REOEIVED ?:']TL'MBER
t/fo/tm/KJ/v/ ///>/// ////■ /////>////■ ///////////
/ireje////// /y ///j ///e/i^/i
4 //"'
60 //>■ CP/' *.*C£>.
sO^/Os WM/W//'/ /■" "■
<^/Ce?t>rip ^ysr/ys // / r vy///i<z>?1'.
/S'6X-/M3.
SZassn//j <•/?///* ///e/Y/e/t.enr
1
Fif teenth - Century Books
(Continued from the June 1936 issue)
STRASSBURG
JOHANN PRUSS
HORTUS SANITATIS. c. 1499.
Hain ^8943.
Printed with gothic type in folio form, have smaller margins and probably come
in two columns, 55 lines to a column. from another copy. The title-page con-
It has 360 leaves; the size of a leaf is tains the signature of a former owner:
313 X 210 mm., while the text in a col- "Jaross Ponanski," in late i8th-century
umn measures 227 X 67 mm. The last handwriting. There are numerous old
eighteen leaves, containing the Registers, manuscript notes on the margins.
THE Hortus Sanitatis or Ortus Sanitatis (Garden of Health) is perhaps the
most comprehensive work on natural history produced in the Middle
Ages. It contains all the knowledge then available on plants, beasts, fishes,
birds, and minerals, together with their curative uses. In fact, the Hortus
Sanitatis is first of all a medical work, and only secondarily a book on natural
history. "A popular medicine book it might be called," Dr. Arnold Klebs
writes, "but by 110 means in the sense we attach nowadays to this sort of liter-
ature, for it served undoubtedly also in the technical education of the time."
And this distinguished historian of medical science further reminds us that the
entire structure of modern science rests on such humble beginnings. Indeed,
the Latin language as well as the compressed style with its many references
to ancient writers show that the work was intended much more for the phy-
sician than for the layman.
With woodcuts on almost every page, and printed in a handsome folio
form, the Hortus Sanitatis is, besides, a very impressive book. The first half of
the volume treats entirely of plants ; but even here genre-pictures and all sorts
of fabulous designs enliven the illustrative material. Especially the woodcuts
representing the animal kingdom of land, air, and sea display an immense
variety. There is a distinct effort at fidelity in all these drawings; not only
the animals but also the plants are clearly recognizable. Yet the pictures are
quaint. They are the work of a medieval, late-gothic artist — or rather artists
— without the slightest influence of the Renaissance.
In all fifteenth-century editions, the title is given as Ortus; but unques-
tionably "garden" and not "origin" or "source" is meant by the word. It has
been suggested that the work became known as Ortus because of the circum-
stance that in medieval manuscripts the space for the first letter was often
left blank for the illuminator; on the other hand, we find that in many of the
manuscripts as well as in the early printed editions the letter O is usually
printed in a decqratiye manner. The contemporary French translation also
calls the book Arbolayne, the equivalent of Hortus. The volume recently acquired
by this Library is the fourth edition of the work. The original edition was
printed at Mainz in 1491 by Jacob Meydenbach; then Johann Pruss issued
three undated editions at Strassburg, probably in the years 1496, 1497, and
329
330 MORE BOOKS: A BULLETIN
1499. The copy recently acquired by the Boston Public Library is of the third
Strassburg edition.
Three great varieties of herbals were printed in the latter part of the
fifteenth century. The first, in Latin, was the Herbarius, the earliest dated editiom
of which was produced in 1484 by Peter Schoeffer at Mainz; the second, in
German, was the Gart der Gesundheit, also printed by Peter Schoeffer at Mainz
in 1485 ; and the third was the Hortus Sanitatis in Latin, first published, as noted
above, in 1491 by Jacob Meydenbach at Mainz. The Herbarius influenced the
Gart der Gesundheit, and both influenced the Hortus Sanitatis; nevertheless, all
three are separate works. There has been, it is true, a considerable amount of
confusion in the bibliography of these herbals. The Gart der Gesundheit and
the Hortus Sanitatis especially were often mistaken for each other. Dr. Ludwig
Choulant's otherwise excellent study of the subject, published in 1857, calls
the German work "the smaller" and the Latin work "the larger" Hortus. Un-
f ortunately, the difference in size between the two is slight. Joseph Frank Payne,
in his essay published in 1901, largely follows Choulanfs classification, and, if
anything, adds to the confusion by using titles like German Hortus Saniiatis,
smaller Hortus and Herbarius zu Teutsch almost interchangeably. Dr. Klebs has
dcne a real service to the lore of incunabula by clearing up the matter in his
list, which first appeared in 1917. His nomenclature has been adopted in the
present article.
The Hortus Sanitatis, as represented by the volume in the Library, con-
sists of six parts. The first is a "Tractatus de herbis" (on plants) in 530 chapters;
the second is a "Tractatus de animalibus" (on beasts) in 164 chapters; the
third is a "Tractatus de avibus" (on birds) in 122 chapters; the fourth is a
"Tractatus de piscibus" (on fishes) in 106 chapters; the fifth is a "Tractatus
de lapidibus" (on minerals) in 144 chapters; and finally the sixth is a "Tracta-
tus de urinis." There is also a Preface and a General Register.
The author of the Hortus Sanitatis is unknown. To be sure, the Preface
contains an intimation of his identity; but it is difficult to know just how much
credence may be given to the statement. Both the Gart der Gesundheit and the
Hortus Sanitatis have substantially the same Preface. That of the latter was
supposedly written by the physician-author himself, who records that — be-
sides his sympathy for the poor who cannot pay for the doctor and apothecary
— he undertook the work at the persuasion of a certain nobleman, "nobilis
dominus," who made a journey to the Holy Land, studying on his way all
such native plants, animals, and minerals as were used for medical purposes.
The nobleman described his own observations and also procured pictures of
each object. The writer of the Preface, on the other hand, compiled the rest of
the book from the works of Avicenna, Hippocrates, Galen, Serapion, Pliny,
Dioscorides, Vincentius, and others. In the Preface to the Gart der Gesundheit
the supposititious nobleman speaks in his own person, relating that he under-
took his travel to the Holy Land in the company of a painter, himself making
studies and descriptions, while the rest of the book was compiled by a physician.
Who was this physician, and who was the traveling nobleman? For a
long time Johann de Cube (Johannes de Cuba, or Johann Wonnecke of Caub)
was regarded as the author, for his name is mentioned in a suggestive manner
at the end of Chapter 76 of the Gart der Gesundheit, although it is entirely absent
f rom the Hortus Sanitatis. After a description of the "bolus armenus" included
BtiftxW
Cflptmtom.rrtHi.
^TVJfcacea greccarabiccfMltacb uuefu*
•1 fltccbvclfiftacfj.tarincftrtica.Sera .lu
*^ ag.c.piftocb.t'.pifcacca futttfrua9qui
vcm'&&e*>flmafco.DYafcxa.pifcaa'cqueia
©vna oafcunf fimtuaftrobrtttofunr.
flpvafco.fiuftotnacbafuntatmvinobibtta
mojfitevcncnatloccurrtif.^Kispifcaccauau^
ftcra7iiipa'cae.3dcocp ctiaaceomoda crcdii
mr toari •: pulmots : tccozMri a purgarc.
f Etidej ©aa.^iftocb.id efifhce fubftan*
riacftfiibtiU9.afapo: aus cftfere adamari*
tudtncmocclin48:ctvirf9ei9cc3^tfic.3mpU
o:i is caliditariecpnuj: aucliana.
^^3tli.6abt'o.ca.^«piTcadJ0,^ifcactcna^
fcunturapudalctandria incgvpto:mulro aut
plura in bozeattfvrie .flltmcru quidcm paucift
fimu babctia.vrilia funt ad cpatis co:robo:a
tionetfimuUpurgarionc' infcrto?. bumomm
f mmeatusipfiuB.Btiapant cmfub amara ct
ftiptica qualitat e aromsuijantc
«ff £> cim9 aut z alia mtrtta cpativtrtia ficut in
iiegoa'ofimpU'ciumcdict'n3?oftcfume.S>foi'
macbo aut ncqyrfcctu nccp nocumetu notabt
UecipTsbabeoteftarijficutnccprcltriawiveV
«risneqjfubduaiui»
f £t ide.viu.ffm.far.ct5 ptfeKrfe.^ifcaciifA t
fiftica.in ffria multii nafof plata bcc5ruct9ac
ei$fubriliu£tiu e.fubamapqtf zaromarijana
bab&.scobftruit % mudificatmajcicquidejca
fmepar.aeacjfmto:accapulmonem
f 2lui.t»c virito cozdis t>irit cp cofouatcou f
^aucrroi3.v.li.£oUu3ct.c.t>cpifcacca titq? &
confb:rat ftomacbu i cpar a rora fubftatia
f "Rabbi moYfc8.ct>e piTca rcj e. ^Sifcacfc (ut
mc^o7cfomiterruaib?:cozro1jo:3tftomacbu ■*'
a epar.funtcalid« ficcc tcmpcrare,
D
Capitatanwaluf*
" 3nicumfiBc'jbant'a?m.j?faacintict5
-^anfcujinfouna auafurafimile im>
lio .minu8 tamen co mttrir .
f •fcanicum vctrcmagis conftipat. coquifur
fcpecum pingucdincvelcfilaac
f £6ftattanpanfegn(.l5>anicu3?mili£ifri.ct
fic.funtin.ii.gradu.p3?mim'unr.fltpticafunt
ctpani8indefact5multopluoc(tconftipatiu9
XKinaj autcmjpuocflnr. JCum btttiro vcl lactc
coaa funt mdio» quibns admittis bumccr -U
tur ,a coutm ficcuas cjcpclltiur.
A Pagc from the "Hortus Sanitatis," Printed by Priiss at Augsburg c. 1499
Facsimile Slightly Reduced
331
FIFTEENTH-CENTURY BOOKS 333
in the former work, there is a reraark that a mixture of this clay with "aurum
vite" produces a medicine "dicke mail versuecht an vil enden von mir [often
used by me] Meyster Johan von Cube." It is to be noted, however, that the
passage is in contradiction to the content of the chapter itself — which may
indicate that he was merely a proof-reader . . . As to the nobleman who per-
suaded the physician to compile the work, it has been thought that he was
none other than Bernhard von Breydenbach, Chamberlain to Archbishop
Berthold of Mainz, who with several noblemen and ecclesiastics really visited
the Holy Land in 1484, and whose Peregrinationes was published at Mainz in
1486. Choulant, in his study, examined with great thoroughness the possi-
bility of Breydenbach's identity with the "nobilis dominus" of the Gart der
Gesundheit and came to an unfavorable conclusion. The Gart der Gesundheit ap-
peared on 28 March, 1485, while the Peregrinationes was dated 21 February,
1486. It seems impossible that within a few months after his return from the
Holy Land Breydenbach, even before he started on his Peregrinationes, was
able to publish the Gart der Gesundheit — unless, of course, in his absence the
physician whom he mentions had already completed his part. Yet nowhere
in the Peregrinationes is there any hint of the existence of the herbal, an omission
which would have been altogether unlikely if Breydenbach had a hand in the
work. It is true that Breydenbach was accompanied on his journey by a
painter — Erhard Rewich, of Utrecht — but the woodcuts of the Peregrina-
tiones, which also include eight animal pictures, are of a very different style
from those in the Gart der Gesundheit. As Choulant justly observes, there
were many pilgrimages to the Holy Land in those days, and thus some other
"nobilis dominus" could easily have been the author of the herbal.
In addition to the Pref ace, the Hortus Sanitatis — at least its first edition
— contains also an Epilogue. Unfortunately, this does not offer any infor-
mation about the author or authors. Jacob Meydenbach, the printer, states
with considerable pride that the book "omni diligentia collectum et elabora-
tum" was produced by him, without mentioning however who did the com-
piling and elaboration. The fact that the volume extended also to the animals
and minerals was, of course, advertised. But the printer was justified in
pointing out that the Hortus Sanitatis was different from the Gart der Gesund-
heit. For not only the treatises on beasts, birds, fishes, and minerals were
new in his work, but also the section on plants was completely rewritten. Some
chapters of the German work are lacking in the Latin; and yet the latter in-
cludes nearly a hundred more chapters than the former. The text and the
sequence of chapters also differ. Further, each chapter in the Hortus Sanitatis
is divided into two parts: the first gives a description of the object and the second
— under the title "Operationes" — mentions its medical effects.
The woodcuts of the Mainz edition of the Hortus Sanitatis were made by an
unknown master, probably by the same artist who illustrated the Ulm edition
of the Vita et Fabulae of Aesop and the Speyer edition of the Spiegel Menschlicher
Behaltnis. Some of the woodcuts of the plants were copied from the Gart der
Gesundheit, but on a smaller scale, and even this section includes 151 additional
illustrations. There are seven full-page woodcuts, the first representing an
assembly of nine physicians. The woodcuts in the Strassburg editions are
somewhat smaller than those in the first edition, and their execution is poorer.
These Strassburg volumes contain only three full-page illustrations. In the
\
334 MORE BOOKS: A BULLETIN
third Strassburg editiori — to which the Library's copy belongs — the large
woodcut on the reverse of the title-page shows a pharmacy, a doctor talking
to the apothecary. The treatise on urines depicts a sick man in bed, with his
parents and a doctor standing at his left side. Both woodcuts were borrowed
from the Buch der Chirurgie of Hieronymus Brunschwig, printed by Johann
Griininger at Strassburg in 1497. The page preceding the chapter on beasts
contains four pictures: one representing land animals, the second birds, the
third fishes, and the fourth minerals. The verso of the same page is occupied
by the picture of a skeleton, with the headline "Homo natus de muliere brevi
vivens tempore."
The main interest of these woodcuts lies in the fact that it was the first
time that the art was employed to depict natural objects, instead of religious
and folk scenes, portraits, city views, and coats of arms. The effort at fidelity
is the most magnificent feature of these pictures. The most amusing one lies,
of course, in their imaginative quality. There are a few genre pictures even in the
section dealing with plants. Thus under "Amidum" (starch) a man is pounding
something in a mortar; under "Acetum" (vinegar) a cellar is shown with a
row of casks; under "Aqua" (water) a fountain, with a monkey on its top,
is playing. Sometimes the artist, indeed, needed all his ingenuity. In de-
scribing the "ambra" (amber), for instance, the author mentions that accord-
ing to some it is the gum of a fruit growing by the sea, while according to
others it is the product of a fish. To reconcile these widely divergent opinions,
the artist planted a tree right in the water, with a fish swimming by. Estheti-
cally the most valuable are the illustrations of the treatise on minerals, especially
on precious stones. The designer here shows all the characters dressed in Al-
satian costumes of the period.
There were about forty different editions of the three great herbals —
Herbarius, Gart der Gcsundheit, and Hortus Sanitatis — during the fifteenth
century. Besides Latin and German, they were published in French and
Dutch. The Boston Public Library has also several rare sixteenth-century
Spanish and English herbals. It has the first edition of Nicholas Monardes's
Dos libros . . . de nuestras Indias Occidentales, printed at Seville in 1569, as well
as his Primera y segunda y tercera partes de la Historia medicinal . . . de nuestros
Indias Occidentales, printed at Seville in 1574. Monardes's work was trans-
lated into English by John Frampton, under the title Joyfull Newes out of the
neue founde worlde, first published in 1577 and again in 1580. The Library
has copies of both editions.
Bought in August 1936.
COLOGNE *
lRNOLD ther hoernen
DISPUTATIO.
generis.
Disputation
tae Trinitatis super redemptione humani
c. 1477.
Hain H278; B.M.C., p
Printed with gothjiefType, in quarto forr
27 lines to ajifge. It has 24 leaves,
the first an^-fast blank. (The last blank
leaf is mjssing.) The size of a leaf is
/
210 X 140 mm.,* -whjle the text measures
135 X 81 mm. Capitals, paragraph-
marks, initial-strokes, and - ijnderlines
supplied in red. ^"fe^—
Digitized by the Internet Archive
in 2012 with funding from
Boston Public Library
http://www.archive.org/details/ortussanitatisOOprss
&eljetbi0etplanti0»
&t animalibu0 et reptilibu0»
£elluibu0etuolatiiibu0
&epifcibu0etnatatiiibu0 (tte
&e lapiDibu0imterreueni0na&i
&eBrini0etearuiperiebu0
CabuiameDianali^CumDireeto
riogeneraliperomue0traetatu0
/. f //V «^ ^ ^
^"
$>rolmnium
fjflnipotrtia
«crntq? fcettfonue nani
rc crcatoris op.a mtrabi
Iiii admfrandaq?mccu?
,) vtcibitcratl «cb:t'9p:c
cogttido rcuolttf .0ua
litcr a mudi cjtoidio cclo
crcafolucidittimi8ipmeo2ni!ttcrirOcllif0ut
bninflueclfiincrcataoia fub celovimrcdit
?vimitc.0uomodo«iacUmentaqtmo:mi
rointerfcmodo tifferenria er,nibilo pnkbctf
rimo p:odutcrit o:dinc.3guem ridclicct calf*
du ct ficcii JScrcm cslidit t bumidu .3 qua fri
gida i burnidaXcrra ficca « frigida.£?uam
p:op:iamvnicuiq;p:cben0natura.0ualitcr
inftiE fummS artifer rf magifta babie: laptf
t>flxncucrifq?anianribue^ducrie:advltfmu?
feoi<m:cctm'eotbcrcaturi8 nobilio:e fcccrir
atq? fo:maucrit.3c fic cuncta ?ifpofufr:vtcu
cta fub cdo cffe vita? ac modu ba bctia . £5til
lismcdiantito fuaio:tircuf naruraac fubfi*
ftcnri e pmancri3,£ ffentq? in omibo cr q tf uo:
CTitmpentib? elemeutie fiue bcrbieilaptdib? Si
tte eria atalito qtruo: cjcmcnro^ narure.calidi
rae.rrigfdftae.bumidifae.ficcft2fq?pcimi!Lf^
£t& in buanis ccttgibue in mefura ac f cpcra
mcfo oprimo \'itc ac nature boto|ccucnicnti.
£ttllo ftant ctcmperamcufo gfecra bo porirc
tur fanitateOpfo vero fciffolufo perfccbfrirc
giminie fcifloluffoncm.etim calidim vkt\ ■£
fijp. ccrerae crift «« nat urae frfgidif ate ityd
lcrelabowrct.Sutcaliditatcmfrigidtras^f'
ringu«e vclit.2>iucbo cu ino:dinatJreplcre
tur bumorito.tlel a nantralf bumfditafe.finf
miu esefectum rcccderetOnmagnae ftarim
incfdcretinfinuitatce tr.o:rf app^pfnquane. ,
i:uius atratio tiffolur icie naturaru.jjn qui .
bue bominu vita cofifiit et fanir ae.fi on vna
f«P ^;iripl« fottt afTigna nd a/^Iunc ctcni ce
iioccuttWencnarcinfiucrfcbcTenafureptra
rie.>Cuncveroaerieimpurita8:fca cibus M>
couenfene:tabo:q^fno:dinatf.3licq?c|pto*
res a pcrfeaa l&nitafe traffercntce bcmmcm.
0uaeenumerareomefiveltm faciliue mibi
fo«:tarcnemarte(vtarbfrro:>cddaercncm
•fcrofccro cu plue mille cit ^umfJcnt pcricula
boiem.£5untq? accidenria fasfeatcbois t>t'f
fo!ucria.3u)Lta (\dcxxi variu tnfiipt fcrc innu
mera.jjtavtquo vere ferurusfit bofanifar$
aut vftc vijc vllum inomet u? iit repaibilc.S^cc
tacftustjummecumrcuolucrcm.jeicaducrfo
memo:abarcrearo:fefaptentfsm:qt3aabfni
riog«ieribumanointantfe£«miconfiitut$
pcriculis defalubriconucnfenriq? nmcdiop
UtVkrfcbabfefalicct flntmgnfibus ccfcrifcft m
creaturisquitoeivirfutc indiditvt naruras •
©iffolurasreducaentadiocbfrii fcmperamc? i
fumarmontamT^owforie.tlna «cmmbcrt ,
ba calefarif »alr cra frigiditatcm indurir.queq?
fm gradum fuc coplejcfonf s ct nantrcXetcrc
cfeffccreaturemaqsfcn tcrracfle babenrito •
ad confcruflrionevireboi8pf«uf;£rcatore .
narorcita&ifponete.at barumvfrfute ber?
baritcrcaturariiq?c«cra| bomoviribus t>c9
flitut ue g primarti qualitarit tif ftcmperamcit
ntminmtcgrlrcdircpoflitfanitafe. £t q:fn
bacmo:t9litrafiro:f3o^viracario:eact»cftcTe
ra bflio:e vcrc fani tatfeco:po:ie tbefaurnm i
botcm pofiidaefit fmpofribiIc^apfcntct>i>
ccnte ^cdia flicf jqqu^dfo: cft inquit omni
aUro t argcto falus attic-z validft co:p9 cWcctr.
fiw immefus.l^on cft tm ccnfue fupa ccnfu?
falutis co:po:ie.tltfi!in e mibf fo:e oprimum
cum coponcre Iib:um multirudincm f igurarii
fub ccrrie p:op:rJ8 colorib? cftigiara? bcrb^
lapidum:anialitim: cCTcrantmq; crcarurarut
corinenfcfpa?«iat)efcripfamvirrufcm;1^ec
laudabiffue cfffccrc mc pofuific bocopcrctcfl
bcneualcntibue magnfi aficrat folatfum.parf
cnnbufcp pfcrat no modfca vt flifat ?.3dtpm
autepaficicdu mcpmo pncfpalifliiriCCBCbari
tae vrgcbat.qucco?fnopiemcfecitcomparf:
quibus tcmpo:alf e no fubminfftrat facultas.
p:o ncccflirateconduccndt medicosaapottf
cariospecuniaeieccficicnfCRainbibuiua
doctfina Itbriadinti:fumptibu8ad modu ejctf
gui$concurrctito.3pft8fibiconferrevaicbuc
p?efcruariua remcdia perfectacemcdicamina
3d idcm aggrcgendum no minus mc mouft
f?t£ma]rime nobilis c\uic)a t»ns quircgna ter
rafqjvaj^spaagrandojvfddfcrtalananfaj
3f^wam:iJvftria:SIauoni3:£roaaa:?bal
ma«am :0rcciam:Xo:fonia;^o:caXa ndi
am:T? bodum:£vp:fa rmZmaqnoq? fancta
cum fua ciuitatc3bcrufalc.Sbindc paruam
cundo 3 rabfam vcrfue montcm £5\m\3L
montcSivnav«fuemarcrub:um 3lcavrz
*j6abrioncm.p« alctcandiia vfq? in j£ g^ptuj
ct c«cra t»c fcpc x>iaie b«bie:anuna hbue :Ia
ptdibU8:c«crifq? ad eonfect ioncm mcdicimf
ritnectffariie.7Jpfcrr9rff2tcfncognftf8.ma?
gnam acccpftejLpcricntia:ea? virtute ccfcri*
bene ac camm fimilftudtnes fub Ifncamenris
coucnientfbBe:cct«ifq?colo:ito «fftga rcrc u
raufr.0ue cria omnfa i ftngula fub t tbit te (i
gUra:fp:ma:folo:e:erqirififoq?o:dinemp:c?
lajri otjc ©cpicta inucnice.^ieigtrur fcucto
gmorue Iaudsbilcbocopue tnccputafraus
auriho.confccf q?qc p:ob9tififmie mcdicina?
a U
Crattatua
cnotf#ncaio:©aapionc:1Matc2rio:lMti
ni0:pvafcoacte;^andccra:3obanncmcfuc.
'£>aladto:£onftantmo:Sln52nfb:cXcterifq$
qsplurimto non minus cFgtie.^lflcuircpvt
o:rue fanirarie appellarcf.f piuidirur at bic
forue hber in rractatue ocro:quO£ vnufqMqj
fmgularc ptinet matau/fbrimv iraq? rracrat
©c-berbis «tcrifq? q-ad vfu m mcdicinc coeur*
ronr. jjn cj etil berbay spraefigurae copatf
cs&fcta t>c natura c6plcrioneq3mulro:um
atatiuVirainrariesuccntiuXcrtiuetcautf
bu&caruq^naturie.Ouarr/tJepifcttoeariiq?
miaanbue^ttawr^Ouiiir1; ce lapidito pci
efiecoa»q5#tutito.£>cau8 tc tifpofitionc
vrine eiue colo:e i figmficarce.S cpnmue c 6
rincrregiftru^factliinucnrioeegrirudinusre
medio?^Dctauti8ctrltinr5ptinettabulafjn
fllpb«bctio:dmc:oiamboc libzo contcra te
mcfirante.fkrgat bic o:tue nf redolcs amc
roffintf in vniuerfum o^exiictofqj fefe tclide
raasrccrcct.1Z.ibi igif o crcaro: celo? tcrrcqj
c\ ciio^bcrbie aialtto lapidrto cerxrifq? inoge
5 ptcrie: infiujcifii ctiraritta ^cureammaae rc
ferogfaetriirbefauf buc bacttnue fcbfccdtf
tum mtbit>c©a$in iucc^ducaeXtbi bonoz
ct gloua in fcctila fcmp uctm
€aptmium.f.
•Brbha padccra ca.tJHarc grca Sra
nccSiricantica. Xarinc^o '&&\ ba
-aaromvel laurue: vel ferpenr aria mi*
no:,3bidcaaronbetba cft bsbcne foliat:a*
gonFecftfia:fcd minoa»? plsnamovaria.biie
virgl tua^paima?:? colo:c purpurcf?. £ui9
fcmecolouecftcrocctVz fcbaradiccalba ba
betebulbi romndirate jifcm tragonrce q crttf
da i coctajniducarc porefhquia no eft valde
amara.^oliariue pofira in falc manducanf ♦
i£ftca.,:lic.c6plericie.in.t.gra.virtuti8ltnf!>
foIuedulajLandii cjcrcnuadi.-f j5al.It.tj.tc rift
cirea fineca .teaaron.£ft quideradr). buiua
ptanrepfiiiseomeffacique rape.£t fi.bdtr.
£r opowet quidcp:ib: cft ipi^cfiundcre a qua
f jn elijLationc.tcinde in alrcra calid m intro?
mtrrac:vr itt caulito i lcnticula t tcru cft . £ t
idc If .vt .ltiti.far.ca .Saron fiue fcrpctaria mi*
no:.2?ec un cf. rcrrcflr^pccflit fuba c&da.£ t
idco abJicrfiuc virruris cft:no tn violcrer fiaic
wagonrca :fedin calcfaciendo i ficcandb p:i
migradue fm vtrucj;.S>cdvrtlio:ce funtra
dicc6ipfiue.^aulU8ca.aaroncaltdc'4ftc
ce cft coplcj-ionie imi,gra.
tBptrattontff.
^fpvaf.ca3aron.airru8fiueop,attoiptu8 «
|eftinfemter2dice^foltie.SmijLrafimobtiba
VSfeo.7 ^tbaplafmarico adbibira fodsgncis
m«tef;f T\adtjcciue eiLrenuar pinguce fctimo i±
rce no mcdfocrif cr.tUi ad cj.pcllcndu to:ac fs
bumo:evrilinima cftrorababa.£r.tcnuato?
rii bsb3 virturcfcd no fo:re ftcut twgonrca:
Jktncalcfacir.f *Radit:cii;collecra rcf cnirur r
^kut t :agonrea i cidamie, f •jbadeeta ad mc r>
. (trua.p uocanda :fuccue ciue p pcffariu int tia
rur.f £6tra inf ationce auriu tuburofirarcs ^,
aaron cu ipz fcerbafcuharur in vino % o'co co '
muniadditoriniinofiatindecmplaP c %Z5 $
rracmoiroidcevclficiuibcrbaipfaa tapfue
t)atbatuet>ecoquanturinvinovclaquatfi^
atfuperciecucatifma.f £ontrafrigtda apo? 45
Jtcmata berba ipa ctl tuburoittatib cum au^
pigia vereri f craf :ctin tefta calida ponamr z
fupcrponaf. f C^tra fcrofuiaenoucllae bcr D
ba ipfat fqrlla cu aut.ugia valina vetert ftig
ponaf.f adfactct>cpurandam2cutim fub^ 3
riltandacictuburofitatib (uia tcftccatie fiax
puluiefubtilifiimuenccftctafcuaquarofcril
-etponarur ad tblem tonec aqua ej: toto pfu^
jnatur.^ ira f iar tcr velquater vcl ampluie:ct
xt puluerc fblo vel confeao cu aqua tof £ ^ 0
iituanirfacK843bccvocaturgcrlavclurula
\^
Btijttbis
ri.f^al'.tj.tcctbie.j£ftemiipfiu8nummcn?
tu bonu fi alic\s c% pecto:e et pulmone aliquid
cjCpellereTelUtinipfiscollectoy-zfinDiromm
ct rifcofo? bumo? ia comefta. f £>afa>efim.
far/Radiece aaron comelk inctdur incifionc
tcperata bumomgrofltcf c.quare ercjcerea tio
mbu8quee]cro:ace (vmtidonce. pragomea
vcro ad tocmagieeftidonea.
^V3
Capitulunu}
rS :o tanu gre.t la,ara bcfum*£li.ub i
•iqci.Bbrotawieftberba iocfidi cdo?
3> -*-ri8ctgrauie.flo:ctellatc.fio8fiuecft
nur^-.^ous.vacuumfponte.puenit^crifur
<aut fenwmelwecgfurculo velradice.f S>e;
u'.2ggrc,ca.Sbrotanu3unt«'i!etucfpc8
vnat:mafculu8ctaliafcmina:fcd fcmia cft
ferc ficut maftHlue, et tint in boc cr ipfa cft
planta fimilis arbuftcfcns folia a Iba.ct e pie
na (bltje que funt fuper ramoe ciue frifla par
ua fciffura.ficut fo.fcniculwt wfilmitate' ein«
cft floe ad ro tundttate tcndensiurci coloua
Bpparc8incliate.etbabctoc!o:€ bonum 015
pauca grauedine amari fapo:i.2£ba fculue ve
ro babct ramoe ligncfue aliqntulum ct fubti
le8.ct eft bfis firmina parua ficut abfimbiumi
f p¥afeo.capifcs>eabrorano.Bbrotanum
cuiod multi eraclet m fcicunt 2 ut gliciaconon
ttcft fcmiiMums frurcjctft cum albie foltje
tmfnuUs tiotuifieffattcrtfto.cfrcflipfa rlo*
res bns aurofoe:? icftare nafcenrce: i ipa cft
odotata cu a liq grauedie gufium b? smarifit
mu.tflle cm cft ficulu ab:oranu.f 0a.vi. finu
far.ca.i.21b:oranueiceoe mafcul1;? fcmiact
ipiue fuba cft terrea qua fubtiliauit calo: :ct fs
po:eiuecftamaru8.?cft mco pa?litpticira;
tie.'ieftca.in.iq.fira.7ftc,in.tj.ittcftcalidiu8
abfinrbio i minSllipticii vfacei bu/z e eu qdl
falfedinc^pterqt5cacofiomaticueft.S5ab;
fintbiucultomaticueft:p«cipueponticum.
f Siii.lurj.ca.tf ab:otan©.;Sb:otsnu cft ca,
jficin.q.gra.-zdifubtilc ama?. ?in ipofunt
tcrreitas i fubt iliatio.f -fcla.S b:oranum cft
ca»in.i'.gra.ficin.ij.fubtilcama?^dunum.
0pfrationra;.
f*j!San.ca.]c.Sieicab:otanofiatci'mf:Tc]cco
facto liicHJio caput laucf :eurar allopia'95. boc
opcratur fimiUlter ipfa bcrba in Ujciirio bulita.
f Semenciueinaquabulitu curat afmact
pectousconflricTione. f Bb:otani fumigiu
fcrpente8eiccludif,^uccu8 ciue bibitueva?
Ietc6travenenurcptilt'u5.fj£ucatiimaejca5
cbulitionie^ipfiusfacrii^uocatmeftrua.^pa
fcerba cu olco rcteri trira et pauncta : frigo?a
tipt ica fcb:ium curaif £Sa r.tn li.vts. 2 b:o*
tanifoliactrloKsvlccrumundificatiuaajpa
rcnt % ej:accrbatiua. quinetiam quot quot r%
pcriodoe occupantur; It eriam fugfricaucrib
ante inuafioneminue rigcbnnr. cy ai;te lum?
b:uoe occidat x>ctce cft,co cy ipm eft ama? .
f £ t clixum cuma lo cifonio. vel pane a ppcfi
tianfanatMationeeocuIo:u:etcofertpufiu
lis cruda ipfa berba i eujra ,f Bb^tanu x fi n
ca.2fic,eftvirtut^plu8cpcncurbitaficcavfta
3dem.ilc.ivIcCTibu8i»umidi8ccuenitfinein?
flamationc^ majcime ci qui in p:epucio pude
dicfigcrccernitur.jEticoadalopiciaeccfcrt
cujnoleoveferi.f.anaino aut fifamino.jEft
ctii fubtiliu part ulmo:dicartuu ct caltdum.
f &uic«3b:ofanii aduflu ccnfcrf alcpkicp
puecum a&ema :aut olco t>c rafanc^ t ab:o
tanum confert adboc vtnafcaf bciba que tar
dceft natwitatiejquido coquif cu quibufdaj
olcitypter fua agrione.f j£t pfiringit fangtjj
ncm gingiucet refoluit apoftcmata flcgmafi
ca.f pvafioattcatootanuliiuim in aqua:
autcrudum mfufuminaqua:o:fcmicic mc?
dcfccquaifaticttopleurcticie^paraliticiscu
betonica i pdito $af a.i Uiaticr % tifiurfejtn^
gularep:cfidium cft f Scra .©oluitvcntre
citpcUit lumb:icoe et afcaridce:cf Ibluit fuper
ftuitateeflegmaticaeabinrcftinieOllofcmi
ns carcmue in partibueiflie.
H
■%$0^
(X-unrO
'^ff^t^^^^ff^
Kmmm
Capini!iim.tij
r*Blimbmla.grc.abrin{fcion.ara.rarfci
»con.&bfintbium grecnm nomeccu*
Hm$ babilius eft qt3 iu ponte rcgtone
nafcif vctn et ponricu appcll2f.-jfsla.lu tefim.
mc.3bfintbnT>uofuntgcncra.vnumponro
mfufa rcgitmvad q: r^ricubj fapcee:co!o:e3
b5 vtride.fapote amaru.ct talejnino:ie eft cffe
crue.<udeft abfirrrbiu romann3:ermdiu8
cp eo eltqteftrcmoru abodoicmarie.etfltS
oiii in terrie liberien bjfolia alba Tenia % pla
naifinevcri8coUisif.mvrr,b:ac]cficcaf:tpcr
annij ftrusrar.&bftmbm tuas^rutcs babj
ccorrariaspftrictmaasroirimduiefubftatic
z pcricifaretoariua ejc r arrditatc-z amaritudi
ne.% 0aum epta qui0lutoniimfit. Bbfin?
tbiumq^mteepriaeb?.vna la.utiua:? altc
1 5 liiprica^ptcr bocfi taf intnotbo nodu %V/
gcftio^nattriavt; fegatiiicbedicns indurat.
vn qfibellu facir.Cttm tm la^atiua matcriaj
mouenvrcuj cgcfticc ejcea t;et virtus fiiprica
materia indurar tfpbibct nc moueaf quare la
bowtnamra.0uo"catociimmatcriamo;bi
tigcftaelt fif obedicecfgcililqj adejtcundum
^iioto modis.ano q: vfe laj.at iua trS materi
-atn tifiolutt.Sltao q: pontic irate fua cope*
rimcceadiiiuat ad cjutookndumaieriamomi
4dtmcoitcauitari& meb:o?.f j6t ^poan
Quaaacpta.SbfinrWoncftc-aliduqnfderT!^
dfocriter.fuccueautnimie bcotee cckricos
fifaeritinfutumin vinopvrina purgct./ppter
qtJinvetrcflegmapfiftesnibiliuuar.viiutcj
crn ftiprica ty.i qineo eft amara virrus eft.
f£onfbn.inli.gracuul.Bbfintbiuca.cfti.u
gra .fic.m.tf.j£jc U.te na.rc.tmu eit genu8 ab
iintbi} viridc mag^ ama? aliud vcro fubalbi:
du nimis ama?.£t tii babcrc qUtatee ptrart
a8.f.pftrictiuaetgroflitudine fubftanrie.£e
latatiua ejc amaritudine z caU'ditate.f &uic.
abfinrbiu cft berba fimilis foltje o:igano.ca.
m.i.fic.m4.£txiuefuccu8fictio:cftm.iri.£ft
mte berba amara-z ftiprica apcrirtua % acu#
ta.^^li.U.]tpq.aWintbqgcncrafutplura.
£>antomicu tictu agaUicciuitatc. •fbonricuj
a ponto vbi eo pinguefcut pccora n ob id ftnc
fcUercEiunf.t5ccdtauudpftanriu8multuq$
italicoeftamariu8.Sf3mcduUa pdttctoucfr
berba faciltmatf inrcr paucaevttliiiima.
f&perarionre*
f 1>U' U.vr g.&bfintbinfiomacbu rcborat n 2t
ob bo<bicfapo:rranfrerf in vina .'Rsufess
maris arcet iri nauigattonibuc porii.f £5uc 3&
cu8riu6lib:o8ctligna per mulfos aimoea
vcrmibus ac murtbus femar.f Bdtigeftiof £
ncm etia t ftomacbii confo:tandii mtiUuj va*
lcr:fi coquatur cu olco:? inrmganf co: ga bu£
manaejctoamomu moicfiiapulicuea p:e;
firuat.^XIontraloquela amtflum opnmt.m T*
rcmediueft.£ftagoabfinrbiu berba quide
amarifTima:faluri bumatic ccmoda . f g! fcfo £
Sbfintbiu jbibet pannos a titieis^ co:mpttf
, ©nevermiu.Ebfintbiultb:o8amunbu62ti^
ncis mtos rcddit. f £ctra Uimbatos fuccus $,
abfintbtj cupuluerefccronfcc vcl centauric: rX
perficcaricJvclnuclco¥pafico?fucconr<lfi:o
ru folio cctur.f 3ob Jne.m.ca.t e abfin, Bb &
fintbtu cducitcolcrajafiomaebo? mtcAmis
•z cpatc.t cittendif opcratio eius ad vstat: et
mnndtfttateaeab bumotecolerico-z aquofo
i intcrdit tucit ipm e viae riinci pfa uat ^b
finrbiu a putrrcfactione^^ne pottJ8 infufioi
nie ipfius mvino t ecocttcte imgulie t tibus
circircr.5a^ut.rj .vel aqua luburi^ricie eius..
^f£t olann ejc co factum confert t olou aur^ 3b
jettinnimi-z furditatiitcoUuifbeacefo teco?'
ctionie ei9 a co:tice utri: % conferr fctcii oue.
^.t £bfin.co:robo:at flomacbu': epar. i c^
tat appcritum mo:mtl. -f jDpilacionte apeitt "3
ctmo^oeopilarionfjcijrafrzvermeeintcrf^
lificducttpzopnecmplmibucnoc^.sbftn.
3.u.eufo:.M'.co:uu cerui ndnfii.j.f jneriie.
^tum mrTicit.f jCotifot eiabfin. iuitamenrii \
&t%mw>
magttufcb!ifot0gif$e.?'fe.opnanonu.
<JE j^jotjws o£flH'oBie fucci ciue aprie fuecf
ipiue qiffirate 03 volucrie.^riein medio ve
i-iipunficflillufmincdosnotoe.ctfflcftcca
reinfolefcinerc. ea.in vafc vitrco/icutficcaf
aloeef Bquaaiit fubhmationie ciuo fit.fi;
rutftt flqufl rofaruct ftmilifl qucfiut in vafie
fublimauonum.
€apimtom.m%
B£ caria grccc fciaf .? larine.f5 arabial
rarri.Sui.U.uxa.tf accariafcicit cpeft
fuccuefllrarri.bocatearcfajfacimus
5cfuc -o p:unetlo^3ccatia fmquofdam eft
fuccu8ptmuUo¥immaturo?.q latine voeani*
acnncc.fcdflc.qtTtait^cli.flggr.Sccfltii»
fit cjc frncm cufafda fpiriofe fli fcoaV gilmi ara
bidxiucnoiatam0aue.j5t9fcxa.dcaccaria.
accfltia fructue cft arborie fpinofe.que mai»
pme nafcif focgvpto#3ic fructuevclutoliua
fmif.etfuccu8infole(iccaf.j£(terfioopnma
quceftleuf8etfubrufa.ainfuauitateodo:ie.
fttbacida ct gufiii Tfllde liiptica i?ec cni ma jt#
me t»e immaturo fructu pmiturflam nigra l
feematurofrucfo^mmeauteaccflriafinn
&t ctt.cficcat mmie.ct mfrigfdat foabundan
ter ifhgida eft in fecudo gradus (icea in terrio
^alicnueie^rjmpUciofarmacowca.tcac
catfa. Sccatfe et tpm qutdem folium cft aecr*
bcct fructus et fuccus qui q^dcm ct lotue dc}
bilio::fimuletminu8 fomfteatiuum cfiicifur:
quada aaedine in lotura abijriee. Sivct o %
fugagatur alicui mcb:o fano :ftatim rtfod (i&
ciue et aridiue ondif .£ t calidif at ie c^de fcn fa
nuncpfett/rigiditatc^o novaldc vcbcmcn?
tcrb5.*^al*ergocyfrifiiductfcrrcftrecft farf
macfftadmijcto cria fibi quada aquofa fubfta*
ftatia^utabif antnec fubtiliupartiu cffe.fcd
baberc quafda parteettifperfae fubriUu parti
um.cahdirateinlomratcccdcntc.ponafaute
xt bmoi tcrtu qmdf gradue ficcantiu.feaindi
vcroinfrifiidanrium:poftc$roeritlofa.
'&pirattotu&
f^Yflf«^«9ri9ifinefac?eriinguit:ctper^
ntonae fanar.ptcrigia oculie tollir .vulnerifo
ctromo:ibueoculo?mirificep:odeft.p:of!u?
Mmmult£rieiirinfiit.ficriciefiibucnif.flu,ti;ij?
vetrie bibita et fuppofita p:obibetcapiUoetn
ficit.t lota ficut cadimia folct oculoui jptectio
nibue mifeeri.f^teTuccueeius colurije mift
cetar.£?umav;inli.t>e rvriaca^ccaria tefmtf
Bueeiueeftff cftfommmefripriataris
Capuu!uro.u
^gv £ctoffl la.fire.oicilapariuj.2irflbi.bu^
«^fmad^cienda q_ acaofa apud Sut.
B
i m
CtactattWi
$'■*
ixfor**
r
K.ii#tfo ea.£t$pud£Y^f.m;|ip:focfl.£r p.
Sera^a.tic acctofa.3d2dtcp lappacui.tlc^
rfi boc nome ad acctofa coticnir^pueilU fpeci
cilappact)^eftacctof<fapoJt8.q«ct5:fuiife
cognitaab3uicennacumt>i]cit.£fnondrih
^faucrtri ficttt oicut 3cctofitao,qttafi fcicar : cp
bene noui.f Undc 3uiecnna in tj.ca.t>cacc*
rofa vocar lappaciu acutum acctofam t&ices
Scerofaalia w>mcfiica:aliafiludtrie.ande
vera acctofa i Oomefticii lappaciu itt quo eft
8cctofit98.quonia acefofa filucftris vel lappa
tulagrcftenoeftacerofum.&idcoSwceiCp
«•no cft in filudtri fiait oicur acerofiraerimmo
fo:fitancftinquadam epca accrofitaejquia t
aeetofa t>omdf ica 3 lappaciii somefticum eft
acetofitae,£tfubdit cp lappadus filueftrc vd
acctofa filucfirieeftfomo: ittomni re-raotf
rio:.f p^^udc6qrtuo:ticitctTc fpccics
lappactj vt inucmcefilcgee lappaciu. pety
buedtvnaquavocatoicilapaciu.Ucctofum
lappaciu.t illa eftaectofa.f0yafco.capi. oc
accrofa.2kcrofa cft t>uplet::maio:et mino^
maio:cftonlappadu4nto:baberfolia minitf
ta cii ftipirepartio fcmimto plcno.^uentur in
$mrib?:fed maio: cfficad9og8rur.3fta voca
bulainueni66etiap.aggrc.mcafi.Scd fcicn
M c? maio:accrofa cftqul modcmi vocauc
acetofeUam.f *fiau.ca.© acctofj&cerofa eft
frigida er ficca in fccundo gradu.t femcn du&
irigidum in p:imo:ficcum in fccuncfo
3&pfrariont0
f 3uiccnna.*R9dij:accrofccuaccto eouctitt
rcabidvlccrofeicicconatiottivnguie.ctqua^
do coquif cumviuo pucnitcmplaftruciue al
barae 1 empctigini.f £t ca fir cmplaftru fcro
fulie.ira c? ticff radtc ciue fufpcndsf in collo
babenriefcrofulfleiuucfea.f Etdueticco^
crio eii aqua calida puenlr pwriruto fimiUrcr
ipfamet ittbalnco eft vltima.f £ol!uitur oe
fuccoeiuem vinoxtconuenir apoftemarib?
quefuttt fub auribueXonucttit tcrcricieni^
grccumvino.^ fcdatnaufeam:-: comedirur
<jprert>dideriuluti.ipa ctfcmen due ftringiir
2 p:op:ie eiue qucmagna cjc co cft. SJerapio
aucto^vaffo.^oliaaccrofequando conutf
duntur ftringtmt venrrem.ct femc" acetole ba
ber ftipiiatarcm manjfeftam.£?emen ciue «i
m bibirii cum vtno et aqua.Et fimilitcr floe
ciue conferunt vlcerariom inrcftmonMfliUUi
antiquo er puncturc fco?ptcnie.
, Capitulwtn.ul
3£V£ onte.3ftdome1 n IfbJocfrmorogte
f^rumlibu) prfj.a comeeft betba foltjf
«f ^fimnibueYrfdie.radicibodo:ie acer
nmi:fcd iocundi-ptoprer quod aromatica eft
Pya fcou.aconte:td eftvenerea vtafirodifa
er cft berba babcne folia Yrifimilia lara etot»
longacjcalbida:in fummumtsenfa et acura ef
fi gladiue.aurofum babct Rc«em •radicejfcij"
fimilcm.obtouam genicularam er nodofsm:
cjtfcriuead rubcdincm tecUnanrcm: gu/l t.jji
acrcmctaliquatihue odo:arum.femen vcr,o>
J>aber plant;m er fpifium cr inregrumr; ipfum
odouefuauie^oreftquodetmcurfedittOi.^
4tibuecrTicacio:eftcr magte ealefecir.
f SuiccnnainJi^anonc^aeontedtradijc
planrcfuperquamfunt nodi ad albcdineni
t>eclinanree:m qua eft odo: bd*ribilie: paruV
cfcboniodo:ie.er.eftcalidu6 1 acufU6.£ijtit
autcm £aucnue:#inmcdicina nonadmini
.ftraror nifi radijc ciu8ij£iuf03 virrue dt.ppin?
qua virrur i a riftologic z yre oe.mdio: eil ac<i
ru6iUequieftfpifTio:;magiTc{5 folidmscrcuy
cio::ae melioueodoae.lnatura caltdus c ac
ficeueinpjincipio recundi graduea vfcgad
medium.
f^am^lco:u6caIidu6?ficc5infc^og^ue
fimaitcrgladjoIuPYocarurjquinonrant^iri
BWttW*
t>
Aquofietocfefeadalicefe tmarfofe crefcff.
JEft alia fpccics gladtoli c^ f «enie&, fi lcgcs ca
fiirutam gladiolue t>e.£> .
i^Pfrationre.
f jContraviriuTplcnfetepatfe acciptaruru?
b:a v m aco:i aliquawulft triri. i maceref pcr
tre«T>ic8inacao.poftcac0quaroradmediu
aceii.*: coletur i colaturc addatur mel/z «terfi
iidconfumptt'on2acctiC0quaf.3ftudautcm
ojamclfceturcottidieinmare patienticu x>&
cocrione acori.f 3d idcm.T\e.lb.f jueciaptj
% pulucris etus.j.f.f aceri lB.f .olci c6fe,?.t. fe
rapim'.3,q.pulueri8 armoniaci.j^.fimul per?
mitre pcrnoctcm.T manc coquc vfqj ad medtf
um.t>cinde a jponc puluercm ipfitis acoa i ej:
tali vngnento folencimepar malarando ma
nibusinunge. Jctftvfefacere cerotum. adde
©ccocttoni ceram.? et taK ccrot o vnge. tlinri
criamceroericieciusvsler adidem fcdnori
©erur febucitantt.f £ontrabictericia coqua,
ntr radtt acori in aqua z coleiur.-z incolatura
coquafa'cerarubca7t>cturiu8paticnri.fum
mum rcmcdium cft.ft fucrit fihe fe.:6alneum
cuts ad fdcm vakf.fpKirut;* fiqute babcc
acommfupcr fenunc$potcft incurrerefiujcu
fansufofevdfpafmum.fiSa.&cowsputf
uocatvanas.sfplenibusfcliracfeconfcrr.et
abftergin fubriliat grofTictcm.co:rice mctio:
eflfiKcuecius.fpiaf^uccusradicfecius
claritat em ocnlouun pwfiat miriftce: que ra*
ditea.tftc.eftvirturfe nimium i lcptomeris
fclirofim iuuans fplenfe.? mouens v:ina po*
tarofucco.
f Bqua ^o'tnqua tccocta ftterit 'oiureriea
eft.vrilfe etiam clt ct plcurctiefe/: rozacis pa f
fionibust eparis? terminoffe z co:ruptelis
fplcneridsvttlioieft.^ftranguirioffe.quiv:^
nam f adunt cum t>olo:e. £t ad mo:fum fetf
penffeefficateft.
f Sd melf erttm mcnftrua per fomcnrum vti
lis cft.mifcetur eriam antidotfe % ririacfe.
f Sdfcunaesvriuectradtce riuscum aqua
t»cco«a ad tert&m t>abts biberc per tridu*
um.ctv:inammirificeccduat-;ftranguiria5
fanar.
f He apce craminent i fugiant. berba i£am
in vafe apum fufpende.t a venro nuncg fcdu*
centur.becberba raro inuenitur. nec cam fci'/
re quispoterit.nifi cumfiofculu emiferir.Ba
faturlocfecultfe.toMfe-zararis.lcgecameu
fc augttfti/Ram vij: inuenitur ftnef!o:c.q: per
flo:cmagnofatur.
Capttulum.uij.
ffocullu8.3fi.lib,ety.!cvrl.mAf.2[ffo?
mllus^erba cft quilarini a calo:e a!
buciit vocar.f DYa^ftodiUti8 betf
ba oib?n0ta:qua multi albucitl vocanbnsfo
liafiatrpou9:virgull lenc.fug quabjfemeni
gru.radicesoblogas? roriidaebalano fimtf
lesXuiradta virnts eftcalida etvifcida.
jOpcrationes
f arina tKouocat.maimfe imp.ar.t>olo:ela
terfe tollit eic coquaffionib^f Xuflietcs mcdt
caf bibitavfqjad .5.i.curepida.leta©ic tmcir.
mo:fitovenenarSocairrir.foliaerradit eius
catbaplafmaritoadbibita,5lo:es a'9filr cu$
vtnopafceria vulnera fo:didafaluberrieeu£
rat.f £ttmo:e teltinz mama? tpofita fpargit
puftulas i oriolos adx>ita ftringit: marime fi
cii fccc vini cocta i impofita fttcrinaddiro vtf
noi ,duIco:c i mvrrba i croco i cocta fimul.
f Oa^mapcpftatctTccfu.oolo^esauriuct
fanies vino addtto i lib a nori et melle admt^
icta ©etergit.aurito tepix>9 infuf? fucc^ei^ fit>e
ctragtfet)cn8t)oluerir.firiiftriaurtifufu8 me
def.f £infe radicj ei9a lopicias emedar ,*Ra
dijc cjccauata et cit olco calefacta parmonib? z
©olo:toauriufinsrarcpftdtue4*Radi]criu8
macfas albasi fole faaas emeoar. f *Radic
ei9btbitacuaqvetremollir.^cmeci9'zfto«6
ferpcnritopriucftficu vino btbifitfucric.
Captmlum.uttj
&
Crart«U0
^G\.f5*Ticwgreee etlatfe.Srabf.garic*
J^f -pf af.Bgaric*; cft radticfungo flmilis
^ ^ateqfifungueairfceWrcarafciccm
arbo:fe.maicid n babflota r cl ISbardia. f uo
riu8fuiwficncra.fcilicctmflfaihiectf«nma^i
mdio:clL£tbjfo:m9K)tundl.tdiccaf^ fit
albuTimue.i^afculus bj fubftatia longaj ct
i no eadco alto.5dnia fa> l atto tatie ? fragi
biTbnecjfda tubotofitatcefntue.Ttruftula <j
ripo:ofa.^li,h^ri3tbo:e6Sl^cifcrcgalla'>
ru ferur agaricu.E ft autfungwP cadidue t odo
rattuufficajc anttdotie.in mmie artorito na?
fcfe.nocritorclucee.f Signu 15 t&cpin uf/
neb:ie*acrFif.3dcinli.]L)cv.2lsarifont'fn1
guenafriftnarboatorirca bofpfcoul colo:e
cadido,3d cfi tn gallia nafdf inftrmfr babef
^aefpilTto:ctmaio:c)difiif.di et cspitie to*
lo:eo factt.^cmia $o foUirio: initio cfiidcga
l\ ue tulcto jnoj: in smarirudtc tranfit.Scra.
Ii.agg,ca^aric9efimtli adici anuidcn fjeft
mim> wirus a ipa fp6giofue.er putat^daq»
firradt>bcrbe.£tquida ticuntcj' gcncratur
cjputrtfacrioneat bo:um ficur fungue.£tta
rcpf ue e ni£ arbo:ce fcrbin rtifi quia cftf acile
frangtbtlie ct cebiTfo:tttcr.i cft radijc fpcgio
famolf fubltaric.2 et>mf(pc\ msiail^H fcmt
ita.fcd fcmia babct gdarim in fc ficntrunicae.
2£>afcul? #o nobtebct mnicae.fcd ct pra fub
Itanria ciue continua.ct fcmina dt ma io:4$a
licnue feprimo fimplicium fatmaco:itm capi*
tutosc Bgarico. Sfiaricueeft ficut ratijcj
flutdtplantaqn9fdffuBarbo!«caKcle.tdi
moefubnuemfuaccpofiriene.-i fu&a riuecft
ccpofitae|cfubftatiaacrca:quam fubtiliauit
cak>:.ncc in eo cft alic\d aquofit atie oino.-z fa
po:e dueculccdo aliqua in primie rii obuiac
«uftut,fccfidario fa> eft fubamar?.-: in co ap?
parrtah'quantutoacutfatiecuftipticitafe.ct
virt9duedtca.-:fic.j£|cqmT»oft»copofitu5
dlfarmacumccfuoaaercatrcrrcftria colo«
fubttlia/flcquaqlto parricepedtaquofc.ee
iptcrca siafoKticftft f m ^rutc et grolhrid V>
cifiuieOfte agadt ficut radir fine filfio. (5 no
fic tura craue genera funt©uo:mafculue % f<?
mina:mafcuhie rorudue eft in fc coUecrftma
ioUcmina $0 pcaini e fitte c] capilhfcifcernii
rur.radioe mtrrit cii albcdine:glauca videtur
amboto gufftcftv nue^mo t>ulc^ poftca a*
maricae.ftafrif inarabia 1 infamaria 1 i po
to :d, eito eft mclio:.£ft d $tus calida 1 ftipti
ca?T>iafo:crica.f3o.inca.t>eaga.2lgaric9
dlcjc medicira'6 magni iuiiameti:cui9o:t9cft
fccuearbottecjtoaccicttrcottofio t purrda*
ctio.£t dvgcnerario cft fteutgeneratib rugo?
rum.jprcrqo' quidaejctunuerutct; fitfungne.
1 vidcf $ St.Ec ciciafci>crut<r fit ficut apa fa
ctucicputrefaai6c.£iu8 aut t>uo fuf gcnera.
fcjmafculSt fcmina.mafcul^o cllmal?.,z eft
illc c\ cft logue % saie.% bjm fracturl fuis ficut
ftductioeeneruo?.': di tmrue-i^cfueJSga^
ricue aot quefapicteelaudaucrunt cft fcmtna
l^bce^aetateecincpbonae.-i^p^ievtfital^
b^lcutexvdodo^rrangtbtf-jpotome^ rai?
rue valde.-: vtapparcar i pncipio ©ulc^ gufi9
ci9.teindefucceott d amantudo ifiiptiafae*
^mdio:£6toti9to^iecftfup.io:p.eipiue«a
fttpeeriuedtn6bonv.£ltct..in4aicini}i
!£pf rattonts.
f -f>an.ca.]t|cc|.SdmcT!ruaj)uocacIa accipe
fubrilifTimu pulucrcagarid^ pfice cu eucco ri
daminie 1 olco ct calcfac ad ignecuJbofTtK*
inrincrafuppcnaf.f £onrrafiftuy acarc fa
lcmcoftiurartaruct ana^dfactoft^rihiTttno
pulucrecumcUepficcctfentainungc^impo?
nc.offa frac ta ejcrr£bit:camemaUin couodit
cffiliulafanat.f £6tramo:feaalbI pulucre?
falie.coPti tarrari 1 agarir upone fupmo^fcaj
priue facta fcarifica ri6c.^pYaf'Pe alro ca^
dentifcvriliteradbibef.bibttieobuhe tuoto
cutn virJo:(in6 ftb:iunt. fi fcbauntcumaqua
calida.f £patici6afnrarideet©ifiuri}eet nc
frcricie t r \ crcrtae ma^tunu pftat efTecrum:ac;
ccptate co.jjumalucalotem cmcndat^ifmi
mccSicat^plcnerideriiojtimeueauriliafur,
fBgaric^omdwerrijqajtttoiangwncsb
a
Btfttthiti
fhnrt.trtgcfttoncVdcbtnr.obuluevniuecum
aq acccprus solo:e" metidi copefcir.cpilcric;
cu^ufca r riltra t>af /z oce cae intraneo:u fco
low curatfm #rnteboie vcl aarie t>ar9*Ra5
jg al^ecuaqua©2ndii8c.atr!8cuvino.fllrJ8CU5
orimcUe.3ltje cil muira.fSc.an.gal'. Sgari
cue rcfoluit gtce grofi"ae:a aperit opilariocs
quc funtiucpa tci in renito.,£ rcurat mericit
•fa sm q acctdirab optlatioecparie.f £t confcrt
^pilentie:? curat rigo:ee feb:iu: q pringtlt &b
Jbumo:ofirarito groflie^teonfertmoJfitotv
ri vel alfcrt'9 atalis venenoii qii ponif ertaiuo
loco cmpiaftri.£tbibif ©eco qnritasaurei.i.
cu vino mijcra squa.tcmedicina lajcatiua.
• 3 f £tideauc.*Redago:ae,ip:ieta8 aue eft ?
ftegma amelancolia.f £t ide auc.*Raf . jin*
ueni vir ab oito boito q- purgarbuotts noci*
( .♦£ uoe.f £tideauc.&umaYinub.©^?riaca.et?
pellit bitowe a neruis % cercb:o oim.ppact arc
^ mtrabtliqeftinco.f£tidcauc.abemefuavJ5
due^ncr ate eiacorcfl egma ,t eft priuj venc
ni8f£tideauc.abiic,2lgaric9pursatcolera
sjs ctflegmauli-zfomficatmediciaemagnasqn
mifcef cueiettfacic caepenctrarc ader.trana
cozrne.? eft priue medtcuue mouifetie qua n
doJribi?autmifccfcuaU}8medianie.f J5aK,
na £icpurgat opilationes quc in vifceribue; % id
fctcricosianatqficecopilatioelabo^tepa^
iie.pffft au cpilcticte ob candevirtutem.
(Tapimlum.t]E
^CTw. 6rimonia cft baba omntto r? ora q &
J^fcrrariamino:,£>vaf.fiKe eft in oibus
. " -*■ agrefti papancri vd berbe ammomi;
£>ed in boc fcifcernif q> caput fupine b? lati?
U8 ct fcriue flo:cfcit:nec fio:e facit- ira fenieeiS
fedcroccu/Raditcftilli rorunda t>co:fumep
cj tnmitrir croeeu acriorie vimm'8 fuccu c\ co*
juenic nebuli oculoj.l^afcitunn capis vclcir
cafepes/RadijceuwjS: aipato:w greco no?
mine.f-fMi.caxe agrimonia.3 grimonia b*
foliaequalitcrdiuifaapumodo^aputincari
uculopapaucrieTttoeilris radiccm byxmns
wccu6eitcrocacolo:5acriectacutU6;'Hafci
turareieapudnos,
^ptrationt©
f *fi>an.ca.t)eagrimonia Sgrimoniacalida
c-zficca.£teftt»iuraicavalde:qucviridi8trt
ta-rporata antracee.i.puliulaemalae fanat.
f j£tadfcrpaumotfumrtcanteabomini8
rabidi et cotra vencna valct.facu: t ad vcnrrj
t>olo:em flc potata.f 3tcm vurnera cancero
mata viridtenitaet impouta fanar.
f3temfapehtilmo:fum.5.q^umviniciati8
©uoto t>ata tifcutit mirifice vcncnu.f [Bd 0
cutTum ferro cu acao impoiita facit icrrucas
tollitficfimilitcr.fBdfpleni8t)olo:cincibo
topwconfumit.fTftadijceiusinvinococta
ct potata :paralitici8 p:odcft J3alienue lib:o
srinamidia^captrolo #cancrot>iat ipamva
lcre contra cancruper ps futnpta.
21
£
i
Cwrtattts
16
^CTy j3rtfcltum.£5era .li^gg. cap.fada*.f.
Jf^agrifoUu.&grffoliumdUrbo: cuiua
•? frucrue vocatur :Rabacb. cuiue fcue
™ntfpcciee£jna eftafrieraUaeftfcabal.fjal'
Tlnab5fpinae:fcdacurafolia:tfoliaalrcriii8
lpccici.f.&£balfunrlamr©mndajaduear>
%oibab5fpinaa.tnabacbc]cafrifHntpar«i«
mclicmKjccisfuntillt q funt q: illa regfone.
•z funt *>ulcio:ceoito alueet mcdiocrie odo:$
i arcmarifanro 8 comcderis ficut alia a roma
srica.£tnsbacb ejcrabal funrmaio:c8.
%£x idc aueOfaaceben aragiYRabacb i M
cut fo*ainrrigiditatc:ctplu8ca in ficdtate*
^flt:vr|/im/ar.caJoto8.i.agrifoliurn.j£ftar
%o: ftiprica quide no multu participat quaftf
cate:et cft fubriUuparriu et uccatiuus
^perarfows
f Sfaa.auc.pYaf.0n coquif agrifoliffctmi
aqua aurcu vino f mnccctfitareeonferrflujEUt
mam'cl:t flujeui vetrSqn fit criftere cu car: ftri
^t racWcee capiUo^-r.pbibet cafum <x>%$>&
cocno ferrarurcUgni ri9qn bibif et fit criftere
aieo:pfmv4cmtoct curfui bumidiratu^na*
trict8anti4.trubificat capiltoe.«ct ecftringie
radtcce co?nccadat.f j£ridcaucJ?abcgue>
fsr* Sgrifolium vd nabacb ©ulae lajrateole
ra qcft in ftomacbo % intcflint8« rcp:imit ca
ttdirar&f £tide aucalbafatfflabaeb ftrin*
git vcntrc et rcpmit colcrarz cft^rauis ©igefti
vt\\'i qfi no bn eft marotfeftinpricus ct reti>
nct vcntrcm fcariter.-z marurus ©ulciecft mtf
ntte Itiprio; o to a laer»; dtiue ocfcedit ab o:e
komacbyptcr ©ulcedinc q cft in co :ftringir et
rep:imit coUra:ct vfue cius minufrtnduat fa
fitdium.f £tidc3 auc3faaccbenaram. 0ft
nabacb.i.agrifoliit comedif ante cibu cft meti
o:c£ptouocatappetirum.£t bniufmodi res
qtiefuntiumieficcequandoinumunrburoltf
ciitatcm in itomacbo aucin intcftfnis pmunt
cse:et inducunt flutum ventrieXr folia eiue
oim terurirur ct ponunf fup, apoftcmata caU>
da mallificant ct refoluunt ca.
f jSaUcnue.foerramrcUgno^ews adfLunt
muUcb:c copctunttf ad vUacae ©ifpofirices
jCoquituraute^qnc^quideiuaqija:qnq5 au*
tcinvinoficutncccmtaeiuba:anonimmiri
tuffolumfcdbibiRir.atuero(peo q> fccfiucn
tee capiUoeeainet nomo dicu ftgntt eft. quo
jtiam liiptice quide' c5 eoq> ftccar jnodera te
aivirtutie.Pictumcftaninfermone qui ce
laudamo:taU'edte>opo:tet ftuiiejqtf scba
s>i»'ncre capiltoe «ertucnt^s
Capitttlunntf
^V^nuscflftus.-fSlatcoit li.t»c fimpUcf
l^Jkmcdicfnainca.t>eagno«fto.£ftfrii
^** retin qrro caUVrffc.O mi rp.crcp.if vtf
ridie:ctmagiein tocie aquofisjminueaut in.
ficc^Etfuimedicine ccpetut folta mo radit.fio
rceeriamag^oeeiuejuccariunoiafxiirgu!
ta $o a quibufda fakceemarini oiauiFjEii»
nacpficacecfacbcntin rcccprione poniverc
colligunrur.ac p, annu in crTicaria multa fcr*
uantur.T>t'citur on q: Ubidin2rcp2imer»do ca
fium rcddit vt agn9ca.ctfic.in.ii5.gra.f % ui
cen.li.uica.t>cagnocafto.£a.in.i.gra.fif.in
U.£tcftrefoIurtuue^jbtiIiatiuue.t>ifgrcgari
uueventofiraru.tinipfocft ap.no cii fiipticrt
tarc./£teftrcmotiuu8!aolo»e.f©cra.Iib»
aggrc.cap.amariKdt4.agnuecaftue^t cftar
fco:abzae fcmcnciuscitif femen agnicafiixc
notamrpiperclla:te^ipereunucbo?.':funtei
fcue fpee.? t: Kiftoewq' rdigiofificrniitbac
planta fub lectisad rdrenandu Ubidme. i no
minaf loginfl)tcr©uriacm virga? ciue. z cft
planta in niagnimdmc arboj.Tiafcif jpca^
qei loctafiiinto Jjj virgae turae ad frange
du.i foUa aue lur lunilia folne oliuaruj r.tft qs
funt lcQioia maio:a ctmoUio:a.iz.r.qda fpco
■ buitie ptanrtbabaMc purpurdut quedaf
Bt&ttbfa
7X
s
•e>
idanauc.0at'.qt5 admifirafur ccilla arhoie
eftfemaifolia a flo:es.,£jcfemtm'e quidci ftq
rum fubf tari a cft fubrilie valdc.£ t cft ca.tiic;
in.m.0ra.fl*6alic.ri.fim.far^.tcagnoca*
ftoOfdadqtfadminatrafctillaarbowinme
dianafuntfanattfloe.Etfaturiie quide et'9
ct ftoriefubftanna cft fubrilifltma rz in fapo:e
cius eft.acuitae fiue acrcdo aftipticitaett vir
wsciueeftca.ctfic.tiuiij.gradu;
0pfrationt0
f Xccmeejccofactuereprimttltbidinc^o*
mentenftgenftattaaaq^ccocriwetpfine-r
fuccue ctiam pofef.f £ontra gomo:rea flo?
reeauevffolia^ecoquanfinacaorraddito
caftorio catbaptafmenf goiiraUa Ualet cnim
agnue caft9 mirabilitcr ad ttbidinie atinerio
newanicndofpusTcofumeck) fperma.&oc
fimtltterfacttruta;maio:ana:a'minum:cala^
mcntii ? anetu:fedtn boc poterio: eft agn9ca
ftiie.funtenunca.apcririua et ettatuatiu&
SunteriamaUaqueejmnguntltttidman tri*
fpifiando fpcrma et cogclando:vt pfilUum: fe
men lactuce^citruUi.inclonie^ncumcriepottu
lacc.fcarioIa?.acetunt«agrcftafumacb.cam
pbo:a et fimilia.f Jn fucco agni calri femiml
teniaUi.54ij.t cfute.5.r? .coquanf .ct mane cola
tura©efleueoflegmatt'co.vinuctia©ecoctto?
nte agnicailimijitucofcrr. f Sgnuecaftus
© imittaf in amurcaolci vt putrefianer addtr o
vtnofo:tifiat©ccocriocotefur:ctaddifaccra
ctolco fiat vnguefum,cuiue inunerio' fplenis
©uririccidtcc3f:etciue?fumttfupcrfluitafcm
ct ipfiue orificium anguftat.ad mcnftrus p:o
uocandofiatfomentiimccaqtta©ecoctionie
ipuueacentrugaUi.f £ontralirargia5 fiat
©ecoeriocuagnoeaftoapio-z falaia inaqua
falfa:?fo:rftan^crorejceapofteriei ge ca*
pirie.f Scra.auc.6at3 gnus caftue abfei
dif libidinecoitue.tmajcime qncomedirurfc
menciMf ^t^uocatmcnftruaetrefoluita^
poitcmara ©ura qucfiuntin mcb:iecp:po:!;
f pvaf.S gnue caftus pabibourmedcri fa
penrummo:fum.3tefcm^ctuebibKubYdro/
pKisafplencrictemcdicatur.fXacmuliais
jpuocat . mcft ruie imga'! .bJbitu.5.i:cu vino xti>
tm'.ejcringwrva»acm.t>olo:cnteapirieeom
mouer:adfcibaie fomml.fJ3alte.23gmje ai
ftue abfcindtt libidine coirue.-r maume qn co
meditur fcmcciuej£f agnue ca fiue a multcri
bue arbcnienfitointecro ftanif:arep:imir U
bicine.f Buiccna.Ouando ejc ftipinfo rius
(iemitur fub doifojbtbapollurione a virgc
crectione,fi£tfurr«mi0af«rinuticrcecave'/
lbcmene'©c(idenu adeft coftfKf Vemoucf f tt&
f!Saa^uc.pvaf.©emen ipfiueqn fumif
in poru :confcrt moifito venenofie.er confcrt
ad bYdropiftmqnciceo fumufur.j.tj. cumvtf
no.?#uocatvrinamctmcnftrua:at>ebilirat
virtutanlpamatie.? iriditcit fodam
B
Capftulunnp?
**3YXgamarina eft bcrba marie babens
3f^foliaiongav£UJtico:rigtc.etnfo idio
* "^mafevocafatga^aniarictcctainlit
rorifco inuenif.f •fcli.ea.tc alga.Slga nafof
inac^eftannco.tt3©cniq5KojTicnfumplif &\>
algcacacwe.velcy aUtgetpedee;q cr.afia cft fc».
tqe^qua'cicp.fefutJantibo.^Pvaf3lofacb#
neincidce qdecft vcluri fpuma marjq paria
infider.? rcmanaqtf noeslgam vocanuie.
j&Pfrationro
fpY^f^w^ri^efrfiefali.inprif^p.aifttf
retnparalift.fctteicputrcdtnevittatieinftltt#
ni8,aliemtatectrcufaibft.ttutcbabctftjnik5
fatuttntroftipticam fimicricama leptinatf
eam*
fptiltnferirietfctattcieflnttquieconfertcri
fterc ciue.iomcnto fimiUta vriltedt
Crartatuis
f0cra.auc.£Yaf.airru8foUo£aueflu?ti*
cacft.j£ttoqnmalticanfcaratalcoU.f£tin
fundifoecocrioauaftipcr cobuftioneignts
ff£tqfoantainfurid£inaquaaftaraaoe<
■zlinuinf wdecapaiifiutrubei.f £tvngueta
qucfiuntcicca moUutt neruoe. * facit inrulj
neribueiUudqtf facftflguiewacoie.f par.
cbibcfpuatarione puputcct combuftiomm
ignis^t qn coqutfin aquaKt.pnaf aquauTa
fiipcrloalcobuftioni9.fj£ttpaadminiftrae
injncdicim8bcrifipux.fj£tc6ucmtvUcrib:.
teUoUquefiuntinoKpuaoaim
^GVXcarata l3.6rc«a'p:u8.2Ucannacft
3Tp atbuftuvndefttolcumapanu.acfttt
& ■* Iud quod *e alcana vt appara pa co
co:diam.fSaaJi.aggre:ca.benne.i.alcait
na.floealcannc cftfimilie floJibusnim.nifi
quia cftin raccniis.-z floeciue cft atb? t>ecu7/
nane ad glaucedincaeuriodoae.£r idcm au
ctoXjaf.£ftarbuftubnefolta fup:a ramoa
fuo8(ttiafolii8oliucjnifiquiafuntlario:act
molUo:a i viridio:a.bab tf floKm album itlcj
*fnccboniodo:ie.fcmc n igru fife acrie. i qtf
tcipfa adminiftraf umtfolia h fiimitatee i&
4f •^latca.Slcanatftbctba in trar.fmatinis
parrito i ctia m in SnciUa copiofe inucninir.
£ftautfrigida in£mo.fiecainpnctpio fctfi.
£tq:no vbiq?repcriripotcft:quicam babet
puluerifant.tficpcrrcgioes^cpottat.puuiia
qsfubntgri colo:i6cft.pcr annoe tresfcruaf
/ttbabetvirrutcconfoUdaudi-zejitCTgcndiac.
mudincandt.f0al:vii.fim.far.cap.t>c^ip:o
f tn traitationcm arabica .£ipate.i.alcanna.
buiue arboue folia i cttrcmiratee ad vrtlira*
tcm gttenerur.fubf iantia ciue cft compofita cjc
acutaca.cutcpcramcnto:ctfubftantiatcrrca
frigtda ct ftcca.et fapo: cius eft fiipricue.* vir
tue auepeficcat tinc m o: dicationcUndc vir
tus ciu8 repacurit i t>ifloluit
£
(Tapituluinjiift
WXUumtiaucft:cocr olcat.3mb:o.
}**m bcicamaon U.v. 2UUum tanta vim
^ ^odoriebjvrlcoparduscumfuftinac
novaleerfugiat.andcfi c\e alUum aUcubt co
fricaucritJcopardiisintercfiUtjHccrcfifrit.
^•fclira.ce bifto:ia naturali li.jiiic.3 Uium ad
mulra rurtep:ccipucmcdicflmcnra .pdcfiecre
dirurf 23Ypoaae in qda cpta.&Uium calidc
dt ^rurie.jt ft auraperittuu cr abftafiuum:c6
foUdarvlcaafraudulcra.fRabimoYfc8ca.
©c alUo.crca ,t>cfco:dcon.i.alUt;tn agrcltecft
caltdu i ficcu,puenicne vfq5 ad quaittitn
$ -fcalladiue U.ij.U^cfcDanua3Uiu$; vlpi
&tljttbi$
a
s
aimbcncrmpofcft:fcdalio alba fcrra piofi*
cjerOdcm in li.tti/.iftenfequoqs 'F.'oucmb:i
sUium a vlpioi .ferinir baiererra maiime atf
ba fofia ct fubacta firrc fiera>:c.Sjtilfoetn ae
rioopozcetfieri.efinloaealaoritefcnrina po
ni.qturiiomgirie fer/erarajncc alttite.fofls
eqtfref l-ircnlsda fiinr: etindc pirfefccr . & uic.
iiuM.anonc.3itiiiHnah'udromefh'cum.aliud
ftuicitroquod eft amaruin et UCpricuj.6 ft eti>
am aliud quod tricitur pomitum. £ r dt rom
pofirc v irrutie ec allio et po:ro£ft et aliud q<5
■©icirur aUiumfcTpmtie.£fraurcmaUium ca*
lcfaeriuum et cdiccatinuj in rcrrio vfqj ad qtf
wm.£rfiludrrcplii8alio. f iT^feosiOesM
2Utj gencra v>uo funr.fc$-o:riuu:>. aliud quod
in,£gVPto nafcirunfed nonfaris fciflimilc.
tlirtus citis dt rifcida inftarili8:fliprica:caU>
da.f ^oniiantume.SlliumtHipu^.pomc*
fticum ct lilucltre fcj fco:dcon tJomeflicum ca
lidnm clt in mcdto qu arri gradueOdej in pa
tegni.S llia calidio:a fur cepis ct ficcio:a. a cu
tafunt:crt>olo:em capirie faciunr.quefi co'r
qtianrur ardo: lUeamirritunporioni cjjcibo
melio:a funrXocta magio mirriunt c& cruda
faniratcm cultodiunt .quia naruralem ca lo:cj
eonfo:ranr.t>igmrefacuHir.
Bpmtionts
^"PUnimVbioxkcCimo^llq magna vtee
conrra aquarum cr quouimlibct loco:u5 nntf
rarionee.1 4
f 0do:e fcfpenres abigir er fcoipioes odoie
£r omniu beftiaru ictitomedetur.ac puarim
contra cmo:roidas cum vino illinirur.
f £ontraeahi8mo:fU6crinvulnera cu melf
leimponitur. .
f ©ufpiriofiecocrum.au'quicrudum.altqwi
ct trinim iu lacte ocdcrunr.
^ibaraf.aso:a8^t contra mo:bum regium
vinomifcuit
f £t conrra vlaun in olco et pnlfe fic illiniunt
anriqut et infanicnribus Dabanr crudum
f OYoclceauranfrcheticus cliaim. peimiij
t>o lo:ee n tbus capittbus in accro trttie inimi
nuif.vcl fi aqua tecoaa coUuanf? in cocaua
tcniiumaddatur.
f •^rvriafcs cr pmrigincs fahar porumarem^
cgcuin acerovelnitro rufujXompefcit tifiil
latidnes cum lacte cocrum vcl tritum.vct a,m
cafco m0lUpcrmijctum.0iiogcnere2 raucita
rcut qcrcnuarXoctum vtiliU8 dtcrudo.
f ^tneae ct animalia rcnquaimrancpf pcll '
utinacefomulfococrnm, '
f Xenafmo in pulremed erur . Xnffim cura
fuadipcvmrflovelallacrecocru.aut fi fan?
guieaiaeiccrcrurvelpurulenra fint.
f facir et fomnoe ct ror um rubieundio:a rot %
pou.ventrcquocp ftanulat.aim viridi coitt
androrrifum.
% -fco:ro virio rius funr:quod oculos cbetae tfib
inftariocs facit.ftomacbum lcdit.a eopiofuto
fumpt um fitim gignat
f -|Slar eartite.B llium inquir groflam triflbt 'B
uit vcntofirafcm:vcntrcm bumcfacif. lumbu*
cos cr afcarides cjccludir:vrinarn,puocar:mos
fumrabidicanie airar.ctocriamqiu malam
aquam poraucrunr fubucnir.
fl £araplafinani5 loris groflbs bumozes ba 0 .
baitibue txflblttir.
| polo:cm t>cntinmt>e frigtdttatemttigaf. li *>
tiin.pprer ftcgma coagulatum ftomacbo am
putat fcabiemanotfeam: imperigincm: ct pu^
ftulae \\\ quocucj? loco fuerinr:potenter curac
fietcoconficenfur aut caraplafmentur.
f 'J^eftrua etvrina8;puocar.fecundinaje# IX
pcllif fi in citis opojimate mtilicree fcdcrinr.
4 i^ilucftrealliumvirrufcmbabcrltcur to* "R
mefiiciKrame calidiue er ficnus eft ^5ec xxmtf
nice infpcailo naruraliaiccnrqaibw jtusp*
ItviXribickmpluraaUa
Crartatus
Capitulum.-ro
_Xrca cftagrcftiemalua ftucmauiauf
»feue.Sjcd altca r": co cr in alrii furgit
L tufctie afit cr gliirmofue fir cr f^tionC
inis.ZJirca bie malua: cuif(ue:mfl!uauifcue:
iWaie.jjdccfi malnctrifaiefolui b^rottmda
fiairpanie p:oan9 Pop aue rofc fimilie.radijc
cjnufciliJgirofa.jElrccpIciiioa^calidacucq^
tirare. f gaf.r i.ftm.far.ca.£ uifcue fiiic alrca
£rcft mauiafilueftrt'et>Yafo:crica cfh lararf
«»:no vrce.£bftcrfiufl. mirigatiua. digcftiua.
^otsirticilctJificJ.ibiliiilfDY^f.c.alrca.^ilrcfl
folia funr cirort nda fimilia cic lamini. flo:cm
b^rofie fimilc.biifta tuotocubirie longa:ra^
dir cft illimuftilaginoffl.': intffllba.? tiz alrca
cocr furgflrmaltt;m.£uiftuequia glurinaf.
JScraji.ag.ca.remflluautfcoiRadijtmalua
«ifabj^fufcftiprica.trori'; bcrbcvolo fcirc*
rc;ri!dtcie:r3mo?:f o? 1 folio?:-: ftminfi.vntf
virruea'1; cft q ttficcanvcru radijcz ftmcfunt
w*$l tcficcaiiua:-: pfue fbriltafiua f 0al'.vq
ftni.far.cfl.rcmaIuafSlrcaflucmaiuauifc9
n%te tvaforctica cft cg maluaB uice\Ii.n.ca.
*>calfea.:B Irca ca.(ftcujcqualiffltc.tlndcm
»Pfa cfrlcnifieatto ctrefotorio:ct fcmentradijc
•Pliue funr in virtuf e ciuc fo:tio:a p lurimther
Plurimu ctficcariua arcfcluriua
€>Pfraticnr0
f *£and ccta ca.Rqc.5olia cius rrita cu arun^
giactaliqntulucalcfacta'z fup,pofira apofte*
mara maturaMDuriacrclarif: mollifieat 3te
fociba cuipa radice tccoquaf fcrcad pfilptio
mm.£t fic appartbit^ds m v ifcof iraerq fuc^
ponaf ? apeftimara maturai :t>urtcce rcmol
litsrclarjr,£jtaq arati9 addira ccra? olco
lirtcpaeevnguafiadpttdicra.
f3qu3fcccoat6i8ftminfiipiftmfllucvalct
p ttiflim fkca.et pfcrr abicte.Sjtmina aia ci9
rcrata cr in olco tccocra turititm foluunt
f ypoirarce.tlulncratieac fitientttctcfe*
ctu I anguinie btbcndu t cdit fucefi tc coct c ra
dicieOpfcmto vulnaiba cumclleac rcfina.
^dcmqtomiulfieltuatisnmtntiduetrmu
J culie uatite arric tilie impofuir ct $ fmattci ac
r ifiinta icie in vmo bibcndfi t cdit .
f auic^lltcanomcutfircco tcriuflmmtcj:
puirii.miuuamcnto:unominc.cuiuenatura
calidacftcumcqualitafcOnipfaftintlcnifica
t to maruraiio cr ir.ollificat to ct refotario £?#
mtn ct radijc funr in ciue virnirc fo:rio:a pluri
nuim cjtftccfltiua ct fubtiu'o:a
f Xcrurur ft:g tr.o:fcs:ni a;m accto.tr ollificat
apoftcmflfactpjcbibct ca.cr rtfoluit fcngut*
ncctmaniratvulncra.
f £onfcrt ar/ofltmartto inflatie:ct fcrcfulie
ct valct ad t uricit m'matritie.
f Scdar tolojtm iunctnrarrafl.ctpJop:te'cu
adipcanfcrie.
f Z^urr o:c -: infla ticcj rcfoluir q fr i palptb:t
f <©cme £iH8 ftifis calide confcrr.cr fatile fpu.
rumcfticir.p:obibcrq;flutum fangumie cum
virrurc fufl ftipri(irae.ciu8 folia conferuYapo
ftcmatibuemammillc.
f £ r ponif in t mplaftrie plcurcfte et paiplcu
rr onicctii e q? gi mi finm fcdar .
f pccocrto raditietiSbibirapfmvrtrie? fo
rtft ino? ardo:i.ctapofttmatibo am'.
f ^Yaf.ca.i^olotbia tumadipeaafaf ge^
niralipartiifuppcifirfl abo:fum facir.^nunus
cft ftomacbo.vcnrrtm mollir.
f 3tc vulncra recctia foIi}8ci9curaf: folia ci9
trtra t tpofita fco:picitocrcdunf atTcrrc to^ro
rr.£adefcmoriaIligara ftimulat invtnrrtm.
f £adenigra lana obuolutatalligafa ma^
marii vicia pptfcirOte-z.idecap.lS Itcaj i0e
cmein mtilfa coctue aut vino ctt unfue t im
polituevulnaa curat. fcrofas fpargit. 3fcm
cicatricce vulncrfi curarc facit
f /Clira ^ o cr ti ita addir a ajiugia po:a'na aut
anfcrinacrrcnnamtbintina:trmo:c8ftcri*
cos cr oftocaticce appc ffra mcdcf . 3re ch>a^
ruraciSr; oia facac nouir.': fccildinae cjccludit
f ©olain aquarotra crfcmeraffl infcftiro
mm toIo:ctcrrio ticfancbtr.l^ofipficjLpari
ftimue ty rrira oi ajcungia vcrcriT ircpofUfl r o
dagrsmi rcnia tfe fanat & multi titut sucro
rce tollcctionce oce vcl t urictce quc in co:pc
na,fcunr:tccocracfifcnugrccoctIinifcmicpci
Iincimpofitaaufcrr.
f®crapio.2IItcapjcbtbctapcfttmflfa:tfc
dflttoIo:c:^ maturar curarae trm cft rccte
ct radijt; quidtm tius •: ftmt n:q: in cis cft vfrt
riis afcfterfiua:curat mo:fcam.
f £tf(mcnciu8frangit lapide rcnuxt acrua
in qua tccoquif.radir ci9 p:opf fttpritffartm
qiiccftincavlccntoinrcftinoJfitfnjtuivcrri
ct fpura fanguinie confcrr.
f £r qn coquif fola arcrirurxcfcitcjirrurfe?
apofitmatito q apparcntpoft flurca fcrofuf
ytttcfatapcfitmantoanicalidie.
f fialitnue.^Radijt maluauifc ietfcmf miahja
uiki virida inrtnfiue qdc m cpaanf q fcn b a.
crmagie abftafiuem oftcnduntvinuttmivr
n o:tt£m £bfttrganr£rftmc tiutdatlapidcjB
inrtmfcotonfirltntte.
f^adiraut(m'itimnrcric^tiame;rj«r:6n
m.ifi ionttc farguinie cfi vtilie.
s
X
•H
o;
BflBfrbio.
Capttu!um.jEuf
^jwXletuia vfluvula vel pants cuculi.lnY
J^fula berba eft acerofi fapo:is.;foliu$ci9
31 -^eft paruumettripliciter fciuifum,?m
cacuminecuiuflibetparriseftaliaincifura.
£>cmina cius funt in vaginulis fimilit» co:ni
culis.que cum tanguntur tempo^ manirar io
nis cuolant ab et'8,femina funilia andacbuce
tendenria ad rubcdinem.et vocatur 'srifolmm
acetofum,ficut apparet in eap^mfoIiumXrt7/
folium acct ofum: id eft allcluia, ponitur ada*
mafceno invnguento Svafintcon^etvoc^fur
ipfum trifolumV. <tf ^linius ca.bacbacl id eft
trifolium acetofum,folia floies-z fructus funt
frigidi et ficci.folia tamen funt bumidio:a p:e
dictis.irucruevel feminacius mamraaliq*
lembabent 'oulcedinem.
^ptrationts
H Xuvulaliueiallcluiamedef vlceriborio et
f iftulis.ftmtlatur in virtutc acetofe filueftri.eft
ftiptica.cofolidat vulnera et vlcera.f JS?ucc9
eius vatet vlceribus ons antiquis et alcole
f ^lfoi^cap,bacbaelp:opteraccfofitatem
cril tente in ipfo valet ad alcolam:et aliae cgri
Wdinesoris.
CapituIumjEUiJ.
.XkekengivelkefeenfiiJSerapiort Itf
•b:o aggre.3lkefcengieft fpcciesfolaf
" tri quod ©iciturl fcckcngi.quod babet
folia'fimiliafoliJ8folatri.nifi quiafut larioza
eiectramicfusquando elongantur ©edinat
inferius vcrfusterra?. et babetfrucrumin cbi
fti rotundum fimilem vcfice.-r cft fruetus ctus
granum mbicundum.fimikm vue qucm qui*
damktkiliumvocanr.
&pfrariom0
f £*rapion.kekengi quod quida nominant &
Rakabum virruseius cft cf frucrus rius p:o*
uocat vrina, f £t ideoladmtfcetur ifte fruet9 &
in mulrie mcdicinis que confcriit cpat i vdice
ct rcnito.-z bec bctba adminiftraf in medicinio
ctnon comedifa frucnis bic mundificat ictcri
tia -r(puocarione vrine. f j£t idem aue.babi)C £
Slkckengi eft aliud montanit aliudf ilucftrc.
et eft albu,ct eftf fimilein fo:ma folatri fuperio
ri.f £t fuceus eius btbitus puenit apoftcma J>
ribus tam in frinfccis cg ep- rinfecis.fjf £t qn* £
do lintrrfug apoftcmat a ejctrinfeca eoucnir eis
4 £t granum cius quando bibitur conuenit 5 L
vlceribus rcnum 1 vcfice.ct granu eiu&eft fo:
tiuo ©omefiiio.^ «ouccus grano? atkckcgi 0
^uocat vrinam Euocatione foui.
b
Crartatus
CapifuIumjEuiti
^jvXocylidonie in ubw> ef bimologia^
«♦CBloadtberba fucciamariffimi.
■■#' -A-f-^latcariue.3locfitc]cfuccobcrbc
que appcllatur eodcm nomincbccbcrba non
foluui^rcciarcperitur ctin,3ndia ct *f>erfia
Ucruetiam in Spulia. £s fuccue vtilie cft ad
multa.ficutt)iceturinfra.Sloe9 tria funtge*
nera.fepariaim^uccotrinuet £abalilnum
^bodus autefacrionie ciuo Diuerfimode cre
<Jimr.quidamT>ieunt qtf berba ipfatcrimret
fuceuc ejcrrabitur i ad ignan ponfrur quouft
c^bnliat.-rpofteafolicjtponitureteicficcatur.
3l!ud cnim qo fuperiue colligitur p:iue ajpcl
laturfuccotrinu.Ouodinmedtb minuepu*
mm eft.j£paricu t>icitur.0uod in fijndo fecu
lentum vocamr caballinum. Bliqui aflerunt
aloee ©iucrfae mancrice tteri ejc bcrbie Diuer*
fie.n6gcnerefcdbonitatc^]cqiHibueiiftetre9
manerieefiunt aloee.Btij ©(terunt cr Bloee
tribuemodieeit.Onu rubcutie quadamutf
fuIa3ndie.q»itifSfcotra.aiiudeflniStum
quod eft t>e perfia.Bliudcitrinu.et fit in Bra
bia.quibue omnibue laudabiliue cft fcorrotf
Xe.pzccipuefifucritp:clucidu.ctrubcumquali
cot0ieparie.arocgfrangibileet odo:iferum z
am9rifl*imum.©cd p:ima opim'o;mdfo:. t> V/
fcemituraurcmquodcft opfimii fuccofrinuj
eiccitrino cotozefeumfo.£tpci?uecumfran*
giturdugptUute.apparaquafipuluiecrocu
etty lcnitcr frangirur nec fcridu nec va Ide ama
rum.£paticum autem colo:i cparie JimiTat ur:
fcilicet quod eft fubnigrum.a binoride bsbet
fo:aminavto:a venarum.ctobmfam babct
fubftanriamct non claratn. Csballinu autcm
eftmgrum.etobfcurametfeculeta babet fub
ftantiamamarifiimam.et bo:ribilcm ptendit
odo:em.quia valde fetidnm eit. £5»ed attende
<¥ illud quod x>e namra ftia cft aromaricu.qn
toeftaromaticue ranfomeliue.£tquod cft
fmdum.quatoferidiuetanro meliue eiccepto
4loe.2umilirer omnc quod tcbet babcre altf
qucm fapo wm,quanto in fuo fapo:e eft inten
fiue tanto meliue accepto aloCFiam cu fttfce
namra renim amaritudinebabenmim. quan
to minue amarum.raro laudabiliue.£t clt fci
cndumepquando aloe fimplicitcr ponimrp
fuccorrino inrclligttur.licafm Blejcandrum
inrclligamr.p cpatico Scrapion ltb:o aggre.
capt.fabet.id d t alocBloe fit ejc plata que ba
bct folia fimilia foltje fquillc in qmbueeji bu*
miditae vifcofa multa ^cnacadberce manui.
afuntlatio:afoltjefquillcparum.aquafiro
tunda.ctinduranmretinclinanturad poftcri
o:a.ct funt in de fpine que cgrcdiunmr ab ris
b:cuce et rarcct babetliipitcm fimilem flipift
9ffbdillo:u.£t tota berba babet odo:c grauc
ctfapp:cm amarum multum.£t radijceiue e
rm fimilie canntaiic ligneCRafcirur mutruj
in^ndiaetinrariearabumjcfintcrrie^ia^
attma et in inaririniearipieainfulie quetu>
cunrur ancaroeXrnoniblum ciuegumtr.ic
iuuamcnti magni.fcdctiam fioe ciue. ham
quandoteruntur aponuntur fupervulncra
faaut ipfa adberae . £t aloee funt t>ue fpectf
ee.quaruvna cltarcnofa.acftfec.a aliacft
cpaaca.3o.mcfuecap\t>ealoe.Bloeet>efub
limio:ibue mcdicinie et mclio:ibue.babene p
rogariuam fupcr aliae medicinae/Ram qua
cfctnrauio vniufcuiufep foluiiui fitfmplurtf
inuint>ebilitatevirtuteeet mcmb:aque funt
mincre virturum.bec ramen tntenrio cadit ab
alocquianon folumnou noca.\n;oinucntf
mr ad confo:tationcm mcmb:o:um ©ebtlium
addac.
0pfrattonf0
f -jSandect a capimlo jcjcjcitj .3 foc purgat co^
lcr^maflegm^i.vifumtlarificat.opilauonem
fpknie z eparie aperir ancnUrua pwuocat : (a
pafluiPt ee circa pudeda ft fint q; f rtgtda cau
a
Btfyttbw
fae^crgit •rfcabfem curat.f jCo^iwtnTcoto
raweolfljatu reddir.£ontrafe3bienu putre
dinempridaidsrudpmrirumtrigito^qui fit
ejcferioribus aloecum aceto confectumcrfic
inuijctumvaletXontraartcricamioeturami,
mccobardane.
fl £ontra alopiriam et cafum capillo:ii i fotf
» riln'mobuliatacao.radi|coliueverufte? polt
, eacoleturTincolaturaponantur twepartcs
farinc lupinowamararu et tres aloes. que ftf
mulconfiriantur.et addaf puluie ftafuagrie.
. ?Jnungatur caput per ©ifcriminaua*
^Bloeepuluisoprinicsiftempaammcmn
vino albo ecaqua rofarummultum valct ad
p:uritumoailo:um
§ £>uppofif oriu f3cntm cctrifera-magna cu)
puluCrealoc8etmafticep:ouocat menftrua
<t ^uluie cflia cum tnelle t>atu8. lumbricoo
oecidit.£tcwnfuccopaficarieauribufiinftrt
latuovermee necat.
^?>Y9fco:ide8capitulot>caloe.tlirtU8cftd
Ittprica amcdibcriter calida.et fie nimis xea/>
trem mollif .purgat putredincm.coler3m ztlc
gma?>cdudt.
4 ^aumus.Sloefanat&ffiriledrca trihbi
uavlcer3.ap:eferrimquein anot pudendis
cofert eria flegmoni eowrn eollectu cum aqua
£odem quo cp modo vulncra folidat.
^3obane8mefue.Bloefolutionecdudt co*
laamttflegmattmundificat caputabcis et
ftomacbu.etcofettiuuamcntu magnu fcolori
bu8eo?.£tconfcttcriaminflationiftomacbi
a(triett>olo:iriU8ercolera facris*
4[£tquiafiiduaf acceptionerius oicbus co*
rin^i8.nonvidcbituKo:potefuo.?ininftru//
mmusfenlimmriueegntMdmcm.quenonfit
abilis fanari.et p:eferuat a putrcfacriocata q>
ctiamcadaueratp^priemictumcummYrra
Xauc id t>are tonpoubue frisoue. cjccoriat
enim.£t folutionc edudt fanguincm.jQLu3nri
taoquepoteftadminiftraricceo dtab aureo
f.vfq?.?.it}.£tinfufionibii8abaurco.iddtvfi>
cpad.5.itj»
f fijcrapion autemiu lib:b3ggre.capitulo
p:op:io multa t>icit t»e aloe.que omia funt t>e
mcntepYafcoridis.
C^alienusautemaliouibicmiplidfcvelcic^
plicitefacta.quarep»ptcrb«uitatcm ca bic
poncreobmitto.
OpituluttijEijE
«k(jv.Xoc8Ugnum.Sloavd agalapncft
j^arbo:fu3mfluniodo:!.Ondegrecefic
3 -*-nominaf.2lr3biccvcrobo3b.Xatinc
ltgnumj3loc6velI]ciloaloe8Vcl3loe8lignum«
BIoatHcimrco q*u'gnu takaltaribus adole
mr.repmf aureinnutgnofluminc fuperioria
b3bYlonic.cuiconiunsimrfluuiu8p3radi(ii
Unde quidam t>icunt q* impulfione fluuq at»
arboribus terreftrispsradificondudf. Wul£
lu8tamenbuiu83rbori8 ferturvidifle origtf
ncm.a lij oicunt <$ in cacuminibus monriuj
fup:adicto?locpmdrcap:ediaa locacriftcn
riHo:iamrboeugnuVnmpulfuvenriauttems*
p6u8vctuftatec3ditin fluuium,£ftcalidum
tt ficcum in fcamdo&adu&ed fdendum o/
funtalt'qm't>cccpto:c6.quiaccipiunt radieea
camdleeinrii6ribu8am3lfie.et quoniaviden
tur 3flimilari.v tcuqjin colo» ponderc et fapo
recum ligno aloe.fopbifticsm ipae^oncndo
invinocbuUitidiepulumslignialoespcrali
quoe t>iee.quod t>eo et bominibus abomina
bilecftquoniamcamelea tnultu lajcaciua eftv
Xisnualoe8Vcroeftftipricii.£tcamdca t>c
fcnullumbabctodo^.fedIisnu aloeeeftfua
wflfimiodorie.f £afli.fe,cap, t>elisno aloea
Xtgnu aloee tribue modie dt.Qno modo fit
in quada rcgioe.et siof caumc. £ft a liud qtf
fit in infuia ^ndie maio:i8.et vocarar cumarc
Xcrriu oritur in qu3d3tnregione jmdie.? ti
fale6.£ligendueft3utem lignu Blocequod
nondtcoctumiuaqua.'RamariJbe6faciunc
ipfumbulire inaqua.« illa aqtia vtuntur ad
multac6moda.talccrgo(ignu3mifitfpirium
b n
Kmmw
6
*>
ci
ittpancaautnuUSbabrtopatpne.C&utee;
Iib:o.^ca.]dbaloC8C2:Ud3cJictlficcaiitfa?o
gradu.acftftibrac;3pmtuwopilan'on«.frait
gitiiuTvmrofitaru.
0pfrartonr0
flSand«cti.ca.]c)qcn.Xt0nuaiocvaUtcpti
rra t>cbflirare cotdie.ftomacbi.cparis ct ccrtf
bn.fiZc^aco^i3d.?rercBrionc.mcftrtio?
corra oee paflibnee % ©ebflitatee cotdie porif
fime ejc frigtditarc.f Otna t>ecocrionied9 t>tf
gcmonccofouar.^T £r ftomacbu mftigidari»
cdefacir.£r fi abominabfle fucrir ponaf parii
Ugni aloce tnregri in vino per noae.mane vtf
rulcirbtbcarur.ijf€)urTumigu1cjcco factime
ccptu infcri1; a muliercpcrcmbotu,puocar me
ftrusw fuftbcarioee marriae mcdef $£5imi
lircr trifcra magna fompta cfi ©ecocrioe ugni
aloce menftrua,puoear^ f umue ciue e na*
rcsTcccptns cercbni cpnfoHat.f S>imiUrer ii
acctpif ptluieUgnilaloee-zgariofilo? ? oflie
oc co:dc ccrui.f £t eonficianf cu oleo t inun*
gatur capur galUansic iUa ctnoctc non ccfla
bit cantarcf jCafliue reujc lignu atoee cofo:*
tat ftomacbu.et oianteb:a interwa/ufifuwj
co:po:ie.bwntdirarem e^pcUit.maamc t>c I U
macborentofirargt>iffouiir.opaarionc apcrit
vmrrccof^t^joiivrincrcpugnarif S5&
rapu>n.Xignu2lIoc8clt copetenemulru ba*
bcribue egrirudinea in.cpatc^ ad tuTintcriaj
j£tfcdatt>olomlatm'8ctec)cfumigq6boi0
•z&arurfocco aureuevnuezrcmouct purrcdi
nc a ftomacbo i fonincatipm.f £ridc}atic.
atabari.Xignuatoeeftringitventrf.-tcoao*
boiatvifccrajfftcrmtnc^ipricamquceftin
eo cum aremancitarc. £r erjetr fufiftuirare bti
mtditariico:rupra?aco^>o«.f fctidcm auc<
•Rafie.Xignn5aloc8eftbonuftomacbo bai
mick>.€£fidemauc.yfaacaben ara.Xignii
aloee cl t bonu ccrebto ,z fetrtficat vifcera. £t
cjipeUtt fuenuuateebumidae.? facitfceftfde*
refie^aacmteoqnlctofitfurTumiganb cS
eo.-z marimciUud rlcgma qnod gcncraf ccva
poabue afcendcnribue a ftomacbo.? cjcpdltt
verofiratee.qf Xignu alocercmouct fufifluita
tce bum(ditat$.?ct>iifo:tamfcer3.?p:obibcr
fram.f £t mafttcanb eiuefacitoae odotfbo
nuvz confoaar neruoe.t acquirtr eie vnctuo*
firatefubrtlem.? confcrtccrebto ratdc.t cofot
tat co: et lcnftcat ipm.? eofowat epar.-r in ipo
citvirmeconftringcenarura.tconfcrttfc
rcricmdacoUce f jSfidcmfceYiribtiecojdia
t»icircpconfowatco:.
CapituIum.jE]E
3<*W.V£>bia gre.larintrnuncnpaf.2(mba
M*jrf m quofdam dt fpcrma ccripfloe.£t
•? ^"fm quofdacftrructnearborie fub ma
ricrcfccne.vdgummt>dmanaco: fonriefe
mati£tfraquofdamcft icotrpifcie.£tfm
quofda fpuma mariej£t fm aubeeft ftcrcus
ataIieinar$/cdfaUb.qm abtageneranf in tra
XaUda e i.tj.gdu fieeain.i.circa finciooFbtf
fticaf aut^mb^cuUgnoaloce ftoiace cala^
mira ct laudano rcfolurie^ddiro mufco rcfo^
luro in aqtia rofaru.t atpoftra aqua in parua
qtwrirarc.©cdcognofcif.q:fopbifticata po'
tdt malajt.arificutcera.vcra autamb:a non.
Scra.li.3ggrc<cap-.t?ambaridcftanib:a
"Rafcif inmarictgcncraf infpccic fungoui^
gcncranf in rcrra. £t qn marc rurbaf cqcit a
runclod^apideemagnoe.-zcnjdectjatfrn^
fta amb:e;£t pUirumijcc ca ingrcdif inmari
q6 eft in tcrrie gingtbext in occidetc.? flla t>c
fcrf auiiacayde.pcferuttmilUicboic8^ no^
minan£mtbcrc.t.vdocc8 qn noucriit c^mare
eo? decir^mb:a. ^cbb: aurc qcca tft flla cj
inuentf in infulieiUarii rcgtbnu.etin Urroub?
iptue cu ftgura roruda colorie cdcft^OUa ^o
q dt alba ficut 6itn ftruriaie cft mala. ? cft flla
qitat»aio:atqmdapifcccmagnic|tiicufajcl
4cut>cglutiur capccidunf £ib ea.ernarar (u%
aquae.quo6vidcrc8boic8tcHngtbe(ptjciut
IBffijrrbis.
fupereo8vnco8fcrr«>0.tc]araf)untipro8ioc
maruereicrrabunr amb:amfcevenrrceo?:? e
ambia non bonaanajcime que in vetre repenf
i nominlt eam apotecarij j>fie maiorie madi
, Uqrilla q reperif iuicta fpina ©o:fi. % eft pura
€C munda multu ? bona valdc.fl Sui.li.q.ca.
©e ambM.Smbra e cali.-r fic. £t m cp fit caltf
ditasciue in tj.-r ficcita8inp:imo gradu.
^prrattonra
3 4 1Sanxa»Hcitvitj.>Conrra fincopim aceipe.j.
umb«.t. j.i.lignialoe8.et . j.tj oflis scco:*
de cerui.q oia rcfoluanf in aqro.er filt pillule
£ ct^inenf.f £onrra epilcntia.pone amb:I -r
co:nu ceruiin vafe vitreo fup. carbones et pa*
riene fufcipiar pcr os ct nares ct mulruj valct
£ fl^orrafaffocarionemarricisqoppimrfptf
rirualia.ponaf fftrin vafevitreo cualqs aro*
J> matia'8«rccipiaffumu8E08vulue^S>era.
Smb:a pfo:tat cereb? z co:robo:at ipfum ct
fcnfus oes erco:r: pfert fenito t frigidis com
£ plerionito.fl 2>era Smb:a virtutej ccrcb:o
ptfftat/z ceteris fenfitofeu co:di.adiuuat qj fe
ncs i illos q a frigidis bumo:ibus poiTidcnf.
4 f 3ui.Bmbw puenir ©ecrepitio fubtilitatc
fua« pfertcerdtto * fenfibv: confertpccto:i.
£t idcm t>c virito cowJis air.cp pfo:rar co:2U
manfoMra.ui.ca.oc amb:a Smb:a calida elt
£ereb:um quoqj arqj co:robufta efficic
Capirulum.flEf
«VTy^bwfia alias ambriavagi noioe
*^t-0.li.li.)C)cvti.3mb:ofta circa aliaobcr
" ^basfuiemas.viulfruriccfcmfuinra*
mofum renue.rriu ferepalma^ bj.terria parte
radieeb:euio:e.fota> rurccirea imueaulem*
fcmencftvuis t>ependenribu8.odo:evinofo
0ua9ccaufaborrt'8 a quibufcli vocafab a<*
Iqsarrbcmifia.XIownanfilla capadoce8.ec
vfus eius ad ea que sifcuri op9firjrfi^.etbi.
3 mb:ofia c berba qua lariui apiu ftlua ricuin
vocar.pequaUirgiu.air.Bmteofieqjcome^
©iuinu virrnrcodo^ afpirauere. ^f Pvafco.
Bmbwfia qua mulri botrim vel arrbemffiaj
Oicuntfrutejceftmultasbabensvirgas mto
palmis longas.? folia inirio minura rurc fimi
lia.v irge Qmt plene fcminc
0prrationt0
f 6alicn9 vi.fim.far.ca.oeamb:ofia (mapi
um vim bj fhpticl •: repercunere.fl Owe. co:
pousretima^bibertfarbaplafmanadbibira.
f 3pfaqjcum vino bibirarorundos lumbri^
cose?.cludfr.£r.fuccu8ciu8cumlana impofi
ra mulieris flujcum ejcringuir.fiademqj rurbo
rcs oculis tuncra pwbibct.
h iit
Ctattsms
CapttultmuEjEiJ
*z£omu\DYaf.ca,t>eamomo.Smo
mugenue c^do:arifli'me berbecw'9
frnttc eft ftfis borruo: in drcuiru otf
fa0.ibcrifrbo:i8nafce6.ramulosb3bctficcoa
fcpufoB virguf ftfes colorie fubruffi'.rirca qs
foliola wetat copiofaetrirfobumiofumfe*
merodcetfibiconecuflo^albuvcluriviolc
fotiisfifibbyonieXu^triplejc^affpee^ft
cin qtf afpcllaf rmmcru.cereri8 melius aurofi
coiorievclftauuodorieboni.SUudeftquod
appellaf mediconpmo iitferiufnafcifirt locis
foumccris^fljrercafoimainaiusatcpviridez
lencracruXapo^o:iganibabe6.Cerriuvcrc»
qi> appcllaf ponricu.rurfum cft t no loguatec
THrTiafcfrangibilc:burruofo femine plcnu .et
odo:ep.aifiMe.ideft ftipticu.£Ugendu atite
recee er albu>irgas purpurcae babes ccpan
fum i femieplenu.^-f>li.ca^e amomo.Smo
f mii vocaf eo q> vcluri odo:e dnamomi iferac
nafcif in fvria % armenia.frurej; eft borruofum
fcmercddes fibt conecuilo:e albovcluri violc
figura folqs fimilib? brionie,odo:e eria bono
fomnuinritar:£r eft ea.-r fic m irj g.fl 0af,vu
fRn.far.ca.t)eamomo.amomubocquidevi
omirfmvirruteam'inilariacoU).mTiq'ficc9
plus eft acouiettigeftibiUue vero amomum
£t?>ijcit £af.in qnta ampbo:ifmo?.o/ omia
altacalida fomcafidirareftmr fiffa.fcjin boc
amomo.ficur ff caflia lignea.tapfue. amomti
dnamomu.-z faciut foda.£t fifr fadut pluree
alie ct fpecicbus q funr fubrilce % calidc. £r q
damadmreratamomu cuplataqt>icif amo*
midc8.eo crfimOaf amomo.mfiqa non babj
odo:eeii; nec talc fane.er nafcif in armenia. et
flos cius cft fiiralis origanuS>i vie no t>edpi
ab bacvelafififocaue aplata q enimisiuutf
nfe.? cUgeflla aii9raraiegrediunfab vna r#
dicc.Uirruo cius cft calcfacriua
0pfrartont0
B f D?af.Bmomti5 cft pftas fomnu .tumo:es
ctia carbaplafmarib? admijctu fedar.^ifcef
©mafis-anrirorfe ? mirfe er varue odonbus
# grarc mifcef,^S>aap.2lmomii inducit fom
nufc fedar foda qti ctnplaftru ol co fir fug fro*
rem/rmarurarapara catida.-r pfcrt pucrure
fco:pionfe:qn fit cmplaft^ cu co % osimo % po
raf fupcr locu pucrure.^F £t ide aucbumaYm
filrpfaac.Hmomu cil res q" meb:iat.ercm x>c
;jp:ierare ausdtejrincb:iatafacitt>o:mire.
P «U B ui.Bmomu marurat apara ca.£r et'9t>e
cocrio bibif ad podagra % fedef i ea.£f eofert
6 oiorito marrufe. i iiwrat in peflarife matrtf
tis.i fedcf infcccocrioneaus ad fcofoie mfi
^fatmanfo:tra.irJ4i.©eamomo.amomu5
ca.c-rfic.qc5 ad opflarioneepar^cjcnTgidiratc
e^ficiens.t)olo^aufertmatria8.tncapitc tfi
graucdinci^elo^arqjfcotbomiagcncrar.
CapimlumjEjEftl
*^GV. 'i£coe.iSerap.li.aggrc, c jiacbana
J>t id eft ameos.auc. pvaf,^da npiant
* -^-ipmpouiii ambomariortadeciminii
erbtopiu.Ueru nanira cimini abioptieft aSia
a nanira ameos i cft noru.£ft mc$ fenCfcrc
fife cimina erbiopio.nifi qa cft min9 co muitH
i aU?i5t t>uri9.er in fuo fapo:e eft t>e fititudfrtc
fapo:is origani.£r tllud q?J e degendu c% eo
e illtf qo c reces % mildiUEr idc auc.gaf.^aj5
gie iuuariuu qtf e cjt co e feme eius.-r in fapow
d9 e amariwdo pauca % acm:ae,ct virtus ci9
l q calcfacit idccat in terrio gradu.
i>pfrattonf0
^pY^^^erimefuaYCiriro/pnocatvri
ni.-rfemeebonuTe^nriqs.flf^tqndus t>c^
cocrio ponif fuperpucrora fco^ionie at^fcrt
t>olo:e.cr e bonii fngidirari ftomacbictcpar?
i aufcrr opilarioneVr fedat naufea^r pcficcat
bimitdiPtce ftoinacbi.f £ t cft bonu bumtdi
BtSXtbie.
taricjj eri pcctoK/z mudtftc at viae renu -r vcft
cc;ct cjjrabtt lapidc cji cie poftcp fuerit factue
CapituIumjEjEin)
*<jv.2£>idu vcl amflii. ?cft fucaie frumeV
&ff tte & amilu ab a q?5 eft fine ? meloe
* ; "*"grcce.i.mola eo q> fine mola finvnde
amiduTiueamilueftmeduUafrumetiqo^futt*
dif ? tundif fcottec furfur fuutimitat . •ocnide
cu aqua mitrff iiifpoznill.t cupifura colaf.ce
cuinvuo vafe veuitfeic reccderit aq cffufa in
fole ficcaf poft boc lcuit er ftringaf .f £afltu8
fclit ca.se amflo.3midit teperate caliditarie
eft % bumidu qtf fic fit . Jrumctu tn aqfrigida
ponafperfcic-znoaetseTwinfcicaqremo*
Heafquoufcpfmmetuvideafputrcfieri.tJein^
de aqua remota optimc rcrat ur ct cu eadc aq
optime confectu per panu e]cpmaf.etfolief;po
nafvtqcficccfvfcfcadaquecofumprionc.?frc-
queter rcmoueaf aqua frigida ©onec loeatbef
qtf rcfidet "ocficcaf z iduraf.f S3cra.li.aggm
ca.oe ami. Smilu infrigiditat et ©cficcat plus
cpfrumennl.^tmcliueeiccoefttluidqdnt in
eltate.£t modue operarioie ci9 e vt accipiae
cefrumetoj-tipmbcnepurgee^infiindeeiiv
aq sulci •: lauee ipm cu ea i poft p:oqce aqua
flU cu qua ipm lauifli % funde fuper ipm aqua
alia.-z facice ita qnquiee in t»ie % fi poree i no
ctc fitr/z qn molWtof opo:tet q» etjciae aqul
ciue cufacilitatc fineagitarioue aliqmeeu aq
egrediemraliqd©elaae.£rpoftcpbocfecerJ
calca cupedito-r.pqceipam aqua.?qtf fupetf
nataucrit fuper aqua ejcfurfurc eoUcge cu catf
cia gfo:ata.? abi)« refiduu. poftqj vero putf
gaturumtafurfuretcolaruponefup.latcree
nouoe^ etpone folicalido.2 firemafefit ineo
au'quabumidita8ponefueigneV£tfapc$ei9
eft acetofus.-z virrue ei9 clt pauce caliditatl $
e copofitu ejc virtutito cotrarijo.^Ra vna e frtf
gida^pfcr acefefttateqeinco etalia caUdaa
caliditate ci9q elt a farina^ e in eo a caloze pu
trefMcte.Eftautoprimuamflarecee-zcandi
du et lcue fine vllo acere z tncytofo odo:e
i>pftattonf0
f Dvaf.amiuifacitad abftinenduj ratma
oatlo:ii.altavulnera oculie repler .- afpzedine?
oculo^ roHir.f £> anguine retjcienribue bibi
tumfingulareptefidiue.f2lfpKdiiteearteri
arii ©cfleuit .3ue collo lacrie mifcetur -r^pflu*
umvenrrie itringitvalde,potcft aute leuiter
ftringcre^pter qO m eo1Krtjelacb:vmae ftritt
gentibue mifcetur.valet fitr ? apoltemata fyi
riruauum et tuffim coctum in aqua o:da cum
laaeamigdalariiadditiepenidqe. f £Tera*
pio Bmilu confert bumo:ibue currctibue ad
oculoetvlceribuequet>iainturfelfeolee
f fitqndobibiturabfcindit fanpinem qut
venit a pecto^c-z lenitafperitategutturie
f j£tqndomifcturcumlact€ in aliuoctboB
tdcmfacit
*> m
Kmmm
6
CapituIum^jEU
^SV'^>lSdala &*& "omeeft.l9rincmttt
«^flonga tf:Xuncti8arborib?po:feflo
" -*• xc pucfiit.-: fld fercda poma arbufta:
cetera pijenit£jcbi8 alic funt fculeee&lie ama
rcSed agricolebuicgencrificmcderifcrum
Z^ercbjanteiusradiceetin mcdium inferunt
fUrcuUim arborie q pice t icif. quo facro fueci
amarirudo fccponif.txc pfidouie. f *filini.
li.ti.2Crbo:e8 queda primegerminar,': itcrno
tiflTimae nudanf.vt amigdaU % frajunu fantf
buci.cjibisncmpequeaquilabiemeoneteco
cipifit.-^rimooimamigdalefiozentmcnfeia?
nuario/fSomu vcro maturant mcnfcmarrio
fierdirqj faallime frucruj ante maturitatcm
amigdal:i.fiait etfieueet palma. £t lib:o t>c
nam.rcru.3migdalu8 in locis caUdierrucm
flbundar.^rigidionbue aut locis arbb: vcru*
fta flo:c fccundif arc ncgat.
&pmtiom$
f ^li.li.)qtiit!.Bmigdalcamareradiicj5cocta
cute in faeie comgit -r colo:cm bilario:c facit.
'Fiucee ipfe fomnu faciut ct mictitate f 3 ui,
3rbo: amigdalaru amaramcuoptimerertf
arqj cit accto ct olco rofacco pcrmifccf^ indc
fit cmplaftrn fronti confert foda. T* adijc criaj
ctiis fcccocra ct fup, pannu Unita/ouie eft me
dicina. f £onftanrintie in lib:o gra. •Radtjc
amigdale amare puluerifata: et cu accto tcpe
rata:fit bonu vngucntu cotrfl lcnrigince ? im
petigincm.omnefqj fo:dicie6 cutis. % majrime
contramotfcam.jCujvinoporiiipatatullim
curat.lapidemfrangit.fpY^f.coeamigda
Ue3ibo: amigdala? tmlciu c t>cb ilioris ope
ratioie d> amara? arbo?. amarc funt fubrili*
atiucct pwuocatiucvrine.f 2>cra.aucto.ar
tbigcnie ? ulces amigdale funt calide i bumi
deinp:imo gradu. ttideaucfo.tgbefuav
0uando eomcdunf cu co:rfcem fuo ftringiit
gingiuas.^fcdatqtfacciditino^^terfuam
p6ticirarc.£t qn comedunf cu juccaro fuo fce
fccdut a ftomacbo.-: qn ficcc ro:rcfiur funt co
ncnientio:c8 ftomacbo % augent fperma ficut
fluellana i fiftici.f 3dem fluc.albugerig.j5u
mi ea? adminiftraf ITcut gumi arabicu et p:u*
na£.f0flt'.vi.fim.far.t>camig&ptilceeami
gdaleineieeamarirudo efl?occulra quenon
apparet fenfui:q: vicit m cie tnjlcedo. xai qn
veterflfcunt flpparetmamfefte. XJirrus earuj
tepcrara cft cu caudita rcp:cualcc cm in ip fie
abftcrftua i fubtiliatiua fnbftaria .pjopr' qua
cjcpurgat vifccra^t pulmonem et to^ccm^
putrionce opcrantur buomm.f "Rabbi mo v
fe8ca.t»eam£gM8. ^utcce amtgdflte psof
uocflnt fomnum temperatunut coquinatum
cum cie bumectat vcntre. et fum .laudflbik*
ctffliuantfubftanriamccrcbri*
/Racardue pcdiculuedepbanrieab
.imperiris medKiet>icif.qt>eftfalfuj
fedeft rructuecuiufdaj arborie que
vocamrpcdiculue clepbantie.f Suieeria 10
b:o frfo.Snacarduseftfrucruetitteofltcac
tili.t medulta ciue e" fifie meduUc nucis t>ulcf,
inquo noeft nocumcntii.£rco:tet ipfiuscft
rarus frangibilie:in cuiue rariffltc eft mcl^rf
cofum babene odomn. £t funt boiee qipm
mafticflnttnonnoccteie.^p^opriecumnucc
caUda eft % ficca in quarro.
i>prrancnf0
fauicmna.£iuemeleftrIcerariuuflpoftd
maru •: aduiliuu fanguini8: et bumoaij. £ra
dicatverrucae.et aufertatbarfle:et cradicat
bflrutoe.et fsnat alopfoam flegmaricamXo
moueteriam cfllida apoficmata m interioafo
f /Confert <rigorineruontm.ct eoaim moUtf
ficationi^tparaltfietfomiref ^onfertco:
ruptionimcmo^ic:cuciue confecrio noraana
cardiuum Uimitur.Sed tflmeccmouct flUc
uarioncm ctmelancoUam.f ©uflumfgairf
t>
Btftttbte
otm cocmotfoidcG et qdteanmrjeitVr. funtf
ma veneno:um.et addutir bumows ct tnraffr
cir .$ £x due quidcm rirfaca cft lac racdnuj
bitriro inde cictraao. £r olcu nuao duo frari*
gic virrurc.loco rittsponirur qtiinruplii pow>
dmsdusfce.badabam.erquarraponderis
ipfmot^colco ball'iimi.arcrriapodcri8 ipius
©enaptaalba.
€apitulum.»uif
^^ttettimeftbcrbapttuteitt odorifcra
J^t^la.Sncrifcmcpunapalircr couentc
* ^vfitomcdidne.racWcfeciindario.berba
vcrorcrrio.^aUa.^cnfcfcbutarioaneruj
ferimrloc^frigidie.OmneftaticeUpata:fed
tcptdio«locaf,*Risanda:dlfifcablnncatim^
ber:ferenduetlrariU8.aliquifcmleui8it5ob^
nwr.Opinircs <r a nutla auctangaf.CS>**
rapion.U.aggre.ca.aebct ideftanccu oibua
notumcft.virtu8 efuseftque cakfadt fotjnc
tertq gradu©.??cuccat mpancitfo faftf Oa
licnue.vi/impU.far,fin rranflarione" grccanu
Bncracalcf«rirquideadco;Cc»BCTrfa?igra^
ducipminrenfilpuranctoj.tdi^rcmflKanfia
vero.i.sradu8.c(luKt?8>«iiKr.Tcl pmf.intetiK
C/kcrffocrge eoaHfooleo fclafoteticu i iffl
mold f u fomnicp facriuu i sigcf ttim crudozu.
necnon indigcltom bumow criftinappwpin*
quat vticp olcu quod ejc co apcririuis fcigrfitf
ui8 tarmacie t>icm nih' quia paulo calidiue il
lisctfiibriliitparuQdt£rideot>iafo:aicum,
vftuTcro tcrtqnrgraduecalcfacriuua>(tccu4
£t idco moUito vulncrib? appofiol pftar ope£
ram.ctpfmim cie quetn pudcndi8.bufiiidwe
aut cr minuslcaUdus ridere eft ad bec. ? cucbi
mu qUtigcfttMiueeftetfomniractuiiJ. f £c
idcm£?crapion auc^bcnmefnay.Sneruin
9ftcaUdu.3nt»ucirfomnu^roldieiu8cftbO^
num vmrofiraribus.E t femcn riue in polcri e
pofiruminuUipUcarracquandoacdpirur (o9
lnmtouirfpcrma.crt>cbiUrar vtfujjnarimc ni
Ruu8Tfu8du8.f*^auui8capVDeaneft>.p^
cocr*o;eum'aletrtranguirion&i©iflurij8 &a
ta.et,potrtltmc fYrupue racrue cc «ecocrione
ciuetfjuccaro.il pUniuslibw.jcjcanerum
rucruefroucr.cr roaiuna fcdawUtu i iftitXtf
nis auevuam Icuat.oculo8.ct gatirura jcbe^
rar.f ">Sd cmo:rotdae acripc pnlucrcm vrti>
cc.ct pulucrc anetwonficc ciunmeUcct emotf
roidasiunge*
%mmtw
a
P>
^^13tcflo:umrclflo8vm'eflgrcftiexid
.2^floevirifft.3defuntt>raf.ea. £nanfl
* AumfdcftanKfloMj.vclfioeririeagre
Itis q dt ciepcrit flb^ccolliscndi ffflozes ipi
«ticficcadi.TaUo notevocaf vitlffta labzufta
flozceiriueoprimercdoleYttficcflnfinvmbza;
etintcftarc reponcdifar.ctmdi9 nafrif i fvria
j&ptrationfo
f prafcozicJee.airtueeftei fiiptica.rn ftbf;
bitu fueritcuftomarfcu cft cttnurcticu. ventre
fmngft.fangnmcmrchrienribue fubucnit.? bi
bitu i impofitu ftomacbo fefozeoziecmudat .
tHgeJttonc^tomacbicelcbzar.mijttuoUozace
to wlozecaptriefomao tollit.^S>ucai8 vi^
ridis in catbaplafmarib? adbibitue vulnera rc
cerfa finetttnwfc feraar.£gilopaei inirio vul
cnrib?pzieetfitngina?vnlccft.f uulncraad
famtatc pa durir.mdle addiro z olco rofarii-r
crpcpirrorrbaf ^efTarije neceffarie adbibef
ftutiue matririe pelTario faao ftringir.reuma
oatliefufpedit.^ £fltbaplafmarfb? adbtbiru
ftomacbijcgdhongfoluiwtmapmccupolcrt
taarino miiouctimpofitu.f ^obultiijrcro
in tefta cucarboito colUrqe bencmjfccf T>ana
ricia oculozum etpterigea purgat mcllc addtf
dito rcuma gingittarii» % vulncra curar.
€aptturum.*jtfjE.
«^Yl^Iifum.^lateariue.anifum quod
jfr*f slio nomitte cimtnu oulcc -oicif :fcmJ
12. -**cft cufufda bcrbc ffmitenomfc appcl*
tarc. £t dt caUdu z ficrii in tcrdo gradu. Oirf
rotcbabttt>iffolu6uYcdTumcdi. f Ovaffo.
ca.t>e anifo.Bnifum fcrucntie cft virnirie; fo
calidu i {iccft.t nantrc mictuaUe i fc aroticc id
eftmceu'ue.fSaa.ubzoaggre.cflj^;8nrifin
auc.pYafcou.Sneifinqtf tcoeft rcccne eft
bonu.babetie groffa grana plena i non qrco
riatur quando fricaf cjccoziarfomte ftmiUbue
furfuri.^t babct odoze bonu fotf em.£t iUud
quod eft cr. infula jCrctcnfi cft mcuue.£t poft
illudcftbabYlonidi.1^vfpanicuvero cft t>crc
riuej£r quod er planta eiue eft magienuuari
uum cft femcn ciue. f j3aUcnue.viXimpU,far
maxa.t>e anifo JSapozdue cftacuttw. ama
rue modirii.£t r irtueeiue cft quc calcfarit i
fcefiecat t tcrcio gradu.*f>zoptcrca crgo i x>ia
rcticu eft.Ucntofttatce autc quc f m vehtrcm
fiflit f Stuccria ltbzo.tj.ea.t»c anifo.&nifum
cftfemefcnieuliromani acuitarie maioue 03
nabari.£tcjccomeUuecftquod eftpdndero
fimvrleft ca Udum ■: ficcum iii tcrdo gradu.
f Ovafcozidee. JUftfum q:mictuaUe cftrir
turieYctmciemcdcturXirfmtolUt bibicu re*
ncnie ocairrir .Maripee amputat.rcntrcm
ftringftjncnftmfeimpcrat. f XacmuUerito
puocatitatrgctijibmircntreftimulat.iumi
garioc nartbue adbibitu oolozc c^apirie toUit
f auriutoolpzemcumoleb rofflruadbibiru
mirigat.rcritofifaterftrietoUit rfpolozem .
fOprimu ant cft dmamt.^eUide cg^prfum
©alltcurcro mcrirffffm0.^aujuecaf>.t>cani
fo.f ContraUuozemeftaaifubne cpntc+af
riminu 1 anifum.-r.incozpozcnf cumcera ertca
Udufuperponatur. f &u#imfuhutra-auget
lac 1 fperma apcriertdo meatue.-r mudat bu*
niiditatem matncie.f aimanfoz teatu tcr
cio capitulo t>c anifo.anifum cafuium cft qS
vcntontarfe «iffoluriuunt criftene.cpatie apc
r^o^lationcm Coeurtdipzctcrca votunt^cm
ftfrmilat. f ^crapron UbU) aggregato? au^
crozitatc.pYafroziclee.Uirtue due cft cefic^
carfua ^calcfaetiua.£t ejcpcIUt vcHtofitatee
a cozpozc tfcdatoolozcmgtpuocat vurtam
1 fudoze.te6fcrt brclrdpifr. f £t abfctiidit f&
tim q fit ab bumouto falfie qn fumif in. potu.
f £t cl r conucnicns rcncnie 1 inflarfohibue
crlmhsitrauTem.a abfandic bumidiratce
a
ti
BttJtxbB
K atoacaiMtricefluenfes/rptouocatUc.ffit
cjccitat libu>incm.ct quando artrabitur odo*
a. ratu fumigario yapo:ie ciue fcdat fodajf £t
quand o tmt ur ? mifcetur cum olco ro. ■oifiil^
Uturin aurcm.airatquodintraipam accidic
♦<rv SE ca^u aut Pcrcl!^lone'et ^at Dolo:em eiuo
tE> f £t W«w auc.bugcri.Sperit opilarioes cpa
tt'8.fplen is renum er matricie. £t mundificat
vias que ab bumoribus opiruUntur. £tp:o*
ptcr boc eonfert fcb:tbue antiquie.? baber in
feacuitatem.ppinquamaduftioni.quarcfotf
uit ventofitateejmajtimc cii ipfum affatur.
"B 4Suicenna.anifumcttapcrirfUucumftupti^
afateparua.£teftfedariuum Doloutm.ct re
fokttiuumventofitatu:ctp^p:ieficaffcntr.ct
in ipfo quidcm efr acuitas qua medicmts adu
rentibusfitvicinum.
OvMamm
%5VRtiu'6eftberba t>equa .fitfal aikotf
jfr^CDvafcoudee. Duo funt cius gcncra.
" -*"anum babet folia lenriatUs fimilia.
Slia babet folia fimilia camepitbi-^rima ba
bet bafiam altam t>uobuo palmis erccta? cuj
folqemollibue/Radtjccliftli minoi ettcnuis
•Rafcitur locie berbofie etfoUrie gultu falfa
SfaiTda eft que folia ct baftas llmtlcs camc£
pirbibaber.fed afpcrio:a ctininott.ffoJcpurf
purctt et odo:C <jrauc;radic cico:ce fimiiis
Bptxmmte
f 0alicnu8 fcjtto fimplicifi farmacomm cap.
SnriUi8.£> uplec quidcm efhambcramen me
diocritcrfi£cant.vtetvlccrafolidct.3lIterave
ro quecamepitbeos affimuUf.plue vricgcp
aUa fubrilium parrium cft :v t cptlcnricto confe
rat .bcc autem et abfterfiuio: 03 altera eftf 3 1
manfo: tractatu terrio capf.vfnen.td eft. anril
U's calida eft et ficca que purgatet apaif epila
rione.carnem<B co:rodit fuperfluam, vniucrs1
faliter autem omniu iftarum babaru bonum
babcnriuodo:cmc£plurcecaUdefunr.nifiii*
le cp quibue fenritur illud quod oftimus fctltf
cet frigiditae manifelta:ficut fcntitur in aqua
rofata et campbo:a atq? ffidaUs.
<Captralum.]EjE#
/RtboevelTSofmarinueqtf idcmcfh
•f £>cra.li.a£gre.ea. laieralmarien id
^eft antboetrtquif.£ftarbo:mari6.et:
eftaIpinatfacct]cacola.£tt>icitaucto:ipYaf.
£»pca'eerofmarinifimrtree.tlnaearumba
bct femen quod nominatur faibi.£t babct fo
lia fimilia foltje maratri. hifiquia funt U*
£
•t/v
''/m^n-
Ccarratua
tio:apammgrofiioia.rte!Ltc!idimrriipcrt^
rmdraiirirer.b.;bmsbonuodotemct lon
girudo fuDttisciusdt vnius biacbij ctplus*
1 1 \nbc; mnlt os ramulos fupcr cjru fummir at
re 5 funt capirdla in quibus eft fcmcn atbum (i
nulc lcmini plante que t>icif fpondflion mun*
dian angulofum .acnti fapoiis. in cui9 odo:e
dr fimitc odo:i rcfine pimV: qndo mafticatur
moidicatlingiu/Radiic vero c&c alba mlruj
t uiue odo: d r ficut odo: f buris.j£r eft fpecies
alia fupiadictt.m1i quia femen dus eft latum
mgru funilc plante fpondtlion.babens odo:2
bona fcdmotdicat lingul.? babctradieeejcte
riusnigram.inraiusvero albam.i£ft fpccies
slia fimilie fupiadictcmfi quia ipfa no babet
f -.ipitcm nec fanen nec floiem.cr nafcif libano
' ,ris locis pdtofis % agrdhb'9.f j?fifRofmari
liuni lanni ab eftccrm bcrba falurare vocanr.
folia babct fciuaittfinuita atcpafpcra.et rora
itm f crra p:oiirara4 ^ia/Rofmai iiv? e ber
ba caiida ct ficca: cuius folia i flo:es compe^
tunf Tfiutncdicinc.flos aurem anfbossicirur
v nde iic decruariu cp ucif PYantbos. 3n.lo '/
cie marinis crcfcit vnde ct nominaf .babct vir
tute a ifoitandi cjc aromar idrare:t>tf1olucdt cjc
caitditare.t7;ttrgcndi -z mfidificandi:et cofumc
cti ejtficcit are et virrure x> iafoicticam ce caloie
apertcnte. Ocp calida et ficca clTc t>icaf in cp
ctihbus ab auctoiibus no t>eta minaf. berba
ipa ttbanoridcs vcl oentrolibanu 'oicit quida
tamafoiait cp fit frurec.ali] vcro cv berba fit
A.um inucnitur in medicinis reccptio antbos
vd rolitiarintocbcnt ponifloics folia vel liba
notidis vdt>entroubani.5lo:es ad folan t>e#
Uccari.perannunt fcruaomr in dUcaciamul*
ta.^iirouicrafoua.
3E>ptrattont0
.3 if Conrra finc opiin er cardiaea paffione fcaf
fciaiubos ctt viiio olTis t>e coide ccrui.Utl t>e
waio ftr in v irso velaqua rofaru.ipmcp vinuj
"6 t atuf panett f £orra frigtdirarc aut tsebiltf
t are catkii rofmai ini t>eeocrio i vino fir. ? pa
.C ttcstifooperro capitefamurccipif. f £on*
n a vncbnmidirarcacetumvdYinu t>ecoaio
nis riue gargai ifaf . f jConrra iiomacbi fntf
P giditare?adtigd~tionemconfoitandlt>Yan
t bos vdvtnu t eccaionis ctus.-z mafuds na*
flimr.f £om ra i t omacbi ooloie % in rcftino
£. rum.tjtventofttate.vinum t>ccoaionisrius.
gc ciinini ponamr.^f £■% finonomis notandu
cr boc nome am bos apud giecos p:o quoltf
bc f; o:c fumirur J ed apud i ioc p:op:ic rofma
iiuvd libiinoudis amboe tidmr.
€apitulum.ftjrf'j
ncufa cft bcrba aiius radirfcigifoe \$
mcitconrrira.©anguineiquocpcolo?
^riseft.vndeaiampictoiibusad pur^
pura cffigicndam vcl cftidcndam in vfu e. £$
bcrbarioanaifafcuplecdt.^anam quamafi?
fabatam vocat.alia quemaicimemeclidne ap
ta cft.bec i terra p:dTaXpinofis foliis finc cau
lcnafdfur.etmenfe ftbiuario legimr.
Hf X>\& oudes.Bncufc puo fut gaiera tlna
fiquidem babet foiia lacmce fimilia.fed acuta
ctafpcraiinfcgra-rfpinofa.T^adiiccftdgrof
fitudincm babcns ^igiti.coloiis fanguincian
ciiatccigicos inficies/Rafciturinlocis cultj
bab ens in £ g\ pt o folia fupcr t crram fparfa.
virmtis rcdargucntis cft.radijc medcturcom
bulttonibus:
jE>ptrationt0
«[fDYafcoddesXcracrolcoaddirisvulncra
renum optime curar. f 3gncm facru cum po
lenta ejct ginuif .maculas c oipojis et lcpiascu
accto impofita cmundar . f iouppofira men
ftruisimperar.aboimmfaar. f tius diram
r a recte mulierum ftericis adbibet rRe ffeticis
aut fpleneticie opimlaf.ct cum vino febzienri
bus f jetusqticcpfoliaventrem fuingnrcu
vino btbitaOpius babetecoctio mcmbmm
arcuamm fanar. *Radicdus in olco t»eco^
ct a et cera facit adcombuiiionem.
Capttulurnfttfii.
Btfyttbte.
appdlamr.Ucct tot a berba fic rocatur.
f f>aUadiu8.'£taptj genere cft tpofdinon
swuie,auraulrcriue.etoko!elin6uiol!ifclto
ct caulc tcncro,quod nafdrur in lacunie£r pe
trofclinon quod marimcin locis afperie. bec
omnia gcnera poffunr baberefcOigenree ino:
ri cnlrura.f £onltanrinue.£ftaurcmapij gc
nus quod vulguecerefoUu^ yocat se quo fctf
Ucctt>kimrinfcriu8.
j^prrationta
^^^iumAKidoais in ubto ctbtmologia*
jpf.rum.Bptum Turinir eo cp aper id e|t
^ ^apwt annquomjco co:onabaf.l>ac
berbam berculco primue capire circumtulir.
f 3uieenna Spium aliud monranu aliud fil
ueftre aliud t>omdiic0^t aliud quod orirur in
aqua t omeftifominu8.cuiue eft ficur t>ome^
ma!virtue.£ft % alia fpcriee ri9 que nominaf
fumiurion mirwetomeftico JCrue babcne co
catuladalbediiiemoccliue.fouiuedt rcma/
rutmonrann.£ft autcminpamo cahdumin
feain^o^cum.f ^andccta capirulo quin*
quagdtmo.^Spi} plures fuut fpce "Ram cft
apium tomdiifum vd ottiuum.t: tcft apium
ramnum fiue apium rifue*£r eft apium cmo:
roidarum.£t eft spium quod t icirur cerefoltf
um,£t dt apium campcftr^£tcft apium bp
fpanu.£t cftapiumperficu.£t dtapiu agre*
fte.£t cft apium mont anu.£t eft apium aqua
ticum.£t cft apiitm rufiicu.£t eft apiujqiiod
©icitur regalia.B pium fcomcfticum omtbue
nbfum:q8pYfllf<>:ideevocato»iuumquod
calidumeftinp:mcipio rcrrti gradue.ficcum
tn medio eiufdem cuitie fcmen maio:ieeft crfi/
cflrie.feeundario radijctcrtio berbaXu aurc?
tomcdlcfoa receptio apij fimplicirerinuenirur
femenapponcndum eft.quod a mulris fcUriu?
f Spwmsomcfticu^ocatTriim mel
ctrdolufcremofitare8.ctp:opriefemen i
mcflrua %
i eiue.
■f £> ticcue ciue in quo fajofragia fcecocra fu B
ct ir ftranguiriofie et ©ifmrriofis fubuenit. VX
fatifraga . granafoUe.ftUpcndulacrlapieltf
de coquarur in fucco aprj.er in colirura sddtf
to 5ticcaro fiat firupuft. qui mane ©erur cum
cilh.ii.
f ©ucmeapqaflreftievelacerumctoleum £
violamm vclrofarum mifccanrur.er buliar in
vafe virrco ad ignen*£tcum tali olen calido
caputparicntieinunfiatur.valercontralirar^
giamctfrenefim^riuscapire rafo.
f Smcais ©ecoaicie aprj et ramarifa' fple* £>
m'ecrepati8opiIarioncm(bUjitet^uriricmf5
p:op:ie fplenie.
$ 2Uiud £?umarur ©ecocrio radicie aptj (d £
niculi petrofilini.fiar fyrupue cctra ycr eritiaj
ec fucco aptj ct fcariolaru.-: fcerur cu ealida
f £omra bvdropifim radijcapq tfetiiculi bu $
liar in fucco n:mi rerre.ctin aqua ticcoctionis
addito3iiccaro .fiat fvrupus. miromodo cc\Y/
fcmit ftcgma.' . . .
f 5iantetia.mifiilf«co fiegmatideetvpoffir
ticalabo:amibue.*Rccipefucciaptj lib.iVfucf £>
rifcai iolaru lb.f.maftiae.5.i.facra tccoctio^
ne coletur.pofimcdu ^diito juecaro fist ff ru .
pue infineticcoctionie addatur pulucrie ditf
le.5.q."Z pulncrie rcobarbari.5.f .manecum w>
Udaejibibcae conrra ^mpbtmcrinam pccdst
purgario.fccindeeoquararagaricuecumfuc
co apu in pcmo coloquinride.vel in malo rer^
revacuatofeucauaro.crtccocrio talie setur
quortdieparienti.
% "Fi ora cj> apium nocer p:cgnamibue: q: v«
tureluaciffoUiitrettnaculatctue i)
CapttulumjEjfdm
%xmw
Jfr^f umplicium farmaco:um cspitnlo aptf
5 ■* um ulucTtrc alq fcunumvd cquinum*
swn vcro alejEandrinu nominat^c tockm gcne
t*eu\£t boccum fclino z petroftlmo marecV
itiro.ct crit qaidam felino fouiue. petrofclino
vero t.cbtU»e4na;JlniOJimiqj tucriuunclt
«vrinariuunu
Capitulum^rui
^jv *£ium ntRfatm cfi Slpteui qnod tief ,
J** mrrc£alia.ctcir berbacuiucfuccueC
5 ^grcdirurinquadajconfecrionefldfca
biofa vlccra in anridofario viriU'
i&Pfratiows
% fSptSfuucRreTtrrutcbabetinfemtnceitWi
% f Bmcenna.S piumfilucftrc cft v lccratiuttj
impediens et magis calefactie conucniens
' fSputnt filncftre in cmplafiro vlecrat x eon
fcrt fcabtci et anpaiguu.ac vulnottovfqj ad
figsllationem
X> f £ ti aurcm malum eptlcnrie cjcficcane csiri
'fjtfcesquoojficgrorantin.pifcinio apio fuV
uUiriviridirecreanrur.
£ f jContraopflationcmfplenisrtepatisvalet
femcn apt? filiKrmemmptum eujn vtno*
i>ptraricnt0
f Sucaieataradtascuaccro nicatuera*
lct,conrra'fci;bian a ^^3^0^^.'
f J3alicnue fejcto Jimpliciumfarmaforitcapt
ruloiDcflrriwfiafmeapiujrufitcubabetvim
Ilipricanrcmfiue rcpcrcutienrcm.
f £> culie valrt rthf um cum mcUcita vt fubin
defouesnrur.
f £>pilationon epatis Ibluit
f fcteftrdblutiufiinnarionfe apairM opi#
lationis etfcdat iuum t oloutm.
CapttuIurn.jEjEjEuj
Btfyttbis
•*^v •^fumcmotfoidarum.^T 6aliemm (e
Ji^^^rofimouVuim farmaroaun capimlo
" -* botracbion inquir. % pium emo:rotf
darum eft cum foliis gurtaticie <n»ni8 quafi
fangumis rndancolici.calidcct ficce cft vcbe*
menrcr radijc.et funiliter tota berba.
0pfrationf0
(J Sptum emo:roi ?arum in rino cocfum ra#
tbaplafmerurnaribu8,emo:roida8 inftaras.
ct flcgmaticas ejccirat ,
< Cauendum tamcfleft nedsfluenfibusboc
fiat (i (ine ftutu cum tumo:e ? aolore 7 eetcfio
nciUarumvcnarumfiicriKtJolo^mifiganircc
mmo:emficcat.£tbocapium emotfoidaruj
zicitnr.
Cft^fcabiescjlepjaseiccortcat etvngues
lepwfos.
W5X *£pio8 id eft camcbala nos.£ t fecnn
Jr**dii quofdamtnVirur rafTflnusagreftt
™ ^£rt>icofmquofda$.qnoui!amftiive
rirarem raffanus agreftie cft Ole qui t>efcribif
infra incapitulo TCarTanusagrcftis. ^Dvaf
co:ides capimlo appios.Bppfos baftae ba*
bct t>uas vel tres vifcofae et tmfr&i tt- rufae
iblia funt ei rate fimilia oblonsa et vy vdia et
paru3.fcmcnparuumcuiu8 rad(ceft affoduV
lo fimm8:fcdobrotfidafimilispile lafb:rmo
plena.ocfons mYjra intue alba/Radices cius
fcuo funt fupcr terram.
Bpmtionm
% "ftadices accepte vomirum faciunt. colcri
et ftcgmtfm crcludunr .radiceseiuo t>e firbkis
id faount .Dmnis vero caufa 1 accepta omia
fimilitcrfaccrcnouit.
fliacb:Ymua'u9ficcoIligc83na'dcradicc8
et in aquam mitte quod fupernataucritVu pe
na colkge ficca et reponc.
f Dv9fco:idc8.^iobuk>:wmfemirriu5mo
dut>aram potuiper venrrem purgatibnem fa
cit.t?erbeaufcmipfiu8fupcrio:a vomuu f&>
aunt.et mfcrio:a venrrcm purjjanr .
a
£
Capftulmuffjraif Capindum^jron)
c n
Crartaaiq
r1^roltoa.'£U.ca.;ap:ofltlla cfl berba
.vncostuos fiuetrce fpargir intcrra
'rubcntee.folia babctmte fimilia.radi
tes vt cepe fcd ampluwes qui quidi raffanu;
flgreftevelfilueftrevocir.intu8 babct mcdul
li caitdidi.c£tra co:rices nigroe.nafrif in mo
ribnset afpcris aliquido et vmbwlis locie.
Bpmtionto
% 4-}Slini9.Bp:oliillapur^tinfcri9^fupcriu8
25 4f£]cdrat libidinem in virie ct muuenbue.
£ C^t^PKrbanccaufampiobibeturnumtito
Capituluttt.jrrjnr
^^•Rrbcrifia.^ozue.ilubtn iH^i r(!
J,^*bcrbat>vaneafjcrib3cdfecrat2.vr,dcz
" -*- niteupara .Dtana fiqutdcm grece ar*
tbemie tz.<[ ^li.ltb.rgLV.Srrbcmifta cj antca
arrbauevoeabaf ab arfbemide cogromina?
tam.ficui quidi putant.£ rii tidf anbcmifia
qmfic voeabaf vjlo: regl maufolri qui voluit
cam fic vocari quc anrea ( v t inqmt i>linine )
artbemie vocsbatur.i funt qui ab arrbtmidc
mbcmifiiccgnominari puur.c,fn priuarim
medieaf fcminaru malie.f £svafco:idce.2!<r
tbemifte tria funt gcncra.unu cft qfc vocat ur
artbcmifia monodoe.it) dt mater bcibariiq
eft fructic ofa ct fimtlis ^bfintbio folia maio:a
etpinguio:a babcerz baliae longaeatafcituf
in maritinie locis et liipidofie. ^Uuefcit aures
eltatt8tempo:e.rlozibu8albi8 paruulis gta?
ue olenribus amarie.S Irera artbcmifia tsgct
tcs nominaf.quc rcnera cft.fcmcn babene mtf
nutu et vnam baftamfolqs plcnam/fiafcit i
locie m,edircrrancie et alrio:ibue fto:e melltnii
attp tenucm i iocundio:c ccparatione p:to:is
fcrene.bec a grccis vocarur rsgerce vcl tana*
ccrum . £ t tioe in Itngua larina vocamus cant
tbanaftam.vcl f mquofdam atbanafii.£t cft
tcrria arrbcmifia q Upta ftlloe tsictf aiafcif rir?
ca fofi as 1 2groe.5lofculu ciue fi c ontrittct i8
famfuci odo:cm babcr.i ipfa atnara.i?asfpe
cics anbcrmfie tyani ticut inucniffc ct virni
tes ea? et medtcamina c bironi ccnt bauro tra£
didiffe.:2?cc berba ejc nomiet>vanc que anbcf
mi8tirif.acccpitnomcartbcrmfta que caUia
ciretficcat 4f J5alicnu8vi.fim.far.eap.tc atf
t bcmiiia.Bnlxtrufta tuplejLquidctii bcrba.
amberammcaUfaiiutmediocnren ftccar.ct
potuf incalcfacicdo quidclecudeinficcanco
veroprimcinrcfcvtlfcciide inctpidcsfunt cq
mcdiotrtar fubttltum parrium
0prrationf0
fl pvafco:ides:&nbcmifiavirrutcm batct
acerrimiapurgatiuam aftcnuanrem csltdam
leprinricam.f £ Iftatura dus eaufae mulicris
mirigar .menftniie imperar.fecundihae cjxutf
^-dit.mo:mo8 infantce in vrero tcponir. r cfirt
crionee mamYie refoluit.omc8 tumowe fpar
1 git.accepf a caUulos f rangit vrinam $ uor ar.
^ berba ipfa tilfa et in vmbilico pofita mclin.is
imperat.^Sfuccusciuemincmittue': ma*
m- i fuppoftriis omnia fimilirer faccre noutt
f ^Loma dusficca bibira.5.iu.fterica8C2ufa8
eomponit.^ S>i quis iter facicne eum fcrum
powauerit non ienrict irinaie Iabo:tm,f $n
33
Btftttbte.
gatetiajSanoniainSomopofita.^robiber.
ai% maledicamcta % auerrit oatloe maloutm
23 f 3tem ipfatunfa atm ajcungia i fuperpoftf
ta pedu 'oolotcm eririnere rolUt.3 n puluerc rc
daaa.cc cum aqua vel mulfa porui t>ata inttf
fiinoai©olo?ctollit.
ti f 3rtcmifia quc ragtf ee vocarur facit ad vc*
fice t>olo:an ct ftranguii u fucco oaro cjt vino
vnciaetwae.
3 f icbucirlti er. aqua ca riatf t>u»e pofui t>aF
K f 2>uccue tunfa CU5 aiungia ct accto cojta?
©olori medicatur Ugat a vfqj m terriu ■oiein
% ftlfinfautebilarcmfacieoincendcctfufftt^
migabis.aomeeiticurfionesinaloMinauer*
tet et bilariourn facicr infante. ncruomm x>o0
lournet tumo:cjm mta^cuj olco bcnefubacta
mirifitefanab '
J& f poto:epedum grauirer vqrarie radice" cius
da cum inclle manducarc et ita fanabif vt vt):
credi poflct ea tanra.virtutc babere.
" € £5ucco aue cu oleO rofa? febriee perunct9
curaturea.l'?ancbeibamficonfricaueri8la^
farieodo:cmbaber.
O f 0alienu8.3 mbefpeciee artbcmtfie conue
nuit lapidibus in fembus erilicnribue t ad ca
tefacrionce a ectracrionce fecundarum.
Capimlum.0.
r*Rifto[ogiaroninda.fy(tdoute2lri
•ftologia fcicirur co cr mulieribue fcrts
"oprimrilTecopzobctur.l^ampoft par
ntmfuperfcifa.mamcanbcncnciovapouecic
purgar.£>uiuegcncra funt tuo.Una tsicinw
rontnda.co q baberrat>iccm rotunda.Slte?
ra vero longam babct.cumramie etfolije lo
gio:ibue.0ninetiam t>actiUnamvocant co
cp radice fit robo:e x>igit ali et longa . f T>Uni.
ub:o vittfimo quinro.Sriftologienomcnutf
tcr nobiliminae bcrbae grauide t>cdifl'e vide^
tur quonia cfler arift e recufee.ftoftri materre
vocanr .£t quatuo: ciue gcncra feruaro .vrmj
mbenbue radicurij rotnndie foltje inter mal?
uam et bederam nigrioribue ac molUo:ibUs*
Slrerum mafcula radiee.quatuo: oigitoutm
longirodine baculi camrodineXcrrium vero
longilTimefenintarievfrienouclle cui fi'tp:c£
apua vie omnee colo:cbirr;eo eattlibuepar*
uieflo:epurpureo . f ;jMarcariue.3riftolo?
gia vtraq? calida in primo gradu.et ficca in fe
cudo.*Rotunda mag$ compair mediane.-r ra
dijemagie cp folia/Radit colligif in brcme an
te p:odtict ioncm fio:um.23aber autan virtu?
tant>ifl'olucndiconfumendiae|cpeUcdivene0
num jpoflunt aufem pcr biennium feruari
f £>crapion lib:o aggregaro:!capifulo aca
nug.ideftarifiologia.£iue funtfcue fpeciee:
mafculue ctfcmina.j£t longa eft mafcuUie;et
rorondafcrriina/Rorondavero t>uae babet
fpcciceiUnababetfoIia fimilia fctflbe qusfi'
rofunda odorifcra molliaet Icnia:ct baba ra?
muloecblongoe egrcdictce ab vna radice ec
fio:cbsbene album inttrim rubcu fajdi odo
rie et nulliue vtilirai t'e.a baba radicem rorix
dam fimilcm rapcfcd longa baba folia longi
ota cg rotunda xt virgae fubtilce Idngae cir^
citerpalmi mcnfuram.^os eiue cft ccftoil pur
purci et odorie faidi:quiefl in fua opcratione
limiUeflo:ebcrbe.que t>icitur actu.jEt babct
radicee in longit udinc vniue palmi et plue:et
in gromtudine tigithct q^ cftinter radicee:e
fiintlc ligno bufluet odo: ciue cli pinguie. j£t
di anliologta Iouga..£ftcr aUa fpcacerotun
deqvirgaefubrilee babctfupcrquae.fut mX
ta foUa rotunda fiTia folqe femp viue minoue
ctflo8ciu8cft!fimili6fio:irute.aradiic ciuee
longafubtilie.fuperquamcftcoucjtgroflus
boniodouequa apotcgarn vmntur in;cofei>
ctionito vngucntom a clectuariomm.
f 2lucrroi8 Ub:o colligct .cspirolo 6 ariftolo
c itj
Craaatw-
3
5
X
2£>
•H
O
0
gia.&mbefpcdeeauecaUdefuntffiaKinfe
cundogradu.
€>Pfratiow0«
4 Srfifclcgia rof unda vaict cdfra afma bu
mida Mic parrco pulucrie ariftologic.ct timi
dia gcnfkine coficiantur cum mcllcet talc eU*
ctuariumsemr.
f £ontra epilenrism ariftologic ronindc cu
foibii.ca|io:cifulp]?uri8riui.fiarcccocrioin
oleo pcrrolco vcl mu ftcilino vcl falrcm ccmu
ni.ct immgatur fpina a collo infcriue.
€ 3pfe criam pulais confcctue in acct o fcabi
cmerfanicmcurar.
f £ontra vmmum?mo:fum vcncnaromm
animalium tctur puluis cius cumfucco mcn
revclvino.
<([ •£>uluis ciuo mo:tuam carncm eo:rodit ftf
ncfit inyulnerc fiuci fiftula.fo:mcmr liciniuj
(;m p:ofunditat cni eius cr mcUeinnncrij afpcr
garur puiuere ariftologie et immirramr.
f Bdei;pellendufaufiucviuufiuemo:ruum
eoquamr radijc in vino i olco i fiat fomenru.
f PYafco:ide8.*z£o:fibvcncnati8 autpo*
rionibu8vcneuati8Cuvmoariftolofiic.ro.j4.
©ara medetur.et.tmpofita id criam p:eftat ♦
fi»ccundina6t>cponit.Sbo:fumfaatbibi
ta cupiperczmYrrbapcflario adbibita.SN^
mflecnectubabalongaficutrotunda.
f £>ed rorunda plus afmaricis cofert ? fub
glutionifo ct fh'go:ibu8 1 pleurcricis cu aqua
bibita fmgulafitcr mederur.
f jlnfijca eo:poricuocatvulneribU8 fadia';'
cm i putredinem rollir.alra vulncra rcplct.
f :z£>eiii8 et vris ilirieemijcta gingiuasffceV
tesapurrcdinepurgat.
f p vafcoridee.airrijs eft omnibus fpcdeto
eiu8calidactferucn8.faciunt teniqf adpu?
crcdincs.et purgamenta ofiium t>elpuenda.
£f ad ffigidas fcb:c8.ct foUra tn feminis pur*
garionem p:ouocar.pomi sata.5.i. vcl catba
plafmatibusimpofita.
<jf Bd vfumtamemedicineaptio:cft ro.gu*
fiu amara.bce cnim in cmplaftrie mifla caua
vulrierareplet.
§ iacit ct ad viperatum mo:fum. £t ad aiia
vcneria cjttrinfccusjJofita i ©olo:em tie vertf
t ofitatc pingui i indigcfta cufatt adiuuat.
fj£ria5afmatico8cumaquabibita.Hdrai^
mactfpafmataruperomnc medicamenvti*
Itselt.
fl ^rigo^cjcuftosinolcovel apjngia pozci>
nacocracalefaar.
f /Canainomata quc in naribue nafamfur *R]J
cum ciptto er tragontea femina cum mcUc tri
ta^r in naribus femcl ct if erum vcl tertio im*
pofitapcrfccrefanat.
f 3n fcb:ibu8accrrimi8ariftologiaj ficcam £>
fuftumigiafagarq*t>emonia.j£tl^rio:e5fa?
citinfantcm furTumigata.
fRadijcciuepurgatfiftulamctad fanitatej %
pcrdua'r.£t pot>agrici8 cum aqua Damr.
f 23aUcnu8.&riftologia t>olo:ee qni p:op£ XX
opilatione v4 aUquam grofficicm fpiritus in'/
diQcfii rorunda fanar magie cp loi tga.£t fh>
muioecducit.et purrcfacrioncmfanar.
fj£t fouJidamundificatvlccra.Tt>etc8tgui 36 -
guia8clarificat3diuuatautc5 afmaricosct
fingultiante8.j£tcpilenco8ctpoclagrico8Cttj
aquabibita.
f Sfcd ctrupmrisct conquaflarionftjue fug
aliquod aUud farmacumidonca cft, ^
(TapituIum.0)
Btiftxbis
£
*»<^ttirtologiatonga.DYafco:idc8ca*
J^fpitulo t>e ariftologia.Sriftologia fr
5 •^agrecisfaalogoserapiflonXuiua
triafuntgenera. longa rorunda.etdemattf
rieuXonga mafculus eft.que ct fcaailis t>ictf
tur.folia babensoblonga? virgcllas tcnucs
longirudine ©uonim palmo:um.fio:cm pwri?
purcump:oferr.*Raditclt illirobo:c tigifaU
•: odoris boni.-Rotunda t>e qua fup:a t>icrii e
appcllamrfcmina.foliababcn6cdcre fimilia
odo:at a aim vifcirudinc obwtunda et mollia
ct lcnia tactu.multa8 virgas babes cjc vna ra
diceoblongasdloremalbumetrotundumba
ber,inmcdioflo:emcroceumfed cft inurilis.
■RadirdtilU rotundaet odorcnon ioamda*
gufta tamcnb:amofa.t>eiUainp:ecedenti ca
pirulo t»icta.3llaque tsicirur dcmaririsvir?
ga8babrttcnuc8erionga6.foliaromnda ct
flo:cm fimilem rurcftadicem oblongam i te
nucm.co:iumbabcntemgroflumet odo:atu.
quampigmenraru ad confccrionanoleomm
rmfccr .cr rcUquis mcdicaminibus ficut romn
dam. ' 02licnue fcrto fimplidum farmacaru
capimlo seariftologia inquir.Bril tologta 16
ga eftfubrilium parrium o/ rorimda.no tamc
ftpfa inurilis eft.immo eft abftcrfiue? calcfacti
ucvirturi8.etminu8quidcmcproriida abfter
git ct cuapowt .calcfacit autcm non minus: f?
fo^e magis.Uiidein quibus opuseftmedio^
crirer;abltergereIongaeftmeUo:.ficutinvlce^
rumincarnarionibus.^n quibus vcro volu*
mus groflumbumo:cmfo:tiu8 fubriliarcro*
tundecftopus.
Bpmtioma
f &iiiccnna.Srifiologiat>upletcft.0ueda
cft long<3 .quedam tomnda.Opcrarfones ro*
runde.m p:eccdajti capimlo ,oicru.S>ed lon^
ga in nafccnrije et v lccribns «c -ignio: cl t quia
calidio: et magie abf terfiua
f^undificatquocppectusctpulmoneetco
ferfooloulataie cumaqua bibira.
C£>nndificat eria vlccra fo:dida.ct ejrco:iari
oni generar carncm p:op:ie lcga
f £robibcrfraude>lceriipumdo¥.£onfert
cria pucnturefco:pi6i8 ct ad mulra,pficir.
f •ftiareariue.Srritologia vtracpcalida ipri
mo gradu etficca in fecundo/Rotunda mag$
compcrit medicine.erradiji: magis qj folia.pe
quainp^ecedcnricapimlo^ictnmdt.
CapttuluntjElt).
^
^w^
•yry*Rbojglandi0.S'era4iaggrc.ca buf
3r*Jfo8 auc.gaUc^apo:omniujp.tulbf
p ^aitotfeftipric^etmanecoricismedrj
»ntacrrcrio^co:rice^Ugnu.£tfiriter peUioi
la q cft iijtafructu ctcorricefuii z noiaf.jf3dt.
etabulo8.£trrucm6,cidcinrn'gidiratinfrigi^
darioepauea.? poflibiIcq»fittnr5 licutmcdi?
dne fepidepmigradue': locficcat.fDf af^a,
t>e arbo:c glandiu. Brbo: gladie eft totaUter
lttptica.idcftinquocfl:maio:ftipridta8epeI
licula cjdt intcr eo:riceetrerio:e-z Ugnu -,i firjtr
pcllicula q dt itcr frucrii % comcc.f *J>U.U.rin;
3rbo: glandis (iue querais in alro mari na*
faturqucrcu8ctabt'c8 cubitaU alritudine:et
ramis co?adbcret cocbc.Oucrcucria rfngi
lanas rradtlt.j3lofa fug jrfaia.Ouereu aridtf
tateconeufla ocfluurfoUa.Unde^beta jutf
dcie.Eritieinquitvclut quercus tJcruictibue
foliJ8.£tifcru5.Bafanbabergladifera8quer
cusquenonbominumfedpoKouimcit eib?.
Ondciutta propbctam.pies domini vcniet
fupcr quercu bafan.f '^aIiadiu6.arbo:gll
di8fiucqucrcu8^:qfiqncrnu8.putredtnecm
©iflidlc ccdit in licco feruara.f jpfi.puercus
fiue arbo: glandie cft ai bo: muuurh anrtofa,
£>icut legif t>c qticrcu imb:e,fnb q babif auit
Cra(tatU0
a
*6
5
sb:£bam quc fcrfunrfq> sd ronftanrinircgie
uripatuiu pcrmttlra fecula pcrduraik
&pmticnt&
fJT^sfcoridce. jCinie qucrcire ?cum oleomi*
j.rue ctiriunctuc mouafudo:ce.:t:occf ceteri
p:cfrsnruficTce. fcd msgie. queranue.Xittf
iiiaquocv eticmeri qttcrcfie ad vftte mcdicinc
etnxactflfanacftbommibue a pccoribue quc
tcnfioncpulmont8Vci;anf".cf quibue aliqua
vcncnata rce obfiiiit .',6ibira nancpftatim fa^
wtemafTar.
f arilieeriamcftvulnaibue bumeerie.ct in
fiftuu'8. " -* ~
f £t vulnaa t iftMia ad fanandu et caUofa
lengistanporibue fo:dida.
f 0uotidie itacf lauanda funr.et ftc apto mc
dicamine fananda.qnia virrue lijcinic non fa*
natfedadfaniratcT>iu>onitvulnaa.
f Sjaa.au.gatXuratnimiu flujtii fanguts
maiftnio:itcrfputufangui8.£teom»enitvl*'
ccritoinrdtino:u et fturniventrie.
f £ridan.£tcgo quidem conguitinajrivul*
tiue in quodam quod facrii fuit cum crife
f XumfoJioglandiepoftcprriuiiri pctraet
pofui fupcr vulnye in circuituciue.
f jEtvniuerfaUtarnjcweciueeitiuniue bu*
ius virturie.
f £taUquaiidoadminiftrafin apoftcmarib
(alidieuipzincipio commet tn augmcnto
BCapituIum.jrliir
*Rbo: vcl lignu virc paradifi.
Bpmtimm
f i5ancnaturalita babct virtutem.vt quicjc
auefruerucomcdaa pcrpaua foltidratefir*
marctur ct beara tmmo:talifat e veftircrur nul
la infirmiratc vel amictatc vclfenb laiTirudine
vcl imbecrtlirarefarigarcrur
f Suguftinue fapa gcncfim.Srbo: quidem
vcl lignum fcienric boni vel tnali aat coipo:a
leficutarbo:eea!ieinparadifo tcrre funtricc
obo aat notiumiocd t»ictu cft Ugrium fcien
tie:cognofcendibonuma maUtmiquia poft,p
bibirionem aarin illo furura rrangreflio qua
bomo cjcpcricdo, ©ifcaacjd inra obedicnrie
bonuainobedientiemaul intaefler.
f 2^iaonvmue fupa laririatm. jqtvtj. faaVs
(inquittwe) aUarese ligniefabim.tc.jEcce
alrar* Ugna q seUgnie paradififunr igne vici
nononacmanrurfed purio:a reddunf.-ftec
mirum cum eriam amit bon gcnue Ugm.cjUa>
to pluearefcirranto mundiueuiueniaf.
f Slofa fupa tarium regu ©ccimo. 3Cina W/
gna iputribiUa funt a fpinofa in funilirudirie
albefpinc.romndaquocpfuntetcandida^jc
rie facta funt fulfra.fcilica ad fo:rinidineteni
pUfultctacuIactomnjatnuficammftrumcta:
S
•£>
BtDnbfy
c
p
CaptmluuMEliifr
Biee ©ictaco cr/p cacrie arbo:ibue
li.ongeabcat.aw ejccelfum p:omincat
*&uw narura eft cjcpcreterreni b&
moaeac perindeabilisl>Jibcturet leuie. £ft
autem (inemodo.^t ©e bae ruuir nauee. bac
pwrrta^ozcmgallicamvocant qutcUm.
f -fSaUfldius lib:o t>uodecimo; Sbice qnam
vocant gaUicam vrilis eft materia.quemfi g>
pUatur.eit leuierigida a m operibue ficcie g
bennet>urabiiie.
f 0tofa fuper ejecbielcm. yvh £r. abietibtis
tabulata ceduntur.qmbus nauisrearur pio*
pter leuiratan.iuncturafcp tsbuUrum mollt?
bus iniricemfdcraienttum at q< mozdcmium
f £;cub:o$enaturiererum.Bbie6 atbo:eft
leuie.et abfcp nodofitate que tsifi icillime ccdit
putredimvermibauremnnnce. f 'fcliniua
Ibio duodecimo.Sbittis vmb:a fiatt ingl&
dium qiiaamcpatrigcritelt veuenu. f &bteti
ct ptnoi i quis •Detrflj.mt comccm fole rba urii
vdgauinaetranfcunte.cum genripi itatim
mojiunrur,
CapitulumjEtu*
/Rmoniadi.&erapton itb:o aggrejra
.ro:ie.caFirttlo vafac.auao:irare c va*
fcondieSrmomaajmcfi g> mn:i \ M
re filncfrrie fimilis piJtr galbfliii in figura fea
j£t nafcirnrinterra cicpa rcgemonie.cte{i
in partibuo codt.±?cc bet ba grcceciurur #i'/
os cuiu8radu vuutcrarnr^tcgreuuur U<fc?
mus qui colligitur a feruaatr. (cc\ aUquondo
teipfocaditfuper tcrram.qnare admiicerur
cum co rcrra er Upilli-r al i fo:dce.fedrrscluts
cjccoc(tb.ibai8 odoMnbonum: in cjuonon
funt Upidcs nec ligna.et tendcns ad albedine
ariuefWrioneefunrfimilee rriicute olibani.
ereft piirumfinefurdc.ereiueodo:vcrgir ad
odo:emcafto:ci,? fapo:ciue elt amarue.t ba
ba iu fe pinguedinem a fplendo:cm curu loltf
ditate a illud quod eii buiufmodi fciatur cssr
mfiima fcd illud quod continct tcrram z Upil
los nominamr cbironU.£rccferrur te tcrra
que tricitur monaconet eit luccue plante iimi
lispUntegalbani
i>ptrationf0 i
f '/Saulue capirulo t>e armoniaco valet con?
rraturTimanriqufimet bumtdamet afmaejtf
grofib & vtfcofo ftegmatein gutture
f -£ ilUle armoniac i accipiuntnr in ono fo:^
biuivel t>iilempercnrur tn melle a scnrur. vel
fiunt pillule ejc eo a mcllc.tsenrur tamen ptius
pectou:moUificatoajmt>valtcaaaUs
f £ontra fa ofuUe in p:incipio aceipe armo
ni.icu.fal .gemma.nitrum .fuccu? marubi? .ccr/
rametrefoUe anno«ia».umcum acero ttvit
mitte per noct em a pcftea refoUc cum cera cc
aUerebueetiungc.
f £ontra lumbacoscemr armontaaim cn$
fucco abfinfbt) et refolueipfnmin aceto. etftf
at emplafirum in vmb ilico
f Ut tientee cadant accipe armonUcu.t fuc^
cum iufquiami a iunge tentee et cadant . .
f Bucrrois qtiinto coUtga.ca.t»e arm©r»iaco
caUda dt,in terrioificca in p:imo
Caplrulum.^yj
a
Zmmw
^Sv. 2>flfetfdfl.£>cicnduin quod afa cfr
•f-^Xgunimiquoddam quod vocarurafa.
* -*■? buitis quedam clt odorifera. qucdaj
ferida.]£tticimrodo:iferaquia parnum ba*
bct fctoum vel paroum od»:em.£t t icitur fe
ttdaquiapcrcjccclkntiam babet fcro:cm.£;t
clifiummiberbeannnide.ctcflbaben6vcbe^
mcntcmigncitatcJidafa odorifera fircjtfttc*
cb ipftue bct be babene auqualem odo:c ber*
beprcdicte.£jerflpton ltb:o aggregaro.cflFtf
tutoanttiden.Bnuidcnidcltp^nfacui4)6nmi
cft alibif idcii afa fetida.radi,t ciue Ticirur ma
barocb planta ciue babetfiipifcm quificirur
maitateB ct cii fimtlie ferule. et folia ciue funt
ftrmlifl foliie apt) et femcn eiue larom.f £alie
nufc ■ oerauo ftmplicui farmaeoui.capitulo te
ftlftorutbltantifl eitiscftaerea.-z virtue gilmi
ttue quod ef t ati.i virrue ramoui? radtcum
ctftoaeciuflcft queeaUfflcircaUfacrione fbe*
ri?cftca/ific.intcrtio gradu-rilludquod cft
tcipfo msiouefapoueeftgtmtmtV-iipfa pU*
ta.eit calidio: et fubttlio: aliani3 planra? om*
m'tim.£,r p:op tcr boc dl magie refotutiua. ct
it a lac sliaram atboutm omntum.et eft in fine
calidifflri8.ctcftfuMtflnricvencnofe.ntfiquia
citpltteuVea fubitantia ignea aerea. jEridcm
f tn aliam tranfUrione filrvi . cabdifumue qut/
dcm opoe quin\rr.o folia % f lipcc? radijc caic
racit gencrofe fcnt fluf cm vcntcficUe fubfian
tic omnia.? f m boc t ifiicilc tigefitbili9.cj.to:
fum t£ ir.cn ce:po:i appofita opcratio:a funt,
a majLtme ©mmiim opoe attracriue fuft icicn*
ter etiltctte rtrturie et ccfomere carncmxr t c
ftruerc bsfcet p:opter prcdicr am ciue complc
jrioncm f Butccnna lib:o fecudo capirulo tc
flfa.Bfa dt tuarum fpecicru quarum vna cft
ferida er altera odo:ifera.nonfo:tcm babena
odoKm.fcdcflUdio:cmimefifcrida.? eft ber
ba v cbcmct i& igntitat te.in fe totfl ct plunnsu
qutdcm buiue Ipcciei cft t i\ mcic i cft gumma
almarotb.i: t ca.tn puri o.ficin fccundo
©pfrattonra
f £ vaff oridce cflpt'.filfium.id cft afa fetida.
Oirtue ciue rfldicie c(t fermflntica.fiomflcbu
mftar.rucru9tione(puocat.tndigcftabili8cft.'Z
vcftecccrrflriaaceepffl.
f ^crorieirijEtaetimpofitapufiulflectfcreii £
faefpargir.
f Oleo addifo liuon-e ro:po:ie limpidat, £
f Dleo cip:ino vcl vrino addita fciaticierrigi £>
dumbiirro:cmficcaf.inflccfococracrcfltbfl#
plafmaf ito impoftta ani cfluffle ccmpcrit
f 23ibita vcnenie occurrit cufiomaca <ft £
f £t idcm £alafar.aino addintm alopitias f
cmcndat.mcliue ic\ agcne fipiperct &ccm$ ac
fcperit.fufiuftonce oculo? lirnpidat.
f Suicenna.Bffl tifrumpit vetofifatee.cfiitf 0
gat cae p:opter refolutione fuam eteft cu fcoc
inflfltiua.etinciditetrcfoluitfanguineconge^
latum in ventrcconfert alopirie fUintta cu acc
toctpipere.
fl£t quando adminifrraf in abflrrje facit bo ft
numlcolo«m./£t flbfcindityerrucas quc funt
vtclaui.
f j£ t cum inciduntur flpoftemflta fraudulcn^ -j
tia momficatia mcir.buim.fiponatur afa fug
caconferr.
f j£t cfibona in cura tuballct flpparcnrium *|^
etoccuUom.fonfcrttmpetigtni qttsndo bibtf
turcumflqufl granatoul./Lonfcrt ccnitioni
laccrtouim
f £tconfcrtto!ou'ncrao?fi'cutfcrano et pa %_
raUfi (i ejccipiatur ejc ea aureue i mtfceaf f*mq»
ticitur.cuceraitegluriafautfibtbaturcum
vinopipcrcctmenta.
f Serapion aucto.tTflfco/Rfldtjc buiue ai tK)
bo:ie ctt tcftccatiufl t ifiu tlie t igtf aonie. etc
nociufl vcficcquando mifcctur cum ceroro rc
lolutt lcrofulae cf. cj,irurae.
f tt quaco fit ct ea cmplafiru cu 0U0 aufcrt
liueum qui ftt (ub o t ulo.tt quando coqutf in "B
&r2ttrb&
jj tccto et 'mtictgpmwLttfitMecmplaflwm
j> curar emouoidae ani. f £r quando biMeu3
'tiriaca.dt medicamen mo:riferp:u.cr venofo*
rum.£ripfap:cparaf cr comcdjrur falicctal
fcmtnifoct falcctcft bona ftomacbo. £tboi)
ncs fcindiir fiipifcm er radicem.z cgreditur in
de laeb^mue qui colligtriir cr l tccarur. £r eft
"P illud quod siorur afa .f j£r mdio: cr afa eft tl
la que vergir ad rubedinan.et ei t c lara fimilis
m^rrc babce bonum odo:an no fimilem odo
ripo:ri.nccsdo:ebo:ribilem fubiroet quaw
ck>rcruiircrinlundifcirorefoluirur.jetquan^
do tcncrur in o:c p:ouoear faliuani ciro .fo:ri9
autcm cytn rota bacplanta didt gilmi z poft
illud eft folium^t polt illud eft fiipce. gummi
autem ci t acutum inflariuu quod quando mtf
fcctur cum aceto vino cr pipercet ponitur nV/
W pcralopitiam:ajrateam.f aiia auteque,t>#
citScrapionfuntbicpojitafmmentetijaiV
$ atiw auiccn.quare p^.nunc rranfco.
<Cap!tulura.]Elut)
S»arum.yfido«ic.3farum nafcimr
in vmbiofie monribue.berba fiorib?
caficfimiUbDncftcgfiociupraradice
purpureuemqno femeu cortmietuTvuariftn
jimile.radicibtie plunbue ac rcuuiffrmis.ct be
neTcdolentibueiCt dtvirturefimilis nardo.
tf pYafco:idc8.afaru6cftquammulti nar*
dum agrdiam appdlant.babct fo lia edere ftf
milia renuia ct romnda.fioaw iwerfohaiu*
p a radiean purpurri coloris in fimiliradine.
jf ufquiami femen vcro fimilc vuip. babet i m
cicceplurimasrcnucsatcp nodofaect geni?
culofae fimitcs agreftiiddtgramini.odo:efti
auce ac tinguam remo:dcntce cii fcmo:e iuffi
cicnri.f auiccnna.Bfarumdt berba babcs
feminaplurima.cuiu8radiaim nodus cftto:
tus ct aiTimilarur pipcriboni odoris Uriguam
mo:dicanrie.baber fio:cm inrer folia apud ra
dicem fuam.cuiu8 colo: cftjHirpureus fimtlia
fio:iiufqui9mi.*f>adi]t:ciu8dl magie iuuans
qj aliquid quod in eo fir.£t tiw virtus eft vir
tus acou vel eo fo:tio:.£t co mclius cft o/ fub
rilieodoasdt.lHamcaitdnmdtet ficcum in
tcrcio gradufctsicif q; fiecitaeaueeftmaior
caliditatetpfius.fl-jblimustibw.vTvq.Sfa?
clibetbababen8foliaedercfimilia.ramo8to
gos.radices numerofas. renues. oco:ariUas.
tio8 cius aureus.granc feminc fcrrutatum. na
fciturin moutibue.
©prrationta
f jConrraferpentcmicfusvaletnonfoltim
mot>o.fed eriam linirum.f *^liniue lib:o jg& i
3farumcffefslutareieco:i8rradifurviai8. '
Suigia fumpnim in cmina muWi mirri aluum
purgat ellebo:i mofco vdropicie quoq^ddt
ac p:ec o:due vulfie et moa?o regt'04'n mufeo
fi addssfacit vimim vrinieetjaendirXu^fo
lia mirririn vmb:a effodif atcfficcaf .f £ vti
cenna.Sfai-umapcrirctredat omes tolo:c8
ectrt'nfccu8p»p:ieq;infufio eius.ct fubtiliat
ctrcfoluir.meirb:aq frigida cakfatir.ff X.on
ferr ct iam fciaticc ac t oton' aurium anriquo z
p:op:te ipfiue infufis.f £onfcrr ircrum gron>
firudinico:nceetopilarionieparie.£iufcjitu
ricici fplcnes vcficam ct renes.^rouocat ciuf
cp potio ficut elicboute albuein purgaricc ve
tri8 cum aqua meUts foluitf jicbanee mefnc
^dius cft <$ ci mifcef ad folutioncm facten'/
dsm cft aqua cafci cu fpica et aqua mcltis.Eit
quidam infundunt auquid ejceo in mttfco.ct
conferuanntr in vafc per tres menfcs. £t el l il
lud vinummedicinaad \dropifim et fptcncm
f ^ubfiinct autcm sfartim tc t ecocrione •:
cotritione rcm mcdioct e er etebowtto in cCtri
ticc cii; fadtipm magisf uocariuij ^5 foluriuu
0
Crattatua
1"5 f £tc]crebue farientibne vomml. fteducft
paventrem.£teftp:ouocatiuu3vrine.,zcdu
cit colo:cmerfVgma.£tefte]c rebue bonie.
3n quibue cft fpecics iuuameto? ad opilfltio
nem cpatie ? fpjenie ct tmriciem couinu mo:
boeopilarionu.ficur cft rdropifie? ycraitia
ct twriciee fplenis.?,pp:ie vtnu infuftois cius
3 quodfciumue.f £tconfcrriuuamcntumma
gnii fcbabu8opttarionu,ctfeb:ibue antiquis
a inungirur $o:fum a fpina ejc olco ipiue cuj
ft laudano et facitfudare.f £t confcrt opilario
n(feb:ium ct ptouocat vrinam. £t in fperma*
tc augmentu facit. Pofie ctue infuft potio efl
ab aura'&q.vfcgfld.j.iuj.et puluerie cwe.j.u
vfcBfldaureoe.tj
£apituumt.]E!uii?
r£5traguloevclaftrag9lloebabflcft
. quc folta babct longa cii incifurie mfy
"rie.ob!iqufl circa radiccm caulcs trce
aut quatuo: fio:cm'iactncri.radicc8 vilofas t
plicatae rubeae fttedurae bflbar. Hafcirur m
perrofis ct afpcrie locie. f jSalienus xufim
pli.farma.cap.aftraguluefiucficuoterreS'
ue glandula fruriculofueeft bflbens radices
!;tptica€.quap:oprcrej:T)efi'ccantibueeft.
f £alienue/Ronfc«bfliter aVatrfjatvumc*
ra vctera.f £tverarf flucnre ftringitfi quie
radicemciue coquenein vino .bibat.^Rafcu?
fliifplurimflbecbcrbflinneuetcflrsbie.
Capitulum.jElijE.
.©pergula id cft bcrbfl mmura babef
. foha ftipitcm i:odofum.etm quolibet
' nodo folia in gyro pofita quincp vd
fer, vel fepf em otdinatfl fld modum ftclle (ia\t
berba quetiarurrubefl velfieut fllguafcc.ct
aba'fdenodi8p:ocedutalt)rflmifimiu'modo
ftcri cum nodieet foltjs vt fupta in figura 015
floubus paruie albieficutfio:e8ouuaru$£ft
enimcaudeetficcecomplecrionis
r^pfratioufs
€ Omncm turictem crflpoftemflta ©itmre fl
!bluai8clt.fquandoc^putftructieabttmf S
daconferrflpoftemflnbuearcfotottettcrio^;
raapouemata. - s *»
&t$)nbi8
r>
CapiruIum.I.
r£riple|c.5»erapio.li. aggre. fapftulo
.araf.2luao:t. £>Yafeo:ide8. Sraf .id
fceft trfple]c.0 Iu6 cft fcegenere 'ouplici^
ci ottiuuzaggrcfte frigidu Hcd tomeftica mf
ro frigidio: e agrcfii.palicnS vi.fimpliciu far?
maco:u capitulo andrafafie Sndrsfafte fiue
amplciclTuccrifolocanafiigidectbumidcvir
ruris c.bumidaAdcinfcdido gradu.a medtjs
fnsida mpmo:qua^dctcptdat»Kcbant;cfic
quau'tatequaii6etrofi6nn8$am9:niftq:no
cftparriccp8fiipia'pti0.fcdcft aquofaetmtf ,
mmetcrreftri6»fiairmalua.fed feamduverre
facile rranfit ficur illa jprer vifeofirate; omino
autmodic(iqt5t>iafoKticucftct3untcriict
oaulane tam malua cf> anfradaffe multo bu</
midiozeeetfrigidiojes agrefiibm?.
^ptrationts
f ^t3fco:idc63ndrafafi8.idcftfltrfpIc)cciS
tb aplafmarib? adbibira cruda t cocra papnf
impofira mcdcf.f £>cmcn co^cu mulfa bibi
ru Yctcrico8Curat.JEtu8 vfrtuseleptmtica cii
polcnta cat baplafmanbu8 adbita z impofita
«olo:em capitie roilir.f :£umoute oculo:u5
ncccffead bibcf.crfaiigationeftoma(bi impo
fita roUiir.ii ©emcn cius ncfrctkie mcdcf .£r
folia ctus conntfai: impofita igncm fa c mcoT
pcfoit.f 5olia ci9comcfta tolo:c8vcficeatn .
putant.f S>imilif ctraima ftomacbietvcn>
tri8>pbiba.fomcflufcb:c8acutaec]ctinguif.*
f £t lumbucoe ronldoe cdwix. SJangiiitte?
raicicrito^dc^.pifuntaic^comcltuauriliaf
f £atbaplafmarito oculo?vtilitcr adbibef,
•Ratmatiff imum inrcftinomm fi adbibcf eom
pcfcit.po!o:c8 matricis fuppofimm mirigat
f STerapion auctontate^afis.Sfcmchci^
facit vomcrc fo:rifcr£t xidi bomin2 q bibit <$.
c0,$.<Q£t aiTtlauit vfcg adfcebilitate magnam
f ^aliaiu8.BrripIc3ctemcfticamuIro frfgtf
dioi cft agrcfii.quapwpter er flegmenib? ciil
frigidis incipienrtbus qoidem ct crcfcentibus
ac mollibue adbuc ct quafifcruenribusemtf
lanaxie vero cwefnftaroett>ecunatiohe?irt
durefcentibus frigefaDtibueagrefitefunt a>
uenicnrioim^ruaue aut em rius abfterfiue $
turis eft.Undc ct at> Yctcricosejc opjlanoe epa
rievtilieeultit. f &lmanfo: rracraro ,'tertio
capirolo tearriplicc.Sriipliccs frigidefunc
ct bumidc. quc vcntre motyficantee benenu?
mut.3cterici8quo<|etcau'dumj?abenribw
cparbencficiuntpwltant
B
Cepittitum^
Crartatus
a
r adlana jjnda fmiiliif :fi'«c 5 Itmili ma
•nuct mufcare:nifi q: pars vna cft aliq*
lirer actttioi.i alia c plana:ira q> pofljt
ftarc rccta ficur alicuius cj in ludo a5t pedcs.in
ccrcrts intus i errralnuci mufcarefilie eftvfine
odott? finefapo:cnafcif.inclufa tnqdi lanu
gine fifi foUici.lo fa ia.mtroriee ^cferfuifal^
a6fpeac0:m3jciecuciiiamomo 3 C3fiKcr*c£.o
vidiipa^infuo folliculo cft Ifipricu valdc.t cq
p3r3ffand3liejinrrigidirareC^a3.U'.agfire.
ca.faufcl.i.aucllanainda.£lt'cmarbo:faufcl
fictir arbo: hacgcl.eranittir;c3nula8iri cfttio
itafcif taufcl (icuroactili.jSr ifta bcrba no e in
rerrl arabii.£ r idcm auc.j;faac beiiara faufel
cauelianaindicfl^cfructvfiusnucemufcart
in qUrareyt cdlo:cfuo.?funfinearuge.a in
fapo:eeiu8 cftparii ealidiraris at pauca ama
.nnidine.ctt)efafcjcTini.etcftfrigida?fo:titir
Jiiprica
©pfrationts
f S»cra.io:itficar nieb:a.-z virr9 eius Zficut
trasfandalirubei.-rccfeitapoftcrnaricocab^
• die.q qn no inueuif potiif p co c£ fandato ru*
bco.-z mediaaepcdaie cjceoriado reccnri.
f £lt cm fomter ftipricitrz fo:rificat mcmb:a.
C£tcboniit>oloritot)aui.cofirmat«ente8
comoro8:tgjinsiu38fualiipticitate.erfrcpu^
mit caiidtrate oculi qn fit q: eo cobol aut-em*
ptaftrum.
CaptruIutn.Ui
" ruma.^Uniti8capirtbfce'aueua.mje
•vtgrecicfiilope^r)erbaeftquecrcfcit
Lwfcgeribu8CumfoU?8 truicolfimilito
fimplicibus quidtm fed birfuris cum renui ca;
lam ob abcnri in fummirare tribus tegminite
flmbirum.-erqmbueflrificfimilcecapflUecjtf
tanf.f Scrapionlib:o aggrcgaroue.captf
rulo kufir.auaourare pfafcoudiWKurfir fi*
uc caufir vel t>olara.id eft auena £ft baba cu
ius folia funt f irnilia folue frumcnti. nifi quia
funr mollttwa .1 ui fummirate calami eiue cft f<
mmtJuabuevelmbueranicieveftirutum.eic
qufcuecjccuwariftefiroilcecapilUe infubtiltf
rarc
f £alienue fcjtro fimplicium farmacouim ca
pirulo t>e egilope.£>apo: ciue eft acutue pa*
rum et aerie.£r virtue cius eft t>Yafotcrica.fic
cr rcfoluit apoftcmara t>ura.
f£tconfcrtfiftuli8quefiuntiu]ctaocutuquc
cfiilopevocanrur.
4 1 1 quando (u cii ea cmplaftrumcum farina
curar fcabie er rcfottrir apoftcmara tura ,£(t
aurcvtcucpfiipticitarc5baberi8vtat>iarrn8
que f m ventre confaar.
f £t idc, Iib:o p:imo fcc cibie.caplb ©e auctia
Bucna cft cibue ftibiufialiu non bominum ju
ftfouc alifubi famefccntee ct.tremecogitaitf
tur cjc toc fcmine panefaccrc.£r.rra famenflu
tcmpcraquamcliuimuomcdirurcumvuio
duUi^utmeUeconfimilitcrc\fe>Calidiratcau
rcm furricienrcparticipar confimiutcr illi. q&
titenon fimilitcrilU t>uramqoftene.p:oprcr
quodaUmcntumminueejLbibct co:j:o:i..£t
aUreraurcmindelarabiUecft.quiaejc ipfo fic
pantemon tamcn rcrcntiuue vcnirfe.flur p:o
uocatiuuavtpuueXed inmcdium fccundum
boco:dinatu8cft*
Scmpion.^oUtt t»uritic6.£r tdco adegi;
iopaararinaciue eatbaplafmaribueccmuta
congruefacir.
f Drcmciue fucaie fcniatusadmitrue fartf
ncfcjcrari) in]panifculo8redigirur.a itcni3 ref
tbluirur aqua in fucct.quaUrarcrn quoniam
vfus ciueclt ncccflariue.viree aute beba lc^
ntrcr^rcrTicacitcrrclajcantee^tadomncstu
ntoJeefaaenrce»
Capitulum.jtlii)
©fftfttfe
^SV,ariotla murfe. Sutcenna. SuricuU
J^murfecftbatjavirturibcrbe qvitru*
^ ^abfta^fimilfe.iEtbocnomenabfo?
luritefttwabc>bat>fe.qua£vnaeft quanomi
mt&akcnVbMemaUicodotectnd babcs
fcitritiXSUaaquanominauif Dvafa>u'.cfti
mane c? fir fifis volob ilunili q> babet fplta mC
noza coparata ad ipm.£t cft bcrba ejcpanfa
ujr faac^crre.pflruoeftipirc8 babe6.domcfli
ca bona fine odo :e,nec babee fapo:e fo:tc;flo
rcoajuUnoobabcno^uiitsfemcairimilatur
femirocoJiandri.£r Yrudfoesecipfo edur.£ft
aut calida ct^pric cuiusoJigo no e aquc^pin^
qua.3uuamenrii ciue cft( vtait 2£>ufaiacb)
iuuamcnrii abfintbrj. tf eftreoq noneft mon
ftrataftinulfosuatoplawie.Ouenotacftec
efe(tcfte0alieno)fhgidaeftct bumidaing*
du pmo.BItcra vero cft ejc fumma mcdicinaj;
calidarftOlnpmavero cft fupricira8.2llrera
cft deficcatiua rubificariua.
f £t bcrba tpfa confufa ctfupcr fvSxme Imf £
poftta artrabit Mtp cozpoti.
fdaUaute.^uccusflhueberbcflegmapur * J>
S&t pjopter eandcm caufam,
f £t vniuerfaliter loquendo ficcariuam babj £
virrutem.quapJoptcreriavu)nerafoudac.et
putttfcctttibucconferr.
CapttuIum.luTf.
r?edar vcl ajederacb.cft arbo: babeno
.fructufimilenabacb.et nominantcuj
y -*-3udamirabolanii.£teftarbo: maa
na.Hadic oue caUda m fecundo:cr ficca infi
nepami.iTUCfueciuBfm plitrimiteft mabte
ftomacbo«et fowaffe interfiat •
M
0pfrattonf0
f jSaUenus.Sfpinas a fureulos errrabtf :ct
plagasadbaerefaafXonferteptlenticbtbt^
ta.Xomtre quoqj fternutaridne facra ci: ca. z
ciusfternutauo cercb:u mundtficat.
4 S>uceuccute curat oailo:: cssliginesXon
fmbYdropicfectcalculofieeteparicfe.,
j&pftattonrc
filoseujeapcrttopilan^ncmccrebJi.
CRadit eiu8 eum vfno interftctt pediculoe»
etattget capfllos.
Capttulum.lu
» »
Crawatu0
a
Xcft?m.©crari6lib:o «gflr.«^bal
»anr.£flUcm'is>ubftaaa accrieft fub*
LriKecompofifa ciccsltditarcafrigidi*
rate,m'fiquiafTieidjtaecftsmplio:mco cp ca
Udirae.£tt5cficcatmtcrrio§du ,jpc fincqua*
do fuerif anriquu^t e nocM ncruie &ar.viti
fim.far.ca.o|coe.f m traftationc greca. Ojtoe
a.acctu mipt e fubftanric cjtiff ercfcj calidc i fri
Cride.Su4>ab>fabftlitx> p.titc.fuperacrero ca
UduatcfrigiditaeXiaamiflvcrofufiicientcre
boc farmacu.v t fit tcrrij gradue iam compUri
quandoeftfone.
&pfrariow0
f t^t^^ttromfrigidat-jfiqjticar.tg botifl
ftomacbo.t^noeatappairu.tabfcindiffan*
guine a quocucp mcb:o rutat.fi bibaf aut fiat
& fcflto inco.f £t cocjf cu cibie.? ?uenit curfito
£ liieftuitatu adlvenrre.f £r qn infunditur i (o
lana no lora aut fpongia curat apoftemara in
P pncipioipo^.f £trcftrtngitmairiclcgrcffa3
autamJt]cenme.£tftringugin0'uamfangui
£ nc4crita.f>£xpfertvlcertbc>h-audulcrieerbc^
rifipile.et foutticc^tfcabici vlcerofe^t impai*
gtnixt cmo:roidilx».a pariaricon.£r abluunf
& cum co vlccra fraudulcnta.f £t quadc mifce
tur cu piiuco furfut ie ct p:epora'f tcpidum fug
podagrac&icntt. f £tqn rcqwYaFmcllett
linif cu co tiuo: d, fit fub oculo aufett cfi .f £ t
qii infundif ipongia inacao q £ ue fucrit infu
f a in olco rofa? et apponif ft onti tcucr.fr fcdc
c]ccaIo«folie.f £tfum9aue ccuenitgrfluiiJ
tari «udirue.t rinnituiauriu.f £tqn tiiiiuaf
inaureocciditvameec\ftmtinca.f£tqua?
dobibif calidupfor accipierito mcdicinaeve
nenofae f £rqnbtbif cufaleobutatnocumc"
to roiici.f £t qn bibtf aadtcat fanguuugas
5 adbefcrint gurturi :. £t pucn£t"rtrtl£ antique.
fcf qn btbif calide coucuir afmari.f £t qn fit
gargarifmuecueo abfdnditcurfne buir,o:uj
vcnieoriuadgurtun f £t£uenitfquinantte
et caufui vuluc.? rolwrio o»e eu eo ca.pucnit
©otoaoenrium.f -fSaulueca.ee acao.irica
rioeiuecu faleeircavolaemariuuar^duva
lct contra frcnefim et lit argiam.
Captttilum.!uf
,£lua.ypocr«ein lib:o$ acrctaqua
• B qua quein alrie tociefiuc bulictirie
^cjcurgit monrito aquaru opitrna afa?
bibcrrima fapo:ata.ralie vcro mulra vitn pcr
m(uieefoditfee.cftbfemccalida uftatc vcto
3
X
•>
BfSjrrftte
frigfda.SftniltYer cj5q,pfundiufeti!p erurgfff.
fonte.cj^ aia melio: ca q afe o:rn folie : marie
efiwb rgeteauTit alba efpicua.afq? ;pculdu
bio cft odO:ifera.q vero lcnra cft 2 grsuie pu*
trcfacruia4Dpo:rcraurcmet1'earrenmarca^
itircs aquansm.vrporcq tiuerfcin fapo:e et
ponderc fiinr: t ebac cm que rui btdi c\ btbcrit
co£ virtures calidi ac rumidifiunt
3 3&pfratiow0
'* f £poaae.£o:p.a tnacra cubiri fpatule rcnu
C8 timilircr facics $maric rn sd fpkne pflHcf
w^ cogif.vn maluefanguio.pcrcaf illa no btbcn
<* tes mulra fugabunclar comcftionc.f fcfuries
'■-■ lUsgfatcratfltcgcrefciMfitlfimilircr.fuijio
ra xetmm t mcdia inftanf .quap:oprcr 1 atar
ticie fo«iueilIieTtcndu5cir.q bacegrimdinc
r bicme etdrate ptina*accicfrt iliis aq citrina %
*■ tnrereiit.f fiftareto t>iifinrm'aliercria lcga
crc]ranalabo:It.qmo:binarurap.ucrrunrct
rttutit.ain aquaeadutcinina,etkcunt iuuc
ncs flloru pulmonis t olo^e.altieq? paflicib?
cofmete8erurbltt)x>afflisur.fcne8acurafcf
b:ctflrdcYie]cveMi?ltricrioe,accidcrevc)caf
Uklierib9 apoftcmara t>e genae albi flr gma
iis tnafcunf.neqj pcipiut vdparturiiit nifi ct»
magna tinTicukareatcr3moUftiatco:p,fl co:uj
magna et grofla.clto pl9 in lcgiti)die,pteduf
tifo graalio:a fiiir jneftrna $0 iutta qtf opo:
tet ftuiif .pueri berma viri caufoncicrurii;mc0
vulneriteinfeftanf ,£?ed c\ buiufmodi narurc
j^ futbi8vitaimpofitbtlceftc]ctcndi.fjin tcptfli
w ua fenectapripiunf.f ^ulieres^o granidc
vidcnf.cuto rp.apart^adueniilt.vfcri fetf in
flnc8fumo:crclaranfatiufmodiparlicctcrc
ta man ic qcucg aque citrinc coadunaricc in*
tumcrir Ubo:ar,ad banc ira cri qua p:edi).im9
aqulpcrtinescftetcaq acalidarcrra furgit
£ aut fhgido metallo vcl ac fiuC argenrd ,ul
auro fiuefulpbnreaut aluminc^ Bqisc plu
uiales Uueect fopc^te «tc lucidifiirnc funt.
'Ham fol qo fubtilr? atqs lcuiue inattrabcdo
flfiumit Bque pluuialce cifo ftatrcrrr.maUlq?
qcalar odo:c. quare cm et mulr$ccgrcgare ft
$ acj83ckoku4?flti}8purrefccrc<)lct3cmufa
ri.f Bqua niuatie vcl glatialie ote maia cft
poitc|fcmelft»crir ?gelara mlqjif ftina ?ucr
fcfnarora.ciccidcfapo^itutlatc-zcia^fuCTit
aut puru idfotu gdu aducniete rccdfyr .qo* £0
■0 turbkJii remalit.f £t H'cpofcrtpbare.fi cnim
aqua i vafc fld tncfura pofita f 6 gtlu pgdari
©imifalcuqfpgelatafuciit ifolevl'iclhb5ca
. Kdoliqfactarcmoueaseademefuramultomi
J '.. nu8iuenie9CHre/iTrat]t9cgelucthiur.oi8aq
t>e ntuccr ftuto peto: eft pmi aqua.f B q frigi
da fctbd ©ari fcigcfta mataia. f S «iccr.ittj 3
cfln.ca.t>ccurafe.ingenerali.Squafiigicaiu
uar in tigcrcndo.Buiccn.codc Ii.2t qua cali
da ctWpgclat cp lrigtda.S uiccn. f n 0 c&tio'/
ne t oari a.rj ,fcn ,t\ .fnmma.i.cap.irj .% c\ fi igi
danottbett>arifiebumo:crud9t gtoitur. K
Suiccna te atra fe.in gencrali.aqtta frigida
tigerirbun:o:c colcncn.Buian.codc loco.
Bquano nur,rtrSui.i.canoncfen.q ,t octria
tj.ca.f.vi.S»inc aq nopcr cfiecoplcmenrii rci ^
nutnrc.f3uictn.code loco.Bqua currcsct R
Mcoogfa cli mclio: aq?.Buic.co6 li.^clt
o:eaq q fug parae vadir cp q fup, luru.Btii.
coi ii,jQuaro aq magl longaf a fuo fncipio ->
Itito mclio:c.Buic.codeloco.Bqua q cft cfla
t c frigida bicmc ealida e melio:.Bui.eodc loi>
co.Bqcocra.mino:i8inftartci8«r vciocio:i8
t>efcefici8,f Buic^od^Ioto.Bqua pluuia? 3£*
lis •: fpccialr q in cftarc colligif 1 cii funr roni*
trua cft inrra melioKsaquae. Buic.codc lo^
co.Bqua pluuialie ipeditpca^vpcc.Buic*
coCloco.Bqncputeoftefcrio^eaqucfunr..
£ ode loco.0ueda aque gencrat ficgma:-: ^ -
da colera.fi odcloco.Bq patudu ad apofte^
nta fplcnis ? Ydrbpifim educit;£odc ioco .B
quc no currctcs quoolq j mo fucrint nocct fto
matbo.f BuiC.eodeloco.Bqua calida co: *]&
rijpit ttigcliione % no tollit fitim illico. ^ddcj
loco»Bqua mutrii calida iuuar icolica 1 fplc^
rii8verofitate.SodeIoco.Bqn6nutrif.Bui
ctti.i,canien.i.tocfria.iq.ca.iin.f Bqua t>c "R
baejLbtberimareria ejciiteti tiigcftat virtute
fo:ri.i3af.Yi.rerapaiee.ca.ii .Bqua rcpida fa
(irnaufca.^uiccn.i.can.fen.ir).tocrriaj?.ca.
viq.Bqmulrucalida ?ftringircurtm.f j£at; O
vti.rcrapcntice.ca.il ,Bq frigtda nocertcfecrl
^al.code loco. Bqua repida moliir co:p5ct
mecrar-ztelccrar.^af.codcloco/Baraetin^
mcdaarc in aquaa luminofa ? ftringit cutim
1 trgfpiraricee int5?ltringit.^ fi fiit fumofc gc
naatfc.j5al.i.t>e.ac.'r mo:.ca,i. jggfljfc infri?
gtdaaquabalneatimomti littanrccp tcmii
vcnircr.j5ar.codcm li.ca.iti.Bquafrigida co
uenice elt colericio rge fanitar ie % fge cgrirudi
ni8.^ bocfi fucrint cofucti co:po:ianconfucfo
nequaq5t>arinifip:ftj8veneritadfanr>attm.
fi$al'.virj.rcra,Va.iiu.J©irimca8t>flreaqua .
frigidamcoieibjcolcritie^raincofuaudinc *P
fuadeocjnotbeastare.f Buictn.i.can.fc. ^
q.c9jtvi.t>ocrrina.ij.Xerrec9quefplcnercfol **
uunf .1 no coire voUtcs adiuuat z aerce co:ru
ptionicomplc]Lioni8viile8e]ctltunt.Pvflfco.
cfl.tic aqua.Bquarum cmniu narura Ingida
cft^ bumida.Bqua quet>clapidecmanar le*
uio: 1 iimp idto: ci t vcmrt m % ninam^turar.
«■ - *■•. $ u}^-j
Cractatu0
*R f Squa q tc paludfoargiMetniiWt gufe
c: cft cocta SalurcVo:pj£ ogaf s mlru med*
rur.£r q: in otto infit miraub ecj c ncaflaria.
jforeroceaqepiuuiaroptima cft.etlcuie a
^ulciectfflctlimctigcriT^iiocrRcaUft.-rcito
:£& infrigidar. f pc fonranie aq eligif illae,ue ad
fo[jeo:n1fcncut^mcTidicvctrcmontocfllui6
ejiif .^cc im#mejtpluuiau'.quc $o ?trao«i
dcnr e < urrut \ ftpt cntrionc pcfitme funfc aquc
petra in vcfica 2 rcmto curat.-: muliere ftcrilcj*
facifim coigi irozpo^-z rffio^nimiumcfirua
ftr frgunr uibtbcnf ce cfirirudini f udo:cm p:e*
rumpcrc rcl flun;m vcrurie vcl naufcsm.
% fpYaf.ca.scfiqntarinafmtrMarc^grcel
Squamarina ^tutcbj vifcida? tctmaric&ct
catoftematieu vcntre" tuibat .flcgma t cponit
Xi %. £olera^o facta % fcmct 0 zdbfeisa apcfte*
marat>calto educit.fcuricice fpatfiir.oib> fcia
fo:cftmpliat.ncrRo¥caufaeceponit.tumo:c
£ mflnio:uccpcfcuf jnucnitctiiaquafulpbu
rcaaluminofa; fcrrca^babctvuturc carwn
a quibuereapiurtcnomuiariecs,
Capitulunt.foit
: 3rba3ouiej?fi.I«.abv.;6arba ioute
, i£atfttcmp.viua£ccdbatba3cuie?
ftiesdoeomnuidMt.andcc.daj air.
Barba ioiiiefhcadoefcd fimp cr \ia& ibuis
barba .f lMarcari$.;8atba iouiefri.in.iri.g .
fian.ti.Er &fcmB viua:qrfcm£Viridie rcpetf
rirur.jjraq? viridie mulrc cfti( acic c ft j£t in mc
^icinisponi tcbcr;ciilj'ccara roo ne, airruti
foabia' infrifiidanditalrerandi.
f^prraticnte
f T>laficllcinfuccociue^flcrro vclagrcfjf M
tinctevalcnrpcalcfacnbnccpfiriecpYiimajr.
f /Corra t o!o:ein calida caufatn fcnctpio va
let ipa boba frtta % fuppofita. f £etra apa$
tacaUdavaUf aclmatcricirc^cufiionc:licj p9
modii cbfir pfiipsdo matcria.C £ctraigni8
vclaqucvllurae.fit vneucnruccfucco cius?
olco rofco ac ccra f vCorra fiujtu fanfiuie c na
rib?q<5fitcjc cbuutione fanguinie ui cpareac
venie in iuucntb.et in cfta tc plagtlla in fuao
cfae ac aqua tofa$ inringirur «c tronri ac tim
poabuetfiutfurifup.ponif.facto:.eftaiit
barba iouu» fbccfce mino: aadulc. f */& a crr
adiuuarauditSmircpclIitcptob^atrcra
mino: fpce cft ift i£ ba be:qua lcmp. viuam tif
cunr.qmvirct crcirj5e.!£arba iouievuujari
ino:evocaf.£ficrefcrt&ciaefflc^luuMa$
nccrronue bancp^cdicnbpofieiuuare ;c.
Captntluin Juiijr»
8Sr ba filuana d t plantago aquarira q
uuta aquaenafcif .cuiue folia f unreb*
longa in acummrendenria crwta fug
aquam fimflie folqe plantagtnie.T(ifi quia m
funtacolteappar^csficwplantafijni.
35
Bttfttbia
%. %Xfo irt tinaintdtse fcribit £atie.ea.?>e eutfs
& gcnitaliii valcrc ad imp:egnidu. <[[ £tfdeTn>
cit eoo Ujdc cpaeria.cr barba fUuana e\t ccu?
tunmuaacinca.-z ponfcurfiutcr barbaftlua*
na in anridotario galient minori. m c\c\i mcdi
caiuine cfi inctpit mcdicame ad pcipicndum,
€apttuUmt,li£
^y Silauftia cftfloemaligranari caduc*
Jr^qul D? af.vocat quirinii ea.e malog*
■"V-^naro (nxH % fic.T.ij.gdu.£?era. It. ag?
jjr*r.r a.lutfri 3.i.balaufri-i ,?cf.oe malignatu
i c(tmalie granatf qda funt toroefticaiqdam
filutttria.f5fioefaucrlr^j5:b^lawjlia.q? qdl
muentfalba.qda purpurca.,zqdamrofaee&
BuicMt^.ca^iJfltauflta.BaUufaafloefrt
granatifiiueftrl EfiaawcgTptq;£tipa Afa
qfi cp e mbca.qficj* atba.i qncB rofea. £t fuc;
(iei9natura eft ficfuccibarbe bircine.frtgida
cftiufirtepmigradSJiccafofcSo.gafcvi fitru
far.caJ7alauitiii.><6alaufriu cftftoemaltgra*
nati fiuidtrie.qu8 t»omeftico vuin* veberaeii
tcr aucfiipticiitgutlu.nccnc fcdiccatiuc? ftip
tfcc$ru«dt*paiic»crdtgrofia£paiTiu fir€
coUntfsicta itiqrto to>gtnonuinenfo?»ajro
ofidcbflrttforlT c ft^ticn f eTrcflrccfie i (rfcidu.
*3RulU9auc alrcrtffaperie bjuidicium *£t icko
ponet vttq j B aliqe (iccare ? ifhgtdarc 116 t-c*
bilitcr.fiqdc no malc oftedcbaf a r.ob in qrto
(x>£morwmfto£inc(Ve ftipricttatc tcrrdriib?
•2 frtgidie eozporitD.teindei apparaia tcitari
tur.£tdn ugatriridibn alt^vlccrib?fdan;o
nae dtiue 6de vidcbiead cicatriccm jjcccttrc
^incdtcmerwctwtettofangwric rtinin*
fcrije adbucmflujciko c\ inverrc-: matrice no
dt altqe mcduo? fcnbcnriu cnrariuum ncgo
ciumcuino vtaturbocfarmaco,
^ptrationfo.
fScra.*6alauftiamc3rnat?flrigittcurat
ta^mone.ctpfolidatvlceraintdlinop.tcc5^
fert fputo fanguinie % 9sxpx\ m teGino?. icon
fert adomia ad q pfert ? pqc\ftfdoe*f 'B.nkc,
56alauluadtpglurinatiua % vcmt oc? fiuj.il
fanguie z gcncrat mdirolia .f £. t c fcona giti
giuefanguinolitc.cpfoticiacplaga&vvUcra
«nnquaxtalbocowpircufftottitii puluerija
la ©cfuper. C £x firrroo cflttit tetcs motoe>
% t r .pfcibcr ftunu fanguie. % rmngit fuijiu in^
fdtino^-i fwjtu matricis faguinc. Xoco mn
potiif spjf et glaeduiie^ caput granat*».,
a
16
Crartatus
CapituIuraJjE
JT> 3lfamue.DYafcoridee.ea.t>e balfa*
jc^mo ."Bs> Ifamue ai bo: cft fimilie ticrt.ee
^J in code? ftaru.aur piracacon.foUa ba*
bct fimilia rure.ied paulo albio:a. no fcrcpcr
viridia cjtfftenria.5le:ce non caduc op bsbes
"Flafrirur foUsmin^ndia curtibuevcl locie
bumidie.Eft emm arbo: rcnaa er afpaa ob
tonga.fiipircm babeefunikmviri.&rbo: t>i
cirurbalfamue:lignumMlobalfamu!r.fcmcji
rarpobalfamum.lacvaovclfuccu6balfamt!i
jbic vero fructue oprimueeft.qui cftrcccne
*ftpvcbemeneodo:e fincerue lcrm»e.leuie
mo:dene arcp mcdiocriter linguam redargu
ene.Sdulrerarur autcm aprito oleo aut lcn*
lifcino.aut balfamino fiuemirtino nccl mdle
mitro.quod leuircr p:obarur.quia aqua in q
ttummilTumfuerirolaimfupcmarane balfa?
^mtim fundum pcrcne cfi balfamum puru.ve^
(!cm non maculat fupcr afpmim. cuiue tan?
ra vi6cu*eticirur.vrftfolincanducrir inma^
nutenerinortpoi1Tt.p:crcrc9atbo: mmie tft
'calida erftcca ecrcnuane.fuaue aurcm fubti
ko: eft virrurie.Opobalfamu quod appdla*
rur lacb^mum eft arbo:$ que co fimil malo^
jjranato vcl licio ramofa.ramifi tenuito et ep
albidis.in 3ndia tanrummodo crefcir. % \xc\
tnt>icut-iin3ndianafci:fructubabetqftob^
rotudu p mediu qfi venrroftmi ad eapira vtra
c$,x«d^cturubicundn.valdegratieetplcnu.x
fifransif fimilemeUidt.£t fi ma/licaf fimile
eft piperimo:dc6 et fuauiter redolcne.qtS car
pobslf«muJJ:.t>uiueautarbo:ieUcb:\m0
coUigiror©iebxanicularito.fm alioe^o re*
po:c autumno.jjncidffautcm mmcuejbuiue
arborie e loca er ramuUtpfiue.£tfic fbppo?
nunfvaiaCvtpeefenefiguraaiborieoftcdit) '
quelacb:\muftuc8 rcupiar. £t ,me di opti/
mu recene fincerum i ctalbidum i odo:e acu
tum.lcnitcr linguaj fubmo:dcne.fequen8 eft
coIojc fubrufum.a quafi glurinofum.tenium
dt rcnuium paftium valde cr eIucidu5.3Dm« i
aurcm balfamum quod vctultatcm rec tpit fit
rubcum et rVftnatum ct fieot .0 uod aut opttf
mum cftfinccrttm dbquodcptn aqua munda t
tliUarum non p:orinue tifiundir ur.fed magj <
tdidcf & poftmodum rpratn aquam atbidaj i
facinetlacriadmiicrum.illudifKafcum ftrutf .
git vt coagulum.qnod enirn fincerum non cft ;
infummo aquectfrundirurt fu£rniataf/m
olcnm qtiafi f iiUam oftcndit . S>ciendum q> !
balfamue t>icirur arbo: balfami,£fllfamum i
v&otiarorolcumvdgummi.qo mdiueeft u
ciccrc.Ba no dt olco vere qojbatur rnukis
crcmFUe.-ftrirno ro # vfdcmueadbercreto
brievnlncrcm.HtfaciIctepanno eo infccfo
teuatur.Similircr pvafcoridcetJtcitcr i aq
iniectum perit fundunupoftrr.odum tifiolutf
wr.et roram aquam albcm facir^tp:opterea
vpcat ipfum lacb:ymu.3tcm lignurn ci«8 vo
carur jttlcbalfiimum.ctfrucfue vocatur car?
pobalfamum.^uUie modie fopbifticatur
Ouidamvcnduntrcrpentinamp:o opobal^
famo.quidamadmifcentparumbalfamircr^
pcntinc.crirab«bcrodo:ebalfami.3k) acci
piunt fuccum lcmonccUi vcl folio:um citri, ct
admifccnrtcrpcntin&ct addito croco oricra^
UcaUfacitetoeficcatintertto gradu»
^ptraticnfB
% ©pobalfamf.5.f.t>atue 015 vino fugfiuffa %
fccmatriciemudificat.fctum mo:tuu cducif.
Tmcnftnia^uocat.bombaceintfncra-zfujpo
fir atcuenir ^foifTurria? % ftranguiriam^t W/
pidcm vcficc.fi criam rucrir opilatio cp frigido
bumo^cccrurcuvino vcl^rga pue madcfa^
era cjcaqua caltda ereaainf atainiciarur cu^
oleo muftdlino vcl nardino.
^rontraomneepisffioncscapirieveriienfie &
ecfrigiditatcoerurcum app:opriafo aliquo
pafTioniconuenicnre.
f ilonrra quartanajetcotridianlfactafius
purgarioncocrurcumvino. £
f jConna tinniru auriu cf bumidtfate paru$
inftiUd.£6rratoIo^cenfiuecparfctolenri 1>
aliquantuIuminauremtiliiUcrur.
f JLo:po:a mo:mo?4'ncotf upt a cofcruaf ,q:
qitantutifToluittannimccfumit £
f Sfera^ucjSaKOpiumbaUamief bonu
et fubftantia ciue cft fubfilie.et virrue ciue cft $
quc calcfacuer tcficcarinfecudo gradu £a[
famumquoqjdi fubrftiorie virtutie c$arbb:
0ranu?vao ciuedt maiorie fubriutarieoj
olcum.
f3dcmauc.pvafco.aimt6baUamicftque 5
abflagit tcncb:ofifatc vifue.et aufcrt frigidi^
ratc mafricie.qn fit nafcalc cum co eumcera?
olco et cjq: ellir fccundina 1 f cru m .1 qn fit inttn
crio cumco p:obtba rigo«m.et mundificat
vlcera (o:dida.>it quando bfbtfurptouocat
vrinam.a dt bonum afmari.
fSuiccn.^ali"amuapcriropilaf6e8'r coge i?
nitvlcaibgroniemudiricatvlcaa.^riecit
vrcoe.ae)Lnabitfracruraeofiium.
f £onferrfciaricebtbirum.abibifBrciU8©c ^
cocriop:optafpafmum.confmvkcnbU8<a
pitie:a mundif icar caput iplum. a conucnit
cpilcnticavmtgthi. f&bftcf&itpan %
BtMis
«atfmt c&M.lignu i&i ipwe fcttie: pfcrflt
tolori vrroaicp larerii z ftricrure anbclitue.
f £t tolori piHmonie.? puenit femc ciSpcri?
pUumonfcfrigidc 2 tufli x filr ipm olcum.
€flpimlum.Itf.
^> Marrtttaj.fifimbau.Sed ftfimb:iirt
irvyocaf menta aqrica.? alio nofe vocat*
^^balfamita.pYafco.ca,tefifimbab f m
traflarione grcca fifimbrionMcardamino eo
<p cardamo agrcfti folia b5 (tmilia. cu; folia
riusrotudanafcanf ficutfolia cardami agre*
fiie cii crcuerint fcindut fe ITcuteruca. airrue
cftdca.tiurcrica.^auluscapi.tebalfzrmfa
ca^ft •zfic.w.uj.gradu.&liud efttomcfiicuj
aliud filuritre.fedtomefiicu nobieeft invfu
quod omnibus eft nonmwirtutebabct tutf
rcticam tiflbluendi z confumaidi.
€>ptrarionf0.
C6alfamita crudu z cooil knrigince vtdtib?
rplUr.xmaculaecniedatfivnanoae impoftf
rwm fueric? alfatie locue abluaf aque. '
fl£6fra viriupeaorlncupulfeeqifarina oif
dri-r acj ajpofiro pulucrcei^-z t>enf paricnti.
fl£6rrafrigidureuma folia ciVinrcflacaUfa
ctafinelitirc^infacculopofitacapitifugpo?
naf.vaUtvinutccocrioiedueprra tolo^cm
ftomacbt tinfcflmo? cjcfifgicla cauTa;
f iuopilationeeparie? fplcnie.a vrinalfum
via?«bci ba ipa tecocra in x ino i caraplafma
ra .loluit etii ftranguria tt tifiuriam.
4fUfllct ctism contra \ liacu toloze. £tcon*
tra t olo:cm facrunt cjt vcntofitatc. mcnftrua
cducir.conccpram iuuat jnatriccm mudificar.
fomenrariofifiarcrco.
f ^cnaofirareedvinoleo muftcllino vel fal
rcm ccmiini tccocrc crfupcrpofitc icktn optf
ranrar»
CflpituIumJriK
8Sfilifon gariofilamm. 05tmum fcfcj
fiuevnii fignificanr.05!'mum quodd^
tftgariofilarum.quoddam cft eomu*
ncct quoddflmcft latum pluealqe: quodctf
rrariumvocflrar.£5ftmim gariefilarum cfl
illud quod r b auroubue laudarur. Ctymum
ritrarium cft quod virupcramr ab omnibue*
£ftcmojimusariofilaramc6pcfcne medioV
nczbcrbctfcmenXumaufe fimplicirer po*
nirur in mcdirina fcmcntcbctmf cUigi. et po*
tiflimc in elecniar*>e.!S>ed in vhgerie? in cntf
plafriie baba'inrclligif cftca.et fic. j£t fcrncn
babct virrurcmconltringcdit coglurinandi.
quod pfltet cr eo .quia fi ponat ur in aqua fla*
rim ingroffarur t n't qucdam ccglnrinofifae*
bctba ipa ccaromaricitatcbabctvirrarecon^
*
Crarrattm
£
fo:tancKecqlitatfl»fute fcufouicdf coTtmtfdi
tablta-gc\ft7mildtficandi.fS>cra.U.aggre.
ea.bamgcmifcJ^cftbafilicon fiuconmu gari
ofilaru .et folia aue fift pua cjru colo: e mcdi9
infcrrobo:cagteuccdine\i}ui9berbceodo:
fiKsgariofilo^-zftipeoa^eftquadrangulat^
cutfcolo: eft ficut folio? ipv>i fcme cft minutii
nigru/z eolligtfin menfe Jultj.£t eft ca. ct fic.
in finc fcci gdua.f D^af.ca. o?unu.O?imum
cni9^fut^fitpaiit9intermcdicoeoptoeincer
fj. tta? c\ auro:c crifipo criminif .£?i ci9 vicia
percenfcnt cpfit ftomacbo inuriue cr oculoe
cbet at <r infanil facit .iecou obfift ar.Bddunt
p:aaea fi tritum lapidc cont cgarur fco:pi5ce
giguicdmanducatu.^infolcpofifUmvcrmce
crearepediculoe cnutrire.Sfriaiam putant
bocdfcfifuafum q> (i quie co t>ic quo Ojimuj
fumpfcrit a lco:pione fcriatur non pofle falua
ri4cd qui in tiuerfaetvera opinione funt.bec
oia falla aflerucrlt.cinimo ftomatbopwdeft
co cr inflaiioee ciae sifioluir.a facit alia iuua
mcnta que hn ipin inferiue siceutur.
©pfraricntfli
f £ontra fwcopim t cardiacam paflione" fccf
aqua rofaru x>ccoaiois berbe ipi9.flSd idej
valavinusecocndieinqbcrbaip^ftatr pcr
noac.3pa bcrba vakt p frigidttat cftomacbi
15 md.sccoquaf inmulta qntitatein vinoXed
indiuseinmufto.-zpoft^ecoctioneaddafvi
nu albuinmulta qnritatejtalc vinne pfouari
ufl multu a aromaficu,? vala cotra pdiaaxt
cotra indigeftione ct frigiditate;
^Uinuaiatjccoaoieipiusbcrbepfowat tt(
geftione.5 flujtu vcttttf et frigiditate. £>cmcn
o;imicummodicopuluere accatie ©ecoquaf
in aqua pluuiali a t»aur patienri.
q Bdmafrieemudinclda.^mcltrua .puoean
dafiarfcccoctioaueinaqafiat fomentujet
fujpoutouuctteneritatcipiue bcrbc £>uce9
ipiue berbc pulueri$at9 matricc mitdificat «co
ceptu adiuuat.a maiftrua.puoear ;
ftJerba ipa sccocta in vino toleo tnaribrt
ancbte cataplafmata vala ptra t cnafmonem
* f . daltenue in U.t>e ctbie.captoe ojimo.Oji
mu (c? no gariofilatupcfltmi quidem cbimi e
aptoprabocinfamat quidajipm t>iccntee.
lltrituitTimiwruroUevaaiecelerrimcgcnaat
inpaucieoicbuefco^ioce^tmarimequldo
in fole qute quoliba t>ic calefeceritoUam. fed
boc quide cacocbimu eft.ct maltt ftomacbo z
indigcftibile.Oluevero itaticcmueipmeca
liduinfcaindo gracJu.£tb&abumiditatem
noanaruralan.
f Etideoctatio fimplidfifarmaco? «pP.ptf 5
nulrimo/BafiUeen non gariofuaru qc fctfo eft
graducalcfaacnriui>abaaut caUditatefufi*
flul.vn nec vrileintra co:p9 affumpol*catfca*
ptafmatu £o cjcr er(9 vtilc ad confumedu.
f aimanfo: rractatu tertio capi. SHbefba? *>
rogi qo ejqponif ojimu fiuebaftlicon non gari
ontatucaU.eftb:a©oU)^enxicitcapitie":ma
le nurrif .CHius comeftio vtentie vifura turbat
qndo eo muUo vtif . S>perma quocp aut lac
t>eficcat.ori ramcftomacbicoferr co:j:obowc
entmrpfumatc^couiiauuliatur. ^
f ©aa.Ojimumgariofttatucofert ftoma? 3
cbo.afadtt>igaaeabumgroiTum.a cofat :rf0fa* ]
epariacouii.aauferttrifticiama follictrudt> n^i^,j
neet odoafaae facit eructuationaut aperit £lv<v
opilationecercba. ^
Capituutm,Irii|
^y •Rancavrfinaberbae.ouuB foUafut
jrlmagnaficutfoUacauU'e.fed icifa ficut
"V-#bwnca vrti.inmedio eo? ouritr ftipes
mcm'uecapirefummuuiflo»efpino(icocUi;
fi.ca^fttbu.ihfa5o gradu.tlirtutan babct
moUificandiamaturandtatemeudi.
ft 4(f >Cotraartdifateittfb2o^triaufplcm8 fiat
vngefn cr b:aca v:fina ptrita ? macerara •o in
fbled ? rotarure add af cera s fiat vngerii p vi
55 cwmatriclcicfrigidafetvcfofifatc.f^ccipe
(uccibifcc vrfine.j Jiq4?erbc feuincfaluic nal
uaru,maio:9ne,rofmarini.ana.^».i).gariofi^
lo?.5ii1.a'namomi.5.u.fpice,5.iti« cfmim.5.i. pi
ri8grece.5.(.cerealbe.5.iiq.tburi6manic5ana
5.uq.boli.5.i4nErealbc.5.iit}.vinigrea'.lb.itj.lar
di fcrofcrofuIu.i.p:cdiaelxrbcpiftcnf cu lar*
depdiao.t>rindeponanffup.ignea)mvinoT
fucco ^diao t>oneccoquafvfcriadcofiipfoc5;
vinut>eidecolef i irerurcfoluaf inignc? addi
raccraeuqtapdnanffpccicepdicre^tjmitfa
rurcoaplari^tvnsaturvctircr.
Capituhraijdiuj.
^^cfonica.j6al'.vn.fim/ar.ca.ccflru5(tuc
JC\ ccftronXcftrii grecclattnc&iaumbc*
^-^ tonica #rute Nbet incifitua\(icut cndit
gtmHieamaraeetfubacriebec berba ficut in*
dicat&ctdnica ca.eetfic.inf mo gradu.ciu9
f olia pcipue viridia.ccpetunt vfui mcdicine.cjc
Cccata etiam multa funt efTicacie.vnde cu inuc
nitur in rccepriombuefolia pencnda fimt.
f^era.li.aggre.ca,£flflarcm.auc.pY3fco;
Jr3aft are.id dt bctomca bcrba e\q nafcirtir,oi
anno babene vfrgam fubrikm.cuiue longitu
do eft vniue b:acbu aur plue,et eft quadran*
gulata.«r b5 folia mollia ct lcgafitia in fua ft>
gura foltie arbo:ie gtandium in fciflurie futs
bonum odo:cm babcntia.£tfolia qucfunt.p
pinquatarefimrmaunaaUje/im fuir.mitate
virgccft fcmcn collcctu in fe $c coUectioncm
fpicefmmcnti.7 aflimilatur laturcgic.foliaci?
colligunf-zccficcarif-zficfcruanf.l^amcFcic
co plurimii adminiflraf funtfotia.-z babct ra*
©icee fubriksfkutraditcllcbori. f Pyafco.
capitulo vectonicon.Ski mtrafiatione noi
firamvcctonia babaepmnibue nora^gaa
babcnetenucectldga vniuecubiri,? qdrara
folialonga et renuia obroruda ? tiiuifa % odo
rara *R adtcce ct fotia funr a inftmp .Scmeri
cuteevrTptcafimtle timb:i.5olia cius colle*
ct a ficcantur ct vfui neccfiaria funr, *R a dices
babcr rcnuce ficut clk bo:us
i>pfrattonf0
f 3d f olo:em capift8faerum cic frigieta cmt
fa fiarg2rgarifmn8qccblarura&erocrdi8 bc
tonicc cu ftafifagria i accro.fi Tia t vitio ftoma
cbiticmr vinurfi fcccocriome beronicc.
f £onrra t>olo:c ftomacbi t>ef fcecocrio rpffo
uecum fucco abfintbtj cii cahda .fiat>fir vcbe
mensconfiipatio.vt tn^liaca paflioncp:cce0
dcnreaiftcrf. 5,
f fiar ide rcmcdiu ad mameemtTdificandani
ad pcepru a diuuandu fiar fbmetu cc t>ecocria
ncci9.fiat etia fuppofiroriii.Pef cm elecrua?
riu confcctu ec pulucrc ipfiu8 ct mclle.
f Sjcrapion auctoritatc 0alkni.;6cfonica
innditt sbftergir bumo:ee groflbe.fragit W/
pidcmremim;ctm6dtftcatcffibftcrgifpuImo
ncmct(puocar mcnfinia.?conferrcpikntie.ct
curar ctcatricce ncruo:ii ct laccrrorii.
f pYafcoridee Hfidkceciue acccprcinpoJ
ru ctim vdromclIc.haufea5 p:ouoc«r.fotia ci9
canruradconquaffationc8ert>caltoeadatf
tibue mctcnrur.
f jEt oftbcarioncs ftericae foluunttwgmaB
vna.^ajmmulfaaccepta^otfusvcnenaf
tosciim vino bibita.falubcmmcairat
f j&pv lentKfe cii aqua bibita matimii pfidiuj
dt.^tpaticie ct fplcnctictcu oMmcIk t>wgmaf
vnaacccpta%cftcctufanitatlc]ibtbcr,t>igclticc5
cckb:ar,
f 3n fructura capftlbcrba ptufa i fup. caput
\ bi Eoiflto cft impofita vulnue mira cclcrita^
te glurinat£t id mctiuefit fi trita rcces ipona
tur j£ftat hbi v»e xsm vt ofla fracta cictrabil
a
n
Crattatua
a
s
CapiruIumljEu
<f°y £ckguarfiuefpinaalbaSwVen.lib?o
J("\q.ca.bedeguar::8cdegu8r eft fpina al*
:>< ba.et eftfifteeameleonte albe.vcbcme;
riu8eftalba,etbabetloiigiott8fpina8/unilI
turcpcius fpinc foli?8amomi.Terutamen funt
fubriub:e8.ervebemenri9cftalba.cteiii8 c\ic
Hipcs euentt vfcp ad suoecubitoeri cius ftoe
cftpurpurcu8.£tfcmcnctU8cftficutfcmccar
tami.veriiramecft vebemenrio;ie rotundira*
rie.er wradiceipfiuscftfofrigidario etejcficca
rio cu refolurione quadam.Scmen vere citia
eft calidum ct fubfilc.£t sijcerut c\dam g> tota
cftcalidavaldcjEtinipfa cftvirtus rdbluri/
t»actapeririua.etp:opa'einfemineau8.£tin
ca eft retenrio flujcuc fanguinis.ct ciue rctettf
tio eft equalis. -jbli.ca de acanrifleucci. bedcjt
guar eteftcardus cumaculcis infolns albis
et frigidis in pmo gradu % medius intcr butm
ditatemetliccitatem.
j^Pfrationta
f Bedcguar confert flurui ventriaef fcebittf
tariftomacbi^t abfctdit flojcu fanguie; £t ap
ponifejctcri9ficutemplafi?x©eftrUitapoftc^
mata mollia.f £t qn fit coUurio oriecuaqua
fius in qua coquif.pfat t>oloaacriu.£>cd fe
inie ei9 fubftaria eft fubriUe^ct cSfcrr bnnbus
fpafmuquipmbtbif.f£t?fettfpufofan0u^
nis.-z t olori ftomacbu fiuj:ui antiq\-z,puocat
vrina.? 'ocler apoftcmata ftegmarica.f £t qn
bibiffcmeci5ccfcrtpucrlbnnb3fpafmumj£t
qnfiH'pcdiffitp.aialiavenchofaamittutto!tii?
cu .« £ Yflf/Radijc cf$ bibita emoptoict^dcft
fciatic^ ftomariclfertope.£fio:e8 oeeica*
taplafmarito fpargir.f £lijtarura eiuesetiuj
ccpeftit t»olo:es. £>cme ci9 btbitu corracrbs
fofires falubcrrie curat: mo:fi to vcnenatl oc9
currit.f £t c\ ea incoUo poitaueritincurlu V,
pctu non rimet.'Radi)i©eficcatmcdiocrif.£t
fiiprica cft:etf6 ciliacos et ftomaticoeuiuat.
fanguinis cducrione refrmit.et tumo:es vice
cat aplafmatis fpargit .f Semecius leptome
ri8Ctcaltdee$nui6.£tputrefact$m&H8iitf
uat potatu et fiuo:e fanguinio mcdctur.ct ftc
intr anco? rcumarifmu .<jf 3tefifubmbue qe
greci eucat ifma vocat.ftuo:ee matricl abftrin
git.eataplafmatibusmifccfcoftrictiBemede^
tibus.f£aU:£cdeguarc5fCTtiliacS2lioma?
tici8.emtfiionecl5 fanguie cobibet .tuo«8 ettf
amcatbaplafmara corrabM 3uuat eriafce
testsolcteefigargarijafoecocrioeSkmevc
ro fubtiliupartiuctcalidevirtuti8o.quarc ct
fpafmantee bibitu iuuat. <H 3ui.£xmcn ci9
ctfertinfantib?qnbibunt|ptcrco;ruprioBcm
uimorfibuslaccrtomm.
£
S
£>
j
f Captfulum.lori.
£Uiriri.©era.U.ag.ca.bcllig5.'£dUg5
jrs .i.bcllirici^luttf gncmirabolano? )ft?
fri :.'i u>. i fi.iii. gra.a ejtringiir aaiirate5
fanguis ct calidiratc colcre.boc ide mirabola
ni emblia.vr bf in ca.embUa 3o .mcfue.ca.tje
minbolais/BeUiriri fiiteic mediris bndicris
ccpcaaf cm g eos ?fo:tario :mclto:c8 fiit groi
fipoderofi-zt»enltcom'ci6.fri.futin.uficin.q.
3 n co^ ogarioito zff>iietm\x> filt ficut embU>
ci.Obifcieducrmirabolaiuentblicietbellirici
fitnt ev alio arbo:e,pducri c# alic fpgo mirabo
bno?:fiait apparet i ca.mira.£t io h t>efmi>
naf tf ifl^.pfn ca.^o mirabolantoetcrmiaf t>e
aUjsfpecietomirabolano?. f Dp_ari6e8
-g ^f BelUrici bnt,jp:iaaredcnigradi capillos -r
,pbib&cafueo£??faStanoiroidito:rtipittt
£ mefcut inaq.^f £t ?diti ec eie facitit ogarioes
rnirabolano? no ?dito£:niii q:fur ©ebilioies
ris:a in bcUiric^ Ynaio: eft^rietao i acumine
£ cp in embUcj.fl" 3£>irabolani embUci beUirid
et kebuli mioicu^lcojamigdula^tmlrium:?
p dimeUetisatcapiUofcolo:enigrof 3o.mef.
jBclliricieducBtfolutoefiegma^funteicreb
v aldc c6fo:rarito cereb? et neruos:et auget in
£ tdlecrii.f £t cofo:rat co::et conferut trcmori
co:dis i mudificat ftomacbu a purrcfacrioe:?
cofo:tar $ iri:i fedit feruo:e in eo :et aufcrut fi
$ ri.£taddunnapperiru:?fedatvomiruif5ide$
£ f adur cmblici.f £>era.:&eUirid auferiit (irim
fua frtgidirare et jjparit ftomacbu.puocat ap
petitu.etftringntventrem(tptereom5ftiptici.
Bf2jfrbi0
Capitulum IjEuii
^> £lvd^el.£?erapi6,U.aggrc.ca,bd*
Iv\auc.j?faacbenaram. ,6eleftrironium
^-^indu.etcftfructusrotudusficut aucl*
tana.no biis co:ticefuR fe inc] eft femen fimi*
le odo:e.ct eft illud ofi x>e ipfo admiftraf ,x pff
du8eficuttt9jin5iberl.ca.init}.g.tbu.in.i.
0ptrationt0
^Serapi6.v£d.©ubriliatebirno8groflba
f £tcorcrt tniriciri neruorit.fl Etvalet vero
fitari emo:roida?.^£t augmeru facir in fper?
mare.etvalaficurfcl. fl Brbo: dusvocarur
t>o:fifaba:vt apparet in ca.granati filueftris.
£apitulum.l]EUHV
^> £bcmi5era.tf.aggr.ca.#ebem.:8e
Mf\ bem rpedes ciue funt oucf.rubea i al
^-, ba*£tfunt ambevenein magnitudic
radidspaftinace paruejquaru quedamfunt
ro:tuofe:t>eferunf ab armenia:odo:earum eft
bonu8:crcftinei8vifcofita8 qucdamjambe
fpeciee funt cs.ct bu.&ui.li.rj.c.bebem;£ebe
funtrruftaafpera que funt radices ejcliccate
conrraam funt ouarum fpecierum:quarum
vna eft alba et altera rubea: eft caUda et bul
tmdatn«tj.gradu.
BptmtiontQ
D
'& f Bui.UxtecimpinguariuurtccfoMatco:
valdaa cefat trcmori co:dier: manifcfte au?
gmetatfpama:loc6 ciue ponunf cptu ipm di
fcctudaiftmediaas pondcrie lingue auie.
€apitulum.ljEije; .
W*> £nvdbalanu8.pYaf.fmtranftario*
J<"\nenfam ca.balanu8.i£cn:eftfcmear*
^v-"r borisfimilisarbori miriec:nucesbaf
bens abinrusjqe aim t>igit* pfricauat. bumo
ree eqciur: q ^fecricito miris z nobflib? multt,
mifccf p*o oleo/Rafcif $o in £riopbia ct in
arabia'etinloc!indie.3pfefuccu8meliozeC|
«ft recee et odore plcttfa alte.fl S5aa.li.ag*
gre.ca.babe\auc.^af.£5aben. i.granu bcn:
et di frurcjc arboris fimiTramarifco:cf cft fntf
ftiis fiitiilie audlanie.medulla cius aprimif fi"
<utamigdale:?cgrediroraliquidIoeo old,£t
irafctf bccarbo: inrcrr*.bababc6? inbab? lo
ftiactin bcfeflrsbuxt&i terrfe palduneque
nominaf nitra.£t mdio: cc eo e nou9 plcm; al
bu8faa'li8C]cco:iaiiai6.£tidcmauc.0alieni.
t&ecmedicina fcefcrf ad noe ec tcrr* arabum:
ctpigmcnrarii vtunf fucco medulleciue ioco
olct.£recplafo cimdt calida.Oleueiuee*;
trabirur ficur olcum s>e amigdalie.
j&paationtf
% ^afcEic co.;.i.bibira cu pufta fple ficcat
cu vrie vliriea miioS-z incataplafmanbus po
fit&tmulfa fldbibita T>olo:ee podagrieoe mi
rigar.f Bcaoaurmiwuekpweet maculae
crpuftulasco^ieroIlir.^Bccepn^foIurio^
ne vcntri facile p:eftar.,£itpffu8 fucaie a'S vri
Jie eft vt afjwedinSer puirigineco:p,ie mirifice
purger.f £>aa.'.6cn ccfcrtcmpaiginiet lcn
tiginibue que funt in facie: fcabiu ct p:urituf:
a egrirudtni cu qua cutS eleuarur m acao.
f £tattenuat 'ouricieepariea fplentsfi efe
fuEponaf cii aliquo far.ejcacficcaritc.fed i wc
co ciueeft paru ftipticitatie.f 3o.mef.'£eri g
vomif u i b vcnrreeducit rl egma crudu z grof
fum.j6tdtmcdicina mirabilie ad colicamet
ftegmaricazvauofam.faui.li.ii.ca.^ebcn.
*,6en cft mundificatiuu ?#>:ie eiue medulla z
fncifiuu bumidarii grofiaru;.£t agir cu acao
etaqua opilatioee vifee?.£t inarbo:e ipfius
eamarinvoo afiiptuirae^a^tal? cin ipa£
rus cauraijatiua n cius co:r qc dt ftipticSplus
f£rotcaipuienoeuacuaf a )tiptiatate:et in
ipfo raro citabftcrfto ainafio.f S>cmc cim
confcrt ientiginibus magnie.f/z p,uie:a pano
etmo:fee ct vdhgue vlceru:et fimifr ciue olot
4*£t confert apoltcmatibus cwrie omnibus
cum ponif in emplaftrieavnguenrie.
Btfyttbis
Capittilura.ljEjE.
^% Xeta.3ff:8letavclbctaaliaeandfda
JCVlia nigra alia fflueftrif.3f egrea ?uo
^--'genera faefutmigra-rcandida^qua &>
fcrut par ciffimi femis ajpdlat « foclom et eft
blcta agreftf8:q cft blcta lata cj faeta <ft fiait
cllcbotfaltwvt arparetg p?af.cap;DccUcbo
ro albomfta vocaf bUrie.-rUcct pvaf.faaat
fcmotimca.iocblcta z t)c bcta. erro: fcrfpto*
ri8fuitveltranflato:i0.'Ramickmdiamtct
tcbcnt continuari illa ca.
f 5aUri.fim.farxa4?ietu.6lctueft olusco
mcftibilc fri.z bu.c6plctiofs in fcd a maffone a
tfiata abftantia.^.£tideU'.ii.t)ea'bi8 ca.tc
beta.SuccusbetccftmcdioCTiter abfterfiu9
quf x vcntre md egeft fone ctcirar: z ftomacbu
aUqnmojdiattfmapeulo? qufctinq* facfle
pafiibficm i fenfibilebntipm:^ter Diptn elt
cdulium malu ftomacbo ampUus comejtum.
f SUmcnru aur ab fpa modicu magis idone
um eft $in alua ad opilatides q f m.cpar.ad?
buc afit magisqn cu fthapi aut oino cu aceto
comedif:? fplcnetfciseodan^modo comefra
funrbona medicina magis cp aUmcntum.
fl £?cra.U'.aggre.ca.t>cbUta. £jcea eft alba
i nf gra:? infapoze e& eft nfrrofftas:? $>r9ei?
eftqabftergifzrefoluifzerpcllitfupfiuttatcs
caliditatis:quado oi ea ntftemutatonum.
f Stqnblcta coquif :egredif ecca rifiofftas
t acnicasrz fit virtfa'9 q .pbfbct generatfocm
apoftanatT:ucroluftrcfolurioepauca.jnal
bavcro eit^evirtutcabftcrffua-j rcfoluriua.
3n nigra eft rcs Itiprica :i$>iie m rius radiec.
f £r idcm auc.0aUc.in. U/oe cibisOfn ea cp
iftirbumidiras abltafiuaablterffoe fempera
ta n ajm tlla bumidf rarc latat ventrc:-: moUtf
ffcat itjfctfina-: Itomacbu^macfe aimfuerit
bonilcnfu8.«![ jbtioaccidito^blaa cft maU
ftomacbo :tt $>iic fllf quf ei l ficut ri.tuquado
vfus etfeit nimtt?:et nutrfmctu a'9 cft paucum
ffait nutrimef u aliau berba?. *3>ed blcra qui
dan eft magUuuariua 03 melocbia in aperien
doopflatfocseparis. ^'Rigra attte Itringic
vcntreficutlcn8:ct matime qfi coqmf radit
cf 9cit pl9 Itiprica oftrfcrfua vcnrr?: 1 alia fpes
cMo\nit'ycntrc.$ £tambc Ade fpesetffunt
rnnlf cbfmf $tev nitrofitatccj elt in a'p.£t ii o
qnfit fternurarouu cufuccoaus-zmcUcmu*
dificatcerebw et pfcrt $olo:i auriu. f j£tqn
c.c •occocridcblcfci radicfs a%bUuf caput au
fcrr lcndines ct mundiftcat ipm a furfunbus.
$ j£t qfi pjoijcif fup. fctfwrasq ffut a frfgo:c
confert cte: ct cn coquif ciT foltjs a'9 curatbo
tar.^f £t valet ad cobuftione ignis et berifipi
lam.£tidcmauc.abmmefuaY:qncoquirur*
comedifur cum fabis tiigcrit cito.
1£>
CapfmluraJm
^y pelUii.tln fcfcndu cp bdeUfum quod>
Jr^da cft fudafcfi: etcftgumicuiufdam ar
^--^bousq vocamrmeleaU'end.et iUudeft
bdellfu iudaicu.et arabicu q^ nafcitur i india
t arabia .£t eftauud bdelliu f m S»era . U\ag.
ca.*^elk.qd ti bdelUu te melka qtJ cft ejc ar
bo:c noiara melk que oaf fn.meka:q arbo: eft:
faris ftiprica:ajiu8rrtictu8maturaf iu meka
ct comccif ©ulcis:fed in bvfpania non matu^
rat ur :fed eft fo:tio: poticus paucc aquofitat^
ct afper.et talis arbo:et eiue gummi vocatur
T>emeka.£tebdelUu qdfcribifinpncipio 0c
nefisca .q.q6 eftin paradifo voUiptar^: cuius
frucrus far$ eft oulcf e. £c t>e ffto bdcllfo f^dt
2fui.fur%. ptra rluruiii erbica circa fincm vbi
ponir euras p fintbomaca fupcruenicntia abi
ce.£t ilfud bddliu eft frfgidu ct ficcum.£tco^
ftringit venrrcJSfcdbdelllij iudaicum cft ca?
Udum in fctio et bumidu in p:imo .tlij Je quia
tn rcceprisfnucnif bdcluu conftringere etrela
jtarc ct calcfaccre crinfrigidare ic. 0nando
23frbi0
a
3
K
2£>
voltim9 ap.ire mdUifiearc er rcfotucrnc.pona
jiir bdclliii iudaicu.qn vcro volumue! pftrin*
gcrc cr infrigidareponaf bdelliu t>e :gbeka. ?
talcbdclluJeftceleianuj.i.coloasceleiiinured
bdclliu iudaicu eft fubnigru fiuc fubalbidunn
verusmtiq noftri caretee bdellio t>c mefca lo*
co eius ponebar quanda aquofitafepgloba*
taq^iuaiifinvefciculievlmi.f ^U'iu'9ca.T>c
bdclUo.^dellifi eft caUduin.q.gradu.bnmidu
tn p;into;f S unanfo: tractatu.itj.cd.tc bdel
Uo.#dcllium iudaicu ealidu eft.bdeUium ra*
m en t>e meka frigidu eft et ficcum.
jDptrationta
f Sur apion auctoritate £aliem'.£dcUium
ftn'ij^'tvcntrcetfo:rificatftomacbum:t>iiTol^
mtapoftemaraqfiuiitin ranna pulmonie*et
rumozcm i\ fit in creparura int eftinali:qn tnft
foUuf cumfaUua bominie ieiuni t»onec fiat fitf
aitvngucmvet smplaftrfjrfrangit lapidc re*
mjm:qtffumifinpotu.puocatvrinactWotf
uit apoftcmata crudagroffa vcntofitates ncr
uonl.Cj6atic.vi.fim.fer. ca. bdeUio. 0uidaj
autcm co vrunf cr mape arabicc in bzonrun^
lolie:idcft foefiitje inreftinalib? ieiuna faUua
madcfacietireejtonecpmicniatadCofiftairi*
am cmplaftri.f Brabtcu verorrlapidce qui
funt inrenib?fringcrc bibitu: nec non v:inae
^uocarc- ct tifcnrfue indigefiibiliu fpirituum
fenarc:ncenonlarerut>clo:c6erruprurae.
f 3 lmanfo:.;8dclUu iudaicu fcura tiffoluee
ijpoftemafaemo:roiditovrilciudicaf.BdelU'
umtctncKavmn;cftringif.f Suif.^dclii^
um refowit fanguinc pgclarii % eft liniriiium x
mantrariuii tifrijpit venrofitatee. f £t m>
bfalcftficcuseonifi recaie.ctrefbluir apoftc
matatmra cf$>:ie ttffoUitum cum faliua ieiu
rii.et fifr rcfo tuit reliqua frigida.f £x mecbii
c\t> noncftcrfriicru palmarumfilucftrium cft
I ttprtcum, '.fidelltij iudairii rcfoluit fcrofulae:
ct bibif tecoctum ad apoftemara tura q funt
mtrinfccuset linif cuacefo fug fabafari.
f £onfert!tionniftonilacerto:um ctfpafmo z
•onricki nertio? ct pgtlationiipfoju^.f £t te
jnckactia eriliimaucrurqripm pzouocenfed
not>ubifat c\n ipm ftringiretfrangit lapidej
f £deUiu to arabicu clarujrnbeu qii rcrif cc
co qntitas tsuo:uaurco:u:ctbibinjreii aqua
mcUisminuifficsma.fHtbdclliuvtriimcprc
fcluit ramicc5 aque et apcrit os matriae clau
Ufm.£fcduutfaumetmiindificatnjatriccm
fjEtrcfoUjitapoftcmataamctfefticuloiiim.
fyt conferrmo:futvciiciiofo:iim
CapituIum.l0n
8crbm'e.3ui.U'.q .ca.T>ebcrbcrie.£r ec»
cft rotundu et rubeu capcftrctet aliud e
nigrulongumarenofum aut monta*
rium.cteftfo^tuisfTi^ficanfi^tcrfrigradue
-r cft vihcee colcra valde.0af.virj.fim. far. ca*
opacanrij.i'?ccarbo:eftftti'Bvirtufcctfpccic
arbori arebandi.i.piro?f&?cftriu:nifiquia ar
bo:piro?eftftipricaftipriritatcfo:ri:fcdinfra
ctuciue aim fliptiatatc eft ree incidcne fubri
UfmfSerapionauc.^vaf.lib:o.aggre.ca.
3mibeibm'e.£teftrubueacbifta:et$ictum
acunim.et acfa:ct cft ©icnim fpina acnnta eftr
iUa quefacitfrucru c\ j>:3abucbfiue jatracb.
cf eft amiberberie ct ©cfetf a co:afcem'.cteft
9rbo:fttiearbo:ipiroriifilueftiiu quc ©icinir
abbimiefiueabaraenifiq:cft mino::ct ba^
bamultaefpinae.£tbabctfmctufitcm gra^
nomirn:nifi q: cft maio: et rubcue facuefran*
fiibiiis}efb3mtmu6grana.ctb5radicebabe
tem multae radiculas infipcae tmc.
&ptmtimt$
f ©cra.iructue aue qii bibif aut cna comc
dtf.abfanditfiuri! antiquumer bumiditarce
sntiquaeqtiefiuutamatiice.f£tqnfitem^
plaltru cii co rrifo attriibit fagutae quc funt
wfijtecajiujetafcellaeafpuwectaUafjiriilia
Btfbttbi*
$£t qil gcurif veYer mttlteris pjjnanrfs cu ra
dicebm'u8terrc.autfitimmctio oiea ejcpcllit
fetu.j£t cft fri/z fic in.ij .gra ..pbibet 2 incidit li
| rim calida.tfoirificatftomaebu-zcpar.
ffit^paetas eius cftcp confert apoftema*
ribus calidi8.£tbec aui&bcn ^cmar.
fl£t ideauc.2lrmafi06. jrucms e& rctinctz
.pbibet oes egrirudines q fulr a flu]cu vctris.
f Bmc.irucrusbcrbcrispfcrt apoftcmitri?
bus calidis eje as emplaftru fup.pofitu.? coW/
fbttat.ltomacbu % epar. 1 abfcindit fitim val*
dcct cofett rafure % flujcui fanguie inferiue.
Capimlum.IjE£U).
JH% a^eidenfimtradicesalbcfSeraptV
lCvpnli.aggre.caplb bu5ciden.elt ftmtle
^-^bcbemalbo. zeftmedicina indic qua
no8pa?vrimur.£tquida vero oetnlcrt ipaj.
ad nos.i vidimus cam fepc £t meU9 ec eo eft
quod eft albu.baben8 Itgnu grofliim 1 mltaa
virgas.^llud vero quod cft mbtilc lignu W/
bcns fuperficiem lene paruc albedinis cft non
bonumernuUiusiiuwmeti.
©perartoim
<!Tc5erap.anc.babi]c.t:abi,c pirit q> aSiima*
mentum eft (iait iuuamenrutri berdomaa ilo
rum rcmouendum $olo:em tuncturatu .ct po
ditgrclajcat aquam citringm.
€apitulum.IjE]E«t).
Y^^fumeiudaicultucafpaltit.ct&bttu?
■Cvnen iudaicu eo cp in iudea inuenif .f.m
^-^tmgno qd mare momw fcicif . in q M
gredif flumeiozdancenpfum eft fpee naptc
fcd no napta.qm napta cft pcrroloivcl ftcrc9
pemonu qo* ide-eft tcft ficut oleu liquidum vt
babcf inferrvintracta.ioe lapidito pcious ca.
perroleii.£>ed bitumen iudaicii vel afpaltu .
velbjafalcndiqidcmfunt. eft©u?vtcucB qt5
pot pulucrifari.fed no refoluif.t b5 vt cucb fe*
ro:c naptcvt pt5p. «oera .tp. <?coidii $>\tf.
ca.afpalni.afpaurieftbimme iudaial. etei9
alittd cft aridii aliud liquidii.vn birume iudai
cu qd fit in lacujudee c\ 6: alffriden.coagula*
tio ci9 g ripa iplms lacus inuenif .% naute na^
aimfcafa.:? ficdeowgut? fiecct ctvendtmt.
HUud gcn9cj t qtf ncc&ferro nec& aqua rrimpi
potcit.ntfitm menltruo muliep.aut fanguie
birco^fir fi volueris ritperc fic ntmpc cow>
ge vinit t>c lana 1 inringe ipfum in fanguinc '%
ficinctde.Eftautebitumcnfummupurpureu
odozts sram'o:i8.reparabilc aut nig? elr. "Re
pcrif aut babilonicu bitumealbu feu nigrum.
longo interuallo rapics ad fe ignc O rii c vero
bitumeb5 virtutc malaaica % iivftfi»crici. ei
tCvamtm
a
bswcsTfltidtaoatfricadto-rctopirato.
0prrationr0
f DYafeo:tdee;6irorricntume:c8 reprimir.
OrTocariomtoftcrici60ccurrir£adcnrce ma
mceefublenarnsmigando.f £pilcnticoem
mue ciu8 ptouocat cu eaftotco. menftruie im
pcrar.mfltmrcdar.farmfltico8ctdirnoico8
adranitatc^aducit.f*^:fttevotcnari8oc
cumt:rciarici8p«ftolflf.rciliaci8taturinmo
dti carapuae er majtime pJdrat dfccrthco agu
lamranguinccuacao rcroluK.tuflinrcrict. cu
fttcco prirancfupporit um curar.f £ararrum
fuflumigarione cdpdcir.Bcntiuj t>olo:em ap*
pofitti mtrigar, podagricoccr artetieoeeum
nirro ct ccra v rmalagma imporitum curat.
Capitulum.IpjEti
J~y *Rtonia.£Yafc.capit.ampdeoelcukL
J<^iddlbriotHa/iucYflartmvtr;alba:ba
^^ftafi^folia/tmfliababctwri noftrcf?
afprra et mirio:a caprioUfimilee fanr impiica
tce fc.femcn ipfi vue limileeft i borruofum ra
nimctfuluum.f £aUenuefcjaofimplicium
rarmacoaun.capimlo ampeleos Icufcijdcft
■ritioalba.quamquidamib:ioniamcrpfilo^
munvocaro.uifummtt3fe auecft itipricitas
ct amatirudo pauca ct aotirae. rt tpfccomc^
dumur in pancipio fuc riatiuitatie f m confuc
rudmcin ct in ronpo:e verie:quia funr iuuan*
tce ftomacbump:optcr co:um ftipriararcm.
fttbamaram aurcmerlcuircracrcjbabct ftip
ricitatcm. f S*rapionUb:o aggregafo:i8
eaptrulo vcfcra.icfcra rxrba tft q babcr fo>
lia ctcatrtioloeinfimiUrudinem viriecommu
nie.mfiquiafunrarpm'ow.rtramirtcap:to*
li adbcrcnr.implicanrc8 fe quibufciicg appjojc
imanr cjc arborib? alue ct farpendunt: ciecum
captiolie fuie.ct babanwwmfimflcm racc*
morubco.
iDprrauortes
f fialienue.&rioniavrinam mcdiomrct^
uocar.*Radijtvcro abftafiuamquandam a
ficcariuam rubtilium partium babct virtutcm
nccnon mcdtocrircr calidam p:optcr qua fplc
nce atrcnuar.f £>diraroeranar.a;rmue ap
poliracumficubue:fcabicmcr lepiam fanar.
botruofus aurcm frucrue in poUpirtjecft vri?
lie.f ©crapionaucro:irare *Rafie. Oirru6
ciueeftque calcfacit mcdiocrircrct abftcrgit
ct fnbtili j t ct t>iflbtoft twicicm rplenie quan
do ruperponintr cmplaftrum cjc ca cutn ficttto
£t atrat rcabiem et cgritudincm mm qua dc
uaruratrie.Sjcd fnicructusvmnmr coria*
minarii/Ftam aim cie abwdtumir pilt coao?
nim.fjEtidcmSaapion.airruefoltoatm.
a fruotueerradiciedtcaUda cr acura.£rid"
quandofircmplaftrutnaimaeer fale cdfert
vlccribue quct>icuwgranira.ailUeqiu:t>i?
cunturfagcdduea.curarfuTuraelabioMj
f *Radit ciue mijcra cum o:obo cr finugrcco
quando cum iie abluirur curiemundifieat z
«bftcrgir eam.£t a ufm pannuj ct vefiigia ni
gra a borbo: ct cicarrices vlccrum. £ t confi;;
cirurcuolcot>onccfiarlicurccra:crfcdatt>o>
lo:cmcrfiftulamani.£tquando mifcctur cu
olco tonccturToUtarunconucnir ad boc? c%
pdlir liuo:em qui fit fub oeulo J£t quando fit
ct co cmpiaftrum cum vino fcdar panaricium
ct rrfoluir apoftcmara ct apcrir ea.£r cmpla '/
ftrum facrum cnm ca cjctrabit ofla: tngrcditur
inconfeaionibiievngucnromm cotrodcurtf
umcarncm.£r porarur©eea.j.i.ad epilctittf
am: ct conuenir appoplctic fic admuwltrata z
optlarioni.£tquandobibuturc]cca.5.ti^on^
fmmo:fibuetvrietoccidit fctum. £tqu!do
ctrrabttur faccue a ftipitibue ciue ct acapuur
cumrrumento cocrojpwwxar lac
BtfbttbB
£
ctibifontm fptWae.TCafaYurinlode
algofie q" caraplafmaribue adbtb it a :ommb>
nilncribueimpofiraetquoridie mucaramtf
dcrur.
Capiruutm.l#u^
^"* T*icfanica.pvafcoridc*ca.'£:iaani*
jr^cabctbacftbabcnofoliaftmilifl lappa
^Aioagrcflufcd paulo nigriota lanofa
guftuftiprica.t?arramvcro babctlongamx
radiccmpjruamcrrcnucm:foltactu8 etficei*
runfucato ciue collecrue in folc ponirur cr ftc
caruncreftillivirtue fiiprica.
&prrartonf0
f 0Yafco:idee.£>uccueauefia:arue infoi?
le p:oddt vulneribwelcancrieoriect fauciu
atm vino er bie qui prifim itKurrur.quida$ c t
cunr qp eft lappacium acurum.
C pYafco:ideecapirulob:io.idcft bricrantt.
ca bcrba eft suowm cubironimlonga: £gae
mttttaectrcnucebabenein quibuefolia m'/
fcunrur leptde fimilia molha er albarer tn funi
mo virgarum p:ofcrr femcn fio:em album ba
beno.
f pvafco-airrusciuaeft quecumfucco pttf
fanceocra;?acapadocuecomcdirurp:oprcr
frigidirarcm ftomacbi:er fcmcn ctue p:o pipe^
re vwnrur mifccnree in cocrurie.Blq mtmo '*
rant banccmpcrigince mcdcri:
f pYafeo:ide8capuuIob:icro:i8.ideft W
cranica bcrba dtawe radfc afpcra ct ftricra
st fibi cobercne guftuisulcie; facir baftae t u
CapiruIum.ItfuiJ
60rrie.t>vafco:idc8 captrulo &orrfe
cftberbafrucricofa rora fpanfa fuper
rcrram.colotem mclliratm babcne g
inrcrualla furcar a.virgc eiue in omib? ramie
femine pIenc:foIia babj fimilia in cibo agrcfiC
cummaumo odo:ca bono:noninucnirur itt
parribue rioftrie.mulrip:o fuauirare odoil ntf
bue alijeeam adiuhgunc.nafdrurin loct.au>
ris er pafcuofie.capadoci vero cam ambzoftf
anam picunr:ak} artbcmifiam.
0pfrartonf0
f 0 vafXum vino btbita artbonoicte;pdefh
fuccue ciuebibirueih balnco vertticie colo?
rcmrcddir.S5ednorandum ep plurce bcrbc
noninucniuntnr m parttbue nofirie; £r idco
nofiro vdcomarc nonpoilutunominari.
c irij
S
Kmmw
a
»
£apituIum.IjE]Euif>
^3 £:ago.yfi.li.abimo.;6o:agocal.cft
Jrv ccbu.inp:imo gradu. *|Marea.2$o:a
a-J go folia bsbet afperaet vfridia funt.f>
cipuccompetuntvfirimcdidnc^cficcafonon
fecundario faninata;£ofta.£o:ago cft cali^
dact bumidain pumo gradu. 3rembo:ago
bab a eft faris nota calida et bumida c in me*
dio p:imi gradue.2?abet enim virtutcm gcn«
tandibonosbumoKs
f&pfrationfo
f 3faac.£o:3gb in vino porui x>m lcritil
gencrar.a co: confq:tat.p:oinde antiqui mif
c eb ant cam nkdit inis cardiacc vafettbue paf
fioni.^0uccriieum aquacocta,etcumelle
aurjucearo potuixjafacannalcspulmomst
Siitturieoptimemundanf^llSlafcariHsXo
ualcfccntibus ejccgritudinc valet fvncopifan
tibuscardiads eommefta cum camtbusvel
tondira cum fahguincJScmeciUs per fcuos
amios in multa cmcafia fcraatur.
f ftadi]cnoncompctirvfuimedicine.:£>aba
aiamcrudaromclfa.bonum fanguinem ge*
ncrarXonrra ycrcricia j cocta cum camito co
iricdmtr.f jConftarttinueViSoiago colcrsm t
rubcam purgar.cardiaci8 fubUcnir. cjc colcra
nigrapaticnribue.f 3nvinomiiTaetpotui $
©ara laiciamgcncrat^ £iufcjj> apojima euj 0
meUectjuccarobibirum.ct contra gutturis
afpcrirarcm ct pulmonts ac pcct d:is valcr.
f Oalct fm pvafco .conualefcenrib us ? fvn ti
copifanribU8.cardiacie.mclacolici8.comclia
cum carnft)U8 .f£onrra fYneopim fiat fvtu* 3
pus cp fucco ciuo ct juccaro fiat fiir.ittter coitf
traeardiacampalfioncm.addito pijluerc ofr
fis ©e couk cerui.f Ualctfimiiitcrcontra me "K
lancoliam.
Capiturom.Ir*ijE
^ry ombajcvclcotum.©erapionlib:oag
IC\ grccapirulo gown.i.botfbajr. pijce?
^S rant quidam mediei ©e kelbc.o/ cotuj
nafcitur irtrer eos in arbbnbus.que funt ficut
arbo:c8anripcrfico:um.a t>urant annisvtf
ginmaeftcjceo cp omri anno feminarur.£t
idemaucto:ifate aben mcfuav.melius cft ejc
co nouum.EtquodcftpUntatumannofuo:
0pfrationf0
©fSjrrbis
f ^erapton.Succu8 folfo^cfue conucnfe
flutui venrris qui aceiditinfannbuo
f £tfemenciu8comtenitniiri.£t eft bonum
pccro:i:eteftcalidaa bttmida
f « olcttm eiue confert lenriginibus facici ct
puftults calidie que fiunt tn facie:et facit aug*
mcnrumfpennafe.
f Dvafcoridee ca .cozomid eft bombajc. me*
dnlla faninisaus calefactona elt mollificat
pcctus.f £tp:odeltad tuffim.
f Sutccue vcro folioutm eius potati!6 mV/
jnimventrt8infanriumfiftif.j£telk«lida?bu
midacomplejtforo>«
4§£
^^j
^S^
CapituIum.ljEjE)E
^y dglofla .3fido.luctvim.£ugIofTbs
JC^ agreci8dtt>icta:eo tfafporima fo^
^J liainmodumlinguebouie babeanr.
0ue miru modit ob fapientiam numcdam a
vaeribusinftmdenda vino memo:af.-jMi.ltf
bw>.!txv:6ugloiro8 fblia babet bouis lingue
fiimilia fuper rerra fparfa z afpcra z magna ct
mino:a.Buicenna.Xingua bouiseft berba
lata babens folia.£t canna eius cft plana:cu
iuerami func vcpedcs locuftarum:acolo;eft
eyviridiactmno.&dmfnffirada aufan cfl in
medicina illa quegrcflababa folta fuper c\,
rum facicfuntpuncfa:qucfuntradice8 fpino
rum aut pilo:u ejceuntittm ab ea. Tfbrojcima eft:
cqualitateincalo:e.ad csilidirateini paruam
t>cclinar.£r cft in fine p:tmi grad ue in bumidi
tate.Qucautffccacftaninorie cft bumidira*
ti83erapionli.aggre.capr.Xcdcnalcbaur
aucto:itafcpYafco:idi8Xedcnalcbaur.ideft
linguabouis fiuebuglolTa:acft planta que
aflimilatur bcrbc que t icif caromae;et babet
folia verfus tcrra afpera et nigra: a aflimilar:
in figura fua lingue bouie.
€>pfrattonf0
f •fcunius lib:o vt fupza.^uglofla virto mV/
[«aanimivoluptafesaugenetvocafeuptoa*
iTnumfluitioes^quaegreci rbaumatifmoe x>i
cuntfedat.etfciatici8cum aquabibita fingu
lare p:efidiumtrtbuit.
f Buiccnna.BuglofTa ftcca ct adufta alco*
laqucfimtininfamibU8remouet:etinflafio^
nan orisfcdat
f £taiam lcnificatmd pectotisiet confo:rari
mcozdie.
f 'Bona mclancolieeic folicifudineac trernori
co:dt8 in vino -z tnfpofttiomb? metancoucisV
f Ouidamtnpotu tribuunt eam adrrerno* ,
ranco;disealidann
£onfert af am tuffi % afpcritati canne p:opric
que cocta cum juccaro et Ydromclle.
f £>erapion aucto:itatealcau3i..6uglofla
cft frigida ;a qfi flos cius ccburitur conuenic
fluMbilitati t>cnrium:a singimrui et ad alcof
lam^:iequeacaditino:epuaoriim;aomni*
businfirmitaribus quefiuntin o:e.
f £6uenir cardtace qtte fiit a colaa. £t quaf
do aliquievult cam fumcre: fumatcum bote
armeno.
fj5alicrju8octauofimpliciufarmacorucapi
tulo t>e buglofla fm tfanflarioneara.
Uirtue ati8 cft calida paru a bumida.£t coi>
uenittulTientibuseicafpattafe canne pulmo:'
ni6.£tcoctacum mclliaato autp:oiecta in
vinoinducitlaiciam.
f £t idan codcm lib:o a ca.ftn tranftarione
ara.UMiglofla foumida et calidsi eftcomplejttf
onis.ande i vno potaf a;Iaitia caufatiua cxe'/
diturcfle,
f £onuemt out aas qui p:opta afpcritatej
gutturis tufitunt m mellicraro cocta.
f &ui.t>e virib? co:di8t>icit q confo:rat co:
Capftulum,lirm
0
Crattamg
iujcta muroeciuitflrieKt ilfovocaf oculusbo
uisvetcoruta no fcrida.ett>eiltababa eTtt>
veritao clare foatcnrib?:qua latine inuenies in
ca-uifcriueaeoculobowio* iftwe egaucie»
^~w atalmo8bcrbaeftaiiu8flo8& oat?
jCynsbouisvelracce.jEtbabctflozesnt
•vJ^firosf manriquam tranftarionem
©fftttprionro.
f £>Yaf.ca j8utalmo8.cj tranflario comtpta
eJt:qmfera^c^bi8C>Ya^mau3tr5ftafloe5
p Yaf.ctcit cp babet flo:es ritrinos fites fioU//
bus camomillaa 5 vcru eft.f &ur almos ba
Ifcam eucit molle .folia maratri fifia flo*e melU
nubne.oculobouisfilcrn.vn-znomeaccepit
'flafof in ciuirarib? tc.f S>ed f" m rrafiaricej
noilra p yaf.^utalmoe baba suaejpecice,
%jm c q bab3 folia ftlia mararro.? flove Jimi
lcef lorito camomille,j£t ifla vocaf cotula fe*
rida:ttlarineS:pucida.j£tpYflfc*oeatcam
parrcmoi J.3 lia cli que b? folia fitia coaadro
tt flo:es cirrinocnafccns iujtta muroe ciuira*
rie.ct voeaf eotula no fcrida^t latine ticif ocu
Iusbotit8.et0reccfimitrira fonar Sutalmos
£5cdara,voc*fbibar.i.oculu8vaccc.a idco
eicit ad Ifam.f *,6ultaImo8 c(t baba mollie
anrimo fulfe.lajee cinittce rirfoe.t folia tcnui
taftiflaet molliariifia maraircflozescitrtf
no 8 fites flonto camomillcttifta p* m voirare
cft cortila faida q alio noic voeaf pucida ,
f £ t fiibo tt:cft aiia butalmos caul mollie;fo.
co:i5dro fitta:flo:c8 cininos babcne: nafcce
Capttulurn.IftjEfr
^3 XJaimeftnomcn grccum.a lariroe cje
Jc^ partccomiptum,
i>paationf0
f iMicoeem^pudgTecoearbozfjjvircne cff
appellata :et lcuitate marerie elcmenro? apict
bus apra.On fcriptura JS>cribeincitbu)to ar
b out.&ujcue cjtpmendis elemcto? apictte vr i
lis leuitnaraia info:mat vfummanuepuertT.
£5imul ein smoucr te ipfa mareriaque fg vi?
ramecvncp fuiecjtuif folije nevncp fpa rue
?iflimilarioncvcndcri8:fedfcmpcrribiperfi^
dem gamincr fpce falutie.
$ 1>liniu8 li.jLvi.^otes amantilcjcabunje
itacpbujaispirencisaccitaue mottto pUin>
ma . baecintbio tractu crafiiffima in eo:fica
flo:cnofcrcdo.0ueca smartrudinis mdlie.
S>tmai tlltus ctlcris inuifum aniannfc>.2?ec
in olimpomaccdcnicgrauUo: cftfcd buuie.
23 mat irigida aprica.jfn igne qucqj quc fa*
BiMttbii
ro fcuricia :ne<$ carbone vrilfe nc$ Aarna,
C6 up foita eecaua funtet non ?>ecidut.bec
aibozinplurcsramosTnfpcrfa ficut 2 locboa
tr anfmartna.S»pilTi(rimavero ec omni ma*
reria: et ideo grauiifima iudicatur.
f "Sunieficutctkbenusnamra gracflis et
neutrafluiratinaquis
f t^ujcue et comus et olea medulla ct apidib
atcp co:nrie.cara:iwniinuq? -: fanguis babct
f£aricm veruftatemcftbujaienou fcntit:? ri
mam fuTuricp fponte oon captt.
f£ifiaitinctp:eflbtcrcdincenafa'pwbibct
tamaritudojficcttmricia inbujio. "Srida cm
latuie cgvtrida fcrrisccdutpzcter robur:-zbn
icumq perrinaciue refifitont: ferratucp -oenfes
inertiequautatcrcplcnf:fc5quldo laminefe*
ctileeet cie fuinr,
f jldc ujli.jcvq,-fbrouciiiut bttri tenufllimis
quinie fenifqj virguli eoUiffaris ©epacri ;
«tf Bcto*.£u;eu8cftarbozoitonofa.23i{M3
ramie vrimur in vie palmarii vicc palmarum
qualcs oliuarii funt qtie in regioc nf a no abu^
dant . t)i\& eria lisntjpter fui foltditate kntf
taremcp act>cco:e ad fab:icandas tabctj.fs z
cocliaria atq*. manubzia etalios pl taos vfus
aptimmu imienifc$£ji autem arbo: b-in \ii'z
renuis.neq?enim mulriigrofecflir. pe buius
atitem narora nibil penims in libiio metiico'*
reperiffemememinw
CflptobinMM
eTWaisomnibusnoros^aulus au
*oe b:ufco;folia eiuo funt folia mirri cu
cttrcmitaribuefpinofts.fadcns plu?
resftipites cum fructu rubco ficut fructus cef
rafi^etcfttemperaricoloue-vtYpocrasetjSa
licnusrcftantur.
tbpmtionts
C 'fwaSSocaiB fouo:u cutseicpzdriisino^
rcnme o:is viria emendst.
f-jbrodeft ftomacbo ct ooloa vcnrrie a coltf
ra £ cmperafus cu? lactc x inunctue viria ocu
iozunumendat.
f -jbotatuscum juccaro emoptoicoefanat
jEtpetramfrangit •*
4 ^ucctieauecoctuset bibitus coleranu
menftrua ejcpellif /fbuluis radicis eius vutoc-*
rabcncfanat.
j»aiv--vjNM| /§
gff^^\ i
^^^^=
mj
itiiiEi
€mmm
&
&
3
CapimluraJfiEjEttt!
^y ariramabuando:idcfrp:ofiindendo
Jc^eft tiemm:vtt»'at3fido:ue.S5ua cm
^-'vnauofitateet bumidirarebaba \m'/
buercr.pmndcrccoiBa q coringir.flam buti
tiieftfloe lacriemulrii babcns calidirarisct
Ixtmiditariseum tominio aerirarie: rattonc
onu&babctmulrii vnauofitaris £ft cnim bu
rirofa fubnaruralirer calida et bumida vifco?
fact vnctuofa:bumane completfoniviana;
vtt>icit3faac.
€>prrartonr0
CSurirufcpeeomeftuftomacbiifruseftbu*
meerariuu:vcnrriefoluriuum majrime ftrcees
fuerir.£r ideo antiqui vr ©icir jffaac alTimila^
ucrurburirumotcomiictupmguemdini dicen
tce:cp (i qnis acceperit vala fcrearuit>c pecro
rest>epumionemaumeftibifamtapoftcma
quia p:op:ie eft maniratiuum cr bumom t>ift
foUmuutmafupafluoai peaoue mundifiea
tiuum:majcimeficumellevel5uccarocomcda
nir.^Snibdeneibide, Butiru rcpuguat xtf/
neni8:mcmb:a bumcctar:afperirare oculomj
ciuelorura molltficarct emundanapoftcma
t>ifibluitcrmaturat
f aulnerapulmomsfiutrurletpecto^mire
fanar:raiumerinrcftino:um motfurae miri*
garmauoe indignaroe acorracroe feu fpafo
maros mollificar arc^ lajcar.
f auiccnnaXontravcnenabutirumtntcri9
fumpta fingtilare p:cftdui cft.^iintoncatU8
butirummlaaeeaudorefoUirii bibttin ma?
gna quantitare.^Ram vncruofirare fua opilat
meant8neadco:afccndat fubirovie vcneni.
p:ercreavenenofirarcmroram ad ferrabir a
ipfaminuifcatper vomitum euacuatfce eo:*
ge cr cducit:vt ticit idcm.
<|t£>alitur aurc aUquantuUi butirii vr mcUus
conferueruna vt cius porcnrialie bumiditas
ficcirarefaliercmpactur.jinfupavr riue fa*
po:ofira8 augmcnrerur.
^I 'Ratn guftui infapo:e cft magie grarii: qii
mcdioaircr cft falitum. quando nimis antiq*
tur:ciii6 fapo: ciitn odo:c t>iminuirur:ain p
ucm odo:em cr fapoum guliui bo:ribile rrafJ
mutanincr riic non valcr ad cibaria condieda
^[ tialaramcnadvaria medicamina avn*
guenra:quia fcpe aaidit id quod non conue;
nir gulc :congruit ramenntbilominue medtct>
neattciii
CapttuIum.IflEjEU
/rySmomflla. Snfcmna. JCamomflla l
f - fcnoraiocdaliacftcuiueRoeeftcirrtf
VLAnus.£raHacuiii8flo6cft purpureue,
Bltacuiu8cftalbue.inp:imo gradu cft cali.
afieca.jEtfm23alienum#foqvfrturirofefo
fubtiliatione fua :fcd cl t in modtl olri cctrciuc?
racaltd3.£ftaurapeririua:fubtiUatiua:mol
Itficfltiua^refoluriua.pYafc.^amomiUaivcl
antumios baba c:qul altj crranreTridevo*
canrao <? vcmo rge flo:efcar a ad vfum colU'
gaf.3 lt) vero camc!ionc:co q b;; t car cdo:es
malimaciani fimile,l;uisbabctria funrge?
naafciftaaiaeinflo:eb2bcria,baftefuntve|
tuarupalmarujfruticofeqrrmuIoemuUos
cuvimimbomultiac tcmute gcncrattcncraqj
parua et angufta foUa.Sjupct iue f o capitcl
lum babctcuqdarotundirarc.babenetteutf
rueflotfaureu quiregifcjtreriSalfco? aurmd
linivcl purpurcicolo:ie obiectionc foUoaim
magnitudine rimi fimiliii.TI afcif in lotf afpe*
rie vel circa fcmirae vcl viaeXolUgif aur rgc
verno majrie vittueclt riradici? f o:i omrucp
frurici vcrnarica er.lcpromcrica Saa.U.agg,
ca.btbomigJi.c£mcmtUa.£ui6liJttrcefpee;
ctt>ifccrnuntfmcoIo:cefio:iifolu.a ipla <ft
BfUrtbi'0
bcrba babee virgaeloftflaecircitcr palmum
vnu rruricofoe bnree ramuloe er folia parua
itiinura gracilia cr capirclla roruda parua ali*
qutbue quozu rlozee albtettn aliqbue aurci
colozie.cr floeq1 appafetfub capircllo cflro^
rondue bne circuqua q? fi ofculee fitee flotita
rnre.ercolo:ipo:u cfi cirrinueaut purpurcue
a nafdrur in locie afpcrie:cr fupcr rftarc colli
girur in;Vere, £r opowet <y rcponaniw folia
ct flo:ee poftc£ rerirur quofclibct ©e pcr fe ? &
anrindcrrocifci.f^aiicnuorctrofimpliciu^
farmacorum captfulo autumuead cft camo*
miUa.tsicrum qmdemcft in tcrtto rracratu tse
bac berba lartue.&icaruraurcm ct nunc funtf
maric o/ calcfacit ct t cficcar fccundum p«imu
gradu.£ft aurem ct fubrtuumparriujr: p:op
rcrca>Yafo:cticanccnonctrarcfacriua ct lajc
abtlievirnme. '
3 f 3mecnna.£amomiUa fcdat apoftemafa
calidamollificando ctrcfoIucdo'ipa:et lcnifi
£ catt>uraquendfunrftrictavalde.f £rbibfr
rur,aj>rer apoftcmatavifeerum fpiffa. inolUTi>
car rcranumr: pfotrar meb:a neruofa omnia;
£i cft er, mediciriie plue pferenribue Ujcitudi
rit cprdiquajquonilcalidiraeeiue cft fimilie
£ cattditari animalie.f £ft eonfottatiua ecrtf
bri coferenefode frigidc cr a d euacuandl ma
teriae capirte:quonil rcfoluir abfcp arrracrio
p nc.j£rbccdlciue^):icr3e.fj£rc6ferrpuftu-;
Ueorie;fanat algarab fciftempcraraet mo:e
cjnplaftri fupcrpofira.allettiatfpumm .aufeft
ycrmciam.pzouocarvrinam,e<^edifacitla:5
pfdcm:er,nsicquee|ceacft purpufei coUwe;
tcumcamomilla qutdcm euapo:afur vefica
£ Jprer tfolo:ee frigidoe. f £t ptouocat men?
ttrua bibita ct fedendb in aqua ipfiue £t cdtt
f citcmbrioncmcrXccundinl.f^rconfcrt^lia
ceerftr inunerio cjtokocfaeinfcbzfbue pcrio
dicie.crbibimrp:oprer fcb:ee anriquae inh>
occaru:ctcoufcrtomnifcb:i abftfcfom aeutf
tate:cfi non eft apoftcma catidum invifccrito
f> f£tquandocpconfertapoftcmatt:cumnon
cft calidurz eft eiue maturatio .loco ipliue po
. nimr inconfo:tarioneccrcb:i etiuuamcto qzJ
*> confcrrinfodabcrcngefif.f ©erapioft auc*
jorirarc£Jalieni.Uirmacamomillccftquerc
foluitctflujcamcmbwfOnfo:tat.ctlaffitudt>
niconfertplueomniaUa medicinafedar W*
~ to«e:etmoIlificatmeb:ax>urarzlenitfpiffiru^
J dincmcuriepaucam.f£rcjcpcltofcb:eeque
fiunt ab bumotfbue colericie.j£r/fprer fpiflim
ctfocmcutfe quade trt vtTecrfb no cft apofic*
ma caltdu ;et iam facra cft fcigcli io.Sxd ct fe*
b:ce qucuur aflcgmate^ melamolia: sur p:0
prcr apoftcmara q in vifccribuefiirttquiindo
ctbibctur:iUuat iuuamcnt o marafcflo mulril
f £r idco ccrigit qp ipfa eft vna £e foztiottto
medfcinte in fcdando ©olo:eecr tsc mdiozita
mollifica tiuie cjc mcdicinie conucnictibue me
b:ie inrcrio:tbue quc funr poft mif acb.
f £tipfaetolctimtiueconfcrunt fodc frfgi^
dc.t^am curat bumiditatce quc funt m capi^
pitc pcr rcfolurioncm finc atrf acrionc.£r bcc
Opcrario cft fibi magteptopjia cp Silicni alrc^
ri mcdicinc.f £r quando fir cmplaftrum cum
ca curar fcabicmoculict palpcb:arum:?co8
fo:tatccrcb:um.
(TnpinilimUttM
yr^%Mpie(ii\ccambumad(iMitudm£
f l»canncvocamfcrunt.vclab crb\;molo
^iAgiagreca.quoniam canabum illita^
nabint>icunt. f ^liniueUtoOfcccimonono*
Utiliffima funibne canabiefe r tut afauoneo
quo t»entio:cft co tcncrio^Sfcmcneiue qul
do mamru cft ab cqumoerio aurumni ^efrin
%
®>
Crsrtatus
gftutctfolevdvenfo vdfiimo ficeaf. Jpfacfc
canabispottvindcmiamvelliraraclueubw*
fionibuetccotticara purgarur.Oprima eft
fll5bandica.p:ecipne plagarum vfibus.jdg
mlib-oviccfimoXanapienaracft primumi
fitui8.folio nigriomafperioz.
f auicen.©cfecdcngi;cft(uncncanabi.j£t
aliud ouidem cf t omUanum. 3 liud capcllrc.
f 2*niriiavm tijtir ep arbo: campcfir* f m cubi
ri qnrirarc in t cferris cgrcdirurKt tiipcr folia
riijealbcdo tomirwtur.j£iufcfcfrncru6 pipe*
peri ergramim'ammtlaw£.Bafuracft caUdii
tt ficcumin rcrrio.Siuccueeiue eonftricrio*
nem foluiriac folurione rl cgm a ct colera^ edu
CjC
^*|!Sfllladiu8libtorciTio.2Jnftb:uariomen^
fe vltimo .ca nabum coucnir fcri rcrra pingui
ftcrco:ara t igua vcl piana i bumida er alrius
utbflcra.3dcminlib:oqrro3nmenfequoq5
^arriovfq? ad cc\nocflum vemum ranrii po
rcltfcnamibum
€>pfrarioflf0
^a ^'jSliniue lib:o viccfimo.2>emen cius viro?
geniruram qtringuere ticiruriouccttecjceo
yxrmiculos aurium i quicqu td inrraucrir crjtf
cit.
f Sfcdcum to!o:ecapiri8tanta vi8 cft civt
•a aqucinfufacoagularecam ticarur.3dcoq5
tumenrowm aluo fuccu rrir porara in aqua .
•Radijc ciue cetracroe arriculos cmoliir m a q
cocra,3demqj podagrae i fitce impetue.
r f auicennaXanapiscampcfirisrcfoluic
vetofirarcset ejticcac fomrercbumo^cp ciue
paucuecftermalue.
C£t ciu8 radice tecocra fir cmplafiru apo*
»^ ftcmatibue ealidie.3n locisturieinquibus
w cbimivifcofi.fedarq5caadftarcmctfoluit tu.
ricicm.
*^£]ticcarfpcrma:fbrurionc ficgmaeducit ct
£ colcram.Uifum obrcncb:ar.fiomacbo nocct .
iSuccus cius t ifitllatur ad t olo:e auris opi
latiuum.jEr ad ciue bumidirarcm; fimiliter ct
olcum ipfiue Jolia vero ciue cradicant furW
rceineapitc.
^3de.j£tt>ccocn'onccflnapifiluc(Iri8fircm^
5 ,pi£!ftnsm berifipileer apoltcmatibue calidie.
Jtiue granatifiictlielunrdigcfiionie: tfto*
matbomalaXunq5plurimumeicco:ruibu8
« ius fumtcur inrcrfccar fpet ma
CapiruliiuiJrrttii)
G-Sptluievcnerjtictu c.fuieq- dapfos
■ poft alopic iam capillos recrcct:liuc ep
■ eapiUo:umrluo«8 coerccr.Qd q* fit^
gulie ragrie lcnibus cu fplcndotcquafieapil?
ItVFIa fcirur aut ein aquolis locie; f fblatea,
in hb:o tc fimplici medicma.£ apillue vcncr*
frig&ne et ficcue dhrcmpcrate rame e% fubri?
lifubftanria.tturcbaber diurerica. "Reccns
mulrecfiicatieefifcd paru feruaripor<ft:quia
bcrba fubrilis cft £ !t bcitarioXapiUu vcne*
08 btrba vidclicetqueer polirricos ticirur:
tnparierib^vidcliccrnafcimrJjfibetfoliaco^
riadro fit'ia.caulcnig?:fcd nccrlo:cbsb5: n«
fcmcn.f yConftannueXapilIue vcneris tcflc
^af.intcrcalidiicrrrigidu cft mcdiocris
i>pfraricnf0
<*^lateari9Xcrracalcfacrionccpati6tarur
aq t ecocticis ciue.vtl t c aq iUa i uicearo fit
frrup$.£5i ctia fir virifi fplcnie alidjd addirur
calidu tiurericihct plageUctn hcco ciue inti
crefupponaf.vclctia baba prrira.f £onfla.
£iue apofima valct banc wuofie.lapt'defra!J
giwii vino bibirus vcncno rclifiiri bud:ite a
l'omacbofiuaib:.mcftrua(*:uocar.tolo*fpc
crons i puitr.om'6 mitigat.f £t vrticurc^da
cc ftomai bo i itiftinie i poir colcra rubea*a^
Iopicicvalcrcaraplafmi6.j£tfcropbiecuac}
t#cj?capirecjcco loro pufiulaeaia? purrcta?
T
[ - '
Q
(Lw- ^iM^ o
r
cffonemudificaf .f Da fo oleo fcccoct a facft
ad rnfie? capilloo nurriedoo.sccocrio ci9 po*
tataYctcrico87co6C\vn'na9iificilefaducad
wiianmeftrua mouet;r etrie ftujJ& fiftMT £a*
piHoectiacadctcscdtinetfi cuvinoct lijouio
coquaf:ctcucodebumo:ecaput9bluarur;
% 3tccuvino apponrafiomacbop:ocarb9?
plafmarcmotfuicanisac ferperium mcdctur
^iusaufcmradijccft rnlie»
CapitulumJjEjEjEuit^
ardobcnedict9.*j^h'.caXardo bcnc
fcictue ?5:q:vcri8fEcfencf(it.7cber;
^^ba tcrifiagufpccics-rcuniollicic C9ultf
culis fubrubicudie.TBafcifin regufr in muris
tiome|5greciioedcrutfcnio'on:q:^ecanefcit
caputei9.nucrofat>iuidiflani)gincqli8c(tf|H
wc intertiuifuraecitptc.f #9r>i.fim.far.c9.
t>ecar.bn.j£rigo:onfiueca:dobcnedictuevf
bcrbabuuietftutebj infiariua-z mediocritcr
*>Vafo:eric9.fPv9l.c9.©edu.i.cardobn.cft
berba quafcninonrocar/Rafcif intcct^ in
pctr^foIiabjTirida^ccnfafitiaqucrculcifcd
^olTio:a^Finfiuio:9^riu?fubrufumcapircl
lu in fumitatc tvrii bne in rnodH riricclle lanu
grnofii.Uirce bj ftringentee et refrigeratce ct
e" pftatcc q? pl9tago.folia frigida funr ,
0pftarionts
£tn<
f ibliaciuecuflo^fcatbaplafmatitecuvt 21 n *&Z3
nosuUifacrasuwfitaiflaroee tcfticlb? tol* ^hM^
lir.f £t aniplagae fanat.ad ncrup? incifio* *&*xC
ncecuaccto faatncatbaplafmarito impoftf Sjjr-rV
&
T:
fcOpfe vero porui t>ata ofTocariocsfaot.
V$3
r^5L
0
CapitulumJ0iE!]^l3^a^
cardonisfilucftr^clcardijebjplures^^oc *^*-tWfc f**
ardue^cicnducrcamcloneftrpcb [>§
cardonisfilucftrl :4 cardusbjplures ^, jq
fpee intcr ft Wffcrac8.^iffcrt a camc a , (
tcontqiinfolusndbjaculcoe.^li.ca.tccan^
£ardo$n:ofutgna.rni»frucruofiu8 9lfco» '
Slrc?vnicalecr9Wi9.tltricpfoli9fpiofamuri <^ '^^Mrfo
c9t5c9cumite:fj9ltc?flo:epurpurcumittirin p^— i
rcrmedtos gculcoscclcriff gncfcae'? abcurcj
cu9ura.ftouincTgrc.rocaf.3tcc9r^^ fouai^ -
caulce fpinofae lanuginee bj.^t cin antbo:a
Icuc9cu8et)ictufpin99lb9.£itat9li9t>mtia 9-ttfc
cpc^dainbismrticauliaramofacpfiutvtcar / J
due.tlno at caulcncc r^mofo ncccnctos qdl
cacumte tm fptnc fa fut r t n ■ingil *&. m cftatc
fo^trttcrr9fctcli]tene8fcoIimo6^c.
JDptrarionte
^£5af.rij.fi.far.c9.ffolimi.Scoltmoc.f.c9r^
du8fil.cuiu9 radic mlrirudine rrinarii cducrt
fcridgrufiquisinrinocoquceeabibgt.T^rcr
bocfcruudinc&curatsltelUirum «a
f £t toriue c6:po;ie purfi9riuo boc farmaco
•f Q> *&**<*
n
5rvh47*^^
iSzZTtCcZ,
^KX^^It^kr^ ^* J^ s*a
Kmmm
& ro talts btforte ejc t ota fubftatia afftcrc: q f o
fmqlitateencrgia ^d€ ca4n.iii .g.vcl fertio in
cipiete indicat boc farmacu . ficcu aur in ij.
£ f*fMi.ca.eamdconreaibc.i.f»cbaavt,eardu8
altoȣu paffo mijtta vrinl mouet;JjYdropirii
seficcar :Ulb:icoe occidit /Ra illa q nigra e fa*
citadmalignavulncraq grecivoeat cacian?
p culae;et lcnrigimsaufen.CjftatXameleon*
tc nigre radijc bj qd&ehcrxriofum. vn^rrinfe
cus e vfus ciS> ad fcdbie -r cmpctigiHe' i alfos z
oino oia q abfteruoecgetttmolhtiuie?>Ya
fo:cticiemifceffoimaciectfagedeniacavlce*
£ rafanatcatbaplaf.f Slba#o cametcotera*
dijc ad lubricoe rotudoe taf inqnf itate otifo
bicuvino auftcro.3fferijtauteactYaerici8:
fifem cjcnte radtci.magis atrn amario: illacft.
*f f ©era.*rx3ditei$pfennujajimmio matric*
•z pfert oitocsritudib? in c\to pfert bcdcguar.
£t fruct9 aS> % radijc pfcrw apati vulue % aparf
ani.et radir cius incarnat vlccra:q: inipfa eft
P $>ni8pfolidatiua cii tgameto.f £t ide aucto*
©YafXardus ebetba.? bmcf betba Pm cp cj:
rimo e,fpe naturajbcdeguar/ze ftiptica;etfc*
meci9dtfowi9iatt.'zpfcrtrclaf:arioinvulueef
nttribilirari aniat glurinat vlcera .qrn.Jnprici7/
cas riue cft pauca fincfujjfluitate.-z radijc ciuo
couenit curfui bumiditatu anttquaro matririi
stfiujcui nimio menftnwwffl. .
Capitutum.jEc.
OSmedreoe. *f>liniu8]capinjlo cs m#
dfcoedi berbaquclatiequercuia ttf
amr.i ab auqtubue tri5aoga.fou'a ba
bet magna mente fimilia -z fciuifa vt quercur.
ftozcrxnepiirpurco^liqiuipfainfctracajti^
cuntrz abipfa fcrram inucntam effe.f £5era
pton ltb:o aggrcgaroiis capitulo £amedre?
08 auctouratc £> \tfceiidieXamc dreoe no
minamr quercus terrCRafcixur in lorie pe*
trofis i afpcris.£r cft berba parua longir udi
ne vniuspalmebsibens folia pania ftmitia in
figuraminomifuo foliis qucrcue.fos eius
cft colo*ispurpurcipanju8.£ t tempus cotli
gcndieftqusndo fcmeneft marunm.? colttf
genda cft cum fuo femine. f p \a(c oiicke ea
pitulocamcdreoe.fiafcimr in locie farofe
i afpcrie.irurejc eft bipalmis cu feltie minut*
ctmentefimiltbus-z amarie^eum babetpur
purcum i minttmimfed coliigenda cft cum kf
me marurum cft. f J3alienus ocrauo fimpti^
cium farmacomm cap.camcdrcoe.£a mcdre.
08 ponit eamquis in tcrcio graduficcitatis z
cau'ditati8:i plus in eo in ficdtafe 03 in calidi^
fatcvnde folta eius funt fimilia folqs querc9.
£tidcolatiniipfam querculamvocant.
j©ptrationf0.
4 Pytfcoiicks capitulo cameropa f m tranf
lationcmnoftra.£amcropa:id clt camcdrei?
osviridisificcabibifacnm aqua csnquaf^
farionibus? tufltcnnbus valet.Tfplenis t>uri
ciesfolucndo mcdicarur. f 3n initie xdro'/
pifi8 iuuaf 4Jjenftnji8 impcrar:abo:ftim ejcdn
dmcum aceto bibita fplenem ficcar/^jo^
bu8venenat is occunit cum vino bibita.-z cm
t baplafntsnbus adbtbita omnia fimiliter fa?
cerc potcft^nelle addito :antiqua vnlnera pur
igar:trita -: oleo mina caliginee oculommipie
tcrgit.Omni cozpou trita'* pcruncra calefa^
crioncm p*eftat .f l^alicuue.Pamedrcosp^
dominantcmbabctamarumfapo*cm.cft an
f em •: acre quodammodo ej:;quibu8 videlicct
fplenemliqucfacir^vrinas^mcftruamoueri
1 groffidem bumouun incidit * ea 8 quein vi>
fceribusobftructionee ejcpurgarv
^f ©erapibn auctoritatc Blbngcri , fitfyru?
pusejceaadtufiimanriquamx adcozruptio
uem fcigeftionis 1 m pnncipio tdropifisrz ad
jpafmum.zquanto fyrupusduecritvetufti^
o: tanr 0 erit maioris virtutis ad ea que xhb';
mue. ^F Erbcrba ipfacontrita confmfinW
iis lacb:tmalium.£t cm sccbcrio confcrt
fcteridenigre.
&t#)txbw
♦ potujnuWicatflpjttabftcrgif mcb:a intcrio
ra qmcft berba ficca i? tncarnat qiicft reeee:?
pfert fup_ ocm mcdicma bntib? \cterimxt vfr
omib? bnrib? opilationecpat$:et(puocat mcn
ftrua qn bibifcum mcllci-qn fit naftale.^ £t
jiuocat vrina creoquiif cu mcllicrafo ct bibir:
ct pfert ftranguirie.C £t qn e reces b^tutcm
mtcapgUmnadi? tncarnadivulnerama&et
curat plagas. ct foluit suric ice mamilla?
f pYflf.ftadijcctfbibicaieco feptc. Yctericfe
mcdef :t)teb?.jqc)c4)ibitfl fciatict, fert ope matic
ciimulfa.cpaticl-itilTuricisctjtcfratc^pftat
jrTccrij.tottiditofubucnif.bacctnmapcrnmf
Cnporo.f £ur^turfleiS>fcafprravimaconi*
ti carbaplafmarib? adbibita cit poletfl» clt)ca^
t ura cil) mitta oifl filr facere pt trit a cu caricis
•:t>uriiinmoducarapucievcufrcmollir.curc
fina tepidaimpofica foutida vulncra purgac
mcllcaddito cae matriciecoponer. Puricics
vulnerafouiitetparacolefimpltat.j5flr'.i:a^
mepifbeo6inguftuc\defo:tio^ b5fapo:e cp
acre.in
Capttulumatf
>fv/kflmcpi'rbeo8 greee interpt flf infima pfr
fcs I.nu8acflmeetpirbco8qtf cftpimt6:co
\»Acy ftnomc8fuifpe8odo:cb5 pini. £t
fciedu <v camepitbcos et camedrcos vna et ea
debnt ^tuteetcoplcr4one.£tfunt ca.ct fierin
iq.g.0atViu.fi.fflrfn.£flmcpitbco8eint>cfic
cado tcttq gdusun efllcfaciedo $o fctnf S>e
ra.ti^0.ca.t5atnepitbi6.uflmedrco8eft ^er
ba q nafcifoi arotorr t>ilataf ei9o:igo fup. fa*
cieterrevndi03£tfuntei9tre8 fpee.Unaea?
fo:tio:altJ8.ctb5foliafitia.fot«8fEuiue:nilt
€f funt mio:a eis et b5 fuebuiditate tenace. et
Intpflofa^etfuntfoliafllacircaraitiosfpiffa-j
odo:ci9cftficutrefintpmi.£tb5flo:c8mtnw
to8gtaucoe:ctradicc6fite8radicitobcrbct>i
ctc pico:ion;et femen et9 e nigru:cui9 odo: elt
ficutodo:refinepint.ct ramiei9funt aliqnntf
luldgietcuruarificutramibcrbeq^:bacafa.
Secuda fpe* eft q b5.£sae logirudtnc vniua
biacbtj z ramuloe fubrilee.folia fbo z rl o:c8 ttt
odo:efifiafup:adiae.etfcmea9cntgru.z:er^
ria fo fpee q i,x mafculue b5 folia fubtitia mtf
Itttta albida pilofa ,ct b5 $G* afpera alba z flo
realbuminufufuB ramulo8:ct odo: ciuedt
ficutodo:p:imc
0pn:atfonrc
lcfaciatjptcrcflin artetic^otno cito obftruu
rur facttr epata bonu efarmaeu. pucir aut et
meftruabibitnzcumcUeappofitu:e^ottiu
rcricufarmacu.cida tot>atfciaric^coquetc8 t
mellicraro.f Oirtusvero buiue beibema*
gna vlcera fanare potcft: et puiridofa vlcera
lanattturiciefcg mamtUie t>y afiwat .
M
'£>
i ®
CapirulunnjKft
Crawatuo
a
%
G2lrut :*£>larcsriueXarut appcllaf fc*
mccr lxrbain.itj.g.cvz ftcjin rrafma
rim'8 gtito et in ficitia rcpjf in qntttare
mutta p. annoe a,n<g feruari pr.nirrurciDiurc
rtca ett>rafo:cric5 b?. rOpcrarioncs
f tmdc viml eceocrois ci9pfcrtftraguirieac
t>imim'c.pului0 cria ci9 in ctbie fumpt^ tigc^
fiione pfoaanv&ofitafeetcludit ctpofiw? in
falfamet* appetitu qcritatXonftaf inS in ti.g?
dtw.>Carm'cca.ctfic.init},5.vctofirarc:inrla
ttone©iftoluit:fiomacbuq?co:robo:3t;li3b:^
co0occtdit;titg(ftiua^tntepfo:faf:vrinap:o
uocat.f SuiXarui c^imu tifpofitionito
amfi.ca.cft'ific.inu.£jcpcllitvefofifatc8'ZC)c
cim:? nc cin fubtiliafoecyjnimXctfcrtfemo
ri co:di8.£ft borm tfmito.inrerficit cm cos
f *£li.li.ju'rXarcu gcnt* fue nomic appcllatil
in qcuq? f cira fcri vulf eadercne q olus acru
latidattfiimutnincariatpjiimuinfTifiia.
fpYaf.£areo8fcmeoitonomvinu8cftilti
calidaavncniah'8anifofit'i8cufioma(ba:mi
fccmrq? antidot* ctojcipo:u8.*Radijc ciue cce
difcoctaficutpaftmaeaXonftatmSvbifup.
Silueflrc cami qb* *5: eardumcm vatct cpilcn
iicist»iuq3tumcnnto:fciaticT:nefrcric!:ftrapi
rioft'8acrcprilwmo:fito. f £o:tionemvcn?
trifq? t>olo:et>e grofla vcnrofiratc ac vifcofo
flegmarecurar.euaecfo impofiru fcabicmith
pctiginem alopicia fanar.tequo c\ ft.migar;
iuau fttidozcmcip:ouocabit«
Capimlum.jKih
©ardamoirtim.fcme cfirici naflurcti
qt3 in arcbia nafctf tt alrjs Iocie.© cd
clcgcrducTragilc.flauuplcniigraucdi
ncer quafilentu:fcdn6rugofum (laulum .? fi
frangflfurpulucrofu?:gufluq5fiibfimarucale
fa(ic8odo:cfu£tuictgraui.£ft ailt calidevir
tntis alic^d brle s-mariiudinie.f *£latcaXar
d£mcmucftfru(t5v(Ipoti9fcm(ncuiufdaar
bo:i8.i c ca.ct fic.in.r>.g.mai$ mclius e.£t b?
aliqntuluacummiG^ fculecdinciir;mijtfa.p. an
no8.jLv.ptfuan'.virfuteb?pfo:fadiejcaroma!J
ticitaicdiffolucndietpfiimcndiqcqlitattbu8
Bptxmwnw
f *JMatcaXardamomii vatet? fincopfmct
eardiaea paffione cjcfrigida ca et ad txbtlit s *
teflcma(bi4'a'ndigcfttonepfo:randa:adap^
petitu.puocsdihz p vomifti cjc frigida ca: ron.
traq?t>(bilt'tatcmccrib:i.f £jccpra)?pocra.
£ardamomiiealida-*?turcbab?:?ahcjdama
r itudts:q: lib:ico8 occiditxf fcsbice fouiter
fanat.f 0yaf. £ardamomu' tiibncos latos
occidit .ctl acctobtbitu fcabie? fanat et crpur^
gar.cii acj t<?o cahda^pdcft epilctic^fftm mir»
gar.fSciatic08Curat:paratt'tico8fanat.£t
qm alicjd b? caufticc $?fut*.cr qucadmodilfr*
napi8rclataf.3dcoq?vctri6fo:rioncctinfla
t ionc relarie fanat.vi in a ct mcftrua ,r uocafc
f *£ofatuq?pai tii c-.pcllif;aiatia vctris cjlcui
dit.ferpentium mo:ftbU8 occurrit
f £ii vino ncufrcf tcos adiuuar 3cfofq?fco:
pionuvelfcrpctiuoiinfalub:ifcrcurat.vcfice
lapideefrafit.mcftruafumigadotcponit.
f Sui.£ardamomu quodda cmagbu ftcut
ciccr nigrii.quod cumfrangif inreriue bsbct
granii album mo:dican8linguafi(utcubcbc
£r alind cftparuum fieur lcne:ciuim sroma*
ricii .calidu ift ct ftecnm in tcrtio gradu. £r in
ipfocftcumcalcfacrioneftipti(ita0.^5p:icq?in.
ato quodbabetcaputct#:ieincapife ipfins
£onfcrt naufee ac vomuui cu maflicie aqua
vrriufq?granatf.f £onftantinue inIib:o g*
ctuumXardamcmi tuo funtgcncra: maius
ct minus.vtruq? tn p:itr,o gradu calidu? \\C/
ctim.Scd maius cft rntn o:ie ( olo:* ac poEti
citatie ct magis odoafcrii.
f *3to ftcmacbuccfo:rar:ct tigcfiionead^
iuuaf.Ucmitucolericuarcetciimlignoalocs
maflice acfucco mcnte pofatum ejctinguit flcg
tna.majctrncfnie co:ti(ibu8 bibitu.£o:rcjtci
liipti(io:eftctflomacbiconfo:tantto:.
€apitulurn.3ffl!if
a
%
t>
BfBntfe
^V&rtamS.jfotfee mcfuc cfce eartamo .
•r Jr£arta mue t>uo:um modomj cft. £ft
M^em fcomcfticue et filueftrie,£t ©ifcrut
cjda cv nil e t>e fpccieb? cartami et elogari funt
jCartam9t>eclbicloctmureft fcomefticue et
melio: ge plarc ipiue c femc.£t poft illud fl oe
cim.i mcli9 funeeiue eqo* e albu planu plenu
i grofiiim.aiius mcdulia evnctuofa pinguis
ct co:tejc tenuis.£t mclio: floect'9ec\ eficutpi
li croci.Bt eft cali.in p:imo gradu.uc.in.u.fcc
rloo eius e miir? ca.fzt filueftr$ e calidio: et fic
cio:.£t in co eft virtue lacririniouim rcmifla .
£ft aitt cartam9 apeririuue. abfterfiu9: ?t ur*
bariuue facicne naufei.3ui.li.ca.t>ccartamo
/ZartamuoaliusefttJomcfticusctaliuscftfil
ueftri8.c\ filueftrieca^ftin.tj.gradu.fic.in ter
rio.ct tomeflicue ca .111 pmo gradu.fic in.ij .
PYaf.ca.cincufmtranftationenfamcincu.i.
carramuefoliabsbetoblongaet tutrifa? afr
pcra et fpinofa.tvrfumbaber longu fpinofum
in q funt capitclla obrotuda cum flo:e crocco
fcmcn album babene obrufum et oblogrT? an
gulofum.flo:eeeiuemuuieiriccairr.Scrapi>
on U.aggre.ca.tJe cartamo aucto. pyafcoii'/
dis £artamue,eft ejc eo t>omefiicue et filucflr J
pomcfticue babct folia ionga: afpera: alta:
fpinofa : tiuifa : et babet flipitee longoe t» uot
rwncubirow fpinolbe.cr fuper eos fant capt?
tella inmagnitudineoliuemaiorie incibue 2
floe croceue fimilie croco:et babct .fcmen ah
bum ct oblongum angulofum.
j£pfrarionf0
f 3obannee mefue aucto:itatc pauli. %cc\/>
pe medulle ciue.j.r .co:dumeni.j.i:f\fac ejc cie
grana fiairciccrcula.j.v.foluirem furTicierer.
f £t Ticit etia liga ejc medulla quanritatefuft
firienre tn panno:? fufpende in orimcllequan
docoquifamrfoluriuu.ctpwpriefifueritojci
mdfquilliricum.
f £tidem auctoritate aligafelie.Scriperiue
meduIleaureo6.jqai.penideaureoe.iiij.co^ri
mcni^injibcrie ana aureu aggregenf oia cum
melle:etfiatfomiefiattnucee.ett>a vbiopo:
tetvn9mvelt>u36.f£tideaucto./3af.£oq$
furmedulla cinsin iure gallinevel gallicum
fpeiriebue er,fl?incrur vbi opo:tet.
f£tt>iutetiafiatejcinedulli6eiueetpondei»?
tcrria ipfiue cjc amigdali8:er fetra ejc pineie cc
aggrcgentur omnia cii mcllc ct t>ecoquanrur
ciiiucco fqtnUeerfiarbecmirabilie iuuamcni
tiadeaquet)iccmu6.
f £jcrrabif em ab ea olaim iuuamcnroanec
cius opcrarioeftficut olei t>e ben:etolrie t>e
amigdali6.£t folutioneeducic flegma g vc**
miru fifr ct aquolttare. er valet ad egritudinej
ecrieficutcjtcoltca etcriftaijatur.
f £tmundi&catpccrueerpulmoncmef,tt>:ie
locb p:cdicti:ct clarificat voce et fimtTr oleum
ipfiU6.f £tvfucciu6in fpermare augmcnru
facir.jPloe vero ciue cu aqua mcllie remouet
Ycrerici^fSuiccn.Oleumriueeft^pinquum
olcov;rice:vcrunrame tKbiuue^crefteceie q
cafeanr lac^t nurrimcnru cius cft multc pami
tatiejct mundificatpccrueet clariratevocem
et eftmalueftomacboMt cafeatlacin ftoma^
cboctaufertcolice.
f £>Yafco:ide8.£>cmcn ciuefcarumcumul*
fa venrrem purgat.-cacoftomaricu eft i xuilce
mulrum:eripftim ventre ticponit amigdalia
ct nitro mijriu et anifo cum mclle cocto aece*
prc anrc ccna t>ue vel rrce vclut nucee vcnrre"
molltntrigefiioncm p:cflat.
f S^craoipn auc.p vaf.Ouando tcrunf c&f/
pilli cart ami filucftris aut fioe tt bibunf m pi
pcreetvinoconferuntpuncrurefcoHJionie
f £r cjda putaucrunt q? fi quie p.cu(Tue a fco:
pioetenuertt radiceciueinmanu fuanofcnri
ett>olo:eeiu6.etqn,pi}citcamruncfenricr.
Capimlum.jEn»
f iiij
P
X
2£>
SCrarratus
f £cfert occulmici fangurs moimbz $niti
omlaccrrof.crapoffcmatitpatta ficmado
ac tufli.V9let ctia ad tumo:c; abftcrgit viftm:
apata refoluit.mcb:a ciptuTteierjuo ' ai £t cii
fcmincaptKofcrtrctiifoflc tnftuTationi ruine
vanc.fiCcftatinS-inli.eduuXfllamvcfiibtif
dtrini colo:T:cocau9:t>cficca riuue;a facillime
rupif.t>igft^pftrict9.in india crgfia nafcif :fcd
laudabiliotcindic^ftatca.-tficinu.firadtt
valctq? ad * olo:c ftomflcbict cpatt potui t>a
roe.2£beftrua rjuocar.-z vercri tufli^dcft fi fuf
famigwindefiat.adftrigeducfc fanguis flu
Kiivakt.f •^la./£alam9aromati«j8ca.cct
ficX^uidarcBifinEfiac^citrinuscXtcopbi
fici no vtunf ^B li9in india $ fubalbtdusc^ co
vtunf .£ft aut radtt cuiufda frutic?, va Ide aro*
marica:calamo fitis:q: pcaua cftXu tm t ol*
ligif 4dda lignu qo irciiue c ewra bif j£ ligcn?
duo c flut calamue fubfllbidi colo HA cit fragi
rur no fflcilc pulucujaf^ rrce annoe fcruatur
i?abct #tutc eonfo:t andi. *£ului8 ciue valct
cotra t>olo:e ftomacbi ct frigiditatc vcl vento
fitare.3dt>igeftioneftomacbieonfo:tanda5
tatU8pului8au6cu5puIucrccinflmpmi.boc
ctiamvalcrconrratflrdifltam.
aaiamu8aromaric99 utitudiccfllamt'
vfuali8vocaf.0ignifinindiamulri8
nodis gentculat5fulu9 fragrane fpus
fuauttaf c.0ut ci» fragif in multae fites fit fcif
fili8.fimila6guftucafiam'culcniagrtmoiarc^
mo:dcfc.-vt^t3fi.inIi.crf.DTa.£alam9aro
maric5inincttanflfaT.?eoptim9colo:cruru8
cunodis fpiftie^cufrangif fnnrirct arcnofus
flpp.et^cmlu9:odo« fuauiguftu? Yirito ftip*
tico atqj glurinofo.-£Ii.3uncu8 odowtue ni
bil t>iftcrut acetcr$ fui genert, 9fpcctu.£»5 C9*
lam?octo:at9pftario:e.Odo:eftflrideIdgm
4muitatnnoUioit9cru:mclio:q5^mirr?fragi
bif.£t q: folo fe pori9 03 cj rapbanimo fragif.
3nelt4tfihulearaneuqt5Yocantflo:e.2luiCi
Xalam^aromfltic5>c9lidu8clicc9vfq5fld fctfj
!$>clio:eiUcct ciaancrim'coIo:!#incl8bn8
nodos:q tnpunw fruftrafragif:acui9c9nna
plen9 re fifi tde 9r9ncc. ct i m9ftic9ticc cius e
9cuit98,£r ci9?tritu cboni odo:t, ,j£ t e tccli
nas ad cimnif9feet 9lbedine.£it at fubriliafi
uu8.3n ipo eft f ub9 fubrifcficut in pipercct ci
namotfo^cr4iq> fpeto bmoi.jjnipfo elt fttf
pticitae pauca cum acredinc . £t in ciue fub f
Ifanria funt terreitas ctaquaitfl8.ctcftbonc
ccmijctois adcqualitatem pcrtincns, fcdciue
criccatio maio:cft.
^ptrarionra
fiTflpituIuin.jEnjf
aaiamus agrcfiie fiucflquatictJ8.;3c*
to:.£alamu8tftflrundo vcl flrodind
&tl)nb\Q
gmcrie.Scdeftctiflmcalamu8arcm3ricu8
3fup;apinmocapitulo.3fi.U'.?.vi.3nfiflgiii8
indicl arundinee calauucp ticuni naf ci.ci; %
nidiatocicpteftumfuauiiHmu fuccum bibunr
3ndittnde?aano.3ndicanomagm1w at*
bo« crcfiit arondo Oluus et lcnr ie p:c mif ra
dicib? bumo:.pt;Uia cui nequeat fucco come
dcrcmcUa.iSlofa fa% £faiam.|cij. £alamue
t>e 4 carra fit mcdulla babcrc vidcrur:et nd ef
fc vacuue fed gius cft ct ciro maredlir. ande
fcriprocft.fcalamu8criuncu8 marcefcir
i>prrarionf0
$ D?flfco.£alamu8agrcflieinaio:eftin oV/
bus agaricis.&ue (i comcdcrinr ataUa: at&
mferrur mottem.': majricille c\ nafciturw ba*
bflone ctin parnafo«i?aftae babet muUaej
foUacdcrcfimilia.flo8ciu8atto i odo:ariu5:
fcmcn vero minurO cr bonu/Radifes quincg
velicc babcr albae cr longas ct t ukce vnius
fcigiri groiT irudincm babcnrce
fj£tciu8cU]carnrac6fiaifmcdicamcnrumqj5
toUitcaligineeoculom
C£ Ucarura radicie ciue ranru pofcft quantu
ctradip
flSFcmeciu8tiurcrfcucft.'Raufcam(p«ocat
vcweftringir.in£iciUanafcirur:qbouf W/
pinguat H ruairviriduscomcfta.
CapituIuui.Fcxitf
aSpflrie fiuc'capflnj€.3fido:ue fn UV
b:o ei\mologtsrihjcvr;.£apar^ ici vi
deturu:o cy bfibcar in fiimiratibue ro*
runda queda fcminueapirclla.^Uniueutoo
t»ccimo nono.pirimue inrcr percgi inaefru?
tiae tecaparo non vrcndil rranfmai ino W,
noccntiuecftitalicuj.fcrunt illoeq quoridie
cc\m paralifi no pcriclitari:nec licnis :tolo:ib
'f>lareariu8.,Oparie fiuc capante. £Mba e
vclfrurejcin tranfmariwe pambueifuius co:
tct. pzccipue conucnir vfui mcdicinc. 3n ptm^
cipio vcrie colligirur cr teficcarur.pcr fejc aitf
nos in multa cfticacia fcniaf Xlcgondueaute
cit Co:rcc qui cu frangif nc pulucnfaf:? qui a(i
quanrulum fub:ufue cft er fttba marue. fi o:es
cnim adbuc rubero fi colligit>ibenr:q: iaui ti
larari non valcnrXum fale vcl accro condiri
femanrurXonftanrinue in lib:o graduuXa
pan funt in fecundo gradu calidi cr fiai&o'/
rumradftctfrondeeetpomaer fcmcn intrat
mcdicina.^agie tfi cibo poraa et frondce.
radijc vcro mcdicinc pcnincr.
S0pfrationf0
% t5yafco:idee.£apari8f<birofrin fp(cni8
fug omia medicamina iuuar/rurcr ciiis fptno
laiupcrrcnafparfa::vncrioncplcnaJ?aben8
foliacYdoiHcfimilia.femenaurcm (icm oliua
•Radiceemagnaect mulrae.locie aridis ct
marimc in muris nafcimr
f 5Semcn ciue vcnrrgmollir. £omcftii aurtj
cacoftomacbum cft/Radfc cr femcn a»? vino
fcibira fplenem arrenuanr:v:inam p:ouocant
fanguine teponunr.fciaricie er paraliticie biV
biramiriU'ccp:odcJhmenftnueimperaw.i£re
mcn ciuscocnimcumaccto et o:e rcrcnrum:
«olo^t>cntiummirigar.radi;ciii8rriratimi?
pofira turicias ct fcrofa8Tpargir.©rtccSeiuf
dem &mi infufue vcrmec occidit.
fl^faacXaparifunrcrradircrfrondcs^tru
crueciueomncecaUdi in fccundo graduqt»
tcftanircommpontictrae acumcncr amar^
tudo.
f 3ldco mc idunr crtiiToluuret mudificJt fto
macbum a fuperfiuie bumo:ibu8.
f ppilarioncm fplcnis ac eparte apcriunt j
ct turiciam foUmnr.vrina m i mcnftma p:o^
uocanr.
€ ^>cUo«8fimtfmmcdicina$fmcibumj
qmillaudabilisnutrimcnriruntjvrpofccolc^
ricinigriqfan5ui80cncratiui:ncruo8eriam
ftomacjbiimpcdiumcr pcrcwitmt afltttfacti.
Crarrama
vndeopo:rctcoeeUrx>rinar:emcari:flblaraqj
cc:umaquacddtroscum oteocr acao.0t»i
fi c u earne vd alio ccmedanf ;no iibfqj coria*
dro manducand i funncuws narura rcpcnctn
mi!gnamriep:cftar
' 0 ^larcanup./Opa:iYriturebflbcnrina'rldt
appctiru J?iimo:cm in o:e ficmacbi eitificntej
t igcrcndi ftomacbu confo:ranr: infrigidatuj
cakfaciunr:(ibuecnimfunretm,cdicina.
23 f X.ontra vicium fpienfeetturiciccpatis va
lctviniiteeocrioniscaparis
jf f £5uccue loliow ciue aurito imminus vetf
mee nccar.valcc cria bci ba bec ad \ liacaj pa f>
' lionemetarreticam;
€apttulum.3Enjnt.
^»VSmpbo:aca .^lareariue.£ampbo*
1 •' Jpracaeli babacwuefuccuscftdpbo*
^^r^muuipltcirervrilie in medicina:u>
cut vtdeUcet in ilio capirulo baberur:2?ccbcr
ba noftre campbowce l imiUe eff . 3n ftne vc*
rie coUigitur ac rairur.1 tndc fuccue ciue ejcf '#
mirur.jQujod feculcntum cft refider ct sbrjcif .
quodliquidiueacpnriusretinri.fooUapo*
nirurerejticcst^cccficcataincampbowmre
ducif ur.Didem £amp bo:a eli iu rtrtio gradu
frigida « ficca.t icunt quidamifcd falio gum*
ira riicjcum fit fuccue bcrbe tuiufdaj(tcUe ty
afco:idemultitfd:alri6^ctbaqjtpfatkrfc5
pbo:a capirulo.vrin principio buiue capitu*
U'tijtiXampbo:acligcnda eft albact luctda
"Fiam rurbulcnra no cft acko bona.£t admi
jrioncautcm vcrnicie fopbifiicaf tt. m inrcr
ipfiuecampbo:e:et cjcat mijttone fimilie eff in
odo:c.t>ifcernifur aure quia vcrnijt folida bj
fubltantiam et dtfticile frangimr. Xampbo:a
vcro ciro.ct fi rracrcrur in manib9:te facdi pul
ucrifaturXampl:o:anifi arrificiofe feruerur
tefaiihperdirur./£ ftenimaromariea:et omc
aroiqaricumcftfumofum.3dcoqjinfumou>
taremfoluimr .S>cruari aurcm porcft in vafc
mar mo:co ;et mcUue in alabaff ro. feruaturqj
in cfficatia mulra in pftUio vcl in Uni fcminc vf
miliopcrannoeU.
f Conrraralefaatbnemcparispuluis eras
cu lolarri (ucco conficif:in quod plageUe intin
ere fcptuecpatifup.ponuntur.
f Corraflujcu fanguiscnarftofiunt magda
lioneeet puuicre tpiue:ct ejc pulucre fcmie xV
ricc vfti arqj ccfecti cum fttcco fanguiriarie et
imponunf narito.fi vero fiat rlujcue ejc cbulirio
ne fanguinie vcl ejc epare:puluie cius cipbo«
cu aqua frigtda coficiaf :ct plagdlethfufe irot
ti ct rimpo:tbue i gule er cpari fupcrponanf
f ^onrra macnlaocuUconncimr puluie ci9
cumaqua rofaruatddtro fcnicuU fucco in va*
fcponaturcneo.
f ^otuTafaeiapannuetadfacte" darifican*
da cdficif.confi(iturquoqjcw aqua rolarum
addito alboarqjinimcifltmo.
f /Lonrra Ubidincodottf ccmpbo:a p. narce
•fcimiacmactione frigidirarie fpfie mfpiffat
co:pueinfrigidatctUbidincmftringit.vndc:
£ar bo:a p. narce caftrat odoic marce.
f 1~,ora ep fatie copetcrer ponirorinfrrupis
conrra acurae cgritudinee.'
f 3n frenefi copercnrcr jjuocat ficmurarcTcs
fi puluie cim t iftttnpcretur cum olco rofaruj
ctpennainrincrapernarceinringuatunctin
altjefe^cune.quta non augmentarcoloum
necnamram.
f auicenna.tlfus campbo:cfacit caniacm
sj btber apoiicmara caUda.£r cu aceto & bi't
ber rlujcii fanguinis narium.aut cu ejcpuiuonc
tactilomm cti aqua mirti.
f fct conlertiodecflUde.£t rcmouetrigilias
ttconio:ratUnfu8caUtacto:umJttcoiif£Tt
alcolevcbementcr.ttcvtertmn.cduini£ob^
talnuecaUde.
t>
T>
BtUjttbB
numctveficc
X ^tftringitflupimvcntriecolcricum.
CflpttuIum.)Eri)e
aamficcaut(iccn.Pvflffoudc0capim
lo camfice.&altas babct longae t> jgi
totumquarro: interra pzotecnis la*
cb:Ymopleme.fouafuntetee lenriaile fimtf
tiafcdminoiacr. rcnuiota.fcnicnbabcrfub fo
Iqe rotundum ficut pcplam.ct cii fine fio:c.ra
cbjc eit illi tcnera ct inutilia
j0pfrattonf0
4 Pt afcoridee.;ba(f a ciue rrita cum vino ct
vt peflarium fuppofira t oloum matriae mtf
rigarXatbaplafmarito adbibita ruo:cs [par
gitxlauoe co:po:te tollit anirmiccae mundat
cocrcctcomcftcvaitrcmfoluunr.3dcmfuc*
cue ipfiue faccrc potcft\fuccue ipc pcrunetue
tcrue fco:ptonum mitigat jfttflitiionco ct cali*
gfoeeorolomjaddifomellecurflt.ftafcitur
vcro fajcofi8loci8ct afperio
€apitulum.r.
aataptwia.3(ido.ti.cttmoXatapucCc
oucfuntfpccic8.'^>aio:videlicctmi^
no:.#z£)aio: cft ficut arbo: fic9 licct mi
no:.folia aue funt iicut folia pjafani. £>emtf
na eiusftantin arbo:efiairvuc. ^ino: ba*
bct baftamtuo?palmo:u?inane.folia fimi
lia amitfdalis fcd longiota.fancaue incacuf
minc vtrge rorundu .tcfo:ie nigru.t cinms aW
bum.Sttnt<mambeqfi ciufde eoplcrionie
?virturie.funtcm ca^n rcrrto.'? bu.in £mo
virmre baber purga ndiflcgma p:incipalitcr
fcaindario colcm melancoliam. S>erapion
li.3gGrc.ca.carbua:idcitcatapuciaauc.tYaG
Xarapucia maio:q rocatur catbua: carboz
tn magnirudk ficue babce folia fimilia dnlb.
nifi q: funr maio:a knio lai nigt io:a : fiipirce
i rami ciue funt conca ui ficut ct canna:tf ba*
bct fcmcn vclut in ramie afpqt.ct qtt [er.co:ta*
tur fcmcn aue efi ftmilc K\ram cc co cjipumi;
turolcumtckaua.^uicacftplanta quam
mulri ecpuatr int cr lacticiniout fpecicebabct
fiipirc vniue b:acbq lonsirudinebabcnrcrm?
cocauum in grofi irudinc vniue t tgitict tn fit
mitatcfuputsramommfimtramuliparuttet
ct, folrja qucda funr fupcr Jtipircnua qucdtf m
fup.illoeramnloe.fcdfoliac]funr fup. fiipitc?
uint longio:a fimilia fotas amigdalc;nifi quia
fExamtm
a
£>
ti
funt latfoia i lcntota tfed folia q (iitfup. romtt
loe fu£ioK6 fuftt mino:a foU»e fiipirie % funt
ftmilia tolqe anfiologic lon. apopinquatia
fimilirudini folio? ederc.? babct fructu in fum
miratforamulo^mangulatu^veuitrofun*
du licut grana capari^inter i|m fut fcmta q
tiuidunf e parieree quefunr in eo que femina
funt in magnitudine o:obi:ejtfcriue fubnignl
bflbcnriacolo^.fcdqnc]Cfo:ianffuntalba:ct
babctfapojeculcc^babetradiccfubtikmin
qua nuliu dtiuiiamcru.0alie.vrj.fim.far. ca.
dm.uaf apuciefrticr9cj ptirgar. Sbllafiua
1 tvafomic&baba virrure.iraaijf? ftoe fcd
oino ncbilio:e.olcum vero c\f> ejcfiwfu efhelt
calidiuetfubriUuerz t>vafo:erif um .
impolitu manilac limpicfat.folia tiwtritacS ,
polcnta tumcuee oculorii fpargunt fcuriciea ,
omneemamaru x rumo:ee ccpefcuftt. jfgne?
facrum fola ejt ringuut ipm cum accto n .iwa
f^eraXarapuciamaiotbabetnrfuteque
abltcrgtt 1 refoluir. £ t virt ue folio? ttebilio:
cftvittUKgrano?.fedoleumciuecft calidiue
ct fubnliue olco oliua^^ter fSrefoluir plue
eo.£]c femine aue fif oleum quod non admi*
niliratur tn cibte:fcd in uirernie: 2 ponitur in
vngenri6.f £t quadoejcco^anturepgranie
cias^.i tcnintur^ bibuntuVpurgat colcrl
•zflegma •: bumidifate0aquoiae:,z comonet
vomitu?fiu]cuvcntrie.£rgrana quide eius
funr grana T>ura Jacant ftomacbum lata rio>
nefotfi^puorantmufeam? vomitum.
f £t quado grana due terunf t fit emplaft?
cum 08 mudificatcthpetisine. f £t quando
fit Umtiofuolcoaue tolffaut cu aceto fedat
apoftcmatamammilla?. f £rtempu8 quan
do fcebet fieri illud olcumeft qii cadut grana
a cottice fuo.qc oleum ccfcrr fcabiei -z olcei \'>
bua bumidie que funtincapife: e apoftcmat i
buecoi^coarrationiotiematricie^cicatri
citofedie q remanent poft foUdatione clauo?
2t>oIori'auriuqn mifccntcu aliquo vngento
fo:t ificantcopcrationeteiue.f £t quidocp la
|catvaitre.£t;cjtpcIIitIub:icoe.£tidcauc.be
digowe.-Jbzoprictaegrano? eiuecjtp/ »ifs>
foluunt.fubtiliant? fo:rifiicantmcjmb:a 3 inci
durit fuEfiuitate.£t,coferunt lepie.£t fimiltf
tcroleomco^fpYafcoridee.Oirtuecarapu
puciemino:ieclt;cararrica.feprcm grana ac
cepraaut noueficut carapodia comelia . ct ftf
militer ca.aquaaccepta ftegma 1 coleram t>e*
ponir.f ©uccue ejc co factue ficut t>e titimal
lo omuia fimilirer facere porcft folia ciue cum
galiina aut iuicdlo accepra ventrcm foluunr.
f £5ed catapnciemaiorie:fi.]C]C]C.grana pur*
garafucrinracccpra :colera? ftegmavcntrie
©tponunr.rominjm pzouocant guftu no bo
no bcc purga t io ftomac bii lcdir. f X.cti irii et
£apttulum4
O&UUeOfidomeinU.crbymoXauUg
cftgencralircr berbaruvelolerum me
diue fruratci vulgo ttrfue «icif :eo q>
atcrrafurfumpfcedar.£ic ct©ai«atiicft vt
fpeaalitcr quodda gen9 olc^ caulie tJiccrerur
q: rvrfue ciue plue ceter! oito cdalcfe it.i. cxcr/
fcir.SuicXaulVo^pue namralirer cft bumi^
diefolrje.faucftrieautfcft caIidio:et ficcio::
ipfe totue e calidue in pmoiliccue in fecundo.
£aulte fiquide aliue cft tomcfiicue:alius fft^
udtrie:aliuemarinue ctaliue cauraquc.^ii
ucftrie cft amaiio: tacutio:et a cibo rcmori^
ofc£ ft aiit groflinutrimcnti trigroiTa ne fan^
guine.£ tinflat ct facit co^/ t>oIo:ofuj.'i?ba
turjat iuue e aut ct kmflicatiuue.x teltccatiuus
,|p:ie qn tsecoquif et ab eo-pma aqua crrundiit
tiufcpnummcntii cftparuum,z bumiciue mi
trimenro lentiumXtfanguiriejfacit maU.m.
£um ergo cii carne pingui ct gaUinie tsccoci^
rur parum bonue cftu itur.^allaTi. U.i'r. 3n
mcfcfcb:uario caulcefcruturqui et toioano
feri pofi unt Jblu pingue er farie fub a ctum c ili
gunr.SrgtUam cr glacte timcnt J£»abulcc et
BttftxW.
p
s
arenfs no t>c'ee t anf nifi pbenis vnda fuccur?
rarOmnc ftatu celiparif caulis frigidu mag$
prra aultriipofiriatiusferurXcftra feptetrfo
nc feruis.fed 15 -zfapo:e caultsvincir? robo*
rc cimispelecraf .£r ideo ponende funt plare
j> btilbino8area£.fiaudafterco:ect fareour
rione/Rarius pofitf pualefcit. eelertf coquif:
viro:c fcruaf.fi oum elt trium vel quarruo: fo
lto:um.mrramtritucribelloioe[up.fparfa8ec
"' winecancnrisimmirrerur.
Bpmnonw
f 3uicenna.£aulis babet $>a'ctate infcda^
fiohc $oIo:u ftipricus eft rius cinie i (oitie ejc
licicarioni s.£>ilueftrfs i marinus % -oomeft tf
atstnaniranrflegtnonesjatcptujricias:
f jMcm cauusconfolidac etp:obtbet frattdu
lenri8ambularionem.ponimrq5Cum;albugi*
nc oui fttper aduftionem
f Z>emo:ic6fcrrcu fenugreco cmb:acaf (uf>
podagra,riufo3t>ecocrio fup ©olo:es ulctura
ru.3re?ei9t>ecoctioacfemetardateb:ierate5
f ^onrcrteria^rtuntoritcaputpmgui cym
fucco cuts.Et eius^iaaribrfitctficcarfb lin
gue:facied3fomniu.7obtentb:arvifum.
f £um (ucco eiue aur ©ecoaione ipfius cum
olco fifamino fitgargarifinu8eotrap:cfocas»
rione.£triu8 comeftio.clarificat voce. elt aut
malusftomaebo.
fS^uccusriuscuvino^epaflispfertfplent
t YCtericie.puocat vrina et mcnftrua .eiufcg fe
men^mes intetficit eu lupino? : aqua.
f £inis radtcislapidefragitXaulis marin9
ttcctinat ad fatfedinc ? amaritudinc.et ideo le
nitnaturam.foluitcp.tpMecum pingui camc.
^iusfoliafuntficut ariftologie:que onurur
ce vna radice.Siuccus eius cuj vino ^onfett
mo:fibue aiam canis rabibfi'.
f P?afco:idesXauUculi o:tiui eliri x no val
dcpcoai ventremmolUunr.*Bamcauli8tvr^
fusfifoMruseli-^rurvenrrem abftincr:etma*
jcime fi in' calido cinerc cbquatur.
f0uinafeunfwegiptoamarifunr,Tficome
fti fuerinc caligics oeib? t>crergut.tvpic^fut
crudi comeiti:eb:ief ate in puiuio no admtttut
f yfaacXaulis ficcus eft et frtgidus in pmo
gradu.£urbidum ct melancolicum getterac
fanguinem odo:an©anrem.
f £aules eltiui vftio:efanguwegenerlr.colo
recmvfteviartifuntetmundificatiui.
f 2bYemale8^onotantiacuminisfunt:fed
viseo^ventrebumectatetvrinampwuocat
*t?o^iusbibitu ventrefoluir.etfineiuri come
fti eude ?ftipat.co:pU8em eo?ficcu eft. vnde
et coftipariuu.3deoa) ab co? noaimento tb
percturelijcenrurietaquapwiecta in slia co^
quanmrcumlpinguifltma camepecudis vel
fuie*
te
Capitultmui)
/ry^toda eqttina.Suicenna lib:o feemtf
I - f»docapitulofcecauda equinaXauda
XalAequina eltplanra nafccns in locis co//
cauisetinvaUito.babens ftipires concauos
adrubedmemt>ecltnare8.afperos:t>uros.no
dofa cum nodisinrrantibu8.etad nodos ffic
ficutfplia fqm"nantimint:rafpifla.ct adberet
arbo:f cuiapp:opinquar .t>cinde gcneranrur
eccaeriremitatesplurcsficut cauda equina
erbaba radicctn t>uram eftfrigidain p:imo
ficca in fccundo.efttprica:a(pp:iefuccu8eme e
vcbenterS cjtficcatois fine mo:dicatione
f £alienu8 ferto fimplicium farntacbrum ca
pimlodecauda cquina.airtusbuius plante
eftftiptica cfiamarirudinepauca^^pprer boc
t>eficcat viotentercu mo:dicarioiie..£ ft frigi^
dainp:imoficcainfeamdo.f -jbaulus capi;
tulo t e cauda cc\na..£ ft qt;eda cauda mt o: q
6
Cwtatus
0kc vocmr coi Na babmeftipitem fub
rnfnm % folia fuperio:a minoja.f P vafcont*.
capfrulol^fpparis fiuc anabafis. jbippans
a.caudacqirinaaiitanjlbafis.lRafafurinlo
oe bumidis et in monumenris. babct baltae
rufas et afperas et nodofae quc baftc quicqd
vicinumbabentlalliganranquitofblia funr i
fumirate acuta ct tenera et iunco umilw.? fpif
fa furfum afccndcnria . t>ec cria ali quoticna
©eparictcpcndctcomiff.plcna abundanriua
ct nigrie fiait caudcradicce funt ci lignofc z
ture.virtue cft d fiiprica.
g>ptrationf0
m fBuiccnnaXauda cquina cft valdeuiuartl
ua ad flunimfanguintexonfoudat vulncra i
vlcera mirabilirer.£rfi inae funt nerui ccfo
lidat etunuXonfcrt quando linirur ant fit ejc
ca cmpiaftnim inrcftinieXonfcrtaiam apo
ftcmaribus calidie ftomacbt ct epatts ct ydro
ptfi.ctccrera.
33 f Salienue.aulncra marima qnimmo ct eo"
tra emiflionem fanguinie i fliijLii mulub:cm*
£tcontrafciflinrcriaeaiamacaaoeveme
flurue.ixcbcrbafarmacum validumcft ctl
aqua ct vino .©cnbunr aure quidam bac v&
ficenccnonmbtilium int<fiino:um vulnue fa
narc
X <(f Sfaous autc cine emo:rofagrl8 quc ec na
ribue conferr.ct flutdispaflionibuovcntr^cu
aliquo vfoo poticobibita.vcteumaquafi co
ringanrfcbaciranrce.
p ^f •jkaulueXauda cquina minor cnrar ? ttf
lct antracem fiimpra i emplaUrata.
flpYafco:i3uccueefoenaribUGfanguine
pwfluenrcm abftina.piffintcricie cu vino bi
bitamedicanrr.vrinam p:ouocat.foIia oiue V/
pofira vulnetibue reccnnbue paratolcfim fa*
ciunt.ct radir i berbaciue tuflicntibue i ouo
noicie mcdicanmr.conquaflar ionibue opini
lanrurvBicirur vcro incifionce vcficc ct inrcfli
noaunfolidare,
< C©aapionauao:itareOvafco:i.0uflnc,o
foliaciue pifcanrur ctfttcnm cieemplaftrum
SSWtinatvkerarcceria.crfifintneruiicifico
foftoar coe.£r*>ccocrio rsdicie i folio? citie
quando tatur tn potu confcrr rufli a nriquc z
conrracrioni anbclirue ,£rfiporcnra rrita
tc ficca idcm faciunr. £ t quando fit cmplalt?
mn\ riercccnnbueconfertartiitionilaccrro^
Cflpitulum.riij
aaflia fiftula.^obance mcfuc.£anta
fiftula e ec mcdieinie in quibue eltdu*
ctaiuuamcnfo?j£rcftfinc nocumcrc»
carcne acnitare amo:dificariek3 omni cjLcef^
fu lcdcrcqucporcft ejibiberi in prrii letarc.irace
pucrie cf p:cgnif ibueXonfiat flutc ciue d^
ctioinfcr^uctaribue.vt cp duo arundo fit
grofla plcna fplendcne mulrf pohdcrie.ct fit
pulpa eiue fplendce i pinguicct bafta c% arii
dine i pfcruata in vafis virrcar ieccqualte co
plcitiome ad latue calidirar ie tcdinane.tcft
bumida inp:imo.crclcniriua ctrefoluriuacta
rificatuiafanguinis.nocct tcbilibue babcn^
tibue vifcaa lubrica.rcmoucf cb ca bccnoat
mcnrum in pcrmijcrionc mirabolanom.? reu^
barbari craqua malhoeafpica ct quadoeg
nccefTariumcft addercbb:icirar<m.-i p:oprie
in tcficcat io nc r ifcc rujqu arc mifccrur ci olcu
t e amigdalie oulcibue^t tiuretica faciur ea$
©cclinarc ad viae vanc.quarc neccflc di com
pcimijirio quando opo:rcrmcmb:ie fccundc
cjtpulfionie confaTe.*: ipfa cft tcrardcz tcbi
lit er folurioncm fac icntibue.p:opra quod 0
mifccnda funraimeaccrcbus fcbcnttfcacu
iratcm:fiuc albafcecr Yfopueacm vigoiant
ri^ocarionc.-zmaglfldbuc fi cuquibufdlejc
vcntrcm foluctibue mifccatur.iipfa cu aqua
Btfyttbte.
tafri eft nobilis oparioie.f Sera 4$ .aggre.
ca.cl^iir5amberb4delka(fiafiltul!3.?fotCi3n
nc pcaue.quarum coloi cft rubcus ad nigre?
diijcmoecIuHe.-ziurcripaefunttamineciccar
ncnigra tparietestiiuideUfesinrcreas.s in%~
rralaminaefuntgranafieutgrana jrilocara
cfe tciufdemagmftidirtis.fapomuscft tuV/
cie.tcolozquscftinfcrglauccdin^truboje.
jaffcrturababitonia ejcterra aliemcn. j£tvir
nteciuecft qripa eftcquaUscomplrtionisee
dccra.£jt ilUi cltq ef i in cannafua tnrerius n0
s gra gratiis': lncida.,j£tqtf tseipa vrimur plu
rimueft caro.Ucct ctiam cctft ice aU'quado;j£c
Cde aucto JSlben 2£>efuav. &irt5> eiue cft quc
rcfftuitrcjBiuguif acuitatefanguinie.,
&iuratfom&
ja f 3obanncsmefuc.£alTiafiftula mndiftcat
fanguinem.-r remouaacuirarem duo^fcdat
fuim.ap:op:iecnmfticcotndiitte aut felratf
fcepurarofinarrcm.
"«6 f £t ipfa quidemmudificar ftomarbu: i ed»
cit coleriim zfiegma.'? illud opcratur ftne«o>
cumenro.-z caret mo:dicarionc.
C f Hfipfaquidcmlcmtgurrur-zpccnio,
V> <ff£trcfoU«t ar}ata acura tas.-z pferrcalcfa£
cnoirenu fiipta cit tuurotae i infufice ttqrie; ■
£ <ffj6f,pbibctgenerarionelapidi8icie.Tpfcrt
fcb:ito colcrtcT. j£t tsofieci1; fin Scrapi. au*
cfo:irafcBbenmefuaYcfta.5.vi.vfa53d.?.r.'
f f S»erapion auao:irate$baimcfuay. £af;
fia fiftula ejctinguir acuitarcm fangumie.': k7/
dat apoftcmata tmra quefiuntcjc co. ia refoi*
uitapoftematafcura quc mmt ingm^tnoet
gutture quando fiunt cum co gargarifmaca
cum aqua arbou'8 vulpie z paffulie.
$ f£tconferticter(cie2?>oIo:iepari6.Cfpur^
gatcbleramaduftam.imoUificatvcnrrcmc^
diocri moUificatione.-z mundificat neruoe.
%> f Bui«i]naU.^ap.tecfliTiafiftula.j£;arTia
fiftula eftequa Ug in calidir ate et frigidrrarc ct
bumiditatcct eft refoluriua et lenif iua.ct con
fert apoftcmaiibue esttdie.': vifecnbue $pii£
tt gurrurijquando ejc ea ik gsrgarifmue cum
aqua folatri.s linimr fuper apoftcmata tura
ct confcrt cie.et tiniuntur et ea podagra •% iun
ctureS)olo:ofc.quando DiuoUutur mantbj in
aqua cojiandri bumidi cum fpum a pfiiltji t>c
inckutc^cagargarifmtisconfcrtpiiocanoni
i mundiucatcpar.-z eonferr vaericie.'? fcolon
cparia? eftienfoua venrrie.ct edncit coleram
adultam i ffegma ,a foUiif finc nocnmcnro ct
abfcpmo:dicationc adeo q> ip(a eli ecuenies
p:cgnatito,afoluitea6 .loco w ponif mediu
ipfiv t>e tcrcmabin % friplu pocki is eiS 1 e car ?
nepanularu4^c*auuponderi8ipfi'u8t>etur
bit.rtqucp.poniflocopalTularuUquiricia.
Capttulum.rinT
OSfiia Ugnca.0ar.viq.ltm/ar.cap7. cc
£afita lignea^ubftaria caflie Ugnec
cft muUum inbt^iext fapo: eiue ef t a*
cutusctftiptiafatepauca.tvirtuQeiuecftca
lida et ficca in t errio gradu.f S>erapion lib;
flggrcgaroriscapirtb ^clocbaa eac.£>tofr
coadie.©i1t ctue mulre fpccice.-r nafcunrur f
terrie arabum \ bi nafcunmr fpcaee aUe a fo'/
mariccJ?aber fiipitcm grofium aco:ricem.fo
lia eui8 funr fimtlia folijs vreoe nigra purpu^
rca.ctbaberodo:cmfimilcodo:irofe.j£rl?cc
fpeciescftinpuma bonifate*zfect7da.potl bac
inbonitatccft illacui9coIo:eftltcutcoIo: co
raUi.a eft fubrili8.lcuiaIonga. grofli ca lami
ctpUncmo:dican6U'ngufl5cumllipticifarc2
acuirarepauca.bontl odo^babes participl
tcm aliqsododoris vini^eetsuc fpcnes mt
vtilee in medtctna .alte vcro non funt admini
ltrande:rtcgovoIuiea8rcmemo:artvrnon
adminiltrcnrunfcd abticianmr.^rclt t>eeia
qucdsmquccftnigrababens odo^ malum
acowiccmfubtikm^trcperiturreequcda^fi
milis cafiicUgneectnoncft cafiia Ugnca, j£t
6 ti
Ctattams
B
%
fomiorctoirpfap62c.qmti5eftnaitinapoJ!:
nec cdo:ifera.?co:rej:cv;e adberce igno.i
r<»tffilraddbnflcalamfllawlcnemoUcafpqi
toclwcminufl mala cpmmc ©iaa.fcdpcio:
oibaiacftcuiu8colo:calto.todorfiri8pdo
rt'pom.ncbn6calamfl8romnnfedfiibttlcm.
i^pfrattoneo
^af.tlirrue cwcq rcfoUiirctinadit? foutft
car mcb:a.?,puocat menllrua quc rctinentur
caufa grofio? bumo^ et \ ifcofomm. ^
ff<©era.£alTiaUgiiea bjf lutc^iqtw qna
moniocalefacitettcficcatet,puocatvrmam
•z ilipricat lcui ftipticitatca adminiftraf cum
medianie acuftito vifunm qn admifccf cum
melle a UntfbKmidirae lacte quc apparct in
facieauferteam
4 £rp:ouocatmcnfiruaxt conuenitycneno
t^rt qusndo fumitur inpotu. i
^£tapoftemaritocalidiointrir.feclquando
btbitunecoolori renu facto fomcto ctim ca: ct
tHlattoHimatricisqnfiteucarifma.i.fumigiu
rii oecoctioncciuczpoml loco c^namomti
ccfectionibosupUcato ponderccpea.
f£cide5auc.^efaac.5o:tificatftomacbu
x epar . ct e^pcllit fetu cfl fo:titttdt'ne.Bu(,r e ri
rito co:dis t>icit q confowat co*.
Capitulum.tu
/^YBflanea.3fido.lib:o ab\moIogiarii
i • §'£aftaiieawitureo#fructuetiii6£e
M-^miniinmodtim fefticuUmm rotundt
funt.qui^umetjciunturquafi caftranf.£5cc
arbo:fimtil vr ejxua rucrir.tanq$ filua ejpuU*
larcconfucuir.
jE>pfratiom0
f iMint.K.flXaftancasfligir monrcssval*
lce:ficutroburt Qbice.VxCC smataquofa W*
ca cvp«fft i eaftanccfed funt ficcanee. Cafta
nea e a cerie mode crifpa a eaiam cidem frc*
mifaefpifla.^taqj cariemvetufiattmq? fcn?
tit rardimme.3n vereafit pcipiiit caftarica tc
rcbinrbue et aquifoUum
«Odern Li.stvq .Semen ipfa facre fcoarit na t
rora :cum eecidene viuifceret tcrra qcecptumi
'RecaUfcrpwucuiunttn glandce arqseafta?
necquibue cft p:o ftmine fructue ipfc £a fla
neam infauir £ oulliue cquce romanue fuo*
mcripfo fnrculo inagro neapolitatio:
^ 2?ccinfcrlaudaro8abeanomcnaecepffc
•fcoflmodum bace eiufdtm libafueeo:rtlUa
nam inferuit.i:cc eft intcr itlae fctfferentia.cy
iUa copiofto:.becco:reUia«a mclio:;£tmpu8
vero ftaruriicaftance acpincefacndi cft fepti
mokalendaeS&arcu.
C£aftanea pedamer.tieomnibpufcrtur fa
cilitatc tracf at ue perduradi pcrnicatia rcger
minatidne ccdua. S>alicc qticq* laio: nterit
faale folumjiectn arettofu^.marimeq? fsbu
]ja btimidu aut carbuncuut vd cofi etia farutl
. quamlibetopacofcpKntriotialiqstp:cfigida
fifu.veloia-oecUui.
^ "Rccufateadcm^aUinarubttcamcrcfam:
omncmcp terrefecunditafQqua fcrinucce c#
pmu64e4 non pH)ttenir.nm marimieinec n#
fi quiuie aceruatim fatte^erfringi (bUtm tcf
bet fijp:a ermenfe Inouembuin ^cbuiariff.
quo folufcfpofcctarbo:ecacJuntafcgfubnaf
fcunrurOnteruaUa pedalia fint vndicp fuleo;
£jc bocfcminario n-anuetunfurinaUudWpc
daliinteruaUo pUtebicnrao.Smnt? tsopa*
gince nuUi quidemfaalioKe/fludara fiqutf
demtotaTadiccinfulco.pftemituMtunccjca
cumine fup:a terramreliao aUaquocpab ra^
dicercnafcifur.fedtranflata nefcit bofpirari;
patter c$ nouitarebicnnio fcrc poftea jjfrtic.
Cflpituluttnmf.
BtiftxbiQ
i
^^£h'donfe.3(ido:9ihttb:ovbi futsa.
l§*l»£cUdonia t>icif.veleo cp aduenru vrii
^•**»dimi crumpcrcvideaturXleico c? pul
tovrandM fiocuUauferanrurrnarres COU13
fllio q, bac berba mcdcri ©icantur.f •piinws
lib:o viccfimoquinro .3 nimalia berbae t nuc
ncruminp:imifcpcclidoniam.t5accnim vrii
dinesoculispoUozumin nido vifum rcRiru?
unt.vt quidatrieril volunr erutie ocuue £ ius
gmeraduofunt.maio:fructicofa caulc folio
paftinace errariccipfa ampUo:e.t>uo:um cW/
bitouun akirudincflos albicane. floe lutcus
^ino:afoUafunrbcdcrcrorundio:aminu8
candida.£>uccu8 crocimoulapfcmcn papa*
ucri8.flo:enr Yrundinum aduenru.marccfcut
t>ifccflu.flo:enribu8 illis fuccus ejqprimirur et
in vafe creo cum addiro mcttc lenircr cincre fcr
ucnri T>ccoqutrur,
f •^latcarius.Cclidonia eftcaltda ctiicca in
rcrfio grao\cuiuet>uplejE c(t modue.videlicet
indica .quc maieue «It eflicacie. £t comunis
qucin noftrie rcgionibue inuenitur. ctcft mi
no:ie clficatie.ana tamcn poreft ponip:o al>
t cra.3ndica cirfinam radiccm babcr.£ t in rc
ceprione non berba fed radir. poni t>cbcr. quc
pcrannostrcsmcfficatismultafcruarivalet
£jc qualirarc fua virtutcm babct sifiolucndi
ct attrabendietconfumcndi.f Pvafco.Cett
donia maio: virgam babct vnine cubiri lon*
gam ct ampUus reneraj ac renuem.0ue in gv
ro babet foliaplura bbrracio fimtlia kd mol
Uo:aetfubalbidio:a.fto:cmaurofump:ofert
fuccumcroccum babcn8.virtU8ciu8 eft /9ifci
damouieneeramaramonboniodoris.tea*
dict>cfo:fumcftvna ©efubtuepuires
©prratiom0
f Iblatearius.yCeUdonia contra co!o:c5©m
rium in frigida caufa valct radijc bcc aUquan*
ruuimrrira.vaktetadcaputpurgandum.£t
vuam ejc frigidis bumoubus repleram.
f £ontra coUcam paflioncm berba trit&zin
vino ©ecocta fupponitur.
C £f ad cancrum orisaut ncniouim puluie
radiciscujpulucrerofarumconficirur.-zatm
acetot>eeoquirur.
f 3 d fiftulam riuo pufofs cQ capirdlo conn>
citur cr oufiftule cum meUcimmittitur.
f fVaUenueoctauo fimpUcium farmacorum
capituio t>e jCdidonia abfterftue foutfiime et
caUdc virturi8.quinimo ct fuccus eius ad aujj
mentarioncmvifu8cftvtili'8.inquibu8ccrntl
groflum quid fm pupilla m ct d fafo:a re indtf
genr.Ufiverorueruntquidajradice^adcoa
qtiiobftrucriorJccparisetYCtcriaam pariunf
\n vino albo oantcebibercSimiUter autem
mafticata vrilis eft in tsoioribus ©cntiu.*fcar
uum vcro celtdonium acrum cjciftcne magna
vlccra cintTfmecuricatbaplafmariietvnguea
lepzofiscucit . ejtpurgar vero fuccuaeiue pcr
nares fufticienrer scrie ctf ftcns.
f Pvafcoudc8capirulo©c ceUdonia.£>uc?
cu8 celidonie maioiie mcUe addira inccrrami
nc coctus fuper carbonee oculoymaatlae vc
fcrgir.ioUa ctradijct virga in vmb:a cftare
nccanrur.ctficutcroeuec6ponunrur.T?ad!jc
ciu8 anifo mijcra ct vino aibo bibira vctericia
opttulantur.ioUa cttis cu xinoct eatbaplaf>
mata adbibita maculae fcctergunr. maftica^
t a t>olo:cm ©cntium pu>bibcnt.
f jCclidonie minorievirtuseft vifcida.vutf
ncrat cutimjfcabicm toerrabir.vnguce lcp:o*
fo8crcUidit.fuccu8ciu8radici8 mclle addiro
naribusinrufuscaput purgat.£adcm t>icit
©crapioncapirulo p:op:io aucrontarc py
tfeoridieUicapcraliavitfcav*-^ .-. ■. .,
t>
Capitubun«ori)
6 m
fTrarrams
OSdnicT^f aftca .rcwue £cdrS arbo?
cvttdct*crcdriafit.mi$feinia funrg*
ua at cp fpinofa .friicrui iunipcri fit ia r*
roirrc.2Uiacm toqabaliquibueccdrMara
«ppdlaftructufetp^ifimtlle^fcdm^
q tamcdt rocabifl,oma( bo^tcffcructirfbj
*irraf£/ocquanrccdria.£ftaitf ccdria jba*
t>iUs<z vtiTquc e fpffla? limpida? in odou foi
fii imaanc) cu t igtru mrinjtcr^ ping^cdic lua
raru;p©rfuit3rclcrpinji.rcdruc.-; dtarbo*
«uiue 0umi egumiccdru abifta arbo:ccma
«tar piriccdria vd cedrtna.? c pu, hc)da q ara
1»' evocatur bicraiur dt gcnue abictis
^-^ti. a.t>cccdro.j£lh'ncitrcdrue maio* tf
miHo:.^>inoti8t)nofunt0cncra/c3licca «
fcnirc^Pih%utfolianiq$t>crogatubftr fpt
nofumiO]»ccdrooYocatramofa?niro» infc
Jta.alfera odotcpTtar/rucrufcriit mirriinma
^nitudic^uUcJaf o:ctlirc.£tmfl»ri8 t>uo
ffurgaiaa.unuqrftour^notofriicTuJaii
lid frucrtfcm no toutAin co antcccdcte Intf
«ru.occupat nouu8.fcmcd9 qtstfio fucfj qtf
ccdrolcterocatcnbacFdina laudatifuma nt
jjtealtbi intcr arbo:c8<jtopij: fit icdrv gi ofu
0: quuta putat cr ftr tumpcme licct falfo
0rjtratitmf0
1ff^9r.tUrWdf^uVcatuiaiKCitil|!fttftA
cLfftcr wnuuarc cplo^ftupdlstv.uioa vric
ct ftccflt/ah'ginc8oaito?t)cfctfiif .gta ucoma
tacr cicarruesinuncra hmpidar.fl£uaccro
mifla crinrufarcrmc8auriuo'-cidir.cu5 vfopi
fucco mfyta fbnoe auriu toUMPSK mif ta in
fo:aminc oetiii vbi oolo:co8 creparcfatit tfi
t>iuin 0« nrintf totote^enrifi amittit xjifcac
adcoiru venie8.f SiindcrcrccgTJijDcrisgc^
^tiratialtringit intmvtfihoefacercwpofite.
^^»quinaritotucaufa6curatfaucc8.Kvn^
xerie t> cmtue rumoxe tolht*
€£tpediculo6? lcndinccguncta nccatjnot
iibuefcrpctirucumfale ct t>ulco«bibira o0
currif.pmuftumlef oriemariritriad fanita?
tcm fiducit.f £»t omatide vntta medcf . vutf
iTcrapulmotueoprimcairar. _
^UcTmc8?afcaridcecliftcriadditaocddit. ■**
3ferji toxAax cc r cdria t>ucoo,i odug cu pcn
tia • oUigat ficur olcu picie.i (cabicttpcdituh
atalul^t^dtvumcnlDvntradbibciJTuivfiim^ •*
jm.rAqriructpic^urcOcpotuirata»n fAr~^ Jft*
ciariqiuitarcvlcusfluidupuhncic^actaf.fit/ ^. ^
it olcu aatbotc vt te pice.f £it ar oleu romt ■■*
iimleptometamolleecanweabfqjtohneio ; 1
fuie.Durae atlogo tgcct ntgra t o:^a x tficl . I
cat.^Xatbf|mu|;«arbo:ieciufdcvif«icict -
«ffic aiitcr 1 cuveficaroc rctrigerat \ liringir* f A,* ^,-
ivam mc4tuoul rccochta m ai botccadca rabcy ' ^Ctrwh
»dcncitt.vttdcctmoJttto? vita vocawr % WC&/W
D
i
t>
Jb^^,
4&
&
If
Btfbnbw
Capftulutn,ron) Cfipiro!utn.njE
/■»v.,£refoliutnvulgo ttcjdda gcnue aptj
■ v|»caluul intmio gradmficffi in tj. £ vaf
V*AcoXcrefoltb vieignca cftiaccrrima
£ic fccrbarioXercfcIinnafcitur tn locte culrj
in mcnfc fcbroario.loaefrietdiepoft \duefe
riturccrcrbliu .quod agrum t didcrat lcntum
bumidum tierawarurm
^ptrationta
^faacOndietie particulartbjtetncflpftulo
fcc apio;£crcfou'um potuitatum cum mctttt
cratc vrinam etrncnftrua p:ouocat4atcru;ac
t olotfm rcnum ct vefice plaear.
fiJTCknt rie folutioncm tegrclTa vcntofttatc
mfrigat.
CSremacbt veut ofitafcm et omnium vifcc*
rum «u1blutt:ct opila rionc apcrit
<5 pf afXcrcfoliu cummcllc additb medcrur
twerafielatcrietoloumbauilum qc vino
rnitifiarevfdetur.
^f£taqua mulfa pftuitate rcfoluit.£jcaceto
lubrico e ct tineae £imit:vrina ct meflrua tm
pcllitof Omncmq3tumo:emfoluir. - ;
Cg^acer.£ft cacfolio vie acra i ignca val*
dcSppofitu cancrie trfrii cu mcllc mcdctur^
£u vino bibitfi laterfefcdare t olcic. Sxpe
rolcttrftamfincctae tcfupcr bctbam.£Km
tnulfa biPttumptroite nejna foluir *c
0£FcDvaf.fflp.<oulbue.i.repe.£ttr9
fpccice fnnt t ue Una e q fcflbet ruftitn
buibu q bonwe cft ct tcrra pingui icol
lccniect'ficmaticuee.®liacltfpeebulbipI9
fflo cnfiomflricue.£cecfn bulbtcflli. i vifci;
difunr.^lini.ca.ccpe.£<pcvirfufebflfcetin£
<ifiu«m.cf cblonga plue elt laptica ct rotwtf
da:ctquccclo:erufumb£bcntcXiucqaIbum
2>icccat vtfc tdic:ce fiit c?> viridce.-: <tudc£ t
crudcplu8tifcideq1cocte,©cra.li.aer,cap.
!6affll.i.ccpc£afalIongccic<cptiefunraajri
ctce <$ r orondccr plue liipt iec£ t tlle qnc ftlt
rubci eolorie ftint acutioue cg albc? ftccc q$
rcccntce.? cnidc cgflfiarcfifit.vi^ftm.far.ca.
teccpaXcpccjcquarto grcdu clt calcfactM
fubftaria vero ciue grollaru parctu eft
f pTaf.Sulfcicotmfitaigut lingua? faucce
crafpcranr.ficma cjairri infi ant.
4|f£ afbflplafmatibueadbibirilajrarionibue^
t olonl» iuncturaru.ctjJodflgricie majumum
p:cftflnterTecfumXo:fo:iinfi)ca<uocant.fo
li et mclle fl ddtto id faccre pofTunt;
flZmotce^ropiciefculbueimpofitffpar
gitXsnfnie mo:fibue fi bucnit .B ddito mcl*
lcfroma(bitolo:e ccmpcfcit.
*J £tfurfurceiflcowe nitroaddifcpurgaf.
XiuoKeefmaculaetollit.^cdtoouiflddi«
ro ctaccto ct mcllclcnrigineeco^o^cmedat.
^f yConquaUarionibue auriu i vnguiij cn po
Icnta bcncadbibcfXoaueijn cinerecalido cr.
polenta addita i capttib? mino? pifciu nigrie
ticatricibue rcddunt coloum.
<H£octttcomcllitoIo^lafcrieppefcuf.€rj
rto mulrii ccmcdendifunt.quta neruie contra
rn funt-z liccatiuevirtutte
f*£li.£cpe e omcfte inflatcee plr amiefiiditl
(ollfit.ntimp:ouocat.mbllute:Sftfc^eufio
maricefunt.£mo:roidaeimpofitej:bft)cnf4
^Sfnccne citte foimiflu6 nflritocaput pur i,
gflt.^o:fitocflninte occurritmclleet ruta %
fflle addttoXumfcpoealltnatio anriu tolo
rcmctfupcrrluoefonoecompefcitiefadvlcc
rationceauruimp:odeft*
^>Cauda \o frfcataalopinae emcndat /fcufc
uieciu8comciT$tolo^capit!r<mouet.^uc
cuedueopttmccaputpurfiat.liflribSfifna
critecolcricSprieflegmaticievtiiee funt.
fJt3alicnueXepecmo:ro(dieaperirappolt;
ta.3utcu;acctoillinitainfoleaIt!06 afcftcr
git .£t fricata ui atopttiiecinue i| altionii p
nocatcapilloe,
6 iu)
'£
0
&
Crarratus
»
n
0
■f STivcro fetttraiieiftqufcfucaimeuiefota'
q?miefircfiduufuf?iactt8 fcrrdtrie fubftan*
tie"3pic flut fuecueaquofe et acrcc e caUdita*
ae.traatafumYosaabUopinarospttgrof;?
ficic bumouim iuuat vnctue.
f ^bmufmodi autc coplcjcione ro m cepa m
fiariuadtcomdta.a.jpfaca quacucpficciota
funt c^plqrioneminuevcnrofa.£»oc idc auc.
pvafeoudiein ea.vi.bulbue.
f jbulbucccmdriiuisfriGiduncftbulbo vo*
miriuo ? firoiTi.nccnon vifcofi bumo:ie eft gc
naatiuue/Ra^ sifncile a&cftibiUe dt •: infta
tiuue % libidmofie fupcrplafmaroe. £ o aute
cy aimrwudinisatqjftipricitarie griecpe cft
ablfcrfmusctfoUdaruiueerTicifetAaariuue.
f ©ftcnfumcftemcyamflruequide fapo:in
abl tcriiute fubftantije cft .ftipricirae f o in (o
Iidaturie.ficcifa8 vcro cftmvtraqy.
f £t idein U.tfctbie.£epa calefadt coutf i Aj
riiiatinipfo grofioebuotfea icidit vifcofoe.
f £radaacoaapauciffimut>atco:pi nutri
mcntu.nocctcolcriae.fedbieA flcgmaricum
bumo^ a crudu grofliun ? vifcofum collccrii
babuerint idcoca taliacduIo:um funt.
Capitulunnt*
ff*\ȣmQcbX*w(xa.ZtfaionJI6dt'cc&
• fnaacb.SpUnonfoUa baba fcolope?
>»>^drKvmer»fcfimilia.1Hafcitttrtn locj
fa]tofi8velpariaibU8e)clapidefab:icarie.fo^
Iiflauef0tmulta^;vn9radiccafccdata.t>^
uifa ficut poUpodium fubrue rufa aafpcraa
u«)avirida.feftvcrolind>9ita.nncflo«i-zfi
ncreminc.0ar.vi.6m.fflr.ca3pIcftonJ&ub
riUumpartfum quidein.i»ntamencaKdc vfr
turieeftbcrba.
i>prrationf0
f Dvafcoadce.ibjia caerflcbdijcacumacc?
to i bibif ajacjr.mcb fplene. ficcant. 3tcm fo*
lia ipfiue vino addiro a carbaplafma tmpoftf
taslpknifingularcp^fidium cft.
f 3fopt foUacuapIenonfoltjetritaculcuuTt
mavinibibirionefplcncmpfumuv
f ©tranguiruea fubgwrionitect yctcrfcfe
p:odcft.fiibifa calculoe frangit.
fpicifcffoliacufplimcmuUcolIofufpcnra
mulia2gcnaarenonlmit.fanenocrc fufpcn*
dcnddacft.aobferuadumncluccatIuna aut
ccdicfufoendc^tfibomo^muUerccandifa
tcruvtauiraUueci ©ieaf: mdc fodire vt dla
no gcnacr ail boc oicirur ptoddTe.
f £>alienue.£aaacb lapidcm frangit a fplc
ncmfubriUfltvdattcnuflt.
&
Capitulunntft
! /tyt>curiJSfaaiItb.9gflrc.cap.£bctirf.
»"-|»auc.pYafcoridie^tplantanota ba*
! ^^bcnetuicriitareiufpcacfuaatiucr^
litatcflowmcognofcifur.*Ham queda flowi
BtUttbis.
afcmqda pnrpural.et qda citrmu.£ r cj fo f o
rcm citrwu melio: clt -z a pxioi in mcdicia . «3*
«!jdamtH'cuntcpcberifuntflo:cefilc8violara'
nointriefedinnocrcreddenriu.quommodo:
e vt odo: violarii.ct verii tucunt.,£ t idcm auc.
£ar.£iu8flo:i8fubfrantia cft fubtilis aquo
faiiptieficca qccfl.-z fap oMiiiecanKrucv: f>
rus cius cft quecalefacit? ©cficcat abftcrgir;
•zfubttltat.
i&prrationf0
f «oeraiSnibritiar macuUe groffas q fut in
oculis.-i acj tJecoetois ti^uoat mefi rua ? c£
pcllir fecundina.er fcrii motruu qn fedei in ca.
ct qn btbifcu aq aut alia re couunip itfctuin.
f£t.curat apollcmata mistriris quando fup
ponif cis.^ie anriqua t>ura . tiirrusfcmis
ciuseftficurtpfiusflos.
f £onfmfiltulisqnt>cficcatur cr pulnemflC
Cn et'8.1 pfcrf omni apoflemat it>uro putrcfa*
cro.rt babcnscolo^irrinuad ota cftfouio:
f£beri fto^s funt fimiUsviolis iii odo:e.
quo^alqfunralbi^Uifurslauctinnocrcpo^
ttlTiinc redolenre6.ct co? berbaa lio nomte vo
caf bdba gallica vcl ftoKS cipu.
f £r aUj fur colous purpurei.c] berba a roma
m6vbcafpfoUda,licetiiKosrae:tsrimeaute
©uefpesfcj cirrina et albafunrfpesvtolef m
pYafco:tde,vtapparainc9.aiola.
Capitulunurif.
a£ ntaurea. $5 yoft o:ides. £cnfaure«
fm rr "^flnrioncm nofira. £ cnraurea
mafojquam mnlrinarcamaut gcnrtf
anam fcicunt tc.fed falfo ,qm in If a gcntiflna
©icir cp fuccns cenraurcc efTicir ficur fncc1; gg
rianeXrgoeCT.ratircanoeftgentiana.vrmfe
riciciJr.SimilircrlDYafcoudcefacirfcmorii
eapirulumtjecatraurca acapimlo x>c gcmia
na.crgo nonftmtidem.£tcir autem DYafco
rideeXcnraureaabudatinXiciasSrcba?
dia.folia bj fimilianuciregaU viridia:?ob?
longa ficur caulicuU/z rotunda ? ferrarim c0
reri9 incih ficur rres t igiri.s $ga fimilelapp*
tio cuo^ veltriii cubito? lcga.radi|teilUm#
taevirgasbabens.inclteeapira funr fiiro%
miconio •: tcga cii ^oic purpuraltro er rtifo*
•Radir eft grofla i grauis er fo:tt accrrime fuc
culenria.cifuccusRiptic^ivffciduseriibctcc»
loris.Xocie nafdnir pinguio:ibu8 ct fo lanis
cuius fuccus ejtficcaf x coquif ficnt gcntianas
£entaurea mino: quam muUilinoliam t>icuc
fo:rirer ©cftccat abfq? alia mo:dicatione. 'Ro
minarur eria ab alns elUborirts fiue a marar?
vclfcbnfugia/flaforur inlocis aquofis. \pe
riconi atcjj o:igano fimflie.virgam babene g
longam anguk>fam.flo:cm purpurcum.folia
minura etoblonga ficutrura,femcn fiatt trV/
ticu.radijc cit ci oblonga % inurilie.guftu am«
ra.^alicnusfeprimo fimpliciu far.ca/oecettf
taurea.*^>agna ra dii ficut in gufiu qua lira?
tcs contrarias babet.ita vt in vtilttate opcra
rtonie^edfmguftumaeriefimuUflipricaap
parctcumquadam b:eui t>nUedine.Fm ope^
ratioes vero acredo qucdamcalidirarieoga.
oftendir./Cenrauree parue radijc quidem omni
fortaminoperauuaefJ,*Rami^oa'u8-zma)Li
me frondcs qui in cis •: floKs vn liflurti.tomi;
natur aute in ae amara qtw lira &.modica Wi9
pticitare partt'cipan8.erp-opter banc coplejtt
onemfomrermuUumeubocfartnaaB sbfq>
uio*dicarione.quoniam autem omta raUa xti
Ua funtmuUoricnetictum eft.
fS»eraawggre.capi.Sntoa'on.ideft/Ccn;
taurea^ucrourare pYafco*tdt8. £cnraurca
maioubaberfolia fimtUa nuciregak longaz
virtoia ficur folia cauliuinfummirare grada?
rim incifa J?abet virgam fimiie vtrge aeer ofe*
cuius longirudo el t t>uo? aur rrium b:acbio;
rumbabcnsramulos pwrco egredienresab
vnaradice/uperquos funtcapitclla fimilia
eapirib? papaucrisnigri roruda redetia ad lo
ijitudine.ct babet flowm ct»iu8 coto: e fimilw
ji
tfiff^O
f*X
*4h.J**'
fkrr
£taaant0
T*1 c
!wlb,etf£iiin)flrt:il£C9rtflniointcrfl^««8
ttfloeciufefrtfimilietanczbflbctpadiccgra
ucm.cutftongitudo tft^uouib^cbiom^fct
nafdfinTcrr^lblieitpofitieiTnontoaibotofis
*intcrra pt'ngui3£>ino: t° eetaurcanafcif i
aquofielocte ? eli fimitie bctbe tpericon aut
piilcgio monrancubabet virgaj vniue palme
duadrap:flo:cmrubeumrcrgcnteadpurpu
reir^tcm.ct babetfoliaparua oblogfl ficutfo
lia mtc.i fcme ficutgranu frtimeri.et babet ra
diednpaniamincj nululeft inuamcnru.et in
fapotfri^vmritamarirudo plue cpaliud.-z tft
ineo fripticitaepauca.t vfrrue eiue eft que tf
ficeatuncmo:dicariorie.^u.ca.T>ecentaurca
% lia maio::aua mino:.funt ambe calicte i fic
cccoplerionieinfccundogradu.
£>pfraticw0
f piafco:idee.£ent9urea maio: virce bab$
cum aliqua ejcafperationerelaicantte.vnde to
mmventrcmpurgat
f*Radiic autriue eft candcne fiott ignie mol
lie fragilie cumfucco fubrufo i acro t u mag*
naamaritudine.
ff £)ec radic coquaflarionite vtflie cft.pleure
ticietfctfnoictematfine ^ddf .tuffim anttcp
copcfciMfinaticiectcmoptoiae fingulare p
fttrinm eftnon febaenrito cu vtno .?.ij .se radi
ce eiue^af febacntito cuaqua to:tcnito ? cau
fis llericie fimaiter ©ata p:odeft .
f ^cnftrui6tmEat.abbnl5m facit inmoda
collirqfuppofita.namacredinefua pdicru fa
cit.etfetummoMuuef:peHit.et vinii co:rumptc
cteprabitOnbocautc cy ftiprica eftplagas
glunnat.9dreumataiuuat.
% Smccueomnia facereiUanoutt4na]rime
vulrteribuecicatriccm inducir:
^3racolefimfacif4carnib>inctfie^ tn foco
pofit^addira rnemoiat tycarne tnfe roagula
rc facfcuctj jnodo erikcat ?,p licio iilavendut
«TJ £ent our ea mino: tofa er impofita viridi»
viUiurapurgarparacoMimpKiftar.
f Cicamcce vutneritD recenubue et veterito
uiducit.
f £ltsarura etebibitaeokTadjuoxepTguc*
t>ipor<if.fciaticieanofuppofirafanguinep:o
.fuctSctfmctleao'
.aboaumfacits
ncruie t olentib fomcto pftar auulium
C£>atXeraurea magnajpuocat tneftruaj£t
ej^emb:ionc8mo:moe.eucltee ctvtuoe 1 01$
ri^ rupene educ tne.Ufpricirae $o ca q funt groif
fc partf, ct fcrrefirie frigidttat$in glutinando
vulnera eriuuado e©6 c\ ipuunt fanguintjn
fDanfauf^teea.^xfecicTec\ftb5iu«tcn)
aqua .tte i\ funt fineftb:c cum vino.
f £E>ccun«u aut virturc quec]c cmniteqnali*
f ar tbue infiffionito ctvulficiltect tiftcis i an
tiquirarie conferr ruflibraio cm euacuare folii
opo:rct in bte qucd eftpt erna turam.fed * r«
bo:arcctvigo:3requc«jGpurgarafuntadca
©eigif vriliecftqueacerrima.qnno fola ncc
fincera criftat fcd vcl tulcedini alicui pmifccf
velnon ommno amarifudini.foaitudine^o
•zviolcmiinonbabcbitpmijcta eialiqua fub
ftantiaeuaa ta.talie enjm eft quet>ulcie.2ld
confo:tandamautcm ct coneregandaj fiipfi
ataecftneceffaria.
% j£t centaurea ifiiror minorfmagrta vulncra
consluunanwr cum catbaplafmatur ipa bcr
ba adbucrcccnritf mamtiifttrile congturi?
nabitia vlecracefoltdar co modo vtenrib?. ep
iccatautcmcum confitutinatiutei ftccatiuto
gmifcettn-virmtito.qucrijcBcmctnftuIaecu
rare natefunt et t)uriciee antiquae motltftcac
i mala moUgcrara vlcera fanat.
^Serapion li.aggre^a.^npno vc ccntaurea
maiou ct minoa.todcm t>ictt auctcUrate p f
afco:idiect£?aticm.qiic bicticta funt: Ucec
peraUavcrba.
^VrwA^c»? ^wifr wecati©olo:eati9mitigat.fut
STw^ -^-A~V O^fJ | difocau'gihe5ocuu8t>efergit:!
3F
A^pfl
Btfbttbte
CajH'tutom.g$.
^^ErafitmeftfrUcrusXerafuse arboj*
■ 'M»£tc(tfriictU0 qoi arabice votar ur, ccf
Vi/%rflnvc.grcccaUrineccrafar.et>liqvd
canrea grana regii. Scra.uVaggrc.ca.ccra*
fic4.ccrafj.£tt>iciiccf fint grana magna Ri
maiapwms.tfuwiuorienteetcftgranumrc
gum.£teftawdquodeftaptidnos..£tauct.
£af.©mitccei8t>ulcia.poricact;accfofa ftf
cut inueniunfmalagranata crpoma.£r ipo
ntmquecun$nedummaturarafunf.queda$
quidam fufftrienrcr poriea funr^ucdam aure
acida fimaia funr moa'p.1 cd in moiis quidem
nonmarorisaadaquaurastiominarurpott
nca tn ccrafie vero non fcmpcr.
iE>prrariont0
f ©crapion.Pulcta oefccndur a ftomaebo
ot o.t tmiamenrum quod infcrunr ftomacbo
paucu c.rporica facirirpriu nus.
% Bccrofa $o ©eficcar ftegmata cr fiip.fluita
fce fiomacbiplue c| ponrica/z caufa butiu? l
qrin eiecres fnridene.cr conferutftomacbo
flcgmjrico etplcno fuperfluiraribus
^Dnarborito^o gumiicois.virtusoitovi
fcofie z i mo:darito farmactjc^prcrea in co <
^roemcdicinaruHUjifc4riufincmo:dtcarioc*
i io pferut afgatois pulmoi.? c in covirrus ($
filians.-r idco conferur lapidi qn bibunrur.
f O vaf.ca.t>c ceraf isEcrafum vindepomuj
verrem bumc ctat er,puocar.aridu ficcar ■: t>c
tincr ftomacbo viridc c6rrariu.©icrii(incp)
vrilc accipirur.2?ocquida cftimar vrina mo*
ucreanonpauci6auroutorradif.fi mane re?
cenria cum fuie nudei8t>cuo:ara funr ajuum
tam copiofc ftuere vr ejc eadccaufa criam mo:
bopedc8implicatilibercnnir.fire]cci8t>Yace^
rafion.quodommbus cftnotum
f jSalieno placetnon vna inoibus ccrafcis
pomis cffe virrote.TOn djbufda auftcrue fa
po:« in cjbufdi calidue.? in qbnfda twlc$ ap
parer.ctvultauftcraadl5valcre er/ vcnrrere*
Itringanrjftomacbu^o ccfirmenr.Bcida inf/
dtcar ftegmate abundanrito ftomacbis opttf
ma.na magie ficcant ct grofiuudinf t>cfio:i6
bumo:i focicumtmlcialtomacbo aducrfa p:o
mmcianr .ciriue rn per tnrcff ina tkflucre;
f 0umi qtf rruncue illacrimar. crafperirae
arterias oprime lenir.ft in vino vercri^erur in
folurionc rcfoluro fimili modo fcaru: fafitdit»5
ftomacbi naufcanris aucrrir.
f £r t>e facilcfedirarepalkttieercludir riimc
ro bauftu calculos qutbue eria vcfice- cannaf
©bfiniirorinarenepulucrimfoluit. \
aT^etanu«.pYaf^ai/Crctan9(rnftjD l
bcrbe^uosramoe baberis in vnit»
cubuilongiradinc^tnafcimrinlocia
farofie cr maririnis cum folue albie x pinguif
busfinuubiteandragncUtionbttecroblon^
gis.flo:cmbJber albumet fcmcn libanbrido
ftmilcmagf8roomdumerodo:anl.quod©cF
ficcarmvrtririaim;*Radicc6trc8 aurqnatnf
o: babcr tigiti grofiimdine.odoae fuauifli^
mi plenum,Baiienu6 fcprimo fim.far.capirof
lo t>e crcranoXraanum fa Ifum quodammo
do ct cum gufiarur fimul cum b:eui qualitafe
quocirca cftvimieeiueabftcrfiua chfimuU
c]Lficcariua.t»tbilto:aurcmci:fmyrrafq5cm8
rilongimdinc
f0prrationf0
qppboiidce.folb ctfcmcneiueetracta
coctecumvino et bibite vrina p:ouocant^cr 4
rine mcdicanmr oncnllnue imperanr. crudc
cr clitrccomcdi pofiunr.-z tnfale compofire ml
dDcannir.foIiariueingirftufattcanda funt
< •jbaulueca.^ccrcfanoXreranu8caIid?c
ct ficc9 in terrio gradu^nba ili que in lotie
maririniercpcrirur.virturcmbabctvald^^i?
urcticamcjcfiibtilifubrtanria.
£mmw
f £orora ©ffiun ia ftan gtriria ctruiulapidie
z\liacam patTionebeiba ipfalnniulta quati
tst c buliat tn aqua faifa vinocf olep : ct in ca
fedtatpaticne vfq^advmbiUcum
f 3um conrra f liaca m pafiione ponarur in
«Iriucri ^
%
CapitulunujEU*
Ocuta.^era.U.9ggre.ca.fuccaravcl
•conifaauc.fDYafXftplanta babene
'itiptite pcauu in cj fut multi nodofi:ftf
cunfodi fcnicuu'.? cft tnulru ms io: fcnituto .ct
btfotiaftna folne fcrulc babetia graueodo:e
2ftipifeer9cftco:onain q fff ouealbutcfe
me fimiie femini anifi.mfi quia eft atbiu6.ct b j
radiccnon multum inffcam tcrre.q cft rrigida
valdc, bcc radit occidtt fua frigiditare.£auf
lus capuulo 3e cicura.cft platira cuius tcmen
frigiditate fuacftinterimene.fed virio puro et
calido cius nocumento fubuenitur.£>aUerui8
viq.ftm.farmacorumxa.coiTium.id eft cicuta
quor.ia5fummecfunfrigiditatiuevirtutlom
ncsfciunr.
Bptxmonm
f Sera.jLoionabuiu8plsreaccipif cutoto
fcuiwc anreet cefuceut tertf et ctp tnif fucc9
tl^caf iniole.ctadminiUrsf in coUirrjecj ftf
unr ad fcdados tolowo octb^ e optimu in B
f £t quando ftt cmpla finim cum co fcda t ca
liditatcm^bertfipilam^foMtcam. -
f £ t quando tcritur bec planta cuiuJue fe>
mineautciimfolqesfir.cmplalirwmcumeai
iupcrtcfticutoe abfctndir poUutioncm? q&
mo?rc2m.ififiatcmplflfirumci;mca fup. m
gflm p:obibet crectioncm.
fjttqufldocmplsftranfcucamsmillemoltc
rum^bibet ab ctg iac.£f quscJo ponif fug t ti
fticuloe pucro? fitiit ccie augcri.
f £t qn ponif fup. im millae puclla? nopmit
ritcae magmficari.mcUo:at cr, bac ptanra eft
illa q nafcif in crcte infula.tn cbia i in arica.
§ ^liniueconija.idcftcicuta que cmnibue
itota cftXuius folia vipcrae ct ferpcntee cffu
ganr.t clt frfgida frigiditate mo:tali.
f "JMafeariue. £icura no vtimur thterionb?.
quta vcnenofa cfih in fubftatia % tn qua Urari
bti6 Ontanrum ctn tifioUiif.cj fpue inaniun
vx.i ejt boc mcmb:a monificantur . oirturej
babet potifiimam f m radiccm.fccundo f m fo
lia.mujo^fmlcme.andefcmeeiueqncfpo^
nut i mcdictnie.ctejt ca vngcntu potifitmu (it
contra arr eticam ct podagram.
f 3u'do:9Xicuta v:ina '* mcnfirua fiocats
augmciitat.Ziimbacoeet afcaridce nccat .
Sjciaticos i arteticoe tc grofio fi cgtnare iu*
uat.fi in ci9 apofimate laucf aur porcf . £ roit
fam inrefiino? ventofttate fc ifioliiit .£ oUcsm
pafiionetTlq toIo:ecurar.pcct9i pulmone
fc< vifcofo i groffo flcgmate purgar.
<| *fbUniue1Iib:o.!LvXicuta vcncnum cft pub
Uca quada atbcnicnfiu pcna inuifa. ad mulra
tn vfus no omiftendi. Scmen babet noiiium
Xlaulie autcllviridis.i v:it plcruq5 ftcut i pf a
ranie.lcnie bic i gcnicularus vt calami nigri?
cans.3 Uio:fepe binis ctibiti6.3n eacumintf
buoramofue.babcrfolia couandri tcnuio:a
graui odo:atu. 3nifo crafiiue.radice pcaua
nulliu8vfu8.^cmini^ foUjsincftvis rcfn>
gaato:ia.qficnecat:inciptutaugcri ab ertrc
mttatito co:p.i8.*Rcmcdiu aurcft ptiue o} gue
niat ad vttalta .natura vini et caitfact o:ia ac i
vino potata irremediabilte ejciTtimaf . JSucf
cu8 ejtpnmitur foltjs at cp flo:tbu8. tunc enim
manime eft tanpcftiuue ct tnclio:.
f ©cminc trito ejtp:cffu8 et fole t enfatue tn
poiitlIoe:nccatfanguicmfpilTando.bec aUe^
ra visOdcocp fic necatomm in co:po:ito ap^
parenttnacnle.
f 3d t ifiolucda medicamcta vtunf flto g aq
i adrctrigeracu liomacbufitetco malagian.
valctadcobibcda8cp\lo:a8efiuia8.oculoJ
nlcp tolo:es ledados circultnifiif ^ifccf col
Iira.8.fj£talto8ome8cobibetrcumatifmo8
Btftttbi*.
folia quoc$ftimo?emomnc;acfcolo:cet cpfc
fo:amfedanr.
a
CaptmlmtwjEu^
a3co:ea.£lateartu8.£t'eo:caq etfpo
fafoUs.tfolfequiumctmrubafctarur*
frigida a bumidaeft in fccundo gradu
f iConftantinus in libzo sraduum.£ico:ea fi
uefponfafoUs frigida cftetficcaj'np:imo gra
du.
f ^ltnius li.iqc.3nft)bumcrratictimapud
nos quidamet ambugtam appellaucrc.^n
£gvptovocant cvcbo:ium;
f 3dcm iu Ubio viccfimoptimo £Ycotiu poft
vergilias nafcitur.flo:&cpparricule ciue. *Ra
dic elt et'0 lenta qua vrunrur ad vtnorla.
4B cro:.23ec berba fc5 que vulgo tncif ar vf/
con'um;ipfactia5 altjs nominib>p:erer fupja*
dicta t>ia'turclYtropiu3 ett>vonifia.undct)€
ipfa quocg fcicerur inferfos in capirtb ,£\\txoi
piumt>e.£
0ptrationf0 .
(tf-jblarear, incaXvawea.loerba ipfa comc^
Ita valet p vcncnu Sfuccus eiue valet ad opi
larione fplero'8 ct epatis ec calida caufa si con
tra calefacttoneeiufdem.l5ec berba virtdis c
ctmulteefFicaticficca^onulUusvel paruc,
f £-ocfa etcomefta valcropilanoni fplcnist
cpatie,; p calefactfoni epa tic-,Succu8 cpati
fup.ponitur vcl catbaplafmatur* '
f £tquia virtutcmbabct reftringcndivene?
num: atalia qucdaa venenofisanimaUtolcfa
buiusberbe tacru fanantur
f £onftan.li*vr fup:a. confo:rat ftomacbuj
crvalcrconrrafco:pione8.aUo:uq$repriUum
motfujcumvrrba mu;ra.et mulieri fuppofita.
p:ouoeatmenftrua.
f 'tMinius li.)qc.ca Ofnt ubum.^d rcfrigcrat i
cibo fumptu.et coUecriones fanat ilhtu.£5uc
ai8t>ecoctU8ventrcmfoU4it.*Renibu8etiio^
macbopjoficit.
f 3" ^to seeoct um vrine to:menta x>i(aii
ritOtancp mo:bum regium cum mulft (i ftnc
feb:e fitrefecat et adiuuar.^uUeru purgartf
onibus in aqua secocru adco pncft vt mo:t«
os trabatparroe.
Capiru(um.tTEUtK
a 3nogloffa 3ft'd.in U'.erbvmologiaru$
Cinoglofla elt berba qua lingua canii
vocanr.21 cinoe q*5 e canie.? gloflba
qtfcitlingua.jjnde rinoglofla.id cft lingua
Cante.fireli beibafimilis amogloflc:nifiq:
funt a cofte apparct co in folr,s auc. fcd func
leuia fatio ct cft in ets bo:ra apparcns
fExmtm*
!E»pfratio!tf0
% ^cdcturvlccribueo:! ct afuevlccrih? frau*
disldifiefriGidcetficccc6pkjiioi8.7curar atf
c ol3.balncu tccocricie riue curat fiomoarl
5S ^linuli.jocvXinoglofioe.camna imitans
lingtta t opiarije ojgitodt grariflima.
3C € Siunrqjca^treertrfoefemmiecmirtat.
j£iu6radiccpofat3ccaquap:ockflc9dtmia
nae.quequattuo: ad quarranae.
p f j£ I i i & lia fimilis ct q lappae fcrat minutas
cuiue radijcpota cjc aqua ranie? ferpcnnbus
aduerfarur.
