Skip to main content

Full text of "Lexicon Caesarianum"

See other formats


LL 

LEXICON 
CAESARIANUM 


CONFECIT 


,0' 


h:  m  e  u  s  e  l 


VOLUJVIEN  II 


/ 


f/./ 


PJPIKOT.INI 

W.  WEBEH 
MDCCCXCIII 


LEXICON 
CAESAEIANUM 


CONFECIT 


H.  MEUSEL 


VOLUMEN  II 
PARS  1 

(iaceo-   Puleio) 


BEROTvINT 

W.  WEBER 

MDCCCXCIII 


P II  A  E  F  A  T  I  O. 

lis,  qiiae  in  prioriH  uoluminis  ijraefatione  dixi,  jjauca  uidentur  adilenda  Iiire  a  quibus- 
dam  uiris  doctis,  qui  de  priuio  huius  lexici  uolumine  iudicium  fecerunt,  reprelieusum  est,  quod 
non  seuere  secundum  litterarum  ordinem  uoces  digesserim  In  duobus  sane  uocabulorum  ge- 
neribus  pauluni  ab  illo  ordine  discessi:  nam  et  aduerbia  seuiper  adiectiuis,  a  quibus  ducta  sunt, 
subiunxi,  et  participia,  etiam  si  adiectiuorum  munere  funguntur,  constanter  ea  uerba,  a  quibus 
originem  ducunt,  subsequi  uohii.  Qua  quidem  ratione  paucis  quibusdam  locis  aliquid  incommodi 
ortum  est.  Sed  in  altero  uolumine  huic  malo  ita  mederi  conatus  sum  ,  ut  suo  loco  indicarem, 
qua  in  pagina  eius  modi  uoces  iauenirentur.  Vt  in  hac  re  constantia,  ita  in  alia  re  iucon.stantia 
uituperatione  digna  est.  Nam  cum  primo  certis  quibusdam  uocibus,  maxime  noniiuibus  propriis, 
ut  acies  (p.  8G),  Aduatuca,  Aduatuci,  Alesia,  antesignanus,  addidissem,  quibus  in 
libris  de  his  ipsis  rebus,  locis,  populis  accuratiua  esset  disputatum,  aliquamdiu,  quod  quam 
manca  necessario  es.set  haec  librorum  euumeratio  intellegebam,  hoc  iudicare  omisi  Postea  tamen, 
cum  non  pauci  uiri  docti  hanc  ipsam  operae  meae  partem  uehemeuter  probarent,  deuuo  ea,  quae 
congesseram,  adscribere  constitui.  Ea,  quae  in  lexico  ipso  suo  loco  desiderantur  quaeque  sero 
inueni,  in  Addendis  adiunxi.  Sed  cum  multa  ex  iis,  quae  collegeram,  duobus  libris,  qui  eodem 
fere  tempore  atque  lexicon  meum  in  Francogallia  in  lucem  prodierunt,  contineri  animaduertcrem, 
omnia,  quae  ipse  conquisieram ,  cum  iis  contuli,  quae  in  duobus  illis  libris  enumerata  sunt,  et 
quaecumque  ibi  reperiuntur  ipse  praetermisi.  Illorum  librorum  alter  inscriptus  est:  Bibliograpliie 
ijeniralc  des  Oaulcs.  Ecpertoire  sysUinaliqiic  et  alphabiiiqtie  des  oiivrayes,  memoires  et  nutices  coii- 
cernant  1'histoire,  la  topograpliie ,  la  rciigion,  lcs  antiquitcs  et  le  langagc  de  la  Gaulc  Jnsqii'(i  la 
l'm  dii  V"  siccle,  par  Ch.-Kmile  liuelle.  Paris  1880S(1;  alter  inscribitur:  Bibliographie  des 
travaii.r  historiques  et  arcliiologiqucs  puhlies  par  les  Sociitcs  savantes  de  la  Fraiiee,  drcs.sis  .  .  . 
par  liohert  de  Lasteyric  et  Kuyinc  Lcftvre-PoHtalis.  Paris  1885  sqq.  Eius  quem  secundo  loco 
commemoraui  libri  uix  dimidiam  partem  absolutam  esse,  cum  singulari  quadam  cura  atcpie  dili- 
gentia  confectus  sit,  ualde  dolui.  Horum  librorum  in  Addendis  demum  rationem  habcre  potui. 
-  -  In  reliquis  rebus  eandem  quam  priore  uolumine  rationem  institui,  nisi  quod  inde  a  littcra  L 
iMterposita  littora  {o}  significaui,  in  uerlxirum  ordine  discrepare  libros  manu  scrii^to.s,  cum  aiitea 
(liiaiiilibet  libroruni  dissonsionein  iiidicassom  litLora  {e).  Praotoroa  iii  altero  uoluiiiiiio  roligiosius 
etiam  ijuam  in  priore  codioum  sori])turam  rospoxi  ac  pliirimos  looos  dciiuo  exaiiiiiiiuii,  iio  qui 
error  Hiibreperet  iii  codicum  diHcrcpautia  iiidicanda,  yuac  autem  codicum  loctionos  adforuntiir, 
eas  Hoinper  fere  ad  unum  illud  uocabulum,  quod  antecedit,  pertinere  moneo,  nisi  si  locus  ipse 
Ratis  dcolarat  ad  plura  ucrba  eas  esse  referendas.  —  Orationum  Caosaris  curum  taiitum  me  du- 
xisse  rationcni,  qiias  a  Caesare  scriptas  esse  cimstat,  neino  prudciis  iniprobabit.  Itaquo  cousulto 
ea,  quae  a  Suctonio  (1).  lul.  (id)  Caosari  tribuiiiitiir,  quani(iiiani  ct  a  Rlorguelio  et  a  Meugio  re- 
copta  Huiit,  sjiiciii,  praOKOrtini  cuni  oratio  ijwa  olaiiiot  ('aosaris  illa  uorba  iioii  csse. 

Ciiieiii  ad  iikkIuiii  iii  jiriiiii  iioluiiiiiiis  i^raoliitioiio  poUioiliiH  siini ,  talmhim  ooiiioctiiniruiii 
liiiic  iioliniiiiii  ndioci.  Vniiiorsani  iioro  melioruui  odiliouum  uariolatoiii,  qiiaiiuiiiam  colloolaiii 
liabeo,  tnmou,  ne  duplicaretur  huius  tabulae  ambltus,  nddoro  nolui.  Ac  pliiriiiia  ex  iis,  i|iiao 
Iiraotorniisi,  nulliiiH  iiioiuoiiti  HUiit;  (|iiiio  iitilia  sunt,  cn  oiiiiiia  in  taluilaiii  illaiii  rooopi. 


II 

Continentur  igitur  hoc  libro  hoininum  doctorum  coniecturae,  quibus  Caesaris  commentariorum 
uerba,  qualia  uetustissimis  libris  manu  scriptis  memoriae  sunt  tradita,  emendare  conati  sunt.  Quas 
ut  colligerem,  tredecim  annorum  spatio  plus  tria  milia  uoluminum  perscrutatus  sum :  editiones  et 
Caesaris  et  multorum  scriptorum  Graecorum  Romanorumque ,  acta  litteraria  commentationesque 
academiarum,  dissertationes  inaugurales,  libellos  gymnasiorum,  annales,  ephemerides,  miscellanea, 
symbolas  litterarias,  bibliothecas  criticas,  animaduersiones ,  obseruationes ,  analecta,  opuscula, 
multa  alia,  quae  quidem  usque  ad  exitum  anni  1891  publici  iuris  facta  sunt.  Quamquam  ex 
maxima  horum  librorum  libellorumquc  parte,  quos  inspexi  et  uolutaui,  aut  nullum  aut  admodum 
esiguum  fructum  percepi.  Ex  ueteribus  Caesaris  commentariorum  editionibus  diligenter  contuli 
editionem  principem ,  Aldinam  (1513) ,  Parisinas  Vascosani  et  Rob.  Stephani,  ex  recentioribus 
Schneideri,  Nipperdei,  Frigellii ,  Diibneri ,  Dinteri  priorem ,  Holderi  editioues.  Inspexi  praeterea 
editiones  Beroaldi,  Pauli  Manutii,  Lipsii,  Scaligeri  omnibus  iis  locis,  quibus,  cum  mendura  esse 
uideatur  in  codicibus  manu  scriptis,  inter  se  discrepant  editores.  Sed  ex  ingenti  coniecturarum 
numero  non  recepi  eas,  quae  idcirco  a  uiris  doctis  factae  sunt,  quod  meliorum  librorum  manu 
scriptorura  lectionem  ignorabant,  neque  eas  ,  quae  prorsus  absurdae  sunt.  Saepe  sane  haesitaui, 
utrum  commemorarera  certas  quasdam  coniecturas  an  silentio  praetermitterem.  Praestare  tamen 
uisum  est  quam  maxime  esse  in  hac  re  facilem ,  liberalem,  indulgentem.  Itaque  non  raro  men- 
tionem  feci  coniecturarum,  quae  aperte  falsae  sunt  longissimeque  a  uero  abhorrent,  si  aut  pluri- 
bus  hominibus  doctis  dignae  uisae  sunt  commemoratione  aut  locus  ille,  quem  sanare  conau- 
tur,  prorsus  est  desperatus.  Recentiores  codices,  quippe  qui  originem  ducant  omnes  ex  uetustiori- 
bus,  qui  etiam  nunc  exstant,  in  Bello  Gallico  plane  neglexi;  sed  alia  instituenda  fuit  ratio  in 
Belli  Ciuilis  commentariis.  In  ueteribus  enim  editionibus  satis  multae  exstant  lectiones,  quae 
quamquam  ex  recentioribus  tantum  codicibus  adhuc  cognitae  sunt,  tamen  aut  uerae  aut  certe 
non  plane  reiciendae  uidentur.  Ex  his  non  paucas  ex  uetustis  libris  mauu  scriptis  fluxisse 
docuit  me  codicis  Ashburnhamiani  et  partis  cuiusdam  antiquissimi  codicis  Laurentiani  (pl.  68,  8) 
collatio.  Itaque  quaecumque  ueterum  editionum  lectiones  in  commentariis  de  Bello  Ciuili  a  codici- 
bus  «  (=  aflil)  discrepantes  aut  bonae  aut  certe  nou  improbandae  uisae  sunt,  etiamsi  ex  libris 
mscr.  petitae  sunt,  eas  omnes  in  hanc  tabulam  recipiendas  existimaui.  Consulto  in  toto  opere 
omisi  leuiores  quasdam  res,  uelut  discrepantiam  in  uocibus  et — atque,  nee—neque,  tieu  tmie, 
(■OHtinnasse—eonfirmauisse,  ii—hi,  quaeque  aut  ad  orthographiam  quam  dicunt  pertinent  aut  ad 
uerborum  conlocationem. 

Cum  maxime  breuitati  esset  studendum,  certis  quibusdam  signis  notisque  constanter  usus  sum. 
Stellula  hominum  quorundam  doctorum  nominibus  adposita  (*Paiil,  *]VXitsehe,  *PHarre, 
*BKiihIer,  *Frig.)  indicaui,  hos  uiros  aut  praesentes  aut  per  litteras  ea,  quae  adferuntur,  mecum 
comniunicasse.  Biuis  stellulis  significaui,  coniecturae  auctorem  arbitrari  unam  uocem  interisse, 
ut  3,64,1  „**cohortes  Forchh.";  ternis  stellulis  indicatur  plura  uerba  intercidisse,  ut  1,18,3 
„se  deiecerunt.***  Attius  Paul"  idem  ualet  quod  „PauI  censet  inter  uoces  deiecerunt  et 
Attius  plura  a  librariis  esse  omissa."  Vncorum  tria  (uel  quattuor)  adhibui  genera:  BG.  11,1 
„aliam]  alteram  Aimoin.,  Ilotm."  significare,  in  libris  et  scriptis  et  editis  exstare  aliam  eamque 
uocem  ah  Aimoino  et  Hotmano  mutari  in  uocem  alteram,  uix  est  quod  commemorem;  — 
„.ab  aliis  [quaerit]  ii;js.,  Scal."  (11S,2)  signiticat  in  codicibus  esse  uerba  ab  aliis  quaerit,  sed 
uerbum  quaerit  a  Lipsio  et  Scaligero  deleri;  —  „<et)  ante  se  Ashb.;  mtt.  edd."  (BC.  1,  70,  3) 
significat  particulam  et  in  codd.  x.  (apd)  deesse,  addi  in  cod.  Ashb.  et  ueteribus  editionibus 
(quattuor);  „sed  (illatum)  defenderit  Cmcc."  (1 44, 6)  significat  participium  illatum  in  nuUo 
codice  manu  scripto  inueniri,  addi  a  Ciacconio;  —  lunulis  plerumque  inclusi  eas  coniecturas, 
quas  ipsi  auctores  dubitanter  proposuerunt,  ut  V52, 1  „(neque  enim  uel  paruulo  Ciacc.)";  non 
luunquam  in  iis  lectionibus  usus  sum  his  luuulis,  quas  ex  deterioribus  codicibus  uidentur  hausisse 
ueteres  editores,  uelut  11124,1  „(acie  instructa  uett.  cdd.)".  —  Si  quae  emendatio  ab  omnibus 
editoribus  recepta  est,  eam  addito  auctoris  nomine  primo  loco  posui,  subieci  codicum  scripturam, 
ut  (11,5):  „Oceano,  finibus  Belgarum,  attingit  etiam  Ald.;  oceanum  finibus  belgarum  attingit. 
etiam  X;"  (3, 1,  6)  „hos  ed.  pr. ;  hoc  ?."  Si  omnes  libri  et  manu  scripti  et  typis  expressi  consentiunt, 
coniecturas  hominum  doctorum  plerumque  ita  adfero,  ut  ea  uerba,  in  quibus  discedunt  ab  om- 
nibus  Ubris,  litteris  latius  dispositis  indicem  atque  distinguam;  cf.  2,41,8  „fortuna  ser- 
uare  uoluisset  Cornelissen"  (libri  omnes  habent:  fortuna  seruare  potuisset).  —  Praeterea  rfe/e«- 
dendi  et  tuetuli  uerbo  ita  semper  usus  sum,  ut  ad  codicum  mscr.   uerba  pertineat ,    uelut  VI  5, 2 


m 

„eo  quod  meruerat  del.  Apiix,  Vielh.;  defend.  Di.,  AHomer"  idem  est  quod  „uerba  eo  quod 
meruerat  delenda  censent  Apitz  et  Vielliaber,  eadem  uerba  a  Caesare  scripta  esse  demonstrare 
conantur  Dinter  et  AHorner."  Contra  prohandi  et  improbandi  uerba  semper  pertinent  ad  con- 
iecturas,  uelut  VI  7, 6  uerbis  „in  consilio  dcl.  Paul;  prob.  li.Schn."  indicaui  Rudolfuni  Schnei- 
derum  probare  Guileimi  Paul  coniecturam,  qui  uerba  illa  deienda  censet.  (Probari  autem  coniec- 
turam  ab  aliis  saepe  eonsuito  non  commemoraui.)  —  Haec  fere  sunt,  quae  explicatione  uiden- 
tur  egere. 

Reliquum  est,  ut  addam  ipsum  me  eas,  quas  commemoraui,  coniecturas  ex  editionibus,  an- 
naUbus  aliisque  libria  libellisue  bausisse,  aliorum  uerbis  me  fidem  non  habuisse.  Si  qua  coniectura- 
rum ,  quas  ipse  non  inueneram ,  ab  aliis  facta  erat  mentio ,  eos  libros,  in  quibus  prolata  dice- 
batur  illa  coniectura,  ipse  euolui;  si  aliorum  uerba  discrepabant  ab  iis,  quae  ego  exscripseram, 
denuo  eius  modi  locos  inspexi  aut  conatus  sum  (uam  uiginti  fere  locis  non  licuit)  inspicere. 
Qua  in  re  cum  unum  meum,  jjermultos  aliorum  deprebenderim  errores,  sperare  licet  non 
admodum  magnum  fore  eorum  locorum  numerum,  quo  errauerim.  Nihilo  minus  non  nulla  a 
me  praetermissa,  non  nuUa  non  recte  aUata  esse  ueri  simUe  est;  de  quibus  qui  me  admonuerit 
gratissimura  mUii  fecerit. 

Vnde  singula  petierim  et  quibus  notis  uaus  sim,  ex  eo  quem  subieci  indice  c^gnoscetur. 
Acltaintre  =  Caius   Julius    Caesar  ad   codices    Parisinos    recensitus    cum  .  .  .  eruditorum    notis, 

quibus    suas    adiecerunt    N.    L.    Achaiutre   et    N.    E.  Lemaire.  Vol.  I.  II.     Paris.     1819.  20 

(raro  inspexi). 
l4i^tjvaioy,  avyyQa^i^ta  ueQtodixov.    l^O^/^vi^atv  (1872— )1882. 
Aicardus.    Quae   adferuntur,    ea   hausta   sunt   ex    Oudendorpii   editione.    Cf.    Oud.   praefat.  fol. 

**3  uers. 
Aim.  =  Aimoinus,  De  gestis  Francorum,  praefat.  (Commemoraui  pauca  ex  us,  quae  ab  Oud.  et 

Nipp.  proferuntur.) 
Ald.  =  Caesaris  commentar.  Venetiis  in  aedibus  Aldi,  et  Andreae  soceri  1513  mense  Aprili. 
Atd.  nep.  =  SchoUa  Aldi  Manutii  PauUi   F.  Aldi   N.    (Vsus  sum   editioue   Jungermanni,   nou 

numquam  ipsius  Aldi  editionem  a.  1588  inspexi.) 
d'Anville  =  Jean  Baptiste  d^AuWile,  Notice  de  l'ancienne  Gaule.     Paris  1760.    4°. 
Apitx  =  C.  I.  Caesaris  commentarii  de  Bello  Gallico.    Emendauit  .  .  .  loannes  Apitzius.    Bero- 

lini  1837.  —  Apit'.  (SchCr.)  =  Schedae  criticae  in  C.  I.  Caesaris  comm.  de  B.  Gall.  Scripsit 

I.  Apitzius.    Lips.  1835.    —    C.  1.   Caesaris   comm.   de   Bello   CiuiU.     Emend.   I.   Apitzius. 

Berolini  1837. 
H.  d'Arbois  de  JubainviUe,  Les  noms  gaulois  chez  C4sar  et  Hirtius  de  B.  Gall.    Paris  1891. 
Antonim  Augustinus  commemoratur  ab  Ursino. 
Arch.  f.  Lex.  =  Archiv  fur    lateinische    Lexikographie    uud  Grammatik,   hggb.  v.  Ed.  Wijltiliii. 

Leipz.  1884—90. 
Seebodes  Archiv  u.  Seebode. 

Basiner  =  O.  Basiner,  De  bello  ciuiU  Caesariano.  Mosquae  1883  (Ipse  hunc  iibrum  non  uidi.) 
BB.  =  Blatter  fur  das  bayerische  Gymuasia!schul\ve.sen    Bd.  1.   Bamberg  18t;5;  Bd.  27.    Miinchen 

1891. 
Bcntl.  =  Caii  Julii  Caesaris  .  . .  commentarii.   Notas  et  Animaduersiones  addidit  Tho.  Bentleius. 

Accessere  Conjecturae  et  Emendationes  Jacobi  Jurini.    Londini  1742. 
liBentl.  =  Richardus    Bentleius.     (Lucani  Pharsalla  c.   notis    Hugonis    Grotii   et  Kich.  Bentleu. 

Strawberry-Hill.  17()0.    4".) 
Ber.  =  Commentarii  Caesaris  recogniti  per  Philippuni  Beroaldum.     1512.     8". 
Beri/k  (khcinl.)  =  Thcod.  Bergk,  Zur  (ieschichto  unti  Topographie  der  Eheinlamle  in  romischer 

Zeit.     I.ieipzig  1882. 
Krit.  Bibl.  =  Kritische  BibUothek  fur  das  Schul-  und  Uuterrichtswesen.     Hildesheim. 
Bipont.  =  C.  lulii  Caesaris   opera   ad   optimas   editiones   coUata   studiis    societatis   Bipuutiuae. 

2  uoU.     Biponti  1782  (raro  inspexi). 
LBos  {Anim.)  —  Lambcrtus    Bos,   Animaduersiones   ad    scriptores    quosduui    Graecos.     Accedit 

Biiecimen  aninuuIucrH.  Latiiiar.     l'"runckenie  1715. 
Brant.    =    loan.    Braulu    (Autvcrpiani)   ud   CueMariH   comm.  uotae   criticae  (huiutae  ex  Junger- 

maimi  ed.) 


IV 

Bruson  =  BBrisson,    De  formulis  et  sollemnibus  populi  Rom.  uerbis.     Francofurt.     1592.     Fol. 
JBritxelmayr  =  Kritische  Bemerkungen   zu  Stellen  in  .  .  Caesar.  Progr.    Landshut  1868. 
Brut.  =  lo.  Michaelis  Bruti  libellus  uariarum  lection.   ^Vsus  sum  Jungermanni  edit.) 
Camei-arius  —  loachimi  Camerarii  (Pabepergensis)  aunotationes  (liaustae  ex  Jungerm.) 
Cant.  (NL.)   =    Guil.  Canteri  Nouarum  lection.  libri  VII.     Basil.  1581.     (Antverp.     1571.) 
CcUar.  =  C.  lulii  Caesaris  commentarii  .  .  .  Christoph.  Cellarius  recensuit.  (Vsus  sum  ed.  Lips. 

1767,   sed  raro.)  —  Eiusdem  Curae  posteriores.    Jenae  1687. 
JM.  Centr.  =  Literarisches  Centralblatt,  hggb.  v.  F.  Zarnclfe.     Iveipz. 
Cicfcc.  =  Petri  Ciacconii  Toletani  in  Caesaris  comment.  notae  (petitae  ex  Jungerm.  edit.) 
Clark.  =  Caesaris  commentar.   Accesserunt  annotat.  Sam.   Clarlce.     Loud.  (1712)  1720.     (Clarliii 

coniecturas  hausi  ex  Oudendorpii  edit.) 
Class.  Rev.  u.  Rev. 

JClericm  =  J.  Clerici  Ars  critica.    Amstelod.     1697. 
Cluver  =  Phil.  Cluveri  Germaniae  antiquae  libri  III.    Lugd.  Bat.  1616  Fol.  —  Eiusdem  Italia 

antiqua.    LB.     1624.     Fol. 
Cornelissen  =  Aduersaria  critica,  scripsit  JJCornelissen ,  in  Mnemosyne,    Noua  Series,   uol.  17 

p.  44-49. 
WCorr.  =  Correspondenzblatt  fiir  die  Gelebrten-  und  Realscliulen  Wiirttembergs.    Tiibingen. 
Orusius  (Prob.  crit.)  =  Chr.  Crusius,  Probabilia  critica.    Lips.  1753. 
Ouiacius.    Eius  coniecturae  commemorantur  ab  Oud.  et  Madv. 

Daehne  =  C.  lulii  Caesaris  comment.  Annotat.  critic.  adiecit  lo.  Christoph.    Daehne.   Lips.  1825. 
D'Anville  u.  Anville. 
Dav.     =    C.    Julii    Caesaris    Quae    exstant    Omnia.     Ex    recens.    Joaunis    Davisii.    Cantabrig. 

1706.    4".    —   Dav.'^  =  ed.   altera    additis    curis    secundis    Davisii.     Lond.    1727.     (Davisii 

coniecturas  hausi  ex  Oudendorp.  edit. ;  paucis  locis  ipsius  Davisii  edit.  priorem  adii.) 
Db.  [Diibn.)  =  C.  Julii  Caesaris  comment.  Aunotat.  crit.  instruxit  F.    Dubner.     2    tomi.     Paris. 

1867.    4°;  —  Db.  1858  =  C.  Julii  Caesaris  commentarii.    Texte  revu  .  .  .  par  Fr.  Diibner. 

Paris  1858. 
Dederich  (5,  .  .  .)  =  ADederich,  Kritische  uud  exegetische  Bemerkungen   zu  Caes.  B.  Civile  in: 

Zeitschr.  fiir  die  Alterthumswissenschaft,  3.  Jahrg.     1836. 
Dint.  u.  Dt. 
Dittenb.  =  C.  lulii  Caesaris  comm.  de  B.  Gall.    Erkliirt  von  Fr.  Kraner.     15.  Aufl.  v.  WDitten- 

berger.    Berlin  1890.     Kritischer  Anhang  (p.  393  sqq.) 
Doering  =  Mauritius  Guil.  Doering,  Obseruationes  criticae  in  aliquot  lulii  Caesaris  loca.    (Pr.) 

Fribergae  (1821). 
Dt.  [Dint.)    =    C.    luli   Caesaris    commentar.    recogn.     B.    Dinter.     Lips.     Teubn.   1864(— 83). 

1870(-87);   —   Dt."-  =  altera  editio  eiusdem   libri.     Lips.     1884;   BC.   1888.  —  Dt.  [prf.)  = 

Caes.    comm.    recogn.    B.    Dinter.     Vol.  I.     Comm.  de  B.  Gall.     Lips.  1864   p.    XIII— LII. 

Vol.  II.     Comm.  de  B.  Ciuili.    Lips.  1870  p.  V— LXXVI.  —  Dt.  {(Ju.)  =  Quaestiones  Cae- 

sarianae.     Scrips.     B.  Diuter.     Grimae    1876    (GP.      Grimma    1876).    —    Dt.-Dob.    =   Caes. 

conim.  de  B.  Ciiiili.    Erkliirt  von  A.  Doberenz.   5.  Aufl.  besorgt  v.  G.  B.  Dinter.    Leipz.  1884. 
Donatus  [ad  Liu.).    Eius  coniecturas  sumpsi  ex  Drakenborchii  edit.     Amstel.  1738. 
Diibn.  u.  Db. 

Jac.  Durantii  Casellii  Variae  lectiones  in  Grut.  Lamp.  III. 

edd.  =  editiones;  uett.  edd.  =  editio  princeps,  Aldina    a.  1513,  Vascosani,  Roberti  Stephani. 
ed.  ine.  =  Caes.  comm.  de  B.  Gall.  1473  Fol.  s.  1. 

ed.   j)r.  =  editio    princeps.    Rome,  iii  domo  Petri  de  Maximis.     1469.     Fol. 
Elberl.  (Obs.)  =  C.  G.  Elberling ,    Obseruationes   criticae    ad    Caii    lulii   Caesaris   comm.    de    B. 

Ciuili.    Havniae  1828. 
EUebodius  u.  Nicas. 
Endl.   =  J.  P.  Endler,  Quaestionum  Caesarianarum  specimen.    Norimbergae  1859.    (GP. 

Niirnberg  1859.) 
Eos  =  Eos.    Siiddeutsche  Zeitschrift   fiir   Philologie   und   Gymnasialwosen.     1.  2.     Wiirzburg 

1864.    66. 


i 


Kussn.  iJB.)  =  Adam  EuKsner  in:  Jahresbericht  iiber  die  Fortschritte  der  classischen  Alterthiims- 

wissenschaft.     Berlin.  Calvary. 
PFaber  (Semesir.)  =  Peiri  Fabri  Semestria.    Lib.  I  et  II  Geneuae  1660;  Lib.  III  Lugd.    1595.    4». 
Faern.  =.  Gabr.  Faernus.    Eius   coniecturae   passim  commeinorantur  ab  Ursino,    Aldo  Manutio 

aliisque  in  Jungermanni  editione. 
Flade   =   Ghrist.    Gottlob    Flade,   Obseruationes    ad    loca    quaedam    lulii   CaesariB.      Fribergae 

1813.    (GP.) 
CFleischer  {Festschr.)  =  Curt  H.  Fleischer,  Kritisches  und  Exegetisches    zum  Bellum  Gallicum. 

Festschrift.    Meiasen  1879. 
Flod.  =  Flodoardus,  Historia  ecclesiae  Remensis. 
Forchh.  =  J.  N.  G.  Forchhammer,  Quaestiones   criticae  de  uera  commentar.  de  Bell.  Ciuili  .  .  . 

emendandi   ratione.    Hauniae  1852. 
Fr.  u.  Frig. 
Freinsh.  (Curt  —  Flor.)  =  Q.  Curtius  Kufus,  cum  suppl.,  commentariis  et  ind.    Jo.  Freinshemii. 

Argentorati  1670;  —  L.  Annaeus  Florus,  ed.  Jo.  Freinshemiug.     Argentor.  1669. 
Friff.  =  C.   lulii    Caesaris    de  B.  Gall.   libri.  Recens.  Andr.  Frigell.     Vol.  I  (B.  Gall.  I— VIII); 

Vol.  II.  P.  1  (coUatio  librorum);  Vol.  III.  P.  I.  (de  mendis  codicum  Caesaris)  Upsaliae  1861. 
FFrdhlich  =  Franz    Frohlich,    Das   Kriegswesen   Casars.     Zurich  1889.  90. 
Qeorges  {[^xic.)  =  Ausfiihrliches  latein.-deutsches  Handworterbuch  ausgearbeitet  v.    Karl  Ernst 

Georges.    7.  Aufl.    Leipz.  1879.  80. 
(•eyer  (.JB.)  =  P.  Geyer,  Jahresberichte  des  philologischen  Vereins  zu  Berlin  (in  ZG.) 
Oitlb.  =  C.  lulii  Caesaris  comm.  de  B.  Gall.  Recens.  Michael  Gitlbauer.     Friburgi    Brisg.  1884. 