Capfailum.rfuit|
^*V3fonia. pyafco:idee.£it onia vd civ
I Jhtomu8cftarbo:mato:ucitomoiui?u
^x/y'iu8foliarirfutemb::bentmcdianaIe5
f -ji>alladiue lib:o fccundo.^efe^anuario
tubcrceinferunfcifomoOdemli.iqXitonqs
fercdis plcriq? tempo:a fciuerfa siccrur ta me
mibivfu comperrudi.3n3ralia circa vrbcj
menfc fcbutario vcl incboarc 'zJbarao plan>
rasciromouimradicaraeinpaitinaro folo tc
Jiwflcadeo vdocirer vtfcpc iequeti anno ( vc
frugi)gaudcra3dcmmcnfe5cb:nariocifo^
foniainfcrunturmcliueintrunco q>m coaice-
"Rcciptuntinfeiurculoejpe omnte gcncrie.
punici foJbf.omnulq5 malo? qucmclto:a p:o
ducunt. Jnfcra nrur aut c noucllc ai t o:ce qut
busfuccue in comce cfr.£5imaio: cft arca ra
dic cmmdiue infcrct ur v t i co:tejc 1 Itgnum bc
ncficio foliadbcrcntiebumdcir. C iSalicuua
fceundoltb:o,oecibie.2£>ala ipfanon ftmc
babcntia vnam naruraimquod clt.quia qdl
cr cie funr dukia.qucdam pent ica. cr qucdaj
fiiptica.ctquedamaccrofa.Tqiicdajiniirtda.
£tintulciteefl fubftariria aquofa rcmp cra*
ra .£jc pontica xincit in cis frigidutn terreiim.
£>cd in fiipticiebec cfrcadun fubfiantia cv$
aquofafubltatia t>ulci.3ri acctofie aiitefuW
flantia frigida.-tvirfuepontifom 2liiptico:ti
ctacetofo^dtvirfuequeincarnat^ccfilu^
tinat vulncra .j£ tfpbibct illud qo" currir ad y/
poltcmara inpnctpio co?.i fomficar oe fio?
macbfz Itomacbu lajcu ct flujcu.majcic ^o q ffc
fiipticio:aejt:ci6accrofio:a.©cdilludqtivm
cit fuper nar uram infipido? cfi squa.£t f om
pleuo co:umeftbumidio: et frigidfo:.,£ r ipa
admiitrarur in mcdianieapoltcmaru inpw/
cipiocof^inaugmcnro.trniucrfalircrinma
Jiecbumidiraemulra.? fucjflnirarce fiigtda.
i idco ©cikuinirwccueco^et arcfaf.focnia
t ur tamcn quando coquunmreum mdte.t fit
tnderobXrfcruantureodcmmodo cironia -
ipfa aim mclle ficut cr fucci coritXitoma ma>
to:a vocanrur faruminia.? funt maioris uiia
menri cp alia. •Remcmcttie crgo illo? quecftf
qjpoma llipacantfaaenigidum-zterrdiran
cbfmubabere.quecuqjautej acctofa vident:.
nigidumquidon.IcdwbtmTieparrim.mcdic
^ocompleLtonieciTe que tulda adcalidius
t>eclinarevic^ir,uatrqucperfccfcapoYa4'cf
dlnne quaiif a re? valde aquofa ad f> igtciiid
mdinara .Orarie ergo ipfie f m p^domtnan?
tium bumoa virtur ee m ufia is aut pomie 6\ 9
danquandop^pterbumidifarcmmulramst
f otiuo .id dt finc vigo:e vcntcr ejcrifatf :pomis>
w aurcm quando fuftiaentcrcjccrcuair tm
iufir.odi.Bccrofis^oqn cfiimaucrie inipfo
groffunibumo:eeollectucflcnonvaldealicidf
frigidum tancp frigtdiue quidcmno acetofis
fed nimcie indtsa.©iccant aute ambo grof
firicm bunio?accrofa etdrtmca. tMficruntat
bec inboc cr bcc quidcm cu infrtgtdflridcaUa
vero cii calidirarc opa^nf .palam aurcnujc ii
^icrisfcpco/liiptica cpidc fn^faioe fcaflus
rcfiringnnt.accfofa bim: oum qnidc grcfiunt
inucntenria invcnrretiuiduntfcunc.lubciUi>
iUfqjfkrcue.i^ter ^bocfcumecfit eccliiccg,
WWfoto
ptirvm mcm inucmcntta vaurcm rcfhin gi?c
ipfummagis
©pctationre.
21 f3tu'cennaub.rUap.tecironne.0uando
flbltiiuir cinis -<: folio? eiue funt (icut tut bia* «z
rob pomo? eiue arefcir,fl>rer illud qd eft i ipo
fccbuimdirarcaquearrigida.saflanicftmdi
uexmflgtspfcrens/zeine quidcm aflatioftt
quandocrjcB.cauaf % eqciunf grana eiue,? po
nirur in ipo mel s hnif luto eiue coup?.? poftea
ponif in cinere.frigida eft in pumo 2 in ftne.et
ftcea tnpuncipio fecudi.£teft fhprial ccfc:ta
tim fouirer/t fi oe aas cft ftipndo: .£t fimiltf
tcr oletl ipfiue 1 t>ulcc.eft minue ftipticu .et W/
mcn riueeft leniriuu fine fiipticit are,
g <tf £r j3bibet curfum fuEftuitatu ad vifccra. et
*^ retinetwdo^olcueiuspfertfcifluriefrifio^
rie et fo:mice.et eft vtilevlccTibpfcabiorie.^t
multitudo etfgenerar t>olo:eneruo:g.? sfiata
ponif fuj> apoftemata ocutieatida.
£ fj£teiu8fuccu6pfertWlatioianbcIir5etaft
mati.t ^bibet fputu fanguims/z feme eiue co"
fmafperitatiguttur*.? lenit cannapulmcie*
etmufnl«0oci?etiabumectattpamcanHa.
T} ^£tpfertvomirui-zeb:ierari,tfedatfitim.et
pfo:rat ftomacbii rccipienre fugfiuitatee.
£ € S> trup9 que 2 ipfi? (nfufio. 7 qtf pe eo eltf
icarum eft er. ipo vruntur mulri in fecuda meitf
fa fupcrvinum.^bibetcbnetatcm.
f <(* J?t nt cjceo fvrupue confo:tans ajpetiru x>c
iectuvalde 1 mo:tuu.t confouat ftomaebu.
£ f £r pwbibetvomirum fiegmaticum.? eftp
uocatiuum % iam tictum cft o/ illud cft per ac
cidene.£r tllud quod cum mclle clijcatum eft
eft majcime proupcatiuum.
t> f acrijtameu quadofoluit vemre % no ftrin*
git % gencrar colica % voloic ventrie pungirtf
uiinu cofert cnturrie.-z retinet ftujcu meftruo*
rum.eccofertarfure vrirte qn fciftillaf fuccus
eiue aut oleum ipfiue in virga.ct cofcrt elcum
eiusrenibueetvefice.
<ff£r: qoando mmimr poft dbum foiutt adco
<? quando plui 'imS e*r eo fiimirur ejtt ra bir cp
bum antecigeftione.ct crifterifaturt>ecocrio
cius ad eminentiam ani-z manicie.
f ttsbbt '^soYfee. Drpnia a p:egnannbu.e
comclta gcncrant filioe bilares . er comcftio
ipl b:um afio:um poft cibu gcnerar gaudiu.
fl©erapionltb:o aggregaro^caputo £afa
aucroutate p Yafco2idi6: Brbe: citpmozum
ct malo^ folia fimiliter z f oe-z fumiraree fttnt
ftiprice.ctp:opue arbo:ieotomouim.et fru^
ctueunmjturuecftftipticue,
m f *^>aU m illa q colligunf inycregcnerant
fokramcitrina.tfncTucwntfnrirmaffpnetro
centneruietiuncturifiimcmbjieqtieuinttie
gct7erenerue:u,
«[[£?; eitpnia funtbpna.tfi aftaTif funtmdi
01& bmtto fluitu antiquu. 1 vlcera intefiinoul
-2 fputu fanguinie.tcoltirtca pafitone.
f jttula qsicunfmcllcmclla molliur renrrc
erejcpcllurlumbucoe.ctftjnt mata ftcmacbo
ctinfiatiuaipfiue.
^S? ttla q nominanf inlatuto arnicata fut
bona ftomacbo:'z ftringunt ventre.tjpuocat
vrina.nifi quia funt tcbilio:! virtutis ep citot
nia.i ifta funtitla q vocanf at\roripa /£t. fimi
lia ejc riefunt ftmilia mahe in vcre nafccnnb?
inftipriciratc.
f £t opo:tet.o;admtniftrenf ctronia in cgritu
diniboin qutDueopouetiiipticarcantcc^ ad
ntaturariPncm pcrucmant.
B
y^5ptcfltie3fi'de:ue. £faefiusgrec*
V' ~h T>icitur cp q> caput ciue a rprunditare
^AAiUcacutnencrigilf.vnde ctconon vof?
caf .id cft alr*rorundirae.l:inc et fructue ti9
c onoe ©iriturrq: ronlditae efue con u imitaf.
tt:uiue lignu cedro pcne p:orima babet virtu
rcm.^cmplouiquoc^trabibneaptum impe
b 9
Ktm&tm
wmhfii fblidifate tnwci oticri cdtit.&ntiQ
vatnoecipzifiipzopcrogum conftituerc fole?
tjanr.vr odo:isruitof udif arccadaucru odo#
rcm t>« vrercnrur oppjitncrcr.25cc «rfeoz apo"
paganoe mozruie cenfecrara tlrxotj" iivmo*
ckim bcminie euifa non pullula r
f BmbzofiueJC-ipzcfiue-z pinuein alra feca
cumina ctnikrunr.mancfcrpzcrcgarif}a cipf»
fe.vrnnllieaevcnri bczroze fate tifpolicnt
cozonie.2?cfaibozlacunarib?cftvrilie.rcin
rcendandifcfcfaftigqe.tindcin eanrfcie *>icit
rtil. Xacunaria nofira eipzcilina ,f -^alladi
<ue libzo tuodeciiiu).£$zefiue ad fab:iee ma
teria eftcgregia.f ^h'Bi.li..tpp 3n cboo mfu
Umki crcdunf cipzclh .fiozcm imbztb tccutf
fum rcrrc aliru awmanre.
f lMareariue,£ipzclueeftcaHda in pzimo
^radu.ficcain feeundo. £uiue4rbo:ie foka
lignuj? poma copctuntyfoiincdicuic.Scd
poma fiiprica funr et confoIid*riua.Zigni;m
i iolia fciuretica funr.f £alicnuefcprio fim.
f Ar.c<u>e cipuffo fm rranfkitioncmgrecam
£ ipzeffi gcrmina % fofei % b a ccc que iuucnee
molleemagtiozuvutocriJin cozpoztfoiMirJ
funt congkmnat iue ejc qijibue manifcfi um cft
cpn ficcariucfunt viitutie.nonbaberce appa
renrgacrcdinetcatidirareficcuttsitfiuetelta
rur.Spparet cin in ea mod tca quickj «rrcdo.
plunma autcamarirudci mulroplurima eft
fonricirae q m tota platauanta r ero cft acrc?
<Joct<alidita&quanta $ucitquidcm ronrici
tare ad pzofunda.f S*ra.u .aggregarozl ca*
^afia^uctozitarcj6alicni.Ctuodci:cvp^)
(o adminifirat funtfblia ejtt rercitareect tna
cee c t ue.er in fa poze eiue eft a cuirae et punc^
rio paraa? amaruudofati£.erpuncrio eft fo:
tiozam^rirudine.fcd&eamarfrudineetacui*
tareinelt quasrirae ranra-q? facir ea pentrraP
« ad pzotundu cozgie ftnc cakfacnbne % jno x
«iicaticnc£fvirfU6*ftqueT>cficcatin qua fl
sfi acuitae ■Muozdicario apparcntcr. et quari
ta&qae elt u<fiicicne ad pcner randu.£teft ca
lide ttlicce compkjLionie.
f 'jMiniue ca.cc cipzcfto.&rboz omnibue no
ja.quea crccienomcnfumpfir.eo q> babct tn
lummitanto rotunda icmiriumcapira que 5*
ouuur.£aUecv.pzifle
BvmtwmQ
fPvafcozidcec3pitlbfcecvtM;o.£ftarBbj
ommfo nota cozu.111 icmcn cr iolta am tulco
rc bibita urni mvrrba ii.cdu* vefic* rcunaui
tnumcompclflri
f piiftirrif irccVftit.hnVc (Imc vfrWc.vdpl 3&
ra ciuebibira cmoproicie mcdcnrur. Min*
terkie ct ciliacic mat ime p:odcft JiifTi et c:ro*
noicie p floIatur.£iue ciijcr ura tantu pzodcft
quantum fuplc fcmen ciue quod ih acoo co*
crumidfacerenouir.
f £rm puluere lupini admirtt! m cntcrocelli £
cae ficcar vt caibaplafma 9 p: ofitu folia ciue
fimiknvbabent virtufcm.
W ^mue eiue cutn fcmtnc in t crr 0 pofttue r>
tonopce vel jinjalae fugat.2>cc folia vt ca^
tbaplafma adbibita rccetiaviilnei-a curar.
f 3nacefo cocta €t mfttla capOloe dificiunf. &
•Jbolenterrita ctadmi)ctaigmm iaetwncepe
fcunf.vuincribuemcdcnir.
f^aibunculieorifulanfur.fumozcstifuto? f
rumccpzimunr.jLcroneKebtlibue mifccn&
£t conrbzranr Rcmacbtl.-z fanguineftringut
f 3 uicenna libzo fceundo capirulo cecipzeft &
fo.£alideeompIct.ionie cft in pzimogradt^
fiae m fccundo.jEtquidamticuntCf cftfri?
giduevakJcet quKia iudicaucrunt cr cli vir^
«eeiueccJpouta.-zcalidiraeci^cftfmquan;
ffratcm quc facirpenerrarc fiipticitarcit^rict
tae pzofundatur ctperucnitad mcmbza.5o^
lia 1 nutcuiefunt ftiptica.ct in ipfa cft rriolu;
rio ctrefoluirbumiditatce.
f JEtnurquidemriuo fozribzeft ibttmtrc S »
folia ipfiue.£ t mipfa cfi vie faciendiacberc*
rcfflnguinemata cr rcmoucrputrcdine quan
do tecoquirur cii aceto 1 liipinie.? linitur fu^
per vngucmKt rcmouct ciue veftigia.
fj£tciuefoliatcIentmozfcam.foliaciuerQ?
ccntiacr nu]t ipfiue confolidar vulncra qae
funr in mcmbzisaurie cu fecrint rccentcr tob
lccta.
f^tconfcruntrbmnVcat^rifiptle.^pzopzie
cum farina^KJei.^Ruic-zfoliaciuebonafunt
<ollo.cum qceieftt emplaftrum eonfcrnnt.ct
tum fanna ozckifut«rpofita4?crifipilc.
f ^tconfoztatneruoe.tcttinguit ramiccm
^nozc cmplaflri fupcrpoura^t robozantniol^
lificanbncm.
f ^rfiringuntctfa quando'fcrinirnu|ctn?«l 3^
fi multum cumftctibue. £ t ponitur fcecie lict
nitiminnarcm.etfanarcarncwadditatB.
f fcr tecoctio ciuecuaccro fcdattsotezeTtcn 19
•tiu.£tt>af ad bibcdu nujc eiuecu vuio ad n)n^
^tum fanguinie.ctad?sifiiciilrarcm arjjeluue:
etaditilhrnanriqua.tfimikrerciuetsccocrio
f fcrbibuni folia aScu vinonplcrut titiuul &
tatitningcdu curfu fiifjfluitatu ad vcfic^ nn
fttconfcrureriamvkeitbuequcfunrinitMJ' -^
tcfiime.Xoco eiue ponitur rccdiriaecpfld*
rieciue^efarcptpUarubc^
®t$)ttbi&
CapimIura.f3fjE
O3paieDY3rXYt>:9cftarbo:babcn0
folia oliuc fimt lia:fed Y>iridio:a i pan>
logroulo:a.Sjcmemg¥rzfio:ealbn5
cu germine ct odo:c bono.filofa fuper eariea
/apwoeft arbo: aromatica in egiptotfcmie
anclido ct odorifero.qui cdqutf in olco i qip'/
inifvngucturcsalecldi5:apcrue.f •JMi.inli.
»:u.£ip:u0rft arbo.:incgipto 3i3ififolr)efcmi
nceo:iaridricandido etodo:ato;
0pfratiom0
f t>?af. i?uius folia mafticata tumotfdaa
cdpefcunt.q:virnifiecoberenriefunt.fedce*
tera dufdearbouecatbapbfmata bumotte
1 tumo:ce calidos toluint.&arii ctia clicatui
ra fomcnt o cdbuRis mcdctur
fj£adcc]5fuccoftmrtjmijtaficaputafll'due
fom&cscapiUoeinficiet.floe ci9cu aceto ca*
tbaplafmaribadbibir9t»olo^capit*foluif.
^f *f>lint'ue li.vf sJbec iu olco eo qtiif ct poft*
ca p:etcrt't id qd cYperue tacffpptimum e in
canopica uiripi8nYlinata.ii7Ci5m afcalone
CudecXcrrium cfltto infula :odo:ie fuauitarc
&uidam banc t>ieunt cfJe arbo:em q in jfra*
lia uguftrumyocerar.j£tia alcanna appclllt
vt fupja^eca capitulo ttedccjmo. Stlcanaj
4^tcm *£linrae.in Iwritj.f c c*ip:o fitolcum:
cuiuenatura calcfacit neruoe % emo(tir.5olia
ftomacboflliniunf.tvulueconciratefiiccus
tom apponif.iblia quoqj cdmartdueata rc*
cenha medenrarvlrcribtiein capire manantt
bti8 et o:ie collecriembue
f pecocrit earu ambuirie etiurattpdcft/Rti
fantcapillumtufaadiecto ftrucq niali fucco.
5be capifjjs s»oIo:c8 fcdat cit aceto iltiruo.
^fXJkera putrefcenria p. fercl cu3 mcllc fatwt
£>do: aift flo:is olcnq fomimfacit
t>
Capitulunuj^
a3peru0.tD Yaf.ca.?>e £ipero .Cipei^
ftucTtal^ctiTccperon.folia bsbcr liV
mUiapo:ro.fcdoblongattet:era.taf
ccnditt>ercrra cubiro vno et fcrni8,bafla3 ba
beno angulofam fimilcm fottco. que bafta in
capit e femen gcncrar/Radfcce fub ferra ba ">
berrorddaetobldgaelicuroliua ntgra qvrX
tet?iunctenafcunf.coIo:enigro i edo:efua
ni.guftufubamaro/Rafciturin!oc^aquofio
cx tn p:ctt8ct tn paludil».3n bis radtV ito ca
nobilto: cft que grattio: etturio: 7 grofi tc: fti
eruvr no frangib t lt'o:JTed afpcrio:/: oco:c plt'
nio:vicifii'tudineodo:iebabcne.taliafigna
b ii)
Craftfltus
25
&ftct£flenueant 0vriatica.airee babct
^alefaficndict^diccandiabfqjmo^icatioiic
^crapionli.ag.ca.foabade.awio:itare
Pva^®abadf',£,c^ciPeru€j'abrtfi:'ll'a'^
miuafolqepo:rt^niltquiafuntlongio:a ciez
fitbrflio:a et T>urio:3.ct babcr ftipite longiru*
dinc vnuis b:acbti et plue.fcd non rectum. i»
^o cft romtofirae.er ett quadrane fimuie fti;
plirifqtuBanri.-zuifrafumiraresfitntfoliap^
ua.^fancnaradijccwscftfimlisoliuc.-rque
<lam craeeft tonga rr qucdam rotuuda/z cft
«igra. flafriturin loast^mclticis z aquofis
£r eli alia Tpecies apri in 3ndia quc cli fimtf
lis5itccaro infapo:cfuo,ctquando nafcirur
ctuscolo:eftfiaircolo: croceus.«quado fii
carur fuper cutcm a»:po:is facir pilos ftatim
<fldere:i£>euo:auti«ne]c cvpero eftilUquie
pUutts granis etgroflua fcurus, tiflfciU fran
0bttis4?.ibcit6 odoum b o num tii pauco acu
minej£r quodadmuriftrafoc cvpero c radfc
tpfiue.cr odo: cius elt bonus,ct in fapo:e citts
cftaaiirascumpauca Itipriutarcct cakfacit
a vtiiccit finc mo:dicatione
©ptrarionra
f l^rafcoridee mctetitxe 3bcnme1uaf . eft
ciili da cr ficca in fcctmdo facit augmenrum m
fenfu.etconfowatftomacbum.
f £ r mclio:ac coIo:em.': cft bonus cmo:oidi
bue.cr cftirir o:ie odo:em bonnm,
f Etquandobtbirurcumoleo Unftfici caltf
facitrejtce,
fStcofeKtngidirariveucetotftiiUrionivn*
ne et addir in languinem calefariendo ipm.q*
re rimentr nc vrens fi ar Up:ofus
f j6auaiu8.vr).fim.far.ca.sc cipcro. £ipcri
vrilco majamc ftmr radiccs caUfa cicnrce et(k
cantcefinemo:dicarione.
«fiande vUera quep:oprer bumiditat cm mul
tam funr*otmcilecicarrif3bilia mirabilireriu*
uar.babcr aurcm quid et liipricum
4T £t,fl?rerea vlccribtts quc in ou: funt idone?
uejac vcro et inriliua mquandam ^rure" bab$
•arrcndcndii cm cft:quia Upidepatientibus
ccuentt.et mcnftrua ct vrina8 raoucr.
f 3rc P\af.ca^ccipcro.uire6babcr caUfa
ciendi erteficcandiabfcp mcttdicarionctm
mulritinfulavlceraq-wfticilecicatrifanfmira
bilircrcurar. taabct criam ali^d ftipriciiin fe
crdttiiircrica.£rb5ccfumedivimperquam
lapidre inrcnito gateraroe cominuir.
<(1 Orina cr mcnfirua ,puoca r.addif er malagi
»^tl»calidisacof€cn^m'tooko«Hn.!Dktf
crfamtn^nclfac-tpmimR^dftimTc jucttw
cr cumaUic afcolo:e troccum facit
f£tb^cficapaUetraiectumcritcadutaco^ fc
pie muttim pcanrtonito mederur , £octu fcfli
onitofacit.Bui^€vuH» ©icit q coiom (»t
€apituIum.t]EjEt)f
>^3namomif.^limJi.iri'.£inariiorliii)
1 - Jhfrutejreft t>uo:u alritudine eubiromm
^^^ampltmmusrpalmictj minim9 qrruo:
fcigironl craiTirudinie ftatim a terra fcjt ©igitj
furculofus arido fimilie cum viret no odo:a?
tusozgam filio .ficcitare gaudce* 3mb:e ftc^
rilt02.fat t irc narure.i^ignitur quidcm in pla
nie.fcd ocnfilTimie in vepubue.rubifcp "ouftf
ctlteVoltecrii ."Hon merirurmift tcuepcrmife
rir.^ccanre,lbli8o:ru3velpoftoccafiimme
rerelica.Scimcnra quondam faccrdos ba*
ftatiuidibar.t»eocp3ouipatrcmrcponcbatj
iRcliqua vero partcm mcrcato:inmaiTas co^
dir.£itcraltatamacum fole tiutdi rrinafqj
parree fieri.trinde fowegcrmia titcemiQdf
jq ibli ccdci irrclinquuacfporccoflagrflre.
f£lcli.tcna.rcXinamomiaito:aridefiri8
ccu vircr t f o:cr ficcirare gauda.^raq; ftcr<r
imb;efu.fectindio:aiJtint'aifit1imievcp:ib>
&t®txbm
tt ac pjoucnif.&tnYcimaXinartiomum aW
dum er ficcuin i\\ temo gradu .'^cliufcp cft tl
ludquodeliboniodorieraam fororie fine
mo:dcarione:colo:iepurinoneon>miiri . £t
vt&&Yflf.!gbelni8<ft nigrtmtad igncita*
f cm i rjibedincm t>cclinane.*fi lanum nmoe
babenep:opinqisoeftibrilce.in quo fimmtl
cedo ? fakedor: mo:dieatib paruamecfval?
defrangibileXjrciuequidem bonirare citn
vincatomnemtolo:unp:ctcrfuuin,z ndfcn
tiatarcumcoXltautcmvlrimu tn fubriha*
tioncactracriiium:apcritmummrifideontf
riem putrcfactioncm crvirturem eotrupram.
lp leum ciue calidum eft i valde refolutiuum
Uqucfamuum.^tarcariueXinamcmuinca
Kduraeftintercio:ficcumtnfecundo.£ligen^
dum eft illud.quod fubrile cftacufum . babcs
odo:emt>ulcedirami]itum cummult a aroma
ncitarcsfub:umm.0uodaurem fubalbidirj
sft aut nigrum abtj cicdum: per ©cecm annoe
poteftfmiari«PYaf.fmtranflattonc5 noftra
copttulo t»e ctnamomo . £inamomi gencra
rcutta iunt.fed melio:eftomnibue que cft W,
tnitie caflie maifotttce:qui recee fucrit t niger
colo:e.tquimi0usinTino foluatfc.virgtae
babene tcncrae i Umee i nodie plenae i cum
edoK pleno vctuti rure aeer arcp mo:dajc gitf
ftuinfimturttdirtenafturctj femmiecumqua*
damfalfedme'<feruo:e'Z paroa vifcirudine.eu
iue bafle cum frcgmecmutilt pulucrcs odo?
reomnia vincctceJjaefcaJUeciia tcrractiul
fert6:radtce6earimdcfcquunf.t?cccftp:oba
riobptimicmamomiXftctiamalfcnlgcnus
cinamomimonfanutactu afpcriue bocgroO
fiuecft et fubttifum colo:e.z;crtium gcnue eft
fimite cafiie mafclKotice fub nigcllum colo:c
tactulene i nonmultoe babcne.Ouarum ge
mi8cftcel<»catbo:tacru molle:fimile caflie.
forobote groffum et fragile et radictbue ma*
ius.Ouf nrumgenne el t odo:e fimite coffie co
loie fubeufum ct co:io csfhc funile. baftam in
fc babene fo:tio:cm cumradicibue grofliori?
b ue fimilibue libanoridort multae baftae re
tinee ftmttee mirtetcsffie:fcdnon tifuodo*
replcnum.,£ugcndum cft autemcinamomit
p:imigenaie eolotf fubitigrum fcabiofum.et
femenbabenefimrte piperi i lenc tigntncuuie
r«dij.inutiii6eft.©cjttumgcnuecltcmamo^
mi.quod ajpcUaf lot oe ct motostfcd ncc vir r>
tutan ncc odorem babet.S»eprimum gcnue
cftquodagrecienominatur jtilocinamomu .
& elt Ugnum cinamomi.radiccm bibene ma*
Kwematfbfliue nodofie fimililibue cinamo:?
mo m in odotcnonluaucbpc tiainr * uq me
fetiecfiecmamoitiOo
J^pfrarionfs
f Scraauc.j5af.£mbflanf ia cmamomt cft SL
ft5bfilie.avirrueciusefrcatida intcrno ? no
cfraliqua mcdicuw cahdaeuiue Scficcario c
licut scficcario <iue#>f cr fubfiantia fue fub*
ltanrie.£>cdilla fpcequesiaf fccifcclkina
momu quafi t>cb ilcX t funt quidam c\ nomt
nantincinamomumjo:.
f £tt>i«t£>arinli.t>e cibie:cp cinamcmum ^ t
aromati^at ftomacbu.x confcrtfrigidiratt i&
crfrigiditaiicpafie.
f£tfacitcucnircfommi.etapcritoptIatioe8 £ t
etp:ouocatmenfiruaurtabftergit obfcurira? \
tcmvifue,
^f £toeficrat43umo:cec\ funt incapiteetin ^
fiomatbo J£ t cqpaefttc rdiscius ctt cp vf9
comef iionio cft ccfcrco obfcuritafl vifue que
acdditgbbtimonbue
ty~tidcm auc.?DYafXinamomu fngrcditur %
ccifecrioncmcdicinarij cdorifcran; bonarum
«t cfi majtiim' lunamcnti. ct teiit ct coficir ctim
vinobono.erfiuuiinde troeifct. c| ■odiecanf
et rcponunf t n vmb:a et fic virf ue ciue ciutt9
feruartporcft
€ Pvaf.oirtueomictnaitromo eftcatidact %
tiureticaetmalacticaetlcptintica.
^Etpotatucuaquafccundinaemutic^citcbi t*
dir .er menftma p:ouocar.^cliue bie rcbus
opitulaffimirrcfueritmtjLtu.m. .
f Oencnatie motfito occurrit vcl veneno po ®
tato:caligineeoculo?©efergif.cujnmcllem
tfi maculae vellcntigincesDetaciepurgat .
f Zltifim (edat,catarrum mitigar .ydropicis J
medetur;
fFiefrcride vtilifcr t>af.^5ifcefetiacofecrio «^
nib occullarrjs er inonlibp vtilio:ce tucnitur
virce babenes guftum acrcm ejttenfa firtngit
j£ t in antidorie p«cifum cft.
f0atv^.fim.far.ca.t>ecinamomo<£inamo ^
mu fumme clt fubf ilium partiummon tamen *~
fummc calida Xcdin tertio gradu.jt>eftcc*fio
ouec4tficutcatcfacrioipfiue|pfcrfubtilirate
fubftantie fue.S>ed canctla cmamomu clicjft
cmamomu t>cbilc.j£t qtudajetia calrion vo^
cantcinamon.uXtquida funtqui iwminat
cimmomum ajet.
fauicen.li.tj^a.t>ccinamomoXinamomu «^v
vtrimu cltinfubrilitafc.attractiuil.aperitiuu5 *"
rectificaneomncputrcf actienc: etomncm $>f
turcm co:ruptam« omncm fanioftrat embu^
mo:alcm
f j£t ideminliteo CevinbU8Co:die sat^co ^a
iomtcou
b m
Crattatua
CapttuhmnfjEjEU}*
Gjmiinum quoddamcftquod tiricur
ciminum catmcni;m.quo ddam quod
tieicur ciminum rcgaloquoddam qtf
ticituraminttm album.quoddam ciminii ro
fiico?.quodda ciminum ctbiopium.quodda$
ciminii bafihrum.quodda ciminu £ giptium.
qnoddam ciminum tulccquoddam eiminuj
agreftoquoddamquodticimrciminilplato
mcumXiminum carmcnum id cft fifelcoe.
jCiminum atbum id cm quod fupza. jCiminu
£nlce idcm quod fup:a Ximinum rufiicomm
idcnv quod fup:a fimilitcrXiminum ctbiopi*
timcliquoddam fcme fimilcsmcoectcftgif:
itcut apparer infra in capitulo JSinteg.jC imi
numbafilicon idcm qt> fupwXiminu cgipti
«m cii cimiml vfnslcXiminu agrcfte eft illud
cfi per pf afcoridcjmulra in capitulo ifro te
fct ibitur.fSlatociminu.id eftfifclcoeXiminii
vfoale eftftmcn bcrbciti multa quantitate na
fcoie pcifc vc pfenefigura if U9 capituli often*
dit.virtutem bsbctwurctica.t fubtiliandi fu#
mofitatee.£ftealidactficcain tcrrio gradu.
£ t qutdain ticunr o/ clt ficca in fccundo.Sa
licnus vti.fim.fai ma. cap.tc £imino. JCimt?
nifcmincmiVjLimcvtitur ficutanificc leuifiki
et carui ec pcti oftlmi. JE ft afft catefacttuc vtr*
tutl ftcut tUoyu finguhi et tiurctirc: et t cftntf
criuevccofiracl.te tcrtio gdu 'euftce calefatie
rium.pYafco»cap\tejCimirto.fmtranflario*
nemnoftr'4m.£iminum quoddam cftvfua*
lcquodaam £g?prium.et quoddam oritur
in al$6 partibu8.ct iftud^ft ciminum nofiruj
quodcommunitcrbabemucinvfumcteufio
miiticum cft.Sed plue illo quod orif in j£ gy
pto quod ypobafflicumvocac. tindecale eif
minumvfualcin omnibue p:ouincn8 inucni
turioed ciminum agrefle nafcitur in £ alce*
donia etrtoYfpania.virgam bsbet t uate pal
mis longam.f n qua foha nafcuntur quatntf
oi auc quinq?.ct tenuiftima ct t iuifa ftcut ginl
gidium.inquavirgafurocapirellaqufoc£aut
fccrotundaecmollia.in quibueeft fcjnchq*
figulhiiapphcauerievifcidiotdtnofiro.lHa
fcimr locie btimectie:£iminum noftrum vfit
alc b abet virtutem fcranticam et ferucntcm z
micntalcm etftipticam.£»erapion libzo ag>
grcgaro:ieca.camin.auao.!DYafco.;Camin
id eft ciminum nolirum quod vocatur £g\p
rium.£lt t ahitd £iminum quod ticitur car
menuj.£r eft a liudqo ticif agrefic.£t dt qtf
dam cr eo boni fapo:ie.cft p:op:iecarmcnum
ct ipiue crpofitio eft regalc.£ t poft ipm efl ba
bilonieij.£tidem aucto.j5alicni.cj:eo cftto*
mefticu et agrefte.pomef iieit vero eft qt maf
gfeadminilirafermaiimefcmcnfieutadmtf
niftratur femen anifi cr icuifiici ct caruicta prj
matani.vittueciuecftcalidaintertio gradu
^pfrarionts
f pYafcorideeXiminunoftru rottionibus
i (nflaticibue in olco coctu ? futjpofttu medrf
catbaplafmafitemifcef.o:fonioaecujpufca
ncceiTarie tacur morittovcncnatie cii vino
opimlacur.
f x;umo:em ceftium admijtta pollina fabct
vuc paflc ct ccrotie impofitujmcdicacur. aee
romijLCummcnnruaabltinersccfaneuincna^
riii.pimeitrcficftriHgic.poruitatujfiueinun^
cnimpaUozcmfacit.
f j£ r quia caliditTimu cft t o lo:cm vcfice pla^
cac:cccalculoeiuuac.
4 £>emcn cimim'agrcfiteco:ftoncecc infiaiJ
rionee aquc murii falubcrrime curar. £ tl acc
ro f o fubgtti t ict ito opuulaf .acnaiie occur^
rir.volo:cmfiomacbicompcfcic.
f ^afticacum,r impofitum hi<o:ee tctcrgit
^dleaddifotvuapafia ommaiimilitcr fa
ccrcnouifOnbocfioe naftirurnigcr vihiti
feme qui btbitue fimilie cft melantio. *^.o:fi
H
Bt$)tibis
baavcncnatt9oaum*t«Srtranguir9«toato
ribiis vcfiee p:efter dfccrum*
f ^f £teoagaUitu fangumepvrtnf rmngtfad*
^ajttmcru)golarcp:cfidiiicftfibtbitHif«crit
cuclijuaruraapq.
£ f &uicenna liij .ea.©c cimtno.£imtnum 'fcj
itoitrii vd v faale ejtpellit venrofiraree z refol?
uir.ctinipfo cftmrinWericeatto.atnipo cft
fttptictt as cum lauflwr fadee cjc aq ipftus da
riftcatam.crfiimilirerc(ueacccpriotvfu6ip
fiuecummenfuracwenancp nimiuevfue fa
t? ciemritrinar*
f £i adminiftrarur eu cerot» autbleo ? metf
lc confelidac vulnerapwpHcfiludtrc.j£utus
fcmcn dtftMefctnuKbm.cumcjc coimplctir
vulnera.
3 ^Cumtcrt^cfmthumciimacctoctfitodow
mcnrumer co abfcinditflurum fangutmcna
rinm^ftniiltrer cumcr co intromirritur Jiriro*
uminnaribus
!& ^jCrqncpmafiKaturetrttiTccmrcnmolcodl'
fcifhlUrur fupcr vngulam er fuper coagulatuj
fanguinem fuper oculo cr conf ert
& 4ff fcrqncgmaJticarurcumfalcertiltfllaffptt
wmfut^rfcabicmetfdjcletvnfiuyabfcifam
crpwbibet9clberenril.erfucciififtlucfiit6 ab
fterfiitvifum^rartrabitlactoYmae^tnomia
_ turfirccefumuc
BO <j£ripfumcri3mponitur»nMutert)6cuulfi>
onispiloaimiuoailoctnonafcifofcf quan?
dobibirur cu^acctorniicrocumaquaconfcit
Tiftiajltarianbclirae:arrcmorico:dt6 frifitf
do.
** f£tfldmt*nmVflturcumolcofupcrapoftcma
tatefiiajUXtquandoq? adminiftratur cum
olco ctfarinsfabaromtftfrangit lapidctmct
V:op:iefiludtre,
Ol f£tconfmtiftuBtionivrinectmicttsifanJ
fiuini6iert)olo:ipungirtuovcnrri8:ctinftatio
ni .% fuccue filucfirie rriri cum aqua mcUie fol
ttirvcJJtrcm
«t> ^3nquitT^rim6.pmtnumnabariumfoluit
Yentrem.carmettUVcro rjonfoUw;immoftrin
fiit.
& fettbcitai^icflricpttjuocatcokraminv:!
ita;et satur tn potucum vino ad moaum vcr
i,iiumTcncrtofou?m.ctp»p:tcftludtrccutU8
luncn dt umikfaront Unt,
C0pttulum.tmif|
^^5mtHr».3fa9cfnt>fetie parrienlartf
• rbueJ.i^a.cect^lUe.Sunrfrigtd»
^^^ozeeetgrauioJcecucummWrtgidtf
faecnim co:umcftin finc tercij sradue.
f^ptrittont0
f©"cr9.!i,afifir^fl^abera^ttc.if59t'Xirrtll9
f rigidio: cft cucumere cr ficncrar cbimu vifc o
fu5'ibuo«8crudo8tnvcm6:etacctcJut ejc cfa
ri9fcb:csantiqmak.ncc0p»uocarvruwm
ficurmelom
^Ernocctflomacboquflrcopottet qmvult
vtide vtvtflturamcoenififtomacboctuefit
valdecsltdue*
^£tttlefluc^abt!C.Squccttrttlb' etarcumc
riepfattnftsmatctbuefcbrium z fcctat fttirn
f,£rlaj:atvcntr€lapti«ebonflftncr«3amc
tofllicj^^tbetbulliricujuccaro atborj non.
opotrercp ©cf bntttenarura tJttraad mcitcnl
4untmi8;cmia.iltoaquancnfe£bcttantavirf
tuteq; laratfiaturS turaVz fi ipfafaarcrmo
ram Inftomacbo fo:fitan induccrct U.fc cum
crnotumcmum stnflaiionetv
^abt^0![fc6.j£itrulW6ct^ctttsSDigifito
Mrdflturfi£ncratfcutno:eevcnerjoio€i
^3faacm«Dicti6 pnatlartte lum&.i> citrul
Ue^untfrtfitdiouecr grattioKe? tmrs.p
«ndegroiTujgcncratrlcgmatrnaKolttetiiio
«tacbima^tei.ocajtajaiiKiiti^o
Crattatiio
CftwfoWtffuam waitiati&fngiditati
fuwgrofibfbuo?gencratiui.q6cmifKarur.
quitruUiinlicuuicbomottfacienfcevcneno
lo:u comuJtionefulxunt buow./utralli ma
gie itomacbo noccut:meduUa tn eo?perfeai
o:an£eneraccbimum.
Cap!tulutn.tEEu
^V3trum.auicen.l»4.ca.©c£irf0iJtiV
mt Jhftumomnitoeftnotu^tokn ipfiuefa
jrraH?? ctum ejc co et cp ctttdiab? riue cft fo:te.
ctfactumetfioJcipfiueeftDcbiliueomialio.
£o:tcieeiu6eft calida in pmo.fieca infinc fetu
di.£t ciueYaro cft calida m £ mo.et bnmtda
fofecundo.0uida ar sir.erunt cj* dt fri. ifpnU
i n kcundo.i ciue fri;mfigiecft.et ipfiue aceto
(itaefri.ctftc.crt in rmio.iriue frmen cali.in
^mo.ficcutn(comdo.!3dcm.jCo:rcicciuecft
t emperattje tn cau'cirate.et tft c a .tnprio gra*
du.iiccainfccundo.Scitieciuecli c.sltda.avj
fote fiecifate/fciijpa due frigida ct bt; mida.
£>aIienuefcptio iimplicutm f armac omyraj^
©e £ itro f m tranllationtm grecan \ '£> tlia Vt
dica.ideft atrumbuiue fructue sb cmnifcue
ncminat eitrttm.tn fcmine quide arida quali
tae ctftccatiua ccminsnit tfctifit gdue fic^
catiuuiintrigid8tiuu.in coaicctfct ticcatiwa
j?ar«opst ccplcjLicncnc ir.odufire t^mcn ba
bcne acedincm .qtjo drca i Gccat bk co a cjc fe
cundu tertiugradum.non tamcn eft frigidtue
fed v4c6inoderare velinfra.£aro vero cius
grouarompartiura eftetflcgnwtica z frigida,
3pfaitac0comcdiffk:utetco:tei:ciuecfibilie
cft.etbumtdum qutd babet acidum.t>equQ
pjitis locutue fui. j£ t quidcm in co inuenitur
quod vere eft fememamamm a utcm ;et eft pa
lam quonia3 t>vafo:erice eft ctficcatiu e ^tutj
fnfecundoverogradurecedeneaccmocicra*
tis i folta funt ctficcariue ct t> vn foictice v irr u
tis.Et idcmin codem Ubzo et eodem capitulo
f m tranflationcm ara.i^arro.ud eft citru ct
ett pomum aquccou c% eiue non cft frigidues
imo eft aut cq lie complerionie. aut minue 0
qualieparum etqtficcatquantuMi eft &e vtr?
tuteetcoplcjcioncfuacfficcarioncbabcnrca^
jcuitatcmnonpaucam. jetideoetficcatio ri9
t»emiu'tadfea»Hdumgradum.S>cmen ficcu
4nfccundogradu.5clium eft duidcmvirtutj
cjtficcatiu<ct refoluriuc.f pfafcoridee captf
tulo^e^CirroXitrinoinpartibueomnibus
vie vna eft eadcm natura vcl virrue. fta me*
dullcfciue vbi df fcmen adclam potcftatcm ac
per boc ftipticam incffe mamfcf ium eft. 3de*
^atrumjbabet fcmen fimile femini pironjtn
jE>ptrattont0
f Suiccnnalifoo vtfup» yCarociuetnffar.t
foUa eiue fcdant infl ar iorte.ct due rloe cft fub
nUoide.etciueacctofitae cft ftipt ica frangce
coUramrubeam.
f fct due fcmeh ct co:rcjc in pannier tobibct
rineae.-zeiueodojrectificatco^upteemaer^
et peftilentiam.ct^cctofifae ciueabflergit ce?
lcram rubcam.
4f j£ t aufcrt pannum quod eft ejc coUice cms
aduftumcftbonuinalbarae hnitnm. £tte;
coctio ciue cfiicit odo^bonu o:ie. ^t cftim^
pt'nguatiuaco:po:ie.
f £tco:ter.ciuerccentteino:codo:cmon'e
cfficitbonum.eteiuececocrio fimilctur cum
rctincf in o:e.et accrofitae ciue vald impaigi
niiiltnira.
fg iue olcum valet mollifica tioni nmio:um
1 no fiat nifi ejcco:riccciue.cf puenit paralili
1 ipfiueacaoliraecftmala neruie.
f£cnfcrtro:rtjrco:t$«ulfrccU]inumc)caccfo
lirareaue.tr rcmoutr vc tcrictem ocult .'.£ 11. e
acetofttaefctat trcmo:ej i oxiie caltdi.£t nu
fntucltbonumgurrunctpum-ioni. <|S»cd
dueacctofttaecmalapctiou » mcdbUa atti
mm$M
tiwetGXipotatqiemcSiiettetfcariatiinfy
fiatfanguifugaetraTgturitas-zeduciteae: ca.
roipiuscmala ftomacbo inflatiua.tardct>tf
gtfiionie.qrc opo:ta vtcomedafcfi almuri.
ti f jet ftTr nutrica cij mclle c fanio: ct magie rc
apicne ©igefhone z nififit plurima.
3f ; ; f £ tciufdcm quidefolia cofo:rant lioinacbu
2 vifcera/rppftca ftoe ipfute t.cq^cp citi ponif
mdbarne.fiaitfcminaque.pcondunenrppp
nnntur^tcr fuitmricicm
fo f £tipfiue t>ecoaio fcdat vomimm colcriaf:
etfacitappairum.£r opo:rcr qiudcm ncrir?
comcdarur fingulsriracr non mifeeatur ctba
antefc etpoftfe.
* f £ iue caro facir vtcntem'fcpo(Tickre colicl.
ipfiue a caolirae raina vaitrc.? pfcrr folttt V/
oni colcricctciue fcmcpnaiitanozroiditc.*
in riue fanine c virrue folunu a
f £r mcareacaofirarie due fedatin infirmtf
tatc fcia t ica m mulierum.
fS^emisciuspodtie.j.ii.euvmo-rcbilem-z
aq calida illinmimrefifiitvencnieoito.^ne
fcorpionisbibitu aut lintru .et cius coztcjt c vi?
cinue illie. f £t idct>e virito coidis air.cp cor
tejc eius pfoztat co:.? c tvriaca prra renena. %
ad boc rala aeaofirae ciue fimtlirer.
f pfaf.£jtritpgnanntofafiidio labo:lrib?
eiut tsaru fiomacbu z naufca mudat.Citr? ec
in potione rinit>arii medcf qncrclie icco:ie.
f £t aqua tritu \ in fparfum bumidie rutn*
rito adbibcfat parmonibue ec ea ftngulare p>
fidiii cit.£ otftci auf tcrio: natura coccffa. qtte
qntuj r aleat aia de ipfo odo:c teftaf modieo
fumptue.aut porioni calide vintine in menfe
bnficiunamrcoigeiitonieopaatur.
f 'fcautue ca.tie £irroXo:rct ciS zigcfiione
pfo:tat.-iralctcontracardiaca.mcdiafubftl
m cv) male t>igaif T5 inraiou. accrofa ecpe?
t:t r fui mcdicirrc.a ppaim cdfoitm.t v alcrcc*
tra fctece pcltiferae.Scmia ci'^ fut t iuretica.
f *Ragi',g£pYlc8rbi loquitur secitro t>icits
c^cotfcce tUri valentf cnrra egritudinceTro\
ma(N.creg)cltunrmauciamiiMftniiciunt.ct
acaofirae aue confo:rat fpirirue.
fBuerroiefap^cArroXoircjiciuebabct
manifcfium iuuamcnrum f? ornacbo crepat uJ
t^cdulta cirri curarc£bufttonei?ignie.acu;
rat mirabiuter ramiccm pucrouua potifime
ficjc ca fiat vnguentiim illo tr.odo .B cttpc me
dulla citri fubtitiratncifam i buliatin atviM
£i3 poui rcecti/rpoffea cokf pa paia/z irait
ycponaruradiQncm.iinfinc mifccaf mafiijc
oltbanumetccraalba.etcrifopttmumrngue
tumcitrinura.
f Sed atfcndcndu ty qn aliqtf vnguctitu vel
cmplaftru fir eiccttro.ccbetfierfeic ctiro bcnc^
mat uro/R ■-i m P m qc ticit % uiccnna. Diaa'^
t ru a cyiicfiunt cfcirrot>cbtnt ftcri qc attb fc»
le cjtiftftc m cap:ico:no.id cft amcdio ^«cb:5
vfcg admcdiumDsmiarq.
Capitumnwjtut
G3no(batnmj'd dt afglcntricum.f^Y^
afco.^ulri roeanr £tricant a.£acft
arbo: nimTUm fpinofa cu radiccalra,,z
i'n plnr ima e parree t iiufa .^rucul bsbcr mir
tefimikm:fcdpaulo maiorcm.riibeiiin cjLtai^
ue cum rcncrit sc\ maturiratoac tcintue la^
nm afpcrrima,i©ancn cim ficcum (inc Wt
na.-filini.lt.tredecinio.3u egiptoclt caparis
frutcjcftriniojieugniliminifcpaccibirulgfltu
caulcquocE,rnapIurtmucpt5eccrpro.3dc5li.
riccfimocjuarro.£mobaron:qua alu £mo?
bafronialql^curofbaRonvocar.bsbcrfoiiii
bomini8rclitgiofimilc.fertruiimnigri;m.tn
cuiueacino babaurncruuevndcct ncruus
pa fi ue t>icimr.3 lia cft caparim jqu s m meci?
ci c\nofbatpnappcllauaunt.
^^^^vv'
fCtactatM
<» f D?afXvnofbaru vcnrrcm ftringit .qr #tu'/
rie eft cobcrcria.medcf criain c tbo ct pom sa
n:m.fanarcpimo:ee ac fcmuicum flujtnm.
53 ^£iuevcroradi£acrio:ievitturieeft.1^m
appofira carbaplafrnartbue euocar e co:po:e-
llirpee.ioUa eriam eiue appofita car baplaft
maribue occurrunt apoftcmaribue: Scmcn
ctuegranarumeft
£ f •jMtXaucda funt eiuegenera £egrina.£>i
qdearcibicij pciiilce.arTricu gigtute inimkuj
^armaricu vuhrie?oiminftaridib?.2lpu*
, lucpvomituefatir.ftomacbu etaluumouet,
T> % 3de.£>uiufcp t vrfue ad remedia fplcnie et
inftaridee mandif ctaceto cddit^cruueciS
e ummafticc ebva manducatue oe purgat
£ C3temPYaf.caparaquamulricYnofbaton
vet caprion appcllaucre ejt luctantib? cdpomf
jfrturibue.babetcp p:oqcere ac purgareer ciek
nuare et euentare acrcdinee fimulcp adduce*
re z conftringcrc.Jtlt cm ftipriea /jldcoqjftbi
rofi fplenie fupcr oia iuuat medicamina ficut
vidclicet iam sictumcit fup:a
0*Rifputa ii bcrba cancrf ih vngucnro
marciaronpontf in antidotarto gatie
niminori.£rcbctba alba-.minura ba
bcne folia crifpa .^rueciue eftcalida i ficca
©Pfrarionre
CzMcturTsolo:eeercgrirodmcefrigidae* &
£hmala ftomacbo:et opilatcitoct inducic
ftupotem.
Capttulum.r#otfl
^»yRifocolla.pfafXrifofollaarifttn5
1 h & £ga.cft berba f m pYaf.eap.cnfo?
^A eolla arifiin in q cft capiretlum file Yfc*
po.radk cft illiafpcracrrenuiefimmectUbo*
ronigro.gnftu babeecTpuiTifubdulce^ mf
fterum.Bafcirurlocierub^ofieetfajcofie.
©prrarionra
fDrafcondce.tlirtuecfleitermanfifactfli
prka.ftadijc ciue pcrftlcumomacie apra eft,
^Sccipif vero inmulfa coctaimpurgandni?
-bue fiericie majtimttmcrTecfum babet
CapitulurmrjrjttJft; Capituumt.r]tjEijE
M)Olri0»
s
a
'£>
atttfegonfam cflwVtum femcn aurcuj
vel r oma aurca.Eft cntm crifogoniuj
f m £>vaff oadem bcrba:cuiue cft vir*
ga rccra ct alba.folia babee angufta in ciroJi
iuficur3broranu.ercomain fummo:erin sy
roaurofam:inquacftcapitcUum obrorundu
radijccuistcnuiecfi.Bafcirurinlocioafpcrl.
0ptrationt0
f £> vafXoma ritte bibita <5 vino fctfcu>
ct mo:fibue venenarte falutarcp:cfidiumdt
fSciariciecrcoquaffariombuemcdrimeii
Itrutetmpcrat
fioagulatufangiiincvciirrie-zvcfkefolmt
vinoautoiimcllcbibitacatamimabiuncf.5.
i,cum vino albo appofira» tbi; turaecaea ti?
ncafcruat.
CapittilunwjEr*
O»0!ubana.pfaf.ca.tctfasotca.uf»
'lubana.Dragorcafiucvra&afcUpi?
•ae.folia bjaaron fttia;fcdplura mino
ra.eutue virga vcl bai^tmotecuDit^loga*
i ipfa varia fimius fcr pettrit lttto:ce .i. macu?
laepurpurcaebnefoltdaevtwgitueinqua
fcmcn eft fimile borruo. pmo colo:ie viridie :
poft maturitatc vcro colottjcft ci fimilie cro
co.ct cft guftu mo:dar.radiie duebuUib? rorii
dirarcfimilcaaroncuco:torrtiui.'Rafcifvm{?
b:ofie locfe cr bome.^craai.ag.cutrT.i. d:a
eSrca fiueeolub:inaȣtemaie: i mino:.tJbi
fcicdu cr mato:cq vocarferpentaria.-z tUa cft
fcnefolia crifpa q pomTbicfjminoJgiUa qvo
cafaaron^rdrillabnetoiiaplana.^toqte;
gc ca .aaron i cft temu tft o:dinc.£ar.vi,f(m;
far.ca.fccfcrpaaria.©ubftariaracuciecfcft?
rilit» e fubftaria radicjaaron.? in ffipo:c eiS e*
aaiira87amarirudo?fiipriciraepauca,£t
rirt^ci1; cft ca.i fie.in,i.gra.<fi' ^obsnce me*
fuc ca.fce luff.X uffcft plara quc i5: ccllu fc:a*
tcnie.ct ca cft atia plara bne folia plana. alia
cnfprt.crradtjcplana dtatcriue ad nifjicdi*
nimvnne.jhtame vcro tft alba jci i!pa f o
qtrm^cinmciaOnrcti^odt alba sd cirrini
rarcm fccdinae.tr fuptr vtriufcr radice" ilcuan
tur liipiree bfiree mac tilae in niodu fcrptntis
USbtlio: t>e roriue plire tii radtjL.ct mclio: ra
oijc ctt groffa ct complcra er o:ra in lorie libc*
rie.j£ r mdiue rpe coilccrionie ciue tlt vtr et
p:incipiu$diarie.ertnlpatalidic:dip!ana.
^lanaxa.eft in.unfpa in.ii.f jDalitns fct^in
i
SEtflrraru0
a
£
^>
1R
^jMana ca.efh'n pitnripib fcainducrifpa tnftV
bc i vcriue c:et tn vtracp cft calidiras ? acui?
tae q fi pofitra in ftjgfuie cii fubftitia rcrrca:fj
m plana Iba rcrrca,cvinc€e plue:? vrraq5tlt
abitah'ua:inctfuiii;pcnerrariua:apermija:fiib
nliatiuaibuo?; gt cfto^ vifcofoai adberetui
jCrifpa aiir ad bec oia eft forno:
Bpmtioms
f fcfafciocmcn ci^ocpfiijtii ^futcbabet in
fucco ."Ra addito ftbi olco t oIo:cm auriu? co
pefcit. Zanc inuncrus tji naritoaddirue po?
lipoe maiimccurat:a tancroeoprime fanat.
f JScmieeuetriginfa^anarij pufca bibtf
ta cclifiinceoctilo? tmcndat.5lo:eeciue'a5
rcperint maturcfccrcfia muKcrcp:egnarifue
nnt odo:ari & bozkm faciunt.tlirt ue cft rsdt
cie tiue calfda.vnde ozronovcfe mo:e clcetua
ru accepta mcdicaf .f ZMicnrib; et cararru?
bnribuc matimu p:t ftar tffcctum.f £bo:ac^
tumo:cecurat nonreuerfurosanaji imcft' clTa
aur cocra accepta fucrtr. ficej tunfa er tn pttt?
iicrcm fcnctamclle addito omia ntr faccre pet
f piurctica cftivcntrcftimulat cu vino fctbiV
,ta.vulttcra fo:dtda fagcdcnica cum b:ionfa ai
^aet mellcpurgatf £ t cicatriccecurarefacic
ct qua colliria ad puftulae ncccfiarie fiunt:ab
ozfumfacit.f 3mpofiraticirur o/fiquis ejc
ea radicc fc tintcrit f utue ab tncurfu fet penrit
feruaf .Srcto mitta maculae limpidar.
f 3obannce m cfuc.^oUjttoc cducit fic^ ma
fubtilcx£rofTum.j(:tmundificafctconfo:fat
renes«^uocatYriiJi:cte)LCt'tatcot'tu.f j£te
cic rcbus mundtficatib?pect9ct pulitonce.
f £ t ccfcrr as fu £ qutb? rtmei*frcc;nria anfce
litue.vtlafmatictjptcrcwibcranria^umoai?
Yifcofom in tiexj$ lie lobec cjc fucco ciue ctt
mclte ctrob:? qiiq5 adminifiraf cii miie i va*
ktfimilrf £ttijcitPcmocrt'tue3uusmetn5
vmufq jfpeciei ciue magnti cft cmo:roida:u5
tok>:t'bus z venrofirarttc co:u f m ocm modtl
odmininiftrationie ipfiue et fumptit z tmpla*
ftraru:a noe cjiperri fum9,£ t ejrjjtt iuuamcn
ti cft fuper bujmo» cruc o qtti cft tn ftomarbo
ct rcnil», f £ t ttur £>alie/Rcfoluit fcuricics
,£t apoftcmata ©ura Iplcms 2 alio? meb:o:u5
et cchucnir vlceribfraudulcnrie;ctftftuli6:et
«onfumit addittbnee cartuutn na ribr.f £ fp
bibctfieri in ciecoro1tone5etcar,cru^urt9
a u re aus t>ifi illaf tn a nrc t u mclle a tonuoiit
tinmtni ct furditatictsjoloaauriuct ifoftcr*
0t ipfiue furdiciee et cjuerat vlrcra ciue^vti a
q? tiuefpcciee clt ejc rcte q mundtficant fatit5
f£t^iifctitfcditatctutiett5BicIctitparuit;m
& tent fjjineejairiozfca^iprit; a;mmtlk « fta t
cmplafirtt cjccacumcllcjtftcrroic rapwmnt
fuEr^dagraapaifJioncneritoai.f £rcon*
ucnitco2i)5tolo:ib:ef fuppofitio facta qcto
cdttcit mcftrua xa faeit abo:fu m:et tii q fugau
fcrpaitesa.va mcs vcncnofos
CapttuIum.fjEjf3ft
^VOloquinrida.^obanncsmcfucra.ti
\ JhcoIIoquintidaXoIIoquinttda qua^ g
^*^*fc6 vocant cncurbitam t>cfcni:q nafci
furinplarifaquam etiamfel fcrrcvocanr.co
cr ui foro ambitu bo:ts< ciue infcrficit bcrbae
£tcftquafivcnenum eie:vndevocanf eatn
arabeencccmplantaru.£reiuefoIiaftinti:m
pla piIofa.aejttcndunturrami tiw fupcr faa'
tmrerrcjficuter^tnditurruruibtrain ftrra f«
per quam iaccr.puomm cft modo:um maftn
tueet fcmina^t cjc cis mafculue cft fupcr qucs
nafcit unfuur ct lanugo^t dt grauie rum t M
rictect3fperj'fafcattincnenifircdint.£tlati^
danir cjc a's ft mina.cr p:op:ic babene p:op:t'c
tatce t onae vt (it coloqutntida groffa .ct qn?
fo gtcfiicz etlcutoJt^nto n.elio::ctft'taIt;ala
jta Uuieet rcmplete rearurifatie:<utBepars
a'ueintaio:cpuIpofalaiLactafb^cf Uuisve
bementisalbcdinie.tlcrumquenoncftccm
plaain maniritatc mala tft.ccnniftat ctiim
fufctcicnttm iltfitn a venrofirartm a:m tsifii^
cultatcfaatctfoluitfuperabundantenetfolu
Bttittbto
t(oncduatr9tJg»fne.j£tto(rciiircficft.,2
cu figillaf cjc foro gtrminc plante vt nafcaf co
loquintfda vna i illa p.m'riofa ct mala fmo cft
vcuenii.ct cfi tn tot a rcgibnc no cft mft planta
ciuevna p.fenafccecmala.aqnafcif intcrrl
fotrifo i pulucnilet^aut uttia locaTcprilinm:
autin locitermartX eoIoo,nridaefacri mfoics
i funt fifr maU.&ueaurnafcif in rcrrj lajuez
a renofie? Itbcrl cft tlla q eligif.£t: eit ertrabif
pulpaciusipattcbflfrarca^Xcmpusflurcm
collctrienie cfue cft a ururrtnue.^zie cu faj
cirrfnefdtjct rcmoucf ab ea virfditae:calidec
■2 ficececplcjuonie infemo. £r cft ccmpofita
cr. parribueignriect terreieadufiue.? cft folu
riua artracriua luperiuiitafum .Bttractiua e"
i arcmori8multu:ctcftrcfoluriuainriffua ab
ftcrliua .0 uatruoz funtq tcbct cozrigiifpfa;
"FJocet em co:diftomacbo cr epanV: cft cotur
batiua :fubuerfiua tifccnl faciens ogat ioncs
t>ifficiU8:etapmto^iciavcnariJa£irfaefan^
fitjfneflucrcfacfcnte.^toperaffdvclxmcn^
riue cpaloce:-: ejccotiatviae^ntfdaf tm pu
mu ct fcrJm nocumetu e|c ca mifccdo ct cjc me*
dicinie cozdialito x ftomaticie x tparicie que
mclio:arepou%ptirionea9:fi'aitaddtfcima
ftic^p:ic x gallia x fiu'a.£r emendaf terrium x
qiiarru nocumctit efue cu rcbue ac^rcnnbue
rivifcofitatectfiliitinOfifateetrcmouetibab
ca fcrolitate^citoealubncare faacritefiair
cftwaganru#:iectbcMiu?#jmi ct maftijc
sfitta.f £ttirir0alie.5wnraurcmeicca ct
laudando parree fumendocqlee poft fricatio
n2cf9cuol£orofa?pillule.ctfuntbonettfg^
ne ad ca que opo:rer.2£soduerectifica rionf s
er3 fm q> narrauf rff Ifue £>erapionie.3nfun
daf pulpa -d? in aq meUis:? #:iet*ecocrtome
m Yrrbe:-z cjcficeef poft illud x rcraf vlrima cc*
tritionczadmiftrcf cuaqua mcllie ptedicra.
tj&odue recrificaftcie ri^cjcinucntioneiifa*
3nridafinminurim'maeparfeecuinrifo:fo?
intwluaror fubtiU fnuolutiee cn glurine feza?
ganriaut bdclli:ct ecficeef ct ptersf p9 tllud vl
ttmaf etrittone.? fta t trorifci aim pauco wa*
fiicerefolutoinoleo rofarii vcl laudano.vcl
. cu aq mdU'e.t;cc cm arefarit illam finc mok
ftia .£t fciae q> te t ecocricercm ppiera fuff i
nct.jttticitfili^^ejar.l^oopoMetvtmu^
tu tcraf.uirima ero pulucrtfatio cjccotiat viae
?vcna8.<Cj£tticitfiUueScrapioni8.0po:
tctvt pcrucniatur advlrimu pulucrifationie
ciue.aliteremvlccr9rctvifcera.j£tmibividc
tur q? vlrima puluerifatafrangif virtuea pef *
mijctionc adfikto? cf :i jgtranfit loca vifceruj
abfq? im^fitone nocumcnto? in ip(ie.j£t fo:t e
iriea in c) ncktqure ftt illudjfjs tn fcnfata ad*
bcrciie in villie ct jnuolutionito co: um apo;
Itemat et vleerar ,j£jLpcIlunrur aute nocumcn
ra fpfftiea co:p.eaccipfcndo aquapaflularrm
cu olco te m igdalie vcl olco nucum mt a q
mclIiecumoIciepKdictt i.
f 3ob5.^efuc3oIurfcecducfr flcgma ct H
bumo:ts v tfcofoe ar trs btne ipoe a ^tundi^
fareuitb:o?.f £t &!&umav.£3oluticeeri ^
ameducircolcra cifrirta.ertiueop.atio ejctcn
dimradncruo?iucrurae.fj£rt>icitPvafco. p
•Fontfiiciropatfoncem marcriieque funti
vtie tequfb; fitcuranduerinmarcrtieq funt
in,pfundfe locfe tfftanttb. f j£r cfue pofTe r>
maptjmcftfnmundtficationcccrtbrivtlncr
uo?laccrto¥pulmonfettpecfo:ie.j£tcfimc
dicina magnaegrftudfnii corii ffcut tft to!o2
capirie anriq ct tolo: cranrit cmigranca tif
ficili8:cpilcna etapopk|tia.f j£t?ucnif cgrt^ £
tudinito nerUo? oito et verriginict tcfccnfut ^
aquc ad oculoe j£t cft rce m&gniiuuamcn ad
afma a antfqua rufii'm:ctad cilaratfong ant
bclfrus.f j£r eftefueopatfovirriiofa ^ tio! *
lo:cmiunctura?erpocii!gramfrtgidaerfciatt J
cam:^p:ief m omnemodnm adminiftfariofe
tiue:erfnaffteritoercollfrti8.fj£rconffrrco
Ifce flcgmatife^r infiatiuc iuuamctiim vlt fmit
ctbYdropfff.£tfifupponafurfnmatriceocci
dif fetura.f £r fi ejcco cum accto fo:ri fricetur
mo:fca fana rca,ct filrlcpta ctelcpbanriam
f £tffcuacuefqoeftintcftaciuset tmpleaf
oieott bulia rin cincrecr inungantur caprtli
tenfgrat coe et rardar canfcie.cr^bibcr cafuj;
cout.f £t fitfftillcf teea in aurcm fanat to?
lorc eiueiet coticnit ronirui in ea £t (i fmpleaf
in acero fo:ti et colluatur ejc eo oe poft b ulliri
one fpfiue fanat toIo:cm t cnrfe.
f ^crapfonaucro:f.jgalfcni.Sfapo:cfKsc x
amarue fo:rfe amat itudfnf8:et qir fumff non
facitbperationcmalanco3pcrtculofsm:qi;oV
nfamvelociteregredif.f £tqnponfffncri|[c *a>
ribueccutnirfciaticcetparalifijcolicem^^
jcat flcgmacrfcumo^e crudoe t qitqifan^ji
ncnufitqnfitciimcanafcalcocciditfctumcf
pkatocarmenrirua.f£rqr5ipfacauauir2cjL- *H
t rafeunf infcrio:a tfue-.tcfn de inuolnif circa
ipfalutuctponif in ipfaacauetcalcftrfurj ig
ne:ct fitcuacero o:ie collutio :ctauferr tolote
tcnrium.£rfirfuppofito:iucn pulpa riueet
lajcatvent re.£ r ttl colo: tiue t ft v iridie:i ipa
cfr reccns: etejct rahf fnccue ciue cf frf ca f J ujj
fciarica cft iuuariua valde.
f Pvafort^ircue cft ipfipnrsafotia obulo
vno acccpto cu3 mulfa mtjtro nicro cr mirrba &
i a
6
±>
'Is
Kmtm*
tmelk coctoin moo*u tatapudebcncpurgat
ipfc vero pilc ficcc tunfe et mifte i crfttercad?
bibtrcfaaacismcdicanf^araUricisfilrpfio^
laf.ifcgma?colaafcer»nuMnc1truie tperat
abotfum faciunr.t>olo:cm©entuim tollut.
f £oluria ejandeftunnq fugpofira vetri tief
ponur.Uuidie atuemfucaie peruncnie fcia?
ticosairat.
jgtprrationre
^Tfcadfcconfolfdemaiozfeflitattbtbttaef 21
moptoicie medaurXonquatTationee rcticit
tumo«8fpargit.f£tcufolq8catbaplafma^ 35
tibue adbibira oia fimikter faccrcpot cft;
fUulntrttoparacolcfurifacitcaniceintifas £
frukie in cacabo mtflaeiufe £lwirwre f a tic
mMamjm CapituItmt.t]P]F3Eu)
O»0nfolida ra.fcc Gmpbiro.£fanpbittT
»irfdt confolida.£r cftmaio* et mtno:
kt>epfolid'a minoain fcqucri capiru?
to fraaabif^gbaiorpfolida nafoTjnlotla*
Ipoie.virgae fcne fiTeeorigano i «nueetca
pita ficur fbimum.virge lignofe et odoratcet
loulcce rhguftu.tt r adijt elt illi longa tdbrufa
^ofiimdmc©igiribrl8j£ftaliiidltmp1?iruut
e\t picrenurocat:bafta babtf afpera flonga
t>uob? cubirie angulofam^biinrueinanieert
inquafunrfolia afperacrangufta? oblonga
ficut bugidfla .baba eria ipfa bafia anguloB
in quibucfoua nafcunf .fio«e funt illi mcllini
fcmcnbabafujgbaflamficutftamoe.i?afta
et frutcr.bfit puluerifiTe.qtf cum camiapphca
tnmmmtputriginefacit.T^adijcxftcicdloie
mgra:quccum fracta fuerir albaapparcret
mtifalaginora.aiftadtcon(biidajnaio:
/»VDnfoltaaiTrfno?.0alienue.rirl/irrw
t J»far.ca,6mpbir0 f m rranflartortc grc*
^^caminquttXonfoudaniinottfcortf
rrartjecottltorvirmru»**>ab«tcfflquid sb>
itcrfiuurmquo conrenrii in rotaee er pulmonc
pue ejcpitrgarcnatueft.t5abct autcm qutdt
congregariuum quoad fanguimecducrfce*
iutwt.jetcotmctvuTabocbumidirafemqn^
^alidanoniminockrare^rerqulcrtulce
apparetetg«ftantitoett)efccctabacodowm
BptxmontB
f ^nfitiailofujeftcumafticatjEtafperfta
t*6Utartctiafanat.^cfmrni)prtbnc $o quc
ejtoito jpdiaie $>runto fimuler ©yafowre ftiffj
cieneetcolligcrcaccftriiigercconp^^r^
pterca inrdiirwltte ba r«j« apponif •* sd cuul
&
BtHbttW
fioneiTciflioncscuopMndk bfbtf . Oufamcfc
vao adsifiinreria 2 flucii rubcfli coqnree in vi
00 ©anr.vrficcanre z pgreganre vtunf.-r qui
euncBadnefrotcavrpurganrea madcnrc
f ©impbiru aliud magnu fifecft virturi pdi
cn;,no rn guftusulcemccfc odouferu olfacien
tibus appara:fedfm boc «bfccdira pdicro.
£5c£m vcro qcWifcofirargquanda ?mo:da*
atatebabetquodimodofitrejriHir.iaruntur
aure co in omnibue quibufcuq? z prius cicro
$ *Dvafco:ide8*£6foUda mino: elijca in mul*
fapulmonc purgarjejcientfb? fangninc? % ne
frcaris cu aqua mcdcrur,*Radic cum vino co
aactbibirarlujcummulieri8t)ijlringif.^t>if>
fintertcie opimlaf.cum ojtimellcoata conqf
farioncB a t)olo:ca larme faUiberriinc curat .
malticaraamputarfirim.afp:edingfat?a'umi
rigat.vulneri reccnriparacolclim facir.
f £onfohda P m-fSliniu aucrorirace vcl optf
nionc mulroui ©iuino mimculo curat ct rum
pitanfraccmintrawoelapidceitrita.
mrettiogradu.Stfdnoradu q« cft fpecics bi
Itoucbnsfolia fifia lappacio acurowtli quia
colo:folio?ccvno larcrcefkckftt8:erejc alio
viridieJlos ciu8rube9aradijcrubca:q" ab ali
quih>vocarurb^rdanamino::etabalic{bti8
lappa minoz/UuTUe ciuein oito ficutvimiep
mcfpeciafedremflTio:.
fgmrrartonrs
% £ofolida rubca fiuebtfiozta baber virtutcj
?foudadiapfo:randi pccptu.f jContra ©tfj
furriam t>etur puluis bifto:rc cii (ucco plarita
ginis.ad conftringcndu maiftruafiat fomct»
fum ec aqna ptuuiali •oeeocrionie pulueris ci9
vclejetmabue parribu8eiu8.avna fpicc fiac
pului8 c\ afpagaf fup:a vcntr^ (pfo pris mcfo
lccalidoemplaftraton iuuarconccptu.
f Bd pccptu inuandu fiar emplaftrii cjc puluc
rc ciu8 1 alns fpecictoaromarici8.*^u(ui8ei9
vulncra confolidar.f £ontra vomiru cc fccbi
licareafuro:e colcrc pulms cius conficiaf cuj
albumincouiacoquacnrfugregull ct t>ecur
pacienri.f ealie/Radijcau^eft abfterfina et
vrinariuaacalidecdpleiaonis.
^v^
,35
3c-WV»^
CapituIura*ciE)E]Em?
OOnfottdarubea fi'uc:8ilto»fl. £tefl:
bcrba itnepcntapbilonaitfiquia babf
Jcptcmfoliavtrimq?;pitofa.aidcovo
caturcptapbiton:cuiu8radijcerubcactro:tu
ofafimttisgalangeTcdnonbabsacume.flos
citi8aurofu6.et ipfa twdicarur frigida etficca
Capitulum.rjEfp
aOndroe apud grccostwo fcat.tfaj
fcatrifum.dfirefpedcns mibi grec*
intejTogantiquiddTctcondroetJicic
i $
Crarratug
fiirfur f ariflc jffcm fe ondroe^ponff qnod 41
atiquac2rrtlago.filr<:adroecftgenii8rhHitf^
ri.fccqao DYafcori./CondrosfunrduefciK
fpccicc.3nvnainucnifTniisrflnu:crm alto
fcuo granarrquodlrber ipfoauneft ftamcru*
la cr maiorisnutrnncnri o>o:den:boni fapo*
riP.t p Jnis qui fit ct co minus cft nur ritiu^cp
c^ fttecfrumcnr©.£ r fpecics in qua repcriunf
t>uo grana dt plue nurrirro* c$ rifum: i ma ;
gis conftricriua venrris ? mdio:ftomacfee
Jdprrarionra
f 5alidi.(.t>* a limcnrie ca .t condro .£enS
frumenri cft condros fuftieicntcr Hutrit iuu v#
fcofumbaben8cbimu^5ocvocar4irin:Ub»8
$e,arabico tranftariecandaruftnm.Et apud
Suicennam condaroeer candaruuo ?c.
fj5at>.rit)Xim/ar.c9.condr©e.£ftquid£op
rimue ctbue ficut ct r riticmfcd no" eft pztfcml
negecq t>e cibo ©ererminarc vt fstanacfi vcro
emplafticeeftvirtutietfdpUMonieverofiltee
trumcto^luoillo vifcofw: et nurririo:.eft pl9
illo uccariuum^jptcr comijcrionc* ficcanrium
farmacowm
f DYafc£ondroeconftrfcrfua cftqn ipfum
coqmtur cum acao.t ftr linirio cu eo.er tradi
cat fcabicmvlccroiamrz eradicnr vnguce fctf
foe.f £r curat ftliulae quefunt in lacrTiuait ;
etqft actoimiftraf inp:incipio etrumrzfir ertf
cocrioneewecUlterc£tdr muarimimviccri
bueuudtinouun.
Capimlum.r*jEjEu?
£>ndce.!£fera.U'.ag.ca.condceauc
J^aQliud quedcjccMdmjtriftraf i
radiitupRuc.virftjedlcau^atfkcam.ulJ.gfli
du.tln iira mcdicina vtunf lauatowe lane; ct
adfacienduUmalcnespuUbia qfi fnmigant
ipam cu earz eft nora/R adijc ci9 cft acura« iti
fo:mafuaicgatroruda.fpYaf<oudeevo^
caf fpam flruriu a macro obftrucw.qe quidi
radKccHtboualbi putar:co er flcrnurcuicra
mouct vtipm Uc? falfot£ S macer ftemuramg
tit puluie g fe mouct cttnarito miect9 vererro
nofegnit;albo4xlUbo:o.f^ar.vtt.fim.far4
ca.t>e ftrocio,f m trdflarocj grcd.£>rrucij ra
tliccmapcvtunf aai Ad^ejiiftete^m guftum
ca.^ ficfmcapkiitongejcqrto fcregradu.
I8»prrattonf0.
f p vafco:idee.ir parieis tuutcntib ct o:f« f
noicie mcdenrur.'i£>o:bo rcgio vrilif cr adbtf
benrur cnm lacrenanbue infufc.cum mcllc
codcariumvnum accepnimvcnrvdnmolUt.
cumpanaci8^caR>ari8radiribue acccptcct
btbirccaiculos vcficc frangunr ct crcludunri
fijclirofim fplenie fpargtlt f £edce matrici
«fpofuu mcnfiruie imperar:sbc:mm tacir.cfi
polcnta t aceto pofitum Up:am roUir.
f •fiuflulaecu farina o:dnimpofituujnptdar
£olut «e jnictucaugincs ocGe fcetcrgir. *i£e
dicamituh?ncaflariejnifccrur. f Zriru lier?
nuramcnra p:ouocawiTmdlctrin;m crin na*
r&us mthum caput purgar, f £>cra .tep:o*
prierat e radicie eiue cft U accipiatur quod ab
fcmdirficgmartmdancoliamgroflam;crrtf
foiuir vcnr ofitatc8. f jSaUcnue.lRadijc cius
rft flbfterliua ct vrinatiua.mouet ftcrnnrario?
nce limiurer alv\e qnccuncB amara funr gufiu
calidecomplcjrionie.
f 3tcm4-> Yafcoadce factt fcmotum cspiru*
lumaeeUebero a condifi.Bam condtfi vocat
ftruciunuaicne capituk>Dcftrucio;Xanari|
vrunmr ad fumtgium lane: co <r Umpidat la f>
nam.*Radicc6funrrorundc a oblongc:quc
fi btbirc fucrint fiurertcc funr cr calide.
f^lini.li.iqLiii5.j£cdcefiuefirua'u^crbaIa
naria ouib^araiciuniefac abudarii lactie.
f f>latcariu8. Sftrucibe id cft agrcftie cauli
rulu8 ca .7 licm jj .gradu.£>uccu8 ac funina
foliacp ccperunr vfui mcdirinc £u inuenif re
ccpriocaulicuU fcmcn caulie agrcftie jfcbct
pontXu autipfa folia ©cbcntponi.
f Succue ita SDibcr pparari,5olia coptcran
tunetfuccuseitputTns adfole ceficcetur pcr
bicnniu.©urar.roliaviridiap^nit)tbctinmd
dirinie % in vngiKnrt6;X3irturcm baber ttilol
ucndit ejcrcmiandittiurcricam.
Cap«ulum.fjEjf3EtiiK
»
©tUfrtiie
^^©n*aiiM.£att3diueu\iq\£cJiadrii
W^h a menfe^arcio ferifvfqsmoctebtc.
^aA. amatcgtcrrapinguefedtmaero fola
nafcir«cfuefcmcq6>eruftitte fumt.mdme
putatunbumote fcckctat ur i fatii bfi cu ekrc
cjuocucg nafeif; &tra>li.afrgrc.ca;&T£bo:3:
Idcftcoriandru auc£al'.Sfebftflnff a citie cft
tcrrca fubrilte.rtft cu fcdcineo aquefitae rc*
pide ^turienonpaucc quanritarierin fape*
reciue f mpummilcft amaritudoi £t virtue
eiue cliq abftcrgir i refoluii.£alien?.ve. .n'm.
faMa.©cco:iandro.tlirt9auei)m9cft^nt8
calida.Un pvaf.3nfri6idit ariuam ticit blc
bcrba no rcctcccpofifa aut. cft cx ectrarrje p
turibue:mulru quidcm bne amarc fubftantie
queindicat c? fubriliu paraumeft ct rerrcfir^
iton modicujaSr babcne ct aquofc bumidita^
fievdtcpickt%rirtute.babctautc fiiprictta
tcm no modici in quite omnibue opcraf qui
^cmvaricomiaqcuncp Pvaf,fcripur.fcdpu?
to (% eriftcreticur fi mor r*m pncfpia plagatie
vdqualttereuncppercufiie iH aliq panicula
tumoHiuiduevel nigcr ficrcriti^ ida putarc^
tur pafiib cfle et egcrc t>vafo:antib? ct cakta*
cientitofarraacuef meundepuro modu.fi tra
fcederit aUqncalidaJPifpofirio adfristdfl} ob
Kuifccjidu5epjioJienoiadiim vcro alio fcto
nok.tkl finemen volucrie pcrmurarc fcd toA
cercficutqdac^aliaquidefncipp^liatjote
clinarionie fcrtburauriIia.ttonauf ©pc:tct frf
cn'd3drimarccfict*clmationiefarmaea.£d
ccdtndu cm cft bcrifipua noinare fic\6 voluc*
ritbmeioifpofitioneno tnta.vocarccsm e
mittendu qfi ©cpfia e? rcmtfia.nequacp ergo
ruc qtf auf iliaf « infrifiidariuu cfie putctn9 (U
cut£>Yaf.vfcoziaRdru.qnjcfl!b2plafmatum
(vttpeflit)cupanc.vcUtiacumalftti8.fanat
fccrifiptla.certu cft bcrilipilam q rricr? iiiflsma
«ua cft nunc& fanabir cum panc co:iandrfi: fj
|2 id qtf infrigidarOJam^jptcrea ct noe in anre
rieribuefcrmottitoqncumfcefcrmmaraetpg
ncnria^barccuiuflibcr farmaci vinutcm po>
ftutabamue.fimpliccm cm vt pofiibikcft mal
rifmcporionc cligcrc confukbamu8.plurfmj
eutcmcdicotunecjBqucdciiplurimccgrirudi
tistm mor a t)ncipio inuadfitccpofita nofciit.
nccpqupnifi.malia pafiio cft bcrifipila certa.
eliavcro vecatur ab ornnjbue nobieiamee*
fuctcct ab anriqweflcgmon.alia auteinme*
dio b} multc.23ec quidtm ct vt vtiqytricar c\e
bcrifipiIar1cgtT!of3.i?ccautcmvelutflcgmo^
fice quidcbcrifipilato6inuenice:autvelut Re
£monce8lt'quandoetncunump:edominIe.
B t vero x rdemafcofue qna"do apparer ficut
cTbcrifrpiiae/icuttaltoefcUrofue.undete
compoftris omntbue nonmodica babctetur
multitudo Jaiiue vcro in quibufdam alse t> tf
ctumeftt)ebie'j£tihltb:i8terapcnticcmcifco
dit>ieetur.er nunccft tteciencctflariton mc*
motari cjp» ctiam bcrifipilamnunql pudicmm
fanabit catbaplafma.roco autcm certam:qn
a colerica bumiditafe rcplcra fucrit parricula
quoniam autcmlonge abinfrigidado eft co^
ria ndrum.licct tifc i ej. bie que fci ipfitk p^ft
ce:idceaddifcerc.©crofulaecnun ait x>iffot
ucrcquoniam nullum autcm infrisidaniium
farmacomjiuflicittilTolucreftrotulae.neqs
<m puto pYafcozidcm tubitarc muitaquide
fcribcntefcroJfnlarujfanariua omnia vcro co
cotdanria ct caUda cepicuontbue et $$&(c:e
tica joperaiiontbue qiftcrc.
^prrationfs
^Yafco:idcecau:o:ioniidcftco:iaiidruom
mbuecftnotum.tlirtuecfueeft frtgidu tnttl
ct in cat^aplafmatibue rcdacfu cum poleta*
ct pancfririccomijitum ct impofifum.^gncj
facnjmciitingutr. fXumoaieipcoefollit
mctteaddiro:«vn.aFatTa »jijpofifi;m eptmeti
daerttumo^ teftium % carbunculoe curat: r
couectioneecompcfcitcnjfaba fri,;a n:utura
t iiq
n
Et&mtm
■&
•£>
*B
fcrofulfectpu(!uUcpIlatcfltctn.f©aneq9
btbitu cu tuleo:e Ifibricoe er.tiguif . genitalia
.i.fcmina viritccrefccrcfacir/Ramli multuj
fltccpni5fucritfcmcnfcnfu8 boie btbctefcit:
autciriueinferrnctcVunnont5 qutfcpvfum
riue frequcrarc.f 2>uccu6 ciue aceto mir.ru8
2utfpumeargenjictccrufeetvino:oc8puftu
lae a caliginee tbuUace eitingua. tiic toct
cue vifcidc cft ftntie rcltringir et refrigerat .ct
ideo,#:ic ad igncfacrufacit licuf ctfolta cius
cfi (acco maligranari:et olco m cotioc pcrmt<
icnl aiaUa intranciepci nuixa ignira pcrfcquif.
f SsKntfciueejc aqpotanl foluttoncventria
abl triglt.mirij cft qtf jtcnocra tee tradir fi vm?
fcminio granu fcmtna bibcrit vito tie ci mcn
liruapnnerifiuuocttotidcmtatickclfgra^
na fumpfcrit.f SeraXo:iandru tiftillaf m
ocuiumt a coTcrttolou er? magno cum lacrc
mulicrio.£tfitemplal(rii cuco i abfcindirbti
mo:ee tefccdftee ad ocuui ,f £t ide auct o:i.
iibcnmcfuaYj0uando toa-cfcir. fcmenco:ia
dri ftringit vcntrc.et abfcindit flujrii fanguie:
qui cfr ab intcrionbo.cf b iburur tc co t iio auf
rcicum4tj.5.atimidia fiicciplanragittie fiuc
co cp buliat.cr fi e" flujuie fangmme ab intcrid
ribuemtmb:ieairaf fi ponaf ftip:a locum fln
jcu8.f£tidemaucfo:irafeaIbugmcXo:ian
driicUfrigidunarfoncu induecns fimcopim
aflupo:c:acftroj:tcum:quonia odo:atu cc//
gclat:zp:obtbafumofitatc8af<:cndercadc4
pur.endcocofcrtfodci tb:icra ti.ctaibfcindit
flujuim fanguinic:a ftringit ventrem
«f£t icfcm auc3lejtandriXo:iandru,pfcibrt
rumofitatce afccndcre ad caput ct ad ccrtbw
tt^prcr boc poninw in ctbie eptlentico:u:qul
ciocaufeepticnriefunt vapo:cs afeendcntcs
afiemacbo
C £t icle auc.2Ucau5i :qttldo co:iandrii ficriJ
infundtrtir inaqua eius cu^ ^uccaro ab fcindit
virgccrection2et tcficcatfperma
f£tidcauc.,Aafi6Sibibantur.5.iiu.tcfttc
co citie rcccntioccidit:? abfcindit fiujLUtn fan
guinie a haribue quando odo:atur
fj£tideauc.i7umaY.inlib:opejmuraf6fli6
tint :q* pillule J3alieni funt ei prraric.?DYaf.
vero cotradijtitti cu fcj J3alientistijcit:cr cof/
riandrii tedinat ad caliditarc quonta manifc
ftum cft ipfu5 cflc v irt utie frigidc. £t cjt ziae
fuo qn fumiiT fuccue riue octidtt
f £t ic\c aucJjabic.jCo:iandrurccc6cft mo:
ttnca tiuii « ongcla tiuihi f i bomo vttrur eo mf
tu.Uel potu aqiiciiueeft toi.icu.-z fiponarur
aqua ciiie cii aliq ejcaltje bei b ie •; qn di aqua
diieliniuturapolttmafafanguineaauttolc*
tica cohftff et cjiiingiiiteozijmtnflair.initio
nce.OmniapKdirfarttalttntfccmcWcXuf
cenndu) «ca ,x> c coiundro.
€flpimfom.fjrjrjEtsii'if
OjQmea arbo:ltuccrar.ca.pY^^o.c«
jComca ftncn a fructf: b&Ut itrr.iUm
oUue:fcd paulo oblongiv tt virtdcjt t
vo.caturgraccaimu.qt ctl maturatu^ ftitrit
obruftjm babcr colo:c t cnii in fc bsbfe fcpa
rcm fiipnamcft<a idto tif oluticne venirie
er tiffintfricoecurar.a cu in ttiUoupofirfj
AKrttmanducariFofcltquemcoliuccoBdiu^
tur tu falc frigida cft . ftcta
g>Pfrsticnf0
^t>p(.l~:viue folia cf5 ugno fco to foco niil
fa fudattomm rcddtit quc illinira jt tiiac cpti
mefanat
H Salicnue.rj.t ccibic ca.tccibie filucflrico
£e:nuverosbatia giandeea ccterifructs
filucfirce modicum nurritcnie bfitcnrca i fco
cbimtfunf.fctmalitlcmaffcb « inddcaabi?
liflimi4:o«o:iimvao efcaejtifientce rionto^
mefiico:t;m fed inmcnnbue n,o:antiu:. b ip^
fie cm ptimu bntalimcntii.^ jEtidc.vuitm.
far.ca.cranca.£raneeatbo:lfruct^fiipftcu8
clt fuflic icnrcr clibtlie cjctf tcns4 rirca nuiltjn
fceBjttbfe
imYabtte attrabere ct fottitcr Scrf nerc cfi ratf
ercm ficur et mcfpfla/olia fro ct gcrmina poit
lica guftn funrri ficcant fomtcnvr ct majrima
vulnera eonfolidarer^imzmap'mct>uro:*
co^iiumparaievero vutoteritevdmolubus
co:poubpconrraria magisfitnt .ttndmt cm
baficcariua plue ©cccntc*
Capitulum.rtfriJE
^rv-OkJumcra-.m. £>vafcoridee capirulo
•'• |»co:duiona'ddt co:dumcnum.:Ecrba
ViAdtqucnafritur inSTidlia .duofrutcjc
cft farmenrofajcmen babcus ronmdunutsu
ptqcficut funt fabc:vifcidu et odoiatu.
j&ptrarionta
3 f £> vaf.STcmcn riue fi bibitum fucrir puo)
cat vrinam cr mcnftrua.Suceue riue virgc i
faninie rribue obulie bibirus cuj 8 uko:e fcie
- bu6^eccmncfrerici6medicanmr.
P ^T*Radic rius runfa er vr dcctuarfu compofi
ta ro:arie caufas mirifkeatrar.^untus/Ra
di,c due po rara lapides frangir.
Cflpitulum.ttl
O0ftu6.3u&: Jt jj.c9p\dc cofto. £ ofK
fpccic8funt rrcs.Unaearu eft arabtf
ca. tcft albuskuisT aromaricue.jEt
fctundacfti^qtiieftragerkmerrilkamaJ
rus cf..£t rcnia fpcs grauis odorie c\ nofnaf
gariofiUr9.Bon9 aiir coftue falfificaf eu radi
ntocnr1lcr»urie:CT/fpreranonmo^Jicarlii^
guammccf. babcr ocW foycm ."feclioi cft ff
le qui cft alboe rcccns pknus no co:refue:ic
e& feridi odorie.neq? mo:dicans vd kdcne lin
guiufcrinckvndtteniger ler.ie:erntger afcmtf
ns.et mcUo: Vft marinus fubdlce babene c oz
riccs.Eft ca.m^.ficiniJOnipo cft qualiraa
amara ct acrfs valdc % calidiras <x acredo if
dco cripfaYlccrer.pY^rxapxcftusvrilie cft
arabicue.jE ft aur^ digendue cibue lcws cum
odo:c plurimo Skcundue cft vndicueq grotT
fio:dt i r.iger er lcuis vr ferula Xcrriue l fv*
nacue pondere grauie et rolorie bujrri cu odo
rc fiiprico cr rnouJaci fapo:cbsber quide alif
qui smaruudiwm er plus acrechnc ca,p«rria*
pans qualirarcvr crrrabar.-p>aulue ca.ve co
ftoXoftuscftca.erfic.compkirfortsin rerf
riegradu.
jBprrarionto
f Smccnna. Xonucnitomnimcmbto 3
quod mbibtf cakfacricnc: et vt cjc <o artra?
Kmtsims
£
Z)
a*>
batttrbumo: c^mndo.&bftcrgit'pflnnu cu
ris Unir9 cii aqua i mdle.3n ipo dl vlccratfo
■z iuccj cftiamaruecriecatvkcra.bumida.
• f £t ?ucnit molhficatidineruo? ct aftritioni
lacerTo?:?eftbontfa'arice,acmplaftrueicco
pucmt Umgicii pucnit solo:ib? pcctoae.
fjpf.puocatmcnVuabibit^ctrflftumigat^ui
traiccro:io:tintcrficitferii:ct:,puocatya'na;ct
eictrabitafcaridcs tycrmco.
f fitoatviresad coitn:? ipfcfuppontror ad
aolowe matriaerct conucnit ©olori mat ricis
nibibirue et fcdedo intjccoctione eiue: ? mo
uct natnra quado bibtf cu vino.et ipfc ne ©a t
virce ad coitum nifi^ter bumiditatcm fupcr
ftuam inflariuam quecft in ipfo.
f £tciucnit rigori linifue m oko i couenfc
morttooibusfomotfuivipmtalqs mo:uV
bus qn bibif cu vino aut abfinrbio . loco rius
ponitur piretri:mcdierae ponderie ipfiue.
f D^^oftus cu olco rrftus -: co:gi gunct9
ciircto ftipticie fubuenit.2>i aii t ante acccflfe
enc ficvngafcrigo:? m pcriodiea fcbre:? quar
f aita ampurat ac ctiam paraliticie ct fciaticio
vcl quito aliqo inembui caleficri opue eft .
f Onaue cttrabit bumo:e$cj>fundo.inpo*
rionc vero :q: virtue cft el calida &iurctica.me"
I irua.puocaf .pcfiarqs adiunctue ide oolo:g
matriciemirigatmotfibueveaenariebibftue;
5#.epimlaturcumvtnoet abfirttbio ©olo^
ftomacbidinflarionem:atotacw8viriac6>
pcfativenfrem fhmulat,
f £Q vmo^aro lubricoe latoe teponft cu 9
qua potat5olco mioiufricarioi adbibir^ro:
^terngo:ccalrfacit:eadevmiione tparau'
ticoecurat.rcumata er fpafmata 1 veloii W/
tm1fanar.cuaquamuUatritu8adcftalae fa
a'r.mcUimi0mflcfaeinfaa'cnaraet>crcrgir.
malagtnaribnantidotis riccdTcmiftcfut.
f Bdulteraf aur ccmiitt1) cucnuiemaioribue
radicitwfcd facile inrelligifcu nec odo:e cofti
babcar nccfapo:cmo:dacc. fia eomcftus vi
res babct acreeftringctee z calefaciefce.
f£?aapionauc.8aueXoftue?ucnttrigo
rib? fe.qn linif cu coi olco co:pufo pucnit fctf
atice -rparaliricie -z oibue inquito calefaccre
opo:ret aliqua owgieparricula velt>e jsfiido
ad.fup.fiae atrrabcre aU'qucbumo:cm.
f £:oprer eandeaut caufam.puocat^ metti»
iiritas vrinam z confert ad eonrririone laecr*
^caumetadt»olo«mlatcrie:etinrcrficitafca^
lidee pwprer amanmdincm.
f £rquando linitur cuaquactmetiefup,cm*
petisinenumctftcat eamtt-adiuuat ad ubidtf
ncm.quoniadtinco sebumtdirarcinfiatiua
srvoirofa quado (uButur titf otu cwn vino*
Capitulutn.rjEn;
^ryOjula.velmdapcrfi:ca frucrtieiftecft
■" |»0fouenora6.S>aa.li.aggre.eap.bcf*
V.*Arne8.i.cowla.Oirtueeo? eft frigi.? ba
mi.in4.$ra.tta#o:tion9nfpaftcie».
fj£tideaucBlcau$tX9iC9tcolcritgcncrat
h«o:eegroflbe.j£ttdeaua.*Rafie.0ui<}am
patiebaf fumofifatceab ali<5 bumo:c ciiiiac
tnftomacbo fuo^tt>edi libi aliqto vicibue t>e
crifomolieixo^ulierecaibvwfedame cft illc
fumue.j£tegono crcdo cpreperiaf cito altqe
frigtdio^etma^ieiuuariuue ftomacbo cali^
do cpipfa z iofaftidifl rollutf 3ui.lt.q.ca.ij ;
©ccrifomuUe.*j^cUo:afuntarmcna.n6 cm
ciro aduenttaco:ruptio etacaofitae^acum
fumunfcrifomula.opo:tavtacapianfmafi
cteaanifiequalircr.3.i.vfcfad.u.cuvmopu^
ro aumno^paffieparuermeUiefuntfri.ct
bu.in.niToieunuclco?eo?dt ca.2ftc.in.fi.
f £o:ubumo:cfaaitepufrcfacnonie-cco:u
infufto lcdar litinuf £tcrifomula b\6c(\mtco
ucnictutta homaibo cpEftca.-z armena fi co:
runpunttnliomacuomccpacdcuntvclocitcr
^oevtroque.af cUwit co^noaimcnti,mdt
Btlbttbtel
vtpmo fumafanifum etmafliteummtua attt
vino ocpaflie eteonficianrur cum mcllc puro
-olcum nuelei ipfomm eriam confcrt cme:roi/
dibus.Grauant crifomnla p:optcr vctocirares
fue puncftcrtoniG.ve? inrufio fuecommpfcrt
fcbabne antiquis.Ooba nnee mcfue in arc
tidorario fuo.Dleum ■Decrifomuuefcdatto
lo:em anict cmotfoidaruj:': rcfoluit rumo:c8
vtccrumct impedimenrum tingueettoloKa
aurium /Rabi mojfce idem vulr.
Capitulum.r£hl
aO tula fetida vcl oculUe botRe.Scrai
U.3figr.ca.bicbarauc.!DYflf.*Bicbar
iddtcotula babctfitpiremollcnu fo?
lia fimilia foltjsmaratri:? floe eiue clt c t'trin9
pUi6fio:ecamomttUfimtliefio:e corute.et i5
nomtnant ea boc nomine.Et idcm auc.jSslu
acuftasetmo^dieatio funtinca ptu8q>inca*
momiHa.ctrefolurto eiuseftamplio: refolitf
rionc ipfiue.Pvaf.ca4?uralmo6 f m tra nflari
onenfam.butaunoe.i.corula.:23erbacftmol?
Ii8.cuiu8 folia funt tenuiter fcifla maratro (i<
rm'lia.et caulie eihemollie: nafccus circa mu
ros ciuitari6^o:cs cirrinoe babcns ctvebe^
menter fplendenree: ac in oculounn fimilirt: 9
dincm romndoe.Onde er nomen rrarit flo:i^
bue camomille fimiles.cr illa bet ba qucvoca
w lingua nelira pucida vlcotula ferida:£ ft
aliabutalmosbftefotia roiCadro ftUamafccT
iujcta muroeciuitatis cnic/ fio:ee fimt q. toro
cirrini.2 ifta e berba q vocaf in lintjua nfa o i
culue bout'8 vcl corulaj5atlvi.lim.far.ca.*6u
talmu fiuefcmen iuco:ruptuvelonUu6bom^
nu8.vel comla fcrida.notarn quidc c ir a a fio
rib? q videnffm figura ftmilarioculo bouie*
f m colo:e>o fimilie eft artcmidi. magis aut
ctmultoacriuseltobbocmagis^foMricu
vt fanet turiaee ccmijctu ceroto
j0ptrartont0
flpY^f^oWaeisrritactccrotladdttapufiu^
las -z suricics apatum fpargir;? fi lio:ee cius
t crunf cu croco.f M frirmant atiq q> (i poft ta
uacru^balneucundcqsbiberitbonucolow
rcftituct ct facit ipm vomcre et ma.umc arcua
to mo:bo infectoe acrie cft:ct idco Vfticicti
ca er^jptcrea fcbcfemarafouiiteu5 ccroro rirfi
ciue m ctbttm fumunrur.f 3ui.odcK#coitf
f crr vcnrofitaribp groll ie in captrc
<raptmtum.tjElu7.
>ry?}rulanonfcrida.vclocnlu6vactc.ct
I fcbabetfloKenigroefmanriquajnrra
v*Aflarionem.
©prranone0
f t?Y3fro:i^.ca.£ utatmoc0uetMnflarfo
comipta eft.quoniam ^erapion^verbis
iC
Crartatue
T>Yflfro:idie f m alialtraflaf tonc.fc» tafroridce
t>icir cr b? fio:ee cirrinoe fltee fioribue csmo*
miUeict boc vcrijclt.Tia crrraflario qua flttc?
gat £5cra ."iSutdmoe bflfta eijrir mollcjo '/
Itamflratrifiliflf.oJcmeUinu bne ficutatim9
i ma to:e oculo vfltcc fimile.vndcct nomefltf
ccFir/P.flfcifinciwtfltttoic.fScdfintrari
flarioncnffrm ©vflf.lMiralmoE bjtuae fpes
tinfl «ft <i b5folia filtfl mflrfltro:ct fto^o fimi
Icb rlorito cs momillcet ifta r oca f cotula fcti*
da:vt inp:ccedtnfcca.traetflf.'Z latinci: pu*
rida»ctP vaf. vocat cum parrcmon.
% B lia cft qucbjfolia fitia coriadro i flozce
cirrinoe nafece iujtr a murotf ciuirflt!: ? vocaf
cotiilflnofcridfl:tlfltinct:ocitlii8 bouisvcl
oculus xaccci grecc fitr ira fonar butfllmoe.
fedflrflbiccvocarurbibar.i.ocutoevacce:ct
ideotfradliftotam.
f £utalmoecberba molliesnrimo fimilia
tcncetmirrcerirfoe:*: folifltcnuif fcifla i moM
liafimiUflmflratro^o:cecitrino8fimilc8Mo
ribuecamomiltcet ifia fmvcritatcmcft co*
fulafctidaqucalionoicvocafpucidfl.
f £ t fubcir .£ ft alia but almoe caulie mollie
foliacoriandro fimilia.flo:cecifrinos bfie na
fcene iujcra muroe c iuir aricct ifia vocaf ocu
luevflccc;vt*coMlflnonfctida.£tfceiftabcr
bflclibecvcrifaeclareintuentibue.Wgecapi;'
tulu picccdensfcjcotulafctida.
.oW
Captmltim.f)Elm)
OOcognfdiumXamclea vcl"i£ cjtrcc»
Xametefl grttcqtiflfiinfima oliufltri*
cr axocy folia flmilia oliucbabcr.:£cc
cft quc €i mocrcon ct cocognidiuXlndc ccca
gnidtfi mcjcrton ? cflmclea funt idej: vr appa
rerp. pYafc? ©cra.pvflf«>.fa.<flmelc9 fm
' rrafla tione n f 2 m /Camelea aut roroc.nidfcm
baflae bjfup. fcrra5fpanfae.palmie tuobus
longae:frurc]ccfripfiuefflrmcntofa.5oliab5
fimitia oliucifcd rcnuio:a 1 fpiffa guflum moi
dicanria et gula cjcflfpcrantifljScra.li.aggr.
cfl.mejercon.auc.fcYaf.^tscreon.i.camelefl.
cft atbultu gufi cuiue rami funt cpti ad ignej
flcccndcndu.crfuntipfiramic)crcnfifi>circrrl
tongirudinc t>uo:u palmo:u bnrce folifl oliue
niff.quia funt fubtiliota cie mo:di( anrifl cr c%
afperflriaUnguam.etfimtfupcr ramoet^cfa.
J5altc.vii.fim.fflr.ca.cf meleaXamclca pdo*
minantcmbabctqufllitatcquocircavlccra.t
quecuncgmflrimccfcarae babcnncummcUe
cjcpurgflrepoteft*
&pn*anone0
f I fcf afXamclea acctpra coleram 1 flcgma
tcponif.ticbavcroficritrorifcicicbieadmi^
jcfoabfintbiotnipliciminfuratvnapartcca
mclceetcafflpuciciuncromcllcvel aqua jto^
Ua riue impolira vulncra foulida curant
f 3obance mcfae.U£}Cjcrcon fiuc cocognidi
um folutionc cducit aquajcit rinam ci.m fo:ri
rudincvcbcmcnii.
fl £ t t>i)iit 3 lcjcandcr.mtrru cu rcte cducetffo
mclaneolia cdurit ipa m .et cu rctc cduccnrib
flcgma educir ipm.t abflntbiu tupUcatu 2 1 tt
mirabolanie:addnnteibonifafe8nofa6:«fa
ciunt cducerc coleram.fi^aiue afir iuuame
rujquod cjcco eipectflf rit £dvdropifim.cdu
rit cm aqua pgrega ram invcnrrcmocct tarhe
cpfl ti immo 01 b mcb^ie nutritionie ipfine
^jErinterriritliibricoe^^mce.-z folutionc cf/
durit eoe ct ferpcrce vifccru.E t fi fiat vngnc^
rumecco^mcllccuratfifiuUmetvIccrfl Irau
dulenra.
f £ t fi ec accro t>cc octtonte ipflue flblurio ict
confert r olori teriiin ct «moiiem .1 gitigiue
iaguinee er mollifica t ici f £ r fir ct to vngcnru
€t accro zckon ccra ad fcabicm bonfi. cr fir et
co Uniamctuj cjifulf bure 1 mdlc 1 accto lo:r i
ad mo:fcsm 1 lcntigince 1 barae 1 tcler cae.
f5 £ t qncp fit pfrkatio iEfi mcricam a baras
cu folqe ciue er accro 1 c: tucl t cr vltimum
f £ t tiiitpcbamciv £ occgnidit .m valcrad
quartana.4 ^lmt^W-^oltiemtijfitua
BiSkflM
ablTntbi: ptibue fcccoc ffe co^fnca> cu mclle
poro.fotriectia impofirievlraa curarur ? pur
X ganf.f 3ireiianudc0uomodo coltccm fa*
tearcicftocuueiumcnforii ctpecorii.
Capitulunwlu
r/ryT*ocue.&M'.U.Q\fceaocoXroc9me
V .> fliojeftreccneboniodoaefubtiliefur»
VaA cuius piloe € parum albedinie no plu
rimumXrocue fanue no veloarer t ingee no
inuifcamrneq5frangif.ca.cfiin.u.fic.in.i.cfl
ff ipttcue refolurfaue:Tn'geftiuue agtotinattf
uuexius caliditae cft foitioi ftiprfcirare eius*
craueoieucftcalcfaaiuu.f ;f>la, £rori funt
fcue fpcace.prrefts q in o:rie nafcittuvz o:ie
ralf e q wo:iente3 fte in medianie no vonu7/
rie poni&inmedio fteul trce vtl qrroo: fio:ce
Eui nafcttnr\£tigendi funt fubrufi.ci aut a'm'4
nitarie au'c\dJ?abentabqcicdi.in'faeculo ftri?
cro ©eco:to fcruanfcper o,nqj arittoeferuari
pofuint.uirrnrebaberpfouariua er, cjlir arito
fuieereicaromaticitate.^,^allaili.iiti>3nfe!'
buiario mcnfeicrociferendi funtbulbi? fubrf
lirer fi fuerinr arre fech'aidi.f £?aa.li.aggre<
c3.3amfaram.auc.t>yafc3kAfo«io:ein
mcdicina eftnouu6pulcb:ieolo:ie:cuiue cri
iris vcrgirsd albedincilqgugJio fragilie:ple*
JWeic) qn fricaf «n £it mmti cito acuti odorie
f £5ar.vrj,fim.far.ca.©ecro(,o fm franflarfo
nearabiclSusbftantiaciuee rarea frigida
fed qrj vincir fu£ ea ecoplejiio calida.et in frt
po:etiueefu]pria'faepattca.j£t^tU8ciuecfl
q calcfacirinfcsJo gradu cr ficca in £ mo.vnde
marurarz t>igcriralic]U'maruraricc.7 qti adf
1'uuar ad fcoc eflipticitae pua cj rcpitur in eo
£recrmedicim'8 pglutinariuieer T>i£ifiwi8
er noe twcimue cr medicine ccglurinariue t zi
gcfiiueXunrille in qbueccaltditae^no fo:r^ctt
paucafttptiatate
s^prrationf0
^3ui.*j!bom6ipiuecolo:ccffiaVbonu:rcfol^
inr apara i limt ejc co bcrifipita .farir fcdsy.a
ipenocetcapiri.^tbibifcurobadeb:ieta^
re^efacieefomnu.etobfcncb^tfcnfue.^co^
ferr apoftcmaticalido in aure.Sbflo-git viftl
^bibet flujcu ad ipm.f £r vaierad pannum
fcr/ir c]c eo alcobol ad varfet are accjfira i egn'
rttdinib?:pfo:rarco::elenificariu5odo:arip3
pleurerfcSrpbirnaicue vt to:miat:?$>:ie ei9
olcum.f^tfacitarsbelitiifacile.tptotfatin
iirumta anbeKrue.ipe 4? facir naufea:-z t eij
cirappenrii,fprerca cy eppefituecacetcfifari
qein ftomatbo.f S5tpepfe:f3t£cma< bu
^pfaiKtf q^inipo csccalidifatesppsirario*
rie z (ripricirate j£r cijccrur^daicrcrocuo c t o
riue fpleni.cjc_cirarcoitu:et#p uocar vrinaf £ t
pfarxjuriciciinamc^a^pftriaoiivlcerib
fraudulctie^n ipa tn admiftrat cu5 fauo auc
cumedulla cttt>ttpIoipitt8^aIio.f 0uidati
fxrurcr ipmin poruiccdaur ad^luu pai rfj ct
facmeeparm8liaum£r^:craurci.tri.?5ipo
inrafieiur lerificando . loco ti$ ponii cerefto
cqle pcdue ipiue.s fce Iptca cjuart vm pcderS
ciue:2 pcdue ipiu&XiecoitkHx) cdfic iigncc .
f£tidciiij.fen.canoni8fmi.ca.q.ait.<r5u
cit medicinas ad eo:.f £r idcm tcviiifc co:
dieaircy ccfo:rar co:f 3e.auCKi2fie.5uit
mulier qda q la bo:auir alic\to tict» inp.rn: et
ttedi.ubiinpotu,5.u.crociapeperitfiaiim:et
ecptuefuibocfcmperctfcmperfuit fic factu?
f^rccueindjtiarincb^iaricefoniicinporif
invinolaificaradcoitonccfaciarinfaniaci;^
ctllcnri lericia^^igaircibu:-: ccfo:rar l.oma
«bufuapcticitatc:etfo:tificatcpar.j£f nc tau
dafcatb:o:aufertappctituttbi:7^iiocatv:i
na % mclio:at cclo:Sf "Rabbi tvo\ fcs. ?* o o
coaitovaugetappctimmcoitue.f^faacin
viaticocaxeemigraneaaitiq-nttmplafi^ejc
croco:gumiarabico:eufo:bio:aminbatqlt>
terDifttmpcraecu albumine oui.comra cmi
^ranea3.f •fcautasca/DCFedagra/Rccife
21
P
£>
B
Q
Crartatus
^eucu^Mo'ouo?ctolcuYofa£?aquItTtf
farHmctmifccantur;acum pennavnguatur
locuspodagrecpco actu frigido
£apitu!unujEtoJ,
^^J^ma.tJbifctcndumct/ cuojmerce
9i rwntinckmce^ndifmftfdam.Sjed
^*A^efnccap.tc aicumcrc afininovtf
dcf ©iccrcQ*funtcitruUi.^S?alicj tiriit <? cu
aimer-cs funtfructSficut atrulluoblogt tame
nucp citrinefeunt:? bobej follao ita tifiinctae
ncutmctonce.?cumaturanf bfit parutmlce*
<Knt'8:erfuntinfipidi.qtf ego pccdo. vnde atf
aimacs non funt melone83ndi.q* Sm.uti.
cnn.ca.t»ecura tcrtiane purc ponitmelonem
^lnduma cucumereergonon funtidcnn
f ©eraxicitCucumercs nofunt citrulli ftf
aJtapparain<:aXitralto8£teria£>era.tft
aua.0af. cr citrnllue frigidioreft aicunurej
crgo cuatmacsnonfuntcimiHu
Bptrationts
4 Serapictn iuaggre.ca. TCacrxra^ucgal'.
id cft cucumcre9..£ ucumcrl fubftaria c groffa
tura tigcftioni» genera cbunujnaui paratii
corrupnoiquiejnelonftt cmScoirupfibOis»
ict|?tU8ci9c4infrigidateti>uectatin.u.gdu
%fbt moUit vctr^puocat vrina.£t qn fumi
cur oirob aut m lactc ?fert v Wcrite vetat
fcdatinflationcftomacbictfmimqneomcdif
ct fcdat fincopim oc caliditate et eofert ci ctp
ptierare qua bj. $ £ t ideaucr.lDabir.Squa
citrulli pfert inftamatoifevz fcdat fjti: % iatat
ventrelaicationebona fine nocumeto aliquo:
et tcbetbulUri cii juccaro albo. £tno opo:t$
cy t>ctur babentito narura t ura nimis ad mo
uendii.qu ia illa no babct v irtute tanti <$ W'
atnaturaturam % ':,
fiitfiipafcceritmojaminfromacboforiitl
inducitlabo:eanocumctuet inftatiom»;
f^9bbi movfee auc.jSaf. £ucumcrc8 % pcf
ponesft riro no tigcranf.fiit venena moaife*
ra.fj6af.viq.fim.far.ca.Sfikini8.vidcfticc
requucumaticafoer*poneaoimcreia t>i
ao.i^ticit©iWni84.cucumcrefibili8ci.ci^
dempeponeftfubnlio^8 fubftatie.o,$oni> c
talis grofftoue fubftatie ac cria abitcrfiua et
tnafiua p.ticipat ^tut e.vnde t iuretica funt et
fpiiididumrcddur co:pu8.t marimcfi ficca?
uerit quie feme x> einde incidene et crib^ne le
nirefaciur.tominafautin cis frigida-z bui^
da coploLio :no tn fomtenfed in feciido gradtt
locarur. f SivaoquiefemenTiccauerit
velradicenon adbuc bumide natureerir; fed
iam ticcanrium in f mo quafigradmvel fecuni
do ineipicnrc.£ft aute? abfterfio inbieplus
cpuuamefruaus
BtHtAfs
&
€>
to
w* r funx arboies lanigereifcruc eria cticur
^-^bicas coronci maumasnicudinc: quc
marurirate ruprctonuginispilae ciidut er cV
bus vcftes p:eciofe linrbco faciur C3dcmli.
rijcXucurbitis eft narura cucumcri fimtl tu*
tajtar tn n3fccndo.cqiiebycmcodcnmt. amac
rigtiaccfimfc£?crunf ambo fcmine in cerra
fcquipedali fofiura inrcrequinoeriitvcrniim
ct follticiu.parilito ramenaptiflimc^i liq ma
lute)tJulendi8^>arc^aicitfbitae.4rfnoni8
cucumeres et pcr cinqnatros fcrerc:fimiIt;mo
dorcptatibu8flagelIisperarteftimafpcra;iti
rcctu vfcp fcandiitnatura fublimitatis aufda
virefqjfineaminieulo fcandinon funr.f ^al
l9diusli.iftj.3n menfcXbarcio eucuibira fc
rcnda:amatiolu pingue bumidu ftercoiatuj
folutu boc in cucurbir$inngne cft q? loga pa$
riunt ct cleganria fcmina q in earu ceruice na*
feunf.qucmvcntrefueraMcucurbirasfaciut
crafliozes.jQucfnnjndolatacfiincacumini^
bus obatanf .vbi adolefcerc ccpcrint air.mini
culie 3diuucnrur.jCiucfcru9nf ad fcmina vfcri
ad bjcmc in fuauir are tependeat ,t einde fub
late infole ftecenf.aut fomo fumenr unalirer fe
mina putfcfact a tepereunnf Sfera. li.aggr*
ca.baraXcucurbitaXUrtuseius eft frtfiidact
bumida in fecundo gradtt.
jE>ptrat!onr0
f £vai.ea»ctuwbita.£ucwbitacnida rritJ»
ct catbaplafmatitoadbibita papulas co:p.ia
aropu at.9poftemarieaudomaarau^fidiue,
f©ucc$rafureei9t>olo:ec9lidu9uriuinin>
gat cu olco rofaru mijtc 9 ct aurito tnftillarus z
cercb» appofituecftuatoes infantiu mtrigac
f^tpfertapoltemantocalidtsqfiurinccrc
b:o co?.Z.uouto octilo:u opitulaf/fcodagrtf
cis macimum pudtum eft.
f Elijta cb ct etpufia mcllc s nifro addita i U
bita vetre mollif .cruda ct er.cauara i vino trri
plcta fi fic manfcrit vna tte ct nocte et ponea
btbatur ftfr vcntrcm mollic
f £radccrtrireleniunr omnc" rtimotf. fuccus
eius tolo^tsetiumttigatfi tiuriu8ino:ere* \
&earur :f j et oleo rofarii mijtrus eji vncricc ro:* '
Eiaad morus fcb:iu rcftringitflrdo:cm.
f £t qn fit cmplafirii curafura cius i mcdulla
panis fup. podagra calida: sut fuper beriup tf
laccfcrr.f JCinisaridi co:ric$ efticacircr pct
cobuita fanarc.j£.unde ancrcticfnwe sb ctfi
ris vulnera in vcrctro ta inputrcdinc$fa pur*
garcvz at cicatricc gduccrcpodagrecftuanri.
cr tgnito faaiscouiccs vtridcs fubucniunt .
f i5emini fieca flla vistradif vtinputocran
rtsnfum rtfnfpcrfumfmplcatvutncra qcaua
ta funr:f ^ncito nimpra flcmacbu rdajtat
bibcdi tcfidcria nc cjLcirat.fuccu8 rcpcfacrus
tolcri 9uriQ 3 cjc inflamarionc ealo:? firinfu*
dii bt rr.ccrsr surccrinfrigid arcbundarcr, ct
pririafiminfgnriumrafuratcpcllirciimpolc^
ta,i:cc cadcm cictr ©crapionauc.pYafco^
ridi8aicet fub ^ltjs verbie.
f2Hmanfo:tr2Cf9tuterfto.c9.tcfUcUrbtf9,
tuctubitacftfrigtdaet burittda 4 ficmacbo
malaaiftcns appetitum tcftruit.firim c]jfe>
dattct cpattss Itomacbi ardo:cm cfringuiu
qnincie^bundaccalo:.
CfipiiuIum.r]EltJttfi
^rytllcafta ftuc £afo.*jSIinf.ca.tccuIca^
I Jh;fia.Culcafia qul alt^ jCyamon voeat
^A^nobiltfitma banc in,£grpto envlo me^
tunt.caulecucocmetftarcnoioinmandcdo*
^uflb aut c\ intra folia cmicat fpcctabtli M
Irlslatifiimiseria fiarbo:c8ccparcnf ad fimi
litudtnceomm q perfonatia.i. lappago ma?
io: ttcunf piti Py9^ oridem inncftris parri^
toyocamus 9quenvli fuis tonto gaudenr vt
imp:cfii8colIocaficfoItjsinvariamfpccieva^
fo:um potaregrat ifiimiibabeant u&cc t<r
bacftquatiaicoridcsvocatfabamc^ptia?
cam.cuiu6p:op:ictatC8ctvirruree fm if m in
«eniceinliKa-afabaeevpriaca.tciftam^bl
K 0
Cwttfltus
s
p
0
sbinnfgVP^faiitvorflf.Bufecnna'buIcas.tf
qiia ca piniul farir »n fccunclo canonc. £ft cm
cnkflfiafarienotaincgrpro apud macaro*
rcs pwcr iaree.? in &\m*£t cgo ipam ba*
bcoSalcrni invindario mco fccuefpecrabtf
lcmfontc:cjculca.riaviilgari nfovocaf cafo.
£uiuefolia aquiemo:evafb? plenaefirow
cr conualcfcenriu menrctclecratmecnd coui
amnuljqccirant adbibcndum
Bpmixom
f £ocra.li.aggrc.c aMcas,(^ulca(ia .jfn fa
poicbwueplireeftaaiitaect mozdicatto mf
tatnipticitaepauca.ctvtrtuectneedcalidfl
in.q.i qncoquif pfert ftomacbo.
f £ t ideaua.Sben *£>cfuar.£ulca(ia c a9
ltda?bumida.?augttfpcrma.?radi|Ecoquif
a babctbonufapotfXf cft bona ffomacbo*
ct appcrirom p:ouocat? vrinamXft ealida z
bumida.er augct in fpermatc. ticc bcrba<cft
multucg\ptU8nora:nafritur iur.ta aquae et
babct folia magna et lata.? radic cocta z co4
mcfta augctco:pu8*
f ^auludca^ecuIcadaXuIcafia cfl bctba
oib nota .-rnaftlfiuitfa aquae:cuiu8 radijc co
mcfta ct cocra flomacbo cft vrilis.
f 3faa c in nicrie firicularib cap.tc culcaffo
£ ulcafia c bciba in egypro nafcene aliqnru?
lupoivica aim ccuirate.vnde monftrarur ea
hdactbtimida
«ifCuiueradiicficIiircrur^cumencmirrif.ctv^
fccfirae qua prius larenr cr bssbucrar i ea agra
fict . 3<icocf curigromq:. nurriroenri eft ficne
rariua .fed asm fui poutirifatc ftomacbum co
fouamventreccftipat.Sitnmodcrarcco^
rocdamr bonum genaar nummarm. valct*
cg.'Diffmrcrict8aim vifcofirarc ct ponriciratc
quambabcr
fauiccnnnali^.ca.bulcasvVculcalTia.fft
planra in qua c sfhmilario tc altfnen. jCalida
£et ficca in v mo firaduX r in fpa c falfcdo ca
fdpriritarcaparteeeiuenofunr fimilce:?eft
cuminfiationcpauca.crfircrea fiarfiarifm9
m tacrc ipft ue % fale.t in egvpro tecoquttcti
cecaroaniiiafcuolco
f£fclhlliecibueCifoIutionccductraqulc^
trinamcr^ziefcmeeiuectftjccuetpfiue.-zmi
nowiurct; cavtfccbiliret
f -frrouocarvrinsm :ct ficnctat fpama. ctcc
pcllu^oleraVraqucfiratccumfacilirarc.spo»
tueeisfitabvnatarialttoevfcgadfcuasra:*'
riae lib:c.
' €apitulum.#i£
^tyafcut3.^cra.li.flggrc.cflX afuebi*
1* * I»cufcut a.£r cft res q adbtTct babie in
^mA. uoluce ca Ucut fila Hcd in fitmirattb: b?
fructnfubrtlc.ctipfaaefafinarbo:ite:rtifii
mitateriue inuoluif fimul.*Rcperirur tc ipfa
mttlmm in vincie:cr fccftruir mulrum bab as
ci inipfocftamarirudoXridcmaucr.Sbcti
mcfuaf £ufcutacft bcrba q rernrur inrra linfi
ct fufpendirur ci:in cuiue fapo:c cft aroariruj
do % pdrtcitae plue amariwdinc.ct virtf etuo
cft calida in p:imo ctficca in.ij.f £tideaucfi
^cfarufiie cH fri.i buXt idc aucr o. alabarf
^ftccpofiraprrarqetrrwto.? cfhnca ama^
rimdo i Iripriara8.rt ecau4npirtfic.in.u.,£r,
idcaucSabo: £bcn.£ iue calidiras aut fri*
fiiditas cft ftn ccplcjrione atborie cui adbact
qm fit ca.p. adbaeria calidc ar borie^t cft frif
fiidag adbaentiamnifitdc.
&pmtiont*
f©c.au.6aI£ufcuta£bftafiitafo«ifirte
ctagit opflatdce cpat^ct rcnu ctfclf.f £t mu^
dtficat vcnat fubriles crfiroffaeab bumonto
firoflie i colcric^ fomficar ff omaibri i cpar
i ^fcrt u rtrioe facre^b opilatcccpat! i ftbri.
ctffnic fcbtf infatiu.t purgar colera.f £ t idcj
auc/jKjcfarugicXcfcrt ictcncic et opilfltioni
cp.atletfplcm£f£tidcauc^UbanX&tai
Btijtxbk
ftomacbo etepari t eoal ottfaricute.t cjcpettCt
ruefiiiuatcsnmio? ct" vcna?; ?mollif venrrc
et?fertfeb:ku8.f£tfcc^aetatea'U6ectptf
lerefiipfluitateeanriquaeaveni8.f £t idem
fluc.Sabo:*en,£ftbonaftomacbo.ctma
umeqii mifccrur cii ca anifumifcmi«a fifia.
€apifu!um.rl
/TyOlofonia.*J!bli.ca.iDccolofonto.*^ic
# r erica fic t>icta ab erice filiovcncrts-.qut
V6/>victU8abi:erculcmurat9dt tn mon
tcfmlnois.jln 4 m6tecrefcutarbo:ee:c|?guV
mi ?5: colofoniaitnde cririca carpoefTucroe H
liusarbozi8i£t «3:pt!Cgreca:q:t>eca igrecia
in mlra qntitate inuenirur;f -paulue in ca.t$
colofbnia:catida c in.v<.? (ic, in p:imo.
J^prrarion£0
^CdtratimnterilfitfuflumigarioccpuUJcrc
ipiue.f £6tra tenafmOnecjcfrigida caccpnl
ucreipfius z nafiurctj cqliter m^tis fiat afper
fio fttBrcneemdIecaljdop.uncto8.fBd ptf
toe^efacieremouedoe-z facte ©caibancant
Bccipc.;'iq.colofonie.3.t.maftici6modicuaH
moniaci puriflimi h ©uTowciu vafe rei reo no
no et mtido n ad vlttmu trcs gut tas armotiia
ci ct mifcc etcola fng aqua fri^idam i mifce i
malaca.jC.it autvolucris piloefollcrcrefoluc
paucit «d igne ct m qntuui tcpcfacttl po ne I u
p<rfaciep.Tnabo^'vdt>ttas^o(?ca rcmoue
pilo8rem0ucttfacfet>cpuraf.£tfiflocti8ftc
catue eu pannfs cf parii eu wgito madefacto
piemevt melius adbereat/jbotcft fllud empta
ftrum fcecies appom':et poteft fcruflri e tmoe
tice.f Xotra afma ccfrtgidacaufaHiiaari^
ettftenf e sigcfta t fcuToluta acctpiar pflricne
fnmumperoe,
Captfulum.fil
vry.£ra.j5alic.vti.(Tm.far.ca.©cccrafni
•-^tranftanonearabicam.ttrtueeiue^
V*Amaeft:q> efteje mcdtcina media inrer
caUfariemcecfin(Hgidantce^C]cficcanfc6ct
bumcctantee:niu q: eft cii boc grofffl rCepa?
viTcofa^f idco no Colupeficeat.vefuetiambti
mcaar p.acct'dcne.poftd|g ful vifcofitarcm
,pbibct refolutioncm.£t ideeode*ub:o Cjc co*
decapittofm tranflajtioncmgrccamXcra in
medto cqualif cr «ft calcfacicnttu i iii rri. ? bw .
?ficcantium.£?abet &ut ejd groiTammparfi
um i empiamcutv^fpter quod non folu (icm
fedctiam^maccidcnebumecfatfo^tafitevti^
<$ videbimr^bibene tranfpirfltionee. Onde
a mflrcria cf t atiquoul farmacomm que calef
faciimtctinfrigidant.3pfaautefmipamio«
fcigcftiuie vtiq? crit fccbiuto no intra co:pue
fumpta:fed cjctrinfed appofiraJfcabetcm c\4
paucu t yafo Wicc ct calide vir tut \ q plui tmtl
participat'mci.fj£tScra.9ucfo.PYaf.^e
lio:cicca eft groffa mtidaa fo:dc.in cuiue C/
do:c cft odo: mellie/r cft iri coto:e eiueparuj
rubedini8.£t illa que cft fllba per coctura m?
pinguiedtpoftipfam.
K iq
Mm&tm
25
cfcc apofonnrhct couenit afpcrirafipcctOJ$i
qwandopomifug ipmeiJolco violato.
f fetmoUtficatnmiostvlccra.tmarurat ct
refoluir refolurione fc cbUi.er no 2 3 medicmia
qingrediunffncoipoJcifcd^iUisqapponu
mrqctra.crcfimaferw omniiemptafiroJiica
lefacicitrium i innngidanrium.
C£f idc auc.pvaf .Uitttie c" motliftcariua rc*
plcno vlccra repterione mcdiocrt et non fo Jti:
sfozmanfeiccagranainmodumgranozii ge
gucro.tbibunfeKCie ©ecemgrana advlcera
inrdlinozum
fl Erpbiber coagula rioni lacris in mamilUo
lactanritta qn ponif fug neruor afpcrifarem
moUificatetlcnixipfam.J^tcfthipcrfluitae ec
fozdca quam apceeqciut e.ura Domicilia (m
?regittirwaUteartJ8.pjo quo lcgeca.apcsin
tractatutKauibu*.
fl D fafc.f m tTaft«rioncgrcc4£era vfflie cft
rufa :cr pinguie i odoza taodo:cm bne melUa
mBnda.et dt ponric4 1 crerica.alba ccra ? pi7
guisiccunda babctvirtutem
f^catbareficceramtebeBXcrlalbaindde
minuti8panibu8etnnrtcincacaboRouo:ct
mitTaaqua maririmaimponefoco:ctciifefol
ueritfggeoefugmtfinitra.et pottc$ bis aut
terbnlUcritOcponeeS.O^o^uTaucrit Uua
©ccacabo ctptirgafozdKiemnfuerit. £t(ct
cundo id fatia8rr timi bulticrir.mirrc ibi fun*
eJumcacabifraeri^anriUudfitrotundUj aqua
afpcrfumrz •oefau cere quod lucrit vcl beferu
ponein folc aqua pcrfufum.Flam erlmo inler
rutii afoum facir colo:cm.£Urifo,8 suti aqua
falfam plue mifcrir .pUic albam ctram facif. i
vcrtio fupcr babam ponttur:
ifciirrueefi omtccra rcrmanrica tplcrorica
mifccfatitcfuccteiptutibr^fcrvjffintcricof
cfifcctieadiilcroalicinitlUeqiiotJecocfiofiat
comcfitbitisanmodii ptllule trisgrana acetf
pra (oagulst laemammie fcluenLVirx cfc>ab>
oiseera relajtaret»urKieem.cUitcr
f £ft cnimmcdia intcr caUdujnef frtgidum:
ficcumctbumidum.CindematcriacJtaliouij
medica mcntoznm,qma cjr, ea lenfiruunuir &
piibimatactalia
Capttniutn^It)
Cato
^promonta
^TRabi movfcexa.te carBib>.aac.£§arX9f
nce volariltu in cozpito calidie gcncrat mlta
colera.-tota ccrcbzo funrmala fiomacbo:fed
fcflicuIifiallo^funtboniaidqSozifcjcaiaUh»
filuelrnb; eft* mcUus $ eji tcmcftu ie.tr cutfl
da funt aialia vetcrara i viitna partute bzof
dia galUnaru cUptr arii adopra n t c cplcji tbncj
?impinguantcozp.a.ctpulU colubarn tnduf
cunt t oloze ca pir t eXurrurce cofirmanr knr/
frim.SallinictgalUlajcantvcnrrc.-jSauoitc»
©iffoluurcolica.f £arneeedinc fcre pucmult
oce alia8 carneeX arncs capzcoUne cozrcbo
rant fpf e.ct rdar^mvirtutequeredravaletj
c ontra ftncopimXcfiitult gallozu funt boni j
emia iuuanr«cfectoe;amultunurrumi ctau
getfperma.^;3uuU.q.ca.i3ccamitoXarnc8
bonefunr:caro ouinaquccu caUciratccfubf
t iliact tuuenu capzarii ct r auro?.i comcs ilio
ru q x>c cie funr gu i magie funt fufccpribiu»
fcigefi tbnie ct fub tiUozis nutrimcnri.it cdina
CjUide cn.inor fupfoutatu cparietinaf £a;
ro lactatie laae laudcbiliifi bona lactef on
laudabili efl mala.f £ tcaro ©ecrepiri quceff
c% ouib? cli mala.ct ftmtlirer cjcfcnuaridi ma^
la.fXtcaronigricftlcuio:ctfuautozwfimtf
tirercaromafcuU.etrtibca titiifacjt ammali*
bue plurimc pingucdmis.t albc funt lcniozee:
et varia efi minozi8nutrtmcri.ctKaratin llo?
«iacbo;f ^eUozcaro ct tigclttbiUoz tfi illa
quc dt circa 08,ct tie.ucra quidemelioz ■; leui^
dcq? finil ira.i cj e in n ccto laartozu mO cio?
cft came nauo?.f £ aro aut lajca lug qua ni$
■ clt nertme:fo:r a 11 c elt fua uie:cr^:u quc cit jp
ftcrg.encrationelact^ucutcaioinaititUc.^c
mSmUc4ufdcmiftim^!cftbona.^fi teaefl:
lac cft groflfumXcfticulo?. vero caro eft mdt
o: slqe.? rolucnl ejdccare mclioze aduracb
ct (ralltnarunni fubf iliowm earum.
^fDmnie p:ercrea animaUs ficec complccio^
m'8 caro parui cftmclio: ficur caro cdi. jfpfa
enim eft bona.cap^ina vcro non cfi bona mul
rum.erduebumo: fo:ratTc cft maluaj^lde.
&ircinaver<>caroeftm8laabfolufe.
fl£rcarolurto?irwla.£t oeevolucrfs ma*
gnc aqua^ male.t babctes eolla tonga. x pa
uo x miluuo x palObtoe durcplurtma gcncra
riodtmtlancolica.-zpaflcreeoes mak funr.
meUo:earocEfuudrritoeftga5d.fccindepo:*
qftlucftree.fjaeftveloctor^igdiioiscptio
mdtica.? plurimi numincri.caro cius omntf
noJiccio:eftcarncquadrupedi8.
f £r caro vaccina ficrio? ccajjna. fj caprina
dtficcio:zcifficiliot1x>i0diiot3carneoiJina.
caro ?vrte?e>ebemetior$cakfacrct87 grof
finurrimeri. Zcporis $o earo ca .dl x (ic. p q
legecapirotu Xeptt0.inrracrarut>cataUbue.
fjCartteemagru^aiaufutfirofieanatlto
tcaroaqitarica?dtvcbcmctt8bumiditatT^
rft^inqua in boc carni ouine.£aro vaccm
plurimi cft mimmoiri grofi a mdanrolica cc?
ncran8c$rirudine8mdancoIica8.-;quod di
mettue dt caro virulonim.
f *Jbo^cllo?toparutdinurrimeri^)ter fe:
tirudiue fui rdeluriois x vdxmeria luc bumtf
ditar$.£t caro anatfcft plurimi nutrimai.no
maittitinbouiratc QiNimqx fimtuuXaro
vipcre pfat.lcptt.earo ericu dt bcmcctariua-z
pucnirlepzczYtiropifi-ziDoloHrenuXaKra
ita^puenitpuncrurcvermmvencnofo?.
f £ini8 carnis afini f m 3uiccfi. i epatl riuo
cii oleo fuf»pofir5 vfilet cotra fciflurae frigo?
ri8^©eletfaofuto:fanatlep^.c6rraeri8ejt#
ficatarefcdaiiniurccarmseiue.£parri9a0
farum iduno.comcftum conueuit c pilcnrie.
f Bucrroie.in U.eoU!gct.ca.t>e carntb.^c^
Uo:care c^votardttoeftcarogalfine iuucnia
fane x pinguio.^b^miriibitc^pJicrare in tcpe
rado ccplcittone.tiprerea bJoriiu fuu eft oprtf
ma mcdicina lep:oJte;q: % crcb? t$ augmct ac
fubftatiimicorEis^acuttingeniujfcjcambu
lariuis poft ipas i caro cc}iix poft caro aricru.
4 £5cd jSaUcno vidcfc/c arnce ritulo? func
intUo:c8carnitoarictI.j£t3uiccfitncir.'<^c
lio:can^uepoMina.ifcnrirerillacaroena
ruralio: boito ct> tlla caro aiaUu ambulanriu.
x ml'ri viruperst carnes agnoc yptcrea qufa
tsominariir muUa bumidiraelupcr cae.
f *RaitBXfimce agno:um fcnr poft bonira?
$emcarnium edo?um.ct ejcrolariubue.cr ce
UudabmbftmfcarncspcrcItaim.TccTtsccW
nanrpanimladfrtgiditarcmerficcirarcm-zfitf:
ficurgallinetieferri.^ babetimopzicrarcin ftri
gcndi venrrcm alfe et dircSed tunures (Qt
fimilirer boncfcd t>eclinanr ptue ad calidira*
rcrmerbabcnr mirabilc p:opaerarcm in acu;
cndoingenium.
f£olumbcfuma.ctficct.groi1tori6fubftan
ne cprtuturce.^ rpulUeoaJ babcnr bumtdira
tem fugfluam.cr boc figntficat grauirao mo*
tuum ipfozum ficur ftgaificat ealo: co:uj acni
ali8tc.j£tfantumt»ec3rnitein generaU:fcd
infpeciiUtnuemeeinfcTiiw ©c animalibue;
Capttulum.tttt't
/Tyafcue3tdo:u8.CafaJ5vocaat qn*
wk b(i careum.co cy careat fcro/Bamq: oe
^•^•ferumci f cducirur vrpondus arguaC
•^aUadiue./Cafeuemcfc^avo coagulid?
cft tofinccroctttferuoctJcdud ttcbenvt cc
podcrtfeatguaf.X3bt^o lolidari ccpcrir topa
f o poneduecloco aurfrigido.fr fubinde x>c
P iTuo ad aatsp acquifira foUdirarc pondcrif
buevrito ac to:refacto fale ©dxt afpct gi.crii
turio: vcbcmcntiue pKmi-^oft aUqiioafci*
C8 folidare k m fo:muleper cratce ira ftaruan
tur.neinuiccm fc vnaquecp conringar ©i|
asre5locodaufocravetorcmoro:vrrcneriru
iine feruer a rq? pingu cdln e.aicia cafct fnnrsjS
K, iiij
S?
ttartatua
£
0
Z>
^utficajsfiitautfiftulorue.qScwdtitfifliitpa
rupmafcaut fflleenimioeaccipict.flut calo*
refoUevraf. ^nrecentieafeopruicndo aliq
nucleoe viridee pineoe rcrii t:arq* ita lactc mi
jctogclant.aiicitbimutritutMnfercolatu
pgdanf.0ualccuc$etiafflpo:eveli0efticere
pot crio^diecto qtf elegerie pdimero.fcu pipe
rie:feu cuiufcuqj pigmcnriX k li.t>c na .re? §
tft £alie. Xafeu generalirer cfle malu. l>e m
cafearapura tft int clligendu. Ha oc triplici la
ctiefubftatia cafeus e.leru quidcmbonum cft
i butirurncuu8.cflfeue aur£ fepifliritfOraqj
cafcue lacti vicin9 et craflue ac burirofue bo/
jiuoeftafaniefanue.
©pfrattomfr
f ^lioOzoaftreefniDeferto folo cafeo vfriiTe
annie vigint i:ita temperate vt no fennVet pot
lo:em alicuiuemoU?i.
f 3demli.nXafeue no fitcpvtrimqjtcnra
risqmcowlacnoncoit.
f 3de^viii.©cftiuecofdcerrect9eijno ca
feo cjebubalo traditjftoinacbovriUe.o, non
fuc falfi.i .recerce.Uereree aluu fiftur: co:pufr
qjminuutftomacbo vriltozee.3nroru falfa
minuunt co:pue:alunt molUaXflfeue recencr
aimelle figillflta emcdat:mollieaUiufiftif.
f pvafXafeue viridiefinefalc euftomacb9
d t:pingueeracit buo:e6:carnee replet.vcntre'
mollit^Ujcueatet aflue ventrem ftiingit.ru*
nio:ibueoculo?medef:iiuo:e6 rollir. Saili*
tueaurmsciepinguitofacitXacoltomacb9
cft:q: facit ardo:e/z maame bubaltte.6, tame"
coagtttatfoito tilo:itomedef fuppofitues o*
aif macicXapnuecidc" ilrinsit et etia bubat?
fcd pUie ardo:c" facit q: ficcto: cft.
fOmn9qdepluenurrit2iriin9vartiirigit.
q:pingut8 e.Qltefalutue vcntrcmollir.vctu*
atltringit.aq f>o cafa (ameeimpinguac
f jj faacin.irj.li. £afcue vniucrfafr peiTim9e
ftomacbi guariuuetiigeftioiBirTialiO150 &
pimmeillovtcttscolmcawcicUttpaflione ,
f Etlapicksinco^renib? gmaafjfjin fctuer
fojno eXafeuerecis mmie calidue ecetcria
et acutue.vn vicinue in rrigiditaa t jxnditai
ti qfiinp.gra.qtf e^prcr buiditateTactfactftf
ratewfefeptineri.quarecaerienutnr?ili<» e:
ivetvtrebumetacir abfqjvllo ftomacbi oocti
rnentcupcipuefifalecareat.
fOetueautctficcifltmueacuirie ct caktfebj
paia^tcrfalacoagulificcitate.^roindea^
ro iri fumofitateet colcriroe bumo:ee couer j
rituf .qtf tmoto modif c6tingir.vnue 1 q: am
^nctuofitaein^atulcKlt.ob ciu& flclfitarie
iarefll.Biiuep acumine qttacqfiuitcoagui
loctfalo.idcdqjfttptiajeclrrtvitacTue.qufa
non cft bonue ad nurrimctu.nec fld bonii fan
guincgenaadu.nccfldvenrrcbumccrsdum
fSui.^uXflfeuemcUo:cftmcdiueinferil?
luquicjcfcndifvtvifcuearrflngibttemtoci
dcmmaUfunt.rtAfapo:epuatneateclinfe
ad fculccdinc.iactueaute ejtaccfefo mcUor
cfteie. ■ - '■ -
f£afdmaUctlaugmerantft>briUflnria:quia
faciunripmpcnetrarecueumimpeUunr,
f £t cafcue cap:arii q vefcunr fubtttiatiuc cft
mcUo: cf earii q nil ©e robclqe. 3 n ipfo i&bt
fterfio ct a co fit emplaftrn ob talmic i cjctrcnii
tartpalpcb:cpercufle.
f j&caataute^ptdcinYcnib? ctvcfica p:64
prieq5bumWue.fedconfcrtvUeritcmrcfuno
rup:op:ieauarue«rfbibetfolutiontm.>Co^
ctueautinaq ctmpoiucatue ablUctanub?
laccommultipttcar.
f picituretia q cafeuecum calamcnto moti
tano fupcrvcnenaepiibimaf Xafcue rccce
rrigidue cft cx bumidue in rcrtio. nunitiuue i
impinguatiuue.
f Xafeue quidem recene no falUtue ^fcibct
plagae apoltcmari lcriirnarura:et ciueaqua
foluendo educit colaa.SaUirue autnon ve
ruevelociozcftin t>igcliioncet t>eftenfionc.
Uerru falUrue ct no falUtue malue eft lioma*
cbo.
'BttttlM
8
£
Capirulum.tliiit.
DSetttue.ylft.pacritt firnt palmc fhi
crue.9 fcigiro? fimilttidine nuncnpaf
ri.quo? i n omiitfl varianrur/Ra alij
a fpdla tur palmule fim ilee mirabolanie.S li|
t&bani.alrlmuealee.quoegrca?cflriatbo0
vocant.f Srcfto.tn libw t>c vegaabiltbue*
Smccoai quifrucritortfunr.quidam twlccs
funtacmdio:c8vrt)acrilificue.3fcm fruct9
quidam cu quito ftarfm femcn fit.aUq' opcroi
Jo coopcriunturvtt>actili.fl''^h'ni9 lib:o.nij.
•fralmarum femcn.id eft Ugnii qttod inrra t>a
ctitoeeftoblor^im.nonvrobliuicojbiculfl?
tom.vndcradi]cpjimufpargirur^crifaurcj
pflruum.? bina tujcra fe compoftra fcminfl. fu
percproridcm.qminfirmalinpliscfrplanra*
quarcrnc ^o coalcfatnr. Suerrofe. v. £olU*
ga.cap.te t>flcriIie.Pacrilanii.i.arbo: t>«ctt
Ucumfrncm^floubueomnes parres ipftua
ftipriararcm magna m babenr.fed frucr9 ciua
cum cft marurue aliquam baba ftipriarare.
£o:riceevao flfbo:iep:edicremaio:ebsbet
ftipricirarcm»
^prrarionre.
fRabbi movfee.cap.tsc ©acrtlie. pacffligg
ncranrt>olo:cmcapirie.OpiIanrepar.ctapo
Itcmitcapuf.zcmoa-oidae crcanr.
f Saa .aucro/Rafie. £aUfaciiir i generaC
fanguinegroffum.,z puerrunf ciro adcoUrl.
i funr maliitUo quo^complcjiio eftca.t cpar.
ca.acuiciro cuenir foda.zfquinatia tbotboz
cr opttario ineparc tfplene.
^ £r t>aaio:ee cjccis funr magnii: t>ulab:ca
cr non funr aliquo modo conucnicnrcs illie cj
funr calidccompteuonier: no funr ©cbilie na
rureimpinguflnrur9bcie.£tt>acrtli qui vo*
canrurbfliron velbevrenfunr metio:es omni
bus .quoumt colo: clt cirrinueet rubeus*
^6af,.r).t)cedulue.ca.'De frucmpfllmflrum ;
quidflme|ctactUteficcio:eefimr erluprican?
tce.vt cgYpnj t> j cnli.quida aur mollee i b\V/ .
midiertulcce,fieurquivocanrur bqron vel
fcanocbi. Dptimi aurcm nafcunrur in palc '/
(tina:fiucu»bicricbo.3nrcrmcdU9utambo?
t>icro£ gcnc^ funr omnce alrj ©flctili.funt atlc
- indigcftibileezgranariuicapirie.flam ontf
itcst>flctiU'mdigeftibileefunr:ac9piri6kfiui
ampU'o:cscomefti.
fl Q.ni atlt ab ipis tsiftribuif in co:p.ecbimu8
groffue fempcr eft4?aba flureflliquid vifcofu
.quando t>flcrtlusfucritvnctuolus.quadoau
tcm tali cbinto t>ulccdo admifcctur. ccUrrimc
qtiidcmab ipfp epar pbftruirur.
f^cdtfflurSctflcgmontjaetfurgcfcecfum
mcab cdulio ipfomm.conucnicnrafluretn
crcpflrafplcnopilanf akdtmf jnulto cturcm
magtelcdunrviridcsttflaiUfldomntflpaulo
flmplio:cecomcftipaiaigtrurcrcaUdto:eba
bcnr cbimum quiT>ulceejfrigidfo:2aiir qui fU
prici.fed inflartonenoecnr: a implcnt virides
twcrilificurfiaw,,
f j£ande cnypoaibnebflbcf fTcits vfrfdee ad
(iccfls:qua viridee ©acriU adfllibeOn noval
dc^oc9Udielocienomaturflnffifcaet>flc«Ii
vt ad reponendu fianrvrike, ct^pra boc co?
acti viridcs comeckreipfcs crucHetouir.oiit»
rcpknrur.et rigo:itot>iftu:ttUcr<flUfacttaiH
capiunrur.
Capirulunt.du*
Sucus^li.ii.r^kfluet x>&faftk
fuutt)ue.*6iiobfltifrimfl edin c&aa
mottn flcbaia :i in fiect vbtalcenflri
fcniculi filirudirie.cadibVorito folrfe imnmiko
bufurifcprecto cflulcpcdflU'.radtcc guilHot
dor! fufluiffimijjccinfajcofie nafctl nictfdia?
nie.T^cUq gcneranflfcunf vbtcp rctrcn isi ollt
fo timitibufcpuicc niUpingui fok>;fol«s co:ta
dricauUcubirflli.c9pttitororiidte3tnteci0
ciminofimilqjriorie milto.atbum cracrc. c^
4o wru omtb? flc feruce^Sccudu qupc^ pp;e
0
$xmm
tcariue.Craucue eftcalidus etftccuetn tcrtto
gradu.£t©up^ea'u8mcdu8:viddicetT>aii
cu3cbrmcu0U<:cictu6«iutam ctoetarcpcri
rorp:ccipw:ctcftmaio2i6dricaci^w©auc9
afinmue qw pteripue afinoatm cft dbuabic
ctp:o cfocrico ponitur quiaillc raruebabcf
tur.l?aberq$T»aucu8 maio:em crTicaciamf 5
lxrbametflo:cenUllamverovd modicafnt
Tadice8.berbaitaq* cumftoubuefcj colligia
«abiectujradicitoinvmbwfo.locovericcari
pcrannumin multafcruarur cfficaria.vtrtur2
babetsuToluendict confurocndiet attcnuan
ckejcqualitaribU6fttt69iur€ricamcjcfubllflii
tiafubriu*
©ptrationf0
21 f^lflfcaX5tmfrigiduafmactfrigidatba
nridltuflimoaturvinu t>ecocrioni8du8ficil
q>ficcaru«contral!omacbiioolo«m ecvcti
A tofitatcvdfrigtdifafe, ^
» f £ontra flranguiril ef ©tnurriam*? *>fra co
Ucamctiuacamvinumvecoaiontedufdeeic
. farirWc»
fc f^ntraopu^tionefplenmctcparieejcfrfej
dWattfa.-r Ydropifim ftt (\ rupue cjc fucco fetri
cuKaccccoctioncilliue
P f jContra frigidum rcume facecllflfur cflpuc
cjcpuluereipfiuebenccalcfacto;
£ f£onftan'nueinUb:ograduum'C>aucu6dt
calidus ininirio tertu graduect ficeue in fccu
do:5cb:cm flegmaricatnetmotfue rcprilium
ac plairefim ct Ydropifim atrar : vrinam 1 me
ftrua p:ouocat.due apojima porufoatum pe
ctueafcrcaritomundatgroflbsintcftinotum
bumojcex)tfioluitrnccveai6tsolo:eeacfo:
iioneeamputat.
* f 3 dem;$jpkm'6 et cparie apcrit opilario?
y ncm.Jctficu apq femincmifecatur.eiueacrio
fo:rio:ef?idtur.
« f pYafeo!lde8.£tbirom mcnftruie impcrat
ClrinampJouocarXowouftofubuenir. 3d
omnevidumfo:act8Ydoneefadt.5Cufiiicnt^
bud dfecrum.trtbuft4>ercufliontbu8 fpalangi
onisoecurm;
<%> f %Mi vctaict totminofie^firit catbflFlaf:?
marib? adbibtfu.^ullulaecfttimo^eccm^
pcfcit.Omniflfeminacumvinobibitafaduc
tontramoriuefcrpennim.
Cspuuamulu)
'•y^\,Rflg9nfuvd wagaganfu.^lafcfli
\ l&ragantudtgnmicuiufdamarbo^
Vt^ vlframarenflfccntj.i^umiduae cm
effluenectflcrionecflletlocnfafet ingummi
fubftanriamutatur.j£ftautfriguluinfecun^
do gradu:bumiduj in p mo^uiue triplet dt
mflncrice.j£ ft cm albu qtf mdiue clt fi fit cla>
ru 1 puru.jeft ctfubrufum-: cirrinihqb' i&dco
bonut3n medirinisfhgidie albu pcnif :fiib*
rufom aur c vcldrr inu in caltdie.^er annos
qdraginta feraaforirfute b$ infrf gidadi: mun
diftcandi: bumcct andi:cogIutinandi. £? tra,j
li.aggre.ea.babc:23abc cft arbo: cuius gum?
mi dt t>:aganru:cuiu8 radijc grofla lign ofa. z
vocarort>:agantme|cqapparct rcequedam
fuptcrraJvn cgrediunf ramiciue.etfunrrarrii
feu virge bzcuce t>utf ectcfi (up.facie t crre cjb?
fum foha^radlia puapttma.sinter ipafunt
fp(nefllbccqlc89urcqregunf?occultanfab
ttmefoltt.e.Praganrum dtfeumfditae quee?
manfltcjcradiceipfaqn vulmraf fcrro ct rge
Xucmaturarionieapparentqnvulncrafinio
c©1ctlVure:? radiiipavocaf arabtcc cbacbita
^mcliyccx>wgantocftclarupuruiiubnlc:(U^
tue fapo: vcrgtt ad &ulccdinc.qtf arabtec vo?
cafficbtrarim.grccenagantu4anrievcrot»^
ganrum.0fllte.vitjXim.far^a.9c.v:agantoi
I&tfyttbis
Dragantu vfttusauseff p:fma q fccilccatef.
fecnnda gUiriuar :ct tcma ctt q frangir acuita
u rera er acuta? eau'da?.m.iN4bumi.to.L
& f^aa.aHc.pYaf,{jirmscfta'glutfnatfua
fiait virt9gumi arabicf .? fpm adminiftraf m
cobol oailo? ? tn mcdictnis tufiis et afperita
rc canneptiUnonis:? sbfcifione vocis:? curi"9
cararn t vtmla .qn (it ct co ?fcctio cu mcllc x
pontf fug lingua\t tranfglufif q!5 tcipo t>t'0
roluif.aut©amrt>cipfo.3.i^o(t63infmroifin
xino cocto t>ulci:a tuncvalcfcriaadt>olo:e
rcnu^v4ccra veficeqTmflcctur eicc co:nu ccr
utno adufto.tparij aluminisfamcni.^bfbcc
nocumcntumojfusfcrpcnru,
2 f£lideauc..aibugm'g.praganmcftmgf
dnjctem co bumidttasqlajcatventre.tpfcit
tufii t vlccrito oajli:? lippitudinito eius: ? re?
pmitacuitatemedicinaru latrartuarum.
C f&idcmauc.^efarogic.fiftbonuvlcerffo
. ■. vefice et afpcrir art gumtris ct li ngue,
P f £ridcauc :&abijc,£ftinco rcsmodicera*
lidtrat^buidiratietlajtatvcnrrexpfcrttufli
ctvtccntopulmonis.': glutinat vlccra infcfttf
ttozmnili q: addit in folutioc ct pfcrt vlcerito
, oaili.? Ifppifudiniqn infundif i t>tflbluif ?col
• lirifaf cS aqua a'us.autponif in vulnaibusr:
coucnifjmifccfcumcdicinieaatrtelajcatiuie
q:,pbibanocumetitcarumetagGrauartone
fpiiuemedicinefup:an2turamfit)fopIacuif.
jFo:maaiTandit>:asanfuinucnteefnca.j5u^
,_ miarabfolfccg.
** f PYaf.|>3gantufn pulucrcrcdactutcuca
lida aq pota/u cbe q fpafmu partunf: vel q>
. aliq intrinfcc? vcne crcpuerutfilr fanat
* f £alicnu8.3qtiao:daiuquacoerufuerit
~ t>:aganrum per nocrcm rcmouctfitim
p ^jConnafcifluraeortecrlabiomtpalatfvl
caarceevdaro:iaficke.t>ifiolH3ft>:aganru
maq ro.ct p. pannu cjcf maf :tcii glutuiofira*
tc?ficiafputuieamidi.?inungaipma.7illtf
niaflinguavcllabiufcpeetcitocuranfur
f3dfacicmt>calboiidamctpannufup.f(Iuu
rcmoucndu ponaf t>:aganttl in aqua ro.g no
cte^ancaddirogo:acevclcampbo:ainpatf
ua cjnrirarczfaaeefrcqnrcrillimaf
f Scdarrendecjpqn t>:agantumin mcdfcf«
meponifur.pcrfctJtbet rcri:quia conmnoi
rcliftir.Sfiaiimcumalijsfpccubuecontera^
rur p:iue in fumu m refolucntur alie fpec ics qj
ttagantumpraamr,
Copttultmi.rlut^
J^V !Jpfamu.^taf. £vptam& velfcipiS
"■ •numulrtttfcutcepulcgiu agreftevci
• ^^batmbcrbaeincidaetplus cbicticn
mowiaji^tpulcgiub^folialanofa^fuEoem
mu iceincft ei vclut lana fed nec flo:cb?ncc fc
men.Oirr9cftcitItaqntapulcgioiedpaulc»
infcidio:.£ftctaIiudgcn^t>tpt9nniqt5bflbct
folia fifimbuo ftfia .5 f ga maio^ nigra? molle
eiufq? fo,odo:e bnt fifimbm . £ ft at tiptanfa
lcptomcrT acaUfacicne lenifer acftringcne*
^pnattonf0
f3fi.|Dipfaniifafepofcmiecftvtfcrruaco:
pccjtpcHan-i faguraeaajtiaf.vn tdspjibulo
tacijctific (sgitt as a coujc in bercf ce eqciunc
bacqdamiatinompukgiu matris fcicut^?
prcrbcllirelacjicuticnda.
f "^lat.Ciptannu cjcpcllitvcnenu.vii pcipue
ptra iro:fus vcnenar o£ aialiu t>af fuccus po
miet cta vulnae impomf vct puluis fi (uccus
no babef .£ ft autbci ba ca .z uain.irj . gfadwi
2^uius radircftmaio:is cffieaticq; feabaec
vitidis cp ficca.f £ % tiptano ^altis qbufdl
po t ficri pfeaio q vicc t yriacc.f bcf.
f piprannu aia m cducit fetu mo:f uu.valctc
tu c onr ra cptlemiam ct ectra pa raUfim.
f PvsfcoJides.Si ipcfugponafur auifttf
mtgioadbibeaturmoztHoeinvfcroinfantee
c^ludif Xui ctia> tara cft vinue;vt a capufe
•B
Emtms
2r
H
tcl ali^utobeftrWagirta EaimViVomcfia
fomt^tatimcamfiMiseqciat.^mcreapra^
dotrtpraunubcimultisnafciffileTupdicro.
fed rirtureinferiii8:q: mrriie infcidu cmino^
cpefficaria5b5.f3demciptannuTrirumo^
tu&oc meftrua^dudwtodojefuo tncefa vt
per as ct ferpctcs ifirerficir. f £onftl.t>iprl
nuvutnerabuoutoet melancolia miidtficar*
btbiro aut fuppofitu menlmta;puocar.feajn*
dina et fctum mo:ruu eq>eutt.£u'.u.]qcv.£etf
uifvtindicauintti8)t«iptinumoftcderevuln€
rareco partcu^rim&ecidemwreKe.l^deali*
bi qrineb:aa.rami&p^enuepulegio fifej fcr*
umseraae.guftu.^olijstmvronfftoe null9
. ci eft.femcn vt caulis.ra dijc tenniact fuperua
cua.£t in dseta at no fperiofe nafrif mirec$ a
cap:is ejcperirur. fl •JSro eo cft % pfcudo t>ip*
tannumirttlinterrienafecsfoliofimiliramu
lis mino:ibu8.a c\bufda condrie vocaru. mio
risetTecrosftatimiriKlligif mprormu mima
pouide acccndir os.cjel legur in ferula vel a?
rudinepduntp«:ligantcjjnepotentia euanef
car3utqt>icut vrracfenafcimulripbariafcel
t>ererio:c8in agrispinguito.^ £tvcrn<c\da5
tiipranrjuvdt»taannunonifu'nafperi&£fl:
cr gen9terriut)iptani.nec facie nec cfTectufue
folio ufimtmj ramis inaioabu8.,pceHdenteilli
fuafionc^cqdincb^nafcifinfinifopftare
fcterSriufdcgmcriealiaegenir^rimeYerp
qp in parrtafo.altot\n biferum cfie. $ Bt pch
utm mcrcinlMatia:? eleurriu ineuboca.t
rora Ercbadia erX^coniaXTadunt arcba?
de8c\dcn6medicaminibvri:fed lacre circa
rcpus veri8.co cf ruc majrimefuccis bcrbettir
gearrzmcdiccnfvberapalcuis.f Sibituauc
lac vaccinti eo o/ bouesomino votffcreinber
bi3funt;C3dcinli.]qcvq.piptannu fagirraa
pellit pota.ct alia tela cjcrrabit illita.f Saltc.
■Speciei q^:t>iptann9virtu6eft ficut pule*
gtj t>ometttci:nifi q: e fo:rio:i6 $rotie:q: non
folubibtfurfedcteofacronafcakfcu fumigiti
eptrabir fctii momium .et ettrabit fagiftas x>c
co:p.e ftatim t>cco accepto cibo
£apmtlum.rluu%
«f^\ DronicfcSera.lf.aggrc.cap.varo*
m 1 iiig.i.tJownicuj.piaf cy funtvene
l Xa^ albeinteriu8.e!creri9^o ad cirrinira*
tetciJdenre8.erfunrfraftaingroflimdinc ra*
mo:a fcitaragi.etin magnitudine nodi pulltf
cie ad pui8.et funt aliqnt ulu tsurc et grauce z
©cferurif c]cfYria.j£rt>o:onicuexfYriaclt illtJ
c, uod magis adminiftraf cft calida ct iicca iu
rcrnograda.
BvtvmomB
ffoTonicupfcrrtiolo^itecigcncranfaVim
t ofirarito matric^j£:t coferr moaltevcneno
fo? ?pucmrsco?bibiro.ctfacto cmplaftro cii
co et ficubus/z intrat in cofccrioito magniej
f % ben mefuaY.cft cavz fc.? pfcrt verofirari
to marricI.T pfo:rar com cefcrr fui rrcmoa?
cauata.fBui.t>cviritoco:di6$t^^fouo:
iBfDfrbfe
■&
»
£apitulutn.tlfc
•fS attca .-jSlatea : jB pati
cagberbacrefccsilocS
acjfe lapidof .bj fo. mi
nuta "Ccrrelapidibufqs
adberetia.£m'cifepa*
ticacipcipuc epat$eftiti
uatiua*3n£tno grada
frigidaectftcca,j£tqu«
fc>5 maiota folia emclid^babctcp^tijte infri^
(TidIdi:etcjcfubtilitatcfubf{atiefncc6fo:tadi
fS*rapionauao.0alicni.j£paticafnafitf
in lapidih? bumecrte.-: cadit fupcr cam roe vf
gutta aqucct cft fimilis Ienticule aquc,£t qn
to maio:abjfolia:tanro melio: eft.fn'sida cft
ctliccainp:imogradu.
i^ptrattonf0
f Epatica valet ptra opilatibnem fplcnis z
cpatis ejc ealidamateria.j£ t cotra ocm egritti
dinecpatiocalidcEtcotra apoftemara cali?
da fupcrpofita mra.£ftenimrepcrcuifiua
f Sera.aue.0yafcoa'dt8.qirru8 ciue eft q
mfrigidar trigidirarepauca .crfceli'ccaret ab*
ftergit.j£remplaftrucu eafacru fibfeindit me
ftrua.£rpoftraaut carbaplafmata efiam fe*
dat apoftemat a calida.j£r curar empetiginej
crconfertycrericic.
f £t confif itur vel niifecrur eu mcllc.afpfcdi*
nemoU8velIinsuct>iftcnif.j£t|bibetfiutum
bumidiratuj ad mcmb:a.£ft enim frigida: fic
caetfhptica.
f i>la tea .£ r tf: cparica quc piccipuc eparis e
iuuatiua . S» \*rupus factuecj; aqua uceoctio
niseiusjaddito reubarbaro in finesecoctcis
ptra vctericia m eftoptimue.
f S> cdin oibueaqs ej; quibus fyrupus fit eo
tra calcfactiontm epati&poni fccbet cpariea
tnnltum enim iuu9t.3teru.£ ontra calida a*
poftemata valet inpancipio trita et fuperpo?
ftta :Operarur enim rcpercufuoncm.
Capttulnm.djf.
/^fB anus vcl Ebenus.Briftoteles ih W/
\*Tb:o fccplanr i6.£benu8 % ea que ilji vi
^*^ cina funt mcrguntur in aqua : qnia in
co rariraseftparuameceftaerin ipfo c\ pof»
fet ipm rollere.^arresenim eiits funrniultuj
folide.3nterriGnempeva!decalidi8ctficci8
plante no babct bumo:c cj matcric fufitciat .
3de0cpparre8c6paerefunrerangu(U'mcar9
Ondc calo: planram tntcr albedincm etmgrc
cunem colowt.itrqj (ignum buitis mgr um cr
mcrgif in aq vf ebcnue.f £>rafco:idc8.0>e?
num eft lignum qrj eic etbiopia venir: coIo:em
ba bene nfgru5T>upIici ealiginctact u Icnc m
rum ct guliu ftiptieum.3n coticula eonfrica?
tum.oltenditcol6:em rufum.£ft alrcru ej; 3n
dia colo:cvario:fcdmcliu8p:edictum/i^r(^
ticpamomina ligna ctaceanricavendutrquia,
cbcno ftmiliafunnfedinde ftunt ttota.q: mol;
lia funt no grauiaXuncjsfructu fcrunt bafli*
lia co:iifubruficoIo:t8 apparcnt:ncccdo:cmi
necguftumtalembabent.£ftauteoprimisni
quod cft nigrum « equalitcr lcnc viree babcs
in guftu acres.f £jc li.fce na.re?.£ bcnus cft
arbo: cuiue lignu fcuriffimum cr imputribile:
non facjlecedcn8igni.0uod Itcerin igncve*
bementifTitnuardeat quodamodo er abfnma
tur-nuncpramenciuscombufiio rranfirinfla
inamXotrcjceiusIcniseftvrlaurilignum
fDprrattonfe
fOtaf.HbamjvlceribrocuIo^vrilitatefactfi
tlirtus cftciertapurgaro:ia.£r idco caligtcs
oculom i reumatifumm tetcrgtr acp:ob:bef.
^ulticotilaemcdicinaleecjccofaciunr
f Bliqui xero trituractrafura m ciue cr Jjfiria
ruraminfutlduntinvtno tieac nocrcet poft
tct unt facicntce colliria.^ Itj p:o vino aqua'5
Crartatw
wfffttnt £omburitur etiim cac ab o mido be
ne inuniro cpdiu cinaefaciarslauaf vtmolib
do quipulms facir ad ficcirarem oortotu*
f &uiccn.£benu8ealida eft ct ficca in fecuH
do .£t eo mclio: eft nigra cqualie in qua non
fiuit linecct in fuo taau umilarur co:nui ro:*
nanli.£lraur valde compacta ?foltda,incu?
iue fapo:e eft mozdicario.
f £un$ fofi carbonem ponitunodo:bon9*t
acume erca odo:af /ricicafin aqua ficut pul
ncrcs laptdnm.£tcftfubtiliatiua etabftcrfj*
ua.abftagnpannumocufcctalbuginr.et ad
eius fricarionecolliria fiunt.
f £onfemtvlcm'coanriqmecfu8 fcrratura
adutfa ct obtalmie ffccea fcdbici ocult.
<Capitulunul>f.
/^yXarinus.t>Tafcoridc8capitulo clati
l|W»nuebabct foliarotunda etafpcr a.ba$
V*/Wfa8rcnuc8 fimiuaelianc:fed mino:a
ct rotunda ct afpcra sbaftae bab3 rcnuce tuo
bue palmio longae.qnq5 aut fec eivna radic*
babenefolia plana gultufliprica Inafcirur 16
deautnsettnagrie.f^unitiecapirulocla*
nn.£larinramuloebsberquincgautfei:tcmi
ee et oblongo6.folia quafipilofa ct ftiprica
f5aUe.vi.lun.far.ca.eIarin;mcdiocritcrcut^
fjigidafiuaetftiptica.
j&ptraticwa
fPta^.5^oliaciu8inc9tbflplafmatiteacl? a
bibira poknra rcuma oculomm arumotej p
biber.^iiptura eiuG bibita t>ifTintcriciemiri
ficcmedicatur.
f^!miu8.5oliacuj8irtfomcnfo!acb^maC &
fjringunr,
fBlccandcrcapimloocparalulctagiFOTc^ £
latis acop wn td eft mitigariuum cc agrrotnC
wum :er eonfoaatiuo ct clar^id cftftipriusui
frigidarurisal t£amcfp 4
CapttuIum.tIjEtl;
V«y f cra arbo:ea.3fido:9.£daa ticta l
tW»co <f arboato rcptando adbcreat vd
Va/^cf bcdiefupw lactie abundanriama
vctcnb? incfca p:encaf.£dcrefrigidcrerrcin*
dicce funt f m pbificos. ftom anrifarmacoa
cbrietas eft fi e\e ad cdera awoncf.f •fclinius
Ub:o viq3pri cdcra mcdenf fibi.^dcm lib:o
pri.£daequocfcfoliand&eddunf;aangulc>
fa funr.folio?quidevnira84'n fuo permanct
cniq?gcnac^:erercppopuIo et cdcrc.£daa
iaminaltaticifnafciquanegauctattbcofra
fiue.nec in 3ndia nifi inmonte mao:f S lc*
pandcr vao ob rrairareita ejtcrciru co:oiiatc*
q, ;india victoJem rcdiflc libcripatris cjccplo
Bi&tfbto
a
Srbo: cft intmica fatl Oib9.£>cpulcb:ai$ ad
rauros rupene.fcrpentum #o frtgo:i gtiflima
vr miru fit cu in bonozc vllo babira . P vafco .
ca.ciflbs.£deregmcram'afunr:alba:nigra:
i elir.Slba fo fcmcn afTcrr albu.nigra nigru
aur croceum:quS multfoyontfta vocar. £!ije
$o no babcr fcmcmfcdfolia minuta z angulo
fa ? grofla /Btgra vero vocaf t>Yonifia a ba?
cbo :qui ?>Yonuiu8 vocabaf :queporatuede£
ra eownatu aliqui fiugcbarJut em edcrc frigi
dcrtoremdiccs.vndefuntfrigidumanrifar
macu ebziantts.fi quis potatus edera co:ona
tur,na co:onatus edcra nd incbaaf . tino ttlo
ffie no inco:nubanf edera:nifiat> fummu poi*
f ati vt fugerentctoterareVf£bcodo:u8 prifci
anus vocarfrucru cderc co:imbum.a aotono
98»q6 eft verbu acriuu.2 indc ©muaf io:rela
riufi:idtp:cmiualicuiu8 ceitamini8.et.indc.
venitcoa'mtoa^dcrc^u<tu8:q:inckca:ona?
banfanriqui: t poriflimc.pocte ilignit virtuo
fereplerioniscapiris. f aiiOuidius metba,
cjrto.Etgradusfciltinguit vel eco:imto.£ft
alia cdere q" vocaf terrena.£t alio noie vocaf
cameaflbs. £ft aliud gcnus ciflbs no ve? f m
pvafcoridem ca.dflb6.fedfic per quanda ftf
milinidmcmvocamnqulmulrivocanrdfte?
ronud eft rofam caninam*
0ptrattont0.
fD^fco.OiscderababctvtrtutgvifCidai
ftiprica:vnde nerai ririus ea fenriunt corrarif ,
Undcejc prrartjs coponif virrutito.@riprica
em i frigida z aerie cauda z aquofa p.ticipa8
fuBa.Cuius foliaviridiainvino cocta.ma*
gnas ptagas pglutinannz maliciofa cicatri?
fant vlcera ejc igne facta .flo:cs eius sigirie tri
busfublati-rbibitioiflinteric^mcdicanffibis
in xriebtbere t>anf .folia d9miiera cu cerotis co
buftiomtomajcimepfunt. CJte folia dus cu
acero coaa-nmpofitafplengtumentre arrenu
anr.fuccu8du8 iiaritoin/ufuepurgat capur:
?t>olo:e8capiri8mitigat. f Cumoleo puro
©ccocto ©oloabus auriumopitulantur,
f Higre edere fuccus aut fijmitas d9 fi bibtt
amcteolTOJCopitar.qncggranafemisci^co^
ctacitolco rofa?inco:io maligranari et auri
©ettre infufa liniftro 'oeri toolett medcntur.
f £t vt catbaplafma impofita capillof nigre
fdt.ntr t vt vlcerito vtilia fur. fotia ri9 ru vino
coera eobuftionito rncdica nf.maculas impe^
fita emedant.fumitate8 u3iti8 bibite vel fuppo
fire meuruis imperat.f -fSoft purgarione $o
mulie?.5.i.bibita generare non finit.f £acu?
minaipfius trita z mdleaddtto % fuppofita ab
o;fum pftannSwcHseius narfoimmilma
putrcdincnaruim toHit4acb:tmu ct"ue pcdiai
Io8ocridit:?capiuo6 atcllit^to cuulfis im
pofitue nonrenafci iiniu^ J£t in x>cntc cauu
mifliimiDoto^tollittipmcomlpit.fSucc^
radici8ciu6cuacetobibitu8mo:fitofpalan^
gionis occurrit.f -fcu.ca.seedera/Rafcif in
iDiuerfisarboribusetparietitoperrisiterris,
2^uiu8 folia trita xriflinrericoB remediat:7 fru
menro mijcro ad combuftamet vubicra cancc
rofaPU)delt,
±5
3
Capftubmt«djEb)
^»V»Dcra terreftris.Saf.vtjjlin.far.caiffi'
§W»fos vel edera terreftrie.bec ec corrarqf
^*-*«c6poniturvirturibu8.babet cm quid
ct Qtipice fubftanrie qua j quidem teiTcfircm
fiigida m monltrauimm? eja'ftere.!toabct aut e
quit> etacrisquamoftendimuscalidam eflc
vtguftusteftaturjtertiaautcum bis aquofa.
fubftantia part icipat: tepida cum viridiseft.
jCumcnim ficcatur boc quidcmt>Y3fo:ari pu
mumncceflecft.fieUquiverotcrreftrem fiigi
t>amet fttpticam et calidam q aicris dt*
iBpmtiome
f XJtridis.cy e coctis frondito cum v ino ma£
gna^ptaga^eft pglutinariuus.^icatrifat Sc
et cae q ab igne vlcerationcs.cu accto $o fro^
dc8coctefplcnetico8iuuatflegmone8.vndc
1 q
CrattatuD
fanatraimjfactvlccra antiquafm aurcs ec
narc8.fi #o acriua apparear cu olco fculci mif
cemr.^umifociusfeitu pcdcs interficit et
capillo 8 teltruit.caltcte intitu cjciftcns ^tutis
vt comburat .3 de daf.vn.fun.far.ea.ciracus
fiuc cifroarus.i.cdeta fiiprica eft frufccin gu*
ftu z in otbus q fm partc acribusfrofldestati
tnet gemina parua trira irantu ficcatt fiipri*
canrvt c6glutinentvulnera.flo:e8fa> niper
oia funt oeariuio:e8.vr fi eu vinobibanrur z
©iflintenasctvenrris imbeciiutatcst reuma
ttiet biiiditatee fanct . £u fo carbaplafinanr'
purridos bumozesvleerii tuuanr.£[tcm co?
frrus no generofe ficeariua in.ij.gra :? a men?
furati8c6plcte.£fl autfrigidus tntantuj bic
frutecvwepidaparticipetcaliditatc.
€apttuIurn.rljEtt!}
/^yXUbo:usalb.pYaf.cap.?>eeltebo:o
■fc*4»fcn tranflarioncnf am,£ Uebouis alto
^•^•tolia tefimilia arnpglofie:aiitblcte a
grcifi fed teeuioza? rh'grio:a? modicii obmfa
bafta cci longa fcuocc» palmteer rufiofa:tctri
us folet marcefci qn ficcarc i'nciptt.£ t ficut ca
piUimltacicvnaradice^ccdutficur^gulejia
fcif locismoruofie.radipfodi rpe arcaro <o$:
vtiliseautalba ettenfa etrragiliserplcna et
iuncofa:qua cii fregcr] veluc fumum tacr at:«t
albidio: T>cint9 cu gufiu a .no valdefaliua p
uocas:pl9accepra botcm fuffocar.mdiM q?
rinaicu 1 iralicu .capadoctfi bis albis c z rcmtc
^Sfcra.li.9g.ca.clxrbacbenau.p\'af.cber
ba( be.i.ctUbo:9.pue fut cf5fpee:alto 1 nigcr
fj alto eplata:cui',fbiia fiit fitia folijs plaragtf
ru'8 fenfolns plarcticreblete agrion.i. ficle a
grcfi^mifi qifutb:euio:a eis t secUnsinria ad
nigredinepl9ci5ttfn8rubcdinealtqnfuulte^
dctia.-:b5fiipifcqttuo:t»igiro?longurugo;
fum/z qnincipir e]LCo:iari tcfieeaf % putrcfcic
ciro z aiparet circa fiipire velut eaptlU fcbntf
gri.bjradicula8multa8fubtile8egrcdienre8
ab vna radice paruas toblongas filr cepe 16?
go.THafcif moroofisfocis.jEr opo:tet q>fb*
diaf radijcipius plant e z rcponaf rgc mcflie.
£tmcub:adcoHtgeducci; plara ejtrcdif fug
rcrra cjiteficc moderara/z cfl alto facile fragi?
bili6:mulre carnofirari8.n6 bns acuras ffimi;
tates fic fquinantu, £r qn frangif euofar ejt co
res fttts puUicri.,z caro eiSeft fubrtlis z ;io mo:
dicar Ungui mo:dicari6e fo:ri. (5 factf abud.a
re faUui ad oe:t caueaf a nimicrare (ua:q:fuf
focat.£r melio:cjc eo eftilic q T>cfcrf ejc rerra
que tii ita lia.fed iUc q elt ejc caldec biacft ma;
lue.t eftplira itite fquinafo:? eftMbcane.
i>prrattonf0,
€OTafc.£uobo:9altor1egmatoe8 huoies
vomiru purgarX ollirqe nobilito mifccf .cali^
gine oclb? purgar.fu{pofit9 abo:fum facff,
f 3nfflnrei vrcro occidir.fternutametajuo^
cat poU^e mijir9.molIifo:icc8 necat: clticue cii
carnito cit i9 eae madidae facir.na nifi mijtfua
fucrit polefeaut fifcmo aur fucco prifcne: auc
fucco tapfie aut mulfe aut fucco Icnticule « ut
lufi in panc co qus f ©ari no r 6t:q: fic ab anti
quiefnucfu-crr.f itlon mcdicue t>octiiTim9 z
efccttlTimue t iligctia loga 1 rcne fcripfit qua
^ifripuna eUtbouie tef .V^IK ^oi mcco mul
feinijcrutatpofieatatesmaducare iilie c) f?
a cccp.inr c\ funt fo:rifumi co:ge.vn t>aru bifci
plina fup.tb:inullaeftbcarionc facere pot cui
^ceromijtrus.': coHiriu facru z ano fiifpofimj
naufcam,}:bibcf.f j6af. £ lUbo:us rtcrc^ ra
alto qs niger abftetl iue ftfr z ca.^turis funti q
rctmotfeis-zempetiginttot fcabiebn Icpris
coueniur: qmnetia filiulae momficant Duoto
atu: trito tJieto^ed fccnriu rolonto cum acero
coferur.CJo-mcfuexicirclUbo? albu t>cbe;
re vitari.j£ftcmpfocatiuue,fup. ntgruafittc
beTeprumerec6co:datomne8.ct<ff:ierecrifi>
candofniarttmetlegectnocouaHtBifirobtt
ftieco^onbusetanimofie^tepo^verie.
f foffite $at9 quidc qft % cui meniuz qua^
n
BrEjerbis
\it er acctfcrc factt wucHefceria:: in rolunrirarg
ctmo:ee laudabike ? c6pkjrionebona3.:2boc
cmc^eras^icut^Ypo.tiuw^^icquidcj
mudifi£atco:pue rotii a fujjfluitanbj matcri*
eru co:mptaptfolurioneeducit cu facilirare
colcra p.mitta.-z grofnimficgma.ctcolcra nfe
gracu>iitute?finemoldfiarz mudificat fam
guineet atrrabitavcnie fwpfiuiratce admtf
PLra© fanguint imtno roro coigiii a pcauirati*
bue mebzorii ct parrite rcmotie acut c. «f £c
ecrebuefoknitomiidificado cercb? ? caput
roru inftmmeta fcnfuu er ncruos er vcfica
€£t ccferriuuametu magnuegritudinibiu*
«a^ficurefoda^jie-z emigranca? mania ct
mclacolit ? verrigo % eptleria? galiiie. % aqt?e
c]©efccdumadoculu^pfmcgi^idimbiun^
rrurarit et t>urtcicm apstib aiz ? fcrofut.er i
ficurtvriaca?medicfoe*ftfonomaricc«lkf
pw.^ancru:vrfpc6bcrpctiexborbo:qfccp
mcd unt.£ t bcc jobajnefue t>e nigro
f 3 Itoaut foaiter ettnrTicuirervomerc factc
cu accidetito timo:ie.et pfricatS ejt co ad cgrtf
tudinee cutie:?fertcfl tnitc:et c\xm fcabicm
cmpcriginealenriginee.et pfert vrerqj elkbo
nie filiulie et vlceru» fraudukntie.
Captruuinwljaj
c Xlebomenigcr2lni.li.t5.ca.«5dlc.£l
lcboute ilk q nigcr c; <(t Irufla indfa
erdueanitYaefo:ffo:e(farutf*rca!bwiHtc\
ipm collfgiir p:cferaanf ab due nocumcro co
mcdcdo allfa % bibcdo r im%? folia c\c)c pkn*
re citfunr nttfl foltje fquinarnf? I unt vcbcmfttf
o:tnisrcdie c|ipa.ef b5crueb:cucad pnrpu
rdtatctcciinae.-zd1; fignra eficut figura race
mi.t in ipfa di fmcttie:': bj vcnae fubr ilce ntf
graext cuiufdicp qru radice ficut t nocapira
ecpa? cgrcdiunf ,£c q# t>c co admiftraf fcnc
vcncflfe.;£ro:if in ficciek>cie.^bclio:ccl cft
medtf inrcr rctcrc? nouu i grpGum ? cjcrcnui
tutnecolo^ccinericcu.-zcielrvdocirerfragi^
bili no pcderofue.in eui9 vacuira re c cjddaj
file tclc aranee fapo:c bfisacutu 1 mo^dtcans
lmgua.£rbonn cidc qtf admillraf evt afittf
manfgnuparaUqtf eftapudraciiccdue:? in
fundaf parttfl aq? cr.eo:icf. er affumanf co:ri
ceeilltue-zcicftcccnfinvmbw.Tadminiftrcnf
mriacribeliari.f3o.mefiie.cfl.t>cclkbo:o.
£ iue funt t>ue fpceTla aliiwealto.-altMger
1nigerincolumio:2albo.ancfcminafsitbu8
accidctia t imoue % tremo:$. "Rigcr fo acc\rit
ci iuuencfccntia ? tneolumit* tc:? et co qtf ma
gie digif .?$aie cuiffapo: c acutue mo:dicl8
gultii.ct bne fa po:e ficut a farw ^p:ic: ct qtf c(i
frangibi!c.er mcditt inter fubrflc er grolTum. tt
mc&ia inr cr recene % snriquih? mcdium intcr
p©n dcrofum % leuc:immo plue UuecB pctidc
rofum-z q?5 clcuecardte afpwttatc^t mdioj
pareipfiueplantecradi]cipfiuej£fmcli'o:j28
co? funtcutce ipfo?.j£ t mcliue tpe coUectatf
nie ipfo:um funt vcr -rcftae.
0pfratfonf0
flDYiif.T^adiiLclIcbountgrisccepracoIcra?
•zfiegma p vcrrcpurgar.Slij fcamonca^fal
mifeer.54 jnulti cu vifcelfca coquur:mulri cuj
lenficula.naficacccptavarcpurgat.f^ur
gatio iUa mclacolic^:cpilcnri^:arreficI ct pa^
ralitictmedicaf .f ©uppofita mefimte impe
rat:abo«fumfacu.fitolaepurgaturipofiti.
fRcddtt audirii p9 niduu eicctalicabi^ pur?
gatmi.tta libanotidiccre ctpicilicldect oko
citrino accto addito.fola vtcatbaplafma im;
pofita maculae oee coigis t olkt Jcptae oce %
3cmfielirnpidat.fcabie8curatin acctococta
% garganfmo acccpto fcu adbibita 'wHoictl
tiit m itigat.x mifccf ? 1 hpricr, mcdicamtb? mt
pa vino tpollincouJd^ vrcatbaplafma sd
bibiraYdropk!pltarcrlccru^£rfilinorucrit
infcrra xvino mcrfa vinu cararricu! ttdder:aq
incj fufafueritfi somtu afpcrgaf mufcae cc
puliccenccar. f aboccifodif celerirer fodf
opo:fet;q:farditatefodictivifti3bcbcf8t^w
» olo:e capit^ ccmouer m plimi foilo:ce liu»
x.im, .
a
&
Kvmtitm
alk fumpfo x vitio porato fcrorefodicbant.
Jff Bui.£lkbo:9 nigcr pfcrt linirusfug mo:fe
am cuacero.? fifr fug loca tn cjto lut fo:dce tt
fiir fug alba mo:fea z aadicat vcrrucao f £ t
euacuaao q fit cii ea ptienit albarae. pofia
nigrt cft a fcirar.vi.vfq5 ado.i.fl £onfcetio pil
4uU? qs t>cfcnpfit t?aly.qrii iuuanictu cft vl
ttmu acl melacohcas cgritudines? cancrii t le
4>:a et mo:fd nigri 'oirric ilc:cjnim cftbec pctf
intjEUo/Recipe yctc pigre.^jtt).ettcbo:i nigrt.
-jioiYpodq ana.^.v.agarict lapidiola^ulifalif
indt.colocintideana.5.i4.x>ofi8a.j,q.vfq5acl
aurcos.ij .funt fane et icjrgfc.
€apifulum.djEut*
V^yUpatoaii.D yafc.ca x>e eupato:io f m
♦•^traflarionenfam £upato:iufrutcic cft
^^•farmerofa bafta bnsrecra-z lingnofaj
tenue-r nigrazafpcra in cubiri vniuslogitudi
nepo:rcctaaut ampliii8.5olia funtciin gyro
©iutfaftcutpentafilonautcanapisjcuiuc fo*
liaincapitcincifa funtvtfcrra.fcme amedia
bafta afpqt et fubrostjecluiu eftei.f Bni.lib.
i|.ca.t>ecupa.£upato:iuefteiclxrbi8aroma
ticis.t b?folt'a q funt ficut folia canapio. £c
flosriueeficutnenufar.-z eftiUudq-admtftra
tur.i fuccuec ca.in.i.fic.in.rj. £ It fubriliatiuii
incifoumvaldeabftaliunmfineattractionc
et finecaUditatemamfdta.£tinipfa cftfhp?
licitaefiuiantf omkitae er air.autudo loif
cf^.
tieficut eamarittido *loeo «ff-fMi.ca.o* eup3.
£uparoriii regta b5 actionacaulioli gno fi ni
firicantisifrfuti cubiralis aliqn-z ampUoato
foliispcr inrentalla 3nq5vtcanapiof> margi
itea intide nigris 2 ipie plumofis rariiccq^ fitf
guacua. C 6alf.vi.fim Jar.cap.oe cupatorio^
£iipato:iu^bcrbaqvocafvoUicru maiusvf
agrimoia.cui9fubftaria c fubrif.fcpo: riuseft
ftipric9.£t$ttt8ei9eca.calidirarc modica a
©eficcat .©5 feiendu cv eupatorifi filr fm D ?
af.ca.t>c agrimonia vocaucrtitanriq radiccm
agrimom'c:eo cy eoiuretica valdc. 3rc f m m.
de ca.tkc marubio ^arubtu cria qdii aiparo
riuvocaucrunt :qm valcr p viriaepatie.': p:c*
tato no e v«£ cupato:iu.qm D vaf.facir fcmo
tmica.t>ceuparo:io:rfcmorim t>c marubic»
-2asrtmonia.t5ocfifrvoli)it3o4i3cfuc.ca.t>c
aiparo:iocut>icit:cpt>iciitalici cvcbcrba pu
licu.noluit fin vau q> (it baba illa qtu latini
vocatpulicari.iaipato:iti.qm pjaf;facit (d
morimca.t>ccuparorio.qt5incipitcuparoriu.
ct fcmotim ca.t»e pulicaria vcl berba pultcu cp
incipitcoin5a.f5lictitt>icruct>5tnrellisi*iJbc
fuc.'Ha tfr cy cuparoriu Pm^fda cbaba puli^
cii qm aliqui vocabat ba ba^ pultcucuparo:t
umabn.qmeftt>iuraicavaldc:avalerpvi^
tia cparis.^iro: qlirenncdici noftrirciieno
aduerrercs ^ba D Y*f.& ui.-z STaa . -Jilini. z
jf3afo Damafccnicrcdut bcrbularijs faliuaj
asrcftccuparo:iiiciccritoqnccin fapo:c nec
in odo:e cti co pucnir.S>iaut tn ipa forilm vir
tutc8Cuparo:ii inutueriit^p co ponerevolu
cruRCiii9gfa ipm cuparo:iuvocaucrur.no Uce
bat t>iccrccride eet:qmeuparo:iiiptt>i(ioc
id cp valet ^viiia cpatt.sbcuqtiebonii -zpa^
co: qtf cft cpar.vndceiiparo:iu.i.bo3ul cpari.
f5ve?cuparo:uieaiiid cj> anroiiomaricccbo
IW15 cpati ficutillud qt> vaii cft cupato:ium.
©pfrationre
f Dvaf.f5trlfla.n0 .,£upato:iii vakt p viria
cpatlrz folta c& (iccat ajatngia po:cina vctcri
addita trirat impofirat>ura vulncra ad cica^
tricet>uciir.f Scme^o eii;<:folia cu vino bi^
bitat>irTintcric' et mo:ftb> vcncnat* occurrilt
mcdicado.^j£adc tit toaa.ca p^p:io t>e mc
t e D Y afa addit.£ t funt multi ci putat cr illa
bcrba (it aGrimonia:t erranr:q: cft alia ab a.
£ 1 1108 c\dc manifefi auimSia t>e eius ce in eo
qr3riu'mu8t>eeo.^f£fidcauc.6at'.3ntYria
caibcfareupatoriua^itopilaridescparftfo:
tificar ipm.f 3o.mcfue.£ tipa to:iii folurione
cducitcolaazftcgmafacitc.teft pferuatiuu^
a ptitredinc.f £t pfo:tat ftomacbii cpar? xii
fcaarz pfcrt ©oloribxo?^ cftmcdicina fplc
ni8;ct opilationu oim cgr itudin um ab ca fa/
l
■
^r^0.y^
^S{
:J)f«<T* ffif
BWttbti
ctarii.^jE-tfibtibiisIogtfEtemiVcfijbucnifi
x>o\'ie' ticcocrioniscfus porio efta. 5.tti;vfcp
fldvt.ctpulut'8o'ii8a.5.q.vrcpad.iil.lofoeiu8
ponirur insefectuaus abfinrbq x a^ari. ana
tnedium ponderis ipfiu8.f 3uiccn.£uparo
riunt eft bonii in initio alopicie ct rvrie: er linif
cu adipe veterifuper vlcera ©ifficilis pfolida*
riont'8,<irj£reiu8fuccu0?fcrrfcabiaerp:uri^
tui qn bibtf aiaqua furttiteiTe et orimclle. i ft
militcr flos ctuc et fuccus tpfius c fo:tto:Xo
fert t>olo:ito eparisrz opilarionito cius ct co)
fo:tat ipfum.f £t cofert tnricici fplenie:ct a*
poftemaritoeparisttapoftcmarito ftomacbi
jtmsbcitaerfuccusconfcrurmalicicifonriC
ctaccidentibus bYdropifi8t>ariJin potu cttm
vino:etc6fertvlccrib?intcfttno:u.f^oferrfc
b:ibu8 cronici8:ct anriqut'8,ff>:ie fuccus eiua
^uecufuceoabiturbn.locociuepontfpon^
du8eiu8t»ea5aro:etmedieta8p»nderi8tpft;
usceabfinrbio.
Capitulum.djEtnl.
^Y.Ufragia.^auro8cap;oe «^fik c^
■■«^berfjaquefimilarurin ftipiribus yfo*
%» Apomifiquia ftipires fui babenteolo:e
vtolaceurznobabentramos.^folia funtin .fli
pirito a medietate Iuperiu8.et funr paroa imi
faficut0alltatticrifta.ctbabcti1o:c8 refiden*
tcsatfalbedmcm fatfeparoos.
JE»ptratttinf0
f^cdefsoloatoocttlo?.ct?f0:tatviftim &
'xp:
CapituIuttwIjEui^/
/?Y'2fbblici £>era.li.aggre.ca.3c amleg
r^rbcUiger.ideftmirabolonicmbIici^bel
v^kria.pebellirici8baberurfuperiu86
^.inca.bcllirici.£rfunrambefrigidcctitccc
tn fine rerrij gradus. f 3oban.mefuccap.t>e
mirabolanie.^irabolani cmblici funr ejc mc
dicini8confo:tanritoftomacbumco:tepart
vtfcera.j£r mclio^e c% cis funr babcnree fru*
ftagrofla et Dcnfa crgrauiaque minus erc*
fcunt in otiibo et plus in carne:rari quocp n on
babcntfpiritum.etfuntfrigidccomplcj:ioni8
partim.et(tc.in.i.0radu.
^ptrationta
f j£ mblicifunt cofoufaiui meb:o?. i coadttf
na tiut partiu eo:u.j£ t funt t»e ejtf inguetito in
flamationein ftomacbot epatc.jEripinutri*
ti maforis funr operarionie i minoris co:ru*
gariois.f^oduenutricdicmblfroe.Sectf
pccj: eisqnritare qua Volucrie erfub merge
inaqttaponefolivfcgdutumcfianttbume*
ct enrur :poft cjt p:im e ? ponc in a qua mellie et
timittep. tuosfcice.? sdndecoqueaim fa#
l iii)
a
Crarratus
«ftitatc.? poft cf cocttfuerlt&imitte pa rifrcfri
$jerari« addc cu eie mellis rabarjct ficut quar
ram parte roriue cr recdndc? quida fufif odt>
unr cu fpccicto aromaricie pfojrariuie/iciir cu
cinamomo jciloa loegaltta cardamomo i cro*
co ex fimilito.C^era.auc.j3aU£mbh'cii?a*
bent^prictarc^DtnigradicapiUoe.etptobiba
cafutn ipfo:u.ctconfcriitcmo:roidito:'zipi ra
mcfcunrinaqua.f £tcondirierct8 faciunt
operationcs mirabolano? no c onditcc&nul'
qtria funt ©cbiliozes cie.cr tnbelliricie maioz
cftxpiktae in4cttmtnc#in cmblicie.
<f £r tde auc,v6cdiga:a6.ciiib licozii|p:iera6
cofo:tarftoniacbim#bibenrco:roprioneab
eo.fonificanrltcmacbu^ ausctapperiru cibi
i incitant coirunw abfcindur ipurij i romiriT
i fedant ftrim.? augent <opctariouem fcnfue.
^irabolani cmblici bclUricie t*cbuU jntjcti
cu olco amigsala? t>ulciu % cum mcllc ringuc
capillo8tolo:enigro.C?dfoa\mrfue.^ir4*
bolani emblia eduefir folutionc ficg ma X% funt
■ct rcbus r alde ptouanrito ccrcb^ct neruoe,?
^ugent intcllcctur: pfo:tanr co za pfcrunr rrc*
4no:wiu8.ct4nundificanr ftomacbuma pm
wefacrioneet confotfanr ipfum.etfcdant fctf
4Jo:cmineo^aufemntfirim,etaddiintin-ap^
$ait U5«.f edant romitu.
Cflpirulum.rlrije
0'Rdiuta.3«iccnna.£ndtuiarum atfa
clro:ruIanaetaIiafilucffrie.pcfiluc^
ftri in fcqucnri ea.tracrabirur.j£ t que,
dambjlata folia :qucda5flricta.amrx vincuc
lacrucamin apcricndo.f3faac mioierie par >
ticUlaribue<j£ndiuia fcomcfiica i filucitrie e:
quarumsomeftica tiuei fevirturt'6 eft.!£>Jb$
cnim amaritudinem:ponricitatcnut infipidtf
tatcm.0ueircrjimin©uaefcuiidiairparrce.,
£ ft cnim cndiuia.br cmalts etcftiuaIie.t:Yc^
jnaliscft tnfipida p:oprcr a marirudinie i po
ticitariepaucitarcm.jErctiam mfipidicae cft
p:oprcr rcmpo:is frigidirarem.f rigtda quide
cft in fine fccundfgradue.Ouidamanrem iW
lam ©icunr eflc bumidanuquod fcnfii non pa
tctjquia ftccif ae riue pala m clhwopter amari
rudincn fuf a rq? ponricirar?.pmincdicriiam
cft vnlie.£fliueaurcjncft amanmdo maiofc
fedfrigidiM8minca.j£ftcmmfrigiCiain gra*
du primo-fico» in fccundojncdiovf £cnflan
tinue in libio graduum. £ndiuia tc amari*
rudtrie cr ponricttate compofita :ct (kcacft ui
fccundo^gradu.
CJdem io tomacbum conro:rat.opflarice5
aperir. Succueciuecocms et tcfpumatus
tumoi.i5uc:carobibiru8j3umo:c8ejcpellirpu^
tridoejcttturumae fcbice curancatbaplaf?
4narcindcfacro.calo:cpari8«rftomacbijni;
rigaror.£umpoUinco2dcicroleorofcomijtr9
apoftemata calid&matimeKtnoculie fuerit
fanar.arterico8ioc:calo^mirigar. f Jfaac
vbi fup:a.£ndtuia gcncrar fanguincm pcio^
f tinde »3aU'e.Xacruc^ fiueendiuia qucma
ioiis cft amarirudinteipfa t crcric«c5 fangui;
itcm rarir.ic ftiua cmm fm medicinamemcdt'
^cri8.quepluecftapairiua.majcimeconftipa
tioniscparie^ue fieUta t>erur cum obfomc*
^aro ctolco minu&erir nocibilie.©ircro cii
-accro ftomacbum confo:rar:er renrrem con^
Itipar. ^uccus eiue cocrue ac ©cfpumatus
cum otftuccaro bib irue:conftipa tt one a peiit
^umo:e8ytoncfacru8jnundin'cat: ct tip kt
bricirannbue conuenicne cft.
f 3era^uc.0alicj£ndiu»evutu8 dlfictit
^rrueiacrucc.
CapiruI«m.(I?iE
a
/gyWuta filucflris.t^afco :i. j^nJiuia
#*#»filueftri8eft vna fpcrics que vocaf fcr
^^raliatfo o/ tirfum babetinmodum fcr
rcctin fapoie filucftrie cft ftipticitao cii a ma?
rirudinc
©ptrationtD
f3dcm.Omm'u^tu8cftftiptu:actcuftoma
ca.Oenrrc abftinet.cocta rii accto et maume
fihicftrie.ncjcatum ftomacbu cofirmat.
fiEcdroarioncsftomaiftimirigar.folacuj
polenta pofira cardiacis blandif. 3n rumo?
reoculoromfubucnit.
fiolia vcro eiusimpoftracteatbaplafmata.
Bcufium fowpionis mirigat.polenrie ttddim
•z impofit i ignem fac? copefcit.mi]cta cu acet o
t ccrufa oito reto calidis opintlarur.
f 3faac.£ndiuia filucftris q frigida e in intf
tio p:imi gradue/z ficea in finc eiufdcm4?abet
ftipticttateftomacbu cofo:ranre.que fi man*
ducef atitfuccu8eiu6potctur;mo:u»ifco^io
nie.pdelte catbaplafmara fifr ogatur
fTladiicduafipotatuncontravcnenumau
tiliaf.cum mirta vero mijtra x immi(Ta:p:ouo
cat menltroa.f auicen.tse virito co:dis ait
#eonfo:tatco:.
£apitulurn.rljEtf
X»YXCtropium.^lf^fl.t)c elirropfo.!£li*
•W»tropiumpmo nomcn accepit eic eo c?
\*^»eftiuofoUtittbflo«at:ctcr foltemottf
to folia circuacra ^ucrtat .vnde z a larinie fol
fcquianuncupaf.'Raero:tetefolefto:c8fuo8
agiu? feitcru5 recludit eu fol occubuerir.ipfa
diqualattniinruba ac vcrrucaria vocanneic
co o/c]crinsuatvcrruca8.c]caqpotatavelca';
tbaplafmatisvicetpofitaverrucasabftergtt
pyaf.ca.t>eeutropio ctto farirca.fcc p:fo fic
clitropul maiue multi fco:pio:on ©icct : eo o/
fio:ee fimilee funt figurefoupti .folia babet o
3uno fina etafpcrio:a ctnigriow . tbaftae cp
vna radicc c\nceiautn;critramur cpplurimia
in ejto flo:e8 ftmt coIo:is albi-z fub purpurcrr
fubcirrimficutcauda fco:ptj.Bliud capituui
t>c elitropio titfr. £lirropfum minue nafrinjr
locis cu Itie i inpzatie.i finile fupzadicto, ftf
men rotundum babet pendene»
f&prrationrs
f pyafc.&ui1; fecrbc manipuluevnus dtjcuff
ct btbirus flcgma ct colera ©eponirX u vino
bibirue ictito fco:pionfi occurrit Xarbaplafo
maritoadbibintscadcmfacereportft
f *^bultictiamradfcemeiu8coHo fufpcttJ
duntcontra rim fco:pionu3.fcmini8ciusgra
na quatroo: cum vino bibita ante accefiionc
^OTSV^
fr;
a
£rarratu0
quartan3ru>natfmu>emcduT;eft:tcrrianarq8
vero m'a grana vrilircrt>anf.f $olia ciuein
carbaplafmarito adbibira rumo:ee fpargunt
mirmiceae co:po:ie limpidat .ficca vero folia
eius impofita podagrici8marmu p:eftat cffe*
ctu.Z>ita ermatricifupporitamenftruie im^
peranr.2lbo:fum faciunr.
f £litroptj minoris frerba cum cius fcmfne
t>ecocrarz cum nitro ct vfopo et cardamomo
bibita rorundoe ct laroe tambricos ejccludit
clauosimpofita cum fale rollinmarimeXi fue?
rirdijcacrimpofira.
€apttulum.tlfrif
►V S-Of^z.
/*Y^itbimu.3obannc8mcfucea.t>ccpi
§W»rbimo.£pbitimunafciturfimilevtcuf
ViAcutcplante aur quibue fuper occrefcit
*~ funtalkal-zalbafee.ctqueda fpeciesorigani
o & -nvi(k(x ^ius aure aliud eft crercnfcaliud firicu.^je
liue clt quod dt cretcnfe acuti odo:ie.ctquod
nafcirur in fyria cft poft illud.fed eft mclius ru
funuetmcliueeftadbuc quod eftcomplerum
ponderofiue.j£tmclio:pareciu8 funt qctre*
mttatee grofTe.q funt ficut fiozcelub cirr inum
autemetpallidumeftminusbonum.ca.com
plerioni8eftcrfic.in.u.£teft compofttum ejc
parribue igneiea qutbue indt ei acuitas.? ct
tcrrie fubtiltbue aquibue indtci liipricirae
pauca. £ripfum quidcm eltfebriliariuum
rcfoluttonum:apcritiuuopflanonl : utnfoif
tariuuvifccruifacitlttim sgencrat dluatione
in eo:po:ib? calidie.ct dt er, fcebilirer et rardc
foluentibuevtptcr quod p:obibcndumeftf ub
©ominiocaltditarieetficcitariepofitieXon
fo:raruraute operatiojpfiuein mulritudinc
quanritatietpfiues in aflbciatione rricu^co
magnificantie cffecru dtie:ficut funt mirabo
lanirindi et nigri: aut ellebori nigri. quar itis
parua.&quaaut mclliecu^pauco fale.auc
aquaoccocriomepanularucu^fale.fimilitcr
aut aqua lactie cc caprie fumpri vigo:atopc?
rationejeiue.Sfalgemmaveroautfalindij
aut falnaptijunt ejc rcbue que fibi addita ad
dutvirtutiupfiue.dtamauteafanTefacitopc
rationcm eiu8.2n d aliquid virtnte acutum
mifccf licut pipcr ct piper longu jinjiber t fimi
lia.£tn6ptermittaequin cadatin poritoei'9
oleufce amigdalie tmlcito in quo inuoluatur
ctin&ccocrioneipliuepaimle line inrerio:ifo
quonu addunt d ad bonitate leniendi quod
rimeturecintrofitateipfiue.Et ne ignottscj
niam cpirbimut>et>ecocrioncmodieuj fubftt?
net:quare opottct vt fiat illud f m lege . "Pic'/
rogariulautcbabetfupcr omnibue folurtoe
cduccn tib? mclancolia .cducir cnim cam facilc
finemoleftia.£tcum 3oban.mcfue eoncotf
dantomneealut>ocfo^8ficutBuicctk3c/
ra.PvafafSalienue.
Sptrationre
f 3oban.mefue.0utdam fcicun t cptrbfmu*
cducitt>cflegmarcaliquid
f £r t>i,dt £aulU8:q> fotarfonc educir bumo?
ree aduftoe:et t>cclinanit ab eo qt5 copwben
dft vniuerfitae:etego non fnucni qtf fiercr iV/
tad.poteftae autdue fuper bumo:cmelancol
lico.ct egritudimtodue magna eft. ijpiie in
egrirudinito capirie ficut dt mclancolia epile
tia alguefguce t rimo: i vcrrigo:ett>olo: ca?
pirie:quaru mareria eft mctancolia.
f tialet erii ad tremo:eco:die. tfincopun. ct
egrimdmc6melancolica6inco.ctcftmedict^
na magna opilarioui fplcnie % cgrirudinibue
inco.f £rc6fertegritudfni Ypoeondriorii ct
opilarionircml.
fEtfrequeevrueporionieduecftmecIicina
folenniecancro lep^ectvlecrifonigrieet fol*
uit quarrana.pofie potio ci9 e in t>ecoct6ea.-
3.v.vfq$ ad.rjc.et putaer! ctfa.Mq.vfcg ad.vu .
3Ui autquifumunt ipfum vircntacecprione
ctueincftate.
f "^li.£pbirimubjvirfutepurgandi flegma.
i mclancolia et e (cctcu adiucto fecu mcdtri*
niepurgannfo mdancoliam.
P
Bihttim
cpirbimi buliat :et in rali a qu a pon5tur,ui .la/
pidis tajuli vd ai mcmcuctfrigefta matcria t*
nirparierui.mulricnimliberaiinir.valcrfimi^
lifcrtalie secoctio paiienribuo cmo:roid98
ec melancolieo fangufnc.
'C Pvafeo:tdc8.£pirbunuvirideaaeptum
ftomacbu vecafcet vomitu mouct.ventrc' t«o
oocatct.naufdfacit.accducitflegmatcolera
•z maume m'gra.t>aturadpiirganduro:;iccm
tu? mclie ct frifillirica mcue elccaia m acapif.
*Ucriu8awctbimifio8alb?dtatq5afper:(ecl
«ribocci^alembabftvirtutc.l^pcrospur^
gantftcgma ct pcrventrccolaarugrani t>af
in quibu8p;eco?dia p:efocautur -jcpaaasef
fafpiriotis.
CapituIum.tIjE3Eii)
'^Y^imcdul/lblini. Epuncdiu fiuc vt lati
#*4»nivinectamt>icutfmPvaf in p:opo
x^^capi.baftababctn6maio:eedercfuTri
lc.7folia.)c.aut.»;ti.carcn8flo«tfcminc.*Ra^
diccftillitcncranigracuodo^cgrauictgiiliu
fatuomafcirur in iocio bumidie
jE>ptrationt0
C ftTafeoudcs.fbtiaciuotritaeumolrotf
impofita nwmmassrcftcrenon fldmimmJ
f 5blia cfoe •: radiic cii vf no btbita pofl pur 9
gattbnc menitr«o?.5.v.ficncrareno finit fi.v ♦
autvi.tietobibwa fucrit.
f £ pimcdia f m pfalcb>a*q?5 incipit mcfptf
la cft mquit t illa q" inbvfpania nafcitur : qua
mulriepimcltdivocant.fcmcn rorundu brle.
bocaptu di adconicdcndu;: elt fiipriol: z tar
dc mamrelcit fimilis fo:bo:a noe latiiu voca
muebanccpimctidam anjarolam.
f jlfidouie vocat ea5*£omeUdo.fc€ qua Jegc
(apuuUunmcfpilunitx m
*
&
Captrnlum^EJriuf
V»V5fcmercoii eftapud t>vafco:idem cM
«^*pituloj£ffcmcreon:qucm niulrt Trinf
^*>^'agrcficmvocanf.foliactbaf{amfimt^
lia lilio babct:fcd fcnera i f" ozcealbos et mtf
noiee^t femen mollcradij. cft ct grofla vt.t tf
fiitue.airtue cft illiftiprica ctodbzfe boni n&
fcirur in locfs vmb:ofie ct in filuie.
jDpfrationts
CDYafro/Radir. cuie*ecoaafn «xrcttitf 21
ta tvokucm ccniium mirigaf f 5olia vcro et'9 gj
irt vino ©ccocta et caibaplafmatib? fmpofita
nimoteeet trarictee fpargunt.
€flpttuIum.tIjEjEU.
iTraaaa»
a
/*\* BtUu8.^dccIflact*efaT)Uc9.£amc?
w**j* acrie tf: cbulStf ftrnt plateomito nore
^**- On $ .©abucue c acrie f$ cbulue c ca
meacrf6.tSefambucotracpbtfmca.fambu?
cii8T)ce.c5cf.Ii.ag.ca.camcactie.j£amcacti
fcuo funt fpee:q£ vna grccc ti acrie.m latino
fambutf.ctfctfanoiaf in greeo camcaoiej et
ci ue c intctto terrenue acrie.x in lanno t>i cbu
lue.^rueciue c q ©cficcat ? incarnat? rd bluit
refolurce teata.pli.caxameacri.£iue t>ue flf
fpce.ca^vnaaiTtmilafarbozibbnntcramoe
filee canis rotudie.cf£colo:ead albcdinc.t (e
longa .1 fut in cic qrruo: folta aut a,nq$ po:rc
cra fup. ramoe clflibera filia folue nucie;mino
ra tneie:bnria graueodoze^infDmfraritora
m.ozu funr flozce albi ct grana fftia granie vi
ridito vcllctifoiclrncolozocclinatad purpttf
reiratc cii nigredine.er fut velur in racemie.ct
bfir mulra bumiditareodo:elini.et ilfa tii ac* ,
rie.Slia fa fpceq t: camiactt c mio: pma .bj
ramoemaglrjfinetce bctbc qdraroeinc^b?
furmlri nodi.erfoliainukcciftaria.ct fmgtif
nodieftKafolneamigdafin fumirarito fuie:
ntfi q: bfir r cnae: ct fiit lcgioza eie bnrifl gra
iic odozc.? in fumiratifcramo? fut capitclla fi
milia cozonie (updictc fpeci.et fcmeerf oe filr
ct b3 ramoe logoe groffimdmetiigitibiuca,
Bptmmte
f airtp6cameacrieaipt4'ca.qaccepta>0o^
tf aqTuj vetrie fccporit. ct caeoR omatfca cfh
fobaipfiHeclijcaerfupralTcutolueVerrcme^
Itur :cr majcic colcra t cp o rai t.ba ftc tlliue unc
re clijx er eometrc oia ftfr faecre poffunt.
fRadiripa elrra bvdropic$erimiu remcdiS
c\*iSbo:fito vipcipofiraetbibira occurrit.
f £ocra iaq etfomero adbtbitaturicice m£
tricie foluir.£>cme ciue cu vino bibiru oia fife
rmtrfaccrcnouir.«l£uolco inunctiicapilloe
nigrefcir.Jolia eiue viridia tumozee fpargur*
polenramiua cobufiioibtmpofira pftelanf,
m#:fitocaninieimpofira mcdenf.uulrterito
paracolcfim faeiut,£>ruu8 vulneru ad fanita
r c pcrdHcur.brdropiciect furdie fomcto adbt
birapzcfrolanf.f Saip.ftuo8fono8 aurium
f n nartto inrufum copcfotfifr ct vermee occi?
dit.f ©ccbice cr pzurigiee rcpidn femefoad
bibitu pzobibct.&iozfibue rencnariepccur*
currit.Xaccoagulatufolutt.fXufnm anrtf
qua copcfcir:fedreceteauget4Drtenoici6 ca
Iid0rj deft.*Rcumagulc gargartfrco ^bibcr.
% £> quinatKie ftngularc pzcirat crTcau. u m
lcpedentifubuenit tolote tcnriutltainoK
mirigat.f Bctie rizfambucusXamcaai cbu
luetteficcartue ^tutie funf.etglutinatoncct
drafozcticc.renerucbulicufolue tritu etcun
nopotuitiaru calculofie^dcir.^Radicciuein
aq cocta ad tertianam valecct btbira fpicnoi
coemireiuuar.
BWttbte
£flpifu!uttw!£jEU't
e^Ruca/fMate. £rucc suefunt fpcdce
Domdiica videlicct ct filucO rte: i abc
frtnt omnibo note.£ ruca ca rf ? feu M
.ii.gra.Domdiica minoriecefiicacie b} ftluc*
ftrie.afui medicine compctunr ferttinaifeeuitf
dofolia.aimirebnrcoTumendi ctcoitii e>:ctf
tandi.3lido .£ ruca t>icif qua ft vrtiea :co cp ig
neefuvirruriert in cibo fepe fumpravener^m
cendifi mouet.t^triuefpcae funt t>ue:qua$ al
tera vfualie:alrcra agrcftie acriorie virttitie*
Otracp tfi vfum vcncrie co"mouer.*fMi.eap. t>e
eraca.£teacftt>omefticaafilueftrietfmifcc*
tur in condimctie in quito arnee et pifcce m*
tmguntur.tanta fuairitae ci eil vt greci eu^ono
mia appdiaucrinn-ztncujomumvocari rcp?
pcritncBpiuribuelocie.
i>pttfltiont0
fl -JMarca .£ mca b5 virtutc cofumen di ct coi
tum ad iiiciridri.ad ftranguiria z •otflTurriam z
paralilimvalet tecoct a cu carnibcconrra p:e
dictae pulirie fcminie riuecu cepe ©ecoquafi
cttctur bcrba ipfa t>ccocra in vino # rcnibn©
carbaplafmara libidinemejceirar;
fl"p>ecrini impofiravrini.piiocar.fbulute (e>
miuieciue cn melle&r coficirur qni carbaplaf
matue rentko bbidinc inrirar .fl £>at't>e dbis
cftcali.et bu.in fecundo gradu..£r ipa quide}
generat fperma :et generat vencofttatem :? io
faciterecrioncinvirge
fl£t t>icit j3af.eode lib.ca.t>e £ruca ftn txti
flirione grecam calefarit potcter boc olue: vc
neq? folii comedere tptn faale fi no mitru cum
folqe lacruce:fcd x fperma generare cr edirum
eitoimpctue ad coirum ejca'tar.t>olo:ariuutn
aiit captris:et C magie fi c\e ipm folu comcdat
fl^£didcinn.t>efim,medicinaca.t>eagno
caftot>icit:crdtcalidectfic.coplcu'onie.
flTlajtiicic cpagnuecaftue noc generatiu9
fpiis vapozofi ficut eruca:q: augmcntarct im
pcritcoitueticureruca.fcd^riu cft croceba*
bcrevimincakfaciendo et ctficcando.no tfl
agnocafto l'imilieeft:paulo nanq5t>cficit in
amboto/flamealcfacriua quidcm ct ficeattf
ua eftcruca^oirfcrt atitcmmpjmttione quali
tati6avirtwi'e.fl©era.auc.j5at'.£rucagc
neratfpcrma ctejccirarlibidineja gcnerarve
tofirarem.etideofaciterection6virge.afico^
mcdirur fola inducit t>olo:e capirie:qre opor,
tetvtcomcdafcuealactucacndiuia vclpo:*
tulaca .et ipa.puocat vrina et lajcat ventranrz
fOucftrieefonio: cpfitt>omeftica.fl £tidcm
auc.Sbm mcfuaY.fuccue crucc recene qn ad
minfftraf cufellcbouirto lataf vcnfrcet pfoi9
tat t>igcftiua\s ttnifcu rie fup:a eica triccevlce
rum ct t>da cae.flDY3fco:«5.cap.t>e eruca.
£raca multii comcfta vcnrre" ftimular.SKtne*
riueomnia illa facac potcft,najt>iuraicu cft
•: calcfacro:iuXarnce f uare^ purredinc poc
lacriautaccro miictuint troctfcie indc facria
£rucc agrcftielcmincmulrij) linapi vtuntur*
virrue cft ci t>iuretica % vtfcicjio:: vtraqj tnvC
v ctcree aiun t comouct aaus vcncrcos
CapituIura.rljEjEUff.
•ryBula campana.3fi^5aba cft quatn
§^J»ruftiri alnam vocant.radicc aromati^
v±Aca.odo:tefummicuin ieui acrimonisi
Q>era4i,aggrc.ca<rafinauc.}3C?DYaf;*Ra^
lin.i.cnula.nomiuant eam quidam 5in5iber.ee
babafimilia folqeplanteq t>ictlflomoe: nifi
' quia funt afpcnb:a et longiota cie •: babet ftt
pircm magiui.-z folia riue non elcuanf a rerra
fcdeicfaidunrurfuperfacietarczbjradicein
magnabonfodo:i8.cui9fapo:b5acuitatej'ec
cftrubeicolo:ie.3nucnif autplanra que o:tc"
ficutYreoeAcftfiaitfapenraria^nafciturin
locie montuofie •: biiidie et in borne. £ttellu1
aucc radit cnulc iutp.ccftiuo ct t>eficcatur. cc
cftilludqbeceo adminiftraf.£tdtin bab^;
lonia aliafpecicsenule.ct cft planta babcns
i
Ktmmm
a
£
rair.tilc c ! o ngttudme v n iue b:acfa .qtri c^re^
dunf fugtarafieur fcrpiUu.*z babet folia filia
foliie lcmiculcmifv quia funt long!o:a -z pluri^
ma fug ramoe tpfoe.ct bsbctradiceeparuas
cirrinae:qnaru grclTirudo cft fiait Sfgirue mc
diue.afubtiUo: pare radicis cft fubtttic: fngi
onpflrre auscact fupcr ipfa cft cozreiniger. na
fricur vero rn Isjciejuaruinfe.Tirrus cctcalida
•2bu.ctef{>ncacalichfa8 fuperfroa indtgclra.
ppLa .Tsecllcnto f m rranflationem noftra
£ Ucnium mulri fimpbitum voeant.Slti vcro
barihSUi vcro fiomum. Xarini vero tnulam
vocar:fc4iababeffiomafiViaauguftaetmol<
lia ct oblonga non crcfcenria in alt u. ct fiipcr
tcrrajlaretuilendtinF.^gdijccliilliingcaeet
odo:ibilis et rufa er vifcida goflu non fuauie
5rutet cft fimiUe lilto .tirfum babct albti5. 3n
cuiue fiinimo floe cft aurofue:ermonruofi6 z
v mb:o(i6 nafcirur locie et bumid t8 et in o:tis
J5al.v(jiim.far.c9.cllcniu(iue tlmaUum fiuc
tnulaeampana.:£>ccplanraet radir majrime
vtilieeftadltatiminpumo aggrciTu calcfacie
riQ:j£rideowcnducll no eertifudir.alircrcai
tficcamfkurnigrupipcret albumimo cum
bumiditare fu£f1ua/£lafeariue.£ nula ram»
pana cajeftinffoctcrtq graduser bu.infrmo
£ nuleradir magie copcfir medicine qjfolia.?
viridie $ficca.
Bpumwwz
fSera.Xlirfuec^eftqadiuuaradcvccran
cki grofibe btlowe et vtfcofoe a pecro:e z pul?
monc:-i calefacit membza cgra egritudine fri.
fiairfaaricacmtgranearz cofert fiujtibiUrati
membto? qucfirabbumidirare
fjp.rqnbibtft>ccoerioaue#uocatv:tnamr
menftrua:etc6ferr coartariorit anitet artritet
neruo?ettumo:ib:et mo:fito veneuofiepto
pt er fui ca.folia #o ciuQ qri coquunfcii vfoo %
ficindc cmplaftrii pfcrr fciarice.f j£t qnradic
ciueccficiEcu rob ell bona fto.cc qut confiriut
caBeficcantp:iU8.ceindeinfunduht inaq ct
rcrut ct ponunt in rob ct reponunr.
f ;!pumav cc$bo vpocti.£nula aufertiram':
triflitia et fomfieatoe (lomacbi^ mundificat
pectuei? puocat fugfluif atee que f ur in venie
pcr vrinamcrmenJtriw.?p:oprieYinu5 quod
fitcumca
f gaUc.£llcnium:id clt enula campana tnP
ceturcumclcctuattiequcfiuntadcduccndum
vifcofoeet grolToe bu,ctiitctceinto:acc ica
lefaciunteaeparficulasquefrigidiectt>iutur
nie palTionitomolciianfclicucfunr queda3 fci
atice et emigraneaet cotinue pamoncs artiru
culo:0#>fcr frigtdirarcm .f PvflfXUcmrm c
^turiekruenrie ? mictualie •Radijcciue efta>
tefofTaficcaf.Bqitaclicatureciuevrtnam^
uorar.menltruieimperarfolutione.
f *Radir ciue cotufa adfciro mclle vt clectuari
um rufiim fedar:? owonoicis curat .moriibus
venenatie occurrit ermedctur.folia vcro ciua
tunfa % catbaplafmatibiie adbibita fctaricos
fananr.
f 5 olia ct vino cocta ctrenfb impoftta corio
fbeemcndaHr.2£>ulri vero eadcmfolia fieca
falcaddiro at>ulco:e;p uoeanr.cibum j> fto*
matbtfatubritate.quequidecu fale ficcanda
funt:vr ct caparo cibi fteri folent.
f Succueciu6cumrutatufuenftbusp:o^
deTt.vrinam quocp 5menflr»azpartu crpellir
CnpirulutintIjEri'it)
^V^ula^o.^cfucjBfulacftcr fpctfc
•^f»buelactiriniarfj:2elifoluriuum rufiiJ
\*Aco:um.£teftciuealiudnigru3 babca
radiccerotundaecrgrofiae fpiflt couicts a
ticnfiponderofi.j£caliudeftparuumbabcn8
radicce fubtileerenuium co«tcii.J61ccrioma;
gntim elt fcindcns Vifcera. -fijaruHm ver*
Bt&ttbte
flludquod eUgifomcutopareplantcdiie c(i
co:fecradici6ip>).slacctttec1t aarri9-zfo:ri9
■zjridio: radiv ciue eft babee ,jp:ictatee c)nq$
fc$ cuiue co:rcjt cft fubtiliot i lenio: faale fran
gibiKe,cteft babene j5 rubedine aliquid Itcuc
. catTia,rp:tefiiE quapKtcrqt mcdicrao anttt»
flcccns vcvo menfie fui cft mala.nigra ^o^
iticiofa z oaa in lode tcrmarii fimiUter/r mc*
littetcmpueceUecrionisradicieritis eftprin
cipiumverie.etlacri8etuerimGipfiue elt cali
dc completionievz ficcetn pridpto rertu .1 lac
ciue cft calidiue, et cft copofitum et fubftaria
ignea acuta t fubriUVz ejc fubftauria. rcr rca l\i
prica,ct eft inctfiuum etfubriliariuumcetcvfiO
cariuii matericrum fubmcrfarum. liqutf jcttf
uum fcifrnpriuum oafirioaim venarum, "Re*
ctificarioBocct coidi epariac ftomacbot vit
rumpit venae: 1 ejtconat vifcera : ? ccreliucit
inftammarionee farienrce cadere in fcb:ce. ct
cmendanir p:imum nocumcnru quod eieoti
mctur:permifccndo aUqua ejc «ncdicinie co:di
alibU6ctftomaricieteparicicueo.£tfcr'mz
rcrtium comgttur acquirendo ci bonitatem
cumrtbuecongtorinariuieacoadunantib^
confo:rantibue:fiatt elt wagantum ct gum*
miabdeUiumetmufalagopfillu.etfuct5po:
rulaec? fimilia.£cquartum nocumenru tolli
rurpertmfccndodecrAueinfrigidannbuet
cj.ringucnrtbueaUquae ccbiefadettb^apud
me elt vtinrundatur t fucco altara,tacon: auc
f n fucco endiuic et pauco acao.a fifuerit acc^
rum-occocrionieautinfufionie titonio? erit
meliue,mirraquoct5 figillat ctjbonitatee nol
rae et abfintbiu:fimiUter et aloc £t ujrit.3u
deusanfundanir in lacte ©uld aut acctofo ct
ineo remoueat lacmultoriene z cjLUCCcturJ-e^
priminiremfuamaUcia.£t©icit'Rurue.S4
folurio percumfupcrarlabcaiofalcdcatina?
qtuafrigidafolutueCmibi enimvtdaurvabij
iitctiucnicnsjctrcundas cnim frigidumtnclu*
ditctcoaduiutvirnitcmedicinc a co:robo*
rat eam:nccno 1 materias i viaetmpulfionuj
rcpcUit Ucut te farcfecimue, Succurrendum
cnim tunc ficut ©irimue in canonc.
^ptrariontg.
^ f 2Jobannee 'i£)cfue. Sblurione cducitfo!
gmavebemmraetaquamcimnann bumo
reemebiicoUcoeamafmaeaiueturiezco*
ferccoloziearum;
» ftftcjcmediciniemagnieYdropaie.tlcruj
nocaltomacboaepariaseficcatcotpsvtai
c ti8ipfo:ctconfumitfperma.
** 4f £t lac ciue farit boc vebemcntiue . ct faric
cadere tnfcbJce. Pofie comcie radide dua
cft a kvrat.tj.vfq} ad.itj.-r cftie lactie a fcvrar.f.
vfcpad.icj.
^&cd (c kndu cy efula o?if in loris ea lidie-z V>
ficciejcuiuemagns copiavidi fardinic 1 timVf
ui:: fimflaf mulnl bcrbe fciere lunaric.nifiqj
cfula lacrcfdt.lunaria vcro non.Undcvafue
j£fula lactefcit:finclactc nluaria crefdr.
ft> vafco.j .« . radiris dtie acccprc coleramt j£
flegma t>cponut.!Sucai8 ciue obu!o.i.acce^
pme aut eecliarium.vmjm<omnia fimilira fa
ccrcpotcft.
^/Confccrio pilUtlarii pfcretiii ad ydroptiim, $
Bccipiunf riue pwparari partceiiij .mirabola
no:ii rimnotu parreequamio: a!oee;partcd
quincg conficc cuj fucco fcniculi stut abfinrbti
^ut cndiuic.jE t cft sofie caruj a.^.i.f .vfcp ad
iti.ct quida m cjclactc ciue ct farina oblatae fa
riunt ctfoluuntcu .cie;aqnidajfariut ctl anc
toetjuccaro etlactetpfiiieetquidamrii car;
ne citoniotu ct mafticcetlactcciue:^ faciunt
folutionum bonum.
f©cra.aua.Pvi«rco:idie;c3rircradiccci'9 d
«ccipiaf,5.i,ibibatur cu mdUcra to lajcatven
trcnua pondue t»uonl onolofat folto:um ei9
idem facit.afemenriue (i vcco acctpiatur:U
rtatcolcramctftcgma.ifumafciilactcdue.r.
,i.idcmfacit. f
fEtidcmaucto.SbcnmcfuaY.S^ccb^n^ ^>
p:iaae cft (icut mejercon J©i aore quie vulc
itlum accipacpteparaipfumt ficut p:eparaf
mejcreon^nifio/loco abfintbq pouaturrofc
awagantumn bibatipfum cum aqua mclli
autcumrob aut cutnt)ecoaionemcllie:auc
cumokrc tamcno ct^ofteciueeabvno^
ratvfcpadii.
f •fcaulue.Q» ccb:an.t'dclt cfulaiajcat aquaj ^
cininam:qnbibifcumfant'cb, *•
f^tidcmaucNabcntncfuaY.Xajcatmcla^ -
coliamaflcgma. A
f^tidcmfmUbnim qucndamvcncnofo:uj
3dq^T>e[ipo acciditeft pcndue.5,tj.aabfcin
ditnujcum:qut accidttab co federein aqna fri
gidattptoucaeipmfupercapurriue. ^.
f ^tidcm auctotitatc^abtjc. ©ctb:an cft ^
caUdaiutariogradu:aficca inprinripio fe#
cundi.
^'Bofandumeftcy inlactccfulc noncft alicf *•
bonita&Hno noca ei qui acapit ipfivj: ct mc^
dici viato^ceocriduntajmco mftoe p:optcr
igno:antiaipfo:um:ctclt maio: et mino:vt
figura bic oftcnditut tllud quod ma io: opcri?
rur;iUud cttamnun 0: faccrt potefr,
CapituIum.tl)E]EiiE
Examtw
Capitu!unt*d^ijE
•Uforirtumeft gisminotu.ct vtdetur lb?
'nare apudgrecoe bonum fo:midari.
•■Ramfcicuntatfoation.a fouon grece
qtf eftrimo:.Teu.i.bonu:qfibonuTuupfom W/
incre^pterfuiviolentu.^fOy9'"^3'10^^0^
bio f m rraflarioncnfam.£ufo:bifi arbo: cft
fifie fcrulealbe.flafcirur in maurirania £era
fienft.quearbo:plurimulacb:\;mufacitrifa'
dum valdc.quelacb:Ymumulti colKgunt ftc:
•pvifatudincpmo arbori pclleveruecins \\W/
ganr.a fict>e logc ball ilitr» ia cuiaf in radicc.
•zdi pcufla fucrit radijc vnu rlume ftatim p:o*
fluit lacb:Ytnie.a cueoagulat9fuerir fic cnw/
de colugut ©e pellito fubtraa$.£ft at optimu
qtf eft reccne fubalbidit ct glutinofum cjt W/
\ to lingua vcbemcrer fubmo:dene et calcfaci^
cne.£ ius genera funt tiuo/onum quod collt
irif fttbtr acrie pdlito quod meliue cli .alre? cp
cadit in terra 2C.C"JMi.*Reji' tiiba inuenit ber
baracufo^iia medicifuit£i8 nofc cuiuercgS
volumeeicraninuaiitesm in monte atblante.
fpectaffolijsacbantinis. Uieauetanfa eft
vt fuccueeiue e leginquo rccipiaf. inetfo trun
co fufcipif; vcittriculo cdino locato bumo: la-
ctievidctur cftluere.f £?cra.Ii.ag.eaafo:btf
€>mauc,pYakafo:bion ceufo&iu: et di arbti
from fimacfmtleinftgura wa.nafctttnmaitf
ritam'acerafiefi:?inregione rabejccft pleniiB
multo gumi aeutoXaueant fibi boiee sb co
qui colligut ipm gijniiyprer fui nimiS acuir a*
tem.£tideo acapititverrceaialiumct lauat
eoe a alligat fiipiriipfiue arborie/ocindc pu?
gut arborie liipite a longeftatce cu Ucea.cfiii
$trarnaqrinvenmb9eueea>ftipifcmultueo
piofumfubifo acfifundcref et vafeatiquo.
3taey aliqneffunditurintcrractiacjceo (vb
iro^rcrimpcwfuicarue,£tegrediuwur fce
co ejc arbo:couefpcaef.vna earum eft fimilie
farcocoUein quanritare o:obi: % eft in frufta.
et alia aflimilatur feci. Sdulrerarur aute cum
farcocolIa:et cjc gumi arabico libi admijcrie.
'Z£>eliue cic eo eft cla? acutum , £*paimentii
aut ciue g guftum eft ©irTicile.qm ipm motdtf
catlinguafubitocuviolentiamulta:at>urat
mo:dicatio aue?>iu. £r,fprcrboc ome quod
guftarur ejc co:poftea vidcf bonum.p:imvaut
adcuiuecogmrioncgucuitbecmcdtcitiafuic
Uneaerc)clioy.ttideau.j5at'.vi.ftm.far.ca.6
cufo^io.virtueci^eftfubtilieacutaficurvir^
tue aliarum gumma^ (imiliu.
©Pfrattont0.
f Serapion auc.£yaf.:2?ocgi!miqnfit co
bolcueo:baba^mteabftergcdiaqua qeft i
Octb nifi q:ei9mo:dicatumRatfota t>ie.et p
pterbocmifccfaialtcitopotionito quc fiunt
oi fpecicto:? bibitur i confert fciarieie.
fj£tipmcjcco:iittcfl*aivnor>ie.':Jcparatcb
eielragmcntaeoE,jC)po:tctautvtpmuniaf:
caro circiiftane ofltcu eeroro aliquovel cum
pani6lincie:tipmbabetvirtufclaiKdi2calc
fadendi bumo:ee aquofoe licurfinapie.
f £r idco cofert lajcat io atte ydropicie 2 coW
cc/i aliie frigtdie cgritudinifo fimilito illie. fj
ipm aorit colcram % inducit firim tiimia: quia
©cficcat.C>po:tet smtcm vtadmifceatur ei k
menpetrofiliniaut anifi.
f£tt)icutquida quado aIt'qdatalremo:dc;
rit alique frindaf ur cutie capitie dus 2 ponaf
inilla fcifliira.-ejcbocgtimmitnro nonocet ci
venenit'zpondue.5.ui.ejccoocadit:quotiiam
vulnerat liomatbum-: infdtina.
f,£fidcauto.3lcau5i.©tringito:tfi'a'uma
tricie multu.adco cp.pbtbet cjcire ferum.
f £ t idcm auc.abcn mefuaY, -]&:op:iaae;ci9
dt lajcareftegma vifcofum quod dt i lumbia
ct in in tdiiniemifi quta infcrr anjud a t c m % t>e
liccationcm aduftionem et tenafmonc.tt re*
cnficatiocftCFnonferarur mulmm z mtfcea^
rur cum bdellio aut ctun fucco liquirictc : aut
cum fpecitbue auqmbue tim di tpica ct una
Btijttbiif
fflomfncaflia llgnea rc tiniatur cu olco rofa?
ctolco amigdalino.Enndiusctco eftclanr*
nouu:qj5 trarifit abvno annovfqj ad tree. ; eo
loz eiue cft cirrinus calidiodo^ am.irii acutu
jEtfcofieaSeftatJuotokvratvfq^adtrcs
£ Oobannee^efue.Solurionccducitflc*
gmavifcofumet grofliuna lods pzorundie
coreiomudificaoiuncfurariivacuitateabbii
mozito groflfe ©ifltcilis cradicatipnie.neccli
d rcs funilioad becctcft cjcrcb? mundificanti
busncruos:er confumcntibue bumidirarce
wbibitae ineie.fciflbluirorin olco fceyri.ct ritf
ungirorcumco.erconfert cgrirudimtoncruo
rumrrigidiftftcutcftparalinsftupozef rozru
ra et trcmoz ct fpa fmus.? eft mirabilie rcd ad
id.
t> ^f£t fumptu in potu fm nodos cmendariois
rit tt)edicitn magna T>olozrtonodoft'e:q va^
duntcrvcniutpcriuncwrae.ctclteicrctoqfa
ciunt ftcrnutationecu foiutudinc
U <tf £onferaaf autequadriennio. "Rccene aut
annifui eftgniciofum.iJi autq fumuntipm
rimcant frigueXonfcruaf' aut nc cito fcneft
cannmiltovclfabievellentibus. .
ft «ff £t ©iicit Pvaf. Sureus vnus er co intcrfi
tic.pofie cine cft a Kirat.i.vi q? adicj.
pba.3fido.f aba fcidr;
! avefccdo qfifaga. jPagc
jnancatzgrccccomcdcf
|rc."jSrimu aiir boiee boc
.legumincvfui funt.^al
jjladiuslib.tj.^abafibis
!j farculef pzofidet multu*
•fructu ct marimtl rcddi*
«ura.vt ad menfura modtf coplendi.ff ^dcm
libzo fcptimo.^cnfc^unio fabavcllcda e lii
na miuucnrc anr e luccni fanc ct anreqt luna
pzocedaf.£|tcufla etrefrigcraraponatur ficoj
gurgultonce infcftoe non patietur.3dcm hb.
©uodccimo„3n. pzincipio menfie^RoucnbzJ
^abafpargcuda eft.qucpinguiflTmum vfflcr
cozatumtefidcratlocu.vclvalUm qua fucc9
venicnea fumntitafcfccundcr.^rimo ferirur
T>rindcpzofcindiF.crronefulcarur. • '
f jjdcm ttj.3n menfe peccmbzi faba ritf
ca fcptimtimYduepofcft fmVBapofteractl
bzuriiammalefeminaror.
f B uiccri.^abc pzox imefttn t cqualitati: fcd
plus seeliuee funtad frigidirarcm z ftccitatcm
3nirX\8eftbumid«aefiu;crflua.pzopzieq5iri
viridtbue.quc frigide er bumidc iudicanrur. ,
^abacfcquidcm vcbcmcnriueftiptice funt.
ctcg^pitacebljmidiozcsacminozisnutrime^
ri.Uirlidce funtplurimefuperfluirarie: ac rar*
detHJgeftionie:ae multe inflarionie. 5sbaru$
meliozee funt groflc ct albc:quenoa gurguli?
onibuo Efozanrur.pctertozce aut car funf rc
ccntcei6ar.vq .nm,f arxa.x>c^aba. f m trafla
rioncmgrccam.car^Xiamue.idcftfaba/m
vtraq? pzopc media m complcjtioncm eft in cjc
ficcan^o etinfrigidando.t>am'ripataute qrt
dam partimper abjtcrfiua virtutc caro ciue, ii
cuttcozrcjcftipticue.
©pfrationt0 .■.::■'
ff PYaf;ca.t>c'5abafm franflatforiegrecam
^aba noftra fumpta inflanbncepzcftat: ct iti
digcftibiliecfK
^Xuflrmmcdcf.?acccpfa tiflintcrijetfoUi
tionrvcntrie fiugularc pfidium cft.vomitibus
cft vtilie.cui ft aqua in cottura rucrit mutara
Marioncmftomacbouofaat.
fUiridiecomcftavcntretnflaMcacoftoma^
cbacftrarmcfabccatbaplafriiafibueadbibi)
tacumt^Icntatumozitopcrcuftiire occnrrir*
3dfolafaccrenouif:tumozemsmaru5fimiIi
roodo curat.lacmamillie nimie(pfluee tmpo
(ita vtcarbaplafma ftringinmijcro mcllc i Wt
rirw fcrjugrcciparoridibue pzodcft.
txmitm
O CXuw^sforpoae^rttfjgifXuntroTa t fba
icmafculo?aibturitncoiumiaoto!o:eeocu
tow ?pdat.£>cnnt»?quafiaf4 ttroittiimpo
firarum^eefdJiufpargir.
£ f 3 rtfanritoft impofira fiwrttteftce pzopcnl
<Jacn6finik£o:ui dtocoau? catbaplafma
ti impofiru macias afljasottedar^rttialnae
fricationcadbibira capiltoet^udccre facit
S % 5lunimfanguim'snflncnimitrinfiit pu0
uerdpfofoloafpcrfo,
£ f .fabamcdfa dtinfcrrrisidatcaiait>iffcm
pcrantia alic^dp^rdcipane^pKcrortevirtutte
et ftipricc.Ouarwf criuopofira fittc moldfi*
t>diccat,-0odasrici8tjgif et arrericS inaq cof
m admiaaadipcota'8rcceri:autanfcrinarrti
tiga fooloic ncroorihaur prracrionc: t viccra
tiones cum^jLimcBe fabc farrna cocta % fupcr
poutavrcatbapXafmafanafc
t> fiqaaatcfliculc^ttnamitUieetl^ptjmtlca?
tbaplafma.amantdfi locabcc-medibcritcriti
frigidatifiiint inftatrmtata.inattmc qircc-la?
ct ie eoagulanbnc pariuttftoflamarione.
f*Rabi*^50Yfc8 capi.ccfaba,co:rupit mcn
f arQfa ac in ■oims parr icttiartb: particula^
iiiacapitDlotscfabiP.
W fabc in naturaiua frigf de fn (ictit af e tiucr
fcfunfXoincdunfurjficccCTjjfccfcftiiergib
Comcduntur cnim viridesriccduj rticffioni8
fuc c omplao f gaviridce frigicleiiint zfo umtf
dcin ptimo.gradu*.
<tf Kutrimentu co:u "imis gcflcrat"burrtoic0
cradoect^offbsinfi ariuc vcntolfrarem fad
unt infupa to:ib? vcnrri e<r^pfrrqt5 Komai
cbovalderJociucAmti
^£» ia:c#o.finf q* t^to.rrfeCtffrisfdc funt js
ftcceinlinto^radano inlauda1>ttc fanguinej
crcanMwdoomagie nutriuw accid&autcr t»
naruralira tuato te caufte.ana ptoprcr fui
ftManrie groilidc ct raf dirat e foluf cis ct mj
bus Xubrilitaf c fc uibftatico:dcwt tiftbUifio
ik ciuncbtioeit&vndcmtmjenwrik »
-a fSecuda^tafuitnutritudtnwvcf*fitaff3
tfirofficietius.vndecameinfiatctDilataf.ct
operaf in ca idqd fromctuin fa rina . pcopt cr
boein fupaiorib? ventrie vcntofitarcj.pturi?
«na^ofiaengcriaariinflatiuarn.ccquafum9
incipit ii fccndae ccub: o nocee,; Jbmnia mf
ja eomipratnducit
afi ^tuigifnaturatfr^cbfibctttfabc;no<tea^
liquo cocrioniemodo pofumtaufcrri.ancfc
£)alie.jFiibc!intnuu coquanturinfianoncy et
vcrtfoutatcfua f taif o:dto aiifcrriJkquiuim?
.& minuLTCtaiticnpoffumue.
" f fctpaimeto aurejbaf indeo,m fabievrat
t£efiUiducindigcliicuicpatiunf^tfifanaTim9
fiti6tidcm.Otnnfa autquctfrifnuecantjfii*
liuttJiiedullctanrumocJo»
3
3£>
CapftuUitn.djr3P3P?
E3B>a c ^iaca.pvafceatofaha^
priaca.5^abIcsypfiacamulnpoHcricc»
appcflantan £ gypro naf cirur smafi*
a ainficilia dn itagnis lufc&folia babcs al*
tvtick'nccrlarifudmebnriaA)^ferctiecit)aii
que fi mulrii ftcwcrit jjdunf foh'a.P oe dus cft
tn medto ipliue vbt eii rotunditae cuednm
Vbt fitiqru: ipfciiofcunfiU>^^cir»aax)icir
nirx* rarice qua iicrafuloe t iojr. f. quia bcc
cft iluecofuctudo eicar^ilafadut^crastibi
irtctudunt ^>ft:m femcruct ftc pontlt vrtiafcaf
Tftadtjc c^rofito^canncxocta ct cntda ml;
duca«ir,qm:ctcoUocaitaappc[|af,a quibuf^
dm culcafia,quodidcm e.j£t idco ad due in
uc%atwtif qucrc inlitro:a cukatia fupm'9
^jCSocmcn ctue comcditur ftccufrviridcr
colo: nigadt i maio^nofira fiaba.f 0ali
cnue li.t|.t>e alimcnrtWa.ocfaba «0TPtiaca«
Honcftlupinuevt putaucruntatiqutifilfiiti
facitib idcmaliudcapirulumtclupiuis.^ccl
apud Bciccrinamltb» fcnmdo tc f£bae$v>
pti'aca.qucctfabafvriaca^icitur. >
f Ondc Suiccn. vocat ca fabi fvril: quonii
t>ctpfa tr.iilru nafdrunn fvna.^cd urafa*
ba S> yria di fat>a grcca S> 3i£ba cgyptiacaj
i)pud^oteic^craiipric^ftfonduefo|
Btllnbm
t dcrane fiimenect qttuor fcdm mbce.tt funt
obuli qtmoi.zfmu brana.jclvui.
Bpmtionm
j& fSuicen.&inatctcagargarifmiieaimla*
crefaUcentracgrirudwcefpiritualium pfcrt
reeibueiiicgypto.
£ f £t folurtonc cducit aqul orrinajrt pioprie
fcmcn eiue ct fuccue ipfiue.
£ f £tp:ouocatvrinam:etgcncratfpertna.?eic
pcUitfolcrametaquofitatemewecumfaaltf
wtcct potueipfiue fit ab vna tcrrta Utac vfqj
adsuaetcrtiae.
f £ti*nvoocampjodcfrc:^arajevarrofa £,
tcmr ,o
f ^abarutscniclfihquariic^cimead cojrcn^ * $>
diceectadncruoaivctercecoloKe.pdeftcuj
vctuftatefuilliadipie.Efeqjtecoctc ad fcrri
aecomcce fabarum fiitunr aluum»
Capitu!um.fl0jEi't.
"ir*7&ba inucrfa.*jMi.5:abamucrfae bcr?
^|W\ba;cuiuefoliafttntficutfoliaalkcken^
# — fc 0i.ftipceciuel6girudiniecubirivniue
autouom autplue.fcmcn ciue viridc. tendee
adnigredinejmagnitudiniefabec6munie.ba
bcne qfi ctTigiem in mcdio ficut fafeolue:? ro
mani vocant eam fabariam.
? 0pfrationf0
a f fabaria fiuc faba inucrfa in vino ©croctat
adteftiu rumo:ce ac genitalium p:oficit;
P f ibmfto erii cr aceto fceeocto tumo:ce ma
turatctapcrit0tcUuorib;cl5c6bufttemcdcf.
Mpimlum.tlffflii
JPjy^gafmon.pYaf.ca.fagafmo.^agaf
Tp^mon quammulti apparine ©ijtcrunt g
^— * plara quavocanrfancfton.fcft rifion
■icft gladioluefegrtalie.foiiabjvridi firmlia.
fed mino:a ct angufta ct acuta.bafta? bj afpe
ranucubifalecu fiorito purpurcie.iRadicce
funr illi tucparuulectrotunde.vna babee fu
per terra pofira ficut bulbi mino:ce. 21 Ircra e
Dcfubruettnuiet fuegroffio:/Rafcif locie
'cultie:fupcrio: maio: cftcraatonevirrurie
j^ptraticnfB
f PvafXaibaplafmafibadbibita puflulae %
'% t uttio:cece:p,ie t ollir:ir.cdKii minibc mijcra z
fuppofita maiftruieimpcrar.
f Jtttm vitto bfoira ventrcftimularXatba* «a
plafmati impOfita cum vino arq? ibure fagit
taevelftirpcecducif.
f © oluit ctia in guinu colleerionc/ft adir. $o <-
inferio:acceptainfantiii cntcroeclicoe mcdct"
m ir -■>'
SCrartatu*
difera:cuiu6fructu8 c ©ulci8:fed pecro:i nocf
ms.^lmvcroclariiTimulapadibueadmini?
ftrat.lignu cius fatis admodu wiru :fcd vermf
buepmetrabile.mifi fiimo perutf uerit cotfnue
©dibutu:r iride aiit in aquis pofitu per longa
teafcrmrinlapidcmMrcf«rc« ^_.j
fc
P
"1PW7 B gti6,jFagu8 c(l atbo: glandifcr a in*
^^dc noiataclTecredif:q: olim dPbomft
«—- ticevitxmrfmctibue.pictaefi cnim
fagitc a fagc grcce qt> cf| lar inc ccmcderc
^^^^•^^Siepcctiiicfitranfuerfiinpulpa
fucmmapudantiquoe.^ndavafteionos--
'Jjbarc? curiue ittra tiit fe ep fseda nibil ar t igif
: fe prer gutru faginu^facrificarcf .hrgnu" inlo
girudine* ita ftuctuatvt cj pare ftnt aradice va
lidiuo fidat.^ague acccrruscclcriter marcef
ainr^actlieeitfagitsininatcriaqucepftajBi
i lio ac rencra.£adeq?ficf ilib? laminiein tcnux
fleribiU8.capfifcf$acfcrint?8 fotavrili8.fagU8
, iuplana ©cfccndit ficutcr qucrcue.^agoq? fa
cihme c)l omnib>ej refinaferut: fed minuncJM»
rantpwterq-ejtpmo,
&peraiton» ,
f ^li.li\vf8^ui?sianemurib;grat«Tima e"
f 3dein li.vnitj.^agi foh'9 ingtngtuaru? la*
bt©£ victienianducanf.CtadisfiJgince cinie
calculi8iUtnif.3teeii.mellc alopirqe.
f 'j^alla.U.f mo tcf ago velfatino. tfutiiTime
tabuiata3:urabtir.fi!iranefiip.palci6vclfiiic€
ciilriebumomfcpadtabulati co:p9accedit
t3dcft,jit}. iagtie in ficco vflhVdtdbnnwK
Capitulum.t!»jE«
"ip*7Sfeo[ii8;Scra.li.aggre.ca.lu(b{afi?
JUr(.uelubia.auc.pYafc.lucbia.i.fafeolti8;
<«— * foTia.b;ufiafoU]6pl3tcq & cufuieiniit
q:funtmoUt6:a.irami ciue funt fi.bfilio:c8
fifce filadberctce berbie:c|Jxi app:opmanr: z
cldganf -mulfu fcon«efinrmb:aculu fnbcte. a
;b?vaginae ftibfilcefifeevaginie fenugrccuni
fi quia fimt longio:ceet.pingiHo:ce.cf inurif
ite vidctiiqTivarutiuerfi colo:i6. quiaqurf
-dam trabunt ad albcet queda ad rubci coe?
•difbuiue fiiucfus clinue ficutcocdunf fpargi
Xliraiseofcalidaetbtimidainpmo grada
©ptrationto
"f^crapion.^cncrantmultavflifofitatem
•z^uocantmenrTma^inrlant.-rgcneratbHft?
res fitgmaticb8groffo€..£ t funtmah' ficma
cbo.et rubct funt groffio:c8
C £t quando fmtmnmr ctim fmapicrcomc?
cu1wr^inapi8|^b^efmalic4acoal,cralbi4
a;
fei
BtlbttW
de (ntmulta baidftatebnrcs:ettut graueefc»?
gefticH'.7ciminuiuuatadt>igeftioneco?:7co
nicdcre cos calidos cu almuri 7 oleo 7 cimino
ct no comedaf o>:rcr eoiu ejacrio:. f £t bibif
pofteos vinu parii groflu.et purpuratt cii a->
ccto ft^irTicifcigeftioie^fer ficcitate aceti*
f£tt>eippetiiteeo?e<puocarcmcftrua^7ma
jcime cj fat rubri C|t cio.^E tipi fiit boni pecto
ri ctpulmoi.7 faciut fomnia malaf Hucrrois
li.colliget.cap.t)efa|eor.^afcoli©eclinantad
ca.7 bu.f £t impinguantco:pu8:a,puocant
vrinam.et fanguine mcnftrou.ct lajcanr vetre
^opzierubei.
£apimitmul&jH#
Tf^ftmme.yfi&zwue vocariferf.fl>
•ftw^cpmagioinafperislocis montanifoj
*— ' frttgi8nafcif.Se.li:ag.c.tirdan.i.fra
pnueita noiaf greceinoaetaarabcs noiant
ca arbo:ectnicu.7 in perfianoianr ca biwib.z
cft arbo: bristn ramufcamcrulas in cito c bitf
mtditas q qfi fceficcaf genaanf ejcea alia aia^
lia, unulia amiato.f £t ideauc.&af.gjapo*
duaeft fti?mcue.#fju8 eius e q infrigidat7 t>e
ficcar.tf£auui8 ca.t>e frarino.5rar,rou6 frtf
gvqueeitificcusinfecundogradu.
t2>pfratiow0
f Srcra,tUrru8ciuecrtq>glufinatt>u cft re
cene ct pglurinat vlccra recetia . ct radijc cius
ad boc valct fifr qn^qcif acj inq t»ccoquif (W/
E ofia cuiitG coglutinat io l neccflaria. f £5$
co:rejc cius t>u recee cfiff>zie fi ligef fup locum
pfolidat eu.f pecocno comcisduspfunnc
rlegma.ctqncoitejcejcficcaf curat egrirudine
cu q elenaf curts.f j5af.li.t>Ynamidia?.ca.t>c
paftioitofplcnieXomcefrannicoqueinvino
ct t>a bibere.7 infallabilifcr iplcne artcnuat.
'Ra res pjobata e.o/ fi t>ef pccllo bibere alic[*
b ef int a ficiaf guifiimu iriucnics fplcncm.
f 'jbautoeXotrafluicuvenrrisetlientcria^
t>i(Tinteria.vjfometuejcaquapluuialit>ecoa»
onis comcu ciue.f £otra vomituejc t>cbiu'ta
revirtuti8ptetiueco:ticc8ciu8buliitetfpo
gia iutincta fug ftomacbii ponaf .et ec anerc
cui87argetoviuofiteptimii vnguerop fcabie
n
CapituIum*rijEjfjEin7;
Ipy Xamula.^la.flamuladjqz^tute b$
*»^incenfiua.eteftca^tfic.in.iti.gra.viri^
*--A dt'8 eftmulte efficacic. ejcficcata fo twi
liU8.f3fido.ilamulaca.eftetltc.tnfi.tj.gra.
ii>pfrationf0
f *jSlar e.Sd cauteriu ftiie igne fariedu flamu
la.ceterif 7 foe tocuponif.acE ©iet>imittif:uc
m m
Emmw
»
U5
pofteacij^ccfauftflwgff.fSdapsfarupcn*
du qn tfum e ad fanic:? caput.e turu.*Reccu
fquama ferricorerif ? cii olco fuppouif4Dku
ficlidepoTiifadrcla^tionencliamulaiiiuIfuj
teftcca.f £6rracjrt:mactia et artcricainfcri
ue oeaf.0lrit rofaccii ejiea ccfcctu valet coft
rra $ iiaca:in cfbfevel alio modo fumptiu
f 3dc 4? valet c]cteri9 inunctu:cotra t oIo:cm
artetici»ctvIiacafiragiuriactoifiinteria:ctco
tra vitium lapidie fi chfteremiectikafere
Capifu!um.ftoi!t*
"•Ragaria.Pvafco.^gariabcrbaeft
mult u nora.fruct uscfue boiee folet co
medcrcfolia babetfimilia foltjs biiot
mcmtfiqzfuntmolIioiceetlanufiinofirRami
ciu3fubtilc8fimilc8fili8.fcmcnbabctalbum
fimflemtlii Jragariafrigideerbumide cft co*
pUjuonisinprimogradu.
"Bvttatiom
f $lar .£?crba ct fruetue frigidefumcopleict
oras. f Otranimiuflmumenflruonlfuccus
frqgartecu fucco plaraginiemijctu ccferrOfrc
fragaria fumpra cubo:agineetbuglofleinci<;
bisgcneratbonufanguine.
f £> mnia vWnerecofoltdat 013 (ncco fraga?
ricIuMta.^ecipefiiccifragaricjaque plata?
gimect flquefeflbfofc.fltf a.^.u.mdtroffltf fijc
cimo:o5'ceIfi.ana.j.i.9ccti paru mifccanf fiat
gargarifmce.f 3uptu V3 c6rra apata gutm
riecu cogargarf fado . Succue cria frsgarfc
cu ctmtno fumpt9 valct ad fefo^orisO te cii
boatgine fumptu valct^p t olo:e eapitftco:de
^teaqTccocricteciuefragarievalttptoIo
rcm capir l:ct fcdat fndo:eet caIo:c.f Smct ue
rius fcdat fitim.2« d ccfoltdadu fractura crn?
rievelaltertoemeb:i.T*c.fuccu6fragariefuc
cusplatagfni8.ana.5.ftj .folia fra j;ini.34.ioeco^
qnturftiadmodu cmplafiri ctfupcrpofitum
fouttu valet.f Stoccue fragariecu fucco ce?
folide mino:SmijtM8 ccfblidat vwtacra.
CaptfuIum.fl0rir»7
'ir%7£nicuIo8.*f>la.icnicuIu8cftfn.q.gcTti
•Jpwt ca .^fic^tutebjtfurefica ejcfubtihfiib
*— * ftaria? cjhtflrito fuie.Srcmecius i foli
a ct co:ticc8flt cp radices ccpetut vfut mcdictf
ne.^npncipio verl colhgunfcacpmedffi an*
numferu0nf.f<oera.Ii.ag.ca.ba3fcm8a»c&
^5atl'5a5ieni8.id eft fcniculu6:cft cjreo tcmc
fiiat8€t4gt:cjtt8,pomcfticu8omnfbu8enoj
fue:cmuevirroeeftp:imaquccaUfacirimfi&
g.tt)efic<at in Fmo:fc«Sa fubrilianterriagtne
rat la c £ r agr<ft$& mflritinuevel montflnua -
r9dijcciu8etfcmefuntfo:tio:ltcficccaf6i8034
r^etfone?omdlicf;qmttomtlli©epa? *
fertlrrbbi
mra.iScmcnfcnlcalucakfacitdidcfoititervt
e& tcrtio iam pofltt gradu enftere:ficeat autjti
fimilircnfed ?m pmuVz,iprerea!lacti8gcneratt
uticft/znogencraretfi ficcaret foJtifcr.fuftii>
fie aut autiliaf ftneandcronc . £ft#o z ali9
fcniculus filucftrie:que vocat.jpter magnitu
dinccqnu feniculu.cuius radijc et femcficeio*
risett«ttsfllioqapudno8cu\j£tmibivide£
ejnndcq> ea q^mvennefi'ftat?c£tidcfejctc*
fim.far.ca.Ypomararrit vocat feniculu iftu fitf
iidlremvpoinaratru.velfenicuIuerraticij.vel
cab allinu.fiue cquinum.pvaf.p' m tranftatioJ
ncnoftram. f eniculus calefacit rhamfcftcfc
©eficcatmediocriteh
Bpmnonts
flaui.li.t».c.i>e feniculo. 5enicul9o:tu[anH0
ca.c.in.q.ap.itopilatoee.acuitvifii.z.jp^git^
ma ei9z pfert in initio aq:ct apud ei9 ocfceTu;
%£t t>emocrir9 cjde ewmmawt cpvenenofi ^
mespafcutfeniculirecenrtsfemevteo^vtfua
Cdfo:ref.fl£tvieeetferpac8fiicantoculo3
fuoscuegrcdiunf ©ecauernisfuis poft bte*
me fufi ipm.-vr illuminenf oculi.qd bumidu eft
lacetuberarefacit^jieoztulanij.etqnbibif
cuaquarrigida:c6fcrtnaufee:etinflat6nifto
macbi.f£criu8t>igcfttoefttarda:?et9nutri
metitemalu:puocatvrinaetmenftrua.£tfi[l?
uefterjpzic frangitlapidc.interreno d,de i fln
uiali eit iuuamentu ad rencs z vefica.j£t,jp:te
confert filuefter t>iftillationi vrine.
f £t qn comcdif radit cu femine fuo.ftringif z
c6fertfcb:ibannq8^t>afinpomcuaqrrigi^
da.fl£tc6fertnaufeeetfeb:ito.tMamati6i
ftomac|?i.ejcei8f6ferteiu8 cecoctio cuvino
mo:fui vcrmiu venenofomet cn aq.-z tertf ci9
radic-rponiffugmozfucanisrabioftzcofert
f Saf.feniculus generat lac in mammtllie.
2> uftufiones curat.eteftoiuretic9'Z,meftruo
rii educfiu9.j£tfeniculu8 filueftris ftftit ea quc
fin ventreetem adeft fhptiatasmaria ei.bu*
iufmodiigif nofolu radiiufedmulro mag$fe*
mcn.£t potetia lapides fragcre:et vctericos
fanare.menftrua.puocarcet vrinas mouere
f Slius^occtnttsfenieulueeft cuius femcn
rotudil efemini coaadri.fimile#o in ^ture fe?
mini alrerius ec\ni fcnicultfcebtliustamen.
f Dvafcoades.^eniculus lacmammillis ge
nerar.comeftU8 vrina m er menflrua educit.et
carbaplafmatibusadbtbitus cum prifana co
meftuBidfaar.
fl£licaturaeiu8bibitanefrerict'6etvc(icet>o
lori mcdetur.arinam pwuocat.^otfibus
veneuanscum vtno occurrit.
CapifuIum.t)Ef
lj^£b:ifuga.Dvafco:icie8. iebaYuga B
*fr*\,uc cetaurea mino: eft bcrba fimilis ca?
*— • momille.virgambabeneperlongaari
SuloJam.fio^mpnrpurajm.5:olia minuta ee
oblongaficutruta.femcnficuttriricuimctfic
oblongum.radiceftrioblongaetinuttlie.tfti
ftu atnara/Rafdtur loas aquofis/Rominaf
criam ab alns elkboatisfiue 'amararrum vel
febnifufiia.
i>pfrflriont0
f D vafcoadcsX cntaurea mino: fiue febaTu
ga tunfa ct impofita viridts vulnera purgat
paracolefimp:eftat.
f£icatrice8vulnenbu8reccntibu8etvctcn>
bu8inducif.£licaturacW8btbitacoleramt
bumo:es pingues ©eponit.
f ©ciaticis ano fuppolita fanguine.puocat
x t>olo:c«tti9m'rigat.<£> uecue c\u2 mellead*
dito caligincmociilis tetergit^bojfum facit.
•Herui8©otaifo fomcnto pliat aujtflium.
Cflpitultmujeti
m iiri
16
Kxmmm
l^£nugrcra.Hui.h\q.ca.x>cfenugrcco;
7(^5rcnuflrccuca.ctnfincf)mi.ftc.if5nio.T
*—* noeuacuafepbuiditafe eprranea.dua
StuseTHgeftina ct lcnittua.-z iltf,ff>fcrea cr in
ipo aggregaf sc cauditatccu vifcofitat e/za?
vifcofitas pbibet tnium nocumcti caliditatf
ct cius caliditae opaf eti facilif ate:z et'9 buo: e
ma!ue.licet no iit paucue.£>ubftaria bj gliiti
nofa?.itutebjmaturadi,:Tclaicidi.Diaf;ci7U
ceron.#ucerd eifartatbouis comu.cglocero
^ocap:icowu.'B5f«mta fenugreri co:mcur
fifibj «nnibo funt ftue eiue e matactica D ar,
vw.lim.far.ca.tYli6.z:Tli8.i.f^Srec"ca-eiT?
n.uc.in pmo.Sfe.li.aggre.c.balba.©alba;i.
fcnusrecu.ttU6ertca.in.u.gradu.fic.inp:imo
^perariow?
f Eui.£iu8 eleu qd fit rii mirto pfert eaptlf *,
vdtigqevlcerij.tpfcrtffcfngtdi^fmu^
falaginofiiate fua ppe cfi oleo rofa? % ttfgre*
dif inmedirinispsnuetfactt coto:ebonutn
f £t alterat odo:co:^remouerodo:e co^is
% fudo:?,£trrioluir apatafiegmarica ?sura„
C. £tciU6farina valetadapata ca.apparctia
socculra cu nc funt infiamata.fed fctedman
tiaadtniriciecinda.-zlenitadublefzmaturai:
ea.f £tpfertcu olco rofa^aduliionngnis.
milda t furfurcsabtutcc capitlfacta ep eo.2 fa^
cufoda^necucomcdffcumttri.cfwsuicum
almurimim^ noduS rToiracfeo.fXlariuYflf
vocc z pulmoneV: lentt pcctue % guttur i fcda t
tulfim i ttifniajprie qfi coqf cu mclle aut tac
fifgutficub^rmchitecvtpiugafetiariifcac*
rifcarnofte/ifumaf fuccus ambo?? mifceaf
cu melle plurio:': fup p:una8 tgate calefiar ,z
fumatur aii cibu t£c lcgo cumrro faetu cmpla
urueteo pfmfpleni.€£tdueT>ccoctio cum
aceto pferrt>ebilitari ftomacbi.,|p:ie cr ec ipo
receee.Etciueclcctuariufacitnaufeljfjace^
tu ? muri etpdlutnocumetu ccmdtioie eiue.
^iteucatifmacpDccoctdcipiueadapatama
rrict. •: "ooUncriue z eoartarione iptf.f £t d9
©ceoetio cuaceto pucnit vlceriko intcftina?.et
fifrrcceecuaccro qnccedif.£tt>ccoctio ciue
cu aq ca.gbona tenafmoi? foluridi.f £t ci9
oleu ebonu aparito ani i ad tcnafmone, i t>o
loie vcntr^ pungittuu^ric di almuri an cibu.
£t no mouct ad ctpeltedufccg uifi'(|pt?fua acri
monia.-jjprie cu mclle nd pfimo vt nd mo:di?
cct fo:riter.f £t cius dccocrio cu^mdlc facit
tJefcenderc trtndiratcegrofias ab intdlinie.ct
yuocatvrinletmeftrua.vt fupponaf cu adw
pe anatf.f £t pfert wiricirimatric^facit gc
nerarionematricisfacite^uius gcnerariocft
»ifTidf4pft>eficcarion&£tebonubrifibu8c
motfoidae.-r faritfterc9boniodo:?;zfacit fe*
ferevrina^fudozc.tnoneficutlupiniintJifi^
atltatcfuiecitus.ffiaf.jfcnugrccufcrueter
inftamatices cjcacerbinminue ^ocaUdos eC
qcunqjfclirofi funt tiafo:andd curat .
BtiSttbti
•^p^£nu3fi.W.P?ii.Oiottn bcrba ntolUf
n[^;MfanYca fcnfifcicipdf.tmatfeqfcrifo
* — *■ a hqn apta c numcdWRafcmrafo cft
ijpi iumcfo2.3dcr'r:faiucticrii cy, 15 cyeo fla
ma nufrif.flb8ci9ft3mae.0c fenoarfr glo.
fup. 3 fauivl.ixnti nafccdo bjritwc? crekcn
d o t>cco:c.t>cin dc fl o:c: tadc calo:c fo t' ftcea*
riircdigif in pnlucrc.fiajr i boo, etarii fucccffi
one t>ceo:e amif tit ac cadif inpuluerc % i mo:?
rc.jfcml traq? cf?diu viret i frodct mores i p:a
tavcfrit ?o:nar.?faflo:ti putcrfiratc cjj etiaj
viro?venijftateadfuiafpcctuintue,iuoculo6
allicir.reficir et t>clccrar,jpf cr fue fubfHrie aut
virfdiratc:fcriicte fole ri^buiditas t>e facili eo
mmtf.tberbaq pmo flo:edo qfi ridercvide?
baf.radc a fua gtia fpoiiata penitus immit.
'RI fenu qo" o:if et virefcit:crasmo:if et in clt
banii mir tif . q: cjli fubito ©cficit et arefcit.fi>
attt>cimpioBliTitudine55:inp8.5iatfiajtfe^
tiuteaorii cypuG.icvbi tftglo.cjnro fenualti
usftat? mtn9pfundeinferiue ©cpmtnradice
tanto minuscrefarummo ciri2©eficit ?arefaf
Operationcs
f ^ena crefcctia tn loc$ aiiqntulii motuofis
mcdiocritfficeimag^ fuiodoafera.aia alid,to
magis fapida q? alta q crcfcatin prisplauflri
busfaqfie.^fatoi ^Mi.q:iniIli8bumo: nu
trim&alismagS et>igeft9:inilU8vcro minus.
f 3te fcnu adt>iucrfo8 vfus ncaflariosrci
feruaf.quccaufab:euit9ti8rclinquo
«Eapttulurn.tfriif.
ip*? £ni!a.3fi.5cru!at>icta eft amcdulla
1 W.'R5 \ luvarro mdit fcrule elTe mcdulla
*— qiugrcciappodtlo vocirjjonulliaf a
fcricdo ferul.i vocar.bac ctu pucrivapuiarc fo
lct.bui?fucc9saIbanii.-i>1i.lt.tin.5cruUna^
fcif in loc^ calidis atcpfr afmaria geniajlar?nc»
datafcopis.Dvaf.c.tKfaiila.jerulaqiiamt'
ti cnt'io:evoc3t.Sacdu <y mth fffpcs ferule
i iira^ ■oiucrfarit fpqz fiit tiucrft gtimc. f.fcra
pinu:armoniaai.galbaniJ.opopan3cu.afafe
rtda.tpteriltae fpcs c vfuaf fcrula nulla bna
guininccifitcurandiicui^femce carcoo fiuc
canereos.vndctiiaf femla a mcdutlis.itdnuF
li vocantci fica faicdo.q: bacpucri ct puctle
vapularcfoter.vndefuntaliquefpes ferule q
no fttanf in foltis.ct tn tiicunt fcruleqm faciiic
flipiieaptumadferieudu.
i>prrarionf0
^Dvnf.ca.rafertUa.afuarfcrula vtridis q»&
ihulucntcriojcvocafemoproic^ciliacisma:
rimil cffccrii.pIiat.mo:ftte rencnatis potata
cu vio dccurrir. *hXufat tpofira fiujulfangtii
nisvtilnqifMnsif.Srcmcei9btbiriifojrion!
bu8 medicaf .f £r> aneri9 cu otco tririi ct per
unctu t>o!o:e?moutf .#ge efi comcfte fudo:e
capit^moua jCopofif ein fale comcdi poffunt
fdatVEmoptoidsctciuadscdperir.
CapifulunMjEciiii
ip*7 3aie.3u'dorii8;5i'ajs frcundifatcvo
^Wcanirfcrrilio: c cmcacrlatbonb/fla
*— • rtfquatcrcppcrfingulosannoefractii
genaar.? aircro marurcfcente:alter abo:irur.
tHnc ct carice n copia nominarefum. I>lmi9
lijj-v.trcgcnaepomoui ficueamplifTima eft
qucdamq? cf pii ie magnitudine cmula.5icu8
3udeaniberoliuemagnitudine:ronldio:ta*
mcn.fa po:emefpili.S lcra ndrina bancibivo
camgrofi%»dinceubitalirumofam:mafcric
ralida.lcntamfinelactc.com'ccyiridi.folioti
licfcd moui Dncfiaitftraditinbvrcania mul
tum noftrie circtulcio:csfanlto:tfc?.Srant
cr lidic que funt purpuree.£tmammillanc: q
fimilitudincmmair.marubabcntOtcmjCal^
Mirufie fapo:ep:eftantio:c8.fico:um omniuj
frigidifiime. 0ucda in egvpro cute caricc t>c*
trabimr.£?ec vr puramcrircntiboficis.cj ma?
lamcplacctin eifdem ficae, 3refio.inlib.t>e
vegaabilibtte.jjn quibufda rnictitocbumo:
vt lacficut in ficubue qbue e x>nk\ fructus ar
cpmcllarisficur erpalmi8.3ckm in li.fceaia*
lib?.Xaccjccoaguloctlacteficuucoagulatur
qm lacficuu in lana aggregatur . teinde la na
flia eumodieolactie abluif:ac pofimodu ifto"
itkm in rcfiduo etjaf.a cuadmifcctur laai co*
g-gulaf .5icuto ac cacristmlato apes cibanf
*^alladiu8li.iirj.5ieu8 qucinmontanie-z fri
gidis locie nafcunf:q: minus lactis babct ad
uccitatc turare non pofiiinr.Ufus illiin virtf
dicii mcliorio magnitudinie ct faporie acuti
0uenafcunturineampi8ttlori8calidi8rjin
£Uio:ee Junt;ct in fiecitate turabilee ftlr Jto7/
Jtanrinuein panrcgni. ficus in p:imo gradu
funualidcTiridcsinfccundo bumidc.Siccc
vcro intcr ficatatf? bumiditatcm tcmpcratc.
3 faac in •cicris particulartto ca .t>e ficuto.fi»
cus ccteris fructibiislaudabilio:? nutribilto:
bumtditatis tnfue caufa groiiosercatbumo
rce/Har ura ciueca.-z fic.cjlirasaut caliditate
«t ficcitatctjinerfe funr^t fm fuiipfiue tmerfi
tatc8.£ftcmfira8ccmelh'ca«fiwariea.£>o
melhcacria in viridc tiiiidif ? ficcaj . tliridis
^j tuplet cfimodue.qm qdam cp/ccrc maru'/
ra;? no ercaematura.l^c» rjfectematura mtf
iiusca.': magisgroiTa^ptercominationefcr
reftrie p.t i6;2babct rfi buidirat celatcr.tcequc
aeuitargcipuflaun^ficcitateinfecudo.TJnd
3pocra8.5ieu8qntolonfiinquio:eftamat«
ruar csranro minue caltdio: i magie grofia.
©paatiome
ff5cra.lib:oaggrc.ca.fU!.9ucfo.MJCui
id clt ficue.©tint cm cis filucftrce tomcfiice
ct monranc.£ t et t omcfiicis quedajfunr rc$
ccmc8.qudsmnon.fcdfumficce.£treccnri*
um virrasctl tibilfe^tri' tboc cy adnrifccatur
ri8t>ebumiditatc.ct liccc funtmelio:c8: i ma
MmecamofcEtiUcinquitocftacuitaetpuit
ctio abftergummagiectrcfoluunta babcw
infebumiditatcm fubtikm.
f £t atiacftqTefoliritapoftcmataqn mtfcef
cii fatina o:eki:aut cii mcdulla panie frumenri
£t aquaiqua coquunf ficus fcecoetioncmul'/
tauftfimilismclhinvirtutcfuactreccntceci
dcm i ficcc l#ant ventre.f £t virrue liilucftri
tim cft att ractiua arefolutiua.£tita cftin to
mcfticieantcctjmararanf.qmeftincisalicjd
laai8ctatbo:e.f£tflibo:c6ftuufccmcfii*
carumvirtu8cftcalidactfubrili8.ctlacriu8
ct,fuccu8 foliom ipfius calcfariunt ealcfacrio*
nefo:tto mo^icantn vlccrant coipue.i ap*
riunrorifieiavcnarujqiuntinano.acuclliie
vcrrucaeetlarantvcnrremi
fi©edinaibo:eficuufilucftriu5eftt>ccaIidf
tatc « fubtilif ate rantfi q> fieoquanf cu carnc
bouina tura fariutiUat>ccoqui.eteft fo:tib: i
omnito pdictie 03 tomeftica;
f ©ed mct anaru ficuii arboris fapo: eft aoi
tu8p:oungen8ctabftcrgen6.£rqrifttcmpIa
flrum eu ramis eius fug verrueaeq t icunrar
capita clauo:u apait cae,ct ita cft te lactcri?
fcjqnfitvngucntucrco.
f j£ t qn fit medieamcnrii ct eo 1 melte: abftcr
git maculamoculigroflaj:a eft pucnicne ob
fcurirati vifue •; ttc^cnfui aquc ad oculu q frt
ab bumo:ito groflie multum
f j£ t cincrce quidcj ficuum z glandiu a la cti
cinio^funt mclio:e8 cincrce ad abftcrgcndii
3ui.li:q.t>cficubU8.^clio:cftalba:t)rinde
Tubca*.ticindcnigra.fctqucvcbcmcntcrcm3
tura cft mclioKptorima ad bocvtnon noec^
at .j£ t iicca quidcminfui8 opcrationibuscfl
laudabilie.
f tkrutamenfanguisctcagcnaatusnocft
t onue.^ta bocfacit pcdiculos.
f uaumfifumaturcumnuceciueebtmue
fitbonu6:ctcum amigdaIa.-:liuo: omnibus
cftalbarillaquccftbumidflcftcalidaparuin
pcr.aquccbumida:&plurimeaqurirat]apa
rumcmcdicinalie-Oucveroimmaturacab?
flerfiuaadfrigiditatcmparumttcclinanemilt
lacau8.£tqucficcalida cftin p:imogradu:
1 tn fine ipfiue eft fnbtilie.a quc ficca cft ct^
pric acriefoms eft abftcrfiortje maturariua %
Tcfolutma. ^ f£t car*
s
©fSjfrbtg
fiofa Iplmimcmamn tidiext in ipa fimt glti
rinario crinafto a fubtiliario f £r fitucfiriee'
acurion fo:tio: inl?.?fruct9qdeei9fflirflbili
o: c rcliqe frucribon cj vcbana^ cma turatcif
^jpinqgadrjvtnonoccat.firtinjpacinfla^
rio:etc,cpclUtfueftuiraree3dcurim:iffldtfuf
darc.t?mtfch>imoficcaftli-crtJcllitadeiLferio
rizfadt fudarc-zillaqdeqcbuida vclocie c
fjturimcti t pencrraroce in ftomacbo? t co:ge
^iimmctu $o ficue liccr no cnflit in robo*
rtnufrimeticarnio z #ano$: tn vebementw
tftroboas ^numnicntumoimfrucruu,
£apt'rulum.ffru
jny3cu6lupivl'comar5'.p,Y3f.caXj!ma
*»*\ru84.fiicu8lupi.£tcftarbo:firiecido^
*~* nic fjfolia minuta b$n fructfcocci mcl
Icfilce.cftcrnorTite.qua muiti mcmeqtiilon
ticat cui fi matur itae fuerir rcfu facit colo:e$
fcdcucdifrcmancrino^fubftautiacidafilia
ci q rcmanct cj: fieuto vocsrur arabicc cstila*
bincb.i.intcrfccfo:patriefui.tficoelupi.'*cft
•rbuftumquodvocafr.fojdcomatcsimcm
fructue due e in fupfiac afpern babct fap o:e
mittu ejcsulccdine? acctofirarcaliq J5cra.li.
ajj^a J?aruacbictb4.ficu» lupi.&i bojic bui9
folia funt fitia folne cir or. fo? Jj funt nuno:a t
intctat.tqRin«fttrflf»alfiiatfotojdueacTm
bcdinectqn comcdtf rcmanerfoo:efubftajia
filteciqrcmancteptKcub.
€>prraricm0
f6al'.vti.1Tm.faMa.tccomaro4.ficueIup(,
3rbo:ctfructueeiue funtftftwici
fPYafco.dtmalueftomacb^opOataYoet
fndtirttftupo:e.j
Capitu!um.t)Efu)
jn73ciiecgrpriaca.@roIi.5ic9pctpiia C
^•>egipria fouiemo:a ecjjflnda. pcmd no
"— ramietmr5^caudiccgcftae;tfq5£jdcd
fucfcaldirar$ angufta evtvno ano fcpticefru
ctificcf.tlfi co vnu pomu Dcccrpfcr?: alrcrurti
finc mo:a pwrubcrar .^lfoi.luiq.3n cgipro
mulrafuurgencraarboipcjno alibi.anre ofo
najecgiptia cbidnoiata.arbe: mo:ofimiT
folio:ma^ntdincafpcrtU.'f>otniifirtn6raj
mipfcdc2Udicc.3dcEipmficu6e pduUS ffcc
cnic inrcrio:ife>:p. qua fecildo $ uctufcalpcdo
tm fcrrcie Trguib: flliurnc maturtfcir.fedal
f actum Squarto * ic t>c mctif .alio ft b nafccYe
fcprcno ita nunxrofo partufcr UrcrAso cftaj
t ce mitrto Ucre abundante.»ii bnafcifet im
finorifcuipaturfcfue.quattrcftarcp:ic:(m?
^cjcpclUf itrmaroramOdcmubJo vtfupwi
Ctartatus
#btd^dacgfptiaMt5i^ectT<«tmatfirfe
H5 erBn egspto^nafcif ;fj inf^ria^onwcg cir
ca giiidii:arq5in*Kbodo Jup.coinanrtbn8 fotf
Iqs floie candido cu vebemenria ardozis
Bpttmotm
nccarioito vdecutfurtfetpetu aptuTim9,pbar
f^rcrerca unpcrigfneshpjasmacfae z p©,$
dagraa admirtus catbaplafmarito curat.fo*
Ua eiusreceaa fupcr moifu3cani8.rabiofipo?
fitaconfcrunt
£. f aalcnt ettaTcabietaimporiunf fug vlccta
groflatwnu'ch'tatu:rtfup,V4TnKa^mo:feam
P f ^udfdefricafaffittaspalpebw^etfcabies
£ ca^.f^uecusfouo^^riuecjulecranvebcmc'
rie cit calefacrionie ct abfierftonie.
$ f&pmtcttinciavenarajani.^nporufcatur
fuccS eiue ad coagulationelaaiGin veurre.
0 f paf oleo mijcro ei qbjfohito^ fciflintcria
&
Capitiilum#tmjt>;
lP"73h'pedula fiuevifcago tdcubifciett^
TW,du q? boc nomevifcago aliqn ponif p
fL—*' qdamberba que cftvifcago arboris
X>c q fit vifcus ficut apparetiri ca. vtfcueinfe
riuscev.auqnponifii filipendula^tc ber'/
bA qticfa. vuranwririisparob; rep«ritur.ai(i
Spulta.t Cnmontuofis todettflUcMJfldijc
cwsppctftmedirine.gt infinc autuni c oltfgi
rur.zefcece annoe fcruaf jet eft bcrba bfie fo*
lia pcrrofiltno fimilia :fcd cleuara 2 no in ter*
raejcpafa.in cuute radice funt qfi nodia adbtf
ren rcs.^rute b? t>furctica qc fubrili fubftflntta
rtepqualitflritxjfuisca^ftctficanui^raciu.
0QCtatfoiU0
f £d"tra Uptde flraguiria ct tttTurriact fltad
pamonepcipucvaletekcruflriufacrileptiua^
topulucrlfihpcndntccttritofflrifrage. 5
f £otra rhacam paffionefiat criftere etputf
ucrc ciue aqua falfa t oleo ct mclle
f Detureriflmbencdtcfafltuatacjcpuhjerc
cius cum vino puluerie cius.
fj£§trat^lo:efiomacbiei:frigfdflc9ufavci
vctoftrarefcef puluieciuecn ptrtucre fcnicult
■% jCotra ftraguiria et titTuria^ rhaca pafiio*
flecicnutritiuo? Vttto:ponaf puluieciue inmV
ra.qntitateinfacoilo ?fiat©ecocrte eiSinvi*
no eroleoet fupcr lociimfolcnrcm ponatun
f £crra ftigidn flfma t>cf pulute cwe cu pul*
uere gentianein cib ie t porib.
f £otrfl cptlcnria valct pulute aue m cibie
€imiru!um/rrtp$;
Btijttbto.
a
^?*7 jfliue atite paf re5,vel gariofilon.^ii.
Ip^» ca.garifilon ixrba cftfacicns flo:cm
rr-± ficutbutalmo6:cuiu8 fttyitce faciunt
ramulo8plurimo8.fcdram$poftnatU8e]ice*
dit longitudine mc natu.aob boc filiv ante
pfcm vocaf ,? vocaf filr oculuetbrifii.
f Bui.inij4i.titcit # cft planta que nafatur
in vcrcetfloe riue eft limiliscroco owulano
f&pfrarionfe
f Suicpecoaio auccu efiundif ct afpagif
fupamo:fumvipere:fcdatfcoto:eciu8
f^li.Succu8riU8VdpuliU6iuratfirtulaj
pefctr.ftafoBcMoluit.ipa baba bibits v$
frecbhincnnicP.ujisimciafipuflulaocafbii^
plafmatib? adbibita purgat.f0af.vi.fi. far.
ca.t>ama(Tionufeualtifmadc.i.fiftuIapaiiojt;
bac baba narrat p ^ fccr ciw radtjc ft bibif
fanaretimntcriae.faetrccpftringerc-ztuo^
res (cdare poreft.ffioe tn fc oc n 6 ejtpcrf i i'um9
pald aut cr b^quanda abfterfiuavirturan
f B%li.u.ca.oefi'ftula paftoae.llirrus eab
fieriiua :rcfoluitapoftcmata fluj,a ct grauia i
Ivifeenbue.
f£onfertlapidircnuj*zfrangtttfmioccocfio
eius ctradiK ipfiuepfert v lceribue.
Capitulum^njE
lTV-JftulflpaHoric.PvarVo.ca almea.f.
TM»fiftula palld»e.*>abet folia fimtlia ar
^* nogloffe:fcdanguftactfupcrterrafpa
fabaftamtenucm foUvtuuocubiruet fupcr
ipmcapttclluflotcmviridcm^pfcrcna.radiccs
tenuca babet (icut clleboajs od ozatae i vifr
cidae*pinguce.nafarurin!oci8aquoue.
fbpmtitmtz
^pvaf.^adtclau8CUvinobtbita.j.t'.tmel
li8.5.tj .bibetib? lepo^marinu •? mieoniirc opi
ummedicaf,fo:fionibU6fubucnif.tifiinterie
marime,pdeft fola cutanco bibua cquo po>
derc fingulare p;efidiu eft.f Poloie latef! co
£apifulum*fr
T«73Iilcltuefiler.3Itdoi?.5rti|Ccftbabaft
Tp«\ftngularifare foltj appcllata eft .ej: vna
-*—* t»entqjvtrgulacubifau' atatudiucfcif
fa gignunf folia. f Sera.li.agg.ca.farcE ftue
faraci.nlet.aucpYaf.j£ftberbaqucnafrirur
inmontibuectlocfepctrofi8.ctnonbabctfit
pitcmneqjflofcmneqj frueru.et babetfoliai
quc qcpandunf licut alc? odo:eno bonuVRai
di% ciue e nigra Tcforis longa a q multeoriu?
turradicule:ctinfapo:e ciuse Iiipticifa8:et
maiue iuuamcntii qtf eftfn radtee ciu8.fapo:
ciu8eamaru8parumbaben8itiprictrati8.ct
iftccft facj;mafculu8,Uirtuee!U8equc qXitf
TtMMM
3
m (mfiondoiH fiucmot-i-ationcs lauat
ttcorifo:fatvirrurcm.
f p vaf.f ilejc inmficit vermee eucurbirinoe
i coranf eeco aurri qtfua: cu mcUicrato: ct
interficittetu«cicpelutmo:tuo. f £t cft atia
fperiee faraej: q bj fotia ftfia fupwdict cnifi qa
bjpluree ramoen fotta cfcfut aUiow i rcmo*
tio:a a ftiptte.-z bj radicce togaetf colo: caru
eft rubcttu pauca rjifiredine.jett Sjdl ejc eie ba
bct cototfrubcu Ucut c-oto: fanguie. i ifta cft
filcjcfemia.f £rrady: ei9qn mifccf cu mellc ■:
ftt loboc:er.peUit Ulbricoe togoe.f £t qn t>af
muu'erfl»(pbibetimp0nationcrt pgnari facrt
abo:fum.? qtiseficcaf ? tcnf i crib:af ? poni
tar t>e puluere et^infiftulisbumidieiq? fana
rio eftfcifficttiecuratcae.f j£rtblia ri^tene*
ra recenria eUpata z comefta lajcat vctrcra.
f Sar.vitjXtmifar.ca.tcfiUccqtJ iopft pterie
'prterieid drntejc.foradiccqdeb?virtwcm.
Onterficit cm lumtttieoe amploe fiqrruor
tragma^ podue t»e ea in mcUicrato $e afiu*
mar.fm eundcm a8tmoducmb:ionce viuoa
co:rupjf :moJjtuoe^o «ctrabitrt nuUumirum
dtiffiamaraftipridtatepamcipane fouiter
ficcatiua mdtn dtino:dar.f S«m_#o buic
fbiUpteriefileicfcminanoiatababct virtute,
cfi ©icit in eode capfrulo.^iUcee ftipticeejciftc
tceqttaWatcn6imcrito.flPfariae?t>ifiin#
tcriaeiwianthttbitc.
._^___:
__ _ ..
§E§
MlN
IM^
g£
Igl
^v
•— -
Captntlnm.ttt.
^JL^O Uum^crapienlig. _fjgrega.c_i>
«— v i^ dis, atjao.Piaite3idiC4ddi
folfu.t cft bctba quenafdf trt f ndia mtectyi
midie i psludofie carce radice.ccUigurtf.b_c
folia in aqua fu8natanria,£ftawoprimum.
qdcft[cuc?albiduvelnigrofu5nardi rcferfc
odoteTinevIlafalfrdineac t>iu mulruqj refetf
uane."3bacberba cu indi eolligur inferuntfilo
Unco [i ficcat d tarc.3 Uq ctia illoe ramoe cOt
Uguttficferult.£tqntcrracuoibuebfrbis
cftatevicatorie ardcinnififoco berbe aride
fuerint |_ufte:alioannonull3 gcnsrat bcrba<
jEltautfoUuimcgriodouecufuauitatefaptf
cum'it>iucu^iutumoodoic.virtutcmbabet
fpicenarduquialimitoeTdtfciu&ricurru
©ptratioroe,
f pvafconVke.2_inK«iteoaib?dijaimfii &
vino fomero adbibcf.f •fiulucre" riue iaqua j&
fricatum ocuUe fugunge fobum mafticatum
t>uitiueodo^retmct:quodivcfum_riepo^
fimm cum fncrir nncolae non pcrmirrit :ct ret
ftibijeodotegratumrcc}dit.f_BuUlputa? £
uerontfoUudTcnardintdiafouu:fjfaUunfur |>
fj£tidemanc«>rj_JaUcni.aatuadtafi[mif '.
virruti fpicc.aerumcftfo:rio:ieoperationi9
f ^auUjecapmloccfoUo^alicUimdtin fe
cundotUcaun^fcrria
Mtobta
ipyamus tcrrc.iS U .ca.t>e foino rcrre.Jti
Tp*H.mue terre q: nafcif ? rcmirrif a rerra in
*L— * tnagna qnrirare vr fum9: nafcif a qdi
grofla fumofir arc a terra rdbluta: % circa fug
ficicm tcrre adberercj 2 fifc ejc actioe caU'cJtta>
riegenaaf.pcbctcmvtridisponiinmcdici?
rn'e,j£r dt cr eo altfcuiSfloe cft fubalbidue ctf
ncriciiw.t aliue cufuefloe eft pallcne violace
ue.T ifta cft melto:. f 'oera.Iib.ag.ca. ftcviQ.
auc.pYaf.©terig.i.fum5terreberbaeftfimi
lie paftinaee agrdfcmfi q: magis cft minura
ea z amario::? babct radice cui9 eolor vcrgic
»albcdine.fj£rauc.£>af.Saporri9eama*
rj^ftipricu8.virt9eiueeftca.2fic.init}.fira<
f PYafco.ca.Decapnoeftn traflarionegrtf
ca:q larie fumarie &.nafeif i fagctc o:deacea
filie coriandro vel co:io berbe: f5 moUis alba
% «nerofa r? multii fiotfbabcsz purpureu.
\, a&prrationre.
ff P¥afco:ide6i£aligineeoctb? ©etcrgtr. la
cp:Ymaep:ouocar.vnznomgaccepit.bcrba
»pa comefta vd bibita plurtma coleram g vri
anm^puocat.f-fSlatearius.fum^terreqnto
viridio:riro meluweffcejtficcara nul!i9effiea;>
ciecft.f£rpncipalirerpurgatmdancoIiam.
fecudario flcgmafalfnnnrolera.f £orra fca
biemoamrfuccuedusadditojuccarocu a*
qua ca lida ter in feprimana : ? op rime purgat
bumo^inducentefcabie. f tJafet idefuccus
corra Ydropifimfifiateteo fYrupue. f CoM
tra optlatione fplenie 7 eparie saf fucate cB
flddito juccaro eu aqua calida.qma fumStcr
revenroGtatefacit :©andu8eftcii aliquo re*
p:imenteventofiratc:vtcfifeminefem'aiIivct
maftice.f Suicena.inmus terre tncirur cfle
rrigidn8trip:imo:ftccu8infccundo.mcIio:eft
recene:acutu8amaru8.fanguinempurificaf.
3n ipfo eft frigue^ter id quod eft ibi t>e fa po
re ftipriatarie/z calo: p:opfcr fllud quod eft i
ipfo t»efapo:e amarirudfnt'8. % quafifrigS eft
fouiits.f '.Bibirur ad pusrirtsm er ad fcabie .
©mngitcg gingiuaiofomacbii confbtfar .
£> pita tioncs epatie aperir.g t namra m lenit.
Urinarop:ouocaf.f£onftanrinue.5umu8
terreca.dt in.i.fi'c. fni?.gra,andc confo:rat
ftomac bum:cjccirat aperitum fuccus pofiit t>a
tu8. f £o:pu8afcabie acpmriru puftulifcfc
mundificat.£olcnm rubea aduftam purgar
Sangwnemcalefarir.inajtime fi cummira?
bolanis irii,tf9fir.f PYafcoridesquocp tririt
cy fumne terre fua p:op:icrafe mundat eoqpS
ab omni br.mowm purrcdine.
Capittilurn.friij.
T^7angue.3fti^ungt ©icunfur eo q> arl
jR^.diigneaccepritpcipilr.foeeiigniee
*— *■ fnicfcafulgo &;cocyfifvomeeignt'8
et mif rimentu.S tri ©icutntngos vocatos eo
q> funrereoarmgenerecidainfercpri.vti zt>c
fnnai.f j6ar.j£6ptecioeo?frigrdaerbiIida
mulru,tprer r3 fiif^emedicuiasmoirifer asec
jrpriccirij fubftat ie admifcef aliq pufrefact io^
^Pfrationf0
f j£tttritgaf.inli;tct)iaa.^om'e)cct8fjTf
nonociui? futfri. ? fi cje vrif eie nimis gcne^
rantbumo«:e maloe,j£ t er rie funt fpcemale
mo:tifere.tiamvidiboiemci pafluseftab cfs
anptateanbelimeetcoarfationc-zfincopim:
1 fudoiefrigidu.-z euafir pollcp pot auit vinii i
e}t»ecocfufueratpuIegiu:'Z,piecrue fup ipfuj
baurackz ftc euomuit fungoe tttoe e% cjfo ge
neratifuerutbuo^egrofltin fiomacbo f Vln
c\ fiigoe comedtrifibi accidit crdecotica 2 fuf
focario £ViatardIdinocumetu ipct? cft tafe
in pottt vinu punl^uraqua cicemcn aceto z
fale et Dccocrioefaturcgieetorigam-z ftercus
galline cu accto mtjctii 1 mellc et facr 0 indelo
boc.f £t fungi djde nutritlt nutrimcf 0 fuper^
fiuo:nifiq:funttifriciftrt'gcRicie:ctegrcdiu
tur cu ftcrco:e inregrt fine mutarione.j£t nimi
eraefungoat gcnerat ftraguirilf j£t ide auc. ■
abenmefuaY.^eli^ecrfimgipmocoquaf
cu5pirieficciautrccentib;:2bibaf pcitea vi
nupuro.Ej.jprietae co?eftq> gencrSt fiiffo^
catoce..fj6af.vti.fiin,far.cjiitkite.i/itngifj'i
gidi 1 bu,fufttaer cr fnnr:vndc igpiic ^Aictcri
jofa^^ruteaningutxmajctc quecuqj naruraj
n
3
D
£rarfatu0
&
19
Emittajbnfputrcduiali auYui qn'farf.<|f j£t
ideU.ij.'cecibiP.cflXcfun6!.5:ungibfibitllin
vd fcecocti in aqua veniur ^e edulia apoya:
w tfi fic rminodo vrunrur bominee.
f*f>pcparat:aiifzcomcdutnitri{bynitcr:fleg^
maticii aur eft qtf ejc tpfle nurrimeru cft.erpa<?
laqtffrigiduerbiimidii -.ctaccidit cjc ipfiema
luecbimue.marimecViesago innocui alqs
fungisfunrboleri ^£rcgo vidiquofda^ bo*
lerof AinnoaiilTimivtdcnfjdiplures no be?
nccocroecomcdiir.XJnde qucnda ejc cisvidi
iiffticruino:evenrri8:et grauaruet angufta*
tem er vijc refpirate:a fpiriru 'oeficicnreer frigi
du fudanre:et vijc faluarii per oblarionc fedan
riii groiToebumo:e8qualecff ojumelper fe.-z
cu vfopo ct origano incdiocrirer fcccocrisin
ipTo^Etcfmllefumpfirctvomuirbuiufmodi
fpuma.poftc£ vomuir comeftoG fungos: iam
aliqualirerin flcgmaricu cbimii fuffocanrcm
et frigidu er grolfum pcrmuraros.
f Blmiifoz trac.ii>.ca.T>e fungis.iuiigi rube
rico va Ide ftmt t>aerio:e8.quo:u quida bonri
ncsffrangulant atq; occidiit.quiaurcejc tllis
|jon(e.|tiJtwntinco:po:e:vifcofumgeneratfie#
gma.^j£teftaliudgenu8fungoui q# ctfirer
nominatur mbera.p:o quibus lege capirolus
£.ubera,infrat>e.2:.
Capituluuunrft
^&riofiutf>iu».tfu
*[6ariofiui traduf inin*
idia gigni piperis grania
< fimile griidiv fragiliufcg
jBcUfebifaurodortgfai
limsinfpinispiperisf?
1'militiidine papua ama?
ES^fritudine:folijejgui8.*t)eii
fifqs cip:i mo:ra mis rriu cubiro?: cowice paUi
do.radicclaralignofaq5:buiceicolo:i8.baciri
aqua cu femine ercepra i erco vafc mcdtcame
rufiriqo* ti tion-a (pellaf . ^"jjb latca ri9. £5ario?
fiu' quidc^c o:igine p/ectu acuti fapo:i8funt.
1 bi lut ca .? u'c.in.iij.gradu.0uidam remifitc*
ree babet qlirarce. ? bi in fecudo gradu iudti
canf .£>unr aut finaue aiiufda arboris i jfti
dia . qui maruri collccti £ annoe quincp fcrul
tur.*per t>ece vero fine comipricc: ? boc in Io>
co ficco rempcrare:q: mulrum bumido ptirre
fcunr.3n mulrii ficco arefcut z eomigif .£u>
gcndi aur funt qui in fugfide baber aliqnnjlii
planicierz qui cjcimpfliocvnguis aliqd butni
ditatisemirtunt.
©pfrationrs.
f •platearius.Sairofili babet virrureconfb:
randicc aromaricirare:t>il}olnendi? cofnmeV
di ec qua liratite:ad t olo:e ftomatbi cr. frigidi
tare vcl venrofirarc.qi jConferiir ad ccrtb:um
confo:randuXonrra fiutu vcnf rie ejc acumi*
nemeclicineXontra cardiacam et fincopim.
f PYafcoudee.gariofiUicalidumeft? ftccix
Cnfecundo gradu.ponitur in colurije:quia vf
fum acuitf-poraru vero naufea p:cbibcr.*pri
ficoe iaasn.tittias arbo:is gumma vires ba
bavrrbcreboina. f Buicenna. j5arioftl9ca
lidus cfh ficcus in rcrrio gradu. ^o:p.ie odo
rembonu cfticir.tiifum acuifz ccfcrt panno :
confonarlf omacbih epam confcn vomirui
i naufee.f £onfianrinu8.35ariofiIi calidi fut
ctlica'infccundogradu.©tcmacbumtepar
a inrerioza cum fua a romaricirare pfowant «
vcnrrem confiipant.cibum cigcrunr.
f^erapionauao:irare.^?acbin.3ngrcdif
in medicinis qucacuunr vifum.rcmouer nacp
obfcurirare vifu8:-z coferr fcbel z gluren gario
fili dt fimileglnrini albotin.
f 3dem aucrorirare*ftafie.j5ariofili confc^
runt Itomac bo z epati.confo:rant cor a ftriti
guntvcntrem:it>igcruntciburh.
f £taucto:itate3faac.0uando bibitur q:
garioftlo.?.quinq5cumlacteiniciunio;coa'»
bo;at porcntiam coirue.
- Cflptrulunwru.
6
Bttjnbw
"-/£*%tiohUta.V>w(cM baba ffmflfe
\ 1 a^mcmi'c:cuuieradijcodo:embabct
^, gariofiloantrictaa quibufdam fana
munda et enancia ct pee leporie ct oculue lcf
po:ie.ca x\l t ficca in fccundo gradu.
jBprrationf©
f Ittrba ipfa rrira ct fuccus eiue UdnUe ink
crue fanar ipfa8.£>iVr operaf 0« caprue
fSdmmftraapuocandafiatfoinenriieicaq
fcecocriois cfus.f £crra coliea ct a d t>igef iio
ne cofo:ra ndu t>erur vtnu fcecocrionie ciue.
f6aV.ri/tm.far.ca.Xapagu.i.oailoelcpo*
ris fiuc gariofilata :ficcatiuc rirrorie cft: rt q
fmvmtrerajmatababcrfufficicnrerfiftat
£flpitulum.rru?
0&lla S>era .li.ag.aue.pvafco.ca .gal
la.£ftejcea q accipif cjcarbo:efua re*
cene:immatura:parua.rotuda:nodo
fa:n6p.fb:araetgrauie.£te aliaqeleuie 0
fo:ata;fed pzima medicim'8 ecoucnienrio:.
f 3de aue.^a V.airidce ejc gallie funt acei be
pVimu cj> cltin cifubftantia tcfrea.? fapo: c$%
llipticue mulru.^rue ea?cfri.in q.gra.-z ficca
iniq.f^ii.^allcfructu8in©Yriact^g\p
tocopiofiueejiillir.
^prraricms
f £raf.0eefpc«gaUa?funtftiphcc Me
q qn tcrunf % pulucrifanf fup. carne fupfiua tf
lent ea.-r cofcriit adrlcera eo:roGua.f £r p:o
bibenr buidirare q currit ad gingiuaen cofe*
riic alcolcf j£ t qn accipif id qtf e int ra galiaj
?porifinco:rofurat>cntlfedatt>olo:ceiue.
f Etqncoburunf fupp:unaectemrigunf in
accto ctfale ftringut flurii fanguinief £t se
coctio galla?qn fit fcffio inea cofcrt erit uima
tricie ct curfui bumiditaru anriq" « ejritui ani.
ctqninfundafin acetoaut aqua nigrificanc
capilloe.f 0n puluerifanf ect>anf inporo a
qua vel viho pferfir buidirarito vlcc? inreftto
rita fluri anti4 1 funr pucniaee in cibie co n:
t fit'r qncoquif citoco? in aq in q bulterint.
f £t vVr quide ad miniftrade funt ad ftiptica*
du:retincndu ct t>cficcadu % infrigidat farie.
f £tt>icit £jera.auc,£>aV.cj> frue ca? f«5a c
repcutitet^bibetct aggrcgar.? tcrtia fttffc:
tiftcar meb:a flura t>ebilia.*r,pbiber oes cgrtf
tudinee q fiur et btlom tiff oluttoc:': co? rlujc9
^bibctf £onfta.in li.gra.#alla fri.ein.rj.fic.
in.iii.l^iue queda c nondii matura .q bulla^
taenccp.fo^ta.3ltera^omaruratumoriac
njbo:iperrincne;
3deocj3min9frigidifari62llipticariebabef.
f txc vfta fanguinolera valcr egeftioirz t>ecj
ciicp loco manaucrir fanguie fliijcuijfcifiurae
cijcalcancoujmfanat:crlabio?fiffura8curat
n iti
%
Craf«ni0
^em&valet & llfl locie cjfo repngnflf to % c 5
fiipario acrcficcatio fnrofJoitunaf ^larea.
jfiaUa fri,c « ficin iitj gduOin afia rcp.ifp.ua t
no £fo:ara.3nrcr baegroiliotfe plus valcr.
b3lKrcE.^rufcpflringcdi.vfllctprlu)Luvcntrl
2t>iflint£rii.pflu)tuf8Fgtiini8cn2rib?.ptjU}i8
cius vulncrib; fugpoto ca confoUdat
Capitulum.rcutT
^fpjfSIbanii.S^crali.ag.cfl.t?cnc3lbcgi
I *) .i.gaibano,auc.pYaf.#albanimi cft
^*^ giimi plarc euiufda ftfie feriilc in ftgu*
rflfuflXtmctfSeiccocff iUudqtf efl mtindtm
filcolibflroaufarmoniaco fldbcree trMui.
tio.bne fllio.d ligui incc fcmie ci9.p!5ra i lignQ
bnt grauecdo:c\ctn6futntrrie ficca.adulfc
ralcu rtfina piniq at mifccf cn fabie fractis et
armoniaco.^ifiar.vin.fim.far.ca.gslbamim
fmrr2nfl.gre.0slb2nuopo8efcrulariplan^
rc mollitiue i tvflfotct iee ejme ^runeX t crit
triq in calcfflriedo.eji-.iq.grfltUncipicf e vclin
^.coj lcroxiftccado vero ejc.ii.incipientf,
f3cfo:.Salbanueftfucc^fcruIc.ficurtic(t
^fido.te q.f.fei ula.cc]u'rj.e9 ,t ictu cV£U. lib.
jijJ&M (yrta in amfl no inctc galbsnu rcfine
jroco.qb mflrimc laudarcarriUtginofuj? pu
ru ad ftlittfdine at momacurmmcq- Ugr.ofcm
Bdislrcrafafitfabaautfagapcon.^ p\af.
<9.gal.0albanu lad»imu e cuiufda.bcrbe ftf
mffferule cj inicomedfa nflfct?? fvrifl.aiftcft
optimu c? emtldtfftmu? filearmomaco i tbu
ri in colou biie grana vt fabfl. ;&dulrcraf i t
refinfl etfabatiutfa-rgunaflrmoniaci f "jMa
te.jSalbanu e ca.in q .g.bu.i.i.X icjr e q in effa
tc a (TUriceerupir :i circa fruriec pdcffli.0utf
dacfi3fo:ticcnndutvfmag^effluat.So|:bi
fticaf aut et immimone minut o? ligno?.2l U?
$o mifcetpuluerccolofonie^fabas frfltrae*
£ligendtt aiiteft ofi albii cft i puriS.25abetq$
virtute artrabedi ct tifToluendwofumcndi ct
kmendijrnaruridi:rclajcandi.
i>prrationf0
fSfcra.fluc.1Dv9f.tlirfU6ecicfllida:tgncflt
cttYflfo:cticfl.fl£6rrflflfm9frigidutenf.j.
m.eu ouo fo:bilivcl aqua o:dci.ptra iirargtl
ponaf fub eflrbomfo :etrccipia t paricc fumu.
ptra fuffbcationc marric^ idcm fiar pcr cmb o
tum ponatttr infertf. f £ crra fplcnis t uricic
ponif in aceto p. fres ties i nocree:? pofimo*
du fiar t ecocrio.tcinde eolcmr et colatura in
miido vafeponaf addiffl cera cr olco ct picu^
la:er fiar cmpla firii fupcranre galba no.vcl ce
rotufuperarcccra.vel vngucntum fuperante
©leo:fed meliue fi fiat cmplaHrumara q? acctf
dat ad ccrorii ad mcnflrufl;puoeandfl:ct fttu?
mo:niu:effccundinaeduccndi:fi9tnafcalecii
co ettincf o in olco.f "B d apolfcmata matu*
randu et rumpedCi fupponflf ad lumbricoe oc
cidedoe tcnnir pillule cjc ga Ibano intincf e fa
mcllc,f0Yaf3ppolttunart'torumigt'o^fup
pofifumcnlirui8impcraf.abo:fi!mfacit.9ce^
to cr nitro nritruknrigtnceroUirivr granufa
bc glutirii fuffim mcdcf ,f rifnoicie i flfma^
ricis opirulflf.j£|c alro cadftul ccquaffarioifo
fubucnirXu vino *: mvrrbfl btbirum vencnis
oceurrir.^nfanresin vrcro mouuoeacccptu
cjccludit.3mpofifutolo:cmlatcri8mirigaf.
Xo:rio nes fpargir.£ pilcric^ vtilirer acbibcf
f -jblarcariXontra fllmafrigidtimtaf cum
aqua o:dci.£6tra litargia fnp caibonee pc^
nif:ctparie8ft!murccipif3d flpoltcmarum
pedit ct mflturardu fugpomf .Bd lumbncos
occidcdoeitcnmr pilUilc q: co mcllc itmnetc^
valctt in cmplaftro prra fplenie tsuricicm
f£onltan.inli.graduii.0albsnucftcelidu3
intcrtio gradu.(iccu5inlccundoXatbaplflf^
matu cti m rapbflno et aceio fc:cicicm putfu?
larii mundificat :Xt fiimq ct an bclitu lollir.
j£ pirima fugpol irum rcprilium mo:f tto rtpu
gnflt.ffSuettnft8toiaeeacco:rofurem
bnres pofnu coe t \\n\t ,g>i vtro cu fo:u r Hit>
p^gnatitctur: iroztubcckritcr ctpciUn^ ia/
bo:oft8ctialpflimatiti6 (kbucnw j
mt$M&.
Capitulum.fn)ii)
^^&ligfl.S.ui.j3aiang9 efrufta fouo^
■ 1 lutarubeanfgra.in.g.gra?5.ca.eff.ar.
A,a, ficct cftfubrile refchmuii.^Yaf.T icit
Cpctt ra dijcq reeitur circa artoriepcdc in per
fia.qtf patete]ceo cf babcrinteriueradiceqn
da;3r etia t en a adbcret ci,jpt sfit fcruari B c\n
<$ a nnoe.j£lt afit cligeda fubrufa i in fua ma
iteriepodcrofa .1 etia acutu bre fapo:?. j£ r q
? gfo:ata :et fa cile inpulucre foluiNbijcicda g
tiirrutcbjcofottadiqc arcmaricirare cttift
foluedi 1 cofumcdi er, qliratto. £5o!et aut fo
pbifhcariejc c dmijLttorie iunci t pe rsdkc tcit
ruofam ct eiia cjc admftrfonc b ifi c:t c.tin ofci
rur ant qma iunei radu. infipidn vclfa Ifujbaif
bef fapo:e.bifto:ta poricu.jBalSga vcro aro*
maticu ctacutii.Slu fcpbifltcenf boc rrcdo;
pulucri3at opf imu galsga»: piper ccftdtltaij
accf o:ct imponut radicc inuri e notr ect cfiiri
ruracuufapo:ie:fedtinofrifq:iwcriHnffp#
difapo:i6e.galanga fo acUti.S5era.li.agg;
ca.galugcn.i.galanga cvcnain grolTirudinc
caflielignee.crco:te|cciueeriibcu6.'infcri5'pu
rukntue.tpefertur eic fvria,ca.e^rficitef5o g.
&pmuiotif$
<ffpY9f3dctg<fiioneco»ifo«andact9olo
rcm Jffomac biejc frfgfdacaufs vclciivcnfoffta
tct>af vinfitsecoctiomeci9.f 3d ccnb? con
fonandu.nanto appliccturX ontra csrdiaca'
pafitoncctfincop im tcturpultaecitie cfj fuc?
co planra ginie. f Ccm raft*o:c o:ie accfpe
galangam ct coqucin viiror: pofiea tcfpatt
cntiadmodu fvrupi qtioltbet manc: et rcmo^
iict fcfo:cm orie.
nir ficgmatfctgTr^i
Rcmacj&o.j£tfacit tigen cibu,jprcr fuamca?
leJscrioiie^jprcrfusm^^
re.j£tcoucnitcolice:f £tfecitcdo:cm o:is
bonfi et calefacit rcnce;? coraouer fpem a.£r:
quando frirfium qcca tenefurinc:efacit eru
cwaricmmmcgnam.xande ccucnit frcma^
tbo et tigcrit nbiim anUc^emaferie.etccuc^
ritfrigidifatircnum.
^ j£ t idcm aucsbcn mcfuaY.£lf'ca,et ftcin
iU.grfl.ettficoucnicnsbabcrsti rolicam cjcvc
tofirafejiamfrangit cmncmvcmouratem et
cStteriitbfibcJicructuatfonee accrofae
^£fta.vbifup:a.0a]ag^£intcrtiogra^
ctUc3toma(bfiflcgmaftcuc^jijf.^irtu
tcm t fgcfiiua acluusUjnijrofitSfun tn?c!?
uit.p6od6nfcru rxdcTir .£ isratccIicsro/Rc 4
nce calcfacit^et sugerWidfncjm.
15
CeptMtinuo^
Ctactatua
&
0glU'rricu.lMa.bcrba cfi bnefo.fimfli
a fouie gtidin f5 Uuio:a. fapo:c acum
bneiMUrricuqriationomieftgaUi
cctrii cii a.i fic.in.i^Bcto:.0aUimcu e qrJ
alio noiepoHitricuvocaf g annuf uaf.CutTu
rc b? -- fnmcdiicskfaciccli -z refolucdijolia ct
fcmc in mcdicinis vrunf : in bottie nateunrur
Opcrationco
Cfrmcru qtacj tceocticie ci9 faeru mam'c2
oprtcmudmcaremc%ufl#tK>car.fSecun*
dtni cductr.ieul momiu ejcpellir.Suctf fouo
r u e& cu fete forifrage % mara rri fumpru valec
calculof ^Vim tecocriou? eitie bibifu^puo?
car fudoje:? pfumitftegmarieoebumotf 8
fLonftan.0alUmdpfo:tatctadiuuatfngi
dulioma.groffumcriWScritcibum.frpfltic^
cardiacieipter colera nigri ac flcgma.pa tien
tibue fubuenit.CBaribueappUcaru opilattf
onenarifi ac cercba aperir.
CapJtuluuuriE
03Uttricu agrefte.^lare.0alk'mcua^
grefte ebetba folia bne Ittia pdica.fcd
maioza et latio:a pa?. ca.-t fic.in.u..g.
Opcrationce
f0Yaf.atwtecocri6iegallirrittagreft}va
lcr oifco fcbricitatito.^ £>pilationeq} tplenie
^eparie agirXotra anriquu afma taf Jjabet
cm^ietates? ^tutesoeebaUitria ptedtcu
Capituluuutr*
_^rXadiolue.3ltdo.0ladJcIue ticifur
§ ^\ co cffitfoui8gladiofimilito t\rfoeu
Vt/ birali:fto:ito purpurcie.p ysf.c a.te*
rene.i.gladK>lue.tcrcriebabcr fclia fimflia
* ridi;fcd lario:a z acurioHU? bafta^ tn mcdio
folio:u cubirivnius longlet groffam; in cui9
frgis funt capitella rrigona fub ipfie fio:ee ba
bcnepurpureoe in mcdtb feniceucolo:cm^
mcn ciue in rbUiculiscft fitc cucumcrie.-fcmini
rotutiduanigru:guftuvifcidum.*Radij:cftil
b' nodofa tonga ct rufa.£li.cap.te gladioto.
^ladiolum ome noucrur .JSladioUie ticitut
<T fitfolqe fimtlib; rvrfo cubiraluftonbue pur
purcte. Ejcfinonimisfcicndum cp acotuecft
gladibtue.£Junt cnim quatruo: berbe in fbtf
ma fimilee valde.£>cd aeoms t ifcerntrur cVt
mnoflo^rubcacpradiceSparulafetidama
lo tifccmirur odo:c:et earerfiotf.jmsftotf
rem gerir purpurcum^reoe album. pladio*
webabercroceunufcdfparula fcrida album
Picituraurebulbtieomnibrunicaradir^Bt
vcro modemimedici qn fimpUcircracciptunt
pwradicenairifi.
©prrarioms
f p vaf.Oulncra capif ie optfme curat frar tu
tis nicdmir .offa confracta ejx Uidir.omn ia in
ftica co:po:t euoca t impofita*fi $o partce t ref
ftouimeiaddanturut radiciecentaurcc par*
rcGquinc£cf mclfurTiciene etacetum .et vtea
fbaptafma imponamrtunuwes ct turicies
fpargent.bibimm conquaffarionee rcfoanat
taterie tolo:cm toUit jSftrangwriie % fctattf
rieoprimeopuulatur.
fT^adicctusfiuritvcnrrieflringttcutulco^
rectaqua maritimaacccpta .fcmen ciu& tiu
rcticti5 eft.quod valetobuto vno accepro :auc
.54 .cum vino omnia vr ftuna faccrc potcft .
X.ivm aceto bibitum fptenficcat
«tfjUc radit ec vino potata venena teflrutt et
ineitrua^puocat.trita^octinmodufomenti
poritamruculoeetfpinaeteco^oKCjttrabit
ct omncm t urictem tiiTouiit.
$£U .U.icci.,Radit tiue potata cnm r iho ad
vcncnupficif .fctum ? menftrua^puocat 3te
trita ettmpofitafitrunculoect fpinaeqc ioJ^
po:e cjttra bit ; ct omnem turiciem tuTouur. 1
fuapo^t.
f£onftan.vbtffipw.^ladiola4.Trco8eca;
lidain fecundo gradu.poloum ncruowt e
ficgmafemitigat.2iifttmq3tiuturna5pfacat
ct fcreatum facflcmrcddir.
4f 0roffoe pecto4.fumo:c8 attcnuatcu.acc;
B
&t Dt rttfe 5
to potata motfuereprfliii fanat.rplencttcl fub
«cin'tXpafmmn ac rigoje fetoium cura t
€apitulum.rt?$
jrrjr*Ranatum.3fi'do2us.^>alus grana
■•l tusfcminini gcneri8arbo:eft.pomu3
Vl^ vero nattrufcj malogranatum. & e'/
rapion li.aggre.ca.£?urnaiTUid eft granarum
funt ejc eis acerofa ctt>ulda. et virtus aiiufcu
iSMllouim eft fm illum fapotcm . et fapo: ipi9
granan' toriuset granow ipfotu eft plus Ripri
cu8 cp fapo: fuca ctue cr pluris tcftccarionis
£o:retvero eiiismboceftfotfto: grano u;^
U8.£tco:pu8granariqtjcadttaba:bo:ceft:
plus in boc cgcozrer.Et idcm auero. £> vafco
r<idis«Q mma gra nara boni tbinu.jgaucttus
vitj.fim.farmacom.ca.fcegranaro.*^awm
granarum omnium ftiptica parricipat quali*
tatemon tamen tsominanrc in omnibue.que
damcntmeo:umfunracida:queciamtiulcia
plus 63 auftcra. £ t iuua rncnrutn vmufcuiufr
«rjcommf m p:edominantem necetTeeftficri
qualirarem.piaum eft aurcm in,t'it!.bo:u?tt*
b:o:u t>e tmlci fapo:e er auftcro. ande ejc illis
eftribifitogifare.funtautegirgara fucco fh*
pticio:a£tficcto:a, 23isvcroadbucco:tiee8
c\i vocan i ftdti .fimilis & ut v irturie co£ iij nc
Suiccn .lujxa.scgranato. £ranarum itktd
quodcftt>ulceeftfri.adputnu.'zbu,inipoxa
caofuradtrri.sficaimin fecundo;
©ptrartowo
f 3dcm.3cerofumrcp:imit cokra'- .pbfbrt
curfum fijpfluirarum advifcera rc^piievuiuj
euisrz tn o mmtomis fpectebus vfcj? ad acet o
fum e abfterfto cum ftipticif ate.
CSrauagranatiatmmdleliniunfadvIcera
frauduler a.-z ci'9 capitapcipucad vlcera adu?
fta .f £ tD ulcc qutdem leniftca t. mujum ve^
ro c magis iuuatiuum ftomacbo 63 potna vel
cifonia:fedciU8 granumeftinaluj.? fmod t>c
partito etus magisftipticum cft capira funnt
grana eiusftipricafunttfiuefint grana tmlcj
aurnonsulcts.
f firaiiagranaticumeUe pfcrut t>olo:i auris
£t funtiuuamcntuinrcrioti nariurm
f £tc6feruntgranagran3!ie6trita z copofi
taotmmellc alcolelinita. £tfigranarat>ul^
cia coquanf cuvino t>einde rcrawf fecutfunt;
ct fiat et cfs cmplaftrum auri conuenit#pofte*
maticius. ..^ ;•' .„
f £r iutia metugranatict rob acctofi,tp:teVc*
uenit eolcrc.rucciis acet ofi !co menit v ngulc;
3 cef ofum ejcafjgat pect? et tmlce lcnit ipfurro
2?fo?tat pectf*,ct qn t>anf itx portt granagw
nato^cu aqua pluutali valct ad fpuru fanguf*
nis..£ t ipmtotu confcrt trcmo:i f o.:di8. ct at»
ftergitoe ftomacbi ,f *Kabi mo \fcs a llegsn*
do 0aliei)5ranatii^p:ietate ba bcr miraculo
fanuquianon facitcibum cotmmpi inftoma
cbo:ct acefofumcoquittatu a:m abo nonfa^
cttcibuminftomacbo cozrumpi.
f "RadiccB gra nati acesoii vatcnt contra ^
meavellumbticoequivocaururcinguUHnvr
folia inbuncmodum admmtlirara.*Rc. radi^
cumminutartungranaftaccrofi.erradicura^
pefte,a.*^i.i.piftenf:eittr3ctt'ep:iu8ramcttfu
Ihbns aiftentibue in pzcdtcrte radtVth? cr b ult*/'
ant.pollea cumtnedia quarra viutgrca vcl al
tcriu8vinioptimi.ilbivfcpadeonfuniprionc
medictatis viniset in fineponarur.j.f .piper*
nigri trifuetcolerurpcr pannu^er^uietur a?
cruc3.parientiinmedianocri6.etpoitct^al>
fumpttoncm no touniat.f S> cra.auc, ohai
mefuav.qu accrofiun ftmttf confcrt flujcui lio^
macbi quiMcidit a colcra er JTsncopijque i cci
dit ab cadcmet,pttocar .vrutam. <§ j£t cu$ fub
nlirarc d\e acetolit af is pfert vngulc oculi qn
do ftt collirium aun co.
M
£
P
&
*ft
%
Crartams
I l,Dcmfa-i3.^icir<Tdtb£fcrameii.i£ta
^*^ pudfcra.aue.cuiufdamvocafairac.z
rft arbo: granarifilucftrie. £r fructfds voea
turbcU cftarbor fpinofaXtflignuerubeum
vdpurpurcuiEKtfmalmanforem bjrlozcci*
m*nu»inbarbariavocafaldani.tngredifinrro
dfcii- artdromad rvriace maiorieXuiue loco
ponifB ui.fructu aItcbur.S>cra.li.aggrc. an
mabar.:t£>abarfunt vcnc arbo:is granati fil
ueUrie q nafcunf in fcni vltra mare i in co:af>
teVjfuntverjegrofiealbe eoUigut inbafmen.;
j£tci$malagranaraulr(icurmalagmnarato
trjefiicainpncipioo:rusco$^rcolo:eintcrru
bedineer viridirarc.£rinter malujcius funt
grana rttbea rbruda in magnirudinc fcminis
lentifcur vimirrunr cum in c ozrice fuo : quan
do egcnr eie ejctrabur a co:rice 3£>abar e ca.
% bu.piaf.c.tf afpalio.&fpauuuucsfpalroa
id elt granarii iiluefire,*Bafcir in infula *R fco
do:cuius fpes tupkjc c.£fr cm vns fpinoiam
rrncrice^tYrfugraucbns.Er^cpofirucuio:
riccpurpureo velrubeo.fcefo cr ocoriefum*
mi etamari.$lreradlalba ugnofa i imbcril
ne.fuple et ifta cft quaferapion vocat in* bat
©prraticws
fpYaf.0ranan*ll1ue{rre$attgerfp.m3tco^ &
roborat coiru.-zcft bonu podagre qn rerif z co
fiafcujacero^liniffupipni^pfertfpafmoct
mollit^uriae iucrurarii j£r alici ©icunr o/ fic
afpaltii.etilld idefadt qtf iit>itim9. f jldem '&
pf af.Oirtf ei9 1 ca.? ftipti.q? cu vino fi fucric
ekjcatu vulnerito oue mcdcf u. t purredinee qa
grcci nomao appellara putredineo narure citf
rar.f^tvaletpvlceraverrisqnficejecocW £
ftcre i borbo:nafi.er ejcpdlir ferum qfi nr cii co
nafcale.fj£rfomaovulnerib^ddtpeiTarti8 $
additu mulicbaa ©eponir,cui9 elijearura venj
treltringitianguincretjdenrtbufifubueniwq
riuebibitainflarionesspillurriae cepefcit
(Tapirulunurriiit
0*Ramcn.lMatearij5ramcndt bcrba
faris nora bns ramos rorudoe nodo
foe fa% rerra fecjcpandcres.era nodis
ramo^ejccutradiccercrra ingrcdicrce.t ulccs
cu abbominationexuiue fotta parua funtstd
fimilirudinecanncmino:i8j£ftfrufic.inpn^
cipio p:imigradu8,^cra,ub:o aggre.ca.ne
ge.i.gramcndibcrbababcn8ramo8 baben
ree nodoe cj cjcpandunf fupcr faciej terre? ejc
ramieetuegeneranf radiccs cjceuntcea no*
dte ipfius figetcs fe in rerra er radiecsanslba
bcnr nod oe.i olia riue funt oblonga acureejc
©e$frfifo;
ffcmfoutefiatt. foluim' fauBcpamc.jEft «Kj
fpecicecuiuefolia ramiaradiceefwnr maio^
rce c$fup:adiac,immo funtfoKa fimilia ede#
4 f rc;qitt4ncoincdutanialiacaoccidft:hiajct?
wciUudquodnafcinirinbflbtlowminvti8.z
quod nafrirurinfictlia qn comedif abouito
apeftonantuna.iftam fpmeinuenieein eapi
i-aUmus^ecJSediHudqo nafcirur in co*
foe bab ct plureeramoe cfcalia fpccice.bab«
flo:cmalbubomodo2ie:«fcmcnminuru in
quo citiuuamcnru: ctradiccoquincpautfcp
ingroiTitudinet>igitiaIba6:mol[cs:t>alcce:z
fctcntc6.^al'.r<,fim.fiir.ca.afirofi»e.i.gram€
SubftanriacwecftJnbtme:?fapo:ciu6eft
tvkie.t cft in co pa? acuif ati8 rii ftiptiritate
pauca.£rradirciueb&5fapc:eabbominai
fcile.ct vtrtneeiueeftniu. (iccu rcmpaame?
ro £>vaf. ca&t agroflie.2lgrofiie.i.grameri
virgae babct nodofaect fpanfas fupcr rerra
fiip. quaevirgaefoliafunracura ctlatacttu
ra ficut canne mino:ie;Radijc clt flli nodofa %
tmlcie c&bouce ct alia animalia pafeunf
j^prraribme
gj ^aqnatccoaionu5ct$yate^tufnrtaltb^
barwafrangitlapfdc:acuratvulnaavcfice
^trc ^^puocatvrinartcftccgwrinatiuaradij: ciue
I ~ £t curat raima vcntrie. ia&, na; i y«ST§*
* &" f S?aa.atjc^alieni.£u'rf9a*$ eft q a&u&
nat vulncra rcccntiatiu funtfsnguinolenta:
7 coautrur sbibif riue aq ct frangit lapidcm.
©cd fcmecuie quod cft in cbfoe,puoca t vrii?
nam.ttcficcat afi airrftadftotr&cbir.? inrc*
ftinaciibumiditarito:cnvifttte riue cft ocfio
cariua fubtilie fine flipricitate.
<f 6ar'.*Radi,t ciue fa n guinolenro? vlccrij cft
ccfolidarittaipfa quidebei ba cai baplai ma*
ta infrigidat.quidc no vdxmeYaeoiififiit aut
m mcdjo bnmida a licca.
«|f pvaf.:bcrbaipfa carbaplafmatito adbibl
ta vuincritoparacolcfim facit. -M li^arura ci9
bibica toaionito a^uTuricmcdicarur.uulnc
ra vcficc oprime curar,j£ t calculoe frangit: z
Trinarpuocat£anceqnfe ^oUlrpurgarc bac
bcrbammanducanti,
g, ^fecennali.ri.ca.t>cgramine,gramcn fa-
rLifl^tcoboaieplaflae fanguinee.£r fcccoctic*
W ciuecttrabit lapidcm j£tfcrncciue,pK>uoca£
^&waconftringit, - - .
f f j£t idcm aucf.03t,4Dccoctfor3dicu«i$ fa*
citid quodberba ipfa.ct ciue fcmcn.puocat
vrinam;puocarionerom£r abfcinditvoiri
tumcrflujcum,
£8pim!um.tju
0*fcana rititfo:u^atc.0ranatfncfo*
raeftarbuftuvnde ringiffearlacnnu
On &©e#o o/mft veltitfvefte cocr/
O'nearf.rincrac3occo.f.grani6t>cfcarlaco.vo^
caf ail fcariice.£tefrntcjcfin t>Y3f,ca.tf coc
co farmctofa:bne inipie$>giebaculoerom>
doe (icur lerieula q colligunf % conftriunf .jE ({
aurbon9 eoccuegaUcric9 % armcnue.? fctfs
flfianu6etliaueMpan9^ooimnouifltinus
Tirrueeci(tiprica^aa4i^ag^uc.T>rafc.cai
barmevel karme.i.granarinao?eft arbuftuj
quodadMmltrafadigncacccdedmacftfn?
eendiuinrer 9rbo:e? baba cuiue rami (ur ttX
tifubrilee ftig quoefunt-grana rotuda filVas
lcnriculie quc coUtgunf a rcponunf arcfcrul
rur a conftriunf ad ringcndu.j£t mclio: cjcitf
la elt cj ©cfatur cjct errie qne t>icunf gallarcei
aandabafiaarmcni-^tfaJa cfttUa dc frria
:liaaxtt>crcrio:oitoclttUaquc «cfertur ab>
b\fpania.tregitinarbozepnafat?itmiliinfa
Iqe arbori glandium in terrte calicbic;Ttn e&
mlhpIicataialtcftofumparuufitclimacijeKC
coUigat ipam mfiace illiue tare rii ro:c com
£t idej9uc.j5at3apo: ciueclt ftipricuecuj
amarmidine.ctviajtteciitetitficcatfirjcmor
dicationc a abltagit a incarnat
©paationtg
tCtsmm
f p^f.£oecm*.grana rniffO?flccfo mrue
& uitipoiuiwvukicitoparacolcfunfflcifrtiicr
uie incifie maumu P W» cft.f Scra.aucfo«
& ^af.5ranarinao^ confm magme vlca tto
ncroo? auomm memb:o"? quando f critur fo:
riten mifccrur cuaeao? meUc.TttiaT>ccocrio
^ necom tant iUie d, patfuitf in ncruie. f ^li.
*• caxecocco.XJaUtvlceribpmagnieflmarimc
ncruo? vlccril» tz valer ? tremo:eco:die x ct9
,. ©cbilitate.f 23ocalYcrit ftlr pamafce.in anri
^ dotatio fuo m quada cofcctionc q incipit co>
fcctto.alfceimce.
H^
Captmfum.ff]EttV
0T*tanucuIa;tJSrerapJi'.«(T.ca.loba*
cbiHm.i.granu culcuLjFotium eiuee
. fifcfolfo albene.et eberbaq babctvc*
naBWgrOffirudincpollicie-zindicie^tcgae
crruntcofte^efetTaiicutfccl.rfumincicno
dt.etnafamf invnoquocp nodofolia fimili»
lolqe balfam i.t <ft albu maiue.ftn fummita*
tc eiufl nafcunrur flo:ee'in vcrc.-: inpnnciptje
r»cflium:quo:umcoto:eftcolo:vtoIaruj.nifi
q^funtmaio:c«ei6.j£r#cpl"c^babafrticru
wagnu in-quatitatc ciccrienlcmim ©ukio fa
Po:ie.lartne vocrf granum culcnl. £t bci ba
«iue inucnirttrtnloc^ vmb:ofie:cHujcfa rcbe*
menrerbumcctie^tfpsccUecrioieci^cftin
fEemdrie.atrtnecf!/a.ttw4n.i?.sr9<Ja»
0pttattent0
f i*?era.£raraicukulmouacoiru?flttgce
fpcrma.? crccrionc rirge: ct jfrik qn confuif
cii mclU;vclmtfcetur cumfifsmc^tquivttmr
co nimieincurritcoUirica pfifiione.f £r id($
auc.7kefarugcr.qfi bibif poft ipm vuwm fai
citfodam.cifp»cquando tozrcfir*
Capttulum.rfjEUt'
><g^j£ndanfl.^unLtt.rjLV.6cnciangm'it
■"§ ucnir ffenriuerec lUiricouiubiqjrta?
^*S fcmte:inilltnco cfi p:diarifltma.folic»
frauni.fcd magnitudine lacfucecauletcncro:
pollicie cralTifudinc cauo ef inani ejt tnterual
4iefcltafotriucubifo?alfoc2fu.radicctcnta
fnbnigra fiucodo:eaquofa Sipubalpiniemo
nfcuepuirimanafciror.Ufueetue iradiceac
fuecovfSla.jBcnciana efi ba ba ralida ? Itcca
cuiue radijc p:cc ipue compcrit vfui mec tcinc:
noipfabcrba^nfinevcnecolligtmrctftcca
turxtpcrannoeqrruotinmnltatfiicanafcr
uarur.tDtbct aut cKgt loUda z corimia babee
cifrinumcolo-cique non fit powrancc faci*
leputuerecitfotuafcumfrangif.tlirmrcmba
bctttfro!uendi:attrabcndi;?fumcndi.-tapc^
ricndi.f pYafxa.3e0et]ctana.jgcnci'ana fci
Btfttxbfo
dufdan gflitfe.tind«iiomen acccpinnHua
folia c\ area radicee funrnuaeodo:e babcnrt
ctiunt fimilia plantaginijfed paulo iub:ufto*
ra er in fummo siuifa vel incifa fpecie fcrrc tm
mediarcbabcnebaftam.6;baftalent8cft?va
cua.trfgtri babens fimilirudinalongto: tuoto
cubicis nodofa:circa quos nodoe folia nafcu
furJcmcn cft ci circa folia in pomulio lotie et
lcmto.er no inurileficuraffodilli.radice babec
ficutariftologia longa.folidam 7amaraj:fcd
nigrio:an cr fragtlio:cm.nafarur in locie alrl
ct bumecruu vmbTofto
©prrariont0
€5aF.v(Xim.far.c9.t)e8enrianafm'tr<infla^
fioncmarabicam.3dquod©e ipfo fldmfni*
ftratur cft radijtbuiue:cuiue fapoi cft amar*
in ftne amarirudinis:cr virrue eiue eft magna
fnmundiftcflrionecrabftcrftonerrapcriendo
opilarioncmXftcmcalcfaaiuatfliprica.
f £t idem codcm lib:o cr codem ca.f m rran*
flarionegrecam.£entiana buiue berberadij:
crTicajccft.vbiopotfctfubriliarealiquod-zab
ft er gere i iwoptlarcnec cft miru fi boc porcft
a mara violcnrer ejciftene,
<rj£>era.£go non vidi mcdictnam mclio:cm
in'mo:fitecanierabidiquandosafe|ccaqua
libcr t>ic vncia vna trira cr aib:ara cum vncia
vna m\rre. et cum vncije tmoto pulucrie can?
cro:umfiuuialiumaduRo:um in principio e*
gritudinie antecprimear aqua.'£rbcc qutdcj
planra prraria cft vcncnie mo:rifer$:« a ufcrt
nocumcnrii eo:u cu aurilto tsei
f DYflf.6cntianactt acriecr calcfacro:ia:ct
rcUi a ne acrimonia cr amaritudinc fua paruj
cj:pelUne:er fcrpenree fugans
4ff *Radt ci ciue vittue e calida cr ftiprica .que
radi)c.5.ii.cum piperct rurasvino accepra mo:
fibue venenatie occurrir.fuceiciue. j.q.oceep
ta t>olo:ib? larcrum cr conquaflarionito vtili^
rerp:odeft ficutrclliritimujppofira. *Radi]c
facirabo:fum. uulncritoimpofira mcdcrur.
£?uccu6ciu6ftcuru'cinmminuncru6 tumo>
rcm oculo:um compcfcit:macula8 co:po:ie
tollir. *
t ff *R siditvero infufa (naqua t>fcbus quinq j
« poftea cocra cpdiimrfuteeic ca fcimfftft eo:;
fricaror:erfie»cliquarur.peftea aquafpfa re
coquantr c|dtu mettie fptfff nidwcm factar: er
repomrurinvafeftailiadvfuni.f -Jbanlue.
jSenriana ca lida cft cr ficca in rcrtto gradu
<Captrulum.ajEUt!j
0£ncflra.3o.mcfuc.cfl.t»e gcncflrfl.ct
vocaf capiftrii flrbouta cft arfc o: md
rana:fupcr cuiueftipirc ckuaf tcnfi?
raefufciumnlreroriiditatie.ercuplicanfnon
pariuttf fra cruraexmdc liganf eic cie at b o:es
cr^pducunr fl o:ce fimilce figure lun ari cimni
ratiemulre.jErjfmmtfoUtcuIosfmfcmiram
o:obi bnree femina t illincra ficur Icnree
f 3 ncjr pyaf.ca .e i fic.pplcjcioie in.tj .? fcm?
ciue cft c$\\c\iw.i in fl o:c aS ct ftipirc c bilidrt
rae fupflua cu virrure incifiua^re mulriplicat
vomiru.j£rfuntoc8partcea'u8 corurbariuc:
i'ncifiuc:fubriIiatiuccr|>uocatt'uc.^aulue.
ca.tcgencfira.£fta1iaqvocafgcncftrafri.'z
fic.complcjcicnie:ut'i6 gcncftre fupfo:i:fcd mi
no:c.ababctfiipireemino:c6ctangufiio:<8
craibtimflo:cfacie
©prrartonr©
fDY^f.Scmcgcncftrectfloebibit^cu mul
fa buo:ce vcmirttopurgat.f &eX.$x\\tr) ge
ncftre 1 baculo^ fuccue lajcatiuc no tebiliter
clt$mr!.f3o.mcfue.^crvomiru?p_venrre
educirflrgma.tcufoutrudincvcbcmcrimaie
ria8qfuriniucrurl:fj£rmundificarrcne8ab
oitofuEfluirarito.tpuocatvrinlfowit^fra
git lapidc in rcnitccr vcfica .-: no pmirtir marc
r iae figi in eie nccp Isptde ©ciari. f J£r qn flo^
rc8 ei9 prrirypmafcu mcllc rofa?. aut cu ouo
a
%$*{
Crariarfe
- fo&ilircfotuut fcroful».? orJmciera'* aur fe
$ mieipfutefoluif apofrfara fplcnie. f j£r fifre
Cinra^romiruo cude«?ucnit fciariceet poda?
firc? fcolori renih fcofie riue c^uc I o?.a
3.q. vfcfc ad.v.fcminiau8 a.jJj.tfct, ad.itj. vcl
6 ift.fpT:T3cmeciu8«fto8bibituecumul
%> fa bumoue vcmititopurgar.f i^aulue. tlir
— turcbabet pliringcndi^dfiujcu mcnflruowm
■jr*>fRo x*f aUt fomcnrtt ejcaqua tccoctiome ciue. fup?
' jwfirouumctia ccpulucrcciuecrfuccoplanta
#ni6.vala aiamconnatifitofcriam pjcdic*
«umfomcnrum.
CapituItmt.ftjEijE
Jfp>^ 3 tb.£5a vmo ;£irb e gcnue Icgumto
1^1 iife cimino in qntitatc Jcd nign ir olo:{
lV*^ ■zinpanctulcowdoimponif.f £iaf.
Eirbcftbcrba q infcgcnte crc(cit.br1efcmcn
nigru minut ihodotc fuaut.relatat cfn i caicfa
cir.f ^la.ca.«ru ficcuin4firaij£tc^aba q
-fnterfrumctu o:if.fcmcn nigrfoqfi triangulu
faar.Skqnrula bjamarirudfnl.rrj tiurctirft
«It^rurcb5 uuTolucndi x pfumedi.f ■fcMibs
ftr .£j trb qc grcc ie^jltj mclai bio^lt) mclafpctf
mon voear oprimu q$ cjccitat tmmi ' odo:ie.
Bpmtimto
f t> vaf.jgirb porarii vrina Tmcfirua^uocat
tob?ico8c]tDcllit.impofifum Jp tumo:ce aut
turfffcefotulfXHtttatetorttiffccIcpfemf
trm.f Xcp:ae ac $>rurae appcfim rcllir.pi*
$uce ac gluririofoe arcpr li ipa toc fctoicc t ft
gcrir.f JLatarru fanatrflklaaaido fipukus
ctue ligcf in lintbcolo ; a d narce fcpiuc appo
nai vrcjuoodo:ef.Xil:?icoeailr cmcat to?
mcf u vcl prulu5 curinfcc9wnfri appofimm.
f •jblatcXcrra optlatccm cpat! ac fpknie.ct
rcnu INguti iaxifttntaia;(Iiacapaf!ioncm.?
t olo:e 1 1 c n a< ticjc vctolitat c taf \in m «cf
coctciecil/^puluieci^incibf6.Ctalcrcr(ctra
tmo:roidae tnrlatae. f jCcrra klb:icoe ctiaj
taipiiluieci$*umdlc.v$?p$mceauriu.
f 'plM&cid f pettu platf? fco:pionu.3ufof
ricnmcUcctaccforcpCTio.3nrcnfoq3fctpetc8
fugaii.bibif.?.i.p.arantoe. f jCapirie tolo*
rce illinitu ccacctoctinfufum nanb;;tcntm
tolowe coctu m c um accto mitigar,
<Tapifuftjm,ffjE)E
^wommiarabicu^»cr94uaffff^a.fanf
ff 1 filiarabi.i.gCmiarabtcu.£rcftgumi
V*r qjJrcp,iffuBatbo:cmacaci«.fiairake
$.. mcq arbo: noiaf amgaflevz meltuecrco c
qtf ccr bac arbo:cftTe ^miculie tn figura (ua,
Aolo: ci^cflltrurvtfru claru.cr ncbjltgmi.fe
cundu $o peft ip m ealbu.-fcd illud qucd e ftte
fo:dicici refinepinicft maU14rufl % fic,
Bttottbte
f i»er4.attc.6at'.vnij g'$tue eitisqX>cfiecat
3 alia c^tns eiusq pglutinaf :ct anfert afpcri?
fajc^fragit^tuteemedicina^acura^lcnit
9 fperitate pecto:?:? ftringit vcntrcrz fomficar
inteftina:? meliow oflafracta qnfttemplm al
eo.tcouenitmalignitarivlcerupulmonis,
f £t auc.&abir.p icit # e bu.parii t retinet
ventreqn nimie rluit.-z pglutia*: intefiinu in c|
eft temfmon/z pfolidat ofla fracta qn fitem?
plaftru cu eo tfedat tuitim qn retinef in ozeet
trafglurif qo* inde foluif.f Sut fimifc etur ali
quib? medianieeofererito ad tufljm ■zvlccrifo
pulmonisqnbibifeteo.f £6umitobtalmie
et rectificat medianas laratiuae qn mifcetur
cil cie.et.pbibet aojitatc earu. f £t frangit
vomirucj.puenit ab eie.etqnn'tasnofieeiu8
ad tuiTim.erad renncdii ventrcaureoeji.qul^
domifccfcualijemediciniseaurei.v.^r^uU
caiim cben abma53rin.li.qui&ferujro:.5otf
ma affandi gumi arabicu eft fiait omes alias
gumas.qu.ivultaifarigumiarabicu5opo:tct
vtfrangatillud tn fruitaad magnitudincm
o:obi.t)cindeacciptatpafella z calcfaaat eaj
et auferar ab igne.et ponat fug ea gumi arabi
cu.a mifceat bene fine inrermtifione t>onec al
befca t.et fi w albefdt pma viceateru ealefaci
<at patcUam vt p?iusT>on.ec fiat albinet codcm
modo fit ejc altjs gtjmmis.
Captm{um.tff]E).
BufcrvclbJiifo:.3ui,
in.q4i.ca,facirq fcribif
baufuu:f«! in ara .c bau.
fcr£t<?atifo: clacficiniil
qdda^n6cta)c9:vtqdi
fciriitvelfpcs ei9; fijjj cu
iusvmbiagiclitanffcoj
mientesjvt pyafeofMfe
•Hambaufo:eft lacricinium,« tajaseft ar?
bo:maguaetvmb:ifica.
©ptrartonts
f^aa.u.ag.cap,bau.£>aufo:cplantabn"s
lata folia.i nafaf in vno rp,eanni.7b5pcauij
q?5 egredtT ab oculis ramom fuo? i a loc$ fto
ru eius.f £teolligutab eo boies re ?umieM
tc.z fucco ci9 e amaritndo.? egrediunf ab ea
jnala (iait tefticulicamelo^.f Etegredif abtl
lie pomisqda res acfcjrens: ita o/ no pot fieri
caateriu cum re meliori ca.f Etimpknf er. ea
culatreetpuluinaria,ernoiafetiIarbo: dus
coberea .a qn inciduntur folia baufo: cmitrit
tisc lac q6 colligif in mcnfe *^aq.£,t ponanf
in co co:ia;et no renvanet pilos inris. et vnu^
vas impletur e.c suo toimp:eflionih£>.f £t li i
gnu baufo: eft lcuegrotTum rectu pulcbm -sc,
Bliusbaufo: evna ej; fpeaetotirimalli.
X
1
o «
fTratiaitts
a
p
&
Capitulnm.ffffi)*
"tfu-x crmodacriiue.3 obi mcfue.jbermo
m » ^ ct,lu8 f ^ r Jcl^ ^^^^"ot .■ nracius
#* G.4ilut8lo0ttsriaitt>i'giru6.altusrofui^
dus.ftd mclio: dl ro tundue.-z ciue alf5 albus.
a!iu8rubeii0:flli9niscrif5metio:en'bi8cqm'c
albue vcrc atbcdinis tntus i ectra.-z c\ eft grof
fus et sntriciei mcd iocria.Blitcr aitt fact i ma
lifilr.©cra.li.ag.ca.©n5rjgc;auc.Ovi)fco.
<2? ruragcnfiue fura geu.t .bcrmodacrilu9 eft
bcrba que flo:cfcit iu ftite auttlni.et e dus fios
itlto fimtftn f igttra fua flori croci.peide cmit
tirfoliafttufolijsbulbiinquitocbumidirae
adberene manui.ct babet ftipirein longitudi?
nerniuepamripozreoil.ciuecolo: eli atbus
©ecltn-ts ad nigrcdine.er babet radice anl) co
lo:cftnigcradrubcdinct)eclinas.fedtviuando
auferrurco:rcii:apparcr radir intcrius «tba:
inouteiOulctsfaporierz plena buiditarcq gre
cc vocaf coliricon -.vrappararrypria littera.
£ft k radftipfa t otunda fimilis cepe bulbi. z
raditipfa babcnitmedto fiiifcuTuram cpqua
cgredti uipcs fitper quem eit floe.multu m(d
turinloco qumciturcbarin.etin terris que
fcicunrur guagtta. £r bec radit; a atia operaf
xt infra f -jbaulus ca.t>e bcrmo.t^ermodacri
li funr ca Itde i ficcein pncipio fccundi gradus
i^XTbadtcircaradiceeriustuburofitatcetn
tten iunf quc co ttigt ncbct ct vfui refer uari/jin
cftarecolfigunf i rcferuanfcpcrannu vnu ier?
«art potkm .25 mt mtc eltgeudi qmfunt al
bi < tioiii.il. t) >.bet autej vircutein sulbumua
ecfuinpauiuattractiuain
BptmitmtB
^Scra.aitc.6af,*Radi>:bcrmodactiIique2
atbiitnnJsetejctracltmclio^.ctbjvirtuteU^
jcat iu;t .<[£ t aqus in qua bulticrit.-verum ma*
lue cft \\ ontacbo.Etconfert oolo:ito iunau*
rarii i podsgrc.£ tbibendue cbnttto tuttaitf
rasmoUcsanimisbumidas. f 3deancro.
^eiafurugcn.aibus eft bonus.S>cd rubc*
ue ocddtrmon quia nimis frigidusttacy nar
cotifa;quia fi boc eflet no etTa lajcatiuue.
«ftBben ^&efuayyRubeiis oaidit vlcera an
ttqua et confert variolio.f 23abic. £ tmelioz
qc eo eitqut cii c?:tertne aintaiusalto/zqua?
dofrangirurcltfractio eiusfadlisanon ou
ra/Rigervdo arobaisXuntambo infcrficie
tes.<{f-p>aulue.-j!surgantautcmp:incipalifcr
flcgmaXontraarteticametpodagram:cvra
^r.i m et iliacam pallioneni.s mo:toec flegma
tc no ejciiicnre fe.vala bencdioa acuta ejt ber>
jnodacuiie;vaaicgodion;rbeock):iam;ana*
cardina.f £ ef ra fcfettcam podagra i cvra*
gram fucais feniculi cum irrtUetecoqtiatur:*
cum tali tnellc tcnf.5.q .btrmodaci M>:u.?.*. f 4
feminiefeniculi a natelectuariumqt.od troi
rebenedicrcpottft fumi <ff£ t nota q in tolts
trx bct poni vncic tne vel frce bcnrcdacrili.
e^^ontra ^liacam paflionc fiatfccoctio met
Ussdditaaquanceicuratunetncmclacanct
e% flto melle addif ie.j.tj .bermodact ili et cyna^
momix>eturpulni8t>ermodactili:fupcrfluam
caincmcoa-odit.
f ^ulttie citte confioarur cufapone galltco:
ct licinium intinau filitif.tmponat aiampul*
meciueaaifoXonficiaf cu attq mdlkina cc
nbritconfottanre.^tfiKcllutsc bombacc in>
rincramnarifcfiimmittur cacbaim confotf
t at:ct poltpum coirodit.
f^oljancemcfuc^olutonccducttflcgma
groiium:? a iunctur^p:ie.acft mcdicina maJ
gnaartcticeapodragefumpws^cafbapla^
m atU8:i|p:ia cu farina o:dci.
f ^.mrctlisouoaiautmtcapams pinguts
avi[cllieoui.cfvfueeiusimpinguatco:pue:
i augncmumcfricitin fpctmarc.
f tt efi medicina bona vulncrifo.flbl?ringft
ctn fo:dee coui acolumit cai ncsputridasin.
eie.Dofieciuedt abaurco vnovfcpad&uas
K onicruatur autper aunos trce.
iBfiJtrbt©
^L-^ ermcrocaUce.iMarca.ttocrmerocal*
•jf A iesad eft pianra vt bulbusemaricos 4
^* Ci manducaf .fructus cius e ficut narrif?
cuoiwTcrcnsabcomfioictltu.fO^^»
bcrmerocaUe8,23ermcrocalleeautcatbalcp
rcn vclutbulto einaticuo.^olia babetr bafta
fimilcli(io:ininitio cuinccpcrit aeircflo:c8lt
Iu>ftendittre6velquaftuo::fedpoftq3fio:tt*
crit viridcmfacit colo:embonu ?odo:atu.*Ra
dijcqusinmagnttum'nefimili6eftbulbo:fed
paulomaio:.
€>ptrattont0
f£>yaf.:*3ec fibibitafucrit:bumo:cm fo:dtf
dum matricisejcdudir. f :£>enftrui8 [perat .
^blia ciuscatbaplafmatibusadbibita cobu*
Ifconitomcdicawf.
5buu ciug % flo!ce buida ct non ttca qH pof
nunf fug cmpcttginc et pannu cicpellir cos-r rc
foluut ocmfuBfluitatc.f £t puenit babemtto
catarrii:ct mirigat x>o\oie capitis illie q fut fri
gidecdplecioi8.C£toleu dueeft iuuatiuum
in bvcmcet fibne calida cople]cionc:odo:et ni
mwscipfocueftviridis.f jfdem&ben m#
fuav.Confertbumfditaribuset flegmati faV/
foettenitofrigide eoplqcionitoet confcrttx»
lo:itoiimcturara.fRemouctlOqlam amif*
fam.tptcrapoplcjcuvfparalifiminpotttfum
pmm ciuo fuccue auriu.i.vd.q.
Capttulum.tcflmt).
^L-t £rba parau'fi8/fblarca.£5erba para*
j| 1 liumfuic bcrba fancri pctri fiuc parali
*»* uricaftticartcticajqueomniaidcmfunt
et eftbctbacuiuefolia fio:crc incipiunt tege
bYCmi8:qfccjctcnduntintcrraquaficitrinavt
ali8fagu8.floKmcttrinu<pfcrtca.cftctfic.co;
plcaotus.
^ptrattontg
^Pfaf^ccberba7olo:fomedcfmcb:o:0|
Capim!um.rtj^o
^Uv£rbagralfnla3cto:.t5aba grafiW
*1| llacberbaiocquainucnif !maib:2 m0
**■» i- no:.£tmino: eftvermiailaris.fcc qua
babef in ca.vcrmicularis inferme t>e a.^£>a
to:cft berba bns folia tenera ct pingttiarin q>
rumfupeiftciccbo:ra
t^ptrarionta
f Oalet p ignie arfurae.fuccue ctus curat ra
miccpucrorii.fSfiaccipianffoIiagraffulez
cimcoliuaructteranffubtitrcuajcungiapo^
rircccnti.etcicpmafpcrpcril.ibuaafcumodi
co vino albo quitoadmifceaf mafticct oliba
num:ctpoftcavnsamr.
tfatmw
S6
^\ £rba fencl3.etel:>ert>afubriiitofolrr3
jj fi filie berbe cj roeaf abioranu plenafe?
""^ C minitofimilatibc» fanfo liib:ico:u. fa?
po:ai;$gicad;amaritudineHoaua5:§uioo?
doj^fapozeWcamar^cualiqfairedtczftipti
citatepauca.-zecalidwabfintbioj-it^bilio?
ab:otano.
jE>ptrattom0
€ £ft mali ftomacbo ;et daudit oriftcia vena
m mat r icisfic cv catba pla fmara fup:a Vcrre
caltda.f £onftringir fanguince-jceunte poft
paml:ct t gc menftruandi.
Capttumm.rrjfjEOi%
tl^ ^rftdina fiuebarundina.2lcfo:.i?a
*J •mndinsanpomtOfi.inter arbo:ee. ct
^9 <* boc(vt vidcf )#>ter qfda fpeciales qrii
t anta cralfimdo z magnif udo efie <6z: vt ejc il*
lio naucs ct cdificia fabnccnf.pecctciis autc
t>tcm c apud Ufi.inter bcrbaeocculrae.etw?
tcr fatiuaG.faiec.in epfa ad 3 t ilto^oft vr
cto:ia nf am ,oe • P a rio rcgcpbrenta :accepr is
centucincisinta ©ucito indo? :q teeuitates it i$
neru notterincu p.geremue prerflumeapparu
ir.cmue ripa barudo pcdu fccagcnu vcfciebat
pt ,m a bicruqj viticens in crai wudiuc robc*
ra.eaq5indivtunf adcdifi'cia.aqua vero flu*
minieguftu dkbow amario:erar.qua nec bo
biberenccpecue etiafine to:mcnto potcrar*
ipeinde vidimuebotee nauiculteper fiumen
vebi rorundie c]cbaninch'nc:c\ nobie ondcrut
Tbitmleemaqua poffcmueinuenire.
l^prrarionre
<Ti^lm<Ji.r^i.l>arucU'nee^atuferictinfcr
aqticoe fruticee frigidiega udenree.Belli pa
dfc^apmneti^nccelTariefunfmfcBeriajinte
ticrje grare.£>ie cni o:ietalee populi bella co
fiCHint t>ii fpicula calamie addfit f 'Rullue at
(agirtie aptto: e caJamue crj in t beno £ono*
mcnfiamnecuipl'imaincftmcdulla:pondu8
cfc volucre.£6tra flarueq) paruicajclib:a.cip
pe non eadem grat ia belgicis
<|£?a:cftcrerici8 ccmaidattonito,c|c| p«fe
ranf indi.q>u alia quibufda^ vidcf narura :qii
a baftaru vicepubent addiriecufpidito.^a
rundot>cniqjindica arbo:eabab5 smpltfudi
ncimqlie videf in teplie.^ olia vero b:euia .na
uigouicB viccm p:eftar ( fi creditnuejmtemo f
diafingulaif1bli.li.icvti.3llaquenafcimrin
3udia etfvria odo:u vngueromcf caufa.ari
nammouetcumgramincvclaprj forfinetie*
cocta jnen/iruacpcirat mom . f £>vdropifi
IKodcftacfulTiaiam futTiru.
a
25
Btfynbw
Capituhmurmifit;
Ofquiam9.3fi&3ufo;a
mtteebcrbaficagrccie
I appellata^alatinieber
bacaliculartt5::coc?ca
liculi riSin figura dcaro
rfinafcafvttmalipuni
ci.c\m o:a fctrata fir bn^
reetntrinfecSfcmiapa*
pauerie fftta.:toec berba e infana. vocaf co cf
vftte eiue giculofue cVoem'03 fi bibaf vcl cdaf
fnfania facitvel fomniimaginc tut bida £iaf.
fm tranftatione nfam a .t>c 3uf$ amo. 3uf
quiamuefrutej: cftpamuebaftajbabce grof
fio^etfolta lata et oblonga fciuifamigra i af
pera.urtta cuiue baftae fut capita plena femi
ne.S>ed 3nfqutamim'a funtgencra.vnum
pu rpureum fl o:cm babcne:et femeit nigrum :
folliculoe t>uroe % fpinofoe.3 Itcrfi vcro flo*
reemelltnosbj-zfolliculoemolke.fcmeobm
fu? ficut aifm6.abe£o iftc mania pftat t nari>
coticcfif ? min9vfualeeXertiuto gen9e cu*
iii8 vfuefirccintaf.folia b3pingiria ?mollia:et
cbili,fucd plena:flo:ee alboe tt femciralbum
.pferene/Bafcif in locie maririmie? in ripie.fe
menvcrovrikeftalbum:quodmin9fiinuetu
fiKritrurumfceundaf.TJigrumveroinutilee
fcmenciusec fouaetfccanfcbafta ipfiuetuu
- fa ct a p:efia .rfcfc faccw m foJe fta cTt:e rfr.
q: vtiliccft viuifoftamul.fiituncitie ffccii itt
calida miffum niudificjcpjinuf.cftvcro fnc?
cus mclio: viridie $ ficcue.2£ulrivaofari
nc rri tfccc fuccum ciuc a dmijcti! m factie troctf
cie rcponunt.i6at:vit].finT.far.caxe ^ufquia
mo rm tranflationc arabica.3ufquiam9cu^
iue fcme nigrfi cxt fignfi fup, boc q> fit fcmeni
grineft cy floeriue $gitat> rubedine. facit ma
ma i fubetb.3Ucf?o cmus feme fubrufuj cft:
cognofofinboccffloeeiuecatrinue.ete.p?
pinquue p mo in virtute. ct xptcr boc opo:ret
<p caueaf ab bie ambatofpecicte:? no vratm*
qe eie; q:no cft iuuamctfi incie:fedoccidunc
Jufquiamueverobab enefemenalbflet fio?
rem albu.eftcouenienev(uimedicine.<tcft in
tmio gradufri.et u'c.Tn.n
0pfrat!ont0
f £> Yafc.Utilte eft luccne fcmfni viri in volu 3 -
tarioX onfcerionite rolliriow mittue rcuma
vifcfdu tcaliducopefcit
f poIo:e aurifi mitigat.Sfericascaufaemc 3
dcndo copefcir.mittue polcnte. vel vt carba?
plafma adbibitusffio:es fpargft.
f Skmeeiueoia filrfacerenouit jnajtfetuf? £
fienritefubuenit z carbarrfi foluit.reuma ocu?
loritettolo:e;c6pefcit.obulovno cfifemine
miconis ct mulfa mijctne ct bibirue fiuuiima*
mueetfanguincretiaentiteopitulaf.
f Scmeriuefolum podagricie aujtilifivmo f>
mirru et catbaplafmarite adbibitu; tumo:cm
teftium et mammaromfoluir.
f^ult$aujecatbaplafinariteneceffaribmif
ccf.foliaei9marimealpolentamicracrin ea* £
tbaplafmatite adbibita tolo:e tolluncu vino
bibitaautqtcrfcb^eempialaepwbibet.
f £octa ficutoluectcomefta ftarim mamaj 4
faciuntVRadijc eiue cocta in acao tolo:e t»e
rium o:i rcrenta mitigat. g
CapifuIum.ttjErijE
-w-tmipcrue.3fi .3unipcruegrcre ticfa
|k cft.fineq: ab amplo in anguliii finit. fi^
-*- ue co cr pccptfi igne t»iu f encat .it a (i piu
ncejcciuccinere coopcrtefuerintvfcp ad anf
num pcrucmant.-jbii 0 eiffm ^rcccAd cfi ignis
latine.3unfperueaurcm alia parua cft.alia
magna.-^li4i.jLrj.lS«pcri8granu:aiiue arbor
in 3talia nafcitur.3unipcribaccie mirevtm
frabcntifoadulteranf.Srera.lUg.ca.balbi^
balacb.i.fumpcnie cft vna et fpecieto ap:efTi
mafcu li.j£ t oee funtcjtfuo: fpectee.z ffit iuni
pet9ctfcabel,i,fauina ct jabi etgara4.ittnip€
0 uu
fCtm&tw
Ttisq notaf arcona&Eftejeca alia magtia:a^
1iaparua.ab5fructuque"da:cuiu8 fructus eft
magnue ficut "Habaeb.i in Ifa babel Dicitfi^
cutjaro:.? cjdl citt'9fructu8eparuu8 ficut fa*
bamiliq:ipeeronindii8tot96af.vi.fim.fan
ca.?)ciunipero;Uirtu8arbo:$buiu8eca.tfic.
fn;ii.0radu,f5calidita8ipin8 fructuse fmf?.
fedfica'ta8ei9cin£na'pio terttj.£tide £>e?
fa.£> auinaeilla q &Macbo8ft'ueb:acbeo8
cnonbsfructu.-znosoeillaioicemusmcapii
£?auina,infra t>e s,S» ed jcrbin e illa qne si*
dturpafcrae.etbabetfractufitcm fructui ci*
p:eflunifiquia cminoico faris;j£t eet jcrbin
paruafpinofa.ctfmctumftmilefructuiiunipc
ri:cuiu6magnitudoeftficutgranu mirri.fcd
crotundum.etvtrtusjcrbincft calida? fieca
mXi.gradu.S»cd gara efpecies parua rcfpel
ctu3«rbin.'^)cmo;iaeiu6vcnictuica.lauru8
0ptrattont0
f &rcbeuto8 fiue Srconoe.^unipmtsma^
gna et parua.ambe caUfaciut % fubtiliant.et
^uocat vrina.£t qn fit.fumtgatio cit eis ejcpel
lit venenofa repriua.j£tbabet fructusjcuiua
c\da rcpcrtf inmagnitudme aucllanc:et Cjdam
in magniradine fabcnift quia e rotundue : et
b&aofoiebonfaeviAcisbwmtt atiqM
tulu amarftudfnfsjf t>V9f.cfl.T>eUmipcrof5
irKlarione greca.3unipcru8 arbo: alia e gua
alia magna:fed utreq? acrioae funt ^tutia at
<p mictualfe ct infenfibilts.f &uer.cinto col*
ligct ca.se MnipCTo.^uniperusquevocatur
abcl ca.e % ficjn.itj.gra.f •^aulus ca.fce #ntf
ce J3umi ipfiuearborie e vcrnir.
f3te^Yaf.£ram'8impofttefamt'gfo:ferpe
tce fugant.fruet9 cius iocudus e et odorie W
mifi in o:e tctincf.t cuftomacbus e.ct co:aci
vtiliseft.tufltmfedat.focntre-zinflationes
fedat.to:tionttoclcp bibita fubuenit.£ontra
venenapftat auicuw.trturctfciicftiUi adiutou'
um.Sfpafmaritoct reumatitop:odcft
f OrTocatioee fterica8toUit.Bppellaf autcj
agrecj8arcbioride8.fuccu8ciu8 medef vipe*
ra vccat^f ^ucc9ciu8C|cuftu8 atcpeu aq illi
nttu6lep:at>efpuit.£UmarioftU'gm'eiuepo*
fuit>ataintcrficit.Xacb:tm9eiu8 potui fcaf
ni8 tuflim:vcntre atcpperotidae fanat;
f 21 ucr: abel^uocatvrinasmenftrua plus
oiialiarct>onccfacitmingercfanguine.£tfa^
cit abo:fu5?ertrabit fetu momul.^ro ifla fpe
aelege £5auinaminfrafcee«
i ttiube.auicen.U'ju.3uiubc4nc!io:cs
funt4naioa»earofr^iacfuntinfmo
Btll&txbte
equatcs fn (iccitttc z bumtdit ate.et ftmt t>ccli
ltantcsp^imadbumiditafcn^ctnutrimew
tum earii et •oigcftio fimtsiftkflia.ctfermo cj
dcm in cisbonuseillequanoiut £>aiienu8.
"Ron repmiuiubae in confcnmda vamtate
ctjemoucitda cgrimdinc aliquid opcranfeo.
fed rcpcri eas nifftcilis tigdhoiscr paucinu*
mmcnti.
C&uiccmia.£onfert acuitati fanguiniscaltf
duct extimo q> illud cft ppterea cp jngroifanc
fanguincet vifcofum faciuncipfum
€£tilloatoctimarioqt}iputant<p ipfc dartf
ficattfauguincmct lauent awn.eftejtrimaito
comtpta adquam cgo non*oecltno
f 3dem £onfcrunt pectorict pulmoni.S»ut
maliftomacbo t>ifficilis T>igeftionis.cicttmant
quidam cp confcrunt fcoloa rcnit % vehcc.
€aptmIum.tt]Eje#.
-^mcus.Sera&aggrfcca.Dis.attcM
; jP Dfafccaidt0.Di8:idcfttuncue.eftbcr>
H^ba cuiu8t>ucfuntfpccies.nna!ipfarum
babct acutas fummitatestet ifta etiam fpeci?
cs fimilitcr tnuiditur in tmas, quia eic ca e\\ q
tton babet fructum.&lia eftquebabet fructti
groffio: cpcanna altcriu8.et eft tcrtta fpccies
qucbabetcannam;groffio:emadbuc ct ma*
gWannofamq$fup:adictet>uefpea'es.ct'bii
iusfpccicifructusquicft in fummitatitocius
cftfi mflfe fiwtuiumci fup?adict«&rum fperum
^prratiottis
fjjde aucro.j5alicni.:bnfuc bcrbc funt tne
fpeacs.vna earuj cft fubri tio: et ©urib: .1 a tia
groffio:'et mcltb:. f irocr us buiUs fccunde
fpecici facit oomiire.fcd fpecics pma eft fimili
rcriOuarumfpccicrum.Onaquenonfacitfru^
ctum ct non cft in ea uutamctu aliquod iu mc
dicina et alia facit fmcnw faat fomrtomift qz
cft^cbilio^cppMma.etiftafpcciesfacitfodaj
f Erfubftanriaiftarnm fcuarum fpcckrum
cft copofita ejd fcrrca patica fngida paucc fitf>
gidita tis:ctfnbftaiitia aquofa ea.paueecaltf
dttatis.etfceficcatmnfrigidatteftnarcorica
f £t©ue funt fpcsqrt affant urm ignc^ fumit
tur in potudtringuntvcntrctzabfcinduntiW
fluitatan mmft ruomVz tscfiecant qo* t>efcertf
dit a bumoJito adpartes Maioi&n
Capitulunurj$jEft
-^rXadaica.pYaf.cap.bicrob.i.3udaicai
«• ct eft feerba potrecta virgultis vlf ra cu*
^^bitum.gcniculofiscufolijepintcruatla
©iftanritotancp queratsincifib etfubalbidia
Oiresbabet acres etmictuales»
lE»pfrationf0
©
ttmmw
adferpcnrie mo:fnm ct aranearu cr rabidi ca
nfeXalculueqepeUif.
» f ydropicoe fanar;vukiera reccnf fa fugpoftf
ta curat.facit ad eos q indurat as vcnae bnt
£> f £ tcibu etjciunt p:opter parotidas ftrumaf
coUo Ugatur
P f ycferico8fanaf.5.i.e]cfuccofoIio:u^nardi
.5aiq.etpaululiimYrrbeeicaquafciafi8.iq.po^
tuisata .radieem buiue quifecum babuerit a
erpenterutuserit.
CapttulunurwJEitr*
-«-'Rcenfaria. pvafcoudee.^ncenfaria
JUberba cftfactaficutamofilolTa.fcd afs>
— *-pera z fupcr rerram fpanfa. cuins odo:
cficutodonburis babcne in coliie aUquate
pilofitat c5:ct albcdinc ficut cnuia.£t folia ba
bcnt fo:mam aliquaUrcr couiie nafcent ia .
BpmtmtB
fpvafco.pcftccatbumidifatempecto:t8:et
confo:tatncruoe
f£tvaletadco:i5am;
•^l^dtcuc.Scfa.lib.aggre, cap.TCilccb
'jjj* auc.t vaf.£lt t>eipfo tiomefitcue': fity
"■^-ucftrie.ftfcomefticueaUequo rincto?
rce vrunf.£ uius foliti cft fimile folio plantagi
nie:mfi quia eft magis vifcofum i fo:rio:ie ni
grcdinie.et babet ii^ite longitudinietoacbij
vniue.£> cd agreffts affirnilaf someftico. ni
fi q: foltuciue eft magie fimflefolio lactuec:ct
babetramulostegospluresgracflcscu mul
tis rarrrofcuU'e:quo:u colo: tendit ad rubedi*
nem:ct in fummifaribusramout funr vagino
lc mttlre fimitce Unguie.£f cft in m fcmeu . et
babet P o:em pantum fubrilem.£ t idem auc.
0af.p omefticue cftillequo vtunf tinctoKs
fapo: cuts eft a martte: ftipticit8:cf virrus ci9
cft q fceftccat fcfcriter (inc acumine. f £t idem
auc.Sloefme.fcftatbufttmiptiUicrulenfu: clc
uafurq5cuftipitefuo longirudincvnius b:a?
cbtj^bjgcrmina ramomOnfumitate fuae
flos (iojt floe coriadri:? ficeaf ctrerif : ct ponif
turcumalcanna.t?icuutquidam cp acblcm
.i.indicu8 «ft arbo: nilet cbar ieia nefme funt
idem.£t idcm aucfoOfaacbenaramalearet
ncfmefunt idc.£t eft balbac:z eftplanta bna
foku longum plue c$ fbUft faUcie.£t affrmilaf
foltefafcoiicobasquafiaurcufedmamscft
ct eft caUdii ct ficcum? ft&ricura
£apitulum.f$fttii) iE>ptrarionf0
fetfytxbte
f £>cr a .atK.£aF.X3ititue indtci ihcarnat-r r*
foluit z coglurinarvleera q funt in eo:po:ibue
t>uri8.etiam fi fucrinr in capirito mafculom.-r
flbfdndit flurfi fanguinie ct cillb luit i minuit
flparamoUia.aconfertvlccnb?purrtdi8?for
rofiut&.f 3de auct.pYaf,£m#aftrii cusfo*
Iqs ciuo confcrt apollematib? cr vlccrito. 'fia
in pztncipio ipo:u conglurina t ca fua calidit a?
tc ct abfcindu flunt fanguinis.f j£ r curat fot
micamtbcrifipil4.j£tagrc(h8fo:tio:lc^tu^
tto. i cofcrt fpkrtcrirte qn bibif <a fit cmpJm cn
t04t iuuatplus^pjimuej
f^aptfl©3ropnecllbcri)abiirr!tit8JC?lefa^
cir et flcgma t>eduet'r.rtu8 redictto ribil foai9
i pcncrrebilius inrer fare.f $larcariu6.£ c'/
tra ruflimfrigidavalctvinu tecoaioniseiub
ttficuuliecaru.adidcm vaktdccrusnu qr5 iit
cr ca fc? ecifopo.f &uiccn.3fopu8 alia cme»
rana*aiTao:tiuacalida crficca intcm'o.cr cft
fubrilie ficur origanifcjbotue riue calo:cm bo
nufacir.erciu8gumeravcRigiainfacicabftcr
girXum vinobibira rcfoluirapoficmara t>n
ra.f £onfcrr pccrorier pulmoni paticnribus
tiflurriam ct ruflt anriquc. ©olucd o atttedu
rit flegma ct afcarideeet vermce.f Ualetcril
Iplcni ct vdropifi.cccoctio ciuscu acero aotf
imUefedatfcolo:etcntu>.£tvapo:tKcoaio
l»ie'cu ftdefofcrt fonirtii aurie. £t ipfa otam
coctafitemplaftru^rarfari-zfianguinimomio
fub palpcb:a.f £6(1 anttnue.^fopus cali.cft
ct ficm tcrtio gra .Sntccus rius ciitKub? co£
cru8:ctmdlectruta btbitvapoflemata puln o
rusanbclifus ct tiuriciesfufiim ct caprrum
ad gulafceeapire ©cfcendcnrem curar.lumb:i
coe occidit 3po5ima aim mcllc groflbs fcilo
rcefciflbluit. f Ddcm.^icumficutoficae
vtatur:ct vcnrrcbumccrarcrcutcm darificat
£ um accto f octa fioe rm abluaf:eic ca tolo^
t>cnriii ampurar>aurico indcfumigarietolo?
rcmafonirumplacar.
f "Rafte.Dfopus vroriganii valcr^ccruet
pulmoncmpurgar.3fmattquocri i tufii anti
queconfcrr.5kgmartVcrmcecfo:po:ecdu*
cit.f -p>lini.Ii.ia:vi.3 fopi cincp rami cu t uoto
rure ac xicie rribus serocre rora cc5 purgar.
f 3rcrum,3 fopi fafciculuecum quadranrc
mdlieat) tufiimsecoquitur.
■•&
C8pitulum.tr«f)EU
-<■- Sfopuc.-^latcaii'u8.3fopu8 cft calid*
r Jw % (icc9 in .irj .gra.tlirrure babet tm folia
HP»-etflo:e8:nonfmradice.3n cflare cum
rTo:c8p:oduntcoWgif«nvmb:ofoanonfu0
mofo loco fufpendif ct ©eficca&in medicinis
abiect ie fiipirito rl o:ee % folia ponunf :p annii
feruanf .virtutc babcr t>iurericam sifTolucndi
attrabendi:confumcndi.
©ptrarionrg
& f 3lt.3fop9 cbcrba purgadie pulmonibue
apra.XJninvcrcriteftamcnto afp.gcbanfcum
fafdculieifopio, agra fanguicvotcbanr mun
cUri, ttafctf in petris bcrcne fajco radicib*
5
»
%
Ctartams
■&
»
(fapituluttKffjEjrsuK
«-r-Sropnm bumidii. fctafco.ca.*e vfo*
1L po bumido f m rraflatione- nofira.yfof
*JL oi ccroru cft qfi fordce.i fuecuelanaru
fuccidarii que boc modo coiUgif . Zanc fuca
dc?fo:diftimcmoicfcaunfemittunfinvaea*
qua ca lida fcuett lic acccndif ignie vt aliquid
faucantcindc rcfrigaaf. i ofi fupnaraucrit
fn rnodu pingue dihic flbtadif manu n vae fta
neu ab ftagifa fic ipm vae rcplef pluuiah a q
-z coopcrrii rcnui lintbco ad folebtduo ponif.
cr itc tmio t>ic aqua tdtmpidaf t rcponitur.
adulrcrarurcii pinguedinc acaa.fjinfelltf
gcf q- fincqi odo:e lano fuecid0eruar.£>aa .
lt.aggrc.eap\£tfaraftab.£teftpinguedocj
cft in lana.que fit in biiemodu. Sccipe lana^
fuccida vcl molle:ct laua cam cum aqua caU*
<ia:crinfolecalido.ct c)tpJimc rotuquod ica
dtcclotde/iponcfo^dicieiUa invafc babctc
orificium lartKct p:otjce fupcr cam aqui infun
dcne ab alt o ctl impctu vt fpuma faciat. pc*
tndeagtra agitarionc fo:rivt multam faciat
fpumam fuper aquam abftcrge aqua marina
cumimpctut)onccfpumafcdctttromnino:rt
funcrolleptnguedinem fupcrnatantc:? poney
invafercrrcoJoeindeproqcc ivafc itc? aqul
aUanuagita ficutfccifiipamo.etp:oqccfuBf
fpiimariueaquammarina:? t>w\itte fedari
fpumi i colUgc eam.j£t faeiae boc qnoricne
fpumam vidcrie.tidndeacdpc pinguedincm
quamaggrcgaflnmalacaeameum manib9
H r fi aliqua tn cie inueniee fo:de:ettrabe ipa ?
aqua agtrandoXt faciae boc toriene fconec
vidcae ipfam albam-z puram pigucdincm u>
ncadmijirioncaUcuiuerri.': cumboc feccris
poneinvafeterrco i ferua.
^iScra.'^bclio:c]c vfopo bumido cft illud
quod cft molle quado rangitur finc afpcritate
babce odo:c lane fucridi £t qn tiuToluif non
9 iparcr ibi aliqua grotnciee ficut in adultcra
ra.j£tvtrti;buiu6dkaltfaaiua:moUincariua
vlcerii indurato?.-: p:op:ie viccrum matrkie
quando mifcerurciimmellectbutiro.
f £t quando fit fi>n?ofiro:ium cumco jwo 'j
cat menfirua % cjipcUit feriim •: fccundinam.
£tquandomifcetur ctimfcpc anatie ccfert
vlccribue ani i vlccrtbue virges tcfiiculo :u ct
crifienttbue circa loco illa.
\ %i confctt p:uririui lacrimaUu oculi t grcf
ficiceipalpcb:arum.£t f onitur invafenouo
fup:a lencm igncri t iminif toncc vcniaf pin
eucdociue:afiatcuiie.cteft conucnune ctf
nieiricoUtrijertmcclicinif-ecnlo?i ; r
f ^tcofertmotfttovcnc^ofieinupiivcmfi
anriquotvlcmtointdiinottl. ' '
«£t abfcinditfttttu mcnfiruoai:et &tflouift
fanguincmcongclatuminliomacbo.aquan
do fumif inporamnndificatvlccra potoMcet
f£tquando mifcaurcumbutHio tfirnafca»
lc cum co poft mundificadoncm matriae;?4>
bibetimp:cgnationcm.
f £t qnt>fltur in potu muUerib poft partura
facitcaeadbupacadimpwgnationcc
CapituIum.ftjE]EjH)it
SrabcfMaf eariUe.^fcarflbc cft gum
mi arborie vtgcirma vndc annulifi*
h unr.ttndfckctrum.fnccinujKarabe
fub codc5ponunf.quia clccrru e kara
bcrfuccinucKarabctindc b£bcmM'n Zllej;.
ca.tjctiftintcria rroctfcie tYalecrrum ^rcn»
*Scruiue fupcrbucolKonUtrgitti in egloga
pafio:te'tiicit.cr dcctrum cft j oft fuccinum» *
3tcm cafiiuefcUjctractatutictrocifcie ticit
Zxociic oe t»c fuccino ct efi dccrrum:et tefai
bir trocifeoe t>c"Karabc. jEfiaurcm gummi
arbo:iet>icrc&Yafagrioe.s cftfpcctce popuU
&t$)ttbte
arbo:ie.vt pafetinillo capitulo agiros.vcraj
aUndfaatcapirolut>epopulot>iucrfefpcciei
flbitlo.Butccn.lib«n.©cco9Mofafitcapitijla
Xjnumt>ebauro:au confonat capitulum t>c
popnlo arbo:e.Bliud t>ebatiro romano cui
confonat capinilumtJc agiroe.quod eria? cjc
ponit p vafeottdce er eft populue arbo:.3 ui
ccna tn'citcreitacbirofa:vole8 tsicereagiroa
fcd in arabico eft acbiroe euiue giimi vt ©ic i t
atticen.eft karabc.£r ©iafcoridee t>icit cr ct
bac arbo« fuccinu nafctf f m quofda.i in rbo
dattumdiftillat.etipm eftelectrihvt oftcnfuj
dtTup:a.Dueergovidcnf efle fpeciee buius
arbo:ie.£inacalide ccmplcj:ionie.BUa frigi
dc.fiattp.Vtruo3fcictucol!igif.fauicconaIi
b:o t>evirrtx>eo:diekarabc.caUda eftinpmo
ficcain fc?5o.alicl volunto;fitfrigida.-^aul9
•ekarabelwabeeftgumiarbo:iebaurro*
mani.-z calefaatcaUdifatetemperara cttj pau
cafrigiditafe.*6uleafim cben aban ajarin.U^
b:o:qui©icifurferuito:karabeficaflaf2?b«
ritur.Opo:tet cyfrangae karabcin fractutia
paruisfaflUvnaviceveltwatoaferuaisj
cobuftio a'9 cft in bunc modu.&ccipe olla xv,
crilem .ct pone karabe intus er daude os ciu&
culuto.iponcitttgnevnanocfc.t>eindcejLtra
ber<vfere:etrere.
Bpmtiomo
f S utcenna.;&abet p:op:i«tatcm confo:t an
di co: ex letificandi ct repellcndi cardiacam: ct
fonificandifpus
f £?erapion.fcarabefumuur inpotu et ptot
bibctcurfum bumidtrarum ad ftomacbum.-z
abfiringit ventrcm ct ftomacbum .ct cofo:t u
cum.etabfcinditfiu]iufanguini8.£tquando
coitc% btttus arborie inciditur minurim:ct \c't
minatur;inletamine:o;t'uturibi intofo anno
fungiadcomcdendum.
f *»>aulU8.*iNarabecftgummiarbo:ie baur
romani quod quando bibtf rainet fiuuim vc
trie ct ffomacbt .*et fanguinejvndccuqj fluetc
^tputantqutdamcpfitfandaraca.-zticunc
cr karabe fodoma buiue cft gummi .? eft gu*
mimneriseocrlatiuiponcbantipfujfup. co:
po:at>efuncto:tim,
fEridcmaucrotttateBlbnbcrigXaUdirae
eius cft t cmpcrata cum pauca hi&ditate.? ba
bap:op:iefatem rennettdifanguitjcm et p;o?
p;ieintatafmone.j£tcottfertcardiace^ lirin
tntvcntrcm,
f£tidcmaucto.bcgde;ftcu*abccalidacft et
rerinet fanguine vndeeuq3 flucnrem.
f fctidcm auctoutafeaicaji. S> ufpenditur
lup.apoftcmaetconferr.crdtfrigida.£t<on
fert eardiace et fputofangutnie: tflujari otts
anaribus
fSUaeffurceinuenicsintraaaturelapidi f>
bu8pwaofietiKa.0argate8.
€8pifuIum.ff]E]EjHitr)
Slcndula.^liniuecapitulo kalendtt
k la cft bcrba cut9 fiipce plurimoebabj
ramoe^ olia c itie funt fimiUa foltje co
nt?t maioris fcd anguftiow ct pinguto:a cum
flUquaU vifcofi tate a odo;e graui:vel vt coni
ja.^loeaue aur^fuafirailis eftaurigaiive!
buralmoe.fcmina ciuecg pUtrima o:dinarim
pofiraincapituloqtiodam babcnria foanaj
co:niaiIouim:ctt'pfa fcminafunt pilofaaUqlc
cer.£ftcaUdcauccccomplenoni8,
^pfrationra
f tlirrut cm babct ftringend4:confo;tanfi: et
t>eficcandi:
f £ ontra t>olo:cm ? cntiu j puluie U inuolua
t tirin bombice et t>cnrtbu8 applicetunlrat im
fcolovclTar.fimilircr naribue inrromifla ver*
mcmqui cftin&enrcocadir.
f £onrra rofMlaepcdum valrtfomcmum qc
cafactum.
P
£mmw
fbiumvnum.ptenuefoliie.tfhi«ueduspcfi
ticusXJecUnans ad amai itudinc.ct colo: cina
t>eclinatadrubed(ne\£tidcmpoftepcongrc|
gauiinfcrfcrmonan0Yafco:idi6cto.ilicni
fupcr omncm bcrbam inucni;# £>alunuend
tucmo:auitmirtumagreftcm.£ t £vafco:tf
deenonmcmo:auitTU5bcbae.£t vidi cp ©e*
fcriptio 0aliemfuper"Kubtba6 rfttdcripti»
pYafcortcfefupcrmirtumagrcftcm.,
©prrattonr0
f £>cra ioemeeiue bibitu vrina,puoe3t:me
ftrui8impcrat.calculo6veficcfrangir.^
^f ycrericie et cepbilargicfe mcdiaf /Kadiie
cius ann viridie cft a mulrie p:o fparago co^
medirur .que amara cft et ©iurcrica.
<tf£r idcm aucro:ira te 0aUcni,£ft medicina
fimiu'8 m.in fapo:e ct virtutcnifi quia eft fub»
riUo:.muIruideo fit aperitiua opcrationum q
funtinco:po:erofo;
f £r pwuocar vrinamtet mundificat reoeea:
lapidc quigencrarurineie.£rcftbona gutf
turixtftringitventrcm.
$ IbauluecapitulcoeKubcbal^ubcbavaf
let conrra rrigidum reuma.? confouat ccrcb?
itcurarapopler,iam.
Capirulum.tf*pE.
Obube.^luca^cKubube:£)t:ci8fuC
k x>omcfticcetftlucftree.©unt «fn fru*
• ctue cuiufdi arbo:isinpartib?3ndie
nafccntce.Etfunt triii generii.Santcnim fil
tjeftre6quefuntmino:c8.ctfuntfapo:i8acu^
ti ficut piPcr.ct ftmt gcauceintue plcncbuuis
ftipme.^untcria5flltiefupciio:itefil«£rirc8
m>i io:es pondcrofe fifr et ptcuca mari fapo:ia
fupcrio:ibii8 melio:e8.£> ut alic quefunt ©o
mdliecommte p:cdictie l3iidabilio:c8.3nte
riiseinance Uiueponderte l6gifh'pitl:modice
amaritudinie.3n fumirarebaberee planicie
aliqttaiTvbioiungifftipiticocauitaseftqda?,
oi mafiieaf fumoftrascjdamcuapowbilie «d
<ertb:ii afecdirXu fimplicirer ponififta inrel?
"Ugirur.airrus eft tn folqserin feminc ciusea*
Kdc ct ficce rcmperatc. f Scrapion U. aggm
c.kububcc.*Kubube plata bnsfoUa mirtc x>o
mctticcMi quia funt tatio:a cis.ct fummira? ,
K8co:ufuntac«te:ficutfummifafe8 lanccc.
£t baber frucrii rorundu 9liqntuUifcep:ciTu5
ctlarora.jhueffolia ciuo rcpertunuquod qii
mar urarur vergir ad rubcdinem intcr ipfum z
granuri iangulu.tbjramuloe ftfce ramis pla
tcoicrc laroe:cgredicntcs ab vna radicc ficuc
iigfcllie.X5im'cilcfrangibai'e,lfgU8cirtitcrb«i
a
BtVjttbi*
Capmilum. tt?l
e, Sctuca.yuUXacfnca t{
wj cif co cp abundantia laetT,
m cjcubcrct.feucf lactcnutric
y teofcmiastplcr^cc-zivi
M ri8veneri8vfumcocrcct.
^■j ^4} f -f>larcariu8.Xacruca d
■ bario? vfui compcrit fcme
riuemedianc.qtffrigidfcdtip^berbaOudi*
canf aut ab autozito omniil berba? ternpcra*
ffllima.f 'f>a(ladi^ub:o fctfo mefejanuario
lacmca fcrcnda cft.vel pecebzi.vr plata ctus
dFebzuario trafFcraf ^tefcbzuario fcrifvtpof
firapzilimefttrafferrc.S»ed ccrtucftci foro
anno bcne ferufi locus fit letu8.ftcrcozatue.fr
riguus.antecp pangaf radiceeciue refeccm9
cqualiter.t liquido ftrno knantf.ur' q tampa
ctc funtnudare lctameacciptaf.3matfolum
ftibactu.pingue.bumidfiJterco:afu.fauice
na in capittb X aouca.jEt fut ei9frce fpeciee.
Una eft q voeaf lactuca agrefiie.qua grcci fa
ralliam vocanrXuiue tYrfus in modu fecun*
di eft.eteftfpecieefcarioleficut apparet iW/
dcm.Slia fpectee ©icif lactuca asint qua firiB
fcire legc ca.jcjcjd? 3ncufa fup:a ?>e2l.£r aka
fpecies qucoicit Xacr uca tonicfiica q omni
bue cft nofa.se qua bic loquimur. £>alicnu8
fejcro fimpli.far.cap.oc lactuca. f m traflario?
nemgrccaXactucetiomcftice virtus cftqin
frigidat i bumcctat ficutaqua noncictranec:
fedficutaqualtagno£vdlacuna?:vtfonfa*
narnm,£t ipfa elt que gcnerat fanguine bo*
num.Xactuca agrdtiecft fimtketomdiiec:
ritl i quia ftipite babet maio:c, i folia aue func
albioza foltjscius i fubtilio:a i afpcrioza .£ t
fapoz ciue eft amaru8:et clt in virtutetua fimt
kspapaucrinigro.
&ptxmom$.
f foerapion li. aggrc.cap.£?akae.i.iaetuca
Clirrue lactucctomdticeiftcj; pucnit apofte
manto cakdie i berifipile.£ t femcriue qn bi
bif abfcindit siltillatione bumiditat$ fpcrma
tte .£ t puenit pollurioni que fit in fomnte.
f £t idcm aucto:iratc jSalicni in kb.teribis
Xactuca generatfangumembonu inftnebo
tritatie.j£tcgo quidcm comcdcbam lactucas
qn cram iuuenie: quia in ftomacbo mco ge?
naabamrcolcra.ctficinfrigtdabamipfum.
1 1 unc etiam poftcp fcnui comcdo cas eliicae.
3deo quia non rcperio akquam bcrbam cum
qna pofliim curarc vigtkae ficut cu ipfa . "Jbn
md: vero quigeneratur.ejcea clt frigidue i b*
roidu8.£tnccgeteaaccid«nocumenru ficut
fjcalue olcribrrnonftringitvcntr2ncclajcati
q:nonbabetftipticitate:necfalfcdfocmncq}
acuitatem;
f 3dcm45auc.pyaf.Zactucatomcftiea t
bonaftomacbo:ctinrrigtdatvctre:ctfacitcoj
mircet(puocatlac.j£tquando ipfa ©ecoquif
cltmagieiuuaf iua.ct qncomedif fic cuelktur
finc ablutionc.conucnit illte qui conquerunf
teliomaebofuo.
f ^tafliduuevfueccmcftionfecaruobtcnc J>
t«atviftt5J£tqrifit e^laftrit cueacoueuitapo
ftcmanbuecakdi6Mtbacupile.t>umodo non
fit vcbcmenrieinflammationie
f Sedfemcnciuebibiturtvalctcofraflujcii j £
vent rie.et cjctinguit kbidincm et pollurioncm
fcminis in fomnie. £> ed qn lacmca cmiferit
rtipitcm fuum tunc cfftcifur virtue fuccict lac^
tie ipfius firniks virturi lacf uce agrcllis i pa
pauerienigri.
f £tidcm aucf.*Ruftt.iacnicaquidejcurat $
cgritutiinra quc fiunt ab cbziera tc qn fumitur
fcd ipfa nocet intcftini8« lcnit xetre.i abfcin^
diflibidincmctfacittozmire .
f3tcmqncoquifcuolco5i5smino.tVomcdt 0
ntr ejcpcllit \creria'a.ctclt mcdicina bona opi
lanontb narift i cci;i5eqti comcdif in tciunio
coaa cii oleo .finapiu ct lac lactuccromcfticc
1 cii aniftit llipitcm abftergit vulnera que ftunt
in tunica coutea.Xac vcro la ctuce agrdiepo — *r
firum in fronre inducit fomnum.
1 f j£fqnfttcoUiriumcumeolactetuuenculc i>
conuenit vlccri comce.i placat tolozcm capi»
tu?.ctp:ouocatmenltrua:etcuratmozfumru^ .
tcleetfco:pioni8.
f j5alienue.£akdieflcgmonitecogruir:nec 3
nonparuieberifipilarionitomontamen poi»
ten8dtmaio:itofufticerc.£ft autcm cjcctbis
fedantitofitim.Semenvcrobibitumcontra
gomo:rcam.i.eftufioncm fpamarie cobibcr.
tJndeetfomniantitoDatur ficutcriam femcn
: agrdti8lactua'kquo:cmatiu6colligit caltgi
ncm.necnoninfupcrvfiionibu6 aptaeftfuW
iunctaculacrefcminco
• f£tit)cmfecundoIibzot)cribfe.ca.tc2.a{
ctucafmtranflationcmgrecam.l^ofccautcj «*
opo:tctcjcbmnibu8oleritopaualTtmutcba^
' cborimum fanguincmgenerantitociclacfuca
namulrumquidcmneq5cacoccmum.non th
cucbimu perfcttc fanguincm gencrari: come?
dunt aut ipfam vt ad multu quidcm crucksm.
qrt autem crrif etit circa pzoducrione^ feminio
cftaherp.epulijcaramtn aqua tiulci oftcrunt
cumolcoetgaroctaccto.autcumaltqiio fab
famcnrozum.£ t majcimc queamqj cozu; q ctt "
cafco pzcparantur.
r~
/n
Wmmw
w>
B
f tuuiftir aumti ipfy crmec* in Cfptfc im*
pctrfluerit paqua ditantcejficurcr cgo r .unc
inafix%c\i\QX>mta tabcop:atoe,kice *m
aUqtriesmiroriiin pfccfudinccWtmnibi qc
tnutto t pe oto* toc lATfc ott>fstrs autc nuc t ua
roatricfltfbniffiindurftwocfionctn
^atcbar autcm lacfucic inuiucmt;te quicJcj
caUfacicnrcn ibi conjitiue lupi t icauritt un
frigidarioniegrafia.
ijB uf .li.n.ca :t e lact ura.jEjc ea eftt orocftica
i uukTm8.£ ttllaciuc cft filudirie tli ItiT.ilie
in virrufcpapaucrie nigri.
f £ t idcm aucrorirare ©alicmTFton ctf in frt*
SidifatcciiisqiietomcllicarclouDlanacap
pUcatioadvluntum,
CapituItirtT.rfr.tj
"|% *3cca.^larcarfue.Xaccacftgi7miar
SJL boriecquodtcfcrtura partibuevura
^*^*niarinie,quo ringuntur panni cole:c
rubco^abcr virtutcm ettcnuaro:i$m.£t cft
caUdcctftccecompleicionieinfcrtiogrfidu
3crapionltb:oaggregflforiec8pifulc2lcc
«*»cro warc jDtiikeridte &a thpma atbo
riequenafcitorinrcnte arabum.ef eltih ea
fimOcmYrrbc? fio:aci.£t babct ririttf cm et t
tenuandi. £t idcm flucroarare fialtem.l ac*
tuca cft gummi arbo:fe qucnakitur inarat it
quccftitmiUemrrrc&abcnstfdofcm bonurn^
i acjmmftrarormfumigne.? ringunrur tf.t*
panni rubef coloeta^t tncif rinctwa lUaKar^
mee.s ©efmurfjmitttcroc armeniiw eftcaliil
dc?n'ccccomptetiont8intcrtiogradu;£tide
aucforifatc£aHenrin tranflatoncalbararirb
Xacraeftgumma arboriequenafctruriha
r ybia:que d 1 1 (mitiem vrre.biibctie ocio:e3 bo
twro.£t idemaucroritatc*Rafie. Xacca caf
ditctcctefupcrramoearboris gubcraodcfl
mefptu in parribue ^ircfun infwlie marie*
i ri *• calidc cr n'ccccomrHcrioni8
^atri-jenna lib 10 fccundo captrub t>e Uccflt
Xaeca^ijccrunt quidamt>equtbn8 cft oicmj
•fSaulue: cft gumma bcrbc ftmiUe rr.frrte bo
nioderi8.ct opotfet cfadtmniftretur cuj cau
c da .ain vcro errfluerunrcf cft Karabe. Ucf
rumlacca tn pknfcp dlurrutie Karabcicfl
ijitcimatwavrnurevcbcmcnct;
rfpfratfcnro
f Drafeorick8.Xacca ronfert flfmatMi pul*
uisdue cutn ouo ftunarur icinno fromacbo
2 confcrt fpleneticf ein frropo fi ponatum^
uocatmcnfrrua,tconfo:ratvifum rmomncj
modum adminifrrurionie eiu8,?confoMat I o
macbum:etapcritJopuationcm fiomacbue;*
parie^t curat Tctcriciflm cicopaarionc.
^©cwpion.Xaccababctvirtufemcjctcntt^
ancU pinguee,tbJbunt tecaftfcnericu afma
ticii confcrt,£t quando bibttur cum mdlicia
topwuocarmefiltrua.et abftcrgit macufaoq
nunt inoeulis abfteritone reloci
%£t eurat tcbfliratcm vriiie quando mifcef*
cumvino^fumdecoIUruan.^cfibonaipoIo^
n tcnrium.t apcriropilarione8.ctfo:nricafvi
fccra.-:nngunturindcpannicolo:wruba
% £ tapcriropilarioncm fiomacbiectconfo:
tatcurmctconfertvctcrine.£tmodu8abluffi'
onie cws cft^ accipiturgummi cius et rcrif:
ct p:oncirur fupcrca aqua caUdain qua buli
crintariftologia ctfquinanrum.tmouenjr.cii
piftdl«ert>imimturrcnclcrc^cnciturfic]te
indc t cficcaturinvmbta.? reponirur tri vafc
vitrco^fi non dariftcatur prima viccfactao
fecundo.
^TBui.Zacca confcrttrcmorfcoft3ie.ct#Dn#
fcrtepari.-r ?fo:tatftomacbum.?pfe«fC|«ri#
ci€2idror^intok>ub;cpatt8i
Bt$)ttbfo
CapttultraMflEltf
■% 2trijc.3fi.Xari]c a caflello liridno fcft
Wl cta'e(t.ejc qua tcbule tcgulta affijce fla*
^^Anlrepelliinnecccfc carbones ejcuJtc
erTiciant.*lbU.li.]cvi.Xari)C eft arboz ec filucftri
gcncrecui foliano oecidum.ficut nec abteti.
niilloq5flo:cejMaraf;prinu8 etnfloze (rua9
giqntf:i!>)otts amat ficut? ccdrus.ct eft c\nf
ta gen? earii q pice ferur .cui fitus ide et f aciea
vt abicri.lsuius materia loge p:cftantio: in?
cotrupta .vis buo^ cotumac rube9. ptcrea et
odo:eacrio:.l^uicq5plufculu erupit liquotf
mellio<olo:eatq5letio«nunq5^urefccnti8.
Sqctu^ogenusefttcda.lariafqsnwbuseft
vt reda nat.D mia vero butus gencra q picem
fcrutacccnfafuugineinmodtcarepctecarbo^
ncm cu eruprionis crepim ecpuunt.ciaculatur
cp longcejccept a larice.que nec ardct, ncc facit
carboncs.necaliomodoignieviconfumifcB
lapidcs.Omnia quoqrilla gpctuo.virenr.Xa
ricc fut omniti arbq? altiTTimeatcp erectiflime
&ptt$twnt&
f -jSli.inli.vt8.6tgnitetlaric caucbrin (tcuf
erab eis.viq; pillula iti mcdirina vim vredi ba
bcntcmq cotinetnuclcumpinasfimilcm
f J dem tnU.icvii.S» emnftir autefeminenec
vnq? ©cgcnerantlarCr. ac q?p:eflu8 ac patme*
^•p>alla.li.]Ctj.XaricadmateriacftvtiIi(rima
et q tabulas furTigas regulis in fron teet ctr re
mitatetecto?,?tulifti p«fidiucotra tncendia
"Reccmrlamasrcapiumsaiit carbones crca
rc pofliint.
Capttu!um.a]ESit'j
Slppactum ma!U84Dvaf.ca/8elapp«
a'o.ponitquattuo:du6gcnera fcicea
> Xappactj qrtuo jfunt gcneravel fpea"
cs.anii quod manducaf.et cft iHud qt5 voca
tur infipidii.Slterum qtf t>taf ocilappactuYet
acctofum lappaciuj. £tilla cft bcrba q vocaf
acctofa q in locis bumidis nafdtur.ct in fum
mitate eiue funt folia acuta et ©ura .vcrii me*
liu8cquodino:ti8nafcif£ftaliudgenu8lap
paaj quodeft a0refte.abonnmminus.fimi;
leplantagiitifup.terrafparfum-zindebile.gJt
aliudgcnu8quodmulti5adamt>icut.5oliafi
milialappacio agreftibaben8.etvirgam mtf
no:c. femcn ri eft acutum et rufum fiiicfnbni^
grum. rt triangulatum z vifddum.fue $>gam
babens femcnf ^af.fcjcto fim.far.ca p.t>e lap?
pacto.Xappaeiiifcvafcuaieemoderatevirfii
tis.Scutu vao lappactii mijctum fimul $o cu
t»yafo:etica et repercufiitia parricipatquadaj.
P k?
granaate
qualifafe,£>cmcn f o mie baticf quid ftipti*
cfi ftiani'feftc:ct eifunrerias er taaris c fananz
mmmc id quod cft acutu lappaciii. £ quinuj
aiir lappacium in ncmoiito quidc geiicraf.v t
plunmu aui cft ciufdcm quidctn cii yiedictl t>e
biliorieverovirturie.
i^prrartonfa
21 f pffl r.dirnislappactjvnaeriqvcntrcmol
lir crudum cr tunfu j? cafbaplafmanb? adbibi
nlciioUorofarusuriciesfpargir.
& ^,aalcteriapfcabic:anpctisine« ferpigincj
fi accipiaf fticcus cius et oleii nncie.? piic \ic\t
darz nTbuUanr.? colcf.et eolature addaf" pul*
uis tartari/tfulpburie. i f iar vnguenrum ad
apoftcmara maturandum.Xappariu acutuj
rriructinokot>ecocru:?cua|tijgia fup.ponat"
*- <fl ^onrrafpienistairiaeTuctflappactj acuti
cii fto:ace licjda ctarmoniaco i acero confici
arur t t>imittaf rribus ©ictcjpofiea fiat t>eco
crioscokfcercolaturcaddafcera ^olcu ert#
arvngucnru.
f> fBquavclvinut>ccocriont8eiu8folutropiV
lationemfplenis velcparieXonrra fcrofalaa
noucllas fi3r<mplaftrumejclappaeio acuro z
apmgia fimul conrrine.
£> ^ £rilpeUefacrcerlappacioaaitovaIent atf
jnatiae cjcfrigida caufa.
CapiruIum.ffjEliit>
-% Bppacifi minue fiue rorudii.^larea^
SR^ Xiippaciurorundii&eocradrorun
^^*ditatc tandir;^ mino:e fupzadicre. rg,
clialtc.in.itj.gradu.^aulueca.tielappflcio:
ecca eftmaio:amino:.',£baio:vocaf barda.
nus:? efl mafculus carcs femine.*z£>fno: vo?
catur bardana er cftferoina faciene lappas et
fcmina adbcrcntia pani8.an'qui vocanr cam
lappamjnucrfam!
^prrarionfs
<ff £>?af.*Radit eius earbaplafmara lcpwfe
inedicat £iu8 ckjcarura fometo adbibim in
balneu? fricara.p:urigine eo:p.ie rollir/ootoe
auriiimitigar.f 3nvinoeUica tsolo:e©entui
gargarilmo compefcit.etcatbaplafmara fcro
pbae fpargir.£ tomntu virtfe" vna cu pdicra.
€aptfulutn.frfut;
•^ apago.t^Yaf.ca^pp:oparuic.i.tapt
2» go.eieberbatgaemulraebnslon*
^!>ga8 1 qdras tafp.ae.foUa rara i in or
diepolitaXcmcndtci albinrorudu ip.uii.ui
medio firufatuficut vmbiUcu8.fio:ebabet al?
bum.ioUa€W6vefiih?rranfeuntiu inbercnf*
jy^fctfdrcamnro8ao:t08.^acbabapa/
£
iBf2J«b!0
ftotrep Iiquflfo:fo vf unf lac liqntcs. 0af.vi.
fim.far.ca.apo:ina .Sponna^filiatroFos vcl
filorropi tf:.picif cria lappula minuta t pur'/
purea.mcdiocrircrabftcrgitatcficcat.b£bct.
autcm alictd fubtiliii parriu.
Bpmtioum
fDvflf.iouccusbuiusbcrbctgaitictfcmt
nio cius mo:fuj mittga r.fpalagt6is cu vino bi
bitus ct vcnenie oceurrir. t>\c fuccue aurib?
infufue earii t o lo:arit'rigaf.bcc betba <u fljtu
gia mnra fcropbae fpflrgif..folifl aurecitte co
(tringenrisfunr virrurie.f £ r^prerca fluc:ej
fangutniocarbaplafmarfoflppofitamcdcnf
«reicoberenrimifccnrur
€apimluttucjE(ui<
-«l a unK0fi.Xaur9 a laude xfot* e.vn
y) z olim laudea ticebaf.&accm cu lan
y*k*6c vtV fo? capita co:onabanf:co q> nu
^ viriditatem teponat.fola quocp arbo: bec
vulgofulminari minimc creditur.f Suiecn*
Xaurus eft arbo: ca.-z (ic.in.u.cm'u8 odo: vcb
dolens.lDritur in locte montuofis babens fo
h'a ficur mirtimifi <y maio:a funrXt cius fru*
ctus cftrubeue.^tufqj tlliue cft in folue 2 fntf
ctu tpfiU8j5 rana cius funt ad modum auella
neparue.^n ipfa tota eft calcfactio.S? jgra
nactU8CfludiP?ar»ntfoliJ8Xo:ref;vcroT>cbi
lio:eftefmtrjo:tecaliWtatie.£lfl.Zautf>c^
eet ficX ui9folia ^rure fcnr cofottandirrtictf
cr.flromarictrarcttiroluendi2pwmendi.5o?
lia eicficcata tn Ioro r mb:ofo 1 ron ftimofo g
anroi in multaVfTteflria fcruarff.frucr9i> ttios
flnnde.f*£ala.li.irj.&ettfefcb:uarioe,r;bac
ciemirre? laurifcminaria funtfacicnda.vlTi
factfl fucrint er/olcnda . f Scra.Ii.aggre. au
gflrfl.auc.£>rC0flrfl.i.laurue:j£jtco e fcne
ftricra foltfl.crejLco.cfi bns lario:a.crcmafcu
lus.cr cclcfaciunr % t eftccanr ca lcfacrice cf " tc
ftccationefoai.je rgranu ciH fo:»9.f pvaG
ca.teXauro f m tranflflrioncgrcca.Zsurus
fllia cft lariom folto:u,alifl rcnuio?.fed vrrecp
fcrucnrie virrurie funt flf $ rCco:po:atiuc, c]?
clirarura calida e.f 0al.vi.l?m.far.cfl.dafne
arbons fiue laurtram folia cp frucf us ficcanf:
^calcfaciuntvcbcmenter.plu8tflmefruct9o3
foliaXo:tctvero rfldtcieminusquidim accr
1 cfllidus.mflgi8 flut amarus:? quid (iiptidm
riebflber.fjuueualis.Xaurusearbouutf
folti0Vicro:ceco:onflnf.vndelfluio#>rer vtf
ctoaa co:onfltue:ticif laurcarus.? co:ona q
p:opter rirginitarcm mulicrcs co:onamur:
vocaturteurcola.
^pfrattottfs
f fc>¥flf.£ lijcarura ciue fiin fcsfio miftfl fucric
atefu e fcdearvefice-z matricie tolozecopef*
cit ,t?uiu8 folia viridia ftipticfl q tunffl z cat a9
plflfmattto acbtbtra vefpa? ct aprm peufiiiin
p:obibent:?ocetumo:ee fpargent.
^f£tfif\nflpiaut polenremifceanf zxiridia
bibitanaufearjuocant.ftomacbu^fubuerrijfc
22uiusbacca plus ca,cft 03 folia.
f £ r babet virtutc fo:u'o:eq rtinfa et clcctua?
rq mo:c melle collectatf ulTienr cs 1 ptificoe ov,
tonoico8ctfo:aci8 rcumatifmum fanirari rc^
flituit.cum vino bibif a ictito fco:pt'onu occur
rinmaculasnigrastetcrgir.
f Succuseiusfurdtrate aurtu manere non
finit/z incogruos fonos cu vino etolco rofa?
adbibitacopcfcif.
f Bcopie ct vncrioniteca Iidts notabilitcr m;
fccfur.virmtitocriflm tYafojcricis ncccffe mi>
fcetur.Coriu eiufdearbo:is trim ct bibitu cal
culo8rrangit.abo:fumejccluditcpfltici8obu^
lis trib? cu vino bibittl p:cftarcftccru.
f ^uccus #0 radicisciusminuseftacmct
m,e flmarus -z magis ftipticue.^jpter qr5 lapt^
des vefice rumpit.ot8 aitt arbo: viree babet a
critcr rdajcantes % calcfacietes •: oiapozatcs.
fjSarXaur^lapideGfrangin-zeparic^fert.
bibitfcii vino odorifci 0 i pcdcrctnu obulo?;
P W
a m
1
m:^ 1,
£>
Kmwm
Z)
X
f &ui.Xaur9 cofcrt fcolorit» ncruoui omito
Xiaii f«g mo:feam cii v ino .ttefoluit ena fo*
ds m i facit ad t>olo:c8 a urie frigidos
^sfi6.3ar.i.laur9.SpoftcmaM'matrici6et
puncturc fco:pionis:ac t>olo:i neruow auuli
atur.q- rotu femen etoleu aujiliant faftidia tit
ct vomitu faciur fl£o:re|ceiii6 b ibitus frangit
lapidcm.
Capifulum.rfjduft.
aureola.obifciendum cp alict pufat .
laureola no cfleme3ercon.cj? fc;crro? .
oinofdrurinca.coconidionfuperius
t>e£.pvafc.ca.Dafnoidc8.i;laurcola.babet
virgas logas ouob cubiri8.tcnue8 rccras et
lene6.et foiia lauri fitia.fcdrenuio:a z viridio* '
ra.femcn in ifted-je foltjs bns.j£t idem f5 m a?
liamtranflarione t>afiioide8.i.laureolacubi
ti vnius baber longinidinenu $gas multast
nofragilesfedmufcilaginofasijfoUa funr illi
lauro fimilia fed mollio:a.id eft flejcibiU'o:a ef
©urio:a.et no frangibiUo:a guflu calida ecaf
peranri3.5l0:c8a!bo8babet.fcmm$oin'02
cumaturuerit.Tladiccftilliinutitis ftafiirur
locie montuofisXt flutd quod oeea adminl*
Itrafeitradijc.
3©Pfrattont0
flDYaf.£afnouJee,f.taurcola.fotfa ct'5 (ka
i viridia bftn)raflcgma ventris ©eponut.vo;
mitu.puocarit.mcnlrruieunEant.Bpoficema
tifmis mafttcata pftat auuUu Jrcrnuta met a p
uocant Jeminie eitte gran a ,jt Jbibit a ventrcm
molliunf.f£a££amcdapne.i.laurcota.pK>
uocat vrina ct mcnftrua„£t cofett fciftitlatiot
vrinc-z mingenritofanguincm
f £afliu8 feUr.ca.£amcdapnc.£t cft tiure*
ttcavalde ,5oha eius catbaplafmatib? adbtf
bita t olo;c capiris rolUmt .cgcl t tonce lioma*
cbi impofit a compcfcunt.
f £t t omonee antertoKe tn rino bibitapo*
rifiimecj femina babefttantcriue.poltcrioKs
vero q funf poftcrius mcdican6.S> uccus ci9
cu vino btbirue mcnfiruisimpcrat^nouocat
vrina.pefiario adbibifus:becoia facit
f ^ictualiscftvtrmtis^umfoltjefufsftnc
fionto incedidfe fe labowhfes quidamcatba
plafmaucrunr.Ouevero x>kit 2&cfue. vid€
ca,cocogra'dion fupia t>e£.
Capimtom.r#lun%;
^fk 3udanum.£vaf.£ftcnungcnueccfc
zn re.quam multi antion vocanr. %%
^^>barbamYr(inam.quiapingucc,oei'u8
adbcrer garbis vrco:um.frurcji cft fimilts c\r/
Uercon.fedlogio:afolia babet bcc? inregra
Btfynbfo
^tncitio qua^tlnguodfog babctfup crfclia.
titittaB cfi illiftiprica in fotrje:cf ejc ca t oitigif
feH*mirm,^tu'uecmtn ccfcrcfotia \rci ra J?}i
rum Kbentcr manducanr quacti3 tcpafccrc ce
pcrintpingucdo illa quefuper foltje erit bar*
biB nfymaie yrcouim fldbcrct-£ t a tiligcn
libeicipfie eollccra erinfcrcdacra laudanum
faci«t.Slfl vero fuper ramoe ipfiue lunce tra
fcuntejctcndentee wifef k.K tlrquid tr, ipfa pft
guedinefunii2dbeferitcolIigunt.j£tficvtunlf
talittfciplina ctmanibuefricata malaianhet
paHilloe er ipfa faciunr:quod la t:dcm m r o^
tanr.j£ It autcmvtilequod odotcplcnum cft
ct virideict factlead malawndu? i ptngtic ne
babcne arenam commij.ram:er miniire fragi
lc.et fimile rcfincX uiue virtue calida eft % bu
midainfinep:imigradue:p:opcfccundum.
f^ubltantia ciue cl'r fubtihe n um.m.cnn fa;
p o:cetuecftflipricitae pau<a,f £>crapicn,
X a.lcdcnt.id eit Iaudanii.£r c olligtturcj; vn a
fpccieciflbe.ctcftarbultiim quod afiimilatur
cificrcon.nifiquiafolia ciue lunt lcrgic:a:ct
nigriora;? bab « bumidifareque adbcrcr ms 9
nuiragcrciecaminvcre.crcft frip titfl.? cjl fcac
fpecieaccipitur laudanum qt;od tifciplina fu
pcrio?iconfirituft
0ptrariont0
f£5af.vrj,fim..far.ca.£itbuefiueciftue.fdcft
laudanum.£li autcm fubrilium partiu in fi.b
ftan tia % calidc virturie f m pzimum accciTum
complcfe.vt eft fecundufmtangct p:optcrca.£
tur ciuecft que mantrar.aggreg*jt % fo:rificat
ct fimtlitcr tjafotetice cfi virtutie et t igt fiiuc
ct vltra picdicra babet quandam fiipticirafej
b:eucm^:optcrquod confcrt cgritudinibud
mamcie.afomTicat cam*
f £t facit oriri capilloe qui cadunr.p:opfc>
rcaqttcftruitquodcftin radirfboco?? bui^
«Jiraiitceoutf maue.sftringif fua fiipticitate
po:oe g quoe egrcdiuntnr pili.itunt cnim bc
pantoncep:opterp:auo6bumo:ce:vifcolb8
«rgrof;oe:quoeincifiua % ty afotetica farma
ca maiitme cducut % cuacuaf .Uibtiliu vcro par
tium opo:rct cfle virrutie ca.i nc multii ftiptisi
ce/fio in intanrufubtiliu partiu i ficc anttt m t
Ttftcccnteittpafcetcubtonbrptcrnfltur^m :,
flccruatie tbi naruralcm bc miditateq augt nt '
capiUoe.itacnimnonalopieiaefanabutma*
ftp q. f atuic icm opcrabunt ur.
f freeno ct laudanii incarnatvlccra t iftiv ilie
^folidarionig et mifcetur in medicinie fedanri
fcue tuflim.j£r quando bibitur cii vino vercri
flringir venrrcm.er f ir cr. eo limigiu? ad cipci
UndafsiHndiniini^pgmimnaualibyyattnl
tibuefonfraturtcummafricip»
f i>auuje cap.te Xaudano.£ ft ctt^cMum £>
quodcft pondcrofiuect nigrumK qti maUi|ta
ri potcft.j£ t vatct akmfic clcctum cctra cpi*
kntiamfiinungatur f^ina p3ticTitie.tf valct
&d nigiditfltcm matriiieerfuCoc ationcfimu
licr qcco rccipit fumu.zfupcr infcrio:a.tlfiI(t
ctiam conrra rclavaricncm t citriun-.:ft lauda^
num ct rfliftiicccTiciantufacirca gingiuaeeic
trfletintueponantur.
^TSera.aucforifatc |Dyafco:idfe.cap. Icdcnt 0.
idcft laudanum.airfue landahieft ca .motto
ficatiua.apcritiua ozificiow vcnaru/qn mifccf
cu vtno ct rnirra.ct cil oleo mimno ftipa ck&
tricce vkcrum mdio:at cae .://'
ftf qft mitrif inaure cu vtnoqtf «5: tdromct £
autciioleo rofa?:curflftole:eca?.ci fit inde
mmigiii ad oipcllcndum Cccundina m
f £ t pomtur in confecrionc nafcaliuitt vcl coi 6
Itriomjmatrtcum .ct confcrt turicitb: carii: %
mifcctur inmcdicime fcdantito tolo:cm.ct in
mcdirfnie tullie et in vngcnrie.
f jfctquandobibitur cumvinovcterifiringfc S)
vcntrcmetprotto^atvrinamfacilfrcr.
tt uicenr^a.X audanuj cft fubttie.': cft in c o 3
pauca fi ipticitae^ cft mat urfltiuum fcurridi?
tat um grcflaru vtfcofom quaecu cqualtrafg
refoltiittnquo cfi virtueartraaiua.wfi calcfa
cnuii.apci ifiutim o:ifico:um vcnart»j.ef irgrc
dittir inrcdationcco!o:ie„ifacit naici piloe:
infpitlat :rts ct p:o!ongaf coeet coUfcruflt p>
p:ic tum ckb mirtino i tum vino.cti;cn facic
toc nifi quia ipftm cft fubrilc :a ptofundaf:
ct cft rcfolutiuui munckfu at co:ruptione coz
rodentcmcarncm. ^
f ^tcft flttractiuu? arfrabit mafcriam fcona *
ad piloe.vcrutamcn nonvidctur confcrrccal^
uicici cu m incipit :? cafui pric? cu apparct c n?
tie.1 fiujtui ca pilio?. ct ron pcrucnit c d fcoc vc
fanct alopit is m.quoniit? matcria alopicie no
rcfoluitur mfi virtuequc cft fup:a virt ute rcfo
lutionieciuei
f Jfit laudantimconfolidatVtVerflturc rori^ %
folidationie.i lallatur <nm olco tofart m in
fiurtmTolo:ofam.? ingrcditurjn mcdicinis
fedcctpulfationie. *
fttconfcrttiifliircfoluitflFofttmatamflfri %&
tie fuppofitum nipcilario.i attrabit fcttl ir.ot
tmmi fecundinam fuflumigflticcfflcta cc co
in traiectono.i qfi btbiijcu vino anriquo:(oti
ftringiwmrcm;?#i!0catvrii}atn,
Cnuratua
ctbonumbabcmjwhbabcotriKmmnfii^
fkpanm^adi^iMncainpctftvruinKduuK
€apttulum.rtflijf.
^•l 2Wua f m C> Yafcoridej.in p:ep:io c 9
2L p:rulo,rirfulum baoetoblongum faf>
^^dtafewgirfcaiuijinfummoquafirft
inutumwffufum. ctfoUaoblonflafrucrumin
fummitarcramonimbabene rrianguluimct
fubrorunduminmodujcappariain quotria
grana conrinentur fub membwnula quc in*
tracomccmcflv
j&pfrattonrs
fpfa(co:idcs.Cranulacius.vij,vdi)c.pota
ra v cnrrcmfifcidc purganr.q* ft aqua (hgida
rupcrbibaturcolcramrubcamct flcgma vcf
ponunf.
Capitultmucl
■^ Sucnduladtbcrbacalidcctficccco^
2f pleuonic.^aulue<,%9ucndub c bcr*
^^baomnibuenotaejaretfcmine.fio*
rca r fui mcdians to mpctu|tf«ctodo»m fuaue
&>pmt\ont8
fX3irtueci9cftqucrcfoIu(tctfo«fffcat.£«
tra fincopim et cardiacam paflione ejc frigida
faufa fiatsccocrio riue in vtno odo:ifero:ad
dira aqua rofarum er©ctur parienri.
^Xaucndulacllp(ianefomnu:afcdat fodl
qn emplaliru cu ca fit fupcr rronrcm.
4 Squa ©ecocrienieriueporaranefret ici&
cpflcnriae:erapoplmriecofert.laucndulamC
fccfur Diuerfie anridorie ct mirie ct varqe of
doabue grate mifcenir.
f 3temodozeiuegrauatcapufctfarit fom*
nu.£t qn bibifsccocrio ef ue cft conueniee illi
cuiue cereb:um infirmarur.
f Bqua riiiecfloate&iftiUara valctad appo
plcriam.£mpl9ftrumetcofacrum cu ojuno
ralet puncrorcfco:pionie.
: f B d p«fcruandam apoplcriam. "Re.flo:erri
. lauendule.3.q.dnamomi,fpice.aoa4tgni alo
vf»,maf]iicie.nudfmufcatjeJ0ario/iU.calsmi.9^
romarici.jtnabcri6.rofarumaci.cardfiiT!omi
fet&trbfe
<n^f ^oleftttt cu aqtta tofaru irt vna ffola vi*
trea in cine calido:poftea coletunct paularim
aim coclari potui pzopinetnr.
€apifumm.rrl).
•^ £uifticu.^lafeariU8.Xmifticum e(l
SK berbaomnft)u8Uora,calidaetficCain
^^*ii.graduXuitt8femen filr appellafur
£t in medidnie femen ponif.uirtute babec
t>iurerica.vfrtutej cfe aperiendi et er,tenuandi.
<jj£.onftanrinu8 in li.graduu.Xeuifhcum
eft in rerrio gradu calidu % ficcu.£> emen aute
ctradijc in medicinisponitur,
©ptrationra
C^latCQinu r el eril aqua fcecocrfottie eius
valet conrra opilarionefplenisctepatiotfco^
tra vcntofirateVz ptra t>olo:ertomacbi i inte
fttttoru ejcventofitate.^uluis etia eius ciipul*
uerecinamomit>atU8 valetad pdieta.
<GXdTtanrin9 vbi fup:a . Cibum t>igerit: opi f
larioneepatiaaperit.ttcfrigidobumoietolo
remmirigar.
^£>romacbivenrourarcdnflarionerttgiru
?inro:fionctilTolttir.7&eftrua cr vrina p:o?
upcar.£tia iila^bafm Xcftanrinu babcnf
tn libzo x>cfimplici medicina almagefiii
€apituium.rdu
"Jk jSitifticu filueftre.£5vaf.ca Xbafpiuj ,
SR^ fmrranftarionegreca.Xbafpm.i.Xe
^j^%fttai filueflre.ua fcif in tumulie ci in ,
vcjstfugtcguiaeiberba cminuta.sfolia fcfis;
angufta tuiofco t>igitis Ipga .z in fummo t>iui .
fa ct pinguia.^ga in medio.pfcrens t>uo? pa Vk
mo:u cu paucieramulie.in quitofert femcn la.
tum fimile carramo:** obrorundnm ct vcluti
eonquaffamm.vndcetttomenfumpfit.fiozej
babetfubalbidum.
©pfrarionra
f Dvafcoridcs.tlirrue eft tifcrmatira.-z po^.
tim'mcfeminiciu8potuit>atuminacccprabili
quanritate per fupcrio:a atej> inferfo:a.purga,
tionem facit vcbemcnter.
^Sktaricis p criftcrc adbibirii medef .bibitif
mcnftruis impcrat.abo:fum facit .
4 BaliettU6.vi.fim.farXaf9pi8 f m tranflari
onegrccam.j£ fl: a utem lcuifticu filucft rc cui9
fcmettaa'i8virtufi8eft.q:apoftcmara riipir.
^[ £ t pcr anum impofitum fciaticio cc uenit .
B. ft aut et alteru purgat iuii fuper i fubtus col
iiricombibmlinojiifabimulrirudinc. /
6/ V^n*t:
ff=
<vJb*.
£mmm
Capitulum.fdif?.
"*k Enricula aque vet lcnttgo aque.Se*
igL rapion.Ii.gggre.ca.gabakb.ideft:len*
^^*ricula 3que.qttaeftm3ri1ta.ctej: eae
aqueT>ulae.fcdflla queeftaquetmleie eft lef
ttVuiaquereperinirfuperaquaeereotabat^
ro«fceviridem.cteftrotunda ficut lenticula:
flmiliseft ei in figura fua .EtreDcrif jnlapidt*
bus fnper aqua cretta matans fuper fa dem a?
qiie.0af.Tiq.fim.far.ca.facue.idcftlcniicula
aquarica bumidcetfrigMecomplerioniein fc
cundograducriftcnefmvtruq3*f -jbaulus
fa.Sftrariotis.et cberba quMtafciturinfu?
fide aq ite fineradice cii foltis fimilib? fcmpcr
riue:£ft aurcmvtrfuris rcdarguemie acrcp.
moJdcw,s.pT3f.ca.lfuriculaaquc.Xcnticu^
la coloicm viridcm b2bcne:virr9 eftci frtgtda
&prratiotit0
a f Mcnue.Xcnticula aquebabct quid ftip
ticiratie^rer quod vulnera potcft confoltda
re.et vlceribue cft vtilie.quida aut co ademo:
rofagiAsvrunturctadftltulae.
'£ f -jbauuie.1>ogifoaravaler ad fluote fan gut
mse)Lrcnibu8.ctaim acerocontrita.arqjvt-
carbaplafma adbibita .
jC fDufcoridee.OmneerumowsfpargJ.jg
nem facrum ecnnguir :podagricie neccfle mt
farur.medicaminibo fola.et cum polenta ap*
ponituriufantibue.
Capitulum.ctlui'?.
■«fc £ne.£>era.K.aggfc.c.$cdm8.flucfo;
2/0 £>Yaf.mclio:ee ejc letito funt ille q vclo
^^ciue.maturantaqn infiindunf in aq
ad mollificandu nd nigrefcut.jSaf.vq.fim.fa^r*
ca.tJelenribusfmtranflarione grrca inquir.
Xenfeeftuxicantnofo:pitcr.inmediocaU.et
fri.pfiftnt Jficcantautin fecundo gradu.
iBpftationfa
€6af.codeUi.etca.fmtranflarionearabicflfc
©apo: ca? clt fttpticue ftipricir atcpauca.vfr
tuelcrie pma e medta Oiter ca.zfri.tciciccat in
U.gra j£ripfa flringit venfreqn coquif bie et
p:oncif aq pma.et aqua in q coquui lajsat vc*
tre.f £f ©ijcit3?po.vt.eptdimiaru «pcft tgata
tn ca.-z fri.t tcdinat ad calo:eparuper; £ 1 ftf
gttutnboceftq>noapparetEea qti comedif.
aur qn mo:af in ftomacbo aut qnt>efcesdtr a
ventrcin frigidario eo:po:i.? eccpofita cjcfub
llantia qflringitvcntreqncoquif bis^^ptjctf
tur aquaprima .1 aqua m qua coquunf lajcat
vcntrcm.C3dem auc.P^af.0uado comedt
tur ec ea affidue Mt obfcutitatcm vilue.t eft
x>urc tigcftionie malo ftomacbo:et accidunt
cjcefuciuefomnia mala.etcft malancruie et
pulmoni.f £tidcm ^era aucroararetgbe/
farugie.£jccomcafcejcbtefuntfrigide:grolTe
Itringutvctrecfvtinajefingroffanffangmnc
Btifttbis
fii venf sttnoTinunteucumre.f £t idem m
aoiitate 2£>cfuav.ien8 ipa eft frigida z ficf
ca tn p:imo gradu.etco:rejcdu8 cftcahda ct
ficca in primo gradu. £ tt>e p:op:ietate eius
cftminuerev«nam:ermenlmwp:oprerciH8
fanguinisingroffationem.
€apitulutn.ftUt;
^ft 3li5.Smb»GusXonftdcrfltcltb'aa
2L gri.q?fB8fttcando:infol^:ipfaq5fo
^^*lia fiipata qud ab ymo ad furcmu af?
furgere videanf :vtejcp:im3t foana ctpbi.? vt
auri fpcaesqda intus cffulgeat. q cu vallo in
riraimiru floris obfepra iniurie nullcpateat .
*5 i qs buc flo:e oecerpaf:': i folia fua foluat
q tata dtmaii^artificis q lilqs fpecie rcfo:ma
revaleaf.f6lofa.fuBXucaU'.ru.Zilianon
filuis kd i boms nafcunf:ncc vllu agricnlaru
cnlnlreqrutficutcctmfruct9JIcutfcniprucf{:
j£dTt'dcrate Ulia agriqudcrefcutmecp labo*
ratnccpncnt.^Rolaboistcoloab? odo:ado.
. neq? nmrfibi wdum&afacicdo. f •fcalladt'9
ub.in.3nfeb:uariomeTeliU'o?bulbos pone*
mus.vel lilia antc babita fa riati9 fumma otlt
gentia neoculosdrca radicenafcetes z mino
resbuJbulosfautiemus.&ui amfe fubrra»
cxi atcp in alios oigefli o:dics noua lilicta fo:
mabut.fpfaf^a^elttio.XiuubKcft lcctf
na qua multi in cd jonl pon3t . 6t cftoitond^
tfijcutfftoKs albifutfatis.Eftaiit alitfgcn*
lilq q# vocaf vris yUrica.foUa bjfiluio futa V?
gladiold:fed maio:a t vaftio:a.flo:e8 babet
etfugio^sinclinarosfibunuice oiuerfis co>
loiitoalbo. f.etmettinoautpurpureo autvep
necino.*Radiccsfut (ibi ©ure z curuc zodote
bono plene.£>e radices colUgede fut % filo tta
fermde.etficinvmb:apendetce ficcandc fift
©urarr b^uisrt Colo:is rufu? odousbonkl
gcndadt in gulftt calidio:. ^©erapionli?
bw aggregatoue ca.2lnfeaadcft Ulium. £ft
enim calide z ficce eomplerionisin fecundo*
fcjc co cft oomcl ticum et filueftrcS» ed filue*
ftris funtfpecies;ctnominatur vna arfeme?
rimad eit celeftcet eft album: quod cft notuns
Pe ilio inp:efenti ca.oicemus.
0prrationt0
fSuicc^a.Xiliualbuo:tulanucaliductftCiJ
rii in (c6o3 n tpa cft t erreitas fubtilis acqui
rcns amaritudtne.etaqucitasita eqlis copk
flonis.Cdfert patto ct lenrigitojpaecn radijc
ritt6.etmadatfacieacremouetei9 cotractio*
nc.valet incifioikD ueruo? et fplem.fed maluj
sft l tomacbo^jpuccgoleu ci9. qo* eft refolurtf
!utm:ap^'tiuu.1enm'uuouriririmatrici8bibi
mmctinucm.O©eradicri9confertadufti7/
oniaquecalide.qmeicficcatuiacftmoUitiuat
abfterliua :oi cqualita te cdfolidat. £jc fcecofr
ctioecijipfius radidsfitonscoUurio adt>o?
lo:ant>mtiu.?#:ieiUiu8quodfilueftreeu\
43de.2jliu ptertpuncture vermut veneno?
fo:um:p:op:ieq5fco^)idi8.?Dlcum45ciU8cft
tvriaca eo:iandri z mngo?. j£mplaftritcc fo*
lus cu vino factu fug beriftpila cdfert valde»
^•Jblinivli.rici.Xiuu rofe nobiUtate ,pjct'mug
quada cognatide vngueti:oteiq? qtf uubn ap
pcllatur.'BuUafto:ume]ccclfit98.maio:.3n?
tcrdumcubitonttriumlongimdo,aiba UUa
omnito eifdcm modis fcrunf quito z rofa. fli
bilcBf«cundius;vnaradicequinqgentos kr/
pcbulboscmittente.f^era.^ducnitcom
btwlioni igms qn afTaf ct terif cu olco rofa? ,
etpomTfite1ocuc6T?ufti5isett>itnittif©onei:
curef.qmcobuftidesegcntmediefnaqccfic^
cat et abftergtt cu tcmperameto ,$£t eft bo?
nuadt'ncamanduomniavlccra:ctmoUitt>u
ricicsm3trias.ibUaeiu8fncarnatctabfter#
guntabfterfionet>ebiUou'o3radijc.j£tquldo
coquunf et ponuni! fuper combuftione ignts^
ri vlcerarione" co:um.<C j£tfunt quidam qut
infunduntfloicsciusinaceto.ctvtunturas
tncarnandum vulncra t et contunduur flos
Exmmm
-to
2£>
-B
euio et etpJfmitur fucais eius a coquf tur fn
aceroimeUe.ira crctfucro firqncKeplufcp
a r crii -zmcl.C £ t cff me-dicina pucnf ee ad om
nc qtkga ctficcaroe finc mo:dicat6cfieur fut
vtilnera rnagnarr^ic q ftunr in capinbcHnuii
feulo? % ad vlccra oia cj funt fctftictUe incartf
narfots.f Sfcd alrcril)fpccici Ultj q x>iat yiis
ctdtUtiu agrelk Pm eudcaufo:e.Dal'.£5ub!»
(tariaeft ftibtili6 z mundthcat % maturar. £t
conenit lipecid» tufuerz facir afcatdere ftrca
tum a pectoje^ curat toaioee venrrie z vke?
ra fouJida.2 qubibitur cum mclle z aqua talt
da Upat ventrem.^ P Yafco:ide8.5lo:ee UU)
©omeftia poffunt emoUire tmricics ncniorii.
^oltaeius cocta z impofita ad cobufta pficti
imt loca/Gleicatioee ferpentum eurant .Sntc
ateauemelUadmiictusacsecoctuetnvafeu
lo nouotvlceravetera medcf.^SaUcnSfcpri?
mo fimpUciu farmaco^ cap.t>c lilio. ^los Uttj
©omeltici coplejtioc mt,tru6 eft fubriltu partf ti
quadaejcterrclirifiibftantia.af. babctet m
qtie in gui tu amarirudinc t qc quada aquofa
eucrira .f Unde oleum qtf ejc co clt ptgmcnrii
in mo:daci8 z t>Yafo:aice z molUtiuc cli vir?
t uri8.cjc qb ©uriciebus quc in matrictte aptif
ff mu e. radic aur et foba per fe trtta Itccat z ab
ftergutctVfafojafmockrarcfButcc.vcvi
ribue co:cit6 a u.q confouat wu
-% 3Uu?ualltii.^ta.Xtliumc6i2^Ui!«i
0 eii bcrba babeefic:ce bcncrcdoletc©,
*^*&fo\i} & platagini maio:( fiiriUa/Rcc
foha nec radip vfui mcdianc cc pair : kd rW
rree vfrtutebnt ccfo:randi et rtfoUicndi.
f-tMi.*Re.fio:c6 UUo? pualliu lib.f .ponanf !
vinooptimomcTuravnallcttinfiindcpmcn
fetu.t»eindc^ifiilkf viiiutftnd £ akmbtal .al
ifta aq rtfiillatc fumc.5.q.aq laucc^lcji? &
na piperie ro.j.f .mifceanf .©e il ia fumc in fe*
prim3na.3^aeiuno f?omacbo.?ifi!a feprima*
na no bcbfe apoplctia ncqjUtargta.f 3dcm
£ uifta aq erfam porcelim'retimpo:a.ininuit
fluirit cararrale:? fedat foda.^f ta a q aia «#
ratcoUcapalttoncpotaru:?cofo:tatcoj.
vCaptn4lura.tratf.
Capitulum.triui}.
■JJl 3liaue.£ade.e3.t£]tvi.ZiliaU6 cfl qf
2$ 61 bcrba bne foUa ftc rubca rinttout
^^>nifiq:lucmine«:zvtcucp afpcra.^
pldcefcErerra.ficberbasnofvclrubj.tiu»
floe e parutfic fioe folatri bne rertc figura W/
Itj tomciiia'.f Suic.U.u.ca.fllgucfte.rf alu*
feu.i.bet ba UUaUe.? e baba ciii^ fioech ittia
liUorz,tprer boc $i Ultaiievi d\ ca.i fic.in. i. e«
Bt.fytttts
0pfrationf0.
f 3cfcm.l,ilialie&cficcataim cqualttatc et
abjtcrsii^confcrtpanaricib^crerolmttorii
tUudcumcquaUrate.
f 5-alien9fccto ©c limpltcf mcdicina. capitfo
alinlim.aiifliim fiue amplofttb.oiaa eft qui*
dein auflumad eft lilialtb berba.qz mirabiliter
ptcrt moziiii a cane rabido:imo z iamoccupa
to r^tte^pmata fcpc fola fanauit.
f ^icisauttfratur inplurifo cognofcer cp
©fafozeriaj eft medioerircr: % liccat iuu cu eo
quidaitcidabftcrfi6i8babet.^incaiitauio8
ctenlinas mundificat,
f jMinmscaplb 3lifon:id eftultalisfitseft
rubee nncton nb ©iftat ab ipfa nifi quia ipfa
ramict folia funt minoza.
Capitulunufluu).
^t) 3:juirida.Cbcodoz9pztiaan9. lAi
SfL^ quiriciaefteugedanbmultumgrofla
^^^necnimistenuiecjinteiTa crocea fir.
que eft'5 cu frangif leuis clt et tnt cri9 fubalbi?
da :fcd nigra vcl viridis abrjaenda cft . fucc9
dus foztiozis efftcacie cft qui efficif fic.£uvtf
ridie eftradtr:cbattif bene:z in aqtia ©ecobj:
vfq$ ad pfumpaonepoftca ecpzimif tfjcficca
tnrmfole.tinrotimcta cozpufajia fm fozmf
vafculo?fozmaf.aiii fepbifticat boc modc» ■
faciuntpuluereliquiricieetcoqunnt inaqua
et addtmr md z faciunt vt biicimue.f Skra*
pion auaozitate D yafcozidis capirtb Iherid
eft liquirieia.? eft arbtiftu bab ene ramos loti
gostMobu8bzacbne.babetfolia fttia foltja
arbozie maftirid.ctfupfolia elt bumidiraa
que adberet manui.? fioe cfSfimilie cft bcrbtf
ftozc oicte bzacbion.cfh purpura colozie.£r
femen riue cft in magnitudine fcminis arbo?
ne •oicte kalarabas.verii cft afpcri^eorj^babj
radiceelongaeincolozefue fitie ligno quod
noiaturinozicntebunum.autlicutradir.gen
riane:? clt in eo itipriritae rii tmlccdinc: z cjc^
pzimifmdefucai8»fDYafco.ea*j5licozi5a»
£tcft que nafciturin capadocia aut i ponro.
^rorer, cft babea virgae longas tuO?cubifo
rum in quito folia funt fpifla a fimilia ietifco J
fcd pinguia z glutinofa .flbzem pZofert iacin?
cto flmile.femebabctltmileplatani7 afperuj;
quod femen cft U tam-.kd rufum et oblo «tgfi.-
funtttliradicesbuflci eolozis tlongcfieur ge
t ianc cenltriae? fculees que eriiccanf vr licul
f •jblmi9ea.ocu'quiria'a.;Slicozi5a berba eft
quc nafrif in eampi8.guliu twlcis z cu t>ula#
dtne abitdanre:t>e qua fuccus qxra bif ':? ntedi
coy. vfui feruaf »f ^Lafliue fclijc eap.6 licozija
grececjceo oicra cvfeulceradice b? £>lien tm
grere tuilce Tirif.f 0alicn9. vq.fim.far. cab«
t>e liquirit ia. "^aius inuametii qd in liqmri
cia cii:clr infucco eiv radtois. z fubltatia eius
cltflpinqua fubii.itic nf i coZgis.z vaidc fimi^
lis eit a.©apdz etus radtcieeli oul< ie cii iiii
pt trit ate pauca Xlirrue eiue frigidioz eit com
p'euoe boipu cft tcpide calidit atio. % idco eft
pzope coplerioncm cqualcm.et clt bumtda t&
pcratcbumiditario.
fBprrationfg
f airee bj relaca tee cu tmlcedine cjt bnmid^
t at e.vnde i (itim fedat «rcnii z veficc mirigat
tolozem:'zrpuocatvzinaamcnfirua.
f ^tomnefumozetuhfat impofira placaf *
fuccusipfeafpzcdinearteria^^illenif.ctnbii
folamtracbe3marteriafanat:fedetiam fatf
biofa m vc ficam .qui fuccus tnu fub lingua vO
tetU6glutirit>54Zcftuatione(tomafbirolltfJ
z nimo^ftomacbi-z epatUolltt acccptfcit.
f *Radijc veficefrcnum vulncrationem curat
btbita cum ©utcoze firim pzobibet : vultterito
vnlie cft.radwce ipfemaiticafe funt I ioma t \j
ce clijcatura radiciota ilta facere nouit.3pfa
radi)cinpulucrcmredacta er impofita pteri*
gia^ctcrgit. f0alicnu8.j5licori5a afpcri*
qii
&
fo-
Craftatua ,
taecftremoucmnoToliimartmafedin&a*
btofci vcfica,jprcr mcdiocrf tate coplenonie.
€23xodo:»Bp:ifcian9.tlalaprraoiavi>
riapecfo:ie©ecocrioco£inaqua:crinplcu*
rdi:erpcKplcumonia.aqua«ecocrioni6du8
valetptra rufliin.f 3d idgvalctclccruarium
ftcrum arfucro liquiriciect mcllc.iiquirida
mofticaraafublingua rctcnra fmmctafpc//
rirarcm ftomacbi ci gurtuniommgar.
Capttuumwflt>.
^L 3gufttci.f m Dvafco.cap\ Xiguftici
iSL*. m»lfunafcifinliguriapiHncia.vndc
<sa^>a nom2acccpif.nafcif ctiu montcvi
rinoalpitoifed.auespanacem illumvocant;
tdco q:radi,cciu8aIbacftcrodo^ta(tmu[pa
nadxuivirtuevnacftcupanaao^rurc. wa
faT in locie alrie et a fperiect vmb:ofle. virgl
babtf longatfnodofamfimile amo.3n cj
virga foua funr fimilia mclliloro.£> cd molli
)oia a odo:ara:qucfolia in cucumcre ramifti>
mafunrert>utifaO(n virgc fumirarccaput e
vmtaaculofum.Ubi fanen oftendit . qrj fcmc
nigrumcftcr oblongum ficut feniculiguihi
x ifcjdum cr odc:arum aromancum.
0pfrationt0.
fDvaf»a'c^.airtuecftmiaiJslie.*^9d*i)c
ci9 alba dt ftmilis panaci cracleoimco i odo*
rara.Uutuecftradictefemini ciue csltda^t
ftiprica t>olo:ib? oito inrranco?. occum't.3n
namariongftomaibifoluit.f Jaitovcncna
tie opirulafrcuna.puocar :meUruie impcrat
(i bibaf^nridotifcp colicie^pfunr aur mifccf.
f "Kadijcciuerunfa cr fitffolira idc pxftarxa
dijcauectfcmcoicipoajeticccflcmifccf confe
aiowtomat>igcfribilib3Vrilitcf9dbn)cf:qa
eultomaca di.vitdc mulri ducetpfiuepttum
ric co.p pipcrc vrunfpditurie mifcentee:
$ tt mfti feme fifdri? fc iumculiaddutilk $
dam vmra q ctv lcuifitcu fcdfabe.
€apitulum.ffl£
*k 3mon.^fln.capi/ftafit}.Xt'rnofrit
jJL cfu8puUba'odo:atne:plenue (ncco
<*^*acctofo valdeapro falfamerie.j£r ipe
crf a comcditur falc ccdirue.nufqj mcmini me
fccipo lcgific apud a uro:e aurenricumifi ap$
3uiccnn3inquarrocanonc©ccura fcb:iuj
aauanimingcncrali.vbi iubct sari aquata
acerofitarioJimonie falliti.
Capttulum.rdjr).
3) 3naifo£ancfecta.ca.DijC.Zinaria
3gL cft berba fifis efule vfUno^fqti vo '>
*^*catur,z ©iifertab efula .qin efula lacre
fcir. Unaria^o no.untf ^fue.^fula laetefcit
line lacre linaria crcfar. f £> paarionee.
^Sfuccusausvaletcotraberifipilasinun^
ctus.i cnm fucco pimpinelle mictv. f £ t ipfa
folavaletad canaii trita ctimpofita.adboc
fimiliterfucaj8a'u0valet.
Bt Sjtrbi0
Cammumt.tdja}.
^fk 3nu.3fir3.Xinu cc fre nireri fpc o:t7.
SRm. nomeulpfir a greco. vcl 06 lcue lit ac
■^^*molU.Bfflu aut eft gcnSqdda lini m>
miftcadidiac nobiliflimiq^ grcaepapatcvo*
cat.f i>alf.3nfe.mefe sUquifcmeUnt Uro fo
lo fpargur.t Una pfeqttuf eulta.f 3dc lib. ri.
3» mcfc octob:i lemc lini fcri por fi piacucrit.
qo tn,p fuimaUcia fercdii no cft.q: tcrrc vbcr
epbaurir.f5fiveU6locopingmTfimojmodicc
buido fererepotcrl.aUq macro folo fpiflum fe
rcnteejliaflequunfvtUnufubiilcnisfcaf.
Bpmtionm*
f ©eraai.ag.au.0af.nirr5ci9c q fubfiliat
z .puocat v:in5 z tncftrna.z qiii bibif atir fir cu
co cplaft? pfcrt aparito epatf z orificio fioma
cbmpiftoaebo33 ramcufvftiprieitae cft
aplio: ftipticitar e fior?.? eahdirae cr? cft mio:
caUdirar c iptf.^tfeiSlliptteir atcm acqrir qd
admifccf cumedicinisq admUiranf ad fputii
fanguis.fSaa.au.Dvaf.ilosetfcftfilpri
cusftipricirarepaucaciilefacriu^jmamrariu'?
% eft ca.qfi i.i.gra.? cft mediil i bu.t (ic. Er.tj.
eius $& eft cr mollificariuil. fSef .U.a g. r a»
bararicbicbenct.Unu emollificatiuu fcdariuu
©olo?.? pfcrtcgri*dtkointcrio:ito:nifi q: cft
minus iB 03 camomilla.tc mcdiii inrcr lapari
uik Itipticiirz admifccf ieo pa^ttut^puoca
riue v:ine.et 15 qdea jparet in co manifefte qfi
eomedif aflatu.et tuc e mag^ puenics ad ftrin
gedu vetre. f fct oij.it i U.oe plcruaticc fanira
tiscp qnfemeUniocroquifi aqsciSfcecoctio e
infriguiariua.f^tidcau.pY^^i^femifl
Uni c fitis ^turi femis fcnugr eaV: qii admifccf
cu aq melle z oleo z ccdcii: rcfoluit apata ca .
smolUficarea fiue fintinterius uuecjcrcriue.
ct qn fit ep eo emplaft? cu f icnto ct nirro •oelet
pannit z pultulas albas faciei. i.paputas f m
trafla.no.f pyaf.jBtqn pfiaf eii aq refoluit
apata q ftit in radicc aurisx-z apata xmra. £t
qn coqf cu vino eradicar fomtica z fpecies vl?
ce? q t>icunt" faui/z qn mifcet cfl meUe z pipere
ct vtif c\e co mouet coitu.-: qn mifcef cum na
fturtioqnrirateeqUcofmfctTfarievngiuucc
eo? erxoriaridi.f j£t fit ciiioccocttoc cius cvv>
ftere ad mo:dicationeinteln'no? •zmatriris.z
molUtventreqnmfierc8fedetint>ecocri6eei9
pfertaparifomatric^ficutfenugreai.f'j>au
Ut8.ca.t)e Uno.Xinu qn coburif. jfunv? eitis e
fubr it.cr cdfert cori5c et fuifocatioi marru te,
f Bui.U.ij.ca.rj femie Uni.airt9 elta.puina
^turi fenugreci i.i.ca.c6mefurarfi in butditate
?HCCitate.j£t tii c\\e q» ■oaoaio lini dl t>eco
q it)
0
*>
i
Kxmtmm
&
•&>
-B
ctio recctis ci£f 3 n ij>3 cm cft buidttae fup?
fliia: ? marurariuu et abftcrgit et inflar^ter
buidicarcfuaTupflu.iara criliudqtfqceo fri*
tatcft.15 agircu liiptkirareq infrijco manifelte
comcfura ta :et in no friso manifeltc per mijcr a
cu lemficatioe.? eftfedatiuufcolo? mutfqka
momilla/z cr. ipo fit cmplafi? cu nitro z bolo:
etlcnitpaniirzpfCTtpaioivnguiu z fciflurlet
fractur$eo?.f £tqnpmifcef cii eqli mefura
nafturctj z coftcif eu melle : lenit apoftcmata
c9.cEtmo:asintcrio:a.f£tapoft£inaq?5e
poftaure8Cu^qcineri8?ap^taT>ura;et£btf
betfpalmii.?,#:iepcrione vnguiu, cii permi*
fcetur cu cera i melle.f £t eius mffumigatio
cofcrt co:ije.-z fitr fumigatio ipiue lint confert
fuffiflegmattcc^ieq^cfteiccoaffafij, u
Captmlum.ftlftft
3j ^nguaauie/JMa.Zunguaauiscar
WL> , bo: z bjfolia p_ua z acuta . Ugue auis
^^*?fo:mia:? ein.i.g.carf bu. f S>cf . lu
ag.ca.lifenbafafir.i.lingua auis. £t earbos
(ttis arbo:it>irdar:uifi q:foliu ei9eft logii ftfe
folio amigdali.etfruct9ei9cj[6:Imgua canis
fntracemi-zpalmitescioiuidunftncberarn?
filesfolijsoluta^imfi q:fitt mino:a fatisu 19
tra qullibet cberarnSlcft medulla fitts linguc
fittis^tcn^mb^^ta^albavwUnaepaii
lulfi fld citrtnira te.fapo: cius eft a cttt?:mo:d{
cntiuu6cupancaamarirudie.j£tqponitci9
^mrcca.innne.tj.noelongafaveriracauoii
uenics cft tncerc cy cu calidirare fif bihdirae:
q: no apparct mo:dicario eius poft cfcbft mai?
(iicaf.jgr fciendu q cft alia lingua anis qtie e
fcebititas ItomacbiuT.puocae venrre.et e co:*
rigiola maio:.£t ilta no cft illa tse qua locut9
cft.©£f.rRaidcmSrcra.in.c9.t»eaugmenti
bu8 in coim nicif :cy ligua auie clt lingua pai
feru.f3tcide©icitin.vtj.inpfectioepilU)la?
3nda?cyaffimilanfpelliculivelco:ticulique
eft in medio bacce lauri.f 2luice.ca .T>e a ugg
tib? in coim.3nrer medullae copurar.non eft
ergo quaponitSerap.etSuice.bcrba.fcd
cft pma fpeciee pcr Sjcra.fccfcripra.videqft
poni tur fimpUater pma t>cbet inteUigi.
©Pfrattonfe
f ©cra.atK.SbemefuaY.£6ucnit t o!o:ila
tcr^rz.puocat v:ina :auget ifpermaterj co:ro*
bo:9tUbidme.f£tideanc.Damafctni.?cd
ucnitcardiace.fj£tideauc.'/6edigurae.ati
gct fperma f £t ideauc/ft afi8,*£:obibet car
diaca:7augctfperma.f£tt'dcmauc.3faac<
£ft ca.s buan.i.g.ett>electabit,:ctt>e>|paetafc
ci9 eft cofojf are Ubidine.f £t a ugct fperma *
ct b5 f^tnte bumccfadi comefta cu Carnib? vd
alti8.valetfttrc©traficcitaiepectow8.
BtHtthia
Capitulum.rtlriii),
•^k 3fimaebion.fm ISyaf.^ptto oi.&a
5gL ftae bab5 maiozee % frutruofae.drca
^^*qiiarii nodoe folta minura bab3 Mci
firiuUa.flo:epurpureum aur aurofum , nafctf
turlodebumectie.
sE>pfrationf0
f Dvaf.Suctfbci be butfftiptid e.Slgtn^
ne reijdetito majcfe.pdeft. piflinrericie porui
T>ar9 1 fuppofft9fubuenit. f jltim matrieis
mulier} abftinct fuppofitf. iflaritopfluentctn
fansuinefronriilUm't9ftatIftringir.Oulncri
buereccritopacolcfimfacir. f&erba fumi?
gatioe addira vim vcneni U5gi9arcer;ct fozi>
cee ocadit.f6ar.vti .fim.far, ca. lifimaebion
pdnanrc bj ftipricam qUtare^jprer qua ct pla
gaeeoToUdattfemozrofagiaeejc narito fiftit
onplaftratiT.f £t alia? etia emozrofagiarit
idoncu cft farmacu ipm.z eria fuccue ciue aM
buc ma gie er bibinie ciffinrcriae et fenguts
cducttoneeaflujcnmmuliebzcfifiir. __^
hi
Capitulunutljeu.
3dum,©era.ca.badarb.i.uciu.:ba
bet tree fpee.vna earuj eft indica, £t
alia ft cy berba w ^drur %mb
fiuc ferr.ab.£era'a cfl arabica 05 noia nt bti
datbiid cft lieiu.£rideauc.p.rafco.Xiut;m
accipimr cjc ai bozcfpinofa qtie babet ramoe
longinidine 'oiio? bzac bioul attt amplt'9. £ 1
folia funr fimilia foltie arboriebuflirara.? ba -
b ct frucnl ftmile p ipcri:ct d t niger : amari fa*
pozieilenie racni.er cozrcjc ligm eft glaucne f{
milielicio t>iflbluro.ec babct radicee mulras
^pcedcnrce a larere ligni cine/Rafaritr loc] a^
grdtito.ercjtrralrimrfuccueciue inbiic mo?
dumXtrunffolia ficurfunr cu rora arboze*
aur ponunf tri aqua 1 tumirninf plurito t>ieto
et coquflrur er citpzimunf . £ t fnccue ponttur
ad coqucndu fup, igne t»onec ingroffef fteue
meketStfuniUecjcfucco frucrue eiue quldo
cjcpzimif ctponirurinfolc. £rmdi9ejc eo eft
illud ofi accendif igni.et quando ejctinguff fa?
ctt fpuma:cuiue colo: eft fanguie£t cjcreriua
eft nigr0.ec inrcriue ef t ficut croaie, et non eft:
pingue:ctcftinco ftiptiatae ctt amarirudie/r
cjc illo meliue ef 1 3ndfl et fbztiorie oparioie^
3 dulreraf aiit lidii cu amurca olri: m admi;
fccmr in coctura aiie et cii fucco abfint bei et
fdlebouino.£topoztervreolligarur ejcco 0/
nararfirefpogictreponittirad opue medictf
na^ oculuet refiduu poninir i altje mediaiiie*
er ii cr indjcu fiic arbo: q t5z licioe. £ r bec ar1
boz cftfcc Ipedcto fpine biie ramoe erectos
logirudinc rrifi bzacbio?jaor ampliue,pcede^
tce cp radtccet fiinrgrofiioKe ramie rubiX t
cuellif ei9 cozrejc facile.T coloz ciue apparer Wt
cut coloz fanguinie.jp t folta eitie fun r filia fo>
Iqeoliue.etectlla arbozc accipif liciti fciliccc
ab illa que eft fpinofa.£t cft apud noe medi?
cina quafi bumida % Uquida. £t fubftatia ei9
cft copoftta ejc^mtc fubf ili.ca ,1 terrea frigtf
da:t infapozcciue eftftipticitaemtfiqz cpati
ca.^Ua feciida fpeciee eft que fit ejc arbo:e li^
doefiuccjcacantum appeilata.folia quercus
fimiUa atcpfptnofa gcncrane.
^perationre.
f j5alicn9fmtraflatione grcca.l? farmaco
adipopia vtunf ct adftegmonce .quiiri ano
etozctvlccratideeetbcrpetaectputrcdinee:
male moztgerata vlcera z auree pue rlueree :
et paranicbia et vnguee lepzofoe,
f j£t ide f m tranflatione arabicam.virt9 c&
cft quc remouer cr i puptila cjc co cv obfcurat
vifum^ conuenit flutui ventrie.et babentito
vlccrain inteftinie:et babcntibueflujcu men?
ftruozum ,£t ponitur in medicirue panni que
fitinfacie.
^fitinmedidnie vlceru et apoftanatu quc
funt in o:c % in ano % fo:miff , j£ t eouenit vl^
q titi
H
Craffstus
£>
ti
«rfcrtrandiilcft rf mifrcdifo vlce? cf ptifrcdi
niiurui-zrenafmoni zpananrio :?fo:tifuat
capillo&^Scra.au.-DYaf.tHrtv Ucrj eilipri?
xa i t abif crgir ? curar obftorit ate rifue i fca ^
bic -z pamru octb?:? ab kindit curfum bumi*
ditatu ad oculu venictiii curfu anriq* i pucnit
?aparib?gumtrT.f £tqn liraf cu co paUtu:
couenir aparito gurtutf . i qu liml cuco pueit
gingiuis i vlcerifo purridis z ragadijs ani:et
tenifmdi.f £tqnbibif' tfiteueo criftere W/
nar tlujcu vcrris anriquu 1 vlcera tntel linoz.i
bibif $ipo cuaqvfegadfangutefiujriLslpu
tu languis cu tuflin ©af in potu moaui canif
rabiofi.f CUifiutejceo pilluleemra ct rub:i
ficantcapilio8:etcuratpanaria'tietfo:micain
ct vlccra fraudulcta.£f quado fit 01 eo nafca
leconucnitnujaaanri^buiditateamatrifc.
f £tT>iar.0n coc\f cu ramiseius i accro: co
nenit apatib? fplenis ct YCteri. tc: z .puocat mc
ftrua, £ t qii bibif cc fructu ciue lavat flcgma
et cdueniteotra medicmasvenenofae. f £t
ide £>er a .auc/Rafis fcUcabaracb.atrtfcft
copofitacc c6trart}f«.'H3bjvututeeJ,tenua?
to:ia;©igelto:u:ca.et fri.t modicc (tiptici ba
bes vimvz ideo T>Yafo:efim f acit .paucei po:
riganc. C'itfacuautadipopii bcrpctae cc
adcpati8vlcera:etadparorida8;ct putrija
vlcera:etconucnuvlccrii9oU8aam.
O n birie f m t Yaf.Xoncbirie I fFc8
gladioltfolis bn8po:rtiifca:fed Urio
'raetrufa.mlra8bn8ft»e rflfeiieerir*
gae fpanfas fug rerra;cr ramoe fug rerra icf
eliueean c\b? funt flo:es fiUe peiUancfed fotf
ma co? vr gele eft: ct album bj in medto ftc uc
roftru et Ubftnfanmet ftcut Ungua i femc ri9
Unccc file et rrigonu er longu.vndc cr lonibi
rts appelUru e(r , Radiuft et fifieaauco.na*
fafioct8afpcri.T>li.ca.Xontbiri8.foliab5ni
bicuda.fcmenigrutiiccamedo^ccl^o:apatcc
% oblongu initlirudincUncea? r9iiccvit»au
cusOtan DYaf.tfttfccmgenus loncbms
fo.babcrtefiaufcolopencinaetafperio:a.
^prraricnra
f l^liniue.Uulnenb? ipofita foUa a*9furre*
re tw admitrur.Sibita cuacero fplene ficcat .
•Radiv eiue cum vino btbita vrinam.puocat.
fSaf.vh.fim.far.ca.Xoncbitl.giusqdefc
men trianguUi ficur lancee fm figura. *Radip
quidc fimilis eft aUqlitcr paf; t'naee.cr<fprcrca
v:inariuueftfarmacii.f£uieveroc\ fimflis
ctt fcelopendtie foUa viridia quide ad confot
Udiratc vulnerii fur idonca.ficca rcro E 03 f
mcl bibita fplcnes filiridoe fanat.
Bt$)txbi$
CapirulunudjEufj.
2& auc.DvaCXarmii&f.Xijpm&gftit
**fr-*ex. lapinis qmdamvt TMcumr rcgalce:
er funt ftlud trce:quo:um fotia funt atbidfoia
fcomdlicfe.£t qufdam funt tiomeftici.ct t>o
mdnacomcdunmr poQ coiutn claatfonem:
et infundunmr m aqua pluribue t>fcbue t>o?
ijccreccdaramartfudo.t aenerant bumo:ea
^oiToa6a!icnuari.fun.far.cap.,oelupmo
f mtraflarionc' grcca.£armS:icletapin9. co?
medif qm'dc©ccottue:-<:mulrie t>idx> tepo?
tteno amarirudin-; in a qua.fircg cibue grofib
imbnnto?vrfarmaaivaobictalieet:em*
plaftiae eft qui non baber a marirudinp.cteft
abfterfiuus t ©j a fo:aicus.
f gaUawe. ©upcrplafmarue uecat mm#
baeoe.Odfi qui9 ipnimbip.it cummdkvd
oci^tccaro linc crfent ipfiue t>ecooio nata e
lumbncos educerc.tmo t fufifiifa tcftaiocd.
ueitif mo:feis i fcabfct ct cincrenfe cr raa.u>
gnis vtccribo.tJoc quide abftergcndo alla v c
ro confumcndo:? (inemo:dicatioct>eficcanl
do ecp^rsaf^apcriropflanocscparie-z fple
nis»llbibaturcumrittactpipcrc: attrabit ra
menftrua qjembrioncecum ntYrrba et mcllc
flRjofirus.
<fj .£ft:wtcmctip{iu9 farina fmmo^adtcr
9¥afo:crfca.non cnfm Uuida folum fcd fcrofu
lae t fimara wira fanar.nincemopowet coe
inaceroroqucrc vcl opntdlevcl o.usuccara
iuoa complcriones.viddica parief iununcc*
itonpamoni80irTcrcnriain:cogitantceilU!cI
quod oPo:rcr.non di aurcm p:cfcnns nego?
cn tiilhngucrctalia.tJiafoWf cnimct liiudaet
rcf cra omnia quc prius t>icta funr.
$f Dccocrio cr i am ipfa fa.rina nar a efr faccrc.
Xatiitosagiioevdktpinueagrcftieffiufm
iicftric amario: dl et va!idio:in ommbueto
mclrico eft ei (imilie cri{reii3 fm gcuue.
ff £t idem f m tranflariancm arabicam.
4tTi'rrue riuf prima d r que t>d*iccat ffnc mo:
dicarionc.etfecunda abftcrgira rdbluft et
madiffcatt aperir.t terria oradit Uimbacos
quando fit c£ei3em?laftrum eiteriue: ctqn i
' docomedunrurmdlaaur bibtitur cumvino
admfea aqua erf arina lupino:mn rcfoluunt
fincmo:dtarione.
^fctcurantliuo^ect apoftanata ct fcrora*
lasquando coquuntur cumaccto et mclle.
£tquando fitcmplaliVum cumciofaariccco
fcnwr.
g £t cofcrt cmpcrismitt vlceribuecapCtfet
fcabf cictbotbo: ctvlccribuefraudulcnrie. ,
^Et quandobfbiturcumruta erpipereapc
rit opiUrioneo cparie et fplcnfe : ct piouocac
tnairua.ct nafca lc cc cie cmu ntdlc am^nbi
c]cpcmtfcfum.£tfarfnaco»imfacftboc.lnpi
nueiilueiinsvclrcgalievalctadca quc w?
aafunr.
t)
Capttulum*fd£irifc
aputu^.3o.mc.ca.ticvolubiKi}ir:c?
lu pulus fit fpccfee volnbilie. Tiorait
>dum crgo cr pUirce funt fperies vola
btlie.oua cft quetucirur nmj'earbo:um a\i9
foecftatbus.cr dtficuttuba.ababctlar.ee
vocaturvolubiliemagna.jEtcft alia auua
ramf rcpunt fupcr terramct fupcr ramospll
rarum,qnc folia a fto:ce babct minoic&n t>i*
ctfurvohibilfspama. Eteftatiafpeacs rfue
babcnsfoUafubalbida ct tanuginofa :cf ba?
bct lac.Ef cftfpccieealia afpera babcne fof
tiacitrullf.cu«ue rloecft ffcutampulle adbcrc
tcs.et vocatur lupulusJDe qua in ffto ca J?af
baurmctio.£fcftquartafpeciescfuscuivra
diicdtfiaitfefcireiimtniagfe groffa mocll
groffftudoaue inmoducuairbiic maio:ie:
ariiieiiapirccclcujturfttpcr radicau fuaitf
V\ m
Crartatua
drdfcraibCtus^uoerrfottaduefmitftricta
iwa in mcdtu fagitte alat c:q cjcleui cl fiuut cc
b5l3c:2TordfT>nstacfiamo^.£rejt:eafitfca
monca.vf babcf inca.fcamonea t>e.8.£riam
in ca;volubflimacv.inuenic8t>c^futc carii.
lupulus $o cft ccjlis ad rrigtditare fcedinans
^©iufcr-elhnprindpiopami.tfdtveriue.
a «Do.mc.Xupulu8 fcdatiu^eft t>oIo? calido
** rum C£tinctiu9 innimattoml cr lenrriuue.
•a <fl "Rccrificario magna3p_if o:ifu ia vcnariT:
a fljrcr qS mifcendu cft d altqd ec x>*a ga nro ct
mafiice.?recti9crTtgo:atogarioneriue.
c fl iltaqua cafci aim fpica cr maf tirc.£i a W
*" is vcro volubilibus traaerur t>cea.volubiu i
fcriueoe.v.
^ 11
ilipy
^
N
m/f^^^t\M
i /\\yy^j&«wL5Y -A^ri I II i i
tV^r^^^t^^S 1 Lil 1 \
vS^^^^fei^Uil \ \
«Capirulum.rrljdir.
He.^cra.li.aggrc.cap.Xden 9ucr.
6atXden.id cll lac. £r mclit) lae cit
i^nu naturalcno bjbesinfcaionealt
cuivalreri; bumo:i8.aur fup qo* no vincir ak>
qua qur36.£c dt da? in quo no cfl turbulen
tiaaliqmecgacuitasnecpfalfcdo.imo eli iit
co oulcedo pauca.ct odo: dvcft bon9. % lac c\
dan qp dt btnoi di fllDqo' generaf cjc langtsi
nc fano ieparatoab omt maucia.ficfamSlac
citmulim8:-imartecui9co:pii6dtfanunori
aruiquefcdiuuati8.puUb:crcperatecopleiLio
me cur,nummefu cs i bonu gencranuii b Ono
runt bumo£.£r poii eii lac animaliu c$ naru
ra nodi tlongata a natura bomie.fcei df#>c
nartiraboi£,,ctodo; carniti ftgnificat fug bo*
nirfltclacrfetfanguTediie/Ra fut qucdaro
aialia :quo? carncefur feride. ficut camcs ca i
m'e:lupi:leonie;camcU': rifi.i qucd3 catnco
funr boniodoris ficur camee po:co? ^catdir
caprarut boum:?cqua?-z afinarii i fcamula*
rumiacco^qtiecurrurmrfu ifto? quo? ear*
neocomcdutttetfplurcebolm/Raruranleri
co^efl^inquanaturcboie.-z.iprcrbaiiccau
fam admtnflirar lae capza?:? aUo? s U lium
vr boum? fimiliu.? fireafeiieejceie prercj3 et
Iacre^ltnino.*f>:oprcreaq:cftaquofumfi.b^
rilencbabcegrcfTirudinciac^ovaccarueft
groflum.£r lac cap:a? dl mcdiu inrer vrrucj?<
i lacquideeft velocis alrcrarioiequadocan*
gif a calidirarc aerie.•; fptcr bac caufam %ctf
pif Q» fugaf es m."milta ncaUerer i£ m acr.
j^pfrarioms*
£>era.£ rlxquidccft copoftnl er.tribi;fub*
ftanrq8;falica cafcata :btm'rofa cr aquofa.
£r qiiru cognoucrie bas fubftantiae? fcpa J
raevnam ab aliacattfa mcdicaficieanucntf
ee er vnaqucq? tpfaruro babcr opcra not m,p*
p:iam in via nurrimctter invia mcdirincef^pi
prcrvicroriampinguedinie fup tacvaccara
acapinircrcoreco^ra.
f Ctmru vero acdr irurej: lacrc raprariuvac*
c arum cr ouium.io cd cafeue eft lac coagula
tum:T ficcafaie non efi lacntfi cu reciptr coa
g ilarioacm ct cafeirarcm.
f "Rafllt laccoagu'af fupcr q6 vtncir gro0
fidee.tale quidc cft fa i ilie cois gt la t \c ie: i fct
paraf U dle qn ftf cafcuc cc fubftatia buriro^
ia.^nlacrtvacra^cftpUte.-zqnioagul mr
aufcrair ab co burirum:er ftc r afeue pinguie.
£ r quado caftue vaerafcic gcncrar rokrcnr.
cr boc fignificat fapo: i oioi ipfiue.
^*Rabimovfce cap.t c tacre. 2>ac po:cfnum
clf magis c onfounc poft lac mulitb». 1 1 tac
eo:nimpirmaliaam bumomtn malo:u.Xac
cf iifnum cft bumidiue omnitaac cr n tnoy
riegrofiicid. £f lacvacanum cftpinguiue*
£rlaccap:inumdi mcdium.Undelac nodt
conucnicnscapirincc Uirctibua aptvadren
roftcatcm.
f^lmanfozfraaafufertioea.ticlacfc.lac
reccr er muliti tcperaro cnliir vianu:Uccc fhgi
dirari i bumidirariparupera|p:oMmer.Unj5
(O^puebumccrar: impinguar.£iu8 ramen
conuerfto cft vclo,r.quap:oprer acurc ftb:icn
fibU8Vclquibu8t>olo: cat ins etbunweac
dderir.colcricie qt; o q-- quitme fiigidecjc con^
fuerudineaccidunt cgritudince nulto modo
cfttribucndum.
fpYaf.ia.ccIactc^mclacgcncrafbonii
BtiKtbis
cbimM.eteftmn\tintMmcntixtmomven?
trcmst comicnir ftomacbo .et iac quidem ve?
rfe cft aq uofine eftiuo .
fl £t Ucammalis pafcentis bcrbas recertf
tcscftmagis mollirtuum ventris cp pafcen?
ri8baba8ficcae.£tlaccap:inum eft minus
moUificariuum q$a Ub:um aniinsltum .quoni
am cap:e vr plurimum comedunt berbae fti?
pticae et.folia arbomm.ct p:optcr banc cauf
fam eftbonumftomacbo.S>cd lac ouie eft
fpifMmT>ulcectpingisc.'Roneftadcobonu5
ftomacbo (Tcutcapzinum.Scdlacvaccijru:
aiinarum vfequarum funt magie lacatf ua £&
alio:umanimalium. .
«ft£t omnc lac quando eoquftur ftrf ngit vcn
trem.£tmaumcquando ficcaturaqua eius
citm lapidibua 6alefactie:ct conucnit vtcerib?
inteltmomm:er inreriomm memb:o:um.et p
pzie illie quc fiunt ejc gutture ct canna pulmo
nie-.a retubue et inteftinje et vefica.
^£tquandoabluituroecumlacte;comjcnic
vlcerib us eiue ct gargarifmara cum eo confe
runt vlceribus palatf :fed nouiter mulfum elt
bonumbibcnribue medicinas mo:rifcra8.ct
illis quifumpferuittcantaridce.
fl.£t lac vaccinumcft ad boc mclfue omni a*
lio lactc.ct la c aff nt pwpric quando colluitur
oe cum eo confo:tat gingiuae et ■oentce.Xac
vaccinumctcap:inumctouinu:quandovnu
quodc&eoquirurcumlapidelirtorie coucnft
ftujcui vcntrie ct vlceribus tnteftinomm ct te'/
nafmonf.
f £ t quando fit criftere cum co folo aut cum
aqua o:dcf aut cunujecoctione gummi qttod
t>tatur ca udarc fiue bandaim fcda t mo:dica*
rioneeinrefiino:um.etfitcrilterecum eo vlcc
ribusmatricie.
f Dmnep:etercalacquado fugirurejcmam
milla ipfa eii magieiuuariiuimrmlociue nu
mtiuum.nec^ttaco:rumpitur.j£tlacmulie>
rietmkiue cft et nutnbiliue omni lacte: ct cd
ucnitvlceribu6pulmoni8.etponimr fneo liv
banu tritu:ct •oiiToluitur in oclb m quo cf t vn
gula aut vlcue et conucnir .
^Etquandomifccturcumeo fticcue papaf
uerteeteera etolcum et liniturcumeo fuper
podagramconueiu'r.£tomne laceftmalum
iplenietcpariegroranaetfock et cpilentie ct
fcotomicetcgritudinibusncruoaim et fcb»7/
bueantiquis.
€apitulura.a1jE]E.
|]2lio:ona.*f>la.!^afd!?
ranaebcrbaqaUono?
miefamfuc9 «5: ca.?fic.
(n^.g.ffoieetfccifco
pertlt vfui medfcie.jJgif:
ineftatecollcctacuno:i
btteivmtoofolocose;
ficcaf.ac p annu feruaf ,
^af.vin.fim.far.ca.tocfamfuco.S^ubtiUug/!
riu et t> vafojctiec ^ruti; .ficcat em i calcfacir £
iq.g.Scf.b.aggrc.ca.^crjcm^auc.Pvaf»
^abacbne^gaecctefaefuijfacietVelifuo
bo:tu.£ b? folia gua roriida fug cj cbozrafai
filtae folqe eala mcti bntie foUa fubftU'a.et bj
odo:c bonu/jlde auc.jSaf.UirtfePelt q" catef
facit x fceficcat i.irj.g.-: ty9 et'9 cft q rcfolutVet
fubriliar.3tcci;aromaticirare$rure b? ?fo:?
tadi.i ejc qUrarito fuie ©ificlucdi: j>fumcdi et
mudificadi.a uicen.*i£>aiojana cft ca.ct fic.i
it) .gra.et eft fubriUe cu fo:ritudine;
Bpmtimim
f©erap.aucro:itateabcnmcfuay4^iilintf
cu fueeo ei^lug iiuozes fanguf rtie mo:tui a iV/
ferteaeteqpterbaccaufamapponenteevem>
tofae vngdt locit poftventofatf one cum eo vt
nd appareant cicatricee fcarificationie. 4f£t
qn f it caput purgiu cu eo couenit colori capt
tie majrime mclancolicie? ventofirari ccrcbri
et agitoptlarionea quc funt in eo. cr p:oprer
bac caufam cofcrt epilcnrie x paralifQn qua
n
3
Craftatus
£>
t)
^dtttaffrcVapuffuu adpoftcriota.cr atteri
paralifi.ct ro:rurc ozie? cmigrancc. arrrabir.
drtoiiidiraresmalaea cerebwrt pucttmttu.
f £ t fit olcu cu ca ct cducnit ad oia fupdicta
f £t qft terif maio:ana ficca:t pficifcu mcllc
cr linif fup. Uuojc q fit fub oculo aufcrt ijpm ct
ecprimif fuctfeic ca t>u eft receef £t fit caput
purgScS co:et mudificat ccreb?: •zpucnir e*
gritucUnib?d9rrigidieamelicoUae.f£tqfi
imbibificocotuautlanactponifiaurcape*
ritopilatoc6ci9.Sit*rautfacitoIeumci9.j£t
caleracit mfiee.f ufi T*a(ie£>tcr aromotici
tatefimcaliduatectfubnutate pucnit oito
egrirudib» frigidiettpfotfar cercbf % oia me"
bxa.f ^U.ca.!2£>aio:ana vircebj acrte 2 ca
lcfaaoriae ad oem tmriric vt'rigo:e valdc ido
nca.*z£>cdcf eriacarbaplafmatitoipofiraffy
uc potut>ata:a fco:pide vejcari;« inreftinoui
tounef 0 vcltufTicuUare micme labo:a»ree.
f£UKaturari9Ydropia'emcdtf.Urina,puo0
carato:riditovriUedi.Succ9ei9mcllead0
dito U'uo:ee ©eragir,*5>co:ptonu ricr9cu acc*
to 1 faie cdpefcit.Xucraridit» bfi adbibef.ce*
rofi8vtiUcradbibef.f2Jimo:eeoe6co^i6
et oculo? catbaplafmatifo adbibira fpargir*
ma]decupoletaipofita.f3teap;ofitefolifc
purgaridie marcria,puocar. 3n f«mie**£>aU
ginaribue ct acopie mifcerur bcnc
€apiru!uiti.ftl)E0.
1 M f\
SrieXdftant tttf i li.grad»u air, ffo
|ciemufcarearbo2ier3mo£co:rct <ft
maci6qabindiavcnir.cuil/narura ca
' Uda cft er ficca in tcrtio gradu . f *£la
reari9.*i!~>arie caUda e 1 ficca.inij .gradu.6 1
f m qfdam fioe cft mufcat e. 00* vidcf fa ifom
cfTcq: fio:ee aut t>c«duc aut tn fructfmuranf
£>unr aiit co:ricee quida qui rcpcriunf circa
nuceemufcafaeificutcirca auellanaep. an?
noet)eccferuanf.l'5abentcp^tutepfo:tandi
cjcaromaricifatcioifloUicdizpfumcdicjcqua
litarib? jEUgcdue elt aut macie roftue vel fttb
ruffue a curii babce fapo:e cii aUqnrula ama
riruduie.0m'^o nigricar rerraie cit.i qui fa
po:cacuriin6babetabtjciedue eft,S>cra li.
aggrc.ca.fiftofi.3iftofu.maci8.£teftco:^
tctnuciemufcarcqeftfup.co:ticcgroflu.£t
mcUo: er eo eft ilte q eft eolo:ie fufci.a t ef crtf
o: ep co eft nigcr.ct m co:tice fcuro gt oflo nu*
ciemufcarendeftaliquodiuuamcnru. £5cd
ffucrue ciue di vtilie medicincct o:if in o:ien
te.Brabce tictlt quide cp eft macie.et dt coj
fcjcquiappo:rarurt>crcgioncquenodtgre*
to:um.er coto: due cft ftauue.
^prrattonrs
f fc>Y«t .ea.macbil fiuemacbir fm tranflanb
ncm grcca.f.macie.£orin eft Ugni venterie t>e
barbaricoxoiorie rufrt cuj robo:e folido. cui
virtuecftftipriea et remo*dcn6c|majcime in
gnftuXunfaabibuacmoproicie ersilTinre
rict'ecrfdU'acielingutarcp:eftatcf]'ccrum.
^£oUeao:bni$tepo:i6maa'8 eftcotfernuf
a'emufcafc:quiadbaaipfidrcuqnact3Vtpo
teft ridcri in bait>uUe auclta na^.er mulrorics
vidi rurufrj ficdTdtcet fcicat t>Yaf.*z£>acbir:
id cft macis cflfe co:ium ligni crro: dt tranfta^
to*ie.quia t»cb ct x>ki co:ium ff uaue: v t par c
bitincapitulo nucie mufcatc. f0af.vri.fim.
far.ca.t>e macf f m tranflationcm arabicam.
£>liaftar ftuc ^aliflfar.i.mac(e: eotfcjceft qui
po:tanjri*)cindia:tnguftuquideftipricu6fuf#
ftcientcr cumbicui quada aromatidt ate.
f £\m autem aduratur eft fimiUe plunbue
9romaribu8int>Yam'8:afubUafiadurecc^
pofira oc fubftanrne conrrarqe: a pturimum
quodcft in ea fubftanria cft tcrrca frigida.£x
minuequodineafubltantiacftfubriUecal^
dit a tcxt odoz due cft bonue (iait odo: ali^ 't
rum fpccicrumaromaricarum.queappo:ran
turabindia.©apo: ciue cft ftipricue ftipri^
drarc mulra cum aUcmanrulo aromatictta^
Oe. f^JirrueduedtqucPdiVcartnrcrfu)
Btitttbis
sdu.f5ca.tfri.nonc(lo2atfoih3nifcIla.pfert
fluicui vetris z vlcerito intcftino?.. z bibitur in
emoptoYcasinftuiBibiis bumo? advenrrem
f ;&uiccn.w virito coidt'8 m.q pfoaat coi.
(*
Captftilum.tdfl#.
>T\ Slua.yfi.,2£>aluai5: eoq> molliendf
g I «aluuacfoluedinaturababear.f-fM.
^l I " lib,iq 3n feb\mefe malua ferenda eft q
*^ ^^occurfubyemisab incremerirepwmef
logtrodineloco pinguiodccraf tz baido gan
dec leramlcXratteTunf ei9 ptace cu cepenni q
tuo:b:cfoliavclquio3admin9.)7faac;^bal^
uaca.cltinp.s.bu.in.q.f'f>la.tftemmalua
©omeftica-zfilucftr^^aluatJomeftica ma?
gi8tri.eft z buidirate babet fubf i\iozc.& iluc
ftr$ aut crefcit a lti9.? altiora bj folia .z qfi fhi
tct.bccmin9fri.eftr:b5vifcofambumiditatc.
©ptratiome.
f P Y af.2£>alua mclio: eft o:riua 03 agreftis:
f? cacbftomaca dfcventreq? mollit.ma)cicau*
tcm dus ^gule ireltinis videtur ac vefice.£i9
foliacruda catbaplafmata cufale modico mc
dentur egilopis.vaia z apum percuflurie.
f 2£>alua clipa z oleoadmijcta caraplafmati
bus adbibitaaco^s*: furfurcs capitis tollir.
£Upatura ei9 malactica cft.Sd suricies inre
fttao? atqj matr \c\% ani ncccfiario fujponif ,
folia ci^cocta tipofita cu olco modico cc bu?
itioftwzignifacro.f^aluaaimradiatoco
m i iufccllo.vencnofio pot oito f ubuenit fi fre
qnter bibaf ;f ^la.^alua valctad matura^
du ca ,apra:terunf cm folia malue cu ajcungia
po:cinarcccri2fup,reguiacalcfactafupponif.
23ccctia valet p suricie fplenio z cpats.fjj 0',
merii cc aq Dccoctois ef5factu circa pcdee.va
let ad fonu.puocadu i febrito acutlf £6ftari.
2£>alua eft fri.i. tj ,§.z bu.in p.d,dda calor^ ac
cidetatr b5.ioq5 fi in vino itt cocra z carbaplaf
mcf pfcrofula8:apata:tumo:efq? mamtllarii
valet.fSfucc9ci*)ficuvinobibafftraguiria
id cft Trtfficulrare mingcdit>iffoluir: z lapidcm
fragir.Sciaricepueniesiteftinafanatvulne
rata.fi cumaccto coqf soloiecapitum loto?
rummitigat.
€aptoilunt.fd]EjEiiK
/T\aiu.*Rabbi^ovfc8cap.iBemalo.j£p
•"^risquedafutfculaa.qdampontiea.qda
ftiprica •rt.tJoc ideoicit auerroie.vXolltf
get.auc.Suen5oar.S5era.lib.ag.e. x>e malo.
£t cc eis qda fut ftiprica .qda porica. qda "oul^
cia.qda acetofa.-z.qda infipida aqTa.^nTmlct
buseftfubaaclfatEatcfubczipotic^qbvin
ar fup ea cft tpamerii fri.terreu.f3 ftipricf e bec
cadefubacufubaaclfa:qinwlcib;.jetinacc
tofis fuba aquca frigida. r
£ra«atu0
i>prratioitf0
3J f ttabbi movfc8.:£baUi odoie fuo cotfobo*
rat coi-z avcblp.t iuuat ptific$ -z melancolicie
f5 eomeftio a?peio: eoim comeltioe fructuii.
gnafvetofitatcX.qu3snatm.ii.,z.iq.t>igcm'ac
if a vtfit dictu a fapierito q> gnar ptifim z erbi
cl.eo crbmoi vctofirafesinftitarrerias-z xCt
°£ na6«(r5ar.vq.fim.far.ca/<^)ika.i.pomaria.'2
eft arbo: mali.no qlibet cft vni9nature. fic ne*
epfructf/Ba pomo?. ariafunrt>ulcia.alia#o
auftcra atiapotica.alia ^o adda.alia ^o noit
. ;, totalf cpluta ? aqTa.? pdnaf aqfitas in bis
vt fit coplccio eo?- buidioz 2 frtgidio:. Xcrre^
ftre $>o frtgidit ©ftaf i potioo. jindigefiii $o i
aufteimr&oc z aqueii frigidu fic i tmlci to cu
aatutmaf .3fta aut z folia fuca ? couiccs ei9
3C arbor^adiuiceoirTert.fandberbvticiiauf
fterie cjde x acidif. Uulncra pfolidat:: fiegmo
nu q fur i giiatde repcutcreid qtftnfiuir. z ito9
macbu ejtfolubile. z vetre coa*obo:at. cu aqTi
ozito $o mozdacee flegmces icipieref:? cos c\
futi augmro remittcf .f 0m ailrmtra oibue
15 pomisbuiditas ifcrfpalaef tzeeeo q? nulli9
co^fuccuofiduratfjacefcufzcoJrupunfoia
(olucmcifonio?(q vticp^pter pdominanrem
ftipridtarc minuefunr bumida altj8)%fucc9
coctu8ciimellct»urarepotdtipfcautElenci
epira dttHtrabiU6.'^alugranatii.lege cap,
JDimitCu? mala cironia Ugc citonia.
Capirnwm.fdjejEuiK n
/T\ aia maciana.er.pcir yfi.cp a loco tncuf,
3AC 0uida ^o ctponiir filucftria.vulgari tn
bYfpanico cria tiomeftica oia mariana oicuf
piaf.3 ipis^flpjiu fac capfm inqr'z£>ati3na cu
adbuc tmatura lliptica fut zi$n alio rii ca.cp
poit cpfifeftiua.aptf Sjera.^oxjtijrbif £>raf.
bi q> colliguf iverc.7 Buic.i f3 ?co:dare videf
©pfrationf0
f Suic.fci.cy nocctncruiejjpe nerualia Sil t>i Q
jcitpvaf.^£t $ virito coidif t>i.p/ ?fo:rat co: •£
^
CapituIuttt.tfljEjEi*.
v**T\ Snnavtait&uicen.eftro8cadc8 fu
fl I ■pcrlapideaplanta8.ctbabctFlurc8
vJLz fyccke.z senoiata cft tereniabin/z ftt
^T* racoft.-zfucca^baufer cft tefpedcb?
eiu8.£tattSuiccn.*iR>3na t>iuetfificaf fin
fciuerfirate rep fup quas cadit recipicns ab
ci6t>iucrfiratc8"z virntfe8,apudno8vidit>u^
aefpedce.vnaq^cftgraivulofa no eoiuncta
granuli8.alia coglobata q artificio magis yi?
def fopbif tica ta cc juccaro cocta •: folqs fcr.e*
q? fruftula imijcta vidcnf fapore (c\ fcne)'ofte
dit.f Sera.li.ag.c.^sen.i.mana cftca.^ab
ftergit z lauat/z eft ca.inp.g.tcpafa bumidifa
tcz ficcitatc.f j£t ide auct.*Rafi8 t>ipt cidem
manna cadit (ug arbo:c q t>icif tamarifcus ft
cut me l. z qn fac mora fup pianta illa albefcif;
fcd qri ibinomo:af fed colligif cifoctim foiio
ciuscft viridis.^eliozccea cftaji9colo:cft
, clarue ajpwpinquae albedini.x b5paru rubo
m,% •plm&T&mn* cft oierost adcne ft^
C
BtlnbB
CUpCaeaat arb©*?.: fit tmlcfe.? eoagulaf fi
cutmeUcjcficcaf ftcwgumi queadmodu te?
reniabin.£ftalia fpedes q vocaf tercniabin .
per qua lege capiruUiXcreniabnw
JDjJfrarionte.
f S>'era.auc/Rafi8.Ci.uet>e ipo cadit fupcr
arbo:c tamarifci cft bona tulTC i afperirare pe
ctous. CoUigit ci •Rafta-z Wjcit.q> manna ca
dit fup. a rbo:e q t>icif tamarifcue ficut mel.
f £t tde auc..t5abip. £ft ca i fi.pmi ficcafl?^
quls caliditati.pfert relaicaroi 1 tomacbi i ab
Itringit vetrerz couenit aq citrine qiibibif t>e
ea.emplaf iraf ventcr.? ingrcdif in mcdicinis
apoliematu.f £tecficcatcatarrnm qfifitca
putpurgiu": qm mudificat ccreb^ ccpcUit ab
covetolitategroffam.flj£tfoutficatmedici^
nas:qn mifcef cu eis ipotioito -z caputpurgi
i&i ocletapoftemata flcgmatica. i mifcef vx
pfecnoib^fljrercjccclleeiunamctuqbeft inea
radicebabctfoima bomte ftmilant g.&ntro?
pos cm bd ©icif .bui9co:te|c in vino miffa t>af
ad bibcndu bis qiio^ eo:pue fccandu eft p:o
ptercuravtfopo:ati©olo:cn6fenriant.'»^>a
fculus folia babet (imilw bete.*jMini.ub. iqcv ,
jCandidus c\ i mas.nigcr q fenua ejriiumarur
mandrago:a.«(f DYaf.^afeulus fa> madra
go:a babet folia alb a i maio:a :lara i (euia &
cut bcte.'z£>ala eiue tmpucia nafcunf colo:c
croeeo,odo:efuaincumgrauirareqpaflo:c8
comedunt.-rftarimfomnucapiuf.auicenna^
*^andrago:afn.vfq5ad.i^gra,erbumida.
OmiH8aiirm3drago:eradicmasnaeft:bo*
nrinis fo:me fifi8.'<S>>adrago:a em nomen cft
Ymaginis narurali8.fc5ficut pllra ejultensin
fo:maboie.C£vberbario.*£>>andrago:aq5
fo:rilTuniodo:i8eftabboie ieiuno ndcolligtf
tur.^bafculusautebabet albidio:a folia et
maio:a:fed vrrinfqjvia clt vna.
Optwumudftu).
mSndrago:a vir.)?fir3.£>pe6 &mm
funr.*£bafculu8 fcilicer? fcmina.De
mafculo iniifo cap.tracwf.*i£>andra
go:afiftseftparuo pepni.trictacr bj
mala fuaueolentia: magnirudine malimaria
ni.vnde a larinieam malu tcrrc vocant: co q*
j0pi
. ifcationfg.
CSferap. 0fi eje ifta radice erM>cf auctti fn
potuvelcibo cu paneincidtrfuincs ei» i fuber,
£t io vmnf CYrurgici qn vokir mcb^incidcre
%fzx idc auc.D Yaf.OirrSmafciili eft.cr ft coq
tur radiic invino t>onccminutf rcrna pare.et
coUf -zreponif <i acciptf qtea qnritae.u.t ad
miniftraf ad nimias vigtUae.z ad fccadoe t>o
lo*C8rzqnfuerttnccefictncidercaurcautcrifa
rc aUqo" mcb? i vol um9cr- no fenriaf :tietur ei
in potup:i9.f £tfi bibanf ©uo onoloe ejc fuc
coradici6CumeUicraro:facumraiomerefle*
gnu i colera ficut elicbome.fed fi accipiatur
plusoccidit.ttco^tcicradicisingredifinme^
dicini8oculo??innafealitx>. f £rqn accipi^
tur ct co mcdius onolus i futponirur ^puocat
menftrua:cte]crrabirfetum.£tquidoponif i
anoficutfu|pofito:iufacitoo:mire.<!I£tqn
radic eius eUcatur cu ebo:e fcc bo:is moUifi^
cataitn i facit ipm abile ad factaidu quaciicp
rtguravowcrie.f^tqnfitanplalirikufoli^
16 citte recenrito cufanic^ pnentens apoftc^
maritocaUdieoculo? .'t apatito fup,Ucnicrib!>
vumerito z vtcerib?.et rcfoluir apata ©ura t et
fcrofula8crejctrura8,fj£tquadofricafcum
coemperigocrbarae zfimiliaeis fcc t>icbu8
aufert ca finc vlccrarionclo ci. ct coferut atrritf
tionibjquefiunrinirinere.fRadijc ^o eiuo
qn tcrif prririoefo:»:': ftt emplallm cum ea et
aceto curat Ijerifiptla.f qnmifccf cum oleo et
meUccft bonamo:fui vcncnofo.t qn mifcemr
cu fanie fedat c^ragras. * ©olo:c iuncturay.-z
oesaUost^olo^es^itaiitrinucucomceci?
radici^in btic modu abfqj t>ccoctitf e. accipia
tur 6 vtiio t>ukt ampbow vna.z^pqcianf trca
-•' r ij
21
P
« £
15
t)
Cractams
2£>
■H
magnr radiccs iriea.z Serur fn potu quantft
taefriumonoIosiUiqu^nncccflccftmciderc
aitcaurcrifarc.ernofcnriet caurcrifarioncm
a tt iociKone^rer fubct qtf pttngit cu quaw
c\o fumiturt>cca nimisfacir apopleciam.
^f ^uccuspomo^ausqn fumif inpotumu
dificarmatriccqnadirufceturcifulfur.-zfitt^
de nafcale abfcindit rupim marricie.
4£o!iigif aur l a <biym& butf plarcqn gfo;a
tur radip eius z colUgtf qtf ema nar cjc lacb:v*
mo in vafe vitrcato. Uep fuccus er3 fo:rid: elt
lacb:vnto.?noeftinomigteradiciermfccbu
miditateJCPqnvulncrarur cmtrtit tactevmrT:
qttod qitidcm cjcpcricntia fciriporcft.
^SLia fpfciee quc noiamr narb9adminiftra
tur a cirurgicte quando voly t mcmbw atiqtf
inadercer quado bibirur folatrum quod oici
ror fuftbcane ci cftrvriaca,
f Et idc aucto."Rafi8.t>tjcitmibiquidI cr an
tiqnisbabYlonic.q' qucdapuclla comeditqn
cp poma madragore.etcccidtt fincopifata. a
rota cfTeaa eftrubicunda.cr quidam fupcrue
iiiciis elfudirfuper capur eiue aquam ntmio
©onecfurrejcir.
f £t ego vidi bomincs qui fumpfcrut ©e radi
cc eiue ca ufa impinguandi.er nccidit cio iieut
accidcrc folct boito ingrcdicnrtto balneu z bt>
bmritopofteuru nna mtiltu. Ha faous fuit
vultfeo^nirmsrabicudus.^rideauc.pv*
afco/Radice madragoKmuuwat ad amo;c<
CflpituIum.frljfjEuft.
jf^W\ Bndrogo;a femie.£>erap.aucro:i.
a I HPYflr.£tfcminccolo:cftnigcr.ctno>
^ M ^minaflandacbicfiuebandacbis aut
: lacmca.l^la i foltje rius elt fiiitudo cii
foltjslacture;: fiit pinguia guic odotiextcpt
redunf fufjfacicrcrreanmedtofolio? ctue c#
ufe mcfptli.': eft lofach,? cft citnni colorkbns
odo:cbonu.? inrra ipm fur gna fttia gnis pi?
ro^.absradieeemagnasmediocrircr tmas
vdtrce adbcrcree inuiceejcrcriuenigrae z inf
feriusalbao.fugcja cll co:tcjcgroflu6.j£tbec
fpccice mandrago:c non babet ftipit cm.
BvtmiontQ
fl*i£>andrago:a fo:f iflimi odotfe cft ab bot
mine teiuno non colIigirur*A & aja^ iS w>,
f atriufcpvt'8vnacft.bcccum polenta trita
f cruo^s oculo?,-: t)olo:cs aurium fcdar.
fRadiic ciu8 cu accto rrira er itlira igncm Ur>
crumcurar.
^Buicc.^E>adrago:a fomnu^uocar. et qff
ponirur invino vcbcmetcr ineb:iat . multufqj
vfus a'9 ?odo:amcnl faeiunr apoplejcia.
^J iacci9aieilitletiginee': panu fincmo:dtf
catiocfoluedo aiit cducit colera ? ftcgma.
CRadic aSrrira z u caecro impofir a fuper bc
rifipilam fanat cam.femcn aus marrice muttf
dtficar .v d vomimm p:ouocar*
feeffcbfe
Capttulum.rtlflEuiu.
ffl2lraa.Sa'apioIl.•^bar^a eft pll
ta fimilie p&fliomifi quia eft loitgi
®oi£o cy babetfoUa parua mutta
©ura er afpera ;bouu odoic baben
fiat>ulda<fuequ€funtpi'liparui."zbabctHr>
0 jsmulta» egrcdientes tb vna radice.-r albtf
oas^gisp^iutmafarurtoaemonrtiofis ct
afperie.f £t ide auCto.0af.Sapo: due ctt
acutuapunguiu^amaru^virtus epeitque
calefarif fo fecuudo gradu.
f Scm^.tJirtueciueeftqabitergif z inciP
djt.i puocat mcftrua.z occiditfetit.
f £t e|cpeUitfecundinam.babct viitntfmca*
lcfaeriuarnacuram.
f Etideo quldobibiturfcccocrio fotfo£ ci9
cum vino p:ouocat maiftrua .
f £t faar abo:tnnw cjcpelto fccundinam.
CapituIum.tdiEjEfe.'
ST\ Surubium fiuc^jafltu.^erapton
a D |Ub.aggre.cap\farafion.i.p:auw.£ft
V 1 J_ bcrbababeneramuloumuttos egrc*
7%? dicnres ab vna radice. % iup. ipfos eft
bo:ra pauca.£ui9eolo: cftalbusrr vtrge efua
funt quadxate.etfolia ciue funt in longirudtf
. ncpolticiex)baofttncIa'rugorayei afpcVa.fuo.
quc cft bom&t fcm eri ritie z fi o:ee ritre fTrnc
t>iuifa perramoedue.-r femen rintj rofuncKi
ad afpcrifarcm tendcns.t^afcftfirin eampio
et in cdincqa t>omo:um.0 Yafebrio.cap.ee
marubio.^&arobium vcl ^:afitutn frnrcp dr
ejcvna radice.mulrae virgae babatealbae
ct afperae:erquadrata9.£ffolia funiliatigi
to maio:u obrorunda a afperaalba z rugo*
fa .z gulttt amara.femcn cft iili ob:orundum z
vctticulofumetafpcrum.HaixirurlociemiA
rio. fautcenna.lib.fecundo.cap. t»e prafTib.
I^afliiim drbcrba amari faporie, f Jnquit
oabafiue. fion funt calctaaio due et ccficca.
tio ipfiue fo:tc8.Blt| auremt>ircrunr cj> eft ca
lidamrcrriogradu:fiecainfecundo.£ftapa*
riuum:abftcrsitetUqucfacitctrcfotuttctin?
ttdit.
^pfrattoufe.
fSerapioninc^t.SpcritofianoncsfpIems
separie.-zmundificarpuliuone z pccruepcr*
fcrcatu.etp:ouocatmefiJtrua quado bibirur.
zqndo ponif cperiueabftcrgir i refoluu. fuc
cus aute fblfo?. riue poftcp dt scftccat? in fo?
Urefoluif cu melic.ctadminiftraf ad vifu a>
atendum.
f £r fit cu eo ftcrnutafon'5 yc fericis. ad mun
dificandum infecrionc colorie.? adminiilraf
atm mcdiriraeaperiatritoinftrumcnra audtf
tue,a t>arur fucate eius iUie in poru qut funtf
pferunr mcdidms momfcrae.vcru nocet rcni
bueaveficc.
f £r emplaftrii cum folnedue? mcltc mudtf
ficat vlcera fo:dtda.i euetiir panaricui et car?
ticmputrida.t fcda t t»olo:cs larctuvtrfir cm
plaftrit cum marubio z falc.t coferr moriui ca
nisrabidi.
f Pf aflibua ri9 ft'cc3:velfuccue folioj riue
velfcmeriueeU]tf sbibirucu mdte prifidecf
tuffienrito? afmaricie1pddt.£o:acc purgat
madmevriftliricemijcta. .
f -^urgadis vtitttcr mutierito a dbibef. £>&
cundinaeeicctudif »iu paticrico fubuenit.Oc
fice z renito prrariu3 cft.mclle addiro vulncra
purgat^illa t>aergit.*t>afccria vulncra com
pefcir.colo^laterisfotlif.
f Suceuefieeatfmetle': vino addifo caligt)
neeoculo^tctcrgif.Ycrertcie nartto imtTms
fcrt auriUa.cu olco rofarum fuccue cius aurt^
umt>olo:cmminsat.
f Buicen.Sncc9a'1; ?fertt>olo:i auris atifi
quo.-z mudinrat z a pcrir mcarue audtt9. i rc;>
mouct antiquu t>olo:c eius.© uccue d^cum
mdlee pucnics ad acuendu rtfum mudtftcat
r iii
•£
6
C«ttatu0
16
tjecfu&tpHtmonggediHCffonKputl.
<£ftapmrittiiopa4aonucpatcrpla«^rcni
bue.puocaf mzitrm.i mucwicar mamce.
f £'af.vm.fim&r.ca;oe ptffiio f mtraftariof
ni arabica.fapo: crM amatftf $me ciue c&9
lida?ftccainrcdo|,Tnabftcrsic*rcfoluiti
m
Cflpimlum.fdjrrjE.
tfT\&mibiaftrii verz£>arrubiil nigru.vd
^^rrubiufaucftrc.DYaf.cap.,8u6lce
rc.tdeltmarrabiaftra.j£rcft fitte marrubio :
iufi q: folia cius no funtromnda:fed pilofafi
miUa folpe igndc magne vcl a califejc. idc vir
gae nigraei quadrae bab^t afpcrae ejc vna
radiccvirgeUaemulraepferene.
Bpmtionm
M Dvaf.£iu8 vireefaciunt ad fcrpcntu moi*
fuectadfufpiriofoe.ftrumae^uToIuit.-zmcn
ftruaptouocaf.
f Decoctio ciue in aqua cu" grano folie i mo
dica liqricia ftomacbo bn pucnif .
f 5oliari9additofale i catbaplafmatib? coi
pofita mo:fue caninoemitigjf.icinerecalulo
mflTa i marcida facta ?d>lonu ra foluur.
f aulncra fo:dlda mclleaddiro purgir.
Capitulum.rrIjErjt).
arri(Viliia.,f>adccfa.c.ccccciqqcifo'.ma
trriuliUia Urinc.greccfplcmovel fplcna
1 ria vcl linealie vcl periclimenoe. l~cr?
► ba eftcutffolia futejralfcro latcf 1'uW
albida.t cjc alf cro viridia fc adbcrcne t inttoW
uee fcpi9.cui9 fructue eft magnirudtnie cubc*
b J^in t; ncipio viridie.-z cu ma tursuerir cirri*
ni < olo:ie tcndcriead rubedine pofit i o:dina#
rict pclufiiii t>uoto folue ftr?iiictie.cnliettf
bue i capitito ftipirii tupra cu. f D yaft o. ( ap<
*f>ericlimcnoe frurcjc eft ftmplc): i ein.Citu fo*
lia bnealba tfttia ederc. z circa ipa folta £gc
futtcnuee.inclilreftfcmccdcre fite.qfc Ittrcn
foltjeadbcrcf , ?ux,xt cu vi lcucf /R adit; d i tlii
grofla/flafctt tn locie culrie ct m ome: z in€
rofae:ct intcrclufie locif.t cobercr ftbt vicinie
fructito vekircuuoluif . 6a l. •^cricumeiioe.i.
matriiTilua.vttlieellfrucfuextfolia inciliucfi
mulcrcdcfacriueeriltentiavirrurie.
©pfrariows
f Dvaf.S» cmc ciue coilccrit ct in vir.b:a fitf
cattttn ct cum vinobibitum© ieto.tl. fplcncm
ficca t.riim fanguinea fetta ©ie p:ouoca f o:>
tbonoicie et.fubfiUtricnrito mcdctur.
f Diu parturienrito fubucnit. fimilie virnio
cftfolijo ipfme.rjc£vrUitto bibira genitsliafe
mina bominiepriuar.clco mtj.fa -i gurrcta ir&
go:a pcriodica cctludir.
\ 6'aOracft vjjnajwactvanam fcngurjc
%
*
Bt%)tvhis
am ©pcr.mtrbibtta vfcp ptorfmnm fo ptfnctf
pio $>o v:inatiua folum clK
^£ttro:fum fa> oim olco vncrikalefacitain
mt aut fplencricoe et •oiflineeriroe.
^f:g>>cfura $o po tmoie wagoeeft vn9 eu vt
no:iiccar aur fperma.tf c\da flitlt.fi plurimu5
bibafomifaria igencrariuifiiif c^bibur.
C0imiiaut rcrminii t»ic? i bufrporu fic 0?
af.facir.]cc,tvi}.t»ic6rc£»iri ab co porumr* jfaa
afit^inaefanguieaofierivtaqrtaxjic?..
Opitulum.rd]EjE)Eit.
yX\ eu(»a vcl mcliiTa.-{San.ca,icc.^>eliB
§ I Jf.iUttecftp:aflto:bnern^im'odo:cm
^lf ca/z fic.m.tj.§.©cr3.li.ag.cap.beda*
rugie.auc.DYaf.&edariigievelmeW
fopbi*,oe:qr3 ftc ?i eo q ubercr cl apee madu?
cc't.bcrba eft rirTos bne qdratoe birtoe pturi
moeecvnaradicc.t folia fitta bublotcmaio*
ra tii 2 tenera •: no fic afpa vt ctrp i odo:e.jfn
alio <3>cra. babcf fic.^dlifopbiloe.i.miu'f,
(aberbaeftfup.quaapeet>dccranfftarc«vir
gcipmfoliafilanf^sie-zfolrjemarubqfiluc
. ftrie.ct^ge riud? ftipiree fut angulofiqdran
guli.* f olia ciue lur maio:a fcltje marubtj fd?
ueftrie.t no fiint pilofa ficut folia ipfi9.? odot
ciue cft Itcut odot citri.6al'. vtj. fim.far. cap<
mcUifofatu.i. rociilTa . £:a flto quidccft fimils
©eficit c^ctcab eo mulrih'nj&tWe.T#ferea^
cg vrifalicieeo.fupfluu cm c prafliio ejciite ita
coprbfovbiqj terrariimcUtfonlo vrt.Sn^o
flliqnnoalfueritptafltum licjlS vriinoitoiri
quito vrimur iUo:fcietee cp ab actu tcfictt*
©prranonea
^TS? cra.iblia ci^cti vino bibita t i cataplaf?
maiito vim fco:ptbie oprimc curat Xaninoe
mo:fue ad fanirarepducir. f j£ujcarura e&id
faccrcpdr.cui9dijcarura fometo adbibfta mif
ftrnielogtfltmirgie irngat. o:c reteta fcolo:2
©cntiu mitigar.t>ffiinrericie opitularur.jFolia
ipa oia fifr ra cereprir.ro:rioTto recre otibibcf.
<ffj£tvtclcctuanupKbonoiae(pdcft fak ad?
«difo.? a nbcjofies 0, no pntifcere. % in catba*
plafmantoadbibira fcrofae fpargit :vulncra
purgaKarricieopinilaf.^ £t qii fitcmplalt?
cu ca fcdat t>oSo:c likfuray.f Jtt idcm auc r o.
&benmefuaY/£:opcfaeei9 cletiftcare aia^.
<([£ r idc auc.yfaac.0n comcdif bed arugie i
ieiunio pfertitomacbo frigido? buido.erfa*
cit x»igcri cibu groflii.t agtt opilatbee cercb:i,
•<f £r t>ejp:icrate cV c pfcrre fccbilirati io«Jie
cc aufcrt cardiaca.? remouet afflictioce folict
rudinee x timo:ee q accidut a mdacolia % bu
nwadufto 4ton6pofiuntto?mire.f Suw
«cna tx vtrtb? cowlie cicit q? pfpjtat ce:.
n
0
i?
v
rfiii
Crartatus
& Opitulum.ftlftrify
jfa\ £UiU«a.-j!bla:^bcl!ilotiicfl.cfttfic,i
M:M l^graXui^remefimiliteratPcUatur.t
^ T f q: fcmiciratli fo:ma b$ cria co:ona re*
* ' gia&icif.^emea|co:riatoin mcdici
nis ponif ac g rree annoe fcruatur. Sdco na
<gpflruudtsadtereeeo:rici.vtvir.indepof*
fitfeparari.trufebabctpfotfandiejcflromati
cirarc.X)iurcticaeicfubtibtatcfubftantie.3dc
c o:ona rcgia t>icif .q: vaginc feminu riue fo:*
mate funt admodu fcmiarculi:q cu fuie femtf
nibu8ponuturinmedia'nt8.^)erba ipfa ba*
bet foliarotunda vtridia.zrami riusfunt fuW
tileB maUtin foUaeius rara.i femtna rius bnt
vacrinasfubttlee rotudae:fiair virge pucro^
guulo?an quib? princtur. 1 1 fiit Ola fcmina
pattca glaucicolo:ierotuda:min©:a granie
fiBapis.tr qr> oeipfa adminiftraf funtillcva
. dnccficoq6cfttna8C|cfcminih»velgrani8
fio8eiu8cftcitrinl>boniodori8.l5ecbabcrur
eciaaS^crapioccap.aicbdialamccb.C5Ya';
fco.cap. t>emcllitoro.'z£)dliloru t>iafo:aicu
cft i modicu t>igclto£ clt cu nimictate calorie
j59f.vq.fim.faMap.t>emeluloro.*^)clltlorii
mfcrc eftvirf urieM>a em quid ftipticu % t>va
fmcricu t>i0critcp.plu8 cmin co cft calide fub
ftanriccpfrisidc.aiiicena.ti.lib.t>emcQiloto.
^cllilocucft fios planrc coloae palcc in quo
dtnguralunariecurarirarcfuaqucndamba
benot>uricte..tt cvco quideaUudcft album:?
aUudcftcitrmum.-zciceomcUus cftquod dt
t>uriu8.-zcuiu8Colo:ad albcdincm parumg
t>eclinarz fapo:,riueamario:fenrirur/z cuiue
odo:dtmanifeftio:.i;ridcmauao.£>vafco.
*2&diue cic eo eft croceuscolo:. z cft acutiort,
odo:te:cpui'8ciu6odo:inpncipio fpccici ipfi
usfttparuue-z sebilis. i fic incolosccuisco^
lojfcnugreci.
i)pfrattonf0.
i <S> crap.auc.pv3f. '^bdlilotu cft ftipridi
ctmolUficariuuapoftematucaUdoft majcic
apoltcmaru oculo^-z ant % tefticulop.
► f£tqncoquifalrobinrcucocmplaftru.a
fozfiri mifccf cu vitello ouuaut farina fenugrc
cUut fcmis h tii.aut pulucrl molcdim. aut cii
papaucrc foUt cii aqua pfcrt vlcerita? cj nomi*
hanf raul.j£tqnmifccfcuboli6 c\ afportatur
t>c rcrra q" ?5: bota,aut mifccnf cum eo gallcct
©tlfoluunf cuvinoilimunf cu eovlccra bu*
mida q fuit in capicc:curat ea.
r ^ct ponif coctu wudu in vinorr cu aUquo
iltof qt>ijcim9fup.ftomacburz fcdatt>olowm
Cuie^tqncjcpiimifabcofucaietiDcraeimi^
fccrur curob.tfiiUarin aurefedar fcoloieaus
£t qncpfundif fupcaput cum accr o t clto r#
farum:fcdatt>clo:cm capirie.
f Suiccn.'i£)clliloru pferrapoftcmatifo ea*
Udis i tmrie.T^ttie cu carcno i aia gmiittiim
divitdlo ouitfarina fenusrccifemte Uiu'.aut
papauerisfmlocum.
ffct pfert vlcerite buidie.r,|p:ic Ijriru c0 aq
tcfi aUcj t>cficcatiuo9;9n;ofiro cucoquod fit
ficur gallcr luruUnectlenrce.
^£r pfert apoftcmarito auriu et t old:ite art^
cba? fugpofito emplaftro cjc co cum careno :
ctrdiqsqticta funt.^ t>ifrillatice facrainri9
ocfucco.ct rius iuuametu int>olo:ito cft vcto;
i ius.c]cipo cljftut cmb:occ •zfcdant iodam.
f j£f pfert apoftcmatifo ocVufact o cmplaftro
dccocumjcareno.etcuriidequct>ictafuntvcl
t>ccoaacumvino.
ffcfCofertapoftcmatitoflnictfdliculo^fa^
ao cmplaft ro cu ci& q vfeta funt.loco dus po
nif qnnl cft pondus ipftSt>ccamomilia aut a1)
mcdiumoefoltjofki.
^•j^latcri9.tIinut>ccocfiont8au8pfo«af:ct
vcnrofitarcindufam cicpdlit. ^pilatione rc*
numctveficcapcrir.
fl ©cmeeiu6inb:odiopofituipm facftbo^
mfapo:ie:riodo:is.
<ffj£t ponfitmu cft mdiilotumadcmozroidas
cancrumafiltulam.
Btt)ttbfo
Capitulunnffl^in).
S 1 «Wetnidost/^doismaturifol»
5JL4, eit flf olfa riitus a9elt cj infrigidaE
? buinectatin,t|.fj;radu. unde vir>
ru8mcl6i8maturi'eftcibfterltu3.Dnaturaiit
tn co frigtda 2 btimida('e6ple£io:non tfi fozris
ied in.ij.gradu.Diaf radfc t fcmc ei9 qu (ict
canf no adbiic bumid a.On ficcimr fut in pj
mograduftcatatisaur inp:incipio feaindf.
ttinriacftplus&eabfferftocqn fitcanf cfcin
carneciuo? cp in carnc cucumeris.
j&ptrarionfe
- f S>era lib.33.c.*Racbcra.i.mcbn. Ouan'
61 dofitcmplaStrucumcofcdatapataoculo?.
» . : C^tcoirc]cej9qnponiffugcaputinfanrt8lc^
^ dat aparaVatida q fiuc ine^;ce^eb:o.■^ ponitur
fup. frontc tlti9:ad cuf9 oclbs currunt bumidi
taresxr.pbibct eas % t ot a carnofirae.
£ ^ £t feme qn ficeatur ad folc 1 pficif oi farina
o:dei:vel cu amido.? ficcarur benc : milditicac
cutemulic^ qu lauant cfieo facies fuas.zrcd^
5 dit eas fplcndidas. fl 2> cd radi^melonie qii
ficcatur et fumitur x>c ca inpotu.5.i.cum ydro
incllc prouocat vomitum.
£ f£r qn accipitur poft aba in buc modu facic
vomcre unelabo:e.z qn fit cmpldirij al ca cu
rar vlcera qne eicuntur faul.
CapituIum.ftljf0o»
/f\£lon'5ndii83crap4ib.3s.cap>'ouIl«
^ACfia fii;ct>uliicba.i.mclon 3ndu8fiucnic
lon magn«6.Gbi fcicndu q> mclonmagn9cft
mclon3ndu8.quodpcr Suiccnna parct ©c
airatcrrtanepure.vbibudat inrertiana p:e*
dicta melonc 3ndu?.j£tfubdit:'r fo:raifc no
nocctmclonparu9.ersomclon3ndu6c(tmc
lon magnu6.fi ftem mclon paruue babena
virgularum co!o:an cjcrmus cft albus % "oulf
ci8.cteftparuu8,palia fpcacmdoais.lcgc ca*
p:ccedcn8 quod iucipit U&don.
©prranones
itfScrap.^belon magnus fiue 3ndu« vtrtf
dia f m 'Rafim cft fo:t ie bumecta t ionic ct cc
tiiicttome.
f£t?fatfcb:iteadurcYitorrdtfrtgidio:'aIi^
(9 fpecicto mcloau 1 rardioas imutatieio i fto
macbo 1 longfnquio: a co:rupri6e.
f j£e p:optcr boc elt conucniene fcbricntibua
colcram in ftomacbo fuo p:opW I uam grof^
ficicm % p:opter fuam clongarionem a cowex)
fioncet ccHicniens eaiidirati fcbrili. quia ejctin
giutcsudirarcm.
^ctfcdatinliamarioncm ritie.
fEtcucumerqdcfaritoEatione^inquam
buic nifi q:pl9,puocat v:iua qj inelon^ndus.
a
Craftama
€apttulum.ftto).
V^Tv &ongettaarabice.grece*i*>>clongia.
m I 1 ©cra.liUag.capjnclogia.^clon?
3JLI. $* frncws funtobtogi:medqlintrani
T ; " bediuetnigredine. •zinueniunf cjccis
dtrine?att>e,£tide auaoritate filt}2£>efa?
fluadtcaltda z ficcainfecundo gradu.
B
<(ff£> era.lSenerat melacolil % opilatioce cpa
tis z fplenie;? genaar fodaat generat emozro
idas. ^Cleru fi ejccapiri to ctus in vmb:a ficca
ti& a cctritis fiatcpitbima couenitemomndi
bu8.crcumipfa inolco coquiturfoluit: fed tn
accto ftringir.f j£ticko no babcr^pomontm
abftringendu vel fbluendu.^fRabbi moffea
cap.x>e '^elongena vakt conrra naufeam?
^otnitum.etcjcctbi8cltpcio7e
€apttulum.fd#jarin
XfX £mitbc.bvafco.cap\mcmitte.U£)e*
4 I Imitbcvclglauciucftfuccuslxrbeeiur
\ 1 W demnomtnis.folia babentispapaueri
' fimilia.23ecfblia ealido cinaecoope*
riuntunetfic fuccum emittum. 2Uq bcrbam i
oUammutuntsetctrcumliniuntcraaettnfuH
wumferuenKmniitftmt^tficfoius raacaa*
tte mtcum $.pilmmv.ct ficcarummfolefo pa
ftillo6redigtinr.£iueeft optimum quod cft
<rocet cotonsintueet guftu conarum.et odo
re graui mifcetur ocularibusmedicinis^ ccte
ra.£tidem f m aliam tranflationem cap.fup I
dicto.6laucium fiue memitbefuccus eft ber
ba nafeentis inSf vriain gaapoli. folia ba
betfimilia miconio ceraricis fedptnguiota.et
fuper rerramfpanfa.odo:em babet graue.gu
ftu amaro.fuccummultum babet:croci fimi*
lem.fouariueciucemittunt incacabie ain
cibartj8Coquunr.que cum cojccrint erfuecat
ctgtauciumfaciunt.
0pfrattont0.
f -fSUm9.cap\T>c glauao.jSlauciu in ffria et
pcTfianafctfbumilisberba.folijs^ecifofere
papauer^ minorib? tame fofdidioubufq? odo
ti8tctri.gultu8 amari cii pJtriaioe z ftiptictf
tate •: gummi baba crocei colorie.
f '2£>ulti fo crrauerunt in bac berba .qufdaj
putauauntcpeffetcelidonia.Ouidipmaue^
runtcp effet papaucr co:nutum.etfic vocatur
apudButcennam.
%£. t ego ridA meo tempoa: multoe in boc cr
rareamultterrauerum tempo:e pYafcoritf»
"flam Pvalcoridee cap.oe monre rarideesi
dt.<pmulri falfo putauerunt glaucfum ibi fie
ri piopter ftmili rudinem folfo:um.cr aur glan
autnfit manitbevelfidfeiue ajparamultis
teftimonne.
f Ramvbi ponuntSlerandera altj grcci
glaucium.&ufcennaetalij ponunt ficftme?
mirberjMaaca apud ©crapionan quicc\d
witj^memifbeauctoutatcpYafco^iiie.Ho
cft aliud cr ©icitur apud pYafcowtf. capi. t>e
#laucio.
C3nuenitur atam olcum nounmglaucintim
nen ob boc glauctoquia mbil recipit gtattctj.
cuiueconfecrionemeriam inuenim antiquo
antidotario fic vocaram ct fme glaueio.a eft
omnino calidum.cp aurem ftn verirare glauci
um fit mcmitbe.legccap.£elidonia.0alic.fe;
jcto flm.far.cap.j5lauriu.6laua'u ftipricat rii
quada 'oeleaarionerinfrigidat tame manifcf
ftcita vt fanet quide fepiuebcrifipitaf a : a cft
tn compofirionc copom a ejcaquofa t terreftri
fubftanria.vtrifcp frigidis no tame ejctrancfj
ad modtim aque fontanie.
€apituimn.ffljtffun).
/T\ Enta.-Ji) la.^ent a eft berba cuiue plu?
^*^ra funt genaa.Jift cm quedi ©omeifica
q^prie omilana t>iarur vf comunievcl odotii
f era ,ct bec calefaat % ?fo»at .j6it % Qha fiiua*
Btfyttbte
tic3qriTcritaftru&/ocill3 ftatftn poftca txM
ctabif . £ftalia meta q longio:a ? acutioia ba.
betfolu.abecirt&3Tioman3Vdf3rraccnka
tf:.becm3gi95riurcticaeft 03 alic.£t eft alia
metaq^:aquatica.etvocaffifimb:iuvilbal
famtta.fift aUa meta no odonfera.et illa eft ca
lamenty.t>e qua iri feqnti.c.babcf .2? era. libi
ag.c.t>icb3nacba.i.met3,£t et ea eft comefti
ca et filueftri9.et ramulit>omefiici qn mafttf
canf bfit cdlo:e celcftext funt int eri9edC3ui.z
infummitarifo ramulo^funt qfi licmia.,'et \V/
ret etaugcf eftate % biemcef b?odo:e bonuj.
£t ide auct.D vaf.quida rtoiant ea menri;et
cft ©icbanacba.et elt nota :bj virtute caufacti
uam ftiptica ct t>efiec3tina.£ft aua fpeo mcfe
filueftri9.cur3folia funtafperapilbfa maio:a
foliis fifimb:q.cr in odo:e (tio eft prriguedo.et
cftmin^iuuatiuainmedicinacp fpeciee alia.
3de. gaOnfuoa ei9eR plus fubtilitatt 03
in alio olcrc.et in fapo:eei9cftparua cauditaf
ct pdricitae.? $tU8 ciue eft ca.in.n.g. ff D\af.
ca.t>eediofmon.i.mcta.berba eftoitonofa.q
^rute babct termant icactftipriclet ferantica
*f>aulue ca x>e mcta.^&cta eft caltda ct fieca
infU}.gradu.£ft emsomeftics etfilucltrie.et
cftalia q d:meta *JNom3iiavelf3rracenk3 :fj
t>omeRicamagievfuimedicinccopetif.tavi'/
ridis cpejcficcata magnceft dfic3cie.vjrf urcin
babeteonfumptiuam etoifioluriuain ccpw?
a
'&
pajs qualitaribus ct confojfandi ctfua aro*
tnaricitate.
iDpftationts
46aV.vq.fim.far.ca.j£diofinu qiuda mentaj
odonferavocat.fiftqdanoodonfcramenta
quaetcalametuvocant.vtinfeqntiJcap.tMcif
f£ontra feto:eo:is 1 putredine gingiuarii
ct t>entiu c% t>ccoctionc eius dx aceto oe a blu
atur. 2-ldajpaitu .puocandncum impeditur
cctrigidie bumo:ibus cjciftcntibue ino:e fto^
macbi fiat falfamentu ecmenta ct acao.t mo
dico cynamomo feu pipcre.
f £ontravomitufactueict>cbilitatc virrutis r,
contenriue^et ctfrigida caufa. fiat t>ecoctio
menteinaquafalmacuiaetaceto.ctfpongiai r- ^
rincta o:iftomacbi fuperponanir eontratfn? -—-y^T *■
copimcct>ebilitatecumfeb:evelfinefcb:c.fi;
ueetc medicina vel quacuncpucaufa conraaj ur
mentaet ©iftcmperefur cumaceto.ct fruftum
panie afli in igne ponatur i acer 0 illo et t>imit
raturtamdiu q inde bumectetur ctnarifoap»
plicet ur.et cjcinde frieetur labia gmgiuc 1 t>cn*
tee.rt ligemr intepo:ifo fug venae pulfatileei
tempo^etteacbio^.etpariensmaliicet-zbu*
miditatem tranfgluri3t.
f Bd matrice mudtftcanda tcttcritafes, mctc f>
cocjnf in xitio.z fiat indertifpofifouu p cotica
pafiionefafcicuti mentecoqnf invino 1 okd
ct fup reneset pcaine carbaplafmcf.
f £drra eoagulat ione lacf is in mamillis pdi j£
ctifafciailimenreinvino zoleosecoaietfu
perligati inamillie foluir.b5cm filr vim attra^
bcdi vencnu:t qn t>af cii a liqua medicm (59
tra venenu5t>ctur cum fucco ciae. J©ed fuc^
cue mente rdne vel faraccnicc vel vinum t>eco
ctioie cu. melle micrii valet ptra opilationcm
fplenieftomacbictepatiectnafuraliuviaruj
ejcfrigido btinuwc: ctia eicca.finefe.
4S> uccue ctia t>atue lfib:icoe occidit.^ ai $
rito wftillatSvmnes necatpecocra bcvbai vi
no et oleo x catbaplafmata foluit fcelirofim z
tturicic apofteirarii fupcriomm.
f ainu tjccoctidis 1 puluie av;in cibie t>atus #,
t>igcf]ionc ?fo:t at.fomentufactii cjc aqus de*
coctidiematriceinfrigidat3calefacit,©acccl
latio facta calefarit.^t faccellatio cjc puluerc
eiue reumafrigidu capitie liringir.
^"JbaltadiuetJeagricfturalib.itj.^nmcferc ti
buiario ment3 feri puenit planris vel radicito
circa aquae vcl inbumido loco.
^f-fbla.jf^enta tsomeftica fiue o:tulana \r&'> Ji
giecdpait vfui medicine<$ alie.foabet^tutc
cdfumedi ecjpriie qualitatito? pfonandi cf
aromaticttatc &&
Kmmw
LiK-y^, v--v«M^
'-.■ .: ..
fr
Capimlum.tdjE-jtjtfjE.
•T^v gntanoodorifcrafiueealamerii.T^a
fl I ldeefa.c3.cjcrig.£alamruarabicegre
^lf cc calamiris.Xarini #0 ncpita vl mcn
taodo^cra.Sfdcnducfin ifiocap.
m v» ., tracfabif t>eealamfto.q:caUitneru i5:menra
^. noodorifera.f iMa.Calameuieftbcrba quc
«^V^ *^m.w dt?fic.in.irj.gra.^eii9cftm6tanu.q: ma&
fvCF^X
L 1 ' ■ "p^^-kv^
o^ -P* wivP ficcuXuflo:ce/pducitt>?collisi.acpannupo
T, J> ^^ tcltfcruari.t?aberaut^rutctiflblucditcon
ro:tadi.Suice.2£)cra noodo:ifcra fiueeala?
mentu:aliud eft fiuuiale.aliud eftmontanum
vfopo fiTc t fapo:cz fiTr eiSfoiia fijt ri fiVia.
iE>ptrationf0.
f 0nbibitur fuccus d9 eu aqua mcllietova*
fo:at totum co:pus z p:ouocar fudo:e.ct rcri?
rur cum olco.ct coquirur ■: inungitur co:puo
ct cofcrt rigonbus periodicis.
f £c qnfit cmplaftru fup_ fciam babcnrito fei
flticumt>oIo^?fcrtvaldc.rrabitcmrundiru8
fld tnmnfeci fugficic.? calcfacic totu arriculu.
fupcrincendit aut manifdte cutim.
f £c fumptu inpormvel appofiru .puocar me
ltruacfficaciter:cteftccmedicini8qnfumitur
magi8Confercntib3lep:ofi8refoIuedobumd
rco rcfolutoiK fouu aufcrt liuoii qui fit (ub
©culo ct fpopias fcvafojat ;
f j£ t tu t>cbcs fcirc q> oranes mcdidnc qttc f c
runmrct babcnt acuitatcmartrabunt cirocje
p:ofundo co:po:ie bumidttatce quas recipi?
untinlodeillis.
f j£t melius quidein bis cft vino ©ccoquen*
tescatbaplafmateipmviridcmagiscpficcii
vebcmenrius polr cp t>eficcatur:et p:ompriue
adurcndu.ficut quc canflica,ct quecuncp fatf
macomm calida funtt acria ,z fubriliu parrtf
um facilcflrtrabcntia funditus ad fc tota ad*
facentcmbumidirate.
f Bmaritudoflutqincft ribmriscidcomni
no cft.opcraf autinquibufda ficutqueviolen
tiU8.7quodcofiftifvcbcmeticabditaricufub
ftanria fubrilul partit7.£r ideo qn fumimr in
porudu8fuccu8.autrTtcriftcrc cuco :ocridj'c
afcaridcs? lumb:ico8.j£t valct ad mo:fus fc
rarum^occiditfimilitcrvermcequiscncran
tur in aurito et in vlccrito p:omndis.
f£tqnfitnafcalecucoautfumimnnpotti
occidifzcjcpclliffcru.3simr incifiua quidcm
virru8incftri,nptcrcalidirarcm dtm fubriltf
tatcmpam'iun?amarirudfte.folairacMptcr
omniapdicra confertoitoafmaticist bictcri
ris^reramaritudinemapieficutspeneotn*
nia cererapurgando ctmundificando eparis ,
opilarionc8.eltaufemadomniap:ediaaefii?
cacius quod monftratumdr.
Bt2)ttbi&
€apitu!um.«]K.
yT\ tntaftrom.-jMini.^mtaftrueft
S 1 ■maafilucftrisoilftresfpafefol^
jLAaE o:u W^ fiSura °3,mi colo:e Pulc
gti^pter qb" z quidam filueflre pu
legiumvocant.
f l*n'6 comlducatl z ipofit] elepbaria fanari
traditii e.fic magni pompeii etate.fomiiro cu
iufda ejcpimcto^pter pudo:ein facie iliita co*
pertiie.f £adcliniunf'atcf3bibunr' ivino ad
uerfus fcolopcdriasi icrus ferpetu. cit fa le cfo
7 olco t aceto.aduerfus ictm fco:pionu..Dc* .
nicp aduerfus oia venena bec folia fcruaf ad
farinemoduarida. C^etaft^qj fubltratii
vel acccfum fco:pi6eo fugat .potii feias pur*
gat:f5ptusnecat.fO:tonoici8to:miniboco
lcricis eflficacifltmu.3 tc<$ podagns ipofitu.
f Sactfetfaurito^minofis inilillaf . f 3n
iwuboregiooaf-zftrumie illinif.ola vene*
nistnbiber.rineaspeUirrJppuiriginevalef.
fl)
€apituu!m.rcfr"*.
£u.DYaf.'i£)eu quodet amantfeuj
t>icif.in 2£>accdonia i in bifpania na
fcif.tvrfo z foltfeanifozanerofimiltf
bus.afcendtfoeterra vfcp adcubifos
fcuosradioto fparfisac fencris accurufelor»
gisifuauiqs odo:e.guftu caiido: lingui mo:*
dcntc.vires babet radicipa releuarcs.f -JMa.
'^>cueftberbain.t).gradu.ca.2fic.2^uii;ra^
ditappcllafurilmilinoie."£tpcipuecompetic
vfuimedicine.OnderadicinmedicinisTicbec
poniquepertmoeannospotcftferuari.vir?
rutem babetfciurericamecfubrilitarefubfta?
rie.attrabendi ct ^iwncdi ejc qualit anto fuis.
f -0>li.cap.©e^)eu.*^bcuradicula cftberbe
afpera renuis? oblonga fuavirtutcolestca.
eft et ficin fccundo gradu,
©perarionea
f 0v*afco:ide8.airesa'H8babet radir, rcla?
jranree.vnde rrita z elicata in aqua'.t>ac in po
tione vnlitcr ad renu t>olo:em % ad vefice cau
fae:v:inamp:ouocat.
f Stomacbimflationes? to:tiones intra?.
nco:u mirigar:? ftcricae.boc eft t>olo:e8 ma?
rricie curat.Srririafim mitigaf ,
f £o:acis reumarifmo cum mclle vt elecrua
rium*oatump:odeft.
f *,£bcftrua eria Efiamentu.puocat.Stran?
guiriasinfanriuvtcatbaplafmaimpofitufu
gpecrinemrefoluir.jEicquo fiplusbibiru fue?
rir capir is *oolo:em comouet.
f -|Marcariu8Xlinii vel aqua&ecocriois et'9
refoluir opilarionem fplenis: epatf cjc frigida
caufa facta.-z etiam ftranguirianu ©uTurril.
Bqua vero compefentius in eftate fcatur iur/
ucni.ainum aut cm in bf eme z feni.
f -fSulufe etfcu fcniculi femine in cibo vel po
fut>atU8CEeluditintel{ino?ftomacbicpv&o
fitatet ccferr.£6tratenafmonemeE frigida
caufaiu vino t>ccoquiturberbaipfa.
Crartatus
Capitutum.KjEtit.
j^W"\ fLiMmcemxptima fen.quarri cano*
& 1 Imecap^ocboiadbationiefcbricirartf
% B r rium.guiPiaf eptnelcannecft jucea?
* * rufn.a boc fimifer iueniee lilegee ca
puululucc^mm.Waminuatieecpeftjucca?
rum cpfciticctpzoptcr ruipingucdincmno in5
duraror.t3ocn'mUira vulr J3attcnue feprimo
fim.far.T>iicene3nccarum quidemrocaru qtf
qcmediaafdiciarabia po:ratur, £oagula*
xur quidcm v t quidam aiunt cmnie. j£ft attf
tem a illud mdlte fpecice. minue auron er eo
iltud quod a nobiedulccvirtutc auretn fimilc
eft ci inquantum abftagir et ficcat a; t>vafo*
rarȣtfimftircr md cannc quodajco rcfiduo
5tsccariquando ©ecoquitur.vclipfemct fec<9
£ft alia fpeciee meUie quodtririf mel rub:u.
. ct eftidemquodfupia.£rfmtftir<rati3 fpcaV
•ce metlie quod vocatur mcl fto:acie. •: eftiKtf
mdlubuc.vtfup:a.£ft fiinditer aliud mclqtS
vocanir melacanum.iinrcrp«rarur mcl fine
lumo.eteftmelcaflliafiftularu.ettftpulpaxa^
fitfiftuIe.£reftmdmirrinum:quodfircE©ua
bue partibue meUierz vna fucci mirri. vt api»
paretin atuidorario jSalicni mino:i qui incti
pir.£enrcctioindliemirrini.f6alienue,vq.
fepli.far.cap.oemcUe.^dtatirfaar-ziiCcac
irrfecundo gradu.£ft aure ftmptide.^rcftstf
ccrc majrime virturie er complcjcioms. t> \M
fco:idc8.^>eleftfuccue rorie celeftts quem
apes coUigunt.2 baber in fequali eompofitio
nem quandam quoniam eje muttarum berba
rurano:eerfucco coUigiror .jfdeoep omnib
valitudinibue p:oficicne ommbus anridotis
mifcmir.f3tcmmelaptmrinplaiftunioca*
piendum ettfacnosicabuimpiftatim acrdi
tiregutrae vrilirariecftindicium ;&onitme
wo p:obatio cft vt fitodorifcru-jsetre tmld
glufinofumacpcrlucidumXum autem ejrimi
tur mehapee abigi iumovrftifiimum eft ne
irafcaruretmelauidiratevo:ant,*^)clcalidu
dt et ficcum.£onfcruat et mundificar.^n me
dicinisponirur vr amaritudo fpcdaum dus
tjulcedtne tempaetur.inclcctuarrjs quando
<j? cum pulueribue mifcann vt »iuriu8 tn ma
ioii tfflcacia conferuaur.
f0Vafeoride8^elv«mcribfo:didt8yddt
21 jcttq.otebusperunctumcaltgincmoculomm
©erergit.£argarifmo adbibttu vulncra fau?
jl ciumafinantc6Curar,vrinamp:ouocar.Yen?
. trcmmollit.
# f Cufnentibus p:odcft.nio:fibue vcncnarie
occurrit.^&oritt» criam rabidi canfsadbtb0
tum curar parienrcm.Sridii comcftum infla?
tieneepttftaf.Ue^mclcftarismelraec&bie;
mis vero minus vrfte efta fpiflum;
f *i£>dfolu faftidtu roltitjnaufea^btbcr, pul £
moni i otto inraiorib? ntedaur.
f S?aapion.3£>elquando poniroririYlccrt
btt8 fraudulcntis p:cfundt8 conuenit cis mul*
tum« M.
f£tquandocoqmrar*pontrorfupafctfl« P
raeatrie confolidarca8.aquando coquirur
atmanerobutntdoxtlimrurcumeo emperi*
gocurateam.
fjEtquadomifcrfcufalctrirottJiftillafiao? 46
remfedatrvnnituauriu:2tinifcueocaput,*oc#
ddit pediculoej? lcndirice*
f £t quando indumcnrom ahcuiuecft b:euc 5
mmie fi cft ejc lana z vulr <r dongetunfi irro:*
uerttiUudcum aquarodndeltniaturcumcUc
dongatur.
f j£rmdabftagirrencb:otttarcmvifu8qnf«t J5
coUiriucucoqruo:dedmt>teto?rtnui87 fiut
cit gargarifmara
f j£tconfatapoftanaribuegu(rurieafan* *5 •
cium4afquinflnrie.€rfiUniunruraimeogin*
giucpuao:umrempo:eo:tU8 ©entium couk
fadt cosfacile nafdct fine oolo^r fi aeciptf
arurvdbibarurpw)uocatv:inas:aconuenit
tuflt.
f 59&cmi8.S ciendum <p plures funt fpcd^ -j ' 1
C8 mcllia; £ft vna fpccies mdtis quod dtmcl
vfuak.qi»odt)iuaf.ficarur f m tJtfferenrias fu
psadiaac.
f £ ftaHa fpccics meUis q*$voearurjnc! aibc K' .
m'cnfe.qt5arTafab2ltbenie.£reftmdYcfpa
ruminlect8fubtcrrand8facru.£tdtideqd
md pafimaru vel granaru.vr in 3lcjcadro.j£t
vocaturmd pa ftinatuiUud quodcft md gra
nofum.TtOribafiue.
f j£ft alta fpeciee mdlieqtfvocaf melarticu. 2- 1
idcftntd vefparu fm quofda.-fed falfo.quoni
ampY^ (coiidce capit Ib ©c mclle t>icir.!gbd
fuccue cft rorieceleltie.jCui^gcncra fur ctioi
Qnuquodcupilioneecolligijtapce que funt
obtonge.Sltudquod fub rcrrainuoiif vd at?
ficumltmaricu.j£riaaUqitit>icuntc|mdamV
cum eicif ab attica regione.^cl timum vici
turaregioneXbima.
fOnde ^Unius incif ,!^ellie arrici fumma ®2
Jaueroro o:becfu'marur franflaru tnarrica*
©ed tbimum magie laudarur^uare in aliq^
bue antiquie anndotarue md a 1 1 ku ;mcl rl?i
tnenuaponirur.
C8pttuuuu,tfjEriif.
Btfytthw
/TV £dfca.fcvafco.cap\£ot.i.medica
I I ■ ^c«.£oteftbcrbafili8mfoUoq
y I \ infra fenu nafcif .iblia bj angufta
x virgull ftmile trifolio. in q $QtV/
Ufemceftvtletfcula.iUudfcmeWccfpani.p
odo:e.yfi64>o mcdica fnf lcgumta fcnpfit .
^aU3'U.tJ agricultura/ZSbedica tnd,r q fe*
rndferifqttHwanie pmaetatatyqter* fepri*
C8 polfit p anu refrindi.ag¥.fterco:at. aiaUa.
reudt.cwategrota.-£U.^bedicatf:a mcdis
inctapbella"^crfapqlati^itulit:q»tataeei9
sos vt cjc vno fituampli?$.ccciani8 ©urer.
©prrationfs
i C^didnafltdafuntquidastrocifcifacriejc
ca.etvngunturinbalncis.
> €£3ancberbamequietaffoicomedunt.
■ flOc quo auicen.lib.tj.capi.jCot. Oleii cot
cftreemagisconferenstrcmoa.
Capttulum.ffjKiu).
x*T\ £fpfla.yftf .aft.^rfpilacftarbo:fpt*
■ I ■nofafructiilirismalof.fjpaulobzau^
^t 1 7o:.an ajpcllata ab eo cr piUulcfo:ma
rr* babcatci^poma.-^li.li.icv.arbo: mc
fpito^et>campliIUmi8.foUaci9antcci5X>cci?
dut rub tfcut.radiccs mfte x altciocp iejctirpa
bilcs fut.*|>al.li4i£J.!!g)cfpile loc$ calidis majti
mcgaudct.fjimguistfngidis.pucnuit.mag^
tnfabulopingui autglarcofa tcrra cui s.mti
lctacft^rcnavclargtllacufarieJS^crcndadl
talis mcfe '^arcfo vd noueb:i.folo fterco:*
to x fubact oara vt vtrucB caput tale fterc9ob*
docat.STut riflncremeta tarduTtma^matpu
tari atq? rircufodto parco biio:e licdratee fe?
pcfoucri.focriftfcmre:fjtnlongio:efpargtf
ctatc.Sifmiteoccupafmlo crco purgandc
(uttamurca.vd buanavetere vnnavelriuo
calcej)fundcch':f5parti%>terarbo:i8nojca:vr
aq Oecocta lupini.f5putarbinc arbo: ftcrilia
fieri.iim^xrinisvitiufiffiradiatoinfundan
tur fterile rcddut.S5ifo:mice molcftc funt.ru^
b:ica cu accto x cinere tcperata nccabunr" .311
fcrifmcfciebmario.^urcu^tnci^cjcarbo^
rc mcdia t>ebcr anumtVFJa x>e fumitatibvtcio
fus cft.3htrunco fiffa infereda cft.nam coatf
riain actcs iriuna ml nutrict.
i>pttatfoW0
fOYafco:ide8.'ig)cfpilcfoUatco«cjci'dcm^
cpradiciacottejctunfe? tmpolire;euicuq; tui
morifcmo:icpfubucniut.mtatficcacumellc
cicamcevulncriadducunt.
f £5aftacumvinot>uldfanguincm reijacn*
tibueopem ferunt.jftcm cum vino p:opina*
tawcnefictj potionibus rcpugnant:vcficam
vrinalargiorilauant*
f©erapionli.aggre.cap.3aro:.auc.£>Yafc.
jaro; arabiccid cft mcfpilu ,x cft arbo: fpino*
« a
Cractatua
0
fa.ciHti6 vnapafQYOcafmefpilifo babct fru"
crii partjii ftmilemalts partue:bonu ad c omc
dendu.£ft ftipriaj8.bon$ftomacbo cu comc?
dtfrcrinctvmrrettardemaruraf.
q* ^auritfliii.tJe cibl is.fruct&ius eft ftiptic9
ftipricitatclbzti.-zinfoliistmrtjmmitaritocft
ftipricira8/U«T9 cft a fri.paliqmtalt'ij omni
umpam cdmedif .puenit nd vt ficuurssut vua*
runwopiofe.nect3 em vt alimcnto:fedvt;mcd>
cinis ipfisindigemus magts.
(tfjEtwit in.vq .{tmpti.far.cap.m^pftu^da5
iricociunotant : co <p tria bj olfnla j ofa intra
fczc.S?tipficu8aiiteftfurficieterfructt;foui9
arbori8^vt,ccdibrti8;2rcteriu8fiiifia'enarcfl:
ventri8.£t in germinib? cu»? in folqs ftiptu
ca qtiaiifasclt ndpauea.
^DYaf.capjoemefpilo.fin trlflarione gre;
cam»*z&efpiTufeinc babet cotundtnfructumi
nurihmariano fimile.triax)fla babes vntrico
rinu©iawr.ftipricu efteeuftomacbu :venrre
abitinew tarde maturefcit.
^&bmmtraa.itj.iu fri.funt 2 ftc. ventre ab*
ftringut:i vomitii abllinet.j£t cft alia fpccies
qucinbifpamanafaf:quaniulricp\mel)dam
vocat.fcme>otundu babesz trigoniLvndcct
triconu d: Jbonu eft adcdendufttpticiK fto?
^nacbo apriteifta dt ajarola.
m
Capitu!um.tqEfo»
3llefoliii.-i>li.u.5j:iip . *£}illcfoliu qS
|?nu'nofilon-3:.£suleb5 tcnc? fimile'
fcniculojplurimisfoliie.vii-znomeac
' ccpuVRafcif in paluftrito. /Ep bcrba*
rt'o.*Z&uTefouu q z amb:ofta vel ar< billea fo
in locis cul t* nafaT.b3 flo:ee aurofos 1 albos
fp^^^inofilosnafrifinpaluftritoloc*
rtrfim b$ er. vna radicemoUc z lubiufumr? qfi
rnamtoliniatu^foliafimiliafcniculo.
&ptxmont$
^Dvaf.aulncragtotinant-zfinetumoiecuf
ftodiut.3nt>entiat>olo*c cubutiro iponunf
in modii emplaftriXdrra vzinc^irnculratem
bibifcuacero:2valctpcalajlu.fj5ai:vu.fim
pli.far.**£fllcfbliu ficcariue cft ***n*tj intatfi vt
-pfolidat.vulncra.*IJi>li:Bib'T cum aeefo ad
iDirSculrarevrinc vfvdtcc:vr fufpiria papiritf
tifctjccalro.^fiadcadccriutiolo^crTicacifi!
fimac.5oliaci9ej;imtivfu8 ad.vulnera eaq?
aJTtrmar.f^pbcrbarioXomaaSmnfa^ap
poiita nouis vulncrib>tio!o:c tollit z cadcm
glurinat.*j!S:ofluuiufangui8ftringir.cadcac|
potata*3imntm'co6icttrat.^r3fevalctad*6e^^
riut>oto:e.ad nim PiftKuUarejadruiiio**.
CapitulunucjEcur* CapitulunucjEcoi};
afco.O»lb^rabice.i;miUuroU6^teft| I |mef.:^iraboluno£fpcefatq^crj.£t
bcrba cm^folia fifanf folusohue.mfi 11/ farfruct9arbopijindia enmu :?noit
q:fatmaio:aa8xmoUio:a? Utio?a. «— ^•cuifdemanerieifatocef^oitjarfoaeffc
?futeisinfmo:a.occlwatpfue tYavelut Itet ctuuzoiuerfaffoMua^.ankue/^birabolo
fUjjipam^bj^saeclemtaefnbtiTeelitfquif no?fpe8fatqnq5bono?.£urin9:kebnb;:bcl
iiltu^ifamitatetgceftfiteiramulot>unfu i uric^emblitfindus.&uidaiucai o/fat oes
«masEtesicifatfoUamifiuta^iuijaq^libec abeade^rbo:epducri.ttattarrinifatt>ep:tf
foUuefemealbuou^fercvtlapisro^du.ifi mogermtc.Etnigriindifutinqtofpiienitco^
magnitudineozobiEui.nafcifin lofime et pleriomaturario.mrmcy arbotcos eoe
alri8.DYaf.ca.iicofEmoa^iluifou6eracli biefermte.t^cwinifutoepmogcrmincct
on vocaf^fo:titudinefemi8.avfoliafut ty nigrifirr.TNebul9germefcr3m tuUt.f3falf0.im»
milia folU8oUue:f3 latiota 7 oblogio:a/r vir? mepduaif a t>iuerfi8 arbonte.: m c qd crc*
fia6tmue6ingronitudie.iunalisnofa6.tin dif.©5alicivolut'q'cmblicitbeltirtanoin<:
fumo ^ga oiuifaeiq 1 foUa minuta fut. vbi ec mVetur infmirabolanoe.qm Suii. z Sera.
femerotadutlapidofu^ftzalbupifefile.na^ ©erisTMUerfafaciatcapfa.vtbabtfure.tKb.
fafloc$afp.unalt$. O^ttrrnf ifim 1'n.c.beUmvbitTactatoebeUiricie ?embu>
cie.£> 31'n ifto.c.t>e alustritofpeo^jfteSe
rap..lib.ag.faa't cap.oe cmblicis z beUiricj.et
facitcap.t)ealii8tritogfe.oeclt)iat2^aUlig
td eft mirabolani.cut9tre8 fut fpes Kebuli Ci
trini z nfgri. £t fut ilU" c\'noimf indi et feni ct
Kebuli.3de auct.aben mcfuaY.^jeUo^sfut
et eie 4?- colo: eft citrinSanxoicimae viridita}
ri.5ue8.pleni.finenjgi8.j£tt>icttaua.)?faac«
£t fat fri.in pmo gdu.ficci in.q /Btgrif rig. et
fie.inpmo/i&irabolam indi velnigri/: t>e fe?
m fu t (ffr ej: fpcto bntito coztice fubt ile nigr &
tco:tej;eo?vergitadcitrinitate.tfutfife8oIt
tiis i fo:ma fua.fitiuuametu eo? eft minSutf
uameto aUa?fpecie?.mirabolano?.£t idan
aucabenmeluav.^irabolanifmifurepfpe?
cieto oliua?.:q qn pdiurur co:robo:at ftoma
cbu z incoriat rii incouarioepauea.tnp eft in
cisiuuameta qnrii i kebulie.t ejc Kebulie qdl
fOtcitrini qda nignV: nigredo q eft i rie eft^tf
ampUo:e mozi q? fcccriit in arboic fua .z func
pinguio:e8-rcarnofio«8citrini8incolo:e.qt
ipifeceriitmaturarioneampUo:c,tilU c\ coltt
gutur an fat cirriru':? qn fumatur t riti induait
labo:ein ftomacbo:qmnaturalabo:at mul*
rii circa ipam .f$ qn infundif aut t>ecoquif ej&
trabif ^me a^tjcif ei9fiiDa.t eft leuio: na
ture.-: oTcedit veloa'9 a ftomacbo.£t ille trea
fpes mirabolano?.mifcenf cu tamarindie qm
tamarindiejcringuut calo:efeb:ile. nffi q: no*
cet tuffiaito,ff>f acetofitate q eft in a'8. Buic".
©e ^ruritoandieait.^irabolani (unt(ri.et
ficf IJobanneemefuc^irabolani funt t»c
medicinis bndictis.no cmrabihtant cufoUtf
tionefuaamo?fo:tantftomacba/|p:ie:,zvifc^
rap:eparat.ercoadunat parteeeo?..? pfortit
i«« ctcpar:etco:p9totu« ftocmmfiad vnum
a it)
fpYaf,tJirt9ecimictuaU6.'rfemeei9bibita
cavino albocalailoefragit.tvrina .ouocat.
f •f>iixap;BatangUfco84.miUu folis. eft fe*
meneiusberbequcoicifaftowe.qdftquis
biberit fragit lapide:z jjuocat vrinam.
fl>aux.jt:atebi.i.miUavelgranufoli8:(puo^
catvunltmeftrua.-rcftca.tficin.iq.gradu.
ffitvinattecoaioiseius-rpuluisipfiueicd
bisfumpt^foluitftranguiria-r t>iffurrilx \lm
cam paitione.-j oia iUa foul feme operaf .
Ctartatus
Mdcnf nocvuCJSlc^cjFem ©ffpofitio adB opi?
tario.et,tprie paratio cadere in ipa.fj funt t>e g
^fecto rcctificlrito mcdtcinas q bntacuitare et
purglr t>iflblacdo.'^>agntfice em adinuenit
q eos et^jprie citrinos cu fcamonca mifcuit.re
p:iinir cin ea^pter obuiarione fubftatia^ % qi
litatuaditiuiccieteainfoluedo iuult.
f^peratiotm
gj f ^era.tlirt9cifrino? cfterpficKtlrodbeet
^bibetcurfubumoyadipoo.^tpferutlebcl.et
pfo:rIt ftomacbu et incorilr ipnur pferur mc
lancolte et cardiaccer clariftclt eolo:em.
T6 f Oirt9kebulo£eft Q> pferiirano.ercmo:rotf
dibo et inco:iar ftojnacbu et pfo:rat cit.? t>igc*
rutcibu.^diccltbumiditate.leniutnaturam.
pfcrut vetofitari emo:roida ?.et pferur melan
cotiao.marimequcucioadmifcenffpeaee.
£ f £o:robo:Ir fenfum ? memorilttpferunt te
p:e ? colice.Q» 5 feni zindi vel nigri bnt coitit
ccmfubtilenigru,etco:te]cco¥.ver0it3dcitri
rotatcd,qn coduritur co:robo:It ftomacbit
crinco:ianrannco:iatfonepauca.erndcftin
cisiuuamcnrit quantuin kebulio.
I? f 3obIneo mcf. ^irabolani funt cp reb q
fariuntvtete0feimiencfcere.et acquirunc eie
colo:e bonii.etbonitateodo:i0 o:is erfudo?
rio.et gencrlt gaudiu. et pfb:tant co: et cpar
^t ftomacbu.£t pferunttrcmo;ico:di0.? mu^
<Jincanr ftomacbum.-z pfcrunt emo:roidibU8
ct ejctinguunt inftlmationem colerc
B f jocd citrino^opcratio in B eft pccllen0.ipi
cm folutidceducunt el et pfcrunt cdplejcioea
ca.bnrib. £t co£ fricatio aim aqua agrefte
ctcu aqua ro,3ut fucco feniculiabftcrgir ooi
lum.et aufertfug caUdiratceiuo.etfactoinde
alcobokftringir lacrimae.et puenit mollifica?
ridi octb£.et pfcrt tcrtiane fccoleririe. z ptrtf
tccumalticc fanltvtcera. ert>eficcanrea:
,4 f Kcbuliquocpfolufioeeducutflegma.-zad^
duntin rarioncct clarirKcant vifum.e5jpM"cco
diti.ctmundificantftomacbnmctconfo:tant
ipfum.etconferuntvdropiftctfe.antiqui0.
£5 f 'Rigriautevelindi folurione edncunr me*
lancoliam ct colera aduftLet cdferun t mdan
colieet trcmo:i. et i larificant vifum et colo:c
ctcdferunt lep:cettriftia'eet quartane.Dofis
porio citnnomtritoru a.5.q.vfcp adquinrum
ctmfufo:uma.5.viq.vfcBad.]C]c.etindowmcft
fiairkebulouim.
t> f £uicafim eben abcn 33arfn.itb:o qui ©ieif
feniiro:.'^bodue aflandi et calliandimirabo
iano0 opo:tet cp imbiblt mirabolanos in M
qua aronio?.autin fucco agreftc aut in ace?
lofitarc citn.aut ia aqua vbi coctc funt ictea.
autvbicocruc(tl!S|paciuacuritm.t>cindeioc
ficca eosbn-zmadefac inolco ro.velolco t>c
letifco.autolcomafliano.autcu butyro. aut
oleo oliucoeinde afla fug pateUI ferream vd
rerrea.quacumpmocalefcafti •zabftulilti ab
(gnccaucncadurafiDeftruafvirtuoeo^.
f StTaflanf fcmiaqadmiftranf i medirims
finp.fct mod9 aflaridio eo?. e tftc&ccipepa*
rctllfcrrcaauterelautterreaautlcbetecuia
to orificio i calefacbn.Dcinde aufcr ab ignc
ct ftarim fup. ponc fcmia t>u ipa cft catida an?
tccp i nfrigidcf ,z comifce ca fcmg «ooncc vidc^
ao aifaridcj coq. cdplctl ad volutatc tul.j£r ft
nd fuerit pplcta vna viccpdc itepz fac vr pifr
f £r friao cp ndofitct oia fcmia eqlircr aflare
q: fitt qda qbntmulra vifcofirarc q t>cbcr aitt
pli9aflarcficut pfilliu.': cauc nc cdburanf •
€aptto!um.rt]Eartf};
yTTv 3rra.^era.Iibag.ca.bccaucro<
S § ■t>vafco.t5ecara.i.mirracftgum
3 ■ Z miarborie quenafrif inrerrioara
bum fimilio arbo:i quc tiritur iti
gr:co fpinababvlonica.^Ramfiunt fciflurci
Itgno arborio.vn!5 egreditur gumi quod cma
natcadenofupcrfcjctona qtte fternunmr (ub
9rbo;c; qucdam pcrfc coaplarur fug liipitg
ynvzty^-
ferftrfbfe
t eftioeipfa res quefciVfturbacatifcue fiueba
tanafae-rgrofla eft aqua egredtf merb. i. fto*
ra;:iiquida.qncjcphmif(tcuta{parcttnca.fto
ra]c.£t arbo:eiu8 cft t'n rerra q t>icif prinia. ct
eft pinguie/r qn ecprimifTuccue rius egredif
velut fto:ac mulru/r mclio: mirra cft illa q t>tf
citur tarbalud.zcancbiVznoiarur 15 noic:eo cp
Seferfecrem'eqt>icnmrfi'c.£tcolo:ri9eftad
viriditate tendens.pungee lingua clari colo?
ri8.etecea eft q ©icifliri eteii litba glutbicbi ,
eftmolliotactudcutbdclIiu.inodoKfuo cft
pingucdo.t arbo: rius eft m lociefoli crpoftf
ri9.£c ca eft q t>idf poadie.t eft afpcra mutnt
n(gra.?afi?arettneaveftigiuigni6.£rsete^
rio: cft ttla que tMrif argaftn. z cft leuis no pitc
gw'e.actm'fapo:te.fiftegum( arabico in fo:ri
t udinc^tute<£c qcmirra cft q t>irif crumu:(i
ueamini.Teftmala.J&tfiuntquidirrocifcicjc:
fubftacijs mirrcz li mirra pinguiofuerir croci
fcici e]ccaftutbabetbontiodorc?pinguem.ec
fi no fuerit pinguis q«5 fit ep fubftaria riusno
babct bonu odo:e necp pingue.? babec virrttf
tcm ©ebileqpter qtf admifcef ei oleu qit c;c ea
fiunt rrocifci.Sldulteraf mirra .qn admifcetur
ei gumi qo* infufu fuerit'in aqua mirre.£r me;
lio: ec mirra eft noua.leuie.munda.q qn ran*
gitur cft aliquantulii afpera z arida. i cito fra
gibilis.z qnfrangif remanetm ei9fracrura rcs
alba.ctfigura ciuscft ficut ftgura vnguwxtq
dttofroftanopaim?colo:ei9e(ivmfo:mi8
non aiuerfiein ectcrioribue riue.fed interius
dt rrabes adrubcdineparu cu linrie fabalbi*
dis ficut t>ijcim9.z odo: eiue eft odccc abilie a*
mara.f$ illa q cft gtu'8:cui9eolo: d t ficut colof
picismo cft aU'cui9vrilitatie.<oed mirracj eft
cctcrra:q©ia'flaboteroabfcindifc|cradtcear
bo:ieqeftinrem'eiUie.£ugif cmccea illud
qtf cft finiile mirre in odoie.z virc9 ciue d t ca*
lcfactiua xmolltficariua trefoluriua.-cingredi
rorfocofecriontfcovnguenco?.
0pfrariont0.
ff5cra,auct.aibugerig.^irrapucnit ad
aquaa'rririiqnTumifeceainporu*aucqnftc
cmplaftrucu ea fufivcntrc.
f Etqnftt caputpurgiu cuvno anocb cjcca
mudificat ccrebam aufert ab co vcntofitatcs
groffas.xincouatgingiuae.
f fitcofimat&entee.tcftconaboUce quado
fitliniriocuca.
f j5alicn9.^>irra abftergireu tfiamento :ct
glurinatfragmeta ofltu copirievzoaidit luntf
bricoe z fetiuecpeUene cos.
%£x ingredirur fo confeerionito colliriouim
qucfiunt ad4vlcera ocultaad maculae quefi
untineo.zinmcdiciniequebibunfuf ad tnp,
fimantiquatwrad afma.'Ramipfa ejcafpe?
ratcannam pulmonie/z boc quia noncalcfa?
cit necfc t>eficcat calefactioe z t>eficcaride fozt
iti r fine fugfluitatc fuc amaricudinis t fuc ab*
(tcrfionis.
fl£ftalia mirraquc trabituraradicearboif
ri6buiu8.ctvirtU8 duscalcfaat moUituatcc
rcfoluit.
<rapttulum.rfjr:rijE.
(D
0:acetfl'.Suicen.lib.tj.cap.t>cmowi
^borifuntouefpecice.nnaearuj eft
alfirfedu:quodeftt>ulccr curritfmfe
mitam ficue in maturarione. S>ed eft
tetcrious nutrimenti 1 minoiie % eft ficcion'8
■z magis oeftrucne fanguincm.-z t>cteriue fto
macbo.^RdiquasverortcustJifpofitideeba^
bet.dttameninfetiu8 eaamarum aucequod
rtommaturmo?.t>efceniftcnuncilludt)equo
plurimumloquamur.Oiiod ergotmmaturii
dt cum ecficcatur ftat loco fumacb. twlce dt
calidum^umidu^ acetofum.t t>e (ceni citstd
ficciratet>ediue.in ipfo cft ftipricitaez infrigi
datto.t fuccue mo:i c(t ftipricue.-z^rie quau
do ©ccoquiturin vafeeneo.
0prrarionf0
8 Ut|
ftaaatuff
WL ^Stiiceita.SiUCCus moii.pbibct flupu mate
rieru ad meb:a.-z imatu^- e ficut ftimacb. 0n
coquiitur foua eiue % folia xitie. % folia ficus
nigre cum aqita pluuie:t>entgrat capilloe.
23 ffHcerofum remouer apoftemara o:ie 2 gut*
mrie.£tfolia eiue funt vltima ad fquinantia
et pfoca tione.&uod acetofum efi cofert vlce?
* ritofraudulcrietpftuefuccue.
X ijf -Rob eiue acetofum eft pferee borbo: 021S;
et t>ecocrto radiris eiue mollificationi fcentiu
et©ccocrtoradicie*i9cftbonat>eri t>olo:ofo
^ f!^>o?malueftftomacboco:mpif ,fp:ie in
co alfirfedu^ qii co:rumpif alfirfedu i itoma*
cbo vclocircr nonoccr.fetogter qmdemvt co
mcdanfocefpepaUeanre cibito rccipiantur
iuftomacboun q* no ftt co:ruptfo.
£ f 3llud #0 t>e fent no nocet ftomacbo colcrt
co n ud e!t in ipfo t>e mala cduenictia (toma ?
cbt quod cft tn alfirfedmcpuieftr in ea maticia.
'jnocitnaufcainipfo.inutrimentuei^eltpar
uum.etfacitappmriicibufaattpmUtb:tcu3:
1 Cjctrabit ipfum vcloctt er.z omnino oefcefua
ciu8t>efacfofitveloater.fedeiu8t>efcefueep
inreftimseftrardue.
$ f^aa.lib.ag,cap.boc,l3ocarabice.i.mo?
raccKt.airtuseiueeftqreritictvcntrem.zcjri
do t>eftccaturterinet ventrcretcntione fb:ri. z
couenit vlccrito int cftinop.? flujcut ? omnib
egritadmito quc fiunt cf fittrito bumos. McT;
mifcentur pof tcj? terunf cu cibiefiotj fumacb
£tquivuUceeie fumcre inpotu:poreft cum
aquazvino.
fl£> ed arbo:ieetue vtrtueeftcopoftta crvir
mrererenriuazlapariuavzplusquodcfticor
ticebuiuearboasclt virtuelajcariua cii ama
rirudtne pauca.quoufq? occidar afcaridee : ct
funt lumbaci cucttrbirini.fed!in foltje arbous
et fummitarifco eft remperamenru medtii illarii
tHta^operationum.
§ £t mo:a marura qrt iueniur ftomacbu pu*
ru.fi comcdunf ante cibu egrediunf a (toma*
cbo rito.-zppararefaciunteriru alio^riborii.
qfi $0 comedunf poft ribum: vel in ftomacbc*
funtbumo:ee:cito acccleratad comtprioneV
% co:ruptio co?.eft mulru nociua.
§ ©edaccrba qnscficcanf funrbonamedtf /TV
dnazinuatiuavlceritointeftino? zf\nm\an'/M B
&
ti
fiigida fuman?;£tpauctfnMcoJBft>3t «otrt
mentu cofimilepeponi to. no tii nocumentum
adeo ipie.necp malu (tomacbo vt in illie.
f Saf.vtj .fim.far .f m tranfla.grcca.cap3£oi
racelfi.fructue maturue fubducir ventrem^
nonmarume $ot>eficcatue pftipariuufurttf
cienterfitfarmacu.vnde adt>iffintericae con,
uenit ©ifpofirides-zciliacae 1 aliae queeunqj
funtflujobilee.
f £t tota arbo: in oito ei9partito mipta qn*
dai^turcvidribabereeicfcermriua-rpurgari*
ita copofiriua.^cualetaiir in comce quidcra
radias purgatiua i? tus cu qnada a marit udt^
nevnamploelubricosinrcrficir.rjnalne^o
pa rtibo t>etetiua, 3n foltje ^o % pollulatioito
mcdia vtraqjeftcomplqcio.
ftquo.£rmo:aqnt>efcendutanrcq3co:rum^
panf no inferunt nocumcntu.nifi t>eeie arl coi
meftionem nimie fumatur.
f j£c ide aucr.0at'.j£]c ete funr matura : z ma
mrifapo:ie.':fapo:eo£ert'oulciefttpric9.vir
018 co^.mollit ventrc z nutrimenru paucu co:
po:tpltat « faale co:rupunf. no co:rupta bvti
mctit penitueO nfrigidat aut nd pcmc> niii
€apitulutn.ftt.
D:abacri.y(l?5,^o:u8grccc: latine
vocaturmbue.eo cp mbeant trucnis
ciue vel virgulta. <o ilueftris mo«fr«
ctibueinocTerto.lSaftommfameeac
penuria confouemr.
Sprrattonrc.
f Sreltotilcein Ub:o t>« plantie. Jtuctue ty
damciro;maruranmr.vt mo:a tccrafa.-zfuc?
comm qui funt in fructibue.qutdam funr po>
■&
Mftbfe
tAMcdMeft&icaiQmoiomml
f -|iUuiu8.lib.icr.:^o:i8eftfuccu8 utcarne
vinofua.:£rinicolo:€8.pniofc5cadidus.mo]c
rubcusmaturie^o nigcr.^nnouifiimis flo?
rent.inter pmamawrd"ciu.manufq5 fucco tin
gunr.^atura rmmwcaba minimu. £arnc
et fucco conftant mora^
f #;>o:aquidcm?piro acjniro fuccuseftvt:
nofu8.colo:cqjfuccimo:i8accerafi8cft fan^
guineus.
f -ji>alladiU8.li.j:.adt>iamo? conficicndum
agreltismorifuccufaciespaululum &efcruef
re.ZlWK fcuas eius fucet partee % vnn mcllis
adnufc&is&cmijctacurabtsadpinguedine.
njclti8t>«oquerc.
a
<D
<Eapfai!um.rrtf;
Oifus galline fiue anagallus.^an;
decta.Bnagdlifue funtfpee.una cft
aurtcula murie.ct c\\ maiosvz atia cii moztm
gallinc.ieftmine:»
i>pfratione0
f SmbefpesanagaUiivutnerit» pftane dfc^
cruXumo:c no admittunt ,t infijca co:gi euo
canc.pafcentia vulncra abfu%nr.
f Sjuccus ca?. T>eritiu solozepbibetjfi.p^c*
&tro vcnte in finiftro nare fucrir imitfus. tHc
foecuecu mellcafrico cocmz adbibitfcaUf
gines octb? fiue riciu co$ qb" vocaf argemon
fiucargcm3derergir.mo:fit0venenari8btbtf
tue mcdicaf.f 'Refreucie.bidroptasrrcpatt £
cie:z renali paffioe scfccris pzcftat aujctlium.
Bno tumcntiimpoliruemedtcafur.
f^tefuccusnaritoinmfusputredinecapirts t>
purgar. ^abetem ©eftccatiua ^tutem abfqj
mo:dicarione.vnde?vulncraglurinaf.
facnrremquoqjfccducitmulfeadmijctus* £
potuitiatus iberba conrufa ximpofitaltipitce
cductti>eco:po«.
f ^cra.©pc8 anagalu'minojfe.fc$mozfU8 S
galUfiefacitanuingredi fintcueaanplaftru^
f j5ar.Bmbe fpee anagalli btit occulta caltf Q
dirateaftraaiuavtxrtimulo8infijL08cuellIfi
^a^o fuctfa narib? flegma purgat^jpter 0
demcaufam.£tvniucrfaliter loquedoficcart
uam babet vtrtutc.quap:oprer ctt a vulnera f©
iidant;? putrcfcentitopferunr.
rwfiv*nf»"j!? *» yrVT***'
Capitulum.rrr$
^ttttsUtine-rgrece.Srabieefcer.to T tT?
mefitcavelbes.Sera.lt.ag.cocicto^ **''**
mcftica.?eft©eeafom'8viriditatf©e* *^At-<^^-V»^- *?.^
clinan8nfgrcdini.ett>ealia cftquese v&trvtf** c*- *^hJ*
ctinatadrubedinem.-zqucoeclinatad nigre* ^»vk.Vi>c '<*+*-£&
dftrcm^fettmagis itimedicinie.etfimilifU
B V
Emmtm
a
%
3
&>
H
grana d9 gpgfed? quc <# ca eft motana ,:fu6a
ci^clt copoftra ciE^turito prtieat iUud q# vin
cit pl9 i ea cft fu&a rerrea frigida.-z ein ca cu 15
rcs calida fubtilie,et fapo: eiae dtftipt icue.
jE>ptrattonf0,
f £> era.auc.abcn mefuavio uceusd9con*
fcrfDoloJipcctoriectpuImonie.ctltringitflu
jcum vctrie eolericu/zpfotfat ftomacbit.: cft
bonue vlccrib?meb:o#mterio£.fo:rificat vtf
fccra.rctinct ftujrij menftruo?,.: grana ri9 cctf
ferut fputo fanguinie a pcctp« z pulmone. et
pfcrunt ftomacbo fua ponricitate.
fpY3f.©anguinc^rearitot>af.ftomatict,
puentce cft.vana mouet fcoqnoie moulii im
pofita atcppotuit>ata1pddt. julia ei9vireria,
cataplafmati aipofita medcnf vlccra fluetia «
f 2lrida $o ptrita afp:cdine t> yafoKfim fatf*
Unt.^tc bacca?. viridiu fucc9aptaf fanguincj
fpucnto.ipequocpcomefteeadefaciut.j£)Cvi
no tiecocta: inmoducataplafmatie impoftf
ta ectrema vulnera fanat .
fauic.'^irt9rmnetfolurfone?fudo:em:et
ocmfturii fanguiejz oem flutii ad mcb?.
fj£tqncueofitfricatio in balneopfowatur
co:pue.:t>eficcanf buiditatce q funtin cutc.
f £t emb:ocequide©ecoaioied9cufugofla
ctfundunf'.vclocii;fitipo?reftauratio.zqtfe|c
cavftucft loco tuticponif adB vt bonue fiat
odo: coigie.z pfert omi fliijnri faguie unitu.t
loco emplaftri fuppofirfi sbibitu.t fifr d9rob
^robfructf d9ctipi9d.de nutrimaii eftguu.
f £ti fvrupis cide no dt q" reftringat:,pbibtf
att>olo:epulmoie7tufltm pter fynipu ri9.
f £r cut'9 oleu ct toc&z secocrio tpi9pfo:tant
radicee capiUo?.ct pbibet cafum. et .plongat
eoe;:t>enigrat:et^ueipfiusfemina.
f £t oecocrio feminu due i butiro .pbibet fu
do:e et rectificat rafura venaru.
f £t folia ciue ficca.pbibftferoie^fceflc: in*
guiuxtipftuecinis loco tutieponif .et cofert
panno.fedat apoftemata ca.i berifipila et fo i
mica.tbof bo:et vlcera.ct c\t eft fuper ambae
voUe:et aduftione ignie cu olco.
f fct fUV ci9fvrupue 2emplaft?.factu ejcfolqa
ip(i9cu oleo et vinorx p9 ipi9 c6mijcrioc$cu d«
etfit'rd9oleu.ctvnguentufactueicd9oIeo.ct
firrpfmipi9fucc9fijptjdaffup.pannaricut.
f fctfifrcCrotufactuejcco:: cu ©ecoquif etil
duefructuecu vino etfitepco cmplaitru : fo?
natvlceraqfiutinambatovolie manuu et m
pcdib?.et aduliioncignie.ct.pbiber eosa vefi
cationext fttr dus dnis euccroro.
f fcternplaitrofacrucjcfrucrito ©ecocrfei ri
noeri,?uemesmoUificatioimncturap rainct
fun;u fanguis cp naritott abftcrgitfurfpres.7
ecftcca t vlcera capitis : vlccra aurie. et ipfius
pusejcipfiusaquainu/amfciflfllatur.
f £t pfert ipiue fvrupue mollificarioi gingtf
uc.ct rius fo.cu vino seeoquunfofit inde cm
plaftru fedane fodamet obtalmiam.
f ,£t cu oecoquifcu o:deo:fanat eop apoftel
mata.etipfiuecinisingredif in mcdicinisvn
gule.pfo:tat coin aufert tremo:eco:dis.
f £t cofcrt fructus dus tufli^jpter tulcedinej
fuaxtretinetventr2vtenti8co:fidtfolut9fua
iiipticit&te.
f £tconfertfruct9ipfiu8 fputo fanguinis.et
cttamdusrob fimiliterconfowat ftomacbu.
*Robdusetfemiafpbibent curfum fuQfluuo^
rumadftomacbum.
f S^ucc9fructun dueeft.puocatiuus. i tpfc*
mct pfert ardo:i v:ineet ardori vefice.
f £t elt bon9 in,pbibedo meftruo^uocatio
nc.et «iue aq ftringit narura et rctinet folurio
noncoledcaetmdancoltca.linitaet ipa cum
olco fvfamino ecpcllit fiegma.: folutoe emtW
tit ipnut ©ecocrio fructuu riue confert flurui
bumiditatu matrids.t pfert emplaftro inde fa
ctoemo:roidibus.
f£tpfert;apoftematitefticuli::ci9©ecoctio
pfertmoauirutcUvjfimiliter fructuseius cii
potaf invinoxtfimiliterpucmrc fcoa^ionie.
BtDtibte
Capimlum.tcctii.
0afticfiucmaftitl3tine.grecefcinue
velacbiaevFcbias.&rabicemefcebe.
£t eft giimt arbous rini vel letifci.q a
lcnrifcusgrecevocaturfcinus.fiattin
uenics tn capXercbenrina f nfra ?>eX.fc>Y3
fco.cap.oe 'ZJbafticc quedam malhc emanat
ab arbo:equefcinu8?>ici?.£t queda eceacft
alb a.qtiedafubuiridt'8. £>3 meUo: ec ea eft cu
ins colozeftalbus.perlucidu babens granuj
graueficci(Timiietcttofransibile.babcn8bo^
num odo:e.£t cft x>e ea qucda que cft nigra :
ct queda am'na.^5af.vtj.lim.far.c. t>e!g£>a
fticealba.eteltillaqueioictturglutenroma^
num.er eft compoltra ec virrutito 'oiuerfis.fcj
ftiprica et molltficariua .£c virtus eius eft quc
calefacit et t>eficcat in.rj .gradu.vnde moUifi '
cat et refoluif .£t idco ftomacbi eparis ct ven
trie flegmonibus copetit. 2>ed nigra eft quc
Sidtttrcapiri velegvpriaca eft.et eft maio:is
©eftccariortis q? alba .ct virtusfttprica eft i eo
mino::et ideo eft pucnies vbi opo:ret refolue?
reampliu8.£t(jpterbocmuUuconucnitapc»
ftemaribus t>uri8 que funttnetrerio:icoeo:£
, pou8.2>edoleiimaftfa'8eftfimilevirrotima
ftid6.CS>erap.lib.ag. cap. *z^efccbe. i, ma*
fttc.'Z£>3iliteft pamueinter omia glucina in
bonitare.£rarbo:m3ftict'8 eft compofitacp
fuBaaquea et terrea frigida no mulru in fapo
reommuparttu.buiu8arbo:t8 t>ico radtcis
ctfructU8.etco:tt'ci8eft ftipricitas pauca.ct
vircueduscftinfrigtdareetcalefaceremedto
criter temperatcefoeficc^t in fine fccundi gra
dus vfcp ad p:incipium rerctj .
JDpfrationts
f £> erapi.3nea eltoeftipticitatcqua conj
fcrt •ocbilitari eparis ctftomacbi': intcftinoui
ct apoftcmatib in ris eciftetitoin eo eft ftiprt
ctra&ct no babet acuitatealiquam.et eft mul
tum fubrilie.et fit emplaftrii cum folns malti»
ctsou funtrecenria,et eft in eie virtus manifc
fta.etideo quando bibuntur fo.aut cum alqs
medictnis advlccraintcftinoutm.et adftucii
vencria conferunr multum.
f £tconfcrunt fpuenritofanguine.et flutut
merrftruo?. et ani.et non eft in eo tnueruras a
fuccoypoquiftidos.
f£tideauct.pY3f.Cotabecarbo:eftftipti
ca.ct $tas folio?. fructus z couicts z radic* eft
cquali6.ec ©ecoquituKco:tec eiuerr co:tecra?
dtcisecfolia ©ecoctione plurima.
f £t quando fucrit cocta colaf ab ets aqua q
itcro coquif vfcg ad meUio fpilfitudine.acou
nenit fpufofanguinis&ccoftio Ola bibita/eC
ftucui vetrie z vlcerito tnteftino?.? flutuima
trictsct ani.£t vmucrfalttcr quide ponirur p
acacia z YPoquiftidos» z ponif ©ecoctio ftla
focofucdfolioajm.
f£tqnptKiwr©ccocriotltofup,vlccrfl,pfun
da^fuBonafracfardrauratcarneinvlceri^
bus.treftauratoflatftringit meb:a laca. et
abfdndit buiditates anttqaa matrice z$bi9
bet vlcera co:ro(iua ne siUtef in co:pe p:ouo
catva'n3\:qnficcoUutioo:i8Cumcaftringtc
©ete8comot08.£tejcrami8 but'9arbo:i8 fit
oleQ ofi dt bonu vbi coucnit ftipticttas.
f £t ide auct.J5umaY.^baftic rdcluit apo*
ftemata ftomacbi:": coucnit tui!i:2 no eit pau
ce ac tractionie flegmaris qii mailica f . zfpter
boc mifcctur cu aloc r t pparct ipfam ct attra;
batcuconcgmaacapitc*
Capitulum.fffti^
2lfturciu.OYaf.cap.Car
damus.id eft nafturcium.
0uodda eft ©omefticum
etquodda eftagrefte. £t
i, ideofncit t>iU> capicula 6
I ds.uniiqtJ tcipitXTarda
| m^Tenaftur.tJomcftfcu^
- - _ r ^4 2Hi?5 q6icipit£arda.ag.
% cft nafturciil agrcftc. £t idco atdt cardam?
* p> <e
Ctaftatus
3
\6 cftnafturctu ©omettic&vhtfo^icif bab?
lonicusomitofcmencmecaltdilTjmucft cmf
fiic^parricipasvimite.vifcidumeoftoma';
tbum venrrerofbans.fSerapiiib.ag.cap.
3o:ralbatbcfc.i.nafturciu.Tciccoelinafturci
umcomuncnotii.-zejccocft nafturciu tccto?.
ctepco eftnafturciu onctalcl^afturciu tccto
rum eft plata babes folia ftricra z longa ©uo
busoigitioinfummitatcacuta-rfcinactpin^
guia.teictendunffujjterra.xbabetinmedio
virgam fubrilefcuoto palmis longa .paucos
babmsramulos.fuperquosfunrpilebaben
tesfcenfam fummitaremanquibuscft femcn
fimile fcmini nafturctj.cuius eft virga fieutfi
gurarurelerira eftt>ep:clTum.nafcirur invijs
ct parieribus t>omo:um.13alrorcium oaen*
talc eft planta t>uo:um b:acbio:um loga.ba^
bensramosfubtiUsetmulros. inqutto funt
foUafimiliafoliisfcitaragimifiquia funt atf
bio:a z molliow rr in fummitatib us ramomj
funt capitella fimilia plantc actis: z bflbet flo
resafoos.fcmcnbuiusponifiheibislocopi*
pcris.Sednafturciueomunenotueft meli9
illud quodt>efertur ababflonia. f &lmafor
tractaru tcrtio.capitulo t>cnafturcio.'Haftur
cium calidumeftt ficcu.ajperitil adiuuflt Uicj
inflationem z cflpitis efTictat t>olorem t>igefti
uam.p:eterca retardat.
!0perariottf0*
f Sferapion aucto .fialicni. ©emen naftur
cq eft ca.-z fic.ficut femen finapis.? inadit in'/
cifioe fo:ri:z fldurar t fcdar t>o!o«s fciaricos
er t>olo:e captris.t qulliber egrirudine i qua
opofrer calefacere:er mifccf femen cius in me?
dicinisflfmaricis.quiaipm inctdit incifione
fo:ri:er adurir bumo:es groflbs.
<d£rt>icirurcpquando nalturcium fceficca?
rur.fiteiU8virrusficutfemini6 cius.ettm eft
rccens p:optcr bumiditarcm aquofflj quc cft
in eo babet virtutemt>ebilio:emvirrutc femtf
niseius.
% Ovafco:idc8."Rafturciu lumb:icos ejcpel?
linctvcrrcmturbar.Splenemattcnuatcum
accro.-z abo:fum faar.ventrem ftimular: fimi
leeftfinapi-zeruce.
fl £t unpofiro lepras z jcrnas emedat. melle
addiro ©uricics.fplenis copefcit . S>o:dida
purgatfifuccu8adbibeaf.*^>o:fito
naris bibitii occurrit.^migario ei9 fcr^
%a fljD/. / e~ Vcnenan«oioiiwoi-turru.jri»iiub»i»w«7icri'
/f penresfugerefacir.ael Aeribusprofluisfutf
E *W>n*%U4* colinitooccurrit.
£ f£arbunculos riipir rii polera iccto eoctu.
S> ciaricis vriliflimc cu accto z polera auciua
cur.wmoH8? "ouritice fpargic
€ 3n©olo?c cwdts coquitur in lacte cap:ino
ctt>aruradbibendum.Polo:cm omnis loci
tollit puluere fcminum afperfo.fed plus mclk
vnctoloco fcabtcm cum acero fanarus.
f £>a lienu8.yq .fim.far.c.t>e nafturcio.S?e*
mcnnafturcqbabctvirtutequecalefacirttJc
ficcfltficut finapis.frapterea fciaricos z t>o*
Io:c8capiti8.ctquodcucpfllio:ii indigcntiuj
rubificarionccalefacircumco ficut eft ftnapia
mifccrur aurecumcis quecucp afmaricis tan
turfarmacis.
f Suicenna pnmo canonefen. quarra. capk
vq.ttafturctj femina to:rc factamijctacuad
og:coftringunt flujum fuperfluu prouenienre:
eccararro.
(Tapitulum.rrru.
Oairorciuaqricuvelfmarion:vF£ar
damus agreftis. Serapid li. aggre*
— garo:! cap.bcrocbacbav grcidcftna
fturciu aquatioi..£r cft planrfl q na fcif in aq&
baberlliptrc rccrii z rflmos.-: e tora plira pin
guis.-r bjfolia filta foltjs a ptj v>icti vpofcllinu
nifi q: funt mino:a cie.-r b? odo:e bonu quan
c)o maftieamr/zeftcali.-z ftc.-zcoucnitcalcfa
ctis quando ro:atur fuper ipfam aqua fri.aut
aqua rofa.tt quidam ^icant cp citfrt.ec co
quia non nocet babennbue firfcn. Ctr idcm
a uct ojirare r f aac babc aranucft ca. in'p:imo.
2fic.in.i}.j£rit>caucr.j59f.tUrru8ei9cftkalei>
facicns:t? Yafcoridcs cap.fenarion.id cftna^
fturciu aquaricu.fiafarur in aqua.frurice ba
bcnspingucm.etramulo8longos.? folia mt
**f~ Ay**
Bthttbte.
nuta fitfa ypofellino.nifi q: funt minowcoqj
mnfhcara odo:e luatitfnmu baber .
j^pfrationfo.
f £>erapio aucjtfaac babcn aram, S> eme
ci9(btngitvcntreq.ftatrfl?tcrcalt'ditateqnbi
bif ejcco atircns vn9cu aquafrigida. aut futf
co citonio?..? ipfnm confojratmemb:a.
f Dya fco:ides.S>eme cius crudu % comeftu
calculooepcludit.vrtnapuocat.mcnftruisim^
pcratailTinteria'8 p:odeft.
f £ateb:asfapie8 buic fibibet teftimonium:
©icens q> coquinatiin aqua foluut. et cu car^
nibusfpiritualp miidificat fomentu cp aqua
falfasoleosecocrionis eiusvalec &d -ooloic
vUaeum.
f StraguirilstHflurria i vino t>ecocri:z ca
tbaplafmati ad idem valenr.t>uirerica funt»
ba qu*eft vcnentimpcmfatat^ifiminw
caUditarisxficcitatis.
fDpfrationfO.
fauiccnna.Rapellu8t>clctalbara8linmlt
confen lep:e.vndceft vcncnuceftruee biben
tem fe.'^aio:^o ipfius porio clt medietas.j.
vnius.-z bec interficit z fimilitcr minus.
f itt ejc eococurnicee bibunt % non moriun*
tur.£icomibu8 confccronfous x> yamuf cue ei
refiftit.
f £x eft alius qui vocaf napellus mo vfis. £t
vult ©ieere napcllus mus.* eft quoddam ani*
malquodaffimilaturmuruquodmo:aturin
radice napellunafcens atm napcllo.ct q cum
co|ajp»pinquar.n6crefcitarbo:.etc[ttYria
canapdluzdimaio^co.-nneofunt omia i\tf
uamenta quc funt in napdlo.
£
Capitulunwrrot* <rapituluuurcutf<
^»v 3pelIu8.*j!Sandccfa. capi. cccccljctiq *
«J f ftapelluseftberbaquefacracftficut
-*• ^eUeboutsnigcncuiusradiic cft onH?
nata ad modu rberis.eft anrbonomarice ber
ba vcnenofa.-z eftpma pars aconiri. f B uic^
nalib:o.ij.cap.t>enapeUo.'BapeIu38cflbcr'/
n3rcifcn8vcl bulbus vomiferusiVct
cepcmarinum.f £>vafco:idcs capi*
tulo*Rara'fcu6.vclbulbu8 emaricue:
velbulbu8vomicu8.folia babj po:ro ffmilia
fcdm!nuta.etbaftasbabet tuo:um palmo*
rum que inanes ct concauefunt ct finc folus .
Kmtatm
&
•£>
p
&
^oecftaKalbueingifofitmeaiocroccoflrct
cft quedamfperieetcuiue iliud mcdiurti purpu
rcum eft/Radiccm babct albamrottindamfi
cutbulbus.ctfcmcnmgrum-roblongumvti
membtanttue.Ouiinlodemontuofienafaf
tur eft melio:.aiiue ctiam floe fuaucm logc ta
ctatodo:em.3nrcliquieaute po:ri babet w
miurodmcmctviridieeft.turmedueeft que
abftergit et incarnat x ©eficcat ,£t illud quod
t>ceoadmimllraturcftradtK.f->liniuelib«>
vicefimo pamo . Barcifci tuo genera in vfu
mcdicircctpiunt.vnumftotepurpurco.talte
rum berbaccum. f )?udo:ue/fiarcifcue fa?
bulofc nomctt impofirum babct a quodl puc
ro.cuiue mcmb:a inbunc fUKenttranfierunt
qui-z nomcn narcifci in anpellattonc cuftodit
ct ©ccue pulcritudinie incandote rerinet foU
o:am.fScrapion.fiardfc^eftcalidadficJ
cainferiidogradu. '
©ptrarionto.
f pYafco:idee.*Radi|eriue bibita* comeJ
fla i cocta vomiru ptouocat.trita cu mdle co
buftionitomcdfeatur. ficruoe incifoe cofoli
dat.Xaicaroe componit:anriquie toioabue
arriculo:ump:eftulatur.
f 2£>cllc miatte dfeiidae et omnce maculae
vulrtbue tollit/z&tctue (emini v:ncc accto t
melU.
f £ t bcrba mijctfvulnera fotdida purgat : a*
poftemata ©ura nlpit.3 rsftca co: jji iinpofita
cuocat cu Yriftlirtca melle mijtto.
f 3rcm elccnonee cramptt atcpfiipitcc eue^
car. ct fi qua funt alicna cum farina i oleo ad
mitro melle.
f©erapionaucto:itatcj5alieiti.atrt9aue
cftcjtJcficcatt abftcrgincjarabitct incarnat
vlccra magna.iincarnat indftoceinlaccme
factae.£tmi]ctuecuo:obomudiftcat fotdee
co:ponstapcritapoftcmata.'Z qn comccif
ejcradtcenarcifciautbibtturcomouetvomt^
tum.z trita cu melle conferr combulltontbue
igtns. £ 1 quido fft cjc ca cmplaftrum cogluti?
natvulneraneruomm.
f £t idemauaoritateSbcn^efua^-Rar
cifcuefacit operarione itfiminunifi q: cft t>c'/
bilio:conconfertt>olo:itoquifiuntafiefima
ccct oleum due eft bonu ad bocet radip due
incarnatvlcera ncruo:um:ctbabctvirai|cm
lajcariuam.
f 5au'enue.vitj. fimpli. far.cap. "Rardfcuei
*Radic due fteeatiue clt vtrturie inra nrum vt
cottiolidet plagas m trimas r fcg ad abciiio^
ncm quc circa rcnanroe ibabet aurern qirid ab
fterftunm ct attractiunm.
Capim!um.rmraK
nabacbcftfructuefmauiccnnlJirt
boue«ictc afadanque apud Dvafeo
ritf.vocarur agrifolium. amtm aptJ
£jcrapi.cft aliud nabacb.fdlicct couejtarbo
ri8qtiea£vafco.vocarornafcatimon.£rtf
citS>erapioncapi.Habacb.cparTcift>c3n
dia , cr di in eolotc fimilie crocco. et funt ftcut
cotriccs mouboniodorie.ctbabct virtutcm
caldacicntcm.
jDptrattontg
f £> crapi.iiunr cnm co famigationce z po
nitur in confccrionibue vnguenrojumrr inali
iecofcctionibuecaldactotije.? baber vtrtute
calarmaromarici.
f £tidcm aucto.£alic£ftcalida intcrtio.t
cftccfpcdebue jTndie.Etquandofit rumtga
tio cum co valet comtptioni mamciext con/
fcrt fuffocationi ciue quando cft ftccum.
f 3remfciabiwrcynabadxomparatur ntf
fpilis ct jaro: quod dt magie odoriferum ne*
fpilie^titafimilitudoeftinvtrtutcquoniaih
frUCtue agrifolq cftftipricue confottane fro*
macbum.ctfimilitcr comparantur ndptU et
?aro:.
Capitulum.rmjt.
gradti frfgida i bumtda. babee folia
Uta.in locif rcpcrif aquofif s in eaW
disrcgionito % in frisidieOrcT»uplejceft eiuff
iim ncrics.vna cj purpureu fio:e pduat i mcli
o: eft.aiia #o cj croceii: et no adeo bona ef t *
5lo f» e\m medicine eoperir. £t meUo: eff iUe
quiin eaUdisregtonitorcpcri? qsin frigidis.
J n fcpf embri collectue in cfficacia miUta fer*
uarur.f Huiccn/Bcnufar noiam> 6 licnu»
caulcm aquc.fo:tiue eft illud q£ babet radice
alb.i q? qrj nigram. iloe ek ft igiduscft ct bd
micwsinfecundo.
iE>pfrationf0.
f -jbla jEjc fl orito peipuc ftant fvrupi p feb:ea
acura8?calcfaciide6.ca.epatie:calidafq-©ir
fcpcratiasOracpftotts inaqua tecoquunfc
etccraUaquJ juccaro addiro fitffrupus.
flCdtrat>olo:c8 capifis eccaknc farrar cni
fio^g nocre in aqua poniit.t ma nc tate aqul
bibut.fto:efq$naitofui8 ajplicant.
rincrioisclt etfubfiUai iu^ralde. £6fcrt tuffi
i pleureii:? fcb:ttoacuti8.*Rac'itciu8 eonfert
bofbo:apoftcmantocaUdi8 fplenie.£adcm
cum a qua conferr mo:fccfuppoftta. cum pice
vero alopicte.
f3dem.'Bcnufarfomn5faaf.fodacalidam
tf(olericamfedaf.fc4tamcn9cbiUtar.
f ^olumoricflitm'n«fcctfraptt^cTic!cnuc^
tus tum fvrapo t>epapaucrcbibiru6.cr coge*
lat fpcrma p:op:iec$radn cuhu. adenicp ra$
dipconfmfolurionianriquettvkeribueMc*
lttno?set 'oolonto vefice.
f©cmenciU8fo:fiu8€ftinomnire.efpu>bf
bcthup mcnftruo?..'Baturancnufari8 Jn
di:clt natura madrago^.
f^onftantinueinltbwgraduuin.l^cnufiir
cttfubtUcacpcnerrabtfctiolotcm capitis ep
calo:c placar .appofttum nanbus coknue ct
fauguinu8.ctomnibu8 congmtf pafiionito.
f @\rupu6ctU8 caUdatufltfiim etri»guit.ac
^cstolmcasacfanguinokntas auicrtvtf
^tUa8.t>lcumciu6t'Olo:cmca|:it:8 cufcn fi
carbaplaimerur.aurlieo itermuatio pwta»
cerur
f Suicennaiitoo (camdo capirulo tcTienu
farc^Yrnpusciue Unitremrcm :ctcontett
feb:tbu8 enarie.et el t vebcmentis ejLrincttoie.
f ^t idcm sevinto coaiis ait % piMmtQi*-
<^t^) r^2?**\<sgi>grW
0
Capiftilum.ffff.
Igclla.-JSla.^RiiJcllaeft fcmcncuiuf*
dm berberonmtnm:fubnigrumbaf
> bens eoto&fabamarii fapo&virmte
©aoattMf
fotbcttriurcrica ep amarimdtnetKlTolutiUaj:
confumpriuS cjc qualif arib?ifuie.folia ei9 funt
pant i :minuf a et mollia:fimtlia corule.? flos
eiua eit figure ftetle.coloue eeldtie,? babet i
fummitarifocapircUaficpapaue^inmedio
a int rinfeca partefunt aliqua ordinatim *otf
ind enda femina. £(t calida 2 ficca in. iq .gdu*
^^a-a.li.ag.c.£arum.i.nigella.eltplanta
paruababenevirgae paruae cirotcr tmos
palmos adplS.-zbabctfoliaparua minura-j
moUia:ftmitia foltie planre. q t>icirut carna?
baon ftuc ranobaon,niu quia funt mino:a fa
ti6.tinutmmitatefuntcapitellafubriUa:fimi
lia captticopapaueris^oblongan in medio
eius funr parictee fepariree femina .0$ qutf
dcm fancdtmgriiacuru boniodorie.f pya
fco.ca."^claucbiu.i,nigeUafmtraftarionem
noftra.',£)elancbiii berba cltmino: foUa mi*
nura er tcnera.etfcmc mtnutu bne. cufv fru?
te1ilo0U6citt>uo?palmo?.ctt)cfuE babcns
capirtUJ fimile miconio.fcd oblogu itt mcdio
vetuti pariercs babcne quibue cifcernunrur
femina.qrcmtnafuntnigraet odo:ara? vtf
fcida q mulripaniti afpergur. ^Saf.lim. far.
ca.'i£elaiKbiit.i. Hgelta. calcfacitt ftccac
f m tcrcitl gradu.:&oc idc tsicir-jMateariue.
BpmtiomB.
ir-fela te •Rigcllc dc fa rin a cu fucco ablinrbio
cmplafe^ctucircavmbtlicu^pcipuepuerj
luittbricoenccar.Blti6Cotificiaruradfcab^
emcummetie-z&arurperoe.
•A ^unsucnruadfcabicpulucrtsnigellc imul*
- ra qntitateftafDCCocrio in fo:ri accro vfqs ad
^U, <&V*fa {*Jp\U> aliqnmlafpifiifudinc.-zrucaddiroolcofiat
' ( inderngucnrftbonuadfcabiet impcrigines:
lcr.riginffacieitoUir.iarinanigellepfecracu
A «!>Tv-rv^A n>r&^' acerotaidoanfuiiteauritovermeenecar.
WM^^MoY »"ftt fton-aftraguiri^itutrrta-zv^apantoj
.71 - ?'-) i.rrJ^l ncmocturviiiinnfufiontbuentgellcfinocrc.
M*r*raixC*rzV // ^ (edantecoquaf.q:m'miufierctviolenmXon
)£? tcJlU f*V^^*Hratem<p fiinmlra qnritatcfuitocadir.
' "t&fiiisks ^Siautinmulraqnrirarebabef;poneifac
l^ch? ceUo^fiarnccoaioeiueinvino^oleo.-zfup"
\ 2w|^ene8-zpect5fiatfacccUario?rrapcUcta.cteit
t& farieejtperra odo:ara ptiacatarrfi-z cbouja^
£t f3 babetnigclla a ftti coplejabne. vt 23alie
nue.v:.fim/ar.ca.,oe'fScomat>iar.
P fSera.aucpvaf.ca.^igdla.quidaadmi*
^ fcct 15 femein malTapaite? facifitindepane.et
qn fit emplaltrurronti cu eo pfert fodc.
* f£cqnfitcapurpurgiucueo^4caoconfert
** aquequcecfcenditadoculum.
« . jQfit qn fumif inpotuo.i.cu aq; eofert mojfui
■rutcle/i qufit fumigatio cueatugar vauua.
a
f £tfit cmplaftf cu ea fu t> t>uria'ee q fiuntf n
iunctufiepcdu cj Tricunf catlirz auferteae.
^jEtidcaucro.Bbcn^efuaY.lbJopzietas
ei9eltq aufertfeb;cftegmancaz melacolica:-;
interficitafcarides.z ?fertmo:fui rutele.
•$r
Capttulum.rtfjE!^
4^\y-,mpbca.-jSIini.lib.)o:v.'FivniP'3e3t51,
^ fatradifanYmpba^clorfpacrgabctf
"* -^culcm rbopalo mo:tua.vndc aliqui
beracleon vocanream.alti ropbalon.Tlafci?
rur radicc daui (imili.Pt^'Rlwt*ca vl v£
t^iciit alti cacabum venerU.papauerpatuftrc
fiue vtlatini alga paluflrie.l^afciruriaquie
(tantibue vel locie non culrie.babene folia ci
co2t'e (tmiliaifed mino:a et oblonga.capur al^
tiue fuper aqua m p:oferene . multa 03 capita
infra aquam c% vna radice babene. P oe cft il
lialbueulio fimtli6:cumpallo:epanto.fcmen
eiue in medio croccum.fcd cum efMo:uerit ni^
grucrTicifbafta lcnie etno grofla^nigra.ra^
cHi c\} afpa nigra z nodora. 3n autumno ftc^
carur.fRora o/nvmpbca babetp:op:iuca^
pinilumXimiiireretnenufar.quarcno.funt ide
ficuraUquivolunr.
Bpmtidttm
qptiti® ltb.]tj;r i.Ucnt rc in rottl adimir n^m^
pbea bmdta.2tlnie8\d\mo '$$n in cibo
6 fumpta.^T3llita radijc (jeniralitd inOibetnoii
feliivmtrcfedctilgentturcaffluentil.-zobifd
£ to:p9alerefcatCBvoce\^DYaf.Siccabibi*
ta rii vino ciliacis medef .fplene ficcat. catba*
plafmara.t>olo:efqKdpefcitftomacbuimpo*
P pofita.fl"Radi]cci9bibita ©olo:eveficemiti>
gatXozgis maculaa ©etergir. i feme* eittsbtf
bitwn boc amduc facere nomt .
Capituuraurfitft.
Oapvfuali8.dtilla qttacomunttervtt?
murad edendu.S?dendumq> nuris
multa funt genera .fcd qfi fimplicifpo
nifpvfuattintdlijgif.6ar.vqj"im.lar.cap.£a
rea We.t.nup vfualis vcl nut arbo:. Hut ar
bo: b? ode ctdto ptrtlularoito? frodito ftipti?
m cuides.ptimu aut in nacl coitice recetiz fic
co.twmf aitt eo^tptcrca •ztinctozeo.no autejc
pnmeteoeos.-rfuccufilrfuccomowutrubo
ru coqntcs cii mcllc ; ftomar ico vrimur pbar?
maco/zeril ad alia vniuerfa in qtofiit cogrui
pdictifucci.Hunc^o ipfi9 aliud c\dem eft dfa
bilcaliud oleaginofum i fubtiliu partiu. quo
ctrcatfuccifitfaciliter/z magisquidc? ftttaie
quantucucp repofitut>iu ma nct oleu.naqj ep
pzVmereeftpoflMeeteoantiqtiaro.
^Pfrattont0.
fauic.liij.cap.t)enuccca.eft;in.iii.(t'c.inpni
fecudi gradus.tin ipfa cft bumiditas q t>clef
cii antiquaf >etmficaeft nud ftipticitae.pluri^
ma % folia z cOztecipfiusoia fttnt coftringen
tiaflupumfanguinis/zrius cbttccaduftus c
&diccariuu8 fine motdtcationc .0 leu f>o vc?
tufte cft fieut oleum vetnm abfterfio antiquc
eftfotfis,
C Epeceritito fift cmpla ftrfi fitp, veftigia p,cuf
fioni8.mafticatameduUaei9ponif fug apo?
fteinatamelancoucu?vlcerofura;?e6ferrd9
fiuma vlcerito calidis fperfa fuper ea.
^Et in emplartria cu mellc t rttta pfcrt to:ft^
•nincruo?^acitfoda.zt)ilh'llaffuccu8foh'o^
rumtepidusinaure.-zpfrrtfanidinaurc.
f Dictt alcan8.q> ipa. guat ungul: z eft facf*
ensbotbozfnaure.Eiusoleu pfert berperie»
ftiomeno ?bmu>ileerfiftuu'8 in parte oculi.
Sjuccus co:tid6 e&zrob eius pbibenr pfo*
carione z nocent tufli/z ocuul antiquaru Wt
cit vcnirc t>olo:c gutturis.
4 £tecu.nnitoquide fpedcbuB nuctstntic
aicausficriemplaltrumamtllcapoftcmofez
,nniect regali magna. eft t>ifticili8 tMgefticns
et mala ftomacbi:fed nutrita z recens eft me?
lio^rtomacbominousnooimeri.-zillud qtl
frangif a tmoto co:ticito fuis/z nut quide nn
triracu mdle pfert ftomacbo frigtdo.
^fpYafco:ide8cap.t>cnuce.'Ru^fimaduca
tarucritcacoftomacadttndigeftibili8:tcotci>
ra nutrit.t>olo:e capirl comouet. £iiflienrito
paa eft ficomefta fucrit. £> umpta cii caricis
lub:tco8 lar9 eccludit .jCatbapUfmatito adbi
bitarumozfisuiammau copcfctt.lucationito
cn meUez rota bene adbibemr.
^aeterca autcmnuccecarnes earum catba
plafmatibusadbibitc^cancrosi carbundbs
tollunt.£gilopa8 limpidant.fi caro maftical
fazimpoutafucrif.
f 5tt etia cc tpfa oleu II tunfa z ecp^flaftierif t
xiridee aut nuccs cacoftomaticc lunt qtiafi
olcomijaerucrintetusactiozcm tempcratzti
uo:c8co:po:i8follunf.
farbo:nucariababettnfolq8bocvrcini8
ftipitum.nuci8aufem viridjs co:tcc tunfa ec
pKflazfuccotquieuciturcoctodimdle^vtfo
lct fieri t>emo:ieodo:i8vitiabonueft:etvo*
catur t>f acarcon.^temcoaet nucisftccata -r
vfta leptomer is z Dtficcatiua fine mowJicatio
nefitmedicina.
i
td
§
ti
Crattatusr
&
YrVXlicaiicIlaiia.0i>lic.vqifim.fai'.ca. ©c
1 jF'»i»cil».£ft^3ucaliudigcn9carca? cc,
"* "»iwc«paroa:g.quevrtcg?p0nticc n«it
i'upi»nfamplion'partKip3tc8ferrdtrifub(iil
tia.-quo tirca ? magte anftera. al guftaf tpfa
jrtantattfrnct^coitejcaiparerOn alqgfa
firte eciftit magne ituci q vocatnr ab auqbus
b aft Uca /Runcupaf afit ? bcc parua nujc a pui
libns lcptocarw vcl audlana.
(0pfrattont0.
^fauiccn.li.ij.cap3ueliana.aueUana ratf
tribilioieftnuccqmcft magie foUdaxmin?
rnctuofa.-z tardior$ sfgefticie ©ediuiecft ad
calidirateqiiandatficeirateparuf.
f 0cncraf cc ca colera.t in ipfa eft ftiptidtaa
maio: % in nace.i i ipa eft inftatio. z gencrac
vetofitateinvetreinfcrion.zq^ cjcea aduftii
cft ringit capilio8.faa't fodaVjaflaf xcomedif
cu pauco pipere^ matnrat co«5am.
^ypoancit.aueUanaiceretab facitangme*
tum. fcptimauef t quidl c$ ipa iUinfta fug ver
ticepuero?. varioe bntiu oculoe. ©clct varid
tatc.comedif cu aqua mcUie:z pfert tutTt anti
quwadiuuatadfpuendu f £ft tardesigdrt
«ntsteicficcatvomitu^efttardious^igcfti
onis 03 nuc vfuat^ £iti8 ;o:tcjc cft ftipticue:
z pftringit vcntrcrz pfert venctiis z mo:ftto. %
jp:iealfiaito? rota tpiicwrc» fcoapiois*
f pvafce.Suetlane in dbo^mpfe ©oloig
capirte incntiut. ftomacbu inftarioc t>iftedur.
co:poafano pinguedine pferut .©iccc in ra*
fcfiailiconftitute ©iftillationibue mftigartf
dtevUimcofterunrur.
«ff£rife ejcaqua mulfa potcqj vctuftiiTime ruf
fiemoleftiamfedant.
fSujmtaecumpalTobibendaefccdcrunta
pulmonieticcoaevifafananda.^nUirri*
casaimpiperemifcueruntcumvinopzopina
tae contra catarrum^t roanenta verrie z v:i
newltillanrieanguftiaevaUrc fcnfcrunr.cii
flpmgiavel adipevtfina contrite z alopicrj».
UmtecapilUottamnarcftintunt.tiicuntauqui
coaa eiue cum olco trita oculos gartineoa
iuctainficerczcapiUoe.t^acmultiUptocou
am vocat cacoitomatica cft q fi aifara fuerif.
4)£tcupiperebibifacatarrumarurefcer« fi*
ctr.-z tota combufta z ajcungiemitra vt fupcri
uefcriptucftfacit.
f3obaneemefiKcap\t>eolde.Oieiicuteva
let corrat>olo:em artaicum % neruoujm .
Capirultim.fffri!!"r
*S*\ H)cmnicafa.©erapi.lib.aggre. ap<
*3 w3 a»3bane arabicci. nujc mufcara : «
■* -*>arTerf $india.£rideauOfaac.;£>e.
Bt&abfe
Itozcs fut ep cte rubee pingues graucs. £t ?>*
teriozes nigre lcuee: ct funtca.ct ficcc*
^?3?cfa.£5rringitveutr£ct aromarfcat fto*
maebu % odoii eius facit bonu^ufcrt fup,nni
tatcs a I tomacbo ? fcigerir cibum. f £r erpd
utventofitatcs ct co:robo:at Itomacbum et
cpar .et confert lentigini facici i ferpigini. et et
tctmt fplcnaet moliit apara nura eparis.
fljcrnaruraaitsciificurnaruragariofilo:».
ct eft ca.ctficiu.tj.gra.bona cftftomacbo et
cpatt frigidOiCt contcrt ©cbilitati eccum.
camc ftta & in q cft aqua Mcis bona .iftta a^
qtta q eltintraipamcltfignufncreccri^.ijse*
betejccoriari illud qo* clt albu ejcea cjciftcnt? cp
rcrius^iftccotteiccftTmrus grauts ftpma*
cbo loginqitf a t>igeltionc fl£t IV aliundc ©i
ficritnoinuenftcozpuein coaliud.nifi nutri?
mentu modicti.-z ipa quidc mip comedif cu juc
caro tabarjer aut cii penidijs albis.-z jprie ab
ci8quiluntcaUfacri.rlegmatici ipocu patiro
mellc i celerici nd vtaf ea. f £tfumant ea fic
gmaticiiniciunioT ccpectent t»onec ©cfccn*
dat a itomacbo et polt eomedlr.z qn tpfa ve
terafciteepclut afcarides a fua^paetarc? ole?
umeiusvetulru pfmvcnrofttanto lumbotu
«t uolozito genuu/z cmotroidib? cj fiunt a fS 0
gmatc qn bibirur ct qn littff errcrius matime
admifcef cii olco nnclco^efico^quaclo admi
niitraf x>cvnoquoq5illo?..5.i.9utanreu6.t.
^fOleu^o eute q noita cit pfert 2 flcgmarict:
« ctt mclior^ cbimi cp buri£ vaccinu vel oni*
nu.q: no piigitltomacfou ftcut facit bntirum
vacctniivf ouinitnec moUtficatcu.Dleu $0
ciuo pfert vcfice. 3f3o.mcf.rracrarut>eol«e.
£> lcu ctVpfercoolo:i ncraof z lentt pcctus ct
pulmonc.cLirificat vo ce % imptitguat :? addtc
ifpermatc<|[auic.li.q.ca.oennce3!tdica.t)i
cit cf augmcf arcoiru/z cum antiquaf come/
fta :afcaridco % vernies nccar.
<rapttulum.tfttn*
j^^Ucindtcarceftmijc magna.Sera.lt.
H[ § ag.cap,ncregil.? eft palma infule q cft
■* -» inmariaruirziptibjtnfula? $ing.£t
& Cf ncregil eft palma t>e mocbol. i ifte infule
jtoianf t>abgcta ab eis fceferiif t»abig:t cft nc
regtlXllria $0 tfta^cft faranbib a?aran. £t
idiauct.Saf.inli.tJcabie.Hnctndicaeltcai
infecundo graTm.bumidainprimo.
©perattonre*
f £>era.S> ignft bumiditatf eius cftcyctfo
cozrupfotoa eft groffe 1 giiis fu&cnilt q: ipa
no eft m..lt cbimi:ogrct vtcaueaf abea q nou
6ftrecen8.^fctbonaqcftmultealbedini8in
0
Kxatwua
€apifu!um.rrtjEra.
V*\tljc votnica pcr 0 vafco .cft fructue fc
^ f ciindi fpeciei. 2orimalli carficctt . fm
■* -*> quofdavocafcaftanea3ndica.£?e?
raptoulib.asgrc.ca.3eu5alkci.auct.t5abi]C;
facitvbmerefomrcr.coloJriueeftintcrslau:*
ccdincm z albedine.sclt maio: anellana pa#.
■zluntineanodi.
^pftationto.
<dp^afcoM'!5. Ouando accipitur t>e cottfce
eiusrterintr z critcarmvz accipitur t>eipo.js
ij .cum tmobue aurete anifi triti.aut femine fe
mawvz conftcitur cum melle fuffictenri.j£t btf
bif cii aqtta calidamouer vomiriitf etpcluc ftf
perrluiratee coiericae-z flegmactcae.
Capttulutn.fffjfutt.
Odpmetd.Serapionaib-asgre.capi
3 eu3 metcl.vacbie,£onalbacbaricb:
Sreca idcm funt ,z funt ntu; metcl. i eft
rractusfimilisnucivomice.-zfemeeiue cftfio
mitc femtni madraso:e/z cozrejceiueeft afper.
•zfapo^eius eft t>elcctabilie -zvncjruofue.j£t
vtrmseftfrisida uuiti.sradu.-
0ptrattonf0.
v 21 f^i&ewrt>eeainpomvnaKiratcumvft
no inebriat ebzictafe fojti.fed fifcenf tnto au?
reicueoftatimflccidit.<Jj£tideaiK:to.*Rafi9
^fcuj metbcl eft nareotica.? fowafie occtdit et
orjtUnzfactteuemerc/z fi t>etur rj ea quanri?
tas:?.? anebaat cbzictate foif tVzopottct q? fttf
mene el fumat butiru cslidu.t ponanf ejctrtf
mitates ei9 1 aq calida:? fiiar q> cuomar farie:i
curcf cura illiue c\ fumpfir madraso:a.
famc.lib.tjWupmetbelfacfubetb.-zeltma
lacereb«>.'Zp6du8t>auicb.i.e|ceaieb:iat.£ft
inimica co«lt.5.i.ejcca elt venenut>iei fue..
CapituJum.fffiEuttt;
| T*deS.Ser3.li.as.Cflp<
1 £>abact arabiee.Lo^dcii
iairt9ei9cqinfn'sidatet
; xxftccatin p.g.2 t>eficca
{ tio efveftamplio:pa£t>e
|ficcar6e fabajqftaffte
cafefferi9.ac£o:dcum
^Jcoctu eft mcli9f3b i g cp
0mn6inrlar.£rfi5beqncoqnunfscncrit in$
flarionc.qtri fobftatia ea^eftsrelTio: fubfian
tta illi^vtprcr 15 funt masts nurrtbtlee q? o:de*
um.zipfaambotJecIfnatpars arempcramm
fO;£5edfanico:det cft magfe tnfccaaiwm
c| o:deum tpfum.f j!Menue.vn.fim.f3r.cap.
t>c ozdco rracbi.i. oideum p:imt sradue cii m
iBfOjfrbia
cando er mfrfeidando .eft aur b: cuf qnodl fe»
ciue cg farina fabaruXatia vcro o .a fttt a fuuc
inbis qtu vtunfe|«rinfecu8.Cuvao comcdtf
fnperar fabam.quonia inflarionepeponirOn
faba vero qualitacuncg coquaf pmanainfta
riuftae.jSroflTioaimcmeftfitium 03 bozdeum
a^pterea nurribtlio: co ett:quonia aure modi
<jum a mcdiocrirarc abfcenerunr.fprcreafunt
in mulro vfu.bmdi cnim ftirmaca mulris alijs
gmifceurur ceu marcrie queda j.fer^jprcrca ce
ra.et oleum non paucis romifeenr ur farmacis
Blftra aurem multa o:deo ipfo funt ficcatiuio
ra criminujara nominarur quod cc groffa prc
farineo:deier jea:que cppartefarine fubrilis .
^ft autcm niimbiliin quidcm a IfitavtJifiicili?
vcro 'oigcftibitc . £coicit in ltb:o t>e cibis.5 »t
dco:deo pant'6,qui quando cftrorfureus vo t
caturma^a
Bpmtiotm.
f £>aapibnauao:itare D?afco . 2lqua oil
deicftituuriua adrcp:imcrtducalidiratc5 bu*
miditarum calidarum £ r eonfcrt afpcritan ca
ne pulmom'8 er vlccrito ct us.
f £t cu femine feniculi,puocac xMS.ct cft ab
fterfiua z marurat apoftemara calida.
^ £r quado mifccrur cum femine lini ct fenu*
^recoerruraconferrrumo:ibjrefticuloni5.£c
quando adminiilraf cum mirto er vinoerpi?
ri8filueftrib?erfrucrarubi:«co:riccgranari
ftringirvenrrem.
^J £tquado fircmplaftructco cumaronrje-i
accro conferc apoiteuurii» c.ihdis quc acct*
dunr podagricis.
<(J £t quandomifcerur cum accro foir£:cr poni
turfuper fcabicmvlcerofam.mjfurat cam z fa
rinao:deiltringit ventrem:etfedat t>olo:cm
apoi icmarum cilidonnn
CapttuluntffffiE
/'•VXeander.Dta.fco.ca.lRcreo grerefcJ
I leftoleandcr.JTureiteftpmnibuejno^
^*-^ta .jFbliababcr fimilia amigdatis fed
mato:a er piguio:a:a flo:em rodo ftmilcm. ftf
men aiam pariensltcur coim vcturi latm t>e
inrus babens fimilem iacinro /Radit e tlii ob
longa et angafta :guftu falfa.n afaror loeis act
fisermaririnis.flBuicen.li.tj .ca.ve olean*
dro. Qleandcralueftfilucftris.aliafluuialis
Stlucimababer folia po:rulacefimilta:fcd
funt ftrictio^: er eius tyrfi funr longi tj.pm(i
lup. rerram/z apud folia funt fpmc £r nafcimr
inoeferrie^omib.iUuHalisaurcjonrurinri
pis fluuiow^uiuotvrfi a terra cleuanf. cc fptf
tip,
nc cius funt occufre.rt folia due funt (tcur fblia
falicis er fiplia amigdaii.? e fapotf vatde ama?
riropJomtrisaus.sflosausdtficutrofaruP
beabonii8V3lde.rtfupipm cgrcdifctdda fifc
pflis.ctati8 frucf ur eft tmruepUnue afpa. ec
inru8cftrc8fiairlana.£ftca.in4ii.fic.in.u.
BpmtiontB
f Dvaf.oirrueeft illimomfera.Tlaromefra
ab animalito mo:re tferr.fed bomini rcmcdiii
cft faluris. mapecu vino a rura bifctta mo:fi
bus vencnatis occurrtt*JlSeco:a minura fi ocf o
re a'9racra fuerinr mo:iunf. f 3 ui.3 ntafu it
puttreetvermcs tenenoe.fucfU8 folio^eiua
vaUtfcabici'Zcjcco^ationi.ac6ferttoIo:i©o:
fi anriquo mo:c empla ftn. f £t flos ei^ facic
JternuraribncVjeft rcnenu boito z belirjs.vc?
cofcrt cu btbif cii vinp oecocro rii rura z poraf
crlibcraravenaii8vermiuvcnenofo:uj.
4 £go rn r>ico cr I? cft rimowfuj. £t ipe ciu8
flop eft venenti boi to a bcl 1 1]8 z c anito.Ucntf
ramecofcrt qnbibifcu vmotecocto cu rura
fm crt>icif. f 6ali.viti.ftm.far.capi.*Rodo
t>afnee.i.o!eandru:vclncreon.nora eft oif ito
frurciccarbaplafmarat>Yafo:at'ce vinutiecft
^f 3nrra co:pus vcro fumpta panic tofa e.no
t iq
a
23
£>
Kmmm
€oTufflT>omtbus (cd pluribbcma? ftn copld
ponemrerw eft gradue calefaaentium incipi
pUmispuim vcro ficcantium.
Capttulum.«tjEiE.
OXiuarum arbo:.?3a Wi.^vOe cibte c«i
•oeohuis.Oliuepaucu ominoalimen
t um t>ant cozpon.^maicime cj fiir ma?
tureXomedunr aut boice baecii pane quide
ma gis.fine aute panc aUnadae? fcolomiadas
ficvocataegratia fubdUtrionie ventrie. £uf
garoautemantectbum.ficautcmqucfutma^
rurcinfltt>o:eputrimumvncniofumficcefti*
pticum cbimum ba bcnt.proprer quod i robo
rant ftomacbunwciranr ajpenri).quo idone
iffime aur ad bcc funt: qui cum acero rcpofite.
•^ulripliciter aut ipa p:eparar quiltuducrut
circa pulmeraria er.pericnrta. £? aa.li.aggre.
ca . £abit.i.oliua?. 0 liua^ queda eft s>omeft i
c&quedam fiUieliris:q grece vocaf a grielear.
^ridcmaucto.0af.fim.far.Oliuarumoomc
Uicarum folia z cime qn funt bumida babatt
fapoicm Jtipticum.et vutue carum pzima cft q
mfrigidatca quanritatequa funtftipricc.£t
idanauero.pYaf.UfrmefoUo^tomeftiecaf
fimilarur virruri folio? agreltie.nifiq: foliom
©omeftice eft t>cbilio;;? funt coucniecioa ocii
lo -q) agfdlis.
©prwttonra
f)£tfdcm.S^era.agrefiiumoliuaru5folia
funt ftiptica qn pifcarur.? n't indc cmpbftam
fug berifipua z pfert :nccp finir ipa.i augcre.
f £t ?fcrt fonnice et Hcerito que nominatur
antrajcetvlccribj fraudulcrieet panaririo.
f £t qfi fit cc cie cmplaftnl cum mcilc octidit.
afcan'dee.etccfertapoftcmari qtf noiaf t>uo
vlccra etapoftemarito eaU'die.et facit adbcre*
re cutim capiris qn fejgaf ab oiTe.er qn maftica
tur cofert vlcerifc orie? alcole.
f £t qn cjccisfiranplafiru cu farina orde(:c5
fcrt flujcui vetrts anrfc| et bumidirarito anti 9
cje q a matriee cmanir :et rlujcui fenguinis.
f fctfanatemincntia oculi^t ccfcrt vlccrite
ciue q nominatnr alcatalia et altjs vlccribusi
f £ t ccfertflujori bumiditat uj a ntiqiiaqad
oculu.? ideo |?onunf in rob q adminiftrannir
coiroftonipaipetoa?.. f j£tcdfertauiibiis cp
Cjbue fluitfanice:ct aurito vlceraris .f K t qn
voUieris ejctrabere fuccuipo? fcreea:er ipifca,
tione afpergefug ea vinu velaquam.et poftca
cjcpume ct ©efieca ejcp:cfiura in folcet fac tvof/
cifcoest qnfit cii vin o eft foaio: eg ct-m aqua
ct melio: adreponcndu:et pfcrt faniei aurium.
f j£ tiam quide ccburunf folia ipa aan f o:c
ct ponif cinie loco rutie.t fit in biic modu,*f»o,
nunrur iolla rerrea cruda.et obmratur oe ci9
z t»imitrirur in fojnace t>oncc i!ta coquaf t?e
inde p:otjce fug ea vinii quoufq? infngideruri
ct confice fimuU itcru cobure ficut pzme.i pc*
ftea lauafiairlauaf ccrufa :afac rroafcoe.et
crcdirur cp qn ccbururur tn buncmodum noit
efteiue virtue mino: virtutc tut ie in iuuamcng
to oculi.^tidco ccceditura; virtue fcuius fit
ficutvtrtusillius.
f tt idcm aua©:.f5alie.vi.fim.f3r.5"ruct9 &
qneftmanirue copletccft caiidne caliditare
tcmperara.-r c\ eceo eftimmarur9eft frigidio:
et ftipricio:. f j5alie.ij .t>c ca>ie.cap.t>c oliuie.
0tiuepaucuomninoaU'merti5t>antco^o:u
macimequefuntmarure.comedutaurbomief
baeeiipanequidcmagie.fineaurepancali^
nadas? koluniadaeficvocarasgraViaiubditt
ctionie venrrt8.£um garo aute? ame cfcii .fic
af; t que funt mature i arbo;e pU>rimu vnctuo
fum.ficceftipticu.cbimii bsbet.^jptcrqb et xcfi
bo:anrftomacbujeicctonrag)tririJ.idoncttTi^
mcaiit adbccfuntqueon atcto rcpcfite.^f
tipUciterauteiftapparanrq ftuduerunr ctrca
pulmcnrariam ejcpericntinj.f % Unanfo: rraf
crarurertio ca.teoliuie.piiucte aqua cah li-
dcfuntaficccccplcicionie.qucllanre ati.m
fc } cpmcdantur vcntrcj moucnt & oe i ipmafr
fMabis
tWrobtrilitmredduW.0luteaut©eolco caU
dtb:c8funr.c)?osftomacbiminueco:robo£
rantacvenrremnimioflucrefaaunri
<rapittilum.rffjEirt.
OX.eum oliuarum.£>era.aucro. 23ar",
0leu^oTitmitureicoliuiem3turiee]d
dam eft nouu.quodda eft vetue £iue
veroquodeft nouiicalcfacit ca'efacrionc r#
perar3crbumeaar.fedveruee,ceocalidi9ect
magisrcfolutiuu.f5iUud qdacctpicejc oliuie
receutib) immaruris ©irituroleum c,cpcfarur<
et eft oleuj onfancinu £t i nouo a liqua ecill tt
et co ©c frigidit are quatitae que eft i eo t»e \\i
pticirare. £t verue cc eo t>um in ipfo pfeuerat
itiprieirae e virrurie ■oeficcariuettouec ftipri>
citaerecedat ab co.q: rucfir fimilequod olep
accipituraboliuiGinfummitaribus.fimilee^
^uquuinvircuteoleoecpeTarum.ervniucrfa
urerponccpliderarioneruam inomioko qd
guftabie.quia cadgm quirirae qul in eo inue
lUea^eftipticiratecibi-Dcfrigiditate.ctfinc»
muenieeineoftipfia'tatemoinntno:fcdinue*
tiics tpm t>electabi!e vere pelectarienio ucip
fum calidum cuin tcpmmcto .z ft ru inue nics
cujn boc ipm fubtile,? jllud qd eft cjarujpe q
fiacappeparumftpontotpfuinfupjarhem*
bniin vel cdjpuo ertcdif ttrftrpra corpu ect tp
latat mtrttu abfcp eo qd imbibimrin co i abfci
dirur.fcia8 er illud cft bonu valde . i tonm>s
quecouuenitoleoeltinipfo.etquando ablui ,
rur oleum nou mo:dicat.
©Pftattottf0.
fl Strfcen.Piatm qncp ccpnmif ec oliitic im
marurte,": t>icif onfanciml qircpcr. mamr?:qn
cpcp rubcie imerithemcdtje.fcr buiusopera.
rio eftinrcr illao tuiae rcs.3rcm qfi q; etjpzimi
rurecouuis ©omcfticis^qnqscc filucftrito q
mo:dicanrlinguam.
f O nfanciitu frtgidu eft ct ficcum in p:mio.
£>leumaurant>eoliuie vltimo marurie cqU?
dumeftcSincnfuratci-zocdinatadbtmiidita
rem.Omnee aut cius fpecies co:po:a confo:*
tanr.'z£>orum alleutanrecrin:re funr.
f £>leum oliuarum filueftrium cftficut olaij
rofarum in plurimieinrenrionito ilofa-uar ca
pilloejer.pbibere vcloctratan canicicicuj am
miniftraruromnit>ie.
f Confcrtjringiucfanpineccallucdo o&q:
eo.£ofirmarcgt>enfeemoroe.3rccjcp^rluiJi
©eoliuteftludtribueimmaturiscontcrtvlcd
ribuebumidiecr ficciocr feabia.
f OY3fco:ides.Oleumqrjfirec oliuienobc
ne maruriecft oleum qcpaifiiru.cr cft conuai
ene fanie.a,#wie tllud qd efrnorumerasfitx
putrefacrioncboni odoae.etccillo qd clxrinf
modi fiunt olea aromarica .et cft bontl ftom M
cbofpt er ftipticirareque eft inco.erreftrin£it
cnngiuaetcofottarfcenree quandotcncntr i
ojc cr p:obiberfudo:em.
% cx oleum vcrue oliuaru mafuraru ccucnf t \
medicinie.ctotneefpeeola funt lcnicree ctVt
pue/z.pbibentaduentmn frigoue co:po:i.ct
faciunripmabilemad morii': molliur venrrcj
cr t>ebilitant virtutem rnedicinarum vtrinal 't
rium.
f £tt>atur in potu contra mcdkimemoit V,
fcrae vr otomarur atm ete. er fir cum boc aTr^
dueqn bibunturciceo.j.iiccum ranrundesft
aqueo:deivel aqttccalide Ujca nrvcntrem.ct
quando t> ecoquurur cum rura ctbibuntur cc
eo calido. j.i|C.conferf toifioni vctrie ct cjcpel^
UrlumbMCos.
C Etqnfircijcocriftatcdfcrt colicccj firab
apoftemareinrerio:i:2opiIar iotte cj fit a \ Itrco
re:?anriquuereo ecaitdiusT pluorcfolunuij.
•: fir ctim co cobolad actiendujvifum .-: fi nd
babeeneceffaiio iudtgceeo:coquc tpmi>oncc
fiatficurnKUvrcre.ervirnjecutscifficurvn'
tueveraie.
f £t olatm oliua ru filwftriuefi ft ipnafm.it^
t m
X>
6
n
CrafratuJ
namctit^rfue cin medif ina mtnueiuuflmenro
"iupi Jdicri ola.tujuflmerii ciuo eficut iuuame
rii oleirofa?.-: Jtringit fudo:cj ?#bibetcafum
pilo?.ct purgar furfuree capit iei? confcrt fca
biti i pozie.?,pbib5canoe qn qc eo fitcolluro
o;ie vaUtad apoftenutfl gingiuazz. z confcrt
©cntitocomotio.f j£tiam pparanf cpca eptf
tbim.ua adgingiiusqfi bumozce curriitad
eae .ct opoztet q> accipiaf lana ? inuoluaf fup
fittnmimadcfiatinolco feruenritponaf fug
0*]giua8fepet>onec albefcant
Capitulum.rttjEiEt?.
OXibanum grecc ? larinc vcljbue ara
bice "Rondef .£> cra.ub.flggrc.cflpi.
•Ronder fluao.Dvar.g ft gummiei;
Cflncbi(iuc'Karccb.£tfuntct9fpccie8citfuoJ
" Ona elt mcltbweejc rcrra indie.cuiuecolo: e
finaragdin*: ficuteolo;m,c4cgie.? colligitur
in concbrje;; figura ciue l rorunda,? f ractura
ciue eangutofa.t ponuntiUud bomicf in olla
icrrca.? agtrar olla tamdiut>oncc figurfl eius
rotundaf .£t pott tps fit rubcum. ? fcaindu^e
dticrriearabuin.? efccundum inbonitate .%
mcltue cc co cft ma fculum. ct cft illud quod cft
totundumalbum.-znonfacilc frangibile.£t
qnfrangtturqteit»ntcriu8€W8etcnaj:.ctqrl
fitftimigarfo cu co ec6urif cifo.-r fcrtut? cft to
bonitarcftfutflratiahsil» tre fn ftts; tnr.ofr
ra cp ipmri ©ecUnarf UiGfldf olo:& aro:i . 1 1
quarruettt>efolo:c albo.tqnfrargif mgit
colo: ciue ad ealozcma fttcie Ode aucfclJfl
lieni.Sapo: olibanieft ftipricue fJtpticitafe
multa ^lc^ fllbu ejc co no babj ftipricif aie ma
ntfeftani.uirfue ciuecft q calcfacir i fn5o gra*
du.er t>efieeat tn pzimo.vn cft fttpric ii.D yaff o
ridcecfl.tcolibanoXbuevclohbanujlacrt
miecftflrboriequegrcfe Ubanue ticii .06
flutcm©ear-biat>cfcrturcandidHe.qc5vcro
fceindia rufum.fcd vtruct; mafcuUi5cft.£ fttcr
tium genue minurti5 valdetrufum q# manna
tburie tstcif .j£ft ergo optimu tbue q<5 mflfcttf
lii t>ia'f .fubzufum ctrotundu etpigue i narura
Utcrlcucetfragile.et qtfflb ignecifo tnccndtf
odoze fuauecopiofe cmirtcne . jSalien ue . vt|.
fim/ar.ca.tc rbure.Xibanu4.rbu6 calcfaeti
uum quidccft in fecudo gra.ficcaiiuu fltltin p
mo ttabcr aur quid ftipticane paucn minime
vaomamfcltadtftipriataeinalbofincolo*
rcm.towccaufeeiueltipri^avirrurcmanifc^
ftampofftder.quoarca ficcar gcncrofcvttn
feutnde gradu ftceatiuum erilf a r.
Bpmtiome
f foafl.aucfo.£>raffo.3bftcrgif cbfcuri*
tatevifue.rcplctvlcera,pfunda ? inc arnatca.
confoUdatvlceraracntiacufuofanginne.
<tf £ t qn bibif olibanii ccfcrt fputo fanguinis
tt abfundit fiurum mctiruozt et cuiufcuq? fan
gumievndecucpftiiaf;effan'gtiimequtfluita
cercb:o qui ii mcfc bm eftatte rlut.u6 fan?
gninienariu.et^bibcr vlccra fraudulcnra q
fultinano ? iualqe mcb:ie.0n mifccf cuj la*
cteetfitindeUcinuimctadminilirflf.
f j£t qn admifccf acero et olco.et fir limmcf u
fnprincipio fo:micc.aufcrrea .er empetfginej
cr mifccrur cum adipe a nferie cr pozci cr cnrat
vlccra fraaa ab adufticc igni6.cr fc ifiuras pe
dumqucfiunr afiigoze.
f j£r qfi mtfcef cumpicecttrat conaiStoncm
flurium:iitqnmifcerurfumvino t>t;lci et ©t;
ftillatur in flurcimconferttiolozi eiue.
f £r qn admifc erur cu ( bimolcajT olco rofa
rum.ct liniunrur cu^co apolicmata calida ma
mtllaru quefiuntpolt parru.runccclerr cie.ct
fpfum admtfcerur a;m mcdicinie confcrcntifej
piilmom 4.cmplaftri8 rtfoluentib apoltema
tflintcriozfl.
f j£t qn bibif pfcrt fpufo fflnguleas t iffotuif
liegmflaaufattrifjicirmxtaugct mot o:iti)
£,tqu4do bibuntte co fani pflrum mcUo;at
Bt$)tvhi$
cos.fj (t nimfe ctl vfoo bibcrint tdudt mania*
•: amphM vino occickr.Et coburif olibanu*
qn accipif frttltu cpeo.z mccAit i irmama f. et
pontf in tcfta ftf&rili i coburifoqi comburis
cii oetct vt eooperias cfl altq" alio vafe:q: fa*
i» dtall?q>ndindncraf.f©erap.3uao.j5a&
Uirtus mmi olibara eft caUdio: et ficcio: vir?
tute oltbarn qufcprcponaf in tcrtio gdu.-r ab
ftergit z replet:? miidificat vlccra ocll qucad*
;» nwdufaatitfuin^myrrbeifto^ds.fEt ide
aucto.Dyafco.fum9olibani (C$M apofrcmo
ta oculi. z abfandit airfum baiditaru ad iptm
tmudificat vlcera j&n gencrat carne iu vlce*
rito ipfi'9q ©icunf cbilomata. : z fedat apofte*
nwta q fint in eo q -oiainf kanfcri. jaimus aut
invrre z fto^aas code mo colligif ,z valet vt s.
[ ^ttideaucf.BbemcfuaY.Olibanu^eftruJ
Itflegma z aufcrt trifticilrrauget memo:iam
Buicenna -oe vinbus co:dis "oiac o? cofo:rac
coi.
Cflpttulum.rcri$t'f.
O^opanarlatine.fjgrecepanaie.er**
:lca.arabice3enllsvel^enftr 3U
dozns lib. er bvmologtarum. i>anar;
eft bcrba fragranris odoas ryrfo ferule fimi?
lis;ejcqua pwfiuit fucais qui oppopanacis
*icifur:rro<:cuett pftigufet odo:cgrauiBet
amarifTfmus.f pYafco:t6.j£lt pana*: era?
cleavndcopopsttaiccoltvsimr^ccbabctfo >v
lia cvpanfa fuper ferram : bozribilia ct afpcra
valdcinquincpparfes^iuifa.virgijmionga
u'attfauilecolo:isnlbi.<afupcr ea capitcita &■?
nefo fimtlia cumflo:eme!ltno.^cmcn odo*
ratum z calidum.radiccm vna m folidam quc
©cfemulfascmittitradicesalbasodoic gra. f
ue8etguftuflmaras.3pfac|5radi-ciacbr\-mu
cmitrit qui coloiem crocetim ollcndit .
«flScrapiolifoo aggrc.cap.l&enfir.atiao?
ritatc.pYafcozt'i5.arboz 3enfie vcllDenfir:
ic\ cft opopanacisplanra in bo:ris ct ponici» *
rfjs inuenitur.cr eft planta babens fotia afpe?
Vaitcutfiatsnoninagnj ctfpanfa fuper ter>
ramviridiarotunda^cfoiuiia. inqmnqj par?
tes.fimiUa foliisficusinfiia fimtlitudinczfti? ■'-
pesciuscftlongusttmHis liipiti gjlbani at»
bus.fupcr quein funt ptli albi fimtlcs ptjlucri
albo.in oiius ciycumim fuiic folia paru&et ist *
fnmmitatcciusfuntcapitella ftmilia capitd?
lis aneti .in qtiibus fnnt ftoies croceum colo;
rcm babcnres.ec b3bcnrcsodo:cm bonum. z
baba fcmen odoriferum/z babct radtccs mul
tas egrcdicntcs ab vna radice.graiiis odouc*
folida fuper qnam eft co:fer. groffus amari fo
poris Oijod autem qc femtne buius planfc elt
meLius:eltitlud quodeft fuper liipitcm .
fHnicennaliteo fccundo cap.t>c opopana?
co.Opopanacumcftarbo: qoe no elciiatur
fltcrra.ctfimilanfuripfiusfoliafolijflfiais.z
funtvcbemenrisviriditati8rubea incita.ba? J
bentiaparfesrotundas.et auscrus e!i fiatc
cucumcris.fuper quod funt pili puluerulennV
j£t eius fotia fumparua valde fuper cuius cp
trcmitatem eft cowna fimtlis coione ancti.ct
eiusfloseftcifrinus.et folia rlous (unt bori
odous.etveneipfiusfunc plurimc. ramtftf
cantur a radice vm .groffum babenres co:ti^
cemxrinteriusodouseftgrauitas.^ius au ■*
temgumma ejctrabitur cum incifice fue nndi^
as m pnmis cum cmsarparer.
€>Pfrattonf0.
^auicenna.£ffaufan refoLutuiumvenfofi &
tamm:lentftcatiuum:abftcrfiuu5Jenificat *ou
rictes^botbo:.j£iu8radijc eft ad mcdicanduj
orTamjda.etcnmmclle cltconucnier.s vlcci i>
busantiquiset igniperficoj-z quodfug ipm
eft eriam vulnertbus et botbo:.ct ad fumrouj.
omnee partcs eius confar vicei tbns fraudu^
lentis.
fjfetbtbiftirajmaquaetalcaratm.-ralvuio ^
Kmmm
6
X % £luidamcnim vipcmt o/ ipfum cft malum
ncruie.ct viderur cr fir malum neruis fanie fft
ne bnmcct3tie.£ t confcrcneeft fctarice: etre
mouetlalTifudinemjetconucnit^dldliiunctu
rarumomnm.etpodasremo«:empla!irt fup
pofifum.
*> f £cfert co:rofioni fcentiifcatm co tmplcmr;
: ctfed3t©olo:eeeo:um?ccuem'tfodectcr.iie
ri'e.et matri infantium. 2lcuit vifum z ftt cje eo .
eollirium. £ p folus eiue fit cmplaftrum fupcr
•oolozeslareris.
jg, f £ t off>«ponacu couenit ©olori vrroalcE U
teriiu ruiii cu fint frigtdi.£ut8 fuecue couenit
iDuriciafplcniemozecmpIaftrifnBpofitumet
bibirumcumacero.
4 f -psonunrur aur cjc eo scccm aurci in t>uob>
•* vzfeolis mnlfta clarificarurpoft t>uo8mcTes
erconutnitlplenivalde.
f£t muftil boc couenit vdropifi.lenit ©urtde
matricie.? co nucnit guttationi vune/r a ucl?
lanavnac)ceobibiturcumaquacalidaad,p^
uocandu vrinain et menlf rua;? iuuat matric?
frigidam. ;
**5 f jt rdusfrucruefaatabundarcmeftrua:? ,p
p:ic cum abfimbio * interfiatfcrum:'Z p:op:ie
radit eiue.jjpfa nancpfacir abo:fum fujpofi
tactbibita.
-a f £t pucnitpfocationtmarricT:t ejcrerminat
J vcrofiratetTnmcieetue.': puetiircoiiccz fol
ucde;educitcrudumbumo:em.
•fc f £ t conucnir pmrtriuivcfice (i bibitur cu aq
cartamiadri0o:cmcr fcb:em;paiodicae.cic
€ocurapiccfiremplaitrumbonummo:ftiica*
niersbioficumaruEologiaadpuncturaebtf
bira ef i ririaca.-; fimilirer eiae fnccue. loco ci9
ponunrur/icue.etejttimocj' armouiacum eft
dp:opinquum. ";' _ . .
f Serapion aucrontate DalianT<a dtjc aus
3L eft mcdidna quc seficcat z ca lcfacit .? t boc eft
melto: cpipfum opopanajcXomci aur ciue in
eft virrue abf terfiua X o:rcj; eius valcr conrra
©cnudarionem oflium nudaroutm. i nos qui
dan eo vrimur inmedicimsoflium t>enudaro
rum.etinmedia'ni8vlcerum fraudukntouim
quia generantiitemedicine carnee invtcertf
busgenerarionefom'. •
gjtt auao:itatepYafco:idt8.0uado t>atur
t>eeo inpotucnmelltcratoautvino cofert ri^
go:ib m f cperiodicaru i cocuflionito neruo?
rum et t>olo:ito taterum:i tuffi; z tyiftiflationi
vzincnfcabieiveficc.
f fct idem aucto:ir atc 3 ben mefiiav. Contie
m ad ca ad que iuuat armoniacum, ct %>o(io
cfta.3.f.vfqiadaureun>.i.
»
-B
0"Romia quam mulri onomidam ar»
Mlaucrunt.DYafco:idee.ca.0r!o*
mia virgc funt tuiouim palmou; m.z
nodofe.folia illi funt minuta ficur leticule.aut
ruteaurancbtifefubafpera cringuij tfptfla.
banc mtilrt in fale componurer comcdur fua^
utffime.virgepKdicrcfpinaoarattfitmasba*
bet.albefuntavirtutt'8calidc.
^prranonr^*
f £o:ium radicie earum cumvino bibirum
v:inam p:ouocar .lapdcm vcftcc ejcdndtt.
Uulnctibue fozdidie medicatur.ctim aceto
cocta ro:erctera tolo:ct>cnnil,f biber.
f6alten9.vin.fim.far.cap. ononie. Ononia
radiccm babet calefacriuamiam fm rerrium
gradum.
f £o:tcjc^o riuemapmfcft vrflif Ericipans
abfterftuif arc t inctftoc.vnde nontanriieft fib
fterfiua fcd lapidcm fracriua.
f £adcautevirmte^ efcarasrito finif.vrun;
rurautfea x ad^entiumtolo^m coquenree
tn ojticraro er gargarijantce.
Capitulum.f«0ii.
Btfyttbte
foicmefvetcrfcfamfanafo'
f Sjuccuseiuscumlacte muUeris auribiis
©iftiUatue T>olo:em mirigaf .
f ^uccueduebibinisvtridtBftjmole fatta'
unvz vue rollif .bibita cum mulfa nigram ccfc!
rampcrventremfceponit.^erpenre8quoq5
fugar.ventrem tcmpcrat.
f2S>accr.p:t6anivirc8caliclc(tca^kfitin
tur. ^tmiusbuicinvtrocggradu peedttefte
3lU9invino euratsccoctio fumpta.Oue fuf
io pcftiferos mo jmp (I fcpc.bibatur. Cu raulfa.
fumpnlpdcft aconita bibcntt.j£u multis alas
pSt obftare vcnenisXoqua ffata iuuat manJ
fum vcl fcpiue bauftii.Ydropicoe repamit bi/
bjtum jficcarq-rtiraojennc.
OT*ig3n0.C>raf.O:iganu dt omnto
notu.t eftfcuplctraomefticuvidefeec
fiuteftrevtrilcBca/z fic.in.iii.sra.uluc
ftremcalidiuseft.f lMa.O:igarMca,clt et
fidnaq.gra.£ftoH'gar«ftlucftre q6 lattora
b?folia'zfom'n80Batur.'reftt>omeaicumq5
vbtCBreEimrmbowis^ide^zinpwtis.-zm»
nuta b?foliaXuautufcpoeatur q55 i mcdianta
ponif.jn f£c,pductioi8 flo?, coEigif tfcii fio*
rito in vmb:a fufpedif t ericcaf . ea?w« feruaf
^o.cu rloMb? abiecrto llipitito i medicinie po
nunf .virtute l?3 triuouiedt :a«rabedi:reb)cadi
pfumcndi.3temo:iganunafciturmioclaA?
tisintervepwzfruriars.
Bpmtionm
fOvaf.Ongano^tuscftca^eiuaeUjcahtra'
moiftto vcneitaris oecurrit cu vtno •oata. bi*
bita quo03Cuoulco:cpftatcrTcctum.
f £oftam.O:iganumv:inam?menftrua pf
uocat.Uentofitate t rugtmm ftomacbi z imc)
ftino^umej^ellit.-rmaidefifuntepgrofrtebu^
moribtieautitidigeftis. .
f iumbricos t afcarides occtcht et qcpelltt U
cp eius apojimate potetur.
f 'ZJbafticatu t>olo:e scntiu mirfgat . ftoma*
cbum ct epar % pulmone t>e grofiis bumotito
mundarXu ficub? ficcis maducatum fttdo^ :
pw>uocatXo:po«cf; ct9apojimat«loco fca;
0
Capftulum*fff#t#
OTCohvfSalladMij.jfn mcfefebrua
t io vttfo ferif nopabuli fcctMf} coW
ligecli femie caufa.3ugerii occupant
modu ferjfe.Sjeredaeft aitt in rerra pzofcuTa
poftf»:Itciti3Vclfa5am.curo8tffc fccfiait
quf farcnopcst.f3 ftatimcoor<ieda eft an no*
crcVRafinuda mafaitbiio:eco:ruptf noctitf
Obferuadii eft ne ante luna.tyv.feraf .q: (icfa
taIimacc8fifequimf.3fld4ib.efvmologi3ril.
t5crbu a grec o rrarit vocabulii.D em tlli 0:0*
bumuient.Ouodcultt quibufdsm peco:ib9
infcftum:fbauro8tamenerTtcitpingue8.
f acro:.0:obtim (vtfugius sijcimiOipfum
SCraftatua
!5
^ftbttbaliitc ftfro&cuteftffrurffub teruicurn
afpirarioeVcl eriit fim afpira ffoc notfco iam ejc
magnaerefupcriuelocis pgruis pofuimue.
tionullimcdico^noftro?' illud cirepurauerut
owbuqBno8ricupicimug.Sfcd3fii5.bcc
ponir;p •ouoto.-itJicif anonulliecfoue fpcci
c& fum quafj vniue getteris.vna videlic? ma
io:,quco:obuvoea?.alia$o mino: que vicia
1 vulgarirernceereonaipellarur.
&pmtiotm>
fDYaf.P:obuomefiueberbu<uEreamari
tudini6dtcalidH.3z5ofplenuacrene8z epar
purgat.fcabic8 empetiginee fanat:vulncra 4
cp curat: cum mclle impofttu t>cficcat .
^t5abudanterincidit:aperit:pwtjcitparofi^
da«:indurar ofq? cefticuloe aigerif .
f 3 faac in sicrie ericularito.£>:obu eft ca.in
pmog.fic.in:ii.vitmudificariuuelt'zcollariuu
miidatu cotticito iuf c& $ eivfarina facto vetre
bamectat. <fl Urina % meftrua^»uocar.cutecp
clarificat»notnplurimuafuefiat:ne fo:te fan*
gaincmtnscrefaciatf Sliqn b nares fangui
riisetTicitftupu.farinac^coctacu fepotia qo*
dtfpccieetburievdropicieYcrericifcpvaler.
^£gata $o cu vino valet fug rabidiffimica^
nis mo:fii poftra.CRurfus cu mclle teperata
lenrigine.mudificat vulneribn aparito valet.
«Q3(ccaiculofi8 magna cit iuuamentu.
Capttulunt.rrfrtfri).
OXus latte.arabice facbilicmcnic.grc
ceblicocivclblifon.S?era.li.ag.cap
ioacbilicmenicfiue facbalaiamena
auct.0af.5o arbiliemenie: id cft olue fcmenii
oifco notu/oirtue dueeft frigida t bumida in
U.gradu.3iit5.0lu8aba[endoT)ictueft:eoo7
primuolenbuequondaalerenf boies anttql
fruges cdcrcncr carnee. £anriimodo cm ote
ribus alcbanf :et arbo^ pomie ftcut animatia
berbie.Dtaturoluemotlequoddaberbeo:*
tulanegenue.f acto:.£>lue itacp generali*
tertHcituromniebcrba p:eeipue o:tu[ana q
itt cibum ? alimentu bominieaffumif.f %yitf
3ftf.^alua?rapam:napunnrapbanit:la*
crucam:palrtnacam:eepam:alliu z frmiliat>e*
putat intcr olera.lnibilominuecum afpiopii
ato vocabutotHciturolueberbaquedam fpe
aalisomrtana.
©ptrattonts
f3utce.Ol9auameniqtSciitntpofmf fa
fco:idemedtcine#tU8 oino no eftvz cft acjfum
ficut a ttriplejc qtf fapo:e no bjJ^r in B abuntf
dat plue irioifco olerito J£ft em vcbcmcrioue
buiditattecplactucascpcucurbira.Butrtme'
.tUm;eiu8paucueft.j£iu8pcnefrationocftve?
U»c:eo # penitus nitrofitate priuam eftXd|e
£>alieno frigidu ? bumidu cft in.u.gradu.
f£|ccorttempyftru calidie apoltcmaribue
?eweradi]cmaUevlcerirx>.^©uccu8eiu8 cu
elco rofeo pfmfoda ctadulrioefoUsocciden
B.pferceriatuflicalide^p:iet>ccoctucumolco
amigdalino z aqua tmlces granari.
f £>era.auct.£> vaf.:J3erba ipa comcdtfur ec
tnollu vcntre.z non eft omntno virtue.t ea cjc
rebuemedicinalibuesbabet in fe aqueitarcj
multa plufcpomnia ahaolcra a quado fitentf
plaftrumcumcafuperapoftcmatacalida co
fert.zfec^tfirimttumm quefiuntaca liditate
cttpfumcftpaucinutrimetiquldo comcdif z
efttardepenetratiois.
f £tidcaucto.3fi5^0nfif cmplaftrflcum
radiccipfiusrlccrito qnicuntfmi aqutbua
cmanacbumiditasfimiltometU.
^£tideattcto.t>9bi]c:cftfri4t bumiduutfe^
cundo gradu.£)umidira8 ctue cfi amplio: c|
bumiditaslactuce cucurbitczfubftaria cius
cft aquofa non btiein fc grofl1ictem.q:ato t>e
fcendit i mollit vcnrrc,: ideo modiccreddifur
nutrimentucvco.
fl£t ejpMmit ur fuccus folioutm z mffccf cum
©lco rofarum.-z confert coloa capirie qui ac^
ttdicacalo^folte.
Btttmte
f £t qn coquif beit 3 ipa t,pqcif f«e fpa j ok
um amigdala^s fucd malo?; granaro^&ulci
um pfcrr culTi ' iiccc que clt cum caltditate zaft
perirace pectoas.
^T ypocra8.CUH08.i.po:o8pcdBmimpofi>
tp coUmrieccompnmicredunc.
CapttuIum.ffff]Eout.
Spauertarine.greccamo
nevVmiconiu.araxbaictb
apvf cac bili . vlcbafcbafi.
S>era.li.ag.c.cbat:cbar;.
> atie.Dvaf .'ifSapauerie mf
ceftitfpee/Ba et eo cftt o
mdticu £t tllud epapaner
albuq6femiafio:tl.c9capifaf«toblo0a.-zfc^
med9ealbu.zeiceoeagrefte.£ffuntef$,i>ue
fpcs.anacbnecapuctJepirujjtftmceiVeftni
^gru.t ifttf vocaf papauer rubcu.£ c alia b? ca
put I6gu.min9 tn alt ero .1 noiaf feiU ec eo eft
papauer pcuffn^o q> fcmia ei9 co ?cuflo ciro
cadut/z illud c papauer m'g£. £r cjc eo ealmul
, car 3 qtf nafcif iujcta mare i lirronb?. ? illrj epa
pauerco:nutu:qSb?folia albafiTiafoltjs pla
te:q&flomo6.fctflatii •zfumitatesairas fieut
foliapapaucrlasreftie^ftiptfcdmilcilli^fiipi
ti.£cb5flo^gta«cu.i:b3f<:mcminucuin vatf
gintsfubtilitoilogteicuntieficiomua.? W/
>Ki^fcnugrecu5.?yfptcrbiccaufamno uhu
"KYraridostalmico.? n9eitpoffrjo ccointirtt?
papauovr feme qt5 e induur? in illie vaginie c
minucu nig? tafpe^.^Rafcif in locie marinie-r
afperl/z tatinc vocaf meminc.f 0af:vtj .fim
far .c.*z&ieon cbirares.i.papaucr comuru no
minatu3 elt quide ficca fructu bmic conncjcio
ncbabete:ftcut2fenugrea'.'r alltmilaf comu
botrino.vocaf aikab aliquitopapauer mari;
num.qm vr plur imu?,{pc mare nafcif.uirrure
autcbabetinafiua-rabtrerfiuam.Dpiumau
tcm qb ec uiceo ipfiuf fit frrieft in qrro (ici ter
fio.1$apaiier coponif ab aperto zvcnro >indc
papauer qtf vero magia aperit flo:e.3 dcm li
b:o vto.lSapauer vnu? quidc ell iriae id e fiui
©um noiatum.cb q> ciro ab co "ocfl tu"- 1 ftmina
ctf.vd q: ab eo euo t>efluit floe.Sliud #0 cft
fcomefticu quodeft o:tcnfc?cjcco!irur.2i?ue
ro z alia tmo fut papauera filud tria vltra bec
vnuquidcqfifccp:ena?bn8eodu. aUud aure?
oW6gio:e\bocroruaurcftobl£gine?aridiuf
buv9 papauerie opos.i tacriciniu ©cfluitondc
ctqutdanominat idfluidu?.virrueaiue oim
papaueru eft inrrigidariua.£>cd o:tcnfis qui
dcm.qo et calacbftidam nominar modcrarc c
fomniferufemeaprucfui^pterea quidean pa
Uibu8mifcefurtd.etcitm mdlopumifcetee co
medunt.^imir ero cuiue ciro flo:ct>efiucre
ti]Ctmu8:fcmefo:riueinfrigidar.quo circa ne*
qiiacl qs eo vrif incelTanter.ficur eo qo eii 0:
tcnfe.arrame ponur id in ribts qui ctl jteiU (ti
unr m nitro et in pamtoXerrio vero trieri fa>
■mennig^ejtiftcetamfarmacolumeftii-ta >cn
tcnitfrigidae.0uarto atltoicti faruiacoiius
omico evz ?m fcmcn:et f m codiaxr fn. fo!ia;et
fmopium.i^tuslacriciniuvcbemctertnftigf
'datvfcpadto:poJicouce8ctmo:tificattoncm
vndemedicicftvtico:bcncmifccndoc»>nifar
macie obtundentib frigtdiratie foMifndincj
jt: ft cm iic quai ro 1 vltimo infrigidantium.
'% ^aridect a cap.c^vi.airru8 papaueris t»o
ineftici^icre fpecici eft q infrigidar frigidirate
fo«i.eriUtid papaucreft q^plueingredttur t
mtdicinie.ttnde qii papauer fimpucucr ponif
an mcdicinie.illudtcbetinrdligi . vn valer in
mcdirini8 fcmc ciue :folia :ca pira:er lac .Otn 9
ciue cft frigida in quartogradu
<^<Serapion ub:o aggre.aucfo:iracc. fc>w(.
pomefUcipapaucriefemcn inducic fomnu?
tcmpcrarequadopulucrifarurciimpane.aut,
mtfcemr cu^mdlei comedirur.fed contufu? fe
mcnrius infrigidat frigiditatcfoui.^cgumi
ciueipapauerieetfuccueeiuecftopium.
C ^cdfciUi.Uquiduingrcditurplt)8 imcdict
a
-&:
Ceacmms m
rumcft qwcinfrigid« fo quarto gradu .iilla
cft virttts narcorica ? mouifieaftua.
a> « £mc)c5 aue.0aUUirt9t>oincftici'Z agreft}
«1t infrigidariiia.t.flpfcrea fi coqttanf foliaci9
<u capittto i aqrz fundcf eil>&eeocrio fupcr ca
pwt facit ooanirc.-z qn terani ciusfoUa cotriri
onefom:? mifcenf cu?fanicb;xfiMndeempla
-ftrum apoftcm arito calidif ? berifipitc: ©amr
cc co in potu nan pot cnrito ©o:mirc.
£ ff £t terunf capita papauer^ receria.z fiut rro
cifcidi ©eficcanfsr eponiitttr': adminiftrarur*
dj £t qn coquutur capita papauerisin aqua s
fco!iecc6fumaturaqueroediefas.t>eindead?
mifcctur iUfoecoctioni meUet (tcrum coquttur
©oneccoagulctur.tfitindcloboc€valdebo|
«tim tuflta fnefluCracfto que^efccndut ad ca
nam pulmorosrz fiutui antiquo mcUmouim.
qttanrio autcm admifccmusciacacias.s rpo*
qaiftidos ftt fo:tius ad boc
« 4 S5emcnvero nigrtpapatieria teritur fo:ttf
ter-zt>aturinpotu cumvino inmicu ventrie
rtincurfubumoruanriquoejcmamceXaue
dum tamcncft a nimietate vfus cius ne indu^
catMbetb:autUtargiam:auteriam mo:tc. <
%) •• CJ £t terirur cum aqua^ut a qua ro.fir empla
fmjmfrona i tcmporito ad nimm vigilia&;
zadsotoKmcapiris *
3 ;f £t qn fumif t>cipo opio gua quaritasficut
cftgranu o:obi.facit t>o:mirez ccdatjoolo:e.z
cofcrt ruflt zftupt antici.-: ■oecoctio papauerj,
albi qnablutfcueacaputfacft t>o:mire tcnt*
perarcz fi altqs vrif eo nimts Cducit fubetb»
*K f £r fi fumif in. potu cofert mo:&6, fiiit ab bu
rnoztto c\ t>efccdut a cereb:o.q: rcpellit eos .et
mati e qfuumtf cii aq pluuic z vino .z qn ct; co
fumtf cBtitas magna facit fubctb.t pottca oc
cidtt et tmfcef oi mirra z olco ro .? croco:t t>i/'
ftiUafinaurc.-zpfertapoftcmatitoca.oclbruj.
£t qii ©tlTbUiif cujaccto cefert berifipile.
% «J £t qn mifcerur cti lacr e muticris z croco co
fc; ferrpodagre.ctfitcFco fufl?ofitof &im ponif
inauo ?facftt>o:mire.£(tautcm vfusopqin
colUrtis.vtt>icif idcm Serapion.
3£> f D vago:as aute3,pbtbuft vfum c& in cgritti
dinitoocuio^auriuquonia^^cbiUtabatfua
H frigidiratemembwula.
f andcradaetititcpnifiadulteraftducitc^
■ ctrare? qutfo intromittercf .i t>itft c\> tuuamen
tumciuafolum cftinodo^andofaeicns tso:i»
mirc.altjs vcro omito modic vfus cius c ma?
lus z pei tculofus vatdc. fjbiocserrauerut. -t\9
nia opa tio tutsvcrificaf g tf perientia.
4\ «J £t tdem auctoritate Dat^apauer coinu
M- ta!niajcatmm^iaj^tioiu;Uyi.vndc4ibftcri
gittnridifrioiffolufti^fminuft '
f 0al'.vii.ftm.far.ca.mi!.o cataputicos.*Aa ) ■
dic butue bci bc cocta in aq vfcp ad mcdtcrate
epaticos iuuat .ct fio .a fo.vatdc fo:dida •: ma
lemongcrafavtccrainuarabfccdcrcarifgbctfr
opouct atria fact a fucrtnt vlccra nulda.inta>
tucmabiiergercnarttrarimf.vttipiusmiide
carnisn6t>ereUnquaf qd^ttr nacp fccrimdi
ne ncdu fo^es (jetia cfcaras JvlcerS aufcrunt .
^ am.Spcs papaueris funt in frigidariue t
r»o c in ipo cogUtrinario pc q fit curandu.t illr3
qutdeqri e nig?:cft ingrotTatiuucriccariuum
ct flos eius % folia pfcrut mulru apoftcmatt to
fo:didi8.-ropo:tef cr caucaf poftcp madifica^
ta ruerir.q: abftcrgit abderfick fomquf^if
foluitz ©tininuitcarnc.xipa cv aufcruntefca^
rasaduftascjfuntineis.fit qncocitur radijc
b9 pfirc cit aq vfcp ad pQiprioc? medietatis.et
t>af inpom t>ccoaio e»9 pfert fciariccz t>oloa
buscpatis.zcoficrriUiscibritiitvrinisfuisvc
luttclajarancaquo^vrina cftgrorta.
f £rfcmcci9qn f«mifin poruin qnritatet>ua
rii cafuf cu melticrato lacat vcnrre lapatioc lc^
m.i floetiuectfo.qn fft cmplaltru ctimcis ad
dito olco auferuntiraudtilenria vtccrum.
f Scra.auc:Ra fe.Optii pfert rl ujtui vct rts
z vtcerito tnttfttnor;t t>ofts c :,b vno t>auic b
vfcp ad t>uoe.-z qjrit atroccides cjc co c.j.q .
^ £t vip.t Uzct opiu illis 3& virt^ fcilTolutfur
^pter vigilias curatcoo.coq' facit tsotmirc. ct
licfacitrcuertt virmtcco¥.£t tiitif j5jl'.tnU.
teingcnio fanifatts.cpopium mar»orago:az
iufqutamueccficcantvlccra. '
4 pY^cotcapir.tJcopio.^oteft autejopiu
lacrimas rcftt ingcrc coiUrqs admiictu:-! circit
linitum refrigerare.ct attriumtiolotcm et tori9
.co^isnungarculiavidclicctrationeqfomnri
faccrecicttur.
CapUu!um.fffjEriif;
•3r^Sritarialattne:Tgrccealfmcn:9tifpaV
•i W£cmon. aut perdirion. mt (tdcritis. aut
#^ eraclia.atit qui afiri agrcfte.aut Itbati
am.aut poUomino.arabtccrugrcgaria.
4 •£andecracapiful6.,ttir;. •fbaritaria fiucvt
latini aUqut vuriola vtrid s babct vir wtc. k
nonficca.foU'a ci9 funt calri a i ficca tn.>a
du.Virtutcm babet ©Yafotericam.Scmc et?
cftfrigidum-z bumidum.fl Dvafcori.capitB.
Stfmen fiue parftari a berba elt que naf cftur »
tcctia autparterito.baltcTunriUiminureet rii
fc i^oUa fimilia allinos afpera.': circa iptiie ba
ftas femett afperum babene rebus adlxrens.
Uirm eft eiuc fcmim friptica % fhgtda ^f &x
C£tpodagricfe mcdic^turcnmccrofo ctofi
no aut cum ajcungia apmio.
f Succus foliomm ciusin quanrtfate cfar f
vnweaceeprostiifaitoantiquieopifulaf.
2~umo:es faucium gargarifmo aut fugunct?
compcfcir. polo:cm auriumctfm olco rofco
mitrusmttigat
f Sar.Scmcneiuofanatvniucrfasflcgmo^
nes in pjtnopio 7augmeto vfoad ftatum.-et
papuccobumomtofuEpiafmatu6^cd7fuc
cu8au8ignifacroxt»oto:ibU6auriumflcsmo
nofts conumir.
f Succu8du8foli6?tumo»sfauctumgaf
gartfmo compcfctf.jetquidam mcdico?.2?i8
qm longo tcmpo:e tufltcrunt^inaucruntcuj
cf autem ao Itergat cuidentcm p:ebet ejcperie*
nammvttresyaf^/
Itcn9.vi.ftm.far.c.eupmcn.0uidam em cjdi
rionnominIf.aiqautpmbcricu*aiq autcm
fidiritan.^untautaltiquinommIfbacera*
clcam .ineft aut fcmini ci9 virtus ejcpurgatiua
leutrcr.?ftiptica.frigida? bumida.
©perattonfD
f -jbandecta .cvts/jSarira ria in tcfta calefa*
ctafinc liquoKlocooolenrifuBponimr.vcleti
amioecocta in vino qdmeliuse.zcujmrfurc
in vmo albo aliqultulu acido multu conferr.
«CiSiratcfiamlicpparataparirariafrigiditate
ftomacbiec inrelhno^ct t>olo:ceo?-,
W £6fra ftriguiria i stflurrii paritaria in aq
falfa eoquaf ? olco ■zcarbaplafmef.jjpa fimm
ter coct a x comcfta valet cotra t>olo:e ftoma;>
tbiz int etimo? ejc ffigidiraf c z venrofirate £t
trifpdlc cjc ca factc z comeftc valcnt cotra piet
cttctaadcoscifangmnercqcimttparitariam
ieren cjctrabc fuccu z bibant .
f DYflf.Semectusearbaptafmarib? adbi*
btmigncfacriiejtinguif.condilomatafpargic
c6buftionibmedicaf'2Cumo«8omc8Com)
pcfcfclbuftulasemedar.
f Swccus rius eu cerufa mijcta igne facnim
epangmr.erbcrpetasfivnausftierit.
m
€flpimuim.rrrw
»3Uma cbuftilannc;2lrabice 'Hakala
Sjcrapionli.aggre.ca/Racbala fiue
nacbla.Diuiditur »iut'fionibu8 mulrj
"Bam funt rami riua z fuccus ramo? ipfoaim
etcipbiloncs ciw-z fummirarcs tpius ftnc ca?
cuminc.2 co:rejc cacuminiG aus.-z ef t Kafri z re
cetieejceoimmattirujqtfeftficuragrefla vue
cft balacb. 3dem auct o:if atc £>altem' . JSub*
v «i
3
45
Wtmmm
Itantiafucdrflmo^cilfilibmnfummitartse
cdpofira ctfubftanria aquofatepidaer terrea
frigida.fedcomciefummitariefubftanriaein
v fe^aficcio:.etndeftineo bumiditaealiqua .
etfapo:totiu6arbo:i8cftltipticti8.airr;;ci9
eftoeficcatiua.
©ptrationts
B ^-^andcctaca.cccccljrfi.Confcrtvlccritepti
trids/zftringitiuncmrae.ctedfmcomtprio*
ni co:pozis "zoTisftomacbi ajplicata etreriiis:
a.tt tnpotufumpra.£>ed fedumactina&idcft
' niKleusliueosoactili.qncjjcobiirifinollafi
cUt atie medicinc.? cum ectracrue fucrir ab igf
ncejctinguif in vino.ct poftca abluitur et poni
turloco tucie in comrije.que ponunf in oculo
ct (i no cdbttruncur peima vicc comburanf itci
rttm. £r virrus co:u cft ftiprica cdglutinariua
*£> ^fOuado mifccf cu lardo cducnit viccrito que
fiunt inoailo? epituioculixcafuipalpcbrarii
crincarnatvicera.
£ «ff £ t ide a uc.&bcnincfuafairtus cifiliomij
eii frigida mftnc p:imigradue.? (iccain medio
dafdcm £onfert acuitari fanguinie t colere.z
ftringit vcntrc $.et nucrit nutrimento pauco cc
eurar$olo:em ftomacbi.
$> fl £tide aucto:itate "Rafis, Ctfilio ccdat ftajc
um fawgmhie z cokre.z ftringit ventre.et rar
clcvekcndii a ftotnaebifundo:t ad ciue •oefce
fum muat siwibcr conditum. z facit ea que fa?
cit kafri.ideftfummita8ramo?palmi vcleoit
tepfummirafum eo:um.
&. <([ £>alicnu8 vui .fim.far.cap. finic arbo:.? cft:
palma.5tm'j: arbo: cft.id eft palma ftiprica^^
ticipat virtutein omito cius parrito. ramo:u>
igttur fuccusaufterue cft ec aquofa fubftaria
tepida er rerreltri frigida cdfiftcns.fimilircr ati
tem buius naturc eft.ct vocatur eenogcfaloei
4dcftcefalionu8cfibili8C]ciftcn6,5tuctu8^c»
cius z matimc Dulcis jio pauca ptiripat cali i
ditarcefibilis ejciftes.ad multupjucnit vfujmo
folumcictrinfccus atpofitus vbicdfbuare c\d
ctficcarczcdgrcgare.xoenfarcrconftringcrc
indigcmus fed &m afiumpf us vt cibue fimul
cumaltie-jipfeperfc.
%f C O^od vero vocarur alacergcrmen cjtt ftcs
J mottc paltne eande cu cenogefalo babct virntf
tcm.quod vero evelutrecria ei^ftiprtca virttt
te polfidef .ficcat atlt plus pdictis ceu et ronftf
Itcntiafubitanrieftcciusctscjctftens^minime
participane bumiditafe.
.& ^aiidemuUiinputridinalibusvlccribueco,
' Vfuntar.^tsifarinacijscoUigertbplaiasartiV
q&qu % cp .] tiez I tomaricio vtrturito cjctrinfe/
cus.£ft aufem fadijc buttte ptohfc ficcahucfrfi
mo:daciter virtutis. babensqmdtipfa ftipri
citarie.
Cttabbimo\fc8ca#erjalmaXo:palmeati
getfperma.tiuuaradcoitum.
«tf &uerroieinfuo £olligct.Ome8 ptcs t>a*
crili liipticitatcbabctmanifdti.©? frucr5ci9
cummatuni8aliqu3babetfiipricirafc.Co:ri
ccs vero arborispdicrcmaio:cbabcnt ftipricv
tatem alici to prito ipius.-ft :o fructu bui9 lege
fup:a .pactilus an ca.cliit) .
Capitulum.fft]rj^.
Daiacium kporisJEjc bcrbario. 1*iht
cium kpo:is berba cft cndiuic fiinilie s
nifi ej- folia eitis magis acura . radices
ipfiu6fatifragcfimi[ia.5loK8paruccffcmcri
rorundumanagisfamencpfa^frage.^affif
longitudinct>uo:ucubifo:um.2l!iquinomii?
nantiftambcrbam Comum IcpoJte^iuepaja
rinm lepou's:liue bcrbam lcpo:ie .*|!b:opferca
cr ilta berba lcpo:em a mclancolia fua ctifto '%
dit. "Rafcitur i\\ loris vmb:ofis tiuc arcnofie
0Pfrationf0.
Bt$)txhis
f^alladukpotismcUncolidsmultucftco
uenice.ainu t>ccocrioie ciue valet paralittcj
?adcolicapafltone^riunefumptii
Cftadijcewsinvinosecoctapuoat vrtna*
sbibitumcalcalum rrangit . jtem potatum
ftranguiriam curar.t>iln w ericie multu pdcil
radicem cum vino fumpru.23ec bcrba mdan
folismagnupttlratauriltu.ttadice in collo
pcndcnte generat audaciam.toUitcp timo«m
•fcalladumlcpoaecu vino vecoct* quar.fc
tollir.t omnibuapaflionibusfplenisfingiUa
rcp:cfidiumdr.
CapituIum.trr#iEit.
*8T\ Zantago mato: vel arnoglofla vcl
•I JqufocBnemiavellinguaarierielarine
4N-^ grcccamogloffo8.;arabi.Ufen.alba
meU1^andecta^l)tn.2lrnogtefla.i4>lantago.
cutustresfuntfpedes.ana eftfemina.cuui8
folia fut lata babcria quafi fila in tractura fua
aiia eft babene folia ftricta quc lanceola vo
catur. ct eft mafculus.ct babct hla vcl ncruos
in fractura fua.7 ob td quinqvicruia vocaf.z
babct ftipitem mcduj fcmimco plenum. fri. eft
i ficin.t?.gradn.£ft alia fpedes quc vocarur
planrago aquarica.pzo qua legc barba filua*
na.Scra.libaag.cap.Xifcni.Xin
.Aingua anctie
«dtpUmago^t fubumgit aucro.prafotf
citur auteSmogtofla.tdnsV^polifCo eftlin
gua agni.^deo q> grcci amon agnu vocanr:
2 gloflbe lingua.£r tricif cria eptapleuroe. td
cftfeptecofta8babcne.nain folije dus funt
fcpte cofte ab epta tn greco. t.fepte 'Z pleuroa
cofta,q:babetfcpre ncruofitatce manifcftae
tnfimttitudinccofta^lareruanimaliu.^uiua
t>ue funt fpccic8.3£>aio: x mino:.pc minori
tnfequctfcapiwtofcicef.i^aioj^ote^gas
afperio:e8:?folialarafimiua oleribuecj cc9
mcdunrur.svirgaciuscftangulofaadrube*
dinem t>eclinfe.cuiu8 logirudo eft vni$b:a0
cbn.fupquaeftfemcinfigurafna amedicta?
tctpfiu8fup:a.j£tbabct,radiccsmoUc8,2plu^
rcs :lup quae funt ptli albi vr groflitudo t igt
tt.trcperifinlocislapidofistbumidia-ztvfit
M»?o:ttetp:arie.£ttUaqutdemato:eft.ma
toaerirruris cp'mino:.
i>ptraricnf0.
f 0aucn9.vi.fim.far.cap,&c Srnoglofla fiue
plantago maio:.23ecplara mijcte coplccicia
cft.l?abcr em quid aquofum frigtdum. babct
a uriquid t aufteru quod cft terreftre frigidum
ct ficcum quarc infrigidat •zfcdiccat.? f m am
bolecunde cft abfranrie.0uccunq5 aut cufttf
ptidt atc farmaca oeficcant omito malis vcte
rico vlccribuB treumarito z putrefacrionibue
conueniunt.? idco erii oiflmr erijf. nam Mujcus
fanguinieftgunr.
^fcrfi q^puftueftrcfrtgerantz confolidari*
uafimulfuntmalo^vlccrum.tamrecenriuq1
vercrum.3 n ommto aute buiufmodi farma?
cie vclp:ima vfntiUa vltima amoglofla cft,p
prer.jpomoncm complejrionie.
< Ram er ficritae partidpat tfrigidiras non
ftuprfacriuc.fcd^frucruectusetradiccscon
fimilis virtutis funt nifi q> ficdotfe et minus
frigide . fed fructue quidcm plus fubtilium
partium eft.ra dicee vero plus groflaru"3pfa
autemfolia berbeatficcare plue fubtiliu par*
rium«minu8frigidefuntvirruti8.eiu8eical3;
ta i cuapo:ata fugfuritatc! aquofa. jfpfamm
putercaquidemcrgoradicitoquida adt>en*
tium t>clo:cm vtunt ur mafticando. i lotionif
bueipfarumfcecoctarumadopilatiocssepa
tie-zrenumvrunrurde.
f Sj l folqe z mttomag^adbuc fmctu.^ar
tidpatcmbecoiaabftcrfiuerirturisiquantu
tecer ca ftn efle.£t in ipra berbaputaf fup,ari:
tamen a mulritudinc bumidirarie.
f -fcandecra cap.vt e.arnoglofla.i.plf rago
vtilie.dtadficcanduvnlnera^mundificadu;
putredincmeo^^parpfo:rat.rcpugnatfacro
igni nc co:pue ambtat.valef. cria cmo:roidtto
v iq
n
-&
Cractfittra
£
2)
fc
omnemt>ok»cm qnieftetfgnie aduflioncVc*
frtgcrar.
f 2> ucc9eiue cu albumieoiii fitmptue libe*
TatYctm'cu.vtiu'eeftemoptoicie z ©iffintertf
cis.t c\to ftuut menftrua vel emo:roide.vuwe0
rapulmomscuraf.T^adicciusmaquacocfa
t>olo:c t>cntiumirig3t:fi oe ct illaaqua lauef,
£5>ucc9ei9valet ?opilationcrenu.peletma*
cuUemgrae.tftringufanguine.&erba ipfa
mafttcata t>olo:e t>etiu tollit.£> ucc9eiuet>a
rosqrtanario ante t>uae bo:a acccfltoio con
fert.Tlaletctia ad vulnera recetia cu ajcungia.
f 2> era .auct.0at'.airtueei9 eft q incarnat;
/£t?fmvlceritoco:rofiuieoibue?putredint
«o^.-z,fl?terr5pfertvlcerib?intelh'no$.'rmcar
natfiftulas? alia vlcera antiqua.£tfemc ei9
^radicfunt.ffinquabuic^tutimiitquia.funt
ficcioia z fo:tio:a.£t femen eiuseft multu fub
tilctradit eius eft groffe fubftantie.? ipa con*
fertioolonBentium quant>0 mafticatunzqfr
ftt collurio ons cum aqua ciu8.
f £t femina quide x folia i radic funt aperiti*
ua opilatioie epatie? rcnumrfprer abfterfio*
nemqeftincis.nifiquiafemeeiue eft fomus
inbocfatt'8.q:inoilx> ilt^eft^tus qabftcrgit
fatis.tfoMafleeft^tueinbacbcrbatJucftrc^
ce6.nifi q: vindf ab bumfdit ateq eft in ca; vn
116 eft manifefta fua opatio,pprer fua victcmaj
fcumiditatie.-z qn ©cficcanf folia due Ut vir*
tue ei fubtilio:? minue frigida.qm aquofa fu
perfluirasqcft iuea refoluif tt tjcfiruif.
f £tidem auct.&lcrandiiSmoglofia mtf
net ventrem quando bibttum fit crifterc ctsm
ca.tconfertfebnbustatiancet quarrane qfi
bibiturfuccneeius.
f Of af.coe &rnoglofla.Smogloffa cata*
plafmatibuf adbibita fo:dida vnlnera purgat
i reumata ficcat .*|i>:ofluentito fanguinem oc
currit.^aculasntgrast epictidas atrat.ct
cica trices vnlne^ factle t>ucit .£> eme ciusV un
fum % in puluerem redactu z vulneri afperfum
fanat.xaftionib? fingulare p:cftdium cft.
f ' #>>oifib? caninis autiliu p:eftat.? tumori?
busz fcrofis matime fi cum fale imponafX o
cta^o folia ipfius cum aceto i fale ttiflinterns
% c iliacis opirulantur.maiume fi cum lcnticu*
la adbibeatur ydropicis cocta fuccurrirXpiJ
lent ioezafmaticie.pdeft aeecpta. £>ucc9ei9
vulner a o:ie purgar gargarifmo.
CflpituIum.fffjEiEjEit)
DX3ragomino:.£5cra.Ii.ag.c.Xifen
i eftplaragoXuivtmefunt Ipeciesicj
maionmmo:. £>e maio:iiam t>icnj
cu.£p ed mino; babet folia fubtijio:a % mmo
ra i f cmtfoia c£ folia maioJie.? babct virgam
qucinclinafurvcrfu8tcrram:mulfoeramu?
Ioe babentc.-z floe eius cft croceus. 1 fcmc «9
effinradicelingue.fDYaf.cap.ariiofilof^
foeXiue getiera funt t>uo. tJnu t icif ur poli?
pleuron.£ftetiam aliudsfed imnu8.*£>,inu8
\ 0 babct mir.ura folia? angufta 1 lenia. \\v)
ga ci9 multoe babet angtiloe indinara sid ter
ram.flo:emviridembabcne.?f<menfugipa}
virgam.'Rafcitur ^o in cardiarqe locie.
©ptrationtB
f DYaf.cap.t>e amoglofla inqt, T&inoiie
plat aginie fucc9coUuttoni t» af 0: is rt fo Irj e 1
fanguinateegingiuas curat.
f 3 te fuccus tcpefacr^fomfto xitrie * oloie
rollit .©uccue btbcdue cft cte § purulcta rc^
qciutcufanguine.3nferpetiemo:fuplanta^
go mino: trita cu vino ftimif.
f £omeftaaut fola vel cit lcnticnla cocta et
oleo viridi cu aceto fciffinterir oet ftomati^
coecurat.©icuivi)lnuefecueoajluvclna^
fumnatum fucrit : fuccueciueium lanamcUi
impofif ue p t>ie8 nouecurat.
f 3 tc fuect ei^cocleariu vntl bibltum uuriwtf
cos etcludit.fifr facit piftaura i vnbilico pofi
ta.0i qua wickein co*po:c nafcimr bcr^
Btfyttbte
bam piRmm cum apungia fti* falc quafi m
laginaimpone.Succu8ei9inquamulfaan*
t c tmao bo:as acceffidis potui t>a quarrana*
nistmirabcriseiuscrTectu.
f Bd podagra-z omne neruo^fcoktte vcl tu
mo;efolia aus piftaracij modico faleoprimu
eii.vumaareceriaciiajcungiavereri curat fic
zparoridas.Sjianpedcsoolueriteririnerc
cu acero impofira tumote? ©olo:em toUit. jft
ftulas tunfa z impofira facillime fanat .
^OesDifticulrareGveficefoliazradijcet^po
tara fo:t iter medenf.q: abundatcr tnfrigidat
et ©eficcant z rep:imur.fl>rer quod ad vlcera
maligna z reumattea z putrida iuuat .;tocrba
ipfa t>iffintcrico8iuuat:t emottoidae repmit
Uftainfrigidatzgiutinaf.seficcatetn abfqj
mo:dicarioe.
f £>emen aut e{9 z radip fiTia fut faute.^rer
qe5ficcio;afiit^min9frigida.©emepterea
bjfubnlildi^tute.foliae]ctenuadi.radi)cim^
pinguadt q mafticaf in t>olo:e fceriu.Sd o:io
etialauatione.facit-repariBTrenuemfrafim.
. f ^bulti t>t'cut radicc a'9 collo fufpenfa fcro*
fastiafdnontJimittfre.&ec pzcdictsi eriam
Sferapionrefert auaoware pvafco;idis;li
cetperaiiaverba.
CapituIum.ff^iH%
DXatan9arbo:/fcandecra .ca.ccjcj.vtj*
Dulb vel bacca arabice.grcce fuffice;
re.larincplaran9arbo:velfcoranum*
13bifciendu cp fcotanu qua in&tfpania rin?
gunf panni/znos vocantfea barjtVz cftpfara
nus arbo; vt pt^p pcoidia &uicct\c ciue capd
cn Dvaf.cap.t>eplatano . s,pfertvelut nuces
paroas.vt 3o.£>erap,c.t>e t>eti frigue. 3te
in Dvafco.fmtraflarionearabicaca.tJelbla
tano.&rbitro: plaranucffe tmlb.jfre SotcO
pban9cap.t>eptatano.^latan9eft t>ulb.£> e
rap\lib.ag.cap.puU%aucfo.jiaac.pulbeft
arbo:magnaecfenfa.babe8fbUa magna ftf
milia palme man^bots fimaia foltjs kerucni
fi q:(iit mino:a.quo? fapo; eft amarus ponri
cus.z co:tejc Ugni eius eft groflus rube9. £o*
lo:#oUgnieiti8qnfcindifeftmedi9tnt'glau*
cedine z rubediric"»'; bjflo^eparuti lcnemglau
dcolo:i8;3ncuiu8 loco qn cadit nafcif gra
num afperum gtaucum vergens ad rnbo:em«
pulucmlenrii in (ugficic ficut granii earapucie.
beciniJripaniavocafpalma tb:ifli.cu qua
ibide ringunrur panni.fimilirer folia eius fimi
lanffolns ellcbori nigri.£>a{.vn.fim. far.cap<
t>e *jMatano inquir .Stabftantia eius eit frig*
tbu.nonlongearebu8temperatecoplejLtoia
pYafco.cap.tscpl3tano.l!Slatanu8bab3vir
turcmfri.ctbtt.
0pfrattont0
f jSaUen^olta eiSreceria qn ferunf i ponuf
ficut emplaft?.fuB apoftemata q fiut tn gentf
culie:fet>atea8fedati6emanifefta. (cd coiticl
rius virtus cft q t>eficcat adeo q> co:tejcipe co
quif cuacefo.t pfertt>olo:it>entiu.
f 'ftujcfa eius qftadminiftraf cuariigia^
f ert apoftemarih? qacctduf a cobultioe tgnie
£o:tepdu8,qnccburifureftmediana,t*efi'a>
catiuaabfterfiua.£onfcrt egrirudini ciiqua
eUuafcuris^ciniseiuecuratvulneia iu qui^
buseftfotdeetputredo^pternimiabHinidi
tem ejctftcntem in cius loco.
fj£topo:teto/caueaturmultumapuluereq
eftinfoltjset'U8tinfructu.quiacftnociu9val
decannepulmonisOdco q;t>eficcat mulruj
crinducitafpCTitatcm. z nocet voci eriocutio
ni: ct eriamvfui z audttui: ficadit in auribua
velinoculis.
f p Yaf.j£mplaft? a'i;fedat apoftanata csttf
da q fitjt in genuXt qn cotfejc ei1; z nuic er9c60
burunf ,z% cmplaft? cum as-z adipe pcccina
tuit arietinapfert vlcerib? putridis . Sumli>
t&z ciuscinisfadtfolusboo
v Ui)
H
»
V>
ITraftatua
f Bt quando «roquutur folta dusrccentia di
vino.ct fitcmplaitrumcum cie:pjobibct curf
fum bumotum ad ocutom.t rtfoluit apofte*
mata flegtnarica. etquando eo:rcp coquitur
cumacefo:ctntcoUutiocumco:confertt>o*
lo:i©ennum.
C^tquandofactuetfuerccee bibiturcum
vino confmmo:fito venenofie.t quando ad*
mimlrraf cu atungia curat cobultionc ignie
fctpuurisfolio^ciuequando cadit in ocuui
aut aurcenocctmultu.^imilitcr^pului8 c\
cftfupcrfructudue.
f £o:te£ ciue cum vino fcotpionum icmerct
ftringir.Xanugo fouoajm ocuUe % auribus
dttnutilie.
CaptmInm.tff)0E^
D^Uurue.jtfidotf/fraUurueeftberba
afperrimatfpinofai0tefarufi £fai£
wia.c/fc>Uuriu8 tanta fpinarum cir*
cindarioefcenfcir. vt pio afpcritatc vic t angi
poftt.^liniusli.piq.£iraiaicarcgio.lotbonj
p:epofuit fuepaUuro.iructicouoidtbec fra
ctacftmagisrubcuo.cuiuonuclcuenonfimul
manditurOJocudueper fcatcpuwuioi vitw i
qumzviiiafuccofuoicomendans*
.3, C^^Ub.F|cut).^9Ui)riquodcltseii9fpt
««femen efue afari mram vocant.£ontra rct
pentcecificannimficft^tcmcakulofie^tufli
foUa vim afiricto:iam babnet.
f*Radi]ctifcutitpannoe:collcctionc8Vomf
caevanaetrabitpotata.pecoctum ciue in
vitio aluum fiftif .S> crpent ibue aduerfamr.
■Radijc ptfcipuc fcarur in vino.">6acce purga?
tioniinulicrumpwfuntXiliacia.-oimntcricI.
eoltticiepwdelt.Tadipsecocta % ftlita ejctra*
bitinficaco:po:i .Utiliffimaquoqjtumorib*
eftadmarie:
f DYafcorio^aUurtiecft queab alqe acue
paUariepidtur.vd dcerfcomefticumvocaf.
fotiaemeiradiicftipticevirfurie funr.itavt
ventrem fluentemconftringant.jm boc quol
«^©vafoxtice virtutiparticipant.vt in vcfica
lapidee frangat.? et rojacc atcp pulmone fpu
lamina.flegmarica eum bumote cducant.£>i
rirur-zlauaria.eo cppleriq?cpca lauanr.Sc;
meniiUucbibirumtufllimcopcfcit. 2Lapidca
rcficefrangir.moifib5 venenatie occurrir.
f £ui8cucatura bibita venrre ftringit.vtinl
l^uocat.ucntnisacccptie obuiar. iolia ciue
vtcatbaplafma impofita cnrantapoftcmata
fi fint rcccnria .radicib? quocp ficut ? foltjeeft
virrueftiprica.
eapimlum.fffjEjE)Eu?.
Btimbfo
DMiWCH fcomdhVa3« :do:96f : co q»
radf]cei9fitpcipu9boiBpaft9,£ltcm
odo:atu iocuda.-cibo celeerabilis.^al
ladiusu.itj.*|baftinaca verefcrif.*p>:.mo lemi
nc ponif i platis loco pingui? foliiro alri'9 pa?
ftinaco.raracpltarucdacltroburaccipiar.
«j ^lifti9lw#.% ignofio:a funt omilana qd.i
a nobis pofita in carrilaginu genere.mirumci?
fapctis vebcmenri a omito ind ie. tc bis vnuj
cf t gcuiie paltinace fcd agrelte qri.pucnir fpo*
tc fcbapbilims grecc tncif .3 Irera vero fc? fco
ineftica:fcrifradicevtlfeminc.^:imo verevf
autuno vr placetbigino icbuiario Bugulto
£>cptemb:i0aob:i.foio qjaltiflime refoflb
vrilisdTe inaptt annicula vtilio: yma . grartf
o: flUfumno.parinifq5ma1cime.j8 f ficcjj vtrtus
cieltinrractiMc
f Sfera.li.ag.ca.Xe5ar. id eft pallfnaca . £ ft
ejc ea t>omdtiea et nludrris. Domdlica quidc
elt n .ira.£ r illa babet radiccm in longirudine
vniu0palmi:boniodo:ie.qnccomcditur.
Bvmtmm
f 0a r.vui .fun.far .c.©rapbtUnu.i.paPiinaca
pomcftica quidc©cbilio:!faudirio >1o rb:rt»
0: cadomia.Domdtica vnnas mouerr: mc^
ftrua(puociit.2rota C{dcbcrba.maicime^o ki
mc % radip iDabjaur? qd abikrfiuii in fe.quo
rirca % fagedenofa vlcc?. c\de cu rblijs viridito
z mcilc catbaplafmanf aur mundifican r.
fl£r idcin lib:o t>e c ibie.c.t>e pafiinaca .*£a*
dices&i^omcftica*: comeduf .3 limcrii cjdc
minus rapis bnccs calcfadur aut manircftc.u
in medto fcaldi grad9:i bumectat in p:imo §'/
dtt.-z alicjd aromafi$as:indigd libilitas quidc
igiffimiliteripfioinelt-ralrioradicito.tuinati
tieautfunt.£tfiabundat altquic tn ipfarum
vfumali cbinwgcncranttir
fl irnludtrepaftinaca qda vocatfcaueihma?
gic v:inariuu c\deeriftete.magi8 aut medicina
leia-z multa t>ecocrioctndtgenfefit>cbear qs
comedcrcipm.pcillalcgeca.Daucus.
«ff Pvafco/fcafiinaccvieoirsis inr2diccctfc
minecoftituraelt.pilTtntcricisquocpvctuft^
vrmsdt.Denrcsaitsradicearcumdaricredu
rurat>olo:il»releuari.
Caprmluro.ffrrmn).
3nt8po:cin9lafinc.21rabtce,Butr;or
marien . vcl aibarincba vcl artanita .
grecevcro ieucopodtonvel ciclamin9
- llbifctendum cr HnKen.lib\i].ca.t>c Brrantf
nxkit e? ar< bsrincba vcl artanira ejt ctcla i
rnenjct clt panis po^-inws»
#? £?era.liD.aggre .c/BrtrbormaricnD idt
burbo:maricn.id cft £ tctafnc . Sfmanfor ca*
t>e Bpoplejcia . 3 n crifteri namcp quod facir
ponit arranitam erbttrbo?maricn.crcdocpfit;
crro:in fcribf do.qrn btif bo:marte r% £>era i
eftriclamen.£t artamrafmiautcamam eft
ciclamen. f tmde 3 erapion tib" . aggrc.au?
cto.Dvflfco/Btirbotmarien.ixiclcmcn.-zba^
bct folia fimilia pla nte:que ctcif ( iffii6.i,edera.
nifi qnia funt macular a maculis albedini tra^
bennb.xbabervirgam adnigredine rendcr^
t em fine folns.cuuis longirudo cft quart 0: t»i;
giroaimxampliu8.ftip:aquamcftflosf[mili»
rofcrubcusautpurpurcus.etbflbctradiccm
nigram.groflam.rorundam Jaram et p:tflam
itmile rapcnafcitur in loae vmb:ofis. mapc
advmb:am arbo:um.£t incidii bcc radi|C cc
ficcarurficutfqnilla.
f VwUatoccicl&mimfmtrat\f\ationq>r.Q4
ftram.£ulamcn.i.paniflpow'nu8.foliababj
fin.ilia ciflbs.? vario colo:e ptcta.tnf er q func
ct alba folia ,rv t fue ci dt nudus fine foltjs vra
uopalmcbabene in fummo flo:cc rofcos vcl
purpurcos . cniue radijc nigra cft.tnrus vcrc»
albaergrofla alaraficutrapa.
f jSalienus .vu.fimplt.farma,capif. ©c£icla
rr.ine. £iclaminus varius virmre elt .ercnim
aWtcrgjt % incidit t attrabit % t> vafora r.palam
Cractams
*cm cft er, Mb>§ f mpartc.€t fubdit, 2Ui9 ve*
ro cidamwus:que quidi£iffancbomium no
minanr.co q> odo:e?fto:e alTimiiatur. *Rad»
ccm inurilebabcs.frocto' vero bab5 opcratiuu
fufTiamta.f^liniu8.ca.t>cciclaminc.£ida
men id eft pants po:cfnu8.in foltjs elt fimilc cif
fos in figiira.£t funtcolo:e varia.radijcnigra.
et rotunda M medio t>ep:effa £lt ei tvrfus mi
dos cum fio:e purpureo.Eft aliud genus cida
mmi8.quodanpeUantricl3temon.folia bab*
ciifos ftmilia:fed minora baftam groffa^ i m*
dofam.quc bafta ftarbozejpwjeima babuerit
adberctilii.fto:cmbabeta(bii2odo:atu.feme
butruofuj i fimile vuis:? velut ciffos. jSultuj
babens mufcilaginofuj z vifddu.fedinufile.lp
cieafperia^artdisnafciturOdem.ilidamen
ca.dt*fian*ilj.gradu.quiet caffamus panis
po:cinu8 z malumterreaipellatur.T\adi]cei9
tuburol'a.qucquantomaio:e8tantomdio:cf
fic cp ipa radtjc reccnset etficcara magnabab5
df icaa'am.fcdreiC!t9maio:ein babet . pcbet
autcm ctrcafittemautumnicoUigi.sin qtfutf
o: partcs kinduz cum filo fufpcndi.? partn ad
folem ponatuni in vmb:ofb loco cdiccctur .
;babet autcm vir tutc ©iffoluriuam et confum
ptiuam.
tDpftarionfe.
^*|Sandecta:ca.i;iui.adcmo:roida6tnf!ata8
z nd rluctee&dccferi^ajparentesfus afb.gaf"
puluis ciustvdiUiniafa: fucco et9fi intenMat (
tantanqciantinmodicaquanritateecriftcre.
CSdmcftruapuocanda^matricemundif^
candafriferlmagnarcfolueinoleomtifceUi^
no vd comunivibuUatin igne cu ricla mide et
t>ebombaccin 15 inrincta fiat fujpofstomij. .
,f Lontra tmafmonccjcflcgmare vitrco fuctf
cu6radici8ci9a1olco coiinipo pomo buUat
>ct bombijc intincta fuperponarur.
^£ontraTictiunfplcni8.maiumterreinmul
( taquantiratcmundatu5^contrituj.perfei; t>i
' €8 in vino •: oleo mo:ctur:vt vbi maredcatjOi
iue colatureaddatur eera z parum scetiiz pe
coquaturad fpifntudinem:p:ecedentf to alrjs
-moUifiarim&bocefficajc cft fi poftea tnunga
junvclejcfucco riusvel ejcpuluere.fi fceeft fuc*
cu8.confi cc cum olco z ccra in modu vngucti
^tinungeegrumfepe;
^ £ontra apoltemafa epcaufa fiigida»q non
poffuntrumpipjefpifiitudinecutiapomuip)
fumcontcraturiinolcobuUattcalidumBfup,
ponafurautpcretterio:apurgabirur.
<f £ontrafiitutercnta teradiceeiusfactafi
imporaror oe ampltficar.': os a liquod fi inre^
rius fuerit attrabu vt mcliuo cum tenacuUs at
trabipotertripuUifedus cariieinfugftiia cotf
rodit . £6tra polijpu puluis ei9 fug afggatur
fugftucUuinquiinnaribusponatur.
4 jpvaf.Tladipewstuaquabibirajfkgmaz
tumoH» g ventri! ©eponit.meftrui8 imperat
fuflpofita z bibita.£t 6: fi fup. radices duemu
licr piegnans tranfierit abo:fum facit.
^ piuBturietitofubfemo:apofitaciriu8pa>
rerefacitXum vino bibita venenis cotraria l
quamajciebtbetiblepo^ mariny carbaplaf>
matito adbibita mo:fus vcnenatos faluberri
me curat CUuo mijcta aut bibita cum paffo aut
cum mulfa aquata in modu.5.iq.Yctenco8pnr
gat 2 fblencticoe.i fiin oleo calido coop,tifue^
rinrvrfudarepoffmtboiwmeft:quofudo:efr
uenks colcram rufa m ©eponerc
f ©uccus dti6 mdU mijctus z narib? immif;
fuecaputpurgat .Zlunfa t ano fujpofitabu^
mo:e8t>epontt.£>ira': vmbilicoimpofita eit
fup pecrinem vcnrre molUr.Ca tbaplafmatjto
adbibirammentefpleneaftenuaf:etfucdd9
j-.q .acccptc cum modico vino bcc pcrifiimeto
Clti
^f j5alfenu8.S^ucc9cidamini8 emonoidas
aperifz.puoeat violeterad egdtioncin ucinio
ajpofttus.ita aur 7 cu bie q in fcltrara •zfcrofu
lac iet omee aiia e ©uridee euapo:cr,Opo:fct
autrvtpurojcffebibenduaquamciuevfcpad
tre6.5.vd cu m vino ©ulci vd cum mdlicrato r
£t fubdir.£lt alia fpce ctdaminis cui5radijc e
tnutili8.fruct5veroeftoEatiuii8fufficicnter.cl
drcaiai5vinialbiciati8t)ucbu8bibifU6plu
r ibus ciebo fa nat fplcnee.moucns z vanas et
venrrgfubducene.
fButccnaU.q.ca.©e2lrtanita.t,pam'8po^
nue.Brtanif a lllud quod t>e ea admiriiftraf g
radijc ciae que dt incifiua :refolutiua.t cft bo?
na t>olo:ico iunctura^.: vtriufcp a ncbc.-z facic
ftcrnutatione.tvebcmefcraperitopilarionej
et coflrict tone naritim i coUtto:tj.et ccfcrr Itn^
gultui.-zcucitfanen.fitdustiecocriovalspW
cturisvcncnofie.-zfimiUter fjrupueciueloco
eim ponitur in tuuamenro quod cfficit xcnci
nieequalcpodustseariflologialonga i fcmi
neritmmcnraftro.
^T ^obanee mef.c.tse arta nita.^rr anita epa
«nie alcuruir:vd patiie $oicvmis.z &b aU|6 pa^
ni8 fmniii.i inuajiutur ep eo paru z magnu3
^agna aiitriidiccfi m modurape rotunde :
cui9E8cicrtrio:eIt terrca ntgra.intcrio: sntc$
alba;£rdai3tur radiccs fup.frondc6 z fioics
fm fcmit a vtols^ftjbalbidarum ftne clmatip
ne ftipuie fup:a rsdtcce.^aruu? aiitcbab3 ra
diccs fubterrancas plurimae m modum aueli
tincn cicaum. ^a ,i fic . compiejcionie dtft
Bfflttbw
fopricipio ferra gradiis. i d*incuM fubrflia
riiw.caltf4rtuiujdbliniuu:ablicrfitiii.mud^
ficariu&iaperititul opiUrioiui.£r eqc rcbue
fudo im ecuberare fa cim&o.i ejc mapc mun
ficaoiitoctmmJctrefolucncitofcditarcmciue.
f £-tt>iicit^erapiou . Bccipcfuccts ci9.j.
iiq.i oiflbluccum juccaro i coque' rfce, adrcr?
riam parrcm.er,}pBtcrur inmane.cftenim mc
iKcia certa ad vCtmda^.fcr tnicit grccue.Sntc
cu8etU8njmmelUcr.iro aur fecaniabin.crp^
pac^c ciuolibct parrcs cquaUe cocrez fumprc
rm fupcrioKmt>ccocrionefunr medicm epQ
ta ad Ycrcriciam cftrin5.*t>ontr c\s mcftn code
capiruio tntae Dcfcripriouee vnguenri t>earra
nita.quastbtrequirc.
f 3dem jtebauee mef. £> ouittoeeducitflc*
gma mufcilagtnofujfumpru i fujpofiriirr eri
amUmruTupJeinur.£rc6ferrcolicefiegmattf
ccrciqucfirccrerenrtdefccis.i ccjcrete mudi
ficantib caput t oculos/z ,fp:iepurgat caput
purgtocpcofacro.sabfcindircmigrancafrigi
darn ; fodam,? coferr rremori.? paralifi.
f £r t>icirur q> II ftifpcdaf in collo mulieris ra
dic ciue tpa w co nctpir .tUnif ec eo anus i co
fert egrduricius.
CaptruIura.rrrjEHEuuj,
Dtoflia laticara/^imifcr grtfcpeYere:
bon vcl peiuabocam. vd peniia vcl glt
kifidc.£?era.U.ag.c.pconia.auc.£>\a
fco.^eoniacft arbor.-r cfc ©ucfuntfpce.fcfc
mafculus i femta,£r mafculi funt folia fimilia.
foliio nucis.et radic ct'9 e grofla finit ©igirv^c
loga lcgttudie pa lmi.colo: ei9 c alto . ^cmine
ipao folta funt fimitia foln^fmvrmon.ctfupcr
fiimmitare6ramo?cii)fi'itficurcamcn}lc.crap
parer in eio gna rubea ficur fanguio parua W*
milia grania granari..£t uircr tlla grana ftit fe
mina nigra fcu purpurea. er radri iHtuo e ra*
mofa zradicesoPfunr fitcs glandibj.vq .vd
tit).uTc8radkito aftbdiilo?.3de aucto. £af.
©ubftatia riue e (ubriUs.-z iapo? cr) c ftipric?
paucallipricitare cn twlcedincct qn tuu ma£
ftkaf fljparcricaacuirae-zinordicatio i smA
litudo pauca vtrt9 eius cft quc calefacir caU )
ditate pauca.er ©dicear oeficcarione fo:f i.
f auiccn.li.u.c.t>epeoiiia.-jSconia alia cma
fcuhm altafcmina^afculus quide radices
bj albas groflas vt cigiru .ftipttrii babco gu>
ilum.crfcmtab?radice6t'n pluriinasgres t>tf
uifaeer ramoe.eft ca.er fic .vcbcmctcrOn i?a
lunr ejcicca rio cr flipncirae cft refolmice et ag
tione-zfubtiliariciecrincifioncerabftcilione.
j£r qn maflicaf vna be:a ajparcr poft ea acui
tuae adftipriciraret>eclinae.f 3 fido:v.-|b co
niaticif a pcone mcdico a c\ inueta gbtbctur,
J?acqtrideglikifidevoC3r.co cr "oulcte fapo^
risfir.velpenrerobina amimero grano¥-ycl
vr alq *oaailo8 a (imilitiidine ^igiro? . naft it
' atitininfulie.f £.}. babario.-jbeonia infuiitf
' mirarcbjmaligranari magnitudine q nocru ui
cerqfi luccrna.crb5§nucoaiItmtlc5.nocru k
paftorib? iucnif.ree eitfaUibcrrima.
0prrarionf0
■ C i^la.*0>comacaicftcrfic.i.u.gr3.t5cc ?rr.t
cpdcnriab5^mrcocculrIcolIoparict5fufp«ia
vr rcftaf 3al'.oe c\dl puero.c9 collo x>u fufpcy
fa crar no paricbaf .ca vcro fublara mo:bo af#
fltgcbaf.S5Adat>icurRn6t>ecihbcrve^dTe
ftdt>cquadilpccictw.3didcmvaletptjluia
ciustJatueinfnccopiganiXotra paralifis t>a
tur fuccu8riU8 rii vin o^ecoctioniff caftora.
Xotraftraguiria ert>ifTutTiam t>arur vinum
tKcoerionisduspulueris.
f Conltainub» graduu5.*|Scjoma eftin.tq.
gra .ca.ct fic.0uidam babcr ponricitarie.t 4
dam oulccdinie^a maflicara feivrirur to«
amarirudomodicacum aUquanro acuminci
Undep:ouocar menlirua cummtUebibtra.
j£paris cr fplcnie opilarionem cum acujuinc
apcrft Vcntrem.caiiiparcum fua poiittrirare.
a
«-
Wmmm
t>
2>
^deocBcusvino bibit fcvarriainintcftinia cn
rat.epilmttxosquocBiuuat : ■<
$ Suicrfceonia e ca.t ftc.vebemeter.3n »pa
funt epficcario i fhpticitas cu refolutoe z aper
tionc ac fubtiliationc z incifione 7 abfterfione
ct qtl mafticaf ajparet poft ea acuitae ad fttf
pricitatct»eclina6.Sbftcrgitveftigia nigrai
cute.c5fert podagre.cofert epileticata o/eria$
fufpefa.£t vt ind,r 3ude9 c^da : fuffumigario
facta ca efi femie cofert tjcmoniarie? epilcri?
cie:et fanat cos.£go aut t>ico cp bcc e fo:ffti
fpccica peonie romane.flailla q cc 3ndia fer
turadnosnobabeterTectuinBcaptb.. •
^j£tbibunft>efcmineilli9^.granacuvino
aut mellicratevz coferutincubo valde/FJatura
rerinet ©ecocta aijTvrupis ponricie.,pbibrtcfc
mareriae cffufae ad flomacbu.et moalieario
nem ipiue/Radijc a'9 pfat Yeteriac/r apjt opi
larionccparie.-jbot^vuna.puocat.-zei^Dc
cocrio cu5 vino venrre ftringir z .puoear . £>c
radiceiptfqsrirao auellanepfett ©olo:i renuj
, flcveficc.0ranaa9alvinoc6ferur pfocattoi
matricie/z abfcindunr flujcum fanguinto.
■4JI DYaf/fbconia gidco t>actiticti5 vocat iz r a$
dicca9peonia.baltaeb5ciiriimul't6ga8t)ua
'buspalmio.? cmafcul? sfemia .*z£>afcul5b5
fouaiunaregalifilia.fania $0 foua viuifazi
fummo emitrit ejc fe virgao qfi cucurbita? ca^
riola8.folliculo6 b5 velutamigdala.in quito e
fcmefciuiftrj 1 minutttfac rufu^ malogranato
fimile.f^inmcdio funtquiqjvelfejt grana ni*
gia 2 fubpurpurea.radip mafculigrofiitudine
b5t>igiut>u.otopalmi8.l6ga z guftuftiptica .
^eia^oradiccbjficutbslan^ infcjcivcli vit?.
partcs oiuifa^ affodillo fimilc.* illa & pionia
©e qua in fequcnti captb t»icef .
f Daf bec mulierito vt facile purgari poflint i
modii amigdale.cum vino bibitasokceitra*
neo£ copefctt.tctcriae acnefreticifi vcficefco
lo:ibus in vino elijca z btbita majcic fubuenir,
veutrcmabftinenftomacbocp comefta fani?
tatemp:cber. 4
fiotomaric^otoJetoluVr: abinfantitoco
meiiainiriucalcijto?epcUidit.nig?fcmeacc^
ptu I6gi9 arcet pflura fomnio? z offocatonee
<g *Radi)c mcftrua mulru mouer.£u amigdalo
^oimulfapotataeparpurgat.rene8plttpat.
% £c q: ftiptica i coftringit vcfris reuma cu*
vinoauftero cocta 2 porara0ntegra ^ober*
bafoztiter t>cl"iccatiua e.ita vt radita^fpenfa
pueros epilenticos fanat.£ft ern>tue fepto '/
m cri8buiueberbet)efic.tca.n6manifcfte.
D3onta,Stoa.auc.pYaf . *f>eom'a.i*.
pionia/z e arbo:. z a'9t>ucfut fpe&fcj
t mafcul9?femia. £t mafculifur folia
I ilta foltj e wcl.z radijc a'9 e gfofla ficut ©igitf:
z loga "ogirudicpalmi.colo: ei9 e alto .femiie
^ofoitafur filta foltjefmirnio.t fug fumitatef
ramo^e^ficcamcrule.tappentineiegnaraf
beaficfaguie gua fitia gniegnari.xintailla
gna ffit femia nigra feu purpurea.-z radip ipi9
cftramofa.-jradice8eii;fimtfite8glandito '
©ptraticmre
^[0af.vi.fim.far.ca.t)e T>ionia.ghMide. fiue
cfi qda tulcedic ampU9 autmafticatalogo
recajparet fn ea aatmecupauca amarirudie
ctcu acredinevipterea igitur meitrua mouet z
v:inaqnbibif in cptitate vni9amigdale cum,
mclUcrarotercreopo:tef:p,tractare.7itacm/'
plafirarapurgatopilatumSeparirenceTjbec
quide inquiru acris z amara facere nara e.t'n
quatu vao alicjd ftiptiatat^ b5.ifquide c\ f m
ventrcfiup9 babetee fm veritatejfiftereapta
cft cum vino ftfptico potata . a virruoeiue cfl
multum tseficcatiua.cf^iprer boc fperamne cp
CapimlmnVfffjE^ Sfi^&ST*'""**"'
*Bf2}frbt0
f£tcgoq^v'aipuf£otfomcTttoncqciotf
cupasu ec4 P°tari cepit radiee.vt attjeridit 4*
qiio mo a collo qn erat ajpUcacii fiatitn fucrit
epilcricar9.2Uia ire#fau»b:fter febabebar.
f aifu k fuit mibi vt itqi aufcrrer el ca qcperi
cnrie z ita facierito qtf itqz fuit occupat9.r6na:>
bilc eg vt aut aliq ptes radic*, affiucres. ©ein^
dcattraercp anbelftu5fanarct.ua patfctt aut
toca aatipo aeremutatotalterato a radice.fic
cm YrinSltquo: pfert gutturi flegmone parierf
f j£t torcefacru rnalacbiu.t. nigclla manifef te
catarros z coii&s ©eficca t :fi 0,8 ligas illud i
pano raro atrrabit frequeter p nares calidtca
tcq cpeo.f £t fitr fiacapiaf ftlQ lane:i pcipue
flU9 lanc q rcperif f pcfetlqs marinis.f.purpure
fe 7 tigaf tictura„q & gna.t>einue iuotuaf ifitf
ftlujieollovipcre.tftrigaftJonecftrsgulcfvi
pera eumco.t>eindcfilu inuoluaf arca collum
babetis fquinaria.aut illtfctdcucg apa i gutrti
re a ut i colld vidcb cjc 15 magnii tnirabile ilirSfi
li.S5Bqdefonefemoriu8alibitracrabimu8
f -p>fone$o ppletioncfciedii c fubtiliii etium
et ficcariuu3.n0 tn infignircr calida:fed vcl cot
mcnfuratamvclpaulo quodammodo
f &uice.t>e virito co:dis t>t'cit cr pfo:tat eo:.
•jWuseapit .t>e*fbionfa :tiarcr eft calidez
(iccecoplqcipnts in fecundo gradu.
'
(CapttuIum.fff0.
Jgtrofilinu.3(i.in li.ctbv.i:i. Iktrcfilft
num <5: co cr a ptofit fit'i8.et nafcif i pe
triemotibufcppmpris.qn nos tricerc
poiTumuspetrapiu.Silenon tmgrece flpiu?
©iaWjdtfumuac^babilcmaccdonicHgtsilti
fuauerrodo:earomatfa>.f l^la.-jbetrofili^
nu e i.itj.g.ca.i fic.jEft at ©uplcp.Comcfticu ct
agrcfteXui^fcwematiccopetitvfuimcdicie
^pfrarioim
f ^liniue li.-jcjc.-tScr rofilinu ajpdlar quodda
genus apn in farisnarum ad vomiras coclca
ribusbiniscumfuccomartjbq adtiatujet aq
ca .tribtts ciaris p:eetpue.
f IDYaf.l^crrofilinuinmaccdonia nafciftm
pi8velinfpdua'8.femcnriti8eftminufU5ane
fo ftmf le,odo:arit z vifriduet aromaricij: uir*
tU8et'llit>iufcfica.*^eftrui8imperat.v:t'nam
abundanrcr,puocat.ma)ciecuvinot)ati1ifia;
tiones liomatbi ct collt ccpefhr fceftccado 1$
mi8Ctcalefacicdo:to:rionib3ci5fubuaiir.t>tu
reticis ctiam mifcerur antidoris.
f jCoftat in ti.gduu .t>ctrofitinii t fomf a prj
gotf.qricalidue-zfica^ infineterrii gradus
f Uri 0ali. ^etroftltnij tnqt eatfca pla fmat a
pultulis autmo:fee velfcabiciea mire mtldat
f <o eme ei9 vrina 1 ; meftrua puocat . vcntoli
tatct inflarionct^iiroluit.valcrbYdfopicis ec
periodicis ftb:ito.t)olo:e renu 1 vefir e ampu^
tat:epar miidificat.opilarione apcrif .mspk fi
fueritinrcnib::vtntofiratccohc£psl!ionis?>jf
foluit.OuUicfuppotitii meflrua.puocaf rz fcal
dinam et mo:tuu fertl ejtpdlir.
<(f yfaactber roftlinu5 ca.e et ficin finc iti ,gra.
*3dcocptittrericu5 cincides v:ina •znieiinta
ptocans.ac vent olttate tnfibluem? ct infiat io
ncXatbaplafmatu^fugpuftulasfcabicmac
mo:feammiro modo raundificat.vnde ftr by
dropici8iuuariuu5.et£iodJC9mfeb:e5pafi£nrt
bus.*Renum tolo:e ac vcficcplacat.quia coz
po:is po:os aperit. viafqj ratificat 1 bumo^s
cctenuando cum foule % v:f na proii cit
f £par t vulncra mundificatu opita tfoes co
rfli apcrit.fecftdinatfefu mowuii etpcllir.0juo
ctia pomi t>ato mundificatgroiTos bumofcs
f -j^lateari^Xotra eafdecaufaser codc mo
valetc] *seuccdanu.etc6petc8 fitt>e tsomelii^
co falfametum.2Derbaq5ipa ibtdcpofitacige
ftionec6fo:tat:vcntofirareejccludir.
f Bartbolome9i li.tieiprictariborcy.^etro
fiUpu e berba o:refi8 odoiata. fic tii eo q> i pe
tris? locf petrof fepe o:iaf £i9 fpcs fum plbs
f? optimft i macedonium ftwueguftu ctOdo:e.
&
&
0
Emmm
*3 1 cm vt fcicitjf li.aromaficum e.vfae ci9 c5f
uenirefui ? etia medicini8,£ft cmbet ba caltf
tla -r fieea 7 mulru ©iuretica. agitsua .t>iuifiua<
vctcofumpriua.tajpetit^etcitariua.tidcolapi
de frangit.meltrua educit .bYdropicis fubue*
nit.opilari6e8fplcni8erepat$ aperir.x admul
tasaUaspanlioefvj.vt^icut^lMijPit8^*!^*
f •jbcindcc.ca.ccccclicictvi^errofilinujqd^
dam eft oomefticu.c]ddafttueflrc:q^ vocatur
tnacedomcuDeci inferi9t)icef ©e £o .£?3t>o
indhcuomito enotu.cui9 virtus e tnuretica «
<S> atis meitruis imperatO nftatioes ftoma rt
cbitollitXalefaciendo etftccldo tomotubus
fubucntt.Etejceofitcopetes falfametu vndc
Sigeftione cofo:tat:t vcrofirarem cteludit.£t
valet adomnia ad quc valet filueftre .
f j5alie,viq4"im,farma.ca.pctrofilinu.*jSetro
filini femen eft mapie vt ilcertrabif ab berba ,z
fiCrradicib3fimili8,t>ebilio:i8^ovirmti8.£ft
aut ficut in guftu acre cu amaritudine. ita et in
operationito.fimiletameninedendo.wterea
menftrua.puocat copiofe
f £ltautet venrofiraru t>eftracriuu.eritaute
ipmtcrtq sduacalefactenriuetficcanriii.
ȣ8Coaifn9latie.0rccecKnopodi{j:V(l
clinopodium.Dyaf.ea.t>eclinopcdK>
5rutcjcefarmenrofa nuafcopalmisaf
cende0t>etcrra.nafcifloct8fa]cofi8.foliab5(i
nulia berpillo.zflo;ep:aflio fimilanre.talio
noic vocaf pcs co:uin9.jSaf.vrj.fim.far.ca.cl(
nopodiu. calidee^tutfnodu caullice.Eft aut
ctfimpliciu parriu ftu fubftanria7J5>onet vcic^
quis.iq^in calefacicdo et ficcando.
f t>vafcori.:berba ipa bibita et cocta mo:$ *
bus venenaris occurrit;
f pe alto caderibo opitularur.ftranguirq'8^ fi
ftaterreaum.mcltrui8imperat.abo:fumfadc
potuiT>ata:acroco:dina8 mulriefcieto tolltf«
vrineo#iculraritardt'flimitempo:i8mcdetur *
5lo6etu8lccripedi limilaf.vndetnomen fum
pfit.
f SuiceJi.tjvca.t>epcdcco:trinoX6fcrtfoIii £,
rioni anriquc.? cofcrt eolice/z efficit opcratw*
nem bcrmodactilo^ abfcpnocumento.
f •jbaulus ca.x>epedeco:uino.^>ederur »0 p
k>:emiuncmrarii:cofo:fandomeb;umxtma^
rcrianmfoUicndo*
CapimImn.ff(0K
Capitulum.ffffli}:
Bti)nbiQ
D£s colitbinus.vcl pes cplubi.eft: tripli
asgcneris.Sftvntigenusqtfvocatur
amomu latine et greccfed arabice ba)
mcntc.T eft aliud gen9 bns folia rotiida parua
•oinifa magnis z ptiisincifurisftipites fubti r>
lestteeues.colorisfubriibekbabetesnodos
raros.in qto funt fcuplicia folia z femina tria
vetquattuo:vel quicp piucta.inmedioeilcut
acus £ft aliud $cn9 qt> vocaf anagiros.De c\
*it j5alie.vi.lim.far.e.anagiro8.3 nagtr1) fntf
tec eft fetidus et acr is ty&foicticez ealefactiue
vjirtutis eft.attamc viridia folia^rer bumidtf
tari8admiictionemt'n9acriast>cp:driua?>Ya
fozantiu funt.ficca vero incidnc et ficcat iue vef
bem&ervirturis.fiVisaiit quodamodo naru?
reeftet co:tepipfi9 radicis.fetne" vero niagte c
fubrinum Efium.f^ etia eft vomitiuu.
Bpmtionm
f j5alienu8»j£Upatura femini8eius aceepta
ftcgmafceporit.Qicifabo vno aijmulfa acce
pto flegmat>eponit.£>jcifabo vno cumtslfaac
cepto colcrat flcgma t>eponit.qn fumunf cuj
aceto in potuattenuant fplenem.
^f £* qn fuffumigantur cum eis mulicres ba*
bentes fuffocanonem matricis cofert ct'8
«fl ^tillefumusejccluditfecundina.-z quandc»
fumtgacepilenrfcu^epdtateum.
Capitulumtfffflut*
D£licinus l"m tDraf.bcrba cq nafcif i
triticea fegete to:deacea ctl lamtnie (i
uefibris feminepleris amara fiattts
baccis fitito/Rafcif cii plurimis z tenuibue ra
mi8.folia bjpufilla.-z granula in folliailis trf rf
na fubuifa? amara valdcqucnoftro vcjeoma
te vocatur luparia vel faba lupi.
©prrationfa
^ £>idf pceptu nccarei meftrua.puocarcbec
berto noiaf abBlejcadro.f £aUri.fmi.far.c;
vdiafmu pelidn9vel Ydiafmu.but9 frurids k
merubicundi colo:t8 eft.ama^ aut z fubacer*
bii a$parer,vndee£purgat opilatioiicsi vtfce?
rito.jdememfariuntramitoriusfrutids.
V
Capitttlunt.tcfjElif.
£ploBfeupepliim:fm qfdae ccjuocu**
ad illud muUe£.-z ad manutcrgiu.? ad
qddagenuocardtii.incuiue fumitate
nafctitur qfi folia fubriufitma,cj cft qlibet spuli"
fuventi volant per aera:fedfalfo. qmpeploa
fm £>ytf.in$p:io capitulo.Eftfrutetplena la
crimo albo.folta minuta babes ficut rutatfed
lario:a .Oe^ omnis frutep ob:o wnda cfl et in
terra fpanfa.fub citefolqsfemeeftminus ro*
tudus ibimti miconio albo. na multum femen
ic 9
Ctactatus
-*&
tintrmtesA a parrearearu eoUigitVzi vmb:a
ficcaf.itavtaffiduemoueaf.C0ar.tnU.tuna
midtiy. ait.cpeftcTula.-rl5 vidcf ■oicerein lib.
vij.ftm.far.-Ha t>iaf£eplu8.0ufda aittmi*
con.i.papaucr fpinofumt»icunt .ctbicfrucn;
cutue opiii b? fife ririmallo.-z f n atne purgado
fitHUV£:o 4lc6ecaplm.clicicviq.t>cfc
0prrattonr0*
f 0Yaf.i£Utarorafemin{6eiu8aceepta h"e&
maseponit.£icifabo vno cujmulfa acccpro
colcrametftegma ©eponic
. ^£tiuflclli8mifcetur:ctvcnfrcmfoluit.Blt|
■ tnfolecomponunt.
Capitulum.ccfjElu.
ȣntapbflon.3(ido:9ub:o. jc.ct bvmo*
^cntapbilon a numcro foltomm isV/
cta .vnde ct a lattnie quin cp folium eft
vocaca.bcrba vidclicct adco munda vtolim
purificationiet tempueadbiberia genrilibus
cfletfolita.f 'jbliniu9libw.]qcv.0uino3foli^
umnuUieftignotu.cumenamfraga gignen*
do ccwedaur.&ancgrccivocanrcamejetco:
fuiepcnraperon:fiuepentapbilon.rubeamba
berradfcemcucftbdif.23ecmarccfecnenigre
fctt et angulofa fit/Bom^ a numcro.folioj.b5.
ctfpfa bcrbamcipfttt»cfi'nff cuvife.aauctf$
ferpenteemedicaf. f t>Yaf.c.-ftentbapbllon
ant petaptee aut petafco. bj baftas fcmieple?
nasct logas t>uab? palmisjin qb? feme e.folia
bj mcte fimiliarz in qutq? ptito t>iuifa.fmgula
folia in fingulisbafiie flo:e viridem bnt/Haft
citur inlocie bumidieet in vtje/Radfjc edru*
fasobtonga.f -jMi.^emapbilonquinq5fo7
lium a numcro folio? tnaa . vndc z eam latini
quincfc f olium a numero foUo? vocant»
j&perationra
f^andec.ea.cccce.EUicafuraei^ticcocfaaci'
tcrtia$oolo:eocnriumitigat o:c retcnta ; q(i
gargarifmo adbtbit a.pufrcdinem o:ie tollic •
afp^dincmartcria? tiflmir.vencre^ftringft:
wflintcririe neccfle adbibcrur.aHeria'8 % fcf a
ricieptfftarerTectum.
f £li]car ura cum aceto fli cafaplafmarito ad
bibitajberpetaecuratXcrofasfpargit.ourci^
esz rumouie mededo foluir.igne lac^ctriguit
apoftemata cr panariaa impofita ad fanitate
gducit .condilomata foluit.fcabicm rollir.
f Succueradici8ci9acccpt9caecparfca6Z
puunonis coponit.poribnffco vencnatis occur
rir.^blia ei9 cu vdromeUe a ut vir/o bibita ad#;
difopipere.quartanarqs rcmcdiucft.fi rame
quatruo: fouabibcrinr .tcrtianarq #0 tria cuj
aqua fola.efTimerans vero vnum.
f £pileticie $0 accepta 1 rrigita Sieto pftae
cfrccru.S» ucc9^ofolto?ei9 vcrerfcis majde
pfidium e ciatis rrito acceprie.Tjutnerito cr ftf
ftuUs pftat famtate.f nrer oceltfcte remedium
ebibita.et catbaplafmatito .pfluente.abftinet
fanguinc.ZxpUe bonori additur.ttsomib?
pofita ejcpiamenru eft. *Radijc ei9 caUda e non
abundater 2 nimis acris.? idco vriUflima e ad
ventris flupm :et fccnrium t>oIo:cm.
f j5alten9.vin.(im,far.ca.t>epentapbilo.*^c
tapbilon bcrberadip ficcat quidefoairer t nfl
tniumveroeacrfe^pferqdinmulriecftncttt
ctomfa a lia quecuqjfubtiliu parrium cri i fic
cancabfcpmo:cUcatione.£ftaute raditTicca
tiuacctcrtiofamgradu:mtnfmcverocaU'dita
temanifeftajjticipat.
f auicen.U.u.ca.pcritapbflon . •ftetapbflon
noiafquiq3foliu.etcftfo:ti8 ejtffcationis fine
acuitatetaduftione?mo:dicatiottc.*fitcicco
cmplaltrum ad flujrom « fedat ipm.
f ttfitctco emplaftruetfedatt>ubclcfrfcro
fulasxcuriciesflcgmaricas.tJecocttoradicis
ci9 valj ad vlcera seambulatia.s qtf t>cco co^
ctuecuaccto pfert berifipflie-zpgnaricus et
fcabiri.-: pfert tsolorito iucfura^ fciarice.tco
fcrtramicibtbit9^mo;ecmplaUrifufipofit5i
•-6
fet$)tth\0
f £t folia eius cum vino valent ad epilentiaj
accepta rbibitafcccefcieb? .Sjuccub radicis
riuevalet adt>olo:em epatie er pulmonis ec
Yctericiam:cumbfoiMrperaliquo8t>ie8.
f *Radic ei9 cofert cofolidatidi % vleerifco fnte
ftino?-2emozr6idib>.tfitrioecoctioef9radict
f;fol& ei9cuvino pferutqrtane ?e]ridiane.
fuccus radicis eius eft medicina perniriofa
f -f>U.U.]C]CT.c.1i>entapbilon.3paberba inci
pit z ©efinic cu vi te.aduerfu8 ferpetee bibitur
ct ei9radijeqfpargamonvocaf Cjcalbo vino.
f 3dcm li.]cicvi.0uincBfoltj fuccusiecorisec
pulmom8virij8fanguinecpreiicietito:etcuicu
qjfanguievicio occum't.&uinq$foliu?medef
pectoaavictjs.velriq^grauiffimuefttuffi
CapituMtn.tffW.
ȣucedanu grccerarabtceberbatufum
velberbatutie.lattnccauda po:cina
S>era.u'.ag.:toeifcaroti6aucfO.£>Yafi
JBftplantabnsfoliaftmilia platecapfte.etbj
velut capillos adberetes ,fl>e radicci z fiipites
fimiles plate maratrw bjfloiecitrinu /Radif
cuis ewfoiie nigra .t>eint9alba.graui8odo
tie;groffa plena bumidiratemafcif iri montito
vmb:ofi8loci8.etobumbtatitoarbon'b3.*Ra^
dipc\de€t"9feindtf cuaitrcUo t>Qc(trecce? cp
trabtf bumiditae qe in ea x ponif in vmbza^i
^tus ei9 t>cbiliraf a fole.t qn eolUgif bumidtf
ras accidtt cte c\ ca colligitt foda i obfcuritas
vifu6.nifi ponaf in naribo fuisoleu rofa^ -z fun
datejceo fug caput fuum.qn $o ejctracta fucrit
bumiditasaradiceillapoftea ndrenianet in
co aUqtf wuametu.ectrabif bumiditas ett'a3a
ftt'pitcci9:ficute.ctrabt'ffucc9radicImadrago^
re.f5virt9et'9 e ©ebiUo: ^tute bttmiditat^ q ejc?
trabifaradice.'Ba^tu8ei9velociterrcfoliuf
*Reperif at gumofitaeadberce radici filteoli
bano.j£ t mclioz ec ifto fucco b9 plate eft illc c\
fceferf a. terra q dicitur fardinia.et ejc terra qua
Wcitur farmabacbi £teft grauieojdone.? in
coloze fuo eJt rubedo .? mozdicat lingua quaV
doguftaf.£tmeUo:radi;;enoua no corzofa
©ura puri odo:ie.f JaaF.vitj .fim.far.ci5 fbcu?
cedano.fmtranflatione^rabica:^Ummuqt$
adminiftraf ejcbacplanta eftradic4prie ,t iaj
admifiraflacb^mue-zfuccueei^. ct olmvir
tus e vna :nifi q: lac bzvmus eft fomorie virtu
ti8.et virtusei9cq calcfacitcalefactioiic fo:ti
vnckrefoluitfubttliatetincidit
BpmtmtB
f ^cra.auc.Dvaf.Xacb:imu8ciu8 mimis
olso rofa^? acero capiri fomcto adbibt>;:ltf
targicis z frencricis medctur.ftomatici8 et epi
lenricie plurimum p:6deft.
f Oolo^ capitis mifig.it.fciarict8 ct ?tract$
i paralittcie majrimum pzefidiuj e.oce neruo '/
ru caufas cu olco t aceto pcrunctus ccponct,
f Onmatriciefumigio ajplicacvofTocatio!?
nes ftcrieae foluir .fomnu ptimis coo:micrito,p
bibct.fumigatidefuafcoim ferperee esrlucif.
fOlcorofa?admi]Ct9:^olo:catiriiffoUtr.3n
icctti fo:amt nioctte t>olo:eno admimr.
f XLuffictibD opitulaf.Ouo foMiaddi£9t ac
cept^t*ifnoic^to:ticitopitatcrfccti!.vciHr(.?
lcntt.fplcne atteuuat,©olo:c llomacbi ppektt
f t>olo:e vcticcz rentl bibif 9 .pbibcr. matrtct
falutari8e.p:eftado euftomatica .•Radijceiv ct
eli?:atura omia fimtliter iHie facerc poteft $ o
mento adbibitavulneracurat.
f *Radic eius ficca 4 impoltta id facit.offa fra
etacjccludit.aulneriix» antic]8 cicatricee t>u^
cit.cerotisneceffemifccf^imiliterctmalagi
naribue termanricis.
f "Rad^eligeda cft odo*efuaut6 fo:t ie et no
vetue. XacbWe cittc confect ionib? mifceri
pt :mapiefiamigdaf amar^rute: ancto-r pani
caUdo triticco admijct9 fuerit.t fic t>ari pr.3te
radijcciuevulnera antiqpurgatet incarnat.z
tncenfa viperaeet fcrpeteefiigar.
f J5alien9.*l!>eucedanu cdfcrt cgritudintbus
^ iq
%
ti
Emt&tm
&>
&
Wiid^.etcgrfnj3ihjqflfd(Juntp«ro!ftpuU
moni ab bumorito groflie Trtfcofie q fumtf i
poru ca xino.x ficramigui atm co.et attrabic
odo:ando cgcr fumuciuettfacitidcm.
f £ t qnciceo pomT foeotfofiOmtofccnriufc*
datt>olojeco?R9tim.qmfubft'liiipariU€.':cu
rafoolozefplcnisincidcdoetfubnliadofirofiJ
foebunKttee.ttadicietocalcfactto Imino:
ctt>eficcariocraseftfo:rie.3pfan9^calcfa*
rirtnprincipiorcrctj gradue.£rvirrueciuee
qne abftcrgit z incarnar.ctpotcft adminifira
ri iomnibusfupradicrts
4 £tqn pont&|G co fugo8c9 co«iccj volu?
mu8C)cpcllcre:eiqKllitcum dtoct incamat ip*
famcouemtmultuvlcerito frauduletis malis
qnocficca^tcfiturzpulucrtfatur fugea.co cj>
mundificat z rcplct carne z eofofidar .
f i>la.T>eucedann efr berba ea.? fic.alto nolc
fcniculue poicinae ajpcUara.:£jiiU8 radic itt
mcdidnaponit)cbct:quiap:inripaIiter fm ra
dice fccudario f m bcrba effecru b5.*Radic col*
lecta eaniiu^eleriagwiosferuaf . fsmeliuee
vt annie fingulisrcnouef ,bj $t ureaiurctica5
f £6tra ftranguiria ? oiflurria z opilatione^
fplcnis-reparisoaturvinii vel aqtecocticis
au8.^crbactuipfaoecoctainvino rei olco
et pecrini eatbaplafmata:foraentu ©ecocriete
riuemenftrua^uocar,
Capttulum.fftfluit.1
ȣrficup.3fido.f n lib:o ct bTmoIogia$
•fberficum sicirur co q> riue arboum
p:imtifin egrpto fcroit*£erfefe.a quo
fe o:iundue fcrtbant ptbolomri. 2?ec in •pert
fida fmcniumgcneratforerfeero:ium. 3pucl
noe aurcm fuaucm ri iocundum.£ft aurcm ar
bo: faninim gmcris pctficue.^Serficum mte
ncutrigcncrie.3tacBfierficu8 arbo: ecutb:c
uieadmoduvitacocciia cft.Zjium gcncrum
cflefcrrur.Duracenus cteriamarmcniac? ac
•£erficwe.£araccnueeftnuncuparue:co q>i
guftu accncm rcfcrarpomum riue. Brmcnia*
cue:co cy p:imu adiecfum fitab Srmcnta ge*
nue riue.-fcerficue quid fir iam tierum i fup:ai
f •f>liniue ltb^>.rit}.£grpfuepcrficamarbo
rcm fuigencrie baber.^iro fimikm folia rcttf
ncnrem.t?niu6fcrtilira8cft affidua fubnafee*
te craltino frucmmamritae etbcfiarum afrla?
tu.f>omum longtue p:o inclufumamigdale
puramincrcorio.colo:ebcrbido.fcdrbi nuc i|
lijbuic pomii oifferee brcuitafe ac mollicte.jt t
ctjtiieblandiamrpurdulciefuautraend tame
mnocuum.^areriesvcrobonitatcfirmitudi
nemigriciaqqocpntbaoirTcrenea forbo.
C 3 dvin Ubw.)cv.T>erficc arbo:ee fcro z cu
©ifttculfatctranftcrutadloca rcmota apcrftde
vtqueinrbodonibilfcrant.quodp:imu5a(>
^gtpro carumraitbofpitium.
4f 1bandccta.cap.]C)cv.akanedi vel alfabota
&rabiceperficu3.£rcce vcl milca perfica.Xa
rinercroperficu.f DYafca.t>c£crficie.-£cr
fiea eufromat ica fiint .f SJcrapion luaggrc*
-ca.afeanedi.3nfapoKarborie perfici etra*
inmumctfolioaimcftamarirudo crabfkrgit
«r rcfblutr.f 3rricenna libu> fccundo eapirttf
fct>cperfirie.^crficefuntfrigidcinfincfccun
4i gra due.bumidc in primo .infineramcn ri?
Bpmtiome
f OTflr.T>crfica moluutverttremarimefi m«
tura rucrinr.3mmamra vcro abftihct vemrc
matimc fi ficcata fuerinr.
% >£lt)C8mraeo^rcumafTomflcbf ctr&riec»
pefcir .^olia eitie coftrictiue funt virrurfe: quc
ficcataafq?lociepaticnritoafpcrfafluo^faJt
^iniecobibet.^bicroccr^idcftmino^ pcr^
ricaeuftomatica funt.ctfaftidium follunt melf
ue cp fup:adicr a.vt in fcquenti capirufo.
^^crapion.3nfoltJ67rami8-^crfiacft^
marimdoXridco quando rcrunrocciduntlg
b:ico6.ctponunfur fup:a vmbilicum.
&r2}frt)for
f ^atura # cfefuntboita fromacbo:?mol
litwcvencrOnmacura ^oftringuc.TqntK*
fkd£urftringutfoztt9.^©ccocriopcrfico?qft
bibicur eofcrc bumidicarii curfui ad ftomacbii
ccqn^ccacapulucrifanrurfujj locumvn fluic
fanguieabfcindunccum.
fl j£t idejauc.3bcmefuaf.On tcriimr fblia
eiue ecfloe ci9:cc ecpzimif % bibif eppzcffura tt*
la cikit afcaridee ai flueu.Cc qn fucote folio?
t&iwiafin aurcoceidic vermecqui func in ca
j£cqulimf fuEpccnneabfcindit ardoze pftlotf
cri.£roleu5 nuclco? perficozu confett ©olou
auriumqnliniturcuco
€ fitidem anct.^efclxb*.^crfica'rcmouct
fitim faccam a «liditatcet fctozcm ozie. et co?
foztantftomacbum.
$ 6alic.arbo:ipfa perfteoyinpuUulariontf
bueifronditooominanre.babctamaram q
litatcm.z.jpcerca eiuefolia lumbzicoe inrerft';
ciunccumtcruncur ^vmbilico afponuncur £t
aliqn ovafozcciai eft farmacu :frucroe f o ciud
quiefteltbiu'evocamrperfimm.bumidccftct
frigidc complejcionie,
f Buiccnn rf>erfica quc bu.funt vdocio funt
putrefaccionielentficaciua.iinipiedhiiptici
caealiquatula/jefeieftipcicafunceaqfunti
cifa ecficcaca.t inipiecft pzobtoirio curfue . et
infua nacura funt fhprica.
f £tfoliadueqriecd8fir linimetitu abfcinJ
dunt ardozem pfilotri.? t>i(ttllaf fuccue fo!io*f
riueinauremtinterficit vcrmce.
f £tc6fertolriinuclco?.eo£ cmigranee:tt>c*
lozito aurie calidie ffrigidie.? pcrfica funt bo
naftomacbo
f £cindecftvtrmefadendi3||jerim5 ribt.et
opouecquidevcnocomedamrpoltatiucibuj
qisonia cozrupunf pofteu:ct cozripuc ipmiedl
prccedant ancccibuomnc:? ea queficci func:
tarde©igeftt'om'efunr:?n6funrbomnutrime'
ri.cguie func plurimi nutrimenri.
fccidcmm quarroca.tKquarcanaaic.crva
lcnc contra quarcana ©ecolcra adufta*
f 0alie.li.q ."oe cibie.ca.t>c *fccrficieatc. OidC
cc bancarbozcinaiccandria magiiam/ftar*
ra nc aut frucmm riue fic pzauu cjciftcre in pct f
fide:vt perimatcomedctcean £gYptum aiicg
telawmeftbUcmfieri:c6fimilt'terqjcomcdi:vc
pira etpoma. £r 4? fm magnitudine c q fiuc
pomavocarc voluerlfiuemilca fittcpcrfira frti
cmmiftum.fme fimpliciccr periicaeodcsmc»;
do modcmie grec$ fiue aiiquid aiiud anriquii
veliequcrcretnipieltccbictibibocascretmul
lo Itudio.iam auccm fciae vnliue nomirubuft
m abo:umfoccus veluccaro fadjecpjrupri*
bilie e.ercfl im quihbcc ptfoe.quarcno oporfcf
ficucc]dampolcauudaIimcncu orTcrrecozruiJ
Punmr cnim fuEnatancia.
f ^cmmiflcaucopozcccb9qj5cftc6munc I
omtbquccucpcacbocbima bumidacptlubzi
ca i farilircr fubirc porefia .tpzoptcr boc co fr
medereipfa pzioza alnefic em tpa cclcrircr fnb
cuwtaJueviamfacwnt.vlrima aucaflumpca
fimulcozmmpucialia vimieco£eftfri.?bu.
f £fidcli&.vtj.tiefimphcttc>mcduinie,capi,
t^^erlico.^tliaEfica.tddtpcrficuqucvo^
cafaflutrcabonntotampcrficitmfouini^ice
litobocnmilca
Captailum.fcfiuitfJ
DErfica ftitc mejaperiica inue microccf4
grcee.Srabicc£efme6 vrbefmcevef
aifonuila.Xarine $o £ojula vd barj
ocba.-^andecta.ca.cltjc.^dapcrf4ca frucma
iftecomitonocue.
fScm.U.ag.c.t^mco.airr^cozjtefHgicIaT **<
bumidairi.ii}.gradu.'Rampzopo:tionanfpef
fide.£ttdemaucc.Btcau5i.X(i]canccolcram
crgetmrtfbumozcegroffos.
£ ifo
txumm
*
<f cttdcm auc.^afie.0ufdapattebaf rurnc*
firarce ab aliquo buozcqcntc m ftomacbo fue
ct t>edi fibi a liq fr> vicito t>e crifomuUe rccef ft
buG:? fcdat9 c illc fum9.£ t ego no crcdo q> i#
periaf db? aliqe frigidio: z mag$ iuuariu9 fto?
macbo catida cp ipa. t idco fafiidtum follunr*
^Buicc.ti.q!c.t>c crifomulie.*i£beUo:a funt
armcna.no emcifo aducnitciecomiprio ? m
ectofitae.-r cu fumutur crifomula ogret vt acri
piaf mafticie 7 ani 1 1 : cqliter.5.i.vfcp adij . cum
vino puro aut vmo tjepaiTieparum etmdlis
Suntfri.-zbu.in.tj.'z:olcttjnuclco?co?ccari?
dum .1 ficcuin.rj.£o?bumo: eftfaeiUeputfd
factionis.-z eo^ mfufio fcdat firim
<f £tcrifomula qdcfiit puem'etio:a ftomafd»
q3gfica.tt anncna no eorzupucurt ftomatbo
neq> accfcut veloctter. £ 1; cie $ 0 q cjcpctlnt co
runoCumctuc.-vtpmo fumaf aniun matiijccu
miua aut vino ^epaffis-r ?fia.if cu mclle pui 0
oleu3 nucleu ipo£ ctii pfert cmoa-oiVibr.gra*
uatcrifomulajpterveloaratefuepurrefacrio
nie.ve£ infufio ftcco?. cofert fcb:ito anriquie »
f 3obanneemefuein amidotario fuo.Pleu
t>e crifomulie fedat ©olozcm ani 1 cmowoida»
rom.etrefowitmmo:eevlce£:impedimcntum
lingue.z t»olo:em aurium.
q ttabbi movfeeX efmi fimiue cft fcrule:ba;
btus femen atbum fimile lenricule.
Capttulum.fffrife
D£rficaria.i>Idec.^Scrficana & eo q*
folia filta p.ficie b5.iut:ta aqui nafcitur
Puas b?l pce. vna m medio folio ma;
culafufca bj.alta caretmacula.filla adnuiua.
^ftvatde.quidaptperaque putaucnint.
€>pfrationf0.
<tf P vaf.uirrue ei9cq inrngtdat infrigtdat fo
nevltt^a.^au.jFoUaci9ficcavelfucc5-folio?i
civvcifcmc^i^clijcu^bibirucumtlUptificie^
tuffientito-z afmaticie p:odeft.
f 3 de fsbiito peftilentialito mire mo uuiat*
Capttulum.fffl
DErfoliatafiuc bcrbavmbw'co#.3fra
berba babet folia fimm'afaliuc:£rfo*
lia circudant fe ramte. Wdtur inutf
cis arenofie x fajrofie.
©Pfrationr0
f •^uluerccfolio:umcu5vino fumatur curlc
bcrniam.t5erbafufi vmbilicum pofiracurat
ciuevlcer^rione*
^£tpfolidatvulncra caraplafmatifo adbiV
bita.
4 3ftaberbavalde curatvmbilicii puerwuj
cumdogaffu£pofira?cmplaftraf«« >.
Bti)ttbte
Capttulum.fttlt.
*5T\ "Rcmula vms.-fSadccfSzcmula vcr5
•1 Pfiueartertcaidej.&t eitberba ficutco
'•7' folida mino::nifiq:foliaquafimgra
st pinguia aim ftofatlo cetefti
©pfrafionf0
L €^def«oh»itoartfaiid^cftca.ctto»
Cfeptatiumiadit;
^J^V £po.*£apias. ^eponcs crcfcunf fh II
•I fmtli'tudtnecnairbitc,fri0idifuntt)i(fia'
^Vr lc ©igcruntur.
^prrariones
f 1^lint9.li.|cip.£ucumerc8 eu magntrudfe cp
cefferonnpeponcsvocatur^ireolcuoderut
flec mtn9aqua8 t>iu'gut. ©efecri quoq* ad eas
modicc ©f ftanrcs arrepunr.aut fiquid obftet
vcl fi pendcant atruarur. 3dq? vct vna nocre
©epzebcnderur.Sji vae cum aqua fubqciaror
aqitarwomgUo^inreroatloantc pofterum
iptemT>cfcendenrib?.ac fi olcum eodem modo
lirinbamoscuruatis,
f 3dem ;3nfiftulaflo:ct>imiflb mira longtf
tuduiecrefcunt.nouaco:umfo;mauicampa?
nia malt citonij cn%ie<g.
f 3dc$ li.]qr.*{bcpone8 majcte in cibo rcfrige?
rant-zemolliflt aluuXaro eo# cp\ fo:is ocu?
lo^utt>olo:ttoimpom'f.£crravomitcfcsfic
caturc i fo:ma tufa saf f a q mulfa cjttuor obn
li8:(ta vt o, bibcrit quigcrospoftea pa flus am
buler.£o:rqccij vomirione mouef.faciepur*
gar.bec % folia cutufcucp fartui illit a cum vtnc*
canis mo:f9bo8Coctoft>erafo comcceroleo
aceto 7 mellc iocuduwcs cfle certttm eft
f Dtaf.*Jbcponi8quidevfu8gratio:cf5t>t^
fidlc coqttifipfer naturalerigo:c. £ r ideo no
nullicum acero fumunr pulcgium mifcctis. cj
nocirura viafrigoristcmpererur.
f 3tem pepo in cibo leuio: cft.q: t ctracta cu
tc i obiccto fcminc vfuioatur.ftomacbi comtf
pefrir ardo:em.2lluum Icnit z mollit.
f £octus ejc aqua cu olco acet o et mclle tocii
dtlfimefumtturXaroaueimpofitafronrioo
lo:cm oculo?. miro modo mitigat.
D£ra paftoris fiucburfa paftoris.DY*
afco *fcera pa ftoris bcrba e q bj virgti
laf rcncrafi z moilcs.i multas nodofas
ct fpanfas fup. tcrram.^olia babct rutc fimilia
fcd oblonga et molIia.er femcn in folns fingu
U6 .flos cft tllt alb aut fcniccus.Utrtut em b>
frigtdam et ftipricam.£t eft mafculus ct femi*
na.pemafculoiamtwta.jfcminaverofru?
tcjccftvnusvirgambabenscannofamimol^
lemfpiflamtnodofajin quite nodisfolia fitt
pint fimilia/Radipeft flli inurilts /Rafcif locfe
bumidis.Uirtus eftilU ftiprica.
0pcration(0
n
i.i
CnMtan»
H € Dvaf.Stocus cf9 bibf"r9cmopfoic$ medty
caf .aaris abRinet rcKmafifmu.coUc^ ftraii^
guirio£opifulafo:fna^uocar.mo:fftovcne$
natis rii vfno bibft9 mcdica f.cu vfno coctus ct
'£>} mellevulnaanouacurat.^atodfcTfcb:ito
an vna bora accept9 mapie,pdeft fujpofifl7.fiu
lcummuticrtsftringft.tJolozej aurifi copefar.
fagutnerctjcicritofitbuenit.bcrpetescurat-z fi
ftulas/jfgnefacrp erringufr.tumo:es 2 $urf /
acsipofftuTpargft.recerito vulnerito majcimc
>£ pdeft. $ J^aQuuat ftaq? ejtiuftes ftomacbo
cpfcri9ajplicata ficberifipilata.-realidos fieg
mones feu eria talia crifteria repcurif renmata
1 cjctnde $>o ficca tiuu crifterctjpter qr) berpe?
ru bonu efarmacii 1 vlce?. 1 alf a# eutdctifftmii
p $oftegmonofo¥.reumaro?.Cj£ftaute?fan?
guinofopulne£c6folidatiuu.3uuat vero z
vlcera q \n auri bvr fi pus in ets furTicfcns tW
rit id ftccar 4pt er eafdej^o virtuf cs? flucu mu
Itebre fiftit/r t»ifff nt eria et fangufnis cductio?
netqa1cgimoderafc3lumdecaufatu.j£ftaut
adomia pdicfa mafculus fercfna fo:rfo:.
Capttulum.ffflttt>.
h| lcapaabarurauriahquidminutu. Ra
4K-^pi8e*:aum.i'5ecmime mflat.3o ma;
gts egei ■iaiwpii.li.peiq .-piium in apricis feri
t>eber.frt'go?impaaettmmu.3deoq5feritur i
vtalta.ctinaufteriottYelo.noniTifcmecvaiio
terraqjfactli i foluta.5rumetu qufdeet o:de?
um ac vftfa 1 quiccjd in fttputa eft fn acumfoe
vnu foltu bj.multtplida vcro fut ecetra ciccri
etfabe acpifo.frametis efolin arudfnatiufa»
beromndu z magncleguminugrelcgto:a vt
pifoStliquerotodefuntciccrf.ceterifqjlegu^
minu I6ge:-r ad ffgura femislatcpifo fo cftin
drafce.£je lcguminito vomcrc ferfi Icnticula %
ingrecia pifa.ZMe acpifa funt efufdegenerr,
cjc qua in o:benoftro fftonfa.^allaJi.ic. 3«
mcnfc feptcbripoftrcmo fercndu cft pifum i tcr
ra facilf 1 foluta locctepfdo;£e[o telectafur
bumecro.et quattuo: vcl tres modioe fparfitf
fefurTicteriugero.
^ptrationts
f Scto:.2£iror # fn ltb:o med!tco£Bfo:tim
autcticis manifefte t>e pifo? natura rcpairur
f5Beftfma<a.damefieqt5 alto notcrobcUt&fcii
tur.vcl fo:tafli's eadej ro pot aflfgnari fce pffa
qua fupafus aflfgnauimus x>c auena.
«ff •frandcct a /fbffum cii fpccies otobi.
f £>alienu8t>ecibis.*jMfa pffmfle ahcldfal?
f m foraj fubfta riam babenria. comefia c$ ftn
eofden modos cu fpfs.f n t»ua to bis vartaf ur.
qufa fnflarfua Cofimilfrer fabfs no funr.s qufa
abfterffuavirtute no babct^tcr 15 tardieris
fcigcftfoms fm virtutcm fabts funt.
BtWAi
€apiniltim.rrdu*
»3fcacca grece.arabice*£iftacb ftuefitf
Itccbvflfifta6.larincfifttca.©era.lu
ag.cpiftoeb.i.pffcacca funt fruct9 qtii
vmiut&e©amafco.OYafc#ca.pifcaacqiKUi
Styia nafcuntTimiuaftrobflitofunt.
JE>prrattonr0.
^ pvafco.£uftomacba funt cum xim bibira
moifitovenenatloccurrut.^tuspifcaccauau^
fterailiipricaeVjJdcoq? eriaaecomodacredil
tur rojariipulmoisi ieco:!viria purgarc.
f £tidc5©era.fbiftocb.ideftfiicefubftan^
tiaeftfubtius,ctfapo: eius cltfcrc adamari»
tudinemocclinaswvir^e^cca^tficampli
oris calidiraris efnut aucllana.
% 0af.li.t5 cibi8.ca.?>epifcaG]8 .•jMfcacfena*
fcunturapudaterandria incgvptoanulfo aut
plura inbo^alifvrie .alimctu quidem paucift
ftmii babctia.vtilia funt ad eparis eo:robo:a
tione:fimutipurgarionc" infcrto?. bumomm
iPm meatus ipfius.p,ricipant cm fub amara ct
fttprica qualitarearomatisanrc.
C S5> cim9 aur z alia mulra epati vrtlia ficut in
liegocio fimpUciumcdicina?ofttfume.S>ro^
iracboautticq^ccriinecp nocumcrunotabi
leejciptsbabeoteltaruficutneqjreltrictiuive^
irisnecgfubductuji.
f£tWe.viq.ftm.far^.6ptT«^8.iSiu:acfu.^ 4t
f«ica.infvriamulfunafcit'plarabec5:ruct9ac
ciSfubriliiigriu e.fubamapqtf zaromarijans
bab28.ccobftruir x mudiftcatmariequidejea
fmepar.cteacjfmfo:accctpuImonem
f Bui.t>c virfto co:dts aiat q> cofoaat co« £
4 Bucrroi8.v.li.£oUiget.c.t>e pifcacea t5t q? t>
confo:rat ftomacbtl x epar a rora fubftatia i
fRabbimoYfcs.c.cepifcatqs.^ifcactefut
inc^oKformtofructito4co:robo^rftomacbtt *>
ctepanwntcalidcificcecemperate.
Capituluuuffhfr*
D3nicum fiue *f>anf eum.pfaac ih tia$
^anfcujmroana crnarura fimfle mi*
lio .minus tamen co nutrir.
■if ^anicum vetrcmagis conftipat. coquiror
fepc cum pingucdinc vel cii lacre.
f £oftan an pantegnf/fSanicuj 1 milifi fri. ct
fic.funtin.q.gradu.pa?.nutriunr.fitpticafuijc
ctpanis inde facrSmulto pluseft conftipatiu9
Qrina3 aurernpuocant. JCumbutiro vcllactc
£ocrafunrmclio^quibusadmi]cti8bumecta>
tur .et co;u^i ficcitas ecpeUitur,
£
Crarcatua
'f i^linfue U.icjcq.^anicu .pvccleo mcdiats
mclfrugnj afpella uir.cftea<; b? 4s nn!iu 3 n vi
tio pom5t>ifunrma8,pdeft.£> ili- bieq vapo*
rada funncalefacrum imponif . gyiiiit aluum
in laae capzino t>ecoctum:? bie in©ic bauftii
ftcprodeft-zadtozmina. ■'■
f Pvaf.^anicujinefca omftx» vtileeft.vnde
fi panie ep eo facr9 z c6meft9ruerit .vetre abfti
ncr.vyna<puocat,affum veroincacabo nouo
et impofitujinfaccello ficutetmiliuj pzodeft.
fl -fMoca min9 e alta 3|larit .fofis pankulie
minozit» arcp graciliouto.baber nuclcos roini
mosacnigros.jptcrqtf greci ptbiropboron
eamagpcUabant
fl 3neadeq;nucamefa funtmarib copreffto
ra minufcgrofcida refina .tlt at pijc eceat aperi
mr picea a gte folartcu plurtmtl btaru bipeda*
luvt a terra cubito cuj minimu abfit,'F;ec ipfo
cozpiptif .vt i ceter^.qm afiula vl baliula i fntf
ctu e.^Uepbcc terre^pjcia laudaf .Slrio: ama
ritudineaftert.lioftea bumo: oie c tota p Auit
i vk9.23abetcp picea folia pugetia nullocg flo
reejclMlaraf.ptin^crnfruct9aflontogignimr
f 3bief qde circa folftiriu flozcf *jMn9 z pieea
germiat6e.tv.feret>icb?pueniBt.Sieme^oet
tpepoftvigilwsredduf.^tccatpin^taln^fld
aq^-ouct9 i fcoboscauanf obwteterra pluri*
tru8anm8t>uraf.ciro fo fcnefcutfi no iregaf.
f 3 dc> in li.tvrj .Omb:a picca?. quacunep at
t igerit e venenuj.3 dej in li.jL-jciW.^icea rjc la?
ricisfblio trita z in aceto i>ecocta;t>entiu5tio
lo:i pzodeft^Lims comcuj eius intcrtrigini et
ambuliispotusaluum ftftif.
f arina moua.S»uftitu vuluascozrigit . •&'
cea foli.i pziuatim iocino:ifuntvtilia.t>:agme
pondcreinaq mulfa pota.penicp filuasillas
Dumtapatq pice acrefinegrariaradanf vtiitf
fimascffcpnlias auruma nf.Uelbis q longa
cgritudinevircsne recolligunr.
Capttuluuurriut?,
D3cea.vft.u'.«bimo.jarj.lMcea e% pino
rii gficoiffcfr tn vt pinifpene^Ha aliaj
pici n greci. alia vodr pcucc cp nos ptf
ccat>kim9.eo cy oefudatpicc.^Uni.li.ppi.^i
cea earbo:ramofa.cuiramo? co:do ficut et
abicti.^iceamores amat?frigo:a.feralie ar
boi.i indicio funeb:i ad fo:es pofita rogtfq? vi
res.iatttiintiomoetonfilifacilitaterecepta,
becplerucpplurimlinreruenietecandidage^
ma ftmdir refina:tburiram fimile vt mkta a vj
fut>ifcernin6poffit.t5uiu8arbo:i8co:tepcft
in vfu magno.fiait abictkn fagi ac tilie.
©ptrattonfe.
f -isii.inli.vt§.j5ignitcl5 picea cancb:vn ve$
pillulaj in medicina vim v«ndi babere.q poft
&3foliaceciderint:biemct>uratxc6tinetnucleii
pinei8filem.3nbicmecrefcit.ctaperifptUula
tota.caditcp cum foliacrefcere cepcrint.2?uic
etia; arboti folia funt b;eui feta z craffio». t>«
racpficut cipfwe/Rara^o pene ftarimaradi
cemodiciKtatb;acbia lateritoinberenc
&rijafif0
Captru!um.ffcluiiT
D3ra.3(ido.li,ctv.]cv.'ji>ira vidcnnir t»ii!
cra .eo qnn fpectagniefintfounara.
ttlabamplo incipiut:i iu anguftum
* fcefinur ,t)zc fumcrie impofita cril (i panca xti
bemenrer onerofa efle t>iamf .f i>alladi9 lir5.
t'rj.£ondieda funtpira ira.Deplaciro t>efccri
denteluna;a.]Cicq.vi"cpinoctaua«adepomalic
ca?manulectabo:afecundainquirtta5 vela
feprimaint>ecima.a caduci8t>iligeterclecta.in
tegra zjppe ©ura t aliquanto viridia implicato
vafe claudunf ,qtf operculo tegitur z t>eo:fum
osciuseiinclinaturatcpobmif co loco eircay
que perbennis aqua t>ecurrir. jftem que t>ura
funtincarne? cure p:ina m acetopofita vbt
femollireceperint.infictilevaebenecoctujpi;
catuqj ponutur.z operculo fuperneniente gip
faitturvz vas b:eui fcrobe fcemergitur ineo la
co qtii qndie fole tangaf-fMurimipira obwta
i&terpaleaeautfrumeta feruarunr.
©Pfrationre.
L f D¥af.c.t>epiri8.*£irimultefuntfpe8:f5ftip
ttce oes.vn ad reumaticae paflioee carbaplaf
matifo adbibita faciunr.z reuma comaefcunr*
£licarura eo? ad otapfara iunat.g tfiipa pira
a ietuno comeftafiierint abftinec ventre. £t pi
rifiluaricifpeofuntq rardemarurefcere pofiut
ptuefttprice cp fup:adicre:f5 fimtlito caufis.p?
funr.gbibetcfc alict rongos venenu amirrere (i
: cu piri8fuerintcocti.f Sutce.ti.q .ca.t>e piris^
3nipis funt terreitast aquofitas. z m noftra
quide terra eft fpes q tncif fenabwd.z bj mag ♦
nlcapaatateVz e vebemerisrotuditatis z fub*
rilio co:tKie.ert boni cotous quafi p:euiu.qua
ft ipm fit aqua 5uccari coagulara pturimu5.fed
n6,tpter fpiilit udine fubltatie boni odoris val?
de.qo' cu ab arbo:efuacadiffup. terratKltraif
et ilti funt in quito nd eft nocumet u t>c fpcaeto
- puowm. f -fMra q nominltur fenia funt rrigi?
da in primo.z ficca in.q. SJerabaid rero (ani
remperata bumida:er omneefpeaeseius func
ftipriceintrlreoinemplaltrisretentionioma;
tetiqz.z qncpabftergut paru.zeo?bumo: cft
plunmuo z laudabilior bumo:epomo?.f m <p
t>itit rufus f t a a ufc que t>icta funt fcnabmd
m terra £o: afceni :abfq$ alqs oicta funt leni?
tiuanature.z boni cbimivalde cofoudat vulf
nera.-zfl^Mefiiucftriaejciccata.tfuntp^parari^
na ftomacbiVz abfdnduntruflim.z fedant cotc
ra.z ftringuf vcnrre.z.jprie q funt ejciccata.
f.Etinpirisqutdceltpprietasfacicndieueni?
r€cotica:quareopo:tetvtbibaturpoftipat>c
fdromeUecufpccicbttsqfunt vtpipcrt qnW
momuibtofimtlta.f £f co?robccucm't rlu^ f
n^ivciirriGcolcrico.iZiniefpcacico?- vcteme
tisftiprtcitafie.-zrardemamratiotnsc.icura:
furtgo^momficanrifi.': qn iftifungicoquutur.
cunipiri8mino:afnociimairumco:um.
f ©era.li.ag.ca.£ume{b:c.auc.j5ar'. £ume j5
cb«.i.pira.©ubftItia£ii;eltc6pofiraepfuba-
terrea t aqTa.,£t fi vispof eft atiter tiici.cr vna.
f.riusparseftfrigidat alia reperara .sfapor.
ptrig ftiptic9cu t>ulcedineaqfa.'zvirt9 piro?
eft t>eftccatiua.z coglutinar vutnera.ftnealiq!
mo:dicati6e.£r qn comedif fo:tificar ftoma^
cbum^tfedarfitfmfSiiueftreverocltmag? t&
ftipticu.z ptueinco^at-z co:rugatftomacbu:t
ideopluecogiutinatvulnera^pmbibetrlujcu
humo:u:f ;£ t ide aucHbcn mefuav 0uado 3
quodcitcp rotu coquirur vcl t>omefticu vel fil^,
ueftre cummngieauferr malicia eo^.z maio:a
C]ca8funtfo:rio:t8virfuti8 cpporua .*i>arua
aut fun t nut ribitio:a cp ritoma.f £t rob piro %
ruabfcinditflu)cucoleiicum.?cicco:iatftomaj!
cbum.£tpira(ppiiegenerantcolicam.':opo2
tcicpfumatur poftipfumvinum mctlis factu?,
cumfpecicbue*
srVCapitulumccritf.
^>-^3pcrt^rine.arabice7:greifalfel.S'cra«
pion libro aggrega.caialfel.i.piper.£f eft a'r#
Examm
a
b
^narcceinrfgioifoCnclfcbjfcmc qtffui ot*
f n e iongMmue fa feolien clogaf in forma fua
«t cfi macro pipcr:z iutra ipm funr grana pua.
$fia garguee:q qn mar uranf fir pipevzl? c#fe
parflft fit fkutraccm^tn qtrib? funtgranafi?
m.i fimr grana pipcris . £r qncoUigif gfecte
miturii epiper m'grii.fj qn coaigif antc mat u
-ratfonccft pipcr fllbir.na eolo:Ci9eft atbv. no
TcapiturcOlotc Fuo nigrcdine anrecp maruraf
*4Etradi)c bur? arbousefimflis cofto.EUgcndit
€ aftf epnigro q?5 enouuin c] e res fimiltsnirftt
•ngraucTPlcnu.!©3albumcli9ciHi?d q#no e
tugofuj dlbu ? gra uc i iogii c cligcdu fUnd *|t»
tqfi fragif ajparct tcnru?:bns granatj funt itra
ftnrimricc iucta.t acuriiaporismoidicas lin?
gua cfrcakf acriocrRadtjC arborisbur? vocaf
falfanuc.t cfimfris roftoibcfcrf adnosct rcr?
ra indic.f 0alic.vn.fim/arxa.pipcri8ftiifra
^fla.no.^tpcrisradipcoftofliaicunc fan virturc
ftmflaf . 5rna9vcro ci9qufc|damodo ;gci mi*
nat c pipcr I6gU3.vtfa bumidi9cicifliMnaturo.fi
gnuaureft bumiditatis ci9 <y fadlitcrcuimpo
mtpcrfo:af.tn6ccfeftimmojdctJf3paularim
inapif.pmanctveromuUu\quiveroqfimaru#
^rii8frtKr9atbupipcre.acrt'9c)cr?snigro.idcfit
^fifufiatfaiucft.vfracpaurfufficiercrcaUfact
:«nnficdr.f SaUe.couVzca.fm rranfla. ara:
£5apor pipcrisc aait9.?f llud qt5 nc ma mruj
«cli jptper albu cvripm cacuttfnisro/: mag$ pQ
^eslinguaVz Bcqtnisru ^prcrca q: maturaf*
sccidir cr no rccipiatadultione? tcficcaribne
fo:tc.q: minutfar Jiitae illa.quc quide rcmanj
Jin albo3ftc rirt>ue fpes funt teficcatiue i calc
'facriuc fecarcr.? fruct9 cjuide cius qn incipit cf
ifecftpipcf loguvrjptcr d accidit cp piper lcgii
<cftbumidt9 alro piperc.jEt fignfi fupj q* qua*
=do clcgat tps fupipm co:rodif f £fo:af criam
■ep rcrif no inucnir rriro: in ptinnpio fuc corriti
oniopucrioncmuira.cc^ticipirmo:dicarc.n6
-apparcr mc:dicato ris mulra afic£guftef .fccin
dcrcmancrmo:dKarioct9t£cn6pflruo.fjp^
sper albu cmcli? It6a cbo aUis t uato Jpccttbue
i[3cra.!Radi|;pipcri8ccferrcoiicc'itolo:^
touefrigidi8.£ ft csw ficcfi fr cna rottcc? vcto
Jirarito talqeaolotitofri.-z cfimilisccftofm
viirure^pipcrnigru sairi9c4l albo.t albu etc
tJtuyco.Trtr^pipcri8ecaltfaaiua:flrtraaiua
cibi.^uoc3riuav>:increfototiua 7 sbftcrfiua
obicuriratisvifus.^f £t qn fumif inporu aur
urinuncrio cuco.aur mifccf irtaltc|Yngucnfo.
cofcrrrigwib? ftbjtu pcrtodica?..a:c6fcrrmor
itbttSvcncnf^s.crcicpcUitfetu.tpoiifltmcAin
fomfumaf vclaflidue comcdatur
fEtqnftfnafcfllccucopoftcoitu^fjtbctfm
Pkgnariottc.tbocfimilircrfaarafiiduecomc*
ftu.Ra ircr pftar gcniralcT adminiftrafm \o\
boc tfvrupis t\ funtcoucnicrcs rulTi t t>oio:fi»
bus pccto tis.-: fit hnttio cttco i mdU4confcrt
fquinaricf >£rqnfumifinporuma]ciccugra
nis lauri aut folns ct9-pfcrt totriotte verris .ct
qn mafticaf oitlafifagriai cum paffultsfaat
fcefccclcreflcgma cpcapitwipm fedattoUacj
tc6fo«atvirmtet>igcfttoa.t«igrc<lt'finc6fcc
rionite fpcric?. quito vnlturfaniin codtmetio
cibo?adjtuocaduappctiru.f £t qti mifccf cu
picercfolm'tfaon;la8.jetqrimifccf rii nitroab
ftergitmotfca.-rno eradic piperi83iri3ibcr.ficut
put;uicrut qda.immo radic cv) cftmilis cofto*
quequidecalcfacitimoklicatiittgul.jflttra^
birbumiditatcad os.qn mifccf cii accto.£t Wt
nimcmncu5corcfoluitapoftcmflta fpienie.-j
ftfumiffaciride.f J£ttdeauc3bcnmefuay.
•fcopnctae pipcris cft <p p»btfcet impMgnat i
onem.-z mapime qn fumif poft coitu.'z p:obib j
r o:t ioncs tverofirarcs qucfiut in ftomat bo i
inteflinis .t ericcatnegma vifcofu3qi5 aggrc^
gafuruipccro^pulmonetinrcftinisrttige
ritcibiun.tnocctfcbriatanfibr.f £rfi qsvtif
mulfu prpcre.pttocat vrina.jCt fi vtamr co pa&
rumptouocatvctre.^camonca cftcotraria
inboc.tfacitbominemacreficri.? teficcat fpcr
ma,£tinpipcrealboaiacuitarcfuacftjbttmi
diras cj anflct in fpetmaf cTct irjundiftcfltcpart
vejweerjjulmcme? ftomacbu jt cctert mo:Gi?
busvcncnoTu^caUfacitncruoscr mufctfloe
etplusomni aliare. f •pauuisca .tepipcre.
-t>ipcr cft calidu in quarro gradu/iccum in fe^
ciido.Tjbi fcicndu ne alici crrorie marcria re^
pieanmr.^ptcreaq^tnptcfcnrilirraa.Sfcrflpi
on^ prafw^idcnf cufialicno no mcdicu ti
fcrepflrct>icctcscr pipcr nigriim acuriSc albo
f DaUcrmevcro aif ,cp pipcr slbii acufius tft
wgro.tjprerea ficurcrvetbis £?afco:idie be
neintuetite et auide/cft manifcfttim er pipcr ai
bum cR t>upliciegcncrie:f € ft quodda pipcr
album.q^ fit quadogrflna muuita que fnetut
inpipcrcU7goAncipuifmgroffati.?vnu38bal
tero incipif fcparflrisfcd no facme cfi bott5 vc!
raccmue.f ^fi almdpipcralbrm qbutcu ii^
la grana que ftterunt inptcdicto fipcrc albo
im ticbita quaritaf€3 fuctmt aucraiet inrra i<
totaUr afepflrara.fiaitqucfunr pofira in quo*
damborrov4raccrro.t funt^incjmaturiraj
iu^:imuvcropipcralbu0Tirflpiradbucnai
turipipaieiogi.q: vicinaf parriapat fldbuc
*cciu£;bumtditatc.cui9grfltifl nocft nutlmm
atutum.^iper aliurl aftum te quo t>ijcinu:e «
<$od cmnmtioimir mattiritsxcm % p«b|
IBeSjfcbia
dpiuin geticrattbnf scfl fatie acutm*qtiarc cu$
ranoueaturctclongaturjapiperclottgonon
participar bumiditatem eius : ct eft aattius fe
fpfo cnmvenitad mararitaKm : pzopter quaj
amittftt>eeiusac»itate.
C£tbocidem vfdonusfn fntctfl» acctofisq
funt in mcdio tempote acaofioHSJ. boccriam
tofemimtoeftridendumjfcilica.fcniajlie:^
napib^t cetcris.cr- funtacutfotes z caltdio:cs
quifuntinmedio tempo:e:q$qui funtineicfrc*
mo.S»ic crgo adjpoiitum piger nigrum aeu*
itus cft albe,fa'lica albo quodeft f n pandpio
fienerarfonis.quia nonbabet ntultamacuita
rcm ptopter bumfditatem quaj partictpanvt
tictumeftJjuncrcfpcctum babuit Serapio
et t>Y3fcorfde8*
^ £> ctendu infup, q> in maiori quanrit ate ini
itenirctur ©e pf pcre albo : nifi quia fnficfrur
ptoptcr fgnem.fedillud quod non contamraa
rur ab fgneremanaalbujtnonntgofum : qo*
nonpotcft cfle nffimodicc quantitatis:quia
modicum eft illudquod ab f gne fmptcmoncm
nourccipft.
Capttuumuttte
»3pernigru?latmc.arabiccbabcljdim
velgranae?elem.
©prcattonm
f locrapion U.903re.ca,babc5ctim f d cft gra
num^climjctcftpiperetbYopiumvclnigrotuj
et cft granum piuguc in magntrudmcctceris:
ct cft citrinum etferfus: aibum interius^et Wt
bet fapozem bonuj.wfcrtur ej; tcrra barbaric
jff Etilludquodnominamr inbarbarta cro*
trt:cft fimilc fafcolisfn fotma ftu.tufi qufa gra:
na cfus ct co:rc^ efus funt mino:a fafcolis. W>
bentnigrum colo«met acurum fapo:em ficut
pipcr.ctiocferturfimiltteratcrrionigro:uitj.ct
funt calida in terrio gradu. bumida in p?imo.
€ £tconfert©olo:ioenttum.
flBugctcniminfpcrmatc.
f £t factunt bonum oclo:cm oiiz
&
€flpitu!mtwtfjE&
Djjpaclle tarine. grccc baerma.arabfce
baerinta.Sfaapionlib.aggregaro:*
ca.bam'nia:fdeftpfpcrella « cft figura
ftcutpipcrfeminotisfignramifiquiaeftfnco^
btcfuocitrina.
^ptrarionra.
fSfaapion.jmea&itefunt vimues cotttr a
rictfcut frigidftas ctcalidftas.^T £t ide aucto
ritatc Sben mefuav.2>aaiha cft granum par
uum mfnus pipcrcctcft in eo cftrfnitas pauca
ct eft odoriferu: cuius odo: eft ficut odo: ligni
aloee.cftc4liduabumidttin.?inc0eft abftcr
$ 9
EtmmB
& IrVparua.f 3&m *pwamt nimm mntfaj
** fctidi quando coquitur invino zbibimv illud
vinum
*. <f £taufertp:opter fetozem afccllozum-etfe*
*^ tozemtofiuseozpGZie.Etoperario inbocea
tota fua fubftanria.zquando coquitur radijts
bibitur :c6ferc ficut ptper nigrum.
€&$im\unua\n).
»3 retrum tatinc. grccc ©cnranos. ara f
bicct.ctacbiraraba.fiue acbara<bara
ba.£>crapionlibzo aggrc.ca.2kbr;:
raraba.auctontateDvafco.Scbirarabaide
piretnnn.cteftpla.nta cuiusfolia funt fimilia
folus&audagreftisaut maratri.Yfnpirce fi*
wiliter ficut ftipites illiue/z fuper ft ipitem e col
•ronafimtuecozone aneti.sbabet radicem in
grolTitudinccigtti.
f Euicenna libzo fecundo capiritto fce pirtf
tro /kirerrum piurimu quod t>e bac plata ad£
n jiniHratur eft radij: cim. mcliae eft illud qo*
" citacimimsmozdicafiuumli.ngue.smagntntf
do eius eft fm quaitfitat ein t>igiri
** M Dvafcwidee.-jjbungitlinguam qttando gitf
ttaturpuiKtioneto?ti'jattrabttflegma.2idc0
cmando coqn it ur eu af cf o ift couitfb *zfeeo
fmfcoloa'senfiuj£tqu2domafticafafrrabit
ficgma.f £rqiiSdo tcrimr % ir.ifcef cu olcoet
Hiungimr,jHiocat fudozem.-zccfcrt membzia
fuper que vincit frigus:": conferuat co:pu8 a
nfmio frigoze acrie ne noccat ct. i a mtfiione fe
fcts-z moturtfcft ciueiuuaincntum magnuin
bomine.etc6fcrtparalifi^rigo:ibu8fcb:ium,
f J5alicmt8 vtrj .fimplicfum farmacozum ca*
pituloJ5pirctroplurimumquodteeoadminC
Itratur eft radit eiue.-r pzopzieras v irtutis et'92
^p:ieta8 adurcne/zpungit linguam quado git
Jtarur punctione fozti:et artrabit flegma.
f £t fedatsolozem t>entium qut fit a frigidtf
tare.tconferrrigozifebzium qnadofft iunctio
cumcoT>iffoluto inoleo anreaducnruparotf
imYzconfatiUi quibabetltupo:c5in mftmsi
anterclaicarionem.f Sniccnna .•fbiretrttj t\i
dam ejtrimaucrunt effefrigidu5 Scd non ett .intf
mo catidtim i ficcum in tcrr io qcsc\u. cnr abic
flegma mafticatum^t vinus ciue cft a duUiua
( £tpzouocatfudoze:ctimer;co fu^olcoabftcr
gendo inungiturcoipuf .fimifccarur cum cLco
crabftergendomungarur cjcco pzoiibcatiu*
do:e5.5ricatio facta cjcco ct tecocnone ipius
ctoleo eiusconfcrt molltficationi nertio^aa
tiquc:tftupo:ieo¥.etp:obibefgcncrati6ca^
CU5C5 ab eo in quo generarur a!cti5c5 vcbcmen
ter aperit optlationes colaroztj. uonftnt riot
ncmnarium.
f £t riuc "oecocrio cofert tsolozi t>em itrm .1 p
p:ie frigido.£ t cius acetu confirmat t)etce iv.o
tos fi •oecoquatur atm acct 0 ct r enearur in o:e
f £tquado fricatur cum eo cozpue anreca ft
ro]tifmurigo:i6cumotco:confcrtrtgo:i facto
cum febze-z abfepfcbze/jiaulus ca. li ficcum
inttruo gradu"Z£)afiicatum aftrsbirecgma
per oe.-z rcmouct ,oolo:e •z ftuco:an pcnf ttim.
fl aucrroisqutnfo Itbzo ^olliger.cs.tsc ^t>
retro..£ftcaliciainquarfo:etfeeaadminiura
turradijcXonftantinusltbwgradtmmcapi^
tulo •jbiretrum . *f>trctru5cU iu quano gradn
caiidum 1 ficcum.Xingua vzir .1 flegma nimtf
um attrkibit.3dcocg ©entito vala t>e frigtdita
te et bumidtr a te t»olcnato.
f Blecandcr 1 ia tcpbanue. ^llud trifr.mct
cum mellepotaninucpilcnt icts valcre feftanf.
Xollo fufpenfumautnanbueatpltcafumfirb*
ucnit infanfttocpilenricisXumoleo mtjitumz
t>ozfo fcminco itmncmm ante rigozisacccfuo
neinventre^bibeteam.
f oa lc t etia m pa ra Vtfcta a c ncrcoi; molticici
tefngiditatczbumtdifafefof^cozpo.Me.^e
nicpin cojpoze t ofo cf cozum pemncto jwho*
caturfudoz, >
BfSjrrbfe
f •jSlafearius /£i rctru cft faffs cois berba ui
rmiograducalidaificca.T^adiiceiuoinmedi
cinis ponif.que in bYcmc colligitur.ac per aiv/
noequincpfcruatur.lbirctruwbetclisiconfi'
nuum?noperfo:atufapo:c5 babcnsacurum,
ct cum frangimr no pulucrifaf. Scumen rius
no ftatiin p,a'pirur:fcd ocbct aliquanrnuijma
fticari?ino:ercnm.0uoedringitp:opre:ei9
leuirate:vel fubftanric foliditarc.uirtutebab?.
t»ilTouicndi:confumenditattrabcndi
€ 6argariftnafacru ejc vino tmlci-occoctiois
ciu8.ccrcbjuafuBfluifatcftcgmaticamundi(i^
caw bumo^s vitc confumir.
*C 3ntcr ©cntc8mafticatut>o(o:c5tollifiocn^
nu5:ct ftomacbircuman'fmu.^aft(afu quo
cplingueparaliftmfoluit.Contrituinvinoct
oleo t>ecoctu5 z ad loca paralitica z podagrica
catbaplamuru5 valde pwftcit.
Capitutom.ffdjEitK
^pW3mui8latinc.gro:cjCalidarifcbocbi9
•I Ivel a^ct.Srabice cinobar.£5erapi.li .
*-* aggregaro:i8.c.£inobar.ideft pinn9
arbo:.£t cft mafculus ctfcmina.^gbafculus
nominatura^ctvelcinobamnonfacitfructii
magnum:fcdt>cfudo:cc)ctr3biturpijc:vtpat5
in lirtcra pip^t abidcm imjemcs dm virrurcm
i cu5 ugno fit tumen.: eft illudquod voca ntr t«
da vel 5appinti8.t t femina e illa que facit fruc*
rummagnum.it>ecaeftmagnaer parua.
f £t idcm aucto:itate 0aueni . *i2£>ino: cft
infapo:eficurfapo:maio:i8.?cftincaatiquI
tulum amarttudims % acui taris. % virruo cius
cit caltda cum acuiratc.
f £tidemaua^lbcn^efuav/^)3gnc cp
pinnis funt calide m fecundo gradu:l iccc m p*
mo.0uccubtbun^curobmudificatbumo:e8
grollostvifcofosquifunt inretrit» tvcfica,
f £t idem auct o:itate pYafcoridis. £alida-;
ris vet calicaris elt fructas pinua maio; : z nc»
minatur cocfoia*
iE>pfrationf0.