85.    (Raro  inspexi.) 
Qland.  =  Joannis  Glandorpii  annotationes  in  Caes.  (haustae  ex  Jungermanni  editione.) 
Qlar.   =   In  Caesaris   comment.     Henrici  Glareani   annotationes  (haustae  ex  Jungermanni  edit.) 
Qliiclc  =  Christian  Wilh.  Gliick,  l)ie  bei  Caius  Julius  Caesar  vorkommenden  keltischen  Namen. 

Miinchen  l^bl. 
vOiJl.  =  August  von  Goler.     Quae  pertinent  ad    B.  Gall.  I — VI,  ea  sumpta  sunt  ex   libro,   qui 

inHcribitur:   Casar'8  Galiischer  Krieg  iu  den  Jahren  58—53  v.  Chr.     Stuttgart  1858;  —  quae 

pertinent   ad  BG.   VII,  inueniuntur  in:  Cii8ar's  Gallischer  Krieg  i.  d.  J.  52  v.  Chr.     Karls- 

ruhe  1859;    —   B.  Ciuil.   lib.   I.  tractatur   ab   eodem   in  h.  1. :    Burgerkrieg  zwischen  Ciisar 

und  Pompeius  i.  J,  50/49  v.  Chr.    Heidelberg  1861  (=  vOol.,  Burgerkr.);  —  B.  Ciuil.   lib. 

III  in  libro:  Die  Kampfe  bei  Dyrrhachium  und  Pharsalus  i.  J.  48  v.  Chr.     Karlsruhe  1854 

(=  vQiil.,  Dyrrh.)  —  vQiJi*  =  Caesars  (iallischer  Krieg  und  Theile   seines   Biirgerkriegs    v. 

Freih.  Aug.  v.  Goler.     Zweite  Aufl.    hggb.   v.    Freih.   E.  A.  v.  (joler.     (I.  Theii  =  B.  Gall.; 

II.  Th.  =  B.  Ciuile.)     Freiburg  u.  Tiibingen  1880. 
JOoerlilx.  =  Joannes  Goerlitz,  Emendationes  lulianae.    GP.  Wittenberg  1827. 
QP.  =  Gymnasial-Programm. 

Oraev.  =  C.  lulius  Caesar.    Ex  Musaeo  J.   G.  Graevii.    Lugd.    Bat.    1713.    (Raro  iuspexi.) 
Oron.  (Obs.)  =  Joh.  Fred.  Gronovii  Obseruationum   libri   quatuor.     (Vsus  Bum  edit.  Platneriana 

Llps.  1755.) 
Qroase  =  Bemerkungen  iiber  einige  Stellen  in  Jul.  Cii8ar's  Biichern  vom  Gall.  Kriege,  von  Prediger 

Gro&e  2.    GP.    Stendal  1827. 
Qrut.   =   Janus    Gruterus.     Eius    coniecturas    petiui   ex    Oudcndorpii    edit.   —    Qrut.  Lavip.  = 

Lampas  artium  liberalium  seu  Fax  critica.    Ed.  J.  Gruterus.    T.  1—7.    Francof.    1602—34. 
Qryph.  =  Seb.  Gryphius.     Quae  commemorantur,  hausta  sunt  ex  Oud.  ed. 
Ouischardyt)   (Mciii.    iiiilit.)    =   Charles   Guischardt,    M^moires    militaires   sur   lcs    Grecs    et    les 

Bomains.     Haye    1758.     4°;   —    (JMfm.    crit.}    =    Ch.    Guischard,    nomme   Quintus   Icilius, 

Mdmoires  critiqucs  et  liiHtoriques  sur  i>lusieurs  points  d'antiquitcs  niilitaires.     Beriin  1774.     4°. 
ilaiid  ('Dirs.)  =  Ferdinandi  llaudii  TurHcllinus.     Vol.  I  — IV.     Lips.  1H29    45. 
hllait\  (AdiKit.)  =  H.   Hartz,   Adnotationum    ad   CJaesaris   de   H.  Ciuili    libros    rasriculus.     ()P. 

Ziillichau   1864.    —    HIIartK   (Conicct.)  =  Coniectanea  Caesariaua   scripsit   llcnricus  Harlz. 

Altonauiae  1886.    (GP.    Altona  1886) 
Recker  =   WAAHecker,   Quaestiones   do   commentariis   Caesaris  do  B.  Gallico.    (Diss.  inaug.) 


VI 

Groningae  (1888).     (Hunc  libellum  cum  absoluto  demum  meo  libro  et  partim  typis  expresso 
cognouerim,  partem  tantum  coniecturarum  recipere  potui.) 
Heim.   uel   NEeins.  (Aduers.)  —  Nicol.  Heinsius,  Aduersariorum  libri  IV.     Harlingae  1742.    4°. 

—  Reliquae  Heinsii  coniecturae  ex  Oudendorpii  edit.  petitae  sunt. 

Held  =  Caji  Julii  Caesaris  comment.  de  B.  Gall.     Mit  Anmerkungen  von  J.  C.  Held.     4.  Aufl. 

Sulzbach  1851;   —  Caes.  comm.  de  B.  Ciuili.     Mit  Anm.  v.  J.  C.  Held.    3.  Aufl.    Sukbach 

1834. 
Hell.  (JB.)   =   Heinrich  Justus    Heller,    Jahresbericht   uber   die   Fortschritte   der   class.    Alter- 

thumswissenscb.      Berlin,   Calvary   1891;    —    Hell.    (Pli.   Suppl.  5)  =  HJHeUer,   Kritische 

und  exegetische  Bemerkungen  zu  Caesars  Commentarien.    5.  Supplementband  zum  Philologus. 

(1885.) 
Helhvig  =  Paul  Hellwig,  tjber  den  Pleonasmus  bei  Casar.     Pr.    Berlin,  Sophien-Gymnas.  1889. 
Herm.   =  Hermes.     Zeitschrift   fiir   classische   Philologie.    Berlin.     Bd.  1.    1866;  Bd.  26.     1891. 
HJ.  =  Heidelberger  Jahrbiicher  fur  Literatur.     Jahrg.  1—65.    Heidelberg  1808-72. 
Hist.  Ztschr.  u.  Ztschr. 
HM  u.  M. 
EHoffm.'^  =  C.  lulii  Caesaris  comment.  Kecogn.  Emanuel  Hoffmann.    Vol.  II.    Vindobonae  1857. 

Praefatio  p.  IV — LXXVI;  —  EHoffm.''  =  Caesaris  comm.  Iterum  recogn.  Eman.  Hoifmann. 

Vindobonae    1890.     Vol.   I    p.    I— XXXV;    uol.    II  p.    III— XLVIII;    —    EHoffm.   {Stttd.) 

z=  Em.  Hoffmann,  Studien  auf  dem  Gebiete  der  lateinischen  Syntax.     Wien  1884. 
FHofm.  =  C.   lulii   Caesaris    comm.    de   B.    Ciuili.     Erkliirt  von   Fr.   Kraner.     (Dritte— )zehnte 

Aufl.  von  Friedrich  Hofmann.     Berlin  (1864 — )1890.     Vsus  sum  editt.  quarta,  octaua,  decima ; 

—  FHofm.  (OBC.)  =  Friderici  Hofmanni  de  origine  belli  ciuilis  Caesariani  commentarius. 
Berolmi  1857. 

Hold.  =  C.  luli   Caesaris  B.   Gall.   libri   VII.     Recens.     Alfred  Holder.     Freiburg   i.  B.  und 

Tubingen  1882. 
AHorner  (I.  //.)  =  Beitrage  zu  Casar.     Von  Anton  Horner.     Pr.  des  Gymnas.  zu  Wr.-Neustadt. 

(/  =  Wiener-Xeustadt  1878;  //  =  Wr.-Neust.  1879.) 
Hotm.  (s.  Hot&m.)  =  Francisci  Hotmani  J.  C.  in  Caesaris  comm.   notae   renouatae  (haustae  ex 

Jungermanni  edit.). 
Hug  (JB.)  =  Arnold  Hug,  Jahresbericht  iiber  die  Fortschritte   der   class.   Alterthumswissensch. 

Berlin,  Calvary. 
Hxg  =  C.  Julii  Caesaris  commentariorum  de  B.  Gall.  libri  VIII.    Erklart  von  Christian  Gottlob 

Herzog.    2.  Aufl.    Leipz.  1831 ;  —  C.  Julii  Caesaris    comm.  de  B.  Ciuili    libri  III.     Erkl.  v. 

Chr.  G.  Herzog.    Leipz.  1834. 
D.  .Jannoctii  coniecturae  non  numquam  commemorantur  a  Jo.  Mich.  Bruto. 
JJ.    (=   Jahns    Jahrbiicher)    =    (Neue)   Jahrbucher    fiir    Philologie    und    Piidagogik.     Leipzig, 

(Teubner)  1826—1891;    —  JJ.,  Suppl.  =  Supplementband  (1—17)   zu  den  Jahrbuchem  fur 

classische  Philologie.     Leipz.  (Teubner)  1855—90. 
JRh.   =  Jahrbiicher   des   Vereins   von  Alterthumsfreunden   im  Rheinlande.     Heft  1 — 89.    Borm 

1842—1890. 
de  .Jubainville  u.  d' Arbois. 
.Jungerm.  =  C.  Julii  Caesaris  quae  exstant.    Editio  adomata  opera  et  studio  Gothofredi  Junger- 

mani.     Francofurti    1606.     (Vsus  sum  editione  altera,  quae  prodiit  Francof.  1669,  sed  non 

raro  priorem  illam  consului.) 
ed.  Juni.  =  editio  Florent.  (ex  officina  Philippi  de  Giunta)  1514.    (Ipse  hanc  edit.  non  uidi.) 
Jur.  uel  Jurin.  u.  Bentl.;  —  Jur.  [Addeiul.)  =  Bentl.  p.  567 — 571. 
AKayssler  =  De  rebus  a  C.  lulio  Caesare  apud  Ilerdam   in  Hispania  gestis,  v.  Kayssler.    GP. 

Oppeln  1862. 
Kindsch.  (Em.)  =  Franc.  Kindscher,   Emendationes  Caesarianae.    Servestae  1860.    (GP.    Zerbst 

1860.)  —  Kindsch.  (Qu.)  =  Franc.  Kindscheri  Quaestiones   Caesarianae.     GP.     Zerbst  1864. 
Kdchly  =  Gaius  Julius  Casar's  Memoiren   iiber  den  Gallischen  Krieg.    Deutsch  von  H.  Kochly 

und  W.    Riistow.     3.  Aufl.     Stuttg.    1866;    —    Gaius   Julius    Casar^s    Memoiren   iiber   den 

Bttrger-Krieg.    Deutsch  von  H.  Kochly.     Stuttg.  1868;  —  Kochly  (kl.  phil.  Schr.)  =  Herm. 

Kochly,  opuscula  philolog.    Vol.  II.    Lips.  1882. 


VII 

Kohl  =  Franc.  Theod.  Kohlii  Comnientationes  criticae.     Hamburgi  et  Kiloni  1727. 

Kraff.  uel  Kraff.  (Beitr.)  =  Hermann  Kraffer!,   Beitriige   zur  Kritik  und  Erklarung  lateinischer 

Autoren.    GP.     Aurich  1881  et  1882. 
Krati.  =  C.   lulii   Caesaris   commentarii.     Ed.   Fridericus  Kraner.     Lips.    (B.   Tauchnitz)    1861; 

—  Kran.^  =  C.   lulii   Caesaria  comment.    de  B.  Ciuili.     Erkliirt  von   Fr.   Kraner.    2.   Aufi. 

Berlin    (Weidmann)    1860;    (cf.   FUofm.;)    —  Kran.  [Obs.)   =  Frid.    Kraneri    Obseruationes 

in  aliquot  Caesaris  locos  de  interpolatione  suspectos.     Misenae.     (GP.     Meissen  1852.) 
Kreyssig  =  0.  lulii  Caesaris  comm.  Adnotat.   critic.   adiecit  Joa.  Theoph.  Kreyssig.    Lips.  1826. 

(Hac  editione  uti   mihi   non  licuit;    quae  commemorantur  Kreyssigii   coniecturae,   eae   er 

Daebnii,  Nipperdei  aliorumque  editionibus  haustae  sunt.) 
Krit.  Bibl.  u.  Bibl. 
Kiihnast  [lAv.  Synt.)  =  Ludwig  Kiihuast,   Die  Hauptpunkte   der  Livianiscbeu  Syntax.    2.  Aufi. 

BerUn  1872. 
JKrilala  [ap.  Fr.)  u.  Pramm.;  —  eae  coniecturae,  quibus  additur  Listy  filoL,  commemorantur  in 

PhW.  3,  1137. 
Laehm.  (ad  Lucr.)  =  Caroli  Lachmanni   in   T.   Lucretii  Cari  de  rerum  natura  libros  commen- 

tarius.    (*  Berolini  1882.) 
Lambin.  [ad  Comel.)  =  Cornel.  Nepos  c.  commentar.    Diouys.    Lambini,  G.  Longolii,  H.  Magii. 

Francof.  1608.    Fol. 
Landyraf  ( Unters.)  =  Gustav  Landgraf,  Untersucbungen  zu  Caesar  und  seinen  Fortsetzern.    Er- 

langen  1888. 
I.atinus  iMtinitis  commemoratur  a  Ciacc. 
JCLaurer  =  Zur  Kritik  und  Erklarung  von  Caesars  Buchcrn  iiber  den  Gall.  Krieg.     Beitriige  von 

J.  C.   Laurer.     Progr.   Schwabacb;   Laurer  (/)    =   Schwabach   1883;   Laurer  (U)  =  Schwa- 

bach  1884. 
Lemaire  u.  Aehaintre. 

FLLentx,  =  Variae  Lectiones.    GP.    Konigsberg,  Kneiphof.    Gymnas.  1852. 
Leodius  u.  Thmnas. 
Lippert  =  C.  Julii  Caesaris  commentarii  de  B.  Gallico,  erliiutert  v.  J.  G.  Lippert.    Leipz.  1835. 

(Raro  inspexi.) 
Lips.  =  C.  Julii  Caesaria  commentarii  de  B.  Gall.  et  ciuili  etc.  Oninia  nunc  opera  uiri  docti 

emendata  et  edita.    Antverp.  (Plantin.)  1586;   —   Lips.  (Pol.)   =  Justi  Lipsi  Poliorceticon 

libri   V;    —    Lips.  (Mit.  R.)   =  3.  Lipsi    de   militia    Romana  libri  V;    —   Lips.  (Anat.)  — 

J.   L.  Analecta   siue   obseruationes   reliquae  ad    niilitiam ;  —  Lips.  (El.)  =  J.  L.  Electorum 

libri  II;  —  Lips.  (Saturn.)  =  J.  L.  Saturnalium  sermonum  libr.  II. 
Lit.  Ceiitr.  u.  Centr. 
Lochier  =  G.  W.  C.  Locbuer,  Obseruationes  ad  Caesaris  comment.  locos  quosdam.    Norimbergae 

1828. 
UM  =  H.  Meusel;  —  UM  (LC.)  =  Lexicon  Caesarianura  confecit  H.  Meusel.  i.  Berolini  1887; 

//.  Berol.  1893;  —  UM  (JB.)  —  HM  in:  Jalircsberichte  des  philol.  Vereins  zu  BerUn  (Zeitscbr. 

f.  d.  Gymnasialvvesen  1885.  86). 
MadiK  uel  Madv.  (AC.  //)  =  Jo.  Nic.  Madvigii  Aducrsaria  critica  ad  scriptores  Latuios.     Hauuiae 

1873    p.   247—280;    —    Madv.   (op.    ac.)    =    Madv.    opuscula    academica    (altera).      Hauuiae 

1842;   —   Madv.   (I<}tn.   Liu.)  =  Madv.  Emendationos   Liuianao.     Hauniae   1860.     ("1877.)  — 

Madv.  [KL  phil.  Hchr.)  =■  Madv.,  Kleine  philologiaclio  Schriften.     Ijoipz.   ISIC^ 
Man,    uel    PMan.    uel   Manut.    =    Caesaris    comraeutarii    cum    correctionibus   Paulli   Manutii. 

Venetiis  (Ald.)  1559. 
Mannert  =  Konrad  Mannert,  Geographie  der  Griecheu  und  Romer.    Niirnberg  1788  sqq. 
Markl.  =  Jer.  Markiandi  cxpiicationoa  uoterum  aliquot  auotorum,  in:  Euripidia  Supplicea  Jlulieres 

c.    notis   Jer.    Marklandi    iiitcgris    et   aliorum    aolectis.     (liond.    1775)      Lipsiao    1822;    pag. 

262-279  ed.  Loudin.  (=  p.  309-324  ed.  Lipsiou».) 
Maurcr  (Crue.  phil.)  =  Tlieodor  Maurer,  Cruces  philologioao.    Gl'.    Mainz  1882  (etiam  separatim 

edit.  Mainz  1882). 
UMg  =  Rudolf  Monge;  ItMg  (LC.)  =  Lexicon  Caesariauum  composuerunt  Hud.  Menge  et  Sieg- 

uuuidus  1'rouaH.    Lips.  1890;  —  U.Mg  (Krit.  Aith.)  —  Ivritischer  Anhaug  zu  Caes.  couuu.  do 


vni 

B.  Gall.  herausgegeb.  v.  R.  Menge.    Gotha  1885;  —  RMcj  {Qu.)  =  Quaestiones  Caesarianae. 

Scrips.     R.  Menge.    GP.     Eisenach  1883;  —  RMy  {Rel.)  —  R.  Menge,   tjber  das  Relativum 

in  der  Sprache  Casars.     GP.     Halle  a.  S.     (Lateinische  Hauptschule)  1889. 
MMiller  =  Max  Miller,  Kritische  und  exegetische  Beitrage  zu  Caesar.     Pr.    Aschaffenburg  1874. 
Mn.  (Mrifm.)  =r  Mnemosyne.  Tijdschrift  voor  classieke  litteratur.  Deel  1 — 11.     Leyden  1852—62; 

Nova  series.    Vol.  1-19.    Lugd.     Bat.  1873—91.     {M?iem.  =  1852-62;  Mn.  =  Nova  series 

1873-91.) 
{Tli)Momms.  {CIL)  =  Theodor   Mommsen,   Corpus    Inscriptionum  Latinarum;  —  Momms.  {RO.) 

—  Th.  Mommsen,    Romische  Geschichte.     Berlin,  Weidmann.     (Vsus  sum  editione  quinta 
1868.  69);  -  Momms  {RSt.)  =  ThM.,  Romisches  Staatsrecht.     Leipz.  »1871—87;  n876.  ^887. 

—  (Paucae  Mommseni  coniecturae  commemorantur  in  Kraneri  edit.  Weidmanniana.) 
Mmitan.  =  C.  lulii  Caesaris  quae  exstant,  opera  et  studio  Arnoldi  Montani.    Amstelod.  1661. 

(Raro  inspexi.) 
Mor.  {Morus)  =  C.  lulii  Caesaris  comment.  Curauit  editionem  Sam.     Fr.  Nathan.     Morus.     Lips. 

1780.    (Plerumque  u.fus  sum  editione  Oberliniana,  ipsius  Mori  editionem  nonnumquam  inspexi.) 
Morstadt   —   Robert    Adolf  Morstadt,    Abhandlung,    worin    vier    Bruchstiicke    anderer   Werke, 

die  sich  in  Casar's  Biicher  vom  Biirgerkriege  eingeschlichen  haben,  nachgewiesen  werden.    GP. 

Schafifhausen  1850. 
BMilller   =   Bemhard  Miiller,   Zur  Kritik    und   Erkliirung  von  Caesars  gallischem  Kriege.    Pr. 

Kaiserslautern  1877. 
H.JMiiller  (Symb.)  =   Hermann  Johannes    Miiller,    Symbolae   ad  emendandos  scriptores  Latinos. 

Partic.  II,  in:   Festschrift  zu  der  2.  Siicularfeier   des   Friedrichs-Werderschen  Gymnasiums. 

Berlin  1881. 
(IwMiHler  =  Iwan  Miiller,  tn :  Eos,  Siiddeutsche  Zeitschr.  f.  Philol.  u.  Gymnasialwesen.    I.  Wiirz- 

burg  1864,  p.  65  sqq.) 
RMiiller  {JB.)   =   Richard  Miiller,    in:    Jahresberichte   des   phil.  Vereins  zu  Berlin.     (ZG.  1875. 

1878.) 
Muret.  ( V.  L.)  =  M.  Antonii  Mureti  Variarum  Lectionum  libri  XIX.  (Vsus  sum  edit.  Ruhnken. 

Lugd.  Bat.  1789) 
Musemi  =  Le  Musi^on.    Revue  internationale.    Tome  1—10.     Louvain  1882—91. 
Napol.  =  (NapoI(5on  III.)     Histoire  de  Jules  C6sai.    Tome  II.     Paris  1866. 
Nicas.  =  Nicasius  EUebodius  Casletanus.    Eius  coniecturae  commemorantur  in  editione  Junger- 

mann.  (ab  Aido  Manutio,  Ciacc.  aliueis.) 
Nipp.   uel  Np.   =   C.   lulii   Caesaris   commentarii.   Carolus   Nipperdeius   recensuit,   optimorum 

codicum  auctoritates  annotauit,  quaestiones  criticas  praemisit.    Lips.  1847. 
Oberl.  =  C.  Julii   Caesaris   comment.   Post  Cellarium  et  Morum  denuo  curauit  ler.  lac.  Ober- 

linus.     Lips.  1805. 
Oeld.  =  C.  lulii  Caesaris  comment.     Recogn.    Franciscus  Oehler.     Lips.  1850. 
OZ.  =  Zeitschrift  fiir  die  osterreichischen  Gymnasien.    Jahrg.  1—42.     Wien  1850 — 91. 
Oud.   =  C.  Julii  Caesaris  .  .  .  comment.  c.  integris  notis  Dionysii  Vossii,  Joannis  Davisii,   et 

Samuelis  Clarkii.    Cura  et  studio  Francisci  Oudendorpii.    Lugd.  Bat.  et  Rotterodami  1737. 

4».    (2  uoll.) 
(Octauii)  Pantagathi  et  Passeratii  coniecturae  inueniuntur  ap.  Oud. 
Paul  —  C.  lulii  Caesaris  comment.  de  Bello  Ciuili.   Edid.    Guilelm.     Theod.     Paul.    Editio  maior. 

Vindobonae,  Pragae,  Lipsiae  1889.      (Quae   lunulis    (  )   inclusa   sunt,    ea    aut   du- 

bitanter  proposuit  P.  aut  nnnc  improbat.) 
Perixonii  coniecturas  petii  ex  Oud.  edit. 

Petavius  (ad  Themist.)  =  Themistius   cum    commentario.     D.  Petavii.    Paris.  1618.    4°. 
SPetitus  (Obseru.)  =  Sam.  Petiti  Obseruationum  libri  III.    Paris.  1642.    4°. 
Ph,  =  Philologus.    Zeitschrift  fur  das  klassische  Alterthum.    Jahrg.  1—49.    (Stolbcrg)  Gottingen 

1846-91.    (Sttppl.  5  =  Fiinfter  Supplementband  1885.) 
PhA.  =  Philologischer  Anzeiger.    Hggb.  v.  E.  v.  Leutsch.    Band  1—17.     Gottmgen  1869—87. 
PJ^i.  =  (Neue)  Philologische  Rundschau.    Hggb.  v.  C.  Wagener  u.  E.  Ludwig.    Bremen  1881—85; 
'      Gotha  1886-91. 
PhW.  =  Berliner  Philologische  Wochenschrift.    Jahrg.  1—11.    Berlin,  Calvary  1881-91. 


IX 

Pighii  mentio  fit  ap.    D.  Voss. 

Pluyg.  =  Guil.  Georg.    Pluygere,  Ad  Caeearem,  in:  Mnemosyne,  noua  ser.  uol.   IX  (1881)  p. 

1-12. 
Pr.  =  Programm. 
Pramm.  —  C.  lulii  Caesaris  comm.  de  Bello  Gali.  edid.    Ignatius  Prammer.    Pragae,   Lipsiae 

1883  p.  V— XX;   —  Pr.^  =  edit.  altera  Lips.   1887   p.   XXI.  XXII;  —  Pr.  (Lexikogr.)  — 

Ignaz  Prammer,  Zur  Lexiliograpiiie  von  Caesar  de  B.  Gall.    Pr.  des  Staatsgymnas.  im  VIII. 

Bezir)£e  Wiens.    Wien  1884. 
Procksch  [CT.)   =■   A.    Proclsscli,   Die   consecutio   temporum  bei   Ciisar.     Pr.    Eisenberg   1874. 

(Leipz.,  Teubner  1874.) 
Queck  =  C.  lulii  Caesaris  comment.  de  BeUo  Ciuili  1.  111.    Erklart  von  Gustav  Queclc.    Jena 

1853. 
PB.  =  Eevue  de  l'instruction  publique  en  Belgique. 

RC.  =  Eevue  critique  d'histoire  et  de  litt^rature.  1.— 25.  annee.  Paris  1866—91. 
Rev.   celt.    =    Kevue    celtique    (fondee    par  H.    Gaidoz.     1870 — 85.)     Publi^e    sous    la   direction 

de  H.  d'Arbois  de  Jubainville.     Paris. 
Class.  Eev.  =  Tlie  Ciassical  Ee\iew.   Vol.  1—5.   London  1887—91. 
Rhellic.  =  Joh.  Rliellicani  (^Tigurini)  iu  Caesaris  comm.  annotationes  (liaustae  ex  Jungermanni 

edit.) 
B.  Rhenan.  =  Beati  Rlienani  Eerum  Germanicarum  libri  III.    Basil.  1551.    Fol. 
RhM.  =  Kheinisches  Museum    fiir  Philologie.     Neue  Folge.     Frankf.  1842—91.     (Jahrg.  1—46.) 
Barth.  Rieius  commemoratur  ab  Oudendorpio. 

Riv.  di  Fil.  =  Eivista  di  Filologia  e  d'Istruzione  classica.  Torino,  Loescher. 
Robortellm  =  Fr.  Eobortelli  annotationes ,  in  Gruteri  Lampade,  tom.  II.     Francof.  1604. 
RPh.  =  Eevue  de  philologie,  de  litterature  et  d'histoue  anciennes.  Tome  1—15.     Paris  1877—91. 
Riib.  uel  Kubenins  [El.)  =  Phil.  Rubenii  Electorum  libri  II.  Antverp.  1608.     4°. 
Riistow  =  W.  Rustow,  Heerwesen  und  Kjiegfiihrung  C.  Julius  Ciisars.  2.  Aufl.   Nordhausen  1862. 
JRuigers.  =  Jani  Eutgersii  Variarum  Lectionum  libri  VI.    Lugd.  Bat.  1618.    4°. 
A.   H.  de    Sallengre,   Nouus   Thesaurus    autiquitatum    Rouianar.     Venet.  1735.     Fol. 
Sambue.  =  J.  Sambuci  in  comm.  J.  Caesaris  lectiones  et  spicilegia  quaedam  (petit.  ex  Jimgerm- 

edit.). 
Scal.  =  C.  lulii  Caesaris  quae  extant.     Ex  emendatione  los.  Scaligeri.     (Vsus   sum  plerumque 

editione  Elzeviriana,    quae  prodiit  Amstelod.  1061,'  aliquamdiu   edit.  Elzevir.  anni  1635;   ubi 

uigum  est,  inspexi  edit.  Janssonianam,  Amsterodami  1628.) 
OSchambach  (Reit.)  =  Schambach,  Die  Reiterci  bei  Caesar.    GP.  Miihlhausen  in  Thiiringen  1881. 
Jo.  Scheffer,  De  militia  uauali  ueterum  libri  IV.     Ubsaliae  1654.    4°. 
Schelius  (ad   llygin.)    =    Hygini    Gromatici  .  .  .  quae   exstant   c.  not.    R-   H.    S.    (=    Ratboldi 

Hermanni  Schelii.)  Amstelod.  1660.    4°. 
Schleussinger  (Rhcinbr.)  =  August  Schleussinger,  Studie  zu  Caesars  Kheinbriicke.    Miinchen  1884. 

(Separat- Abdruck  aus  d.  Bliittern  f.  d.  bayer.  Gymuasialschulwesen.) 
Schn.  =  Commentarii  de  beliis  C.  lulii  Caesaris.    Recens.  et  UIuHtr.  Car.  Em.  Christ.  Schneider. 

Pars   L     Halis  1840.    Pars  II.    Halis  1849-1855. 
ESchn.  =  Henricus  Schneider,  Loci  Caesaris  de  Bello  Ciuili  commentariorum  nonnulli  explicati 

et  emendati.    Dissert.  inaug.    Vrntislauiae  1869. 
ItSchn.  (JB.)  =  Kudolf  Sibncider,  Jahresberichte  des  pliilol.  Vereina  zu  Berlin  (ZG.    1885—1891); 

—  RSchn.  (llerila)  =  Kud.  Schneider,  llerda.     Eiu  Beitrag  zur  romischeu  Kriegsgeschichte. 

Berlin  1886. 
Schnell  =  J.  R.  Scbnell,  Specimen  obseruntionum  iii  Caesaris  comment.  Basileae  1789.    4°. 
Schweix.  Anx.  =  Anzeiger  fiir  Hchwelzer.  Geschichte  und  Altertumskunde. 
Seebode'a  At^hiv  =  Archiv  liir  Philologie  und  Piidagogik.     Leipz.,  Teubner  1832—53. 
St.  =  C.  lulii  Caesaris  rerum  ab  se  gestarum  commeutarli.   Lutetiae.   Ex  ofdcina  Rob.  Stephaui. 