$ S>erapion."£inu8 maio: cofert fanieiin Pe 3*4
crowrr omnibus qufto coueirir educi fatriem a
pcCToie.-zfacircjcpuercfanguine.rquadomnTI
dtrur in aqua:rccedir acuitas ? punctio q funt
in eo ttelogatur a mo:dicationc. £t tunc e co
glim'natiu9.-zmediu8inrer qualiratc calidaj
afrigidamrrinrerfubftanriaaqucanmerrel
et fubftantiaaquca in eo clt pauca .fcd fructue
quatum adnutrimetum cft t>ure t>igeftiom'8:;
etnutritco:pu6iwm'menrofo:ti.
f jfdem aucro.Dyafcoridie. Ouandocome '&
dttur i bibifcu> fcminc cucumeris z rob pwuo
car van.i;: cofcrtardcci rcnum z velice. £t qft
bibitur cum fucco po:rulace»fedar mo:dieato
nemftomacbi^trcdditocbibbfouitudincm
confertoeftractiombumiditatie*
% £t quado acciptf ecfructu. pini firutreceft J£
ct teritur -z coquirur cum rob . i aecipiurur t>e
ipfius t)ccoctionc.5,iiu.qualft>et t>ie confcrt ruf
fiantique zvlceritopulmonis:
f 3de5aucto:itate6alieni.^>>ino:c|cei8'nc* *>
minatur calidari8.tQ'rtu8 ciuscft calida i ab
ftcrgir.fapo:eft ftipricu8:amarn8:aairue:ct
conferrfpurovenieriapcao:ctpnlmonc.tcft
ftipric9.a conferttuflh ?>oto:ib> pecto:i8. qit
fumiturfola autcumettcf £tidcmaucto:ita &
rcSbenmcfuaY.^agneecpiniefuntcalide
in fecundo gradu: ficce in p:imo. Oue quado
btbunf cum rob:mudificanr groffos bumo:ca
i vifcofoscl fuminrcnite-zveficanconferrfa
niri conim i lapidi.*Rdtna eius ©cftccat i calc
faat:ctcftt>Yafo«rica.l!Swqualegccapimlu
rcfina.fl £tidem aucfowateSalieniXoacjC 4
ctfolia pini quecft mino:ie.quc clt nonrinata •**
calidaris . babcnt in fc virturcm fiipticam »
quccurattenafmoncm quando %)onimr (it
attcmplaftrum.t noneftmedica men meliua
in bocetquando bibirur ftringir ventrcm.-zfe
confercnecobuftiom aque bniicnrie .citwn0
IV,
£ra(tatu&
Iitfl,fo:tc)Citliti8ftJccidqitei5lcflfcocbta.ctcft
m afculue cdfimilio in virrurcnifi quia virrus
dt ci oebilto: $»turc itltusXjfolia illarii arboia
quequia funr magisbumida co:rice iparum :
b&entinfevirtutequaincarnantperculTione
« f £5ed piniinagnerOirtnefolio?.^ cotticia
cftfoztisin omito iftieSs fumusqui clcuatur
a ligno pini confert multum ftujcui pilow pal?
pebzaruinxtcomiprioni lacbrimarum.uurt
miUcbrimarumabeo.
^5 f £o:tcparbo:i9pinimiorf8ctco:tqccocbic
ct eft acj:omes funt iriptiee t cdfcrunr paneti*
bnstcnafmonem qaando tcntur z pmucrifac*
fop:alocum.tquandot>cipli8 mifcetur aultf
targiro i puluerc olibani confert vtcerito quc
aiparciuinco:pozc zcdb11lhonibu0igiii6.ee
quando connciturcujceraoifiolutacuj oleo)
tnirtino.confolidatTlccraquc9icunturfouni
cc ne a ugeantur in cozpoze.? fit cum co fumigi
ummam'ci:tejcpetUtferummo:tuiimct(ccun>
dinam.£f quando btbitur Itriugit ventran.ee
mouetvrinam.
3 f 0alicnu8.vrj.fimpliciumfarm9co:tim<api
rulo scpinea.Pm trartationem grccamXomi
fructU8.idcirpineaquamfcrobiliamiiominac
cota quidem viridi8.babct qtrid amarituduiis
i acredinte/z pzoptcrea quidcm empiris % ali
isqtiicuqjindigenr ea quefm pulmoncjcj; to
race faalitcrcjctuirircetccpurgarcidonea cft.
cftbiUo vero fruetoe eius . t It quidem cibus
*>ifttale fctgeftibius et fbme.dr autcm vt far ;
macnm : et ad leniendum afperitates tdoncu?
ct macime quando in aquainfufus :t>ifpofuc
ritincorotamquantambabctacrcdine$.*Rc
Kqtiumeminomneimmo:dicacMmuntinme
dio cnim calidumt frigidum cqualirer conftf
1 ftcns cf aquofa ct rerreftri fubftanria babct
c- «ftm:accto fa autcm minimc participar.
& fl it idcmin Ub:o vccibiecapituto t»cpinca
%bs &\c c% tiu8 cucbtmic i groffc cbimi genc
ratuie.fcttdco nurriunr cozpue outrimcnto
foutnon tamcn bene tfgd hbiii.
<* fl Buiccnna lib:o.i}.ca,t>c pino.airtue coif
ticis maioiiQ foitioi cft. £t co:rejcciue qucno
minatur fufinc dt ©cbilio:Ow coitkc eiae e fti
ptiata8plurim9,ctvcrmi8 qui iqciftit in ipfac
4nvirtutccantaridi8Xo:t^ciu8confcrtvlce^
ribu8co:dicatibu8.ctinipfocftviitu8Confo^
lidaei»a.cti:i comceipfiuect>c fttpricitare qo'
pcruenitadbocvtfanctabrafioncro quando
Juper ca ponitur vt cmplattrum.
DtJmpmdla.-fSandccta.^Sfmpindlacrl
bcrba mulrum fimilie fajafrage. Undc
rerlue.^impineUapiloefatifraga no
babctvlto3.
©prrationro
ftliitueciuscftcjabftcrgittfoaiftcattmu^
dincarcpafzrcneeqfi inciefunr opilanonce.
f Ouando btbitur &cradfcceiue quanritae
amigdale a mulieribue quc no benc purgatur
mparcu mudificarcaopcrmcftrua^
f £t quado bibiturcum vino :confert&oloa'
ventrie % YCfciicictt>olo:i vdicc % rctm
f £rqn coquitur cu5vino ^btbiturftrin gic
vcntrcj.j£rqnbibiwrc]cfcmincciu8aimvino
ftiptico confcrunt flujcui vcntris.
f ttadttpimpineUep:tfcraatapeftcmaftica
tam.cr incollo fufpenfumOtejabftergitvcfti
fiiantgrain cutcJConfcrtpedagrc.
f ttadijcpimpincllc mafticat a longotempo*
rcajparetmeaacumencumpaucaamarirodft
ticctcumacrcdinc.p:optcreaigitur t>iurerica
etvzmarumpzouocariua.
•B
C
Captmlum.fffIjEtuJ €apimlumMm
BttovAi*
»£ridcmon.-£an.-£eridem6 grccevelK
cco&vd ecacanton.arabicc grimatbk
i3tme£apufoluim.i.marafilaam$
^pfrationes
f £>Yaf.ca.liceoeveleiccanton fo.funrbuflo
fimiliaafcptpinofa.granad^vmda.Taimatii
raucrint cerafie fina/Bafa? in filuofie loc? cii
iuefo.ctgrana tradfcinvnu comndurar.et
aimaqitatJulcicoquuturvfcpad groflttudtf
nemtiec aqcocficcatuie virtufie» eccotrarf
ie opofita.q: fcj eettenuatozia.sigefroiia ca«
ctfri.(iipticlbnevitii«ideowforcfimfactt
f f&cit aute ad berperae:t ad vlccra cpatie et
adparotidae.tputridavlccraecfuccofhictuf
ciuefitlicium4)w quo legcca.liaum fuperiuo
9cl.ccl.cv.
€aptmrara.rrrl*ra
D3narialatinc.grcce fcalonee.arabicc
2)aijcorT.S> cra .li.ag.ca. tpaicoff e ep
fpcciebjpinearum.fo^raefum nimlia
camclcontc albemifi quia funt nigru»a.et ba ♦
bet virgam longafolqe plena.x fuper tpfome
capiceuu fpinofujrrbjradicentgraTfiroliam
^qtJtcipfaplltaadmtniftratur.aar.X3ir
ttte duee3calctacitin.q.graduin vltimoci*
iin principto fc6i«©cficcatin.ra.->lantailU
«praeditur reccneficw fparague.
tbpmtimiw
^6aItcn.1!S«>uocatv«'nammultamfefidain «
quadocoquif invinotbibifilutdvinum
f £ tquldocoquif radit? bibif.ai&rtfco?€ 25
afelUruet faoic tortuecojpoue»
1 CtS
Craftaros
Capiroluffl.ralfur?.
a*5J^©illiu latincgrece pipcrfilliu . arflbice
•j lba5ara(bonavclbcftercaron.£3-cra.li
^-,b:oag,ca.:£-fl5aracbona auc.Dvafc.
^bajaracbona :id cftpfiUiiheftbcrba bnsfo J
liapilofa.virgasbnslongasmcfuravniSpal
mi? rota berba pilofa.£t ccitus ramulo^ co?.
cft a mcdio virgcz funt inipo capitetlfl t>uo vf
triaromnda.inqfcocftftmenmilcpuliciton^
gru % twu.i cft illud qr5 cr eo admiftrarur.ij&a
uc.viu.fim.far.circfl fincm ca.t>cpfiUio fhn trl>
ftfltione^ecl.-JbfiUwfemeetfmacie vfileecc
fct)O0raduinfrisidantiu:cjccople|Cioncvcroq
cftfwfircarionftbumcctarionemediuequod
dl i modcraf u*0jaf.f m tranfla.grecl,ca.t>e
pfillio/fciguTliu aur qutnofoUon queficuUvfr
<untcriftalLu^utfquinnomclla:foliab$carno
poclionftVia<tafpera.tHrgab3©uob3paImi0
longacuiuefrutecpilofuofpinofae.coma ci9
a mcdicf ateincipit virgcin qua capitella *ouo
ycI rria funt conltricta.in quito fcmen e pulici*
bus fiienignnt>uru.nafcif in clpis, Sutce. li.
q.ca.Depfillio.-Jbfilliuquidee-ouoymodomj
, bvcmalc ct dhuii.i potio cuiuflibetebm fit po
«dus.ij.5.mclius eTlludqtf emagi8grofl'um.q*5
fubmcrgif in aqua frwft et bu.in.tj.grad.lMi.
*«a.t>epfilUo.'£ftUiu berba e fiTis amb:e: b} fe*
mina ficutfemina Unifed mino:a *zfubnigra q
fi tendentia ad purpurettat e.qtioul fcmee mcf
Tiusqtf fubmergifinaqua .oictaeft berbafic.
eo ep femcu fimile pulict babeat:et idco iftfl ber
baficsirirurinfra a quibufdam pulicari8;eo
cp femcn factu eft ad fimflitudinepuUas.vndc
pfillo8.t.pulejC.3oba. mef.ca.t>cpfiUio ?£>Sm
umeft t>e alteranttb? coplecionect folurionej
facieurito.tci9folurio fir.iprie lambufieando .
£ius aut aliud eft albu.auud fubnigru.aliud
ad purpurcitatcfceclmlft^ehuseqri eeom
pletum et grofium.et eft grairius z fubmcrgif
maqtta.cc^ofltuejrouabusfubftanrosquefe
paranpolmntrintcr qufl8cftco:tec feparans
£ftemt>uplecineofiMlria:fc3:^eduUflr$.
etmeafubftanriaecpanfa fup:aco:ttcem ipfi
us.fubftanriaautemmterio:medullflriscfl.eft
et fic.iniiu.gradu,et eft acura vcbemerer.inctf
fiua:rubificattua ctvlceratiuaKt eft^oe gchere
vcneni. SSubftantia flutcmcius ecterio: fup
comcem cftccmulruminfrigidantito .£tt>i>
cit *Rurtu6.£ft fri.et bn.inij .gradu:ct cjcecflrt
£t oiicit Pf afco.tit in fceundo.eteft vcrius.
3 nquit cm brpocraemepidimqs/Ron enim
cicuarurresfngida umcracumbumida fup:a
fcoTngradu.£tt>itit j5alicnu8.2?umtdfl res
«oit tranfgrcditur mcra vfqjfld quampotelt
cttcndi rcgttne bomihf ftptopfcr qt3 inucnfatf
bumidueflecaufas-oolomjinquanrubumidu
fed inquantu poteft efle cum materia:que qul
ritatefuflmouetur .fld folurione cotinuirfltis.
0uod ejceo conquaflatiim eft cum aqua fonttt
um frigida.? fitmufcilaginofu; et bibif ficut eft
ct ppric cumoleo vf olaru5 aut fvrupo violarii
foluit ventre5.quod aiit cc co fricu5 eft et con *>
quaflarur cttm olco rofa?:cft mcdicina flutus
venrrts 2 •oifiinter icXontritu^ aur c5 nullo mo
do potui p:opinandum cft. occuttat cm con *>
tritio fubftanrifl5 etus.mcduUflrem v lcerauul
etcjccoriatiuam
f Qferapionfluc.OYaf.'t?abetvutute infrf^ ^
gidariua^quando fitcmplaftru^cueoetoleo
rofflrumet acefo taqua.ct conuenit t>olouto
iuncrura9.eiapoftematitoquetiuntmradicc
fluris et coculTioni ncruo?
fl ^tqn fit emplaftru adramicepucro?.et ad
eminefilvmbiUriinfantiu:curateos.tcouenit
adfodl cu olco rofaru^t pauca aqua ct acero.
^£tqnopo:tcteceofieriemplaftru:acripia^
t ur t>e co quanriffls abqua etferatur et infunl
datur tn flqua.ct qntnfpiflata fucrit: aqua ipa'
non e;f endaruns fiat cmpla ftru:qm u3m infrf
gidafinfrigidatione f6ai:etftringit etaufett
lacrimas oculo?.ct conuenit obtalmie calidex
•ooloacflpiris qu Ido infundirur inaqua lim>
fapcnna.fronfifljponifur.-rqnaquaeiusbtbi
tur.cum?uccaroje)cringuitfcruo:eflcutarU5fe^
babm etfitim:ef foluitventrem.
f EtidemaucforitateabenmefuaY.Scdat5 * ,
t>olo^8pugiriuo8vcrttri8.*zlenitflfperitatcm * :
vlceru5 ttnteftino^.-rabfcindit tcnafmon ?cd
ucmtt>olo:i capitis qui fit a caliditatc.? fucc9
fOU'o:umcius cftccmedirinis Ifltatiuie p:op?
tcr frigidrtate^-zbumiditate que (untinco .et
cura nocumeriei9ecu medicinio ca.z fic.
f j£tideauct?abicfcmepfillq eftficutco:ian
dru bmnidu.qn t>atur eteo pa^. fedatinflario
ncmcolere:zcbulifionefanguini6Cfl.flduftio^
ncm fccflltdfl $ acut aru.jEr (i t>amr in poru t>e
mufriliagine ei9c6ucnubabetito birfcnnkt
datlitim eoru magnl.t lajcat quide vcntrej
•C £t fit>fltur in potu erudum et aflamm ftrih'
git vcntrcrmfimilirer etiam faciunt fcmina Uni '
ctfeminfl marrubmm.-r grana mirr i: cft fcmcn
po:tulace:z fcmcno3imi.lajLantenimcruda ct
ltringuntaflafa.j£fquflntifa8riu8queoau!r
t>e pftUio eft.5.rj.infufo inflqufl *oonec egrediaf
mufallago eiuejctbibatnrcum^uccaro albo
aut cum iulep. f£t folia pftllij qmndo
cmplaltranrar.fuperapoftemafain^wcijpio '
jBfHjfrbta
apmnontscourcfrigcfantca.ctlipoftiijrcic
rb param:c6iKnitcgrif udutito qucfiunt a fart
gHfne.z nimiscjceo acccpru inducit fineopi5 in
o:e ftomacbi:et fo:taffe ocadir :quowam nimi
ttmcpeoeftvencniim.
<*T £t c ura cius eo cy t>eturtnpommcl buttfru
cumaquacaltdaetaq aneti ft, f.jlobj.mef.
■^ftlliu cdcjuaffatu aim aqua fri.iicut oijamus
folitti6eeduatcolaa.xc6uem'tfe.multeinfta?
mationisetfiri vebcmetcca .etfedat infiam
mariooiie fpiritaliii:et lenit pccrue .
$ £tconqua!Tamfiaitt>i):tmu8 coucntt flttf
jtuicolerico et ©ifiinterte:? fluaii meftruali.-r.p
p:iepoftpotuTcamonceetmedicinarumacu2
tarum .DoIiset^a.M.vfqsad tre6.rimeat aute
tpmbabens Ocbiliraremvifcerii.
CSuicenna O.6etco frijcii z inuolutuin oleo
rofarum.-ftipticu cz fedart>olo:e mo:e empia
frrifu^pofitfjcuaceto.Bdminiftrafeiiacort^
quaffaw cum accro fupev apoftcmatacalida-.-r
fosnica t berifiptlam/r,jp:ie quefuntfub aure
etfugftegmarica:fitei;eo emplaftru? tenfionf
nemommttipfoMjmfpafmorpodagrc.too*
lo:itoiunctura? ca.cum accto z oleo rofarunt
couenit fi ti vebemcfi colcrice.etfq^ et eo friicii
cft pondi is.ij.5.2 fniiolumm in oko rofarfi ttri
gsr et conuenit oii1tnrerie;z,jpn'£ infanriu:? q<5
e.dpfo mufcillaginofum cir . i ipa mufcillago
ipfttss oimoleo violarum folmint.fi bibatur^
tnncfedabitinfiammarionemfeb:i«macuta?
Capitulmii.fftteuiff.
DOkguim.DYafcoadcs/fbolcgtiiom*
nitoeftnotul^uiusvirtustermantica
cft.cpbcrbario.^olcgiumsfculuseft
et fcmina.*/£)afaiiue ftorc babet albtl.^cmia
rubcum vmicp.<"i iMateari1;. i>oleum ealidit
effaficcuinrertio gradmcuiuevirms cofiftitf
folco et in fioavEempore flomm colligimr; et
perannitmferuatur.
^>pfrationf0.
^Dvafco/^oIcgiiTcalefadfnimis-rcjrfenuat
t»e fo:acc et palmonc pingttcs z vifcofos bu 9
moice factlce os fpuere fa cit.'Haufeam z moz
fumftomacbicumpufca bibitum feparatni?
gramcoleramperventrant>eponir.atmvino
bibtrum mo:ftto vencsiatio occuhr.
<fT ^iccusn-rcombuffuiii giiigiiias eofirmat
cum polenta adbibimm omtbus tumo:i to vti
le eit S>oti«n impofimm medetiir podagric?.
f Ccrort'3miwtmpapulasltmpidat Sple?
nericisimpolittimcurn fale p:auos bumotts
qcurif.3nbaIna'8infric3m5p:uric»nemtoUit
Jbmento fumo!C8ftcricosmifigaf:0do:ct9
naufeamp:obibct
fXuffientitepwdcft.-zcioiurstiaivaldc.l^i
iusgcncra t>uo funt. falicct mafailtie qui flo:e
gencrat albuin.z fcmina purpureti^.
f *J>lateariu8.i>oUgiu5valetcontra frigidu
rcuma.tiinu^-oecoctionisciuscotcafrigidaj
mffim ep glutinofo vtt aejfo bumo:e.c6tra 00
lo:cm ftomacbi cpfrigidit atc ct veiuofitate
f £cberbario. Simfansin vtcro momius
fiicrit.buiu8tre6r2mi reccntc8fritt:etin vino
vcteripotatimircfanant/aalcfradveficcvl'
calculi 2 ad co:di8pecton9:ftomacbi;to:aci9
vet>olo:em.
f i>liniu9 lib:o wcimo.^bagna eft cum mc
ta focieras ad recreados animo fcefccros, 34
o:is vlcerafioie zad tuffim cfficajc baberur
$ 5k>s recent 18 incenfue pulices odo:e nccat.
2ld bvonan cumfatc eft vrilc.£ftarc caloJcs
ftdati
tff ^accr.fcruida pulegq visficcaq? fcicifur
cflfeZlertius a mcdico 'oartieeft gradus bnic i
•t?troq5.S>epiuebancberbam ftp:cgnans fu
mitabo:tit.*^cnltruat»eduataJ5vinoTtim^
pta rcpente.^occe modo tardae bec ejarabit
bcrba fccundas .
$i
&\
r.
iC-J
ftattattts
"*m,
CapiralunMfdjEtjE.
*2jrVOpuwearbo:1!Sadecta*f!Sopulu83r
•% Ibo^maebabsfpee.vnlDvaf.ionofa*
.♦^ dtcapiMa.tmu fic incipit.-fioputfcjs
ImcefciciiftfcSuudficSgirioe.i.^oputtis
arborquajalqlcucevocat.-jc.infincca.Sllici
jnqmtpakibefarborisriuelacrimumorida
num & ffttllatum fuccinum facere.tNrabe xl.
Buicen.fimiliter faafouo capla. unu qt$ inct
pitbaurrorranuvolee©icaeagiroe:vt!^af
co.t>icit.3liud akirofa. *£Uni9tria gcncra po
puli f Jctt.alba.nigra.et que limbica vocaf mi $
nimafolianigerrimaalba foUobicolo: fuper*
necandicae:infcrioiiparfevtridibinc.nifira.q
muemacircmafcrofunduaa's.fo.funtvctufti^
oratnanguioeejccunteecontrarioedcreangu
lofa rotundantur 3fi6*-p>*pul9©ictacft:eo q»
cpciuecalcemultitudo nafcatur.Cuiuegcn9
duplejc.1Hamaltcraeftalbaalteranigra.2lb
ba populus 'otcta cft: quia fo-auevna partc
funtalba.alfcravirid!a£ftgbicolo:bne qfi
nocrie eroicinotae.Scnerat ertareftnl:q elec
tru noiatur circa eridanu fluuui.vel vr alq me
mo:anf i finifo fyrie.Bmbw.SicoIo: elt fljfe
arbozvicsco^nievmbwfavicmcflw.^ltni^
li.U .*4£>6ree amar jpfe ficut i bup9. nec nifi in
ac]fie,puenitipfs,ficutnecfaliEnecam9.un^
caeyo folio^cuwfq5£manet in fup giie.ptc
^populo-recTcreXriauJrJtpopuKgfiajtfcDJ
alba z nigra i cj limbica aflKllaf mintma folio
ac nigemma fungifqjcnafcenrito .iJccctiam
mcns clt Buicenn e et alio^auf o:u.
i&pfrationra
% DYaf.*fcopuluearbo:calcfacit? bumectat
mcdiocrirer.&uiue co:re)c bibira tftbtadicis
mcderur.er ftranguirqefubutnu.^ulti efil
siciit q? cade bibita cii rene vel v:ina burdonif
gnare no pmittit. fl £iue folia bibita poft pur
gationemeftruo^ fimilimococeptuno admit
tunt.©uccuefolio?.eiu60oloutoauriu fub?
Hemr.<J Succusfianintsei^mellemiittusca*
UgmcsocuIo?t>ctcrgit.3tefoliacuacctoca!?
ibaplafmata podagricis medenf .f £5 emen
vero cu5 aceto bibiru cpilctieos curat. *Refina
«iue virture calidio: cft.et malignatito vtilirer
mtfcef .Sliqui etii perbibent buiue arbo:ieU
crimiirodanutriftillaru etcoagulatii fuccinii
t a< ercquod rrirum ac bibirum folutionee vc?
tris conftringir % ftomacbum rcfic tr 3 c fluo*
ron fanguinierep:imif.
fl ^onltanrinue.-fiopuuiscaUdacitetficca
in^iuno gradualiquanrulum babensponrici
taiieXoleram rubca m purgar.*£:oddt eie t\
*soio:em babent in capite.aut apolicma vcl
$dropifim.conftipatos etim vcntres purgat
©eSjfibie
Capituttmitftl#.
DOlipodiularincgrccctiipreTie . arabu
bifbevg.vdbiftcvdnUaca.Serapion
U.ag.ca.bifbCYgaua.pYaf.;6ifbcrg.
Cdeft^oUpodiadtplaMnafceetn rupihnin
fatietinmurie bumidie antiquietfup. Ihpi*
tce.niu;ta radiae antiquay arbouimmapmc
quercue,cuiue logttudo cft vm'9 palmtVz climi
Uebcrbcocccbaracoe.tfuBipmfuntpiU.tdt
alra Xy no ccicauatio ci9 fubnlis ficut baracoe.
cc b) radicce fug quae funtpiU a qua egrcdiu^
wrrami.tradijccfimilieantmaUquattuotdO
cim pcdu.qd nominaf fcolaca.i4colopcndrt»
ct firofltt udo eius eft ficut ©igitue.t co lo: ciua
infcriuecllviridisadalbcdinc^ecliuiotoul*
ciefapone.tcftilla qccdit in vfum medicinc
pvauca.t>epoUpodio.'j!Solipodtijmnafatur
in parierib? bumcaie z circa mdicee arbo:um
rcniftariiinqucrcub?.*RadiceefunttlIiafperc
ctilU0atcftcutpoUpue.groflirudin€t)igitiba»
bentcs/Rofa vcro t>rinrue vii idie ct fubaibi*
da apparer.*£lini9ca.t>zioptert8vcL t>iptcri9
inarbotibue nafaf filici fimilis tenut foliomtn
fub sulriujincifura radice birfuta.xc. 2bocno
men vidcrur copoittucc t>:io quod cqmrct.z
ptcr ie quc cft filic.fcriopt crie fcri pfit £> f epba
nue.t aU'quit>icut q> voeaturf iltjc mafculue.f$
fiUccmfcminainuenieefupcriue scf.in.ca ,ec
0alicviq,fimfar.capi.t>cpolipodio.infapo;
reeiue cft t>ulcedo a il tpticirae.airroe cius c
qucocficcatt>cficcarioncfo:fifincmouiicatio
ncctcft lajcatiua . ct babet vim putrcfacriuam
vndcetpiloenudat
Sptrattonre a
f ^obaneemefiicca.sepoUpodio/fcoltpodi
umcftradicplantccin9 ouuscftfijfi arbo:ce
ct fup. lapidce.£t vocauit ca grccuef ilicej atf
bo:ie.ct ilUidqn nafcif in lapidibuebumidita.
te babet fupcrfluam indigefta faciee ventoftta
tcfubuerfionej et nanfeam. Ocru mcltus cc co
cft arboieum.ifinie quado nafcif fupcr arbo ♦
remport<ueglandee.«ftcu(|>piietatibu8bo*
nis^oiopacqtJcftgroiTum folidum inodo*
funi.za«'uecoU3:participat aliquid nigredio
acrubcdiniejfedparu.icuute confractum cft
ficut colot fiftiri.etinquo cft aliquid er aroma
ricitatcaluideftincui^fapo^cft^ulccdoajj
tnfipiditsrc oercUnqucne th gultu aliquid ep
a inaritudine vlrimo.fr qttod e recens
* f £tideauc.PYaf,ca.eliin.iitfic.in.q.£t id£
flac.t?ali.ca.cftetficinfccudorefolutiuujbu^
midttatum groflaru ac vtfcoferij,et etficcati*
uum.a 3bftcrfiu»?refolutwu.ctcft cjs matfmc.
tcficcannfecfci«cfluantiteco?pu8.':facitfub
Ncriionem tnaufca.t efteiue opcrario scbins
ct tarda.etroUiturab ce nocumcnrii primuw.
adminiftrando illud cujaqua mcllie.et aqua
paflularumctor.
f j£t ide aucttumav coquif cu farc gattopi) i
crgaUinaru:ctfit folutiuubonu.t fimiUfcrcum
aqua cafd.t fit fo lutiuu eottcniee.? aufcnint ei
nocumcrii fecundu.fi admifcetur daliquidt>c
confowantibusftcutfuntlcmmarcdoicntia^t
fpccic8ficutfuntt>aucu6pu>p:ic(tanifi.etfe'/
mcnfcniculi jinjiberct fimilta :t>ecocticnc au?
tem fufltcicntcm fuftinct
f Serapion auc.p vaf.llbabct virtut e folum
t cm .t>amr vero cocta oi turc galuna nl . ct olc*
rtbueaut cu pifdbtte et cujmulfa aut ficla aut
fimilib?.ctmelancoliaetfic0mat>cporiif.JCa^
tbaplafmarito adbtbir a condilomata anifol '/
uitxtqnticficcafetterifefoafinporucumelli
crato purgat ficgma % melacoliamxt quandc»
fitcmplaftruaimcoconfcrtattruionibue ncr
uonmttfciflurietiigitoiumtcmotroidib?.
4 j8tideauc.BbcnmcfuaY.^p:iciae ciue
dtpurgarcmdancoua.et ficgmaftnc punaio
ncetmalicia.ctmdui8 eccocftcitrinum.
cuiuefapo^vcrgitadcopuncrioneet grofltttt
dinem2t>uiccdincm.'rgroflimdoeiu6cftficuc
t>igitU8.j£t qui vult ipm fumerct>ccoquat in
flquaficlettecoctcetpoftcabibat.quandoau]
tem vie poncrc in oecocttone no opoaetrt rc
criftcceipmaUtcrnificptcraftmifccaturcum
cie.pofi8au8t>ccoctiaufinfufiefta.j.iiivfq5
ad.v.rtfineticcocfioncaijtfincuifuficnca.j.i«
vfcpad.ij.
f ^tidemauc.mdcba.^op^ctae polipodti
dt purgarc Uuitcr mdancoitam.et bibirur fimf
plicitcr cum juccaro .aut m ijctum cum aliqtit^
bue occoctiombue aut cottfcccion tfcue.£ t ir/,
gcniarifunt aliqutmcdicotujad illoequi noit
potcrant aliquae medidna c acapcrc.p:oij cc^
rcipfum tritum in aliqutbue dbis if fo:um. et
purgat Uuitcr mclancoUam.P ofte ciue fimpli
riter cum juaaro eft.j.ij.tccoctiautcm cu mc
. didnic.j.tiij*
f 3obannc8mduc©olufionc cducit colef
ramnigramcttjfadlitatcxtgroflujficfiroaet
mufciUaginofuj ct mataiae iuncturar uj.t ca
fctt coUccf m omnc modum adminiftrat ionia
cuiect tmriciri fplcnie.ct p:op:iecum cpttbimo
crf.Ucindo.
f j£tc6fcTtadfcb:c8mdacolicae.T(np:iectan
aqua mtUis.tt fanat fofiurae quc funt tnmani
bus.pofis ci9 « a.^aureie vfcp ad.iiii.
f SuiccnnamUb» cevinbue co:die t ictr <g
coLfo:ucco;.
tr
I
CtartBfus
: <Tapttulura.KdjE)E|.
£> Ucaiia. larine. grece c oni^a . arabicc
'. p gafir.pvaf.ca.fcejConija.aUa emaio:
arq> odo:e grauiorva to parua ? odor^
jioaldajinrcrbae aUacftmcdia grariabilioris
bderie.qua?prima appeUata econi^a lata fi?
pcvani ie.vcl vrlarim armcnraUs.jfrefctfa vo
catur eria iaba noris.fiue vclatim piper marina
yelftWfcar9,inedia appeUaf etia eonija caCale^
O6.(tucvtlafinifbimu8minor.maiorauczmi
no:com5abmfolia fimilia oliue fed afpem
putgiiia z vtfccfa minorie £o fo.odozatafunc
maiousgrauieodorie.queeria infruticc ma»
ioi eft.virga ma)'o:i8cft Iongitudini8 cubiris
©i!ob?.minorvero vm9pedi8lp#rudincpor0
fccta e.flo:efragile z mellinu babes colo:em;t
«maru fapore.rcu florucrit velut. capilloe fat
jQt/Radiice ilUinuttU8:0alie.vtj.fim.far. cap«
f£onija.i.poiicaria tamaio: cp mino:fiTi8func
jcpplejctois z virtwie.tnfluftu quidcm aereeet
4imareapparefe8.caUraciutvaldc.afitcfruc#
tiiolaeft plat a.£lt aut et tertia fpecies polica
m in bumidiorib? locts nafcee fetfdio: amba*
,bU8^x>cbilio:.f;tucp:imc sicre tree gradus
funt in calefacicndo z ficc ando*
. 0ptrattonf0.
3 f O i8 fruct? cfi foltj 8 fufe f umigio adbib iu\
ftippoftta ycncna logt9 arcet aq ei9 fperfa putf
cesnccat. ^olia ci9 in carbaplafma tite adbfoi
ta mo:fus venenaros mitigar:tto werito i pu V
ftulis medicanf.f 5Io:e8ci9tfoliacumvin6'
bibitameftrui8imperaf.Sbo:fu5faciutvrin5
puocatXo:riottou»bum'ut;frctcTict'8bnad
bibenf Ca accto bibita cpileric] pftat effectur»
f t lijratura vcro eo?.fometo abdibita caufae
matrictspponcr.f S5ucc9ci9fuppofit9abot
ulfacit.olco mijcta -zfiucta tuta co:ga ? frigcaa,
fuat. mino: fo ipofita adbibita catbaplaf;
matib? fcolore capiris mitigat .mcdia vero co-
nifa bafta babet grofia3 et teniafolia . ct paulo
maiora.'i&aior veronoptriguia ncc maio:a
bjfolia.fedgraue^aaatiaodo^eguftufuaucj
z itturUe oito.f tUperas* fcrpcritcs fugat . £t
vuluc vitia remcdiat.maio: z mino: comfa caf
Ufacit z ©eficcat.occocta igiiin oleo ad perio
dasfcbuii? typos z maltciofo8rigo:c8gunc£
ta facit,f $\oe cu foltje in vino potat9 fet9ep
trabit.z vebem&er mcftraa purgar. f 0aUen9
£5i quis folia cu mollito ramufculie appofue
ritalicuiparticulcfiue^ecoqueeoleo^tafuri
f Uidcf aute z rigom 4 f m periodu aUcuiattf
uu b^oleujlo^eo aut co^ fimtlie virruris funr.
f 0uocirca quidact bos cii folijs tcretcs oleo
p^opinant graria mouendimcftrua violcntcr;
eteduccndiembjionee.
■
Briftrbfe
Capituutm.frrl#i}.
DDu'goma.*£adecta/|!Soligonia a go*
mi qtf eft genu/Ra": multi genicttfara3
ctcditiinodia vocat. feu agoniqtfeft
feaie.^Rapyaf/f^olicarpoe vocari ©tcitq^
roagie cft credendu.t bcc fanguinaria z coivit
giola a multie vocaf/z l cp virga paftozie ara.
vocat;vtpt? p. cocozdia ?5vafcozfdie ca.o" po
ligonos.z Suf.ca.oe vtrga paftozis.
©ptrattont0.
f Dvafco/fbolfgonos mafculus bcrba e vfr*
gae fcfae teneras molles z multu nodofae.-z ejc
panfaefufitcrraficutagrcftie.foh*b3ruteftf
milia:fed obloga z molUoza.-z femein foltje fin
g»f.vnetmafcul9oicraeflo8illealtotfenicc9
f *f>oligonoe vero femina frurejceft vna vitf
gam babene mollem z cannofam fpifiajt no
dofam:tnquitonodiefoliafunr pini fimilia«
•Radip e tlli inuriUe.in lode nafrimr bumidiei
f ^linius.^oltgonu grcd vocant qua5 nos
fangm'nafiam:n6 artoluf a tcrra.folrjerute fi?
mitefcminegraminie.quaplura gencra poli?
goni faciunnbunc marem mtelligi volunt :ap
peUantcpamultifudme fcminieaut •oenffrate
frutia'8.Slq pougono a frequenria geniculo*
rum-zc.fl iS»tcpbanu8infYnonomi8.-J!SoW
gonoe.ideftvirga paftozie.v pzo v fcripfit vt
alTucuir/z inWraimida poligQnoe.uozrigiola
mulrigonia.ali) vcro camer jillu ©icunt.
4 •fctimuelibzo.icicvtj *|i>oligoniii grecf vocat
berba qui nos ©icim9 fanguinaria.a rcrra no
artcMturfolqerurefimiliegmmini.
«ftitwccue «U8 nariko tnrufus fanguine fuflJZC
mir.£tpot9rii vino cuiufeppariis .pftuutum
et cruenraecjcecrarionee inbibet acfiftit.
f D vaf/fboUgonoe mafculus bcrba eft bne
virgae renerasmoUee ac mulrae nodofae: ct
fug rerra ecpanfae ficut agrdUe.vn z polf eatf
posofctacft.ftoetilicftaltoautfemeeus.air
tutem b? iiiprica et/rigida3.13nde fuccus riua
btbirue medieaf cmoptoicis % abftinet reuma?
rifmuvcntrie.mcdef qnocp colcriciez ftran*
guirns.vzinam pzouocar.2£wzfito venenatis
cum tino bibitus oecnrrir.3 cbzito periodicie
maicimepzodcftante boza aceeflionis
f Sfajpofirue 4? flupu mulicria coftringtt.au
rium "oolozes eopefcir Xocriicii vino ac mcl?
lecuratvulneranature.
f 5olia eius carbaplafmara cftuattonee fto?
macbi toUunr.£>anguine retjaetito fubucntf
unt.betperaecurant.3gneTamleninguiit.tu
mozeeacxmriciee tollut.f S» aguinercqcien
titovuwcritomajciepfunr.*fcoligono8 vcro
femma frutet; eft vfrga bneinolle z carnofa m
<x fpiflaj.-z eft ramofa pinguie atqj nodofa . m
quitonodiefuntfoliapirifimOia.
§ *Radip eieft inutilierz nafcif in lorie bumtf
die/Oirruecft ci ftiptica.? facere pot omnia fu
pzaferipta licetminozcbabearvirtufc.jEt fci*
aecffeberba que&pcra fiueburfa paftozis.
se qua fupra in a.cccnq/oictum cir.
V
£apiffltom*ariRfi^
DOlio.3ltdozu8.i>olio8 a greciesicif.
alatinisomimozbia:co cj-multfs mo;
bfe fubueniat.Tlafcif in morito z t>u^
rfe locie,t>e vnaradice mulrae z tcnuee fibzas
nutrit.femfnie plenae.3n fumrnitate bab3 cc»
rfmbos canefcentee odozie grauie z fubdulc^
<ff •fbl3teari9/fboln, ©iuerfa funt gcnera:f3m6
tanu pzecipuu. ^um flozespducit tebct coUt^
gi.Uirtutc5babettiffoluendietcofumaidiec
©iureticam ejcfubtilitate fubftanrie.
<(f pYaf.^oIiovnumeftmaiue alterum mi^
m»e:id ef t montuofitf quod nobfe venit in vfii
£teft frutejcalba z tenera .babene foUa vniua
cubitil6ga:ifupervirgam capircltafcmte pte
naaquo^ceditquafitanicieealbai-zvcluta
pitli logi babee odozc cu fuauitaregrauem.
0ptrationr0
CractflW0'.
% f yMoim&iicaieeiue aqua coctus a fer »
penrifo percuflbs fanat.Sjparfam in aomum
vd tncenfa cmes ferpetcs fugat
f •{Matearius.ainum ©ecocrionis cius valet
conrrafrigidiraccftomadjisincdtinow %x>o
lozejcpvencolttate.Contra opilationem fpltf
niaeteparisvalct»
B f Dvafco:idc8.£uj8 eltjcatura mo:fito occur
rir vencnari8:magniicg pjdicfiu eft bydropicS
Scero mijcco fpleni adbibetur vtiUcer.2>5t>o*
lo:cm capiris comoucrrzcafiomacbu eft.ven*
cre5 molUr.mcftrui8 imperat.refq5 vcncnaraa
ejtfingaic.CUinam mouet.ftratocp copofirum
ferpentes longius arcet.
£ f £atbaplafmariivulnerito cdfcrt.reumattd;
paracolefimfacir.? arcuaromo:bo fuccurrit.
f Buicenna.i>olium eft fpccice t>e cbea lin q
v P eft calidiras ct acnitas pauca. Ouod ep eo eft
mmnscfacuriusefamaruts.EtfuntincotYr
fierfiores.
f £ui8capufdtvtfpera:in quo funt quafipi
fc \i albigrauio odoris cii aroinar icirare aliqua.
2£>aiu8 eftaurcoebilius:qdnecamarum e.z
acusras quedajin ipfo eft.'ibonranim) min9
cft.cr minus qitidem eft calidit cr Itccism in fecu
dogradu.fiftsuteaperifiuufubnliatiuii.er^p
p:ie minus eft ad opilarioes inrrinlecas aperi
endum.
f 0uod cc eo viride plagaoreceres cofolidat
S er p:op:ie maiue.quod cjc eo ficcum eft.vlcera.
fraudulcnra p:ecipuc minus.
f £m\ accro epirbimarii couenit fplenis apo
£> fkmarico2t>uricieieiu8.facuaufcmcapirifo
da.nocetqsftomacbo:fed pfert vctericie nigre
p:opu'ecpmaio:i8t>ccoctto,
*> f Xonferreriam eadem bYdroptlT.^dem pto
uo car vrinara et meftrua.foluit vcnrrcm:et co?
fert afcaridito etanriquis fcbrite.ac fcojpioia
punctionito.
[~j tf pecocrio maio:is mo:fui vermium vcncno
fontm ommit p:oficua:ercj; ca fnrrumigatur
ac fternitur.er fugar minosa venenofa.
iJk € £onft anu'nu9,i>oliumeftcalidum in fecift
do gradu.ficcum m terrio.£5umo:c8 groflbs
artcnuar.tialer bvdropfcis parictibo p:optcr
ppilationc epatis acfcltio z fplcnis. Orinam et
mcftrua,puocataenrrcm foltinv
X f £um acero bibirum va ier contra tmrtciem
fpleme.£fciu3apo5imap:opinatulumb:icof
Jucurbirinoserafcarideaccciudif.AIapitista
meu t>olo:cm gcneratcr {romacbo nocet .£>i
©omus ejc ca lurrumigerunrepritia indc fuga?
tur.
Capirulum.tf ri&iu)
l« ■
D
Dlitricon.t>Y3fco:i.T>oUrricon gatf o
)urricum:quodadYanto8t>iet'rur.bab$ J*1
folia co:iandro fimitia infummitate -X'\
fcilTa.bafta eius elr tmabus palmis longa:ba Q«- , \
ben8fup:afcturgida capirella fcmenbabentf r»t>t
ttaj-adijcefttllivrilts.Scdvirmscuieeftinfci l r
l«8;
0ptrattonf0
f Dvafco.t5i8fiqm'demtnaquacli]Cie.a.qua 2 1:
tpfa bibtta medicatur afmaticisettnfnoicis:
Yctcriciscttjiuurrrjs.calculosfrangit.vcntre
ftrmgir.morfuscaninosadfanirarcm perdu^
cit.reumaq5ftomacbicompefcit. %
f jQum vino bibita menftruis imperat^abor^ #i I
fum facinet fanguinem rctjcictibus fubuenit*
mojfito quoqj vcnenatis occurrit.
4 aiopiciactvlccracapiti8.f.q8acarasvo; i ;'
cant:ct ptcrigia purgat.fcropbaftp fpargir. V/
pofitaqnidcmtrita-jmijcta cnmltciuio addt^
to cinereac vino td p:eftat.
f £ omefta a pugtlibo ad pugnam vtilitcr cc^ I \
fo«at.S pcconboetiacomedifur.
f 3tempoUtriconinloci6vmbwfi8atct.pa; i
rietito bumidiset circa fotttcs nafcitur.alq ta
cpreco:po»tiuam t>ecoctionem tardis ctiam
pafltonibus labo:antibus t>ant in potu.f, ba^
nelon'8.ftomarici8fluo:iventris;ctint>irTicuI
tatcmijttus.
f Deficcac emm ^dimtoe etejct cnuat.idcocp i '■
cbYradias ©igerit .apoftcma et lapidcm rum^
pit.*i>ot9adbumo:e6gIminofo8acpingue8
t>e fo:accadpuimoncmafccndcntc6 bcnciui
uar.
MksWs
C •Renma ventris conftringif . mediua em cft
inter caltVz frigi.temperanria53rt txHori colli.
fo .cius trica cum granis piperts ac femine co
riandricumopnmovinosaturadbibendum
introcuntibalneum.facit z ad capillos mulic?
numendostftKcoquarurcumoleo.
£apttuIum.fttIjE]Eii.
DO:rumlarine.arabiceeurat. S>era.lf*
ag.ca.curat £urat,t.po:n5.£ jcco c to
mefticuj-rcftbifpanial.-z cjceo eft naba
ri.etcftmontanu\?ejceoeftpo:ruvinee.etpo:
rum agreire.zmcdiu inter po:rum z alliuj . tx
reperitur vtrtus buiue inter virrurem pont z al
U}.ficutinucnie8rilege8capit.]ciiii.j£tptopter
ijoceftmagisceftccattuujetacutum qjpoiru
ioomefticum.er cctera cuncta agreftia acrio:a
funtfcomcltici6.£tmedicinequecalefaciuntil
tae3lefactionefunttnfinegraduum.etobboc
. cfl malum ftomacbo.et eft acutum in cifiuum
groffo:umbumo:um magieapericiuus ppila
to:umo:gano:um.et eius opcrario eft plUe c|
t>omeftict.£t(fl?ter boc p:ottocat v:inam z me
ltrua.potiffime qnrerinenrur ^pprer bumo«8
frt'gido8groffo8.£tb5tm©ccalcfacri6cq<vt?
fccret qnafl)licaturco:p.iecteriue.£.tno8 tam
fcirimus cpomnes medicine que calefaciunt
tlia calcfacttoe z vlcerant funt in fine graduum
f £>cra.auc.DYaf/jbo:rii pomefiicu indtat
libidinc:? qn mifccf cu melletfit inde loboc? co
fcrt fcolou peetorie z vlcerito pulmonie.-z qu .i
do coinedutur ctil mudiftcatcanna pulmonts
ct qn quie affucfacitcibu ei9:inductt obfcunta
tcm vifus z e maul fto.macbo. f £t qn acj ci 9
mifcef cu mcllicrat o z ejcbibef :coferr m nfibuo
vcncnofic.£.rqfifi'r emplaltrgcu? po:ris ipi3
ct ponit fupw locu mo:fus facir boc f £ rqua
do mifcef eumolibano z accto ? lacrc? oieo ro
fato.: ©iftillaf tn aurcm. ccfcrr t>olori cf9 i tin
ititui c\ fit in ea £ t quado fit cmplaiiu; cum ci&
ct fumaeb:aufert vcrrucae.£t quando fir tW/
plaiirucn5ci8tfate:mudificatvlccralo:didiS.
f £tqnbibtfe]cfemine po:rr;grsnte mini.
ana^ii.fimultriti81abfcindutfputu fsgui nis
anriquua pccto:c.f £tidemauc.ftuffr|!bo:
ru^puocar mcTtrua z fetue;? anfcrt eructuaiio
nce aeerofaerzmoiiic venrre.f £ t idc auc ,3a
dctVfbtopzieras aute eft cv t>elrruit ©etes i gin
giuas.f ^rtdeaucto.Sben^efuaY.l^otf
cct vefice z rcnifo qn in tpiis vlcera . £ t folia
Po:ri ©c feni coferisr matrici ct^pzietar c que dt
in ei8.qm cft tncis bumiditae q facit lubucarc
ferum.2 femenpomquido fumig^f epco an9
t>cftccat fiftulas que funtin eo.f 2> cdpo:ru
vince eft ©eteriue fiomac bo.£ tci i csAidins et
ma gio p:ouocat meftrua .et quando comcdif
confcrtmo:fui venenofo.
f "Ibauluscapit.ticpozo.^omim aduflu nitf
ptumcummclU etinunctum curat ragadiae
feufeiffurasquc fiuntinlabiis. (ff 3ftdo:us .
•f>o:rti8 di otue cuius t»uo fnnt gcncra.vidcU
cetfecriliezcapitame fl -jbaltadiue lib:o.iiij.
^nnicnfefcbtuario couenis pc:rii fcrere^Que
iiic-.tilem veliepoft fcuoemcfes qua fatuecft
porme cefccare mancntein arciefuie ©5 <M
pitatft rariue fcree.^ 3dem in li,vi.3n mert?
fcmaxo planf a po:ri traffeitur:vt riganoiiib)
ammet .f 3dc3inli.ct'.3nocfob:imcfc po:
rum verno fatum ceuenittranffcrre vtcrcfcat
in capi£c.^3>ie fan ulieaffiduecircufodiatur
S»edc6p:cbenfapo:ri planta velut tcnacito
alleuetur : vt inanitae fpacr) quc fuberit radi?
cibueincremcnfo capirse ftiflplcanir.
f ^faacfSoiruscatidusri i z fic ueintcrtfo
gradu.quodcemficateiuaponricitae.ondc
fanguinemenarib; manante ccliringi .iSk
f m cibum illaudabilis cft.fiocet enim l toma
cbo :faciert8inflarioncm acvcrofttatem.
4 ti^ pocrates .*p>o:rus calefacit ac ©eftcca*t
nimisepar. ct fplcncm apcrit vetcurat:fol^
ucns quccp conftipata in eie .^bowccm put
5 «
&
'£
t£>
•B
ICrarrau»
wonem purgar.U d aurium quo<£©olo;c"t>ui
mrnufaat:acgnaree¥crericoepurgar. .
4 'i^acer.jinmultiecaufis vfusmcdicamic
po:ri.C^iritr t^pocras mcdicine matimus
auro:.3pfiu6fuceu folumfcedit ipfc bibendu
£ grotie que rcqciunt fpumant ve cruotem .
£iuoeemoproico8 foliti funtoicerc grcaXu
gWomibmc cllii tburifuefarina 3 ur ge?
sraa w gmie po;ro£ uitunie vnanuu
CapimUim.trdjrj-u*.
»*Rofcrpinata grcce.araJ3arfiarbar.la
rinelinguapaffcrinjrt in lingua pcrfi*
ca "Dicif pcrfoidamiicStta.libto aggrc
gato:i8.caprru."i?arfiarbaYaucto.D*;afco:tf
dic. t5arf iarbay : id eft pwferpinara. cftenim
WcuUieetfcmina.^afeuuieelt bcrbaquc
nafcirur omni anno.*bec babct ramoo feu vir
gasreaae;mollce:fubrilee:nodofae.cr**4Kven
diturfupafacicmteiTcficutgramcn.jEtfolia
babct fimilia folijerure . ntfi qnia funr molho
ract longio:a.j£tbabct iujetavnuquodcp fo*
li'amfemen.ctp:oprerboct>ia'rurmafculu8.et
1?abjflo«m albujctrubeu:Sfcdfcmina bab*
plitaparuactvirgamvnicamtamtencramfi
wtlem canne. etbabet nodoe fimilce nodia
quifuntinradice canne.ctinnodi8ipfi8 fune
ioUaefirdioKiadbipuivB-fiafutiilufolqapi?
ni ct babct radiccm in qua nullu eft utuametu)
nafcituriujctaaqua8.X?eclatine vocaturcan
da vulpis :que el t virga (iue burfa papiotie ; fi^
cut apparet in capitulo.*£oUgania .
C j3aU'tnue.viitfinpUaumrannaco:0.*|!s:o£
ferpinara bj quid luptieiraris.pominaf vero)
in eo aqTa bumidirarie vt fit in f ecundo gradu
et infrigidantib? farmactJ8.vcl in tertio f m p:i
cipiu.^ p¥afco;ide8.-£:ofcrpinara berba i
q babj virgulae tcnerae 1 mollee 7 multae n o
c 0 fae 1 fpanfae fup. rcrra ficut agrefiie vnde %
poUcarpoesittaelt.ioIiababetrutefimiUas
ficut et obloaga et molli3 ^t fcmen in folq 8 fin
gulis.vnde? mafcuuiesicta clt.f.cscftilUal
bueautfcniccue.Oirtutebabctfrigida et ftip
t icam.*^k)fcrpmata femtafrutejceitvnue. vir
gam babetcannofamct molkj.fpiflam-rno »
dofamait quibue nodiefolia funrpini fimilta.
'Hadiic eit illi inuriUs/Rafcitur locie bumidtf
Oirt^eSi iUifuptica.j£tbcclarincvocaf &au/
«iavulpis.
©prrationrs
C J5altcnue.3uuat iracp ejcufios ftomacbo
euenue ajplicata fir bcrifipilara et calidoe flc
moneeaai etiain ralia etiftentia repercutit rcu
mataxtcrindevcro ficcariuu cuitere:p*opter
quod berper um bonu cft farmacum et vlceruj
craUo:um euidcnrtflimuvcro ficgmonofbuij
rcumatomm. qr£iraufem ifanguinofotum
vulncrumcofolidatiuu 3uuatveroadvlcera
queinaunl»;crfi pusineiefurTiciens fucrit id
ficqsf .ptoprcr cafdem vcro virtutccet fiujcum
muUd-^fiitit.,£f*oinuitcriactfanguiniecdtt
aionce et quccu qj immodcrarc aliundc caafa
tiiro.C 3 it autcm DYafcotidcs ? vtinae p:o*
uocarc iirangtiirianri b? t>atumaion tamcn ti
(ttnguir v iUgcntcrtnTpofuionein qua opoaj
t-arv. % D*?afco:ides . £> uccm eiusbibirua
cmoproicie mcdtcatur .vctrie abftinet reuma*
rifmum.Coiicie % ftranguiriofie opirularurf
vunamp:ouocat,mo*fib? vcncnaric cum vtf
no bibitus mcdtcarur,
<5 £um rino coerueetmeUc vuuicra neuaoj
rat .pcriodioe fcbuto anrc vnam bo:a acceptf
majtimcp-odcft fufpofitum,
f ilujcum muUerienringir. Dolo*cm auriu^
copcfcit.^ angiiinc rct}cieiu>? (jubuenir.^rt
peraecurat ctrlfiiuiae.Jlgnem facrum cjcttn>
guit^umo^sftjuriace ippfitu fpargir,"8c^
cennjbucvulneribpmajcHncp*odrii.*^;oljnptf
nata fenuna prr.u fmulircr facert porcft;qajt»
vjrttttemminotcm babeat.
Capitulum.rrdffif»
&mm
Qlmonarfa *j>andecra .*fSulmonaria
r berba eft fari8mt'ruita:ct molua babef
folia:et quafi formam pulmomarn loJ
Q8 bumidis nafce8.qua qmcli pcpanu vocanc
ft 2lt> oia vuia pulmSispfcrtbibitactcmpIiii
ftratu.^f £lijcatura ci9 cu vino cofert pcripleu?
momaticiet afmaticis.^ £ 'oct9ct;aqu3 cum
oleo accto etmcUcioajdillime fumitur
flCofcrttuiTientito etadpecms nurib?.
€flpituIum.tttl)EjEunf
*2f""VRuna laric et grece.arabice gua 8.3 fi
•Y 9 doats.^rimaalatinieob cetojcmfic
^-^funtatpetlata.Cuiuegenctismcliora
funt ©amafcena.ab ojptdo t>a mafco fic t>icta
tlft ptius arbo:ipfa eltafpoztata.
qf Hrillotilee in lib:o "oe platie. frucrui» qtitf
dam eccarncet otTe?#rano edpofittfunt vt
pumi.^tiSaUadiuslibio.icn.^mnaficcanf
infole p_ cratce toco ficcto:e TJcpofua :becjfunt
qtuttamafcaiatricufur.Blii tnaqua marina
vet muria fcmente recentia lecta pmm oemcr*
igunt^ indc fub ivi ra:aut infurn o tcpidofaeiut
nutinfolciiccari.^^obiHee^Kfuecap.Tie
p:uni8.-p>:iinaalia funt alba.. iui cttrina.alia
rubea.a b'a trigra .et $ eie qucda? fum 1111153 q
funt ad a&crandfi magt8.qucttem tf ukia quc
Tunr adfolucduvcntremmagfextomnfa at*
teranr.erfolutiortcmfacwm.pluetamcii*mtf
nus.Damafccna vero-z armena inomnitoito
It8fumfo:rio:a.tbumidaqtiidemplu8faciut
itludcrjucca. et licca mintts comimpnntur in
ftomacbo 03 bumida.funtcmbumidaadco^
ruptibneetputrefactionejconucrribilia.tJul
ria funtintcr calidum ct frigidum.seclinat ra
men ad latue frigiditat ie .et funt bumida in fe
cundo Gradu.^ujaverofrigidcfunt inp:ittf
ripto fecunduvt poftca babef .£t atta quidcm
funtlajcariua ctrefrigerariua ctlenitiua. *Re?
criuecujquomifecnturci addit ean;m opcra
fiom:funttamanndiccpU)priefm modoe in*
mfiont8notof?ctcaiTia filfulacf tcrtrtiabinct
violc condireet fimitia.£ t ftt cnm aqua cantj
fvrupus iuuamcti nori. £ t ejc ca rnibue earum
fit clectuarium bonum. Bnncni quoq? arbo*
rcm pumoaim perfo:ar fubtikm in Ibngirudi?
ne paknc ei; tmabue vel tribue partibue: et in
tcmitmntfrtjfirafcamoncttctfigillantltfto.'?
funt fruaus tllius arboris fotutiui furTicfenter
ct fariunt Ibpbiliicatceea liae in arboub? altjo
©ptrarionte.
f 3obanee,<e^<fue.Sjolutionc cducif cole*
leram:ct©anturinegritudimbcolcrici8etal
tcrantmaliciamcaru5:ct foiuutmaliaim epq
fiunr:noccnttameftomacbo:ecfuntpaucimi
frimenri.Dofis aqueeanim porio eft cirriter
libwmvnamaimjuccaro.^fDvslcorid.capi.
^cpumi8.1i:unu rccee vcnttf foltiir. «rj,£5fo
5 tt)
Exmtatm
TOcbo wiltrarium mtafifiM omne boc in
comocktclcrius ©igeftione finir ficca no ran?
r am maliciam p:cbent. quidam ficca eocra al*
utimftringcTecpftimanr.quod jSauenus non
tmmcrifo falfum cffe contendit.
P f Ouiecm ncfciaretpaffo tnfcocta vel mul
fa folurione ventrie opcrarianaicimcq? gficere
fi sccocnim ipm cuifuccueadmijcrus ctt fo: '/
bcrur.iacittamcnipfefuas fcitTcrcnriae W
ucrfi gcnerie in pumf e; vt fvriaca tantu putat
minus aluum mouerc co cp fint ftipttciota.
f jb^fpana rcro pluo folucrc cy fintt>ulcic4a
€> cpornibuepuimsjquemaiomlatafunt
f3dem4jrcnera?T>igdlioni8faciUo:a?v2
7 tremmolliedo accomoda p:cfumit mino:ibuf
omniaineffccontraria.
&> f£ftTagrdrepmnumauftmonWoaib:ifcB
fir tur ie.boc ficcmn criam ©iffinr cricos ccrruj
cft adiuuare.gummi but9 arbo:is poraru caU
culosfrangir.eumaceto tritumacMinitujfa:?
cici Ucbinas optime purgar « curat a qua in q
folia paini cocta funt gingiuae i vuea m x fimi
U'aeolwendoscfcndir.£>edinvino tecocta
t«bcintnnu8p:ofunt«
f ttadiceeitemcB co:tc|Ccandem ftfptfca ba*
¥* bcnt potcftatejque in foltjs eft conflirura
fScrapton bccciidcsicu que fcictafunt fm
p jafcottdcm*
CaptMmw!fld£
»*Runcllalatinctgrcce.i>:uncUa eber
ba fimilie ojimo :fioe quafi laucndula
fedgroffib:a:foUaz flo:c8vruntur.
©prrarfonro
f Succueiftiue berbe mijcrus cu olco rofa?
timpo:a inunctu fcdat foda.2>rpocrae £nic
cu6cumvinofumpni8tollitmo:fu5vcncnofo
rum.fuceue ifhuebcrbecurat alcoli:? confcrt
fquinanrie.f £ t ad omnia vitia oiio i gur cii
turieconuenir.candcm criam operarionej b$
aquacP&iftfllara.
Capttulum^aljfjE^
DtJpIatfe^rabiecaffcfrfiuctcrfie^fcft
l^anckcta.Srdcndfic^ptjcfitejc arbo
reUgni arvn.tcft arbo:fcercbin vclfce
d&ct eft ccdrue vel pinnue mafculue eu$ fru 9
c me t> fcunrur coni. eep ea bumida -zficra.
f ScTapionli.3ggre.ca.£cft.dncfo.Praf*
cortd«8.j£tbumida coWgifltf foarboab? ugni
airm.i4nafcuUpmi«p:ofmfructumparuum
2epcofiflumen*£tn]elto:cpe3cftalbafplcni
toicuieimunda.
0pfrattonf0.
&rMt0
f 0altewq.(iffl.far.ca.pl|C.p~m tranfla.greca?
^icquequideficcaficcat ualcferit f m terria
abftanria^comeTurarisrplusncrarenataccB
calcfacere q liquida ecotrario caUfadt plufcg
ficcet J?ab5 aiit 6,d fubriliii partiit cj afmaticos
i empricos iuuat.fl£f babet qwdc quid t>ige
fhutn ©y afoKttcu ficut zf m guftu fubamarii
quidtacre.^ 3ta autelop:ofo8 vngueeedu?
cant mtpte cttm cera.t anperigtncG ccpttrganc
s>igerut aut tntros z ind t gelto 8 .buino :cs om
ncs qui pojuitur in catbaplafmanbti8.Jb:tior
vero ad emia talia cft U6,da.sura vero ad bec
quideprio^eft.^Sdcofolidarioneaatvutne
rummagisidoneaspali ergo epbiseqtfiquid
copiofai bumiditarie calide comfctum eft pici
liquide.fl-jSiceleua.oteumpicis.iiteppicebu
mida quldo coquitur.zeftqueda epea quecft
fimilisvifcoTifcolttatefuatnoiaturvflcofa
£teftaua que ectoraucca elU mdioi cjtca e
iHaqueepuratenap sodoafera fimiUs rcfine
pini.fapo:bui9eft acurus? fcreamarn8.>£c
virM6du8eftcaUanterriogradu.?©cficcat6
dtplus 63 calef actio ipfius
CapmtlunufdjEjEtf.
D3pliquida.-^adectaxa^cctjc^3ictari
arabiccgrccc alkitranJatine vero ofeu
^efarbtn^cftpiicuquida^uc ideoma
tenoftro vocaf pecula. £> era.li.ag.c.bicratK
id eft pip Uquid a:t eft oleuj q6 cgrcdif t>c fccr*
bin.£tfcffbint>uefuntfpeae8aiiaea?>eftar
bo: magna.t cgenuf abieris;refteK ea alkitrl
bn8fmaufimtlefructuidp:ein.nifiquiacmi^
no:eomulriufecundacft arbo: fpinofabns
fimaitudmccumarboreiunipcri.imagnitudc»
frurrusdueeftficutgranimirri.^duisauce
alkttran eft aiud quod efl fpiflum darum bfis
odoiem fo:tem cujbombilir ate.t quando int
ringiturin eot>igiru6;noncito ©eftuit ett>igi
to ptopterfuamfpiflitudtncm.tquando ftilla
du8cadirinlocorcmanetcoliccta:ctnonejtf
panditur.j£ttdemauctojitate.£i3lte.Specie
rumfcerpincoplejdo eftca.sucin.m.gra. fed
oldqtJeptrabifejcarbotcfuafubftanttacfub!?
tilis.-z virt9 dus e calida z ficca in quarto gra?
du:f$ plus calefacic cp ficcet.% ignu fcerbin i io»
minatur lignum moztuo^quia conferuat cot
po:a momia a putrefacrioncaJide virtue ci9
^eficcat et cuftodit co:po:a moauoMim.etJDe;
ltruic quod eft ibit>e bumidicare.
0pfrattone0
$ Sferapion.*fSijcliquida cuftodit anpota
mouuo»im.-zoleumdu80cciditpediculo8 et
lendineetuimbricosetvermesquifunttnaa
rtbus. £t quandocumcontnafcalecomimf
pit fetunuet cpdudit momwm.
4 £t quando linitur virga in bo:a eoitusfctf
ftruitconceptu.-ripterboceftecveriorite me
didnio z fomoribus ad,pbibendu impjegna?
tionem adco cp acdditd qui vtitureo:vtfiat
ommrio fterili8.eria5quando wftiUaturejc ee*
inoentemco:rofum fedat x>olozemz frangic
s>entemxaufertIiuo:cmquintfuboatb.
f aiWcran .t cft ulud quodeft copofiitu ec co
quod coUigifur in lana:quando fupcr ipm fu 4
fpcnditur z t>ecoquitur.? fub tuius alteran ec
minue acutum a rdiduum quod remanef eli
altoran,teftttodq{Jeft©eeofpinum« groft
fum.eteftfianiiludquodrcmanetej;fptffituV
dineolcuidco alkirranpwprerfwgroftcieni
mo:dicat? 3perit.?p:opterboc alKitran a\r/
ratapoftemata^eftpiicUquida.
C Sedgranifcerbinvirtus eftteperate adco
q> poccftcomedunift quia facitfodam etmo:^
dtcatftomacbum.
f j£tidemaucto.pvafco*2likitran cftquod
co:rodic x inddicco^o^ viuenriuttcoferuac
co:po:a mo:tuo:um. z (i fiat pbcretrum i quo
rcponatur co:p9oefuncri ecWgno fcerbinier^
uat co:p? ©efuiKttvi putrdacnone .etp:opter
3. n
a
-&
Txattsm
^feocnommatipm quida vitz nto:tuo# 3 alfctt
tran aduritplatasacoria^faneceflitate fue
caudir^ri8mficcari6i8.ttabftergitmacula8
oculiqn^tbifcu>obtfalepauco.c6uenitmo:
faifcrpcfis.aquado linitur fuper elcpbantiam
e6uemr:afiterifterecumco:aocadtf tamba
cosparuos.
€apttuhmual#£t?»
«ir^&nie.^ffdor^antsfciVrusefteoq»
•I 1 umonimdboanponaf^anmenima*
#•-' bari9 c qui ad cibuj feruis t>af no teW
catu8.5ermctariu8t>iaTfermeri9c6fea^.Sn
musautcno fermctatus. Ham a^tmuseftftf
ncfermcto finccrus. Bcri5imus autcm lcuiter
fermcntatusjqfiacfo a^imus.clibanicius intc
fta coctii8.*Rubidus auf recoaus et rubefa^
cru8.£? ubcinericiue t5: cinere coctus ac reucf
fams idcet focacme.Sttmgia tf: panie aqua
tiutins Iscatue.ftmil am modica fcrmetumq?
modiaim acapit .et baba bumect atiots pluf;
qlomiepaniSvtptcr qt>et ffungtcnome acce?
pir.-fMaccntc funt q t>e farc fiiit qs alq caudaj
libafciamrjeo qtfhbeanretplacciinf, Dulcia
funtopcris pifrom genera ftc afapo:e oieta,
mclle crn afpctfa fumutur.Hcro:.£ollirida
tictrur pamaquadratus t>efimilafacfU8 in
■tf fartagme cum oleo friicue.vel modicue panis
triangulue.X agana funtpancstati acrenuce
ptfta eft panis fuperficiee.
©prrarionfs
21 f gutVfianie vt comedatur opomrcf fltmu*
duefallttf.mafia bfss pfect&fermetaru6;benc
•oecotwene comedalcalidu8;fedma noacjj
maneneXalidtfe cfn no cf! aptid natoraj ret
cepribilfe.f ttacceprio eiued, eftt>cfurno x
reHq? fibi fimiliu cftmala f^anie t>e fimOa me
lio: elk mudio: acrtumbilio: cp alius. £ i$nu
trimetu melius c;f? tardtoris penarat ionis
f Opirusautquiepmrimifurfurisvelocise
pmefratiois^nutrimcriminorisacoeterio^
f 3lle vero quinobitcoquif eftpluriminutri
mentuetfimilitaquipa^babet fermeri.f5 a9
nutrimcntu opilatnifiillosqut plurimifutejtf
crcitq.buius generie eft pante te patella . na$
cius inrerio: pars raro bene coquimr
C^mplaftru qcpane facrucalidi9 ecpcicfhi
mcnto pant8:ej;frumcto nouo vclocirer ipin*
guatf -JlSams t»e frumero cu mellicraro.fuca'f
cpcouem&itovalerapoftcmatibxaudie.lcntc
enim i infrigidat ca/Jbanis cii aqua ct fale x>e*
coetue a empaigini infufus cofcrt ■£ ft quidc
vclocis Tsigc fttois ct rardet>cfcenfionie.
f -jbanis opirus e lenitiuus nature. fermcra*
tu8c]5 vcntrclcnit :cta5imus ftringit. £>imil# ■
rertopaMlaccfcr9aantiquuepanieficc9ve;
trem ftringir.fjffaacintriais particularite
^anctriricocalidio^t)irimu8:cuiu80iucrfa
funt nutrimcta quatr uo:modisvidclic5.:£:ft
mo,ff f cr farina vnde factus e. STo$o eic arrtfi?
cio fuiXario ejcignea 4 cocf uecft . Ouarrc*
p:o qualir at c qua fumif. iarine modus trifa;
riamtiuidirur.^rimue^fereffcnria fui.S»e;
aldu8^qlitatemolifori6Xem'u8fmb:cui;
tatcvelIongitudinetp,isticquo mola cotrita
eftyt fuperiust)ictu e.-fbanis quanro mudfoj
cft tanto pluris nutrimcti at»urio:is egcfttoiJ
nis.f Diucrfitatispants ec arrificto fiyctuo
funtmodi.vele)cfo:ma vdecarfificio fimf lici
ta.5o:maautcmplejceft.magna:parua:mc*
dta .^agna medullc plus baba.co:f icc? vc*
ro fubttlio^a t>urio:eXo:fc)cp^ferca paru
numt.etcft adt»igcfcndut>uru8. bumiditatc
egenicmiseicficcatvndeetvetrcjcoftipac-
f ^edullagrofraeftetvtfcofact inflariua*
fle6mavifcofti?genera8.1i>am8partri et fub*
tilis imerio:a ignts p.fo:ar.«ct bumiditafcmc^
clullecicuccar.vndcparunufrifzfardi^yigerif
ctverre conftipaf,manme ft eftuefit Cnpritao
vd fecudo tn'epoltt>ecocftonc.
f Ondc bvPocrarcs.lSanis magnus ? grof^
fus cft medulle nummeti pluris ventre fcluir.
paruusaiit et tenuiemcdulle cftpaucc .num?
mcnripauci.tgeliioausrarda eftvaifrc con
(tipat.0uiaufemmcnfuremediecftifo:nia.-j
mcdiecltporeftaris.
f arftficiumpanisquaftuo: tiwdimr mo^
dts.£ft cm pamsquatu qcpcdrt fermcti :tamj
febcs a falte^bcnc cofcoue, et ftcur opo:tcc
©riBttbfe
< oc tus. £ft parii" fefinet ams i coctu6:ct in cef
t^isancccltariatatipcrantiaimmuuit^.cbfia
fcrm&u cic falc vltra cgfaris c.fl j£lt a^intf z fa
lecarcns.^rimus quidemodcrarib: ein otto
bia fup:adicri8in ftomacbo p/ecre oigcrimra
fanguinein coipoK clariflimu gcnerar.vn ml
ture cofoaar aaionetfprcrca comoduseft qui
quicrifunt i ocuuaru^eUctatidevinfit £t tis
quopaigeftio ©efectuparif vt fcnto: et cgritu;
dincociccunnu.ar8cm cjdbibua cjctcri? fufficic
naturc labo:anti intmuo
C^percnaritoautlatouarito noadcoceucni
ensdtptoprcrruafubtihtatcctfaciUtateoiiTo
lutioiu8c;cmcbu'8Co^.>i>ani8 fermentari^mo
dicu babes falis necbn coct9 vifcofitategene*
ratigrolutati.vnt>urio:dpaoKtardiot.p:o
pfcri?apr9ecjcercirarihj?l3bo:atib?.Baabu
danria caloaseow eftcaufa fomtudinis z t>i f
gcftiont3.s5cdqutfermcmi falifcgfugliuum
babiKrUminimuiwm'nconfo:rar;virtusern
faliebumidiratcciusocficcaricrmcntucoiuit
crionemrarificar.1
4ff anniusfiirminimunurrif zouriflime fcige
riffardiflimecpcgcfif.,ppaeratcb5opilarione
etvcntofitatcmgcntradi.3darcoincouenie8
eftomitonamrMraroasqmajciinisiabo
nbueejxrcejuur vriiKiFoiC8.
CapfeuIum.tdjEiriO.
&pa3ft.u'.exY/Rapa rctl
eft a rapicdo : id c ccp:cbctt
dcndo£ 1 t aut radtce ainpli
o: uapo.f.ipo:et>ulfionfo
iio tenurjS0Ua.ti.ui £? etng
b:afice vetuftu mutaf in ra
pa jf dein li.viij.3 n menfe
iuiiofereda £rapa foloputrufolatri iniicco
ncc fpiflbOoas bumidis z capis Utaf /Rapu»
aut in ficco ac.ppue tenui ocnejco er fabuiofia ,
mclio: nafctf ;loci jpuetao vrrucp fcmcn iu altc
rum murarrBam rapa in alio folo g frienniu5
fata mutatur innapos.atia vero napusrran*
firinrapam.Sfubactiifolufierto:atumverfa
ttimcpcoquurquodipfiscr fegertbus pwdef
rir:qmibiannocodcmferunturOugorapjrii
quat ruo: fejctarr}.napi autem qumcp fufTiciue
S»i fpifiefunt imcruelles aliquas vt cetere ro
bo:airur:vr vcro in fcmina maio:a redigirur
crucam rapam folqs omibus purgas;er ad x>i,
midijfcigiii craflitudinem in ca.nk UicodeSi
Stuncin fulaetrtligentcr fubacris oeronissi
giris feperatam obwc8.iUiicic8 rerram i caka
bi8 ita inagna nafccrur.
f *Rapa cft napus V5ltdu1imu8:c0rurbatco:
pim&eduat.Scdfcmcewscorra venenain
porumcarur/Rapafifrcquerercomedafinfia
cfonem ftomacbifaar.S>emc e$ cfvino tritu
valet connra mo:fu8 ferpcutum.
$ t>t afcojidcs/Radu; rapebona eft/r Q ven
trem inflat :co:po:i tamcn fuccum addtt ; verre
q$ ftimuiat.£iuscu'paturam fomento poda 4
grisacpermomb>p:efidiuin eft.ipacptruaa
impofifabeeomniafacerepofeft.
^"iam3ciueeiii:aacomcitacftt»turcti<:a.fc?
Eicciuacjcvinobibituvulneritovcnenatisp^
ficir.3rao3fcmcn inrapiecalidu acfcrueno vi
dctur.i ipfepaulo folunoKscrcduntur . ©ed
quo fiijnu9cato:i8poftidcnt mollicndi pore;
(tafem eo fou io:em conrincnt.
<ff 3dem radijcinnat^icmcn inbotninegene?
rat vel augmentat JSgrcftie rapa locis ficcis
nafa'rur;fruriccm colUctum faaens cubiri lon
gitudincm babcnsmultafo; virgdlaa . 5olia
knto:a^ in modum ^igiri grofla. &mm a9
nfoliiculiscitconclufum nigrum etfragiU.
quod (racrumbaber inrus coio:e album. tracj?
faaa mifcetur alba menrie vci timn miv co:>
poys
^f 3faacXalida cft in fccundo gra du. bu^
in^inpte.9urc9igcri(ur/^oiUin iiM
U
'&
&
STrattatiw;
flariuam camcTacitJptcr fuivenfofitarcm;pl
inde coitum fufcitar.flegma augmetat. Utilif
flut eft fibiscocta vtracpaqua rciecta coquaf
cum pinguifTima eame.3 dcm cuius iiire fi pc
des podagricowm lori fucrit fcoloM mirigato
ncm pzeftat.f 6aU'e.li.ij.t>e abi8.c.©erapaj
^>:ilrifo:miter aute cr banc bomince p:epa*
rant vfcgad boc cp coponunt cam a»m garo %
accro vt babcantp vfuper totum annu3.£.bi
mum antcm rcddit in co:po:e grofTioran com
menfurato.p:opter quod fi abundauerit quis
invfu ipfius.etmanme fiquis t>eficioua in
ventre tHrigene ipfam congregabif vocatum
crudumcbimum.
fl adfeceflum auremventrienecgcontraria
rivticpnccpconferret>icatquie ipfam:et matf
jcimequando ©ecoquiturbcne.indiget cnim
ipfa x ampuo:it>ccoaione.fit autem oprima
bis cliparaficut t>ictum cft p:ius t>e caulis pic
parationcjfi aurem audio: fumatur indigelh'
bilisdt.t tnflatiua et mala ftomacbo. qiicg; au
temetmo^dicariones operaturfmventrcm.g
aquaauteelicatam admirabarvriq? fiminus
aliqua bomogencaru plantaru nutrit
f £tidej li.vi;oe fim.medidnie ca.gengilidia
fiucrapaipfaa femen adlibidinejindtarutf
ilanui fpiritus generatiua ejciltens
Cap!tu!um.fftl0fiift
■S~y Spbanu8.3uVRapbanumgrceenoff
^TvradicevocamSxo cy totSt>co:fum ntf
"*• ^rirurcurdiqolaarnagiemfumma.p0
filiant^ui9femincmacerato*^alta.li.iiii.3n
mcnfe martio rapbanoe aliq ferut quib? vrun
tur eftate.3de in li.ijc/Rapbanu vrjia pdicrutn
dtficut-<b:afica coftarcffeviritointmica. fia
t fidrcafeferanrurnarura t>ifco:darc refugtf
unt.auiceyRapbanuebabalignu ealidu et
bumidum in p:imo.Scmenca.in.iu.fo:tiu8
c feme ©einde co«cjt.poftea folia t>einde caro.
©pnatiDnf0
f *RadfceP aidunoeomdravcl potata,ptit
anridoriimagnu adiutoruicfanitarie truta*
menrii fo^is:fj adinftarioncfacit % ructuafc
ridoe.^ ^nictSa^viinamouet.Ucntrc fceco
cta malacat:-: in cibo prifide pwdcft. Zoiac\
flegmata purgar.£u opmeUe accepta vomitS
moua.C umcllcmijcta putredincj curat:X#
no:e8 rollir.Uim fungi vencnofi (dce(cit
f£6travipera?moifu8(pfia'r.Sicmecuacc
rosarit fplcminiiir. b^dropicisac fplcuerios
in.modu cai baplafmc impofitu (ubucuit.
^•ftadijcinacaoacmcUecocta figargarijtf
fvnaricoo curat.ioliari^cotufa-zipofifa ■oo
lenrite articulie,pfunt.qf "Rapba no calida ef
fe virtute oim medico? opimone ptjifjnobif ejc
vfuinrelligercUcet na cu cercris cibis comdia
tdco in ftoma( bo rucr? cfft'cir folue.q: in eo co
quirur p:ima.f £aptUoe ab iniuria a lopicie
rdtituitcumeuc.f ©uccuscria grancdincs
auritttnfttUat^cmedat .f j£g?ptu regee i c\to
erat ftudiu fcruta ti cozpa mo:tuo^ ? cae vautu
dinuocculta fidcrccognofcae.ainipfo coV/
devirul nafci.pdtdcrur.f S>eme rapbani cuj
mclle rtiro z fumpro fufpiria mirigaturXuflis
arcef.Sola cufatefumpta vetrisaialiaejctin
guit.vetrc ftimuiar.vnna cocirar .^uerperis
copialacriBacqrif. f "ftuttaresfomus vrine
tirricuUatefbluif .vel foninap unpaatnjcfttu
is.rapbanus comefta ceuftomacba . poftcit
bosfumptacigeritcructuafionefaatXoaa
ct efa tuflientito t pituitante i roar bi mcden^n
f iloaudJcatbaplsfmis adbtbitu cnjmdie
pafcetia vulncra curat.f "Liuoie ipoftra fol/
lit.^)o:fttovcncnafloccttrrifia^inc8pur
gar.t tbita meftruis imEanScmed^bibitu
etaurericu.fplcnetremifcaefac.f£lijcucuo)ci
meUe ga rgarifmo ftna tictcp opirulaf . ^craia
c]j piiao accepta ftat im mcdef. pdcdcauo V/
mtfla .vd gingiuis fricata.t)oIo:c eiue mirrefc
dat."f jtft aiiudgcnus rapbani cfi muUi ar ;
Btfyttbti
nwrtatifotaltensfolia lapfanefttia .euftra*
dipoblongacftactcnera.t!cq.f.fi»p:at>tcme.
f -{Ma.,Rapban9ca.e? fic.in.ti .gra . Uirtati
babetina'dcdi:ottToluedi.c|ceo fit copedesoti
melUscorraquartana.cctra cjtidiana :corfa
©uricicjfplenio.
f tiaba ipa cocta in vino et olco fpleni catba
plafmetitr.pecrimcarbaplafmataftranguiriaj
cf/oiiunteriamfolmt.;
f^ypocraXapillosmuuqzfccmtosrapba?
nt iubct fricari:et cotra to:meta vulue fnp vntf
bilicu imponi 'Reducut z cicati ice ad colo:cm
S^emeimpo(ituc]caqfiftit.c3qfascdena6vo
cant vlcera.f Dcmocrit9.oentre3 F5 cibo pu£
tat itimulari/z ob td fo:tafl'e voci nocere tradi
derunt aliqVolta q ouraicat in oblogis nafctlt"
acieoailo?cjcataret)icunf.vbiveroacrio:me
©ictna admota Jit Tfopu t>are,prin9 impcrant .
^ecanripafiaeft.Euriuverbgmtarirapba*
ni fuccii inltillant.f ^apibumecrat z fcifper
gitfkgma attcroritatcfua.iolia tneiiismin9
auftera funt.radit trfra in vino naufeapuocat
€'A'lt.li.]C|c.'Rapbani ftomacbii purgat.pittu
catuerraiuar.vrinicdcitanr.fift cliiuofus in
toliaizaromari3voc|tfatiu3.Sratiuit>eco?
cti mane adtrcs ciataspoti calculoscdminttf
uittzenctunt.Bdtu(Tintq?ieiuni8rapbari9(pi
deft i mane cum mellc £j eme ei9 roftix ■oeinde
c6rritu cuj melle fufpiriofis valet.3 demq? co*
usrmmpiQdcll
Captmlum.rrd£££u;
tf~y Sdi]c.i>lafc3rt9.T?adit;eberba cuius
TC\ ftmili noic anpella f ,7 ecali/r fic. in.t? .$<? .
T cdu.Oirtutc rapbano ftmiieb3b?.£tco
tra eafdccaufa8val3eodcmmpdo:fcdnd effi
cap eft.3tao3 ol tn rcceptione tnuenif . potcft
poniradijc rapbani (i radijc no babeaf. 'fcaila?
diu8li.£t:.3naiigufto mcfevirimo ficcio2i'b>
lorisradices ccuenirfcri.q bYcmcmimftrcnt
vfum.am3nt terraj qtialem rapapinguem ac
folutam-zt)iiifitbacti.topbum verorefo:mtf
dant 1 glaream:|3audent ccli ftatu nebulofo.
ferendifiintaufegrandibu8fpacrj8T3lfefofJ
fis.melio:efq5puenimfiferltur in arenispoft
nouam pluuiam nifi fo:re pofitnr rigari.quod
farum cltftatiin laii farculo Ocbcr operiri:fcd
tamc 116 ingercdum cft:fed potius palec. quc
inde fungofe fttnt .fua uio:e8 aut funttfiea sa cj
falfa frequenrerafpcrgas/Radiccs fcminige
nmsptitanturqueminusaaesftmr.bsbcnt^
qj folia lario:a lema % cuni ioaidttare vtrcuaa
et bis ergo femina funt eolligcnda .'3aio:ee
fiericrcdunf fifnblarie oibusfoLisfclo tcnui
cauleoemiflb:fepe ferris opa ianttsr. Qiqini
mis acrabulcem fieri vctis femen m ac nocre
mety awtpaflb macerabis.
0prratiOM0.
f.3faac*RadiiL*cftca.in.iij.gra.fic.in.t}.min9
iqjrapa notrir^pr er acnme futtm :q6 foitiue eii
itaiminerape/Hutrimcmmauscrt^ummz
sroflumoigeftioniftomacbi nocitm 1 incon»
uenicsocribtisacoeulis? gulcomibufq} 00
loribusvutoe.f $5a5m vero mcdicinamco^
iienit.fcdm ctbummandticata to:tione 1 infia
tionemfacit.*: illaudabilis ftomacbo fit . 06
teftaturructatuseitis quimaiiimc fit antectf
t>um.elcuat cnim % ©efccndercpbtbet cibit ad
iocum coctiois.3deoqifit caBfaindurarc x>i
gefttoni8.natnralcq5Virturcinbibct.abumcp
pellensinfuperio:iEte:cicquarefitvomit?ma
icime bis qui vcntofitatcm in ftomacbo babet
«jcconfuetudtne.
f 0ue tamen poft cibii3acccpta mino:c agit
venfofitat2afcendcntc5fup.iii6.qnia cum gra.
uitatcfuat>cfceditinfcriu8:©eponitcpdbum
incoct&oni8locum .£tvtoptet cigerif vnck
caufa'cpnfo:tandc fecundc 'oigeftionis cffifaT
bcc cft graria fuecoaionis^que non babenttV.
busvcntofitateaccepta poft cibnm impedit
^T l^windc li quts eam vult acciperc pio vo '/
miruantecibii5fumatur.fcdp:opfcrfnfpleme
um fccunde aciertie 'oigefttoisjpoft ctbu? ma?
a
'B
ffattata^
bumtda:m0dific3t 2t>cft'ccat illa,fcf patat ali^
cycjtpamaf fuccuseinstseturinpotu cuvti
m> .etcoiicniarmedidnis momferis* femeet9
ctilfadtboc.Bosautecgrifumusmulfocies
wb3CplantaicpqrlcoqiutmuUucUWIto:dcl
vamc ©iffoluaf in t>ecoctione tt>etur tn potu
bjmasiiaefficactaincgrttudinibopectonsati
ttqut'8 quef iutit ab bumoato groffis
f £tid e auct.lluftiVRaffanus cofertflegma
ti:?fpuocatvomftmeteftmalu8capirizoOTlif
Writoef palatorccomipit dbum.£t eftcof
ueniens omibus cgritudinibus muuerii.genc
rat vetofttatcQ in fupenoato parabus ventrts
CttUudauct.^umaY^pterfulmaUciameVd^
locisputrefactioisfuefubftantie*
f £t idem auct."Rafi8.0i)cit mtbtqutdlami
cnsmeus <y ergtuseft I5.-J inuenitvcrum ?>tf '
ftillauit enim aquaj radicis rapbani fup. fco:?
pionem.etinuenitipmftatimimmobilcm.tie;
indecotinuoinnamsdtetcrepuit p, mediu £t
radipc6uemtfe.quartams.ctrigo:ib?fcb:ium
periodicaru % t>oto:tbus ventris.
<epcfcdampttojaiqu?qufd^fafbanufmicf!r2
vocat.3ntu8 l?5 mcdulll candidl.cjctra eouif
ce8nigros.nafcif in mcnto-ztorieafpcris.ati
qnandosvratoofis
©pfrattpnta
f ^era.*Rapban9agreft^bn8fo.*firia[ap? *
fane.tb5radicemolle:fubfite.l6gat tcneri.r
fapo:ri9eacut9:c9folia uamicoquntunco .<
meduturrt puenit fto. f CU'rf9 eiil eie vifdda
ct fciurerica et caU'da.et io iri cibo fumpta copt
ofaeffuditv:ina.3ncitat etilmeftrua femia
rufto.vttlis^epaceto^at^.-fiinjitasglutinof
fascumellefumpfa ©iffoluit.fijbricoelafo&cjc : <
cludit.f *Radipaduftaetin pnuierevcrfa ad
ficcahdu etpurgadu vulnerifo imponif ,0tri 9
dl fuccu et'9 cu vino fclt cotra vcnena. eadcm
vis in femine e fi cu melle fumaf.nobt'8 ecprum
garmo&ril in ptifanafo&itione trifcoctlto
rarisvitiafanare.f S5rapbfln9agreftlque «
romani voclt arnunacbio b? folia ftfta folijs
tomeftici.ctb5radicel6gamolle.etfapo:ci9
9dacuitatet>eclinl8:c9foIia iradic ficoqulf
ctcomedlrarc6ueniutftotnacboȣtd9^tU8 <
cftcalidainflariua.f £t,puocatv:inl ctmen !
ftrnar.ct qn fumif cum melle incidit bumojca
groffosetvifcofosmpatott
^> Bpbanu89grcftis.£>vaf.-Rapbari9
JC\agrdh'8iunco8t>uo8fiuetre8fpargfc
"^S ;"rubeK8 i terra.foua mtefifia,4:adKe8
€apimtom.fffljpm£
Bt Sjrrbia.
•^3 &diarfa..^ltXtfv\ftadiculdcbcrba
jcvtauldis lanieapta,adftfuccu bjmiri»
**•■ "qlru^adoKpfcreeeque? molliria.na*
fdf vbicp fatiua.fed fpote pripuc in afia fvriaq>
favofietafpcris lode.%>ane eufratcntnlau
dariffima.caule tcnuifcf ulacco ipfifcp ctbic m
digcita?-eppcrito.? mgueri qcqd ftt rii 4 fceco
quafoUuefoUo.bacftratbionvclffaringrcci
vocanr.£ftat€fto^.afpectugrata.veru finc
odow fpinofa,? caule lanuginofo.frme d nul?
luradicmagna qpridif adqueoictuerfum.
f1&i.U.|cjciiq . Zm&tib % radfcula ramoe p*
parar.qua ftrutbibna grcde vocart fcirimus
f 3g>>edef motbo regio ipa tfeocta .? vis potii
3tccpvitU8pectorIobuiat.aluufil]it.Tuluafqj
purgat.q3ob:e aureu poculii vocat ca medici.
j mellecril^deft ad tufiim. f Dtfopnce jjdeft
incTura cocU3rI.cii poleta $ oz acero lcpzas rol
lit.eadecp cupanacetcaparieradicecalculos
frangicac pellit.panoe otfcutit cu outeacea fa
rina i vino tecocta.f 22>ifccf ? malagtnant»
i coUirije clarita ris caufa ad fternutamcra rti
Us mtcr pauca.f Xicn(45 ac iocincricodcmo
^ridt.po.ocnarupodcrcejcac{mulfafanatfu^
fpiriofoe. fic? pleuret icoe ocfcp lareris ttolo*
rce. f i>andc.'Radiculai.condft. t ponit itt
smidoiarioYiriliinporioneadfcrofulae,
Cflpitulum.tn!jffjrutt)
■^3 Snnuelarine-rgrcce.arabice baufie.
JCV vclbufcb fiuc battftg.Scra.lib.as.ca .
**• "baufiofiue baufig.i. rannue.dtpl5ra q
nafciT in vallito. i funtriuetreefperice. tfcta
ba bcr fiipite rcerii fpinofu3 ficut a rbo: q tii ale
tiftalicb.inramistfpinifiduer': folia ctffunc
oblongabntia bumimtatevifcofam q adberet
manui.£»c6a dtfouis alba plufcpipfaXer^
ria baberminora folia cp ipfa t lario:a.2 t>ecli
natparurubo:i.etramidu8runtlonst:l6gtm
do ciue eftb:acbq vniue. ereit fpiffiozaliis.? e
fcebtlio:.fpinavcrocweeftacutio:.£ffracru8
ciu8 eft latus fubtili8.ct cft vclur tn vaginis ftf
cm berba quc ri: faebidalton.f £r idc aucto.
#alie.0uod a^mtncfiraf cjcrannofuntfolta ,
iiue^ufttntrecenria.^tvirtuoeittocftquein
frigidat? ©diccar in fccundo gradu.
©ptrationr0
fD?af.ca.©eranno.TSannu6frutcjccftqut *l
rircaottoenafdf.&ufusvirgc funr longeet
fpinofc.folia babct pingutffima longa ? leuia .
£.(t ctil alia rannue colo:e bns fubalb idti ,£t
tcrriababc8Colo^fubrufu5^virgula8 logas
^bittsquincp.tplue.bccfpinofefunjr.ctmtm
iria babent virrurc.£ iuefdncn larii cft % rcnue
etiti folle reelufum ftcur affodiili* f 3dc,£> ntf *>
nitifpccimi rannifolia car baplafmarite ^dbi '
bita ignefacrum co:po:ie p:obi.bcr. f £?era. £
EurtBsrannicftquccurat foanica i beriripi^
jam quc cftt gecaiidtfatis. ande qn fikmpla*
Jlrumcufolasduecurat bcrifipila-zfomitc^m
^t tsicutaliquicyqnramicius fufpcndunf in
oftqs 2 fcneftriscdfar operatio arboue co:ff.
f ^Iiniu8lib.jcjciiri.3nrcr gcnera b:uro:ft ran;;
rtu8 appdlatura grcciecandidio: frutcjc.^s
flo^tramoe fpargcne.Tcctie aculde no nce?
tcri aduna'8.BlterugctiU8 cft filueftrc nigri9
rubcntce fercnefoUiculoe.a^uiueradiccKe?
coctairiaquantmcdicamcnru:quodltdiivo^
iarur. f ScmenfcCttndinaetrabit: altcr Ole p
candidio: liringtftfcdmagis rcfrigcrar.coUci
rttontbus z vulneribueacomodatio?.
f £onftantinueinlib:o graduum.^Rannue
frigidaeftinptimo gladu.tomfecnndp.va^ £
lct puftulieo:ie.aentrie5oolo:cm^ ftomacbi
lycfecrioncm curat^atbaplafu^tue bcrifipill
»cftruit.f Succu8du8oculo?colltriomijct9 , S,
fiuefolu8contienittoIorioculo:n:majcirneq5 **-
panno:um albcdmi.^ibitU8attte(apidemre
Damrrangir.
Capitulam.ffdj^djf.
a
1
&
wata'cai{da.tdnfdtttiamcmpetf8inl.cu 9«
to.£iuecpitbima cafuitpercufltonf pfert vai
de.pjockftetiicontufibnilacertojum?ruptu;
Tcf jConfert afmati ? fputo fanguinie tepatie
ftomactoqjfcoto Jibueintrinfecie. ©tngultui
* soloti pungitiuo ventrie ac ©iffint cric acfco
feiircnumacrcficc^atcpmatricis-rftujEui fan
^uime^cf£babu83nnquie^plcncjatfenu^ ■
atitmoifui vermium venenofojum rcmcdiuj
«ft.f £onftanrinue.*ReubarbaTum . aliudc
iridicum aliud pcnticu. 3ndrcum cft laudabtf
liue.caUdum i ficcu infccundo gradu .0uod*
dam ftipricitatiB z acuminiebabefisJtoma*
tbot>cTeaov9lrt:venf6fitatenu cpatiefcoto
rcm z fptcme^uriacm.t Ypoatndriam ? ejctc?
fionancurar. *Renum ac veficc t>olo:e ac ma?
trici8ecrtrpat.fS?anguinc©cpcctoJcmana
tem coftringinanbdirne fmgulri! . vulncra in*
tcftinow:smmmlfolurtonem;ac pjolicamfitf
trtcm ampurat: faricnttcutQ 9 lcnriginibue t
*mperigtnemundificar.£ontra rcpttuu motf
iwiaat puluerifatu6:cum aceto tcmpcrame.
f •fbandecta/Rcubarbarnm t>iaTareu qtfeft
radi|czbarba^:quiacftradijcqucinbarbaria
rcgiortco:tror:etin india tranfmarinie parttf
bu6.£teftatiudqo* t>ictfur renporicn.trc quo
In fequert capitulo. quonii ^: fiejt>e co q; in po
to infularcperifcvd qtponricirbabct fapoje.
fRcubarbarum vtquidamt>icurc:r9dfccft
cuiufdam arbo Jie. i rcperitur quafi qucda tttf
baofitaeinradtccciue-rc.^tcftcatidu-tfic*
cum in fccundo gradu.f jfobarinee S&efuc.
•Rcubarbarumquoddao:irorinindia.j£tvo
catur raduedfenu? cft metiuext quodda orifin
barbaria,eteftlaudabaittepoftilttf.£tqtfda
o:if ur in mrcbia: ct cft minue laudabilc iltie. ct
laudaturmagieeceie quodeftfubnfgru t>tf
dinanead rubcdincm.etquod grauecft cnm
raritate fua.z in quo in confTacturieinuenitur
«tfgregatio cerufo : glaueo.? quod eft croccc
titxsurcjEt quod eft rccene cognofcirur quod
iton dtadulteraram: quoniam cft rarum ? mtf
tiotislhpricirarieictcftcroccctincmre.
f adttlteratu vero babcteontrariu bo?« va
rictatcm quam babcrc t>cbct tn confracturie
amtfitaiano fubnigrtfcir in cie.et cft calide c&i
plccioraen ficccinfecundo gradu.
f £onucneruntautcmp.m^rionc ctueaqud*
caaoane d fiipricitatem fubftamic.? acrritas
spanecirartf a tctn fubltattczcft ut eo ignrirae
pcrfickne: queptopter actiottcm citte % fcrrri?
ntanipfiue ipmmfaeirdTc amamm.tlcnira
tcrrcitae cft fm pjcrundii due. a ignrirae cft
mupriicicipfiue:qucp»pfcrinfufioncrofc^
parat tnrcrcuiefiibttantiam.ueplaioc^ffa*
^-^ £ubarbarum.3fidoJKPtttlibk)Cfbf*
J^mologiarum/Reubarbatjtm t>ia? cy
JL ^tn fotoiwrbarico trane t>a»:ubiu? in*
«enitur.*R atponticu quod arca pont/cuj in*
iterattff.£t idcm©idf ur reu quod dl raoVp 'A;'
Itradicbarbaric9 vclponrica. f ^tareariue.
IReubarbarumqtSin 3ndiavel vltra ma^
me partce repcritur.radtc eft cuiufda at bo:tif
^afiqucda5tttbcrofit9e.£tigimriUudqiiod
guuccft infao gcnercct non perfojatum:0tt
4riamiumfrangimr:mtcriuebabetquafdam
Tcnulaejoifttnctaej^inc rufae btnc fubalbidae
^4'nccn9CC9e:etcommafiicammttngit quafi
4crocue43irfutcm babct purgandi colcra pjin
^cip9litcrct iDiurcficam. eompacnrcr ponitut
4nfviMfae^)ntr9febjeeacutae. fBuiccnna
^atbarbariiutadulfcratum fpiffiue dt ac vci
fcerneritiueJlipJicuiiii^urum autem cft vebe*
uienriuef arum z jriinue ftiprtcum . et eft croj?
«e'tincmre.3nipf9ifiterrcit3e amara $o'>
|«£T4CtioJiani^ietraaetn ipfa.
f -f>latCiSriue:^ontra cairfacrioncm epatie?
jopimonc cccalida cauia t>9tur cu aqua cjali*
lida.f auicena.^eubarbaru confcrt panno
&c vdttgus fug cutce rcmancntikoiquado cu j
accr o iiniiur./t i: co fir cmplalUaun a d apoftc;
BtlWbfo
ipfum el r e ; toominium calidira rie in fupcrficte
ciUBJtconfeaitio cotracrioniep.ipfum ea fub
ftanria ftia tcrrca ftiprica. "Floneft inco nooi
nienttiajparene.t^atinomnirfietinbniicca
tc: m cperiipuerie-z pzegnantito&attir.t eft
be clegantiozibue z meliozi to medicinie aque
lacria.-z piopiie quod fumptum eft eccapzie q
magmficatopcraiionfaus/imilitermagnifi7/'
cacur infufio ciue in aqua endiuic x aptj pzf us
bulitum et colatum: vet itt aqua ptantaginie,
ctrioperinittafquincadatinfbcictatcciuefpi
ca.£ftcro pzopzn iuuameuricum ipfo ."ficqj
bzctcrmittae addjrionemodieivini albi odo?
rifcri clari in mfttfiombue ciue.T p^prie qn wi
emcdarioneopilationiip»pinaf.y£teiuequi'
dcmtnfufio comperit quando folum queritur
abftcrfKnfdlnno z opitaiionu apcrrio: z ipfiud
conrriti eil*birio:quando querif:vrpofttllairi
fa vifccribue vcftigta cbrracrtonie t cmancar.
teru ejcitlo quod alTum eft vebemeriue er. adri
reo*z<itf ejceo puriue eftfuftinerquodopozret
■zmeref ttccontririonc.^nraro aure? lato cd
tritio vcbcmenercfoluir virrurcm.Dccocrio
criamftmiliterrcfoluitqualifcuncpfit. ';■
«f3obance'iJbefuc.£ducit fowtioneeiueco
leram? ftegma.^aio: ciue pzopuetaeeft mii
diffcare cparcr ftomacbu.ctconrore ©olezito
pimgiriuiscozum z vifccrum.
4fi& clarificat faugiHncm:tauferiopilafibce
% mpJbos quozum matcr cft opilarioificut bp
dropifim:?crm'ciam:grofuciem fplcnie x fcba
bi»opilationttm:ct fimilia.
*f £c cc parre fubftantie fue^rictae cft pfcrrc
fput o fanguinis tcmaua tioni ciue vridecuncp
fa.% cafui? Ecuffioni.xfanare rupturae intrin*
feea e^ ectTinfecae.x^prie ei9.5.t.ininimc. gra.
♦tj.ctrubcctincto?.sra.iv.cumvinoftiptico.
f £t confcrrinutKrio olriciue contufiontbue
scotoririonitolacmoperfcotozibueeozunu
ipfumquideeftmcditiriafinfluttuestcftmcdi
cf na&ona tuflintcrie. ct pzopzfe quod epccreft
afium.-z bibitum cum fuccoflantaginietpaii
fovinoluptico*
f £t confert febubuapcriodideifebiib? opi»
tarionuctfebnbueanriquieipofteporioeiue
infufionie ana.j.u.f* .vfqj ad ©ccemu eontririe
ana.5.i.vfcpadi5.iii}i
.f £c ipfum confcruaf pcr annoe quomioz: et
. confcruaf a cozroprione z purrefacrione:fi fug
liniarurcicera? rcrbenrina liquefacreiautccra
fota.ourji fepeliatnr in pfilto aut miue:corifer
uaturemtUiKtcmpotccittcnfo.
- Capirutnm.fft]Ef.- ;K
^3 >£nponticu.^andCiT^cupoficu.i.barf
jOvba firiftaarteftradijcpbtica mulrfl Ittta
*** "rctibarbaro.^trtfbsvenutae ©iftfn
cfaevtreubarba£:f5nb ringim reubarbarMf.
£r&rcupc*icuee q? inpbto infuia reperif:vel
qz pbnticub5 fapozeVz reuranru cft ©icere qui
tu radiy.f pvaf.ca,t>e reupbrico/Reupbricii
nafcif m boffozo .ct fic ab grccia vcnif : cuiue fo
iia magna funt fimilia folqefimpbiri.radiiceft
aliquarenue.vafta ec nigra. i^afia fimilia cen
raurec:fcdbzcuiozeft fragilie': lcuietn pbdctfe;
fincodozc:ctguftu amaradcuirer ftringene. c|
u mafticcf .-fit filutinofa ct crocei colozie.
BpmtiontQ
f DvaTc* 'airce efftcacitcr babct ftrmecntc^»
j£r ibfomcro impofira mflafionce ©eficcat:
crvulriera glutinar:acfanguiriie':abundantia
repzimir.^5abct in fc magnl fubftantiarcmpc
randi:qztenet infcterreni frigozie et calozia
part^.er lepromeriecft ad afma; ergo reuroatf
ca ct oztbogonia itmatpotata. uuozceetcm)
pcnginee fa nat cu acet o illinita .cf pofata cmb
ptokisettifftntcricie piodcft:fcd bona cft q
nbeft pttifara. 3ngultu mufciltaginofa vaafi
dicii fubmozdee.bibita inf>ationcm fiomacbi
toUit.XaBtudin€ct t>oloze Ibma^ bi fplenetji»
cieetepaticiepzodcft.f JConquaffarionecoi
poziercficit.pe alro cacicntifefubucnittBcu
frericieet foz iomfo ef ifcozaciet tf bctianiefa
a
.Etattsm
m
totarc cft S&t cricas? fciartcae catifas c ompcJ
idr.^anguincrcijdcnribuevtaiteradbibef;
Sfmafivtep:oclcft.^SjijbsUiricnribU6Tri>
Wreradbibcf. CiUadssoiflrinrcrias frigoJtto
ti^ta'0fm0aliire|»«:fidttjcft.^ojfibu8vcri(^
natie oceumt:firm1ircrvtagaricu9 ©aturir»
ommb9 caufie. Zeroaslimpidat z Uaoiee al
flccro impofifaifimilitercuaqitaluiozcPorTks
tollir.UirnwdtatcrmajJrica^panto ftiprica
% -pMxlw capi:oeraiponfico* £a.eft i ficin
fecundo grami.Tlirrute babctrmindtficandi:
confo:tandieicporoiritateiua; etoiurerica ejc
quauta rito. Squa ©ecocrionisetue/bUiir opi
larioncrafpleniatcparieeidhgida caufa. Cej
rotfi e.e puUtcre cius i oleo roJa?: cr ccra va let
contra •ocbititateftomacbi.-j^iilnia dueUim*
bricoseiusoccidir.f^fidoiiBrfrbtmo.l^ai
ponrial fanguims abuttdautia repriihir. T)a?
betin fe manima tanpcrandi fubftanria: quia
rerinetin fe rer rcni frigoris z catoris partc. £t
ctia lepromcrie vnde potara ad fp3fmara reu?
matica iuuat- j&tlemtues cmpetigines fanat*
S> plenem repzim.it-ctluairiatoUit.£it aceto
bibira emoptotds toiflTinterids eftiuuatiua*
f Btbitafcftomacbi inftarioneciufer* lafittu
dinc p:obibet acooloie.fpleneiicie z eparids
f^ffdt.cdquaiTariortesxo^pozis rcftcir: ac ©e
aUo cadmribusfubucnir.lumbiseriiftojrio?
nibus totfds z vpoaindrne cft fautr arie.
fStmcasjctfciaricascaufaecompefcir.fan
fiuinem mjdenribus adbibet ur vriUtcr. afnw
«dsftibgiuricnribuo rnodeft.
€npUj^Mtf(u
4~y jefoa,3lW^U.^«.*RcfinaeiafhtT|
. fy\ ma ftido:clignoHim cjcalafa yr balfa*
Jr* "miferauipiniilentifdtavboruini -ivu-
jjulro:it quc fudare pcrbibenf .*Rq* crii grece
Cniaita rc oicif vcl tudare ficut Ugna odoriferai
pricn'8.ficutgutfabalfamiaurfcrul3?quaruj
gurra ourdcirin gcmmam/.in etect? .^:ima
flfitrcfina^idfrbercbenrina^dtpuiiSriltima
prealtfe.-z Oeferrurioeat*abia:uidca:fYria icji
p:o i africa:? ab infnlis marie.£> ecuda cft l|
rifcinaqtiemafrir.yocotur.betc jCbio infula
©epozranrnr.Zeri ia cft pineabBrz bec nuc eft
u'qutda:ttunc;mrainuenif.f 3re3lVRefiii3
igitur oicif quodiibetfirame Uquidum vd ari*
cuimliqttidarefinavt balfami % rerebentina*
•barat vt maftic ttommyrrba ? bm oi.£ mis
aucc refina pzimo eft mollist Uquida vd vifo
feXedinprimafuiemanationcetflliquaremaj
ttet liquida -t aliqua calo« vel frigo:e induraf.
omnio au t rcfina eft vrilis in medioria.a ideo,
fdina pofita in nebilibue anridotie:? vugueri
tJs.OperarfoneeautemetvinuKe refine futf
0ulp:um.quer e in lode fuie, .
: P
,-:-(
V %
*r> Jbe«^an4ccta.-oevJj.'Ribc8quicI£
jcv ©icunt creft acetofa.ct quidam oiolc
*• B^^cctte,rcd^:.p^rjw^Qja
BtJbttbfo
1
k
itoeftacerofa.qm jS^ticfadtfdnorim capt
rulumoerob©eribe8.7 cap.&erobfce accto
fa.Sftfr vbi ponitcap.t>crobt>c ribcsait<y
valet ficut rob t> acaofa. 3tem no eft coccus
qm coccus cft ca.-r ficcc pplerionis: fcd ribea
funrfrigi.?ficce.fSlbani.T*ibe8eltplanra
ftipiri babcs rubeum ad viridiratesecuue te*
nerum.folia roruda viridia nigra.cuiu8 granii
peraturt>eco:afceni aridtfapotyoec] fitrob*
js v^Jffesatft loco eiu8fuccu acetofe que elttappa
I <*\ fciumagrclte ponere pofrumu8.fSfera.libw
/v fl3.cap.rib^8aucto.3raacbenara.,Ribe6elt
^ &^>Pknrababcn8cap:eolo8rccente8rubeoBa4
_, Vriditatet>eclinate8.-zbjfoIiamagnalataro
•vv mndaviridia.«babrtgranac]fapo:cft©ul*
a0cuacetofitate.jetipraeft frigidazficca in
p.gracw.£tfignufuperboceft acetofitae ei9
aftipticiW8.^e|cbocc6twgitcj» infrigidac
ftomacbum.£taliquirtcuntqreft frigida ec
ficcain.itj.gradu.'Rafriturautcmplaraaifta
mmpntibus f?rie fngidis niuofte.
0pfrationt0.
a f £>er a.3pfa abfrindit firitmet pfert fpectefo
babaon.i.moMlwabfciiiditfmmq"fit a ca^
8 Udifateeo:po:?:?rainetftitrimf fcteomtc
nitfpecieb? botbo: qucftunt in co:po« ficuc
C variole?fimitia.f£c p:ouocat appetitum :z
tncouatftomacbu fiia frigiditace. z abfcindit
firim a colerarr.ftuEum vomitu.rrob auaco*
fert cardiacc? vomituiet fturui quifit a colc*
^ rfl.f £tp:ouocatcibiappmtii.et inrofc ciua
eli ©ulccdo z acetofitas. £c idej aucr, ^ben
mefuai.frigi.eft z fic.in.q.graduitrob e ficuc
rob acetofitari citri z agrefte th vircutettcft bo
na emo:roidito z cbrietati.? putant aliquime
dico^cpfitillacjnominamracetofa^lappad
um.? putauerut aliqui q> ftrgranu acctofum
q6aftetfe|cco:afccni4icetomc8oecipiantHr»
€apttulttm.ftffat]f.
•jT\ 3 fi.T>andecca .Ivq.Srj arabice grc
j<Tl|ceojo:a.latinevcrorift.j53lie^Mmo p*
&* *dbi8ca.t>erifo.3nfapo:eeiu8eftfiip
ricitae.iidco retinet ventrcrctenrioetcperata
ctincorriceriuseft rubedomagis manifeft»-
tfcin ipfometautin reliquo co:po:$ciu8.-z n#
misnutncqsfermentu. f £t idej.viq.fim.far,
ca.o:ofa.D:ofa.i.rifum bj quid ftipricu c\cyti
ca ventre moderate t>erinet.f£t idem U.p:e^
dicto t>ectbie.£5ocfemineome8fldreftricrio
ne ventrl vcuntur t>eleeta tione ipfiue fimil*m>
racientes condro.£ft aut indigefttbtliue coin^
dro^nutrienomintisXicut t adpclccytipnej ;
cdulq ocficiene ab ipfo plurimnm.
0pfrattonf0
fSfera.lt^ggre.cap.2lrj.i.rifitm.Suntca?
ude zficcecoplerionis inprimo grfldu.3lml
fo:tractfltutertiocap.arj©erifo.*Rifi tcmpc
riei queelt tntcr calidum z frigidu vicinu cxV/
jfttta ventreftringit .Sfolitis aut colicam pa
finocerico cp licctnutriafoeventre^tamenno
facilct>efcendit:nificoquaturcualiquomuJirii
vntfuofttatisbabcnte.qb' quado eu Iflcte co?
quitur z cu juccaro comeditur plurimu nutrit
flfCBfanguineaugmentat.fS>.erap.0uado
faniegcnc pultito ciue^tet punctiones quaf
babctin ventre.auf^rjpter ftuwtm multo? bu*
mo? fup. quos vincit colera.aut aliqua alia 6
caufa fimili buic.coqucrifiquoufcptJiffoUia?
tur:7fiantficutflqufl Kiftiet t>ainpotu;bo:a
couententio: vfus ciU8 tcmpus cft bumidum
er qn ft omacbus cft fo:ri8 virtutis ad cibos,
f £tidem aucto. t>f a. £(t pauanutrimenti
jftringit ventre.augct fperma:^ mino:at feces
et vrina ? v&ofitatee,£ft ein completu in Itip
tidtatcz ideo eft bonu vlcaib inrdtino?:t pa
crionitoco^quado bibitur.autfif cuco crtltc
rc.-z rubcu elt conftrictiuuptus.f 3faac. 'RiO
fi namra cafidum eft in primo grad«:ficcuj in
jctfo.&Uquado moU teritur.eiufcp fartttfl fi^
cutirtticicoc^itUMVfllctbi8qnirno:fionetn
3 «9
P
Kmtam
3
fn^macbotCnfefttitfapfltiijntor.fnttgrum
. autcuiffaqua coctumvalet adeolrrica ©yar
riam.£um laetearamtgdaleo coctum conittf
pjrtonemfuam amirift«pafectenutrit.2>£
guincbonii gsnerat (icu eo vel aqua eim Wt
t igineslaucs:aufert eas: x cutem mundificat.
f £onltanrinus inpantegni "Rifum calidum
cltin pamo gradu.ficcum in fctfo.unde ven*
trem (cringtrmon tamen muttummift mijcrum
fitibi milium:lon«m quocptcuburiro i amig
dalcoii cocrummo dt venrris conftipariuum
fedmfeigat©olo:emftomacbt"«ardowm inte
ttm^t Isurusnucrimenrum temperatum eft
i ©igdtiuum.fi cum lacte coquirur-sconftipatf
tioncmfarir&d bumectat ac nutrit.
f Buicennainfecundo canoncTlifum calt
dum eft i ficcum.^Rutrimentum p:ebec multu
tardeinfrigtdarur::tnipfodtablierfto.t>ec(>
ctutncum aqua Itringit vfqjad tcrminum.£E
in fpemiatefacit augmentum
f 3demtnquarto;canone £o»etri(ivenetw
reputarur.Utemm quidaj pamo:umt>iteruc
€tcuiinpotuoatur:accidit itatim©olo:mo:e
«tinlingua:ctipfa lingua apoftematur.fceutf
<kt>olo: invmbiuco cjctendituret ftomacbo:
fhtdlt» ifcp emd.Cotumcp coipus inftamma?
fur.curaturcumcuranonecltaridum; Opo:^
tctautcmcrinolcoduequodipfcmponi fttf
«tttaronfaiint&ecocta.
W3 Dbelia,3faac'RobeuefrfgtcIefBnriii
•jCp p:imo gradu medic inter bumida i fitf
"**' "ca.£o:tejce9?-ftipricu6eft.f Scto^
!3fte funtvtdclicet robclie.ficut fcijrimns pau
lo fup:a.queanonnullismedico:um noftroj
eftifimantureflepifa.
#prrationr0
1 3faac vt fnp:aXomceeius mundare lao*
dabilesgenerant cbimos.-Rec inflationcm
9utrcntofitatefaauntvtfabe.Bdvfumcden
dt boncfuntin dtate? in calida rcgtone.
f^atbaplatmaepeismembristracnsappo^
fitnm folidat z t>olo:em aufert.
^^nsejreiusvelutecfabafactnmvalct a4
cardtafim tulTim % soloiem pcctoue.
Capitulum.tf(fru.
CapituIum.frtjEdii). SSSSS
Ododendron.f3(lfdouie.,Rododett
droncomtptevulgo lotandrumvoca
turcco crfolqslanrifitfimuMozeve
rofa.arbotenimvenenata eft.intcmcit enim
alrerasmederur ferpentum vecationibns.
©prrationra.
4 IbhmuB lif.edectino. *Rododendron vt no
mine apparet a greci8vemt.aiu neruimvoca
Iq rodopfcancmrocaucrunt. frodt
Btfyttbte.
fonpttmrumrdrcftmiUmdfnccmilibue frurtt
cofum.^untcnriftfjcapnot ouibsavencnum.
3<km ramen cft bomini cofra fcrpcnrum vct
ncm rancdium.f jfaem ttteo.cvtj/Rododen
dronferiturp:opagine:ficutcriam fcminc -
CJ &5 U.jrriiq/Rododcndrosnc nome apud
noe inuenit latinum.fcd radopbonem vocanc
a ut ncruim.^irmncp folia eflc quadrupcduj
venenumibomtni vcro cotttrafcrpcnres p:elt'
dium addir a ruta t vino pof a .*fS>eai8 etimvz
opcr fi aqua bibcrmtin quo folia ea maduc?
rintjbutufmodi mo:t t>icuntur.
(EapitulHm.cfrjEaif,
5m*"> Dbur.;aao:.*Rebur (ftn 3itdo?)ge
^C^ncralifcroiciwrejcomnimatcriaquic
** . vquid eft firmiffimum.13ibtiominu8ra
meniarbo: qucdam boc nominc nuncupsf,
fcc qua frcquenter •jMinius loqnuur.
i>ptrattonf0.
^•f>liniu8ltb».]rvi.*Robo:dr6landifcra(i?
cut i qucrcus ac vla:p-aer frucrum i alia gi?
gnit pHirima/crt cm tgalle genus vrrucp.£c
qucdamvclutimo:a:nifi ©iltarentarida t>ttf
ncicplcmqjcflputimitantiatbauriquitoinf
cft frucrusnnclris oliuc fimilie/flafcutur % m
copuiMc.nucitono abfiiintceiiicue babctee
flocaik>0motlc6[nccma?1umtnibudapfu^
'R3mifineolcoflagrIt:ficuti gallia ntgraw
5crt 7 aliam vt ilcm pillulam cu capil"o.vcroo
tcmpo:ctamcnmelligcnifucci. f 0ignunt %
altj ramo?ct'U8 prflulas co:po:i no pcdiclb ad
bcrcntcs candtcat ce vmbilici8. .Cetcra nigra
varietafcoifpcrfa.^cdia cocci eoloJem bs#
bent.f Sliquado % culicce gignir.Rcc non c
folus conuoluras pillulas:: in fotio rubcnres*
Sqiiofbsnuclcoocanclicanrceactranfluci*
doe q*diu mottcs finnin quito t ailiccs nafat
rur.*z£)arurefcunt in modum.fcrunrcr robb?
ra cancb:i pillulam in mcdicina vimvrendiba
benrcm.3o crctcit bvcme spcritur vere piluila
tot a:cadirq? cum folia crcfccrc r eperinrjtain
muuifera funcs tot ree p:ercr glandem robo*
raparuum.^cdipolefoefquillofo^nouiffi^
ma irriramcnta guicquecirca radicce nafcutf
tur. f*Robo:e quocp vifcum ac mella fcrunrs
vt auto: eli 3befiodu8.«ronftato3 ro:ee melle*
oeccclo cadcntcenoaltje^magismfiderc fro
dibueXrcmari quocp rcbo:ie cincrcm inrro:
fum cffecerttsm cft.©candula quidc5 c robo*
rcn'raprifuma.moccfilandifcri8alt}8;fcdmt>
nimcturan8p:ctercgcpmo.^5onrcs z val?
lcs i> iligir -rob ur caftanea et ab tcs.£> tmr au^
t cm robou folia roro ambitu finuofa. £ t funt
riecriaincaudiccipfoiamtcnfaacrara^ch^
pcro3laterario:aQifpofita mtrro*
f 3 rcm.*Robur abies % laricno conrfnuant
gcrminationcm: fedintcrmitnmt.^ triparrira
t rinacfl garma cdunt. 3dco et inter fquamaa
<;o:rtamfparguitf:quod omnibusarboabuf
cuenitingerminatione.quia rumpitur ontcjc
p:cgnflnfiu.*Robo:ifcuTu8cftco:tcj: no lcuts
fcdfcabcr; *Radiccs coptofe arcgcarnofc-qs
in'p:oftmdum agitmolfis ac pcffima lignt
par8ctiaminrobo:cfacilc purrefcens terre;
cliniobnopa.idcocp fcmper eft amputanda
f"Robwvk£acmo:iretcbetttte?quefincmc
dullafuntrota offcefunt.*Robo: fpiffsmba;
bct matcriaimacEi mgricane colo: cft.^anta
9uiiciaincfttobo*i;vtnifi madefactum norr
queat tmb:ari.-zncquidcmftcquidad actus.
clauu8aucui3taq$caricmvefuftatcm fcntic
tardilTime.ftnut tamcn rcredinan ccfum in vc
re.^mmavao ncq; vittatur necEfmditurja li
U8obno*:iumaiamvtto:qucatfefe:findatc^
quodinfubae tcmpeftiuccpcefoaicmt ^efof
fum t>iuourat robur .fcd aqua marina co:ru>t
pimr.
f *Rcbur7olca in franfucrfumpofitcfnairf
uanrurtccdunrcp pcderi.tliridia p:acr robnr
Ct bwu tjcrnnacmercfiiiunt fcctioni fcrra^q:
S>cnK6cquaUtafercplcniirKrri^untaujri>:
Mm
&
&
Hmmm
twa i interfc i cualtjeglutino inforiabflia.
vifeus adnafcuur: i in rubo« x t quercu \t fltf
«.Odc5tt.ppq.!3nfico^omniucapacinima
j>idmrplatanu0.*poftcarobur:vc?Ttracp fa
po:eeco:rupunr.pedamentafuntoprima xti
cibue e robo: oleacfc. I^etttea pomifert, que
tferminant:nccfracrufcrat.fcuTa radicc lapis
i'nditur:fcrtttefcBfiunt. t5oc idcmin amigda*
liaeroborecunco adactofit.penicparbou»
(qacdam ablato in roto coitice mouuntur. tar
^iueautcmrobumquaaje*
€apitulunw«jffoit
£T> Dt9be9velrodab9.Srera4i.ag.cai
TC^TCodabaquandocftbumida? receno
!** ^fdturalraicfafsi^neftiic.Waifafao
«cft fpccicsleguminieficnoiata.Et idc? dua
pyafco.twimo qn nafcitur cft umflis anda*
cuebesq nafdtur in p:ati8.fedquando eft com
plctab^foUafubtttioiaq folia ipfiue.fbabet
ramosfimileeramiofandabucbe^tfuntdfe
mina inmagnirudine leuri8:to:tuofa funt co:
iwa.aiiqnDeuccaturtadminiftraturcu ali
Isrctospparatur cufale. jettdem9uc09lie<
S^apo: bmimgram cft ftipticua ficut fapot
lenttegetvirtuseiusdtcaltdacaliditatetem
perat9.zedicc9ttoeiu6eft9mpuo:ejdi'cc9tu>
ficUnne;j(omcditurfia«lai0.
jDprrattonra-
ajScra4ueto.3faacbcnar5.3lfaj:fiafa:id *
eft rotobea nafcitur fuji aquasitno ficcatur
tneftate nccpbfeme.: tdeo nominarbumida
jPrqrjseeaadminijtTarordtfcmeneius-zfo'/ ,,
lta.?cftcau'.tbtunfoeftineoinrl9tio, f£t *
icko9ugafpenn9rzineit9tcoitu.?augctiuu9 f
iticntummedtcina^quefaciunwdboc.f tt *
femmdueingrcdirarinptorito pfecrionibua .
fouibue.ajEtqnficcrr^laftrucumfolqeeu» *
confertmembtieqindigcntfcdationeioolorl
co^dlctituenimedboanimauum
Capttulum.raw.
^3 Ofalatine.greeerodon.arabicebard.
jCp S>erapion ltb:o 9g.capibard.9uao*
■^5j5ab'eni.Titj.fimplictu farmaco? cajn
©erofa ioubftanria due eft ccpofita etfnb*
ftanria aquofa calida cu ©uabus alqsqualtf
tantopcrmiica ftipuca kn amara^uiue Itip
ricitaedim quanriraterali.quiaco:po:a ba*
benria virrutem flucum no potTuntfciUbluere
virrutemdue.^fcmenduscftmagis ftipricif
cprofa. £t idcmrofacum ftiptidratcque cft:
in ea ineft eioutcedo i fimilirudo acnijratierel
inotdinarioniepauce.? ccmenit apoftematito
calidte inp:incipio eoj,? opciret Cf redpiaf
&tl}ttbi&
%cne ej&aft abfcfodanf fummn^ee ci9 val*
decu foipictbueit refemenf pmcdicmimko
oailoa, SJedoIcurofa^cftfo natura fua mc*
$5 forcrnaturarofez okux eftmedtcina d
quacurartf apoftemat a fangufoie in atigmen
toipfo£.2ineo elit virtuepcnctrandi adjpfun
ctum co^porie.tburaeaatco^po&ficcarzcoa
qaaffaritr ca accto : % inungif caput a\ co .% cot
tiemt t>olori capiriefacto cjccaliditatefolie. et
eraado rofc ficcanf:opo:tet cp ©eficcenf in vutf
b:s : i cdmaueanf autduc. z aqua rofa? eft fri*
# Jiq: coplccionetemperata: non tame' multa
ctipfa quidccft fubrilioiiwltefubtihtatie, £t
fignum inboc eft q> rofa t>«flccaf ctto.ideo qz
fo ea non elt aliqua vifcofitao: quia odo: dus
viiic^jpterea fcftfoat? fepiet viae odowtus
p f £5era.aucto. E> vafXft cm rofa frigtda t>e
ficcar iua.-: ejccaeli plueltipricaficca cgrccee.
, £tfuccue rofa^ qfi coquif cum vtno coucmc
©olou capirie z oculo? z auriu.£t conmit gin
giuisujncueo u'tcoUutio:zcoquunf folia c&
ftneftipinbuoetiioejcpiintnnf.etfitemplaftni
cu efe bcrifipilc. •zfcmen qtf eft fo mcdio rofa^
qu paluerijatur fuper gingiua s ad quas fuiat
b«ino:eo,conucnit multum .Sped caput rofc
quando bulierit m aqua z btbitur ;abfc i udit fiii
. jcumvenme^fpuctimfanguinie.
- f£tidcmaucto^)acbam3quarofa^bl
bccfluL-uad oculu.etconucnitfujcopi; quado
btbitm-ec ea bauftuealiquie.
* <ff£ttdeaucto.^umav.*Rpfafo:ti(icatmem
b:a intrinfeca. £t ftipriatae eius penctrat^
j prcr ammtudfocm que eft fo ea.
' f £t ideaucto.ab.cn mcfuay. 0dp:ario rofc
pucnit colericis z bnttto cau>:e s capttie colctf
rcm a colcra. £t,pbibet famofitatee colericae
acuu s.ct ^ncnit t>olo:i acuto.? mouct ftemu
tatwnebabeYiC€rebwcar.£^qnconn^ifcum
melte aut cvi juccaro abftergif qubd eft in fto?
ntacbo e)c feumoribue flegmatiae.
ff £t idcaucto/Rafto. eiepeituecftqutdaec
amiciemeie qui acccpir ccfo Itje rofa? rcccrtti
buszjuccaro. zfcccrutcu afcllarc oece vicite'
3boc facir fuccue ciue:veru hcca no ci i lacan?
tia.? bocfigrtfficaf ccco cpvtrtueatteeftama
; ra q» abftergit,£tqnrofat>eftecaf fitftipW
ca:quiafeparaf ab ea amaiitudo. £t ftccitae.
«juidem in rofa eft pauca ;quia tpfa dt compoft
t^cc Uipriciratcz amaritiidiucvnde abfcindit .
; lib!dincm;ctlaicatla]cariouefo:ti. ... . 3
^ f 3obaunee^)cfnc cap.f erofarRofa ciicp
medtcini^bencdicrioHrt qua cit vtrtuficonfo:
catipnctfl factce.-? fpitin "onc % m«k ^litaaft
|KnnutationcXteftcicean»beazaIba.teftw
vtriufq? mnlro^folionj z t>cnfo«ira z crupom;
ctahapaucomzplanoJH.etmelfotcftrubea
vererubedintepattcommfolionl^planoutm;
z ec albie cft ntclic: babce jimlteeri Etjnelioi
fuccae cft cutus matcrjdt rofa complCT«:ficca
vero mdio: dt in qua nodum Ccctdit cSglc%h*
^ft frtgida in p:imo gradu; ficca in kaindol
PiucrfarQ autc naturantm fisbltanric compo
fucruntrolam.mterqua6pordtcaderefcparai
nbfciitingueneXompoiiif an qcparttb? ter*
reie z aquetGmediombuetiantibuo tt fiiprici*
tacem etfiibftanriam.£t£f;p3rfibueacrue p}
pter quae dt in ea t>e ©ulcedtnc aliquid z aro£
im9ticitae,£t cjc parnibue igiuie fubttlibue: a
quibueconfiftitpcrfcctio z fpcacet>anrtb,u0
ici amartrudincm.pJopftTquodin abfcifionc
amarituditiie ipfiue que rcmbucf p:oprer foli
ejaccationeeiuenojirefolniturfpecics. 3n ab>
wfione rubcdiiue noneftpluorofii c$ bomo
riioauue.amarifikloflutcineaqiicreceneclt:
plueeft t)eftipticitarcipri9. £tp:tma due opc
fatio eftp:opfer amaritudinem fuam.p:optcr
quod roia reccne cteius p:op:ie fuccue folunV
iuimaurerefotuitur calidiraePaneci am$?
jrttudinem: p^pter cjriccationcm ctue nomina
Itur fifcfjantia eiue Itipnca ;f.uuj»e conli ipati*
onem. £ft autefuccue eiue calidue fcre ad pri
mnm gradumpwpter cjcclufione etuei re tcri
rdiriifrigtda. _
if 3ol3annce^)efue,£rt auremrofa folutiua
^ctftene ectinctiua inHamationu^cofouarfua
memb:b:um:coadnuariua parriu z conitricri
na .tfemen eius t n boc dt fo:riue.-z fimilirer pi
Kduequi funt tn medio ipfiuo: 1 fuccus eiue e
rcjblucne.£t ficca quidem magtefrigida zftif
^ric3.letquenondtcompleta frigidiou fiipiC
cio:.t alba in fngiditate z jltiptkir ateplue di q$
tubea.non cfl iuca malicia: fcd eft eit t>cbtUter
(plucntibu8.vigo:af tamcuopaationcm eiue
aquacafci.
f ©icm fuccirofanim.5.i.mtfceatiircu aqtt^
cofa etpauca fpica dt folutiuum conueniene»
£z fimiluer tiifulio. j*vt. foliouim rofanun ia,
aqua cafd cfi pauco mdle:foluit finc mold iia ,
£tfYrupasfacfueci:fuccoduedtleuiefolu^
ftonie. £r umtliter ponitur olcum due in awc
darioncni£dia'naramacutarum:ficuteftfca^
riwncaetfiiiulia.
fRole mcm coudirccum mdfe abftcrgunt. t
imuiidificanfetcoUfo:raot.£tcondtrecum
jttccaro minoris funt abftdfionie '■% maiorie .
cbnfoitat ionte -x ftipticirarie.ct aqua eo% q«c ,
fit pcriiifnfidntmmundificat ?confo:rat;iib>f
iKrgtfrtvddlut;' "'*■ ' ■' ^
a
€tmsm
* f £a qiietltpdfublimMiotieeRmvAtecofoi'/
tatibnisrnccp eft refoluf iua ,fl>ta rcfolutionej
fubrilie calfdi ! taris ef us fn ©ecorrione ipfiue.
p.a\bae vero nofirfolurio atiq t>ecj fitairan?
du. -z c in de t>e fftpactate ptulqj i hi. necp fut
umUes ae in confoJtatfont.-z ciro <y rofe non
fublt(naoct>ccoctioncaUciclotno:t,|p^ere#
cettfcs.foluif em ab ds virtue: fimule abfterfi
o nc due i foluri bne.*t>eclaraf vi rtue riiie fti
pr fcafacicnsconftricriouc.Snccus $>o etoa
futfmct ©tfocrioncaliquidmediocriterJfaf;
qrifrft ei fubtilitate-z bottirarem abfteriionis,
X ^0lcu^?factuccrofanondu\6pUtiScft ma
io:ie infrigidaf ionie i ftipricif arie.cuiS meliue
fundamenrii eft oleum oWuarum mediomra tn
mamritate aur fifaminum.
X 2£> ■ fl" 3 cewm aure infnffpnie duseft medicina
omnium inftanimartonum.? cft t>itufiuumfo^
i lurionc? confo:tariuum.
_ "B f Sniccus eim cjc aqua infauonfsrccentium
co mplct a? foluf ione educit eokra: mundificat
fanguinem ab ca et vcttas? articuloe.
© f Jzt conuenit vcteriae: i$pcrit opilarioncs
_ cpatis z ttomacbi: t mundifiicat z confoitat ea
ct confo:tatco:. wuenittremoudus. tedai
cit materilcaufanrceam tfcbnbus colaias.
•ftofa vcro tolcii ciue i aqua ipfiue f jcta pet*
fublitnatione confo:ta t coz i ftomacbii i cpar
et coadunat partee lajcasmembjo?.-? c6fp:7
tatrercntionc:/z fedat t>oto:c8 ealidoe mir.i fe
.\ datic4ie.etejcringuira^permutatmalictasin^
fl5mariom1:perimit i fedat eae.£ t funt ejc me?
clicime faacnrilms tjoimirc.facutnt ramat co
rijimtftcmutatione.tobfuiitcatarrie^ltrin
gunf gurtunt confo:t anr ea :z auferunt crapu
lae. Dofie potio fucc(rofa?.eltab.u. vfceadi
.tj.cum juccaro.£rporio f^rup. facti ejc fuccc*
carumelt.5.tj.vfcp.v.
«fS f Btri.U.t>evirito co:dt'e ©f cit :q> eofottat cor.
3Qt ^alladiuetib.tt|.3nmenfefcb:uariorofa^
ria confacnda funt:qnefnlco btaiiffimb attt
fcrobibusponenda funr : velvirgultie vdetil
* fcmine.Sfeminaauterofarumnonputanus
mcdt'08 ftofcutoecffeaurdcoloae quoerofe
fcrunfrfedbaccie nurritmr: quaeinbmnffimi
piriad ftmilirudine plenaefemin(b9 fuie pott
vindemiam rcdduw:marurasereolo:e fufco.
tt moUi( ief potenmue eltimare. £Ji qua criaj
funranriqua rofana:boctempo:e arcumfo^
, diunf:t farcwlis vd&olabzis aridirae vniucr*
fa rcdcltur.tunc qucrara funnpoffimr t>ucta
virgi?i p:opagtncreparari.Sirpfam tpfiue
bafbcre votucrie ouabus palmie ab ea gYrutn
fodiee: ? aqnacatida bterisgbie in t>it%
*R- ^3dcm;^4ira/^ofafTigidai(ttnp:iiiiosra
dn^i«ain fecundo. \£x viridistttcca «opeifr
vfui^iicdicine.jOtuida colligunteapbft mam;
ritatem:fcdnontamdiu fauatur.lpcbcntaut \
colligi cum non babet fotia omniro qcpanfa j
'Ztamealiquantulumiamrubea.yCollectcaut
adfotcm aliquanwwmocficcari potfant^e
triamiumferuari.
^2bacer.picifloe flo:u nobferofa iurc vi^
derur.0uodfpecia'cunctoep:eccdatodoa^
fto:ee.'Hon ramcn bec fpccie tm necodozcui*
ttare rRoevalet:bacvart}e noeadiuuat illa
fideU8.£ttie ficca gradn viec fei friflidapmo.
Capitutom.fffiEri]f.
^3 StaavdSnfcra.^autuecap.Snfe
jCv rs.antera cftidquod inmcdioipfiu»
"*• "rpfe nafcif aurci colo:ie: z a fpcae flo t
ns t>icra cfi.afiH etia medicinc competunt.
^tiniue.ilapita rofarum peta ventrcrti et-
fanguincm fiftuf.jfrem;anguee rofe fatubra?'
eptfo^s funf. "dlcera cm oculo? rofa pwacg'
inittje fo:defcur.3tem anterat>iffintericie ma
gnumpKfidiumcft.
.ffff.
iH.
Bt\\u\m
m
V> 0mmpo:a'nnm.^3ndccfacat>trui
■ICvocr. •Roltnim pozcirium berba dtlon
•"• ^tudmtsvnwsoigiri^eiurdelarats
pandene fc fuper rcrra amplccrcrie eam.cuiu9
foliaejcvrrocpiarerefunr incifaincifurie ma?
gnie.er in ciue medio leuatur ftipue paruue.in
cuiusftipitefitquedamlanugo rotunda ficut
pila.ficutfacit berba femifion: quecum tanfiif
ttiToluitur;
J0paatfottf0
i ^ £onfert opilatte.Tloftrum cowtnnm bcr?
ba eft quam pluree tricunt confolide fpccicm.
fedfauo:immo cftberba vtcunqjpitofa babee
quafi odo:em botaginie: ct virrutem confoltf
datiuaminvirtureucutp:cccdcn8,
€apitulum.tfftt
W*"> Ota larinet greccSrabiccvcro ra*
^C^dcbvelalfctep.©era.lib\aggre.ca.ra:J
*** ^deb auao.Dvaf/Radeb.i.ruta.,£relt
*>e ca ©omeftica i filucftrie. fj filueftrie cft ma
gts calida cp ©omcftica z magis acura.qucef
ciaett norieftbona.fedt>omeftica: zmactme
flla queoatur circa arbo:em ficue vcl circa cu
cumereeefteonucnienecibus.etaliudgenue
rntefiiucftrie que nafcitur inmacedonia ct in
gallfda afvcquf mom'ctneeappcHanf. £tat&
quiarmotam eamvoclr. ^rutcceft vna radi£
vtrgaemultae babene. folia lat io:a plufcg t>c*
meltica. fcd mollia odoic grauem babchrta ct
no:em atbu i capita maio:a qjtjomcfttca, et
cribu8partibu8t>tuifa.27uiu8fcmenob:ufu$
ct m"gonuguftitainarucft.i?ectnanriquote
po*e colligif .3fido:ue lib» crbrmogia/Ruta
©tcra eft eo q> fit feraerfflima .criius atrera agre;
ftie at 03 virtutc acrtQ:.fed vtraqs fefuenftilimaj
comptobaf.&anc venente repugriaf c muftele
©ocent.qucfrum cum fcrpenre tnmicauerint:
ctu8ciboarmanf.3faac.7^utafilueftri8cau^
da tficca inquarto gradri. someftica vcro trl
terrio. que melio: eft ad ©igerendu. q: virrore*
babet incidcdi,? grofibe bumoteezvifeofoe
errenuandi.*£lareariue.£ft ruta someftica i
filuellrie que piganfi ©icirVfciiifae folia ? fcratf
na comperuntvfutmcditine.tlirturcmbabcr
©iurertcam ©uToluendii cenfumendi.!kvpd?
crae.*Ruta calida x ficca m tertio gradu.*pal?
ladiuein (ib:o quarto tcagriculf ura.^enfe
2£>artio ruta fcritur locie ap:ide. foliue cirie?
rieinfperfionecontettea.loavcfidcratauid;
ra.vridc bumo: due clabitur. fi penae etue fef
mina adbuc claufa folliculie figillarim t>ebe
bismanuarrtccrc.fi iammjnHwfumfpaffai
Zmttmw
tactabierzrafiroabducta cooperice, XTaulce
eiuequiinclufie feminibue natifuerint fouio*
res:fcd fcro4ttfcehf.T*amula eiuecii aliqua
comdsparrccduulfi verno rgep planris|rene?
bunKtora^tTauflamuioacf.i^lonullciramu
losduspertufefabeMcruntvcl bulbo:atcp
tlla obumnraUcnovtgo:efcruandoe.foub ff
ci arbo:iexmblalibcntiue acquiefcnvfio cffo
ditbcrbae:feddprar audli.3mmunde mulictf
foim&mmc&i&iiWb.pi:.fcmMtfa
uomo z ab autumnicquinojcio: oditbycmeec
bunw2eacfimiiiapaa'e^aiiclctacficcie:rcwa
^q^jeunelarericcaXinere«utrirtvulr:bic
erXemini mifecrorvtcareaterucie.
^ 46af.vq.fim.far.ca.moiX>uara.quidabmdt
ratafiluefirenoiam: 4da aufarroola. tlirrue
autciuaiubrilliedt z ca.ftiLiiij.gradu.vnd c%
tnddtr;groffo8j>umo:ce:? t>yafo:ar:? ad yiit
36 Ttat^epuocat^fitidc.viqfnn.iar.ca.piga
-niii.lbisamu.i.nJta.Sti^citSieqatdgec-iiq.
eft.graduealcfadcnriii i ficcanau: fcomeftica
-vero ejctcrrio. £11 aur no folii acrie guftu: fcd
«tilamara:cj incidere^ioyafowre bjgroflbs
tvifcofosbumouie^prcreandeautvirfureet
gvjinaseuacuar.quirijuotfubaliupamucft
X ct vaofirariesefirucriua. f ^ciddrco ad fpti
rarioneBConuemtoamontateeq ad vcnerca
perrinenj«©yafo?aK ffctattnodcrare. eftern
ucfoirirer ficcanrifofannaci&Qfcra^ucrozi.
fDyafc^uraefttiercbueniagiscohftrcnrito
%>* <nnarionitorvfroftrarifo.f ectpfactringuit
libidinecouus.Untionieftica z filueftrisfuht
ambe-calefactiue;adu(riuc:p:ouocariucv:ine
■-i mettftrno£/r qncomedflfruta aut bibif ftrin*
gitvemre.? qnfumiftnpotu etfemine: cuiutf
cuc&quantae vniue caluf cu vino eft medica*
mcnconfereneniulrummedicinte mo:tifcrie^
£. f £tqncomcdurirYolia dus fola:aut cu ficu?
bueftcde xnudbue: auferuntnocumenta mc*
3 didna^rr»:ftferaru^^teftvltima.incdicina
conrra tnaUda vcneno?:qfi adminiftrar" ficut
x$ijrimuej2p:efem'meontra pcftilenria. £t qfi
comeditur ^bibif ruta fetnp, abfrindirfpcrma;
£t qncoqmf curn aceto ficco t fumitunfedac
rozfionee.-zqnadminiftraf in buncmodu:con
ferr totori Urerie -r soloripccrorie: z afmarier
tuflttapofiemari pulmonie« fdaricc z x>olo:i
^5 iuncmraru srigonbue.f £t qncoquitur in
oleo-zponifincriftertbueccfertinflationima^
tricie:z tttnariomto inteftino?.:: soloiito rccri
irtrcftini.£r qn rerirur z confictf cum mclle: ec
Jiriitur fup:a cellumamcisconfertfcoloriciV
t> ^uiftocarionimamde.f jerqfKoqtjifmolco
ctbibttur.-occtditteicpcllitlumbricoe.-jcon^
fidfcumcllc^fitcmplaftrutoloriiunctura?:
z SOlori et concufltoni.T fit cmplaftru cum ea:
etficijbuebydropificarnofe.f £tqusndo coi
quitur ciivtno vfcp ad confumprionemedieta
tis vini er b ibirur.? confert fpeciri bumide by*
dropifis.? quado comedif fola fitie cft autfal*
lita acuir vifum. £t quando f it emplaftru cum
ea cum fauicb fupcr ocuuim:fedat fcolotc ciue
f £tquidotcritur amifceturrii accto z olco
rofa?:t fir linirio cum co: fcdart>olo:ecapitt'8.
£rquldoiitrromirrifinnaribu8tpfaautfuc^
cua due abfdndit flujtum fanguinisab de.
f £ r quado admifcetur cn nirro « fricaf inck
motfea a Iba conferream.-z quando fir cmpla^
ftrum cum ea cii mellczalbuminefuper empe*
tiginem cofcrt ei.f £t quando fuccus rute ca^ )
Ufirinco:ricegranari«w'fiillafinflurem:con
fert ©olori eius.t mifcetur cum fucco fcnicuU %
mcllc.etfitcollirium cum co.ctconferti>0to:i
vifue*f £t quando mtTcef cum accto soleo ro
farum.etconftcifcumccrufa.tfitliniamcntu
cum ca:confcrt berif ipilet fo:mice.et vlceri to
capiriebumidie.£truta quado mafticaf poft
comcftionemcepa^^alio^aufertfcto^illo?.
fSerapio.*RutamVeneni8rcfifteremuftcte
«occnt.que quando cu ferpenntot>imicaru«
funt abocius armanf. Vocait etisi rcjc ponti^
cue.qui cumfratrie fut timcret infidiae rure fo
lia cu cuato nudbue z toride caricis admittb
faleidunueacccperar.sfecurecumcoagcbat
Bgrcfiieftfumarurnimio^cipfaocddir.
f Hi quando ipfa co\ligit majcimecum ccpcrtt
ajparere floe.fi carnem rcngcrir v lccra r er fa*
rir inflarc cum ptmiru.quareopower qui vute
cam coUigere cr vngat manus z fadc cii oleo
rofaru.£tcjctimaueruntquidam q;(i fuccue
ciueafpergaffufjpuUo&gauina^ndcomcdit
coe miluuB. ,£t putant quida cr illa que nafcif
in 2S>accdonia p:ope fluuium quiticif arcbt
tnon .quando comeditur occidit. z (oca in qutf
bus nafrirur funr locaferpenrum plcna.
f3edfemcnduequandobibifconfcrtvo(o '
ribueinrrinfecie.cr ipfumingrcdif in confecri?
onibue medicinarum.eteftiuuariuum.
f £t idem auctoritate 'Ruffi.T^uta «omefiica ! •
cft medicina majcimaiuuatiua inteftime intei
rioribue.tconfmvifui«gtimmidu8eftca.ui
finc terni gradue.ficca tn terrto, Xurat vlcera
oculi quado puluerijaf fup. ea.-z confcrt fcro;
fuUs quc fiunt in gurrure? fub afccUie.
Capim(urn.rrfn7. *
Bttytlm
<^~% Obus.1*andectaca.t>cl,a\fuiacarabf
*C^cc.grecebanie.latincvcrorabue.£ii
•** "fulac cft qucda egritudowfctdt -fctfn»
^Sfcraptonlib.aggi-c^a.fulacSacrulcir.au^
cto.£>ali.id eft rubue bmnibus cil no «10. f o>
liariueifumrnitates recentce funr copofira i»
fubftatiafuacpfubftatiatcrrca frigida z sq~a
tepida.£t fapozciue eMiphcue.et virtue ei9
infrigidflt tt>eficcatvi fccunda congtattnat . [
0pftationf0
f 0altcnu8.vi.fim.farma.capi.batus fm txffl/
latibnc grcca.£>attis.t.rubns:folia quidc 1 cVt
me: necnon flos zfruoue ftiptica pamcipanc
quaUcatemanifefte/jfrt boc tamcn abinuicem
©ifferut.l^amfoua quidet p:efcm'm mollia
1 noua plurimu parf icipanria aqticfttatcime'*
dicumfunt fttotica fm cam rationet fumnif$
tcs.andemafticatacurat3lcola t cercra que
faoJKvlccra fanar.etalia vulnera folidarcpoV
teft. £ft emeowcpplejcio ejc terrcftrit frigida
(ubftantia et aquofa tcpida .iruetueVero qn
f it mamrus parricepe eft moderate caliditaf ts
fapoascufit vt oftendimus t>ulcie.quare pio
pter bo c necnon p:oprcr moderatam ftiprtci^
tatemcomclhbilisnoncftmolcftus.^mma^
turus^uteafristdtt^te terreftri fupcraf fub^
ftaruia. £t idco fhptiois eftet ficcatiuus fo:it
fcMvtcr^to^
ccjftens rccenfcfed z flos ciufdem eft nrfutte
cufructUiadCifnnrcrtasvctrisquoc^fluicus
rteenontfputumfanguimeidorteufarmacum
f adip autcu eo q> ftipticat z no pauca (ubtilfa
pamufubftanrtaparticipar.qulob^metlapt^
dcBqutfunrmyenibusifrangit, q £rS?erap; '3
auctezitate Dvafco.airru8ciuse(i quc curat
fllcolactvlceraonequandomafticaf.tcurat
fllia vulncra. f £t ©ccoctio ciustirjgft capttf £
los.Sedfapo^ciusfrucfuseftculoeiZeftbu
midus tcaudue,? immaturaeeft frigidtieter
rcu8.ctfapo^eiU6ponticue.':t)ef'tccat©cftrca
n'onefo:fuSfedfto:i8£W8cftftcutvirrasfru
ctus. €^tconfcrtvlccrib?tnfeftino?tflurai' t>
ventri9.-z%bilitatiinfcftino^tant.fedradici8 »
eius eft fubftaria fubrilis.t fapo: eius eft-f iiptf
cu8.et tdeo frangit lapidem renum. £t quado
fit cmplaftrii cumfolqs rius curatvlcera fcumi
dacapirie. $Sed rabueeanie qmgrcce & j£
*. tnofbattie nocet ttccoctio ciue fracaie can^
«cpulmonie»2ftrin<jitfiurammcnftrt5o?.Bt
radiiecfuecftcaltdfo:ipfo.t)cquafi'fiatemp[a
ftrucctrabitfpmaataliamfipacozoozi.^St f
quando fitanplflftra cu foiue fuis rcccnribue":
pwbibct apoftcmata. 4f£r fdem aucto.ijiilie» /$
^rucme baiue planrceftftipricus ftfpficitstc
fozri.ctfouaottsbabent ftiptfotafe paucam*
ct opo:tct q> caueatur ab eo c\t inrra fhict ii cft
ftmilc bombtono: quia nocet multii ca nne pui
monie.t?anc fpecicm inucniee:fi legcs £a\\o$$
banj.oeftcapimul.cjr^i.fup:atieje.^^r'
capi."5aru8eftomnibn8nom8.uirttisefti!li
fiiptica t ferannca,£lijeamra citie capilloe iw
ftor.acmrein abftincr. ^lujcum marricie mutt
crum f tringif* "^oJltbus vcnenatts occurrir.
Zjttaegingiuae aptitredineferaat.rumezes
ozie compelcft . marime fi folia eiue cum acet o
m afticata fuerinr,£>erperee mnndant . aco:a»
capitis purgant Xumo^s oculo?t condilo?
mata foluit.cmo:roidibue fubucntt fupppfira*
ftomacbis impofita mcdicatur. eardiacte opv/
rulamr.f ^uccusbutuefcerbe t baifa^folc 3
ficcatU8 omniafiiccrcnouit.<©uccu8ciii8 k't
mirti6martirtomnib9 caufieozisvtiliter adbi
betur. Uentre abftinet comcftus.fcdnon ma
turu8.3ioe eiuecumvinobtbifus ciliaciset
tnffinteriOe pzodeft, 5Ios ritts albue. z ejt ca
nicutariozmvigce.^pfc quoq; ponntiafus ^
cuvinobumoziefiuozemcobibef. tfjlkmtus K
cummclleoctiiowi lippitudinem mcccrurarcg
isti aceto.l?uiueergo folia zftotcez moza
ieuitcr ftnngunt. vnde ad vulua t faucce p:o>
pzie vjdcntur facerc.cBtue omnc pzofintimidb?
ncc ftringant.f iolta eitie t cimc nia i; icat a at %
t)
tmmm
y&>
n
P
tinant.mo:a eiue marurababenr infemcdio?
m'racalo:em.3mmaroravaofurafrigidatx
tcrrcftrcmrcnnetinfcfubftanna.vndcnimia
fccu'ccanr.ff jfrem puluie ecco facrusjficut eft
©efloieciusplus t>eficcat reeenrioribusj facit
namq*adt>iflinrericoe:7adonmercuma Ven*
tristfad t>efccfl'oncTaguiricmcjcpuentrt»i23ie
puluie t>arus vtiliflunumeir mcdicamen.
f Tladicatucmeftipnca-: (cptonuri8eft.ee
idco ncfrcricis t>a ra lapides rumpir.
if H* pedcsbariTunr t>uc ona comuroeique
©icta eft: x qucomnibue nora cft. 21 1: cra que
gppdlaprydcafitjecinofbaru&quccftrubofi
tariemaioae um:adiaa./£teft virruriecon*
Jriietiuc; £iuanamcp mollia gcrmiha fiue r vr
ficonrufazcpp^lTafucaimoimirrunr.quifub
IblcrcticruscoqwrurvfqjadoroiTkicrneUte.
crt>atur adcaque fup:a.
f Succus ciue cum rinot meUc wp:apoftru8
fuperienb9pa)de(h 2&o:a cum vino fumpta
fapienriam nurrmvt ab anriqufe&icitur.Xc*
gcecam in meufe3unq«t3ultj:cum mcllcct
4>anc conmtaapoftemata miritice rumptoct
jrkcra frauduknta curar.
CapiMtrrwrfriuV
J~y tlbca tfoefo^fitae.^ubca »fcff
•fCveocp rub:afir radfcciuetvnde: lanao
** ^colowrepcrbsbcf.fDvafco^idco.l*!!
beaquaaluerirrodanu:larimvcrorubcit)icut
±5erba cft omnibusnora. fi>peciee ciustue
funr.tmavidehccragrcRie^lliavcroqucvc»
catur farcbo8:ramulo8fiu<tvrfc8 babetw tct
nucs •: qfi nodofoe:folia j> inreruatia fciftatia
ac g fingulas coftodationes vcluti ftcllarunt
imaginem mittentia.jfruauevcl fcmcneius
rotundum viridc.t binc rubul aut cfrca mttitf
rttatcm nigru.*Radicembaberparua tcnucm
pufillarrmibicunda. f •tjMiniue.ea. <£rir b:cn
quasKrj erirrodanu vocanr:no8Vcrorubeani
quarihgunftanctpcHeetccfcra.jEftceuevc?
ro eritrodanu t>icir. na crir bioo rubms cocbsf
noe femccue rubiaindue cjcpont f t e rubca » c»
f •fcandecta capirulo. ccrlviu.£rirrodanum
vcl cutradoton vel crir bion vfetrtrioda nogre
cc. 3 rabiccfanevdara. Xatinevcro nibca
rinctomm.Obi fcicndum # fc>vafco:idce eapt
tulo t>e rubca t>icir:<y rubca fiue vt alq crirbto
daimmt>icunr:-rcllt»eri)bcatomcfu'ca3iij>
capirulumfnuenif apud tbvafcoridcm. quod
ficbabctmtroclanucicur.teftrubcaagrcftie*
3 tcm ftn veriratcm ctritrodanum in alia traf
lationc Drafcondie.Sut r ctron vocant plurf
roi.*Radii; cft illi irficicne. f uo funr tim Qt9
liera.tlnum agrc ftc.3 liud fcminamimficut ra
ticnnc ira liefuir locis culris fcrmnarum/flarfi
zin vtje fpote nafcirur. 252ftc funtilli quadri
7\c£cz afpcrcficur apparinc:fcdfo2tio:e8 et
longio:ce.folia babcnrceinrranodos ipfor.
5olia babct ficut aftru?:id cft ftclla in gvro po»
fit a.Scmcn ciue rotundum cft in primo ririt
dctpoffca rufum.er cu maturaucrit nigrcfcifi
j£t radi;c ciue longa t enuis t rufa tf.ioed f m
tranfiarioncm adam Dtafco:idis:*Rubcafiue
vr alq critrodanum bci ba cft omnibuenora.
f ^crapk>nlib:o aggregaro:is capitulo fa*
ncyjuctotirareD^Icondie.fancfiucfaucid
cft rubca tinctomm.qucdam cjcea nafcitnr: ct
qucdamcceafcminamr.ctbabctratroequa?
draroe longoe grolToe fimilee ramie bctbe §
ticirur abarummifi quia funr maio:a eie? ©a
rio:ee.Superipfoefunr folfa tiuifa adfnui?
ccmcgrcdicntia iujcta nodoe:i infimilitudinc
ftcllarum.£trrucfueeftrotondu8:anu8 cof
lo: in p:inapio fuc aperitionie cft viridiei^otk
ca vcro rubeus. j£ t quando maruruecft fit ni
ger.^r quod t c ipfa adminiflratur funrvcr»
ipfiueitipfcfuntfubiilcslongcarubee.
% 6alicnn6 Iibw fetto fimplicium farmacoai
capirulo £ritrodanum.£rirrodanum:id cft
rubearinctojianjMdtjc ac«ba« jsnwrafc^m
E>ri)ftbi0
gttlrum.tlndetf quodfciccum eftt>ealij8 ad
fruiiccm (ibibmoi virrareseduemences ibac
radicec6fpicis.f^aulU8ea.t>enibc3.caiida
cftet itccainfecundo graduf Biicrrois lib:o
£oUiger.capimlo t>erubca. "Rttbea cauda c
ctficcainrertiogradu.
€>pwari0M0
4 Dtaf.£furodanumvirrutebabctmtcru*
aleat accco iltfmra albis macuf medcf . afus
cria aus ad capficit ad quc cctcra t> iurcrica
jpficere fcicimus. S5ed agreftfs vircus eft fm
pvafcoridem mtcruafo t>iurecica:vnde vrina
cfinenftru3p:ouocat
f 6a?.£ricrod3nu fpleneet epar ejtpnrgaf et
vrinas grofias er mulras.Eft aiit qnq? z fan*
guinolenras cuaciianB.qrTq; etiam piotiocat
mcnltroa.et 3bftergir mediocrircr quecucp ab
ftcrfionecgenr.mo:feisquoq53lbi6 dx acero
peruncracofcrr.qutdiaurpwpinateasfciJti^
ci8:nccno paraltticis tix mellicrsro .f Buicen
na.T^wbca rinctonicftporici fapoiisiz abftcr
gic cu cqualitate:ponirur cum accro fuper em
pcn'gincm:crfanarcam.n'milirercrmo:pbea$
albain.ab omnfveftigio mundificatcute.Bi*
bira cu mellicraro confert fciariee ? paralifi
fUaUrcrtSpcufltonicrcafuifuccuseiuscnj
oicimcllcoarurad apoftcmara fplcnie:? muu
dificac cpar ct fplene.Eomcp opilationes ape
ric.drinbocap:op:ieraseriltitaccci.vebcme
terp:ouocac vrinaimvtqncflfaciar mingere
f anguinem.Et opottetqui cam bibcrit quacg
©icbalncerur.1
fSfuppofirameftruapuocar^ectrabirferu
^iufcpftipriciraecii foloecoferunr mo:fuii^
mnimvenenofotttm.
f -fblarearius. *Rubearincro£ calida cftet fic
cain fecundo gradu.oirtute babct pfo:tati>
uacjc aliquanrula/ua pon riarare ec siurerica
et amaritudineXonrra ©ebilirare! ftomacbi
crepariscrrclat;arionemdarurvinut>efocri^
oniseiu8."RadijCeiu8rafafupponiruradme
ttrua pzottocandaxt fetum mo:ituu cdtif cndu
Bqua^ecocrioiseiueficaputindeabluatur
capillosreddicrubeos.
f £onitanti.vbifup:a.*Rubc3 eft infine p$
. misradus calida et ficc3.babet quoddaama
ritudinis cr ponricitatis.vndc fplenem i cpar
imJdificar.? ciue opilationc aperit .vrina-r me
iirua.puocar.Otnniaoimcbw co:po:is a pu
tredwemundtficanet mo:feam curar. Bdbi?
betur quooj cu mellc et aqua caltda piopt ylii
t)oio^aii.f ^Uniuelib:o.j.i,c.*Rubearingeni>
dislams ecco:useft ncceflaria.Xaudatifl*»*
ma dt YraUca,et majrimeluburbana P*oue{
. : ;■.-..■, ■':■«■.:.:•. .
nirfponrc.3tmcdictna moibumregfom fa^
nar.£r vrinam enciet cjc aqua mulfa.jblia cjf
cp'captUuminficiunt»Bpudquofdaminucnio
regiummo:bumbocfruricefanari;eri33fiacl
alligatus fpectetur tantum.
Capitulum.tfrritft
ijBluia larineBrabicege
Ijliffa goe.grcce eliffa gue.
feera.li;aggre.ca.0clif
S fagos.i.faluia.£teftar0
j buftulogu biis plures ra
I mos.? lignu ei9 i folia fi?
j milia foltjs aroniorj. ntf
l»fi q: fttnr logioia et firicri
o:a cr rugofa paucarugo(itate:ficute rugofi
tas panni poftcp;abluff ancecgectendaf et ref
ponafa colo: rius ©eclinac ad albcdine. ct b?
odo:e boniixr bj in fummtrarito ramo:um fe
men fimile fcmini berbe filueftrisj quet>icirur
o^mcn.t^afciturautinlorisafperis.
f Pvar.ca.clirTagu8 fiucelibrragus f m tran^
flationcnoftram.j£liifagu8.idcftfaluia.jFru^
tejteiueeftoblongaetmulrasbabenevirgas
quadras et albas.? folta (imilia malicidontjs
fedoblogaminowetafperaetalbtdio:a s oft
do:ata fub:ugofa.femenfup virgas eft fimi*
le omnino agreftt.^Rafcitlocis afperis.
£ q.
Crartatw
B
J6
2)
tbafla eft civafta ct quadra.fblta sUquatcnS
afpcra.-fcoteft cm acritcr rcfiringerc.f £>af.
vi.fimpUcufnr.eap\cltffague£ cmtk rio but9
fcct be <ft caUdfl f ajtduatcma mftfta ct mfticic
ti etparumftiptica
€>prrationf0
f^UMscrba ipa facitad tiffintcrifoe.?fiic0
cu8 folio? ei9 capilloe gcncra f:et vrinf juo?
car .f £5 era .t ccof rio foltoui ? ramoaiipiuB
qfi bibif ,f tiocat vrina?uicflrua:et qrpcllit icrt
tu.ct ?fcrtmo:fuivencnofo ftrigom'8 marinf:
^tcnigratcapflloercpfmflroftcmfltibnab
fcinditfluicufanguime^mudificatvlfcrafrflu
dulctfl k cu tccof rione ramufo? i folio:u ipt9
fitablutio.-zfcdfltpntritugcmtaliuviro^uut
multc^.f p vafXtfrrue cftis l tiurcricfl. l&z
itruieimpcrflt.Bbotfumfafit.^craifftjmfiri
goniemarmimitigatX apilloenigrefcir .JE ft
criam tcrmanrica :ctfanguinc fluentc c% vutf
ncrtteftringir.Sj o:dida rulncra ptirgat.
f £uitfl tura folionl ct vtrgaru ipfiue pumgt*
ucm nature c 6pcfcit.fi ft ctiam virtutie redar
guetiecii acrimonifl.dndecf tifluitcria arqj
mulicb:cfluriJ(qucgrccirigconvofantXacft
fucfU8folio:u ciue.£flpilloe tcnigrat:ct vri*
m^puoc at. f r|baulue.Ut'nii t cc ot t ioie ei9f 5
fcrt paraliticie btbitu z catbflplafmaru fup pj
tcparaUticantc.f £t ticut mflginefaluia c?
ipa purrefa cta fub fimo generaf auis quedaj
bnecaudaferpcntinact alba? mcrukfimilie*
jSe cuiue f inere rt ponaf in lampadeapparct
cr tom9 (it plcna ferpentito. f £ jc bctbario
JS^aluiabjfolifllcgfl ctflnguftafubafpcra o9
doK fuauict graui.3n locisafperic nafritur.
pcr oaio ciue potata vrinaj ct mcnfirua tro
uer /}>aflinacc marincfi qucpcufferint virua
ctctudir;©angmme erttpf ionc ftfiir. f *£la.
JSaUria ca^eitiii.ific .Hi.ti.foUifolia tcpcrunt
vfui medicincctviridia.cf ficcaxomcfttca ma
giscofumitetconfouat.Silitcftrie aut ma*
gietYsfo:crica£linu tecocrionte fatuicvaf
iet paraUtirie etcpilcnticUcmetatio cc aq tc
coctioie ctus vaUt ? firanguirii et tiffimcril
t^mccrmldififatf^li.li.|crii.^erbanfic|
ntic funt berbaru. ckKfpbacon grccc4arini vo
CatfaUriamcntefiimfecanaodo&ta.bacap?
poftta partue emouuoscjctrabut. 3tect vcrt
mee auriuetvlccru.f 3dein lib:o.ic»:vi.:ketf
ba q aqbufdaappcllaf faUiiafimtf vcrbafco.
;C6terif ca et colata caUfir.ctfic ad tuffim la?
tcrtfq3tiolo:c8fcibir.£adecpc6trafco:pi6c8
arq?ti:aconc8marinoecffica]ccft.>JC6rrafcr
pcnree ctia ccoleo o.ungi ea^dcfivyfopi fafri
cuUj6cuquadrantemclU8©ccoqmfadtuflim
f 2S)accr.SflIufflrtiCnonim crtfifafee <&
«pi.dgrtcoe,£i,n; mulfaicecrie.Fdefi rctaf
,ia querelic.^cUttabouuj. lociilqj mcr.firua
jjurgat Xtuavcncnflroecuratfupcraddifa
iro:fu8.^rtidie vulncrik qucmuUo fangutf
ncmsnflnt.Bpponfletritaticutrefincrccru)
oumXuvinofuccueteFlduefifumifbuiue;
iCcpcfcit tuffim vctcre laterifqj t olo^rttf
tituevjuluccurfltvirgcqjvitilie.Sifoucfla
vtno ft,cnr qi:o faluiacoctfl.J Iliuc fuccocri^
ncewgrefccrc t icunt.©i fim t ot vntii ftrrfi
bJo.lubfoiccalcnti*
Capitulum.fffm
aii)r.3Ii.libxtT.^alittfcracff»o^
f fflliar:idcftcrcffaf.2ltbo:Icnta:vitito
vinccndis abilie.f Smb:ofiue. Sa*
lic ce vidcnt ur nifc fl bcberc fcminie.fc£bcnt tn
gramcn qucddam in foltje quo tcrrisccmiffo
tanql fcmtnc pofito furgat fltbo: tc furculo:
cttflnc|fcipffimejiufcitcttcfcm(ncfuo.i
f ^lofflfue£faiam.jcIiiu,^aU)ccftflrbo:
Cnfrucruofa:fcd cifo crcfcitanaM'mefiiu)ctfl a?
qttam fit .f 3 riftotilee in li.tc plant ie.&m*
&m in bt: mido loc o.qucda in arid o ct qucda
invtroqjvtfaU)c.3dc lib?o t e aialitr.qucda5
atbouenofructtficant.Sficutviripinguca
non mulfum fpci marifant.Xfl Ue tli falU.5ro
ir.8 na nur.f ^dcm in Ub:o t ccimo fc^to. J ft
iBfSjfrbtb
Ita funtvmcptnfcr pnmasgcrminat. £ircum
agunf faUcisfotia poft folfticul.necaUo argu
menro intelltgif cerriusfidus cdTccru.0ciffi?
mcrcro falfcanumrfaneanrecpmaruritatem
[entiatomino.tobiclfrugiperda ticta eft ab
bomero.iScqucsvcrocrasfcclcrcfuo bacfc"
tentu inrerprara efo fcmcfaUc$ muUerie ftcri
litatis tncdicamerii e.£> 3 in r> quocp nafccnri
ttaturapuidincp *>e pacro furcuto incuriofus
fcmcn©edit.Una rn^pdirurid maruriratcmi»
farefoUraininfulacfoera,
^F1i>andcctacap.ca',£ulcfara.^reccvtre.la^
tincvo-ofaujc.
Bpmtitmt^
^£5era.tt.ag.ca. €uief,i.faIijc.folia sflos et
rofa et9 baba in fapo:e pdticirate.t virrue fa
Ua8efts>efi'ccariuafinepuncrioe.£o:re]cvCTo
iptu8ftcriori9cftc6ple]L*ioniaficutfuntonic8
fpecies coiticle.^Vtn admimftraf in glutma»
tione vlce?.S>ed floejzrofa riueadminiftran
tur i adroifcctnr in omibo inedicinie 7 vnguc
tie t>eficcatiuib.£r funt ei boifco c\ aecipiur fio
rcs ct rofanw fuccuipfiue.? cdponiir ejc eisse
ficcariua mediana quecofcrr in mulri8.q: x>tt
fifcar fine mordicar ione -r^pzic: quia in ipfa cfl:
ftipricirae pauca.f £t qn ecburutur c& coittf
cee z coficiutur cuj aeefo:admt'niftrarur i omi
bus egrirudinifco in c\ to necdfarta e fceficca tib
ficut in vcrrucie zfpiie in rotundie z tn verru'/
ris fimilifco capiritoclauo?: z in verrucis infif
ris i cut e.era dicat em cas qn fup. eas fit Unif io
f £t qncueUitur cottcjc ei9fEequo cmanat
flcnee et eolUgif gummi cius. £>abcf boc gfi f/
mi vtrrateabfterfiua x fubttliariua.z idco ad?
tntniftraf in omifco egritudinifco q accidum pu
pilleet fariut impedimentuj vi(ue.q £ t fdon
aucro.^ituU.Oirtusfolio?-: cozticu etfruct9
faltris 1 fucri ri9 eft ft iprica . £t cft frigidctfic
cecdplecionie in pumo gradu.ff £tidem au*
#o.*£edigar.0n bibururfolia eiue rrira cum
pipercct vtno panco edfcriit eolirie.ct quando
fumitur cum aqua p:obibct imp:cgnarionem
<t fructueciue cofcrt fputo fanguinie qn bipif
ct co:r ejc ei9 rrit9 eu5 oleo rofa?. (i bulierint in
coitice granaticofcruntcoloriauriuj
f £x riue "oecoctio admini ftrata fupcr pedce
podagrico?.c6Terr cis mnlrih? mundificat fur
furescapit^. ct colligitur bumidirae ab ea •oe
ftaene qn ercoriaf a coKice fuo qn incipir 8|pa
rerefloe a'9.qm repcrif intra fo:ricem bumidi
taeeongrcgataque abftergitocultsm. ctaut
fert reneb:ofirarem ciue . *£:op:icra8 falicis
ausqcjrmjbitfanguifugaeaabsrcnfcflgut^
turijcrglurinarvulnera reccria.f £rtdan an u*
cro-urareabcn^bcfuaY.^oliafaUcis bibira
£>bit*nrimp:egnanbnc:rt cdferutfiurui farrt
guinis.': lac qe cgiedif ejc rie acujfr vifum 1 ab
radirpilo8.^£nck5aHCfo.T>auU.3nfoltJ8 t
fatia8ctfalicc:n6t)iiLitj5altcnusal»Hd. J
f ,6alicnii8 fcprimo fimpUrium farmaro? ca -j*
pirulo ytrc.y tre fiue falfjc vf etur quide aliciui»
ctfoIfjeadtanguinolcnro-gvulnejKofoUdari^
©ncmifjmajLimc fiozceius fcrcomcs vrunnir
mediciadcofccrionem ficcatiut cmplallri^ft
cnim vis coutm fuauie ficcattua baber aurem
cr quiddam ftipticitatio.
f 0uida vcro 2 fiiccuj facictee ef: eie immoi? -j
dajcctficcafiufibabafarmacu?admulra vn7y *T
lc.ln ibil crii magis occurrir n(ui cBfarmaoij
immo:datiu6 ficcans pamj: fed fttptican8.fi^
curinrracrani fcefompofirionc farmaco:um
plenius ©icerur. f £ o:rcjc cria buiue arbo:is «gs
Itmiltb eft ram frondtie cp flo:um virruruprer
03 cy cft ficcio: f m copIejcione:fcd bunc quida
acccdunct vrunf cinere in omib bisqnc rib f/
lenra indtgent ©eficcari.ficur figilcs 7 c bilce.
id eftmirmicea8.aufemnr ipfum madcfacicn*
rcs acero acri.quidam vero rempo:eflo:cndi i
cidcnrc8co:riccm.Xtquo^fiquidecolltgunc
cr eo vrunrur in obfufcanr ibue pupi iltie. cii fic
fannacuabftcrfiuuftmulcrfubriliariuum.cii^
fir bmct porerir eo vrt aad alia mulra.
f -fiaUadius Ub:o tcrrfo3n moifc ftbmart 0 fl
plantc laliae obmendc (mtn omntum gencf
que ajplicantur arbu fto .
f DYafco:i.©altjccftaibo:cutU8foliagluri f\
nat vulnera cracnra.5 loscria ciueftne mo:^
dicarionc©eficcariuu8 cft.^uius cinis cum
accro fup. calloepcdu induaue cos roIUr. £c
fimiliravcrmcas^mu.ndar.^toseiue cum aq
bibfru8omnecalo:clibidin!efrigcfcaefact^
f Sut'ce.Salici8 foliaitipricafunr fine mo: ^
dicarionc:£tdt incie cjificcanb fuftiace. £i '/ K
mb aufemriusvcbcmeiirieeft cjcficcationis»
£mplaftromeiccofacrurcrinafiutufangui8.
f £0nftanrinu6.£>aliece frigidc funr tn fc« i\
cundo gradu.ficcc in primo.tialcnr fcolon ca
pirie xiecaloie (i in naribus mitt anrur. ©uc^
cu8riuevulncrafoIidat.£o:tejcau8 vttus ct
cumacao tcmpcratuevcrrncasctpo^oeau^
fcrf .S cd lac eoaicie a falicibue flo:cm Nbe^
ttbu8erarivifumclarificat.C>cfccfo8confd^
tatoculo8j©uccu6frondiumctpomo?pota
tue mulicri vt concipiatnon pcrmirrit.
CapUulum.fffuiN
Ctacrams
eSmbutf.-fcanaecta ca.cedjcrfje. Stf
cndii cy accis e fambucus: kamcactis
fcicif ebuUtsrz funt plate omibc» notc .
tlit vcrfu8:£? abti cue c f t 9cti8:f? cbulus e ka
meacris.f S5cra,U'. ag.CKameacri.Kamea*
cri ©ue funt fpcs:qrii vna grece t>icitur act is.
inlarinofnmbuc9.ctfaJa nominatur ingreco
fcamcactta ct'9 eft interio terrcnus actierr in
lariiio t>tetorcbtmjs.t>cqlcgeca.clfl:v:8 . tf
£.fl •fMiro9.S;ambudT>uc funt fpecics . eag
vnaaflimtlaturarboritobabcnrfbusramoeti
milcs canm9rotimdie:quozu5 colo: eft ad aU
bcdincm.z fantionga . x fnn t tn eie quattuo?
folta aut quincp po:recra fnperramos quofii»
betvz fimaia folrj s nucis.minoia tamen eis.ba
benria graucodo:cm.? inmmmiraritoramo?
rum funr fto:es albi.-r grana fimflia granis vi
Tidib9 vel lenrifci.quo? colo:t>ecUnat adpur*
purcitatem cu nigredincet funt velut in race?
mi8.zbabctmuttabumidirate babcute odo*
rem Um'.? ifta oicitur act is.SUa vero fpceics
quetHcitur kameacriseftmino: pama.babct
ratnes magtpjinercs berbe qdratosi quito
iitttt mulri nodi z fdlia inuice t>iftanriaafingu
lisnodis fimtiiafoUisamigdaltsin fummita
ribue fmsmifi q: babent vcnasrz funt longio*
radsbnriasratieodojc.-rifumitiititoramo?
fuor capicella filia cownis fupdicre fpecictVzfe
men ? rXooftfr .1 b? f amos logoe gfoRTfucTfnl
sigtri babetc8.3fidom8 lt'.etb\mologiarum«
£> ambucueeft arbo:molU6«z parua.
% "PuW li.]cvi.S5buci bnt acinos ntgroe z
paruos bunioree lcnfi,3nncicdo majtimc ca*
pQlo.qui z ipfi in aquafcecocrimandunrur.
^ 3deXtv.3rbo£qrundarrucr9 pediculie
Dependcnt vt pin'3 lia vero racemis vt edcre
arq? fambuci.<tf 3 dcin U.]cvi.£>abueu8 ger*
minat intcr primae:? nudaf intcr noutfl tma e.
et ejc bis q bvemc aqla ejc orictc coctpiur: o:die
nature flo:et p:ime filueftritl fambnc9: cui mtf
dulla cft plurima:^ comus nri nulla. ©ambu
cu6 eft arbo: t>iuidua nec ramofa Unrifftma.z
fdeo fcurie facicdis aprifii'ma.euiu6 nimi?. pla
gafrprinuecerrabinfuucp vulnus claudr.et
ob id cdtumaciue ferrum tranfnutfit. io antf
buci atcfc rubi generie fiint fungofi.alitcr rame
cpferulcquippeplueltgni arcpfucci eft vriq?
fa mbuco ejt q magie cano:a buccina tubamcg
creditpafto:.3b!cefe:vbigaUo? canrft nocp*
audiatfrurcttUcf 3dej lt.tvtj.3nuentn>tft
furculo8abfcifo8ferercq?5fcpi8Cflufafacmj
c fambucie 1 cotoneo rubifcp t>epa cris.ad pa^
lum vinca^firmifTima cfambuc^.raleifcj! ftrif
vt populus.^ ani.Sabucus alba c^ltdio: e
^citrina-j cgDurpurea.Eteft vniucrfattrerin
tcrrio calida et ficca ^ft aut fubnltariua btimi
ditatu.fenibufqj cofert a'9 oleu5. Delet autcm
pannu:-: facitrubedincctus odo:amcntuj
f Oleumei9cofmfentorzrrigidt8neruo:um
cgritudimto.Odo:ei9fao'f foda^ii 15 ru relbl
uir fodafri.a rlegmareodo^ta.ttcntcp purtiim
af-) oleit ftucre facit fanguine cp nanto calefa*
ctucuipmodowt.^£ciftarinn6.Sibucicai
funtinij.fic.inprimo tiiflblutiui acncruoujm
moUitiui funt :ftomacbu ci? molliut.vomtru.p^
uocat.eatbaplafmari mamilla?. apoftcmata
fanat^abuceoliieljfcabicacpullulae-iapo
ftetnata nariufanat.vnlnera claufa a£irxucr^
faq? ad fua naturapucrrif .ouriu t>olo:e placat
bibituqj Uib:ico6 1 afcaridee fiegmaricos ejc;
cludit:ac melancoiicos bumo:es cjcpurgat
^*ji»U.li.!cpiq.Sabucu6 babetalteru genua
magie fiiucftrc. q6 grcrii bameacre .a Uj belld
vocantmnUo bKurAvrrfufcg, foub^velfcmia
veJradic.ist>ecoctijjin vinovctm ctadcra^
tbosbinospotuftomacboinunlccftaluotc^
trabcs aqtta.f Txcfrigerat cm infiamationc
majticrecenfie|f8bufn.£tcaniemo:fu3Ckm
polentamoUiflimiefoUo^tlUris.SiKcusc^
rcb:icoUeaiones itntt infufue.Scmiciusin
firmio:c6b3reUqtJe capiliu ringunt. qpoy.
©f©frb!0
acaabjrtimcnfurarrinafrKmenfcSd omnia
erTicariojclt? quc mino:."RacUic«u65ccocra
acpotabjdroptcojB ennatuui^oliaTnttno
poialei^wmicti&usrdiltun^f-Jbodagri^
dscum fepo[bircino vclxmenrcr pzofunt cau
liculitlltriflckmin aqua maccranrur:vt fpar*
fipulicc8 necenror.f ioliomtecoaio d lot9
fpargatur mufce necanrur.f ^oa appcllatur
mozbuspabutarucumrubcntcojpoza.faiw
buci ramo verberaturXozrer interio; gjjjjjjg
«£vino aJbo porus atuttmioiuuj
Capttulum^fffuit
SSmbacu8.-|!Sandccta ca.ccclrjcvi3e
fcmin arabtcejt ambacb:grccc lcco va
larinefambacuo^f^era.lib.aggre.
ca.id'emw.3cfemin:ideftfambaeu8 cteft pli
(a baben8albumflozem.et qucdacftrinum.et
dt mitiueca/zfic. q$albii,ct fimilifer eft mutf
inoperattonefua.eta'trtnu8repcriturinba^
bvlonia.Efteriajfpeaeealia ejeco cutusflos
celefttseftcolozio.f £tidcmaueto2i.Sben
^euiaY.fift calida tnpztnapio tertrj gradu8
^>0af.Ti.fim.far,ca,t>eicfcmtno.fm rranfla*
tranegreca,3mbacb berbe qua iefcminvocat
fememajtfevtiuiecaUfacriue-i^eficcartttemec
l»pnfuJ?riliuf)artwvirturi8eftXftautefluftI
tfefubama^cracrcctpaIl.qttonrflmti«rcf£
cfl cftct tYafoteticuXritautmcaUfaciedo z
ficcando rcrrq gradusintcnfiXtia bcc cicit
infetrebuiuext.fobdirinfcptimo Icncova. i.
3efcminij.rora quidernjtejLabflcrfiucet fttb*
riuu parriu vittutis.ma0ieautcj parrieipant
ea fiozecer boJii ficriozes magis vindibue.
tfia uicen.ponitrrc8 fpccice.lciliccr albo m: c£
trinaet purpurcam.£ t eft alius fambacus a?
firtfu'8,teqt!oftiptatc.
!E>pfraitonf0
f S? erapton.iblia riuebumidanolicca q»
ponimrur fuper cmpetipicm ctpannu erpcl*
lunt co8 ct rcfoluut omncfupcrfluitarcm.
f Etpuenitbnritocararrumjctinducit x>o\o
lozecapitl illisqfurocalidecoplerionis.
f £t olcii ciue eft iuuatiuum in b vcm c.ct (i
babcnecaudamcoplcrjoneodoze^ nimiu t>e
ipfofimcndujcftmefaciatflujcumfanfiuints
ctnanbuscum
f £t idemaucrorirafeSben*^>cfuaY, Con
fcrfbitmidiraritoetflegniarifalfo:afenitofri^
gidccoplatonie.et confcrt solozitoqui fiitt
cjcflegmafcvifcofo.
Capirulum.rfffuut.
•Jb nii
fErartartia
2ltic(ijc.^Unfu8lit)?o.lC!tv.^!i^crr
f bcrb a qucdam t e qua panni ringunf
inblaucumcoIo:tm.
j&prrarionre
% f 3dcm*^liniiielib:o.ic]C]LV. ©andaraca (i
ro:reaf equa parte rubaca admtjtf asfandiccm
facif.q5q3anfmaduerfo tlirgilium cfiimaffg
idbetbamtffevctfu illo.it> ponrefua fandip
56 pafcentee vcfccret a gnoe.f 3dem in lib» r.rij«
£5andiemolerefilutftria grccie ponif ficut
PpinioctjErafiflraruerradur
f~ f Detocta $o aluii fifiim fcminefingulrue
pfdtim ccaceto fedar.3Uinif arr.btifiie vrina
cqcir.i2niceuetecocrc,pddtltom3(boOo*
P cineri renib? ac vdicc;f :frec d t qua 3 rir. oi
pbanee euripcdi p oerc iocularitcr obtjcir tine
c marrcme olue quide lcgir tmuj vcndieafTe fcd
& fandiccm.fDYafco:idce.^andu.vdfean*
dij:calcfacitcrt)cficc9tfo:rircr:9ct\'afo:cricii
*lt:etob boc mcrito vifcejpurgariuudt»
©pfratfonfs
f 2?erba tora c valdc amara :vircr bsfectte
acraeatcpeaUfacroriaeifldcmncturicievcl
rigottmvaldeidoncs^eddcttscatbspUi
mata fiucporaraa fco:Fionevcr;flrie vdtiffi
cuUatimicfue-.vd mttllmom fe:mcnrolabo
rantitc.f £iue di)tarura mcdctur fcvdropfcr,
tlrini,puocar.ct fotrionib? cft vtilie.S» ucc9
addito mdlcluiotce tcrcrgir.£»co:pionum
icrur cuaccro ct falc c cpdcir.la ^anonib, tcne
flcbibcfXcrorievrilircraddirur.
f Q mnee rumo:ce co:poa'e cr ocuIo:u fegtt
catbapiafmara cr majtimc ctl polcnra ircpofti
t a. 'J rcmappofira folirc purgarionc* marcrie
pwuocat infcirinie.bcnc qnoq? malaginarr)
bue mifcctur i aeopie.f ©amfucueft in tcr*
rio gradu caliductficcii.polo:cm eapitis ct
cmigraneamteficgmarcctcolcra nigra cu?
raf:ft'cicaije9po5imafec2purlauefaucn9ri#
bue appliecmr.Piffoluir opilatione? vcnro/
firarcm grolTam. f £ t riue apo^fma bibitum
bvdroFifim ftrangutriam venrrie t olo:c ba
beniitoftt tonij.f jCum mdU catbaplafmatii
nigredinem in pa lpcb:ie a mputar. i cu acero
mo:fum fco:pionie curat. f •^cffarifatu ve*
ro mtnfirua p:ouocar.lapidcm aufert.f: pil».
ticie couctn r cr para liticie. B urib; inft illaru j
©olo:cmplacaretfonirumi . ,
a
s
p
0
€aptrulum*rrrri£
Smfucue.P Yafcp.famfuciie I fuatf
f uenommaruramaracue.ctdtVamo*
famuUaebabenevirgaefuper tcrraj
Cjcpanfae cum folqe paruie arcp rorundfe ne i
p5ceftmilib»e*v vdutbirae ct acemmiei
Capiruluunrrrrf.
2lliunca?pvafco:idee.SaUunca tft
gcnueberbe queradiculae % folia ba*
bet fubWa:flottfcppUirimoe a tari
Wfttxbte
rcfoffa inmduftfyKUm^lltinGif.ldtfcim
aiit tn lapidtto furnie ct no:i(fl rc gt'onc.3llavc
ro oprima ekq cft odotifcra rcccne cr finc fabu
loneplurimofepramuloecr radicce babcne.
pnfergo eadequcetfpiea cgufe fc«fi»mio*fit.
j^pfiattcnre
^Mi,jcM.£>aliunca £>do:amcnroJus mut
ra ntbil artin enr ad co:onsmcnra vt yrie arq?
faltunca.cljcpvtracp nobilifiimi fit odo:ie.
f Sf aliunca quidcfoliofa:fcdb:cuie clt e que
ncerinonpofiinradtcinumcrofacobercr.qus
bctba vertue cli qjf oevclutimanui pulTa»
btcuitercfefui gencrie eefpee.bae panonia gi*
gninvnotica aipiucp apricavrbium cpo:cdia
tantefuauifatis vt metailu cfTe ccpcrtr. vditb?
camuitcrpontgratifiimu5clt.J:uiueradijc in
vino t>ccocta vomiricee ftltit;fiomacbumc&
co:robo:at. - i
f iiy. finonimie £>atumca inrclltguntquida
in mcdicinie.p ancufa:fedin aurea alcjcandria
recipitur p:o ea fpica celttca.
CflpftulMti.fftrjEr
SSuina/fSandccta capitu.vw.Sbbcl
arabfce.greceb:flcbi4atinc ©autna
©auina cftatbo:cuiue folia funr fii
miiiafolr^famarif<i^magiefpinofa,>£bct
bomTodorcef arbortfta ercfrfi magfe inWtft
qvin longu^£ft calidwt ftecc ccplqrioriie tri
terf io gra c\u . Serapf on Ubvo aggrtga ro:is
capirulo Sbbclitdcft fau'tna.£t ftmr dmiuk
fpccice.ona cufuefolia Itirfr fimilia foUfe xif
p:cn1idmagi6funtf^tirofacBaltfl.^)abcetd
nuinodo:cm.eraibo: butuecft rbme.cr creft
cit magte in amplum c% in !ongutn .£ t frcr t9
eitiecft ficttf ?aro:.*£ro qiro lcgcca. fcuecreffr
mumnonum^unipcrue.fitqufdamvtunfuj*
folrjetiuepo ft migto. £> ed ainriuefpccfcf
folia funrfimilifl folrje rsmflrifri.ctfflroieme
cfi ftcur fepo: cfpaflt.bcc hmc vocarur faiiiut
cuiue fubftflntia cft fubrilte.ctin odo:eiiueg
aromaticitae.? catcfacfncr tcficcat in tcr rio
gradu.3uifcnna ltb:o frrundo cap/ufo.2 b
bcl.Sbbclcitfmcruearbo^teftmilie!3unipj:
ro factue (tcut jaro:.ft d tflttrcn vcbitnch tcr cfl
nigcr boniodotie ? flcu.tifaporie.i ifta art 01
cft prima fpectee fauine:ct pofita pcr Scrspf
oncto,0autnueftf;tt> fimplirium fflrmacorif
tcfauina;B:a(bittuc fauina teftcfflritito foj
ittcr cft f m tree ffl po:ce.qu oe in gulisdo mo^
ftrar.cqualircr cip:cfTo:nifi inquanrum acrtoJ
cftco.ivrvticpfcicat quie magie aromarica
rbuiue crgo cripfiuequaltratie.parrifcp8
elt vidcliecracrie,lh'priea complcictonccfllida
Sdbucaurcm in amarirudtneet fiipricirafe
Ccbiliue cft c\ cip:cfTue. qitantum cnim fupe*
rat cip:cffum acrcdinc:t anto tsiminuif in Wip9
tiaratc.quod patct cr calidiue cfl cYp:ctTb.ct
Cdeo magie t>vafo:cticu:tgit ur foltdare quide;
nam^pter llvprtciitaris robur crcfludiratte.iitf
rantum cnim ambobue bie pflrticipat :vtiam
rcnfiuumetinflatiuu ciiltar, purrefacriqnibua
vero confo r ficur cipKlTue,ponatur aute boc
farmacum in rcrtia fubftartf ia f m cfltcfa ccre z
ficcare cne intcr ea .qucmajcimc funt fubriliui
parrium.
jg>pfrattonf0
C6ar.£cfra fcnafmoncm tcfrigida caufaj
5iatt»ccoctto ci^in accto et vinor: ft:mupafi<
cne rcctpiat.l?crba ipfa narite catbaplafma
ra valcf cetitra frigidu rcuma.fionift#criflm
tn vngucnrie bcrfcrrita cotra fcabicfantofflm
tli num tecoctionte cius valct conrra tolo:c
Itomac bi ct inu (iit\b:uict contraftrflnguiriaj
ctt»ilTurria5:fcd caibaplflfn-ata valct confra
tolortxliaw.f-ftitia t»\afo:cti(tlct viumi
ctim fomem u ejc aqna t ccoctionie.eiue vel vi
no.£ft flOf fauina cpfpcbue iunipcri vtflpect
in ca. 3umpcr9.Sf crfl,auc.£flfXlirfne ciH
quetuTowitvabftetgitpuiTtdin^mv.lfmiril
Crarram0
Ttmftaminalotff cojrodcrituim antfquo£
«■ipfa fimtlita mundtficar vlccra mclancoltf
ca fo:dida qfi po t«'nir cam mellaet aufcrt be
rif ipt la m itiprcr caufam fue fub rilir a tis£W/
carmcilruflplueomniaaliamcdicina.t fflcit
mingmiangmncainterfieit ferii viucntc.ct
otpcUir moauifcaingraiif invnguaie odo:i
fcri6:tponif,pamonio vd ariamomo supUt^
pddcrieciue.Eridcm aactoritare £>rafco:i>
die.iolia ambarum fpccicru^ bibcnt ailata*
rioncm vlcmieowdcntiuimafcdant apofte
mata c0:rofiua.j£r quacto ht^plaftrum cuj
cie aufcrr U'uo:cm curies fctfdirie eiue quc ac
cidityprer fugfluitatee cc«po:u:ctaufert efca
ramtgni8.ctqfibtbiffacitcnrefanguinccum
vrina:etcfpeUi£fcium.er qitldo cc ca fir naft
calefacit boc.grinfireditur inconfectowi>u8
?ngucnro:umcaUdo?um.
CapMunufffjfn.
andalumj©andalarabice:0rece
ii ?larincfanclalu.£>c.li.aggre.ca.fan*
dal.i.fancMu5*cfcrtur ejcfyria.ct eli
srtbumatiiffamacitttnunuJ&^^
fcamdo:ct mcli9 ct fandalo eft citrinu pingue
poftcitrinunlbeit:etcftmagioficcuatrino^t
poftipm album.£ t idem aucroritate 3 Ibuge
rig3lbumdrfn,ifjau4n.it3.0radu,iscda'
trinummbajm funt W.{n.fi< .1 ficini}*
Sprcaticnre.
f Sferapionaueto. 3bcr, iKcTaaf. jCoBfat
T>olo:i ftomacbi z epatisejicoUra. £t rubcg
cft frigidiuealbo 1 citrino •« vft magis iiiuari
uum.t^tpm^bibaflujcubumo^admcbza:
7 cft ficutfaufdinrrigiditatc^ ficcitatc. z fo:>
tincargingwaetftomacbu.
f jEttdcm auao.Sbciinicfuav.JCofcrr ear*
diace cu fe.qfi linif cu de (uq cou
^£ridcmauao.3faacbcuarflmXonucntf
untcalcfaoie.a cotifaiint©cbiUtaril?oma*
tbi % cardiacc que accidit a colcra qfi tcrunf .
ctmifcenturcuaquarofa?:?anpU'eanmrejtf!
rcriue.? quando confidunf cum aqua rofa?
z pauca campbo » cr Uniunturinde timpo:a;
confcrt fodeqfitacatidttarc.
f£rquandomifccturcnvnaquatitafefan^
dali albi mcdia quamifariefarco coUon con
fictrur cum albumine oui z ponitur fuper tim*
po:a:et confcrr fode colcrice. j£r p:obtba ©e*
fcenfum cararri adocuuun: z Uriinir cum eo 1
balneo.x p:obiba ardo:em pfilorri.a f anda?
lum rubeum eft frigidius albo.
<ff j£t qfi mifecf eu fucco folatri aut fcmp vtuc
4urpo:rulace:aur Icnricula aqucpfcrr poda
gre calide z apoftcmatibo^bibabumo:ea
sbtlusmembrie.tmcUueeicfandaloefirirrtf
numpitjgucr:poftcitrinumrubaim.tcfima
gis ficcum citrino:poftca album.
^£t idc attcto.Slbugcrig. 3lbu cft (risiiu
fnau.gdu.tcrif z rcfoluif cu aqua rofaru cr in
catarrie ca .pomT in fronte 2 in ftomacbis ca?
Itdien infrigtdat ca.-r pfert fcca.? birfcn:? flo
macbi©cbilitari.f5cimnitnibafunrrn.i.iij.
gra.ficari.ij.nc bfiree flipriciratencq^puricira
te rofa£/z qfi ©iflbluunf in aqua rofaru z poi
nunf fup:a ftomacbft pfcrur fe.acuri6 z ?>ebtf
litari (tomacbi.i fodc qucfit a caUditatc.
fj£tideauc.atabari.T?ubeucftfrigidi9al;
bo:aiiniunf cu co apoftcmata caUda.
Captmlum.ffffjEtff.
BBtirion.*£adccra ca.d.£bafial!Xcl
arabicc.0:ceco:cbievd afrodifiavi*
p:iapifmon.la rtne f 0 rcft icub vulpis
vdfaririonvdlepo:ina.£?crapionlib.aggre
gato:T,capiXbafialkclfiuc cbaftalrbcbad cft
fatirionJBunt cius t>uo gencra: Onum ba ■?
bctradiccmfcu rcfiiculos slbo6.avocarur.
XbafialkU^rimumgaiusfaririonisvdca
tur rcfticuUie canie.a grecc Kinofcri bis: cr cft
cipianraqucbabafoliacicfenfafupcrrerram
p:opcipfjim?o«U8elt cjcradiccvntue Itipi^
ri8.?foliac{9fant fitfafoltja olfucsnifiq: funt
fttbtilio^ rie et tdgioia fu g terra qcccf a.et logi
rodorinseferein ldgitudinevni9palmi/zfto
rcm b? cotorie purpura'.radiic ctus c filte radi
cibulbiJiifiqrdttedesadldgitudine tfubtili |
tatcm.£tcftTiupleplicuffuntt>ueoluicinfigii
ra.ttna infenueecalia fuperine.et vna plena
tt alia vacua rngofa .ct comcditur radijc eius
cliptafiaitbulbuo^tiftcDkiturfatirionquo;
oeecdniunitervtuntunetfubdit . 2>ecundu
ittegmSfaririoisbjsuaefpceanaeque vo
caf arabice cbafolbab.el fiue cbafialrbalep. (d
«Itatiliculnfvulpis-zvocafftmilitercatbaricb
etnorainaf boc in greco trifolium.q; plurimti
<jnodt>econafcitureft babenetriafotiaotf
ctinanria verfue terra. a finulantur folije acd
tofcmaioao^m folij \Aqititfi quia funtmino*.
ra cisict in telticulo fuo eftrubedo scclinans
rubcdini fanguinie:et babct Jtipitcm fubtitem
longiwdinevniuebtacbij. ct babet fto:em (i
milem floribuelilu albiirifigura.ef rad(ca'u8
aflimitarur cepebutbi in figtira^ dtiniiiagni
tudiiienjalieftcriu8rubacobas:iiiteriU8al5i
biiicutouum.etquodcieipiaafiminijir38}r c
radijc.
Bpmtimm
f6aiic.vii5.(un.far^a.©cfdKcuto<?flm8rTm
tranflarionearabica,*Radijcet9?©ulcie,2vir
tue riue e ca.t buMi q: fo bumiditatc ciue e
f nfla rio fufiflua^incitat libidincm.
^ ^bidefm traflarionegreca.^aririon vel
trifotia bumide cz ealtde ceplecidie: 3 circa et
$aftkib> ipm vidcf oulcet vctofl bumiditate
pofliderc.^tcrcapuocat ad venerca.£>oc at
ccradip bs>bcrbccfficere nata e:vt quidam fcrt
buntaiamcpiftotonufanacaimvtnonigro
anftcrobibitum.
€£tidefm n-aftarfonc5 arabtcafce teftioilo
canie/Radiic cirie eft ©uplep fitie radici bulbt
tlna plena.et fapo; iltfus radirisq e plena :eft
^ulciemuttebumiditatietfugfluitaneinfta]
tiue.queqnbibifindfatlibidinc5.£tatiamoW
lioJfiuevacuaqb^coplcrioneqoccJinatadca
Iiditate52ficarate.£teftineabumidita6 W
gefta^tgeftione copleta.t ideo cdringitcp cu*
boccy noincifatcoifufacitcotrarifu abfcin*
dit eum. tifte ambc radicce comcdunf aifate
ficurcomediturradi|cbutbi
«[f p?afco.ca.o:cbt8 fm tranftarionc noftraj
0Kbis.iJariribn;H"ri? t>e radice eiue cr (ixir
comedir parrcm maio:cj rius gcncrat ma fcu?
los i fimino:cm comedit:gmcrat fcminsm^c .
<p mulicreeparrtum iralicsanr ti icam cumla*
cte cap:a? ad inc irandil Isb idincm. ct quettbetr
tpfarum babet operationecotrari5alrcri9 qii
bibifur.nafafurmloaepetrofieiarcnofe
f £tidcm aucto:itare StrcbifaticaliaAlt fpc
cicequa nominantquidam fandacbias pro*
pferfuumiuuamentrsm magnum.-rdt baba
babensfoliafimiliafottjspozrozumjiiftquia
funtlano:actcftburm'ditae iueaque adbei
ramanui;babenebaft amlottgam circtf lon?
gitudinemvniuepalmi.ctbsbctfto:cmpurpu
reum ct radicon fimiUm tdiiculie
4 0au'e.viq.fim.farma,ca,o:< bisquam rt fer*
rapicidam vocant f m tranftaiionc gi ecaan fa
po:eifiiu8fpcaeifu|plcvlrimct>icfcautfori#
tarc Brcbifalie z ftipticif ae.er virtue eius cii
fircio; virtute ra dicis que fcict a eft p:iuc:a^
ptcr boc no ita confert in coitu ficut ptcdicts .z
Tselt :cat ur i ell adbuc ficcio;.ainue eriam ct9
cftquerefoluitapoifanatainftata quado po
niturfupcrea.ctmundificat ctfroras io:di^
dae-
f£tcuratbcrifipilam.ctquandocftficcacu
ratapoitemata fraudtilenta putrtda.er quia i
ipfa cft fiipricirae.raiiict vctttrcm quando bi
bitur. 4 DYafcoridee.Ouando ce iita
fpecic fit emplaiirum ipfio rdiiculis reioi^
uit ^poftcmata ftcgmatKaeowim: cr mundifi
a
0
»1
Wtmm
X
tatYtoctfoimid.-rapmtcmoirodiafi.jgt
qfrfitemplaltycu ea fedat apoltemara calida.
ct fi adminiftraf ffccapbilxtfcitarione vtceruj
etabfcinditputrcdineco^:etcuratvlccrafVau
duknra qiie funrin o:e.f S>edfcienduj cp fa
tirion cft ca.-z bumida in pmo.S» j c alia fpcd
csfaririonisq vocaf berbabafilica grcccara
biccoigiriatrinivelbujeiden. latinevcro pal*
ma crifti.cur?folia funt fimilia prime fpecicifa
tirionis:fed gracilio:a cunigris puncri8.radie
ciuebzancemanusvclpalmcmaniiBbabetft
militudinem ftoiis croeei .curn vino vcl aq trt
rumcroccanum effieitur.
^Oiibafiusca.ocpalmacrifti tlencms refi
ltir.quactbabuerir:a makftcijs-z venenisfe^
curus erir.f &ui.li.tj.c.oigiri ctWni.ei9figu
ra eft ficutvola manns comiicraeparrinitate-z
albedine;? eftoura inq eft pa?©ulccdini6.xcjc
ca cft citrina cu parua alteratione at cg afbedti
nceit calida •zficca in fctfo.refoluit fugftuir a*
reegroffas valde. «|f £reft ei^tfcras valdc
mundificandicwim.ctconfmm&aeneruof*
timpedimenrisfuis.tconferr manie^prie. ct
loco cius iniuuamenro manie ponif quanrum
eft mcdieras eiiis ec bcdcragfen cum tuia b? rcr
tqefce f
S3 turegtala tineSrcce Z^mbis, m>,
bice S> abaciSera.li.ag.capir .S> a
bancaucro JDfafco.Saba nc j-ue ^
barcr cft planra omnibus nora.nafcif in locis
facofi8ctafperi8.?cftfimili8tbYmo.nifiquiii
folia rius funt maiom moUio:a.? babet fpi?
cam plcnam florib?.quorii colo: vergit ad ci 9
trimrarcm-zviriditate.jEtvutusriuseftficur
virrusrbimi.^adminiftraffiajrrbimuf.-teftca
li.-rfic.in.iitj.gradu.t ponitur in cibie. Et quc
dam ejc eis fumif in bomerr clt Debjlioae opc
rationis cp alia.t ipfa cft magie coucnies in ci
bis ctj acutt ae dus eft magis rcmiffa.
©prranonm
C£>erapio .airmsrimbtfcftcalefacriua mr*
tum ? ©eficeariua t rcfoiutiuaxr.puocat v:inl
ct menftrua.et erpcllir feruj.er facit eccrcare fa
perfluirarcsapeaou:.
f £r idem aucro.Sben mcfuav . £>arurcgta
clt cali.? ficin rerrio gradu« magis agref tts .
^rprierasetfeft cpejcpcUirfupcrfluirares cj dmt
nt ftomacbo.-r p:ouocar meftrua.-z acuir vifii
•ocbiltt jnl ab bumidirarc.eridco comcdimr i
boccafu cum rafano tbederaos.t cofcrt r>olo
ri fciatice quando fit emplaftrum cum ca cum
frumento trircr agrefiisfomo: e fcomelhea.
fl^fidomskabvmo.Sarurcgiaeberba ca
lida ?,fp:ie ignita.vnde % illinomen indim cre^
dunt:eo cp vencrepzonosfaciar
f *f>alladiu8 libzo rcrt io.3« fcbmario menfc
faturcgia ferimr folo pingui velltercoraro ct
apico.vel mclius mari p:ojcmto i c pulis mic ra
fcminamr
C 0Yaf.^amravclfamregia calefafircr ni
mi8t>eficcar:etmanifeftec|cfenuar.idcoq3 ni'/
nam cr menftriia mouer:ac ferus ejc rrabir.po fi
tui t>ara vifcera purgat .B to:sce arcf. pul ?
moncbumo:cmpurgar:'tpCT08 fpura pdlir.
f £>romaebujquoc& naufcanrcm cofirmat
fa ouo fumpra vcl porara.etcontra ca que icri
bueaculeariefenriunr animaua.
C-J>la.Saruregiacftca^tfic.erpulrc8crfa*
hna ct aqua er eiue pulucre mundificanr fpiri*
malia.^uluiseiufdcmcomcftusad idcmva
lef.
f T&accr Ximbza folet grcrctici.faruregia
larinc.3llaficca nimis.vis cft cr fcrufda valde
pumocar vrinarmmoucr quoqt menflruauim
pra .•^elIirabo»innm:muliibMa vifccrapiir^
gar^Uiuspuluiscumcoaomtllefubactv.iC
f-
^ik
Capimlum.ffftiEiir|. CapimIum.raf]Eu.
8$®fii
>3 ponaria;£an\Jcaacapi\cvfi*£<>
Lricbvel ojarfe greee. arabice agifdo
— • latinefaponaria vclberba futlommw
«ft faponariate qua pariiculoe fariur: quoe
bcrbaticoo vocar^ ficcat eoerz.p fapone vtu
,tur.£5teremtae. <pi lauer^ rc nitro i mutttpli
caucris tibi bcrba bo:icb;maailata ee iniqut
t aref ua,,ftli.cap.t>ebo:icb,:8o:icb cft bcrba
fatie notaque fatie pgru.it ad abfiergendum
panoe.-zideoipamultftfulloneevtunf,
i>pfrattone6
!f •fMini.fcjc folqeeiuefactumcatbaplafma
vulntramagna glutinat:etcnio:eillo:ufifitr:
« rcprimit tumo:ee.quc trita cu melle purgat
vulnera fo:dida :et mundat maculae.
:f £ t mijcta cum albumine oui fubuenit ignt
faao. ' .
Capttutum.frrr*u?.
P3pbatum.auicen.©apbarucftatf
l,Ho:ar;ibica ctarmcna. £tcftvnit t>c
lactianqeXalida cftim ertio gradu.
ct rius ficcitae in quarto et tn ipfa cft fiiptiri*
tae temperata. *5cnrit tsicta cft a fitu ^cocy e
terrainculra inquafentifee fpincq? nafcunf
tg>>3to:ceautenofiri omne arbo:cj fpinolaj
»iccbant vep:cmxo cv p:cndcat.2.?iero. mp.
£fa{5.Scrba cftgenuearboiie nafccnrT itl
^ctenio;fpinealbefrmil!tudincbabcp.iruiit9
Ifgnuimpurnbileetlcuiffiniu omntiT ligno:ii
' tam in fonirudinc q? in nitozc.folidirare i ouU
'■ cbzirndinc fupcrarXinde oia tigna arc be % ta
bernaculifacta funt inltrurfienrb. frs\mo ibi
de.£|cbac3rbo:ererrainqua nafcfftir tncra.
cftfcrbim.vndejDicunf tigna ferbim. £jc li.tc
naturi8reru.i2?erbim elt atbo: o:icnrie rcbi
tiffimaalbefiriefpinc.fedmulfomflio:cfaia'
tioz crcfar. Xigntl ciue albire lcuc ncfacile cc
denstgnincc vncp bumozcaliquo vel antici^
tarecomjptibile.quodadbucpafet in arcba
noe^uceftfupcrmonfce armenic.
iDpfrattonfe
f 3ui.£>apbati) flipt icitate b?bcrtcpcrata$
ct confcrt empctigini Imit o . f £> up_ alcola 4
q$ mcUe Unitur cr rcmoucf.vctitre fotuir.-z t»c>
biliratvifccra.ctequcd3fpeciceciueinferfi<t
cne fedente" in cts vmbza f £a ucarur crgo s b
ca ,*Ra m a lactie ciue t rce (pccicext interfkit
in twabue cpar crpulmonefrangcndo.
f 'Rorandu? cy in tfio capiruio b&bct rrce pla
t ae t>e quito a udmifti:fcikcct fa fbatti m fcnujc
ct fcta:rt appafctfn figura.
<Capttutum.ffftfui'N
%xawm
f Itabiofa ladncgrc.ftibcs (Tuc fttbeoe
©prrationf0
flDYaf.ca.ftibe6 berba geut'u6fcmcftipri«2
^rorftficcariuefatis.fidctrco cius secoctio
©iffintcricis incieif % t>e auritopus cmanae fa
natinftillaratfinmagnisvulnmtoacraais
glurinaroua evtiliusid agesficu vinojiigro
i auftao er ftiprico coquaf.scficcar cm fo:titf
oia q p narun fur bfiida.f iblia atir eis viri?
diarriraetcatbaplafmatib? appofitatn ano
cmojroidaorep^iut/iejcgcufTicie in oatffin?
Kyfimfactafuppofitaiuuat.f3tcfo^ti;adbi
bita furrufioee oculi8t>aagur.£janguinem
vulneritoimpofitaficcat.ffi>au.ca.t}fcabto
ofa £5cabtofa ca.eiuc.in.tj.g.tfalctpfcabig
?aloptcia.?fucc9a9lub:ico8nceat.5um$vtf
ni ■oecocrioiseiSvalet pcmozroidas.f £on>
tra pdiiomata q arricia ticunf fiatcmplm se
fupcr exipfa berba.fumo tn p:i9reccpto.f Di
cif cr.f.arbanSadperoej cuiufdafo:o:i8 fuc
anbclantisfuEfcabiofe^turesqmipcprinue
vtcbaf ;mifit fibiinfraieripros ^me.Oi ban9
p:o fc nefcir p:ea'u fcabiofcRam ptirgar pe?
ausquodppamitergafencaus. ? enir pntf
moneimpurgar larcru regionem. Bpoitcma
frangir.fi locu? btbira rangirXrtbp vncra fo 'i
ris;anrraccltberatbo:i6„
Capitulum.frt(]Euif
f jCaIongiagrcce:larine,Cepu<ia
€>pfran'onf0
f 0af.q .sc dbis ea.t efealdngqe.SifuM fcaf
longie ejc genere bulbi.eomcdif cm ipfom ra*
ditfmefolqs.baberaurinfeipfa smaracr m
ftcra $rute norabilf ter pcr qus ftcmacbu rcfo
luru cccit awliqlifcr.apperif u f non ptrariatur
ncqreipuerealicid indigtnt ibue cjt pecro:e ct
pulmoncer quidcfubftanria co:p.is grcflio?
remetvtfcof'o:cbns.amarffudo cius contra
agir grofficiei.ficcarc vifcofa.t groffa apta na
ta;ficut in bis quctc medicinisfciaa funr.p*
pfcr quod fi bietiecoaefucrint nurritiuefunt
magie.'eonrrariantur autciam ejipuere indtf
gcntibustancii vricfc fcepofito toro amaro
f £ omcdere aure ipfae mclius runc cu acao
fimulctoleo ergaro.'£renim t>clcaabilto:e8
funrerminuemflarme:tmagi8nutritwefub
ttlto:cs ad t>igaendum.2lbundante8 aurcm
fmefumipfommquidammanifcftefcnfcrunj
a fpama plus fcabcnres p:omprio:e6 facti
a d vcnerea.p:cparant autem ? bos bominee.
muItifo:mifa.'Fionenim folum cliiwepcra*
quam fcd a vala cjc fpfa 8 valdc p:eparara cof
■fctyfrfett
alfanreafupcr larmtiltamt>ecocrioncnd fulti
nenr>$£ontcnrifunrautevaldemodicamecp
otmtind p:edecoquuntgaudentee iplbai ama
rox auftero fapotc faluato:pzouocar em ipfoe
magie ad efum. fl £&d inflarionem t r ozriene"
faferunr uon T>igefti. £]C bie quidem itacp qui
ficeomedunfnonboniebimialimentumfir.
f ^bfeautquiampliue&ecoquunfautbie
vt oicttkftigrolfioz quidecbimue.mdioz aute
quanruad©igefn'oriem.2nufiwuuefir.Cale0
faaunt aute m jnifefte:z aliquid aromar ijane
ktiiwmn vanatiucfunr.
CapituIum.ftftjEi)f.
• Camonea Iarinc.0recefc>iagridiott.
.Brabice fcamonea.©cra.uD.:2ggre.
capi.fcamonca.aucro. fc>v afco. Ska?
inoneaeftplantababcneramoemulroe cgre
clientee ab vna radice longicudinie qtfuo z bza
cbio:um;fug quoeeft r ifcofttae a dbcrcne ma
writt parubo:re.j£tbabetfoliafimilirerpilo?
fa :? fitta folue planre lebteb.t. volubitte agrc;
fti6autfoIUscu(ui84.edere:niftquiafuntmol
liozafolqeculfue.tbabenctresangulos.zba*
bmfflozesalboe.rorundoFucocJUoe^fiteem
figura fua cartaUd eft tubeb bee graueodo*
r«n.2radi(e)babetgroflamficutpoIUp.alb4
grauie odozfe plcnamlacrc. St cdlllgtf fti
bunc moduYRam vulncraf vifga 2 radtjc riue
ct fiiit foueeiucta vuluue: i bumiditae mana£
a yuwere m fouris fllie: que poftea eolligif in
cedcie>0uidam verofodiunt etrca radiccm i
fternunt M feliatfuc z vulncrata radice qt> t6
bumiditatc egredirur fuper fubiccta folia colli
gunt.poftca'fict)imiftunt ©onccilla bumtdi?
tae iDeficcata fuerit qul reponunt . z mclio: ep
illa bumiditate que e(t fcamone a :dt que cft cU
raleuiesfimilie ino>: 'ozemoglutino:qi:odj
fit cjccozue boum: babcne gibbofir atem. 2 cffi
fpongtofa. ereft illa que©eferrur er. locis irq(it
sejcterrie afiecft buiufmodi.£t itle qut vutr cli
gerefcamoneara? colligerc ipfam: opoztet cf
non fitconrentue vtrum albcfcat :a ut non alf
beicat quando tangtrur cumlingua. quta idej
coiragfcquadoipfacftadtilretfraculacrcrittf
lmw.Oerutamen^ifcerniturquando nonelfc
fldmi^tumxo 0/ non aduritncemozdtcaf lin?
guamaduftione et mozdicarione font.^Ram
boc accidit quando cft fibi mijttum tac ririmal
li.iocfcriozfpcacrufcamoneceftillaqucoc^
fertur ejcfeni^ ecpaleftina:quia iftefpedee am
befunt maleaduUerate cumririmalli lacre:ee
cum farina.ozdci.^t elt caUda % ficca in tcrtio
gra du<
©ptrationts
^Scrapion.Swntautequiacdpuwter.ra?
dice planrefcamonee:ct coquuntcam.? t>ant
cUjcafiirainpotu 1 purgar . £ t aifumitur radijc
plantefcamonce:etcoquinir illa cumaccto ct
terirur contritionefo:ri.et conftatur cufarina
otdci.: fit cmplaftrum tuuariuum fciarice.
^Etquando lana inuoluirur infucco radicie
ciue.cr fubqctrurpzcgnanrifadtabozftim. £t
quando mtfcetur cii mcllc : oleo 2 Unmnfciim
ca cjtiturc foluir cae.t quando coquimr cu ace
to^tUniturfcabteevlccrataeiccoziateam.^t
quando mifcemr cum oleo rofaro.t linitur ta
putcum caconferrfodcantiquc.
f £t idemauaozirare ^alicni.ilaUdfl cft ct
ficca in rertio gradu,£f eftcaUdio: pipcrc.£t
idcm aucto:i.^auli. ©camonca abftergit ca
tim . i mdio:at colozcm. 1 mundincar barae .
% aufert totozej capitie anriquum.quando ad
miniftraf ciimolco rofa? % accro,? infundirut1
fu£ caput.er mclioz ec ca cft vcrgcne ad coleze
cclelte quando frangtf.-z eft infrtc atione ftta fi^
cut coclcafracta. £tilla qtiecolUgif in monri
bue kem cft buiufmodi. £t ma la cit curS colo:
vergit adnigrcdinc.-zfigura eiuecft rotund^
1 alreTi9colou8 ab illa.f >£tmodue reaifiea?
tionie pzimc fp«idquc,dt bonadt $ acci>
&
Xxsmm
Trtaf dfom&zabfctndaf oecsptcc ciue rotula*
sfodiafmediu^:?t'ntromittafibtfcamonea
ibdnde ponaf cooptoriu qb* fuit abfciftum ct
firmef .Dcinii inuoluaf fup ipm pafta n ponaf
i'n fumo nomultucaltdo.z&tmittaf t>onect>e
_ ficcef.etsofieeiusita p>arata{itab:vnot>ai»
*? uidjvfqjad^uos.^tfciascrfcamoneano
mutaf necp minuif/aciatasdus circa fpactum
iqcjc.vfcg ad.il.anno8:nifi illa q eft pparata (ft
cut t>ijd;nu8.na tlla quc cft pzeparata qn nan*
ficr(tIongutcmpU8fuBtpfam:amtttitrirtutc
fu5,?,jpf er boc opo:tcc cp pieparee ca qn volu
erie ea adminiftrarc.z qn fumtf fcamoncaplue
abea quatitatequat>ijrimu6 fo:tafie tnducit
anjriaatczlanguo^e zfudo:e frfgidit? hx\co't
ptm ct flupii t>oncc motif .£t fcofie eiuecoue?
S uicns eft a.vi.granie o:dd vfcpad.iqc.f £t t>e
p:oprietatedueeft cr/ejcpcllitcolera-z bumo*
rcs vifcofoe.etattrabitfupfluitatce malas a
co:po:e, z multiejt biequifunt calide coplcpio
nis po ftqj fufceperiit cam incurriit fcb:es aotf
ta8,£t ab ea cauerc botto meltueeft: nifi ma*
gna neceffitasincubat.Ttunc acciptat fmfoi
X> ma z quanrit a te qua trijrimus.qj^t tdeaucto*
&ben2£cfuay.Xajcatfo:riferventre:?nocct
(tomaebo etepat i: z timinuit appetitu cibt. cc
tnducitancietatem-znaufeam.fctrecrificatto
eius eft q> adtnifcef ri anifum z t>aucue i femc
apq :z raditpipcrie. z admifcerc cii oieo amig*
dalino cftbonii. £tfcamoneanont>cbct mnl
tum tcrerc ne adbereat ftomacbo vfnoeeat ei
£topo:tet cpnobibaffimpltcifenzfumanir
cum magna cautcla . J£t fit t o fis ciu s ab x \ • a
"23 fe^rat vfq? adtree.f jfobanneeSgbcfuccapi.
se fcamonea.£> camonea cft folunuu magnu
£tt>icit pemocritue q? eft triffowtiuuanro?
nomarice:? q> cltgentte foluriuo^ generalt9
fiig oia foluriua. jit aiit ejc fucco cuiufda fpe*
ctdvolubili8:ati«8folia funtinmodii fagittc
alate.Rafrif aute in anttocbia 3rmenia;z co
rarcemtn parritoarabiettburcbtc. zplurimu
nafcif in terra noftrarz eftmala.z credo # pi&
pofiriolommodusculrurezare infaciendo
3 aujriliaf :vt fit bona vcl ma la.f ^odi autcm
opatiomsdus ftmt qtfuo:.*£:imuecft vtac*
cipiaf ra dijc riue poftqs euellif a rerrarz fiat in*
rifionee in co cy apparct fup_ terra z inucnif ;qr>
egrcdif polt ©icrz efi res ficut gumi. z ttmit tit
ericcari-zconfauaf.Secundu8eft:em'rpanf
poitilludtotalitcrradicesiincidunf.tcoliigi
turlaceo:umfluen8rzt)ccoquiturcufadlitafe
:t etkczi foli.z fiunt inde fo:me -z figillantur.ct
buiue fcamonee colo: eft fubalbidue aut vari?
Xcrrius e(t.f crunf adbuc radtccs poft illud: z
ejttrabif fuccue.z fuucut Dirim? $ t>ecocttc*e
taltis.tfigniant^Uofigitlemuncaut^fidcef!
gilloutm pcrii t.£x bec fcamonca cft groffa ffi
gra z pondcrofa.0uartu8 eft:teruntuf flccee
dus •zftipitesrz c?;tra bif cc cte fuccus z fit fimi*
lit er .£t bcc eft fcamonea nigra atrincne viridi
tati.'Zcftgrauieodo:i8,^£lectio.^)clio:vc
ro clt autiocbcna:'z armena cft poft bacQue
vero fit in parribus noltrte z in co:afceni ema
la p:o:fu8.£tmclio: adbuccftquecft p:ime
founctz que eft fccudepoft primam.z: alie funt
malc: z ccttrio: riridie. 3dbuc autequi lau?
daucrunt fcamoneam in quincBpu>p:ictanb
laudaucrttnt cam.']!»:ima dt vtfit (n cotozccU
ra fiatt gumi.zpu)pricfpcdeeciueprima:aBt
fubalbida:autvaria.Sfccundavtfitangatur
confracrii ciue cii aqua vcl faliua fiat ficutlac;
Xertiavt fitrenera mtHte facilitatie ad frar^
gcndum z pulucrijandQ. Ouarta vt fit ponde
rieleuie.0uinravtfitodo:iep:opalbom'aio
grauie.*Rcmota vcro ab bie p:op:ictatibue t
noncftbona.f £onfcruafurautc5pcr annoe -
tr. fcd quanto anriquto: tanto t>ebiIio:. £a W
de complcitio m'e cft in tertio gradu: ct cfi (icca
in p:imo.£tcftinca t>cacuifafe minuecp in
planta fua.£ tcredoty arein fanendotpfam
frangfrejcaaiifat c riue aliqutchet in ca dt ama
rirudo.ct ipfa quidemeft abfterfiua:indfiua z
refoUmuacuaftracrioemulta.cuiueattractto
cprendif vfq? ad mutrii remofa; f T^eaificario - >
Onattuo: funtct familtarfaquc tnco:pe ma£
gnitudincm nocumentom imprimunf ,£ft tin
tncavcnfofita8mo:difi'cafina:tfacicneinlio
macbo fubuerfioneznaufeam,? drtiationem
labo:iofam.Siccundu:q:infuntdcalidita62
acuitaebabilie innamarf.etp:optcrbocfadt
cadercinfe.z firim:z p:op:iequando inuenitur
paricntiep^paratio.Xeitiu quoniafitrripfaj
atcracrio vetemate t>ilatatioo:ifido:um ve#
narum: quia facit cadcre in immodcratu flu*
cum:quonia cft in co fcrofitae opcrane dd 0
co::ationanvifccrum.quarcgcneTat!oolo:c8
flcutospungiriuoe.etfacitcadcrc in tiflinte^
riam % tenafmon. Ouarrum eft p:opacfae ct
opcratiofuajquibuefit impuflto nocumenti
ix\ memb:a que funt rninere virt utum: ficut co: .
epar4loma(bu8«fimtliade. f Suuliandu *
igitur cic bie di rebue quibuepzopriefatewir
tute nocumcnt a tollunf. ficut vcrbigraria»b?
uiamuedquoprimo ©itiadiuuando: vtrcfol
uamrVapo^dnerurbidtietinflatiuue^fadee
fubuerfionem z labo:cm.j£t ad bocau]dliatlH,
nobie^ccoctioinpomo^igcritcm-zmaturat
et refoluit z ejccludtt vapozce duerz aufert ferc*
firarem riue.£r mifceanturaia insecoaionc
iuwequcvcntofttatcmrcfotuHtriCarmilwnt
BifytxW.
iidhmnt ad fltodfiairoatiaieptopric-rga*
langarz fanenfemajli %_ fcmcn apfj .1 fimiUa.
f £r©ico cp ©ccocrio eiuegeueralin::? ppara
rio ciueaufcrte plura cr nocumcneq t>ijnm9.
j£t obuiamue eiq?5 ©ijrimue in fccudo : mifcen
do intfcecoctioeciue alic\d$nircrefrigaatiuu
sopaldovtfrangafacumennnfiamatioa?
£tadf3au|ciliaf nobi6t>ccocfioa'ue m bioq
«cringuunt i lcnitmf .ficur eft muiallago pfillq
1 aqua citts z carnea p:uno?: z fuceue rofaru:
t aqua viola^ ct viole rcccntee:? inuolue ipfaj
fliifecocrioncciueinolcorofaru^autviolato
aufcrunt boc nocumcntunt a b ca.
f £t fu ccus ciconiom mufey, z fumacb 1 fpo2
dium faciut fiinilirer.£ tobuiamue eiqtoijcti
muein tcrrioanifccndo ri in t>ccocrioneq ad?
iuuat virtuf ee mcmb:o?tt aujcilianf in aggre
gatione z co:robo:atione partiu lajcaru. z ad
bocaurilianfrtobiemajcimercefttpticitatan
babeteo^oiaqtieaufcruntfupcrfluitareacu^
minie cm-.z remouent fubriliratc^virtute pe
nccratioie ipliusficut cft maftijc: citonia z fuc
ctie co?.funt cm rectificariuu bbnu. 'Z&irabo
lani quo cp citrinifunt mirabilcs in bac opera*
rione ■zaloefimilitcr.
f £r obuiatraie eiqo* cijcimus in quarfo;mi*
fcendo ree cj aggrcgant t>uae int cnricc6.*j>:tf
ma eftacquirereei facilcmcgrcilum.? B cu rcto
cjcpcllcntito citoaudacia eiue:2faacnrito cl
t>efccndcre.£t ad boc aujciliaf nobie admini*
ftratio'eiue di reto hibnficaj ib/tcut cft mtifal
tago pfillij ?carnc6p:un6?.£rfqiiifti q> com
p:cffiua c jtonia;-: matime fumpra poft mcdict
nam.?p:op:iepoftqa'ncepireduccrcfeftinarc
fa dunt aue egrcfltoncm.
f £r fciuiilicp aqua calida poflmcdidna traft
mttfataudaaiaipfiue^ t)cbilitaf virtuteeiue.
f Ht oirit*Rtifueri8 qui fumpferiit fcamonea
fccmelio:ib?rcbU8:eftadejcpcllenduaudacii
ciue:vt poii quattuo: vcl quinq; bo:ae poft cq
fumpfcmnt eumpfilUiieoquaffarucuaqua te
pida autolcojofa?.fumafz poftbowejouae
riiieinfufionemmirabolanitribue^ficcmnon,
t imcnf nocumcnta eiue. ©ccunda cft rcprime
rc ciae virrutcaaita z fcrofirarcVr bocfacimue
cu aujctho te% bumida? z vnctuofa^:(tcutcfl
Dragautut olrii rofa^ amigdala?. ttobuia
mus ri c\t> oiu'nr2in ejnro.-cv eft tbcfaurus tot
riae ogationie: z ilUJcftacc^rereribonifate oi
medianie mcb:a z virtutee e6fo:tant tb?. et ad
boc aurilianf nobie mcdicieco:dialcefrigide:
z medicine ftomaricc.£r aujctlianf nobisarst^
modu6p:cparationie:(icutiamt»ijcimue.
f ^oduerectificationieriuscft fm crnarra
trit •Rufu8t>ecoqueie tcamoneam in cironio
poftimjc^ttrioncdiie-rrcijolurionefcrcp^fciii
tnolcorofaruautviolaruautamigdalaru.ct
poftiUudtcraturfacilifcr;': voluatur? reuolua
tnr in fcutctla vitrca vf q? tmm ficccr ur cii inf u*
fioncmirabolano:um citrinommfacta infuc
co citonio:um.ftincfiunte)cco troctfci quanri^
tatequartc.5.i.-: fit •ooiie trocifatsvnue» folu
tionc ein educitabfcp moicftia/^odue aute
aliue f m cundc fa tie bonue.Decoquif fcamo
nea dk p:io:i t)octriua;adiungendo ci mirabo
tanos citrinoB ad quanritatem tertie parrie ip
fiue.ttrinde acripe femena nifi feniculi:t>aucia
na.j.tj. tiecoque cum fucco citonio:u cu facilit a
taz cola ct vtere tseficcarionc •: inuolut ione:fi?
cut bic p:ojcimo wjcim^Onquir *Ruf ue. S i$
tua addcrciminucrcctmutarc: fmqo cjcigit
t>ifpofuio.
f jlnquit 0aU'en9. ^>ifcui fcamonea cu fccftt' U
plo ipfiue manncz rriplo ciuefucci rofa? poft
bonitatecocrioniectu8tnpomo.£tinuenicc -%
modie p:cparationie ciue bunc modum farie
laudabilcmt.cmaidantcmplura cjc nocumctis
qucrimentur pcripfam.£ta!iquando mifcui
mcdicinae co«lia(ee. aliquando alia fiattrc8
cicigfbar.^nquttloamccb.Bccipcouptiei?
flo:umviola^;:mcdiump6deri8ipfiueUqm'^
riiic.z intio lue in oleo rofaruu fac trocifcoe.5.
.i.-zftfoofieco^umvnue. •
f 3nquifX3umar,Diflroluamraim oko vio* 3E
larutn aut amigdaUno et pauco mafticie. et g
t>icm z ticm agiref in folc cnm adminiflratioe
ohm paulatim poft boc agircf g t>icm z t>ic cu
aqua rofa?:inquafaerirt>flroluru bdelUii tcjcic
ccf z ©ccoquaf inaronio.^oftboccurcrtia.
parte mirabolano^afriiK>:ufianttrocifci. £t
ftt 9ofie.5.f .3 nquit •jbaulue.Zii&berr pipcr
longum z antfum:adn;iicf a t>ecocrione tpfiue;z
p:op:ie in pomo acerofo aut pontico remouct .
nocumenra ipfiue.
f^oduerecnficjfionteipfiuecjciiiucnffone p
noltra. Dccoquanf fruftra ciue inrer amigda y
lae rnrae mulrae poft p:epara rionccccu inrcr
foUa fcpcliendo ea in rinere calido.t poftt>iem
abiectieamigdaliebiflbluanfinaquacitonio
rum acctofo:u:in qua bulicrirfpica z antfum,
z ec fpeciebtie % fcminibue rcdolent ibcnz t>cfic^
ccwr. Deindecu paucomaff iaez bDclltJtJC/
coquaf inpomo monio uiuoluro in mafla. .
tcindcfiattrocifcivnaakvna.JSrfirpofisrnii
jOpcratur cm fine nocumento.
f i^odue aliti8p^parationi6p:edictc.!©)t. 2
fccatur quantum ipfaef f t>efumacb.? quanta
parrc ciue t>efpodio. j ttanr jndc rrocifci ft cut
p:ic«ce.funt-cm vlrimi. Dtfioluaf fcamonea
cu ocruplo ciufmiuci cum pauco fpicc poft in
Ctactsma
%*
t
«etofConcm cuiefnolcorofa^ atit amigdali&
£t ©ccoquaf cum faalftateamendaf cifx a fua
*naucia.£t fciuifti cv aloe frangit maticiae ci9
2mirabolanimagnificaiJte3m.^t$ecoctio
^uiein fucco pomilaee: aut aquafeminis ipftf
U8 auferunt ptora cc nocumentis ipfiue. £t
mcdicinc cc*ctt'ale8:antftomaticecalide:aHt
rrfgide;ftn q» reseugititrangunt malicia eine.
£t opoitct cvfiat ©ecoct io riue cum facttitate*
3 mpetuofita 8 cm in ©ecoctionc addftin m9
uciamciue,£tiftaficutfciwlhiacmfurfltionc
modidfumnct.quap:opter in trfrurarioncfp*
ffusnon nftniu infiftaf Jtjcrcbus mc fc cimt
ribas facilcmctvc(occmcgreflum cius a cot
pozcfuntcitonia qn mconfectionibue i cleetu
ariie fimulmtfcenrurn umilirer mfrabolani*
3pff cm funt oc cito cam T>cponentfbu8.£t (t
wftttcr fifup?a eam poft fpaciubfbaror. JEt Tci^
wfticp aquacalidaetpellitmaliciam eius:ct
aliqua aliafimiiiter fi«t fcfcimue incanonc.
f ^olutionceducitcoleraajfacwtatc:? m
trabitca a fanguine z vcni s vcbcmentc*. ct ef 9
operatfoeft ficuwperario furiofi. £t ipfa eft
inimica eo:di:ftomacbo ?epatitinreftinie.£t
cft etfacientibus naufcam z conrurbarionem
in vf fceribue. sccuibuerrentibue ea. % facit fi*
tfm. rsebilitat appetiru cibi. £tec caz mfrra
sotco z fucco agreirn pauco apio fiut rrocifcu
tcuvirto ponticoict ptopae cum vitcUie otii z
acerofb:ti»
f ^fanat fodam anri quam tfrigidam:?,jp:fe
emfgranca©ifftcflem.Jttfiponaffup:a^cnte
rcmbuef©Qlo:cfu8ieo:rofio.fctfifnpcrfcro
lula8:tp:op:ic cufuccoapij t>3tici:©clereae«
fziti fitlinimentumcicvco co^eum fuccouY
fimb:n •zacefo/cdlocoapq pomrur eartweii:
tMnif wpoftcrioup3rtccapiffe.tcfl tnagnii
iuuamentum ad fubct z atargiam* £t quando
fcamoncafupponif eumlana eduatmenftrua
sfarit abo:fum.-rf pfa quide curatmoaue (cot
pfom8:pM)pMc ©cfug linfta cum fucco mcntc:
autcunivino.aifcntautei'u8 acecprfonequf
caifde z ficcc narurefunr;eft aurc" pararueea*
^rtiin fctece.2Dij aurc quf fumunt f pfanu.rtf
mcant cftus ct frfgnerz abbowcant fhtctue: et
p:op:iefrigido6:': aquam verifrigorie;? fom*
nuifi p:oujtum fupcr eam: ? eccf tarfa fuper bia
animtXonfcruaf auremfcamonea ptrlannos
t>tiodccim. pofiociuscft a granis cjncp rlcp
.advuodccim.
B^lpFraga.i!Sandccta * S» arifraga ttit
bcrba fimilis pimpmellcnen tifkrem
nfff f n pfloftrarcjqufa pimpfndla cfrpi
Iofa.fedfacffrag3 non babef piTos.tifi vcrfiw
^mpfneUa pilossfajcifraganonbabct xUoei
0ptrationt0.
f ^auute capi. farifraga.^arifraga caJida:
cftct ff cca fn tmfo gradu.
f £tvalctcontra ftranguirism:ctvir»mlap£
dte:etttoioKmY»*nm,
Capituium.ffft^.
Capitulunurffjftf.
»>Cafifagrila. j?f«5. Srafifagria cfi fccjf-
,ba qucbabafolfaquafivirierz canlCif.
recfos cmittit/emen babcns in fdiicu*
lie vfrideac trf goufum fn modum dccris afpc
ramrufcum:t'nru8 album z a martim/FSflfcirur
inlocisbumidis.
0perationea
f DT«rco:idce.^taftfagrfaqufim iarimpd
dicularfamvocannnafcfturmiocfsvnibroffe.
j£t(um foliacius viriagrtfti liniiHa:cu:ifa a
feffcflftfe
fcflTa tancSmalaa agreftfs.baftasbns ton*
ga8crcctasctragra8.SaiiencJlciftmilct?fa^
dctfto«0.aafcmetnviridio:ibi»8folltaitte
«ft 0btect.u5.qn tcritur elt nigriianteriue albu.
guftuvifddoetamctcalido.
4ff6ranaciu8qutndccim acccptacumulfavo
miriteciccluduntpingueficgma.vcrubq q ac?
ccpcrint mulfajbiblt z ©eambulet. qm oftoca
tf»neecitiu8p:eftattr:et gulamccafperant.
C2Irita2bibitapcdtculo8UUcrficiur:fcabie
ct p:urigincm tollunt.Cum accto dfcatoKrc
tettta/accrepo(furaommafup:adicta.
.^Tlmmagingiuieabftincnt.tiimoicsfaucu
fpargat.mifccniftnmalaginatitocalidi8.Sc^
mcntritutolcomitcunccarclcndincsacpcd^
culoffeftiraniMuVComienicna quoq* p:o?
batur tn apo flegmarifmo raciendo: vel afpcri
taciWerTectie qudegreci ftigmatavocanttob
rcco:po:arionemfaciendam.
^auiccnna.StaftfagriacftvuaparTa mon*
tana:cuiuo granii cft ficut ciccr nigru. 3 nter*
tio gradu eft calida ct ficca.? cft aduftiua:co:*
rofiua:acuta:am'8.3ntcm'cttpediciJloe:ip:o^
p:iecu arfenico. z confertalopicfe anriquclini
ta. £ade cu arfcnico vel fola ponif fup. fcabies
eoaationem:? mafticaf ad ejccrabendu cf ccrc>
foofUgmactbuimdtcatcra.
.fEtcaquocfcCttaccrococtacoluitfc^adfc?
tium«olo^mctg(ngiucr)umiditat?.*f>rcfcrca
fanatalcoiacum^mclk.tbtbunifcjceaquitidd
cim grana cum mellicra te.f acirq? cbimu vifco?
fumvomcrc,3nciu8tnbtbitiocrimo:cft:qtn
fofaveficamvlccrar.
4 £onftattrittue.©tafifa gria in rcrtio gradu
cft catida er ficca.babcc acumcn quo cumma*
ittccveloubanomaracatamuttumaflegmate
caput purgar.Xtnguamqspwpter ftcgma ag
grauatamalkuiat.
«ffJ3argarifataquo$ capntfccgroflb? vifco
io flegmatemundat.£um acetococra ©emiii
©ototem ac gmgiuarii purredine curat. S>rer
nutauooeflla: nigeltavtrifqj inaceto coctia
(uuatinopilarioncvcnarumYctcrico8.mt)cta
vcro cum auripigmcnto ct oleo valct corra fca
btemacpediculoe. '
^andcctacap.cccp'ti,l5abcraearabtccvcl
numbafae.grccepcdimlidda.latieftafifagria
velpedicularia vel granucapirie:vclpafiula
montana.velrofa regie.
«ffScraptonliteo aggrega.capi. iJabcraefi
uc babeltos:auct.t>va.£ft olanta babcne fo t
tia fimilia folrje vitioagreftisincifa ficutfolta
maluc agreftte.erbabet ramoe longoe.
fl0atfenus fcjcro fttn. farma.ca. 2>tafifagria
f intranftarioncmarabica5;j£ft acutafomtcr
multum. £t virrus eiue cft caltda adurens ct
attrabic z abftcrgitabftcruonefom'.
CSucrrois quinro -Colliget capupc £>tah>
fagria.gftcalidaificcatntcrtiogradu.
f Buicennalib^.q.t>c S^tafifagria. £ft cajtf
dactficcaintcrtio gradu.
f 5 alicnus.^actt ocfceuckrc a a^iteqasdo
mafticatur: auc fit garganfma cum ea: rlcgma
mulrum. £t conucnit cii cgritudinito cti quito
eleuaf curie. et coruientt ad pzuritum, f>arrici
pat autem aduftiuecutufdamvirtutte, , . , t
^pvafco. jSrana qtMndeCiuiacccptacumulf
faflcgnuta pingaia vomitibue c£Cludit.tle£
biqut mulfamaccepcrint alViduebibant cr v>c'/
ambulcnt:q:o9bcationc8ciftu8 p:eifat; a gttf
lamatpcrat.^tactbtbttapcdicutbencCai'.,
^Bucrrot'8.0uando m aiticatur trabit ftcg^?
mactfuccusfuua mun jificat caput pcr narca
£tdcctuariumciu8 valec adino:bu5 cadacft
ctmo?feain:ct menftrua cducit.
n
Q
O
Kmtmm
Yr^%n8uie*mtnwlituKi grcaflndri*
^fi-^pio lt.ag.c9.t^9lacttogaucto.£>Y9.
Vm^cbomvd(in^tbioegihsAJ[anffm
t>:acdte qutfit cjc 3rbo:eq eodcnoic nucupaf *
«eteftplarabnevtrgaavrauepalmildgas ane
lAas^tTceftiricinqu&^ftlaf.fufiqerunrfdlia
$ania fimtlia foltje co:iandri.quo?colo: texi
fiftadnJbcdine.zbabcntvtfcofit3te:odo?cm
fo:ton: no m tnalu fcd p:op:iu odo:e mcdictf
itaru.£tiitfurtntaritor9mo^fitfcowticrotu#
: dc z florce albi in pndpio nattutt ari8 icoKjf n
ine #omtnt aura. flafcif in tcrra culta.
©pfrationt0
f &era,mcM.&indrichis3n platatfta
eft rca q abftergit.: eft m«a bumidttae mutta
ttipfauifrtgidatpa|;^ctcui^ccftincaparu«
fttpndtas.cr^crblccaufa^pbibcfgcncrati'
onc apoftcmatu. £t quidl noiant plantiq tfz
£#0panotcbuui8platc.?c(lrIantaftu6buk
piatcinoib?:mft'qtut3ptata eftutp.io:tn fttpti
^atcabipa^tcrbaccaufa^pfcrt fangutni
iTlcmtoinfcltino^ftuicuimcllruo^fupftuo
43 dcauCiXIoftan.!Sucaia buiue planfccft
fanguia ©:aconies»icma. t cft nibc9 fojtie ru^
4)cdime,tfapo:ci9cftftipficu8,tvirt9cit;£ftq
^dat??«ii(C3tin.iij.gd«.vu pflluuat vutf
ncra qftut a pcuulonc.ipfcrt flutui fanguie x
vlccfibitcftino^. f £tidiauc»PvaOmapll
ta qntcrifbniponiffupvlceracufangukfuo
coglntuiatca:? .pbibct aparioneeo? . \ fdndtt
flucufanguiniemcftrm. f £t fitatcarifmacc
Sccocrtdc ciue; in q fcdet mulicrce. t abfcindit ,
ftucum bumiditanT antiquarii matricie. f £t
btbifct:t>ccocrioncciU8advlccratntefttno:u.
«tconfertinafidmbuecarnie^incarnitca* .
f £tqfifitfufpofitoriucuco ftringttvcntre;ct
pfoztaf ftomacbu interi? fumpme? ettert'9 po
&ue.Sangui8T>:aconiefrtVz ficcft ppktiof
nia in t cttio §da. £& a ut eligcndus q intcriua
cft clarue ficut mtntu.S> opbifticaf quandoqj:
cum puuicrc minq:a cu a lio fucco indurato.
CCotrarUiaifanguiecnarib? imponafputf
uie ec eon fricatf narce vt puluie a dbcrca t rw;
pturerena|:.5iai ctia finapifma ecco lalfcumi
nc out taqua rofa? circa rrontcm z ritnpota.
f £dtracmoptoicl pafltbne.vino fpualul teS
ncaf puluie ci9 % gumiarabici pfeerueer aqro
fr ftinfufidie&agatittpstiee poftca rrafgluttf
ar.St^o ftarvirio num ituto? t>cf cu fucco pil
taginie. ^^dc.jFuvfueptiffintcril^iuatTtf
lio fupcrio?.fi virio itifmo£iniriaf gcriftcrccu
fucco plat9gini87aquao:.f Sujpofifonfi
factu cjcco % (ucco fanguinarie vslet cdtra m$
triciefluicumjtprrarlmufanfiiiinienariujtn»
©flifcbfg
CapttuIum.fCffiEjEitt
>3rcocolla.grecc.arabice anjaroe.la?
/inc^o anjanira.Sfera.lf»3G0rc.capi.
&n3arop.anc.DY3f.£ft gdmt arbotis
fpinofe que nafcif in terra "fbarae qd fimilarur
olibano i runt pama fruft».: colo: ciue cft fiib
nifueyamarifaporie.^rmcliota: eaeft quc
rirofrangtrarf&eficcarfine motdicationc.d
mfapoteriue eft amaritudo.scft calida i ficca
inprimo gradu.tlndeviraiecftque glurinat:
et abftergit:? maturam rcfoUiif :z incarnat^c
apcrit apoftemara cj fiunt a peraiffione.f £>a*
u"enue,viq,fim.f3r.ca. t>e farcocolla . Srarco r/
colla eft lacbtyna arborie cc *fcerfia . mittam
babenevinutcJZtemplaftica quadafubftanf
t ia:z modicum ftipt ica.vnde immo:dariter fe
car^^pterca vulnera potcft confolidarc.
©prrationfff
a f DYafcoridce.£>areocoU^babctvtniitcin
* cdgbuinatiuant vulncru, et abfandif bumidtf
tates que vcniunt ad oculum i co:rodit car ne$
coJrupta m qne cft in vlceribue:? babet v irro*
tem in obralmta oim poratnr . fc: tp:opactat cf
ciueeft etpellere lippinidince ab oculo plue
aUje mcdicinio^n jcime quando adriiiniftarur
critn amilo i juccaro albo.
3 f £tidimauc..3rabari.*Reftanratfracwra
■z incaniat vlcera.t muudificat vlccra cii mellc
iqn mifccrur cu slbumine oui:aut cum lacte ec
^mccatur.tpofteateraturxcrib«>f'2 inpuM
«creadminiftraf:c6fcrtobtalmic.ipurgatflc^
$mivjfcofum.£tt>ofi9aueeftquadomifcef
cnm »lqo mcdtcinic inoccoGide.a ,j.f . vfcp acl
vnam.sipfanqnpdnaiur fola p:opter malictf
aineittsmagriam.
t f ^tidcmaucroUsabfc.Sfarcocolla acuta
multumpcrforartua.cpmcditcarneevlccrum:
■? babet incura obt aimie pu>,p:ietatcm magna
zvirtutemmagn.im:ct virrutcra potentcm :ec
iaufcrr lippirudinem ocutoum : quando babec
obtalmiam.quodquidem non facititaaliqua
medicina.r marime quando mifcenir cii amtf
loetjuccaroalbo.
f£tpdtioeaiead4atandumventte^:£Jabec
pzopuetatcmiuiiandidculum et ventrcm .t,p*
p:iead purgandum ftcginagrofliimquodcft
aggregatum iriiuncrorieaintcfiinie-rin fcia
ctingcniaili0.e|cpellitiplum ajm fo:rirodinc.
etcum aliquantulo colo:e:z iuuat medicinae
aUaeadetcundumecco:po:c. £rfo:tafle vub
ncrabitoculum ad inteftma. et etowiabit ea.t
tnducittcnafmonemp:optcrfuamacuiratcm.
f £t (i ipfacawr in powaUcui(oia ? aut am
aliquamcAtfna/ifiicffftllccfaffecemplekfrt
Sacit ri caluiriunuf arit ca dere eapilloe omef
©ccapifcfuo.fctfifiicritiuueniofifiubofino^
ra.£tfimeritfencc:fac!tilUidciti'>.£tme!io:
cjcillacftquctcrirurfjalitcr.ciuceftalbidio:-!
inmaid:ibuefruftie.£tqtj fitcumolco tienn
cibttetfjut» oleum nucie frangit acuirate ciue.
€t p:opfer boc rton babct ipfa facerc id qt5 t>ijri
muBinco:rofionc:p:oprerea qiuadlcum p:o?
M>er cam adberere. i caiidirae nucie frangit
plurimum acuitatis que cit in ca .
f S> cd fip:cparae eairi cu olco amigdalar u? $
ponc fceco fcuplu ant triplu pddcrie t ipo oleo
fi vie ipfjtm poricrc in aliqbuc ptllwlie ,£3»ed fi
vobierieipfain adbibcrcfolamfine aEtqua cot
mict ionc a lt eriue mcdirinc:pone plue pondje
rc riue t>e olco . i pone t e elco ce kcma quaii*
mc quapoffittiffoUit folu:tpoftca mifcccii
alrje mcdtcinie:i: cu olco t>c kcraa crit fcnibua
coumicntio:. 3uuenibueautenou cft conuc;
nicne cum co:quia calo: naturc iuucntutieno
fertcalo:cmolrit>ekcruai
f Qx quatitae ©one ciue fimpiicie pofto}; p:e f>
paraf ficuttirimuecftpddue smrcivmVvfcp
ad pondue.*.iq ,i quartl . £ t mdioice mcdicie
que cducrtiut tn admiaioric eiue funt fcrapimi
1 mirabolani: i turbit i aloe •: armomacum z
bdeUiumiudaicum: i fcmen api} i amcoe: i\V/
milia bo?um ermedKinie.
f -fSauuie capirulo ©e ©arcocolla :S»arcd i "Xi
colla calida eft i (icca in rerrio gradu. £mpla
ftramfactue]cea^albuinineoirifupcrrimpo:a
valct ad rlutum fanguinie a naribue.
f "fSuluie ciue eu aqua rofs? pftnai i folecpc 3
cctur«ife^cuaquarofa¥poiianoailo.quia
maculaconfumtt ■: oculu clartficarXont ra tc
nafmonem fumuociue pcrmfcrioia raeptue
cmboro impofir a valcr.
f Bulcafim ub:o c\ b: S> ertiifo: tranflato a f^
(inoncte ^anua^o^ma nutriendifarcocolla
wlacfc.&ccipetefareocolla bonaalba grof>
fa:z pone i vafe vitreo ampliorie o:ifici? 1 mul
ge fu£ caj lac aftne in qnritate pauca nc infuti
datur inco 1 ttqucfiat:fcd remaiicatXic 1 pdne
fubtf 0 i foU vt cito ©cficccf.-z qn erit ftcca ppo?
tet vt irc^mulgae f m qnritatc qul x>iiivz fcrn^
pcrcaueae necocpiriaecamlacrc:ne accfcat
lac ant eq? tcficccf •: t>cfiruaf . ■: fac ira quarer
vciquinquice.-zcubocfccaie^ficca tene-ic^
fcrtia.'tfin6babcelacafincparatum:faccum ■:[
la ctc multerie:quia cft mriiue,
fBuiccn.SarcocoIlaeftafbo:isfpiriofcguv X
ina iriqua eit amarirudo:': bona cftltlla quead
cin-iniratcmtccltnatftmiligoitbanoi
•f ^{ ticuf qutda 0/ eit calida in fcaindo:ficea 52b
Wtmmm
m
a
1 rtprimo.£ft mte gu$r&Mtfoa:iideo confottf
darercamemcrcar.IiaUteriamad auretnfaf
niofamXonfiatobtalnnc^ipMclijpitudtnit
flumii ociili.p:opjiccum lacie afinc.
f lblareariu8.SjarcocoUa cftMccnndo gra
du calida ?ficca.£t eftguma cutufdam arbo*
riscjcpartibitsttanfmarfois.^uius gencris
aliacftpunteremredscta:quefacfle ejc aucri?
uspulueris admiittione etiam fopbulicarur.
Slia vero groffa r€peritur.t>iuftruatur ct gui
rinofiratequantbabet»3ncft ei virtne cortf
ftringendi % confolidandi.j£ligeda eft iUa que
atba eft:aur fubalbtda:aut gumofa.quc in ma
ioii qtianritatcrcperfoirVRcduaa inpuuierc.
rionvaUt.
"srV,1i)atuiafertda.^crbaeftfimi*
ittUsyrcoQ,
f^attluacapttuloDcfparulaferida^uccue
ctuocradtcatmozfcamalbamfifiatvngucnrii
ccpulucrcau8tpuluercftapbifagrU.ftamuU
% bcrmodactilt^iocattrameto cebuflo in olta
fudt cu accto 2 a tftrsfliapozcina vctufta.et in*
ungaturtcrinwctcoopcriaturcufoliocaiiJ
hectplantagtnis.
CapituSunujar.
>£beftcn.*£andecra capitulo' £>ct;c3
, tcf imotriccfimo feprimo.Sebcftcn laf
tinc.£5rcec'jgbacbalomagiata . Sra»
bicefaulis fcbcftcn.Et in lingua f>crfica voca
turmammillacanis.xsndeiScbcften mam*
mata canisfcrt •fkrfica liugua. f Scrapfoit
lib:o aggKgatoris capitulo ^auUeJSjebefteV
Sboaufcmocbiatafuntnominaiftiuearbo^
rie frucrificantcc frucrue t>nUce:nominar eoa
gcnree faufts fcbcftcn . f £i idem auero:ira«
yfaac.fenerammocbiara eft rotbin Srabia.
et cft arbnl iu m altum fupcr tcrram ficut bafta
babene cotticem ciiue colo: vcrgit ad viridira
tem^tbabctfolia magna rorunda^rbaberra
ccmo8:quo:um fapo:eft tulac:ct vua ciuee
tnagnirudinie nuciatle quc poftea glaucefcir.
cummarur3rur.£rb2bet(nferiu8vifcofirare
albanur granum qnodcftficut granum ol#
«c.tMcfructus coUigirurcr cpficcatnr roncc
paifue ftt.t cftfllud quo vnmur tn medtcina ,x
eftmcdicamcnmediumin complejtione fua in
calido ct frigido.
j&prrationra.
f yfaac awto:#b{fup:a.Scbettenlaieat ve#
trem fcbticitantium .confcrt tufltque eft a calt^
ditatcctficatatc.2lciiitpectu8,«fcdatcatarf
ru$ calidu ftipticum pwptcr ciue bumiditate'.
C£tconfcrtardoM'viincqucfitpzoptcrmo^
dicationcm colcrc iti vefica % in rcntbue,? etpcl
lit vcrmes intcftino:um:quu adbercnt ci p:o*
ptcrvulccduicmfuauii
f awYcnna.ufl &cap.fotnbcl. fcanbel catfdu
cft in tcrtio gradu.£r eft fcinearcnofum qtiod
cooperit rubcdo que.e mino: rttbcdini iapidio
tnfdlebouie rcpertU inipfo cft fttpricitae vc
bcmcnsantcrficit v<jme6 ct afcaridc85Cteipel*
iitcoe*
fapitulum.tftt^ut.
>.£menlumb:ico:u latine.6rcec31ba*
^fan.&rabice Uanbel.©crapiott li.ag
ca/fcanbcl.fd eft femcn iumbiicoai 3f
nmilattircniarenc.ctafcedittitpcripfumglau
ccdo.zeflinfubftantia das fltpnctrae fome.
ctecpeUuafcaridee.
0perattont0
f Sera.auc.aunafo:ie/Kanbel vcl kanabci
id elt feme lubrieoui.eft calidc cdplcjcionie ? ep
pellitafcaridceTcaditfupterra alba.t nokt
jninaf.£teftvna©erefcoquecaditt>ecelo.
f£t idcm auc.aiuifmcn.*Kanbclcft ree in q
clt glauccdo.foU'danrur cum ca ollc qn frangu
tur.t ©icitur cv repcritur fup. tcrram in cowfce*
ni poftcp pluir:et coUigitur tunr .
f £t quando bibir ccpcllit lumb:icos ct afcal
ridc8.etlaeat ventrem.
BCapttuIum*ffff0ui!*
£ncarabiccgrcce? lartne.£» erspiort
lib:oaggre.capir.fcnc.2>ene quaec»
acfiecatur reponitur . £t ipfum babct
vagftMeoblongaeinquibuemntfemuiac:*
dinate tiftincta.-z tlle ragine babcnt pedicuui
fubrilem.que adbercnt ramuliert quando agt
tantur vaginc a vento cadunt xt paftoKe coU
uguntcae.
©Pfranones
f Scrapion auct.^bt)c.tlirme ciae eft ca!
lidaetitccastamenpaucccalidirarieetficcitat^
«iuo cft pzope caUditatem ipfiue:? babet virf
tutcmmagnajquando perucmtad fiomscbii
pttrgandimelancoliajtcolcram. £tfo«ificat
fubftanriam cozdiequandoimTcenturcuni co
medicincquaettjciiuuisrcficurviolaictpono
«ccoctionieplueeonfert cpir/fum wmm*&%
tofiefjiccitwieiu8ea.5.uttntccomont5;r^
£ m
H
Wmmm
€>
T)
tarrcpiir8antbumo:c8aduftpe.?confdtfcft
bienpumfui.
f 3oban.'i£>efuc.® cnc eftfolliculue plantc
qtu vocat f>erie atjemer. £t imtcnif cp co t>o
tnelticuiu i utudtre.£r mehb:pare plantc cft
folUculu9jdeindefoto.£tmctio:folliculu«dt
cuiue colo: t>eclinat ad viriditate t fubnigredi
tiem quanda. -rinquocft t>e amarifudinc rea
modica i fiipticitate:? qiiicft magie c omplet?
^inquofuntfeminaampla-zcomprcffa.Siub
atbidue aut no cft bonue z incdplctue. <©?imi
liter i folia funt metio:a viridia.fubalbid3 vcro
■i reniuAfuntbona, % anriquu ct co ett fine fpif
ritu Jiftipitcsciuefuntinunleo. £ftcatida in
p:incf pio fccudi: ficca in pamo. i fotia-funt iti
primo calida. £t cft abfteitf uu: mundificatiuii
conuenienterx rcfbtatiuu.&tbiltecff? tardc
folutionie.-z^ebititatftomacbum.
f £onfo:raf aimrcbue acmieficut jinjibcr?
fal gcmma: i mcdtcinc co:dialee % ftomaticc
cum co fcticitant opus ciue;
^[£t |3afccnue. ilumiurcgallouiaut carniu
foluitlincmoleftiaufiinfundafinaqua cafci
c^fpica:t>rindccoquafparom:eftmedieamen .
bonum. Solutione educit cm cu facilitarc me
lancoliam % colcramadufta.-r mundtficat cerc
bmmco^icpartfptcncm^membwfcnfuum:
«pulmoncm.uonfcrtegritudimbaeeomm.t
aperi-opilarioneevifceru.xconferuat vrente
ipfo iniuucnrurc:? generat gaudwm.jCaufam
amcmtrifticicamputaf.
4| tr pominf folia eiue in tauacriead capuf : z
p:op:ia cu c,miomilla,£onfo:tat cercbuimt
neruoc.tf m omuem modtradminiftrat iouie
eiue addit ii\ vifurn:: cd:robo:at auditum.
f £reft mecHcinabonafebrfum mclanccuam
ct auiquarum. £> ofie eiue infufi potio eft ab
Mrcis<rii.vfcj$ad.3.i.
^-^larcariue.Scrtccftbcrbacalidatficcaci
fn tranfmarinisparttbuenafcif : mapme circa
bflbilonianu in Srabia,vd in confinio bfibtv/
k>nic jatabie.^olia tantnmmodo compctunt
vfuimedicinc:perannost>cccmfcruatur. , i
$ jrrvirtutem babefoiffotucndi attrabendt et
purgadi ficgma principanfcr metaricolia.Sjs
£uVpcTfct>afurpa'ncipaiiterint>ecoctioncp0
;m^cbainqu5tifatevniue:5.£umautcualQ8
in quantif atemcdic vel tcrriepartie.
/«ffiJarura metancolicae pafiionee:epflcntiam
quartanam:cmo:roida8, eomravitium fple*
nie-z ep4u'e tfineopim:cpiknttam,
f Bdidcm quoqj valet fYrupueqcfuccofcni?
culiacfeiic dim juccaro* imajuneconrra vi>
ju»mfflcnie.
€apifuIum»ffft]EjEuu7i
B^rjediil.iyfi.ti.etI?imor.©encciori
tf:eo cy verc primdfcnefear.vndcet
cam latini fcncaonem vocanf ,J3re*
ci oaganon. flafcif ur g maecriae.
iE>prrationr0
f Cva.3enccion naicif intcctt i »« Petr^ bj
folia viridia ttwfa:tvrTum fcibruruin. i in «9
fumitate capttella (n modu viticeUcvirce bab j
Crinscree:cadeq5facicnrce quct ptantagc.
4 £u accto carbaplafmara vaict ao nenio? in
cifionce-.cuvino autc ttulci tcfi icu lo^ inflf.m a^
tioncmtollit.^olia crn ciuefrigida funf. •
f^tbttbano.ScncciarofacuarungtasuH
poftta vulncra f anat cria recentia. ©tomacbi
^•zpcdumiumbo^': tocarumatcpnerueutm
tsoto:emt ollif . ad podogramcriam tufa^ tm^
pofita equcpcdibue p:ofkit.
f 3cfo:. S»cnccio t>iciturct carduue bcncf
diCfue;ficutinf"Ynonomiefegiiur3liudcftfc
na cto : vidclicet B ai turrium aquaacum. ccq*
fupcriue t>icmmclt velrl;
€^>3cer.|£>:igeon0reci:noefcnccf0vocir9f
mtis. quod fimilie canie vidcatur fio:erapil^
Ue.Balaf iamune:in o:rie i ic0Ularie.3lliu8
t>crbcvis frigida vidtur eftc.jiun)cdicinattf
Btlwbfa
tac!tp'nonpomt!v6j»j:lo»0!c5foli|6 tundens
in fundito rtnt .-jScr modicum ©ulcis: ct ftc ttrt
pcf acta tumo «.tJecumul ajponae ani vcl ttf
ftkulomnnu
d
r
tmtulumsmfflt.
> £rpftlu. jrfiS.SterpiUue waf co Cf ra
^diccs rius tonge fcrpant.£adem t ma
trie animolfl stcif eo o/ mcnftniamo
tKaf.^alladiuoluiij.i^cnfemarttofcrpillu
plflnrieaUquodfemtoefcrtainfedvetuftamc*
Uoz.Uriuerrotidcbinfed iutw pifeinavcl lacu
m'vdputciraarginc8Confcraf.l!>U.li.)cjc.©fcr*
pillu a fcrpendo putat©ictit:qd infilucftricu^
wnmajctme in pctrie.£?ariuii no ferpit: fcd. scJ
palmi^ltitudincincrcfat,pingui9voIuntariu
tocandidio«to,folU62ramiedficajccftadt!crt
fue ferpentea inarimefcolopciidrae terrcftrce
or <p marinae^dc-^i. ca,oefcrpillo.^crpil
lum idem eft qo" berpiUu,0nc& fumif>poligo
niwt in 3 lcpandro t>c soloze capirie ejccatttf
fa calida,£t tneif ferpillu q: fuper t erri fefpir.
£t eft aliud fitueftreiaUud Domefiicum. Vo'/
mcfticu ramoeoirTundit fuBtcrra,iptlueftrc
Jnlongumcrcfcit z aUu, ibandeaa captVotjcitt.
"Rumir arabicevelmeftratir mifcri.grecc fcvr/
piUum Tdberpfllum,larine fcrapultu. S crM
Pioa lib# aggrcgatoziecapi/Fiutnir.aucteri.
pYafca*£ftwcotomentcuetfilucflre.fed
©pmeftica eft planta uiclinata fuperfactetcr'^
reliaccne. et quod •oeea tangit terram: infigit
interraradice8.etbabttfoliazramo8 fimilia
foUm ramie origani: mfiquia funt atbiotee:
i in odozc fuo cftatfquantulum ejCodozemaip
rane^tvtunturea multamcibie.snominanc
cammuWarcla8tarclancm.©edfilueuTecjc
co nominaf ragfs # nonindinatur fiait aiiud
fupza rerram t'no:ra fuo.tmmo ftat erecrom cc
babct ramoefubrflee Ugnofoejadco c^pbflu7/
mnefacereejtrieltdhiaadlume acccndend^;
sramnufunt iongiarcapaunnmplemiricltis ,
rutefimttibue.nifi quiafmitftricrioza tlongio
mourioza foltJerute.tflo:ee acuri fapozisz
oa>U8oonipcfltnfmlaeramo8X>if!incto8r :
Xuiue colo: cft in fummitate ciue purpurcuei
£t babet radicee \n qtiibue no eft iuuamentui
•flafciturin rupibu8^inloa'elaptdofie.7 eft
foztiue a calidiue t»o mcltico: ct admifcctur tn
mcchcini8.etcft alia fpedce agreftie vet ftluci
Ifetsi-z eft fifnabarion/fiafeirur ih lociq babi^
tabflibuet oomefticie.etcft fimilte itume:nifi
cjuiafuntafolialatiowcpmctetuidiozcoclo
rcm babcnria.£t idemauctozitare j6fllieni«
iStobftanria riue dl fubrilie quccaUfacit a
fceficcarinrefriogradu. !
Bptwmte
f DYafcozideeca, ©e 3 crpfllo: fiue vt iariui
tiicuntciccrerrartcu.t^erba cftbumins-rfug
terram rcpena cu folqe ar 03 ramie ozigano ftf
miUbue:att>idtozibu8tamcn:famfuciodozem
hngcntibue.£t riue fpccicefunt vuctlna oi9
tualie fiue vfuaUe:que icampie lapicoite crc?
fcit.Slia agrcflie:quenon per ^rerra ferpi&fcd
recta qf ce ftipinepofirionc erigiturcu ramu>
liefcnwbueatcpbozrctibtieinlongifudiVeb^
p^lmit^u folije paruie rutefimilito:fed angti
Iriozibue 1 longiozib. cui5> bafta f tmilie cft far
mcnt o.5Io2c m odoze fuauebabene in omnito.
virgie conAitutflttinlummitate purpurca ct
Imgna rcmozdcntc: ctguftuvifcidum.^Rackp
riueiniwlifdr.nafcifmtoci8fa(iofte.£ftaut
vcbemcntio: et calidibzeaquedlvfualie.que
idco uapit nomcn berpillu: qt5 grcci betpete
rcperc picunnquia flmbutar.Bam frucmp bu
tiie pUirimumambulatrructiftcando. . >>=
C3utcen.U.u.ca,mrfcatramclir.^>dcatrajf
mcfir ffuc mefcaffa fir dtxuiue t tipttce furirfi>
miieeafceb^abzamficco.£)tquonoaffunitif
inpzincipio cibi (npoi plurtm9.neci? odoz.p0
inide fuccedtmt a maritudo 1 s cu i rae.ct eft pi>
ii(ufarumfpecieru,?vnadtt>cbiUoz:alia eilcjji
idactiiccapjouaucnsadjertium.. ^
Craftatua
menftrua quandofumitur \n potu:: vzinl £f.
^onfmtoznombuaventrisrattririomtomui
culozu -zfummftarum cozu.et apoftcmatibus
«patis catidis.tidtbonum contra nocnmctat
venenozuVquando bibitur. £t ntemplaftrum
cumcofupa-mozfum.
P (jf £tqncoquif cuaceto:radmifccfrioleuro*
fa^t.pqcif fup. caput fcdatfodfoeft pucniea
^tpucUtargte et carabito» £t qn fumif in potti
cceo cum accto.?.iiq.rcdat yomiiu fangumie.
£ f£t ide aocto.)5aU.©cmeneiu8 eftjpititcr
calefactiutletidco qaida cpbibcnt ilkid in po*
robabenttbusfYncopinu tationeoinvirio. ",
f %£x ide aucto.DYaf.^abetvirtutecalcfacfi
ua qn femcn cius bibif cuvino;? pfert T*ilt iita'/
tioni viinc ilapidi:et toztiontb? vftrifl i? finco ?
pi.j£t fir emptaftro cato ad punctura apum. X
quando fumif inpotu fcdat vomitum.
« f £t idcm auao .3ben mefuav. Sperit opila
fionc8v0rum;etbabetvirtutcmconfoaandii
muUuminpunctura. ','.•>
rf5 f Dvafco.Uirtutcbabet pftricriua uucrcdar
gucntcm.mcnftrui8impcrat:vzina5 pzouocat
Iribitum tozriones t conquaffario nce vnliter
curaf:tumozcmcapiti8Compcfdr.*iJbozfibu8
vcnmiris occurrtr .bibinun a impofttu id pze*
;ftar.Dolo2em eapitis cu acab co ctb:oIco rof
iarum addtrocompefcit.ma^imcUtargiciset
frcneftasadbibitus pzoddt^aufeam pzouo
caf.3rcmc»nptoici8medcri,picitur.3.iit}.cuin
acet;>T>ari8.
3 f Q jUe.vi.!tm/ar. a.tc ©erpillo: nominat
fpfum mulufufubar. S> apoz ct'9 eftfozutcr acii
tii8.ct virrus eiusclt calida fubr fttariua i refo?
tutiua.£t pzouocat vzinam -z mcnftrua.
*& f auiccnna.Onpafcutcii pccudc6faatcmul^
gerefangamem:acraifaraeatamcnto.immo
foztfuscft copturimum.tcietrabit bumidira*
fcs vifcofas a peabzcet pulmone.g>rrupu8
ciueconfcrr conturbationt nwufce.pzouoeaj
menltruafozriterefvzinam.
^ C£tatcarw8.©erpittucltca.etfia£fcftt>u
ptecDomefticuramoefnp rcrra effundif.S5il
uaticu ih longu aefcit etirt attu.^oUa ?rlozc8
rius mcdicinc compctunt .valct contra frigidu
rcuin.womra tulfim. contra frigidi ra tcftoma
cbi et t>olozem cc vcntofitate.
^S ^£cbcrbario. ©erpittuqoin morifo (^oCio
- n3fafctRcaciu8cftadmcdtcina.3&uiu8funfi .
. . tficcatipulwscuaquacaUdapotatfmcitrua, "
jmoueKvzinampzouocataoztionesvifcerum t '■
i ozmeuio?. niptioncs fanat.3dcm valct ad ca
pittBOotozcmictadferpenriumicrus.
O %y&ctt&efpmv<xac8i>i)nw$q(i(crt
patXcrre vicinuteibutc feruida Bccaq? vtecf?
2tcricu vihofritu contundiaotiuo.jCui rofa
cUtnomen.-bocTnguincpcrUnc frontc^o
ricapiti8fotetbocfcdare«)6l8«m. ttidoico;
Sjf rapinu larineet grece. i» acbabcng
arabice. f SerapionUbzo aggre.ca.
^acbabenejfiueSjacbabcngi auc.
D Yafcozidte.^ft gummi cuiufda plant e:ffmt
lt8 galbano in figura fua.£t eft vna ecfperie*
bu8fatiJe^cutapparetincapi.5atita.*iS>eU^
autcmcceo eftclarum: crtcriue rubcum t ihtt
riue atbum.D do: cius cft intcr odozcm afcfe?
ridc:etodozemgalbani.
^pfrationt0
f S»crapfon auctozitafeDr9fc.£onfcrtt>o*
[ozipccfo^6:efafrririonilaccrfo?.ctfi:fiianri
qucetaufcrt fuperfluitafesgroflas quefuntt
pulmonc. et curat epilcnticos z fpafmu: citfa^
citvcclinare caputad poltertoza.etvfllctM
lozifplauoetparaUfi.
C£t.ilU^;amifitfcnfuj?iiiotuaUajiu8 mcbif
caufa frfgidirafie: que acctdtt ncruis t caftot
dit cozp? afrigozcma^imc $o a frigozcfebztu*
BtfyttW.
paiodiea?. t fit cm eo inunrio m&oloHbus
magnie et confcrt. £t quado btbifcu jdromel
lcpwioc4tmenffrua.*inrci€rirfcium.
f £t qn bibif cu vino pfcrt mo:fifc> vcncnatw
7qfiodo:afeoufcrtfu|focattouimatricie. .
f £t qn im ;fs»l acct o fug cicamcca attcnuat
ca s.ct ipwm abncrgit vdtigia vlcetfi ooilo?»
*(f kx confcrt obfcuritati vifue t aque q fccfccO
dit ad oculum^t pzobibct cam.
f j£f ciiToluif ficuttuTolHif aq cu amfedaus
a marie vt ruta : au t panc calido. t fic admintf
ttraf ad ea q pinntf.-? e priu vcucnie mo:riferf,
f £t aliqua ndo t erifur cum accto:et limf fug
o:dcolum:?aufcrt ipfum.
f £ t pfcrt colcricc.-r qii fumif in potu: aut fit
cum co crift ere: purgat rlcgma grofiujqb e in
iucturie.? motlit vcnrre molltficaiipe ppererf»
f £t pfert emo:roidjito qn fumlf fiinpleir ant
copofitu. .t cft puentce mcdicinie lajcarinie acu
lis.-zcjcpcUitvaofitafcogrofiae.iciiToUJif la
pide".t cofcrt rigo:ibuefibu'u. i augcr fpcrma.
^iJzteit bonu cpati.ct pwgar aqua citrim. et
pfmpaciuriofcozpionis.': pfcrt vcmcfitanto
inteftino? scofia?. ? pitrgat flegma vifcofum
1 ©ofie eute fimpliciecft,a.j.i.vfq5 ad aHrefi .!.
infufialiqua t>eeoctione:aut in aqua rure;aut
aque mellie, aut fenugrect. £r fi admifcef cum
alqo medicinis infrigidaf . 2 fic fcofie ciue eft a
.5.?. rfq5ad.5.i.£tmcliuecfti!tud cuiuscolo*
fccclinat ad rubcdinem. 1 eft claru babtte odo9
rcm boruyn z acurum fapo:em.
f[£t cofert aeloato cmo:roida? qii bibif ftm
ple,c autcompofitu.cft pucmeneadminiftrari
cu mcdictnie lajcaffuie/r fbibcr tJirTiculr at an
flitr graucdine cayfitenarura.-z rcfoluit vento
fitatcegrofTaequegcneranfinco:po:e.
< j5af.viq .fim.far* caxie ferapino. ©erapinil
opoe eft ca .1 fubriliu partiii fimtlirer altje opif
Ifcabet aut?cid abfterfiuu 4*cicatricee qin
oculieeitpurgat % fubtiUflt,cjntmmo(urTuuo«
nft)uefl5rcr8rofiicic3bumo¥ ficnritobonucft
farmacu. 3 pfa #0 pla nr a cjc qua fiit fcrulc fimf
liec^iftcnetcbtlte^inHriliecft.Bpminataut
p:incipaliue illa fcra pinum»
.fDpoeeinci9abvtefib?noiaf»faficut^alia
mtta ^rbefectu vocabulinoiam9abufiuc:mc
U9 crii tpm no ferapinu:f5opoeferapinit)iccre
% -^aulueca.ticfcrapino. Olidaflttficca 1
ttrrio grsidu.£t ipfum •oinolunim in fucco ru,
tefrangitlapidcm.tfacitviinarc.^tfttcblU^
riitm conrra panuum ocukmim.
f^rpfcrtobfatruatevifue-zaquctcfcfdcti
ad oculu.cui9rcaprio cft bec.*Rectpcfcrapini
.5,toifibluafin.5.i.fucci.ctlidome5uccflri.34*
acilijilefajmiactemulicnsanacqualitcr, „
Capitti|tni.fffi|«Ei.!
>£fama vd fcfaiiioV*i>!jiniueJ^efam«
^ venttrabtfndiea^ quaoleij faciut.-zcfl
candidi co tou'e. £ft aut cp d!iuie fru?
gibusqindratcanrcvtrgula?eico:tuferunf
^uf^frucmevafc^ififtcurctpapauen^fn^
clndn/.i?ccqUide fic miUum % panicu x omriiai
cftiua maruranf a flo:e&iebu8.jcl.
? 0perarionf0
f TJSltntue. ^cfamam vt pinfaf inca.aqua
maccrataconuenit cj£o:rigi.i>«ridec6fricari
et frtgtdc immcrgt vtpalce fluiter. itcrumqj in
folc fupcrltHrbcacjcpoJrigi. iDonift fcfttnaro
pcrragarur:iiuido coIo:cmutefcit Op^ vero ql
atoluunfatiamaluanf^ariababentpiftara^
Tationcm. aate vocaf cu pcr fe pinfatur iopi
cacin advfueaurificum^i vcroinacra fcrif
cumfttpula:palca nwiwc partcrcrrarumpa^
buloiumenrouim.
f3dcinltb:o.jc]cri.^cfematritainbibctvo^
uuiionee. ^uriumo3 tnrlamflriom tllinif zmf
" buf iie.£ ffcJctu x t>il in bet ba cft eflicir.ampli^
neinvinotiecocratmpontfoculie.ltomacbo:
autecftinuriliecibue.-z aminograutratem f«
cit. ^fcUionum mo:fibuet'cfi(iir.vlccnbufoj
quecococfbcvqcanu. .,.
€rattatit0
$r W^r aurfb? pjo^ctt atcu^noa epfllaftt. &^
famoidcsflfimflitudincnamcacccpit.srano
amaro?mmo:efoUo.nafatmgUriofi8.;8ile
inaqua pot urn fcetrabir.
3b f £t rius fcme tllutitur ignt facro pannoq* t>tf
w amt, £ttettanuncau'ud fdamoideevidclicet
antYarenafcen8.q3obbocaUqttivocatantY*
ciricon.Cetero fimilccrigeronti bcrbc.
c f £5rahum fcfametn viito Dulct adfetracrio
ites saturquanf u trtbue ©tgitts capitur , iSbi
«fcentetiadlcbori albivinum.?t>imidiu obulu
purgarioni eam adbrbcf es majtimc infane me
lancoUe. comfaalibusquocjn podagriectil
pafe^gmeporidcrecjcwauif.
€apitulmti.ttffjE)EjEit.
B£ride. •jMiniue itb\]cr. S» m'n lacture
fimiUa.t>uo:u gaierum eft. S3> ilucftrfe
mdio: eft nigra tfta z eftitw. pcterio:
bybcrriM candidio: eft,
®pmt\ome
f OtracB ftomaebo vr ttifluna. picctpue qnem
feumo: verat .1 cu aceto irt cibottrrigaant.vel
lllite ©iTaifiutirq?-? attoBcpftomacbi.
f /Cumpolenta (iTueftriumradiceo ftomaebf
caufa fo:benmr tcardiadefug firiiftra niam*
mamjlliniunr'. ecaceto podagris? fanguincra
rcijacnribus vtiles funt omncobec*
f 3tecpcibgenirorartutt altcrnotMC^potu.
f Dvaf.Srertdtst)uefurtt fpeciee.Qna vidd$
$grdtie.?alia omuaeft.Hgreftisqtttde pm?
S»iet citononcft ajpcllata.z babet folta lata.
2Urera vero^omua ipcaes babcttmae. Una
quidem babct latafolia lactuce ftmiUa>2lUcra
vcrocftatwavrbabrt folksngtu*fg.Om»iS
virtU8cft fttptica? cuftomacba,
f Ocntremabftinetcu acctocoaa macimccB
agreftie.vecatu ftomacbo purmat, % dtuario
ncs mirtgat.ibla cu polcta ipofita blidtf . coi*
diactesoculo? rumoafitouenir.foUa impcftf
ta vt cathaptafma mitigant fcozpij percufium
f 3pfa quoqj addira polentfe? impofita com
pcfcitignemfacrum.^tttacuaceroacccri»
faomnvbU8caUdi8rcbueopitulatur«
(Capitutum.ffffjjrfiU.
SlMta/fiandc.ca. cdrjtv.5 t;ra arflbi*
cevcl ruU vd batc vclbalca.£recc bcn
gcvelfragtj8vet?davdelIica.Xaftnc
vcroK>dta*Sr<r2.lib.aggre.ca.fiiU.tdcftfpcl
ta.z ipfa dl ffctit o:dd granu. £r funrduc x>\ie
fpedce.invnainueniunf t>uo grana.er inalia
vntim. z quodlibet granum in co^t cc fuo. £t
ipfum quidcm minus nwrir qwdett.-z cft bo*
m'fapo:ie:£anio citt quier eo ftt minue nunif
cppanietrifiavdoJdd.
Spfrationf0/
fl@cra.aucr.tYafco.2>ague.t.fpdra.ftgu*
ra cius eft ftgura gra ni.qui t>: ca nriarisfum. tt
cft mfoo:ie nurrimeri.q: itmUu b5 t>t furfurc. %
nodtfaciUecigciUome.tmoUttvajtiiitt» •
Bt gjrcbts
t> f £t idc auctoritat c *£auli.Cragu6 cff fpelta
. eceftcjcfpeciebusgranoriimala ftomacbo.ec
£ lcnit venrran.ttf £t idem aucto.3faac.£ft fri*
gida i bumida vifcofa.6alic.primo lib.fceedu
lijo capftulo jeva. aucfo:irarc Dvafcori . Zcva
D»plep.£)ec quidcm cft (tmpler:? vocarur fcv:
m9U.becaure"t>vtouto6vocsfur.iBt>uobu8
quidemin volucnsiconiugatubabcnsfcmcn
tntnue aute niuritma frumentis*i£ftcm,pfun»
daru radicum-z multoiucalamoaim.ft-uctus
aut leutmmu8 taffcctatus ab omnibus anima
libue.^i t aut fimiie framcntia in frigidis regi
onibusculrum. ^rattrcmagionutririua ficu
oideo aptaqjftomacbo farina factact e# et
frumento fiunt pulrcs. £ft aute kti& nurritiuii
ctfacileclabo:abilc.magi8autcmfubcuatiuii
ventrte.
J5 f£tidanfcjcro(tmpliaumfarmaco:ucapittt
lo jcva. jevafiuc fpelta mediaj quodammodo
Virfutem babct iuter frumcnta eco:dea. £c io
innorefcacribiperea.
£ ^[©erapion.^ollitnaturamccgcnerattn/
fiarioncs ctrugiru6.?eft bonavifcofitatibue
pulinonis « pectorioxt fo:ri rufli. 13am fiunr
ep ea loboc z pulr c8,ctp:ouocat v:inam« mi
diftcatreneesvcficain.
Captmlum.tfff]EiEjEiH).
> pmpbfcum. t^afco. ©vmpfoot na*
,fc4turinloci9 afpcriababens virgaa
origano fiimles ac renuesxapira vero
ficutrbimum^irgclignofcfunt-zodc^rcsgU!»
ftuept>ulces:tlegma p:ouocante6.*Radi]t eft
tltt loga 2 obaifa in modu t>igui grofla.SJ ym
pato8.3(ido:u8 JSvmpat os grecc oictus eft
co o/tantamradictsvirtutembabcanvt fru?
fta carmsincacabo afpeifacoagulct.©Yna
piagrionvelvtoiamtlarini fcandalicB.upes
pulli.nafcitur in tumulis % liiper tcgulae^bcr
bacftbabensfoliaminutatangufta tmobus
sigiris longa:infummo triuifa x pinguia.Qir
gam p:Ofert inmedio tmowm pa!mo:um cit
paurto ramulis: in qutbus fcrrfemccardamo
fimile.latum»b»fttndumacveluti conquaf?
(arum.vndcet voeatur talafptuni. j$rea'nlcg
tbalaflc ticunt frangercfiue quaflarc.5lo:em
babct album.OirtU8 cft m femini rermaritica
atqjacra.
fepaattonra.
^D vafco/fsotui t>atum vcbementcr purga '*
tionemfaatfuperio?acinfcrio:um. £>ciattf
ctsmcdefurpcrcliftereadbibitu.^cnftruis
impcrat btbimm , jCollecriones in aceto bib i>
tum rumpir.3bo:fum facit.
f 3dem.©vmpbicii elijrij in mutfajptilmone
purgar.rciicichtcmcp fanguine:aur ncfrericos,
cumaqua medicinaliter iuuat /R adit cius cii
aquacoctactbibitafiuicummulicrisabftrin?
git. Piflintcria'8 quoq5p:oficir.
fjCumojcimelleoata coquaflatiocs atqjfco?
lo:ce lateris falubcrrimc curat . 'z£)afticara
vcro firitn amputar:? afp«dine fauciu mirigac
tlulnen recetui paracolefimfacic. £nteroccli
acoe bibira t catbaplafmata opt imc curat : ec
carncs concoqni faar.
f Sliud cft fvmpbicii qtf pitcn cft appcUatum;
baftababct afpenit^uobuecubitis longam:
angulofam^abintusiuanemanquafoliafunf
afpcra cc angufta.ficut buglofios oblonga.a n
gulodctiababetipfabafta in qntbusnafcunf
folia. flotfe babetmeUinoe.
f £tfcmcnfugbaftaeficutflomo8.1>afta t
rrut e|cj?abcnt quiddam fimilepulueri:q?5 cura
carnc appiicawm fucrit:p:urigincm facit ♦
^['RadiiccftciBigra.quecurracfafueritappa^
ret alba et mufcilagmofa .tJectritact bibita
mcdctur emopt oicis.conquafia tionco rcfictf :
^amftimousfpargit.
f jCum yringicbcfolEjs cat baplafmata faccrc
poteft omnia fup:adicra. oulnert paracolei?
fim efiicir. Earnee incifae % in cacaboe mifiaa
infc glutinarefacit.
n
Cracrama
^ Ptarcorfdeaeapi. trcpcrrofSitio q* nafrtf
m macedonia in criprt'8 ct fpcluncie. S?emcn
cf t minurofimile apiovclameoe ocbjatumet
vifridum ct aromaticum t t>furcriaim valdc*
f^)cnftrui8(mpcfar»3nftariac6licmacbi
scollicompefcit calcfaaendo z ficcando/Ri*
nrie fowionibuo fubucnit . -tDoloicm latcrii mt
rigat. Wret icis z xtiicc t>olori fubucnit.
f^rouocatabundamervrinam;maitimeal
vino t>atum.t>iurettcie antidott'8 mifcctur.
^aulue capir.t>epctroulino macedoroco.
•^etrofilinum macedonicum cuius fcmcn r-e
£>vria arTcrtur. vel femen cftminurum fimilc-
apio wurericum valde. Raiciror circa parae*
femcnafotiafimiliaapio.fcmeneiueodo^
rom z t>iurericu valde.Onde perrofi Unum vo$
carur : quoniam multoriens inperrt e nafcitun
qnod mulri pecrapium oicere confneucrunt»
&ttia idem funtfinonum z petrofilinum mac«i
dontrom:quodlarinct>iarorpctrofilirifiagrc
fte.Xcge capt wlum *£etrouIirium.
ftgbulrifinono vclmaccdonico carctce: vtii
turalcjcandro.quoniamfuntciufdanvirfutig.
tlirtutcm finoni vcl macedoniu inucntce in
capitulo*^crrofilmum.
S3r»utl.^andectacaptrulo.t>c)rfvit|,
Outdam t>icunt<r beccftberba quc
, ^K«pe8maui.aufdamt>icunfcreft
aMndram,fcdfalfo.'FIamneutrumifto:um
flt vcrmmquoniam non eft pee miliriqui voca
enr pcpanmcquiapcemiuu babctfolia faria
matoiact pinguio:a.«2flo!ee faris a rloribua
ltnom©iffcrcntce.qitoniam pee mrtui faat flo
rcematoectalboefimulconiunctoetncapi
fcmpKteapparcntceriicntcaudagattc.teuie
bc6aftCiitvalcnana.eredfinonumrectefto»
rcfcit ftcut pcrrofiUnum vfualc. fccundafacfc.
foU? Jed matoja. Hon eft fitirer alc)candritqd
faatfemina iiigra rugofa vrcucBamia?ma*
gna ftottgit. Sf cdfihonum f m Dvafcotfdcj
i ttixm faat femma fieut aptum et amcoe .
andcPmvaitatemfinomjmcftpctrofainnm
macedontcum.OuoniamDyafcoridc6t)ia^
Stnonifemeneftminutumunnlcapiofedob
longuma nigrurmguftucalidum? t>inrericii
raldc xl.Sx ©idfur fwonum; quia nafcttur in
ffcria pwuinda rcgtonie ^>accdontc
^ptrarionra £apMum.t(WWU
tBthribia
^gnipiV^an^rta captfulo»«nci«-iti »
j £bardclarabice:greee vero ?latinefi
napie. Sanapie cuplcp cft fperiee.
tirta eft aiiAe femina er.teriue funt fubnigra:
foterfae vero alba. 3Ua cniue fcmina ejcrcri?
ct inrcriue funt alba.et babcnr vna vfrtutc.fed
p:ima fpeciee eft aatrio: fccunda ; £t compo ?
luturunapie a femunipue:quiafcnet mcditi
tntcrfinapimxnapum.clrcalida7(iccainmc^
dio quarri gradue. f Scrapion lib:o aggre^
gatone capifuio £bardd.aticto:ifateT5Ya*
fcori die capitulo £ bardel: id eftfinapie* £t e
illuddtgcndumcjucKlnoncftnfmie ficaim ncc
dctcnu9tum.ct babct granum grotTunu fi frl f
gitur ctt album interiuerteft bumidi». naifttid
clttaknouubonum.f 3dcm auctoriratc £>a£
licnicftcalidaetficca in qttarro gradu. f 3ui
ccnna Ub:o fecundo capitulo t»c ffnapi.2» ina
piacftcalida tftcca inquarto gradu*
©ptrarioure
f Stoapfon.tairniefokb:um cft calida vlcc
ratiua. et ptopter boc pungit mulfum: quado
tcritur ct mifeetur cum radice cnulc. et t>!*mit*
tirurfupcrlocumpcr fpaciumlxwc.tconfcrt
, friafieevlcerofcziplem.
f £t Uninir cu eo fcabice vlccrofa : t aufcrt ea*
ct aufert maculae vngufum.t confertqttando
radip etue fufpcnditur incoilo babcnrium t>o
lotem T>enrium:nam fcdat cum.
f ■jMem aucroritat e "DTafcoridie. Sfinapie
vircue eiue cft calida : i fubriliat i attrabif qfl
tmfticarar.£tquandormWtmifcerureutn
aqua:ct rcmperatur cttm Ydromelte et ffe tnde
gargarifmue.
f Confcrtapoftemaribueradicte liriguc:tan
rique afperitattpulmoni9:facto atm cogar*
garifmatc.£tquando fircumco emplaftru?
cum rcbue conuauenrito adboc refoluit fcro*
fulae,
f£tquandofcrimrtapplicaturnaribuecdT
mouct ftcmurarionetmer confcrt epilermrie cjc
citanecoe>ctmulieriqucpatiturfurTocanonc
matririe.
f £t confcrt lirargic quando fir emplaftru cn
cofupcrcapunpoftcp fecifticapilioe riuesb?
radi.ct quando adnrifcetur cumearicie:r: po*
nitur fupcr curim:t>onec rubcat confert fri arice
t Xmrtctri fplenie.et eft conueniene p:op:ic.po .
lonbtie anriquie: quando volumue artrabcrc
aliquem bumotem ad qcreriota.et quando fit
cmplaltrum cum eo:curat alopiciam;
ij tt quando mifcemr cum mellc er adipc: aut
cum ccra % otco;t>iffolura mundificat faciem: t
aufercmaailamfeuliuo:emqui firfub oculo %
coquirur aim flctfotct linirurcum co fabfefl
vtcerarattcmpctigo.
f £r qn rerif grolTe i t>afur in poru confert fc'/ ti
b:ib ue periodicie.t ccferr grauirari audftue z
rinnitmaurium. fitquando tenf i adniifcci cu
aquatmelle.ctfitindccolliriu.cor&rtcbfcuri
tativifU8:ctpniriruipalpcb:an»m.
f 3uiccnna. Sinapieincidirfcgma:cf okit 3
ciue cft calidiue oleo rapbatiuet fugiunr e ]c fu'/
mociue vcrmcevcnenofi. etdla qt^eft ftUie>
ftrie gencrat bumoecm maluj. Kt in ipia func
abftctfio cteriamrefolurio.
f ^tboicequida comtdfitfotia riue:t radicc K
riue eliicara. t mundfica t faric a aufcrt pccul*
tarioncm et veftigia fanguime mo:rut. '*
f £tftuicftrie cftbonumemplaftru fojdtctfi: %
t cjccirar linguamtctcofcrtalopicic.et rcfclutt
apoftcmata calida.ctofncapoltemaanttquii
ct ponitur rit caulibue fupcr fcrofulae. ct ? fcrt
fcabiei et cmpcrigini:ct confcrt ad toUncnt
utncturarum ctfciaricc.
f ^t mundificat bumiditatce q funtin captrc: ?&
ctfitctcacmplaftrucapirieiuequipaiifhrar^
gia.£t aqua ciue t»ifi illaf ad omnc t»olo:e au
rium : molatie.£t filr ciue oleun p:op:ie qua
do ©ecoquirur in ipfa afla.cr eftcjc medictnia
apcricnribuecoiafo^opilatipncm. . ■ v
f £tti)ccrunt quidamc^li bibaruraiciunoJ ; tl
(nrcllecntm efttc tt bonum.
f £ t adminiftratur in atcobol oculiad panl O
num t afperitatcm.fi teratur i bibantr cu aqua
mellic.aufcrt afperiratcmantiquamin canna
pulmonie. ctc^rcnuafTplencm^tfarititrim. c%
confctt ptefocationi matiicte.cr.factt vcfidti
riumcoitue. - '-. ,}
f -fbUniue hbrctrp. ^iiiapie ad fcrpctu icmq 1$
cx fcojpionum rrirum ct;m acero il.linttur»5vii
go&imverienasifcufjt.
f £ontra pit uitam fcnerur tn cieVoticc liquc - O,
fcar^urgargarifamrcuaquairitilf2.3dJfccn
. tiumtolotcmandirur: adruamgarg:>ttTatur
cumaccto'imcllc.f5fomactovttlu1imiicon
traomniaviria:pulmonib«fcB« "^
f ^tcreationcefacilce faritincibo fumptu. *&
paf i fufptriofie. Sicnfue atcp f tcrnutamcta
capitumpurgat.BluummolUt. f*^accr» §?
3nrerfiaeq6*£itago:aBlaudaueratberba6i;
Bficriturp:ini2mlaudcmtribuifTefinapi. >
Ouarfue i gradue tn vi ficca cm Udacg.
£]ttrabicbumo:cevifcofce»|ctenuafcg t
jLomburircpa»te:vi8cftfibitantacalc:ie.:
tg^aio: vie ciue in fcmtnc ©iritur cftc.
Capitu!itm.tfffjE]t)EUtt.
Wamm
S3feleoe,f>latea. BiGleoBiSedt tp*
rtUrmontanu.jetcftin.tj.srfl.C3.tfif*
S>cmeriue mcdicinc compcrit: % p, an
noe trceferuaf. tJtrfutefcabet ©iuferica tifib
toriuaYccfttmpriulf ^andc.cap\t>di. ©ifc
lcoe arabiccvelafccgelioesgrece fifatularinc
ittermontan&f 3cra.ltb\aggrc.ca. fifdeoe.
auctoa.DY^fco.Bifclct)efoliababctfimftta
folne fcnicuti:mTicpbabctldgio:a tgrofftota
xt babctbaftalonga: in cuiue fumitatcdt cof
Vona in quacft femelongu ? UriUbabee angu
ldetgroffumacutifaponetfojneedotie.ec
cft itlud quodefttn vwt adminiftratur inctf
bie.z babet radiccm longamboniodorie.
fbvmSom
f6af.Tiri.fim.far. ca.fifckoefm tmnfla.arjr.
£adt>buiueplantet femcfecaliditatc tantl
<p(puocatvanafozti)puocati6c»tcu corirt9
fubrtlieq pf«tafmaritcpilcrie.f £t ide code
u"b.tcapJb r" m tranftarionegrecl.©ifdcoeni
dijc.quidct fructuecalcfocriuucftrintanfn Vt
fufficterer vrinariuufit farmacu. €11 a«t cjc fub
lilibue parrito vt ad epilentias t otfbomie co
perat. f £t Sf cra.aucto, pvaf. isirniecuw
eftcalcfacnua.f.radicieeiuetfcmime.tcjnfu*
mif ec cis in poru,puocat vrina.t confenlt cof
ertJrionianbdituennq opowerbomine erigi
saiiuri % fuffocarioni nwiricic. t p:ouoc$nc
nwiftniattjcpcttitfetflYf £tcohfcnmfepttet
fletofnibue^olotttomtdlino^tintcno^mS
b:o^.t qfi fumif t>c aliquo Uto?:flut cjc vtroqj
cu rino in potuconfert tufii anriquc? fccbilita*
fitigdh'onie:tfo:fiontbvcntrie::ttbilitarf
cparie. f £ t qn fumif cp ca cii vino t ptperc p>
fcruatt t)cfcnditbominf a frigoK acrie.7,|pter
boccc>ucnitirincrantibueinbYenie.^tqnbo
mtneetfllia animatia comcdunttcbacplata
rgc coirue co? :confcrt cie ftatim ad iir.pi cgna
dum.f£tidcaucfo.abcnmefuav.£ftcali.«
Uctnfineij ,grad9. incidit z fciflbluit bumozce
flegmaricoe vifcofoe t congdatoe. £t ,ppter
Jpocapmt viaeomnce t cannaleeopilaricce*
ct p»mocac vrina t mcnftrua; ct coferr afmsri:
t^nfruecgrifndinibueflegmarie.f-JMarc..
£ontra afmafa qcfrigida caufa t>atur vinunt
tacoxtiorifeciue zftam ficCa?. Ucl puluie «9
riificubue ficcte t aflatfeXontra opilarionej
fplcnietcpan&acrcnumet vdtcc ftranguinl
ct t>iflurriam fcarumnum fcecoerionie eiue.
f Jberba ipfainvino totco coeta apccrinica
ibaplafmatailri-anguiril ttuTurriam foluit.
Socdtfumtgariofactaeraqua rdvinoneco
ctioniaduldefcerbe menftrua^ptiocat . f 3ut
cen.^t&leoedtin.n.gra.caitfic.refolutiuu:
mundificatiuu:carmmatiiiu.©imilircrfcmcn
t radijcduefuntfcdat fua volorii mrerio?: : 1tf
qucfadtncgma cogelatu.ioc ipfo t>arur m po*
tuanimalibuer: mulriplicateo?.parrue;f £o
Itantinueinltb. graduu. Sifclcoecft ca.zfic*
in.i}.ta'gcftioneadiuuaf:vrinatmenftruap:o
uocat.3gjafrici6fuffocarionecurat:ftrangtii
na<|cfrigiditatepuTotuir. t:ancliruofie tt>iti
cpbumidotuflicnribue fubuenitpotatacuptf
pactvinocaldacitjcoequiinitincrctidictuC
cf P*6ptcr bremcm frtgdcunt.
CapituiuttLttffffttiif.
yV3dctia. pyafcondce. Stderica fiue
J^S, bcraclea bcrba babct folia p:sln'o f fotf
•vt^uajfcd oblonga t afpera.fraftam ba*
bct qtiadra tuobue patmie longa:virgae ion
giozee liipticae t in gulhi (tauce.in qutb? k?
virgie capita ob:otunda licut verriccl li.z ficuc
pzaifqoriunfur^tuidefcmcnnigrum inucmt
Subpcrranafdtur.
©prrationr0
f Drafco:idce.5olifl ciuerrita paracoldTra
§tciunt mire vulneribue impofita;3lia eft (p
dertdequebaftae ©uob cubiriebabetton^
gaet tencrae.^olia queinipftebaftiepcftpi';
Iterifimilia tciuilarinVtrcuituplurimu naktf
riaricd in vifu ccnuia slonga, jfn acuniinc ^o
©fijnbfe
baftccapftelUiiiibabct ronindu?7afpcniinti
fcmmbleteeftfimtleOb:otundu?$u^:£ftatt
tcinvimitietcrmSriccfimtlisfup^dictcCcr^
tiumetfgmiiafideririsqtf catcb:as 23eracle*
on vifit.? micifin parierib ficut virie.2)abet
foliaininutateneraqjmulta cjtvna radiccna*
fccnriacoriandro fimiti ateaias baftesuob
palmle longe motles i albidio:e8.feniceo8 baf
bctfto:es.f pvafco.^n guihi eft mufcilagi*
nofa.tritacfcvulneribrec&ibparaeoldHnfa*
.dtimpofita.^lMinius lib.cp.1!Sanaccmbej
- raclcon alij fidcritc in cubttal; fcapo ramofum
minutto;ibu8cpfcni'cuufoli}3abYmove8itu5
ZU3 fatetur illa quide vulneribus vtilc. fcd ve
ram aebtllcam efiefcapo ccruleo pedali finc r A
miscc omnt partc fmgulisfolqs deglter vclK
tam&tii quadrato caule.marrubii capittbus
folto quercu8.banc q?neruos pjcafos gluttna
refaclut.Sliam ©tcunt Hdcritcm nafeentem in
maccrqs.^ £it tcriturfediodoris.fed % alia?
bmc fimile.candidt oribus ta men f olus ct putf
guiotibus ac tencrtoribus cauliculis in vinets
iwfccnte.Bliam vero quincum cubitozuj cjciltf
%u8ramuli8atq5trianguli8ftlici8foliopedi^
culotongo.O mes aut vulncrib pcipuos cifc.
#;amvero ec latHTimofolio noftrifcoparegia
xocfcA ^deinli.iccvi.Sridericis varicea ad
' atugatamt&uit»zfiiies>olojep;eftaf.
Capimlum.tfff0jrijE.
S3uqua.lbandect.ca.cr4i £babarliuf>
arabice.greceplocaracta vd filfcjua xt
Keracium.vel keraca.velfaba filiqua.ta!
rinevaginella.vel carumba*
f £> erapion li.aggregato:fs capit . Cbabar
liub.£babarft'ub fapor eius eft ftipricus cum
pauat>ulcedtne.£tvirtu6caruquenonfunc
reccntes cft ficcariua/Ram quc t>cftccant' ftriti
gunt ficutfactunt cerafa.quia bumiditas ca?
rcfoluimr.et rcmanetfubftantia terreftris que
©eficcat.SfedarborieearumeftTirtus sefic?
canuactftipriea. ' "
©pfrat!*onf0 ■'
% 6alieniw;fa5o©ecibs'8cap.©efiiiquie .£>c
filiqtuspcffimefctifi q5uist>igeranf ct ventre?
ftn'ng<mtrz bumo^s norioe nutriant.
C£t idemin ltb:o ©e cbimis . £ft fceracbium
cduliu pauci nutrimcti ? Ugncum ec nccefTitafc
cttndigeftibtlcRutlueni ligneumbii tigefri*
btle.fed et no egricelcrif er non parum ipfisejc*
tftit malum.quarc melias cffer ipfaneqi t>cfcF
riadnoscic oaentalibusloctsinquibuenafqi
tur.£ft etn cibus mulienim et pueronim cflrci
natortim nibil vtile ad fanitarieconfenjatio *;
£
Cracrattig
1t>
tmmtft mftomacbueeft.&limefrim aut pa f,
la mqsict ipfum ©at paucoJco:po:f.f £t idem
inltb:o t>e fim.far.t>e ritocaracra. arbof rilo*
caracte que vocatur cetericcneft ftccartue t litf
ptiec nrRtrteiltcut i frucrue eiue que vocatur
riloccraaa.pamripaitevideucet&etmlccdtf
ne qnadam.pariunmr autem x bccfimtle ccraff
tnimtdcemmagiefitbdncuntvcntre.ficccant
liftuntmagtsccpirataquidebumiditafCJterrc
ftriautefubltantia rernanenre.f -fiauuts cap.
©efiliquts^ftquoddagcnusitliqncqucro?
catur lutqua cap«'na:cuiU8fructU8 cftcut mir
tue^fotia funttracton.frumiecweeftinva*
giitie ficut lupinuedW8fo:m3fafcolf.f £>fa*
fcoUdeeeapitu/oc ftliquie.S» iliquc rceciucs
ftomacbuin c«crrunt.ecdcm ftcaratcinccrra?
Tfumpolfunt:cibu6carum advrinim p:ofieic
eommouendumXradimr ad ftomacbi tolo
rcm uonleuep:efidtum effe:fi in lcprario aque
adt-imtdium coquantur.t^ifcp fuccue pcr
t»ic8 quinqjconrittuos bauriatur. f -fcaulue*
£>itiqua cap:ina fufficicnfcr eancroemcdef.
f *6arrbolomcue in lib:o t>ep:op:fer at ikoret
ruinquinSihquaeft gcnuelcgitminis fono4
risfolltbo? vaati8:quod magie onaat qj rcfi
cit vf&fcit glofa fupcr Zucam.,u,.f 3rc ftltf
qua s idtur folliculus auufcuneg lcgutnrnis ct
purgamenrum qc quo po:ci nufriuntur.f 30
do:u63utcmk5.]cvu.t)iciffiliquon.quamlatt
fi&comipteliliquam vccarit. 3deo ralc no£
tncn a grccis accepinquia cft ai bo: < uiiie fhtf
cwadrtuKieattonquirpc lignum cictmr lt*
quont>ulce.£r bttic fenrenrfec6co:dar.f iMi
itit>Ub:o.]txiiU.vbtt>icit:cr fructue filique fuitt
p:edulcce?4?abeiitlongimdmanvrtiue©tgiti
etpoUitarem lartfudtnem:quo:umeo:ra; ffiari
ducaru*vrt>tdt.f3demlib:o.t|c.crauquit>t
jccmnt^cam elTeficum egyprium : kd bic cftctt
To:manifcftu8:quia incgvptonon cnfcit:fed
CapituUmurrfrJ. ■
^famue.-fiandccta.SemYffen Sral
,bice.grccefiraminum.Xafinevcrofit3
mue vcl to:olena.£> er ap.U; aggrcgaif
foriscapitulo ©cmYffem.id eftfifamue.au?
cfoiirate £>alieni.3n eo cft fubfranria vncnicrf
£a quanrit ate non pauca ,£t virrueciue cft §
mollificat. etcademvirtuercperirur inoleo
ftcutfnfubftanria^taquainquacoquifurftfa?
Hmababct candem virrutem.
©pfratioma
f Dvafcorides capitulo ftfaminum f m tr&W/
fiarioncm grccam.malum cft ftomaco , cr co '/
mcftttm o:te fcfo:cm farif.£f idcm fm rfanfl*
rionemarabicam.Ouandofiremplafifuffi <a
eo mollit suridee ncruo:nm.£t cura r coquaf
farioneeaurium.Tapoftcmaracalidaquefifir
inae^confcrtcc^tiftioniigniexrtoIericoW
con mo:fuianimali8 q6 nicimr earatce.f £{ 1
qn mtfccf cu olco rofarii fcdat ftoletf capirfe:
c\ fif a calo^ fclis.Er planta fifamiqn coqutf
cu vino farit banc eande ogarionen eofert p:o
p:feapoftemariocuu?r«lfaf»Btri9.1£tfde * *
S» erapion aucto.2lbai mcfuav.Oieum fifel
minum cii malum ffomacbo 2 teliruircu:2 iuf
uamenru ciue eft illie q bnf melancolica: 1 ki&
furaeineffrcmitatite.l^ambiruuanfniulfuj
cc cibo riue.cr rugas curie err cdit t molltr eaa
1 confolidar fcifluraeque ftunt p:opfer ©efic^
carionent cj funr a mcIancolia.f kt t km q iit X-
famueeftca.mii^ra.biwn.i.tp:oi:ocafvcmt
rii qn f o:rcfit 1 rcetificaf •; mcltowt ur.f ^allin i &
Ii.tJecibiecapt.tefifsmo.Sifamum.ciiofto?
inacbuma'ertit2 rardc tismimn alimenrum
xm co:poa vncmofum.f 'RM ^>ovfe8 ati $
»c ftfamo.£>t'famu6Co2n?mptr carcbriit nu^
cbamrtreplet capurfumoltfatibue.ct facit fuf
do:emfetenrem^tinmuIfmbu8 ventrcm auf
gerrjpfumgcncratberniam.f Suerroie etrj ,
to colhgetcaptmlo t>elifarao . £ft ca(iduen»
p:imo vcl to paocipio fecu&bumidu in t crnp*
f 8ufaiu'ttii.catt0.S>ifamiiclKefflm plur^
vncruofitatio cfsreliqua fcmitta. 0uidam t>0
iccrunt <p cins oUtimn3m'fi mcUncolicte con*
fert v t eo s impingaet i bumectet. £t ai(mon
qtf eftgcnus quoddamfifami abominabilis
fapo:is. Co:pus duscft folio fiio fotfius i cft
ca.in medio pzimi.biimi.in fine ipfiis. f £tt
autglutmariuu^ lentnariuutfqualts calcfac
rionis*': fimiliter oleum dus % pecoctio ipfius
^ftcttimollificatiuurrineiusoleo cft groifi
tudo n q 6 clt to:rref actu mino:is cft nocume
tt.ririditatepcrculliomsrefolnit.ifangumej
congdarii.$ £t confert fuTurez afpcritari me
lancolico^bibitum : lt'niw« eft impinguattf
ittim.p:op:ie cpcoaicatUi-r p:olongat copjllof
jptoptfefucaisarborisdusac folio?ipfius:
ac lcnit eo8:rcinouer quoq? furfures. f 3 aac
Qfifaml ca.cftin bmo grai5.b;i.in.q. 0ofine
co:tkeeftvnctuefw6eit.ideo$grofliu8zacl
©trigendttmtmrius, fl^all3.li.jt:. Jn menfe
feptembu ferendnm eft ftfamum puni folo vel
pingmbusarcnisvelterra congefticia .iuge
requanro:vel fetfejftariosreuiffecoiiucnit.
f3d<3in ttb:o vndccimoi*>ifamum vfcg ad
jdusDctobrisxfafelum conuenttXeri tcrra
pingittrdagrolkrilu.
CapimIum.c«tW
3iigo.3(ido.!ibwct^tto. Stfligoe
genus vitici ; a felceto eictu /Bam in
pane fpeciesciua p:cdpua eft.
f £alla.U.tviti.©iliginc t>icct im pwpric fii 2t
tid odidas. £ ando: e (ine nrttsrca c ftnc po>
dcrc couenicns bumidis traoibus qtta lcs" in
Uefttnt % gallie comate.€5ed t trans alpcs in
allob:ogu tm ancrnorucgagro pcrrinac.3ij
ceteris ibi parnbus biennio in rriricujn. tran?
fir.*Remediumeftvrgrauti1iraa quccg fpljus
grari j fcranrur.CS faigiue laudaaTfimuspa !£»
nisacpiftrinaruopcra laudariiTima pseccUit
inicaliaXi pif is natemifccaturca m?aii3.'Ru0
fio: quidem cftilla ;fed candidio: p?fana. po >
derofio:aatcrctacea.3 lftnmeft c grano c|
pane vet capanie oj caitratam vocant : redire
fectarios qnatuo: filigims ec modio. 3 njtpta
feiitentiam £at bonis ftligo z trtncum m ap.!c*
loco edito ferunrunqui ible cp tnutiffime taif _.
reatur.^Sferenclat)iciturintcnitio:aterraq ,*<
no mnlto indigcnt fucco.vr cicere ac dtufum
3npinguiveroqui cibifuntmaicris vtfiUgi ^
itemactnticum-zUnum.^Dcnic^f-ir-Juli? H
gofolumfo:tiunmr crctofumtvliginof«s% ,
Srtligottun<Eparitennatttrefcit:nec ylla &0
fidummittusvjilationspariter piopter teneri
tatemtcifcg q maturaucre p:otinus gratul w
mittentibns.©edminuscg cetera frumcnfa
periditaturinftipula:fempcrbabjrcctam (pi
<am :nec continctrota:quin faciat rubiginem ^
. -4 puljcinlimuseftpanisepBrfrica.^pfacji *
CpiiTio: cpf ar.z fpica maio:eadem,z ponderc?
fio2.piiftciilterecterituringrecia.ob id ©asi
iumentis ab bomcro orcta ;bcc d t ettim qua m
oliram vocant.£adSin cgfpto facilisatqjfer?
tili8.^arfineariftaeft.3rcmc|5. £?iligo ejcce^
pta ea quc iaconica nuncupatur. Bdiiciuntur
i>i8generab:ono8:fttigoejccepriciattrago^
^Stlma ftliginis laus bonitate % cribri tenui j
tate pftat.^tgalli quidccferisequo:um inuc
t«recrtb:ottimgencra bYfpanie itno ejccnifio^
ra etpbUnariatcgYPtus apapvro iuuco .©i#
ligincm quidcm ecouis fubigunt vd 'aat.bttf
tiro vero gcntespacatcadoperispifio^gcttc
Tacuratranfeunret
^f 3dem f n li.&fMsffltatafe grana cotnbufia p
«tritamvirtoammineoafcpocitlis iliira ep^
fowsfedant.^auicentta.Siligo elifpccie? 7>
«:ddfine co:ticea dus operatio p:opn;qua |
«perarioniipfius.^ 0lofa fuper Xnca.€TiG J
qua eftgenus leguminis fonoris foltto et va*
cuisquodventremmagisoneratcgrctjciat! ^
4Mi^aUnifo^Siliqttcqult«rrabierofo ^
Crartatiis
0
71
Ivmfama nafcutnr fgatu c oloic bnt t ventrcm
ftnn^f,0i!cattiial«8tem8vetrcfom9l!rin
gut i calide no funt.f ^andccr.ca.ccljcjqcijt.
SJiligo vclgcrmanulatincsrccetvfa velfitb9
ara.fiitgobib.^daf.i-oeedulqsca.tvffa.auc.
V voclis ? mcncfitbei ait.q? poft ftiirmetu -z or*
deum melt'9 cjde^vfa.t'.filigo.£reni fufficicnter
ntitrir.? cu multo tabo:e ©igertf.^ane autafli
cUjc ejc eis comede8:null9 vticg ejc iftcofuetoru
buic cdulio fan9 erit.nec0 oino & modicu eft et
grane z indigeftibile.feme aut bm'9 tvfeb3 quii»
dc ortcrius lcua.i. cowice.f £t a quibufda vo*
caf BUufTumauieclsbacqdainocue comedc
rcno impwbabifr aiit vriq? q"da nominar fjuii
frumetu t^fa? x caloie z fpifiitudine z caliditarc
^wtteamtnilataipi.f £tide.vi,fim.(ar.ca.fy
tbus.S» it9 (iue filtgo acrio: ecredo no parii cc
cacocbinatnecputrefactioeficne.^ftautcin
ftariua.t 15 qutde b? acre i calidii . pfimu vero
frigidu acjfuj acre. f ^era.li.ag.ca.filigo vel
bat8.aue.pYaf.©urei9tMefpc8.invrtafouc
niutur-ouo grana tinafoa vnu.zqclibetgnu
•tncoMiccfuo.-zilludplusntftritcpouleu.-zeft
bonifapoft8.-0.am'8vcro quifiter co nn'n9nu
trit cppants tritiri.f £r ideauc. j5af. ©ub*
ftantia buius grant eft media tftrer fubftantiaj
triticiToidei quatu ad dbu i fm medicina eria
£tcfb3Cporeftfa'rioperarioei9p«rilUidqtf
■otccmuste tritico et OJdco*
CaptttilumtttiTElft ;
83fimbrium.£cftftonimi8.©ilimbnV
um tdeeft cr menralrru.oe q fcjment a»
ftro-oictii et)em.*t>ltli.)Cc.Sii(imbruij
fiUteftrea quibufda tbvmtoeu eajpcllatu.pe*
dali no ampU9 altitudine.0o' aut m riguis na
fciturcftnafturcbfimilc.atruqjaducrfueoc
cultataerTicajceftantmalia.vtfuntfcrabonea
etfimilia.0uodinficcoo:iturodo:atueft.ct
cozonis inferitur^nguftufoliu babes.
fBptratione0
f -|Mini.2ld t>olo:ecapiri8 t epifo&o valens
3lq paneadduMltj per fe-oecoquitt iftvinoj
£>anat et cpimictidas-z vitia cntis in faric mu
Uera.intraquartloicnoctitoimpofimm.-oic'»
bufo3©ctractu.vomirionesfinsultU8to:min«
ftomacbi oitToIurioesccbtbenfiuccibo fump
tumfiuefuceo potattl/Ro eftautemgrauidia
edcndu3nifimo:ruo cocepfu quippeillujctjcit
etiam impofitu?.^bouct vzinam 013 vtfto po*
tum fiUieftre i calculos0uo8 vigilarc op9fit
c]aitat:capiri cum accto infufum.
f i>la.SfifimbJiu q5 alrj berpaiuj vocat agre
ftimatu6e.'RafafinIoci8culti8'<:aci(t8.cteft
Ydirrifmoltmile.©5eoeodorariu8'zfoltj6lat{
02tto:cj multiin co2ona8c6ponunt.vimj8ri9
termantica eriftir.ltraguirqs medetur.
f £tcalralo8fragit.boc majrimefaeitfemcn
ciuscuvwo bibinlXoztionito z fugglurioito
majrimupzeftatcffceru.^dcnaufeantitoopiro
latur.^olia ciue catbaplafmie adbibita capi^
tis tsoloze mitigltfronti impofita
f $D vafco. Wotum cft fil imbaum quod cnal
turacandainfcamdo.tficca inipfo ."Putrc/
fact ionito reftftir.pcdicul08 intcrficit
f £onftTtapofttmatitofrigidi8.acflegmoni
Duricieivcbemettetecocfum cnm accto mi^
tumcacumoleo rofaram.
f£6fmobliuioniacfmfu8c6mii:fitionizli
tairgtc.qnado Itftitur csputejccoXcfcrtcriani
fingultuibibimjcujvino.adfodaquocBritcm
plaftrumocfoltje ftlucftrio.
f £ orifcrttamcvermttoafcarfdito.7C]«rabit
ferummo:tuu.etp:ouocatv2ina3p:op2iecgpe
trofriri.Ouod aut eft filtieftrc cum vtno btbt^
tum4»:obibctoiftcIlattonl v:inc.t Iapidcm etf/
trabit.acvcnm'8i>olo:ipunsittuo fubucnft
f Hcto:0uiafifimb:itiab auto:ibu8n6 (bf
lumoicif mctaftra:fcd ctiamcnta vidcltcj to^
mcftica.scipo ctiainter o^tulanasberbaenjb
boceononiincoicwm fupja.
toQtfdtbMMmnieocairtit.Eftctiaatfto
macba mipra feminih? t ojcigaris nobfltte ad?
dito fale comcfta.virga cius ©iuifa eft: lacb:?
tnu$ quod cjc fc ©iimfit coUigi nccefiar iu clr.
CapttuIuntfffolilK
S3lpbio.f>ltm!C]di.©ilpbioci:fYri«
venit ©aeriuspartbico:fed mcdfco m*
lius. cuius cft vfus in medicina. p var
fcorides.^ilpbij radicnota eft ommbuscui
fliBlactovmus lajer nominatur*
C-fcuVRI ad lienes pdeft radir ei9. Srtenia
eril efafperatistcoUeaionitofanguis iUinif*
©5^ncfeisc&oquifcflrcinnamanttt©iinfta;
rionco facit z ruaus:v:ine cfj nocia ,% S> ugilj
latio cu vfoo :oleo c amictffima :? ftrumio cti
ccra fcdis 45 vcrruce cadut cius fuffectu crcbti
oh.C 5olia a'9 adpurgadae matriccs ac pctf
lcndos partus emomtos i albo odorato vino
©ecoquuf tvtaeccptabili mcfura bibaf . f p?
flf.aurceamtercalefacicoacvcficalcdeo.fJ
vcnrrc purgas bcc berba fo:rit'catcfacit.Uf rt9
^uootnoMamattua elt^ter B indigdtiua
cft. fRadip ciu8 coaa cit aq z modica mclle
potatauiuatadoifficultatevM'r}e.uiccu8ei9
culaacrefoluruscmigranea curatin aurcmif
fus. cjctrinfeciis aut pofttue ogaf ampli9;Ra0
fctfinfvriaT armenia -zlYbia.£>ui9 virga fplc*
tcvocatacft:faulefirt8:foliacpb53piof»ria:a
fcmcn latu. f\ airnte radicis cius tcrmarica z
ftomacbuinflar^rucruarione^pttocat.^ndi*
gcftibiu'8 ac vcfice pria cft acccpta.f O lco a d
dito Uuo:cs co:.gio Umpidat.0 Uo cipiino vel
vrino mijcta fri.ittci8bumojefrtgidii crratc fic
cauaccto cocta z carbaplafmaca canfos ani
CapituIum.nrffjElitttJ
3fa.£ttnfo8li.ri]C.©ifcre.£fberi9
t,p:inceps oranibus annis a germani*
ttagiransnobilitauit.cuius in geldu*
ba caftcllo rcno impofito gcncr ofitas eft puti?
puajcjc qno atparafrigtdis locis c6uenirc.;j«i
eftcilon0itudineneruus3ulicaugi)ftequori>
dianoc^omarimeiUiiftrata.3crt'turautcct:
fifer«paftinacavtrpo?tEc.f.verectflitmmno:
magnis femtnu intCrna Uis mtlla ric mim? qmf
tcrno?pcdum:quont3ipactofefrucfificarftfc?
rfltur^ranffcrrcaurentclius.3dcmlib.]C]c.^i
ia crraticum fimilceft fariuo i cffcctu.
0paattont0
f £!Ui.vrs.jfocft cin ftfcr logirudinc ncwajs
$ in cccocris cjctrabif amarirudis magnap.fe
rcUcia:qmuIfoincibis fpataaiitngraj^trf.
CRauu8ide?paftinacemaio:€&utaratam
cule. Sftfcfcfcrif mcfito bis vic5:5rcb:uario:
martio; aptiluaugufto.fcprcb:t:oaob:i. jBte?
uio: cft bis: f5 to:ofio: ama rio:o3 mcduU> p fe
minunfftma .£adc ^oculcib? mijcris faluber?
«ma incmtgra>pub>modis aufiaitatcwaa*
#
Emtms
f 135 ? tn pdUfne rundif artda^dac^ fcKlci
teperafattccocra poftca out afferuata vcl ma* ,
ccrata^p^ntomodie. z tucmt'jtta©cfruro aut ,
fubacta nmc vme z pafiis aut pinguib? cario
tto rt.lcgc^liniuibtde.Oe' fifcr fU'e fatiuo: z
ccdrat ftomacbu.cjcaccto lafarptciatofuptu:
mit cicpiEC7mulfop:oqdtv:inl.i vt opinio
crcditcftivcntrc.^lixoYadcdtnuttacadcin.
pzctcrea coidi pualcfccnriitpucnirc.t poft mul
rae v omiriones pcrqs vrilcft^eraclidcs ptra
at^ltuuiuu ©ecUtnrcncrifubindcorTcnfante
,cgr?cBTCcoUisettb^^cbcfiu8tc5ftomact6
vrilc vidcr i T>ijcit:qm ncmo rrce fifcrcecdcndo
continuare^£flrenlVriUcoualtfcenrito % ad
x\i$ tranfeunrito.S>ariuicp priuarim fuccus
aluitmftlKf.flpYafco.Sifarucftomnitot»^
tihqtf eomefto cftcuftomacbu/Radiccius dtf
jca ct comcfta toUitfaltidium: ctdt wurerica .
SCapttulum,frrftfu.
'tycla.&uwfoyclatma? fpe?eft: quap
^nanigra^tcrrcbcmerilviridttatis*
aircra fanota eft.apd cjfdicftuiplt*
moca.-zfic.^tfm>ctifateeftppofita?>tutu:
?apudqTdl cft rri.'Rcct>ubiu eq.n in a'9 radi»
x* b;!t ditaa fir.jfo ipa cft virtua bauracb (ubti
liariua zrcfplutio z agtio,fom'o: refoliitioe at
inpltcii % leiuficario. Jnnigra e (fyttttisKjrf
p:tccuitjcnribj.£tbauracb{msqcinft5a5r^
foluriuarttetrcifaeepftricriuavfcotractiiua,
©prrarjonfe
f 21ui.Xorii eltraru cft malicbimi*otucpj2ui
nutrimcrificutolerarcliq.^uccU8ci9act)c^
cocf io folio? fuTura s frigor? j bibef :z alopicic
pfcrut.f £ofertetil pano.t qnc&abfcidit vcr
rucacfuccue cius.? intcrfirit pcdiculoe. f £jc
eadc etipm fir ctnplafiru apattto acrefoluit ct
maturat ea.£iue folia fceeoaa bona fist ignis
aduftioni.ttinita cu mcllc pfcrut cmpaigfnf.
f Etciueaq cu feUegraiefircaputpurguiiac
t)cUtfo:tura.£tvalerad vlecra nariu.Srfct*
aq t»iliillaf inaurer: fcdat aue t>olo:e.f j<y/
dic cuic clt nUa ftomacbo:faciee naufca. z 5
plunmu^fcrbauracbitateciStno:dificatutJ.
f 3d optlaricceepariefowio: cftap.riocmal0
ue cu hnapt z acctof ptic.f 3faac in tsiaie gtt
culanto.it> icla qua vulgue srpcUa t bliria ca.
-ificcltiprio g. f 3Uaudabi1cltomacbonutri
meru gnar,nprer qnda fut aaimiez bumiditati
miiltiruduic.Oiictnftcoquafct»acctoobl'o*
magro. carui olco onfanano vci amtgdaurio
ractTie quide t>igcftionie fit -S$ pa? nut tit.rxnf
trebumcaat.cpatieopilationcapif.majrime,
$d (it>c grofueac vifcofie bumorib? fir. jm aq
coctaitficcomcfta fitiiiptica.f Bcro: tcbac
quoqj fub noic bliti tsictu cft fuo loco in fupe
nori partcbaiu8traaafU0.f.t>c^,ca.Ce
Bt Sjftbts
€flptruIum»affiElu).
>£icados arabtcuVtMnde.ca.lpu.;af
^cukodooarabice.jSrccefabadis.Xa*
rinc fco fticados. £ft qttodda arabicfi
i cft illud q6 arabicc nominaf afcukodos.Ec
cftquoddacftrinu:t»equainfcquaica.t>icit.
ondc ^cra.U.aggre.faat©efticados ©no
capirula.anu t>c fticados arabico:qu od inci
picSfcuKodoefuicafcocodos^alindtJefti^
cadoe citrino :quod intipii S>ceba . £ft auti
fhcadoe arabicucaudaetficcainrertio gra»
du, f 3era.Iib.aggrc.cap3fcukodoe.t.fti'
t&cbs arabicum/Rafdrur-z ininfnla quetfc
fabadie in regione £alade. cft bcrba fubtiliu
ramoaim babens coma faturesicfimttcmmift
folia cme funt longio:a I arurcgi c. 2 cft aotti fa
poU8ainipaufaamaritudine.Diafc0.capitu<
telticadoe.ii> tieadoa nafcif tn infulis pal*
cie circa ^baifiliannqucinfnlafticfldosnomt
n3tur.vndeetnomenaccepit.£ft atite berba
tcnuis:fcmen minntii babce al fottje fiti fco tbi*
mvKiedobtotigazgtiihj acrioas fubamara.
©ptrattoufa
f SaKcniio.viq.fimpli.farma . capfr . fhcadoe.
JSficadoe ciue quide ad gtiftu amarue fapo:
dtrzftipricanemodcrafeXcmpleicioausco^
poftraefteEfTigtdarcrrcftri fublbntia panca:
a qua Itipricatrzalia fiibnliignea amplio:i:a q
am3ricar.tp:oprervtruq$vero t>e obftruerc
i fubriliarctnaf.? abf tergere 2 rbmficarcnata
cft vifccra omniaj? rofitie co:po:ie ambitum .
2£>onftratum em eft in antaioztbuo: quonia
quecunqj farmaca compofita fitnrq: taltbus
fubftantijs pzcdtctiecncrgiae comparamur.
<fJ3obannce ^bcfuc capir.t>c fticadoe.© ti>
cadoe quod mcdid laudant cft arabicu. cr eft
planta rbliojii fubrilium-z longorinbabenefti
pitcm fubtilcmcincricdj. aiiuecteuafiofiipcr
tcrram eft in mcnfura. cubitia babet flo:eeaffi
intlatoefpiciefiagiiiu: fed funt b:cuiow:e fine
fanuie.£fcftcalidain.p:imogradn:etficcaui
fecundb. f £t cft compofirii et partibue rcn?
rcia frigidie t>anribueci,ftipfiafatc pauca.ct
flcpambus igncie fiibrilibueaquibueinfunc
ci aaiiraesamaritudo.fcd acuitaeplus eft a*
mnmudincfua:aatmmudopuJ8eftt>cfrtprt
cirare tpfiue. p;opra quod cii fubtiliat itiu : rc*
foluriuumapcritiuu opilationuabfterfiuum z
foiuriutl naturc. eteit p:eferuar tuii p:obibeea
putrtfacricne.scftecparreriipriarariepauce
ineo confoaatiutj eo:dio2cereb:hnauo£ ct
rtfccru.zboc c/icfte i pzopnerasrius.-Jiwbtf
'«
bmd£cflbabciut'bcoIcratnflomarbo.ccTfUi'
bat cmcoe iriduccne ftrim x vcmitu 2 eftuatic*
ncm labo:iofam/Ra aia calidfl babent tbue tt
ficcam complcrionerz qui funt illi potcfrafc co
lcrc.f 3pfum quocp eftct scbilfr cr foluenrito
,?ptcr q6 mtfccndum eft ci falgcmma 2 mirabov
lanintgri oieo autkcbulumagnificar cmcgai
rionedue.tfimiltrer fquilia.-z pzopriein cgrtta
dinibue capirie. 6 1 iuftifuni qutdc in aqua c a
fa meliowFin codtrionibue fais. 2 pafiufe fute
tntcrioribue (uniuter fun t ep bie que cmendat.
ftfr^falgcmmarccftficatillud.z^ricadomca
parrce aue fctrtnplu ipfius. 2 fuceue pomontj
©ula'umin^ccoctionib3du9vcrificattUucU"
<fl auiccn^i.tj.Ca.t>cfticado8. Sticadoe cft
Planta babcne fpicaficut cftfpicagrana ozdei
fcdal)foliafuntbMito:arzintpfoJiipifcemnc
dncncdficutincpubiriio,aeftfincfcm2c:aat
ni8cuamarifndinepaiicfl.c6pofituscrfubft|
ria tcrrca: frigida 2 fgnca fubtift.calida in pac*
gradu,z(icanfcrrio.f^cra.ai5cto.0ali.t3d
coaiofticadoearabicicoiifcrtoolo2ipcaor5
ftait vfopue.-z in cbfectionib? nicdicina? bab?
virce acritcr relarantce cti odo:e fuaui. xnde
et mcnftrua p:otiocar.f 3oban. 'Hbc$\t ejc
fticadoe arabico -zfpica 2 olco mcri ofdi boi>
ituiuuariuuvod.^lo^esquidc dus ©ecocttf
onc fuftinent.,pliie 45 folia.folut ione r ducit co
krantgrat flcgiita.ctnnmdificat nmios zcc
rcbaim 2 membia fcnfuuMt cofoitatea. 2 pfctt
tuuamcntu magnii cgritudinibue frigidie. et
bocfmomnemoduvfuoau6:fiueinpottbu8:
fiucinfomcrie^lauacris.^^folcuipfitiecc^
foitatccrcbal zneruoe:-: calcfa citcoo-z viuifi^
car.3 n mcdicittio aik fticados fi iungaf fquit
la mt ciuo accttl cft mcdicina bona cpiicnrie cr
vcrrigini.tcumlapidc lajuliaurfaleindo mt
alqevalcnttbus adeaXonfert melancoliccs
cgritudinib^tumorie.T mifccf cibuglofla auc
fuccuedue aut fuccue pomo? tmlciu ad cgrt^
tudinc8co«Iis,z mclancolia. f £reuapo:afid
tccoctibnfs ciueapertt opilarfoneenariii.ct
dt mcdicina bona optlationib; cpatiez fplcnia
j vtfcc?.f £t eft fedatiuii t>olo:um qut fttnt in
neraistininftntmcntistuncturarii^iiiUtcri^
bue f m omnan modii adminiftrationie dus.
f £ t confoztat inra fo:a omrga que a frigidi?
ta tc lefa funr: et p:op:ic mar criali.£ t pJobibet
apufrcfaaione.
C£rtpfiuefYrt;pu8?alfj modiadminifirafio
nie ciue ju n t mcdicina bon^uartanc 2 kb:irt
bue Ibgi tcmpo:ie: 2 p:opfif ftcgmaticie. Db
fiecccoctionieauecft porio a .^.iiti.rfcpad
vi.putticrie dtts a.iti.j.vfq5 a d.v.
f 2Uu. Siicados arabicum rcfoluit et fobftf
£$
&
3
%
n
Cractama
p
*
liatamaiiudincfija a fiTr riufl fvrapus apait
opilarionce: abftagit.? inipfo quidecft ffipti
citWPMcanconfoimcoizYitcmvzpbibet
piitrefacrione\C£tri9t>ecoaiofedat©olo:e8
ncrao? i iuctur a^-z latera. £c ipfi9 fvrapas eft
resmagis iuuatiua egntudinu frigida? z netf
nis.qreopowet vteocjtidievtafq.neruo» b?
ttcbikoxt qui ejtfrigiditarcin ipfis parif .C£t
cafert mclancoltocpileric.-znocetbabcribus
calida eopleptone:? fariteu vomerczefteic eie
quifacijyitfitim:'2Cofo:tatinftrumctavrine.ct
fouiendo educif ftcgma % mclancolil. ^&sX.
vero no^oitit boc efle dus:etvkima quide po'/
tioipfiueeft twockcimMum«u vino puro z
orimdU?modkofaU.flMat.£>ticado8Ca
lufic.virtutcouireticababet.tlinuoccocno
nisciusmagagantifpuauacalefarir.sinrefti
naftomacbucpmundificat .valet ad yhacam z
ad opilationefplcnie xepatier: cotra ftragui
riam % trifTurria.f £oftan,in li.graduu.Sn>
cados eft ca.i ficin primo.Spcrit et a ttcnuat :
inrcrio:a memb^acofottat.pectueacpuUno
neoiacpvtfceramundificat.fl£)curionomt8.
£>f icados fpectes oue funt. 21 rabi cu ridcW/
ctt ct citrinu.On fimpuciter ponif citrinn inrel
tigimr.^demeftbarbafowe^cd aliudcft
iouie baibaifcjfemperuma.ficittfciccrieft in.
sapitulo.lvij /oc ?b .fup:a.
Capitulunurrffluft.
>£icado8a'mntlSaa.li.aggrc.cajv
tfceba.Sceba Xfticadoc cimnu: z cit
abfintbium marinum babene minutu
femen ftrnile fcmini plantc que t idf ab:otanil.
etnoneftita amara berba ficut abftntbium.z
babet odowm graucm. fisnu eius elt in ap'v
parentia ficutplanta abfintbri. cr fapo:ci9 eft
ficut fapo: abfmtbq : nifiquia non cft tanrc Ui
pridrarie^et calef acit plus q? abfinrbium.': cit
in ea plus t>c amarirudine cpin abfinrbio cum
pauca fatfedincacakfacit 2t>eficcatin tcnto
gfadu.
^ptrationte
^£>cra.Uirtu8 ritte eft t>iuerfa a virrurc ill{9
"Ram noccr ftomacbo:vnde occidir vermee in
vcntreplu8c|abfintbium:qnappomrurcictra
flutimu6.<(fJaideniaua.DYaf-®aP0lem8
cftamaru8.erbabetgraucmodo:em.*zcft bcr
ba (liprica. f j£rtdcmaucro:irare jSalie.vffl.
lib:oepidimia?.^ccbaalTimilanirabfirubio
tnfigura erfar>o:e.£jedtsirTercria intcrca eft
q> non cft ftiptictim ficut abfuif bium.: cv ca \ci
faatplue co. etamaritudo ciuecft plue cum
paucafalfcdtnc.
€£t idcm aucto.fJaf. vii?.ftm.far.capi.faba.
Skeba fimiliscft abfintbfo f m fpccitm •: f m
guftum. tamcn trifferunt in guf tu et virrure. in
guftuquidcm incoepcum itipricitarc magia
calcfacir:? amaricat cum quada m falfedine.
€3 n.virrure vcro ineo cy cum menfuraru cft:
tmagie abfintbio intafiaf usmbricos cjctro^
fum appofirum •: intra co:pus afiumprum.£ t
quidem calcfaccrein fecudo graduinrenfcpo*
nendum cft id:ficcarc vero in tcrtio«
f j5alicnu6.viq.fimplia'u farmaco^cap. cbrn
fico6.^Cb:ufico6fiuebarbaioui8fiHefiicadof
citrinum vocatur. £b:uficos acrcm finuil cc
ftipricam p:euaknt cm babct vittutcm.
^f © erapion cap4ceba.Sceba velfticados
rimnum eoquiruriblaa bibitunrt inrcrfiat
vcrme8:etc]cpellitco8aimla)carior:eku{.j£l
quando coquirur cum lenribue z bibirur.facit
boc.tr pecudee impinguanrur quandoco*
mcduntcam.
% £t idemanctoritatc fJalicni.oirtue fccbc
©iuerfa eft a virt ute abfint btj .'Ra m fccba no^
cet ftomacbo: a occidit vermcs plue cp cbfin^
tbium:qua<iopcnuurcittcriii6:vclfuniirtnfu8
£t cft calida in fccundo gradu.ficca in ttrtio.
Capittilum.tfftitliiu;.
Btftftfe
S^fcacdtfca.^andec.ca.clnii. £ctaca
greccarabice.fvrribel romana . larine
vero fpicacelrica.E>Y3f.c.£cltica'Fla
fdmrmflurico.nomcnbabeneapudcosboc
j£,tin^ri9nafciturctinital^,baben8fructU8
fopcrterrambmieeet fpiffoeXotligifur aut
a ciuibuscu radicibus qui fafces facifit <£tum
plena manu c6tincrepoffunt.ct ab ataefafcce
gallice ajpeMfur.becbab?fo.oblonga ?no la
ia.melUnu?no^.odo«circafefuauec6tine8
£ltilto:eft rccene odo:e fuanis radicito plcna
velfpiiTa? no fragilis.que fi talie fucrit fimflis
in virf urc potcrit cfic fYriace.£ft ca .1 fic.bns
naturamfpiccindc^cdctbitiorficca.fiftfllia
nardus.id cft celrica montuofa que nafcitur in
ficiliafimilifudincm babens infoliie -zramie
vringo. S> ed fpica b:euio:cm.? fpinofae radi
ccq mirrene tmae aut trcs odotf fuaucc. ct ntf
grioris colorie fimtlieaffodilliradidbue.l^cc
necrlorem ncc fenicnbabcc.fedvirrus eftilli
fimilisp:imc.
f Dvaf.*i>:ima eitis virtuet>iiirerica efi.t p:o
deft iccoris f imoii? vctericie cii mo:bo rcgio
f^ntlarionesffomacbicuaquavbiabfintbi
umt>ecoctuet>ifcutit.^[J£>plcnimedcf.veficc
ctrenito vtile clt. $ <5 ed z mo:fito vcnenarie
cujrino oara opirulaturmalaginaritoculidif
£tvnctiombuemifcctur
€flpttulum.rra£li£
>^icanardi(tuenardue.3fi.li.cfy.'Rar
.duecft bcrbafpicofa.Hndmgrecis
nardoftacoe eft aipeltata. puws ajia
fodica.alia fvriaca vocatur.non cp in fvriana;
fcatnnfcd # alio latercindiam.alfei 0 (\rimt
fpectctmonein quo inuenitur.jMcml^ar)
dum indicii eft multifo:me f? meliue fvmcis te
uc.fulicumcomoftim fpica paruu:odo:arifftf
mu ciperuftmitane.0tiod fimulfumin o:ctar
daucritlinguamficcat.l^arducclticutcquo
fup:a oiVtum a rcgione gallie noine rrajcit.na*
fcitur em fcpiue in liguric atpito.? in fviia fru*
ticc paruo radf ritoin manipuloe coUectif tiga
menris.ftoe riue im.pptcr bonfi odo:c accipif
tvrftciuetradicutcvltbue noftrisvrilee p:oi?
bantur.f -f>la .Spicanardi ca.in.i.gra. 1 fift
mij .Eligcda eft illaq fuauiter redolet q m gu*
ftueftacuta.aliquamlufubamara,babesati^
quid ponricitatie in camcrufaXum mtc> in
mcdicinie ponifujbtjcicdu e c^dda atbu qt5 intc
ritte c.t cjdda nigp qo e e]ctcri9 S> picanardiq
nigra e vcl t errca no ©? poni in mcdicinis .rbj
autcvirtmepfo:tatiuaeparomaficifarcetpo
ticitatc:ct ©turctica ejc quahtatito kis z amarf
• tudine.-fcer.jc.anoe ftiari pctin loco (iccoz no~
•bumecto.fl Scto: c^glofte/Fiardtie c berba
bumili8:calee« redolee.fcccj fit vngtiMp:e)
€racratu0.
^ofumm3pmcq»iiofol0©crad{cc:f5©cfpi'/
cis 1 foltie coficitur.nccalqe bei bis adultcraf.
£unc cnim pifticum.tifideli8 tncitur.
jBprrarionre
*a f -jSla.Cc»tra fincopim z cardiaca paflionem
Umpbafvinu parietie ejc aq rofacca ©ceckrio
nis etf.vdcic tali aqaddito jucearo fit ffrup9
*& f£orrat>cbtlitatcccrcb:ia|plicafnarito.vCo
• rra frigidu reuma puluisciSin olco ©ccoquif .z
cum trigiro narito imponif Xale oicu muttu?
cofatconrra furditarcetfrigtdo ftomacbo -i%
cotra putredine auriu poft apoltemara.
X ^T£jctJ!a.frisiditarcItomacbi7 indigeftioncy
^opilattoncfplcnisTcpariaqcfrigidobtimotc
vaUmnrisccoctoie a'9.£ orra purrediue gin
giuarupuluie ciuo fupponif.valer ad matricej
£5 mudificanda.? coceptu adiuuadu.f £>fcu3 ftt
cp fpicanardi qti e oprimtl cotra paralifimcpi*
letittiij artettca i podagra:(umpfu poe vc lin*
uncrii.fit atit pciofirwuu.vr t>icit £>yaf« " mo ''
do accipiur.l.libt36 fpiccnardii ponut tnolla
cuius 06 bene obruraf.akaolla in terra infodi
untttafudo fupioneollc ©cfccdir'cat3m9ad
*nferio:cm oUa.circa fuperiwefaaut tgne. qui
ejroluitxcinde effluit olcu g calamii tn infcno
i- rcm.£t cjctltbne no fiunt mfi qtrinqj vci vi.vn
cic0tu'da vcro putucre fpiecnardi t>imittunc
' in olco.p.jqc.t>iee.poftea buliut x bcnc colanc
JE -krcfcTuanr.f £onftan.in libro gra.S^piea
tpar Ifomacbucp cofo:ta r.q: $o to:e ab cia ain
i purat^iueapojimabibitumreneezvcficaab
otnifowiiciemudat.arinactmcftrua^uocar.
$ «f Btber.in lib:o t>c naru.rerum.S> pica vcfc*
ricia cc opilarioe fcHte er cparis curar.:bumo*
tita> a capite ad pccnm lt omacbii t>cfccnden
ribuorcfiftit.actofifatcinteftinoriiamputar.
^bultcrib? fujpoftta ;fanguini8 fiujcu cofirin*
bt.l£>upcr cmpctigines frtcataieae ommno
nutndificat.Cum aqua frigidiapotara abomC
narioncin i co:dts tretnotc totlitXii fapa bitri
ialibidineaugmctat.Cumvino.tpinatacorra
moifuefcotpionteat^crpcflsvalerXoUiria
tc eafactu bumiditatefalfiflcgmat^cficcat.
£ ^Silofcppalpebta^cofojtar.flPraf^^us
cltberba fpicofa .23ui9 genaa^uo funt.fau'cj
3 ndicu ifjriacu.^ontie crii inclnafcif vna
pareinindia>2rigif.Blterain fvriajfpcctat
3n alta qftriajrcfpicitinucnif nard^tcnieac
-rufa mulrie capilus iUigata/uauejbabeeocta
rcmvtcvpcriutfpicajtMcucmtoino» mif
faCuauuarebabcrctmiamaritudinc.fi ivcro in
t»e t>iu citiue tcncaf Unguaj ficcat . fcr parrc
«ute3ndic:nardu8 tnuenif finc virtutcgcne^
Tan8fpicamobk>nfiamaciiwltuiiiipiiTaiiwa«
cjcvtiaradiccmulfooramos gcncranB incfr*
cuitu.nonvtilcs ift odoic.3nactimine vero
ciufdcm motie.quo aqua non infcftarur . vrili
o:odo:enafcirur.folti8cip:ollmiiibU83lita
quoqjinueniturapudfYriosifpicaj babcs ob
longatmfubalbida fruticcm maio?cm cu odo*
renon valdc roaui.£mnium autcm p:ediaa!J
rum virtus vnctuatis cft.£atcfaciunt mcdio?
critcr: t>c(iccant abunda nrer.
fauiccna.©piccfpecieavnacftaromarica
et clt alburn fpica .B trcra vcro ncriden a fpica
romana.ctalirbitia©cbilio:cftinda.fYraiivir
rutcp:opma.Brbo:a'ucparua cft.quc cfilti
ro fuo cucllinir.ct quandoptanta fibi fimtti ad
ultcramr.^edintcrco6tiifcernitur.quiapla
tailla borabilis odo:i8inucnirur
4£ltp«rcrca quedam montana cuiuafunt
vt crociottulani folia. ctfimilirer ciue fiipitce
fcdcitrinifunfzptaninonintnodumrctbiein
uoluri.Dua6 vcl plurce babct radfccoifj crua
nonbaba ncc fructum na ftotan.^jcUo: cft
illaaiiu8ptUfuntplurc8 adrubcdtncm tecli?
nano boni odoris v t cipcrtfua fpica Unguam
mo:dican8.^rbcccftrTraquemulf08erTcct5
babctinmcdiana.£atidacltiriprimQj1iccain
ij. j£ftaperttiua rcfoluriua
Mttifc
^cbialarine.grcceafpmacb.Sc/aatb.
^aggrc.ca.afpcnacb.Bfpenacbfunr.rri
gt.infinepzimigradu8.
©perariones
^Scrapion.S^piniicbiaUnitmtvcntrc2c§
feruntt>olozi pccrozia 2 pulmonis c\ fiut a cole
ra z fanguine/Rutrimentu eozujcft mdius nu
trimefo attripUcis.topctatio eo?pzope ope*
rarioncm cius.-j funt tcnificatiua.
f £t ipiue nutrimcntu mdius dt nutrimcnto
crifolocanne .£t in ipfis eit virrus abfterfiua.
lauatiua.-zvincnnt coleram.
f £tfo*rafferdtringuntftercu8aiurceozuin
£rgo aufcranrur aiurefub £t ficomcdantur
confcrunt anbclitui z pcctori i pulmoni calidc
*confcrrT>oloa'tot>ozficonfanguind8.£teft:
Uniftcaritjaventrie.
Captmliittwcccrf
Sr5tna.3fido!U8 Ubzo etYmologiarom.
£>pina in egfpto ecUbzaror circa tbctf
bastmmtapat nigra.Ouoniam incoz*
rupta ctia in aquistmrat/z ob id vriUtTim j na
uiumcofttsXandidafarilcputrefcir.Batle4;
fpinarum-zinfoUis. ©ernen infiliquis eozia
perficiuntgaUevice.ilostcoronisioctmdua
ctmcdfcamcntisvtfltV^anaiggummicjeea
fcd pzcripna vtfliras cpecia tertio anno rcfur*
gar.f SriftoriU8libzot>cvcgetalibue.£>pi'
ne non funr t>c gcnere nec narura planre . I j bu
mo: et friguo afccndif .1 cum ris parua ? ecoc*
tio.iiludci5Coagulatfol.crcttUo funr fpine.ftt
cgfozmapiramidalisinipina.quontamacrcu
ciongatus fuerit ab aliqua planra augetur par
tee rius cum qcrcnfionc marcric.
^^Um'uslibzo.vij.3nindiacftfpin3:fcdt!c^
pzcbenfa in luctmts igne pzotinus tranfilientc
3 ndia ferr in (pinie fimilirudincj pipcrie.ama
ritudincpcipuafottjs paruie t>enufep ctpzi mo
do.ramiscubirorum trium corricc pai}ido:ra*
dice lara z lignofa bupci colozis.i)ac in aqua
ttimfemine epccpra.iu erco vafe medicamcnrii
efftcitur.qnsd lirione vocarur.£adem fpinatn
•j^clio monrenafcimnqu.i medicamcmm ad*
ulreratur. jScnsindis conrcrmina vocarur.
Brianacuiusfpinalacbztmjrumcftpzeeibfa
mYrrbeftmilt'8.aeedru pzopreracuUos anpic»
lauri folia . jjbidem fpina efic tradira cft. £ui9
Uquozafpcrlusoailisccciratcmomntbnsani
maltbusinfcrr.^McgYJronafcifafpalacbzos
fpinacadida.magnirudine arbozismodice fto
re rofe/Radif: eius vngucntis cjcperirur. Z>OJ
dunrinquocficpfnr ice curticrur arcus cckftie
eandcm quccuucu lit afpalarri fuauitare odo?
riseinitrere;fcd in afpdarro incnarrabile qua
dame)ri(tcre.^uiu8pzobariocincoIozetufc»
vd igneo.2Sacr.ucB fpulb z odoze caftozcb.
3ctcUbzo.wj.3n egTPfo ' dcbzaf fpina trnrai?
»;ar ragra.qm iu aquis -ourar % incozrupra ma*
nct.fct ob td nauium cofits vrtlifiima . £atidtf
da vero facilcpurrefcir.*ZK>anat 1 giJrni cj;ca .
?uvt fupza.Recobmirrcndu dt ertaj 0; in ba£
bYlone ferirur in fpinicquonia non aUbi viuir*
£t cficut vifctz in arbozibo.fcd illud in fpina ti
njmquercgiavocaf/^>irumcp creadem trie
gcrminatqbiniccfuc.3nijrifaufein ipo canis
ojru.£tarboJC5cdcntmeoccupaf.ainiim ep
cacondiunt.tideo ferif.£>pina becnafetturz
3tbent8 «riam longis murie. f 3dem libzo
jcvij .3n calabzia cft fpina fuud]rts.que pcr in
ciiione v tilitcr mijcros z fozbos rcctptr.
^ptrarionra
f auicenna.Sf pina alba frigida cft er (icca i
pzimoXonfcrt mollificarioni ftomac bi.ccco
cfio ciue confcrt infirtimenfis umcturartim ct
podagre.Sfpina iudaica calida cft fi.brtltati^
uardblurma . £onftrralcu;ct •zfpnto fangtii
nis. £|C ciue t>ecocrione colluirur os ad t>olo*
Kxmmm
rcmmolfl£.£>pfoa cg?ptiacarrigtd9 vnpino
& ficca infaundo.£MCcattufl eft cf catorroe ab
fcmdcns.Eorfcrtflpoftematitogutroriesrto
macbi.*Radi]cciu8'?(ppricfcmcnciu8vcb£m2
tie funtconfolidarionts >
£ € 3de?incodcjcdc0uarocfrfpinaalba qfpi^
nae babcrfimUeefolue amomi.fed fubrilio:c8
ctaUrio:e8.flo:cmpurpureu.fcmcnronindum
£5 ripce ci9 qn 03 pcrucnirad t>uoe cubiroe
«5 f jti ipfa cft retetio flujtue fanguiniexonfcrt
apoftcmaribs flegmariae ct fpafmo 1 fputo fa
giunie folurioni anttque.5tb:ito antiquis t>e
Mitariquocrjftomacbi«aperit opilationee «
^_>sltieata ct pofita fupcr puncturam rco;pio
iHe.attrabirvcncnum
£ «T S5 tmc citte bibitu ccfert morfurc rcncnofo
rum reptiltu.jCollurio o:ieerci9fucco facta fc
dar t oloicticnriu.T^adic «5 einfrigidatfua «
qctecatiuacumrefolurioticqufldflm.
* f •^li.li.Wciitj.SpinflsrabicafpifTat ftringit
<g T>tiitUat iottts oce 2 fanguis cjctrearionco
mcnfitwabundflntiauriamnnncradicevfl?
lcntior.S»pinealbefcmcnc6tra fto:pi6eeau
_5 riliaru r-f £o:ona cjc ca iropofir a capirie t>o*
lo:cm minuif. l5uic fimilie cft fpina illa quam
grcci&cboiuont>icuntmino:irx mulrofolrja
.aculcarisptre%frcmirflrc:erarsneofa lanugt*
ncobductie.Oua collccta etiajvelfce queda_
in oiicnt e fiunt fim ilcc fccmbicinie . 3pfect fo
lia vcl radtccs ad rtmcdia bibunmr.
4t) f £ftcralia qua nosrubea t>tcim9; qua lanc
tmgunrur.pcllcfq £ftctiirur.3nmedic ina v:tf
nam p:oricir .froMq? rcgium fanat ct \ fcbia*
ricos ac paraltt icoe/R 'adir, fcmccr/>mcnfce tra
bunt :aluu filiunt n collectiocs TMlluriunr.
3 «f Cotttrfl fcrpcnrcs rami cu foltje imponunf
foita cittecflpillu infic umr.£t cft pahurue ge*
, & mtefpincf acfo:t>tScbantoetrubca^pal
iurofuperius t>ijcimue.3ntcr quas nimirtiin
jjonifcas^fidome.
Capitulunt4ffftlO.
r 0uinatum.*t>flndcct a cflpit.|cvu4Sdi?
,, cbcr flrabice . 6rcce fquinum. ^atinc;
fqumanmm .Sr qui nant un tiatur pa
iea camclo:u.quia camcli eam comcdunt . £ ft
cm catidcz ficce coplqctonis inprimo gradu
arcpcrif tn afBcacrinSpulia .pert»ecenniu
(cruatur.j£ligcndum eft quod fubalbidum cft
^iautcminucniturquoddflmtturumficurli
snumcircaftipirtm abtjciarur.s fiipcsciue cft
funiUeltipiriqpri.!>Yaf.cfl.t>e fqutnoJSqui
4tt.ttiofuntgencra.Onum oicifcbinos ajpeUa
xur.qtiia aac unt far.cn babcr. alrcrum vcrum
icmcn babct itigrum 1 0 ruudun 1 2 grolTiue p:e
m
fcfo.ct cft fo:te tct tfttm gcnue fqufht paute
grorTiu8fup:adicrie:quicmic9fiueolofquin9
f ©era.li.aggrc.ca.adcbcr.Bdcbcrtdcfqui
nantum.ct cft berba babcns radiccefub rcrra
errflmoefubrilee.ctcftu'cutradir; tulc .mfiq:
cft lario:.et babcrfruaum fcrefimilcm f<o:ib>
cflmflrum.iiifiquia cft fubriUon mino:.crn «^
fcirur in infulis er in p:att8.? fo:tafTe qc to rrf
plctur ro ta rcrra vbi nafcttur .ct quando t cfrc
carurfiralbum.
f j£tidtm flucto.3ftac.£>quinatttu tftbetf
bapalcflrie^rbabctramuleefubtilceturcp^
in cflpitibue ramulowm funr fpicc pilol'c;ct illt
ptii funt fioue ctue.ct bflbet bomsm odo:cm .
ctvcnecomcieeiuefuntnigrczinrcriue albc^
erfapo:cuiecft£marue.£tqi:cdtciffocdi
mimft rarur flo:ce rfldicce et folia
$ 6altcn9.5 lo:ie «9 fubftaria nocft lcngtncj
a fubt iltf arc.i in fapo:c cme cft ftipticitae pau
ca mino:cau4ditatcipiu6.j£tvirfU8 tpfuiecft
virtU6quccalcfadtmodcrateafubt»liat3tc
£fl r.vitj.fim.far.cfquinanru . Squinant t,m
calefacitmoderarcetftipticstmcderatiuesd*
buc 1 a fubnliu parnum fubft anria non alicntt
£tidtm Scrflpio auttorirate ?^Yafco2idiei
32^.cliu8cft o; co nouum inquccft rtibcdo plu
riiim fio:um .£t qucdo fcinditi;r ajparcr in co
co_lo;pntpurcu£«di ftibnlcsct tn odojclucuc
jEtqoado fceferf mwarrifobabctodozem bo
num.ctquidomafticamrmozdic-trUngua.ct
pnngit puncrionepauca.et quod in vfuvcnit
ce eo eft floeeiue et canne radicie ipfiue.
f Suicenna auctontate Dfafco:idie.S»qutf
mnmmeft ©uanifpeaeruVHna ea?eftque no
babetfructum nigrum.et babet folia ficut cau^
daeqm'r&.£tidcmopimbnep:op:ia.£>qutf
nantumejcco aUndeftarabicuet bomodozie.
tt aliud eftaginumquod eftminurum.eteft
vuiiis etgroffunnctcftrerreumznon babet
odotem.2£>elius cjceo eft &rabicum rubemn
fottiorie odo:ie.fed iltud quod elt fup:a tpfum
aUquantuuTfccclinat adrubebtnem.?cufcini
ditur fit purpurcum:moKlicans httgua z adu*
renseam fuaacuitate.£tinagihiocft virrus
infrigidatuia.etetus radiceft vebementioris
ftipricitatis. £t uusrlos calefacit panun.et
eiuefttpricitae eftmino: cakfactione ipfiue.
£x c i t aliud arabicu. fcd in fua narora elt ca?
lida et ficca in fecundo gradu:
j0prcattont0
f OYafcoJSfquinantuminVinot>ecocrumet
catbaplafmatum pudcndis menftrua educit*
©tranguiriam z fciflurriain foluif .
fSera.Squinantuptouocatvrinactmen'/
ftroa qnbifcur ur;aut ftt ct ea crnplattru ttofett
apoftematibu8epatt8etftomacbi.£»cdradtf
cta eius ftipticitas eft a mplto: ftipricitate flo?
ris.?eiuecalidiraeefttmno:caUditafeipfiue.
£t pzopter iftam Itipt icitate accidit <$ admi*
niftraruradflujcumfanguinie.
f Pv^fcoridcscapituloioe fquinanto.fios
cius eft ttipticue ftipticuate pauca:calefacttu9
maturatiuus: molUficariune;frangene laptde:
aperititnis orificiorii venarum. £:ouocarums
vrine et menftruo:um,et refoluit inflarioncerz
mducir grauedine capitie. et confert fputo fan
guinie: % ©oloriftomacbi. et confcrrpulmoni
ct rembue.£t mifcetur in confect ionibus me*
dicinarummultarum.
f £t radip eius eft ftiprica:? p:optereat>atur
ejceapondusaurei.i.cumtantundepiperisaU
quotsicbuebabcntibuenaufeamsbYdropi*
cie etbabenribusquaffarioneminncruis.^t:
t>ccoctio eius confert apoftematibue matrtf
cis quando fit feflib tti ea.J^t oleum fquinanti
confertomnibue fpeciebuepturitue.s ilti qut
eft in animaUbue.et ejcpclltt lamtudinau. : cft
conuenienead albarae.
£ f6alfenue.^quinantueftv:inatiuujmcn0
frruouimeductiuumpotationibue fumptum.
jfuuat aute ad eos qui f m epar ■: ftomacbutn
a veiu rem fkgmonc8.£ft aute radic cui8 tria
fiieftipticac|ifloe:fcdfloecalidio:.3"ofn)fo
vero partibo due a Iqs quide magie: altj e fltu e
minue ajparet qda guftantito ftipticir ae ^prcr
qua z farmacie quc emoptoict e ftil t mifcetur.
f auiccn.©quina ntu tn co eft liipticitae: q* $
p:opter cofcrteius floe flujcuifanguinisvnde
cucpfttXtinciueoIfo funtrefolutioct aftra*
ctio. fed cvv radic eft fo:tto: in boc: a ccftrtngit
narura. et in tpfo funt fcigelho z lenifia tio. ct
orificia vcnaf apcrir.': fedat t>olo:eeinmnfe?
cos.et^p:ie in marriccr rcfoluit venrofiratee.
f £iue oleum c6fcrrp:urirui:eteine ©ecoctio £>
confert apoftcmaribus calidie et wmciebua
mmnfecie. jMbitum ? fuppofittim p:o cmpla?
ftro z ©ccoofi z apoftematibue frigtdie in vtf
fcertbue.^tconfertlaccrtieconquaflatis.
f £x confertfpafmo cii ejc bocbtbtf quarra gs t>
aurei cu pipere. z tpfum rcmouet lafiitudine ct
gra uat caput.-z^prir illud quod eft cteo agtnu
S>ed minutii eiue facit fodc m.cr grofho:i8 fe
menfacitt>o:mireetftupcfacit.
f £t totu tpfi9 ccfo:ta t carne rubca q cft inter J
gingiuae.foeficcatbumtditatee ipfa?.-: eiiis
flospurgatcaput.et fquinantucofert t>olo:i
pulmoni8.ct eiue floe cofertfput o fanguinie.
f £tradijc eiue ccfo:t at ftomacbum z appeti" ^
tu. ct fcdat naufca m cjcccpto aurco ejc co jpric
cum ponderefui^pipcre.etipfiue flos ledat
t)olo:e8ftomacbi. ctconfcrt apoftcmatib ei9
ct apoftematibus cpatie.
f jttfquinantupfcrtt^olorifomatricieTeu^ % X
carifma.ejcfcecoctionecius apoltematito ma^
triciecalidiecum piltillaf iu cam.atttvapo:af
cu aqua eiue, £t frangit lapidcm ct ftringit na
tura ip:tc q6 ejceo clt aginu. j£r abfcindit flu?
ptm fanguinie matria'e.et p:op:ie diie fioe.
f £t confert^olcrtito rcnu z flujcui fanguinis '-^>
tpfo?. £t cu bibif ejc radice ciue a urcue cu pii
pere ecfert bYdroptft. et ipdue floe cofert apo
ftcmaribueani.&pcciceauegrolfacumcjcfo
|r)8 recentib que funttujcta radiccm fir cmpla^
ftrum elt iuuatiua mo:fure venenofomm.
f •fSlatcariue.Siquinantu t>icif palea c ame^ 1^
lo:um.quontl eo camcli nutriunf. £ft aut c tri
tertiograducaUdutficcij.^nflfiacataribia * s
reperitur.per ©eccm annoe feruar ur.
f £ugttidii eft quanni albius inucnmpofcft Q,
ac mollcSi autcm quodda m t>urum z quafi
Ugncum circa ftipifcm repcritunabtjciaf. W
tutembabctprinctpaUterpurgandi flcgma.B
cutpolipodiumetcoloquimida.Hum^latca
rio conco:dant omncealti.pYflfcoridce vidc
licctetauicenna >Conftantinu8w.
Capttulunt. c cccliff .
Craftams
\*i*h£> -zmA^D
%
> Jjrigno&ytuetmo. STtrignoelaric
;falmari6bcrba c:gfa virruru.£t: bcr
bario.Sftrignoeq t vua lupinat>i«a
ctf frigidcvirfurie, Joltariuefuntojinufifia:
ttifi cv maiota. XZaotc £o cii crcucrit ad terram
£>cclinar.£>cmcrib Jbct threr folia jj toroe ra
inoe intcruaUie modicis o^linatu folliculie 4
filce funt vcfide. Jn qn&o funt bacce rubcc: lc
jjce:ro(udc mulf eac miuutc. irigidi vttn bfif «
#pcrationf0
'Cj?fi6.^frignoe©otore capiriet llomacbi
inccndiu miriga t.cft cm frigida z rctincns, Uh
ctfuccue riue ig\c facru cumt. .folia due rri ■}
19 cu vino potata :fcmmielapfum cottftringut
£ade et vua lupina ii co cy fcmen ciue vue fi 0
Intlc fir.^-jSlarca , © trigniiidiecftqd folatru
vcl mo:cila :t>e qua iiifr a ©iccf.f £)tterbario
Ibiiiae folia p:o carbaplafmarc impofita ignc
f jcrum fcdanr.Uuo:ceabftcrgir. poloiecapi
tiez ardo:emftomacbiriioteo trira t>iuoluit.
^[JDolo^ee anriu fanattftucum marriciecobtf
bet.X.abo:ecl5 partue fubleua r:ad tumo^ co*
po:i8zadt>entiun>oloJe vatef.Sdfariguinie
% jrtujcum t>c naribue reftringendu j \i quie ei9
fuccoianaintictafibinareeobliruct.^acro:,
. j£iterii TpccicecnicdaTolstrique comedif vif
^teaoj oirulaua,t>e qua infcriue tricerur.
Captiulum.fffflii.%1
^Cta(Ua.^anckctflcapi.cccri.bfltirircI
^arabiccvd baulacbacb.j5r«c faUa»
Xatine vcro ©quilla vdccpcmuri*
S> quilla cft berba baberie folia farie mataa
lilio^teceiueccpe magno quodcft in cfua
radicc fit acetum fqutUiticum^t latini vocai»
ccpc murie:qBon» inrerfieit mut ee. ^£>era?
pionin l$.aggrega.cap.l?aurifdfiucbafafe| -
ideftfquilla:aucro:uatc3alieni.^lirtueettte -
cftquecalrfacitcaltfacriorfcfo:tt£tmdiuec k
# acripiaf ccpc fquillc: et alTcrur vd coquarur
sx poftea adminiftratur.quod fi f tri bocantrai
cmr fouitudo i aeuirae fuc virf utie. f £t idc*
auctoritatc 12 vafco:idie.l3abct vitturce acu^
tae.et quandoaiTatur ? fumiturbabct mulra
smajcima iuuamcnta. £>i crgo volumuecam
al!arc:opo:t et cf inuoluaf in pafta velin luro: .
i poitaf tn furno; autfcpcliaf in pmnie t>onec
coqitanirpafta:vcluitum.t>rinc^cjarabaf^c
confidcref an fit berte cocra. cy (i non anuoluaf
alia vice in pafta vdluto vt priue. Tia finon
arTarmtrbcne:rtoccraaccipienriipfam:?lede*
rct mernb:a iriterio:a. Bilatttr aiif alio medcu
tHarn ponif inolla etcooperiturpafta viluto
ct ponir in atarto: t>onec coquaf 6ene.ctop08
ut quando fquitU fuerit bcnc t>ccecra :ct acctf
©ftjfrbfg
p&ttiteia6intm,U8J: abqciator Cditejc dusep
caid:.£:funt'quidaabtieicntC8 co:rice cins
ct mcdicutum: ct a ccipiuiir illud quod cft inrcr
vm1c0ȣtquidainddunteaminrrufta:ctpotf
nunt eam in aquS*ct rnutanr aqua eiue fcpet>o
nec vident cp no rcmanet in ca amaritudo» £t
quidnm iuddunr infruftaet infcrunt infilo Itf
iico^feparant(ruftaarrufl:o:nefeccHungant
z ©eficcant in fole.ct illttd quod eft inafum ec
ca ponitur in accto zvino 70leo«fedillud qrj e
fn cius mcdio co quitur in oleotz tnfloluitur in
carcfina^irti.cttaletadmiilta.iSjaccrtfqu4
tirid PrrfScra .operario dt m bunc modu.3 1
dpuf fquilla alba ctbenepnrgcf finfcindaf in
friifta :ctinfcranf frnfta illa in ftlo Unco.et fit in
cer vtrao>Vru!tu t>iftantia.-nc fe iungant z aefic
cenmrinvmb:a,tl;criebu8.poftcafumafccea
quantitae vnfus manipuli: ct ponaf m vafe ct
proudanf fug cam.tri.kift acm'fo:riflimi.s rfc
natur in foic cl.ojcbus.fit aut vascooperr net
obturariibcne.poft^ofcmpu8c)ctralxiffquil
la ab acefp:i ecpumaf i abijciaf acerii: z repo i
namr.0.iida acdpiuntsefcjuilU vnu manes:
ctpzoiiduritfupcrcamaccti.v.kift.Ouida^o
accipiuntfqufila:? mundant cam zno oeficcat
cl.£cquidap:cparant p:oiidcnrc8fup. vnu^
manescccaacerifafcimiminrfecmenftous.z
illnd acetil fquilUticumbuncmodii factii cft
magismcifiuijbumowm grofibm qjaliquod
aUud acetum vt il flimii ad mulf a.^odusfa^
ciendi vinifqUilUticu f m eunde cit ilte.accx*
|«afurfqufllaft'cutt>ijafup:a:ett>2fic«efinfole
•jacdpiaf eccaquantitasvnius mannesrzte
ratur t crib zcaw cu cribzo tentii:etligerur cum
panno linirarojcrponatur pannustn.icc. kift
vmtioulcienoiiifcjmufti.et^imiftafficintus
tribus meiifibus.fccmde colcf vinir: cf poti c in
alio vafe etferuef soolicp obmratu eft caput va
ftsbcne.£tfitecfquillabumidain buc modii.
J&cciptamr ecea cruda recentifiait eft.cr acd
piatur et ca wipUT eius qzS acciperef et ficca.ec
pwiiriaf fup. ipfum muftifref ponaf infole. tU
triebns: ef colctwr? reponaf.ctboctalcquafo
fucritantiquius tanto mcUus. j£riafit vinum
iquillitieum alio modo. Ram acapitur fquit?
h ct mundamr z infddf rnr . et aeQpiunf ec ea
mannes trc8.tp:oijcimr fuper ea©ebono mu
fto ampbo:a vnajetoiinitrirurfcc mcnfibue»
poftea colatur % reponiturinvafc.
0Pftationf0
«Oobanncs i£>efue ca .t>c fquiUa. St quflU
ficuc t>icit £>alienue: iuuamcntufncft fcuplec,
, . J3> oluribrie em educit matcriae: et parar ad
. folttendnrn,ct meUo; eft babens partejfoia em
fm63licnnmc(lveneiiofa.-29dbnciiiclioieic
que fapo«mbabetcompofimm ecfculcedine
et acredine z acuitate-zamaritBdinet -z quefea?
bct fpkndo:em in laniinis fuie: i quc nafcif in
locis Uberfs. O «3 em inlociefermiirum: auc
o:ta fingularieemalaXaUdaeftintertio gra
du:ficcainipfo.
f i£!t cm cdpofit aec parribus igneis in%fi^ '<
de oamito d acuitaris vcbcmcria: : cc parcito
teiteifli admti8t>antibu8d amaritudin&z ep
partibus aerdemediocnbustJamibusci se
t>uiccdine a#quid.£ft em indfiua :vlccra riua:
adttftiua.Tefoluriua marerieruj: attractiua ad
ccterio:a.fubtiliarfua parr ium sroflarum z vif
fcofarum adberentium. coiiferuatiua a putre^
dine. "Rectificario:aifatioacquirit dfaciKt ate
infoluendoxtp:eparafioipniu8aim aeero po
teftmarerias groflasadberentee z mbmerfas
facilcctpcllcre.
f ^g>odu8 autppararioniedus ineUcariotte
eft f m bunc modu. Sccipiunf lamina ipfiue z
fcparatim inuoUnmf inpalta.-: fcpeUrorind*
nerccalido.-r coquitur fufficieter z cjctrabitur
e,c pafta.ct adminiftrarur vbiopo:ret .,
f :gbodU8 atjt aflarionie tpfius ponttar in va
felttteovifrearofl^crio:ihcUietfigillemrl!ga
tionc fo:ricum pergamcnccf timirraf t>icL7?
qttadraginta.ctp:op:ie©icbu8maio:i8cftue.
i moueattir vas z mut cmr viciftim omni bo:a
itsf cf equaliter infingulie partiburi calejfifafv
pdndc ectrabaf fqmUa.-zadminiftrctnr vbt
opo:rct.£t quandocp mifcerurdpoftafl*ario*
ncm rmtjefarineowbiquanfuipfacft.jfiunc
tncie rrocifci.etfcruanmr vbi opo:tct. - .
f ^g)odti8 autem operarionis accri fquillirid
f m quod jSalienus narrauir.&ccipiaf epw
minisciuo. z p:oprie qucfum inrcr .co:rkemct
co: ipfius qua ntitas qna volueris.t confue fc^
pararim cumfito.t&imirfcficcari mvmb:ae
quadra ginta oiee.t poft boc commimic ftjfas
in frufta.?poneadomnem lib:amdus aceti
boni •: albf ltb:a8.vi.et'ponc in vafc vitreo ftri
cti o:ifia) ;i ftrtnge caput cius ■: t>iniirran fole ,t
per alioBquadraginratiicsXtpoftilludcoia
ct adminiftretur vbiopo:ref.£rftneccfiifa8 vj
gerct feftinarc: fcpeliamr vas in cincrc caUii6
vcl arcna caUda cft fucccflioncnonrepcnte fcd
piopric intcrbo:amctbo:am*
$ £t ptpc ^aulus. Xamina eflte: ppnanwr
ficutfunt iruaccto a prfncipio vcrisvfcpad fijf
ricm cftarisinvafe virreo (igillato ecpoffto fof
li.t poftilwdadmiraftrtturvbiopo!tef.£tfci
rc cebes cp 8> qoilla^e coctione fuftinet reni
mediocran, . ^
fauiu-nnaltb:oii.capi,t)efqt!iUa.^quilra
^Jiij
0
Crafiaais
cft cepcmurfe:aiiuefolia funtficut foHatilq;
i b-ibctotcu ad nigrcdinet>ecUnans.£ftcaW
da etficca inkcmdo gradu.-zeft inciliuu:ccin
tb ipfo vifcofitasaduftiuaefr.f Sjera.jJUud q#
cfiiu medio fquille coquif in oleorz tuflToloirur
in ea refina pini. i pontf iu fciifuris quc fiut in
pcditopzopterfrigue:-: eurateas.z eoquif cu
aceto : ? fit epco cmplaftrii ad mozfum tvri. £ t
adtmniltraf fquilla aflara in plurimie cofectio
nibusrz. in illie in quito ingrcdiunf fpecies aro
marice.*?T>aturejceainpotuqnvolumu8(puo
carc v:ina m n in bfdropifi.x t>atur illi qut con
queritur t>e ftomacbo.? in cibtenatat in co ct
nonTHgcriror;?fcafadro:tioneevem'e:2fld
tummanriquatadafma:ctadcjctrabcndufa^
niem a pecro:c.ct pccme mundificat fl groflie
bumo:ito#2 fufficit ejc ea pondue triii onolofac
zadmijeto mellc coctoi facro indeloboc come
dtf.-z couenit ad omnifi que t>ijcimue. spurgat
oprimevcntre^cbimisgroflfsvifcofie.jQpot
tet tn cauere ab a illoe quito vleera vel ecco:f
ationcs feu vulncra in meb:ie intrinfecis funt
£tqn aflTanf z liniunf cueavcrruce que ©icif
acdas-z bocdas:?clflui i fciffure quefiut pzo*
prer frigus eouenit e:'e. £> ed femcn cius quan
do tentur-z pontf iiifiaificca:autmifccf cum
melle z comcduurunollit ventrem.
3 f £t qufquiUa fufpenditur integra fug limcn
fcomuapzobtbct animaliavenenofa z nociua
a fcomo illa.Scd acctifquilliriciquado fit col
Ujtio o:is cu eo reftringitgingiuas lajcas/z cotf
firmat t>entc6comotoe:etauferr putredincm
ctfete:emo:ie.
■j^ f Kt qn fumif in potiiindurflt f racbcam : artc
liam.-z ingroffat am.z adminiftr af ad t>cbili
tarem ftomacbi:et ad maticiam ©igellionie z
opilaaonieeiusrzad melancolta et apoplejcia
etepilmriam.etfrangit lapidem veficc.
^ f £t conuenit furTocationiko matricis t apo*
ftematito fplenie: % ad fciatica. ct foztificat co:
oebi lc:ct reftftuit ei fanitate.? melio:at coloze:
sacuitvifum.tpzofKiturin aureVz ceuenitgra
uirariaudirue.£t vniuerfaiitereft coueniene
omnito egritudinito courie ptercp vlccrito iM
trsnfecie. £topo:tet q> t>cf in potu inieiunio:
©etur primoparuejcco.t>cindeaugeafint>ofi
eiuepaulatim t>onecrJueniaradt>uos eonoe
et plue. tJinu fquilliticu couenit maucie t>ige*
Itionie z cructat ioni ctbi -z flegmati groflb qd
cftin ftomacbo ? inceftinie:? ©otori fptcnie-r
fciat icc ? comotiom cerebu •: maUe babttudi^
ntbue quep:eparant ad bvdropifim.
5g>> M£t cduenit rctericfc i ftranguirie et co:rofio
ntbus % anfUrionibue i rugiribue? paralifi ei
opiUfioiKbus •: f igoabus fcb:ium antiquaru
ct attrfaoni laccrto^ctftptoUtafcru^t ptouo
carmenftrua:: nocumcnrumquodinfcttncr^
tiieeftmodicum.
f jEtcft connariii vcncnie.^itautfquilla bu» '
midafic^ccipifeccarcccnricrudaquantum
vierouplii tn.-z ad boc q<5 accfperef cjcfiaa: et
infundaf ficut infundtf rapa. z fundaf fup ipm
mufttuctponaf infolc quadragintat>icto:et
coletur:7colaturarcponaf.t5ocautequanto
fucritantiquiue:tantomeliue.5itctilvinum
fquiltiticu boc modo.^ccipif fquilla z mun^
datur^incidifxaccipifcjceavfcpadtrceman
nee. £t p:oqcit ar fupcr ipfam cjc boiio mufto
italicampbotavna.etWmitriturfccmcnfiibus
et poftea cola tur et rcponitur in vafe.
%£x cofcrt boc vmii ad ea quc fup:adiera fiir. 1
et mcli? vinii fquilliticS cft iltud ofi cft antiqutl
£ t opotrct o? caucatur potue ciue in fcb:ibus
% quado in mcmbrie tnt crionbue funt vlccra.
f 3obannce ^cfuc. Solurionc cducit bu^ '
motcegroflbe vifcofoe.£tt>icit :&al?:cum
boc cria cducit colcra nigrl: -z cii boc iu us mcn
tii magniidtadegrimdince capitie .ficur eft
ccpbaliact cpilcntia.'z<|p:ict5m omncmodum
adminiftrfltionie eiue.ct verf igo etfcotomia
ct otimcl ciue ponit matcriae vifcofas facile
3d cjtpcllcndu m :t fub t iliat cbvmomtn grolTi'/
nid;ncm.
f £t ipfa quide f m omnemoduadmininrati \
nis ciuscoucnit iuu&menfo magno cgritudini
bue iunct urarii.j£ t cft mcdicina bona puimo^
niect pccto:ie % cgritudinu in eie. £t p:op:ie
elccmariu cjc fucco ciue ct mellc fumptum lam
bcndo clarificat voccm.et fimiuter ojtimcl cius
ecacctum ipfiuecftcc mcdiciniebonis fplcnt *
ct grofliciet riue.cr cftcc rcbuep«fcruantibus
,co:pueaputrcfacrione:etferuatibueipfumin
fanitate fua:-: acquirit vfueriue macicm co:^
po:i;et confcrua t in iuuentutc.
f £t acctum ciue t>cficcat -z confirmat gingi^ •
ttam laca ct putrida. £t confu mat ocntee mo
foscollunoccea.ctfimiliferporuseiusclrmc
dicinamagnafctoactue:factcneipfumodo^
fcrum: ct fanat colo:c ftomacbi: z adiuuat ad
t>igeltione.j£tvfue eiue fmomnemoduad?
mmiftrationie confo:t at co:pue aiiaccidit la
jcit udo ct mollificatio: etcolo:ecfficif bonum*
Pofiepotio flccrio^a.j.v.vfcg ad.)cq.j£f ofiS
mcl eiue ab aura'e:vi.vfq5 ad.5.1. ct trocifci 0
fl.j.U.vfcpad.iiij.
faukenna.OlfUOiciueconfccfljmcummcl «
lc ponirurfuper alopiciam ct fcrpigine. £bi6
acenim ccafpcra t guttur:et indurat carncm ip>
fius. £t eftbonumafmati cto:cfmom etmui
annquc.
fBfSjfrtife
€apituutm.rrrdu.
10larrum.lSandccca.Ci?;'XC<*tv.i5af
,me6 9rab.vel25upuc.pbatabalcp.grc
ce ftrigniim vd cucul? vetmo:ella.2, a
rinevero folarrum vel vuavnlpie
f Scra.U.aggre.c.;bameeauc.C»yaf.l3a*
mca id eit vua vulpie.et cft foUrrumiout «9
quattuo: fpeaes. ana comcditur . 3 U'e vcro
non.fcd illa que comeditur eft oomelhca .ct clt
bcrba non magna babens plurimos ramoe.T
fotia nigra fimilia folt}8bedarog.id dt ojtmi.
fcd maioza et lario:a.et babct fcmcn ro tunduj
cuius colo: eft viridis etnigcr.fcd quando ma
curatuf fit rubeus.et quando frangitur inucni
cur in co multa bumiditas ct granula quc func
feminacius.
f ^dcmauctcrti.Salic.airtueauscft frigtf
da in fccundo gradu.et noncft bumida;fcd cft
mediaintermedicinas quebumectantct que
©eficcanLct ipm cft compofitum cjc virtuti b
contraru8:fc5bumidactfic.£tbocquiain co
wntDucfubftantie.fc5tcrrcacraquofa£jraU
ud folatrum quod Dicitur.aikekngi.oc quo
fuperui8t>icitoca.]cvti.DeB.^j6alien9.viii.
ffm.far.ca.Deftrigno f m rranflarionearatyca'
^trignuideftfolatrumfomntfcrum.airtus
folatri fomniferi eft quod cftfri.rn.iii .gra.z fa
ot»omitrc.efbabef/{p:tefatefinjilcj^pii Ml'i
quIaeDcbiUozco.f ^tidcmSTcra.jeftfltia
fpecicefolarrtquc Dicif folami maniale. ctell
illudqrJDiaf furialoeo cr- faeitruriofiratc (m
maniam.teplanta babensfoliafimilia folqa
eruce.mfiquia funcminotaae ctfpinofj qne
tiiciturcaradie.jbjvirgaslogascgrcdicnrca
ab ciuoradiccic.vcl Duodecim .£t iongirudo
cuweftDuombradjiomm.-zmfummitatitoec»
rumfuntcapifcllafimiaaoliuifi.nifiq:funtfu
pcr capitelia ficutpili admodu arbo:is Dutbxc
funtmuiotaoIiuistalriomfloseiSJentger.z
poftflo:ecmittitvelutraccmu.,i-.uur.)ctj.graiia
babcnre.t graua fuoc rotunda :moUia:nigra i
mbllicie vue fimilia grams cufliis.? babct radt
ccs groiTas albas concaria s.quomm longitu
do cft vmu8 b:acbq h nafciturin locismontuo
fisinterarboKSDulb.
ff Stoapion.flLuandofiremplaftrum cufo
Itjs folatri-zjnccaram conncnit foanice zbtrii
fipite.tquando tcrunturcotritione fo:tu mtf
fcentur cum fak.ecficemplaftru cum eis refol*
unnt apoftemaca que fiunt in radke auris.Et
quandofuccu8ciu8mifceturfU3ccrufa ilmr
giro folco rofarum^cmutacur bo:a poftbo
ra5:conuentrafKrfkmatibus calidjsqueriunc
in cercb:o z in capire infanriuj.
f £tmifcaur fuceus ciue fyef.quod fumitur
ad curfum bumidira tu m curaitium ad oculu5
loco aquea loco albuginis :
f £t qri Dtftillaf in aurec6ueflitDolo:icttl«.3:
fic nafcalc cii eoxt couenic curfui bumidit anr*
matrici8.f;j3alic.li.ti.Dcdbieca.Dc!Sjolafro
olerumnuUumnouibabce ranra Ihpriatatej
quantam mo:ella.ago mcriio.vcalunefo qut
dcm ipfo rxcoi vt mcdicim aut cm cdrinue vti
mur.cfficapcttimeftadquecuncpcltopotfuni
tas infrigidarionieet Itipriciraris.Sliincrouy
aut mpauafitmumbaber.
f £t idcm.airtu8folam'fomnifcricftquefa
cit DotmireXt quado acapitur Deco:ficc ra*
dicieausaurcue vnuextbibiturcum vinofa.
citDomVircIeuiori fomno cpgumi papaucrie.
<tf £t fuccueciu8p:ouocatv:inamp:ouocari
oncfotti.: Datur bydropico e/tfcminecuiegra
naDuodecimacuraruricdftpIue Dcnrur inf
ducuncmaniam.vmi5cuiacctditbocUbibej
rit mclUcrafum curarur.
C£tcc4fej:eiu8 ingrcdimr inmedidnie mrf
coricieacqtoado eoquuur rino.t Decocno ei9
rcnerur inore fanat Dolo:cm Denciuimet qua*
do admifcetur fuccue radids cmscummeUe
aruitvifum
§ S5>crapi,Uirtue folatrimantajie cft quau/
»
ICtaitatufl
'£>
«jobibitur c-c v adtce <tu0.?.i.iH«Jucft fomnta no
Tccta7edaKeiia.£tquMobtbun£cpeo.5.rUnJ
ducuntfurosem.? relutcbrietatcm tnbue vel
quartuo:t)kbueJ£tqn bibuntur.jAiq . faciift
bocidcm.Tcumoccidunt.-zciiraciuscftmcUi
cratum.quandobibitureicea quatitas plurtf
ma:et cuomamr.et fiat boc fcpe
f £t idem auc.^ercbalacb. ©olatrumma ,
m3lcc(lfri.-:fic.in.iq.gra.cteftptu8ltiptic«m
i$ omnis alta berba £ jctinguit calozc igneum
etfmcmeeiuo generat femper pcrmi^tionem
fenfu8,idcoopo:rctcauereabeie.
f 6aKe.airt9co:ricieei9fri.inn'ncrcrtij.tfic;
in4.p:opefinc?ciue.CUidecurat rlcera . Slic
rero fpecies no funt aticuiue iuuameri rccep*
Tei'ntcfiu8j'mmo fiqin'8biberiter;eo aureoa
qu artuo: moiietur inde.i fi bibatur minus in
tiucifinfaniam.2>edrnu8 aureus aliqn n5
noccf.Sedftienduvbiiftarranftatiooiatau
reuo in grcca tranjlationc inucnif.5.i.
f ^larcariuC^bojella z ftrignum z folatruj
idemdr.£ft aiit bcc bcrba in.t). gra.frigida tt
ucca.er criam aliqiutulii tiurctica.^cjjm fo*
lia et fnictfeft mutte cfFiracic:ericeata modice
Oimircbabetinfrigtdandicotra fptcniet epa
rieopilationeVz marie YCtericiaXomra apo *
ftcmara in ftomacbo rcl in intePrinie.rcl cpa
re 'oarur fuccue ciue cii aqua oidei.relte £ va)
fcojidc-^enna cadcm fucco inrthcta cpatifre^
queutcr fuperponcda e cotra cf9 calefactione?
f 3temqjcontra podagra calida.rclcriam
berba iplute trif a fepiue eft fuperponeda.E o't
tracalidaqiiocpapoftemara inprincipio ad
repercufiionem marerteberba ipfa fupcrponiT
trita f^acer.
!Dcrba quS grcci ftrigmum fcijccrclarint:
55» olar mm bic sicunnvis rius frigtda r aldc.
Oiettur auriculemire fedare t>olo:ej.
3lliu8fuccit8ftfcnfum funditur intue.
SCapitulum.rrrrlu)
£>rbes arbo: cft fcrcnsfabae
Spfrationfe
■f <p cra ;li,aggrc.c.©o:ba . tlirf us ctue cft
que reftriugitr entrcm fo:riter.
f 0.iKc,u.li.'oealimeri8ca .©efo&ie.iool*
Ija etncfpitaftipricamqutdej 3mbo,mulro au
tcm magie fo:bie.nefpila pwprerbocinflucn*
rirmmanagi8confcrcn8cciuliumeft.tpalaj
quomamtattumotnniucomedcreparumcoit
«enit.nonrtncumautruarumcopiofe,'Rcq$
chimrtahmentofedrtnKdicinieipfieiridigc
musmagiej
f6alic.rtn.n'm.far.ca.*ero*iefmtranflaft
oncgrcca.ydria.f.fo:ba ofntbue cognira eft,
terreftrefisfcftantiltominante^poludctmaJ
dfcofubriliparticipateimiicfo.
f j£t t>ittr codc ltb:o capitulo qtf ieipit 2&te
fdcft arbo: lo:be.cuiu6 frucrue vor arur a m[t
rieoYacum.Y.litfcraftipticaparricipatqticli
tate.fcdtscbiliorincfptlomnltum.quocirca-z
iDulcceft CBmcomedirmv: minue nefpiio ere
rneconltipariuue.
f fbaltadiue^cnfe jfantwrio fdbimrio t
^arciolociefrigtdie.calidisrcroPcfobnt
"Roucmbri fo:ba fcruntur egregic.-ita rt maru
ra in fcminario ipa pomapangatur.
f £ go qtpcrrue iu5 miir ae ai to:cccTpcmie
fponrcp:ogenitae.'; incrcfccndo-zin fcrcn^o
ejcritiffefclice8.plant38 ctia ii cje poncrc vokie
rit.babcbtr arbttriti5t)ummodo alidis locis
menfenoucmb:t":tcnipcrari63am!ariorcl kf/
buiario.frigtdiemarcio incltnantc Tsifponat .
B mat fo:boe loca btmucia montana.frigidts
p:ojcima fou;m pir.guiffimu.cm«s indtciujccr
iiftimuftfrcqucncrbicuiictnafcaxur.
f 3 tcm menfc 3 prili fo :b a infcriirur in fcin
<idomb.mfpinai;lb3.vclfriinco rclcomce
C8pttulum.ffffli)i).
Br&ibfe
<iueeftmea.qf £ridemau*fo:i\&bmmefua¥
ȣ:op:ieta8 eftlajcarequam curinajfubito; ec
fcofis eiusefta quatriio:partitol&.vfcgade
reesuaeabfcp q>b«liat;
f fitickmauao.TCafts.SoldaneUuparsac
aquam citrtnam.7 p:ouocat vunam*
>Dldanclla'lWc.c3.alvtj.£.b3cb:ile
,ara.grecca5ar.iarineVcrofoldanaVd
foldanclla.£>cra.u'.ag.c.cbacbille.cft
bcrba limilis vfnen.nifi quia eft maio:.et bomi
ncs quidcm comcdunt cum cum ficute ficut
comedunturoleraalia.7fo.ct'u6afiimil3furfo
Jtjsnarturctj/ripfa eft amplioris bumiditati8
q? cicera ct magie aquofa.
©Pfrationfs
fS»cr3.aucro,babiit:.X:bacbille.i.foldanclla
o:if inftcrquilinu>.,z cbcrbafimius vfnen.ec
no e vfnc.r ein ca a licj calidit ae,|ptcr fua falfe
dincm .taiisfalffdo cftfalfcdiniebauracb i
f £ tbj,pp:ictatclaicandiaqu9citrini.cub^
bifepeaaqet^neopoirjcr butiatfup. igncj
quiaamirrerervirtute.fedttetur in porut>c ci9
fucco fineebulirionc.Et quanritas quc t>at t>e
caeftab vnaterrialitoa vfcpadtmasfires li»
b:ecu.j.p.5itccan'albiautrubcifoat8rubedi8
qo* eft;q: rubeit cii !cbleb.i.volubili6i cu famo
fcrrcct cum cbacbiUc fo:rio:is virturis c cp al*
bum.<ff£tidcjaucro.3faacbcnaramcbacbil
lc cftbcrba fimiu8a'cuteinop.arionefua.eteft:
caltdas ficca.cuiuo(pp:icta8fftq? aufcrt cru*
rtuarionee co:ruptae.? aqua cius purgat acf
citrina.ctc6fcrttumo:ibU8 vcnrris «Dtbilita
ticpattsTcftcduenicsnutrimcro.rbabjope^
ratione in iiomacbo ^pier v ilcpfitarc pauca*
€ap!tulum.rrmiltt]f
>£olopcndrta.3li. ScolopcndraetJj?
,eo cr folia ciue fcolopendro animalifi
milta funt . nafctf in petris bumidis . ct
caukm nec fcmcn ncc ho:em babet.folia ciue a
uperficicviridia funtfubterrufaet lanofa.
©pttarionm
% 3dc,3fi.©plen curar.vn et fplcnos sfa?.
fScto: ©colopedriafm pbifieoetpa cftq
vulgo lingua ceruina ©icirur.
f "Rafi in Slmanfcne . Saculnfundtrfon.f .
fcolopcndriacalid3eft.fplenijfiroflro2ltranv
guirieaclapidircmcdiuarTcrt.^Sui.Scolc»'
pendrta ca.eft inp:imo.fic.in.q.fubtili8refoUi
riu3.£dfert fpleni magnificeXofirr eriam futf
gu Irui er ycrcricic.frangir la pidcm in rcnite a
vcfica.jEt tf: cy ipfa cft bcrba pctrofa qucnafci
turinlociefontium.
f OindaauteDijceriit q^fpcs rqufllr.jfam
virtuefcolopcndrie babetcande virrutccuai
cetaracb.quareleae capitulu«c]C9c £ ,
€mttmml
a
€apttulum.tffdije.
>£ropbtUaria.*£>andecta.Scropbu*
,lariaXaftragula.SJ tragularia idem
'£aulue.ca.t>efcropbulariaberba cft
babene folia t cnuiaz fubtilia .que cu fiecruntur
vtfrangatur ftridet.t idco mulrie fciafur cm</
lt'eftridolne.2 radicee funt ei faris ftibtilce in
quibue adbcret radicee rotudcficut funt auci
lancmundare albemirrentee lac
Bpmtimm
f ^dcm-fSaulus.^RadipilU^iciturfcropbu
liemedica.
€apttuIum4Xfdg
' >Zoiaclafine;Sra.melacbac; 6rcce t?
, gia.Sfera.lt .ag.ea.melacbac. auctoi.
DYaf.eiuefpeueefunttree.fejliqutf
da:ficca?faarmitarum.vnde arbo: ftowcis
magna quc vocarur Ittbue. babcr lignuj cp af
fimtlarurligno facro.folia eiuefunrfoluefimi
Uafeile.i.lilii.baberfrucrum album magnum
maio«m 03 auetlana fimilcm.p:uni6 albiotJU!?
oe babenremco:ricee.quo:uectcrio: comedi
mr.etefttneoamaritudoantenuecfinuclcue
pinguteficut nuc.erecp:imif sb eo olcu.-zcotf
tcc bu# frucnts dtftoiap (icca z gilmi bu#ar
bouslubuceftowjc kearmitaj.ctlatine rocaf
calamtta.f «bona gutt a .9 c atoe oficft bonum
etmitaquodcftgutta.indefio:accalamita.id
eftbona gut ta.£talio nomine vocarur figia ,
eftgumialbu5fo:riealbedir.ie.etvocafgumt
flludlibue kearmitaruj.? melio: fpcs otm eft il
lud gummi lubuc.£t melto: ec fto:ace ficca cft
rubca que aifimilarur maci.ct t>cterio:ecca eft
Ola quccftarida nt'gra.©ubfticia vcro fio:a
eie ficce queno babjolcu admintftraf in fuffit
migat idTco.^t ifta romani vocat ccfictaj vcl
eo3ub:u.x cft oleii qtf ingredif in vngcti& bab
neow.£t mclio: illa?focct'c? eft lubuc mufca*
tum.eteftgijmialbualbcdincmicfarubedinc.
l poftea cft ficca que clarificaf no babce olcuj
et cft fpiffa rubea.s tetcrioi ccea elenie nigra.
1 i ubue mufcat um cft lubuc kcarn 11'r a u. £s cft
notu apud cfoiftianoe.? cft llo:ac kcarmicap
td cft fio:at calamirarr rubea gu mofa.2 elt gu
mi S5> ubftaria vcro ftotacie ficce quc nc babJ
olcu vtiirur cbrifiiamin eo^eccfue 1 ftifiiimi»
gationifco.tvocat cacoficra vel co?i:b:uffl»ct
t»etci io:ejcca elr ntgra queammilarurfcrrarul
religni.£r idcm aucrcnta.f val.^ro^c ttf
qutda cft pinguedo mirrbe reccrie: vr s jparct
inca.^Yriba.-rccrrebtruramYnba.qiitarc^
runr cam cuaqua pauea:erp:cmimreum co:*
mncboniodohe.? lUgrcdtturtn conferricm'
b?.?folacriafincaitqua admijuice olctetpa»
•iBfiUfibis
ru cjc ac mulfe virtutts x calefacit. ? calcfaao
au8eTifiscalefacrionimirretoleo:?calido:u
ct (icco?-£t fto:at lic\da vocaf metb.? metb ep
pmit" et gumi arbo? q afltmilaf arbo:ib? cito^
mo:p:q3 gwwcmirrba.qtf inuenief u 'legao ca
pirulumirrba.!©5fto:aickearmitaruelacb:Y
mu arbone eiufde noi8.aiiu6 virge intra cantf
cula8o:tU5e]cfeemittijtfcobefimileferreqca^
uernatelacb:rmuprluuntciu8©t1tillatuin.ter
ranicouenies eft.iUa au t q .pcedes v trgis inbc
feritcuTiccatur mudaeft-zfatisalba. pebinc
flattafitfoli8caufa.?mucofa.£tmelio:er,eae
pinguis rubea fimilis refwepini . et funt inea
frultfaalba.zremanetineoodo:bon9longo
tepo:e.-z4qnrragituremanatab ea bumiditas
q eft ficut mel,©5 illa que eft nigra et fiait f ur
fureftiml&etiasinuentfineagumiarabicoco
loa!3Clari.dtiusodo: eficutodo: mirrbe:£t
paru quide inuenif ©e boegummi. £t adulte?
ratur lto:at cu ferrature ligni putrefaai comiJ
jcti cu mellc z refiduo/z fubftitia mirrbe Yreos
puluenfataaalij8retofc5caa?adipe.fjiUaa
no cft adulterata babet bdo:em acurum.
0jjftationt0.
f 35alicnu8.vitj.(tm.far.ca.Sto:aii*.atrtU8 e
calidan que mollificat et maturat.
f pititin quintocpidimiaru.q» cft vna etre
bue momferis (icut iufquiam9 z mandrago:a i
f £tideeodeTi.ca.fto:ajc.£alefacit? molufi?
cat-z©igerif.vndclicct.2lui.li.^c.'ocfto:acc.
©icat aliter moduractionts fto:aci8.Serapio
ni tamemagis credcdu^eft.quia magis ccper*
tU8.andct>ia'tauiee.q-fto:a]cbu.aliaequc
cttrabitur per fcipfa5 gumi.t eft lto:at cala mi
ta.et alia eft queectrabitur cusecoaione.per
feaute<gctracta ea'trina:f5 que per •oecocrione
OCtrabifeltnigra.iefto^ajcUquida.-zfecbui^
fto:atftcca.eteft conficta vel co5ub:um.
f &uaroi8.v.£olU'get.ca.?>e:fto:ace. £»to i
ratcalamita.cali.in.q:fic.tn.i.
f 3temcurat tuflim? coujam-z b:ancoe et
raucedine.zpuocat meftma qn bibif. i qn fitp
pontfmatrici.-zrum9ei9efimiU8fumoolibani
^Sera.auc.p-faf.airtusei^eftcalida.mol
uficatiua .matuf atiua.z couenit tuflt z catarro
ct coJi^ei raucedini qn bibifant etea nafca le:
couenit coa:tatioimatrici6.et(puocat meftrua
ct qnt>eglutif cii pauco gumi albotin molUt ve
tre mollificatioe leui.et mifcef cu aUqto vngue
tis refolutiuis.et etia oleis q refoluut laflitudi^
ne.£t admiftraf aflatax to:refacta et adufta.
coUigiffumuseiusficutfumusolibaiu.
f £t ide5 a ucto:i .S Ibugerig. £6uenit t>olou
p<ao:fe*pulmonts.met comja.ct retinec
vcntre5<et aromartfat ftomacbum/r comienfc
vcntofitatibo groflm nodationito memb:o#
£t qn;bibttur aut linittir ettcrius: et vlcaibus
conucnit fcabiofis bumidis.
f fitidemattc.&tabari.jfumus fto:acis dt
bonus catarro multunu fto:accftcalida z fic
caetftringitVentrem.
f lMateari9.S> ro:atecaltda ip:imo gradu
ficca irt fecudo,et aiia qutdf5 e calamita. alia.ru
bca.alia Uclda.0uelib5 illaru eft gomiarbbrS
in ^ndia nafcent i8>*3» to:a jc liqda reperif irtca
lab:ia.©to:atyero calamitatf: no a calamo.
fedacab quodebonu,etmita quodcftgutta
quafibonagutta.peroecemannos,ourat
f £ligenda eft illaque fubmfa cft vniufqj cot
lo:is per totu5.et fapo:c pontica et fubamara.
qui malajcari poteft in ccra .0iic autcm t>ulce
fapo^m babet fopbifticata cft^a vrim illiri's
cam cum melle conficiunt.et fto:accm caiami?
tam(vt fopbifticetuf)addunt . Sed ©ifcerntf
quia taUs babet t>ulcedine nimia .1 (i manib?
tractctunftarijfitbuinidactparuvifcofa.JSi
retus eftVnm malajcatur puluerifatur.©5 1 to
rac rubea plus accedit ad rubo:e. eftectus fimi
les babens.S>fo:at vero calamita ,maio:is e
cfficadevnirtutembabeterponricitatccofo^
tandUt cjc qua litatito fut'8 cofumendi.
•HT .Contra t>ebtiitateacfrigiditatem ccrcb:iz -
catarruscjcea malu info:maf •znariteajponif.
jCapbala et cadem facta fuper ©enreslajcatos
ct gingiuas cofo:tatet conftrmat.
f £mplaftrumc]caufdem olco factumcotm [
frigidirateftomacbivaletftomacl?o fuperpo^
tttuOteptra frigiditate, (tomacbi:z contra.
frigidum rcumacapiti8t>anturpiIIulefto:acis
f SurTumigatio cjceadem facta pcr infcrio:a
p:ouocat menftrua. Ualet eriam furfumigario
ct eadem facta per mferio:a.fi fiat puta infen?
conrra marricis fu(focarione.S^iuiperiU8 co
trafuip:ecipirationcm.Xiquidafto«tiitem';
piaftris z vnguenti8.matime cotra tinea poni^
tur.ctt>iutilTimeferuatur . Seruatur autcm.
oiutiU8fto:a]crubcao3calamita.. •
€apitulum.fftdiE'f.
> abcrejvel ©ubcric.f 3fi'do:us libio ,
,ctbvmologiarii.2> uber cft arbo: ep q
valtdifltmaco:te]cnatafo:iu8eictrabif.
fict>icta:qua(ifubcdies.co a; fructuseius fucs
cdunt.*Jbo:contmenimfunt alimenta no boiin
f i^lmiu8lib:o.]cvi.0landcmfert fuber ficup*
qucrcus et Ylqc:fungofam carnem nigidiua; ,
traditfieri fubcrc: ficut cfculo etrubo:e.Xar^
duTimo germine germinat fuberac cohcipit
5
i)
Crattataa
&m<tyfotebyflnefrnctam cmfttit; Sffluc*
ftrcm gcneri foiia nofccciduntfubcri ac bujto .
£teftco:tcccamofuefuberiac |pK>.S>ubcr
cepcftiuccefa rotquctfefcfundttcp.yCarice ve*
t uftatemqjifcntitbecarbo: tardiflimcficut et
glandes ar$ caftaucc .Ccrcrum m aquie no n.
ftuetuat fubcr fi ticmatur eoitep.£ ft autcm fu?
ibaarbo:mim'ma.glaneau8 pefltma ctrara .
£o:tcc tantum in fructu pzeeranue a crcnatf
ccn8.af#aiamin©enoepede3vncta'<fccppU*
^ptrattonra
3 fl^linws.afusctfmanmenauium ancbo
ralibus.pifcii ntiumcg tragulto. fccadozum ob
mrammtisconuenir.l^tereambYbernofe*
ininarum calciatu; quamob:cm greci cotttcca
arbotumajpcllant
"10 fSfuntctquifennnamYliccmvocant.Etvbi
non nafcirurvlec.p:o ea fubere vfimir.3ncar
pcntartJ8pKcipucfab:ia8.vtu'rcabcl^nctla
ccdcmonem. &6cjn Ytalia nafcftnr tota .auc
omninoingalua.
jC f Jdemtnti.cptij .fSaibcriscottcjctrttue et
aqua calida poms ec vino caudo fanguinecr
^rciintttomagiioperelaudatur.
CapttuluttwarljEij
SOmacb.^latcari^umacbcftcufaf
damarbonsfrucmsfimflts granie.ep
quitotingifpannu6rubcu8.admt)Eti
onc^j fumacb fopbifticanf flla grana.£ft anc
fumacbfri.in.n.sraitc.iniq.^cr annos quac
cuo:fcruaf.tUrwteb5conftrinflendi, tincitac
agKttrii.fl •jSadcaa.c.Bclviq.Sfumacb latie
arabiee adinto: vel barfo;grcce rif kitin.
^£>era,in li ,ag.ca.fumacb aw£>wko.£tt
planra nafcenemloaefapofiebabeefolta lo
ga.? babetramo8altoe.?fructum in raccmia
quo:umcolo:vergitadrubcdincmfangutoui
ct granafunrinracemiein magnirudine gra?
iiommlcntifcixt abquf tulum lata .^uuamen
tum cuieeft in comce granomm.
^perationts
_.h'nrotaaito:eeftco:re]cgraniau8.j£tfuc*
cu8auequandoep'ftitmcofapo:ftuj>tfeue.*
virtue ciue eft quc infrigidar iii fccundo ct oef
ficcatintertio.
f 0aIicnue.vii}.umpli.farma.capimIot>cfu
macb.fmtranrtationegrccaj.qt5 incipitW
fcitin.idcftfumacb.frucfuofa plararum ftipri*
catctficcar.XindcetcerdoneB ad ftfpricandii
tfftc#naucQ;ia vtunf bac planra.^fiprcra
BtlinbiQ
n*ntrt4furviTot»cprtVa.f.co!i0iaaptflftua
€ jS$>;U'u9 auf frucr9a9macime?fuccu6 ad
vttorcrcniut:furficiftccauftTrcc)ciTrcnrc8q
Utares.Cocozdar Jr •: rorvq Pm p.te vfua fcn?
fui.ctfmgulrum.£ritigiror et boc farmacuj
ficcariml quidcm in rcrrio gradurinfrigidarti
uumauremcc fccimdo.
4f£orra vomirii c,ccalo:c:fpongia inrincrain
accro t>ecocrich seiuo ori llomacbi fupcrponif
£onrr a trifiinrcriam inferiorii intefrino?.vicio
factam puluis riuo cum aqua vccaaionis otf
iei cottficirur:ac perclifterc inqdrur.
f Sit eriam emplaftru circa pecrincm acrencs
cpaufdcjpulucrcrottialbuminceraccro.Si
vcrofuoerio?vicio fiaraquatKcecrionis txi
vd faircm ptiUus t>arur.et carncs in aqua x>tf
cocrionis ciufdem t>ceoquenrur.
f £orra fltiutm fangninis enanbusmtedu»
lafambuciinfuccofonguinarie inringirur cc
puutcre fumacb afpcrfa iiarico immirrirur.
fl £otra cmoproicajpaffione cvicio fpualiu
©ragatu z giimi arabicu p nocrccum pzcdicro
pulucrcrrimitranfamafticcua qua rofaru co
ficiaf.^ndcq; pilUUefo:menf.qeparie8fub lin
gaa teneam paularim rranfgluriar.
fl Orra^ifrinrcriaireEccvKiofupcrio?. inrc
ftino? puluie fnmacbi i olla cu anatbafia t>af
Sufi>ofiro:iu q?facruccilla vdraltpulucre*
anarbafia corra ftujcum valet mcltruozum
fliZonrrapmritujoculo^ejccalozeerbumo^
re lauanf oculi cpaqua t>ecocrioni8eiu8.
itiuto? quaainq?p\ngucdinci tuiue rrmlK
funr fpce. tft cin fpa rarcric9:q fic &co cr inci
dir i\\ fpara/z iltc vocaf iud .iic9:c] iudci lauant
fericu.^£.rcaluie gallic^.-z altVmufcarue.-tali^
moUie z nigcr.-z vocarur fpararcncue.
©prrarionfa
f S> cra.li.ag.e.£> abon^uc.f>ault.tJtrfU8
riue dt q abl icrgir i punftcar.ee c caltda i vlcef
rar cozpue.z elt foztie inB.icft bonii ad ma ru
randuapoltemara ©ura.t ad rollcndufaniein
cr ad mollificandum apolrcmara tmra
4 £t tdcm auc.*Rrtit8.tft calida-z vlccrat col
pu8.zdtfom'8inbacoperatide.£rfiadmifcc
tur cualvje mcdictnie cakfacir mediocrircr.
^3d apoltcmara mamnda fapo magnujp
fidiueft.ramcnqrurgici caurc vrenrur neni>
miutn anremarurarioncm eozrodcrur
Capituluttutrdrin
apo.^iidccra.li.t>ciciiti,£fcab6.i.fo:
micanu.lariefapo .ttfi fapofircjcfozn
€flpttulum.fffrI]Etiit
"Bnaccru.Ovaf.^ana^
ccru e fpee arremiltc:q f a
gercsnoiarVz c tetrera ; fe
mcbnemmuru.tvnaba
ftafoltjs pknlnafai irt
loc^ meditcrraneie-zalrC
o:ib?:flo:emcllinu arq$
renuc i iocudio:c.i'5«:a
grccisvocaturtageteevdranacetu/zflliq ca$
f£ractaru0?
is^atiWs!?aasl'vd?m quofdam tbmtiL
mptmwnm
f Ovaf.Snbcmifia q tanacetu vdtagetce &
fadtadvdjcctJoiojc-zftrigiiuia.fuccotato
ejcvino.?.n.fd>:iatanfic]cflqca.ciiStie.ii.potui
©aror bic inccuMr Zitnfa cuarungia % aecro
coca?» ,oob:i mcdicat ligata vfcpadfcrtiatHe
«^ tit: infantcm Ma r«n fadaa inccndc ct furTii
migJtbis.fomnesincurfionesmalowmauer
tct.ctbilariozemfadetinfantcm.
%■ t> .ilfe.O e& fpes atbemefie pueriut lapidtf
businrenibuoejditCtito.-zadcalefacrioce-j^c:
rraatone6fecutidinarum.crgo rbanacctuj
Cap!ttiIum.tfftl]EU.
^r^,Sfpw!.*0>sjndccta.ca.,ojclvu.^c?aba
I ' » rlid cftt apfia.quida sicut cf eft mtjc
va-^ rcon.alquioicuntcfcftelactcriunu
Bptmmm
fl S» cgm S> cra 0i.ag.c.*^>)C3abarliftplatt
ta q regit' ttOndia.c9co:rcjc ctrerio: b; iuuame
tum ia mcdicina iut>olo:itoiuncturantm.
4 £tbccquartdo poniror inftuminibus ine*
b:t'at ptfccs < £tmelio: ec ea eft illa quc babet
ft&rilan co:ricem.? in fapo:ceiu8 dtacuitas
pamaiacoiisciusftmpliciscHmjuccarocIt
atiraievnupv
<f -fSlarear i^Xspfia inJfii .gradu c ca .cf ftcg
tres annos fcraarYRadic ctfmediciftc ccpettc j
vfui.fj nucpgfe ©ebet©ari.p:mcipau'tercducu:
pervomitumtfcoindario pcr fcccflum
*4 3n medirinis vomir titis marimc pontr 2 fc
teritur.Opo^tctcrterenemajcimefadejT ocu
Io8cooperiatvtparumautnibi[videat(teft0
culosfqs) quia cito inflant ur.
'COuodfialiquainfiafiocucncrittntundatBr
pannis in aceto^tfiatmdcpartiG infrigiditafc
fricatf o.»clidemfiat cum fucco et trabir. air
tutem babctbumo«6t»iiTolttendi.ctad fupcr
ftriem co:po:is attrabcndijet ih groflam vcttf
tofitatcmrefoluendt,
f *jMi ti.jtf rj.£apfiam vocauereqda fcmefera
le eo ■oecepti.cpferuia fincoubio nocft rapfia:
f? f ui gcncrfe fcniculi folns inani ca-ulc.nec bai>
cuh tongirudincmecccdenre.ioeme^fiferu
lc*Radt^cldida.indfalaccmanar.cfconmfa
fucco abdicat otnia vcncnata. 0uig>e fodierf
bneeriam nocctftmimmaafpirctauraintumc
fcunt co:po:a.faaemcgigne8 acrfinuadunr.z
ob id ceroro pztus-fllintut
f Outbufda tn mo:bfe autfliari^icijt mcdici
gmim alijeO ti in alopuhWugtUarifq? ac Uf
uetitafcu vena rcmcdta ©cfinr:vt fcetera cott
tTcctcn.f.Sjulaptcaicrurnopo inllrumcro
tmcp tn pudcdi e vt vcncnu oms dfegfuadcac
^Xapfiaeinanl-tcavebancfiflima.Oitidaj
Etncflcs caulejincidut.Eriniparaduc ctca?
uanrqtto fucc^cofiuatarefactOq^totint .Slij
foiiuradicem in pila tundunt .ct fuccutn fn;iok
coact um etiam tn paftillos t iuidunt .
•43detna'nlib:o.]qcvi.Bdlicbena8Tttintnri
tapfieradice atm rndLc rrira. anguinccr argci
monia mcderurin vino fumpta
^f £onftarinusinlugraduu Xapfia dtber*
bafu|3rerrafali&.i.b:achil.ciH9colo:rubc9c
5tdde6b3 viridcs aliquarutii cclon plumbeo
EtinefcsiiLoztet; aurradirie riue rcr?us.ntgre
duii parii attinens.fed inrus l dtrinSdsic co:
teiOTedictncccgruit. £sIidus*zficc9intertio
gradu.firoflbs-tvifcofbs bumo^satrmtat
ct valet fciaticis acpodagrids flegmacp vifcc*
fumvbicucpfucritptJrgat.^ifcetur etmcdy
ctnisempctigims. Sboupbcc arc^fcabid^o
lariuoscnimdtacmundificatuju»
% -DyafcoridceXa pft a m ta cft co cp in Yap
fo infula in p:imo inucta c.frutc]c cft tlli fenicu?
le fimilt'8.babc6 folia fimilia mara tro.b a ftaa
tcmic&m quifofingulis funrcap irdla ftdttin
ancto .ftos aut dt nigcr fiuc meUtnie. fcmenq».
Iammfmilcfitcrcdmin9.T^ad«;eftiIiiaIba^
tnaior.<»:iubabc6groiTtt52inodo:evifdda.
IBflDftbia
<5toats c£9 qricoUtgif coUiges no fic p ventu
fu^q:matv9tr4ciefcbulier.^r9cca.zcatarrtc9
!£> ftoMiiradicisa^tfuccuxUcb^nuacccpra
mulfafupcri9?fnfcn4;boie5 purgar.pl9 rniu*
• fto acccpra nccemferr/^urgario tpi9t>olo:c5
mirigar lareri &fmaric$ opitulaf bis etia cj pti
tridu bfir fputu niedicaf £ftat t>iera «9 crerica
aufcgpotio oIdafefcis:aut eoturr^ admijcta.
•Radijc a9z lacb:imu tat 5 bj caltditare vr nul?
I la babcat cop ararione.trj un (uccue a'9capirf
fiiBunct9alopicia8emedar.zradica'9virtdiff
infricaraidempzelrar.Uuoreoenamcerergir.
i f Succus eius addiro Ubanoridc ac ccra eq
li pondere omia p:edicra pot facere.3n quoli
bet anrem loco polirsno t>eba ampliusclTe cp
©uatoboa'8.S»cdanre ct poftloca fouenda
funtaquiocalidts lenrigtnes mundat.lep:a8
Umpidar.puftulafpurgat marie mtlcro fulpbu
revetcrislateris aut pulmoms tvolcwes curat
Brtericos i podagricos macie iuuat. 'Rudta
Ioci8impofitu8eaveikt.f5fomctoidfaat.buf
mo:c8ettamDe(pfnndo vioUnrer ejctrabitXic
qpQytfouiimfmt
^ If ^J
Capttulunttffdsot.
^^Bmarifcu8t)omcftic9.^|intu8.li.)cri.
1 -1 Camaricearbo:craffintma bfisfolia
***r nucpwcidetia.flrjdeli.jjcuii.^aina^
ricearj)itraf qd,a cffemirie&f Btti , 3nf ama^
rifco eft ftipriciras z apcrrio 1 miidificat io abf
<gvebcin#iecficcarione.£rci9aqua eablktf
fiua-zoeficcarina.amisabftcrfio plus ca^ejc
t'ccarione.creiu8ejcfitcario cft cti itipricitarejfj
fructus ciits vcbcmcrio:ie at ftipricirati6.3n
tamanfco quidccitfubnliras pauca. z quan*
docg adminiftrarur loco cius v iridis galk
©pfraoonfo
% Suf ccn.E ius t>ccoc tio atib:ocaf ad pedtf 21
culoerzinterfiatcos.ticei^foltisftteniplaft?
fug ap^tafiujca.£iufq>fumti8varioIae ejcfic*
cat-zvlcaa butda.cy o; co trirft c.i ciXinte fpar
fiiffugaduftioncignie.^rucruea^-zanisvl^
cera t>itficilia cjcficcarrz carncaddita cotrodut
f Decocriofolto£a9aTvuto?fmt>olorit>e* &
tiu.o«a;eo eolluioyjbibenrqs cotrolionceo?
Xpiqe frucrito.jfrcrii ciuafrncrus ftat loco gal
le a licq inegrirudimbusoculi
«U £onfcrt irc? anriq fpuro ramartfc9.?,pp:ie £
fruauseitis.Tiami a us in acao ©illbluti con
ferunt fplati.cmplaftro ejc eis facto.ad fplencj
4? bibiru vinu i 4 secocra fitt folia a'9 ac farol
ra.^Etecaueligno faciutfibifplenctici va* 0
fa.Denicp cofert fouirioni anrique 1 a d ftu]cu5
mamci8.federurcgina'UBt>ceocrione.!6ibirur
<p fruaus ei9 qui aiam co nfert mo:fui rutele;
•piar cariu8.ZJa marifcus ca. eft et fic.
% ainufceeocriotsausvalctad opilarionem £
fplenie-z epati8:ftronguiriia&ilTinreria. £lt
ctit t>t'urm'cu5.*(b>ului8 ans in dbis poftnie ad
eandcvalet.^rcquensciusbibitioin vafc ra*
li valcr ad ide.£o:rec maioriscft efficacte
f^adecta.U.ljcicip.afbciveltbarmejitS^. J
£>re.nadabar.Xatic fo tamarifc5t>omeftk:a
4 Saa.li.ag.c.;Stbel.i.taramarifcu8t>ome
lika.?eftarbo:muUu logavfcgad celutmra P
recri Unea.foU'a ei9 tdga (ubtilia ftricta.: no bj
fpinas.? ejc ligno ei9fiutparapfi'de8 tincifo:ia
ctvafa aUa.t ipa emagna atbci.2 grece vocaf
radabar.fitoeearbowsejccTfcofiuntvafabii
i ufmodi noianf nacba^ earbel aUqntnln ar?
bo: rubea quaficolotte fcotpionte.
f^ttdeauc.pYaf.atbelcfittstamarifcocc t>
eftinbabilonia.xaqinfuficiis tiusponif ificf.
qucadminiltrafnrbabaitot>ebiUrarem vifus, „
% £tideauc.j5at'jatbcl efpcs ramarifci.er e 3
arboiqmagis vetoagiraf cp arbo: ramarifci
3nfapo:e ei9 g ftipricitae 1 no babet fioa? : et
b5nTicturdtunduficutcicai?abae5coIo:cct«
neriau ad glancedinetcndentc:inrra q funr gra
na paucainnicecoglobara eriucta.quc comia
«antur grana oulcia. £ olligunf in mcnfc $0
baiarq .ecaUda ctficca iupnmo eradu.Uirtu
^ ta
CtattatusV
i^iQitie CntKHkef tt Cd^nojcftno fcquenrt
Capitultmufffteutf
«fcjr Smarifcue agreftie/fcandccra. ccy:*
f c I £afa arabicc.£>re. mirica velbwca vcl
^*-^ mirtbi. Xatinc vao ramarifcue. Obi
friendu ct> tamarifcue quedam cft mafculue.ct
cft Srbel.fcc quo fa p:ccedcnr( c apiculo t icrtT
cft.t vocarur ftmtlttcr tamarifoie t omcftiea.
jquedamcft fcmina.x eftiUa aitcr quam t&
muniter nos vocamue tamarifcuvz iita voca
turfimiUtertamarifcueagreftie.<ff £?era.li&.
ag.ca.T>ccafa.£afa.i.tamarifcue agrcftie.te
arbo: erecta qtte nafcif tn aqute.i babj frucruj
quiatXimilaf rlorito.teft fimiliei fluitibilitarc
foavfoee.tiUafpeacevocafabaUquitobzuca
£ft in babilonia x \n kni. Slia tamarifcu8 q e
Domeliica qtte nominaf termejir. fiuc atbcl.ct
flflimilaruragrefti inomtkop:efcrcpin frucri'/
bue in longirudine.quia frucr ue ciue cli ro ru>
due fimrtiegallie ©cntatie zeft ftipricu8:?po
nfror loco galiaat in mcdicinie. £ t fciendu q»
eft arbo: qua tpfe nominat in p:ccedentt capi*
tulo.scqua wof q» eliarbo:magna vfcpad
celu:quevocafarbeUc.f £>auc.v#.fim.far.
ca .i>e tamarifco agrcfiiOn l apo:e c& c ftlprtf
dtae.et eft virt ue ciue q incid it z abiicrgir.fed
fouontmciueetradicuj-jramowmfubtaitae
cftpluefubtiliattonefrucme ewe»
©prrationes
f Scra.auao.Pvaf.*Radic ramarifci ponif
ptogalUeinmedicinie oculo:unuo:ie.t cft
conueniee fputo fanguinie,t poratur in ftu]cu
antiquo.et confert Yctcriris . z iilie quoe mo f
mo:dtr rutcla.
4 £tqnfitemplaftrucu5ca fcimfauit apoftc*
maraftcgmatica&t co:teceiue o^af finir frtt?
cr ue avncc plue nccminlAifolia civcocta 015
aqua % bibita ipa aqua ert cnuat fplcncm
<ff t t quad 0 ftt cu ca collurio o:ie confert fco*
lon to tjenriu.t e edueniee mulicrito bntito flii
jcuin bumidiratu qn fir fcffio in t>cco criec ciua
1 poriru: »c« octto ei9 fug illoe in quito gcncrl
ttir pcdicult 1 lcndineo.? iuuar mulrOXfaie Wt
gnt tamarifd quado ftiffonitur confert babcn
rtbuebumiduareematridei
f £tideaucr.^)efarugie.jCinteri5tcficcat
oia r icera .iffiiie tUa q nut ab a duftiee ignie ♦
1 pfcrt apoftcraatt tofrigidie qfi tumtgafcu eo
4 Kt t>i]ctt mibi bomo fidcUe q> fuit qucda mu
Ucr fug qua ajparuit lepw . . t>aru fuit ci te t>e
coatoncradictetamarifa'aipaflultefepe:ct
curaracftJ£tno8quideme]cpcrtifuim^famt^
lierc alta.i curara eft.? 5 futt: q: egrirudo ciue
p:imafuiiapoflemafafplene.7<iprcropilatto^
ncmduetquequidcmfuitcauiandaftrabcn;
dtmclancoltam.tndmundtficandivclclarifif
candifanguinem.': fuitcaufaajparitionie U*
p2efup,cam.0uando ergo rcioluru fuit apof
ftcma ct opilario/jpter opcratione tfttue mcd»
cinc:in co cr fuit ot natura fua factdercj ablwr
gcrcrcucric funt ad carum fantrar cm
fi:rtdcmauc.^ar4nU.fuoad5laufoneqri
fcnpftt d ftgna apoftematie turi fti fplenc l q»
mcUo:mcdittnaeiuecftcortc|tradici8c«fpa^
rie et fcolopendrie z co:tct tamarifci. 1 fummt
tar ee eiue fi coquantur tn accr 0
fj5it,.vtj4'im.farXinco«e]ctamarifcifoqu(f
cu vino cefcrt fplcnt^uro.teitpcllit toioii t>e"
rium.13 in frucru ciue ct in co:ricc e fiu;f icita 8-
no pauca quoufcp virtue ciue elrjpinqua vu^
turi ga Uaru rixidm .nifi quta in gaUie vUic vfti'
dibue manifcftarur ftiprtcitae folum.
f JComplcjciofrucmedue tamarifci cftcom*
pldio incqualie.': poflumue ct vri p:o gaUte *
etcinie rajnarifciquado comburitur bab5 vir
tutem od'ic.ca t iucm tcficcatione fotti. zifiin
coabftcrfioiinctlio.
f fctidcmineodemli.ca.temiric2.^>irica?
tamanlcue abUeriiue? incifiucevirturie«bf>
®q iiccctmantfdk
meftica babct virrutc candcj ftcttt filudtns nifi
Q:cirag$ltipfiica 2 minSuiaTiua^abrterfiua,
Captmlum.ffrtl£oiff
'^j^marindi.lSandecra ca.t>cltvq.£a*
f • marindi arabice 2 larine.6rcceopfbni
^^ tia.i»era.U'.ag.c.t>efamarindo'Bafci
tur mulrum ejceis in ccfarea et in tcrriu bamen
ctfoliacin8Uintficutfoltafalia8.29efcrture]C
tc1ri33ndie.jeteftfructu8colou8riJbci.2b5
meduUaplurimamplu6cBcilocaraaa\croca
coloris adnigredinetend&.cr babetmellrita
te.2cftilludquo.dccfruetuadminiltrafpoftcB
tgrediuturgranaetu8.£tmelio:c6tamarindi
fuitt noui: rccereemd" aridi.fapous a ccmmifcf-
virtus co?eftfri.2(ic.intertio gradu
Bpfrationro
f autU8a'9eqlapatcolerletrepmitacuitate
a'u8.2abfanditvomiti).2auf(m:piuritu,2X)ofJ
aq co#poftc£ ©ccoquutur c.lb.f .2 auferr fitim
4 £t idem aua.*z£)cfuay .€ft friin. U>m0lUt
•wrttrje.2 eft ficut p:una.nifi quia cft fubtilto: 2
minorisbumfditatis.
m -p aulus capitulo 2>e £a marindo. cft frigi>
^ctficcainfecundogradii. --^-'
KBui.t>cviritoco:di80ici't;q; cofoitat co:.
^W^s
<EwmlumMm
^r^apfue barba tue fiuc £apfii8 barbafr
• f 1 fuelatfnc.grc.flcwoe.arabiccbufuri*
^^ £>vaf.c. flcTmos.ilomos.t.fapfusbar
baffue.tmo (unteiue genaa jnafeul92femia
tlna eft alba fcj mafcul9.alia c nfgra fcj femia,
!S>>afail9autfbU'a bjobloga 2angufta.sba*
ftam tcnue 2 femetcnuc.f cmfna vero bj folia
cauliculo fifia :fja fpcrio:a 2 lario*a 2 bafta lo&
gamcubito vno alba 2 afpera.fiore8 viridee i
albo8.2femem'gru.*Radi]ccftilUt)urapoUic;
groflimdmcbabesmafciturincapto.jpftalia
flomoeagreftistfcgaebnslogaeinfe 2arbo*
rofas.2foUa falufefiliaarca ^ga8fua8.floica
fuoobabetaurofosaut mcllinoefiait p:afftj
fedfoliafuntilUafperarirca rerra2 ob:otuda
j£t alrcru gcnuo flomos q$ tignf riis #i.au t rrt
alli8.fok'a babes rr ia aut quarruo: aut plura «
pinguta et afpera cr groffa. quibus muUi in Ui
cerni8vtiitur.^j5aIie.Y,it!4'im.fanca.flomo6
5iamoe.i.barbafiu8.quedaj eft foltjs alba q*
da ^o nigra . £t alia alba Cjde eft mafcul9:cu?
iU8foUafuntftricrio:a. 3 Uavcro fcmina cui9
folia funt maio:a.fct vltrabas eft aUaflomos
agria.i.barbaffti6 filueftrie nfkupara aurifcrj
cft floribo radii potica ejLiie guftu. f 'jMtui.ca*
ftomon.qj5latinibarbaiJum vocar jfri.2 fic.eo
plejcoio c.qz aUera gmafcul9 albidiojib? foljtjg
arqj anguftto;ibue.altaa fcmia folia lariozito
S tui
B
Cttaama
trte|hisn0.£ftalui^en9q6tfln*n{bcrbalu^
cernale vocanab co cpecea lucefaeiucvrnlitf
rib:osc^m vocat:eo q> lucepbeat vmbris.
Bptxmonm
3 ^f *Dvar.*Radiccsoi8 gnisfunt ftipftVefluruj
verrie vnimod9 t'pa?.T>at9 cuvino ftringit.eW
;v jcaruraea^bibttacoquaffatioes^olousla?
teru roUtt.tuflmt mitigat.f polo:e T>enrium
t6 gargarifmo adbibita ppcfcit.flctmo8$oq flo
rc b53urofa3 eapiltoe inficir.iblia ci9cocta i
flqtvtcatbaplafmaipofitaouricie82tumo:ef
octb?foluut.maligna vulncra melle z vtno ad
£ dito ad fauitatem p.ducut.f Sceto $o mirto
vulnerito reccrito finglare pfidiu e.puctu fcor
ptom'8 mirigat.Sgreftt8 ftdmoefoUa cobufti
(. • ont opitulaf.foUaci^q^feiacucariciscdpo
ftfamtmoiariscancrispurrcdincnd admitfit
•p $& alic^Ra di]cci9flujctbtlc8 pafftoncs iuuat.
i3argarifanfctutea in o:e quida ad senriuj x>o
lo:e.folia $o t>yafo:cfice fut $tutis.fio:c8 ei^
capillos purificat .omniu cm fo.ftccariue i \W/
£ dcratc ablterfiue funt ^tut^.f 'fMi.ibmct aro
f .ictaccvt'noi>ccocfc>i8ei9valj p cmo:roidaa
$ % Sd idcm valctfi anus ec eo tergatur polt
0 flftcUationcm.f aalctctu adtcnafmoneeuca;
afma.er aquaoecocta. iteftarutumriventria
Cflpttulnm^ftfdifje
*&Z* £ rentabin ^andccta.?>clrtvitj,£tfcf
f 1 niabin qdaoicur.crcmana.fjfaiToi?
• Vsu^ mo eft vtmclalbit bn8fapo:c,mami&
J0prrarionf0
«ff £>era .U'.ag.c.t ercniabm;2^cniabtn.i.m(!l
roi"a?..vn e roe cadesfcc cclo. i afiimilaf meUi
granulofo i aggrcgaro groffis graniculis . i g
nomiatumcl ro:ie.?plurimu caditfup. arbo?
res q funt in tcrra owafcentoftorieteq arbo?
resbfit folia ifpinas virides i flotfe rubeoe.t
no faciut frucnl .i cadit in ca ftclla fu p. fumit a?
teepalma^ £t #tU8 ciue e equalie moUifi?
catiua vctrierz c bmnectariua pecforie.tcouc*
nircalidienantralirer.tjpricqnfoluifinaqua
3uiuba?: putno?..^ £tcfte|ccomcluJ8albu
cc nouu.-z ©ofie ciuo ab aurcie ©ece vfcp ad vi
ginti aurcoe.fl £t idcm auc.l3abir.£? cdac
inflationefcbwcalidaru.taufertlirim.tmoi,
UrvetTemoUificationem(dtocrr.?cducitcoId
iicufaciUtatc.£tmeU9cj;coeftalbunom)m«
Capttulumrfffl^.1
5^r£r6entina."/San.c.cic;Bottnarabfcc;
* 1 »re^erebttuvralbofin.larie^oaibo:
^xfcr fintviridi.?earbo;vnctnai»t*auw
ifWi0
D
mcftica z fiweftris.Domeftica. f.arbo: terbcti
na ebotin (% vcritatc vel rerebincu.T e capin9
e.u'9 laoimus eter6inrina.2 ab ea o:if piic-z ra
Ja.zfrucr9ei9 cgranu viride.t ftlueftria eft len
rilc9arbo: imorito nafce6.£rT>trir mibi qtiidl
araba IMa arbo: e ficut arbo: glandiu mag
naru:ni(id,:epulcrio:fumtrare.fcj q: fumirarcs
ci9funt ad rubcdinc occliucs.z funt folia lenia
ttfructufaa'tinracc(nisficnrborr9magflim/
dinis gra: so? granaro? filueftriii.et qri matu*
ranf fruvt9 tilc Cant rubet'.: folia ct'9 fifr rubef?
dfct qn^act9gfccrematuraf fiir vtpUirimuni
gri.Q»cicdii ep iita arbo: lerifci earbo: q $tccc
vocaffcin9.c9g.imi c maitic.ftcur ajparet in If a
maftijc.folia ei9 fut ficu r folia fo:bi/z odo: cius
eodo:(tinci.'fllitinc9vocaf plata qua nosrc
gnicole vocam9 lcrifcuancdgros m.es: c9fructu
cctrabif oleu t>c ftinco.S>;;fcin9 everclerifc?
«zcbortnfaucrtri80ar.viq.fi'm.far.c.t>£lccifco
/£cl?in9.i.lctifc9.frutejcbiceic aqfa fuoarcmifli
cauda ^tnte z rerreftri fri.non mtilta copoiira
pwptercaeriajfttpricatmoderate.ficcacergo
in.q.gradu iam completo rd.ii .incipient c.tl.
pvaf.c.tercbinri (q ©omeftia.folia femen ec
corium Itiprica fnnt fimili t>iltgetm'a coltigun
turficutfcinu8.Semeueiu3cacoftomao»5e
£ftenimealid^m?oiurcriaim.
Bpmtionm
fl Dyaf.Ccrcbinrii ©omcftialverrcftimutaf i
Uinom(ttomo:fil» occurrit.eiusrefina eltge
da c alba-zlimpida virreti bns co!o:e z odo:c
tercbinri rcrinens.vrilio: cftomftibus re(ini$i
fecunda poftiftamrcfina vtilise refina feini.
f Cufikprificl mcd caf mo:e clecruarq mcllc
addiro toucts vicu copcfcir.ventrc moltitcm
gim capan: zerevdo .z calcko vel nirro adiu
crolcp:a3Co:Bt8purgar.1i>.i3 auriu melleei:
oleo mipt o 'oetergir.pzurigine muirc non ad*
mittir.f -f&ofudas plagas z vulnera rcpler.z
pnrgarmalajcltitomcdicaminib nccarie mfif
cef.Doloze lateris.pbibet refina molli.i.pirut*
ta z colofonia q ec loco nomeri accepir.bec ve
dectuaria oara tufli medmf.oe3 reftrieno funt
vm'9 coloris. fli aut albc funt.aut mcllinii ba
bet coio:c.firem refina li^da oe cip:eflb.T>urio)
rc3 vero reltnc fuur ftrobflina .pefcilina. pitni?
na.crclatina,^T £lig?daeqfuerirodo:ata rf
limpidaetnolid,da valdc;fj vtccraftr.ee non
valde fragilis. ^elio:eft>mnitopituinaec
clarina.quia odo:are funret tburis bzbctodc*
rem.pcicilina vcro z ftrobitina z cvp^fltn a nif
miam in fe babcnt vircute.ft i fcinina cft fifta
tcrberincct id opcratur vt terbenrina.
ff JZZ.crcbint oselt. arbo! scttcrans rcRna?
omrtiurcftna?pftario:e.^ &mbio.£>i rere^
btnrifruct9 aq mifccaf oleimo:efaaletranfrti
dirur.^ 6lofafugp:imu *Regii.,cviq.x;erdH
tus c arbo: x>c q rcfina lacrims pftarifltinc ma
nar.vn mcdicialfs iduftria XMfTolura pglnrinat
^T 5io;eccr'. i.crebinr9 e arbo: b:cm's % frucru
ofa.nafcif in fyria crafnfltma e pleato: % illa q
oe co:ricecrumpir.i0.ii9 arbozis mafculc fine
frucrufunr.fcmia^^uofunrgna.atren^fru^
crtisrt6er lcris magntrudic.alrm'9 pattec. ncc
fabagrandio:.odo:ciocudio:.tacture(tnofu9
^ ji>lt.li.cq.3;uoccoinfuti n.ifci credururtc
rcbinn. flozc imbnto ocajfluferrcbalirn nni.
mMe.fl3dcu',ti:j.«jiria tcrcbiurub^eic bio
mi failaftnc friictu c.b in macedonia b:euis c
arbo:bccat? frucricofa.ioamafco firicmage
f 3dcli.jcitqXerebinribacceanrltgnurccc8
in iiufto occoquuf.ucq5vinrierficirur.f3dc
h.pvcj."Rcfinarc?cbinrin5(vtfiarpijcfpi!'fa)in
kmcmi farcaginc poniit:-: ba: cereris jjferunc
vt fiar pic in fyria rcrebinro coiticee oerrabat.
f 3dcm li.paitj.^rebinri folia z radic coltcc
tiombusitnpomirur occoctti eo? ftomacbum
firmatSfemcincapirisoolowbibifinvino.-r
com t>iificultarc nine ventrc leuitcr cmolitr^
vetre cpcirar. 2^ercbinrifolia femen z coriu iW/
ptica funr.S>emcn rius cacoiiomacbu;.c^ft
cm calidum etoiurcricnm
10
n
Cmaatua
€flpfailum.f«dfl# €apttulum«fn-dr*ny
^rr£d3.Scfo:Xcdad!flrbo:pic<:a Mt
4 ^\ mie ac luminibue apta.Ob qua^ cautf
v&r lamvcdjimotranfumpto nominc laf
pades fiuefaces t>icuntur tcde.
©pfrarionfa
f •£>liniuelib:o jcvi.£>e]cfum genue arbouij
piccm gigncnrium dtfeda p:op:ie t>icta.abun
dantio: fucco 03 reliqua.parrio: liquidio:q$ cp
piceaflammie acluminibue eriam facrouim
grata.t5ancm.ire8 tmmtapat fcrunt.ctcam
quamftacreugrccivocantodorisgrauiffimi.
f Xaricie mo:bue cft vr tcda fiar . bcc autem
fcilicettedafficut ctalia gencraquepicemfe*
ninr)aceema fuliginein modica rcpentecarbo
ricmcirnicruprioniocrcpituetpuuntJaailan^
turlongc.ecccpraUrice.qucnccardetnccfacit
<at'bonc*.nccaliomodovtignieconfumirur
^Uipidee.
f '|Mc Itquida in curopa e tcda coquitur mu '/
lucndifl naualibu8;multofcpalio8 ad vfue lig
mimriueconcifimiffumisvndiqsigniettracir
cumdatojfcrro vt inprimis fudo:ca!ifluat aq
modo.bocin f^ria ccdrum vocarur.cacp in cgi
pto co:po:a bominum ©cfunctouim pcrfufai
feruantur. 3 n reda cum bumo: manarc scftf
nit ep aiia parte co:r cjc fimilir er aperirur.ac t>e
fnde ^lia . -jboftea vero vtpic ettcutur. arbo:
tora fuccidinmccctue meduUavritur.^on^
tesamatrcdactlarijtfieutctccdrue. '
r^?r3lia.^Oti.7mvocatat>iciinf.cocrvri^
I 1 lieeftadvfumtelowmnitaeflcuira*
^T, teiacuUmdi.£ftcm idgcnuematcrie
lcutflimc ad feulpruram vnUe.
!0pfrarionf0
f ^Kniue li.pei.3n srbo:e nlia tirfcrut msa
etfemina.^RametmarimatcrieetJurarurTio:
atcp nodofa:fcd odo:atio:.co:rejcq5 rrsfiio: a c
petracrusinflejLibiUe.Hecfcrtfemcnnecfioie
vt femina quc craflio: arbo: eft matcrie candi
daptecellcnfcp.
f £ftautc5miruinb9carbo:e fructiia nulloi
artingi animalut folio?:rn coiticifqi t>ulccel>
fc fuccum.3nter eouice et ligni» rcnuee babet
ninicae mutriplici meb:ana.c quifc cuocatrii
lie vinculaXenuiliiinu babet co:iwn pbiHire
corona£lemnifiecclcb:eeanriqtiof boiio:e.
*^>arcric8rcredinc8 ndfcnrit p:occritstcpcr
quam modica:fed vtilie.£o:t ejc cft »Ue in vfu
magno ficut abietufago.
f >Cancb:fn criajgignitur in tiUa. vicjpilutla
vimrundi babee iri medicina /oe qua t>ictum
eft fupw. 3&onteeml!e8t>iligitrilia ficutet
abies ct caftanea . W)irDcp quod cucnit nlie vl
mo quocpcuenit. jCircuagunturcfn folia carii
poft folfticium Jtec alio argumcntocertiue in*
relligitur fidue confccf um.
f 3dcm£liniueXilia dtarfcotnofcitfflimd
eadcmcpvidefuretcaUdirTtma.^oiticcmtcnii'/
cinbabef.tpauloantecquinoaiuvcrnalcgcr/
minat ficut acer Unriffima.£t idco fcutfe facie
dieaptiffimaquarumplaga fepwrinue con*
trabit.aulnufcp fnum claudit . t ob id contu f
mariueferrum franfmittit.in quo gencrefunt
rilia erfambucusficus etfalijcetpopuuie.
f3dcinlib:o.cvuXiliaccTafu8efvitiefoz
t icem mittunf . fed non viralcm co:pou' p:oci*
m»m.vcuimcum quf alio fubnafccnte cjpcHif
ctquibufdamvtplatanieeftco:te]crimofv.r»
Iie vcro rcnafcitur paulominus cgtotue.
f 3dcmin li.rviri3olfticfum cftiualefolta tf
lievcrtitadmiUe vfue petendceteft confecti
fideriefignum.
f 3dc3 1 li.vriiq.Xflia kp:ae fcdat.£o:fc]c po
tus in aqua frigtda aluii purgat.3 mponitur
ct t ollectionibue laerima ct vulneribuesmbu
ftie.&umo: infolliculie buis arborie nafccs
cutinifoKm inducit.facicmq$grarfo:an p:c$
ftat. CauUcnUfoIiouis p:imo vino t>ccoctiru
mo:e8fanant.£j; iib:o oenafuriercrumcodc
tnodo babcwr;licct fub alqe nrbis.
'
&t%ttthfo
<C&pM\immAmii)
*5£Tf 3n'mall9lattncarabicc jxncaa.Sc
• ■ rapio kag.ca.jccncua.auc .p?a f- 36fltf
^^ cuajideftririmaUu8.,£rfunt eiuefcp*
lcmfpcacs.Oita^vnat-kiturarabiccbarar!
mas.5recc vcro carittae velcomiree vcl co*
tnoe. £r eii mafculue babee virga 8 q ua ? 16;
gitudo eftplue vno b:acbio.3nquarumco!o
rc cft rubcdo plcna lactc albo acuro .7 folia m?
pcr virgae ipae:fimflta foI«eoliue.nifi q: fimt
logio:a?ftriaio:a.: radif ei9eli grofia afp^
ra« infununitaritoflla?, virgarum funtcomc
fimfleeiunco.tin fummiraribusillarum coma
rumfuntcapitellafimilia capircllisillius ipe*
riei.que$irirur nominaUs.z iniitis capitcllis
cft fancn.Uirruseius cftlaicariua.-z ilra l eame
lca.£ceaUafpccies q noiarurarabie. igrccc
carfires:a eft remina.-z eft fimslie planrc quetft
tidomcdas^rbabcrfoliafimiliafolqemirti;
nifi quia funt maio:a % ftricrio:a % ,ourio:a . cf.
funr fetidi odoiieiz babct acuras fuinmiratcs
ficu t fpi inas.: babj virgas egredictce ab vna
radicelogae cirrirer palmu vniun . 2 babct qtf
pwferr omni anno iimilc nuci,£t ifta nujcfctf
riturvomica.amo:dicar lingiiam mo:dicati
oric fo»i^c nafctfloei afpch8,utrtlMutc iftt^
necftnfflu^sVfituri^pjimcinaiqutacanoiKfcf
tius vomirum cp p:ima*a ifta cft femina.er eft
ifta fpceiee laurcolcXr cft fpecies alia quc t>tf
ritur arabie.: grccc paraUos.t riuscjcpoiinc*
ppaeiratimccitiltodquodnominatbomics
migarb cr canfomiasinafeitur in maririmslo;
ris.tbabec ramos quinq* aur fep aur fcprcm
cc vna radicc.quo:um longitudo cft circa pat
mu3vnum reaoe:quo:umcolo:tendiradrti
bedinem ercunrem ab vna radtccjjn quibua
funtfoliaparua?ltriaasoblonga.fmu"iia fo*
Iqslini.infummirarcramotumfuntcapircllarf
«nigdalatarotuda.inqtuto cftfeme o:obofi
milc coiorie vartj.a funt ibi no:ce quo? colo*
cftaibMeft rttaplanra lactcplena.-riita vo*
caflariecfuala.fit fpcsaliaq arsbicevocaf
clfoltropos^rcccclvofcopus babct folia (i?
juflia pomtlaccnifiquia funt fubriliow i ronl
dio:a.ct qttuo: bab j ramulos aur quiq* cgre^
cUentee ab vna radicclongitudo quo? cft cir>
ritcrpa(muvnu.fubrilcst rotudos rubcos et
plenoe multq lacte/z baba in fummitarito ra?
mo$co»>nln;milcco:oneancri:inqt(acn'tIo8
ct femcn cft ci rirca foUa,qui ad curfum foiie eo
uarirur aim cius reuolurione.Et ptoprcrca vi
riturelvoftropoeicrriueci^ofiriocftafpicie©
folcmHafcirur inciuitaribue plurimnmcriit
cauernie iujcta muroe. rifte comunircr vocaf
alarini6ttnmaUu8paruue.andei>icirurrirt^
mallus a tima qt? cft foUr maUoe qtf c coma^
q: tirimalUie vcrtit fuas comae ad iblcrn j£t g
alia fpes que oicif ciparifias Jbs ba virgaf fere
vniuepalmclongaeautplusquarumcoloic
rubcu8:inquibueo:iunturfolia fmulia foliio
ptm.quewrirorcaliearis.niu'qriuurmolUo:a
etfubrilio:atmino:aj£tvnu3crfalitcrfuntft>
milia rie iu principio fut otf^et^ptcrea fic no*
minaf becpUta:et cftplena lactc Bafafm lo#
cielapidofisctficcie airt^ ci^eftfflie virriiri
alian>.£ftaliafpe8:aeilla|qnafrirnrtntratai
pidcecr^:t>cndrode8.babamulto8ramo8^
ct colo: ramo^ cftrubeufxtfupcr fummir atea
ramo:um fum folia n irri ft'milia.fubtflio:a ct
longioraparum.ababafcmcnfimtlcfcniini
ifline fpcc ici quc ©icitur cariciae."amod5opc
rationie et vtmitie cius cp fo:ma rcpoiirionifli
cius eft fiait^iaarum fpecicrumXft aUa f pc9
cicoquc Ucimr planrafiloe.quc babcr folialS
mflia folrje plantc;que t tcirutftcmo8.ctradijc
riueaftosriuertlacriHaji-ataquofujbuma
rcm.2cjuando tcritura,prjciturin Poinnnevcl
ftagno occidirpifcee.£i eriafpccfcs fup:adic
fo:ulacrianio^quaefup:aoi;imv faciiii bcc
£ft aUa fpecice lacricinu q ©icit pirbiae filta
fpcciciq ii qfparifoe quepotcft reponi cunt
£ractatu0.
ItiptadKtie feptc fpcciebus ntf malli.^jpta 5
pofucrut flla intef fpecfes fitimsUt . babct xirt
gaelongitudinevniSbatcbtj fimfleevirgiele
ttfci.nm quia funrl6gio:ee;z plenenodis.? fo»
l»'a bjltricrat aattain fummitatc fimilia folna
- pini/zp:oprer bocficnotninatttr.sbabsfUttcs
magnos ad longitudtncm rendcnree.qiiomm
coto: eft purpureu8.er babet femen oejttefTum
fimfle lenrt .? babet radiccm magnam albam?
groifam m qua eft multum lac.
©prrarionea
m %, 5alte.vitj,fim.far.ca.t)e ZJtimaltof m tran
flationem arabicam.Oirrjis omnium illomm
lacriciniow eftca.afic.tnquarro gradu.tlir*
rasrtomallicftlajcattua.tlaicarftegmaetcole
rnm:er p:ouocatvomir um,
«* f galicnuscodcm lib:o?eodem eapttulo f m
tranflarionem grecam.0 mncs quidcj babet
acrcm •: calidam vitturem p:edominanre. 3n
ueniturauremamarimdo inde fo:tiffima.cr*
go omnium cft opos ct frondes.
£ f -fbarrictpat vero ct radijc p^dtcris virturib
fed non equaliter.3pfa autem cocra cum ace*
r o sentiunfookttce? martme quiamcp co:ro?
fieipfiefiunccurat.Opoevcro fo:rio:e6ba0
bctvirtuteeadfoMmenncnrium.-zaliaep.ree
c o:po:is mo£ vlcerat eietrinfecue cmptol tra ra
cft enimcpquarro gradu calcfacienrium.que
caufticowm eiicimueeffc.
I^ f 3ra autemerpiiosauferr perunctoeopos
qoia vero fome eft mifcetur olco.t ft mukori)
cnebocftatrandemradicee pilommpcrimir.
«nudumeisfitco:pus
j£ f Sccundum eandem attrem vtrtutcm acro?
(oidincsz fo:micaf>er prerigia zt\loe roUir.
Sbitergit autcm Tcmperfginee-z fcabice:eo cp
aj-ftcriiua ei adeit virroe p:opter, amarirudtf
nem cr fagcdenica.er vlcera carbunculofa z ci
i <ro(a .quonisjcaUfacit fo:r iter et abl I ergir.^u
uarc nat a eft fi quie in rempo:e er menfura eo
vrarur.Srocro et fiftnlarum t\loe eadem vir*
turecuramus
* (Utxcomniaopcranturomneeoptririmallo
~* rum Pm getras fimilirer.sebtlius vero folia ct
frucrue operart nati funt:quib?ad ptfcce qu#
ftarionartje aqui vri affueuerunr £itifiimccm
ab ei6ineb:iatierfemimo:tutfacriad fuperfict
emferunruraque
i£ f jrumautcfuntfeptemfpeaesririmalli fo:*
tio: dt qui cariciae nominarur.quem z mafat
linum quidamnominanr.? quiin lapidtto na?
fcit ur.qui tricirur ,oeno:odee.pfequctcr auretn
qmbartoflo aflimilatur uvparifias.setnde
atitanci\oftropbo6.xcetcra.
Capitulumccccltfu.
«^JEsimus.f 3fi.XWmue & co <r odo*
f * 1 rcrefert fioscute. f fc>Yaf.£bimSeft:
^*, berba omnib? nora . frurejc cft babcns
foliaangufta:puftlIa ctoblongaltin fummo
capitcllainfpeciefo:micaruminfcimplicara.
jEftemm bacbumiiisac ramofa cum turiera
multsctlignoftexuirloeeftpurpuraie^tna^
famrinloaefatolte': afpcrte.
©prrarionra
f ^u'n^sli.rr4.Z^imnopo:fermflo«coIli^
gi.ct in vmb:a ficcari.0ud funt aurem ctue ge
neracandiduradicelignolanafcensmcoUtb
quod pafettur.aiterum vao ntgriue ftoafqs
mgri.vrracp multum eftimanf t in «bo z in me
dicamentieoculo? claritati cortfcrre.
f Dyaf.Oirceb; acrc8?caIcfa_cto:iae pjti?
lulum ItringtritceyEpter _quod omnibTToma^
CbTcbp:aa|^viaie aprif|tmu criTmedtf smcri
*^ibira>o cu falc z acero fiegma ocpoit g vc^
trcm.£litantra ciueaddito mellcmcdcrur 0: '/
tonoycie z afmartas.Uin ;b:icoe ccc\ac\it, men
ftruisimperar. faundtnas t>eponit. iteimm
facir.
f^ilbaplafmar a mmo^s recacefpflr&tja
gume coagtilatu t>tliirw.ctaupfcgcoj^«rc!u|
©tijertns
actcKto poUuietrnaecf afo cuvftto fdartciscfa
latansfmicnsfiipcrpoftra^Oailowicpcaligi^
ttcmt>erergir commcfta.
^T Condirurtsommbuo iicccfiancactmffcetur
^£onfra.inli.gradutl.£bimii eftin.iij:gradu
cati.2 fic.£u fa lcer acero grolurjrtegma pur *
gat.-z vifcofo flegmaripecto:isfucairrir.lum*
bncoa cppcllitancftnia ©cdurir.acuirarcmfle?
gutouisDe pecro:c cfxludii.z opilarioncm iti
teriowmaperit.
4auicm.caij.^dtcmcrbiinifemcdfo!fi8
eitcaaditJtis/|i>:ouocattc|crrabitemb:ionc5
moauu^c I olurione fangainc cducit: etbttmo
rcm wlerieum.e£trabitq3 vermes.
^lballadiusXbimumfofeptembiimenfe vl
timoconuenitfercre.fedmeliuoplanti9nafcif
cpiti8poflttctiemine.agnim vfogit ap:icum
macrummanrtmum.
<Emtu\unutaim)>
«f^-RtfoliUtf 3flXrifolton.a grecl rrffitf
• \ lu vocat5c:eo cp fit folosrrinisD fingu
^*^ lao anncJHtioes.^T '|Mi.lt.i)ri..yolio co
ronattmfo!iu.£ui9gfiarriafunr.1iipbantes
greavocanf.ali}3fpalrion.imaio:ifolioquo
vtuiifurco:onarg.Slfcrfiacutoo)a'tripb!'bn.
Xlcrtuiocolt» minutifi'im«:ct fntcrbcc ncruo
fi qbttfda cauliatli, vt mararrcjbijpomaratro
mifopbano :vmnii fcrutte i corjmbis:? cdcre
flo:epurpureo.£ceftiiialio generecarii fifue^
ftntnss rofis fimsiis, i in bis tm colo: t>elect m
odo:atitcabcS.f DrafXrifolilgenerafiifit
quartuo:.fc5odo:3nim.aciirum.parfemon.et:
[epotfna.^ i>andat& capi.ccc ^.tismdaf
cbuca vei cbua.veLcufa rabiccgrecc locbos vl'
3bant vcl lotus % arine vcro trifoltu: vcl que
damfpeciesrrifolq.pequa fctcir Dfaf.#.tsc
trifolio :et babj odo:c afpalti. f S5eraJ[i. ag.
ca .toaiidacbuca.nomina t eum Dtafiocbos
id dt trifoUu . £t elt ouaru fpecterit . fcj t>ome;
ftica-zftlueftris.Sfilucltrisquidebabjfiipttc
longitudiiiisDuoutm cubito? vcl b:acbtouim
et plus pariim .1 nafcunrur ab ca ramuli mulri
1 quodlib5babet folium in et;rremo.qjS aflimf
larur bandacbucbe quio:irur in pa ludibus.cc
©icitur trifo\m.i babct fcmen fimile famgreco
ntfi quod eftminus fme, 2> cd fcundu cp ilUi
vocatur a quibufdam bcrba flaura vclberb.i
maura.S^ pvafc.vocat ipm trifoliu.maius>
©omeliica que nafcifin oztie.i clt qucda^ alia
quenafdf fupcraquas.-zmajctmein ^abtlo *
nia.quandomsuuistrhgatterram.seftbaba:
babens crusfimile crun fabarum. 1 eft femem
fllbum.ttHCunt cfcftcndif qn orimrfoUap?
parer fupcr aquam.zqn ocridir rcftringir fe z
fubmergirurtnaqua.^capiraciusfimilantur
capirito papauerii magno?-.': incapirifo eft (eji
mcn fimite geguers 1 fea riolcs cciccanr ipm inf
•(6flbilonia.et faciiir indc pancm .£r babet ra>
dicemfimilemcironio quecomcdirur cocra cc
mida.-zfapo: 'oceocre aflimittf fapou vitclltf
otioru.?vocafj>auda 1 beucfil.et Buicen.in
rjvoicir cy t>c eitnemiuibus fit pauis .
f ^era.auc.&tbugerig.3ndacbucba filuc
ftris coucnir ftomac bo Irigido 1 grofle vcnro
firari:i aqua cius abltringit ventrc5:7 vata co)
Uccpafltoni:fiponarur fug mo:fum fco:pi6ta
fedatt»olo:eme]cco.
4ff j£t fiponir ur fug mcbra^tn qtiocft mo^iica
rio animaliu^no inducir »olo^:etfcmen cius
efoMiusfolio.£reltbonat>olo:itcfticulo:u5
^p:inc1piobtdroptfis:z^clo:imatricts
4 pvatorifoliu mai9 vcl totbos ^tutis t>ittf
rericetacerrime^.femeneius-zfoliaaimaqua
bibtraploireicisz^ifrumjstepilcricistb^
dropicis tn imio ftngtilare pwlicmij eft
^ £>rcrfcf6caults opitulatur ^cnftruis im
perat,omia pu^cfafeminiotpius.5,titi.a fo9
4io:u5.5.v.curami:oliajput8cu5o]cimdleacc«:
pta mo:ubU8 vencnarisoccurrunt
4 $e.nti terriani8 tri a folia auttria grana fc
intniseius cu5vinobtbita medicantur
i"aptrulum.f«fl^utit
c
Craoatiifc
"^Sf 1*ibuto8.t>?af.£jibuligcncra funt
■ » ©uoficai8?bumidu8.5j>iec9b;folia
■*^andragincfifia:f$rcnerio:a.bafta6lo*
fijercncraespotfccrasincltofuncfpinc/Ha
fcicur ic iloasBefcrrie.l?umid9fa> nafcif in
flunrimto cutfcoma fug aqul crcedif tfolia fu
pernacar.bafta bjin fummo groflaj.ad radice
vero rcnuc.baba cj i fe rcnuas fpinaeficur fpi?
cfl.©emct>u?cambobc>.vimj8cillirngida cc
IKpricaafceficcariua.&uice.259fcecM.rnbu
li f m pv3f,T>ue funt fpcs quc fri .er ficcfl func .
Slij vero t>i,cerut cpccfllidt'9^ fica'9 inpnmo*
etcmaglfilebafceckrerrcnoltrc.Silucftrio
$dc plurimc rerratatf e.t>omeftic9 ac plurime
aqttcitati8.0al'.viij.fi'm.(ar^.t)etribulo.>Cri ♦
buPeqc bumida fuba modcrare fru fic.noti
moderareeriftit.snflf auc in cerreftri qdc rcr*
reufrigidu-zftipricuvroft^dimus.inaquatili
jpo aqfitas.^jptcrca vrracp fld flegmonu ? otn
nino ad oee iitfluric* 8copetut.tcrreftrc8 vero
tribulifubriliu parriu ejriftcteo.
©prrarionea
:4 fS&frwfi ei9 fragiit lapidc in rentf».
^DYafXribuUfaciaradmfiaridces adeaq
ftipocairruf .CUrtus cftiUis ftiptica ? ©eficca*
ritu lcpromert8.£riam oes cumoKefpargic
f ifludto igingiuie impofiriopirulanf :mel*
lcfli1ditonaptfl84H}»8purredine8toilut.fuct
cueeo^nobtlitocokutjs mtfccf.fcmecos cal*
culosfragit % epcludirXcrrcni rcro fcme.$.i.
bibiru \ tmpofitu mo:fito vcnenaris occurrit .
paravencnocorrariueftvimriuevinccndo.
f £lfcarura cisfpatfa pulices necaun flt;mi
rarradeinflrimoniapalude.seberbaaSequi
bcrba nf .fcme ct'9 q: ©ulccc eultomflal cft
f Scrflpi.airtfd^c qpbibcr apoftcmara.
ca.nc pfirmenf .£ r £> erd.c\de pferr otb? me*
btisadqfluut buo:c8.fjfcmctribuli agrcUis
qfibtbfifragitlapidc renu.^ambc riSfpcsifri
gidat? liipndt.? fit cmplalmlcu cie apatito
cralidis.ec mifccf cii mellc: i curac alcola-: pu»
rredincquefiucinoK:cct>olo:cgingiuaru3:
f £cccpmif fuccue ab eottadmiitraf inocuf
i femc cV cft bumidu coucnic laptdi rcnu et ve
ficczqn.j.ij.bibunf ocpma fperie ipiue.ific
cmplalrrum atmeaconuenitmo:fuirvri.
4f j£c qn bibtf cu vino pucir medicte mo:tifcrt
^ £t qn ©ecocrio ct9 ro:af fug loca vbi abun
dantpulicesoccidit cosOUevcroqui nafctf
«tncttur fandarjc inrcgioncbadacas t>amr
ab incolis illius patrie antmaltb$p:o cibo suj
eftbtimidaberbaipfiue.
^ trctTcminceiusfflciunrpancj/Ram ipm
clt culce ct nurrir£r fic vntncur co loco panie
mtici. £>andarjc citbonuo tolo:i vefice et
ftranguirie.er augmentum magnum facit in
fpermfltc
Mjttbia
Capimlum.rfctliEjE«u).
JjpJ *RibuIof9.£ic berbari;Zjibulofa ouo
■ • rugene^e.HUa ct.jpenafcif in omiUo .
\*'r afoeagreft^c9matb:eer1tcatiatfb5fo
lia po:tulace fimilia: f? maio:a. £aules mimc
fec9tcrra8an^b?b5cifdaglobulo0t>uri0fptV
ijiee^antitoangulatosinctto eftfeme incutf
fiim.? babj virrac e ftiptica atcg, frigida
Bvtmionm,
f^ecm'ta:co:£iafporitaferue8muIcet3Cri
taxiKumclleomnceoas tfaucium curatpu?
frcdincs.f £ade bcrba cu fcminc oecocta pu
Utts necat.fi aq ipa fcomtte afper gatur.
f i?uiU8 femine tbeaces facinnt panes.t cum
vino ponoeiufdem femini6,contra venari po
tfonemeftfalurarm. _ t
Capitu!um.tfffljErijE
^^•Rm'al.<!fyfiXrificu a tritura tiixo Cf
■ \ purgattfrimubo:rcorec6dif.velq:gra
V^ nu a'9 taif % comolu?.*i>lura funr ei9ge
nera.vt filigo.o:cku.far.T>e cjto & s. Z>emefe
ot trittcuj idco &:q:fatu5poft tree mefes col
ligif /Ha vbi-ptcr aqul aUamuc caufam matu
rafatio obmuTa eft p:efidiu5ob boc pcrirur
^ ^alUdr-; li-ic.^enfe fcptcbri locie vltgino
fio.autecilito.vffrigidisvclopacis.arcacqui
npctiumtriticumeto:deumferiopo:tct.^um
(csferenitaeconftatvcanrebvcmemconualc
fcantradice8.3deminlib:o.ii.^enfeianua«
riotriticumetrarfcriopo:tet©uquattuo:foli
wu e.3de5 tu U.vtj.j|n nmo mente poftremo
locwmaritim8acficcf6ctcalidfo:ibU0triYia^
roeffis abfcindimr/jjdcm in Ub:o.vitj. ^bmfe
3 ulio tcmpcratie locie ,'trirfei meflis cjcpleda
cftctmo&quosiaumeft.
©prrarionre.
€ 3faaeXriticu c ato ad bumani otfpfenttf
ttunetupapu9tnaturalitcrfilecdpl£TC(6ia'u8
Xriricufmnarurafuifiibftatislcinpniosra?
du eft ca/z bu.t ficin mcdio.-^ame ec <o fact9
caljdio:cftinfc?5ogradu:q:calo:ci9augmcn
tafacalo«igm'82coctione:iicuto:deujfaba
cu uvRrtia natura ficca funriiut acj coquaf bu
miditarcm aftumunt .£ranum tritiamafitea^
rum velatTatum apoftcmatiqtf errabtdicanie
motfu eonringit fu jpofitu mo:fum fugat.
^f Olcumautcm cegrano factum:adcmpeti
ginejj fcrpigincm aufcrendum valet.
< £ritict reccnri8 ac noui nurrimetu paruum
cpftit:etcrudutfleginaticu.tinflafiuu.rngitii
ac 3olo:e laterifo ecmoua. t in putredinecito
couertitur.aflaru ad ignc magis numt.votf
rofirare min9facir z flipticu e.jfn aqua coctuj
grauifiimu e et mflatiuu sigeltioni ©uru.t ntf
girummouer.bumotfc^cnfiflimoegencratet
vifcefo6.ma]ctefigranuefarincniultubabeo
nirfurie parii . £5 i rame bn t> igcr if multu mtf
trit et mebia pfo:tat.tardecgerif:vnde t>andii
cfteio qui magnis labo:ib? ejcercitanmr
f0rauufactuetfimtlia:fangumelaudabilem
faciutetmtrimnurriur.Sirflvtanfopiiatioj
epatiefaauwuriaafpteniejlapides in renite
vdinvefica.matimefireneecaUdiintjeniamr
naturaliter vel accidcntaUter .
4 BuicennaXrittcummundtftcat facfem.ct
riuefarinactamilumcucroco emedicamepa
ni: fSauicb ttitici ct o:dei grauat.
% Zjtticum crudum et eristm t»ccoctu chjciituj
no moUitu neqj fractu .ncqj coou.ita vt ft plus
erfraail ctufimtlircr quado comcdif gencrat
vermesXriricuquocpquidetriru etpuUieri^
$atu.Xue mo:fu5rabioficani8 cft iuuatiuii
f pYafXriticit vrilec^reces ac.rutum.t.au?
roium.£tqj5 (iccariuu vocafcrudu mafticaf
tu5 et jmpofiru cante rabioflmo:fu5cura r. jfe
nna riufaddifo fucco iufquistmizcataplafma
ta.neruo:p ratma ppefcif .Q jcimcllimijctiinflj*
rionc5toUit.Xentiginc8cmendac
f furfur eiu8 aimaccto coctu kp^ae minutt.z
itnpofim tumo:e8 oes copcfcirXum ruta co^
ctu tumo^ce fpargit.mo:ftbo venenarfe [medi>
dicatur.l^oMionito cajkfaricdo fubnciuc
f ^crmenru riue virturcm bnbct calida XxA
mo:e8 plamarum fpargir/Jbuftulad mituttao
a
e
Ktatmm
%
%
%
tf "ftaliin almanlb:e.£ritfcubncoctuomito
cibispl^nurriMmajciefieulacre coerufuerir. i
£ oitfci t ctta narura ca Itdte i macrie,? bie qtti
miilru labo:ar.vel 6; augmeto virium indiget.
rbabaesvcro fcifpofiridee eotrariasciro ve*
nas repler.et fe.er arrencu ©oIo^.et lapidce in
rcnibue:et apoftemata adducir,
^ Bcro:Xrittcea 45fitccraiu'a.fieut o:deaf
cea et auenacea.CUKeruifiaiu]ctavltdo£eaee '
rere id elt a frttge vocata.quia potio eft ejc fru/i
mcnrt feminibue.variomodo confecta.
<Capitulum.fftte
*5p^1*ipolion.t?Yaf.e.Z>ipolion ftn tra* '
■ 1 flationejgreca.nafcifinlocisrnariti?
^*^ nieid cinlittonto ipie.jfolia b5 apto (i
milia etgrofla.bafta5longa tmatopalmieriri
capiteTNuifamtfores&mutaretmnoie.naj1
manccolo:cm albu?facir:t altjsboneeiimu»
rar,media t>ie purpureum.er fero feniceum.
fairmeeftilltcalidiflima.cujvinobibita.ji
rj:bumo:cs aquofae ventrts t>c ponir.v:inam
p:otiocat^cceptt8 vencnie occtirrir.
f '{Miniite lib:o.^iXripolion apud grecoct
berbain tnclitammufeYcrbefvadvlaudib? a<$
mab p:edicanriumvrilcm fupercgcetera ad
famamquoc^ t>igmtati8p:o:fu8mirlrtmo>
dovrtradunteiuefoliamaneeadida;meridie
purpurea:foUoccidenteafpiciunturferulea ,
<D £>uofunt ciuegenera.jCampeftremauwi
«t f ilucftrc minue.folia ca nie bominie fimilia
a radice palmo nuncp altio:a
CapituIum.ttfdjE]EjE?'
*¥£& O:menrilla:velcatapbflon.velpo:en*
I 1 tilla grece.Srabicebufeke.Xarine W
^** fto:ta.£o:memfliaeftberbalimili8pe
tapbilon.nfli quia babet fept em folia vndiqjpi
lofa.et ideo vocarur eptapbilon.cuiue radiice?
rubea etto:tuofa fimflie galangcfed nonba?
bef aeumen. ?los eius aurofu8.et fpfa uidicaf
ftigi.er iicin rettio gra du.£>ed eft notandum
q> eft fpecies to:menrille babens . folia limilia.
lajpatio acuto.nifi quia colo: foliowm e]evnc*
latereeftceleftid.etejcaIio viridi8.flos eutseft
nsbeue.etradi)crubea:queabaliquibu8voca?
turbardanamino:.etab aliquibue lajpa mi#
no:.airtU8a'u8inomnibU8Xicwt virts pam*
fpeciei:fedremiflio:
Bt Dfrbfa.
f £bjmctiHa bjvtffutepfolidandiT pf«ra<!i
peeprfi. jderra ©iflurri a ©rf puluis ro:mcrilIe
cuTuecopSsntagime.fadptfnngcndtliTitti
Iiraafifltfofflctih£aq pluuiali tKcoaioie pul
Merieciu&vclcptwatoeribtfeius-zvna fpice
fiat puluieq afpcrgaf fup:a ventre. ipfopriua
indfc caltdo empla ftraro. z iuuat conccptum.
C^^Wfpruwuandufitmplaflrue)cpuluc
rc cius z attsfpecieto aromaucfe. -gSnlnte ci9
vulncra cofoKdat. f £orra vomitu cjc tcbili»
t are z furox colere puluie eiue pficiaf cu albu*
imnc.oui.^qiwf fupcr tegula. z scf paticwi.
Cflpitulura.rral^i?.
•5« tlrbitarabiccJarinc z srccecariramic*
1^1 ©erJi.ag.ca.Z4irbit.aji.pvaf.%;ur
^*^ bir cft plata q nafcif in littore marie.in
locis fcjqmareeooperitqn' crefcit.qn^* cft
traquillfi no rangit ea<no cfn nafcif inrra aqua
necmulmlonge abca.-znifiqnmare rurbaf i
crcfcft no rigit eai^abet folia fttta folqe platc
q^:arafatie.nifiq:funtgrolltc«a rie.'z b? fii»
pitem tmofco palmts longuaiuifu in furoftare*
gx qda ©icfit t» floe ciue murat colotefuuter
m t>ie.q: in manc ellalbvz in merfdie ©iedinas
ad purpureu eolo:em. in vefpfe $q fit rubcue*
^Radfjc $o ciue cfi edorifera alba.quc qfi matf
HicafcaSd'acirltngua,)£tidcaucfo^ai;trail9
rionc albarieb.lTafcif in lirtoribim arcnfo
V6tvnttteciuecltcalicla ef ficca.
€)prrationf0.
f©era*Xi»rbirla]car?mundificatv<)intrcm*
^tmcliue cjc eo cft lUndqirod cum eueflttur.et
rfldrjceiueaferraauferrnrcotrqceiueftatim?
abqciWr grolTutn quod cfl mrue.
f £r qc corticito cti melio: fillecj cft vt calam9
gilmoCue?alfo.?vowm9ipmfragcrerirefran
gtf . i no" accipiaf illtf turbirqtt cft roirtwfum.
jturbircftcalide z ficcc cdpIcrioni8m.if!>gdu;
f jEtidcaucr. Sbcn mcfuay. £rmdio: cft ille
lubrilis lignu7;rp:icrae ciue ili laprc vifcofuj
ftcgma.vc^ipmt>iniittirctbiltraf€iftcma(j?ci
jpter abominarione fni fapo:ip.1Recrificarfo
auecft pficerc ipm cuolco amigdala^ulciu.
£>ofie ciue a.5.i.vfcp a d.tj. £x opo:rertt> adbi
bcaf feul.-zipfnm quidceft bonu bumo:ifofctf
aricc. £t cducir coe z lajcar bumo:ce grofibe»
f £t idcaucro.23abijc.2&eli9cjceo clralbu iti
colo:efiro.*z c\i> infigura dt ficurcalajnSargef
rcue.?pt»lpacalamieft fiibrilieteiro frangif»
non c]cifiene grofium neq! grau* . ct-rfj tcritur
cfteorririo ciuefactliefz di albii qn dr frituhn
f 3Uud $o qt5 no cft tale non cft alicuttbont
rarie.j£tturbif qfi traftuerit rcpuemulfu fug
ipmfiur in co vcilnee ficurfti allije lignie.i tM
bilitatcin virt ute fua. £r fignu ci9 fug boc eft:
c? aiparer in co fo:a mina ac fiefler fo:aru a c»,
z turbir quide lajcar ftegma lajcarione tcui.
f £trcctificario ciue ejt ifra:q friceecomceln
ciue t»onccEueniae ad afbfreiue-. : poffca rcre
ipm.*: crib:a ipmg cribra tcnucz fi pcjrfe iprn
inmcdicraie laicariuie ficyt m pillnlie z cecocti
onib«:rib:a ipme cribrafiricrionc. fir cialiq
firoificiee neadberear vilie ftomaebu
f ^rcouenienrio: modus recriffcaricnie crae
efttc); pficiaf cu oleo amigdalayajmara? poft?
i^fum'trriru.raru'ZcnbMrii.i£tfiTiec]cbibere
ipfuin babenrito ficgma vifcofum tcnajc ; tcrc
fubfilitcr z crib:a vripYumno adbercat frpma^
cbo« cjcpdlat ipfum fiegina»
f T>au.G©eturbir.Xurbir eca,-: ficfu.iq.gdti
f Jobance mcfue.Zlurbirca rachjccuiWetein
bcrbcrcui^ folia funr fifia foltje ferulc aiino:ie
z eft cf babcnrito lac.^r eft cjc eo filudire i vot
lnclticft: z magnu tpamfi. £t adbwc cjc eo alt
ud album:r alud dtrinum«auud nigrunu
f £letrio.dt5 in lorie nafcif ficcionto:: gtsht
mofiue^tcrlpuTfrudinflacrieciue.^errinu
^o:cc»nrra tcclinat a /fe>:ictarite boiue.q funt
fcptejf m q6 fapietce fcripferet.fcj vtfitalbtl z
vacumarundinofran z gummolum. z fit ccrrcp
«U8 cincriciue ctplanuejzfitreccnstt faciW
&
&
0
Craftatua
frangibiVXifrinufro malu efhtnigrn' pcfue
« groftom eltnobott&smbnlercnucfubfilitcr.
*■■ f lijtri^ebiicanriquumalih-zqtf ecrtfjpiroz
ticto fcrtc tittcn'9 cu frangjf licur neruce.cft fil?
7 ueftmnalu.tqtfnocft gilmofujcfi fcebiliue?
ventrie cef urbariuu. £r tua inr crcft vt co gno
fraeadulrerarinejcco crfitcfimgUniiioncin cjc
crcinitattb eiue ejc gismi ©ifibU$tioc.£ t cogno
lcif (O cf in fraccurie ipfiue cft finceo .1 tamis
rcccns efi cottturbat iuu 1 ftibuei fiuu vifcerum
*Jh % B ntiquu ^o fccbile: medioaitate m babee
eft ctn qtf eligif Xotnple]cio7<jp:iaae ca .cllin
tm io gradu.£tcft refoluttuu : attracriuu atf
tractioue mediocn : generae vcnt ofirat c 1 fub
iicrfione? naufea.? acquirif e)c vfu cius cjcicea*
^ tio in coJgcxuacuat cm rwimditatcefubrilce
w f T^cctif icatio. £ria funt comgibilia in ipfo.
£ft cm ncbilie oeatioie 1 tarde.i noccr ftcma
cbofacicne fubuerfioncz naufea. £t acqtsirit
vfue cr?co:p_i cjciccarionc naufcl z eftttacionc.
O f T^cctificato:ce#oewcinp:imi8 abwdiiufi
ferutco:ficcciue:«oneca(parcafatbuipiiue.?
coJrigut.fccquo stctu cft.*£:tmo admimftran
doaliqd vfrturie acurc vigo:ae fm in op_an?
dorzejc reb ipm ma jcie c6fo:tantib cfr jttcco^
*fa f ^pmcmfigiUatci^wctafcmirabflc.Ttcdu
cat bumoic groffum 1 r tfeofum .cria a rcmctis
cu facilitatear a 0; ctia a iuncturie z ancbie t a
loriej :f tmdis 2 ©iftanttb.fi fc $0 no factr iUud
immo cdurit ©eflegmate qo fubtilc: rdmqtttt
groRism.? boctardcoperaf. £t cowiguntqtf
fccudoiMctucft.admifccclo ctcpmediciniefto^
mattae.-zeicredolentibtfcdantibagitatione
meoficutcftmaftiictgaUiaaromaiica^ricft
cur jm jiber 1 piper longu t fifia.£t cmcndaf
q<3 ririmo fceco Otcttim e(l:ficutt»ijctt Skaujt
vr mifcca f olcum amigdala?: aut cciungaf ctt
£mtgdalie:autcum5uccaro.
0 ^ £tfcijctt"Ruffu8.adiraniftrario ipfi9cijm
f.ipticie rctr ouet boc ab co.
^ft f fc t^ijcit iudd. 3pm cu pfeaicefcceirottijs
autrobtpfiue cti mcdio ponderie aue cjcjmjtf
bcrtu^uplo podcrctpfiue cjc amtgdaUe cfi fo*
c? tutiujimbonum.
<5 f 3nquitt:amccb.£tfiuttrocifcic|ccoti?a^
piopqdcrieci^ flom viola?« medio podcrte
ciuecjC5uccaro.-z fit foluriuu finc molel.ia«
«r M& inqutt3obamriue.Sccupefcaaile?tn
tufp^ in acao x>ie ac noct e partce .c. penidwj. .
lEtee.l.amigdala^purgataj/.partcR)C)Ljc.mrbtt
^arice.,c)cicT.fcamonee.p.te8,]ct).5tn5ibate.ptf
pcrielonge folio? rurcliceo? anaparrce.iitj.
eof fiar pcrmictio bona.i conft<ecu mcUc ccf
rpttmato.£ftcmmcdictnamirabtiie:
W C3nquit.filiu8 Zejar^cclKamcoc wrbit;
qt5 clcgi incgrif udinib in quibue vfue cuie cft
neccffariue.Bccipcmrbitpartce.|c.5injibcria
ptce.v.juccaripartce.jcc.tqrlcpaddif mafti?
cie.j.iii.t alia fm mtcntibneealiae.
f j£t tijcir ifc?. 3nfundanf t urbit in fucco cuJ
cumerie afinmi t>ic ac noctc:pol!c| rafue fucrit
ciue co:tc]c.t cjticcef .cfte m v Uimu ad cgritudt
nce iuncmra?. Z^urbit aut ©e trirorationc % co
tririone fuftinet omne qt3 cft mcdtbcrCRocu^
mentu autciuec|cpclUtaquaincUi8ca.7aqu8
fimititerjuctariru^um olco amigdaUtrumt
f 3obannee mefueXuTbit ?fo:tatii folutionc
cciucit bumoixeflcgmaricoegtoffoe 1 vifco»
foe a reinot fe«jp:ie a iuct urie.? ipm c^da muf
dtftcat pectf a negmategroUo putrido. z ipm
quidemundificatftomacbu:: ejcpcllit fLgftiii;
rarce ab coadbcrcetcein villieciue.
f £x vakt ad coIo:eiiicfura?rt ci9 vfue pfa^
uat a lep:a«ab infectioibflcgmaricic:uc cft
motfea z barae.teft mcdicina fcb:iu flcgmattf
caabona.tJqauf cl fuirwf ipmtimcatauftrut
abbo:rcant pifcce. pofie.ciue ptritteft a^o.
vfctad.ij.? riue 0 ccocrio a.5.q.vfcg *d&.
Captfulum.fftfIjtjE)Ett7;
JrVtlbcrai^Idccfa ca.ceocjm'.:fcamerb
\t/ara.t^ecclwmalNefvllwmacl?ct.^nc
©ff)rtbi0
ycto tubcrto «ft f«»^ qnidf .£t qufda voeat
ipm fiingu" vefeeniH.©era.li.ag.ca .2>amecb.
auc.pvaf .£5amecb cft radijc rotiida non bfta
fblia ncc tvrfum.colo: eius e rube9 . z regifiti
vere:z comcdif cradu8?coct9.£tidej aucro.
ISaliSaibftaria eiuseft terreamultum adnu7/
fceflirsparamfubftanticfubtilie. ':•':
0perationf0.
f 63l.inli.t>ccbimi8. Kamekct gnat grofiu*
buroo:erz no cft multu mali cbimi. j£t ©irit.in
li.veneno*i q» gnat ftranggira % colica. fifr fa?
dut fu«gi.£t mcliusco? eft ittud q<5 repcrif f n
arena bns pauca^aqulf Sui.li.tj.ca.tubera.
<£>utetfubftlriaterreaplu8 zaquca minus:
z tnipfiseft aerfam fiibtiltt38pauca.2>>elt>
o:aco£funrarenofaill3 inquttonon eltodoz
malus.t queeceis funt ficca t>eteiib:a fut bu*
midi8.funt groifa valde.TgnantMo:e grbuu
malancoliai.? funtt>ure tMgcftionis sz tvriaca
co? cft vinu puru z fpecies condietcs.f Bluia
fo:tr3Cfatuau.ca.ocnibcrito.£ubcrafri.iuc
i grofla.ftegma cjjgcnerant crudu:qucautcjp
cis rubo^bntmala eciftunt quoai niulra co*
mcftio colicam generat:nec cria abfqj ca lidis
funtedcndacondimeti8.^f3iido.2jibcraeft
oleris fpecies qua tumo: tcrrc.pdir.ca c$ cau?
fa illi nome ©cdmf lMi.li.nc .jjn rerii miracu
Us(vt il tiictu eit fuei^majciinu eft aliqd nafci
vd viuere fincvlla radice.Zubcra vocanfbet
vndicp ferra circtidaauullifce fibns aut fa tte
capiUamensniicaittCVficBtfuberate loco itt
quo gignunf autrima agcntenec ipa cobcrct
rerre.f SuiXarde t>igeftionie funt •fcgraua'/
tia ftomacbu.x funt groifi cbimi.6a.in quodl
Joco t>icit cp non funt mali cbimi.
Capitulum.fffdjEfjEiui.
«J^rbue.^fi&Z^ueatudedo tnctu eft.
mf f £ftarfucc9aromatic9 qucarbo:ara*
T^r bicjnmodii amigdalcfiiditalbikma?
fticatoe refolutu velut mpulucre.t cujfransif
inrus pingue e.^gnicp appoutu facilc ardcfcit
£r appellaf ap?5 nos mafcul9:eo q> fit natura
rotundu tn modu tcfticulo-z.Tfcliquu tVo pla*
nu i pcnefcabJofum min9 oprirhu.2ldultcraf:
at admictarettna fiue gumi:fyp:ietate fua t#
riofcirVFla tbus igni impofitu3ardcfcit :rclina
fumefctt.0umi vero calcfacfu uqfcif .f £>yC
£bu8 lacfoYmii earbotfeqgrcceubanue iu
|^c|fup.wO^a.cccpsj.T>ictiicft.0i5 qw?
dct.e a:abia arfeif candidiLOtf autt>c3ndia
fttbrafum:fcd vitucb mafculii fi % fertiii valdc
tnwutu^q^rruln^jj^vclmanatburis.adulfc''
ratur autetbuemafculutri piana.i.pmah' reh>
na Tgtinu comt]Cto35tn boc ©ep:ebendif qi»
non talcm odo:cm cmitfit.0lofa fug £cclcfia
IHcumXbus bis in anno colligitur 3» a utu
mno fc5 z in vcrc.Sedinautunali;collectaonc
pMparafincifoco:ticctncftari6fcruo:c.3nde
pwfiHtfpuma pinguiaquecocrcta ©enfatur:
nifi loci natura pofcat tegere palma incipietc.
Ouodinarbo:cbcfitferro t>cpcctif:idco co:^
ticofum vidct ur.*Ji>urifl;tmu boc cft tbus cadi^
dum.Sfecundavmdcmta p:eparaturinbYc
meinci08co:ricibo.7^ubnim boccntncccom
parancUim puo:i.rRouclIcarbo:t8 Yctcrie cft
odb^tiuoquodcrco pcpcnditrotuditatcguc
tcmafculumvocatur/
0prrationf0.
f *Rafi8CbuB eftailidum cr uccumiCarncm
invulncribuacrcar.Ocntrcmacvomirumar?
cctantcUcttum^cuif.J^cqua tamcn fi multafu
maturquantitaBfanguincm adurtt ct &n:iM
iCB t vigilatcs crTicir.Srcmori co:dis auMliaf
^DYsfo.Xbuevaletadjcrnaeiararicas?
ccbufturas^fquaflationce .ladaunu mana^
rOcpcolo^ce-zintrancomjtuimo^ce.xierumfi
a fano bibitufucritanania *ct etizm mb:tein4
currit.*^o:ro manna tburipcligcnda cft alba
mudj.friift9 l>fiemniiira:cuiu8Vi'mi8oliba*
^ q
£ractatu0
tw> itmflieclt rfej panlo fo:rtofc
r ffc>enicBromo:«joculo:um$rcumafufpcd?t
oculo:umq3 rulticra mcdcndo Umpidat . ©i*
mtKrcr modo facit romue ftcsade ac mrrrc^q:
fimike funr^rrimiB vna eft.
p f £6ltaiiari U.gduuXbue cffca.? fic.inij.g.
talefiacir* pftipat.Tiw' clarificakrecctia rnlne
rafoiidat.flujritfanguievbicucpm^ftringir.
j£ f •JbcmmaTlccrainanovclinauo ioconalcc
tia:fi fupcrponaf cum lactc tempcrasu ©tlarari
ho pcrmitttr,ctfirouumftcfima wflbiuit.2£>c
moaamciuocBCozroooiat,.
f f jremmafticaromciioriganovclftflpbifa*
gria s>iflbuuffle0na a capirccjttrcbcndo.
0 ffctungtKgrauedincaUcuiaf.cufepoanarie
tfmfiatuad vulncrawficcadafit oprimu.
& f Oaktcriaadvulncra,|pfcraduftione ignif
f actajCum fapa aiflblutu t aurito infttllarum
mtigat t>oIo:cm carum.
3 f^accr.Z^oscalidumficcucpgraduCijccf
rc fecudo. Xumina clarificat lacdmb; fi folui)
fur oui.£ontrm1rclfcflnnco culaorc tcpenti.
ScricumTinorrifumpicclactccpm^aw.
fOulnera purcipuccurarercccnriaptcunt*
*>tnguipo^inonnpu mcdicabimrTftie.
Sdm£rum mcUt pannariria ©ecuir r ngme»
Xfcue bcnc cotritiiiTinocp tcpcnto foluru*
3m'rm«auriaiwUur^odcflct)olcnti ?&
Sleriana.5u.arai£rca
licbinie»Xati.tomara^
ncUa.ualcriana:bcrbd
gatrebcrba Indicra ami
rilla.genicularte anrilla.
fiftarraletfna.fcrpillum
maiue.Srcrap.ubto aggregaroriecapir.iii.
aucronrarc C<yafe«idie.5ucft fpica filucftris
babenefoliafimiliafoUjeberbecujctiafgrc^
cerr^fdlinum.TtiYfope(Iinum«babct«iptr2
rniuebtacbrj longitudincaut ampliuetcuius
eok» ©echnat ad purpurcifarcm.t cft inrcrius
Toncauuetnodofuej?abeneflo:nninfi0ura
fiini1emuarriffomiftq:cft mmo:co4cdin albc
dwcelt ficut llle.t citin co parujpurpurct cot
to:te.tiUudquodcftinfcriu8fgromuo $06
dtfupcnue.ficurfpica frumenti.-Radv cius
lubrutainmodumparuuU eigituingrcdiun*
furab wfcrioritoriScomc inuolwe.fieur fqutf
nantum.clUboate niger.t funt inuiccm adbe*
rcntce:quanimcolo:Tcrgicad albcdine$.t ba
t«odojembonum:TcftaliquanruIu5in catsc
odo*e nardi cum pauca pingucdinc £ t quod
pcipiaadmimftatureftradtjLciuecQmcomis
iute.f JDaiiaroe.vityimiar.capi«lo iri im
rranilarioncmgrccaj.^ujdcftTaleriarta aro
mattca quodamodo dt buiue bcrba nardo (i
mtofmvfrturcm.-fedadplurimum ©cficene.
ttidemcodcmUb:ofmtranflarioncm arabi
ca.jn radicc ipiueplanre cft aromaticitae . ct
wtueque aflrinilatur Tirrutc fpiccnardi .1 c&
ca4n4}.^radu.T ficca m finc ctue.
- ©prratfonre
fPfatfm rra'flarionendrraiu.idcftTak*
nana.^fcuiu nardfi agreftcappclianr.-fiafci
turinpontoJoliabjCmiuacllcbo^iTarilja
fpofcUfno:fiueapio filuatico.#alia cftilu le*
lue ? mollis fubpurpurca ? nodofa crrfcce tc
ccrraojbiro vno aur ampttue .;fio:ceforalee
tynarcirco in figura.nifi q: cmino: ccfed utni
Uemaibcdinc:radijccftiIItinrobo:cDigirim^
«•«efimilieiunco.aut cIUb<uo nigro colotc
niffacfi0do:egrato:et;qua auecrcfcut paruc
impUcatc ftcut cUcbo:ue nigcr .
f^Unmecapir.ni.5ugenoecftlxrbcodora
teinpontcnarciturpcriurcrualla jjodoetiis
tflo»ealboemiokecpnarctfc^ bsfolia fi*
mwa apq fiiuarfci. tYrfu rufujmollct c&uvic
Icue /RadijceiS fubrufa in m odu pufilu tigtri.
g: q alic crcfcflf miotce impUcatc» n equaue c
ftutJfpice.f}plue^uocatTrina.tcftcaIidaiB
wwmpmiviQfoQdMfmcwYmm
ferljrrbis
'«mferiiatfe.
f iSaimte.capi'wld jfti. jfuxa.? ficM (ccSdo
0radu:*Radiic ciuetri mcdirina pomtuhvurt^
tembabctaiurericatn.
f 5ar/m tranftariotieara. 5"n puocat veihaj
f D va fco. fn feructis cft vtrturie? mitrualis
Cmto dijuarara faa'radlarm'et>olojc\:g&cn?
ftrua ifnctf ar:anridorie tnifcemr.
f •jSauu*s.£6rra ftnnguirianu fcitTnmam
©ctur rmum t>ecocrionio ei\w.tkri>a aiatNtf
cocta i lurpofira vtinam pwuocarrad trigcfti
oncm coniwrandanu Dotojcmftomacbicjc
fri^ida caufa oettir vinum ©ccocnbnie due: z
femime fcnimli vcl mafticte cum luccoalicui9
bctbcoiunitcf.
f £onrra virium pcawiefcectirvinilfcccocrf*
onieciue^clfuppontonumepbombiceimin
cra incofifccrione facra ejcpuluerc eiue toIco
mufccllino vcl comuni. Contra opilarionem
fplente: cpafiocc rngidacaufa:vinumt>erur
Oecocrtoniscius.
^yiidoms.fn cftbcrba z inponro nafcif.fo*
Uisolcaaro fimtltbue.^Iatcs. $ ueftbcrba q
8lionominet>iaturrakriana.mfcamdogra*
du calicb z ficca/jin cftarc radicce riue colligii
tur i ad folem ejiccanrur, ac per triennium in
c^icacianiultaferuamur.^adtjctrninmedici
nie ponitis r . £ligenda cft illa que folidam W/
rus babet fubfranriam er nonpcrfo:afam.quc
cumfrangiturnonpuiWijarur.&abcre&vitf
mrem^iurertcam. , .
ftiinum^ccoctionisciuetiafttrcdrraftrflh^
gmria -4 t>in%ria.;£>erba etia ipa in vino cocra
i ftiBDofira puocat vnna/z ad confoitandsm
fcigemone^:? ad t>olo:cm Itomacbi epfrigida
caufa vclvairofitatesarorvinumfcecdcricis
cius i lcmintefemcuhTclmalticiscu fucco alt
cuiueberbet»iiircrice,
f £6traviriiimpeerb:i9 qcffigtdacaufa t>af
vinum ttccocrionieciueVel aqua. Sd fupcr*
ftuirarcm matricis mundtficaiKJamfiter eafo>
mcnnim rel eriam ruppofiroriunu v
f,j&vnfmtib*f ii^olifl etiis funtficurfolia aptj
jc tcriw eiue vniue cnbiri plueplanum i rcne*
rum. cui1) fupzcinu cft t>igiri groffirudini ptori
mumac purpuretiimnodos bsbcnetflowm
ficutnaftifcue:velmaio:cm.3nalb0criaipfi>
ue cft quafi purpureum.3nferiuein radieefaa
tmittitramoe. £t f n ipf a radicc ef t odo: flro*
tnaricuo.
f .Coiifot t>o!o:i lareriWvrinam pmubcanfi
btb.itur.srius ©ecocrto p:ouocar menffrua;
puise^mfpica.
£apiruIum*«trIj#o"?.
&" ^£rbcna.jiido.acttcnafmevcrucnd
m[ ftiz qaafipnra.fjagrecisflcrcboranea
^*^ nomen aeccpir: eo cy rcmedtje ac liga*
menrip bominfiac purificatiomtofaecrdorua
0ainUteapta(tbataefr.vjidc^pon(iftcc8ilIam
appcllabarfagiiien quarifancincn. f i>Iin.lib.
lc]cv.'RiiUatnromflncnobiIitattepluebabjc0
ibcrcbotanc:quamroitrivcibcnafamvocant
tt?ac iouie mcnfa vcrgirur: ttomufcp purganr"
arluftranf. puofunt tiue flcnera:folibfa. que
fcmina puraf.*i£>ae foltjs rariontovniufcB
plurc6rflmuUtemies:cubita{cs:anflulofi.foIia.
mmo:ac|qutrcue,tangufito:a:t>.iuifuri8mfl)
io:ito.3 los £o glaticusa-adijc longascnute.-z
vbiqjnafcit in palmie aqtofie. Ouida aiit np
oili inguunr :fcd vnum t m faaunt gcmie.to cp
eofdc vtracpbabeatcrTccfus.f i>andcaa c$i
ctjcc. J&en botaUu vcl pcr tfienon grcce; arabtf
ccauxa.lafincauf bcrbcna fiuc veibcna velfa
cfa berba.f & ciendum cr p:ima fpeciee gcrc
bbtant tlt ccnml galli.i cft fupina .feectjnda
Tpecice gcrcbot am cft vcrbcna.q t: gallinacca
'< cft recta.? idco vocaf 0:t oe4: t boc prafcoi
t>icir jncapi.tJc gtrtborano.£r p:ima fpccice
gertborania qt«6nfdfl vocaf pn ifui toh.er il^
: la t ftccntru gatli.jEt idco ir. -^cndci ta tittcra
^S.faatferrotim cap.sb iUo qt inapit ^ct tbd
t anu4 illt>qtS intipit *i>aiftcric n.vn x tc get ti
Ctattatw
totiutifito nome accepit talc:qfn faccr dotcs
cam purificationibue adbtberc confucuerunt.
%£vaf\ca.?>egercbotano. £>crcbotantl qua*
mulri perifterion aut verbenam Wcunr.tope
riee babettmae. Una«ft fupina : attwa recra.
^rimavocaffidcridecurcrie^atcbeauYpc
tiflie:vr afculapi9 in Ubf o fuo memo:ar.i -pyt
tbagozaecrifccptfonnominafclattnc^iafti?
iinii. quafi tuftrago vdverfipediu vd centru
gatli.Q»a5a quacrcctat>ij:tmu8:vocflf ctia tti
gomonbumo,vdgereboranulxrcularia.lari?
nc crilia gallinacca vel verbena:vtraq; folia
fubalbida:?reluri iuafa babcnr. z virgae in
cubiti longirudinc lamptiueangulofa;? ra^
diceerenuesetlongjo*
% fDYaf.^adijcvcrbcnetfoliaciivinobibitai
i catbaplafmarifoadbibir aifctericie tnedcnf»
26 <rj £t mo:fito vcncnatie occutrut.iblio? etus
.j.i.cit rtno impofiragdteequattuor -zgarga.
rifmo:ipfa folia adbibtm vulncra ori» i putrc
dineetollunr.
£ <(f ^lijcatura tvie fi in conuuuo afperfa fucriR
bilaritaremp:eftaf.
£> «jfpatur verotcrrionarrjtf cumfoltietrfbwn
radicibus tribus; quartanartje vcro quatruot
uumcro:fotije z radtcibue tota bcrba vultcra
gtutfoat;:aHenarioiweftringit.
£ f&t ad omia venena pottri data optimc facit
ibccautbcrba: idemnome~accepit:fc$ vt faccr
dotcecapuificationib^ adbibere cofucucrur.
$ ^Dnpaflionariobabcfcffimcdiciievtfttado
infirmum ipfam in manu pottancrit; ndciente
*gr0fo.x*>icefegroto:quaU'ter«8.ficger©ieft
bcnc:fanabitur.tfit>icctmale;mdrictur> ,
0 f -fSauut8.3qtt a secoctiome eius marrican
mundincat opame;? menftruaprouocat» 2»c
inen ciu3 cumfucco femcuuocuuQimpofitum
tpfoemundficar,
(TapituIum.rfrrtoO.
O&tafco.yfido:u8,aerbafcum latini
bcrbam:quam grcci appcllant flamoe
£>jrum altcra elt ruafculus albidioU?
bttst anguftioribus fottje.<eravcro fcmtf
na foit]6lacio:ibuearq3msne:tamjginofiect
birfutie.
©prratirmrc.
21 f -fMini li.jqcvi. £6m ttiffimbibif vcrbafois:
oifuefloe cft aureue: atcptata visbuiccft vt
eriauimafenciiiiotufricntibp^tMatfabaite
tn pom aujritfef : cmod zx>e genrf ana rcpcrtmr. \
f £jc berbario. zjerbafcus nafcitur in locfe
fabulofie.^rJBd podagram bccberba conntfa i
*z fmpofita t>oto«m fcdar.
Bt Sjftbio.
CapttuImn.cmIjEiEpi^
0£cticon,D^f.ca.Clatica .f m rraik
fionearabic^bCTbacquebjfoliaifimC
u'a «dere.v. aur.vii . fed paulo in ziow
fponfa circa terra.-fcewp. a Ibalangulofa z virtf
da cii mulris virgie ©uo? nalmoai.ftoseft ilU
viridte jnverno ma^unenafcif.bafta ipfipce*
nuis dJ.ira vc virpoflftviderf.
i>prt ationfs.
f Df af.^olia ci9 molli addita ignc facru ejtf
tingiult himoiito oibynedenf . f © ici a fumi
gatio «'9 oia cria fitr facerenouir . afremiesi
vrero tnf anres ejccludit riatd vno cu mulfa bt ft
bito.CRadicccivficcaponefuBcarbonefttc
vitc aminea.aut©e oliua a ut cooperi . z ei9 q#
efubtiletyecmbOfOinfirm^tcneatioK-jfumii
reapiat.poftea vfnuamineu modicum gluriaf
f jllaberbactiamapericoafiriavenaram
Capitulum.ffffljflEiEijE.
%~ ^ficcialarine.grcceYfofoiacius.arabtf
1 Fce lacbim'8ftuelecburio8««
^^pftationfe.
CIS9l^uoiDeabi8a.vecda.5igura bo^fe/
minii no erotudaff cutfaberfj fublasa magfe ft
ntUekncib:reponunr a»t agricole n boc cu"
tpfisfolhcuIt&Cmifeta' cum fotfeptanriu b» *>
tia alimeuri batrouim animalium.
f 3nfameaurivira't ejcbts quofdam come*
dentowt macirac adbnc vtridtto etfirico fiort
cicera tfabae eomeduri:o6Tueca aucfunc n6f»
delectabtlia folumsfedindigefiiDiua z ftftttuw
vaurf 8.nc<pbonf (bimi generaf iua .
f 2lpta *d fangufe grolFi melancolici gcnera
rione ficut z knricula.fcd ilu djde mulf a bpul
adfumJpuicaarrMamillojbonof indi.
23
Capit^lmn•fftt)Ef.,
0£rmfculari8.^andccta.capttot*i
23erba graflula eft berba ©equa inue
nitur mafo: z mino:.et mino: cy vemif
cutarfe.tfaf .aermfcularfs crt berbaquettf
milarur bcrbc graflulc maiori.
^prrationf0
f ©crapio.Scmenilliusbcrbe cft catiduni
etficcuminrcrfiogradu.tetpelJttsliirrjbucos.
f £t ttcf rur cv rcpcritur fuper tcrram in co:a
$cuipoft$pIuir.
f jEtquandobibfturtteeofriruciLpdlitlum
bncoe? afcaridee.? lapat ventrem»
f aufcenna.tlermiculartsxalidumfn tee
ttotet e fcmcarenofum inrerfiat vcrmes a afca.
rfdc»»
&8W
#
ftaftama
Capttuumt.rfrfjerr.
a£ rnijclari.ara.fandaroe vfbararinvl'
grefia velfadflraca.greccgum.S5aa*
U.flg.c.fandroauvcrnir.t eguini ca.z
ftc.coplericnecft in.tj.gradu.£tfdefluc. t)M
bip.ca.c-z ficfjcaUdiraf cpauca.2eTitie "Kflra
be.fj noe ita t*u£:? i co pa? c ainarirodie.? af
fofflrerr^cbaano^.^^iu.c.Dvcriii^acr^
tiicc gumtcuiiifcia aitioaeqincbnanba p.nto
nafcif.q 3ibo:wniper9vocafcvnabco fgecW
uoqdi guinoftt ae cgrcdif .fl, flcride calq:I ejtic
M % induraf.fi t si vcrnipq cu cclligif efi a Ibi
;<otoite.*zcu flnrtquafdifubcirttni.'* aij plua
anriquaf cll rtimcoloJlqcucpfit ©iimodo frt
lucida adaracligeda elt.£tr3zefta vcmlccld
da qtf coficif ejc olco feminie lini z vernice. % ui
detlltniunfvrcofoltdflnfcolo:ceapopicfura
^abetaPtvCTnictrotcpgUiruwdiccvifcdu'
tarc fua •: clarificadi ? ccfcruadi.qb fat$ patet -.
Hampictoreefupw auoecoloixe cofcruant.
f Stoa.Uernijtaur. qtf eftgumiabfqjconfc
criee vA\a cotraflujcii fanguieejcnaritofi pul
uis t i ue cdfcctue cu albumine oui r g tlx> z frdn
rifugponaf.cdtra vomttucoleticu fiat cjcpul*
mxs& cmplai irum % olibauo ? albumine oui
tt ftomaebo Htperponflfnrj '
43dccriafiatcontra ©rfiinteriaacHffO zcettii
sfugponat' pecrim'.puUuecr3t'ncuo fozbilt' t>a
mevalctprravomttucolericuvclvJiflinrcria.
val5cri5pUliHepircrio:c:cjctcrio:clblurionf«
C 2? erapt'6 pdicfo lib:o i cap.Ocrmjc ccfert
catarro qn fit fumigatio cu ea/rseficcat vlcc»
ra.et abfcindit fanguincm menftruum.
^£t idcm auc.:6cdigo:ae.fcc,pp:ietflfe oue«
t pfar cara rro % oeficcar fiftulae:? cft ficca et
talida in.q.gradu.eueliitfiiEftuiratce flegma
ricae cpc funt in Itomacbo et inreftinio.
^/£toccidirlBmb:icoectafcaridce.ctcorJFcrt
flujcibilttarineruo:uque accidita fngiditate
tr biimidtt ate er rcpletione.
f £t ideaucto.t5abijc.qn fiit fuflumigarfo tu
coconfcrt catarrocapitie^t quandopuUie)
rifatur fug vlccra ©eficcar ca .
f etidcm auc.atflbari.©and2raca cft frriri*
fesl^aYabciimrrurefua.tpfCTtfumfgartoci?
cotijesct ©eficca t ftltulae.tpfm fpuro fangm
nieaemo:roidito .£rcgunu citnntcolo:ie:
ftmtle ftarabccr eft in eo paruj amarirudinia
etalferturaferriecbtiltianom et virtue eiua
clt fimilie virwre "Karabe.
f.^tqfifttcurarumigario.pfcrrnftults.tqB
accipif ejc fandaraca z oleo rofaaa Untf cii eo>
?fertfciffuneqf(utmmcb:ieet maniboa pe*
dt b?:ct (i no inueniee pone loco ei9pondue r er
ttipriepluepondaeipiuettelvarflbe qCvi}
tic£aU.cffegummibaur romanc.
f tlbi fciendum q/ illud vocabiilti fandaraca
altter intcUigif tn Ub:i'6fii>bu:ct alirer i hb:ts
greco^.l^aariibee^pfandarflcamrelUgiirver^
nicc ftcut i'a'5 fcitrii tll :fj grcci^p fandaraca tn>
tcndunr qacnda la pide rubeu.unde -fclinius*
SraudaracaarTerra^onto et£flpedociact
£$Kft'a:aeft lapie ignei colotie;
^Piaf.caxeSandaracaOnctfdclocTna^
fatur vbi auripigmentUii^oc aii t>icic £$af.
ca.t»tarientco .& vick ctdi$c<ia cft £ ndara
caqucecbloterufTa valdeafactletcntt iUe.cc
crcpula muda .colo:c bne qnnobort.ct odo:c
fulpburie.^irtufcget fimilte arfenico .vficft
caultice virturiea^Yafotttice a ftipricc
fRcfinc nurta alopiciascurar cunt picc vu?
gueetep^foecjccludit:o»6vulnera a nariu?
,curaf:peepuliulaecii oleopurgat^Dlco mt^
jEtapediculoecurat.^uftuiaetuadipeitiiicta
muudarXendilomataani compefcir.
f ^mpicfe cu meUe a vino vtfltter tstat. $M
migio«»fiim^t>iba,mapercfinamicra.5itm9
oteacceproevoccUmpidatcifmmctk^cccpta
ficutclecroarium aimaricimcdicatur fiuc ro^
aottulecunfinavtcaptapuciaaccepta.
Bt S)rrbi0.
r f jrftisc Sn "warfc^ fit!tcr fifqtiif modil grccojn :
ficutcap.t>e©cfltft>ii6pMtridi84ca.ocmo^ea
• fSiuntlircTiJiilknusjnanndotdiioiTunoji
fo anhdoto tllo q^ incipit ^Kdkatmn ad pa
tipiinoriiun.
Capftulum.tfffgrit.
*fl |r3olfl larii*3rabicefcncftfgvdfcne
I Jpngi. 6:cce leucie. Qfoeduct rrt a funt
^** gencr a violaf :vr iDyafcon. t>idt cspf.
leucie. £?cd rfi SJerfip.li.aggre.ca . 5tncflfg:
non locmif mfise vno.fc3 viola purpurca? qra
vfud ciiiemogie conucntt medk mie. fcd aiia
. X>uo gcncra funr fpcciee cbeuri:ficut a jparc^n
captjrpt/ttpcrfoete^.f^cra.IiftaggrefCiip.
fencflfg.#neftfg.i.vioIa cftbcrba cuiuefolia
funt mieow folqncuiTu 7 nigrioia.T non clon?
ganf nnulrit ab cioin figura fua; £t;babcr flipf
tcin cgredtcntcab vno radice. % cft fup. cQ plue,
£t in fummita ribo cuisfloebonf odo:ie colo
licpttrpuref.lBafcif in loctevmb:ofiet afpcrt
f oabc^i.ffm.r1}mia.ca,«eatola fmtranfla»
tione nol .ra. jfolio^ltonue bet be fubftarfa cft
fubfrtgida^aqiiofa.Uirweoffnfngidafpa
rtmDY9fco^a.Xeucie.i.vic&ioronito cft no
.uu&fctm inftoribuebflbene t>fn^»uia:qiiia
mdlinu aibft 1 purpurcu floum oft cndit ^cfea
ncemefnccap.t>evio((e.Weftiiumcdicma
rcmperata: coucntcr». zfit 8 ea* mmc^tatifl
pcnnutatio-:naturcfouitto.^)cuo:dt que*
cnnq3Cjcp:fmie?qmnoninuenft eacaIo:rcfoW
uene virturi. aur pluuia $t!Tipanefrigida efh
% bumtdfl in primo gradu. £t que ficca eft m>
nufi eft bumida » rranus frfgida. £X\ einin re<5
ccmcfomnidiraefupct ftua lupergredieecalidf
tarcmdue* qua dt pcrfecrio ?fpcdce.£ti auc
ejriccaf' 2 rtfoluif bumfdu fti#Vcialc ipfiue: ma
tufefiaf amaritudoctuequccftp:opfCf calidi
tatequcrucratfcputta.-:cUtunc ca.piuesmtf i
fluebu.,£Prdfiin rcccntebumidirae fuuftu&
|ptcr quodcp fcccnecftfolurionc perrentrcm
cducirIambtficando.quc^o ficca dicduritfcif
folucndo.iipfa quidedt iitfrigidatiua narcoti
ca fcdatiua t>olo£catfdo?ttcrrinetiua inflantf
mationu tlcniriuaifoUtriua.^ftc^ocbiltrcr
folucntibue. t vtgo:af rii auielaratUii8,j£t<p;
ptcrbocqindaadduiitquantitaticopmcdtc^
wtcm er rurbit . 1 rariunt rrocifcoe. z vigownt
cnm boc or;cranone«arii.£ r qufda ad<*ur fca.
monca. sipfa quicfcf olcu earii ingrcdifmcme
dam>ncmcch'cma^acuta$^uccueautfpfa^
tfvrupttec)cdelenicdo.4:tvioIcficcecducut
XMtffokcnrfo. £t ipfequidcm condiunf cu^ic^
carosiraUcfuiumafoaeabfteruoisesminctf
.iteaUcrationi8»?cn5uccarocenflruifacwnr.
£tfdrocrnonfubftincntmocrioncaliquid
qua fit fupftnitae. % fuccueca^fimilifcr i coi9
,robo:af accra cum mfufioncca?,?fitmirabiI<
fcfc ■abuenuittcinflamariorac .■? cft mcliue oldi
feamra.fundamenrii cutue dt oleumonfandnu
"autamfgdalinum,
©pfrationra.
f 6alienu8.3pfabcba tam p, fc cB ax alfiriB
fugpofita rcmcdtucaltV3iep:cftflt ficgmonibo.
fupcrpofira aiit iu oaficio vcmrieinccnfwikm
pitricntievdinoculie.
f©eriipion.airfueciOTcftqiKlcnificattfe
^t apoftcmata caltd a :quandoconunf fub ca
fcta Autci!mrarinflo:deu2 contcrtinflamatto
111 qucfucrit mo:cftornflcbi? inoculo.^cd
floeduediboccrfedarinfismationco:iefto
ma cbibaba^Kictatcrciarandicolcra. £t fic
cmplaftruQ:mfoIi|eimbufue focrbcautcum
fauicb.t tnfrfgidatz confctt aroltcmatito caii
dieoc»lo?.tcritueanu
f £t©tVif cr floedneapJopncraK quccft m
eo.quando bibif cum aqua confcrt fquuiajnic
tcpilcmicqucaccjdifpucrie,2cftillaqucvuy
garitcr x>iai morcrpucro:«m,
f£fidcntaiicfo:ita3bci}^cfuav.lDc4pric
tatcaite lacfltcoleram a ftomatbo z intdiintd
^tcoiifcrfiiiflflmmafioniquccftmcie^iodc
*
ttartatua
#
■j fquinanfieq acctdit tnfanrifo qn futmr* di aq
ca. £t qnaliqs v ulrT>ceacjcbtbere inpotuad
lajcandu venrre: eri>ibear ab.5.uu.vfq5ad.vi.
K f Pfa.itos purpureusfedar inftammatione
oris.ltomacbitoeulozj.-zaquabuiusfloriseo
fqninanrie.Zajcatcoleraaftomacbo 2 intefti
ni8.£teonfemnftammarionique dt inae.fo
UaausfuntftaitfoltaculTusifedmmomro*
tundio:a.fed mcllinue colo: mcdiane necevTa*
rwecft.quifuccueelijcatustfomenro adbibi»
tue rumozcs Itcncos curat: mcnltrnie tmpcrat
f f £croris mfrrueragadiaeaniadfanirarem
gduaraneUe addito puftulae? inftattones fol
Ut.^cmmcui8curinobibttu.?.q.autfuppo
fitumcTtrut8impcrat:abozfumfaat."Radtce8
eiuscatbaplafmatitoadbibiteaiacaofpUne
ficcant.^odagride mcdicantur.
35 f S> ed viola alba^ieaoziecft virrnriesctrc*
jnuato:ie.f3fl08plu8.9ccoctio aurbabe mcn
ftruas^ubcafcf 1 poft p,tu n6 fequaf /eru mo:*
fuu ejctrabift viuu comipfc? cdurit.matncis
inftamarione fanatii tafoztiseft mulier.£>i
in pcflario pofita omnia fimiliter facit .
t) fijo.mefue^olutionceducitcoleraiaitw
ratd^acce(rum.tvioleconfcrutiriftarmfl6ib)
omnito.tfedat fodafaaa a cticic r cbcmctt ^t
funtfomnifere.2faciutcbo:ijarmtleniutpccti9
t gurrur.t conferunt vuee % fquinanfic
3 f£twuammfumagniico?cftapatu»pectoV
rte z pleurdto fedat lirim/z pferiit ficccopila*
rioniepari6tapoftatiattd9:?cau'devrtcririe
i funttuuamerimagniin febzitomflamariuia
1 firi g cas.polte potiois eapeft ab.j.itfi.vfoj
fld.viq.2 fucciea?iab. J.t'.vfq5ad4.t fvrupi * a?
, 'ab.s^j.vfqjadaiu.? pdm'ea?ab.5.i.vfcg3d.uj
fc f ^artbolomate m li.ce(|prietarifo rcc. Uto
la^pterviolentiaodorisficenomtnata.vtiCi^
cit ^fi.£uiu8 tres funr fpecice.f.purpureasal*
ba % mellina. £>ed omniu folianature frtgtck
-Amrcr aquofcz ideb folutiue.
X rfi>erb a quidemodica eft violaih fubftatfa,
qrecene eft mclio: c|anriqna. cuiuefloe mati
'• mieft odorie.vnodo:riu8caeb:i ealozc mittf
^jgarrz fpiruueanimalce rccrcat 7 confozrar.
Vb 1 jplo:c8vcrnalc8p:i9o:iunf:ficfea'ttuema^
. jiffeftanr patiuraredueinfubltanria magnini
do odorityffifter z virrurta notsbilirer reco*
•B f ^$3S!uola fri.elt in prindpio p:imi gdue:
.7 bumida in nne fecndi, 23aba virrurc leniedi:
bumcctadi:rerrt0crandi:rclajcandi:niotec6rri
r- refufjca.apoliematainpunttptovalet.5ome
-' -raejt aqua oecocrionie tpfiue bcrbe faaa ctr*
<a pedes % frontc: in acuris fomnu ptouocar.
0 f fcafi.Uiole fommfere funr, captrieDoloze'
a calozc faerti rcmouef .cotaa ntgra fce ftomai
cbo 1 inteftinis purgat.calozeeo? mtrigar.
f^acer.13ecrofmefuperaret>cco::neclilia
pnt^ragrateeviolae fpecic necvtnec ockwc.
pictf bumida vie iUiuen rrigtda p:imo £fic
graduXpcctesrreseflelegimfea^.Tnofccreqe
tm ttiucrfo Mo:e v alcmue/Ram funt purpurd
ftoicsalbicpntgric^./Luncnepcncparcs funt
inmcdicamine viree ic.
Capitulum.rrtrirri^.
D3rsapafto:ie.^5decr.ca.ccjcviqijJi
pfeue grccC4rabice perfcnda.vt't)ipla
coe vdbaftarbaY vel aybfacoe.latine
vcro virga paftbrie.vdcardorallonu.Scich
dum q tJucfurit fpccics vfrgc^aftorie.fcjma*
fculue^ femina .^afculuecft qu€ p vafcf m
rranftaribne noltri ca.Pit)fcue vocar dipfcue
icftifm ipfum rrurc]cfpmofa.virga btielonga
fpinie plena.: folfa in ciradm firhilia lacrude
in finflulie nodie bina babce foteipfa oblc*
ga z fpinofa inrtte.-z ^cfo:ie fpinieplena.-z ba
bct criamcohtracra folia.queptauiamt au^
ramtn fc rerincnr.vnde^romen aceepitpt*
• pfcus. id cft firicne. 3n virgis fuie capira (ur i
gunr.fingula Ipinofa fimtha ccbino maririno
redcblonfiiozaiqueftccara albumraciunr co?
lozcm.crin virgatxiutue vtrracs nafamnir.
Btrjribia
fiarbavvdoipfacS eftfpina qua panosfaciiit
z latinc & tga paftorisrr eardo rallonu .ct cft
fpes fpina? bfis ftiptte longttffpinofu .cf folia
ctue funt fimilia fc*M lacrucie .z (ag quetibet
nodu ftipitis funt t>uo folia amplcctft ia ftipi*
c c:loga fpinofa trj mcdio co£ inf eri9 z cjctcrius
bnt ntimdtnc vdica? aquciz fimt fpinofa cria.
z babct iucta ftipitcm concauitatetn qua colli
gitur pmuia zroe. £t idco nomtriaf cipfcue:
ideit firicns.Sugquaibetramuciuedt cai>
i pitellum funilc ccbimo marino:aliquatulu5m
longitudincrcndcnefpuiofum.q^cum ©cfic*
cawrfitalbil^tqnfcinditurrepcriunf tn me
dio dus vcnniculi partu:iifta dr virga pafto*
ri6mafc*lu9.£tidc©crapid loco allcga to*
£y unt eiu8 t>uc fpccies.VBafctiws tfemina.
^afculue cft bcrba quc nafcif omni anno xt
biibctramuIoofcu^saftcnucemiollesXubri
tc8.nodofo8:tt>ilataf fupcr fadcjrcrrclicuc
gramen:z babetfolia fimilta folqe rure . nifi o/
fent ldgio:a z mollio:a.:b5 itijcta vnuquodq*
fouu femcn.z ,jprer boc d: mafculue.s i» fto:e
rubeum.25 j fcmina cft qua £5 erapiott vocat
foUngua peifica 'PerftTtsm.fi. £t Pfafcoridca
vdcateupoligotto8.2eftcenriir.odia . Jdrda
qiteara.vocafbarfiarbav.Xaritteverocauda
vuipieJ£t cft fin Sferap.berba bfis plantam
parua z fcgam vnicateneta fimilejcarmc:ctin
nodisipfefutfoliacgrcdtctiaabipfa virga (i
rnOia folrjo pfnw babet radiceincj nullu cft in
«amcru:uaRif iujcta aquas.^j!3ar.vi.um 4ar.
ca.0ipfeu8'C>ipfc9vclt)ipfacu8f^gapalto^
rfe.plurimft qdcft m ipfa cii fri£iditas:z m fa?
poie ciue cft ftipticitae.£t virttts cius cft quc
tnfrigidat z t>eficcat in pjicipio tcrti? gra d9.ct
radi|cbuiu8platet>cficcatinii.gra6.fBuic.
U.ij,ca.t>e $ga pafto:i8. tltrga psftoris e ma*
fculU87fdnina:fcdmsfculu6dlfo:tfd:rHOipa
eft ftipticitaeftpare aquca intpa clt plurima.
£t ^ptcr mulritudinerepulfiottiematericrum
efluf Jrum cftunatur.q$ diejcficcatiua fc: titer
i^pt cattonr 0.
1 flE>Yaf..£ft ^ga paftorie mafcul9 .radfjc d9
fceuccatin.ii.gra.? abftcrginque cocta i vfoo
z tunfa/: ficut cerotfi impofita. vf fi cmptaftra
rurcucaa»u8curatdirura8ani.t ragadiae z
fiftulas? cmo:rotdas inrerio:ee,qi!od mcdica
men inpijcidcenea confcruandum.
$ f£tdauo8cozp.i8mundaf.?fo:tttica8-z vcrtf
mc8qincapirebui^planteinueuiuttf.tnco:ib
fuo ligatitcollo fufpcnfiautinb:acbiofctcun
tur feb:cm quarwna penif U8 airarc.? wcddur
mirrraaeet acrocosdinee.
fStoa.tHrgapafto:t8fermna*ft:rnmerH £
tus rtpercutit z incarnat z cofert tnfis mmati
onio:i8ftomacbi:quandoapponifurc)Cfra.fi;
cutdtpotlqltruafucrtr^ofcrt apoftcmati q?5
fcirif bcrifipita.': apoftcmatib? anriquie,
fl£treecurit?f bibctbumozcequiftuimtad p
mcb:a «t ejc mclio:ito mcdicinie bcriftpt le . qrl
t>ilataf z cjctct idirur ambuU tie t>e mcmb:o ad
memb^t.': cofcrt vlceri \o alqe.? vlca u> fttOni?
fcftie.ad que bumo:co fliiunt cr conglutinat
vulnera rccentia cum fuo fanguinc,
^£tpfcrtvlccrikoaurUficincafam'cet>cfic &
cat ei.z abfdndit flujrii mcftrti e^ tmodcranT,
%£x curat vlcera tnrdtmo? z fpurfi fangutnif $
z fiftit rlujcu cius vndccucB rluat.2 in ommbua
bi8rr^fcuIti8cftfo:rio:c|fcmtna.vfib3b5tti3
fculusfaute" Itipticafrigidaqfi fumif tnpota
cjcfuccoeiue:ccfcrt fputo fangutnisct fiujcui
fittgwnie antiquo z egritudini quc oicif coli
ricis.2t»il\iilationi v:ine;quia p:ouocat xum
pwuocariooe fo:tt.
f /etqfifumifinpotud»vfnopferfmo:(ibiiflt 3
vcncitofi8.t qfibtbifin fcbnbspcriodicisanffi
flccdfiwicparojctfmi z bo:a ccfcrr n;ulru .
f £t qfifttnafcalecOea mnliatbaberj fifuila ^
^vlcerainmarriccccfcrtiuuamefu nisJgnum:
^abfcinditftujutbumiditaru^armqudrumab
c&.z tifiillafur ejc eaui mrm.z cofcrt pobli
dus z fantd quc flttit s. b ca.
^ £t qncoquitur cum vitio z njifcef cirnd. co 5
fcrt iuttamctu vlccrite matricte.z ftc cmpiaftm
cfifoittecmtittflattiariottilromacbi^fpufc»
fattgutni8^fo:micczberifipilcetapoftcmati?
biis calfdtes frigidts in pjicipto coJf.t qfi co^
quifcuvutottertfbcjtctJonccfiat cerotum.
f £tcmplaftrafcrleaattU6Curarciirura6q %
funrin ano z cmojroidaeinterio^e.-zopo^cc
cr bccmcdictna reponaf tn ptjcickcnea.-zcui a t
fpedc5fo:miceque J^piiragodce . j£t fctcunc
qutda cy vcrmeequi reperiunc in capirtb; buf
ius planre qfi ligarur in corio fuo.
CttfuftJcndiftncol!o7biimcTobnt£8qtiart X
tanamcurat eam fitieus rolucrir.
fSuuX3irgapal^:te^bibctrli5)rij^ttte]Cca *2!&
emplalirf} ficgmont 1 bcrifipileet fo:mic? . dt
valde cofaf s apoltcmatito vlccratiuia.
C^ cofolidat vulncra rcceria .Synccm ei9 1^
interficitvcrmcsaurio.-zfjciccat vtcera ciue.
aqua ctue confcrr fpnro fanguinie ,et fit cjc ca
emplaftru inftaittmaticiltomacbi. ctp:obibct
ftttjcumfattguinis smarricio. et (mat vlccra
inreltinomm.
f >£tDTaffo:tdc8quidemcjciflimatJit<r «P4 Q,
p:ouociitr:in3nietfi>niitilltimqiBrcttnereaj5
ttnottrotdtrtmdniacrc.
tatarua
f j5al.vi.(unfaf .c;viri8 .ttftejTft^ albctomc
fticcertcaK.in4.gradu.7vcrtt9scpcocftin.iq.
gradtkficmufiueft in pzifnotfmarafeftaf vnfi
cjdcp inpzimogradu.-z pcrmanifcftationcm
caKditacieinucntc inco.
^ff Uitis^omcf tice fuccu8 frn is> era.-z porifttf
mefolio? eius couenirbabmritoVlccra in ntf
tcliinisfurttfruftpticc.tc^cpfpuurfanguine.
<q coquernnf t>c ardozc ftomacbi.tpgnarit»
baberitoatpetitu^ozruptito capzioii-eHra qft
iufudumr in aqua.t bfbitur faciimrboc.
f £t lacbzvmie vir! c fifi8Siimi : qz co^gulai!
fup. palmiree.q poratfcuvino ccp4hr*apic&
f £r linif cuco cmpcrigo t curat eam 1 fcabie
vlecrofamfimilittr z no vlccrofa jjropozret 0/
anteqjltrtias cu coi? umasmembrum cum ntf
tro z olco amducet abradas pilos, £c infra
cap,UiB«mlatius©ic<f,
Capimtam»mrjErittt.
03ui8larinc.Srabfccbasim velbarirt;
^rcceampclco8JS"cra.u.3g^a^?a^
rim.Clirrue et ca eft ©omcftica z filucj
ftrie.-za Iba z nigra.JDomeltica eft virte vini: %
riiucftr^cquegreccvocafampcleoeagria.ba
fias bj longas % ugnofas ? afperae.^olia cius
ftrignoomuofimflia;f$Urioza?minoza.fio*
re bjftcut capilli.f5fcmc bj vt bomi8 ,£t5 «15
maruraucrit rufumfacit colozcm ob2otundu5.
Slia fpee eft q vocaf labzufca vel virufu;. cui9
flosvocaf vnanrusvcl vnanriu5 vel anrefto*
tt8.-zemafculu8:ocqinucnie8inx4:jcviu.fupe
riustJeS.tcftplarainquafunrgrana guafi
milia botrSvueparais.tqnfuncmarura coloz
rozierubc9::figurafuigri»nierorijda:ctracc*
m fui botri rcferuanf in fumirarc cius xt grccc
vocaf ambolofaginc.£ftaua fp&vitjq <$z vf
rie alba a c bzionia ,p qua lcgc ca.l£jcv.fugiue
©cS.0aUe.vi.umiar.ca.ampclco8meiana.
Bmpelcosmclanafiucvirienigra vocaf bcc
;pp:ic bztonia.t* qua lcge vittcella bic infra • ct
cft vcrabzionia.Setcnduq' bzicnia fupzatc
B.non cit vcra bzionia .fed autozee ittam ap*
pcllanr viris alba fiuc bzionia alba.
0pr rattonte.
Capttumm.rrr£ru.
03rcmfm Serapionemltagxa.O&
r«n.funt fpcefcj abfi.t tndu qt> appel
laturarabicuwcftrubeicolozi8.t cft
<dcmqt}curcuma.kRadicei9altctfctfcrri8ifj
bvemc? bjgrana ficutgrana paflulc£t mcitf
U8 cc co eft rubcu babcns pauea grana:? aiitJ
rft quod aciberct manui,ct babetcolozcvfclc.
ctccrcriu8cftriibcuicutu8roricummiiirij.£x
&t Sjfrbfe
fotfcii quidccTtreepancamuuita molliead*
beree manui qn tangif v agina riue. t ipfu qui
dem Itntrur fuper mozpbea m confert d.
f airtue vire dt calida rficca in pn cipio ter!
tii gradue: q?5 ft hnitur ad mo:pbeam confert.
f airiditjs inueta fupaqu&qarabicevocaf
baralep.? in lingua bifpanica mulfas ftn auer
roimf«$o£oUiget;eftcalida ctbumida in.tj.
CapitulunMfffjffujL
03fcu8latictgrecc:arabi.tiabalcbvel
belevelbifoe. S> er2.UD.aggre,ca.t>a
balcb aucto.D yaf. Dabalcb.i.vifcue.
'i*>>elioz ejceo eft nouue q fifte eft in coloic fuo
colozip6:ri.£]Cferi9 #o eft fub:ufue fine afpc*
ritatcziitvcmrfijreitatcjfitejcfructurotundo
paruoct.nafaf inarbo:eglandiu:-zfolia ctits
funt ficut folia arbozie buffi. iructue g iltc co
tundiftabiuif : t>etnde coquif in aqua. £5unr
autc quida qui mafticando fructit tpfum faci*
umvifcu.rcperifctiainarbo:epiro^'tmalc«u:
z in mulrie atije arboabue:? aliqn m radice ar
bo:ualiquaruparua?.ilatincvocaf bccplan
ra viiTago. £go autej vidi in montc "Haba^at
bominee qui faciunrejc arbo:e magna que m)
fcitur apud coe.z apud ipfoe vocaf tarabella:
j£t latincvocaf £ap:ifoliii.3ccipiuntquide
ramoe ipfiue: z ejcco:iant eoe fafciculoe. z iW/
fundunt in aqua? ©imittunt ficaliquo ejcmcn?
fibue: t>einde cotundunt contufibnc fo:ti. et fit
inde vifcue bonue. £t virtue ciue eft fimilie cj
fubtiliat.attrabtt ct tuffoluit :quia babet virtu
temrefolufiua.fPYaf.ca.aifcu8fmtranfla^
tiongnoftra. ttfcueinramulienafcee a qno
dam aniali volarilufc? turddla vifcaf . *Ra\tl«5
fi mozarur inramulie arbo:um glutina t x indc
nafcunf vtrguleplurime.? fit vifcuequi femg
viridi8inucnif.j£ftaufeoptimuequiinarbo:c
qucrcue crefcit .z qui cft mundue fubuiridie. z
fi cwendatur nonco:rumpitur:fed vt membza
naejcfenuatur.
©prrationfa
f J5 Jlien9. vi.fim.far.ca.t>e vifco. Sntbftarfa
vifcieft copofira ejc aquofa fuba z aerea. et t>e
bie ambafco elt in eo mulru: z ejc terrea pauea .z
in fapo:c ciueeft acuitaeplue q; amarirudo.
f £x virtue eitts eft quc calefacit: non tamen
cito quando apponif co:po:i. fed poiic|facit
mou in cozpozc ficut facit tapfia. z noe quide
©ijcimue in bte que p:ecefferunt: cy bcc ree in^
uenitur ih medianie: qua? virrue eft quecalel
facit: cu qua? calefactione eft bumvdirae fug;
flua indigefta.virtutee babetacrce.ouricies
mollirepor. 'Hat>ep:ofundo ejctrabitbumo?
re cu vdxment ia. et no fubtile tantihfed z pinf
gueet>igm'r.mor quidenocalefacir: fj tepoze
t)iut urno impofitue calefaeit vt rapfia. ;
fauiccnnali.t}.ca.t)evifco.aifcueeftnotu8
omnibue.?eiuequidem fructuefimilieeft ctf
ceri nigro vel fincere.rotudue virgularusfratf
gibilie.ej: quo manue inuifcanf .£ iue a ute mi
fteradt arbo:fereneglandeectpira z mala
in quibue funt virtue aquca z aerca mulripli?
catc valdc. qui ejc eo bonue cft.dt rcccne pla^
nu8 colo:is po:tiinteriu8:viridie etteriue.reri
tur et lauatur.tcindc coquitur.? non cakfat it
nifi poftmo:am longa?: ficut gummt rute agre
fii8.et eft fcebilio: ea in boc. ct in tpfo quide clt
bumiditas fuperfiuaindigcfta.teft calidact
ficca in.iq.j£f eftrefolutiuue.rcfoluitcm bunti
ditme groffas.ct p:ofunda co:po:ie,ppter
fo:titudincmvirruti8attractiue;ct(cnit.ett)i^
jccrunt quidam cpnon indtei opcratio inbu^
miditaubue nifi tcnu tbue.
f ©crapion aucto.Ptaf.0«3do vtTcusmt*
fceturatmrcfma pini marurat apoftcmara q
fiunt in radice aurisrz alia apoficmata.
f^tquandomifccturcumoltbanocuratvl?
cera antiqua.etquando mifcetur cum calceet
culapidcgagatieautlapideafio.ctcoquifcu
eie,efponiturfug9poftematafraudulcta:aut
fuper t uriciem fplcnts cura u£.t refoluit apo^
Hemata-ztJtiriciee.
f £tqn mtfcefcu auripigmctocitrinoautru^
bco.-zponiffufimamlaeaufcrtcap.ctqncum
calcc mifcctur z rob cjccludit vnguce.
f Buiccnna. Otfcuecradicatvnpee malae
2)
H
l V>
&
Crattatus
ctmtfii^cacptoRiturciimflrrcntco.trcfoUnt
apoftanata frtgida. etp:cp:ieeonfo:rarur ril
cfllce.ttkm'tvlceraanriquaetvulneramfll3.2
lattriuncturas cutn tam tanta cera quantum
ct ipfum: i cum cqualipondcre fui t>e rcfina pt
nuz coferc apoftemaribusfrigidiB poft aures
CHf mfcruecum gummi pint erccra ejtrenuat
fplencm:cum fupcr ipfum ponitur cum sliqui
bus rebue ipfumconfoztantjbue;hcut cft cau;
cti^uiufuiodt.
Qmm
€apttulum.ffft?ati;.;
*Sf" t-fricclla.^andecrs ca.ccljLrij.itfcra
fl FiJrabiceyclfefire.grcceatnpcIcoeleucc
^^Mstine viticella vel virt83lba.£nd fci*
icndum cp 0alienue vbtcg Yocatvircm albam
vcl nigram b:ioni3. £ t £> vafccri. fimtlircr f m
tranfiationcm arabicam. £? cd fialicnue.vt.
rim.far.ca3mpeleosmcl3iiat>:qmr$nigra
^p:iet5:B:ionia.27ocfttra{parerinca,viri8
parufup^a.Sera.lib.aggre.ca.^cfcra.fefe*
Tabcrbaeftquebabetfoliactcaprioloomftf
milif udine viris comunis: nifi quia funt 'afpe i
rio:a: etrami z cap:ioliadberenr implicarce fe
qutbufcuncg 3{p:ojrimante]carbo:tbu8 alqs:
ctfiifpendunturciscumc3p:ioIieftite^£ti?a^
$a fiwfmfimaemraccmo rubco.
Bpmtmms
fDvafto.ca.3mpcleos.3mpcleosleiice:id
t\\ brionia fiuevt latine vitisalba.baftas? fo'/
lia fimilia babrtvitinoftreifedafpaactmtro
ra.cap:tolifimilesfunrimplicaresfe;fcmenip^
fi vuule fimilc.eft et butriofum rarum.
f Pyafcon.xiiricclia in vino clira et comcfta
venrre': vrini mouet. virtus cft folijs i ba ftia
Ipfiue z radi ci vifcida:vndc vulneribus cbtro?
nis impofita mcdicatur. £acroe i vagcdcnta
vulnera ad fcabtcm perducir.£\bqs vulncra
tollit.faleaddirosincatbaplafmaribueadbtf
biraetcompofita.
€T^adi)cau8 co!o:e co:porie bonu rcddtr.ru;
£38 vulribus fciltcndit .Xentigince purgat:
rBagni6cicatriabu8Colo:ep:op:iureddif.Xi
uo:cs-z panaricuemcdar.cuvino in carba*
ptaJmaribus adbtbira tmriciee fpargir. 3po
ItemaracaraKQfia co:pouinftta eqrir.^e
dicamtnibue llipricie neccfTario niifcemr.
f £ptlmticis.5.i. acbibita anno t oto pftclaf.
filimo accepra apoplcnc: ftomaticis fingu'/
lare p:efidw cft: majrime.5# acceprc ftrigulis
cauft6filrccucnirmo:fibU8vciicnarie.Bbo:
litm facir.plus vcro acccpra maniamfacir.
^TSKCundinas oeponir.Urinam prouocat.
'i£>eileaddiro vr decruariutsrum tifnoicia
crofrbcationtbusp:cfiolarur.ZlurTimcttolo
ran capirieet lareris compefcit. Deairo cadc
tiDue-zconquafiarioiubue marimuj rcmcduT
cif.cbulo vno cum aceto bibita fplcnem eefic
eart>icbue.jLyr;.
^ Scccptaajtn caridocarbaplafmata om?
iriafimiUfet faccrcporeft.cocca inaqua ifo?
menro adbtbtra ftericae purgst.infant ce noii
coagularoe f eponit .Qcrno temporc baba
ipfa qciccarut.
<jf £ uiuefuccus cum mulfa ttbtnte omnia ftV
miiirafacere nouif: 1 flcg;na t cponir. £5emc
vcro eiue triruiu et patrticntm fQbtemi lcp:o
fo6ajraf.Xacmultcrtbi58p:otiocar3i:ccu8
riuscumfucco prifanccocruelac mulienbue
p:cft3r.£5 uccus baccarum ctU8 lac vbcnbus
fiect8rcdcrtr.
<T£ ime etueTrinam mottcnt mcdiccrir a.*R a
dijcanrc p:oicetc:tam': etrenu3tc:ia virrurcm
bsber.et tcriccat mcd iocrircr.
«ff j£rideo fplenemrefoluit': fclirofim pofita
cictrinfectte: aut fupcrpofir a cu fieubus lep^arrt
1 fcabian fanar:t»ari?r eria in ctbo p?c fpknc:t
per vainam fpltn tigert tur.^cc baba ra lauo
dabtbsdl.Tt in r\riacie pcriombus tntfrarur.
^ifccrur t pulcbrificrjs mcdicammtbue ca
olcox-ccocta^oncc arcfcat tetrabif.
fetiDftbi*
K f CawwtwauteMA^flXtcmfricdbik?? 9 gctatumfov^cketflimflqua metlfefrangfe
tenfam facir.*£>edetur aut effeudae ? leiuig^ lapidem.f £t aptrftopilationes marricis et £
ncsfmaeulasmgrae cuoroboarcp tcracbta fouiit mclancoltamct flegma ficut cpvtbimum
ct fcmigrccifemmcOrcm (i tccumcampowa^ quando bibirur ficcaoim ojtimclic.tr ipfa u}
nffieommamataarccftugient parribueiioftriecaremue.
Captmlum.rrrrjmm).
fctbucn.auiccn.!i..r.ca.verbucn . Utf
V tbucn cfl planta babcne rirjiar minu?
tae/upcrquaefuntrlozesalbbbabcn*
«tefoltafinulia fioribue maro.actm fapouect
odorio^cr cft.ca.in.iq. fic.in.w ,£ t cft cp ca aua
drrina.aua alba.d?fcigcftiua.apcriiuia optla
ttonumaJinrubcadtUipricirae»
©prrattonrs
f Siricenna.Oetbuenpiouecat fudozcm.ct
ciue oleum inunctum apcrit orificia vcnarum
et refoluit apoftcmata in ftomacbo.et fangufc
ncmcongclatumtnipfo
f £ t conuenir apoflcmat ib frigtdieXenuc £
nir f ifrulie et vlecnbue ncruouim. ; um tn fctro
crionc etue infundirur fpongia : ct ponirur fug
effroecrfacirfubcrb.
fl £r odo jarur bumidirae riue t factt ©ojmi*
rcXonucnit afmaricumbtbirur .ficca ;Gcur bt
j>irurepirbtmum
f ^p:ouo^ffoJritft.ctrcfoltutfan6uin<cd
Cflpifulum.rfrftri)f.
Ph1bfli8tatinc.9re.cufii1nara.3cbd>
* cb.3o.^»e.ca.9evolubili.tlolubiue
plitree funt fpccieetfwa cftque vtiit ur
funiearbowm . cuius fioe eft albue.!? dt ficuc
ruba.?bab*tlac* rocarurvolubUis magna»
j£tcftaliacuiueramtrcpuntfupcr rcrmu?»
ramoeplantarum^ucfoKa jfioiefebab? mtf
nozee.etttcirur volubilie parua.>£rcftalia)
fpeciee due babcs folia fubalbida z lanugin»
fa.a babj lac.£t eft fpeciee afpera. babee fo*
tia ficutfunrcfrruIlifoua.cut^fi08 rftficut cM
pulk adbercntce^r vocatur lupulueXt eqr*
ta fpeciee citie cuiue radijc e ficut fdcirdlm ct
magi8grona.immoeft grofftrudociueinmc»
cUimcucurbircmaioae,erciueftipirccclcuan?
tur fupcr radicem fuamcireirereubiroe fcuoe
tt folia cine funt ft ricta parua in modu fagiti
te alate:quecjclcui caufa rtuunr. et bjlaat vdi
camr ©ne lacrianio?-.ctcrcafit fcamonea.qtf
inucnicc fnca.cccccijc. Dc S.^clio: Tmaru
fpcacrumpnmarjjmcftmagna.babcne fol&
ti %
ITrartatue.
i ^nmodtifagitte alatcmeKo: l qtieo:itur in lo*
ris teperaris remot$ ab e]cccffu.;3nqt D rafco.
Ubagna e equalie.secknat tii ad catidttaf c. z
- <e{tfic.tn.ij.'?erelblutiua.,maftirariiia:aperitiua
abftcrfiua i fouuiua.lanuginofa vcro ca. e tti
t cjccefiu vlceratiua i ina'fiua£>aginau'8 $o ca .
cft i fic.in.Ji.gradu.£r;>ijcit jSar*. in principio
rcftridac^oinfineterrii.-zcacris vlecrariua.i
^9acnmomanoeinvebcmetialacricinrjma?
jo:is.c e irt qualibet ci9parte pta nte acuiras ct
ferofita8:fcd plue tri lacre ipfius.et eft in ca ab
fterfio ct rcfolutio.t ifta cft fcamonca . Xupu*
'Uisverocftcquatieadfrtdiditateoeclinano.ct
S>icirur quod cft in principio prirmV: eft verius
£ft aurefedariuus t»olo: u calido:um cjc rintf
tiuus inftammaricnn> et lenitiuus.
©ptrationta
-*» f 3o.^c.*R£Ctificatiomagnaapcrif0:ift7/
5 ™ ciavtna?-,rptcrqt5mtfccduceialiqdeict)ra(ja
rotmamce.ctrccriu8q6vi0oratoperarionej
cius cft aqua cafeicum fpica ct maftice
^ f £jc fagitali aitt no ^rptnatur ad foluedu mfi
55 coagultt c&.x clt fcamonea lanuginofa vcro
piorfus virada e.2>oluttonecm eduat fang*
r uinc^tcftvcnenu.f 3telanuginofa cducircp
'*• coriando.Xupulue vcro afpera cduat x>cco
teracirrinaremaliquaj ctmundificat fangui^
ncmab ea.wUrihcaripfum.crfcdar inflam/'
marioncmeiue.ctaffmeiiuuarHentft magnu
infudo ipfius in aqua cafei.
«>. f £t fffiipue cius remouct v,:fcrici3.ct aqua
v parum vruntur adminiftratione eius mcdtci
rempo:is nof tri.aitn (it medicina bona.
£ f '£t ipfa quide ct fuccuo riu6 cum fariieb oi't ^
' * 43cifcdat^olo^capiri8ca.acoucnitcalcfacti
bniltomacbucparis.': fyr^usciuscouenit
febribus colcricis ct fahgninris.
i> f ^agnavcrofowtionccducitcotcra adu*
* 4ta cu fatititate.? apcrir optlarionc cpatiss mc
fcraica^t coucnit fcr ericie cu fucco apu i cnt
diuic.aut cu^qua cafefo conucnirapoftcmarf
epaf ieca, cftrinfeco. i fedat foda anriqul.ct
jp:ie cujolco ro.aur camomillc. f £r fuceus
*> cius cjcris q fanar vlcera in aure.-r cft ejc mcdi *
cinis pccroas i pu Imonie.mundtncae ca a fitf
pcrftuit anbus.er conucnit afmarf va Idc .
^. f £ t conucnir fcbritohgi tgie.i xpiU fcopila
# ttonu.ct eie quartun matmacft colcra cirrina
f fitradicc vcro fagitrs us iit emplaftt um et
J o lco rofa rum aut camomillc. ct fedat fodam
frigtdam antiquam.et curar emigraneaj. £>o
fis potio volubilie raa gnein t>ccoctionceft cir
citcr.j.iitj.Xupulivcroinfufipnt8Miaqtw ca^
8a'pwwnciibW4.-
Capttulum.fffft
DXJapaflt}la.6au'enu8.viXim/ar.capf<
T>evuapaffa.Mafi84.vuapa(Ta.t>i»
geftiuc ftmut ct iitptice i t>Yafowrice le
tcpartiapatvirtutie.
* !E>pfrattonf0
f Drafco:.2l tbc pa ffule funt plus fiipricc rt 3
carnce paffularum qn c)ctraburur ab cie gra^
nactqficomcdunturconucniurcanncpulmo
nis.t confcrunr ruffi rcntbu8 cr vefiec.
f £rqn paffutccomcdiitur folc cu nudridcd '&
fcrunt vlccrite inreftino?.etqn caro pamilaru
mifcctur cufarina ?cgncifi.i.fcariola ctouioct
modico mcIlc..:cumcdifUr admijcro modtco
pipcrccjtpcltit ftegma per oo.
f £r quado mifecrur cum farina fabarum et £
amino.-zfirindcemplaftnl.ccnemtaportcma
tibus caanteftino^ qn palTule piftatc mifccn
turcuj ruta.-z fitindc emplaft¥:t>cUr qb srpa^
rcticufcejcclauistvlcctitofraudulctl.f.catroi
f Ouadofirc]cri8cmplaftrucunopopana^ C
co conuenit podagrc. i qn ponit ur fupcr vn 0
guceeradfcareoe.fmduwcs ctjaefunt kcO
mcs fincgrani6.ct poft cas funt pmgiicc tubti
l»co:tici8£tpaiuigrani
Btftnm
Capimlum.cfffcr*
aauafa^artbo.mli.^a^.-rmim
i tJuauerfaabnmeomeetfweTJictaq*
f i bumida:eo cp intrinfec9 buorie e ple?
M.afii5t3(i.li.pvuJ£ictritoatc6ponffvnaJ'.
defolliculie:glacea z arilue.foUiculioicuntur
vuinacia.in c\to glacea prinef . £t e glace fuc*
cuafiuebumorpinguisipfiu6Vue.3tefunt^^
cioarie ficoiae a magnitudine z longirudinc.
4ff^5alic.vi.fim.far.c.vuauerfainqt.au3uerfa
ruutihdi9e(tibaia.fu&aci9dtgroffaterreap»>
werguftu9ecUraf,q:fapo:d9ca«irbu8 vd
ponticu8
qvtinue&MMXiaw.zftipticitz tfhi
gtopueroVoiftujcuivetrieiuuam&omagno.
Capirulurtuacrif
tgbbilicusvenerie velcvmbalaria W,
y tinc.grececolirtdon.Dvafc£oliridon
ideft vmbiltc9vencriocllberba . folia
babetftcutaccintabulumob:orunda z alra.ct
tatentcr concaua.erbaftabtfuem irt quaeftfe
menpofitum.Tladiiccftlci obiotunda vt oliua
£ft alia coliridon quc folia babct pinguia z la
tio&cf fpiffaficutbugellaetfoliaque funt cir
^r4diccmfurttficutoculU8picra.guftufttpri
ca.baftam babct tenucjmcuius flos •: femenfi
mke Ypmcon.Hadipcft illimaw:pKdicre
©pnarionts
<|f5alic.vti.fim.far.caXotitidon.mtjteevW
fune.f.bumide/tigide.Tcuittfdamobtufc.litp
tiriratie amare.vnde infrigidat et repercutto
abftcrgitet t>vafo:af /|!Sh'.c3.coU'rtclon berba c
ofnitonota.cuiu6naturac]cbium'dofrigidoct
parumcalidorefrigeraroria.
^ Dvflf.airmspzime fpccicteftcrfuccusra^
dia8ciu67foliorumperunctu6 ;aut fomcnto
adbtbitue tumorem n a ture fpargir .
f 3gncm facruj ejctmgm'r.cfemonc8 ctirar,
«£> crofie impolir uecas fpargit. £»r omacbi
eftuarionefollir.^RadiK comcfta cufolqe catf
culoefrangir.arinapwuocat f ttydropicis
»'n opmeUe t»ar9fingularep:cfidiu effXt mutf
tt ad amoJeeamcoUigw&ecmijcta babetvir
tute infrigtdandi i bumccfandi. Ztec criam no
aparreftfpricavimcum amarirudine modica
vn infrigidat i rcp:imit i pu>tjcit ct fcigerir inS
flammatione.crgo flegmonem curat xt infto
macbo caufam babcribue vtilifTtma eft
f £arbaplafraara rijfa z ipofira vulnera q fut
cu rubo:e ct rofulas fanat . fucc9,Vi9 miecv ad
vcretri ejciccationc(qua greeifimofim voCat)
vata.fl$alierw9.jCclfridoncurar flegmoncd
2> W
n
^titmm
ijcriftpfatoe cffemttbtlasflcg.tmarime fto«
ardfti9vnlie.7f«ffiactctepiplafmajfa^crcdto
aStfuwfoUactt?radicccomefta lapides (ran*
gcFc^winasmoucrc,fl'Jbli.l5cctittjfaitm^
0 poftta vulnera curatct rcfolirit q funt eu rubo
re4.rofuU8fanar.Xunfa t ftomacbo impoftf
#> eaardozc? mflamationeTedaf .Jf ftadt); vero
ri9poiat9tapidcsfrangir.0rccivcf o^wolt q?
icmtcrfrtbumidafrigidajitiptica
a
#
OpituIutn*ffffrifc
ftgula cabaUina.Srdcndu q> .vngufo
Y catallmatJuplicisgcncriseVrnuaquaf
namuliud tcrrcnu. aquaricu cftntf
llijfervclmjntpbca^quatica.vclcacabus vcnc
fis.vcVpapaucr paiuftrc.vclfllga paluftris.ba
bcns floies afooe.ftcur apparct in[axc(kSuf
pcriust>c'R.XetTcnacqncvocai<vngulaca
baUinagrci arabuvocar ur pbatanum vclfar
fugtum^nafdfur iuFta-fluuium.'
©ptrattonfs
fi5atvf.fim.far.c.t>ciuiTilflgmc.2cvulgac3
baUina vdncnufar tcrrcnum vcl farfana.13oii
mtnaf autnifi*tlago.cocp tufftto toaonoicis
pfcrcscrcdifXi^6fumlefo.fic.vclradtccfupcr
pmnasfumigaeMpiretpfurg&cjfumum
*jf £& mt mcdiocritcracrcqrc % rijp.e ftnc 60 '
Immdit vniwerfa apata fin wwc? vitMa
vero folia 1 florcs.ftegmoncpartetfa mcmbir
cumtHh%tltatct>igcflibnt8cjncri9catbaplaf
mamitiuaqptcramifltonea qoofe bumidifa?
ris.cuius oia virida ucncra.£?ec qufde ma?
gie.illa^omin9patticipac.ficca^o foUa lifcr
acrtbusfumvimiti&vtppetatftcsmoncpatic
ttto.f Bui,U.tj.ca.t>encnufare tcrrcnoanqtitt
d€rri^bu.coplcf:ioni8.uwq.sradu.
Capitulum^ffffrii^
•Rnca maib:.-^adecxfl.ccclj:vJt5t!iW
T vevelvariKflaiuvclfaffcbara j6rc.in?
Sutdalis accabfejclatmc vcro vzrica
©►cra4t.fl£.auc.DTaf.cfl.buiorc.^umctu9
t>ncfpecice.tlrta ca^cafperiozet nigrior.bps
foifltiora.? bjfcmc fimilefettitnf canflbKUJtfif
ev cft mtnus eo;SIia vcro babctmfnora fefiti
etnobabctfolia afpcra ficutprima.ipcqufl in
feqncntica^tcctur.Etcftca.-iTicjn.iij.grfldii
mcrito quidcigiwr vtalimcnronullue vtamtr
ftht a> <y marimacapiatur famc.TattlisaoKBi
cft vtmcdidna fubductiua vcntris
©pfratiotvs
f 6aIic.li.t)cabi8Cfl*vrtica.>ettdevCfihipt
farma.codcm.cap;ScaUfccfine«nca mafor
XJui^berbctamnttctue q?foUaipfa mairimc
idnriganair ad epwincdicinc,pi9fow»« l
&t$ftbte
vrtluti«vtpnllutad?pafofidfldfanet.^abrt
aurc i r cnrofir atie aliqmd .qua p: opr cr impct9
libidimscccitar*etmanmcqn^fapabibiturfe
mcncfuescpaarcnovcbcmcrcrcalcracir.fitfa?
tio fubrmumpairium.fiteducens groflb?. b«*
mo:um-z vifeofomm quiinfo:ace -zputmonc
Xcftaf z inboc ep pariunrurpcriculcco:po:i8
quao contingiOlla vero vcwofitas quae par
ficiparct>icitur.nafcif^nmipfa^ig0itur.Rc?
cnim eft aouventofa fcd potenria*vcntrem U
icat modcratczboc folummodo cj> mudificat
ctcomoua.nonco <y purget
ff pYaf.£atbaplafmaritoimpo(tta cozporis
fricationc atq;rubo«;t>olo:catqjpntritu facic
©cntcBrcco:po:ariucvirtutisfuntmaio:vidc*
liccfzmino:.©!militcrlimofi'safcpfimilibu8
curicieto.medef etiacis quiab aialfto vcnma
tisrucruntve]cari.^3tcmcoctaatqjconmta
emollitvcntre.Seincautci9vetrcmouct.jFo
lia z fcme r>Yafo:cnca fuut -zleptomerisabun*
danrcr finc calefactionc nimia^anant ftigma
ta^cYraculastragades.zeptowcc^piHmonc
cducitbumotfs pingues z glurinofos.bab$ au
tcmaliquidinfcvenfofifati8.adlujairil.pmo^
ueridam z occitandalibidinem.tnacimc quan?
documfapabibitur
f Bcaufeccalcfacfortaeft.quepotata cuviJ
nsregiummo&ueniedar.femcneiuB inanttf
dorismuTumcolcricis ptodeft.
<tf jtefricucumellctinmodueleauaruoanij
tuffimvctereiinfrigo:econccpta cmcndat ep
ca[o:efuosomnc0tumo:e8Dtifolutr;
^^era.auc.0aUcm'.tl!rt9ciu6eftqucrcfol
intrefotutioneinulta.ctcft cii bocci virr9im
ftariua.ct ^pter banc caufam mouct coitura. et
fcelaejcituras.? apoltemata qucfiunteaurca
ctfacitcpiccaribumows vifcofos a peao» ct
pulmone qnbibif.t curatvlcera co:rofiua »et
omne cui couenit cticcatio .£ t qii bibtf oe fe »
minerius cu rob cjccitat apperitu coirus.er fol
uit ventre folurione tcmperap .pwpterca quia
flbitergit-rcommouet
§ £c folia ambarum fperie? quado tcruntur
cuittfatc? fit emplaltp curat mo:fum canis et
vlccraf raudulcnta z carnofa.t vlcera foutida
•ito:nonesneruo?? cjcituras/z apoftemataq
fiunt poft aurcs.£:nt cum eis cerotum cu ca
taadouriacfplcms.
%'£x qnfcrunr ecfolq8ei9'Z ponunf tn narifo
abfdndatftujcufanguis.'zqnterife)Eei8tcofi?
dturdmvrrba.tfitindenafcalcpuocatmcn
Jirua.f ^tponiinturfoltaeiusfiiematriccm
cgrelf3m.ieareuocatiiifus.^fancciU8quado
bibif cum rob epcirat appet itu coitus, z apcric
05ifta'»mii5ama'8^fctif?cc^amrcumnKUf
z comcdirur,? coticnit & fma ri quc non fmit bo
mineiaccrc.tplcurcfi.-z crpcUi fiififtuitarcsa
pcctorc.^^toccoctio folio? a'9qncoqwniT
cum pauco mYrrbc,puocat mcftrua .zqn folfa
ipacoqutirurcuUmacn6molu'untvcnrrc:p:o
uocat vriiri.tqnfoliaipa coquutur caoidco
ecpeUuntfugrMitafesapecto^c.-iqufiuntgar
garifmar a cu fuccis d9.curat apoftcmara vul
lic , :
f £t idem aucto.*Rafi8.0taim vmccc ma^
gislacariutimcBolcuin carramiicjquado tu
compara8vimitanlajcariua5vrticcvirfutela^
cariuccarrami
flj£ttdemaucto:.SbcnmefuflYi^>ouetcoi
tum quado comcditurcu^ccpis-z vueUisouo
rum.t quido rairur fcmen eius ctponitur fug
cancrumconucntt
f £tt>qp:ictateriu8eftcr lajcat ftegma vi^
fcofum.-zqnc)cco:iaffcmev»i'cctfcrituMmi^
fceturcummcUe?fumitnr.lajcatcumfo:rirudi^
nc.t opo^a tn q^no tagat litigua z caput meri
neaduratca.f £tx>ofisa9 a£^gtani8 vfcp
ad.]C|cc.C £tide auc.^faac.Soluit vcnrrej
rifcofumtp:ouocatvrina.-zcoucnitt)olorire
tnun.ctmtiatcoitu^tmajcimcftcomedaturcii
cepio a vttellie owza& qn bibitur cum fcnune
canabi.coueaitfplcniat>oloriUtai8
2S>
n
0
ts il
Ttimim
25
Cflpttulutn.fffttu»
OTlncamino:.£Yafco:i.artica altefa
m.u'o::alrcra mino:.£>c maio:i tti pre*
cedenri capi/Dicrum. Jgbino: vero quc
ct vfttaue dtet fimplet cum tcriui fcmine.ac fo
Itjsmmisafpme.fauiccuna.Colozfcminia
duecft fimilie femini potri: fcd tamcn cft nu7-
nae i fubtwue,crnon eft tn eiue longitudine.et
tno:dicat qttod d obuiat .ira q> eriam utt cfitna
Orricaetfcmenriuefuntca.in ptincipio tertq
gradue.t fic.tn.tj.fedfcmencltmino:i8 ficrita
«8cpipf3»£ftattractiua:vlceratina:r£folun>
ua cum rirrore aduftiua. £ t funt quidam qui
tticunt caleract ionc eius non efie foztcm.t inip
fa qmdemcft virtueapeririua.-zinipfo eftab*
fterftoforttp.
fE>pfrattonf0
f &uic..£mplaft p eius cu raffano "oifrumptt
^ubeleti c6uenut>uricicb?i£t femeeiue con*
ucnit cancro in emplaftto/z fimtlircr eia& cinis
cum fale cotiuenit vlcerib? que accidur in mor
foracamesvkeribusmalignieTcanero
€ £mptaftrum ec co cnm fale cduerut ro:fio ?
fiincruo:um.£rfolia eiue conrrita abfcindiit
flujcum fanguinieej:naribue.£tfemen ri9co*
iienftftricrurcnariu\?apcritopilarioncecolla
rorq fo:rira.cte]c femine riueractum emplalt?
fitt>enrium cradicatio facilie.
fl K t cv co cmplaftrii coucnit apoftcma tibus
qucfiuntpoft auree/zeft abfterliuugn bibic*
cnm aqua oidd.er mundtncat prctue.
f Jitcum t>eeoquutur folia ciue foaqua ort
drieducunt bumo^eegrofibequtfunr inpccl
ro:c<eiuefemcncftfo:riue.er ipm rcmouet aft
maetrrigidamplcurcfim.
f j£jccitat coitumpMcipue femcn eiuf cu vino
jtt apoitonficium matride.quSdo marrijc re
eipttfpcrma.-zfimilitcrGcomcdaf ojj cepie et
ouie.fEtquadofuppomturcumvrrbapzouo^
eat menltrua et apcritmatrice.ct fimilitcr fi bi
bamroccocttoeiueajmmTrrba. y
fly£tfoliad9reecriarcducurtnarrice ctrcunte
loco cmplaltri poitcavz folucdo cducit rlcgma
ct bumo:ecrudtifua abfterfionecu virturefo*
luriua que (itin ipa.C -j£x oleutn v:riccmino:i8
plu8foluitflcgmac|olaimcartamt.£t'oeco^
crio foltoul eiu8 cu obltracie lenit ventrem
f £t fi vie vt ipfa faciUSfoluat accipe medul?
U fcmrriie eiue i coterc ipam cum fauicb.ct,pu>
<eeucumvinoctbibeea.etopo:tetvtpoltci9
bauftu btbaf aliquid ejcolco ro .neadurargutf
nir bibcntiej£t quandofiuncejcipue colliria
cum mclle ct fuperponutHir & foltwm
f *|>aKa.t3rftca ep ca vo cata cft cf raeruecfe
cotpue adurat.SJuntem ambo ofrsino ignee
naturc.vS i tactu gurit x pruriginefacir.
f 2£>acer.£>icim9 vuica qua grec9 acahfe it
5erutda nd modiccvieilUaiciturclTe
Unde nec immerito nomcn fumf fifie vidctur *
£acta o/ e]curat:Disitoe vrrica tcncntee
t5ecfolet YCtericoe:cum vino fumpra iuuarc.
3Uiuefemencolict8cummcllemedet»r.
^tuflimvetcrcmcuratfifepebibatUrj
^riguspulmonispcllit vcmrifqstumoiem '
€8pitulum.rrfrru|.
Xpicum.3li.BlpicuappeUatu cco&
V aUuodo:eb5.'J>al.lt.]ci.3rimcTcnourtn
brivlpicuficuttaUiu fenf fcrrairrtajdjc
alba fofla i mbacta fine ftcrcorc.Sulcoe t ae>
ri6facie6etinloci8altio:ibfcminaponce.qti
tuo: t>im'riefcparafae:nec aln'9 pu fui .£> arc u
laritrequeYert»ebcf.q:pwref(rurJStcapiran5
facerc voluerie.v bi cepmt caulis ^pdireparri/
cula . ficcp fuccue reuerrcf 'ad fpicae.
©Pfrattonfo
<| ^fidonte.TJlpicum cum vtno tritum ca\c& g
loe aiunt p:odcfic pot ui t>atum.3 tliue femcn
cumvinomcnftrua p:ouocatft'uepurgat*
BfMfc
tttiefupza tctra>fc$9diircc1ulta$ fctaeuOi
fencctatcum alimcWequuturaburidareni*
mio.f 3ckmli*v4q. OlmitpopoU feratura
©iequo ^auoniue ccpcrit flare . fiue a xAe. vu
tfduefebuiarq: fiueanrepumf folfttcq eftiuai
tff aliapartc foua vlmi cclum refpiduimquas
fpcctaucrutpttdiczeltccfectifiderisfisnuj
f 3dc3.li.ffiiq.Qlmifoua i coU#?rami vim
babcnt fpiffandi ivulncracontrabencUAoW
t€jcva'cpinfcriof.
€apimlum.frrrruft
Xnutelatinc.ara.arnabu.grece petd
V la vcl p:olce fiue ptcloe.-fSaulueca .©e
vlmo.Olmoeftarbotomnibuenota
cainefoiia ftiptica funt.
JE>pfrariont0
f 0af.viq Jtm.f3r.c.*jStoleeFm trlAatfonem
gteca.'£:olee.i.vlmue folqe ectolidarttf qficp
receovuliiuocotultocpfrtprfcafimultabfter*
fuwvirtueconferaamrinrie.£o:tecv<roa9
adbucmagie eft fubamar? % ftipricue
f 0n % lep:a fanat cii aceto,£tt>u? viridte cp
tftit z receefi fugligata muoluaf vkcrifc» eon*
folidarc capotcrif .f£t radiccs ci9elil ciufde
virturiefuut.tcuciuooecoaioncfomctatoco
fracraraepowfitanonc egemce.
f •jSauuteOipa bulUta in aq curlt etcoiiatio
ne capirie fi indc lauerVRadi|cef?eft ftiptica co
gUuinariua scofolidatiua nimie.f 3fi.qim9
nome accepit,eo ej> vliginofie z bumidie locie
mdwe.pficit.'Baininotam'ectafpcrieminufl
lcta cn\f '£U.u'm.ivq.aimo£vmb:a lenieeft
cnutriene qucciicpoccupaf.^n vlmo infcrino
rii iubet reftgio fulgu? . 'FtobiUa vina in arbu*
ftiegignunwr^imocpoimvlmue^ternimi
atn frondecpJpif.tzlmie ocmjbtffuccueimtf
0
Capttulum*tffmiift '
Stfrfiuequfir ara .grcccfimloevet
V cgilopa.© cra.li'.aggre . ca.qufir»td g
alkaleYafiueaquilcva.7eftbcrbami9
folia funt fimilia folqef rumcn ti, mfi quia fun£
lar io:a ? mollio:a.ct in fummitatc calamidua
cftfemennigrumrrito vcl qiiatfuortunirievc
ftituma qtntctpeuntarifte fjmitee capiilie fit
fubt ifctatc.f •Jbli.aquilevaberba cft que erc*
fririnfcgcribue nnntcnuicaiamo babcntt in
fummitate tcgminibue an^itum cp qmbue
ariftcfimilce capilliecptam'.
©ptrattonfs
f 0atfe,tK'n9ciue c# refoUttt apata t eofctt
fiftulie qfifitiiijcra ocuiu quccgflopevocatur*
Sbaionrfrtae eft in fcminc Jqre qn fimpliriier
ponir ur fcmenintcUtgttur Uiree enim leuucn
a
Wmtnmsl
tfflcidtevuUnt&.& actomnce 'tumozeeva
bxA Sera.:£>olUt t>U!iciee.eridco adcgfl
topatfarinaeiueatijaplafnwtibiieconiiniic
ca tongrw facir.
Capitu!um.rrrrri]e.
DSfr^.^andecta.ca Jr^uS yncrb I?
ueauifne arabfce.gretcbJion velbriuj
veUicena.latmeverovfnecvelmufcU8
9rbo:um.afneevclb:ionquoddamc:imrin
artwibue lanugo.ctquoddam cft vfnce vel
brionmarie ct cft lanugo qucorimr fupra pe*
traemarie.f 2>cra.U.aggrcca.aYnecb. jly
ftccb.id cft tnutcue qucrcue.ct cfr rce quc repe
ritur nafccnefupcr arbotem fcrbin a nuae cc
dlandtumctfupcrlapidce.crmeiiueocco cft
quod reperimrfuper fcrbin monranum.7 poft
iiiudquodrcpenmrfupcr arbo:cm nucie.ct
nicltui bo?cft quod e magie odoriferu ? albi
dio^6colo;te.tpciuecfte|cco qcScftad nigrc
dine5rcndcne.faoo:ciuecltfltpricnetepcrarc
£ t vtrtue ciue cft que non cft frtgida frigidit a
tefpzriacd pzopcrepidtrarcm^t virme ct9 alia
fftqucrefoluttet,moUtficat.etpu>pc illud qtf
rcpenrur fup:a arbotem ferbin.
f J5af.vt.fim^ar.c.6:iu Yclb:ionmarinu co
pofimcejcrcrreliri^a^fafiTfubavrrifcprrigt
dteiripricat cm ^mcltum .x clr^tcalida tut ca
taplalmaru ntaflifdrcinrngidat ^iuuar^t
cft eliuabriottVclbtiu q>5 aqWdf vocarTpel
rfcujreeimrqutdeinqucrcub? ; fpinie et len*
ke.babctaurcfriprici^mren6 vcbcmcntem
nccp cmfufffcicnrer frigida e. fj cldamodo md
dt}6 app:opinquat.qrcct ©fafowtica ? moUtf
ncariul pofiidct rim majeie qt5m ccdrinie lig;
nieinucnitur.f t?va.c.©cliccnaqfup.pcrraj
marinanafctrur b:ione f auUi.q^a.vfnce
Ofncefuntco:ticcefubrtlcerircu«olurcfupar
bo^mfercnrcjglandcetpinnumvclnucem.z
babj oclo:embonujqucejceabonacftcalba.
ctnigracftmalaOnipacfrigidiraepaucaacl
DebiUrarem i>eclinane . ctftipticitae cqualie*
£tc)criinaucruntquidacp ccajn.i.gradu.fici
fo.tj.f 3nquic alcaufi.eft frigida vcbemcntto
ficcirarie.3 nfunr ei virrueftipriea ? rcfolurio
fimulet lentficatio peipue quc cftse p:imo.ct
etue flipricitae cft equaUe .
©prrarionrs
f ©cra.auc.fDYaf3Tnccbemufc9qucrc9.
etcofcrrcoloJifcm.-tricierz qficp coquirur ct
fcdcnrmulicrcein^ccocrionedue.
f £tc6femnulru qn admifccrur i fumtgaricT
b$ i vngucrlqfiuradrcfolueda laffitudincm*
f ^tingrcdtruripfecnoeoleicebcn.iinalqe
vnguMe^rerftiptieirarejquc cftinco.
f £rinfundirur t vino ttcb? a\i§u? tUud vtntl
facit to:rcire to:mirione fo:ri.t qn infundf rur
tn vtno fliprico;c6fert ftomaebo ? curat ejrcuB
fionc vcntne«aromari5at ftomacbtl ct abfci*
mt vomftu.f fcYaf.licenaeftmufc9mflrfe.c4
carbaplafmatitoadbibira flujtufaguinie aW
ftinct.tumorejcompcfcit.jcmaecmcndat.YCi
feriaeopiwlarur.mcUeaddiro afp^dinc crie
,et Unguc ctflenit.reumattTmu compdcit. q: ftt
pricei virmtie ct ficcanrie.f Slmanfor traci
iu.ca.vfnec.Ofneevclmufcuequcrcuepartim
cctfritxa^quodcft vomirumabftinendo ftoma
cbum cfficit rigidum.f Suiccnxtfnce troma
ttcBmcft.apent opilationcesftringit catnce
mollifieatae/r limrurfug apoftcmara ca.i fc*
t>ar apoftcmara camofa &t)cacadit inunctio*
trite laffttudime;ct rdoluit wu k k m iuncmra
rum.f £t filr cis ©ecoctio cu3 infundirur i xit
nofaarto^mircporantcipm.tabftcrgitvifuj
2c6fenrremo:ico^ie.rerinervomuujerconj
fottar ftomacbnj % remouct inriamattoneciue
p:«i|mcinfufiotnvinoftiptico.f jetconfctt
ooloucpatietcbiUeJglpcriropiiationcjma^
rruie.i quado fcdcmr inaqua ciufconfeff 80
lo:tmarricie.ctp:ouocatmcnftrua.
f £t idemt>cvirib!>co:dieaif.ufnccca^ftat
p:imogradu.ftc.inij^tbabcticonfo:fareco»*
BH&t&fe
€apim\ummm
eius potSfanguine ciro repUr. hoc altj
licumajpcllaneo cpbibenre a airjrfol
utt.^Brillo.mlib.fopt'co?.iiq.'ainuait£m^
pedoclcsaqua purrefacram inlignis.f Sm
b:o U.irj/Boe po (t triluutu vfce" planrauir: que
p:iu6t>ominipcepro puiluiauinacbibit t>e vi
nodus-robdoimiuir.DctJsautpzcfcriittcpviiJ
nufob:iepofarufanirafe©arcr:p:udcnriaau*
gcrer.^mmodice^o fumptum ad vitia catifas
©aret: crearm atvcdir. kd abundaria bumano
rcfcruauit arbitrte. ^Briifo.(!!li&.oeafalito
Uinu fcrpctesvaWcMigftf/z iogipfusvenan
turalimbibunf.jfre 3fido.X3inu ti rofciu.
curubozcjrofacmrab^f.BmmesJqiiifincmi^
niond eftfinerubc:e. ^iiccimciiiiuccincgc
mc fiiiiHci Mui coloiie.Xiinpidu rim .i.gfptf
xm ab aque fpecic mm qft limpbidi&limpba
em eit aqua.inrbidii qii toibidu.i.tesra contf
mi^qtfeftfece.J^lemuvinum VGf4vn cft a
falcrna rcgsonc campanic vbi oprima vina na?
fcunf.l^noraruivmu qdrcgibus? pofcrfto
Wnoris graria orfcrf . £rudu viml eft infuattc
'ctf5 fcrui poranrXondirii vocaf qtf non (it ffm
plet: fed cdmittionepigmento^ cpmpofitum.
0aferum veroa regtone vnde ocferf.jSaja
tmopidd eft paleirine.^ttferrum vinii oicif q#
alrario ofTertur atcg libaf.^purcuquod of^
ferreuonlicer;autcuiaqua admrjc-racft quafi
fptirium bocimmuridu. 3cidi1 velq: acurum
vel quia aqua mirrum ciro in bimc fapo:econ
uertitur. f B cto: pluribus ctia m modis xina
riiim emendanf . (icm notum di plnrimis: n
(vcrbi gf aria) fi fo:rc mollcfees focra tTcf. 3de
vinum pcr mcdi^ iigno^fragmcnra tranf run?
dirunvr oleagma mollicies ccfringaf vtl iam*
baifce vel iignowm fcrrarura.vel fimilia.
©prrationre
f 3 faac in t>ietis pticularito ii.iq.ainu bonii
©arnutrimentu co:po:i. £> anttarc rcddir et
cuftodir. fi aceipi 3 f vt opo:rer:er cptum narura
fuftinere ualer.pigcftionc confo:rat ftomacbi
et etii fecunda q eft in epa re. mc vlluo inucnic
cibus vel potus adeo naruralis caloris c 6fc:>
tafiuus-jaugmentatiuusficut vinii^prcrfami
liariratisconfoutii quodbabcrcumnatura. "
f £tq:calo:eiu8 fimitiseftnstiirali coiori:
ciroqj conuerrif in narurale z mundiiTisml fan
guincmXurbidu qisocp fangaue darificar. z
.adirus rorius co:po:is ma timcq$ vcnaru ape^
rir er mundificar. «Sparis optUrioncm apcrtt .
£eneb:ofifate auferr. ^uuiofitate trifticiegtf
nerariua a cordeejcpellir. rotiufcp cozporis me
b:a co:robo:ar. f S?ed anima ipfam facitob?
liuifci trifticia % anguftia:labo:e % x>o\oic, ,oat
cp eileticiam-raudacia.^ngeniucg fnbriiiat.
3sifconuenie8eftomnitocratibu8tomnito
regionibus. (cd tamcn fumaf f m fut quanfira
tem ct bibentis confuetudine a c namre pofii^
bilitate: 3uucnes em z viri maio:e vim er qnti
tarem fuftinenr cp multeresetadolcfcenruii.
^ruinu mundii •: duru fi fuerir: coucnitvr byef
mali rp.c xfrigida rcgionc bibaf . 3n cftare |o
crcaUdaregtoncvini pauarasaqua msjltum
comitti neceflario congruir. £o:ga cm refri?
gerat 7 bumectat,pprer aqua ccmicra.Un antf
tiqui affimilaueruntvinu rvriace !?amre:quia
virrtttc babet conferuariua natnrc pzoficuam^
£alefacir cm cozpa frigidaxt ihfrigidar calid*
ficca bumecrat :er bumid a etrenuar.
<f[ tiali in li. regaiis 'oifpofirionis air.oinum
calozenaruralc cofo:rar.i7umojcs coicricos
rcpcrat^purganepfudo^vrina.^ebwioi}?
ra bumecrat.appcritu iuuat z trigcfticiw ;m.
f Ocnrofirare quccg foiuir. opiiarione aperif*
mclancolia? mirigar. £r Ixc marimefacit bis
qui tcmperate compUjiiotiis funr.
f 'Rocet autcilii cuius compSepio fupcrabun
d.(t in calo:e. vel qui kbtem parit eparie a urce
pbaicam.er cuius mcrirfpebilcs funri
f 3de in li. vr fup:a. Ucit autc cp e,t mulri nni
potarione pafiriones accidur graues fngidc.fi>
cut apoplejcia :fpa fmue: epilcntia: emigranei|:
obftupcfactio .1 bis fimilia .*Rcplcnmrcmm
venrrtciiliccrcb:i vaponbus vim.cr quod adit
hid Oevenis afcendfrivnde calo: naturaiis re^
frigeraf «ljuiufmodipfifiioBcegcncraiirur*
ii ^
$
&
ti
Crattatua
2£>
n
trimeminnpOTetr4reracir.w'gdWonem adiu
uatjnultecpbomtatiQ caufa ertitjt into:pe:et
in feirito cg matfmef 3fido.Uiniianriqui vo
cabat venenum:f5 pof tqj uutetum cft virus le*
riferi fucci.bocvinuvocariicft iltud vcnenuj
f On edsiero.in li.X)evirgitatewir.2ldoletf
fcenmlasitaocberefugerevinu vt venentim.
ne p:o etarie caloze feruenribibant ? percant.
3 ndeeft cp apud veteres romanosfeniine no
vtcbanfvinomififacrowcaufa cert$ sicbus.
f jConftan«in pltegni. Uinuquodda eft mc?-
c]ddam^e paflts factu:c|ddam mclliru4dda5
©actiltcum.qddam o:deaceu vel frumeriuu.i.
certiifia. f 2£>eru vtiter cali.eft % lic . 'flouiter
qdem e to:culari tractum m p:imu trafit gra
dum.vetueautaugmentafvelminuirur naru
rafuae]tldgitudirKvelp:opinquitatcp:€to?.
Capitutam,tfffrtf.
BSceavrberba clauettaralarinc:gtt
ce fo:qucta:ara.marefolon.-fSlarea.
yaccaeftberbafimilislauedule-zin
^fumitatefto:e8quo:ucolo:eftcitrt^
ituegtauomalto.folumberba in meckcinis
•vttf tno radtcce.ca.eft z bu .inttj:. gradu.
0Pfrationr0.
f 3t5*fcla.*5crba ipa tttnfa z tatbaplafmattt i
busadbibtta.pfertadpatritutfcabic.f^er j
ba ipasecocta cuvino odoriferobibita.con*
fcrt bciiripilofi6.-z ad oein vlccrarione fiue fca
biemi<Dftaberbavaletadlep:am remoucn
da t>ccocra cii vino zcuratejccuffionevenrris
f £onferretiammulrum mirrum cumfumo
terre eandcm quanritate.nocet autilli cui9 co
plerio fuperabundat tn caloJe.
Capitulunurrrrrit.
ESfdanc grcce.anadragne arabiiati
nepo:tulaca.c£>erapi.li.aggrc;ea4
pafdanc.i.po:tulaca.etcberbaoito
nota.f 6a;vq,fi$/ar.e.poWu.Sub
ftaria eit; e aqTa.? i fa poie ei9 c ftiprfctrae pan
ca,z viKue ei9 c q infrigtdar i.ttj gra.sbuect at
iri.n .pya.cadragne fiue vt a Itj.pomtlaca z «
ioitonorabn8frigidl^mtearcpredarguete.
©Pfrationf0
f®era.^o:rolaca?uentrbnritown^rione
^inceftonwcaufionei oaficio ltomacbi.erin
oitoYpocotidrije.?curarftupo:e^cnrium.eo
cpienir saurferr afpcrir are.f£r ide auc/Ruf*
n'.*Ji;o:tulaca ©ebintar viftn t>eftnHrcu a in*
frigidarco:p9?pbibct vomitu zaufert libidi*
ne. f pptf.*PmtoKi maf f icajta vcl comelia
r
t
■Mjfrtfe
fartj^fepiobibctjct
viffide (tririgir: p:6p«c cummafticara vclco*
mdtatmtiumoflcnfJamfanar.
^3n ardo:ellomacbi poimloca in accro co
'mcltamireiuuatrunfa.ercum molliro o:dco
jmt]cra:tquafimaugnapanno inducttt? fto
macbo itnpofttaanircftbzcstoUir.
©prratfonr^t
^•^aulue ca.yrcoe.^rcoo ca.cft ir).q. grfldtt
ficcafoij:aaleteontraduriaeuchio?ci: flcg
niarc.ZMtmplaeat.iScrcaruTaciltm facit.
£roflbebumo:cepecro:ie errcnuat.
f Xumaccro poratue fplcncrifie i rpafmum
babcnrtfo p:oddr.rigo:e fc. i solo:c m vuluc
mitigat et aufcrrX u vino poratii mcnflrua p
«lecar^cjfartu indc facrum fccundina ct fcf
ffii morrut;m apeUir.ffomacbo nocer. £um a
qua catida bibitu t olo:c vcnrrie placa t. Elft
pratii ct piftatu vulncra tiolcnria curat.cochih»
aquaro.itiunmi vulneratpuliulae mundifi
csr.et bonam in cia camcm gcncrar.£t valet
contra putredine ttcntium ct gingiuarum.
^BT *£lare«.jrcoe vdrriecal^ ficccfuntin &
gra3imtlce quidcfunr infolue % iucrTccru»
fcd Ytie floic facir purpurcihYrcos albu.2ba0
ru radicc mcdici vtunf.q in finc vcrie colligif:
flttcficcaf.cfgtiuoeannoefcruariporcfl1/
f 3 tacg p:o radicc frie potcft poni radip
ircoe.t fimilitcr ceonucrfo.Uirtutebabcr diu
rcticam:vndc tifloluit et apcrir.
f jQonfian.Vcoe cft calida in.ij.ficca iniitj.rj
valet conrra ncruouun t>c flcgmatc» iCwrur 9
iwmruflimplacar.
CflpttuIum.ftfff)Eit).
•Rcoe.*fSandccta.ca.'Occv.jrrco8 rft
Y berbafadcneflo:ealbuvtUliu.cte
in frodito fiTie Yri. Piffcrut aute in
rtyifo.antfiwoweputprcu finicdoS fre
oe albu\01adiolue croccu: fcd fparuta fetida
nullu.tindc illc berbc funt filee in folfie. *:nt
tft inftotib^mvriebabctflotfpurpurcu:
babcnte gradario"ee tiiucrfae in purpnrcit atc
ftxurarcueccli.p^^f»?»»"»""'"^"}?^
ii8t>cl.lctcftauu8CHiuaflo8cftalb?.cCiftc l
trco8.tflle©cb^'otcftfupcrio:iinomnirc.t
mdioteteiecftcuiusraditcftalba rocundai
parriapanefccrubcdincfmakquidtfgrofla
1 tmra 7 fpifia.? in qua cft aromariciraeulcuc
odo: viote j>p:ic.Tcufue fapo: cft acurue mox
dicariuusfljrer acrimonia ipfiue.babc8 not
&8bKuc8tcollccto8.£cmdio:p«r8 plance
cft radiicpoft illa flo«8.ct mcliue t cmpue col
tccriomeipfiueradicucftpriucipiuvcrfe. ■
jcapltiiltitn,wfr*jtiiij
3
£ra«ani0*
3
" ^teiUirie*3fid6:£frf8 tllinca a fo
f mflirudinc vrie ecleftie ncmcn acce*
piMHidcflrcumcnalatimcn:focr
floerittcvarictatccoJoueincundcarcu cele
ficmt'mitcf3lUricai5:.qiinillirico|5lutima c
ct violenridima.Spcciee ciuo folue gladioU
CimiUbue radicc aromatica :odo:ie bonie
0ptrationt0
f ^accr.yn t>atflo? tiome arbo? ipcfub:5
£cWtiefimilcsfunrncmpccolonbuerrie.
3 Uiricam t icunt fllam:quia plurima nafti
^cjtttriniUircb^iseiueficcaralcnfcp
picif atcjjgradmtanrbune in vtroqj fctfnw
^aioivicbuiuecftfnradicibue ciur.
^aeteficcandaeperfrultarotundafccarad
•S> i< vrfepartce non tangarirtnfcfefuo
^nc^ loco ficco;fac fufpendamrinrmb:3i
tlijcalttcrrorumcpofcrforiccarepcranntim
'«Uimvinofcdam rufiim:prd?cnt<$fapoum.
Cflptmlunt.fffftjfuv
t>ea. ydca (ctm fMafcotoe cap .t>c
fdea tm rranilationcgreca. 5»lia ba
Salunuftmvrtbeqamiu' longj mnr,
fTSfldtVeurarcmotfcntf^
Yirrutte cii .f « nguinis fiu o:c fiue quchbct rlu*
juim liringir. ^ftibifciendumcp piafco.cc
ydca facitt>uo capla.anuqtf ineipir pcr.v.ct
clr illud qtfponif bic? aliud ca.qt tncipir ba
ruc.i vna t c fpccicbueciue cft idca g i. pso cj
kgccflplm.cccccq.fupcriu8tc*R
f£aucnue.vi.(impli.farma.cap\ydcfl.rdca
radic ct guftanribue qnickm clt ai ra. £ mo:*
rogiae cr fiujtnm vcntrie:necnon t iftinrcriaa
ix Huriimmulicbxmquotquor talia fcnana
bttiraci tdciie appoftta,
©prrartonfa
Cflptm!um.fffff)Eufr
•^cricon vel fcoparcgia latine.fSrd
J ecypcricuvelbiumivclamcit.araf
bice 3 rfaricon.j£r. finonimte. vpcti
ronr": bciba lcri3ob3nie.2?erbaq: pcrfiwa
ra.jCluidactiancmtnanrea corona rcgiatm
fijcra.li.aggrc.ca. 3ufariccn.i5unr quidi
il ncminat iN^mtpirbcoe^ptcr fimtliiudine*
quababCT&cumodo^rciincpinL^ampi;
tbcoc.i.FinueatbuIitm:cIiqCYe!onciicftacI
acctndcndunifincjfiiutligna.ctbsbct foliaj
fin:iliar4)rc.tIcngituc>oriueecircitcrpaIrrut
scolo: eiuevcTgcne sdtubccinc.'; b&bct tfo
rifubnlcmalbu fimilim f oricbcvn'aifco.ctfc
rium riue eft in ccuiccIonguzratundum.jEt
ma^uiidofcmitjtecilin qi&nrirarc fcrrunia
Btifttbw
tite&ofcimtinepini.in&fcitlocidatperl
t To'meftia8.£t vfusaiis eft cp odminiltrai:
(tcutefr,ita q> ndfum9c6renrifemicfolo.6a*
lie.vt'q.fim/ar.ca.Ypericu.fmtranll3fionem
flrabica*;pericum calcfaar et ficca fubtitittm
parriu epiftce.Dvaf.ca.ypericttm. £ft berba
colore fubrtif t folu fimilia ruf cbabens i flo
rcm rcnucmflozeviolefimitfo feme nigru in
fo:ma o:def odoas rcfincvires babet acriter
ftringetes-r miauales.-^aulus ca.^e vpcricd
ca.eftzfic.in.irj.gradu.
©Pfrattortfs
4f8alia*9.*^cuVua i vrinaspuocat .Opot
tct aiit totu adft aiTumcre.-j no folu fcmen kd
ctia fructu. Sfcdciifoltfs ajplicarii viride fit
fld rtcatrice tmcac poteft.omia vlccra queqj
aduftioe facta funt igiiis.ficcii t&o fi afpofue?
risjfanabis.': laca i putrida vlcera.
flOuida^o i fciaridsbtbaeidt>ant puluc?
ri5itrit et ftccatu.cr qn fit nafcate cti co .puocflf.
mmltrua.rqnbibirur.puocammam.
flj£tlibibiturccfemineeiu8 cttmvino curat
quarrana.£t qttado bibif eodeiriodo fcpfli
ta t>tebu8 continuis curat fciarica.£lt quanf
do fit emplaftriiciifolijs eim et fcmirie cttr at
combufrionemfgnts. ?
4f0 vafcorides.vpaicu wffta potatiipuocat
et ventre ftringir.jfte folia et fucctis ci'9 mede
tttr 'oiflcnreriecr fartgntms efFufioni.
<*l *Ra miccmcriam curat. £)crb a fomero ihtf
pofita i combufta feriat.t9.ee cauda caballi?
na-oiaturabaliquito.joeftccariuaeft fo:ttV
tafiiiemo:dicattonc
**J3cl plagas aitnriagnas catbaplafmatito
impofitavtiliseitr: glurinatnattos inrifos.
facit et ad eoe q fanguinc v omilr.
fl £ t ad fluatm fanguinis mutierftet ad t>if>
fintericosi adt>YarrtIrz ad omc reuma ven^
msfotfiffima adiutoriti eft.fi ipfa baba cum
a qu3 aut cii vino bibatur.
^^•ttcaisauteiiisfluiciifangitinis t>e nari>
■ bus.et vcnrrisftu^imcum vtno auitero po>
tui t>arur.feb:t'en£ibus cum aqna.
t*J-fc3ulu8.Urina1puocar.£par'z rcncs mu>
dificat.femo£t>olo:e8 curat . Oulnaa ©ciicv
car.venenumfuperar.£atbaplafttiartbuoce
leritavulnaafanat.
CapiMlmtuafrjui'?.
<Sta.lMini9.yfia eft apsS grecoetra
y dfir qj ipam z t yptom dx fint t>e gene
re ad fnim erfi rcdirc fi piste fcr anmr
• ncr prin9:f5 anno f ario.^ca fcnie clt ct quo ftt
alica.graml ciusitt pila lignea ttindif.velta*
pidtot»iiria'anobiliu8c6tcritur.ccctiffifq5in*
de t uniripat cruflrmamctis nudata cociditur
medulla. &\l 5ca q t>egcnaat in affrica.vn ad
ttlfcrinaTit alicaotitisfpicc l3tto:esacnt'gri
funterbieuiftiptita.
Bpmtionw
f ^faac.^ifattia nafcunf int' rririmftccTcot?
rupr ifq? t jgito.vn vini bnt acuta i vcnenof.mi
cr aliqii mente gr urbat i ineb:i5t.*^>iit.ta ful*
- pburi vino i acao ad impctigine vel fcrpigi?
ncvaler.cocra autcii.radia'8 co:rice:vulneri^
bupiaputrcfactisaipofifa fanati nmdificat
valercriaadapo!tetr:ara t>tffolutndu.
^l^icro/upa^atrbcu.^nrarriticuet^i
?ania quod nos ktlii aipcllamus cpdiu bcvr>
ba clt ,nccdu calamusptouenit ad fpica gra^
disfimilifudoeft.ctint>ifccmend6 aut nuU
la autperdiftuili8t>iftanria.
^Buic.5t5anta r^mtjuas res ab boito.t>iaf.
Ouida anjfeania vocat granii fitc frumcnto
cjiquofaciut :pane.it>icutcr 5i#maplurima
clt.Sl^ ^o rcmqnda inebriantematlqucin.
gra ms.pucnif/ibclio: elt illa q elt leuis pon
dcris.non vausnec frangtbilis : fcd vifcofa
cii mafiicaf occltnas ad rubcdine.? inipa eft
ponticitasparaa. ^u.lib.viaiOnfeli'; t>i^
cwmctt.auirgilio tolium.boc tnmollitum
3 ii
a
Cractatus
$:acefo coctui mtpofituTanatcinpctfgtncs:
cO celerutoquo fepiuemutarii eft. 2£>edetur
2podagre:ctfmfcpfcolo:ibu8atmojcimcUe
£,urario bcca fttcr^ififcrf ^ccti fqcrario vno
5flinmclli8.j4-iuftumeft.itata)crati8fcicta^
rq8tribuft9ecoctal5riua lol^feicrartjssuo*
^uorfcpadcrafiitudiucmcalidumcp imponi
ipm©olentibu8mcmbri6.£adcmquoce fari
jiaeftrabitoffafracta.
CapituIunuffffOTt).
T*ingus.£ande.ea;l]tt'itj.21ftaruri*
f con arabke vetfccaail. prc.biomd.
Xatine $o cenriicapita vcl yringus
•Ron cflautcmaifodfllluo^t quidafm ciicfft.
fcd vocatufoue plante.quarum vnacftvrBtf
guetrt patet per5? aapi^prio capV£r aUa c
^vna alia baba qucfaris fimitatur. 3renr£li
Jiius poft fennonemioe vringo cpbis infyvSci
licet yringum candidtim quan ccntum capita
nominant :omnc8 cff eaue cofdcm caufaw ra
^iccsiucibio^recozum rcapiuntur fiue cru*
diefiuccocrisjvtpyafcozidescap.ADCYrin^
,gi8.*jb:ctcrcatn anridotario viriU iquodam
~anrtdotoquodincipit.Snridonsmquodfa0
cit epilcnriasrecipiantur etcentunvcapifa ct
«afTodiUriquare non funtidem.
Bpmxionm
f £>erapion nb.aggrc.ea .Maruttcomtd l
centucapita.Bliadtcelefti8coloris»ctalia
albicolo:i8-£> ed q cft ccleftis colozis e ber*
ba bfisftipite ouru tafpcru.ct in fumitarib9
ciuscft flos gla uctreftmilis flo:i camomille.
i aliqui8C]cfloritobabetcolo:e purpurcu.cc
babet folia fcilfa i capif clla fimilta fi ellis. fed
foUaqfuntinramistcndut ad longirudine.
zbabcrvelutpilos.
f £tidcaucto.£>atic.;£raritnomc ab co t£
curatapoftcmata.qn fiit emplaft? ©eforie cii
ca.autfufpcndtTfup ipa.tiirtfci1; infiigidat
■z •ocficcat nofo:riterrz miicimc x>u eft rcccns.
SJcdccntucapitaalbi coloriselt rring9.£t
cftfpecies fpinc/zfumff foliu ctue cu falc con
ditu m p:incipio fut aagmcti.
f £tfoliadu8futfolia afpaa aromarfca in
fitmmita.fc qn guftanf. £t in fuir.mitarito ci9
funt capitdla rotuda fioit dmt ftellcct in ar*
<uituco?funt fpinc-zfiipes aus cft t urue d
colo:ciu8capitello?cftfimiii6 colori olcan»
dtit fo:raflcaU'qn ftcut colo: iacincri.': babct
radiceelongasnigrasOeforisanrnsalbaei
groifimdincpolia'84)oniodo:i8.nafcifurui
loae arcnofts i afpcris.
lff£tidgauct.36alie.aitt9a9eftcopofita.q:
fnfngidatzrefoUritrcfolutioncpauca.
f -fSaulue ca.se vringo.y ringus fccacul attt
yringiombcrba eft fpinofa -rsdijce^ cu aliqli
aromaticitatccomcdif z pftciunf cii rr.clle ct
juccaroradicespdictc: comcdunfnr.
f pvafcoridcs.ca.teYringo.yringus aUt
vringion aut nujc agrefitobaba cft fpinofa*
folia ciusinmirio comcdunrurerin falccom
ponunrurfquefolia lata et afpcra funt guftii
aromarie baberia. 0ue cu creuermt ob rufu
colozcbnt.cumultisvirgie inquitofut capu
tclla roriida fpinofaJbaftd babet ©uri.tgiro;
7 qn 03 alba 1 virtdem ca colo:e iaariai.
f £r radiic eft ilU obldga anigra t>cfo:is.iocf
iiuus alba sromarcplena.nsfcifm loas laptf
dofis 2campi6ctU'tto:ib.^adt')ca'u8 babct
virtutecalefactiuarn.
f S uicenna U.u.ca/ccaral.Sccactil eft ca.t
rj.ad bumidifatemquandatcndcn8.etin ipo
cft lcuiras.-t virnre ciue cft ficutvirrus bauoc
Yiingus:2tnaLimcradi)cau8crudacomcfta;
curatgomo:rcam.
fSaaptoaucto.piaf.ibUaisu^p/ifecon
rmmtinflamarioniftomacbi % apolientanto
oatU:-: a ttje apoftcmatito calidie.
f £ t quidafcicunt q ftoe buius Ixrbe cwus
colo: eft purpurcus:fi biba;ur cum aqua con
tcrt fquinantic 1 epilentie quisicti&it infm i't
>bue.quando ftt cmpl.iUrfi oi abunrida ^oi^
BtJt)txbis
fcit'3pdta3tibaslumbo«tmcaKdfe;
f £t viamt q> fiille quibabet apoltcroata in
lumbtsfuisjacceperit flozcm riusficcum cum
manu cius fimftra 7 pofucrit fuper apoitema
ta:fedatpulfationccoium.
fttidemaucco.Dfaf.OuSdobrtrifurfuc?
cus dusjadiris qui dt albi coloris pzouocat
v:ina;nzmcnftruJ.D«lToluittorrtouc6cciti^
flationesliomacbi-zquido bibiturcu vino
confcrtooloacpatist morfito vcncnaris.cc
quado fitcum cis cmplaftru>dbluir erterio*
ra apoftcmata.aut quido fufpcndif fug ipfa
ficutquidam putauerut.
f auicenna.«5?eculi babetvirtutebaucie ct
eccitat apperia coitus.t toco cius ponif bu#
dcn fiuc bujeYden.qo" itwenies in capi, lcritj.
fupcriusoe.'^.
i>ptrationf0.7
f £0 cmeri9cu folijscatbaplafmar &> atibi'/
bitu xmridcs % tumo:es fparoiw liuoxs lim
pidatfiecu z tritu p pipcrc mifccrCpotdi.
f *Radijceiusinutili8 cft.bctba cum fcmine
cataplafmatefacto.ct impofito vpopias tol*
lit.ett>urostume«8 fparflit.rubozcm facit
co:poa.
^aue.vw.fim.far.ca.Ydroptper.fmtrlffatid
nem grcca.Ydropipcr vocaru quidcm cft (ic a
locis in quico nafaf .? ab co que babec gtiftii
ad fimilitudincm pipcris.cli auteca. fcd non
quantu piper . qnimo riridisbcc bcrba cum
fr uc tu 1 carbaplafmata vpopias. 1 fcliraro»
bumoKe aperit 1 svafoMt.
€apttulum.tfftf]ft)E.
Dropipera.pipermontanurd ptpe
y raftrum.DYafco.ca.ydropiperfm
tranflationem grecam nafdtur lods
bumf dis:cuiu8 virga eft nodofa.in quib? no*
dis nafcuntur folia qucnodosintra fc sgra*
dus babent. butusfo.mentaftro fimtlu funt
f$maio:a*moiu'oraetalbidio:aguftuacerri
ma ficut pipcr.fed nontalisodo:is.cuiu8 ftf
menin ipfius virgis minutu caftic a fpiuum
ficutbotrus.
Captmlum.tffff!]f .'
Hguirialis vd fteltaria latinc.grcec
f aftcrionvdaftcracriaisvclbubom*
um.^li.ca.Bftcrion.hafdtur intrt
pdrasctloca afpera.t?ccberbanocfctanctj
Itdla in celo lucet adco vt cam videntee igm>
rantcsputcnt fefantafmavfderc apaftoab*
majcuticvidcmr.f ^a«lti8capi.2llter vd a*
lterionjeftqucdambcrbaradiatavtltdla.fa
lq8oblongietmotoautmb?macumineca?
pitcUaftdicmod^radiata.
grtfaii!*
a
tbptxatwnm
fj6af.vi.fim.far.ca.9fteri3ctiajefu .
riat:Slnbubonitivocat:qtfn6 folii fugplaf*
matii fcdett3#inatucredttbubone8 fanarc.
bjautqt5t)Y3fo^icu.bjctian6minu8rcfrt^
gcratiuucid-zrcEcufiriuiKVtwiictcfitpotencn
cut rofa.no tame fic ftipt icat .
f £t idcm code lib.magis infra ca. bubonfii
fiuc after aetic9:fiuc inguiriatte noiatuseft :ep
co c? crcditur pferrc bubonito ti catbaplaf*
mammcpafluitipfism.
f £ft autc mediocrit er fcvafowicinco <y me*
diocritaeftca.snecpvebemcnternccpintcn?
fcx)e(iccat.marimeautecu adbuaaieromcft
st rcccne ^ictum cft p:iue.
tumepontf valetacTeadeadqueMi et acJ
can'a.'^au[u8.5ri^cft?fic.in.ii].sra«
fe-.
VsSK-
CflpttuImmTffff&t.
r, ^oquiftuJoe.i.fuccuea'9qfo:itad
V pedcrofecamievlbarbebircie/^to
quolegecap\cl]aj,fugi$t>e£.
©pfratiqiw
f0Y9f3trtgitcmvcben]tifltmc.vnvcrr$p
fiuii ? fanguisabudannarcpmitfinemorai
f £>ut autwiefpcs.Una elifiaua.i.fubru^
fazaliaalba.qegreciYpoqfltdosvocanco
a> inradiccbcrbctictcnafcaf: vtajparct fttV
in capib^dcra arbojea./Cuit;fuca»8€]cp«mi
Capttulum.fffff0it;
•£ogloflbe.i.ltnguacci'z vocat alio
5 nofemirtaagreftie.
©Pfrattonf0
fOYaf'5rute]certmirfeagreft!fiti8.foliaba
bcs minut 9:7 coma fpinofatmq folia tn fumi
tatefutficutlingua curamulis miotitodrca
cadefo.bacgbibetmuIttcolIo!ligata:OoIo:e:
capitie t ollcre.^alaginatib? mifcetur;
f •jbla.jfpoglofla tiiciit alejcandrina.folia bj
orimirfiho fitia.fjmatomalbidurta trnolti*
ota.Sfmteimedio folio^d fangtitneiie/f :ct
tancpa'cer.virg38tuocop9lmi8.autmodicii
Plu8b?l6ga6.r9diccfq5fttc6mirfi'ne:fedma^
ioiee odo:atae mollee ac rubcae.
f ttafcitur autcm in locie monm ofie.virt us
dueradide tm qtiftit que cum vino ftulct bV/
bita fciuparturietibue fubucnit . g>t rangutf
riofie ctiam mcdicinalircr p:oficit,ct fangutf
ncm pcr v:inam ©cponit.
f *{Mi.lib.fl.vij.Ypoglofia babetfou'9 filueftrj
mirti.ftgura jptaua ■: fptnofa.-rceu linguae in
bie folto paruo epeunte t>e foltje,
Capttulum.fffff#n7,
gfdat.£tideo'tamrcnuq$epati8 t>c opilarifr
uus tftii masi radicee 2 fcmia qj berba. qnl
eria fanart>olo:ct>cnri&qmftnccalefacriong
9cuccat,quommcgciu.majcjmcoentc8. ;
/Jjp -fcarague fiuc afparag9larfne t grecc 1
^sLard.naUon vcl baUon. 2> erap,U'.ag»
"; grc.ca.naU'onauc.5au.jparag9.vir*
tusci'9cftq©diccatf?not>jfrigiditatcmncq5
caltditatc.i abftcrgft z ap.it opilarione epatj
ct renum.etp:op:iefemenetradic.
©ptrarioms;
f £!> cra.?parag9curatt>olo:et>entiu .qriicf
catfinccakfactioncetinfrigidatione.
fl £r ide auct.Dvaf.0n clicaf vna cbulatoe.
ercomedif.molUtventret.puocamina.
f £t qn coquif radit ci9 z btbif ©ecocrio ipftf
pferr ftraguirie ? yerericie 7 fcfarice.
fl£tqn coquif invinocofert ©eeoctio ciuo
mo:fuiruMe.f£tqnect>ecoct6eciu8fitcot
lurioorisconfertfcolouscntuj.? femcn eius
quandobibiffacitoperarionesradicis.
fetDiciturcvcliicaturaaueocctditcanes.t
TncuntaUqui q> quando co:nua arierum fepe
liuntur in tcrra nafcuntur indc fparagi.
f £t tdem aucto.3ben mef.pwprierae eft re
mouere t>olo:e lumbo? qui fit a flcgma te z ve
fofitatcrzoolozccolicc.quiamoUitvcntrcm.
er u bomo vtimrco mulm f^cit naufeam.
M Q alienus.ij .t>e cibis ca . t>e?parago ait: q>
funrt>iurcricimodicum babenres nutrimcnri
ct non bcne t>igcruntur.
fj£tide.vi.fim.farxa.?paragusdlabftcrfiuc
Capftumm.ffrrrtfmt.
"£duar.auiccnna,5eduar melio: ert ¥t
,la q cu napello crefrir. eteius vicinitaa
planrlnapelU fcebilitar.
©prrationf0*
f £fr autcm tyriaca venenowm omniu vipe*
rietnapeUuauouun.
fRaft.5tnjmbctJidcft5edtiaria.ca. cftet fto
ventofi'ratemt>uToluit.
f£o(tanrin9inIib.graduu.5eduarca.cftu^
ficinpmo valct p venena:? mo:fus rcptiltu.
ftomacbu curats pfo:tat:appcrirum eicctraf .
•Jlburo:eori8amputa:fipoftaUaaccipiaf.
f iMarearP.jeduar ca.cft tn.iq.gra SicAn. fj.
Uinumt>ecocri6is eius contra frigidam ruft
fimvaiet.ctcontra©olo:cm ftomacbis inref
ftinozum ejcfrigiditar e *: vcnr oftrare.
f £? alfamcntum er co fac tum ct ro:e ma xxft
no ctpaneaifo 1 acefo appcririi etcicar.Sup
poftroziumejLCoct mfcramatriccm calefacit
araundificaf.
3 m
21
Etmua
f i^mdcc ti ca & ccmjtio&m latf nc. t5id
c«5crumba.TUdi]ccrtcuiufcteberbcintranf
marimepamtoiuaaca.cft^rimetvifcide,
f On lubacoeoccidir.raaimfacit:2 ftoma^
dw«ptu.cuiSt>olo:eaftriqtui iciunc fumptu
mafticaricWollir.f^aulueca.fce^cdoaria.
ca.cft in.iq.gra.fiC4n.tj.radi]t:ci9cuiurdaE bcr
be q p. ic.annos feruaf . tlinu ©ecoaioie eius
prra niffim fri.faeirvz ?tra t>olo:eftomacbi x
inteftino? cc verofitare v!Tri.fun>oiiro:iu fa*
ctu cceo facirivt fup ©icrii cft.f £> cra.li. ag.
ca.5crumbct.i.5cduaria.'r futradiceo rotundc
fireeinfapo«tcolozc5in5iberi •zarfertur t>e
fcni,f Sben mef.£ft.ca.t iicin.rj.g.t impin
fiuat impinguaride pucnienri.f £t tKjcit £c;
digo:ae.£onferr mo:fui vcncnofouim.
f BuiccVoe virito co:die ©icit cr cftca. a fic.
iri.itj.sra.-; babaccnfo:rarc co*.
Opituuim.ftfftjEiEU.
Jnriberlarine.ara.5in5iberS:tcitf
J #bcl.£>era.li.aggre.ca.tengibcl.aii
cto.pvaf.#tarbiifttjquodrcp.if in
fcrris arabil/r boieeillt9rerrevrunf fol,-eci9
in multie rete;i tcut viimur ruta in cibie t po
tibue ? t>ccocri6ibue ct alqe.-z radiceea'9 fur
parue:fkutradireeciperi.qriim colo: vcrfim
albedincfceclinat. ct funt ftcut mwilar c. ct tii
fapo» ca? eft fcelccf abflirae.7 fittfudo fapo?
riepiperie.et babet bonu odo:e. topo:ter cp
eliganf OTe quc non funt p_fo:atc.£t quidam
funt qui c6dult5tn5ibcr cu mclle t quida cum
rob.£t quida cu aqua ? fale. t boc ne putrc?
fcar.-z fic ponur in rerreie vafculte vt txpo:td
tur ad partee romano?.? cft ccuenicrie in cif
bierz comcdif inpifcito,z fale.
f £alic.vi.fim.far.ca.t>e 5in5ibcrefm rranft
lationcm greca.*Radi]C buiue plante fccfcrt ur
ad noe ab india^t cft illud in quo cft iuuame
tum.jEtvirtueciuecftcaUfacriuacalidifarc
fo:ti cu bumidirarc p:oprcr boc acddit ci'q>
co:oditurctputrefitcito.qiioniam in co cft
bumidiraefupcrflua.
. ©ptrattonfe.
f •f>aulue cap.&c jin^ibcrc. jinjiber cft ca. in
iu.gradu.bu,mp:imo.Xlinut>ccocfi6i8eiue
ctficuu ficcatpaiTularuvaletadfrifiidl ruf*
fim t fpinfrualiu frtgiditate.fi? i eria m pulute
eiue in fiv t-bue ponaf n fic comcdatur.
f •£uluieef9jcibie pfca9 ■zcibibit? fuicopi
fanrito pfert.g bieniii fcruaf »£t e ©omefticii
t filucftrc t" omcRicu i qi karopoe colo xfy
poie vcbcmeti acuto folidc fubc. ©omefticii
fo fubslbfdu acuru b5fapo:c:fed no adco ve
fcemetcmec fubftlria adeo folidl. On cu fran
gmif fitce fibi r oberet c^bufdl ramufcut'. 3n
filncfiri fo raro vcl nuncp fie inuenif.
fSuiccntrin;fl?afi'mrtecftpipcrtinnaruria
fttie:fcd nocft in co illiue fubrilitae . a accidit
ri vt rojrodafjpta bumiditatc ful fup.fiuam
jlPfaboccrilt^pfafpifiitudine ful calcfa?
crio riuc turabtlio: cft calcfactionc pipcrie.
jEft aiit ca.in finc tatq.t ftcin. tj*
f3faac.5imibcrca.cft in.itj.g. buiiimcbat
fcctJl? fenfui no appct .bcc tcMif icaf c^putrcdi
ni?|parar9cft,urif cfrifiidoe ftomacboeba
baito.vcntrcfoluir.buiditaf^t>cficcat.t>isd
ftiul virtute adiuuat.vcntre bumect at .
f£tT?afi.5in5fbcrcarffttbu.jCibut>iflcrifi
vcntrcmoua.&toma(botcparifrigtdi6co
fertr: ocuue cjr bumidita tc obfairie»
f£onftamin9.5in5ibcr vcntrcbumidu fecff
ii5.^c co.t,t?.5.;uccarc cucalida aqua accc^
pra vifcofoe bumo:ce purganr.
f Conditum libidinc a ugmcntaf .fomacbu
cfllcfacitXibum t igcrir . ©upf u&m bumU
ditatcftomaibitefrucnbuetd"iccaf.ipqu©
pipcralbu-zIongumponitcbCT.
f ^accr.jinnbcr arqjpipacqlia nlmcdia'
nc.^ialt bac cauffl tacco t>c virib: buiue;
CapttuIum.frrffjEjruN
BflDrrbfe.
CapiralmtMffffmriK
/^«Orumb fiue 51'rubcc arabice. JSrececir?
-^xuciuinerevel caucb.S> era.I1.a0. cap#
■"^Mirumb.flrumb dt ejc fpcrieto odo:tfer$.
ctjpfcrBadmifcef in pfecrionib>aromarici8,i
£Tideauc.6aT.£ftca.?fic,jpercrriu0radu.
et cft in f tute fua fite caflic lignee ? cubebc£c
idem aucfo.£onfodontj3i no babes qna?
m»mu ponej) ;irumb.£r idem aucto. 3 faac
cbenara.3irumbeftarbo:magna q nafcirur-
fomonreuibue.i.iuoricnrc.nuUu faeiee fntf
ctu:bn8folialoga4?colo:cftinter frigidita*
rem et atrinuare 1 iinilia folqsfaliae.
!©Pfrattonf0
f ^faac.TMolMttftrigttvctrc.f £tfde att g
«o.'^befarusie.airt9a9c(lficutvirrl;nua8 23«
mufcarcverutame cft fubrilio: ca .f £t qfi fit £
fternutaroriu cu eo ? oleoviolacco pncnir to
lori eapirisfrigido z biiido. f £r puenit fco^ p
tnacbo et epatt^pter fuaaroinaricitar e«
3rnabu.lSan6.ca.ticcj.Yti.5irnabu
5 eit arbo: mag no frucrificas in mo nre
libano se fcnt.cui9virgulra funr gua
roradefigareijneparua grolTitiecalami ;cu
4 fcribif .nigra ad citrinir ne ©cclinatia q non
bntrnuirufapo:e;necpodo:cVzmodicuquod
brifoeodotfdtodo: cirri.£ftx riusvirtua
iwci8 mufcatc? eft iubtaior parumpcr. ;
Xi
<Caiitroluiiu(m»mi).
/«3ntrmon.t>vaf.ftn tranflarionc gre*
'gVatn.nafctftnmotc anamon.virgae bj
^^""ftfes apiotramosplimoe. etfof.fimi?
Ua dlatafup«Ticrramfpanfa.fo;rioJatpin>
fCrartams
«itfo:* t oioim cu vifdtudte coto: cft melli'/
nus.?futrieapirdla anero fiRa.i femeOb:o?
tundu ftTe caultculo inigru vifcidum ? mvrrbe
J>abc8odo:eVRadicer-; vifcida efh odo:ara
2 moUisfuccu plurimu bns ? fauces mo:des
jCouu eft illi a forienigru : i iutus viride aut
fubalbidu.nafcifinlocisafperts-zbumecris.
rutus eft radici ei9 1 femini ? berbe ca.
0perattonr0
% D vaf.atf folia in fale coponunf . venrrcm
ftringur.^ftaditctfvenenis occurrit tuflien
rito? o:tonoici6 vnnl.puocat.fliblia ri9 ca
tbaplafmarib? adbibita tumo:c8 -z^uricies
fpargur.^adic cii; fitr faccre pot.feme cius
vrinf puocar.^tterreririe i fpleneticis % x>o
lou vefice macimu pfidiii eft.menftrofe impe?
perar.fl£> ecundiuas ejcpeUit.
€apitulum.ttfctj^i)E.
Uafiuemuja grecc.£]tfinonomi8.,
3 *J^bu5aeftfructu8paradifi:vtt)iriic
quidam.in quo comcdedo peccmit
adam.S>edaliiveriu8t>icutcppeccauttin;rK
cu.fertur aurem mu5a crcfcere in bab vlonia
alioquocpnoiemu5aeftopiata.3faac.:a>»i
?a ei i calfda in medio p:imigradU8.ct bumti
damfmeipfius.
©ptratioms
f 15fHac.*^bu5a cerebulbumecrat ct vettrre:
peaoas? pulmonis ledit afperitate.£ft aute
nutrimeri mulri i groffi.0ue affuera gencrac
ftomacbi grauiiare:ac fpienis? eparieopila*
tionc.Uiidcquieamaducatpoft rius comd
ftione5in5iber condiru vdoj;imet acdpianr:fi
tamen frigide nat ure runt.
f Siricenna.*^u5a nota dt.nutritvdorirer
aclemficariua dt.^^ulrirudo eius gcncrac
optlationes/z addir iu colera ac flegmate f m
compUTrionee.^iTofertaduftioniignis guc
turisacpecrorie.HJSromaiboquidem eon
uenicn8:fcd mulrirudociu&valde grauisdt*
Bugmentumin fpermatefacit:etv:ina pw;
uocat.
Captalum.ftra3EjEjE;
accarum3cto:.5uccarat eandi(vt
j fermr)vIrramarevdin23ifpaniaor
tubabetjecannisque^uccarine cof/
gnoianf.£>:if cm ^uceara intra canna hcut
meduUatnrrafambucuvelarundine.^*3e?
ra.li.ag.ca.5ucca? &uct. J5alie.fi ma dl/vtrr9
cftqueficcat,S>c?Saqueabftergicetrefo|uif.
fefJJfrbfe
jEffciut 0altcnu8*cfagcnio fanitat is er in
greditur in mcdicinio quc opcriunt opilatio*
ncs: z abftergunr ct mtidtfira nt rm: i cft lon
ginquum a nocumcio ftomacbi.t ab co cr fa
cit firtm ficut mcUf cfficirirug etp:cflione can
narum.cr fuccuo carum coagular «e voca tur
5uccarum.£ridcm auctoutatc OYafco:t'dio.
£ftfimiurcr3uccarumfpca'c8 queeft etfpe»
aebue mcllie.c: vocamr md dnc.cr cft illud
juccarum q6 cll ita pingue qtf no indurarur:
fcdrcmonetUquidii admodummelUe.cr cii
plusmo^arurourefcir.aHusfubitanriacoa;»
gulawrfuecannasiiOndias&rcbia.tcu
plu8mo*awrt»urefar.ariusfubltanriaindu
rata fumlarur fubftatic i alis^t frangirur fub
«cntitoficutfal.ctvocafurfaiiudum.
©prrarionfa
fScrapion.juccarum indum quando rcfol
uitur ctbibsrunfoluit venncm.cr eft bonu fto
macboX cfert t>olo:i vcfice ct renu.et abltetf
gitobfeuritatemvifuo.
<Odc auctoritatc 2lben 2£>cfua v. £ ft ca!tf
dum in pancipio fecundigraduo.er bumidu
inmediop:imi.ct ralejuccsrum (ic coagula*
rumfupcreannamcft quod affcrrurab cgcn
f m frufta (imilia frufta falis.
f £r cft eria juccaru rabarjcrrid eft t>c regioc
uUaquafirjucca?albupurik benccoair.qtS
no mollificaf ficut falarmeni.
ff fc ft fimiliter juccaru alujar f m Suvon. U*
b:o.n.capiruIot>e5uccaro.3uccarumalujarz
cft ros cadens fug abufam.ct funr ficur frufta
falie.er in ipfo dt ponticit ae er amaritudo cii
abJtcrfione etrcfolurione.acuir vifum i pfert
reniboetvefice.
f £teftaliud;uccarumainarum'qt5 coUtgif
inplanrabaufcr.
f -p>aulu8 ca.t>e juccaro.juccag cft calidu ct
biimiduinpmo gdu.vururc baber nurriendi
cr infrigidadi x rdacldi.cotra ©olo:e oculo?
ttiftcmpcrcE jucca? cu lactemulierien fcii alla
nir in oculo.p:obatum eft.
^Suiccna li.ii.ca.t>c juccaro.juccarudi vc*
bemSioris Unifuari6i8;et fcdat infiarione.ec
cu olco amigdauno couenit colice.
f ©crap.i>enidie fiit ca.t bu. in primo graj
*iboUiuntvcntre.tfunrgrofuo:c8juccaro.
<fl pvafcorides. £r juccaro c6fiaunrurpeni
dicquarum virrns frigida eft ct bumida. 2lr
rcriarum afpcritarem comdtc kniunt . £>ria
ct gurturie amaritudincm ct fdUs rcmperafr
£► icce tufUenreebumccranr.
$ £onftantimt8in pantegni.juccaru rcmptf
ratumsfcd ratncn aUquaUter caUdum , &uiw
acrfo mettivfririarur.£umfarina cortum inf
digdiiuum drXum oleo amigdalino nutrf 9
riuum,Scd cparisconftipationemfacitt in
renibusiapidco.
f £ilib:o t>e namrierqz.juceara cat bumi*
<£>unr aiir cannc in parribc 23ifpanic.q cum
maturc fuaint radicibus cucUuntur.carum;
cpfummiratcsad mcnfura Duarum palma?
flbfdle ad fpecicm gcrminiercrrc infiguntur*
*Rcliquu ^o canna^per frufta fcifiiim rcrunc
ct liquo:cm in vafis rccipiunr flc bulUunr : oi
torueinfpumltranfirevidcnir.ejLbauriturt
in vafi8rcponitur.palcaqjcoopcrifurctfut5
flfpcrgifur.jCitrinumautemrcmanctn mul>
ro caUdiu6di.etob bocin acut isponinc t>C:
bct3ftum$ofrigidiu8dtcrlauc4abUiu8.tt
contra ©olowm pccrouevalcr.
^cctcbctbi8tflrbo:tfotquccibio
fld vium maiuine tcxurriit fufticianr «
&tt[tm®tnvfiliimttm&
mmtft
animaltuus
ITmiuate
pifttte
&eronDu0
teautbus
laptDtbus
fijomo ttattt0 Dr multnt b n ufotuf m tmtporf .
fg>sco:oiulf.v
^epetrofiMn-j,
0flaparie.4*
©flanaft.i.
Oscab&ft
i»am'cul3rc/
♦4»'
Spondtfee.joj
geftircutei.
adlutorij.
®fl*a tbo2ac?.7
oscpistotale.t
©ecojdte.t.,
0*ft>tiie.t» ~S
^flaraftcrt.S.
i©fla pecti'ni0.'4*
eflaofgtwmm.V
J
IBfjBnmtalibua
$>rol0gu0intrarranmt
©ranitnfllibue
Ouonu in p:io?ibue friuino nobie fldiftctirc
aurilio.p:imu5p:efcnn'eopm'6nacrammt>e
berbie vidclicer.ct qualirer ad mcdicinam ad
miniculanrurbzeuirerejipediuim^.T^cftaniuc
eiufdem inreruenienre aujcilio vr ad fecundum
tracrarij:quit>eanimaubueerif acicm noftre
mentt, vcrramii8..in quo quide( t>um fumma
©eibonitasvr fperamus baudt>eerir)natu*
i A ras coptejtionefq* :er fi quid mcdicine fubfcrui
unt animaliumivira in ren ie agcntiii ejtplicarc
curabimue.0ma aurem inrer omnia anima?
lia ©ignimmu.*nobiMmuin:£fecri(liiriU5: ncc
noU atieo t>ilecrifitmum cli bomo.*£rimolo
co ■oebominisnarurajciuscompleiiione arq?
virruret>icamue.
Capituluin.t,
iOmo.3fido:ue.5o2mauitcago{lt
rcut fcpru eft) t>ne bomincm in agro
boamafecno t>climo rerreqnrum ad
tco:pue tmde et adam inrcrp:ctarur
[ rerra rubea fiue rerrcnue. £rar eo:*
pus illtid fmmo:rale non t>e condirione natttf
r$ fcd t>e beneficio gratie.^Ram eiue immo:ra
litae erarfuftcntanda p_ efum lignivtre. j£rat
itaq? porene no mo:i fition peccarer.quia tc
ligno vire fuftenraref .ct potene mo:ifi pceea?
rct:quialignovirep:iuartf:ficutctfacrumcft
3fido:usin lib:o et\mologiamm.]tiXo:pu8
©ictumefteo cpeomiptu pmf.folubilecntm
atcp moztaleefhet aliquando folucndtim. Ca
ro aure a creando cftappellataXaro aureet
quatruo: clcmentte ccpacra cfr.Tia? rerra ui
carnc cft.S er in anbclitu.^uno: in fangutf
nc.3gnie incalo:evitali.2r;abct in nc-biecle?
mcnta fua queq5 parrc.cni quid tcbcnir c om
page refolura.airrubiue in ltb:o tcrtio te ar*
cbirecfnraXo:pus bominieita naturaccm
pofuinvr 08 eapir$ a mcnro ad fummam frdn
t cm et radices y mae capillicfier t ecime parrS
3tem manuepalma ab articulo ad ejctrcmu^
mediumt>igirumranrundem.3pfiueauro:i8
«iltirudinta rcrria parecft ab vmo menro ad
$mae narie/fiafum ab ymie nartbue ad fine
mediumfuperciliomtanrunde:abco:umaurc
fmeadymas radicescapillotu frce efticifur
•Reliqua quocp mcmb:a fuae babetccmenfit
rationee er^poutonce quito etiam antiqui pi
ctozee i ftatuarq nobilee v fi magnae laudcls
funtaffccutiXo:po:i8aute centru naturaltf
tereft vmbilicue/Ha^fibdmo collocatue fu
crit fupinue manftjii8 et pedtte panfis circfotf
q? ccntru in ciue v mbilieo colldeari circuage
do rotudationcvtrariiq5manuuctpcdtimt>i
giti rangcnf «3rcmquadrara tcfignario in co
inucnitur.Ham fia pcdtbus \mis ad ftimmtt
caput mcnfuraucrie:inucnitur eadcinlaritu?
do rti er altir udo:j£t yfagogis b\pocrati8.,
jCo:pu8 quidc bomis in rreepartee gcnera*
Ie6^iuidif.fcilicetcapur:pcctu6erpcdee.3n
paniculaeaurcmultae.cspecialircraurecd?
HatticvcniectarfcriiectnCTUicefolTibuecac
tilaginibueadipibuescercriefpiritibue.
f "Florandii cy omnia cotpie ofta funr. cqfc
^cprecapitie.tiii.paria.]ciiq.ma«llaria«cn>
t tu ciue.jcvi.vnr.m pali.puo mcntit>cntiu fuo?
njmiLVi.©pondile«.]t]LiitjXo):arum.iti,Sni
iq .Xofte.]tniri.2Ccnentudinurri ocro. Spa*
tularum t>uo.3nfcrio:u t>Uo.*jbccttnie tn ma
hibue.viq.tigiroy.itiir.B ntbarutuoXaka
ncoru^uo.'Hauicula?t>uo.*Rafccpedum.r.
cigtfo?^r.jeryfagoglbyppcritT.j©uratt
rcmin bumano co:gcofTa.cciqciitj.3ncapirc.
vi.3nfacieviu.^cnrc8pkrunq5Wii;f^pc»
diUa.i.ofiafptne:it|tiitj,3uguli.ti.acrfcb:aru5
U.5cmo:um.t).^ale.ti.-^ecro:i6.i.^arerum.
jqmtj Xubtfoui etradio:um.itqXarpon,vu:
^cracapon.viu.pigiro:umanuu,]trrXo]t;
artl.t).5:imo:u.ti.X3errcb:aru.q.Beniculo:uj.
tiXruriuradti.iiu.'fSranra?.l]LV.yCalcaneiq;
3ftranguli.u.Pigiro:upedu:r]tic.^c, .
f £onftantinu8. 2£>emb:a niutdunf p:out
fingula fipcitnatura^tisactionibue puenie
tia.Sctioneecmfunttre^fcjBnialiaSpi!?
rimalic/Hafuralte.qutb? ftmilia funtinftru^
menra co:£ie Unde mcmb:a virtufcm antma
Um fequcntia vocanrur animara.Spirirua^
Um fpiritualia.T^aturalcm naturalia. Bniai?
mata mcmb:a fccit t>cue in omnibue anifnali
bue^jpter fcnfue er voluranoe motue.3n bb
mine vcro cr^fprcr bbc cr^rer inrcliectiim i ra
nonee3fecit;vrcerib?:oculoe:nare6:articu^
loe:linguam meruoe arqj lacenoe.
Xl^e^b^a fpiritualia facra funrp:opfer fpi
racula rlatue ercalo:ie naturalie conlcruan^
tiae:vt ftmt pecrue cr ciue panniculi:co:i pul
.mo cumcannalib9fui8.fauce8ct t>vatragma
etaneric.f ^cmbw naturalia biparrtra fut
quedam enirn funr nutritiua :quedam gcncra
tiua.'Hutritiuafuntquemirtuntcibuminfub
ftantiam mcmb:o:umtotiu8co:p.ie.X>mnia
cnimbumana ct bdiialia co:c>a cclumuntur
abaereet narurali calo:e.3cieo.neccnccU vt
adconfcruantia ctinrcgiirate conltimpt io cV/
bu8rcparerur.3«aq5nutritiualunrd6;t5efC6
(tomacbu8:intciuna;cpar;lplcn;UUrcnce;vei
K q
Ktmmz
fe
$
H&x&ic&tncratia&xero facra fimtvtfpc*
cificarottur gcnaaUa ct incHuiduarenrnr fpc*
cificara/Fla quonia oiaindiuidua nafuraliif
pfumunfmcccflc cft vt pcr goiitatia rcparcnf
qucfuntmatrtjcvlvulua.Oirsatcfticulitva
fa fpcrmatie.^o:um aurcm rrium gcneriifcj
atarorufpiritualtuctnaturalul mcn,b:o^ ffo
^ula bnt vnii p:incipale mcmbancuius caufa
facrafuntaUa.v&ctaa $>o ?filta( fiait ticru
cft fupia ) funt parres rotuforiiqjparri aflimi
lant ia £5ut mt fcpteV£rimu fcj ofla.£>a;m
camlago :co::iierui:U'gamen. Xcrrimn vene.
Ouartu artcric.Ouinru caro: glandee: pin*
giiedo.Scjctucurc8crpcUiculc.Sfcprimum
jnUavnguU.Oflaitacpfuiitpurio:aficcio:
co:p.ispar8.£!cU.t)cna.rcru.Sicutinparic^
rc lurc-o paUtpam parictctcnct nepcnitue ob?
Tuatunficofla carncfragile fiipatncfua moi
•Itcicco:pu8inviiuimp:cbcconuoluaf^j£fia5
tnulta bic cflent tncenda x>e vnoquoq?; mcm?
b:o:quc caufa b:arirari8 cjmitto.
&g$zmmm
f ;Suiccnna in fctfo canonc. Sfaliua bomis
iciuni fco:piocs inrerficir.£ii eade z campbo
ra fricaf impet igo.£adej quo cp cum t>ifttlla*
^rinanrevcnnitolefaincoeinrcrfiatctlfa^
rimeducir.f Stodioes aurisboie confcrt
£mi0ranecftpannaricio.£tunirurfugfihu^
raelabq^ £apiuiquocBett>cte8aofla bo
tttuttscobufta^taliaplura t>c bomi mcdiciV
naUa funt.f 3tcm vrinabeiaabftagit fcaf
bic vkcrofam^t p:uriru,pbibctct5 ferpigihe z
tmpctiginc£ademinvaleaieo cummcUe co
cta abftagit albugineocuU:et cofert palpita
tioni.Eonferr ma Yctcricic:cyp:iec«m aqua
meUfe ct aqua ciceris.^cc eiufdem vrinc fanat
berifipilafmqdt>icirur.f £tvrina infantfe
abltcrfiitmo:pbc4erpannu.£adequoo3b^
•bitacofertJOHltculfatianbclitus-ziDjlationi.
3temvrina boiepcaofevrinfe cftmaglab
ltcrliua.ponirurcnimcum cinaevirfefufi lo
cumfluicu8 fanguinfe ct fiftif.f £onfcrr €til
mo:finvipaxbibifay)mnicpmo:fuiipuncni
revalet.ctqu€e£caawiquaeft.eonfertventf
hfeoibuoer lepoainarino.f 8U'a quocgpto
ra medicinaUa opcraror.S>pcrma bominia
;jp:ie copcttt empctiginu ct fcdat t>olowm po^
fcagrc.fcricifcfia^abftcrgirmojpbcam
f S> tatfbofe calidu fedar bcrilipOavt tricfl?
et fo;fitanfo:diciei confat.3dem ficcuojmcl
leaurvino bibirfi infcbrib? periodicts. p:obi
bet crneariipaiodo8.£onfert ctia Ycrcricic.
f Dvafco.;$imu6 bumanus vulnerifcoimpofi
iustumozcmnenadmittif.&uccusaut cuj
mcllc fquinanricoe oirat.jteninue buanug
paracolcfim facit adbtbir9.£5raru vuUu ct ntf
uaim faar.f Serapion Itb:o aggrc.ca.5cbcl
aucto:ifatc^ar.inquit.Omnc Itacuscft ea
Kdum et rcfouuiuu atrracrariuu:fcd f mpfue ?
minuo.tmapmeftarueamalfecomcdentfe
ofla.afignucftq' curat fquinantiaoaapo*
ftcmara gurrurl:amifccf cu meUc ad t>iflintc
ril ct ^d vkraa antiqua.£r mifecf cii lacte in
quo funt cjcrincti lapidce aut ferrum candes;
ct t>antr in potmaut fit criftac al co :a mtfccf
cum mcdicinis refoluriui8appofitum.ct con?
fertiuuamenro magno.f Sracus infannu
comedcnriupaneetcarne8galltriarum:curat
fquinanriaXouenttetaiuuamentomirabiU'
quandomifccrurcu5mclUaUniturcucoguc
tur ct palatum.-aut sanir in porum
Opitulumajf
^5v6nu8.31Tdo:u8.agnu8 agrcco vo^
jWLcabulo^: qfipiueaiam intaoia tore
& •^•animanria majtimc inuenif innoccno
ctmanfucni8.nuUumcm ledifoaitcncc cor^
nu ncc vnguca quicquid in eo rcperif totum
Vfilccft:quiacaro adcibum:pcUi8 advariu;
vfum:pilu8adindumcntu.fimu8adraTc im^
ptngtiationcm.vngula aco:nuat> mcdicario
nem tc.f 3fcm 3fido:ti8 lib:o ti\.% arini ag
numab agnofccndo putattsicnucocyp^cccJ
rcrie animahto matre fua nofcatadco cp fiin
«lagnogregc errauait flaiim balatuvoccm
nofcatparetis.fSctmSrcftofcUm-rStii
<ennam.agni quidamnafamrur in rnnpo:c
vanau.quidain rgc autumnaU.Clcnwlc6 fut
iBfiHhirnalitttis
toi^oic maittcc robijfJio:ee virifcc ctpitigiri'/
o:ee cf-funr auriir.alc8 vel fcvcmalce. /p li.hb\
vitv^naliquiteKmcTcgionib: mulri b\bctf
tioeapoep:eferi'tvame.qiiom'amafiieiitf
tafit ante folftictu ep snte b:umaj fittr.oe cffe
folocp boc aimal vtilita puma nfifci.^d* tn
ltb:o /.vuj. *l>o:ro tecrefccntilunarsiirandi
funt agni vclariaee ficut iuueuc i et cdi ae vcr
ree.&mb:ofiue.;Ssnu8 fimpliafiimue ctim
a matrcqtwdocpabarar frcqucnrcrecm ba*
latu abfcnrcm ejccirat anulfifq? licet vcrfctur in
milibueouium .rcccpofcif voam parcnit8
ctfcfiinatadcflm.^RamcfuisiibitFofuetc
fjdcriottncaror,nanfcurrittamcn alicnavbe
ra liccf bumo:c lactie grauida erundcnt; lo Itf
ufcpmatcrnilactisfontcercquirir.f 3rci:o
t0ce.Sgnu8fi rcnce ciue fcpocircuroquacg
coopcrtautur mo:ictur . f •Jbaltadiue Iid.^v,
3gnoni ptimagcncrario cittnnTcnlenouctn
b:i.fed agnue natue roarcruie vbcnte ftatim,
«dmouendue cft manu;p:iuetsmcu cjctgutm
tettieinquofpifito: rft nantra roulgrndum;
quodpaliotfe eotlr.ftramvocant.boe cmm
flgri fe'(itifi aufcratur jrtocebit, ac pcr biduum
»arttecummatrcclaudatur.ctfuncfeptie ob
fcurie calidifq? fcrucwr0fcm fcclufo paruu*
lo:um gregcmarrceinpafcua mittanf. touf
ficit autcm priuic$ in manc p:occdanr,ct curo
fatttrercucrtunturadvcfperam agnis vbera
baurienda fcmirtere. jQtuitoncc firmcnmnin
tra ftabulum nsrruribue vel modica bcrba vcl
(fi cft copia) farina oJdapafcanrur ingcftum
fconecconfepriepabulamg ctatis reburma
rribue babcrc pofunr cclmune.f 3 ct o: B $/
nuecft ammalomntumfimfh itimuj? man>
fuctuTimum.quia nccvlla rVfWdevel aftutia.
caUctroctvtlitcntibuevfi ijguu>nocct,
f 3fcmp«ficntuTimut0ut. .mniolandua
non ctamat ;er tondendue filct .^rcm ad plu*
rce vfue vriliifiroum.'Bam a tac pjcbet ad ntj
trimcnturtucrlanamad vef:imcnturo;ctcarf
nce ad efmrocorium quo qj ad catciandum vf
(tdfcribcndum^tfimumada^nim impingua
dum tt fccvndandum. £ It % atmal munduro
fmlcfltmquiaet ruminatct finditvngulam
Xupuro vcro naturalircr timetet bo:rcn fu?
0t.'i£)eritO ergo et p:opf cr p^dictae tot Wt
nae piopnaatee votnit t bnliue p:c omnibue
bonueinagijopjecipucfiguraririicur fpirit?
ftiUcctincoiumba,
^ptrationw
f3faacint'ictiepamVularib;.agnu8cidc5
laaaneinvflVonfatcvicinuecft po:cie filuc*
iu tbue^tpter vicinitate vutae et bumiditate t4
ctie quo nuf rif .^indccsro rfu? l# cft UuJm
biliaq: indigcf iibilie:rr liibnciratc fua t c f • o
ma<fcot>cfcchdir.3ndig<ftibilie aure pc/pue.
fi comedcnree I ; cmac bum rumidnm cjc pcfe?
cm babcant Odcocp 0ar.vitr.pcrauit lart an
tceagnoe.f ^ntiuatcevcio mcdiocumba
brntcoplaioncintcrl2nrfahtiubt.midifatcj
ct itiucnu ficcifar cmOdco rrtcrie iunt mclio^
ree ct ad tiVjcrcndu faciliotce.fanfiuintm me
lio:egcncrfit.maumcq3iuucnceii.uantcalida
ct ficc2mcoptQioncbntce;ctralidajct itrraj
rcgtonc inNbitatce.f £|c ti^cnaruriei cruj
caro agntna robnftie ct fani8 cft vatdc bona ?
fcd infirmie ir>firma,q: licet a ftomscbo tactk
t cfcendsr ;i>itTui(eramcn a mcn>b:ie foluitur
3dco vifrofum bumo:cticncraf»
f,l>lt.l i.mc,£oa0u|H agnicctraomnia ma^
lamcdicamcntapollrnet rontra marinomm
mo^ue vcl icnie valer.5fa uiccnna.£?%iio
api fanatcpilcntw cum vino -Coagumcritjji
aue a venenie mo:furie omnibue lanat.
f aibcrrue. •jfocdufo agni ad ignej liquefii
cta rii olro nuru admijio 5urcaro albo t tfitV/
lara fupcr famburn:rtpofteabibifa tif:ott.it
lapidcm in vcfira:ct rcfcrt paticnribue 5olo>
re8invjr0acfi'nvclicaetinrenibue:etccftrt
ctiiimmingcnri fanguincm. f Si cumfdle
agriiinnnganturlocaco^te in qnito infidic
canc er ccfcrt manjfcftc^ivie rcmoucrc tr o;
b um ouiu inratiacntc cae arcu^c ventre a? u '/
ti6acoquecuviiw.ctfldn^Vc cm&quM x>i
o^mtloTu ct remoucbif iir mo
V
n^^ktm
Capitu!um.it't
v. lii ■ ;
Craftatua
$+Z\r\o.£\i autcmarieetujcct princcpB
3 -*-ouiunut ideo t>cdir dnarura fomntf
dincm cacrie onitopzcftanrioze\Pccuftenrm
ariacim>uccm caerarumouium ct tutozcm
flliie efle viribue fo:rio:e.£r idco vt cicit 3ftf
do:ue.3rie8 aur em feruccsviribue cft tict9
co cf wncBvir ouium.Ucl vt tdem xntit Vlct'j
iiccavcrmcVft^terae:co q*bflbavenncm in
capireemnepmriwemrafue eaput concutit
fo:t immcct quicquidfibiobuiat tinre fcrir. ct
idco arice jgrccc quod sicitur vinueiatinc cft
vocarue.quiain grcgibue raafculitJicunmr
*arice.quia ad fccundandae ouce vinuofi fut
^tq5fo:rc8;Ramco:po2i8magnifudinctviV
riumfbzrimcfacaanimivinurcoucealiasp
cjccclUint:
^irifnrcriaaric8abari8,quiavtticit3nV
dozne.23oc pecue pzimumfuitin arie a gm//
ribue tmmolamm.XJnde t>iciraridco arics q:
maaararadaram.TJndefmlcgcm 'iStoUb
cam.3 rica fiat *nimal potiffimc mundum: ct
sdfacrificiumaad cfumrRam pzopeecaro
Ulo.a populo conucnicnfcr offertbatur. £t
quiafindebatvngulamparitcretruminflbat
wdifTcrcnrcr a populo comcdcbamr.
^jjtcm-fMiniue lib..viti. capftuIo.rivq.3ric
tie inquit naturale cf i agnoe fa (luiircct ouco
fenccrae fibi obuiae confectan.fiflm ipe me*
iioz eft et vtilio: in fcnccta.fcmcn refpcct u oui
1 nmfcrojcfif anfo.XcnipoK amo:i6 pugnatp
Vjtozibue liiie.s aduerfartoe coznibua impe?
tir.rt vrmcliB8pugnc:cffo:riu8 conrra rcfi*
ftentcm rctroccdit : ac rcf&Undo cum inipct u
boftcm fcrit .£>c arietibus aiamt>icit 3 v\cl't
na 3rietc8 inquit et capzi v adunt mulrum in
vnum>ct in brcmc non fe flbfcondijntpzopter
fr igus*ct aliquando cjccuntsefoco calido ad
locumni^unutquandopluitqiJCJUfqjmo
riamr.? arietcs naturalifcr fequunmrca p:ae
% quicfnmtomcsquoufqjpafto: aceipitvnu
«creie:et',facft ipfum antercderc ct fcquuntur
alq.ct rimentnaturalircrronftrua fioitouca
quefiimp:cgnatefuaint?fludfm'nttcmifrua
abo:riunt p:cf tmo:c.ct antemcdiam nocrttn
ftant fimul enoiRbue ct cozmiunt^pof t fpar
fim^tin fconmettdo fempcr latus alrcmant
pcr vicceJtama vcre vfq5 ad autummsm fcoz
miuntjnvtio lafcre.t>cindevfq$ adverto:*
imuntinlatcrcalfero
3faac in 'oimsparticularito inquir :cr flric
tcectcaprificutctccrcra animalia p:op:iam
bflbetvoctmg quafeclamatet voeanf itrni/
nas r ge coirue et a rr.o:i8:et pofatceaqua fal*
&manricipflnrcouuetcfttfmou£nffl4flmo£
rej.£ t q: anet ee fcnes moucrifctri? ad amoze*
% coitn cfufe iuuence m rpe t>aermf aro ftgnfi
cftboniratUpts in ano illo.£t fiinftlo fpccp
citenrur iuucnce ad «mozefignu cft pcftio fu?
turcfupouc8inannotUo.bocidcm fctcit 3?
refto,a3utcen.3reltotilee.jJnlibta ciro ap
parcnt coznua in capinbu8 arietum.ct ( vt afc
t5otncru8) co:nua funt ct iam in capiribue fe
minarumarieram.3pud feprcrriong fanon
bflbent arietce co:nua in qttoda loco .3nia^
Itaquefoabcntcomuaftffuraebabet invngu
Uenaturalif er: vt taunte: ceruue ct ariee. £t
vt tn pluribue at icex>uc gregie cft.f>flfto:ca
cnimingregcponunt aricrem.vnu rccfo:cm
ficqjDocent eu a puericia:o/ citacclflmauent
cumpflfto: p:op:io nomine anferiozat fc. £u
fcolapiuein lib:o fuo.0cpba8cuaricfcm vt>
derit;timet cum ct fugif.
©perattoms
€ 3fflac.3rictc8babcntcarneecaiidio:c8
acminue bumidaecpfuntcamceouiuflc t«i
rioics adt>igcrcndu.3rictee iniuuentutejna
nenfamirioriefuntbumiditatie-j.vifcofifatt
p:optaer fltie ficcifatcm co:um comptcrioni
tominanrcm3drirc o corarit caroimelioi ril
agnie erouibne^quia fibene digerunt boniitn
cfmulra(a!]giu'negmffat.marimcficaftrari
funr.quia caliditasctbumiditascozum ttm
po:sr e funtvndc bor.i faporie ftint :nifi qnan
<do funtfccrcpitiquipzoaildubio pcfinni fii^
er nc cflftrari funr cie melib:ce.£>muce cnim
tccrcpiti incalo:cnaruralircr tcfccrucfi funt
qnCDcfecfuepncnitcccrarect tcfticuloul in^
tigenria.3nnualeemcdiocrcmbabcntcom*
plqLioncm inr cr lact flntium bumidifatcm ? 'm
ucnum ficcitatcm.^dcirco ccrcrie aricttbiie
mclio:cefunf.ctadx>igercndufacilio:ce.SI
guincm tm mclio:em gcncranr.cnnarinictn!!'
uant iuuence calidcm et ftecam ccpterionem
babenteextcaltdflmetficcamregioncminba
bftatce.peaepttivcro( vt ttaum cft) cctcris
deterio:eefunt.
f 3uieXaro aricrieaduira uriinirvrilttcrra
permozpbcamctfrip. emperigtncm.jConfcrt
efiiniozfito/crpcra acfco:pionu..£riam cum
rino canie rflbiofi. f Xlinieriufdcm confcrt
fllbugini oculi.St ict ie putmo cflbdue fugpo
firasfanat cjcconationcm calcanci ciccalafl?
mcnto.f £ufculapiue.3riaie liqtro:quia
pulmonc t>ccoao,t ifiillat taiianae ct rcnum
mcmb:o:uminci8.natnmfflnaf. W •fblintue
iWP3n8C]Ccarncarieramvaictconfracari
cn;m.^alySriai8friauritimtolozi^j»Heft
ctfrigititatcmcdctHr
©fflnunalibus
Capttulunutt}
f>er3fidonie.;Spcr a ferocttafcvo*
icaruecftiablarafurtaaapfubroga*
"ta.andeetapud greeoefragroe ide
fcruet>icif.C>mne cm quodfcru cft ct immirc
flbufuicagrcftcrocamue.^oKiagrcitcsvfll
dcbcUiciofifunttcmpoze coitue? ingcmStur
vt eo:ia fua fintco tcmpo:et>ura:quia fcaim
arbonbus confricanr:ctpoftca luruminrrant
3lludcet>cficcant.:fciindcp:clianfinranrum
vtvnusautambo mouantur.tlrfue quocp
pugnar aim potae 3 grcftib.£ ft aurcm apcr
iracundue et inf ipicns: ncc bono:um tccrrtf
nam mouim recipicnsjuillacp mur atio acctf
dit in co ctiam (i eaftraur.l&p:i quoqTtmina
caftratur.ita q? nonindigcatcoitmvt cifo im£>
pinguef ur;fed p:ius biduo cib? pjobibaur
^-fili.li.vip.Bp:i8marifcincoitucftafpa*
taeplurimaXuncinfcrfetHmicantflTtouij
atrriru coftae induraree fcqjluro rergotarce.
^cmine qj in partu afpcrioice. funt :tt fcrc fitr
in omnigenerebcftiarum.
f£jcli.t>cna.reruj.&pabcftiafo:rie:nigri
colo:i8.quenullambonouimmouim ©octri
namrecipitvncpffcd femperfera ac ferojc cft.
©cnteebabetmagnosetreairuosincifioni^
bus aptoeinquibusboc mirabilXcft:o/v#
ua quidcm beftia poflunt idcm cp fcrrii ,'£boi
roo vaofccrracrivimincifionis amififle p:o
bantur.2?oc animal fi mane anreq? mtngar a
veuaro:ibu8impetatur:t>efacilelaflafur.®i
vero antevclintaimt>ii vcnatur vrinam fcec
rit^trTicultcr capture ccdu.Uerutamcn ciim
IflfTatujnon ccdWcd inpoftcrfo:itofubftfl{c
ctatrocitaterigidalaflirutinetiflimilar.ttuei
lum ofTcrcnevcnarou.ferirctamenin- bomtf
ncmvclinuadercnonp:cfumirnifip:iu8abil
lo ictuj acecperirXaucat aiit bomo fibi: quia
nifipumoictupungentie cufpidis laalevul*
ni8 inter amum ct larcraks coftas tscdcrif :gi
clitaricc vita potcritnift fo:tc iujcta ad rcfugt
umarbo:cminueniatquamafcendat:aut iit
bumfiioaloco reliquarcrre planiaerorisme
buefep:anar.aucrfienun acrccurui t»cnree
ciue quibue quafi quibufdaj attroctflimts ar
mie valcnt ad infcrendam mouenunon poft
funt quencB nifi elatum ct erectum atringae:
Sfuftincbit tamen pcdum illius conculcario*
nemquoufqjficiaceiuiajjnmofacairratur
Bpercuncraebcftia8p:ccedit auditu at>c*
(crri8.t)flba oe ad modum fcuri. qtf venabti
lieetmacbereopponit
i£>ptrationf0
<tf , •^lini4i.]ciLvin.3pri cercbm ptra fcrpctee m
laudafcufflnguine.3ecurerilinueteratucii
ruta porii % vino&dcpe fy cii mcllcrcfinaqj.
SJimili modo atcewvcmnucr.cmptiet>u*
tapitfibris qttuotoculoyponderetcercbtuj
dc vino poru.f 3recercbnl apavcl fanguie «g
verendozummcdef carbuncufOecur eiueltf
targico8C!ccifaf.^3niecurefemineap:iinuc £
niuntur lapilli qui contriti etinvino poti cal
ailoe pcllunr.f 3 p:i pulmo cbuaarcm arcct ty
^clapunum firumfletrifcurif.ZYenum quo*
qjfcdatpotum^^cni^um^^Nnioi £
pofitusparmoneefanar.f tllcaaquoqjfer* 4
pentia fanat fel ap:ium cum refina acerufa.
4 yCini8marillaru3apafanatviccra quefer £
punf.f3dcmquoqjconfertfracri8.Xardu £>
ciu8 elijcum arqjcireumligatum mira quoqj
cderiratefolidat ea.f Sp:i vrina a ipfa veftf 3
a ptocibo fumpta vcfice calco:uq j cruciari
bue mcdetur.fi priue vtrumq j fumo macaaf.
tdinapuvcficafiafla mandctur vrinc cobtf
betinconrinenriam
4 tydropicie aujtiliaturflprivrina vd ctiaj -.
vefica paularimin pofu ©ata.f tirina quoq j ■*
apri in vitro fcruara aurium toforivirtjfcfc me
dcrur.t>cniq j ram grauie eft flpzo vrina :v t &
fugcrc non lufticia t nifi cgefta.ac ca velut t c*
uictueoppumatur.vnde illa cjcuri C08 rradif.
^aprini fimi cint8 infpcrfus porioni repidi «
vini tiTTinrerici8 mcdetur.Xuicaris quoqjva
Ict id<m fimue.Ocrrifq j fputna reccns cjc ace^
to.jlnfimo quidcm fuie dt vfue cfficatio: q
non pcpcrir,3n aprie quoqj mulrum pultan
tiou fUIuecjiunfiicvfllctadcmollcndas «v
Ctactatus
cjcc^efadcaaeftflcuticndaepurgartdafcfeco
fficatie rucmbae itinerum ;iaflirudinee.f £]C
lib:o fce naturie reru.5imue apri recens * catt
duspzecipuu eft remottuin contra flurit fang
uirriee naribue.
€apitulura.u
*$G\ ©inueXj: li.t>c,tta.rcm5.&finue«ft.
^fJawlt>efojmsviUacT>efpectu.grandi
^ ^capire.longie ? larie atmbue.co:po:e
maciler o Maat impujgnari.3n bnmcrte \\V/
gmara rpipowatcrucisjEfterge afinue aial
manfuerii i 1 ifcotdie ncfciu oneriferiuer no re
betianefafcinisietiajvltracpferre poffit fibi
tmpofit^.bmtuet trrationale fup oia aniatia»
3ncc(Tu 45 ptgru et tardu.*pari2e et inter $b»
©uriflimu:p..viajinceden8 obuianrib? ccdere
ncfcit.*^oltmenfee.]qqc^oit.fedni(i poft an*
jio8treegignit.Spfnaeiibenttrcomedir.fri
gidiusdt naruralitenet frigoris impaciene:
mapme t£e conccpr9.3deocp non gcncraf in
locistrigtdiserir^cocia-zin regionib? p:o
pinquismecm equinoctto ficut cocunt equi f3
in cftate,3n tcrra <$5 fcptetrionis que cft frigi
dtffima no inucnifjqm illic viuercnon porcft.
£e(tat aut in vtefo perannu inregntm Sfini
pulluealiquant«iu?cocO:ieb5iniuucnfutc:
fjqnto plusfenefcitraro to:pio:fn\Srcftoti.
Sfin^bsfolcaeficufzcqu^^objfclomnuio
fed.babetfanguinefptffumacmgruvalte W/
cutratuass.Mn^anialiacerera magnico:*
clie timida lunt plus oibue aialitoXimct fri
gue.fclle earenfpinas comedit quando mob
icerunf.multn5Cou:minuetnc|equue £t fi
no inccpcrit gcncrare poft ciccrfonl poftctio*
rutcntiu no gencrabir oinoXomedit fruct9
X?erbispafcif i aquaimpinguarnr.jQUiaro-
plueecaquatibit:tatoplus eiuecibpficit.
tlnicubabetventr^ficufjcetcrafoleaebaf
bentiaOnfirmaf fcpe infirmitate q tricif mtttf
de.i cft priue in capite.£urritc& ficgma mul?
rfi e nartb?.? fi «efcederit ad pulmone mouf .
Bcrot.Sfinue eftaial ftolidu rardii i lujcurio
fum.£rucc baber uianrerio:et>o:fi parte fug
bumeroe.?ibit>cbiU'o:dt.3npofcmoriaure
fuperrene8ibifoJtio:cft:bo:riljilirerclamat .
lafpascomedit.fonft cirarcCvrftlturJf 3m?
b:o.3finue pigcn ad p:eda eitpofirue: fcnfu
cfctardio:.t)ocetno8 viuariotee effe tsebere:
nectcfidiaco:po:i8animiq?pigrefcercd5ad
fidcmeonfugcrequconera grauia folet alie?
uiare.^bifiologU6.afinuscftaninialoncri#
fcrumancipiuferuimriaddictu rcfpecromutf
titudinie labe£ quoe fuftinet paru grarie cott
fcquif .voceboie confuetam intcUigirXt no*
uit iter qtf fcpe ambulauir. £um autevidit lu
jmm vcnicntem rcfpicit in lumbu:? fic impto*
tiifuea lupo comptcbendirur.
j0prrattont0.
f 2(tHCena.afin5fanati£pta. /Otraerietfu: jg
citare feder in ture camie cius/z caro eria ciue
iuuar.£pareiue sffarum i a ieiuno eomdiu3
confcrtcpilcnric.firircrt ciuevnguja adufta.
f £inie camie i cpatie ci9 cu olco valcr ftig*
pofitiefiffuriefrigo:i8.f3tecirascparlciu8 £
cuoleovatafupfcrofulae.fpicifaurcrcf? £
^rina ccfert t»oio:i rcnu.an'na v cro filueftrie
afini(ficiir )6 alienue air)lapid€in vcfica fran^
git.f ©anguie afini^ -bibct fiuicu fangtrinie £
variumervelamine. f Sdcpsduevalet ad $
veftigia cutie.arina afini confcrt vlccrib? am
bulatiuie-z bumidie % toloti rcnum . S»rcrc9
citto inomni curfu fanguinie adminiltraror.
f |Ddo:anir quide ad flurum fanguinie nari £
um foae:? cjipnmif bumidif as cius in narcac
rctincf.f 3tcllercusafinipafcenti8 liccucuf t
vino valdc bonii cft puncmre fcojpionis.
f Xac etia afina^minus butrofum ejciftens: 3
fubtileiift taquofum.xoaler ruffi ejcrenuarioni
stc fputo fanguts i bYdropifi ac turicict fple^
nis.Ucntrcm lcnit:t etbiccbonum cft. fjFetf I1
etiam^ cumos qc co coUuitur:ccfirmatt>cn
-tes-: gingiuflm.Jio cftautecoucniensbabc^
tiDii8foda^vemginetrmituiprico3t>o:mire
fup:a ipm.etvniuerfalircrnocet baberitoea*
pitat)cbiliavf£fculapiusj©angiueafinicu
vino potatue fcb^e quotidianae fanat: tii^
tue veiquatruojgutftsilliue ^arie.Sdcpe
iDCjFlmmalibue
^tt6'cditucomoucf:©pkncinecuaq atrit^:
niiamilleappofitusartrabitlae.f pvafco .
3 dcps afinus t>icif cicatricce concolerarc.
Xac dus vetrem motlit:ct oie rcccptu tientes
gingiuafcp cofirmat.Oulncrationce 4? vctrj
acrcumatifiimuoptimc curar.Zocium cius
bibituncfrcticosfanat f i3alY.Sfinipulmo
*pollid9fitKfiecat9teraf ac bibirur artra*
ctioni fpirirus ac tufli p:odeft.j£ par aiini 100
meftici fi comcdcrit eu cpilericus p:ot>eft ei
f3finin'rnu8u'opp:imat*eofan#umsfiu]c9
©evenaruvdarraiarutocifioneamputateuj
velftringit.fiarimodo fi fce aqua ci9infltM
narib? fanguinis flurii patietrite ftringit. 0 i
no lacafiuemedicammibMaalitoobdto in*
reftfnowvlccrito.pdeftacrenafmoJic quoqj
pdctt lac ouium fet> minue.
f 1bUnjji.]C)«ipjanulucj:>nsuIactcrurito
afini nigredinl no babcnt^Ji' induat cpilcnri*
caspbhet ipm ne cadat f •£>rct a, ? fit>omii
fumigee afinipulmonemundaecam»;» omt
reptiliacferpente.
-2§
!piiS^#k>\kn8n va
lS#w 1
ifr~
In^V^^gxJ
^hi
^jl >>ara*2|S^t-j^S^H
w
llp
H^ \^^ ^-Pf
^
rilB
r-~j
U»iB||H^\jS
«
Capimlumut»
•5GV±5anectaIcbcs.£iclt,t»cna.re.Sba^
aKjnefmSlriftotckmeftanimal magni
^ ^tudmemceruieonrra confuetudinem
ommumanimaliujbabcnsfdinauritofimi*
lcfeUibomim'8incolo:ej£.tcftamarumvaldc
caufarM vcbcmcntis iqe ferocitarifqj
^prrationes
f ±5elYnadu83kbcs cft animal in filua ber
cinia.barumc6umiUecftcap:t8 figura et va?
rieta8peUii;m;fedmafinirudinc paulo anre*
cedut.^utiUafimtcomibus?: crura fineno?
disarnculofcfcbabcnt/ftcc quietiscaufa $/,
cubunnnccp 4 afflirte ca fu ceaderinr; crigcrc
fefe aut fublcuare poflunr .
f ^isfutarbo^ecubilihjad easfe applfeat
a fce.it a pauUilu rcclinanres quicrcm capiunr.
jCJLuaruejcveftigtjecuammaducrujm avcna
toribue mcrit quo fc [recipere loco confuoiei?
runtco loco a radiatofnbwur,autabfa'nduc
arbo:es tantu vt fumma fpccics vd ftipes ca
rum ftantiu relinquatur.buc aim fe confuetu*
dine tcdinaucrintanfirmae arbo«8 pondc^
reaffliguntarc&vnaipfa concidunt.
f £ft aU bes mulie comparanda :adeo p:opg
fo labio fupcrio:c;vtnifirecedensmpofterio
ra vdtigia pafci noqucat. f jgangama infu^
Ueregionegmnaniemitriranimalqualeal
cbeaet cuius ficut ncc clepbanris flecri ncquc
unt fuffragines.
f jfdeocp no aibar cum ao:mtedu eft; f; fom
nolentii arbo: rantumodo fuftinet cpe piope
cafiwnminatur vtfera ruinam faciat;t»um aft
fuetis fuldmentis inniritur ita eapuur.fBli
oqnclmancfparciDifticiUcft.qmnuUo rigo?
rcpoplicuminconpbcnfibilifusa pollet.
Capttulum.uf)
^v1:labuUa.SntapIon.2lptaIo2iuca#
3pfcino:.f 3fido:9.&nnabuUa bcftia e.
P -*-ctbiopie.coUubomi8;vfcquu8pcdc«
JTrarraruo
-? mira vdut boe.«put *r eamdue.albae b5
maculae.colozcmnmlu valdcmcmbza fingu
la fciftingucntcmXuncBf anro sccoze (it ani*
malrcfperfum.peltemulwmfpatabilie carf
uevendirur ad lupimoculo:u.BnrapIonvcl
apraloeanim3lfimilecap:iolefcridumnimi8
cuinonporcft bomo app:ojcimarc jEtbabct
©uo coznua acuta valdcquafiauaefalcce.t
recuruata funt.23oc animal cum fitir: aecedit
ad£ufraten vtbibat.etcum bibcrit:adit©u*
metumquoddam vicinum minutie virgulie
cr fubrilito ccfirti.vt ibi quafiludcdo fcinaiis
viminibus confricer.0uo fir vr in iUieiUaqui
tur:ir« trfeindc nonpoffit auellcrc£trunc
voecmmagnamemirrir.quamcum auditve?
«aro:irrucne in ipfum occidit fllud.
0perationt0
4 £% Itb-fce na .rc&pr alon cft animal accrrfr
mum.ita vt vcnaro: cinonpoffit appwpinq*
rcbabetauremlongacomua ferrcfigura ba
bcnt iasita vt poiHt eria ai tozce magnae i al
tao fccarc i ad tcrram ©eponcrc £unq? firit
venir ad.flumm £ufraran bibit.
^J^ftatitemfrutcicquegrcceoicirurbcrdnfe
babene virgulta fubnlia et pzoujca.ad qucw*
dcn8co:nibu8 faw obugat carirgulrierius
fie q? siu clamane audirurxt a vcnaroze ocri^
ditur.
f arflronleo.Sneaeutoieftanialequale ca
fulolcuerano.£>uiue tnrcOigcnria mato: cft
cumdt paruu8cBcumcftmagnu8.
t9G\.f fcraro.Zlf7uc!tb.f 2toicc!ma. 3rTc#
Jj^rarict airerarijufalkne ct volane.fce
^ "^"t)moqt5bicbabcruraffcratiin3uic2
na babcrurcafe5ari.Scrpac8funrparuib«
uce:minuti.^qnc0occultanturin artozibua
mfidiantc8 vt pzorjciat fc ad trafcuntce. boul
gcnti8vidi.£aUidivaidefumctad'ri4Hdin2
tcdtriantce ct; eorii moriii accidit(vt t icuyc o
lo: vcbcmcne cttorum cozpus patranfu.cji 4
criam m oze accid irX ura couim communte i
vtcuravipcraram,.
€>prrarionf0
fSlfudiuecrfabzmpzopzimomquibufdaj
oziginaubue babcrur aftudiue ( vt witctut fa
picnt ce)£>unr ©uo fcrpcnt ce arcnofa cczpo
ra babcntce:ctfub capita co:um puncta alba
ctmgraXtquandoc&furamgrtriJbrictalfet.
fupcrcoutmcapitefuntfquamc albeincflcco
rumqjinccffut ftrepimeincft#fcrficrirarem
cowicum vcntrium ipoaim.f £r funt grauto
motue scnrium eqiiauu.;bo:um motfue ©fl>
rumpit pozoe et mcatue naturalce fadcne cjc
cteflttcre fanguincira cp ep angulie eria3 ocu
lo:um. fj£rcompmifinfanguincctfputo
fangninieaflupifanguinienartiim etvomi
m i t>olo:e? ftomacbo.f £t ©ijccntnt cj> loc9
apoftemaf acocnigrafacumteteo reepar*
ua aquofa.etfduif vcntcrtf pftringif anbcli
fue:tt>ifficulraevrincftr:ctabfcondirarvot:
ct,'meb:a moUificanf :et vinrit fug cotpustw
pofitio obu'uionie.et accidit fpafmue:? cadut
©cnresjctmozirurparicne.yCuraaureomjcjc
parre^jcimacftcuravujterarum
€apimlurn.uiu.
©ejRmmalttms
£apttulum.tjE
***bcn3t>iaacft:co q'b.ibeatt>uo cflpi
* -*ta .unumin loco fuo.Sltcrum in eau
da anTc8Ccvtro;q5capitetraaueo:pori8 cir
culato."£>cc fola fcrpcntmm frtgou fc eommit
rif.pmaomniilpccdc0.OcqnaXiK.inu8.£t
gf-atrio in geminii vergcno caput anfibcna.bu
iits ocuh lucentTduri luccrne,
i>ptrattpnts
f ^lmUi.vitj.Snftbene caput eftgcminum
&oc eft i adcaput et ad caudatfancg paru eft
fct o« vno fnndi venenu. f jfo:at b. Bnfibe?
na fcrpcnsfrigoricomitrit fevigiletfpllicituo
ttc outs fuisValde cii ca cubat.'Bam 'du que?
o^mpareau9T>Pjmit:altaatuncvigilaf.£t
cu gicmita inecdit.t>uo capita regit. nunccp
caputanferi9mic^opoitcriu8pfcquitur.£ft
atotsfugcalcaneuambulaneineoitu fuo:et
fuper caudl fua.f Stiic.Brmenc clt fcrpcno
^iictatcsbabaisreguli^uctatibus p:o,ti^
ma&.noncnimititeifiatmo:fu imfcd rihict
flbili fui auditu.0.uodcunq5 anirnal moidcx:
tuflourimr.rtquodcuuceciappwpinquat q;
ahimalifo.inoritiir.Btvcroqttatitate^iiccrut
cum a rcgulo wffeme. f £ftimaucront cnitn
ej> elt ab vno cubito :vfqs ad cubitum zfcmio.
£tt>i]ccnmt cr-mo:w ab eo nonconfat auqd
«j Si vcro auquid confert ci;tunc fcmcit vy/
pauerio ct caltojami.&oc enimiam i\dm\ tc
Jiificarifunt.
&
l^S^^S
l^sfi^i?
CapttuIum.]E
^v.Spi0.jfltdozu8:2lfpi8 bictaeeo <p
if^Xmomt vcnenato int erimat&e cfn gre
3 ■*•& vencnumt>iamt.t)uiu8tiucrfaluc
genaaetchfpareseffectusadnocendum.^er
tur cp afpiscum mcanf ar o:cm pari cepcrit: 4
caniquibufdamcarminibuscuocat.-vteaic»^
duerna educat Ollla cum erircnoluerif:vna$
aurem in t crram p:emit:altcram cauda obtu*
ratctbpetfcacvoeceillas magicas nonau?
dicns ad incant atown non ejctt. £t generito
afpidum fiit t>tpfa;ftwalie:emo;roie:pKftcr:
fcpo
0ptratt(mr6
fi>bilioIogu8.2ifpi6iimomo?dcritb8m^ 3
naiuftarim cum cotifumtt ita vt liqucfiatto?
tueinozefcrpentia.
f Slofa fupcr3ob.icc.2ifpt8cft pantuefer^ ^
pfe vipcra plitious c co:po:!;et vcnenu afptf **
dis concitc.vipera tardiue occfdit;
f andc fcripru eXaput afpidufugetet ocri* £
deteumUnguavipere, r"
f 3ndromacbu8,Bjpidi8b9bitattoemfic* ^
co:ainloci8inquibU8n6cftaqua.£t becg "
quadocpcinericia.
f Sfpie cft fcrpens cerulci colotfe c oftia t>eti c
tes fuper modii longifuntata cp ertra osficut
apw appara.^o^u vcnenu mtmitrifr fpar
gif.vndectnomcacccpitvirtutcquorundam
vcrbomm.incantaturncvenenointerimat.vl'
( vt quidam tricunt) vt quieta capipoflit a ge*
matcfrotceiusaufcrriquenaturalttcrin cc* -
nafcifur.
fBuiccnna.Sfpi8cftctferpcnribu8furdi8 4 ,
bccficcainaturp:opr^'vebementiaficatatt '
fue atfie.eftz in quantrtate fua inter trce cubi
toectquincp
f £olo: iliius cincrtVcuGtet ad citrinitate t>c q
cliui6.oailiansfuntvcbemcnti8lumini8:cti ^
terficit a t>uabus borisvfcpad tree,
f 0uem atttati momo:dcrif: alteratttr colo? *%
auo^ftupcfif.acmultiplicamrciusfmgulfufli **
cr infrigidantar inemb:a eiue.*£>alpcb:e quo
cpeiu8claudunntr:ctj)mndc^o:mit.ad ci^
mo:lioncm cftimiariuimtcmplaltrumcu caW
cectmellectolco.
f -filtnius libtb.viij .Sfpidum colla intumc|
fccrcnullo ictuercmedio aflcrifur.p:crerq5 li
partes contacte confeftim amputcntujj.
Jtractatu^
£>
f 3dcm in lib!o.ri.flfpufom «cmce in og $>
gcnt ee funt ne ctbi etcidant nullum babcnti^
um adn iniculum ratociidufccvtno funt in fo
pcrk>:eparredejtrra lctjacflonjiJflimfcrcnuifi*
Itula apcrfo:arivcncnu}mfondtntcG:vt fcoj
p iom.macuki.f S5olinu8.*£lurce variccg
iur3(picblpm'cr;vr£vpfae.ypnalif,£n,o:
roie* :d ter.fura aurcm ammedatc. efl % ccn*
ebrie: dcpbanrfe: t bcrcirra; camcdraconree.
U&onhra bcc fibilanr:et ( vt fcruntjaftcctue
bcbcntnccremerenifi toniugce cuaganrur
f •£ bi(iologue,Sipidtm 2. ucanuefcmnifc
ramvocar.quia vulnerarue sbca fomniim
mo:ti fonrinuar.^crrur aurcm fic inranrari.
pcmoneetifcurrunrcumvubiead fcrpcn*
fce;erinfcciioneinterion boc faeiuntvt krpc
tee ad nurum eo:um moueantunac ftnc lefio*
nc rrac rabike qtbibcamw.
(TcpituIuin.jEl
B*Ranca.3fidoai5lib:o itij.Srflncafc
mie cft atriGtfb acrienurrimcnro ro*
minara :quc ctfgno rcmFo:e lor.ga W/
lat cdiwir^ttclefcmpcrmttntanuncp tciinit
alabo^cjperpctukmcp fufiinet in fno opcre
t ifpendium.quia fepe ad n oc u utr. flarum ve
riaurpluLicliilUac:iumrumpittirteiafita.tuc
lotalittrptrdirlatoum fuum3uiecuna &u:
<y arsnea eft modicum animal uprilc n.ulttf
pct.Scjtvclociobfibcne jpcdtetquoe icntf
per babcf parcc cf rmq> impareG. ct becfufc
neeefievtrempcrcffetciue inccfuecquue l#
cut ct ipfum onuf :et boc cf i gencrale in bsb?
ribue t uog vcl plurcs pcdee.babct aute? altf
quoepcdee longiottGetquofdsm buuio:ea
p:optcr t iucrfae quae facit opcrarionce,na$
cum quibufdsmfila fubtiliatctinlonpum^
trabif .^um quibufdam vcmparitcr nla ne*
crtt.fumquiDufdampcrfiIarcpi"t.etquando
vult intelcfupcrficie immcbilircr fe fufpcn?
dit .vndc refidcne in telc fue medio fubiro
fcnrit mufcam t dam in partc rcmorifiima c59
tingcnrcm cgfubifo inuadit ct aggrcdirur tl*
c| boficm.t e qua fi mumpbarc porucrit eam
nc cuadat:inrcrtcie fuefila mulriplicitcr or;
cumuoluir. et ptimo eapiri infidene due bu*
miditatcmfugit,crtctalimufcarumvenario
tieviuir.namciuegufiabile p:op:ie dt raus
bumo: : ficuf guftabile apie di md : ficut ttf
cit idcm Buiccn,« areftori. f 3rcm in genc
rc arancarum eft tiucrfirae fqaie.ut tirit
Brcfiorilce Iibu> cminro.£rcftfeminamaio?
ri8 co:po:i8 q? marculue. et pccke babct lortf
gioice f.c; ibilio:es cr tebiuojce ad momm: t
ctiam ad rejjuram.£r ftc idcm in lib:o,r,
CXcmpo^foirueetamoae femina attraj
bit m;rem.per fila rdcctpoft mafculuefemi?
nanuanonfefTabimttonecfoniunganrur.z
m a fculue ponimr fupcr vctrem femine. t iftc
modue eft neccflarius pwprer vcnrrie rotun*
ditatem.cf ifta foniuncrio marimceft in nrie
rcrie et inp:incipio eftarie:et aliquando in
autumno ;erinprineipiobYemis.aruncma#
rimefunr noaucjctearumpnncture ampliue
venaiofc.
f 3«mardlotilcelibw.viij.6cncra arane
arumfunrmulta.Bamquedamfunrparuct
tiucrfi coloae^tfunt acureetvclociemofua
B'.k fuuf m3io:ce ct cploua nigri ; ct earum
crura antcrioM funt l6gio:a,cr Junttardiorie
mofuenifi quando coirufumulantur. £xvi9
grcfolcnttcicereiujitaterram intcrfo:aminiK
ctmanoittnfffturafuaquaufcijaliqua inc0
derit bdtiola:ficur mufca quam tep:ebcdur.
ct fi babent famcm fugunt riue bumidita $
ttm.amncteferumadlocumfuuYbit>cpo>
nunnctrcfcruanreamponec itcrum efurion
patianmr.Er quando rorambaufit bvmdii,
t3tem;tc^cirrcfiduumctrcmrrimradvcnaii
dumat non vaiarur quoufcpreperir quod f a
prumtitoermrura.jfctfiquie rupait terw^
rammfipiaipfamreparareciriaoccaftmfo
fis vcl . irca o:ti;m : tt marimc fabowf : qi»ta
tunt plurce btftiolcmadut inretfuram: cx fci
mina parit i vuiarum mafculueiuuattam;
&tflnims&fow
SbicMtautfcintc^mdrubtdatte abc
Jtioli8n'dcaf:etmaicicqncftmafina.q:/mfcr
riusmagnitudinenosefariliopaawr.jfarie
eriamfcmina ouatfmo cr. quitomodice ara;
ncc poftfo:mant ur/z ftarim qii partunf ponjt
cae tn tc£tura.et ftatim (c mouctct oifponuc
ad teicndu ac fiinvtero materno funt iuftntf
cte ad venandii.TJUi ftarimaptatrctia conuc*
nicnriapKdefue.fiteftfpecieequeda aranea
ru qttc vcnanf lacerrii pamum qn ipm inciptt
tecerc fup, ipm quoufepligrt a'ueo:ifia'ii liga
t ioncfoitt^t tunc faltat fup. eum ct piigit quo
ufc0mo:iatur.^3tcm.in codelib:o eria «icie
idf.cvfepcinucntunfquedaaranccinalucart
btte aptl :et ille comimpiit mcl ct fugunt liquo
rcm.ct fic circa fauos fac iilt tcjcr uras ct co :ru*
punt co8 . f 3dc tncit B uicc.et •£li.t>e gene*
rationc aranearu U.p.ca.jciuv. Siait aranea*
ntm natura pcipua admiratoe e signa. £ui9
plura ftint gcnaaanrcr quc eft qucchm q t>ici
ntrfpal3gio:cui9co^)U8c ejriguuvariu aeu?
nnrianlvcloicadfilru:!jot:ulbaben8mo:fum
aiiacftfpcaesmaiouscoJBiscttu^icoloiJ
ctcrarislogiorietc.^f 3ri]i;earu aurtclcve
ttctxBrcfto.a^h',£jccaruvifcaitoqd5mo^
do narurc artcficio gaieranf fiibriii:Tima com
pofirionc prcrt e motfraie coponuntur ct W/
mmr.ct filis fubriliflimis conneaunf:a b ne
amnfcisct altjebeftiolie qttib rcnoif rideaf
^rer grolTicic.cu labo:e c\dcm coponunf : fcd1
miro mbdo faciliter siflipantur.^gncm non
fultiijcnr.vt venntm riment atiue impctumm
punf et fubiro t>enudanrur.
iBpfrationfo
^fi>ti.£tc|ui8 venenofa fir araneaocaiiua
cgrcdtritr vifccrito tclsi .vcijcnofa tn non c qm
poft nuiiru rfito mcdtcinc viilis t>cptttatttr.
4f 'Ra vt •Dicit P yafcoXela arancarii alba •:
munda pulucrulcntl fo:dtto no admitta virce
babct coftringere6:pglurinantcsa rcfrigcra
fc8.t'dcofanguincrcftringitavulnerc'oefiue^
t cm fuperpofita vulnai.pbiba fieri fanian.ct
fanat plaga reccntc ?,pbtba inflarura fanira*
tcmvulncn'6raard.intc.^ 3ranrcmcdium
cerra mouue oim aranea? ei t ccrcbmni galli
nacaimcticrigiJo piperis bibifuincumvino
tiuta.jfrcm eoagnlu agniporaru aim vino fa
natmo^fueanineart^.^jfcJcmfacttcinievn^
gnlc arici inc c\i melte. f ^tc mufcc corrire et
pofire fttper mo Jfum ejctralwt vencnu et miti^
gant oolo:c.$>tmt cr alta rcmcdia q cnume^
rat'i>li.'raiberru8.^-p>lt.codeli.ca.vt3ra
neatogatcadidateiuicebnepcdcecotritain
vern t oko t: foltiaealbugineoailouim.
_Cflpitulutn.)Etf
jjXacfcbiTlfiagrcccarii
[biccacbafar.taticvngit
la aromarica.S5era.lu
|agg.ea.2lcbafar,cft c&
j cWliumccfpcactooftr*
lco?,aeftfitrt>cconebtf
lae purpurciert rep_iun£
in regionibus indtaet iti
dqui6tuicrac)8oriffpicanardi.0do:autciu9
aromaric9 c.qm iprri atal comcdit nardu . £f
(pa coltigijfurinfEccfliuo.qnaqua t>cficcaf<
et rcfiirur cria cjc eie in littorito maris fliju , £c
coto: ciu6 cft t>cctiui6 ad a lbcdioe:a arr.be ftit
melio:ce:a ctt pingtit'8.!Sfcd illa quc nafcitur
in'Bab vlonia eft (ubntgri cotorie:-: eft mino:
Ula^tomnce babcntbonu odo:cm.£tqnfu?
migatur tomue cum cis fcnritur odo: carii fi^
att ca fto:a.©cra,lt,aggre.ca^ftraco?3la
ae bifanrie funt et vngufoftracow.-j fut copR
cttla quito tcgunf in fo:amine fuo :ct mclioies
fttnt q vagut ad albcdinc:a funt odoufcrc. tj
rtl odo? cicrrabit aliqntulu ad odo:c"caftor«,
€>pfrarionf0
f 6alunu8 cap.oftraco:u: jQtuando blactc
bifanria fumif ctlacao inpotuattcnuatjfplc?
nem.et qttando ftimiganf cu cie muUcres ba^
bcnrcs.fuftbcarioncm matricie confertcie; ct
iftcftimiieejccludttfccundina.f £t quando
cc.riefuniigatur epa«nfictt8ejcatat ipfwni
H
Crartatus;
adunanf ctto gcncte mutriptfufqjctrea ipttt;
fteecu8congregant:et ipfum quafi murumpd
nunt .fcft aurem auimalmulti Itercons
Capitulum.idu;
6onnacon,Srolinue.Bonnaeon e an'
mal q# inlocio frigie nafcif : buicraur»
num eft capunacfccincepsomne co:?
pue juha tmcquina.co:nua ^o tam multtpli
ci fleru irt fc recurrctia :vt fi quis i ca offendat
rtonvulncref:fedquic$d pjcfidq monftroillf
rVonsncgataluusfufTteir/flam cum intugaj
fe vertit p:oluuie citari veittrfefimumcgerirE
longinidinem tritim iugeruimcuius ardo: c\c
quid arrigerir adurir.3ra egerir noitia fubmo
Uct infcquentc8,3cto: fo:firan.i;oc animal
idemcftc^ vaccafilucftris fm Srifforilcm.cf
feab et comua t>eclinantia adintticcm.nam cc
fcoues fitucftres fiue bubalialio nomine t>#
c^tnf bifontc8.3rcftotilc8.£onnaai8 eft ani
mal catonia in quoda monte tauro fimilcfed
cft in eo crinie sefccndes ad t>uas partcsfpa
tularum.&uius pili molliotcs funt cp cqui ct
biaiio:c8.crinc8 ciue omneseontinut funt.et
v fq? ad oculos pcrucniunt. £t qui cjc pihs ei9
tuntinferius lane affimilaniur. i^ili vcroqui
funt fuper ciue frontcm conueniunt. vfqj t>u5
fcparentur f m tifcrimen. £olo: cius eft rube-
us: er fo:te erit ad nigrcdihcm t>eclinan8.bui9
fojcaifimilatnr vocitauri:nec babct fccntes
iupcrio:e8 ficut nectaurue babet ttuoe fotu^
tarc8^tcaudab:cucmrcfpecruco:po:i8:?ca
uatterra.babctctconumultosictuepaticns
buius car, o fciilcis eft: et idco t>cp:ebendit ur.
jCuqj p curif fugit 2 quictcitZu aur t>cb ilit af
pugnar.j£rftmu8pcrquarrud:paflu8eucit
jtumtorcmpus panuecius apptopinquat
Capitulum.riiti
80 e3fu'Boue greci boetcm t>icut. ts* f
nni trionevocantqfitcrionc:eo q-rer
ram fcrar.euius larirudo pclliii a mcn
toadcmrapaleariatiainfapellecifipeilea^
ria:<p cftfignugenerofirarisin boue.*6oum
in focios cjLimia pietas clt. "R am alter alrcruj
inquirir.cu quo tuccrccollo ararra pfttaiuvz
ff equcntf mugir u pium teftaf aftectum fiiotte
fcefecait.Srcfiorilee.USoscoirpoliannum.
cVtotrepoft vicj. menfes/^oft bienniii aurcm
ptegnans cftnoucm menftto .viuir annie quin
decim.caftrarue aut viginti. Bcto:. £08 cft
animal mudum f m lcge ad immolandu et ad
comedcndum.quia ruminar.rt findir vngula,
palcas comedir.iugo ptcmimr, fiimulo ccgtf
tur.rcrra arar,*/Mi.U.v,boue8 eranimaliaqui
bus continut funt ©entes bibendo fo:benr vt
cqui.3dcm in lib.H.Superio:e8 p:io:cs tcn
tes nonfunt bobus ficutnec ouibus:et om*
nibu8ruminannbu6.bouc8aufemufanrtcn
r cc.l?o:um caudis cft longiflimus caulisatf
cpinvnaparrebirfu8.3ngcnacboumfcmi>
nis ranru voic grauio::cum in omnialto gcnc
re fir cjtilio: 03 n aribu8.z;bcofraftu8p:obac
boues pifce vefi ': fed non ntfi viuenre, b ouih
arrritie vngulis i ruma vngmdo comuamc^
dcnturagricoIe.Hdeoqjfcquaic.eartimnaru
racft n in ipfis viueniium co:po:ibus fer*
uenriceraflcctanf.inufaqj nafccntUim in ip
iBe^ramaliljua
ttuicrfaspflrfes toiqfltttur v,t fingulis capfttf
bus qterna filt. fl jjfaac it>iet$ parricularito
£ouina caro fld pperflrioitc cflrnis pcaidum
. ficaiTima eft:ideoqri*anguinegaierar groflu5
I a tutbidcrz ineHcolfciwnultuq; t>at nutrime?
t0.3nobcdicn8eftt»igcftiom':tardecp©eib^
macbo eiicfcuretrcntrccompat.<v d co affue
rimclaneolice eopleucisfuerintfumt fplenc*
fiavelquartanarq.Tcl rdropici.vcl fcabiofi.
vdlep:ofi.fmcomple;aonemquain p:epara
tambiemojbisinuenit
Bptmtionm
I aufcenna . £ouinii fcl cu nitro z etbimo*
leavaletadrurfuresjcucaputeo lauaf.^dej
t5feiaperfeoafiaflemozroidarum:e]ccodecii
melle linirur palatu ad p:cuocarionem
ff pvafco:ides.Xacbiibiilaio:$ vulnera re
eenria t>ucit ad fanitarem.iimus bou5 iuuat
adapum ctvcfparumicrus
lCydropicuseriailli^cjceoiuufltur.fiadfole
mUlfu iaceat t>eficcamr ^ariritu vero bene^
fidupjefiatflimusmflfculibomsitericismuU
ierum fumigams p:o pcndcnf ibua
^lUutfvi^doufe fcpum cu mdbc anfcrit
no et ocymi fucco vlcera oris ac riritas fanan
^tentptraeaqvlceratoevenena cnedt fepii
bnbulcum.-atas bubulum aualiatur.
tfj U£>edulla 4j bubula eixrure t>ettro poze
rrita cu fanguie pif palpebiaritca vicus % mt
guio? ocairrif.«[r Sa vero guiras (it audicdi
felbubulum rpdeftaivrina capje vel birci.
4f £alu6boufe acccfu6t>ete8 cii t>olo:e hbc
tes confirmat ad ntotus. £iufde quo 03 cinfe
aunmirra bonum eft t>entrifiaum.
^Xienbubulu8inmeLlet>aturiilUnifadlie/
ni8t>olo:c8.Xac bubulumcetcrfe mcdicartf
UU8 eit.&ubulo fic qutdc Ucte cuncra vcneita
cjtpugnari tradut vomirioncjbrcterea tcnafi
mnspoto lactebubulo toltour.
4 £> tomacbii ejoitccratii lactS bubuli pot9 re
rtcincutfqsrofiones carobubula mirraaceto
t vino cocra.ad bols etiz mo:fum bubula ca>
ro cocta ripofir a effiat}: eVOnu fcabics fana
tnr fanguinerecentibubulo. 3reru cu marcef
catillico •zpoftero t>ieablufo cmcrcliriuio
^F ZMlY.jFdboufe tinnit ibus z aurfe fonitui
mcdetur fi aintbombacefupponamr.
f £5i cu oleo mi.cto inftilld aurimirigart>o*
lo:e et frigdo.jjri lorio §5 boum fi infundat fe
b6:oprimfjcititomacbo twlenrier. frigido.
4i> odeft etemo:roidis 5i'm9bou cataplaft
m4t9 fug apoftemata groifa ©ifibluir ea. S>i
#0 pburaf 1 narico infufM fangufe flurii ab
«fe fedat.-j>:efea fi cataplafmef eo modico cu
buriro vetri vdropici mantfeftinlme mcdefur.
Oecurbouis ficaburatur et bibamr ventr$ 'B
folurioni pwdei t er flujaii fangutnis.
4 O 8 quoq5bouille fi ceburatur oentes co'/ 0
motosec fc fricatos foltdat.
<$£* ffaj fquingibinbtbarur: fplcne liqucfa* 'fa
cit.Bppetitii coitus ej;citat:ac lcpjc p:odclt.
Capimlum.iEu
^y ombec.yfi.li..etbunologta?.^oinbe]c
J(^cftfrondiuvemi8:e]cajui8tej;tura bo
>-^bicinuccficif.t?ocaut nomine appcl^
laf co cv riiacuct't>u fila generat rz aer fol9 i ea
remaneat.i^li.^ombiccs tclas aranearu mo
teicuc ad vefte lupjcp feminaa q bombicina vo
caf.23ombiciJgenii8e itiBfTiriapuenics ni^
doe luto fingitt.fflf fperice applicat os lapidi
tanfat>tjricia:vtJpicufperfo:arivicpoffint.-z
ceras largio:e8 cp apes faciut.pandc maio:e
vermicul'4,£t in c.boo utfula traduittur nafci
CYP^nl.terebiijn.fraritu. querc9 fWe imb:ibo
oecuflum tcrre baliru animante.ficri auf pmo
papiliones paruos nodofq? mot; frigotis iihf
patienriaviilis inbo:refccre.ct^duerfus bic^
me tunicas fibi 'oenfas tnftaurare.pcdu afpe^
ritateradetes foliorii tflitugtiic iit vellcra -jSbi
fiolog^.^ombec vcrmis eft facies fcncu filo>
fumt>co«:fuo inc\ fepcliatfc^dBytrcnafca
turcdplet9.£tpoftqjra'ecerint ome qofter^
co:atuettacferulctuacnig?t>eco:pe fuo tuc
co:pus eius rranfluaes e cu afpicif ad folem.
^oliJ8quidecelfivdtif.quevtilgomo:ust>i
rif,©ediwItc|operariceperitefcam rennuic
Erartams
tcUtfofo kboii cpcr* t iligcnrimprdce. £a
Uicbivcroparicrc0tndi;rtri9rc)tro:nrcuif4a^
ns cducce crocci cclo:^ mitct cadc:J pcr ab*
lufionccfTiciranrccj arteficiartincrura fupcr
induatur.,Oiumatoatogenobtffc|tfo:$tbe*
c£minepcrqp:io inuoiura ccrcie lubintrat
ianuafm;il'papilioniJS>imfna poflea minu*
ta eqcit.cjtnarorcpcnaiitD fccrer] q p bicmc re
fcruartf.vraacclcmcrio:ercdeunrc.carni bitf
manc admora iu finu fcmcnta fufcipiant vfcp
ttim natura motil fc ninito toferar animale.
3dcm vctmiettia UmificueappeUaiur cjc
lana.qua fcrka t>e,fp:t;e vifccrito operarur
J&ptraftonte
« f 2>cricum po:ro putrida vuwcra ccbuflu*
** mundatctconfo:tat.
£ f £tficumdkccburaFrtttbiginct>criucurat
£ f £>e arbo:cin qua iiii vermee nutriurur ie*
ficcap4jtp;ijC4npmofractatutcS
tu inftado fe qcubcrat:ey mcd# crcpat i moiif
t)ub mo:fuepcfiim$cft? infansbtlcfiicuur.
0cmmiin fronrc nuri ir.p q occiditUM ^ ab
tpo aiaUbo^ajcappellamnqnqtrmitubj ocu
lu3.t?ctba Ipcalivtirur t q viiurccupaar.m
ta vcro ircrliritur .bu id a loca i man ida Lb cn
fainbfibitat^ditclarirarcfoUncccutcfacm
vidcre parirur.nocrc i'bular.ct H mag} pcr vtf
ae bcminu trii ae vcf;igije:pcr t>ie vcro larct i
flbditt.odo:c flo:er$ vincc fugit.i^jpccubiraU
magnirudinc aliqn crcfdr.3n:fcitpanieparri
bue illud rsccipuc bo:acis genue fc abiranqtf
lapidem»hfrontcpo:tar
CapituUrnijHii.
«Q o:an;Sotracba.£)C lib\t>ena.rcrum
JT\ Bo:ajc d t £ cnue bufonie.qtf in capite
^S ^pottargtmtna fui noie.b vulgo cropo
ifa vocarur,£>j qfi bufoni viuo i palpirant i
cjLtrabirunrucipclapieinmediofuioculubic
t: L u ms,Uq viu moauo etrrabif ;rije maltf
ctavcncnioculuecjctinguifict lapieviciatur.
•^biftolofit;.Bo«tjctcgcnercbufoniec.&
^pnr vcijcm qnt iratc qn tigirur inflafXu ara
nca pugnarr*. ab ca vincirur.Ba cu illa freqn
w pupugcriwUcfevuidicare m valesantan
€apitulum.jEut?
eufo.&cro:.£ufocftamalvcncnofifli*
mu5'.oitonotu.qt5vidcturab auto:ib>
•oicinibetavlcrafianriu.fft autbufo
frigidifi ima bclliola i afpecru fedifiima.q fcr*
turb:cco:igntrurc.vnncctcfaciliinfncitur
rofipamedulgiiffurtra(Tigafur;£)cpufredic
atlVo:mptioetrcn2fcfpurar.£)!:U',T)enarar^
rqz.Bufo cria t eprilc vencnofcm bsbet vifuj
peltttcnrctmarracrum furdidum:^erra vefci7/
tur:et boc pondercct mcnfura.0uanrum cm
in antmori pede c onc ludae poreftjjoc Oli ;p
cibo quotidiano eliXimctcMmncfibiretTa
pzo ctbo ccnciar.jJn0aUiepartibueeft£u^
fonie gcnue.quocJ comumm t icirunquia co:
nifare vidctunvnde a Ibno vocie fic appeUa?
tur.jColo:eebabet©uoe.fcfrumetCToccum.
23u. vero p:ofleunf;etrucvoceerubarujectut
Puoq>ct t>uo vocce rnbarti reddurwuicem
iBfflmmaubua
3nfolag3lliavoafm'viuut.elari vocc pdur
i muri funr .£biftolog9. !6ufo eft aial bo:ro
ris qtf mlccu araneamtlc cu lacerta: qnep xc't
ro cu colub:o vel eria cH ferpcnre p:eliit fubir.
Zcfusaiirvcneno alrerius aialisvenenofi a
planragincmedela accipir.£>aluia Itbenrer
vefcif :cuti; radij bufoni rnoaaue clr. Xapis i
capirebufonisinuenruss ab bominegertat9
veneni malicia arccr .£jt b ufone quocpp. com
buflionem inpuluerem redacto cum fibi relin
quiwnbufovroueregeneratur.ncc tmvnue
fedcriampluree.
Capitulum.]Eun?.
^y^Obalust^ifonrcsOfido. jBubalip.
jr\t)eriuationevocarifunt:co cv funt ftf
^^miles boum.adeo indomirivtp ferira?
rc tugu cerutdto no recipianr:bo8 affrtca pzof
crcar.f £* libzo ©e narurie reruV£ubsl9 clt
animal boue maiuot alriue co: p.e:nigrum co
lo:e.babcr <*o:nua tonga ro:ruofa: rollu lon*
gumxapur ingcnsanemtaa maalcra: cauda
parua:gfpecrubemuolu ac fimplicem.SJed
fumme perniati*.ri8 arq$ crudelif aris efi cum
ad ira fucrir pwuocarum.Ufttc b.umani8 ae*
camodarilTimueii.fo:rtrudine majtia poller.
Subalu8patic8eftlsboue.paoebabetp3U
eoe:voccm ternbrte:fronrcm afpemmi: cure
Tsuriflimam.pcdcfparfiir rcrram.jin eiue rta*
i e anulus ereuecum funiculo ponitunvt faci
uitebominiccdarjinopusq^fucrarciimpo^
firum:cpftonu8cJrsrauectvUra voluntate
fuam imponarur: ftatim comorus i terra fter
uirur.nec farile icrfto ad furgendum cogif hifi
alleuiaro oncre quo grsuai; bic alio nomine
bifontee tucittjr.-oc quo fcKir.Solinue.cr- be
fiifl eli boui ftmius. f Sjolinue.UMfbnree in
feptcriionaliplagafunt bouee feris fimiles:
vlrraraurospernicirarecapriafucffcrencfc^
unr .boe impcririt vulgue bubaloe vocar.
C *lMint9 l'.viq.0amania iqtbie cotcrmina
gingnir infignia.boum ferarum gcncra: iuba
roebifonree^velocirarecjcceliaee.vrosqui^
bue omnite imperiru vulgus nomen b ubalo
rumimponir:cu idarTricagignit vituli portf
U6 ccruicc quadam fimilimdine.
j©prrationr0.
fl^li.U.]rf:Buba!o^fangui8nonfpinarur*
fl^alvXoaguIupullibubali prraporfi ctf
curc^pdeft ei qut eomcdtt fugoe. f Urina bu*
baUfiprritamifccaturmirrbaaurolco-ziau
rc pouatur;polo:em cius cjc frigido mirfgar.
f pyaf.iimue bubali pafccntf impofirus
tumo:e8vulneriirollimfaaricepafitonipue*
nit .f 3n[catbaplafmarito pofitftwuias ac
fcrofas purgat:et puftulas foluir.
CapttuIunt.rijE
^> •fcucbue/Rudolpbuefug Xeuirfcum
Jf-\et6lofafuper3obcl,^:ucbu8 modi
^- ' cus c" cr fului colo:$.£:ucbu8 vocamr
fwue locuftc artreci babcar alae;T>a'nde cum
incipirvolareparu:t:atbelabu8.cu^o plcra
rcrvolarr5:loeuiia.f£ftautbwebu6mulro
grauio:cplocurtavdatbelabu8.q:iaceneiit
vno Iocoradicirueroditfruaus
Capitulwn^jf.
Crartattis
6Bpzcftc.3fi.Vr ;jMi.u'.wcjc,£upzcfti8 d*
aialparuiiiniralia fimiumufcarabco:
longipccuifcfallirinterberbao bouem
marimc.vndc etnomc babcr.T>cuo:aruq5 ta^
m fdlc ita inflimat vt rumpar.
fE>pfrationt0
33 f^U.U.tjciti.Olcuonfancinupbupicllimra
lctepaqpcrfcloturomjrioibufcgrcdditum
£> f 3dein li.Rcc/Bupzcftie cii bircino fcpo illtf
£ ta licbenas t ollit cjc facic fmecrica vi.f 3de tn
li.ccvi^Xacrcllimtvcncno bupzettiQ,
I^ ^*3dein u.jqcrt.£>ibupzcft*,pafta fit nitrum
*£ ctaqvomirioncecuocaf.fEicuVoena.re.c-uj
aut bosbupzcftiminter bcrbas iaccte tcuo^
raHcritacfcIci9tctigcrit:itainflamafatcptuf/
mcfdtmt^tinuerumpaf laccraris vuecnbus
Capitulum.ft?
4~\ Vbione fine Bibionc ct £lara.y>fido*
Tc\ ru8.j5ibionc8 funt q in vino nafcunf
"V-* quoe vulgo mufcioncea mufto appel
lant.andeSrTroniueXumame qcpectaflec
fabulareincipi8C]co:c^ibionc8inuolanttn
oculisruie.Blatca.calozctictcfunt.fiquide
etcopzcbenfemanuuringunt.vndc ctblateuj
colozesicut .#ocaiallucemn6 parif videre
cotrariu mufce.*<"£>ufca cm cft lucipeta.*6la?
tavcrolucifaga.|(*£]cu'.scna.reru.;8larea £
miecftquilucevidercnonpatif.vndcperno
ctcm tmmodo ambularc eonfucuir .•fcalladtf
ti8 ©c agricultura .Blatc funt apibue inimicc
ficuretlaeerte. tindc buiufmodianimaliaec
bis fimilia opozt ct apu caftris vel alucaribus
longcmgarcqui vultapcebcnc feruarew.
CapituIum.jEjEiir
Oapza^jc Ii.dcna.rcru.£apza cft an&
malbarbatunnlongisetacuris cotni
bu8:pafcifurincouaIubu8ctinmon^
ribnecrin ramisarbozuquosozeporcft arri
gcrcfed mozfus caru cjricialis cft arboz. 2£>d
vcro lambenfeecapzcmoziunruri^crbievc^
nenaris viuur.£6ftan.S>i capzc ejcvafiera*
marifcibibmnf autcomcdcrint no babcbwt
©flDfrbts.
£>era,in li.tc fimplici mcdicina Xhdi inquit
;35alien9cap:ae lingenrcetamarifci frondce:
ct inueni eaefinc fplcne.quafda3 vcro vidi liri
gctce fcrpcntee pelle tcpofita.-z poft albefce*
t ee min$fenefcerc.3fido. £ap:a a carpendio
virgultio qnida Oitcrut.alq cy carpent afpera
^onulliacrepimcruriu.vncaecrcasarpcl^
lafaequcfunt3grelrc8cap:e.;8reflo.£ap:a
cftanimalruminansqtftnbabettctesivtra
cp madibulaXaptein paftu cirb moucntur a
locie fuiejqtf non oueefacuit/i accipiut fum^
mirarce bcrba^ rm.0uido moucnf poft rnc
ridiem pUis aque pottabut.T quado fakm an
tepartu comcdcrunt multu rlujcii a msmillie
babebum.f£ap:enaturalircrvloce8umr.
idco pafto:ce no poniit eie rea 6:eXap:a no
bcnc vidctin tiejfed acuitur eiue vifue teno
ctcbabctautealiquadoocnloe tifitmilce irt
colo:e.quado fagirtara fuet it pukgiuceruinu
querif « comcdit vt cjctrabaf fagitr a ;*lMt.Ub.
viiiXap:eirtficilia ficutoueevillo toniili ve
ftiunf Xapue in etbiopia vita cft vfqjad an*
noe.jui. in o:be rcliquc plurimu octo; jidcm i
li.jci.O culi cap:e t e nocrc fplendct .'luceq? W/
culanf .-^ili acutc crafli cjceunt bircie: feminis
auttenuio:ceOftem mareecap:a?piureeba
bent,t etcs cp fcminc/Rec babec capte tcres
pterp:io:eescminoebabet.j£t binae infd
minito m3mae.ncc alibi licut? ouee.-fSli.lib.
vi(jXap:e parint z qfernde. fed faro admo^
du.ferut qncp mefito vt buee.vcnaio pingue
fcutjpin0uedineftcrilefcuf.ij(fe2lrdf.£aper
vnius ani coitjfcd tcbilcqo gcneraf0netbi>
©pia,jp:iecap:a viuit annie.jii.rota vita coit;v
i gemellas parif .? fi cib? coucnieneeft : caper
virruofue erit.^alladtue lib.viij. £ap:a trif
ma optimc poteft educarc:fed eltgeda cft ca^
peUa magni co:po:ie craflie crurifo b:euicol
lo:plmaq5CCTuice;auritofleitieTgrJuito.par
uo capitemirido ac fpifib longoqj capillq.ma
gnie vberito/Bec multe cap:e ficut ouee clau
dendc funt vna ftatione cg s luto carcre pueit
2 ftercoKJcftenerioKe maree generant baud
rranfeundum eft.S>ed vltraocto annoe no
funt maree feruandc.quia gcnue boc languo
refterikfcitetctatc.
j&pfrationre.
f £ufculapiue.Cap:c ccrcbalcu mellecar?
bunculoe in ventre fanat.£»epum ciueomhi
mtaiui? lcfurefubucnir. f Bjcungiacfr euif^
dcm ca rolie mirt a pulhtlae cj in nocte grauc
fcut tolltf .boc etia aurito infiiUatu furdoe fa?
nat.fCafcueritfmpofitfomnespunriiSes
atqj^olojeerep^mtt.^ilicuievftifln^om
ncefcdant.f angulccinfdcvftetf cupice W/ P
quida rrifeetillite alopiaa cunjnr.Xactiue
bibinim arrcriacumlibcrar.tJcrmee occidrt.
•j>ruriginectmo:fu8fanaf.fSangiiieciue £
feadcfflcit:ctvcncnubifcituejLtinguir.
vf£jcli.t5c.naturie.reruXo:nucap:eadi!fIu $
fianfenareevcrecaducitcrtcaf:fiattmcadif.
f Sui.£'o:nu capfeaduftum ct albificatute 0
tcefo:ritcr 2bftergif.fi iingtrq? (iri&iwifc/
datinflarc gingiue tolo:e.f ^ltniD8.lib.vitj. 1&
£ap:eco:nu vcl pilie acccn fie fugare ftrpen
teecicurXincrdnq? ejcco:nu potfi i illim va?
ierccbhtra mo:fue eo:uj.3de quoqj cinie fu
db:eeinbibet.f ©anguiecsp:cicu n^edulla 3
t>ccocrue contra Venena rbjtua ftimif *3dcm
ctiafictaturtifiintcficiezauriliafvdtopic;.
f 3ccur cap:c contra papiltbnc.q Iiimmibue *K
aduoiatp:oficif.aiTumquoq3ciliaciefitbuc//
nitUaudabilce qticqj timt jncdulk bircinccj
caprinc >
f pYafc,3depecaprimi8ccfcrie magieclt *-
fitpticue pafcuaru caufaivndc i liTintcnc^ c\i . -
Itcribuemifccfur: 3uefelli8«ueetiapri^ ^>
cieanuItatur.^6ibcntibu8quoq3cantaride8
fubuenit.f 5el cap:inum adbibetui' fiftuue cu ^j
fucco po:ri.Bdbtbcrur crigm mcdicammibus w
vrtlherum :et ca fine f umo:c fan^t .
CapftuIiim.jEriff
^^ap:ca.^U'.li.viij.£ap:cctranffigur|
1 hmrin plurtmas fimilirucinee. Suhc
vtA cnim cap:cc:funt rup:i cap:c. ftint ibi^
cee.funt forigclfoli a quAiufda ticri.contra
rio veftiti pilo ct ad eiput verfo.©unt ct ta^
mectpvgargierftrepficaoteemulraciAalia-t
tiffimllia. $ed illa alpee.bec tranfmarinifij
fuemittunfOdcminlibw.vndccmio.TIatu^
Crartarus
m Goinm ^cdit raroofa capzaef? paraa: ncc
^ecfdtia fecir.buiueaialisfanguis no fpiffat"
^mdXapzcasagreftescrcastricut quas gre
xi:co q> acutifiime videatrccre pandoicosap
pcllaaicrnnr.&o^anrorcmintjcccllismonrtf
bue.£t a; uis t>e longin4 dnuridcnt m oes c\
;vcfmTf.£cdcmetcap:ccecdemaibfce8quafi
auiccs:co cr ad inftar atrium ardua et evcclfa
tencant ct inbabirc.^ra vt t>efubU'mi vtjc bn
inanie dbtuttbus pateanr. vnde z meridiana
par8.3bicc8atresvocat: qtti rnl ruicnrientf
babitat.becifaq5 aialia in petrl alriflimte cc^
mozanf .vt fi qn fcra^relboim adiicrfirarc^
fenferint t>ca Irifftmis faj :o# caeuminito fefe p
cipit ant:?in fuie fe eomibue illefa fufcipumr
£jcU'.t>c.na.re.£ap:au'lucflrie que? eap:co?
la vel rupi cap:a &ibeltia feua eftin coparcm
fuigmeris.jma Uas aiitbdtia timida octnai
rucranimi8.t?ecininfulacrera:qn vulnerara
eftpulcgiu qticrit.quo comefto faglrrafceco:
jwecjctfinvijc aur capiponquia celerrima cft.
j£t cuja canito pjenururiafc morcs aUiflimos
cotugir .putrimainter marceicft •oifco:dia^p«f
^cminasictboc remrwecoirMs,
J&pfrariont0
^DY^^^^scap^filucftriumaimYino
bibitu8YCterico8fanat.flXum folia fpicea'/
uardi bibitue mcftrut'8impaat.f 'ReUquoe
fanguinie fiuaie al accroimpottrue abftinet
f -tdbu({«8ettritU8cuaceto<tonmeHe ato
piciae fanar. % S.tungte rmjLWepodagricie
mcdetur f Bcto:-3teoc cap« obocidem qtf
Tup:a ponir:U'cef fub attjs verbie.
CapttummijEiEtttr
a3ni8.arefto.£anis cft alal fraain^
du i apptaudce botto.piloftR ftn vni*
uerfum ficut po:cue er vrfue.babcr t>e
tcefupius ct inferi9:ervcnrre viuijac poft ven
treinteftinu.multos babetfctusimultafct? ftf
furas in pedito ? mtr as mamilla e fiair ct po:
cue.^uincpoigitoe babetin pedito anrerib
rito-r qr ruo: pof tcriozi to ficur lco er lupue.fi;
tnu eril babet ficcii licut et tupue.fplenem lon
guficurbderpo:cue.prerea ibmn9 crvigilia.
crcmenruct comjptio.? vita ct mete. cetera*
cp; acadenr ia xn fenfito funt irrcanibus ftcutt
cquis et rx)tto.Sie)ia rKkrX anisataleft ini;
mundurcdiaieadvotmriJriracudijeUattsrti
bo:rendu ca nc c,ttranat lacerans:ofla co:roi;
dm8:qiiiaimbabtKTitcofo2{iualta*i9cani8
rougir. SroUie aut nomcn fuum cogn ofafc
^)cIi.tienaf.rc:jeam'eeftbefti'aoocibiliearf
omnem uidujsnmfuii t>iU'gir:a eiue bofpiriii
vigilando atftoditmoctuqjiatrani nocentea
,pdir.£ft«ria quoddagenue cantiq£odo:a^
rufureeinrcUiginet a eetcrisboito implaca?
btliodio wfccrnif.3fido.'Rfi?il atit fagariue
canibus.ptU8emfcnfusccteri8ammalitoba
bcm.^amfolinomina fua cognofcunt.rccc»
gnofoMirsnos (nos et t*iugunr:et eeaii tccta
t>cfendun r,p oiiie (iiie fcmom obqciunt.foli^
tariect voluntariectimcie ad p:edam cunut
Bmb:ou»sXantscltanialfagajc. quodvbt
vcftigiirmiupiveHepojis inucncrir. argume?
ta queda ad<um»irecra femira infequenduin
colUgir.ad wueriicnlu fcmite vcm't.ftngularii
•cpfcnfitaructio^iia tacitus pcrcuiKtaxur:vt
pcrodotfcognofcarin quaparremt)iuerraic
i)uic cria aiali infiru eft naruralircr imparrire
an'moniemano:iaferuarc:grariamqjr<ferrei
acfoUicifascjaibtas^oominouim falute p
tendcreXueminfirmafcanfeiradiccaiiariuf
babccomediradvomendum.*jbbifiO:j£.anfe
cctaab:uta inrnbusejaellirrin ©ifccmendc»
amando: fcniicndo .pifccrnunr eni ttomina
afe ejctraneisjneceosquosinfecrarurodirj f?
p:oco queamatjelat.-aetcofcietiafolkiri a?
m©u'6inuigilat.'^>oe ciue dt cu pafto:e albi
derc.gregenolfe.iit'diareefcra6pcrfcqi;t:foli
buic a narura infirii eft.voUiraric ad q^ ppa?
rarur ingcri.aper quada obed ictie fozmula^
foia ©ifdpUnari timorie erpecratione fufpeft;
dit)onccax>pcragcdiUcairiafignomirtatur
^Zanuaut gcncra funtplura.Bln em ad capi
endu/crae fUuariunueftiganr.3ltj voUicres.
Sltj verogregee.aiq t»omoecuftodiiit,j£ic
ttwo t>c rwrurie rcrum.%jiaiiinr^aicr4 w
BfjHmmalsbus;
cana.l?o?fiobili(liitnTunt!cpoi3iqaUaclc^
ucraru quttofoana clegantio: z ad atrfum cc
lerio: aptknqj vcnarui.t:* peao:evalentc8
funt.Xatratvedcrcnefaunt,*nifi^cUtcantur
ad curfum infra t»omu fc conrincnr. 3 lij func
«ptivcnstui;longieauri!??actcpendcntibu8
biodo:c:impo:runi8 larraritobeliiiun infc*
quunf .3tcm canis mafculi no ©e facili ledut
cancs teminas.Xrira ficin pluntogeueribus
beftia?.3n omi ailt gencre aianii inafculi pl9
feminis vitmt cjxcpris lcuerarijc in quibusac
cidircontrartuin. Brefto ; Xeuerarq qrippe
viuiit annis verc sceckuerarie buodecun. jn
leuerario^ qutdemgcnere plusvinut femine
marito^talabo:eipfo:uttimafailo:um,3n
alijs aftt plus viuunt mares femir.is.3tem ca
nes fcmine cu ajplicarur ad ctatcm coituc ba^
bent ligna (icut bomo.qm ea?m5mille intu?
mcfauu.t inucnif inco?pccto:e caralago: (3
boctiflfcile eft cognofcere nifi etcrcitaro ana^
ribusaiir no accidit boc : (cd in maiori parte
chjs dciwnt w mingcndo iz w nifi poit fejc v t
octomenfeefaciunt.£t vniucrfaUter poftql
rigefatnt .0mnes autem femine fedent qua n
do minguitt.3n canife feminis lac tnuenirur
ddquincB^iesantepartum^tinquibufdam
periepcemXftqjlac canmum fpifitus omni
iacte:pterq1po:cowmaclepoJum.
f£ufmkpi9.£anisfanguispotat9rrcmu*
lofos libaat.f JCaput aus vftum tritu ct pul
ueri5afum.veleiuscaro neruofa-z fkusano:
fnscanis (i bibaf fanatpuluis tcnriuma'9.
polozestsetiuacgingiuasajrat •fCorcius
potarit cancs a latratu t»ainet. icl eius cum
mellecurat oculos.Xacdusbibitumpilosz
capilloscrefcere nonfinit.f £u mdlevelvtf
uo sanimojcfetumomtu eucif.f pcnser.eo
tactus citoomifrif: aacairicesoculo? etre*
nuat.Bdeps cius podagra m 1 atmttm folo
rcmfanat.fauicena.Sanguiscanis.pbi^
betottum piloaimcnulfoaumvt fcripfit0al*
Cirina cjuocp canis adminilirat lup_ vcruca.
f p Yaf.Xac primi partus canis capillo? 0:
tusamputatrzinvteroiufantcseccludif.Xo
ciii cminn addito nitro aut medicamen facto
leprasetpjurigincstollit.f fisnus caninus
in cankularib? ©iebus collectus? ficcusbibi*
tus vcntrcm abftinet 015 vino. Slbue vero fi
mus aufdearcuatomo:bo medemr.^li.li.
^ijtSanguine canino jiibfl pftantiusptra
to>.kaputafXaninofeiie cummelle curabat
appoloni/oculo^fuftufionee.. f 3te albugi*
nee cahini lactts infiillatio^oloum ? grat»>
tateaunlfcdat.Hdipscantnokndes a capil
lis rollunf f 3cic IkiqtrXanina cut$ ajilibet w
gito circudata sikiiiarioesfedar. 5d canintl
po dagris cSfert pcnna illmitu. Ocrucas ofm
genaumfanafvrina canisrecens illihita (it
mict*a'ni8cucaa.f£ani8Hnguamedkina?
lis dfcUbendoq? fua vulnera vcl aliena fanst
c\ ft vuln^riii atringerelingua non pcfsit pe
ciemlambit etfaliucmcdicaminc ©clinifuj ad
vulnus apponinccrtus t>e mcdicamine quod*
littguefuenafura indidir.f Bui.Bq cafcica
ncsimpinguatvaldeetnutritcosbenei
f £ams cecus na k ifcumat i& c;cdo:at u mf
tuviget^enresbabetacutos^osftlTum^val
de mo^Iet ct lingif monruminat (cd rodit:ad
vomituredit:p:iufd3recubaiectucircilit:bo^
lifinu patit ur;id cft rabidam famem.
£apituIum.3EjEU.
aSttusetcafbaplepa.3n'doXatt9.t.
ingentofus a greco vcmnmulto effyp
peIlame:co crmuritoinfeftusfif^unc
vulguscapfuacapturavocant.pKutaiiict/
captaf.i.H4cfitam ein acufecernit vt fulgurc
Iuminicnoai8tmcb:asfueef.3U3crr9.Cat^
tuc cii antal a capiendo tticrii murib; 'dhinf
fdhtsX tii moiito ote vereamdii ct wUbii
rudinj'0 amatfui;.23flba aur c o!o:cm gttfcuni
glaucifo:tifpgelarefiIem.babefcmcoIo:etn
bitcnatiiralc: et aiiasb? ecacadentslt cibr: ct
t^cipue A fcomemcus cihcft aut mcidaj: val^
dc:inmulrisfimilelconivnguib:etcet;ribua
armarur fkut leo^intrabitacminit vnguc©
ficut IcoX arhcm autcm babaJarc m 1 molK
n
Q
Ktm&tm
fSm'Xjccam'!no:fuc1fic^accidi'ttolotvc^
bemcnect viriettaem coZ£c.acurario cius e
curario c6nmm'e.C3uuaf afitcu cmplaftro
cepe.Tetcalamcri fflucftrie.fT^fcjCatri fil*
ucflres oc fumo rurc % amigdalarumamarum
mfiiur.f±5alyXarnc8 camcflHdc funtct fic*
ce«medenmr emozroidarumtolozibue.T^
nco calcfaaunf.tozfi tsolozibue pzbfunr.
(f j£fattopfue.S5r€Tate catri vel cartc cu? fv>
napietaccfoalopictlcurat. % £atbapicpa
£li.u'.tiuXatbaplepa appellaf fera modica
ctlinereiujcra fontem tfgrtm quf eft apud |bc*
fpcrio8ctbiopc8(vtplerie5cftiniancrc)n}[ica
jwr.jfecra bc<cctcri8 quocprocmbzis increca
pRttmpKgrauccfirefcrtquodtcicctum fcm
per in tcrram JS uae in tremoze eftbumanise
ncrieomnibuejquioculoe ciueriderintcon
fcifuueicpirann^tieXadcmctbafilifcilcrpcn
riedlvie.$©oJinue.3utfaftjuium tfgriJ
Ttafcif catbaplepa^modica et increbctUapdii
Jcnriafpccwfigura.fere^atti.
Capitulum.jiEU)
g^y Scqw^jclfea tenarurfe rerif Csc
E«'*|»aj8dtmotftnimin arcbadia totum
^-•^cerofumvtt^zcusXtvtfcribitSdc
lfonspbt'lofcpbue.3nbeum fuo pcctozc flai
'jnfl&avcuanfd cft jpiritnra ftammineum:
marimecumirafljritpermotum,iJieinan^
mafupcrtvbcrimccmczafietinuaditfiibito
sbauro? et vaccozum greges per caudas trca
■Pdquatiw? appztedema vifucfoztirudi
nie fn anrrum cfcnlfct rabfe crefu rcrro gra
<Jone ftciiicer t c facfli pcfltt umeJhgari/Rcc
fokiflialilxcft infcfiueifcd bftboni gra uifl tme
infidtafccum m ipltsm boicmplurimu timcat
Srt qutrif quo teaialieozc ftgma rcffir a;ol
mitamtfitca]t:vr^]timcccfrccfata aliae cort
rracta ccbitraw no ipm cezpue arumfllte fif
ma taHobfianaf.^RcfpoderiFotclhquia cunt
anbclinie adbucin vifccrito aialie per mcrn?
b:a varia larc t ifiiifue eft rcpidum vfquc quo
noncotbcrafinrlammae^cd cructuatfccS
tinuafacfnulriplicaiinobtccmmatiquodcos
pue.virrur cmq& rccipir comburcndi liair vidc
muepermcdiubcrtlltlumenfolie mulriplica*
reradioe ct in fummemucronie acumtnc rar
dtozumigmevittutcm inftibiecta materiam
fufcipcrc.3gncmcpdTtviviolcnrii.buican(a#
lifimiliarucrisrilla tcquib in hbzc £j?picn£
tie lcgif :cy ignce e% ozcfuo fpirsbflnt .t" e cac
co tiatftfrj^ue.viq.hb:o ttseidoe.Surr.tf
bominiefacieebuicnionfiro.Uulcaniieciat
pjwetilluisatroectfefomcne igneem^ena fc
molcfcrtbat.tcmbilceoruioerillfrfacfcna
pectoza fenufiii^uiuscaca mcnetficrft qust
tvoi a ftabuliepzcftantc (ozpozetbautocat.tr
tif.rotide foima fuperantciuuencae:atq:J?oa
ncquafozmt pedibusvefligia tcctic: catia
in fpeluncam tracroe verfiiq* vian# indjcite
faprosfajiooccultabatopaco^bunctaccB^
pzoptcrfnrata fibipccozafccrculce inrafccit
ur ibi Oirgiltue tn lonjgum pzoftquitur»
Capitulutit.3rjEW^
JBtfjRntmalttms
y»v.&mctos:£jc Ubjo Cciw.r^. £amcI9
B .- fieft aIalt>efoJme:gibbofum;babeeeol
V*Alumlongu:crurapoptoa;letttu incetf
fum.tt>usradimrmino3pedceattcrtr:*nttm
du aial f in lcgcm.qm;vnguli!m quidfb&bcf :
fcd no tiuidir eamXum aiit oneridi fiittpau
lulum fupcr gcnua percutiuntur : 2 ftatim ad
oncra flocisccruicibueinclinanmr aquaepu
rae rcfugiunr :lurulattaebibunf:-j bocgrarta
nummenri.Dmncenim clcmcntu quantum
plue comijctum eft attje: tanto plue nutrit, ct
ccctrario irancameli HridabotribiU'rcr.:bie
criam rabice accidit 1 podagro ©e qutbue fa
eilimc moiiunrur/Ro autcm vngulae etKiiir.
Joed vebementifiimo ©oIojc grauanf quan*
do twae et labo riofae me inccdiif . fto crit
ipedibue bnt fcefo Jti coao fotularce, 0 idct
iimcitotranfglurienteereferuanf;vtrurfum
ruminando rotanocrc manducenf3lt) com
parienteeabftincant: ilUquirecri eameU w>
cunmr;vnumnnbabainfcojfogibbim£ft
aur em 1 aliud genue corum quoe & jomcdari
oevocanrcijifurnirabili vigenres-j binaru*
bcra m fcojfo babatrce.3 rcftorilee. XsmcU
funrlicwammaUacojnura^quia vcnrrce ci9
funt Jtcur babenriumcojnua^tquia ctbueil*
liue fpinofue cft:neccflario niirctflingua car
nofa pjopter WJrictepalari/Batura crge wi
cur palato ficurparre tenricm rtrrcfiri. £a*
meiue no baber fci tifiinctumi frd venac par
uae inquibuedt fel.f ^olinue. £ amtlojuj
feminead bella pwparanmr^utantq- vslidtf
ojeeeaefieri.ficaftrarionea tciribns arcean
tttrXamekctjmbommcedevruiimradpjc
uattdu3:caltrantur:quia tuc no impiugusnr-
3n locie quidemalttftircie bctirareearia mt
uacfimelommbdjcnrbeflitnee currcr.rium
velecute cp equue:i boc ron occtdit tie t:iii';p
pttratr^hmdmcmpaiTue.^acgenue te rc
mlttarilibJottnio.Xamtlos apud vcteree
aUquanmlenarioneemactcmpjoduiicrunr.
£»ed bocgetiue attimsunni arenie quidctn
toitrafcilclic cpfcm.ncm ccnfufae ctism in
puiuere vente viC0:ai>fej* crt 0« fcirigerc me?
tttOJflrurXcterum pjcrct riotiltatcm boc iTrri
videatw incfi icajr fcdlo c{t0nm camclomin
tnarce babccvirgaeiadpoitcriojcm paifcin
vnde auctii coeunr,5?uni autem virge ncruo
f e ac surc vnde ejceie aromm co Jde fttit. Xoi
nte rcmpojc loUr«dinee;aur fceraa pctunr.
^tcm.Xameluecftvaldemaluetcmpotecoi
tueXr fi quod animslvct bomo repcje bcc
a {pjopiquatierit ad cum lediripfum. £cir,att
tem poli trienuim.rcnipoteun.urie foUrarius
cU c,wm fcmjnaftroe ac itludme ej iqcjuico
pcTfotamttemcquicaf.foecTatmaUaeturif
nofue ftncrga marrcm contmene cff. vndc itt
quadaxciuitatccoopcriabamr camele cipuc
vc ctuepuUue fupcream faltarct.qui cccperi»
fo matrie capitc fupei cam falt auiriet coope^
rimenro fubiaro marrcm flgiiofccne.furpiw^
dint8opcrcquodccpcratinrcrccpro:tcfcen;
dittyiiptittn ingentatojcm ntoJdcne inreifuir^
^Camela pjegnane cft per anmmi :poft parru^
quoepquidcitacoituperatmumvnumranfll
filium,factr i icur elcpbae equue cr omnc amaf
babcne folcaeXameU vmunc centum srmia
£ameU panunt fitim per qua rriduumier po^
itcabibuntmttlmm.buicanimalinafuralte*
ditma$nitudinem cojpojie in modumiumett
fiiicutaclepbanti^nimal qnocp cuiuscib?
cmarcrialjgneaerfpmoTamiafoebibcfvctt
trceut t n boc gcncrc cfc amdut,
0Pfrationr0
if2iui.£aro cameltp^uocarvrtna.Sdcf & %,
qui dt in gibbo catnelt fuMumigatueconfcrc
cmo jroidibo.cameli cercb Jum critcca nuti \z vX
acao bibiuiccfcrr epilcnric. ad idc valcr cius
Omgute.COuterfl ficcame ctfriiois rctinet 0
fiujaim;a;mvmoquoq?bibitu6fagirtc armc
ne noamtenro cofetf^oftpurgationcmvao
menfiruotum potanun iuuar ad impjcgnsria
nem:etconfertpuocatiom matriae.
f3dem.Xaccamelarufetarumeff fubftlcct £
valdeaquofummecfacif optlarionee(fiaif cc
tera^ pjopter paucitarem cafeitarieerabfter^
fionie aqucitat ie Oliue.f j: n ipfo cft falftdo J>
quia cameli^tlifljijnr acetofum.ct boc cli mcli
ue lac.picitur aiir c* eft vcbcmenrie rat ditat £ ,
tn ftomacbo et tnfupenbJito ventrie. ^jctpfo
nonttmeturfoJdicieeficutciccetcrtentfirato
^tttitia canicli pfert Ydropici x vebcmctcr (c £
toJi nariumXtaperit optiattonee colatciH
eumvinutevebcmenri.ablutibnc €$,& facta
confcrt (urfurtbue-
f DTaf.5imuecameitnuealbuecummclte S
tritueettmpoftme rumojce rtp2tri:it;et vnlnc
ratcui;atapctmundat.
fi5alY.SangutecameHfriame*aTtnfcric f>
pjodcfuet foluricccromcepomiq» vaieni lac
tamchpzodcft:cojttipaonicoir)r,!cMonisaij>
gcTCf.venrrcm J w»
f 'j^ttte.^terate camclimundificafjt^ 25
ftrutt ?€rt*c3e:abfcindit fiuicum fanguiraecj;
narioueefquandobibimrcummcciutniecfi
lenticconfert _
% y. em reibluitbofbojttvlccrfl^rofnlae $$ J
fowitff.tc. ....
Crsrtatus
Captailuni.jEfDU*
lignieflrcct?danffmbU«acfor«(fmnjronrtjrf
utefactfet>cmocriruenarrat.C 3reicturiii
tegulie vfhimrRt !tq ad r eneficia gri» .uri ta q
t>icitcec{;.tiiia cftimatce obmirtcmueprercg
inrifucoagmrfoifOmloaue^ewrofiri*
ucnri cniaf albuguiee cum lactc cap:mo ' lolut
tur.urigua 43 ad alligata pericula pueipcrq.
4f£ undcfalu#arecffe£turictite rircaxomu.
f jCo: ciuoaducrfuequartanaclt^ficuu.laj
tta ntgra prime t onfureifogarMT *£te p:ioi
©ciitcrtn pcllcibicnead alligat^bzacbio fini^
ftro:ticitjJdclTeptralatrociniatcrro:cfq}no
ctumoe.f 3tcm©cacrammamillaptra fotf
midincepa»o:cfq?.
f ©ed^pccleriitefiniftru in romo totfcrictl
bcrba ciufdenoie addito r ngcnr o palulUs fa
crieinde(fiercdimitsjfcrrur boiem inuifibile
faccrc.fl£iuefeu^filaucomafactfuffutionc8
eotrigi crcdif ^prie triduivnctionc.credirur
erti co licnibue inlttllato ferpentee fcpcraiua
odaliamulta.
jr»Y«amclcon.3fido:ue. £amclcorinon
M l»babct rnu colo:c.fco t iucrfa r arieta*
^•^te cofpcrfuecftnrtparduebtuuecame
leonrie eo:pufculu ad colo:ee c\e r idet facili
ma couerfionc rariaf. cu alio^aiauu r.on fit
fldpuerfionefaeilte co:pulcria."Rudulpbue •
(ufiXeuiudj.Camclconininfimiitateman^
fuctiRcffe fe fingiricu sUae fft immaTuetu anf
maUSlofa fupcr ZcuiricuXamelcon eR na*r
mmadt>eridcndii:ioolofum rapat: ingluuio
fumrz ideo f m lcgcmimmudum.3ub:oXa
tnetcon tiucrfae fpccice colo:crario fcrtur,
meriri.BreftoXamclcon cft atal ralde timo
ix>fum,jprerqtrinmuUoe colo:ee muratur.
£aufa #o rimoriecftpaucitaeefanguie % ca
lo:ie,Tnde eriaraldemacer efm rocsf lco rcr
rcbutffaciee cft ficut aialis t% po:to % fymca
compofiri.tmgulaeb5 fitcernctefcu auium
vnguUe.Slterario coloris fit qn coriu etue in
futftafananetintauemieficutlaccrrulufSo
liXamelcon g ocm aftam eli plurimup J&ni*
malfcjqdmpeerfaciccplaccrtcjiultcrtwa rc*
> ctsritongio:areriiiugerenf ,$lua catidaaa
deqjin rerrigine ro:ta .bamarir nguee fubtili
<p;adoncirate.3nctffue rcro ptger etidtmfe?
re qui reltudinu3 moroeXotpueafpcru cute
- qualee]ccocrodriUiet>e|j3c^tmSfi*cttictio*
culi ct rcecffo < oncauo mioriurorcapti;qtioe
itunqsinraiuoneobnubit. .-,.-.
c Bpfrationta
^ C^U.£i2mtitoncl5muUainfeterf babcrcvtf
& Ua itvedicirjcXaput ciue et guttur fi tobozos
Captmlum.jErijE
0*®mcIopardue;3fi«io:9XomeIopar
'duecticroexo cr cu fitrt pardueal*
■ bie macufiemgafpcrfue colic cquo il
mtlietpecibue bubuuc «rapire ramecsmclO (i
miue (ftibfic ctbiopiagigror.C T>lini.li.r ir.
£ ameloraliq fimilirudo in tmo rraffctf ar,i*
maUa.TnabunafiquidectbiopcerocaRffce^
liiacolIofimile«quo:pcditeetcrtirifcu6tct.i
capitccamclo^lbie maculie colo^ni i uttU m
tiliinguenttto.undeercsmcioparcultieap^
pcUatach/ftec pnmuquidc? tictaid:ieufa
rie cirfenfibue iucis t ome rtfa dr. £*.«> kb
BtflMmMus
fetfcccrmTafpecmma^iscp. ferirare confptf
nja.qinpjopfcrcroutofacnomeninuatit
€apttulutit.#]E
0*Bp?eoui8. SuicennaXapzcolue cHt
» atal in indiatfi? nilte btnnulo fine cer*
•uowftlio;ciapudno8etianonmtiPt
tsentes. £ t qn oiie t>entee funt magni fignat
wcstururntfatctnaoiababet oculoe acu*
to8.SreIto.li.vttfXap:colif0udkc8babent
fapienri^qnvumaanturquerutpulcgiujcer
uinum-z eomcdutipmvt earabant fagttras.
aco:p.cfiquefo iplts funtinfi]i:c:ejCVclocifate
motuset affiduitatetnfcurfueXaro cap:co:>
lia fupfluo bumido eponcref ;eteiu6 caro taie
rio: et ©igeftibilio: cftieif :et fa po:is ac odo:is
duegrautrae ampuraf 3deinSrclto. *J>aft9
grati3fceiociealtieadaUio:a tendina intcr
berbasfi3lub:e8ctno,da8odo:c tnjudicat ct
©ifcernir/Ruminatcibos etvngulam findtt.
rRon vnguc non co:nu no t>entc:fcd fola rp
locitare mge a canibuo vcnaf ow fofulfis fc se
fendir .andcquando in campcftrtto pafequt
tur ad montana fugicne a Ita pait/jjfn monri
bti8 indie funt qtiidam eapzeoli quia b berbis
arcmaticieet odorifcrie pafeunfcfo quo:um
vnguibus fu nr qucdam cccanitatcean quito
bumotee qutda apollemata colligun;f:que f>
moad maturitateinamotuet confricatione
riipunf.a a co^pccupilofisfoilicuIisabJtra!!
fcnnrunct fubftatid qnc infra peliicula cctinef
Jummc c\\ odorifera:a intcr a romatica nia u>
mep:eciofa fo medicinteplurimii vtilie ct vir
aiofa.atvult £>yaf.ef£latea.i:t aliqtiittf
aintiUudmufcumvulgarttcr apptllaucrc.
CapituJutn^
G&fio: eltanfmaladmodu cantspott
t icUongum fcilica i graalc.t>efee ba
baacutiffimo8;pcllctielicatamacno
bilem.qucqtmntonigrto: efttko p:cciofior<
colo:es fo piUe babet velut t>aai8:fed pili fub-
rileefunr:apulcb:i.nopoteft©iufnfiincrevr
fubfiftcre iiili caudam fo aqua teneat qua ba:
bavtiq? pifcfom caudcfimilan: fapo:eq?ei9
ct fpeacm .tlnde a a c b:if \ iante in iounio co$
mcditur.par8cnuncaudeipfiuecdibili8c:rc^
fiduum aufcmciu8cftcaro.3pfaej3cauda lo
gifudinie aibitalie cft pfogucdinejmtUta^ ba
bene.*£edc8aufcmpoltaio:ee babctvt an?
fcr.anrcrio^eautcmvtcanie.^cctnimillt
nat ura para uit :vt i poftcrioabue velut auis
foaqua nat3rer.ctanterio:ibuefofcrra ficut
qtiadrupeeainbularer.
f £]c lib:o t>enaturie rcrtiro.£afto:e8 vtt>#
circjtpafoiairafonn grcgc viuunt'z fimulad
filuaepcrgunr.Xignacfcfccntibiisabfcinde?
r ce a d caucrnas fuae ea miro modo rcfcrunr;
Unumefiamc]ccaHo:ibuepovcbiculorcfu^
pinatum pcdibue clcuatte fo tcrram pzotjciut
et mtcr crura cine abfcifa anificio fecompo?
nunt.-z fic cum trabcnteo ca ut>a ad p:op:ta tc
cta tjeducunt .vcrum iniuriam taUm non faci
untbie.quiinterillos cducati funr.fcd illieq
tiefllicniepartibusad fevcnaunt. £>08tm
foftiitutcfub ccrta cuftodta redigiit f Blio?
tn opinto cfhq- boc iUiefaciutci lcnectutcla*
boalujfq; cofccti tentee obtufoe babent.? c\
Hmmm
ti
lignafcfarcKonvalcnfXalcstmlnrennni^
rcrcdaaoeg abiwnp(ionepilo«J int>o:fo ve
nato:ce agnofcunneofcppietate coritoti illc>
foe abircfimitmnt On cupliccs autc vfus Itf
gna fecta bflbent.lHam a co:ticcm comcdut
a ejc lignie babitacula valdc arriftabfa fariut
3 maris quide arbo? folrie.ct comribus ca*
fio:p:o fiirnrnietielKqsvcfcif.vndcz towei9
caro4zftbonotamcnflmaroodo«pcffundif
f*fcbtfioXaftouumaimvenaro:p:olbqui>
iur abf cifos tefuculos ante facierius p:otjcit
i venat o: babcneo.o' ab eo cupicbat vltra no
fequitur.Sn aiit aluis venatozciiin fequatur
aigitfccroflcndttvirilia fcnon babcrc:etfic
cuadit.j£(tautanimaimanfuctuninii6.f£]c
ltoe.na.re?.&uiu8aiaU'6 vcnatio fitboc mo
do.JLanie ad boc lriflrucrus in aqua p:ourif:
qui adfowmcnmanfiontoiUntsperucniene
ingreditur.nce ccdit calto: mo:fibus oonec a
vehatonbSartiftciofa illa manfio rriririgafac
Bpfrarionra
f iMareariiisXaflous teflicnUabfeiii m vm
b:ofo locofufpenfix>eficcanf:vtinvfum mc*
dicine rcfcrucnf :? oicunf caltojeu.f ^onum
autcafto:eu:idtltn6fopbilticatud?abctfapo
rcm mediocriter acutum.j5lufinofum eft? fa
po:embabetmuUubo:ribilem neruoe intri'/
catoactpeUicuUsadberentcspcr annoe fejc
fo magnaerricariaTcruaripotcit.^cUu8tn
£ltquantorccaiu8.3nmcdia'ni8ponifurab
iccrapeUicula ctjcriori tUrfutcmfeabct^iflbl
ucridiatrrabcndietmarimc ncruofa loca c&/
fouandi.f Eontra cpilentil et alias .frigidas
pafTionescapitieoatur caftozeum.cum fucco
ruteinpbtttveloecoatbnis eiusvinum,
f £ontraparalifi'm Unguepulmbriue fub lut
gaa ponif X)onccpcr ferefoiuaf ct coniurnaf ;
f £ontra paralifiin totine cp:£io "oafvinum
^ecoctionis rius -z rureet fauiie.f ^ontra W/
tarjsiam^uocafftcmutariocpcaftozcoxerc^
b:uni cdmoua et ebfouaf .f £>vaf. JCaftoKU
tcfticuli l iit aiaUs:q«3 cafto: oiaf .? fepc aqiia?
fic5.fepevero terrenafulfinctvitam.f ppri*
tm elt ponricum o? fi interius ccrcu^i Obftntf
fum memb:anuFnaturalito.quida aut teftirii
I08 adulteranfce immitrut veficis cum armo?
niaci gutta fanguine caftoris confperfa .
f £Ugaidi funt ergo c\ iuncri iunr ejt vna ra*
dicefibi cobacnte6.pleni incidi fragtle8.ipu8
folliculie fctractius feparanree.f MUfacit
aiit cafip:eQ afceficcatsatrenuafOiUsago
quiej:pienitudinefpafmupafiuntur aut tre*
mo:eneruo:u vriliffimumeft.^ibpaiit' bdc
contingit ctc inanitat c vet ficcitaf c contraritl.
f Uitia 03 pulmonie cmendat. £ t bumidwn
trigidicaebri bitmo:e cupulcgioXumvUiO
bibitu inflarioncs toUit.f Xouionibuome*
defur.potioncevcnenata e r.ocerc no lintt.li
targicis fingularc p:efidiu cft. f Xrcmori ct
contractionifco i ormbuorieruo^caufie pcW/
tum et vnctum medctur.
ftlirfuscrncitcrmanricacft^rcco^o.wriua
mijttii malacinattbue •: aeopis paraUricie.lcu
fiiaticie ct bie fimiubue fubuemrif 3 uicCn.
Xaftouu confcrr obliwoni i Utargie cu aceto
ct oleo rofaceo furdida ticp rrigidc ac vtntofi!>
rati in aure ciflbuttumin oleo nardino.
f Bftracriopernarcs ctrumigatione ipfius
cofatapoftematito pulmonis-: infirmitatib
ciue.^ibitur cu acaOyffta fingultu i facit li
timf?DcUtt)olo:cventrtpungiriuuciiaccfo
bibitum.vcntofitaterefpUiir.^enflrua p:p
ubcar.Secundinaafaumcjctrabit. f fLon/
fcrt moriiu paruomm vcncna to:um . a quo d
oc eo occUnat ad nigrcdincrh cft vcnenuj.^ta
cy intaftc it quandoq3 in vna t>ie:f Sd caiio^
ric ad muUa rrile eft..t iue quocg coaguuim
fedafmoU?umcaducum.
Capifulum.if)FiEt>
V^t^ama. aibcrme in li,ocn3.anima^
f^^uurii.Xbama cft beflia aub; nominje
^» r- mfinus ©icta in abiopia,£(tMt ad
modum Ui pi in ttgura maaif albis vr,pard9
per totnm refpcrfaruidie apta:eo Q? oiTctpline
muUumeft paccptibiUs.Etjn bocconucnit.
cumnafuracamb.
®rjRnimalii)U0
£apitulum,jEflriu.
a&topu8.Slbertu8inlib.t>ena.ania<
Calopue&effeantaliutta £ufratai
babitae.-z t>e eufrate,fl)ter aq frigidita
tcmbibe8.Bftururt vdotcefc.3tavt vena*
to: fibi app:opinqrc no pofltf Xomua gcftat
lo nga ferre modu p:etedetia .cfcus % arbo:es
t>cijccre i5:.fcd ^gulta ati repuliu comuu fuo^.
tcnderia fragerenopot.licct ad bocfcpc r\V/
tatur.ct ideo in rie frcqueter inuoluris comtf
bus aim captu tenctur ©cnrtbus (lridcr.ct au
ditoftrido:c avcnaro» capitur.
£apitulum.ffjEhi'»
a£ruue.£t;li.t>e na.rqzXeruue c aial
velociratc mirabili frontc babee ramo
fis comibue afpcrar5.0uouim crca*
rio.fit H biennis fucrir :tnnc vfcp ad fec annos
^pct atcramoe auget.tiande numerofio:a fic
ri non pnt kd maio:a.©olu boc animal coV/
nua mutat:ctfup:a modiiglo:i.if .babctvnu
vermein capitc c\ cam rcre vccat aflidue. £5$
ct omne animal tt ipfc bomo vcrme b? fub liit
gua.^arefto.Ceruueeftanimalfapicns.tf
quocfiam opihanrur o> intcraialia quadntf
pcdiat>ifcreriU8,fit.3danXcruu8 eft animal
rimidum:comua quidcbnsct fifliirainvngu
lis.fcenree ciu8t>eclinat ad inferiu8.babrt qtf
tuo: t>cntce in vna partc o:ie: et in alia quatf
tuo: pcr qtios mollit.baba ctiam t>uos mag*
no8alio8:quifutinmafculo maio:e8:iin kr/
minamino:c8.UoEmafcuugroflto:cft?atai*
o: 6>fcmine.!^afculu8 vociferatur ntulrum
tcmpo«coiru6;ctfcmina quadoqsrimcrXcr
uu8 itao3(ficut et ccr era magni co:dis anitna
lia) rimidu8cft:voccvulpium rimet.3nfibilo
autent et cantu t>elcaatur.3taq; fibilantem et
cantantefcquif.-etauuseujoccidif.andccii
aurc8crccta8babetinfidia8fubfcqucnti8 ad
uert it.-j>oftc0 vcro timiferir :non aducrfit;
q 3tcm.Ccrui pugnanttt victus obcditvi*
ctoriobcdienria fo:ti.£um autcm imp:cgnaf
tur ccruue latef pwptcr vcnato^s ^ntcftiria
ccrui valde fcrida funf.vnde non comcduntur
a canitomifi fint valdc famclia.
^ <r>bifiologu8 £cruu8 vbiferpcntcagnoue
rit cflc impla os fuuj aq cftimditcg in fo:ame
ttcindccuquodaoriefui fpiramine fcrpentCG
fo:a8attrarrit:tf pcdttofuis pculcane ipfum
inrcrfuifXcruouun autemt>uo funt gcncra.
anu q«3 vt inucncrit fcrpcntcj in caucrna vbi
l.uirar :ft attim immittit vt cceat.t cgrcdicntta
eoUn gcutiene bincct indc occidit cum -z t>euo
rar.'j>oftea vcro^ptcr rimo:cm ad aquas pu
rutimaecurrit acvcnenu cuomit.^cdmtcr
bunc tumo:em pttos mutatetcomua abtjctt
B liud cft gen9 qo* fi fcrpcnte inucnerit ocddit
ctpoftvictoriam admontevbipabulu inuc>
niattcndit.Bmb:o.£cruu8Cu nondii babce
comua;rit fronfcp:cludit:a ca quc nondu c%'/
pcrtuo cft tcla minatur.ceruu8qn egrotanra
mufculo8olcecomcdit:afan9M[f.ardto.ccr^
uu8 )vt^ictucft)mafculu8vocifcratur mul*
tum tp.e eottue.cerua non po rel t coitum pati
,jpfer suriciem virge marisffecipit autemro*
giendo.£cruapariturapriu8 ©ragohrea co1)
ntedit.cumvcroparit fubito comedit fccun*
dinam fctum antecp cadit ad ferram.ct flus c
fccuntitwvenenum,
ITractatus
3
-R
0prrattonf0
f-£bifiologu8Xeruo:u^cb:YmecoUccfet
ofia inuenra inaHdeipfo? apra funt potnt co:
die pulfulabo:anttbu8.
f ^lareariusOncoHS ccrui rcp.irurquodda
oe in finiftra partctin qua eft queda concaui*
t as.ad que fpkn babct refpiracutu j et emittit
fupernuitatem.quetbi,fp:ia ficcitatein fubfta
tiam mutatur ofluofamOUud eft t> fanguine
co:di8fub:ufum.babavirrotet>epurandintf
mummclancolicum.
^Oaturctcotracardiasctlincopimctcotra
cmomndee fl£fculapiu8.£>i quie in co:io
cerui vouur ur:fcrpcnree non timct.,z£>edul*
la quo q> cerui v olo:ce fedaf .
f i>aly Xoagulu ccruiptra potu cicute i fun
go:umefum pwdeft.Qrina ccruifplcnis&o*
lo:cm adiuuar.XJentofitari ftotnacbi et inte*
ftmo:um p:odcft$uribueinliiUata mcdetur
earum vlccribu8.f Suiccnna in.iitj.canonc
£;ttreniiratee caude cmrivenenu cft. ct ipam
btbenrtacciditanguftia vebemc'8'z lincopis
ctmp^JScd curaciuseftvtcuomatcumbu
liro ct aneto .t>eiude in potu t)cntur auillane z
ftluaeoufectafimul.
% ->hniu8libu>.]c?.virj,,fSulmoceniinu8 cum
gula fubarefaer; in fumo.t>eintf tufue ejc mel
lc tullim fanaf .£oagulum cerui accto fangui
nem fiiiit. £>innuh vero eoagulumatr$ vte/
ro ejc«cri:fumnu8 pjcfeif remedtje.
«t^unius tsiar.£o:nu ceroivfti nido: comi^ i
cialctnmo:bumliuecaducam t>ep:cbcndir.
fciafdcmcomu diiisillirueejcaaio vcl rofaf
ccq t>olo:em capiris fedat.
<|f ^dcmcinisoentesmobileafncandovel
collucndo confirmat:eo:uo3t!olo:c8 mitigat
fjdcinquoqjvaletcrudicomufarina.jte
,Uni8 p:edictvYeumatifmo6 fanam fanguis
eccreationescurar.
4f £inearuj quoqj gcnera id cft fermcs pcllit
potatue."Rcgio mo:bo,pdcftpotat9 ejc vino.
f Solinuf .£]Cco:nito aiitceruit>eictru elfi^
caciue cft ad mcdcla.2lcto:.0uia vcro co:nu
t>cttrum(vtt>icfu eftjadmcdelam cfticacius
cft.3dco ticit -JMtniue:^ ceruueboc bono
fuo inuidcneibomini co:nu t>ejctrum abfcon
ditnequcatinuenirtOdemquoqj t>icit Itber
t>enarurarerum.
f Sreftorilcs vero fcieit eu abfcondere co:nu
fintiirum tanc|in co ftt aliquod iuuamcntum
€apitulum.]EPjEU
a£raleu8.acto:(vtaiiitSolutf -z fto
ciuefebofusjaermiseftmirabilis in
gangeftuuio abudansJjabct em b:a*
cbia bina longitudinie fcjc cubito:tho,to ctiam
dcpbante compit vndifqj fubmergir J£> j qm
bic^misingesacmdftniofuscctaquaricus
3deoq3 infcrtfeuinrermoftra aqrica: vicjin
rractatm>epifcibu8t>cillo pUrous ticemuo.
Capttulutn.]EjEjEU|
a£cula .celidros et ccneb:u6,3fido:u6
£ecula t>icta ef tcoq' gua fit et non bj
oculoeXelidrpsfcrpenegci etcbcrli*
droe q ctin tcrrie et iti aquiemo^afur.l-iam
iBfflntmaubus
c crfi grcdtsicut tcrram ydros aqul,:btc ter'//
rain per qti3 gradtmr famare fad't.qnl *^a
cerfic t>efcribtt.feu tcrga ejtpirant fpumafttia
viru8froferrafumat,qtbeterlabimrangui8
£t Xueanus £racticp via funia re ebelidriifp.
aure t>irecni8 ambulat.nam ft ro:ferit fe t>um
■ currit ftarim crepar.©olinu8,£a!ab:ia ebei
tidrisrrequmtiflimaboumquoq^fiignir.^ii
do:us.X:bencb:i8 ferpenain ftejraofuseittq
femper recrum erTicit iter.lbe quo Xucanue.
£t femper recto lapfurus limite cbencb:is
£ap!tulum#jE2ttn>
'/^£rafi:ee.£]c li.t>ena.reXcraff ee 1 fer
f JKrJtii8octoCo:nuaincapirebSben^.ejc
^^quitofierifolent manubia cultcllo:u5'
admenfe8imEatow.quiafudo:ep:oduntVe
ncnum appofitum.^ottnu8Xerafte8 ©ict9
eft eo cp babcatcoaiua arietum ftmflia Xera
fti enim greci comua vocanr.funt autem binc
quadrigemma co:nicula.qu6:um Oftentatio
ne velut efca illirimefolicita ahimalia gfmfr.
SComm cnim co jpus arenie tegit: nec vllufn
indicium fibi p:cbet niu' ejc ilia parte qua. iniH>
tatasauesvelanimalia eapit.eft autemflctu
ofuepluequam altj fcrpentee. ita vt fpinam
non bcbtre videamr.f Sui. £o:nuta eft ge*
nus ferpenru furdo?.cuius logirudo e ab vno
cubiro vfqj ad ©uos/rfup, capur cias fiit t>ue
€minctiaqfit>uoco:nua.£olo:co:eieei$cft
cincriciueict vercr etue iicut fquame licce fcu*
rc quc Urident fuperiterracuftrepitu.penfee
eiue funt eqle8 non rccurnf. piurfmii at man?
fioeiuseftlociearenofieOnlociequidemoz
ftiseitisfenriunturquafiacusautclauiinfici
in a'e.j£t$i|cerum:q> conrinuarur eiue co:po
rigrattitas manma.eteiue labiainftanruret
acciduntciverrigoettcncb:oftta8oculo:um
*tt>eftruirurratio.]
0ptrattouw
C£ure autem eius appwp:iatur.vtfe;nen ra
pbanicumvino inpotufcetur
rv\i
j^ Sf|)jg
@1
w&Fw
^X=5
i2§l
■^M
jfl
Wmr
f
B
Wk
Captmlum.jEjEjEutif
^*Yj£pbo8etccntrocota.'^lini.li.vCq.£c
I ** Jppboe etbiopia mittit:quo:upedee po
^^•fterio^esbumanis peditoet cruribus1
funt fimilee.&ocanimal roma poftea no vi
<iit nilt ludis pomperj.£5blinue. Zicmjge xM
craro:i8 cefaris monftra romc vifa funt q ctf
pbos t>icunf .£)o% pofteruKce pcdee crure ac
veftigio bumanoemenriunturarcue: ciioUB
bominumanue.trj^bifio. £enrrocota eque
beftiaevniuerfaepccdit buiueco:piie ajini:
pecrusetcrura leonieftmilifudinem b^benr;
o:i8aiatumvfq5at>aurc6vaftum. imitaf aV
bomini8voccm.*^lim'.li.vitiXrocuta8etbio
pia inter alia mo| tra generar.velut cjc cane W/
poqj conceprue omnia fceimbus frangcntes
p^otinufq j^euo:ata vcntre pfKtcntee.^dcm
roeodem,£?Ycnecoiro lccna eibiopicaparit
M
Cratrams
&dcedpcr?cruatovrra$oji8 pflrtc nullte
^ingiuie ptinuo fcentccgncoccurfueorrario
babcretur eapfaru modo induditur. fijolin'?
£.rocutijnunc|acicjo:biuccmouctfcdinob
tutufaictntactibncinfeditjnoMgmgwanul
lattcns vnue arqjpcrperuue.
Capitulum.jF3EjEijE
^^3ro^lItw.1^uclolpT)iJfifruglcufKcnj
♦ f £irogriutodtamatfpinofum?bcri*
^Yltio fimilc^acio:.aiibik6ifur^ ma?
ius fir bcrido :fpinofum tamcn.Undc patet cp
quidamfatfotfccrut*unccflccunicuia.aii^
oi qj lcgif cr arogriluie ipfc fit baiciue vcl be
rinadue.antalvideucap:ocdlifo:mababe«
fcd fpinofum.tc quo pleniue fcieirur infoiue.
Undempfalmo.citj vbi legtrur innfa rran*
flafioncpefra rcfugiu bcrinacrje.alia tranfla
tio babadrognTKe.filofafup j*iabia ©a*
lomome.3n p:oucrbtjequoq3 vbi iujtta tra?
JlarioncnolframUgirur.Xepufcuwe pltbie
inuab'da4collocatinparacubilcfuum.aii$
pwlepufcuIobabcntarogriUumXtcft an#
mal non minue baicio fimilc murict vrfo.cu
tueinpaidunamagna dtcopia.3nfoudet
inparameaucrnie.^incct in pfatoriovbi
^icimue.fktra retugium bcrinact?e.;Slu. po*
nuntlcpo:tbue.aitjeirognlli8.Sc<lquicJaj
bicptokpufculo bcricium babcnr.&iaoni*
muecnimmbumbctoeumfapbam ittrcrptc
jamr.adrognllumcr baicium a lcpotcui.
3tcmfupcr Zeuir icuirt £irogrillu animal t><
4>ileqtiidejn;fcdrapa,c7mo«tfcrumcfI'ctKU£
Capifultmt.fi
/•ytlcadc.airiccntuieinfpcculonatura^
\- J»liviecfimop:imo/Cicadcvcrmc8funt
^^quozum gencrafuntt>uo40uicdamg
uie loculttefimilcefunr.etbct>omoe inbabi
rant .cacp loea que magie calida funt .vbi fc#
lica igniuj fcruo: dt.aiiud vcro gcnus acrii
colotc papilonibue fimuc/crtur eriam q carit
gcnue dt quod noe ccruoe volantce tidm9«
ctboe ejcpcrimeYaro:fup:acrabonc8vocafi
£fcadebabcnt inpccrotcquoddam acutca*
tum.linguiefimilc^uo ro:cm lambunt^ptn
veropecfue filiulofum babcnt:cjc boctulctf
tcr canunr .^aree quidcm canunt;fcmine fi>
lcnt fuptnc eoatnt.£>ua cadida fcd cotrupra
3n rcrra fcrurclocil acguanr:ibfq?p:olem fa
riunf.8mb:ofme.3n cjtiguo ricadarum gue
turc culcie dt canrilcna.quarum caribuecflii
medio rumpunrur arbufta.co # magie canc»
rc mcridianie caloitbue quo puriowm aercin
fpirimaftrabunr:cocanru8clario:c8rcddtJts
C 3fidoai8.£icadcc]caicuIoa»m fputo mf
fainrur.beciniralia apudrcgmoemure funt
nccvfcpaabi.TiamalibicuUitcrcanunf.qua
rum cantibue mcdio cf tu arbufta rumputttur
f •^linius lib:o vndecimo. £icadc non na*
fcunmrmr2ritatcarbo:u5^eemfrigidie aat
vmb:ofiencmojibue.pcnnaurmilli8naf«ra
qucapibu8;frdj)a)ipow ampliotw.
BfjRnimalitms
v^ ll/jdnr»
ift
r^x--
>^§gBi
IP9RB
^KIfi?''
^0^^^~-
X\WL
s^^s-
J^--'JZ — ii--
>^rR
^Jss^
^fec^1-
x iJl
==§^j^""~
aP^7,--.'
i>c^£
,r|§r
iPF^5^d
BKi^iJnl
t^%^l|liS
f-r^^r^
1 ~ *$*£
^^jjf
^-=^=^i^|
' " j" "1
Captmhitn^It
/Ty3rotrocb€3.aibcr.inli.t>ena.aT9lfti5
• f iriquif.Grotrocbeaben^eftqrccbio
^^na voces boim imitaf odbe nucg clau
dit.3n oie nulla babcne gingiua fed scntc ba
bet.08 vnum conrfnuiiverecundafcapfulie.
£ante crtvirturis vtomia mo]c?tinuar.?T>c
lupo et cane genera oicttur.
a^irem8.Sl6.in.u'.©e n8.araliu". ZM
tetue aimaleftparuulSin,terra babtf
tanecapircvario:t>o:fo rubeo:vcntre
fandcntcpilum adco tcnaciter peiub^bes irt
fiwmiCf ciriue parepcllie x>e carne rccedat cp
pilue polTit cuelli t e antrp.criam. no qarsbif
t>e facilinifi aqua feruenri.vcl alia inantrum
infafa.£t in boc conuemt cum cunioilo :quia
babct pilum fereficut cuniculue. et no babet
auree/cd viatfauditnsficut auie. Solinue*
£rtetu8 cft aial qtf noe bamefter vulgo voca
mu8.et cftanialmo:dajcvaldc et iracundumi
Capimlmmftlif.
JCapimlum.jdm
/*VOluber.yftdo:u8.jColubcr ab cofcC
1 v f»cru8 cft qp colat vmb:ae.vd q in lub:f
v»-^co8tracfue.ne]cibu6(tnuofi8 labatur
'Bamlubucum "oicitar quic^d labiturfcum
reneturvtpiici8!ferpene,Bmb:ofiu8.£olu^
bcraufemceiwimmgit.leonejinterficif.TfSbi
ltologue.£olub:i pellis q ejcuitur in oleo 1 0
eocta mire auriu polo:emirigar.2lcto:p_ate£
tccolub:overumefl'ein fpecialuqri/up W
ctu e tjcgenerc ferpenrum.vicj cp cpmqe fuie
t>epofirie,p/o:amenpetretranficne fenccru*
reTua&eponinfedpueieiuriado carnee fuae
fubritiat.vtcidemtralttuiabai0:fiat.j£ftat}>
temlonguevtanguiUatomiofe incedene ct
lmilane.%>anfeunttbSinfidiatur.ermo:de6
lingua vencnum infundit .Unde faiptu e^iaf
pancoluberiuvia.j£talibi. Ouisiiupat ftf
pcm mouicbtt eum coluber.
Craftame
fepnatfome
<& ^fl-iSKBi.ltjqqciii.vKitMy Ptra r ubaa vcnen*
audliaf' tolubcr viuens in aqua <
^a 1 tinine adipcm aut fel feajm babcnt .qtri co
codrillosveBannmcofcp mircbie adiuuari
teftanrurvdrieagrccis vocarur colubcrvi*
imeinaqaa.
j£ f pYstfamdcsZjmica colubriinvino cocta
coto:imedetiirt>entium.£ftcriam oculotuj
acHurorium
€0pttu!um.)E!tnN
vsv»0 codril!ue.3fido:9 li.rij. £or odril*
§ - |»lueanimalcltquadrupc6in>crratm
\*A aquie v alais.longimdinc ferc vigin*
ti cubirouijttentium ervnguittm in itwmitatc
amaro.tanracftcitiurieia ottisvtcpute (oit
tiu lapidumiauein tago rceipiar:nibil orii#
ito curar.nocre in aquie.t>iein rerra quicfcif.
£>uain terra fouet cj ouie anfcrie funt mafo*
ra jnafculue ctfanina viccs feruant.bic qui*
dampifccsfcrraramcriftambabcnteertame"
vcntris t>efi'ccant es inreriniunr.£ rticirur q»
folus inrer animaha fupaio:cm mandibulaj
mouct.i>liniu8 lib:o.virj. capitnloW. £.o'/
codrillue cft aial nilum inbabitae tingue vfu
inter anialia tcrrdiria carcr fola:fupaio:ima
dibttla cjciftenriiiiobilt tno:fu5impmitYcncno
fum.pctesbaberbonibilcs adrnoduj pccri?
nis fiuc fcrre.-r cubiros admodum ap:i/fiulh1
aitt animal ejctam paroa oiiginc crcfcit in ti
magnum animalfiYut£ocodritlu8.animal c
valdegulofumctmulrum comedif.dndc qrt
cTo cftfaturfacct fuffa Hftua rucfane picreJ
plctioncfupcrucniraurcm auis modica quc
t>icimrapudco8£ufpbiIloe^pudvraIo6au
temt>icmiranitt>cE.?volaranrco8aue:qul
aliquoricne aTc repdlcn8.randem faucceapc*
rirauictcaminrrarc pcrmutir.-i bcc auieula
atm lcuita vnguibus fcalpir aafacit qncn?
dam p:urinjm;in cuiue tulccdine t>clccrarus
ftarimobdo:mir.3uiculaautcm cum fenfii
cum t»o:mirc fta rim illabimr in due vcntrcm
et quafi tdum ftarim eum pcrfo:at etcouodit
3n vcnrre enim valdc mollis eftrridco a pifa
busfpinaeacriftaspinnulaeintwfobabe
ribu8t>efacilifupaaf.S»ubdiri>liniu8.i5cc
bclua infequirur fugientcs a ris eft rcrribilis:
(cd fugacdt contra fcrpcritcsxbcfcs aurc ba
bet oatlos quamdiu cft tn aqua.fcd cjctra aep
nimio acurc videf 3n bicmc pa quartuo: me?
fc8feabfcondir.fcdinvac 'ej.ir.ct q?diu viuit
fempa atfdr OJtcm i>liniu8 libu> ocraucca
pirulo vicdimofcjao.Cocodrtlluefi qyendaj
mucnirbomiuemcirca littus inrcrficittum fi
porcft.ap:aacaplo:atfupcrcu5apdftcat)c-
uom ipfumOr cm babas ubcnrcr comcdit i?
tcr quas cnidroe ferpcne paruulus qui' ritni
micarur cautc fc inuoluir.cr t>um cocodrillus
bcrbascarpir fetpaucrranfglutir.qut fntnfs
vairremriueomnia inrcrio:a carpirierficut
fcrimiraunaoccidir aftc itlefus ej.it. 3rcm
*t>lintit8lib:o t>uodccimo tsicir.cpidemva?
misinfidiarurcocodtillo quando ©o:mit.ct
mnc inuohiir fe in lut o a intrat pa fccnrea ci9
£5o\in ue .3 11 fidia tur quib ufdam paruie aui
bue quc gcnaantur inta babaf nih quc cvo
lantp:optacfllo:cmfo!i8a inrrant vcntre
cocodrtlli.acomcdunt vamcevcntrie aue:
aficpurificamrbduaavamibue^fiba au
tcm corium valdc t>ttrum quod vic^gladio 0
fowrur.loabirar in aq t>c ticcp $ nocrc.quta
«qua calidio:cft z>c nocfe cp t>c t ici crinct cm
radios foli8xt tbt agiranmr:etfic fit calida ip
faaqua.anonbabct linguam p:omincntan
ad vocifaandum fcd babetpsruam linguam
in partc infoiori ficnt babcnt pifccs ad guliuj
vtt>icitidcmSfohnu8:ctaiamBriI$otdc8i
B uiccnna boc idcm voUmr,
^ptrattonfe
f^h'niu8ub:ovirj.©iar.(t;t>cfiiiiococodnT
li fir vngucntum vnt c facits muhenm fofbi
fticanr ur.vtfcncs ctrugofeiuucnajlcpcr tc7
pU8 vidcltur q?t>iu viuunr.
iDfflnimalibua
Capitultim.]Elu
^nue agrdlium ai umaliuimtk t&kti q?
»ficaniculi;cb cycanum indagaribncca
panturivdafptUmae cjL-cludantur.^liniue
lib:o bctauo :Zepo:um gchera funt quoe bif
pani cttnicnlos appdlanr.tlarrb ct auto:. £ ft
a cunicults fuffofum in bifpania bptdum cuf
niculifccunduads innumcre (unt.fijmcmcp.
balearum infulie popularis mdlibue afterunt
cerfumcgeflbaUcaricosaduerTuseouun p:o
ucnrum aujc ilium militat e aduio sugujib per*
iffe:£ y. libio t>e narnrie rcrumXuniculus eft
bdiia lepo2emino::colo:eetfo:map:ope ta*
ittcnfimiliebecinantrofabjibitiaculafcrram
fodicne nocre vineta frugcfcp fcepafr ir. mane
x erd anrruingrcdiebs oe ctue equat tcrre put
ikre per inmnfccue.ne fuperuenienree bomi*
neepcrricm tutebiabiracuuim bep:cbendat
v bicOcb babif cnt cunicUli multiplicantur nt>
misrquia fcpius in anrib partunr.£umq$ aU
quUf ae aliqwid illic adiieffi fcnferint animat
fugiunt JKcmoucctcrt focib:uihinmria x>«Ai
gnari:locumcumiUie timiftunt.fciauerfis
porrcrib:ibu8Cbcunr.quon^mtU^8aducrfu5
dtmcmbJum genitaic.
©pfrarionfs
f pfaac:£untculue vim babct tiffolucntcm
p:op:ie etiam ftomacbo confo:tar.ventrcnt
tifioluit.
f unnam^puocaf.atiliuequoqjetsqut ele^
fbanriio ir.o&o apparattfunr.
i^i
i)
iil5
Vr^S
"^T^
CapituIum.jEu-^.
DB mma^Sllbcrtue in lib:o ti natutf
animalium.tMma beftia cft magnii>
rodiniecap:c.figureetpili ©tcut ea
me;co:nua babcne non fquamo! a,fed planji
longa ct acut a.£ft autc curlu velojc.v irc jpiii*
da.i^ec bcfiia in arabica vocatur adgajet. ctf
tU8 caro frigida cft ct ftcca.
0prrarionf0
fjfdem Slbcmte.fotcrcuebuiueantmalie
crcfcerc facit capilloe ct mdio:at coe pwf ara
tuminolco.
f Dtfirctiamcyfi euco vngaturvirga vtrif
ct (ic cocat cum vjio:c fua femg ©iligct eu.5S5i
cum lingua ©tffccata fuflumigefuf gutf ur in
quo cft fanguifuga cadet
f £alcaneue combuftue implctue in eonca*
uum fiftule(curat cam.
f - picitetwm cpfclbuiue antmalie et femeti
refitculo? vulpie ct piper ct femeeruce fce quo
Ubet cqualeacceptum ad pondue surci? mci
lie vnciaetiuae.et fiatepcb clcctuariuji ipm
tcneat in lana quando muUcr t um viro cocttf
btttontipitmalculum
f £t riota li fcl fircjc fcmina cdcu;itfemml^
cjt. mafculo concipit mafculum
a
-&
Ca
m
•i£> «i
Crartatua
a
■&
Capitulum.jduij
D&muta. ',6arrbolomai8 fnUbrot>«
p:op:ietatibuercrum. £>amula fiuc
oama :fiair ait -^apincxapzca cft a^
grcftie.C?fidoui8 libu> tmodedmo. £>amu
la dt vocataico q? t>c manu erTugiat :rimidum
miimcftanimalctimbcllcac imbaiUe.Undc
ncfcit fe t> tfcndae nifi fugicndo .23abent cni
poarmia^bilitatcm manbwm : ? ad fugam
lajitatem.f andedicittgbardaniis.pcnte
tucttir apcr.©efenduntco:nua ceruum. jmtf
bcllco tamcn quidan nifi p«da ftimue. mon*
luofa loca et venenofa.tHiligir gramina mcdtf
cinalia ct aromarica.comcdit ramufculouim
tirfoe:ct cnrcmirarce carpit:quando eft vul?
ncrata t>:agontcam comedir .a fic t>c co*po*
rcrdumrrabir.
0ptrationf«
C ^ficbzuslfcroqujntoWSfanguteciUficft
mcdidnalie fm"0limumlib» vicdimo fejtto
'flcruoe cnim contractoercmoUtetaraailo
nim t>olo:an foluir.vcncnum t>ifaiaimr]cpd
Itt.
<G pamulamodiunt fapcmeectnigiurmct
cuio anbcuwmfuluncrc non poflunr.
CapimIum.jEluu).
Dttaco/fSbifiologue.praco fugoc<t
fcrpcfcemarimuerzfup. oiarcrrean{
mantia .0ui qncp fujj acrcm fcrtur
•pfuin cocirado ac vcbcmcntcr impdlcndo.
f 3fido.t>raco maioicftcunctout animan*
tiu fug tcrra.t5unc £rccit>:aconram vocafc
£fr atlt cri(ranieo«panio:« arrie fiftulie:^
qtiae fpiririi rrabif ct lingtia ejcerir. J5ignirur
aiirin £t biopia et in 3ndla.f £]t li.t>c na.rqr
Pracomemanfiofrcquenrercft in fpduncis
,8>f cr dtu namratemfui co:po:ie ct jptcr acd
dcntalcm folie.c\ marimuedr tnpambue o:i
cnrie/ftaro cmiuaiinirbocanimalnifi inca
Uchoatopartib? o:bfe.3taq?libcntcraiam t
rupclapidca fpdiicam fo:rirur.£irca turrim
£abd ct in ©dcrris illitts antiquc 'Babiloiet
acrwntecuiemarimiwaconcebabitare^tf
cunf .quo? voj: ac mgir9. bomince tcrrcr. 3d
vigintiquincg cubiroect ampliue crdccne (cf
f iu6 aialddr.ad fcniu autectt>d>iti< magni
tudincmvcnicnsfinccibo tcmp_emulto viuit
St vbi comcdcrit no fcc fadli fatiaf. jm abit)
fi8tcrrc( ltcuroicitaugufii.)au'qnt>:aco mo
ratur^taiminacrefentitbumiditafcm cgrtf
ditfctTu£acrafcrtur.magni8 alann rcmigije
acrcmcondtane etimpdlene.Blie quidcpd*
liccavoltibilitatcc]ttanrib?:ctfmco:po:iefiit
magnitudmemlatct>irM6:vbicuq$mo:arur
acrcminficir.^-r>lini.li^vi.3ndiat>:aconc8
babctctelepbantee pcrpcrua fcifco:dia b&
lantee:fanreinagn(nidmi8vtfacilidrcuplc]at
elcpbantcs ambiannnouoqjnodo pcr ftrin>
gant f Bmb:oftu8.praco dcpbaurcm W/
tDejRmnialtbua
gjf^imisnn'n3mo:ovicfo:{8cfl.ctindcriim
mcin vtruepttrtaf OUc vtpcdcm alUgaan q*
cafue vicri fibi noccre nd poffir.f •jMi.li.t.3ct
lc ifrfaris cft pugna cti t>:acone:mulfoctf ma*
gf8 anccps cria (iin aerc. &rcfto. XJultur ctii
ettcaco plianf:q: comcdunt aialia.jTidome
praco vim in cauda nd in t>cnribo babcr .1 p
bere porius cpictu nocer.BriItordc6 in Ub\t>c
anifllib?.£thn terra ctbiopic t>:aco c.c 4 tvr^
gcncrafcet ejc illo cntbicbon accipif.£drra qtf
nddtrcmcdul.^nmuicisaialiuvcncnfi babe
tiiirnotfuedtval&malue.marimccpfifc co
mcdanradintncciiccomcdift>:acofco:pide5
f jjre oe^rietarito dcmento:um.3n t>icb us
•£bflippircgi6via in monte armenicfuit. t»c
qua rec mtcrrdgauif ,£ur fug ttU nuUusrra^
fiYet c\n momius cadcretf ioocrates crgo
fpccultlDccalibeptraiUu Pofuitanquo suos
t>:aconc8magno8vidif.q apcrucrutoefuuj
cfrgrediebaturco:mmpcnoacrcmfumu8cj:
oriftcne eo?.T\ec vero pccpir ad monreillu ec
iri 1 ipfoeinf erfi'ct:ficcu faluatu^cft locS illc
f ttamit!£>ctru6&amianu6t>c quoda agri
cola:e^damt>ievaldcmancfurrejur:ctvidit
t>:aconc enonnio magnirudte:U'gnu putauir;
^clfufcp fup. cum vt requiefeeret: fedirq? mojc
indignara beftia tcgluriuir,
©pftarionfe
ff £>oU'mi8 £>:aconu cjc cerebas erxidif :t>:a
conrias lapissfcd lapio no elt nifi o er rd?af vi
ucntibue/Ramfiobeat p:iueicum aia fimul
cuancfcir tHiricice foluta .
f -|>bifiologu8.6raminibu8 quide" medica*
Ii8.t>:acoiic8t>o:mirecoguntur.li'cq5 lapie ac
quiritur.atiu8 vfu rcgcs oucntalcs pjccipuc
glouantur.
^praconcmadipufugtuntvencnataVneipc
t>:acobabctvcmna.
f praconi8capitap:ofpcramctfouunataj
Tomum p:omitrunt faccre.
f tcli.t)ena.re9.Xingua riuesfdin vino tc
coctaremcdiofunfbioquivcranfabincubis
eo? co:pilx> cjc bocinunerie.
f praconiscaro virracoloi$e:ac vcfeentcs
illarcfrigaat.:£inccft Cf.ctbiopcein fcruida
plaga manetce t>:ace ie camc Itbeter vcfamf
adco cfrauaricie fit$ in immefym crcuitrvt in'/
ltito:c8 obufda carminito t>:acone adrps ma
fucrii rcddar «ufctf rcrgo infiderce.-frcno ipm
regir vfqj t>u in etbiopia pemcuiar.
f B cro:i*>anguincm fctfeonie quo pbifici'
vruntur in medicim'8 fliuntgurr.micuiufdam
arbo:i8 fic t> icru m^rcr fanguini8 firmlirudtf
nunvai t>:aconie,
CapttuIutn.jEltF*
D*Raconcopedce.£r. U'.t>c m .rc.pra
cdcopcdcs ferperes funt magni 1 po*
renree. jFacice virgineas babcrce bu*
manie liTeean t>:aconii co:p9 t>efinctce.£rc?
dit ile c buiue genet^ iUii fuilTe p. quetnabolua
jEuamtJcccpir^q^ficurricit^eda Mrgineu
vuuiibabuir.t5uicerut>iflbolu8fecdiunge8
velapplieans vr confimiU fo:ma muUcre alltf
ccret:fflciecitmoltcnditetrctiqua parte cor?
po:ie flrbomm frondib ue ocailt auif .
fSugullinusfupcrjScn.Diantrflutcmfa*
pene Ale cflllidilTim^ fuilfc.Ucl f m auoe fapig
tilTimue.l^on^rie ficutinbonofolet accipi
fapietia t>d:vd angdi:vd anime rartbn flfcfcd
tranuariucficut apesvclfotmicaedicim^ fa
picntce^ptcr opera fapicnril imirantia:qlui8
fcrpate non amma rarionali:fcd fpirim x>\M
boUcoclplmueafltpolTitfapimfifiimu6t>i#
a.tC^ali enim angdi cluie fup.bia tcicctv. n§
roratamencjcccUmtio^eefuntofrlibuebdttii'
^jpter cmincnriam rat ionie J&erpme enim nd
mrcUigcbatvaba^ccrationafcftfacta.Od
enimvCTbismflgommvdfocflntfltouimfetf
pmtce rrabunmr t>c Iflttb:ie©YaboIica cvis
0uod permir timr fld mcmoria m iUius p:imt
fflcti.vtfciamr:quiacumbocgenerefamiliflri
ter fit d loeutue.£ ft aut c illc ferpcne ficur flfi^
na Bfllaa m:fcd boc fuit t>vflbolicu:illud an'/
gclioi;>6oniefhetmaliangdifitrocflnrur.
Captrulum.1
■& ffii
fCratranw
D2l,ai0.aiB.mli.t>cn.i.3taU'u.pfl)L'9
Jial cft ptgue valo ? laru i ©oub. b«
uito crurito multu moKlar.pilo plue
slbo $ nigro.fjit>o:fo ples bjnigros. z i W
tcrito plce albos/z caput imcdib ntgf-z i lare
nto bj albu.z qn e ©omcflicu mM c lufiou.t»^
cur. erura finiltn latalb:euib:a ee 03 t>ejcrertVz
f> ego nd fcepbedi cu tfi fepM5 aial pfidcraui.
;&t>u?b5pilu.? eTpuTepelfai adqnritaretn
vulpi8.£reT>uo?gene£.p: aun>ajc9canin9
ciimrtifinditpedeficcamf.-zc^a^po^in1;
qix>uofiuiditvnguUifi£po;c9.c:cffcrab6^
b9z alr|8^niitoviuit:q:noevebjcadvcnidu.
£>peraubne8.
f 3de2U&t9«Btugia civpalct ad rtnutabt
f ee;? ad m&a alia q eaufa b:euitat$ simitro.
f Dicut aia auq q> mo:f$aliqn]?jveneuoio8
Cflpttu!um4).
Dypfa.3fiUp rpfa ctt geniw afpidw.
4uiUuncfiruUt:.q:quemomo:dc*
rirfui pmrXanrcawaiguUariecf?
fefcrtur vr©u calcaf no vide;ifoequopoeta<
toignifauiwicne^nmiefanguimsautum/
2Co:ta caput rctro ovpfaecalcara momdtf
dit.aircolo: autfcnfu8©cnr»fo3fuit.2lndro
macbu8.f>Ypfa cumaiiqucmpungit inflani
mamrincocalidita8Valdefugnua.3ndeq$
accidit ctvcbemcne firie et aduiiio inflamma.
ta.ncc biberc cctlat aquam ooncc corpu& efuf
fdndirur.etficmoumr.BuKcnJSerpaiefi
cienris fitimfmquofdamlongitudo dtpal)
mi vniu8.a fupcr co:pue cf uefunt vdligia n£
gra plurima.^apurausdrparuum;? coUd '
groflum.aquoinapitcrearufa cius vftfrad
caudamfubrilem.
0ptrattonf0.
f Suiccnna.citaiacuatur aqua^jpterfirim
cicmoauiffiu8fcrpenti8.l3uiu8regim€ polt
commutiiarcgtmmudhnddimnrereumfacc
rebtbcrcoicum plurimum aeuomcre,t>ande 1
cliftcrifarccumbisqueeducunrfccee ibumf
ditatce.
CapituIun1.I1).
<JTV *Romcda % p3mula.3fido:9.t>rt>*
€ l.ncda genuedtcamclomm minoua
v^quidcm i1arurc:fed vclocioae. vndc
etnomenbaba.^mwmosgrccecurfua
©tjFIramalibus
miKariavttodieEgatfola.qtffcjanial fiatt
bo6Toui8-2camelu0ruinat.O2mula.3iid.
Pamula vocara eft eo cp t>c manu eftiigiat.fi
midu anial er imbdle.Onde ^arciaf.pcnte
rimcrur apa:tcfcndunt co:nua ceruu.jE t im
bcUcsfcamequid nili'p:eda fumus.jSlofa fuj>
^araf.Pamulacftammalmundiuvelopper
fpicar.andefcripn;mdrJ£riicre.qHfllidflmu
la t>c manu ■zc.<ft-jMiniue.p:fme raro mafuc*
famr.cum ferc tia* iure non poffinr Xu plura
nancpfuntnecplacida.necfera.fedmediein:'
ter vtrunq? naturc.vt in volucrito vrundinee.
flpe8ineampo.tnmarit>£ipbint.3deminl^
b:o vudecinjo/Hatura tedit co:nua "oamisi
0pfrariont0
a fl&niccn.pamule caro tfto:c emplaftriponi
d tttrfupert)ob:c8iuncturarum. % £adcmcu
vino mifccrur-z bibif^pter eptlentia vclfoda.
C Oran euccata cu vino m potu accepta eott
fertveneiiie.
D f l*)alY.uirga ©Imnliliccara rrita ct bibita:
tnojfui ferpent u,pdd t.3dc facit i virga ceruii
Capitulum.lii)
''yrvarancrli.Dena.rc.puranCvfcicic
€ J, iBreftoJeftaiaivclo^atqjfomiTtmu
^<*Sq8 a vaiatorito infecumcu cmdcdi
fcefpcrarcnciragi aocrit aPrutainaturali fier
cU8into:quet prra canes infequctcefe. cofqj
retardatputridecefieliioni6odo:e.f actot
fojtajTi© aiafccc nomfe videlica ■curan voca
tur beftfa .quc fuperiue iujcta eundc 3 1 if totc*
lembannaconcft app^tat&etfpfadTCvtvf*
dcturjfilueftrievacca.DcqiWDicitSrdloti^
les cp habec eowuacotra le inuicem inclina^
ri a ..£ t feco nantra &edir ci aliud iuuament 115
viddiccteiecrionemftercorisuiranoftim.vt
flb ipfo venaro^emfcainearme ad eam^e ac
ccdat^ocidcjvult^lbcrtusinlibioDe naj
rurisanimalium.