1544. 
Achillis  Statii  coniecturae  profcruntur  a  Ciacc.  et  Hotm.  et  Dav. 
Steuchm  Eugubiuun  commemoratur  ab  Hutmauo. 


X 

Stoephasim  —  Caesarls  comm.  ed.  Joa.  Chr.  Stoephasius    Magdeburg.  (1815.)   1819.     (Quae  com- 

memorantur,    hausta    sunt   ex  Daehnii  edit.) 
Stoffel  =  Stoffel,  Histoire  de  Jules  C&ar.    Guerre  civile.    2  Vol.     Paris  1887. 
Wiener  Studien,  Zeitsciirift  fur  classische  Pliilologie.     Wien  1879—91. 
Taylor,  Lectiones  Lysiacae  in :  Lysias  ed.  Taylor.  Londini  1739  (et  Oratores  Graeci  ed.  Reiske  VI 

p.  219  sqq.     Lips.  1772). 
lerpstra  =  D.    Terpstra,    Obseruationes    Criticae   in    Caesaris   Commentarium    de    Bello    Ciuili. 

(Miacellanea  phUoIoga.  Ediderunt  gymnasiorum  Batauorum  doctores  societate  coniuncti.    Ul- 

traiecti  1854.  p.  36-75.) 
Thoiiiann  =  Konr.  Thomann,    Der   franzosische  Atlas    zu  Casars  gallischem  Kriege.     Progr.  der 

Kantonsschule  in  Ziirich;   Thomami  (/)  =  Ziirich  1868;  // =  1871;  ///  =  1874. 
Hubertus  Thomas  Leodius,    De   Tungris  et   Eburonibus.     Argentorati  1541. 
Tidskr.  =  Tidskrift   for  Philologi   og   Piidagogik.  1-10.     Kjobenhavn  1860-73. 
Rob.  Titius  [Cmitroners.)  =  Robert.  Titius,  Locorum  controuersorum  libri  X.     Florent.  1584.     4°. 
Turneh.  (Adiiers.)  =  Adriani  Turnebi  aduersariorum  tomi  III.  Argentinae  1599.     Fol. 
Ukert  [Oeogr.)  =  Fr.  Aug.  Ukert,  Geographie  der  Griechen  und  Romer.     Weimar  1816—46. 
Urs.  uel    Ursin.    =   Fuluii    Ursini    (Romani)    notae   in   Caesaris  comment.  (haustae  ex  Junger- 

manni  editione.) 
Valesius  =  Hadriani  Valesii  Notitia  Galliarum.     Paris.  1675.     Fol. 
Vasc.  =  C.  lulii  Caesaris   rerum   ab   se   gestarum  commentarii.  Parisiis.    Ex  ofiicina  JlichaeUs 

Vascosani  1543;  —  iiig.   Vasc.  =  margo  editionis  Vascos. 
u£tt.  edd.  u.  edd. 
PVict.  uel   Victor.  =  Petri  Victorii  Variarum  et  antiquarum  lectionum  libri  XXXVIII.   Argent. 

1609. 
Vielh.  (Beitr.)  =■  Leop.  VieLbaber,    Beitrage  zur   Kritik    des    Casarianischen    bellum    ciuile   etc. 

Progr.  d.  Theres.  Akad.  Wien  1864;  —  Vielh.  (Spec.  ememl.)  =  L.  Vielhaber,  Specimen  emen- 

dationum  (der  18.  Philologen- Versammlung  gewidmet).    Wien  1858.    (Hunc  libellum  inspicere 

non  potui.) 
Voss.  =  Dionysii   Vossii   animaduersiones   in   Caesaris   comment.    (Eas   hausi   ex   Oudendorpii 

edit. ,  non  numquam  Davisii  et  Graevii  edit.  mspexi.) 
Walther  =  C.  lulii  Caesaris   de  bello  GalUco  comment.    Recens.  H.    Walther.     Paderbornae  et 

Monasterii  1887;    —    Waltlwr  (Pr.)  =  H.  Walther,  De  Caesaris  codicibus  interpolatis.    Pr. 

Griinberg  i.  Schl.  1885. 
Wasse  =  SaUust.  recens.  Jos.  Wasse.    Cantabrig.  1710. 
WCorr.  u.   Corr. 
AWeidner  (Pr.  FrWO.)   =   AWeidner,   Criticarum  scriptionum  specimen.    Pr.    Koln,  Friedr.- 

Wilh.-Gymn.  1864. 
Whitte  =  Gaji  Julu  Caesaris  de  bello  GalUco  comm.    Recens.  loannes  Kofod  Whitte.   Havniae 

1844  p.  III— XXXI;  —  Whitte^  =  ed.  tertia.  Hauniae  1877. 
Wiener  Studien  u.  Studien. 

WklPh.  =  Wochenschrift  fiir  klassische  Philologie.    Jahrg.  1—8.     BerUn  1884—91. 
Wolff.  =  Henricus  WoIiJel,  Emendationes  ad  Caesaris  Ubros  de  beUo  ciuiU.   Norimbergae.   (GP. 

Niirnberg.)  /  =  1865;  //  =  1866. 
Th  Wopkens  (Lect.  Ttdl.)  =  Thomae  Wopkens  Lectionum  TuIUanarum  libri  III.    Iterum  edid.  F. 

Handius.    Jenae  1829. 
Wsbg  =  Alb.  Sadolinus  Wesenberg,  Emendat.  Ciceronis  epistolarum.  Dissert.  inaug.  Hauniae  1840. 
Zander  ( V.  VI.)  =  C.  L.  E.  Zander,  Andeutungen  zur  Geschichte  des  Romischen  Kriegsweaens. 

Fiinfte  (sechste)  Fortsetzung.     Pr.     Ratzeburg  1859.  1864. 
ZAW.  =  Zeitschrift   fiir  die  Alterthumswissenschaft.    1834  Giessen;  1835-42  Darmstadt;  1843 

Marburg;  1844—54  Cassel. 
ZO.  =  Zeitschrift  fiir  das  Gymnasialwesen.   Jahrg.  1—45.    Berlin,  Weidmann  1847—91. 
Histor.  Ztschr.  =  Historische  Zeitschrift.    Hggb.  v.  H.  v.  Sybel.    Miinchen  (und  Leipzig)  1859 — 91. 

Reliqua  suo  loco  accuratius  indicantur. 


Codicum  notae. 

A  =  Bongarsianus  I.    8.  Amstelodain. 
Ashb.  =  AshburnhamenBis 
B  =  Parisinus  I. 
C  =  Vossianus  I. 
D  =  Egmondanus 
E  =  Vratislauiensis  I. 
H  =  Gottorpiensis  s.  Hauniensis  II. 
M  —  Vaticanus  3864 
N  =  Petauianus 
O  =  Dresdensis  I. 
(J  =  Moysiacensis 
X  =  AQBMah\ 
a  =  AQBM     \  in  B.  Gall. 
(i  =  ah(tl)        ) 
a  =  Parisinus  II.     s.  Thuaneua 

h  =  Leidensis  I. 

c  =  Scaligeranus 

d  =  Cuiacianus 

e  =  Hauniensis  I. 

f  =  Vindobonensis  I. 

h  =  Vrsinianus 

i  =  Andinus 

k  =  Oxoniensis 

;  =  Kiccardianus  s.  Florentinus 

X  =  archetypuB  codicum  afhl  (in  B.  Ciuili) 
rec.  =  cod.  quidam  recens 
reve.  =  codices  non  nuUi  recentes 


I 


laceo:  ut,  cum  priiui  eorum  (hostium)  ce- 
cidissent,  proximi  iacentibus  insisterent  atque 
ex  eorum  corporibus  pugnarent:  II  27,3;  exani- 
niatus  .  .  concidit.  hunc  ex  proximis  unus 
iacentem  transgressus  eodem  illo  munere  funge- 
batur:  VII  25, 3. 

lenibus  atque  utinam  scriptis  adiuncta  foret 
uis,  .  .  .  neue  (c)  hac  despectus  parte  iaceres! 
ap.  Suet.  uit.  Terent.  5. 

lacetani :  Oscenses  .  .  .  sese  .  .  impe- 
rata  factunis  poUicentur.  hos  Tarraconenses  et 
lacetani  et  Ausetani  et  .  .  .  lUurgauonenses,  qui 
tiumen  Hiberum  attiugimt,  insequuntur  {an 
sequuntur?):  1,60,2;  cf.  §  3. 

iacio.  A.  =  ^uXkeiv:  quae  tamen  (naues) 
ancoris  iactis  cum  fiuctibus  complerentur: 
IV  28, 3;  ^  (Aduatuci)  armorum  magna 

multitudine  de  muro  in  fossam  .  .  .  iacta  .  .  . 
pace  sunt  usi:  1132,4;  ^  alii  faces  atque 

aridam  matcriem  (materiam  [i)  de  niuro  in 
aggerem  eminus  iaciebant:  VII  24, 4;  ^ 

septimo  oppugnationis  die  maximo  coorto  uento 
feruentes  fusiles  (c)  ex  argilla  glandes  fundis 
(oOT.  [i)  et  feruefacta  iacula  (iac.  feru.  p)  in 
casas  .  .  .  iacere  coeperunt  (Neruii) :  V  43, 1 ; 
1  antecedebat  testudo  . .  .  conuoluta  (c)  omni- 
bus  rebus,  quibus  ignis  iactus  et  lapides  (la- 
pidis  Ciacc.)  defendi  possent  (posset  Ciacc.): 
2,2,4;  ut  ab  igni,  qui  ex  muro  iaceretur,  (mu- 
sculus)  tutus  esset:  2,10,5;  f  ubi  circum- 

iecta  nuiltitudine  hominum  .  .  .  undique  in 
murum  lapidcs  iaci  coepti  sunt:  116,2;  2,2, 
4  u.  igiiis;  %    materiem:   VII  24,  4   n. 

faces;  t  ui  ultitudinem  :  1132,4  it.  arma; 
'  cx  hoc  (genere  radiois)  edbctos  panes,  cum 
in  conloquiis  Pompciani  fanieni  nostris  obiec- 
tarent,  uulgo  in  eos  iaciebant:  3,48,2;  1 

<iui   ex    {om.  fj)    uallo   turribusque  tela  iace- 
rent:  1133,4;   quod  cx  totis  ripis  in  uiium  at- 
que   arigiiHtum  locuni  ida  iacifliiintiir:  1,50,2; 
militcs  in  exteriorcm  ^c)  iialium  tcla  iaciebanl:      iiol 
•■|,03,();  persuasi  cquitibus  nostris,  .  .  .  iit  . 

l.oxio.  Cuvaur.     II. 


prius  perturbatum  exercitum  pellerent  quam  a 
nobis  telum  in  hostem  iaceretur:  3,86,3. 

B.  =  yficv:  celeriter  uineis  ad  oppidum  actis, 
aggere  iacto  turribusque  constitutis  .  .  .  lega- 
tos  ...  mittunt:  1112,5;  1,25,5  u.  moles; 
T  moles  atque  aggerem  ab  utraque  parte  lito- 
ris  iaciebat:  1,25,5;  haec  insula  .  .  .  a  supe- 
rioribus  regibus  (c)  in  longitudinem  passuuni 
DCCCC  in  mare  iactis  molibus  angusto  itinere 
*ut  ponte  cum  oppido  coniungitur:  3,112,2; 
ab  utroque  portus  comu  moles  (-is  Bait.)  ia- 
cimus:  ap.  Cic.  ad  Atl.  1X14,1. 

iacto.  A.  propr. ;  a)  =  iacere:  matres 
familiae  de  muro  uestem  argentumque 
iactabant :  VII 47, 5. 

b)  =  ag-itare :  multi  ut  diu  iactato  bracchio 
praeoptarent  scutum  (c)  manu  emittere:  125,4. 

IJ.  trsl.;  a)  —  agitare  (uerbis,  sermoni- 
bus):  quod  pluribus  praesentibus  eas  res  iac- 
tari  uolebat:  1 18, 1. 

b)  =  ostentare:  cum  Lcntulus  aetatis  houo- 
rem  ostentaret,  Domitius  urbanam  gratiam 
dignitatemque  iactaret  (proferret /}:  3,83,1. 

iactara.  A.  =  (lamuuiu:  si  nullam  prae- 
terquam  uitae  nostrae  iacturam  fieri  uide- 
rem:  VII  77, 6;  in  quo  iacturam  diguitatis  at- 
que  honoris  ipse  facturus  esset:  1,32,4;  — 
tamen  hanc  iacturam  honoris  sui  rei  publicae 
causa  aequo  animo  (se)  tulisse:  1,9,3;  ^ 

qua  rei  familiaris  iactura  perpetuum  imperium 
libertatemque  se  (c)  consequi  uideaut:  VII 
64, 3 ;  —  id  silentio  noctis  conati  iion  magna 
iactura  suorum  sese  (c)  effecturos  spera- 
bant  ((•):  VII  26,  2. 

It,  =  dona,  sumptus:  maguis  enim  iacturis 
sibi  quisque  eorum  animos  conciliabat:  3, 
112,10;  —  Germanos  atque  Ariouistum  sibi 
.'idiunxerant  eosque  ad  se  magnis  iacturis 
poUicilatioiiibusquc  perduxcrant:  VI  12, 2. 

tiacdlM,  IIN :  antcccdebat  testuilo  .  .  .  con- 
iioliitu  \i  oiiuiibus  rcbus,  quibus  igiiis  iac- 
tiis  ct    liipides   <,lapidis    Oiucc.}   dctciidi   pos- 

1 


iactns  —  iam 


sent   (possit(?)   Ctaec.}:   2,2,4;  t   ut 

essent  ab  ictu  (iactu  Cobet)  telortim  remiges 
tuti:  2,4,2.) 

iavnlnni:  feruentes  .  .  .  glandes  fuudis  et 
feruefacta  iacula  (iac.  feruef.  fJ)  in  casas  .  .  . 
iacere  coeperunt:  V  43, 1 ;  1  has  (litteras) 

ille  in   (om.    fl)  iaculo  (sagulo  Kramr)  in- 
ligatas  effert  (c):  V45, 4. 

iani.  I.  ad  tempus  pertinet;  1.  uoii  addit. 
Megatioiie;  A.  =  /y'^/^;  a)  c.  ucrl)is;  a)  non 
seqiiitui*  c u ni  iu  apodosi ;  tza)  iudicat.  n)  piaes. : 
frustra,  inquit,  meae  uitae  .subuenire  conamini, 
quem  iam  sanguis  uiresque  deficiunt  (deficiant 
Fr.):  VII 50, 6. 

6)  perf. :  3, 83, 1  u.  S)). 

c)  Impf. :  iam  Caesar  a  (c)  Gergouia  disces- 
sisse  audiebatur,  iam  de  Haeduorum  defec- 
tione  .  .  .  rumores  adferebantur  Gallique  .  .  . 
Caesarem  .  .  .  in  prouinciam  contendisse  con- 
firmabant.  Bellouaci  autem  .  . .  coeperunt.  tum 
(cum  a)  Labienus  .  .  .  intellegebat :  Vn59, 1; 
itaque  de  deditione  omnes  (in  adil.  ;. ;  iam  Voss., 
Dt.;  om.  0)  palam  loquebantur  et  cum  P. 
Attio  agebant,  ne  .  .  .  perturbari  uellet. 
haec  cum  agerentur  .  .  .:  2,36,2;  nuntiabantur 
haec  eadem  Curioni  .  .  . ;  iamque  Caesaris  in 
Hispania  res  secundae  in  Africam  nuntiis  ac 
(c)  litteris  perferebantur.  quibus  omnibus  rebus 
.  .  .:  2,37,2;  iamque  frumenta  maturescere  in- 
cipiebant,  atque  ipsa  spes  inopiam  sustentabat 
.  .  . ;  crebraeque  uoces  militum  .  .  .  audieban- 
tur:  3,49,1;  iamque  Pompeiani  magna  caede 
nostrorum  castris  Marcellini  adpropinquabant 
.  .  .  et  (cum  Kellerbauer)  M.  Antonius  .  .  . 
cum  cohortibus  XII  descendens  ex  loco  supe- 
riore  cernebatur.  cuius  aduentus  .  .  .:  3,65,1. 
2;  spes  uictoriae  augetur,  adeo  ut  .  .  .  dice- 
rent.  iamque  inter  se  palam  de  praeraiis  (CC) 
ac  de  (c)  sacerdotiis  contendebant  in  annos- 
que  consulatum  definiebant,  alii  .  .  .  petebant; 
magna  .  .  .  fiiit  controuersia :  3,82,4;  magna 
.  .  .  laetitia  omnium  discessum  est;  ac  iam  (ac 
etiam  /')  animo  uictoriam  praecipiebant ,  quod 
.  .  .  uidebatur :  3,  87, 7 ;  etsi  totius  diei  conti- 
nenti  labore  erant  confeoti  (milites)  noxque  iam 
.suberat,  tamen  munitione  flumen  a  monte  se- 
clusit:  3,  97,  4;  iamque  de  Cacsaris  aduentu 
fama  ad  ciuitates  perferebatur.  quibus  cognitis 
rebus  Pompeius  .  .  .  peruenit:  3,102,8. 

b)  ppf. :  cum  .  .  .  id  frater,  qui  iam  proelio 
excesserat,  procul  auimaduertisset:  IV  12,  6;  eo 
cum  uenisset,  maiores  iam  {om.  [i)  undique  in 
eum  locum  copiae  Britannorum  conueneraut: 
Vll,8;  copias  cogere  .  .  .  coepit.  ac  tantam 
sibi    iam  his  rebus   in  Gallia  (c)  auctoritatem 


comparauer.at,  ut:  V55, 4;  constiibat  inter  om- 
nes,  quod  iam  ipse  Caesar  per  exploratores 
cognouerat,  .  .  .:  VII  44, 3;  Caesar  continuato 
diem  noctemque  opere  .  .  .  huc  iam  *deduxe- 
rat  rem,  ut:  1,62,1;  tertio  die  magna  iam  pars 
operis  Caesaris  {CC)  processerat.  illi  .  .  .  edu- 
cunt:  1,82,1;  cuius  (salis)  magna  uis  iam  ex 
prosimis  erat  salinis  eo  congesta:  2,37,5;  sed 
eo  fama  iam  praecurrerat  (c),  quam  supra  do- 
cuimus  ....  itaque:  3, 80,  2;"iam  de  sacerdotio 
Caesaris  Domitius,  Scipio  Spintherque  (c)  Len- 
tulus  cotidianis  contentionibus  ad  grauissimas 
uerborum  contumelias  palam  descenderunt 
(-erant  Voss.  recte,  ni  /aWo»-) :  3, 83, 1 ;  haec 
constabant  ex  Gabinianis  militibus,  qui  iam  in 
consuetudinem  Alexandrinae  uitae  ac  licentiae 
uenerant  et  .  .  .  dedidicerant  (c)  uxoresque 
duxerant :  3, 110, 2. 

c)  impf.  et  ppf.:  Heluetii  iam  per  angustias 
.  .  .  suas  copias  traduxerant  et  in  Haeduorum 
fines  peruenerant  eorumque  agros  populabantur. 
Haedui  .  .  .:  111,1;  his  tanicn  omnibus  *rebus 
annona  creuit;  iamque  ad  denarios  (c)  L  in 
singulos  modios  annoua  peruenerat  et  militum 
uires  inopia  frumenti  deminuerat  atque  incom- 
moda  in  dies  augebantur:  1,52,2. 

f)  impf.  et  i)f.  (praes.  J):  iamque  hiems  ad- 
propinquabat  et  tantis  detrimeutis  acceptis  (c) 
Octauius  .  .  .  Dyrrachium  sese  ad  Pompeium 
recepit  (01;  edd.;  recipit  afli):  3,9,8. 

pp)  coni,;  a)  praes.:  (VII  50,  6  u.  aa)  n).) 

6)  iiupf.:  Sabinus  .  .  .  castris  sese  (e)  tene- 
bat  .  .  . ,  ut  iam  non  solum  hostibus  in  con- 
temptionem  Sabinus  ueniret,  sed  etiam  uostro- 
rum  militum  uocibus  non  nihil  carperetur:  III 
17,5;  —  quo  in  consilio  (c),  cum  tantum  rt- 
pentini  periculi  .  .  .  accidisset  ao  iam  omnia 
fere  superiora  loca  multitudine  armatorum  com- 
pleta  conspicerentur  neque  .  .  .  possent,  prope 
iam  desperata  salute  .  .  .  sententiae  dicebantur, 
ut:  1113,2;  magno  spatio  .  .  .  confecto,  cum 
iam  pecus  atque  extrema  impediraenta  ab 
nostris  tenerentur,  ipsi  densiores  siluas  pe- 
terent,  eius  modi  sunt  tempestates  ic)  con- 
secutiie,  uti:  11129,2;  iis  aliquantum  itineris 
progressis,  cum  iam  extremi  essent  iu  pro- 
spectu,  equites  a  Q.  Atrio  .  .  .  uenerunt:  V 
10,2;  his  rebus  .  .  .  Caesari  nuntiatis,  cum  iam 
ille  urbanas  res  .  .  .  commodiorem  in  statum 
peruenisse  intellegeret,  .  .  .  profectus  est:  VII 
6, 1 ;  his  quam  longissime  possent  progredi  (c) 
iussis ,  cum  iam  ex  diei  (c)  tempore  coniectu- 
ram  caperet  (fJ;  Schn.;  ceperat  BM;  edd.;  coe- 
perit  A;  ceperit  Q)  in  castra  peruentum,  .  .  . 
poutem  reficere  coepit :  VII  35, 4 ;  cum  iam  uie- 


6 


ridies  (c)  adpropinquare  uideretur,  ad  ea  ca- 
stra  .  .  .  conteiKirt:  VII  83, 8;  una  (naui.s)  prae- 
mlssa  Massiliam  huius  nuntii  perferendi  gratia 
cum  iam  adpropinquaret  urbi,  omnis  se.se  mui- 
titudo  efludit  (c):  2,7,3;  proiiide.  sibi  ac  rei 
publicae  parcerent,  quom  (Np.:  cum  D/i.,  Dt. ; 
oiii.  codd.)  quantum  in  beUo  fortuna  posset  iam 
ipsi  incommodis  suis  satis  essent  documento: 
3,10,6;  cum  graui  uulnere  esset  adfectus  aqui- 
lifer  et  a  <iam  Vielh.;  Dt.;  om.  N)  uiribus 
deficcretur,  .  .  .  iuquit:  3,64,3;  tunc  Caesar 
apud  suos,  cum  iani  esset  agmen  in  portis ,  dif- 
fercndum  est,  inquit,  iter:3, 85,  4;  —  Pompeius, 
iam  cum  intra  uallum  nostri  uersarentur,  .  .. 
se  ex  castris  eiecit :  3,  96, 3. 

c)  |)|)f. :  cognita  Gallorum  infirmitate  quan- 
tum  iam  apud  eos  bostes  uno  proelio  auctori- 
tatis  cssent  consecuti  sentiebat:  IV  13,3;  cum 
iam  muro  turres  adpropiuquassent  (turris  -asset 
p) ,  ex  captiuis  Caesar  cognouit:  VII 18, 1 ;  et 
cum  iam  nostris  (c)  remissiore  uento  adpro- 
pinquasset  (c) ,  idem  auster  increbuit  (c) :  3, 
•26,2. 

b)  iiiipf.  ot  ppf. :  cum  iam  amplius  lioris 
sex  (c)  contincntcr  pugnaretur  ac  non  solum 
uircs,  sed  etiani  tcla  nostros  (c)  deficercnt  atcjuc 
liostes  acrius  instarciit  languidioribusquc  uoslris 
.  .  .  fossas  complere  coepissent  resque  esset  iain 
ad  extremum  perducta  (deducta  Ciacc.)  casum, 
.  .  .  adcurrunt:  1115,1. 

yj')  i"f-;  o)  pr. :  ubi  iam  .se  ad  eam  rcin  pa- 
latos  e.s.sc  arbitrati  sunt,  oppida  sua  omnia  .  .  . 
incendunt:  15,2;  frumentum  Scqiianos,  Leucos, 
liiiigoncs  suniiuinistrare,  iamque  e.sse  in  agris 
Irumcnta  matura:  140,11;  VII  83, 8  u.  fifi)  fc); 
iibi  paulatim  retorqueri  agmen  .  .  .  conspexe- 
niiit  iainquc  primos  superare  regioncm  castro- 
runi  aiiiiiium  aduortcrunt,  ncmo  erat  adeo  tar- 
dus  .  .  .,  quiii:  1,69,3;  oniuesque  sc  iani  (iani 
se  Olil)  ab  equitatu  circumueniri  arliitrabantur: 
2,34,6;-  tantus  fuit  omiiium  terror,  ut  alii  adessc 
copias  lubae  diccrcnt,  alii  cum  legionibus  in- 
stare  Varum  iamque  se  puluerem  ueiiicntium 
cernere :  2, 43, 2. 

li)  pf. :  alius  castra  iam  capta  (AQ^j;  iani  ca- 
stra  cajita  BM ;  Schn.,  Np.,  Dt.\  iam  ca])ta  castra 
rcrc;  Dl).)  proniiiitiat,  alius  .  .  .  contciidit:  VI 
.'17,7;  (lcniiaiii  (k's]ierata  cx])iignationc  ca.stro- 
riim  ,  quod  noHtros  iani  constitissc  in  munitioni- 
biis  iiidcbaiit,  .  .  .  sese  receperunt:  VI  41,1; 
VII  6,1  u.  (ifi)  li);  Afranianos  coiitra  inultis 
icbus  sui  timoris  signa  t  misisse  ((iani)  dcdisso 
Mailii.):  1,71,3;  intcriiii  alii  suos  in  castra  in- 
iiitaiKli  caiisa  adilucunt,  alii  ab  suis  abduciin- 
tur  (c),  luloo  iit  uiia  castia  iaiii  lacla  c,\  biiiiK 


uiderentur:  1,74,4;  sed  satis  iam  fecisse  (se) 
officio  satisque  supplicii  tulisse:  1,84,3;  his 
rebus  taiitum  fiduciae  .  .  .  Pompeianis  accessit, 
ut  non  de  ratione  belli  cogitarent,  sed  uicisse 
iam  sibi     ')  niderentur:  3,72,1. 

()())  i)te. ;  n)  couiuiictum:  laborantibus 
iam  suis  Germanos  equites  circiter  CCCC  sum- 
mittit:  VII 13, 1;  (neque  uero  Pompeius  .  .  . 
moram  ullam  ad  insequendum  intulit,  sed  }" 
eadem  (eo  iam  Ikll.;  u.  CC)  spectans,  si  .  .  . 
perterritos  deprehendere  posset,  exercitum  .  .  . 
eduxit:  3,75,3;)  1  Ariouistum  .  .  .  de- 

sperantes  iani  de  pugna  et  dispcrsos  su- 
bito  adortum :  I  40,  8 ;  T  Catuuolcus  .  .  . 

aetate  iam  confectus  .  .  .  se  exaniraauit:  VI 
31,5;  pars  iam  egressa  portis  ab  equitibus  est 
interfecta:  VII  28,  3;  munitiones  enim  .  .  .  ex- 
pugnatis  iani  castris  Pompei  propriam  expe- 
ditamquc  (que  om.  NOfhl;  prope  iam  expeditam 
1  dct.;  partam  iam  expeditamque  Pliiyg.)  Cae- 
saris  uictoriam  interpellauerimt :  3,70,2;  siue 
error  aliquis  (c)  siue  etiam  fortuna  partam 
(partem  af)  iam  (una  add.  »')  praesentemque 
uictoriam  intcrpellauisset :  3,  73, 5. 

b)  abl.  abs. :  ac  iam  conuersis  in  cam  jiai- 
tem  nauibus  .  .  .  tanta  subito  .  .  .  tranqiiillitas 
cxstitit,  ut:  11115,3;  hostes  maximo  clamore 
sicuti  (c)  parta  iam  atque  explorata  uictoria 
,  .  .  coeperunt:  V43, 3;  his  rebus  comparatis 
rcpresso  iam  (om.  h')  Lucterio  et  remoto  .  .  . 
in  Hcluios  ]iioficiscitur :  VII  8,1;  {larte  iam  ob- 
sidum  tradita  .  .  .  equitatus  hostiiiin  ]>rocuI 
uisus  est :  VII  12, 4  ;  cum  in  omnibiis  locis  con- 
sumj)ta  iam  reliqua  jiarte  noctis  pugnaretur: 
VII 25, 1 ;  M.  Petronius  .  .  .  sibi  desperans 
multis  iam  (om..  fi)  uulneribus  acceptis  . .  .  in- 
quit:  VII  50,  4;  (decurritur  ad  illud  .  .  .  sena- 
tus  consultum,  qiio  nisi  paenc  in  ijiso  urbis 
incendio  atquc  in  desperatione  oninium  salutis 
(atijiic  iain  desiieiata  oninium  salute  Vielh.) 
.  .  .  numquam  ante  descensum  (c)  est:  1,5,3;) 
conipluribus  (e)  iam  lapidibus  ex  illa  (c)  . . .  turri 
subductis  lepcntiua  ruina  pars  eius  turris  con- 
cidit:  2,11,4;  uos  autcni  incerta  (c)  uictoria 
Caesarcm  secuti  diiudicata  iani  belli  fortuna 
uictuiii  Hcquamini?  2,32,6;  coufecto  iam  laboro 
c-xcrcitu  .  .  .  constitit:  2,41,1;  nuinitioiics  cnim 
.  .  .  expugnatis  iam  castris  Pompei  propriam 
(CC)  cxjieditamque  (c)  Caesaris  uictoriam  iu- 
terpcllauerunt:  3,70,2;  Scij)ionis  milites  cohor- 
tatur ,  ut  jiarta  iani  iiictoria  j)raedae  ac  jjrae- 
niionim  uclint  cs.so  jiartkijics:  3, 82, 1;  liis  con- 
.stitiitis  rebus  sigiio  iani  jiroliTtionis  dato  laber- 
iiaciilis(|ii('  (lctciisis  (c^»  aiiiiiuim  aduersum  (c) 
cst:  3,85,3;   ((luo  i^iaiii  add.  Ald.)  jwfecto  (c) 

1* 


8 


opere  illi  de  deditione  .  .  .  agere  coeperunt  (c) : 
3, 97, 5 ;)  cum  .  .  .  properarem  atque  essem  in 
itinere  praemissis  iam  legionibus,  praeterire 
tamen  non  potui,  quin:  ap.  Cie.  ad  Att.  IX  6  A; 
ne  quo  progredereris  proclinata  (e)  iam  re,  quo 
integra  etiam  progrediendum  tibi  non  existi- 
masses:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  jB,  1. 