Capimlum,u'm
f^y 0uuoe.3n libw i)e «aturierejSqui
fW»vniua(i8fereparfibu8o*tegcneran
x^%ir.fcd illi p:ecipui qui in fcitbia et ca
padoaa.bijadfonirumbuccine gaudent; ec
cSgrdfionibue gto:iatur.3n equie p:ccipue
etomni genae iumento:nm aures mdidi
animip:oferttnr.3u colo:ibue equoaim ntf
ga eft oprimue.rufiufcp vcl glaucu8:alto etil
pleruqj bonti8.£aai vao ceteriojxs iudica
ror.&riftoteles.^quus et equa plus fctligue
coitu cp animalia eeraaipwa bomine £qua
quocplurif cdncupifcenria coirus olofacien?
do fe inuiccm o:c ad os concupifcentiam Piot
uocant.^afculusfupmmatrem fuam non
falif /ande cquus aliquando matrem fuppo*
fifamagnofccnsfubifo fugit rec0p:ecipifai"
iiit.£oit autcm equus ©iu«m vd trium anno
rum:fed oebilegcnaar.i-bnie aiTt cft a quat^
tuo: annis vfcp fld.Rc.et fc:f ie c\\ quoufcg gtf
rierarXota vita fua coit/z vfq? ad anoe.t-jcr;
vel vfqjad.]cr)tv.viu't.£qua vao vfqj sd.jtL
j£quu8cumequacoif.eoitaiamimpu:gnafa
fCmmtm
Wla^fflti^poftimpMgttflhonicmKf^tt
coitii.ntfimuh'crcfcqua.j£tcft^quom coim8
tuuenu anr e rcmpue fccterminatii fi bonu ba*
buerint cibuVRo eft ledcns coirus cquo? ficut
coituetauro?.*J^arttt6cquarum meiior eft c£
©ImaluBum qdrupcdu. Bpparetcp p:ccipue
thequabuetvacae menfiruuOdcm Srifio
rclc8.j£quueoculoe bfibettiuerfi colo:lvni
uoab alfcro/RcccftocuiomvarictaeiTcut in
boIte^quieXontrajiaturactiloimaialiu
cft q> cu fcncfcit equue fccntee eiue albcfcunt
3tem cquue feUecarecjJn eo:de cqui-z vacee
funto(Ta.3bi6aui6cft qucodit equum.ctvo
ccm ciue imitando ftupefacit ipfum:ac fugcre
cosit.ctfoJte interficir.
©prraricnfo
jg f Dvafco.Eqtiotti fanguie medicammibus
caufticis admifcetur.
"& f lac cquinu vcntre mollit et boiej turbat
jC 4 fiam caballinue crudue t combullue fau
gtiincm abftinctpufluentcm.
P Ct?alv-.£ oagulii cc\ folutoi eronfce, jtoeft: et
intdiinouim vlcerib ue.iimue cquowj fi va>
po:cturmulierifecundinamfcrumq5mo«uu3
cducit.
£ f £ufculapfo8j£qtiel3ebibitumatricl Ubo
rem fedauet caducue eqcif .
$ f c afeue eiue venrrem reprimitxt fotltoncs
totlif.coaguUiciuecumvino pJoptnaruom^
neftolouefcdat
0 f Stercue cqui liccu afpcrfus fanguine' fififc
auritoinftillatittoloiemtollit
t> fButccnnainfecundocanoe.foanguiecci
odulliuue epurrcfactiuue.fotiufqj^ibilie t»i
gcftiont8:pcipuequigroffu8efr.
Jf * Xaccquarum ficur ctlac camelarii parruf
ricmarultibtilecft^qifofumjctvcntrejlcnit.
coaguUiequieonwnicnefiuraiantiquotvlf
ccnbueviicertmac fiurai.
Tn. f £onu pullicquifiadurarun liniafurcjceo
cii aquafugbotbozinfrigidatcae.
X f puifurquoqjcy additionceilliqucfunf in
gcnucquitrire-ibibitecum accto ianant fo^
damctipikntiam.Sfcrcue ctiam equtfacit
opcratio nes iierco:t8 ajini.
*/£> f •^lini.li.jcjLviu.^anguieequom cf cquarfi
prtret virgiiiu vim babct ff ipiicam:crodir:vb
ctrarjcarneacfimocquiinagto pafuvtunf
adplsgae
°R 3 tcm tauilla fimi cquini inuctcratiparru mo*
luumctjciat
CapiiuItimJu
m
»Xcpb96.arefto.£Iepbae eft anfmat
•manfuetum qtf rito tomefticaf.t obe
! dienrio: atc$ fcifeipunantioi cft omifco
animalifco^vndcinftruiturefiamsidozarercgg
t in boc omibue melio: cft animalifco j£il lib:o
tcnarurie reru.£Icpbanri(tefte£affiodo:a)
©mniu quadmpedum fuperanr inrcUecrum.
Ondenon tubitatclcpbae p:imo afpccru ad
o:arc:qucmcuncfomintelUgit rccroicm cfic.
£uifitYrannu8 apparcfanfleiLnepctmsnet
farinam fimilcm mmuriffimo pulucri permtjtf
f am:fcfiat optimc.ita ep farina in pafltim eol*
ligene nibil fldmirtit t epuUicre.lcfi vcro t icu
rur offenfam fcruarclongocfc tcmgepofi iriiu
rie vindicram reddcrc. 3 uiccnna . 3uuanrur
bominceinpugna ct clcpbanfu3fcmiria ficut
mafculue.fcd co:po:a fcminaru mir.o:a funt
$ marium t cum boc criam audarie funt mtf
no:i8. Elcpbae aurcm tante fommdinis cft;
vt cum ftiie culmiepioftcmatmagnoeparie
fce:ctcum fuafrontemagnasarboKe.ttlt
tena.rcrym.j£lcpbanti concupifccnriam (ti>
tueinfcnobabcnt.Scd rcmpo:e quovoult
filio8p:ocrcare.vaduntado:ientcm.vfqjin
p:o|iiniumparadifivbiinucniantmandrago
ram.tccutu6frucrup:io:guftatfcmina.tcul
dcmafculue riue luafioncet t unc conueniur:
ctconcipitfcminaXcnpo:c vero parrueutf
gredirur aqua3 vfqj ad vbera. etibi parittitB
aquam:p2opfat:aconimquiinfidiamrci.
fL t It cjttra aquam parcrer:fctum ctue t>cuow
rct ,'^afcuUie quoqjnon reccdit ab ca tum
parir:p:optcr fcrpcntcm:quiintmicu8 cit ciua
/
iBfjRmmaltbUij
etue ficttt toiacoifta buius aiafofla ct pcllia i
^oicp loco uiccfa fuerint ftarim odo: eo? fetf
pcnrco fugat.*z cjdlibct vcucnofum no acccdit
f3fic».>6ienioautcfctU8po«3tnccaiinpliii8
d)fcmcl giguunt. nccplurcefcdvnu rm. Vuv/
uunt atite annis tricer]. fl Srefto .£lepba8 co
itin agrefti loco majtfe^efltiuios.fcmina fitf
dct:mas cqutrat fijR tlLl.^cmina poft annttj
©camuvfcgaTjquittdccimcou.^asaufcm
poft An^ucnniu.-: boc in vcre.Unicu ftlifi gig
nit fieut cquus a camcIue.jScmina pcr tuios
annooimpurgnat ur.3mp:egnata cl> a maft
mlo no rangirur omino.er poft patntm ccflat
tricnnio.f tc ItVoc na.rcf£ lcpbanri cadctcs
furgerc no poflunr.qrn.ofla foiida ftttc iunctu
risbabent.ondectcniratibiafqjlkaercno
valcnr:ro'fiinuiucnrurc.£rura vcro equalia
bj in grolfirudineinftar llipiru ab vmo pcdt'8
vfq5 ad vctrc.^edcs $0 roritdi ad tftar pomi
f •piinLfc lepbaro ©uriflimu rergue cft ©o:fi.
Uerree moli.Qnrerius fimile eft inreriori po*
ci.acper/fcque8iitjtcrio:iboie.j£Upbanrina
fue logus. f S ct o:„£lepba8 in tibrje iuncm
ras no,b5:et tso:mietce ckpbari nucp rccubuc
fedculabottfcefarigatifnntarbotfbusniag*
nis applicari fcrecrcantettnipfiefuffiiltito:
miunt.0c> eo? vcnatow»arredenre8:Iocu et
arbo:cs notar .-eafcn pcncjfucadat.ttcc0 capi*
untur.
gmtrationfD
C5fidoui8,j£Iepbanfifangui8ctmarTema^
fculiflucuorcumatisTiftit.Jumo quoq? qui
fitetvngulactpilisclcpbanrisaialiuqucubs
vencnararuganrur.
f 'f>lareari.j£lepba8bjoflaqucda folida vt
t>crc8:et bec no eoburuuf fj ad tiuerfa oflic ia
refcruanf.Oucda^ofunt mcdulli babenria
ct bec cobtiita fcicunf fpodiit.£ft aur fpodtuj
frigidu inatj.gdtnficcu in tj.
f£>opbt'lticaf aut qnqjct ofutricamecom?
buIti8.quq5ct;murmurec6bufto.fcdideftnu
DU6 pondcrofum.vnde illud c-ltgendu eft qo" e
fubalbidti.ct valet lcueet continuum
f3nfvnipt'8ponifadinfngidandum:*£ul'/
uis cius aun fucco plataginis t>aru8 vatet ad
t>ifltnteriact cmoptoicam paffioncm.
f 3 uiccnna.adcp8 clcpbsntie cii c% co fit li
m'mcntu:fugatvcncnofa.5umu6 wis fuppo*
fitue p:obibct imp:egnattonem
f 5imu8 clcpbantte fi vapo:etur c& raittr fe
b:cm patienris p:odeft.S?cd (i cum tena (ubt
mittatur mulicri:non concipir .
€flpttulura.lu/.
/JV •Rcbirce.ec b'.&c na.rc.£ncbirc8 eai
w^^rmalinoaefctaurofiTcfjbua longoa
^^crince ad fcapulas t>efce©entc8 flcuc
cquu8.£oraua vcrorecuniaturjad pugnan
dii abtu'a.£audaq5b«uercfpcctuco:£i8Xo>
riutaldc©uru.bura8.m^caro©uIcifuma efb
£uvcnato^h^giee9cbilitatufucritpugnae
tinpugoa ftcrfuscqciteqttuojpatTuaxau;
fa rimo:to.eft cm aial mulU I tereo:i8.£>cinde
cuapp:opitiquatcifcpu8partii8 multa cw&
degencrisaialiacirca ipam adunatttur:?cge
renrc8aggrcgantftcrco:aad inltar.muri in
rircnim ctu8.Sao:.Uidcfur aurem.'cncbirce
cadectfebeftia quefuperiueTmravelbonna*
confm&reftorilcmcftappcllafa*
Ctacratus
Cafiitu"urn.lu0
eHdro8.?emtra.yfib\j£nidro8cftbe'
ih'oUetconuneupara:qn'n aquisver
fatunet maame innilo. 0ue fi cocof
drillu twmienreminucnefit votutatfe pmo i
lumetintratml^iero8eiiiainvetrem:etc3r
pens omnia inrranea eiusjfic vtmontur.
l?ec,Ycbiu:omon grecc v^carorf j£jc U,de na.
re.£m'tra.eftant'mal modicutf n 0ermania.
mas et femina cumuloaiiuerra facientes.co^
geruntciboaineftate^busviuantin bicmc.
icmina naturalitcr cibowcft auida .mas eco
tra.fuper moduparcus et auanis.Onde et au
diruobftriutnefeminacibosafringerepomr.
IStillanaturalitercalidafo:amcnoccultu5eic
alia partefacitper quoafuretur quod auidtf
rarifue fuffic iat.S> icqj fit vt mafculus parc9
macie tabefcat.femina vero pinguncdine ruti
lefcar. - - ■ ■ -: -' "*-«-»<
ftando coaintapplicatitacTftimcepninttt.et
boc pwpter fpinarii aculeos q in eiS *o:fo ff.
f j£t li.t>e na.re.Erminciuseft beftiola fce get
neremuftelaru:fedfo:mamino2:etcoleKt!iin*
mili8.3n bicme candet inftar niuie^tir e#
trcmirarem cudc.j£ I tare vero tantu in venrre
candet ett5o:forofc9apparet.j"£>ureapcrfcci
tur^arnitovefcitur
:^ £apitulumJi>
/^Pu8)?fi'do.£du8abedeiidot>icfuee
rHf* P arui enim pinguiflimi funr:er faporis
^^ioaldivndeeteduliuvocarur.f *f>al£
ladiu8vbifup:a.j£disaut num'endi& fup:aT
lacrisabnndanriajederavelleimTcicaamitf
na fepe pbenda fur.^lini.li.viii .£ di luna t>e;
crefccnre caftrandi fimr (icnt et viruli.
Capto!um."uu%
J^Y^Rimcme ? Enttneur. <!T ^itdoais;
f^^Erinaciusa, ct cirogrtllus eftanimal
x-a^po:celUfo:mambabene.fedfpinofum
p:cteri$ in ventre.vndictvero fpinis fttis clau
dirurvtpter mficsiaect fcifiiailrcr fe videndu p^
bctatq? paipandu.fed quancfo in aquam ea?
udammifritunfta tim ea t>electat us in plana
membwnmtsctecttonemoftciloncmqjrcfol^
uirar.etficinonTenfevtdefatc0palpaf.f*i5ic
(vtcict'i"^reilotile8>bmfiU82iidiromiaiaf
li bab ente tefta tn capite.j£rmaciu8 pinguis g
2 mdicmalis.£>oUis babet tuoa anos pcr
qa fcces emittit.t5«iu8 fpecieimasetfcmina
BpmtiontQ
f iMi.ti.tmu.Sanguisedi rceenscu acefo
acri ferocne potf fanguts qcerea tioncaiuuat .
f £tu8ptilmecb:ietatcm arcer.otunf etipfo
rupelieadplagas.
fl jfcminu edi cinisinfcriina rupra mirefana* :
rc rraduntur.
f Buicen.jCaro quippecap:a?paruarumdi
o«ft:magt% fufccpttbilis tJigcfttonis.
f 3dcm.£aro edma mino:um eft luperfluira
rumcparierina.
f i?alY.Xoagulii cduii ptra potum xi cmc$'/
dcft:ciq5 qui fungoe comcdir.
****-\)lM&f? [J^
;; %0$k pSSw u»
CapirttlutnJjE
e<3bo:roieenidroeetC!Cccdr3.3(tdo:9
•£mo:roiedtafpieejceonuncupaftis
» q> fanguinem fuder qui ab co mo:fus
fueri t:ita vt ©uToIuris vcni& quicqmd vire cft
pcrfangnincmcuocct.Slcicander.£mo:rois
crgorccresicrueeira fangtiine:coQ>fb co
punctue nimium cmit tit fanguincm,un£ mn
liet menfiruara ticifuremojroifla.
^£nidro8.3fido:ue..£ mdros cft coluber in
aqua viuene«greci efiim aqusm y;do: vocant
fupta capiwloquinquagefimofcprimob ca
tractatiimue.
f ^jcccdra.3ndo:ue,ydra grccctuYitur
t:aco mulro? capitihqlie fuft i lcrnia palude
^uinciearcbadic.Xatic^oc:)7dra:grece^r
dc ccdra^o cy vno ccfo tria ejccrefcebar capf ra
3cto:.Pebaccr£opleniuefciceturfnloco
congruofmo:dfnemcapfralujm litrersnjm
vbi vc vdra tractabituf.C> c bac enim 2~icro
nimuefn p:obcmio £fdrecontra tetracfo'/
rce furie loquene vcrfum poeficumrractat x>i
cene.Xicet ejtccdraffbilctvfctojqjfinon iW/
ccndia iacctaiuncp mcfi iuuantc cbnfto filcbit
cloqniumetp:ecffa Uriguabalbuciet.
Capitulum.10
e^Rgirta ctcruca.j£)cIib:o fcenatnr! re
rum.Engula d! vermie a re nomen.
;babetenimfemperin fanguic raput
conrinuecflfugcneita fmumefcitvt medius
creper/Ron en im eurum fupcrfluitaf ie babet
bicaquibufdam pcdiaUuefilueitrfeticirur.
jfn iumenf ie nunc$ fcd in iupfs-z eanibue frc
quenrergignirur,
% Eruca in lib:o vt fup:a.£ruca ef t ^mfe fott
gtie multie tiitane pedibue:colo:c variue.
Olcra et arboutm folia tcpafcitur. 3lt'do:1;:
£ruca elt frondium vermie in olere vcl pam
pino inuoluta :sb crodendo t icta. fcc q me>
minif^Iannie.^mitatuencquambcfifam
makficam inuolutsm fn pampiho frondcm z
fio:em erodunr.bocmatom o:ftur tepo:cbu*
midoetlcnto.
&ptraticOT0
f "^alla.Ubto fecundoXontra crurae femi»
na quefpargcnda furit fcmpcrviue fuccovcl
crucarum msdcfaciunrfangufnc.Sliquivc*
rocinertmfceficofupererucaefpargunr/p.o
nulU fqutllam in bo:tu ferunr. Uel cltqut ctia
mulierem menftruaram nudie pedtbue ccn a
crucae circumire faciunt.
B
a
Kmmw
€apitulutn.I$
(ffllcnflctftbcr.^lWo:^
jfalena eft aramal quod
namralf quodam indtf
gnarfotie fuperbiam in
bomfnetcrcftatur.^ta
cpficongredtMoccafr/
onej acccpetfr :pugne ce
ft9nterinfiftit:vicfo:c]i&
fuperbteinclcmentcrnWturbomincmttcccr^
:pere!SoUnu8.^ibcrpcrvniucrfum pontum
pummus:qucmcafto:em aliquiticunt. lutbe
reTtmili8:cftanimaimo:fu potentiffimum a*
. deo vt cum bomincm mttafcrit: cbnuentuytig
tium non p:ius lajcat :cp ofl a fract a concrepu?
m^perfenfcrif/^totns ltb:o triccfimop:imo.
5ib:is vicrue cft tn tcrris.£ afto:ce tcftcs eo*
rum ©icuntunquoe ab ipffe amputarc fctt ur
otm c3piunrur.Scftiue medicine fciltgentifif
fimueilloecfleparuoetfubftrittoect adbere
fce fpine ©icitmecadtmifineantalisvifa pof
fesflerit ' ; , »
f 3tcmOpcrationc8ctt£imfupcriu8fKbno
jtunccalto:iefunmcra.
€apttuium.iriu.
jrmjQimici&ctot.fomAcQ cftanimalfc
•JUrl uum foliatum pjouiduj et fagajc. £er
*— * ramtiecaucmisegetiparto calle ince
dingrano pafcifur.3ftdo:u8.5b:mica ticta l
*b eo cf fo:at micas fame.£jc ltb:o t>e narurr,
rerum.5o:micaeft animal mire p:ouidentte
ftbf 32cc fola intcr aialta fcntb fotftflcaturtt
crcfeit.5b:micclabo:c8 communicantvt a*
peeifcd apee ribos faciunnbcc vcro cbnciunt
j£ffcruntcttammo:tuo8fuoeatcp fcpeliunr:
etbefoleinterommaantmalia faciunt/jtem
foaniea frumcnt i granum eUfiir.ef fi complc*
ra infofla fua fuait:illud ejtponitvt ficcetur.
ficqs it erum rcponir ipfum vfcp ad rempue.vt
autcm gra num conferuet abfcp gtrmine: fetf
tpfumintre8pmcet)iuicierc,ariffofiree5p:
mica cft animal anulofum fine alie cf fine fsin
gmne.jErdtejcantmalibuequccuToctiewis
mancnt:et*r,bi&qne babitacula bsbentftcut
mureect talpe.^o:mica fiaitctmufcacpit in
bvctne fi comtcnien8 acrfuctif .ct vcntue me
ridionarisnauertt
j^pfrarionrar
f2lrcftofi.©iqut8acccpcritfuu;:burto:tga
fmm asreftmpuluerfca uerif fupcrmanfioce
for micarui&frnitt unt iUae ct fugicnt.
r f ©tmtTrcfiamgitlta ^»^110^8^.,»
f 'Rafi : tn almanfo:c.5b:mice ocatcbtfran ct
etfulpburectecafafetidafusantur
f £f fieriftiemittatur aliquid in earum fo*
raminibue:mpamtiH-r^m>fietcbcirtafo:a
mne epitbima fin t non ettbunt. f £ jc U. te na.
rcru.pomus fo:micarujc,r,fuIpbure etoaga
BfjFtoimaltuus
tt* agreftifumigafs:fo:mfcaecn%crc cogtt
abtlla.
Capirulum.ljriu)
'Qrmkcmtioic9&o\i.$o:micc$kfl
, mr cflc in erbiopia ad fo:mam ma(timi
cgnie:qitearenaeaurcacpeciitoq'«o8
leoninoe babcnr cruur:ac ne quie auferar cu
ftoditmr.£]tU.©ena.re3nindia funr fo:mi#
ce circa monree aurcos vulpifo maio:ee:fotf
rce ac feue nimie:pedee quatnwbabenree:*
in pedito bamaroe vnguce.Xanf e vero fom'
t udinie funr.vr vifoe bominee t ifcerpar.Se
ftiae aurem t>e facili non ledunnfarie confcie
cy aurum iUudquod ipfe euftodiunr inuiria
j\on auferanr.adplecrcndumcrgo rcmcrira
tem auariciciUic adeo coUocaro funrbeftic.
pc bie fozmicie mcminit jfobannce ^e^l
da viiia:q>innonnuUtemonnbueindie mo*
ranturfonniceinquantitatenoftrouimcarel
lo:um que erTodiunr:purificsnr cr colligiit cu?
(nrenta oecupatidc:auriminurtae caeponiit
et reponunt ©e ca iiernie in canemae: cr cbn^/
fcruando aurum funr ira ©iligcnree i acree vc
ncmo boimnum tefacili appropinquare au
deannifi interdum iUiepaufantibue-r ab cllu
fe occultanrito aliqui no ramefine pcriculo in
tsomerarijerapiurvelfuranror.ingeniofecri
amfuperequam quenupcrferujcdidit impo
nijr ciftcllae ligneae fcu cop binoe n ouoe va
cuoe: a lateribue apertoe t>cpendentee p:ope
terram .&anc cquam familicl ad monree bti
iufmodi •oimitmmk krbie pafcat qnam
fozmice videntee folljfalieree et iocstce cot
ludunt ad copbinoal nonirarcm.£t quoniaj
cie enaturalc vr circa feomne vacuum imple
rccenenrorcopotfanr ematimaitrumin p:e
dictae ciltcUae:cfi bomince a remofie rcmp9
obferaaumnrcmirrunrpuUumequevtvide?
at matrecuiue afpecm (amfcmltetit p:iuar9
et ad binnim puUi.ptinue equa reucror onu*
fta auro.2?oc er ftnulc ingcnio attro a fo:micJ
eripirur.
Y~^ — ^^BllNsL
r^^^^^^^^^&^
^%rr!H^^^S=^—
s
CapuuIumJjED
<ir^nrttect5wt)ncttlue.3fido:9.5iiro 4
•|U{.furnot>icmeeft.XJnt5crmr.2:cncb:«>
*— * foe enimeroculroecuniculoeefibdir:
ct etjcit p:edam quam iBuenerit.2frift.5nror/1
num femine funtobcdicntee ad coiruj.valdc
clamarqjmareeadcoirurempo:elu)curie.nec
coeuntmarcectlfcmmarcrro:fc^ma8cteua
tur:?femfna cquarur fubiacendo. jFuruncul*
£je U.tie na.re.5urunculue puroae valdc con
fimrtie eft:paulo amplto:cpmu(kIaOnrcr al
btim cr butreum co!o:cm babcm c anima l ani
mofum ac fcrotrXoire ticunf.pftrat i. fcnina
fimaremncb5.c|uando lujatna fiimulafctu*
mefcir et mo:irur/fcarru quidcm fecunda cft
vrpute fcptcm vel octo fef ue fimul edcne:poz
tatt'nvteroquadraginta^icbue.£rci;mna
ti fuerint catuUceci funttitbue.icp:. B tcmpo
rc vcro quo vidcre incipitmt vfcp ad quacira?
ginrat»ieevcnariincipiunt
CapuuIunUjEUj
- M 8
\&U?gatttbfl.3fid<tt9.
paUcftaialmVtcauda
frie cfi ferperito pugnle.
Imureseffi libetcr come*
|dft.£tipmgm9ferpctiu
carmtomuriuviutr.u5o
qfi dbi fui emulos ferpe'
^csgfcqfrc cu cos t>cutf
to6 comcdcritmocruta qfcrpcrib? aducrfa
cftcomcdit.:koc atal adfcptetrionale-p,teif
«relTuefonca?fufl?facit;vtvaoubi?«ono
fattfef .6cnctba3n'.£enctba ebeliia paulo
maiomlpccVatfotoebneitercfoeefnmg?;
mada e intcrdu nigras ozdinate i pelle ttfpo
laceftitamccadarduapfcedujfjtbuilitelocS
^fueriuosagy^ambulat^ibicpcibucirit.
fCrftftaats
CapimlumW.
02tinalcon.3fido.j5amaleonfiiuccaf
meleott eft aialqdrupeebnsfaci^qff
lacmr.cauda,plij:a? to«uofam;co:*
puo afpec;cuteqlis eltin cocodrilr,pfertaut2
cc cute qlilana qnda xe q jone cot ctte ccbttf
rino ptit.£ftaut aialpigruinceflu;f5 victo:*
fuu interfecrusperimit. Ha cu aleeejcco cof
mederitrillico moricf.&ocideaial&t falaf
madra grece;? etia (vt quida) volutftellio la*
tinc; (*5 fo:tau"c fciuerfe fiit fpecics cfcuis ciufcte
generis ftc cap:e i capwe i rub:icap«. vn idel
fjfutouia.Samaleonepomtingenerc bcfiia
rum falamandram ac ftcluonem tanqtt>iucr#
fas fpecicsingenere lacerto^liniue aut fci
cit ftdliones&abere quodlmodo naturajca?
malconu^pebiscfgopieniue^icctttrinfra.
vbiagctursefalamandr*.
<rapitulum.lja>n).
>s^ra5elleJS^era,U.aggre^a.mifcb.pi#
f^l ritdsabonbafenervcrbo albulbua?
w fim almafcadi in li. auri z minerarum
tmargaritajuterrcinquikofutga^elk mufcf
ctfimtregwnestumbalietfenifuottcrrecoa
fines. Ocnim mufais rcgwnis tumbafi eft
meUo:mufcofenit)uabu8©ecauli8.0nactt
quia ga^elle t>e twnba fi comedunr fpicam
narduer alias fpccie8odo:ifera8.ga5eIU verc*
©efenicotncdutaliasbcrbaa abiftis.fctnc»
t>iiierunr gaselleilte ab alusin ugura % colo#
K^co^ojibus^ognefcunturtamcnin^Pfny
&tjbtioMfflm
Ifouscanmietarastq^qtteUtoctfftie b3 r>u*
00 cantnoe scnrcs egrcdimree ab o:e ipfiue
ficur cgrcdiuuttir ab o« po:coui.3te cu natu
ra gajccUecjiponiteurfum fanguinisad folli£
cuUi iUu vcl cbiftim;? coplcf clfc fanguis i eo
nocct Uliaialu ritc venit ad faiea:vcl ad ahqd
c^lapidtoca.caU'ditatefoliertrricatfemultu
cu ©electarionc magne;t>onec vulneraf cutie
inloco iUo et emanat qb eorincf fuper lapides
queadmoditm cnunat ad apoftemata aUqua
qn apcrif xt fenrir ruiu iilud aial in cjtiru ciue
&elfctarionemagna.eriUud (iceuacuarii sicif
mufctie,£greduinfergobomineequi nouc*
runt loca vbi pafcunt ga^eUe: i peruenientee
fldfacailU i lapideeanucniutfangutneiUius
quiseficcatue ei l fug lapidcm fiue fajca i col*
liguntcumctponiir in folUcuUe t\e babentejc
ga5cUie qe ipfi venari funr et feruanr apud fc
ct bmoi cit ille mufcue quo vtuntur rcgce i cj
©onarur p:o tono magno
Bptmioms
Cl&mfcue enim fomficat co: i oia intcrio:a
mcb:a:qn btbiT aut ponif ejtfcriuein tmpla*
ftrie:ctabitcrgiralbugincmfubrileett>tficcat
ctue bumiditare? calcfacit ccrtbuim.f Undc
co:robo:at mcmb:a fua aromaricirate.
fjctconfertfodeanriqueqcabbumiditati
bue ct co:robo:at ccrtb:u.£t fi actipiaf o* co
paru:etrcfotoaturcii oleo t>e kerui et Uniaf
cii co virga iuuat ad coirft
f £t cit tn eo biiiditae queda per qul cccTtat
coiril.^Buic.t5viribueco:di8ait:cptpfoaai:
co:.3nfra ca jnufqueUbet plenius tractetur tf
mtiKo.
CflpitillumJjEtjE
0Xandofact6natric.£onftantinus«
6landofa feipmecft.cuiusmotfua
cputridue^t>e c\ pefllmtie odo: cmi?
nue cgredif .£ irixt atlt qutda cp pedes fiipcr
ilUinccdaeeej;co:ianf:etapoftemataihcru^
re parirur.3Uiue efr c\ ci medef maritte ejccoril
tur.Oui £e buncferperc occiderif:odo: cius
putridue ftr:et omne niftfoliue buiue fcro:is
Edit:buiue modue figmfica rio c: cp in tUo lo/
co fubfcqutf apoftema cum rubo:e;vcfica illa
membia circundawliqn fummarim currirfari
fiuiequaftaqua:f olo^quocpparitur inoie
Homatbi.j5natriiL.3fidome.5riarriiceftfer^
pcns a qua vencno infiace. 3 n qttoctincp ein
fontcfueritcuvcnenoimmifcet.pcquo 2Litf
canue.j£ft0natrM; violaror aquc.
CapitulumJjEjE
yp^ ttiUus et 6urguUo:3fido?ue.6nV
■ ' » Itts a (onoroas nomenbabet.feic rc
\*^ tro ambulat: tcrram tcrefoat ; ftrteet
nocribu6:venaturcumfo:mica circumUgata
capiUo in cauemam eine conicctn :cffiato pzi
uepuluercncfe abfcondat^tiw founiccco*
plctibus trabirur.
^ptrarionfs
C iMiniue libzo riecfimo nono.6riUttsp:o*
ddt puirttleririe attribus cumterra fua cfio^
fue.magnlbuicantmaln2bibctnigidiueai^
toaratcm magi quoq? maio:e.SuricDlc pa>
rpride,pfunt gt ilU fiue iiliti imc ad alliga ti.
€3dc Ub» triccfimo^trumis quocp fuaf
B \i
Crartatuflt;
terfitfnircgriltanutnti fcrra fuacflbfwtm
f-jbojro^alcKtoeetaUac-^ifijcultarcevcli
ce, j?dcft grifUl aq calida fciluru &irmre;f>jete^
rca gf iUo? crematottl fauilla ecoleo pcrdacit
adcicarrice vlcer^.f i5alv li.rcgalis tjifpo^
fitio»locuf ic longc.i.grilli;fi colto fufpendanf
quartana partcnti piodclr.f *£>ctru8 coinc*
fro:.£urgt}lto rcrmie e quinafcif in eo*ruprt
oncfiibaris ficuttinca creo-ruprione oterum
teredince ejc eo:ruprionc tfgho:u.3fi. #urgu
^lio&qjpcttcnibUeftaUudnifiguttun
Capitulum.Ijr#
^Uw £rici9.Srcfto.l5ertci9 eft attial fptf
Tf 1 nofum:cutue fenfueappaTct muUori*
^ ** vicnsprcfoefcpfcrrionaleeet mcridio
nalee.fo:amina naq? farit in tcrra ccontra m
oppofito .*kli.li.v iq ."touius curc vcftce crpo
Uunf3fi.eaial^inofumcoop.tuqa5indcno
mjns fcqi fubtigir fe qn fpinie i uieclaudiru r ct
feivndic^.ptecfuegpinftdiae.^Ra ftatim vc
$\}c\d pcrfcnferftpmii fcfubrigir.et in globuj
conerfueun fua fe arma rccolligir ,i ira fpino*
fo fcefendif rcgimme;vtncc ptingi cjde pofltt
3o:ar b.22ericiu6 cu fpinis t o:f i coUigic f ra$
craeJS»i c\d at et buiue dbo cccidcritatfiduii
a fe torurojcit-ac rcuerrif vr fpinas fuaft rcple
at.^nnc aut lupue timct ac fugit
^pfrationm
& C&utanna.&criciueaUuscfttarenusbna
fpinofae fagirrale8.2lli9 marinueateft fpes
piffla.peqinfratractatuve pifcibuebabcf
TJtriufc? cincrie (ttnt abftcrfio tf rcfolutio itjt
a^uita8etcticcatiof3dcpebcricqp:cbtbet
crTufionee ad vifcera fitr et c»9epar. f £ jc 1%
tc naturie rerumXamce bcricq vun bsbent
teVtccamtacttiffouitiita^prieoiftomacbuitt
confo«anttlcntrcfoluut.Urinamp*ouocac
OriUe funt bie qui ad lepwm ct depbantiahi
fcifpofitifunr.
£apitulum.ljrrit
^L-^ ycna.£>ieronim9 conrra jfonintanu
j| 1 i n quit.23Yena cffe a ntal magnitudine
■**•» CUtpi.3ncuii;coilofuntpilificut col*
locquo?.*0>tloebabet©uro8velfo:rcefnpcr
oiaftondiUa.*fbafto*c6ct cance ftnguUado
quafi cfier canie fceluditrr fic peco:a eomcdifc
3pfo8 ctia boice 2 ca nce teludcne t>cp*edaf
1 fepulruraeeauanqn talcm carncmcomedc
rCDcfidcTflfy£4jL?c na.re^rcna tuas ba?
brtnarurae!fflfefc$crfcmine.£olo:cfficu$
volucrit variannn fcpukbae momio? femjg
babitar:gcmmapo:tatinocttU'8.veI(vtalicf
*3icunt)infrontc.
©Pfrationts
f*5icronimu6vtfup:a.45vcncfeUoatIo:um
darirarcreftuuir.f Sjktcus ciue putrida cu
ratvulncra.
f *£ U.U.]t|muXufequo<-5 capirte bvcncxi?
cuntcap«i8T)oIo:iaUigatamp:odtflc,
fSic^caligincs^ifcufirninclaritatcfurTii
fiones cr.cirari muUaqj alia buiufmodi
CapttuIutn.taEn).
©fjFIiiratalitms
J(^3ftMr.:bicro.? 3om'm'anu.:£iftric i
Jf 1 £tbiopia frequetifTime bcrinario fife
^ C ejfpinis tcrgij bifpf da .£]c li.t>e na .re?
23iltri]cebcffiia qvulgo po:c9fpin©fu8 &.cir
camarinababitat.zinmem'8m6tiu.ndnij>
c£ qri fcj iucta marina rcfugiu no b*. 3" terra
% a q potenter valer.3ra d9 ad vindicta cififfi
ma cft.tin pleriiqj iacufe tergo fpotc lararis;
canee vel boies rulner*t,p]cimantee.a relfo,
aial qj5 & po:c9 fpinofue:loco pilo? funt fpi/
nccozrjfui etcoofiiuntip^vrpili.Sftt eriaj
illi ficut arma :qh> ipm qrenrifoepbendere toi
qaet.3del?iflrtc e aial (pinp tcrgu bifpidtiin
^uoople^qjlaicatascmittitiacularionevo7/
Uintaria;vtarTidui63culeo?nimbisaIia8ia^
Ciiliscancsvulncretingruentee.
Capitulum.ljrriw
t|^v3i'ctt8.£i;li.t>cna.re?.£apre ma«?i.
ja lbircus:cftaiataiofumac bellicofuet
^9- c robulium.jjnfronteautet eo:nib> eft
illimacima foitif udo.3»'do.^irc9e(l lafciuii
aial i fjg feruens ad coitu etu'9ocuIiob libidi?
nc intranfuerfum afpiciunt:vndc cr nome tra?
Mr.^Bsbircifmfuecoimfuntoculo^anguli
Sbuius nantra adeo calidilTima cvtadaman
temlapidem qucmnecigni neeferri materia
©om£jrcvalct.folu6bui^cruo;t»iifo!ijat*^)a
»'o:c8 birci coftj t>icunf .a fluaio cu? fe in lYbia
vbigrandesnafcunf.Sero:.£ftct iam birc9
animalfctidu(vtt>icit3faac )fifumaf inci/
bum pcio^ fanguinegenerat qj cap:a ^
©ptrattonrs
f •6li.li.!C]cviivi5ircino fanguinitanta vie e
vt raTamcto^fubfilitas noh aliter acuaf aut
indiiref autfcabriaa poliaf vebemctiufqj qjli
ma.f 3ui.tbirana caro mala eft abfolure : -z
facit eijcnirc fc,qrta.f Sfanguis apoftemata
ca.rito maturat: et adminiftraf poft cegelati
onc.f3derwtatn6irangiti^piderenu.fri]c9
ailt "zcu xino bibif U8 annene fagitf e nocunie
ro co:ifm.fl?ircin9 adeps rebemcnriorl eft
refotuf iois cp ceteri, f $e\ bircinn carne mala
eradicar.^elbirei filueftriscft ririaca mo:fit»
vcnenofis.f 3faacin$ieri8.Sangui8 caf.
biragunctusvt&iatpyaf.araneae? mala
vulncracopefdt.
f i^linius lib» vbiffjpJ8.S>angtii6cap:in9
cummcdulla vdropicio aujciliaf ,£fficacui8
autem fi bircus lentifco pafcatur
H
Craftatus
€apituhmt.l]EjEti
^^yniU!Ut8.&artbolomomcuet>cp26t}
41 flcTatibuGraum^vnnttluGCOTridM
*i Cltuc:abbvwtucdo dtt>ictu83iido:9
1ti©uox>ccur.o.t?vunulu8^Nmal qttidau cft
tkbflcz «mbdkficut pamu&cteft acuttfiimi
vifus cr viloaGctirfus.^jpr aiit due-ipm in
fpccubtiG ct asuriGct lociG vmbzofis ableottf
dif .-ctfllu vltra fpinaa % ntbera falrare inftru
if. CarucebabcuttcncTasi tiigcftibilcejptcr
morue frcquentiaXtfi fuerttcaftratue antc*
qKref<amctit8Co:Jiuta.carociH8melio:^ce>
pcrat iotin/iccitate % colo:e.£t ft fucrit cafira
tus antccp co:nu&babuaif:nuncpd vlterius
crefccnt.£tfi poft nuno>ea abuaanec mura
bir.BriltotilcG lib:o octauo .^vnnuliferpen
dbuscontrariantttrmirb-modo
^prrationfg
^•£liniuo.0ui<ruatt inuncruGriusfepo vd
fangiiincaferpauctllo fcienon rangitur
ffj£t ciue coagulum cft fummtun rcmedium i
veniG.vtoicit ^linius li.jqi]Lvitj.ca,ijc,
CaptolintUflotf
)SaUu60pnaii8.3S.
j 3acuius eicrpcs volas.
ipcquo Xncanti8.3a?
! cultcp voluaee.£nliunt
; eniiri in at bonb us:ct oir
atiquod animal obuium
„ fuauiaaantfefuperfl?
6 luda#nuiw: vndcm
culi x>icti font 3oyaffo.^aadu8lapctt6Y«!*
latiUe:animalquodcuncpo&urriteit>Hmvo
let interficif .£t cft a lius quo fine fcnfiroolo:5
animaLmojtmr.Bliusqui fiqucm tetigerit
t>olo:e fciurno fatigabttur: et poftea moiitur.
£ jt li/oe na.rc.3aciilU8 eft ferpcns qui volas
aliG^ttboKGfubita ina'6 t>eUrcfcit.£quih>
Vi marime mrbiiiatuGjpcnerratanimal quod
cuncp obuiuminuencrit.
^3pnau'83fido:u8.3pnalie eft ferpcns ab
af pidc gaute trabens q fomno cje mo:da in
tcrimU.acncno enunimmitritfomnu 4 nWf
lo tmpnlfusdait mfectum."l'3unc olcopatra
fimftro b:acbio fuo appountiuaafuum an?
tboniufccollocan6:vt eius^ttacriwwmiret
i vitam quiaamo:te finitet
CfrftulimkWt
--w-£init8-cttnacbilin.3fido:iJ83cinu8e
JU animal tarcftre quod vulgus vocat . a
*^L quosrianS marin9 nometrajtit.a ctor
fDccino marmo quicft ccbinus appdlatue;
t>e4 infrainrracratu oepifdbue ticctnr3rf
nue-autan terrenus fimilita plutibusappcl?
lawrtto»m'nih?.fcilica ecbinue:cnaue:a b0.
rinadu8Xiucfc5nomina quadoq? fcrtbunf
cttm afpaationc:quandoo3 fineflla.-r idco o*
boc animalit>iaumeft fup:a.
f -jMi.lib.vitj . jf n acbunin fcadinania fcrunt
nullo fuftraginum flaum3deo non ctsbanre
fcdarbou in fomno cccliuc5:ca cr> incifa ad in
fidias capiialias clt velocitatis memotatcto;
b:umcilupc»u8 dip:egnande.£rob id n#
Bf^niuialibu0
trogradtmrfnpaftcndo newp:ioj3tendcn8
inuoluatur
Bpmtioms
% ^pxtf. tcbmi rerrc corium combulrum: a
picc liquida commictum alopime mcdetur.
'& f^arncsaiiscumoumellebtbircncrreticis
£, fingulare cltp:cridium.f j?pofarcbi9 et vdro
ptcio conrraens er Itrunwticis acolericis fic*
p car iiirraneonim reuma.<Occi»r eius intelta
ficcatum in feruenrifole arcprepofitijim inun
cnun miriftccfanatiainoicra
0pfrat!OM0
CSufccnna in u.canonc.Xacerrenamra ffcl
lionivicinacftfedmclid:. fSanguisctijs
confoztat vifum.S5t aois aits albugini cohf
fert oaili et pairitui: vifum acuir: colo:on q?
bonumeffiat.f jjdcm in.u .canoncXacerre
caro mo:tifican0d|tti qui bibit eam accidit
apoftewata linguelBfmrims eroolo:capit-S
% aduftio et tcncbiotim ocuto? -
Capitulum.I]EiEmi'i
Scams.^itdoajs.Xacer
tuscftreprilcgenus ficvo
| fcjj cams:co cp baba b:acbia
!^ -zquartuorpcdibusinnirif
0encra vero laccrrom plu
_jira fur:vrbonacba:falama
^S^S^Sdra:faura:ftelIio.£i;hb.t>c
na .re.Xaccrtam potius vermc bicunr cpfert
peurcjquiaclancriusfair.fibilattamcvtfa^
poi9 et caudam babet confimile5: linguamcp
bifidam er pil ofaj.pedib? vero gra dinir. buic
animali nulla cft memo:ia:aideo non cubat:
oblit a quidem in quo loco fit enita .pa fc cva.
punt catuli numcrp vndeni.0i!tdamt)icunt
fmisamatritooatowri.Xacerfcfutinindia
n«meropdum4Ttiiij.coIo« fulgenri. 5lofa
fuper Xcui.xi.Xaeerra immundum anial fm
legcmin fepnlcbasbabirat:? inconltantiam
yitejignar,
Capitulum.teEijE
Smia rtlaujamim.£]clt.t>c.na.rcrifr
Xamia cfl animal magnum et crudes
'liffimummocre filuas ejuft ctbo:tos#
trar: arbo:es frangit^earumqjramos tifiipat
i bocperb:acbia fo:ria nimiead otnnej acrix
abiUaXuncpfuperuenerintboinineeadp»
bibendthpugnat aim aset moicfct coe.l^oc
autcm jn aus mo:fu mirabile eft(vt3riff oftf
Icsrcfertjcrbomo faudatuojamic fccnri&us
nonfanamr a mo:fu ©onccragicntf bcflievo
ccm audicnt.jglofa fuper 3faiam Xamia pc
dce babct equinos:cetera vao cap:is confos
mia.OequaDicir^fpbaa 3bi cubauit lamCa
ct inucnit (ibi requiej.fi tofa fuperZ>cn.Xa£
mia ©icitur quaftlania.quia fcurio: et crudeli
o:eftfui8fctitocpcrtcrc befiie.fcrmr cm eos
laniareetindeco8lactaxS»iVutfcripmine:
Xamienudaueruntmammas.
f ^iditfc.na.re.Xaujanu cftaniatcuiuscw
deliratenullabcftiaccmfapofcrr.l^aetipfa
leoneomib? fo:midabilemt>etarer:fuo taiue
13 v ■■'"
Kumtm
gaicrcparcif.in caera graffaftjftcjrcUquas
btJliaetrcp:cdaf..£fdibocrccUi6inalii8pcr
fequatur.ptopricramminiquiratis non met
minu
<Capitulum.l]EjEjE
*<jl j£o3fido:ue.XcovocabuU!mbabct
3g_ infiujcumcr^cco.Xcoftqwdemgre*
^^*ee rcr mrerpteta rur larinaeo cy fit pnf
fcp8omninmbdft'anMi.Sf<fto. Xco cftant
malaudar:fo:rc4argum:nobile:magnanimii
^uiuegenenemae baba comae.Xco eft er.
animalito quadrupcdito:qucfifTa funt tri et*
trcniiratito.vucos bsbetvngucs-z incurua^
1 08.*^ ingit ad pofteriuer: inmodum canis
elcuatcnie. Cunq-: oe ftutm apeririodo: sb il
lo q.it J&nimakft multonl t>igifo:um. babet
quinqj'Ctgit08in pedtto anrcriorito: quarru?
o:inpoUcrio2ibue:vt Itnr ct caniexf lupue.
££Ub:o t>c namri8Terum.Xcofaidu6 £ ma
rimeq;ino:e3so:micn8 ^pcnos bsbct oatf
losXirm aut«n t>o:mitinnaui.pcriclitaf na
uieOfictoue.Xconumvirruedf in pccro:c:
firmiraein capiraanimoecomsiudicar frone
% cauda.3 riftotilee.Xco crgoclf animal fo:
te.pentee babcne acutosvr ferrairt:? fiffura
onsfcrribikm.Oftacp^unfiima acpenc cm
nino nonmcdullata .f ;jbiiniue ltb:o ocrauo.
Clrfo quidcmcftcaput iniialtdiftimfuqo cron
tralconicftfo:nfTimu5.*^bifiologus.Xco ca
citmiua nio rit iu a mar ire. £ t cmn a venar o:tf
btte qucrttur: o:dincm eo«iin fcra trifua vcl Wj
giacaudarcgir:vtp.eavcnato:ce aim inut*
ftigarc uequeant. £t Ub:o t>e naturie mrni
Xconce adco funt calidc narurcrt oi ttrr.ro
rc t>efidercnr coire.fcminie magna libtdo co
irue:? ob boc maribus ira. iacc babct m pe?
cto:c tmas mammillaean medio fcilicctvctt
018.? bae paruae rcfpectu fut co:po:ie: quia
modici lactie eft.S?oUnue.Xeonce aut aucj-
ft coeunt .lceuc p:imo fctu qumcp caniloe pa>
ritt educat .t>cind«: pcr finguioe niiero t>etra?
bunt annie infcqucnribus. t pofircmo cu ad
vnummatcrna fecuditaercdr)t:ftcrilefcut fa
cternu.-jbbifiologue.Xeonu itacgfetspducri
vfcp in t>icm tertiam funt mo:tui. fiam lcocs
quidQcaUdiffimi funtnarura.quod p:obat
co:um nobilirae i fo:rirudo cii audacia t ira?
cundia.ferus autcbumidiratebabajr cjc ge?
ncrie tcmpcrie:quc ftecatc complerionts i cm
Uditate vifcofio: rcddif ii marie circa rcrebul
tominanteficatatcrtfibi animaUfpiritu co)
operanr e.vnde cum opirula ntur nerui;fpfrir9
non poffunr ingrcdimec virrurce ad acriohc8
fuae mouere. •£>arcurito crgo nigienrito cir?
ca fcrum fpinaeper oe i aufee? po:os capi^
tioingrcdicrcspubcnf ferui moru.^fidouie*
Xeo i leena cum gcnuerint carulu rrito sieto
<tnocritot>o:mireferfur.Oct>a'ndepatri8
frcmiru vclrugiru vewrrfttnefactfcubilis lo*
cu8:fufcttarcttcirur eafulii t>o:mieute.3o*
rarb.Xeo mmimufolicirus t>e k i catulie fu;
ie «o:rm'r apcrtie oculie quafi vigilantibue.
vcftigiaq? fua terram cauda fpargcns opetit
vfcp ad antrum fuu.f "Ralin in3Imanfo:e.
Xeop murc fugir .*f5>:o ligno quocp quod t>i
cimr fctbin timet. j£ llcboms ctiam et fqiiilla
canee i lconce plurimafcpbcluafcp inraficiiic
j£fculapiue in ltb:o t>c mcbnsXaentmfi fu
pcr co:ricce qucrcv calcaucrit jartmad cii ko
fo:midabitconrinuo.
€>ptrartonf0.
f 3faac.Xconina carocaeris cft calidio?.*
groffa :grauts i t>ifficili8.fi comedaf colo^z
to:fionem in venrregenerat .
f j£fculapi9.Xeoni8 caro fanra fticos fanat:
auriutolo:itomialuvaIa.Sici6fcdaitf«
papclIclcoiU8,recedaabilIoemo:roidee.
f Om. rcro Unit co:pus fuum fer o ram Uet
nie rerremur ab co lupi.
l"5alY.-adep8leoni8caUdio:cftcacri8tfo^
ttoris f tfioUiuonieinapoftcmat a ©ura.
f pYa|cejridee3dcpe lconinvoito quadra
pedito calidto: cft t minue eitcnuaro:i9. XXcf/
ms aurcm factus a fe ipfo caUdiosfir.
%. Ptciruraurcm vcncntecfle contrariu8 cu
Wtijabtol
? vino a&ffnritebefiiafe omnee ejfpcllinctcft
regaifitbilis odons quo fcrpenrce pcrfequif .
)5 fSHiccnna.Bdcpsleomerefoluitfcuriaas
t) apofteniatfi.^Wi^vitl.Xeomeadcpsai
rofaceo cttrein faae cuftodita vicijoXando
rcmep fcntat % fanat zdutta .
3 «Odon criaj adcpe cti rofacco quotridianie
fcbribu8p:odcft:co#pmincroeeobci1iefu
K gjiunf.fieleitisaquaaddifaclanrarcm ocu
lieinnneroefacitXoiincibofiinipniniquar
raniemedetnr.
f &utcennamq.cano.ielleop3rdi venetm*
e" er co bib&ijaiiVomit1; 4 fYiiaca^npria fubue
nif ,f jtfcuIa.Xcopardue cu boie cranat5 vi
dcritfusit.^*Rafi.^erba 45 q lcopardi ber?
b&T>icif :leopardu8tcrrcf.f Etberba q Xeo*
pardum firMgulanssicirur intcrfidtur.
€apttulum.IjEtfi
^Jl jEopardue.Btffaena.rc.f Xcopar
20^ duecftanimslqdetteena-zpartoge-
^^neratueft:colo:efubmfo:macul9eb5
nigrae pcr totu.^emine marefozrio: cft.£n?
pardue beftia cmdelifitma finaliquandoqiri
de ©omcfticaf :fed ntmcp fic:Vtfuc crudclitat^
obliuifcaf.pomcfticaf aut ad veuanduiiraqj
cu ad p:cdam i\\ vcnarione t ucff :relaj;af ;cj$ (i \
quarro vel quinto faltu capere ne^ucrit fcroci
ter iratue fubfiftif.£r nififtarim vcnato:fme
ribeftiam aliquam obtuUrtt:cniu6 fanguine
fjlacctur in ipm venat oicm vcl in quoflib ct ob
uto8irruit.3mpofltbiIecftenim cum placari
nm'infanguinc:fedittbocp:ouidifuntvena*
ro«8 vt agnoe penee fevfalia animalia fem
per babcanr c\bus iratoe pIacant/0btfi.Xc*
oparduscft animalleni fimilcin capite ac me
b:o:umdifpofitto.ne.licetnonfit tam magn9
nec tam robuftue.bic ab bominctta t cmefii
amr vteo ficutcanead venandumvratur
0ptrattonf0
Capitulum.jEjEjElf
;j} onffeopbono8fzleucroeut9.3iidoi9
tSL, .Xcoittbopbonoe e bcflia modicaeic
■*^*eo Vocata:quiacapta cmritur eiufcg
cincre afpcrfc carnee.s pottte per compita krt
mitarum:lconc6nccantfi quantuulcunqj cp
illi8fumpferinr.©olinu8 fSropterealconcs &
ca8naturaliodiop:cmunt.ivbifaculta8x>a£
mo:fu quideabftincnt.*f>li.lt.viq. Xeonrbo?
pbononaccepimSpamum animal vocarimec
altbi 03 vbiko gignff nafci.0tto guftato a lc
onetantaeivieineftvtcetcrisquadmpeduni
imperitans Qlico erpiret.
fXeiKrocttr9.©olin9cf^lintU8lib:ooct<i
tto.X<ucrocufa veloararepzecedtt- ferae vni
uerfae.^pfa eft afiniferc magniwdine.ccrutf
nis clunibU8:collo:cauda:pecro:erz crunto;
lconie caput:o:e vfq5 ad aures t cbifcent e.te
riumloci8oflegperuo.banc35 fcram bttma?
nae xoccs rradunr imirari/Fiam voce loque*
riu bominu fonof emularur apud indoe inuc
nirur.Saofcaiderur leucrocuta eadcm cflc
bcftia qucfuperiu6Vocataeftceucrocata.j£c
fo»afit6cicfcripro:i8VKio|)uajir bccnemii
numvarwtiot . -
Ctartaw0
CapttuIuttUtfjEU)
W&7 ^JJ £pim,jffidor.Xcpus qujfijaiipesi
73 !
q:vctocirercuTTir.vcIo)caneft atal ec
'farisrimidu.Bcto: Xcpuscft aroal
Tov^r moUilmnuttebikmmidu ac fngiriuum: auri*
^-7^z£^£ulafum.babet crura rctro longiow vndc ? fa
z; ^iU'iisafccnditcpt>cfccndif.3inmudu8cftfin
/♦ssicgcimquia nonniminanfed quidam vngutf
» ^|tiw'dif.3npctracubilcfuu coUocar.SpertJ
^locuIi6t>onnit.babctaute ftmul vrruqj fcatm
„ '*** dndcXbcretfus.Xutc inqirit cs lupus? pal
"T&x «yt)^^<pamcntuqri6.quafi5icaKcit:quonuc fcmint
j^^uncmarisvfurpasoflicwmciccpcfpalpcc
^J' 7- Ar^ qucrismulierc.babctautlcpuslabiafcmpcr
^*^w:<»*$VfA J^ntoru.2lmb:ofius.Xcpo:cs cognouimus
^>^# Wp^^p^^fmcateefccrc:cftatcaut tri eolotffuu rcdiJ
w^^/JirWi-W rc.^cftatcph'mo!Xcpti6nuc|pinfiucfdf.
p2*' jfy~-f*f&*S~% CJfaac.Xcptieucet ficcue fit t grofluj fattf
^U^t -r^Aa^>*TPf^incmgcncrCf.m^lio:riicfti3irci8ctcap^ u*
'wcnito.^inckvaletficcas b^jcrcvolcnfftju8
*6plerione8.f £ctrarius ^odttcnue •oktas
SH* fa&zJ* fcmlab.aui.Xcptisajcfiri8n^'tficcu8
;&0 rv*4t**pi>*H dcntt in fucalfione cgritudinis.
I ^dhiA^t^^^f^' f^fccucodeccTcfeogingiuc-pucrommmu^
I f°3 /"^^dunf.^wprictasqinipfoelbvctoofcroriijn
y*~ rurT>ente8:erfaciUejccutfine3olo:e.f £oa*
■$ fiuluausmcliuscoibusc^aguusinfpecicK
aTflcoobibitucfifettcpilencJc . .
Occuririacaoacaovatcmncrious* 0
«Otccaro lcpo:lca.e? ftcca&ffara bona efl ti
vifccrfo?intefttno?.^3niure carnie cius fc* 3
dapodagrici«bntc8©olo:eiiicfura?. fl£t "K
ous oga tio.prima eoeationi uiris vulpif • "
<Ote cercbetlu lepoas comeftu rrcmo:c co:? X
poris tollir.f £aputcius ccbuftu cu fcpo vrft •£
no:et vt cataplafma adbtbitu atopirias cme
dar ,<|f £oagulu oue bibirit abliinet melirua "R
^£oaguutmcumacetolacmmidtomina> 0
mis coagularu^uToluir*
CaptatliitnJffjEiu)
^ £uiatban.Scfo:.Xouarban bcbiat
dgL cefod:aco.ferrurautccr3:a(oct ui
^^>faTafcrpir:?ad,6 natatoin acrc vo?
lar.vndcetiri&fia trifonojtoappellat fc$ fcr
pens ct cctusct leuiatban. Xoqucne cnim iit
iput>ct>tabolo fub lcuiafbantvpoata ticif p
pbcta.^n sie tlla riUtmu t ne m giadio fito
fcuro?grandi?fo:rifup. lcuiarban fcrpcnrtj
xaten fuper leuiatban ferpcnttm toatioltim
ooccidetccfuquiutmaricft jfowib.Xcuiit
i leuiaf ban pifo afpccload cft ccto frcquowor
infidiarum pugnat cnm co.O mnefcfc pifcca
tnariec^pufinamvidcnfmtcriUos fubitoad
cauda ccri confluunr .£ t li quod ccrus sb tlb
t>cmcfU6mcritmoaef4tipfiftarim.quo8 dn
caudacmjcmtmojctefiwtu.cfficanefupcra
ri nonpotuoitmlc tcuina fancib? fuieferidu?
fimumodo:ccuaqua onittir. /Ccrueatlr cco
rrarioaquabaurititrcfpuitiaoctoe feritult
mum r<pcttipctiKfcfuofq5 fauwf«rcla«af s
Btflnkmtibm
Capittilum.l0jai.
-j% am'(icu8':limaic.j£]cH.t)c»wturier«?
Jjfl nim.Xanifiaievermieeftioguema?
^^* atlofusermi^etiflanepecHWpar
f im coloze atbus. bic lan am fcricam ejc xpzv,e
vifcaftneopaaturtftarbcHtsmozi folrjeve
Ccimr.qui.f.cftju6mediantibiieipiiu6riTceri
bueinlanam conuemmr. 3taeg lanefue fu*
foe in ramufaiUs f acmnt.^ in crrcuuu fii( ope
ranmr:itftvtEfccti8fim'8vndteemopcrefiJo
Includanmnpoft boccjdtu fibi facfunt in fum
mitatefufozum jEgredicnfcfcpnamra mirabi
d mutaripzozfueapp2renra fozmapzibzi.a*
dco vt vcrmee qui repcbaut innumcrie pedi
bue babenrce alae iamapti funt ad volandu
pcmrHnvcnaeminennteesicbuetrtbueco*
eunt.quo pcracfo mafculus mozimr.fcmiria
vao.(Mdineirerafoouap3ritinnumera:fub^
ftrato ftbi panniculo vel albo vcl rubeottcin*
decmoamrXuncpflnnicuuieaimouiefufi?
ripifttr:ct vbi non pcfltt bvcmie arringere fri*
guorcponitunpdlcacaJozcmisiimalefcen
r c:oua ad folumcjtpon tinmr et calozc faucnf
toncc ammatamvcrmcefozmcnfurOfido^
rue.Xfmajccft vcrmie limi tictue:co cy in Itf
nionafcafur:vnt>cct fozdibue fcmper etimt
mundue babetur. ® ctoz.fccboc plcnius in
rraiiccmr.vbitc tcftudinc agcmr.
•^ 3«jC.3ncIonte.u'.)m.Xin]ct>Jcm8 effe
j5# Quiainlupozusencrcnumeramr.be^
^^*ftia maatlie in tergo tiftinaavt par*
due/edfimtltelupo.Slgajclfuglibzotcfen
fato.^ajtimcveroUnjcanimalnioucturfm
fenfum vifue.^Ram vifu fuo rcefohdas pcne
trat .ctfi aduenir ciree tranfparcns:cifo ejaca
tur ab ea.^jc ItVocna .re.Xinjc adco perfptca
cceoculoe babct:er fubtilif ate vifue criam fo
ba^cozpojapenctrct. £onfiatcntmcr©eu*
lueinbiiimdofituedriujcra pbilclbpbuim
Xn'avcroftmtinaqua:fcilicetaqucbumidi
taeasvapboncitaect lucte gfpicuitae.sbac
vlttmam commumcat cu namra cclcfti. Xinp
babalinguam ferpenns fimikimfed mgieze
qu5 in longitudtncm magns pozi i&ui colitt
circumagit:vn0ueebabctgrcncke.vmcu5fe
tfl facif :et vtina eiue in gemmam ©urefcic
3i>prrationf0
^lmtueltb.vfccfimoocfauo.^rurtme m &
pozum vrinelincieflillicidio rradirurinbibcri
f £adcmq5p:odclTcmonftratur ctTUgula? *&
tofozi.
f3ozatb.Xinicbflbcffo:mamvtIupue.Xa £
pilcglisurmeabcuievrinatiflUkuus fepte
sierum fpaciogcnerantur
f pc boc lapide infei iue in tractatufce lap# t>
Sibus.fciccturi
C0PiruIum.ljejjmt. . Capimlum,ljrr* ut)
Crartatus
-^ 0aifta,£]ili.t>cna.re.Xocufta e"ani
^S mat qdrupee p.uu ad cunicti fcre mo?
^^diKcapurtecamofumtmagnu? eo?
meftibile:babirarcp circa pattee bierefolrme.
•Ofi 3ob5.'Baptiira bmoi carnito aialifi W/
fccbiif.0wdatnt>icutcra'rca io:danie fcrf
ra e bcrba 'oulcl ad cdendu q locufta vocaf.t
bmoi cibo nd loail tie aialtto 3obe vtcbaror
bocamalgrcgatimincedit.OnSalomoait
*ft cge locufta no babcttc. jQlo* vti<$ fcc loeu*
frio ^mito intclligind por; q tn mnlto timo:c
funt i no p, nwmae:fed folitaric icedur. £>icit
2lrefr.cr feinia qda locultanurriuit ab eo tfie
c\ iuuenie et gua fuir:que cu crcuifcet p. fc et Itf
r»e mafcuto impicgnar am inuenit .
<rap!m!um.l#)Eun)
-« XJpu8.j£jc^crwtu.rcrum.Xupu8e
jP animal rapacuTimu er fraudulenrunu
^*^> buncnonuUi canefilueftrem effcofjce
ronr:q:fo:inaciu8cani8vIuUtufcgcdnfimiU8
fcd larram carer .Budajc cft ma gie co?genus
quod bwie qj qtf longu el r. £ereb:u eimcret
fdt et secrefeir f m ftaru lune.cp Itcet in omntf
bu8 quadrupedibu8:in lupo ramen et in caue
plue.^Yragojae.Ocutumverotupieradica
rum cum viderint quadrupcdia t>omcfttea: ti
mcnt ct fugiunt:j£r fi qt» animal minjcenr fitf
p:a vrinam lupi caUda non concipiet vncp.
M cro:,Xupus vendiffimus c et rapidue.bo»
rendumbabetvtalarum.3nvefpcreautema?
)cimeefurir.vndefcriptuc.3udicc8ciu8 lupu
Srefto.Xupueomni rge agreftieeftficut et
Uo ? vrfue.£fteriamfo:rie % afturue. Sm*
b:o.Xupue fi pumo bomine viderir:vocem ei
eripit^teumtanq5viao:vocisablate©efpi;
cir.fi autfepteuifumfenfcrit: fcrociam ©epo?
romurrcfenequu.Srifto.Xupifamemquf
det>iupouant:etpoftlongaiauniamuUum
t>euo:anf.Xupuegulofc comcditfinemafli
cationext vna sie cr ad rree tiea fuffiaef . nd
autVomedunt nifi carncs.3fi.2.upi.toto a x\9
no no ampUue cp ©uodecim tice coeunr . £jc
u.&ena.re.Xupivirgaeoffea8 babenf.SmS' .
no pcr ©uodcdm t>ieecocunr:ctfoUi eorcpott
gregarim incedunr.3rifto.Xupu8 coit ncuc
canie.z:empo:ecoiruequando fiuosbabet
valdcmaluectt
Bpmtionte
f £icU.t>enaturi8 rcXupi co:fit>effccctun
acfcruefmulruDicifurfieri aromaricum
<ff 3dcm cobuftuconmructpotammiuuat
cpilenricum.^btfiologu8.£par lupificca^
mmet trimm et cusutcivino fcmptuifacit ad
omnes ©iftemperamias
f £fculapiu8iXupi caro eocta i efa.fantafii
coefanar.Sdepeeiusetfdquantucanie.
ffalY.fimue albi lupicoliecpwdeft.
f Buiccnna ini).canonc.£aro luptmala eft.
£aro tamenlupo:umbabenriaroftra etvrtf
guee oaAo confert et confo:r at ipm.valeteril
cmo:roidie fed abbo:ret ea ftomacbue.
f-phihcue.Bec folu tupi fanguisaaJeria fi9
musconfcrtin coUcapaflione,
^r£vttgo:.i8.:komo in pafiionefua q luna
fcuferit canini ocntc8.a dib. id cft lupi CHrant
J CapitulumJjEjtjtijE
-a tUber£t,\i£ na.re. Xurbcr dl aial
*jf aftunnmaU'dofu:magnirudu:muri?
^^kgufb:ma,fp* $fiti prercp i capire co'/
loicMcnt nig?:pcltcmtee cui molUo: pluma
pit9 c:cm'9niro: no 6" facflt cedir vcruftari. OR
# pelle ipWiur o:nat9rirea collii i veftito viro
rfiacmuUe?.becbcftia rireaftagna-zfluuios
babitarabicfcfoucae byn fetffacir ipifaboviuit
ctemirabiUfejjnriavenaf.Ciui Ucetfub acjs
t>iu vuiere pofttt ntfpiraculu tn ab aere trabi;
ttfi qncpauiditatcpdcsurguftulinafla igre
dtf .Jbt q: tuc ne g uirroir? lo cu redtrejnec naft
famrictro t)ifccrjBepofl"it:fpfnmaert!rccujj9
r< no valee in a4e fuffocaf . 3dco fo ciboui
cuptdaetauara q>pifceecaproe i (pccufuo
tito cumulo ?gregar:vr ejc putrcdie eo? fero
re nd foln fouea 15 eria aere inficiar. 09* no fy
nejgiculo fui cjdl ejegti fut: q bic beiiil cage
vouterut.apifcatonto aliqn somefticaf z ar;
te inducif vt pifcee tuo circuim cog.it pericula
retiu ingrcdi:fuoc&iuiiamte capi/Un magnfi
emoUmentu fcnie fuie pftare videf .
JjjM J
^^
1 Y lP\d^0
>2f7ji, §&/'
^2H
^I^TiL
Capitulum.tf.
-^ umb:ieue.3fi.Xfib:icue cft vctmfe
Sf/ intefiino? fic x>tct?:qft Uibricue: q: la*
^^>bif .vcl eo q> in Ulbie fir ;bo? ttis fiit ge
~era.rorijdi:lcgi z lari.23a Iv tn U. rcgaUe c tf
fpofirioie.Xiibrici nafcunf cr, btTorito f cgma
ririepurrcfccnritoin inrefiinie vbi nafcif ca*
lo:e]crrancue.t:oeimpofltbilccli nsfcic fan
guine vct colcra 1 ubca.nl colera rubca cum a
marirudic z acuirare ac ficcirare fua bmci oc
cidir aiaUa-Sjanguie a iir t>e vcnie v f arreri^
ie no cjLit:-2 h ejcierit ipa gignit cu paffionibue
a uic.tuide pafltonejbac baber pueri fl cgma
ricam z groffam bumidirare babcrce cu ticta
fua groffa ctpurgldfnegUgcnria ^acte^o
in aurumno: bec paffio nafcirur ejc frucruu co
meilioncrc.
J&4.
j^MmZ^
i^s^spr
Ijjj
\K.
5^=^
d£5=^s
*y^F7 ;~~\~ ~
Captmlum.]Eq.
-* tlcbaonefiue licbaonecrlinrifc9.£jj;
«jf U.toena.re.Xicbaoninoriemisrjrito
S*^>>cft bcflia qua in genere ujpo? nonulli
ponunfedlupo longio:cft:etbabcr crurab:c
uiotaaccifliitnliajccrtiicecljiubata^mulri^
pba riri colorie va rieraf e:faUuveU>]c ■: inocua
boim:vcncnamviuir:babitumurar fnr rga.
Wam b f ctnc birfura elt z piUe bomda :cftare
to nuda.j£tbocidevulrii»U.Ucer e alia vctf
ba.Xinrifcue.£icU.t>en9.re.Xintifcueaial
quadrupee eft vr ncirejrgimcnraro: in liJuo
q6 qccane-z lupa nafcif, jEftcm vrcrcpgcne
adcoluicuriofite:vrodionantraUftbi pciati
te q?5 c inrcrcatie er lupu irt copula tft pueniat
^rerlu]turteCclectamcntn.Sicci3.firvrferuBr
artrab^rftbicolo:eetmo:cevtriufcp.*ji>ltniU'.
vin.j£U)pi6gaUicancec6fipivolunr:c|rugrc
§:6fuuqMifcet>ucro:e€cambuecr tucc bfit
Uumvenam comirranfalliparenr.3fi.Xin
nfdpicui(vr ajt tiliniueXanee nari cjl U;f ia
ctcambuexum intcr fefo:temifctmur.
-<jk.
~~Kr>w*-*~t {mmm
Irii^lZ-t iotrrir *-»" '
€apitulran.tjra.
i: Bricomorfoit.aibcran
li.te na. aiauuminquit
'^aricomorionebelha
ouentfe raro vifa:cuius
Imagnirudo e rtkdisxo
U»Srubicudi:trc8 otdies
fomriuteino-e.^edes
— sHunt vt leome facies «9
ctoeuu:aure8vtboi6.£audae#vtfco:pio:?
iii8.&gretTui fonus eiue vt tubmvoces imtf
tanwrboinraie.Uck)cua8ciu8ficutccrui.^t
©eceproe bomtneet>euo:at«
fcrpcntcpusnarcvult.agrenirut9femunfr:(p
inde fug ocm medicoul arterura cflc ti.it 9 vt
fi imojtuoe ferue faoe in ucniar g bcrb a naru*
ralirernoraj rediuwoefaciat.pcbaaUmee
papacicit:cro:econeipit?aureparit.'^)u,
Itelaferpere8,pfequif adco vripm bafttiicum
inrerimatfj co inrcrfccro como:if .fic ergo bi&
uis cotgc 1 ojc.f? afturia tnag et animofirare.
vicitcriamaialiamagnaagiUtatc coipoue.
j&ptrarioms
f 2Uriccnna tn fetfo canone.£r, immatura fi
cu cu bcrba nt emplaftru fug muftele m ozfum
<Odeli.iitj.j£ftatmuftelcmo«U8velocIt>o#
ioue.corraquefitcmplaftru cucepietalltje.
♦*J£)do:ruremuftell cfiugat.
fljcfculapiue.^ulikleameetfanguie ciue
ciepb aticiofae fan at ,f •^linUi^nc. ;bumm
fcolonto einis muftcle eu cera mcdef ,f S»an
guiemulidepodagriecefcrtcuj planragine
illiue.prerea cinie muftcle cj: aqua porue fre*
neriri8)pdeft.j£lepbann9m quoqj fanat.
Capiralum.iEoi'*
/|^^ela.£]clib.pcna.rcnmi.^uftcla
m I yeiibeftiolafubddlJ:carulo8fcdulenu
«^ * '• trir:cofq?se locoad locumftpiustraf
fert nefo:reinuenianrur.bcc rupeset cauerf
nas inbabitatttiurifiime ©o:mtr.£Uiado co
Capitulura.rriiif
^munetue tiw mamonetoe 1 manti*
c o:a0ftdo:ue. T^amonerue eanial
i\mia minup.intotfb fafcuirctn vcn*
tre candidu:caudebabenepilofam:et
colluita grofltimvtcaput.uncaptiino ligat*
periUudficutcerercbeftie:cuIaqueue!dt(ne>
rcnonpolTir:fcd perventrcm.^bctaurem
p:op:iirlime fa cic bumane fimileraigra ©n rr^
tajtat et fincpilie.a colIoi>cfupcrft ontcm nec
1
©fjHm'malibu0
rteceftnafue dKjtfnmie fiattinfYitica .fj ccr
tu fpaciu intcr v truncfc ficut in bomie. 3 nter
bae bcltias ? fvmeae odiu eft fmpu'cabue.bd*
Ulqjfrcquene.-z licd virito no pualcanr.aftuj
li'a<n et animofirare bcllandi fYtneis pfef uttf»
«f^anrtco:3,Buic.3n grito 3udie lupua
idadt q flrccc^:^arico:idn larincfcilicct
^aticow.fresbabcs ©enria acics infeiius
■zfopcriu8.j£ftaijtmagnu8(rt pitofue eiufqj
pcdcs vt lconie.facies z oculi ? apice vt boio
ftifci funtausdculi.': colo: eft rubicudusvt
minu.CaudaeiuedtVtfcdtpidnlisagrefti^
£tinca dtrubcdoOpftqJpiloeePcitct loct
rur c t binnir.ME dueeft vt tubc et vdocit cr
currit ficut ccruus. £ft q: agretfis bomincm
comedene.
Capituluin^fu*
(D
2lrcaru8.Slber.in li.tcna. anialium
"2£>areatu8 eft aninial figure muftdc.
f3 qnrttatebjcarri.fcd longtuecft .cc
b ina b5crura.fnto:fo v&ra gutture
albu ficut muftda :vnguee babet b:aiio:ce 63
cattuo^t ©uo? genqz.vnii fago?:a altcrum
abietii ©icrihfed tllud q<5 nidificat in abiaito
multu5eftpulcb:iu8 et comilccuf ftbimurua
ambo gewa:pdlievrriufq?<ftp:cciofa. Jgcf
«cra iftius atali8 etmuftdc babcnt boc q> cit
fintiracunda vajde:crticiunt efferida J£f ftint
animaliavn:vncpquidccnfia;eftajquando
Somdticanrur.
£apttulum.jE«J'r
ST*\ £lo.mclofu8.amonoeao6.3uV®«
d I llotiictiieeftcoCffitiocundilTimomg
| 1/ b:o :vd <? fauos petat % aflidua mdla
* • capfcf.j£fta8taialqdrupe8armarii
vngulie.*3lofa fupcr eptaj ad 2?cb:co8 *^xr
Iovdmdotuecanimalquodctta)cu8J5::cu#
ius pcllie bifpida valdcmdota vocatur.Urt
de sequibufdam fanct ie anriquioribue lcgif
£ircumierurinmclot^£rXtena.re.7Se
lofus elt beliia valdemagna quetrunculotf
r oe boftcs pcrfequif tancp ad bec crcata ,*Ri
ctue babct ingcnree.tcnr ee quoq? fo:tee ap
minentc8:cum quibuc audacrcr bella aim ad
uafarije parirur.2?cct£smen bominibue fo:>
i tbue rcrribilie fit:puao:um ramen fnnoecn?
tiam « co:um paruirarc mirabilita pabo:fe
fcit comrn verba fuginin quo fcigncmagnifM
ccntia innoccnrieccp:obarur.
f 3(idoui6.t^onoccroe elt monftru:cqui*
no co:po:c:ceruino eapirc:cauda fui!la:pedtf
buedcpbanfiewnfiitu bo:rido.co:nu ramg
vnofcjacunffimounmcdioffontisarmarum
£aptum quidcm pcrimiFordbfed nuncpto
mari.imo (vt tidt^acoto )c? nuncjj vinu^ in
bomini6potcftafevcnit:quiavincifcccrne8
furo:evit2me]iuir»1!>bifiolope.tS>>onoce^
roscft animalpufillum:cdo fimflc:accrrimu$
babcn8vnumco:nuincapirCjbli.li.Vit).afcV
rima firam monoceronrcjrdiquo co:po:ceq
fimilcm:capiteceruOipcdttodcpbante.cauda
ap:o.mufiitu firaui.vno co:nu nifiro mcdia.
fronret>uo£cubito:um cminentc.viuam ca*
pinegant.
Capnulum.*:m^
Crartama
lecrifiTi8ecd:/Rudolpb9rup. XaW,
licu.^tgak Zi qfi mus gulofu8.£ ft
, atetfraudulcrus.-mcQioolozrapitcj
poftea verri comirrir.Bui. 'ikiga lu dTc &&•
runt a tal miitf muftela.£oio: ci9ad cimnifa
tf*ccliu9 ccufubriiirafc % tcntjirate. X dgitu
do o:t etudead vltimti.-r labiu ci9inrltto.c^
cpvtdct atahfalit ad ipm/z cu tcMcul 'W fufpc
*tf.Diferur ^utcjda cp bjfomuctcolo^mu
risXlq: mufcida aue eaaita et ocuu' pui.0e
tes eius bnt tres o:dines.et acadut in circui*
tumoifusveficeplcnebumiditatefanginnea
fuper bafeefuftas. 0ncp autc p,uenitrc8 ad
pttciuraininteItmtstt>ifTiculfatcvrine.fudo'
remcj5frigtduco:rupru£umcrgocaditcaro
cp:rupf a curctur vulnue curarionc fua
Capttulum.jmrin,
/|\ Olue.£i;li.tcna.rc.^ulu6a;a5ino
■ I H er cqua 0cn»r9.babcr qdaj ajini^pita
\ m r fc$ aurceloga6.binniru bo:ridiJ:cru?
"^ cc in bumcrie^edee eriguoe.et co:p9
maalcnrfj.Teliq $?o vtbjcquue.^ulenuncH
papiunr.q:mcnftrui4upfluirfle in eiecucibo
tranfitinnutrimcntuco^oU8.3tef2ngui8c|
namranoindigctcicitajmfugftuitatcvdtcc.
/Elhaliarario qm bocaialeitrra naturamge
nerarij cffccr riue narura ciucrfificara c in c5
<\ ealidiuenaturecft.tasfoo o, fummcfrigidt
taris.jjracfcinfetu fciuerfiftccgcneraro % ma
lo coplcrionaro.noporcftcffe pa»danriap,?
fiumctouiinatanafura^tquaficjr^pnafibf
f ilc gencrer :cj nuUa^jpua gcncris fui fubftariaj
babauracpwanimaliforomanof mulas pc
pcrifle^pdigtj loco babifum cft
©pfrationra
f3utccn.^uto£pelu'8acfimflw3anie po
ttirurfuper aduftioneignie.
f £r vlccra calefacit qn no fut cu flpoftcma*
te.£ftctiam mcdicame cjccc:tationt pcdft cal
eeamcntf flf cg eojta? ct fifiulie
f .Sclbetue in li.t>c fenfito.S>i comum fumi
gaueriecu vngula muliftniftra:non rcmantf
bttincafo^i:.
fT>liniu8lib:oviccfimooctauoXinievngtt
larummulivelmuleejc oko mirrinoalopittf
aercpler.
f .£ fculapiue.21uriculc mule et burdonie tcl
flicutt h fcranf a mulicrc non cocipier.
BtBmnmlibw
•T\ Qe. 6): U.t^c na .rc?.^bue cbcfttoh
B I lpaniociipidfl:aco?qucc]cfrugib!jad
8 1 fm bumanoe vfue fiut 3n gquircndio ci
bte foicrti(Tinia,p c\\x> etia nulla ptcru
cp virat p.icula.couiq? cupidine t>urio:ce Wi
lidafqjmatcrfasiocmoUif. •£o:rofi inaqua.
bibif mo:if.q: valdc bumidc natura cft.fSlu
b'.viti.^)uriupiuragcncra (untinrcgide cy
renaica.Sln. lara frontc.3lgacuta.altj crina
cioru gencrc pugcnrfb? pilis ?e.£r lib.t>e na.
re.3n oricnfemurce magnifunt ad modum
vulpfii.c^ aialia rrfmut boics licct no occidlt
mozfitotamenioleftanf.^n arabia musin*
uenif:aiiii8 pedes anreriours funr magni. fcj
vnui8 palmcpoff crio:ce aurvniu&t>igtri
©pfrationre
f -^li;li.]cictjXameIconi8bcrbcfucai9 addi
ti8 aqua et olco mures in k pmbit ac nccat;
nipjorinus aqua foUjelf.
f 3 dcm li.jcjtiitj .Zajciquoq5 arboae furmis
nccarmurcs.
f jfdcm li.jqcvX Ucbowmcriapollentcadmi
jctummurcsnecaf.
f 3delujcjcvi.-£o:ro ficcrcb? muftclccoagti
lo£ddaf;t>irfitcafco8 a muribno atringi
f 3de li.r]tvt}3conitu elonginquo murcs
odorcnccar.
f *lRa(iinaimanfo«.!^burc8ipctomo cafc?
canro fumigatafugiunt
f Buicenan ftfo eanonc.S>quilla cft ccpe
muris fic noiata.q: murcm intcrncir.
f 3tc argcntu viuu intcrficitmurcs
f Sdcffugandu mureemus mafcultts ejcco
riaf erintomo tttmirtif autcaftraf.aut caitf
da a'U8abfcindif.f5ciccoziario fo:tio: eft.
f 3te mus afianis i ficcatSt ihfanti t>a t9 Qd
comcdendu abfandit fa liuc flujcuab oieciua
f ©anguie mnrl cradicat vcrucae.
fSteretisautriusfuperalopicilpfm^te
q? adtiftu et cu cepe linitu.
f £um tburc vcro et aqua mclliebibitu frl?
girlapidcm.
f 3tc fumptti foluit venrres pucrozu.
f j£tcpcuaqcocitur2fedatineaquit>iS
culr are vrinc patimr c onfert ci
f £jc li.Ttcna.re.5 imue muris vcbcmctcr la*
jcar.vn i trurani mcdicinl ct co acuunr. .
tttqiiclibet % mufc5>. 3fi. tSbufquelibct
m cltbeftia onct^capolemagnifudincba;
b cein aifi inguinccrcfcit apoftema &e
coHectTbirorib?.0i5cumafuratufucrir:colli
dit illd -zfricat adatbo:e.ficq5folnif i "oecur?
rit faniceabiq? pdcnfaf i indurafo femoi ftfa
mufc9 vocaf £>to crilcaro e&i ftcrcue vicif
mufcue.fcd ille multo nielio: e c\ ab apare cttr
rif.*i£>ufcu6odo:c|>diro ^tutefua in fcro:ito
siarfinie rccupcrat pfcro:eewrtac?ficcjft
luctamuicmriuifcit.fjGonJran.inlugraduii
Ifouicue puftula cft in vcntre cuiufdl aialis
X>c c\ erilfuperius tuctit in ca .Ijcviq . ^ajclle;
£t cft capzcoli fiTie.qo" cft in J nclia 3 dci n
rcgni.^>ufcu6 maio: cftin aromatibus cali
plda:liccain^.gradu.
Capitu!um.f
f 3 fi.^ufcue valet p fincopimn co*die 6 3
bilirate:cereb:iq5? epaiis i ftomacbi
fjC6fta.li.vts.*^bufc5'pgnHtfenio:tvoinbY *B
cmc ma>:a^de nefect a aromati5ado pfo:tat
rimo^mclacolicuamputaf i audacia pftar^
f 3tefternutatoc6t>einufco p paralifim ad £>
iuuat.f 3femu(cu6mittifincollirijecr pfl^ |*>
lulie fcu pulucrfb oculo? cuinerircs albugt
nce odc^c)crcnulr.nouubumo:e tcficcanr*
fp^af.jnunctucapit^graucdinct>cpellit:
ciq5vtreepftaf.q:pfo*fartuueft>atfolatiii
mcbrie oitor: fozritudine augetofttb
f Scotomil cic abundanti biio*cna ta cmc# *3
daf.fomnuinuitanvcntrcftimulat
f £ or i ota vtfccra pfo:t atin modii catba^ t)
plafmc anpofitu.X ege fuperius cag5a5el,et
flcniueinuenieeccmufco .
Q 9
Kmt&ms
XTV.afio^fi/^bufio ca ttue eft appellatf
■ I fteoqMiuirito ntinfdtus.Ejai/ocna,
Vi / re.'z£>ufio fiucmurilcgueatttcattttB
' grecc&qfiaftut9.Hialctmudu?ve*
ncnofumrr oim muriu gcn9 p.fcqrur.cu bufo*
mtofcpugnarc &:quo? Ucct vencnatj acitf
Idsrepugnefcnofn nccanf.^urcecaptae
p:imolufitoarTiat.poftbocilIufa8comcdit.
Ooifcatbunailonstamacutcccrnitcrctiaj
in antri6tc^eb:olifl7mi8vautinUicccriImtt
rcsafpicir.pctcebjadmbdufcrrc^losar^
ca:o8bj.qtoablatl audacil pcrdtt .Blandid
ia gaudaMoca cauda ©fltgit ;tutf pie nimia.
©uricia pcliefua cdTjurir.bomini8 manu co9
trcctari gauder.t ad ludu facilimc jKiocarari
Xotura facia tambedo poiito pcdito imtraf.
Xtoi&inc imparimriflunc acccndif. £t liberi?
tcc coirue tcmgcfilueftrc crTirituri
ST>± altipc8,3fi,^ult(pc8cft^mletcf?
■ I arenueamulritudinepeduYocatfd,^
11/ rractf in globu coplieaf/fiafcif fub pe
^ ■ " triqcbuo:e trcrra.Srefio.Bialanu.
lofuj logt cojets i mulro? pcdfi cqte bj anu*
lofttat tx viuit aliqnrulu polt capirts abfctfi*
onc.3te b fumu fto:acSficcimulrfpce cludif
ac t>cp:cbedif .£jt li.t>c na.re.,/£>nlripce a r«£
nomebjtffanfiuinecarcrbocaial(t5t2iug9)
3 iiquado co:a ipfo allaru.coq j fpccranrein
multae partcsconcifum: ? tamen vnaqueqj
£6 vif.it ab alije gt ibus fepcrata .
&ptrartont0
f Suicen.TJermi8 c\ eft ftib vrcris aqne:pUtf
rimoe bj pcdee.? cu rangif rorundaf .
f&ipaUruejccoeumclletangifivalctcon
tra pfocarionce^t uTr cu comcdif
fjConfcrtcrilafmari:taiox>iIarationcanbc
UruefmqtJticif.
f 3revermi8mulrfpc8cum vino bibitueco
fertictcricie stitficuttahvrinc
^■ji
Sv^
-T-J^^^^^^^*^^
^
CaptailunuO
Capttulum.ritji
£pa •£bili'o:Hcpa cjbuf
dl placjp pfteeefemincl
q m oia libid ie cftuf r$ ma
fifuopparicapttt pridee
ipmnecar.Cuu ipaing*
mnccaturviccttcnaSic
§cadeencpa:q?vip.afic
fcicra.qttafiviparieeXu
cmjpcpartu gcatuli maftf vifceritoeo:rofie
crupuntcuintcritttipiuematrie.aao:.pc
baccrgofpcciepIentueOiceftnfravbiagcftJ
viga.f Obic. jf(t.Obiccet>icta c. eo cparc*
ne colo^ babear . £e q poera.0ua j fparfie
pictuemacuftbcopbanue obicee.£6coloj
«jaiftieatqjindifcrttuebarcnie^
BtWasmm
Captmlunt*ritu.
OEomon.Slbmtieinli.ticna.aLiIiu
'fleomcon beftia eltat grece vocatur
neomon.larinevero fquiltuerz &co
# fetae b$p pilis.-r boc odo:ecibu coucmen
tem a venenofofcilhnguitlxcbcliiafcrpen?
teeperfequitquecu afpidepugrtanecaudam
rrigit quamafpis quafi minarttem obfcruat/z
adviamfuamciuneatraffert afpidetri ©ece?
ptam.
...agcr.^fi.PnaSfl-ftt
I tcrptafajin^fcr^f Ona
| gcr.j:jcv.'oie.^)ami.|cu.
[ vicito inocrerugitfilr in
I ©ie:?tnboccognofa?eci
| nocriuee£iuecl5rugit9
I p.fingtaebo:afrugietie
Mnuer9bo:arucognofcif
SctozDnager vt legif in folitudinibwin altt,
babitat.vbi,fl)f bnficia vcto? triuifue a potu
viuit.t^tMeremic.Onagriinc\tfteferutiru
pitotraccrut ventu qli Tnaconee. j^jcli.^e na.
re.Onaflerindtcmagnue aial-r crudcle.fo:*
ma a5inibne:ctvnu folu co:nuinfrote.t>uru5
mmte? acutii aclogu adbeftiae priasfccbel*
Iadae."r!5b5inmediocapict.folcaecti4fo:te8
ctacutaeb3:vt iuuameiwhtrale cr i4lterii;co:
lui^efectupdiditineierecuget.-jblini.U.vit},
Onagriinfrtgida etlicaoniapapuirunt.
&pmtionw
f3lt^Bui.Onagrifel.i.a5irafilueftriecra^
dicat/mo?;pfcrtfup.apoftcmatuvcPiisiaIini
tum.f 3n cmplaftriecha5beriftpae ponitur
acp:obibetipfem. . ■■<■
farinaa^inifilueftnetaptdeinvdicafragit
% &cto:.angul3 ulueftrie a^ira fi coburanir
etbibamrcpilenriep:odeft
CapKulum.ru
Capitulunuuf.
OHrafflue.S Iber.tn li.oe na.aialiutti .
O^fftueaialevaru cotorieomnia
p:ecedee aialia.Jn anreriou partee
valdc altu:ita vtcapite ejcteTo alritudine5.r,r,.
cubito? inpoltertoH at p.te emiffum.ad vnttar
Q itj
Crattatus
cmripcdcplmfao^a.colluocffccaputc^
viu 15 n\it\9 fit altcjnruUT coloice nmltos bj; tft
aibiicr rubcii b5 frequc(io:e8.cum vtckr fe prg
t*llrc8ammiraribuc?ilwcfeveratp:ebesfc
twncvidendum.boc aialrpjto noftrisvifuin
cft. £ t ambtce vocarur fcrapb.
€apitulum.tutf.
0"Hoccnrbauru8«tojafiu8,£^ib.©e
ia.re.0nocmrbauru8cft antalmo
irruofum ? narura bsfoane capire fcj
a5inir,oercojpeveluribumano.fao'ebjfari0
bo:ridam.manufcg foaiiatas abilesadocm
acrif.t>umvoccp»nn'rqfiloquuaa'pir.f5in^
fiiera l;ib:avocc bumanu fo:marenoparcft
foic poftiufccjnrcs feligna vel lapides inirrit
rt c?:pmmenrato:t«'a'r J?oc mc%t>ictr add*
lin9 pbiisinrcr ccrcras beftiao ab inicio non
ftuflc ralecrearii.fed auqntaucubicafualirer
55 adulterina coim,aionegcncrari.f 0:alfo
3fidoni&0rafiu8m- antcriozigte alriLcmtf
, nen3valde.tt3vrc)crenfo captrc.jt^cubiromj
alr irudinc poffo arrmgcrc. Jn pofterioa $©
£rettmilTume(tinftarcerui.£olUlb5eicrenui
oput cquinillicer nnnuapedesautct cauda
Tt ccruu8.pdlc $0 lic omi coknc senere t>iuer
ftmodevariauvrbofrultrateinpretartifictt»
naruraleduspulcburudincimirari.l^ocani
«nal noltrio tempo:ito a foldano babilomom
rranfmilTumeltimperaro:i5ridm'coroma!>
iiommau(juf{oTc.3np:ccedenrica.aibm9
filud a nimal .fpcaarirer ^cfaibit ct appellac
>cum0rafftus.
Capitulum.ron)
O*Ri]r,acto:0rijceaialinudufmIegc
tujcta ub? Peu.pe^ctia t>icit jjfai,
Po:mieriit ficut o:it illaqatus £ t Iu
^e na.re.0ri5cftbeftiacap«^magnituduti8
birco ep ctefiR8.vaiub3bc8 fub meto 2?ecui :
llla ere aflnce q carer aq generaf. zideo vpe9
niaftriarcktadmirabae^orcmediufirictiii
latroesgeruik rmcaq cara^mifitmieapc
rijnrttodidcriit^bo in liti coTmraret aunlic*
cjtllo laiubcmmo lu|rcvcficldtcta?bcftia?i;
mfo.pp.tcmodicavterenf.becbcftia( fiott 0
giptn tradut) in eromt caniculenafalitcr rri?
pudiarcvidefcopageco:£i8ci9vifibirrfenri6
tccpimbcr crfrtgue abrjr. inftentq? vapo:»
^foUevtvefiiaftmafloUbueberbafcpo
fcratct frucms. £ft autfrtgotfimparies.di
necfhgiisnecnwcstjefaalefuftincrcpot
©ejRmmalmua
CapUumnwfc Capttulum.$
»3nrbera 3fid.*i>arbcr 'oictf etmco?
o;m^ialiu fit amicu8'.cj:cepro waecc
fuicqwfuigenerlfoderaregauderz
adeandefiKmdinccicAr accipir reddir.^an
cmoc^6lofafiieOfec.;Ribti leone foitifs
nibilcppatbcraveloci9.3oB^>betaaittii8
£go qftpbanrera eftraim ct quafi lco t omut
fuda.f fcjt tibzo dc narui is rcrum.^antbera
eft animal variu ac fpeciofum nimis. Sur q
tradiit buicin armo macula eelurte ftteni» itt
rerdii crcfccrc rorunda x %& Ume muta roej va
riari.T>U.U'^i.t?ntcp patberc qtruo: mamas
in mcdib verre.^ares ar inoi gcnere XWo9
rcs futfcmunptcrcp in parberS? vrue.qi Jrcj
parbcraferoinoparturir.cui9cacr6maife(ta
I-Racuinvtcromfiecoalucrccaruliniaturi
cpad nafcedu virito pottet.odiutlpo? mozae
^racBoncrarafcritovuluatlcp obftare p_rui
vnguito larcr Strz ctrandir iOa partu fcu potiS»
timirrit solo:ecogere.3ra poftea comipr^,
cicarrifofie feditogcnitalefcmeinfttfujno be
rer acccpru.fcd irriru refilir/Ra vt trplf&t
nialia cuacutl vnguttofrcqnter parcrc n pof
fe,vici.mf an inrrtnfecuefe mouejitocaruUei
»j>bifi.1^anrbcr!venadieinfiftere8 bircani:
vencnocameeflliniureafcppcrcopitafcimm
rufpargurvrtUa?efuparbcrefedncanf.©5
lUe tu ejccremcra bois seuo:anr euadunt.
f2luiccn.T>antbcraetpardu8quandovcnc
num comcderunt ftcrcue bominie querunt ct
comcdunur ficcuadunr.
*%-\ 3r*o.&lberrue inlibio tenarwur
4 I jnimaU'um.-»>apro animaleft circa cc
M^/ faricm babundane auirarcm^a^ vul
pibus:maiu8 lepoium babcnemo:ee.adurta
ta cm vUulanr.Stiquando cm vno p:ecinen
te et alqs poftca fimul refpondennbu6.pilofa
autefunrbccanimaUavtvuU;c8.£tvbivmi
iftiuefpecici ocrifum mcrit.cctera circa tpfuj
vutlanrftcurptanfiuntmo:mum.j£rfuntco^
rumvoces adeo fono:e# cum cminus funt
tancg 6 pwpinquo puranmr audiri. boc aial
t icirur fepulcbza bominu in fame aUcjtiens \t
trarerz cadaucritobominu vcfa. £telt quafi
fitcompofimmcclupoctvulpc.
CapituluuMtf
»21 tbvon.SlbcrmeinKb:o rtfupwi
-JbatbYonanimalcft.quodnaruretc
cotcm mirabilem baber.colo« cnmr
piirpurco pollcnsadeo cft radioium:vtviOw
inipfa qnaftfcmnllarcvidcamr.^miuau
rem rubo:em rerinct pcUcm.fed fubduamr rt
dioiira8.creftadmodumcaniemquannrat;
manfuefcibiUvalde cr telcctabtlc gauderif
abo.0uidamai«emantiquomm puraban
bocanimalbabcreaUquidtiuimrari8.Pin
buiueahimaUeduriiTimafumctfommma.;
neruiaded foitce.qrnonnifvmafinavwlety
vaUanttirumpi. k~
Craftatua
£apitulum.riit
DSrandrueetpardueiSjolinue/jSa
rldru nutrit etbiopia :boum magnitu
dine:Ybico vefligio.ramofie romito.
capiteeeruino:vrfi eolo:c.parircrvillo .pfun?
dot?uc parldru affirmanr babiru metu verre
reiz cu ©etirefcit a(Timilefiericuicuncprei .pjci
mauerir.fiue fajca albafir.feu frutecto xitee.fi
ue cgahOmodu pferat.faciut boe idem in ma
ri polippiin rerracameleonree fedct polippue
etcamclcongiab:afunr:vr;pniu8fircuri8:le*
mra te.piimanria emulari.3n boc aute eft no
uu ac fingtilaribirfucil pili eolo? viceefacere
btnceuenit vttufficulrer capipofiunr.3fido:9
tjWdusfccunduepoftpanrberlcft.genSva
riu ac vclociflimucrpceps ad fanguinem:fal*
nt em ad mo:rcruir.cjc adulrerio pardi-r leenc
lcopardus n3fcif.ettem'am onginem efficit
^ffcic li.t>e na.re.vr t>icir magnue Bafiliue*
•jbardus efl bcliia ro:na et acuta nimie impc
m eozpufcp mozito awu conuenicne babct: z
variumincolo:e.falrupotfue quaj eurfum
piedaminfcquirur. 3n affricap:oprcrino*
piam aquccongrcganturttiuerfefcread am*
nesibicfleene bclttjevartje velvilievolun?
jate mifcenf.£t indepardi pjocrcariipicunf.
Bperationt0
^&reflorilee. ^ardue ficur et parobcra qn
S do venenumcomedirftercuebomimjmquc?
ritctcomedir.
Capirulum.rjni)
D3lofue.-£irolueet *f>uto:iu6. £tlf.
t>enaruriererum •jSilofuseftanimal
(ficut glofa t»icit fuper 3faiam)qtf in
bomim'6 figura fuperiue incipinfed infcriue C
pede8beftict>cfinif.qualcmbearu6i?icroni
rnus in vira pauli beremire p:imi fcefcribir: c?
fuperiuefirbomo fronrem afperam babcns
co:nibU8erincap«iru5pcde8'oefihen8.3fle^
ritidemnullicfle twbiumiltud monftrumirr
o:ientc cflecaptum/zinSlejcandril mtfliimrz
inde momiu:fale$infufum nea calo« rtlTol
uercf tcpo:rarii fuifle £ onftanrinopolim: vt
abimperarozeiamJfadericovidereror/Fifa
ctareticlarafuirrcgijfranciebelliaadmagnr
rudinecanieXapur quidemno mulru t>ifta*
bar a capirc eani6.eeferaco:po:i8 mcmb:a vt
bomo p:o:fus babcbatXrura quidcm nuda
vt bomo.manufcE b:acbia:eollu album ac nu
du5 babcbat .£arntb? coctte vcfccbatur.^ra
fcecenterermodcftcmanibuecapiebatctbum
ioii fuo infcrtbat:vtnullu8t>ubitareti» boc
quonia bumanu modu in talifo baberet*£re<J
ctumvtbomoftsbat.fedcbarvrbomo.*fi>uel
uecrfemmieltbenrifiimeiungcbarur.£tinfc
jcuviritfcminet>ifcrctioncbabcbar.j6enira^
lcirscmbutm vlrra qko^ieqnrirae ejrigtbat
babcbat magnmwrijeigif agiratii bocanial
cradcluTimemoucbafcnnboieefeuitbar.C c
terumcumplacatijmeflerinltarbominiemi^
tiflimectaeeotriftimcfe gerebat.cr mulctbaf
alloquue»r colludenttbapplaudebar. ff £jc
li.t»c narurie rcnim/Jbirolue efi bcftia parua
maio: quidcm (cc\ non lo ngio: cp muflela: co
lo:crubeafedinrctrccandida,^ira&gilui
Bt jRntnianbus
icTigd.^n at bo:unu?babiffltorctu8 foucc
3nqtiietcfcgmr.?rcarbo:einarb0:efaltu
potiu8 cfcvolaturranfit.qjuis flliqn cauda,p
penni8vtaf.£andaincmviUofamp:opcad
fui magmtudincbabetcuiusadvifum fflltu
mottct ur. fittiqn graria palhts aqua tra n(i
rc cupit ligtw ad moduyleue fug aqua pgcrit
anfugfidcns ( jqfivelum nauiojcfludifuam
crigit.ficcp venro ftantcverfficaolingno rraf
ucbitur.Eftarc cibit cogcrinquo viuatinbie
rhe.Uiuit aut nucito ct cibo q 'oulcis cii libcn
rius vcfcif.3fido.'£>utp:ius a put p:c fcicrus
c.quiam'miu feteta boc maftme cu trafciturr
btcficutet©a]afe.t?abefcrurainftniftro^
fcreb^uia:in©cj;tro longio:a.ardua ©onio^
rominbabirartpenetralia.gaUma^icpul*
lo:um cupidiSTima cfhtauto em viuit. £unq$
galUnam eapitaut puUum.caput ininicio pe
fit vt boc oeuicto in cetcris a memb:is labo?
rare oirTictte non fir.
€aptrulum.rjEHt?
Dfigafue.S Ibcrtusin UVpc na^ialiu j
-fccgafusflntmalmagmimcftct bo:
riduminctbiopifl.cquifounambflb5
alas vt aquifa kd mulro maio:es. capur flr '/
matum co:nibus baber .fldco monftruofum
xt eo rifo cuncr flfcre aiiiinanfia rerrcAt gra?
uieo:po:e.fugfl mirflbili.3 larit rcmigio ad*
wripcgafiporiuscurruntqip^ouolant/zeol
Ufo aerevimitepctinaruadinuarturbinisw
peUuntTcntos.multas efcas©euo:flnt 3nc\
cte mouenf .i nfcftifnnt anutialibue:-: boc ma
pimebomint
Capifutam.tjEo
D3garps.;8arrbo,inli.3e4>p^e.*£i*
garg9.catatmuduci adcfu. vt paiec
Deutro.!tiitj.t eaial comutu i barba
tuficurbircus4nitt9fcruo.mai^birco.ynfi;
mili8cft;bircoceruofjldgemin9^retnfsat>e
fragelacbo ruminat Rcut bircSr f inditvngtt
lam ficntecruue.-icflialagrcftcmagnevclc»
citar$:nemo:a inbabitat i T>eferra. £jugo ac
©icitcfpigarg^eamsfiuattjcpfia.rndc &
a pige qtf cft ©ep:effio £>j i Deuiro.fuppcit
;paialiqdmpedeqtf e file bircoccruo.vr ibii
nuit glofa.nec afpiraf ibipmafiltaba.vn 015
b no 05 fcribi c\dafa*ur pbilargu: fcd maie.
vcpatccinUb:i8co:rectis.
Cractams
CapitiihmujEUf.
m
m
.3gmci.;6arrbo.vr5.*fMgmci Curbo
Iniiiic8puilfaniracubirali.q8grccui
ubiro pigmrosYocanr.23i ir.orana
3ijdicrciicr;qbuo vicinuecoccan? .vttncit
*f>apiae;£5cd tfr SugS fic.*p>i£cmci trrifcmi
cubiralce funcqiu rerrio a nno pfectifunr cra*
tie.feprimo fencfcucfDicunf aut psgnare ?
£ruee.a cjtoarmati fcrro ali^tienejDeuincuf
t>e pigmeis & t>kit f>l i.li.vu. .ca .iq /Jlbigmci
reraoe vr funrt>odraK8«5cicccdetC8 faluba
cdo fenifi vcrnarilwbirar m rcrra remperara
ttionnbuficompoftris ct pt tb ue.aqmio meqe
graes infeftare f ama dt.Otii inridcnrce arifi
tucapzarutwifisarmarifagitrisTero rcm*
$oie pgrcgaro agmine ad marajefccndutct:
oua « pitllos gruump virito ttcfiruunt ? con
fumunr.£r banc impcdirione faciunr mbus
mcnfib):quod fi nd facerer fururie auiu grcgi
bus rcfilierc nd vdierenr. pc pennie aurcui
caracc ouo^purammtcofibi cafaefaciutvr,
t>icw idcm ttfubdir&rdtorite.Jnqtiic iri!
caucrmevniCTcpigmcootradic
bunt ct boc.^oftcrtojpare puUi cft mafoi j>
tc anrcrioM:etcu iuucncfcitcrefcirpare mwoi
fjppter boc erir cleuacio antet iot? p.rt'8 co:gfs
mulrouancquomm magie cp poftenoae.£t
idco quandodtpulluepotdt pcdepoilcTioa
tangcrccaputfuu^.quod faccrc no poteftqn
perucnir adetatem 3 ft.b.viri. JCirca aur pu!
lumcquinu bocvlrimo animaduefrae:q: paf
fum fuaucmvelt>urumquem affuefcirin iuue
ture vijcpordt t>iniirtcrcctiaminfenccrute7c
^uperiuein ca.Uui «©ictumrii.qware ibidej
tidc©e£quo.
Capimlwn^ut^
DOlcdr ue.a Iberntsin U,deaprirtaft
eo re.^olcdruetfccqucfiliue finepot
lue eqnu8,qm t>iu mamri vberifco eft
fwbiecrus. Jn cutne fronrc vt tft Srtftoti.U.
vij.inuentt vconamo:.idcfi amorie vcncfici
um.qn nafnf i lam biir matrce equofbrigua
stondijf iUud.? muUcres uicantamceejjucr
Captalum.rjnrtri
Dtllet.£r. lifccna.re/£ulicie8vo3aa"
funt eo cf in puUtcre magfenumunf*
^atetpuUccetTevcrmicuIu m'gru3t.
mmutii qu4dem.fcdvaldc pungitiuu.marimc
aut temgc efhuo etpluuiali3aUtmtauc po
fiuecpvolanr.noerccptiemagiebominein
fdlanr.£tnifivd:>cmenetou;o:autfomnua
grauie tri mcmb :ie fir fc ntcri no po reft. £u ra
quie manfi adbibet ccUrme foga wlabunt urv
^nccinuOTriquritt.^^* ^(^y^^/^f^tn
©Pftartonrs
f ' £ic li.vtsXcna puUcce optimu rcmcdfo* 2
eomnivdperc cofpno^bfmtbiofricare.vcl
bcrba«adecu olco cocta co:pue perungere.
H"paltKin ©uaepartce^iuifarcuiuifcif. £
fTlafi.S^iaqnainqtnbubcoaituermtw {L
muerojefpulicceoino^cflrucnf.f 3qna %
ftritcrtri cjjutacoquif a«t oleadcr coeintcrii
■&tfWha$ba8i
cit.< &uMBLd effiigldu puliccn afpergif ©o
muscu inrufione eoioc\nridc.rfoctnfaluir et
fugiiir.? filr ectecocrioni rubri.f Diperiitat
qutda q- qn fauguio birciponif in fouea i fco
mo apud al pgreganf :tcinde motiunf ,«[£»£
mifr aggrcganf fug ligmi linirii ccadipcbai
ctj .Otc rugiut c% odo:c'c3uh'8.ct folio? oW/
andri. ^alladius/fcnliceo fif^nf a murca
12 patiimentu freqiicrer afpera jvelamtnoag?
grcftieum aquatriro vd aiOimeris agreftia
femine aqua refoluro fcpc infufo.
Capttulunuri£
inunganttir.qfuper fealicfa appendaf.9tif cp
ci8l'cn'ugar.^Bui.©tafifaffriacuarfcnico £
pediaito8inreif(cir;afimlircr argaituviuus
cjtrincru^rcapuum remeduicJTe ticitur fre P
quato ablurio co^orig %c.
Capttulum.ffl*
D
D£didiuw.3ficTo'.-^cdia>li funt^mca
aitt:a pcdibmcruvn pcdiailofi ticti
funtqtopcdiaili in co^ECcfiemefcgt
j£]tli.tsena.rc?.,iLSediaiu^ainfaniimerolT^
tarcpcdu.boc malii ejc ips Iroie carnc crcanir
indubitanterr: tn imjifibitr.bos nontilli t>e fti .
do:c boiB.altj tepou'0etetiapo:aribnibii8'gf
gni^kiir.t5alY.Bcddiraijtpcrc0ii'uanriCo
pia pediculbul tn coge ,#rer fudoum cr pulf
uercm acbatndpaucitaam.
i&pcrattonfs
CbalY.Ouod eu cucnerir cojp1) pegrino^vf
alw?catbaplafmcfcuargcroviuo.oaifocrt
olco.adiucta ariftologia loga mancqjbalne
Bum ingrediaf.etco:pu8 euiefricarionc vauda
* luudef.^^afi.^cdiailo^gencrationcpwbi
bft vfuebalna-: lauacriipino^frequcs mu*
tatio^neqjvt panusq cafiuadberct Hneus
fit buiulmodi.pedtailo8inta ftat argetu vi l
§1 «u eyttticjtfi fi 0U0 infic ia fc?; okoc^ fila lan^
Orcufc&tlfoena ,rc^*»>o:cuefbd
ruia fcuaa immSda i obfcenis locis
gratitTime(6mo:af,Hcro?.*jiio:c5nc»
rumintfrrz it\co inraiinmuda fmlerjereputa
ttm.^undfe": immudis indirTcrenrervcfof
inhirot>cIectaf:rofiro Uiru fufibdir:bo:rSdc
gi imu'r:papue aut vno ecufib ccrcrigrmnitif
i qfi copariensilluccoDeniur.fcdffatim oblt>
ri fui planaus ad Itsrii vcl ad cibu redaif.icr*
tnr at ijtillii cotpue aia lis ircriue i 1 ifpofirio
nc^niwopo:ciuficafiimilaribiianoco:po:i
ficur co:puspo:a'.Xln ^bifici? alrj int£rio:a
buanicoipo^inuelh'ganrcc.po:co:iimintcii
o:a qfiqtiodda cpemplar infpiciunr. Sriflori
lc6.*i>o:c tj e viii .men fitim coit.fcd nuc t cb.ilc
qmdgencrat.^utroefilioefacir^ptamti^
f itudinc fpcrmatiexerera bifulca pauco^ faci
tint.viuiratifcmvfcpadanno8]LV.X;fiiinpitt
guaf coire pbf omnt tp,c.*£o:ca p:cgtianG cft
qmio: mcnfito:tcrt ilis cft in fcttu pcrit c m m
filioe:-: lacr arc nb fufiic tr.g t orii vafrrc b? ml
mfll98.j£|t li.te na.rc?.i>ouu8 babct pt atej
cocundi multtl palt)8aia{ib:.po:eeauteintfi0
tumerTcraritiainturincoim:vtboir,incml4
nicnr.maumccandida vcfteindut ti m. *Ji>biff .
- *io:atege coituo bellicofi fnnt . £%
tiO/^rra^ lJ*-oJ v/*
Ktm&tw
vtteb€J«orufo:ttjccfridtfcflrfcoal».ctp9
moduintrantlumttdndeluru tllu aeficeant:
, poftea plianf ttitu vt abo v fvn9co£ moaaf
&ytxm\om$
a fBui.^oKitanfitii8ctbotC8uTcelutinoi
refifr er carnee amboy.tra vt cjdl rcdtdcrut
carneboto^ carne ppxi.t lafiiitnonec tn ca i
'& uctifunttigitiboio.fioaguietnpoKiDcbi
£ lio:te clt virrutS fangutnc bote.f ja pozeinn
ccrcrie fcliito oebtlivc;folutiuu tn malicbimi
P f &dcpe po:cin* vatct ad apoftcmata et ad
£ iguieadultione.fSfcrfuepozcmucuaqua
? vino confcrt fpuro fanguinre ? fcoloMtatcrT,
5 f 3 tc iterote ficcu cix aceto bibif ad infirmi*
£> tarclacmos.f jQscauitlepotcifi ccburarur
? fticcnf co t>cntee folidanf. Xoriu pe:co:um
;pddt albcdinioculojXcdciue.jpzicfae dtvt
lapidcefrangarsc.
CcWacfcrcmcdiumcfhvtbomopcufTuefope
de.fufpmdafinaUujBpedee&emiflocapite
ftcq? vcncnu ncquir afccn dcrc.fcd infcriue lo
cuecmditnrctpermcdicamcnrafanaf»
f 3uVfbariae eft ferpcne q fcmj> in cauda am
bular.et fulcufacereviderur. DequaXuca;
pato contentue tter cauda fulcarepariae
f 3de.p:eftcrdtafpiequifcmpcro:ipateii
ti z vapownri currir.tmdc poeta.Draqs stf
ttcndcns autdue fumantia pzdter.£:ic qucm
ECuflcritt>iltcndffeno:miq3co^)ulcntia ncca
tur^cubcratucmputredo fequif:3lecandcr
•jbreftcr cft fcrpcnefumueicalane: cxin mo:fit
fuo tumote tm bomtni Ufo adducee v t buma
napwfuefoanaccat»
CapituIunwiE)
*2T\ ader.parfae:p:eflcr.£ieu'.&ena,rq:,
*i lfcfldcraeTeipeemgcrmaniaadgrof
W^ fttudinebuani b:acbci.coloieinven*
tre aurco cr so:fo vircnri.fcuiue ftatue adco
noj.tu8ciTec::vtfivirgarccentcrcdamo:id9
adbibcae.co:ricec(ue flaro fuo faciatin vcfi>
eae fellcae cbutlire:fed a ftilgcntegtadui li o:i
due adbtbea e veneno cu ttif icir.ct vfcp a d fu*
mu gladq rxurrene.loic cu bomineinpcdc t»
0}fticnr:vcncnuadccrcramcb:ae mometum
fcccurrir/i 15 p nimio erccfut calo:ie ctufde na
mrccuiueigme.cilcm£afccndifXum autej
afccndcec«tetigerit.roncb6cadit ctmonf.
CapttuIum.r^t*T
W3 ana.3fido.*Ramvagarrulitatcvo
jc^cata clUocycirca gcnftalcepaludce
** ^ftrcpit^t fonoe vocie impottunie cta
mo:ibue rcddit.f £r libzo ?>c naturie ferurm
"Ranarum coirue magiecft t>e noct e c| «5 fcie
ctincoatmcoitumagna dtmo:amulfumq$
fcminiecffundunt. "Ranaebabct marc quc
alaebabent.£r omniepifcie fctue nutrir p:<
ter ranam.f ^ftdonts/Ranarnm queda^ acj
ricc ©ictmronqucdam paluffrce.quedaj rube
t e ob id: quia in vepubue funr grandiozce cu
ctarum.Slic calamitc vocantur co cp intcr 0
rundinc6arruricceviuunf.rninimcornriium
et viridilTimcmureqj^ fme voce funr.f £jt u"<
«cna.rc.T^anavcrmiedtquadoq5colo«vi
ridie.fct illa q rnbet octcrio: dt loquttt dta
121.
^fjBnmialtbiiG
fl utlcdifur£m aufiuftomenfe nScfc porcftoe
fuu p:o quoUbet mfnifterio cibi vet porue vcl
vocie apcrire. 0 uod fimanu vcl baculo rcm*
praucrie ©ifltculrer aperirc porcrie.
€>pfrarionf0
5"^u'.li.]cicjcu.1Ranctccurscminu Cife ©icunc
3t c rane ft viui pcrcmcnrur in olla tonis carft
cu mdic alopiriae rcplcnac meiii; rii picc liqda
f , 3ueranempatiniet>ecoaerummfcrrur
fanare.faermee nari in boicranaru roUunt*
felle;p:odeftsfeb;iranaruTellukinie*
fRanie ec olco cr fale ©ecoctie vt fuccue fot
bcarur tbetano medef.f Huiccin tj ,<:anonc.
Xlinierancpofiruefugfanguinielocumrcri
itcr atm.f 3dcm confett apottemaribtje co;>
darum iuncrurarum fuper cffufue
f *Ranecufalcetolco t>ececta fcicirureSbe
jabar lep:c ac vcrmiu venenofoai comefta
f £t©eeocrioneranefluuialieoe ad iooloz«
Dcntiu colluit ur cr fedatur.
4f £o:pueraneperrofeerp:op:icpingucdo
ciuefacilem facitt>enrium eradicationcm.ipft
3>t>cntee njcit animaUum qn fumuteam.
CapiruIum.fjE]Ent
aan8iferetrofurclla.Slbcrruein Ub«
t>enarorieatali5.ttangiferatalcft in
aAloniepambovcrfuepolumarttcum
generaru.etinparrib? nowiegie ctfuctic.crin
bie quc funt minone larirudinie rcgionib? ge
neraurm.£tt>ia?rangifcr qnafi ramifcr. fclt
cm quafi t>e figura ceruufcd maiue eo:po:c cc
roboxfominmumetfusacckrrimuj^rrceojp
dincecojnuumficrcneincapitcctinquoiibet
babeneouo co:nua.tra q> capureiue videf p
Suli6cirriipofitum:t>noccbieccfcrie maio^
rajjaber in loco co;nuu ccrui. ct bcc cfficinai
t'nbeftiaperf«rcquanritarie,aliquadoquin*
03 cubitoutm t rnmojum vifiintiquincp. wto
autquaqj in mcdio capiti que funt lata in mo
dum co:nuu t>amc.ct funt cirriipofita ramio
muUiectb:cuibue.t>uo autaliabjin frontc*
fctcum bic ommtomagie pugnatconna bCjj
tWa8aduerl'antce.f 3fi.T*ofurcUaeft amal
cirea aquaebabirane.vt frequentcr mufteU
maiue? pirolo minue.3n twtfo fubrumm.iti
ventrecandidu.3nterrafacirbabfracula.i>#
fierit ftcrcueodonfcruvaldcctmufco fimile
in octocfed imparvirtutcct odoaeviolenr ia
aifuebominu fugitvnotameninloco fter*
cue illud c§gerit et boc mirfi inbeftia ;quia bo
num fuump;efto omnibue accipicnda ponir.
quo videarur bonum non inuidcre
CapirunmMflFHt)
^3 BtroeaSw.Bcto^amtefiuf
$C\ gUe ct fo:cc fpecieefunt.£ t cum fo:icf
*• "nomm murie communie vulgariter
appU)pw'atur.ccontrariorattueinmcdico:uj
libue quafi#>:io nominc mue vocarur.vnde
ctmcdicift'moratriadalopitiaevruntur,qui
tamcn viddicct rartue vcncntiin caudageftai
reT>icirur.£ftantcm rartue&upliae gcncries
fc5terrcftriectfluuiaUe.£]chb:o.tcna.rcrtim
■Rarruecftmuruficnuemulfo ceteriemaiuo
biadcopanuioftfunt.culibidincacccndunc
vrfi co;umvrina parrcm aliquam bominio
Craftan»
fUtis«tisaftCfltiK8d^r^9dofla putrcfce
rcfaa'9t.navulnvmttcarrice vlreriSfnducif.
%uo .£5o:ejt lanuu eft voeabulu. co q> aial
buiufecmodi rodar ■? fti modu fcrrcptcadat*
j&perarionea*
f^dbcr^j^iuoin^uftumigaucr^cuwiflti
la muit ftniiira norcmancbit in ea fotcjc.
C ^limuelitoo jii.SureefouYisfunt pilofc.
f pvafc»«de3.5imue aute foaaecu" accto,
rrirue alojutiae cmcndat cum rozemarfno.'
^£ofua acbibiwecalatloeejccuidir.
Cflpttulum.tjEiu.
^y £guUte.^ib\T^cgulueipe cft bafilf*
j5> fcue fcj Urpce lcgtirudinc femipedaae
^alb!8maculi8lincar;.3detfftHluot:
q: fibilodccidwtntcclmouieatTfeicurat.T^e
^Uficut^fcojpiocBarenriaxmccp fectanfxt
peftcp ad aqa veneruifcrdrofobfle ? limpba
ricoofauilr.jDlofa fup» fcfa&uirVRcgulSipe
rcpferpenrti q lolo vilut ftatusbfotba volu*
crcp:occidittgboice.antJ^c atbab % filio ct'9
^5ef bta fictoqutfySpbera.pc radicc colubri
cgrcdiefreguUie^Umcnaueabfo&eevoUtf
crc.£ 1 1 au r regulue lerpee penarue, vndc vbi
iujLt a tranflattone noftra legif voUtcresbfb:?
beean bcbtco iuaa:£iercn\mu lcgif fcrpcs
volae.3cto:^inc ctta sltbi c» cundc^:bcf4
fciof .3n tcrra tribulatfete-t augufUcUou er
lco.cjtciejvipcratreguluevoIae.Slndrjojna^
cbiieii(iib:o^c?fccnoc tjriacc.^RcguUie cj
abafMaielcrpeetfrfubitibidue.fig cutue
caputfuntrrcepiUi.£necuvidaaUqepau*
iopoftmcnif.iic|rlJibdatmQ^fci audtt fibiui
cfitf .0*e quoc$bcfrfdTtt fcoTrwaw witief
dcne liarfm mozt? «Ct efi maUgmo: ferpcntul
ncc ap tue rrr iaccf 3o:atb.*RcgtHu fiquod
antmalvidcritvelaudicrit ydropial chicirur
amorif.pebocautcm rcgulo pknius ticcf
inferiuein traaJtm «e autbue.
Cflptmluni.fjrrj}}\
^~y tJnocepbatoet^Rmoccron.^biiibb
Jcvgue.Tltnoccpbalueccruiccm babet
**• " eqtrina cu vniucrfo co:po:e. fa mmia
«Uiaefn o:e afpiratbotee rjcunr. f yfitU*R0
noccrongrccclarincinarptafmnarc coaui
3d^<tmonoccronadatvnico«iue^o ervmi
comu tnmcdia fronrcbabcacpcdu quattuoz
ita aoial % vaKdu vt quiccid impcricrit aurvc
tiUraut£foux.HamacumcUpbanrib? fepc
catamcnbabct.crinvcntrevumcratum pza
ftcrnirXantcaut j5:dTc foairudinievt nuUa
vcnannii virmrc capif .£>eri dcut iflcrur qul
natumeaialiu fct^pfcrunr.v-irgo rpueUa p:o>
ponimrquevenicnrilintHnapcririnquo illc
omnifcroararc,ocpoiitaiaputponit.ficc0fo)
poratU8 veUtrinermie capif ,^f j£ jl lib.xcna*
rCRinoceroequi a monoceroe bfiberc ticif
in rr.cdia fronrcr otnurobufuliimir-in (ongim
dincquannotpcdujEocpaducrfue depfcan?
tcepuUafnaturfllira^lnuniptfcnequfljio^
iam intcUigit ictibue fcie pemism. £u awcj
a-vcnato:tfcocspir:cjC'toU.indigr.otior)cft;pcr
bum antal mozif .<fce illo inUrtue tn captaU»
v.iico:nue pkr.ius ? Ut f ur
Capitulum.fjrjrt>tl
jBfjRnimaltbuff
CapituIum.tjEjEuiJ
^\ XJberii (iuc rubeta. 3 cto:."Rubef ti elt
•Jcv aial ac vencnofii.rane gen1; qt5 vuigo
■*• ■craflfan^.£icli.,oena.rc.*Rijbeta x>if
ucrfie refcrta medicaminibue:qnvult ©eposiic
acrefumir.sbecafuduein pafiu facercoictf.
Ocnena $o nucp oeponit:f? taqs srma ma pe*
nec fe rcferuat.:babcnt gemina co:mia vene
ftcioy. plma.f-Jbli.li.vuj/Rane mbete qrii et
in rerra ct in bumo:e vita efcplurimfe' raerfe
medicaminitoocponereca aflfoueat rcfumc
re paftu ©tcunf:venena fibi tm referuant C8
g>pfratiou(0
«(T £amto(vtoicir3fido:u8)cariiinbamu &
pofuis^ricpurpurasalliciccrrucft:
<tf£onrra vencrta marini leporis et rubcre <& a
tHsearuremediocinaquapotafus
u~± utela2lut.*RutelaeaialltL'earanecq
4cv*,ocafalpbeed.etc{t>enatri,cmufcarii
** SSp&eujefuntmulrcfmlSaLXftei
queda rubea rotiida .qda aut alba rofundum
bn8Vctre:parauo8ftellata.'Z ipae acutioorii
cu lincis lucidfe.queda $o citrina z pilof a .% q
di vuca.f.ad nigrcdine iklina6:qda founicar
qda vefpaF.qda cgYpriaea.£jc mo:fu ci eo? ftt
t>olo: vebemes:? facit accidere oolo:e capitfe
vebcmete z^pfunditatc fontj z fuccedit ei mo:a
<(f 3ui.3n cura mo:fuu ipo? admtffrafcanS
vlis tf arrraetioe? fuctoe.-r lin if cu aq falfa oa
turcfc tvriaceftm.^Balneu? tvna velorio:es
funt reein fedando oolozce co£: c» embnrae
ctanf in tvnaoolo^fedaf.etai egrcdtuf ab ea
rcdit.vuopo:tetvtiu0iterzoibo:3balttecn£
Capitulum.rr*ijE*
;Sllamandra.3ft.£fala
madraoicfaceocrpm*
cedia valcat. £ui9 tofer
oia vencuata maria via
e.jSr li.x>ena.rcz.©ala
madraqua nomilli came
lcote. i. lconererrevoeac
£ft aia l qdrupcs. faciej
bns lacerte.vel(rtc*t "SLrefroOfariem bjtnrer
faciepoHi ciUmk.in igne viuiuct iucendtiim
erringuinpfert eria qnda lana pa Ilidam.oc q
cotcttejonecoburinopoiTunt.^Itautfplenc
carcne:"ZCotraoiaatalia.3ccurb5tn fimflra
parr cjfn etffe quoqj vifce? magna eft in c»
•P U
ttmmw
Tarictasa cetcrie a!alito:macra eftvalde. q:
ffariUs t)e fanguwe.3 deoqj timorofa e valfr
de qj tiiminroFm ca ca lo:^ e*ncenriu9 auda*
•cie.Colo: eius e vari9 ac p_ mometa mutabir'.
£> na £ allina? mo:c gtgnitiet ep ev? fctue p:o t
<iueif.'Jn 6 argeuercno emafcur?neq5femia
ied oesgignur.f SlevanderpapaCvt fertur)
£jc butue aia Flana vef rimetu babuit qt> cum
ad mudiria atiqndo lauari ©eberet : no alnfla
qui8ablucbatntfi<vinigne,pi}cicbat*.T£t's^
ne ca ndefcebar , f *p>un#. jCLic^am 8 coctua
«linguisafaiamandracotactisintcrlicit
^prrarionfe
f t>var.foalamandre ^ms ftiprica e&wiiV/
da recteqj mtfcef mcotcaminitoftipricisn im
p&sbbs capiUo&q funt in palpebus apurar.
f Seruaf audtccapur cr pedes-ei rolluntur
ficqj q«5 remanctin meUe mirtifcet cu opus ftl
crittnvfumafiumitur.
fl^lUf .me&Ziftudihfe marine came8ad?
mijcteranarumcamitopzeclare contra fala^
mandras&jciiiawr*
I
minitradunt^indeftellionuttomein malu zl
traTlatut>icut:ficeii eapiur.jE flatito obferuat
atbtfeipfius qtf cft in locisbofiio:u vel cardi
nitoTeaeftraru aur in camm'8 velin fepulc bi\
^biwxincipienrefilTisbarunclintbtejttas
apponutcafas^aquaru anguftnsef ia ga udet
eo faciu'9 ejucns ro:po:em circudatmfcd co u
iHjorcmcarcnoporeft.
Bpmtiom*
f 6uafl;fdeft ftewo.longa babct caudatpar
uu caputcr no eft lacerrus.qfilaput etia-z coz
puseiusab illo funtsiuifa fedfo:tafie,pnm9
ei cft in natura ,%£sa» eiue mulru cauda cft.
3nipfo e^tuscittrabensfurculaect fpinae.
f £>angui8eiu8 valetaibugim'ocuk>:u.
4 Bdepsetusromtcrimpinguat^tcrcue
dustritumeradiciuwrucas
VTVBura etStelu'o,3fido:u8,S&ira<
Jr"iVla certnseq qndofencfcitejccecanfur
CVA^ocuUau8:£tiurr4tin,rb:amen parie?
tis afpicieutis ?o:ieroceto:tuTou6intende8
illuminar.*Rudulpbu8 fup. X euiricu £5reUio
etlacertafunfuiaiiamfirma,'maaciofatamf
etrcptiliavenenata.j£]cli.t)ena.reJ©rcU6i8
venenu momferu-r cotra tUud rcmediii fit ejc
tritie carnito fco:pionis.f -^U.lu.cjqc^reUi^
one nuUu aial fraudtUcnriu8.bucinuiderebc»
CaptruIum.tjE]EjE'?.
&nguifuga.£]c li.&e na.re: ^anguf
fugaelt vermis aqtilis ofiito cares ct
peditoacpenni8.bominem nnpetir ac
btflias utfanguine ea? fuga tXuiusfarief a?
te nimia moztefibifepius aeccrftf.£>s bj ad
modumtrtangnli.tin crvulnu8 rdinc^tXun
q? cami adbcfcrir:quanto mas^rraJ?if : ranro
fo:tiu8 inftdet tonccrupaf Oraqj fa nguincj
pumdu cjctrabitetaltufanando feiptn occi?
<iit.Qmda aur bievcrmito min9 faptenfcr ad
fup.fiuu eo:po:l fanguwi6bauriedufep:ebcnt
ntfico:ruprionettimiain fenfiaf .*Ram inbo?
minc fano nobilio^acbntigcftu fanbutntm
Qctrabunt.*^)elio«6autacminu8noctuct)iV
atttturillc quenj^ar e ac inca tcin t ■■ofo.wt
rBtjftnimaltbua
aclinearcintwfo funt.fceterknesvero queni
grefanguifuga cujvrtfcie actribulis pungif
vtvenenii cuomat.fcj quod in befttjs aut bufo
mbus aut ferpentico aquaticie bauferit.
$&iiiccn,in fccundo canoncBliquado quc
damaquefanguifuga8babentparuae.qua:>
rum occultatio ©tfficilc factt ab eia cauere. io
t>eglutiunf.cr aliquando pendenrin manife*
ftogurturi8:quandoqnninrcrio:iparrcmeri
quando cp pcrucniunr ad ftomacbum £unqj
©tumo:aturfugircjc fanguine quanrirarem
magna.fieq3 crefccnrc illiu6eo:po:e quarira»
eiua apparcr K i ergo in quo fufpendiftaccidic
ansultiaermlticiaacfputufanfluinis,
Bpmtiome
f2lntccn.inlib.t>cnaru.re?4Cluandoq1qu^
dcm curarurcum mcdicinis gargarifmomm
fifuercrinrpwpcgurrur.
fl£um eievero quevomituejc folurionever
meseducunr. fi fucrir ftansinpwrondoec in
Iromacbo.
€apmtIum.rjE£j#.
w p£rab:onc8.3ltdo:u8.Srcrab:onc8
|,a cabo.idcftcaballo vocari funt.coq»
eceiscreenf . 2>icur autcm £>crab:o
nc8nafcunfs>ccarnibu8equo:u purridis:ira
cceieiterumfepe nafcunf fcarabci vnde coi
gnominarifunt.vtinfrainrracrarut>cauibu8
lariueagctur.
€apttu!um.tjE3Eittf
> Slpiga:fcirali8rr feps 3fi.S?alpig^
;vl'falpinsaferpe8cftqndvidef,jfde
S>citalie tricra eftco q> tanta rergi va
rietatepfulger vtnota? grana rcrardcr afptf
cieteen q reprado pinguio: eftj^e aflcci n va
ler miraculo fui ftupctee capir. £ariar feruo
rie e vt eria bicmis rp.cejcuuia8co:et'8 feruer?
ccponar.0cc]Xucan9.£rfcirale8pcrli8criI
nuc fola pminie eruuiae pofira Cuaeigiolin?
Sttrarbicmales ejcuuias pma ponir.f 3ft&
£>ep8 e ejcigua ferpee:q no folu co:p9:f} z oft
fa vcnenacdfumirXuiuepoeta fic meminiw
Oflacpt>ilTolue8CucoJEcrabiric9fepal5de5
feps e rabiffca afptsjd, t>ttmomo:dcrirbotcm
ftaricupfitir:iravrliqfiarrot9io:efperlXuca*
•Jbarua mof pee fj qi ndnulla crucremo:t$b$
tmtc.tpofteriptutoc8aia3.ru folacadauer»
Crartatua
CapimMn.tfiEjritu.
BJti tu.^pucne.-z ©vrena. £k \i.x&
na.rc£*?iri!l3 fcrpcs cit gu9a malicio
iue.q^okriiiiHt!itaficif.bictaiirii va
ricr^rcrcftflg'cT;vci!trocDce puUbrirudic rctar
dcf.t quc narura ?>cdit rcprado pigrio:cmtwi
eulo flupcTesoainet §e aficq nd valer.Eft k
tiinri fcnjo:i8 vrinbiemcpcllc oeponat. bur?
mo:fuq ngif igneo co:rept9ardo:efuccedif*
■<flB« to:.£>irula gcnuee afpidis,qrj grcceri:
t>vpfa.Decj plcniuet>icru ce.ca.li.^auicen»
!^puc6&c}dafcrpcs.q: fpuro fuointcrficit
illud fug c\5 cackr .cr .f.fpuru.piiaut •octcs ciuf
pihiai fup. alioe.pdoKriii fputi ipiueinrcr
fiarJogirudo aus c vfqj ad ouos aibitos. et
colca atie cinericaie ad afrintrarc©ccunae: z
iili]qijcmo:dcfinrafia't anrecp redear. 0ucj
^mino^dctfincfcnfurcmanct^finemotuclctS
•zpfunde t>o:mice poft falroe prinuoe % elau*
fibne ocuUwz ct ro:(torie colti.? fpafmu -rpulfu
inozdiu a nwrt6feuriw>olo:cintelt4no:u. % \n
rromtrrit oigir-08 in gurrur fuit vt euomar.
3fido.$©YFCuefunrin arabiaferpetce ot alie
quc pluecurrunt cpeqni.fedcria volare oicu
rnr.CUianJ rn virruseit vt mo:fumantemo:8
mfequaturcpcolo^
cae infcritts pofitasferus arriiigcrc pofitnr:et
^mptasbfccuvelint.^omoto-r fyiria bnt
cae in pecro:e.q:narura scdireir inanis f-bt
lce ad ocm acru.cibxlcuarc pofluir fetue a rer
ra i aprareilloe ad vbcra .boc at illi Occftbu?
mani<5o:ets.q:caretvmbilico.^a^5m2fcu?
hcft virga cameXaUaneum bsinpedtbuerr
^rcrboccrigifvr43Marscurrirqrkr/sl5rto
pt nifi modice.q:narurabcfiia bac codtdit tn
faciecfiepftrata.fta folue bo naturalircr <re
ctafojftaturaA^cc bcftia gcftu inc]eta c.motf
fn feror..cauda<aret.ap:e cctcrl aiaUtogufttt
vtgct .'Ruces-z poma Itbenrer eomedif .fed cu
m eie amarft co:ticcre:pemfotu(ptjcir.licq=;(p//
ptcr amaru^ulcerefpuir. Jn 3ndia titjstoxu
tfiefVniiaetotoco:^ccadidae.fatciLander;
£>vmia oomcfticaonmfitumagnofcitpoft:
muUa retterrete anno? curacula.f j£j; \i.ti nsu
re,2>vmia adocm Utdu fcocibwecft.-z adfe?
rociratte obliuionemuncp tn fic cflmanfucra
vt ndfir rabida .libcntcr cu pucrie ludit.z (i rc*
pia t>ara fuerit eoe atiqn ftragiiUr.i3>i quis
cam lcfcrit oiueorra eri ranco:e cuftodir. 3 m
gcnio pollcmscr cmulanf qcquid vider.vn fa*
cihue tnctdut in manus vcnaro?.babitat auc
in arbo:ib>vclrupib?.atvbieae babitarevc
naro:ee viderint aeccprt. calciama^ boim va*
dur et fcdcntinlocie vbi ab ilkevideripnr: in
duunrcp calciamcta illapedito fuieactiiUge?
riue.ligar.et poft boc ejcucnrce : ca fub arbo*
rcrelinquutet.pcuiabeunt.funcSYmie^^
fccndea^qocoefaccrcvidoiitimitanrur
ficq*caldare capiunf . f 3 lido:ue.©vmu:
nomcgrecucft.i.p«tTie ttaribvn fvmiaeoiet
rnue co y fupp:eflte naritouncifacte fcda.
CapitulunLfjE^u
>ymt a.Ej: lt.oe na.rc.©yania cbeftfct
, odefa vtllo :in cr,reriorib meb:^ fupcr
oiaaialiaXtlafboico^Bie^oifpofirioc:
intcriue atnulli cit bolcoifpoiifionebne:co^
munc aiit aialite minotf . ergo omee fere bcsi
itic mlmillae bnc tn poftcrio» contra rcnce v
iEtfjHmntaliuus
Capftulum.f&Fu).
>£o:pjoXtli.t>ena.re.Sco:i:iobl5«?
#dfn qfi^ginal&toevulnl.fcdbj in
cauda nodofa vaicnarii aatlol cj pi#
&u iiifictf ,primantc.5erir ar oblic] ictu et in*
tte.ro.nllbcpmometo tnedirariceflat ? occafio
nes inuenircfcricnd i:bcmim aut ab co ficufib
ptttaf remcdio ctie cinic ciue porat9 cu vino.
«oolusinfecro? fco:pio caudajbj.puoebj
acuLeos.vt tf t Brif.Zerra viuir.-z i verc oua r.
•z in auriino fitr/fSariiit ^mieuloeouom fpe*
ciccjocuparcneoeuozare volucrif.illi immit
nce l ut 4 fc duni tt> n if ie imponur/|bo:coe m
ger fia fco:pionep.cuttf pculdubto moarur. \ >
Bltaiv^ocolo:lpo:cue cuaclttqnq^no fg.
^3fi.S»co:pio^mie eterrcnueci potiue^mi
toafcribif no ferperfo,glofa fog Xuca.£cce
in4t^net>editnobieptate calcadifue fcrpe
reserlco:pipee^uremfco:pioe8c\ cauda i
fidianf occulreferpetee c\ t>enre ledut aperte.
3po? venenarue aculats rerro e tunendue.
©prrarionfo
f ^aUadiue^co^ionceeriftimataltcl pof
fe fugari.fi alici ec eie v:anf inmedio twmus
4Buiccan.q .ean.S> purubois iauni fcoipi
onee inrerficir. f 3terapbanuefco:pioni ad '/
uerftfata cp lifrnlmjrapbaniimponaf fupcr
eil mo:if .£iueetia aqua in boc ejtgta eita fo:
tio: c.fi fco:pio momo:dcrit aliquc qui rapba
num comcdcrit nec ei noccbit
fauicen.in.iiti.cafi.^co:piom'8puncfura
curarur p. eanoncecemunce.ct pcrvapo:attV
oneaunfakermilio,ctfimilibue.
Capttulum.fjfjrjpui)
£ra .fimulras:? foiifi?ga.j£ j. lixc !<<?.
-c.Seta cft vcrmie (vt qdapicutjfcr
pcnearenomebne. '£ltem raiuifttf
tnue in (tar fcrcfcre cubiralie logit udinet>ur9
er albu8.nifolt>iftercne vrracg e,urcmirarc c\p
pecuicaput noncft.fed ferpit vti obiq;.bic iti
a<!je eomtpt^ ncc tn fctidie nafuf.adco tmrus
€ft:ej> vtjcpedecdferi pofcft.^ii ius vencni ra 't
ta vie elt vr abboic poru baultue elagucre cfi
£t tabcfccre faciatroncc cu diro erociatu vt>
tacaiat£jc ^>apia.£> imulrae efl^pue ijrmio
in capite arictie:qui t>ii mouaur fa cit ctl rcpc
dare.£jc codcm & imulraeelivermis in capi
rc aniatco:nua babenrie:ccmoi?ene eu ad fitf
rienduco:nibue.C3fido.£? olifuga ipfa eft
mufaraneue.S»olinue.i©ardinfl quidc abf
cr-fctpainbuscfr.fedqiiodalus bcis ferpea
elt:boc elt folifuga f ardie agrie qitccccultc rc
prat«tpcrimp:udaitiafupcrinfidcntitopc^
ftemfacirbmcincomodo acaditberba fardo
nia:qua©efluut}8fonrant'e^ttenitlar5iii8iu^
fto.pec ft edulio rueritvefcentib? neruos con
rrabit.t>educiro:aricru:vtqirimo:rcminrere
antfacievclurridentiunnc.
Capttumm.rjEmm?.
* M>oliafo:acftellacolub:i.j£)cli.!5 nflw
,re. S»poliarb:colub:t evcrmiecote
rieaura.d, diamwo:anad,vmb:a5
babcr.bic paruue etinuafichie cu fit anguetn
afturiat>ccu)ir.etindenomen acccpit, l^ani
vbicowb:urnade1tu5cubarcvidcritpercattf
da aus afcendene ad caput rranfcurrir.£um
q) p:iti8 qnafi fricando pennulcet:et t cmutn
-fs uq
Crartflttid
snoifib? camce eiue aggrcdir", anguiekfa fuJ
gir pcrfecuro: infeqtunac lerali mo:fuinftltit
ttofKcinrcriozacerebapcnerrcrac^empricar
nito farief.bica qbufda^misauraie&.pti;
cit aure Brcfro.tJevermibus coloas aurei.<y
quado nari funtpmo c\dea parenrifo cibanf.
seindc finc cibo pmanenr ©icfomuis.? tta ia
cOTcimobilcevtmoauivickanf.^ofttemp?
aut a n.. rura pfiriireuiui fcur foic&puifuri ad
paftu furgiif.Eic li.vtfupw. SJtellefigura $t
miseftqwnoacvtftdUiuca.nucpnifi mag
nisimbjfto.pueniret ferenitateadefrc fignar.
buiusranrusrigojeft vtigne tangeeno alio
modo cpglaaeeeicringuar^uuisfeniefi ca?
ro boie eotacta fuerit capttli fccfluunr. 3dq$
q<5c6tactucftcolo:einviro:emutat.bii^mcf
riUgignunr.nccdrinriemaevclfemina.
Captmlum.tjEfr#.
*fj-^ Slpa.£ tli.tic na.rc.Xa Ipa cftamal
\ w paruu.nignmiacccum.fccrerragentf
^^ rum.complutacthirulentaJ©cdco:r
rupra.&uiue pelliemult ouinrpikmjm cft ct
fuauie valdeXcd tercmmu colo:em babet 3n
tciral^bitat.TermiucfcaTiiuir.infamc quo*
cBterramcomcdit.
f^udulrixis.Zalpaeftaialc-ccumquodfci
cur ctrrerra fimulacpluuiacrcari.^ 3fido:9
Xa^atiaacftcocvpcrpcrua. cccitarc rene*
b:i8T>amnarafitj£ftcnimabfcpoculi8.femfi
terrajfodit ctbumum cgcrit ctradices fubtcr
frngitocomcdir.quagreciafflafa vocanr
€>prrottont0
f £alpa ccbufta tnpulucre et fparfa cu albu
gine oui fuper facie rcmcdiu cft prra lep:am
f ©anguiseiuefupercapurpflienudamm
fceclinarurpiloe redirccogir.
f acro:>5crf etilcv cinis talpccombufte va
lcrconrrafiftuiam,videliccrad cius pun-edifr
nemconfiimendam.
f t5alY.©ortcc8magnitalpc(tponanffup
fco:pn pcrcuflioncmfanar.
||V-
m
flsllfif
mmmw
jm\ \
^C\
iH[ f^
^
CapituIum.fiE!
^^'±?auru6,j£cli.t»cnaruri8rq2.z:bau
lr 1 rueeftaialrobuftum.ct intcr omnes
^jf beftiaeforialeefariemanfuerumpH:*
t crcp ad ca 8 quc raparir arc cctcrie aduerfan
rur.bi fimul adunari crcbcrrimc pugnant.£t
inprcliandolinguaectcrtaebabent.Dcnrito
nttagunt.fedfmco«iibU8.frontcbritvaIidl
adomncp:eliu5-mcmb:ac0inri8fo:rio:afuc
caputcr coUum.^ptcrbcc iuga liganrur ci6 tn
capirc ct in bumcrie ficur cquie.
0prrationr0
f £fculapiueXbaurico:nuferpcntefugat
fanguis riue eoe intcrficir.macula e quo cg fa
cieinelcr. f fclctuecummelleabalfamo
oculo?viciacurar, f Scpum auecumreft*
na ct ccra ©uricias ornnce mollir.
f 2£>cdUUa ciuecum vino tempcrara rrcmu^
lofoecurar.
f^imnecinerifliiotceflrcpturiciaefoluit
f Biaccnm.icltbaurinuconfatvlccritoiri
flnrcrcccnrifo.
f Eriam vlccrifoani.Jirqjccco luiimfljiuad
&plo:cmmatrici8
BtpimmtAibw
f Pyaf.iel tbattrinumfrf o feUebircuio,fqui
nanticoseurar.
fniiln£ratcicamcc8fan-3t,mijctt1lacfioolo
res ianriu mirigar.plufr#miicro iacre mulieruj
^f Sfanguis rbaurinus t>iafo:ericu8 eft % ma
lacticus.ouricies foluit,eccatbaplafuia adbi
birusmcdetunc
Capitulum.tjEU
«5»~<Srandru8 eftam'mal(vtt>ia't *$&'/
■ 1 m'9)cui magnitudo bouis cft.caput
^a^ magisceruinoneab fimilccornuara^
mofa.vngula bifioa.villus magnirudine xir/
fowXunq?libiicrttfuicolo:i8cfle2finifi'miT
eftXcrgo:iranrat>uriciacftvr ro:ace8Cjc ca
faoianr.coUwcm omnium arbo:um.fio:u5: fm
ticum.locouimqs reddir,in quibusmetucs la
fcttdeocpraro capirur.l?occrgo animalqtf
tbarum mutatcolo:c8.ncc auud ejcbisque pi
lo ve!liunrurmifi'tnindie.etlicaon .cmiubata
traditurcerutjc/flamtboe quodclt lapo:«m
gcnus longirudine pzocerius b:euirare cruru
t>ifiimile.faltuvelo)L.venatuvt'iien8.innccHU5
bomini.babitum.non co!o:em mut at.pcr bre
mc8 bircu8.eftatc nudus.Bcto: boc animal
(quodftMiiuus vocat tara ndmm idem elTe eltt
mo.cr iuicra ^polinumvorarri parandrum
quod virio fcriproris artrtbuendum puto et q
fcebcat efle Ijrrera capitali8.fcflicct vtrum p vr
tincerrumbabeo»
€apttu1um.$u.
^^<3 riismitoena.rcXajcttscftanimat
B 'l magnitudinevulpi8.b5 crura b:enia.
Vi/ necinvtroc0larereecjlia.f5 in finiiirc»
b:cuio:a .vndefit vt infolliculas rote qs at rrt
tionecuiTU8faaiit.pofiri8pcdib?©e?;rri!arerj
vaknreroirratficcpfuo8Efecufo«8erlugia£
^ellembabetvtllofamtfarisrigidaalbisnt
grifq?pais?tetta.OnXajcu8eftaialagre*
ltemagnitudincfercvulpi8bn8inco:gcXcd
bumflio:i8ftarurejq:ribia8b5ciirraa^ili5ni
babet grifei coloae.anem t>ura arq? ioziidi^
fima.t>cnre8 acuroe.Et cu a canito vcl cctcrj
animahboinfcftaf feipm refupmat.crt>a;rib>
pcdibufcprepugnar.iatur aure buic vulpcs
quodamodo cfle ptrartos.UuIpee em iwcp (i
bi foueaparlt fcd fouea rajcifi^olu? occupat
jCuin cmcu5erifleindefcit.ad inrroitu vadfc
t tbi fterco:at,ficq3 rajco ^prcr immunditia lo
cu s>efercnre vulpescum occupant
sE>ptrationf0
qf £jclib.t>e na.rcZ^atifagina mnacrcfcaifc
augef :t>ecrcfcenrc minuiT.ita o/ fioccidarursl
vlrimo lune ttcfectirno inuettif.bmci fa gma
pficitmtur vnguotta.quito fcdam* renum t>o
lojcsmebwuicBlefibnee.-zBmirrJcrbenial^
ceteicvnaEreftrmcdicuialismoSHistneftpte
riicB fiWimSetearialis.fjbuiusratiocft q:
viuifcatoonibnaialitoqucin tcrra repurac
vcncnifcrafunr.idcocpt>enreeciu8inftciunt
fljEfaiiapiue.&diperaactis inuncti febadi
tcs fananrur.^[£ er<b:u eiae eu olco rocrum
oeesoUwes curar.f £iufq5 refticulicumelle
coctilibidincmacccndut
(Capitulunujdttf
21
P
Craaams
A\
!
¥y:'
I flp
3 ^^
x<sllP?
^ 'W"^
3P
fwjj
fMMH
-/rw^
Y'A7i
1''
■ .' -.- ^^
r //j!
[fP^
*wS
^
F^iai
V^^r
1 ' ~^7i/
/^^
^^
^s&SsZ,
^^"Ragclapb^Xragodita.jfliXragc
f ■ lapbiagreconoiarifuntcKueadefpe
^^ fint vt ccrui: villofos tn bnt annos vt
bircto.f Iftfemema birfura barbis.cj noalibi
funr cp,drcapbafidc.*/bliX»'agelapb9e eade
fpc barba rii i nma? villo ttiftas quetragela?
pbo n vodrmo alibi q? iujcta pbafin amne na
f« c"."V5clYmidus.pi.li.Dict9 at c tragclapb9
cjfi bircoceruos . "R&m tragos bire9. lapbos:
reruus.Eft aurqnritatcz fo:macenio filim9:
fedvil!ofosbabetarmo8vtbircu8.,£|cli.t>e
ua.rc.Xmgodita fola inter bcfiias fcciecris
co:nitoobUq ecruicepafcif^vt magisvideaf
bcrb,ificozeattract5fecareq5 aliom aiauiim
mojecarBe.babctcmco:nuaI6ga.gt>ccliuu
capifioctmaplla$3dtcrravfcpt>ependcntia
qpbibcnteain terra iucta mo:epafcerc.
"I
JCapituIunujdiift
^fc* Errcdo.Bartbo.in U'.T>e,fl>:ictanbU9
11 reXerredincsvocant grcci lignout?
^*-^ vcnnes.cocptcrendo edanr.£t buo
re aut co:rupro in arborito t>crcUct o fub co:tt
atoarbou-zinmcduiliogenaanf.^ajtime
autemin arboribus gcneranr ur: qn in opotf
tuno fgc iirboies refccanf vdpUtatif.,z boc e
in plcnituniopotiffimc.Zxrrcdoitacp [ignify
miculus in fubl I antia cl i moUifiim? et indc t n
co:rodir zc6minwtt>urifimu lignaifubritf^
o:cm puluerc q j pofiit tinea fa ecrc.
Capitulum.t|Iu
' jmea.6arrbolomcu6in li.t5.pjrc.rc?*
£vnea evcftimenfourjvcrn.ist icra
eo q> reneatrz co vfq? vefiibusiniide?
9tqua8co:rodir.ctepveniuco:rupticegigni^
tur.qn fcj vcftt, aliquadiu in acrc grofio rcpri'/
mifnecvcntu pcrrundtf -nn puro acrc itbcre
nullatenu8ecplicaf.infenfibilircr aurc panni
m fupcrficie cdfunuf :et cu fit fcnfibik animal.
infra panni fubftanria k occultat q? vijc vnq?
videri ocuUe fe pcrmittit
f Bmara ct odorifera tineefugiut ad veftes
refgfastautotiefacainoaccedur.^ £rideo
foUa laurucdri % cipzeffi.? bmoipofira i\\ af/
ftisvelvcftcs ibi repofitas % ltb:os co:riipj
a tincis no permirrunt f £ enltan.£ft queda
fcabies capiris q^fptcr fuatenacirare etiidbe*
renril tinea eli t>icta pe qua qucre infram ra.
bula t>c infirmiratib? quo fit curanda.
BtntimaBw
as^^^M
Sjl
^^L • ^ J
¥%
8ff J?PWW £ £apimIura.c3Elutt
^^f ru8j£|ch\sena.rcrum C^jruscftfti'
f *• pcnsfnparrifc&icricbocircafoliru
v*^ dinfe ioJdanisasMue auitocr ania
IitoJn«Mraeouis auium queoim ipiio auib?
comcdir.l2uiu^cflmcflconfecfecum quibuf
damadmi]riaomnetoricumvcncnumc,q)cl
luw.qttamcofecrionl rvriacam t»idif .icrunt
autnonulUbuncanrepaflionemcbxifti nuuu
babuifTeremedirj.ma£imeq5 ftmfe bominito
utfeftum.3pfavcro©iepaflioni8vmtj ccefs
6»feftinmm5Jcircaparte8bicri)fto
aTceop «bcnfum^tadcbnliil3M8n»ifle cru^
ccfulpenfitm^tc^eicillo ficforum tUdferpm
risgenuaacccpiffevirrutcjprra omevcnenu.
4g Baca.XYru6idcmcffeferrur qtfvipera*
"Ham et autozeein medicina loquenres t car
tteferpenrina vel tvriaca conficicuda raro vf
nunqfte tvro fub boc notninc faciunr menrf
©ncrofcdse vipera.S ryro vcro fccnominati
©nc&icirurryriaca.
^prrarionm
f amcennaincaHonc.vXv|facaarTaratb
ideftamoifcuberanafublimioteftet mcdfci*
naram compdfirarum.p:oprcr mulritudinem
fui iuuameri p:op»cq*mvenenie.qucfunrct:
puncruris vel mo:fibu8.vt ferpcnriu ? fco:pu>
^nioctcaniorabiol?.
SEitU.Tjena.rcXvriacaemncf tyri carnito
admimsqutoufdaCttcoTecraomncaliudvc*
ncnil cjringuiric-d conrra vojcnum ipfiuatv. i
rinibilpttdcft.
«J^^^^XYgrisvocatacftMcif
■ r § voluttanfug5.ficemnoianr/f>crltc€
V^ 3ndifagittl.£ftbcftfavarq8 ttftin;
cra maculis virrute ct velodrate mirabilts: qc
euiue note r?rgt8 flunr? appdlaf eocv rapidif
fimuefit ommii fluuio?.25a8aur magiebir*
eania gigmf.*£bifiolog9.£ft afit tygrie aiaf
fcuiflimu aincomparabikrabie feuiaie pctf
puequado raptSeamlieinfequirurvcnsrotcs
^lmiXTgrieromsferuequifcjupa' mct
rofuo eft ab infidiatoKraptrur.
Crartaoifl
Capttulum.f]ttom
^j^rDrmcax £aranta.£)cu'.t>ena.rcr&'
| ^m ^mtcascgencreferpcnriiiquidam
Vtr cflevoliir.venenocidcminv ita earcr;
fed nequa cTjpoftmotte". "Bam renes eius (vt
tfr 3 ifltKofius) fi qo poft mo:rem nudo pcdc
calcaucrir veneno ftatiminfiaf . £ft auttwo*
rum pedfiXaput babene vtbubo.cauda vt
fco:pt0it>uotofcuti8t>uiriflimi8 quafil rcftis
trgif .quifo adco fcinduitvt t»ifficultcr etu va
lidi^imioictibpcrimipoflitOuatvtgallina
fed oua auoad comcdendfi funf nociuaXo:
tucafcmina (vtcicitSfefto ) nobj nifi vnaj
viaejrfw9fufifluitatl.63ui8babcatveficac6^
traoimaialtunaturajbabenruuptumasaut
fquamasaur co:riccm;Bam ifta oia nobaf
behrvcficam.2lcro:Xo:ruca t3:ct rcftudo<
qudtetegminito adogta cft incaucrnc mo0
du.2)aru plurimcfunt aqrice.sc quitx» iaj ti
cttun cft,j!iueda vcro tcrrelrrecq et filucftrcs
Ttcunf .ncc funt venenofcfcd ab bominib? co
ineduntur.f -|bbifioIogu8.Xaranfc ferpen*
teefunrmodieequanrirarisa quito puncri vc
bcmentcr anguftianrur.£c mfi tiriaca qs fub
ueniaf quadoqs onactatc moriuntur.
Capiruumujdije.
•fc<'RofiodiccSlbcr.inli.ticna.aialium
.1-1 £rogodiccfuc aialia qucdl longifli*
^*^ mababcriaeomuaa capiccanrcma*
miUa8vfc0adtcrrat>efccndencia.ccrutcc6at
(ogifltma o.i io incuruara cc tnflcjta ccruicc 16
girudinc capit^ comuuincerra pofirisaca q>
n-onocotaintcrraiacccpaftuptraomncmo^
rcm fumcncta.q: atftcr pafli nonpoflunt^jtcf
fuoui longitudin2co:nuu.7 io pafci no pofiuc
rjifi longis berbfsquepouue fccarc videntur
q? aVadicib? mo:dcrc ficut alia aimalw fac ifir*
Capttuumt.rl.
2lcca.arcftoti.aacca2
aialmanfueru-z iracundic
| pauccmttevcro Mipien?
cie.£3ui9 rencs in afpecrii
qft eopofiri func ecplurit»
paruis rcntto.venircebj
multo8:vtcibi copldtur
vfue.ct qo* trimmuif cjceo
j|ptcrt>igcftioricbjvencrcpoftaliuj.l!SrimU8
crgovenccrciburccupitcrudu.fccudue t>igd
Itu.cerri9ia ©igeftione meliozarii.quarrus $o
bnSigeftii.yComuavaccefi calefiantin oem
partcoccbnatXomuafcminarufunt foaio*
raco:mtemalculo:um«
0Pftationf0
% auic.m.q^an.aaccmu fdfo:ri9eftccfcrfe
fdlito qdrupedu.f •jbonif in cmplaftrlad vul
ncra qfnnrberifipfla.Doloiifqjvcbemenrie
f £rura vacanaa'.ofla crarii adufta fiuptm
fangumisabfcindurerfolutioneevcnrrid
f St erc9 vaccinu eft c,t hi& q ©anf pulntoni
i ptifi sfittfo:£jceo fitcmplaftru fufi eiariccm
f 3rccuaecrofup,ctirura8 ealidas pofirum
fedat caejConuenir cria apoftemflttto q ppf
aurc8funt^£oUat>ecoriovaccinouniracti
accro liiE empcriginc % fcatriem ejceoriiibilem
cunocftvebemec^ftindicac^pferr. fl Sttr
ct linira cu meUcetaccto fug vuincra.acMa i
i&fjFlntmaliimg
et lota vatet ad cnrarionem lcndium. § IbM
lY.£>anguisvacceii fuper vUlmw mfundaf
fanguinem flringir.f Src(Iorile8.aaccc coif,
nua fi calefiant iiiomntm fvt 'oicru c\\) parte
t>ecliiiit:er uquidem vnguanrur cu oleo acpi
ce valentcorra pedum a cotra uiuis nocumeV
tuin.^lin*u8Ubwvicefimoocpuo.uacct'
tw etiam iecur qkacisatcg ©miiiterids me<k
m
€apituutm.flj
*?" Y,£ruer.£t U.seita.re.nmtetfmeartf
f yse babet co:nua in modum circuli rc*
^*^ pii-rataquitogregenfoefcndere nirif.
£tnamraU'fmtafe©cctropedeterramperai
rit .quando irafcitur aut ftupctvclf imet.-z boc
marime atno:t'8tempo:c: *t>er simidium an
num iacet fuper vnum lams:et per fcimidium
fuper aliud.^fidoms.tlcrueic a virito sicrus
cfl; cr cercrisouibus ftrfom'o::vel eo cp fit vir:
fdcitmafculus.vdcyvcrmesincapirebabcat
0uo:iie]ccitafipmritufcinuicemcocutiunt:z
pusnantescum magno impem feriunr. «i
©pfrationts
fSdep8veruecuiU8:limilembabctvirm{cm
powino
f Sjtericas aut anicaufas vriliter curafcet
combuftieopitularur.
fjtlvcmecinumlanisadbiDiftimttihvmbi
lico pofitum ventrem foluitinfanrium.
f jFimus veruccinue cum aceto vt catbaplaf
maimpofimemaculasntgrascmcndar.na?
fccntee ciauos co^o:t to rolUt.
f 3gacm facrum fmpofifum cwat. £u «r a
ctolcomijcmscombuitibnibusmedetur
€apirufum.fu)
OS fonrcs.&lbcitus in li.se na. aialiuj
Oefonttsaial eflbouifimiUr.coUu ba;
oens fetofum et iubasvt equos ram in
ante perrinacitatis ct rruculenrie: vt capmm
tomari vijc vel nuncg poflir.
£flpitulum.rliif
D
3mta8.3u'doHi8.tiirulu8 etOtmla
a viridirarcotcrifanr.i.viridi etatefil
cut virgo.Oimla ergo pa rua efto no
SX
Crartatus
B
5«mi:tu)ca.-r[flmciit!camucMcacft aurvacca
3aucntus aut tietue co cr^arcinctpiatbo
minu5M'u6tuc]ccokn<!atcrrfl.vcl quia apud
genrilceioni fesnpcr nifi iuucncue immolabaf:
liunffirflurue.^snwiwfcrirme eria eras cofi^
derawr.Briliofilce.Clitiilipoftrnuinannura
caftrandi tunr Blioqutnparuimmt.£attra
rivcrotiuttusviuunt.
©ptrattottfs
f*^Iini9.mli#viij.Pnme6quidemTnedulk
mottiunre,cplcnt€rcakfaciuntOntcrcetera8
aiir laudabibsdt vitulina«
fScpflqiioqjvinainum^capitisvlceribus
cumfaUrammlaudflturvtilinimii.^odagri
do quoqs p:ode(i et articularrjs moibie
eodriUi figurann!©searus t fgeflfbiasquaff
fo:9menaa)8ctt.£tideomo:evipefarumce
terarum eondrjc non pot fcd rfn per oe.
BpmmwQ
f pf 9fcozidc83dep8viperinu8 ftrfiufto*
nes oculorn et obtufionee et caliginee rrajsta
ccdriatsmt pondcrie er mclle actico ct olcove
teri curat.Slarumqj pitoe inunctie na iti no
Aniu
f £t Htot ma.rcSJipcrc vatent contra omr# *
um ferpenriu ictu8:vt $ t •^linuas.
<f Xuniea cittB quem p:otjcit cuminnouarnr
invinococta denrifoer ocutie nwdcf . Sdcpa
4)U8 cali0incinoculo:um tollir.
£apitulum.rititt
03pera.Suiccnna .Opere (untferpe*
res babcntes capita plana ct lata.cot
lum niiiustu ac fubtile valde: quo:um
cfludecurrefuntftr^jtumfacicnteeacfonf^
tum in mceflu. Capiunf ^iut amedta'6in fine
vcrieetpzincipicvdf usivt inde rrocifci fiant:c\
tus rameti no oes conucniunr vige fed flaue:
tfceflauie fcmineOreminfccundo canone.
Oipcrcpoft bvcmem ce caucrnis egrcdiftcs:
oculosfuoe fnpcrfcniculumfricant vttUumi
nentur.Slrin a bominf e vJilirer cfVtHtdiatr fu*
motfuin viperejp:op2ieq5 viperepctrofe.^ic it
b:o fccnaturisrerum.Devipera ©icit T>bi&
otogtj8:cp baber faciem bwnana vfqj; ad vm
•bilicuimab vmbtlico vcro vfqjad caudamco
Capttulum.ftu
Jf" V'Rico:nus^jartus.!Jficloi{^lnfcoi
« Jfmiecftammalparuumtfedcotporis
^^foJritudinejbabeustcrura bwuia fld
ftiamma^'fudincni,fem«nnonrimct4n q#
cclfiamontifo vafiifiimifqj folirud inibus eo
mo:atur:vt fup:a latius babetur. f 3fido:9*
CJariuecfit>tFrioUt5ccnercpirolt':pauIoam
plio:c|mu(tcia.3narbo:ibu8 babitat %U&
facit,a re nomcnbabet.3n ventrenanq^ can^
didus cit.in fcorib colotcm babet cincrcum cli
^mmvatqjfpectabiUml^rupellibnsmo?
Jiaru vcriiumgto:(anrur bominesvtrmfqj fc
iare;ipfa rame bcfiiola mmuneglojiaf inpflte
ifp:ia :uec ©um in aliena.
Capuuium.flu.
plnraialiiitia
afto.jffido.arifunt boucs agreftcs
adco foztes vt arbo:es et armaros mi
litesin coznito eleuent.^dem vrifcicri
Cuntapoton o:ion.i.a monnbue. £> untbo*
uesautagrcfteeingermania bfircecoznu iW/
t antum,ptenfa:vt regqs menfie infigni capa<?
rirafeec'ciegerulc^'anr.f23clYnanduslib:o
vicefimo fcjcto.^nbvrcinia lilua gcrmantc ft*
vri.&ifuntmagnirudine paulo clepbanroe:
fperieetcolo:cet!figura tbauri.^agna vts
cozu eft et ma gna velorir as neq? bomini nccfc
fere qua afpeicerintparcunr.&osftudiofefo?
ueis caprosinterficiunr.
0"Rfu8.£r libzo t>c naturie rcru .tlrfue
t)ictfquafio:fu8fciIicctinvctrc:fedec
rracompleru8.£rbocidco. quia per
mature part urinvndc lingcndo infoi?
mamr.£ft autcm vzfus animal feuum nimis
t>efo:me memb:i0.3riftotelee,arfu8 eft ani
mal babens t»ent es fupcrius:et vnum ventre
inferius.acpoft ventrem inreftinumficut,r lu
pue.£ft autcm in aliquibue animalibue veni
ter maio::vtinpo:co zvzfo.'z£banifeftum eft
autem cp v:fus aggreftis bveme lat et.fcd Vt£
boc faeiat^pter frigidifatc an ^jpter alittd que
Hio eft.'z£>aree aure i femine in tempoze illo
pinguee funt valde.ita cp t>e f acili mo ueri no
poflunt.f^fido^.arfuscaputcftinualidn:
ied vis marima eft in bzacbije % lumbie.antf
et inrerdu erecti inftftut .f Bmbzoliue ■. ariis
anguftioza colla tntta funt.q: no pafcunf ber
bisinterrafedcarnes ammaliu coniedunr.
f Blcjtandcr.arfue quoda murmure vtens:
pedes fugit tancp alimeta queda fumat er eie.
f ^ounus.arftcoeiitfieut quadrupesalu :
fed apti ampleuto mutuis vclut bumanie cctf
iugaroib? eopulant .0efidcriuvener$ byems
fufcitat.Sccrero bonozemareegrandes xcr/
ucrrenrur.£r in eifde licetfouei8:partit$tame
perfcrobesfecubationitooiuiduntur.tlterii
x>ice triecfimue liberat.
€>ptrattonf0.
f 3faae.arfina caro vifcoftflima ©igeftioict}
inobcdiene.pefiimu t>at nutrimentum. Onde
plus pertincfmedicinccpcibo.
f '^bifiologus.icl vzfi caltdil eft 2 (iccii.aa^
let pt ra eptlcntia rparalilim.Dcbet aiit fel cu
folliculo fuo ab epatefeparari:etita fufpendt
et ficcari:£> tmos annos feruatur.
f £ufeulapiu8.£5tocmo8 vzft cradicauer^
fup:a finiftrubominisadiufoziu ligaueris ci9
quartanam mirigabunt.
f Buicenna 3dcps vzfi confert alopiric.
f pYafeozidee.picirur adep8v:fi capilfo?
incrementisp:eftare ct alopicias emendare. -
vclv:finum vd elecruarium t>atum epilenti?
cismcdetur.
f 3temlanisadbibitum7 invmbilico polfr
tunmnfaritiumventrcm foluit.
f Betoz.arautcmt>ittumeftfuperiu8iujcra
i>linium:arfip:imi8t>icbu6quattuo:dccitn
grauifomiio pzemunturXunccpmirum imt
modum vterno pinguefcunt. £t illi funt >ptt
medicaminibus.
fBdipicontrac0capilIit>efiuunttenaccs. .
a
£
Kmtme
Olrlaa.yi.mm cftanimal fcuiflimis
nott alriuscancfcdlongms eo:po:e.
canifomfmicuvaldc.p:cdInoncomc
dittnifi cum t n £j Iru po:ter;fed qn ad arbo:cm
venitad fup:emu eu ramu fceferncamcfepcndc
do comedirXu aiir in calo:c coitae eriftes M
Uque^umcraucrit:mures fupcr ipfum conuc
nitint ac fupcr eum mingnnt t mo:i tur.unde
quidain ab ea vtilncrarusfc per barcbamin
mart po:rari fcdtiz murcs admare vcnerunt
vtad eu acccdcrent:fed p:optcr marc non po
feranr.£>uiuo animalis fel moutfcrn eft.
Capitulum.di£
OUlpts/Jfido.XlulpiseftaialColofm
nllosbabetvbereseralrosscaudamj
03 magnam.fertur autc er vulpis nun
c£facitfibifoucam:fedfoueamta]rtt>olofcoc
cupatXuncBcnimfcittaicujcKiifeoefoucaajC
cedit ad introitum;ct ibi ftcrco:ar.licc& p:opter
immundicia m fugit tapts :cr vulpie oecupat
locum eiu8.1"5anc infcquurur venato:cs ptoi
pterpcUem;nonp:optereame8quefuntinitf
rile8,fariftorflc8.Uu!pi8cftam'malingen(
ofum a malarum operat ionum. babet virgaj
ejc offc:coit ad tcrra m p:oiecta .Urfus et Kyro
kos auis:fcilicctrncoatm vnguium cum vul*
pepugnat:quia carncmmanducant.Xinta
autem.etvulpesamicantunambocpincauer
nis terre manent.tlultur quoqs vulpem t>ep?
bcndit.f Bmb:ofiu8 in bejcameron.Oulpis
cft animal odio t>ignum p:optcr rapinam:t>e
fpcctum pwprer innrmitatcm incautuj fue fa?
wri8t>uminfidiaruraUcm'8.f£jcltb:ot>ena
turis rcrum.aulpiseft animal fcriduimmari
mecein o:c:criam a pofteriozi parre imminen?
temo:ri8pcriculo.Succumquit>epinofluit
in cibum fumit.ficqs falutem recupcrat : 7 eum
vire in longum p:orendit. fXonftanrfnus
Uttlpts in famc p:eanguftia latrat9canuimtf
tari t>icimr.boc cft cum cfariuncc tnuenir qtf
manduccr.ftngit fc momiam. srefupina flarii
arrrabir lingua p:orracta:ruc auie incaute t>e
fcendercs quafi ad cadaucnaperto fuo o:cra
pit;fceuo:atq3 et confumit.
BptmiontQ
f &alY vulpis (T otm olco t>ecoquarur oltue
oleum boc nodis cttmricic queftunt cje arteri
ca pwdeft.Sdcp8 vulpis cum oleo filami: icl
eft yreos liqucfacms aurium ©cfiuincp medc
mrt)olo:tbu8.
f auiccnna.tlulpcsinaqua cocta ctcmbutf
cata iuncturet>olo:ofe confcrtvtbemcntcr.
SdcpsriueinauremciflttlatusfedatiDolo^
cius.
4 adbocentmcuacuatura eft valde
Oreanspulmofieaisconfert/afmarfcjvatf
de.-fkllis ciae calidto: cft ccteris^et baciuuan
turbumectatt/|ptcrciu8rcfolutioncm.
f Zlcfticulus vulpis ca lidus eft in p:imo t bn
midusia ipo.7 cinco biiiditas fugfiua.
f £onfcrt fpafmo 7 tbetano que funt in poflc
riojibu8e>:paralifi:faa{ appaimm coiwe.
&yt>U fi&*
/
CapituumuI0<
£I:ratmonctYPpotamue. jfftdozus
Y ycbneumon grece vocatuneo oc odo*
rc fuo falubria cfoowct venenofa jr-za
danffee quo praconriusatt.^rcaditfutV
lis vim cutufcucp vcneni.Dtctuefclt aute fuu>
lus a retis.^ic etia fapcns tnfequitur:qui cii
adueriusafpidcpugnancaudamerigir.qua
afpis maame mapitobferuarequafi minan?
ran.ad quaann vim ftjatranuert compiturv
Breftorilcs.ycbncumoncuntvidctferpcnrej
quiiDtcifbiifcosnopugnatcucoquoufcpcla
mat adiuto:es.£t quia rimet a mo:fu fcrpen <i
tisantrant aquam ct poft arena.TJctndc cn fcr
pcntepugnant.f£iclt.'oena.re.'j?pporamu8
in terra nafcif :licct in aquis ficut in tcrra po^
tensfit? babitetXaudambabet towuofam
ttcntespwrigincoeftotfo ct binniro fimilia
squo.tte quo fup:a plenius fciait eft.
Bejr.^h.u.viiybicca
fuj€cap«cfuutafaliai5
;ajtta$0cncrcp,niatati8
mirldc.cpcloncrato ca
pite corottovaftisjgla^
diorftcpvagtni8.in.boc
ra fe libzantvt toim&o
tltc]rdtattinpetrlpota
fimu:ctmonttah'qUo in aliumtranftlire cupt
chtc8:atq5recurfupcrntcj quo ItbtteriterolPt
^£j:lt.t>ena.re.ybc^cftaiaiparitu vdocuti^
Htum.m capitevaftis co:nib?onerarua'npcrr5
comoianrurnbica feros faciunt.
Capitu!unt.tliEff
pra^fido^dra fcictturwaco multo
f rumcapirmqualisfuitinlernapalude
pzouincie Brcbadic.l?cclarinc cpce>
dratfcitunco cp vnocefotria capiractxrefcd
bantiedbocfabulofum cft/Ra contlat ydra
fnifie locueuomente in quo vno ntearo clau*
fo multicrumpcbant.Ouod bcrculcsvidms
locaipfa ejcutTit.-z fic aqucmeattisclaufif.'Ha
vdraabaquapictaefi.)rdroeautemeltaqua
tiu'6ferpens:aquo icti obturgefcunt. Luttts
uuidam mofcum boum fctcunr.eo cr uino bo
Crattattm
mcisVatictof:f j6jcUb»©eittttn«ffl«iiw
£ftattrcmydroe (vt wirlMiraue^ulcbem
mue anguium tn o*c rerrarum. ^abulofe ve
to oicta eft ydra ferpcnetariue cum vdlctca
puti5ercuiee ampurare ftarim t>uo fubcrenc
t unr.er fic fcmpcr amputatie quibufdaj alia
ftarittfubcreuerunr.
Capttulum. rtjEtti
€tb:o.£jclib:o©enaru
riererum.5ub:o cftbdli
a x>c gcnere tauroutm ftt
iKftrurnifomflunajnaief
maqsvtpotc quindcdm
cubirowm tongirudinta
%mtt quocg veloritatl
dtvtftercue(qnodaim
impctu egerir) rcrroacta
in eo:mb? recipiat ac longiuepoft terga pioi
ijdat.bocita q? fterane egefto largitfime per«
fcquenrce eance qccecar arc&t>ebiUrar:et pej
nfcueiinurflee reddir .piloe babet fubnigroe^
comua majrtma rrium cubitows ampla fup:a
modunuta vt ad menfae 'oiuirum gemla fiat
poruumXumcrgo bommemautcancmob*
uiurn babucrtr in cotnibue fubtolbt cwm.t u
diuin altump:oqrif;ircrumqjineo:nibue re
ripir sonec penitue inrcrimat conquanarum
^ancquidam p:optcreiU8vdocitatem tt>
<unr c(k rrgridem fed falfo.ftam rigtte ebe'/
ftia fariemodica:et babirannoueto&ecau?
*cm repo!itur in^obcmia
CaptturattMUmi}
3 tto J8 Iberrue in Ub:o «enarurfeflfi
'- 5 UunMitio animalcft quanrirarie lupf
mmimtomcrudclc.m moittmbcnM
mtmctaUarumtcftiarum.bocantmaltmita^
mrr<)C^bcfttflnlrtb«ninummcondenfe. <
jilio vocane vt bomineefecjuenrce veucmri
fimtli tngenio t>euo:cr cance.can um larrams
eft fmitane.jE ft autemboc anrmal cctnpoutH
cjc bvcna i rfmia que maricemoaon vocarur
ctintrat in fcpuUb:a4Ct cadauera wedit mp#
f&ccigirurfccnafurfl anfmalifi qua*
drupcdumctalneintcrriemotan
num iijfiiciant.qttia fiq aUa
funtfariieejcantedictS
flgnofcipoflunt*
&tWM$
^roIa0U0inS^uibu0
d^fiXpccH ro cg tractatu fctfo ©e^pactarito
V*^vickUcetaialiuin terris vitamtucen*
X4-/y»num.'Rcftat nuctn tractatufcrriotjtf
tere aliqua t»c naturis auiu : v ti i pfie licut in cc
terie creaturie *>dmagnalia ewollarur.3fdco
i& adiuuantc cbufti dementia.&e amfetwcturi
s volariuto iujcra o:dinemalpbabett.p:imo 6
aqutla mirium fumamus
Captoihmtf
f iDuiaa.3lido.aqla ab
acumin coculozfi v oca^
ra.j£ftcmfantie6tuit9
vtcu,fup_maria imobili
pena fcraf :ncc bumanie
parcatobtutitofcetata
fublimitatcpifdculofos
natarevideatainftar to:menttt*fcede6 rap?
tapdampcni8adlitt9p,trabat.'R9tpradiii
folisftrf obnuriino ncctercOfi % puUoe fuoe
vngncfufpefos radqe folie obtjcit:? (fexidci
rit imobfletenereademvtfcignos genercco
feruar.fi ^|o ftectere obturii qfi tjegemrea
abqcif .3o:atb.3 quila cft auie magna et rtf
galis.fcJc q tf ::q> vbicuefe videritci; atto ferpe
rcmagnoftridoKopp^cflumvnguitolaniat/z
poftq; ejctracta t>e vifccribus vcncna momfe?
ra ©ccerpferit:adbucfaucium «euowt.^ vir9
quod wcrateicringMtiveneno cato:e t>ecocto.
bocqse^mmentoautpmftafautglouatur
aquilcvnafcdeetvnumnroumfcmp. babet
j£jc li.t>cnatura.rerum.aquila altilTimis ar>>
bouto nidificatiYbi mala beftia nonacccdaf.
pullofcBcautefuftodiednoli rclmquitbentc
fdpoo ,pregere fciar ac valdtOtaeg ? t>:arc#
nevelboicmvdaliudaial fieos turbarevef
rapcrc volucrit:miro aniofitatc pugnat: feqj
mo:ti8picufo<pci8ejcponifc]setiainbumcr5
fubtolIiwtcoe^uocetadvolatu.iDoccfcrias
eoelamberefanguine.lapidc ctbice babctta
mdo:quiveUitpgna8fetubabetinfU8lapide
minurii fananre,? bucptra calo^nimuKqne
babct aqla nanira tr)in m'do babet netcpcre
ant oua ©ecoct a calo:e nimio.&uic cm laptf
di calongnie nocerc neqr .fciciit 1 altj pbi q»
©uoelapidcspciofoenoie indesin fuontdo
cotlocat.line quito parerc n&p6r.a oja mutf
tie t>ieb> ieiunat.adultoe pulloe gfcquif: ion
gcrugl6cmulo8ft5rapinc.j£|cub:ovtfup:a
£ftem aq^cpeflimugen9qtf pullos fuoe an
rpeejcpcllittedio numcndi/fcatio m bcc cft
f m 2lrcfto.q: poft incuba»one adcot>cbilitai
turtvt vcnari no pofl"it.j£tta vnguesci^incur?
uanfvtpdItcncrcn6valeat.BlbcfcutaIect
agguanf vtvicpofiit volare,Bqle pulli fiinc
clago«funt,zunemurmurat(one.j£ftaquila
gradisinfcptctnonebabitlstiuo fariceoua.
ffi.vttsicit'J>li.incacumitoramo¥ fufpcnfa.
caprocp lepo:e vcl vulpe minur atim d co:ium
©crrabit/z oua (ua inillo inuoluif.ac fub calo
refoli8ponir.itao3rclinqnecan6a1bat.35
quoufcp naturati marunrare franganf : ejipo'
mt.3n egrdfu^o pullof redit.-z tuc coe vfqj
ad robnr p_fecm nutrir.Bcto:.aquiIa e auia
magna 1 nobiIi(fima.vrporcauiurcgina.que
cum fcnccta grauat fop. oee nub ce in fublime
volar.? calo:e folis oculo? cius caligo pfumi
turrz mocipenicuipo caIo:iodtut>cfttndeo
aquisfrigidiflimiefcrtioimergifandccprcfur
gee ftatimnidu petit« intcr pullos iam robn?
ftoe ad pda in qlitatc trigoue •: calo:ie qfi q )
da fcb:cco:rcpra ,quoda fudo:eptuma8ejcuit
fouiturc0apulli6fui8etpafcif:tonjccpcniiaa
piumafcB rccupcrane innoucmr,
0Pfrationf0.
f Squilc fcl cu mdlc funufos fanat ocuIop»
f*^liniue«U'.)cjci)c.C>cuK8inuncteaquileccrc?
b:o aut fdtc cu mico mc!le:clarifate rifue W/
cunt reflitut.C^te in code li .S qutlc fcllc ( 0}
ipijcimus pullos ad cot ucndu folc ejcpcrirOmi?
jcf 0 cu mdlc immgunf nubecule ct caltgano •)
nce atq>fnrTufionc8oculo:um .
f3dcinK.icjc]c.Xumbo?.quocBtoIo:ipcdc8
aquikinaucrfwnafufTraginccuulfifllliganf*
©ejcrcrquidetioIoutopartietcjcrre.finilUrcl
q; leue.p:crerea mo:bo rcgio rcfiflitcercb:t;m
aquile in cvatbie vini tribue,
0 iitl
fTratfattra
€apuulum.ft
^^Cbacueaauitoparadifuet flurffngj
3^ue.3fido:ue.acbactte t>e quo lcgi£
~ , itt Xcuirico:elr auieignota criam pe*
riti8tudco:um.£r. Ub.t>e naturie rcru.&uee
paradii tvulgarirerfie appellanf.ttori quta se
paradtfo ftnnfedct» infigiieptilchirtidinc.t^
rinattcpfurofceeouset gIo:revt nullue cteco
16: crcdamr t>ccifc.'i!^3gnitttdo «arum eft vt
anferum.tloic ita ©ulrie ct p ta vt ejccitare poft
firfn bomtnefccuorioncm ct gaudiu?f£> iqn
dovcro csjprafoerirc tllaqueara gcmifaicccef
fat plangcre ©onec rcddira ftierir libertati.
«Super flumina nvli libcntcr bSbitat jctraro
a lia e repent ur.£5 imtet a lic attce tn dCdem g
tibue codc modo appeilatc fufci cokttie i fub
rurili minozes q? monedule.Buee antem pa*
radifivocsnf:qutanefcirurvnde vcniannaut
quovadant,'flon entm coitue carumvidetur
fed ccrtie tcmpozibue aggrcgarc terf ae quae
inbabitabattranfirurcrclinquutj-zficreceduj
f 2Uto:.Surifi igiue c auie fic ticta :qfi au*
ramfrigtamfequcne.l3abctvnu5pedimcuj
vncie vngutbue ad pzcdandttm.altcrumwcro
larum ad natandum.5if o multiplict vtiturto
aerc.nunc mo:e ludentie :nunc mozc infidian
tte vfqjdu pzedam in aquis cemeneyimpctuo
fe©tfcendir.aUero pedcp:cdam rapiens. altc
ro naranrerapieme adiuuane.
^GV.Cbanne.S)cli>eJta.rc.2lcbantiecfl
W*+ auie pa rua :fed fccunda. 'Flam fcuode
* ^noe ftmul facir puUoe.berbaru pabu?
lorefirif.etob bocodiofoe babet equoe qs
v4?tpafcenrifibifupcrucnirevideritrt berbae
fccripcrafugir ctvindicatfcvlrionequa pof
tcfr.Soaibinnttue^qsS-ocibuetmitaneac
t>eriden8.*fSU.li.r.acbantie intantu oditauc
egtfbutmvr noncorrecredanr fanguincm co
rum.2Uro:.3cbantie ftuta 3fidoaim.tpfai
cfl que apud nos vocaf carducl'.pe quo ctia}
fctccmrinferiue. •
Capuuhmuif
Bf^utbus
. Cripiter.£ jc lib:o t»c naturis rerum .
•Bccipitrii qttartuo: futtr gencra.i>:tf
"mum eft co:po:cmagiiunt:t>om3bile
multurmoculis varijspaluridie: bilarivub
f mgrofib pcdc:longis vngmbuetteliaofe co
mcdcnsiomnes aiicsintjaditMiullain timcr.
S>cdm gcnuscft p:io:e minus : quod alietu
tnccrc pofiitmus.alas babes groffas f m qn?
ritatcm fui co:po:is b:eucs i vngues groflbs
ctoailosmagno9?obfcuroe.non rito man
ftiefriftctideopluribtts odiofum.Snno pnt
mofcomationisparumvalet.fecundopluse
terrioimitanoneattcupat faris benc.Zxrttf
umgenuscftnifus parutts quidem alioztim
refpccrus:fed tamen velop:cito manfucfcit:cc
©elicate twtriri vult:? leuirer aucupat.Ouatf
tnm genuscft frogellus:qucm mufcetum x>0
o'mus:mulfo quidemmino:fed eolo:econft?
milis.ficut nifus accipitri confimilis dl in ?>i9
fpofirione babit9 ct colo:c.l?ec auis cito ml
fucfcitett)dicafeenutririvtUr:aclcuitcraucu
pattvelojc ad volatum.^btfiologus. Bccipi
rcr auem quam ri fo:s contra noctcm orfcrt :
ct fota nocte fub pedibus tenef .Qcd tllaj vc£
niente folc % famclicus auolare permitrit . £t
ctiam fi eandcm aliasobuiam vcnientem ba*
bucrit:non perfcquirur. Sccipira' colozcm
oauowmmutatetrofmim.^ams cum ue*
cat f rnSuguf tinum. ariftotelee. Bccipirer
Cn a Iriflimis montanis nidificat et eomedit a;
uium cozda quas capir.£ongredicns cii auc
quet>icirur kokie eonuincirur.jfpfa rame pttf
gnamnon inripit.^el babct in epatc et in te?
Itinotantumficutetmiluus.Utcrcpaibar.jcjc
t>icbus.*£>ulu' acapirrispingues ftmt: erbo*
necarnis valde.aulrur admifccfur incoiru
cum accipirrcmafculo.fplenparuusefti aui
buscalidiventrisficut inaccipitrecc colum?
bacrmiluo*
i>prrattont0.
f^lini5lib:o.,ticviq.2lccipiterinrofaceo9c
coctus ad omniu vitiomm in oculis acridetiil
iuncrionesputarur cflicacifltmus. fimiliter et
fimi rius cum artico mclte.
Odemineodem.iimus ccncbridis acdpi*
trum gencris ec melle oculomm albugines ep
tenuat:ct ocults claritatem facft,
f £;clib:o empiriccsefculapq magiftri&v^
pocraris.adcpsaccipitrisfirerantr in olco<
uncrio quocBindefactacaligincmocuIomm
tollif ,
r £riopbilon £c li.t>c na.re.&eriopbtf
Honqfiamamc aer$ sicra vulgarirer
* aelvon appellara ;eft auis nobiSifiima
paulo maio:ud,la.volaru poresct alis velo*
ciffima.pcnasbjfubmfas^caudacploga.vn;
guesacroftru-rcrura mafia.aer$ferena inba;
birat intmvr Yijcvncpv fpa? inrerra reftdcbat
autqefcat.fnE nubcsqVreqnttfcleuat* ^3 &
vidcri nptab botaribucpcapitinacre.sB q$
pdat iu auiu mo:e.£ui fifc auis obuia inaerc
ntlerit mojcab eo compif n t> fiimo aere in ter?
rat>ciiaf:ncc ab bote videript djs cajab acrc
occifaj t>cieccrir.l:cc atiis t>u adbuc in puUo
c.t necdii ?gfrit fe ab boibxaptf z Tomcfticaf
adcaprurainltruif.^ccauiscapriolos^bin
nulos capit vnguito laniatde.£?ociaIr autej
t>uo •ztwo vol3t.capraq3p:cdamtsiuidunr.
Captrolunm
gnuan»
Captrulum.u)
*e»/^v fiocbiteectalauda. 3fido.2lgocbti
aj^Cics arabice*S:.latme cap:imulgue£ft
3' ^cxh mie o:ien? iemagna: quetuo yel
ma facit oua£ a p:a 8 la cte irriguas pet it ea?
inamillie fcfupponefe roftro lato.lacejt cis ve
totcap:eclU8mgit:fcdejtruncinei8lacannibi
laf:earumcpmamillet>eficcantur. £>icit ctia^
•jMinius #eadcTucrionecap:eevimm gdunf .
Xccto: t>e cadeimnueni at inferiuein ca. jqttj .
fScto:.Blaudacliaui8paruaoib;notafuo
modulamine cantus.^n drateinciptttn au^
ro:a quaft nunciane o:rum t>iei.3n bvemeve
ro capirur p:ccipuccj5 rEeniuie.fc jcli.t>e nam
risrcrii.Slaudaeltautsa laude t>icta:quia
mtra iocundifatepennisejtertisin aere vocis
modulamineletiorisrempoHeaurecongau*
det/Rajobntrtrilato vclpluuiofo celo vicaut
lumq? canit.S5cdcn8 in tcrra vic a ut nuqj ca
tet.fed in afcendcndo canitipaulatim qde^ afi?
ccndir.fedinftarlapidisfubito t>cfcendit can
tando.
2E>PfrarirjW0
^ f T*afiinalmanfo:e.£aroalaudeque ptlea
ta •oicitur ventrem conltrin gir.
t£ f£iufcpiu8ventrcmfluerefacit
CapinilratMjft-
^CT^Xieru8.Bcro:ergenm1»aquilarum
aKfalietus tantum in plumos et iam pctf
™ -^■cutienspullosfuoe.fubinde eogita*
uerfos intueri folis radio8:£t fi quaq$ cr eis
ccuementembumcaiinrcmq3.i.latb2ymanrcj
an imadu ertcrit ipfum e niVo vclut c dulrcrfcfi
arq- tcgcnerem pcipitar . 3iltim vcro cuuta
acieefirma ccntra liererit cducat.fi ff autalrc
riu8 volucris oculom acieclarifiima fcfe cjt a!
ro Itberans.vifocp in maripifce:p:ecep6 in cuj
ruene,ac tsifcufite pecro:e aquie rcpiene.g |i
cri firum no bnt genus:fed tiuerfo aquilarum
coitu nafcuntur/Rudulpbue fuper Xeuitiat
aiierusrapina pafcirur:fedq:viribue fccfli*
tuitunminoab? tantum auitoqutbuep:eualet
infcftueefr.
£apiruluro.uiit
rXrion. Bmbtofiue. Blrion cft atrie
■ maritana :q in lirrorib ferue fuoe cde
re folet /Ram in barenfe oua fua tse*
ponit.medio fcre bvemie qn majtime mare in l
furgit^Iitroacovcbemenrio^fluctueillidirur
qua ejtcubantcmarefubito mirefcir.eromne8
venroul.pcellecadut.iouetautc oua feptcm
t>ieto:tuncpullo8educit:46alq8feptet)iebuf
enurrir.Onde bo8.jtiitj.tie9 naure p:efumpre
ferenitarisobferuantquos alrionidcs vocat
eo q> alrione fouente vel enutricnte ferus nul
I06 p:ocelle morue bo:refcanr.£jt Iib:o t>ena
turi8reru5.2Hrioneftaui6minuriiTimaima
ri babirane •: ferue faciene.B uee qda t>omc*
fiice(vt gallina et columba) indifcreris tempo
ritofetue faciunr.quoniamab bvcmisintcm^
perie rure funr.£>ec aurc fola inrcr aues filue*
|tre6bYcmaIircmpo:efettficat.i?uiu8ntdu8
ferro nequit incidi:fed icru valido fra ngi.pict
tur q> altion quafi alee oceani:co o/ in bicme
in ftagnie oeeani nidos facit a pulloe cducit
BtMufbM
Capitulumi^
**Jquantula maio:gallo.'i£>a8capuc<£
* ^colluviricfecotori8babet.roftriive'/
ro latum etalae albo viridt nigrocB ©inftittf
ctae.£o:quem fobef aMcircacolttt^pedes
ruftbs et Latos qtttbus in aquis fubremigar,
"ftam aquis flumimtm gaudet.t>!(fictlc^ fine
bis viuerevalet jnajcimecum eatn cibt ficct citi
U6 ingurgitant.3£>ares alfqn cn? plurcs fue>
rintfimnltarttaUbidimmnfauiafcrunturvt
feminl foll coeundo vicilTim ac certatfm ecci
dant.l5ow piilli raoic vt ouu5cjceunt tanta a*
gtlitatevigent:vtetiamfimatrginoiiveUlie
uariconrigeritsfine nutrccviuaur.
Sprrattonta
f 3fido.anae cocta pcctore meUo: eft ql ccr
uice.£>equa ^arcialieitaT>ia't:tota cjdem
ponaf auas:fedpectoK tmac ceruicc placen
cetera rcdde eoquo.fRafiXaro anarie plu
ree b5 fuperflttitatee? plue faftidire faom ma
lorieeftcaiiditatismo tnptusnutrit cpcaro
gaHinacca.f*jSlinui8lib:otricefimo3natu
cjjmafculo^fansuioaluiififtit.^irumvcro
traditttr in ro:mim'bus a nate apofita mo:bii
tranfireventris ipamqsanatan emori
K Suicen. 2lna caltdto: eft oibo ©omcfticts
aiiib?.£t ©tcunt quida q> .infrigtdatu calefa*
citXalcfactu vcro febricitare facit.
f £toriftcat aitt vocc:augntcntu facit tn coitu
i fperma mulriplicar ,«f £ mo pingucdo tna u
n»9 cft in fedando tetozemtt.
Capitulum.?
/Rfet ejck'.T>ena.re.3ttfcrvelaocaeft
.attie aqwlcmagnitudinisbuiue gene
Lri8illcqueindomite funt etptoprielii
bcrtatto.glauacolorisfunfzacris^ltapetut
volant vt grucs o:dfnc Uf terat ovz frn fta r9 ve
to:uvolatU8fno8^irigut.aquilotteflantepc
tunrauftrum fatis confcie frigidio:a rempo?
ra immwtere.tJiica volatu ccflant.nifi cft ma»
ducantcs interimticpafcanr.adeo nancg T>e?
lectabtfiscftcivolatusvtraro t>o:miant ac
co ntra ■oomcftiaeaucfe volatus cft gratris
pafccreofftciofiflimii quicfccrcac to:mirc pic
cipuij.bom noctee? rures clago:e p:odunt.
K ft in alpitim mont ito anfcrit gen1; inrcr aues
mapmttmptcrftrucioncm:fedadcopondero
fumvtmanttcapiaturimmobileluptetTam.
Snatcszanfereecerercqsauce bctbafe pnr
gant fYderice. 3fit>o:ue. 'fmltttm aialcftqtf
ita odo:eboie4cnritficutan£er^
^ptrariont©
<tfS ut .Snferu caro grofla eft.Sdcpeco:um
alopineecfert.j adnfluraefaaci atqjlabtout
valet,tocdat qnoq? T>olo:e?auri8et confert
matrici.fl£ fculapiue.Sdcpeanferis omnee
T>ffut icice folutt.f ^dc^cufucco ape inftilia*
tus attri aqua illapfam ctjdt.
f D Yaf.Snfcrittfadcps fumme im'rifi'c?cftob
fculecdine pingucdims.f <Rimas labiorii cu
rat.totiufqj vultue factaeet frigoK rimaeoj)
timefanat:ctauriumtolo»m.
t>
Crarmtitf
Capituium.tf*
r*Rdeola.a rdea.a^alon rt a5ida.3fu
.ardeolac^quafiardiia p:oprer ar?
"duosvolatus. tUideZucanu8.cpq5
caufa volare ardca .£u altius volaucrit tmQ
pcftafcmfigoificat.bancinulfiranralumvo£
cant.lMi.Ub.£.ardeola¥rriafunrgencrfl.fc5
kiicon.aftcriag:pello8.^iagenrur in coitiu
S^rcsfiquidccocundo cuvocifcraru fan*
>gnincmcriac]coculi9p:ofunduntnccminu«
cgregrauidc pariunt .Sfouccsct ardeole t>if
(idcnt innicc fetito infidianree.^dcm in li.;tvi.
Brdeolaru autggcncra quas laicos vocant
alrcro oculo rradilrcarerc.fpenaru.re.ar
dca licct in adjs cibu fuum qucrat: in filuis tn
et altis arborito nidu fuu collocar, ferf aurc^
cp pullosfuosmiro rigo:enitirur txfendere.
accipitcrci8infel|u8cft.©edardca buic a*
num opponit er fterats eijctr.ad aris tacru ac
cipitris pennc cdputrcfcur . plurimucp ea? co*
lo:ebfir cinercu.queda vero albu.j£ft quoddl
caru gcnus quaru mares angurur in coiru 015
magna vociferactonafundunrcp fanguincm
£jt ocufp^ccolow.^a^alon.fi jc U&e na.re?*
jf ajalon eft auisparua q coaufrangtr oua.
rbuius pulli a vulptbinfelta nf.3pa vero vul
pis catulos vellit ipamqj vulpc.quod vbi co:
imsvidcritaujciliafvulpiqficontracomnne
boftem.23ec auis in fpinis viuit:ct ob boc asi^
nosodit .jFlotes ac folia fpinarumfceuotarc»
acto:.a5t'da iujcta •£ bifiologu ipfa eft ftntf
rio.ee quafciceturinfra
CapituIum.jE^.
r.pis.ariftotiles.apis cft animal amt
•lofico:pi6:bfi8mcmbui vel addit ame
"rumab o:e eaceg quodguftar-zcibit
contrabir ac reapinfanguine carct.fcenrcs a$
lioni ani'maliut>enttb?fimi[<8 babet.incomtf
tatuvolat:creftleui8Co^Jo:i8.i72bercf5quat
ruo: alastouofqj pedes pabct in ©etfera % C tt
os in fmiftra .nec plus 03 qttuo: baba ne r o*
latu fttu p:obibeit.l3oc aialno rectpit aeron
no anbelat £omcdiTt mcl majrime in necefTita
tie rpe.an de qpincipiunt tnfirmari: apparct
mellie tH'mtmuio:quia vidclicetcomcdunt ep
co nccrcparltipm.Bono8odo:c8 ©tligunt:
etaci8cnrrctitot>electanf.acfo:.ape6muti
t>iciamt>fligur .friguscrferotcm acfumii odt
unr.£>:egatimvolanr.circa opusfuu folicitc
fiint:croaofa8abqa'unr.^r£jcli.tiena.rer0«
apes cctcri8 aialifo p:eeminent trignitafect
vtilitate pclaris fcotitoa* nobilitate rigcc w,
gilifatc:ftrenuitafe^nimofitatcangcni)fubti;
litate.amb:ofiU8!ape8 rcge fibi o:dinatno
lb:te fcd iudtcio.-z cpuis fub rcge poftte trl libe
rc funt.q: p:erogatiua tenctiudicij 1 fide ©eua
tionisaffcctu.arcgcipmrancpafeccfutufuj
t>iligunr.2:icautcrejc narure claris fonnatur
infigntbus:vtet magnirudine coipoiis p:cftcc
ac fpecie (et quod in rcgc p:ecipuum cftjmom
manfuerodine/flam etfibabct aculenj^co m
non vtirur ad vindieri.Sj unr anm Uges na*
rure:nonlirreri8fcriprc:fed moribus imp:cO
fe vt leuio:e8 finr ad pum'cndu5:quia maicima
pordtareporiuntur. £5cd apes quelegibua
©rflui&uo
quelcgibus non obtcmperarir pcnifcnriecort
demnanone feipfae mttlcrar vr arulei fni vuj
iKremoa'antuf.f ambioftw. 'Rulle aurem
apcee fcomibueaudent erire: nec m auquos
paxedere paftue : ni(i rec p:iue egrcfiue fibl
vendicaucnt principarum volatus. *ji>:oceft
fusaurcmeammcllpcr rura redolenria vbt'
o:rifuntrcdundante8flo:ibue:flucnfqjeuiu8
pergramina.bcrbifcpt)u!cibU8 prima ponur
caftroaim rundamenra . Spee ozdinarur ad
opera ©iuerfa.Bamflozcs adducunr quedl
alie mollificanr ceram.? alie addueunraqua
^arumcpoperationestempustetermmatii
non babent.fed cum babucriut rc e coxuentf
enreefubiropteparaiH.er in fereno rcmpo:e
operanrurafiidue.
flairgiuue in 6eo:gtci8.
flunc agenaruras apib?:quae3upitcr fpfe
Sbdiditerpediarn,
'i&agnanimofcp Tmeee:tori9cico:dinegetJ.
.*j£>o:ee?ftudia:« populoe:?p:elia.
*fter mcub:.vacua tam rcgna t in a uia.
•gbaeuheauro fqualenribueardens.
£r rurilie clarue bic melionnfignis i o».
Xuc rreptdcjnrcr fecoeunr penifcp cowfcar.
Spiculacp etacuur roftris aprarcp laeerroe.
^ r circu regem mirte glomera nf tn o:bem*
3 lle ope? eullos iuu admiraf :i oee circijftar.
Ucrumipfccfoluenaroezfuauito berbie.
&le lcgunt tpe rcgem paruofcp quiritee.
SfurTiciiicautafcpet cerea rcgna refigunr.
>Canr?amo: fio$ i generadi glozia mcllie.
"Ram alic victu inuigilant et ledere pacto.
Jtcereenf agrie pare intra fepta fcomo?.
'Barcifci lacb:vma 1 le wiijpe cotfice gluce.
•£:ima fauie ponut fudamra tseinde tcnaces
Sufpcndut cerae aliefpem gentie aduuie.
£ducur ferue:alie puniTima mella .
^eruer opV:recolcntcp rbtmo fragraf ia mclla
f Slreftorelee.&pce a floribus a ceipfant ce$
rflni:ercumpcdtbneanrcriozibuecongrrgar
cam.tjcbincfld pedee mcdtoe iUam mitrtmr.
©einde ad cora e pedum pofteriozum . poftea
volanrcumipfa.erruncmanifellarurpondc*
rollraeeicca.
f De virrutc? operari6ccerelecro:inucniat
mpcriue in trarrarufceberbie.&e £. tneap .
centeftmo quinquagefmiop:imo.
f Devirrureaurem^operarionemcllieinue
oiarin codem rractaWDetJ&in capirulo trtf
ccnrefimodecimo.
<TapituIum.jEH%
iafilifc9.yfid.^afilifc9
grecelannereguluein;
rerpraf:eo cp rer ferpen
tufir:adeovtvidentc8
[eufugiat:quiaolofacfu
uoeosnccat.TII-jbo
inevelfiafpiciatinrc^
rimir .fiquide? etfafpe?
criJnuIlaaufsvolaeille
fa pmifif.S^ed cBiiie^pcw^u: ci9oze ccbufta
rcuo:af.fBuiccn.in4iti.faii.^afilifcuecIt
fcrpee c) folo vifu uirerftcu-z auditu votf fue;
23uca0t'rquidavocariregulu,q:capurb5co
ronaru:cui9 (ongttudo t>ua? palma^ dt-.z ca
pur aeuru valdcoctili rubeiXolo: ci4; a d nif
fjredinf er citrinitarctM:clina8.2^tc aduritro
f u quodinccdir.nec in cirdiitu cauerncc£ v:i
ruraIiqt».fjejclib.ttenatu.rcru/J6aftlifc9in
rerdtie)cgalionafcif:q:gaUueincrareterre;
pira facir ouu ejc fe vnde baftlift^creaf ,j^t$
ingcncrarioc bac opoacrvrmultacoeurrar.
3nfimo nacpcalido i mulro ponirouilabicp
foucf viceparrie:er poft mnlrft r^i© c]iirpull9
erinHalcfctr(iVntfolcranaruptilli.2^iibcraur
raudavrcouitier.rcfiduu ^o cozpuevrgall9.
*Dicur afit bi q crcaricncciue fe vidiflc tcftan
rur cr nulla cft oui fefia:fed valjdiflima pcllie
intanru vr refiftere polTir tcnbus validiffimiei
jOpinio qj quoalda cfi «r ouu illt5 ga llicolu*
ber aur bufo foucar,£j j B incerrii cft. 15 rame
ianrici? fcriprie babem?: cpbafilifciquoddl
gcnus q. ouo gallicccrepttigcnercf .fyfido
rue.2l muftelie bafiltfcuevincifiqe illicbo^
minee inferunr caucrnie quito t>clircfcit .3ta
$ eo vifu fugir.quc tlla pcrfequitur cr occidir.
Wmmw
3tfcriue?>e regulo plcnfaefctYctur t>c ba fiii
fco«quia fcre idem funr bafilifcue % rcgulue.
Cflpitulum.jdtt).
.•"> ariii3ta(tbcmcca.yfi.,/6flrliarcefut
JC \aueeT>eligno crefccnre8.5:error enun
^^crUgnumTteabietemaritrieaquis int
eidene quado fucecflu tcmpcme piurcfccrc cc
pm'rbumo:ec]cfeaaflucmitrir.eicquot>cnfa*
ro fo:manf parucfpecice auul admagninidtf
ncm alaudarii.p:imucp fimt nudeaeindema
turaree plumefcur acroftrii ad lignu pcndcn
tee.g marefluirant vfep ad marunraretonec
fe comoucree obulpanr. ficcrefcanr cr robo^
rurvfqjad?>cbitafo:ma\DebieaiJtjfacohj
.atboncTie epe tn onetali biftoria loqucne. t>i
cit q> arbo:ee funt fa% ripae marie t>e quito
fceepcreanf /Roftrie tnf irie arboribo tcpen*
dereeXee jfro maruritane ejcarboah? fcectf
dut.acpjncrcmenta efiaenfee:ficutauce ee>
rerevolarcincuiiur.pebieiraqjccrtueftci-i
o:be nf o circa germania.nee g coirii gcnerar .
nec gcncranf f •Jbbtlofopb^.Bcrneca q cjc ar
to:enafcifinciburda4j5l2drieErik>inucnft
-^ccauie no b5fu£fttiirafc;ficutnecarbo:c8
3 nfra eap,icic .plcniue babce.
Capitulutn.jEU.
</) 3# arda tbonofa. £jc li.fce na.rc^ £ft
J^ltardaeauiea4lineniagnuudie:civo
^— ^ latu rarda.bie aurrer talni i terrafaeit
anteqiiadetberafubleuef.vn ■znome bze it*
vnguc8b5vtac\la.?roft?adumu.camitove
/df.nominv*ladopdit>irip it;f) ficubi oue
autaliud aial ioffcufu iiicnainplureeeaniui
aggregarc inuetG eflaut x occidur.ft'cqjcarnt
bue ei^farianf.cadaucrib? eria tibemume vcf
frifioola $>o pencinf auee q carncrcfcunf
baba fcepafar.ialietcauda albcdincbtir.re
1(4 colo:c aqla imif af .£> m fua no i arborib
p©nir:qm altc volareno por.fjifra t>cponir:
cr rtlic ca fouertn fcgce f fructucft. <0 n ut>;
vrs.Bonofa cft awe i gcrmaniegtik d?abcs
carneccreri';nigrau'tcri$alba.tc{icari ^pc ad
jjdtci; fapotf b j aiit fafioi magnif udine. JC &
q?tpevetrec)ca'taucrit.mafail9biafio«cur*
iitToneco:efpucr.ruc fcmiavenieeo:e fpuf
marccipit.indeqjcocipitctouaparir.
ferjFlutbua
Capiruuim.jEuK
•*T> Ubo.£icn&.tf na.Tc.1?ubonomeb3 a
JT\ voc*kwo.fuGif lucc.ieccttje babira t ct
■ r^ o!cut>e tapaditofc ibir.tiercoiit» tn ca»
ttcfcdar.ona cfcc olilbcbibit.murce vcnat ur.
bac45 voluaceceferccapiuf.0fi$>oab iUie
«uitoqiUtccbtrantipugnaf:rcfupmapcchfm
vnguito fc t>cfaJir.Srilto.;6ubo fic i vcfpcr
tiuo vt'cnUibinocreac<*|rif.*Zkoncduld pugt
cububoncqrbnbo tKbilieeftvifueapg mc'/
iidicy3dc&co:uviUerapirouabuboniecrco*
mcdir.cp w9cippc foaio: eft tn •oktt bubo t>e
noae.3tacpbubo*co:u9iuicefibiaduerfan
rur i nidie;£o:u$meridiecomcdirona bubo*
nie.et bubo nocrceomcditoua co:ui.£crere
cp auee ctrca bubone volit iprncp ©cplumar .
multa nacp pare auiu eum odif .
f&ptxmonw
f *Suice.£>l0ui8bubdie valrj pfert afmati
ftTr ctil iue t caro ipi9.f ^bifioloXo: bubo
nie ft appofitii fuerir mticri t>o:micri in part c
ftniltra oia q geflir narrabir.f-fMini1; li, tjcic.
Subdiepcdce vfticubaba plaragje? fcrpe
rce aujtililf f Octb?cmieri9coUirio mfjuue
clartrate octie faccre,pmirrif . f 3 dc i lib.rjcr.
3Tcnen'c*,ct* bubonie oetb? cincre iponur.
porct»frku1tmae.jfnU.vfe.*6utoz(9eft aute
ficDicraaft§voc5.b5cruraldfia.couucjtrclu*
roftriiqjf dgu z aaitu ficut ardca.colo:c tfi W/
ftle ab tUa.eft <m rcrre fimiUma.25abitar cir>
caftagnapifciucibocupida"Ranaecomcdic
ct vcncnata .t>cc fola verie tgep cantn vocc
bomficl cdit.3n littoze fub ardo:efot'intoco
vbi ptfcce frcqnrcr nouir .adco c\ct a ftarvt cjfi
mo:tuaapparcar.vtfitvfi caut*pifa'to mth9
fufpcctafir.fjcucolluldgubabcatb^cucfcur
uitatefacit vtcupifccetcaufi5ci qinibil pme
ditlti.pcimaucrit illoe ad fe colli crtcftde tra?
bat.-fSbifiol.Bofaur9qft booraur9'5:.co q*
tbauri boatu.i.mugif u imitari vidcf .*Roftru
cm i rra paludinofa t>efigir/z ad modit f bau?
ricJamo:e6cdit.£cclufoepuUoeftattmffub
afcelUecollocatOnu fcfubvna.alre^fub alte
ra.fbuUi $o matcrno coioi adbercree. jfnce*
dircpmfpuUoefubaUefoucne.nafousqjro*
ftrie,pminca'bocibo6t)utcirercommcdane.
facto:.t3ccam'8mibidfevidcturonocro^
ail9.t>cquo inferiuetsicetur.
Capttulum.jEUf?.
8at c9.^ut on'9cr 6otaur9. £ r Kjb* na.
rc,£utc9 e 6 gfic aecipit*:: fj panlo mv/
gruw rarda nimiii: pigracp ad volan
du.pda tfi viuit:qua cu t>olo vf languo:e altq*
autpisria'a©ctcntlanr«ciPoflif.*i:«aui8fa
Capttulum^uiff*
^*>'3bonce'z*J6lafa.yfi.,Btbone6 furq i
Ic^vinonafcunf.quoevutgomufadeea
T> ^muflo appeUar.Un*affroni9Xuamc
ejtpceraflet fabntarcincipieej:o:cbibonc6 in
uouilt iocuUeruie.Blarc a ca Io:e*nctcfunt
fid.de-z edp:cbcfemanu ringiit.vn i blar efi co
lo:et>icufJ5 aia" luccnd parif vidcrcpriumu^
fce.*tfbufcaclucipcta.i61afa^olucifuga.£j:
li.t5 na.rc.:6tera i£mieec*t lucevidaend pari
tur.ZJn E nocte tmmd abularc pfucuir.f Tfsal
ladiitoe agri0iltura.*6latc lut apitoinimice
*R tj
Cfactatttf
ficutslaccrrc.andebmoianimalia % bieftf
milia opo:rct apum caftrie vfa Utearib; longe
fugare qui vulr apee benecofcruare.
m
-mr-
3
15
aCapituImjdjtv
Snraridee la tkt grece. arabiecfccra*
rievt'irane.^fdectacap\c]t|ticv.£am
raridcefut aialicuk q? fiferTic acifTunc;q -z ifpi
dsfrumtiadbucfto^meniuf.Silttccva
rie x qicirca pcnulae/uas ftricre % cfclonge.
23ee cm vapo:c aceri ftiffocaf x i vafe no pica
to reponiif .£> ist calide % aeurifiime. q 1$ fcai
biaveficepferlfjreftcatf) ficjccis-m&a ftimaf
qntitae,vulncrat atcfc fanguincmtgere fac#
unt i inrcrficiur.cic qto parua accepra v:inam
ptottocat vebemcrcr. £>pan'onee.
fS?cra,1i.ag.c.t>eraric^tu6af.eicrjtifum9
cjcgictia no modica t vnguito lcpzofie. z iud
TtimSq> qn ponif fttfi eaecu ccroto pfert mthl
aut cil vngueto .aufeft cmvngueffaciunt ca
derefotu.CEtcararideeisrcdiiificcmijctioc
vnguero£? medtcma? q fiutad fcabie-z cgri?
tndinc cu q clcuaf eutie.? vmedicinie q euelliit
erucaeqtnciif capira ciano?.f £ rfut ^dam
ep mgfie nfie c\ t>abar et rie in potu rnifcetcs
paru cjceie ad.puocandii v:ina.f £t c^da acei
picbant alae % pcdce ipfarii folurri fcicerce cp
bec ccferunr illie qui fumpfctfji co:ga ipfaru.
£t alq trfecbant ?t ratfti bufrYidclicct cow
ipfaru fota iuuabant coe qui fumpferut alae
spedeseamm. f £go vero mifaiiomnia fi?
co:po:a cu pedib9? alie:? t>edi.!3Ue aut que
funtmas^iuuamreepciefuntaieqrcpcritinf
intriticojinqua^aliefunrlineecifrincinlari^
tudinep:orenfe .ifi>uc qn p:oqcf e ese in olla
tcrrea noua:z cla udis onficiu olle cu pantio li
nco fug vae in quo firacetum ferucne: ttoncc
furTocenrur ■: mo:ianf.f £r fitr opo:ret cyfiat
ecam'maUq^^:iiofofli6:qfivolumueipfum
reponcrcEt fitr cft fpccice aialie fttie cantari
bue in figura t virture.£ t fitr vermie viridie
qui reperif fue arbo^ pini. Olttue cim cft ftc
virrue ea?.*J!Sofi03$o funt cltaridce mo:rue
fnferanfinUnoxrcponanf.fpiaf.ca.catari
tf es.*Z£>clio:ee ec cie funt q funt fciuerfo? co*
lo?.t iU aUe ca? funr Unee rrafuerfearrine: tt
funt groffe? obloge.f £>perario aur itlarii cj
funr vniue colo:is cft fcebilie:': virrue eatari*
darucftputrcfactiua:calcfacriua:vlcerariua.
£t,$prer F3 mifcenf cu medicinie pucnieribns
aportema fftx» cacrofis: z ad fcabie vlcerari ct
anpaiginc. f £t qn ponnnf in nafcalibipuo
catmatrua.ffircfiimaucrutquidacfqitmi
fcenf cu atiqtnto confccrionito ad Wdropifim
pfcriir^prcr virrutc ca? qua bsbet in,puocan
do vhna.f ^uiccna lib:o.ij.ca.£anraridee.
Pircrun r quida q> fnnt fuperrUie cstlidimw.
£tt>i)cenmtalij q^funtcatide^ficcein tertio
gradu.fed p:imuverius.£tcantarie cftacrie
acuta:putrcfactiua:adufliua.
f £t eradicat verrucae linir a : •: fir cjc ca ccro
tum.ilinifcvcoalbcdovnguisutconferrei.
f£rcradicafvnguciroUmcamvclocitcr:qii
fitqteacmplafiru^rctr.ouetmo^cam^alba
rae linita cu actto.i qn ep ea trira cum f\napi
fit linimcnntnufacir nafci capitloe.
f £t fimitif cr quado coquitur cum olco tso^
nec infpiffer ur:ct linif fuper apoftcmata caruJ
cerofan refoUiit ca.£t liniturfupafcabicm^
anpctisimm.
f3nquitfiliue^cfarngie.3pfainciditvn^
gulavalderrpamt>eeap:ouocarv:inavalde
£r pantm t>e ca aduiuar medicinas puocari^
uae ad p:ouocandii sbfcpnocumenfo.^r^py
uocar menftrua :? facir at o:ft;m.
f picerurquida:tafin poruvna earit ciqui
querii t>e vefica fua :?coferr. £ r s anf in pom
rresranafgt ©eearz eculccrar vefifam.
f 3nqnit j5alienue.3pfa q.ulcerat vcficam.
i c\i p:optereaq: facitmarcriae acnrastJe^
clinare ad eam a quibue co:pt;s non cua ct^f
cum p:opiierare que eft in ipfa.
Capttulura.jfif.
fEraftatus
aBrbaree.3lD.iu'.i5na.aiflU'u7o(t£ar
j aree c^di mcricdo "oidir auce q 8 vul
5UB bomgeTe.r? c arbo? anfereevoclt
(vr cri [\ wgi9audtuifti i cap.rtiijO eo q? ct art
bo:ito naP i ©icuf .a d.b? ftipue z ramfs txpcn
dci q inrcr cozricceft nurrirc. Dicur eria aliqtt
cc putridis ligme bcc atalia in mari gcnerari
(vrfuEi:i8t>icrucft^pa'puccicabietuDurrecli
ne.Sflerenreecp nemo vncpvidir bas auea
coirc vcl ouare. 6 r 15 oino abfurdu eft:q: ego
cr mulri mecu fce fodjs vidinv/caecoire ? pul
losnurrire.ficeru in anr< babiria t>ivim9. bec
mie capur b5 qfi pauonio: pedes nigro a vt
cign9.tfurmcb:ana pizjcrit>igiti" adnarad j.
i ujritih t>o:fo cinercenigrcdii»is.er invenrrc
funr albide auqhrmu mino:c8 anfcnto.
Capitulum.jrrf;
OS ladrius ? jCa landrie.y fi. 1 aladi ( 9
(vt &)eft immundue f m lcgtm.
i)pfrationr6
f £ irif cm pbifiologSjcy auie cft rora alfra
fiuUiigrcljncnigra.fui^ifCTiorfim^furarca
ligutc ocfop.3n srnis regu iuenif.-jbcrba nc
coglaf ©cbo cmfirmo vt^viuat an moriaf*
£>i crn cgror ar ad mo:t e; mot bcc vt videric
cx :a ucrrir sb co facie fun.fi a ilt no ad troztca
rcdir illa facic fu.i vcrrir.? afiumiroce infnnii
Pfceeivrtt>ifpersircap."ifancfinfirmv. -
f Brilio.Cabdriv ihfirmu fi mo:iT>tbcarno
rcfpit infcd fi iqlcfrcre pollrr -j ipm vtdere v^
lit.ab illo ocm infirn.irarifad fcrr*bir.3racg
illcfanvefiia'?.? auie cgra:<ra cy ftpiv p co mo
nf.23tcauie bj vmi os grofium in cn*rc:aii9
iticdulU oculos ca liginirce i i c\e liniu it;coa
danficaroeboni vifU6 crh\ ir.
f£)Ll!.t>cna.te?.t:atJdtiVcftaui6;llb-t.tifi
adinfirmijlanadjoucifoce inftnnifarce c&
tnrra fccolliginer in aerc voUne ibi cae com*
burirarcf/oifpcrgir.
f 'fSarstrcrio: ftmo^caligincauferr ab ocu.
lie.2?ae atice Skjtidcr iticnific ferf in rjratv
f £ r !ib.t>e na.rc. Olandne eli auie ^mjfp c i
cofilie al • udc.f olo:c fufca :ptiur.i£ t>ci ?e< ro:
fcd mira modu<auone voasauiricnres lcrifi'
cato.mc&vofceaijiic^ntffimcimirai.ttaq?
qncapta crgaitulo incUtaii.tbi quoq? capria
rarisetfalanut tiefue obltravitvnam tki
bowfinccanruprcntad-otpfpaaatitJiucr^
its auu cant tto gauder.vr nec cibt ioltra ur . jj
'&
€flpttulum.ftfc
O&po % £ap:imulg9.Scto:. £flpo &
gdl9caftrar>fiiiega4ltnacc9. £rbi t'o
caftranf vr faeOt? ipigucnf ac tcncrio f
reeeomedanf. J^pfrariOnfO*
^ ^DYafciaponesviuiapti-ztpofiti mo:fito
23 vcncnatToccurrut funutenf aiTidue.<lf £cre*
b^ucap6i8mcii9ccctcrl.acccptii ivino flur,it
£ fangiii8abftmet;^clt'v?rria»lici9ficcatu*
faf btbira cuftomacba ecu vino^JufccUnm
mane minotf efluafcie ftoacbi mitcfat fim*
plrcg>ofitu.3ufceIIutomaio:i8 arrificialr
ropoKtu verre moUiPcrudo8i>ik«c8.tcoUrI
^> !W^t)ciJoit.furiUetEaUb3fcbatottvpic5
C0ritudib.trcmo:ito i inflatcttefiomatict.ee
flrtcficlftngfarcpiidiuc.5clcflp6i8aib4ma^
gnefitu^c.faeitaderTuftoneoctbytadc-alO
#nc?afp:cetaepaipeb:a£.pecap6cinieri9
£ c4utjaari9patcbttf^U.U.jtXap4nulgiafl3cl
■lanf ntcrule §ndiori afpecru nocrurtu Utrce (€
irtrdittfiivifucarcf^aifo$liabuUitraf.fa>
]»apbm1*,rpf"fuccu lacri aduol:r:c] vidtlj
iiuria vbcretttorif.capTcB cecitae qe ita irultc
* reobMtf.^&cro^Xafmul^ipe Srift.fl£o#
cbilevocaf^4.§^.vi.tlt^rractar9.f2irift.
fcft auio mufana modicumaio:merula.ahu
iimorI:raro videf i t>ie:nccbn rune* idtt .'fcd
«cmfviftteei^bttoaeJacepmlmiUiecaprii
fugKnocp^agocbilea.f.capjSflacfugce.vi
diraijt nocfcmiamriulaptdibp^ecie.
Crartfltud
Capituliun.jfriu,
j/*\^arducl9.)rfi..£ijrduelf t5: cc er fpftfis
W 1*2 carduiepafaf .vnaptf grccoe acbl»
A^rie ?5: ab acbafU'.fptni6 cjb? alif.au*
&ir<x&iit "oicSi % i scllu % i motu ?i volflni 3
ttuldfe(u5?Rftttfa.^It.l(.r.Cflrc!Uc!imtm«
fluiuigarafaciutnecvoceim^fcdpcdtb-zo^
p manito.j£fto3qbou mu0t9imiref.io:clare
na0rotaur9appeUata.j£fi q ccjruq? binnitf
flnt&wieberbepsbulo aduenru eo^ pulfa
imifaf^dbucmoduYktfce8.irj£jcli.cna.re*
£arducl9eaut8 pua croccocpt co:p.e: rubeo
$o m capttc colouvcnuftara.^i^ aiir viccf
cp rxcautailacarduo^acutieaculcis pafcif,
jfnbacgnarura miractm ajpartfjqtaleafm
ciaeivedirquanccbouinecflfUtomapio a9
nimaUtoicririvoluir.vtvic5cr0aItuloclati(a
fuppofira aqua ab Ytno p. f iul vafculo fufpefo>
adfccu roliro rrabaf .pcdtt qjfilo inrerdu fup?
pofito cu atrigerir vafculu fuim potu fcdar.
aSrabdrfoz £arifta.*Rudol.fufileut*
ricu. £ar*bdrt'6 cft auie garrula.se q
legtfi Xcuiric^fmlcffc fir imunda*
^aao:^?ccaut8ipaeqfugii;ica.|C]ii.rtaa
xt caled r? c(t. 5silunf aur c\ bk cfic caladritl
purir vr fup, Dajtroxictt £lo.inrerlin.£flrtf
1 e vr ttat JSolin9Aucsfunf q impunc ftcm?
tnaetnuolanf .ira vt ncc plume ncc tamee ca^
rutn ftammie igncum aliquataiue ccdanr»
BtBuibm
Capimlum.jEjEu.
aSruu6voUn8.£jtu'.T>ena>rc.£efu9
vollefcrfcffcgcnuecicacle.ttonc tfi
ecgimentaco: crabwne vocacfub ati»
(vt t>ia't)groflto:ilx> alae bj fubriles ? tcnuca
ficurbaicb^Xirca vcfpirl potuTutic votft :rt
voUdo ftrcpitu faciur.bnteomua medicina*
lia gradia plonga bifulca ©etata z lucida :qfi
fo:cipito in cacumie cum libucrtt ad mozfuin
coeiirifco.crura ^o loga mflejLa4ucenrigncii
mo«noctuBte8lacc?ac cluntucolo:cepina*
rumrcfulgctcealiqncompflc obub:anf.am?
putatu caput ca^ viuir ©iuffrfinc co:gc. fcd et
pfi9co :p^finccapicc:f5ndt3diuficuccapuc.
m.OuulIVcfoflc^tro6eutfcrti*scffcu1fl;
to acadarum Ibno et apum murmurc.
Capttulum.)r|u'f.
a3cadc.-jbli.lt.?.iXicade tm viuiir roic
qua£ttuofuntgencra.2kino:crque
primo.pucmilt que vt funt murc.ct no
irifltmepcrcunr .!f£> iic atlcmulrc quccanut vo
canf acbcrcz quc minoKe cjc bis fiit tccrigo*
mctrcfcd ille nu gis fono:c. '^arcs canunt
<nvtroo3gcncrc:filencfcminc.6cnceebi6vc
fcunfad orience.Sntc coiru maree rncfcrut.a
coirafcminas circa folfticiu cit coirus earum.
£ui8ea£Co:ruptiequcfuntcandidacotru8
fupinup.^ftillisafpcricae imoifo pacuta
qua fcrurc locu ejccauant m terra.5 itc# pnmo
rermiculue;cdndccjcca (qnevocaf tcrrtgo*
merrajcuiue cottice rupco circa foli tiua cuo?
launcr cft finc oic.iai pu> co qi ;ida eft aeulea*
, tum linguie fimilcer boc in pccto:c quo ro:e
. lainbnnr/fceaue ipfum cfi fiftulofum l;oc:vt
fctomue canut acbctc w cetcro lubddt invc>
^^^/f^^^^LC
^im^^m^k
ffylX
Wi
0"3confa.yficto:9.C(conicquafi cfca?
niciafonoqiio crcpitanfciccc funt:
qucTonum oricpDriuFcffe conllaccp
vociP.qut'a cum roftro qtia tfciucfaruinr . focc
verie nunctc fo icrarie comiree:fer penru bo?
Iteeanaria tranfuoUntth'fllYflm collecto fl?
gmine pcrgunt .Comfcee cartwce p:ccc?
dnnt cr ipfc quafi ejcerctriis p:ofeqmmrur. £ jc
libtotc naruris rerumXiconiefcrpcrium cjc
irio tanrue cn bono: in Xbcflali.1 vt capiralc
fucrflfoecidifleetcomaimficutetbonuncm.
'^ulripbancnanci: ferpemibuB infiduuu\
cofq? ( omedic ec alia vcncnara :nec camenmo
rirur.6 ufonem a utcm non nifi m magna fa*
mc romcdir.in quo natura le bufon ic maltsm
liorarur.Utdcruraiircm ciconia caput babc^
rc valdc rcumaricum: qma rofiro eius aqua
vcrc com im o t>iu tllar.it t boc bvcmc magie*
:beemdoeui08annuo rcpemnr.crvnum fc
c fcribuefuiefcomino locifub qttofcnficanrt
plumatum quafi t nbutum vt fcrrur i eu< iunr.
Sed fo:rc iaufa magie cft tedii.m nutricftdu
jpLuinimmo vt vulgo fcicitur p:o x>ccimatioc
t>cqiiunr.?coiu8fuum fcruannp.jn cuius
fignum^boringiamvbi ■occime nat»antur
ncopimrant nccg fnbcbirant.vc cjipcricttat o
cct:abirureaut(vttitcit!S3olim;)icerroloco
fongrcganf :ica vc nulli fui cjcnens nifi captt?
ua rtlmquaf ,3n afia capus eit vbt ccgrcgarc
murmurir.ieicjnouiiTime venic ©ilacerancs
ficq}rcccdiit.£cUb.rc.vfs.jCiionia tt auia
•R iui.
fBtfluMs
JB
pia.Cu cm" amictote* dronie pfois amifltep
p:id ftbi victu acqrcrc nccjanr: tuniowe frigtf
diigcnfto^mctoarcuoucreseos in pafiu.p?
cur 5r:t onec ala fo»? redierir. 'flarn vr yfido,
air.Ouiru rps ipcndur t fctito cduddio tm et
i pe imce a puUie fuis alunf/Rec t ub .um cas
caitirat?, fe< rarrices cfle.fcdufcp piug^ ad iui*
ce feruarcan ferf cp i cminctiozi loro tomtts
cuiutdjparvriuciconia^. bifabat.Uii mare
ad pafturecedcrefrecjnter alivmasaducnies
fcmini adulrerino < oitu poUucbat.Bttlla Ita
tim cmin9 i fonte fe mergebar.ficc0 fcelv adul
rerq g aq lauamctu tetee- mare ^prtu oeludo
ba ' :bmoi fa ctu t>ne bira ticie f reqnrer aducr
rtr.f cjda ©tcpoit adulrcriu ela fonrenc laua
ref, pbibuir.nec mo:a mafcul9 a paliu rcdies i
femia fua fcct^adulrenj •oepbendiw ad bo:a
tffiriiulas abqrTiaicrfufcgfcta ticmajttma
mlhf udinefccu adduur.q fingui i adutrcram
aggr*fie;mifera crudclilaniaucrut mo:te.
0PfrattdnP0
f-filint^lt.vtj.^iconiaoaganoJibimcdef.
CjdanUvqLijc.£tfoniepallu qui egerirnetf
g x i amna connuia lippire oculis Ck omc c$
venrriatfus valer cutra ola venena.
<3de.li.jticc.5tiruncitlu8 «ria wmederi cico
nte venrru ulus ecyinb tecocttte.
^Ovafcoride&fmiue ciconie cum aqua po
roitarus.cpitenricoacurar.
Caibcrtf in.hb.tena,aialiu. tiec auis alae
bvibetmflraevzcaudataliasjBtesbjalbas.
f ^nucnif eria gen*ciconie:rorii in oo:fo m>
ghi: i i vcrre fub»lbu\f5 no nidificat t bominti
babirarioito fed in {taludito oeferri.
Cflpifulurri.jftuftT.
GJgn%2Srtiio. ugnVck generc autu
co:iutrerci8uoebptul.'^>ancrq^ m
ripts lactiu i i locl mtr ay arbo? ,'Bot
ne vtre eft arq? naturcn fenecrurT bone^moi
aues p accipirre ptigre no icipttl t,£>3 It eu cta
iUc puf rc ccgir.pugnr cij ipo euqjv icnt .if yft,
frgnvgrcceJarieolo:&.co cvrot!>allx fir plu
mi*-.olonem grece rottl tuhautc^o itbi bac
aucbonipgnofiifaccrecicar^ficJtmili^air,
4jflnl.maufFicq8fp,lertftm^aUf.t?ucoptat
naurcq: no fe mergit t vndic.£]t li. t c na .rc«
Hignvb3 plumas albae:i3 carneenigraeio:
rinidinefua t alie.colei icc ccplci.idiee:': ob 15
iraciid^.Dcree b\ 1 rouro minuris VimofPnc
rie|)aric8ejteubercrvolar:f5iliagniGrcqe*
fccritclccraf.cuvnopcdenarar:,zcu alto fc
rcgir vcU mo cu ptfc ito nurritveie elt ino.i.tue.
©up aqs nidtftcar ipuUis educadie (oii( it%
tpctoitvblidiutubiiuifcmast feia.-z alrcr?
n4rtcapiracufui8.lVolliuriccturvclurample
icsdigfa. Ficc mo:a vbt < oienr. tnas pfci-. lci"i
onie in fea fugir ab ea .2lc tlla ipaties fugtcn
tc tnfeqf .ntcjcp ;fi rito: tUt ^icacrar in longii
Ymotefioccclianrc;p..tin ani ma 0 acamj*
failipfecurioetefianspoutottu ttcqmi cau^
de mouu roiiri le ac^s mtrgee purtftcar.
B Capirulum.iPriif.
a.
3nomuIgu«.C!Tpe^o ,tt Cimm .
€yii!5.Cinomulgecftatu8arabifJTc
tu ta;co qp 1» ejiteliis ncmoJibue tm
BefRaibus
,»$os cr frttctito cYmwmi. £ t qr non pofiirot
ibi boies condcfccndcre^raTamom alrim?
dinem a fragiiiratc eofdcm mdos plumbaris
iaculis apperonpac cvnnama illa tcponunt:
ctprcca>amplioritovendiinf.co crillud cyw
iiamiimagi'GcT?alia mercato:c8,pbar. f Mri
JtoXinomulgtispafiere modicmn mato:eft
aufc&coU» celeiiis cft cu citrinifaf c.ct colo:ef
f fti funt in eo tiPiincti.*Roftrum eius eft k>n?
gum a d citrinira tem tjeclinas; fnper arbores
magna6eiccvnamorais(vtticittirXpericecd
ponit niduiri fuutmbabes inrroitum paruum
f ^liniusXYfpedcj fiuecifpeli plunmfi vo*
lant qui et apodes ©icunwrtco cr vfu pcdum
«rcant bvf undinii fpccicnidificantm fcopu
li&.tice fnnt qtte toto mari cernunf .3 rifto.
& uiu gcmts cp pcdes nonbabet omni repo i
re apparet.bec auis longasracilis2 pauce la
titiidinis.b\rtindiniaflimtlatur.1:JecinteriU
las latiter t>iftinguirur.3fta nidificarin eftaf
re.er boc poft lapidesvt anima lia fugia 1 1 bo
mines/jMinius Itb .c.£irra mus:ats caicb:a S
inus babcrur.auc8 remeant cs comirara folti
cirat.acperfeueranter ad qtpectatas fibi tcx't
rasperuenircfefiinateafcBiiocm.aiamitinc
ris admouenscjccit at .Srillo . £ itr s m9 auis
•oe noctc ceteras aucs clamat.cacp audita fcii
untvcnatoies cy inlocistuisno rcmancbut
auesXiclib^coenatur^crumXitramusa^
nisBfie recedcntibus bYrttnchmbus ac cvco
niisinftantcbtfcmecomitanseas fcuinanrtf
vi perfcucraut precccUijs foltcitac.
/*V3 WWi»3«3iicTo > Cinomia gtecc t fcif
fr Nhnufca canina/fia canis grcccqnos
VAA,t>iarur.£iclib.tcna.reril £vnemia g
mufca cauina carulomm aurito m\ omsnsu
Anam licct carulus frcquent er cjcctifiar: fcntf
per tameiinpominercuolar.tlbi aurcum 0
Srtim adcccuticndfi iniiencrir vfq? ad fangui
nenu vulnera,pcedir.B cro:.£Ynomia efr fl
la mufca grautfitma qtiarxiifia eft cgyptio£
popultts tn quarra plaga.pebac ctn in£,to
do lcgimr^lenitmufcagrautllitiia itomoe
pbaraonisacferao^ausanomnercrracgv*
pri.co:raptact'cftterraabbinoimufci8.>f>et'
banC ein fan glofatn ca ninimo:ec fignificanr:
in quifco bumanejnctis voluptas.itfo ido ar?
guif.Siccmcinifes quitoin tcrra plaga pcr
cufii fut cgvprri mgmficat inqetudines muda
no£qui,puocato:es rijca^amatoKs calfmtf
antiSno.admittutquictcm fptlalis fabbatw
On pfalmifta .pijtir z vcnit cinomia.
ftotoflmffi*
C0pttuIuro.)ff)EL
/^V^cendtiladmicctcoRro.^fidouisj
V '■ r£icendulagentts fcatab:ouimeft.lt'c
^^©ictum co cy gradiens^vcl volans lu^
ca.£tli.t>ena.rc£.£icendula cftvetmis iit
ytalia nocte volas/z inter noctis reneb:ae ful
gidus radias.ita vr fi eum in tcnebris videas
cj:balarionefcinrilla?putes.f3(i.£imcKat
cicvcrmibocarniueft.picmsaateficimepct:
fimilitudine cuiufdababc cuiusferO:e babec
2lui.in.n.caft.£icfrat:inocapira itlata ftcttt
gnata cgrediunfi qbeft buidiras t>c q cimtf
usoriafXuemcapitabmoiapcriutcimiccs,
Crarrarus
«iHfe cgrcdumf. Omiccs cffugarjpnc ftcre9
i&auriqn cti eo fftfumigatio.£aUa;j§:tf&
amiceeuocertf.emnguunfauramurca-ifclle
:babalo lecrtsautlocts^a? EUitcri8.velfolu8
cder e rririsejroleo vel icefis fanguifugie.yft.
£ofdroegreriappellitcoe4c]t«rcmi&fauo?
parnbo maio«8 creanf . 0tio6flUq rcgce pu
tanr.trictoscoqjealtratucflnt.
CapitulunwiEU.
/*V0lubflet U.tfna.reXoluba (rtvicit
1 P Sedajfelle carcr.picfr rn arilior.o/
^*^ fcl b3noco loco q cerera aialia:fj t in)
*c#ino.*z£o:ticuto no riuitXi purp gno vilu
rccugjrnoucmrictto.Jnalranictificaf.vW
rhala bdtta atringcreno vaicar.fup acje Ube
rcr recjefcinvr firim feT>cr.£r vmb:a acopirr^
veittcrieiflqs.pfpiciar.SUqn $o fola fcder.
coiozee fuos variosdrca coliii adnurie aUf
jrtaufiiroirrocpplumecuiaefuiciter i rcgime
rolJt^aiit^penas^tfpontrXucntfuefpccii
laro:occulrvcongaudenreint>moigfiarapit
£ olube caUdilTimc fut tla pilloe#>rcr Itoma»
cbi rg a nrii eomcdur.fimu eqJ ardenre nimia
Jjnr.que z ipe nido eijaut z pulios cticerc T>of/
ccnr.pcnis clatat^ pugiiire colubi crrantecii"
yidcrintfibiaggrcgJr.Dia'r3acoboc|'rranf
marc t fue o:iente colfibc funr q nunao? futt
gcres officiolfas t>nof ftiof fb atte bmtifpa
cio s. logesepotfir: jf oq3 vaUieneccffe funr:
maue qn g tcrrae inimico^flttj nuctjxranltrc
no audenr, Golubc,fl):iueit inrcrflucatto tlc*
itare capur qn poranr conee ci fuflitiar.$£ie
ti/oe na.rcColuba vaidcgrattaf iouo?par
jm^fiparerecarJaucrft araarcp.cutit ,#rf>
ItojColubc fof o anno onSt -rpuHtttcat^fue»
rit loc;mafici8 caUd^-z cibo ga t53lioAn no
nifi mcitflfc.£artio3pulUfurmeUo:e8tn\ ere
.■z in auruno.pek»ce aiir t bteme t c{tafc.*z£>a
fculueeu fcmina cofrpoft vttuflnnii.Puaco*
rbcfunralbicoloJteficur-rEdicie^tolurr.ba
fencjcc<>ircnon,p6Uedtm ofculafX olnbaq5
fcminafaUatfuperfcminajfinofncritmae.a
inuiceofculanf.cr ctuToquidecoitu croa fac#
unnfcdnonpulurteanr.
^prrarionr^
f £icltf fifcw.*fSuHi coltiba?iaufimo tvctt
fanio:e8furqm bistBttoinomajctevuiuf.
f £fculapi9Xoltlbaoceif3? caUda fugpcfi
ca ot rnoaui nibuetf.S? IguieetP valcr oculis
pfcrr^infiifu8^cipueqj«cfubafccllt8fract9.
4 ©rercu6ciu6omnc8t>olo:c8foluir:abu
mo:c8T)eficcar.
f pyafXolubc fangtneabfctndftfluitu fan?
guinie na rifi :qui eit cjc vclamine ccrt b:i.
ff>ltniu8libM>.»;)iit.£flrorcccn6coulbeco#
tra fcrpcnrce au|tiliarur.*^bflfcule fanguis a
vcna fub fllfl inrifa c]u'rriicp:odclt oculrscruo
rcfuffufus.
f3nli.]qcr*5im9coKiba?cuaccfot»ctenfn^
gmara .l^oc fimo carbuculvflbolet £ fc illiro
vcl cij fcmtnelini cc accro mulfo.
f&uian.Saguiseelunibepfcrtpodagre.
£5rercue coliimba? puenice cll fuj> x>olo:c8
iuncf urfl?.-: valet cmpetigini.
f £afmcriam?olo:tcoUcecumadmim'fira
turincUitcri.
JCapirulura.jEjrjrii^
tetftofbm
aOtcdulue? romir.£rti.$ na.reXo:e
dulus tii qi co: edee: ca rncnacp•^ pda
viuc8.co:de majtie ibta tfaturari.yfitf
£o:nijc aufc eft anofa apb" latioe:greco noie
co:nir a fpetlaf. 0ua aiur augurce boim cu?
rae fratdifoagcreinfidia? viae moftraro:ru*
tura pdiecrcmflgnu nefae F3 crcdere: vttjeus
pfilia fuaco:nicitomadet.^i8int*mtb aufpi
cia tribuut i pUmias vocito prcdere. vfi e flliS
jtiic comic plcna pluuia vocat ip:oba voce.
fo li.ti na.re. £o:ni|c in folltuio mo:bo co:n>
pif :bec nucito libeter vcfcif :bombilc8 aues q
fifu08bofte8impugnat:f5illefreqntercuipu
guatitomttltuX)eEulmt:tade i patia victelare
ratipo:tunita8.t:o:niicpiumamlirocUmo:cp
naciatJOuiscolubeifidjiafvtcifiipet^ejLiiaac
©prrarionra ,
f lMini.lutrir. £ercb:u c omicie cocm in cit
bo fumptunv.capitisfcoloabuecft rancdiii.
Oem inli.jctrXo:nici8carneeac radum
iUunte:mo:bi6 longis putant vtfluTimum.
?M
i^S
ii
?!ttfr
H=
-S^f^
"a.
^-^L
*
^^m
r
5o:no: cft comue^cfcicbtibo^crrotf c: ? vi
ciflim fuaoua c omedunr.£o:ui parii cocunrs
fedmultu ofculanf sdinuicc,j£t putatquidaj
<p aliomodonon coeanf.foibocfaUiimcfl;.
£adaucre comus vefiifavt w a potu fe abfit'
net cgdiuficus fuifructue t>utccdineg!o:iafur
Undc0uidiue.accibit>iltactcuependcbit
in arbo:c ficue;2l nullo gelido fotcbibenf aq
f £rcgoriue in mou r.pulli co:uo?(vr fcrf)
anrccp nigrcfcunt a parcnt ibues vtcuncp ntrt
gtectumcdici attcctubuc iliuccfcvaganrur in
nido:aut cibomm erpcctantaperfo o:e fubuV
diuin.tmdccti^mfcripfumc(t.0ui8p:cpa?
rar co:uo cfcannc.S>ed cum nigrcfcere illi cc
perint: ranto eie aUmeta pubenda comue ae
dentiue requirifcquatoiUoe atere fcturiue t>f J
liuUt.£ t U.t>e na.rc£.£ft coato? genue i o:tf
ente qtf cu afitfo % tbauro pugnat:eifq? fugiet*
tib? fup co6 volat:acfic cuimpem co% ocuUs
impiigir .1 cu porucrircoeetecae roftro tsfiia
fuie inurilce rcddiOracpper cofequcne 00
ciut>eco:ianf .et com cadauera volariUto efl
fcrunjriftccp ab aucimp:oba animaUa fo:ria
fupcranfurXcauttsturresiribabttat-zibidcl
nidificat :cinffimu8 e\l mutatiois a eris nunci
ue;ct alia crocitarionievocepjopberat aural
nanquiuamaUatcmpeftaremXouiuslcgc
uu6 atiffimcftt ©omcfticue.comofqvfilue?
Itrce inuitoe rainer ac feducit.Comueeic na
mra elt incliname ad furtu.vt cjcpcrieriaj£rj»
fo%Uet5ocwt vbi eo:uu8t>omclticu8 fucccfli
ue oc mcfa qua pccunic iaccre cofueucrant tra
o:tum t>e p:opc fubme lapidcm cirarcr quin
cb vclfcjc fto«no8in grofiie abfcondit.
Capitutura.jE»iii'j.
a0mu8.£cU'.#na.rc. C o:u9 auie da
mowfa nibil ali?5 fonarc nouit qfcras
cra&©iucrfa8 tn voce8fo:maf.f.liciia.
vfDicjttlflctiuswolado coit aliqfi.ptc8fg 63
©uo8 pultificat,grauidu6 fiieri fc fi eu oun coi
uiml edcrc corigcrit: o^parere^icuf 1 >xip.Ci
jFcmiccomo^ouafolecubattmareeeiBcfcI
©ant.-jlSuUi como? feptet>ieteabfcp vlta cibi
atimoiiamancreferunf.Sfepttmato t»ieni
grcfcw i 4? nonuUod eijciunr redw nutriendi;
Crarrarus
Capirulum.ftim.
,/r^Oaimi!c.£Eiut>ena.re.£ocumiEcft
m> kauiequa^ulgariterqudrula^ieimus
^Afrec t>uce babaewigomerra. quajn
mart8rranfiruiarciTe.i.pomttmari8app:o?
pinquaresaccipirrce fpcculati rapiut. i idcir
co cura eft vniuafi8.vter,tcrni gcneris t>uce
folictta.fc?eo:nicep quapm^oifcrirrana ca
ucat.rariflima8babafcmina8ificncrc auiii
ficuterpecrinesin genaepifciuOn bominu
$o genercpaucurtesitafcunf mafcuU cp (cm
ne.£omefto:.£ocumi£infYnuarabiepcipuc
nurrif.ereftauiercgia qua noevulgo curclti
umtucimus a currendo.f jrfitfXocurnices
afouovociet>icrcfur.qua8grecio:rigeaevo
cat.eo q> rik primu fuerut in otfigia infula.
23ecaduem'endurempo:a babcnn/Ra efta*
t esepulfa maria tranuneanr.
<Tapiruluru.^|EUt.
/TyPcYjc.*^liniu8.lib.|c.£ocY; videf ec
t*^4»accipitre fieri:rempe anni figuramu h
^AransXuncenimnon apparent reUq
accipirrcsnifit>iebU8pauci8.ipfoquoq5mo
dico eftaris tempo:e vifue:poftea non ccrntf
tur.EftauremnecBadvncisvnguibusaccii?
pirrum nec capire fimilie.neqj alio qua coloze
acrictu:fcdcolumbcporiu6 fimilis eftcapitc
ct vnguibue.0uoniam abfumitur ab accipi
trc:fi quandofimul apparuerinr:fola omniu^
auisafuo generctnterempraf Srcfto.Suis
cocYjcpauco^ouo^clnvniusfcilicetautouo
rum.quia natura uus valdc frigida cft.
Capuulum.jEftun.
^91
m
u3
*~%^m£
W i
^*y*Rocbfloe.£]c li.T>e na.rcXrocbilos
I > l»t vtalia rccauiil appeUaf oimqde eft
V«Aminima.f5qnro mio: tlro veloao:.a*
dcoq? aiofa:vr eria p aqla audeat conatS» ac*
ecptarc.boies qj ©eludir.q: cu fejpinqua qft
manucapiedaobruleti'r.cauo boieconaru z
l^bo^cipigra^pfugit.araneisvcfaTpuUfcain
da e.naptlmosvno ferupducir.vno fpeai vd
anrroibiemcmrripdunf.vrad caUne rurba
pferere calo: c\ guue cft c in ra mimis eo:pib>
augmcref.j£ltq?auis mima oim aUa? . jj rcj
Slb.ilu^na.aialiuairXrocbiloseauiemi^
nima oim qua regnlu vocanq fcfirpua co:pe
auiumagpacilapu§Ycconaf.foU'rariavolac
mfti eria egr9.7 i bieme vno prera fo:amie an
tri vtmuri.mtroe forios fecii fuige ncr$ nocrc
babirarc pmirrrr.vrcalo:gui co:pie eitfoao
taremtro?calefcar?foueaf Jbcc cria eauis
mufica:": pctpue carar rpcmagni tficd frtgo
ri8inbicmc.3nfraca.ciitj.ioceadcrracrcf
0u:tta.£lini9.£orinfacft auisma
c Simaiapattibusozienrisqtteveread
qttantitatem pulmonisvaccc babet
moltem: et multmninfafttrafangume.tideo
maltubftntpluoqjalicattco. f Blbemisin
lib.©ena.am'malui.£o:inta eftauisque paa
caa a paruas bibct plumas ctpennae.
Capttulum.jEjEjEtjE.
aaculus;£)c lt'.9enatu.re.£uculuscft
auisiproba^qvocejfua incanrando
non murat;fed feme eandem rcplicat.
&ut'3pigemmaeft:ettoconoftabitts.£ur*
turis fere coloze babet.£) Yemclplumis fpolia*
ri&.inrrarqjrcrrelaabuuimwclcocauirates
8rbo?.flliccftate cogeritci bYcme vtuir. 0ua
fua in nido minoil auicule ponitrz t>e ouia i tli
us roride qemitmedu tlla numero fugftna in
uenerir quafi altatarepudicr.jftacp cucutus
ab alicna maerecu puUisctU6fot9? cducar?:
tMadbucinnidomualidusfedci.quedam rii
auulirate narurati ceterispultisTtbos rapit.
ctbacfagaetatcpcetmsptnguegitatcp niti
dioifir.Snctitnseicganttam mirrie coucrfa
gaudctfl'usfoMna:miraturo3feipfamq> rale
pcpaitadeodcfipiensvtmagmtudine ferua
puilis rninoal» n5 tufcernarjfjoes pullos W?
os m cius pparatioe ©amnarac vbt eu edujce
rit i ad robur volandi nutrittts.ipfoviceucrJa
tinnutricemfnfttrgit^confequetcr perimtt
<Ofio\£ttCuli a voceppaa noiati:tcpusba
bcnrctipfivemertcumiluo? fcapulis fufcepri
jB>terb:eaes?paruosvol9n)8:neglonsa ac
nsfpactafttfsatt^efici«^fauttc'tiva?
das gignur.Oua pafieris nido rcperra com*
dunt:ctfttaobnctut4)oftbccaia Mcepra ?fo
ucnt7twtrtut:f artftoXuculttSouis ppjijf
incubatsfcd vnu ouum in nido fuUVcponcna
«ufdeoua fusit.jTUa vero ruturtcuenrus ig//
narsouiifcdulanwrijcrbucf.S»eda cuculo
ccctufo er poftmodumadulfo nutricanonnul
Usqttandoqjnccariperlwberur.^neftarevo
lar er lafciuir.3n bYcmeiarer langucns et uf
plumarusac buboni fimilisapparet.
€>prrarionr0.
C"^U'n4i.)cvir),^btrabaequoddaeftt>cciicu
lo:qquisloco primuaudiataluetllatmfi pes
©ejctcrctrcumFcribaf :acveftifiittid crTodtaf:
non gignipUliccs vbicttncpafpergarur.
f 3dem Itb.t£virj . jCuculifimus m vinofce?
cocr tis et potus:mo;fuicam'srabtbficonfcrt
Capimlurn.jEl
aabcfb.arifto,jE.ubetb eauisluicurio
fa cuius mas fi inucneritouafemie fae
fragircamefemina fttfoUiciractrcaca
^miina vero abfcodirca. 0ue ftiie coea r fiuc
nciolofadcndovclaudiendo fubiro ouar.
3rcfipufcnferirmafcttlum vcnienre occurrit
ctcoeunr.^asquidepederentimad fcminl
arcedir finc Krepiru.nealrj mafculifenrianrat
pu^cueoncccotreEmirtat3temafcttpug
nsttnuiceetvicroicttvicrocoinacverfavicc
II vicro: vicmsrUcrir.S? olirarie rn erocculre
cocunr.etigcnrevtcro«locumadboc:'jvicfo
fequcute.V£>asautcr femiainvoluprarc fua
frcquctcr wpjcbcndunf ctcadunt in manua
a
- fTrarianis
-ipenato#.Curt ctutjcurtofa fit auis (fta .ifagu?
Ittammmaresfingulasfeminasacapiunr.
3 tcm aues pondcroft onporie que non funt
boni volatuejmultababmsfupfluirar&mul
tumcg cocunt : et multo? ouo? bmoi funt : vt
aibrtbtfrurio-rgallina. <H&ctoi£M
bctb idcm videtur cfie quid perdit. quc cm bic
©e illa "oicunf cadcm penet ©e pcrdicc ©icunf
itiferiU8.qSfo:tclatuittranflato«m
f Smb:o(tus*. £ uhWnon rartgtitb6fem: fl[
abfinrbiii cu oleo coquaf ;? eo fe perungat
Capitulum.jrfj
VTyaicjcOiido.Cuktabaculeopictus e
-#w Jh ;t o cr fanguine fugtr .baber cm in o:e fi
! jV-^iiuiam in modiHhmult quo carnerere
b:arvrfanguiiiebibar^3riJtoXulqcamal
co:po:$annnlofi:memb:u baberpqtf cibum
Jamr.rqueda babct 15 mcmb? cjtf ra ficutaai
kthcuiite natura elt mollio % va cua. pcr ipfuj
guftant i fentiunt -rctbu at trabfit. Euliccs a u
jcnu mufceminimebeftia? per I? ntcmbm per
, fo:ant bominie coriu x alio? animaliu. £jctt.
fcena.re^XuIcjc acida peritvj: tmlcia fugittltt
ccm t> tltgif ita c$ ad lumc aliquando fe r:it
Sprrarionre.
fauun.iiu.can.Bdcftuganducultcc8etciV
; imceejfitfufftimigiumcufcrraturisligni pini
autcunigclla.fttrcumirtoficcaicu fulpbure
tbdelho i fpino faida ? fterco:e vaccino x cu
-folU8C^p:cfit.fBdideafpcrgiturt>omU8eic
- fcccoerioe radieie lupinoaaureic t>ccocrione
m'gelle:aurabfinfbtr.3utrurc. <jf*j!Salladiue.
£otra culices? cimicee in bo:ris vel fatisa?
murca rccens vel q: camcrie fuligo fpargtmr
r^albano c|5 tnfufo;8ut fulpbwrc fuganujr,
Capitulum.jElif
jj! pomediaeOuUp vome^
dicaucs a focuedYomedif
ajpellare funt:c]e fabule fic
rut ineafdevolucreefuiff
,fe couerfoe founa fulice fi;
tEE^I^^t milee.magnit udine cigno
jfaijr^ -"^M rij.f 0[o:c candido tmris z
gradito rofiris.Sunraut circa Spulia in im
fuia t>f omedia inrer fcopulos lirto? z fajca vo
Utantee.©oItnu8 £>Yomedas aues tnfula q
ou in Bpulie vidct..t tumulo act>club:o t>?
cmcdie tnfignie cft.fola gignitcui e colo: ca
didue.ignct'ocnli:o:at)cntata.cogregatevo
litaf ,f uccptJijccefunt.qua? alrera agmcpir,
vt tsuctu cerru ircrt>irigar:altaa infequif:ve
inltanria tardirarev:gear.£u ferificu tepua
adeft.roftro fcrobeScaulr .i furculis inuerfu*
pofiris fubrcr cauat a corcgfir.': ne operimet f,
tcfintifi fo:te ligno? cafiia vcnti aufcrar. b&
nrucmp:cmut terra Quacgcfferant.fic nido»
moliunf.bifo:iacccffu aditne c\mittit ad pa?
riU8irtJ3o:riit>citinaf 4 ercipit rcucrtente6vrr
iusoccafum e.vt lujcr mo:atce ejccircr :'t xjx&
pminontscncgcf.^sdcm facrabmci iiti$io
omitieceUb:ar^quaepli;ma8tmfeuur;t a^
lis ipendio madefaaie romlenreprlnfif : i fic
ccdebf!o:eejL-cufiapurifieatCtmcpaii8(uP^
plaiidunnaindequafifiacrarcligionetifce^
cjijt-Pb r3 aucefacroe cromcdie focioe fcf f .
Capttulunt.p). .
BtfMbM.
bua<qciaf,puUi$i'pffmmicads!tif.3f3$9j
uolans vlcera dus roftro ercau5r.1>o:ro a*
cb 4nri8Cgt>bum odirintarumsvteo? fanguf
nemcrcdanrn6cOirc.Ooiarb.£mericfurtf
aucsquefccrtocrevotawesttluffiinat aerem
p:opcef penha? fua? narurlique magis in re
neb«eq5iniumincluccnr.ficcBp:odurtfct"ca
piantur* € Jfido,£rcirttcauc8?)ictcfuntab
bercimo falrugefmanie vbitwfcunrur: qu9ir
pcnneadco per obfcurum emicanr.vr quauis
nocoenfio rencbasobrenra fur:ad ptcfidium
lancria ©frigendi iacre inrcruiceanr. curiiifcB
viepateatuidicioplumjrummlgcnrwm
«y*V*R9 vtba.2llbcrt9fn Ii.dc tta.gnia.fo
« , ■qufr.Dravcbaauiscftpedifocaree:
. ^*-^ vr ©icitSrift. z cu 9d rerrl cecidit co
Diri8ala? rpeaotffepirficut vef£rilio. Debi
Ic^babct pcdcs caude fuc coium ros.t5oc no
9fl?aret nift poftplnuia in puncfpio cftgrie: cc
fucpuUificar.7 cu piiUic6uafcfcunr:mo:tT.pui
loejreUnquensfuemiferieviee fuccio:e8.
Capttulunt.jliiif.
! 6irbua£mcria ? £rdhia. *fblinf.lf . p
ifitt
•^r^girbusauismimmacu afirto ptig?
^•'•nar.&ImSqui-pe fpincrie fe caufa fcal
pendi arreren8rticlo8cfu8t>fffipar.qHe9dco
yautfaufoila :vc otno vocc rudenrisaudtra
Capitulum.jrfu
ll*^ Sko.Etii.seria.rtt&falcoeft aufs
JL^ nobihffimatvolatuimpauoffflima :ec
fj lin cuftodia fui minus cauta. 3deoq$
™— • cu 9d p:edam cirisendus eft : a ©nc*
fuo rardarunnec auis ci captenda oftendirttr:
nifi puusaliquaruuiffi elottgerurcvrpicdami
cumiperu moderatofubfequarur. 3n ardee
capruratmofalconesparircr fclajcanf quoui
vrtusfumma pcrir.aU'ueiuaarcrr9m inuolgc
vt vidcliccr ille vol9nrc ardcam ittpulfu p:ca
pirer.3ftevero p^cipitara acciptar.f anfto
tcles. ^alco renesbabet oebilee ^pccrufqj ro 9
buftumrocliciofisvriturabie.vnicaverlano
ne coUum girat circularircrpecro:e eriftcnre
immoro 9deo:vr colli ei ue t>uo cenru argi lu^
mimbu8r9rionc.t5uiti8 vifus cuiuftam na^
ruralisoiicrerionisvideanrurejccquorcfpon
dere.p:cdcquoq- que poit tcrgu cft ptduiduaf
uwtsiU»rX^u.©cnaw.re?.i4lconu0cn^
Cractatua
YaTtmtsuo.ttnHndbileqS aucmvfu paruo
«taturalitcr capif .aliud ignobilc ac vilc: quod
niii mulro labo:ecrmaccrarione afiiiefactum
boc facit. t?oc vltimu genus cum ardeam ad
rerramimrxiUrir;3amq$mtprompra cfivrca
cspiar.ardea anguillam vci alium pifce quej
rccrorius vo:auaaraiomir.7 tunc falco libe*
re eam volare permitrens: ac^ninue fctidum
fibioblarump^efcrensTgaudcns otius ap?
p:ebatckr.'Ronficaurfalco nobtlis:fcd ek&
rum munus vilipendcn8:attcm t>olofam feue
rius punit.tJabct ailt falco 00 acutum acou
*um in pccte:c*quod ci narura {Kouidcnsin*
cU'ditadimpulfioiicmp:cdc.!Scripferuraqui
la rfma cbus 1 rbcodocion epiftolam -ji>rboto
tneo rcgi Eg^pttin qua rractaucruni t>e aui
bus nobiltbiis z c$% medicinis.pc q hic pau
c a t>c falcone cdmcmo:are liccat
ffBlbertu8t'nlibrofuot»canimalibu6.S^i
fatco nonporeftftmaretfelgalticaci comcdc
re:vcl rcftudines albas occocras.
4 ©ifaU»ntmiumla,caturfucciimiufquia^
nu modiotm 04 cibibcre:et inringe ia codcm
ctbumeius.
$*z?ioo fractum fitcrir in crurc vela la.Sloe
calidu fupjiga:et trimittevna tricrvna nocte
§3fem fimum gallt in aceto cocrii fuperiiga.
f iididcin. 3 nuolue atoen bcrba cu pulacre
aptj inco:ditoparu3?-auiu«t)a ci comederc
pebacmareria repericsper Stberrum tradi
tainlibw iuo t>eanimaltbus
£ wm
Jp*7 &H'anufA£jc4i.&cmtt?-. fafla nne $
%*\ jatttts filuaricus : auis puL b:a valde*
M — * pentiis eouifcis inftar iffnic : ceruleuo
Intcrdum acviridie.TDbcifqjpcnnis inrericrtf
bitur niro:. Snrcs gcmtna» vidctur bab cre :
in capirc plumis cttantibus^quasfubrigit qft
vulr arcg fubmirtit.£rtftt'8 aiit in capirc carer*
tfpicuUsiucraribus.btstamcarmisfrijnra
tue animofus-z aitdaccft.Sriflorelcs.iafia*
ni tanru coinis repow fimul bab it anr . ccrcria
vcro fcmpozibusfcpararimmeccifo rub:ica?
tasbabenr barbas vcl in pcdtbuo catcaria fii
cnt galli ©omeft ia:fed tractu tcmpo:is. 5afa
nusltccapitur: atiquldo anccpepanno tncf
becautst>epingifcoopatu8:fan'ano fc oflcri
dif:qtwfcquc8Coopcrtu necrugicniem nec re
troccdenrcm:randcin a (ocio auatpis in irjYt?
dijs larif are rctbi intiouiiriml^cc suie in au*
ra pltfuiofarriftatnrtntcinrubcrisac fytuis
laraXirca vcrpcra vcl auro:am T>e filna cgre
dirur:? nmctJcfacitivcnamr.^RolaiimTn tcr
ra figens abfcondit fc:? (ic abfcondirum k te»
tnm crcdir.pajnaeppingucdincmutat. 3te
rtimcpfeperajoiiat . £arncs babj fubftlictfes
ac loiio:cs caeris auibus ftluaricis icxccpna
pcrdicum pullis.f 3fido:ti8.5artanuea fafi
deinmlat>icru8cft:vn pcirrul afpotfarueelr;
€apmluni.rjuj
Capitolum.jElirif/
Tpy 3taro:.,£|cli.se natu^effataror eft
2f^3m8ino:ienrequcfefunp»crcando^
^f— -- narurallrer ajptdaXempus ririe sn
ticipaf:qt(of(ilicctauc8ccraasfolenfintria,/
reeonccprus.andefir vt oua quc runc (adt
frigowcozrmnpantuttncfcruumbabcaijrc^
Btfluibw.
fectuimfedifflwn fequaitf fcmpoJcealido po
tront :ec tunc pullos faciunt : quod cft cdnrra
omnesfcreagrcltcsauee^quefanclinanno
©uantatq?puUificanr,
Capuulum.jtlutfi.
ll^Emlc.^fidows.f cr^ftauis arabte
Tf^fict»tcta:co q?colo:ern feniceum babe?
■*— * at.velquntoroo:bc fingularistvnif
ca/Ram arabes fmgulare etvnica femce" vo )
cant.£?cc c\ngcnri8 i vlrra viucns annis tutj
fenutflefe victait : collectis aromaru virgulis
rogufibiinltruir.-zcouerfaad raditi folisala
rum plaufuvoluntariiifibi inccndinm nutric
ficcgiferiit)eaneritDrefurffitfambro.lib:o
cjamro.;fcm]ccuTine?virefibi adefie snimad
uerrinfacir fibi rbtca fce t bure et mvrrba z ee?
rcrisodoribueinqiu implctovite fuetcpo:e
intrat % moritur.Deatius bumo:e arnie ver
mis epurgif :paulatimq5 adokfcinac p:oceflu
ftaruri rcporis ala^z remigia induif :ficq? in fu
pmousauisfpcacmffamlrcparaf.Doccfr
at ergo nos bec auie ecetnplo rcfurrectionem
crcdere:q fine ejccmplo i (tne rationis p:ecepti
oncfibi mfignia refurrecf tonis inftaurar , .
f fcoolinus. B pud arabes fcnicnafcifnwfe
aquilemagro'tudine:eapiteoncraroincoma.
plumisettanritoKriltatis faucibncirca colla
fulgo:eaurco:poitcrapartcpurpureu8.eftra
caudam i n'q rofeis penie int crfcnbif nit o: cc
ruleu8.t3ecetiaeli:men8oimako?auto:nm
j(£.riatdebabefinli.'oena.re.licetp,aliaverba
Capttulum.jEltjf.
lr^Oomcna i 5rcedula.£;c \\& na.rc.ff
•jpfT.lomena £:a filoeqtf cft amo::? mene
M — * qt5eftt>ulc^.i?ecemaui8miramddut.
lationc letifica t audiente.gaudet ad o:ru folis
*fc:eir cp leriaa vcmente.vemo rn fjje catat: bi
berno nuncf.3 n inicio cfc verie adco fue vo?
a'8 amenitate ©clectaf rz rarifitme comcdat:cc
BattnfummafeftinatioeOtaqjCertatmterfc
tl perrinaeitcr.vt victa fepe viti finiat pus t»c
ficientefpu qjcaru.Oni tii a filo8qtf;c amoi
i mcncqti eft©cfect9:qfianto:et>efict'es. '£>>i
ramur igif intaparuo co:pufculo tap.tinacc$;
fprnVi^iramurinillop/ecta mufice lacnria*
*i£>odiuarus em edif fonus:? niic ptinuo fpu
trabifinbngu:nucvariafinftero:nuc©iiliri
gHifs pcifo.copulaf into:to grauioaeutfcrc
ber ejctenfus vibus.-i aliqfl c\de$meduj8:funt
mus Ymus.'i£>editanf inrcri alie minotesver
fufcp $8 mirenf addifcur.audit attera ©ifcipa
U*Rcdditcp vicito canrijanrelligif :emendaf:
% a tocentecldammo rcptcbcndif .2>rati auc
vt coire inccperit voc$ amenicarepcrdit. £ 1 vc
ticitiili3Uavo)cfir:nuitafzcolo:.abCjti
ru nacpverni tgis aucto efttiin rotu alia vop
fix :mut af i colo:.linguis ca? tenuitas itla n<5
cft q ccrcr! autfMf Scto:. ^tlomena dt auia
parua cano:a omibusnota:q etlufcinia ticif
f^fib.iiccdulccictefuntxocfftcoemagis
cdant .«pandif illo ^ficulo ver eri* £u me ficusr
fllat:oi pafcat tmlcifo vut'8 Cur potius nomc
n6©edttvnamietbi.<(['p'lin.U.jc.5:tccdulefot'
mafimulqjcolowm mutant.boc tn nome ba.
bct aurimo.poiica vero melanco:ipbi vocanf
€aptulunt.l
©w
Crartatas
1| "»/ aiica.3cto:.;fuu'ca eft auis magmtci
•|^«t. dine t colo:e cigno firis ? gradi roftro
*-rr » in fcopulis lirro?. coinozaf : bas larini
t>Yomedias.gredbaodio8vocar.^lHfi'o«
^KcadraMspwdcnriflima^eadaum^nd
vefrif : nee oberratoe loco ad locu. fed in vno
locopermanetvfcpinfineibiqjefcamfulcir?
ca fe colligit et quiefcit. f jjdcm.^ulica eft a
«ieboni mo:i8nigra:anarc fimilismifi q: mtf
no:eftanare.3nftagni8Mccrabiu'rerc6mo
-rafrefcatpace content3:vn paretfilocu inue
niatvbipacetefclbabeatnoindereccdit
if •^li.li.jci.fulica? generi T>e4it natura placa
fcilemcriftap. mediucaputa roftro refidente.
rao!S.Bartbolo.in4i.^e #ifow£m*
Wquit.iiicuseft api8maio:.t>iauB aut
1 elt fuats co cp eomedit labe:es alienof'
quafi fagus a fagiu qd eft comedere. sepafrif
em c\6 no labo:auit :q: ncc mellificat fed alio?
ru meUnlducaf . pe 4 airgtT. 3gnauu fucos
pcc9 a pfcpib? arcer.£>ur aut f ucifine aculeo:
velut imcfectiapee.-znmt feruiria lcs vera? a
pu.i ideo risimperlt vcre apee pmofcp e^pel?
lunt ad op,a.tardanres aur fine clemcntia pun
gur z puniuntmeqj m ope tantu fed eria in fe
tuadiuult apes.certe q maio: copruerir mut
rirudo:comato:ecaminu,puenru8.£u mdla
vcroecperinr matura efleabigut easwclleq?
fingulasaggrcfleeastrorictftatcpfiiglnncc
videnf nifi in vcre.3mperato:ib?apu fuci erf
trabfir rcgiae manuoesamplas magnificas
feperatascoogculo emineressrumrfctangti
UoisccUefingulo^ciHHsmrifuftirieanttot
Ubo:c8.comcdcretnt>cmdlentp:oinirtunf
nifi qtw nri» capumtt furanfcvt oictt ^limiis
Capitulum.lt;
<Capttulum.lt).
S0** BUtte.£ltfi.'ocn3.re.j5aUuseftama
m *Tk fmcibn C3pireaiftara:fpicuus aducr
\ W ficin cruribjarmara.l^abefz quado
^r^ c0 fpicula galline : fcd B erro:e pot ins
qjoperenature;D9llu8nocrej3(unde_canfat
validiussniamtinolaiiusXantuscmcuve
ro fcrf; i anreq? cflimari pofltr longiusaudif.
4rjj6r-ego.inmo:aIib.35a!lust)idnudu8:bc»
rasnocri8T>ifairir;?t>emuvoce etbotfariois
cmitfit./Cunqj canms cdcre paranpriusalas
cjccurit:ac feipm ferieno vigilanf io:cm rcddir.
% nh iq .£ft galU caros fuauis in nocribus s
i>rjHuibti0.
»tfli0.q«a(ibonu0fdbabtojjt)otmicnffm
«ycitat.tfoliatuadmoncr.vigilantefcflaf:^
ccftum noctio figna8.3de.~Lco rimct galw":
mdjcimccpalba.^aril{.aiftfimtflurgalti:c|
fcminasftiaeintcrnciebit.^an foliciri eirca
pullo8fuo8re8cbatiIlo8:zanimilabanlfcmi
nis in nutricndo illo8.ita q* criam inuice note
bat eoircOftdc.jSallus aut a caftrarioc voca
f U8eft,ni inrer aues ccteras buic foli reltieu?
liadimunf.Teterceautabfafosvocabatgab
lo8.f£cl(.t>ena.re.6aUinaceu8gallu8teflt
culie viduarustucif 4 eapo vulgarircr a*pel
laf vr fuperius ©ijci.^erf aut atiue ipinguari
AalbcdincarccfXiigallinisquideipmsuaf.
JBprrarionr0.
f /£]Cli.vt8.j5alli earnes grofflojcs futad t>(
gfrctidtt? mino** buiditatis q? gaUine vcl gat
Unacq.pecrepirirn galli carnes reneriojce ftj
q?iumb:i9. f j3aUmaceu6 aut babetcarnes
validiojca omito volatilifobonu fanguinem
generat tz oprimu nutrimenru.f Sui.Balto**
mdio:efti(lec) nonducanrar.anriqunjbo ma
ufunr.Z^luculiaut galloymulru laadabiles
funr velocietJigeitionie.f jlusgallo? pfcrt
l»olon' ftomact>iccrcntofitate.f 3ue gallive
tcris cu polipodio i ancto:pfert colice valde.
f pocetaiir j3af.int>ecocri6e gallo*ivcreru
vt pOftcjj nurriri lur farigenf faciaido cos cur
rere vt cadant t t>ecoKcnf;oan verrcs euacua
ti acfalc ipleti fuanf i coquanf cu.pjckvft aq:
t>onec vcniat ad treerorillas i bibaf.boc tus
pfcrt afmaru-z etia rrcmori ac t>olo:i iuncrura
riJ.tEfculapXercbrugallicuvinobibituoea
mozfus t>eftruit:z alia muUa mirabtUafacir
Capttttutm.I]Et«'r
^pj<Sllina.3fidom8.6alltna dicif a gatfr
■ I lomcuta konelecne.rkuiueem mem
^*f b:afcruntquidam ftauro liqucfcenri
mifccanmr confumi. j£jc U'.t>c na . re.Dallmia
fujponciJdafumouafemp.imparinumer6lu
na crcfccnrca t>ccej vfq? adquindccim. Oiia
incubari inrra t>ecem trics edira vrilifiimu cft
'flamvctera aut recentio:a infecunda funr*
fubtjci aiit t>cbenrimpari numcro.0uartove
jJicpoftcpcepcrintincub!3ri:fico^cacumint>
ruetvmufmodicolo: perluccat cftimarurftc
rilia.t p:oilli8fu*poneda funf alia.jfnaqua
quocpe^pcrimentucft.THamouumtnane flu
ctuattniecrum aqua:fubiiden8veroptenu eft
f *ft bifiojogu8.5allina ouat in omnirempc*
re:p*etero3in tmobus menfibue topico?. £>&
aurgaItinepulueri8fomenro'-acb:arefperIT
oncnmgenre6vicebaInci:(inccoirut>electI
fur.Oua t>c quibusenrurifunt mafcuU galli
na geritinparre vcntris Dettra. £jc quttoafle
fcmineinfiniflra. Uniuerfalirer figallineoua
fua non incubauerint infirmantur.£t qucdl
gaUinefemperfaciuntgemcIlo8:fcmperct5cft
vnus maio: altus mino:.£atU'na qn cubar in
ettat e ciriue eccludit pullos q? in bteme.
0pfrattonf0
f 3RcJo:ue.j5alUna**.incibomelio:eftflla q
nondum parit oua :antiqua vcro p:3na.
f 3depe pullo*icalidio: eft qjfiallmaf mag
narum. f £arb criamgaUina*iclarificarvo
ccm. f£ereb:umgallina?p:obtberflujcum
fanguinis narium icerebri vetaminibus sicci
demem.f3dem.£pargalUna*2pt'nguiumft
cut? anatum faniuseftceteriegaUine fangui
nis vt t>icirur. f 3dcm.Sdep8 quidem gaUi
ficut? cerui vebemenriouscft calefacrionis.
f Sdcpe autgaUineminuecatfdue eft.t afpe
ritari UngucconfCTf.f j£fculapiu8.puu gal
UncvaictadomnemfcoUttem ocuu>:u.etiam
albumcn inftifum oculis fedac puncrioncs
f Z^otum ouum combuftum:? cum vino vel
accfobibitumomnedflujcudftringir. f Ouo
rum quinq* vitclla bibita cii trito viiii cyat bis
cmopfoiasvalent. f Sdeps gallinafpultu
lae oatlojreprimir. f Z^*f bie qUocg cu pedi?
bus coct^ i cu fate t olco i acef o coUi t>o to*e5
fcdanr.f S> rcrcue eiueflegmones qui nafai
turinnaribuoimpoufumfanar.
Capttulum.ltitf.
3
K
X
n
Cractama
i
0atlinaau8.aicpa.6allitwduefi bft
v:riceft>ucerpuUo8fuo8 admodum
gallineqtf vt $i n6f3cif,jprer comodii
pullosfcd ,|prer comodum ,jp:iu;vrc]c calott
pullo^ faciat venenu v:riceeuapo:arc.«JiE]di.
tena.re.j63lU'naciu6gaUu8teftieuu'8vidt.a,
tastt^ capovulgarirerafpeUanvt fupcrius
in ca.RCtj.t>^i.5crf aut driusipinguaf uqtjibi
dinearcef.cu gaUinie c\dem ipinguaf ;fed neq
ctfimpinguado fccudar.cuciepafcitunfed n6
«380efendit.no caratmecboratiietvelnoctis
©tfcernit.^gifadrabilvrilmseltnifiadcoci
na.3teaUqn gaUus poft tricnniu caltrafipo f
dU8teco2€lapi6inuemfUecro;iue:quevt ibt PSLSt n*VH«£iumloanrt
5inferiu8intractatutclapidib?trac(etur.
CapftuhmtJtr»
jfcrjrRacuuw 1 0arrutu8.£jcU.te na.rc$
frf gracuUicefiauisnigragrotu co:p9.
>**' £ltcmtegenere co:m'cie:lKCj cojge
mino:.Ubefcrm alnlTimienidificat:? Dtntan
ta mulritudineivt in vnafepius atbore feptcj
par«a graculo^nidospltruar. Opritre naq?
auc8 iffc ftbunuice copariunf.Eft au f aufec la
mofanimttimapeatEc coituf {quc.f.cotru te
pusc)ccitatvcmii.Bmo^sfamafcuUj8ftmi
na cubat.£arne6 pullo? cius cdibilce funt: et
majciefiepcoJienf »2Dac auenonullifalfo opi*
ranf eand«ffegarrulu:fed multa inrer eaecft
tiffcretia.nagracuUt8cftvnit)8ColorT:garni
lusautcoloKfciftinetue er. trfucifisplumfei
picrus a garricndo.no cfll ea qwfq? rranfire
pot j5 que no garrtat Xetera? ctia aiui v ccca
vel mbduloe no adfcclecrameta letit k fcd nu
ad garrtcudu ?5:unitartXanta pluma^ vsrte
tatetiflmgutf.-rfraillu6cicefcra?.autucolot
©ccfle t>icaf X aprue in iuuetute claudif vt ar
ticulat a verba loo.toceaf :qUe etia vbi ttdt/
ccrit magie garrire gcftif .£t qr; qs t>u garruu
tareintcndeefibinojjfpicitradueeainoptna
tc rapit frcquet erinfaniare fcat a q- pleruq) itt
ter furcatos ai bo? ramoe fe fufpcndit.
t^ptrationfo.
f i>It.U'.viu.6racula cfajficumuc qttcdam
aueslaurifoUo anniul fadtdiumpurgat.
CapituUmi.lut
aialp&iatuzqdrupee.&ocgenuB fe
raainvpcrboKis nafdf mottto.Orm
cojeisEteiconeafunralistfaae ac^lia fifco:
cc\8vcbcmctcrfnfcfti.na,jboic8vifo8t)eccr^
pur . £5olin9.3n afYatbica fcvrbia tcrrc fimt
loeupletes inbabitabiles tii.nl cu auro z getn
mi8afrUianr.0rippe8vnii!crfatcnctatitc6fc
rociflimitvutflocmrabietcfcuicntee^clpm
tnanitareobfflicntaaduenieacceflusraruse*
CltTos quippeT>carput velutgeniti ad plecte*
damauaricictcmcritatf.Brimafpicubi6pu^
gnlt vt lapides q ibifunt intcrcipiat.£)c c^to
umtfmaragdus ficcniais z crifjallus. £.% li.
£'n.rc.0rippe8e auisqdrupcejcaptrez alis
flc^lc fit'i6:fed mutto maioJ.tn in nido fue lapi
de;agafbeponit:nect>iibiuc\nadauqtfrem€
dm.t!icc\e % boibue mapie infcftifunw bo?
niince armaros prcliando fuperlt -roccidunt
jSrippee tmr au? effodere i in effofii infpecri*
onc gaudere.S IbMi.rj na .ai\j3rippee in pofte
riorirJte ?caHda?pofterio:ito crunbiimitaf
tcon^babcretiivngue&Iongoscjccltoapbi
fiunt.f3ob5ne8m6tctiatet>icit.£o:p9mag
ni grippie maius eflcocto lconito t>c parrib?
ifri8.nlpoftq5boueequiivelboicmetiamar
mariioccideritlatatzafpottar pleno volatu
3lliu8 vngu le funt ta n qj coznua bouiette c\
busfiunt cipbi ad bibcndu c\ repuranf valde
pa'o(i.n'unt03t>epeni8ala?ciusarai8rusi^
ditfojtesadiaciendummiililiazfieittas
CapitulumJuuY
^rrf 'Ricocenderouue gracocedcrd.Sib**
■ *f intt.tf na.at.6raeocendera auiecfle
Vt/ &magnairraoiavolatdiamin9vrc8
coint.vno em coitu i eltate ipler .feiam adfilia
ru/ecudtwrc^ficioroannonocoitamplws.
Capirulum.luit7.
'JfrjT^rfalco 1 0ofturdo.0irfalco vcmH
1 1 erito rrafmarinis in cobozremultartt
^*7^ auca?fiweftriu.q£vn3t>enorteproJ
pterfrig9pcUcn8fubpeditofuic.aliamt>ct>fe
capit ineibie.S cto:.6irffllco idem ti effe q&
berodiue.De 3 & inferius.f fcjc li.t>e na.ra
jSofturdi fusit aucs admodu parue.color^ tcr
rci.crifta pul cjcplumis babftee in capireinec
alia£autummo:evolanfee.c\vcnrocogcnre
tjiic alf a nuc vma perur. Dc bis ferf vulgo #
ca? oua in rerra pofita a bufone. cjc c\to cfi qrt
crintpulli.riic pmii eos paretes curlfcafq? ctf
boe ferutqadufcevolarustentarepoffunu
€mmm
■&
Captmlum.lije
0T*ue:3ffdotti8.£rnc8nome©crso*
pua voccfumpferiir.ralienim fono fu
furranr.t^e tmmpergunrvna fequi?
tnr au'am o:dine lirreraro. f B rcfto. £ruib>
quocpnarura tKdirplacabilemcriftam g mc
diumcaput aroltro rcfidenrcm;*Rcgcm ba*
bcnt grue8:eici3 funt obcdicntca 6rus t>oz?
mieno capur fub alis ©cclinars fupcr vroi ptf
dcm ftar. 2>abcnr aut cm rcctoiem grues qui
ccteris t>o:micnnbU8?capira fubalie rccltf
nanribus cccubat elcuafo capitc. £>rues *&>
inuiccmpugnanrrira epinbon pugne aeeipi
po(fcnr.£]cUb:ot>enaruri8rerum/£crgru*
te ©omefticae alie capiunrurur gruee. babet
camesreliquisauibusgrauunes.fjjfidotf
jSrueecccelfa pcrimquo faciliue vidcanr qs
pctunt rerraayCaftigataut voccquccogit ag
mcn.atrbiraucelTirfticccditali'a/Roaeaut
c*cubiast>iuidunr:eto:dinemvigiU'arumper
vtcc8faciunt:fencnrc8tapiIIo8fufpcnfi8 9^
giris quibu8 fomnos argulr. quod caucndti
cft:clamOrindicar.Dicit ariftote. cp ad pla *
gam feprcmrrionalem vltra cgYprum in b\t/
mc vcniunr quibus pigmci bomince fc> cubi
talcs occurrunr:er cUm cis pugnant. "fcngna
gruum adco (oztiedli pcrrinap vr manucapi
po(Tunr.0uando nubeepluuiofas pjofpiri?
unr clamantcr vocifcr anrroucan fuum cclcri
orcs caprarc volarusfoliciranr. £umaurem
fijpcr rerram t>efccndcrinr vr comcdanr : t>u£
carumcapur in alwmerigirincuftodiaj om
ntnm:cererc verofecure t>epafcanr.5errur au
rem cy poit bvcmem volanresa monribu8o:i
cntisbarenasaurcag z auricalcum lapidcm
tranfglutiunr:?poft in paitibuo rrlfmartraa
rcuomunr.Unde t»ijccrunr qui erpert i funr q>
lapis quem grucs cuoinurugnc mcdianre tra .
fitinaurum.
^prrationrsf.
f "Ra(i.£aro gruisgrofla cft quccttardc&i;
gerirur i fanguinem mdancolicum gencrat
f t^lv.felgruie calidum fubtilc. fi cu aqua
famfucinartDU8imftiUerurq)arali(ip:odelti
facittiriUarioncm.
% 3rem.0ccifa grue vna fcicincftare wto*
btuj inbfeme feruarit>cber anrcqul comedefV
n caro tiigembilio: nar arc&tenerior.
Capimlum.ljF.
^<Xut9.3(tdo.6luti6 cftauisGrcccfic
|rl noiara:quia tortglccerir lingui.^ec
V^r uiftanrebYcmcrecedcnnbue bvrundi
nibusarcpciconijsblandicnrefibi focierare :
auide cum cis ircr aggredirur.S>ed poftmo*
dum in volaru la bo:c copcrro penircnria tm^
cirur.t qm in comirare reuerri piger. fequirur
aucsaliquasranro tntedio tam parutfcp t>ie
rie.Tr eam incoplcro irincre bYems anricipec
£contra vero cirramueafve fcftinanrio: per?
feuerar.et alias auce foetas pzrinreddircg toli
ciraerz etcirar t>c nocrc fomnolenrae.
f Brifto. 3 ui8 galflron.mflgne linguc: lin)
gitam babcr promincnrcm valde.i bec adiu*
girur in rcdeundo cuin grutto ? alue autto
Btfluibm
€apifuhmt.ltf
c»nfqdiaucsmajtwiie q
minqjfarfanfmadiKan
do.Digitoeadpwda cjc
aciuitatriiisuntfdosvn
gtiitofiip, maifas aduo?
l.iiit.tqtfpringut aufcfc
qrJrclinquiitpoUuntJ£ic
lir:o ocnxi j-qz-.l^arpia cftauisinfolitudinc
tixfta mare ponricmfame rabidacfcre fcmg W/
fariabtus.vngues b3 aducos? ad rapicndii z
oiflcrpcndii fcmp paratos,faa'an tame babct
bois:fcd in f c nibii bumanc v irtiiris.nl fupra
modum bnmanii feroatate graffarur. i^zimu
boiem qtie in ©efcrro viderir : occidcrc fcrtni*
criainde cii fo:ruiru acjsinucnmrfaciccp ful
in cie preplata fuerit:mo j; ftii finnTcm bomine
oaidilic lc pcrfpicicnsumodicc trilia f .? 15 atf
qs vfcp sd mo:rcv{MangircR occifum omi rpe
vircfuc^ccaui8liccrcareatmti6c:aliqfnn
fcomcll ica i t>octa loqtiif buana vocc. airgi
linsin.ip.cncidumocbarpiGloquif. £jcrrui»
mtiM|3tbo;o8t>apibufcBcpulamuropimi9.
Btfubito bo:rifico lapfut)c monritoadfunr
ioarpie.t magnis quariiir clangoribus alas
piripiuntq5t»apc8coractuq5omniafcdanf.
jnmundop:cdampcdib?circiiuola|icvnci8
Capitulum.lpf.
fc
vrundo.Ep li.ce na.re.&vnldo dl a?
iii8lcuifitma:roilroparuo:cauda eria
wrcara fpjina grata :nisredinc t>eccn
titfimainycntrem&ifaifab guffufe rnfrlft
modieambabetcarncmTrograipluimsmut
casttalasmagnas.idcoqjcircumbabetvo?
latu:t)icm p:cnuiia'ando nunciafc somrientef
cpcitatx ad lattdcm crearo:$ inuirat.&pricofl
mouriumrcccfltiGbycmc pcrit ribiqjnuda ct
implumis repcrirur.2lduennis fuirpa aifW
dir.tadtienmfnovm6initiump:odir.Ouc^
dam in iccoic lapidem cclidoniupoiranr. ~ba
rum puili in boc cognofcutur.*fi ipto figno pa*
ci8o«ado.sinnidoconuerftfcdait.'Ramcc
tcri quinon babcntlapidcm auerfispofrerio*
ribu8fcdenr.fambK).^Yrunclincaccipia^
musmarcrnclcdiilitatis in ftlioG grandc t)o
cumenrum.l'5rnindo minufculo co:po:e: fcd
egregio p:e fnbUmiscrTectu.in nido eontfitu?
endotam fapiens cfi vt boim ©omicf lijs par
iiulos fuo8ccmcndct:vbinulltise08 incurfct
o:e fefhicas legir:? luto illinir vtconglurinati
poflir.fcd quilutum peditotoeferrc ncquit. a*
qua pcanas infundf:vr ris putuisberear, ct \i
musfiatquofeftucasfibfcolligatwbacrcfa
ciiit.^bifiologus.lDtrundineeouantbis
manno.fcdouapn'maquandoo3p:optcrbvc
mcm co:riipunrur.pohxerio:a vero eomplcnf t
cr faciunr puUo8.D\rtiiidincs z paffercs pi0
los incopleros faciunt •zpuUificat pullos mul
ros.p:opter boc fi ejcrrabatur oculuo bvrun?
dinis pglli t>um paruus d tsirerum crcfcir . £ jc
lib:oX)cnaturi8rc?.l5Yrundim'8fcminaIibi
dinisiniagineconcipit^antpiilucrcjCtiidoni
am.vrticir fcjMinius:bcrbam fc?vifui faluber
rimamonftrauerunt byrundineeverarie oai
lo:um puilis illa mcdcnres.:toYrundinuin quc
damrodificanrinT>onubu8.qucdaminfenc?
ftrisvirrciejqucda^in abmpri© monrium.£t
bcquaUtarctquanrirarct^irTerut.^ulliJsb^
mndinis auidc claroar x Uwmi&t t>c nocte*
©ipullobYnindiiusciHrabaimirocutijaUof
natura rdtauranre rccuperat.jfn diievcijtrc
lap^sinucniturmuUist)cfcrKicn8vti(itatibua
vms fcj ruffue i alius albue.
Sperationfs
fDY^^oridcs.^Y^tiiepuUumpmotieJ
fcctu primc lune apericns inucnke in eo lapiV
des (Dtios.vnubencficum.i aUero malertctim
f S»ed cu apcris eum cauc nc rcrram rangat*
Tiic inpclleviruU' velcmupOfirusincotlo vf
b&cbiofiniftro paricnns ligatus: cpiicuti a m
airat:fi boc affidue fiat,
fl '^>aio«8 aiif bYriidincsfi combuifc fucrlt
*f>ului8eafmeUc mictus^inunctuscaUgicB
oculofoerergir.t^ecctia f«iuinartco8 pddk
fetvucfauctomciituniojcmiompercu;
S
«
Cffiffiuuff
15 f £MflpiH8.t5tnidiniQtoffibuIKbrel pul
tfspiiao^auscombultopmorboofaucium
curar.£o:a'u9fibibauiridemoperarur.
£ f^uifemia.l^fraftdtmecjmsetmflnmca?
5 dufti acuit vifum. f £t t>ia'rur q> cius ccre
bwm cum melle conferr ptincipio aque.
# f^dem.^mndinuftercuevalaalbugini,
etbocipfumciTemirabilefumeicpcrtus
Ib f '>limu8 libWip.fimus bYrundinie fceeotf
tugetpotatusrconfertmotfuicanisrabioli.
CapttulumJrift
ft£rodio8.3l1'do^U8.i?erod^o0 grca"
'ocanr.quoslatinifciomedee.Slofa
fuperpfalmii. citj. ioerodiuseft auia
rapaciilima omniu volarilium maio::q t aqui
Jam vina'r.6lofa fuper Deutero. 23crodius
vufgo gtrfalco t>icitur:er rapit aquilam; £p lt
b:o t>e naturi8rcy.^?erodiu8qui 1 6irfalco
vr glofa fag % cuiriaim t>icit in loco vbi aues
immundc p:obibenrur fiue girfalai8.vr t>ia't
libcfrenimafpcllatur. Eftauis inreromncs
nobtlilmna :colo:cceruleo:um. macimetame
parteco:po2i8adalbedinem ©eelthan8:ptcr
qjtn pecro:eer aUs.vbiceleftcmcoktfem eutf
denriu8iinirarur.adco fowiecft.-vr aqaila^ ca
piat.adcoquocpanimofu8:vtcumpoftquin
^grucsvelaliasquafcpaucsinacrcroiafco
fuerir fctmiiTus ab eapperfecurionc non t>efi
Itir^onccomnesadrerramfuccefliuctJctjci;
ar.fcft aurcanisadboccducarustiooctus.-ci
bcrodio,t>cfuper volante ipfaeaues trneaaa
capiarctoccidar.t?aodiu8cavidetp:cdam:
e£cutien8feamman©ifcemit:anad capien*
djm apta fitX arncs crudas et fcruatae non
comedtt:fedrcccnte8,t?erodiU8parui <oip$
riseftrcfpccoi alarumfiwrnm
£apirulum.ljEui>
,!fii8.£tlibrot>cnafurt
rc?.3bi8eftaut8fug ni
Ium requiefccn8.aquam
,tn nunc£ingrcdicne:fccJ
j, riccta cadaucra pmcdef
] quecumeibienimiscc»
ftipatafuerir.roftro t>e
£~ naturefccrerismdigeifi
btleeaboefcctrabif. ^enrtunmr planequi
ticuntur ibites efle aconiaemifi foitc t icant
gcnueefieciconiarum ino:bcnofiro i<moru
"Ram ibitcs (t>icit *£uhiue) baberc rofinim
aduncum:qtiodifaq?t>ca'conq8noftrt8fsij
fum eft:quc roftrumbabcnt longuj tircaum
infummiratcacurum^ccamso^eparif.-zei?
ouafiqui8comcdcrir:morfctur. 5lofa fupcr
£faiam.3bi8eft auieaquarica:fa penrito ini
mica .buiufmodi aucejofepbuea '^ovfc
fcilaraein bellum contra etbropeenarrar: q:
fcrpcntcsbsbundantihterrailla perqna adi
tU8cr3t."jiliniu8ltb:ot>ccimo.3nuocanttbt
fesfuasegYpirjcontra ferpcnrium aducnruY
tf^bifiologus.jfbie fcmper t>c nocre i tic
iu]cralirro:aambuIar:queren8cadaucraIiqtf
quod ab aqua iam pumdum cicaum fi'r .rero*
fiiene altid:e8et purio:ee vndae : vbf mundi
pifccebabiranr:quianararenefeirmect>ato
pcramvtaddifcat.cumcadaucrih>tcl'ccrariir
€apiruIum.IjEU
Bttfimbm;
t~yrBo6.Wfr.in li.T>cnatu.9nialiu inquif *
' !• jjboe auecfleo:ientaliumpartiti:fo:te
""""-a odiofam equis ejriftcre.baba tin bin
nita ficut equue:fed vojceius ef t bouibilis et
ferribilisad audicndum. et illa volando cuot
cquos a pafcuieteo cp bcrbis pafcitur fieur e'>
quus.^nuidicaflttauariaecaufa equoeea
demauiseptollit^epflfcuiseu pzariefcder.
babet bonum ardemitun:aVca aquasYotof %
pifaculis inlidiatur et vcrmicuke.
^pfrationf0
f Dcbact>iatutcf pcllisciusoefractflet pa
ricri infijcamutat pennasannis (ingalis : fcd
p:obaui in qtubufdamverum non cfle,
<ff ptcut crii auguria (ectantes q» bcc auis co
fmiara intbcfauri8:tbcfaurusaugetz abolec
paupertatc.3nfraincapir. xteyboezydroa
a vfidanane.-zc.plcnius wcerur.
Opttulum.l]EU'?.
1©pida.aibcrt9.in lib:o vtfupra3*pi
da attts eft pulcb:a que gcrmamec vftio
gcl vocarur:colo:e babet medm intcr v i
ridcm i cerulcum.cui eu radiusf olie incipit fa
pbirnt coloae eflc vidcrur m ptaotf colown
CapitulumJjEutt
^cbcatKokv.ejcltb.W
>naf.re£.kicbescft auisq
Ivocito-DiucrftovoaferJtz
lcittba fcre wvoceftu mu
jtatfup,3rbo:c8 uidtficar;
kgUitditoquado marure
— — —,— Jfarit cibum congrcgat M)
ficimtefibi.£ducau^opulUa'u8iadvoIariT
roboiari cfok paretee Uiosin fenecturnfaa;»
untqjcoe mancreinnidisabfcBVllo Uboie.
^£ode li. Kokis c anioiu cuitts mo:te voctf
feramur aucs vociferarionc t>olo:ofa ? fuaui.
P ee 4? aues vuco? vnguK» cti vidcrinr pul f>
losfKosvolarcpoffe^losp.curiunfranidts
eqa'unr:nccpoftcprucrint:ccattefoilicittfuf.
p:cter KoWsquclongo tfiCfcepuUisfuioco*
Sit3t:2 cfia8volanritovoiat:eifq5adcomci>
da]dumoat.Bcto:idcm alibiscco:mcet>tf
cit .vndebancauem cftimo comtccm elie
CapttuiuraJjeuiit
a
'&
Ctaccacus
l auisOcferf )quc vulgovoraf rai m£\.\L
dcna.reXufcidqfcicufuntquafi lucc •oatca
ba?cmauiupcnn€fiobfniriiinnocrc Uiccttt
Gn qai cas babec qn volant piacrio luaferi?
pcnnie;bariigratiavia8t>irigunr.3n bcrctf
nio gcrmanic falm bcc auis babicat
tmi9:k:irbol9.SlB.inli.6* na.ai.Kvm9
fc auis cpda viue6:boncpullincatioi8T
fcfligeter pulloenurrienoMo folufuos
fcd ctiajnutritpulloeaquilcfubicctostcdio
<£odclib^rbbln8auisepigra:q nccoua
fua fouet ncc pullos nutrit.oua fua latcnter i
palumbi nido reponitrz a palumbis foucnf iz
nutriunf pulliei^ouis palubipaus pfractie*
CapituluuUjBjk
OSgus i i.ucidiu8.3ow b.Xas9dl
auis aqtica mergo vtcucp moiito cort
traria.7:laficntmerg9 tepcftatc mart,
fugit.fic lagS intepeftatcUtaf ctludit.
&'rf9fuB%cniricu,X^9«ft*»i«t :inm*t
Capttulum-ljrie
•^l £* gep^ auis eft:vt t>icit 21 l&.in li.r> m
2k> ai.fj fuu modu narura kpoanoti Ivs
^■^pedeezvcllucMsplumistrnalevo?
lat.? io in fpecuto fub terra vhtit cr qF £ pda a
liqfi pjilir: ftati capra pda ad anrru redif? to
mcdit.bec auie no tomcllicaf i caota mo:if$
<uimmtpucrefat#rerfue pplqsjfe malicu.
ir
WtifaUWm
Sfnacbos.Bj: li.tf na.re. Xinacbos e"
auis acuti vifus valde q % pullos faos
frauteqsbabeat alas copletaspercutit
adfolcmafpicerccogjf.': ucmusoculue lacrt
tiKttifiVpfum infetftcif^ltoercronutrit.^cc
cfiamarini8ainbci|>af;cofo3qii34ocBt>efu^
pcr in acre lewata nataritcs cotemplamr.qua3
flU vidcntes fe fttbmcrgut.at illajjpe aquaa
©efccndit:eas vfcpad ftifibcationcm in W/
merfionemancrccogrtJetmncpwiwsad fu>
perfiefemaquetjeductae rapit. -a., _
cftce.^«fcfca mccTtt afce fofctcm alfictocfiofr
ualoqt!£ntee.£oftremobvemcipfanonccr#
ttitur.Iinguiecarum tcnuitastllapnma non
cft que cctcris auibus.^ariuntin vere p:imo
pwrimumfuaouas
£am*tu!um.tejo?
-4 tlfcmia.glcto:.ipfc eft filomena: vt itt
SL papia legif .3fido.% ufcinia t>icif qua
^^filucmia.quccanmfuo folct fignarc
fcici furgcntis cpo:tu:cadcm % accedula a cjcjc
rone vocatur.Bmb:o(tu8. Xufcinia peruigil
cuftoscuouaquoda finu co:pou'8-:grcmio
(bnetinfomnc longenocrie labo:cm cantitc?
ne fuauitatc folatur quo poflit non mtnus t>ul
cibu8moduU's(vt mibividetur)q?fotu co:po
ris oua animarc quefouef. ^-jMinW8lib:o.j:<
XufcinU8t>icbu8 acnoctibue corinme quutf
decim gammefineintermflu cantus cft, p.e
fentefefrondium gcrminet>igna mtraf atne.
•6:imumtantavoMntamparuoco:pufculo
tanquapertinajcfpiritU8.Pctndetnvnamu/
fice perfecta fcicntia modulatue editur fonus
tt uucconrinuofpiritus trabitur in longum.
ttuncvariaturinnc,co:nunct>ifttnguiturconf
fciio copulatur intomi^tacpcefar^ wuenee
babebat lufciniae grccp x latino fermonc so
CapitulumJjEf iih
1 2tsnaUs,2tibanIi6 na*
ai.^agnaleeaucefunc
[ o:ient$vatdemagne pcdi
i bue magnte % roftro bot#
■ bus no noccnteo. ^Sifcito^
[in^uminite % in altje ftag
riie.tudiaf i iltoepmeduc
CapitrilUttUftm"!
Krartarar
m
^T\ SeraU.^ffJwroU att6,tuemcduU vo*
^^<3bafcocpmodulef.ali}meruUm aiunt
v oritatairoq: foUvolaiK quafi mera volane
jbcc cu in orroto locie nigra fir*.in 3cb aia ta
mcn candida dt.^hnr9.li.viu^4JberuU folio
lauri fafhdium annuum purgat.3 dcm in ub.
r.Sbeunf -z mcrulcin xic im .fcd pluma no a>
mifronr:nccoccult5turnififpccibi quo bibcr
m pabulumpctur/^bcrula ec nigra mfiefat
eftare camr.bYanebabutir.arca foli iiciumu
catroftrii.annieuli9in cbur trann%urafoun
f acar marito. £jc Ii.de na .re.3£>eruU sicebaf
olimmcduU:q:mirabilceroaemodulorrcd
©it .m aamc cu vernu rcpue tmrainere profpef
lcmt/Rambfemctaccnauf tmbalburir.O*
Imimcrulaiuitfpectanduinckro miraculum
«j arre bumana edocta noue noruUe in oidV/
nefcn muficacatabat:ita gfcctc vtnullue mu
fico?eijUqtcnu8imitaripoflctpariIirarero?
co:danrie.:becauie croceum quatulumcp co
le:ebabcrintwto:c:rcuqiiuvero co:po:I oc
cupar nigrcdo. '^>>eruUoomdtica eotra na*
turacarneocomcdit« bec ouldue canir : libe
t er fcbalneat z plumae rof tro purgar. Cuncp
rugra firetturpi8;incklecfafionemouct fcip?
4am ptoptcr amcnira te voue mcrula plumas
nonccUir.ficutcctercauce:fedroitrfi fuum fin
galie anni8 mutat m ca ndo:e.ct in bvcme vije
poreftvoUrc p:oprcrtnn0ucdinau.
€>prraricnf0*
ft5alv.*i&eruUrumfimu8quirifum come*
dunt h trirue Ut ct eum aceto ©tTfcmperaiue:
mo:pbccq? nisrcfupcrponiatur:camc^rirpac
Jtc quocp tenriginem cumat.
Caprtulum.!]Ejfur
/T\ fcrgue.£|tli.T>cna.rc.7&crgu8 rlumfo
^^itasnaqsinnatanetpifcceperfequifur*
ficoi- rue:co er to aquiefcmcrgat.TMUuueta
mcnfub flquiemo:arinonvalet*quoniamifi
aercfpirirumrccupcrat^uandopercutivcbj
in aquamcrgirar.S^crenue fulpiciuetradtc
6? quedam carum fpccice eft quam a re comti
ramvocant:;ocrrttbcaeplumaeincapiteifi
Irar eo:nuu baber.£ontra omne genue auiif
pedee babent in cauda atavr eu m rerra ff anc
ficurbomofldtupcctorie erfgunrur.^aea*
ucebeamej^artihu8t»iuinavirtutccocgifj
aquam con.va narur^ m fuam tcfcrcre^t anf
da lo ca t>ei"erf aoj pcrerc .l?a? pulli f iat im vt
oiia citeunr ranto vigo:epolknr.vt fr matre
eoeperdcrccdfigcritvirfure(pp:iaviuant.tt
vt v iur e>.pcrimcntato:;in bycmc pinguoH»
funt pwptcrpaucitaicmmorue.Omncenim
ammal fcreno acrt gaudcnu m co plue vaga
tur.-jbuniueli. jLVii}.mcrgi ficut ccrcreauee *9
quauce pcnnae rouro purganree:aur maria
aut i tagna fugientce p:cfagiant vcntum
CaptrulumJiEjEUf.
^£nluiectmcropee3iido:u8.^crtlto«
^"auiecftnonmulfomaio: meruU.colo?
rc quocBp:opefimiue:fcdrofiro pedibufcbvn,
SUibufcp^fiimiltejKcdecupiduee. Sed qr
parnueerparuirobo^ie^aruafauiumdijj^
fccuroUsifiaifscatfrrcect beroctj fodali*
tervoUmOmbuictqmiom lUtepofmnr vc
cignu boc modo rapianr. -fc\ imue^ tie ctgi
®ffluibwl
rercbinaealae:0uartueverocoUumTpcc£
rue.£t fic dgnue auie grauida ;a nguftrje cfr
cumfeptamoncrc fenonvaleneabaucupe p
ucnta capitur t ocadtoir. f 3 de$.3£>eropcs
dtauiebabee jn©o:fo colo:em ciameum:pc
aozefubranlum;inwnrrcpalu'dum,:£:cclna
furali colo:c abundane:anrra fcprem pcdito
aUitudiniein tcrra fodir:ibiq$nidifiicar:ac fc9
tue fadt.-z eoe vfcp ad robur ocbirum illic ab
fconditoe pafdr ,x nutrir. f3o:arb. *z£)cr©
pcefotucirifuntfccpullie fuie.ct quando iam
fenefcuntet volare nequcunnpullifoucnr coe?
ctaltmtqtioufcBvui
CapituluniJ^ufr
/T) £ lancorifue z 'Hboifet. Slbcr.in tf. t»c
A^na.antaliu.^elancoafueficttictue.q:
mo:rificar.awecft(vtt>idt^limue)quant#
tatc parua fccunditatc magna/Bam vltra vi
ginri oua fouctrz omnce indurit fttioe.i ita oi
ligenter pafcit q? in nidie pinguiflimi funt. et
cu a nido volantper rurbae marrefequunmr
necipfat>cferircoe:t>onec perfdpfoeftbi ad
pzocmarioncfufficiant. f 3nltb:o vtfup:a.
yfooifq: auieeft aquarica ctmagna.T^oftru
babct fcrrarilc Tfo:rcrz vngueefo:ree. imtrt
gitur fub aqua tcapit pifcce ma gnoetz puci
pueangmllaesgregarim nidiftcatin arbo:if
bueiujeta aqufopafatpulloepifat©:* funt
vo:acce.t 61 t>e cie qfl auolarefccbcnt a nido
ft fcnriunrfe nimie grauati cibie t>c nouo ftun
ptiecuomiitcoevtlcueefugiedo volare pof
fint.Tci noncuomuraliqn percunt.£>terato
baiue auieficcar arbowe in cjp ramie cadir.
»ccaufefaftmifac]cp9dfta!afl9c1iblcmfnf^
dcnepaUeTarboritovtficcmf.ctqfifocipic
volarc vfcdcuaf ? caudam fcurin aqul tmric
Ondectaquibufdam bumufculue vocatur;
CapfatlumJ&uti}.
/T\£nnonidce^)caucc ct^cruftionce*
^caibcr.inli. 'ocna.ataliu.^cnnonidce
auee a loco ab cgfpruefic vocarae.-Dccgfp
t o cm volant ad nilum ad fepulchu *z£>enno
niepbflofopbifemper in quinto anno.et cu$
biduoibi circuuolaucrut:terttot>iepugnam
incunt? feroftriectvnguibuelaccranr»? ruc
raicrtcnturiticgYpfum.f3nlib:ovtfupjai
3g>>caucc auce fttnt a muta tione vode fuc fic
9ictc.funtautanribU6inaio:ee.ct funt bicui
coUictb:cuib?pcdito.coIo:ie cinericd :ocuue
glaucie.roftro cppartc crocco et cjc parfc ru?
bco:fcmp.damane mcauca.cadaucrib>cupif
dimma:7pcipucboim.vndcetgaudctinrein^
pcftate.3niidiatur tn eria panueanimalibue
abinieauito.£riamuItealicauceapudma^
rinoe mcauccvocarur. f jfn codcItb:o.*2£>e
raftioneeauesfuntparuerapaceetfuct ali?
qd bnt t>c falconu narura:ct focialirer volanc
adp:edaj.£taUqnquaruo:T>ocenfcrfpcaig
«lnboiecignu,pftcrnur«t tuncvnue capiri?
t>uo aut alie infidenree? qrrue pectue oppug
nanedgnuo{primendo9ct)dunt:vtabaucu
pecapiaf.qnautfiluelrrcefuntparaa?auruT:
funt f nfcattrfcee.£5unt aut infigura et colo^
re fere ficut merule^cccpto cp pcdce vnguce z
roftru|>ab cnt aduncoe ad captcndum.
€apiruIum>IpEijr.
SCrartatim
/|\ Jlme, 3fi'do . ^luue 61 quafi mollis
3*£ auteifcj vinl» volatmrapaeififimiis rn e
crfemet>omcftioi8 auitomfidiaf.£plu5 na.
li^rigyluu&vngacspcdcs-z roltru aditncu
babct initar accipmi:fed alas cttruas -z 116 re9
craerincicft ris wmmilio.Sludaj: e irfparuisj
rimidusinmagnis.fijg fanifotqjuisin tri*
plo fir maioz illo .etrta maa Uas? ca daucra cC
cubat.3caireiusmcdi(tn; IrjMiniue laudac
C5lofa fttpl?icrcmi3. Suesuia tepoia no*
f tmriquldo fosd calida locafeftinares rigo*
te bYcmtstebcat 'oecliitarea pzincipioveris
adrcgiouesrolttasredtre.andcfcriprumdr:
'iKtflurtsno afl>arcr mfi tiicftatcftcur ttec rur
fttr i bvrudoOnfo^emcnantp nunenr irf ni?"
clo vclfarentin catierni8arbo£;vel ad alia lo
« caUdibza fe rranfferiit.3o^b. ^lutts ctt-
bir U8 ctl a nido egredif in cdplemeru o alfl?. fti
arii mee itiagnasvcnaf . Cun cfcfozrioz fit ma
gis ocbites capiran coplcmento aftt virui fua
hi mufcas ? culiccsac lumbwcoa tcrrciiresvc
naturrztucfflmemo:tf./£,cBuiano/^>iluuf
ihfidiatuffluito tomcftias^majcimecp pullie:
et quos incaurosvickrit ftatim rapir.Circa
coquirf:mcrfa-rinareUavolirar:vt fi quiscar
liiscrade pzotjriaf fbzae veiocius rapiat .
f i^Um9.U,cpc.^baniiecuradinurfctton«8
oculO£ virio£ lattdaf.f 3dem in u'.jqcjc.j£jc ni*
60 <fo iniliii furculuevitis- aUigafus eeraiae:
rteriris % opiuVfliio auriliari x>iaf.^£omiaa
UbtiBcrp icrur milui ©euozarii mcdetiir.
ppitulUimlfjrjE
/TV Oncdulaz^ufcicapa.^o. '^otw
^^dtria 0: qfimoneala-qaj aurtl inticnit:
flufcrttoccultat.afijCicc.ptialcrianofiac.
"Ronplusflu^tibi cpmonedulc comittendttj
dt.Sriito.^-Soncdul;! ptsgnfltal buboneq:
bubo -ccbiiie efl vifus Oe fcu^pf er I? rapit co:
uueiUcbubonisoua^eomeduefl.Epltb.fce
na.rezi.^oncdulaqfimonaarcUcnsaut&i
li0ee?>iaf.3tiis eftr.igrafed fozmofa z grara
boim voccs tn pullo edpaa imiraf 3n maru?
rino eii ozro folisfoia cfoustrtfcrata re«flci9
raincrc^z.l?ui9canic8'patrituf3pi^erarflC
ni % ipfa a ppait in capirc fricari. ^ M% li.vt».
^ufcicapa cft auis mfltoz columbfl plumaf
bne vt lflnari$ pedee.-z rollru vt bvrijdo^itc?
ozie rictii babeat apWTimil «jprer uiufcas? rini
fee quito folumtno vefaf/Roi t? tn intcr flues
ppara rfoe (ui cozgie b j mtnimil 1 pcdce filr
^!
Btflwbw.
CapituluttUjEjEft
#f)Ofca .&cto:.:«**}Ufcc(vtfeiiur) ejcimmii
^^dfcfo nafcuntur: immttndusadbererent
■z loca immunda frequentartfi 3nqut'et e funt
i impozrune-zinfetfepnngiriue ac tumultuo*
fe. f 3fido:u8.*z£>ufcae*;grcco venttficut
mus.tJe ffctir apes nccatem aqua aliquoriee
poftvniusbotffpacwmratwifeunt» f3ri
ftotele8.Bnimaliat>ua8ala8babenria;tan0
rompunguntaculco:quicftmtmou'fuicaptf
tisvf mufcc? muftilioncsXunq* quodlibct
annulofumbabeatmembmm perquod fen*
tit cibum.*i£)ufce ac muftilioes boc memb:o
pnngunr :z fanguinem ettrabunt. '<j£>ufca hv/
cutzapisnonfacitftrepirumac fibilum nift
volando:fciucer alas per aerem inter ipfae: ct
corpuscadentemeictendendo ■zcontrabcndo
'Zfoufca z formfca tton fttnt nidiffcantes . 3n
bveme coeunnft acr conueniene fuerir: z vcn*
tuemeridionalieflaueruvBonauremfeparl
turincoiw:nifigrauirerqucdamanulofa:4a
coirue in ets mulmm tuirar vt patcr in mulcis
z araneis. */£>ufca babct aculcum ficur apis
ectra.a'u8 natura cft mollis z vacua.pcr ipfuj
gullattfcntiriaccibumattrabit.io^betitacB
t>aifC8mufcarumgenu8zapum:qui cuj funt
ftinileeoenribusaliowm.fljEjclibzcocnam
risrerum.^ufca pwrcruoiar z arcumuolan
dq ftrcpirum factr ejc acreurcumagiraro. 3itf
rer alias roftrum babet quaficannam conca
uam pcdtbus polt erioubus a las acutt: anteri
•Ubu&aur roltrum z caput Ittccm t>iUgir: nec
inrcncbris ambuiare nouir.Bd calo:em fe \ii
bentiuaconfert.
0prrationf0
«(f&uiccnna in quarto canone. tgbufcas inf
terfta'tarfenimm:quandot>eillopoiiiruraltf
quod in lacte t ftigunr mufce.3nt crficit criam
cae fumus ciusct fumu8tburi8;arc£t>ecotf
tioebulinigri.
♦tflbaL? in libro vbi fup:a . ,!£)ufcc p*ofunt
oculouim t>olo:ibue z fuipalpeb:arum.
f Gueff eomburantunzcum melle fttpcr alo
picie loca ponanturtcapilloepjoduaint . 1
f iMuiius lib:o vtceftmo quarro.*l£>ufce qut
deranecanrunfilocus folio*um fambuciveco
«ioncfpergatur.
3ccduIu.3fi*5.-Riccduta
cft genus co:ui c\ ptignat
cububoncXoutusem o
uabubonisrapinqjpa?
,, viderinmeridieteacome
fl dit ouacomtfttVtfnocre.
actor.3det>icrneftfup
fc5t>c monedula.vndevi
dcrurfdemeiTe:fcdfo:te triuerftrasiUa nomi?
nispcruenitcpvitiofcripforiei
Capttulum.IjE^iy.
Capttulum.IjEjE]EHj
^!**\3fn8 eft auis: vtbabef in ltb:o t>e na $
«I ; •ui.re?:nobili8fo:mazrobo:c minoJ
"* -»c|berodiu8.fedvnu8cftcolo: pluma
£q
Crartatus
Yii amboto.t tamc* forialitcr volare recufanf .
*Bam trittidia fcrtur ctfaftu.: cu impetit folus
amt>ttbono:evicto:icporiri.bocq«td.'mc(t^
miripotdtet fo:temerifo :fed rcuera magis
crcd bite eft cu folum p:edc inbiare : ncchm in
Volaru foctum babuerit :paftu quocB fodalem
acdpiat/Ronenimioubiafickscftnifumpa^
rcm fuigenerie sedignari.t vclut alieni gene*
risauemperfequi.tboccorraomnui outi gc
nue/Bam vttricir&riflo.omnis autoinvo*
4atu pjedamcapiensparcir fuigenerisauib?:
S»olu8 ergo nifus cjcpcrs elt gcncrofirat$ bu
auenboccumipfobomicqui inter animalia
tcrreltria animali fuigencrfe inftdiari non att
far.fSlejtander/Bifusactricioluslocumeli
gunrinqauescaptae oeplumant fingulieDt
cbue:multa cpTnligcnria mundant cpdiu ccpa
res aues ineubant:quib? z eae miniltranr.
•f Hao:. £ft aute nifus aucupantiu volucrii
fmnima:fcd#feCuanatura fuaad aucupldii
pzopriflimaaalconugeneritoadiungirur.
©electaf :mnres ? offic "gcnns ca? pcrftquffur.
f ^fidottze/BomcoMi ipfa clt nocrua:quia
noctcm amar. £li cm auie luctfuga: td c\x utf
cem fugicne:? folcm vidcrc non patirur. T. otf
crua ©icirureco cp nocre ciraimuclet .banc in
fula ercrenfis non babcr. et n vcnertr a liuttdc:
ftarimmorinjr.f&rrtooftue/Boctuac^ro
crico:ajc magnis % glaucie oculowm pur tilis
nocturnarumrencb:arum nonfentir bo:i ore
ctquo fucrit obfcurio::nojc co crcbrio: vota»
tuecjcercetinofTcnfos.Dieautcmvidercnon
poteft;quiac]co:to fplcndo:evifuscius bcbe.
rarur.lr)abetaufem % nocrua canrue fuos.
f JDlofafupcrpfalfaium/Bocrianar e auia
vigiUtbcter co:uus noaieibabitsne in parie*
tinis: quc vulgo ruine fciainrur: vbi parietcs
ftant finefundamcnto.andc fcript um clt: ia
cmefu5ficutnocrico:acmt>omicilto.fi3lo
fa fuperX euitiajm. Bocma eft auis ra pajt de.
CapttuIum.IjEjEjriiif.
nOcrico:a^vcl Boaua.£|c h>en&
re?.'Bocrico^c & noais cozuualu?
afuga em efhznoac cibos querit.na
fiociDicvotaretacercrisanibusimpcdirctur
*Boae(vt vulguo opinarur)mo:rcm bominii
p^nuncia rc videmr vocibus irnpou unie: ca^
put babet ingens. nec vt aues ectcre fo:matu.
"Roftru babet aduncum vt nifus.vngucs ba^
maros jafpcros. in fcomicilqs vt parictibue
pwipuccB rimoft8 que fine t ect ofunt bbenter
babitan zpullos fuos fotiet . bumanis voate
noctc.
^prrarionfs
f^lmius.^uiuBcarnesparalificosairant 3
f 3dem lib:o.!tu'c.'Boaua eliconrraria apt '&
buo arcp vefpis fcra b:onibus i fanguifugis
f 2?utu8cercb:um cocrumiuvmovclcibo £;
fnmpmm:rcmediumeftcapt'ri8 soloabus
f^demlucct.OuaquocjnoauepcTfTiduii P
tnvino x>ata:tcdtum adducunt eb:iofi'e.
€apttulum.l»iEU.
•o
£paefiucnepa.3KxTmsinlib:o te
narurisanimalium/Flcpa auiscft lo
gt rofiri.m t»o:fo colo:anlx»bef pcr f
Btffimbw*
dJcferfnY»cntreirili.ronromfltttnnmolliluf6
infigit:zdbumvcrmuimrcquirtt.'2fialtquan
do p:ofundiue ©cfiro roftro bcfit.pcdibu8 Wt
tum eruens fc ubcrar tocc in x>ic quicfcif :: in
auro:awepufculovolaro ideotunc in alrii
dcuarieaiamrberibueeapituf.et babtt c&v9
itcefculceeadcomedendum.ttac ficcdulam
cuudam vocauerunt .
CapitulumJ«]EU)
IfloaoailusEicli.tfnfc
re.Onocroculue c airis
1 infimul multae recon*
lirefcastpoftmodueic*
Itrabit-rmanducateas.
I^U.OnocrocuIuo fi
Imilitudincolorie bj ncc
_ _Jbi(tarceftimaref omntf
noniifi faucito rius riKflec attcriue vtcri genuf
23ueotafnejcplebilcanral eongm't.miravt fit
capicira8ano]cgfc(tarapinafcnlimindcino9
vreddirann vera ©cferr aluu ruminantis mo:c:
bosgcUiafeptentrionaliepwitfaocccanomit
rif.f3fio*.Onocrocijlonvoc3ntauc8ro!lro
longo cfetjuo (unt genera. Scro:. Onocro»
culu8.vtlesif:aui8cnro!!rolon6oitmili8cig
no.fed maio:.po:ro iujct a loicro niinti .nift fatf
lo::e!laui8iUaqft]cotnpaludcroftrobo:rcnf
dcclamat.quectuinj£faiavocafvlula:quari
ab vlulatu.-_t d: in vulgaributozius.sc c\ t>i
ctumcitfup:3:Ouccfia?T>ep:ofunditate tct
revclaquccibu^trabereputantr.f j£c lib:o
»enaturi6rqr.Onocroculuscftaui8'oepar#
ribus oaenrie.que cu voce cderc voluerif . ca*
putinaqui6ponit:zillicinftarrugitu6Cuimo
rem cmitrit _if-uato quofdam babct folucti
b8;in ■& p:imo cibum concipiuz polt bo:a in
ratreiuum mtf ODibicp^um © igoit
Capttulum.lj$jeutf.
01-imacbu8j£jcb'.-e natu ,re£.Opi*
inacbuseftcontrariueferpenribuez
pugnatcu cis Opbiscrnferpcema?
cbo8pugnan8.Sao„Opimacbu8vtinXe
wticotegifccft ecvolucribusnumdidf m lcge
ctbievidcltcetquegradiunrorquidcmfupa'
qu;. r o: pedcs:fcd baba longio:a raro crura
pcr que faUunr fuper tcrra.£!timo aur buc in$
tcrvolariuaminnraocbcrenumaari.ficb:u*
cbunu locuitam.quc funr ciufdcm gcneris: uV
cut ibidcm legmir.t>e artaco vcro qui ibidcm
incodcmgcncrercputamraribilmcpcniniea
libi lcgtffcmcmini.
Lm
•
tatatua
Capttulum4#*t!$.
f./iv Wolnet 0:tfg*mctra.£t libro t>c
m 1 lararis re?..0 aoluscft auis fic t>ic?
\&J ra a fono vodsscolpaaaura pcr totu
cccepto crrinauababetpennas quadaj ceru
ldvaricratet>ilh'naa.13iduminrami8arbo*
rum minurtfiimis mira fubtilitaret>epedita'ta
vt in acrc folo penderc vidsatur t>,e; terr a eerne
tibud.3pfumquo.03 niduj ab imb:e camerat
ac oenfa fronde p:oregit.
f 3fidozue. Omgomerra t>t*cirur cp grcgem
cucurnicumt>urit.Ont>e bact>icriicft fuperfl
usin capfo ©e £ucurm'cc. f -fSlinius Ubio.p*
jOicurmcesaquitonevolarjmajacorrigometf
trat>uce.pa'm4ea?-fl)inquanteterrerapicac^
(ipirer:acfcpebtnccomttatufolicitat abcurqj
dcm fuum gemts nonbaber.fcd #1>fuerib a*
quilarum coim nafcuntur.3d aurem quod eic
alictis natumeft omfragi genus baber.£c q*
bus minozes vulrures p:ogeneranrar. pulloa
autem ab aquila fcriectos oflifragi genus er,ci
puinr:? cum fuis educant
Bprrationre
<Odem in U.pfle.OiTifragi venrcrarefectnc?
potusconfert bisqwdbusnofctgeriif.Udfi
tmmanutencanrcaptenfesabumsconfcTt ad
alligatus kd no cotinuconii aut cft.Pm'fra
go intcftiml orr.i 3 t>euo:ara conficicns: cuius
cprcmaparsadalufiara.pdeftcontracdllum
Capttulum.l0jH|E
OS?na? OiTtfrago. j£cli.©ena.re?.
Ofyna eitauis maguavta'gnus:flu
uiosacpifcina8inbabitans.roftrum
fcabetmagnu:eragutrurcvfq$ad pectus iM
ftarfacenili: reeepraculum longu et amplum:
inquo magnu fimul reponit copiam pifrium
vtlMn tantamoiet>irWa:naruranonegear
paiilarimcpt>igdti8 inventre cibie inueniat
param qo p^beat.Bunqliaues bmoi nifi in a
qua oirTuiioa 7 pifribus abundaro i babirant
quia citflfime paruam aquam.? li pifcibusco
piofamingluuiefuevacuant.
f3fido:?0iTifragu8vul0oarpeUaturati(9
queon*3 ab alto ©imitrit-zfranginvnde t boc
mim\M($foWimuehbiQf.%Mqm//
OXbus.-fSliniusltbf.sr.Otbttse anfo
bub one mino::no cruis maio:. 2lure
is plumis eminentibue.vndc et noi
men illi.Ouidam Utrirti afronem vocanf .imtf
ratrir aliarum atiium:acparafira 1 quodygc
ncTefaltatrir:capimrbamt>i(ficulrervt nocy
tueintentainalio drcumeunre alio:q< fi vcrtf
tus agmen aduerfo flatu ccpcrir inbiberepott
dufculi8lapiduma{pKbenfi8.aut0Utmrcba
rena rcplcto ftabiltratc volanr. CJdcm in B
b:o.jti.3raq;bubonno:bo plume funtvclut
auree^rilro.pcntcaqwdamorbumvocane
bubonem:t>cp:ebcndifurauremquandovef
n.ito:ineipirfcmoucreadojpofitampartcm«
Cf c bbio t>e naruris rc?. Otbus c"aut'8 que
vulgariterbuanst>icirar a foito vode.nocre
nancpbtibu bomfice damar. impwpae voce
bumanl ftmilan8.3tacj> wtominc. corract»
t&tfiuftml
frfgoJcdaffla«crccliis.fc«!tcrra8 fpeciatceba
bet:inqufouebUiufmodvoc^p:ofeit.3nce
t erts aur vtiu puirimu mur a elt.£)cc auisbu*
boncmino:eft:noctuamaioi:3duneumbab5
roftram ac pedee:? eminenritopuimis babere
videtur aure9.p:eda vittir. carnibue vefcitur*
tnuree gfcqisif .t ab auitoceterSodio baberur.
Cflptrulum.jrtf.
Doa Slmanfo: rracraru.uj.ca.?3 oufs
OuagaWnesperdidepluealus co
uenientta r jboft bcc oua ananein bo
Kttatcc]ctof:cinM8malumcrTidanrnurrun^
ru.Slta vcro oua (icutouaq funrparua^autf
ramaurmagnapcomedendanofunrnifimej
eucine caufa.D ico vero ouop p:ius fcicra ge*
itcragaUtncfcjatcgpeTdidsfperma augmc^
ranr:arcp ad coiru I iimulando indtanr. B n^
faaurouafaftidiumfariunngrauebabenria
octae.fed galline ? perdtris oua teperara ftmt
tt couenicntia.uiteltu8 quoqs oui in catvjua
retcpcratusejciftensbcncnutrit.Blbume ve
ro frigidu eft ? vifcofumiourecp trigerif ;S>att
gutseriaejceo gencrarus no cft bonue.
Spfrartonra
& ^©erap.0uccltgimu8 funr oua gallinaru:
nouergo opouet vtcpnarremusalio? ouo?
virrure:qjeo¥.naruracftc3dccunaruraiUo?;
35 "C^tcopleicio qtridc oui cltfrigidio: co:po?c
fepcraro.nainfrigtd4r infrigidattoe reperara:
4 t>eficcar fthe mo:dieart6c,£r opower cpadmi
hiftt enf ejc ds illa q funr recenria.q: vcrera nc*
<fuH(bona,3lbugo qtridcpuiadmirtiltraf m
t»oIo:toomnMnquib)'eflnccefranaincdi«i
na q nd mozdicer.ficur funr t»o]o:e8ocuto^:ct
apoftemataani tpecrinimtomia vlcera frau
dulenra mala.etcuraedicini8que abfdndunt
fanguincm qui fluir a miringie cereb:t.
f £t qn imbtbirur in ea Lma % ponif ftjg comf
buftio ne ignis aur aquebullientie pfcrt muliJ
tu.£t cft bonu in emplanM 4 ponunf fug fron
te.? fadtadberere pilo8:quo£ o:t ue no clt t>tf
recrus in palpcb:t.poftc| mifcetur d mediana
ccHieniens ad bocficut olibanit.cr tnapc pntf
gucejceo qtfno cft anriqttunecj-ntmisficcum
^£fiiJU3mcntuelrinbocno^tcrc6ptcj:ia^
itgq eft in co (edgtm vifcofirarc. Uiretlt vcro
ouo^fubftanriaftfieeftfubftanriealbumitiis
^^^rer baccaufam rmfcef cu ccrotis q noh
baber mo:dicarionc : poftcp fuerit el^nl smt
atTarit.'^^ ern aflat um vettccat fujjfltritares
paucas.£tno8 ^dccftimautmue cr B q*5 ac*
qtimf eji bac^turecgrcfiiR elt afua copletioe
f £r mifcetur fimilitcr in cmplailris que p:d)
bibentapoftcmatacattda:
fRabbiU&ovfescap.&e ouis.Duatnfe re
ccnria funr ctbue p:opinquio: fangirini.fj oua
tmra aflatafunrec ctbte grottie vtfcofie. ,
f£roi!aiuuantadcoifum*.etmajctmecumce
piszrapis.
«£ I3alie. fug illo ampborifmo. £o*z q nutriut
ouanurriunrpa^-rrarde.er majcimc inaqua
cocra.z oua funr groflus cibus iicut ius trit&,
ci i pifcce.vtrclla eo? cum olco rofaro % cro*
cof cmouenr t>o!o:e poda gr ico?. i ti miMnn
t»outerinr:mifceaf modicu oprj i inungan«r.
4£onrra tncendium ignis (m vngcntum fa
tie.pwbatumej; via-llie ouo*frcccij{iiunolco
rofato.eeraatba2fcpo aricri(io
^Bdidcvaletfuccue platagintecu albumie
eHiofreceutiu^ fucco cucurbitc.Blbumc ont
dt vitcllo m vauali pofitti alicuiue fufpecri :c\
epfmodo fumpfu vcnenu int eri9.inf ra eerras
bo*aa iU?5parctac{tvbifit*qifjft fit vkragibii
epat^fc?ivcni6vclvcni6v:inalito ni$re\cit z
fercr.f ©tTjofirdtrapcauuciuevr i oiobo
vel inrcfttnie altjs rugaf ■: dtrincfcir.fed no fe
tet.tooc rcp«sri tn margine cuiufda S>er apio
m'8 apud captm ©e vrina.idco i'5 etu bic addo
faaiccnnaubwfoSocapimloTseouisVsRje
Uo:etciefuntouagalU'nerc(enria.^ri^diu8
quodeftindeeftvircUuB c
f /£rmcliue eo¥artifidumcfi:vtnoncu slso
congdentur.T>olt oua wmsaUw funtoua
atrium que curfu earum p:occdunr
f Oua vero anarissfimtla funr maltbiinio^ ■■
rie.otia funt adcqualitatc tcdcntia,led tpfo?
atoumeadfrtgictoatenvittUueadcaliduata,
2)
%
a
B
0
Crarrams
•R mmrufanutmcoitu.C«^icutir<youaan
feriemifcenf cu olco.-zDifttllaf rcpida in maJ
tricem puoc atmcnltruapoftquatuoztriee.
ia> f£t idc ut K.oeririb? cot.t>icit cy pfottat co:
Capttulum.jErij.
3 Htf.3iu5.*£afleree func
, minura volarilia a parutra,
tevocara.©uapaflcr$in>
nido repcrracuculli come
jdunt imaobqciur.z poft
iUafitfaptafoitenttnurri*
unr.£cb'.pcna.re.*£afler
iutccnsbabitatsgrcgatim adpaftum volar*
emnifcoauito callidio: eft.ciro Digcrir quiccjd
gliiricvn cojpusauanequ^cpibo fumproim
pinga.tr . fcd ranru fuftenrar. ©rercuecriain
duscalidifltmueftqn emt'rrif.Sfup:amodu$
cfr l icisriofus eft % in furoie ciriue cdcirarus: fj
nula mo:a3ifco:die.Diat i&rilto.crmae rm
vuo anno viiit.femia vcro T>iikiu8.qitoepaf*
fenbuf oricnriecredimue.FJam z iuanigredo
©e qua tidt q> eitin couo mafculunon clt iti
do q funt apud noe.fcj in europa.£rae paffef
rte amarer in roftro.q: iuucnis babtctltud w,
itcprz circa fauces croceu. S5enejc vero t>urii
cr nigriiOln quibufdant o*i8 parrito morbti
caducum bec auie parirur. £ r boc vt Sriito.
credit qtfeme urfquiami comedt'r.£)uiue pui* ,
li cii euoiareoebenr^vicinipaflerescit co% pa?
rturito conaru8 ipfo? euolanriii comitranrur
vrunbeallee fl ncceflc lir plurium pfttpariouc ,
<onfoKcnff;Srifto.£ajrcr babct voccfibtap.
pwmiat3jffcmifttrtuif.^batitf aut? vcrmifc
ficur i alie mulre confimilcs auiculc. 0lofa fu
pcr pfaUjqriiq.^aiTer abquo lircpitu magflii.
(acienre volar:nc laqueo vcnamiu eapiaf. vn
inquir&nima noftraficut paflavrc. f Scto:
*t>atTercft autcula valckctrcufpccta; tn tccue
babirat % in alrie locierin pctrefo:amincnidi
ficat.*^>a8nigredin£5babetcirao8.fcmina
vc.o albedinej. fcrmr aurcm bccauie muftae
vcnari;«t motbum caducum pati.
f 3uicen/£afleree omnes malcca mis funt
ctomnia quidcm oua.fed ptecipue oua pafle*
rum in coimfaciunt augmenrum.
fRali.£aro paflcrie caliduTimacft z luturi
amcommoucr.
f ^limuelibto.tcr.Cmiepalfcnrm farmcn
riecrcmenroMjouobuecoclearibus in aqua
mulfa regiomotbo refiftir.
f£ciLt>enaxe.^afllr(vr©icmeft)om'ib?aui
bu8cabdio:.vndecaro aueftiprica di:t faitf
guiemcenriua iorcrcue due(vrx>ictu eft )c&
bdilTimucltqncmirrif/edctti^imeinfrigiciaf
f t5alY4? ua paficrum augcnr vcnerem. jf*
muecwealenriginepurgarfacic3:quodfi cu
bominie fputo "oil Umpcref. co cjp vancee cai
rbaplafmcnrureirirpanror.
£apiruIum.]En'i^
*2T\ 3uo.£c li.tf na .re/£auo c auie puB
•J •cerriina? piUcbrirudinie amica. Hoi
**^ lumb5longuxeptcntucolou:faf foinul
tpeauefifr.in capire^o pluma rcfug inuar
co:onc:velpori9 aiitercaudl loflga? oadii
jBeiRuihu&
quacutiwdaf cjctedanfi pcdu t> efb:mifatcm
vickri^noicfceponif.iixdsfia raaro fpccrc
uiripcnnaeocsqefpccrari gauder corractie
orulis abfcondir a ct imaru fundere colozeege
manres incipir i nlc parir . 3rem nocre cfi ci#
giUvei infccpm rcncbzia confrifurit intucri no
p6r.clam.ispauidcfua pulcb:imdinc amtfuTe
fe acdir.*3demclamo:efuoferpcrc8 ©crerret
cr oia ariialia vencnara 'OcpelUr.nc se facfli ,p
pebabirare audcnr;vbi vocilliue frcquenrcr
audirur.^auo qtl altc afccndir pluuie liguit e
"Hrcfto.lbauo ptsllificat poft niennium fcmcl
in a nno.ponen8 1 eubae otio.cq :ra nru vel mi
nus.^ascoircufcnunafuaeriam fup. qua
cubantc % plerucp frangunf.jMeocBponunf a
liquado fub gallina ad cubandu/£onunf aut
ouat>uoibi:quian6poflunr ab itlis plus cp
tr^ bercfSauonie fcmia pritna xicc qua pulli
rtcaroua ocrotfqncn facirouavcnri.£tpoft
cppofumrvnuotuimftat^uobpwetoaiicrri^
bits.mindcponirfccundu. <f •jSaUadute.
^auonesab tdtbuefcbmarijs calcre incipii
unr.faba leutter to:refaaa inltbidine p:ouo?
canturjficiaquoliberqiiintotJicrcpidapHbc
smrXupidine quocncocnndi itiafculuscon
firetur ciriensctrca fe amicttt caude gcmanris
iricuruat .1 fingula^capira ocatltatapcnna^
loas fuis ercccrir cti iti idozepjocurrens/fcbi
fiologus/jbauo fuecoparisoua silTiparjz co
iumif.itad ilUeriaaccedaepoflir.Eftem M
uidus(tcftcBrcitorile)p:olemquoegp:op:ia
nonx>ignarur agnofccrc : anrequa m criltam
ftbi fimilcm tpfa m veniflc p:ofpe]cent.
BpmtiomB
f "Dvafcorides.^auonisfelmagnevirttiris
eft ciufdem fcj cuius 1 pcrdicis .vel aUbieapo
nie 1 [co:pg marini. tf Sd erfiifioneso.culoz.
valet2adcaligincmafp:edinemq5palpcb:a^
^±5ieroJtvmus:iimus quocppauonia feruo
rem podagre tnatur mirigare.
^•jbbifkusXai 0 pauoniatsiurelucraf putrc
facrioni 1 in obedtenr utima eirdigeftionu '
fl3fido:u8'^»auoni8iracpcaro ramouravt
p»rredinevipfenriar:uecfacilccoquatur
Capirulum^aitf
»3lumbus. Hr$. -p alumbe funt aues
quc nat uraltrcr fc;eti:ig: r;pugnar rn
prra (cp nidi8:eofcg fibijnuiam aufc^
runt.:bi! tatr 1 turrurcs in anno bis ouant bi
nofq3 pullificanr .llmcq^ prutcntu feruant:
<y (i parc fuum amilerit vlterius no coir. ettra
mdii3 1 tercus eijciunt: j ctl eo?- pulii craieriuc
adboapfumeoemidwimvtvidel5?ipfeaia*
ant.£ftaiit palumb^mino: columba: nce fco>
mcllicamr vt columbaXolo: eiue a d nigrtf
dtncm ©ecUnar.-fbcdeeeiue rubei 1 afperi. tli
uuntaureecrrucruficutzturtur.-zpalumbua
fcmg ajparenmrrur aur no.i^uius generie fe
mineno tiligunteoirum. ^fidoms/jbalum^
ba eft columba filuana vidclicet auis cafta ejt
mo:ibu8afpe!lata.dlcmcomc8ca(iifaris:cui
amifib co:powliconfo:tio folitaria incedarj
neccarnalemvlrracopulam rcqm'rat..cr. lib*
de na .reu.*fSaIumbi femina inicpir oua aiba*
re a mcdio ©ie vfcnid manejnaevcro reffduo
repo:e.4^8palumba?fngu rcrram falfam
^bumidam^cponir in ospulli:vt afuefcatci
bo/fcalumbee amiflo eo:po:aU confo:tio:vi
rids quiccpin quo requiefcat petittnec cama;
lemcopulamvlrra reqmrir*
fDpftariomu
f >P>liniuelib.!qu'jc.^alumbinu8f3ngiji8C|c^
miep:cdciio:uliscn:o:cfuiMis.
fjckniinlib:o.ia:)LVjbaUimbicarocei:octa
in acero ©ilTinraicieacctliaciQ medcmr.
f ^imus paUtmbinue in faba fumirurpr ra cs l
aUos-taliaevcftcewrliculraresf ©iinilitcr
cinisplumaspaHimbium fcra^ejcaccro muW
fo. ^f P vaf.^tmus palumbinus c^liduo z cau
Iticnscuaccrorrirue-zimpofirus^ciofascui;
ran? carbunculos ruptr.f 'iBijcro vao neile
acftminelinitolco vr carbaplafma ai btbtrti
combuttionito medemr.majtimevao funges
venenafesbibentib3p:cfidiumcft.f3d^eU'
nefacicsfiajm vino % ocao btbatur
M
&
Cractatus
Capitulum.jECU.
Capltulum.iEtuV
DSpuiones.^fid.^apilioneeaufaile
funt q mawmerlo:cutitD maluie babu
dat quecpfterco:e fuovermiculoena
fci faciut. £]c li.T>e na.rc.-£apiuone8 funt vcr
mesvolanteetqmajciertoato innitunf ejc cfs
ciboscapiut.poftauguftumcoeiinf:? mafcu
Lo mo:iente poft coitu femia edit oua.6, to edtf
tismonf.que^o EbYemeDurat^i eftatever
mcs faciut:q calo:e folie ac noct urno ro:cin?
ualefcentes^Uapcipiuteuolantee.-^alla.h',
v.ibapilonesqmaptousobfuntmenfe ap:(li
necandifunt.ZJtccm matie abundaut fto:#
tibU6malui8:quo8bocgcnereintercipiemu8
vaseneu miliare fifci.altu i anguftum. vcfpe
re interauiearia collocemue.-zin fundoaus
ponamuslumen aceenfumaUuc: papilioncs
cducnient.tdrcalumcn voluraburur:-: angu»
fta vafculi ab ignc.primo interirccogentur.
DXiatca x *f>luuiati6.*£li.li.r. •f>latea
eftauis q ad aues in mari,ppda fe mer
gctc6aduolar.eo:umqKapita mo:fu
co:ripit.:t>oncccapturie,cto:queatcadecufe
concbisipleuit.calo:eventrIcocfa6euomit:
arcpitaejcbieefculenta ercreansteftes lcgit.
f £x li.d na.re£.*f>luuialis e auis,|pc ad ma
gfUtudineedici8.variJ8peni8o:nata:croceo
i albo nigroc&fcifh'ncta.acrefolo viucre t>icif
rtouiusargumetueftc^Ucet pingucfcat mbil
ritvncp fnei9vifccTitoinuen(ri por.Baculos
pUlbaro8bntaucupe8.q^3alriu8inaereiacta
rc8:rctiafuBtcrrlrendSf:acfusit4fcscapiufo
Capitulum.)Efuf?.
•2T\ £Uicanu8.3fid. -jSclUcanue eft auia
•1 legTPtia babitaainfolirudinfe nili ftu*
^^minis.afUnomcnfumpfit.na cana
posegvptus d:.5erf eria occidercnarosfuos
eofcp gtriduiilugere.tiein fcipamvulncrarej
etafperfionefanguimsinfiUos viuificarc. .,
•fibmo.-^ellican^amatotefiUo^nimiB ej cu
ceperint cr«fc<re:p.curiu t pareres in facicj. 7£t
illi irari regcuriunt cos z occidunt.ct p fnduii
lugent.Xcrfia t>ie marer co?- pcuticne cofia^
fuaira aperiene latus fuum.mcumbit fnr> ptil
los i ctTiindcne fanguine fuum fuper cozpoja
eof fufcirat co8 a mo:te.<£t ub.ce uarurjre?.
&tfiu\bM,
^tflicana6t>iaturqtw(ipidleitibJabc6canai
tdeft pluinas albas.jm cgvpro circa niluj ba
bitat:? lacte cctfodnlu' viuit.qti vticg beftia (r
mmiamamiUa?babundantia in aliquo palu
ftriloco inmagnaqtjaritfltclctjcit.vndc^ coco
tmllum libcrer pcllicanue fcquitur Jbcc auia
macic femgamctriiner quicquid guititrito .t>fc
gcrit.quia vetcrcius nullum babetfciuerticttf
lum q tencat cibumaolum cnim vifccrisbabj
fcucrum qui ab introitu o lie vfcp ad fecreta tia
mrepertingif. •fculloe fuos fanguine latcria
fuivmifi&r:cit cos pjoptcr impo:tunirarcfu*
am oceickrir.vd a ferpere quiefs tnfidiatur ini
teremprosinuenerir.-iltoftfanguiriis aut efiu
fioncm adco t>ebilir at ur:vt cjcirc t>e nido non,
valeafiedeiuepulti p:o cibationeciuserfua
cjcirecopclluntur.Oiiidamtncoffcgnceep^
rcnolunt % pereunr.qtrida aut fcipibs quidcm
pa fcunt:fcd matre pemtus negUgitt er aim ib
lapoftc6naUoriamviderit:pio8fiuosimfrtf.
impios autem abvjcit % contannit.
" -■ ^K^s^P*-
M
Apbcral^iercmf^e flla tnparabota t icif .*^cr -
dirfbt!efqucnonper«rit.fecittii;itiae4rom.
tudifio.jln cimidto t>ic?mo?y«relinquef eas
2 in uouifltmo erit infipicnc.iy?ifiolo^5 -£e¥
dicouaperdtt.feda'uemos cll ouoy. perdifo
rum ©amna refarfirc:alteriusmatnr ouafiirJ
ripiendo.3mbro.1berdfc cftams aftura que
alia ius pcrdteis otia t>tripir:co:po!c fuo fo?
tieftfedfraudiefucfractubabere?;6pofcft:cjS
cupullosfuosedujccrineosamimr. Dbi tm
voccsiltiueaudicrint qotiagenerauifrclicta
eaadillamfenarurali ctdam munere z amo:c
pferiir qua vcra fibim«rrc9gncfcur.3rclfo.
•^Scrdi.t ft fucrifflje mare -z fiaijerir vcntue im
prcgnaf.3ncoirufacirodo:cmferidum.2id*
modum vcro gallincfup. oua ctibat sftig pi#
loe:?coUigitcoe fub alie.^tcm in ti.t>ct:ara.
rc^iberdtcummatcrvolatmcircuiruvetia^
to?.qtiot!fcp pu tli fugiant . : poft fugam eo:5
fugit ipfa:runcq5Vocat eoefceura^c.
• 0pfratu3ne0
fl3fio\*t>erdiaj carncs p:c c ctcrie auibus fil
tidtrito faniffime funt t ^niuo snis pcctus
cumfuperioribus dlvaldc fapidtHn.inferioj
vcro parsnoira.f ^crdijt retac ^lurio rso
pingucfcir.^ $c\ eiue cu melle cquo poridcre
p:odeftad oculo?dariratc. ^fPraf.Sd per*
dicts eiufdcm virtutiscft:cuiue2;pauon!'SiV tt
devalentadtrTufione oculo^ad caliguicm
afpKdincmqp pslpcUartim.
^^alY.£p3rquo©perdici6iiccafumtji{i>
gcnrcr trirum acbibitum cpilcuriep:oddu
f ■p&niiis hbw.jac.jjue perdioi? recrear fto
m«cbum.moJbo ctiam rcgio rdttrit. .
€apitulum.)ttiji0.
«JTV irdi'c.£pli.'oe na.re.-jScTdtteftatu's
•I I oolofa z lu]0jriofa.mafaili8 pib fam
#^ni8t>imic5tibu8v.icricalcanturavi?
ctoribus coitit.penocteconuerfis pofteriori
btts perdices fedent.et libidinis tcpo:e lingirif
adinuicetnejcrenfispw:t>efidenioccuu8 eftm
anr.Bcro:.-^adi]cp«>pererravolatqucaim
tn mulris fir aftura in boc & dfc fartia;er fiat>
bipom'tcaputabfco!idcre:acdarfcrotu lare
re.z cum iDfa nemine videat:putat quocjj nc'-
mincfevidcrc.3nbocq?q'aUcnospullo8fo
ttet^riiitrit :oimeo8 citmeamiiTiH-a fir.B»ac
Crartams
a
CapituIum.jEri*;.
D3ca.3fido:9.*£ica fcidmr quafi p*
£rfca:eo q> verba in tufcrimine vocts:
vt(x>moetp:imat. ff £jcub:o fccna
euriormun.-^icadiauiocalidimmaalbaet
m'0ravarirtarct>iftincta.U'nguambabenB la
tio:cm qua fcrmoneKnitatur bumanu.T^idu
fuuminter loca fpwofaconftimir.eumq* terra
intmusifpimoejctmuBin drcumiru ftibrus
acocfuper diligentiflime fepit ac mumt^rtuTi
mum enim tanmm fo*amen per quod ingredi
aturinlatacreUnqmtxtboccolococlntduo
inacccmbiUo:cft:qucmcu abbonmincvifum
fenfcrit^uatranffertaliacommoditate x> igi)
to:um iuuai*te.*jbbifiologue,*£t'ca garrula
ba*uitatcmalarum caufalongttwerecompen*
fat midum fuum cum *ouobue fo:aminibxo?
ftruit.per quoaim vnumintrat:ct altera^cau
damemittiit.3n bocautcmlcommendabilia
q*airia vel boaainquo mdift'catp*ofpiat:
multo clamo:ep*odir.ira vrap:opofiro mu>
ccnturinfeud.
^prrattonra
$ £]clib:o T>cnamri8rcrum.Carncepuuo
rum riusad aatmen oculomm mandit>icun*
tw.quitamcnni(ip:iu8ecco:iarifom'nr.11faci>
lecocHoninonccdunr.
Capttulum.r.
■SpV 3oi8.3fido:9. fMcuea farurni filio
•§ ■iiomen fumpfir.quieo in aufpicqs vrc
f^f batur.ferunt entm banc aucm quod?
wmbatcre^uinumalloindiciojcrinqttacit^
<fc arbowntdtficaucrit 'dauumvelqufttmid
flUudfijcumcftfceraefcuinon perdhqturi fta
tim ejcridatvbi iUa infcdcrir. fiEj: lib:o *oe na
turie rmtm.*^icu8 martfus tftauie parua:a ♦
duncos vngueebabene-et arbo:eeroltro pe*
nctran8.cunq*fupinu8Co*ricemarbo*i8 peri
curihfubdTe pabulum int cUigit pullos in arbo
ribue cauieeducat. 3n quoecumfaguram
vdaliudraUquiemiferir.picue admora q>
dam berbaftatim erjcit quantaltbcr ingcftum,
ftt.£*;commsencrcplure8nigfifnntvtinero
la.crocd vto:ioli. S>ed iUi fpcriofio:ce ac
maio*c8qucfuminverricerurti:ipcao*ccro
cricircacollumviridee:inalieecr^:incau0
dacto>:ufa.*f>icueinagro raretino ncgamr
viucre.23uicp*op:iumeftfemelinanno a\V/
itefccrc:co fcjrcmpo:e quo rapa feminarur.
pebacaucquidamvidcturvcrfum rn^cifTc^
*f>»arualoqtiaicvowcrie:t>nmre vocc laluro:
SimcnonvideaodTenegabieauatu '
Capimlum4
D>aU'8.£U'm'ue Ub:o .*:!.*£ irake (tae
pirofcsvelpirauftacftmufca maio*r
magnftudinie.-z quem dpriarrje fot?
nacibue ecmcdio ignivolar pcnnatu quadru
pce,qnamdiueftinigneviuit.cuaiafcritlon
gt'o:c paulo volatu mnc cmoatur.f tjc Ubro
t>enaturi8rcrnm.jfn ripripanibuecft mu*
fcarum genue quadnipee que pennatcfunr z
mulro maio*c8 qj noflrc.t pirolc t>icurur:qm
in fo:naatocmedioigniuvolanripiine.?qui
dcmirabilc eft q qjdiumignefuntvttninr^at
afitectra volaucnrit:panlo longiuemo:iuuf.
Btftritoti,
Capituwm.ri'f.
D©itacu8.3fio\£fitaeii8in3ndie lit
ioribu.8gigratur:colozeriridi;to:que
punicco :grandi lingua z ceterie auito
latio:e:vndez articularaverba cicp:imit:ita vt
fieamno videriabominc locutu putes. £>: na
htraau>faluratt»'ce8.auevclkcre.£crcrano
minatnfttturione tnfcicbinc % illud. •jSfitacue
a vobis alio^nota ©ifcam.l5oc sidici pcr mc
ticcre cefar aue.f^olinus.Sola^ndia pfi
racumauemittit.cuiroltriranra t>uricia e:vc
cu efubiimip:ccipttiirurinfdjcumnifufe o:ia
ejccipiar.j£)clt.t>ena.re^.,fSfitacu©aquaeali#
afi qubcuncn modo patitur (ed pluuia morif .
3darcommonritoj5elboe nidificare fertur.
quia raro vcl nun^ibipluitXattdajful fum
mo ftudio cuff odinpennafcpro ftro fuo frecjn
ttu8C|ttcrgit3ui6eftlu]curiofanimium:bi^
bttcB libcntcr vinum:fcmcripfam pedc cibat;?
dlo onfuo scfertefcasfiait bomo manu.
^I ^toftologus.^fitacusquivulgo papia
gabio.ideft p:incipali8feunobiU8.0abYo ©ft
rif ur co as fiue indicas babirat o:ae. '£hontc
qttocp gdboe libemcr tnbabicat ^ter eius fic
cirate.q:multa bumiditatefupabundantc in
cute mo:irur : aliquantulum fimilie cft obclo
2falconi.airide8baben8pluma8.pccru8ro^
rundum.ro ftra aduncum:rante fomtudinis:
v t caucam fuam vi cp virgie fcrrcie frangat :
bominisvoccmtmitatur. ^btrequocp ralidi
tatiseft inejcficcando rifum.ttomince etiam
ofcularifcomeftieosconfueuinadmotofpe*
culo^riafomiaseliiditutt-rnuncgaudentf;
nuctJolenti (imilisefTicimrOn afpectu cjjvir
ginco multu ©electaf :z cn xino inebriatur.
Capituluuwu).
•ST\O:pbtrio0ftdo.1So^birio cft auia
•M •cotramodumatta^vnupedembabes
■^-^latuadnatandum.aliumvero fiffum
ad ambutanduj.3n quo notarur qp vtrocpcle
mento gauder:? in aqua natane vt anatcs : ec
tntcrraambulan8vtperdicc8.2?icfolu8j>:el
tcrpfitacumpcdcfuo inltarmanusaqua (n9
fcipiens ad roftrum oefert z potat: fecp buma
no modo cibat. q: cum omni cibo i cum folo
mo:fu opo:tet vt bibat.airtute em apperitue
babctoebilejnaturalirerinartrabendo ctbu
zffriinco:po:ando,:&uiu8gcneri6laudatif
fimi funt:quiroftru babcntmagnu zattra pi
longa. CScro:. -fco:pbirio vt fertur idon cfi:
cppellicanue.anckinpeute.vbifmX3tero?
ntfmi tranflationeinrer auee immundaspos
pbirio comcdiptobiberur.jfrijcra fepruaginta
interp»tc0pelltcanu8ponitur.
€apitulura.riitl
e£gulue.£lclib:o ©cnamriercrti/rV/
guliisqui zparra qusfiauisparnaTn
iturtmilraeftinp:oleergarrifu.£o
dijcsrantaliquandoaurcsinrer fe:tr/
cutfabula rcferr.vt illa p:o rege babcrerunq
fttblimivolamomrics aliaevincetcr. £unq$
parra fub aqutlc afcella larirare.Squila om*
Iics aliae aues ccrcras n-arifc-cndcret ejLiliens
parrainfeditaquilccapiri^ndciecfleTictr^
cemalTermr.
Crattfci.
nie vfib inutilia .0uc .qdf rapfre vol uerfi
to peruulo fc fubdir.na co£ aculc& tacuL
Capttuluuuu*
B£rab:onee.3rti.S>crab:one8 a ca*
boideftcabatlovocaufunr.co q> cp
cis crecnmr.£5iatt aut fcrab:ones na
fcunmr x>e carnito equo?.putridi8. ita
ejcasirmifcpenaicunmrfcarabavnekeog*
nominanfitm .£% ltb:o t>c naruris r c?.© cra
broniuellcfccangniaresfunnatcrc vcro co:
ricc araniofe.Xibcrpenamr^aUigatibi *JMi
nium.cuiuevera litrera cftXctera aurco:rice
'Ratn a p:ineipio fic conrinuat.Uefpe in fub
Umteluto radoefaciut.tinbis eeraefcrab:o*
ncs in cauernie acfub rerra.£r bo? omnium
fceangute eelte. ecrera aurem co:rice.2lranei8
fctue et ipfeinequalis eft .aliue in vermiculo.
£taurumno r amen veruo: onmia bec carnee
vefcunrur.m ptenilunio crefcunnbYemcrccon
cUinmr.Suto:e80icunrinretfiti puerum btf
numtcrnoucniepucturjfcrab:onum.£>cra
b:onc8acvefpenequacprc0C8(tcutapc8ba}
bcmvr idco pcriculie plurimie fubiatenr.bo:*
^ridosfonoeacmurmuratiepwmunt.jEtbec
magis m cmo ioiwX>oiix mcUa funr b;ima
Capttulum.ru?
>jCaraba'.3fido.Sf arabei ©icnnmf
,co cp©e carntto cquo?.purridi6 fepe
nafcunrurXbaurt vcro voeanf fcara.
bcirerrcftrcsricino fimilceXiccndula 63 fca;
rabco?. gcnus cft vrtricfii cft.*Jb>ltntus libf . |C i.
Outbtifdam in fccris pen na? rurcle cruli a fttf
perucnit vt fcarabae.quo? penna rcnuio: W/
cpfragiUo^eiciftir.btsnegatueelracite.scd
in quodatn eo? genere grandi co:nua p:dorr
gabifulci8t>erenrafo:ficib:inaatmine ai Itf.
bucrir admo:fu?«jefmto.3nfanru rcmcdqa:
q.cm\ict fufpendunriir.boe£gidiue vo at
Uicanoe.&littd co? cft genue qui e fimo mgc
tce pilte auerfiepcdibue voiiranr.pai tioicj in
bie eonrra rigo:cm bvcmie fcruefut vetmicu
loenidulanrur. 3 Iq magno cum murmure vV
muguuvotiranr.zc
©prrarionre
f •jbUntU6Ub:o.,iviu.^)enftruofamtdicr(i
fegete ambiat nudata fcarabci t cridunt % a ni
matta nojiia.f 3dem Itbzo.jqcjcairidie ftara
befnamra eontucnrium cp cuit vifumadcoo^:
confinuo co fculpto:ce gcmmafaeqmcfcunt
^Xbmri vtxsictum cti vocanturfearabcifcr
reltres ririno fimilce.nomcn m vedcre comi
cula.3lnpediculo8terrevocaf:quiftrumi8
tmpofiticonferunr.f Buiccn.Olcum in .qt;o
rhcatUr tcarabcii8 valet ad coto:e aurie in ca.
cffiifmn jQnnUr er ; co:pns cui8 optnic Pfriru.
BflRute
€apitulum.fuft.
>£tnifce.3ftj5.SdtufcefutmuraniiV
^nutilmneaculeis pcrmolcfte:quito ter
ria plaga fugbus egvptio? populue e
ccfus. f Drigencsfug £codu.i5oc anial pe
nis fufpendifcsaera volir ans:fed ita fubtile et
itu'nurit:rtoailivtfumnifiacutecernentUffU
giat.Co:pu8Cui infederitacerbiflimo ftimm
lo terebzat.vt qua volante viderc quis no va*
Ut:fenttatftimulantc.6lofafuecodcm.Sci
nifesnarifunt in terra cgvpti t>c linto mufce.f.
nunuriflime i inquicriflimc ino:din ate volan*
tcs:arq5in oculos ruentes bominuxequic au
ferunroumambisuturrcdeunt. f iqcU.tfn3.
rqz-.Scinifes funt v crmcs minuti volantce c\
pecudum anbdiritfequutur:-: botesmajcime
•^unguntaut aculris t>o:mieutes acri fat^c*
lo:e pro poflc.ande in locis vbi abundat ca?
p:oreruita8:bomic8t>eucati arca leaosfuos
rbetia fua tm fubtilitcr laqucant: vt pcr bec
fcinifes ad nocendum tranfire nou valeanc
©prtationts.
f aibertus in li.t>cfenltto.£]ttcndepilum &4
juebi equi fup:a poirn ©omusmo iiigrcdienc"
fcomum illam fonifcs t>um fta t in ea pilus
€apitulum.tutt|
Bt.ricioelcnndcs-zStropbaos.Sl
ber.in li.t> na.aia.£>trit cft auis noc*
rurna.t>c q Xucam? mcminit tnccscp
tcpidusbubo cr ltricnocmrna querunf.23cc
auis a vulgo amaab amado voeaf.co cppul*
los amat. fct fic t>iaf cr fola intcr aucs pullis
bumozelactcuminltillat. ff Qctoi&oc no*
mcnftriicequiuocu eft ad aue illam.f.felentide
se cj iain sicefo ad bdlianiberuw pfimilcm
f *jMi.Ub.]c. Selentidcsauee vocanf aqna?
aduenritp^ciboin^etrantincole ccfini mon
ris fruges eo? loculfts vaftatito:nec vnde ve
niannquoue abeanteopertumeft illisnuncp
confpectisnificum cafpttliclio indigctur.
^aao:.3dcinferiust)e5elenride.iujctaU.t!e
na.re?t>icef.£|cciviciufcripfo:i8e)calterag>
teeflc videf. f Solin9.S5tropbiloseftaut9
paruula.quetmj efcasaffcctat oscocodritli
paulatimlcalpit.acfcnfum fcalbutigine blan
dientcadituubfvfcB in faucesciuefacit.£ltf
confpicatue vcbneomobcluam pcnetrat. po*
pulatisvifccribcrofaecaUio ejctr»
m
Ctattatus
€apiralum.fijE
>£mrio.2lcto:.£>trutio ali^nqutdc?
, alaseriginfed volare nequittlt cm in
gens coipoK : rara in plronas. babet
aut alas limilee berodq ? accipitris. icrrii $o
comcdif.^arifto.Deftmtionccftopiniocp
no fft t>e genere auiu tfpf er t>iuerfir ate fuc crea?
tipnis.partimem qiiadrupedito afii'mtlaf:par
tiinauit»;flon babetalae:fed figurasalarii
q volatui no pucniunt.q: no funi t enues vt pi
li:red ficut quadrupcsbabcr palpetoas fuperi
o:es ? m cis pilos.l^bet ire? ptuma mulra in
inferio:i parr e coipoiie.? t>uos pcdes vrauis
fed vngulam fifiam vt quadmpcs.^ft cm ma
gni co:po:i8:cti auium co:po:a necefie l'it cfie
paruayslioquin vola re no pofiunt Xresbab^
trtgtrosinvtrocBpcde^teralasf.jpfcrpon'/
dusXuncpfitponderouartpo^nobonivo
latusnnulta babet fuperftuitare.rnulrumq? co
inficufz gallina? perdic.^£r, lib/oe na .rc?.;
£>trurio eft aitis pene bcftialis gcneris.lbM
betempcnnas:fednunc|vrirur cis tnvolanu
Slas babettcnues:'z plumas vclut pilos» 3n
cundoalaserigtr.adeocfcinrerra currir:vt c*
quos ccleritare p:ecedat.:£>abct aut vngulas
'btfulcos ad c6p:ebcdos tapides c]s emttrit in
fuga contra infequenres . jtrru comedit z W/
gerinquia catidtfTime na ture dfc z equu natu
falircrodimmiro modoperfcquirur.£quUs
criam illamtnranrum odit ac retinet c? eam vi
dereno auda.Ofitculumparuumfub alieba
"bct.quo fe irt la t cre purgat : agirat qttado p:o
uocarur ad iram. jjjn pectcce vero magnu os;
ilarumadpwrccrioncmagnico:po:lfibicre
mim.-frnro ftolidiras ei tanta elhvr cum fru
ticecollo occulrauerir.Teliqui eo:po:ie lariru^
dineiarerecredar/flaruraUrer aure caluefcit.
•z ita plijmas ecuit .vt ct nudus fere rcmaneat
J©cdc©:iim;b3betfo:tiflimuqinplumisp:o
tegitur ab impo:tumtatefrigo:i6:co:pu8 ba?
bctfereadmagnirudine aftiri ftatura me&ot
cris.Ouaquocpeiusadeo magna fuutvtcc
tranfuerfo fccra vafa fiantad bibcndumrxo
amplitudtnefua.^bifiologueSrrimofo
lo vifu iraifoueroua fuain barena recondita:
vt ejc eis puili egrediantur in lucem. 23ec inrcr
-aucscercras^uas tatuunroigiros eorinet ad
modum vngula? arierieira cp t>e concauirare
pedis fui fubtus quaft ■oe funda p:otjcit lapi^
desfupcr bomincm. ^crunt etiam oculo viio
inrucricelum:talrero rcrram.
0pfrarionf0.
j3l f T\iifi:Caro Itrurionis oitofirolTio: iucUcaf
£flpltUlUttU£
Srtruriocamdot Sturno.^ltntusi
©truriocameli afirict vletbropkua
uesfunrgrandtflimetpcnc beftiaruj
gcncrie: alrifudincm equirie infidiantis equo
ecccdunt celerttate vincunt.ad boc folum taf
tis painis vt cui rentcm a dtuuent:iccreru n on
funt volucrcs : nec a rcrra rollunrur. angule
bis ceruinis fimiles qutbtts simicant :bifulcc
i comp:ebcndts lapidibue.Ouosmfuga co 4
trainfequenfcsingenmtpcdibue.Bcto:.a^
dctur efle itrutiocainelus fpccics ftrurionis .
vel ipfum ef iam gentts ftc 9ppcllari.quia ftcuc
tictum elt fupja-.pedee bab> fimilee pcdibus
camcli.C£jtUb:ot>enaruri8rcmm.2>mrni
funt aues panie j d volandum cttcrc fufco nV/
tcntes coto:e.£ateruatim volant :? quodatn
o&e circumaguntur omnibus in medium ten
denttbusr: bocptoprer accipirres qui cieinft
diantur.Oefpere quidcm aggregatur.£ f iara
immcnfis turbi6:commurmur3r:nocteftler*E
aurp:arubentemurmurcccitant.!Cemumve
ro t>iuiic pcr turmas ad cibum volanf . f -£Itf
nius.£lt auf cm t Ifurnus et atubue loquents^
buswndetjCcfaresiuuenes babcbat ftumil
loquentem.
^peraticnea
f*Rafi.Sturne vcl fiurni caro groflw: eft ql
pullt velcocurnicis.Ucnrrcm ltringunr« rnut
tumuutriunt.
Capitulum.iEF
OSrda t Xragopa . jrfidof . £flrda
aptfnos «5: eo cp tardo tgrauivo
latu t>eten«:a: sequa cKvt cctere vo
lucresjveloatflrepcuaa arrotlirur.
fJreceaut gradipes vocaf.Buice.Oua auia
rarde(f m cp fcicitttr)fimt tinctura bona.
<£|cli.t>en3.re.:Z>agopac(tairi8inctbYO*
pkferruginricolo:$:maio:q;aqutla:caputb5
vt fenir a^cepto cp in eo co:nua b? vt aries.vn
fl-lad armatu ^pfert aducrfus oes a uce ftbt con
rrariltes.SfolinusXragopae auis maio:
ac\li8:comito arierinispferes caput armatu.
BpmtioiitB.
5 f Sutce.Ouaauietardcfunttincturabona
6 f £jtperit ur bo:a qua p:eparata funt ad M
lud cum filo lanein eis penetrante.
£, f 3dem £> tercus auis tatgpferr cmpctigini.
«pf Cflpitulum.f)Ett»
Xxf Ordela i Z4irdo,#fi.£urdela qltma
ioi rurdu8&,cuiu8 fterco:e vifcu gftari phraf
Zjirdiaut a tarditate vocati funrsbycimsrin
pfinto fe referut. £|rti.o' na.re.£urdi fut aue8
paruc cjde co:£e{f5,puidentia magne.3n cacu
minitoarbo^uuonidoscdifuatzpeneptejtf
rim.uprinuepoftcoitugencrat>™i?q:<c.t>i
cbusoua i vtero marurefcutrz pofteapariunc
*f>li.li.]c.2l t abeut z turdi i vicina:f5 bt? pluml
no amirrunnec oceulranf nififpe cibi 4 tyber*
nupabuluperur.itacpigermaniabYemerurdi
marie cernunf ,-z funt aues trimeftrceficur tur
mrce.tiiQ coloi eftate circa coliu varius :bve
me ?colo:.incacumitx> arbo^ lutu nichfidtca
pehecotepriminfeccfiugeneraf.Sgripiriaco
iunc £laudi} cefarS turdu babaicqd t luncp an
te fermone boim imitante.^altXurdi nutrig
dimnrincubiculoatacp includanrur illefi:ac
reccrer capri miicr $ alicjb? an nut riri8:q?.focie
tareadcibo8ipfo8capiedo8pauid4nouecap
tiuitat^ meltirudine pfolcnf .£5if afit loc9 mtl
dusaclucidus^vndicBlcuigat^inqtrafuerfe
figanf grite:<!jb?prirpolt inclufitvolatu federe
•Rflmiq5Viride8fepemutent.cariceritfemi0
ti8pollim'topbcanf.miractia ( fi faculraselt)
lenttfcioleattriderefcmiainterdueccludenda
falttdia:majLiecpaq mbuaf miidaXurdi nf cp
fiaiedo fagtuenfavoluprare ctbitfrcdiru ma
pitnu pfiant .p.citate bhftciu minil trare lujturu.
^ptrationte
f StricenXurdo? ftercus comedcntittm rifi
confertpanno z mo:pbee?etiam emperigim.
ai4 ..
Kmtmw
£apmilum.tiriu.
^^fc^amtr.yfidoXurtur a vocenominaf
■\ 1 auiepudica.femijeeinmonrlbn'u0i8t
^*^ inxjefeitiseomottneXcctaemboim
t «muerft tione fugtftct c6mo:atur in filufo.
0uc eril bYemeoeplumatain rruucis arbow
cocauiebabitarcrtetbibctur.Cuuisccontra?
rio columbabumana bofpicia •oiligintioino ?
jrum femp. blanda babitatrijcf Bmb:o.%Jtt'
tureftauispudicaque vbi cotngalid^u ftie
titamimon€viduafa:c6iiBtctioneitcratcrcai
fattneciura pudo:ie:autc6plariri iurifcdcra
trfoluat.t p:imue amo: cam aecipiene: plus
aoloriscjc mo:tc $ fuauitatie ec cariratet>ilc0
cri gencrar.D ifcit e § mttlieree quata (it vidutf
taograria:qcfiainauitop^dicaf.Zjtrturcm
ttcfcit primlfidem trrtta facere:q:p:ima ccnu
itubtj fo:t e amtffa nouit caftimoniam feruare
iDcc auie tn nido fuo folia fquille fugiaccnne
piilloefiwe.wpusinairict/Houitem crbmot
folia lupi futfereconfueueriir.f £cli.dena.re.
XurturfociummligitJeocrmotfuovckapto
tnccdcne Toliraric:ficct'3 arbo?!ramie inddes
gcmcneac trilu0.nulliauium dt infefta:fedad
ommuinfeftationee paricntiffima.in locis ru*
riffimis i &dcctabitifltmie babif at pcr foti by
tmlinconcaitioarbonto.jfnplunaietacer.m
vcre aut p:oducif.multcquideca^ rerrae caltf
dae bvemepetunr.t multe rcmancr ft loeu ba*
t>cant.folioppofitum ad quicfcendum apru m
3liqn ita scbileefunt naturalirer vt manu c a
pi poffmt. £>ua fcpc terna pariunr Jed nutiql
plus qs 'ouae cduclr.fimilirer tpalumbt . £ur
turoaatinverebie?fepeter;S^edbocquaV
do viw pa r ouo% co:ropru fue? it.aut cajfu pe \
rici if :folaq? aui«m pulloe fuoe $ noctc pafiic
fariltoXurturejcfructuvim'r:ficuttpaUi;
bue.iSalumbusaut fcmg apparcwurruraut
noXotr c\de5 turrurpoft.u?. menfcs: p:egna8
clt vicba8.;tiuj,? totidcm cubat.aiuit aut eet
cubafficufzcolumba quindecim annie.
f •f>aUadiue.24jrturc8 vt alantur bteui t\pt
peobfcurocubiculoclaudendifunt.^quofl wxi
tnrefacm'umdt.quianibilelcp€funt..
. &vmtiow*.
f Buiceuna.Sanguisrurturw calidUs tii
ItilUirur fuper aurem conrriram:? t>olo:ofam.
f f>iiniue lib:o.cctjc.2:urmriJ fanstaecjumie
p:odritoeuu'ecruo:e fuffufis. jFimus eaaab
buignceejitcnuar. ^uiuealcTJcjcfrefan
0ui6mcc{tctn.{ltecftimmiffueoculie.
aanelltt8.j£r lib.tf na.rc?.aandli fiinf
aucs quae. •fclini. fimpbalidee voca&
faristwlcre columbina magnitudiine
criftatocapitevtpauo:coltoquide;co
lo:cviridi?lucenri.rdiqua veroparfc eo:pc*
rie varictafct)iftincta.Z5ecauia cum bomtne
criam aiongcnido fuo app»pinquarc fcnfc*
rit egrcffa:ftarim cum clamo:eocatrrir.£?ie*
cpftulrat>umbomincmanidofuo amoucre
fecrcdinipfoclamorieinditio nidum p:odir<
qucmp:osrcffusbomo fpouare comendit,
X5ocidem^icit*fbliniu8:Iicetpcraliaverba
CapituiunMriiijf Capimlum.f|u.
■3P TJ£Wo.3^.ndfitih'otlC8fcfit pcdcf
1 rficut aucs:z carct cauda qm fft agre*
^^ftc93pra?alefutincb:anu!e9.i.co:to
fndKtiticre^Tt' cauda babufflcnnmorit ata?^
biberet.-z qj no ft$ tnirife inftar muriu babet in
vtracpBtcm.icSbulaoctco.-r vicrufibi ©eno
ctcaccjrutvt buboee.^m&.aeffinlio e anial
vc4arilciiTzqdnipc8ttail#eriivrif ic\ in altf
j8 auito rcpenri nofotent . parft vt qdrupcdia
110 ona fj pullos viu&es.crepufotlo voUrc cd
fucuinvolatcptnaerend aUclpcna?^ mcb:a
rie fue fulta ranigio.3f?. ■acfgrilio 61 co cp lii
cefugienerpefEtino crepufculo circuuolctpci
pirimotu acta.aial mtmufitenotivoce refo
nasqsftrfdoze.^caeraqdrupediavolam qtf
ceUic jftt p_rib> indie fnn t veffitilioncs colubia
maio:es.bntc8 qii boimfcereeibe in facie ecu
tiuntboies.nareseisaurcsaliacBmcbraam
putates.iof cr bec auis ftrcpitu querif rz font
guis ci9©cpilat.j5lo.fuB Deu.aefBrilio circa
terra volat z penis ambularnmiida e fin lege
0ptrationf0.
^Hut.OcfBtilionislacCvt^Jeftvrinaipmis
mipfo autdtabfterfiomcbemes calcfactio.
^Ongentu vcfBrilionis.pbibct mamiUae pu
eUafamagnitudie.^£a*eb?duscumelleco
fert pndpio aque fcefcedeiul in oculfi.<5£iu8
rinio acuit vtfunvz jrfert vngule z a tbugiiu
no recipif ,t\non fua c£ vita i mnfmcnts cft oT
ca fterrus? carnce.Et etl fccaialib q rnanenc
cu foctjejfuis:ucut formica tapis Jjj sut lanct
amintcrius ficut (coipio ejctenue^anguic ca '%
ret.al38mcb:ana8rooBta8b*.acadicveffi3
fcnecmtcmcicucrcjapefcpiioaiituravcfpis^
tdcocpnocaaptboiUasa^iiiqrc. £%li.d na*
rc.ncfpec]ccqm'8C3rnib9aliqnprocrcanf:w
plenilunto magiscrefcere wr.ba^vira rircav
fterai8cft.£cra8ejdc$fa!iuf:f5noe)Cfolkai/
oncflo?.: ob 15 irinriles finit .SrS.Tjefpa^at»
eft et florito i frucribns^tpe t\$ riwit cjc cibis
atauu.i^atifa venaftn finc bycnusrr plurca
ca? vcnanf circa cale.venaturcg mutira^jpe a g
gerce magnoe-z altiHima loca.ocfcp videnf cu
aculas.no aiit pgregac vcfpe flo:es. ncc cibaf
cc eis ficut apcs: fj cito ca a in mafo:i gte dt es
cameadcoqjcirca ftcrco^matier:mufcas ma
gnas T>epzcbcndut i capur es^ abfcindunr ari^
doslubrcrrafaciuntrzvtfosmircrerra cptra?
but .^«terca tuicta -^Uii.qda? vefpc fpaligio
ra gm^perimumn nidos fuoepotfar.triu
lUiniur/z etbismeubado genusfuu p:ocreac
©petatioma
^£onftan;tlefpezapc6ri8quo8pungattti
mo:e calidum ? rubo:efaciunr.roftriiq; £a? re
manct vbirangut. ^ff £t atiqn mo:fi fudo:cm
pariunf'zabb0inination?.<ff2luicc.in.t).cari.
v efpafpuncnire bonu cft poltii cmplaftri mo
rcuiBpofu0.^©u"r folia fitueftris malue»<e>
dunt illatn emplaltrara.^rc ftercue capia^ac
trabit vcfpe vertenu.f>£|c falequoce cu accro
ctmdUfitcmptaftruaditincfuravcfpc,j£tok
umlauriconfert eiusmouiicarioni»
j£fpa.ar^.aefpacft aialannulofum
volatile.Sattd6venenofu5 q r3:t>e ptmidia
aiino^carnitonafcificutfuciTJcmuf.fcrabzo
ncs^eeqsi apcet>s vituite. 3rcvcfpaacrem
Crattatus
-Capitulunwjaji?
Oilul3.yftj5.nltolaeftaui6aplancm
% lueninomiataXumemctamataut
flctinmitatur 9ut gcmirii.Xlnde apud
augures ft lamenretur rrtincia mcm oftende
rcferturp:ofpcriratc. Scto:. aiiule(vtt>icit
^ofafue3fai3)funtaucsmagm'tudint8co:
uine.maculi8refperfc q roftro in paludcfieo
bo:rcnde (tridunt.babctesvoce fimilcm vlttf
"atut topo?.vu i nome acceperitt. % vocantur
gaUicebubo:t.Dcbacmpmtt8t>icrii Hn ca.
*jSutbo:ior< t>e onocroculo:cj noia funt idem.
naeft:bvemelatcf«nuda«(!,V€ttp!ocTuc{tuf
rbutusparenteefmefcentesmtcrpuUosiarn s*
adultos tn nido plumaeeituunt z interij a pul
lispafcimir/oonecvires plumafqsrecuperet
£umcm fenio vtfum perdiderint pulli notam
naturaliter berbam eolligunm eo? eecatos o
oilos inde liniunt vt vifum recuperent
jDperattones
flMfago:asinlib:oromano?.&angui8v4 3
pupe illit us^omini ©oimientt t>cmoniaca '$-■■
gntt fiintafmata.
f *>cnne vero pofite fuper caput bomintsjfe* »
dantfodaadeft&oknemcapirts
^ft)uiU8etiamlinguafuperiltomfufpenfa:ci **
muUam obuuioncm paritunci confert.
Capttutom.f*;uuV
O-fcupa .yfido .Upupa elt auts fpurcif?
fima cnltis eicf anrito gateara femp, in
fepulcris t bumano fterco:c comozas
tlpupa grecet>icraeo epfterco:abumanato
fidcrcf.-zfetcntipafcaffimoXuiuafangutne
quifeinuniccritboynitumpergenstjemoncs
furTocatesfevidebit.j5lofafupXeuittcu.Bpu
palugubriseftztoctuamans.tinde? in legc
comedipwbibetnnq: fecult triliicia mo:tem
operatur.-jbbifiologusXlpupe puUi cum pa*
renrcs fuosfenuilTe vidcrit: ita vt necp volare
nec^vidcreponlnt^vetuftifirimasparentu pto
mas eueltonra oculos eo^linitif :fouentq3eo6
fub alis fui8.t)onec crefcant eo£ penne.t re tl
luminentur oculi eoss..ficcp mutuam vice^ pa*
renticoreddunt.3 oiatb in lib*o deanimaub?
U?upe pulli paretes fuos fouentcs anbelant
fugoculo8ipfo?vtvifumrecuperent.£jcub.
♦©e na.rcQpupa ei t auis admodu pulcra : fcd
imunda.vnamvo:eficut? cuculutMmpoHitf
CapitulunM«)£
dT VtUmr.^lidof.aulturavoiatu tardo
w: Pnomtnatusputafanagnitudinequip^
^*^ pecouwlp^epetesvolatnsnobabet
^erturpenevfcpadcentuannos p:oeederc
Uitrutes aut ficut z aqutta vltra maria cada*
uera fenriunt.SUiu8 quippe volantes:q mul*
ta montium obfcuritare cdantur ejcalro iili co
fpiciunt.2lmbw.Uulturcst>tcunf fine coatf
bitugencraretcocupercSolcnteria mo:tem
bominis quibufdam fignis annunciarc£ um
cm lacrimabilebcllum ades mter fe tnftruurit
multo vulturcsfequuturagmine: z eo figmnV
caht cc muUabominumuliitudobcUo cafura
(itfutura p«da vuUuribus.filofafup. Xeutf
ticu.X epvulturem comedi p:obibetqtti bd?
Us i mo:mis gaudct i*j!bbi(iolb^9.S»edet aiit
vuuur inaUimmo loco q:retatdaturuj afcot
fetBnMti
dearloca remota.^dcocptHctf cpfolusvul*
tureftam8t>a'.^icert'ammaio:c8aue8rapa
ce9 Vt accipitf cm infequf ror . Srefto. aultur
grauis eft ; malimous famelicus? clamofiid
Oenatur in loasa nido remo tis vatdc. afceitf
dir ad tocu altillimiiubiq; fcdet q: tHfTicilie eft
cleuarioaterra.idcocgtMCinjrcpfolusvultur
eft a uis Deirt>ep:ebedit aut lepo:es. z paruos
ceruo8Jcap:asac vulpcsetanialiacetera q
refincrepdtelt3dcm.O>.ilturnidiftcattnioc^
alrtiTimisv: mul totiene fuper arbo:c8.3nui»
det pullis fuis cumimpingua ntur. nec pa fcit
eos nifi t»e cibi fui rdiqutjsjz illoa antcqj vo#
Urepo(Ii'nteticit.£rtautaiH8aliaquep:ofcc;
tos illos cum pullis fuis nutrir.vnum par vtil
rnrumoccupatvnummagnumlocum.-zidco
fcctim alios nidiftcare non permittir. £ft afit
loitge virc quod c,c eo eognofcitur. q> nidua
cuis fernpcr idej manef .Cufnem fenefcit cloii
garur roftrumcius fuperius? arcuamr.£t in
fincfame moritur.
Bptmiome
$ ^fculapius.Hulfuriepcnne combufte fu^
gant ferpcntcs a tvomo. *[F jlcatr ausrrifuin
cl fangnsne g oeccm fcies bibicincaducos li*
baaf.flSaiiguisetiiscufuccomarubrj cali
gtneoculopfanaf.f Sdeps aus t>olo:e octtf
lo? fanat:i t>olo:es ncruo^eiiaaiar.DYafco
rides.^musvdturismcdicinaliscftjna^fU
migiumctusfeatndiuamCjCpellir. f *f>lim'U6
U'.|cijc.aulturi8fcUii'aquaoilutil:albu0ine8
fanat oculo:uin.$i>cnna vulruris fi fcalpaitf
turtjentcsacidumfaciunt babiiiim.
Capitulum.f^
I pon.3cto:.£voneft auisimmmtf
da fctfm lcgem cutue natttra non fa
tis eft nobis nora.g ft autcmvr lcgi
' tur t>e genere vulturum : fcd min or
c% Tulmr.23ec cnim eft mens Btberti in ltb:o
x>e naturisanimalium^t-fimilitcrm lib:o t>e
naturisrcrom.
EBos#dros.yfida.£]clib:o t>ena>
rurisrerum.Jdoscftauisvifutc;
bilis quc imiratur vocem cqui. \£t
quandccf? fupcreumvolans .euiit
ftupefaa't:ipfumcgfugerecogir.&riilo.3bof
tdeo cumequopugnanquoniamipfuma pa
fcutseiicit.tbcrbascomedir.^dcoftupcfaci*
«nseum fo$ere cogitrz fo:te intcrfiat £ft afifc
auispulcbucolous-zvitaeiusbona.^artet
csapudftuuioszmarginesco?. f3dem.'
3dros cft anial volatile innilo fluminc:fatis
inimicumcocodrillo.l^am ©enarura ?con*
mcwdinecuvidetifcocodriUuminlitfo:eftii
minis o:e apato t>o:mientcmitiuolnit fetimo
quofaciliuspoffitciusfaucibjillabi.ficcpfatt
cibus fuis irrepcns crofo cocodrilli vifcerifco
tandemindeviuaserilit.^Eicli.^enam.rc?»
3fida fono vocis t>icra eft.am'8 quidem par^
ua:fedpcnna£vm)ftafedarifTima.3nt>o:fb
colo:c babct inrcr viridem ? cerola:m.3 n pe
croievero.pfert imagine carbonu ardentius
puo8tmb3in pcdcoigifo6,vnguc6 aducoe
(cc\ roftrwn paruum ac ©ircctu. £irca aquas
Ctartfltu9
^(Tidttacft.'|StfdcuK6vftt{t.tm,am roftro caf
natiibicpnidumcongerit ac fetusf acit.
iE>pttationts
^l f £ebacopmamrvulp8.qwafipdlcmcit
plumiaautmomteoetrabaasparietiinfigfts
©mni anno plumae ac fi cflet in corpo» contf
mutabit.
Capitulunufleu
'nm^~ £lcntide8.£|c lib:o ©e namris re?
4t jclenticks funt auca (vt t>ia't f>\ifi i
^&L tts)quaru5furTragu;ma3ouct>co
-"■^ pcmntineolemonrieCaflinicum
jaloaifti6fruge8illiusvaftantur.3tacBat5o
miflc locuftassepopulanmr % vndc vcniaflt
quoueabeant ignoramrxtut quo vadanr.boc
idem t>icit Slbertueinlibzo fuo fcc naturisa
lumaliumuuractaotoc auibus
^I5ccigiturt>ictat)c2luuim
naturafufiid^r.
^jofmtumtritrflttatu
©f&unbue.
, 9 m in p:cccdenti tractatu loctf
Ai fumu8t>evolariUb?queinge*
' nere animalutm videnf cfle pctfe
crio:anatariUb?.3deo nuncin
ifto quarto tractatut>eo opitulante t>iccmu8
©enatatilib9 fiue animalibueaquatiae : boc
cftt>epifa'b*13am ficut acromarus eftfuia
animaUtofcjvolatiUfo qpoflimteiceorefpr/
rarqprer craflitudine bumoris z quo? eo:po*
ra pot eft fuftincre.ftct aqua fuieid eft natati
libue:q quidejpinnulisfuisinnirontur aquc
natando.ficutaue8penm'9fui8volando.Dc
pfcitoigifcicmrifmoKlinefllpbaberi^p.ca
piwla ficut iu pcedenrib? pwcedemua
Capitulum.T.
Brcmon&cbandes %c
cipcndcrSlbiretaipbo
,ram.£]cli.t>enaturi8 rep
i&brfmoalias 2barcno
cft pifdsvt wit arefto:
multufecuudiu6oui8:ncc
■ aiio? mottcontaau mar J
partt. fed naturaUquodaj
mftfncmvcntrefuumadarenlfricanque co
tacmafpera eft % guliu falfa.S>iccpoua cot0
ceptaparif:tpoft repu8t>ebitu faus educit.
IJowtb in Ub:o t>eanimaUb?.Tfbifci8 ab«mo
boia t epeftatie marlmatoe fuoe in vcntrc fal
iwtttpbfttcmpeftflfeifteuomttebs. f3dcm
Scbaiidcs pifcisfoltcitus t>e pttllis fuis naui
bit8mar$ad>crcr.ficcpp:oprm'pfumombfi
itnr immobtleo naucs. f &t UVoe rn.rc.%cci
pmdercft(vr?>idrlMiniu8)pifd8apud atirtf
quoe nbb iliffi mn3.tt>ic folus cbrra mb:e om
nium pifc*um babet fquamas roto cozpoie ad
08 verfasf l^in.li.jc.&pud antiquos pifcia
nobmmnitts babirus accipcndcr.vnue omni
umfquartusadosvcrfisicbn-a aquanando
mear.nuUo nuc in bono:c ell qb quidcjmiror
icu ftt rarus inucnrn.quidam ctl alopcm vocar.
f 3nli.vr§. aibirceftpifdsmarinusbabcs
cutemadeo fpiflam ? ©ura acfirma;vt ca nuli
tesvranfur pw galcis. f 3n eodc? U.&lpbo
ram eft pifcis qui nb gignirur.fed m loco luro
fa vbi non cft aqua.ec ipfius luri purredine in
modumvermiculicrearur.poftea cum afcen.
deriraquamcrefdrinpifccin.Duratautnio?
dico tanpo:e.droep ©iffoluirur.
pifctto omnino longttudb vt angttiUis z coft
grts. 3tcm arigtiille fcopulis fe artera itr. ca<$
ftugritenta viuefcunnnec alfct cftea? p:ocrca
rio. piurius aurcereris viutlranguifle aquia
cccntpre.3dcmli.j:.3aangirilliebrnibu8ncc
cft mafculinuneqs fcmincti genus.q nccanial
nec ourim ejc fe gcneranffcur ncurru cft z oftre
iegenu8:cererifqj vafo velfajco adbercnrib9,
^cii.t)cna.rc?.Bnguillaccalio?.ptl"ciumli^.
monafcirur:©irTia»trereiccouarur.t>urilTtma5
babct mo:re.quc etiam ejccoriara xinit ad vo
ccm ronirrui cbmoucrur.Bqui8 claris fluuia*
libus gauder. t m abfconfione pliadis majtie
capimr.q: runcc]c venrie eppofiris aqua rur^
barur.3d pifciculostnfcnoKspotcft.iris ra
pajteft.mauiueramcn cuinfeminc reperiunf»
f £tUb:o x>c naturisrc^JEjcamnisfola ptf
fcium no ftuft a r :mfi cu* aquis purrcfacra ©tff
foiuirunplusaUo ctbo vei :bquatur.aU'rer no/
ciuu8eftcibu8dU8.adtgncmafTlfta clus cb^
pcrir:quia malicia ciusuliccuapowrur.
f -jMngucoo cius auribus medcrur.
f 3remanguillcvinonecate:qui ejc cobibe
rinttediutnviniksbcnt.
£apitulum.ir.
,/Rgitula. 3it • Snguilla fr ab anguis
■fimilitudinc.£3uiu8 origo ejcUmo cft.'
! tlndc tqn capif adco lcmecfhvrqua?
to fo:rius p:clTert8ranro cif iuslabarur.^crut
aur oaenris ftmiium gangen a nguiUas terrcf
nispedib? gigncre. *fMint'iis Ubf.ic'. Bnguillc
octeiwusvuuinrannie.Durant % fineaquis
tnefco fenis aqutlone fpiranre aultro pauciou
btte.Br bvemcm in ejcigua aqua no rolcrant
ncq5inrurbida.3deoq5Circa vergtltas majcif
mecapiunwr.fiuminito tn p:ecipuc rurbidis^
pafcunf noctikccjc amnie ptfcium fole nb flui
tmu-poiro vicepedum poir.c «?arc fum b\m
€apitulum#
^GyXlec.£j:U.t>ena.rq.ailcceftpifd^
a^manmtsadmodum paniusin Occi^
•^ dtto mari:q*5 mcditcrrancum elt inrer
maio:<m Baraniam % gennania. Etmqsvnu
quodcp fere genus pifciu ma; ino^babcar reni
pusfuuinquofolo ttt bonit:fc?abBuplld
vfcp ad Pccemb:em.auicumrecen6 eapwe
Cractams
fuerftt>eliVafio:cm dbu ptcbet.£>alfu8 aut c*
th vfum bominu vltra c| ali? pifcce fanuo t>u»
rare poreft. Omnium quocpfere pifciumfb;
lus aqu a viuir tannl ."hcc ntfi in aqua viuere
pordtHamltartmvtacrisfcrenaconrigcrit
ticpirat.ncc vlla mo:a cftintcr cot actu acrie?
ccpwarione.Oculiemeitiftarwminisfccnoetf
ie tuccnt in maiifed bo? virtuB cumipfo pifce
mo:uur.vbicuncpfuper aquas in mari lume
videnngrcgatim adnatam. £tbocaftutum
ad rbcria Tncrie teporito atliciunrur quafi pa*
rati ad captcndum t>iuino munerein vfue bo*
inimit>educutur.±3^bcrm'8aut teporitofccre
tcmari8vfcBadti?pu6X>ebituabfconduntut:t
Bcircagcrmaniaf 3n't5.2lUccpifci8eftad U'
qiwcmfalfamenro^idoncus.vndcznuncu'/
pacu8.Scto:. f JFertur autallececpuro aquc
demcnro viuereificut falamandra ec ignc.
Spftationro.
^U'niu8lib:o.ccp']c.attcce (cabies pcctotf
fanaturinfufapcr cufem incifam.
^[£tconrra canis mofcwaconifve mari?
ni p:odeft.
CapituUmun)
%SV.*Rraneo82lric87 2lrim'. fBuic&Wi
a^rBrancamarina:videtur cp tsifpofirio
•^ ^nesctiwipinqueiinttiifpolirionibua
fCo:pionis. C3 '# • Branea genus cft pifcia
fcictameo # aureferiar.babctrminea fnmu
losqutbuspcrairitpwitimates.f-jilim^lib.
ijc.Scu!eo fpine in t>o:fo obnojaus eft ac vcne
nofus.f-/i>!imu8ineode.Hrie8eftpifci6qui
^aflanirvtlatronucgrandinaittumin falo
Iranrium ocmlta fue vrnbra.fi que nandi vo
luptae inuitct etpccfat.nuc<lato ejctra aquaj
capifcpifcannucrmbaefpeculatur.occulta*
tufcpadnatasTnergit.f£fculapiu8inli.©ea
nimaUbue .Brimfiuebarini pifcis cu bomo
viderit cu inetoiat.tmoueteumad npae ? co<*
tcnrionce:pollcpvcro comederitplacaf iraei'9
©prrattomo
f Sranea itacBmo:fu8ceterucprcpfiliumari
no?vcnenofo^t>icerutcurando8cifecufYria
asquibuscuraturvcncnum frigidunn cum
medicinis rurclarunwtYriaca eouim.
Capitulum.u
.©pidocbelon z 3urata.^biu'olog9
•3fpido<btlonegrecct:belua qucda
' in mari:q latine t : afpido tcltudo.eit
aur cctus magnus&abeefup, co:ium fuu tan
c|f. buwm:qecli iupp lirtue mar^.Undcple
romqjdeuarofcotfofuofupvndaea nauigi
tibue nibil aluid crcdirur effc qj infula iracgap
plicant ee t>enf ce fup. eam alligar nauee acccn
dunt focoe ad coquedos ciboe» 3"Ue vero vb<
fenrir odozetn z calo:cm ignie mouerfe a locos
sftemergu naueein^nindum.alia quoq bn
iuebcluenarurabcccft:qn efuritaperiroe fu
umrtquafiqucndamodo^beneolentcmeraf
lafDcojcfuo.Oue fcnrtcntceminozee ptfcca
confluuntinoscius.quodvt implctu fucrit
claudtt i oe rrifglutit.f 3dcm.Burata oici
tureceocpincapitefuoauriculorcmbatet ■•
Capttuluni.mjf
&t&&&m
/ifaam.Slban.Ub.fcena.animalul.
•Slfoza pifcis cfl: qut ccpurredine luti
"generaturrz in luro fineaqua p:ocrea
t»r admodfi ^miculi.qui ^mis aqua afcende*
te crcfcit in ptfce. De boc pifce naure Tncunt :
qm fi pfumafputrcfactus vfq? ad caput et ad
octbs aduenicfcaq irqLrenafcif : i tuc t>iu vi?
oit:cuantebmoifua>egenerarioneparuevi0
tc fit.vt fup ©ictu cft capirulo pmo.
Capitulumjjn;.
*^SV ©tura,aib. in li.t>e na. animalium.
m*j? &fturam pikis eft qiritpe veris? au4>
*£ tumniinfpumispluuialibjgeneraftet
meisebulitficutfanis etftercoribus anima*
[ium.Dicirur etiajej: luto gcnerari. bicpifcis
imparies.clarttatisfolisfugit ad vmb:as ar^
bo:um quas in aquas p:oijciunt:calo:em ta*
ment)iltgunt:babent.t»epionjndo ^d rfpS
natint.tepo:e ficcitaris non abundant fed qn
multefuntpluuiescalideabundanr.
m
Capitulum.uiif.
rtlr(fumvellu8.2llbanliut)ena.anim9
A«lium.3 ureum vellus eft animal mari
" -^nutnficutfpongia.etoefponstarum
generc.fed rariuscft-r molliusadmodu lane.
i lanugoeius in auri fplendo:em couertitur et
©ilatatur:? p:olongatur ficut vellus. ? ©u efl:
in mart.et mouetur motu contraeriois t t>ila»
rarioms Itcnr fpongia.i raro inuenitur.tamen
bocinucntuinfrigia:tum e]ctitit|belli rrorant
inter grecos % frigios.ficut ©icitiDaree frigtf
usinbvftoriatrovana.
tmmm
' Capituluui.tje.
^3V*Rbiiciu.3mni9,abam'gcr SrTcms
JHK;Slftralu6.&l&.in lib/oena. aiaUum
? -^inqt.Brbuciu pifcis eft mthe ouis fe?
cundusfedndeijcitoua nifi ventre confricet
adbarettatactuafperam.zinillapuUoeedu
cit % complet ,% jfn eode Ii.vt8,;&mni8 pifets
cft vt •oiciit fapatiU's:qui lapide geftat interius
£ftautevaldefpeciofu8 in laterito.i&guitas
babcnspunicea9.tofoautco:ge rdiquo x>\\
ucrfis colouto eft tntKnctus ac sepictfi f 3n
lib.vtfttp.Bbanigcrpifcie cftvt ticunt qui
amtto^modufimiliseft/zcft longus etro'/
tundu&qui germanice g:vicb vocafo eft atto
bona¥-camiu.b!euio: anguilla.roftrum auis
fons p o:c fubrile i longi». % rubcii ? viride in?
tcritt8babetfpina,fBlb.inlib<vtfup.Brfc^
ruspifcis eftqui^ter eriguitatebamocapi
no potcft.^3n code lib,SftralU8 pifcis eft c\
aqwa^vndas ourfufcipit z oiimr quado plea
dcs occidufjco # tilc tcmpuscftpluuia^.
Capirulum^
:&¥de8.3l&.in Ub:o vtfup.&bfdcs
aniiraleftmariiw.cuius conuerfario
wp:imu eft in aqttierz cibue. £t poftea
mutatur figura eiue z erficif terreftre. i egrd
diturt>e a qua qiiercns victum in terra.z cum
f igura mutatur.mutatur etiam nomcn eius :
ctvocaturaftovj.
£apitulum.#.
¥ Itona. Blo.inlib.tsena.3nim9lium
.Sbunemoftrumeft maris gulofius
Lcuncti6 marim'8 beuiis.p:eda viuir k
tncra(u'tudineco:po:i8 fuiverrirurci quicctd
comedir.vndequialtomacbo caretverer ei9
quandocomeditmultum ectendimr-z infia*
rurfwMamodunueumampliue ejctendi ne?
cjuit.pifceeper oseqctr.-z boc ?>e facili.quia
cum collo carcat ficut ceteri pifce8:06 ciue co
tiguum cft ventri.£ft aute a t>eo craffum ani
ma l q> quando periculu timenpcUenrz cames
fuaecontrabenerepUcat.-z ejctrcmiraree (ui
co:po:ie intra fc ficut iricius abfcondir.ita vc
non ajpareant.quod tamen aliquando fine
fuisetrimento nonfacit .'i£>o:temenim adeo
timet cp cum periculum fenferu non bjtcn :ne
abfcedere bcftiam que in infidqs lar et .nequa
cpcaput finas ettrabir quod intra co:pue fu?
umabfcondit.fedcumaffiigifurfamecarncs
fua8tieuo:at.magi9eligen8 inpartc abmmi
cp p:eda facta bcluis in toro confumi.
£apitulum.ri"T.
«•> arcbora.Slbcrrusin lib:ovr fup:a.
J^V 6arcbo:a cft ammal marinu babens
vvr^ otificium p:e omtubus animaltbus fo:
rifitmum/Ram? lapidem fi in o:c fno accepei*
rir:cumfrangit.becqiiandocpadripa9C]cit:z
bcrbasDcpafcir.tquandoopotfetinaquare
uemmr.ibiqjfubmcrgirurnc airist>o:u dus
a fole ecficcctur.t ad nu tum t>ebirit t>cftecrcre
fe non pofiuv£> ifcieulos quocp comcdif.t per
fllo8t>ep:ebendt'tur, •jSifcato^cenaqj pifcicu*
losparaosvmosfiloconfurosinmarepwij
ciunt.quit>umerfugerenovalenf.fedinfimul
ftuitanr.animau8 p:edicri mo:fiko parent. 2it
ipfuj animal t>u vnii poft alium rranfglutire
labo:ar.interim occupamm t>cp:ebenditur.
Capirulum.riit
••> 0*otba.'£otba7Brcnna.3fidor9<
J^ 6o:botba (nnt pifces quidam ftuuta?
^-^lee.aliquatcnuflangiiiliiefimilee.iubri
ccnaitcpfunr.tteccoriJmrficutanguille.£o
rium b3bentnigrum.cfumt)ulccm. i epar p:e
omnibuspifabus melius-z cfTicatius. £aput
maguumrcfpcau co:po:i8osamplum ct la*
romvaldcXumautejaateXHiodectmannos
ejcceflerit :in eoipue magnum crefcir.? f unc no
men ewsmurarurafolarisvocamr.se quo
inferiu8t>icctur. f 3dcm.'£orbefunt piiecs
fliroiales^quinon natant: nifi pcr amplirodtf
ncmco:po:i8.2Ixnttfiiiiiinaqjfuntctlatival
de.*£>innas babet in circuim lati co:poris.t'm
pinguarourvenro mmdionaliftantc.JCunqj
venamrbicpiTcfs a p.ifcafo:ibus:ftmdu aqne
pcfcns:aqn9m fitpja feturbarvf vidcrincque
at.^arimcq? co:po:c ftra ro cum terre adbc*
rct.fup:a t>o:fum rcrrcfimtkmusefr.^acu*
las autem in t*o:lo nibcas babet . 4f Slecan
ckr.BrennacffpilasfiuuigusiquicumvtdeC
ftbiXuciu immincre.t>cc[inarad fcenofaaqua
rum limpiditatcm a rergo pcrrurbans.
Capitolum^isif.
■f~y SlenaOfido:u6.'B3lenacft immatf
J\*\ (e magmrudinis belna ab airirtoido z
^^ fundendo aquas vocaraX efcris eniin
befttjsmarisalnueiacitvndas.^linautej
grcce fctarur cmtricre. ^-fclinius lib:o nono^
Balenaeingaditano occcano nonanrcputf
nam confpici tradunr, Condt autcm cfta tis tc
potibusin quofdam finu placiro scapaci. mt
regmidmre8ibiparcre.l3frireo:c38irMam
bi8beluam.et cuiusimajonulla rcptcfenra?
rione alia pofiir cicp:mii cpcarnis immenfe t>e
ribu8rruculenre.3rrumpunr crgo in fecrcra
virulofcpilUarum aut vaus:vcl criam nondti
Srauitasmo:fu laceranr. incurfuq? cai libur^
nicarum roltris fodiunrOUe vero ad ftecum
immobiles ad repugnandum macce ac pon?
daefuo onera reXuncquidcmin vrero gra?
ues paricndive paiieinualidc.folum aujaltf
um noueruntinaltum perfugemfcep roro oc*
ccanot>efcndere.£conrra o:cc labowr occur
rerefecpoppoiKrc/zeauaris angtsltiis truetda
rein vada vzgcre fa ris illidere.2? pccrarur bu
iufmodi pzediaceuipfomari ftbt trato nnllts
Cnfinuventlifluctib veto adanbUiruericrof
£ij
jTrattatus
€g qtiantoenulli turbincsvoluant. Ozabalc
ne babcnrin frouribtis.^dcocg fttmma aqua
mnoumcQin fiim.ns tiYmbostfftant.Balc
nisbzflftcbtenon funt ftcut nct ©dpbinis.bec
t>uo getici-aftftutiefpirantquead pulmonem
pcrtincmVi^lenisa frontc pdpbinas at>o:
fo.2fcm queptlo vcftiuntur animalia pariut
vt p:iitts.balena.vituuis.Odem m Ub:o.j:.
Balcne ac ©dpbini t>o:muinr/Ram eria ftcr*
tencceaudiuntur. flS>olinns.3ndtca maria
balmasvltrafpaciaquaruonugerum babet
£>>ed qaoefafcituras nuncupant.qui eno:*
mesfup:a inolemmgcntiumcoUimnarum vl
tra nautum auremnas fe ejctoHunr. bauftofq?
fiftulia fiuccus ita erucmant:vt nv*mbofa allu
tticiplcTumcp naiiigantium alueoe t>cp:imaf .
f£jc Ubio t>e naturisrerum.Balene b:ancbi
asnon bibcntce fiftula fpirant:quodraro in
roariuis animaubue iiuiemcurjerue fuoe ge
ftant cum infirmantur z inualidi funr .? fi par
uifunncoeiii o:cfufcipiunf :boc tdem immtf
nentc rcnipdtat e faciunt. x poft tempeftatem
illee euomunt. Ouoniam p:opter -oefectuHi
aque fctus impedumtur nc matrem fcquanrur
^ateraquam inoic rcccptamtnftar ftuuij
ad cosetjcit.vtftctnbercresterre Uberet:adul
tos etiam t>tu comit atur. 2ldolcfcunt autej.cc
lcritcr« seccm annis crcfcum.
btloniatncjcijtcnfceinlodsvbi^ulccsflqiifld
uicinozoru? raipuimur cp ftuuijs mddenttto*
fadeetnmegrcdmitturpifccsadpaftum.capi
taadmodumrattarum maguarurmrcltquaa
!)artesco:po:i8admodum ragic babentcs*
imiles pifcibuo alqe pinnulis gradicntee: ct
cerdwomorueaude.
fl-jMmius.ScliieiuOrtentaltitiarifunt.^t
belue funt animaUamarina adco magrta et
impomma cr pwceUae cj. cirant t>c rnofundo*
■zpericulanauibu6inducant.itac|>nauceBte
jcandri ad'periculax>cdujcerunt.
«/3 abtlonicuss •BcU.e.SlbCTmst Itb:o
J*fc oc narurie animalwro.^ abilonici pii
- ^*r ittefunt (vt wcitrbcofraftuejdrcaba
Capttuluni^
^%nccr. £pub:o temmf
(ris rerum.jCancer pedes
baber sb:aebia feicipc(c$
jp:o manibuererrograduB
|cft :nec vnqlanre fariem ili
[arn ambulare nouit.^a^
reetmas babent fpinaefn
ter vcntrcm z caudam : qutbue fcmine carenr.
0ue oua in ventre babent icribue ferpentum
medentur.£oitus rcmpou: mae afcendir tit
t>o:fo fuper femmam.a r illa motum rius (eti
tiene a rergo coirt volcntie inclmata fupcr la
tMeadiprumfcconuernt.(tcq3CoimecompIc
tur . lar ent in brcme menfibus quinie, Qcm
Bt0tiM0>
*
fcmpoiefoiecriifem cjctwintTdUt anguie. £€
cer lacte potatu6:fmeaqua Yiuit mulri8t>tcto
£ iim autcm fcnucritftuo lapides albi colorj
intermijcto rubozcitiucniuntur incius capttc:
quoetawevirturieeffe&icunnvtinpotufca?
ri co:di9 panctioncs fanant. f Brcftorilee*
jCancerbabctocfo pedcejperquasmouctur
equaU motu:caret fanguinetturum ctfra:? iti
tU8molle.ncccftilUidt)urumcontciTibilc.un
mo accipit igntm in ripa mar$ quod cft jntra
fudeam babentur cancri parui qui fcicutur mt
lit C8.*pwpter vclocitatcm curfue: tantum cm
curruntcptjcpzebendi non poflunt. £t cum
Oliqui8finditurnoninueniturinciu8co:po:e
caro velfuperftuitaeomtnosquia pafcua no
babent.f jTidonteXancri vocari funt: quia
c oncbe funt. Crura babcntce:inimica oftrcie
flnumlia.£o»im vero carnibueviuunt mi?
ro ingento.0uo atttcm funt gencra cancro?
fUuaalestmarini. f Smb:ofiu9. £ancer
oftrcisvcfcitur.fcd quia oftrcum claufumnut
taviapmripofcft.^aiculofumqjcftficbela
ni eiue includat ad argumenta conmgic. z infi
&ia8nouafraudcmoUitur.£ji;plo:at enim fi
quando oftreumrcmorism locie 3b omt veti
f o contra folis radios tvipricum iniUud fuum
apcrit.vtaere libcro vifceram fuommvolupf
tatem quandam capiafvrtuncclanatlo calcti
lum immittens oftrcc condufton em impcdir.
ficqjapertaclauftra rcpcriens tutc cbelasim
pcttt:vifceracpintern3t)cpafcft.3tcmfcmine
maiomm mcmb:o:um funt qj mafculi; ec ©tf
ftantia eooperto:q maio: cft <$ in mafculie. et
ouat pcr locum fuperftuit atis. £anccr para9
gencrat us ec terra z limo intra loca vacua cc
ItarumaUomm animalium.Cuncpcreucfit a
liquantulummutatfcab illo Ioco adteftam
maio:em.£ancer z "fcarabo in fcnectutc ejcn?
untfpolium.urcrqjacopit pifces in pwfun*
domarisouobusfuis labne^fcuudit co&fn
auas partes z t>ucit a d 00 mum.
0pewtionf0.
fHufcmnalib:o.u.£ancermarinuep:op:fc
©icMriUafpeaeecanmmarisquibabetom
nia mcmb:a oura vt lapis.
f Ouodepcoaduftumcft fubriUueeft rclft
quis aduftio/z abftcrgit t>cntcs/z t>clet pannij
aclenriginee:
f Olcera quoq* ©cficcat. z confcrt fcabfd.
3tempwbibetlacb:ima8:etrcfoluitcumfale
vngulam.iit quo 03 cp co collirium z fricatur
cum co fcabied palpcb:arum.
f ^obibetcriamquarranamXanccr ftuui
alisconfcrt ejctcnnarffivatd^Z^cancrima
rinifnbtilio:cftql!cl\bani.
f £pficcariua et abftergitpannum ac lcnct>
gineeacfcabian; £ancerfiuuialiecft t>iffia#
li6t>igcftiora'e:acpluriminuerimenri: ct ipfU3'
quidem rectificat.
f pccocrioq? cum mcUc etfrabitfpinas: et *
curasrcsinficaecarni.
f 3faacli.iij.£ancro8tomnc8pifcc8con^
cbac babctcercftarur ^alienuecflefolubilce
pzopter fa Ifitatcm eo? z acumcn p:oinde fto?
macbonociuafunt:ma^imencru'ofirarifue*
£apitulum.jaiu;
eSab z £anfe marinue0iido:ue.C3
ab cftanimalmarinumbabenepedce
paraoe:rcfpecrufuico:po:t'8:quodvti
cfcmagnumeft.SJunt autem pedibuevacee
fimiles.bo:um vnus longueeft camllagino?
fu80H*ccarcn8:quovriturlocomanibU8.in
omnibue.lbcr ipfum crnrn cradicat q6 vulttt
pcrabaria pcreumacapirur.eacfcori fuo rcd
dic.£taimnatacinaquafpiratinea.fedfptf
rando anbelim fuo aquam in co:puefuum at
trabif :qua cum repletue fucrifjad acrcm reeur
rcns eam retkit.t fic refpiraf . \
f3VlemXanieeftmarinabeUia:tcmMieet
boltilis omni animantuquod ciuevaberibue
cedir .•Robufttflimoe babetb:ancbos clauo*
rum modofo:mato8.t?ivcnanturpcr mare
gregee pifcium inftar canum in tcrra fcrae ve
naroium^ejcccpro #latrarenequeunr.fcd p:o
latramafflamm bombilem babcr. 3 nfcqua
itaergo pifcium gregceadlocfl angujta coar
&
Wmmm
%
JB
vmittfttitimrtamcmMimwte&afCm
tur.^ifcaroieevero loca notantceinquibus
abfcondiripilceeafugalatebant.rlxribueca*
puit circumclufoe. ticc vero beluc t>ifficulrer
imtlrierridcnribueconfia' poiumt.3rem caf
niemariruteafimilirudtne mowmcanie tetf
reftris t>tcirur:eo fcilicct q> mo:dear.
0prrationt0
f3ui.5dcam8marinivelcani8aque^t!C#
runt cfle venenu.t>e c]fi qirie comcdcrir quari*
tatemlmrievniueintemcitpoftbebdomadi
^S>edcuraeiueeftvtbibatur burirucoccu
vaccinum cum gatriana romaoact qmamo?
moxtiterum coagulum lepozie.
Capttulum.jeuttu
OBuciu8/Capitattt8tCarpera,£)c 10
bro t>eiiaru; ie rcrum.Xauciue qui et
gUnieaucrfuemo:da bnmoe mefca
toojnec eoet>euo:arfedfpoliar, Bctozfojm
IMinium per g zlin prima fyllaba fcribifttrvt
laudu8glauaue.Cinub:ovrfup:a.£apira
4ue cftpifcieadmodum paruusbabene eotf
piip pzope a d reliqut owporie magnirudinera
oeqsrorundunuamplum.lsic in ruiurieb3
birane:libenrerfub lapidibue z inrer facatcli
tefcit.On eodejUXarperapifaoquafi Iqua
mieaureteinlacievelfluuijeficwctajquafi
quecarpeeparit.cumemouainventreadpa
ricndum aprat>ictanrenatura p:efenferit ma
rcin fuumodfr:?o:e innuitpulfu leni.vt adiutf
«ctparituri.runciiletoco lcminielac cmitrit:
0 illa fiifcipieneojeftarimoua partt in Jooq
\smpfatirvnffim eua p^rcf^ncquftKift ptft
os o:efcmmreccpm'r.2>emen aurcm cum re
ccprum fucrinnonfolum a d partum uiuarevt
demnfcd eriam ad oua concipicnda z fo:man
da vndefoboleein anno fururo fpcrarur.Sc
mintcarpercnonnuncp inanno primo nariuif
rarie nigcr vcrmiculue.quidam polt aurcmfu
am t abificue innafritur.? boc fcpius poft attf
guftum^acg rabcmoritur.
jg>prrattonf0.
ijfRemediumeiuecftaquaoulctezfluuLatio 21
JbuiueToboleepaucieaquiepzoncnit.fiinfin,
gultefolTis-Dcccm cubito:um rcecnter facrie
ponanfurfingulecarperecu3paribu8fu(8 m
tc parrump:o,rime.
4 Opinio vnlgicftca?ftcfobolcm'p:ouenirc 'B '.
fcdpoftqspepmtcrimurur.Sjobolce^jmit
velquamo: mcnfiumtepoze roborata.fofltft
reieaareponifvbibabctcrefcerecuperfcctie*
fl t5aber bic pifrie aftutiae multae.vt rberf C
capiendueeuadaf.cumcnimrbae tnrrauerit
circumiene fo:amen querir. 0uod (t nonin;
ucnerit:faltare niritur in aurasuberas fupcr
rberertctrracadar.
fl&u'quandofubrbrti>efu6iumqucrir.alt* O
quido berbam o^renerinfundo aquc:vr rbe
refuperuenicneclidatur.
• f aiiquando eriam a fuperte vdiiene atm **
ipem caput m tirao fowiue ngit.vt fcilicet rbc
teper caudam tranfime caprione fru ftrerur: -
f touiue cmbram augmentum t ceaemen? *'■
tum lune crcfcere vd fcecrefcere fcicitur. _
f £ r licct boc fit in omni ptfce. in boc m m0 W,
gie.ficutinter quadrupedia in lupo fcj-j canc
€apte!um.jEi]E
J#*V Erus.£iclibw t>c naturis renim. ££
• ' Jpfuscftpifcium marimus.babcns od
^^iu fronrcmagrium.? pamliR-z o:is me
flmsfHcto8.3niuuemiitefccnfes babct ni#
gros:in fencetute albos.;bipifccsatiqHando
fliKtusbauftos ita cructuannvr alluuic rif m
bofa plerumcgt claffcm nauiganrium t>cp:i?
tnanr Mz cum in mari rcmpeftas o:irur (c (uf
per ftucttts attollunf « cdmotionibus ac t utf
bfnibue naucs mergunr.l^arenas aliquando
©o:fis fuftollunr.in quibus ingrucntercmpe*
it|tc:naute tcrram feinueniffe gaudcntcs an?
cbo&iacrfs falfaftrniitat c quiefcut. ac (gncs
acccnfosbdua fenrfensfubifo comota fc mcr
gft? bomtnes cumnauibueinptofundujtra
bit . Cctne poltcfetatem anno:um rrium ejcce
dtncumbalena coir .? in ipfo mojc coim rirntf
fcvirgcgcniralisemtmlamr.ira crrlrra coirc
it,cquir.fcdintrans alti maris pdagus inm
rum cnxrefeif :vt nulla bominum arre capipof
fy.3nfra trcs igitur annosetatie (ue capi po*
rcftXaptunruraurcm fic.pifcato^s locu vbi
cau8cftnotanre8.ttltccongrcganmrcumna
uibus mulrisrfactoq? c irca cum fiftularum: ac
tubarum cocentu ailiriunr infequenrem: qufa
gaudet bittufmodifonis. jCunqiiuicta naue»
bercnr cm fono moduUrionis ar tonitum ceiV
nunriinftrtimenmmquodam adinft^r raftri
*cnfibU8ferreisacuminarum:inciueioo:ftim
;Clam p:oiiciunr:clJtmq3t)iftugiunr. Vlcc mc«?
ra fi ccrtum vulncrts locitm t>edenr:fundum
inaris ccttts pea'r:feq3 ad tcrram t>o:fo fricas
,vulncrtbu8fcrrttmviolcnrerimpcllif:quoufcp
.pcrfoffapinsuedincvujam carnej inrcriuspc
ncnaucrir.ficcpfcrrumfitbfccurafalfamaris
aqua vtilnus intrat ac vulneramm perimit
2£)o:tunm crgo fupcr mare rcfluirante pifca
ioieo ctim funibus adeunt z ad iittus cu mag
no tnpudio trabunt.
Bpmtionte.
,f2lcfo:Xcm8(vtfcrfuOquludirinmariltg
nuefttcpeftari8.3dejctbalcna6:.t5uiusge
henscltafpido cbelone.t>cc]t>ictu?eft fup:a.
f 3ft#Xctus aiJt vt legif no comcditvt altj
pifcc8mafticado:cibuq50entitoccminuedo:
(cd tm mogtuticndo^ intraco:p9rerinendo.
f3rem babet oris mcarus vt eicrum elt ftric
tos.Undenon nifiparuospifciculos ©cgutf
ritquosodoriferoanbdiru (no attrabens ad
feact)cuo:an8invenrremfutimmtttit.i5ab5
cnimin gutmre quandampellcm mcmbtane
Iinulcm:qucmultt8mcatibH8 pcrrb;ata,non
finit quicc|magniing>cd{ttritrfmi
f Uotarb. £ um autccrus fpcrma plotjcit (rt
coitu fuo cu femina:qrj fupcrftuir ccfpcrmarc
fttpn arat aqua z colligimr ambza/fjSlareari4?.
3mb:a*5:cffe fpenna ccri.vt fuperiust>ictit
cft in tracra tu primo t>c bcrbis, cap.!tc.
f Suicenna .Smb:a vreftfmo cft manstfo
fo:ri8inmari.melio:cftgrifeafo:rie.t>rindc
vart'a.poftcitrina.
f £tadulrcraru: cum gipfo i ccratlattdano
•Rigra fpecic mala eft. Devirtute ambwctiaj
fuperiu8fari8t>tctumfuift
€apttuIum.]E]C
aEletby t jCeruleo. £c [i.t>cnam.rc|ij
CelcrbYf/mBrcftotilcmeftamal m
rinum.quodp:eter moum alio?oua
inmam'cefuagcnerat.0uibu8iUi'ct>cbifotc
po«fo:tcec:cuntvcrmc8ei:illt8.0uo8cuiii
pepcrint (ncrcdtbili cderitate ffunt animalia
pcrfecra parcntitofimilia.JCo: babet magnti
«amcncft valde timo:ofum:grauircr •oozmip
tfavtmanucapipotTit3rdto;£eletbYeftc]c
animalibus camcm comcdentibueXeletby
quidejbabctoua:vnumcomplemmintra qd
etparitejctra.£ctcriveropilcesouant eptra
ouaincdpleta:c]cccpfaranamarina.0uabcc
polt paruitatcm cito crefcuntficutvermeo q
gcnerattrr et a nimali paruo vaide.trinde cre
fcuntperfcCclcrbvnonbabctala6.fcdbab5
fimilcm radicibus m terra crcfcenttbus. &ent
ratautmulforicnsfcjfei: mcnfitx>.i£jcita pmn
do tnaris 2 pullificat p:ope tcrrl:qt5 facit p:o?
prorcalo^« vt a puUis fuie aufemt rimowm
SCrattfltus
^perationfs
31 ^£tUb.t>en3.rcf.£erukiimmon(fruinfltt,
mine gangeinftar cancri.baben8bzacbia lon
fiitudinereptemcubiro:um.quibU8elepban>
tem cozripitt vndie fubmergit
36 ^unweli.viij.^nsangeindeftariuefc;
bofusautmodico Hiiraclb arTert.vermie b»
cbtJ6bini8.liccubito?ceruleu8qui nomcn a
[ faaefrapcrut.:t?i8tanta8effevire8vt depbl
tosadporamvenientcsmozdicuecdpzdjen*
famamiabftrabantinpzofimdum.
3
rct; < £tb0rmtrudl^claroAu{acmtepozc
fuipotcftatebabet.tempeftuofo aut ncbilira?
turiinftrmamr.Caputbabctbumanum.rcli
quumvcrocozpusferevtcanismarinue»
^tJn codejlibzo vtfupza. Circbooaliao jCri
cbo9:babetcutem rdteam:lencm.nigram:t irt
aliqua partcrubeam fifiurao tuuis in pedc :q
trcs ©igitos faaunt.pedem ©ejctra babct par
imm:finiftrumvero magnum.
§ ferideocuambulattotu eozpusfertfup, W/
initiru aere claro abfoluttts incedtr. £6mori8
autvetisagiltcaflapidttoetimotusquiefaf.
^f £uiaJq5 raadbercnfoztiapplicauoe adbe?
t>
Capitulum^tf
Otsilon-rCircboe.C.tuTjzoXJc naturuj
rerumXbiloninteromitium animaliii
genera non pafeirunfed tantum bumi
ditate vifcofa que ecit ab co : cibatur i nufrif .
vndefitvtbocanimalfemperfitieiunutmm
men cozpoze validttm/Bam? in feminis ri<k
mu8plu8polfet>irTerri ieiunium per multos
fciesqriuvirispzoptcrfupaftuitaresbumi?
das-zvifcofasque magie babundant inm
ideftfeminis.
£apitulum.]EjEt). £
ODncbe/fSliniue libzo .fr. £oncbaraj
genaafirmioztsfunt refte.in quibua
magna varietas apparet ludcnti6na?
lure-ZlotcolozumtifFercnrieJfotfigurc.-infcr
qua8p:iucipammtenentmargarite.f3iido
rus.jConcbezcocblecindcvocatcfunnquia
«eficicntclunacauantur.ideft cuacuantur.
sOmniumcmclaufo^marisanimalium arcg
concbaramtncremcnta lune membzaturge?
fcmtr:t>cfcctueuacuantur. fjamlunacum in
augment o fuerit auget bumozenu cum in tc?
fecmm vcnerit 6umozc8 minuuntur.Concbe
autcmpzimc poffaonionomeneft. Cocblce
vero pcr cunmurioncmquaficoncbulcXotfi?
cbarum multa genera mnt.intcr quas ct mar*
gartfequeccleeeflctHCunmr.ihlgrariuoinK
bzo mitilogiaram.£oncba marinatoto coz;
poze ftmul apcit o mifccmr in coitum ficut iuf
barefert in pbffiologi0.:balY.S>adepbum
tdcftconcba marinamcliu8eltalbum.
^prratfonfa.
fRafiinalmanfozc.Concbemaruicaduftc
abradendopurganrtJenreo.
f Cjcnonaduftioautattririscmplaftram fa
crum aduftioncm ignts fanar.
Cflpitulum.^
&t$>tttM$.
/^0cWcc.^Umu8lib:o.t!t.£ocbleeact
t rrilestcrreltrefcBfunteicacnfeefcfcomi
VA/v*cilio.btnaq?ce« cornua p:oraidenrce:
tonrrabentefcpoculiB carenr. 2Mcocj3 couricu
lisearumpasentant irer.
BptxmontQ
f 3dcminli.pRC.£ocblea¥ cib? ftomacbo l
vrilie:fcd in aquaopo:rer eas in tactu ea? co:
po:e fubferucficri. mojcin pwna ro:rcri:t c vi
no garocfcfumi.laudariflime funr arfricane:ec
ct infulis cap«a?.f 3dem in libw.jqctrjOcti
bu8fco:pionu carnesfluuialium coclcarum
rcfiftuntcrudevelcocte.f 0uidamob idfal
fasquoqjobferoanmmponunripfispMgis
paseipiunn cocbleecrude camemtritam b0
bcreejcaqua calida intuflicrucnta.
£apim!um.£jrinV
^VDnger £o:e$-z £o:uusm3rinu6.£)fi
^ Jrtt/oena.reXongaeftpifcfs marinns
^*^* vc murerta longue: fed co:po:e mulK»
maio:.£3ic vcnro ftanre vdxmenti impingua
tur ? ci^carnee tujlrifltme funr ad edendfl» £0
murenaceterifcppifabusmimiattasbabct.-x
tntantum robuftuseft vt pottpfUtm foairudtf
ne ©enrium laccrervfMinius li.ijc. £cmger cft
pifcie longue vr angmlta vd murcna: flcieuo?
foimputfuco:po:ie.iramarivren8 naiandoi
vr ferpcns rcrra repatdo. £ongcr ecmurcnas
muruo odto ftagrancaucbminrer fe p:erodcn
tcsXtfngrimcHfitobYarasiacenriufpelun?
ds condiri.nec capiunrur nifi t>iebue eftatie*
•^inncqjvicepedum t>ate furopifobuebine
funr ©mtao longis vtanguilu8scongrVP>o>
lippu fua roderc b:acbia falfaopinio eft; 3<J
eina congriseuenitaVRajpohppum lacerac
congri.^olippum vero locufta pauet.locu;
ftam congcr.iu ficcum repunt aiam congrw
fDprratfonrs.
f £fculapiu8. £ o:e? pifcis cft qui tempo:*
ptuuie in caucrnis occulrar fe/flam t>um plu*
uia cadirfupei-eumabaurireamKiccecarur z
poftcamorirur» f3fido:u8.£o:uu6tnartf
nus a co:dis vocefcictue g.quia pecro:e grutl
irir :fuaq? voce p:odirus capitur.
f 3o:atb.*f3>ifcee q ©ioitur comi quado pn!
lificat voccfua p:oduntur.quia fcmg gemitua
velgrnnnitu8p:ofcrunt«ficcapummr.
3
Capitulum^u.
ErartatU0
%
jP^OcoMje.3ftto:ue.£ocodriUu8 a
«•jhcroceo coloiex>ictue e.jSigniturinmV
^"•to. £r elt animalquadrupes in rerra
linaquisvalenstoiigirodinepterumcB cubtf
to:um vigmti/oentiunu vnguium immartita
tearmaru^tantacpcuristmriciavtquauisfoi
tium ictibue lapidum tergo repercuflus fit.no
fenriatmoctein aqmsroie bumi quiefrit. Qm
intcrra fbuct.*z£>afculue zfemia viccs feruat
brmc quidam pifcis fcrrata babcntcs criftam
tcneraventrium t>cnfecantes interimunt.SJo
lusejc animaUtofuperune" majiUam mouere
t>icitur.j£r.lib.t>enatur$re?. JCocodrillue lin
gua caret.oe patulum z aperrum b .iber rr bia
tumvfcpadaures.pcr^icjintcrra quiefcir M
t>eoimmobiliter:vt nificonfuetudtnceius p*
cogrtofcas m'o:ruu illum credas.O culis clau
fisoo^mifefefimflar.tauesbiarufuopabuli
Sratia inuitat.quali ad efca •oefcendcntcs peri
mititranfglutit.Ouidajbocanimalficutvr
famfcmg crcfcerecredidcrutXirea ntlt ripas
babitat ininfula .gens bominu parua qutdcj;
fcd animofa :bis bcluisinimica.SjoU cnim
tnnatareflumen audent:in quo cocodrilliba*
ijitanr.faliunrq5fup:a t>o:fa ^0?.': illosinquie
tanr.Sreftotilcs. £ocodrtUu8iriaqua eon-»
tierfa runnon ramen rcripitaquam intra fefed
aerem zparit ejctra.babetfanguinem tmofcg
pedes maiozesrt caudam omniaig ralia func
nfl*i pedis multoruq; •oigitoq.i participanr itt
(Irumentu fenfuoin lingua prer cocodriluim.
^occtiam animal nobabet aures fed fo:anu
na rrmqucfunt vie auditus.nec babet mamil?
tasnectdiiailosaiecvirgam apparentem ep
tra fed intra .nec babet pflos fed per t otil coV/
pusellconifquamofi.l^abetcg^cnfesmag^
nos wuros-z T>iftincto8.bab5etiam oculos
fimile6po:co¥;?babctcuuno8.3n aqua qui
demoebiiifervidet.quiafpifli:o:eftaere.'i^)ia
io:dtriusmanfto intue fuper terramrz nocte
in aqtla .qm aqisa caUdio: eft 6 noctc cp acr ejc
tra.Xrocbiuos auis oseiusapertum intrat:
?ciu8t>enteamundificat:iUo:umq5fo:dibu8
fe cibatXocodriUus aute^ in boc fenttens iu
uamennonnoceteisftd cumvulteas ettra?
bere mouetcoluumnec eas comcdit.
0ptrariont0.
^f-jSlinius lib:o.,ipvii? £ o codriltouun senm
cuiu8vitaeftinaquatintetracommuni8>e
teo emaprtlaoejcrrarOejctro lacerto adaUiga*
ticoitus ftimularewcuntur.fliapOtoseril
tnventreiUiuseicemptos aduerfus bo:ro:es
febrium venientes pellere tradunt. f £t ob
feoc cgipt cj fws cqyqq tpfiue adipc pcmngut
f DiafcotfcJes. jrmuscococVflli ferrcni coh
tcctus i fuccus adbibitue.gratum vultum ac
niueumfacitmajcimefiatousaclcnfefueriti-z
in aqua miflus cito fe foluerir.
f&uicenna in fecundo lib:o..2>tercti8coco
drilli valet albuginiocuU.
Capituiunwujf
*Racomarinu8.£jcItbj
t>enaturfere.Draco ma
rinus cft monftru crude
litateboundu.inftart>:a
eonisterrcftrisin Iongi
fudineejttcduur .alis cat
ret:cauda?babet to:tuo
fam.caput f m magnitu?
dinemcorporis paruumrfcdbiamm o:is hoi?
ridum:fquamis z ajtemtmras.pinnamautej
babet p:o alis^quibus.vtirur in natando vno
impetu magna mar* fpacia tranfcurrir. i boc
potiue robo^ virium c| remigijs pinnarunn
fieftifereftl^ominibuez cria; pifafc mo:fus
riu8.*i£>o:rem enim infert.f 3lido:u8.£>ra*
co marinus cft in b:ancbqs aculeoe bab5 ai
caudam fpeaantes.Oui t>u pcreiiflerir quaoj
ferit.venenum fundtt.vnde i vocarus eft.
0ptrattont0.
U! ^Unius lib:o.jc. praco marinus captus tt
tmmiflii8inarcnam:cauernamfibtroftromt
racelcritateercauat.
f 3dcmlib».icjcvq.ablinfbium aducrfatur
t>:aconi marino.
f jfdcj libw tnccfimofct oXamcs ctia llelk
feftMribus
tnarimevatct contra marini ©zaconis ictue
impofirc
f jmponuntur quoc&contra eu faifamcnta
CtflCetO.
f 3 tcm t>:aco marinus ad fpfnc fue qua fetit
venenuimpfe p;odeft impofirus.
flSuicarain.iiti.can.^o:fu6t>;3Coni8m3
rini fimOwmqj magniowpous ferpenrium:
curatur inquantum cft vlcus rantum non vM
quancii cft venenil t>e quo fit eurantm.
fD;aconi8qutdemmarinimo:fus(vtt>i&tf
runrjliuiatur cu fulpbure et acero*
f Coiiferiitriadipes cocodriUi emplaftrat?
tplumbum frtcatum fuper ipfum.
IDdem in feaindo.pweo inarinus:vt ait
^alicn9.finditurctponiturfupermo;fumfufy
unuconfert, x
f Suiccuseriaabfinrbrj cofertrius moihii.
f Stanniq«ocpccnifa:confert fug puncru
rameiusconfricara.
CflpituIum.jEjEui'r.
D£lpbin2lcto:.t>elpbinu6frfltcrbo
ministnritur.quiamoribus buma 't
nisquodammodo afiimilatur.f £p
i iib.t>cna.rerum.Delpbinu8pw vocc gemit9
cft illie bumano fimilis.£t boc quia pulmo?
ncm babent i venam afpcram/zco:um lingua
noneftabfolura.neceo:umlabiap;oucniunt
vel p:omincnt ad oiitingumdam vocem .Su
ree nou babenc&d auriumloco fo:amc. t)o
rum autcm olofactue ncc vdiigiaqtiidem ba
bencnmtamenfagacmuneolofariunr.sonm
unt fuper aquasvt poflunt audiri ftcrtcre.Ui
uunt vfqj ad annoe.c)tl. 2£>ulcentur mwfica *
vndearrfonemcytariftamfn mari natifts fttf
tcrficcre parantibus obfinuit ab illis vt p:i*
uscvtbara cancrct.Bd cumscantum t>clpbi
no;um grcgibngcongregatis cum inmari fc
pwieciflet ab vno qcceptus eft z ad littus pio
iectus.2> olus fcdpbinusfvt Tncit Streftori?
les)inrcr pifcce fcllc caret.f Srcftoriles. DeE
pbinus valdc tultgir filios fuos/ridco tongo
remporepafciteos. £>olusfnrcr pifces antf
mal completum gencrar .1 babet mammillaa
lactatcp fctus. 3 dcm . ^boauo ttcnicp t>ei 9
pbino:cctcriticlpbiniconcurrut:ipfumo3C
cumdantc6inp:ofundat>eferuntar<p f
untme a pifcibus comcdarur . f ^t
pbini parui femper fimul funt t an<T
EtbabenttJuoemagnoe t>clpbino8 cufto^
des.cffi quiscomm mo:ruu8werir:alq fuper
fcapulaseu? riferuiitapfumcp cuft odiunt : ne
ab altjs pifcibus comedatur. t>onec tcmpefta
te maris ad liftus etjciarur. 3 nuicem cnim fe
miro modo t>iligunr .dndc -^linio reftanre
narramr : cr Ddpbino capt a a icgecariccd?
ueniringens mulritudo reliquomm ad port
tumvbi pelpbinusligarustetiebarur :qui?
bus plangentibus : et quafi mifera rionem po*
fcenribus . rejc cum t>imitri p;cccpir. f *i>bi?
ftologus.pclpbini oculos babent in t>o:fo .z 1
o:ainparte oppofita.vndc non benc p;cdam
fuamcspiuntp:optert>ifto;rionc o:is apatf
teoculouim.lotnceft cr* o;a fua conuertunt
ad celumv; t>o:fum oculofq* ad terram: vt p>
damfuamconfequantur.jfmminentetem^
pcftare ludunt apparcntcs in vndarum fuper
firic£» ubfidium vero naufragantibus ejtbtf
buifle oicuntur.f cruntur ctiam plowre quaix
do capiuntur.
#pfrarionfa
f iblinius lib».]cr-ictj.t>elpbini anifepaqua
illitus licbenas z lcp:as fanat. T>o:ro enilcd
rationanfcqm't>ebetauratio:queperducitad
ricarriccm.
f Ottidamvero Delpbinum infictili t>oncc
pinguedo fimius oleo fluat ponuwel coquut
flcpcrungunr.
f ,£ircf{uiisflfitfcb:iuJijfollit?Delpbimiecur
ante accinoneguftamm.
fadep8t>clpbimiiquafU8etcumvinopot9
\dropici8mcdctur.
f^ingiuisautatqjtsciiricionitoplurimuco
fertocnfiu.t^elpbinianiscummeltczffoentc
ipfo tangantur gingiuc
f 3dcm.BdiiUigatU8pau(«c8 toUitrcpc»;
inos
a
Ctattatus
Capimhrai.jEjEUif?,
y\ finrric.-z t>iee.£p li,t>e na .rc. £>ctrip
m. laFsoennicveljpagrusarenomenba
^«-'bet.-quiatjentesbabetmagnos mul
tosactmrosquibus graffarur in oftreae.et
pifcee inocuos.Bcftw.l^ota crgo q> scnfriic
idem cft quod pagrus:t>e quo eriam locofao
©icetur inferi9. f £]clib:o vt fup:a. Dies eft
pifci8marinuf.vrt>icit Brefto.fic ©icru8:quia
poft perfecrionem fuam non vtuit nifi per vna
tviem. 2?abettame alas tmas? ©uos pedee.
x fanguinecaret.t5ocidemt)icitalberru8 in
ib:o fuo t>e naturis animalinm.
Capitalum.jrri*.
]*Racboide8£)cocbtnu8
1 et £riciu8. Slbemra in
lib.t>ena:animaUu.£ra
cboidcs.vttsicitllbeo?
fraftusjpifces funrin po
to circa eracbam mo:sn
tce.ttfcpifcismultufe*
*** -'•' quifaquat>ulcem.itacp
terra (ncidfsfcc aqua tranut adaqua..£t a li*
quldo in cauernis la rirar.vbi amnee feb rer*
racoftuere inuencrit.f 3nlib.vte. £tocbi^
nus pifcis eft arcbadie.vt t>ieit <£lim'9. vd po
tiusaquaticu.-rcr^pterfomnu t»eaqua ettjc
fldficaimnec viuere poteftfinefomno.f 3n
eode lib .v t§. £ricius efl pifcis marie:baben8
caput x 08 inferius^t crirum fuperftuirarMtf
periu8.contraalio:um tnTpoftrionem anima^
lium.fuis fpinis vrirur loco pedu.-z cererie pi*
fcibus eft bo:ro:i.£ r ficut t>icir ^bliniue; ba?
bct carnes rubeas ficur minium.
CapituIum.jtjrjE.
gT\rlLcM c*£]cpofira.£lcuecftvirulu8
•W»marin9.Declin pbabinshbris mtilta
ViA^']tiW;.3^abet,autpcllepilofa3.aIbi8
nigrifqs macfte t>iftincra.Jboc aial parir i.i fra
x lacrido mamis nurrir virlbe.ncc an.pu.tnca
tmcieoead marc/z tnfftctfer itcrficif.nifi ict9
i caputi locii cerebri 1 vtb:ef 3n icno ira af*
reJterritq>ftemo mugitSeffe vtdcf.guiffiftio
cmfono infoia t>ep mif aialia. yn pirma cius
©ejctra cjto ad narandu vrii ©irunf fomnifcrc.
timpart bominie fup:sponsf .l^ufcantisia&s
pilii corio e]cco:iaro vbiciicj fucrit c?f oliriee
&t$>i(abw.
cter emonefootcant ftnaim rt reflujcum mart
Jfifbocfa<:iuntco:taaujalio?mannojquc
pilofa funr. - CJn libzo vtfup:a, £jcpofira vc
©jcit^lirtiuebeftiacltirtmariotllampartcm
quc t'n iude j m z oppctt atringit: aliquando in
vmtoiq mulroeslaflfumoebj&entes spin*
gucdincm.-i eit se generc cef o:um
CapituIum.jREjEt/
^^» £eol3.3fido^.£ceota & eoncbamar
%*Y jariOfcra; in cuiua carnep:eciofu8 cal
^•^•culusfolidatur.pebtsemtradunt bi
qui "oeanimantitjm naturia fcripferur. cp n&/
cturno tempo:elitto:a appetnt.tepccleftiro*
xc margaritam concipiunt vnde i aceole no£
minanror.f^ounus.Eottebccewotcmpo?
reanniluamanrc cohcept» faciuht ro:cmve
lut marirumXuius t>efidertb bianr xt cu ma
)cimelinqititurimberlunari9:ofcitationequ^
dam baurumt bumozem cupimm,
Bpmtiom.
$&icetgo concipiuttt:graui'd£$fiunrj tffce
fagine quautate rcdit babitusvnioniKRain
(i c taro ruerit qo* acceperutcandicant oibiculi
f S>i vero turbidum aut pallojc langucr:auc
rufo innubtlatur ,3ta t>e celo magts cjj fce ma
riparrusbabent.
f ^temGregattmnotant.-r quemagis interil
laseicpertaeftsregemvucit.qnefi captato
ritceteret>ifTttfiiunt.
£apitulum,jEjrpif.
eOtms man'nu8.£qnonilus ?£ quua
aummi8;3(idout8 £qiiimarinivoca
ti funteo q>p:imaparrecquiittnt:pa*
ftrcma vcro fotuuntiir in pifcem.
©ptwtionts.
f£jcli.tena.re.£qu9marinu8eftrncft£foJ 21
tuTimu nibil ejcrra aqua poteft;vt Tw it SrifL
fcd ftarim vc aqaaa caruerit natura:carebit %
vita. f 2Uio:um pifc&ue carnium viuit.3m ^
pugnacruckleeft:fedbominem timer;: corra
cumparttribclla formidat.
Odcm.fiquonilu8vtt>icit^)tcbet.mon? £
ftrudtmgen83cfom'iTimnminmlobabtt38
f «Crurapedes-zvnsuesbabctvt cocodnU9 p
fed malto maio:a.t?umana^mo:riu aipidift
fimucft.nlcuanauisinpoKuoccurreritvnii
pedc in terra ngc8:alt ero naue in anterio:i ar
rtpie6facih'mcfcidtt:veliclmataaliqnmergit
f ande in locie in quibue babitat immants jg,
mulritudo bominum perdimr per cum.fed %
bocmalum raruTimemtienitur.
fHullis capi poflitinftrumeris nifi rbcti fer $
reoejccatbenieap6Pamafceno8in boc op9
fab:icati8.£aprumquocemaUri8rm ferreis
occiditur^elUscittsvnitts cubiri fpifltradtf
ncm babere fcicimr. £ante<$ cflc^unciei : vt
nullo laculotarmatttrapertetraripoiTir.
f3de.j£qutt8tXuuiali8vtt>icitSrift.cftmo 0
firu ino^ente:fo:mamirabili:fubltmi6 facict.
f £rinea babct vt cquue. pedcs fifibe i foto* t>
larea vt vacca.caudam vt po:ot8.
f <Co:iu eiue valdc groflum eft:infcrtb:a ciue 3
vt equi anagntwdo afini.btnnit vt equus, in
tara-JinaqDisequatitcrmantreCiafur.
Ctattams
a
8
Capimutm.#)rif?
^Y^fimcrion z jefcarue.^jatb.Cffihw
%^rionpifaecftqwfinecomircfcitur.et
^^cumpatreebom&ieivuzrit motif.
f jlfido:ue.j£fcaru8 t>ictueeft:eo cy falfus
efcunrummare perbibctur.Zjadunt autciti
buncingetiiofum effcinclufum quippe naffte
non froute crumpcwnec in fcftie viminibue
caput inferercfcd auerfum caudeioibuecrd
biislaiare fo:cz itaretro:fum redirc fertur*
0iicmluctarumeiu9fifo:teaiiu8cfcaru8in
tKnfccu8videatapp»;bcnfamo:dtcu8 cauda
nuuecrumpcntieadiuuatfDicitur^
0ptrationtg
f £U'niu8h'.ijc jEfcaro vel fcaroptmdpatus
nunc©atur.quifoluepifa'um ruminare fcicif
SSerbifqjvefd: uoil alqepifcibue:
<f £arpatbio mari majcimc frequene piomot
ronum troadie lcctu nunc| fponte tranfit.3n?
dcautcmaducctoea^berio /ClaudiopunJ
cipcOptatue£u'pcituep:efecttie claffieifer
Pfticnfemxcompameojamfparfos ©iffemi
nauit qwnqueniofere cura«ft adbibit arvt ca*
prircddercnturmari.poftca frequcntceinue
niuntur in litroub? jfralic nonante ibi capri
«Odem in libw.jci.Omnib? ptfcit» funt ©en?
teefcrratup«ter efca9.au fcjvntaquatflium
plcnibicvtiturpububuspcdibue.vt maiub?
cdbueouadmouetitibue.
CapituIum.j$B'tt> .
/^V^rfnie.aibcit9AnU'.*cna^ia.£n1
tHhueeftT>egcncrecanrro?fcmipedauJ
^^circacotonafuntcandidiaculcoe cp
dam pto pccubo bflbetee zota in mcdio co:po
re.tfumcolo«quafiritrci.-tpencinfco:pio^
niserfigicloco^aitiusrauceino^babetciB
aaiIcos.oua fadunt quinqj numcro.t umt a*
maruTima.£rtautvencnofuen*eonicdipe&
^prrationea I
tftXcptide ptcnactattepcftateefcnrfcnecm
materiavento?daiari:trcfundorapitUpidg
llabiliaie fe ad ipfum ficutancbo:a. flfc t cu
bunc lapidcm efdnu trabcrc ludcnt naurc:cti*
am ipfi p. ancbo:ae figut nauce. 4 £?ic pjfcia
rfctmiequa\Joc$T&eiinctnauiu.fubtuecmad^
bcrenenaui^ucento^vclampliuepcdum cii
omtbueomamcntisfuieoctfnacfcvnueco*
traqucmlibetvento^impulfum.itaq' moiitf
ri ncqutt acrc aliquo vcl violcmia*
&riMfribu0.
£flpttulum.0£t>.
/*Y*Riojc vel £rojc.Blbcrru8 m Ubf ; vrs.
tHh£ro;cpifci0cftquem quidam lacbfcn
^^vocanr.quidain autinagniipifcein ©a
nubq?quarundamaqii3?t>anubtj inftuenti
um.queaugaruSlmanni^ufone vocant
3lleigitur qui Xaebf vocatur:figura-r colo^
rembabjfalmonismifi crinferioze mandibu
lam ad fuperius babet recuruam : ficur roltra
flquilecuniatuadinfcriu0.7ramcno eft lon?
giozc£fuperioz.fozamineadbocpflrato in fe
reapuinferioreXamesautembabetnoadco
rubeamnccpiratjeleaabilcmficurfalmo.^u
fo aurem cft pifcis no fquamofuein figura ftu
rionis.fed eftpclus albe % lcnis abq? omi fqua
matfpina.£rinuenirurlongitudincviginti^
quatruor pedum quado pcrfecrue cft.? mino:
inuenirur ft dm cr cr a re t efiat/HnUum os pe
nirue bflber.in capire loco fpine -oozfi carrila
go clt.que fozamcn babct magnumvacuum
ficurrcrebeilo firpcrtoiflrumflcapirevfq} ad
caudam .? no funt f pinc tn eozpoze riusa Uque
fed fpineatis ecumgunrurearril JginiXaro
ciuseftinfapozecarnisvituliintozfo.jjnve'
tre eft in fapoze carnio pozanc.er baber adipe
inrermijcmmpingucdintlicurpozcus.i^ucpw
fcem liurio confricando fc ad cum agirar. id
cp fepe fimul cflpiunrur.nec altjoaquis inucni
tur ntfi in bis que otcrc funt»
Capitulum.?jE]Eu7
f\>£bem<i vcl £cbvni.3 fie.£tbenflY8
ft^|»paruu0 1 famipcd Jlt'0 pifciailusmome
XiAfumpfitep cp cjnaucmadbercndo rtf
tmcar.^RuflntUcctvcnrifcuianrptocclle.l^a
uustamenrfldicara in martftare vidctur ncc
mouerimonrenncndo fed ranrfsmodo acbcre
do&unc larinimozflmappcllaucrSt.t'0 cv (o
garftarcnauigiaipfa.l^tinm^lib.igrrti.loai
vanifasbumanacumillflrotiranfluuimcrc:
fcrrocpad ictuo armata :(emipcdalis pil"a< u?
lus inbtbcre poflltflc rcnere:T>aimcta fcrtur tc
nuiflc.pzeroziam naucmaiubonq pzoperatis
circiiire fuoo % ejtboztar i fconec rra n ftref in ali
am.3tflcB cefarianaclaflioimpetu maioze pzo
rinu0 eum pcrtrflnfqt .tenuit ctia m nauc jSav
pzina'pi0.0uidamq5 eAiltenre^fcc mui inue?
nerunt gubanaculo fldberaitcm pifciculum:
oflendcriit ^atoindignanri boc fuifiequod
rerincrcripfum cum quadrtngcnro? inccdet
rer obfequio remtgum.0uics?$ cum poftca vi
dcrunrUmaci magnefimilcm tnccrunr.3dem
libzo.t'ic.i?uncflrbifraf Briftorelee pcdee ba
bcreira pofira pinna? fimilif udinc. Srifiotc
lcs.fttl eis paruus m mari pzobibcr naucm re
ccdcre porenria narurali.plnrel cjrbomtce tpfo
vtunrur in mulros ad oditim 1 amozc.3 ie tlli
U8 flifimilantur pedibus:nflm rcutia pcdesno
babcr. f Smbzofiue.^cbinuo cft animal iu
mariepiguum vile?t>efpicabilc.23ic tamcn
cii vento^ pzocdlam pzcfenfcrit: calcuUim va
lidumarripit:atmcpveUtrfubuiT9mvcbiriCC
tanquam ancbozam trabir.iicejcctmatur 3 tfu
ctibus.ficcp qui non poicft fe fuis vinbue tibe
rarcaliaio rcguurpondere.quo indicio cfiflj
naurevelurfignum future pcrrurbflrionisca
pcfcunwfibipzecaucnrne bocimpcrifos rur
boinucniflr.^aiciniaecjcBnflucepUniscur^
renres vclis in medijs flucnto quafi radicaraf
filtitmecfinc munere crearozis ranru a poreft
luppererc virtutieXjc libzo t>e naruris raum
£. cbinueeft ptfciculus fpinas bribens pzo peJ
dibusficut cflncer.9lfl8 m fub ventre quc pe
dibueaiTimilflntur.^n ozc vero fcentitttn loco
grfluesflcuUoe.tJocaurfupzflmodum mira
bileeft cp cum fitfemipedfllis non vllfl violcn*
tia fcd adbeftone tantu nauem ©ucenrozu pe^
dum cum fuie inruspondcribus rctt'nct:ita 0/
necadpunaummouerivalet.^ReceftaUa ra
rio inram ftupedo pzodigiomifi q> ©cusincre
arurie pzedicerur mirabtlis.^ifcis ifte eomc?
clinon potelt:qutabomincm a ftatu tvifpofui
oni8fuct>iflbluendo mozrcm inferr.
iE>pfrattonr0.
f pY9fcozidc8.£cbini marini fapoz cuftoma
cbuscft.vcntrcmmollit.-rtY^fozeticuecft.
ft?uiufmodicoziumcrudumn!ifccfurvtiW
tcr medicaminibue aut fcabue.
y 1
txmm
% , f ^ombuftumvcfo Mda vnlnera purgat
Crcfcentia oitocp vulnera rcfiderefacit.
t> f^li.li.jcr^rbcnasvellecfenusgrauidis
adalltg^ms vfcpad maruritatemcontinct Ui
bztcossxsmisicteoo^afieruatur fale.
£ ^3ckthquoq5pifct8ventreinl??betjptcrea
cor.cra ©oricinumecbinimar.ime pwfunt
'5 f £t bis qui carfari fucaiin biberut piecipue
eittsiure fttmpto.
0 f 3dem etiam ep accto cptntetidas tollunt.
t) f tcbini cti fpinie ftriscontulue vino potarf
calcnlos tolutnt.2 alias in cibo ad B.pficiunt.
3 f £cbino£ tcfte cotufeecaqua illite incipicn
"K ttbuspannisrefiltunt. f £cbini cftviuentcs
vftmnvinotwlcipotatipmftuuiauftunt
X f £cbinicinie cum carmbus fuie cremati cH
otcoialopiriasrcplet.
mrc#itgtcnfem.? quta ifla gnt funt aiubo wc
criam (n valiciiflimis aquis larere poflitnt tuf?
currendoctantefeaquasagipdofepcfimul
apiTcanribuscapiuntur.^ifcisiJteeaptusvi
nofo:riflimovellacteporatur:quiavino w9
briatusviucrepoteft pluritx» ©ieton boc ad rc
motasterrasctbigrariatJcfaatur.Bibitauc
vim fcjctaria quat tuo: antccpincbricmr.
Capirulum.jtjEpm.
,£i; li.t>e na.re?..£>ojceftpifcieft3
•nttbq marimti8.ira vt v jcinbigatrabi
eJOIcV
nub.
poflit ab equis quatuo: aut trito . vrol
babet inrcfi ma.ofla pauca i parua in coipoic
camlaginofa potuts cp folida/ed m apite fer
tur multa babereoffaXarnesvero fertur ba
bereoulciflimas.guftuvelfpeciecaiiutopb»'
ci fimtlimas/fcer omnecojpus leni8eft.nec a
iiquidal'pmtatisinco:po:e vel in interioafco
babet:fed eft miriiumus ac rimozofus.qtritpc
qui neca minimo pifaculo fcoefenderepoteft
fed ftarfmagitatttradfugam.i5uic fturio li?
benriflimciocandigrarfafe arTricar.que ejojc
ftatimvtfcnritadlatibulafugit.quefibifolet
ad rorameninlitroribuecrTodcrc. S> edqttan
€loq}(turioirnpominii8CiicitlaiitanKm.fcqui
Capitulum.]rjEjEuu?
£lcbus 5 oea t j5alata.3ndo:us,f el
cbttsqui ervirulusmarinusappella?
tur.Cutcm babetpilofamalbis nigruT
cp ma atlis T)iftinctam.3n tcrra pecu?
dttjmo^eparitTminclgeminisplurcseducat
fetiisaiamlactatmammi6:necanfet>uockci
mttm triem in mare oeducinbiein fono mugi
tuseuVRuUum animalgratiiorifonuio pmtf
tur.undc&ejcrris pinnis quibnsvrunrurm.
maruvim fomniferam uieflecicunf.fi cuiufqj
capiti fttbdantur.CJirTicultcr 3utemmfi captf
tc eiifo intemciuntur.Oe boc ctiam antmali il
lud mirabile fertur: cy co momio t c|cco:iatci
pilus in pcllc vb iciinq? fuerir naturali quoda*
inltinctupwutmarcfcbabetitafegcr(r.naiti
fi mare turbatum inftuctus furref erir:? pilus
fimilitcr crecttis cjturgit,S>i vcro marepacfc
ficatHmruerft:pi!usin planum fternirunfircp
marisltatus in rc infenfata z mo:ticina fccpic
benditur. f ^lto.focas fiue bocas fcieutcfle
boues marinos quafi boacas. £ p li.oc na.re
rum.ibca cft bos marinus animal: fej in fuo
generefo:tifi'imtim:animofii5:traaindum.Tic>
nnad aUaammariajfcderiamad lua oorocfti
&t$>\(t\bm.
a S*mg ifH cufemfna fua pngnatfconcc cf
fntcrficiat.^ntcrfecta aitt a loco etjdt. ? fic ali
am fugducir.necfic ccffateas femiasfueduce
fe\>oncceupringaf/|p:iamo«e©efungi.vdfa
femta fua fuperaruintcrimi:necmutat loaim
fuut)efaal!.fedilltcfcmemanetvbieunatura
codidcrit.buiusgnicieemulifilqrapinaviuuc
©pftationto.
f£yafco:ides.£oagulu8focemarinevfrtu?
tembabetcaftozeo fimilem
^fepilenricispw>delt.*^)ulicruci5ftctici9.(.
p:cfocatiombusmatrici9bibmtmvalet.
f -jbrobaf autcan ve£t>e foca fitcoagulus:(!
toagulusagnifblutusin aquavna bo:a ©tV
mittaf .nec fe ©igerar t poft bec aqua ipfa coa
gulusfocegfundatna fi ca accepta foluaf ve
rus no cft.Uerus em accepta aq non fe foluifc
f £c lib:o oe naturis re?..£>alata ectra mo:e
omnium animalium cum fetus in aluo fuo vi
ucre fenferit illoeectrabir.
f Etfiquidemcosadvirammaturoeinucnc
rinfoue relinqutt.©inautemcos in marriccj
vtfoucantur rcponit.
MorepoJee3n<Ji
sjvcre autem varia. £adem fola ptfcium cji;
alga nidum faiit:atq$ in tpfo tudo parit
Capirulum^L
Capitulum*]EjEfl)E
'Bftitleoniaflejiiias. Sreltoriles*
^faftaleoneftgcnuepifasquod folu?
inrer cetera genera genue fuum no co*
medit.TCamomneepifcesfefe comedunt p:e
terfaftaleon.f3o:atbmub:ot>eanimaUbuf
^aftejpifaseltquicumino^fuocoartata^
quam:fite,ccot)ulcis.vndcpifce6mino:csfe
quuturillaminosupfiusalleveroficcoscapic
atqjtjeglimt.fl^UniusIib.ijc.iiciseftpifas
J^TS^ 2lrdu0j5ladiu8"r0laucu8. Sctor*
S lk & arcl° Plfcfe cii ftuu,al1'8 sratiffimi fa
%mW por$:vendcfiefimili8:fedrjrubo:e ooi
^*-^ lo?ab eaxjtfcernitur.vtcrcpautmcdio
crisquatiraseft. f3fitf.0laditt8©ictu8eft
co cvroltromucronaro fit.iobbocnauesg?
foffasmergit.fSrcfto.^aftariosaliasba;
ftaros.i.glndiusmarinuseftfimilisfco^pio^
ni:i cqualis aranec.i inducit magnum fcolo?
rempifcibus.ideocpfaliuntmultotiens.l^am
tt>etpbinu8p^)pter©olorefalit:q:fubpinna
pungitur eius aculeo qui gladiue vocatur.
iBptrationts
f •fSli.li.ic.£ft paruu anial fco:pioni9 effigfe
aranecmagnirudtncjbetfc-rtbinnoteiqvd*
caf gladius ccrcbro fcelpbini magnitudineec
ccden8:fub pinno aculeo affigit:tantocp©olc»
reinfeftat vtnaueofepenumero eciliant.
f Jfidowe. J3laucu8 a colorcofcrus eft:co
cp fit albue.jSrcci cm aibum glaueonaicunt.
"jhic cftate raro apparet nifi in nubilo
f-jMimuevbifup:a.0ufdamempifce6eftatf
tc tmparicntcs fccagcnis 'oiebuemedqe latet
feruoabus vt glaucus ? ajellue.
f Hrefto.Ouidajetcm pifceein ca«crnie ma
nentineftateficutglaucus g fccagintatiies;
a c ©ep:ebeuditur poft afcenfioncm canis*
£apmilum#lf>
y itl
n
Cmttatos
a
s^Qbimz&nmi&.&ctoi. t> 'bio eft
\ \ pifciculas fUuiuit'8 albus : ied nigrts
^s^ maculisrefperfus.quc qutda?>i,ecrunt
•vefci cadauerito.fcd apifcarouto t>cp:ebendif
T5 eflefabutofum.quaporiustjnriuaq Uqdtfr
fima puerfart % pabulo nutriri.m cibo tnvtles
ac sefpicflbtles reputtf .q: aqfi % minle lolidt
0pfrationt0.
f£cli\t>ena.ref0Dbiopifciculu8eftfo:ma
rotunda fquamis paruis argentofimtlito.bic
vbi aquasflrcnofaslapilluusin nurrimetun
feabet. accomodatio:em vticg cibum p:cbcr.
f JMaffrflnus eft pifcismarinus q cotra na
tura oim animaliu vnu oculu in fummo captf
lis baber xl fueintendcns fcmginfidias caucc
Capiru!uttt.]EltT
0amanc5i0onser.Slb.tnU.ioe nto
ania.Samancjanimalciojt fiuuia?
lccuiusfemiavagabudecifcurrcne:
non foltdtaf fcd negligit partu j£>ae aut ftac
circaco8q^fmnap:cnegteterit.£tedticae
ctiaingvrocircaeoslignisnc pateat flditus
inimtris pifcito. £t tuc aliqn ejctra aqua voctf
fcrat fo:riccr:vt aducrfantia fibiterreanf ania
lia.etfi intalifolicitudinecaditin rbetiajclo
©cfcndendepujusmoidensrbetiacrupitnott
tam foztitudine cp antmofttare. f 3u eodem li
b:o.0onga( vmdt-fMi.)eftpifa8 magnua
atc&robuftus c\ immicitias % beUa baber cuj
murenai polippo z alqs ptfcito/z tntantit fotf
riter:^ polippum laccret tenttbue fuis
Capttulura^
*tf-~* Smiusz:£Yrondo.3fo5.:23ainiopi*
jf^fciseftfacafiUscejctralimftracglate^
B rito virgis puniccis pcrpetuis auifq?
<■*- *• ©tfcolouto ©cftgnatur.t tictus eft ba
mio.quianocapiturniftbamo.f^lt.vbtlup
amiamfiuct>amiainvocanc pifcem. cuius
incremetum ©iebus ftitgulie intelltgif rii rbin
ni8:bc« palamidesin pontuinrratgregarim
ad «ulctoza pabula cu fuis quecpwtctbue*
jg>prattour0*
f £c li.t>e na.re.l'5amiU8 eli pifds fapartlto
vtatt ytd.z gerit lapidcm interiu8.bic admo;
dumlpedoftiselrbabesiuvtrocplatcrequstf
ft virgulasperpetuo colo:e puntcefle.rcltquc*
veroco:£et>tocrfi6qmdem? sratjs cpM£
SBf^>ifriBll0»
>tu8tnttio3upamiifm'civat'{attis.fl?Y^
o mari3 fimilis cft aui buius nois.bcc admo
dum loligime tn aqua ma net vt pifds»? alaa
b.*bens ad «mcita clcuatur crbcris,
Capimlum.jEliii?.
•TB^r jCinu8marinu8.3u'i.Jo.3 inus ab W
J jjL no tcrreftri nomc tratir .quc vulgue e*
IfT rkiuvocar.cuius rcUula&fpinisaai
*ia,*Icata(n modumcaltanca^qn adbuc
opcrtc t>e arbo:ibu8 cadunt. £aro cius moi>
lia? minio fimiu'8.2Uto:.3idnu8ipfe cft ccbi
roi8.t>e 4 t>ictu cft fup:a in tracratu t>e anima
libua.ca.l?:)cvq.3de5cttamvtdcmrcflcetbena
is.licct 3ftdo . t>e bis agat fcparatim tancg tc
t>uobu8.3dem ctianidf ericiusvcl iridus»
i^ptrattonfs
f £plib.t>cna.re.ericiueeftpifci0marinu8j
babcne cmit z os infcrtu6(vt au Brcito.) et
qtitu fugfluitatu fuperius.qtf eft contra mo:e"
animaLtii cetcroa.f anntrafttfpinielqto pe
dum.£ius antcrioza fcparat a funtn infcrio^
contiuua.bo:ro:tcftcetet ispifcibu8.quia fpi
nis btfpidus.vnde no t>c facili ftt vlli pifdutn
p:eda.f Xarnceeiusvebementer rubcc func
nimio fimiles.vr wcfclMiniue.
Capitulunuiu.
Btao5 KarkoKK Kiloek.3 fido.*Ka
laoj di pifds maris fpccic mulrtfoams
pluuiaqjceteris pifribusad virc reme
- dium % impinguationis tuuamceflc fo
labuicpzo erit io dar inVRam fi mula pluuia
jfucritocuU8C^tHr^cperconfcque8CUCJbti
querere non pofiittfame morif. f3dcm. "fcflf
kora vcro eil pifcie qui poficp t>ep:cbendtmr
mulro viuit tempo:e:?cibarfecEfc.qiua fug
ciusinteftinacft nidto: aqua*
igyprrattonra
% 3dem.Kilock cft pifcis marinus in ttfta
inultumafpcta laten8,cuiusojindueftin me
dio co:po:is.f £>enrit autcm qnicquid ci&&
p:opinquat.2 applicarur lapidibuscumluis
pcdtbue pofierionbus.
f Snterioribus aut quibusp:o m inibue vti
tur quiequtd per eum tranfir.qo nequaqrutf
cere fe pofie credif ;tumefcit: f< c$ c onrrabit;et
adberct fomus lapidi cui applicatur
£
y m
Capttulum^uf
B&rabo ?1<Ytone.3ficto:9:ftarabo, ftcr
co:e viuit liuto. jredaturc&cibo. p:op?
ter boc animal ponderofum eft.caudam bab$
latam.ec idco quando pugnat latiter fe verat
i5uiu8cnim generismonftra fo:rifi*imepugtf
. nantinterfevelutariete8.rounwntc&femulri*
tudinefocio^aducrfc partes.vnde frequeter
vifi funt ambulare ficut gregee: adinuicemcp
bellapartiri.ftuntautcmin animalibus bclla
qu3mo:secaufi8.fcilicetp:opternaturalem
fuperbiam:p:opterabum:p:optcrcoittI:p:o0
prer fetum.ftcutgallina p:optcr fetum cii eoi?
«o pugnat.? anfer cum coinicc.
Bpfratfonfe
%, f Sircfto. fcarabo ficut i canccr fanguinem
non babet.tmm babct eptra i mollcintra: ncc
cft nutribttc illud ©uriiammo recipit igncm.
£ f Sccipit autcm pifcee ficut cancer in pwfun
do maris cum tmobus labrjs fuie:cofcg in xm
aspartes^iuidtt:? ad osfuumtuicif.
£ f fcarabo cjc pifcibue tmre carnismouetur cu.
I . eauda fua motu veloci ftcut motu alaru fua?.
P f ££t aut gcrats quoddam ejc quo generarur
karabo;qnodcft bone carnie antecp oua po*
nanpoitea vero maic.l^ocgenus ejcuit fpoli
um in vere ftcut fcrpcne.^ta cancer i karabo
u fenectutemejcuuntsquemolusfeitefunt
« f ^arinum animal mollis tefte karabo co
itzimpzegnarur i inalakve fimilitcr accidir.
"Karabo tfibifimileingenerefcjanimal mol*
lietefte ouantcoitu.Similitereft generatio
malak\e vt fepia i (tin finule;
$ f /ibarefq? karbo tm aiitodiunr oua .mala
k?e aurem ouat ertratz masetjcit fuper femtf
nas fperma .ficut mares pifcium fuper oua.
P "f £tub:otienaturi8rerom.1^rbofmSre
ftottlcm eft pifci^qui quando timet rerro?
cedit: quando vcro non timet ambulat ad Wt
teriusnaturaliter.
23 f 3neodemlib:o. "kyldeft anfmalmarinum
quod contra natureeommunis o:dincm ba
betepar in finiftro: fpleninscpro.TCam in
omnibusanimaUbttsrerremagnia i paruia
«ft econuerfo.
Capitulurn.r4ut).
3^okv.Brdt,1^okYcftmarinu0nimal:b9
X cbenstJentcs acutoe. et ettam ponit vnii
fuperaUum.ficemgcnu8 fuu ttiucrfatura ge
neribuepifcium.q: pifeee babent quidem t>e*
tce acutos.-z no eft in cie animal t>uae babcs
acic8t)entium.Bcto:.'Kokv.tpfceftfel(bu8:
t>e quo tjictum cft paulo fup:a.idcmcp vitulua
marinu8.t>equo aiamt>icerurinfra.
0ptrationf6
f £f lib:ot>enatu.re£."fcokY cft anial inter?
ra ficutin mari manen8.cartbilaginofum ba>>
betco:pu8vtfepia.offacp minuetscbito ro;
bufta.p:einfirmitate aliquando crurium vijc
a mbulare pofitofecp in pedibus fisftcware
f 2lmbularioergo ipriueeftpotius in vigo*
refpiritU6-zleuitatcco:pon'8cpc)cvirtute.?>c
tce.babct acutoe valde. caudam paruam vi
ceraus.rencs vt vacca.
f aenterduefanguinc caret.quiatHtc vene
queramificanturfupcrreneevfc^ad ventrcm
ineisnonperueniunr.
f £ereravero co:por5meb:afanguine babcY.'
ft5ocanimalbabetquatuo:pedc8.':babcr
inflenonee^igiri quincBin vtrocg pedcfigu^
racg pedie cft vt eauda piicis.
f jfnaci8fpiraren6valet.t>o:mitaut(jpcm« $
re f ug terra.ibicB fetus fuoe parit t>uoe v ftres
f Z^ranfaao vcro nte.jaj.poftpartum:fequtf /
tur fetue matrcm fuam ad marc;i boc mulf o
tiens in t»ie vt aquis marinie affucfca t&oc a
nimalmamiUasbabctvndcfctus tectet.Uop
eiu8eltficuttbauri:marimccpcumintctficitar
^irTicultcrautaninterimipoteft :
£apttulutn.0uiif.
E£omaruM0.3(i'do*u8.Xeo marinus
©ictuscft a fimilirudiuc rcrreftrie.
f&pnsripnw
f &mb:ofiu8. Xco tcrribflis eft in reme: fcd
fculdusinflucrito.^ndembsbetwfpofuio
nenuvirtutcm ficut interra.quarc tranfeo.
€apttulunt.jEli]E.
•^ EpusmarintwOfidoXepusafimtf
^jn litudine lcpo:ini capirienuncupatas
^*^>eft. T>lini9. Uenena tvira no ccffant in
Upo«. qui in indiee mari etia j tactu pcmleriB
romitu^flblutioiictnqjllomacbtForinJcrs
atCJdem frttib.^jcjcti. Xcpne tnarinnsvcncna
clttodbovelpom'oatu8,'Ridlumcitauimsl
quin ciu8 tactn intcreat. bomo t actus ab c o
ptfeem olctt mo litur.t lepus fimiliter eje co ta«
ctus mo:irur.S>ic vrercB alreri vcnenuefi?3&
3ndta noncapivutenremarTirmant.
f &utccnnainfcr3ocamZcpusmarinu8 dj
animal oftreamm:lutofum:dedinan8 aliqua
tnlum ad rubcdincm.
f Sfonguis due calidus e mudtftcas panntu
f £aput cius aduftum gcnera t ptloain alo^
piria:p:opa'ecuadipe v:fu? in rrria valde;
f £um aurem e;c co fitemplafsnmi fiait efl:
flbraditcrincscr pilce.
f 3tcm abftagfe vifuin:emplaftrimo:efu^
perpoftrum ? fiajtcoltfrium.i^unierarurmtf
tcm intcr medicina 8 vcnenofa8.et inrcrucit sa
vlcerationepulmonis.
f *£lmiu8 in libf .jcc|crj.%.epo:fs marini fcmi
nam fimulicrcs grauide afpererinr (lomacbo
naufeante:ftatim abortum faciunt.
f *Rancdto cft mas ob id indurarue felcvt
inb:acbcaltbU8 babeatur.
f Xcpus marinus vcnenatus qutdem eft.
£>cd duscinisinpalpebuspiiostnurilee &
tnulfcs cobtbcr.
f 3dej.Xcpus ftmmas fanat:ita vt celcriter
remoueant ur J£ lcpe:e quoq? marmo recenti
iubcnt quidam pods gram fricari.
f Sfanguisciusct fel (d nccctur in olcoj va*
let contra carbunctios.
f Suicenna in canone vt fup:a .Xcpm mzfi
rinusevencnofasfioeipfoiti petusarur ac
ciduntconfttictio anbdirue/z rubedo ocnkt
rum.rufns ficca:fputu? fa nguinis: ■oifficuUas
vnncarina vioiacca z egeftio {imilircr vrt w>
lo: in ftomacbo. vomitus fupcrfuws colp:c z
fanguinisYaericia et anguftia accolor rcna
fudo:feridus,bo:ro: cibi.
f £t cum vidctcgerpilcesterrcturabeisset
inuenit fapo:em reridi ptfcie in o:c fuo.in entf
ctuarionceumfalfedine.^lBresautemqui cp
eoeuadunt.-tn pt^fim cadunt.
f jConfertautemduacuriationilac caprfniu
quod eftiHiamenrunvvltimura.
f Xacquooj afininum tlacmnlimseic mam
milla ,t cius cancri fttuiialie: •: criciueaif attis
aut fanguie cius fo:tes aut mcdicinc fnm: m
lamenmmfluuifllec9tidum:ra£nc:?fangm'8
anfcris-z v:ina bomfote anriqua . % ccrcra.
fSignumvcrefaniiatleftquatidovtdens
pifcesno rerrcrurab efs-z comcdir.^unqjca^
^itin pt$fimjcurciurpti[fie.
21
%&
Tl
Crattatue
Capttulum.I.
^ £uiatban i Xudolacb:a.3fiDXcuC
2$ atbann'ueleuim:eftpifcisfcrpmnnu9
2^*oe 4 fcj fup:adicrii cft in trartaru dea'<
nimahtoca.l!qcpiuj.f 3f'do. iudolacbm eft
ammslnanwa i foana mirabilc:©uai; balcnf
alaein fade.x>uae in ©o:fo :quito mira - dod
tate nititur quocuce voluntae eam impulcnr.
pwfunda fcmratur.Cu aut aquaefaftidierifi
leuatfc cu aliepcnnigei is quae in boc ilii na^
tura ■oedir.i cu volucrito ctbera fcandir.£> ed
quia flatue vento? fuiftncre non poteft . poft
modicum vbi vcnrie cdcutitur ad aquae redi^
re cogitur.? in p:ofundum relabitur.
i^prrationra
f -jSUniue Ub .i]c.XoU'go dt pifcie mollie fan*
guine carene ficut fepia. £aput babct eriam
ftVut z fepia inter ventrcm? pccke.
f Sepietloltginipcdeetmo et bielongifli*
mifunttafperuquito ad o:aciboe admouet
i influctibuefevelut ancbotf ffabiUunr. Xo
Ugo ctiamvoUtaneptraaquamfeefferene.
f £5cpia quidej in tcrreno parit inter arundi
nce ac in alro confcruata:oua cdtmr loliginee
f 3rera loliginceucuc? feptecoeunt tinguie
bwcbiaitjtcrfccomponenteeet incontrarw
narantee.o:e quocppariunt
f Xoliginee etiam in litto:e mirc magni* udtf
nisiuntifedinmarinoftro quincpcubitom
Hec ofia nec fpinae bcber.
^3dcm in Ub:o.]cvitj . X.oU'go volanefignum
cutcmpeltarie.
CJftdo.Xraduntinocecano mauritanic tm
tamnuilrirudine loUginumcr aqua cuolarei
vt eriamnaucetcmcrgere pofiinr.
^btfiologue.X oUgo ca pirur aUqn qumcfj
cubiro?.£apur baber intcr pedee? venrre. vi
tra t uoe annoe raro clt couim vita.
flSUquod cof genue afperrimu dt qucpug
narure turmie fc munienrcs ftabilumr.
2.
Capttulum.lJ.
OUgo.3fido;XoUgo eft monftrif&i
quonaturalufiflevidetur/Ram cute
fquamofumcu gregito pifdum maris
Capitu!utn.Iu.
.!
&f$Mfo
-% 0atItman^ftbilio.Zocuftama
ggL rina iurta -jMmiu quamo: babet ciibi
^^*ro8inlongirudinc.brane Uditur.au*
tumno xvere pinguefcit.?plcniumio magis*
£]t ItVoc na.rcXoailta rlHttialieecorraria ql
loculta dpeftrio.pcdeo antaio:e6 babet lon*
gio«8:ncc ruminat in antcriottgtc ftcut ania.
lia cetera:fcd ad poftcriu8.fc$in cjarcmo fto*
tnacbi fui cutjcntitoin ventrcfibi bcrcnrito*
Speranonf0
ff>u'.li4'.Xocultcpifcc8cruftafragiu'mtt^
niunf in eo gnc qo* c aret fangmc latcnt mcn?
fibuequinio^tTitcr z cancri q codcm tepo:c
occultantur,<ff£t ambo vcrioprincipio fcnctf
ctutc in mo:c anguiucccunr . renouarionc ter
gos.ketcroinvndienatant.locuftcreptanrf
ummo:cftuitant. ^inuUusmgrauat me
tuerectomcaro co:nito.q (unt rotunditatc f>
pilata ad latcra po:recri8.? cifdcm in pauo:c,
obliqucm latcrapcedantXomitoinfcr fe w
inicanr. ^oiuutautbmotlocuftein parofta
focto3irindico marilocuftcquatana cubira
implent.^-fSolippumintantulocuftapauet:
vt fi iu]cta viderit omnino mouatur. Xoculta
iquoCBConserinimicualaccrat^pcrimif,
fnqinclufuofumWaqualeuatalucctjfavJ
dcrit. rarovcl nunqsaccidit.vtpoftea t>iua>
usrcmancat.fedqucfit^ fibivia euadit
0perat(onr0.
f £]Cl{.t>ena.rc.Zua'u8cftpifa'8q i lupus 5
aqriu'8 appcllaf .2*3ic fi flnuialcs aqe ribuq?(p .
vitafufTicicntcbabuerit pfucccffustepo? in '
longitudmcmairimaeualriatXitoausfunt
pifcce.ct quiceid ranay mote rcpir.pifccm ad
magnirudiuepwpefuicomedir. fRamvbi ;
vicrufubeGm'r:caputp:imuo«©cuo:ar4^
gefto pauLirim addit fcquentia t>onec rornm
confuniat.^ariqjgenmsfuiparccrerecufac
vetob namralcmcrudditate.vcl q: auidue clt
cibi.TapinccB tpaticns/ftam ^jpria fcmia g*
fcquifvbipifa8fo:mafufccpcrint.f£frautc
pifcio quidam babes acrcefquamae? pinnst ,
Uo9Cuta8.qucfilupu6aqricu8P.caputapt»
bcnderit cito tranfglutit.toivero a partecati
dcnSpotcftqmincontrariuafperariscfcunt
^Xuciu8incercb:olapidcmcriftallo tale;
gcrifXcdl30caicuuminlongumt»uven't.Jm
p:c0naturbicpifci8:vtt>iatBrifto.flanrov2
tofcptcriionalt.firnilitcrjpifce6c\mlonGtru
dinceuaUfcut.femia p:cgnae aquae afcendif
quanto pot rcmoriue a loco fuo m q babirarc
pfueuif.jbictfoua parit:vtfilu fuinonfmt a
impccUinenrupw:de.f£tboc^tCTcrudct}tajJ
temnwuralem-.vcl.fftcrcibirapine^mutdpi
Caiil fcijccrunt q> afcenderetp:optcr t>ulcto*
remaqua.qmaquatantofempcr cft witstoS
auato fonrip:orimio:.XuciU6 tante auidira
tia cft vt pifccm que totum qnantirao cius t>c
fiUwirchdfuftinctWimiduiminco:poKt.
CapimiunUtir*
«* tlciu8.acfo:.Xuciu8epif98fluuiaJ
2& U8o:clato:t>aititoaeuri(Timi6.mtno
7^^*ru pifciu ©euo:a to:.cui tn perca fqua?
;im'8 % b:ancbu6 afpcrrimie armara rcfiltit : v t
no ripwialeatmec ocntito eiue p:eda fiar.ae
fctf autluciu8vcncnofi8vt bufonito-rbmoi:
«fliinffomstoeifefocibo fan9* @$ qunalva
Erartams
»
Capitulura.lhit
tipuemarinu8.jffi.X.upu8avelori'> yX\
tatcappcllaturanqlupoterrcftriafli^fl I B
milarur.quia fc? imp:obavo:acitare ^ 1 W
Capitulum.rto
£gar. 3£>il3gu8 ^iluue» £r.tf.t>c
na.re£.*,#bcgariecft pifcie marinua
x>ua? palma? longitudinie. valis ba?
£iltospcrfequitur.£lt aurpifriscaprura ingetf
luofue/Banmberi circundatuefertur are*
naeararccauda:riracondiru8tranfirerbete
•^linius li.jcflcq .Xupus marinua in p:ouidcn
dominu8babetfolertic:fcd magnurobur in
penircndo.navr befcritin bamo tumultuofo
©ifcurfulajcatvulnau^onccejccidanttnfidic.
©perationfs
f3dcmUb:o.i)C.^«seU'dambYcmcmomes
fenriunr pifeee.fcd majcime qui lapidcm in ca
pite caftimantur babercvt lupupagri.£uu/
inafperc fuerint bvcmee mulricapiuntur ceti.
Xupo?.vcro funtlaudauRimi qui appdlanf
lanati.cado:emoUiaecgcarnie.mdio:eeuint
lupi in amne r^beri inter ©uoe pontee cp alibi
^-jbifciumlupusbisinannoparir.Higidius
eft acro: lupum mugilica udaj p:eroderc cof
dancjjmcnfibusftarisconondee efle;
tH^dcm in ltb:o.r .*|i>:oduntur ( vt T>icrum eft)
mugilxlupusrtariiiimeaudirc
fl 3dcminlibw.!qcrqXraditctiaOutdiu8
lupum rbeti ciratndatutmcauda arcnas ara?
rcatcB ita condttum rranfirc rbcte.
^farcfto.Xupimarinieumtntrantpdagua
poftearedatnt -zafccndunt fuperute magna
vdocitateiicut9clpbinu8.0mne8autc lupi
magno? co:po? anbelantaerem artrabetee.
f Bmb:ofiu8.iupit>emq5 tn mari funtrenc
ri quos ncfdt agnus rimcre.£t 9 m ^ifaiam fi
mulpafcunturlupu agni.
betur in partibus inquito capintr.fcd
cit ad remotio:a falfuercducirunrarirae due
p:ca'umfacit.*Rccentertamecapni8Tfinefa;
le tvcUcarioKtncibum cdcntifco facir.£ft aure
(vt fertur)nociuu8 pcipue fcbricirarito. Unde
pocta ©icir. £ r mcgaris nonue omnis erir.
f^o^atbvbiB.^ilagocuciuspuIltvolanc
fignifieario cft fup. tcmpeftate mari8.3fido:9<
^>ila go pifcis elt fic nominaruerq: fug aqua
euotar.Ouoricns aurcernirur ccrra aqulvo*
Urane rempcftarce mittarisriignat.
Bptrationts
%, £r.UVoena.rq;3£)ilago volitar fuper vn*
da8inftgnulctirie:cpceflauifrepdta8.bocco
rramo:cmatio#pifcium?monftro? marino
mm qui o:ienfcfcmpeftatcvtdcnmr quafi fug
aquaeludcrc. f ^U.mc.'i£>duu8fubditin
fummamariapifcieeu argumcro appeliarue
lucernadinguaqj tgnea p os cjccrra rranquitli
ras nocti\x> reluctt.^3 rrollir e mari fcfqutpe
dalia fere co:nua.ab bifcpnomen rraric
Capituluui.lut
Ugilue^ildo.^ugilueccconome
m NberqritrmttltuagtlierRamvbici
fpofitae fcttferit pifcatomm inlidias
tonftftimrctro^umrediene.irarberetranfiUc
vt voUrepifccmvideae.1bUni94i.<|t:r^uei#
&tf>ib\bw.
ct iritef ot eroe pffcee fi&tnicto? er; furculie c3
ftruir.per ©uoe menfee ouaf # boc vnu ouum
tantu adinftar niicie"paruu\5:cmtna per qdra
gintauocreefedenzouua fe editum fouettcp
quo ftunr pifcee innumerabilee 0uod ii non
cfier: mulru eo^ genue occrefcerer. q: fcipfos
inuicc pfumutei multecomefti&e funt .*/Sbul*
tipce al turi a ma gis 03 f ozr irudine vincir kara
bo monflru martnu qb vaudtim cft ac robu*
IhimX uiue vicrozic lignu e. na fimul capri in
rberireperiiirur."fcarabo frequeter mo:ruue
inucuirur aur LeraUrer vuLnerarue. £ft eriam
quoddamgenuemulrtpcdienaturalircr aftu
niqtfinaqua fupnarat-zsom' rcftamad foi
kmponitvfoeficceruracouriozfiar.ficvtfal
fae marieaquaetaduerfa fcopi;lo?pati va^
lcar.Cactoe.^ulnpceipfc eft polippue iu*
pra^liniu.?eqplcniuetnfcriu6Dtcctur.
fa mcnfa capirur c\ ftat fm fo mdtfam tranife
rarur.^a-f rcccnevidcf muluenifi i\ in ccui
ue manu morirur.Obferuarur moricnrtii fo*
lo::quc in mulrae muratiouepmow ipfa lucrl
te fpiriru verrir. *Rubo: p:imu :?>cindc pallo*
fulfundirur.longa fomniculofa inerrifq? lujcu^
rie ejcpecrario.'Rolunr arringcre ntficodcni
•oiecaptu:quiipfum(vfaumrJmarcfapiunt.
f 3Udo*ue."£bulue vocarueclfcco cr mollts
fitacrenerrimue.cuiuecibo rradunr libtdine
inbiberirz oculopactem bcbetari.*J3omiee ve
ro qui bie fepc palii funr pifcem olenr mulo iri
vtno neearo.qutmdebtbainrrediumviniba
benr.f Slecanda.jj£)ulueboutefimo fcelec
raruriadco vt in ipfo tuccat: % tincruram caro
ptfcieeicfimo mutuetur.
JDpfrarionfg.
<f •JSuV^iulus cotra paltinacae tfanpionce
terreftrcefiuc marinoerz t>:aconeeatcp fpa?
langia p:odeft illirue:aur in ctbo fumptue.
fltiufdemcprecenrie a capite cinie prra om 0
iha vcncnavalcr.ct p:iuarim conrra fungoe.
f 3 rcru cinie c capire mulro? artriroe fciarif
coe liberarXomburunf aur invafe ficrili 1 ax
mellc",ocbcnriLlmiri.f*^)uloeautinciboin'>
utilee ncruis inuenio .£o£ quoqjcibo rradut
oculo? aciem bcberanujn mcnttruie rcro
. mulie^aupLiarurmiiLue.pnuererati mult ct
in porionctriti vomitionce eonoranr. ^f*££>u
louimfalfamenriciniGcarbunculoe^ifLurir.
*^)uUieaurinvmonecarae(vtt)tcru;cfybi8
quibibcriDttndevinitedium aftcrunt.
CapttulttttUtf*
yn tllue vcl*Z«bullue.jer:.U.t5 na j-qz.^u
Si/ Ute elt pifcte marinuef vt ait -fSlini.) mo
dicc quaritarte gratia nobilirariein cjum tart
tunroarue nobiUto.*Rarimmue tn eft qucm
fertfcrrionaUetantu0igthrocceanue.t5o?ta
mcn gcncra plura. CWdam alga? oftrcie ac
limo ccrerorucppifcium carne vefcurur/Robi
U'o:eeaurininferio:i labiovel Lab:ogemina
barb a infigniunrur. vicrufcpco?- eft qb iujcra
ripasaerie fcrcnirarcm concreuerir.'i£>ulum
nobilem ejcpiranrcm nnmaofa colorum va?
ricrarc fpecrari pwccrceguie narranr.
f S eneca t>e naruralib? qucftiom to Ub. vq.
jlncredtbitia(ficut iam fupenue picrii dtjfunc
opcra lujcurie incubiU pifccns natanr« fub tp
CaptrulumJp)*
SCrartaras
©
|fl\ Onacbuemarfnu«^no«ro".£p li.
Ol£;>cna.re.3£onacbimari8fcieti funt:q:
caputbab& vt monacbirecenter rafi couma
fcefup, r afam ? cadtdamvr rircnlum in modu?
crinium fu£ locaaurium.factcmm no bab j in
totofimilcmbominuq:nafumbabj ptfci ftmi
lemrtosnafo c6rinuum.£.cte?in infcriorito
babctfouna pifrie.boc monftrii boieefuper
ripas maris ambulanree libenrer allicir ; z cof/
ram ds fug aquas uidincr- (i bomtn? admira*
temjpmquarcvidcrit app:opinquat?ipfc.?fi
satur facuttae bominem rapit et trabit in p:a
f undum;ficcp carnibue ciue fatiatur.
©pfrationre.
f ^ncodemlibwvt fup:a. 'I^onoccrondt
tnonirrumarinujbabmeinfTonfeeoaiu ma*
rimum quo naues obuiae pcnetrarc pofltnac
t^eftruere-zbominum mulritudinem perdcrc.
fScdinbocpiera8crcaro:i8bum.inoge*
neri p:ouidit ;quia cum t ardum animal crcaril
fir:naue8 co vifo poflunr ctfugerc.
rS pcrucn[t.{tafcpaular{mrubtfgcnc.vffni|f
fapcrYiftnlamaquaveluteconcratus fentina
farile nauigct.*fiof{ea p:ima tmo bra cbia re*
to:quenememb:anaintcrilla mire rcnuiratf
effcndiKqua vcrificantcin auras ccrerieb:a
cbtjs fubremigane mcdia cauda vt guberna?
culo fetringir:ita vadft alto lubumicarii gau?
deneimagine.fi quidpauo:linrerueniat baii
fta fcmergens aqua . f £r. lib:o t»e nar uris
rcmnVBubesrmarifiote.eftpifcte inaqua
vmen8applicaru8adpetram.Bquanon td
fccnditmcfeparaturmifipcratrractioncm in
(pirarioniseoncirue.
Capirulum.lriu
Oarco8"Raufilo87-Hubc8.3ftdor9<
Rarcoe;rcfte ariftofde:rantc virtut^
eft pifcie.Tt mcckate lino z calamo ad
manupifcato:isbamu tencnrisaecc*
darftupomnfmfibiluaeammouo uco:p9
ftupcfacit.nificuiue foamu ©eqciat. 3 nde dl
cy cdam ftupotfera vt papauer i bmoi cerera
wcunfnarcortca.f-fiU.lib.ijCHautiloe^db
.al^evocaf pompiloe inrcr pcipua miraeula
inarie copuraf, Ham iupiiwein fummii cquo
Capuulum.litni'!.
n£rcide8tO:cba. 3ficoru8.*Rerrf*
dce funt bdua marinc toro co:po:e
birfuf ie bfpidet5 abentq? fpcdcm aH
duafo:mati cu bominc.^o? aliqua cii motf
talt'8 condin'onieimitatHccmo:ir»ebct^uck>
turp»culgcmitu8eiu8ac plancru8.pe bta
plemu8t>ictumcft faperiusin cap. Balena
f £^lib:o&ena.rt.0rcbummonftru marii
numcft vtairjSliniue^imago nulia pofcft
cjcpami repufentafioeaiifi cr fif mollis carnia
immenfcbecbalenae grauiodio perfequimr:
©entibue tmculcnris fccrcrafeminarum irrir;
punt&c mouli lacera r.3 Uc vero ad flcru^ im
mobilee: ad rtpugnandumincrrce:pondere
fuo oncrare ac pinnie inualidc ioolum noue
runtaujctliummalrummarerctugcrciecpfo^
roocreanostfendcrc.£conrraveroorcbc in
maUciapertinacc8labo:anf fugiennbue oc*
currere:ct incautaea ngufiqe rrucidarc:inua*
da r ^crcjfflcis illidere. ? c.
ttimnaturaridef fometu capfteabfcodtto :to
tosfcoccultarccredenritj.qfdc tntama facflt
tae.Ttin fenicctnarboncnfi .puicia coit9rgc
cvttiarn>maretfneaionginqp.o8ad btacbi
aerdigara anilTuminmarc.codemcpIiiiea rc
tractu femic fcqnf ad l»tru8.rnrfttfcp friaj ma
rceprue f pc.3n narbonefi,puinrie i in nemn
fiemiagnottagno.fcjlatcmaappellarotvbi
boicefcelpbiniforietate? mugilu pifcanf .mn
Biluetwpueodioflagratmumo/i^ugilee
alio?pffctu vim timace fug naues critiunr: et
ri peipnc vdoritat* funt vt trafuerfa nauigia
(ntcrtmfugiacrcnr.3deU.|C)cp?.'S>)Ugilfririn
cfcabjmueflciatcptnftdiaenoignoiar.tanra
cftriauiditaevtcauda fcbcrado riboeejccuri
ar.3o:atb.*l£>ugtlue e ptfris vdocitfimus in
aqsfluuialitofjnaturatrmcautuemaocridcf
rius imlriria*cu in mctu capite abfconfo: totu
co:p9abfconfum acfecurucredtt.bic cu lurio
inimidtiae bj bYentc tm.Tbmot caufa credif i
q: rucrarusdtcitopjo cloimfcat* £ftate^o
abundat.ridco ad concoidiam rcdtgunrur
i0prrattonr0.
^-jMiniue lib*o.t|Cim.£uri6ccapitc mugiluj
smuloujmfriaricoslibcrat. ,
U-Lt-|
CapitulumMr.
^Xl8marin9.mttfculu6Tmuftcla.*^u9
• raarinus ad rcrra erif abicfcfoflfem faciee
oua parit^crurfue rcrra c**uit.£oft .tric.vc
ro Kicm rcdierreife^foflam aperir:?femefo a
qua^ttCit.bo?fetu8imcrtniriavtfucarcnrifi
ctttfctueoimfereaquatiliuj.f 3fu5. ^bufcu
lussiauedtxo q fit balcnc mafcultt8.£uie
totru becbclna pciperc gbtM.S? tmt aittnut
feulicoCbleeq>laac?ctpwntoitrcc.*jMi.!.i&,
it.Smiciric ftmtcrempla mufculue % bafcnft
PJtcppgraui fugcilio?poderc obruns cius
ocuUsinfdtanriamagnitudinejtnvadapna*
tans^cmoirrar.oculowcp ricc fuugifOdcj
in li.jeu^ufculuemarinttsqbalcna sntxctf
dit nttllos babefOet ee:fed ^pbis fctas itue.ob
id eria birfuratJicutappcllata.fl^dcj inlt.ijc<
!Z£»uI Mc pifces mcnfe t>eputant qo inrer W/
peelacuerecbiebigr&fotiecmulasmurcnis
gcncrar.Sraro.*^ttdaficurt>clpbir,UGet
foca vittos fcrus t>e coigc fuo cdunr vt cu par;-
tue cdiderint lierga fuoe cauloe infidias que
c|mollirip:cfenfcrintipfo8tucnnir eratis tc'/
ncrc pauo:c arTecru marerno coprimur: o:aqj
aperiunwinnorio tienrcpartue fuoo wfpen
clunt3nrernoq5co:p.eredpereacgcnttalifl^
uo fcrunf abfcoderetJonccUtoeadfecuritate"
^efcrItiflutfuico*po:iobicaut>cfcndantii
= CapitulumJuit?*
ffiaric.^ll*5.'iaurf|ccftcocbleamar]flb t
cuminetafperitateticta,qalionoie cSf
cbiliumt>irif:co cprircuctfa ferro lacbrvmae
purpurdcolouscmirtat^tquttepurpura rin
gitur.tindcoltraappcllatueft.crbecrincru;
ra ecbumo:cteftedicimr.*Zg)urtanu8auttra
ditnmricee(bmcu.*^lini.lt.i)c.*g>)urtce8Con^
cbe marinc funt q latcnt circa canie o:tu trtce
tiesictortftaruro rpeeiceuntpriofum uquo*S
tingendieveaitoinmcdiisfauatobabetvn^
Icm.Qfcdt8ColoJinfolarenacandidarcpc?
rimr.-Rdtquuvcroco*pu6fteriledhUiui84j
tanwWccolo:cFp:irmwr:qia'amo:tcnreecu$
Z7
.
Crartattts
*&ftafoccu awmut.no babcntfpcridLosnccB
fotundum ncmangulos p:odcuntc roftro fc
fld concbc modum vrrocglarere claudimr.
«Odemincode^.SnimaUa marina que funt
t>urereltevTmuricc8:autpurpurefalniario te
tiou proucm'unt(ficut a crcfccntebumo:c eu*
iicesjarcpfpumamarieuicalefccntc cuadnul
fue eftutiber.£rbepariuntinrcrc.
&ptmiom$>
f -fiXinXuTxm .^ur icu tcfte cinis rtiUter c&
mdleillinif vlcenfo capiri&CMcm quoegci
nis bonii eft ©cnrifricuT. £ t maculas purgat
iirfariemimcris cu mellciUintf u8.curemq5ero
gar.c)ctendrcpfcpreni8,oietoiUiru8:itartoc^
tauocandidoouo^foueawr.Odcmcjcoled
valcradparondaet ftnimas. •fcaunu'03 rd#
ftttvrrocpmodo.liiicopuefit indpicnrce t>#
fcurrcre:fiue eococtos cmitrere^f jf rem muti
^um cinig ca olco nuno:c8foltirXiiiifcptefta
jticafmeUemamasmuUc^tflfcacffafanar
Ouibufdam pifcito tflfc funf ptnnc vfccpeeB
fiUubufdam vero nultc funt vrmurcnie^quft
bus ncc b:anc bicbcc ftqcuofo impulfu co:po
rinra.inarivturunvt fcrpcnreeterrarin fecp
quoqsrcpctunt.Tkurena quocuc£mcnfe pa>
rit:cucctcripifcce itatuto repo:c parist. Qui
ciue eirifiimc crcfciir.jm ficco tirto:c dapfaa
^ulgue coim ferpcmiu impleripurar.£]c U.©<
na.rcisburene ( ficut xdcit *t>limu8j tibcrcr fc
iznerainterbarudtnes?Ugnatttltfo:te rbcti
codudanf fteru muUipud cuadantJbec mo:*
wm venenofum babcx:fed capitis eomndcj d
ncrcmomw fanaf .•fbcriculofu elr eae in cibfi
fumcrcnifi priue in vino optimc ac tiurimme.
©ccoquanf. ct fpcrictoaromaticie maumcqs
pipcrccondianf.vcncnofonaqjabundat bu*
moK.vndcnccDcfaciUccduntcoctioniOrcj
murcniwjcra#afilium.vipera ec aquio in fic
cum cuocat ad coirum.«Do:atb vt§. '^urc
na no a fuo fimiU fed a fcrpcnrc fibilo ad loriu
cuocatacoapir.nccaUquid rame fcrpcnti fcti
ffcifimflc^gnif.amb:o.aipcraqiadcm ad
lirtue maris libilo murena cuocat vcncnu fu>
um vomit.jUtaliarim vcnit et cum co cou :cc
poft vupaaTcncnumfuumrcfumit.
4|f-^int'.Ybi§:*^>urcncmotfu6capi« fpliua *
cincrcfanaturflicbcnasctiattepMefoluit jy
inttrcna^cintecumtcroisobuUsmeUw.
CapituUmUijE
i|$\Urcna3ido.3*burcnatn grccitmrcn!
dlCvocanr.co cppUcetfeinrirculoe.lsanc
fcmininitanrum fepumtraduntta fcrperc co
ripercDb id a pifcatouto tancf a fcrpemc f&
bilo euocarur z capitur.3cru fuilteturftculrcr
intcrimitur.^Tula vcro p:oruiueanimaeam
babere in cauda certu euYRam capitcpercuf
fo vtjcinrcrimimncauda ftarim cjcammatur.
f ^iiniu8.U.ir.^>urcnaeftpifci8long5mol — • - -«—
Uaitcintccm8.bYcmelaret.'Bcccapifnifi9te ^Olripc6.>exli.t>cna.rc.^ulripcepucJ
bus drarMicuf eongertoee faranlce.,£jcit *A£marinusdr.a renomebabcrbuicpcdcs
tucrriftcwpol«)pu^.butccmuUcfmuJle|a «torcrcpW4Kdtmt.Jnbjcmecptt^tDfcrc<«
CapitulunUjr*
CapitulunUpt
GT*bi8.3fi.O:bi8©icrofeftangura.f.
sparomndu8cft.ettotu8incapitecd"
ftat: f ibli.U.^q • 0uri(!Tmum<B
^fepifaumeonftateumqujo:bi8vocarur ro *
mnduefincfquamis.
dit.oftrd»fiqm*aetnficcuvclin(iccoiaccs.ia?
vt in ©omo conebas temee acceflionis maris
apmt.f3fi.j£rtltioftrcap:ca'ofiflimamar
garita namraliter inftica quc maris aqua in ea
folidamr.Oacctiat>aficilcapudrcgceinucni
tur.etinlittoritoquafiviUsiacensiavulgofa
p8afpcri8ctcauterib?collisitur.ft>li.lib;ic
©iliceatdtaindufiofatcndueftnullu incift ,,
fcnfumvtoftrcieputrcfcaelimopucniuntac
fpuma circa n auigia ©iutius ftantia ©cftpof?
cppalo8ctligna.'fiupcrcopcrtu5inoftrcaria
bumojefetiftcuefftuereinmodumlactis.
©ptratfonfs a
4 pftrcepecularitcr cotra venena lcponema
rimaduerran^cifcpmefarutiiuitu palma tri*
buitunftomacburcficiutrfaftidqs medcnmr
« additqjlupuriafrigueobmtis :niuc ftima "&
montiuctmarisvmamifc&.f&wumleniter
cmolliut:coctacp mulfo tcnafmo qui fine ej:ul J.
cerattonefitubcrat.faeficaruetiavlcerare^ P
purganr.f Xocravcroinconcbisfuieficuri K>i
venerint claufa mirc ©iftillatioifo(pfunt. £>o
ru tefte cinis vua fedatrt cofiUasadmiffo md
le.f 2trift.j£ftatpifci6?>egiieoftrec4-fcfte
l>urc:ci cauda natat % repit ,-f P vaf . £>ftree 5 »
po:pbire vnde purpura tingtf cocblcc funt q £>
vlteoeficcatiuevirmtis funt qto? cctcraru <o
£blearuvirmtefumfite8.f Ba-zegoeisvfuo »
fun» in rcumarica? siutuma? q fcuTiale cocar
nanf vulner a x caua« nimis p:ofunda . quas
vltasajpofuicuadipevetcriet butiro nouo*
CapitulumJjEU?
'/^V ©trea,£ieli.T>ena.reruj0ftrajm xt
I f©icut2lmb2oftu8i3fi.£umcptcfta
^*^ aperitvtclemctiousaurefceUmsgloi
rietur:S> ed canccr infidias ei rcpcnrinas p«
cendit^tUpideminterci9tcfta8pu)qa't.ncil^
ia6ConCuseKpoflit.ctficoftrc«9riK8Co:r()
Captm!ura*i£tftf<
.
Crarrarua
^B
^f\^S^s:f>Att^ccdneet fccrca.jffi
A i do.^Sagrue pifcis eft quem greci fa;
^T-^ grum ideonuncupant:cpT>uro8t>cn
tesbabeafntavroftreisinmarialanMv&ctio:
^agrueec ipfeeftoentrijc^equoDictu ifte
penu&f *lMiniu8tibzonono.£>ntt8 quidcm
pjfce8pregclidIbYeinefcnnut:fedma]cime4
h pfdem foabere incaptrccftimatur vt lupftpa
gri £umq5afperefuerintbYemc8:mulri ejccis
cccicapiunturXicutcelupo marino t>ictu «ft
fnpmiis. fl Ejcli.&enaj-e/fbauus marisfctf
crusefta pauoncvolucrcquoniamfimiliscft
riincolo:ito.T>o:fo etner collo picfusclrcoto
rct>urerfo.f 3ncodcmlib:o vtfup:a/f>eca>
neemarisarmanturvngufoiucentintaMtf
b:i8igmummo:e.3nmagni8frigo:tbnma*
gniseftibus rccondunturquia tcmperatum
aereme<j8babcrcopo:rarrviuant:cucicc4^
fumpamomtm inekmentisvngucsccaui-no
parivaleanr.
©ptrattowe
f 2trtftotiic8.Biau8 marini qo& pccflEpe?
ditoti quidappMpincjiicrtrocutu-fubiro ciau*
dit.fl *jkinis> vtfnp ."jbatinee fpoiwe «attire
ba rcnofie^puenittnt.
f acfo:.-^ercaepirci8fluuiatt8 varqtolo^
curfuvelociiTtm^fquamts spirmulis adrris
« afpcmmi6armat9:qutb3ettafc^efendit ccV
tra pifcca maio:es nepdantcs ca inuadltp c e
mie pifcib? rluwatibp z ftagnenftbus iiifirmia
incibo pcipucconucnit
f aiejcander.lberca videefibtinlttcutm \mi
ncr e bo:ret pinnistet fic cuadir.
CflpfadiMEOift!
»Xatanifteet;t>erna .Slbertus fnif^
b:o ©enarurisantmalium^larani^
tte(vt t>ieft ^liniusjbelue funt martf
ue:quc gange rluufo jfndie nafcuntur et in ma
revemunt.ttroftrumbabentfcelpbfnfocaii
dam babent cubitouim fcdecim logirudlnis 4
23ie focrje funt belucquos ftatuae vocat b:a
cbiabinababente8:quibu8tantaineftfo:rini
do vt clcpbantes in aquam tntrantcs infcftent
ct cis pcrmufcidas abrumpant
f £odemiib:o vt fup.*£erna anfmaleft raa*
nrtumt)egcnereconcbar«m.j£tcft croceum
vaWe magne quantuariscjtiftens.intra ipao
vcftirurvtllcrcvulno-znitidovaldep^ciofior
«nuntinckoaiamenta vettutmttpeplowm
CapftuIumJ]Ef]f:
D3ftri8.aibcrtne fn I&20 W &$.•£&
itris ammat eft marinum mapuin
vatdc jvtticft •^ltnfue .3n occcano
gfllliaeartfngenteattquaHdoinuentum.ail
quandofcorTertmareinmodumaltffltme cc*
Uimnc intra vela nauiganriu ajparcn8,ct a$
ingcntcmfpargit:ita cr in pauoxm vcrtttna*
Captailum4?]f,
DynnaetisUis.ftinimli.fc.iiinna,
cftpifriscocbapgnie.nafafin limo
fis iubiccra fcmg:nec vn<S fine comtf
taquem pinnocbcrcm vocant.2Uij pinopbt*
Iaccm:idcftfmllaeua.alfl)ic3ncer©3pi8aird
ctato:.-pandit autem fcltminito .oibum awp9
i nni8 minuris pifato pbcns.Sflulfant alq pt
finu8:etrbilicenriu8 audacia creuit implene
cam.Bt illa o:ecomp:cflb.quiequid conclufe
ritqcaminat.p.rcm c& focio tribuit.0uo magT,
mirb^erilhmaiTcquofdamaquanubusnulul
fneifefenfum.1T £jcub:o ©enarorisreruVjMn
na -oc gcncrc concbarum cft: co:pufq? rotudii
jjabet.^as-z femina forialiterambulir. apc
rit pinna concbas fuas ad lunaimfecpparuis
pifcibu8orTertqua(imoJtuam.0'4iiprin9e]c^
ultantes vbi licentiueffieut t)icr u eftjaudacia
ireumtimplcntriusconcbas.^ojcfa pinJ
namfe plcnam fenricns afp:cbcnfum quiccjd
inclufcritejwmtatfSctoz.tSlaYseftpifcIno
jtue ct vfitat ue apud nos.fcj z btcolo:. "fla^ eje
vna pte albueap altera m'0cr,t>e quo ficut t e
pluribus altjs nibil in puomtnatf s autozibua
rejperiatifi fo:te altjsnominibus vpcetur ab
cie$anobi8.
«tapituluttUr*?.
*£T\ Oicns marinue. 3fido:u8,i>o:cu8
■I •inartnus cft quivocaf fuittus.q: ©uj
'♦^efcamqueritanotffuiaterram fuba*
<lui8foditXircagurturenimbabeto?i8o:tfi
cium.et nifiroftrum barentsimmcrgatpaftuj
tion colligit,
% ZfHbio 'ocua.rc?,^ojc^marl epffris efibi
lispozci rcrrcft^ejcmagna parrelimilis ttaj
et Giput babet fimillimttm et meb:a co:p,e.
coftafqjfitimodoftifpofitas.Z^otafcrecaro
tiuein pingucdinem tranlir.iingua rius ab
folutaeftvtpo:ri.fcdvocet>iifmjnt.3neiu&
©o:fo qucdam fpinefunt venemim cff icacifli?
mumbabet€8.et puncrionibus fuis valde cra
ciantesJS? ed fel eo:um puncruris reincdio et
^bmusulj^ojcpicuOntervencnapifciujiimc
po:rimarini.fpineit>o:fo cruriatu m^giso le?
fowm.ttemedioautemeftlimu8e£reucjco:;
poaspifoumeomm.
Capitulum.I^n.
3 «H
Crattatus
r<sr\Ol'tpu9.Sineilo.lSolftpu8bjftiu^
•i •menfquamofitatcpedu.gila^iuol
#^ utr omc qz5 ftbi afp:opiquau2lialrii
bnsfanguinc.bjcercbw mebw rcntris-uife
pia et miilfipcdc coTitta funt infigura ct racru
c\cquid comedit aggregat i cauernisvbi ma
neti£t poftcp oeidoneu fibi comcderit.tuc td
ftas rcftduast co:rices cancrow cqar.^uta
tur colo: ci9i colozelapidu cj ftuvrpe illufit co
lo:atu8q#a'acciditcurimuerif;E£ li.se na.
rCo'f>olijpa9cptfci8tantibfiBvtrcutc in bra^
cbijs:vt nautam aliquado t>e nauf incautefta
tem rapf at:et in mare trabat?eiufcp earnibus
f3tietur.£^rntoemlibaervefcff.fupinusad
beretfcopulis«aucllinecit.a«'fifetidare8ad
mota fneri&ab rius odote^tinusrefilit . "Jbi i
mariiupta vcneriafrcquMfimifunr0re3 po*
If jpi fiuc mulripes verfo in terra capite coeunt
oua atqjtam multa fecunditate faciutiCr boia
©cafi ref ita capi no poffunt.fuperq5 fcdetes t i
cubatescjfi caceliatisbzacbus camcrafacturi
^ranpolijpusvfmulripescomuceroivttto
racis ucinfumot>eludif et ©ep:ebedif.q:©ilt
giripm.er ob bocintrat vafa venariuj.£ic ipo
ct iaj affaro in bamo pofito venaro:es inulroa
capiutpifces.-j!i»oliR)U8etkarabo.fifimulir#
riri fucrint:Karabo mottuus iuenitur 3 rej tii
cp cu ouaut narat :et marcs % femic ©ebilitan i
i ntanru:vt a pifato paruis comedatun? in ca
uernis f actle t>cp:cbedunf ,qd tn no acdd it iu
uenito z euisamo fo:rio:es funt magni6.3re
iri bveme cocunt.t vcre aur ouant ftue pariunt
£aput marislongiuseftcapirefemine.
»angirfuu8^|Clt.9ctt9.r€.'fbungitfu9
vcro eft omnium fercpifcium minimus
quibufdi fpinie f m nomcn fuum pun?
gens **£>ae i ris circa fauces robcs eft. itrnta
vero illa rubedine carct :&mbo vero macuus
nudari funt.£)os vulgus opinaf fine femine i
aquis crefcercet qtf mirabilius cft:alios eriaj
bo:um femen^agari.ande er bunc pifce ma
rrepifauvocant.picutemfiftagnu nouum
fiarmullufqj pffcfs imitt attios pifciculos an
nop:imo incoinueniri.ee anno fceo t>iuerfi
generis pifccs ef cifdenypagari:
Z£^=^=X\
(tapirulum.ljErirj.
Capitu!um.l#nTr.
Darpura.jetlib:fs t>enaruris rerunt
•fSurpurefuntconcbemarineque ver
notetnrjo:econgrcgawr:ttatm'teuq>
rcm o:cfauuant.£>imilifer ermuriccs circa
f anis o:rum rricents t>iebus.*2buruocp arrrt
ru lento:ecuiufda jccre faliuar fimiurer et mttf
rices.-^urpurasacviuascapcrccontcndunt;
qufa cum vita fua faccnm iM euomrmx maic*
ribus quide concbis©ctracra concba auferat
•^ino-cs vao cujteftis rrangunrtfra t>emuj
ro*em eum eccipfcntes rvri lingua purpure lo
gitudinet>igifali:qua pafcitur petfo:ando ri9
liqua cocbiua rata aculeo t>uria'a.*3qua t>u!
ri eneeanrur : ct ficubi flumini immergunrun
Blioquin capte criam t>iebus quinquagenfe
viuunt faliua fua.&owiptfciil cocbeinfra an^
niimagnimdineimplentjci-fi anrein crefcedo
tranfcurrat.Tim libidinis auferutmec vltra co
irepnf:vtinfp.ep:ca'ofumliquo:anpariant:
Clndc fumma t>flfgctfa pmo anno t>etrabun^
Bt&itMB.
Capituumi.lB&.
logusS?almot>iciturfl
faltu.cauda3cnimo:e tt
plieat mueerittfrraitcr
emoie tenes:t>onec taV/
, tusagtlitatelocum ctu«
labutptum confccndit.fe
l? ncc coto:e muuumvalet :
«utfapo:canteq1guftaueritmare.&d q3ten
ddtecdtranuminisimpctum ap:opofiro nd
fcefiftftquoufcprdiciarur.fcdndeadnota t>o
micilia rcucrtirur.£ ic lib:o ne naturis rmim.
Sfalrtio pifds cftinlarinidinan? logirudine
magnam c]ccrcfccrt6.iRobo:cqi;oc!3fo:fi0 cft
{edponderofustgrauis.Dnmifegbabctagi
tirasapotcntia virmris rius cft potius qs a le
uitatc co:pojie.bic vt t>irit -fclmiue olim p:c*
fcrcbatur omfljue pifcibus fluuialibus .? ma
jtfnKitt&guuanfa.Carncsriusrubee fimr.q
Uccroulceeiflratcsfintvaldctamcnfattcta
roncitomanckcanttbttsingerunt^ircisifie
|ctusfarft<nect>iuTiucrcpotcltinaquiGiou^
cibusftagncmim«fli libcrum babcat tranftf
rumadDuiccsvttdasfluuio^quincttamvbi
in tranfitu fepcvel aiiqiiid buiufmodi obftacu
lu5inucnerit:caputcatK!cc6uin0if.flc]too3Co:
po:cperuolatadopt^ta.f 3(nlib:o vt fup:a.
^STalpa pifcis eft obfcenus et vilis. bic mira*
culumfui pKbetvr. ttuncp&ecoqwpofltt iriXi
P^tusfoKitcrmfte vdfcrula vcrberctur
CiipitulutnJpjE.
S"f>arustSrtaurtts.Slbcr.in litv.se
na.ammaliu.S> parus pifds cft ma?
rinus z tclo mifitu' q» fpergirur quadc*
facitur:ett>ictus eeo cp babeatbuius infttu
mentifiguram.f 3nlib:o vtfup.S>taurus
pifdstteUcrabiUsquifolusruminat intcrptf
lccs.buncpifcemt>icuntnon mnlros babere
^entcemdeoruminarione indigcre.licct bec
fit caufa ruminarioni8.t>icunt ctiam bunc ptf
fcem romani t>e longinquis partibua allst 115
tn tfbcri cffe mulfiplicatum.
CaptmlumW*
£pia. 3f«5. S?cpia ii q: fcpito mter
dufafadUuscapimrincoeudo obfcc
-iwgcntttwwojcconcipitKutvipcra
Craaatufr
a
&
£
Musaftmmmritantjvfseftvtwceritcaddi
tuetbiopcBvideri.ablatowmieporiquidatra
dunr.^£)cli;Dcna.re.2>epia ?eipitt>co:c fi
cut z vipera.oua cius tmra funt.l?c no natat
in mari nifipar spanmafculuszfemina omi
tge onmt.z m quadragintanoctitooua (ua
coplcnt.fcminacuouatjmascamfcquitur z
fup. oua fcmeninfufrlat vt viuiftccntur.f Sre
fto.Sfepiamemb:ubabetfubo:c pofiru qrj
©irititrmaftiminc]eftfpermamagnu.et qui
do acddit rimo: eiicif illud in aquazturbatcl
23abct crtam in intcriori fuo vafa ©uo plcna
ouisin albedinefimilia grandiniXotga re
ro mariu m .tgis afpcra funt q)fcmina?. pul*
Itts fcpic cotiuuuscft cit ouoin antcrioa coi)
porisparfe.necpotdt alitercnc.2lntcrio: an
pam pofteriotiucodcm loco coucniunt
I0prrarionf0
<fJD?af.£jepia cu attrameto fuo cocti c*co
ftomacbadfcventre moUit.0tfmoUee oflis
cftts coUirqecracomaticisrtcccflaricmifcrf
4p tcj ofl*a tufa onignine ©entito t ollunt ma
cutascamisintegrocolorircftmwnr.fglau
comataboimvdanimaliuinocuUsfufflan*
do madmccufaleadfanitatcfiducunt 4 Q&
ciua truincu aqua bibtru to:a cis viajs z af*
tmricisomninop:odcft.f-jMimtsltD\#jai.
Q culo?tumo:cm rubo:co3 fepic cpttcjc cum
lactcmulicrisiUitusfanat^pcrfefcattiiciae
cmendat .f Cinis eiufdem co:ricis cica triccs
oculo^fanar.taUwsmesiumcmo^cmendac
«fJSxpiew ctbo fouwnt.caruq$ teftccp aqua
falfamento^inberenria co:po:itda eictrabiir.
f :5bcdmtur?lentigini cctertfcpvitijscic of
fibusfcpiaritvftie.f ^dcj.Cinie? carncs o:
crefccntc8tollit:ctbumidavlccra.f'(Slatca«
rius.O s fcpic quod in ciue ven trc inucnitur:
ad albandosoentes valct.fi pulucrccius fut>
tiU in panuo linco pofito friccntur.
C 3d faciem quocjpealbandam puuns dus
cum vnguento ritrinoconftatur.
CaptmIuraJif0^
»erra?SciUa.3ft-. Qm& t>cnta
;cft:q:ferratlbabct criftam:?fubnt8
natansnauefccar.fibiiiolo^.Socrt
racftmarmabeluapcnnasbabesimmancs*
qua cu vidcritinmarinaucjvciificantc dcuat
pennasfuas:t cotcndit velificarccum nauc.
pbt aut cucurritftadtjs.tjct;.vei.rUabo:euV/
Utncnst>cfiat:2pcnna8t>eponcn8adfcfrabit
andc naue maris caufa iam laflam rcpouant
ad paltiml fuum locuflt p:ofundiim.£;ci.st
na.re.S>ctra crfftam babetfcrratl.quanaui*
bu8occutcc fupnatansea8infundofecat:vt
intranrcaqua bomics afturia t>olofa mers«
coatmqjcarmtefarictur.aiia quocpcft riuf?
dem nominis marinabdua in0cns.pinnafc|
latifnmas babensquibuscotranauesvdifi*
*arccotmdir.f£tli.fceita.re.©cillamon*
ftru cft babiraein co mari qtf jftaliam x £>i*
liciam itercludit.ttautis quidcm i omnito bo>
mmitoinimiatscft.^copfanguinccarnitove
lectaturxaput t mantts baber admodu? virgi
m'e foanat a dcut fercnes z rictus.7 oas biarii
act>cnfc8bo:rido8vfcrubcftialcm:z ©clpbi*
ni caudam."g>>irc fottitudinfe eftmcc in aqua
facilcvinritur.3n tcrravcro p:opc imbdiis
babct? voccm aUquanrulum mulicam.tpfaqj
bdua carminc mirificc ©dcctamr.
&tpMfibml
fnr^econcberd^aumrnccrcfcanf. boc
liquotevefiiepurpurea ringi foler.qui eolo:
nf jjri canrie rofc nune fublucct purpure(fa$m
^liniumjaidieodorito eapiunnir.raim fe
mfncceefiierintmari rcdditerauuifcunt.
J&prratfoim
f 'f>lim'9.li.f:pcitj.*f>urpureptra venena p?o?
funt .£30? tefte dnie vrilircr cu mcUeiltf nitur
vlcenbue capirie.^dan quoqjanie cfi mel
le efftcadterfanat mulierummamae.pannia
eriam infiftit vrrocg modo.CJMcm cinie fiue
opuefitindpfenreetHlcuraeliuecoaoeemfc
terc-^urpura?. ff ucmuricum mino:a genera
fumcfftcarto:a.etori8baltrum culiodienria,
f D fafcori dee/jSurpura maritina % blara
appcllarur.q: quaft .blfnila fanguinfe appa?
rct.1^uiusTirtU8ftcca eft.vndevulnera pu?
tridagingitia^in piilnerc rcdacta r impofita
purgat r cicatri^at.^ £ t fii in cis mala caro fti
percreueric puluerifata adbibira depafat eam
ct ecrirpar.boc i riue vngule combuttc fariuc
f £edemvngule-z cooperforium concbflii
albumfumfgatacaftorcf odozcm babent:ac
fumigarionefua ftcricieoffocanombue labo
ranree liberanr.f £paenricoe curant;bibira
ventremmoucnr.ioncbilium ipfumcombu
ftum omnfa fupzadfcta nouitfa ccrc.
CapituIum.iflED.
2lYtcct*Raba.£]clib:ot!enafuri8 rt
'rum.*Ravte que rabfe galucefcirun*
W^eftpifcismarisinterptfcee nobi?
lesrcpuranieiad modum vflie.j£c
boc vbi eft pifcfum copiair p:opemodumro>
Gi
tundu8eft.rintonsftad7nC7 lafftudfocfcre ef
quau'e.O culoe babrt bo:ribilce. 0e quoqj
T>cfo:midarc liutdum. t boc non co loCo quo>
pifeee eercri fed toco vcntrie.vbi vero ca put z
ocuUfuntoenon babct.£audambabct p:c?
longam vtcolubenrinca fptnulae quafdam
acuta8valde.t5abct z quandocgin tapite la?
pidemsneccredimus cp natura acauerit cum
inurikm.l^iiue carnes indigcftibfles funtvc
carnc8bouuie3mpfnguatur(vtw'rit2lrifto
teleeOvento medionali ftarite.3o:arb.£ft au
t em pifcf s nomine rabae ftupefadcne : ica cp
cuj rbete po:tarur perucnit ftupo: eius ad ma
num qua powatur .bicoccutratur t'n arena et
luto.ucnaturqjfotuqt} ec pifctbue appw>pin*
quat.r qjfhipdactteoeata ^ndpofiunt mo
«cri^pfccpconfequituriUoercomediteoa )
€apituIum.t]E]EU|.
<{~y anamarina^mbrofiu6.'Ran9 bo8
jC^rcn8t'npaludibue:©eco:ain aquiein
. ^quito omnfbue ferepultat clemenriei
2lrefto.*Rana marina babet alae iicnt z owt
nfacerera:quo:t!mMini8ter!dit ad ftricruram
Sbabetaiambtancoe advn£mparremT>erii
nanteeafpaoe/pinieftmilee: i coopcrrotul
babct in ranfe.mafo: eft fcmfna ficut i t'n ccrc
rieouant ibueivrtn laccrrie ac ferpenribufba
bctranamarinafupzaocutoepaiTcepende^
tee quafi pilo8±>abenree cria capira rorunda
quaeei pieparat natura cibf caufa.jC um em
rana mouet alfqufd aquofum aim laro ct baf
rcnasucpartcefUaequefuntquafipiUerigirs
eafqjamjpifcibueparuieuwpluma «dou*
Cractams
&
partee illae q funt fup, oculoe no vcnatur qn
•oepifbcndii xxbiliei egrainuenitur.yfcp bte
ctiainqlatcnt£|trana.cuncpUtucritvaditad
riride fufi aqua z cibatur pifcito paruie q ftft
tn eo/Rana corinue generarioie efU ouat ejc*
travnuouumcoplctutantu.£tcltourc tcfte
mrcr falutequa qctcriueindiget.:i3uiuecau?
fccftnaturafuico:porie;q:caputdueeftin
quatitatemulnplcjcadfuucorpucrcft fpino
fum.3dcoq5n6rccipitpullo8invltimo.wm
neeaut pifccs nutriunt fiu'00 pter ranas
j^prrarionfo
^Suiccn.in.ui.canonc. *Rana marinai rubea
(ficutnarrauerut fapienfee)matigna cft inua
deus animaliaita et longinquo ad ea falit vt
mo:dear.z fi motdere no potdhejcufftatione*
nociua ad cafufflat. fl £jc riuemo:fu acodw
apoltemamagmnpcrdirioveloc. ^£xura
due cH tvriaca m agna.? qtf cftciu^ genene.
f &cto:.*Rana marina rubca venenofa. z et9
potue accidit obfufcario cozporis.-z a lia multf
ta incdmoda. 1 3dem. Oebac z alae ranarii
fpedebuefciaumdtfup:aintractatut>eantf
iraltbuecapitulo.ctictj.
M 3dcmfoHbid.]^T*umbicamc8 trtfe et
ccaqua mulfat>arefebzicitanrito ptoficiunr.
£tlib:ot>e naturiereru.*Rumbue dt ptfris
magnue fott5?aftutue:fcd tardue.bic quocfe
ptfcie vt rana marina fimili mo t>ep:ed ar ur.
flaminlimo turbaroabfcondituspinnae ep
ccrtae mouet:: vbi pifcee app:ojcimare vide?
rinmop eoe co:ripit % t>aio:af .3 rgument urri
cftriuefolerte<quiaaimfit tardifTimue omni
um ptfcium jnufiilum tamen velocilTimum in
vcntrcfcpilTimcrepcriturbabere.
%
£apitulumJ0utyr
-^y ambue.*JSIiniuelib:onono.*Rumto
7CTvcftpifci8planuefiaitpalTerif0lea.t?i
■*• "apafonbuetantumfiroco:po:umt>if
faunt.pcicterbicrcfupinaruecft illie.pafTeri
0ptrarionf0.
=h Capttulum.ljf)futif.
^~> abuefRYacbcBlbcrinli.tJcnatu^
lCVrieanimaliu.'Rubuecftptfde»n ma*
"** ^ri3taUc7^rccicabundane:tcft;>e
gcncre pccrinie tome rotudue quafi circulus
pinnuliscircupofirie.tmpartcmagna pfauf
cft rubde vtrgulie z maeulie. z illa fupct-ffaes
totaeftplcna fpinie aliquanrulum antefiue.
j£tbicpffdeeftpiger ad naratidunuffterfuf
co:po:ielar(fudinem.kcmagituraurin pio
fundo : turbaraquajet pifccequi accdfcrint
tncautoeconfodit.ita cp criam vdociflimum
pifccm muguuminvmrrcbabereinuenitur.
ftie tnfciet>clicatueeft:ct ©ulrifTime camie.
f^ncodcmlibw.T^Yacbe^icunturpilcce
te pectini gcneri rotundinta q> cubitum z alt
quando ttuoe cubitoe babent in latirndinc -z
tanrundem inlongum.caudambabenrlonga
zin bacpinnulaeacutaeadnatandum ocu^
loe toirribilee.? oe quafi inloco vcntrie tur?
puTirqum.carne6babcntt>uraetindigdtib^
Iceivbi ipfc pifcie rariue inucriirur.ibiem p:o
pterraitfatcmteficifl-atur
Bt$>i((Ms,
Bj*«a.£|cltb:oT>cnamri8reru5.£>¥
rene funt animalia mo:rifcra:que a ca
pitc vfcp ad rmbilicum babent figurl
mulieriaimpjoccre magnitudinis ;bo:rende
facicCrinibus capitis longiflimie arcp fqua?
fcnribue.2lpparenraurcm cum feribuequoe
mtoacbqepo^rat.^ammisctemmfctus la.
ctanr:qua8inpecro:emagna6babent.0uas
quando vicknt naute multum rimcnr.cifq5la£
$eni v jcuam p:oij ciunrter ipfa cu ca ludit ©o
tiec nauie pcrtranfcat /Rcliquam vcro partej
co:po:isbabent vtaquila:?in peditDvngucs
adl3nicndumabiIe8.-fio:ro infine cotporie
babcnt fquamofas pifcium caudas.quib uevt
rcmi^singurgititonafant.Ouoddam eria
muficum ac oulcifltmum mcloe babentin vo
ce.qaoTJetectafinauigantcsi attracri rcfol*
unnturinibmnuin.fopitiq5ffrenarum'vngui
bti6tiilaccrantur.©cdnonnullinauiganriu
fapicntt vfi confilio:fo:rifcr aures fuae obru<*
ranrrz fic immunce tranfcunt nc mowifero fy
renarum cantu iluciantur ad fomnu Jbtt qui*
dcm bclue In quibufdam p:ofundi gurgirie in
fiiuertaliquando in fluctibus como:antur.
j£t quod t»e lagena oicrum cft illi teltari func
quteaefcvidirettiiceruf.SYrcnaefamcbaB
nonin veritatcbcluasfed meretriresquafdaj
jrftdoms miflc t>efcripfit. que tranfcunn» ad
egettaremfccducebant. £?edt pbilofopbi cc
fanctotutn qcpofitoaum nonnulU contrariit
(enfiuntvcTamonftramarinacflet>tccntc8. ..
£>unr?fyrenc fcrpcnresinarabie parribua
babitantC8.equi curfu velocto:ce:quarum ecf
am qucdlata6babcntc8Volarcpoflunt.l5a^
rumrantum virus cli elfiradfltmum ad uocl
tktm.vtmo:fum antemo:8 cpcoto: fequatnf
^bifiologus.© vrenc funt animalia motf
riferavfqs ad vmbilicum ftgura^bominieba
bentia^ctremaveropeevfcpadpedesvolari
li8.tpifasbabet ftguram.^uticum quod'/
twim ac ©ulcifonum mclodie carmen canunt.
ita vt auditus bominum longe nauigannum
adfetrabant.nimiaq$fuauitarep:olijremodu
lationieaure8ed:um:acrenfu8dcliniente8in
fomnum vertanr.;£unc t>emum cumvidenc
eos grauiflimo fomno fopiroe.ignarosac per
mfiptcnriam fuam ©eceproe inuadunt: ct car
neeeojumsilamant.
>£foacbia i foquatina. £c lib:o. ©*
„natur(8 rerum. Sfinacbia co:pc:e
quidcm cft pulilla:fed vriiiffime vndtf
cp fpinis ccraribue munita a mo:fu asinilibctv
akmu8pifci8eftacutiflim3.f3fido.^qual,
ttnueDicfuecocpfquamisfitatunje.vnde-ri
cius cutc lignum polirur.*£> liniue libzo nidei
rimo.£?quaiina cft pifcit:m genere qiii p fpi?
aa cartillaginembabent.£>mnii!cj3 ralia c&vt
nofto:afunt afupina vefcunrur. Diuctfn 0
fciumgeneranoricoeunrin fimt5Lp:erer fqua
tinanuranara.eic quibus nafcirurpilciep^
re p:io:irancfimttie.£t r.omcnejcvf rocy com
pofimm apud grecoerrabtt/jMfeium qtsidaj
tcr in anno pariunt. 0uida3bie:verc % mvim
no.£icplaniB fola fquarin a bie:aurumno cfc
caftlci; vcrgiliarum. ©quarina vcro intriy'fe
parit oua ptcmollia in alium loeu? vtcrf t ranf
feren8;ibio3eccluden8.Sfimili modo et omia
que appetlauimue carrillagineaiira ftt vt fola
pifciunu animalparianttoua coucipunr.
f £jclib:o$e naruriererum.S? qu*nna ptf
fcie eft in mari quincpcubitoe babene torsgt*
tudiriietfcaudam pedalcm.t5ic abfcpnditns
in ttrno pifcee cotripit fubito.t utem t|m itfpe
rambabctvtcicealignumt cbora potianrur.
^Uue iptiue curieb^uie i mgcr cls.btk adcisl
©urum natura creautt:vt fcrrivcl caltbie acu^
ininevicincidipoflif.
tmdmkfM Capttulutn.l^u.
tmmm
8
BDlari8?S>oUa.£plib:oi>cnaruri8
rmi.Sfolariefcictu8cftco qunlble
- Imcntet inripiemtmtnu iacer.Capui
babet magttujoaficium Immxutcm nigram
sc lubritam qualiadt anguilla? ,.£par babet
tmlcifftmum % efibilc prccipuum.in raftttitem
flclongimdingmajcimam crefcit. f •jMiniua
tibu>.ijt:.S( olea cft pifcio a figura ©enomina
Wmfcjc^calaamcnroyfoldeatTtmilctur.
©perarionee
f 3rro:.S>oUj pficiecftmarinofpifcw iujc
f a tncdicoeinfirmie in ctbo fuammmua q: rm'
fmeccrcrlftcgmaricwejcltcaafapoJcgratue.
~olopettetfa t^otpfd.l^rfJtbi^
^jrolopcdremarine rerrcftrib) ftrni
jceiqs cenripcdes rocar.bauo neuo?
rato omia inrcrio:a cuomur t>oncc bamircgc
ram ttemcterdoibent.D fitf.£?co:pio ticruo
eft q: ledir »>u manu rollirurXradur aur.jc. ci
cri8cumani'puloocimialligame.omee q lbt
lunr fcojpionee ad cumlocum [congrcgari.
fSrifto.©co:piomartnufiouarinveref#
meU ttcru aummncuf -fbwmte Libzo.i|c. £a»
crimo:rui in fonpioncsfigurarur inficco.
©perationfa*
f 3delt'.]c.^>cnrcfucat8p fco:pionce rrari
no8fumtf.f3delt.)C)cp.*j^ulu8criaillir9rcl
w cibo fumptue pTco:ptocemarinoefumirur
tawiUaf.f S>co:pionis autmarini fd alo?
piciae rcplet.fcl marini fcozpiois rufi cu 0U0
rctmautmclUacrico incipicnrce furTufiones
t>ifcurir.f3rcrijq?fdfco:pioni8marinicica
tricc8toair.f©co:piuemjrinu8iiccaruem
vino? : obuli podcre porue rcfica riria % calcu
loe fanar. f Xapide c\f qni inucnimr in fco:*
pioniemaruticaudatcitfolcftin cancro totf
qucntur lcrperce tcrito fco:pionu, f Piafcoi
Sroqnoce marini colcraseponunr.fufTufio
neeoculo^vcrcrgur. caligineefglaucomara
tollunr, f 3de.4£>arim fco:pq fd magnabj
rirrurcvz anre fdla qdmpedu pnmu.facir auri
fld eftufio ne ocu lo? z j d caligme z afp:cdinc3
paUpcb:i!rij.faui.in.tj.can.JC£rttfauannicd
fricara fufj marini fromtoniepuctura confcrt
f 3 jcj iii.iiu.£t mo:fu fcozptonie marini ac
ctoitmflario venrr^ fo:ma pozoptca . ct qnqj
rctirofuarie.cjrirueabfq* rolunrarc f £ura
ciue dt cura tjacorUs mariru % rutde. .
€0P!mutm.lflpf.
CaptMum.ljEjEjEutj.
t>ongia «oaiamt8:Su:intbi. BIB.
,in li.t>en3.ata.S>pogp marino£eft
qmulro?gene2zelr.£tconueniunt cu
animalite in mom ptracrionts et ©ilatatiois
0ueda ea? immobilce funt a fapis/z (i abrti*
pa nf a radicito recrdcut.0.ucda aut funt mo
bikscelocoadlocu.^nturbatiemeltusvi^
uuntaimpurisaquisputtdainttcibantur
limo z pifato z oftras. C3n- Itbio vt fup:a.
jScuamisepifciemarinusquagermani ca
fulammarisvocant.^icquincppedesbab^
intonguzcaudammonopedalem.bicpifcis
iniimoabfconditus imp:ouifo8interficit pi
fce8.£utem ettl babet ita afpcra.vt ea cii ftc
cafuerit lignaacbo:a poliantur.pilusvero
eiustoojis eft z niger a fimtUs ariftis berbe
fullonii.x adeo Tnirus eft xt ferro et calibe vip
poflit fcindi. fljfn eodem lib.Sf cinti anialia
liinraquaricain nilo natariacocodnXlisftgu
rafimiUa^fedfnntmultuminora-zcotractiora
2^o?carnih) infect a pocula vim veneni ejcrin
£uut.p:enuncianteriam tcmpeltares. Snrra.
ujaarantiazoftiumaboppofitoeiusvcnrici
ftaturueeftapaienfiazcaudavtllofaaliudfo
ramen qo ad vcntum rcfpicit ob turanrie.
SCom8liuc©ttncu8.3fi.^ttctt8e
belua circa m'lu.&ui.£>tincu8 e gua
rilDcnilo o, eaptf inegYPto.?efrim:tf
ucrutcjda q> fat>epartucocodritli.3£)eli9au
teoeipfo eaiudq^cft inpterenu^uga qtieB
eoiru ita vt nd fedef nifi fo&irioe iur$ lactuca
•» jBpfrattonf0.
fDfaf.Srincuscftaialqdimienifinindia
qdrupes z firelacertejfed longius atq? ventro
fius.Kauffallif.^advenafosvfiisfaatfica^
ro ewsepvinicwtopofef.na (ipluefumatnr
neruosleditf Slb.oe na.aia^Trincus eft a
mmalmarinrlmcdiuinferplataTanialqtJeft;
ficutftella penragonurufi conjrnnmedioba
betrima8qiH'totrabttnutrimer>tu.£titae]cci
tat ubidineg/fanguiiieeiicit pacoiru.nec ttt
coatmbens adbuccoitufariaf . nec medirinl
babet libido nifi pa fuccit lactuce btbitum
Capitu!um.l3EjfjEuif
£apttuIum.IjEjE3EtiE.
>£urio.£cIi.T>ena.re. ©turio e pifcte
.magnus babitans in aqs ftuuialito q
magnc fut z ©irTufc.viuae ©iuriue no
poteft in ftagnis nifi ad fculeee fluuiof aquaf
traufirit babuaif.iZibi pariiautntbil admi^
tit inco:pc.£uiquippecib) t'n nurrimenru fuf
neieneelt.tpfa fola aerlfacna traquilliras. q*
#>fer z modicu bj ventrc aqpe mddii fol tdus
m loco venrr^.ficut in rdiq co:po:is pt&bj iti
teftinaltcct p.ua ref peeru fuc magnitudi8*epar
vcro faris magnu z adco t>ulcc: o/ ric comedf
fine Itomacbi abominatioe poflir.vn eius ftl
leq^cont!'guuelteparr>icarifolavta:cdTtt8
tulciorliucpatejfeperefcicceiuiamarirudinis
Baij
&
'£
£rartatU0
fRTac.O«^rc(.tillflparemttsriJcft<iucm
<ctcr$aialibu8o8occuparefolet:rtecmfimo*
4icu fub guttnrefo:amcn babet claufum eunt
•voluerit apertii aeria ferenicaf. Suftro ciriua
*mpingucfctt.aquitone $o flantc fubfidct in p
fundis.jfdej in lactepofitutfoiu ficut in aqua
Yiuir.Blb.in li,t>ena.aiaU'um.S>rurio pifei»
Itotus e:que antiqui ftoria vocaueriit.tft aiif.
pifcis longi nafi: z magn9 ad longfaidine no*
itum pcdii qii coplerus eft z eft rotudus in mo
dum clauc-z trcs b5 tefticulos in pelle punge
f iu pcr co:por$ longitudine.06 bab $ ad fuge
dum porius 03 ad maducandii.-z ideo in verre
ciu8nibilcibiinucnirursroflfi:fcdbumo:vi;
fcofus quem fugendo accipfccarnee babct al
bas z tmlcee/z non babet ofla nifi in capitc.
•fSinguedine babet croccam/r cpar babct ma?
gnum z adeo tmlce cp nifi fcllc fuo tcmpcrctur
jweculcedine gcncnr abominarionem.
n
£apttulum£f*
S£cUa.lMini.U.ijc.©teUa in martfapf
enriaclaro8auto:c8 vidco mirari.£ti
iuefigura beceft paruaadmoducarcr
inrus. ecrra t>urio:e callo. 25uic tam igneum
feruoKtn eflc tradunt: vt omnia in mari con*
tracta adurat.omnc" cib um ftarim peragar.
©pfrattonra*
f 3de?inli.)qc]ci.Carne8autmarineftcUc c$
tra marini wacoros ictus valent appofitc
f £|c lib:o t>e na .rc^.©tella pifcie eft in ma#
ri occident alt.cuiu8 figura cft ad modu3 ftctf
lci)eccualiq3animal comederiranojc inuc*
mturinctusTcnfrc^umqfiibtscocmepania
Capitulum,jEt|
>5ungia.3lft5.£>fungiatiicra f a ffrr*
L,gcrci.mridare velcjctergcrcande £t
ccro.£rfmgebaf ffungqe fangui84'«
crrergebaf.3nimalaiir cflet>ocef eruotcpc?
tris inberercOnde ©u abfcindif fangutncj re
mifrir.ttam alia funrviueria in aquisiquctJt
fcurrunt vtpifce8.Sh'a q ftanrfilca vt oftrccc
Ycinu6.flfungie.£jc bis aliemaree t>icurur: ce»
cptcntKsfuntfiftulcfpuTio^fcp. 3lic femk q
maiorib?fiftuli8aeppemi8funt.Suet>nrio?
ree:qua8grcciappcUantfrago8.7 nosbuc»
fa8t>iccrc poflumusob afpmtatcfuf.lioutf
fimii genueca? peniculi vocanf:co cr apre fut
Sdoculo^fumotes:? adtcrgendae lippitudi
ncsvrijeeXandidcffungiccurafiunt.ecfta^
tcmcmadfolcmftcmutur.-rficut ccra pun&fr
acandoiebibunt.1Mim9.li.jcic)ctj.3nm3rica
panie vicino pane abiectum rapiun t.z tbidej
ad nullnm cibum in quo bamus fit aceedunt,
I0pfrattonr0
f ^Xvfo&cjtonaues fftmgiasccfcrt psc
feriitnccvfqjt>iutiu8t>urarcfpm medici afie
runt. f ^afgcnuernolummupeniciilimmo
resoculo? fcdant eje mulfo impofiti. abficrge"
de qtiocg lippirudini vrilifiimt.
f 3 mponumr tipfe (Tungiccpvfottie ccpoftf
ta-zadbo(o:c6capiri6ejcaccro calido
fReccntcewfcutiunt.molUuntanitigant.vc
tcree autcm vulncra glurinanr.
falcerabumidaifiKatpoftteiiccantfracm
retvlcera. f ^rungtjevnlifltmefouemr.q:
fagiu'8 rapifin lccado vt ^fpici polltt curario
(f»nSU(hgutocmb»b«iiKfaaoftD* «to^fiibouwrfmidiftdtodiuitparare!
£flpttulum.jEfl%
Sucbn. £itimaltoe. et
Eo:pedo. Srro:. £eu*
^bapifciseftfl.uuialisrr'
i ta gnenfte omntbus nof
tus.3n limo hcut angail
lanutritus.vnde?ri9 co
to:iseft.fc5lucciftucntf
gri.vterc&pifcis fapoiis
©ulciseftjfed malctHgdliom'8.^3fido:9;0
rimaUusnomcnccflotfacccpirXvnuquip?
pe ftos appeUatur.^Bam cu? fit fpceie gratus:
i fapo:e iocundus:t amcn ficuc ftos fragrat %
coipoic odo:c8flfpirar.^I3 dcm Xo:pedo ~oi
( ra eeocp co:pus teoefccref ;ciar:fi eam quif
<p viuenrem tangitXojpedo fictit t fquarina
cft cjcgcnere pifciumqui carttlaginem bab&
pw fpina .Omniacp ta lia earnofio:a funr :ec
fupina vefcuntur.£o:pedo oua in rerra fepa
ritpKmollia in alium vrerf locum rranfferes
vbicpcjccludens.Octogenosbabctfetus.T^o
isir ro:pedo vim fuam:ipfanonto:pen8jmetf
fsqjinuitio fc occulrar,
0pfrattonf0
flSlinmslibw.vTlcq.&pedoemoIiitaluii*
in ctbofumpta.
f£tlYenimedeturimpo(itap:ocident^mo^
bumuuranei quoqjpwbibet appolua
Capttulum^ritt*
*5p^r *Rrcbiii8 1 £ructa.£]clib:o x>c nantf
f 1 ris rerum.Xrebiuseft pifcis niger pe
***s dalistanrum longitudine. babensra
men qtiicp t>igiros. in crafittudtne bic ri vim
inefie fMiniue recitat . vt pars eius in fale fcr*
uata.-aurum quod in altifnmos putcos Qccif
dcrir . admota ertrabat ac fluctuare faciar*
23iccolo:cm candiduminbYcmemurat.? cfta
re nigno: f it .folus inter omnes pifces ejc alga
nidtftcat 7 oua in ntdo paritXrcbiuseft in o9
ccano quisuro nfluesperfo:ar roftro.
43cto:Xrucrae]ctcriu8quidemvaria ficuc
et petica.fedinterius rubea.qtie qutdcm vtfer
turcgdiu mino:i8etariset co:po:is ecilhr in
aquis r anrii tsutcibus nutrit urrz Irrucra voca?
rur.£umaufem ejcereuerit tsefcendens x(oS
adconfinia marisoe ffllfcdine illius bibcrir:
falmo efTtdturiquod ramcn vcrum efle nequa*
quam ab omnibus afieritur. t ft autem vter*
ippifctB selieiofus : fapidufc. £$ ltb:o se na*
ruris reram.£rucra ptfcis eli babitans in fiii
utjsioulcibus^ui magno impefucurrunt x>e
monribus.fquamasbabetvtfalmo.carnefbj
fimtlimfls:fed mulro tfi bilioies:? boc ineliat e
rantumamenfc^iuTo vfep ad Rotumbrcmj
20\eme vero carnesbabetalbaSvr ceteri pi
fcce:mmorif#fflpo:i8.maculaebabct in t>o/
focroceflsatcpfflnguincas.
£apttulum.]Eflur.
^tatatus
-%^,£ftcu.2H6.in li.fce na. aialium;Zefte
\ \ aniaMinarinrlqo^lUstmriaccefte
^*' umappdlaf.£3icaiitadeo fpiflamec
falfugine marScorrabirpdlem •2t>uraq> calor
itaruralisinterio: g pows refpiraailum babe
tc no vales.caufa eft infinniraris aliqorz tunc
tyetit aqstmlcesin quifopellis t>efpiifaf.er (ic
tcpccomtitat fetpm:mepmant;dpotatntft atf
quas tmlcee q in man funr. ficut olim in bac
fcienriapbamtwfivastdteuinaqua pofitu.
rednToUsgaudenfestfofoSOtfo roftro rta?
tantinmartfuperficicstjonecita t>cficcanfq»
mergi no poflunr:? ruc imtitc natat ©ortec ma
nto accipiunf videnrifi. Picurcriaalicj cp no
cte ad paiifi tduidines ille egrcdiunf : t farura*
tc obdo:miut in fupfiric aquc narircs. z tunc
plurimis ob caprura pgrcgatis tres natar ad
teftudine quo? ©uo ad app:ebenfam conuer;
tunt concbam ita qun rcrgo latct oftreu.^er
tius aut laqueum inijcit capiri vdmemb:o qtf
cftin loco colli. £r rrfidui qui inlitto:c ftant
trabutipfum ad terraXeftudo autbecmag*
naficut z parua ■oentes non bsTcd roftri mar
ginesbsacurasita pirtdc? & tanta cffe otfa
dus^uriciavtcriamlapidescdminuar.Dictt
cria^Hniusq' becaialia coeunrpccudumo?
re.i q?femwecoiru©efadinofuftiner t>oncc
mafculus aducrfus feminc feftucas in ote po9
fuerit.3nrerra cgrdfeouanr oua ouisanferfi
fimilia .1 facir ccntu vd amplius/z illa fodir in
terracjctraaqua.taliqnpecto^ iacet nocrib
fupea.£ridco quida Wcunr cavifufoucrccj»
rmeft f atfum ferus:aut in terra educar:?{indtt
cunt in aquam.£iftudine8marinepccudum
moie cocunr.vtsiritSrifto.-z in terra egrefle
oua vfq? ad cenru ouis anferfi fimilia pariunt
quct quidamfab illisrantu oculis fpectandc*
foum't>icunt. fl3fi'doXdtudo aiit&ictaeft
co q> rcgminerdtcin modum camereadopcr?
ta dt.2)o? quaruo: funt generaiquo?. vnutn
cftocquobicagirurXcjreftudomarina.aii^
ud vero eft reftudo iuraria.pc alusfiiis locia
©ierum eft.f S? olinu8.£rack populi martf
nas teftudines capcre gaudcnr. Q.m s ranca
cftmagnitudo vtfuperficies ca^t>omu.facta£
ct numcrofam familiam no arctc receptat;
Capitulum.jEcu.
^pq<>£ftudo.aibcr.inli.vt8.^cftudinc8
• 1 babitat3ndicfi marc:ita latas teftaf
v*-r baberes:q>boibu8fuffiriuradbofpi*
tta ptceo$inreao pofira.&liqneria in rcftis
illisnauigafinrcrinfulasquafiinjimbisJsec
tdtudiiies fic capwnf(vt sicit ftlirii.Jin fcruo
BtfblMassii
Capitulum.)Efu|
f <§ antaliumXtgruiseftanimal mflrinu
^s^ caudambabett>uo?cubito?.lartrudt
ni&fetutfadtinmarununqjin terra.jn ter
ra aut ep,t ad finiftra:? boc corfngit. q: oculo
©ectro mdiuavidetq; ftniftro ftante aquilo*
nclt1wtiti8ciccunrc|altotcpo:e.1blinui8^
ritqwaueinrequunfcuriofirarevidendivda.
erbicftupoKtanruomnefffrridcnrefneos
tacrovitfugtanrinbYcmelaratrvlrramodu?
3mpinguanrurira <r tertio auno vel quarro
plurimuqjmoaunf.inabiopia rrigrui bettur
funt colo^fufco z ©uab? mamfeapccroH: ae
pcndentito feru8lacrattre8:vr©icir 3 oltn%
piciteriam cprigruis in ponto nafciror.eo c?
flquacercrientaribuebabet sulcio:e8.£t b
ftumina inrra rttettro latcrc utrranfiniftro vc
roccifif3nli.vt8.%4'tttefunrpifcc8fliutia?
les in bie currcn tft» ci ftuurjs qoi cnm impe*
turuunr t>e monrito.Sfquamas? carncsni
be38b3bet.3ncftatevttalmo.inbvemcfunt
albcfcentcs 7 mtnus fapide/^aculasinaotf
fo babenfzriifas-znujrae.
StribuspmsucfcitintantuwfviraloMgtilima
pcr tricnnium firrz babct quafi eandem nantf
ra cu tvgrio.se qtn pcedenri cap.Dcmoftraui
4 P YafXbvnnue falfue fi pUtrimu (iMviuo
nteftu6mirisarvtpercmorfuef£araplafrria
rito adbibtrus medcf cam'uiemo:fito. f P»«
ti.CflcuXbvnniadipereccntiad orlvlcera e
vftt8attalu8.f1baiomieftrbvnnif9ngiii8.et
fel z iecur fiue recentia fiueferuara. f jccur
cttarricuarc^mitruccdroplumbeaptfidea^
fcntatu.fj£mSdat^palrj*:a8pfilorrutriurt
UtopiU'e.ciccpri8Uiveitisi9 euulfo?infttllaM
Capttulura*jEcutV
«%=<£)Ynnu6. ecU.cena.reXbYnnuee'
1^1 monftrumarinucaudambabessuo
V/ rn latitudtni8CUbito?.3nmarifetifi^
carranru:fedinretTaeciradpaitom.'feUni9.
Hbvnnus naucs ob curiofitate videndt veia
Vento^mtaripcrfequirur.-zcoftupoicintan)
wmafTiaruwtcriamrridete incurntactoter
row;namoi«atur.^bcmoteFo;et9tet,sur
Captmlum^nrot
«te^OirucaXcU.?5na^e.£o«ucamar5
i^\ eftmonftraingcnefojmaruadtnftar
\i/ toMuceterreiMfedelus magmradttte
inimenfumcccedcn8.naocrocubito?cft eros
traiaculatcgtturadinftarvfuaUsfcutirriars
milare,fedmuUomaio:e.'Vtputcqttinq?cub^
t^^Xmrababetma^a^nguesmasnogec
t»imto8inpedemaio:c8d3fintinlcomto.fo:/
&fruftri ftuorfumadrcrra verraf. pifhcul*
?SSint)o:fumc6tterfa^rer tartrudi
nSS peiquaa^ouoranra bclua tncUtdif,
S^o:rucapoftq1comcdcrtt vtpcrami
cbmeditoriganumagrdtenemoriatur.
€apttulum.?n^
OScca? Oitulu8marinu8.£icli.fcena
tur}re?.aacc3marina monftrumeft
magnuacvaudumtadiniuriasiracu
dum.nonbabctoua:fedfaritfetu vnu
quidcm fepiua velsuosaut plus.^ccft cenere
©iligic z fecu t>udc vbicuncfc vadit.2)oc anial
jqqcAinis qtf probatu eft amputatis eo? eau*
disviutt. 4j[uitulu8marinu6afimilitudiue
tcrrdiris sicimr.&rifto.aitulus marinueba
bet co:pus t>uru % carnofum. idcocp grauuer
intcrficitur.niltcuTUlneretma)cilli8.aoicei9
dtvttbauri.quattuo:babetpccke.n6flut au
ricula8:quia rcgimc vite illtue t m anfio eft in
in aqua;flam fi eflint ei auricule fup, viaspo
fitcmulmbumo^recuJcrent::acmotu znata?
rioneminaquap:obiberent.3m*mal generac
compktum. £infq$ partus eft omni tempo:c
ficur bois « pupuctepoa: partus cap:af.
1
tt&mtm
Capimlunw/
O^ritb^UaeXJericbOipera-rtwibui
3fido:9.0ericb pifcie eft vulgarircr
(ic Toictu8:lacine vcro 2lriftofie.qnia
arilhe innumeris armacur caro eiue:ita vt in
comode edipoflitanon finc faftidio. On pau
perumdbuseftuancpomniumpifcium efibili
um vililTimue. jfn aquis sulcibue frequencer
babitat.in bis tamcn qui ftuicui % reftucui ma
ris amaricantur. Capitur autem fic. *Retbia
tenduntur in longum aque velin rranfuerfuj.
* anteretbia fuper aquas inftrumetum inftar
arcue:ira vtftuitetfupervndaeOm fuperio*
riautcmduspartenola fufpenditur.duefoiP
numpifrieaudienegrcgarim aduentat tinni
tum nole ftultuefequene.£ c boc indirio patcf
quia fenfum babent audirue. jwcidmrce a»
goittretbiacapiuntur in miilntudinc magna
<Odcm.Oipera marina pifcis dl paruuepau
lo plu8c| cubiri vniue.jm capitc fuper oculo?
vnum coniu fert paruum acur um i mo:rifer&
£ o nancp quemcuca vulnerat veneno inficit.
0uod cauentee pifcaro:c8 capro pifce capuc
d amputant.rdiquum vcroco:pu8 irt vfum
bominumccdkf3dem.tttnb:a&icirura <o
lo:c:coq>coloy8Urvmb:ou ,
5^^C
Tfljp ^SjTjPrvf.
"^^>i*^
■ — \C <*j)
■2~v.
iil . . .
€apintlum4.
jErgtlialce.&lbertus in Vb&ttttto
ania.acrtjiiialeepifccofuntm fcuo*
busUcute ytauelano vicj z verbad*
Bt$mm)
liq fn ra AVfl» atpiu cflTufis ri?T v<ygilf a^ ftcUa^
rumomiapparcnninonribus altjs tipoate
li tenr.lM pifccs pulcbus babent fquamas a*
cutae vt claui.3n capite aute funt parui-z po*
ftea in caliga? modum telectanrur*
Capirulum.n%
a*Ranofcopu8Urticazaulpc8 marfe
^lini.lt.iaw.Clranofcopusvocafab
oculo que ba b? in captre a q* fubtcr et
fuptainrendir.Slio notegallie nucupatur
©prrationto.
fl^muefclciearricesfanar:? carnes oaito?
ftuwuacuasconfumir.vraicit^eander in
comedijs. f 3dem libzo nono.Urrica noc*
tti vagarur nocrucp mutamr.nie riue pmrit
t\i moidac. eadcmq} t errcftris nticc.
f arifrorelee.&nimal genue quod grcce tffP
cmirakalabia^crediturcflevrticamarid.ell
iungaisati38tnurcn8pcrfe.ncc babj teftam
fed ciue crcario eft ficut carnie.
§ £t boc gcnue fenrit z rapit quicquid appn>
pinquat manibus.-z appltcatur lapidibue cuj
fuis pedibu8.ficutanimalmulro:um pcdtim,
|;.t fo:tafle mmefcit cozpus ciue quando ap?
pticaruralieut ra.£>abet autcm onftaum in
medio coipoueeiuerz venamr quicquid tran
fit pcr ipfum ejcpifribueparuis.s eomedir vrtf
ctum i pecten id eft plais.
f •klinius lib:o noiio.Oulpcs marincin pertf
cu.b capture gluttunt :non tamen bamum: fed
amptius vfcB infirma iinec quefaale pzerodic
fic cp capere non pofliint. tiulpium rerreftriu
afiunflanjur.
Captrulura.tn).
K£otamu8.£clib:o©cnar.rc.£pa
ramueeft bclua tn terra nafcene:fec!
in aqua t tcrra cqualiter pores. £ie
pbantibuspleruq? maio^oftruni
babet refupmum.t>entc8 adunco8.nocnb9
fegercsfcepafcit. ad quae quafi rerrogradus
pergir.libenriue aut p:e ccterie parribtts cotf
po:is inpedibu8vulnerarecipir.3nnilo ba£
birawin parribnejjndfe p:eripue repertruF*
cc eiue cute romanrur balie.ariftorcjrpota^
mue.ideft equus ftuuiali8:baber cquinoe cri
iteeitflbe pedcs forulares vr vacca.ct cft finc
faciejbabenein pedibuekabab.£auda eius
vtpo«i.binnitU8vrequi.magnimdo vt afini
/Coaumeiuegroflum valde.3deoqj pararur
cpco forularc8 z eo:rigie.3nrcrio:a cius afltf
mflanrnrinrerioatoequi-z alini.£rliccrin rer
ra maneanfine aqua rame viuere no poteft: (|
cnt toauca? rana marina i cocodrtUus
©ptrationro
f -jMmius lib:o.n.£ouj vcro crajtfrudflJB*
IteeftvpotamieiVtindctomcnturbaif^ni
ingcnio quadam mcdica ©iligentia.
f £ini8Co:tj vpotamicumaqua ill
nosfanar.adeperiusfetees frigidae
f -Jbellisausefimltra ercfronrie adatlfgara
venrrc tnbibet:? eiufde tinis alopiciae ejcpler.
f £elticuu,5.i.et aqua bibirur cotra fcrperes
^tmuefurTocaneticnrce c partelcua t>olo:c
©enrium fcar if icatie gingiuie fanat.
*&
Ctactatus
Capttulum.riitj.
£drofu8.Zidracb i Zipbius.Sjt
li.se natu.re, Zidrofi beluemarine
funt arabia incolcnte&qua? ofla
adeomagnafuntvt fo:c6trtt>onu'
bus x paUactjs tigna:? alia ftructure necefla^
ria t>e ilUscomodc feccntur.quadraginta nh
d, cubiro? magnttudinis rcpcriunf.CJfi li.vt
fapra.Zidracb cft monitruftuma mirabtle qtf
ptendtt maliciam in fuafiguratioc fedinnocu
«mreperif. £apurbabet vteqtms: fedfo:ma
mino:t"X o:pus aut ejcomni parte t>:aconi ffr
milimtl efi:.tott!C0t)iuerfimode colo:atu. Cau
dambabetlongifwquatiratem co:po:i8 fiii
graalcm z romiofam vt anguip.pinnasbabs
q?Ticut pifcis. ff Ja eodej li. Zfpbius eft mari
na belua valde fownidabdis. % omniu anima
unmgenerivaldet>tflimili8;fo:mafingulari8.
^baias rucp capur (i videris monftruofuj eft
omnino.^ioueabvflTum fugicsvelut imaf
ginein moms fi oculoabo:rcbi8. fi reliquum
co:pus nibil in rebus fimile te vidifle. fatebarj.
Capitulunwu*
Wjpotiron.3u'6.Zmroitmonftnim'eft
^Jjf quo vulgusmilirevocat.teft tngene
j4*W||^tq5fo:tiiTimu in anterio:i parfe: qua
li fo:mamarmat i militis p^cferr.-z caputqua?
fi caffidegaleatum z ep cute rugofa i tmraac
firmantmi8.Sbeiuscollot>epcnder fcutum
longum.latum? magnum.et interius cauum
..; vt in eo pofltt cotraictus pugnatium mo:et>e
fendi.j£ft emfo:mam'angularefirmirate t>ti
ricia qj ca valfdum v t rif vnep poflir iaojlo pc
netranVDc collo etus z t>e fpodilito vcne que
dam ac nerui fo:riflimi,prendunrur in bumeg.
cjuitopdictufcutupendctinfcapfa.B^cbia
c^fomlTimanimisWquafimanubifulcam
cum qua validtffime p.cutir. Qn fit t>ifficulter
mmisabbomiecapi poflir.£r iicaprus fucrit
©irTicultcrenamnccarimificumaUiisrotcrit
Capitulunuu?
j 3ftus.2l Ib;in li.t>e na .aialiu j.Zifius
cftammalmaris nuUialtKimilcma*
jrjrautingenstiegenerccefo^capufbjniort^
(troofum.o8,pfundum valde. oculoe bo:rib#
Ue,tn co^e milli altj fimrle nifi cere.
f^tnit tractatus t>e iSifcibus»
Jbtflffm&tm miJf HapiDibU0j
£neca tnnatu.c|uc(li.U.yii. ©icft
klEncutin nobiottdraimicft fan
rgui8:f5inulfagenerabumo*tt ffc
2 in tcrra plura funt bumo?gcnc
r&&ucda funt q natura induranf :binc ornie
mctallo? bumue § auru 2 argctttufingcncrat
0ucdifuntqiiilapidcc|cliquo:cTcrtunf:m
lapidcdpcioficrefcunt.0tiiaaut in tractaru
iiq.w aquaricis 2 natarilitoicaraq5,|prictattf
b«e 2 natur* tracrauimu6:niict>ri aujcilio tra
a atum quinrit aggredicnreese lapiditopao
itemccnon ©efeio quc in tcrrc vcras nafcuturs
cozumcpvirrunbus pcrtractabimu6.2modu
fcu ozdincm alpbabcri ficut in ptcccdenti ob /
fcruando.£t psuno selapidito siccmue.
Capitulum.f.
t>ama s larinc. Srabicc ba gcr
*fubedbtg.!Scra.U.ag.cap.ba?
gcr.t:3gcrfubcdbig cmee flu
minieinclcft tapi62>emce.j£c
^drftumcadq*5nunq;autalu\e
ItffiSllecandcr vaur.2dtinftnifcoco*afeeni.
MLt colo: riueapp-oumat colo:i faf armonia
ci.2cftfrigi,2 fic.m.itti gradu. £t idcm aucto.
£>vaf.£ ft lapiec] vtutiir aurificeeponcnrcd
in frtlp ad fculpendoe lapidce. £nacin lapida
riofuo.Bdamascftlapie ©urifumu8:paru5
mitalio obfcut t'o::colori6 tn liuidi fulgcnrws
fldeo folitue.-vt ncc igni ncc aliqua rcfragarur
reoUefcat i foluaf ,S> otuitur tu 2 mollclcttur
f anguinc : camc brrci pcipuc:ft bvrcue an alt
SgdtUbtbcritvinu vd fifelcoecomedcrirnion
tatiuvdpctrofilinu:q:tali8bvrcifangiii8criI
adfransaidilapjdrj mrcfica valer , k> oM
ctiam lapie flle a plubo 2 no trabitfemt: c o c?
nofitp:op:iu8locu8gcnerarioni8cui6inmi
neruaferrca.vfquidamcndofiot>crunt.*^)a
ioiaut qtiariraeefi: inucnta ad magnitudincj
audlane/Rafcirur aut in Brabia et in cflso.
fed cvpmm cft magis mollc % obfairii. £r bic
lapiequandomagncrifupponiturligarmas
netem;2 non permirtiteum ferrum trabere.
4Scra.*^3io:virtu8du6einauro2 arge
to-z ealibe.vn laccrto ftntftro alligatus valcc
cdtraboftes2inianta.2Uidointtacbdlta8.ci;
contraiurgia 2rijcao2 vcucna.2 incurfioncs
fara4fmaru2incubo*J2 fuccubo*;.l3uc aut la
pidcm quida magnete vocaneruf « quida cua
dcmfctTuattraberemcnriunf.^3de53i!cla
pisbj^uae^rutceqraroaggregant in alio
lapidc.Unacafdi c? no piungt? slicui lapidi
qumnofrangaf^rerJboccoapranffragmai
t a ciu8 in fummirarifco fcrti afperiiad gfo:an?
dumj2p.fo:anf cfico lapidce slx\ ficutlmaraii?
du6.tab«r5ct.^pbiru6i2 alie gemmc. C&ti*
virtU8 cft q* f i aeripiaf granulum vnfi ^jcfrag
uienris eiuerr gluiinef in fummifatefcrricura
glurine romano.2 tntromit raf invcfica p fo:a
inen virgcjfrangtf lapidc.23^b££ fimilitcr alil
pwp:iefafc:q:nibilfrangirl3p!dcmbuncnift
plumbu.na ipfumrupitt contmt. f £tidcm
auc.E> vafco.S damas eft lapieq vtunf m.9
rificcsponcntcein ftilie ad fculpendoo iapi?
ck6.2 confcrtgingtuc tl ujtc.2 puriftcattJctea.
% tt ide5aucto.0alictlirtu6 eiuscft quc fiij
ljtcrgitablt<ruoncfo:ti,tfignumq*5auri!icc8
vmnrur in 15 q* tndiget abftcrfionc.j£t me iaj
ccpcrtifumu8ermudificatt>cme82abftergtf.
^j£t in eo cft virtue aliqua calida.2 ^jpter bac
caufam admifccturin mcdicinieccbureiiuito
ct tii aliquib?t»rficcariuieq curant gingiuas
{LapxB.%£p Iib*ot>cna.re?..adama8fo:tc3
facttbomtne cencra bolicm.Somnia vana^
rcpcllif.vencnflfrjgat^pMJdif.^ertur crnutf
dou; madcre.fi vcncnu adbibcatur j»opc.
f -pioMl tunaricie ac t ctnonercplct ia. £$
contaauaianip:odciIcciciinr uifatiie.
Captmlum.t).
»23atbee fiueagapi8,3gatbce(fa5m
^pY^^o.Jbjmajcima virtufeJ"c54 ca
lo*cm bjfimikmpdli Uonie.)7faac bcniamiri
Bgatbceaiit lapiemgcrcft afbievcmtUe in
modii cuiufda fpecut lapidis albdien.j£t inuc
ttif aliuemino: ciufde fpcriei.ci fitis cft co:alto
% ttmufiowepliirtmtl uiiuicrcrasnfulaiiaXq?
a
»
^+^Agpm. <^zfv VvrH tv^*//"^
X
Craftatus
CapituImtt.IIT
rXabandina.3ufrSlabandina fcfcta
•;i t ab alabanda rcgione Bfic. £ ft ant
LcriltaUini genue. £ut'us eolo: ad ce?>
doiiumvacttrfcdrarae.Srnoldue.Slabadi'
tiafulgorebabctqeftniftueclarSvtfardiue^
ftpmuioitro
f iMnue vinue elt cp Aujcum fanguinie piok
uo' at-z augmcntar.f c c lapidario. £ft ala*
bandina cuiue lujc e cmula fardi, 3 ndtcieaii,
taa rtgmim ©enomine falitt amicum.
7*4
e to in ntgro vcnae croecae. £ft quarffi gc*
nue tndicu t variu quafi fanguie fif afpcrfum .
Spfrationfa.
f Dvaf.agatbcevaletad mo:fum frozpfofe
aUigaroevelilUnirusciiaq liarimrollirt<olo
rcmfuetvulncri afpcrfue vdinpenione cuj
vino ©atue viperarii curat mo:fue.po:ta tus
facundumprudcntcamabilemTgratufacit.
f3raacbcniamin.^rinwquidcmgenuesp*
P
Sts» n *f tiim e^ ad "W fonnae que lapidibue infcul
punrur.s plurimi lapidee babent capita rcgii
tnfculpta.f £tcuiaccntadcaputt>o:mtent^
fcrfuroitendcremulta fimulacb:a fomnio?;
f £ernumaut genueqDcrcricumcftfactt.*vt
aciuuet vincerepcncula ct virtb? couenir cotf
die.gratiitntplactntemfacit.vi sieir £najc
ctcoloaefacitbomtnc bom tfacundum
Capttu!um.iitt.
BXaba itritce: 2 mandinue? .-Sbfm?
rbue.3fido:5.aiabaftrifeecft lapis
candiduennterfnnctue variiecblo:^
bue.£tmccauant.advafa vnguentaria^m.
vngucntaoptimefcruarcDicimrinco^upra»
*Baf;<turcirca rbcbaeegipriae ad fcamafcuj
frric:eercriecandtdio:.probariffimuetn3n*
dia.^Itniue ubto.jtvi. Blabaftriree lapidcmv
vocant quem ad vngentana vafa canant/Ffc
fcitur circa rbcbae egvpt iae i t>amafcu fy ric
^icrcfcriecanck'cko:jfedp:obatiffimuecltut
£.armania.mo)cin3ndtaiamquidcmin{Yf
rtaarcpmafYa.viltntmueauttfincvUocan»
dottm capadocia.-fStobanf clmajcm ccc!oJ
rie mdlri in vcrticc maculofi arcpnon traw>:
lucidi.vicia funt in bie co:neue:colo: eandtd? -
tquic^ttdvitrofimiUeft.fScj5maiberrii
lapie amandmue eft gemma colo:^ varij. Xa i
pieabfinrbuefmaibcrruj:ciit>cgcncregcm.
tnarum coto^ vimrubeis.virgiiUe.
BttnpiUbm:
f DYaf.&lab3ftrite0eftlajatfau8.molUft>e
mcp&uricieosftomacbiXHrto^eceroroadmi*
jcmo.f aiberru0.amandinu0vcnena omne
flut «ringuitaut rep:imit.,r vincere facit aduer
fario0.£tptenamrerprrtati0ncTomnio?facit
intcUigi.f atbert9.abu'urb9 .Uirruo buiuo
f ertur efle ficut lapioatbefcariuolicct fatis re*
milffo:.f BaacceTuopmanct caUdus pcrfe*
ptemtHeeveUmpluis^ptereandcmcaufamq
©iceturselapide albefcario.f Xapidie buius
virtueeftinp:ouocado etaugmentando flujal
fau0uini8.vte,cperimetatoJe8aflerunt
(ed candida vena p:ea*nrtue.cui9,$p:tum cft q»
iactamo in fancm velut mo:tuu0 cctinguitur .
accontraperfufo0ecafdefcit.^li.li.]cvi.£ft
intcr ca*unculo:ii fpcciceantraticiein Xbef
piocia foflilis carbontto ft'milt0.bcc quoqsica*
dida venapwdnctatradituri f ariftotiko.
antraic.i.carbunculU6nibat6.^icumcopo
naturoatbinocfelitccbtf.faibenue.andro
madaeftlapiecoloue argcm.inmari rub:o
nafcirur.£ft autcm quadratue et ©urus ficuc
adamas.
^Oirtutebabetcotraruro:em4t facilie antf
micogitartone-imlhaametgramtafem.
Captailtiman
^?VRdrodamantazantracite0.3fido.
jT-androdamatantto^babet argen.t
~ -peneadamafifempertxltoquadrafa
^sagiputanreinomenimpofitu abeocr^o
mare ac rcfrenaresicarur impettw vcliraain*
dias animo?.SigmTautein manrubw.
€»mold9.androdamIra lapiocftcoloae
arsentei.trabifur03^erubw man:fo:ma etuo
vtte(rera.x>uricK0vtadam3tt0.airt9ei9eco
tra furo:e animuqjcomoru}. f. fctlapidarto
Sndrodamltalapi0eqit3fit£fleraqdra.3pe
mari0rubrimipt9reperifba^m'0.^Oue ma
gttoaflirmat tantef nifio baberc.vt :ppflit f&
feno aromoofcdarecakntce.f £p ub:o p na
turisrerum.androdamanra lapto quadruo
0tq5t>uriflimu0.tautevtrtufi8elt.vtammum
fBro:ecalentemetlucuriafedarepofltt
f antraciteeeft coloueipdvtcarbuncul9»
€apitulum*u'?«
».Xlectoriu8.©olin9.ailectouu0 h9
kia fraditur quicriftailina fpecie fabtf
modo in galunaao^ventrkulisnafci
tuwptu0(vtt)iatuf )prcliaforib?. f Vyakoi
aiUcto:tti8lapis in vcntrtto gaUoru gallina
Cioniminucmf.farnoldu0.a[tccfo:tu0ela
pisobfcuro criftaUo fitiocvcnmculogaUicaf
ftrari trabtf poftquartuannu .Oltia ejn&qua
titao eft ad magtiimdinc?fabe.f £F libro »c
na.re?.Sllecfo:iu0cftlapt0criftallovclaqua
Umpide fimai0'.3n ieco:egflUinacu, repctiror
fi caftramsfttcrif.port cptnbuo annio vttent
caftratuo.Wluomaio: eftfabaipofiq* btcla
pio insaUinaciofucrttnuncpbtbtt.
i^prrarioma
fpYflfco:ide0.ailccto:m8invcntrib?sall0
nacio¥inuenifur.que6ladiato:b£ben0ino«
pcrntanctinuictuoac ftncfiti. f H> -uluribi
quocpquevolcntplaccre virie p:odent . quu
36 b
0
a
Cncttti»
m
0
^flntcsfepwbasacrpcnoraflrcdijif.f 3r
noldS.&aecforiSejccitflt vencre.bomincq; ico
ftatcfaciwtcpino:etcnt5firinircpamit.^>tj;
li.rcna.rc^ailcctoa^valctfrisidie.-z^coirc
no pnt.f & muterccft babitff actt ea viro fuo
piaccrc.po:f anrc fc faririnutctu % finefui.i3inc
regee cu5bnree in o:efo:riter t>imicaf .f •£&
itolo M lkctoti.9 in vcnrre galli nafcif qui poft
tree annos caftrflfXtpoftca gfcptcflnnoe vi
ue*bucl3ptdepo:tar idegallinactf.f t)ic la
pts fitim qctinguif .boiemcp ©ifcrctu t gru. ma
icimccpvjco^maritofacit .ataurbabcarbcc
omia claufue in ou po:raf . f fcjc lapidario.
tlenmculo galu' q wrcfticulie viduatus
£timrritoadmimfifacr9fpado viccntannia
■Rafcif ille lapie;cuiuen6 vlrima laue eft.
£r pcrbiebsnoe capir incremcra fequenrea
^bcnfuramcp fabc crefcce cjccedere nefcit
£rift alto fimilis rcl aque cu limpida paret
3 nuicrum lapie bic rcddit quecuncg. gcrentej
J&jcringuircp fir im pa ricnrie o:e reccprue.
"Haj milo crotoniae pugilce bic p:cfide vicit.
•jboc etiam nwlti fupcraruntpwlia regee.
Tu o:ato:em verbie facir dfe oif crftun.
£onftantercddcne cuncrifcpper oinia grarii
^iccircarencriefadtinccnnuavigentee.
Comoduevico:iquc vultfo:c gratomarito.
Obona tot p:eftct claufue po:r erur tn o :c
€apirulum.on,
r^ctil}ue.3fi. ameriftue indicuefh
.rerpurpureasgemastener p:inciparii
^€ft aut colo: ew purpure1) pmijcfo co
lo^eviolacco.*: quali rofcnirofclcniter qfdam
HatmUa8/nndc8.Bltcr» gcn9eiv sutcdit ad
f acfcros X Atifa* neie cfue recTduf . q: fi t in ci$
purpurea cjdda nd in roro igncu .fcd vini rolo
re bne.eft autefculprurte faci[ie.2buiue gcme
gencratuntquic0.f arnoLamctilt';e gcma
purpurcicolorievtrofa.snaTmitrif ab india<
£> iit qdaeiS' fpceJj bec.i.indica cercris vti Itf
or eJjuicmolltcies adfculpcduj imn .-p\i, ub.
jcv3ndiccquidlamariftep:incipafu5rcnenf*
S5inarabicqjp,tcc]cfinituiafyricperriavo
caf£tinarmcntaminorctingaUactarcEturi
mrtmcgvpro^o:diduTtmeato3vilinimem
tbarafo x qpro.3 ndicc abfolutu pbenics pur
purccolo:cbnt£tadbacringeriuofticincvo
ta t>irigut.fuditat cu afpectu lcmrcr blandum
nccpinocfo8vtcarbuculivib:at.aitc?icaruj
genue t>cfcedir ad iacincroe.? bunc eolo:e*!irtf
difacon vocat.£ft \ panaritce in ccrinuo ara*
biccgctiB.quarriigen';coIo^ vimb5.quinru$
ad vicinia sefcendircriltaUialbi. bae gcmaa
magorujvanifaepwmirtircbrietatireftfterc
muUacfcmiracfficirc
©Pfrationf0.
f £pli.tcna.rc.amcnftu8viclacet color^c
oprim$j£ftawqdavclutgutfa vmirubciaq
co:rapta.-;bccfacileeadfcuipedu?.v5mlruvi
nu5 biberito qm ebifcrariecdrrari?. f 3rifto.
Xapieamcnlbfipofucrlcujfupvmbiltcu.va
po^vinip:obibcc:ebrict3teq:fouju.'ifcofcma
ctfragio Uberar.SrnoIC.f airrSamenlUccd
tra cbricratc.factrq5boic5vigilc.mal3cj5 cogtf
tarioncrcpcUiu mtcUccrtj bcnum tnbuit
5ik<|[apituIum.otu
5 ^©ws.Dfaf.BfiusUpiemalejadrfe
tanrnm.mua)imr.quiopttmu8cadvfu5nKdi
iBflapioiuua
«Inequf l cofozc ddid9 *c Uttio iit modii puni
ae ac vclur puluss manito infides.fana t filhi/
tae.fcrofa3.podagram -r alienaspafliones
f Sera.iapis afi 9 c lapie c\ iiiucnif in alcca
dria.-r floe ci9lapidt'8 noiaf fuca.z c Upisafr?,
e4ddaqi5apparctfu&a}a'9fitcpiiUicrimol^dC
tiu rcpcrif crii fub eo ? circa cu.t iftc lapis e al
bus.iopojtct q> eligaf ejceo ilko, eft alto teuis
fifis punici fubtife cito fragtbilie.tn q funt vc i
tieoccultate.z fug qncifroen fal rubeu.ic' ft
lapis ficc9fimili8 fpogie.tgnaf fup. eu farina.
rpqcqdaalba.cjdarubcafimiliepiinici fcccltf
itas ad croccmte.z qn applicaf lingue mordi/
cat mozdicatdc pauca . f £t i^c auc. Caf.flo
minaf b lapis noie acqfito a Ioco.t.afia. ino e
oinoour9ucutlapi8.fjamTafinco!o:efuoet
fuba fua lapidito q regiiinf i lauclhe balnri.i e
fcna"zfragifdro.2fup.ipmefilepuluerimolc^
diui repti fug parieree moledini. i bcc mcdiria
noiaf floelapidis afioe.z cfubritisrfptffua fnb
tilitate oiflbluit carnes finc mozdicanone.
©ptrattonf0
§ 2>ef .au.a vaf.T3irt9 b9 lapidis * floiie a'9 e
q curat vtccra ^ftdaqTurosifTidliefcnarioia
qn e ficc9 z aufcrt carnefup,ftul qfit in ris.q cft
fimilis fungi. f £r cura t vlccra fraudulcta ; et
rcplcteacarnc-zmudificatca.f ^tqiiadmi^
fcefcumeiietacaocouenitvlcmtofrauduUn
tie.-z no fim ea augcriin cozEe.fj£ t qn admtf
fcef cufarina fabazi tfitcmplaft?podagrc co#
uenitmuitii.ff £t puaiir ©uricteifptcnie. i qii
d cofirtoboc.cumdlepucnirvlccnlopulmoJ
f»i8.f £tcupomfcjtl5lapidrfup,fcabello fuj»
qi5tcnctp6dagridfBpedc8d: pfcrrcris.f £5
qnpului8ci9afpgif fupcojpapinguiain bai*
neo loco nimcctciwarca f tt 6, vulc ablucre.
lapidcbucautrloJeci9abluatfictauafclimi4.
l£y Captatlumfc.-
5 -*-lbcfto.aib.inlapidario fuo.&lbdfo
l coloiis fcmi fm 'jMiniii iu arabia inuenitur.
©Pfrarionfe*
f 3llB.'Gtirt9mirabili8ei9intepli8 ©coru eft
mamfcft^.coq^femdaccef^viicautnilcBpofe
rite]cringui.co q> nattira b* aialis q& falamart
dra vocaf.cu modico bumidi vncruou" pinguif
infcparabili6.^3fido.2ltbcftoearcbadiela^
pis.ferrricolozis.abignc nomefoznnj8.co q?
acccfus femel nunqj ejtringuitur
Capirulurn.ie.
%5y Duilclapis evttHcirSfcra.li. ag.ca»
a^Jbageratbamacb.i.lapi8aquile.£t dfc
f lapis indus q cii agitaf .audif intra ip*.
fum lapis ati'9.? mintra o^ctt in monrito indic
intcr cbinaost faradiiu.cta Iitto:a occeani.tc
vocaf a greds allcuiana partu.t bcc.ppzietas
cft inucnrainboctapidc aquile.f £t idcm mt
cto:ifatc*Rafi8.2ttbamacbcftmcdicin3iudie
ct eft lapis fimais caftancc.nifi quia babet cof
fcmn vdlcrcum^t quando agitae ipfum audi
dimrintra ipfumtapitlue.tquando frigis cii
egrcditurillelapillu8.etcftficmauetlanavcr
gcna ad albcdinem.f £.t idem *Ra fis libzo se
^p:ietaribu8©ijair*creltlapi6 fimifeouo .et
quodbabctintrafclapillu. fSlberfueiti
lapidario fuo.fecbitcs lapie.id eft aquilcct elt
gcmrMrujoprima. i cft coiorie punicei.ct m
£b q
A' >frv'-M
€mmm
«atiir a ^bufdam aquileue/r ab alqe credialif
. ro cp aquile bunc ©ucunt ad nidum fwi? iupra
ouafuacoltocantcs.eundcm fiattgras inrcr
©tto oua qucfacit collocar.t5ocem ejcpertum
ad fenfum in jColonia vbi gracsfems fccerut
mutris annisinquodabott0i3nuenitur aut
tapisaquileiu]cralirro:a oceeamvbie optimu
>gcn9 ccbideo:u quf Itst beredes auiu .0irirur
aurem <?r in t*erfia aliquado inucniturXft au
•tem modue cius cp in fe corinetaiium lapilluj
quimiplbfonatquado manu moucf.
©perarionre
<<a f £>crapion.£?ic lapte aquile ©icitur ."Ra rrr
cum a qiitfa vnlt pa rere otta fua.t>efert bunc la.
pidcm maicuho a partibus 3ndic.z fupponic
-cuflqle.-ifacitcumparcrefaale.Talleuiateius
t>olo:cm/r boc idem faeit mu lieribue. t ai « ;m a
■Ubas quando ponirur fub ete in bo:a parrue,
*> f £tidcm aucro/R afie.Ouando ponirur in
pef ia -z fuTpcndirur mutieri in co.ia quado t>tf
bet parcrefacit acceterarepartum cum factlira
£ tc.f £r fum eepertueboc? inucrii (ic ec.z oes
cocozdara in boc cr sllcuiac partu quado alltf
gafcojcc? siiuat qfi ponitur loco peoni&iimeJ
nirur acjcurandumOftc lapisinucnirur aptf
nos.ct C0 pwree.verificaui t>e eo muitotice ejtf
l^ pencnriam.f fcnajcin lapfdsrio fuo capitulo
t»e lapide aquile air. 07 fufpcfue infinifrro b:a*
cbioeonutntrpzegnanribus.sconetliacamo:!
^iumasauget vbi fertat.z impzegnaribue ims?
pcdit abo:fum.zpcriculu partuririois mitigac
- f r&zobiber cafurn caduco:u.fimtl!fcr fi x>c ad
jnimTJrarioncvcuerti sliquis fufpccrus tit m ci
bo illo p:obibec nepofftc ab co t>cglu;irir fbuf
ille Srtlapteserrabafur mojctJCgusricr.f 2J \'>
bcrrue.i^rafl* aurcm q? fi fufpcnfue in finiftro
b:acbio conuentt p:cgnantib?.t cociliat amo*
fevrDiutriJs augct vbiferrur.f £rimp:cgnj$J
; tibus fmpcditabo:fum,i perieulumparruririf
onie tningar.£rair cr p:obibcr cafum c^duco
Tufimiifrer.f firquodmirabiliuecft tradunf
£aldei cp (i t>c ao^miniftrarionc veneni aliquts "
fufpccruefirimpofirusitj ciboillo p:obiberne
pot1itt)f glutiri cibusvz fi tapis fubf rabaf mop
?>egwttf'.:boct>irirBiberru8 fe vidific a qao f
&i fratrc fuo fenfibtWccr p:obari feu etaminari
«I % Ouerunt autemaqutkbunc lapidcm.t itn x
J ponuntuido fuo:et ©raes inter oua fua .©5
\n vno anno ponunc vnum.tin alio altum .
•j, f t>icnnt autem quidam cr faciunrad mitigi \
dum cato:em ouo?-.vcl co:po:is aquilcnc oua ,
X. lumiscalefiant^tboccltpbabile.
f 0uidam autcm oicunt aliquid confcrre ad \
4owtmfo:marion€maucviuiticari9ncm*qijo4.
autcm qutdam©icuntc)»lapt8 ab a^js 3i'ibus
ouisintcrponamr.ne oua frangantur faifum
elf .quia cirius ad lapidem qjad fctpfa collifa
franguntnr.
f aiuntattfcmaliqui.c?iialt'qutefufpcctua
x>e adminiftrationcvcncnicumlapis tftectbo
Jinmittitur.ltarim a cibo ftrangtdamr.et quan
do fubtrabif tranfglutit cibum in quo pofiru»
cltlapis.
Captmlum^
^vfotrionctBftcritceOfidows &M*
aSfgemma eft criftalliua in 3ndia criftal?
5 -»-lo p:opinqua . 3ncuius centro fulget
ftdla luneplenofulgo:c.nomcn$eo fumpfiti
cr aliris oppofira fulgo^m rapit z gerit.
f *^linius.3n>Carinanianafcitur gcmnwi
quc 3 ftrios vocatUr.fimiUfcr vt aitiria vel af
ftirites candida criliallo p:op(nqua 3ti jto;
dia vcronafcenset in paltcnte liffo:ibue a \W
os.Ouidam aurentcaufajnomtnie buiue rcd
dnntxp aftris oppofita futgo icm rapiat ct gef
rar.Optimam aureminXarmanta nulliqj \#
rioobnoaagtgni.
^F 3dcm 3lido:ue.3ftcrircecft gemma ca».
dida iuccm contincns inclufam vcluri ii dlam
inme ambttl3fem.Sioltfcpcandidicanrc8 ra^
dioercddir.vndcerncnicninueiBf, f T^Iin^
us.^orima candidicantium gcromsrumeft
alteriap:inciparumbabcnsp»>p:ierafcnafu^
re.cr inclufam lucem puptllc modo quoda eoi
tinctct tranfTundit tcm mclinationc velutint?
ainbulanfcm.cc alto arcsalio loco rcudcne.
BtltyMbM
etf nguibilcertmgutt ti.% ttyaf.Sirena mar$ $
quc in \ittoie eft fole calefacta carnee bumidaa
t>eficcar..f 3tcmcocta facellisadcdpefcendii £,
tumo:c mintraneo:um iuuat
€apitulum.rii.
^*7w"Rena.3fi.3rena ab aridttate x>\m e
2j*h t5ui9pbario cfttfi manu p:cflaftrideac
P -^aut inveftecandida fparfa.ntl fo:dia
ndjhqnat. COitrubi9.aiiadtarena fofltcia.
auaftuuiattca.vclmarina.&renefofllciefuM
becgcnera:fc5nigra:can3:rubea:carbunculu5
trbisoprimacritquein manucofYicata ftrO
doicfccerit.qucauc terrofaeft afpcrieatcnoti
babec.jfoem ft in vcftimetu candidu coniecta
fueritarenaria.aiidefodiaftiifcefluminibus
ecegUreaertrabaf.bcctameinftrotturi8odio
fadt.q:©irrkileficceflit:ncc onerarife conne
fcr pariee parif.mfi intcrmirtionito rcquiefcat
neccocameratioeerecipit.^arina vcro bcc
ampliuetcttaparictcscuinbietcctoziafacta
fticrintrcmittctca falfuguie eo£ ©iflbluuntur.
JStcccfdtautcelcritcrfofltac.-rtcaouaperma
neta cocamcrariones patiutur. S>ed be quc
umctKarenaraercceree.ficmejccmpte t>tutt9
f acenr.a foleeta luna ct a batma coacte refoU
nunturctpctrofcftunt.3ta cy inftnicturacon
iecte cemeta cotinere no pnt.fed labunf i ruunt
oneraq* partetu fuftinerc non poflunt .f •$&
&eagriculturalt'.i.Dmniuarenegene?.p:ea*
puc ineuozeftru^a.fequcntismer iricanaXff
riumlocupoflidet nigra .Sfedfofltbilie are/,
na noninucnitur. Dcfluminito aurcmglarea
vel uttoK colligitur:'^>arina quidc tardW fic*
caf 3 deo q$ no cotinucfcd intermiflts tempo*
ffiteeCoftrueda.neopu8co:riipat*oncrata.
0pttattont0
fl fifli.»eiu.rt.a«»8fp9rfifupa- ftjmlfd?
^LC^,
ifk (fll
"vv% ¥ itTI
i^Sfti )
fe^lP^
mf
^^^^^^ft
S^^^^l^
€apttulnm.]Et!i.
T?gilla/8arrboF.t>c,n>2ietatitorcrcm
a argillacftterratenarglutinofaetvtf
fcofa.ad variafigulo?opcra tstfpcflta
at$ apta .£t ftc ?m3fi.lt.rvi.ca .! .ab argisfic
vocata.apud quos primo er talimareria vafa
ficnlia funt erTccra. £c vt ibidefcirif.talte t erra
per acrione calo:is liquidiores partes cohmc
tis ct tcrrdtrioJee cofolidanris iu latere ccmu
tamr.Sfcpectiamcoringitq-talictctTalytca
vnctuofa frtgiditatcaquecongclantein lapide
comutaf.Sepe ctia midit talts tranfmora^
tio fcjlutivnctuoftMaptdeer calo:e coagula
rc.ftcutemtricif libro quarto mctbeo:oru Xu
nim vnctuofum apnun cft buic tranfmuratio
ni.fcilic5in lapidepcr coagtilarionc.quarc vti
ctuofumcftmcdtumintcrvifcofuinctvapora;
riuum.babenobumtdumvifcofum.undegra
tia vapo:atiuipoteft a calido coagiilari. gra*
ria vifcofinonpoteftcr toto eduafcd amplius
comp:imictconfoltdari.efficinlaptdemtrafi
mutari.
^pfrattonte
f €ltibi©ia'tcomentato:.argillaeftfrigtd0
tatefua fanguinis reftri viua. f £onltan*
tinue.Srgilla cumfo:tiaccto fueritt>iftempc
rata.a{pofitar>oricttimpo:ibu6p»>bibctfan
guincnaribuenucntcm
Ctatmtus
tcclcelaucfiu* cfi aqua rola£.f £t tvtirStf
cbindue.Xaucf eu aq bugloflepoft fccpurati
onemciue.acquirif cm^torietaemirabilie cjc
boc ad cgritudittee mclancolicae
f auice.fowcndoeducitmelancouca plue qij
lapiela^U.?#tcripmtmtirifdlcbo:uentgcr
f 3obatKe^cfuc./£ducicfolutione colcrl
nigramcuvirmtc.:mudificatcc«br4i5c)c ea.et
vatct ad egritudinee ciue melacoUcaeuucutcijt
mania •jvcrtigo tfcolo: capifie etepitanna.
C £tad cgruudince tfmorie? fufpitionie ,et
adlcp:am.? adcgritudinee fpknie? ad canc£
etmo:pbeam:etfeb!ce meiancoUcae.
f pofieno loriporio dta.$&vfq5ad.i.f xW
ti pottorft a.M'Yfq; adauae.
CapiruIum.jEm?.
B*Rmenue f m •J^iiniu pprio ca * Zapfe
armctrae e^iet9tnoiar9aregioneiHa>
et cft liuidue i fuba lbidue:cuiue meltf
*: e babee colozcmcdiu inrcr viridem Obfcwa
xcrrcum z indunu babct maculaf .fciftmctio)
«eeviridesTmgrae.'fSm.li.u.ca.©clapidc
armcno,? aliquatuul asuuni colo:ie.non tamc
cftincolo:eajult".znoeftihei9 foliditate:fede
in eo arcnoftt asqucda.? qftcpvtunf catincto
tce z picfcueeloeo a^luelMcmetactu.
0ptrationt0
3 $ 3obInce"jgSefue.Xapt'e armcnue mquit.
SUrider a vcriftcatorito eft rauetue fcabcrc p
rogatitia in educendo colcram nigra4:ui9 opc
rariomolumiorcft clltbozo nigro.tvirruoftf
o: laptde iajntemcHoJ cft bne colo:c medium
intcr vfridemobfeurum ct tcrreum ct indum.ct
ijabctmacUlaru^iftuKtionceviridce^ nigras
ct qui no cft th termino lapidie jmmo facilc t if
folubilicpuluenfabilia
0 f v£t$eftlew'etacwcareneafpcrifafe cauVk
copUtionie in principio fctfi z ficca in ipfo
£ 4 etcftrcfoluttu9.abftcrfiuue.2c coturbanti
bue z fubuerteiito fiomacbu. x educit pcr vo*
mitu^venrrctnocetftomacbo^encranerubi
uerfione.? facife fototione cum anguftia
♦j f £t©iritSlc)^der.Ron lotuefotuitpcrvo
^ nviriictper ventremfine molcftia.
p f3reautmlau3do4pmdtJxcicrafcufocif
*?■> litatctnvafelapidco.ftrindcnjfidatur fuperip
fum acj culciex lauef ficfcrcndo.sfatilludtri
Seucefcmjj innouado aqua*? adbuc.
cfapitulutn.fu
•^TyFltimonium latinc.grece anttmorosa
jT^Jarabicc a vtraad.&nftmoniu eft vena
5 terre fimiiie plumbo.vcru i q& an rimo
nium fcritur snofundif .plumbu vero (unditur
i no tcrtf. /Sfbjmfracturie fwe claritate qn
frattgif.jtnllud crndiue qtfinfracfurie fuie
nd babct aiiqutdcjcterra vct aliqua fo;de..£t
tdeo aWura ttnundu ©cbef poniin mcdfcmte.;
J6ft fiitficm.iq^radu.f J&era.uba) ag.ca„
Srtntad vdanttmoniudt vena t erre fmul»
plumbo.teftmcdtcinaocularifcquod fcecctf
mtura.mctall0iquta3nttmoniutcrimr»c«rtf
lum vcro nd fimtlifcrmctaltumfundifianrimo
trium aduritur3ntimonium quanto elarius
tatomdiue.€tidcmaucto:i.t^afco.^eU9
cr eo g foraue.-: illud qci fratigif et babct m fra
turiefuidclartrafcmtltmitnontafcm^tquod
cftintcriue mudm.mo babctaliqoidadmiicfu
ccterra velfotde^ltqua. f Sunanfoz tracta^
tutcrtio ca.ne3nfimonio3ntUi»nit;iB fngi?
di m jficcumcft intcrtio^radu
BtltyitibM
^perattonra
f & d cmozroidas eciccandum foqctatur Tuc
cus peuccdani pcr criftere.et poftea u llm cwc
riu6.poneputuerem ant?mont) ©efug.igyifint
intcrius piiluisiniiciaf cu calamo pqfiro inyc
fica tnrlata.f -jbuUjisciufi cnni faponefparare
to velgalltco coficiaf.etlicinwmin,co intincrii
oaf icio fiftule unmifuim curar.-jbuluie eimin
canttopofituscomcdentt autcarni fuperftue
optimaeftcura.f £ontrapoUpum roagdali
no cc apoftoliconfo:ma tu&in fparfo pulucre
antYmont? ct narito rmmirtatur et aufcrt igfuj
f £ouirium ecpuluere antimonq ct pulucrc
nuda.mirabolartonim cirrinouim cquo poh>
dere additaaqua rofarum.vel ponet>e tutbia
cumantymonioif Bombicintincta infucco
fanguinarie cumpuluerc ancYmontj.naribua
immttraf .? remouct ftujcit fanguinis ab ipfp
f Sd cobibendu fangut nepnluia antvmontj
infuccotapfibarbaliicondaf.-iboittbipintinc
tafupcrponaffS»cra^uct.j5alic.3flbacmc
dicina eft virtus Itiprica lcdglutmajriua z in'/
frigidatiua.aufcrtcarnefuBfliiaqnecftinvlcc
ribus.-zincarnatt infblidatea.ee muhdificac
fo:dicic8eo:um.f £t jtringitftujcumfangui'/
ni3narium.?#rieta8a'u8cft conferre cpilenl
tic^fUenmratibg/oifo.^Sunanfoi.antt
moniuoculu efftciensrobuftu tpiue cuftodic
fanitatcXutpofim^jmcTtmaeeftrigit.^au
lud ca.ro antytnonto.Snrtmoniufua frigidtf
tatcrficcitatcfanguincDcnaribus ftringit.rt
valctfimifccturcollirijfloculo:um,
f Skniozcseo vtcntce babentoculos inco)
lumeo.quia neruoa confouar. z omncm nucu
lam z nocumctuu anfcrt jnanme h parum t>e
comifccrur.
Capitulum.*u)» •
£tramcntum .^fidorua. Srrramcn?
"mcum fic t>icrum efheo cy fu atrom.£tt0
4Ua fpcciesct picturc et quoridian*
vurincceffarioelt.f £dfb:ot>caluminifcD ei
falibus.Bttramentt^eftaqua etrincruraqui
terre ficciras coagulauif.£t e infui naturaca*
Udunn ficcum.t5utu6 muuafuntgcncra.quo
rurri tncliue eft in 23ifpania.£r ipfum quidcm
t>euigrar corpo:a.£c augmcntat rttbcum n$
bedinc.&lbu vcro t>enigrat.C£r.lrt»o quar*
t o mcrbeo»rum.Bt tramenra compofira funt
ccfale ? fulpbure z lapidibus*£r eft m eievio
au'quowmco:po:umuquabiu'um:quoniam cjj
riefiunftvtcalcantum z abacbar gencrantur
ecmaioribus granieatrramentuet non folui?
turfalfedoeiuenificumeo cpodineo dtfuli
pbjtrcum:etpoftcacoagularurrcfiduum . 31*
ludcBiamcepitvimmincralcinaliquibusios
poubus.jQutod auticepertr vim fcrream : cric
rubeum aut croceuni aut calatbar.CUtod au^
tem vim ercam«rit viride ficut calcantum.Uu,
deipoflibitcclt Ola t>up artificialifer fieri.
©pfrationra.
f auiccnnain fecundo canorc .Srtramcnnl
calidumcfttficcuminterno gradu. ..'...
f Omniafuntadurcnria .ct ftiptica fcabtei
conferunt bnmide ac duricict palpcbrarum ;cc
afpericati carttm^ut apoftanaribne inguini&
f £ft antemiti atrramento virrua vencnofa:
t>eficcans pulihonemata ey fo:faifcinternar. '
CS»ufnaturauremin nartbus p:oprer fituii
fanguini8.t p:op:ic altbocbotar.ee quo cnatn
fiuntlicinia;
f I£t ponuntur in filtnltmet ccnrpantvcnro?'
(&afcm.Xictnium qttocp confert vlccribna au;
ri8rtfanida'u8^tp:olMbrtcon-ofioncin •oeni
tium ;7.-d
f 3fem in tpfo funt adulfio vcbcmcns 'i ajrf
fuumfanguineoujtnconltrictioetcficcatio ct
ftfpricitaeplurima.
f £onfmfo^icc^bcriiTpilcquattdoU'w'ftir!
cumaquaco:iandri.puluerijarur aurem (u$
fraudulcntumvulnuezambulatiuunvaduru:'
carhemadditam.
f £onfert etiam rlujcnf fanguinis nariuct apo'
(temaribusgingiue. ;
f £tp:bbibet flujcummatrici6.pomrur cfiaj
in alcefol ad abftcrgedum z ihbriUandu grof V
utudincmpalpebJarum ,t?ocidemi>icit p\tf
niu6;licerpcraliaretbfl»
^b iiti
H
&
Ctaitama
^v "
=¥■ IZJgi
?SSi
_„2^^
P li
l^ lla j^v_Jg^^^
Capituluntflm.
,3Lunieti.3Ti. gllumen vocaf a lumme
►q:lumep:eftat eolo:ito ringendie.,£ft
uaiitefa!fugotcrre.e[ftciturq5bveme.e]C
aquaetltmo.-reniin'8folitomaturaf;25ui4;rpe
cie8t>uefunt.liquiduetfpiluim.DYaf(r.2llu*
nrinis (pecics multe fimtScd mcdicine tree ne*
ceflarte.*Rotundu:fcifium z UqutduVfcotuduj
pfc)babiu'9 eft qtf natura li rotudit ate foanatu
cft.fiftulofum fubalbidu fricabile no lapidofUj
aliq etpartcpalUdu.pingue fotvebemcnrer
rcdjrgume.Sctffumaufe^optimii eftqc clt
quafi ftoealto.rownduleuesc .Ziqiudusc.
indemeUuecfi qt> cft leue pcrluciduin fummo
aliqd in modu lioris qfi lac bne, f *R afi tn U.
©ealumimco:falth?.aiumeefl:olcumqtJcoa
fiulautt (iccitae terre.t cft in natura fui caltduj
etbumtdu.rerinetomne volatile. mudificatet
©cco:st co^3:etaugmefattinctura5 corum:
<| aicbimifta.aiumeniargefumpto vocabu
lo.tktfomnc qo* ligat tincrura tn coigc aU'q\
vt in panniset co:qe.£r ficutfunt ©iuerfe tin?
cturcfie etaiumina t>iuerfa.'Ba rinctura que?
libct aluminc fuo indiget :fine q imprimi nd pof
(^.velcucorEeligari.OndendCvtquida^pu?
tanOalumen oar lumen. fed facit adberere luv
men.i.colo:em fieut aiparetinco:io.q:n6p:e
pafaturcugauMtt6impritnifrinctura.3ra*
^allaelt alumcu tincturenigre .ficut ciniscla;
ucllafU8dtalumcngladti.Blumequoqjoec|
agitur eftatumen rubee tincture. licet alumcti
nonrubificetmfialbum
jE>ptrattonre
f •^U.SIumecaliducft^ftccuin.fq.gradu^
tutebabetcofumediit vebcmenter ©eficandi.
f 0t>albuemcli9e^eacutuzfalfuginiimmi^
ctum Qx> autfeculetu i ccrcii e impt j?.. vfus et9
cotra cacru z inflatioee gingiua?* cotra fca*
bie.£alncu aq alunofe vafc Ydropuis/cabio/'
fte. arftncie.f DvafcOmeautatamcvirtute'
babct c6firictiuatvcbcmeri9 ccfumpriuam»
^edef ttcniq? put redinito tfanguincts flupto
f JSinguriebumectie feufcentito mollitootf
aceto velmelle.C 3de3uriu ftujcuecu fucco
poltgonie curat.carnee cfc fupfluae % pudo:ee
ala? vcl ingutnu fanar.f SuuB lume t ft ca,
crfic.ad.itj.£uccatet p:obibetflu|cu oiefartf
guinis.t curfum fugfluitatuet cffiifionecaru5*
f £u aqua interficit alfcarad.i.einicce t pedi*
culoe ct fcto:eo:ietolU'tcu fecc vini.tarudem
aluminie ^eficcat vlccra t>irTicilia,cu falgema
valet co:rofionit aduftioniigme.
fjBicU.ocna.re.amuerfafralumecaUdu^fic
cuein.utj.gra.ftipricutmudificafiuii.tvif^>b
fcurirarie mundificatiuu fupflua palpeb rarum
carae aut tnebU)? co:rodit.^cfltma et ficca
vttlncra inbibct.neco:po:i eambulent *
f £um accto ct mclle mi)ctum t>enrce confo:^
tatinf irmoe.fet valet tumidie gingiuie.
^^^^^
w&$
Wemm
y jjjk
Wfi^~
Captmlum.juii?
,arum.3fijj.aurumab auro ofcif^
»fplendb«.cr regcuflb acrc pl^fulgcat.
f £.% li.©ena.reru.auru inuenitur in
riuuUectinfontibueetefiaminmontibuequl
doo3Jedraro.multueaufcmlabo:eftinlauait
^o.Sfcdetiam? pcrmultaemuiurias tcrrcet
BelapiDil)U0
fftcC£i0fo:Abaeinucm*iiirfdaatum.tfiaenituf
lamen purn et notv tcrre vd btr uminit» in fc ad
mij;tumficmcBvcUrg«itu.3fcin.eodelibto:
23Ut ril ccrcrisrrietalUs p:ca'ofiu8,©urabilius z
tractabilius.omi rge fulger.? coinquinatu ritf
bigincno cofumif .vifumfouct . £tqnto rubtf
cUHdius dttanro meliu.8.3 n Tuiplo cjj p5dd
rbfius eft 03 argennl aut es aut itanna. £unq$
fit gencrofiffimii fug omina inct aUa.mbilomi»
niwcft marimexwcribilcfuper omta. Qmni
roetallotcinoeratiuus cft. Ztideo quia cattdtf
tas rius rttodici cfteECcfius.tw locaturin gra r/
du.folu5 quoq? no refoluif. Uct o:.Suru itz<$
no folii eftimer mctalla p«cibu'fltmu . fed eria?
folidtffimu:babetcolo:efgnd fplendidum fo?
nmtemviTum.3 nigncpofitu non comburif*.
fed purgatur xpbar ur/jfta cp triplici t>e caufa
mignepomruradejcaminandumadpurgantf
dum et ad f.ibucandtJ.S>ed et bumano coipo
rimipimc cogruir.vndeiu cibo fumptii iuuat
mulfci.Brcftorilee jibzo tertio.Surti.pfccio li
cwatur calido.etfi fucrit fulpbur mundum et
purum.et argmtumuiuninoprimumal ntbo*
re elarum.fuerit q) in eo vis igneitaris fimpltcj
non v:cntis:ci'itq5rcsoptim3 :quam recipere
pofluntBlcbimi!tc:vte]ccanat aurum :t>oc
cnim ipm couerretur in aurinf 3Uiicena.Sn?
rum mulriplct; eft.fc5 naturalc.magif tralc : rir'/
cbi.Zafriob:ifum.colon:etal48modi8.^trt*
ludquidcquodefloealejcirvaletniasiscBau?
rumacrcqiionopoteftopcrari..aurumaufem
©ealeaYefttribustnodis:fc5tKpetracapilto*
rum z fanguis •: oao^um.Tkm enim pot dtattf
rumdTeaurumoeaSiolapidc.Oaidiautefaj
ciunt falfum aiiru:fic z argenri;. Srringat em
idcftt>uranrftanuumett>ealbanf:act>iciitef;J
fcargenrum.S?iaitetiamauripigmcntuincu
fubwoftcraismiminubicpmifcentfolarmo*
nftcum ct inco:po:antcu5 cup:o tfifterjfd . per
loaimbarbatum^tcummcrcuriorubco.-ztn'
cttntcpfitaurumverum'cuiufmodifit atiru fe*
ptemmodisper magjtterium temptatur atcfc
cognofcirur fcilicct in foluti6e.inlapide.in p6*
dercin guftu.intgnciii fublimationcan fufioe
•6o:ro naturalis auri narnra caltda efi z ficca.
ct quantum babetfcrrum oe natnra f:ca'tatf9
7©urictd;tantumbabctaurum naturam W/
nam ac moUem.fitautem tn ventre rerrese ar
gento vitio bono ninue et t>e fulpbureno mtil
tmrabeo coctoi
jDpfranonrc
* C£ldib:o t>e nat urie rerum.&urum eft calft
a de nature.lep:am ac fcabiem curat.ro putaere
rcdatfiim 1 antidoris mitf um.
f ^.ibetmunvtrtutccoiifo:fanclinoc|» iVoik
poKturiaut mcmb:aiiutriat:fcd cp alrcratiuor
virtute co:pus iinmutar.onius cp auro factii
nonco:rumpiturinrumo:c8<ft ;balvrcgalis £
in piacnca fua (ermone fecundo.Hurifolia car
nemcomeduntfinemo:fura.fuufcpu'ccafubti
lia.iimamraauric6fo:fatco:.ctpulfioninie ~
detur.f&caltmia aurimclio:efttenuiset ma **■
gisocficcanszampliusdimane.Oueficom^
buratur et ieuetur.t>eficcatoajlo:ti vlcera (inc -
mo:fura.«ff 2lcfo:.Bumm vt t>ictum cfi fupe^ ^
riusomni mcrallo eii temperaaus.tJndeqnia
caliditasausmodiciejccefius.idco nonlocaf
in gradu.licct in gradu ponatur ab aliqmbu^.
f Buicennain.q.canone,^cdiaiteaurumie ^.
eqaalefubrilc.confo:tat oculumiualccfoL pp^ *
fitumXonfertxt>olo:ibns co:disac n-cmori
eiu8. f •Retentio cius in o:cfcto:em ipfius o:if ^.
remouer. Cautcriu meliuseft z velorius fanai? **
bilcquodfitcum auro.f Conferteti3int>olo ^
ribusco^isactrcmori eius acrima:ianimc ^
cteiquifoluslpquitur.
Capitu!um.jri]f.
%jvX3rtcaIaimOfidom9,anricaIdi'Dtci*
**pur eo cpfplendo:em atiri ztmrfcileriC
3 -*f pmdeat.Hftaut nomencompofifum
cc[lingaa larina 1 greca.^s entm grcce cbalcc*
vocaturittauteme]cere^ignemulfo.acmedt?
^ammibus ad anreum coIo:emperduaT.f £.$
tibio t>e naturis rerum . £jc ere fif auricalcum
fic ©ictii.q: fplendo^ babeat auri .vd q: t>e ipc»
fitlaurti.picit cm pbilofop? i lib.iS alumscXi
mecfi ejc y^ia-pjocri ifauricalco rYt auj-optirha
Ktnmm
0aoaimdU'5cnducftinc6loictJoinf«bftan
*ia.Dicit em idcm Srifto.cf variaf colo:.fcd
fubftanria mancr.SSoc auricalcu frcqucrius
fcripturcvocantelecrruverboc^rercolorej
ctcctro pzope pfinnlc5.j£|c t>octrina alcbimie.
^0 aut tranOnutaftn auricatcum. q6 fit mcdi
anrctutbia:quiafumu8ciu8 atbificat.t babj
nawrafpinitu0.ftatimcBCUputui8ciU8 p:orj»
citurfupercsfufum.vcl mifceturos laminis
fitie.in ipfa eris fufionc tutbia calefir,? fugaj
querit tandj fpiriru8.vndcapparct ^ ciuefu^
g.i f ir pcr crt8 cozpus fufum.ficcp ficcat ipfum
qttia fumuo eiu8 cft tempcratcalbus . % albuj
bitiufmodimijctu curubeo rcpiimit rubcdine;
«r f ir citrinunwtra auricakum.
rit argenrii©urabfeett.3mpurfa(!it»e factV
li corrabit co:roprelaj.;argcnru pfolidat aiia
metalla:: quafi vnum cfficit confolidata.
0prrattonr0.
f Sui.in.i? .can.S rgcnrum fonigidariua «ft ct
cjciccariuu.bonil cftratdcfcabici? pmrigini.
f £iu0 confricario cum alqe commictionib?
confertfeto:io«0.fBctrcmo:ico^t0tbumi
ditatibusvifcofiefConftanrinue.Srgenru
frigidum cr rcmpcrarum in bumidirarc eft.-z eft
contra burnidu ct vifcofumflcgma Xadimia
tamen aurifo:rio: cft z metio: argenreaf "R af
(i in S Imanfozc.B rgenrum frigidum cft : co tf
difo3trcmo:ip:ohcit.>Cardimiaargcntifcabi
ei quc in co:po:c o:itur:et puftutis quc in ocu
liefuntbonacft. f aibettue.argcnrumbe*
ncpolimmmrcromniamerallamcUuecftfpc
cuUinuquiaincoUuemagie acccdir ad cya^
pbaniim.f toalY.^urgamcntum argcnf imi
liuecftviride actcnucponncurmcft ©eficcaa
fomrcr.idcocpneceflarqo admifccturad dca*
mfandum vnguenri©.
„ttrgcn:um.3fido:u0.3rgenrum grc
•ciargirion oicuncum tmrumimmo*
Mumilludaccidtt.vtal candidum iit
impzcffum <ro:pe:i nigwwslincas reddif* £p
hbzosenarurisrcru. &rgenrumt>ucrile elt
^rractabilc:fono:ikpacanniru60ulcimmu
«t boc majrime ficri mifccarur.vnde tubas cic
argemotucdlc8p:cccpitmoYfe0ficri ad tcrt
rorcmboftium:t6)cbo:tationcm ad bcllum:
admouendumquocBcaftra-zpopuluoad cfr
camc©nuocando8.2lrgenrivenc muUeet in.
uudriopartibueozbiorepmjmrur.ncccftpu
runrin fcficucaurum.£>ed rerrc ac foidtbua
incozporatuaadmijrru.idco labo: mcaimue
.cft vtper ignem ejcpurgetur.^umus autc pur
®ationi6cui0valdcnociuu8cft:ncc s»c faciU
purgaf fumo bmoimuUomfecrumnifi fumo
siwlaurarmomaciofpcciebp.acvbipa^feie
Capitutum,^.
^yRgcntumuiuumOfidome.Srgcnmj
*"** viuum tuitur:cp ejccidat matcrias qui
3 -^buoinrlctturboc t liqiuduiquia pcrcu*
tir.^nucniruraurem fpeaanter inmcraUioft?
tte infomaabuc argcnrarqegurtarum eqncre
rionetccrisinbcrcneiSepe etiain fUTeoze vc*
nitiimraocloacarum vcl putcorum limo.nt
eriamcjenimio in cancbuUfcrrceimpofiro pa*
rena tcftca fuppofira.Zuncenim circiilird va/
fculocir£umdanrurc3rtonc6:ficcBargcnrtiui
cj:nuniot>ilhUa:fincbocJicq5 argcntura nccu
ceinaurariporcftXantcautvirttuiecftiVtii
fi»B feptaria ar^fti viui:«ntotarui facuj fupcr
ponas eneri ftarim refiftit.S> inaut auri fcntf
palu.lcuitatcci9r3piimliatirccipicr. ^p4 i"'^
rclligitur no pondus fcd naruri dXe cui cedir .
£> eruaf aut meliua in vit ras vafcuU8.na5 6f
teras matcrias perfotat.pofuf aut ©aru interff.
£icpddcri8caufa.Buicc.Hrgctu5viufirubtu8
terrl nafcifyprer bumidirarc magn I in loco il
locpi(tcntc.£tboccucnit,4prerfolcctacrcqui
tangutcu.^dco^cJfictTcurres^prcrbumidi';
tate z friQidimc que in eo funt .ncc e»f icirur m(t
faioco frigido.£; li.t>e lU.rc^.Srgeru viaaj
cft rcucra calidi zbuinidi ia.iq .gradu,liret: tn.
quibufdl libtis inueniarur eiTefrigida. .cpttnc
tum pot alij rei admifccri:fed viun no.pot auri
Jiicri albft et rubea aij fulpburs.fcrt ur cm -oe fa
rili omnes colotes reapcre S> iectinguarur oi
pinguedincajparebit quaft tama nc iitfer otf
lae artificiofccrcmaru5CjCtrabif ab ignz ciantj
malliabile ? 1 ractabite ad modii argiuM «ta
(omeftrmaculafacienda 4^£nic0(utearg£iuo
no pot ft'crioeanratio.C4UCB argenrum uo coa
foUderur argenro medio argsiro.boc vicktur
beuef icricum argenro viuo
f £6ftarinu8tnlugradua.arscr,r4 viuuca.
cftin.iiigra.^bu.i>cdic4lo8capwPOcadit?
rcpf ilia omia cu litargiro et aceto i . oleov
f 5itcBborut5ad curandufcabie. fttew vnj-
guentutadpuftulaBoptimS.f^larca.^rge
tu5 viuub5tw^oi(foluedi z pcntfradtfaruu
lupinoa. amaro?tfecoquitur in sceto fo:tti w
mo vfcpad fpiiTitudine.targerivuii $*m$ f
cta comiprionccaput paticmta e^utidarola
pcdiculo^umpcrungitur per T>ifcriftnijaUa. _
f £«ingunf autevelcumfaUija.vel ft tcaf cu-
cinere* faliua.aut cum capillu« faU'ua4&tt6
aim puluereoflis fcpie z faliua.meU^ mtpi et
tgiuixu alteri rei pot admifceri.nifi em t iicrotf
gmror.ipiusadaUudnofitadmijcso.f 2M&
Srgetin viuu5 potui t>a tu> intcmrir caui a po
to6.$3tm.&w(Mii%m™nwmW
benti morce tribUKieuadcretamepoterif .Uut
bocbiberitcaprtnaiacbibendo ac tonducdo
vclctiambibendovinamaddifoabfmfmo^
napivdVfopo.£uiaincumebro^dber«ipm
percntitetcoirodit,
4f autcen.argewumviuumfi;blimari5m tn
fcm'citpptcrvebcmete5 inciltonc.ereui8 cura
fottiBcftbtbereUictvomerc^edPalimus
©icitboefeecpertumnonfuiile. ^
f &do <p quida bibit argcntu viuu?in cfta*
ecpum agitaretur firi ec virro arto . putansfc
vtnumbib^.zwabasborisefftagsidipfurn
rcddiditanusinpcluim.xnibilnocijif,
4 Dicuntenim quidam q> ccrincram interfufc 3
qiquicqutdciobuiatfua grauitate conodit
3/iteriicttetiammurcm.
fl £t eceuisfumofagiant vcnne8 tfcrpcntca ^
vencnofi.Otcm aapo:aWa:ir acadere pa? *-
raliiiintremo«m.iitmu8a'u0Oeftruttvifum
ct 4uditum.^tfacito:i6 feto:an cum tranfit
per ipfum.quare caueat qui vratur.
Capitulumjri'?
BT^fenicum.DR««'PI^3trfcnicu5 quod
iatineob colowm auripigmcntum cict
mrXolligiturinpontioepaurariaitia
teria.vbi et fandaraca oprimm eft quod in smt
rcttmcolo^mtranfit.purumafttfiltgracittvci?
narum ^tfoirfu.Ouod vero pallidius aut fan
daraceitmilie c.t>ctcriu8iudicatur.£ftetrcr
tium genus fquamofum quo mifcetur aurcua
colo:.tli8 eo:um cft vtfandariccfcd acno:
^^liniu8Uo.wiitj.2lrfenicumeiie]ceadcm
materia quaecfandaraca.Ouodeceo optim
cft coloris ctiam in auro cjcccllentieXt; libto
©ealuminibus-zfaUbue.Brfenicum eftcali*
dnm t bumidumrr eft Wucrfi gcnert'8.fcilt'c5 ru
beuin;cifrinumalaminofum.£(tarfcnicu?SC
ntile fulpbure in mtilrie opcribne.
©ptrattont0
4 auiecn.aiiud eltalbum.aliudrubeum.alt
udcttrinum.omniaputrcfacriua funtzmo:dt
fic ariua £ft autcm caltdum in tertio .fic a f«5o
f i>ilosabradita alopicic cumgummipini
conucnit
f ^mplaftramcttmcofitfupcTvnlncra, X.uj
adipe et oleo conuenit fcabtd ct fabapbat bu^
midcctpuircdini.xabftcrgitetacJurifciitcj,
a
%
Ccartatuf
i
vttl
a
^f Bnimtitor atoflim antiqoa^tTputn fanicf
etfanguints.£t quldo ponirur inpillulis ad
afma.f^ifccf autcitoleo rofaroadjjotbot
cremozroidas.Ouodautccrcofublimatujeft
inte, neif .£t cic rubco qtiidemcliue eft quod c
pulucri5abtle.^DYafcoa'dc8.2lrfcmcunafci
-tur in metalUs vbiet fandaraca.SfTatur autej
m fcfta/Donec mutet coloze:et repomfVoirtus
ct iuprica elfccum calce viua miicwmct corpo^
reiUitumrollupilos.
lct eft mdioi.f Oittusdus cft: cctra bolhupe
ricuU.c6rrapfgriciem.oculo8bumido6fanat
geftanreadurir.£>ioculo foliscjponiturac
rotundat ur.igncm acccndir.
C Of afcoades.Bcrillus lapis lucidus cft tt
clarus: olco fimilis: fculpitur locufta mahna
acfub gcmims.pedtbus ciuscoznura.acfub
gemma ponitur berba feuina modico auroj in
dufa. geftata amo: cm coniugij facit;&qua in
qua mifla eft pou. ad oculoaim vitia valet. cc
ad omuem vaUfudincm.
Js€apitu.jErit%
miagtfetberiltf.arnol.
jj['Balagi9egetnarurTa 0
|luceti8narure.tcgcncraf
ja carbuculo.ipi9 ac ^turi
|?9oib?t>cbilito tneo rc?
=amifli8.^3fi.6criU9tin
^iagignif viriditare fimtUsfmaragdo.fed cu$
^alloavjlSolirur autcjab indis in fcjcangulaa
*p:ma8.vt bebetudo colohs repcrcuffione an i
sulo :u cjcciretur.3 lit er poUtue non babet f ufo
Tozemi6cnerariu8funrnotiem.Cfrclyman
itis in cromci8bb:o tKcimo.Scriltas cft colo
rie riolacei vel aqtte marinc.
&prrattonf0
f 25uba fcripfit cp coniugij t>at amojem.^t
poJtantefcmagntftcat.DejLteramfiringetia
fl durir.f B qua in qna iacct pora. valet infftf
mie octilie j-oliit victufi fufpiria.etcijcti8 cpa
ftasfcrfurcurareftolojca
fSmoldus.Serillus cftlapiscufus coloze
paludusfvt limpba,fo:maeiu8 eftfejcagana.
^uq5gcncracw8fuutno«cm.qm'mafii8pal
Capttulum.tfiu)
8 £5 aar.vcl lapie Kberane a vcncnisj
arabicc bagerbejaar
f S5erapion.U.aggrcgafozi8 capitufc
beger be?aar eftnomenperficum .ctcft cjcpeW
len8nocumcntttm.etbocnomecaditfup. ©uc*
Unum cftquod caditfupcr omnem mcdicinaj
conucnientemalicui vencno.co o/refrfto viri
tuticius et erpciiit nocnmcntumetus pzoptcr
pzop:ictafcmquccftineo.
f "Rafis.Bejaar cftlapiscitrnus motIis.no
babensfapozcnuUndelapis eft vergcns ad
rifrinit ar cm ct albedinem ba bcnscolozem vi?
ni.cteftleui8 fplendens ftcut lumcn.
©Pfrationre.
fiocrapion. Xapis bejaar conuemt vcnis.t
quando bibirurerco pondu8T>uodccimgra i
|tozumozdei:autlintmcmum fitcum co iuper
locum mozui8 libcrat naturam a mozre er cjtf
pelUtvenenum perfudozem .tdeo peftilcntico
valct f £tquando ponitur lapie in annulo .
aponuurmo«ipfiu8quifumpfitvcncnujn.z
v/£
~T
n
Btlapmbm:
fugtt f d aliquanruium comenitei
f £t qua ndo tangirur oim illo aculcue fcoi?
pionis pwbibcr ab eo poftmodum potentiaj
pitngeudi.
4£tritmf©ecop5d*U8©uo£ srano? o:dci
fciffoluif in aqu a z ponitur m o:e ferpenr is fuf
f ocat cum ftarim z occidit.
f 3deauct.*Rafi8.£tego vidi iipo fuffictcn
naadauferedunocum&u/zerirlapis illc que
vidi vcrgesad cirrinirare z albedincbns colo
re vini.-z cu f3 crat leuis fpledes ftcut lume.
f £ria vidiineodeTufficienria itta qul vidi in
alia medtcina fimplia.Ymnto eril cfi non vidi
intvriaascompofitte.
f 3de*Ralta.aidilapidebcjaarrilii amama
riaiftodiroaslcgistjei.z ettveru cjripe emic
bunc lapidwz &edir p:o p:ca'o tpfiue palatiuj
coidube m puncipio genere.
Capttuutm.jKU.
8£luculi marini larine*Brabicc afto? <
*|Sadcctaca.icati:Bclliculi marim' fut
qivmbliciboiefmfigura.tfflapidcs
parui-z albi c\ iueniunf in ripis marinis cobd
rctcsficut tietalce.iut frigidi z ficciicdco? e0
ceffus ab aur o:it» no t>eterminaf . ponunc in
x nguenris ad facicm clarificanda .
tdptrartonte.
f ^ulutoco^fubttluTimus refoluaf cuajcun^
gia gallinaeea pausrefolurarz fiat vnguentu
pzo facieabftergenda.ponuntur inanridota
rio J5alieniin vnguento a'm'no.quodintcrp*
tarurivnguenrumt>ccitro. j
Capitutura.jEjEu.
d&s^'"'^
«^ Ak eF^iwP
psW^
fifis
^jlll^^^P^C
M A/?
JSS^OV • •1/^«»' T •
WLfJKgt*-
^l^ r~^^///
rW
<^s^k -=^wL
" X^ ^IP^
5§^iBL ^ft^^
~ ^ ^^^Bt-rr- ■-=
§£SE.
«^> Dlu8armenu8.3uicen.ltb.t?.cap.t*
J^luto armcno.Xutu armcnuifinc bolu8
""^-^armenu eftrubefhfceclinas ad citrintf
fatem noru.frigidu.eft inpumo gradn. ficcu i
f«5o.£t cft quedam vcna terrc quepcipue tn
armeniainueniturXinde babctvirtute con?
ftringendi.Eft auteligendu qtffubrubeuleft
f m oee gresmo babcs colotfs t>iftincroe:3ltf
quantulufragilc.fScra.Carnamenu.i.lu^
tum armcnu.t cft in gimbar colo: ci9 eft vlrra,
croceirare ad rubedine rendeus/z rerif cito ftf
cut tmf caljc.z eft teuc fine tapide. Uirtus euia
cft q ticficcar t>eft'ccationefo:r i.
©perariotm
fSutccnna.Xutit]armcnu|retinetfanguinet
qmejcficcario auscftmvlrtmo.
f£tpfcrtapoftematitopcftilcntialib?bibtfu
•zlinitu.?,pbibct ambulationeputredinis me"
bu>?.tmirabilecftin revulne?.
f £t pbtbet catarrii.z confm colericiei
f £reftbonumfpuro fanguim'8 prifici.p:o^
prerea qaiat>eftccarvlcu8puImoni8.z cftcu;
ra ftricrurc anbetitue ej: catarn'8.£t cft bonii
vlceribus inteftinora: i folutioni:z fluicui fan
girintsmatriae.
f £t confcrtfebrib? etbias z pcftacnfialtfe p
piicetplurcelquideiam fanatifuntejL- pefttle
tia magna.ipter pfuetudinebibcndi tpm cum
vino fubrili.
f £r fibibirur infeb*epettilenrie neceffariu cft
vinum:p,ducaripfum ad co::tmifcearur vi*
num illud cumaqua rofarum.
Capimlum^jEui?.
.*?.
Ctactams
14' ■*£»*?<£
><»rw£?
."'■;>
6Piac. X.apfeboiaj:.f m&tt5. a quo?
damgencrebufonis noiartmtffictf::
quodipm in captte po:tat. £t elt t>uo *
vum gencru.vnu albu aiiquantulu fiifcu.-z al>
teru fi viuo adbuc palpitantebafonc ectrabt
"* iur.inmedio babef oculu ccruleSrzKmpouto
noftrie ejctractusfuitvnuese bufonepara*
vtridi9.aliquo8 eria vidintfbufoncc baben?
tes ticpictos tn fe.qui t>e B gcnercotccbantur
vulgariter aur cropodinc ©icunrur.
31 'f SHb°.^o:dc0purganftnfcrtino?-z fuperi
S rluitates.^Sriiol.Hofelapie.ilapta bo:ap
eltcui^tJUofuntgencra.vnufubaKjidu^tatid
£ varifi.<ffDebtifoni8capiretr^bunfantccpb^
rj batvclaquatanSJt.tefozteiueis qnqsap
parct fo:ma bufonis cu pedito fparfTs.^ic la
pfevatctptramo:fusrcptitiu:-:5vencnum
13 "~ ~~ ~
— frSllaica.carcedoniSrtcalco
1 pbanu8.j?fu5.£allaica cft
gema colo:e viridi©. % patf
A lco ac nimio crafla. nibilio
p cudiiis ©cccnfca auro.vn et
fljpdlata.Tjafdfin^sidia
veljScrmania tnrupitoge?
lidis.oculi mo ectuberae.^jEjclib.tK na.re?<
jCarcedoniusin crbiopia nafcif .vcuitfgnis lu
cet.fcd pallcnti0 fpecie:rctinet.©emperitacB
tetcimi0paUo:c.Colo:e babet mediu iacin*
ctum? beriUii.Oui fi ptufuo fit % coUo vcj . t>0
Sitoferaf:caufa8vincerep,bibetur.Z5ui,)fpc;
cieetresefletrieuntur.
^pfrattonf0.
^Sritol.iCalcopbanus cft gemanigra (ed
cris rinnttu reddit ii lapide fuerit illifa.
4 SUiiohJEa lcopbanoe nigri colo:I lapts cla
iiucatvoee:p:obibctraucedinem,
§ £clib» t>ena.re?.£alcopbanu8 fono:us
actwlcisinftareris.
fSiferrovelereficufiafurvoccmquocpfo
no:a actnilcereddit ii poaefab boiecafto.
€apmtIum.j$tjE.
a3rbucul9.£pli.t>ena.re.£arbucutU8e
tapis oim pciofifiiin9 arcp carifiimus: et
oim lapidi* t>bibef^t nrib pditft^colo: igne
U8 i.z noctejnagscu trie Iuc5.nl ©icobfeuraf:
nocte^ormffulgetvtarcafc nocrcqii it>ie
vcrfaf.fj£]clapidart'o.Brdefe8U>'p.atgcma8
carbucul^oce. Ra rrtutfgnftpe radiosiacic
Btiwmw:
rncIi^carb(>.*5m9nccte!iAzcpoiruntciciin
guerc luce. Ouin ftammae vitaane occulis
mittatafpicienrem.
©prrarionre
4 &rttol.£arbuail9cftgema nibirfdifitma f
obfcuro liteneb^luceevtcarbo. £olo«vir
turibufcpfugaroce gcmaeardeteffiSjola em
bjoes q ih ipie fiit ^tutes. £> utcppter illam
©uodecim fpecieemin9ea vrilce.
€)tfiD\£arbucutigenerafut©uodea.f$p^l*
tiozee 4 videnffulgere ac velut igne crTudere.
f fct oicic auircd9:cpeft figillu lapidu. Slij
#o q:carbucuuiepoteft imp2imert figuram
ful omnialij lapidi:? non ccontra.
f*Rafiin2ltmanXa[)C.ca:cft.aaurit'.tcart
iiemfugfluamco:rodit.flujcufanguini8con;
ftringir.q cu lauaf aduftioi ignis pfert.
€apftulutn.??£.
OBlic.yfi.Calc viua 3: : q: t>u tacta fri?
gidafitoccfruigneinr$bj.vn z aq £fti
(aftatiUtesigniseriipit.natura eius
mtrafacit.fla aqeacrediTq' to folet tgnie e]W
tingui.Ofueetfeft ftructurtfabricc neceflfiri?.
Bl lapis lapidi no pot adberere fo:ti9.mfi cal
ce ?mct9.z calpc\de e Iapide albo % ©nro me?
lio: eft ftructurl.£)cmotli $o tincmrl vrilie.
&$mtmm
fauiccn.(n.tj.caii./C3liceftcini8cowta^
pidofo?-3Ua c\dequa aq nd retigir:? illa qua
aquatcrigitcuremanete|ctinctaiouob?oieb
aut trito tiicno adurtf :fed tm calefacit.
^ £t abluta quidem t>icta eft et ejcficcatiua fi>
nemo:'dicarione.
4Jf £aljc^o bibita cu oleis fitmamrariua.
f Calt ftuicu faguie abfciudit.carnc addit a$
co:rodir/z abluta pfolidat.igrae adnftioi co?
fert.f £oftatin9.£al)ceft ca.-z fi'c.uiri.s.0ue
mipa fero % oleo puftulae? apoftema ta purri
da bntee iuuat.vulneraep % kiUonz foltdat .
Capttumm.tf$.
/^V Eriftcu i 'Rumidicue.yfitf. £ariftcti
• f»virideoprimu:q?5nomeabafpectuba
VA^benejeo Of graru fit bte t\ gemae fcul»
put.£iu8emvtridita8refiaroculo6.3demj
■Rumidicu marmo:numidia mimr.qtfcurem
cotem fuccum ©imtttit croco (imtlemwnde et
nomenaccepit.noncrufti8:fed in mafia-z limt
num vfui aptum.CefTriam a calo:e cineiis ap
pcUatur.cutu8.alligatio contra ferpenrcs iaii
datur.
£.ctl
Ktnmtm
•e>
<TapiruIura.)E0iT.
i/^V-Btefarioe-z co:antt'ca6vcl co:auium
\ h Blber.Xapis calefarios iiuc calcofstf
vtAnoseteftniger.
30pfratiouf0.
4 CuYtus eius eit vo ce clanficare z rauccdine
medcrifljJdc.at&Xapis co:arfcas cft lapis
criftatto fitis.infecf o colo:e ccruleo. 6, £i cade
rcaliqn 6 nubecii tonitruo.? inuenif igrava
i l^fpania/ed b\fpanl cft candcne vt ignis.
^•fc:ouocat oulccs fomnoe.t ad p:dia : catt
rasvincendae.icontrapericulutonitrui^i'/
titur ogari.2>x fimiUter ait £naj:.
10
iJD
tcr autfcuo fiVinvnabvrudincfntuniuntuf.
fl D vafco .*Ruffue cni fanat lunatic os •: lan
guidos ct infanoe in panno mundo ligatue.
in fintliro b:acbio egroti arcumligaru8.p:e*
terca facit gratiffimoe poaantes fe facundos.
etamabileaetidoneos.
C RigcrgcftatfftTroprimu fine imponit.ad
©mesirasregiufcomino^idoneuselh
f ' Ramquieumbabuerit omnibus placebit
^ad Jrbitriumfuumcunctaperducct.
^Sfcdquifcolctuocutireriturcumaqua et
iungunf et fanabutur.f £? ed cum f ollunf la
pideccaucndunepater aut matcrp:opefir;qr
melio«m cffecrum babebunr .
€aptfuiuiiu*OT?*
a£lidoniuo. Dyaf £ clidoniup inucni
rurinventnb bvrundinu. £ui9 gene*
rafunrTMo.nigerruffus.quecolUguti
tur capris pullis bvrnndinum; i fciffis coraiti
vcnmbusinuenitur.
3B>perationf0,
f SllD.IRuffusintiolutuspano tineo vctcsctf
riovttulinoifub finiftra affclla gcftatftfo va
lere ? ifama-z antiqs l5gtio:esr:Uinaticapaf#
fionc': cpilentia:codemodo poitatue.
^icnapaufoicit q-facundu gratiict placen*
tem rcMt geftantefe. 'Riger aute vt 3ofepb
iDkit contra nocitiosbumozes z fcb:cs Jtras
o^ratur.tttotusaqnafanatoculoe.
^S^untailt bv\ fipidee parui valdc. £t txt
lesiamvidimusgfocios nfosfce ftomacbe
bvrundinuc]Ltracto8©c menfe Bijgufto.ruc
-<mej;tra«i raafii8valcrewc«nf.vt frcqucn
Capffuium-jKjEtaf*
Oilonice8':cYmedia.)7li,4.tlonitc8eft
tjpispurpurctvariiqjcolouf^iJcrc
iiudomittit*sitiinafo:em iUum factt
£U bacfub hngua geitauerit;at bec #ms tpi
tanrumodo rac inciUdi luna pmo accenfa cre
fccn8dt.f3cno\te6 tnvjnmooefcendetc
fic vult Baronse virrtiritolapiduVRecbiC la
pia abignccomtmpirur.
j&prrationfe
f £clomtc8 elt indtce teliirudinis ocuuts va0
rtus i purpurcu8.bocmagi impofito Ungue
ftnguntur furura pjcnunciare.
f£]clapidario.
3ndica teftudo lapidcmmitrucelonttetn
£>:armn purpurco vario cg cok»e nitcnte
£iuemfub Ungna lotofiquifq5gclTerito:e.
'Hofte magi credutbunc Twinarefut ura.
£>:ro mane oiefcjttam ©umra jiar ad bowmj
£cmpo#quo tunefu«rd'cer£.c<rniio:bi8^ \
&f&apit>fcu0.
©cdlurjaprimatapidispzedicttpoteftae.
XoriusrWurfpatioiourarefciei.
D.iihrcpoftT>ccim5pco:darrcmpo:clunfc
Bt oeminmti tmris in rempo:e toro ♦
Sntc oiem rm lapidi manet tlla poteftas*
£ft eriam milli lapfe bic obnotius igni.
f 3rem)rtid.£Ymediacltgcmma quc inue*
mrunnccrcbtopirasciu8nomini8.candida
?clonga.bi6pTagireT>ialrurmagifignatra*
quilUtaris 7 tempcf taris,
al falito.t elt frigida x ficca in fctfo gradu. '
f Ciuc autem cum aceto fireebeTJientions cft
fubtiliarionis.
f £ltaiame|cmedfanfequecorwcniunt artt
fifliirfeeft irerum ejcvenenfe.
Capitulum.flEjEu.
a£rafa.*{Mateari9.,Cerufa rlos plubi
cftscftfrigida-zficea in fctfo gradu.
£>ac q faciitt fepius incmrut apopleci
am^pflenria:paralifim^rteticI:,fl)terfrisid0
tate aceti wflbluente x momficante.
^pfrationfs
ftyabet autccrufa ^ruremudirtcandtrel ep
rergedi fugfiuirares. vii qda mulieres abluta.
faciepuluere cerufe renuifiime fugadducur.
f BUe \o :qt ccrufa aliqntulu licca elt.pftciut
eain acj rofa^? etponutfoU :macie in eftate
qua pfumpta aUa ajponut.t f3 faciuntsonec
ftf albiflima.t aliquantulit aromarica.poftea
foanat in pillulaa x facie ajponunr.
fRoraquilongotcmpo:ertunturadbibitt
oneccrufe-ooloze-oentiaincurruntttputrcdt?
ncm:oafcpfetowm.
f auicen.in4.can.£erafa eft cinfeplubi:po*
, mrur in emplaftrist vlcera repler ac generac
in eis carnem:? co:rodit carne malf .
f£6fertborbo:ocuU.Xenificatapoftemata
frigida % wra jit aut cerufa qnqjaceto^qncp
f>
Capitulum^uj*
c
tt
XM o (*+■
OTCifolectrus x crifocolla.yfitfXrifote
ctrns eft lapis auro fttfe: P, i colo:c tle
etrivergee.marurino rmafpecru iocu
diusagniu rapacinim^.-r ft iutra fuerit ct lerrtf
meardefcee.f &rifio,£rifolectra8 ignc tra
bit-xfi: etus narura eft cr ab igne cito eobunf
f &rnol.£rifoUctr';gema eft aurei colo:?.ab
ignecito infiamabili8.vifu pulcberrim9 e(lin
bo:i8maturini8.inalrJ6^opoiat)iflimiU8.
0pfratiouf0*
f ^tmiXrifolecrru coUo alligarum mederur
fcbzibusXrifum^o cum mdlearqj rofaceo
auriumvirife.
f £rficumctlearrico prerafo :fo? criaobfcu
ntaruftomacbicpvirqsmcdcf. vcl g fefarina
eiusfumpta.Tcl|cu mafticeejcaqua pora.
f £jc tapidario.£fle erifolecrras fitte 'Qekri'/
biturauro.£ui9ade.lecrracolo:incUnarcn> ^) \T7 ° v?'2<Mt^
detur.23ic mamrinis vifu ioaindio: bo:is. [I. . Jft^M^A^i
f*&f? "M3 '-~C<
,«..
<V*\
f Cuiu8 martrice rapidiflima c": tgnfe. Ba ra
ciro vicino co:reprus flagrar ab ignc.
f yfido:u6.£rifofolla eit gema q gignirur in
jlndia;vbi founice aurum enmnt,
f £lt aat auro fttte :b3narura ma gnetis :nifi
c$ au?. augere tra ditur.vn ■j.nuncupatur.
<Capttulum,0jeu^
£c ti}
Rfe
L4UA jwtv^r r^/* 137Ar
CXl
VRifop:afl9? erifopamos.Sl&Xrifo
m ^an^clapisAabindiaveireraroiue
ViA nifjpfqo* cario: ejtimaf .i colo:e crta
cft cjfi fiteclucco poiri vtpfiq coagulato.bns
«tt.TauriGuttas^qd^wUnomeacccpir.q:
trifo au?.fonat i grcco pfluu.vinde vinditatc
t>o:ri /Orl.^arubn. folia fir pflia pflaq? po*
mdctrifopamoeegcmaabetbiopiavcice.
&pmt\tmw.
CSlD.Crifopflosviresteiapidisplfq.cnaj
ad oc8 co:di8pafli6cscifica^reaif ^jlde £ri
rop%o8t5:lucereitencbrI.«zeuanefcerclumie
fupucmetcata q? coio:e no retinet que bji ow
fcuro.flHt flt i ipo f m tiiueriitate lumis i tc$
ncb:a? recipwcatio colo^vdutinqrcuputre
fact a znocnluca.f £tt>e oito bisi lib.t»e ani
malito ©edimus rationc p/ectan vide.
Craftattta'
Capitultim.j^uh>»
/*y*Rifolit9 z mfolanfis.pYafXrifoUr'
§ h lapis wddiflimS1 eftj: fimais auro. a1
ViAbertU6.Xapiscrifou't9dt tcclo:eba#
bes tenuc viriditatcluctda in qua ad oailu fo*
lis micat vt ftella aurea /rno eft rarus.f yfi&
ilrifolanfis eft gemma ep auro z ignc vocata
©iefiquide eft aureau noctuignea. V>m fitf
gtutabYopia
Bpmtimte.
$&$-£>&* <$ crifoUt? fpualta pfouat .jptdr
<\6 tritus afmaricis t>af .ierf etia q> pfaanis
tferisafiniinfowmicrcplctusacfiniltro bt»
cbio alugat9rogattumo:e8melacohcoBpeR
fimo6.t bo«»iaf in pbificieUgaturis:
f jjnauroetiapofinmgeftatusfugat fan*
tafmata .f £t ticunt quida ipfum ftultiaattt
pcllercitjfapicntiamadducere.
fDTafco.t2ica|plicatu8(vidchcetcrifolit9;
rafure aurinlaterium elh tutamen aducrfus
nocturnostimou». •fbciwfim traiectf cum
fetfeafinrtinteacbio finiftro ligatusomniai
•ocmoniavincir.
m
G-Riftallus.&iD. Xapis criftaU5« $ al0
qn fitcpfrigo:e:atiquadoaute cjcniue
ficut fcpccicpertifuimu8.i igermaniJ
vbimultiinueniuntur.tltercpautemmodufl
generatiois facilis er; fup.io:ib? erat mamfttt*
&pmtiowz
Ct5iclapi6frifiid!?oailo fous offofitffene
BtHapMbml
eijcu\ft calidus ftt boc perficere tto potcft.25u
iusrariopofftaeftinlib.fcepwprietatitoele?
mentomm z planetarutm
f£tt>iciferiafirimrcftringerefublinguapo*
fimsscieperrueft <ytrit9cumcllc miptusac*
ccpws a mulierito repleat vbera lacrc,
f £tlib:oT>enaf.rerom.£rift3lutslapi8 eft
ccglacieinduratus.
C£? olinus tn in aliquifco mundi parrite buc
tnueniriotdtvbfnuncBgcumlgtaacsroit.
H ,i/WOY3f.£ru?allu8vtre8babetftiptica8:T)e^
deruntbucadgcnerandumlac.
a
CapttulimieL
y*V3nnabar.-jb3decta.C3.cl^q.£inna*
I " Pbar latie.0rcce fcrcog.Srabice afreg
^>^vt'5em5ifar£innabar.i.cinnaba?..£t
fttcpfulpbitretargetoviuo.tcftrubeicolorS
Serap.li.ag.cai3frcgmteafrcng£.i.ciraiab3
ruiitecplubo qnponif i tgitcrz inftamaf.? fit
rubcu.Siirfitcicccrufacobufta in bitcmo*
du accipif z pontf i pcauo vafe mudo z ponif
fugigiie.imouef^ottccrubefcat.-zfitvclutati
ripigmctii rubeu.£t qdanoiant 5 fandtp
f&perariotm
f jStf.On cdburif pU5bu vei eerufa: mutafet
fic afregi.zeres fubtilio: eo :f5 no ita fedariua.
^3deauc.Xacbindi.£taccidittibentiafrcg
ficut ilti q bibif litargul. oes i^ti fut fpee cinna
bart.ifDvafco.Uirtuscftillifilislapidicma
tbitie.fceniq? pftringit vcbemcrer.-z ideo fartf
guinie n,uo:emabftinet.cdbufrionib> ? puftu*
Ueopitulatur.cerorieadditur.vtilitcreriacctf
fcctiorubus coluriowm mifccrur.
Captmlum^lK
03 nie. Hcro:.£inis ec pdtctis co:po
rfro vfti(? relinquif .? cft fubftanria t etf
rena quidearida z compacta .in quaj
co:ptt8folidugignc^efolutumbumo:econ?
fumpto redigitur.Unde e% grandi co:po:e pff
pterconfumprione mareriemodicus antea)
ficitur.tyefpeai colo:is elt
0pfrationt0
f£tq:partesbabetmtnutiffi'ma8:!eutftaru
agitabilie eft.ad multa tamenperarilie.
f £incrcnancr}p:imo quide isnieipfc rcgi*
tur vt confcructur.f £inere pclles t>epilatur:
z quodamodo innouantur.
^£tni8ettamp:oalutnineponiturmrincfu?
tis pannomm.jfu ccclcfia ©cdicanda slpfoa $
bctum in cinere fcribttur.3u capirc ieiunij ctf
niead memo:iam moualitatienoftrc in capi?
ribusnoftrisponitur.
f £ v. aqua cineri a dmijcra fit lipmm quo tapt
taabluunf. f £inisfup fangutfugajpiecttts
fanguiine que fupcrat cuomerefacit. jn medtf
cf nte cferam cinis qllipuium p:ofiar .
f Si iicctl.in.ij.can Xinis ots natura babet
abfterftu^ejdiccatiuI.TMucrfificaf tame z ab?
Uttio mittuiteiue abfterltotte:? acquirftdglu
ttoatsonetetficcatfo cffnemo:dtcatide.
^&qua^o cimrie ingrediturtn medictnts
putrefaaentito.-rea^fonio^esfunt.
f Bqua cmm'8fiai8?lacrianq:pl9cm abftcr
gitTficcatcpcetcre.f£ini6autIigiio?fhpti^
co^vtquercue-rreliquo^retinctianguine.
4IP Yaf.Xijciuiu eft cinerc quercS» ad vfu^ me^
dicineerTicacf fiimu eft. z boit»? pecorito que
©cfioepulmoisveicanf.-t cjtoalicj res vencna*
ta obftl tif.'i3ibitati uq> i fectm falute aftert
£ciiq
1-i
fCtamtml
%
fatiliscrfMinrulncrffobumcrtis.iififhi
Ue.et ad vulnera sifficilia ad fanadu i callofa
logitpfa fo:dida.f Quottdie ergo lauada fut
et (ic apto medicamie fanada : q: $& lijciutj no
(anat;fedadfanitate vulncra sifponir.
Capttuluttnjdft
ys\^D:alluseicli.t>e na.rq?..£o:aUti8 el«
*j'~l»p!8mbai8valde.figura bfievt co:nu
V*A£erai.vel vt berbe radip cu multie radi
ctWBccmiru qm berbafuir imaripmu.;t5ic
fuimttottepeftatitorefiftit.Un anric\ lapidej
bmoicofractfi cu femito i agro iactabat : aut
in arbo:ito fufpcdebanvr gradinu picula non
fenrircnt. pemontto <fc t err ibilie e\ t .1 B fo:te
q: frequeter ramo^ ei9e]ctefio moducruc^ bj.
jBprrationre.
f Suicen.in.i.can.£o:all9eftfrigtdu8inp:i
mo gradulicate in feamdo.£> tipric9 e et ve*
bcmeter probibet fiujaim fanguinis .
•f £arneaddiri abfcidtt.c6fo:ratoctm abftra
bcdo 1 ecftccado bumiditaree fijcas in eo
f j£teftpcipueqj5aduftue-zablutuc6ucnie8
lacb^mis.acftigta q5 vlcerum abltergit.con
fert apoftemati to inteitino?. i fplenis. retinet
fputu fanguie/Ba fdt i mart to q fut i affrica,
flii9 cidej rubc9eft:aliu6nigcr;aliU8 alb?.
f DoloJeftomacbiYemottetac^bibet fugoa
d9?>irectefufpefu8.f Etideo collicpueroM
gjpendif.£>icifaut cj> fiteraf •zimpleanf ep ec*
cocauitatc8infirmo?.ioentiu3eradicateo8.ct
cft fttmmud in confo:rafibttegingiuaranw
f £ofert etia (puto fanguie et ci9 flujntiypris
Cj$rubeu8;et omito egritudinito ftomacbi.
f Srnol.j£o:a 119 a rtiari tra btf ficut ramufoi
lus.-z val? p quclib5 flujcu fanguis 7 epilenriaj
f £t cot ra vana moftra collo fufpefue.
f Etvaletetiacotra tempeftateei gradinea
agris afperftismultiplicat fructue.
€aptfti!tim.£liu.
aO:neoltt8.j£|c li.?iena.rcXo:neol9vf
fm quofda comcltte cft lapisrubeufe
lucidu6.f5obfcuricolo:i8incificarne(|
milt8.2^o?.lapidu multitudine filtj ifracl it>e*
ferto fculpftfie cicunf.q> fculptura ra fubrili»
acumini6c6probaf;vtmill9 pofterio?. bmoi.
op.18 imirattoneaudeat arrepraremec ©ubiuj
cf f m cffica ciae z ftmee gema? fculpebatur
vmagines figurarum*
f 2U&.ilapidario fuo.£o:ncol9:quequfda$
comcliu vocar.lapie e eoloris carnei. 15 e mbd
obfcuri ficcarnie lotura. t>k ap6 rbenu fiu*
uiuiueniffrcqntifl'uiTe.tevalderube9.colo:cj
bns fere ficut mujul.? qu polif mulmm nitet»
J0pfrattonf0
f£jCBtudlq?firingitfangtsiU£,-2pcipucme;
ftruo? z emo:roida^.ferf eiii tras mitigare
f 3era.«lirt9ilh9 laptdisccpqn tefemiri
anttlo rcpmitiraoidw 1 c^ufa Wi'm tudicenj
56
e
f £«rcp!fmttflucu$r3Jtguiojvndecu^ qecat
#>ue et fanguinia menftrui:
P 4& qn fitejcco f>enrifhgiu3 abftcrgir fordcs
fcenrinersealbareosnfadteospuldwos;
BtJLnpMbm
CapituIum.0ur
Capttulum.fliiu.
OOcbilia.iS5decta.ca.cccc»)ct. iapis
dcbiUj.2?oc vocabulu ponutii cldam
elecruario aniceticq^ e cotra vtciii U
pidi8.?c\da5t>icutcpecoclea marina.que &
cdebiliu.z qdi ficut cp e coelea dtmaiia$.f m
veritatc Lspis eft coclea pozpbire manne.i cft
ConcbiUummarinupurpureum.
.
008grec«.Srabiccbagcralmafenf:li
ueamcTen.Xarincispisquo aaiif fcr
rujvclolcariaSfcra li.ag,cap,£3agcr
almafeni eft Upis quo acuirur fetrum.
©ptrationta
C^Wcanoalmafcniqacdpifejc lapide c) &
vfachicmpbiber augmerarimamtll js puella
ruaft tps« tefficulospuero?.? eqzvirtusri9
infrtgidar.f £t idcm auc. pyaf.0tt acutoir
fugtpmferrii auqdetlinitur craggregaf (ug
alopiciam:f acit in ea nafci piloi*.
4 £tliniunf cu eo mamtlle pudUru3ttcfh'ai
Ii Puerorum:ct ptobtbcr cos auget i.
€ £r couenir apoftematito coq, ambo£.et qn
fumifinpotucu?accfoc6uenittolo:iiplem8
et epilenriczfricario eiuscduenitaloptae
f Obi fciendu q> iite lapis vocaf fimtltrer coa
oculana .q:inea fricanturffcfT.oatlo^.act
co8 olearia:quiaacuunf m cainilrumeta fer?
rea^f ;ergitur fuper ipfa olcum.
Capttulum.rJut.
aUp*um.£jc ItVoe na.r e?. Cupmm fttte
£8:eciufde$ ©uriciei cii argenro:et etuf
dem liquarfom'8.2^oc ctcepto q? cft rti
beicolori8.j£snulla rubigine cozrmiiptrur^
fetotembsstnfculcefonar.fl^bus.irsfiue
cupujfono?cftetvocale.n3turacalidu5fon9
eiusp. fe radt8eft.admir.rij $o ftanno vfarge
to vel auro validu eft valde:oulcecp rinnirunt
babetXinnitautcm cereris metafefj vcjcac
auditumiiuuitannQCpmodtustanpercttir,
a
Crattama'
£ tfufilc quiclem cftoin omne artificfum t>u*
ctile.fcdcumlabo:c?moderamtnc vcrbcran*
f i8 nunq? fo ft'c Purgart porefi qittn facilct orv
,trabateo:ruptclam.purat tanun inannos
pummos,
©pfrattDnra
fyn&EeauWplendozeaerisTHafcficntet
aurunuargcntu.Bpud amiquo8p:io:eri8
vfu« cgfcrri cognitue elr.
f £ re quijpe pami j)fcindcbat tcrram i ccrta
mtna belli gerebar.crarcfc in pcto ce magfe.
CBuru fo % argcntuiprcr inunlirarc retjcie*
banrur.TCuncaurevicettcrfataccreesaurum
fummo ccflir bono:c.C3 ntcr omnia ipo me*
talUeavoealdTimu eiu mairime poteftatia.
£ceo tcnca lamina fiunt.
actitomulta pfert,£5ieerfa fupflttfraffl» que
gcneranf i alalito x moit\ comtpt io. % Irerat
ea qnnaturali mo:te comtptf buoztte mo:iuf
•z qfi mo:rua vtVomipra occifa lacuerur.
fl t go aut i gri to almanic i Snieuia vidi lapf
de fug que puencrit plvc£5.u.ferpere8 intfmon
tes iqdi pwto.t cu trafttu facerenr: tndecns
terre mtliree cuaginatie gladrjs fcidcrut ferpe
tesinmftafrufta.zmrundorn qdarrugnus
iacuit ferpes i mulrae gres incifue:? fub capi
tc fcrperieinuctM Upie niger fo:ma rvvt ptf
ramis abfcitTa no glucid^ t circuiru color^ pal
lidi pulcerrimu babee t>efcpru fcrpere.£r buc
lapidcabvjwneeiufdenobtlie mibi pfcntatti
cum capitc ciufde ferpenris.
Ore^:venenafugereqricfiuramo:fitoantf
nuuuvenenaro?..Uicro:ee& ctiamerficcre.
a
Capttulum.dui?.
•Raconiree.SU&.Dja*
conir ee eft lapia a capi*
'te t>:aconis ctfraett.ef
ferfabo:ictevbifutt>:a
fconce magni.Oirrv ci cf
ficaicficlapidiscjvocaf
ibo:ajcqnt>ct>:aeonccj;
'rrabif adbucviuo >alpi
tanfcOnfidtinfautwacotutotiozmiennbus
£r fubiro fciflb eo:po:e t>:aconi8 adbuc pal*
pitanr e cuellunt laptdenu
jBpfrattoma.
f Slo.i mir.ibi!itot>icit cp war onir es t>euin
r unf in-mi io vcncna valer fi t»e v ino ecrraba
baf zt>$ferriinfmiftro bwcbio.Smme enun
Capjtuium^luiiK
D^imoie.t>Yadocbo8.7 t>wfcU't9.SW
^em.Deimoie cft qutda lapie bico*
lo: vt arcvt>pmonieq irie vocaf.£ft
ai!tt>amont>icr9cr greccinrcUccruvel ftcUI
danUittanreiOfiar.3dc.DYodocboeeiiU>
pi8.paUidue:c:aliquanmluberiUofimili8.
©pfrarionrs»
f aib* .Xapie t>eim6ie ti pferre fcbricitlf ifo:
vcncnofa pcllcrc.-t turu i victoii rcddcrc.
f Dvaclofboe&fanrafmaraintantfj qccim
re cr magimapmc boc vrunf.t n £fplieat$t»e*
funcfo;virceamitrif.q:mo:feodire£btbetur
2^o?-aut rat io baberi porcli in Ubiis mago?*
boc dt bcrmcrie.rebif .bcnco^fb.z prolomci
t>e qtn to n6 p^fenrie inrenrionie.
f3rnoldue.DwrcIifU8eftiapi8varin8:cu?
iue nominie caufa ejcririr.quia ii ad tgnem ap
pticeturvelutiudojcmcmiffif.
fetHtyMbwl
Capitulurn.tffc.
% v l&rnol.DYacodo8eftiapi8pallid9
i^^beriltofimilis.
— ffiicKb.&ena.re.pY^odoscftlapts^acta
a iniectus vartas dRgtes semonu cfficit;ita vc
»a ©etrefponfa pctenrito.f 3neodemtib.DYa*
* mamicuseftlapisqniinquocuqsmetallostf
ftctUKfcrrcamtnfibifedc^inquaelcgir.
% fyfiiJ.OYonifiacftlapisnigermfic^rubcti^
ty bu8noris.t5ece|:aqtritavinufrasrat«odo
u refuoputaf eb:ictatircfifterc.^1bbn8.pYd^
P nifia lapiseft oivct!fufci coloiis niueierefpctf
p fi6gutti8.inaqtritu8vinufrasrat?tneb^
cas ptra natura odote fuo fugari folet
(TapituuU
3:acottraliru8.ermillto#
ct etWree.«(fyftf.£t:3cc5
talituslaptscftinpar^
uamasnitudicnuiltico
lorea^ndct nominatf?
dtXamfctuertts enifii
norf8afpcrfu8dT:Ttfeic2gintascmm^colo
re6inparuociu8o*iatto©cp:ebendaw.
&prrano!U0*
famoldu8.epacotalit9cftlapi8vaWcpaf
uu8e|ccolo:itofcraStntat»iftincttt8.X5icbo
minisoculos cfficittremulofoe.
f £)clapid3rio.
£ pacotalttuslapiscjc.rc nomen adeptus.!
CoipoascictSiiimiro fcifpcndto funpler.
DutotSema?fumitscutulafolal>ecoK._
tf pfido:u8.£rmifteon semma inter sranfli?
mas afpiaturctcicisueo eolow radians aitf
ro.poMansfecuminejctremitatibuscandtdas
f£clib!o6natuf(8rmim.£tbiteseftlapis
puniccicolo:is.baben8 lapillum intenue;ep
quo fitfono:9.1-5icab aquila ©ee^remis^
bie partib? in nidu po:taf.naturahter em \m
eflecaufa? epoua aquileimoderato colo:e co
calefcutmifilapis naturalircr tfisidue pfena
fit.bicpucro8incoiume3feruaf*
f£rTicacifllmep:esnafe8iuu«r.ncabo:fum
faciant.vel in parru srauitcr labo:cnt; tn teuo
lacertopo:tarivuU.fob:ictafcmcofcrtetSra*
tiam'/adtcBVicto:cm.pciftolapidefupertua
ctiamfcictumeft.
&
Crattatua
m
Capttulum.t).
'^batbices.jrfitf .fimatbitcslapis cfl
» oictf^q: rubo:e fanguine9.£macb qp
VApefangut8eft,0ignifautwctbiopia:
fcd^ncipalis in arabia z affricainucnitur.
t&prranonre
« f £marbite8t>icirur:quiaemacbfangui8tbi
d7dftftcn8.bab5C4iimvirtutcmltrinseBdifltt
jcumfanguinie.
^5 f£|clib.t>ena,re.£marbirc8eftlapi8fetTitf
ginci coloris.miicrus venis fanguineis .bic
milTusinaquambuUicntcmcam rcddit reptf
dam.S? i quis atmt>cfcrat folisardo:em no
ttmebtr.
X C3tc ^li cjcpolttuj? a fc fcintittas emitrir. fru*
cttisa locuftis? grandineferuar.
p ^3deX6fractu82inaqua rcfolutus fanat
cosqui faUuas fanguineas emitrunt.
£ f Sanatcti3ventri8fui]cu.pului8ciu8 catf
nes mo:tuas crefcenresin vulnerc co:rodit ct
tollir.Uino quocppcrmitt9vlccra fanat;,Btf
btrtifcy lapidem vcfice frangir.
5 f £Uapidario.2>umpfit ematbitce grecuj
t>c fanguine nomen/Rarure lapis buanc fetf
uire crea tus.Stiptica cui virais pcr multaj)
batttrinefle.
ipf Capitulum.li).
■ ^AAafacolit? i cccbenoe.aib.Eracolitui
ȣacolit9 % occbenos.aibXicacolitUo
eftlapi8vari^:t>iflbluttui;:vtt>icutperiri me*
dico?..pYaf.£jcebeno8 lapiscrtalko z fpccip
fue qob folet auriftces a uru limpidare.
#prrarionf0/
f^ll6.j£]cacolitu8vtnopemiipru6tporatu8 &
valetcontracolicam^Yliacampanioncm.
f pYaf«£pcbeno8 ^urat ftomaricos pdtat9 '£
cu paflb i aq.fitr a metcs fanat pof arus.
f Sdvenereasvoluptatee mirifice facitbtf £
bitus. quia no patitur t>iu cos fatigari.
f Soluit eria veftca nolentc.TCa po:taru8 p
partufineegrttudinepferuat^velocitatepar
turientie facit cireumligatus femo:i.
<Capttwum.litt.
eiqidroe.efefit8ctegYPcilla3fi*$.£nt
droslapiseftab aquavocatue.etum
datenim aquam ita vtclflufam putcs
m co fontancam fcaturigincm.f Srnol. £nt
droeeftlapiswftillaneperperotegutrtenec
liquefcit omnirromec cfncirur minot. £ V Ux c
na.re£.£nidro8 lapie criltallo ftmtlis miro*
modo pcrpetufe lacrYmiet>ifiiUat.i ramefctt
rus x intcger in omnib? pcrfcucrat .
Bptmwme
f £icIapidario.t5uiu8 naturc grauc tftfreJ
p^ebenderecaufam.ftam fit>ecurrit lapidis
mblranriaquare.ffiominouffraturautnori
omninoltquefeit.£>i rcsetterio: t>efcendit
adinferiota .tltfemperrefluat.curfe nii im*
pedit ipfum.£>cilicer ingrediee ptrarius egre
dienri.
f jtfitfjBfcfttelapieeft fpeculinatura babcs
in rcddcndis ^ma ginibo quan q? rutiler.
f £jcperimentu cius eft -Si ferueri aque sddira
ftatimrefrigercr.Surfifolio}pofitamafcril
arida acccdanr.nafcif in cborinrbo*
f3demcgYPCillagemmaeftradicenigra.fa
cie vero cerulca.c]c cg^pt o vbi rcperitur Hc ap
pcUata.
BtlmUbm.
Capimmm.utii.
/^y»Xlirropia.yfi.£Urropiacft gema coi
T^jKoiidxiridieac nubtffteUis puniccis
^^fup. fparfa cu faguineis vmis. ca vero
nois e oeeff ectu iptMapidt's.'Ra i lab:is ene*
Is oeiecra radios folis murar.fagianeo reper*
cuflb.ectra aqua aur fpectt mo foic e^dpiar.d
pbsdircpoefecr^ fubeiite taia ondcs.Sig^
nif i cgvpro ? arTh'ca.f3 melto: i erbtopia.^a
gibacadmijcraberbaelirropiaiqGtbufdaad^
dirispcantarionico gcrcnre ?(pid negant.
q 2HX.apis clitropia fi ponat fug aqul euft
po:abitea.^£cu.#na.re.Xapi0clttropi9in
vafe aq pleno folis radrjs fubiect1; fangnineti
folereddit.acupatcrefeclipfim.nec iera vas
ipm i cj iacet ebulirc videf . £t aqua veutt itn?
b:es fpargcre.£?oc facro videntes arepricq (fi
pfenresfintjejctraferapiuf? furnra pdicuut,
f ±)ic lapie gcftanrem in longa vitc tempot
iap:odurit.fangainemftringit.vencn3fugat;
et contra t>olos turum facit
f £clapidario*
£t rc nomen babens eft elirropia gcmma.;
p.iefolisradustnaquafubiecraparillo
gjanguinem reddit murato tuminefolcm;
/£clipfimq5nouam:tem'8efixinderecogif*
peniq? poft modicum;vas cbultre videbis.
2lf"crgiqjfora8fubitefcaturiignistmb:em»
G$ Capitulum.kt.
W» jMfritcs Brift.£piftire8 iapis eft c\ fe
curitate befttjspbew (i mirtaf in aquc bullietj
ti8va8,ce0antebulirtoni6fl'U8ampuUe.
f2lmol.£piftite6lapi8eftrutaj8^rubicti?
dtt8ecEteco:dt'8gcftatU6bomtncrutuculb
dir.loeuitas tvolucres ncbulafq? fteri(ce:gra
dinem acturbinem a fructico terre comp£lci&
et foli ojpofitue igncm acracUosemitttr.
flDvaf.£pwi'tilapis rubtcitdus acoiludd9
cit.mifriturineorimbo.£>ic in aquafcruen*
tem miflu8:corinuo teptdo^cam rcddir.
f Etualiquantttlu ftercrir uoi ontne ardp^
tollens frigida eam facit.€t:uc cu aliquis in
manu •oectra ?tra fole renncrit radioe cmu r it
•zignevomu.itavtvidentcsmjrenrur.
f 0ui $o circa b:acbi»m finiilrtim eum potf
taueritiomnes turbas contempnir,
"1
Ctaaatu0
Capitulum.lut,
■Hlcano8.fUatero6$6gicc8:?flogm9.1
• amoL^atcaoe^ zarfenicu vfauriptt
gmetu &.lapis erube9?citrinu8.
^perattoue^
^ f ^abacgraturafulpbur'; calefaciedt? fce*
& ficcadi.SicriaiponaftraTmufaciUg ialbu.
£>ia meralltna co^aewrit ptcr anrum.
t6 f "Jdc.filaterJeade e gema eiufdecp ^tutis.
cut'9 e crifolitS.tJe 4 fumaeter oictu e fupjus.
£ f yu.ilogiresgema ejcgfidia.-z bec e vna ep
{jemisardcrito vdcril tallinis oltcntas intra.
fe qft flimas eftultes q noeceant epterwe.
P f '>itrw"ua. 5logm9 in egrpro inuenif. auro*
fum z flamineu babet colo:cm.
£ *fl 3de. 31linit9 fr6rtrflogmiiJfc3 fonu tdurit.
CapituIuuUuu*
^rru.yfi.U.ti.5ariirJ:co q>farra.id e
.femina frugu coda f .ufus fcrri p9 alia
meralla repertus eftXuius pof tatyfa
t"nobp:obnufpfcie8.a.rilto.inUb.mefbco:o
Tum.iii.£]cvapo:ib?bumidi8interrafpecie8
naUatnlaratur in gcufltoc ficut fcrru. £o:uq$
dTe cft q> qn coartaf ignciras i lapideitas x>ei>
ficcanftarefcunf.^demwlibai^.Oucdam
funt ignemoUificabiliavelurfcrrum z coaiu.
^circpftTruficmolletfcin^ilc.ferrumauta
calido liquarii coagulaf in frisidatu.tpfumcp
operarum liquaf vt bumidum fiar: intercp co*
agulefur.Sfcojia^ofubltar-z t>eo:fum t>af.
£uc»3 mulf ories patilz mudum fit:boc caltbs
ftt jninufcp podus eft emuda ti. *i£)cUus quo?
qjfcrru eft qS minoie purgartonebabet.
iDpftationf^.
f £c li^c na.rc.jcrru frigide na ture cft "oup
foudumcifiuu:oia foaitudine fua t»omat.et
flletmcofumif.fSfufioiametaUaconupte
la facflius ptrabit.f £t etia coneca eomtprio
neificit.*Raucefonafagneebefcit2t>uctilefif.
f £]ceo fiunt arma wnafacgtnftrumcnta in
cifionibusapta.
CapitulumJuiu*
Sgatc8.pfio\0agafc8
pmii in £5iciU'a inuefua
^agatSftumtnie fluorc
| rcieet9.vn z noiatne.Ucj
f in*B:itania fit puirfm9<
ji£ftaurnigcr.planueld
"nie.z ardee ignis admo*
jtusfiaiiia ico fcpta no
bclenf .^i? cr aqua acccndif oleo erjinguif
©prraticufe.
fl£pltb.'pcna.re.0agate8l»pi8mgcrcftac
lucidup.raduas.pdcft accenfus.
f "Dcmonce c]5fugat:aut (i p_ 06 boie obfcflt
loquanf :fumu8 eoe tacere cogit.
f 3de.3 toma cbu euerfum iuuat. z aqua tti
qua friduo iacuerit cit o partu Uberat .
f 3pfaq> aquafiapuclla poref anvirgo fit
•oepbcndif.liamfivirgo cftimota maner:lt
eo:rupra incotincnrimingit.
f 3delapi8©emonito lincantationito reft/'
ftir.ferpere8 fugar.vndc? aquila ponit eum tn
ntdo fuo contra ferpentca.
f Scrgiueramctrtcir.-cyboc facit vt calo:e
fuum circa oua rcmperct.
BtJLwMbw:
C3&43Cfllcfactu8£rKcatoimamasquait
do fufTumigaf cp iplb.cpil€iitici6 confert. $tf
mus rius erfagat vermes vencnofos*
CPYaf.0agate6mcUo:eftflkqiufaaietgni
eparferir;-: odo:em babet afpalti.
f £>ic aq folurus cfres mobiles #irmat.ad
rigo:e8p^oH>io2ac©olo:es?euerfiaesfaat
4tf3ncenfus ferpenres fugat.3 nccnditur au*
tenu in aqua mirrirur z parturientise eadcm
aqua per triduum potuit>arur.
f peinonibus z omnibus maleficiis refiftitj
virgi nitate t>ep:cbendtt.
JAlih
W^
CtXcp oft balnerTtautio trarue cn mulfa vel $
aqualaaiscopiamminiftrar*
fiacreusautoiaf;q:pccdenrtamal3inob £
liuione adducit.vndc z mulieri t>iffic«lrer patf
riemfilo faao t>elana ouis circa fcmur t>qcr?
ligarus:mo]ceam fine ©olo:e parerc facir.
f Jdcm.^afdna Ugarum t>olo2cm ©enriuli* 23
berar.-r qut fccum eum po:rauerir • (i pancipc"
vel alium orfcnfum babuerit in obliuioneeura
fldducirzgrariofumrcddir.
tH'P>M. jgaramantireaUqui vocanrlapidem J
qm^fatKlarefiii8©icif.9equo'oicefmferiu6>
CapiruluttUfc.
%^r aiactires z garamanares.jriitf. f5a)
f r f lacrireslapislacreuseicif q artrtrus
^*^ rcddit fuccu albu ad lacris fapoiem.
t&perationea
f icmints nurrierito aUigarSfecitdar xbetai
jjufanriii & collo fufpenfus faliui ferf faccm
3 n oJe aitr liqucfccre? memouam adimere,
fl arnol. 0alacrircs tapiseft cineri fimilis^
bucmittttnilustatbcolus.^atcplaaisfuccti
zfopoicm.z in oie claufus turbat mcnrcm.
f £ollo circudatus vbera laaerepler.-z fcmo
re ligarus facilespartus pbet.Deniq; (i vefp.e
cufalcmimisaqua omle circufpargif :ouea
laae replerur ? fcabies ab eis fugatur.
^Brifto.Xapisgalacrides-Dum ponif con
tra incendtu ignisepringuirur.x ftfup» mulie
rem fufpendirur parrus egrcdirur.
f O^fco.X apis galactires colo:c cinercus
eft:guftu t>ukis.fic 9ictU8;quia tritus colo:e
lactcumemimt.
Captrulum.If.
45^r*Ranar9?garariden.£oiiatin9.6:a
6 pnaru8eftt»egenerecarbftcuU.£ftauc
^** lapisrube9-z pJucidus.incoUKefilta
bakmftrjs.eftaur rube9aliqnrolu obfcurioz
carbucuto.Et cu fubticif ci in ftgiUis nigcr co9
lo:.iue magis ruttlat ,£cin I? genere tuenitur
quidamod9.q:'irorarubo:e fparfus b^viole
coUttejpterB gen9 violatit ti z peiofio:eft ali
ie granatis.f Blb".0aratiden eft lapis c) fetf
cffenigricolorts.^obafautvmrasbutflai
pidis fic.£> i gcftas lapide rotu co:pus fuum
vngar melle mufcis z vefpis ecponif . zfi inra?
cms manet ab rislapis eft verus^fi t>cponit
lapide mufce? vefpe fug melcadiit z fugut*
0perat!one0
fCoftantt.-zBlb.DtcutitgranatiileftrtVare
co:-z pellere rrifticia.t eft ca.2 (ic.ze? quidam
bunc efle t>e gencreiacincti eit falfum.
4 3nuemf aut Lapis b f m pVimos in ctbtbpia
z aUc]tien8intra t^rum iujcta arcnae inaris, ,
Ktmmi
faciEbmudtcareopiMonee;* cogitattones .
*> f icrf ettamcy geftante gratio fum reddit bo
aninifo.3fafimaiteraflerit£najfc
CapindutnJtf*
^^&gacromeo.grifouwe^galacidcai
1*1 Hl&.i3agacromeoneftlapieT>iuerfi
^f colozis ficutpellie capteoti. < 3dem .
gWfolitfeft gema cotor^ aurei in bo:$ maturi
ni8vifurMtcerrim?eft.inalq8autbo:i8t>ifli^
milis.ab igne aut comipif .? fugaf .£t vt qdaj
©icutinftlmaf nio rimere igne fo.Oicut aute"
alu q> l aliud gmSiftiSlapidis.ct eft lapis tgno
bais fubftatie.ieft marcbafita aurea cj mediu
ouodda cftinter metalla? lapidee.Oicif autf
tertium genus iftute lapidis efle colons medq
intcrceTuleutrubeuj.lStiniu8,j5alatide8Ve^
lut cinereue eft guftuTmlcie.
iDpfrarionra*
f &lD.Sargacromeon victo:ce reddit (c geJ
ftatce.^£lCBW!aut©fcfitclfc.abaIcbicki»in*
cipe quoda:quiquoriee buc lapidefecu babe*
bat:femp vincebat in terra i in mari.qrtee au
tecaruttferfboflitofuccubuifle.fBlb.0:ifo
Utus.OirtSbm^apidis eft curarefcabie? vlce
ra.?imanugcftat9colo:efeb:i8 mitigare &,
^^ijSalatidcelateterbumectati-zIenitcrco
ftringit.ndeo facit ad lacrvmae oculo?.
Capttulum.liEtt.
0£laciee i glofoperr j .tfi.£>elaciee fi ',
ue.jSalacieelapie C3do:e? ftgurap*
irat endinie.puricia cfrinuicra eft vt
^dania8.inrgncfcrfctialTi^fuamancrc. '
©perationfs
f 3trnol.03lacia tapis orani tepozcfrigidus
itecvnqscaleftt.
^ £)c lapidario.Eft quc candown fert gran?
dinie atcp figuram.3ctibue omnimodis mui
ctagelactagemmaXutuenature vtstanta
fo:e p:obatur .Ut omni tempoK fiigida tit:
nutloqjcalefacttab tgnc.
f©olinu6.0lofopctralaptet>eficicnribi;8
lum'eccebcadit:ltngucbuaneumi1t6ciitnon
modicetft magiferut poreftari8.qui ejt ca mo
tue lunaree cjcdtari putant.
35:
£.:
CapttuluroJjBtj*
&tlapitM
03pmm.pYaf.capt\*clgi>ro.£iKHm
genus eft lapidi&limiUs nitro.cui9 cft
opriitiuqobabctrcnaelarae.taipfum
verononcocfum^ccatiuum eftet ftipticuj:
etparom plaufticum etcottectiuum.
iDptrationfe
21 fPvar.5lu]turangui8frudo:e^bftinef.biW
j5 tumoffocatboiem. f Oftu^o leptomcriecft
% &eficcat z reprimttscu pt tfca tritu in iurib?,eft
cria vt gcflanta : fj ampliue ftipticans? rcfrigc
rans fouifer.afullinirofrontt' fangute cnrfii
ftringif .poratufto siflint erids ? dliacfe z om
ni piorliio rcdftit.iloo ciue iacit ad ea q inftl
£ riu8eonftringcrevolumu8.fS5fera.u'.aggrc.
capi.jSipfen.airrue duseftfccficcariua.
p f£tideaucto.0ar'.floadminiftraifnificjctcj
rius.': virtus ctuseft q ©eTiccat % coglurinat z
opilat.£tBideo:q:ipmfacitaggregarioncm
parr ta cito. z couenit flujcui fanguis qrrmifcef
'■\ ciimcdiant8rtccis:q:gtprumcitcuruficutla^
pie.cr to opo:tet o/ admirccaf cu albumie otri*
£ f £ t iit mulra ftipticu qn mifcef cu puluercmo
lendini: q aggregaf qn euolat ejcfarina frome
rifiipermurosmolendinietpiUsleporie.
f f £t qn aclurif nrinuif ©e vifcofttaterua:? au*
grfrubttlitasruaetruaoenlto.etfitlttpticum:
marime qn conficif cum aqua ctaccto.
Capitulunnlriitf.
-iU^ yma? bYcrattdeo.yfiU&Yena lapfe
Tft left qufinocuUsbYene beftic inuentf »
•^3 C&uififub lingua bots fubdiruo fticrtt
fimira cupjccincrc *>icut.f 2lrifto.tnli.tc ani
malito.©cmma;btcnapo«atmocuIt8jvcIvt
aUquitrirontinfronte.
0ptratfont0
f tiarietas mulriplejc coloulcp mutatio meft 2i
ocultsbYcncjincl^pupillisinucttiflapisque
©toj£pdiccdifutwapdituptate.f/£jclapida!J &
rio.XoUifejcoculielapiscjctolIcndusbYcnc.
X3atidicumunerci>icattnfcrregcrcri4Ciiiiqat
imbutU8pcincrequect3fufura.©ubUngualo ._
to fi corineaf in o:e.f yfi.±?Ycratidc8 eft lapif £
accipimecolotfefitte.f Srifto.in li.©eama* P.
lito. fcteratidce lapis fi ab boic gcftef a mttf
fds vtapit» no motdcf .f 3rnol.23yeraride8 **
lapis eft niger:que qui in o:e gcftauerit magie
cogitarionu topimoiiumdejcerTidfoamabit'
reMf.f©ujautvirtU8ciu8(pbaf:co:pusge *>
ftantis fi nudu mellc fucrit inunctu i mufcie ejc
pofttu inractu reUnquettpfuj.flc (i lapis ab eo
auferaf fugent atqj comtmpunt co:pue.
CapttuUtmJjro.
-^n- actnctue. £* U.t>e na.rc. jfacinetofi l
Jj* lapiecer uleusrin obfcuro mi bilofue m
"""-fercno daroe.ita cj> acra fcntirc f>i. i>cr
optimus cft ille qui necnimiu darus nec nimio
obfcurue. £ft autfrigtdtmmus: ct boc magis
fi muTaror»'no8i©oUdifli'mccljt>urtaet cftj
ita q> findivelfculpirccurar.f f3farco.3a4
cfnctf ytvicm eftYfpecies fitnt tree. inrer quas
granattruntmelioK8:quiiucta igne maglruf
bicundi fiut. J£t fi ab aUqua ibifuerat mgredo
tollif*venerito no patiunf igne.f ©erapion
^^rtinttre8rpccic8.tJnacftcolori8rubcu.
fetatus
a
^tmmMiol^t^^ ttiamca-
fcalt i colorie antimonq.t rubes e mclto: alna •
£jqnincendiffuea»m igmerubefcitmulru*
S.infuol3pidario.3acinctofT)iJo funt
^I:aqricu6fc52fapbirinu8.a9uancu6cft
Xuusalbcfcene.Sapbirinueautcftnauua
valdc Blucidue^finibilbabcnsaqucitans.
©perattonea
f Slbmu8.Pcecpcrti8cft c^ cftfrigiduertcS
fo:tat co:po:a:ficut omnefrigfdum quod Itnn
guvirtutemco:po:umintue. \ ■
«Hn setigaturiepbificiB autetuctf :cp collo
fufpenfusvcltigitopoWflrustuturedditpcre
flrinum-.igrammbofpitibue.
*£t valetcontra pcftifcras regronee.fcttf/
pertumeft cpfomnump:ouocatpu>pterfuam
frigidamcoraplctioncm*
f Sfapbirinue aut fpeciauter P3 bzc c::c? ^tul
duscft?fo)cic0.aiutctiacrpfcrtt>iuiriae:ct
naturatringcniuboniircddifzlericiaco:di6<
f Sera.£liflutvirtu6iactncti:cp quipoua?
UCTitfccuipfum antcitgithrionefaaa cu eo:ftt
tutusatulgo^itacrnocaditfuECU^irtue
bec eft mukum ©iuulgata inter bomtnce.
f Sui.t>e virito coujie^icit:^ ccfo:tat co:»
0perattow0 \
ft5cttnandu8lib:o.j:.3afpi8optimuecftv^ &
ridi franfiuccntic^ colo:c.
f Haftcgcftatusfugatfcb^B-rYdropcm. - fi
f Sjpoutufcfciuuat mulicrcm parturicntem. £
Uie aute~ ciuefotf io:t>iat in argcnto.
f Hrifto.3afpte clarificat vifum boie/angiii P
ne (tringim fi fug muliereeft:partu ciSfoluir.
C&rrk>l.jlafpie cftgcmma mtUfoacolo^fcd &
optimus cft viridie-zrranflucene.pemnltis
partibuetranfmittif.25ominetutumfacif.
f £t fanrafmatapdlit:tajairfam45 cobtocr. J
t conccptu p:obibet.£ft aut virtue tiue cdtra
ftununfangufoieiinenftruc?.
f -£bilofopbue.©i quie aut inuenerit iafptf £
dcm viridcmtinco crucem:babct virrutcvt
fcrcne ipfum non mcrgatur.
f 3taq? J3alienum inx>i&to pouafie fertur t>
bunclapidcm.
f 3tem iafpis babct virtuf cm contra omnes J
tninucoe.er pellitrantafmata .
CapttuumUjari.
^p2lfpie.aibcr.3afpiecft lapfe multo?
• Ipeolo?. ^tbabctfpecieet)ecc5.^>elioz
-^-tn cft viridte tranfparee: babee in fevc*
«aembcae.pcbctautinargcnto.ipac ligari
^icinmuitiepartibueinucnitur.,
CapftulumJjtttfo
I-Ris3llD.3riecriftallo cftfiKe. tcft vr
frcqucnriue cjagonue.Piairat J£nac
(f-tc arabia venitrt in mari rubto nafctf
•floe aut inucnim9mapmacopia bo? lapidii
fn motibue gcrmanie:q funt inrcr rcnu fiuuiu
t Zreucr enfem ciuirate. i ©iuerfc quantitat ia
omnce funtcjtagoniOn sttje aute lapidib? di
naruraltt cr funt rotuduer.agoni erriciunf : ficut
fo:aminaapuinmcdiopofita cjcagona dfictf
untur,altUaqucfuntiticctrcmi6 fumrronlda*
BtltyMbm
'$paatibn(0.
4 £fratlapfeficcifltm9qtf fua indicat (libtflt
tas macia.iit aitt ec aqueo fucco cj cuadit t>c
marerialapidfe.ct gnaf in luro rubeo. f £tqr
f? aqueu vebemcrer a ftcco appbefuj e ficcue z
©ur9 lapfe valde. f £u5 aut fub tecro foU ei9
ESimmittifrrgffei9invmb:atenef:ptjatreflec
tedo pulcerrimoe colotee vridie fup offofitu
pariete.vclfup.auqtf co:p9,pptfqtf vrievocaf
CSlicjd atfitebuic nafcif ~\q\$o<\$ efifpicu
um in ectremis 7 fcifTibile valde.? vwntur eop
vitroquidainvitris
oculiri9»nlapidevettunftotaliter.faiiitlt
£nac 2 aaven. ey pofitus fub lingua confett
©iuinando ©tccre futura*
CapitulumJiariV
*TW-*'3culto8'r3ena.aib.t3f!.3failto«
J jL e laPfe ^0 co fiKsXapfe tn vlrfmfe bt
II fpanio?. erib3.frcqnn9inuenif iutra ga
*-*-* dee berculfean.-z i\ u\ .climatibue tujcta
bvfpaniam illa qua modo bvfpania vocamus
&pmtitmtB.
^£ftatlapfefilabafe,tptervifco(itateieo9rc
facta.f ZthQeeoiiatveftlnd coburif.fedcc
ignepurgaf -rniter.f i£rfo:teilludqtf germa
nivocatfalamadre.q:beclanugo q indecolltf
gif c ficut lanugo lapidfe bumidi.qre atno ere*
mafinmerbeo:ottecpedirue.t5ui9fpecie5qui
daoicut efie qucda lapide:que quida vocat car
bunculu albiiijMtaf carbunculu in boc <y fa
tafmatito •: pzefagrjs refiftir.f Oalet cotra t>o
lo:eoculo?.ejcbmda ca.-r redact9 in puluerefa
natfcabie.fl 3rOfi/9fcfr t>e lapideifto q>e al
bue ad modu gtadie in qnritate.a lbert9.3 ef/
na e lapie a bcftta q tena votaf . fic sict9 co cg
CapituIumJiEijE
Bcateatee/Kama.? fcenne.Slbcrtos
fc tacatoareeelapfefimilecriftallo
Spwarioufs
^0eeoferfcreloqueriat>anbono:c?gfant
V3 p b?dropiftm.f ^tc&lb.T^ama elapfefre
qufteraltointorovelingtc.vari9eincolo:e.'?
frcqucr tfmne inuenif tmmirrue onicitnto.
tlirtufq? % ferf ep tmaginit» ? fcriprurfe q «nuc
niunf i tpo ec figtUfe.^f £nac in lapidario fuo
•t>enneequidalapfemultucar9regito.qutgc
ncraf in oculfe ceruo^inorictc.qut cufcrpetea
comedutfceponctes feniu vt fo:tio:ee fiant itif
tratftumevbimorafimeruvfqsadcaput.tam
diuqufcBfcnriat^tutevenenifeparatsinrerra
lacrimaemirtunt.quecoagulatainoculfeintcr
dumvfcpadmaguirudinem nucfe ©diceatuf
©oneccadatcumt>eflummeerierinuficmue0
nitur.£tbec siciturvenenoami tvriaca.
CapttulumljEjE.
arabe.^a.ca.cccccviq.^Karabe egui
k miarbo:fe.vtgemavnanuUfiunt;vn
electru {uccimi ct fcarabe fub eodem po
mnf.q:eUcrruel<arabe^fuccinuel^rabc,
©perationt0.
f 'Onbabem^ab 2lle|cadroca.t>e Dtffifnte?
Tiatrocifco8t>YaUarit.€3re©erui9fugbu
co.Uirgilqineglogapatfori^Kircpclecrriise
P^ a
0
Ccactatus
4C poltiuccinu.f 3tecam9feli]c rra.oetrocifeis
fcirirXrocifcosfcefuccino.fe^lect? etfcefcri
P btttrocifcoefcetarabe.fBui.inli.Tveviribufi
co^di9.'Karabe.ca.eft.in.i.fic.in.ti.aiiquivo?
ij£ lunt cp iitfri.f Scrorte karabe inuenies fupe
riueuractatuoeberbis.ca.ccjcicjcvu.tie k.qua
relecro? ibidem recurrat z mamict eius virtuti
»et opcrationcm.
Capitulum.l^
W T, ^uUlatine.&ra.bager aljenarduuc
«1 f ele5artard.SJera.liD,ag.c,bageral5e?
Jglaal nard.Ogtetcj>eligafejccocui9colore
• celeliismultum cumcorpufculis aura's.et le?
au8dlfuT€afp6ritatg,ctfine^mi):tipn€altm9
lapidis.^quinofransiturYacilejetcumefiu^
fta funt mag.f 3o.mc.c,^iapidela5uU'.Xapi8
lactul9vdltellac9velU5uU'escgnemarinoTtj
bnemaculaeej: auro.: eali9 alto. £t Si lapia
macRafita.-z ali9indu8clar9celefti8.£t,oici£
la^uli z qfiqjmtnerafert vtruqs fimul. z melicc
e cup coloz e viridiozin CoIok a^uli»? babjma
culas aureast mi«9eu markafita eftno bon9
^ndmaculat9.trifrienfe,ca.ein.ij.fic.in.iii.
©perattonre
f ©eraxiirtf ci9 eiimilieslurtni auri.nifi q*
cftfcebilioKo.ifacitnafci pilos in palpebue.
f £x ide auc.j5af.£ft in eo ftiptiarae eu aeui
tatepauca.£tvirmea9eq?>eficcar?infrigtf
dat etia patptbrae q -aepilafopter alicie bumo
rcs acutos.? remanet q> i cie no augef pili nec
multiplica?.sfuntfubttlc6 xtxfotlee.jEtB q:la
piela^uliinbislocistjeftruitbnmiditateipoai
bumo?.:immutatfupfluitateadc6pleictone5
(uaradicalecuqfitgnatio pitop palpet&arii.
fj£topo:tecq?adl5rerafadmultiuadmini*
ftref inpuluercf Etide.Onfiifpendif adcol
luinfantisremouetabeistimo^.-zfacit bitf
tos capallos f 3teb5 virtutea duftiua z putre
facriuaVrideo aufertfcrrucaeuet qiifumif inte?
rius lajcat bumo:emelacolicu.t mwdificatfan
guine.abbuorib? groflte.f £t T>ofie eius efta.
iiq.ferarTfcBad^nmifcef<3jalU8medjctni8
lajcariuie.f £tc6uenitplu8t»olonrenuetaf^
mati:etqn fumif inpotu^utfitnafcalecumeo
p:ouocarmeftrua.f ^tpotue eius eomouet
naufea z vomitu.f5 ablutiocf? reniottfB ab eo*
f Buice.^evirib? ccodiewiat.q» ccfottat co*
a
£
BrtaptDtlm»
CaptmlumJftiV
-* Scteus iltnrie.Sutce.iiBii .ca.fi>:to.
$L Xapielacreuseftlapieqcutncafaq
^^>egrcdif ejcco quoddaucuttac.£rbic
qtiide" tapie eft cinerci coloue: ttuleie fapozie.
©prrattonea
f Sut.Serif cuaq ?feruaf qtfrefolnif cpco i
piwde t>e plubo couentt in inirio apoftemaru.
f £tfitejc ciusfricarione alcobol-f tt^btb j
curfumfupfluitatu ad ocuUHvlceratn tpfo
accideria. f £natin lapidario fuo. Xtnasclt
lapis.? fit x>e v:ina lupi ceruarq tntcta :t tn mo
tit»coagulata;qint)omofcruatu6gcneratop
timoefungosfupfeclltbetanno.fPicifvalc
K?x>olomomacbm«eticurtmveme*
CapfffilumM)»
"^l ^targirumlatte.Srabtcefgreccmap
Sg^ rccber.Sera.li.ag.ca.marecbef.auct.
^^pvaf.Ouoddaejceo eftqtffireicvena
plubea:ira q> inflirnaf Donecfiat ficut igmsrz
©iffoluif ©onec aduraf i poftea coagulaf . £c
ctcoeftq6Titaargcto:?ej:cocftqtffirej:plu*
boqn7iutcjceolamine:?adurife8er3>.£ttfco
cft cuiue colo: eft rubeue fplendee:? cft aureu.
% eft meu9 alne. ? epco cft purpurei eoloae: z S
argenrcii.£ft alius modus fmionie lirargirij
que \n iuuerure mea vidi fardinic ficruvbi arg£
taz pUimbu fiVcolabanf . % cft vcrio: modua.
#peratioOT0
fS>era.fluc.atcflU5i.Xitargirut)c3lbaul£ft
magie iuuatiuum ad auferendu vefiigia vartf
olarumqjnonalbatum.
fJ£taufcrtfeto:efubafcella?.,r(i:bibetrudo:e
f £t fi bibaf cc co : itringit ventrem % v:inam.
etpafocaretoccidit.
f ^aulite. £onrrafcabiemt>eftcgmatefalfo
vekoleravaler.
f £ontra tumnteriamfTigidainvitio intefttf
rtomj fiat ejc eo puluis qui intjciaturcu crifteri
cttm olco rofarum % aqua o:dct.
f Orra vlcerarione virget>ifteperef cu olco
tofa? z inungaf . na vlccratione confoltdat .
f £6rraferuo:embcrifipiU conftciaf puluis
lirargirt z ccrufe cum aqua rofa^sonec aqua
non inficiarur ec puluere.
f3ltepuluieinmodilcollinjcuaqrora?va
letadfacieoepuranda-zpannufutifiuureino^
uendu que bnr mulicrce polt paitu.ajwgia gal
linacea vel anferina liquefiat : addiro pulncre:
lirargiri i olco rofa^ ftat vngucnruet vtatur.
fBulcafiminu^qm't>iciturferuito:.Xitar
girumficoealbatur.
f Bccipe lirargiri auri parte vna z tercbene:
er poncfup. ipfomtxfalccoinunipartce ©uas
etponcocfug quantitareaquc qua cooperiaf;
ct iuperer circircr quatruo: t>igitoe. z xmittt
invafefepretJieto.zmifcequoqj^iebie.-zpoft
fcprc tuce p:oij ce aqua z pone alia aqui. z nus
taaquailll quondie vfq?tnfinet>ecct)icru.q:
aqua t>ulcificabif z litargiru ©ealbabif ficut
cerufa.? fac trocifcoe.? ferua et vterc.
13
CapitulunUjEjEiW*
Crattatus
«% 3cburie.yfido. Xicbinie ct 'ardetttui
3$ gemma? generc eft. a lucernarum fta*
^^>granria ajpellara. j5igniturinmuUi8
locie:fed p:obatiff itna apud indoe.
j&ptratiom?
w f:bui9t>turtejcdtf3Cie8:vnaquepurpurara*
dtar. Slia que cocci tvboie a fole ejccalefacta
autt>tgitoramattritu:paleae7 fimilia velfo*
& liacatarruadferapcret>irif.f Soralpturierc
fiftit. er ft qn fculpta eft 'ou figna imprimit: qfi
quodam animalis mo:fu partem tereret entat
'£ 2^mu60enerafuntquattuo:.fSfolinue.Xi
cbinie t>icif eo cpiucie vigo:cm ejcritat flagra
t> tia lucerna?. % tMvnandue ub\ tq. Xv binie
eft lapiepurpuratefulgene vt lucerna.t?ic ta
•cruefub folcoigitie paieas attrabit .
£ f 'fMiniue.XicbiniteseicgenerearderiiUuccr
uarum accenfa?. p:ecipua graria eft appellara
^afaturcircaonafiam.totacpcarmania-zvt
cinie loa'e.fcdp:obatifiima in 3ndt'a.
$ f 0uidam cineamt>ijceruntclTccarbuncuUi
remiffro:em.SecundabonitateumiUecftio*
«issfic afloribus p:olstie appellata.
©pftationts.
f t5vaf. Xociulinciequemulriliguriuvocat a
inor, vbi minrerit lapie fit.polo:ce ftomacbi
toltit;et ventrie abftinet rcuma tifmum.
CRabanue. Xigurtf babet colotf qfi clectri* &
etftfuerit confricatue paleas ad fc atrrabit.
f -fbbitofopfou8.^ic lapis cftfrigidcz ficce co £
pleciont'e;rotudue.valetp:ecipnevulneratie.
ctavulnere fetrumejctrabir.
f £jc li.t>e na.rc Xigurius eft lapis que ftilla. $>
re tncuntab inguinc Uncie beftie .f.orientie.
jsuiueem v:ina Pm -£ liniii folidaf in lapide.
qri.naturalitcrbcftia fcieneinuidet bono no£
ftro:egeftuq5p:eciofum vrineliquo^ barena
obruit^tfoic eo citfue in lapidem tjurefcit.
f £ftautfrecjnriu6 croccuepa^admgredtne £
tendee.tJui'? colo: iujcta *jMi.igne9 ac rubirii
diie cz carbuculo fitiemifi cp neq cp nocre tucj
^ujctalapidariu^oviridieeft.ainueeius f
ad multa temedia precipuecp ablume in aqua
conftipatos iuuan-zventrem foluit.colo:e q>
pcrdimmin facie recnpcrar.
f Scto:.Pebocfuperiu8vbit»enatura antf £
matiu agif .fcrjo vic^ tracramcaJjcjcjcvi.fceX.
f &rnoL Xiparea efi: laprisftipticue. Zsvme ti
#>rietae eft cy omc genue fcrarumadeiue p«
1 enriam cito pwpcrat :et ipfum inruetur^
f3^idc«ue.XipareafurTitagenttleeome8bc 3
ftiaeeuocaretradunt.
f £jcti.t>e na.reru.Xiparcalapi8eftinl\bia %
valde mirabili8.ad quaome feraru genue t>o*
ccnte natura fpontc qfi a d pa tronu currir.cum
canee vel vcna to:es easinfequunf .fed nec ali
qute aduerf arius eis nocere poteftT. .
CapituhmtJ&o»
■^ 3guriue z Xiparia.yfi. Xiguriuo ge
2» maficaipellata: eo o/fiatqc vrina lin^
^*^>cie beftie tempo:e indurata. £ ft aute
f icut z (accmue fulua attrabene fpiritu fo Ita p
pinquantia.f £M\'nadue Ub.p. Zbeofraftus
t>icit liguriii electri coto:em babere: paleae a&b
trabere:ftomacbut>olentem iuuare: yctericis
4olo«mrepararerftuj:um Tcntris ftringcr&
BfciapiDitaw
CaptmlumJjEftuV
mc latine. jgrecc &fTrofolinii. Dyaf*
ca.oe aflrofou'no.;Slflrofoltnu eft illud
'4*5 apud Suicenna in fcdo canone rj:
Xapie lunc: vr 2 airfoo?'c6co:dia ajparet. J£t
16 cianaffrcfolinu in egYpro rmmodo inucnif
qdita creatur.*Roe celeftie ad lune ciariratej
po(tt9:uifpeciclaptdisquefpecularevocam9:
coagulatuscoftringif.Optunueftaucqrjeft
colo:earalco?lua'do.:bocemfitfirnilegipfo
umpidorz fpecularis lapis fy/fAimns cap. t>e
affrofolmo.affrofolinu ita creaf /Ros cdettl
congelaf ad luneclaritatein modO lapidisfpe
cularie.vndcnommfumpfiffevidetur,
0prrationf0
f PYafco:i.3hWou'nuomnia vitia capitis
cmendarepoteftpotatum.Etcepbalargicis-j
cpaenwiscrediturpzodeffe.
CapttuIutn.IjEiE«i'f.
&gnes.£*rapion.®>i
nerabuiuolaptdiscftit»
matutini6#>e terras^n
die. £tqn naues ajp:opi
^jquant motiminereipfifl:
'• non remanet incis aliqtf
j ferrii qrj no egrcdiaf a na
*'ui; 1 volat ficut auis vfcr$
ad monte.£t no eft aliquis clauus infijuts ta^
Itter q> pofffteuclli:quincuellaf 1 faliatvfcgad
fllum montem. £t p:oprer boc naues illarum
partium non clfluantnr cum clauie ferrefy; fcd
cu clauts ligneis. ftflm (i fo:cnt clauflt e claufe
ferreis:quado agNopinquarent illi montit>ilia.
cerarentur tot e.zJbelto: e*; ifto lapidc eft t llc q
attrabirferrum fo:rirer.? colo: ciue cftvcrgcs
ad colo:em'celeftem.non multttm grauie pcn
derie.fPvflfcoridce.Xapiemagncegtgntf.
arqsinucnftur ctrca lirtus occcani apud trogo
tidae:et in3ndia.ab inucnro:e ficvocatus.
£ft flurem coIo:e ferrugincus. f Slberfus in
lapidariofuo.^agneseftferrugmetcolons
qui fm -fblinium inuenitur inmari 3 ndicoun.
quo intantum abundflre fcicitunq? pcriculofe
ineo cumnautbusqueferreos cUiuos babet:
nauigetur.jfnuenit ur etiam in tragonitidis re
gionibue.£t ego vidi? reperi in partibc £be*
oronie inp:ouincia que franciao:ientalis tiz%
vnummagnequantitatis? mapmc cfficaae.
ct fuit valde niger: ac fieffet fcrrum eruginofuj
«combuftumcumpice.
Bpmmm®
f Sera. airtusbuiuslaptdisefhq» qnt>af &
inpotu ejceolajcatvcnfrematm mcllicrafo:et
potiffime bumo:es groffoe.
f£tquidamfunrquiadurantiftumlapidem £
etvtunturficutadamas.
f £ t idem autto.l&aliem.airtus eius eft ficut £
virtusadamantie.jeteftbonusillisquitraf
gluttuntacumvel a liudfcrrum.
f £tillequibabetfluicuventri8:eo cyfumpfit ^
fco:iamferri.
f £t tiicirur t>e co cr> fiaccipias eum: i ponas £
ipfum in v afe terrco:et Itniatur caput vafis cu
crctapoftqlpofuerisfuelapidecalcemvmam
quam no» f etigir aqua t>onec repleaf vas cal?
ee.et accendas magnfi ignem fub rafcooncc ;
ingrcdiatur pero:if icium vafte. vemde ponat
vae in foinace figuiuet Tirrwfi ibi ccnec iuta
tio eius coquarur 1 ftartefta. fMndc arrsbe
lajsidem avafentjfmittetnfngidati^ poneifje O.
rumtnvflfenouo:etponcinfo:nacefca;i»do.t
fac vt piius f er aut quater. Ouando vero ep
trapris vice quarta:©imitreipfum laptdcm
vbinon f angat ur a vcnfo v cl aqua vel ro:e: rX
ab bumidttate aliqua ooncctnfngidetur. De;
indefrageipfuminfruftaminuffl:ficq'fitvnti -'
quodqjfruftum .5. t>eccm: autplus aut minus
cr.5.greco:um.
f 0uando crgo volucrieoperationecucofa $
ccre:ponciti]cralapidepondu8riu8c]cfulpbt0
re.t>eindero:a fupcreumaquat-rcgrcdiei ejc co
ignie magnu8:aiccndene circa menfuramb^
cbq vnttie c\ 116 tariget altud qt> no couburat
£tqnlapidcemagncfi8nonitap:tparanfvt
Pt> iiij
Cractatus
£>
*&>
•H
*
tt
©
^ifcclcmdusficutcftiradcfitdiXuccoallq
aut ccpe:ab ejcffacrioneferrip:obibetur.
f <5edfivi8cpreuertafadvirtuteTua:infunf
deipuint vna t>ie infangutne bircinorz fiiet vir
tus eius ficur priuq. £ta ccipi? fruftu magnii
iftiuslapidisqtfeftcpbonoteUcto/zaflttoia
maf clauariuc aiicuiuscx aperit eam cito.
f Ram lapis ifte attrabit ad fe ferrum.
f fitquandoaliqtiievulncramrcumfcrro ve
ncnatou terimr ilte lapieet mifceatur cum alt
quibuevnguenris.
f £t©aturt>epuluerctpfi9inpoiMliqtri eft
vulneratU6:facit abeovenenum vel toiacum
cjcire per feccflum. £tfi pulucrijatur fugvul*
tuts i?enenatum:curat idem.
fDYaf.Xapismagnesmagnasbabetvirtu
teevelutifpirituintrgbendo ferrum.
f tianc lapidem quida,pbandi amoria caufl
vjcoris fu fpofueriit eapiri t>o:mienris vjco:e la
tenrc.£tfiquide erat cafta ab altero viro ficac
cedebat ad jpziuviru voluptabunda:fomno
a mplctane eu qfi indc pulfa jj alique.Ob ficu
altero viro coieratrineu tancpinalicuius odo
ris fctidiiTimi lapidc cmittebat: vtx>c lccro ca*
derer mulier.£onco:diam quocp fecit baber;
f Ba mulras muliercs .jpter rijtas trifgreflas
a maritis cocgir rcuerti;ficut z mariros multe
ribus grariofos tobfequenree ? iocodi.fcrmo^
nisfacit pouantes fccum.
f ^ures autcum voluerinrpciofa t>iripcrein*
rrant t>omu:t int er qua tmo: angulos t>omti8
carbones ardentes pomltitfubmittut lapide
minurum incifum:titc tranfuertuntmentem
et oculos co:um qui adfunt vt timo:e mgiant
puranres ruere t>omum.
f Oirca babet purgato^ias: i ideo vdropias
cu mulfa t>atur.j.f .grofltmdinet>educit % om*
nes bumo:es qut per ventrem miniftrat.&i^
tue et fuperafperfus combufta fanat.
f £najcin magtcis. tiic lapis fantafifae mtra
biliter comouer: ? pcipue cu confequif cofecra*
tione % caractercs:ficut in magtcts ©oeef/ficr
bibemr cril cil mulfa accepru Ydropifim cura^
re.£teft aliafpeciee magnett8:cuiu8virru8
eftattraberecarnembominie.
f B Iber. in lapidario fuo. ttirtus magneriac"
mirabilisinatrractionefcrriatavtvinueeiuis
trafniutatferru.ficvtilluderiaferrualiudtra^
bat. £t multe acus adfrinuicemfufpenfe fic vi
denf.Onctus aiit allio non trabirXrparuus
adamasmagnu ligatmagnerem.
f ^nuenrusaiir eft teporibus noftris magnee
qui ab vno angulo rratit ferrum:? ab alio fu?
gauit.£f|?ucBriihponiragencremagneti8.
f'Barraw'fq5irubtvnu8^cfocrJ8iifi8curio
ui8crpcrtmcn5ato::ctvidit fridcricuimwtoi
rem babere magnete qui no rrajat femkfedvi
ceuerfa ferru t racit lapidem.
f^tBrifio.fcijritcpcftaliudgenusmagnetS
quod trabir carnee bominie. ji n ma gicie atlt
traditur cp fanrafias mirabilirer comouer.pw
cipuefi confecrarua confccrarione-zcaracre*
re fuerif :quod in niagt ct'8 fcoeetur.
f 5erturcriambuncmulfa fumpmm vdroptf
fimcurare.
f Siunterfamquidabuccapitimulimsfup*
poficu ftarim eam inciraread ampletu mariti.
ficaftaeftipfaoo:micnre.S>iauteft:adultera
p:e nimto timo:c: rremo:e fantafmatu tricif
caderet>eIectomariri.
f picituretu cp fureein&omii mrrantcspo
. ftris carbombus in quaruo: anguliecomus:
laptdcm buncconmmm fupcrafpergunt.-z tuc
t>o:miente8int)omo ita fantafmatito terrenf:
cr fugietes edes relinquant: ^tuc rapiunt quic
quidvolunt.
Capirulura.tejajn).
^3 rgarife.^andecta.capt.cccc. ^barga
nta vel perna eft que in oftreis reperimr.
t>c quibaltefunt perfo:arc:alienopctfo:are.
funr arnfiaofefacre:? no na mralirer.^cd no
pcrfo:ate que narurales funr melio:e8 fiim per
fowrie. £ t ideo quando inmcdicinis ponunt:
n6perfo:areinrclligunf.©edfuntaIiquecb^
fcure adcitriniatemtcndenresnon petfo:are;
que perfo:ari8 cqiiipollenr.£t ideo cligcnde
funr clar e i albe:quc vcro obfcura i qmifi aibt
Bttaptoibus
e?a cft.no eft ponedafn mcdianie.Sera.li.ag,
ckhager albalo.auc.Tiafis.&ager albaio id
elt lapis margartte.Deferitfa maritinis/t funt
fri.i itc,in.q*gradu.£t ide auc.jjfaac. £e eid
funtgrofiwje8?parue.f5groflio*esejca'sfunf
meliojes paruis.t clare meliojes obfcur^. z eq
lislnperfiaameKoJesaugulofisinfigurafua.
3lber.inlapidariofuo.ca.t>emargaritis.£t
margaritalapiseftinoftreisinuom 3£>eltf
oi aute)c3ndia venir,3£>ulrtaut ©ebjitanico
inaruqc» nu^angucu t>z.i verfus fladria % tbeo
tcwiam inucniittur. jfr a cp ego mo :e mco t>ece
in menfa inueni.iuuenes aur conculc baber mc
liojesXolojisaut bab^acfiparua lut pene?
traret in multualbuXt idco nitetes cum tn fint
albeferturjptcr tonitrua quafi abojcicdo cas
ol trea euomut si \n ftuminito inucniutur in mo
fella.tin qbufdl galliefluutjs inter arenas.
©pfrarionre
f Slbcr.tlirtus ea?.eft ejtperra in cofoaarioe
fpiriruu.scotracardiacamzfincopim.
% tialcntctiam contraftujcum fanguinis lien
rericum-z^Yarriam
fReparlr em fpirirus fubrfles.vr quidam t>i
cunt.fedfalfo.immo mebjaearum afpcritatc
a fuperftuis abftergur/r ea quafi coftringunr ,
i coarrldo ad vnu tmcwvj ira confo jranr
^©era.^argaritcfunrfceficcatujebumidt
tatu.£6ueniurt>cbiurari coJdis.2 funrconuc
nfcres in cobol.z funr fri/z fic,in.t? .gradu.
^Etidemaucto.&rbabari.Conferanrobfctt
rirati vifus-z albcdini oculu foJdiaebus etuss
ct retinent menftrua/z abftergucr t>enres."z t>e
ffccanrbumiditares
f £t tdem auc/JfaacX onfcrunr cardiace rrc
moji coJdis.-r accidentito a melancolia aducni
cnribus ejc malicia bumoJum.
fl £r boc ideo quia ctar ificantfanguincm coi
disquldo eingroflatus in cozde.i fceficeanc
bumiditaremqueefrinoculo.pJoptereaqjfo:
rificantncruos oculojum.
«fl £r qn oflToliiunf margar ite Itnftnr cum co
bara auferreampoftcf Imirurftarim
eff Bui.t>evinfco cordisaicir.cp confojrat co:.
CapttuIurnJjEriJE
Bgncfiact markafira.Blbcr.^ag?
m ncfiaeftlapisniger.-z aliqvocanteam
magnofiam.£t ipfo frequenter vtutur
vitrcartj.^ 3dem2£>arkafita fiuemandafi?
da .ef r lapis babcns multas fpccies colojum .
quta colojem accipit cuiufltbet meralliXr t>ici
tur markafira argerea i aurea.-r fic t>e altjs me
talue.^erallfi tn quod cotosreum no piftil
latabipo:f;euapojatinignc.ctrelinqutfa'ni8
fubrilis,? btc lapis norus eft apud alcbimicos
et in mulris locisinucnif.&oc fimiliter .^rcje
fctcitinlapidariofuo.
i^Pfranonra
f aibcr.^agnefiatJiftiUafzflutrinmagno
etfoJriigne.zndalirer.ttunc fmmijcrus virro
adpurpurararemt>ucirvirrifubftanria5.t?oc
idcm t>icit Brabar in tapidario fuo.
Capittiuimltfje
Craftatus
B
£
£
^tlcba -z gfpfum.i!sli.lf.|cjcvi.^alcba
m eftcumecalcerecetiglebaefficttur.
0pfrationf9
f 3demalcba mojctudif tficu tadipelfuillo
©uplici U'nameto.q resoim tenacifiima ejciltit
©aficie<felapidi8anteccdit.<([0j5autmalcba
oleo Elncaf»i acto:?>emalcba vero flagrl
ttqueaintfcftagnofamolitatev&isnarura
litercmuTa8.0fi.*3ipfu5 35calci<:onat£i eft
*ui9plura funtgna.Oim autoprimueft lapis
fpecularisedificio^figmsgtiiTim^.^Suicc.
j5ipfu5 elapis laminofMtoparu9.cv fubrtlita
tis fitaugmetarib cu adurif. e aut frigidS? fictf
cus ?glurinatiu9.f -(Sonif fup. ptes flujcitfan
guiniepatientis-rcoltringif.quia inipfo aim
glutinarionevirt us faciee adbcrcre.t in ipo e
ftipricttaf cu vifcoiitare.linif e& co frone aut co
operitur ejc co caput vt ptlleo.z rerinet ftuui fa
guinisefnaritoiponiftfupobtalmiaTangutf
neam.f £ft autejcfumma vencno?- p:efocati
uminfYria.Sipfujeft lapistuiriffimue.qucm
coquunt fimo bubulo vt mmr ccleriue.
€apitulutn.ljE£jEr
ra &mo:.3fi.li.jcvi.*^arnto:ai>icuntnr
crimii lapide8.qui maculie? colonto
tomaidantur.*2£)armo:aut grecusfermojeft
a viriditate tentus.? quauis pofteria alq colo
res inuenti funt nomen tfi paliinu a viriditate
retinucrut.'£5o£Colore8 1 gcnerainnumerabtf
lia .ticc omnia e rupito cjcddutur.fed multa p
cioftfitmi generie fub terra fparia funt.
0ptrattonf8
f •jMi.*^>armo£genera colo:cf# noartmet
in tanta noricia ©iceremec enumera re facile e
in tata multitudinc,0iioto tm cuiqjloco »o
fuu marmo: inuenif .itn celebcrrimi dicta func
gcncminambituterra^aim gencrito fuis
f flooia verogignuturinlapia'dini8.f5mul
ta % fub f errfs pciofuTimi genctwfioiri lacedo 'i
monium viride cuctifq? bilart'9:fici auguiteu.
ac ©eindetvberiii in egvpto augufti.ac tvberti
p:imu ac punapatu vtrucBrepertu
f DirTerenriaq? eo? eft ab opbitc cum illud (it
ferpenrumacult'8fimile:vnde^nomenaccepic
crbccmaculaetriucrfomodo colligut augu)
Iteum vndatim in verrices crifpum.
5r^bcriu5fparfumcouolutacanicie.mntet
iala ctus genera.te C|to soictu eft ca.l,tiu
Capttulum.IjE#t)
£locbite8tmurrtna.3fi.*^elocbirca
m lapis e fpiffius vires -z crafftf cpfmara*
dus.bic a colo:e malue ncmc acapit a i
rcddedielaudatSfignis/Rafdfaiitiarabta;
&mol.7£)elocbife8 e gema viridif fmaragdo
fimilis/z valde mojlis .&cc meb:a culiodit a
noriutscafto.tcunasinfantulfimiliter
f 3fcm3fido:u8.!z*btiiTtn3£ftgemma quc
apudpartbosgignimr .fedp:ecipua in &(tt
tnania.bumown fub tcrra put anr.£ olo:e scn
fatumxando:emq5 z ignem.eu quoda. celornj
repercuffu.qualc8 inarcu celcftifpecranf. £ uf
IU8 contraria caufa ailtallumfacic.gelu vebe*
mcnrioriconaeto f Slbertus 'i^elocbft
tce qucm quidam mclonitem sicuur .lapiscft
Bt lapiDtbos
flrdWoiegroflcvirfclttaiie^tiotraflucia^fie
(mratev.z c motf.f Jcrf <r $>rurebeatcuflo*
dicdtflcftatefea noctuiecflfibvtfufi cunabuU
<nfana'iKi?oc ait tn lapidario fuo Jt nac»
/T\j£npbirce.aiB.^cnpbitc8cftlapi8an'
3-^uitatecgiptiq menpbis voeaf. quit>icif
vttgniecalerejvitturequidemmonacru.
Bprrationre.
f 3bic trirue % in aq mirtf in potu t>cf vzenclie
vcl fasidiei q: indu?: ir infehfibilitatc nc fenriat
cruci4du6.:i?ocideatt £mf inlapidario fuo
Capitulum.IjrrrinK
/|)j£du8.fcraf/i£cdu6lapiecftni{rcrquit
a^fritueemitrit croccii coloze.a b.Zapie
medu8vclmedo©icif:qtarcgtoemcdo^fcrf:
vbiplurcetnucnfunf.^untaufebui^fpccica
tuc;vnue ntger et alter vWdis.
©PfratiowB
f 2U&Z3uf9 virtute efic aicui p vctere" poda*
gra:oculo? eecitater: nefrertca pafiionc,ct iare
fouere^:feflbett>cbiIe8.fjFcrfm3Crfragmg
ta nigii fiin aq ca,miffarucrir«recietnacj tlla
lauerit incurrit mebzo^eccoriatrone^iietea
bibcrirpmbitvom&o.f£Yflf.£ltaut?>upU
ciepotcticf.bonczmfllema tritueincctc mt
dicinaltculaaemuliebnCctfefcrcaiiitpziofini
pttcru)t(nunctU8fllbugie6Curatoclb?:toc?
f Uo? ©olo:c.ctiafi tcfptratus fucnt nudcf po
dagricoe.f J&odemoculscteouieq fetgcnu
it mafculu fanat rcnee t anbditue « interiozca
gtes cozBie.J?ocmedicamepparatu bsbcas
invflfcvitrcovfarfietco:tEftcc!riun^dvin;
dicri 4? fub core,? ©a cui vte; i lauct facie % c#
ftccabtr .f S i qo aurejceo bJberit pulmone vo
meLf £?pcKtctautbibciipflululu x>are:vt 110
fstiefOnuentue cft aut iujcta fluuiu fafin.
Capitulum.lfl$u.
/f\Osra. f Swapion .2£>ogra cc ca efl
«^qucdamquc ©efcrrurejetcrrieffnoe.£c
melioz ejc ca eft grauis t cnfa : cuiue coloznoli
cfttnuerfue.? eft ficuteolozepaueaurfanfiutf
nie non babene lapidcm . £t quando ponif ta
aqua 5>iflbU}if facilc % crefcfOUafco mogra q
H
Crartams
bue cpiliiJ quet>efer f c|cfino8?c)c Babflonia.
ct mdio: qucfacile rcrirur. Colligif £o tn capa
doctainfpeluncie^tftillle.-zsfferfvenausin
Sinopidam a'uirarcm:vude 2 nomcacccpir ,
0pfrattonr0
31 f £rideautfo j5ar3fopo:cipfiu8cftftfpri
dtasivn virrus cius eft ©eficcatiua. £.t qn fo :
bef cu ouo:auf fit criftcrecu ea ftringit ventre.
£ f On babet virrute ftiprica % t>eficcariua i glu
£ tinariua.f £t qn mifccf in emplaftris confoltf
£> datvulncrarccentia. f £tingrcdif inpfecrio*
nibus trocifeo? fceficeariuo? x conftrictiuo:ii
£ veftt'8.f £x qii fo:bcf tn ouo fo:bilt':autfit cri
■$ ftereftringitvcntre.f£t#inafinpotu,p©o
Io:ccapiri8:i t>af inouo adfputufanguis ad
£ venenuq5.f-f>autu8.ca.'oemogra.^5ogra
finopida foirio: eft bolo armeno ? luto figtlla*
to.et ideo ingredif ut confecrioni to vngucnro?
j£t occidit vermcs iri vcntre.
CapitubintJjM»
ifT\amia.*f>andc.ca.t>lv.^umiacftflIucT
31£q3 inucnifinfepulcbris balfamatoatarr
quito bumo:mouuicu aloez mitta refolutf:
quitoipfa co:po:a condiebanf. rtfimilaf[pic«
marinc. 2> olebat antiquitus co:p_a balfamo
tnirra i aloe condiri. £x adbucfir apud paga
no&:farraceno8circababtlonia:vbicftcopia
balfarniJ&eraili.ag.ca.mumie.'^umiefepul
tonn eft,aloebalfamu t mirra:? qtf mifcef rie
cj; bumotfto cb:gfe bumani.£t ide auc.piaf. '
3n tctrte q ©imnf acolom'e.^cfcendit«acfeic
morito qt>ucutfluminacuaqui8:en.cit euaq
ftumim'8 iripis.t eftcoagulata.-z fitficutccra.
1 babet odo:e picio i afpalti mijcti fimul.
^ptrationra.
f S>cra.aurto.*Rafi8.£jc note quo:unda me*
dico?eftbonafodeflcgmaticefrigidefinema
feria .% emigranee i paralifto tomtre oiiei cpi
Ientietfcotomie.fJ£tracimu8capurpurgium
cum vno grano eceacumaqua maiorane.
f£tconucnitdolo:ibu8auri«:qnt>iflbluitur
dccagranuiolcofambuanoflwftillafiaure.
f £tc6fertt>olo:igutturi8;qnt>iflbluifeceo
vnii torat cu aqua in q t>ecoct a eft farureva.
f £x coucnif tufli cu aq iuiuba^iaut cuaq o\'t
deitfebeften. f £tt>af inpofuejcea iriuno tri
bu8t»ieto.? pfcrt cardiacckv:ar.f.cu aq mere,
f JEtccfcrt vetofitatiinreftino?: qn acctptf Kv
ratJi.cum aqua cimini tcarut: aut cu aqua a '/
mcosvaUtcafuitpacufltoni.
f £tt>afadfingultiigria.i. erea cu 'occocttoc
fcminii apij i carui.t mifcef cii olco fccben.
f£tfitcapurpurgiumcuct'8:tadfquinantil
ponduevniuBkvratcufquingtbin.f^too?
lo«m fplcnis pondus r ntue kyrat cu a q carui
f £tad vencna t>uo grana cit secocrioe tribti
loatm marino?:erfolrJ8 anuiden.
f £x ad punauram fco:pioni8 pondus v m"9
KYratcumvinopuro.
f £rponirurinloco puncture cumbutiro. et
conuenirfracture.
f £rc6qtiaflarionito quefiutininferfo:ibue
coipo:ie z octeriori to et ccftrierioi pulmonu?.
f kx cft p:opc temperamentuiiifi' q: babct p
p:ierate in fcdado t>olo:c8C{ funt in fracturis.
qnfumtfinpotu:?liniturcumea.ctfitaimea
cn fterc.": conuenit vlccrito veifice i virge.
f£tideaucr.'Raft'8.0uidamitfcbatfangu&
item:ct no poterat reftringip. aliqua mcdtctna
Yfcpquooatii cftfibit>cmumiapondu8 grap
no£ tm cuvino. et rcftriaus eft ftatim.
f fsi qn fit ciT ea fujpofito:iu t>iflbluru cii olco
t>e fambacb:?uen it no porcnto rerinere vrina.
f^auui8ca.t>e^umiaXali.eftjfic.in.irj.
gradtwcftciTcfianrino.liccr quida t>icutq> ftt
t rtgida :q: coftrictiua .multa crii frigida i ftcca
iatann: mutra calida % ficca confiringunr.
f BuiCcnna ©e virito co:dt8.^}umia caltda
dt inf ine tcrtij:ficca in p:imo. £t ba bet.jp^
tatcmconfouandico:.
f3teqnfitcucafutpofitoriutifrolutuctioIco
multclUno couaiir no potetitorcrincrc vrina.
Capitulum.l0iEU!i.
}
KsP9
iffmr Jm
5
wiSi
?mffi
|j«j
^^^^n\^S\*
©elaptDtbus
«30ro^.3uiccnit.ii.1:lisro?cllUpfo^
t>iferf cjEittgriewdinlQ addtrinttatc.
f au£ce.5ricaf ? e^edif ejceofricario roozdtf
cie lingua fifis lacri f ^ildificat pannu oai
li cum nd eft cu apoftcnurcft obratmta .f t t
pitcnit vcftigqevlcc?.in co .icradicat rnguUi.
fi
f ttaliusdt niger.taliqn pingif inco bufo /JglB
fbarfisoedito % anre zpoft. f Didit «na <F» Jkg^m.
yae m> fcicut aliq buc dfe 6 senc
rcl3pidu.7inucntfincapitcbufoni8
©prratianf»
S f&fum*uo#a.anu8fubalbidueftaiffi
tecintraucritinfanguinc7vincitcu./£ndco
fangmsobfcuraoviasin co^icut apparcrc
B f£taliusdtnigcr.taliqnpingifin
£ fparfis pedib) 1 antc t poft. f pidit
antbo ftmulincludanf pfentcvenenoeoe adu
V> rttcmanutangeri8.f Ibzobationem aut lapt
die cfle^fatnt cpcrbibtntebufoniviuojbuto
deuawrrontracunttftangitozcfipoteft.
£ fptctturetiamcppzefentevcnenovariueef
fidturq fubalbidu6cftJt5oc fifr £nap wcir.
CapifulumJjEtfutif
£apitu!umJ^fe
n3tru.3fi.-RimTa loro fumpftt voca*
buluj/Rafeif cm in nttria opidovelrc
gione f gvpri:ec c| 1 mcdicine ftut.*2lb«
deo cozpo? vefttucp lauanf ^uius nantra no
mulrii a faie t>ifferr.bj em virtur e falte.t fimtlr
ozirur cancfcentib? lirroato iicctrar e. afrontf
rru aitr cft fpuma nirri:? colltgiror in 3 fva itt
fpduncis t>iftillane.T>cbinc fole ficcat ur.0p*
rintu putantr fi mimmefueritpoderota ma
jcime fricabilc colozc penc purpureQ. f dlofa
fup parabolae, Rirru fale ftmilimu cfhercepf
rocfntbilfalftfaporiebabetXrcpttatautui
aquaficutcaljcriua.fcd aqua lonont abtlctn
rcddir.ficutcrgoaccruinnirroebulir:ficf>ucr
fa mcns &cterioz fucccnditur cozrecrionc
JDpcrattonca
f2luicc.tn.ii.can:6auracb.i.nifrufo:rtu82
fale.cali.t ficin.q.gdu«cco mcliuee armenu:
lmc:laminoftt5:fra$ibilc:fpcgiofum:albuauc
purpurcu aur rofeum mozdifu ariuu .abfter#>.r
aiir fozriter.f £r mudificat 1 crcoziat:? incidit
buozcs grou*b8.artatuat capilloe. f S5angui
ne at rrabir iu fugftcic cozperS tcolozecmedat
f £oitferr pzuritui:qz ^cue ciue rcfolttit jpzie
a
Kxmntm
"3& fifncanScttaatdndSfcftbiU f £u qbufdaj
rnedtrinisbfljiru interficienrito vcrmes cducit
5 eoe.f ©alet? vcncnu« p^tpueafricaml.£i9
Hpumavalct^moifumcania^potucantartda
0 .'rn.f £oftan. 11*11 affcrf pc armehia.alfe?
*carabia.mucrfalitcrautC0liariu»,zmudi(J
ficariuBdt.3ntcrio:aco^)o:Ue*:tcriow ma
%) jrinicac<toniJictulauat.flpiaf.1Bitrucftclisl
©flleuezffibeu vclalbu^cttffuras babesfpo'/
J3 gt'a.Slbuacr*efttamara.f^leecindiav€
tut/Bitri fiquidcm aliudcftcrafTum z lamino
ftm.auudtenuc.aliudrubeiUIiud9lbu.7 om
fc, nwT»m»st>cficcariuae.flj£tidcofirucrito^
acceptu;minuit actenuatpinguestvifcofoa
X bumoteo.valctetpfungoe.f^lateaJnli.vc
fimpUamedidiia.'RitrucaUdiic(hficcuin.tj,
gradu.2ttbfi nteuusdtcl ritrinu.virturebabj
$£> ©iff0UKnditc!crinsucndi.fafu8eiu8eftcc^
tra yliacam paflione.ad fariem cfe purgandaj
H f3rem?traftomacftfanicm?imeftino:um.
jConrra furfurco capillo? z pcdiculoe capiria
Q f£ontravcrmceauriumzfaniem;
Capittilum,jEt.
.^Tv ,j6talmiu8i2llbcrt9.0btalmfu8 cft la
m apia ab Obtalmia wictue. cuiue ccHo:
V wnonnominatur/o»c ideo.quia 2mul?
^i-r torum colo:um.
©ptranont0. .
f ^dcmvalcrcsicinjrgcftaaricontra ofnes
iiialosmoJbosofulorirm. fatwsaurem
rircumltanriumtticiturejccecait.tideo eriam
patronu8t»icitur.0tfl:s5nrcecmcumquafi in
«albUcercddit^ocfunditeriiitjtnaic,
Capitulurn.]ECj. j
O-Ric^llbcr.OniCsema eft nigri cc^
loris.mucniiur mdinegcnus cflc m>
grihalbisvmsvariaru.ventraur s*
wdia?arabia.3numtrarautquinq53iucrfa>
tatum,fl)tcr vartcratfvena?": colo?.5crut fi
farchusfitp^ns ligarur onts/zertam fufpcr»
dinira noaimcnto.txrcautoia fibaber pto*
fectoidco babcuq: babet tf utce mouendtmc
lancoltam: peipue tri capite.cc motu eftuUius
cuvapoKomiaiftaptoeeckm^piaincaufej
quidam onijc onicbinum cffe qtf vcriftmilc cffe
vel q» fit alp (becics eiusfcd colo:c non cft ni
gcrnill aliqfi.fed colowbabjvc vnguis&d ira
onicbWienoftrisinuenicurmulricoloHsal?
btmigri z rubicuncM tameomesinfubftait
riamquandafricarunq ilmiutudincctpnmK
vnguis boie.3iunt aiam cp ejc lacbjyma ar*
borie q onica t> tcirur indwara tn lapidcra gc*
neratur.7 ©io*«t blccaufam cffc q> octoriferS
eft igne.^ic etta caufajinquiunt cfle? frcque
riueatijsoepktusimagutib? mirabilite inue
m'tur.q:lacbrima aprinripiomoUisfaciUfoi
mabilispingirur.tpicturamrcrinet qn ihlap»
ckmindtjrataco9g^af.iXicla?idc?t>iriJt i»
fcnfibilitcr intrare w oculum.': !5 cfle mirabile
£tcgovidrfapbirainrrarc inoculumt lapfc
dcmgaUi.tq«endamalium cuiusnomea ig?
noMui:fmcocuUlcftone.^ltm6cm,r tenitf
isnon kditootium: ntft tanget ariem fcu pui
pillam oculifenftbilcm z fo:amen vucc
©ptrationfs
f Stbcr.Siunt # eollo vcl ©igirofufpenfue:
ccctt at triftiuam ct rimo:ce.? iu fomno fanta
Gaetcrribilee. ! **
BttapMbM
Captmlum.jErif.
^r*\*Rpbanue. 2llbertue . Dzpbaroio 1«
■ I ;i3 eft qui cft tri corona romara impe
^*S raroae. "Ron vnqs altbi vifus cft : pw
pter quod o:pbanug vocatur >cft autem tn cor
lo« quifi vinofue:fubritem babene vinofita*
tem.£tbiccftficutficandidum nimie micle
penerraretin rubcum clariivinofumtffir fup_a
tueab ipo.£ftaut lapie glucid9:? rradtfcpali
qfi i noaeftift t$ nuc tge nf o n micat i Kiicbrif
©prraticmra
f fertur autcq» bono:i conoenitrcgali.45oc
fimtiircrattcnajc.
(Tapimlum.irni!.
QlbalueciapiGtwerfa^colox gcinartl
oiftinerue.£ftcm ico carbucuiircnuti
o: igmev&metrfti fulgcY» purptira Xm a
tca riridirae.£ticracB paritcr lub qdi
varictarciuecna.nom£bjf]cpatrig.S>oUim
parturttcu 3tidia.f •^lt.li.tricprtj. Opatifunt
in 3ndia:c\togcma£ copofitojce gloua:? ma*
jErmcinenarrabtlc nrfficutrat c ocdcrur . q: func
WrioprierincrcdtMimijcrura tuccria .Blij fu^
mofulgorisaugmctocoutteepigmeroacqua
ucrut^lt} $o fulpburie ardete ftaml:aut cfia
iSnifolcoacccftanagnirudonuccaucUanaeqt
©prtatiome.
f Brnoldus.O palus eft lapie paofue gefta
ri fe corraomee oculo? moibo8$fia\ ns ,
f aifum eiue acuru ccfo:rar:pomia ycro cirt
cuftauriu>ifueioculoeciccecat?obumb:at.
Captmlum.jfriitt.
OT*irbeeioftraritc8.;arnold9.D:tf
rbee cft lapie rriplict s gencrie; Un9
cftroriWueacnigcr.&lius viridie.z
maculae albae b? s £crti9cft cuiue alrcrape
afgacft.;8 Irera plana.t cco:p9 qliferrilamia,
&ptrmonw.
f 3del5iclapiegeftar9toico rofacco mijctf
p:obibct ab aduerfie cafibus.arq? a pcntferifc
repriuiim z alio:u animaliu momfeOdc.3 ptf
penfuemuli£rip:obibecipfamimp:egnari.^u],
p:cgnaneeftabo:rir. fl £)c laptdario.
Xcrifcr08mo:fueni'geratqjrotiidue orirbee
H
Etsamw
l&noe fera vd t e-Mvdfeuo&cmc pcrcgif t
Xu rofco mittttsperfecfccuratbliuo.-gcr va;
ftaearenaeiinrcrcpferae gracucntee.jUcfoa
fcraat mojfueabigcndo fcrarum.0ui virct et
inaculaealbaebabctalrerorifbceXafifoad
ucruepottanteevbic^rcnftit.X^riueaJrcrifj
famcgrauibueottfbceJSlltcraparecuiuecrc.
bris eft s afpcra clauie.SUcra leuioicft quafi
lamtna feni.Wcfacit ajpefue ncfiat fcia p:c*
gnae.Sur ftfgnaefuenr :cito fandit abozru*
f yfido ;Oftratitce gcma cft reftacea.fcurio:
gaacrafimtueacbariarifi cj>acbatee polirura
pingucfctt. '
f jDurioutaiitaincftvievfaUegcinmefcul*
pantur ciue fragmentie.
Capimlutn^fu*
O^biree.purjnirtteeu)o:nritce:ct parfr
ue.^lini.!ib.r]tj:vti.OpbifceTcrpcnij
maculiefimi(ifudine;babcr.ricc cc eo
iniieni»turcoluneniliparue.t?uofuntciuefjc
ncra.*^ollc.f.candidum iiigritane&uru ,am
bo capiuetioloJce adaldgara fcdare©icunir:
% ferpcntum icrue.Ouidl criam frencrieie ae
Iftargicie adalugnri iuber candicanremOfid
^iirpurireecftejccgvpro rubeecadidue tnter
ucnientito piicrie/Romie ci9 caufa cp rubeat
vt purpnra. f -j>li,vbi fup.^ojftnrce e eria* cjG
fgypto ruber candidieinreruenieftb? pucrurie.
: 0prrattonf0
*OVf*>ari$eJtlapi8 marmoje9erimtj cando
ne.:b:c apud paron inruli nafcif: vn nomiaf,
f #>>aguirudo etueeft qua lancce crarcrafcp
aon cjcccdat vngueririe ipfc aptue cft,
Capirulum.jEfUTV
DSlagiuefm^lberrumvicitnr.crpa^
lagiuecft gcmma colozie rubei Utadi
vatdemarure et fubftanrie rranfparcn?
tie.ctt>icirur cfle femina earburtcuuVz virfutea ,
ciufdem rcmiiTae babenficut fcmina ad marcm
febabcr.
^prrarionf0.
f £t fcicunt quidam cy cft ©omueeiuen iico
palatiu carbucuU' vocaf.gcncraf frcqnter car*
bucul9 i laptdeifto.f £t ia vifu c 15 cy inlapidc
vno cctcrio: gl ftiit palagiStt iterioi carbuatf
Ute.f T>*opr:q*5bmoigenue lapidum cflefce
gencrecarbuncuU.
iBfXapt'bftro0
CflpituIum.jEfoil
D2Jmber93lb\lMrberu8e"lapie mul
los bna coloiee.nxno corge lapidis
nigm vto viride? rubeu. ?alioemul>
tos.inuemf aiir patliduejpurpureue: i rofeua
4f Bl&.icrf aute fufcoo cfficere vifue.inuenif
9 m plurimos in indja . f Dcbet gcftans refptf
cereadipfum inmaneorientefole.? fit cfticac
tvirtuofuwotaur virrurestf: baberecircolo
rcs babcf ,t)oc filr a ir j£najL- in Upidarfo fuo
Capifuluni-romf
D^afliue.aiB.^afTiueeft lapiecj ett
mater i paladu fmarsldi. £ ft aur vtf
ridio co!or$:bne viriditate (icutpzaf;
fium.jto ucnif aut aliqn cii rubets gurtie.-r alf
qii cu albie.Eft alia fpeciee iftiuelapidie:q \ti
uemturcugutrisaurcie.zvocafcrifopafTus.
i rartiie inuenifvz ideo cario: eriftir tpvo quo
lcgelapiecrifopalfuefuperiueoei:/
4ecpcrtueftautcrpfo:tatvifum:tqu3fda5
iafpidietquafdamfmaratdi babet operatio?
nc8.t5oc fitr ait j£najc in lapidario fuo.
£apirautm.jErijE.
ȣ^^0^018.3^118. ^eridonttis <fc
lapterulgcns vr ignie colo^.
©prrarionfff
C&ttxr.picif valere partctica mirabflitav
f £treferf ©ciltobptdcjtffifoatus fHngtf
manmmanu adurct.vult § lcuirer i pauidc r3 ■
fit.:€£t cgoipfimetcitpertue fum fepiue.Tucif
autT>egcncrcifto aliafpcctesctfeq *5:cficcri*
fotitouttemifi qgmaioasvirtditaneejgftiti
!5
£apituium.f*
Djfrfadcs grclatinecoppa rofca.2tr &
bageral mark3ura.Scra.lt'.ag.c baf
0eralmarkafira,cft lapis ec q' errralT .
bif c8.-2opo:tct cp cligaf cjc itlie cuiue colo:e*
fifi8eri.2qnponifintgnefaliuntc)cco fcinta* '
lcfacilcCcburitin biic modu.Xinttu pone iri
tgneleagTcucntatJonccnatrubeue^cttiiT:?
rrabcfabifUie.jiDiiida ponutinignc magnd
t>e paMuejfcein baiut mdktfire^ponut fn ig* -
nefconcc oce partce m iint cqualit cr cc r..bn < -t
£cig
Crartatus
ffe/raiafoitaifcptfmo adiirif ccttfr nolntcf
Tius.twftcjuifftaturcinieab co tnpemMii
wdigctur ablurwlaua ea ficut tauaf cadtima
«rpvafcor.ci.oe piritide. Iapiepiritide8.u
markafita ef, q crame findigcndus cft. coloze
bno craminie^in foco mifluofrangif . J^obu
rif verofic mdUvnctuerinviuisearbonfoua
mimfaabcllafcpdiucolojcrufumfaciat.ain
vcrommulriscarbonitoigneie coctmi fcco
mcllcvnctu euocat igni cpdiu fe frcgerir.poltca
«pmuwttik lauatficut cadimiam* rcponunc
hm f©cr4.mtU6d9aMi?noadufti eftvtffl
& sabfterXiuavke^abftcrgit obfcuritatemvi
fuorz refoluit smaturat apata t>ura.,r qn retf
foluiftmifcef curefinipmurefoluttfangume'
«t coaguUtu.fj£taufcrtcarncfuEftua5Cupau
, ca calefacti6c*ftipficitatc.£tcide nominat
bunclapidcmpoftcladuritur wcidaevel t>i*
C frigco.^£tick5auc.0ar.t5iclapiedtvnu3
*f> ttclapiditobabentitovirtutc forteVznoo ad*
mininVamus eum cu rcfolutiuio. ct mifcemua
»5 cueolapidcfacbaro8<(fj£trcfowimu6fcpecu
Bvngmtobumiditateinultaqucellcogrega^
£ ta in cocauitatito % cauernis mufculo?. % fc 1
" qn adminiftraf biclapieopottet cpmulra rc*
ratur z refoluitbniniditatecoJrupta cjefttn cu
^ tc.f£tidcoqnteriturvltimaptritionc7c6^
•* ficitur cuaceto abftergttbarae? mo:pbeam:
-« lentigineefaciei.Cfr babct virrute magna m
abftcrscndo^culujctpfouatfubftantiactua
h-» ctacuit vifiim.f £tideo nominaf in tcrrSpcr
ficlaPi8luminari8.j£tfaa'tcapiUo8tcnue8Z
** crSvodM Dvaf.Uirtuseft iUi cocro % crudo
J tcrmatica s 8fmictica.caligie8 oculiepurgat
©uriaeto^Yafoiefim-zwgeftioncfacif.addi)
ta rcuna carncs pcrequar.Xapieipfe combu
*«. ftue a mtUtisoifriges fc.f 2~apie ifte eft firt
** ciee vitrioti.vt apparet inrerius oc Oitriolo.
0uinoncombuftu8fipuluerifctur?oiftcm^
pererurvel mifceatureumvino* e gallietttf
tiaeft oprimum incauftum ad fcribendu^5oc
idem t>icif Blbcrtusinlapidario fuo
Capitulum.tr.
»^oliuXalTitt8fcli]c.ca.t>epctro!eoi
£OToleueftole6petre._3nucmfaute'
in locie wrfurcis.ift em cu pingucdo
tcrrc i aque acrione caUwes ad igneas conucr
titav partcs.inucnif etiafue lapide8:q?5 quide
^ercoerefudamneiacft/zfug mare imienif.
$3uicc7£>ctroleu albu notefpeciciefU nigp
M colarr,€fifHp'a8babilonie.ca.-4 lic.vfqs ad
.11 ii — ■— ^— ^». ' ■ — — - m
iiicfttfubn^^pwp^albumtrofojttriuu^
quefactiuum:apcritiuum»pilflrionu.
0perariomo
fTauicen/fcetroleu pfctt -ooloab) ancbaru*
etiuncrura?.* p:oprie albu.i confcrt t>oloa?
bueauriumfrigidie.f £t?fertalbugtni ocu
luaquct>efcendcuti. fl£tntgriieje coctiam
confcrtafmatittuluantiquc.Bibiturernpa^
rumejcco cuaqua cauda. f £tfcdat©olo^
vcnm'8pungtriuuxvcntofitate8.^£tquado
fit cpeo licinium iterftcit vcrmee.? p:op:ie ntf
grum.fl £t comeditur pondus.Z.vnat>e eot
ctfrangitvcntofitatcmve(ice.etfrigu8mani
ci8.?confcrtpuncmrccpitbimatum«
BefaptMiug
, Capitulum.rn%
Dfcamtes.llrnol.lSeanites lapiae" gc
umeT>emicbccton.?eftfemiuci fecus
"flam certo tcmpoze concipit lapidcm
confimikmparir.etconfertp:egnantibu8
0prrationr0.
fiqclapidario.
^SigtiuwfamatrcndregioueUpispeanfcc
JFemi'neife]CU9 referene imitando labotes
•flam quito ejccaulis t>ubtum fcd tcpozc cctto
i&ncipitetparittfparientfousauiriUatur
Om'maqua8T^et;oubtioiravnim0bota
£apitulum.riu.
^rvOdow8i^ontica.3fi5.^odo»a
•J ■eftgemiropoftmargaritajngemma?
^^atmjcandidarumfccunda^equa quc
riturmquo ntimettricoloretwfceattotiensia
ctata pcr pukbutud ince nomie aucnaeadeo
*t t>ccoji0.prerogatiua rocabulo fit facra.
0prrationr0.
f 3dej/£oticcgema auratteguttiemicatce.
SUefteUaebab&ee^lieqslongiscolof&ttJ
ctibu8itncatc.^£aftc?fob»eportari voliit
Capttulum,fitif.
*2r\tXi$msi £bingcte8.3fi.£b»giu8
•m I a loco 6t.co q? infrigia nafcif. colo:c
£~r palliduemediocritcr graui8.glebapii
inicofa.vritur anrc vino pfafus. ^latufcfifoUi
bueTJonecrubefcar/Rurfufqjxmlci vino c#
csnguif trifcp TiVife f irigedi© ygftib? tmTrttiea
CJ&WngerraaVspbengtteecapadodclsi
piseft.tmricia marmotcu8:cldidu8 atqstraf
Iuccn8.f£^4quondltemplua^d9jregc co
ftructu cft foato aurcfe^ to claufie intua wu
turna claritaecrat.f -jMm.jfo capadocia rc*
pertus cft lapis pbingitee fub "Bcronc panci
pcejcargumetoucappcllatu8.qntcandido z
tranflucenrifulu incidcrantvcne. t)ic cidem
conftrujdt foztune.quatnfqam appdlant.
Capttulunuo.
Dame)clatinc,2lrabicefamccb.35rccc
Jfanccb vffcntc vcl lafneDebarcbiii
^crap.ltb^s.ca.i:amecb.t.pumejc<
£cii4
%xatmm
3
55
«ci!lapfeT>cbsrcbinfdcftKp3rf.0pottetQ»
diga tur ejc eo mulcfi foia minofus t>urue ? frl
gibilis leuis alb9:fo cj no funt laptdes.jSt mo? ;'
dus combultioniseiuseft: cv acciptaf ejcco
qiutita8,rpon3Emp:unt8.':qnfucritignituf
e^trabafctcictinsuaturtnvinoodoiifero.t 15
fitfcr.tertiaTiceqnc)ctrabtturabigncnon|c]C
riitsiiarurinaliquod;fcdx>imtttaturinfrtstda
ri per fe.poftea tcratur z rcponarur.
f OYafco.XJirtuscft alhptica: termantica z
purgaforia.-fcumcic oculo? cicatrices Umpi
dat.vulnerareplcfrpfoUdat.xaufertcarnefu
pcrfluam oculo?.? qn tcrirur z fricantur inde
«entcsabfrergitcos.tadminiftratur^d ab:a.
dendo8piio8.fCbcopb:aftu8.£fimifcetur
antidoristjaitifrigtja-jfmigmattbus abzadit
afp:c jtftcm: z lcuigat z conltringit z eoercct.
f S>£rap.^umeicb5.virtuteftiptica:ftringic
cm gtngiua.i abftergit oculnm/zaufert macu
lam q eft inco. mplavlcera * pfolidateaiCt
aufertcarnefuEfluamqtnciseft.zqn reritur'
sfrte&uroetesabftergiteos.j&fi mittaf w
vas vini no permit tit ipfum ampltus bulltrc.
f 0ar.j8tingrcditur in mcdictnisq^ abftergut1
t>ente8:qn no eft aduftum.fed qn aduritur fit ■
fubrilioz.l^lamacciritab igne rcmaduftam ca
lidanvq atifcrrur tfeparatur ab eo qu lauatUr
f £f clarificat ©entcs z abftergit eo8.£t boc
fac fe p:oprer fui afpcritatcm. £t facit fo:t aifc1
boc pwpter rius virrutem abfterfiuam*
f £tp:oprerbanccaufi}m comuaqn adurii
turabfterg.lt I«nte8.0mniap:efcriptatftiu8
capifuliinueniestn-^andecta.cap.cclvi.
Capituittm.fut.^
QUadrafus^qiiadras.-TqtHrin.^lini*^
Ouiadrarusincgvpto inucnif.uTrcc/
.1 biopia.tqcalbiduse. aiber. 0ua
dro^.aliasqnidrosJcftbpisq aliqn inuciuT k
in cercb:o vtitairt.3dc5.0uii:incftlapis t\iri ;
uenir" inmdovpttpe.Stiqnqtdtacftauispfa i
giofa zauguriali8.vt5oicut imgiz angurcs, I
iBpfrattonro.
f Ouadratu8vire8bjftringcfC8.vn nccarc '■
©icimrpcepnj.aibcr.Xapieqiiadrosijbrua
dusfcrtur efie.P quoilibcr noeiuoe cafus.: re^
plctmlmiUa8lacrc.£tJx)cfiTrait£na]c. '*< . ?i
f 3dcOttirin.£ftautbicl9pi8pdiro: fccrc
to^.ifanraftas.fiponarurfupu pcaus ©otf
mienti8.t5ocfilrattj£najcinlaptdario fuo.
r\ Capitulum.rut).
V&4k ainnue.ttadaim z •Ranno
'-<< gptrartonr&
f arno!du8.a>jtrinu8eftlapi6q repcrirur C
vlUi}entdi8:augetf3nta{£ica6vtfionc8. "•
f Jdcm/Radatm lapis cft niger arq$ tranf t ■
iucens.3nucntrur in capifegatUmarfan t>a^
tu eft comcdere fo:min's. f jBc. Scft ams va
lerad ipetrandu quodUbct. f Hrnol/Rannt
fllia8raba^tidcm cp bolus armeniate.t clt
Upi8fubrabeu8.ft)utu8virfU8eltconftri;
criua fanguinis fcillinreric menftruozumcB: vt
fuperiu8babeturap.]c(cvi.ioeB
€apitulmn.mt^
&t.l#piDitiff0
Capimlum.rijf.
^y X&e9.Sera.Xapi8rabe9min9q3ia*
jC\cintt9.^ arabicevocaf bageralbigedi
^* ,53deli.ag.ca.:t3agcr albigedi.fttie at-?
bujcdi iacinai.nibcdo emaslplacabflfe boi*
bus:eo cv nonfitinco obfcuriras aliq.mfnera
aur bui9 iapidis e tn tcrris orietS .? qfi 'oeferf a
mtnera fua eft obfcur9,f5 qn eccoziat ciiartifcp
©eregffbonifaaeuts.tapparet t clarificaror.
iBperattonf0
f 3> era.2?i Aa lisaucrit no vidcbit po:tae in
noctefomnia mala necfc rimozofa/z fi illc qui a*
fpcKritinfoletinqjvifuflciuselt^ebiUtatus
terfcritcueo oculoefuos^cduenirct.f £f qfi
iUclaptsfricatur adcapillos capius artrabic
feftacasficutmagneefcrrum.
B:
'apbiru0.Blbcrtu8.Sapbiru0 e(l
| iapisvaldcnotue f mpUirimosXlc
^ nit ab ozicnrccr 3ndia , 3 nncnirur
i in ypidomio apud podtujprouin^
cie regfonem ct cfuirat eni; fed non cft adeo p:e
ciofusvtpaomniafirffmiUeozimratt.fiftatt
temcolo^pCTfpicuu8(licurcclumrae«iattMn.fj
vincttinco flauuacoloz.etidco mclio: qui e\i
nonfati8perlua'du8.optimti8 autem qui ba>
bctuubesobfcuras ad rubedtnemtiecimarca.
muenitur eriam bonus qui iilbidaebabctma?
culaejftrTnlircrftibilanhafjtafirficutsubeefi»
fcatranfparcns attquanroluV
0ptrarionf0
f aibcrtu8.airfure8cgo vtdtcp anrraccBTrti?
^fupuiriHiunt eriam bunc lapidcm bomi^
ncmcaftumreddcre.rintertozem atbozem rc*
frigcrarerfudowm reftrin0erc;cdlo:cm curare
ffonrissUngue.
C6govidivuu5inanuk>po!rarc;7 fozdeecji
oculiftpoitare/jqnvUU-poniin aqua frigida
i poftfimtlircr.cr auc t>icflt cr a mirtit fatite ct
coloiepoltcp ant racecurauit .fattum cft»
^ Dieunt eria q> co:po*a vegctat ,-z pacce cort
olfar.pium ? x>caoxa ad w& cfffcit .
f £tam'miunboni6ftrmar.2^ceriij firrired
a qbufda vocaf.co cr in lirtoze firriu innenlaf.
f£jcli.t>ena,rcru.Siapbiru8fercnocolo:ece
lo affimtla^Buiiqlramenquanrumcucij pur9
fir imagincm in f<vtfpcculu) oltcndir ♦
C P ictf aut oprimue ee p fraudce •; p inutdiaj
terrozcs ad pace.qfk& grariofuseft,
f©5opo#ctvtt'llcqpo:tatfumoftudfoca0
ftitate fcruct.O:ict9te8 fapbiri fut oprimi.ma*
cimc bu q vcbemerer fplcnder colo:e cemlco. -
f 3re ©apbiru6mo:builut botnbilc? fugat
qntvulgariter?>idfnotimctangac.S5poft
f nganbnem t>tcitur vici ari colbri.
f fz.% lapi.S>apbiri fpee sigitS aprifiima rcgif
£grcgiu fulgee pUroq? fimfHta cclo.xjilio: clt
nuUo^rutiteatcpoecow.tJicifirtiteelapieg
a plerifcpvocat9:<p drca ftrreslibit^mtctufl
arenis.jFUtaito ecpiHfueferuerc freto rcperi&
3Ue f5 oprtm9 cque reltue medica gignft .0ui
tnafferitur nucptrafmitterevifu.Ouc riarural
pates f anro cirauir bono^pt facra ct mcritos
gema^ gcma voccf.>f t q pp:rar cum : ncc vll*,
fraudenccafOnuidia fugannullo teno:e mo?
uerur.t3ic lapie vt perbiber cducir carccre vtn
croe^pbftfuctafcBfozeeac vincula racra re*
fojuit.^erf7adpacebonuacffe cociliandam.
& pUifql rcliquas amai b^nc Ktflrqmawia»
a
p
Kmmw
Capitulum.fjk
yV&rdiue rSoarda.&lbertue. Sferdtf
/T%. ue eft lapie ab anriquiflimo mtcri picct
" ^-^ofos !apideemcmo:atu8:eft aufejba*
bcne rubowm fpiflum cum fubftantta peruia,
ficut fipertiiefaevmagincmr t rubeaterra ,£t
fmbancciucrfipteminucnimrquincpinodiff
wa o/ aliquionibil babct©epcruictatc : ? fo:te
tllc matrii: elt aUomnt ct ©omuein qua gencra
cur.3 n S> ardie autcm ciuttate repcrtue cfle
©icitur.3de5.Sfarda dt lapis qui fc babct ad
rabulae liflnificut '^agneo adferru5«£t uitf.
«10 adbeiet ita fo:tit er tabuus nauiumtn ma?
ruvtatabulie cuelli non poflttnifi abfcmdaf
cum ipfo ca pare tabule cui adberer.£fraure*
tn colo:e p:aftme:boc cft virene,£)oc fimiliref
©pftationea
21 f Slb.3iunt©ardiulapidcm!accchdcre ani
mumadgauditimtacucrcingenia;?B ^tutcs
- ptraria8Ufiareonicbiu.^ocfimfliifait£na]c
' Captruuim.f]ri,
B3rdoni6.2UbcrtU8.Xapi8 fardonie:
qnem quidam fardonicevocant,eft c&
pofitueejET>tiob>fardiovtdelicct?ont
... ce^ltcrgorubeuff.-zbiccolorcminctcjcfardio
£fteruim albueet ntgcr:eccolo:em vnguiep*
fcrcneejconicc.XaudabMtcrawemefteiboa
colo:ce baber magie ©iftinctoe . 3nuenir ur
autem qtiincp modie auf pJunbitepioprer t>(
ucrf.uncc4o:ummijLfionem.ct frequenriua im
ucnuur in^jlndia et&rabia.
0prifltionf0.
f 3dcm aib crrue. fm ur uijtuiia m ctpellcre
ct caftumrcddcre i pudicum*f £ ft f amema/
jtima buiue virtue in boco; cum onicbiue no
ciuue fit bic noccrc no poflunt fardiam in fuc»
ftanria babcne admijctum.
Capitulum.ffi'1
SSmiuei©arcofague.Blb\£?aintf
eiapis a famo infula cj niuuemf t\cf)
t5ocautlapidcpoUifauru.3c!e.©ar
cofag9£lgpieBeuo:a6cadaueramo:nio:unt.
grece cm fareos fonar.carofag9 at comederc.
antiqut autcm t»e bbc lapidc p:iue fccerunc
iMapi&ibus
daucra odntum\\0b boc aur noitra raoni^
menta lapideo farcofi%i funt vocafa.
^©jsmtucBlD.^crcurflurcpramiuspotfa
cuo vcrriginc fedaKZ mente folidar .babaeauc
boc riciu oicif cr aUigatus in coca parrurien
cieimpediar partu.£?oc fimilirerau Btabari
Capitulituujriij.
1 ^aralduoralias fmaragdue.&lber
, t uo m La pidario fuo.£>mara Idus la i
pis cl t pzeciofio: inulrie alije;? non ra
rue.tcolo: auecft vtridiflimue rranflucene;
Cta q> vicinumaerem fua viridftateftsurarevf
deatur.£t mdio: eft planictee fuperficia. qt
vnapare noobumbzataliam.^dio: tnelt
q. ncc lumie ncc vmb:a variaf.25ui9 planicici
2Colo^varictanimt)i'(^ten'et»tuerfitatce.icri
co cp aliquandofclnigrupermodum virtfula
rum admicwm babct,l?rj funt a locie feott ci
cf&iitmici % biliaci.rqui tn vcnie crie nafcii
cir.tmaculofiquidjm.t quidam £alcedontf
cixoq? admfaurambabcntcumillo lapidei
^eiio:eeautcmfuntrcotia.£t ferunr qui*
dam cr iUi t>e nidie grifonum aufcrunrur. qui
lapidcmbunc airncrudditatemagnaculiodt
unt.piicitautcm vnuetJcgrecta venicne ve*
ridicue-z cariofuecjqjerimetafo:. <y bic lapie
nafa? inrupitoq funtfub aqua marie.-: ibi in
uemf ."Ration ak eu'5 cft 07 in ven is cm in per
fpictio quidead erie fubftantiam nonveniens
mkiii co ffrubiguiiecriebabet viridiiarem
&pmti<mt&
fOuandofmaralduepoiururinpOfUConue %
tntvenenisnwmferietmcrtfibuswienolTe?
puncnbntbue babcntibne aculeum.
f 0ui ergo oederit in potu ©e limatura aue 35
Pondue .vitj. granouim o:dei illi qui fumpfic
venenumanteql fcccrit imprduonem hberat
eum a mo:tc? non cadent capilli oue ncq? cp
co:ieutur«cftfuacuauo.tttlcq afliduat afpt
cereipfum p:efcruat eiue vifum a nocumenpo
et confcruar cum incoUimcm.
fl£tquiT)crertipfuminanuloq)lcferuat«ain £
abceitcnriaquanckmicfteumt>igito antcqs
fuperucoiat.
f £tp:opterbanccaufam&eccmtt8rcgc8cp f>
fufpcndanteo6incollofi{io:iunquadbnafcu
tur ftarimme fupentcniat eie cpflcnna
fetidcmaucioritateTlafie.Caberjctvdfe JS
ru5cgiidcftfmaraldue.conucnit lep:ofie qn
dofumiturinporulimaturaaue.^tftcadac
flfpcctuetvrifupa- lapidem fmaraldi ciflcH?
Hunturoculictueetliqucfcunt. ■ •■ *
f p¥afco.ca.t>efm3raldo.^maraldu8 pot J
cante augetfubrtantiam babeueperfuaftong
iri omni ncgorio co:po:c z fermone caftoe lef
tofqjfacit.fubucnit i in tcmpcftaribu8.fculptf
turincofcarabeue.^perfundiruraiircaftbula*
f aibcr.in lapidario fuo ca.t»efmaraldo.£jC *?
perrum eft noftrie teporib? q> bic la pic fi vcre
viridie i boruie efhraincr coirum.p:opur qi$
rcjcvngaricquinoftrie remporitocumin t>i?
Giroinboza coiruecum vtozefua babcbatiti
coiHinBtrcepartcetJiuifueeft* '
f firidcopwbabucdtqo' ticitura; btclapfc *>,
gcftantem fe ad ca I tirarem inclinat,
f ande9ugetopes«incantafU6tatverba 3
pci -fuaforia.-j q? colto fufpenfue cur at cmitrt?
ceum x caducos n>o:boe
fj£t^ertumau[emcftcfvifiimic^bilem'?foi K
tarr: ocutoe confcruat,
f £rbonarafacitmcmo:iam:t fcmpcftatem %
aucrttr. £t valct siiiinaroibue;p:opter quod
qucriniramagfe.
£apittilura.f)Ei^
>3gda z Sfandarifo.3fidor9.©a^
k da eft gemma p:a fint colo:ie apb cal
deoe.cuiue tanra vte dt;vtpcrmean^
tcenanceeptofundoptfatercarimeita tcm
cireradbcrcatvtnifiabwfaparfeugntvic icf
parctur.
0ptrattonf0,
Ctattams
a
Dm^eflcsgcmmaefugoiTlcemarircpcrtue.
T%ncpfrirmirnififet>ar<*inuaiimdam
3n mcdio fiquidej lapie nartteil te ptofundo
"ftaueo ittcauraopcfircercgioncmcanfcp.
£t pfctambcnribue rabuliebcrcndo carinc
I3d pottu trabirur mar$ ignariettara nauris
£ftauremmo:fu tabulc ficfijca tenari
Uuodnequttabwfa ugrfifineparreratclli
2^iicparafimi8Colo:re#ocaldairateUu8.
f Jfido.Saruiattfuenafciturtn 3ndisloco
eiufdem iioie.^pmesduecft # vcturinrro.
luadumifjncminruoaurcegurrerulgcnr
^EonftarmreromneeqtianrumfteUaru ac
ccdat numerosanro % fcccio acccderc.
€apirulum.rjEtt.
^^3tcnite9tgirritc.3fidoms.gfle»
jF"S nto gemma rranf tuccr candido mctf
f ^-^lcocpfulgottxortnens imaginem tune
0uamiujctaciirfumipfiu8aftnj)crbib<nt iti
fcice unguloe minui ? augeri.naiaf iu pcr fida
©pfrarfonra.
•j 3rnoldu8.S5flertire8cft gcmma •jSerfidia
CttiuecolozcftrriafpidisJunarco motuefer*
uat.ge(tatufcBlanguente8acocbilc0C; m
^ t%\ibio ©enaroris rcrum.©ilcnircb' lapis
eftcoto«pulcberanap'mealbo:rubco:vario
purpureojquemporratiodie teftudo.t5oruj
quoddajgenus cft quodrirct vr berba. tftc
quipo:rarino«fcrrur ©iutnare futttra.^gne
iiunqlfrangirur.jfarer siflidcntce amoum rc
conciliat.ptificos curar.
Oidoai8.SftrritC8gcmmacftiicTOcata:
quomarainlirrd«lirrium in pampue iuca.
niepzimumeftinucnra.tJuiuscoto: cft croce
ue conrineneinrHefleUaelanguidaa % fub mt
bilorcnitcntce.
f Slberrusin lapidario fuo inquit/lapie ftt
lenires eft lapfe x>c quo varia referunrur. £>i?
cuntentmquidameumnafci inquodam QtS>
nere teRudinis jmdico/r eflc va rium. sicunt
qjbunceflevirenrem.tin -jWideparnto fre*
quenriueinueniri:fiucinBrab.iaj1curtnquic
•jSunius.frioit autbunc crefcere tuna crcfcen
te. TOccrefcereoicum ©ecrcfcenre luna.
^0dUtu8autemfcrrurconfaTe pKfcicaria*
quandam fururo:um:fi fub lingua potrcrnnp
cipue prima luna i secima luna i ©ecima cf/f
ift«uc.picuweriamepmanep:imaluna tan
tambabet rirtntcmm puma bo:a.Dccima,
aufern cjciftentelunainwcima bou
f £t modu8 fcwinarionis dt cp cum ponantr
fub Ungua? cogircrurcealiquonegoao vc?
fierioeceataurnon.Tfifieritoeceat coade tc*
netur i infigitnrhta cp euctli no poflit. £rii fic
rinonfceccarflarfmco: ttefiftitabipfo.
^fertur eriam cp curar languenrca prificos*
pebilc8.t?occriamait3iaacbeniamin.
Capirulum.fjrut.
>£cUariu8.£naictn lapidario fuo. Xa
tpiafteUariuseftte gcnerc marmouT.
babcnemaculasct: auro. Etaue cft
flliue albu8:quit>icirur *i£)arfcafira.Sltii8 in
due clarus ccldtis:? vocacur lapiela$atV£*o
'
S
BtlapMbw
crtam in gallia inumiri dx gipfo: qi cctrcmftas
qdi f ttfufus Jr fcindafin qfiibet gtcs tenu
es:z fiuc fcneflrc ficut ©evitromifiqzloco pW/
bi ogtet ponere lignfi f £5ut at tres fpes eiuft
de.vna vfo lucida licut vitru.alia nigra penir)
fit attramenrii.f :£erria dtrina q vocaf auri
pigmctu velarfenicu qrxlari9ecr nobiliue
quolegeUpi8la5ulf.ctqnq3minerafmvtruc#
fimul^qncpealiuscolozieviridiexrvocatur
lapis erifop:aflu8:vt ajparct fi lcgce lapis cn)
fop:afiu8,
r>
dmtulunumiih
S3fto8.£najcin lapidario fuo; ca$pifo
Xapis fiftoe cft fufacolous 7 fubrufi:
oblongae arifiae fiuc pinnulas no ba
bcivscrectaevtalumefrifluj fOfiariocr;
f ^nap.Xapis fiftoa vireebjfo:ritf pftringe
tC8.
3
CapttuIunujEUt?
S^ecularis . 3lbertu8.Xapi8 fpccula
ri8 cft lapis admodum vitri pcrfpicu;
U8.
©perattoufa
f t»(dturauteinbYfpano:u5 v:be (egoncKa
primitueinucntueeft. f £go autcmvidi illii
abundanriue inueniruira o/ curbee indc onerl
turuioiucr(ieparribue tbcownie. f £t vidi
Crattatus.
a
Capttulurn.tfije.
p *j>6gia marina latinc.grecetragef.ara
1>biceaffcgialbacb.S>'era.h.aggre.cap,
arTcgialbacb.Sffcgiaibacbidcftfpon
vgic ma?iiiet>uofimt gencra.fc5mafculu8 erfe
mina.^afculus t>ic£qui pcrcuffuras minui
tao babenef fpifl as ct albas.^cmina vero ro
timdascaucrnaectmaioteebabct.Sjadclif
fcrtiii gcnust uroe lapidesintra ft babaiect
pluriin.i8caucrna8.£cburifurvcro ficutcab
cidonium . 2£elio: cft illa quc eft^inqua fuc
flcccptioni .et cft adbuc refcruae in ca # virf utc
quaacqutfiuK ex mari.fcd qn,plongat tcmp9
fuc coflci tioi8.aiancfcitvirtu8 eiue. t non cft
cenucnicnGvtadminilrrcrur in oficnifi p:ius
tauctttrcu nitro autbauracb.velcu aqua cine
rie qtie £:t>iftittata f Suicc\U.q.c.t>e lipogia.
Hgjpongia c co:p9marinu lapu raruXf £1 cp
babet aial in co cui adbcrct z no fegaf ab co .
£ t illa cj cft recce e fo:tio: z vcbemeriorie cjtfic
carioni9,ff>ferfo:titudincnaturcmaric.etcft
calida in piimoi ftcca in fctfo gradu . £r ipi9
lapiscit^rnnquus-: minuscalid^.-z cfoztts cjc
fic(#rionie,fp:ie qt5 ejceaeft rccce qn aduritur
curn blco:? limiUtcr cius cinis^ t>vjaf<:o:idc3
capiVoe fpongia.£> pongic ©uo funt genera.
U£)af ulu8?fanina.'i£>afculu8 babct fora*
mma minuta ct rpilTa i aiba.^cmina vcro ba^
-berfo:amina rotunda et magna . £t addit ur
Krtium genus babcns int ra fe lapides ©uroo
rr^lurimascaucrnae.
&pmti(mt$
f £> erapion aucto.6ahcni;airrure babjcp
ficcafiuammanifcltcetidco vifrueause quc
confolfdarvlcera recentia cum fuofanguiecu
madef&in aceromuro aq vcl vino fin t>i»cr^
fifate cojpo^. |j £rabfcidirftuicufagut8 qui
epincifioneacciditvclcobuftioncXiuandoac
cipif ficca no babens bumidiratein fc t imbibi
turin afpalro iudaicoaut in pice liquida.? po
mt fup. locuflupus.-zignisinea acccnditur.ee
valct incauteriu.£> ed fpongtccobufte virruo
e ftrefolutiua.f £tlapisque wucuit infpon,'
giababet virtutequet>eficcat.ct fragit lapide
quieft in renibus caufatu8.<|f £x idem aucto.
fbYafeo:idis,0uecjcfpongiaeft nouatficca
tton cmnfuapinguedineconfeitvlccribue.-z rc
foluit apof remata ftegmar ica.
lf£f coglutinat vlcera rccentia.qn ftifpontmr
xn accto vel aq incamat vlceraanriqua.qfi ap
ponitur eiscum mcllc cocro % ajpomtur cu aq
fola.©5 a fpongse illa quc cft iot>tti te . kim
nonbabcfumamcntu
fl£tvtimurfpongf."irioua ficcaln pannot^
nco ligara:quefola facta fo:ma lictriqit intro?
miff a aperit oztficia vulneru quado funt cbufa
4T £ t qfi ponitur (icca in vlccnbo anriquis bu»
midiB ad quc ftutmt bumiditatee eo£.# £t ap
ponif cuaccro etfubftinetmcnlirua. f y£tqit
comburirur ficut comburirur fpuma maric.co
fert obtalamie ct abftergit oculum.f £t quan
do lauaturpoftcombuliwncmciu8:clt magia
iuuatiua inmcdicinisoculouim.^ £t quado
comburitur cumpiccconfert ftuirui matricie.
f £t lapis quiinuenitur infpongia frangitla
pidem veficc quando bibitur cum vino
^fSuiccn.Oivido fpongiaaduriturcuolco
cteius cini8confertt>ifruprioni fangtrinis^
ptaincifioncmetaperirione5.3nftammarur
cjcca ignisfug locum ct caurailatcumboc q?
ipfa fit fubitawia rcrtncns fanguinem.
f £te)ccafiunthcinia qucmo:i!'iCtJ6 venant
ponufur.aretincrfangiiinc,r flutu fanguinie.
^ £t a'u8 lapis fubriiiat abfcp caletactionerz
dtficcat -zsbiicrgiut ejtficcat upoiicmata fieg
matica .fl £ t infundirur in accro i ponirur lu
per plagas cr confolidarcas :tt)ecoqmt cum
mclle.et confolidat vlcera p:ofunda a fimilitcr
ponitficcafuperipa.^£tinfufa inaqua aut
vtno t>cficcat vlccra bumida anriqua.
^J £t qfj fpongia adurirur cum oleo ecoucni^
ene curarioni fpuri tinguinie.
f £t lapie in ea inucntue frangit lapidc in vc
fica apudahquos.jSaUenueaitcj' ffangirla^
pidemrcnum tanru5;quia non tranfit v l qj ad
veficam
©rllapioiiitia
Captrulunt.r#.
* > Drdicice parieriobaUiei larincarabf ;
>,\>afacbi©crapion.U.aggregaro:i8ca
ptrulo vafacbi.aucto:irarc 0alieni.eft
calida.ctlmiteroifloluit
©prrationta
f SJcrapion.5acitnafcicamce.cteft coutie
nienefrifluris qucfiunrinano et emo:roidito
quando pouitur fupcr cas.fl £r quod T>e fotf
diciecollisirurc|cco:potib3C)C<rcirantium:cale
facit 7 refo luit ejcirurao twrc foluriome^t e co
ucrtkn8vlceritorena.C£rillaquecoUigirur
cccotponbueluctantiumtcofcrtuodisquefi^
untinmitriccquandopomrurfueeao.ercon*
fer fciarice pofira loco vngucnri.f £t fo:dicieo
que reperif in vafito in quibus oleum aduritur
refoluitmulru2lcm'r.C£toiicirinfo:dicequc
eftinco:po:itotucranriu5Pmcrincacftt>cpul
uere oincrfificatur ab alia.fl £x fo:deo quidc?
vniuerfalitcrrcfoluitapoftcmaraindigcfta.ee
coMcnirapoftcmatitocalidismammillarum
cr bocquonuejctingrtirinflammarionem co:ii
4 £r piobiber curfum bumorum ad ipfa.-z rc
folmrqitod iamftu]cum cftadipfa.quoniam
ipfa eft compofita ejcpuluerc etoleo % iotdkie
co^o:iobomi8.<fSrcdfo:dc8vafo:iirea'pit
acuitatesavafcerie.ctfimilirereftacutior . et
fo:dicic8aun'8 confcrtpanaricio.
©prrationra
f 3eminlib:o.icijc:£]Cgencre filicum oprimi
funr rtigri quibufdam in locis ac rubenres
fBlbiquocpcomraveruftarcincoMiipriqui
cr in monumcnris fculpti et incomipri perma*
nent.quibuonccigmsquidemnocer.l^amejc
bisetiam fo:mc fiunr in quibue ctiam cra fun
duntur.<(F 2> ed ct viridis filcjc vebcmetcr igni
rcfiltir ac nufcjj copiofuscft.ct vbiinuenirur la
pie no fajcum eft -fcalUdUo autem in cremento
raro vrilio.fl iluuialie vero filcjc femper veui
timaden8cft.bunceltateccbiberiopo:rer.ncc
flnrebicnnitlinftrucruri8t>omoruminftri
m
CapttulunujEj&
3lc|c.3fido:u8©ilcpeftlapi6 wirudf
fic&ictU8;eo cj ab co ignieejciliat
€apitulumt0it.