^)  iii  apodosi  secxnitur  cnm  u.  cxaea.p.  774 
c)  (2  (3)  loc). 

b)  c.  adiect.  etnumeral.;  a)adieet.:  (com- 
plures:  2,11,4««.  a)  a)  Sd)  6);)  1i  quae 
(uictoria)  iam  esset  sibi  atque  omnibus  Gallis 
explorata:  VII  20,7;  1  propter  linguae 
Gallicae  scientiam ,  qua  multa  iam  Ariouistus 
longinqua  consuetudine  utebatur  (qua  multum 
Ar.  longa  iam  consu.  uteb.  Ciacc;  quorum 
amicitia  iam  ariouistus  (ariou.  iam  a)  longin- 
qua  (longa  h)  consu.  uteb.  fi);  147,4;  (V  25, 
3  «<.  p)  J3,S)  tertius;)  quos  iUe  multa  iam 
nocte  silentio  (c)  ex  (c)  fuga  (c)  excepit:  VII 
28,6;  50,4  ti.  a)  a)  SS)  6);  etsi  multis  iam 
rebus  perfidiam  Haeduorum  {<•)  perspectam  ha- 
bebat:  VII  54,  2;  quos  (exercitus)  contra  se 
multos  iam  annos  aluerint:  1,85,5;  multi_  iam 
menses  erant  et  hiems  praecipitauerat ,  neque 
.  .  .  ueniebant:  3,25,1. 

,3)  nnmer. ;  aa)  cardiual.:  iam  duo  prae- 
fecti  fabrum  Pompei  in  meam  potestatem  uene- 
runt  et  a  me  missi  sunt :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7 
(7.  2;  T[  certior  factus  ,est  tres  iam  partes 

copiarum  Heluetios  id  flunien  traduxisse,  quar- 
tam  fere  (e)  partem  citra  fiumen  Ararim  reli- 
quam  esse :  1 12, 2. 

!ifl)  ordinal. :  erant  in  ea  legione  fortissimi 
iiiri  centuriones,  qui  primis  (iam  primis  '^; 
Schn.;  primis  iam  Fr.)  ordinibus  adpropinqua- 
rent:  V44, 1;  ^tertium  iam  hunc  an- 

num  regnantem  inimici  palam  multis  ex  ciui- 
tate  auctoribus  interfecerunt  {sic  ,3;  tertium  i. 
h.  a.  r.  inimicis  iam  multis  palam  ex  ciuitate 
et  iis  auctoribus  eum  interfecerunt  sic  a;  u.  CC) : 
V25,3;  t  tandem  .  .  .  quartum   iam 

diem  sine  pabulo  retentis  iumentis  .  .  .  conlo- 
quium    petunt :  1, 84, 1 ;  •;  Baculus  .  .  . 

diem  iam  (om.  M)  quintum  cibo  caruerat: 
VI  38,1. 

c)  c.  aduerl).:  iam  amplius  horis  sex  (c): 
•1115,1  u.  a)  a)  (i[i)  J)) ;  t  iam  ante  u. 

ante  p-  275  b)  (7  loc.J;  ^  huc  iam: 

1,62,1  u.  a)  a)  aa)  b);  1  omnia  haec 

iam  pridem  contra  se  parari:  1,85,8;  "i 

quo  in  consilio  (c)  .  .  .  prope  iam  desperata 
salute  non  nullae  huius  (c)  modi  sententiae 
dicebantur:  III 3, 2. 3;  Caesar,  etsi  prope  exSWa 
iam   aestas   erat,    tamen   .  .  .   adduxit:   III 28, 


1;  idque  se  prope  iam  efFectum  habere:  VII 
29,  6 ;  iam  prope  hieme  confecta  .  .  .  legati  .  .  . 
ueniimt  (c):  VII 32, 2;  munitiones  .  .  .  expu- 
guatis  iam  castris  Pompei  propriam  (prope  iam 
1  det.;  Voss.)  expeditamque  (que  o/n.  NOfhl; 
Voss.)  Caesaris  uictoriam  interpellauerunt:  3, 
70, 2;  quae  (frumenta?)  prope  iam  matura  erant: 
3,81,3;  ^  qua  spe  adducti  Germani  latius 

(latius  iam  P)  uagabantur:  IV  6, 4. 

d)  c.  snbst.:  quod  in  (iam  in  [j)  concilio 
Haeduorum  Dumnorix  dixerat:  V6, 2;  'i 

Curio  in  Atricam  profectus  ex  Sicilia  et  iam 
(etiam  Paul)  ab  initio  copias  P.  Attii  Vari 
(c)  despiciens  duas  legiones  .  .  .  transportabat: 
2,  23, 1 ;  *[   ut  paene  uno  tempore  et  (c) 

ad  siluas  et  in  flumine  et  iam  {om.  p)  in  ma- 
nibus  nostris  (et  iam  in  m.  n.  del.  Paul; 
u.  CC)  hostes  uiderentur:  1119,7;  ^  tan- 

tamque  opinionem  timoris  praebuit,  ut  iam  ad 
uallum  castrorum  hostes  accedere  auderent: 
11117,6. 

B.  =  statim ,  breui :  quid  uos ,  inquit ,  hanc 
miseram  ac  tenuem  sectamini  praedam,  quibus 
licet  iam  esse  fortunatissimos  (c)?  VI 35, 8;  an 
dubitamus ,  quin  nefario  facinore  admisso  Eo- 
mani  iam  ad  nos  interficiendos  concurrant?  VII 
38,8;  quod  si  iniquitatem  loci  timeret,  datum 
iri  (e)  iam  {Madu.;  tamen  eodd.)  aequo 
{Madu.;  aliquo  Ox;  u.  CC)  loco  pugnandi  fa- 
cultatem:  1,71,4;  magnaque  ex  parte  iam 
me  una  uobiscum  de  re  iudicium  facturum 
confido:  2,  31,  8;  —  Caesar  enim  aduentare 
iam  iamque  et  adesse  eius  equites  falso 
nuntiabantur  (c>:  1,14,1. 

V.  =  tandeui:  iamque  eum  (i.  e.  Ariouistum) 
ad  sanitatem  reuerti  arbitrabatur,  cum  .  .  .  pol- 
liceretur:  142,2;  proLnde  ad  praedam,  ad  glo- 
riam  properate,  ut  iam  de  praemiis  uestris  et 
de  referenda  gratia  cogitare  incipiamus:  2, 
39, 3. 

D.  =  tum:  eodem  fere  tempore  ponsin  Hi- 
bero  prope  eflectus  nuntiabatur  et  in  Sicori 
uadiun  reperiebatur.  iam  uero  eo  magis  illi  ma- 
turandum  iter  existimabant:  1,  63, 1;  quae  ciun 
nauibus  nostris  adpropinquassent  (c),  nostri .  .  . 
refugiebant,  iUi  .  .  .  incautius  sequebantur.  iam 
(nam  dett.,  prob.  Clark.  et  Oud.;  tum  Voss.) 
ex  onmibus  partibus  subito  Antonianae  scaphae 
.  .  .  se  in  hostes  incitauerunt :  3, 24, 3. 

2.  add.  uegat.  (oixiTi):  refr.ictis  portis,  cum 
iam  defenderet  nemo:  1133,6;  •;  postquam 
omnes  Belgarum  copias  .  .  .  ad  se  uenire  uidit 
neque  iam  longe  abesse  .  .  .  cognouit:  115, 
4;  hoc  facto  proelio  Caesar  neque  iam  sibi  le- 
gatos  audiendos   neque  condiciones  accipiendas 


ibi 


10 


arbitrabatux:  IV13, 1;  simili  omnein  exercitum 
inopia  premi,  nec  iam  uires  suiificere  cuiusquam 
nec  ferre  operis  laborem  posse:  VII 20,  11 ; 
uehementer  huic  illos  (c)  loco  timere  nec  iam 
aliter  seutire,  .  .  .  quin  (e)  paeue  circumuallati 
.  .  .  uiderentur :  VII 44,  4 ;  tum  <c)  Labienus 
.  .  .  louge  aliud  sibi  capiendum  consilium  .  .  . 
itit«llegebat  neque  iam  ut  aliquid  adquireret 
I<roelioque  hostes  lacesseret,  sed  ut  incolumem 
ixercitum  Agedincum  reduceret  cogitabat:  VII 
59,4;  agger  ab  uniuersis  in  munitionem  (c) 
I  coniectus  .  .  .  ea,  quae  in  terra  occultauerant  Ko- 
mani,  contegit ;  nec  iam  arma  nostris  nec  ulres 
suppetunt :  VII 85,  6 ;  ^  hi  propter  propin- 

quitatem  <c)  et  celeritatem  (c)  hostium  nihil 
iam  Caesaris  imperium  exspectabant  (c):  II 
20,4;  T   si  iam  principatum  Galliae  obti- 

nere  non  possint  (c)  :  117,3;  primipilo  .  .  . 
uiiJLueribus  confecto,  ut  iam  se  sustiuere  non 
posset:  II  25,  1. 

II.  si^'iiilicat  traiisiri  ad  allam  rem :  ac  iam 
ut  omnia  contra  opinionem  acciderent  (c),  tamen 
se  plurimum  nauibus  posse :  III  9, 6 ;  quod  si 
iam,  inquit,  haec  explorata  habeamus,  quae 
de  exercitus  alienatione  dicuntur,  .  .  .  quanto 
haec  dissimulari  (c)  . . .  quam  per  nos  coniirmari 
praestet?  2,31,  5;  3,83,1  u.  p.  4  b>. 

[Falso:  intellegere  sese,  tametsi  (i;im  et  si 
BMk)  .  .  .  poenas  bello  repetisset:  130,2;  at, 
credo,  [sij  Caesarem  probatis,  in  {N;  iam  Oa) 
me  offenditis:  2,32,10.] 
k  iani  iamque:  1,14,1  ?/.  iaiu  I.  1.  B. 
exlr. 

IlanuariuM :  (litteris  t  a  fabio  c.  cuesaris 
(his  litteris  Kal.  lan.  in  curia  Vielli.)  con- 
sulibus  redditis:  1,1,1;)  haec  senatus  consulto 
(CC)  perscribuntur  a.  d.  VII.  {CC)  Id.  lan.: 
1,5,4;  Caesar  ut  Brundisium  uenit,  contioua- 
tus  apud  milites  ...  II.  Non.  lan.  nnues  sol- 
uit:  3,6,2. 

ibi.  1.  lul  locuui  pertiuet:  .4.  ri-rerciKliiiu 
cst  ad  res  (lucu),  quae  autc  couiinciiioratac 
>uiit;  u)  —  co  loco:  (iii  Veuetos  .  .  .  conten- 
ilit.  cum  ex  alto  se  aestus  iucitauisset ,  quod 
bis  (ibi  yielli.)  accidit  semper  horariun  XII 
spatio  (u.  CC):  11112,1;)  11125,1  «.  com- 
plere;  ^  appellare:  VII  54, 1  u.  di.scere; 

*  Alexainlriue  de  Pompei  morte  cognoK-it  at^iue 
ilii  primuiii  e  nnue  egrediens  clamorcni  iiiilituni 
.1  udit:  3, 10(j,4;  ^  inipcdiniciilis  ca.stris- 

i|iie  uostri  potiti  suut.  ibi  Oigetorigis  tilia  v^r) 
:itqiie  unuH  e  tiliia  captu»  est:  120,4;  t 

circuuiire:  11125,2  u.  complere;  ^  iliii- 

I       bus      .  cx   regionibus   ueniniit  (|uasque   ibi  res 
1'ogiioiicriii  1:   IV5,L';  hiI  iiiirliiiii    lliiim  .  .  . 


peruenit.  ibi  cognoscit  .  .  . ;  reUquas  (nanes) . . . 
instructas  inuenit.  eodem  equitatus  .  .  .  con- 
uenit:  V5. 2;  uenit  .  .  .  in  Nemiorum  fines.  ibi 
ex  captiuis  cognoscit  .  .  .:  V48, 2;  Caesar  .  .  . 
in  Italiam  .  .  .  proficiscitur.  ibi  coguoscit  de 
Clodii  caede  rfe  senatusque  consulto  certior 
factus  .  .  .  dilectum  tota  prouincia  habere  in- 
stituit:  VII  1,1;  locum  castris  deUgit  .  .  .  ab 
Auarico  longe  niilia  passuum  XVI.  ibi  per  cer- 
tos  exploratores  .  .  .  quae  ad  Auaricum  gere- 
rentur  (e)  cognoscebat  et  (c)  quid  fieri  uellet 
imperabat :  VII 16, 2 ;  Massiliam  peruenit.  ibi 
.  .  .  cognoscit:  2,21,5;  Cyprum  peruenit.  ibi 
cognoscit  consensu  omnium  Antiochensium 
ciuiumque  Komanorum ,  qui  iUic  negotiarentur, 
arcem  (c)  captam  esse:  3,102,6;  *',  coi- 

cere:  11125,1  u.  complere;  \  (colere: 

V  12,  2    u.   permanere;)  ^   cohortes    V 

.  .  .  pontem  tiuminis  interrumpebant,  qui  erat 
ab  oppido  milia  passuum  circiter  III.  ibi 
cum  anteeursoribus  Caesaris  proelio  com- 
uiisso  celeriter  Domitiani  a  ponte  repulsi  se 
in  oppidum  receperunt:  1,16,3;  ^  com- 

muuicare:    2,4,5    u.  expedire;  ^  hos 

(coUes)  primum  praesidiis  tcnuit  castellaque  ibi 
communiit  (c).  inde  .  .  .:  3,43,1;  T 

ad  hostium  castra  contendit.  ibi  (ubi  [i>  cum 
alii  (c)  fossas  complerent,  alii  multis  telis 
coniectis  defensores  .  .  .  depellerent,  auxiliares- 
que  .  .  .  lapidibus  telisque  subministrandis  et 
.  .  .  caespitibus  comportandis  speciem  .  .  .  pu- 
gnantium  praeberent,  cum  item  ab  hostibus 
constanter  .  .  .  pugnaretur  t«laque  .  .  .  missa 
uon  frustra  acciderent  \c),  equites  circiunitis 
hostium  castris  Orasso  renuutiauerunt :  III 
25,  1.  2;  1    qua    proximum    iter    iu 

ulteriorem  Galliam  per  Alpes  erat,  ...  ire 
couteudit.  ibi  Ceutrones  et  Graioceli  (c)  et 
Caturiges  locis  superioribus  occupatis  itinere 
exercilum  prohibere  conantur:  110,4;  119, 
4  II.  reperire;  *,  i^alonas  peruenit.  ibi  cou- 

citatis  Didmatis  reliquisque  barbaris  Iss;\m 
(c)  a  Caesaiis  amicitia  auertit:  3,9,1;  \ 

ipsi  idoneum  locuni  iiacti  reliquam  noctis  par- 
tem  ibi  coufecerunt:  3,28,6;  ^  con- 

firmare:  2,4,  5  ".  expedire;  ',  occupato- 

que  oppido  ibi  praesidium  conlocat:  138,7; 
ad  e.xtrcmas  fossas  castella  coustituit  ibique 
tormenta  coiilocaiiit:  118,4;  inde  profectus 
Gorgobinani,  lioioruiii  oppidum,  qiios  ibi  ^quod 
sibi  a ;  quo  sibi  // ;  qiios  ibi  .U^o^  lieluetico 
proelio  iiictos  (c>  Caesar  coulocauorat  .  .  .,  op- 
pugnare  iiistituit:  VII 9, 6;  deiirto  prne.iidio 
potitus  loco  duas  ibi  legiones  conlociuiit:  VII 
36,7;   idoiieuiii    lociiiii   iiactus  ibi  ^sibi  uf)  co- 


11 


ibi 


12 


pias  conlocauit:  3,30,5;  Pompeius  neque  a 
mari  Dyrracliioque  discedere  uolebat,  quod 
omiiem  apparatum  belli  .  .  .  ibi  conlocauerat : 
3, 44, 1 ;  t  intra  hanc  fbssam  legiones  re- 

ducit  atque  ibi  sub  annis  proxima  nocte  con- 
quiescit:  1,41,6;  1  ipse  in  Italiam  .  .  . 

contendit  duasque  ibi  legiones  conscribit:  I 
10,3;  neque  enim  sex  legiones  alia  de  causa 
missas  In  Hispaniam  septimamque  ibi  con- 
scriptam:  1,85,6;  f   plerosque   Belgas 

esse  ortos  a  <c)  Germanis  Elienumquc  anti- 
quitus  traductos  (c)  propter  loci  fertilitatem 
ibi  consedisse  Gallosque,  qui  ea  loca  in- 
colerent,  expulisse:  II  4, 1 ;  ea,  quae  fertilissima 
Germaniae  sunt  loca,  circum  Hercyniam  siluam 
.  .  .  Volcae  (c)  Tectosages  occupauerunt  atque 
ibi  consederunt:  VI 24, 2;  %  Cenabum  con- 
curiimt  ciuesque  Eomanos,  qui  negotiandi  eausa 
ibi  constiterant,  .  .  .  interficiimt :  VII 3,1; 
M.  AiTstium .  . .  ex  oppido  Cauillono  (c)  educunt; 
idem  facere  cogunt  eos,  qui  negotiandi  causa 
ibi  constiterant :  VII  42,  5  ;  collem  quendam 
nactus  ibi  constitit:  1,70,3;  Larisam  contendit. 
neque  ibi  constitit:  3,96,4;  t  Britanniam 

attigit  atque  ibi  in  omnibus  collibus  expositas 
hostium  copias  armatas  conspexit:  IV 23, 2; 
1  Indutiomarus  ad  castra  accedit  atque  ibi  ma- 
gnam  pai-tem  diei  consumit:  V  58, 2;  i[ 

neque  prius  1'ugere  destiterunt  quam  ad  flumen 
Ehenum  .  .  .  peruenerunt  (c).  ibi  perpauci  aut 
uiribus  confisi  tranare  (tra(ns)natare  p)  con- 
tenderunt  aut  lintribus  inuentis  sibi  salutem 
reppererimt  (pepererunt  Heinsius;  Np.):  153, 
2;  1  ut  se  cum  II  legionibus  Gades  con- 

ferret,  naues  frumentumque  omne  ibi  conti- 
neret:  2,18,6;  hoc  consedit  loco  atque  eum 
communiuit  omnesque  ibi  copias  continuit:  3, 
51,8;  %  Ariminum  cum  ea  legione  pro- 

ficiscitur  ibique  tribunos  plebis  ...conuenit: 
1,8,1;  f  conuocare:  VII 4,1  u.  incen- 

dere;  %  in  hac  sunt  insula  domicUia  Aegyp- 
tiorum  et  uicus  oppidi  magnitudine ;  quaeque  ibi 
{OchL;  quae  qui  ubique  a;  quaeque  ubique 
flil;  quaeque  OS'  quaeque  ibi  cumque  Sp.;  Db., 
Dt.)  naues  .  .  .  paulum  suo  cursu  decesse- 
runt,  has  more  praedonimi  diripere  consue- 
runt:  3,112,3;  \  (decertare:  IV  19,  3 

u.  ibideni;)  1  seque  in  proxima  oppida 

recipiebant;  ibi  se  rursus  isdem  oportunitatibus 
(c)  loci  defendebant:  11112,4;  t  fossas 

transuersas  uiis  praeducit  atque  ibi  (inibi  Pluyg.) 
sudes  stipitesque  praeacutos  defigit:  1,27,3; 
t  depellere:  11125,1  u.  complere;  t 

ad  Varum  flumen  est  iter  factum ,  atque  ibi 
reliqua    pars   exercitus    dimissa  est:    1,87,5; 


t  ad  flumen  Elauer  pontem  (e)  reficit  .... 
ibi  a  Viridomaro  atque  Eporedorige  Haeduis 
appellatus   discit:   VII  54, 1;  t   et  sua 

spoute  multi  in  disciplinam  conueniunt  et  a 
parentibus  propinquisque  mittuntur.  magnum 
ibi  numerum  uersuum  ediscere  dicuntur:  VI 
14,3;  t  egredi:  3,106,4  u.  audire;  t 

Pompeius  uaues  magnas  onerarias  .  .  .  adoma- 
bat.  ibi  turres  cum  temis  (turres  quaternis 
Paul)    tabulatis    erigebat:    1,26,1;  t 

Suebos  .  .  .  ad  extremos  fines  se  recepisse.  sil- 
uam  esse  ibi  (ibi  esse  fi)  infinita  magnitudine: 
VI  10,5;  ei  .  .  .  litterae  a  Gadibus  redduntur 
.  .  .  consensisse  Gaditanos  principes  cum  tri- 
bunis  cohortium,  quae  essent  ibi  in  praesidio: 
2,20,2;  Pelusium  jieruenit.  ibi  casu  rex  eral 
{om.  af)  Ptolomaeus :  3, 103, 2 ;  t  Tauroenta 
.  .  .  perueniunt  ibique  naues  expediunt  rur- 
susque  se  .  .  .  animo  coniirmant  et  consUia 
communicant:  2,4,5;  t  explicare:  1, 

78,3  u.  relinquere;  t  exponere:  IV 23, 

2  II.  couspicere;  t   trans  id  flumen  omnes 

Neruios  consedisse  aduentumque  ibi  Eomano- 
rum  (romanorum  ibi  a)  exspectare:  II 16, 
2 ;  IIII  milia  passuiun  secundo  flumine  silentio 
progredi  ibique  (que  om.  A)  se  exspectari  (-tare 
f)  iubet :  VII  60, 1 ;  Tarraconem  paucis  diebus 
peruenit.  ibi  totius  fere  citerioris  prouinciae 
legationes  Caesaris  aduentum  exspectabant :  2, 
21,4;  castra  ad  flumen  Apsum  (c)  ponit  (c) 
.  .  .  ibique  reliquarum  ex  Italia  legionum  ad- 
uentum  exspectare  et  sub  pellibus  hiemare  con- 
stituit:  3,13,5;  ille  idoneum  locum  in  agris 
nactus  .  .  .  ibi  aduentum  exspectare  Pompei 
eoque  omnem  belU  rationem  conferre  constituit: 
3,81,3;  t  facere:  VII 1, 1  u.  cognoscere; 

(VII 4, 1  u.  incendere;)  castra  oportunis  locis 
erant  posita  ibique  castella  (posita  VIII  castella- 
que  R.  Menge)  XXIII  facta:  VII 69, 7;  est 
animaduersum  ab  legionariis,  qui  dextram  par- 
tem  operis  administrabant  .  .  .  magno  sibi  esse 
praesidio  posse,  si  ibi  {um.  Ohl)  pro  castello 
ac  receptaculo  turrim  .  .  .  fecissent :  2, 8, 1 ;  3, 
16,  2  u.  relinquere ;  t   ipse  Arimini  .  .  . 

subsistit  ibique  dilectum  habere  instituit: 
1,11,4;  Capuae  primum  sese  (c)  confirmant 
.  .  . ;  gladiatoresque,  quos  ibi  Caesar  in  ludo  ha- 
bebat, .  .  .  Lentulus  spe  libertatis  (c)  conftrmat: 
1,14,4;  Camerino  fugientem  yc)  Lucilium  (c) 
Hirrum  cum  sex  cohortibus,  quas  ibi  in  prae- 
sidio  habuerat,  excipit:  1,15,5;  Orieum  pro- 
ficiscitur.  quo  cum  uenisset,  L.  Torquatus,  qui 
.  .  .  oppido  praeerat  praesidiiunque  ibi  Parthi- 
norum  habebat,  .  .  .  portas  aperuit:  3,11,3; 
t  incolumem  legionem  .  .  .  in  Allobroges  per- 


13 


ibi 


14 


duxit  ibique  liiemauit:  1116,5;  L.  Plancum 
cum  legione  .  .  .  in  Carnutes  proficisci  iubet 
ibique  biemare:  V25, 4;  3,13,5  u.  ex.spectare; 
t  imperare:  VII  16,2  ii.  cognoscere;  t 

in  finibus  Aruemorum  audita  sunt  ....  simili 
ratione  ibi  (ubi  A)  VercingetorLx  .  .  .  conuo- 
catis  suis  clientibus  facile  incendit  (facere  in- 
lcndit  P):  VII4, 1 ;  illi  sub  murum  se  recipiunt 
[  ibique  musculum  .  .  .  incendunt:  2,14,4;  \ 
(instituere:  VII 1, 1  u.  cognoscere;  1,11,4 
u.  habere;)  t  (intendere:  VII  4,1  n.  in- 

cendere;)  t  tum  uero  suo  more  uictoriam 

conclamant  .  .  .  impetuque  in  nostros  facto 
ordines  perturbant.  ibi  L.  Cotta  pugnans  inter- 
ficitur  cura  maxima  parte  militum:  V37, 4; 
ultimas  oppidi  partes  .  .  .  petiuerunt  parsque 
ibi  .  .  .  a  militibus,  pars  iam  egressa  portis  ab 
equitibus  est  interfecta:  VII 28, 3;  in  castel- 
him  .  .  .  inruperunt  el  quod  eo  pulsa  legio  sese 
receperat,  non  nullos  ibi  (sibi  01)  repugnantes 
uiterfeceruut:  3,  67,  6 ;  nauiculam  paruulam  con- 
scendit  cum  paucis  suis;  ibi  (et  ibi  iV;  om.  0) 
ab  Achilla  et  Septimio  interficitur:  3,104,3; 
t  inuenire:  153,2  u.  contendere;  (V5,2««. 
cognoscere;)  Capuam  peruenit  ibique  consules 
Pompeiumque  inuenit,  postulata  Caesaris  re- 
nuntiat:  1,10,1;  T   qui    cum  ad  flumen 

Ligcrim  uenissent,  .  .  .  paucos  dies  ibi  morati 
.  .  .  reuertuntur:  VII  5,4;  recepto  Firmo  {CC) 
.  .  .  iubet;  ipse  unum  diem  ibi  rei  frumen- 
tariae  causa  moratus  Coriinium  contendit.  eo 
.  .  .:  1,  IG,  1;  ad  Ilerdam  profici.scitur  et 
sub  castris  Afranii  constitit  (consistit?)  et 
ibi  j)aulisper  sub  armis  moratus  facit  aequo 
loco    pugnandi    potestatem:    1,41,2;  \ 

montem  excelsum  capiunt  ibique  una  (?) 
fronte  contra  hostem  castra  muniunt:  1, 
80,  2;  M.  Faucmium  (c)  ad  flumen  Aliac- 
monem  .  .  .  praesidio  impedimentis  legionum 
(c)  reliquit  castellumque  ibi  muniri  iussit:  3, 
3G,3;  t  Viennam  peruenit.  ibi  (inde  [hk) 

nactus  (c)  receutem  equitatum  .  .  .  in  Lin- 
goncs  contendit,  ubi  .  .  .  liiemabant :  VII  9,  4; 
(Jaesar  Auarici  (c)  complurcs  dies  commoratus 
HunimauHiue  ibi  copiam  friimcnti  ct  rcliqni 
<'iimmeatus  nanctuH  (f)  excrcitum  .  .  .  rcficit 
■  ):  VII. 'W.l;  Tl    uascitur  ibi  (in  iUi- 

liuiriia)  pliinjl>nnj  albiini  iii  ujcditerraneis  regioni- 
liiiH  ,  in  muritimiH  fcrrum  :  V12, 5;  11  oc- 

cupure:  110,4  u.  c(mari ;  \  opprimcre: 
IV  15,2  M.  perire;  t  (pnrore:  153,2  u. 

contendere;)  1|  reliqui  ho  iii  llumon  prao- 

i'i|iilniiciiinl  at(|Uo  ilii  timoiT,  laHHitudino,  iii 
lliiiiiiuis  opprcHsi  pori(!ruiil:   IV  15,2;  1 

ItrilaiJiiiiic  .  .  .  iiiaiitijiijj   piiiH  ali  iin  (iiiciililiji), 


qui  .  .  .  ex  Belgio  transienmt  (c)  . .  .  et  bello 
inlato  ibi  permanserunt  (remansenmt  fJ) 
atque  agros  colere  coeperunt :  V  12,  2 ;  ^ 

Volusenus  perspectis  regionibus  omnibus,  quan- 
tum  ei  facultatis  dari  potuit,  qui  naui  (c) 
egredi  .  .  .  non  auderet,  .  .  .  reuertjtur  quae- 
que  ibi  perspexisset  renuntiat:  IV  21, 9; 
t  flumen  Axonam  .  .  .  exercitum  traducere 
maturauit  atque  ibi  castra  posuit:  115,4;  in 
eo  flumine  pons  erat.  ibi  praesidium  ponit:  II 
5,6;  cum  ad  oppidum  accessisset  castraque  ibi 
poneret:  II 13, 3 ;  illi  eum  tumuiimi  .  .  .  muniue- 
runt  prae.sidiuinque  ibi  posuerunt:  1,47,4;  ad 
Asparagium  Dyrrachinorum  peruenit  aique  ibi 
idoneo  loco  castra  ponit :  3, 30, 7 ;  flumen  trans- 
iit  (c)  atque  in  eandem  partem,  ex  qua  uene- 
rat,  rediit  (c)  ibique  prope  flumen  edito  natura 
loco  castra  posuit:  3, 37, 4;  Dyrrachium  uenit . . . 
atque  il)i  castra  posuit:  3,41,5;  Pharum  (c) 
prehendit  atque  ibi  praesidium  posuit:  3,112, 
5;  \  praebere:  11125,1  u.  complcre; 

t  Caesar  .  .  .  Apolloniam  proficiscitur.  eius  (e) 
aduentu  audito  L.  Staberius  (c),  qui  ibi  (lu-bi 
Kindsch.)  praeerat,  aquam  comportare  in 
arcem  .  .  .  coepit:  3,12,1;  1[  prohibore: 

I  10,4  u.  conari;  1[  clamore  ab  ea  pjirte  mu- 
nitionis  (c>  sublato,  cum  . . .  milites  concurrissent 
uehementerque  ibi  pugnatum  esset  .  .  .:  III 
22,4;  25,1  u.  complere;  f  (reficere: 

VII  32,  1    u.    nancisci;)  t    munitis 

castris  duas  ibi  legiones  (leg.  ibi  /()  reliquit: 
149,5;  Crassum  Samarobriuae  praeficit  legio- 
nemque  ei  (c)  attribuit,  quod  ibi  impedimenta 
exercitus  .  .  .  relinquebat:  V47,2;  explicitius 
(c)  uidebatur  Ilerdam  reuerti,  quod  ibi  paulum 
frumenti  reliquerant.  ibi  se  reliquum  consilium 
exjilicaturos  confidebant:  1,78,3;  quibus  rebus 
confectis  Caesar  magis  eos  (Massilicuses)  pro 
nomine  et  uotustate  quam  pro  meritis  in  se 
ciuitatis  couseruans  duas  ibi  legiones  praosidio 
relinquit  (c)  :  2,22,0;  ad  flumen  Bagradam 
perucnit.  ibi  C.  Caninium  Kebilum  legatuni 
cum  legionibuB  reliquit :  2, 24, 2 ;  D  ex  Gabinia- 
nis  Alexandria,  Gallos  Gormanosque,  quos  ibi 
A.  Gabinius  praesidii  causa  apud  regem  Pto- 
lomacuni  reliciucrat:  3,4,4;  erat  ad  Buthrotum. 
.  .  .  ibi  (iibi  af)  certior  .  .  .  factus  do  postii- 
latis  .  .  .  liibiili  legiououi  rolinquit:  3,1(1,2; 
cuHlra  a  coliortibus ,  quae  ibi  praosidio  oraiit 
relictao,  indu.strie  defendebantur :  3,95,2;  \ 
romauoro:  V12,2  u.  pormanoro;  noquo  cor- 
liiiii  inuoiiiri  potcrat,  obtinondino  Brundisii 
causa  ilii  roniaiisissol  .  .  .  au  iiiopia  naiiiuiii 
ibi  roHtitissot :  1,25,3;  f   reuuutiaro: 

11125,2  ».  coiiii>loio;  1,1,10,1   n.  iiiuoiiiiv;)      "| 


15 


ibi  —  idem 


16 


reperire:  153,2  u.  contendere;  ad  fiumen 
Axonam  contenderunt  .  .  .  .  ibi  iiadis  repertis 
psirtem  suarum  copiarum  traducere  conati  sunt: 
II  9,  4 ;  hostes  .  .  .  sese  .  .  alia  ex  parte  oppidi 
eiecerunt;  magnus  ibi  numerus  pecoris  reper- 
tus,  multique  in  fuga  sunt  comprehensi  atque 
interfecti:  V21,6;  \  repugnare:  3,67, 

6  u.  interficere;  \  resistere:  1,25,3  ti. 

remanere;  \  traducere:  119,4  u.  repe- 

rire;  t  tranare,  tranatare:  153,2  u. 

contendere ;  *[  in  primis  a  te  peto ,  quoniam 
confido  me  celeriter  ad  urbem  uenturum,  ut  te 
ibi  uideam:  ap.   Cic.  ad  Att.  IX  6  A. 

b)  =  apud  (inter)  eos:  quem  (Commium) 
ipse  Atrebatibus  superatis  regem  ibi  consti- 
tuerat:  IV 21,  7;  grauissimumque  ei  rei  sup- 
pliciiuu  (grauissimumque  ibi  («'.  e.  apud  Gallos) 
suppl.  liorum  delictonun  p)  cum  cruciatu  con- 
stitutum  est:  VI17,5;  f    ¥114,3?«.  a) 

ediscere;  \  (1116,5;  V25, 4  /b.  hie- 

mare;)  \  2,22,6  ib.  relinquere. 

B.  i)ertinet  ad  ea,  quae  auimo  obnersau- 
tnr:  quod  propter  crebras  commutationes  aestu- 
lun  minus  magnos  ibi  (—  in  illis  maribus)  fiuc- 
tus  <fl.  ibi  [i)  fieri  cognouerat:  VI, 2. 

C.  pertluet  ad  ea,  quae  seqmintur:  in  eam 
partem  ituros  atque  ibi  futuros  Heluetios,  ubi 
eos  C'aesar  constituisset  atque  esse  uoluisset:  I 
13,3. 

(2.  ad  tempus  referendum:  V37, 4  u.  1.  A. 
a)  interficere.) 

[Falso:  cum  equitibus  DCCCC,  quos  sibi 
(Of?;  ibi  ahl)  praesidio  reliquerat:  1,41,1;  si 
id  non  fecisset,  sibi  (ibi  ahl)  consilium  cap- 
turos:  2,20,3.] 

ibidem:  unum  in  locum  conuenirent;  hunc 
esse  delectum  medium  fere  regionum  earum, 
quas  Suebi  obtinerent.  hic  Komanorum  aduen- 
tum  exspectare  atque  ibidem  (Paul;  ibi  codd.: 
edd.)  decertare  constituisse :  IV  19,  3. 

Iccins.  In  X  II  3,  1  exstat  siccium  (sed 
s  eras.  in  B);  116,4  in  a'  scriptum  est  iaius 
{in  a*  ictius);  117,1  in  a.  icco,  in  a'  iaio, 
in  M  corr.  iccio,  in  A^a^  ictio. 

Eemi  .  .  .  legatos  Iccium  et  Andecumborium 
(e),  primos  ciuitatis,  miserimt,  qui  dicerent .  .  . : 
II 3, 1 ;  Iccius  Kemus ,  sunmia  nobilitate  et 
gratia  inter  suos,  qiu  tiuu  oppido  praeerat 
( CC) ,  imus  (e)  ex  iis  (duobus  Paul) ,  qui 
legati  de  pace  ad  Caesarem  uenerant,  nuntiimi 
( CC)  ad  eum  mittit  .  .  . :  II G,  4 ;  eo  de  media 
nocte  Caesar  isdem  ducibus  usus,  qui  nimtii 
ab  Iccio  uenerant,  .  .  .  mittit:  117,1. 

(Iccins  portus  u.  Itins.) 

(Iceiii:    Cenimagni    (Iceni,    Caugi   Lips.; 


Np.)  Segontiaci,  Ancalites,  Bibroci,  Cassi  lega- 
tionibus  missis  sese  Caesari  dedimt.  ab  his  co- 
gnoscit:  V  21, 1.) 

ico:  (Milo)  lapide  ictus  ex  muro  periit 
(e):  3,22,2. 

ictns,  ns:  ubi  tegimenta  praependere  pos- 
sent  ad  defendendos  ictus  afc  repellen- 
dos:  2,9,3;  —  saxa  quam  maxima  possimt 
uectibus  promouent  praecipitataque  *e  miuo  in 
musculum  deuoluunt.  ictum  firmitas  materiae 
sustinet:  2,11,1;  \  eadem  ratione  ictu 

scorpionis  exanimato  altero  (c)  successit 
tertius :  VII 25, 3 ;  —  pluribus  eorum  scutis  uno 
ictu  pilorum  transfixis  et  conligatis:  I 
25,3;  1  multum  autem  ab  ictu  lapiduni 

.  .  .  uiminea  tegimenta  galeis  imposita  defen- 
debant:  3, 63, 7;  —  ubi  uero  ea  pars  turris, 
quae  erat  perfecta,  tecta  atque  munita 
(tecto  munita  Paul)  est  ab  omni  ictu  ho- 
stium :  2,9,5;  —  piscatoriasque  (naues)  adiece- 
rant  atque  contexerant,  ut  essent  ab  ictu 
(iactu  Cobet)  telorum  remiges  tuti:  2,4,2. 

Id.  u.  Idns. 

idcirco:  sese  idcirco  ab  suis  discedere  at- 
que  ad  eum  uenire  noluisse,  quo  facilius  ciui- 
tatem  in  officio  contineret:  V3, 6;  Afranius 
Petreiusque  terrendi  causa  atque  operis  impe- 
diendi  copias  suas  .  .  .  producunt  et  proelio 
lacessunt,  neque  idcirco  Caesar  opus  intermittit 
(c):  1,42,3. 

idein.  I.  Forma:  No7n.  pl.  masc.  idem 
in  X  (ij  inueniri  uidetur  131,1;  V42, 5;  VI 
13,5;  2,28,1;  —  dat.  ])l.  masc.  in  a  isdem, 
in  [i  eisdem:  VII 41, 2;  dat.  pl.  fem.  -isdem 
(in  z(?),  sed  in  Db.  edit.  iisdem,  nulla  scrip- 
titrae  uarietate  indicata)  3, 39, 1 ;  (VII 45, 1  in 
a;)  —  abl.  pl.  m.  isdem  x  3,81,1;  isdem  [i, 
hisdem  a  (ihisdem  B)  117,1;  isdem  hl,  hisdem 
0^2, 19,  5;  isdem  Naif?).  hisdem /;/  3,31,2;  iis- 
dem  Jlifi,  Iiisdem  AQC  l\l,b;  abl.  pl.  fem. 
isdem  X  11112,4;  eisdem  x  1,82,3;  isdeni  Q[i, 
hisdem  ABM  VII 35, 4;  (his  a;  isdem  [i  III 
12,3;)  isdem  akl,  hisdem  f  3,  ^i,  4^  (bis) ;  isdem 
afl,  hisdem  Ji,  eisdem  0  1,81,2;  et  isdem  ao,- 
eisdem  (otn.  et)  fli;  Flod.  II  3,  5;  abl.  pl.  neutr. 
isdem  x  2,23,1;  3,20,1;  101,1;  eisdem  x  1,8, 
4;  isdem  [i,  hisdem  a  1113,3.  Frig.  semper 
reeepit  iisdem,  I)b.  plcnimque.  Videtiir  Caesar 
semper  formis  idem  et  isdem  iistis  esse.  Cf. 
H.  Walther,  Pr.  Griinberg  i.  Schl.  1S85 p.  18; 
Eauser,  Pr.  Villaeh  1883  p.  XVII  sq.;  (Cac- 
sar  libro  II  smgulariter  (del.  censet  Xp.)  idem 
pluraliter  (et  add.  censet  Np.)  isdem  dicendum 
confirmat:  Charis.  art.  gramtn.  I p.  111  Kiil.i 


17 


idem 


18 


II.  Coiilooatio.     Pronomm  idem   semper  a 
('(lemre  a/iie  subs/.  ponttur. 

III.  ^ii^nif. ;  1.  pcrtiiirt  ad  ea,  qnae  ante- 
cediint;  A.  iioii  addidir  alitid  proii.  (uel  adieet.); 
a)  adiectiiiu  est  subst. ;  a)  unum;  aa)  ap- 
pellat.:  nacti  austrum  naues  soluunt  .  .  .  .  et 
cuin  .  .  .  remissiore  uento  adpropinquasset  (c), 
idem  auster  increbuit  {(■)  nostrisque  prae- 
sidio  fuit:  3,26,2;  *'  quosdam  de  exer- 
cilu  nacti  (c)  captiuos  ab  liis  docebantur  .... 
falces  testudinesque,  quas  idem  captiui  do- 
cuerant,  parare  .  .  .  coeperuut:  V42, 5;  1 
j)lerique  nouas  sibi  ex  loco  religiones  fingunt 
Cott.aeque  et  Titurii  calamitateni,  qiii  iu  codem 
occiderint  (cousederint  J'aiil}  castello  (in  eo 
castello  occiderint  p) ,  ante  oculos  ponuut:  VI 
37,8;  T^  ut  .  .  .,  si  quid  liis  per  uim  ac- 
cidat,  aut  eundem  casum  una  ferant  aut:  III 
22,  2 ;  'i  quorum  aduentu  et  Eemis  .  .  . 
studium  propugnandi  accessit  et  hostibus  eadem 
de  causa  spes  potiundi  oppidi  discessit:  117, 
2;  ab  liis  fit  initium  retinendi  Silii  (c)  atque 
Vclanii,  quod  per  eos  suos  se  obsides  .  .  . 
rccui)eraturos  e.xistimabaut.  liorum  auctoritatc 
finitimi  adducti  .  .  .  eadem  de  causa  Trebium 
Terrasidiumque  retinent:  III  8, 3;  neque  propter 
altitudinem  facile  telum  adigebatur  (c)  et  eadem 
do  causa  minus  commode  copulis  (c)  contine- 
bantur:  11113,8;  hos  (Vbios)  cum  Suebi  .  .  . 
expellere  non  potuissent ,  tamen  .  .  .  infirmiores 
.  .  .  redcgerunt.  in  eadem  causa  fuerunt  Vsipetes 
et  Tencteri :  I V  4, 1 ;  his  pontibus  p.ibulatum 
mittebat,  quod  ea,  quae  citra  flumeu  fucrant, 
superioribus  diebus  consumpserat.  hoc  idem  fere 
atque  eadem  de  causa  Pompeiani  exercitus 
duces  faciebaut:  1,40,2;  t  incredibili 
celeritate  ad  fiumen  decucurrerunt  ....  eadeni 
enim  (c)  celeritate  .  .  .  .id  nostra  castra  .  .  . 
contenderunt:  II  19,8;  cquo  citato  Larisani  con- 
tcudit.  ncquc  ibi  constitit,  sed  cadem  celcritatc 
.  .  .  ad  mare  peruenit :  3, 96,  4 ;  ^  primum 
pilum  in  legione  X.  duxerat  ....  cuui  electi 
milites  eirciter  CXX  uoluutarii  (c)  ciusdom 
centuriae  sunt  i^rosrcuti:  3,  91,3;  t  soquc 
in  dcditioneui  ut  rcci])iut  i^ctunt.  qua  re  ini- 
|Mtnita  anna  traderc  iussi  laciunt.  .  .  .  repulsus 
111  oppidum  tamen  uti  cadcm  deditionis  con- 
ilicione  uterctur  .  .  .  ini])ctrauit:  111(21,3;) 
■J2, 4;  ad  easdein  (u.  2,  12  et  13)  deditionis  con- 
dicioncs  rccurrunt:  2,16,3;  1  lleluctii  id, 
(|Uod  constiluerant,  faccrc  conantur,  ut  e  lini- 
bus  KuiH  cxeunt  ....  iiersuudcnl  .  .  .  (iiiiti- 
iiiiK  ((■) ,  uti  eodom  usi  consilio  o]ipidis  suis 
uiciHquc  cxustiH  uiia  cum  ijs  proliciscaiitur:  I 
f),  4;  eo  fama  iam  i^raecuciirreiat  (c)  .  .  .    dc 

l.uxlti.  CacHiii'.     il. 


proelio  Dyrrachino  ....  Itaque  Androsthenes 
.  .  .  ciim  se  uictoriae  Pompei  comitem  esse 
mallet  quam  socium  Caesaris  in  rebus  aduer- 
sis,  ...  porlas  .  .  praecludit  ....  Metro- 
politae  primo  (e)  eodem  usi  consilio  isdem 
permoti  rumoribus  portas  clauserunt:  3,  (80, 2. 
3 ;)  81, 1 ;  t  omnis  Vari  acies  terga  uertit 

seque  in  castra  recepit  .  .  .  .  ac  non  nulli  pro- 
tinus  eodem  cursu  in  oppidiun  contenderunt: 
2,  (34,  6 ;)  35, 4 ;  ut  .  .  .  alii  f  dimissis  equis 
eundem  cursuin  confugerent  (u.  C(J):  3,69,4; 
t  sese  subito  proripiimt  hora  circiter  sexta  eius- 
dem  diei  (eiusd.  die  delend.  censet  Ciaec.): 
1,80,3;  —  eodem  die  u.  dies  p.  899  yy) 
121,1;  48,1;  IV36,1;  V52,l;  VI3,6;  VII 
19,6;  1,23,5;  55,1;  3,11,3;  98,3;  105,3;  — 
(post  diem  septimum  sese  reuersurum  confirmat. 
.  .  .  Labienum  Trebouiumque  hortiitur,  .  .  .  ad 
eam  (fi;  eiun  a;  edd.;  eundem  Paul)  diem 
reuertantur:  VI33,5;)  —  isdem  diebus  (Car- 
monensium  ciuitas)  .  .  .  per  se  cohortes  eiecit 
(e)  portasque  praeclusit:  2,19,5;  *{  quod 

ubi  hostes  uiderunt  ea  .  .  .  refecta  .  . .  eodem- 
que  exemplo  senliunt  totam  urbem  .  .  .  muro 
turribusque  circumnmniri  (c)  posse  .  .  .,  ad 
casdem  deditionis  condiciones  recurrunt:  2, 16, 
2;  tabulae  testamenti  unae  .  .  .  Romam  erant 
allatae,  .  .  .  alteiae  eodem  exemijlo  relictae 
atque  obsignatae  Alexaudri.ae  profereb.antur:  3, 
108,4;  \  hanc  (aquilam)  .  .  .  et  uiuus  .  .  . 

magna  diligentia  dcfendi  et  nunc  moriens  eadeni 
fide  Caesari  restituo:  3,64,3;  *i  circum- 

uenti  omnes  iuterfectique  sunt.  eandem  for- 
tunam  tulit  Camulogenus:  VII  62, 8;  ut  .  .  . 
non  ita  multo  se  reliquorum  ciuium  fatum 
antecedere  existimarcnt,  quibus  urbe  caiitu 
cadem  esset  bclli  fortuna  patienda:  2, 6, 1;  Tj 
Vbii,  quoium  fuit  ciuitas  .  .  .  florens,  ut  esl 
captus  Germanorum,  et  paulo  [quamj  suut  eius- 
dem  geueris  [et]  ccteris  humaniores  (u.  CC): 
IV 3, 3;  u.  praelerea  geiiiiH  p.  13T3  e)  eius- 
dcm  generis  (5  loc.);  %  omnes  (naues)  in- 

cendit  codemque  igno  uautas  doininoaque 
nauiuni  intcrfccit:  3,8,3;  H  per  mcdios 

hostcs  iierriiniiiunt  ....  hos  subsccuti  culoncs 
(e)  cquitesque  codcin  impetu  militum  uirtute 
seruantur :  VI  40, 5 ;  in  proxima  Octauii  castra 
inrui^erunt.  his  expugnatis  eodem  impetu  altera 
suiit  adorti:  3,9,7;    infestisque  signis   taiita  ui 

in  Poiniici  cquitcs  inipetuni  fcccruiit,  ut 

codcni  iniiictu  coliortes  sinistruni  cornii  .  .  . 
circniiiicrunt  cosiiuc  u  tcrgo  sunt  *udorlao:  3, 
93,6;  II    iiiipedimeutn   .   .   .   Apolloniuiii 

praemisil  ....  rcliquas  (legiones)  .  .  .  eodcm 
itincre  prnomisit:  3,75,2;  1  logioiiem 


19 


Idem 


20 


*X.  eodem  iugo  (illo  Qol.;  luce  Paul)  mittit: 
VII 45, 5 ;  1f  princeps  in  haec  uerba  iurat 

ipse;  idem  ius  iurandum  adigit  Afranium: 
1,76,3;  \  L.  Fabius  centurio  .  .  .  prae- 

cipita(n)tur  (c).  M.  Petronius,  eiusdem  legio- 
nis  centurio,  .  .  .  a  (c)  multitudine  oppressus 
.  .  .  inquit:  VII 50, 4;  quinque  cohortes  .  .  . 
castris  praesidio  relinquit;  quinque  eiusdem 
legionis  reliquas  .  .  .  proficisci  imperat:  VII 
60, 3 ;  1f  antesignanos  .  .  .  eum  tumulum 

occupare  iubet.  qua  re  coguita  celeriter  .  .  . 
Afranii  cohortes  .  .  .  ad  eimdem  occupandum 
locum  mittuntur:  1,43,4;  cohortes  ..  .  crebro 
submittebantur  ....  hoc  idem  Caesar  facere 
cogebatur,  ut  summissis  in  eundem  locum 
cohortibus  defessos  reciperet:  1,45,8;  f 

quod  .  .  .  duo  magistratum  gerant  ....  horum 
esse  .  .  .  alterum  Cotuni  .  .  .,  cuius  frater 
Valetiacus  proximo  anno  eundem  magistra- 
tum  gesserit:  VII 32, 4;  1f  pedum  XV  fossam 
fieri  iiissit  .  .  .  fossasque  ad  eandem  magui- 
tudinem  perfici  iubet:  1,42,1;  f  eodem 

(in  eodem  fi)  mendacio  (§  2)  de  caede  equi- 
tum  et  principum  permouet  (iV,-  permonet  X; 
permanet  k;  Ald.)  :  VII 38, 10;  t  tigna 

bina  sesquipedalia  .  .  .  dimensa  ad  altitudinem 
fluminis  interuallo  pedum  duorum  inter  se 
iungebat.  .  .  .  his  item  contraria  duo  ad  eundem 
modum  iuncta  (c)  .  .  .  statuebat:  IV 17, 5; 
IT  aduersa  nocte  .  .  .  continentem  petierunt  (c). 
eadem  nocte  accidit,  ut  esset  luna  plena:  IV 
29,1;  expositis  militibus  naues  eadem  nocte 
Brundisium  a  Caesare  remittuntur :  3, 8, 1 ;  T[ 
DC  (equites)  Gallos  Deiotarus  adduxerat  .  .  ., 
ad  eundem  numerum  Cotys  (c)  ex  Thracia 
dederat :   3, 4, 3 ;  %  ibi  se  rursus  isdem 

(?«.  §  1)  oportunitatibus  loci  (loci  oport.  |i) 
defendebant:  11112,4;  1|  T.  Baluentio  (c), 

qui  .  .  .  primum  pilum  duxerat  (c),  .  .  .  utnim- 
que  femur  tragula  traicitur;  Q.  Lucanius,  eius- 
dem  ordinis,  .  .   .  interficitur:  V35,7;  t 

quinque  (cohortes)  .  .  .  aduerso  flumine  .  .  . 
proficisci  imperat.  couquirit  etiam  liutres ;  has  . . . 
in  eandem  partem  mittit  (mitt.  in  eand.  part. 
p):  VII  60,  4;  nuntiatur  .  .  .  magnum  ire  agmen 
aduerso  flumine  sonitumque  remorum  in  eadem 
parte  exaudiri  (c):  VII  61, 3;  'i  ponteni 

instituit  (c) ,  biduo  perficit.  .  .  .  equitum  ma- 
gnam  partem  flumen  traieit  (c)  ....  incolumes- 
que  cum  magna  praeda  eodeni  ponte  in  castra 
reuertuntur:  1,(54,4;)  55,  (1.)  3;  t  in  Mo- 

rinos  proficiscitur ,  quod  inde  erat  breuissimus 
in  Britanniam  traiectus  ....  quae  (naues)  .  .  . 
uento  tenebantur,  quo  minus  in  eundem  por- 
tum  ueuire  possent:  IV  (21, 3;)  22, 4;  1 


scorpione  ab  latere  dextro  traiectus  exanimatus- 
que  concidit  ....  eadem  ratione  ictu  scor- 
pionis  exanimato  altero  (c)  successit  tertius : 
VII  25, 3 ;  tributis  quibusdam  populis  (c)  pri- 
uatisque  praemiis  .  .  .  proticiscitur  ....  eadem 
ratione  priuatim  ac  publice  quibusdam  (c) 
ciuitatibus  habitis  honoribus  Tarracone  discedit: 
2,21,5;  1  res:  (1,8,4  u.  uerba;)  muni- 

tiones  enim  a  castris  ad  flumen  perductae  .  .  . 
Caesaris  uictoriam  interpellauerunt;  eadem  res 
celeritate  insequentium  tardata  nostris  salutem 
attulit :  3,  70,  2 ;  \  hbenter  Caesar  .  .  . 

dat  ueniam  ....  obsidibus  imperatis  centum 
hos  Haeduis  custodiendos  tradit.  eodem  Car- 
nutes  legatos  obsidesque  mittunt  .  .  .;  eadem 
ferunt  responsa:  VI  4,  5;  t  rumores: 

3,81,1  u.  consilium;  f  L.  Lentulus  con- 

sul  senatui  leique  publicae  se  non  defutunmi 
pollicetur,  si  .  .  .  .  in  eandem  sententiam 
loquitur  Scipio :  Pompeio  esse  in  animo  rei 
pubhcae  non  deesse,  si  senatus  sequatur:  1, 
1,4;  T  Labienus  .  .  .,  quo  facilius  hostibus 

timoris  det  (e)  suspicionem,  .  .  .  castra  moueri 
iubet  ....  Labienus  .  .  .  eadem  usus  simu- 
latione  itineris  placide  progrediebatur :  VI 8, 
2;  1[  Lentulus  .  .  .  spe  exercitus  ac  pro- 

uinciarum  .  .  .  mouetur  ....  Scipionem  eadem 
spes  prouinciae  atque  exercituum  impelUt:  1, 
4,3;  t  isdem  sublicis,  quarum  pars  in- 

ferior  integra  remanebat,  pontem  reficere  coe- 
pit:  VII 35,  4;  1  secundo  magnoque  uento 

ignem  operibus  inferunt. .  . .  (postero  die)  eandem 
nacti  tempestatem  .  .  .  ignem  intulerunt: 
2, 14, 5 ;  t  Haedui  .  .  .  legatos  ad  Caesa- 

rem  mittunt  rogatum  auxUium.  .  .  .  eodem 
tempore,  quo  (culd.  edd.  ttett.;  Hold.;  om.  X; 
rell.  edd.)  Haedui  (del.  Ciaee.;  Dt.;  atque 
Haedui  Walther),  Ambarri,  necessarii  et  con- 
sanguinei  Haeduorum,  Caesarem  certiorem 
faciunt:  111,4;  eodem  tempore  equites  nostri 
.  .  .,  cum  se  in  castra  reciperent,  aduersis  ho- 
stibus  occurrebant:  1124,1;  eodem  tempore  a 
P.  Crasso  .  .  .  certior  factus:  II  34;  eodem  fere 
(om.  p)  tempore  P.  Crassus  cum  in  Aquitaniam 
peruenisset,  .  .  .  intellegebat:  11120,1;  eodem 
fere  tempore  Caesar  (caes.  temp.  fi)  .  .  .  eo 
exercitum  adduxit  (c):  11128,1;  paulo  ante 
tertiam  uigiliam  est  animaduersum  fumare 
aggerem  .  .  .  eodemque  tempore  .  .  .  eruptio 
fiebat:  VII 24, 3;  his  rebus  expositis  signum 
dat  (c)  et  ab  (c)  dextra  (c)  parte  alio  ascensu 
eodem  tempore  Haeduos  mittit:  VII  45,  10; 
eodem  tempore  L.  Fabius  centurio  quique  ima 
murum  ascenderant  .  .  .  de  (e)  muro  prae- 
cipitantur   (c):  VII  50,3;  eodem  tempore  cla- 


21 


idem 


22 


more  exaudito  dat  tuba  signum  suis  Vercinge- 
torix  atque  ex  oppido  educit:  VII 81, 3;  cum 
iam  meridies  (c)  adpropinquare  uideretur,  ad 
ea  castra  . . .  contendit ;  eodemque  tempore  . . . 
reliquae  copiae  pro  castris  sesc  ostendere  coepe- 
runt:  VII  83,8;  cuius  operis  maxima  parte 
effecta  eodem  fcre  tempore  missi  ad  (c)  Pompe- 
ium(c)reuertuntur:  1,18,6;  huc  equitatum  mittit 
.  .  .  eodemque  tempore  his  rebus  subsidio  DC 
equites  Numidae  ex  oppido  .  .  .  mittuntur  a 
Varo :  2,  25,  3 ;  equites  ex  statione  nuntiant 
magna  auxilia  .  .  .  Vticam  uenire,  eodemque 
tempore  uis  magna  pulueris  cernebatur,  et 
uestigio  temporis  primum  agmen  erat  in  con- 
spectu:  2,26,2;  eodemque  tempore  Domitius  in 
Macedouiam  uenit :  3,  36,  1 ;  eodem  tempore 
equitatus  regis  Cotyis  (e)  ad  castra  Cassii  ad- 
uolauit:  3, 36,  4;  nauem  expugnauit  eodem- 
que  tempore  ex  altera  parte  molem  tenuit  natu- 
raiem  obiectam  (CC):  3,40,4;  eodem  tempore 
duobus  praeterea  locis  pugnatum  est:  3,52,1; 
eodem  tempore  equites  ab  sinistro  Pom- 
pei  cornu  .  .  .  uniuersi  procucurrerunt  omnis- 
que  multitudo  sagittariorum  se  profudit :  3, 93, 
3;  eodem  tempore  tertiam  aciem  Caesar  .  .  . 
procurrere  (c)  iussit :  3,  94, 1 ;  eodem  tempore 
D.  Laelius  cum  classe  ad  Brundisium  uenit: 
3, 100, 1 ;  eodemque  (que  om.  f)  tcmpore  pu- 
gnatum  est  ad  portum:  3,111,2;  —  isdem 
temporibus  C.  Curio  in  Africam  profectus 
ex  Sicilia  .  .  .  duas  legiones  .  .  .  transportabat 
biduoque  .  .  .  adpellit  ad  .  .  . :  2, 23, 1 ;  isdem 
temporibus  M.  Coelius  Rufiis  praetor  causa  de- 
bitorum  suscepta  .  .  .  tribunal  suum  iuxta  C. 
Trebonii,  praetoris  urbani,  sellam  conlocauit 
et  .  .  .:  3, 20,  1 ;  isdem  fere  temporibus  Cassius 
cum  classe  Syrorum  et  Phoenicuni  et  Cilicuni 
in    Siciliam    uenit  .  .  .:  3,101,1;  t   in 

testamento  Ptolomaei  patris  heredes  eraut 
scripti  ....  haec  uti  fierent  per  omnes  deos 
.  .  .  eodem  testamento  Ptolomaeus  popuhim 
TWimanum  obtestabatur:  3,108,3;  \  (ad- 

•plicatisquc  nostris  ad   terram  nauibus  (proptcr 
ciindcm   timorcm   add.   codd.;   Nj).,  Dh.,  Dt.; 
ilt'L  K.  Ho/fm.)    pari  .atque  antca  ratioiic  [ege- 
imt.   cassius]    secundum    nactus   ucntum   .   .   . 
I  nicH  .  .  .  immisit:  3, 101,  5j)  t  animad- 

h  ilit  .  .  .  Scquanos  .  .  .  tristes  .  .  .  terram 
iilueri  ....  niliil  Scquani  resj)ondcrc,  .scd  in 
'  :m1ciii  tristitia  taciti  pcrmaucrc  (r):l;{2,3; 
Tl  paiica  ciusdcni  goncris  luldit  cum  excusaliouc 
Pomiici  coniuncta.  cadcm  ferc  atquc  cisdem 
nerliis  (Glarli.;  rebus  codd.;  de  robus  Ald.) 
praelor  Roscius  agit  cum  Cacsarc  .sihique  Pom- 
lieium  couimcmorasric  dcmonslrat:  1,8,4;         ^ 


saepe  ex  equis  desiliunt  ac  pedibus  proeliantur, 
equosque  eodem  remanere  uestigio  adsuefece- 
runt  (c) :  IV  2, 3 ;  —  re  cognita  tantus  luctus 
exccpit,  ut  urbs  ab  hostibus  capta  eodem 
uestigio  uideretur:  2,7,8. 