S3cctnu8 fiue £> ucrinu8.;gllbe:.£> nc
cinus eft lapis crpcci colorie qui greci
ekctronvocanr.ihucniturcnimtranff
Uiccnoficurvirrum.vocabuliibja materia qt
a fuceo vclgilma arbo:i6 nafcirur que pinua
vocarur.lambravulgarirervdcarufi
©prrarionra
fl 3dc?.£ onfricaruoautrrabirfoiia ^palcas
i filaficutmagneofcrrii.f £>icunr autej cr co
fcrtpo:tantibusfccaftitatcmi f pccjLperru?
aurcmcftq'fugitfcrpenre6.p:cgnantibu8au
temvalereoicitur adfacilem parruririonem
«(f^fido.Succinuoquemgrectclecttonvo^
camniluiccrciqjcolorie fcrtur arborio fucc9
cc.i cb 5 fi b a jpellat9.?ftar at eu no ee jptt (uc
Gt.vtpbctoniififabulatJtfjpincarbo^.^fRaj
acccfvtedcnito^eflagrat.l^afcifatimfulocce
sniocadclal'.ficg(uriit»cfafq}criitalulri'go:vV
£
Ctartatua
#
&>
a
fytM ££ea Mnecoive gfaagKflinmonilia
feminarmvocariautaqbufdai5:arpaga:cocj»
atttritutHgifofaccepta ealoris aiafoliapalc
afcp^vcRiufiiub:iarap!af:ficutmafinc8fcrrii
f £;cU.?>ena.reb.©uceitt9cftgemaq vuU
garitWaipellaflamb:ia.biccroceicolo:i8effc
z vrvir? aliqnrraflucer.f £aftitatep«tfoto
c^ferreotcif.iTim^ci^iuuatparturictes.^fu^
gat ferpente&pzima quide gurta quc t>e arbo*
re pino ftuu pura ? lucida eft.f £tbec cftlula
que incftate cahda p:ofilir:"RcIiquo vero tem
pottftuensobfcura eftetimmunda.
Captrulum.f»!^
B^lpbur.3fido.:^ulpbur rerra cftcp
actionecaloiieejccoctamcffentiam fui
pbtireleomurata.&quofis ctrerrcftri
b?zignei8trafcunrito.£ft autaUud fulpbur
viuum : videlicet qtf tateeftequale a tcrra.p*
ductf .3 liud cft ejcrinctu fiuc mo:ruu q$ ar nW
tialiterparaf^incalamisferrcisrunditur.
CSui.li.ri.ca.t>efulpbure.©ulpbureomtb
notu.eftca.tfic,adquartit,pucnie8.7efubrilia
tiuu % arrracriml.f p^afca .futpbunomibus
^ftiioru.£ugedu eft viuu et colo:e limprdunvr
refplendeimpcrlucidu fine lapidcquod ntift
fum in focum viridefacit cokxejerpingatur .
Hafcitur in melofda ? Upparia.
Bpmtiom^
f pvaf.Oirt1; e ciq refoluit -z abftergit.-r t\ ret
filtitvcncnismaritimie-zalusfititociusqnrc^
ritur-zpuluerifaffugmo^furc.fljetcoTictfcuj
fputo aut nm aut cu oleo vcten.autcum mcl
Leautgtotinxalborin.f£wmfcabie«grirtt
dinefa qelcuaf tufta? bot <#. $m aufert fpas
cgrimdtncsabfcpbocq' irnp eltarmareriaipo*
ruad interio:a co:pis . f kx cducit fa niem c%
pccto:c.tqntrafglutifcu ouo fo:bili:autfitfu
raigium cuco ccfcrt afmari . f £r qn fumigaf
muliereumeoeducitferum.f £tmifeetur cuj
glurinc alborin:aut rcfina pini etaceto coferc
fcabiei vleerofe z empengin i:t maculis albie q
fwnrin vnguibu8.etaufcrt mo»*cam
f £t curatctcpbantia.i fimilirer cum refina x
accrocuratpucwrafcomioni8.f£tqnmifce
tur cunitro -zfricaf indc ce:pS:auferr pruriruj.
f £t(umifin potu cu aq vcl otso fo:bili ct cu;
ratvcreriria.-rebonuco:i5e.fj£rqnpulucttfa
mr fug cotttf aufert fudo:e.? qn linttur furj po
dagra cu nitro et aqua eofertei.f £t coferr qn
fitfunttgiujcu eo fo:didirari^obliuioni .
f ^rmfcefcumcllectvinorzcuratattririocs
atu-iu qfi ImtTcu eo.f aui.U.nxa.t>c futpburc
ca.eft zftc.j£rcftcpmedirini8adalbara8.p:o
prie t>um no tangit ipfum ignie.f £t qn mift
ccrurcitgummialborin cradicatvcttigia quc
funtin vnguito.tcu acero ponif fup mo:pbea
f £rponif fupaduftione? vtecrarione:?ab
ftergitempctigine.T^uecuvifco^ricctil
cumaceto et euj nir ro,fi?ter puwtu lauatur ep
co cottme.f £x ipm elt cii nitro et a qua fuper
podagralmituconuemens.eteonftringttcoa*
jam fuffttmigatu.f £t admimftratur cuj ace
co et melle fuper contritioncm aurium.
xSI^/^C^x
^JS^^^^i^^./^A^^P*^—
^^^^^msM^M)/^^
<£wmlummiiih
at.^era.li.ag.ca.^alk.pvafco&
£> unt ct$cuefpecice.vna c q c ejc mi?
ncra» alia q cftcjcmarc; t'i u quc elt*p
6
2)
3
©tlUpioum
nttncra cft fottiotjEt mcUot ej co eft noit bna
l.ipidc clart co:p_io.aiwsgf ee funtcqualcs. ct
cjc nnrino raciio: clt alb equaUum parrium.i
cria m rcpcritur m locis aqtnrnm fta nrium
f 3rcauc.6alic£tfalqD' gcneraf in ftagnis
mannfo aifimitatur marino.£t ifte fal fiit i.ma
ritimi0 . 'B I qn oecrcTdt aqua vel cotrabif iit
tp.ibeftati8.coagulaf a calo:e folisadurente
q6 eft inmarginib aquc? fic fal.£t boc fit plu
rimii.co <$ aggregaf in loco illo ejc aquio fotf
didis. que funt multii calide. £t fljterca qtria
cuacuario aque mariofit inloco arrcfuba ei'9
eft grofla.cr fapo: etfeft ftipacus falfuo .Sal
veroqtf aemineraeft groflioris fubltatie ec
foztioiia ftipricitatis.£t virt9 ei9 e caU.z fic: in
fij,gra. £>al fodome e fal >q?5 gencraf in mari
mottuo vbieftaqa.mara.inqua fi.pijcianf pi*
fces mo:iunf ,Sx vocaf fic a nominc motiu qui
funt,ppc tllS marc. £> al qz$ effodif a minerl e
min9ca.?mtnu8fubtilealq8.£dburiffalpm
bac moduVfconefal in oila nona.z cooperi to
la nefalfcdo cgrcdiatur ab oliavtprcr calo:em
ignis/zfepcUolla inp:unis etfcimittc ibi©o#
nec aduraf z crcpef.fccinde aufcr ab ignct po?
ic80ifccrnerct>iuerfitatcfali8afuofapo:c.ec
boc q: illequiptidpat amarirudine refoluit.
J5> ed qui eft falfus folu cu5 refolutione fua fti
pticat zftringit.£f fal qn adurif e maiorie rc
folurionis z minoris ftipricitat is.£t rlos faUs
gfubrilio: qsfaladuftus ?fapo:ei9eacut9iet
rcfoluit refoUin'ocfo:ti.t c rlos ei.9 fpuma quc
cft fup:a faletn.S>ed puluis falis afltmilaf ipii
mefalismuUu.^tpofltbileecj' fubriliaret zfc
folueret plus cp fal.z aggregaretqtf remanerj
\>c fubftaria ec co:ge ficut fal.£t fitueapis pi!
fce8viuere8ip:oqasinmarimo:tuomo:iun.
curftatim./£rgoocbC8fa'rcq»acciditproptcr
amaritudineque eftinea:quequide inimicac
animalibueomnibuserplantis
©perattone©
f Serapion.^iitU8fali6cftq .pb&ctputrc*
factione co:po|: eop q fnnt parata putrcficri^p
pter bumiditate fufiftua que eiriete.Et fal ma?
ris qncrtedif fup, coritw poniffue fptcnS.rcfbl
nitouriciem ci*9.f Dpafco:.capifulo.T>efale.
£> aliev irrose ftiprica.? abftcrgit z mundiftf
cafzrcfoluir.etanfertcarnefup.rlu3 ab vlccri
uit.£tcautcrifatzp»)bibctvlccrafrauduleta
„£rinc6fecriontbU8medianaz2,fcabiri f £c
aufcrtcarnefup.fluaqutcrcfcitinoculo.£tl^
quefaat vngulamque fitinco.f j£tingrcdif
in cUfteribue.? cft bonu apoftcmatib bvdropi
co?-,£r quando mifcctur cum olco zaccto. fc?
d« p?«rwM,quad9 r ngirur mm Jfinanspncc.
fudct:f £t idcmfacttinfcabfevlcerafa x noft
vlcerata.-n'nlep:aetempctigine.t qfi trifcetn
cnm mclte z accro •rolco ct linitur. couenit fqu
nannc.f £tcii olcofolo couenirapoftcman7/
bue vulue z oua? amigdala?.? curfui bumidi
tatumadgmgtuas.
f £tttt epco emplaltnl cii famcb o:dricofto
2inellc ad pmritu.t ad ftujcibtUtate gingiuarii
etadvlceraco:roft'ua
f jfctfitemplaftrjcceo tfcmclini adpunctu?
ra fco:pionis z 015 origano 1 vfopo z mellc ad .
mo^fiivipercrcu piccallutraaiitcii mellc ad
mo:fti aialtqo ii ccraftes.z e fcrpes coy wrus.
Cj£tqnfttcmplaftru cii eoctmelletolec.re?
folnitfurtmculos.f £x qiimifcef cumouga^
notfenneto.maturatapoltcmataflegtnatica
tcfticnlo?.zcduenitmo:fuiranecja'fterisinflit
minebabilonie.f £t qii terif 1 ligaf inpetia li
ni et fubmcrgtf in aceto fottict mifcef cu ido ec
poniturfup:a mo:fuj in quo eltmo:fura ania
lis 'alicnius venmofi cortnenir. f K.t quando
mifcetur cii mcllccouenitfanguini momio c\
cft fub oculo. f £t couenit nocumento opt? z
fungo»finicioforii.£tqnmifceturcumfari?
na ct meUccducnit cotufioni ncrno?. z attririo
mlaccTto$.f £tponif fug cobuftione ignis.
ctnonfinitlocumvcficari.Etponifinbucmo
dum fuper podagrl et couenit. f £t qn fit cm^
plalirumatnieo.xlintturcumtfopo.etpzobt^
bct berifipilam z fo:micam augen in co:po:c.
f £tquado nrifcef aimoleop«>uocatfudo:e
£t quando fumitnr in potu cum vino ct aqua
Ucat vcntrcm.aeriitame.dt maUl itomacbo *
B
^f iq
Crattatua
»
Capitulum.tjHEU .
>m aromaricu.Sfera,)© al armonia*
.aiscftalto-zrubeS/rcictrabif cjc lapidi
bucclarissuris.fefalfustaowificarf''
uuc mnltu scfcrf epowafceni.? funt etfcoloiea
mulfiVRaeceoniger •zpuluerulftue alto cla*
rusficut criftallus.ieftmclio:/: eft ille qui in
gredifinmedicmt'8.teftca.et.ficc9in4it} .§$ •
BpmtiontB
ff f5era.£ft abfterfiu^ bumo^groflb?.? ab
ftergin lauatzcoferr cafui vulue? fquinantic
f £:T>iira'nuitalbedineoculifcu pannujeuw
^
P
f^&lalkali.
jDperationea
«actoJ.©alalkali:velalfcal fttinbuncmo;
dm.accipet>cberbacali:quealionomte vo*
canrarvfnWacintetTafottcammagna^et
unpUfoueamepberbaillat.u eftrecenoa ac^
cendeigneminea.ff£tquandomttllabetba
combuftapone©ealia fuj^nwfac «a|J>*
nccfouea eritplenanillaberba benecombu»
fta.tT>imtttccttinguiisnc5tmfri0tdarictnere
C pcindeoetegefub cinmfouee.quiatuin*
uenicefalcmnigrumpetrtficatum vdeoagu/
latuminmagnogloboinfundofoueecrfal al
fcativocatur
f /etvaletadomniavtfalarmoroacum
Capituluratftutj.
^aiind9.aui.utj.canfen.i.6afpcritafe
Lhngueinquir.©alindueeincolo:efa
— Plf8it>ulcedincmeUt8.£teft juccarum
quod inuenirur coagularum fuper canna mctf
lisinindia falloco eiueponuntur candulege
;uccarum.intracfi.t>eber.capituUlvltimu?
Capttulum.tj$uttt
^^•Racbiue.Enat tnlapidario fuo.Z>a
I F cbiuseJtlapis mger.Wcirorinpoti
^sS roamnequicfttnegYpto.
Bptmmw
C£najcXracbius b3 vircs ficur gagate8<
€£tt>ictfacccdi pa?ab aq f^cpiguif abodb
4 ttocidemvuir aifrinlapi.rao.cj. ptepao
3l
iBelapioujits.
CapftuIum.t]EjEiE
*}J^f 2lrtar9. 6artbo.in lt\t5/jp:ier.i.rerunn
• 1 £arta? evmTeculen ia th modutcrre
^17 vcl mollie lapidif circa gres t>olciindu
rata cuius natura calida eft z fic.in.iij . grado
©perationfe
f 3<ic valj cotra fcabie.ferpigine z fperigfoe
4 Ldtracapiris immfidicias.airtotccm b$
tjctcnuadi:corumcdi;mudificadi % lajcandi
0
Capifulum^iiff.
£rra fiallara larinc. 0re.lcmnia fra*
gidoP.Sra.Xxumacon vcl buma um
£>era.U.ag.'-.:Eciwnacon.auc.D iaf.
;Dumacou.i.ferra figfllata.cteft tfgtWmari*
num.et eft figillum laiccz cft vna ejc terrie a V,
mayum.£tmuUiejc lurie tlli afltmitanrur. £t
Colo: cuie cft ItmiUs mogrc:fj t>ifcerninir ab ca
q: quado tagiruriMgias no adbcrer rie ficuc
mogra.7eftoevifcoii'tatein carcep;iniua ,ec
miftau'giUafiunt?almaYum.£tcoloromni*
umeftrubcus.fcdilla qtiecft vcra cjc risfodtf
cjctcrrafundola.vbinoneftarboznccBbcrba
nccplapie.Bccipiturigitiiretmtncraaia^m
fundirur aqua voncc t>iflbluitur 7 fpiflaf . £c
agitaturforti agitarioncindc cimtfrift»oncc
rcfidcat^tucabiiciararabea aquaq fupna:?
tat cum facilirate.etpoftea colligif ofi eft pirtf
guc etvtfcofum.ct abrjrifur qricf t fapidofu* in
fundo vafie.t>cinde ponif illud pingue ad fic*
candnmconec fitftcuccera molUe.-z (ic t>iutf
dimrin frufta parua ccqutbUGftunt rrocift.
ct figillanf quit>eficcatur iti vmb:a t>cnec rccc
fcat aquoiicaeet complerur ©cficcatio.
0ptrationf0.
^ Dvaf.3 n fuba c& c acrcir ae.? c in ca paru
ftipticirarie.t $f ue c ft q t>cfi' cat ftnc mo:dica
rionc./£tairatvlccrarraiickaetii^ri4fifuerinr
fordida.€ £r qfi cdftcif cu accro foitivt fiar fi
cutlutuj/zponiffuB vulnera rcccriaet ©imitf
tirur fic glurmar ea ? airat vlcera a nrtqua.
4 jSttjaiblucipamcuclcrcpvidcbimrmagia
ppcterencceflitafi (icat cu ac et o aq mijcto fl uc
fcoimabimaui vino aut nv Uicraro. ct cduenit
tuuamcnromantfcliobnnbpvlccra in innrltf
niean^Jfiarpumdafaaoclilferiaimea.
f -jboltq? pc cflc rif riiflcre ai flq mtllis. ? pof
ftea cu aq falio.Deindc 015 fucco plaraginiez
t>aur in poru cu? acao fo:t ircr irrijcro aque.
4f£rcducriirmomntYritalio?anialiuvcnc?
noforito canterabidiqn bibif cu vino limpba
fo:ctqnU'niffuBioalmo:fu8cuacero«ftmi?
Uter opo:ret q» Uniatur oce motfue aiaUu vcrtc
nofoa.f Demde ponaf ftip. vum9foiio5 allij
agreliie/zpoftca cfoltu cepureemto^.ct poft
15 cft foliu3 peaffrj .fl £t medicameq 6 fumif ejc
lufofigillafo ctgrana iumpcri mq* admifccf:
cicbolo armcno quanrae mia.qn btbimr cic co
itle c\ iimct poridnc vrnenofa5p:obibcf nocu?
mcnrii ct9 ab eo f £t fumtlrea in poru illi qui
ii fumpferur mcdirini.vn ipaca dbuci ftoma
cbofuo.pnocarcm von.irii.t cjcpclUt iiocumc
tu d9 ab co.t fumunr eii in pon? illi qirf »'a funtf
pfcnint mcdtana vcnenofa3t>tjipfa cft adbuc
tnftomacbo fuo.f '^rouocarcntm vomttuct
ejcpcUtf nocumctii ab ccx libcratai^a mo:rc.
f £ go nitap.me in illie cj btbcr0tcantaridc8
ct lcpoicm inarinu m«nam t>edieie in po.ru ©c
5* m
&
t>
%
Cractatu0*
2£>
-B
0
1?aciiK:Jfoin0.rt fmerflcosVomcrc ftarim ct
cuaferunt.ncq? pafTi funr aliquod accidcs mai
lum cp vciteno ipfo :um.
f jftcmj Dvanc3pt.t)ctcrrfl %iltam qtfinct
ptt Xar;m3fr3gido8,f mnanflarionegrccas
Z^erra dtefcdamcafozdida.sc.j
f £t ids t% tranflationc^abica.jjn lutoftf
giliato cft virt 9er< qn fumiffnpotu rcditit mert"
cinis mo:tifcrt8 z omito venento fozti contrari
ewtc.f^tquandobibitaliquisejceo.tpoft
fumpferitiupora mcdicinam mozrifcram fci
cit cam cgredi pcr vomitum ct non nocer ci
f fitcftcoueniensmozfitoapuncmTiavenc*
nofozurn anfmaltom.fir ingrcdirur inccfcctio
nibus pluriu medicinarii compofit arum.
^£tidemS>cra.aucto.Slcau5iXcrrafigi^
latacftbonaiiptuumjcrur cjcea inos.vndc
fluit fangut8.ftringir em cum Itatim. ct non cft
mcdianaqueabfciiidirommoflipisfanguis
dcat ifta .f £t idc aucto.-j5>auli.0uado pomf
fupcr aduf Jtonc ignis non finit locuin veftcari
ct t>arurcjc ea in pOtu poft cafum in quo contit
ncrurlcfio inratozummcmbzozum liniuntur
cum ca mcitibra poft percultioncet cafum ct ac
trit ionem cr pzobtber ea ab apoftcmat c.
f £tfi fucrit folutio corinuitatio cdfolidat . ct
cft fcemtlioabusmedtoniscontra venena.
f £aulu8.ca.t>e terra figillat a ca.e ctiic.
f auiccn.t>e virtbuscozdifiXerra figillara
tcmperate ppterjonis eft in ca Udita te ct frigidi
tate confozmie bumanc compte£ioni.nifi quia
cius hccitne maioz eft bumfditate .233 bet em
virtutan mirabilan confozrandicoz
CapitulumTO
i
0
'£gula!an'nc.grccclatcr^rjbice'circf
£>cra.li.3ggre,ca . £aftf .aucrozitatc
pipafcozidi8X9Jif.id cft fcgula.
Bpmtimm
f ZTcgule atano: qti funt bcne a dufte. bab?t &
virtute cauteri^ariua. f £t&t cr bae csmfa ; qft '&
mifccwr tlinirur cttm ca^onfcrt pzurirui i bo
tboz.etconfcrrpodagrc.£t quando uiifcctur
cum ccrotie rcfolutt apcftemar a t>ura er fcro*
pbulas.f &idm mtoUtatc ,6aiteniXegU £
le laterum virtus eft abfterfiu« ,i macimc tegu
la atanoz%f £t vlrt us aus cft cstic irbltergit ct $>
»eficcar.erp?op:ie iUaquccft ecatanoz qucg
fo:tio: alne.f £ t punitur p:opt cr banc can* £
fam invnguaitis quc fcicunmr manfaltas.
f £t eft vnguetism in quod tn gredit ur bttmf f
modt tcfta mcdu ina bona ad v ker.a eofolida
dumcttncamandum ca
T5?'
CapituUm!.trrrijr>
'0pa5ion.BlbertuF.2:opa5ion d? la*
) pisficvocarusa loco fiicpzitKeiraun*
ttonfs quc fcrtur vocs ri top&sis imte
ct qma anri fimiltrudtncm pzcrencir .£5 uf an H
tem t>tte fbccicc in boc gcn^re lapidtV.qua; i;tti
vna cft ftimtifi in ommbue a ti ro .ct tft p:aioj
fioMlla cft croccum nwgia tcntns coic:cj $
auri.abccrrilio:crr.
prrat
mm
f aUxrtu9.£jtpcmimdtin noim tcmpoie
Qp aqua feuUicwc (iimmtrtaf ita fiau tcfcrtur
facir cv ftat im matuts imniiiTa tjctrf; biffine lcfi
onc.i boc fccit "fbarifius vn$ t x noKrio foctjs
>*r if
^Ur *vk»AvJ t^^ <ir c^^^.
+*
®t tapiuito.
f T5i* ctti» criam ep valct eontr a emopt oicl ct
lupaciaspaffibnc.tJoc autccertii eft cp fpeeu
luseft lapis iftc.z idotu obiecti cotpisftcut fpe
culum concauum vtfum rep:efcnrar.
^FEtnafatar inoniicbo.buiic aialicje tenct
tnmanu oc,ctcra conrra fjlati radios emittit.
ettgaem euoinit vt vtdens miret ur.
^ 'Ham quieum po:tat circa JmiitriibracbiS
omues turbao co titemmf .t>oc locufte et gri
dineo a frucribus remoueutur.et ardorem vci
neris oeferuefceref acir.
fBriftoriles.I^opa5ionaimpontturfup.bo
mrosvulmisccflatfluiais cius,£ft aufemil*
ludgenusquod l'i fupra rembullientein fufpe
ditunceflant amp-lleipfiu6.
<fl idp Ub^o x>enat uris reru5.£opa5iu6 ittc cu
inscolo:auro fimiliseit.btcmagis p:eciofu8
eft.3liudaurangenus eftmuiVluadiue et
colo:ema3i3fenue;fedt>etcniis.2^iclapisin
rercerera qucfacit watar ctiamiram Uuairia
c& reftringere
€flpttulnm.fjEit)Eii!
^rJOicbois-zZbcogolime. Srnoldus ♦
i 1 ;£o:cboiseftlapie:cuiu8colo:eft fta
^^ uueinalbumvergenea regionemrcu
s>icfusinaquanafcitur.
^perationes
4t £t eft vfrtue riue vifurn coferuare faluuim -
€ £riam a nociuis estrinfcas cafu» fcii e fug
ipm l?ilariratc c]? inducit .f S Iber .Xnrcboio
eft lapis rlgui, ca loris r iridi cadcntis . ac fi lac
penetrauaitm fiauu colore.crrefultet per ipm
3dfi5?erficie.£ii autnoctfpicuus necprarV
f Dtciit ailt o* vtfumc ofoif af . 9 noctuis ca fa
bue ©cfendat fe po:tanre3 <(f S> olinus. £bcc*
goliruseft lapisoliuenuclco fimilie.g>perni
tur cii videf.fj vi? alio^vinctt bonie remedtis
^ Sfolutus quinpc bauftue putffe calcnlie re
numt»olo:anacveficelaiat.
Capimlum.tiE0tii'f.
^r<afbia.)©era,li.aggre.ca.tufbiaz;u^
I B rbia epa eqdicjfir infomante.inqui
^^ bueatrinarurcs? eoUigif arcponif .
£> ed illius qui fit in minais fim t trcs fpcriea
"Ha c{ea eft albs : ef epea eft xiridwiz cxeactt
citrinatrr.bibita nibo:c.i mtiurc tubic tndie
fum in lurositxf marip prcpc rcgioncm indicz
mclio: baru cft slba.qne ctij afpicftiir vidcfur
cr babcatfup:a fcfakm.t poft ipam eft atrtna
fed in viridicH afpa iras.t cft pcrfo:af a .i ©tfcr
turej:maritimis.j£talbacftfiibfilio:omni'um
fpecieui? tui bie.et viridis elf groflto:. ft ilket 1 1
la quecumfotaminifo eft.f £>vaffo.ca t>eru
rbia.S? untciue suc fpcciee.Una eft !a;is atf
ba:3lia eftminueleuie ea. 0cneratur aufcni
tutbfe quando accipitur climia •; pti luaijamr
fuE-.c8tnfu3Cifr.intfarc.-t ^tponimrinipm cli^
mia vt fiat c 'trnrn (itrinum, ^lcusttir ago ep^
climaftim4;i adfccrct paiiaitc.acfttufbi3.££
tufbia quidanuo cftfolii ^ptcr rinctui aj ct is
fcdcftabfcgboc crpot fitncjc climiaablcp cif
trinitaxe eris . 'j£: clio: cj; co fcc tn ^crapro^ ,
iiemcft.qijefieincvpro.Oucquando rorantr
aceto cmtttitodotcm cris.cuius ctiam colos
cftftmiliecolo:i rcfinc.cffapo:fimilis fapote
luri-£tqtiandoponitur fnpapuinasaggrc^ :
fiiriturparfceciac,afit colc: cius fimilia;
?$*
Craftama
a
3
toloiimp.^ciruagifnSbflbjarpmtatc^cllle
nie,0po:ter ctu e? inueniatnr bcc omia tn ca
Blifaaurnocftbona.Xauaturautetufbtain
bunc modu.2lcctpif ficca rcl cii aqua micta et
ponimr tnpcria tinino rara.ct ponif in aq plu
uiali.tfmouaurpmamaqua.?qi5cftt>cfbu*
riabonacleavifnbriliuscgrcditur ©epecia in
aqua.-rid qdtlt in ea etfoKle ? groflitm rema*
nee in peria.? poft boc t>imuTc rcfidcre.fceinde
p:oticeaquldrorbiainvafealiomundd.zcp
remanet tnrundo ejcgrauiarenofo:abrjcc zfci
mtoeaqu3cUrtncarw,pticceam cii racilitare
er irc^infiindcfug turbiam aqua aliaj? agita:
ct fa c r r prius.z boc tamdiu vt nibil arenofi re
m-snear.? aqua fupcrftas rcmaneat clara.* cu
bcc ficcris proqce aquam ct ficca tburiam.£c
quidam funtqui fcifloluunc tburiam in aqua
t>onec fiar ficut meU ponunt cam in petia. z fu
fpaidirorperiafupervastcolacurcrcaquod
porcftitreftringuiitperiamrellricrionepauca
vr ampliuscgrediarur. z pzorjciunt fiigipfism
aqua multi z moucrit.: qo" natatinfupcrficie
aqticeolligunreujlaita.tiliudqtfnararepin
guedo.po n uur eam in vmknouo mundo.t>e?
indc aim mouerir rcfiduuj morione leui/z pzo*
tjciunrtn vas altud. z q?5 rcma ncr in fundo cc
flrenofoabii(iimr.facii»ntbecfcpct>onccnibiI
arenercmanear.iauawr auterurbia euj vi?
no fimilitcr.z illa que lauatur eum vino eplua
(ttpttca cgque lauamr cumaqua:
f^prrartonra
f t> vafeorides.oirrue rurbie cft ftipr ica in '/
frigidariua.rcplctrlccrj .carne conglurinar .
t>eli'ccariua e ft t>eii'ccarione pauca.
^iitquivultaffarctutbia^ereteicontrirfoc
fozf i. r coficiar el cii aqua z faciat trocifcos.rt
ponar fup reftfo ponar fup. pwnas. cc voluac
troafi os cii afiiduarione ©onec tjeficcenrurz
fianrmbci.f Erfaaocj» accipiftutbia eriam
ctauro.argefo z plumbo/z Ula queaccipirur cf
plumbo eii fccunda inbonitare ab illa qucfit
incvpro.f Mquando autecgcmnsturbiaeC
nonpoflmmteinucnircfednosfcimue medtf
rinas equiualeree inbonitate.x fimiles virrurt
cius quas volumue bic ©ocerccr modum ea^
rwmzqualirerfiant
f Bcapcccfolrjs mirtt cufoltje tgranie e&
rccenribus iiair funr.z ponein vafe rerreo cru
do.i coopertvascooperrozio babenre mulra
fojamina.^poneinfoznacefi'suli:£tquando
©ecocra fueric rerra vatfs z racca ccfta . aufcr
quod cit in ca.z ponein vafe alio crudo: z po*
ne itq. lit fomace ftcur paiis z line coqmVz c%9
rrabe qtf dt ineok laua cinereilwmficut laua
rur futbic:i vtae.f itt aurcm boc tdc" ejc foltje
ct fummiratibue olius rum cadcm tufc iplina:
er maM'mc filueftriu. fl £r fir cp cirontjs po ft*
q3 incidunrur pafrufta . z abrjciutur fcmina.ct
eic ga Ua z er mou celfi albie immarurie z tjcfic*
catie in fole.-z et ftunmitatibue arborie grant
viridie.z ejcfloztbue viris agrcfiis. z ejc fiimmi
tat tbne arborie mafticis ,f £ c quidl acaptV
untfolia arboriaftcue.z t>cficca nt infolc? fa
ciunr vttJiiimus:^ Oirrus turbieablutc cfic^
ca xplus tJeficcariua omnimedtV ina.z infiredi
wr in firit cum quito curamr cgritudince ocu
lorum.^f £teftyna ©emdionbuemedicinte
cum quibue curamue vlcera que ftunt in ano
?virfiaetpecrine:ett>chccarbumidirareeque
vcniutad:oculum,zp:obibcteae ventrcct in*
grcditunicae eiue.
CapttUlUttMjEjEjEU.
Sracbx vcr.tr .3fit5.aal
rncbfiuefanguisoracon^
efmarifto4apte.Sctj
medicos fucci;berbe rubl
; riecolo:ie:vr ajparcrfupe
j riue inprimo rractatu t>e
1] bcrbiecapi.ccccc|cqx S»
0pfrarionre
f turrue ciueeft conrra quemlib«flu)ami.ac
pzecipnedmguinis.zeiceo arqjargeto vtuoflf
galarir.^Dfido.^icn peft laptsarmenicusA
elt coloiis fubalbidubic valct corra incllcolil
f jConrra vir i» fplcuis z cparis.>£tpafiionem
cardiacam.-i ad omes fanraliicas vifiones
©elapiDibtw.
<pficdfamiccrtonitraco«crracbomrf9.Coti
cbc wftiigiut fobita fo:midinc daufc. S>ic m*
terccpra coceprio ©eparir bau(tu..£t fit aboiri
mi er ceperic indecrcariOnfignesbaccas p:«
dam marieindia gignit.JSignitctinfigites sm
tiquabriramabaccac.
Capttulura^jEut
T r£s^namnibi3fi.ucgaanairaltj
1 fccageniaeftabvcgenranisrepcrrantf
^-'grafede albisintermicaribnsnona
j^pfranonfa
^ £pU.t>enatu.reXlnio lapisdtinfola capuc
ficT>icru6.q: virrutc % nobilirare e vntc? btc ra*
te corinuiraria tcg nulla in co pj vena? vel fqua
!WiruX)iuifio.f5pUn9eadmoduglaciei.ffRa
turatater rnaperitfc ^roreccliipmcpin fereci
pit.zcurinettarorgequatomulicrferu gcltat i
vtcrofuo.<j£trucrIdeiUurorep,tatamo:aj
inlapideilpueru1.emimtcififetufuualuucpite
rii recludit q> nullit inco p? oiuifiomo veftigiii
altcri9$>o nucppdictoapcricf modo.jnma»
nequideet>efue marcibicprecipit cclt rorem
srindeadfundu marievefcedtt. Jterccepruj
i in feroJeuMu pucrtit in lapide.f xplaptda^
rioXoUifecocbis fpeemcmo:anda manme.
XJito ©tct9obboccpabvnotoUiturvnu8
*HedttOuovdplure8nitcpfimuL inuemunttiE.
£utu8 adomajutaudaf candida foana.
£um x>cceat veftes vccat ca nil minus auruj.
Xoncbereporibuecertis referuanrurbtarces.
3ncdumparulumrorC6baurirefuperno8
tp quibus otoicuU clderes condpumtur
pcmararinofitclariomiorore.
•Roavdperrinuefetuefoleredcremfcos*
^tiuucnc8concbeoantbacco8candidtoK8
Obfcuratfetneconcbammgradiojetas
Ouantoro:anri8mcritpui8 aeris bauftum
;Canto maiozcm gignicconccprio baceam.
^afcrmnn^fedcrdcercwUa putatur
€aptmIum.fjE)E3Eut^
OEficet 2g>olar^auicc.lapifveiicee
q ivelica gnaf.Oicittdeli.tj.t/tp:ioJ.c.
Pijcerutqda q> lapis veficc fumptSfra
gir lapiderenut vcfice. £> j 5alie. fci#r:o/ v&
bttj3oriteftnot9.teftftipticu8:qttaremedic9
vtaturadOlaquentdigcntftipticitate.Tc:
Crattatus
€apitutam.ffl#uu)
ajridcerie/actcriscrugo larincgrcf
craerieerugo.arabice jiniarvel beas
erugo .Dvafco.ca.aeri8 crugo.B lia c
rafitia^lia granata apud aurifoflbze6.alia $'/
sniculofaappcUataobfimilitudincmfozmeci!)
flita confcftibftte^Ha fofllbitistft! auteraficia
bocmodo.©umeva8cuifio8equalccumcc
rerocozporczadiecto acaoaccrrimetmmitf
tac fquamampzcpurgaticriscipzn fufpenfe
vafcnc accro tangarur.? ficniuni.ncinaltqlo
<6 fptramenadmittat:ct poftt>cccms>ic8 aperi
ae.-z radccp adberetlaptdi. t qtfradtfbabcto
pzocrugineeri6.£IU aliattmfccfio que fic|fit
^ittc acctumfozniltmumvasencunw coo»
ptriaUo vafccncoifcdmeUusvtconeauu vas
-4tt ad mwue-cquale.z fic muni vt fwpza .? ppft
©ieetiecemradcvaeipmicollisccruginequc
in vafefucrif .£tc(t rcrtia confect io quc in buc
modu fif ja c lamina cnea; i in va fe vbi acctii
cft mitr e.ita cp aecrumnd tangat :z muni vt fu?
pcmie/z poltca colUgcjJdejcriam poreris cu
vinacia arcfcerc ccpcrit.fubmittce laminas vif
itaeicz polt t>iee i>cccm coUigens.iir eriam z
^eUmaniracraminieficmimturacefu-zagita
tur ©ecice int>t'e in vafcfimul mifla Umarura.t
ficcjcpzimintr-z colligtf.Picirur criam cr nafctf
inmctallis.unii-aufcm gcnue eJtcipziacc cru»
1 ginie qtiod fupereramcn mucnirar.|Sltud qzJ
in fpeUmcte tnftitlare t>ia'nrc quod fuper cr a i
>mcncftparum cltfcdbonun%quodt>iftillat al
ijumelt-znignimfBdulterafetiampIurimfs
* fldmif:ti8.fc5punice aut marmoze runfo:aut
calcanto.fed citiuebocagnofciporeft.raao
bumozetmobuetrtgitieeumfricatur.-zfimar
inoz albtim aut punicem babucrir . wb k foluet
fivcroealcantujnigrcfcitintigirie.^ruginis
^crmiculofegenera funtfcuoXinum gcnuee
quodfoditur. Blrcrum vero quodconfiatur
fic2£>itteinmoztaraim encum acetum atbu^
f oztiiurnuj quafi cotilam ©imidiam, 2 ramdin
rcrc C0t>iu infpifietur.^oftea vcro mirre Itipre
ric rotundc.5.titj.fali8 marini oprimtVzfa Uentf
iri cqualc pondus.s tcretticbue canieularifco
ouadiuinfpiftetur.-z colozcm crugiiiie faaat.cc
ficvcrmicnloefac. jExfi volucrie vt limpiduj
ctcafzlucidi!m.^>ittcacett partcmvnam et
olefvctcriepanceTJuae.eromniafupzadicra
cqualircr.US>ulriveroaccipiunrcrugincmra»
ltaam.ctmitto gummifaciunt vcrmiculoe et
vcndnm:fcdinutili6cft.3(tcconfccnonc8cru
einie virrutcmbabcnt crts fcd fozriozcm.Om
tfibusautcmmcUozeltiUa quefoditnr.feeun*
daqucradifMMeniaqnccotiliatur^ulcafim
inlibzo querocafur femfo». ^unf mulri qz
aduUerant3iniar.id clt vtridi erie cum muUis
rebue ficutcumptimiccctcum marmoze pifta
ris.Er funt quimifccnt cum calcanto ; £t qui
vult cognofcerc iUud quod eft adulreratuj cuj
pumicevelcummarmozcmadefaciatmanum
fuaminaqua.-zponatfupcripfum.quiaftarim
t>iflbluerur.£t funt qui mafticatcceo cujttcn
ribue.ct ftcpzccipiunr Iapidc8.£t tifcernirur
id qttod cft adulrerarum cumvirriolo.ponen?
do ipfum in lamina ferrca fuper tgnej.fct li co
tinet aUquid vir rioli. quando erif eombuftum
ficr rubeum^ScdiUudquod noncltadulrcra
tum rcmanet m fuo colozc cr fua figura£ tnte
litise^coinnoltriaparribueeftquod cftma?
gieviride/ozriozieodozisadurenegultujfo:
rtsopcraiionis.
^pfrarioim
f ?5vafcdzidc845mne8crugtnc8Virfufeba4
bcnrftipricamtcrmanncamXaligincmocHto
rum tcrergunt .lacbzimaepzouocanr.£icam!
ccsoculozum arrcnuanr.^sfccnrta vutacta
curanr.-z finc tumozeea conferuant
f *^elle z olto addiro et ccra cicatriccs indu
ccndo.vulnerafordidafananr gutraarmortia
cimijcra.crfacraficufcolliriumftllula8curat
t>urantcicarricc84nollunt2gmgiui8purridi8
cr canccrarie vriliffimc adbibemr.^alptbzas
arrenuawmettemijcrotinuncto,
f ^ijcta vcro refma rabentma:ercyfto cr ni
trolcpzofbecuraf.^iltulas admiitfo lalear*
moniaco mcdicatur.^roffae quo qj 1 afpcras
paUpcbzas cum mcllc curat.
f Xomburitur vero fic, ^ltrein fartagine
itiinutflepartcecniginie.z poncin carboni?
bu8ignci8.quamdiucolozc8Cineri8faciant.ct
poftea cum friguerint vtcre
f t^ulti vcro in cacabum crudum mir mnr.t
ficeomburunt
f Bulcafim m Itbzo qui vocamr fcruirozXo^
burirur jimar m bunc modum.3 ccipc 5iniar z
poncmpareUa rcrreafupcr igntm er mifce quo
ufcpvidca8colozc8au8 immurari.quia ventf
fncoU)zemrurbie.xpoftauferabigneeffiucrc
pefccrccrcolligccrferua ervrerc
f £t babcae t>c jiniar quod gcneramrtnir^
ncri6ininfulacYpzi.uqodafparetfupcralic]8
lapidc8cftparumvcrum.id quodinuenirurin
mineriscftmatozisquanrirariserpulcbzico^
lozie.fcd non clt bonum pzoptcr mnuam quatt
titatcm que ad 11111 ccmr ci qt lapidtbim»
BtlLtyMMl
€apitulum.]EjEj&.
D3tram.lMi.U.]Cictvi.aitrivero bccftf
mofciciffaifleorigo.l^benfrfvricfra
wdembabetq^adcbeat>icif:c)cq bcl9
antmusnafeittcditur.qmnqjmiliumpafluuj
fpado in marerpflues iu)«a pr olomayde colo^
nialenmo.biccttiricincatttbasporttScdce
remoml faccr vado limofus .pfundus . £5uic
tto nifi rcpulfo mare arenae farcnf q ftucribus
volutarenitefciitt)ctriti6fo:dito.t?uncetiam
marino crcduntur aftrfngi mo:fu no p:ius vti
leosOuinsentouimnon amplins eft pafiitum
littons fpacium.^dq? tantummodo per mul*
cafecula^ignendofuitvitro.tc.f £|c li.t»eva
poribus.aitrttmaliqttando fit ecputmbo ac
terra fubtiliabfcp cinereftlicisacfeni. -^lurn >
bum cnim aliquando cft euapo^ans^aliquan'/
do conuifcans.andeadmittumcum terrafub
ftli terre partes illas conuifcat .£t t>iflbliiit in
parteper acrtbnem calo:is:admittacp pulue*
re cum tcrra fubtili:2kcipit a terra t>cficcatto
ncm.tcetera.3tcmvitrumfite|t: cinere berbe
fpinofe nafccnti8inlirto:e maris.Dicunt qut
dam q> funt tribulimarini:fedfalfo.immo vo'/
caturberbavitru
f^ptrationra
f S» crapt.tf.ag.cXugeg.i.vitruj.c|cco cft la
pidofum:etejceoeftarcnoftt5.etquandoincen
duntunet mifecturcttm eo lapismagnescoa*
gulatur co:ptt8fuum,|pter plumbeitate que
eft inco^ XJirtus ei9 e calida in p:imo gradu
Gccain ttrtio ,£t ingreditur inmultie co r>
boUet aufertfurfurcs captris .etlentficat ca j
ptllos ct barbam.^ £x quado rcrimr etbibif
cuvinoalbo etfubrilifrangirlaptdein vefica*
f jEtide ancto.Bbcn mefuav eft ca.-z fic.et eft
bonupulmoni ^ cafui capiUo«im,etvitri funt
putrescolotfs.noncjceoeftalbus.fomsalbe
diras ficnt criftallns.? eft melius alu 8.
4 £t cicco cftrabcusteftcifrinum z virickct
jultnu.-z ©icitur cp vitru eft lapts ftulrfo: alijs
lapidibu8.C£teftintcr lapidcsftcut ftultus
interboicB/Baipininclinafadomnerinctura
£teft facilis tnfiolutiontsin ignc a quo cjctra
ctum cito petrificatur z coagulatur.
^3fido.U.tjcii:.aitrumt)ictumeft.eo cp vt'f9
pcrfpicuitate traflueet.t quodamodo ciauftie j
patetacuibusaridifcfitgnibttscccoquttadte)
cto cip:o z nt'tro.c6tinnifq$ fomaetfo vf eo Ut
quctur.t mafle fiunt:poltca et mafitsrurfus
fundirar i officinis.x altud flarufiguraf.aliud
to:no tcrimr.aliud argetimdcelaf. Xingitur
ctiamttltismodisAa vttacinctoe tfapbiros
vtridcsvincetetonices.velaliarusemarum
coloHs.fficcaliafpeculis aptio:mareria vet
pichtre accomodattbtferuntautcq> fub qbc*
rioccfarcquideartifejceiccosiPuitvttritempe
ratu.vtflei:tbilc cflet-z ?>uctibile.quit>u admif?
fuef uiflct ^ cefare:po:rcjctt et fialam: qua ilte
indignatus in pauimcntu p:oiccit.S rtifep au?
tcm fuftulit fialarmoc pauimento que coplica^
«eratfetancg vas eneiim.sefndcmarculum oe
finupwtulit? fialam co:reicit .boc facto ccfar
fcitit artifici.Bunquidaliusfcitbac eonditu
ramvitroram.poftcpilleiuransncgauiraire£
boc fcire: iufliteum t>ecollart7Rcdum boc co*
gntmmfucrit.*attrump:o luto baberetur.Ec
omnium metallomm p:ccia abftraberentur,
•Reuera vafa vitrcanonfrangermtur.melio:a
cflent cuauram et argenmm.
% 1i>bilofopbu6.tU'trQfifptcuifate mnducct
quo dinmctallis no c 6tmgit.j£r qo in eo clau
fitmcft fittc Uquo: fiuc alia rcs . cjcterius. patct
ncceftt>cporofitateXuccmfplendorferiens
fupra vitrum pictum.cum in poris non fit.*pV/
cmra inquamvenies adoculunuarpareretf m
fimilitudinanpicmrefcncfirepcrquam ferit:
fuiusofi>ofimmfepevidcmu8.5itautemvtf?
ec- tcrra ct.bcrba etlapide ct planta«5it ctiam
©ecincrcfcncctfilici8.etiamquadoo3e|cadmi)
jctioneplumbf . albumine ctiamoui 'occoao*
% Suiccnna .aitrum eftintcr lapides :ficut
ftulms intcr bomines ( ficut fupcrius tstctum
cft^eclinatenimad omnemrincturam z fran;
gimr et abfctndimr cum co: folicct imperfona
Utcr. <U fcft autem calidum in p:imo .ficoim
35
ts
€tactatu0.
-&>
•B
ST
ftcrgiivcntcsioculii.-zeiuQalbugincmoeUt.
^andatcrfurfureequado cu eo fit ablutio.
5acito:iripibeintinctucumoleo fambucino
aduftum autfb:ti9cft qtfcceo tritu e z aduftu
tonfertvaldelapidivcficcctrcntivinobibituj
1 jConftantinue Ubw gradutim.Uitricuj ca*
ttdum cft in p:lmo.ficcum tn terrio. 3n mulrie
collirqevtile eft.et eontraempetigine valer.
lcditfutfa^d.capillo8fubriltat.pulucri;atumz
cuinvinobibitumlapidcmvcficcfrangit
4 iblatcariue.XJitmm frigidum eft in .p:imo
ficcumiufecudoOfndefTt vnguenru qtf valct
sd fcabicj.valetetiaj ad fcr piginem. <~5cd pul
uts cius cum tercbcn rina velgumi painoruj in
aqua adigncjrefolurio coficiJnir.nnde paro
'imm.gatur.5tt autcmvitrum qc rcrra.fitctiaj
cpbcrba.fl £clibro t>c naturis rcru.Oitrum
fiMig&erteratuncumvino ribano.idcfor*
tibibatur. lapidee qui funt in renito frangit ct
cucit."f>ului6 vitri t>eo:fum in ftipite infra cotf
ticem arborie fuperqui pullificanrcomi vcl
co:niceeiniectu8 .p:obibet nevncp ad eiirtie
pullo:umapmanturoua co:um.
f ^Caroeria^cftinanriuecoqtiendaftarimtitf
coquitur pcr ajpofitioncj fruftri cuitttttbj ma#
tcrictiv irri . quod ta men cirius fit fi vitrum vc
cincref ilicis fit ac feni
fRafiinltb:ot>eaUiminibu8.t3itrumcftc]c
parribus mcrcurij .et vinccns fup:a natisra m c
frigiditas ct ficcitas .liquefarit fcrrum ct omi
nia co:po:a .facitcp ea currere infufionc. £5i
autcmuifundie vitrum qucmcumq? colo:cm
proiiriefuper ipfumrctiner.
§ Slcbimifta , aitrum cft inrer lapidee fieut
amene inter botnines/Bam recipit omnes rin
cturas.cito in (gnc foluirur.': cito ad lapideit a
tcm fuam rcucrtitur. 2£ollificat et mundiftcat
aliqucfaciromniaco:po:a tJcinde fubtrabit
fe ab eie per fufionem.ftcut fal per lauarionem
©enioj falet vitrum ouefunt rcsin quitoeft
totum fccretum artie.TCcclapiepofletfierifi
ne cis . p:cctpue fine falc.
f 3 tem c]t lib:o oe naruris rcrum.turrum fc(
citur cfle t>e parribue 2&erajrij . nefcio qua 6
caufa:nifi quia rcapit r incmram-zcoknem . et
ipm eriam fcrrum foUiit.omnia cp co:pora tnf
foUiitzT»iffluercfacir.ficurauremaquat>ena*
mra frigida igne calefir;: pollqua.ref ngtdarur
frtgidiflima fir.iicct cmie x>c quo fit vimimcu
ficcus fit.fi bumccraf pcr liqucfaerionc .poflea
tcficcatU8lico(Timu8crit.^-ji>li.li.|L'|Ci.vi.3n
gencre vttri ? obfiana numeranrur ad fimiltt u*
dmcm lapidis qucm obfidiue in etbiopia inue
tiir.£ftaurcmcoio:i8 nieerrimict tranfuictf
cti aUquando vifu craflo:c ct infpccnlieparie*
tumpio (magine vmbrasrcddentc . gcmmas
co faciuntmulti.Oidimufcp ctfolidas imagi*
neet>iu(2lugufti capti crafiirudinfabur? ma;
teria.quceriip:oipfoir.it'aculo obfianos qtf
ttior clcpbantc8 in concoulie rcrnplo tMcatiir .
fitcrobfianujrincture gencresdefcaria vafa
torum rubeus vitrum non tranft ucens bcma*
rinon a|pellarum.2lcfo:..£f ficDe virrt o:igtf
neetnatura etoeoperarioneipfiue inakbif
miactvirfufcinmeckcinis^ictafafiiciant.
€apttuIum.tjEl,
3m'olum.£>era.li.aggre capitu.jcg»
v aucro.Saliem.Uidiinminerietreeve?
naeerrenfasvnamfuper aUam glon
gumfpactum.ctvcnainfcriorerat5cgnigrum
idcftvim'olummgrum.ctvocaturmarkaftra
j£t fccunda que erat fup:a ea3 cft colcof ar vdt
calciri8.etfertiaquecratrupcnorcftjcgvtri;
dcit eft vimolum vcl calcant um.et bcc [cftjeg
nigram.conucrritur et (it colcotar fir 5< g viri^
De.idcftvifriolum.£ftflUudvirrioiurubcti5,c£;
oriicetrcsfpcciestriuerfiftcanmr adinulce iu
iubtilitatc ct grofl!tudine:quontam grcfitu®
ccco cft jeg nignij.': fubriliue ejeg viride.-: col
cotar eft medium (ntcr bect»uo.j£ t virrue ifio
riimomniucftaduftiuacomburcnecarncm^
farienecfcaram turam, i ti\ ftiprica . et vttrio
lum viridc ct colcofar t»ilToUiin;rnccp liquO
finquiacoagulatto riueeftpctrificara fo:rie.
jcgvcro viiidccft marurariuuma calorcfuo
nanirak mauiraitonc ampltoJi $ colcour.
iBcEapiDiuus
Bpmnonts
f ^dertVauctozitate teytfcoiidiertg aliudcft
babYloaicumctaltudcipzcnrc.zbabYlonicum
mclius cft tmrum : quod cum frangiwr babcc
inreriusmaculasalbao.
f £ t virws cius elt ficut virt us caldtt8.ct £5
buricur ficut ipfum.£t cvp:enfc babct colous
aurcumverfu8'colo:emciu8 frangibile vend
nofum.-ficutjalumcnuntcnusbabensmacu^
las fplcndidas fimilcs I tcilis
f Sx mclius ec co eft recens:mundum:franfli
bilc.3Uudlautcm quod ©efertur ejc babilonia
elt meliue ct foiriue in omnibus 03 c vp:enfe p*
tercp inmedicinis oculo:um .'Haminboccft
©cbiliue cYpzcnfe.etbabetvirtutcm ftipricam
f £>erapion aucto:irate pyakoiidlie.WLri
olum eft ealcanrum.babet virtutcm ftipricam
conrtrictiuam adulttuam .etquando fumitur
cjcco in potu.5.i.cum vdromeUe. erpellir lum 9
bjicosetafcaridee:
f £ t quando fumiror in potu aufcrt nocume
tumfungoiutn.facieu8euomere.ee poniturej:
cius pulucrc in niiribus.ee conftringit I 'angui
nemriuentcmabris
f fc t qiundo ponitur cjc eo in naribue fciftil?
lato in aqua mundtficat caput.
f Etpuluisdusmudtficatvicera qucfunt iti
nanbuamnauribus.afedarsolojeeauris.-j
occidirvcrmeeineie
f rfcaulue ca pitulo t>e ritriolo fcicif . Caliduj
eltet ficcum in quarto gradu . 6 ulca fim in li*
bi 0 quicicirur feruito:trani!ato a fimone 9e
ianua.
f ixnma combuftionis eft bec. Bccipe calca
nim ct poncfuper teftam nouam:ct teftam po*
nc fupcr pwnaeet v:e.£tfit quantitas combu
ftioniscius ft fucritcalcanrum non multebul
miditans quando non ajaparebunt ampulte
f £teritfceficeaffuu ©cftccatione fo:ti,ct (i
fucritampliozisbumiditatisoporrcto/Cimic
ca tur fuper p:unao quoufcp mtifetur colo: ei9
f £tquando mutabftur coknciusinrra fe:
ct vcrtetur ad fimilitudinem mogre.opo:ret qp
aufcrasab igneetpurges.erfunt qniponunC
fupcrpumasctejcufnanttscfuperooncctJecli^
nat ad cif rinitatcm . Sutponunr fupcr tcftam
etponunrfupcrp:unae.ec mifcentt>onec mm
taturcolo:cius.
Capitulumt^
"Ris. jlfido.yris apud arabta nafcit?
in marirub:o coloris criftalltni fcp
? angulara . t>icra ec argumento vris.
ftam ftibrectopcrcufta fole (pccies
ctcolo:escclelti8arcvinp:o]timo pa
rictcsimifafur.-JblinrAOpfima vris eltqmatf
icimos facitarcus.fimilimofq5 eclcftibue. .
Capitulum-tfltk
3mcmclla5uri.3fidoMt8.5imemctt*
5 $urueftlapiecuiuecelcftiecolo:efla*
uuo atm cojpi.fculis aurcis,indc(u t
noftmm.
©pfrationes
f dircno eius eft conrra mclancolicaj paflio M
nem.? contra quartanam.
f £c fincopim ec vaponbus melancolicia B
Craaatus*
Capitulum.tjdn]f
^^353a.Serapionub:oa00regafo:ie.e
^t .ttaflcr ata3aa.i.waa.cteftlapi8quit>e
^^eiturcpimtflercjctcrriefYructineuor
tft ille qui t>eferrure|ciamen.
iDpfrationre
f £teft lapiein quo funtcolotce mulri Wucr
fi:r r albedo nigredo ct aU). et nunqs cft colo)
riefinccri, ' rV # w
| £tnoncft rtfumbominfeue ©eiamcn nec
t>c regionibue eounm cr aliquie po:taucrir ief
cum.aut ponar in t>omo fuabunclapidcquiri
viderit infomnusmirabilia.
f £tcumbocfacit potfantcmfecKclingioui
interbominco.
4 £tquando fufpcnditur fupcr mfantcs au*
gct bauae co:um.et fifiat vas intue ad co*
mcdcndumrelbibendum.quicucp comcdcric
vclbibcritinco nonpotcftt>o:mirc.
f £x quando puluerijar ur a afpergttur iaefo
crue r um pulucre ipfiue mclio?at colowm ciue
multum.
4 j£tcftlapfecidlt»urion'nfcroeelapidce
Capitulumtfliut.
3gnitce.3fidoaie.ji0ntte8 e lapfe vtf
j trctcoloae.qui collo geftatue confta
noctflopam valct.S» anguincm ac me"
tie alicnarionem t»epellir.ct fi ad incendium i$
nie tenctur.flamma efue ctr inguitur;'£>oc idl
tdcmait cnacinlaptdario fuo
^Etbccttctapiditoptcaoiie
ed ptefcne Dtcta fumcianr.
wmmm
BtBnm
[ftoniamim'
'diciiseartifcrfcnfituuie vt
I per figna in egrirudinii cau
' fast>eueniat:opu8 e vtma*
jcime aduertat in mcdicado
ad puncipalia figno? gcnera:cj quatruo: a me
cTicis ajpdlare confueuerunavt colligif in fum
ma jQalicniinregni.0tto:um p:imu fumirur
a tumo:ibu8.S»~ecundii a t>olo:ito Xerrium
ab operari6ibu8.0uartua fup.ftutrarito.ae'/
rum quia figna fumpra a fugfluitatito obtkiii
tur magia fenfitonoftrieroagifqj fenfitiua t>tf
cunrurXt cum inter omnia v:ina obrineat p:i
cipatusttecreui tractarepevani8.ee t>icrisau
f o:um medico? toti& virito cogregare. W6 vt
aliquid noui me facturum cpftimcm.S*d vt
amo:et>no?feoUriu:quo*i filiuefum geravo
tontati.jfnmgentemfubtili eognirionc circa
vunaru fpcciesXum macimefvt referur) veci
piuntur in parnto co?Xria cm cu meliue po?
tero adduca/jb:imo regulas quafdam : quas
baber medicus tanq^p fu*pof it ione anteq; a*
liquod indiciu faciat t>e vrini8.£>crio regutas
fumptasacoloutoXmioregulaefumprasa
contentie.Ouantumergo adp:imu t>emiflo
quid nois vrincqb" rangif ab £gidio carmic
p:imo t>cfcendam ad p:ineipale.4*P>*'mono*
tadu o/ ab v:ina varia fumii tur figna .'f>:imo
acolo-c.S' ccundo afubftariaXcrtio aconte
tie:quevaria8t)ifpofmone8 babent iudicarc
£olo: cm arguit fug coplepone fcjcalidi $ fri
gidi.cu caufef a qlitatito acnuie.fc5a calidita*
te er frigidirare.Smbltanria vero fignificar fu
p:abumo:c8CucaufcfaqualitatitopalTiui8:
fcj bumiditatc i ficcitatclicet per accidee pof*
fitcob:caufaria pa(fiut8.vteicgmijLttonc rci
bumidcetfanguinis alvrinaXontcntu aute
fuf» tnfpofirionemembro^Epquo fequif im»
mediatefolurio adtmbirarioneeo^ci t>icunt
<y vrina no arguit nifi fug wfpofittone nutriti
uoru:afointcrio?..qj5eftfalfu5.vtDatetei;t>ic^
ti8.ftacjccontenroporeftcognofccrcmedic9
fufit>ifpofitionecaliditati8.3uctaillud.5ra*
nularcumatice.Sjecundo fup.ftomacbo.vt
colUgiturabSuicenna fecundaterttj oefigy
nisfumptisab vrinafuper aptam ftomacbo
ct alqstufpoftrionibus.vt meUueclarcbir infc
rius4Qtaito ftanrito ponutur fejc regulc
«tf-fcrima regula fumpta ab Suiccuna fecuda
primi.j£t ab vfaac-lMimo.anteqMiedicuetK
vrinis aduertar.feu iudiciii faciat t>e vrina. t>e
betfacereponieam invafe vitrco t>vapbano
rotundo:babenteforma vefice.qualc tricif effe
vriuatcvt melior fiat fequdtrar io cotcnt oru$
XalcemvaeeftflJOJttonatu.fiucftmrtilofo
naruralivunC.vrcolltgitur ab vfaac terrio ©e
v:ini8Xo:relariii.3 gnari mcdici fur c\ ectfttf
mltpoffeiudicarcceranapteraincvarbo^c
inalqevafiefiutoXii nd poffint cognofcere
fimiurudtncvnitate ttriuulftoes bypoftafie.
j£qua[irarexincquatitateeiufdej.cum ralie u>
tueimpediat copleta fcqueftrationc. £> ccun
da rcgula fiipta ab vfaac p:imo t>e v:inis ". £t
ab Huice.fc3a primi.Orina ftie i va f: pdicto
no t>cbct afpici tn acre radiofo:ncq> in a cre ob
fcuro nimie.fcdinloco apro ojpofito acrira*
diofo.'i>U)baf pmo-Ouia radtj venientee ad
va8 impediut fifccta vifione.cu fint caufa sift
gregariois fpirttutl Oefcruictiu potate vtiiue.
£x fic no porer* babere iudiau x>c ptetie pjtiuT
in fundo ejcnti to.3 rej c% radqs penetrati toin
vrinalivariaf fitu6etloc9c6tcto¥.q cotcta. ati
quldo funt nimtsfubtiiia ctleuia.aliqn nimis
terrdtria.ci? aliqn funt in pte medta . a liqiwdo
in pte inferioa.vt infra parcbit t>e cotett8.Sc
cuda pe rcgule pat5.'Ra fi afpicerct tn locd ob
fcuro neqjpoffitbabcriiudiciu folidu i ftimuj
©ecolo:e gfcctu.necpt>c cotcnto.neq? t>e fub^
ftatia.§vcra.Xcrtia g8P5.q:infpicicdo ipa^ i
acreofljofitoacriradiofo nofcqf tcceprio :fj
pot baberi iudiciil ©ecoloa: fuba icvtetie. £c
ifta ecaufa qrcp:acricanres ajplicat veiieftib
vrinali^maKteqmficutocroncalbcdinieeft
Oifgregarevifu5etfpiriru6.3tat>er6nei)igrc
dinie ct fufcedinis eft congregare . i fic meUiia
afpiciutur parres mictc fubftaric vrinc. £.oire<f
lariti. J^cdicusafpiciee v:inat5Poft pumaj
afpccttonemoucrctpaspaulatimvtmcli^cif^
ccrnanf c6tcraXo:retariu fccm. iDecipuirur
medicivolcnreebabcrciudicitibonutjcviina
videnresa tongCHocm pfit babcrc iudieiu5
bonu.necB,t>ccolo:et co.-r fubftatia.,ppter :©i*
Itatia cm ©ifgregatur fpus?: t fti talce vt pluri
mumaleiudtcanr.^tcato cjpaliqlc iudicium
poffct t>ccolo:cbabcii.no in por fic babcn*oc
rcnti8.0uibu8mcdtcu8 mcliu6t5tfctrnir t>iff
pofitione lapfue.^atct co:re.c»:^bi6 B uice .
fcca p:imi.0uanto cm ttbiplueflfp^ojcimee.
tanto fpiflitudo augaur^t quanto plue clon*
ga8.tatoctarita8augmetafXo:re.jii.j£rranc
medtci afpiciet C8 v:ina ad lumecandelc pprer
p:edicta.f ZScrria rcgula fumpta ab 3iu, fe^
cudap:imi.2£)edic9 voles ccrtti iudkiu babe^
retJebetcoUigieajfaccreinmane cclcb:ara oi
geftione.2^li8 cm arguit fuu t>ifpofittonclap
fu8:tumrationecolo:i6:tum Iur3e.ntm ccrero^
rum q> c|to v:ina logiori r pe (cnial tfo intra d
ro maio:iactionecalo:t6tirmaio: fcqitrariog
liu^maioJtcpuratioXtficvciificaairtiicruj
&8
Craftfltua
^mce.ft6apjimijerfitp:im3vJinaqtnmanc
cpfffgif.tDire.p:imu.3finariftmtilli.civWo
cro:ee videanf alije volilr b:c v:ina tc bo:a in
fyoimiai in nulla tali mcdictte poifit b:e pplc
ru iuditiuX o:re.ii ,3finarifunr illi cjc c\in raj
paruotpcnofitpofiiMcftcrifeq^ationctef
bita ct t>eputata.£t 15 nobji tolo:erenaU' z re
tctioc lapiduXt vbircrcrio vrince tifficif.^t
c caufa plurimo? nocumef o^.^n 4 cafu medi
flt8t>3babcrcvnav:inac]ric6volucrtrmiaaj
vt cofinofcar mat cria an purgef g vtafvrinc*
^ta.j£tcj:Bvcrificafrictupwcricatiu.o;qul
t o in paflionito rcnu i vcfice v:ina fucrir firof
fio:?ntrbulcrio:.rato melio:.f Ouarta regu
la.3f cpmcdicSiudiciii facicttebct eaimmc*
diat e afpicere cujfuerit micta. t einde bfi coo*
pcriaf cu pano ncaltcref ab acretjctcrion^oft
bo:aitc?-afpicief:ctriiccritracta tepuratio ct
fcfidcnna parrtu te cj to medic9p6tb:c cofini
tioncVjboIt ein talcrpe tcbiliraf z caloue fig*
niftcatio mutaf:colo: variaf? ypoftafie.vt col
lifiif ab Sui.ipmi toctrina.itj.c.t. £t fubdit
£go aiit tfa 0 cp ncc poli bo^a.^rima ar pare
ieduciffic.0uiaaliq v:ina mingif tuibida.
tcindectarclcir&liqua clara;teindc turbida
f it:f>:ima c m melio:.£>etfa $0 fignificar ab '>
folurc crpnlfiua $>tutcfo:f io:c;licet fctfa cuj in
fcbre purrida ajparct indtcetfalurcjpinquam
£u in p.uo rge t urbida fit poft ciS micrii. q: fig
itificarfubtilirarczfacilitafcco^.vtptjabYfa*
ffc.i.feb:iu5.aiiq famingif tnrbida z manct
larbida.-ziflacfttJererio^vtplHrimu.fignificat
«mvrplurimu corruprionc z tbulitionc biio^
Vtpatctfij5af.£tt>ccrifuJ£rnofater t>icit vt
flurimuiq: inpaffionc renu*:\lioe feuintcfttf
.tioru ho pcar B f3 magis purgarc matcria p, vti
ae viineXo:rela.pmu.pev:ina a lcgctctara
mcditfpot foabere iudiciucftimatiuu tm.i no
fcientificu . vr patcbir tnfcriS. S Ircraf ern £n .0
qcacre.fcto crErctongirodinierp.ie.terf 10 cp
moruX r norater ii cftima riuu iudiciu a non
.c6plctu.q: qcifta fali mcdicue por cognofccre
multatjeclarabif fnfra.quaresc. £o:rc .ij. vt
*icift>cpdfara parifc:mirer cfl ticcdufce vri*
na rcduct aad ignc vcl a qua ca lida, q:no pot
fcabere pfecta eognitioncm:e]cq rcfoluaf fifce
fubrilecX ria eo crva rfa i colon ftsbftant ta
#0«itarc:gla.BBc|mcdic5'iudKiufaciatt)e
vnna t>5 pliderarccra r c egror3fie.aIifer no tft
IJOlhbilcipflibzeftrmuiudiciutevrina.T^m
alia t? e£vrina infaric naturalircr. fllia pticri.
atia iuucnie.aha fcnie.alta TDccrcpiti. vtpat3^
B ui.ij.i.c.t'jt;.U:ina infantie 1 5 ce alba lact ca .
•^ats-q: fuEfiuifarceYiinf^ipou ionanf nut rit
«icfoXu8tpucrmjtriaitaifc.l'cqici,nimit'5
tflcalbatlactca.t3:incpucto? tfitefle i
rtetrt6itaalbe.1i>atct.q:calidu naturale fufif
focaf ab bumido mulro.jjn iuuenet>ebctceci
trina : fubtilie.:ficutt>er6ne McgmaR ei grof
fare€tt>calbare:ita&cr6ne calidifatiecmttn^
gerczfubtiliareXucrgoiniuucnrurccalo^fit
fo:tio:tmagieignc9:fcquifv:inat>ebcrc^ipa.
rcrefubttlc-z cimnaOtcqriuuctfaffimiiai tg
m':cfgofcquifv:inactTctalc.3nfcncautv:me
t>ntcflealbetfubttlce.q:timinut9ecaIorna^
turalie.et fuffocaf a multie fuEfluitatito rcne
indigcfticte^dqua?tnulfipIicarioncfcqui(ur
opilatio^ifa fubtilirae .£tindecrepifo ertint
vzinemagierenuee "zmagioatbe ronc ticta •
£e quito fequif.3gnota ctatcmedicS nonpo*
teft babcre iudictu firmu cc noticia ccrta . ^e 9
claraturqcemplarifcr.^onam$q mcdfao orTe
rat ur v«'na iuucnie alba z fpifl a q fit ralie mcdi
anfelapfuflomacbiadfrigidifafcnotiibiuei
q: 116 babita crarc mcdic^itidicabit illa v :in a j
effe pucri.et na ruralc ralc. £ t ir a iftcttc babe*
biriudtcitl te lapfo ftomacbiXrgo opouebit
medictl aduert crc ad crar cXo:rclariu pamuj.
X icct ccclufio fit vera .cctingi t m in fcni to fic*
riv:inaegroflio:ce: fpiffio:ce valdc.*^at5rc»
ne multiplicatioie flcgmatie. £ um boc ridc 9
rit mcdicue t>ebet p:onofticarcgeJicrationeni
lapidu in rcnibue z vcficc ptue in xcfica .£ o:re
lariufc^5f«niptiiabvfaac.i.tcv:im'efituroB
tet medicii volcnte cognofccre vrina ?p.fccrc io
fidcrare crat e,if aopo:tet cu aducrrerc ad t om
ptettoni m.quia compkjcicnce p:opo:ficnattir
etaribi!e.cteconuerfo. 3ncolerico ttber tfie
vrina cirrina z tcnuie.3 n ficfimatico paUida
effpifla.3nmcIancoIicoglaucactttniii8.3ri
fanguinco rubca imcdiocrieXomlarinm rcr
tium.£autiuecft mcdico tubitami te erarc.
cuitiecfaftelttsnfeqMi;diciu5faciattev:iiifl«
c$ ticerc vtrem iAc fttinfane vcl pucr 2t.-p.atj
quia q: boc fermoncpoffetincrepari.quia no»
cognofcatvrini pucriin^antie.quia buiuecta
tie pofdt refcrre ad etafcpuericieinfantie iuu2
tutt.^ Serta rcgula./£t eft ccclufio t c mete
Suicennc.^cdtcuetebetccrrificariteregt
mineegroranrie circa ree nc nat uralce anteqj
iudiciumfacicttev:inflaliternonpofc(?iucii
carcbenc.pctlarat ur Ra fm tiuerfitarce me
dicincaffumptetiuerfificafvrina.i^flrctqijia
fi quieaflumpferitcrocuauttalTia5eiue nngiE
vana ad citrinitarc.vt p5g 2lui.u j'.ca a.Tioti
ficc^ inctbo rtm ringcnreartumpfit fitur ctocit
ctcaflil.parcte]cco:q:crocu6r6nccflIidifatia
tftapcritiuue.ctperconfequcnebflbetraptfl4
vias v:inc.ecita tingit v.:iham f m coIo:c.3fcs
fiquieaimmp ferit okra quctingunt ad virti
BtWnnw
cttate.vtptjp^ullocopatt^ato.^ta criaj
©icedu et>evino:qtf mutatvwnaf m colorcm
£at>cducif q:fupftuicate8;p©rcionacur num'
mao t>c t\ fugftuunt, £ cmftcefg' medic9fi ftbt
obqcif vunaqlittecawmcvfusance triecafu
ir.C6fiderefritoamedicoeKp.re cBCitaris-zcp
EKqlitario^pcenficemilTionevzine . Pe rone
cmctbi grofu z vifcofi vuna t>ifcolo:af;fc)CEre
vero!qRrirari8.q:mulritudo cibi vanaoifcof*
lo:ac\pC5.q:fufTbcaf calo: nacuralis. £o:rc.i.
Sncucoerone mulricudis dbi epifeolo:arc
v:inI:ita©eronefami8iia'unutnpMcipioelt
colo:arev:ina.£ertificef§anpcefliticiunium
vel no/jStj.qrin p:icipio 1 ciuncj fomncafcalo:
3tdcocolo:af v:ina.Jnfineauc i in,pccflumi
nuitur calo:.rideo t>ifcolo:af .Ouare t5:nota
fcrinp^icipio.Btocucolligtfabauiani^vn
nis.Orina necpfituu'9 c\ acfc no bibicmccp cibu
comcdiwnotareracp.q:arabe8e!:legen6bi*
bucvinuXozrc.tj.Ecrrificcfitef^crupccflrirep
erciti(i:aut ira :auc rimo::aucvigilia . afiqriudi
cium faciar .Dcc cm rittgiic v:ina ad ritruutaf
tc z rubedine. £ t pc?.q* ad ecercitiu laboriofuj
feqtur ebulicio fanguini9.§ rinctura in rimow
trabif calo: ad intratfomficaf z vnif.£r g co
fcque6tingiturvrina.3ftudco:reUriue2im
ceUoco pallcgato/RccBfir c) fe ejcerccat mottf
bus z oifpofitioito^ funt cjctra curfuj naturc.
5colo:emutatfiaitteiumii.vigilic.tabo:.rimo:
aiitiraXo:.Hi.aducrtacmedtc^vtrubaliieii5
p:cceflcrat:aut vomit?: aut euacnario. parifer
vncrio facta circat>o:fu.balncariofacrain aq
fulpburea aut marina colo:at nina.q: a Itera*
turrenes ad calidicacc.Balnea i aq ©ulci v:tt
nat>ifcolo:ar.t fimilircrvomitf laboriof*?. aut
cuacuacio ctngtt.Uncrio eria cu reto caltdts cir
ca rcneslcaufa tincmre.vtprj loco pallcgato
jCowin.aducrtatmedic9,irCfpceflericcoicu8
seronc c9 crir infpiflare z impinguare vcica lo
quar.Bucaflumptio medicine refpicieris bu*
mo:et>eccrm(nacu.vC8.aifumptio rcubarba
rcej;bocvelco!ifimiitingitv:ina.3(tudco:«
rdariupt5ab&uic.ca.pal.£tcoi9vrinavaldc
wnpinguat z vomic9 z cuacuacio .t3oc fde tan
gir £gidiu8 in bis mctnsjStasmacura: fejc9:
labo:;?irat>ie?a.£ura:fame8:moro8:latiaqt
cibu8:vnctio^otue.Ocbent ccrta ratione no?
tariAcupisv^inciudejcconftilmsbabcri.
DDfiriereguIis gencrali to quas bj vief
fuiponcrcmedic93ntccfsaliqi5iudiciu5
faciat©ev:ina.fUict>icendu cft t>ere*
gulie fumpctea colonbuo vrinaru.f *fb>:imo
notaducr-q:colo: caufafa cjiirarito actiuie,
Ibinceft cpttB media" arguutfup copletionej
alida z frigida.£tl5pmoXolo: bonuocum
fubftatiabona arguttcoplctfonc bona/r fup
fo:rimdine^ruri6.cufutia malatrcbilicacgvir? 5
mri6Xolo:autmaui6arduitfup:at>cbiura;
te^curi8tmalac6plc]ctone.vciuferi9©ecl8ra
birur.£ jceplil p*imi.S> imingerccur colo:ra?
beuocufubftanria maltfi renufieicbocbabctu»
argucrctjcbilnate^mrie.mapie inco:p.e fan*
guincoXiccplufeanidi.^ieflet ccoucrfo.
f •Hotidii fct5o:cr licct gcnera i olo? lint rfji
tuo.f.albcdortnigredo.vtcolligifii4)2iir.i.c*
iXn no folue medic9 ejc bis ia dtcat fup cifpd*
ficione vrine.f5 ejcbis co Iozito inrermedije qut
©icunf efleplures.vc q^alic) fubt>iuidiirurpo
ftca in altjs cokmto.vr ifticitntme.fubcirrin9s
nifTup.fubnifru8.nibeu8.fubrubeu8.rubifun^
du8.fubrubiaidu8.mopoe.kyano8.viridi6.^,
uidu6.m'gcr.nigcTrimu8.albii8.lacccu8.0lau^
cu8.karopu8.paUidu8.fu{paIhdu8J&cicncU1
Cf cirrimi6 z fubcicrin^ ilic ©uefignant mcdia
ta t>igellione,T^ufru8fub:iirTu6 tftc ouc vnnc
figatperfecca^igeftiong.l^tibmefubrubcue.
•Rubicundus fubrub iciidue.t fte quaftuor.vji
nefigiiamcpcefl1i5t>igeftiom'e.3nopo8kYa
noe iftc ©ue vrine fignant a dul tione^.afridis
Uuiduejftc t>uc nine (tgnant fuperaduftionc
Wgcrnigerrimup.tftet>.ucv:inefignantmo:^
tiftcarionc.Slbu8iacreu.6,gIaucu8.karopu8.
iftequattuo: v:ine ftgmftcant indigeiitoncm*
1>allidu8futpa(lidu8.iftet>uefignantp?ina'pt
umt>igcftioni6.&ctllt8 infcrius larius pare£
bittc.Zlcrcioiiotadmcvucecplureefinc co.lbjf '
reetquacmorcameprincipalcsticiimr.quoai
vn9 c alto.fctJs nigc wcrriue atrinue. quart?
rabctiB.qut poftca ©iut'ailnir.3 Ibus .^utcco*
lo: arguicfup. ft tgida z bunuda coplcxionej ct
icafup coplejctbneftegmarica .l^tgcrfupfrigi
da z ficca cople]cione.ctica fug coplcrioncmc*
lancolica"Rubeii6 fup coplcikj-nccalidas z bti
midam.cttta fupcr complcttoneni fanguinca
£irruiu8 fupcr complc]cionccaItda ctficca5.z
ita fup. coplejcione coUrtca. j£t ift a bmia pacc
bqtclarius cu ponutur regulc. f 0uarro no?
t andu.cp alic\ imaginatur fufTicientia eolo:nm
I5modo.q:colo:caufafinv:inaautcalorcna
nirali c\ e\t aucto: t>:gcftibrm>.£ c q: t^igt (i io
cofideracur qutcp modtb.^rimitiuc.jtiiaari^
uc.^crfccttcXtccfitue.': £ o:ruptic,£t iftoa
qumcpmodoemulriplicatEbumo^ee.eritcrc
fulram colowe numcro viginuboc mo figmfi
cantce3ut priuationc ttgcfiionic.ficut ni^
gcr in mclacolico inqntu caufcmr a rVigiditatc
fufTocantccalo^riaturalc.t, iuidus inficgma
tici8,q:r3ftgnificacma]ctmat>iminurioneca(o
ris ® Ita incolcrico.S5 ubcitrinue in fangu^
neoXolo^efigmfuahtee puupiu t>igcltioia
£>6 14
Ctwtatua
Turtt 6laoajs in metfcoUco.*fcarcpusinflcg
Trtatico.fcltfimiuslflne camelo?.£f $r aka*
; tos q*5 Smdm pbftfactf .SujpaUidusin co
Wce.ac t#>ctisfnfanguineo. £bto:es fignifi
canrest^caitoigeftione funt lubcitriijusin
mdancolico3u»allidu0inftcgmatico»/Ct
vmruieincolcricoS»ub!uflu8infaguinco £ o
^«sfismftcItcsepcctTujToificflioisfijt^ub
anibcusinmellcblico.*Rubeu6 in flegmanco.
-^ubmbicundus incblcrico.£trubicundus
4n fanguirteoXolotesfignificanfcs comiprio
ncm©igd^m's.tUridisuwndaTicolico."K\a*
itosincolcrico.'Rigcnnfa«Suinco4):otttcau
t flturab aduftibea fanguinc.)£)c4 fequif cy co
'Wnigerarguitfuepriuarionetigrfiibie«:fu
£ coirupta T>igeftionc.0uid aut t>cbem9infd
iigcee% t& roinos iftoii patebif ir.fcriua
©rrolo.fnigio
*2T\ Ofiffe riofabilito cjcquifco fljparct fpe*
*1 •ciesc^lonsmgcnaaferrfufnaeriaco?.
4^r nuct>€TeiTni'nadueritT)cipisinfpcc<a?
li.£t indpiaa coloJCnigro.cuOcrcrio: fitccfc
tis pmunitcrt affirmarmaio:e^imoie.f *t>:i
ino notidu q* colo: nigerinvrina caiifaf in tri
bus modsG.Suf ^ r ti aduftibis^ut rr ort ifica
ttontB^ut admjjcnoncTciuigre. £t fciftcrunt?.
q: vrina nigra caufara e mo:tificarione cft ob 4
fcura % teiub:ofa . qbnb ajparer fcnftbilitcr in
alrje^iftcrut aumma eaufara p,viaaduftio
nie 3b ea q caufaf g admijt rionc rci nigrc.q: tn
rna ajparcr grcs tiffo:mee.q: vna grofiio: al
teraanfmofonb.f £>ct5onoradu q*coloz
fiigcr ntbiValiud c ql lujc inco:po:ca in co:pc tc
«ebwfo rmb:ofo.vt pt5E pl^lofopbu .Hajfi
«ccidit colo:niger tn nubito:q:radq folarcs
nb polfunt penctrare co:pHs vmb:ofu*4jriU8
rcuerbcranbcsrcttnctin lugf iciet inducifurni
grcdoOraia pari ©cbemus fpeculari t* acrio f
nc calo:is nacuralis in m afiaj bumcralem .!
if £errio notadu q» colo: niger c mulriptqc.vt
pj p2lui.fct5a p mi.cfl^rio/Fla colo:enigruj
,qnqj^ccditcolo:fufcv.9liqncolo:virtdis.flli^
,qn colo:atrtnu6:qtJ verificfltur.Ha vrina va>
^a c^qs caiifatur a frtgidirflfc futfocarif e cato
rcmnamrfllefrrracrue3liqnacalidtfatcfuf
sfocate p. viaMamatibis vanenigrc.*f>:imo c
admiitraarrinifae z pcedit v:ttJflrjigra:S5c*5o
^admijcravircdofimiltscolorilapidis tudicij
,^uep:cccditv:ina nigra mtigcfiioncautfuft
i ; ;Ccdo«£|c qteicqufirur rcgule quinekci Jf *f>:i^
?jna rcgula.Urina nigra in quaritflrcmulta cu
t poltafinigra intrie cret ico fuguemcs tnfeb:e
^cura.cuodo:eaeuto fcciminefubtili fignifr
L tottoIo^capitt6jnrijitioncrbjji8.tci:cbfe
quacfluxunariu^mttcrettVoiqifcflfcbutffS
nejbumopfubnluj.quifacilitcrelctjSturaclca
put.tinducfitflccidetia pdicta.f £>c*3a reg.
Orina nigra'cfjodo:cmagnoinfi£n:m9ftcn2
fcat in mcbris fpuahte.? in fcb:c acur a a liquS
do rrwtcYRa odoi magn9 in vrinfl infcquirur
morionefo:fecaliditflti6.vt Suiioco pal.ad
que infcqrur inflamatio »f 5ter tia reg/aritia
nigra qua pccditcirrinirasautfldmijcrfl cim*
nirflrifcatvctcria'acifrina.pf»^qtfcflfopfl9rid
nefactain ciitimfellis aur invqs intcrn:cdrj8 »
^pprcrqul colo: nb pbt frlfirc a d intcftinfl jre
gurgitar § ad vias vrinc: i p pne accidit talia
vrinavt ptj p. 3ui4.i.f 0uarta rc.urina m/>
graquapcedit fufcedo autqfitilu admirtaj
fcat vctaicia nigraautfplcnerica .q:ftopila
f kmeinregione fplenie^pfer quebumoue me
lacoUcinigrinbpofiuntrrafiread^priurcccr^
tacuturcgurgitant ad vias vnric. j£t if a p.uc^
nit fimtlis v:ina .f Ouinta rc . ttrina nigrfl $
p^ccffitviridisvrina^uttcclinane fldviricH^
tatefcafcjcnnctlonecfllotifnaturalie.ip.cbV
fequcefcat mojfe.q:fcatabundaiuia frigidi
fati8fuffocarieipmcaIo:e.f fijcjctare.Ori?
na nigra gurtatim micta t psuca cu priuatice
odo^iefcatmoucq^catnarura fuptrara a
mo:to cpino tficit aliqua pugni ccr ra iparri*
pr5p3ut.tnloco.palXo:rcl8n.Ou9fov:ina
^aalir cr mingimr ;tant o mctio:.q: figmfjc a t fo*
titndirjcmvirfutiseicpulfiucavirfufgflnimate
bcne fe babere.f Sepnma rcp.Onria nigra
in mulicrc cfi bumo:e feculenro in fundo rcfi^
dcntcfignificat flcrualcmfiuicnm maiftruoru?
patct.q: ipffl^pf cr feculenr n quc ftmdu j pctit
vrina fupcriue altcuiatur^ infcriusmfpiilaturj
^aufa aurcm^pptcr quam ccnigrarur bec cft.
S agme tm mcfiruofus admifccrur cu vrina
ct ita *denigraturvj-iria.g;angui6 aut c cj:kmi
vcna6immcdiafct>cnigraf;par5vtruiquandbT
cttrabif a vtnie. ^c. f & aaufl rcg. Urinanig
pauca afcridfl infcb:cfcatmo:tcm intrccrc*
nco:patcf.q: c*;magmrudincfipificflf mo:ri
ficano^cpaucifflfcccfiimpriobtimidifubfta^
tjficia-c fcfowfignificflrur fup.co*rupricnejbu
mouim.vtparcttc mo^biepdtiferie.tlrina
nigra fpifia cum colorc nigro in p:inn'p ic mo:
bi cum alqsfignie bcnie pcrcurae vfctad ftp
timtl ticm cnm cciuncra v pcftaf^.*f« Iwc figni
ficatrcnc catiditatie aducmetie. yLc*rclant:ms
jQuaro rzina fucrit maio::fato mctioz.f^fluca
ramo tacrio: p:oprcr rarionce adduciae J£t
nigrio:ramopao:. f Tlcnaregulflflb au^
cro:itflte Buiccnnc fumpta . tinna nigraiti
mulra quanrirarc cui non cft vircdo afparcns
jn fcbrc quarrana ct t olorib? torit ; mamaa
BtBnnfe
^l f%ntim fatotfe*iVaf ctrfmra fignificaf maf e
riajqucfaciebarfeb:cmeuaa»ariperviaev:t
nectpcrvirtuccmfowcmfiipraipfum.CTgoffg
numfaUitt0.£otrelarmm.Bonuminfnact^
cacummedicu8videricv:inamt>era'grareinfe
bre quarcana t>ebec rwenolhcare falutcm ctfc »
cffcin- seeUnarioncquia ftgnum c(tcv mare*
riaincepiteuacuare pcr viae vane.f fbccima
rcginXJrina rogra oJejginofa nonrationc rtf
num aut vef iccf igniftcar mo:tem p:opinqui
ctfpafmumc^ficcitatcfbatet.quiataUevrina
figroficatecmfumprioncmbumidi fubfianriftf
«etparrtm membiaUum.EtBiciturnotantcr
vicio noneriftcntcin rcnibueaut vcfiea.q: tiic
fignificatcalidirafcm rcnum .£rboc colligif
«j:f«ntcnria)7po.p:tmo,pnoflico?Xauedum
iicvcficcviciocapiarievtquodfuu^citaUcnu?
x>qudlicefie.quia in calculofie i in patientibue
circarcne&talesvrineturbidez obfcurcconl
facnerifcanparercXo:r(iaruim:6onumdt q»
ancecgmediaisiudtciumfaciac aev:ina ccr?
tificat .vtrum pariarur in rcnito.aut fit confue*
tuefaccrcfalcevunae.C Ikidccunaregula .
Qrina nigra cf groffa % pof tca conucrtitur ad
albcdinem nenuitatcfigmficai: cafum vUime
t>igcftionie/f>atef .quia fignificat priuarione?
calorienamrauencnporenrie eolo:orc vrina
vtparctper &uicenni fctfa primtcapt.pKal*
lcgafo.<ff Duodccimarcgula.anna nigrarit
fpoltafiinmedioquet>icirurcneo:miaabcgi
dio.norabilemfigmfiear furditatem z inltan*
liam vigiliarunn fluptmfangtjinisiiariuj cjc
panet^ectraftanrefoiiirudinevirtutie.^afcc
quiafigmficatvapo^8calido8fubttlc8cleua
rifurfum.crgotc.-f^atetcriamabyfaacprimo
t>c vrinte. <|fZ>edccima rcgula.tlrina nigra
Btulta9tparen8int)iecrcrico:adcuiu8cuacua
tioncm tublcuaturvircue elt fignum/jbatccftf
gnifiicarcnimmatcriamcuacuarifacicurcmfd
b:cm.£r oicirnr mulra 'ouobuemodie.Bit
qutaitimgittirfepccrparu:autq:raro ?mulm
% peciraa quarta rcgula.Urina nigra i fpif>
fa tnquamcricfcdimmrotundumcustcnfioe
fpocundrio?.aut I tanre fudozcaut apoftcma
tctn aUqua parfcelt fignum moms.^arct
qiuafignificatvlrunajaduftionc^rgoparerp.
Slnicennamfct5aquarti^apirulo p:eallcgato
Grinanigravdut rubigo fcrri inlcnto fcbrc:
ftrangularionc3fignificar.C Pccima quinra
regula.^rincnigreaffarenresinfcbribuocu
fudo:e capirio.aut colli.aut £o;fi.el t fignu ma
lumc£cgerrmditadmo:rtin.patet.q:fignifi*
catadultioneinmeb:i8fupcrio:ibu8^rgo fig
nfficar malu.-^atct c» ffaac pmot>c v;inie.£t
St jKemw fecOda quarrf •o c ftgnis vrinc nigrc.
£ o:rdarium.<5ndorfct«i0 'cfrca coftuffl Vrf
caput non cft bonuo.vrplurimiKUcer iumulfc»
ribue magie faluuefit.
i©furinaliut'Da
>Upra t>icru rft&enigra vrina qucet>d>
, rerio: cetcru%poft ipam pontrurliuida»
* 3deofcctldop^cipaliterT>ctlaranduj.
f -fStfmo notadu cr e uuiditarcbabcm9 \md>
ligerc quada pHimbeitatejquc fimilafve ft igic»
tcrrco.£r talie vt plurimucapif a mowtficatic*
nc.£o:r<larium. Cum mcdicueviderir vjtna j
fimilcm coloii ptumbei t>cbct mdicare.vt pate
bitqcregulie.^^ccundonorandHjeftftcuc
t>ictucftticv:ma rrigra quecaufarurrrifomct
cUo.ira ©iecndum clt t>c vana liuida quc caufa
rurpcrviam mo«tftc9rionie.autpcr viamacl
tecribntealicwuereiiiutde.vteicmijctioncali^
cniusbmnoiisfrigjdttcreliaiabipfa natitrfc
^ignaautcadfognofcendum funr. Rsjqfi
caufatur a momficarfoncajparcrfimplicircr U
ttida.qn atlt ab aduf ubne ojparafubnigra.vt
eamp:ccdTcritv:ina virtdib.quoniam ab ad?
mijcrioegroffio:^ fpiffio:invna partcqua in
aiia. C Sxitionorandum. Orina Uuidaaut 2
liuida f m totii atit f m Qt€v£> i abfoUitc:9cte?
noicft prirna quamfecunda/Ramvrina cjc
toroUuida femper canfarur cjc mo:rif1fcaf ionew
Orina aurc liuida f m partcm non, ergo prijn»
cftt)ctcrto:.Orina autc liuida pcrtotum cau?
fawrtribu8modie.anfa motrificarionc bu*
moru.aut cpariemoinftcaftbncaut mo:rifi?
carionc vtriufcpfimul. a moaificattoncbu*
inowm qti f ucrint rcticri ab opcracwc narurcj
3 mo:rincarionc cpai »e qn fuerir infrigtdatii
vltima infrigtdarioc £tfignuad cognofccdil
qfi amotriftcarioc vcriufctiaut vni4; rm cft.q: (i
a mo:tiftcattonc vmue tfn fmt rdidcmit m ct
fpifiiora)parctmvnaparfcc|maUa.Siarit
a motriftca rionc vrriufq; :ncq fir fcqucft ratio^
nccercfidcntia.vt oiau clO fta ai.rc fumutur
ab vfaac pmo t>c vrinip.C Ouarto notandum
vtcoUigif abf faacctl qcuc&fuBf!uifate noltrf
corpiefcmEcgrcdifali^dtJcvtilivicklicctaU
quidt>ecalo:c?fpu.Blitcrnd^tingcretv:in|
attenuaritinfpiffati45oflc|s€)ctra micta cffct .
nifiatiquidt>ecaIo:cetfpucu>vriiiacgrcdcrc
tur .Ouando autem iftc calor et fpue cAMci
t ur rcddimr vnrw Uuida.quareer bis fcquunif
aliqucrcguJc .f f>:ima rcgula . tUinaUuidj
pcr rorii in qualibct egruudincdt Ugnum p:o ■>
pinqucmo:riB.*r>atctquia raUe vrina figitifi^
catmomficarione3fpuituu:aurepari8.autbu^
morie^ majiimc fanguini8.qui meremr «it <r>
mua bttmor modo ftantc morf ificatc eaiic u&
»s m
frcftama
il!ouiTfqtMfnioze.SfliM!iptHpbatur.Xtufdi
tas em per torttj Peat vlf imaTnmgtdat ione.ct
^cofequeamozrificationc.^^c.Ccfirmafau^
ftozuatepiictpiBSui.fco^quartttefignislu
prisab v:inaUirida.*f3a>arc.arina liuida
aliqualiter fUbuigra:qua p:eccffi'rv2ina viridia
cft fignu mome/jbatet qtriapcatvlrima adu*
irioncjmcbioiujadquafequitino^XoUistf
ab ff aacp:imo *>e v:int'8.£o:rdariu. Vrina \i
uidaqua p:ccdTitvuna ctiiufcpcddirionis cfl
multuj mali.ibat ct.quia abfclute f cat mo:ti
ficationcm calorisnaturaKoxlptrituu.f %xxft
tfere, tlrifia in quafuerirarculue colo:iepl&
bci aut Uuidi ingte uipaflciati ©eclarar epvlc *
tiaj.3fta regta ftcpbatttta calie vrina mantf
fcftac ebuUrionc? eomtprioncin (pirttito mem
bwut anim3to?#teropilarionc ad qua kcpi
turcpilet ia mo caUs cbnlirio e caufa liuidttaris
v:ine.gregula fa&icfcrmo coiligif ab Sui
•* ce.fc6a tertrj jca .jp:io.2tb yfaac pmo # v:inie
Xo:fdariu.^equctccpttetiautfieriautinfa
xto cfle talie vzin.t ftc apparcs cft mala.quia fi
gmftcat malltJifpofirionc conf irmara in ccre 't
b:o.ad quafeatra eft cbuUrio infpiririto.£.*zt.
f 0iarra rc.arinam $ m partej Uuida Itant e
tumefactionev<tri&magnat)cm6(tracvdropi
:fim.pbatur.'Ram vdropifie fitie afclirce fiue
* tYmVam'tc8;vt plurimu caufaf a f rigidirarcejc
cefTiuaeparis ad quafcqutf furTocatio calorie
et fpiricuu.S d utrTocationc aut fcquif induct 6
liuiditatis.Et iioratcr tiz fm parre;q: fi ajparc
rec UUida g totueflct ftgnummome.vr coUigif
abSui.cmtj;ca^p:ioXo:re.'^)edic9vide8
in vdropifi' v:inam torida m fcebct p:enofticare
ipfam tnfiti ilej quo ad cura.prj q: Prat malam
©ifpoficionefrisidicaris i bumidicarie cot nr*
mata:,z ofcfufcarionecaloris ecfpirimum.§ u.
4|f:0mntare. jCotingens cft vrinajliuida ap^
parcrcinfYnocbafczc.^obacur.flajinfine
finocbafiat fanguinepeccate rone qulritatia
velquaUtaric.ftatralcfanguinc nopoflesige
~ii'ab^)famatcria/}ptcrmalaquaUtat2ctmuW
:■ u quatitatefan0utnr'8.Butt>ercUctu8a regi?
mtnenaft»-cpurrcfatadpucrcfactione.fangut
:ni8aucfcc|turinrlatio fpiriruu.?t>iminurio ea
lorisquicif clkca UUidtPrisvrine.vtcoUigif
ab &ui.p:tma cjrfi. f Sevta re. qrina Uuida
fm partc ftjfifkialeiaut medil cw granuU'8 mi*
Muris fc iunctie ctfcparaae feat in mebris fpfr
rit uaubxflur piatreum. aut pcripleumonia. q:
ftalisvrinaobumbttftojcotorieininfantccir
capccrus. Xalisauc obumb:ario no por fieri
miiftanfecopKfltonearca pccr9.0uec6p:ef*
fto req: it apol tema.g\?c.£t ifta conditio fumi
tur ab &ut,quarto ca.tf plcurcfuet ab jfaac p;
mo se vjfmVRdtlter^itif cu tf anuUs lepa t
ratt'8.q:granulaTnitaarfiuiitfup:a tifpofitf
one eparis z renu. Cor.prij£jc v:ina no poteft
medic9faj©iftincteco0nofccreplcureuin aut
peripleumonil.*]Satef.q:efi'gnucomune.fec)
alijo fignie q ponutur a medici'8.puta a x>cW>
recirca co ftae.putfa ferino.tuflt.quefunt fig^
na pUnirefi8.£o:rela.fa55.Dat a fibivuna cii
talito granuUsndbabirie aUjefignieftcbet p
nofticari apoftemata pectoue no limit ado nd
cpplairefienecppcripleuinonianet)eapiarur
£ o:re.itj .tlrina liuida efcuerle a^pareein pe
ripleumonia aurpleurcfueitfignu mottalt ec
pefltmu4)atef.q:fcafq?c6ftnuefignfftcacioiri.
tendif ipo?. fptrituiit caU>:ie.©cprima .rcgu.
Urina Uuida f m parte pauca olesgtnofa f cat
liqnefacrionebumiditatie modo ftate aliquc*
iftorum eftpeflimuj^rgo regttta vcra.£oUigt
turabffaacp:imof*au3.£o:re.0rm'8v:ina
malaejcptecolo:ie redditurQcterioi ecparte
quaritarie pauce. vtpatet pdiaa.
f Octauarc.Urina Utridapauca frcquenter
miaa t>em6ftraf ftranguina.patj. q: t>emon?
ftratoptlarionefiuecoftricrionccolUvefice.B
quan6poreft;ejcpcl!iv:inavna vicerm.^ul
tiplicaturcrgoe)cpartcnumeri.3dbancago
mulriplicanonl fequif ftraguiria.§7c.f Ro^
na rc.urina liuida f m Etejapparensm cmitri;
tco magno aur p.iruo.cit muttu pcriculofa.pa
fcr.q: f cat adunTone? cbulitionecfle factajirt
incbriefpiriruaUtotinco^e.gtrRorafcrtJiJ
citur emitrifco magno . qmiplec ponirur cfle
emicrireueparuue^uida mino:.quida ma%v
mue. ^mitriteue partuie c(t ccpofitue cp quo
ridiana continua et tatiana inrcrpolata.3&a
{o: eft copofituecjc qtiart anacontinua ct con?
tinua interpola ta*i£>wmv& cii eopcfitue ep
tcrrianattcrpolafactquartanacQtinua.jEmi
triteue pumus eft t> e generc acutouj Xerritto
eft t)cgcnaeaonico:um.f jDec/ma rc.tlrina
s liuida f m part cm conringens ec ruptura vene
noneftpcriculofa.vtpdiaa^bantur.l^rimo
q: e;fracairavcnen6 pot vrina Uuida flffare^
re.*|^atet.q: pumiifanguisejcvcna ctTunduur
tam p:imo putrcfrit 2 cbtilit ^j cbultrio t pufre
factio facit ad liuiditate v:inc^.:c.q' afit no Itc
periculofa patet.quia ad conloltdat ionan ve?
ne fcquicur rcmorio liuiditacie. £o:relarium.
'j^cdicue influKU fanguinie ctia m non tebec
pwnofticare panicioittm qc vrinaUuida vifa
nccptalemvrinam confequit>ebtlitarcm virtu
tiseptremam.f Ondccimaregula .orma li^
uida afparens in pttfieft fignti p:opique morf
ti8aucco:.pjiucipi6:capin>lo p:op:io ceptifi*
3tcmr6ne;quiataU8 v:tna Itmda mantfcttajc .
BtBxinw
v1tttn|c©luptfoy cJifois 'Z vltuii3 rcfoUificitc bu y
midifatts cotdis s ffgntt citc mo:rie e.f Duo?
dccimarcgta.Cotingee e vt plurimii t t>olori?
buearteticio vriniUuidaapparercrjS^obafcqz
jptcr vcbcmcri'.it>olo:i8t>cbiucaf virt9. ado?
fccbilicateTeqmf fntoco t>olo:. 'i irrfkiuf fpuc
cc calo: c\ poltca fut ca liuiditario vrine» C o:re
tariu.Oiet>olo:fo:n'G fufficirad mducenda^
vrinaliuidl.pj.q:ad t>olorequ<eUb5 t>cbiliraf
^t9/rinftctuffpu8.s^t.f Z>edcrimarcGula.
Orina Uuida in q ajparctfruftra refoluca ft ftt
pra ©olore arfcricuj)t5.q: arterica ca ufatur vt
plurimu qcmateria buo^ U rlucte ad articulu.§
£o:rclarui.£onringe8eftvtpUirimuccftu|Ctt
catairrifieri v:ina liuida apparcrc£t ecrctcnti
one meftruo^.TfSwbaf .q: vaporib? cleuar ie a
matriceinfi(iuturfpU8tobfufc5tur.quiboby
fufcar is feq ritr liutditas in vrina.pt5.aucro:ira
te prieipie&uiecne tcrria terrii.ca.jfpUo. Cort
relariu.U:inalutida afparcnetnmuUere pno^
iticarurretaiomeftnk>??opilationu.f De?
cima qrta rcgta.anna Uuida a jparcs tn feb:c
ctbica cft f ignti morri&ptf.q: h vlrimara adu*
ftione et refolutione mcteo?? bumidica tl ci%
ctebulirioneinfpirittb. ad quefequitur mors
immediarcf Decima quinra rcgula.tirina U
uidaintremorecordisarguir tpm incurabilej
quia ftgmjacat vltima ebuUrionein fptriri b; cci
die.gtc.f Decimaftjcfa.Urtna Uitida infre?
ncfieii fignum monfcpsm quia cjcfcfigmfi
catalccru ifto?..autmarcria babcre raptu ad
cercbrumautcjt:tinctionccalo:i8naturaU8.cr^
goregiilavera.-rc.
©furinauiriot
Y3 ^(tat vtdcrcnevrina viridi:poftcf vi*
jC\ fum eft oe v:ina liuida cj eft cerria in orf
"T1' ^.jtne.£roctnotadum o/vrina viridt»
caufatur auc g via mortificatote fequete ad in
frigtdarionefpiriruu.&utBviamagncadufii
om8futcinnamari6m.!5iuegfiat primo ftuc
fcoo efignumalu.ColUgiruridcjc &utcfctfa
prtmi.ca.il .S>coo notadu cr vrinc vtridee t>if
ferutejcptecolori8.q:qucdameviridi8fimiU8
pbifh'co£.aurejccocf fiit virides fmtorit.aut
fmptc.DuTerut eEprecolorie.Outa aUqua e
viridisfitis erugini crie :aUqua fimiUs fncro
po:ri :aUq aut viridiscolo:t vreos.aliq fimiUs
colorilapidie^quewuerfificanfecpre maio:$
infrigaati6i8:autinc2dcj ,£ertio notandum
<j> talee vrinevuidcefignificac mag$ male auc
mtnuemalcfm q> v:ina pcefiic mtnvmala aut
irogismaia.Sipcefiic v:ina Utiida auc nigra
prifimaiudieattif .£> i aucpccffcttc vrina cicri
oa^ucpaUiario^utmm^maia.Ouiia^tS m
gmtur rnato: gutmtriormorfificaf »o .mstf 9«
min^kediu.cl^altc^fpvrinavtridiGffOiiito
ftartb? fequilrur ocro regttvfbrima rcgula.Ori
na viridie p rotu in febrc acura c ftgmi rnouis
quta fcar vlrimafum tnccndifj in fpiritib? . aur
morft'ficarionccalorienaturalisJSdc|E^dlt
bct fequitur pnicice . 3fta conclufio ct>e mcte
vfaacanprimo ©evrinie.f S5ct$a rcgla.artf
na viridiefo pueris aut infantito reat fpafmii
quia f cacfupabundantu bumo:is fngidipcr
totii parirer cr foncruie crica fpafmtj.jj fta col
Itgirur ab Butcenna loco prea llcgato.f %sx?
tia regula urina fimilts coloripbiftico?. h&t
mortificarionccorpi8nafuralt6.quiafigtrin>
cat frigiditate etcril"iuam,vt pa rct p_ ® uicc.lo^
(o pallegaro.f Ouarfarcgula.Orina viridiff
fimiU'sfu(Xoporrieftfignupcfiiniu.q:ftpiftV
catvlrimuincedtujinmcbris fpualito.g tsicta *
vera.Ec 2liitccn.prcaUcgaro loco. fOuinta
regula,Urina ftmilis erugtm eris eft in cetcriet
t>eteftor,pitj.quia fcat vcbemcf c cot ius t>cpcr
dirione2fincfpe.6,fi(uerirfactapofte]Cercitui5
fignificat fpafmu.ppt er rarione adducta in lc*
cundacoclurioncf ^ejctarcgula.qrinafir'
mtliscolori vreos qua pccff it vrina viridie fig;
ntf icat vebcmetc infrigida tionc fuftbcanf e caf
lorenacurale.-ip ?ne ma lii fignii. f £?cpciai
regula.tlrina vtridis ftanrc to loi c 1 a ngtil \ ia
in ftomacbo fine aliq YPoftafi.fignificat vene
numinporufutffcb3uftu3.^pc6fequcemorcc$:
pafef.quiacujvcnatuparticipetcoloriviridix
nopatiamra cotorejequitur cy vnitapotcin
gcre.ad 0lircr.cu vcncnii tnimicaf cordi ct mg
bri9fpuaU'to.ejcfeinimicafcordrzfpirifib?.£t,
cumfcicamorrifef cfie.23ocafiumpro induci**
turmorciffcarioq immcdiafecaufacli viridtV
tatis vrine . £t tricirur notater fine ypoftafi .
qiriafi- umtalivrinaaiparcrcttpoftafiscffet
fpe6Vitc.q:figmficara potctia^turie contra
narura.f Octauarcgula.arinaviridis curtv
viridicirculo infrenefieft fignumt>cfpcratifit>
mmpatef prationcs ante adductae.
Seunnaalba
DOftq^^tcfucftcevriniG ftgnificartb?
mo:tificatione,nunc tiiccndum elt ce
vrina fignificantcpriuationcm cittbi
Utatcmtiigeftionie.£f p:imo t>c vrina alba q
dcmulriecaufts venitinmanus medicom^
f -jbrimo notadu cr atoedo caufaf t>uplicitcr
Ono m6|> quada ©vapbonctrarcz trafluccrtf
tia.ftc eft albcdo aqnc autritri^Ua eft albcdo
q cocrariaf nigrcdini.q ©icitur colorfcifgregr
ttuueviiue.^tJebac fecunda cft ad^oimriiV
acJufltcndo tamcn cr taUs a Ibedo «rimrttt
gfotatM
tjfmsaUcra^uatftjo^caurariivclrcducibflu
*fS:imo a trcfccru calorie naruralie . £>ctio a
refolurionebumo:u.£crtio a fciffoluriee vir*
turie.Ouarro ab opilarione in fenife». S t> cfc
ttucalo:ie^ur^arer.3ui ab riuet>efecruito
ro vtin fenito in o, lx> ajparct ninc taleealbc .
JSut atriminuttonc eiufinptcvt cpt>cbilitate
x alorie cpatT.q t>ebilitae caufaf aur ab acuita*
tc cgritudinie.vt in frencfi.3ur(ppter longiru*
dincm egntudime.vt in quartana in tfco acci
ditvunaalba.tiwucnitctiajbmoivrina aut
ccprccibiautnimieqlirarieautcprifarie.aut
vrriufcp.aut ejc maliaa fubftatic £]ceplu p:imi
vtajparet incrapulatie.£jccplu fccundi.vtcjc
tomefiionelactucc.£jccmpHimtmq:vre]Cco*
mentftnccamiumvaccinarum.^ddoinbie
omito ajparav:ineatbe.S>ecudo accidit vu
na atba arefolutioncvirrutie.qucctia rcfolui
t ur aut in toto auttn parrcq refolurio fir ftatc
«cntrc cgrinidini8.2Wmatat>ifpofirione in
t cdinarc mcbzo .vr in epatc.vt si pparet in x>u<<
bcterb.Xcrr io caufatur albcdo inv:ina a t>iffo,
lurioncbumorieftegmatie vitrei.qo* cu fucrit
tJiffoluru caufat vrinam alba. 0uarro caufat?
albcdo in vzina ab opilationc . quecum t>cal»
batiombue plurib? modie:aurJ|prcr lapide ro
tenru in rcnito:aur in vcfica.aur pzoprcr ba bu^,
danna bumo? circa viae v:ine.3 ur,jprcr eo?
-vifcofitate.autfiromtic.aurfpprcrvtrucp3 fta
troltigutur ab vfaacprimo t>ev:inie.caxe al*
ibav:ina.iScJ5o notaducy albcdovzincemK
liplccOucdagltmnofavdmufalaginofa.q*
<iam vnctuofa.qda faniofa:fimilie albedini fti
sn.qucdafpermarica filie fpermati:queda plu
bca :queindicat fij£ wuafae fcifpofirionee^
-pfcrt>iuerfae cauf ae.£jcbi8fequurur ocro re
gulc^i -fcama regula43:ina alba fplcdida tc
nuie:figmficaropitationcm majcimc fplenie.
"£>:obamr0uia talie vuna ©cmonllrarbabu
<lanria bumoriemdancoU'ci:quit>icif rrigidc
*t ficcc copIetiom'e.m6?>e rationc ftigidifaris
•cftt>ealbarcqutaalbedo eftfilia fiigidfratie.
vtpatetEjSaUcnuintcgm.fDcrafioncautfic^
titariecftattcnuare.^bodofupcr abundan?
.ciambumoui^melancolici fcquitur opilatio.-j
majetmein fp lcnc.q c: rcferuaculu mclancolie
«rgorcgulacrcdciufiovera^atctcofcquehria
^tantccedee€p:incipie.3uicenna feciida pt
mi.ca.,ocv:ina^lba.i,o:relariump:imu.£|c
-vrina talimcdicuet>cbettudicaret>ifcolorati
*>nem factei fomnolentiam. pigriciaman roto
patetquiaifta<onfcquuturopilarionc:JCo:rc
4ariumfecnHcrii,>£]criUiv:inamcdicuet>eb3ar
.gucrcfup:agrauitarct>oio2:in partcfinifira .
£o:rclariu rertiu.*» icut4.ii vunatinua mcdi
c9arguttabfolutct)nfumcalidftarte:(ta-e|v:^
na alba tommiufrigiditatie.vrprjcjcprccien*
tibue.f ©ctfaregula.tirina alba cuj circulo
plubco in fuperio:i:t>em6ftrat opilarione in cc
rcb» -z cpilcnria.3fta coclUfio ,pbaf. "flam cp
a Ibedinearguirur fuffocar io caloue i tommi
«mfrigidojum bumo?.j£t cc circulo plumbco
matcriae cflc in capitcct majcimc groffam flcg
matica vel melancolia que funt caufc opilario*
nie.Opilarioneauremfcquiturepilenria.ergo
coclufio vcra .cofequetia tenef .£ r ancedene c
T>nivfaacp:imot>evanie.£tnotatcrt>icifm
prc fuEiouejlie: q:mcargUittifpofiri63!me*
b:o? fuperieaim.^ £ertia regula.tttina alba
mufctiaginofa t>em6ftrar babundanriam bu?
mo? groffom ct crudouJ.*^:obaf .q: mufcilal
ginofa v:ina no fit nifi cjc rrafiru ma tcrie grof?
fe ad viae v:incqucmarcria non tranfirct nifi
babundarcr.inranru crgo v:ina mufcilagino^
fa ocmonftrarbabundanria bumo?.grono:u
pa rr r confcqucnet anrecedce cfi Suicene lo*
co p:callfgaro.£cfirmarur fic.q:mufcilago i
fequtfgroflicioficurrcnuiefubrilirarcqrc-zc.
<H Ouarta rcgu!a.U:ina alba fcmiliuidafani*
ofa limtliecoIo:efimgi:fignificat vlcerartone
inrcmtoi invtjevunc.^zobafprimo aucro^
riratcSuiccnncfi ia p:imit>e vrina alba^ba
tur ctia rcne ta li.Xalie v:ma rcne albtdie ar
guitmulrinidine flcgmarie in rorcer pcr con^
fcquene in vtie v:ine rone liuidirarie fup adu^
ftionc biimp j.vt paniit fupcriue t>e vnna liui
da.i5umo:ce aiit adufti funtcaufa mo:dicari
ohietacuirarie.BcuifaeaurfacitfcquivUcra
tionecrgoronefanictarguitvlccrarioncctB
pnein vqs v:ine apud rcnce vt pdictu cft.grc
gula vcra.£o:rdariu pumu.pi8 v:ina ianio
rat>cm6ftratantrupturaeparieautvkcrario
ncmvq8v:in«.parcr.q:alircrn6potdtficrifa
nic6 in v»na.£o:rdarium fccundum.^yuU
totkns crrant mcdiciincognofccdo fanicm
t>iftmaam ab vpoftafi.2;oc patcr.ftam mul
tottene crrant mcdic(jprcr fimiufudincm figa
reciuet Ypoltafie cjc pancalbedinie lcuitaria
t>cfccnfu8adinfcrio«mrcgtone . Ouo ftantc
fit peffimue crro: in iudicado.quarc zlifioti
du3cyt>ilfcrcntiacftinterfanicm^ypoUalim
q:faniC8q:feto«fanpcreft^ci1a t>:iaejtnre
famc vt qucadmodu ypoftalie no a jparefTa?
nicefubfigura pi:an ttdali.vr in r pol i afu£ j: 4
fcquif <r bonu c medico fcmtJ v:ina agirare aii
c^iudictu^cicr.OutnrarcgulatUtna alba re^
nuis aliquaUrcr liuida finefanicvt eft colo: ftT
gtfigmficar lapidem inrcnibue ct in vefica.
3ftaconcUifio p:obarur aucro:irarc^uiccn^
nc Uxo $op:caUcgato . Jtt ab rfaacp:in?o
BtHBnnfa
bedtmsfigmficatoomtnaibumo^frigidom
crudo^-in toto;£trone liuiditatie caliditate}
fujjfiiw in renrb? z in vije.^bo cctf tere t>omi*
nio bitop groiTo?. z caliditarc fiigftua j ruc fut
furTicieres ad gencratione lapidis:g tafvrina
indncat lapidevtpdictii cir.£o:relariu7£>c*
dicue t)ebet cp arcmilis cerrificari in quo loco
fnitlapioretetus ibjobaf.ua (i aiparuerinc
aremriealbefignfieftcplapiseft/nvcfica.Si
arenulerubec fignil eft q> eft in renito.S? ct5o
cslQColefo.vtrfifucrict>olo:circa pecrine ini
tenfioJautin2tepofterio:i.fip:imuarguitur
lapis in vefica:fi fedm in renifo. «fJSocjcta re*
gula.cuina alba fpifla t vnctuofa fi g totum
fignificat etlx'ca7j$:obafVBam talis v:ina W,
0n^catt)i(folun'oiiebuiditittupartiuineb:o^
rumcuquo piungif ctbica tertiafpcacicofir;*
mna.g tilis vzina t)cmofir.? t crbica.*}>at5 co
feqntia z anteccdes colligif p, Huiccnna fcda
pmica.p^Uegaro.qrcpri<tfioreddifvera.£t
©iqf notater g totu.q: v:ina vnctuofa ftngte
fufificfel l \xn fcrat caliditatc magna in renito.
£oJr£iari.j;arina vnanfa in omi tnfpoficio i
neegrirudinaliem.il.i.q: abfolute fignificat
Uptdie licjfacrioneztnSTouitfouc. f £>epria
regula.arinaalbapoftcirrina aut tinaano
a caufa pmitiua in bo:is plurito feb:iu fra t q>
febJiseinurat inqrrana. •£>:ob3fVFia tdia
©emonftratcomimubumo^mcllcolicojii-r..
rcfolutionebumo^cslidoazcu bocopilatio ,
nem que funt caufe qrtane.g pclufto vera.£c
notitert)icitur no a caufapmiriua.puta znV,
mia comcftionevcl poru aqitefrigideralcjn q
inuranbnc figmYicanrc.±x*c aut paret cjc (c6a
pmi Suiecne? \faac pmo t>ev:ini6.^[ £>era?
ua rcguia .Tjiina alba plimbea fm grcin fins
aliqna vpoftafi.f catmo:te,|piuqu5.*i>:obaf.
quiataiisvrina rone plunibeitaris? slbedi*
mWcatmo:fificarioneec.to:isinnati.q ftan*
te fequif mqjs. § ^cMio vera. £o:relarium ,
Uriaa alba.quantucuncj5 tuertt piucra pluntf -
bieifafeititeltiiiditafcdtvaldeniaUi.iQif.zc.
Wmimtuhm.
*tf*\ Dranduo/vrina rubea vtplurimum
•l J|atreftafcgrtrudmicalidc.q:c]cm3re?
**•-« ria colerica rubea,pueniere fifuerit Ifi
uofa.fi ^o no fanguince matcrie atteftaf. £5
qn acciditin cgrirudine frigida '.t r3 iniiltist>e
caufis.^»:fmo rone t>olo:is fo:ris.t>e cui9 ra?
rioe eft acucre colcra rubca •zinftamare.quare .
feqmt v:iua tata rubo:c tian in colica frigida
ColiQit ab Butcena fejcta tertt} ca.^io.^jc
4 fcquif cojrclarie # vana rubea Itate^olow
antecpp:ccdntt)olo:fo:ttsnoneccnanotu5
dicat t>efieboromia.C6rra nonullos qui ita?
rimivifa v:in.i rubea groffa itidicar t>c Hcboto
mia.£?ci5o JMre opilarioc a mareria fkgma '/
ticamultainterkiitimfell:sn'n!Cih'na;colera
em q folcbar ire a d inreltina:regargirat ad re^
ncs^prcr materia flcginatica.': ita tingitur ec
colo:arurv:ina colo:crubco.vtin iaericia co
tingit.Colligitur ab auicena .fcpta rertij. ca,
,tp:io.Xlerrioacctditv:inarubcacjcepa^la?
pfu ad frigidiT.quia ©cbiUf af virtus eparfa fe
queftrariua.qre no porerir fieri fequeftrii rio
oebira aquofitatis afingiiinco. £ic„quo?. g?
mictionecolo:aturv:uiafolo:crubcoficuti
ydropift.vbtacridicvriiia fimilislorure carni
um.Cluarto accidit v:itia mbea^ccrcoftri^
ctione facta a flcgniar c opilantc qre putrtfic
mato: pars rlcgmaris:i purrefacta redticitur
ad colo:ee)ctra!ie3:etita ad tinctura.£o:rcla
rium.3udiaTtt>cficbotomia no cft faciendu
in ydropt ii.quia v:ina fit multu tincta. q: boc
facto magis altcref cpartt>cbf litaf .aitcrius
verificaf.0mv:inanibeapotcft ajparere iti
egritudinerrigida.f^fcmnotadH.cpvnna^
rumoleaginofarumquedamefttota olcagi*
nofa.qucdam infci-ius tn?.p:imatictcrio:cft
ceteris.vt pata in pttfi confinnata t in erbica 4
£piftis colligunt aliquercgtile.f 'fb:ima re^
gula Urina rttbea di mciioi in fcb:tbus acutj ■
cgaquofa-zfanio^.q: illa ftgnificat p:iuatio^
nesn pingae virturiQ prra maf cria.pnrna atic
n6.£onfimiaf aucfo:irate2luicennefc^a p?
mi.cap.^oe colo:tbus. £o:rclariil, 0uanriun
inaio:fangumea rubea tanto fal«to:^fiafec ;
cic imcntionc eiufdc.^TSeosnda regrda. Ort
na pcrfeuerans rubea in cgritudinito renu:fi^
gnificat apoftcma caliduVfcatef.quia cu pcrt
fcuerat (ignificannsli t#ofifionc confirma
tamiii;loco.ctt)criit9rioneinclai}cclicam!na>i
tericrumadioaim.vruifccunda primi capi?
tulo t>c ccbribus.^^ei-fia rcguia.Orina rtt .
bca pafeuerausincgrirudimbuoacu jis nr.l> '
I3mfacien8rcfidentiam.fignificat perdirione .
cgri;autapoltemap:edictum.S^cfm pafcr, ;
qtiiaejcbocarguitur mo:btt8vaIdefo:ti6:ec
virtustJcbilis.-fbatccauctourate locopatle?
gato.f 0uartarcgula.^irina rubea itame
txjlojccapuistcfipientijmfTgnificat.^at^c:
auctoritatc? rationibusfupcriusa dductie.
^O-ninm rcgtila.Orinarubea grcfla turbtf
da :ftgmficat apofiema in cpafc; aut eiue W*
biiirate,*lbaictcp fufficicritiuiftcecafaj tnr^
buler ie iri viina,^ Scjtta regula .Uriria olca^
ginofa mulriplicit cr:fignificat narura crerica^
rcpcrvias v:incet euacuatioriei majrciicruis
Ktamtm
£tB fifequif req1 ce cgrotantf ft $o no feqtiit
cffef fignu mo:tt.vt vult Smc.ttf. f S> epria
regt'a.arina oleagirrofa pauca fcrida .fignifi*
cat mo:teV£at 3 q: mediafc fero:ief cat cbuli*
rioncuo:raptioncbilo?mcdiarepaucirfltie
tjcbilitstc virrutie mcdiarc oieaginofir atf t>if
folurionc ptium:quib? ftantito fequif mo:e.
£6firmaf auct,Suic.loco pair. f Dctaua rc
gula.Urinfl oleaginofain cgntiidinitoacutS
g totu sfparce in t>ie qrr a cgrii f car mo:it u#
infcptima.t^5.q:taliefcat crifim i fcptima.
i no adbonii cu virms fit ©cbilie i mo:b fo:
rie.g-zc.f fjona rcgula.urtna oleaginofa
pauca in q fucrit aiiqd limile lottirecarnie rc
cetie cft figuu pcflimu .pt?.q: f ca t vlf ima ,oe//
biliatc ^rutis naruralte qua fequif v:ina ralie
atparee in colica bvdropifi.f car mo:tejpin*
qua.vt vult 3 uic .q:ra i fecta rerrtj ca.,jp:io.
«rjpccimareguta.arina lcuircr olcaginofa
f m pre fupficiale f cat prcm rcnu. •fbatct auct .
BuK.q.i/oc fignie fumptie ab v:ina*
e-tpedito t> colonto p:incipalito:'quito
marie pnofticaf mcdicu e in $ to yirni
j titcr alij includunf .S> ec\i t>e (cto in
rcnto.vicjse ptcntie.cj funt fcrcnumcro. ?.vtj
Ouo?.pmucftcectrciilo.©ctmce,fpiima.
£crtiut>efanguie.0uarfut>cflraiulte.0ui
tutn t>e fpermatc.£5 cjutu re jimpulla.£5epti
m6t>cgranulie.Qctauu t>cnubccnla .'Ro4>
nu t>e pitie. t>ec imu fc fqua mie. tin dectmu
©efurlureie refoliuionito.pnodecimu ce a*
tbomie.Zredccimu t>e rcfofuiicito ctnericne
pecimiiquartu t fante.Occimnquintu t>c fitf
diminc.D ecimiifcirii t>e bfi o:e crudo tn vana
pecimufcpttinu t»e cautetie in v:ina .
Bcrirmlommina.
/*V £f,mo "otandut>c circuloXirculue
f-^qncpaiparctinregtocfuptori.qncpin
V*A rCgioe mcdia lic? rariflime. £:im9 a ut
ma,time f car fup t>ifpofirionc capul. £> ctfe
fup tsifpofirionc meb:o£ fpualiu vt plurfmir.
©ctfo t>iftinguo.q: qnct? ajparct circulue
cdplmie.qncpinc6plmie.qno3groflue.qnc^
fubtilie.qnq5vni$colo:ie.qn"cp altcriue.3ftr,
fic pofitie ponuntur iftc rcgulccc circuio ab
yfaac.gtimab &uicmna.r»tima£alieno et
Zkcopbito. f ^:fmarcgula.£trailue fpill
fuefirofliie in iiiba jrcmiflue a quocuncp co9
tozcfcarpolterio^epartecapiriecflc lcfam qc
flcgmatc vitrco.3fta rcgula pfuadcf. "Ra cir
culue a bfolurc f car mareria in capite frigida
mdancolica.-r tn poftm'o:pe fit frigidfo: t in
babcntibuefimbolitmfacilio: crit tranfifue,
«tJScjJa rcgulaXtrculuefpiflwe infnbl;an
fia purpumte in coto:c:(tgniftcat parte fottf
rio:em cs^iiie cflc lcfam e% marcria fcguinea.
•fi^obanirfic.liamcolo^purpurcueatfcfia?
tur magie fa nguini cp altcri bu mori.£ t cum
pare antcrio: fit magis plcna vcnie i art erijs
qH aliqua alia p:optcr rbctc mirabilc ibi cjtiftef
fcquitur talem circulum.magie fignificarc fin
pammanrcrio:cmcapiriecflclcfamocmatc^
ria fanguinca .f £crria rcgulaXirculue t&
nuieinfubftanriapalliduetn colo:c adfimi?
titudincm colo:ie ptumbi figmficat (iniftram
pamm capitie cfle Ufam cjc bumo:e mclanco
lico.*f>:obamr.quia cum bumo:ce mclanco^
lici rtiajcimeTunt fimtlee in eoloa plumbco pf
ptcr frigiditatcm.ctficfplcn t>icitur cflc rccd
ptacutum bumoriemclancolici.quod mcb:o i
rum t>irecto afpccm afpiritpartefiniftra: fc^
quif facilitcr euapo:at io . f Ouarta regula *
jtirculuetcnuis infnbftaria in colo:e citrin9
velmbeuefcatmalacopIejLione inpam t>c^
jctcra i parif er t>olo:e:q: rii cpar 1 cift ie fcllis
collocanf in pam tsejttra.quarefacilie fir cua
po:ario ad iUa parre f m cp volur mcdici % ma
rime & iiiccn .t>efignie fode p comcntat o:cm
pma tcrm.f 0uinta rcgulaXiroilueplum^
bcupgroffueinfubftanfiafcatepilcniia.aut
apopleua. •f>flt3,q: talie circulue ftrat multl
matcna in ccrcb:o i in vent ricutie . i p confc;
qucncopilflfione.autmagna autparua fin
quod cireulue eft mag^ rd minue grofliie m
tpilcnnarctflpoplecia.ffSeictarcguIa.tir
culus in flcuta egrinidine liuidue.cercb? ledi
fcat.*f>t5.quiaftcutv:inaliuida fcat rlntum
ma rcrie ad ca pur f m rorii in cgrirudine aicuta
3 te circulu e liuidue f cat rflpnim riue a d fu^
perio:a7 ita Icfioncccrcb:i. f Septima rcg»
laXirculue fubtilieviridie incolo^ in fcb:c
acura ajparee adufitonc.-z futura frenefim fi^
gnificat.pat3'q: taliefcat matcria multa fub
tilc m colcrica in ccrcbw.a qua ccmunitcr atf
cidit frcnefie.vtpat? f ma tcrttj. f Octaua rc
gulaXirculueajparce trcmuluep mcdt'co8
agitatue x>o loicm fpina t o:fi ct g pfcqucns
paralilimfcar.pat3.quia fcatmatcria mutta
fubtilecotcricainccrcb:o:aquac6munitcrac
ciditfrcncfie.^igniftcat ctiaflujciT matcrict
catarralie p nuiba.ad cuiuef.ujcu aut fequtf
tolo: in fpina to:fi.vd materici rctentfoncj :
vcl paralifie.cc cuiue fiujtu msgie prfhgit ncr
ute.tt.f 'Rona regulaXirculue nigcr p:ccc^
denreliuiditfltemo:tificartone eolorie cjcfri;
giditate ccrcb:i f car.pat5.q:ficut v:ina nigra
quampccflitv:inaIiiudamo:tificattoneinro^
to fcate;:t)cfecru memb:it>ererio:afictp:in^
cipalie^ut» cc«bri.ctira circuluenigcr,.
BtWxMQ
<§ Dccima rcgutaXfrculus ntgcr (t anrcpceft'
feritviridieinvrinamoMficartoneccaduftiof
ncm in coptecionc f cat.patct ec oiaisfupza
Br6pumairtu:ina.
D°Ro cuiu8parri8intellcctu'Hotandtt,!
p:imo vt babcf a 0alicno in commero
buius ampborifmi fanguinuientoutm
Cn.ij.Bricula.Spumaautegmerafamateria
grofla.vifcofa bumidaOfn qul ©u agit caloz
cleuatqucdaco:pufcula.c]cquo? comijctione
gcneraffpuma .Sut generaf a calidicacefowi
ficuc patet utolla cbulience But gencraf a fo:ri
motu z B'uflibnevtDteo,8 curretito ajparcr.
fct quo fequitur cp ca marcriaUefpumi eft baf
miditaevifcofa.Caufa effiaensclt calidirae
agene in bumidirare.0uare t>anf r>e ea tfte rc
gulcqru pma ebec.f -j&ma regu . £> puma
corinua grofla in fut»a multa t remifla i colo:c
cuvrinagroflaaipareefcarindigcfttonesve
rofitatc:q:tali8vrina f catmulta bumtdirarc
agroflafuffocatctrttbilttatecalo^naturale
C]ccuiu8t>ebilttari6etiebiUfaturvirr9t»igcfti
ua.ct pcrvia indigcftionie mulripUcaf maccria
mulfaetvifcofa.£6firmaturauc.aui.iciu4tj
ca.t>efignieapoftcmarusftomacbi.f 2>ctfa
rc^pumatenuiemfubasprinuagoeepar
tc& co lo:aca fatis in vrina limili ajpa rce f cat
inftamarionej in mebrie fpualite.pacct .q: aut
t alts fpumafit mediate mulcit udine marcrtci.
fcd 15 no.q: runc no cflcr colo:ara J£r vrina in*
fUmaca .1 ut fir mcdiare calo:c acrtonie fo:rie i
ipam materia .% tuc f cat inccdiu in mebrie fptf
ritualico.': irapat;aue.£>aF.pal.T a fufftciente
t>iuifione. £ t v:tria firnilie ajparee in fce ma *
lu figitu :q: $ cat inftamarione in pnlmone et in
mebus vicinie.^Zxrria rcSpuma int erctfa
ajparesnfgra incolo:cvctericia nigraej; vicio
bumo:t6melancolia'fcat.*£atef.q:taliefcat
opilarioneetmateria melancoUca in vtje varie
t>elara,flprer opilarioneincer cpar cr fplenej . qi
bumo:melancolicu8 nopotes rranfiread^p*
priumrecepraculunccdTariorcgargiratadg*
tesirtferto^ea.quare^c.^coiarurnocarcrin^
rercifa.quia fiefiec corinua f caret materia mc*
lancolica:aduftaintoto.qreTc.vtpr5au.'aui
cc.)ciiJ4q.t>eftgm'8 YCtericie nigre .0iarta re.
£> puma inrercifa nocottnua ajparce cu gra
nulia mtnuri8.rali8 f car meb:a t>cbilta graua
rimuktmdinereuniatie.*f>acet.q:n6e6tinua
"fcatbumiditateinmcbzo Deducto.et cu gra*
nula f cant t)cfccnfum rcumatie.vt ©eclaraba
tur g -zc.f Ouinta reg.Spuma intcrcifa virti
di8incolo^.autfimtli8tincture croci figniftf
m calcfacjione eparis; aduftione.-frarcr.
cjuia bocfignificarfupcrabnttcfantia^ catoiid
tvela re at> vias vrine i abundanris inroro qtf
no poffit efle nfii Itarc cpatie alidirarc cu adtt
ftionc ergo regula vcra.06 prj aucr.aui.j;iiti.
tcrtq t>c ftgnie Ycrcriae cicrine
Bttmsiximinmim.
Ocandu 0/ qncpapparcrin vanu m9
n gui8puru8clarue.qnq5Commu;tue4
©iftingirureic pattequaritatis calo:ia
mi)cto?.Ucet fangute qfiq; euacuc^ purue per
via criits ep fanguine peccare in cp rirarcvr co9
t ingit ittplurtb? mingctito oino fepefa nguine
ptml.Oecl ttanf iftcregule.f *jS:ima regula*
©aguieinvrinatrubofuevelglobofuegra?
ue babee odo:e vcl feto:ccucp t>olo:c in pecti
rie fignificat fanguiue a vcfica venireXo:rer.
Urina in qua afparctgutre fanguisgrofli refi
derie in fiindo f carfanguinca loco.jptnq fluc
re.?Bpti6avcfica§tc.fSc6are.u?inatri
qua aipartierit fanguiegrolTustrumboftpe?
tenefundu f cat act ualcflu]cu menftniorum rit
mu Ucrcer boc millo mo cpiftcte oolose in aliq
parre.*^arer:q:aurfluiravcftca.crbocn6.q:
itc tolor cfletin pecrincaut a reniko^t boc 116,
quia tbi eflct solo:.autab epat e.et boc no,qt
ibin6eftt>olo:.autctiaaliclaliomebro.aquc«
ftruerit no abfoluerur ralc mcb?,.attf a graui^
tate aut a t>olore actuaU ein'licte.aut ofi pccfle
rit.Co:reJ£]cfimiltvrinafepet>ecipiiifurmcdi
a'iuuencequtp:cnofticantnece{iitatefiibofo)
mieetmalcopanf emcotra cafumbabitu qr*
ta primiXaucae nemenltrustaj fitboromes^
/GHrCRoquelibctvrina rubcagrolla iudt>
cat tjefteboromia .f Zlertia regula. S5gui8
in v:ma no rrumbofueniger in fundo minow
r6t>oIo«inrcnibu8fcaripmfluerearentbi»8
parcr £r t»icimr notater niger.q: fanguie cjcfl»
cnsvenaeimmcdiateiDcntgrafiujctafenfenril
^af.in ccmeto ifti9ampbo:ifmi.Sifangui8
ecrra venas cfrundirur.-jfSarcr cria ccfnia crum
bo?.qiill»fi'gntficarfuBx>tfpofirwnevcftcc.vc
©cclarabif .•^arecccta ejc fitu t>olo:ie.qt figttu
arguifcerriflimu.^Oiiarra rcSaguis pur9
acfi ec vulncre ejcpclteref cu ftolo:c ipondiliuj;
media?.©o:ft fcaripm fluerectfracrura vcnc
cbilt8.'f>:obarur.q: t alie fanguie pur; ftgnifi
cat fractura vene mcdiitepurirat ie.t no alibi
riifivbiet>olo:.fedcut>olo:ficvbifiruarurilla
vena cbtUe.gtc.f 0umrare.Sanguie purif
fimue cut>olo:ea puncriocin YPocudrio t>cjc^
tro.fignificarfanguincsbcpatefluercergpn8
©Yarriaeparica.par5c]cSuicen.t'eftu]t:oepati
cofanguinco.f Sejcra rc/Roorrievrina in
qua fuirfangut8eltmala.i>arcr:qt;ia qfiq? qc
Cractatusi
^ittiltevUttapc^riafnmfe.vttictumcft*
a tuc ugnii eft bonu fi reftringaf ur fequunwr
^cadcnriamala. >
©r]flrfnuit0mu:tna.
^^rv earenulie talcstanf rcgulc.f •£:#
% fmarcgula.&rcnulerubccincoUwc.
\&r tmreinfubltaria finc febrie victb cu$
t>olo«©ozulapideBtreflihj!conhrmatuvclco
firmandu figtttficat.tmmodo cucie fucrit t>itf
ctataermngaK.^obaturaucroritateprinci
pie t>eama octaua ca.jp:io."R6ne aute pbaf
f iCflara tatee arcnulcTmreatteftanturmattf
t-ic^olTccdtenfcinremb3velinvc(ica.n6fe^
ttmdu.vtceclarabii!infcri94paimuS5Cjciftc
tctnateriaflegmatica groflain renibueopila
tectoccurretecalidifateepatietrcnuscncraf
tapis.§conclufiovera.vtpt5©ecaufieipfiU9
*apidie.f ©co^rcgula^TaJuletmreinfub
rftariarubcc in colo:e fljparctcecii ateuiat ione
Ycttuvellumbo^tJiflblutione lapidieferifcat
ctt>olo:eatapidepzocefliTfe.qiJp»>bafaucto
titatcp:inapiemlocopwallcgafo.>et3faac
tractam^vrinie.ca.t>eeauli8arcnulaf.£t
roncpwbatticXakearcnule frantaut lapi*
^C5inr^ib%€tbocr^q:pcrfcucrarct ttoto:
ttnofiercr aReuiario.vcl ftgmficat fciffotutioj
1pfiu6afufficiftet>iuiri6c.qbevc?.p:ob3RJrcp
fllleltiflu'onet>olo:iequc&cefltt an ajparittoes
fUaf arenula£.f Zlcrria reg.Srcnulcflfbc in
tolo:e©ure infubftaria refidcfce infundo $0
tozcejciftemeinpectinciapidetnvclicaftsnifi^
tant.Ouod ©edarstur pamo auao,pririapf8
ca.tprio/Rone aut licq: taleearcnulc autatre
ftaturfuelapideinreniteflutvcfica.Tiopri?
nnj.q:tuceflent rubee.£tt>olo:eflct in tsorib
iprcrfitum 2 colorcipo? renu.g afurTiaenri t>t
uifionc attettaf fup lapide in vcfica. 0rj prj cp
<ittit>otoriein peciine;: cotoriparit arcnula?
qui^pouionamrcolo^vcficc.f Ouartarcg.
Brcnuk albein coio:e:poft quarti ajparitio*
ltcrcmitraft>olo:pcctiniectt>ifticultaemin^
^endi. j£tetfoie paticne fentiat fublcuationcs
Xalce sifiblutioee lapidiein renib? aut t>iffb*
lurione eiufdcm in vcfica /R6 p:imu\crgo fctf 5
Idco eftmanifclta.f Outntarcarenulcrubec
«n colo:emolleetnfubftatia a jparetee cu fcb:e
er n.aamcinfinefe.figniftcant aduftioncm bu?
mo:u> aiKto:itat ep:incipie p:ima quartit>e Ife
^nie quartane.*R6nep:obaf.quia tatce are f
nulc fignificanr m ulnr udincm matcric aduftc.
crgo ralee (ignificant adufiionebumorie p*o
ptercatatce materiaadulta*Raticnep:obanjr
ane.q: aut talce fignificat iapideaut a duftioj
B6 p:imu.q: wnc n 0 cffcnr mollce.vt parj pcr
regulaeprcccdetce.crgofa5m.vt patetper fuf
ficicnte^iuifione.f £> er.ta reg/z vltima.&re*
nulcrubeeatparcntee fine t>olo:cz grauiratc
rcnu fignificat calidirate epatie z renum. quod
ajparcnquia talee arcnutc arteftarur fcuobue
ptinciptjaprimo calidiratiageri.fctfo marcrici
flcgmarice que funt #a p:incfpia renum 1 lapt
diejq fifuerintcu t>oto:e fcanrlaptde.quevc*
rofincsolctfef cant intentii rcgule. £o:rclarit
SrcnuteajparereeinfinefcteecoUriearafig*
nmcantpcrmvtionefcb:iecolericc adfeb:em
quartanl^atct.q:u'gnificataduftionemate^
ririvtptjcjc^batioequintcconcluiionie.
t£rSpmuatftnu:inai
£ fpermatep:imo notadiho; in virga
fc funttre8meat9fpcrmariev:tnectat
guadi.vtprjer. anarbomia virge ap$
ocefaptete8«£i:cic6fingit vnaifta? fugfiui?
tatii tu aSiaeuacuari.£tira fperma ru fugfluft
rativ:mati.quaret>efpermatct>anfbcrcgutc.
f iawm rcgut'.£)pcrma ©iuifum Iftn partca
minmjaeinco:po:atu cu fubftiria rrinali. Iiif>
fluitatevclcoitu pzecefliiTe fcar.-^zobaf ptnc*
aucr.pMnapie.jqcaq.ca.f c fignie coit9.!©a;o>
rone raluqi nite fperma if apcnutitu f cat t>iu^
turrritafecuacttariciefpernjarie p:eccfliffc ad
quafcairaeft norabilis.p^rmiitto.Tita eco:^
po:ariovmuefufifluitatiecu5flircra,quarerc
gula vcra.f iS c53are.©perma ajparee glo^
batutruncofumciivrina f mfruftagroflapcr
mrtrum abftirtdia coime vel noctuma poiluri
cinef'cat.pbaturr6ne.q:talefpermaftca{pa>
rcne aut ha r coiru aut pollurione nocrurna m
poft qua potlurione rcmafir attqua pare fiimu }
lanevimtteadriueeicpulftone.Konprimu.qt
tunc cflcr niuifum g fct3m f cat.*^af et fcpifftmc
invrimevirofreligtofom^vctfcatvttictucft
abftineriam coitue.^Flonin bomincaffucfacro
ad coitu firctineamr talie fugruiitae ncccfla^
rioatiqpflreei^rctcfartimulatctpulfiuamacl
ci9ct:pulfione.£tq:n6c6uenicti9pofcftet:p<:!
ticppcrviae v:ine.quarc tc.f Xertta rcguta.
Sfpcrmaapparcnefrcqueferinmulrievicib
gomo:ream vct paralifim mcnb:o:iimgcmta
liumfigntficat.^robaturjq^autefalcfpcrma
fic ajparenef catcoitu pccflifle vd poluttione
nocmrnavclgomo:reapafitoncm.Tonpri^
mum ncq; fcrm.quia tunctalccffet intapotaV
tim.t intcrpolatie viaboapparcrct.crgoft con
tinuc vel mulne vicibue apparct fcat mrc nruj
rcgulc.£tnoranrcrticiturparalifimnicmb:o
rum gaiitaliii.q:ftcur conringtt alioetaccrros
crmufcutoe para lit ifari partter 1 ift oe:q: pa>
ra lift induu a fequitur rclajtatto . 1 ua cuacu^
BtBtiniQ
ffofbermatfe
©tjRmpuUtemurina.
Dtandu qd ampuUa qmwad quid no
: n mtnts impouat granula magna q fctffe
runt a fpuma r* m magie s minus t a g*
nulistquia granule funt ampulU Imediocree.
amputle emtmpoMatide qt5 t>ictu e.f.fpumi
fugueniete *cleuata.t>e qua ©itur tfte regule.
^fi>:imarcgu.2linpuUa magna efeuerae in
vrina bfis adberenria p:olicitat e mo&i in quo
afparet lignificat.-f^obai: auctoata.3faac oe
vrina.*Rone auteficquia taUe ampuUa figni*
ficatcruditatezvifcofitate materiei peccirie.
^ptercui^vifcolttateconafadagcducotrata^
lem materii ad que conatu generaf ampulla ;
£6firmaf.vrfi4spcufferit grauiter aqui.ct;
tatiecuffioneeleuanfampuUe.vcnoratecperie
tta.modoftitematwagrolfatvifcofaneccft
fariomo:bp:olongaf.^ S» ctJaregulaam
puUa magna atjparene in vrina ©erlinisfe ad
locu ad que vrinaleatplicatar ventofitate fig
nificat,*|S:obaf:q:iicut T>e ronevctofitarie e
mouerioeloco adlocurrnobabercdfeftjcum.
vtpatetejc fenteria oim medico?. 3 ta t>e rone
fufifluiratiecdTeqttetis talevetofitate.^ £er
triaregula; Smpulla ajpares in vrina magna
cii.5 rugita z grauarione Itomacbi vomitu aut
flucumvctri3p:ecen*tlTefignificat.'>:obafna5
taUaampuUafignificat marerii bumidifteg*
maricaconrineri in Itomacbo.vel in intdiime
quecontentaneceffario ftimulant virtutesad
feceff um fluicuum vcntris vel vomitutmquare
eoclufio vcra.zc. f 0uartareguU.ampuUa
magnaapparesinvrinaautgrauarionefto*
mKbioolorevleo8.aut rcnaecbumo:e fteg*
matico groffo z vifcofo aependere f cat.-|>:o?
baturauc.Hui.ca,p:op:io.*Roneaiitfic.quia
taUsampulla atteltatur matericieic q gencraf
<£>ed cugeneraf ertalimateria ftegmatica W/
quiturintentu fl Quintarcgu.Smpulla ap*
parena cu magna adbereria incirculo fcoto:ej
capitiea vetoltwte figntftcat .aut etiam vifco *
fitate.-jb:obatur:quiavtoictumdt.quiacum
cotentuarguitfupiarcgtpncinquafueritco^
ibcacuVtf cii circulue comi|cr3 cu amipulla co
leturinlocofuperiori feqturitennl. £o:rda*
rium&mpuUa: magnaapparcne ivanavcn
tofitate atqj vtfcofitate efle in (tomacbo figni
gmficatetintemnisclt fignum ©iftinctiuum*
©fgranulisinonna.
D£ granuUead cftampulUs mediocrib?
oanturberegulefl'J!S:imaregu.3nq
owcppartcitieTiotaraniUa a cerebio
fluere materiafc. £t$p:tmo auc.me<Kcop.c\
ponut granula z drculu effe fignu frifi trifpoftf
tione cerebu *R6nc lic,pbatur.q: talia granula
fignif icant fuper ©ifpofirione capitie aur me*
dia5 regionc aut fup imfimaizKd no fctfm nc
cpterriuabfolute:quta tuc cclTcnt ampullc mag
necceo:quiafacilui8cftvirmriagerefugma^
teriainmedtaregionecdrentai tninfima qjin
fup:ema.£> cd agetcgcncrarioie ampuUe ap?
plicatcpoffetfequiacrio.quare-zc.ggranula
ftgnificat mpia oefccnfu5 reumarie. ^nota
du qt5 ifta granula alia z alia fignifidanr fifue
rintin alia z aUa regionc. Orcnta em in regto
ne fupcriori fignificat ©ifpoftrionecapitis.ita
q> ma teria actualitcr peccat in capite. £ orcn 9
ta in mcdia regione ftgnificat fup:a t>efcefum
rcumari8:ad nerttos adpect^ z iucturae.licec
rariuo appareat mft in fup:ema rcgionc.3deo
mcdicioicuntq?5grauulaabfolutefignihcanc
fup:i©efccfum reumatie fiuc modo ©cfcedat
ad parte illi fiue illi.D eclarat acctdctia mant
fefta.£]c 4 verifica f t>icrii mcdico^ cp patieti
rescatarruad omue genuemo&o? funtpa^
ratt.^obaf.qitia cceiusftupitnducit mataj
cople)cione inloco t quesftuif.
©rnubmilatntrana.
£nubcqt>iciturnubecula. Hotaduc^
•0 tale8impo:titquadavapo«)fa>fuper
fluttate z obfcura appaietc in vrtna ad
modu tete arence vcl pulucris fparft per vritii
qui generaf ejcactione caloris p^ter namram
©equaoanftalcsrcgule.^^tmarrgu.-Ru»
becula liuidaapparcne in inferiori rcgione adi
ntodiipuluertefparfi principiutn erbtte fignifi
cat.^atetauc.Sui.pnmaquartiin.ca.Defig
nis erbice.*R6ne autem iic. quia taUs nubeeu;
la fignificat cp calo: p:eter naturi tncepitage;
re in bumidita tc.t cae refolttcrc quod c princi^
pium etbice.f ©c6a rc.'Bubeculofa vmbw»
facuquada fpumacrocea vcl viridifup calc?
factionecpatietmultitudinetn cole:e fignifi
cat .-£atet erpcrimcto.quia tatee vrinecomu^
nitcr apparent in vctcricia vbi e fup.flua calidi
tas epario et multttudo colere.
iBtpili0inu.'ina.
Otandu cv piliwftinguuntur ocpartc
n fube:et:ptecgritari8.£]CEtecoto:ieit
\ cp partefitue.atic^ ©tcuur ttr fubrilee.
afiquigroi1i.Oficijfuntmultt.quidoci5pauci.
qficpin rcgione media.qficp in rcgtone fup:e f>
ma.qncg funt colo:t8 cirrini.qncp fufd.quado
qjrubd.piltinguuturetiiejLjJtccaufa^diici
cnrimq: quidam caufanf t$ bm\o:i\x>\ groflta
Hb 4
Exmtm
ffigidts.qmda calidifatefup^a agentSin bu*
midti. £olligif bect>iftinctio ab Sui.q .(.? ab
tf aac.i.t>e vrinie.De quito t>anf be regule
% -fsuma re.*0>ili r ubci fiuc citrini ajparetes ui
vrinainquacucpregioncnocjciftercfcbrccal^
dttate renu fignificat.-fSatec auc.mincipis.tijc.
itj.t>c fignis male coplejcio i tis calide renu.*R6
ncfic.quiaficut^eroncfrigiditatisealbefce^
re.iP t>e ronecaliditarise citrinarc. aut calefa
terc.Sedrnfupftnitasattcftaf meteoaquo
furjfluit fcquifjpofirii.f S>co"a rcfiili a ppa*
f etce in vrina eciftetee pingues fubftarie foltf
detooneriftentefeb:et>iflblurionerenu52lum*
l5o:u5fignincat.1i»:obaf.2^lipilifuntpartee
materie rcfolute veltriflblurcaut ntebto?. . fcd
n6boc.gatteftaft>ino!utionemeb:o?.tma)ri;
me vicino?:vtfuntrenes et lumbi.g>cgula vc
ra.f £em'are.^iliafparmtesinv:tnaalicp?
tulu grofliin fubftaria:ita fc babctee cy ficontf
fjrimanfcuancfcur.autejcagitationevrinere^
oluutur.taleo pili opilarionej ab bumotibus
grofiis t vifcofis fieri fignificant .1>:obaf attf
ctoM'ta.3 nuj.i.*R5ne uc.Sut tales pili f cant
$tflblutioncmcbw? aut matmcRon mcbto*
ru.q: v:ina eflet piguia x pili no euanefcur .er*
go artcftatur materici refolutct per cofeques
marerict grofle ? vifcofe opilates vias t\ti erac
■pwpolitum. f Ouarta regula.fiili ajpare*
tcsinvrinain fubftatiafolida vrina ejuftente
oleaginofa.talesatparetcs ejciftente feb:ct»if
folutionctoriuo-zetbicaficrifigniftcant.-fSu)^
baf auc.Sui.i.iit!.ca.t>e fignis etbicc*R6ne ac
iic.qualespili autecantt>ifiblutione meb:o*
*u priculariu aut tot ius/Ro p:imQ.q: tuc cflct
fc.gftcm.': percofequesregula cft vcra.
©fSquamioinmina
D£ fquamis arparerito in vrina/Roti
dumcirca quidnoi6ipa?fquamaru5
cp fquamet>ifieruntafarfurri8rcfolii*
«onito^:fartureerefolui6e6 ©icutur erinere
^d fimiUrudine fquamepifciii. Dtffcrijt eria cc
^tecaufa^q^matcriafaciesfquamasegrofli
o: cj3 marcria facies rcfolutioesf urfureas. £? i
jnilitcr tnlferiir ejc gre epeouationis.qtfuriurce
refolutiones accidur cofoanata ejccoriatione *
SJquame aiitaceidfitin p:inctpio cjccoaatois
cu ptes ejcrrinfcces intrtnfcce tricunf eftc grofli
=o^c|etc8intermedie.quitoftannitoportticur
beregulcf •p:imarcgula.£>quame appa*
rcntesmvunatalesinquantumfquamc^fine
fctwe anparcntesfcabiemfignificat ficcam
*£:obaf.1^u^aterieccqwtonunt fquame
fitnt grofte.tunc ta lis materia non eft apt a pg-
_$6iQee0m.£talntcrso t m pars fubtiUa
cc qua inftcifcuf ie fofectioe tcnuf et fubtftt
f^ctfarcSquameaiparetcsinvtinalcam
grauitatein regione pectinis figmffcant o/ vc0
fica incepic ejccorianVfSatet cjc t>cducrione fczte
caufe p:edictcf Xcrtia re.S>quame a ppare?
teo in vrina eu vitio febris p:iml pte etbiccet
etbicafierifignificat.fiwbaf.q:ficutfebabet
p:ima bumiditas ad fecuncHbumidirateitafur
rureerefolurioesatteftamrrcfolutionefccude
bumiditatis que eft fubtilio: ipfa p:ima bumi^
ditatcergo fquame ar rcft a bunf rcfolurionipri
me bumiditatts quceft gro flio:. et idco etbica
tnimcfpccieifignificat
©tfurfurrisrtfolurio*
mbusinvrina.
DT^imonotaduqjipaptoccdutec altc?
racaufa^aia^autejcfolurione ma^
teriecolice adufte velflegmatis faWi, q
partesfeparare trafmittumradvias vrincct
cuipafupfliiitatemittumrvelcjcrefouirioneE
rium camlaginofa? aut neruofa?.vt cft vefica
gt bmoiifit ©iaifurrurfurcercfolurioncs q: re
fident in vrina ad fimilitudinc furfu?. groflarii
Uel accidut cjc refolurionc bumiditarii fecuda^
ru vtroscsbiii q funtcopofitcccparrib? grofi»
fts : fubrili tc.qr c cotingit vna ab a lia feparari
Vc quito rcfolutioito t>antur t ales regulc
f^Snmare.furfurccrefolutioesapparetcsni
vrina linefc. mt in t»olorc fine fe.aut vcloic in
t>cterminaraEteco:p,i8fcabteco:Ei8cfTcfcaf<
qc6cU!fio,pbafaucf.Bni:ca.t>efc.ibic.*R6nc
aiitfic.cj: falesfurfurce rcfolurioncs auratte*
fta ntur ftabiri a ut vlccra rion t .aut refoUttioni
Ti6 fcom.q: tuc cflet grauitae z t>olor in carii
cuacuatt6e.'R6tcmiJ:q:rucelTetvrincgrau0
tasauttolonnca^cuacuatioc.gpzimuquocJ
crat^pbadii.f Scda rc.^urfurcc rcfolurioce
in vrina apparetcecu grauirateett>olo:ccirca
rcgionepccrinisvlcerarionevcficcfignincanfi
paf5,q:vbit>olo:ibicgrimdo.fedq:n6critita
vttales rcfolutionce p:oueniiit ab vlccraricc
vt oicrii e. f Xertia rc^urfurcc rcfolutioncs
apparctes cu fetoein vtinam etbica ktic fpccict
fignificar/fcaret a fufticicf it>iuifionc caufflrii
tpfarum refolutionu furfurcarum
©f^tUomismwina.
^tacp gatbomo8fcebem9itcUigereg
n nulapuaadmodupiicro$vfifalo4rq
S>ijftinguiitur er pte loci ct cc Efc fubfti
ric ctcpgf c caufa^ aqto gencraf f alcs at bomi.
j^cncranf tn vt plurimu a matcria flcgmauca
tnbibita in nctuio.q fignincabiitregionein q«
nut.?apparcbunt.peqmb; ©anf tales rcgaU
BtWxmiQ
f iSrima re.atbomt>r#aretc8ntvrina infu*
do refictente6z>olo:ei'nmeb:i8gcneratiui8 et
pcditoxgcnuto.ippnapodagrlee^liefignat
'flStobaf pximo auc.auuicjcfUcrtrj.ca.se poda
gra z fciarica.*R6ne vcro fic.Cales arbomi (ii
gnificat materil corentl in mcbria neruo? in*
fcrio?.? per pns in mcbzt s regionie infine que
Sntegraf ejcmeb:i8pdicti8.fl 3 cdare, 3tbo
miapparete8inracdiaregionet>olo:einmem
b:is fpirirualito fcan ^robatquia ficut atbo
miininfima regionc fupw infiml rcgtone ftgf
nincant .ttaatbomiin medio indicltfup medil
Ttappareterilejcalijsfup.fluitatito-f^ettia
re.Btbomiapparentee vniuerfatiter ptotam
vrinlomuiumeb:o^.tecofeque8totu co:p9
©olorefignificat;pwbarfic.atbomipartialef
partialcoolo:cltgnin'cat.itaatbomirniucrfa';
lcs et vniuerfatitcr apparftcs vniuerfale soto
rem fi'gmficant.ergo intenru regulc cft vcrum.
^ j&iarra reg.fumpra ab Hui.primo canone
fen fcda ca.oe fignie imptfgnatiois.Tjrina lu*
cida pura in fubftltia in qua apparuerit altqd
grollujfite nubu ittca/uerintarbomi scfcen
detes z afcederee globarim infertf imp:egnati
onescottceptuTignificlt.pRauctoritate p:e*
dicta.*R6neficq:taU8afbomiautfigntficanc
fnp:a oolo:eiuncturaruaut neruo£ aut fap co
ceptum.fedn6p:imuvrpatet pcr conclufiocs
p;ecedentc8.ergozc
©fftflbluttombus^
wericqsittvrina
Ootlduq» pcr rofblurioea cinerfcfaa
n n6M>em9mrelu'gerereu'detc8 inv:ina
admodu furfurearu refolutionumXcd
funt grofuoJes que accidut et apparet ejc ©iffo
lutione mareria*iflegmarica*z.aut mdacoUca^
ru aut fanguincaru groffaf que rcfotutc fimul
cum fupftuitate cuacuanf.ctea^ apparetia ar/
feftaturmebrieaquitorefoluumr.cjftantepo
nunf ifte rcgule.^ -jbrima re. "Refolutfoce ci*
nereewbrileeincolo** adberetes globatevel
cogregatcadinuicezinfundorefidetcsretcn^
fionc meftruo?. inmulterito f>cant ,p:obaf au*
cto:i.aui.]Ct},tertij.'R6neautfic.q:tale8refo^
lurionesatteftanfmatericpcccariinlocoipinJ
<juoadvia8v:ine:quemarerieconringiteua'
cuariet ret&a ftimulltvtrtutead ei9e]cpulfio*
ne:ef q: uo poteft cuacuari f m fe %>ter opilati
onexuacuaturautaliq fiteeejc qru fepatione
geuerlf tates refolurioee . fctio notlter ponif
' in coclufioc refidetee in fundo tglobate [erifte^
t ee eeeo cr* cotenru inregione fugiori atreftaf:
inateriecontcntein raliregioncOocit marerie
sncftmalesfatibtrcfidctee.clarujc^rcfoluto
nesibiapparetcepcltc^rcfolurionejmafcrfe
ruqrepclufio fa*ff 2>c->are;*Refoluri6eecf
ncree fubnigre in colo:c fparfc g vrinl flujcum
mcftruo^actualef;cant,p:obatauc^uUoco)
p:eallegato.*R6nefic.q: autrales fignificane
retetione meftruo**.aut ftujcu.Bopmu, q:tuc
refidcret in fnndo. qm oeronegrauie eznod
fen-t cogrcgare.vt.pbatu e.g f*clt actualc fluirii
4f£crria reXinericee refolutioee fubnigre et
groffeadberereefufev-maliinfundofplenet*
cl paffione? apoftema fplenfef cant.*£*obat?
aucto.oim medico?. vnanimffcr afTercttriur»
boc cfTcfignii maleoifpofirioie Sfplenie . •Rone
ficquiaauttaledrcfolutionesatteftanfmate^
ric mcnftrualiaut mellcolice alibicontcnre.
Hon p:imu vtpt^ p priml c6ctufionc.g cu fple
fitrcccptacuIubumouomellcoiiciXequifcpta
lcsrcfolutiocsatteftaturmatefie contenfein.
fplcnc ofi efl)ofiru.C 0«arta re.*Rcfoluti6c8
cincrccapparetc8mfi.fe.rlegmaficar0,feb»m
flcgmatrica ad mellcoliclpmutari fckspao ff
batur quia ralcs fcfc materil flcgmaricl adu;
tiad cui9adultionefequifgcncneratio bumo»
rumetancolico?.quicumpeccaucritputrctact9
indicat metancolicam febrcm.
©t fantf in ujina.
O ta fanice nunqj apparet in v:ina nifl
n ftantc vlcerationettt vtjsaut eruprionc
apoftemat*curreti8pviav:ine.q fantf
cs diucrfiftcaf % e%, gte fttus.cc t\ erit z emitrif«
3ct5o ccpartc cptitaris.q: qriqjapparetpauf
caqficp multa qnc^ tota faniofa.t>c qua ©anf
ifte regule.fl 1*>:ima rcg.S? anies in vritia in
paucaqlritatcapparef inpfito rcnu cjriftentc
©oloK.apa renii aut vtccratione f cat material
pauclfattiripcrlocuanguftuoiffcrreqlcdfuc
po:ri.? vbt9olo:ibtegritudo aucco:i. vpocra
ti8't)crimo comefo.*Regula cofirmaf aucto:i
Bui.icviq.tcrtq.ca.T)capoftemata renii vlcera;
tione. ^Scoa rcUnna cu i a nic mult a in qui
titate appare6Cugrauietfortifcro»t>olo:cc]C
iftcntctnpcao:cfignificatapoftemaautvlcc>
rationein vclt ca.-f^r? quia taliefignificat muf
tl matcril putridl in locoflnnquo et lato.qua
lcm xncimue babcrc vdtca.qre ic. £x ,t>icitur
notatcr multa,q: eboc.tnttinguif apoftema cc
vlceratio veficcab apatesvlccrariocrenuXos
rclariu .Orina faniofa multa a\ oolore in pecti
neapoftcmafignificatinmuliereapaittmatrt
ce.pater cjc caufis fup: adicrie.f Z-cn iarcgu.
Unna faniofaet co:rupfacum voIo:ect pul£
fationc in vpocunctrio ©cctro figniftcat apo^
ftcmaepatiecffc co:ruptum.patet.quiat)o i
lQ;nMca(cgnni^cinloco.ctcucontingi(
&b iq
Ctartatua
«poftcinacpattstcnninarfpviasvimcvtba»
bcturserimaquarratercq.fOuarta.prina
faniofa ajparensinpleurcrico autcmpico ml
«orarato fputo lacctderitomalis rcmifus.fig
«iftcatpleurcftmautcmpinatcrminabilipcryi
as vzine licct raro. vt babcf in capirulis^pms
minorato fputo no pereuacuarione marerict
figntfica t mareril ■oaiuaii ad vias v:ine.£or
relarium.136 teneatur medic9 ecmino:arione
fputiinpleuretico fividcritaccidcntia rcmitri*
paretquiaboc fignificatnaturam creticaree
aliam viam.t fic terminari moibum.
©cftDimtnemunna.
^^£fediminea*parenteinv:ina.notan$
Q ■duprimoffperfedimebabemusintel
^*-^ hgere vpoftafim afparaein vana £u
lus caufe oicutur effe acto caloris naturaiis4
agif in mareril acrualifcr peccanreepq rancg
matcrialicaufafitvpoftafis .finisaut vttalis
tnareria pparef ad ecpulfioncjfoanalis vero
clcftifta cpipafitalbalcuispincalis-zcqualis
«trefidcr in fundo z t>fcaf laudabilis continua
pcr oes ptes fuas . £*; qTequtf co:relarie.q* tn
l*:ina pfecte fana no t>cb? apgere vpoftafis.ptj
q: m vrina taliscorpisfanioeficitmatcria qc
quafitvdgiiaf *;poftafis.q:fim co pcccarct
«jateria nd effct co:pus vere fanu, £o:rclariu
fctfm.q* t>eficierc altcro pdttionu pdicta^cp ip
fa cu fit albacrililla vpoftafisno ■oicif lauda*
fcili8.£o:relariu tmiu.2ltparirio ypoftafis ffo
gitificatmatmIccplefet>igeftI:pararame0
pulfionf.quc t>icunf effecltpm verccrifie t>c
laudabili spoftafi.£t t>e bie t>anf talee rcgule
■f -f>:ima rcypoftafis fubnigra tn colo:c ap*
pares in v:in a logl egritudine figniftcat.*f>:o
baf .na talis vpoftafis attcftatur ma tcriemela*
coUccquecftDifficilisrcfolutioie-zeuacuatio^
i*is:ar ep fnia Huunca.t>e fignis quartancfj
obltantc materia t>ifficilie cradica rionis mo: r>
bus nccclfario p:olongaf.ergo regula vcra
f £> ecunda rcgula.S>edimen liuidu in colo
Temomficationccalo:i8innarifignificat.'Ra
calis vpoftafie fignificat fuftbcat ioncm calo?
rie inna tia marcria melancolica ad qul fequi
tur momficario. vt patet t>e caufis liuidiraris
fuperius.f Xcrtia rcgula.^edimcnnigrum
tncolorequodpKceffttltuidummoaem^pinf
quamfigntficat.pwbaf quia talc fedimenfig*
«ificat vlt imam adul tionem ad qul cito fequi
wrmo:8.qreregulavera.ffiuiartarc£>edi
mcnt>iuifum infubftantia % fparfimper vrina
ventofitatc fignificar.;pbatur q: talisejpomc»
veutofitaris ad auas fupcrrluitatcs.ettam ta i
Jie cftjpouu> ad vcnwfitatcmi bYdropilim .
fedftccft<yvcnto(ttaercdditvnaqua^fupc«f
ftuttatet>ifpcrfam.§ajparet regta #a.f 0m
taregula Hopuratufedime tcbtlitate^tutis
figniftcat.(pbaf.talisvpoftafi8fcatino:dinati
one in morito naturcq ino:dinatio fcquif t>c'/
bilitate7abeaacefpitg^c.f©er,tarc£neor
mia.i.fcdintmmfupmarcgionet>ifficuItateari
bclitus i pectoris rigmfica t*fcarer quia figmft
cat matcril pcccare in pccro:c. vtpatet cjcfnta
omniii medico*i. f S>eptima rc. •Rcpbilis id
eftfedimcninfupwna rcgioncmagna vcntoff
tate fignif icat z maicima.^tj q: fignificat ma?
tcril ba bcrc raptu ad caput z no nifi magnim?
dimen vetofitaris % Octaua rcScdf me efii
cucemcritniftfueritEfcucrastJcfcctuvirturia
f cat.*f>tj q: fcat ©iminut fone actiots in m a tetf
iiaqp:c£ipucfcquiturt>cbilitatcmvittutt6.
S>fl)ito:ftrut!omu2ina
DS. fupfluttatc bumo^primo notadu5
cpcotingitbumo^fm partc fegart a
matcriatotalinbabcreraptu adviaa
v:inc £]C rcfidetia videbif cp ibi ftt fedimet Ypo
ftafis.£t 110 erit ita:vt patct ad cppcricnria itt
colica doIo^c.t vdcos;vbi videnmr talcs buo^
rcsrcfidercinrundo.quodctiIa)parettnfcb^
fLegmarica.vbtfepiffimc ©ectpiuntur mcdici.
©coo notandu : q*talisbumor vidcbiturfi^
milis vpoftali cjc partccolo:ts t fubftanric tff
mteripftim ct fedimen eft fignum t>iftiucriuum
ralcqUia quando eft veru3 fedimcn fi moucmr
cicagitationcvrinaliftarimrcucrrifadfuiilo^
cumtfimm ZZolligif bocfignu ab yfaac f mo
©cvrinis.SJctfo ab auiccn:fc^a p:tmi£tiaj
prima quarri cap.t» e ficgmatica.Pc q bi,mo:c
t>antur rcgulcf "finma rcgu. 2?umo: crud^
ajparcs in fupcrio:ip.tc v:ine viriu pecto:is vf
mcD:o¥fbualiufigmficawt>ifficultafeanbeli
ms.pbaf.auttalis bumo: attcftarur marcric
corcnrc inccreb:o.autmrcgionepccfo:is fio
p:imu:quia mnccrit ibicirculus:vte*; fnia me
dico:um babctur .crgo fctm quod cft inrci n u?
£jc quo fequtf cit rHme talcm v:ina p:enofii
careautafmaauft>ifmaauto:tania.f^ccu
da rc^bumo: crtid9tn mcdia rcgtonc pcndcs
Viriu ftomacbi z intcfttno? z repletione fignifi
cat z rugitu vetrie p:oba t . na fupfiuitas cotcti
ta inmcdio rcgionc fignif icar.fed cu$ rcgio iio
macbifitmcdiaregioetvcntris.g^c.fziertia
rcgu. teumoi crudus in inffma rcgione sjpa?
rens t>olo:cm renum i lubomm z meb:o:u ge
ijerariuo:umvitiufignift'cat.'f>:obaturext>c^
ductionc coclufiots p:eccderis.>£t per bos cla
matejcpcrienria.quia in omnib; iftie t-olonto
ji jparcnfte bumot wmlmm.
BtBnnis
Bttmttlmnmim*
OykeQccolQieuontiRQinvrm&et
ftatvr videam? t>e cmteUe medicoruj
, obferuMe iniudicado g vrinae/Roj
tandu igff<T qn offerrur mcdico v:ina ejcq no
pom'riudicarecjcc6f&ie.q:reducraeftadigne'
rcl alterata.iudicatcaptedo iudiciuafubftafia
?fo:ma ecouerfoXria igimrfaciaVjbrimopo
«laliquaeregulas epquito fumuntur multc
caureleiSfafo ©occbo t>iftinguere vrina viro
ru ab nirae mulierii.Zlerrio vrinae piegn atitt
inqua?iudicq8multu5moleftanturt)octiiu>
ntivirittccdemairrantnomulaeinfamiae.ci
buebabirie patebit coplcmenriiXirca p:imuj
*>icam aliquae rcgulae que tn virtualiter poft
fcnt reduci ad p:ediaa:ejc quito infero co:rda*
ria plura.? vnucjdc^ co:relario:u erit caurela
vnartficcjceplie t>ciftiepofifi8 tinfelleaieeic
fimilitopoteritbenefciftinguere.^F 1^ima re.
Oina alba fubtilif att eflaf t>ebitirafi Itomacbi
scuieindigentiaOftudpatct qcmcntib? auto
tun ronet>cductu eTuperi9.£o:rela.p:imuXu
medic9videritvnamtalej iudicat anguftiain
ltomacboaflumpt35.ptjq: addimr ©cbilitari
maiori caufa eiufde.£o:re.fctfm.Stante tali
vrinaiudidducftfup.laflitudmetotiu6co:p.i8
i marime cruriu.pata.q:ec t>iminutat>igdtio
ncfequif t>tminutareftaurario magie veroiri
locis rcmoti6.£o:rd3.tcrtiu.S>tantc talivri
na iudieandu fup, fcoUnc 2 grauirate 0 culouij
ct fomnolentia.iJi>atef.q: ftante tau ©ifpofirioe
ftomacbineceffeeftvtp^)ptcr«»irectumaffcc
tum coinunicetur matcric ad capuf 1 q comum
care inducut talia .qrczc.£riam cjcpcrietia .q:
bfitce t>ebilitate Itomacbi pattutur ftujcu palpc
toariispulfattone fimpop. £o:rc.iui. £>tate
tali vrina iudicadu cft fug laffitudinc totiv co*
po:ie?maicimecrariu.parer,q:cj:©iminutafci
geftionc fequit t>iminuta reftaurario :magie
vcro in loris rcmorie. £o:re.quintu . £> tante
tali vrina iudicandu cft interpolarunroifticulra
tem anbclitu6.patct.q:adinterpolata mulri?
plicarione vetofitarie fequif cpp:cflio t>vafra*
gmaris.': ita cop:effio manb:o? fpiritualium
f £>coa rc.Orina cix febreacuta fpiffa ct rut
bea inmndo vafie ef turbata ctfuperius liuida
vemrionemfigninear.pataejcbieq ©icta funt
©c vrina liuida fuperiueXowela.pamu. Sp ♦
parente tali vrina iudtcadum cft fuper trcmo*
rem co:di6:vebcmenriamfifie.3nquietudine
magna.patj.q: hec cofequurur inco:denoeu*
mentum z inmcb:i9lpua litoXcWclariii fecfi
dum.£> tantetalivrin3iudicandumeft fupcr
©oloKltomad?i,^atcn'nfcUiscna.«.
£o:rclariutcTtwm.£aliv:fna fccalre rflftorif
magnatftencfiparitcr.patcf.quia nccdfccvt
comunicef ndcumetu ccrcbro.qre.ic. $ Xxxi
tia rcurtna ejciitenrccumfedtmine lapidem in
rcnibue aducnirc iudicatur. imiet ejcbie que
©ictafuntXo:rela.^tantctalivrinaiuclic4^
dwm cft fupcr grauitate rcnunu tliouim ct a p
parcrccaufa8lapidieXo:rc.fc^m^tanteta
iivrinaarguaidiicltfupergrauitarecapifieep
part c poftcriori ^atct ejc colligatia renum ad
illae parteeXo:rela.{ii.£>fantetali vrina iu*
dicandum cft fuper grautiafe pcctinie. £ oixii
quartii.2>tantetali v:ina iudifandu eftfuper
tontraaionegcnuu^-zcojca^/patctboc.qzeft
cc aecidcnrito confequcntito lapidem.f Ouar
ta rcgu.Urina ejcift cte lactea % tenui:lapide?in
veficaugnificat.*fSatetcicp:edicti8incapifuic»
©c coloreXouelariu.© tantc tati vrina iudi?
candueftfupert>ifi'iculfativ:inc.1i>atacjct>icl
tie.£titas ifcurritc: p:op:ia acddenria ilhu»
paffiome.f 0uinta.regu.Qf i vrina babucttc
fruftula longa quafipiloe ©eclinantce ad rul
bedinem ejccoriationemrenu fignificabit . c#
rucritrincta vbinonfiierifoifcoloiara jajpa^
rucrintpili:rotiueco:po:ietcbilitaf£mftguift
cabitXo:relariump:imu.cy fm p^imam vjtne
atparcntiampknofticandumcftcaliditarejcf
ardoicm circarcnee.patct cjcp:op:io cffect»
egritudinieXo:relarium fecundum.. £>ranfc
talivrinafuperlaffitudine toriue p^noitican;
dumeritXo:relariumtcrtium.£|cbuiufmodt
vrinaatparetintcrpolatim tguttarim mictus
vrine. >Co:rclarium quartum.tltfa tali'v:ina
p:enofticare v:inam fanguineam.fiue mictum
fanguiniep:cccfliffc.
JCo:relarium quintum.S>tantctali vrina fu^
per liipticitate vcntrie arguendum.? cgcfticee
qucemittunmrfunrfquibellofe:vtpatacjc(;a^
lipafftonc ncccffc cft vtfupercalefaciat epar*
quo fupercalefacto adurantur fcceet ejciccanf
£.o:relarium fetru.S5tantetali vrina iiidican
dumeft fuper tumo:em vcntrie.*£ata.quiafta
te tali ftipriatafererinent vctofitatce.quc fic r«
fentefaciuntvcntrcm tumeficri.
f S>ettarcgula.£jtanre vrina alba etfcnuf
cum multa i\ ti t> yabef cm ftgnificat:patet intcl
ligcnti caufae buiue egritudinie
/Io:rclarium primi m.Stanretali vrina argu
cndumcftfupcr^cbilitareftomacbi.rintcrpo
lata m ardorcm in ipfo larerc. ^atct pcr conti^
nuam affumptioncm bumidtroridi mapme.
£o:relariumfa5m.Sfanfetalivrinapnoftii5
candujcft fupcr cjcrtnusttoncmtotiue zkmi
ctbicam.patef.qiiia becegritudo p:obibaep
icnuatioiicm fiai tcbusim ct conucnunfcm«
Cracmms.
if ^eptffflarc.£tiftcnfcv:iraroiroreatYar
talis figniftcat fieft pauca/jbatct ep ptcdictis?
ad ccpcricntia j. JCotre.p:tmu.an'na facr a fur*
furca cf fi po:tarctur a loge:rcmanet prinue fur
Turca .qrc medic9 potcrit boc infcriue pnofiica
rc.C o:re.fc£m»3ppflretc tali vrina tudicadu
t(f fug ecmorioe ton'9 eo:p.ie.pattt ct eo.quia
icnantur bumo:ce in f oro.Co:rc.terriii *£:eno
fiicandueftcrcoro:fioneecirca YPocundriaj
«rmatimecircaYPocundritetrri eefuturae.
quia cum locue eparie fit locue gcncratiuie fcu
mo:u.C o:rela .quartu.*(b>«nofticadu cft ftujtu
Vcnm'8tufiiruXorrc.quintu.3udicadu cft (i's
rimmagnaetinquietudincefactae.te.f Qcta
toare.arina mulie? qciftere tutbida vdut fub*
tugaiie repleta matriee tcftarc iudicarur/fca*
tctcttkrie.etbocn6 ftantcfe.acuta. tozrcR
primii.£>rafctali vrina p:cnofticamuepond9
tnstimu circa prce fcmo:a!ee.parer ,ff>tcr p:tfe
*iam bumo^vifco?.? grolfo?.Xc:rc.fctfm.£j:
ca p:enofticadt funr tolo:ce circa ^pocudria*
rulua.pat ctpptcr cotinuu motu ibi factum
£o:rela.rcm'ij.2>ranrerali vrina iudicada cft
naufca:ct quafi corinucfubuerfio ftonw bi pa
fct pwpter eetinua cleuat ione vapo?. qre ic
£o:rc.iitj .£v bmoi v:ina iudicare pot erie t o
lo:e8vcnireodt>o:fafiuerence.ctqnqadco^
po.rfpatctcj:p:cdictieXo:rclariu!quinam.
S> tantetali vrina p:cnofiicanda cft turicice
<irca parteefemorales.quarczc.f "Fiona re .
«5icirculu8v:inenullo modo agi cturtrcmw
lueapparucrirfuperrepktionccapirie-ztcfce
fu caram arguc^dum c.parct er bie qucfcicra
funr inrractfltutse circulie . j£t nota ej» vrina
quatucuncpmota etlongo telata cfparctcir
culue acfiin pzincipio evtircnt.iTd:relflri.p:i*
mu.©tantetaliv:inap:cnofticanducrittolo
rcminfpatulieincruribuetntcrpolarione.pa^
t et:quia talie vrina fignifteatmarcriam tdccn
dercper iuicbamadncruo8quarcw-c_^>v
£o:rc.fcj5m.Sff'anfcfalivrtnamdicad9cto
lor aut grauirae capirie in parrcpofteriori.cu
ibicorinerur marcna bumo:alte.£o:rela. rcri>
tium.iotanrc rali vrina iudicandu eft pigricil
dfeintoto.patcr cum mulra mareriafirrcmu
nicara ncroie.quarc.?c.f Decima rcg.anna
babene ctrculumcum Ypoftafiin media rcgio
neaur arromoe t n ea rcgione aur trumboe.(ig
nificat marcriam * incapite ct pccto:c. parer cc
p^dictie. Co:re.p:imu5.B {parenre rali vrina
iudicandumcftctfliculratcmanbcliruecrru^
fie.quia fignificar matcriam tcfccndcrcconti
nueadpccme.£o:rc.fcc'm.3udtcanduet>o/>
lo:em in partcantcrioricapirieX o:rctcrt ium
£> i fucrtttincta fa Ifcdinc? aut a rdoic m gutro
refignfficar paritcnfirocrit circulus tcdinas
ad citrinitate"Xo:re.quartt>m.£t buiufmodi
vrina grauirarcmoeulo:i;miudiea.quia ecau
fa mulrc marcrie in ccrcbro.quare ?c.f ande*
nmarcgu.arinaetiftcnrcfpumcfarammmu^
lierecpinvirovcnrofirare5conrineiiinvcnrre
figniftcar.*i>arcf et bi8 quc titimue te fpuma
t o:re.p:imu3 nflatid froma cbi et tpocudrio
rumctvrinataliargucducft^ptcrcontinuum
roofumventofifatiecirca eaepanee quareic
£ ctrcfctimX t rali vrina t iimodo fpuma ruc
f fr rubea uuecirrina p:cnofticadu e(t cflc t>o*
lo:cmcapifi8maio^inlaicrccctrro.JCc:rela.
fcrtium.S i vcro talie vrina fucrit alba Itibttf
lie.iudicandumcft tolo:em dlefuturu in\r/o
cundrtofini(iro4>atefctimilludiirfrigidi;m:il
lud vcro calidum.f £ uodccima re.arina t£
dcneaclviriditatcvelliuidiinicolo:cmpcrfo
tuminmuIicrccuj^poftflfiplun.beafignificat
fctcnrionemeftruo?ctpanctempo:ummqua
rit arc er qualtratc.patct tv bie quc ticta funr.
^cauiccnna-^gidiueOfaac.-iC^tbectc
vanietictafufticianr. fiinie
Obula fupfCttattatutiflJfrW^;
^rotjtmm
OOm fummi ©d
adiurorio Ub:u$
bimc(quiouu8
faniraris recte sppdlaf )
fnnnemvf$fdiaterper
dudmus.nerelcctorem
(neockm rediofe vflgari
c6tingat.vqivtva.ea8
(optimelecto:)dtoinB
opereinuenircqtf requi
rioq^ rcmcdtucgricudi*
ni adbibere©ebcae.qua
natura^zietate fcu 4ot
plcrionem bcrbafeu atf
bo:anial 0mc.lapi8.35
pjcdofue.pifcis acauis
quehbet babeat .ac po?
ftremo vrina? iudicia iu
jctafuasrcgulasetma*
Ciftrales oitfcrcnnaefe
qucetabula luculenter
fe fcocebir. jCtpzimoisi
ottiibcrbaatabulabcc*
cine indiccmponec.pe*
bincin campuanimaltu
alioaicp p^perabit otf
dinc rracratuu feruado.
JHDalopum
£aptm.q,a'6.
£a.vq.S
£a.jcviq.C
£a,jc]cvi.a
£a,jcjcriiq.£
^a.dvi.jfS
£aipflcvq.p
taJjcvi.».
£a.ccjdviq/fci' ;
taxcojcX
♦Q.ccccluqinfinc.
£a.ccccjcd.£.
f&urium&oto».
£a.jq.:b
£a.v.p
^a.vq.pft
£a.jcvX
£a.fM.p.
Xa.lv.3
£aijcicjcv!.£
£a.cij;,£;t3
£a.cjcjqc.&
£a.ali.infme
£a.cdvq.£.
£a.dtq.£23
£a.ccjcq.p
£a.cciqcviq.:6
£a.cejdijq.a
/Za.ccjdvi^.i1.
£a.ccljqc.5:
£a.cdjcjcvq.;S
£a.cdtfijcf5
£j.cclt|C]ciq.je
£a.ccctjc.0:£>
£a.ccqcjcq.p
£a.oc]C]cv.£.
£a.c«jtpriq.tnfme
-Ca.cccKcijc.f0.
£a.catbi.p
£a.cccliq.£
£a.ccdjciic.£
£a.ccdt,uj.:£5
£a.ccdjcjcvXH
£a.ccct):]cja'iq,S»
£a.ecccv.f
£a.carijc.infine
£a.ccccic]cjcvi.^
£a.cadv.£.
£a.cccdjc£jciiq.i>
£a.ccccjcdq.2)
fauriumrcrmce
£a.jcviq.i
£a.lv.K
£a.l,CRcvi.a
£a.jccvq:£.zinfine
£a.cvq.:3
£a4tjcv.£
£a.cc,rijc.£
£a.edtt]cvii?.£
£a.ecU:jcjaj:. *
£a.atc.£
£a.ccet.S.
£a.cccjclvq.£3 '•
£a.cccctiq.3
fBimuminflafto
£a.i.£
fBuriumttnmtui
£a.cjqcjctVK
£a.dcjcv.£
£a.ccrjcjcv.5:i)
£a.ccjccq.£
£a.ccdjcjcv.£
£a.ccccjcjcjcvi.t)
fBuriumvlcera
£a.cdjcjcjciq.i:.
£a.cccqVB
£a,cccuq.|>
£a,ccd]cvq.a
£a,ccdjctvu2J
£a.aadv.p
£a.cccdv.a
£a,cccccdij.£
£a.ccrccv.£
fauriumputredo
£a.cdjcv.£
fauriumfanfca
£a.ccajqcjriq.jG^
fauriuconqtiaflatio
jCa^cccjcl.21
faudirurecupcradu,
£a,dtv.p
£a.ccrivt.p
£a.cdicjrft.£
fBpoftematacapu^
£a*cdjcjqci.£
£a.acjcjc]cvq,2V
fapoftematanariii.
£a.ccccvi.j5
fapoftematatinguc
£a.accjticjcvi.p.
fapoltemataguttutl.
£a.dtt)cvftj.p
£a.ccjtv,P£
£a.ccpcq.l5.
£a.ccrcijc.:8
£a.cccjcjc^ijc.£
£a.ccccli.B
fapofteajitomamiuc
£a.jcv.Oa
£a*.p
£a.cccjc]cq.£
£a.cacvi.0
fapoftematacpatl.
£a.cdcq.a
£a.edjcv.mfine
£a.cccdiq.:8
£a,accfldjc£
£a.cccdq#*K
f apoftcmata fplenie.
£a.edtv.23
£a.ad,rijc.£
£a.ccd^du,0*
£a.cccd]cvij.^
fapoftcmatapulmofe
£a.cdjujc.^b
£a.cccljciq.£
fapoftematamatricl.
£a^jLi,B £a.cjcd.jF
£axccjcj:vi.a
£a«ccjtlvi.3
£fl.ccirtvii].in ftie
£a.cdjcq.^
£a,cddr«X
£a.cadq.p*fc
£axcccrciq,t5
fapoftematavulue
jCa.ljcjqcijc.51
f apolteata tefhculo?
£axt]ciq.H
£ajcdjcf ntl.a »
£a.acq.infine
^a.cactciij.^
fapoftemataiTue
vlceracaiida
£a.li.a £a-.lv.£
£apitulu.lvtj.£
£a.lt^.D.tinfine
£aijcjcpvf.£>.
£apitulum.cq.H
£a*ciiij*P
£a.cjqctvq.foniK
£a.cjclv.B
£a.cplvq,a
£a.cjcd.C
£axd.cq.i
£ap^cljqc3ciq.D "
£a.cdflc]ciq.p
£a.cccq,1^.
£axcc,cq.B
ta.cajcvii?,^<
£axccjc,cvii.£
£a.ccctt]cuq.£«
£a.ccdcvq.TX.
^a^cdjcjcjcq.i1
£a.ccdjqcricB
£a.ccccjcq.infi.
£a.cccclv.a:2&
£a.ccccljqcvq.£
£a.ccccjccq^6
fapamfrifiida
£a.i.0
£a.cccdricvq.p
£a.ccccjccvi.0
£a,ccccjccviq.^
fapataoura .
£a.jtiv,a£ '
£a.iq.a£
£a,ltit.infine;
£aijcjci,Pf0i
£aJjc|cv.infine.
£a.c]cf:]cX
£a.cjclq.a
^axcljcq.i^.
^a.cdjqcjcviii.J'
£a,cccdjtiq.a
fapatamoluflcantta
3i
CaiiiilflfopfricditdmtiflBfrbtffi
Caij.3 ,.
£a.lcv.£,
Xa.qcctVB
Xa.cccejcui.l3
fapoftemara ftue
vlcerafraudulenra
Xa.dvi.jT
Xa.iv.X
Xa,a76
Xa.cdv.5*
£a.cdicv.£
3Ca.cclpvtj.j5i
Xa.cqccrjX
Xa.ccjccic/i*
£a.cccciciii.a
Xa.cccctviX
Xa.ccccrj.infine
Xa.ccccctrj.gt?.
Xa.ccccccvi.£
fBpafamaturanda
Xa.l.cjctuij.'.6
Xv.ccjcUij,'©.
Xa.cdjccii.£
apararumpcnda;
jCa.cljoccvq.S
5Ca.ccvij.O0
Xa.ccccrj.infine.
f Bpoftcmtaa ani
gCa.jcv.X *
jCa.clvi.p
gCa.l.cd.mfinc.
SCa.lj:)CTcvirj4n fine
£a.ljcjcctjc;'f.
Xa.cjticio
Xa.cccjcjcvf.S
£a.cdjCEKt-j.:b
Xa.ccccjdj.0
:Xa.cccdrj.'z&
^aparardbtucnria
Xa.cj:it3.:6.
flBpataintctioza
vrrcfoluanBiri
Xa.ccccjctj.S
faicolasfanrpuftttf
leiHuevlceraons.
Xa.jcvi.aB
Xa.lfflc.:B X
XaJjcjcjcv.O-
Xa.civui.jJ
Xa.ctvq.a .
Xa.cjt5Li.jS
£a.ccvi:S •
£a.ccjcrj.£«'
£a.ccjciq.3
£a.ccjcu'jO.
£a.ccccjc.£
£a.ccc0Vij5
Xt.ccdjcviij.S.
£a.ccdcicic.'.6
Xucccri.a 6^
Ca.ccccjcvi.*B
ta.cccdjcjcvn.fi
£a.cccdjcjcjcvi.:5
f afpiedo lifiguc
-i-gururta
£a.cciii}.£.
Xa.lpjcviq.S
£a.ctvt;}.£ '
£a.clvi.£
Xa.dtjcX!
€afp:edofaudunu
£a.cjccjcui.E>
'Cafperitaopectoua
jCa.di.a
Xi.ccjcjc.a
£a.ccltjcv.a
Xa.ccccpvijll
fafpcriraopulmonis.
£a.ctii}£
£a.ccccviij.a
fafperita8arrcnaf.
jCa.jcjccirj.a
fa«ericapa(li'o.
£a.jccv%infinc.
Xa.dcv.B
£a.dcjcjc.d
Xa.cltcwrj.inftne*'
ta.ccjc.ctj.jr
£a.cccjciiiM'ne
ta.cccclv.a
£a.ccccjclijc.0
£a.cccdjc,c.i!ifinc.'
f Briditae mcmbjo?
Xa.lrtrj.a ,
flfBrticuloscorra*
crosmoUificarc.
XUcjcjcvhS
<l appoplccta
Xa.lctvonfinc
Xa.cjcjcjci.0
£a.cccjciirj.£
Xa^cjcjcjci,cinftnc
Xa.cd.££.unfiiK
Xa.cdvi.a.
\X3.cccdurj.k,
. Xa.ccccj;cvij,p ,
«Jfarriculo^olotee*
Xa.cccli.a
^anbelitfwfficulrao.
Xa.cccccjccvirj.C
fanbelitusfaciliai
Xa.qclvX
fafma.
Xa.ljcjairj.£»
£a.cjc,cjci.£
Xa.ccjcinfinc^
£a.cctli.a
£a.ccljcjcjci'c in finc
Xa.cccifcj.a
Xa.ccdciiirj.a
£a.cedjccjcetX
£a.ccccjcjcjcvrj.a
Xa.cccdtcv.B
£a.ccccjccvii}.£
£a.cccctetjc£>
fafmaacaufafrigida
£a.cLinn'ne.
Xaidv.a
£a.cjccvrj..f
£a.ccvtj.B£.
£a.ccjcli^.in ffoc '
fafmabumidum
Xa.lp.a3-p>.
Xa.dv.a
Xa.lv. -R
£a.ccvrji.£
£a.cjcjcc3
fanrrair,
Xiujca
Xa.crj.p
Xa^jcjcjciri.tnftne
£a.cccjcjc.B
f ani oolo:
Xa.cjcli.infine.
£a.cdjcv£
Xa^lnctj/B
Xa.ccd.i
£a.cccp*vi}inffae
Xa.ccejclviriX
Caiuum
. .Ca.citjcti}, infines
£a,cedjcjt*vtj;8
Xa.ccccvunfine
Xa.ccccvicjX
, £a.cccc',cjaq4nfine«
faquamctrrinain
cduccndam.
. £a.cjtlit't}.p.
Xa.cjclvirf.i-
£a.d,cjcvit}.a3*
Xa.d£jtci.:6
Xa.cfjccvft}.a
£a.ccccjc.cjc.'K
£a.cccdvq.£pX
f appetirus comededi
£a*.p
£a4v.a
£a.ccrj.a
Xa.tdi}.a
£a.jccvij.0
Xa.cjcvii}^
£a.qctvii}.B.'
£a.cljcvii}.innV
£a.cdctjcvitj.;&
Xa.ccccjcX
£a.ccclijc.P
XaiCccccrj.XO
faquammalam
qufporauerunr.
Ca.jciiq.-H
faduftioaqnccalidci
£a.cdv:6
fafdlarumferot
ertoriusco^oua
£a.ljccjcica
Xa.ccdci.P
Xaxcdcviinfinc
Cabo:fum.
Xa.j:c,-6
Xa.cjccc.'£f.*tnfiiie
Xa.cjcc#£i
Xa.clci}.0«
Xi.djcu(}.a
Xa.d,cv.£
Xa.ccjcci,Ciinfine
Xa.cccljcjri.BX
^airocadenribuei
Xa.viij.0
Xa.ljcuq.£:
Xa.ccvtj.51!
Xa.cccidi.S
Xa.cccjcc.^
Xa.cccqccvi?.£.
^acrocctuJincstoncre
Xa.cccdi.B.
fainimaibusmo:
rcminferunc
Xa.cccjcijc.a.
Xa.cccjccv..infiinc.'
fanimaltavcnenoTi
neinrrenrtiomutn
Xa.cccdiirj.3
fapconefugianti
Xa.vt.%
^apumpuncturai
Xa.:clcpi^l
Caliula fujjf r trat ratu tie i#rbi&
^a.ccactfjc.f
CSunoxm.
jCa.aljcpvi.il finc
0OUf0Ut~
fmptoguantuft
jCa.ccvimfine
1T23otbo:o:i8.
£9.CCC]Cir.£
£fl.cco?."K
jCa^:cc?:jciti.H
1 ^Brancosi.apo ;
ftematafaucium
£a.cadjc.£
Capttfoolo:
£a.rrir../3
jCa.l.S
£9.lv.l}
£9.cir.3
£9.cjcr.&
£9.crcjci.D
£94crrviii.D
£9.ccrir.infine.
JOi.ccrlvii.C
jQa.cdrjCS
£a.cdcrrii.C ~ -
jCa,act,cvri.,6£
£a.cccrcviii.SP
jCa.cccci.K.
£9.ccccv.infine
£a.cccdiij.£
£a.accrcijc.£
<fl£apiti8iDolo:
ecfrigiditate.
£9.l;r.£
jCa.lriq.a*
£a.ccccrrvqX
$£apm8©olo:cc
calo:efoli8.
£g.ccccjcvii.£6
^apinsfrcctura
jCj.ltuii-infmc
^Capiitsfcabiem.
£a.lrrtvq.£'
£aputpurgium
jQ.cviH.rtnfine*
£a.cir.i53
£a.qc;cjcvp
£a.cdrr.£
iCaxdrjcvXID
jCa.accviq.B
j£9.cccip
dxccp.f
fJCatarrocurare
£9.ijqcuij.infine
^a^jcjcqj
jC9.ccjrir,infinc
£9.c,rjcr,£
,Ca.ccrir.£
£9.acp'iii.:£
£a.coiiii.infinc
£a.cccriii.3
£3.ccccvtj.B
£a.ccccrjcv.S
£a,ccccca.£D
jCa.cccclc.5t3
<tf£apui9vulncrattoj
£a.cc|ci.;§l
^£9ptilosgencrarc.
jC&cccctiq.&
f£9piilo£C9fua
p:obibemia.
£9.lcvi&
£9.ccdrcct$.5:
f C9pillo8cucUerc
jCa.cljcii.j5
fCapillo89ug«r<
£9.uii].in fine.
C9.ctr.-K
jCa.ccjclviq.B.
fl^apiltostenuefcetc
£a.clcjcjc.£
f £9pillos rubJtficara
t9.ra
£9.jciq.£.
iC9.cctrv.0
jC9.cccciq.t?;
£9.CCCO}.£.
£.a.cccc.K\.$
£9.ccccvijf
jt9.cccclrijc.D
f£apillo8t>emgr9rc
£Ucvi.a£
£a.ccjcci0.
£a.clrij.t.
£a.djcvii?.C
jC9.cljqcvP
£a.ccvi.£.
£a.ccrcijc.2l
£a.ccc£j.t>
£Q.cccctiq.££>
^Capillosmulie?
£9.lrjcjcvi].D£
£a.cccljcjc,ciiii.T^
^TCancer.
£a.ir.0
£a.clrjcvi.a
£a.cr]cr.B;2V
£a.drr(j.£
£a.ccljct.fnftne*
£3.cclr.r]ciii.iufwc.
£a.ccccc.£
£a.cccccv.2S
^Canccrons.
£a.cvi.£
fCaccromatavulncra
£a.ir.£
^a.cljitjanfwe.
<H£3rbaculu8
j£a.cric.i=
£3.crjcrvij.B
£a.ccdiij. £
jCa.cccrtj.j5
f£aktiU8«
Xa.cv.Sa
jCa.jqcvX
£a.rcdc. in fine
£9.lriiq.D
ta.lrjci.2l£
£9.ljcccvuy£
£9.d.j3
jCa.cjc.Cfn ftoe
£9.cjLiij.iufmc.
£9.ccriq £"H
£3.drjcv.infine
£9.dcjcicic.pj5
£9.crcvu3.
£9.crdjc.infinc.
£9.ccijc.:6
£9.ccriitj.S,(6j3
£9.cccviii.p
£a.ccjccrfr,3.
£a.arlvi£0.?mfi.
£a.cclrcq.infine
£9.ccrcv3.
£a.ccrcvi.3lB
£a.cccv.:6.
£a.ccccriiii.&£
£9.cccrcvi.t5
£a.cccjcrfl.infinc.
^a.ccaiui.Si
£a.ccdjccviq.j9
jCa.cccccr.:8
£a,ccccrrr.O
£9.ccccttiq7K.
jCa.cccclviq.p
jC9icccdrcvq.3l£5
<d£9tculu8rcnum
£a.ccrcvi.B ■
£9.ccclrrjiviq.infine
jCa.ccccq.p
<fj£ant9ricksfumptc,
£a.cdjcir.3
f£arnc6aputre
dinefcraare."
£fl.cljcrvi.infineJ
CCamemfupcr
fluam^clere»
£a.ccvf.S
£9.ccjcpq3
f£arncmrubc3tn
confotrarequeeft
iittcrgingiii98
£a.ccccfc]."3.
f£anictcmrard9nda5
£9.cjct:]a.3
£a.carxi£»
^Caloies diat$ fedare*
jCa.ccdcvii?.t5
<jCl9uosco:po:is
£a.ccccrcui.,8.1
fl£lauoe.ipo:ospedii
£a.cccvii.infine
^Cardiacapaffio*
£a.rcri.B
£a.rcui.B;
£9.rcv.infme
£9.ccjcv.*R
£a.cl.rv.S<
£a.cciuj.£*
£a.ccvii].^J
£9.ccrrpu.2l
£a,ccljciii.5S.
£a.cccjccij.£
£a*cccc]cu.B£
jC9.ccccjclijc.3l
^Crancidl
©olo: capitis
£9.cjqcci.p
f Ceretoifcebiuta
temcurare.
£9.rcvi.j6,
£a.liiq.B
£a.l]cii.infine.
£a.lrvi.0.
£a.ljcjcrv,0.": infine
£9.rdij.B
,£9,drviii4nfine
jCa.aiii].23
£a.ccr]cii. 'ft.
£9,ccKjcciic.tnfine
£9iCcl.p -
£9.cdrr,^£0
£a,cdcrjcti.5:
^a.ccccrjcvti.51.
jCa.ccccrlvi.aj5»
jCa.cccotijc*^
£9.CCCCl]C.%.
3«
CaMafopi«raftamt>e2#rbi0;
^tomsca&are
lCa.cli.iF
f£&ata.papM
Xa.gijc.'6.
£:!.cccri.£
£s.axfc.£
f Ctcarriccs neruc*
rumeurare
£a.lcuii.D
£a;lctvX
f Cicarricibua nigjis
colojcmreddere
£^it.£.
f£t'cjm'ce6 ttpidare
£3.cvij.B
£a.ccrc.5:.
f£ic3mcesfcart'ficat#
onisvtnoappareanc
£a.ccltv.:a.
f£ofu'3oioj.
£a.cccltciit).infin&
^a.ccacrrv.B
f£olcJcmbonum
faciendum
jGa.jclvi'.^?
£a.crru 6
£a.crlii.*6.
£a.calv.H Xj
£a.cjcci.S
^a.ccrcvii.&E)
£a.ccccliiii;R
£a.cccc,ccvij* £
fColicapafiic* .
jCa.ltit.f
xa.rcini.i3
£a.cvi./£
£3.CrV.t)
£a.crrci,^<
£a.clq.a
£a.dv.'6
£a.clc]ctri&
£a.ccv.£
£a.ccviri.t>.f.G
Ca.cdvi.infiue
£3.cdcrjcviii.E>
£a.cctcvii.£
Xa.cccrri.23
£a.cccrtti.:a
£a.ccctliX p
£a.cccli,c.;gl.
£a.ccder.@.
£a.cccctjcr.t>
£a.cccdt]cvi.:3l
i^.CC«CJCC]C.j5
f£ohcaflcsmatic3;i
£a.ctjcjci. tS;
f £olcra rnbeam fiue
nigram pnrganribus*
£a.l,ctvii?. £
>Ca,cii?.j5i5.
£a,ccrti. £
£a.ctli.a
£a.c,cliiri.8 £
£a.cttvu}.m fu
£a.crlir;.6. . .
£3.crliin>f
XuclrviX ,
£a.clrtv.a
£a.ccjci}.a.
£a*cctU',e.B. .
£3.calctviij.3l
£3,ccclt*jcu:.'K.
£a.ccctcvh. 'R
£a.ccccir.j:
£a.ccccrctipf
fColeramnisraiti
educendam.
JCa.cccduii.-fc
^a.cccdcvitj.a.
f£oUrampervrtf
napjouocandam.
£a.cjctiii.fofine
jCa^cii.a
f£otereinflano
nesfcdande*
£a.cccljcvii.£
$£oi confotrandum
£a,tit/R
£a.lvi.&
£a.lcrviq,S
£a.!rjcrX.2mfma
£a.crri .infine
£a.C£tij.iufine
£a.crtv.C>
Ca.cjctv.£3
iCa.clviij.in.fiae
£a.ccrrrvti,;a
£a.cclv.in finc;
£a.cclvi.inftne»
jCsjiCcljcict.t finci
£a.celjctui»£.
£a.cdtjciiu.infme
jC.a.cdt]cjct}.infiiic
£a.cccic.infine
Xi.cccrjcq.fofme
£3.ccccttir.fofwe«
£a.ccdi;j,if
£a.ccclrr.mffne
jCa.ccctcvi.i.-j>
jCa.ccccl]C!Cviq.fnfincj
Caxcccci^.in fine
£a.cccccrtiiv}.foffne
f£oJdi3fcebilicas,i
£a.cdc|ctij.5
f£ojdistrcmojem
£a.ljcvi.e
£a.ljcvii).:6
£a.ltrr.£p
■Ca.tcqX
£a.ciX
£a,cjcr«i.22b
£a.cjcjcv.5
£a.ctjcjct}.£
£34rttj.^
£a.ccjcv.£
£a.cctciij.£
£a;cc;ccti.D
£a.cccij;*f>
Xa.ccctcjcvn.O
p2.CCC(0]L.f
f £ojpoja moJtuorfi
vrincojrupta feruenrur
£a.tt.0
Sf£ojpoja vt confer*
uajuuranimio frigoje
aerisnenoceareis
£a.ccdjci?;6
fjCoJpusmundtfican
dumaputredine
JCa.ccij.infinc.
£a.ccclttuc.foffoe
gs..ccccvj.J5
f^ojpojisfoJdea
mnndificandnm
£.2£ccrq.£
f £ojrifo.i.optf
tarionarium
£flxctttin.infiiic.
jCa.cdjcii.:b.?.infine<
£a.ccqc.£>
jCa.accui.&
£a.cccLjcjcijc.£>
£a.cccdt^i:j6
f £6apru adiuuandu.
£a.ljciiijX
£a.ctjctiui.:6£
£a.cccctlt'tX
£a.cccdtttiVB£X
f £oncepru imptdiHt
£a.ccctlin.a
£a.ccdcit.£
£a.ccccv.ivzfofmc
f^odilomarafotucre
£a.cccjclvC6
Xa.ccccjcvijX
f£6fojrareT>igdliong
£a.ccc]d.3
f£6rrirtoncsla«rto?
£a.ttvi.*K*
jCa.cr}4nfinc
£a.ctl.£X
£a.cccrriq.&
Ca.ccdttPpH ,
fConrractis;
£a.ccctlvi.:6
f £onquaffariomT&*
£a.ct]cir.B
£a.ct]cjcti.a
£^.cjctjciU.P
£a.cctvt}.£
jka.ccctc.f
£a.ccccjcjctiii}X
t-a.cccdij/B
£a,cccdtic^3j
flCombuftiontbuai
£a.cl]cii.a£
£a.ctrrv.P
£a.cctjcii}4nftnc«
£a.cdjctt};i3
fl£oinl,puocandum
£a.cjcl.£>.n'nfine«
£a.ctlv.£^>
£a.cltviii.inftne
£a.clttvi.P 5
fOjUinfine
£a.ccuti.mfinc.
£a.cctiti.a
^a.cctvi.a
^a.ccltrj.51
£a.ccctv.infme
£a.ccctcvi}^
^a.ccccci}.^
£a.ccccttjcvi.£j|
£a.ccccciiii.'ZJ^
£a.cccccv.£
£a.cccccjcvit?.ih fiiia'
^f£ojcarumtolo^
^a.rtrit.K
f£roceumcolo*
remfaciendutn
£a.ctj!3
f£utiefetoKm]
£a.c^tt.H
£a.cccctiii,infinft
fCurisipiffitudi
nemliniendum.
£a.lrrrv.».
f £ute" mudifKanc]ii4
£a«lrrv,j£. '
Cabula fuprr trartaru Dr ©r rbi'0.
Ca.ccc]cciij.P
f £urem muue? ct carii
faciem mundtficandum
jCfl.ccdt]C]ciiiiX.
©rnriuDolo
rancurandam.
jCa.jcttii.jSfc
£a.dX
£a.tlv.e
jCa.li.infinc
jCalv.fc
£fl,lijc.p
£a.lr.p
SCa.l]cv.,65r,Xi
£a.lp,tiui.infinc<
jCa.lrnc.£. ,
jca.cvf.aif.
£a.cvij.£
£a.ctijc.fl
£a.cicr|ct7K'fl0
£a.cflcjcviq.f
£a.crlvq.£
£a.djcq.p
£3.Tljciiq.p*
£a.cljcjciiq.a:
£a.drjcv.:b
<£axcvi.£
£aiccvq.in ffne
£a.cc,rijc.infinc.
jCa.ccr^iq.inmiej
£a.cctjcjcytq.6
£a.ccrUiq.infina
£a.cqclir.p
£a.cdv.6
jCa.cctjcjcii.6
jCa.cc]ccv.p.?infine
aCa.cqcci]c.jC.
£a.ccciij.£
£fl.ccctri.£.
£fl.ccc:qcjcui.p
*Ca.cccctiiq.a P
£a.cccjcRcqX5:j3
jCaxcc.crtuj.J3.
£a.cccfl#iq.a
jCa.cccjclv.S0
jCa.cccjclvi.pK
jCa.ccd.vtj.jF
jCaxccltX
jCa.ccclrq.a.t>/.si7.n
iCa.cccltrtt.25
jCaiCCCCjcti.^
£aiCCCCtjcjcvi.B '
£aiccccli.j£.
£a.ccccltq,p.
£a.ccclt.X
£a.ccccltv;i,'6,
£a.cccdtvq.£
£a.ccccl]cir. p
£a.cccclrjciiq.£
£a.cccccjcjciq.a£
fpenriuiuftupo:em
£a.cceccrq.a
f penres pucro?vr fact
k?fiujct>olo:c nafcunf.
£a.ccjccq.23
f pcmoni.iris
£a.cccrjc]cvi'ii.£
fpcmoniafiigare
X:a.]crp'Jc5•,
Xa.tl.e
f pifnoict8.t.t)ifii'ail
tasrcfpirandi.
£a.cjtq;£.
^a.ccvq/f
£axccrlvi.£
£a.ccci#uij.a<
fpimntmctf.fcfffipa
rioimei-io^inteftino?
£a.jri?.6
£9,1.6
£a.cii:6£
£a.cjcijc:6.
£a.ct|ctiii.6p
£a.ctlvtq.p
£a.d.a
£a.djci.H
£a.cl,tq.3Mme
jCa.d$qi£»
jCa.cljcvi.6
jCa.crcvi.tn finc
£a.aui\S£
£si.ce.mfme
£a.cjcviq.infine
£c.ccljcuq.a
£a.cclrti.a
£a.cdjc,cjdi.6.
£a.ccrcv.£
jCa.ccciciciciti.51
jCa.ccctttvi.inftnc
£a.ccdrjtviq.0
£a.ccccjcjcq.3.
£a.cccdjcq.p.25
jCa.ccccjcci.6
fpiiTumie.umalicia
xiinationie.
£a+jcvq.£
£a.flcjciq.B
£a.ljtja
jCa.tcii.a
£a.c|iiq.£
£a.cjcjujc.a
jCa.C]C]cjciiri.6J
jCa.lt]tvi.a
£a.cjccvqja£
jCa,ccjciq.utfine.
£a.ccjriui.a
£a.cctijr.p
jCa.ccjcci.iufi!!C4
jCa.ccjccvi.mfi.
jCa.cccv.tnfine
jCa.cccjclvi.in fi<
jCa.ccccl^ti.a
f pYarria.i.fimplet
ftujaisvenrris.
£apitulum.lq.£
jCa.cc.infinei
/Ca.cccjqctviii.6
jCa.cc pciq.P
jCa.cccccjcvi.j3
fpomsolo?»
jCa.ccccl.infinc
f Domusvt appare?
atplenafcrpcnttoue*
£a.cccciiq.i
(Emojrot
' dflsvdftcus*
JCa.t.f.
£a.tiu}."£
£a.rtvi.p
£a.^vii.e
sCa.jccjcvi.aB
JCa.jclvi.^R.
£a.lrvi.B
jCa.ljcri.p»
£a.cii.£
£a.cit.j3'fc
£a.ccLv.l.
£a.cjct]Ci%
£a.qli.nfinc«
^a.cljcvir.C ,
jCa.cltj:ii.j3
£a.cjcci.'k.
£a.ccLic.P
jCa.cdiq.a
jCfl^cdjcMciq.infinc^
£a.cccltjcjcvi:6
jCa.ccctcvq.6
jCa.ccqctjciij.51
jCaxccticjcvq.K
jCa.ceetlvuj.E
£a.ccdtjt.p
jCa.cccjccq.infine
£a.ccccq.1}
jCa.ccccjcvii.6 P<
£a.cccqcjc]c.3.
£fl.cccclrir.£
f£pa ticie*
/Ca.C]C!cicvta
ffipatiscale
factioncm.
jca.ivii.a
jC3.ljCp]CVti.a.
£a.rcviq.H
£a.qcvi,a6
£a.cjclvq.in fine
Ca.clir.B.infinc<
£a/ccl,r>ttr.B;
fgpatia optlar to
ucmejcfrigidiratc.
Ca.tjcq.6
£a.ctjcq:6
£a.clv.£
jCa.ccccjclv»5:23
fj£part82fplem'3
opilatio*
£apitulu.trjciiiiitnfiiie
£a,tjc^Vip
£a.lp.p
jCa.ljcix.C
£a.lrri£
£a.tci.a
£a.,rcvtj.£
£a.crlir.a
^a.dv.5"
£a.clrvi.3.p
£a.ccq;£,5
£a.ccr.6
£a*ccrijr.p
£a.cdi.a,^
£a.ccljcvii.a.infinc
£a.cd]crir*a
£a.ccd]cjcjcviti.e
£a.cccjcci.infin&
jCa.ccdcjcti.a
£a.cccjcc.p
JCa.cccrttvq.j3
£a.ccccjclvi.*a
£i.ccccljcvi,£
£a.ccccljcrjcv.0
f£pilcntifli
£a.vitj.t>
£a.jcr:6
£a.d:6
£alitj.a > '
£a.l,r.3
j£a4jctu).psj3
£a.ltjcv.tnfinc
3im
CalwIafupi?ttafflmtt«M>t0;
fta^cq.f
Xa.tciq» £
tojcjcji-vij.g
£a.dti.0
Xa.dvq.p
Xa.dtitq.;S
Xa.cccvq.infine
ka.ccvti.f
Xa.cctlviti.pi
Xa.cd.£
Xa.cdtjc6
Xa.cccj«jcviii.S'6c.u
Xa.cccjccjctjc;a;&
Xa.ccc0r,p£>
£a.ccdjcq3
Xa.ccd,ticP
£a.ecclcjci.£
Xa.ccccttcvji.&Sp
Xa.ccccjclvi.-b
Xa.ccccjcliicp
£a.cccdtvi.£
^Xmoproicisfiueptra
fputumfansutnis
£airv.££
Xa.tttriiijC.
Xa.cjcicSB
Xa.cjcccq.2l
Xa.qcciq.;a
Xa.cd,cjci.S£
jCa.cccjccjcq.f
Xa.ccclc,rii.D
/la.cccljccvi.0
Xa.ccccc.2l£
Xa.ccccjcjcq.£>
X3.cccejcjcic.;b
Xa.cecdjcq.0
f£migranca<
Xa.qcjc]ci.p
Xa.qclv/fl
Xa.dtiiq.£>
Xa.djctvq.2l
Xa.cccacP
Xa.ccecjccijcinfu
f £mperiso.
Xa.jdvi.fc
Xa.ljctcP
5Ca.ljcjcvi.JC
Xa.fjcjcticp
£a.jccq,mfme
Xa.cC
£a.clic£
Xa.cctciiq.2U
£&£&&%.&
Xa.cdjccvi.Jf5
Ca.ccjcavP
£a:ccccjcvi.3L
jCax«cvq.S
Xa.ccccjdv.£
fjCccreariofarilis.
£a.ccccccjcvi.*ft
f£ructuafioncBacri
tofisattfcrmdas.
£a.ccdjccv.£
f£gemonec,tdrandI<
£a.lcc.:6 i
£a.ccq.2l.
f£b:ietatemtolicrfc
£a.a'.£3
Xa.ccviq.p£
£a.cctv.£
£a.cccjccq.infine
f .£bziemtep:ot;o
carcfiueincbaare
Xa.cdccvq.p
£a.ccccvij.2r££
Ca.cccdiitj."k
f£pifo:ae.i.ftipui
fufiortumatiesefce
dentieadocnlos.
£a.c|cv.infine.
Xa.ccccjdi.infine
Xa.cccctlq.&
f£fcaram ignia
aufercndam.
£a.ccccjct,infine
fCrectiotKtnvirge.
£a.jci.X.
Xa.ccvX
Xa.cjcvq.2l
Xa.cctl.3
f£geranmoa'arnr
fiuenon,
Xa.cccdtjccvt.^
f^jcimsaittV
£a.ctli.inffa€.
Xa.cdjcv.C
Xa.cdjcjctj.B
Xa.ccci.51
Xa.cccjcjcjcvi?.fnfin&
Xa.cccjclviq.£
tfmtmbt
purandam,
Xa.i.3
Xa.vq.f
Xa.jcjcv.S
Xa.;ccviij.p
Xa.cgaq.j5
Xa.cccc.^
Xa.ccccccjcvt7fc
Xa.cccclcctc£
f faacmmuliQfinccu
temea? mudificandu.
Xa.cdjcjcjcHtjX.
f.?auciumtumo:e8
Caxcjcjcijc.^.-rinfinc.
ffamdujmtollere
Xa.cjcli.a
Xa.ccccrtiiq.infwc.
f^racruracrtiris
confolidandam,
vdaiteriusmebti
Xa.cdtjcjcfitj.^
fiebtcecurare.
£a.ij.p£
XaaijYfc.
Xa.viq.45
£a.jctjcic3^
£a.l.f.
jCa.ljccjcv.3
Xa,cjcq.£
Xa.ccl.-fc.
Xa.cjclir.O
Xa.dv.fc
Xa.cqe.3
Xa.ccjctviq.X
Xa.cccijc.aXp
Xa.ccccjcq.f
Xa.ccccccq.infine
f feteeeterrianas/
Xa4cti.B
Xa.d]cjcv4nnne;
£a.ccjccvq.£
X3.cccjcctq,jf
Xa.cccjclv.£
Xa.cccdcjcvi.£
f^cbteeqtiartanaa
Xa.l]cC .
Xa.cjcvq.£
XfcqeUf
Xa.djciiq.3
£a.clciaV£
Xa.clccq.££
£a.d|brjcvij.£
Xa.cctcvij.iS , .s
Xa.ccctjcjcq.3
Xa.cccjdv."fc
Ca.ccdjyjcyinffne
Xa.ccccjdvi.3&
£a.cccdcccvi.p<
Xa.cccctq tj.B
Xa.ccccccvi.X
f febjeequartana*
■oecoleraadufta
£a.cccclvii.^>
f^cbteeeffimeraff
£a.cccjdv.£
f jFebnuminflantf
mationee.
Xa.crivi.£
Xa.cccdct.infinc ..
ffebiibusconj
burentibue
Xa.cdjcjqcv.BX
f febice infantums
Xa.cjdijc.«»
ffebtespdhTenrialcsi
Xa.cccv.tt
Xa.ccctlic.£. ,
ffetoeeperiodicaa
Xa.lf^v.51. .'..
Xa.cccjcpq.*>^
Xa*cccliq.&
Xa.ccdic3
Xa.ccdcti.*
Xa.ccdtjaj.Dj
Xa.ccdjcjcvi./C
Xa.ccdjcjcjcv.infinc
Xa.ccccjccc.:6;
Xa.cccctdq.0
f fetoes anriqnaw
Xa.ccvi.2l
Xa.jeticW
Xa.dvq.Xk .1
£a.li.p
£aidjcvi.mfine
Xa.cljcrtic>C^
Xa.cccjdviti.t>
Xa.ccdjqriii.t>i
Xa.ccccccvq.j$
f jfttees melancolica^
Xaicccjclvii^
ffebtcsqnotidifltidji
Xa.lc.X
f^eftttoritt,
XaAij.» : .
xa.jcrv1q.2ii
Xa.eijc.0
Xa.cKjcv.Xp
Xa^clRqcviii.p
Xa^Jcd.B.
Xa.crviij.£p£
Xa.ccijcjcicvfii.s
Xa.ccccvti.p
Xa.cccjdvq.^
Xa^cctRnfin»
fCnMQfuptttimntaiftfbttbie:
f jfctojaucUa^cc
forui9co;po;ie,
£a.ljcjCAc2L
£a.cdti. p
£a&clpeiMfmc
ffcfummojtiitirn
crpdlcndum
£a.ljctf.i
£a.ljcjci?.>C
;Q.ditj.infine
Xa,(icf.a
£a.ccq.p'fc
;Ca.clvi?.p£.jfot1»i*
£a.dccijc.£
;Qi.cc.H
£a.ccvt?;£.'n'nfitte
£a.cccirj.£:
£a.ccjctfjc.fnnne
£a.cc£pcvi.'&
£a.ccijcjcvi.p
£a.cd]C,ccicmfin&
jCa.cccjtl.p
jCa<£ccIijc.B.
Ca.cccljcii?.t><
^a.cccljqo'.a
j£a,cccciit?. &
jCa^cccjciitj.21
jCa.ccecejciij/B
f 3mu5vel fagiftas a
co:po:cejcpdlenduin
Ca.dvt?.a£-B0
ffcmof&oloKa
3Ca.cccccjcvt.innne
firenefie.
ta.cccii?£
£a.jccvii?.'£
£aiCccjclvi.2l
£a.ccccjcri£.;t3
fitcgraapurgandii
ftuceducendutn
£a.l*?.p
£a.ljcvi.Pi
£a4rtjc.5
£aicii?.$
£a.ccjcc23
£a.cjcjcjci.2l
£a.cljciii?.2l
£a.djcc!.2l
Ca.clcjcij.f t)
£a4jqcvitj.2lj£
£a.cdi.B
£a.ccjcjct?.;f%, ^
£a.cdjccvrj.£
£a.ccc,tcjcvq\2l
£a.cccclvij.2l
^2a.cccc{jcjcjcq.e)5v
£a.ri.£
£a.cjcv.£
£a.ejcvt?.2l
£3.ccci.3
f0tngiua£putrcdo
^f ilegmontpanenti £a.ccccclic£
£a,ccclcfftjc.£ f6ingiuamfan
fluinolcntam
£a.lv.p
fiuftula.
£a.vii?.S
£a.jcl.£2i:
£a.jclt?;&
£a.li?.0
£a*cinfme
£a.cvi.p
£a.cjaX ,
Ca.cjctl.B
jCa.cjcjcjc.X
jCa^jqcjcvjnffi»
£a.cjcliii?X
£a.djcvX.
Ca.cccvq4nfi'nc ,
£a.ccp
£g.ccv.2l
4Ia.ccliij.2l
^3.aljcrjciij.innjic
£a.ccc;ccrtt?.£
£a.ccecjcjcvij.5:
£a.cccjclv.p
£a.ccdjcjcv.6i
£a.cccc;cc{.p
£a.ccccjcdi?.2l
£a.«ce,ccvttj.,i$
£a.cccccvt'ti;2li
fifiKfuribusfuie
lcndtnesacapire
mimdjficandttm
£a.cljccfc
£a.ljc#vi.£
£a.d.p
£3.rijc.£>s
£a.cjcd.P
£c.cdcjii.&
^foimi&i
£a.ccccjciiu.fonne
£a.ccljcv.C£
£a.ccctj/fc.
£a.ccccc'&
£a.ccccci?X
£a,ccdtit?.:b
£a.ccdjcvi?.'iV
£a.cccljcjcjcvui.6
£a.cccci;fl
£a.cccdv.2l
£a.lijc£
£a.ejcliit?.5:
£a.ccecjcjrit?<2l
£a.cccclu'q.*R
fSingiuasttJcn
te8confo:randae«
£a.cdjcijc/fc
£a.ccc,cri.3;zinfiiie
£a*cdjcvit?.6*
f ^cniruramviro
rumejctmsucudu?
£a.lcrjcvi,2l
f0utturtpectoe
lerancandum:fiue
eofapoiicimta
jCa.cig.CPft>.
£a,eclviti.iu fiae
tjmiiptta,
£a.ljcf.in fine
^Ca,ljC]cjcvi.ittfine
£a*ccv.-6
^qcijCK'
£a.qclv.2»
jCa^jclvq.^
£a.cc|cjcja'iti.infiK
£a.cd,2LP
jda.cclvX
£a.cdjci.2»
£a.cdjcrvt.t>*
£a*cctervq.mfuto
£a.ccct?.*»
£a.cccri?.P
£a.cecjcr.2li
£a.ccqcjcviij.p'fc
£a.cecrlv>|3.
£a.cccliiiX
£a«ccdcvti.'fcj
jCaxcdjcjcvi.a
£a.ceeljcrcvu?.;6£
XIa.cccccviij.2li
£a.cccd,"R
£a.ccccjct'ti.j(5.
. £a.cccdv.2.
£%ccccqci\iS«
f&ernia.
CaAm&'&
.Ca.ccd.2l.
f£3crpctemeftto
menumcurare.
£a.cdrv.infinc
£a,cccrti.p. ,
jCa.cccjcjujcD
<Caxccjclv.6
£a.ccdii?.#
£a,ccdjcv.infine
£a.ccd]C|cv?.2l
£a.cccct),l?.
f&ommep:efen&
re<frt'sou:acri9
£a.ccccjcccvij.£«
Jgnemfft*
crumcptwgueadttJtt
£a.iii?.2i
^a.jcjcx^;B . :
£a.l.p
Ca.ciunne*
£a.cjci]c,4 '
£a.ctrjcui2lp
£a.clrjc£
£a*diii.in ffne*
£a.cctjcjcii.B
/Ca.cclcjcvi?iC
£«.cccjctfjc£p
/Ca,cccccjctj.£
£a.ccctlv>'5
£a.ccdii?.S*
£a.ccclRci?.3T,
£a,cccl,ccvi.ittfinc
£a,ccdjcrjcvi:t.^
^-3^ccc]cv,t'nft'iic
£a,ccccjcjcti.infinci
£a.cccdii?.SC:
£a*cccct,cjc,cvii?.2l
f^snisaduftwneai
£a.ljcjcinfine.
jCa.cjcjcvX
Xa^ctcp
£a.cclv.£5
Caxccq.%
jCa.cccvtj.j6*
jCa.cccjcjctj.C
£a.ccdjciij^>
Xa.ccccdv.C
£a.ccccccicijc.j£
f jdngemiiui ac«
lumpzccreans
3Hi9
CabuMftipfrtratratutielDfrbts*
^tfntlitiocB refbliicfc.
Xa.itqcv.infiite.
X3.CCCJCC&
f jaflattdeQ tefticfo?:
Xa.ljcflcvitjVSl
£a.ccccjctviii.:6
<Onfautes cotractos.
£a,ljcv.5:.infine
f 3nfauri'j flujcuvetr$.
Oifantembila
remfaciaa.
Xapitutum.jtjcjcijc.X
Xa.d-S^
£a.c,tvii.fc
Xa.cccdtiii.C
f3:teriri<i.
Xa.viX
Xa.viti.CeSB
Xa(jcviii.'6
Xa.jc.ijc.2i,
£.a.cjcjuiX
0.,clvij.t>
XU.Bfct.
X&Ijcjcjv&S.
£a.l,tpriii.D
Xaitjc,cv.D
xa.jcci.aD
£a.jxuii.t>
£a,ct.f
|Caxuj.5t5
X?.cvi; f.
£a.c#itj.&
Ca.cjclip.6C
X3.clit.6D'
jCa.djcjC]Lij;j5,
Xa.ccjcjcp.j.tn fi.
Xa.ccpjcjcic/3
Xa.cctfi.a
Xa.cdjcv.25
Xa.cdtjcicjf
Xa.cclpjcjci,a'r»fu
iCa.cccjtjcv.D
Xa.ccqcjcjctj.f
Ca.cccjccjcvtj.tt
jCa.cccjccpvt4.Di
£a.ccdjct'tiX
Xa.ccdjcjciX
Xa.ccc,ccvi;i.0
Xa.ccecjdic.51
Ca.cccdv.X.
X3.ccccljcvu2l
Xa.cccclcf(tvi.a
Ca.ceccjtctc.D
3l3ctericianigra<
Ca.jccinfine
Xi.ccdjcjcii.0
^nteliino^olo:
£a.jcv.0.
£a:tjtjcijc6
£a.jcujX
Xaijc.S',6
^a.cu.BjC
Xla.Cjtijci» firtc
Xa.ecc]c,tijc.a
f^utciSinoplccra
£a.cjccjw.infine
£a.diX
Xi.clyi.p
£a.cjcci.J3
Xa.ccri.^
X».cclp<;6f
£a.c4ttt.:t5 fc,
Xucdcu.e
Xa.cc^.f^
Xi.ccciii.&D
.Ca.cccic.jC
-Ca.cccjcprijj.S»
/Ca.cccjcpcii,6
Xi.ccdpni.D
iCa.cccjcciii.p,
£a.ccccii.£>
/Ca.eccctjcfl.&U^
£a.ccccc.'6
Ontellectiibonufi
ucmentoaabona.
Xa.lpyi.D
Xa.dtvuMn fine
Xa.ccjccvi?. C
Xuccccjcti.5'.ii{iiic
Xa.ccccjctjcvi.R
Xa.cccdjqcjtiiij.B C
^npzetmattone itiul £a.ljcjcv.infinc
tiaiiueadconcepaim. £a.cliii.2£>
Xa.tviri.a
jCa.ccjcjqcvi.inftne.
£a.ccclijcXj:
/Ca.ccccjcjccv^.C
f jf.npiugultia botem
.Ca.cjcpvX
pebne.
jCa.cdpp.a.infine
£a.cdjcpcijcX
Xa.cccccjcijcB.C
43ramremouendam
Xt.jcicfc
.Ca.cppiti.lv'
£a.cl]Cjcvti.D
f jfineri8labo:em
vtnonfentias.
£a.jcp:i]c£
tpn irinereattri
tionesquefiunt
Xudtpri.0
^ctusfcojpionum,
£a.cccE#uiijnfine
jCa.cccljqciq.J5.
Xt.ccccit.6
jCa.ecccjcjcppi/jS
^Dttoticatu&j
£a.l,tp]ciiii.D.
f3eco:istumoJcm
XJ.ccccjclviq.a
^Dndttmentumtuum
fivisvt piolongetur.
Xa,ccjcrij 5
^TiaJ^ unctura? Ooloie
tTJui»ctuteaccireniMih
Xa.ccljqcjcii.p.
EaaiogrY'
furae.
£a.lttv.p
f Zacmulie^pioJ
uocandum.
£a.p.3
Cj.pjcvt?.^
Xj.jccijc-ajffc,
} — c
£a.ctfviii.£
Xulp£v.infirie
jCa.ccpjcii.^
jCa.cdjcjcvi.G
Xa.ccclpjcjcqX
Xi.cccctl.*fc
£a.djcjc]cit.jf
£3.ccdpqtiit].j
Xfcceccjccvii.0
^TXac muliqzp»
bibendam.
£apicalum.cp(X£
fXacinmamitlis
vtftringatur.
£a.clcp;X
fXaccoagulatfiinml
milliafoluendum.
XapimUim.cli.l5
f 3popYa.elUtuo:coI^ £a.d,tpp.jF
lcctus fub ocutie vcl pa l Xa.ccitjcjcvttj X
^X.acottesvt-
babundent,
Xa.cjctjcvi.j5.
fXanalimpidartt
Xi.qcjqcvi.f.
CXepra.
£apuulum.p:jcti.B
£a.ttjcvi.infine.
Xa.ltijcB
£a.ltjv.:6
Cz.c.f
£a.cjcjcti.23
Xa.jcttvt.^
Xuciij.ftD^
Xa.djciiq.P
Xa.dpp.infine
£a.djcpj.£.
Xa.ciccvi.35
£a.ccjcijc£
£a;cccpt.:l%
jCa.ccjdiiij.a
£a.ccjtcvii.:8£
£a.ccciiq.p
£a.cccvi.;a
£a.ccdjcjc*vq.£
Xt.ccccliqcv.fofu
£a.cccdtvtj.£
£a.ccalp:iq.fofw
"Xa.acdjw.infu
Xa.ccccj;cvii.je J
fXepzaincitanc
XZa^cjci.p
flXcritiJgencrarw
Ca.ljcjcviij.a f
£aAttt.}5t>
/CaiCdjcttti.S
£a.ccjccvij.p
jCa.cccccc.g totu capfm
fietificanda
interftdunr.
Xa.cjclv.j3X
^Lentigineszmacii
iaginfacietoUcndas
£a.lti.2l
jCa.ljcipD3
^aJtjcjcitX
>Ca.ltmp.X
£*.&%.-&.
£a.c]diui.0
.Ca.ccvq.C
£a.ccjcvqX
£a.cdv.E
.Ca.cdcjcvrjX
£a.cccvti.,,d_
Cabulafupfctrdttatubflljfrbfe;
jCa.ccqcunfirtc.
£a,cccjcjcvi.J3
^Xicargia.
£a.ti.£
£a.tcjciii.£
jEfl.c)cuB
£a.ccvrj.,6 )5
£a.cdvi.S
jCa.cccclvi.a
£a,ccccjcjcijc.:t>
£a.ccccjcjcjcvi.5:!«£>
fXuwcpgcnfiiOije*
£a.|qcijc,£
£fl.ccctC.G
£a.cccrit.p
«ftXuunem atf
risaufercndum.
£a.ccccjci.infiue
£3.ccecijcv;fl
^Xibidinecjcdcanda.
Xa.tctvuVB
£a.dtjcvi.a.S
£a.ccldtj.S£<
jCa.cccl]C]c/i1q.inrKn6
£a.ceajdii.B P
jCa.ccccdijcf.
£a.ecccct'iq>£;f3
£a.cccccjcjcv.j3
CXibidineecrinsucdij
£a.r.i.a&5:K.
£a,jccviij.£-K
/Ca.cccjccvuj.£,
£a.cccri.P
£a.ccccv.0
£a,cccccpi.£
flXinguaaggra
uatamalicuiare.
£a.cccct]ct.0
€Xinguacrigcrez
fauceeejcafperare»
jCa.rcic.B
fXfojoeavemu7/
buspjcferuandos
jCa.iii.Bfi
f Xoquclam amit
famrdtaurare.
£a.iii.P
£a.ccjcjciiri.£ ■ _
fXubJicosoccidcdiJ,
£a.q.£X.
C9.iii.fi)
^aidiq.-H
Xa.cvitj.f«
£a,tr.i,£
£a.pr.p
£a.tS
^a.jcctj.BC
£a.tdq.;S £
£a,e*£
/Ca.ct.i:
£a.cvij.2>
£a.cvu?.£
£a.cjcv.£>
£a.cjcvitj.0
£3.cjccjcvtj.C 1
£a.cjcUiq. £
£a.dtfi.£ .
£a.cc£
£a.ccvri. 0 Q
£a.ccjcij.:£>.1
£a.ccjcitS££
£a.ccjctjv.£#
£3*ccljcvi|.a
^a.cdrcjcviij.jp
£a.ccljccjcijc. f.
£a.cc,ccvitj. p.
£a.cctdjc.infinc
£a.cccm?.£
£a.cccc,;a
£aicccjciii.f:
£a.cccjcv.i!ifine
£a.ccctjri.p
£a.cccjcjcv.£«
Xa.cccjqcxiq.O
£a.cccdvti££
£a.ccclttiij.infin*
£a.cccltrjci.;a
£a.cccjtc.p
£a.cccd.2>
£a.ccecvi.6.-
£a.ccccjcvr).P •
£a.ccccccvi.2l£P
£a*ccccrlvii.£j!3
£aiCCcctprv.Bfe
£a.cccac.3:SP
£a.ccecjcd,££>i>
fiumbdco8laro9
occtoendum.
£a.qcl£>
f Xumbo^fcoloreV
remouendum
£a.ccccccdq«l5
Sfftatriria
©oioJcin.
£a.]cdjCi2i
£a.cd.D#
£a.dviij.a
£a.cdcvi.a
£ii.ccj;It»^S
£aptmlu.ccclcjci.p
£a/:cccdr.a
C^atridstwriciem
£a.cjclv.f
£apirulum.dtjcv.£
£aiccjclvicj.£j5
£a.cdv.C
£a.atjcjcq.B
£a.cccjccii>.^
f^atriclfurTocatio
£a,jqc.£.
£a.ccvq.B
jCaptrulum^cjclvitj.p*
£a.cccvui.infine.
^a-cccdti.B
£a.cccci.£>.
£a.cccqct£.£
£a.ceccjc,cjcvi£
£a.ccccljc.inrtne.
C^tdQinfrigidacd
£a,ljc6
£a.cccc]ciu.3$
Ci£acrici8oJ>il9tK>
£a^cccjccviij.fc
£a.ccccaca
f^atric^ilatatio;
£a.riiii.p.
Hlgs&tricis z
ani egrcGto.
£a.cc.£, £a.lv.p
f 2£>atricem inun
dt^icandam
£a.lriiq.£ *
£a.cctc.a
£a.ccc]citi.S,
£a.ccljc]ivi. K
£a.cclji]tvt?.f?jfinci
£a.cccjcjc]cvu'.B
£a.cccdpj^cv.K
£a.cccdjcjcj;vi.infinc.
^^Smittaj 'ourieice.
£a.t,ci.£.iinfine
«fl^amiile mulie^fiue
^ginuvtnocrefcant
f^acuiaetollcndum
£a.ljci.B.
£a.ci;c.p
£a.cpjcii.i><
£a.cjcjcc.0.
£a.dpv.p
422&9GUl98flft
grasaelendum
f^ettt*9<
£a.ririiii.t?
£a.cccctiii.mfine
f^elancolicaa
egritudincsr.
£a.dcjcii/B£
Cg&elicolie refiftende
£a.l]ccviii.mftne
£a.ljcjcjc.p
£a.cdtjcicr?.f3
£a.ccjccvr?.B;5
£a.ccccrjri.S
£a.ccd,c,c.P,€t
£a.ccccccvt!.4fj5^
£a.ccccjti.i>
£a.ecccjtlvi.i51^
Wl£>eniimar>iiocZd\u
£a.i.P
£a.ti.p
£axi.1b
£a.viu.&
£a.d.P#
£a.tvir?.£
£a.ci,c.ei:
£a.pjc]di.£.
£a.Ecp?;.;S £
£a.lp^.P«
£al,tiiq.p^
XflJjEjaiu'.^»
£a.ltcj:u'«.wfine
£a.i?:p]diii.£
£a.ljcjcpviS.,
£a.p:,B£.
£a.jxi.E5
£a.jcc>ii.D
£a.jccv;B
£axviti.E£
£a.cjci,a
^a.cjtii.pl^
£a.cjcv.t>.
£a.qcjctj.0
£a.ctjcjc.infine
£a,cpjtjci.^a
£a.d:jcjd]c.E
£a.cd.£0%.
^a^dv.ejS
£a,dv^.5:.
£a.clriiq.£
£a.cljcpti].2l
£a.dt,tjtv.SP
£3,djcjcjdjc.pi5
£a.ccv.^ -v c
£a,ccvq.^
£a&uIafupetttatfamtifS#rt>t0»
Xa.ccqcvq.P
£a,ccwm.15
£a.ccctjciJC.*B«-
^Ca.cqdvq.P
£a.ccUv&
£a.cdcrijc.&
£a«cdnqcq«:&
. Xa.aiqcjcijcX
£a.ccqqqwi.;a
£a.ccctl.p'k
^a.cccljca.gfc
ta.cccdq.ai1
£a.cccdiq.:6l5<
£a.ccccjriui.2l:6
£a.ccccrtvt. i1
£a.cccdti,B1
£a.cccdjc/qcv.inftF}e
£a.ccccdiq.*b K
£a.cccccvi.;3l
f 2&mftrua ftringe^
tiaiiuecontranimium
flujcummenftruo?
£a.da.X
Ca.tcvJ
£a.rt]ciq.6
£a.cqevu;a
^a.cjcjcjctiq.B
£g.cictjcviiX0£*>
£a.clic,6
£a,cljqc]cv0.'i3
£a.cqcviq\infine<
£g.ccjcjcjcvi.£
£g.ccqc]cii.:6
^a.ccqctviq.51©
£a.cdiii.6 p.
£a.ccdjc,ivi.infine*
£a.ccccq.£:b
£a.cccqqcii.£P
^a.ccccdicf.
£3.cccdttti.p:6
Xa.ccccjcdX
f^>:mb:aputre0
factacurare.
£a.ljcv^5
f^cmbwarcnatum
£a.je,tja?X
f*il*>cmb:0incifum
vtnonfcnriatnr
-ca.cci,cpvt.a:6jr*
f ^anbris fracris*
£g.ccqcdiii»6
f '.gbiluus vt no comeJ
datpullossalUna?.
Xa.cccci. *$>. *
<ff'.^?:pbea
£g.viq.&
£a.t,cvX
£g.cri,t,3
jCa^liiq.03
£g.ccjccvi.£.
£a,ccpLvi.t)
£a£ccit£
£a.ccqcE.£.
£g.ccdiic.£
£a.cccri.X
£9.ccccit?.'6£
^Ca.ccccjcjcua.a
£a.cccdicv.*K. '
£a.ccccpcv.a
C^>o:billc
£a.cccrdi.2l
C'i£>o:boarcua
tofuccurrcndum
£a.cattriq.:£
f'i£>o:boresio<
£g.riuj.£
^a.ctvi.mftne
^a.ccqcvi.a
£a.ccpc.inft'ne.
£a.cccl.i:c!cvii.,6 r
f*2&o:bocadnco
£a.ccccjqqri.mfine
f*^o:fifcovenenati8
£a.ctciti.£
£a,qcjri|c3
£a.ctl.£jS
£g.clviq.'6
/C9.clrcv.*65"
£9icLiTcrir.5:«nftnc
£g.Cjcciq.S
£g.qccviq.a
£g.cqcvijX.
£g.ccjqctvi.P
£9.CCt]C]CVt.i5
£g.ccd.6<
£axccutj.p.
£a.ccqctv.;3
Ca.cqqciciiti.i'
£a.ccccjc;cvq.:|3
Ca.cccjdi-a
£9.ccclv.2U
£a.ccdijc.:6
£a.ccdjcviti M*
£3.ccdtti.2l
£a.cccltjcq.J5.
£a.cccltjriij.:6.
£g.ccclcjcit.6
£a.ccdcjqrijc.£
£a.cccjcc.£.
£a,ccccjqcit,£).
£a,cccclr)cvi;p
•^o:fus canis rabidi.
jCa.riiu.CHi
£a.ci.£
£a.dtX:£*).
£a.rirjev.p,
£a.d]cqcijc.5:
£c.cetviiXv
£a.cdvq.6
^a.cdtv.5-
XuclrjcitX
£a.ccljctc.£
jCaxdOT.a
£a.cecccii.*6
£g.cccjcjciiq.ft<
£axecr.]cvi.j:.
£a.ccdjctiq.S6
£a.ccdjqcv.*6
£a.cccclt|rit.S
€*Zg>o:fu6ferpcntil
jC9.ijc.6P
£a.jcitq.:6
£a.l]qriiq.P
£g.lcticvq.infinc
£a.crt}.i
£a,cjcvi. p
£9.cjcjcq.*i5
£a4v.iufinc
£a.cdcjcjc.:a.
£a.cccjcttiq.*6
yC^^cdjqcjriq.S
C^>o:fu8fco*^'onts
£g.djct.p
£g.dttti.:3l6
£g.cclv.C
Xg.cdtctrj.S
£a.cccrj.6
£a.cccjcjcuiX
jC9.CCCCtUjC.5"
f^oriusreptflium.
£9xcij.5-
£a.qcriti.inftnc
;£>.ccvrj.£>
£9.ccri.infine
£a.ccd,tjqrijc£
£a.cccdiX
f^KJifusrutdc,
£g.cceqinfinc.
£a.cccc.£3
£a,cccdjcvt. p
£9.ccccljcvq.;gl
£g.ccaectiq.P
f3£>o:fus£Yri
jC9.cccccljqcvq. 5
C'^>o:teaialib> ifere
tifo £i.ccqcijc.*a
£a.acjccv.mfine.
f 3*bulicrito qnobene
purganturinpartu
£a.cccltiiq.6
f*z£>atadiavtate
fugantur*
£a.cccctcvq\infine
«H^bufcasnecarc,-
£a.dtv. 0
£g.ccccvt. *z£b
fFlatiumfan
guinisuujcum
£g.lvti.£
Xa.l]cv,a
£a.tcviq.6*B
£a.cq£
£a.qctiq:63
£g.qqctvq.:i.
£9.ccvunfin«
£g.ccrcjc£ti.,
£a.cccq.F..
jCa.ccdjcjcti.5,
/Lg.cccd.K
t9,cccctjft*J5
^9.cccdiq,p.tcccclr«
£a.cccccd.*a. (S
Xa.cccccv.6
i9.cccccicvi.*i,>
f'R9riumputrcda<
Ca^ljcti.^
Cftariumopttaiio
Ca.cciic.tnfinc.
^a.ccpq.p " ,
jCa.ccctticviiX
£9.cccctlvi.3
4ff*R9rinmt)olor
£9.tl.-R
fH9ufeamprobibldfi
£a.cccI]cviqX
jCa.cccdq.K
f-Beufrtidsi,
X9.,t]Ctt1.P
Xa.tciiiif
£g.cjctftq;6 P
jCg^jqcica
^a.cljctpt.tnfito'
^Cg.cclX
£a.ccd.£-
£a.cccjcicjcviq,5
X9.CCCjCC.^5
/Cgiccccq.-R*
fReruo? conoifl»
CabuJa fitper'tractaittt ttttotxbW
£acfm.ccdjevu.2l
fRcruiesolentibua
Xa.cjccinfine.
Xa.ccp3:8 X
CRursictbusaqiri
busabinneant
©rolonim
x>olo:csi £a*ii.5:
Xapfin.iitj.2U
Xa.vi.51. Xa,vtj.?>
Xa.)ccut?.2lp.
Xa.rrjcvX
Xa4.t5,
Xa,tcrtii;£
Xa.cituVB.
Xa.cjcv.SX
£a,cjcrfXp
jCa.cicjciij.X
Xa.etrcvuVf
JCa.cltvii.2l
X3.clrjct.S
Xa4ttjcir.&X
Xa.cciiiiXpf
Xa.ccjcjcviti.X
Xa.cccjcv-viX
£a.rtt.2lX
Xa.cdjcv.p
jCa.ccrcvti.fii1
£a.ccctr.£5:.
3Ca.ccc]C]ci.t>3.
Xa.ecdq.infine
Xa.ccdjcrtviti.infin<
£a.cccct.^
Xa.ccccv.d.sinfine.
Xa.cccclcvi.^
iCa.cccclcvij.2l
Xa.cccclccjcvi.in finc.
Xs.cccccjcjctJ
fOculo?.pwritU6i
Xa.jcviii.P
Xa.cccctcii.tnfine
fOcutofafperitae.
Xa4crciui.£
fOculoatumoiesi
£a.l.£ . ,
Xa.<?.tjiftu«
^Ca.qcijc.^
Xa.cttvti.X
jCa.clpX
Xa.clcr/fi
Xa.cct.2tB
£a.ccpwte$
Xa.cclrr.U
Xa.cccdi.t5
Xa.ccccirX
Xa.cccclpjc.p
Xa.cccclcjcciaf.fi '
f Oculo? fumozcmfiuc
p:urtriitp3lmb:a^.
Jta.tv.t5
Xa.cccctr.57
Xa.ccccjqctvi.t5
f Oculo^fcabies*
Xa.l,cjcjcy.infinc
Xa.dr.infute.
Xa.cjcvi.P
fOcutowcaiiginca
Xa.liti:6
Xa.jcc.S
Xa.tcvi.£
Xa.crir.infine
Xa.i.jf.
Xa.cvu.2l
jCa.ccii.3
Xa.crrii.t5
Xa.tcccviX
^.cjcua.
Xa.ctjcifti.2li
Xa.ccc.in fine*
Xa.rctj.2l
Xa.ccljLjiu^
Xa.ccccii.a«
Xa.ccci.8
Xa,cccljcirX
Xa.ccccltp.X
fOculowmacutai
Xa.ccvitjX
Xa.cinfinc
Xa.cvi.f:
Xa.cti.2l
Xa.cjcciui.6.
£a.tfdt.:5.
Xa.ccjccvitj.6*
Xa.caljcrjcUnffc
fOculo^iaoie
Xa.clri.*i&
Xa.lr.j5
Xa.ljcjcv.infinc
Xa.cclrr.p
Xa.cdcrtirX.
Xa.ccccjcjc|tvij3
fOoiLo:umcato:c8
Xa.cclccvtVB*
f Oculowpanaricta
Xa.cjcviq.^
Xa.ccccjcjcc.O j
f OculowvnguUluic
pvngutfocoagutatum
fanguincmfugoculo
Xa.crtcii/KX
Xa.ecrtMnfine
fOailotumvlccra
Xa.civiBP
Xa.clt.2t.
Xa.ccltjcvi.^
Xa.cilrttiii.a J5<
Xa.ccltctiiti.Sl
Xa.ccccviqX
Xa.cccjccij.t5.
Xa.ccccjcv»'ii/&
Xa.cccctc.^
Xa.cccci.iitfine«
Xa.ccccjccjc.p
Xa.cccccjcvia.3
fOculouimficcitatca,
Xa.cjc!.S.
fOculOfctpfloa
fiW&*&
fOcaioWlacb^mas
Xa.d,ii:,6
Xa.ccjccvijX*
Xa.ccclp'ii.j5
Xa.ccd,tvti.X
Xa.cccdv.&
f Ocuiow albitfltnea
sbftdrgcndutn.
Xa.clr.p
fOcuiowpupiltc
fcttatatidnem.
Xa.riiiX. Xa.ccccv.p
f Oculowm pannum.
Xi.qclv.C.
fOculowlippitudo
Xs.cccct?.u?.2lX
fOculoniiumentowz
p<.co:;imt>olo:cm
Xa.ciliiiJ.infine
fObralmiaodcft
apoftemaoculi.
Xa.ccviti3
Xajcccii.O.
Xa.cccljtvtiX.
Xa.cccctjiq.2l T&i
fObfcuritatcmvifua
Xa.ccdit.2t.
Xa.ccccjcjcc.je.t»nfinc.
Xa.ccccjcccvi.t)
fOnevicia.
Xa.lrjctiti.2L
Xa.ctvq.a
Xa.ctjc.&
£a.cjtjcvi.D
Xa.ccctjerfjc.fri tVnc
Xl;CCCCti.3
Xa.ccccljcvtj.2li
fO:i9tumo:c84
Xa.ccccti.t5
fOUefcuTuraa
tt Ubiotu.
Xa.civi.j5
fOasbotbor*
Xa;ccjcdc.X
Xapiwlu;ccct|7Rt
Xa.cccjctiij.S.
f Oaovlcerationea
nuepuftuleoas.
Xa.cjcjLi.j5.
XapitulunucnVS
Xa.ccrtiX*
Xa.ccjciii:B
Xa.cdttic.3
Xa.cccpjc.X
Xa.ccctlv.£>
Xa.ccdpiii,04'
jrap.cccljcpjc.-S
Xa.ccccq.21^
Xa.ccajcvi.S
jCa.cccd,cjcvij.X
£a.ccccl,crcvi.^
fOrieputredo.
Xa.cccdrjcviiX£
Xa.cccdcicviti.2U
fOabonotcis*
Xa*ctijc.2S
Xa.cccui.2li
Xa.cjcjcjc.^
Xa.cjctrvi.2l
Xa.djcjcv.j3
Xa.cdjcfcjcii.X
Xa.cejcop.
Xa.ccclcjcv;B.'
Xa.ccccciii. 21
f OiTiumfracturaa 4
cctrabendum.
Xa.ljc.t5
Xa.lrjcr.infuic
Xa.cccccjcvt};iitfu
fOraum9cuudat»9
oncmtiuccomraae?
nudationc oitiunt
nudato:um.
Xa.cccjcrui.X<
f Odorcm co:po;ta
.bonum.
Xa.cciiu.p
Xa.ccctiJ: ;
Xa^cctuti.a
£ataWuptttwttawto0^bi&
^Offocaftonee fte
ricasfoluunE
£a.lriiii.5:
jCa.lpdiii.a
jCa.cccdrt.C
fObUuio.
jCa-accjclii.f
g>aralmai0*
£&$.% £a.ir.£/
jCa.rq,a.
jCa.rrviVS
jCa.tlvi.X
jCa.,cciif.D
£a.cricv.£
ta.cpcjci.^i
jC3.crt.2>
jCa.clvq. D
jCa.cirpvi.a
jCa.cdjcr.*,6
jC3.cccrrrvq.O
^succqqcjcviq 31
;Ca.ccdrq.-&
jCa.cccciq.'i3
£a*ccdiq.£
jCa.ccccplir.D
f-JSaralifirolingoe
jCa.cccljcii.infinc.
f j>artumfacilem<
f fSarturienribna
£a.ed,rrjci.,£.
jCa.cccjcrpvq.23
f-l>annucuti8infa
deabftergendum
£a.cri.a
jCa.cd.cv.,6
fi>annivttingan*
tur coloterubco»
JCuctli.C
f*j>apul38lmpidare
jCa.ccdpviq. C
f-jMagaapfoUdare
jCa.lic,£
f j>leurefia. £a.ij.J
£a^piiX
jCa.cplv.£
jCa.cedcC
£a.adjcrpvq.£
£a.acdrjevi.£
fl>eriplaimonia<
jCaijcanftne. -
£a.crpriq,a
jCa.ccvi.fofuK
iCaittdrtvu.-a
f-fcectoria pftrictione.
Ca.ij.-B
jCa.ltt£<
jCa.cdviq.jE.
£a.acccprpinfinc«
f *f>eftilentia.
£a.crrv/j3
Ca^ccciriiijijg
Ca.cccd.Di-.
fl>edum ©010:011
iCa.rrtir.^
^eda&ototferitinerc.
£a.acicrtfq.£
f-fcdumfcifluraa
quehuntafrigoic
j£a.cccjcpi}.j£
f *l>edumrofula8.
C&ccjctpriifofine.
£a.cccdrpiq.£
Ca-acctciJi.-S.
f ibecudes vt ipiguanf .
jCa.cacjclvq.j5
f1>ediculosnecarc«
JCa.Uiq.a
£a.cvq. f23
£a,dpq.j5;
£a*crcq.£
£,a.ccdcrti.a
jCa.ccccrlv»B
£a.cccdpvi.a
£arfcccipvii£
£a.oead%
f -p>edicu\os generant
£a.cauq.:7.
£a.acctci.£D;£:t%
f-1>ttgnanribii8i
£a.riii.infine.
f -jMegnantito noduis.
£a.jqctiq.infine
f •fStifis. u confumprio
totii8co:porie.
£a.lppvi.a
£a.ccjclvi;£i:
£a.cdtjrir.D
£a.cccrup.a.
£.aiCCdr)criiq;B
jCa.cccdjcri.B
f-jbtfccefiegtotinpifci.
£a.jcjcjciiq.£
f -fstioe oe facilc remo*
uedoe; jraaefcealbada.
Xa.clX.
jCa.clTt.t5i
f-f>odagra
£a.i.&
jCa;rcq\p.
jCa.tt.£
jCa.lv.5
£a.lrir.a
£a.lrriq.a
£a.ljejciiq4nfine*
£a.d.£.
jCadq.:b
£a.cir.'B.
Ca.ctv.l3; "
ta.cjctjcjjpefincm.
£a.(#v.infine.
£a.cplvq\£i:.
Ca.drri.C
£a.djcjep;!5
£a.ciccvt.-5
/:a.ccjcrq.BiJ5%-
£a.crrcviq.B.p.
jCa.ceUq.infinc.
jCa.oicijcanfinc.
£a.ocjcviii.D.
£a.aejcjaq.£
j£a.ccccjciic.C.
£a.cccrpciq,£<
£a.cccpprviii.£
£3.ccdciiq.£
£a.catpviti,B
£a.caljcijc£
£a.ccdjcjcp.£j£
£a.aecv.j3
£a.aacvf.£.
/C^.occicq.£
£a.acctptii;5
Ca.ccccjclrc.D
£a.eccdi,a
£**ccclv.7&i
/C3^ccdjcjcjcvt}4nfine
jCa.ccccrcq.f
Ca.cccccinfine
f-|>odagraacau
fafrigiditaria
£a.ccjcjcij
flJSolipuenajie.
£a.cjcjcjc.a
£a.arrq/ki
jCa.cccprpvq.:f<
f -f>oUuti6.
£a.ccrl,a£
Caxcdjc.C
£a.cpv.£
f rfcohS>&U curfum
bnmo?adoculum
£a.cccppriiq.£
f j>ulmoni8j pcci
fOJiavictM
£a.pa'mu;fc
£a.rU.£
£a.tlq.a
£a.lppviq.:6
j£a.tpricuqX
£a.lrj:p«i;5
jCa.rciiq.j5.
jCa.cdrtirj5
£a.cccr(qt>
£a.cccplvi.3
jCa.ccclrrv.a
Ca.ccdrpvq.2l«
f-f>ulmonepurgSt(fc
jCa.crrpiq.p
/Ca.ccc|dv.2>
f'f>uncturafco:pitte
jCa.pcuq.XT&
jCaxc.X
f-l>iuritue<
£a.v.£
£aicip.CD
jCa.ccidiiq.a
jQ.ccctfiqVf<
jCaxcclrviq.C
jCa^ccdiqip
jCa.ccccrti.O
jCa.cccclq.J&
jCa,cccce(ci.a
f 1>uftula8inf4 '
cie9denda8
jCa,lrjdr.C.infine
«Ca.cclcq
f1>mrifusgenit8li
umvirofzmultc?,
£a^ccdiq.^
fl>ugilib?adpngna>
dum co nfouant.
jCa.ccdtpfli?.D
fi^uUcconecare.
jCaidjcv^
jCa^ccptp.B>
jCa.cccUcvitj.19
jCaxacvi.%
jCa4:ccdpvqJ5l>
iCajrccdjcpviq^
JCapt'm.ccccpct».J:
JCa>ccccpciq.a
fRauwdo.
jCaxccdicfi^
fRflfladias^fdBirt»
iCapun.pv.Oi
Catmla fupfrtcartatutrc fprrbi^:
Sffimt,fala&je*
f *Ramtceni.
£a.cjuc.2~.
£a.cc;cvX
£a.ccjcjcv.2l.
£a.cccltvii.£
€ ttemhvcftavkera.
£a.£vuvj£
£a.ffl:ii.^
£a.cviii.B.
£a.ctvi.2L
f "Renum cakfactioncj.
£a.ciij.D
fHcnescalefacere.;
Ca.cjcjci.C
fRenum frigiditatco
£a.ccvitj.£.
CRenunnvcfice
opilationcs.
^Caxclpqciii.3
£a,ccclctjit.p
f*Reuma.
C9.cpjc.Sl.
£a.clv.D
iCa.ciicui.EjC
£a.cf]cjcv.5.
£a.cc*wci]C4ufine.
£a.ccdviq'B.
£a»ccdtciiq.2Utj ffte
f-Reumafrigktom
£a.ccccti.2U
£a.ccccjc)ci!cX:
£a.cccctu't.£
£fl.CCCC4jC.'i£>*
fRupturfl.
£9.cccl|qc]cijc.;8:£>
Sangutufj.
reqrientibue.
Xa.vtq.f.
£a.j;tittj.;S
£a.rtviHj£U
Xad.jS,
£a.c)cviqX>
jCa.ccltq.2t.
X9.ccttitq.2L
£9.ectcnii.#
£9.cccjctit.:6<
£fl.cccclv.infine
jCa.cccHl).S
^Ca.cccltwO^.
£a.ccd]ctuq ,;&
£a.cccdt(.infine.
fSanpiiKmmuitf
difkantiaj
£a.ciii.S.
£a.ccii.i
f Sanguihcmbonum
generare .
jCa.lEtviij.fc>.
£a.cljciq;.;£).
£a.dcccviq.6
jCa.ccclptjcitX.
£a.ccctctq.p.
£a.ccctcviii/fl*
£a.ccccIjcjcijc.Dj
f £?anguinem gingute
ct vbicuncplocozumco?
Itringendum^
£a.q.jf.
jCa,ccic.i:
£a.ccvt.D
£a.cctjcvi.inrtne
f Sanguinem conge*
latumrcfolucrCi
Xa.ltti.jC
£a.ijcjciiq.D
£a.qctit.infine
£a.cccctl.3
£a.ccccl>cv.£
£a.ccecjicviii.H
f Sjaiigiiinis mictunw
£a.cjctui.0.
£fl.cqch-ti.£>
f «Sangufncm
flugmcntartv
Ca.ccctciij.Si
fSangiiiniefputum
cum tufii.
Ca.ccltv.^
£a.cccdi.p
fSjanguiiugaefldbe*
reres collofiue gutturi.
XUv.B^
£a.c|ctv.£>.
£a.ccccv.0
f S?aliuamino:e.
ptouocare.
£a.tlvi.infine
fStagittaeet
ftirpeeedueere.
£a.c|#jctiq7;8
f Sjcabiem •: putrcdine
pudendomm.
£a.viii.2?>.
jCa.ttjLiiii.D
yCa.ttjcv.a.
£a.tlX
£a.ljcj.v.£»
£a.c.£.
£a.cttjcv..:8<
Xa.qcliiti.0
£i.cljcvi.3;
£fl.clttv.5;.
Ca.cltjc]cvi.infinc«
£a.cjccvi.£
Xa.cciiX03.
£a.cctliq.;6
£jn.cccm.f
Xa.cccc.2l»
Xwccjctiiiin fftx
£a.ccctlv.£
Xa*cccc)cvq.l>
£fl.ccccctvq.£,
£a.cccclc.0,
£a.ccccltjciiq.£
C9.cccctcvii.3i.
fS*abiemvlccrofam*
£9.V.&
fSpafmtts;
Xa.vi.p
Ca.lt.3
XUtv.&DX.-
Xt.fai*}.
-CaJjcjcjiiiiiX:
£a.j:c.D
£a.cjcl.25
Xa,clviX.
£a.ccvq.in(ine.f
£a.ccti.trifinc
jCa.ccjciU.2L
£.Q.ccfw.f
£a.ccljcq.^
£a.cccltviMnfihe
£a.ececjcj:c.;a
£a.cccdi.D
£a.cccclq.i>
jCa.cccccjcti.^
fStranguiria.:
£a.#vijX.
Xa.jcrtiij.B
lCa.cjctii.-t> '
£a.tt.a
Xa.jccii.a
Xa^jcX.
£a.cjcuq.£
Xa.cjqciq.j&
£a.dv.:8'
Xa^clicjcvt.a,
£a.ctcvti3£
£a.cclt]cujnfine
£a.cejca.infin«
£a.ccjccvi.infinc.
£a.cccv,infine.
Za.cctftfB
^a.cectcjcvitj.B
£a.cccttvi.infinc<
Xa.cccljcttiit|.C^
£a;ccccuq.t5.
£a.cccccic.2$
£a.cccclii.H
Xa.cccclqcjcv.f^
f ©ecttndinam
Xa.jcEb,
£a.l]c.6,
Xa.l]cttviti.£
Xa.cti.a
Xa.ctcii.d
£a.clvi).j5
Xa.ccvu.£*
£axcit.Bt
£a.ccjdviqX fin Rne
£a.cdjqcviij.;8D
£a.cdjctit.£
£a.ccqcl.D $
£a.cccclqX
£a.cccltj:tviti.D
£a.cacltiiii .infine/
Xa.ccccljcv;,6
^a.ccccqcjr.viwnfuie.'
f Sscrpenmm ictus
£a*jclvi} ,&
£a.ltv.jr5.
£94;^.^ f
£a.f.d)c.iiifir>2
£axljcjci.2l
£a.ccjce.6.
£a.ccctttv.SB
£axcccvi.K
f S»crpcnte8fugare.t
cotra venenu repnlium.
£a4X
X9.icl.D0O
£fl.l^i.O. •
£a.ccjcjc4nfine
£a*cc|cvt}.D.
£a.cc|cijc.5:
£a .cciqcijc.fi
£a,ccctiti.D
£a.cccf?v.J
£a.«cljcv?^>
£axcdcti.f
£a.ccd?:ttiq.2(tnfine'
fiDerpentesintcTficerc
^a.ctvti.57
£a,ctcvi3
f Q erpctib pcrcuflwi
£a.ccclic]ciq.aB
CftiMlafilpfttrammiDe HtiUsi
*f ^ctpigos
jCap.ccedu^mfin&
Xq.cac.ltpjc.ri'*»
f ©rcmuratomim.
^a.^.03
Xa.ajervi.p.
£a.cl,tjrtc.l3
jQ.cc]ctvtj.a
Xa.cctafr.:8
jCa.actjcX
£a.ccccrjcjcvi./£
fSplenfsvfriafiu*
s^lozemfpteraa
Xa.vtas
£a.fp:f .
Xa.ttjcirj.p
{Ca.lH-v.C
£a,ljcjctvrj.a
5Ca.jcr.ai
Xa.p:vri.;S:t*J
Xa.ct.a
Xa.ctpei.foffnc*
Xa.c|cd.C
5Ca,ccviiX>
Xa^caliiiXP'.
Xa.cdp:rjX»
Xaicccpitii?.^
Xa*cccp:|cvri.p,
X>.cccctprtjyfc.in finc.
jCa.ccccjLvcj.C3
f£5pkncmc6Tumunt
£a.c>:.:S
jCa.ccjci.£
;£a.cdicvi.a
Ca.ccctiX.
Xa.accjccrj.^
fSplenemattemiar
3Ca.d]cii.:£
;Ca.dtp:vi. p.
£a.ccdiiiX
Xa.cccc]cj:vq.3 ;
Xa.cariri.Sv
£a.adtp:t-;.j£
iCa.cccclyvij/B;
jCa.cccctcvijnfuif.
f ©plctwmetficcanria
Xa.cdjcjcjci.a
f&pamacjcficcanduV
Ca.djcij,:*").
Xt.lftpriXfofiuc.
Xa.ctTCtvrj.lv.
£a»cljcp?iii;£ . ';
Ca.ccvjtj.tnfinc
C&xctl&f. •
Ca.ccljcpjci.23E
;Ca.ccctr.£
jCa.cccc.3 f
fSpcrmaaugenudiru
Ca.jcpvft
^a.tpjc.f.
£a.lcvn.P
£a.ljcviti.a:£
Xa.ljcpjcX.
£a.p:iiii.;b.
Ca^friii.Broffnc
jCa.clq^
£a.dflcvf.CP
£a.djcp:.fofine
>Ca.ccvitjX
Xucvi.a.
Ca.ccjqctj.^)
Xa.ccljciij.aCP51.
jQ-.cccjcjqc."*?.
Xa.cccUjc.fi*»
£a.cedc.p
Xa.ccactti.C
£a*cajccvii.:S
Xa.ccccjcKc.5
*.a.ccccljcjEvtJ4'nfifnc.
Xa.ecccctitfr.£
f £>perma r9
tuundum.
£a.rprti.:S
fSrciic28cau
faecurarc
£a.ccclpiijX
Xa.cccjcc.infinr.
;Ca.cca'icJLv i.p
f STcdandum t>olo:ca
pungirfuoGventtta
Xa.cccljcvii.p
fgjciarica.
Xa.jclvfJ^
Xurivtitp
£a.ljc3 ^
£a.lp.iirj.pF.
Xaljgcjca^
JLa.jcd.P5
C3.jccij.^.
£3.jcdi?.p. '
Ca.iccYn.3
Ca.cjcii.3
/Ca.ijcw.'^)
£a.ct|ci,t.£
£a.cWf.5^)0li
/Ca.cjcl33.
Xt.cljcjcvi).a*B X0
Xa.cljtjcijc.a.
Ca.ceprm.5v
Ca.ccfftj.j5
X?.cclii.*6
Ca.cdprt).i:
£a.alpai.trifinc
£a.eclpcpr.:S
£a.ccciiii.a£
Ca.ccqcjcin.'C
Ca.cccjcjcviti.O-
Ca.ccetlv.a
Xa.cccj:l,vi.:6
Xuccctrj.S
£a,ecajaijc.a
C4.cccc;jLjciiii.a
Ca.ccatjcivi.a2.
X^cccclcMciiX
£a,ccccctvi.:££
fSirimfedatidam
£a.p'!r?/f>
4~4.tv.-K
£a.ffu>a3
£aJpi.£
Ca-ftjctiXfnfinc.
Ca^iii.a
Ca.cprirj.p.
Ca-cpiiiti.C
£a.cp|ciii.p
£a.cth.£
£a.crivi.',6
,Ca.c)Llviianfinc»
Ca-clvi^
£a.dpdiM'nfine
£a.clt]t|Cvitj.£
£a.ccjU.X
Ca.cdviii.a
£a.ccq:ivirj.£
Xa.ccclvw .0
£a.ccdprq.££
Caxcc]ccr».aC.
£a.ccecrp:utiX
£a.cccdpriii.a
iC^accljct.infinc.
Cajaccjccti.3
f£>ingulrus.
Ca.ccccviiiX
£a.ccolviri.P
fSdirarosfanan*
dum^dcft apoftcir.a
mdancoltcum.
£a.ljcp?.;e.
fSaneopia
£a.jcjc.a
Ca.]ijC]ci.a
£a.ljcfj.a
Xa.ljctviq.C*a3
Xs.rc&a • " a
Caxjdvi.BX
£a.dii.£.
X»,dp3iX
Ca.cctiii.'B
Ca.cd.B.
£a.ccltjcjcviiiX
£a.ccjoijc.£
f •SiJKopfm induccns*
iCaxjcjcjcvq.i?
f ^quinaria.idcft
apoftemagijtturis.
Ca.lv.1b
£a.cvrj,£
Ca.dctT.t) •
Ca.cc.t^.ai-5
. £a«cctct'jt£
^..cccjcjcjlijcX
£a.ccdttX
Ca^adptpB
Ca.cccl]cjcjLiiii.p .
Xa.acclrwP
£a.ccccjccii.£p
Ca.caccpfitVf;.
fSctrTurasqucffunt
inmatutotpcdibua
Ca.cccc]cci,:b
fSomMpuoCandttj
JCa.iijcii.a25C
£a.jcjcv33
£a.tprrj7a;8
Xi.ci.p
Ca.c^r.infinci
Ca.c^rj.C
Xa.ctlv.^>C
jCa.cpjiTci.-B.
Ca.cerd.jt5
Ca.cd.^P
iCa.cdjcjcrj.pi
£a.cdjc]tvi.p
Xi.cdjcjcvti.p
£a.ecar.p>
jCa.ccc]^viq."6P
X'B.ctintine>
jCa.cecjL-cviij.O
Ca.caclii^5;
£a.cacly.£2%
/Ca.cacjccri.'H
Ca.ccccjaviii.X
Ca.cccca'jc.pri?<
fSomnupiobtbentfa
Ca.cajclvj.C.
f ©omniamala
aquibusacadtfflt
£a.cclwi^ . - ^
~i
Cabula TupfrtrattatuDf Hjrrbfe*
f£>odamfedandam
Jta.jqaivB
Ca.ttv.B
Ca.itrrvXX
Ca.ccdrrit.S
Ca.ccccjtij.£D.
£a.cccctic.:6£.
Ca.cccctrit.D
f£?romacbomalo:
Ca.itj.a6£
Ca.rviti.3
£a.trvui.£
Ca.lriiii.'6.
Ca.tjcrtity6.
£a.jeciq4'nfine.
Ca.jcc/6
Ca.cjqciri.D
Ca.ltir.infinei
£a\drtviti,infi.
£a.ctci.^
Ca.ccfcpcitl.^:
£a.ccm'ti.infine
Ca.ccclviri.j5.
f Sfromaebofrigido
Ca.t,tti.DC
Ca.l,irj.:6.
Ca.lrtviX
Ca.revjinftne
Ca.crttj.6
£a.cjccvti.D
Ca,ccvui.H
Ca.ccijcD
£a.cdtjcj.tj.5:
. jCa.cccl]tMii.2l
jCa.cccclr.^>)
f SfomKbum
confo:tare.
£a.ccri.3.
f £>romad?i mmoies
fiue inflatiocs ftomacbi
Ca.cdvui.B
X3.CCCPI.3
Ha.cccjcc.i-'
Ca.ccccjtlvirj.B
f>£>romacbi
inflarioneo
Ca.dt]ctirX
f SjcrcfulasnoueM
lassderc
Ca.i.£>.
Ca.v.73.
Ca.rlvX
Catfvi.&^)
Ca.ijtrt.j3.
Ca.lrrcyp.jC
Ca.rcvii.6
Ca.ccrrvii.*6
Ca.lq.O, .
jCa.clriiii.t5
Ca.cc]eviii£ - ,
Ca.cctlitj.D^
Ca.cctlv.3l
jCa.cclrvqV5r
jCa.cdrjcqX
Ca.cdjcrvi..?
Ca.cccrrrvii."K)
Ca.cccrlv;6
jCa.ccdirX.
Ca.ccdjcjcjcvtj.tnfine
Ca.ccccjcjctvi.2l
Ca.cccclic.a
f Sfcromlas quc
fiuntingutturev
Ca.cccci.infine
f Sjpiritus confo:tare
Ca.crrv.©
£a.ccccjriiq.j3»
f £>co:piones effugarc
Ca,cctcC
f 2>cotomia octilomm
Ca.ccccliiq ,i>.
f£>udo:emp:ouocare
C^.riic^
C3v!fl.a.
£a.cttjcnti.2l
Ca.ctciqX
Ca.ctcitiiVi£>
Ca.ccq.D
£a.cricX
Ca.cdttjcijc.32
Ca.ccqcjcv.D.
Ca.ccctpcvti.^)
Ca.ccclrqVBC Iv
Ca.ccccccviii.a
f £> tido:em remoucn*
dumfiueaufcrendum
£a^ccct]ciX3 ..
f ioudo:em capirte
rcmouendum.
Ca.ccci.6
f Sjubglurientibua
Ca.cccrcX
JXftanu0.iD
eftfpafmus
£a.l,cttv.25
f Xeiliculouim O0I02.
CaiCccdjcrviVB
f£cfticuU>8 W/
duratos.
Ca.cccjccvi. *5
f Ccfticiilo? inflarioce
Ca.ljctrviti.S.
Ca.ccccjctviqV6
fCefttcuUpuerojum
vrnonaugetur.
Ca.crv.D
f Ciueas t>elere
Ca.crjcijc.fnfi'ne.
Ca.ccjcc.inftne
f £cfticulo:um
apoftemata.
Ca.ccciq.-H ; &.
Ca.cdjcttiti.a^
Ca,cceq.infine
Ca.ccccrciqVi1
f £efticuloai tumo«0.
Ca.vqVC
Ca.crjciq.6
Ca.ctrtvii.'B
Ca.clrrt.rto.
Ca.dttjcq.3
f £ftiticiamrc*
mouendam
Ca.lrq.infine
Ca.crcvq.0.
Ca.ccccjcq.5:infine
Ca.ccccttvii.£ '
£a.ccccq:.:6£
f.Xipiciofrigonbus.
Ca.ccctcX.
f Comiramoas
Ca.ttvi;B
£3.101.21
Ca.cviii.C
^a.cttv.i
Ca.cdtrV6C
Caxccclv.D,
f Co:ttone$
Ca.dv.0
Ca.creiii,6
£a.ccvq.J:
Ca.cctiiqVD
CaiCcjLiLir,^
Ca.ccrlvii.D
£a.ccitt|Gty&
£a.ccccl.6
Ca.ccclrja76
jta.cccd.57.
Ca.ccccir.'6
£a.accjcrirC
Ca.cacirri.273f
f£o:acem.
Ca.i',6 '•
£a.rrrj.D
£a.ctrtir.inft'ne
Ca.Lttrv.jfD
jCa.clrrvtiX.
Ca.cdcjcir..D.
Ca.ccrcX
Ca.ccdv.&£
£a.ccclriq.3
Ca.ccclcjcv/H.
Ca.ad,ccjciiq.:6
Ca.ccdrttviX.
Ca.cccctiti}.C
Ca.cccdtrt.6
£a.cccdrtv.B
fCuffimcurare
Ca.viiVB
Ca.cfiqVfc
£a.«cv.;63
Caplhi.ttiitiX:
jCa.ttv.C
Ca.tlv.& B
Ca.lctiui.^
Ca.ltri]CVB
Ca,lprr.D53
Ca.tc.SD
£a.jccu.5:.
Ca.jcciiiX
Ca.jccv.a
CaiC]cir.S
Ca.crrii.jT*
Ca.cjccrX
Ca.c]ct]cvi.a
Ca.clv.0t3
Ca.cLvi.-6D
Ca.clrtvq.6mfme«
Ca,cljc]C]CV(6.
Ca.crci.fi.
" Ca.ccvti,£j5
Ca.ccri.£
£a.ccrr.*B £
£a.ccrtvitjX
£a.ccttit.et5
jCa.cctjc):vXCjSJ
Ca.cctlyiii.*^>
Ca.cclv.^.
Ca.cdviii.C
Ca.cdrti.inft'n<
Ca.ccrcii.£
Ca.ccctt.j90
£a.cccir.Ci£?.
.Ca.cccrritiX
Ca.cccjqcvii.CDi5,
£a.cccjLtviti.i:J
Ca.ccdtviq.C
CatJUlaTujlfrtraftatutifEjfrb^
£a.tccl,cjcvu.fofinci
£fl.ccccjcrv.B
£a.cccdr.e
£fl.ceccltti.2l:6
. £a.ccccc.S
5Ca.cccccccutj.pi5
f£ummanriquam
curare.
£a;jclv.#
£a.lv.'B
£a.ct}.infuK
jCa.ctiiX
£a.ctic.-R
£a.crrtiX
£a.cl#v.S3X.
£a.qccvi-]X
£a.cccjtiiiX
£a.cccjqcir.;f
£a.c«tcui.£D
£a.ccccrttvti.p
£a.ccccliiii.infine
4tf £amo:es feda ndas.
£a.rrii.S
ta.jccpr.BX
£a.lij.iufme.
£a.ljtvX£*»
^a.irriiti.a
jCa.tocinlinc
£a.cviii.5
£a.ctr.2U
£a.cctit}.p<
£a.cttcii.B. !
£a.cjclvi}.£
jCa.cliqti.Cs
£a.cljcriit}.B
£a.cuxv.P
£fl,cljcjct£.
£a.cltcju):6
jCa.clttcii|.a
£fl.ccri.S
jCa.ccclvi.a
£a.cclu?,infine*
£a\cclviti.£.
£a.cclt*i.S.
£a.ccljct'.'K
f Xumoies mamillaru
£a.lvi.a
£a.c.mfmc.
£a.cljctrX
£a.ccjctviii.p
Xa.cclcjcqX
fXumoasigneae
jU.Ctfjtvu.,6
f£cnafmon.
£a.,ciii].K Ca.lir.S
jCa.tpq.fi £a.cl.£
£a.cltcic.5:
Ca.ctci.0i5
£a.cccr.:8.
£a.cctjcrvii.D.
£a.ccljcvX£
Ca.cdcijc.K
£a.ccjKi.infine
Ca.ccac3itvqX
Ca.catritj.ft5
iCaxcccjcjciii.3.
Ca.ccccl]Cit.inft'ne
©rinam
tnouocare.
£a.viXf3<
£a.rvq.S&0
Ca.tciii.a
£a.jcrv.D
£a.rcic.25
£a,crjtit}.:a
Ca.tctir/S
£a.lvi.O
£a.ljtv£
£a.!cti.S£,
£aattv.2l
£fl.lcttv.D
£a.lctjciic.C
£a.ca7a
£a,ccqi£.
Ca.jccvii/B
£a.ci.5iuifine
£a.cq.£ - •
£a.citq.S-
Cfl.cviii,S £
£a^riiU.a.
£a.ccv.£5
£a.ccjci.03
£a.cttt.i5
Ca.crrjcir.H
CaxtlXX.
Ca.cclvi.-8 v
£a.crtviti.infine
£a.civii.f
Ca.cljcjcvi.BfJ
£a.clrtvq.3:.
£a.cl,tcrv.infi'.
£a4tiqcir.p£>3
£a.ccq.j5. v
Xi.ccjcq.J
£a.ceciiq.a£££
£a.ccKviu.p ^
£a.ccrtvq.D
£a.ccttit.a.infinc.
£a.cctrcit.Bp
£a.cctlvt].p.
£a.cctlviii>S
£*.ceirv.t-&
£a.cclcr.3
£a.ccccvt.S££
£a.ccctviq.S.
£a*ccccrir}.0
£a.cccrcpvi,&£
£a.cc£lciii}.infinc.
£a.ccclctjciiq.;a"K
£axcccii}.^D
Ca.ccccjCtjcvX
£a.cccclcnp'.Di:3m.
£a.ccecrvi«P .
£a.<scccjcrvii).p.
f arinammnlcamet
fetidampJouocandam
£a.cccl,ciX
£a.cccljtvi.3.
f arine ardozem
£a.ccccjcjev.infine.
f arinesifficulrarem.
£axctcv.£mfine
£fl.ccceic.;&
£a.ccccrlitiX
£a.cccdrri.infine.
f arinam fanguineam.
£a.c,cjcit}.i:
£a.cclcc|ti.a£i:
£a.ccccjti.infine
fanncoiftttlario
£a.clrcjcijc.p
£a.cccjcii}.t5
£a.c ccct,cir.i:
£a.ccectciq.3F
f oariolaa
£a.cctri}.p.
£a.cccttq:£
£a.ccccljcvi.a
f aenenacurantur .
£fl.ljctjciiq,£p
£a.cjtvi.£
£a.cctv.-H
£fl.clvq.:8.
£a.rcjti.p
£a.ccvii.i:
Ca.cctlv.a
£a.cccccv.a £
£a.cccclcjcvit}4'nfine
£a.ccccltjcjc2l
f Ocnenum repriliumet
fugarererpenteet
£ai]X
£a..tl.D0D
£a.tlvi.£>
Xi.ctv.5
£a.ctjcr.tnfine«
£a.ccvii.p
Ca.ccjctrj
£a, ccjcjtic.fi
£a,ccciii).D
£a.cccjcrv.&:
£a.ccctlvi.t5
^a.cccljcti^.
Ca.ccelc^iiT.S^nfroc
f Ocnenafusanda
£a.ccer.£
f aenenofa anfmaua
vttoritumamittant
Cfl.lcv.p
faerrucae.
£aic£
£a.tcvi.&
£a.rivi.t5
£aptm.cltr.6
.C3.crciiii.D5
£a,cjccvi.£
£a.ccjcir.#
£a.ccclcjcv.C<
£a.ccccv.C
£a.ccccjclv.B
fOcrmee (iuelumt
biicoe cucurbifino8
inrerficere.
£a^c.B0
f Ocntofitate refolucrc
£a.trit,6
£a.!dvi.0
£a.ltjcjcvi.£
£a.cct}.^£
£a,cccrl.3.mffne ,
£a.cccccrjciti.S
f aauri6T>olozcm
Xla.rjtirX
fOentrisflutumi
£a.rjci«.£.
f acntremftringunt
£a,ccjctiX.
£a..clviU4nfinc
£fl.ljct}.£
£a.iw.a
£a4jcvi.in fine
£fl.lff^5.
£a.ijtri.BD
£a.cjcjcvi.B.
£a.cjtjctvuX£J^> |
Cabuta utptttrattatu btlfottW.
£a.ccj-lvitj.C Mnc
£a.cclrii,£
£a.ccqcviii X
^a.cccjclv.a.
£a.cccltuij.p*
£a.ccd|cjcj:q.j5
£a.ccctciij.£
famtreTolnuT* *
£a.c2>
jCa.cjii.2l
£a.qcvt.£
£a.qc|Ctq.Ol^
£a.cjc|ciiq.p.
£a.cjcjcj:i.'B
£a.cjdvi.£
jCa4jcv.a
£3.qccu'q.:8.
£a.ec£.
£a.cccjqcviq.O %
£a.ccctliiq.2»
£a.adj:j*iq.i£
f acntremmolliffcant.
dufcpT>oto:emmittgat
£a.vq,6
£a.ijc.£
£aJjqcjcnq.a
£a.tciiii.*K
£a.jccvq76
£a«d.2>
£a.ciq.5
£a.cjcjcjcvi.a
£fl.qclvi.'6
£a.qctvq.0
£a.cjclit.t>
£a.clrrv.a
£a.ccjcu'q.;3.
£a.ccljcrii3
jCa.ccjccijGsfc.
jCa^cccpiqciq.a© a
£a.ccccl|Cjc.inftoe
f aenrrisfolutionem
mitigaitt
£a.cviq.6
f Ocntran conftiplffo.
£a.cjclviq.£> ^ ...
£axcj:ciq.;a£>£
£a.cccci.£>.
jCa.cccljcwcq.0i5,KX.
faentremfcbticiran
tutmlajcare
Ha.ccccjcjcv.a
f oentrfepuncriones
fcdandas
faefice&oio:cm
£a»tjcrijc.:t)
£a.l.£
jU.crriijX
jCaxclviij.S^
£a.cctd.;a
£a.ccccljcuq.a
£a,cccccvi.a
jCa.cccccicjcr.a
facftcefrigiditas
£fl,ct]£i.£>»
f aeftigianigratncotf
poze abftergcndum
£a,cecjcjcjcviq.£
£a,cceljciiq.£
f aemgta^nguium
remouenda
£fl.qcijc,ib
faeftigiafanguinut
mouui aufcrcnda
£a»ccccjcjcjcvi."K.
facftesvtbabeanc
odotcmbonum
£a.cci.'£
f Uenigd
£a.ljci76 ,
£a.cjccjci.£.
£a.cltfiq,i>
£a,cccciclvi.l5
jCa.ccccliiq. -fS
faifumaebtlitant
£a,j:jLViq.6
f aifumacunnt
£a.cdjw.S£
£a.cccjcj:iq.p
£a,ccca.3
£a.ccccjutq,6
£a,cccdv.6
£a.ccccljcvi.t)
Ca^cccljqcjcuq.D^
f Oocem clarificandaj.
jCa.jcciiti.j53
£a.a£ f
£a.djqcjcq.£
£a.cjcei.£
^a.ccccjcv.5
£a.cccclu'q.£3t
f aomitu pzouocanduj
£a.jcj:tvii.a£
£a.jclvq*i)
£a4.3
£a.jcciqinftn<
£9.rcttq.5:
£a.c£3
£a«Qjvi.£
£a.qctn.6
£a.4j:ifq.tnn'ne
£a.ccjcvtq.2l£i3
£a.ccjivq»a
£a.cdjc]cvq.fofmc
£a.cclrjtiiq.p£
£fl.cccvij.a
£a.cccriq»D
£a^cc|cvi.a6
£a.ccdjcjct!ui.'6
£a,crcljcrjcv.f
£a*ccccvi.5
£a»ccccl]cv£ D
Ca»cccclcjciiq.a
f aomitumfcdandumi
£a.ljcvi.infine.
£a.cjcviq.p
Jka.cjctv»^
£a»cjct|cuq.p
£fl,d,tviq.infinc
£fl£l)qcplinfi.
£a,cctiqVp
£a^cjcttq4n finc
£a»al):]cjcvuttftne
^a.aajttir.pj1.
£fl,ccccljcq.p
£a.ccccjcd.&
fadlaBmanuum
£a,lv4nn'ne
faulucvtciaeuranda
ta.ccdrici.51.
fOunla.
£a.jcjcvq.p.
£a.cjctvi.£
£a4v.-*>
£a.ljc]cv;b
£a.cajctv.^
£a.cccejctq.2>
fOngucetepiofos
ctcludcrc»
£a^:cljcv.2l
£a.tcccjccr.X
f anguium contractfo
£a.cdjcq/fc:>£>
f ansueeftuloe
eradicandoa
£a^jct|cv.£
£a.ccccc.innnc
fambttictispueroaim
cumclongamr,
£a.ccdinfine
£a.ccdj:jcvq. 6
f oulnerapurganda
£a.ctc,
faulneracoglutmada
£a.jclq.5^
£a.cq.2linn'nc
jCa.ctq.-H
£a.cjcjjjcq.ihfinc
£a.cljciij.£
£a.cljctjcvi.2l^
£ait;cjciiq.t»
£a.ccjcfjcittV6 .
£a.ccj;cv.B.
£a.ccci.p
£a<ccvq.£i
£a.ccclviq.pk
f auuicra coToudandsB
£a.cjcjciq.i3
£a.cpqg[q.£
£a^lj^pviqj£utfinc
£axctlviq.X»
£a.cdcjcq.£
£a.ccci.infinc
£a.ccd,£
fautncra^eficcflndsid
£a.eccctcjcjcuq.6
faulnerflfldfanitatcnt
fcrducantur
£a.jcjcviq.£
f aulncrafo:dtda
curantur
£a.vq75
jca.jci.ae
£a.di,£"
£a,dq.£f>
£a4jcjcvi.infinc
£a,cd.£X,i fiat
£a.cjcjc.ih(ine
£a^jcqCij£
£*.cjliiq.2l
£a*ccjcjcq.mnne<
£a.ccljcjcijc.C
£a.cdjctt.tnnnc.
£a.ccdiq.P
£a.cccvq.C
£a.cccj;|Cttq3
jCa.cccjcjcviq.jSO
j£a»ccctjct|.-K,
£a.cccjcjcjciiq.,B0
£a,ccclcjcv.£.
£a.ccccjtv.a
faulnerarccentia
curanda.
£a.cjcijc.0
£a.ccjcjcjii.»
fauliicrapulmonitS
curanda.
£a^vq,j53 ;
£a.dvi.p .
'Nt Q
£abulafttpmtflctatu&flL)n:bi0<
£AXq;f&p
c .xqm*f
f aulncraeauata
£a.crlrq.2>
^auwtracanccrofa
curanda.
jLa.dtq.fnfine
^aincrafaiKium
jDwctcq.a*)
faulrieracapifl
£a.ccici.S. .
falccravenma
jCa.cc<:iqX
fOlccaatia.ua
tonfoudare
Xa.tfc.X
£a.ccpcv.£
«falccratncaroanda
jC3.j:ckBa-
$Qwq4viqX
£a.cdr.;ft,
jCa.cccrq..*
jCa.c«cjcii. &
£i.cctcv]tiq.&
Xa.cacl^MiH'^^
f alccraintdlinoaim
Xa.ctci.S
jCa.ccvi.f
jCa.cctev.5lf
jCa.cdjur.ftlV
jCa.cclr|ci.£ ,~
jCa.ccjccir.i3
£a.ccdp.ap
jCa.ccdr.£
^a.cccjcicvii).©«
£a.ccc*tpq.;6.
jCa.cccfcrq.D.
jCa.cccjcctq.£
jCa,ccccq.P
jCatfacrtq.a*j3*
jCa.ccccc.,6
4Qlccraputndact
cotrofiua.
Xa.ccrrtuq.a
jCa^vXinfinc
jCa.cccrtr.2l
faiccrafangtiinolcnta
jCa.ccjciiqX
«tfakerafagadcmca
turanda.
jCa.ljctr.C>
$&&#$& - ' :
£a.cctq.6
jCa.cccdttiiq.£«
falccrarenum
ctvcficc.
Xa.tvqVf*
£a.t|crq.a.
Xa.cviu.a4
£a.dri.&
f Ofcaaticambttiatia.
jCa.cccjclr.0
f aicera carbunculofa.
jCa.cccdrjriiq.£
f alcerafanandaque
fiutin ambobus rolto
manuumctpedum.
jCa.cccq. K*i£>
jCa.ci.^-R
texm3® .
£a.VlvtK85»
£a.liq^£ x
jCa»tp:jci,t:. £ -
£a.pc.'BD
jCa.ctr>£
£a.crti?.3<
jCa.cicjcjLi.j3
^atftli^p
Xa.dq.Kfc
£a.dr.££
£a.cl,iv.p :
Ca.djirt.K
£a.drjcr.23 p
£*xitf.T\is:&f
£a.dttit.£
jCa.ajctvq.tnfi.
£a*c<jctjcq.£
jCa.cctttr„jF
jCa.ccrlt4nftnc
fa-«*gfe
Xajccc)cjcjciq.fi
jCa.cccjcpri.je
jCa.ceqcl.pt?*
Xa.ccdjcYpinfY<
JCa.ccdrruj.plV
jCaxcdjcjcjciiijX*
Xa.cccci.l3
£a.ccccri.*K.
£a.cccajc.&£
£a.cccdq.P2^
J-a.cccclv.51
£a.cccdrtri.#£
£a.cccccq.p
f yltacapaflto
£a.lti.£. :
jCa.ljoiq.:a
£a.ljcr.K
jCa.itjctrvf
£a.jccrii.infinei
£a.cjcitqXinfi.
£a;dr.:6
£a«dtjcj3?qXP
£a.c«vq.a,i3X<
£a.cccit.P
XixcRcq.53
£a.cciccrunfi.
£a.cccvX
£a.cecr.£
jCa^cccjdri.^
Sfquitutta
bulaDtjRnt'
tnalibua.
fadalopicum*
jCa.trq.O.
£a.ttiq.w
jCa^cjcr.C
£aatjcriua
£a.ljcjcjdii.£'i2£
£a.jceriii.p
£aw.B
jCa.cEjeii.a.
£a.crrtiq.X
Xaurlvii.e
^auriumtolo:
jCa.iiuinnnc
jCaJtiX
jCa.jcitq.KZ4
jCa.ocuq.e-K ;
£a.tt]riiq.£
jCa.lmVj5<
£a.lct.a.
£a.ltjct.;S
JCa.clijc.i3X
fauruirermca
jCa.i.a.
faurwmrlcera
JCa.cjd.fB
faurisfouJicicf rN
jCa.iVB*?.
fapoftemata
poftaurea
j£a;dX
f auditom rcro>
perandtim;
jCa.tiiq.^
fapoftemataguttnrfa
jCapi.t."K .ctinfme*
f Spoftcmata Qioffai
stflblucnda.
jCa.jcitt1.3£>
f apoficmaribuepol^
monio confio*.
£a.rtti.0
fapoftcmiitumo^
ridas foluit.
£a.ttrt.6
f aduftafanac
£a.lrjct.t>.
fafmariralcc .-.»
jCa.tiX
CalMlarupfrtractatu&fJHromalibus
f&nimal(avcncnat;i
vtfuaamur.
£a.lv.3t&
f 2L3tC3tit\)8.
£a,cli.i3.
fStpummtcvefpa
rumicrue.
£a.tttq:£
f avicqecuftodtf.
£a.l,cfic.:ft
j&ortjo:J0e
vlceraoiis
jCa.jqcvtj.mftnej
Capiti0OO'
lozcmfujcfodajfcdat.
£a.ft]cuq.:D
£a.liiq .X
£a.c.£
#£apitio vlceribus.
£a.a'iq.£
f£apfiloecrcfccre
factt.
Ca.rlvi.2i.
fXIapatosquiumnn
palpebasampurat.
£a.cjcjajc.;a
fjCapillosspiloa
tfrefcere nonfinir.
£3.qaiq.£
f£anccr.
£a.iq.infuie
f£a!culuff.
£a.iiq.C
£a.l/nc.£
£a;jtci,c:Fl
£a.cjqc.infinc
jCa.cpjciuijiihne
f £alail9vcfice
Ca.ciuj.3
f£atbuncuta»
£a.fit}.;8
£9.jc,cq.;a
f£anraridc8bibcnttt
busuibucnir
£a.jcrtj.;iK>
f£arnemmalam
eradicandam.
^fl.lpuiq.^
f^afcosamurtbusnd
.atringiwcuntur
£a.jccit.p.
fCanestmpinguat
^#iiii.B a
f £apuToect lcitf
dcerollunt.
jCa^)Ctiu."K
f Ccrcbmmconfotfat
£fl.]CCH..f
f Cereb?. calcfaciendii.
/Ca.lrviuJa
f Ciaricapaflio.
£a.cl.P .
f jCvltaca paflw
£a.cl.in finc.
f £oUcapafii'o;
£iJticiLVtti.£j3
f£oituconiouet.
£a.v.Z. _
Ca.ttviq.pE
£a.c4ij.in finc
fjCozconfouandtun
£a.ljcvfu.ainfinc
£a.einfinc
f £olo:cm bonii cffidf ♦
£a.l,cjcviq.£
£sJjcjcjc.13.
f£ontraniuia
nocumcntum
£a.d.y.\
iBmttumDo
lo:esairat
£a.jcv4i.V£
«Ca.jcUq.iu finc
£fl.cjcui.23
£a.cliiqiufinc.
f penteo confirmat
etgingiufls.
£a.v/K:£>
£a.citti.0
£a.r$.£>
£3Wii«a
£a.cjcjc.infinc
f pcntiumrubigtf
nemcurat
£a.jciuV£ , "• •' ■ .
f petcevtvdoateron
anf.ifinct»olo:c ejccat
£a.lj^q.£ £ ■
fpntiiuncradtca*
rionemfacifcm.
£a.cr|cq.infine
f pivTimeria,
£a.i.U
Ca.iiii.^b
£a.jcj:t}OX
£a.|Cjcvq.D
£a.cl.fitfinc
f Pifficultaft anbtf
Utueconfcrt
£a.i.£
f Po:fioolo:i p:ofunt
£a.jejcv.p.
f pomiltuuvtmttdaa
ab omi rcptile ac fapctc
£a.v.infine.
(Eptlratiant
cjcrifar.
£a.rrj.infinc.
f Cpilentia
£a.v.3'RlS
£a.jcprq.at>
£a.jcjcjci£
£a.tti.^ .
£a4jqc]cti?.f. •
£a.lictpiq.£. *
£a.cvinftne
£a.dvq:&.£
f £mpctiso
£a.i.p0
£a.irj:£
£fl.cl.^
f£migrane*
£a.i.£
f£mo:roidatf
£fl.jciM>>
£a.|qcv.P
£a.Rcvtj.a
£a.L7#iqX
£a.trjc]c:B
£a.l]CRCvii}.f .
fEmoproicapaflto.
£a.lv.p
fyCtbicis.
£a.v.3 ...
f£jcconationtcalca?
neifanat.
£a.uj.£. .
ftbrtcratcmcurat
£a.iu)p. £a.Ujc.£
f £ftiifioncead
vifcerapwbibct
£a.l;.]ti.,6
f£lcpbanriamfanat.
£aiffi.infine.
£a.jcciq.p.etinfine.
jfantaflitos
ianat, ;
£al;jc|cvai.|5 . a
f frfrteeairat
£a.lv.iaftnc
£a.cjcltj.^j
f fcb:c0coftdi3it3ei
£a.v.X £a.lcjcj;.3
f 5*b:csfcrctana8 >■
£a.iq.P
^ixtoceqttatanaa*
£a.jqcviq.£
£a*l#,P 5
£a.lLRcauftnc
£a.clvq>£.
f febzcequartanae
faeiteuentre.
£a.lnciuK6
ffcbribueperiodtoW
£a.i.25 _ a
f 5etumejctrabifi v
JCa.rjcjci.*R »
£a4iiq.p.:infinc
fiiftula
£a.jc?:q4ufincj
£a.rIvi.C
£a.jccvig.0
£3xp]cjcijc.£
f jitVuraa labiowm *
£a4.6.
fiuTurtsfrigoasvatct
£a.v.^.
f iitrfurcstoclct
£a.jciiq.a
£a.p:vt}JE.
ffo^micasvt^tmittlt
manfioneotfugianr*
<Ta.ljttq.2lB£.ttnftnc
f5o:imcevtmo:ientUr
tricoaimfo:amtnibii84
£airtq.O
ffomccvtnoncjcd
antco:umfo:amina ►
Caimi.O
£a.i.Pi3. :\
£a.cv.0 >
£a.cUi5
f t)omincminuttU ;
lemredderc >
£a.rrviii.t>
ftJumcrtoolor ..
buefanat. ; v
£a,cciq.£ :u ,
30nfmta';
Cabuiafupretcactatulie^ramalibus
Xa.cIfX
f3gr(i3adisfti
onemcurat
Caxcvii.Si
Ca.cct.D
fjamcta
Ca.i.fct5
,C9.cuii.B
£a.cti.infinc
f ^nflaiionesfollit;
iCa.jccci.X
f3uncturarum&olo?
rescurant
£a.lq.S
f 3mp:egnattonem ft>
ueconceptumiuuanr.
3Ca.ttvq .&
£a.lv.£
f3nfanriftutumaW
fcinditabo:e.
£a.ccijc.*K
f 3nteltinarupta
£a«UjcX
f Jmbziiiacronitnur*.
jCa.trtviq.a
f 3mpinguat fo:titer
£_1.CCC]CX.
Eapiorat m
Yefica&ifToluicfcurat
£a.q.f
Ca.v.P
£a.evX
f Xapickmrcnum
curat.
Ca.ltciiq.p
fXacattrabendUnt
inmammilUo
£a.v.£
fXac mulierum in ma?
milliscifioluit.
£a.lRC]ciq\irtfine
fXacmof infirmiras.
Ca.cjqc.f.
f Xatrocinia terro:efc0
nocturnospMdeffe
Ca.ttvtqj:
f Z.ep:amfahant
£a.v.a
Ca.cciitj.0
£a.lcci.infinc.
Ca.ccccijca
f ittargievalet
Ca.ctccit,;^
f Xieuis Q0&K8
curanf. f ^ozwsvtpere
Ca.riqi.** Ca.t.i= . ,
f Xupusvtterreatur. f ^uliervt cottctptat
£a.ltetX mafculumveifemina^.
jfflatririeoo %8S£m&
concipiat
Ca.|ccviq.infine,
f3g>)ultetameffugat
Ca.cciqX
f 2K>uresnecat
Ca.)cic.aS££0i5
f^uresvtset>omo
fugiant
£a.tcitjf3
lozemairatc
£a,ctl.j3. •.
f ^atrtefefuffo*
cationcm
£a,tq.3
figbatriaspxfiw
canonem.
£a.ttvt»,:8
fiSaculaafacid
t>eler.
<Ca.ctl.3l
f ^aculasnigras
cmendar.
£a.li.C>.
f^bemb«ico:robo:at
jCaitviqX
f ^cnftruaimperar
£a.ctiq.'£
Ca.tcjci.C
f ^enftruaabftinct
£a.lccciq /R
f ^ozpbcamcurat
£a.i.£S;
£a.i0.^
fi&ozboarcuafo
medetur
Ca.tctiti.t)
f 'i&ozbum caducum
fedare
£a.ttcunfinc
£a.tc0iq.1?
f ^ozfibusferpcnrum
acfco#iomim. ■ V
£a.iii.£. ■■•:.■ *
Ca.lq.in finc*
£a.ctlvi.a.
f-SKsozfuscanis
rabiofi.
Ca.ip.S*
Ca.ttiiq;B
f^ozfusaranearum.
Ca.ti£p£
f^bomiscarricuranr.
Ca.ttv.SB.
f^otfusmuftcle
Ca.tciq.aS
f ^xnfusmarfnoaim
vclicruseoauncuranr,
£a.q.p.
jrjariufrto'
riconfert.
Ca.ctvqX
f 'Reufretictsfanat.
£a.v3£>.
Ca.tttvq.£
ffleruosconrractos
remollire
Ca.tlvq.a
Btnltnum
T>olo:esj
Ca.cciiqX
Ca.cliq.in fine
Ca.lcttviq.i:
£a.ctl.£
Caxliiq.inft'ne
f Oculozumfuffufio*
nesfanat
Ca.ttfiii3
Ca.cliiq.2l
f Oculoajmalbcdo
curatur.
Ca.cttinfine.
fOculonimdari*
tatemreftimit
Ca.lttq.a
CaJitjct.infiinc*
fOculoaimcaUV
gines
Ca.cruq.2Uinfinc
fOculontmalbugtf
ncmabftcrgit
Ca.i.0.
Ca.iqXi
£a.ci.tnfine
£a.ltviti.a
Ca.lttii.inftne
£a.c.£>
Ca.cttc.D
fOttumpilouimeuuW
fo:ump:ofcibentia
f Obltuioniconfert*.
£a.ccti.i>
fOuiummo^um
fanare
£a.q.infine;
f&araliririo
fubuentf.
£a.ttti.O
£a.c.£
£axlvq.'B
f •fcarauftslingtte
CaxtttX; :•.. ;
f-fSaraiiltmtotuio
cozpozie valct
£a.tcti.£
f i>annum mundtrtcafc
£a.lcctiq£
fi>arturien!*us
ct periculapucrperti
tolluntur.
Ca.ccvitiXp
f i>rifici8
Ca.ccq,^).
Ca.cl.p .
f T>ilis palpeb:arum
viciiscurat
Ca.ciiij.C
f l>ili'arcdireco
gantur.
£a.ctctit.£.
f -fSodagra.
Ca.i.35
Ca.tciqX.
Ca.ctiiq.CX.
Ca.lctciq.3
Ca,cciq.mfines
Xa.uq.infine.
f ^ulmonisvtf
tia valet.
Ca.cttiX
fT>uftulasfoluit
Ca.tviq.infine
Ca.ccq.B
f T>uirifus.
Ca4.C)
Ca.!tttvt.a
f •fSairigtnesrolKf*
Ca.ttiiq.0. ■
fl>ulicc8necflre.
Ca.ctviqaCp^
Cabulafupertraftatutif^nmialibiiss
f-ftuliccccffugare.'
jCMcvui.ttMinfine.
f^ediculoaiiiretficic
Xi.quc.pcr totom capi.
iuii m%mi
abmcabis
£a4viii.£
fifnumoo'
f lozcmcurar.
J£a.t'ti.D.
^a.v.Df
XUi.H
f •Rcumattfmumctfrat
jCa.v.'^
£a.cjcrtiii;fc.
£a4v.S.
,£a.l;ccvti.£
fRubetavcnca
aujciiiafur.
£a.jcltti.a.
Sangiitnf?*
melio:emgcncrancia
Xa-trB
Xa.fc\a
fSanguiniofputum
Xa.v.3
fit>anguincm
tnmgciitsbuo
jCa.ii.i
fi^anguinisraiicus
ttariumftftifur*
£a.i.£.
£a.v.£SD
£a.cuti.#b
£a.£|cirj.£ .
,^3.RCVtl,t3
£a.t]cpiii0*
£a.uui.6
■ £axi£b
1 Saguineeoitringir,
£a.ti.'£
fSau^minieciccrca*
tionesiuuat.
jCa.lica
f£>cabicmabftcr*
jjendam.
£a.i.D.
f Sfangtrifuga vt
cadctfccgurture.
£a.tlvi.6
f SJpafmue
<Ca\cHjr*tn finc.
f^pafnuisejcpleniro
dineconferr.
£a,£jcti.*fc
fJSptenfe fudoicm
adiuuat
£a.tcjciiii.£.
f ©plcncmiicwcfaat.
£9.jcriii.inftne.
f^picwswirieia
confcrt.
£a.v.3
fSpienemartcnnat*
£a;cij.a
f £>crpfgc«
£a.i.D
fSecundinam
acludit
Ca.jcij.S
Ca.tjcjctVR .
/Caiitij.D ^.
f S»erpcntc8fiig3re*
£a.cjcif.l'5
£a.tl.&
f £5erpcnsvtillot>ie
fcnontangat
£a.lttv,a
f ©erpcnrcevt
non timef.
£9.tcMir;.D.
f Scrpentiumicft»*
£a£liii}.;6
f iouvcopie.
.Ca.pjctutjX*
jCa.c.B.
f ©quinantia.
Ca.iOiK-zinfinc,
£a.cH.t5
f £>pinaeatu:aiU8
ejctrsbir
£a.ett]c3
fStomacbum
mundificat
Xa.ljcjcjc.yC
fSftomaebo cc frigtf
dofcolcnticonfcrr.
£a.tiitj.X
f£5romaebumepilce4
ratumcurar.
£9.uirj.3
f Stomacbuc6To:tat.
jCa.jclv.H
£a.ljcii.inn'nc.
f Scdtomia,
jCa^jS
f Sjcozpioeo intcrnctf,
£a.i.B.
£a.c,tjcp;i.';6£
fSco:pionite»BaflTu?
£a.cttttic.,irifinc.
fSTco:pionc8vttve
Domofuganrar
£9A:tcjcvi.a '
f S?co:pto ft momozcle*
rit aliqncm .
£a,cjcjqcvi.D
f£Bco:pidi8piiTtctura;
Xi*.*)
f £>crcralat?.
£a,v.£
£a.jcvtiUnfine
jCa.q:vu.infinc
fSnirdosfanat.
f ©udozeminbibef,
Xa.jcw.i5
%mnitma.
jC&cicjcti.D
f £cnafmor,i.
jCa.riiti.^5
f £remo:iconfcrt
Xt.tcjci.H
£a.ljcjcjciii.DZ.
f Zlrcmuioslibcraf.
Ca.cjmti.2l
£a.cjcl.D.
fZamozcmmclan?
colicumamputat.
£a.c.£
fZjncapcllif.
£a.tjciirj.X.
£a.jriv.BB
f£iio:e8fouiif,
X8.cjct.je
f£umo:cmvulnaibuf
nenadminit,
£a.tviii.£ •
Xa.tjcvrj.51
fXuffis
£a.v.3*B
£a.jcj:pitj.j5 -
£a.cjc^.6.
©mrnie
ommbusrcfiftac.
ta.i.f
£a,ij.£.
£a.lii.C
£a^jciiq.^
£a.ltjcv4nfine
Xl3.lqcjciu.jf3
f acncnumbibitura
cjcfinsuir.
£a.jcui.£
facncnatotfca
airanda
£a.jccij.3 . ;
f aencnalepojfs
mariniairat
£a.ccicviu.infincv
fUentrespaerozumlfr
uciiifantiumiblutf* ;
£a.tcicQ
Xuli.C
£a.ctvti,i:
f aentrcmtsiffblaiw
Ca.ttv.S.
£a,l]qci4nfinc.
faentnsvulncraao
nescurar.
£a,v.'^)
foemrisfcolot*
pungitimie.
£a.jqctt."R
f aentrcmmolluv
£a.v/^>>
£a.tiiii.B
f aentremabftinetj
£a.jcjciiti.t?,
f xjriham pzoiiocantfa
£a.jctvti,a
£a.]clv;£
£a.lrjci.infine
farinetJirliculratcni^
£a.ccijc,£
^a.cti.infinc
fOerrucaecurat
Xa.jcpui.5%-
jCa.cjLvii.i?«
£a^ciic.X -
£a.cjcjcjc.infine
facrmesccpclKt
£a.jctp'iii.X.
£a.cjcciiX
f acrmcsec folwione .
vomirumeducam;
£a,cticjci.'B
f aavfofirati ftomacM
ctinfeftinomm
£a^iiti.£.
facitigiacutisairafj
£a.v.i-
fairscfcolowsoum
CabulatupfctrMtam De Bnibus
TOfuro coiifiKtandiim
£3.lrjcviii.*B
faleraoaslanaf.
£a,tiui.p
f aiccrainteftinommj
£a.v.£>
£a.liiqX
^Ca.ljc.qL-tcj.^TJ
faiceratapiris
falceraqueferpunt
fanauda.
Xa.iitj.0
f Olccra ambulautia.
f Olceraputrida
mttndar.
jCa.tv.S
Xa.lrjcitY£/
falceraantiqua.
fananda.
XaaVfc ,
faulnerarecetiaadfa
nitatemperducuht.
XairiuVB*
fOulnerafanat.
£a.piii.'2£>
faultumgratumct
niueumfacit
£a.i,3
f a,i'o:tuavtte*df*
ligatfemper
Xa.rivi.B.
yo:optcfe
jCa,iitj.X
Xaw.3 •
£a.jciiu.C^
Xa.rrq.3.
Xa.t.tvti.,£
XaJrruiMnfine.
Xa.criii.a
fSdSfma*
£a.tvi.3.
£a.ltl.infine
f&qnaminaure
cudendam
Xt.tX
f Sluumfiftif.
£a.ir,£
f&pofiemattbus
caltdis
XurcujF
f Bpolfematibus
eaneerofis.
;Ca.r*£
£a,;td/fc
f3guieadullionem
£a,tci.X
©tfftntma.
£a.,reiiii.2!> .
©upmgo* Hafaiomm
Xa.rijc.:b0
£a.tttu.0
£a.ci.infine.
Ca.ertj.B.
f£pilentia
Xa.trvrj.fc)
£a.ltri.,S
^a.jccviii..?
f£tmetatemcurat
jCa.icrtiiti.infine.
fiffuras.
£a.r.&
f ientigincmelimat
£a.liciiui.&
fXingueafperitas
XUui.S
fXumbozumtolown
remottendum
£a.i.infine.
£a.r,fc £a.icrrun,inrtne. iGaonftrttf»
f Bfp«dopalpcb:aru5 iP^ftfm ttttr* PTlUUUUa
£a.jccuV.6. irmuUI |JUl? imperant
£a.jccvitiX
f Buisqueomnesin
firmitatesegrotatis in
trafecolligic
£a.rti.S££
Cakuluo
£a.rriitj.£
fiCarbunculus.
^a.rrtii.f
£a'.ra'tii.£.
£a.ctiti.3.
f£apiti8t>olo!cm
fiuefodamfedat
jCa.rvriii.2l
£a.ljqcjtiitiX '
£a.jccviti.£
f£apillo8Crefccre
facic
Xa.rir.-R.
f £apiraclauo:um<
£a.tijc.;6
f £olica paffio
£a.rtjciUnfuie
Xa.li].i:
£a.tciiii;6.
f£ollit>olo:emfedaM
£a.liii.;"£>
2T U 1 3* ^ £ombuft«onibu8
£a.i|c.£,
£a.rci.t)0
Xa.rctj.SS.
f£o:confo:tandum
£a.rci.in fine
f jQiliccsefliigaridas.*
JCa.tlt.gtonimc.iplin
Putbue
fSdSlopuiam
£a.]c.&
f Suriumsolo:
Xa.trrq.f
jCa.rciiij.fe
gandamalentigine
£a.rctiX.
ffadeififfuras
£a.r.S.
% i^alcofinon
poreftfirmare
£a.rlv.S
ff.ilcofinimium
lajcarur
£a.rlv.#
fjfalcofiosfra*
cmmbabuerit in
crurevelala.
£a.jclv.££X
f .frenefis
Ca.t*i.infine
f ilegmonesquinafcu
turiiinaribtts
£a.litj.infine
f^lujcumfangutt
nisnariitm.
£a.rrrti.t>
XaJiq.O _
f ilur^omesftringijf*
Xa.liq.3
2)omo rgro
tansanviuatvet
mortatur
£a.rti.a*8
frtoisquicibos
tnrigunt
jCa.ltrru:.2l
Junrtura
rumt»olo«8
/Caliq.innne.
f3gnemfacrum
imperant
jCa.rir.3U»
£a.ra7R.
f ^bSmillas pucflaru?
p:obibetamagm'tudine
£a.cjcv.:8
f*Z£>o:pbea.
^a.jcit.-R.
jCa.lrru1i.;a
£a.crti.S
f ,*fi)o:fibu8 fcrpcnfttf.
£a.r,cjct|.£
£a.ltj.infine
f *^)o:iii8cat8 rabiofi
Ca.rrrii.'B
£a. rriijcin fine.
Xa.lcti.infme
f *^>o:bum caduamt
jCa.ctir.*8
f'Zko:bo8faucutm
f *$bo:borcgio
£a.rai.£
£a.rcviii.infiue.
f ^uliervtnarrabfc
omniaquegcffit
£.a,,rvi.*6
f !2£>ufce vt necantur
ta.lrjcti.Binftne
J0tulomm
t>olo:e8.
jCa.iiii.a
,Ca.rrrn.B£*
.Ca.liti.*^
Xa.lrtijc.a
jCa.ljctriVB
jCa.rcit.2l
JCa.cjcvX
Cabulafupfrfractatii&f^iftibug
f 0cuio:utnatou$
nemablicrgic
jE3a.utj.£%
f Oailo? fuffilfiOTK6»
.Ca.auti.'tl
jU.qciij.:6£
f Ocuto-nmcaWgmce.
j£a.itij.tnmic.
£a,l.ujX
£a.jcdij.&
£a.jccvitj.£
JGasqcijcjC
fDculommdartf
tatemrcftitutc
£3.jnri,p.
jCa.jcj.i;6
jCa.jccvii}.p
fObUtUonfconferf*
jCa,£ro'ij.fafine
Xa.U]c.:8
;£3.rjcjc,tiiij.;C
f £odagra.
£a.j:jqcn>j5.
aCa.jccijX
f 'fcufiulaeoailo*
;;rnmrep:!mic
Xa.litj.X.
flbuUceeeffugare
iCa.icfjciicja
i&uifumpfit
vehcnum.
Sfabirmab
ftcfgcndum.
£fl.riit.'62?
CS^nguihcmbontiin
#encratttee
cm&.
f^Sccundinlcjcctiicfir/
£a:ejri]c.e
f <5crpcnree ragare.
£&.pciC '
£**#&•
tffSfflUitttniia.
£aJnLcr
f Sfangmnem metatt*
tolicumgcncranria.
£a.ti]c.&.
f£5araTeevtnon
tntrantdomum
jCa.cvij.a
f *»roma«bum
confouare.
£a.Uj.j£;
f S^pcrmamtrfripl0
candum.,
jCa.ijcX.
Chtfaurue
tuuevtaugenir.
jCaJjcwin fioe
fXumottefoUut
Ca.l^X
Wmmm
ftucrefactt;
£a.vi,infinc.
foentremftringir*
£a.vi.a
£a.cjc,a
facncnisomnibtte*
£apBn.]Cjcvij.:5
fOerrucae.
£a.jcijc.*z£>.
fatfparujnputtcmrc
£a.o.vi<Cp£
fOifumacuir.
£a.cvi.;B.
£a.a;v.p.
faifumconfo:tandam
.Ca.luj.je.
f iubcem clariftcandaj;
jUa,ijc.j£.
/Ca.linX
f urinam p:ouocantta
jCa.jcir£p
f £Wguibuelep:oue
fariunrcadere
XutfcaW
3PtROpfd0
£a.jriicK
Brquitur
ICabula Or
0!(abu0.
fadatopiriaa
JCa.jcjqcvi.inwic
jCa.ljcncvi.£.
£a.citj.£
f auriumt>olo:e8.
£a.tj;6
fanbcltruecottf
ftrictionce
f Bfma
jCa.lWi.p
faiuumcmollit
£a,yau0
fBbokumfaatmt
^a.jclic^
CapitioDo*
lottmtoUuttt.
£a.icri.£
f jCalcnlosfanat
ta.jtjqcvO}
jCa.lpjcitvi.51
fjCarbunculue
Ea*%
jCaJtiX
f £aroescfcerefcen.
tcetoUt*
jCa.ljqcjci.3
fCicatrfceetoHere
£a.ljqcfvt.£
jCa.cq.a
f/Cplcram»cpontmt
jCa.l]cjcjcvi,pp€(Tincm.
f £c*rumftimulare
©icuntur. -
jCa.»:vv3 ;
f £o:po:ttelae|;
trabuntur
£a.lffu.£
§>rntiuRt
©olotce
Caxiij-P'
f pentespurganwft
Xa.jrjctj.a
fpenteeabftergunt
jCa.jcvt.,6
f pcntee&ealbandoe
Cptlf rittda ♦
£.a.,cjqcritj.B
£a.ltjcm}.tnftne
f Ejctenasrie.
£axxi.£>
farirraDrak
bandam;
jC3.lc^uutt'ne
f iaiiic^emccknree* ,
£alcvi,a >
f .ycb:iumvenientee
£a.£jcv,:6 >
jCa.HEvij.jC
£a.ljcjcvu.a. v •
f^eb:ibuequartarae -
Xa.pvi.p
f itfoesfrigidas ;>
fsnat
£a.ciij.;& :;
Jmtta aOtti
(tionem.
Ca#jcij.;5 i
f 3cribusfeo"pionum.^
£a,qcitt.'£.
jCa.l.cRcviifi
f3ctibueuuemo:fus ;
waconie marini.
jCa.McviXpj&j3iX
£a*ca
Hartjtrraa^
p:obibcf, , i
£a.jcvi.£ i
f Xepza. ■ ■
jCa.jcjcvq.a
£aUije.ittfine
fXtljidincme^
citandatu .
j£a.lfiCpviq.'B
muiicrumfanat
Xt.lTiiJ4ttn'ne.
jCa.lptitt.^.
f^acuiaetnfarie
muUerumselec.
jCaiviq.B .
fjBAculaecamte*:
jLa.l(tRttf6.
Cabula fiiprr trattatu t>c ^ifribus
f^^ftraamUlierum
fiaM.$&
f^otfuewaconis
curatflV. * i
fia.iij.'B
f^oyuarepriiium
jCjuiij.21 ... ■r-i
f 2£>o:fu8fco:pio*
niemarim,
£a.lt;ttV4.&'£X:£>
f^ozfuevipcfe
fia.teviq.a?
f (Mloegencrarj .
fia^lijc.C.
f-fiitoe-zcarnee
abradit. -
fia.tlitX
X •fcfloefimtitofti
palpebuscobibct.
Xa.vlip.t5.
fT>odagra.
f&uttjabfM
f ^tfuecanierabidi redium vini
fia.tcvq.6
f33:ft»emurcnc
£a:lit.a
j&ite ulara*
fi&?cvqX;
fOotlotucaliginee
toilunt.
fOcutoJuiurTisfio?
neefccrergunr.
£a.itc,ivi.£>3.
fOculoj-rubd
cUmvalct.
£a4it.X
f Oculo?tumo:ce,
3Ca.ljqtiEi.fi.
fOcttlogctcatricce;
£a.tvtti.^
fOcutoucarneefu*
pctiuacuaeconfumit.
£a.cii.S
fOaifozihlbugincm
fia.ttv.infine
fia.ijqcu.f
ibamramat
lenriginee tselcndum
jCa.tvi.6fi.
fia.tticvi.3l.
jCa.iclit.6
£a.lviq.fi
*f*f>arottdae?ftrtt>
maecurati
Ca.lviq.fi
f-fSartuefadlie
Xa.tcii.infinc.
f^Kfojcationibt»
marricie . •■-■.■* .
X»mw'&* -
fi3.lttuq.S
f ucncna lcporie
marinicuranrur.
fia.ltri.S
f Uifum abftergmdum
fiapthi.tlit.fi
fulccrascficcanda.
fia.vvi.C
fulccnbuecapitie
XUviq.S
fia.tai&i.a.
f Ulcera veficc
fia4tvi.£>
fUuamfedaf.
fiafovi.S.
furincrifficultatce
£a.dit.£
f Uulrumgratumac ni
neumfjcicndum
fia.ttv*p
f aulnerafo:*
dtdapurgat
fia.tjttvi.fi.
.« ^UulncranimiepK)
funda concarnaerur
fii.ltvi.infinc.
, f Uulnera putrida
giiiguurum.
fia.tt]riuj.Dfi
> ^uutneraguirinant
' fia.tci.p.
fUnguumrcfolucndl-
fia.tvt.fi
fia.q.infi«ie
fiapt'm.ijct.infinc
Srabtes pft
torie.
fia.ii.S
f Sctfieepalptbiarii
fij.tvi.C
f£>rerici3offoca!'
rionibue
fiaJWf
fSr-iaricoelibcrat
fia.l|.i.fi
f Sfpinaeacurae
cttrabsndae
fia.tviJ
f 2>tgmi5 tcmpcftatir,
fia.utS.
fSromacbo&ebiLt
fia.triq.S.
f Swnwcfrartfaiant: ytttOPtCl0
Euflts
fia.jcciq.infine
f Zinafmon.
fiaAtvi.fi
ffiumorce tollit
fia.lviij.infinc
fZlo:accmcurat
fialjctri.p
Wmtxtm
moU#carc
fia.jcftyi.S
fia.liqcu.a-.
fUencrcmmouen£
fia.lttiiRirifinc.; "'.'*■
fUcncnacufahda.
fia.tjcvi.fi
fia4jti;6
Cabula&e
laptoibuo*
fSdalopuiae.
fis.rjcq.ft.
fia.ilv.'6fiD.
f Suriumt)olown.
fia.rjcpri.a
fia.ltttvi.fi.
£.a.ci.%L
fSuriumflujcue*
fia^cvq.e
. f 2luriumvlcera*
fia.tvi.fi
f&uriumarrririonc»
fia.cttiq.'^)7infin<
f Surum augcrc tradtf
fia.tttvi.f
f Spoftcmatibu»
ingiiinie*
fia.tvi.6
f &poftemataging»ae
fia;tvi.t>
f apoftemataputrtf
dacurat.
fia.ttr.fi.
fSpoitcmatafrigtJai
fia;tt]cv.e.
fapoftcmatafplent»
fiapimlu.tlq.Ci
f Bpoftcmata ftsgmai
ticacurat;
fia.tir.p-f>
f &?oftcataflegmattf
ca tcfticuto? maturada,
fia.ctriiq.*K.
fapoftematasu*
rarcfoluit.
fiapuumm.cttti.^i
f Bpoftunataquc
fiuntinano.
£a.qcjctiiq.infiri&
f apoftemaribua
vulueeonucnfiv
fia.crjciiij.C
f Spoftematibuectf
lidiemammtllarum.
fia.crjcf
fBpoftcmatumui
tnirioconuenit.
fia.lttq.a.
fafma
fim-iP.
fia.jct]c\i^a
Cabula fupf rrrar tatu df HaptDibue
£flpimlum.l,t]ci.J3
Xa.ci.C •
fBdPolo:cmfro
macbi. Ca.iuj.B
fBmo:emconciliat
Xapitulnin.t.f.
f Bd irasregum
etoominoaim
Xa.jctjcitj.C
fBdp:eLias?ad
caufasvtncendas
Xa.ticptj.C
fBdimpctraw
dumquodlibef*
Xa.cvqX
fBdtMuitiasvalef*
£a.liv.p
fBnfitvtrgo
velcomipta
Xa.lviii.p
f Bd venefcos^
- voluptatee.
Capfeulum.l!iXi
fBrteticepafiioni
£a.«i,i.B
fBn<tot£fcolo:ibns
confcrti iuncturarii.
£a.ci.B
fBdftfiurasque
fiuntinano.
£a.t]qcv.5.
£a.c,tjc.B.
f&dtuiioniigm'8<
£a.jcvi?£>.
£a4flcviii.;£
fBrgentumvtuii
ecringuendum.
£a.t]ci.P
©0tl)020jfe
£a.crxjci.£
Captttstio
lo:emtollunt
£a.ltjcvi.B
f Catarrum p:obtbet
Xfl.*tvi.£
f Cardiaca.-
£a.ljccviq.B.i
jCa.ljq:)cvi.5:
£a.ccctv..mfine<
£aputpurgi^mJ,
Ca.toi.'B3
jCapiiiosatrenuat
£a.ltcjcijc.'6.
£a.c.23
f£aufamlitisante
iudicetnreprimere
£a.jcltii.B.
fCarnemfuperfln;
am auferendain
£a.vii?.B
£a.jcv.0
Xj.jcrcv.P
£a.c.*6.
f £ancer
£a.jciii?.3
£a.tv/£
£a.jcvi}.#"»
fCarncsbumi?
dasseficcandas
£a.ttj.;6.
f Ccrebrum
mundtficandum
£a.ciiq.£>.
f £epbalargicis<
£a.l;qcvi.B
f£iiiaeapatfio<
£a.ltiii..C
fColicampaflt
onemcurar.
f Coaiis pfo:rantia*
£fl.jcvui.£
£a.ttv,inftne>
^a.lccicviu.C^ infine
jCa.lttjcvi.2^
£a.cjccr..inftne
f£o:©istremo:em
£a.,tviti.5%£).
£fl.jcc.£.£.
£a.ljctviti..f ;, tt
f£o:di8leticiareddit
£a.ljc.B
£a.ljtv.p ^
f£olo:eminfacfepcr
ditumreatpcrat
^a.ltjcv.;?
f£o:po:aptnguia
ecrcnuandum.
£a.viij.0
f£oniugUt>atamo:e
Xa.jqcitj.a.^infine
vf£onceptup:obiber.
faavvij.
fConquafiattonibus
quefiunrinintcrionbus
msmbas*
£a.l,crjcvi.0
f £ontra oes inimicos
£a.ltvi.3
f£ontrabofies
£a.i.Bj5
£a.jcciii].p
fContraiufaniami
£a.i.B.etinfiuei
£a.ccrtrj,B
fContrarijcas.
etiniurias
£a,i.B.
f £ontra incurfio
otteafantaftnatu
£a.p:imum.B
£axcrviqyd
f £ontrapigriciam
jCaijqcfij.p
f£ontraferuo:cm
animucBComotu.
£a.v.B.
f £ontra trittici
anugrauitatem
£a.v.mfine
£a.lr.£;
f£ontramo*
bumcaducum.
£a.jc.££
£a.lviii.B
fXonrrapolipum
£a.tv..£
f£ontrapcricu
lumtonitrui.
£a.v%ti?.infine
fContranoctur
nosttmotes
£a.r£cviii.inftne
fContratempcfta
tcstgrandines
£a.tlu.infine.
f £6travanamcllra
£a.jcli?.£5
f£ontratojcicum
£a.ljcv.p.
£a.ljgcvi?."R.
£ontramelancoliam.
£a.cj:)Ljcv.B
£a.cjcl(j.B
f£ontrafantaft#
casvifioncs.
£a.cr,)C]cv.infine
f£oleramnigram
educendam.
£a.ciit?.£?
f Coitumretfoet
£a.tirj.6
Bmm
abirergir. .
£a.primum.£
£a.lcjcviq.£
XwvXPXjf:
Xa.ctjcr.ic.K
fpentiumt>olozes^
£a.lic.l?
^TPcntes ©ealbldos*
£a.tlitj.infine.
f penres purgantur.
£a.p:imii.p £
fpentiumcozrofio)
nemptobibcf.
£a.jcvi.£
fpentesconfoztat
£a.tvti.infine
t fPentinm for
dcsabftcrgifc
£?5.)cliitj.infine.
f pcuincere inimicoa
£a.tlvi?.B£.
fpemoma vincerc;
£a.jcp;cvitj£.
f pcmonesrogar.
Xa.lviq.23.
f pemonibnincan?
fationibusreultit.
Xi.lviu.E X.
fptfitnrerta
£a.ljtit].B
Xa.ljcjcitj.j6
Xa.cvtj .inftne
fpiuitiasaugefc
Xa.jc.Pi1
<£moxoi*
dasejciccaudas
£a.?:v.B . '
Xa.,tjc£.
f£buetatemtollcre
Xa.vitj.BBX
Xa.jclijL.C P
fCptlenticis
£a.)ciu.^. .
Xa.,t]C)ciu.B
Xa.jdtj.;8 P
£a.tlv.p
Xa.lviti.j5;
Xa.lWvt.B
Xa.cr.iuX
f £patlt)olo:e curaw
Xa.jcicw.S.
XI
Cabulafuprcrrattamtietapitiibus; .
f£migrancfl;
XaJjqcjcrt.21
f £tcpbanria»
£a.cjqciq.£>
f£mpcfigo.
£a.cjcjcirj.5:-i>
£a.c,cjeijc.B
f £moptotca,-
£a.cjcjcjcrfV£
faaraittf
albandam*
^T^anfafinara petlit;
lCa.ijcn.5%7infine
Xa.l,cvirj;C
f ilammi cjcringutbi
lcmcEringuendam
Xa.jcrj.S
fjfflcmtdijptttdcnte"
jsmabilcmgratufactc
Xa.ij.SD
Xa.tftiivB
Xa.l,c.infiiie.
f 5cb:ium cura
SCgATLTLvt.H
Xa.ijcvfi8
fjfcbiibusquartanis.
£.i.dct).a.
fixbnbusetbicia
Xa.cjcjcvj.£
ficb:ibuspeftt>
lenrialtbusi
Xa.jcjcvi.utfine
fiebnbusmc
Isncolicis.
Xa.nii).infine
fjfcbascalo
:emffiirigare*
Xa.ljciX
f Jeroiemousfolltc
£a,cvfl.£.
Xa.jcvi4.0
Xa.icjc;£
f^Ugmavifcofum
Xa.jtjc.D.
fieffostfcebi
lcsrctiouerc
jCa.lcjcjciitj.a
fiurfurescapillo?
Ca.lcjcjeic.B
£a.cjqcd,t.6'k.
f^omiicecurfl
Xa.jcvi.0
^a.qctuq.^
fjiftulamcurandf.
£axv.B
£a.jcvi.£
£a.jcli.^>
£.a.q:jcjcvitj.'S£
£a.ljqejcvi.j!3
f^ncauftumopri
miiad fcnbcndum
£a.c.infine
f^raemitigarc
£a4ii).H
(Bmgme HLapi^qui
flujcc.
£aplmpmii.D;f
^a.ctjciiij.fS
f0ingiuarum
iuflatioitcs.
£a.jcvij.t3.?infi'ne<
f!5wgiuiebumecfis
feuoentitomoUib
£a.jcvrj. D *
f £>urrur$©olo:e valec
£a.lcjcjcvi.D
SJrafipfla.
£a.jcvi.S
£a.ljc,tiij.j!3
£a.c#iii).i>
f£?onufiemvu*
ginem fadr.
£a.vij.£
f25ominemtsifcretti
etgratumfacit
£a.vi.5
f^omincmm
tumcuffodic
£apitulum.lv.H
jrtraria
£a.lrcij.ihfinc.
jCa.cjcjciil.3
f3ngeniubonurcddic
£a.ljcv.D
Xa.cjc.a
f3nrellectumbo
numrcddif.
£apitulum.vrj.£i
f3ncubo:umet
fuccubo?cura<
£a.p:imum.S
f3ntefiino£vlcera
jCa.jcpvi.D
£a.,dtjX
Xa.cjcjcjcX
f3nteftino?fb:
despurgantur.
Xa.jcjcvij.S
f3ntelh'uo?venJ
cofitaticonYeit
in manu veptra conrra
folemfenueritradios t'/
mimttignQvomir; ira
vtridenrcs.mirenrur
£a.!v.D
fiapisfiabbomine
gcficruna ir.tifcisvel af
pibus uon mo:detur.
^a.lriirj.D:?.
fiapisquemquiin
oregeftauerinmsgio
cogitationuimopini
onumiudeicefficiruri
ctamnbilisrcdditur.
£a.lciii).£
f Xapis que qui po:ta
tus:tutu reddit percgri?
num?gratubofpirito
£Ut;v.'£
f iapisqttivalet
corrapeiJifcrasre
gioitespottatus
£apirulum.ljcv.C.
fiapioquipo:ra*
tusfittutusafulgure
Xa.lcvX
f2_3pisquicumpo:
tatiionmergarur.
£a.!tvi.,0
f iapispofirusfub
linguatcordfertsiuiua
do t>icerefunira.
£a.lsvi«,infiite
fXapisquadofufpe
dituradcoUuinfanrlrc
iuouctabeorimo:e8
£a.ltdX*
fXapisquiinducit
infenfibtlitatcnefeo
natcruciandus.
£a,ljcjcjcit).2l
fiapisfiqufspo:*
tatua non videbit in
noerefomniamala*
£aptm,cvitjiS
f iapisqui flti
sraccmfugac.
£aptwlum.cfjc.&
fXapisquioptimud
cftcontrafraudes
Ca.djcf.
fiapisquifugat
mo:bumquit>icit*
nolimerangcre.
£apfm.ciic.t>
f iapisqui rcddit b&
minccaftumzpudicuoi
£apt'tn.cijc.a
£aptm.cjci.2i
£a.jcjcij:££>
fiapisquiincoHoui
fpenuts curac cmirriteit
etcaducbsmo:bo&
£a/xiq.3
fiapisquipoJtatuf
fadtbona mcmo:iam:i
ct tcmpcftaremauerric
£a.qciij.infine
fXapisquipoztatusf
o:efacitt>iuiarefutura«
^a.ccv.Si1
fi.api8quiafcenfua
pcnnanctcalidusrjfep^
temt>icsvelampliu8.
£aptm.iirj.D
fXapisquifemelacp
ccnfiis vijcautnunclpci
rcnte,ctiti'guu
£a.cijc.B
fiapisquifadc
oltendcremulcafi
mulacbwfomoio?
£a.ii.£
fiapidcjveficefragft
£apirulump:unu.£
£aptm.li.£
£a,cjcijc.*^>.tinfinc
£a.cjc]cjciq.tnn'nc
£a.ocjcjcijcX.X
fiapidemfragttqBi
citinrentbuocanfotoa
^a.ccijc.£
£a.cjcjcrirj.tnfine
£a.cjc]ctijc.'B
fiacgcnera» -j?
duminmamilliai
£a.p:jcijc.£
£a.lijc.^
f Xcp^
£a.ja'iri.3
Xa.,cviij.H
£a.ci:irj.£
Cabula fupe r tmr raat Df I apiOtbua
jCapitalutn ^jrffii .fi .
fXieurcriaetDiarria
curanmr
£a.l]C]cviii.'6
fiujcurtafedare.
£a.v.D
f iMiurim cobtbet
£a.lcvtV$:
£a.cti.3.
fXuariasacBemone
replerie,
£a.i.in finc
£a.jcjcjciii.3D
f Xumbricossafcartf
dcsapcllcndas
£a.cti.D.
ffflarriria
flujcum p:obtbct,
£a.]tvi.infine
f^ania.
£a.jtuq.*>
f2g>alamcogt*
tarionem repcllcndam
£a.vii.£
f^bimillaepuellaro':
tciriculonim pucrom?
p:obib?raugmentari.
£axl\M
f^cnftruamulicrum
aujriliarur.
£a.jOii].S£,
mdi£
f&)tiiftruaftringunr.
Ca*v.3
jCa.ljcjcTuj.£.
f^clancolicaa
egritudinee.
f ^clancolicumbu?
mo:emtajcat
£fl4iq&£
f ^o^usfcojptonio
£a.n.a
f /K5o:fusvipere.
jCa.q.a
£a.cjcuitj.t5.
f2£xnfuiranecoucmt
Ca.cjctiuVK.
f^bo:fuitYriconucmt
£a.cc;tp.£
f^>o:pbea
£a*utiO«
Capttuutm.cYJF
iZa.cjc]cviii.iO >
f '4£>o:fu8 cani8 rabidi
£a.ljcjcjci;e.5:
£a.ct]cjc.£ ;:
f ^orfusrepriliurn
^a.tjcvqanfine
f ^uucribasvtreple?
atvberalactc
£a.tjcrtc.-£
£a.ii,t3£.
jCa.cvt.fi
f^ulicritoqoc
voluntplacererirfe
£a.vi.6D?
f^urcainterficcre.
i.a.jcjci.^
fFWrftifam
paflioncm.
jCa.ltfjc.a.
fBeouanimtscald
fianr innido
fRonpotcnttbuercd*
nercv:inam.
£a.ltjcjcvi.Tt?infirte
©fulomm
©olo:e?.
£a.tv.3H..:innne
£a.#iti.6.iinfin«
£a.tjc]citi.6;5
£a.jclii.6.
£a.]clv.mnnc
£a.%c.&>
Ca.]Ccit»:B®
£a.cvuVk
^a.cjcijc/fc.
£a.ctjcjcitt.3«?mriiif,
€Ocnlo?atbugtnem
£a,ci.6
f Oemo:um caligtf
nesfollunr.
£a.c.3
/la.cRcjcvici.a.
fOculoutmalbcdo.
£a:ljcjcviti.£
£a.qctv.io ftne.
f Oeuloutm fcotaem,
cjcbumidacaufa.
£3.l]cvui.D.
fOculommocafrf
ceelimpidar.
£a.cv.&
£ apitulum.djc)cp?tci.a .
f Oculowmcamem
fupcrftuamaufett
«Caxv.S £
£a.ctjciui.C
fOculo:umfo:de8
purgare
Ca.ajc.13
f OcuU>ebnm#
doefanat.
jCajcriii.D
fOeulo:unipuftuk.
jCa.rjc.£
f Ocubatmvlcem
Ca.cvui.Di1
f Oculo:cl obfcuritari.
f Oculoutm lacbrme.
£a,tlti.6C
jCa.tjci.in fine.
fObtalmieconfert
>Ca^i]c.3
fOpimoncsscogifaf
rioncefacitbcneiudi
careXa.ljc.C.
fOmueeturbas
contcmnit
£a.lv.infine
fOuesvtlactere
olcantur
£a,lij;.C.
fOuc8vtsbci8
fcabics rugantur
Caitp-C.
jBaraiifia
XaJ]Cf;tvi2l
fT>arfu8facilie«
£a.jc.a6£D
f1>annumoculi
mundtftcat
jCa.ljcjt]tviti.6.
f -6acc8 eonciiiat
£a.cic.jC.
Capitulum.r.£.
f^eftilcnriameurae
Ca,t]ciiti.a
Ca.ttv.6j£
f-fScdiculoetnterfidt.
£a.jcvq,jP>.
Ca.jcjQ.2lC
£a4,t;)cjCi]:.'FI
f^^nunaarcmtnra.
£a.W*iti.:a.
€, T>rificu8
£a.jcjcvi.D
£a.p?.6tinfi.
f-JSilos-jcamef
abradit
£j.*jcu.:6 tnKne.
fT>ilo6nafcifacic
in palpcbrisf
£a.Iicja.aB
f'p>umm>euotum:
adocumeffictt»
£a.ci;c.£
fl>odagram
Ca.vitj.Di1
£a.I)c]cjciiii.a£
£a.cicti£|.KO
£a.cticiitj.O.
£a.cjC]C)cu6
fjbulmonfecoii
ttrictionivalee
£a*ltfitvi.O»
f,T>:urituicofcrt
£a.lcpri,t.D
£a.cfla'ii.l"5
£a.cjcMiii.Dj5.
£a.cj.]qci.6
f 1>uncturamf;o:p*c»
niecurat
£a.cjcjcui.£
£a.c]Cjciiii^ .
ikuttotrfno
polutnt.
f T>alpeb:a?,©uricici. f Ouifolustoquitiir »
jCa.jcvi.'6. . £a.cvui.inftrie.
£a.ctt:]cviti.6C f Om btbcrit argcrt
f ^alPtoarum ^.^ ttmAum
tudincm fubriliandatn ^a.tjci.^6
£a.vvt.inhnc. fOitifaliuaefangui
f T>alptb:arft carncm ncaecmtttunc
fup,nuam couodcnda^ £flai.D
£a.tviiA) f Ouitranfgluriunt
f^gnantitecontiatit acumvelaliudfcrrultt^
^•Dl £a.tfm<£ ^;
XI
Cabute fupfrimttatatjelaptBibue
rarides.
lo:emcarat>
£a.ltn.£>
^ftegaliconuemt
bonoii-
Ca.tctVp, ,
gcabieuon
uenit.£a.i.Ti.;6
£a.F"i?&/
Xa.jcvt^a
£a.tc.x
£a.cri.£«
Xa.l£vtft£>
£a.lcjci9.P
Xt.ccjctuX
£a.ctmc.3£>
Xapinunm. cjcjciiq-t^j
f Spleniesnricict.
conuenit.
Ca.viqX
£a.qcpiti.2l
f £5ptcntst>oIo:cm
£a.ljccj;vi.'k
Ca.ctpcvX
fiScrpcnresfugat
£a,cri.3.
£a.lviq.£l*.
f Scrpenrcsvtftatim
occidenrur.
£g.fl:itti.p
f Scipfujmagittficare
Xa.tpqvS
fi£>quinanticvalct
£aicjC3cri.3
Ca.ctjciitiX
£a.cr.cv.S
fSnngnlntivakfc
£a.l£t]cvi.;a •
fSincopt'8
£a.ltj:ftj.B
tioncplenaTacttttcUigi
£a.iiti.£. ■
f Sjomnum inducem?
£a.lvi.infinc.
fgjuimrcmoucndum.
£a.vi.B£P0.
£a.tttit.S
f SJomnos T>ulcc8
pzouocare.
£a-ct]cti.tnfmc.
£a;ltv.£ * .
f ©purumfangui
nisrcttner*
£a*l&£
Xa.lfftv.5."
jEa.ccic.S
Xuiiii.ft
£a.p:tiii.'j£.'
£a.rivti.£
£a.tlviu.&
£a.liuiX.
f tUrtigo;
Xa.^ui,t5
Xt.cctj.a .
f Ucsmcsvcnena
foserYugarc.
Ca.lviii.0
faermcGauriiinu
£a.ltctijc.infine
f Ocrmcoinvcntrcoc;
ddifXa.lictcv.0
Ca.ci.jE
^©angu7nc5P:obibet £a'.cjctti.&
a naribas ftuentem q c$ j ^c admtntftrat to*
Xa.riij.taCmc.^
Xa.rv.£^
£a.cvi>p2) -
£a.lttc..f
Xa.cjclX
Xa.pii.fi
Xa.tlri.&
Xa.lct)tvi.p
Xa.cvti.tnfine
fSagumisflu*
]aimp:ottocatv
3Ca.tti.2l
Xaiiiunfine.
f^anguinisfuto* ..
rcmabfliner.,
£a.ccpir£
Xa.tUi.S
fSangttuicmcon?
ftringenria.
£a.r.jcc.p$
£a.liisi.£.
Xa.lciiii.BB
£a.ttvf.P
f Sanguinem coagu
latumrefoluic
£a.c.& -
CSanguiiitmoztuo
cpnueniE^eftfuboclo
nc venentaliquis fufpe
ctus fitimpofitusin ctf
boillopzobibetncpoft
fit fccglutiri.
Xt.jc^.crinfinc
f £5piritualiacefoJta ti
Xa.tRcviii.S
£a.ltjEViti.B
fSjtomaebomato
£a.jcpjcvi;6 ^:
Xa.]clq.B.
XUii.mfine.
£a.lct\\H
f Stomacbi fanguine
•ztnteltinozum.
£airttic.T3.
f£jodcftcgmatic«
£a.l(cctvi.a
f SJoliearddze
nontimcbit.
£a.li.'£
fS»cotomie,
£a.ltjqcvi.B
f&eozpionispun*
cturamvaler.
Xa.lctp-i:^>'R.
f 3 omnia vanarepcl*
tirXa.i.0 V
f^ommosiiucrpjcfa
^©udozcmpuocandu f acrmcs infcrficieti
£a.ctcuti.tnune ribuscdscir.
f £>Bdozcm',pzobibct
£a.tctiij;;6. : _
fSurdttaiuobltutot.
£a.ctttti.%.
f ©tulticiampctlcrcet
fapientiamcduccre.
Xa.TcptvitiX
Cuflfo
£apttttlttm.ccti .p
£a.ljqctvi.£
fXutumivicto
remrcddcre.
£a.clviii.a
£a.l,tvi.£
fXututnfacit
, contrarotoe.
Xa.liiti.£.
f £o;tureo:ie.
£a.ljctvi.&
©tutwm
mouenf.
£a.ittvt.;gt
faenrricrtutumfanat
£a.ti.X
£a.l)Ctti.in fine
f acnrrisfcolozcmpun
giriuum.£a»ci.p
facntrcmftrtngif.
£a.lcctv,p£.
fUentrcmeiccirar.
£a.vfX
f '□cncuacurandt?m
£a^ctii.S*^
f acnrtttimmgat.
£apimlump:iuwm.0
£a.lcccic;£. I
fucrrucasaufert
£a.lcti.£
f Utficam nolentem
Xt.Ui.p.
f Ocficarum viccra
Xa Ajcfcpp! ."t^ .
f aifumcUinficandum*
£a.lcvi.p
f aifiim confo:tat
£afcviti.a.
£a.c.a.
£a.cc,cciii.ap
fuuusobfatritao
£a.tvii.t?
Ca.lccviu.£
fuiritoccjdtscouenfti
£a.ci.inftnc.
f ^ncere aduerfarioo*
£a.iiti.B
£a.lctaB
f ainccreperioila
£a.u.p
faious tfutpiria ,
tollere.
£a.jctiii.^}
fairginitafan
t)epzcbcndit.
£3.lviri4'nfijic
f aomitupzouocicIi}?2
£a.tiiuXp.
£a.ljcjci.^
£a.ccjcc3
faoccmclarificarc*
£a.ccviii.'6.
£a.t;t]cii3. .
faulneraoirTiciliaM
mmm
Cabula&ntr rafo Dt Sjnrbfe»
fanancTum.
£a4i.'£>
f Uulncra confolidada
£a.cnt.B
f mtoe£o:ifida apcrit
£a.ettjc.5:.
f Ulccr.1 fanare.
£a.li.£
ftHcaaoatkmifanat
£a.l:cttiX
f alccrationem virge
airar.lc]ciii.5r
f alcerito rcnucoaenit
£a.ctjc 6
f Olceraquefiuntin
nartbns •nnauribus.
£a.ctl.j3
fOlccrapulinoms
curanda.viqX
f XJlccrapfiida curada.
£a.viq.B
fOlccrafrauduleta.
jCa.viij.BC
£a.ctct.B ■»■ .
fatommbuebomintf
busplacebis
£a.jctttqX.
f unguentiHn p*o racie
abftcrgcndum
£a.tjcv.B
ftliiluamfcdaf,
£a.ctjcv.B
fatoiruaanfitcafta
vcladulrera.
£a.lttYq."z£>y,
yDropicfe*
£a,,tvq76
£a.ltvi.:6,^
£a.lvt]dl.1^0s
jCa.cttiiq.P
frliaca.
£a .iq.B
^letpc,^
Cabulagt*
nrralieiBe
Sjfrbte*
f BaronaXa.i.
Bb:otanum,q,
Bbfintbitim.iq.
- Sccacta.ii T*
Bccrofa.v.
Bcome.vt.
BffodiUus.vq»
Bgaricus.viq.
Bgrimoni3<jt.
Bgrifoltum.t. .
Bgnuscaftus.tfe
Blsamarina.ctj,
Slcanna.tiq.
Bllium.tiiq»
Blrea.jcv.
BUeluia.tvt.
Blkekengt.jcvq.
Bloe.tviq.
Blocslignum.cijc»
Bmbra.tt.
Bmbwfia.tti.
Smomum.]ctq.
Bmcoo.cjciii.
Bmidum.jcjciiq,
Bmigdala.jctv,
Bnacardue.jcjcvi,
Bncrum,tjtvq.
Bntcftomm,jctviq\
Bmfum.cttjc,
Bntilli8.jcjc]c.
Bntboovcl^Rofmaj
rinu8.jct]ct.
Bncufa.tttq.
Bpium.tttiu»
BpiumfuueuYc.jqt$q
Bpiumrufticum.tccv. •^utalmoo.lttti
Bpinmemoa-pidarum. ;6ujMm.ljctjcq
Bfafcrida.jclri,
Bjarum.clvq»
Bftralagoovel aftra
gallu8.tlviq,
Bfpergula.tlijCi
Btriplcjcl,
Bucllanainda.li.
Bucna.lq.
Suriculamuris.nq.
B?cdar.liiti.
Bcemm.lv.
Squa,lri.
0arbajo*
uis.lvq.
jSarbafiwana.rviq.
^alttfh'a,lit,
;6a!famu8.ljc.
^alfamtta.lti.
^afiliconJtq» ,
£:ancav$na4jttq*
£aonica.ljaiq.
^cdaguar fiuc
©pinaalba.ltv.
Bellirialtvi,
^avrsd.itvti.
^ebemltviii.
36enver£alanu84jttjc.
•^ktaatt.
^dcllium.l,cjLi.
Bcibcrisltjcq.
^tijeidenJtciq.
:6immciudaicu$
fiueBfpaltuma,cttiif.
jf3tionia.lrjcv»
Bactaca.lttvi.
>6otrie.ljctvq.
;6oiago4jqcviq',
;6ombatvel £o
tumXa.ljcp'jc.
j6ugloffa.ltjc]c
£a.jqc;cvi.
Spptos.jcjctvq.
Bp:olh'Ua.cjccviq.
Brtbemifia.jctjtijc.
Sriftologiarotuda.
£apir.]d.
Sriftologialouga.cU.
Srbo:glandie.tlq.
Brboivellienumvte
paradifi.nliti.
Bbic8.jcltui , •
Srmoniacuntylv,
6ntfcu8.it]C|ciq.
;6urinjm,lttttiq.
Camomtlla.
£a,ltctv.
£anapi8fiue£anapu5»
-Ca.ltttvi.
Xiptllosvenerie.
£a.lpt|cvq.
£ardobatedictu9
£a.ltttviq.
£ardu8.l#rir,
Xamcdrcofcte.
£amepifbco&.jccn
£arui.jcGi.
jCardamomumfaqi
£artamu8.]cctiq»
.-O lomue aromaricua
jCapituium.jccv.
jCalamus agreftis.tcvu
/Caparieltue £apania
£a.rcvq,
jCampboraca.tcviq-.
£amfice autficen.
£a.tar.
£atapua'a»c.
jCantis^f.
jCattda eqina.cq.
£alTiafiftula.ciq.
£afita ugnea.aiq„
£aftanea.cv.
£elidonia.cvii
£edrue.cv& .
£erifolwm.cviq,
£cpe.cijc»
£eteracb.cr;
£beurt.cru
£entaurc3.cjcq,i
£erafum.ctiq.
£retanue.ctiiti »
£icuta,cjcv.
£ico:ea.ctvi. k
£ino4loffa.cjcvq«
jCitonia.ctviq.
/Cip:effu8.cti]C.
£ip:u6.cct.
^iperuo.cjcjci.
£inamomu,qctt|» .
Ximinu.cttiq.
jCitrullu9.cttiiil
.Citrum.ctjcv.
£inofbaium.C]Cicvu
>Crifpula.ct]Cvq,
£rifocolla.Cf:]cviq¥
«Crifogonum.ctjcitf
£olubtina.ct|C|c.
^loquintidajccjcici: ..
£ofolidamatb:.c]cjc]cifi
£ofolida mino:.c]ct]ciqi
^ofolidarttbea^ctciiq.
^ondroe^cjctv.
Xondc8.ct)cpvi.
jCo:iandrom.c]cttviu
^omeafiuearbo:
cranea.cjct|cviq.
,CoKlumentum.C]C]C^
toftue.cjcl.
Xlii
Cafrula <BVnera!i0tirifjfrbi0J
ficaXalqcti ^
£otutaferida.vd Qaw
\ust5ouie.cdii.
£QtulflHonfetida.vd
pcaltte vacce.cjcuV
^cogniduTXamelea
vH.'2b32rcoii.cicltii}.
£rbcus.cjiv.
^Cucumcr^jclvi.
£ucttrbtra.cdvii.
SCulcafiafiueXafo^
£&criviii.
j£ufaita,cjc1ije.
3Colofonia.d.
£era.(K.
jCaro.dii.,/
lCafeiis.dtt*:
IBamlus?.
£apit.cl(iti.
paucus.dv.
"Draganwmvcl
•pragagantum.
£a.dvi.
|Diptainum.dv^
po:onicum.dvirj.
€pattra
Jta.dic.
jCbamisvcl £bmm
£a.clr.
£larinue.dr4\
^dcra.arbotca.cljcii.
jCckrarerrdtrie.
jCa.djdii.
£Uebo:ueatbU8
jCa.dicnq.
£dlebo:u8m'gcf*
£a*ctjcv.
£upato:ium..drvu
£ufragia.cljcvii.
j£mblici.dicviti.
£ndiuia;djcijc.
^ndtuia filudttie.d]C]C .
^itropium.drri*
£dirbtmum.dtr,ii.
^imeduiin.djratj.
£ffemercon.d]c)tuiii
£bulus.cljtjcv.
j£^uta.dic]cri.
£nula clpana.ctcicvg.
^futamaiomiino*
£&.d]e*;viti.
jt.ufo:b!um.cljc,i;i^
£apttulum.cl#ic.
fabacgvptiaca^rpci,
^^abatnuerfa.cljcjcjcrj.
jFagafmon.djcyjtirj.
Jagus.djcjqciiti.
5afcoUis.d]CjCjcv.
5ra]cinn8.cl|cjc]Lvi.;
^lammulaxlicjcrvti»
5ragaria.d#cviii.
jFetuculuo.clrictijc.
5*brifuga.c]cc
Jenugrecnm.ctci.
jFenum.cjcdi.
Jerula.cjcdii.
5icu8.cjcditi*
5acuslupuvcl
jComarus.cjccv.
5icue e(jvpf iaca.cicvi.
5alipendulafitie
Otfcago.cra^.
jfiHueantcpatretn.vd
JDarioftton.qccvirj;
3i{ht lapaftozisicjccijc
5iliicfine5:il^.cc.
jFoUum.cd. .,
^nmueterrc.ccq.
3uingus.cdii
l5erbaferida.cc]£ppi.
tttcrundina vd
l5arundina.
>X9.ce#vu. ,
Jufqutam9.
jCa.ccjcjcvtq.
3anipcrue.ccjctir.
-5uiube.c<m.
3uncus.ccjcjt:ti.
3udaica.cctppi.
3nanfaria.cctjqcin\
3udicus;tcRcjciiq.
3fopue.cccicpv.
^fopubumidu.cciqqcvi.
jCa.cqqctvrj.
^alcndula.ctjcjccvirj*
'Kubcbcxcjcjcjiijc.
lattuta.
£apitutum.cc|d.
Xacca.rcjcli.
Xari&cctlti.
Xappariu maio: .ccrtiti
Xappaciummino:.
£a.cciUtq.
X*pago.ee]ctv.
Xauru6.ccjdvi.
(BatlOftlllttl* Xaurepla.ccrlvti.
jCapituUim.cctiq. Xauckmum^lvitj.
j3arioftt3ta.ccv.
tSalla.ccvi.
jSalbanum.ccvti.
j63Uiiga.cm'rj.
^allttricum.cdp.
j3aUitricu>grefte.ce]C.
0tadiolue.ca:i.
J3ranarumjccjcti.
£>x anari filueftrts .ccriti
*3rameH.cc]du%
jgranatinaonim.ccicv.
JJranum culcul.cctn.
^enaana xcrvn.
jSendtra.ccjtvitj.
J5itb.ccrat.
£umnuarabiajm.ccicjc.
Ewufrr. ud
X?airib:.cc]C]n'.
t5crmodacrihts .ccjejrij ,
rbermerocailce .cctjciii.
^erbapalifisurcjqctiti.
^5at»agraflula.cct]cv.
Xatiuaa:c]di]c
Xauadtila.cd.
Xcuilticum.cdf.
Xeaiaicuftlue{rre.cdii.
Xcnucnlaaque.vd
Xcnrisoaquexcliti.
Xen8.cdi#.
Xiliam.cdv.
XtlHJmconnallium
£a.cclvi.
Xilialisxdvq.
Xiquiriciaxdviti.
Xi«ultict.ccuic.
Xtmon.ccl,t.
Xinaria.cdjr>
Xmumxdjcti. „
Xingua auis-cdpt? i
Xifimacbion.cclriui,
Xiaum.cdjcv.
Xoncbitbis.cdtvi.
Xnpinuacdcvti.
Xttpillus,ccUviii.
XaciCdfiti
Xa.ccl]C]c.
^ads.cdpfn
^altta.cdqcrj.
^aUim^djcjriii^
^'jg>)3lamaciana.
""Xt.ccljqriiii. ; • *
*^fliina.cd]qcv.
*£>3ndrago:3 vu*
Xt.ccltcviii.
*^3tidr3go:afeminaj
Xa.cdtjcvii.
'2&ania.cdjC]cviq. -
^aruhunudjqcijt*
!Sbarubia(trum.vd
*iS)anibium nigm5 . vcf
•^arubiumutudtre
£a.cd]tnc.
*^>atnfilua.cdj:t*tiV
*fi>>eUitfavd*^)dimt
Xi.cdiqcjcri.
">*bdlilotumiCcltjC]cin>
*^clon.cclC|cdui.
*$bclon indt ts . cdiqcjcvi
2^eIongcna,cdicp:vr* '
•^cmifbccdttp?^
*^)enta.cclcp!tviij»
•fibcntanonodoiifera
vel^alamcntum.
£a.cdwvK*
*^*>entaltrum^cFC*
^cu.cctci.
'jg)d.cciccvi.
^edkaxctci^
*i£>efpila.cctditi.
^ittefoliumxcjccv*
'^ilium foUs^ciccvu
*^irabolani.ccjccvq«
ta&irra^cjccviii.
*^)o:acdfw:c]cdic.
*^>o:abaedxcc.
*fi>)o:ftisis5llincJiuc '
anagallus.
X«.ccci. -"
**J>)irrue^:ccti.
*gbattit.cc«:iii.
trlafturriunt
JC.4.CCCW.
•Flafturcium aquariaim
vdS»enadon.vd
Cardamusagreftis.
/laFir.cccv.
'RapcUus.cccvi.
ICabula(5fmrali0&e2}fl:b&
TOarcifaw-.velSul
busvomifcroe vcl
jCepemarinum.
£a.cccvtj-.
•Rabacb^cccvi^
13cmifar,cccic
•Rigdla.cccr.
'Hympbca.ccc3i,
Yto]CYtfu3h'e.cccctj.
*HuP3ucllana»cccjc«?i
'Rupmufcam.ccciaiii,
•Hmihdica.vel Bujc
magna.cccjcv,
"fiujL-vomtca.cccjcvu
'Rucmcfel.cccptj.
0:Ofwn.
£sj.cccjcvii) .
£lc3ngcr.cccjcijc
jPliuarum.cccjcjc
Clcufn oliuarum.cccjcri
rOlibanum.ccajcij.
0popana,c,ccca.iii,
Onomia,ccejcjriiii.
Criganum.ccctjcv.
p*obus.ccc]Cjcvi.
£Ul8.CCC]CCVt],
Capir.ccccjcviij.
•£aritaria.ccc]cjcijc
•jlS9lmaci?um'.ccq:i;jc.
•jSa.llacuimlepo:i8.
£a.ccci%r>,
•JMant3gomaio:.vel
Bruogtcfla.vd quinq*
ticruia.vdXiugua
arieris.cccjcjcjcti.
•fStantagomino:.
i^a.cccjcjcjciti.
•j^latanusarbo:.
iZa.ccccjqcitti.
•£aliurus.ccccitjcv.
•jSaftin.ua fcomcftica.
jZa.ccejcjcjcvi.
•jbamspoicinuoi
£a.ccc|tcjcv;j.
•^eoraa.cccjcjcjcvitii
•fbioma.cccccjcijc.
•Jbctrofilimim.ccctl.-
*jbeoco:tnuua,ccc!Lli.
•kcscoUibiiUiB.cccjtlii.
•fieU'cintis.cccicliii.
•^cplosfeu^cplum
Caxccjcliitii
•Jbauapbiion.cccjc[v.
•pcuccdanura^ccjclvt»
•^crficue.cccr-lvti.
*p>crfica ftuc *2>>clapcr*
iica fiuc 'igwroccta.
£a.ccq:lvit?.
•fSaficcaria.ecc|dijc.
•fccrfouata.vdbcrba
vmbilieoiam,ccel.
1SumuUvert8.cccK*
ISepoxcctti^
•fcerapafloris.vd *&Hri
fapaftou'8.ccclin.
■^a,ccclu'i>
•jbifcacca.ccdv.
•ibiniciumftnc-^an
nicum.ccdvi.
*jbice3«ecclvti,
*jMra.ccclvirj.
■fciper.ccclijc.
•fbipernigrum.ccdic
•^ipcrellexcdjci.
•fStretrum.ccdjcij .
•JMnue.ccdjtiq.
•fb>impindia.cccljciu?.
•ftcridcuion.ccdjcv.
•jMnat ia.cccijcvi.
•J^uum.ccctpij;
•jbolegtum.ccdjci(#.
*p>opulus arbo^ccdirfjc.
•jbolu?odium.ccdjcjc
•jSolicaria.ccdjcjci
•Jboligonu.ccdj:^,
•polio. cdtjdti.
*f>olttricon.cccljcjLiiq,
*fco:ra.cccljcjcv,
*Jb:oferpinat3, ccdjcjcvi «
puunonaria.aclcjcvu*
*jb«tn3,ccdjcjcvt'q.
*£:unella.cccljcjciic
•Jbijcccdjcjcjc.
pijcu'qutda,adjcr;ri,
•fSanis^cdicjcictj.
fvapa.
CapitulumxcdjcjqiBi.
•Rapbanus.cccljejticutj.
*Radc.ccdjcjc]cv.
•Rapbarutsagreftis.
jCa.ccd,c]cjcvi,
•Rschcula.cccljcjcjcvti.
*Rannu8.ccdjc*5cviti.
*ReiJbarbaru.ccdjcRcijc
•Rcuponticum,cccjcc.
•Rcfina.cccjca'.
lRibeo.cca:ai,
^Ri5i.cecjccit>,
•Robeliarfccjcciin.
•Rododendron.cccccVi,
•Rctbuncccjtcvi.
•Rotabea.vd^Rodaba
jZa-ccc]tcvtj
•Rofa.eccjcvitjv
•R8fera,vdBntef3,
/Ca.acjccic.
. •Roftrumpo:cinum.
yCa.cccc.
*Rufva.cccd.
•Rnbus.ccccu.
■Rubearincfouim*
iCa.cccdtj.
Saluta.
Ca.cccciiii.
©alijcccccv.
S?ambucu8,ccccvi.
S>ambacu8.ccccvti.
JSandijccccanti.
£5amfuai8.acaic»
£>altunca.ccajc.
S»aiuina.cacja.
S»:indalum.ecccjcq.
Saririon.ceccjciii.
S>3tnrcgi3.ccccjciUf,
©aponaria^cecicv.
Sfapbatum.ccccjcvi,
<^cabtofa.ccecjcvii.
©ralougia.cccftvitj.
Scamonea.ccccjLijc,
Sjajcuraga.ccccjcj:,
Staufagria.cccqtjci,
£?angt?iss>:acon.8.
£a.accjttti.
£»arcocotla,c(cc**u}»
Sfpamla fctida,
ta,cccctjctiii,
iS>tbeften.cccc]cjcv*
£»eincniumb:ico:um,
£a.ccccjcjcvti.
ScUcccccjqtvq. • ,
Scnecion.accjcjtvirj,
Scrpillum.cccfjcjcijc
S>craptn«m.ccccpc]C
©tfam.T;vd£?efamo
Xa.ccccjcjctt.
©mdc.ccccjcjcdi,
i5Tpdra,c£ccjcjcjciii, -■-
^impbuucccc]cjc,ctiifi8 %
€5iuomum.ccccic]cjcv,
Sinapio.ccccjqcjcvi.
S> tfelcoe.ccccjqc^vif *
SJidciica xccq: jeiviu>
S»tliqua.cccciC]C]ci']c,
ioifamiie.ccccjtl.
Sil«go.cccc!dt.
Sfiftmb:iu.cccc]dt|.'
!©tlpbio.cccC|ciui.
S?ifcr.ccccjcliiti.
Sids.ccccdv. :■
S>ficado6.cccal^
S>ricado8cirin»m.
£a.ccccdvti.
©picaccltica.
£a.cccalviii.
©picauardi.vcl
'Rardu8.cfccrlijc
*»pinacbia.cccc*.
Spina.ccedi.
S?quiiiannim.cccdi#
Strignos.cccdiii.
^qnilla.ccccliiti.
£5olaxrum.cccdv.
So&es arbo:.cccclviu
Soldanftla.cccclvii.
Scolopcndria.cccdviti»
iScropbulari3.ccccli^.
SSfo:ar.cccClc
Suberc. vcl ^Dubcric*
/Za.cccctri.
^umacb.cccdjcu>
^apowccdjciq.
£anafftuui
^Ca.cccdriiii.
2^flpfia«cccclpv.
Z^marifais ©omcftic^
«Ca.ccccljcvi.
Z^amarifctt83grefti8«
/Ca^ccdjcvti.
^3marirtdi.ccccl,cvttT'.
2^3pru8barb3Ri8,fiue
iapfti8t»arbaflu8.
Ha.cccci]ci;c. .
Zjcrcni8bv*u.ccccljcjc.
XcrtbcntUia,cccctjcjti»
£cd3.cccdjc]cti.
2aia.cccdicj:iii.
2^ttimaliu8,ccccla'iitr>
2lbimus,ccccljcjcv.
Zlrifolium.ccccljcjcvi.
£:nbtilW8tcccclj:jcvijv
XI u|
Cabula 0mt ralieot jHuitnaubua.
%Mofa.ccc(ft%rivj ,
£riricum.ccceltut.
£:rip0U'oB.ccocl|W.
Xoimcmillaxd^m'/
pbilon.ccccljcicvi. ,
£urbit.ccccljcctq.
£ubcra.ccccljct]ciq.
^Qjue.cccclttfiiq.
Haleriana*
£a.ccccljctcv. ;
Uerbena^ccclcccv».
aabafco.cccclcttvq\
Oecficon.ccccl]ccjtvtti*
Ocaia.ccccl)cc]ci]c.
^Krmiculari&.cccccc.
•acrui]C.cccc)cci.
aiola.ccccteq.
^lirgapaftorie.
Ca.cccccciq.
Uiti8.cccctciiq.
Uirem^cccjccv.
tiifcu8.ccccccvi.
«Uiricella^ccctcvii.
aitbuen.cccctcviq.
^olubilie.cccctcic,
CluapalTula,cccce.
{juaverfa.ceccci.
•ambilicuevenerie.vel
£imbalaria.cccccq.
QngulacabaUina.
£a.ccccciq.
tU-ricamaio:.ccccciiq.
Umcamino:,cccccv.
Ulpicum.cccccvi.
Ulnue.cccccvq.
^paraguo.
£apimlum.ccccccuq,
Zeduar.cccccttiiq .
Zinjiber.cccccctv.
3irnabum.cccccttvi.
3irumb.fiue?iram*
ber.£a.cccccttvq.
3inirmon.cccccccviti.
juavclmuja.cccccicttcj
?uccarum.ccccccct.
sBranima'
Itbus.
23oino.£ap,i.
Bgnue.q.
ariee.iq.
&per,iiq.
a?ittue.v.
Sbane.Slcbce.vi.
anabulla.Snralpon.,
Spralo.&nKacino:.vq.
afteraco.affudio.viq.
anfibena, Hrmena.it
Bfpis.c
Branea.ti.
©lactrbtfan
cia.Capitulum.tq.
'Bonnacon.tiq.
£oe.tiiq .
£ombct.tv.
•£o:ac:.6orrarba.tvi.
£ufo.tvq
Qfvrfiuefquvj-.cccccviq ^ubaiU0.zBifome8
anea.cccccit. tapimUmt.tviq .
Omum.cccccc,
ycra.
£apitulum.cccccti;
yafdanc.ccccctq.
yrcoe.cccccciq.
y:iettUrica.cccc<#iq;
ydea.ccccccv.
ypericon.velScopa
regia.ccccctvi.
yfia.ccccctvq.
yriogue.ccccctviq.
ydroptper.cccecMt.
ynguiriaue.vdSrel*
laria.ccccctjc.
ypoquttftdo8.ccccqcti.
yposloftoa^cccctcq-.
^iucbue.oc
'£up:elte.C|C..
^ubioneftue
Sibione.tti.
<tap:a.
£apitulnm.ctq.
£ap:ea.ttiq .
£aiu6.t]ciiq.
£3rtue.ef£arbaplcpa
£apitulum.*cv.
jCaccus.tcvu
£antdi»s.jccvq *
£amdeonjctviq.
£amclapardu8.cjrij(?,
£ap:eolo9.tjcc,
jCalto:.tt]U.
£bama.cccq*
£alopu8.tcciiii
£eruue.tttuq.
£cruleue.tttv»
£ecula.-z£eU'dro0.t
£encb:u0.ttcvi.
£ctaftee. tttvi}.
jCcpbos.^ £encrocora
£a.tccviq.
£irogrillu8.ttcfc.
£icade.cl.
£irotrocbea.tu'.
^Critctus.tlq.
£oluber.cUq»
£ocodrilUte»tliiq:.
£uniculue.clv.
SBamma*
£apitulum.tlvi.
Damula.tlvq»
praco.tlviq.
fcracoconpcdes^clic»
pacue.l.
Pvpfa.li.
Dromeda.et
t3ammula.lii»
puran.Uq.
(Equue.
£apuiHum.liiq.
£lcpba0.lv.
£ncbiree.lvi.
£nidro6/z £nirra.lvq.
^rinaaue.^Crmtf
neue.lviq.
£due.u'e.
£mo:roi8.£nidro8.ct
£tcedra.lt.
£ngula.i£ruca.lri.
£aptrtilu.lcti.
2JYeufl.ittq.
i5iftn'c.lt)Ctti.
2^ircue.lcriiq.
rbviinulus.lccv»
3amlu6.ft
3pnali8,lctvi.
Jctnuet^nacblin
jCa.lecvq.
Haccrtuo.
£api.lttviq.
Xamia? Xaufanum
Ca.lttit.
Xco.lctt.
Xeopardue.lcccf»
Xcontopbonos^t Xcw.
crocura.ltctq.
Xcpue.lccciq.
Xmiatbau.ltcciiq\
Xanificuc.ltctv.
Xint.ltttvi.
XoculraJtctvq.
Xupue.ljcctvii%
Xurbcritttit.
Xuinb:icu8.tc.
Xucbaonc fiue XtV ba*
0ne.2Xintifcu6.cci.
^flaritonto*
rion.£api.,tcq.
^Hittda.tcul.
U£>umunetU8 (iae ma*
moncri'? maricc:a,tcu4
^arcarne.tcv.
^do.ccvi.
*^ig3le.ccvq.
^uloe.tcviq.
•gbus.tcic.
•^ufqudtbct ,ct
*Z£>ufcue.c.
*£>>ufio/i.
•^ultipcs.cq.
falmartfft>
ber.lcq.
5o:mica.lciq.
5wmice maioKS.lniq.
furueetiHiruw
cuUts.ltv.
ffiicon.lrvq. &Ti&tttU
0a5elU4cviq. £apit,cv.
£>lidofa 1 SttatritJtit. £>:aftuo.cvi'.
^riiluetjSurguUo.kic. pnocenrbauru0.eC
©itttiua. g^g* ;•■
■'.
tBfjHnttualib». CabulaSmfraliotif^uibiijt
j&autbrra.
Ca.ar»
•£>3 pio.cc.
■parandriisef
pardtip.aii;
•fcilofhe-jMrol9».
•|>ufo:iue.crtti.
pegaftis.crittj.
pt'gargae.cpj
•fSigitiri.cj.Tt.
•ipolcdrne.fjcvti
•fSulet.ctvitj.
pcdtailii8.c;tjc.
•jbojaiG.a.7:.
•jSader t>si m
p:cltcr.CjLti.
ftana»Ca.ccrf'
•Raiigtfcr^oftireUa
IRatrac^facr.cjqciuj.
•kcguliis.c]Lpr.
IvinoccpbaUiG:
*tfinoccroi!.cj:ivi.
*Rtjtcid.cctrti.
•Rubctumftitt
•ftubcfa.cj.%Yitj.
SalatnaDra
:£Ygnfl.cjctYti>
£.ouucaz%.mnti
£a.<tlvit) *
Z>ogodicc.ctItt.
IBatra.
Capttulnm.ct.
Umicr.au
Uefonree.clt?.
Uitulue.cliri.
Uipcra.cUui.
Umcomug.uariue.
Ca.clv.
Uro.ctvi.
Urfue.clviu
Uiaa.clvui.
UuLpie.clijc.
. ybm
Capitulnm.clr.
yebncumon.ct
r 5?pot;imue.clti.
ydra.djcti.
Zub:o.
Capirulum.cljcii*
Zilto.cljtiuj.
Ca»cjcj;(j:
£>aura.ctj;?.
Sangutfuga.ejcjcri
Scrab:onee.rtrrti.
SfJlpiga.STciralioct
©cr*.crrtiii.
£>itiilaSpiianect
<Sirena.cjcrriitV
©vmia.cccj.T.
^co:pio.frrtvi.
^cr3.Scmulra6.ct
Soliftrga.ccicj.Tn .
SpoliatoJ.^ttllacoi
lutAi. Ca.cjqcpcitj .
Calpa
£baums.erl
£arandrue.ctU.
^arus.ctlq.
2>agelapbue.et
Z>agodif3.a:liti
Xicrcdo.cj-ttic? .
Xvriea.cr.lv.
Xvru0.cjivi.
IBffHuibuS
S^mla.Ca.i. •■...,-...•
2lcbacus.?auttopara?
dtfwSurifrigiuM.
Scb3urie.iq.
Bccipitcr.itq.
Scriopbilon.v.
2lgocl?ilc8.et
Blauda.vt
Slietus.viN
aition.vicj.
anas.iic
Sitfer.c.
Brdcola.2lrde3.a5alo
. etBjida.ci.
-♦Ca.crtrit &?ig>W
©afilifim
£apit.titi.
23aUatbat^cr;
nekaXa.riiq.
'&iftarMi'&Qno
fa.Ca.jcYV .
•j&ubo.jcvw
&uteue.;6ufo:fae,tf
Butaurue.jcvti.
tSibonce.saMata*
iCa.jcviii
CautariDfe.
iCapirulum.jaj:.
,Carbatc8.rr.
jCaladriue.rti.
jCapo. i £ap:imulguef
£a.rrq.
Carduelus.jcriq
Carabdrion? Cbarilti
£a.jctiui.
Ceruuovolane.)ccv.
£icadc.rjcvi.
Xicom^.jcjcVtj.
£ignue.ttriq .
£inomulgu8. £ifpedo.
tCttramo.]qci]c.
£indmia.rrr.
CicendulaCimicc.et
£oltro.jctti.
£otumba.rTCtq.
£o:cdulue.:.Co:nt'jc
£a.t)criq., „
£o:uue.rrttiq.
^Cucurntic.pjcjcvi
£ocYjc.rrrvi.
£rocbiluB.tctvq % ';
£ott'ntba.rctvuu
£ucuUt8.jcttic.
CubCfb.rU
Culejcjcli.
BromeDas*
£apititwm,|tlq.
praYcba.rlui .
<Egitt)U0.
£ineiia.-z£rcinia.
£ap.tlitti.
falro.
Caxlv.
5afianii8.tlvj«
5atato:.rlvtj.
3Fcmjc.jttriii.
dula.Ca.rUr.
jpuUcaXaa.
jfoctis.U.
0allu0.
CapitulumAii,., . _
0allina.liq7
0allinaceu8.liiar
^raculos. x ^ranuute.
Capi.lv,
jSrippce,lvf. •
^ricocenderonJvq.'
0iifalco.?0ufturd» ?
Ca.lviq.
0rttoatjc, -,
£lura.lc.
CapttuUim.l]ci.
t5Yrundo.l]cr4.
l^erodio8.l]Ciq.
2boj.ljcv.
jfpida-Irvi.
3dxetKokY»ljcrq< »
KVnine.ctKarboloffJ
£a.lcviq»
l.agu0.tuf
ridue.Ca.lrij;.
Xapcgue,lrr.
Xinacboe.lrj:u
£ufa'nia,ljccq <
lfflagrialf0.'
jCa.ljcciti,
^erola.lcriiq»
2£>ergu8.lrtv..
y£>cri\lu6'Z'l£>t
rope8,Ca.ltrvi.
^bclancottfus.j^ot^
fcr.£a.lttvq.
^jcmonidee/i^eaucer
•^ct itltionceitrvtti *
^>iluti8.l]ccic»"
!2£oucdula.cc
^>ufcicapa4rjcjc«
2g>ufcai,cjcj:i.
iRicfDula»
£a.lt]CC4i.
-RiUte.lccjcip. '
'HYCfico:ac,vrRocfti^
Ca,ljcctitti.
•Repaefttieflcpfl.'
Ca.lcvrv.
motxomi9.
Capttu^um.lrlP]cvi^,
I5pwuacbu8.l]cjccvii«
Cabula ©meralie&f 0abM
^0:folueet0:t0ome
C0f\nat0ffifra0o
«flQtbue.)cc.
fPua.jxi.
£a.jxt?. ;„
«1!>aiumbue\taui.
£a.j:cv.
Cfcapilioneejcvi
4-fedlicanus.pcvq.
tfj>ica.j:cij:.
4-f>icue.c.
^i^iralie.ci.
f^fuacue.rij.
<if*(bo:pbirio.ciq.
ftfgulus.
3Ca.ciiij.
6ft*atnonfo
£fl.cvi' .
«f£fcaraba.cvi,
«■Samfee.cvr'.
4ff§trit.©climct'4c3.ct
^tropbiloe.cvit*.
•^Sfturto.cij:.
^©turiocam£lo.cp.
proaCra*
flSrdelaXurdo.cjai.
it<*£urrar.C]cii-.
flamlUwu
£a.cjciuj. ,
4(faefpertilio.C!cv.
^Ocfpa^ppi*
fOlula^pvt?.
fapupa.C]cvitj.
fUultur^ilc
36fOn
£apitulum.cjc]c.
yboj.
JCapiralum.ccjri,'
ZtUnriDfo,
vCa.cjcjcq. .
Br&ifabuB
Bbremon,"&cbandee.
Bccipender.2llbiret.'Z
2llpbaram.£a.t.
anguiUa.ij.
ailecan.
arane9.ariefi.anni iitj.
Sfpidocbelon.t
Surata.v.
Blfo»m.vi4
Muram.vtj<
2lureumvellu0.vit?.
Stburcium.3mm'e '
atbaniger.afrerue^t
Bftralue.it.
Sbuna.ici.
f'5arcbo:a.)ctj<
-eofcarba.&ora.?
£:enna.pitj.
^Satetia.picf.
•Babilonicue.z
^elucicv.
f£ariccr.tvi.
£aabct£artie
marinue.]cvtj.
£audue.£apitan».ct
jCarpeta.priij.
£erue.j'ij:.
£clab«£eraUo.:av
£biron.?£ircboe.jcjti.
£oncbe.)cicS.
Xocblee^tq.
£onger.£o:cm.£o:u9
marinue.titiui. .
£ocodrulue.jc|cv,
fpracomarin9.jcjcw'.
f3elpbin,j:j^ii.'
penmjctptce.jcjcvitj.
tf^racboYdee.^ocbt
nuezEriciue.j-jtfjc. '
j£lcueetejcpouta.j:j:j:.
£ecola,ECjci.
£quu6tnarinue.£quo
nilue.ct£qu9 fuimuril
jCa ^jqcti *
£mmetion.ct £icarue.
£a.rj*rin.
£ltiuie.j:jcjcuq.
£riojc.ct/£ro^.]qc!Cv.
^tbenayvdj&cbinr .
£a„tjc|cvi.
£?o:.]cj:jcvt?.
«jtfckbuejoca^
0alatba.£apit,r^itj.
i-aftdeon^aftenu
5irie.jcj:jctjc.
®ar&U0*
£Udiu6ij5lautue.]c!.
0obiue ct j3ranue.j:li,
|5amane'Z0ongcr.t;lii.
IDamnio.
iSYnmdo.jcluii,
Janw ma*
rinue.tltt.it
kalaaf-fkar
ko:a/KYlocb.|clv.
'Karabo.KYlione.jclvi.
TXokY.jttvq.
Ifomarin9.
£a.jivirj.
X«pusmarinuej:li]C.
Xariarban:£udo*
lacbtf.£apirulum.l.
Xoligo.lu. . v S
Xocuftamarina4r*.
Xuciue.litj.
Xupuemarimie.liitj.
flaiue?*z£>iluue.lv.
2£wgilue.lvi,
•^uemarinue.lvq.
^urijcavitj.
^burenajliic.
^ulrtpeelic.
^ulue z !2>>uUue.t!ci.
7£sonacbue marinue-r
2£tonoccron.lj:tj.
jflarroonau'
tfioejlfabeo.ljtuj
•Rcrridenct0:cba.
Ca.ljcit'uj
0(lrca.ljcvi.
jjbagru&pa*
nue.lbcctine? T>erca
vCa.ljcvtj
:a.licvw.
^ilJrie.lciF*
^nn&*rt*£laie.l*#.-.
♦jboKuemarimte.ltjcu
•fbolippus.lqtq.
•jSungtriuu8.lticui ,
*purpura.ljejctni.
fiajTfff6a>
ba.Ca.ljc,tv.
*Ranamartna.ljcjcvi.
•Rumbue.liocvrj.
•RubusefRYacbci
£a.ljc]cviu.
£almo.Sar
pa.£a.ljccijc.
Sparu6et,£>taurue.
£a.l]C]C]c.
SfeptaJjcjqct*.
Scrra73aTliJ,«^ctj.
©YrenaJcjrjtuj.
•©pmacfcttaetSquattf
na.ljcjcjtiiij.
£>oUrtectSblca.
£a.ljtjcjtv.
Scolopendriaijcrjcri.
2>pongia «oquaraisi
S»cinn.lr,cjcvti.
<» roncue fme ©tincuf
£a,l;c|C|cviij .
Sffurio.ljcjcjctjt.
5orclla.cc.
2>fuusia.tcf*
Cfurga.riti*
mallue.^otpcdo.trq.
Z^rtbiiteXracp^iq.
Cefteum.caitj.
£eftudo.jccv.
£igmie.:£ritrc.jccvt.
S-bYnntie.jccvu.
£o:ruca.jccvii}.
©atrartlBt
rolusimrtnue.jcaj"»
acrtt.c.
Oergilialce.ct.
Uranofcopue^if.
ypotamus
£apt.ritj.
ZfDrofug^
draeb.etjtfiue.ciW.
Zitrion.cv.
Zinue.ctt
o
STabuIa gfnrraltoiBelLapiOibuo;
CabulaOt
EaptOibU0.
:SdamaeXaplm pmu
;&garbeefiueagapie.q
3labandiai.iti
Slabaltrirce.&mandi
nus.2lbfitjfbu6.uii
2lndrodamara.anrra
rice8£apirulum.v
BlUctoaue.vi
Bmcriftus.vii
afius.viq.
&be(ton.ije
2lquflclapi8.^
JSftrion?Bfterire0.]ci
Brcnajicrj;
BrgiUa.tu?
J&rmenus.jcuij
Bniimonium.jcv
&rramenrnm.]tvi
JgUumcn.jcvii
2.urum.priij
3uricalcum.]ci]C
3rgenrum.t]c.
Srgcnrumviuum.jcci
3rfcnicum.jcj.-ii.
©alagius
£apirulum.jcjcu'i.
t6e?aar.icj:iiii.
:8cUtcuUmarini.ttv
•.Bolusarmcnns^jcvi.
USowjcjcjtvii
£aluara.rar
rcdonius i C alc ofanus
jCapuulum.cjcviii
£art>w.cuws.tt(c.
*Calt.]qe|c
SCariftccum^l^umi
dicue.jctn
jCalcfarioe/r £oian
ricoe.tctfi
jCclidoniue.jcjctiu
£elonire8?£imedia
^Captm.ictjciiti.
jCcrufa.tjtpp*
lCrifoUcrrus-ryCri
focolla.tt)cvi
£rifop:aflmu£ri*
fopalTios.iqctvtj.
CrifolinmXrifo
lanfis.pcrvig
£riftallU8.jcjc):f]C.
£Ynabar,;cl
£ime*xli
£o:aUu8;jtltj
jComeolue.tliii
£.dncbiliu.jcliitu
jCo8.clv.
jCup:um,tlvt.
BratontOro
£apirulum.tlvii.
EMmonispvadocbos
erp:ofelirue:tlviii
£>vacodo8:E>vamanttf
cussttyonifia.tttt
(fiEaroraut9.
j£rmim\m£fbitC8
£apitulum.l
j£matbiteo.U
^ltacoutusXtcbenos
tac»tm.li?.
£nidroe;£feftis:jEgip
cilla: Captto.liij.
£litropia.lmj.
£p>ftites.lv
falrano».
5ilaferus. jflongires %
5logmoe.£a.lvi
5errum.Ci3.lvrj
(Bagathro
jCapliniviii
J3alacrire870araman
tifc8.CaXijc
jftransrue i jSararidk
£apfin.lp
jj3ag3cromcomj5rifoU
rueijSnlaridee.lti
J5dacic8?£>lofoperra*
jtlaptm.ljcii»
0iDfumXa,ltui.
Pfrna.ib)'
craridee.CaXjLii^
Jarinrruo.
Captm.lcv.
3afpie.£a.ljtvi.
5rie.Ca.ljcvtj.
jfculroe^na.licvui.
feahab:arrs.
•Kamamt*Kenne.l|cits
ftarabeXa,ltt.
f.a^ult.&w*
Xacteu6:Xincieitjctj*
Xrargirum.ltjciu
Xicbinisittiiii.
XtguriuetXiparia
£a.ptm,ljqcv
Xune.£a,ljcjcvi
^Ragnro
£aptm.ljcjcvtj.
^argarire. Ca.tjqcvitj
^agnefia-r^arka?
.fira.Ca.ljqcic
^3teba:6ipfum.ljctjc
•^>armo:4jcic]ci
:e5elocbirc82'z£>urna
£apimlum.lc,ttij
^empbire^Xa.lticriil
•Z&edu8Xa.ljct|Curj.
^ogmc£a.ltjc«><
2£>umia.£a.lttjcYi.
Iflifuo.^-
•Rigro:um.ljCjC]cviii.
l%rom.£a.lp]cri>;.
0brattniU0
jCaptm.tc
jjDni^/Ca.jcct*
£>:pbanusXa.tcq.
Opalu8.£a.]ccuj.
£>ufe80firafree:]cctiij
j0pbt''cerj>urpurifC8
T>orfirifC8r^ariu8.jccv
£apt'm.^cvi
*£anrberu8£a.jccvtj
£:affiu8.£a.jccvuj.
•jSeridoniiieXa.tcijc
*j>iriridce.£a.c
*l>etrolaim;£a.ci
*pcartitee.£a.ctj
*jSodo:ueXa.citj
1>b:igic8 % -j>bisisete8,
£apirulunuiuj
*j>iHncjc.£a.cv
Sapfjirus;
£apirulum.tic
£>ardiue?£>arda.cjc
£>ardonis£a..cti.
S>amiu8?i£>arcofa:
gue. Ca,qcii
©maraldue atb Sm«
ragdue.£a.ejciii
S>agdaz£jandarifo
£a.cjciiij
Silemres-zSjirrite-
£ap.cjcv
Sfrellaiius, £a.cjcvt«s
is>pecuUri3.£i.cjcv^
©iiio?.Ca.c;cvi:i
£? pongia raa: ina.ctijc
g>o:dicies parieas batf
na.Ca.qcjc •
£?ilet£a.cjc]cu
S^icanus fiuc Siicci
nue. £a.cjcpi
©ulpbur.Ca.c):Ltrj.
S>al.C3.cjcpitj
S 31 armojtiacue. cjqcv
©ilalluli,cqcvi
£>iluidue.C ;qcvu;
Crartjtuo.
£ap.cjcjcvirj.
^artarue.Ca^jcrit
XerrafigiUaf3.cjcjc^
Zlcgi5la£3.s:?jcjci.
%£pa?ion.ct]qctj;
2^o:cbot'3^2^bcgol0
rue.Ca.cjcjcjtu.
^CufbiJ.Ca.cjc^iiii
ftoffnoe
m'tX«.cp;icv
raegenranatumo*
Cap.cttppi.
{Jefice z molarl cticjcv^
Uirideeris vd £yi8cru
go.Xa.cjcjCjtviq
UitTumXi.ajcu);
OiTiolum.Ca.cjcl
£a.cjcli.
0uao:atu0 ^„.^,,1
0uadrae^uirin.cvu JfcfUIIUH*
Ouiriuue.T^adai z lajuri. £a.cf.lti.
•Ranno.£a^rj Zi$aa.£a.c#itj.
fSubro0. Zi811^
7
r
W
^c/