[ifi)  nom.  propr. :  hac  oratione  ab  Diuiciaco 
habita  onines  .  .  .  petere  coeperunt  ....  cum 
ab  his  .  .  .  (nuUam)  uocem  exprimere  posset, 
idem  Diuiciacus  Haeduus  respondit:  132,3. 

(i)  phira:  legiones  eas  transduxerat  Curio, 
quas  .  .  .  Corfinio  receperat  Caesar,  adeo  ut 
paucis  mutatis  centurionibus  idem  ordines 
mauipulique  constarent:  2,28,1;  in  eadem 
inopia,  egestate  patientiaque  et  eodem 
uictu  et  cultu:  VI24,4  u.  p.  25  a)  P[i); 
postridie  .  .  .  eadem  et  perfidia  et  simu- 
latione  usi  Germani  frequentes  .  .  .  ueuerunt 
(eadem  simulat.  et  perf.  germani  usi  fr.  .  .  . 
uen.  (i) :  IV  13, 4. 

1))  11011  jvdlectuiii  estsubst.;  a)  proii.  idcni 
rererendum  est  ad  certuin  quoddani  subst.; 
aa)  uppellat. :  Caesar  .  .  .  castra  eo  loco 
posuit.  haec  .  .  .  contingebant  neque  longius 
.  .  .  aberant.  .  .  .  paucisque  intermissis  diebus 
eadem  (haec  add.  NOhl)  Pompeius  occupauerat : 
3,66,4;  1   III    cohortes  Orici  oppidi 

tuendi  causa  reliquit  isdemque  custodiam  na- 
uium  longarum  tradidit:  3,39,1;  neque  uero 
Caesarem  fefellit,  quin  ab  iis  cohortibus,  quae 
.  .  .  in  quarta  acie  conlocatae  erant,  initium 
uictoriae  oriretur  (e)  .  .  .  .  ab  his  enim  primum 
equitatus  est  pulsus,  ab  isdem  factae  caedes 
sagittariorum  ac  funditorum,  ab  isdem  acies 
Pompeiana  a  sinistra  parte  [erat]  circumita 
atque  initium  fugae  factum :  3, 94,  4 ;  t  iUi 

(druides)  rcbus  diuiuis  intersunt.  .  .  .  fere  de 
omnibus  controucrsiis  .  .  .  constituunt,  ct  si 
quod  cst  admissum  facinus  (c)  ,  si  caedes  facta 
.  .  .,  idem  decernunt  (c) ,  praemia  poenasque 
constituunt:  VI  13,5;  t  Ariouistum  .  .  . 

ad  occupandum  Vesontionem  .  .  .  contendere. 
.  .  .  omnium  rcrum  .  .  .  summa  crat  in  eo 
oppido  facultas  (c)  idquc  <,idemquc  Pmd) 
natura  loci  sic  muniebatur,  ut:  138,4;  t 

a  publicanis  .  .  .  pecuniam  exegerat  et  ab 
isdem  insequentis  anni  mutuam  praeceperat: 
3,31,2;  t  (hac  re  cognita  Caesiu-  mittit 

complures  equitum  turmas  eo  de  (eisdcm  a) 
media  nocte;  imperat,  ut  (cq.  turmas;  eis  de 
m.  nocte  imperat,  ut  edd.  plur.;  cq.  t.  eodem 
med.    n.;    imperat   his  fi):    VII 45, 1.) 

(extruso  mari  aggero  ac  molibus  atque 
his  (isdem  (i)  oppidi  moenibus  adnequatis:  III 
12,3.) 

[i[i)  uoin.  propr. :  miltit  .  .  .  in  Siciliam  C«- 

2* 


23 


idem 


24 


rionem  .  .  .;  eundem,  cum  Siciliam  recepisset, 
protinus  in  Africam  traducere  exercitum  iubet: 
1,30,2;  —  Varronem  profiteri  se  *altero  die 
ad  conloquium  uenturum  atque  una  (rodd.; 
eundem  Np.;  Db.,Dt.)  uisurum,  quem  ad  modum 
(sic  Elberl.;  uis  utrumque  admodum  codcl.;  u. 
CC)  tuto  legati  uenire  et  quae  uellent  exponere 
possent:  3,19,3;  —  liunc  (Vibullium)  pro 
suis  beneficiis  Caesar  idoneum  iudicauerat,  quem 
cum  mandatis  ad  Cn.  Pompeium  mitteret,  eun- 
demque  apud  Cn.  Pompeium  auctoritatem  lia- 
bere  intellegebat:  3,10,2;  (Vibullius  (c)  .  .  . 
necessarium  esse  existimauit  de  repentino  ad- 
uentu  Caesaris  Pompeium  fieri  certiorem  .  .  . 
atque  ideo  (edd.  iieU.;  eidem  codd.;  idem  Morus) 
continuato  nocte  ac  die  itinere  .  .  .  ad  Pom- 
peium  contendit:  3,11,1;)  —  —  Roscius 
cuni  (c)  Caesare  Capuam  peruenit  ibique 
consules  Pompeiumque  inuenit  ....  illi  .  .  . 
scripta  .  .  .  mandata  per  eosdem  (Hotom.;  eos 
Ofhl;  Db.)  remittunt  (permittunt  (oni.  eos  re-) 
Na;  per  eosdem  om.  Np.;  Dt.):  1,10,1. 

P)  i>ion.  idem  iion  ad  certuni  quoddam 
subst.  pertinet ;  aa)  masc:  esse  non  nul- 
1  o  s ,  quorum  auctoritas  apud  plebem  plurimum 
ualeat  ....  hos  .  .  .  niultitudinem  deterrere, 
ne  frumentum  conferant  .  .  .  .  ab  iisdem 
nostra  consilia  .  .  .  tiostibus  enuntiari:  I 
17,5. 

P[i)  neutr. ;  9t)  siug. ;  o)  subi. :  (erat  occasio 
bene  gerendae  rei.  neque  uero  id  (idem  NOahl) 
Caesarem  fugiebat,  tanto  sub  ocubs  accepto 
detrimento  perterritum  esercitum  sustinere  non 
posse:  1,71,1;)  1  ne  bac  parte  neglecta 

reliquae  nationes  sibi  idem  licere  arbitraren- 
tur:  11110,2. 

li)  obiect. :  persuadet  Castico  . . .,  ut  regnum 
in  ciuitate  sua  occuparet ....  itemque  Dumno- 
rigi  Haeduo  .  .  .  ut  idem  conaretur  per- 
suadet:  13,5;  1  idem  facere  u.  facio 

p.  1257  yy)  (5  loc);  I   princeps  in  iiaec 

uerba  iurat  ipse;  idem  ius  iurandum  adigit 
Afranium;  subsequuntur  tribimi  militura  cen- 
tiuiouesque;  centuriatim  producti  milites  idem 
iurant:  1,  76,3;  hoc  idem  reliqui  iurant  legati; 
tribuui  (c)  militum  centurionesque  sequuntur, 
atque  idem  omnis  exercitus  iurat:  3,  13,  4; 
iurauit  se  nisi  mctorem  in  castra  non  reuer- 
surum  reliquosque  ut  idem  facerent  hortatus 
est.  hoc  laudans  Pompeius  idem  iurauit:  3, 
87,6. 

85)  pliu*. :  agere,  commemorare:  1,8,4 
u.  p.  21  cxtr.  uerba;  1  ipse  autem  con- 

simiptis  omnibus  .  .  .  frumentis  summis  erat 
in  angustiis.  sed  tamen  haec  singulari  patientia 


milites  ferebant.  recordabantur  enim  eadem 
(eandem  Nahl)  se  superiore  anno  in  Hispania 
(inopiam  add.  NP)  perpessos  .  .  .  raaximum 
bellum  confecisse:  3,47,6;  1  quaerit  ex 

solo  ea,  quae  in  conuentu  dixerat  ....  eadem 
secreto  ab  aliis  quaerit:  118,2;  f  ueque 

uero  Pompeius  .  .  .  moram  uUam  ad  insequen- 
dum  intulit,  sed  f  eadem  spectans,  si  *m 
itinere  impeditos  perterritos  deprehendere  pos- 
set,  exercitum  e  castris  eduxit:  3,75,3;  t 

quorum  .  .  .  alter  bello  uicta  Gallia  eadem 
tribuerit  (uicta  G.  ead.  trib.  iladu.;  lactas 
galliae  (gallias  OM)  adtribuerit  codd.):  1,35,4. 
B.  additur  aliud  pronom. ;  a)  idem  liic, 
hie  ideni  u.  liic  p.  1476  sq.  (i)  (11  (-[10)  loc). 

b)  idem  illc:  trabes  .  .  .  distantes  inter  se 
binos  pedes  in  solo  conlocantur.  .  .  .  alius  in- 
super  ordo  additur,  ut  idem  illud  inter- 
uallum  seruetur:  VII  23,3;  —  quidam  .  .  . 
Gallus  .  . .  seui  ac  picis  traditas  glebas  ui  ignem 
.  .  .  proiciebat  ....  himc  ex  proximis  unus 
iaceutem  transgressus  eodem  illo  munere 
fungebatur:  VII  25, 3. 

eadem  illa,  quae:  1,6,1  u.  2.  A.  b)  a). 

c)  qui  idem:  cum  .  .  .  uostros  .  .  .  defati- 
garent,  quibus  propter  magnitudinem  castro- 
rum  perpetuo  esset  isdem  in  uallo  permanen- 
dum:  VII 41, 2. 

2.  pron.  idem  referenduni  est  ad  ea,  qu.ift' 
sequuntur  (aut  adduntur);  A.  idem  uui;' 
a)  nou  additur  aliud  prouom.;  a)  idemc. 
subst.  aa)  uiio;  9()  appeliat.:  sed  isdem  de 
causis  Caesar,  quae  supra  sunt  deraonstratae, 
proelio  non  lacessit:  1,81,2;  sed  eisdem  *[de] 
causis,  quae  sunt  coguitae,  quo  minus  dimi- 
care  uellet  mouebatur:  1,82,3;  T[  castris- 

que  egregie  munitis  easdem  copias,  quas  (quae 
[i)  ante  praesidio  nauibus  (fuerant  add.  [i)  relii^- 
quit  (c):  Vll,  7;  1[  Antonius  cum  cohor-   ; 

tibus  et  Attio  eodem  die,  quo  profectus  erat, 
reuertitur :  1, 18, 3 ;  eodem  quo  uenerat  die  . . . 
oppidum  .  .  .  expugnauit:  3,80,6;  t  eo 

.  .  .  Caesar  isdem  ducibus  usus,  qui  nuntii 
ab  Iccio  uenerant,  Numidas  .  .  .  mittit:  117, 
1 ;  ipsi  Aduatucam  contendunt  usi  eodem  duce, 
cuius  haec  indicio  cognouerant :  VI 35, 10 ;  f  - 
ipse  de  quarta  uigilia  eodeni  itinere,  quo 
Iiostes  ierant,  ad  eos  contendit:  121,3;  ut  ..  . 
eruptioue  facta  isdem  itineribus,  quibus  eo  per- 
uenissent,  ad  salutem  contendcrent:  1113,3; 
eodem  quo  uenerat  itinere  Jletiosedum  (c)  per- 
uenit:  VII  58,2;  t  qui  si  iuuissent,  se 

eodem  loco  quo  Heluetios  habiturum:  126,6; 
productos  eodcm  loco,  quo  superioribus  diebus 
constiterat,  in  acie  conlocat:  2,33,4;  t 


25 


idem 


26 


qui  omnes  fere  iis  (his  p;  iisdem  Paul)  no- 
minibus  ciuitatum  appellantur,  quibus  orti 
ex  ciuitatibus  eo  peruenerunt:  V12, 2;  ^ 

de  his  eandem  fere  quam  reliquae  gentes  habent 
opinionem:    VI  17,  2;  T^   in    eandem 

partem,  ex  qua  uenerat,  rediit  (c):  3,37,4; 
1  onerariae  duae  (naues)  eosdem  quos  reliquae 
(c)  portus  (portus  quos  reliquae  p)  capere 
non  potuerunt:  IV 36, 4;  t  eo  concilio 

dimisso  idem  principes  ciuitatum,  qui  ante 
fuerant  (uerba  qui  ante  fuer.  ahtmdare  tiiden- 
lur  Ciace.) ,  ad  Caesarem  reuertenmt:  131,1; 
t  quod  ...  L.  Pisonem  legatum  Tigurini  eodem 
proelio  quo  Cassium  interfecerant :  1 12,  7;  t 
eadem  ratione  qua  pridie  ab  nostris  (a  nostr. 
ead.  r.  q.  prid.  p)  resistitur;  hoc  idem  reliquis 
deinceps  (c)  fit  diebus:  V40, 4;  D.  Laelius  .  .  . 
ad  Brundisium  uenit  eademque  ratione,  qua  fac- 
tum  a  Libone  antea  demonstrauimus ,  insulam 
obiectam  portui  Brundisino  tenuit.  similiter 
.  .    :  3, 100, 1 ;  1  sinistro  cornu  milites  .  . . 

eodem  quo  uenerant  receptu  (Vascos.;  re- 
ceptui  codd.;  impetu  Wolff.)  sibi  consulebant: 
3,69,4;  %  eodem  tempore  qiio:  111,4 

u.  p.  20  tempore;  t  praestate   eandem 

nobis  ducibus  uirtutem,  quam  saepe  numero 
imperatori  praestitistis:  VI  8, 4. 

SJ)  nom.  propr.:  atque  eundem  Achillam, 
cuius  supra  meminimus,  omnibus  copiis  prae- 
fecit  (c):  3,108,2;  —  Cicero  data  facultate 
Gallum  ab  eodem  Verticone  (gallum  eundem 
uerticonem  fi),  quem  supra  demonstrauimus, 
repetit  (c):  V49,2. 

[i[i)  ••hira:  in  eadem  inopia,  egestate, 
paliontia,  qua  ante  {add.  Helter;  Hld.,  Dl.' ; 
patientia  atque  Pluyg.;  patientiaque  Aldns;  Np., 
IH.';  patientia  qua  eorfd;  Schn.,  Fr.,  Db.)  Ger- 
mani  permanent,  eodem  uictu  et  {om.  p)  cidtu 
corporis  utuntur:  VI  24,4;  t  non  eadem 

alacritate  ac  studio,  quo  in  pedestribus 
uti  proeliis  consuerant,  utebantur  {i-):  IV 
24,4. 

[i)  siiic  subst.;  aa)  masc.:  denique  hos  esse 
eosdem  (gerraanos  h;  eosdem  gerraanos  li^a), 
quibuscum  (cum  quibus  [i)  saepe  numcro 
Jlohiolii  congressi  .  .  .   superarint  (c):  140,7. 

[i[i)  neu(r.;  Sl)  sinfr.:  etsi  idcm,  quod  siipe- 
rioribus  dielnis  acciderat,  forc  uidel)at,  ut 
(p)  .  .  .  edugerent:  IV35, 1;  1  oinnibus 

•  iallis  idom  esse  faciendum,  quod  Hel- 
ii'(ii  lccerint,  ut  domo  eniigrcnt:  131,14. 

.!<)  plur.:  cadeni  de  profectione  cogilans, 
'|iiae  aiitc  Monserat,  lcgiones  .  .  .  eduxil:  VII 
53,1;  t  eadcm,  quae  Amliiorix  cum  Titurio 
cgeral,  coiu  iih^iiio  ran  t:  oniiicni  csse  iii  aniiis 


GaUiam  (c);  Gennanog  Ehenum  transisse  . .  .: 
V41,  2. 3;  t  eadem,  quae  Litauiccns  pro- 

nuntiauerat,  multitudini  exponunt:  omnes 
(e)  equites  Haeduorum  interfectos  .  .  .  .:  VII 
38,4.5;  t  eadem  fere,  quae  ex  nuntiis 

litterisque  (c)  cognouerat,  coram  perspicit: 
Vll,2;  t  postulauit  deinde  (c)  eadem, 

quae  legatis  in  mandatis  dederat :  ne  .  .  Hae- 
duis  .  .  .  bellum  inferret;  obsides  redderet  . .  .: 
I  43, 9. 

1))  iulditur  jiliud  proii.  (adiect.);  a)  idciii 
ille  qui:  equites  .  .  ,  eodeni  illo  quo  ueue- 
rant  cursu  ab  decumana  porta  iu  castra  in- 
rumpere  conantur:  VI37, 1. 

Pompeius  eadem  illa,  quae  per  Scipionem 
ostenderat,  agit:  1,6,1. 

[i)  cadem  oinuia:  quibus  (nobilibus)  in  hos 
eadem  omnia  sunt  iura,  quae  dominis  in 
seruos:  VI 13, 3. 

B.  ideiii,  iiuicumqiie:  iuratque  se  eum  uon 
deserturum  euudemque  casum  subiturum, 
quemcumque  ei  (c)  fortuna  tribuisset:  3, 
13,3. 

C.  idem  atque  (ac):  (111,4  u.  p.  20  tem- 
pus ;)  Gallorum  eadem  {om.  C;  Flod.)  atque 
Belgarum  (Belgarum  eadem  atque  Gallorum 
Hotom.)  oppugnatio  est  haec:  ubi  (est.  Ac  ubi 
AQ;  est.  Haec  ubi  BM;  est.  At  ubi  [i>:  116, 
2 ;  VI  24, 4  u.  p.  25  a)  p[i) ;  neque  uero  idem 
profici  longo  itineris  spatio,  cum  per  alios  con- 
diciones  ferantur,  ac  si  coram  de  omnibus  cou- 
diciouibus  disceptetur:  1,24,6. 

haec  eodem  fere  tempore  Caesar  atque  1'om- 
peius  cognosciuit :  3, 30,  1. 

D.  et  (et  .  .  .  et):  haec  eodem  temporo 
Caesari  raandata  referebantur  et  legati 
ab  Haeduis  et  a  Treueris  ueuiebant:  137,1; 
erat  difficile  eodem  tempore  rapidissimo  fiumine 
opera  perficere  et  tela  uitare:  1,50,3;  sed 
tamen  eodem  fere  tempore  pons  in  Hibero 
prope  eftectus  nuntiabatur  et  iu  Sicori 
uadum  reperiobatur:  1,62,3;  interim  Pom- 
peius  ...  V  legiones  (c)  .  .  .  subsidio  suis 
chixit,  codemque  tempore  equitatus  eius 
uostris  equitibus  adpropinquabat  et  acies 
instructa   a  uo.stris  .  .  .  cernebatur:  3,69,1; 

-  erat  eodem  ([i;  eo  a)  tempore  ct  mate- 
riari  et  frumentari  et  tantas  nuinitioncs 
fiori  (tueri  Schn. ;  Db.)  necesse:  VII  73,1; 
t  l'umpeiiis  .  .  .  dixerat  eodem  sc  habi- 
tiiruiii  loco  qui  Romae  remansisscnt  et 
i|Mi  iii  castris  Caesaris  fuissent:  1,33,2;  t 
iii  Mc  iioui  gcneris  impcria  constitui,  ut  idem 
ad  portas  urbaiiis  i^racsidcat  {Ald.;  prac- 
sidia  coild.)   icbiis  c t  iluas  bellicosissinuuj  (iro- 


27 


idem  (eodem) 


28 


uincias  absens  .  .  .  obtineat:  1,85,8;  t 

[equestris  aiitem  proelii  ratio  et  cedentibus 
et  insequentibns  par  atque  idem  peri- 
culum  inferebat:  V16, 3.] 

E.  ((ue:  cadem  est  feminae  niarisque  natura 
(statura  Paul),  eadem  forma  magnitudoque 
cornuum :  VI  26,  3. 

F.  <luo,  oniiies,  utcrque;  a)  duo:  duas  fossas 
quindecim  pedes  latas  eadem  altitudine  per- 
duxit:  Vn72,3. 

1))  omiics:  nihil  (se)  nisi  communi  consilio 
acturos  eundemque  omnes  fortunae  exitur.i  csse 
laturos :  III  8, 3 ;  ubi  omnes  idem  sentire  in- 
tellexit,  .  .  .  constituit:  11123,8;  (censent,)  ut 
.  .  .  eundem  omnes  ferant  casum:  VI 40, 3; 
longo  circuitu  easdem  omnes  iubet  petere  re- 
giones:  VII 45, 3. 

e)  iitcrque:  uterque  idem  suis  renuntiat:  V 
milia  passuum  proxima  intercedere  (r-)  itineris 
campestris  .  .  .:  1,66,4;  eodemque  dic  uterque 
eorum  ex  castris  statiuis  .  .  .  exercitum  edu- 
cunt:  3,30,3. 

3.  in-on.  idem  spectat  ad  enuiitiatiun,  quod 
intellegendum  est  (uelut  atque  nunc,  at- 
qne  ipsi):  (Suessiones,)  fratres  consanguineos- 
que  suos,  qui  eodem  iure  et  (otn.  fli)  isdem 
(c)  legibus  utantur,  unum  imperium  (c) 
unumque  (c)  magistratum  cum  ipsis  haljeant: 
113,5;  his  utrisque  persuaserant,  uti  eandem 
belli  fortunam  experirentur :  1116,3;  renun- 
tiauerunt  non  eadem  esse  diligentia  ab  de- 
cumana  porta  castra  munita:  11125,2;  Blassi- 
lienses  .  .  celeritate  nauium  .  .  .  confisi  nostros 
eludebant  ....  factae  enim  subito  ex  umida 
materia  (nostrae  naues)  non  eundem  usum 
celeritatis  babebant  (habuerant  0;):  1,58,3; 
Massilienses  post  superius  incommodum  ueteres 
ad  eundem  numerum  ex  naualibus  productas 
naues  refecerant  .  .  .  piscatoriasque  adiecerant 
{u.  CC)  :  2, 4, 1 ;  neu  contra  eos  arma  ferrent, 
qui  eadem  essent  usi  fortuna  eademque  in 
obsidione  perpessi:  2,28,3;  tibi  minus  com- 
mode  consulueris,  si  non  fortunae  obsecutus 
uideberis, . . .  nec  causam  secutus  —  eadem  euim 
tum  fuit,  cum  ab  eorum  consiliis  abesse  ie 
debere  iudicasti :  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  i?,  1. 

[Falso:  item  (ide  ikI  id  est  X)  populum  Eo- 
manum  uictis  .  .  .  ad  suum  arbitrium  imperare 
consuesse:  136,1;  at  ueteranae  legionis  milites 
item  {Of:  idem  Nahl;  itidem  Hcins.)  con- 
flictati  et  tempestatis  et  sentinae  uitiis  neque 
ex  [iristina  uirtute  remittendum  aliquid  puta- 
uerunt  et  (e)  .  .  .:  3,28,5.] 

[Par  at(iue  idein  V  16, 3.] 

eodein.    A.  de  loco;  a)  non  sciiuitiu'  re- 


latiuuni:  ad  iudicium  omnem  suam  familiam 
.  .  .  undique  coegit  et  omnes  clientes  obaeratos- 
que  suos  .  .  .  eodem  conduxit:  14,2;  \ 

in  siluas  paludesque  confugiunt  suaque  eodem 
conferunt:  VI5,  7;  1  IIII  caetratoruin 

cohortes  in  montem ,  qui  erat  .  .  .  excelsissi- 
mus,  mittit.  hunc  (c)  .  .  .  iubet  occupare,  eo 
consilio,  uti  ipse  eodem  omnibus  copiis  con- 
tenderet:  1,70,4;  Tauroenta  .  .  .  ad  Nasidium 
perueniunt  ibique  naues  expediunt  ....  eodem 
Brutus  contendit:  2,5,1;  ad  eum  (Domitiura) 
omni  celeritate  et  studio  incitatus  ferebatur. 
totius  autem  rei  consilium  his  rationibus  ex- 
plicabat,  ut,  si  Pompeius  eodem  contenderet, 
.  .  .  ilhim  .  .  .  cogeret:  3,78,3;  t  Caesar 

ad  portum  Itium  cum  legionibus  peruenit.  ibi 
cognoscit  ....  eodeni  equitatus  (e)  totius  Gal- 
liae  conuenit:  V5, 3;  (totius  Galliae  con- 
ciliuni  Bibracte  indicitur.  (eodem  add.  ix;  edd. 
plur.;  a.AAiiim.Paul;  om.[t;  Schn.;  eo  Vrsinus, 
prob.  Db.)  conueniunt  undique  frequentes:  VII 
63,6;)  t  in  Senones  proficiscitur  .... 

legatos  .  .  .  ad  Caesarem  mittunt  ....  eodem 
Carnutes  legatos  obsidesque  mittunt  .  .  .; 
eadem  ferunt  responsa :  VI  4, 5  ;  (Caesar  mittit 
complures  equitum  turmas  eo  de  media  nocte; 
imperat,  ut  (eq.  turmas;  eis  de  (ei.sdem  a)  m. 
nocte  imperat,  ut  a;  plur.  edd.;  eq.  t.  eodem; 
med.  n.  imperat  his,  ut  (i) :  VII  45, 1 ;)  easdem 
omnes  iubet  petere  regiones  ....  legionem  *X. 
eodem  iugo  (luce  Paul ;  illo  Ool.)  mittit:  VII 45, 
5 ;  ad  eam  partem  munitionum  ducit,  quae  per- 
tinebat  (c)  ad  mare  ....  eodem  naues,  quas 
. . .  habebat,  mittit :  3,  62, 3 ;  f  Curio  Marcium 
Vticam  nauibus  praemittit;  ipse  eodem  cum 
exercitu  proficiscitur:  2,24,1;  Caesar,  post- 
quam  Pompeium  ad  Asparagium  esse  cognouit, 
eodem  cum  exercitu  profectus  .  .  .  tertio  die 
[macedoniam]  ad  Pompeium  peruenit:  3,41,1; 
t  Pompeiani  .  .  .  castris  MarcelUni  adpropin- 
quabant  .  .  .  et  M.  Antonius  .  .  .  descendens 
ex  loco  superiore  ceruebatur  ....  ueque  multo 
post  Caesar  .  .  .  deductis  quibusdam  cohortibus 
ex  praesidiis  eodem  uenit:  3,65,3. 

b)  se(iuitiir  relatiuuin  unde:  ipse  eodem, 
unde  redierat,  proficiscitur:  V  11,  7;  — 
tanta  tempestas  subito  coorta  est,  ut  .  .  .  aliae 
eodem,  unde  erant  profectae,  referrentur, 
aliae  .  .  . :  IV  28, 2 ;  —  cognoscit  LX  naues 
.  .  .  eodem,  unde  erant  profectae,  reuertisse: 
V5,2. 

IJ.  =  ad  eandeiu  reni,  ad  ideiii  consiliiini : 
quod  sua  uictoria  tam  insoleuter  gloriarentur 
.  .  .,  eodem  pertinere:  114,4;  haec  omuia 
Caesar  eodem   illo   pertinere  arbitrabatur. 


29 


idem  (eodem)  —  Igilium 


30 


iit  tridui  mora  interposita  equites  eorum  .  .  . 
reuerterentur:  IV  11,4;  %  sed  j  eadem 

{eodd.;  IH.;  eodem  F.  Ilofm.}  spectans,  si  "in 
itinere  impeditos  perterritos  deprehendere  pos- 
set ,  exercilum    e    castris   eduxit :  3,  75, 3. 

[Falso:  lii  modo  digressi  (e)  a  Massiliensibus 
receutem  eorum  {OhH''';  eodem  x)  pollicitatio- 
nem  animis  continebant:  1,57,4.] 

ideiitidcin:  cum  se  illi  identidem  in  sil- 
uas  ad  suos  reciperent  ac  rursus  ex  silua  (e) 
in  nostros  impetum  facerent:  1119,5;  (ille 
autcm  (enim  A';  identidem  //.  Oilbert;  u.  CC) 
reuocatus  rcsistere  .  .  .  coepit:  V7,8.) 

ideo :  Vibullius  (o)  .  .  .  necessarium  esso 
existimauit  de  repentino  aduentu  Caesaris  Pom- 
peium  fieri  certiorem  atque  ideo  {edd.  uett.: 
eidem  codd.;  idem  Morm)  continuato  nocte  ac 
die  itinere  ...  ad  Pompeium  contendit,  ut  (c) 
adesse  Caesarem  nuntiaret  (CC):  3,11,1. 

[Palso:  hoc  adeo  (dett.;  ideo  Ox)  celeriter 
fecit,  ut  ((•)  simul  adesse  (CC)  et  uenire  nun- 
tiaretur:  3,30,3.] 

idoiiens!).  A.  alisol.:  defensores  oppido 
idonei  deliguntur:  VII 15,  6;  1  quod  (c) 

minus  idoneis  equis  utebantur:  VII  65,5;  ^ 
idoncum  quendam  hominem  et  calliduni  dc- 
legit:  11118,1;  huic  rei  idoneos  homines  deli- 
gebat,  quoruni  quisque  aut  oratione  subdola 
aut  aniicitia  facillime  capere  (c)  posset:  VII 
31,2;  1  (tandem  Germani  ab  dextro  latere 
summum  (idoneum  Oeyer;  ii.  CC)  iugum 
nancti  hostes  loco  depellunt:  VII  G7,  5;)  1 

Caesar  idoneum  locum  nactus  quid  qua- 
que  (c)  in  (e)  parte  geratur  cognoscit:  VII 
85, 1 ;  Caesar  .  .  .  nactus  idoueum  locum  fos- 
.sas  .  .  .  complures  facere  instituit:  1,01,1;  ipsi 
(milites)  idoueum  locum  nacti  reliquam  uoctis 
partem  ibi  confecerunt:  3,28,0;  (Pompeius) 
idoneum  locum  nactus  ibi  copias  conlocauit: 
3,30,5;  ille  (Cacsar)  (rci  gcreudae  adil.  \l'ijl/f.) 
idoneum  locum  in  agris  nactus  .  .  .  ibi  aduen- 
lum  exspectare  Pompei  .  .  .  constituit:  3,81,3; 
—  —  ultra  eum  locum  .  .  .  castris  idoneum 
I  o  c  u  m  d  e  1  e  g  i  t :  I  49, 1 ;  exploratores  cen- 
turiouesquo  praemittit,  qui  locum  idoneum 
castris  (castr.  idon.  [i)  dcligaut:  1117,1;  (V  9, 
1  ".  I{.  ii)  a);)  castris  idoneum  locum  doligit: 
VI 10,  2;  VII  35,  5«.  It.  a)a);  aciomque  idonoo 
loco  constituit:  VII  53, 1;  acicque  in  locis  ido- 
nois  instriicta  (c)  .  .  .  iubet:  1,43,3;  ibi  idoneo 
loco  ciiMtra  ponit:  3,30,7;  loco  (in  loco  N) 
idonco  ot  occulto  omnem  exercitum  equitatum- 
i|uo  coidocauit:  3,3H,  1;  ipse  idonois  (idoneos 
"')    locis  fnndiloroH  instruxit:  3,40,2;  t 

ip.se  idoMcam  tempeHtatem   iiiuictus  (c)  .  .  . 


naues  soluit:  IV  30, 3;  tandem  idoneara  nactus 
(nact.  idon.  (i)  tempestatem  miUtes  equitesque 
conscendere  naues  (c)  iubet:  V7,4;  \ 

nacti  idoneum  uentum  ex  portu  exeunt:  2, 
4,5;  nacti  idoneum  uentum  ne  occasionem 
nauigandi  dimitterent:  3,25,4. 

IJ.  additiir  a)  ad  qaam  rem  alqd  sit  ido- 
iieum;  a)  dal.:  Caesar  .  .  .  loco  castris 
idoneo  capto  .  .  .  ad  hostes  contendit:  V9, 
1 ;  loco  castris  idoneo  delecto  reliquas  copias 
reuocauit:  VII 35, 5;  tum  uero  neque  ad  ex- 
plorandum  idoneum  locum  castris  neque  ad 
progrediendum  data  facultate  consistunt:  1,81, 
1;  (149,1;  1117,1;  VI 10, 2  it.  A.  locus.) 

(i)  ad  alqd:  nuUa  ferramentorum  copia, 
quae  esset  (essent  Ciacc;  sunt  Ji)  ad  hunc 
usum  idonea:  V42,3;  t  quos  (homines) .  . 
ex  suis  quisque  ad  hanc  rem  idoneos  existima- 
bat:  3,103,1;  T[  loco  pro  castris  ad  aciem 
instruendam  natura  oportuno  atque  idoneo  .  .  . 
fossam  obdusit  (c)  :  118,3;  hunc  ad  egredien- 
dum  (aggred.  p)  nequaquam  idoneum  locum 
(loc.  neq.  id.  p)  arbitratus:  IV  23, 4;  ^ 

neque  qui  essent  ad  maiorum  (maiorem  E) 
nauium  (c)  multitudinem  idonei  portus  re- 
perire  (c)  poterat :  IV  20, 4;  t;  nactus  ido- 

neam  ad  nauigandum  tempestatem  .  .  .  sol- 
uit:  IV  23,1. 

ad  haec  cognoscenda,  prius  quam  periclum 
faceret,  idoneum  esse  arbitratus  C.  Voluse- 
num   cum  naui  longa  (c)  praemittit:  IV21, 1. 

y)  idoueus,  qui:  tamen  idoneos  nactus  ho- 
mines,  per  quos  ea,  quac  iiellet,  ad  eum  per- 
ferrentur,   pctit   ab    utroque:    1,9,1;  f 

hunc  (VibuUium;  pro  suis  beneficiis  Caesar 
idoneum  iudicauerat,  quem  cum  mandatis  ad 
Cn.  Pompoium  mitteret:  3,10,2. 

b)  <|iiibiLS  rebus  sit  idoueum :  Sabiiius  idoueo 
omnibus  rebus  (reb.  omn.  (i)  loco  castris  sese 
(c)  tenebat:  11117,5. 

IdUM:  si  quid  uellent,  ad  Id.  April.  (id. 
apri  a)  reuerterentur:  17,0;  haec  seuatus  con- 
sulto  (CC)  perscribuntur  a.  d.  VII.  (VIII  O^) 
Id.  lan. ;  1, 5, 4 ;  Pompeius  pridie  eius  diei  (po- 
stridie  Idus  Ciacc.)  ex  urbe  profectus  iter  ad 
legioncs  habebat:  1,14,3;  (legem  promulgauit, 
ut  sexcunii  die  (P.  Maiiut.;  sexies  seni  dies 
codd. :  scxics  scnis  idibus  Ilotoiu.)  siue  usuris 
creditae  pecuniae  soluuntur:  3, 20, 4;)  a.  d.  VII. 
Idus  Martias  Bruudisium  ueni:  ap.  Cic.adAtt. 
IX  13  A,  1. 

lK<li<iiii:  nauibus  actuariis  septem,  quas 
Igilii  (Ciarc;  sigili  •.)  et  iii  Cosano  (c)  a  pri- 
uatis  coactas  seriiis,  liborlis,  colouis  suis  com- 
ploucnit  (Uiiinitin.s):  1,34,2. 


31 


isritnr 


3:> 


ig^itnr.  Cf.  Ed.  Wulfflin,  Arcltiv  f.  latein. 
J.(Xcil:o;/rapl/.  IH  (1SI8G)  p.  500  sq. 

.accidisse  igitur  (r/.  §  1—3)  his,  qnod  plerum- 
qiic  honiinum  nimia  pertinacia  atque  arrngantia 
accidere  soleat,  uti  .  .  .:  1,85,4. 

iifni^.  I.  Fonna:  Abl.  sg.  igni  X  (iiel  Ox) 
I  4,1;  53,7;  VI 44, 3;  2,  (6,4;)  10,5  (sed  igne 
apr.);  10,6;  16,1;  igne  (h  3,8,3;  —  igni 
a,  igne  fl  VI 19, 3;  igne  a,  igni  p  VII 4, 10. 
HamJ  scio  an  semper  Caesar  forma  igni  tisKs 
sit. 

n.  Sis-iiif.;  A.  sing:.  (=  ^rvQi)  a)  subi.:  ne 
quid  emineret,  ubi  ignis  hostium  adhaeresce- 
ret:  2,9,1;  T  ne  quid  ignis  hostium  no- 

cere  posset:  2,9,3;  t  posse:  VII24,4 

%i.  1))  excitare;  2,2,4  ib.  iacere;  2,9,3  v.  a) 
nocere;  f  cumque  ignis  (ignes  j\')  magni- 

tudine  uenti  Intius  serperet  (-rent  i\7):  3, 
101 ,  (5. 

b)  ol)i.:  comprehendere:  V43,2  n.  dif- 
ferre;  f   defendere:   2,2,4   u.   iacere; 

t  hae  (casae)  (haec  p  (stramenta?))  celeriter 
ignem  comprehenderunt  et  uenti  magnitudine 
in  omnem  locum  c.astrorum  (c)  distulerunt: 
V43, 2;  hunc  (ignem)  sic  distulit  uentus,  uti 
uno  tempore  agger,  plutei,  testudo,  turris,  tor- 
nienta  flammam  conciperent  et  prius  haec  om- 
nia   consunierentur   quam:   2,14,2;  ^ 

alii  .  .  .  picem  reliquasque  (c)  res,  quibus 
ignis  excitari  potest,  fundebant:  VII 24, 4; 
*[  antecedebat  testudo  .  .  .  conuoluta  (p)  omni- 
bus  rebus,  quibus  ignis  iactus  et  lapides  (la- 
pidis  Ciaee.)  defendi  possent  (po.sset  Ciacc.) : 
2,2,4;  2,10,5  u.  e)  ab ;  |  crebris  diurnis 

noctiu-nisque  eruptionibus  aut  aggeri  ignem  in- 
ferebant  (G,alli)  aut:  VII 22, 4;  hostcs  .  .  . 
secundo  magnoque  uento  ignem  operibus  in- 
ferunt :  2, 14, 1 ;  eandem  nacti  tempestatem  .  .  . 
ad  .alteram  turrim  (e)  aggeremque  eruptione 
puguauerunt  multumque  ignem  intulerunt  (Jlas- 
silienses):  2,14,5.     {Cf  2,2,6  B.  a).) 

(e)  g-enet. :  ignis  iactus :  2, 2, 4  «.  1))  iacere.) 

d)  abl.;  a):  coria  .autem,  ne  rursus  (coria 
rursus,  ne?)  igni  ac  Lapidibus  corrumpan- 
tur,  centonibus  conteguntur :  2,10,6;  % 

damnatum  poenam  sequi  oportebat,  ut  igni 
cremaretur:  14,1;  %  de  uxoribus  .  .  . 

quaestionem  h.abent  et,  si  compertum  est,  igni 
(c)  atque  omnibus  tormentis  excruciatas 
interficiunt:  VI 19, 3;  omnes  (n.aues)  incen- 
dit  eodemque  igne  (igni?)  nautas  dominosque 
nauium  interfecit:  3,8,3;  f  utrum  igni 

statim  necaretur  an  in  aliud  tempus  reserua- 
retur:  153,7;  maiore  comniisso  delicto  igni  (e) 
atque  omuibus  tormentis  necat:  VII4, 10;        •: 


qua  aut  telis  (e)  militibus  aut  igni  (-nis  U) 
operibus  noceri  (-re  0)  po.sset:  2,16,1. 

[i):  quibus  cum  aqua  atque  igni  interdixis- 
set:  \T44,3.  | 

e)  c.  praep.:   ut  (musculus)  ab  igni,  qui  ex    " 
muro  iaceretur,  tutus  esset :  2,10,5. 

omniaque  (c),  quae  uiuis  cordi  fuisse  arbi- 
trantur,  in  ignem  inferuut,  etiam  animalia, 
.ac  paulo  supra  hanc  memoriam  serui  et  clien- 
tes  .  .  .  una  crem.abantur :  VI 19, 4;  ^  qui- 
dam  .  .  .  Gallus  .  .  .  seui  ac  picis  traditas  gle- 
bas  in  ignem  .  .  .  proiciebat:  VII  25, 2. 

15.  plnr.:  a)  =  siiig'.  {.ivq):  per  Albicos 
eruptiones  fiebant  .  . .  iguesque  aggeri  et  turri- 
bus  inferebantur;  quae(quos  Idet.; KiiHhch.) 
facile  nostri  milites  repellebant:  2,2,6. 

b)  =  ra  .TiQU'.  a)  obi.:  ignes  facere  (fiunt) 
u.  facio  p.  1252  (3  loc). 

!i)  abl.:  quae  castra,  ut  (ex  add.  p)  fumo 
.atque  ignibus  significabatur,  amplius  niili- 
bus  passuum  octo  in  latitudiuem  patebant:  II 
7,4. 

/')  c.  nraep.:  cum  animaduertissent  ex 
ignibus  nocte  cohortes  nostras  ad  munitiones 
excubare:  3,50,1.     (Cf  fi).) 

c)  =  jTvqgoi .,  (fQV/.Toi:  celeriter  .  .  .  igni- 
bus  significatione  facta  ex  proximis  ca- 
stellis  eo  concursum  est :  II 33, 3. 

[Falso:  quae  (nauis  D.  Bruti)  ex  insigni  (U; 
igni  Nx)  facile  agnosci   poterat :  2, 6, 4.] 

ig:nobilis:  ciuitatem  ignobilem  atque 
humilem  Eburonum  sua  sponte  populo  Eomano 
bellum  facere  ausam  uix  erat  credendum:  V 
28,_1. 

ignoniinia.  A.  obi.:  sic  se  complures 
annos  illo  imper.ante  meruisse,  ut  nullam  igno- 
miniam  acciperent,  nusquam  infecta  (e)  re 
discederent:  VII 17,  5;  f  neque  corpore 

laborem  (Ciaec;  dolorem  codd.;  edd.)  neque 
animo  ignominiam  (se)  ferre  posse:  1,84,4; 
milites  .  .  .  ignominiam  non  tulerunt ,  sed :  3, 
101, 6;  t  his  ducibus  repudiatis  Corfiuieusem 
ignominiam  (c),  Italiae  fugam  (c)  ...  sequi- 
mini!  2,32,13. 

B.  g^eii.r  hoc  se  ignominiae  laturos  loco(loc. 
lat.  Ji),  si  ineept.am  oppugnationem  reliquis- 
sent:  VII  17,6;  ^  utrosque  et  laudis  cu- 
piditas  et  timor  iguominiae  ad  uirtutcm  exei- 
tabat  (e):  VII  80, 5. 

C.  abl.:  neque  .  .  .  aut  iguominia  (-mini.am 
hl)  amissarum  nauium  aut  necessariarum  rerum 
inopia  .  .  .  expelli  potuit:  3,100,4;  t 
non  nullos  signiferos  ignominia  notauit  .ac 
loco  mouit:  3,74,1;  ^  i"e  ignominia  et 
dolore  permotus   palam  sc  proficisci  .ad  Cae- 


33 


ignominia  —  ilico 


34 


sarem  simulauit:  3,21,4;  unam  ex  liis  *qua- 
driremibus  cum  remigibus  defensoribusque  suis 
ceperunt ,  reliquas  turpiter  refugere  coegerunt. 
.  . .  qua  necessitate  et  ignominia  permotus  Libo 
disccssit:  3,24,4. 

D.  f.  praep.:  quod  sit  omnibus  datum  semper 
imperatoribus,  ut  rebus  feliciter  gestis  aut  cuni 
honore  aliquo  aut  certe  sine  ignomiuia  do- 
nium  reuertantur:  1,85,10. 

ignorantia:  munitionem  .  .  .  cohortes 
ignorantia  loci  sunt  secutae,  cum  .  .  .  arbitra- 
rentur:  3,68,2. 

ignoro.  A.  sequ.  obiect. :  a)subst.:  Fom- 
peius  enim  primo  igiiorans  eius  consilium  ... 
existimabat:  3,41,4;  ^  reuersus  ille  (Cae- 

sar)  euentus  belli  non  ignorans  (ignarus  J/*; 
pr.  edd.)  .  .  .  iudicauit:  VI42, 1;  t  quod 

.  .  .  suam  fugam  aut  occultari  aut  omnino 
ignorari  posse  existimarent :  127,4;  1  quod 
(Caesar)  loci  naturam  ignorabat:  V9,  8. 

b)  proii.:  si  ea,  quae  in  longinquis  nationi- 
bus    geruntur,    ignoratis:   VII  77,  16;  ^ 

liaec  ad  id  tempus  Caesar  ignorabat:  3,79,3; 
\  q  u  a  e  ignorabant  de  L.  Domitii  fuga  cogno- 
scunt  (Marsi):  1,20,4. 

B.  sequ.  interrog.  obl.:  (Caesar)  non  igno- 
rans,  quanta  ex  dissensionibus  incommoda  oriri 
consuessent,  .  .  .  existimauit:  VII 33, 1;  neque 
se  ignorare,  quod  esset  officium  legati,  .  .  .  quae 
uires  suae,  quae  uoluntas  erga  Caesarem  totius 
prouinciae  (?/.  CC)  :  2, 17, 2 ;  nostrae  naues  duae 
.  .  .  cum  ignorarent ,  quem  locimi  reliquae  ce- 
pi.ssent,  .  .  .  constiterunt:  3,28,1;  (Caesar  atque 
Pompeius)  quo  essent  [eae  (naues)]  delatae  pri- 
mis  dicbus  ignorabant:  3,30,1. 

ignOHCo.  A.  0.  dnl.;  n)  ulci:  belio  supe- 
ratos  csse  Aruernos  ct  Kutcnos  .  .  .,  quibus 
populus  Romaniis  ignouisset  neque  iii  prouin- 
ciam  redcgisset:  145,2;  —  cum  legati  .ad  eum 
uenissent  or.itum,  ut  sibi  ignosceret  suaeque 
uitae  consuleret,  .  .  .  iubet:  V1I12, 3. 

b)iilcire!:  festinationi  meae  breuitati- 
que  litterarum  ignosces:  ap.  Oic.  ad  Att. 
IX  G  j1;  ^  Caesar  questus,  quod  .  .  .  bel- 

lum  sine  causa  intulissent,  ignoscere  impru- 
dentiae  dixit:  IV  27, 5. 

I(.  oiiiiss.  dut. :  culpam  in  niultituiliiioin  con- 
tulcrunt  (c)  et  propter  imprudeutiam  iit  igno- 
sccrotur  potiuerunt:  IV  27,4. 

imnotiiH:  militibus  aulcm  ignotis  locis, 
impoditis  manibus,  .  .  .  sinuil  et  de  (r)  nnuibus 
desilioiuliini  et  .  .  .  cuiu  lio.stibus  orat  piignan- 
iluiu:   IVlM,2. 

Itt;uniui,  Iguuiuni.  Ox/i/.  ;  1,12,1 
hnliciit  tiguium  ct  tiguinorum;  1,12,2  tn 
Lexlu.  Cuoaar.     J I. 


hl  exstat  tiguum,  in  a/"tigium;  in  0  utro- 
qtie  loco  est  tiginum;  correxii  Steuchus  Eugu- 
binus. 

certior  factus  Iguuium  Thermum  praelorem 
cohortibus  V  tenere,  oppidum  munire,  omniumque 
esse  Iguuinorum  optimam  erga  se  uoluntatem, 
Curionem  cum  tribus  cohortibus  .  .  .  mittit. 
cuius  aduentu  cognito  diffisus  municipii  uolun- 
tati  (e)  Thermus  .  .  .  profugit  ....  Curio 
summa  omnium  uoluntate  Iguuium  recipit:  1, 
12,1.2. 

Ilerda.  Cf.  Ch.  Guischard  (Quinius 
Iciliits),  Memoires  eritiques  et  historiques.  Tome 
I.  II.  (IJistoire  detaillee  de  la  Campagne  de 
Jiiles  Cesar  en  Espagne  eontre  les  Lieutenants 
de  Pompee.)  Berlin  1774;  Kayssler,  De  rebus 
a  Caesare  ad  Ilerclam  gestis.  Pr.  Oppeln  1S62; 
liud.  Sehneider,  Ilerda.  Ein  Beiirag  xur 
romischen  Kriegsgeschiehte.    Berlin  ISSG. 

Petreius  .  .  .  ad  Afranium  peruenit,  consti- 
tuuntque  communi  consilio  bellum  ad  Ilerdam 
(adigerdam  a;  adgertam  /(•;  ad  ilertam  /(*; 
adiertam  /;  ad  ylerdam  /"*,  ad  illerdam  0;  ad 
ilerdam  h^)  propter  ipsius  loci  oportunitatem 
gerere:  1,38,4;  (Caesar)  omnibus  copiis  triplici 
instructa  acie  ad  Ilerdam  proficiscitur  .  .  . :  1, 
41,2;  erat  inter  oppidum  Ilerdam  et  proximum 
collem  {cod.  Vrs.;  Vaseos.;  in  oppido  ilerda  et 
proximo  colle  eodd.)  .  .  .  planitia  (c)  circiter 
passuum  CCC:  1,43,1;  hostem  .  .  .  terga  uer- 
tere  seque  ad  oppidum  Ilerdani  recipere  et  sub 
muro  consistere  cogit:  1,45,1;  nonae  legionis 
milites  .  .  .  sub  montem  (c) ,  in  quo  er.it  op- 
pidum  positum  Ilerda  (ilerdam  af),  succedunt: 
1,45,2;  (/.  §5.7;  46,2;  47,3;  Afranius  paene 
omne  frumentum  ante  Caesaris  aduentum  Iler- 
dam  conuexerat:  1,48,5;  harum  omnium  rerum 
facultates  sine  uUo  periculo  pons  Ilerdae  pr.ie- 
bebat:  1,49,2;  dum  haec  ad  llordam  gerun- 
tur:  1,56,1;  hoc  priuium  (proelium  Paul)  C.ie- 
sari  ad  Ilerdam  nuntiatur:  1, 59, 1 ;  duabus 
auxiliarilms  cohortibus  Ilerdae  praesidio  relictis 
omnibus  copiis  Sicorim  transeunt:  1,63,1;  (no- 
stros)  necessarii  uictus  iuopia  coactos  fugere 
atque  ad  (om.  0)  Ilerdam  reuerti:  1,69,1;  erat 
uiium  iter,  Ilerdam  si  reucrti  uellent,  alterum, 
si  Tiirraconem  peterent:  1,  73,  2;  (legionarii) 
dierum  f  XXII  ab  Ilerda  frunientum  iussi 
erant  cflbrre:  1,78,1;  ex  propositis  consiliis 
duobus  cxplicitius  (c)  uiilobatur  llerdam  reiierti, 
quod  ibi  paulum  frumoiiti  rohquoraut.  ibi  se 
rcliquum  oonsilium  oxplioaturos  ooutidobant :  1, 
78,3.4;  oum  .  .  .  de  angustiis  ail  Iloiilam  rei 
frumentariae  accepit:  2,17,3. 

(ilico:    quos   sibi   Cacsar   oblatos    gauisus 

3 


35 


ilico  —  ille  (1.  A.  a)  et  h)) 


36 


(e)  f  illos  (illico  Bergk,  Paul)  retineri  iussit: 
IV 13, 6;  succurrit  inimicus  illi  (illico  Paul) 
Vorenus  et  laboranti  subuenit:  V44,  9;  omnes 
illo  ad  munitionem  0;  Sclin.,  Eold.:  illo  mu- 
nitionum  a;  rell.  ecld.;  illico  ad  munitionem 
Obl.)  copiae  traducuntur:  VII 45, 6.) 

ille.  I.  Foriiia:  illut  scriptum  est  in  a, 
receptum  a  Xp.  3, 60, 1. 

II.  Coulocatio.  Duobiis  locis,  1,44,1  (mili- 
tum  illorum)  et  3, 60, 1  (tempus  illud)  pronomen 
post  subst.  conlocatum  est,  27  (2S)  locis  ante- 
eedit;  reliquis  locis  non  additur  subst. 

III.  Signif.;  1.  pertinet  ad  ea,  quae  ante- 
cedunt;  A.  «on  opponitur  allis  nomin.;  a)  c. 
subst.:  agger:  2,15,1  u.  2.  B.  in.;  f 
quod  nostri  maiores  nequaquam  pari  bello  Cim- 
brorum  Teutonumque  fecerimt  ....  nam  quid 
illi  simQe  bello  fuit?  VII  77,  (12.)  13;  T 
(cohortes  IIII  ex  prosimo  castello  deducit .... 
cohortibus  uisis,  quas  se  sequi  iusserat  .... 
cohortes  aliae  ( illae  Paul)  adpropinquant 
(c> :  VII  (87, 4 ;)  88,  (1.)  3  ;)  t  constituunt, 
ut  .  .  .  omnia  prius  experiantur  (c)  quam  ad 
(c)  Critognati  (c)  sententiam  (c)  deacendant 
(c).  illo  tamen  (c)  potius  utendum  consilio, 
.  .  .  quam :  VII  78, 2 ;  |  his  erat  inter  se  de 
principatu  contentio,  et  {om.  (3)  in  illa  (VII  32. 
33)  magistratuum  (c)  controuersia  alter  pro 
Conuictolitaui,  alter  pro  Coto  .  .  .  pugnaueraut 
(c):  VII 39, 2;  f  noli,  inquit,  existimare, 
Pompei,  hunc  esse  exercitum,  qui  Galliam  Ger- 
maniamque  deuicerit.  .  .  .  perexigua  pars  illius 
exercitus  superest:  3,87,3;  t  nam  illo 
(V  32— 37)  incommodo  de  Sabini  morte  per- 
lato  omnes  fere  GaUiae  ciuitates  de  bello  con- 
sultabant:  V53, 4;  t  trabes  derectae  .  .  . 
paribus  interuallis,  distantes  inter  se  binos 
pedes,  in  solo  conlocantur.  .  .  .  alius  insuper 
ordo  .idditur,  ut  idem  illud  interuallum  ser- 
uetur:  VII  23,  (1— )3;  t  quidam  aute  por- 
tam  oppidi  Gallus  .  .  .  seui  ac  picis  .  .  glebas 
in  ignem  e  regione  turris  .  .  .  proiciebat,  .  .  . 
concidit.  hunc  ex  proximis  unus  iacentem 
transgressus  eodem  iUo  munere  fungebatur; 
.  .  .  nec  prius  ille  est  a  propugnatoribus  uacuus 
relictus  locus  quam:  VII  25, 2 — 4;  f 
truncis  arborum  aut  {CC)  r.dmodum  firmis 
ramis  abscisis  .  .  .  fossae  .  .  .  ducebantur.  huc 
illi  stipites  demissi  (c)  et  ab  infimo  reuincti 
.  .  .  ab  ramis  eminebant:  VII  73,  (2.)  3. 

b)  sine  subst.;  a)  pertinet  ad  subst.  appel- 
latiuuin  aa)  eiusdem  geiieris:  ut  se  utrique 
superiores  discessisse  existimarent :  Afrauiani, 
quod  .  .  .  coegissent;  nostri  autem,  quod  .  .  . 
aduersarios  .  .  .  in  oppidum  compulisaeut. 


illi  eum  tumulum,  pro  quo  pugnatum  est,  ma- 
gnis  operibiis  muniuerunt  (c)  praesidiumque  ibi 
posuerunt:  1,47,1 — 4;  neque  ad  ripara  disposi- 
tae  cohortes  aduersariorum  perfici  patieban- 
tur;  quod  illis  prohibere  erat  facile:  1,50,1.2; 
63,2  ti.  p.47  b);  an  paenitet  uos,  quod  .  .  .  ex 
portu  .  . .  aduersariorum  CC  naues  oneratas  addu- 
xerim  {CC)  eoque  illos  compulerim,  ut:  2,32,12;  , 
1  ciues  Romani  .  .  .  tormenta  eflecerunt.  quo-  ' 
rum  cognita  sententia  Octauius  .  .  .  oppugnatio- 
nibus  eos  premere  coepit.  illi  omnia  perpeti  pa- 
rati  maxime  a  re  frumentaria  laborabant:  3,9, 
3—5;  1f  cohortes:  1,50,2  u.  aduersarii; 

quartae  aciei,  quam  instituerat  sex  (c)  cohor- 
tium  (c),  dedit  signum.  illae  (ille  uel  illae  X; ; 
illi  recc.;  Np.,  Dt.)  celeriter  procucurrerunt  in- 
festisque  signis  .  .  .  impetum  fecerunt :  3, 
93,5;  1|  quod  consules  absint,  sine  illis 

non  posse  agi  de  compositione:  1,26,5;  1 

de  his  duobus  generibus  alterum  est  drui- 
d  u  m ,  alterum  equitum.  illi  rebus  diuinis  inter- 
sunt,  .  .  .  religiones  interpretantur ;  ad  eos 
(hos  X;  Sehn.,  Fr. ,  Hold.)  .  .  .  concurrit:  VI 
13,4;  t  fit  .  .  .  certior  Caesar  duces  ad- 

uersariorum  sUentio  copias  castris  educere.  quo 
cognito  .  .  .  iubet  .  .  .  .  illi  exaudito  clamore 
.  .  .  iter  supprimunt  copiasque  in  castris  con- 
tinent :  1, 66, 1.  2 ;  ipsos  duces  a  pace  abhorru- 
isse;  eos  .  .  .  interfecisse.  accidisse  igitur  his, 
quod  plerumque  .  .  .  accidere  soleat,  uti  .  .  . 
id  cupidissime  petant,  quod  paulo  ante  con- 
tempserint.  neque  nunc  se  illorum  humilitate 
(c)  .  .  .  postulare,  quibus  rebus  opes  augeantur 
suae:  1,85,3 — 5;  f  equites  sequi  iubet 

sese  iterque  accelerat,  ut  ...  adoriri  posset. 
at  illi  itinere  totius  noctis  confecti  subsequi 
non  poterant :  2, 39, 6 ;  insidias  equitum  conlo- 
cauit  .  .  .  et  cum  cotidiana  consuetudine  Q. 
Varus ,  praefectus  equitum  Domitii ,  uenisset, 
subito  illi  ex  insidiis  consurrexerunt :  3,37,5; 
stipendiumque  equitum  fraudabant  et  .  .  .  auer- 
tebant.  quibus  illi  rebus  permoti  uniuersi  Cae- 
sarem  adierunt  palamque  de  eorum  iniuriis  sunt 
questi:  3,59,4;  t    quid  hostes  consilii 

capereut  exspectabat.  illi  etsi  .  .  .  se  tuto  dimi- 
caturos  existimabant,  tameu  tutius  esse  arbitra- 
bantur:  11124,1.2;  militibus  .  .  .  cum  hostibus 
erat  pugnandum,  cum  illi  .  .  .  audacter  tela 
coicerent  et  equos  insuefactos  incitarent:  IV 
24, 2. 3 ;  hostes  . . .  legatos  de  pace  miserunt, . .  . 
polliciti  sunt.  una  cum  his  legatis  Commius 
Atrebas  uenit  ....  hunc  illi  e  naui  egressum, 
cum  ad  eos  .  .  .  Caes.aris  mandata  deferret  (c), 
comprehenderant  atque  in  uincula  coniecerant 
.  .  .:   IV27, 1— 3;    hostium  copias  couspicatus 


37 


ille  (1.  A.  b)  y.)  et  fi)) 


38 


est.  illi  equitatu  atque  essedis  ad  flumen  pro- 
gressi  .  .  .  nostros  prohibere  et  proelium  com- 
mittere  coeixjrunt:  V9, 2. 3;  ho.stes  in  fugam 
dat  (c)  .  .  .  atque  omnes  armis  exuit.  longius 
prosequi  ueritus,  quod  siluae  paludesque  inter- 
cedebant  neque  etiam  paruulo  detrimento  illo- 
rum  locum  (c)  relinqui  uidebat:  V51,5;  52,1; 
nostri  .  .  .  pila  in  liostes  immittunt.  illi  ubi 
.  .  .  uiderunt  (c),  impetum  j  modo  ferre  non 
potuerunt .  .  . :  VI  8,  6 ;  ad  hostium  castra  mane 
peruenit.  illi  (illic  B)  celeriter  .  .  .  aduentu 
Caesaris  cognito  carros  impedimentaque  sua  in 
artiores  silua.s  abdiderunt  .  .  . :  VII 18, 2.  3 ; 
nostri  .  .  .  arripiunt  .  .  .  .  fit  in  hostes  impetus 
[eorum],  sed  de  muro  sagittis  tormentisque  fugien- 
tes  persequi  prohibentur.  illi  sub  murum  se  re- 
cipiunt  ibique  .  .  .  incendunt:  2,14,3.4;  *, 

praestate  eandem  nobis  ducibus  uirtutem,  quam 
saepe  numero  imperatori  praestitistis ,  atque 
(om.  p)  illum  adesse  (adesse  eum  [i)  et  haec 
coram  cernere  existimate:  VI 8, 4;  deinde  'de 
imperatoris  fide  (c)  quaerunt,  rectene  se  illi 
sint  commissuri:  1,74,2;  *{  Caesarem  . .  . 

debere  .  .  .  dimittere  neque  adeo  grauiter  irasci 
inimicis,  ut  (c),  cum  illis  nocere  se  speret, 
rei  pubhcae  noceat:  1,8,3;  *l  legatos 

ad  Caesarem  de  pace  niiserunt  .  .  .  .  re  nim- 
tiata  ad  suos  (illi  se  add.  fi)  quae  imperarentur 
facere  dixerunt:  1131,1;  32,3;  —  Arpineius  et 
lunius  quae  audierant  (c)  ad  legatos  deferunt. 
illi  repentina  re  perturbati  .  .  .  non  neglegenda 
e.xistimabant  .  .  . :  V  28, 1 ;  '  quibus  ex 

nauibus  cum  essent  expositi  milites  circiter 
trecenti  atque  in  castra  contenderent ,  Morini 
.  .  .  arma  ponere  iusserunt.  cum  illi  orbe  facto 
sese  defenderent:  IV  37, 1.2;  praemia  proposuit 
militibusque  signum  dedit.  illi  subito  ex  omni- 
bus  partibus  euolauerunt  murumque  celeriter 
compleuerunt :  VII27,  2.  3;  Brundisini  Pom- 
peianorum  militum  iniuriis  .  .  .  permoti  Cae- 
saris  rebus  fauebant.  itaque  cognita  Pompei 
profectione  concursantibus  illis  atque  in  ea  re 
occupatis  uulgo  ex  tectis  significabant :  1,28,1. 
2;  haec  singulari  patientia  miUtes  ferebant.  re- 
eordabantur  cnira  .  .  .  se  .  .  .  uictores  disces- 
sisse.  non ,  illis  (illi  Clark.)  hordeum  cum 
daretur,  non  legumina  recusabant:  3, 47,(J.  7; 
1  conspicataeque  naues  triremes  duae  naucm 
D.  Bruti  .  .  .  sese  in  eam  incitauerunt.  (c)  sed 
tautuni  .  .  .  BrutuB  .  .  .  enisus  est,  ut  paruo 
momento  antecederet.  illae  adeo  grauiter  inter 
se  iiicitatae  conflixerunt,  ut:  2,  G,  4. 5;  naucs 
loDga.s  occuparc  hostes  conabantur;  (luaruni 
erant  \j  auxilio  niissae  ad  1'ompciuni  proclio- 
quc  .  .  .  faclo  domum  redierant,  illae  triremes 


omnes   et  quinqueremes:  3,111,3;  ^  ne 

quam  noctu  oppidani  a  (e)  militibus  iniuriam 
acciperent.  illi  ante  inito  .  .  .  consilio  .  .  .  erup- 
tionem  fecerunt:  1133,1.2;  T  ciuibus  Ko- 

manis  .  .  .  certae  pecuniae  imperabantur, 
mutuasque  illas  ex  senatus  consulto  (Aldtis; 
mutuasque  ex  illo  se  consulto  codd.)  exigi  dicti- 
tabant:  3,32,6;  ^  Crassus  equitum  prae- 

fectos  cohortatus  .  .  .  quid  fieri  uellet  (c) 
ostendit.  illi ,  ut  erat  imperatum ,  "  deuectis  iis 
(c)  cohortibus  .  .  .  celeriter  ad  .  .  .  munitiones 
peruenerunt:  11126,1.2;  1  interfecto  In- 

dutiomaro  .  .  .  ad  eius  propinquos  a  Treueris 
imperium  defertui.  illi  finitimos  Germanos  sol- 
hcitare   .  .  .   non  desistunt :  VI 2, 1 ;  ^ 

seruo  .  .  .  persuadet  praemiis,  ut  litteras  ad 
Caesarem  deferat.  has  iUe  in  (c)  iaculo  inligatas 
effert  (c>  et  .  .  .:  V45,3.4. 

PJi)  diuersi  g-eueris  (et  numeii),  y.ara  aive- 
aiv:  (quartae  aciei,  quam  instituerat  sex  (c) 
cohortium  (c),  dedit  signiun.  illae  (Nx;  illi 
rece.;  Np.,  Dt.)  .  .  .:  3,93,5  u.  aa)  cohortes;) 
^  consilium  capit ...  equitatum  noctu  dimit- 
tere.  discedentibus  mandat,  ut  suam  quisque 
eorum  ciuitatem  adeat  ....  sua  in  illos  merita 
proponit  obtestaturque  (c),  ut:  VII  71,2. 3; 
equites  nostri  .  .  .  cum  hostium  equitatu  proe- 
lium  commiserunt.  cum  se  illi  identidem  in 
siluas  ad  suos  reciperent  ac  .  .  .  in  nostros  im- 
petum  facerent  neque  nostri  .  .  .  auderent:  II 
19,5;  partem  equitatus  ad  eum  insequen- 
dum  mittit  {c)  .  .  .  .  illi,  ut  erat  imperatum,  cir- 
cuuisLstunt  hominem  atque  interficiunt:  V7,6.  9; 
^  (Caesar  legiones  in  Hispaniam  praemiserat 
[ad]  VI  [milia],  auxilia  peditum  (praemis.  VI. 
Ad  illa  auxilia  ped.  E.  Hoffm.)  V  milia  (c) 
.  .  .  (iiddiderat  add.  E.  Hoffm.):  1,39,2;)  T 
(milia  armatorum  .  .  .  illi:  IV  1,4.  5  u.  p.  45 
d)  y.7.)  91)  milia.) 

[j)  pertiuet  ad  nomina  propr.  xx)  singula; 
9()  ciuitafum:  Staberius  (c)  .  .  .  obsides  .  . 
ab  ApoIIoniatibus  exigere  coepit.  illi  uero 
daturos  se  negare  ....  quorum  coguita  uolun- 
tate  clam  profugit  ApoUonia  Staberius  (c).  ilU 
ad  Caesiuem  legatos  mittimt  oppidoque  reci- 
piunt.  hos  secjuuntur  .  .  .:  3,12,1 — 3;  ^ 

alteram  partcm  eius  uici  Gallis  [ad  hieman- 
dum]  concessit,  alteram  uacuam  ab  his  (illis 
fi*[i;  Schn.)  relictiun  cohortibus  attribuit:  III 
1,6;  ^  dispositis  praesidiis  Germanos 

transire  proliibebimt.  illi  omnia  experti  .  .  . 
reuerti  se  .  .  .  simulauerunt  .  .  .:  IV4, 3. 4; 
nunc  (juud  iu  cadem  .  .  .  patientia  qua  antc 
(icrniani  pcrmanent  .  .  .,  GiUIis  nutem  .  .  . 
traiismurinarum  rerum  uotitin  multa  ad  copiam 

3' 


39 


ille  (1.  A.  1))  ^)  ar.)) 


40 


atque  usiis  (c)  largitur,  .  .  .  ne  se  quidem  ipsi 
cum  illis  uirtute  comparant :  VI 24, 5.  6 ;  t 

L.  Torquatus  .  .  .  cum  Graecos  .  .  .  arma 
capere  iuberet,  illi  autem  se  .  .  .  pugnaturos  (c) 
uegarent,  .  .  .  portas  aperuit:  3,11,3.4;  H 

Boios  petentibus  Haeduis  .  .  .  ut  in  finibus 
suis  conlocarent  concessit;  quibus  illi  agros  de- 
derunt :  I  28,  5 ;  (35,  3  u.  Sequani ;)  agmen 
Haeduorum  conspicatus  .  .  .  iter  eorum  mora- 
tur  ....  Eporedorigem  et  Viridomarum,  quos 
illi  interfectos  existimabant ,  inter  equites  uer- 
sari  .  .  .  iubet:  VII40, 4.  5;  1  in  Mena- 

pios  proficiscitur.  illi  nulla  coacta  manu  .  .  . 
in  siluas  paludesque  confugiunt:  VI  5,  G.  7; 
1  in  fines  Neruiorum  contendit  et  prius  quam 
illi  aut  conuenire  aut  profugere  possent,  .  .  . 
obsides  sibi  dare  coegit:  VI3, 1.  2;  t   se 

Remis  in  client«l.am  dicabant.  bos  illi  diligen- 
ter  tuebantur:  VI12,7.  8;  t  (Haeduos) 

coactos  esse  Sequanis  obsides  dare  .  .  .  et 
iure  iurando  ciuitatem  obstringere  sese  neque 
.  .  .  imploraturos  neque  recusaturos,  quo  minus 
perpetuo  sub  illorum  dicione  atque  imperio 
essent:  131,7;  obsides,  quos  haberet  ab  Hae- 
duis,  redderet  Sequanisque  permitteret,  ut 
quos  illi  haberent  uoluntate  eius  reddere  illis 
liceret:  135,3;  t  Crassus  ex  itinere  op- 

pidum  Sotiatium  (c)  oppugnare  coepit.  qui- 
bus  fortiter  resistentibus  uineas  turresque  egit. 
illi  alias  eruptione  temptata,  aUas  cuniculis  .  .  . 
actis  .  .  .,  ubi  .  .  .  nihil  his  rebus  profici  posse 
intellexerunt,  legatos  .  .  .  mittunt  .  .  .:  III  21, 
2. 3;*?^  s'1[  Trinobantes  (e)  .  .  .  legatos  ad 
Caesareii  mittunt  .  .  .  .  his  (iis  a)  Caesar 
imperat  obsides  XL  .  .  .  Mandubraciumque  ad 
eos  mittit.  illi  imperata  celeriter  fecerunt:  V 
20,1 — 4;  t  Vbiis  imperat  .  .  .;  mandat, 

ut  .  .  .  cognoscant.  illi  imperata  faciunt  et  .  .  . 
referunt:  VI 10, 2— 4. 

S8)  singuloruiii  liomiuum :  Dioscorides  et 
Serapion  .  .  .  ad  Achillam  peruenerunt.  quos 
ille,  cum  in  conspectum  eius  uenissent,  .  .  . 
interfici  iussit:  3,109,4.5;  1  Q.  Titurius, 

cum  procul  Ambiorigem  suos  cohortantem 
conspexisset,  interpretem  suum  Cn.  Pompcium 
ad  eum  mittit  ....  ille  appellatus  respondit: 
V36, 1.  2;  cum  his  esse  hospitium  Ambiorigi 
sciebat;  .  .  .  haec  prius  illi  detrahenda  auxilia 
existimabat  quam  ipsum  bello  lacesseret:  VI 
5,4.5;  ad  ipsum  Ambiorigem  contendit  .... 
td  magno  accidit  casu,  ut  in  ipsum  .  .  .  in- 
cideret  priusque  eius  aduentus  .  .  .  uideretur, 
.  .  .  sic  uiaguae  fuit  fortunae  .  .  .  ipsum  effiigere 
mortem.  .  .  .  comites  familiaresque  eius  .  .  . 
nostrorum    uim    sustiuueruut.   his   piignautibus 


illum  in  equum  quidam  ex  suis  intulit  (c) :  VI 
30, 1—4 ;  ut  [non]  modo  uisum  ab  se  Ambio- 
rigem  .  .  .  contenderent ,  ut  .  .  .  paulum  .  .  . 
defuisse  uideretur  atque  ille  latebris  aut  (c) 
saltibus  se  eriperet  et  .  .  .  peteret:  VI43, 4— 6; 
t  laaec  ad  Antonium  statim  per  Graecos  de- 
feruntur.  ille  missis  ad  Caesarem  nuntiis  unum 
diem  sese  castris  tenuit ;  altero  die  ad  eum  per- 
uenit   Caesar:  3,30,6;  1  (Caesar  .  .  . 

illum :  1 13, 2  u.  p.  47  b) ;)  defertur  ea  res  ad 
Caesarem.  ille  ueritus  .  .  .,  ne  ciuitas  .  .  .  defice- 
ret,  L.  Plancum  .  .  .  in  Caruutes  proficisci 
iubet:  V25, 4;  Caesarem  (se)  arbitrari  profec- 
tum  in  Italiam  .  .  .  neque  Eburones,  si  ille 
adesset,  tanta  contemptione  (c)  nostri  ad  castra 
uenturos  esse :  V  29, 2 ;  Caesar  partitis  copiis 
.  .  .  celeriterque  (c)  eflfectis  pontibus  adit  (c) 
tripertito  .  .  .  incendit .  .  .  potitur.  quibus  rebus 
coacti  Menapii  legatos  ad  eum  pacis  petendae 
caiisa  mittunt.  ille  obsidibus  acceptis  hostium 
se  habiturum  numero  (c)  confirmat,  si:  VI 6, 
1—3;  quem  timorem  Caesaris  aduentus  sustu- 
lit.  reuersus  ille  euentus  belli  non  ignorans  .  .  . 
iudieauit:  VI 41, 4;  42,1;  his  rebus  .  .  .  Caesari 
nuntiatis,  cum  iam  ille  urbanas  res  .  .  .  com- 
modiorem  in  statum  peruenisse  intellegeret,  .  .  . 
profectus  est:  VII  6,1;  Vercingetoris ,  ubi  de 
Caesaris  aduentu  cognouit ,  .  .  .  obuiam  Caesari 
proficiscitur.  ille  oppidum  Biturigum  .  .  .  oppu- 
gnare  instituerat:  VII 12, 1.2;  (huius  opera  Com- 
mii  .  .  .  superioribus  annis  erat  usus  .  .  .  Caesar; 
pro  quibus  meritis  ([i;  quib.  Ule  pro  mer.  a; 
edd.)  ciuitatem  eius  immunem  esse  iusserat,  iura 
legesque  reddiderat  atque  ipsi  Morinos  attribue- 
rat:  VII  76,1;)  milites  uero  palam  inter  se  loque- 
bantiu",  .  .  .  etiam  cum  uellet  Caesar,  sese  non 
esse  pugnaturos.  ille  in  sua  sententia  perseue- 
rat  et  .  .  .  degreditur:  1,72,4;  Caesar  milites 
aduersariorum  .  .  .  remitti  iubet.  sed  ex  numero 
tribunorum  militum  centurionumque  non  nuUi 
.  .  .  apud  eum  remanserunt.  quos  iUe  postea 
magno  in  honore  habuit:  1,77,1.2;  ad  Cae- 
sarem  mittit,  paratum  se  esse  legionem  .  .  . 
tradere.  ille  ad  eum  Sex.  Caesarem  mittit  atque 
huic  tradi  iubet :  2, 20,  7 ;  erat  in  oppido  (c) 
multitudo  insolens  belli  diuturnitate  otii,  Vti- 
censes  pro  quibusdam  Caesaris  in  se  beneficiis 
illi  amicissimi :  2, 36, 1 ;  consules  creautur  lulius 
Caesar  et  P.  Seruilius ;  is  enim  erat  aunus,  quo 
per  leges  ei  consulem  fieri  liceret.  his  rebus 
confectis  .  .  .  non  nullos  .  .  .  damnatos  illis 
temporibus,  quibus  in  urbe  praesidia  legionum 
Pompeius  habuerat,  .  .  .  in  integrum  restituit, 
qui  se  illi  initio  (c)  ciuilis  belli  obtuleraut:  3, 
1,1.4.5;  (Pompeius)  ApoUoniam  pelere  coepit, 


41 


Ule  (1.  A.  b)  ?)  aa)) 


42 


ne  Caesar  orae  maritimae  ciuitates  occuparet. 
at  ille  expositis  militibus  eodem  die  Oricum 
proficiscitur :  3,11,2.3;  nulla  Thessaliae  ftiit 
ciuitafi  .  .  .,  quin  Caesari  parerent  {CC}  atque 
imperata  facerent.  ille  idoneum  locum  in  agris 
nactus  .  .  .  ibi  aduentum  exspectare  Pompei . . . 
constituit:  3,81,2.3;  Pompeius  .  .  .  aciem  in- 
struebat  .  .  .  exspectans,  si  iniquis  locis  Caesar 
se  subiceret.  ille  {ego;  Caesar  0(?);  edd.;  om. 
t)  nulla  ratione  ad  pugnam  elici  posse  Pom- 
peium  existimans  .  .  .  iudicauit:  3, 85, 1. 2 ;  \ 
Senones  .  .  .  Cauarinum  .  .  .  interticere  pu- 
blico  consilio  conati,  cum  ille  praesensisset  ac 
(c)  profugisset,  usque  ad  fines  Insecuti  .  .  .  ex- 
pulerunt:  V54, 2;  ^  haec  (tragula  cum 

epistula)  . .  .  ad  Ciceronem  defertur.  ille  per- 
lectam  in  conuentu  militum  recitat  .  .  .:  V48, 
8.9;  Cicero  .  .  .  diffldens  de  numero  dierum 
Caesarem  fidem  seruaturum  .  .  .  simul  eorum 
(c)  permotus  uocibus,  qui  illius  patientiam 
paene  obsessionem  appellabant ,  .  .  .  mittit  {c) : 
VI 36, 1.2;  *i  senatusque  Coelium  ab  re 

publica  remouendum  censuit.  hoc  decreto  eiun 
consul  .  .  .  de  rostris  deduxit.  ille  ignominia  et 
dolore  permotus  .  .  .  simulauit  .  .  .:  3,21,2 — 4; 
^  Coponius  .  .  .  naues  ex  portu  educit  .  .  . 
et  cum  iam  nostris  (nostri  x)  remissiore  uento 
adpropinquasset  {Vascos.;  -assent  codd.),  idem. 
auEter  increbuit  nostrisque  praesidio  fuit.  neque 
uero  ille  ob  eam  causam  conatu  desistebat, 
sed  .  .  .:  3,26,2.3;  t  CaraUtani  .  .  .  sua 

sponte  Cottam  ex  oppido  eiciunt.  ille  per- 
territus  .  .  .  ex  Sardinia  in  Afiricam  profugit: 
1,30,3;  '  interfectus  est  etiam  .  .  .  Cra- 

Btinus  .  .  .  gladio  in  os  aduersum  coniecto. 
neque  id  fuit  falsum,  quod  ille  iu  pugnam  pro- 
ficiscens  dixerat:  3,99,1.2;  ^  perterritum, 

inquit,  hostem  uides,  Curio;  quid  dubitas  uti 
temporiii  oporlunitate  ?  ille  unum  elocutus  .  .  . 
scqui  sese  iubet  et  praecurrit  aute  omnes:  2, 
34,4.5;  ^  Dolabellu  luo  nihil  scito  niihi 
esse  iucundius.  hanc  adeo  iiabebo  gradam  illi: 
a/j.  Cic.  ad  Alt.  IX  16,3;  \  uosne  uero 

L.  Domitium  an  uos  Domitius  deseruit? 
Donne  extremam  pati  fortunam  paratos  proiecit 
iile?  non  (c)  sibi  clain  uobis  salutem  fuga  pe- 
tiuit?  non  (c)  proditi  pcr  illuin  Caesaris  beiie- 
ficio  estis  toiisoruati?  2,32,8;  —  accessit  .  .  . 
aliud  incommodum,  quod  Domitius  .  .  .  He- 
racliuui  .  .  .  itcr  fecerat,  ut  ipsa  fortuna  illum 
(ipsuni  A')  obicere  Pompcio  uideretur:  3,79,3; 
1  ipsum  e«80  Dumnorigein  ....  coniplures 
unno»  .  .  .  llaeduorum  nectigaiia  panio  pretio 
rcdonipta  haliorc,  propterea  iiuod  illo  liocnlc 
coiitra  liceri  (e)  audeat  nemo:  I  IK, 3;  Dniuiio- 


rix  dixerat  .  .  .  .  id  .  .  .  Caesar  cognouerat.  ille 
omnibus  primo  precibus  (c)  petere  contendit, 
ut :  V  6, 2. 3 ;  Dumnorix  .  .  .  discedere  coepit. 
qua  re  nuntiata  Caesar  .  .  .  partem  equitatus 
ad  eum  insequendum  mittit  (c)  .  .  .;  si  uim 
faciat  .  .  .,  interfici  iubet  nihil  hunc  (eum  fl) 
.  .  .  pro  sano  faeturum  arbitratus,  qui  .  .  . 
neglexisset.  ille  autein  (c;  CO)  reuocatus  re- 
sistere    .   .  .    coepit:    V7, 5 — 8;  ^   cum 

Furnium  nostrum  tantum  uidissem  . . .,  prae- 
terire  tamen  non  potui,  quin  et  scriberem  ad 
te  et  illum  mitterem :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  6  .4  ,• 
^  praecipit  .  .  .,  unum  omnes  petant  (c)  In- 
dutiomarum  {om.  '^)  neu  quis  quem  (c) 
prius  uulneret,  quam  illum  interfectum  uiderit 
(c),  quod  mora  rehquorum  spatitmi  nactiun 
illum  eflFugere  nolebat:  V58,4;  ^  nuntii 

praemissi  ab  rege  luba  uenerimt,  qui  illum 
adesse  cum  magnis  copiis  dicerent:  2,36,3; 
•:  Labieno  ...  ilU :  VII 34, 2  «<.  p.  ^S  g) ;  ^ 
magnam  partem  laudis  .  .  .  ad  Libonem  per- 
uenturam,  si  iUo  auctore  atque  agente  ab  armis 
sit  discessum:  1,26,4;  (prodit  Libo  ....  huc 
addit  pauca  ....  postulabat  Caesar,  ut  .  .  .  . 
nihilo  minus  t.imen  agi  posse  de  compositione, 
at  haec  non  reuiitterentur,  neque  hanc  rem  illi 
esse  impedimento.  Libo  (ilU  esse  impedimento. 
Libo  Madu.;  illis  (illi  0')  esse  impedimenti  loco 
0\;  esse  impedimenti  loco.  ille  Steph.;  edd.; 
esse  Lmpedimenti  loco.  iUi  Ald.)  neque  legatos 
Caesaris  recipere  ueque  periculum  praestare 
eorum,  sed  .  .  .:  3,16,3—17,5;)  ^Lita- 

uiccus  .  .  .  inquit  ....  producuntur  ii,  quos 
ille  edocuerat:  VII  38, 1.4;  (Haedui)  Litauiccum 
obsecrant,  ut  sibi  consulat.  quasi  uero,  inquit 
ille,  consilii  sit  res:  VII38,  6.  7;  ^  M. 

Petronius  .  .  .  multis  iam  (c)  uulneribus 
acceptis  manipularibus  suis,  qui  illum  secuti 
(c)  erant,  .  .  inquit:  VII  50, 4;  ^  repperit 

.  .  .  Pompeium  remaiiere  Brundisii  .  .  . 
ueritusque,  ue  ille  Italiam  dimitteudam  non 
existimaret,  .  .  .  impedire  instituit:  1,25,2.4; 
Caesar  etsi  .  .  .  mtixime  probabat  .  .  .  Pom- 
peium  sequi,  prius  quam  ille  <^illic  a^)  sese  trans- 
mariuis  auxiliis  coufirmaret,  tamen:  1,29,1; 
postulatis  Caesaris  cognitis  missuros  (se)  ad 
Pompeium ,  at«iuc  illum  reliqua  per  se  acturum 
hortantibus  ipsis.  iuterea  manerent  iudutiae, 
duin  ab  illo  rediri  posset:  3,16,5;  Cacsar  .  .  . 
acie  instructa  deceriiendi  potestateiu  IViupoio 
fecit.  ubi  illum  sius  locis  se  tenere  auimum  ad- 
uertit:  3,  41,  1.  2;  Caeaar  .  .  .  circumualliue 
Pompcium  instituit  hacc  spectans  (c)  .  .  .,  uti 
pabiilatioiic  rouipeium  piohiberet  equitatuinque 
cius  . . .  inutitem  efliccret,  tertio,  ut  auctoritatcni. 


43 


ille  (1.  A.  1))  P)) 


44 


qua  ille  maxime  apud  exteras  nationes  niti  ui- 
debatur,  minueret,  cum  fama  per  orbem  ter- 
raruni  percrebuisset  illum  a  Caesare  obsideri 
neque  audere  proelio  dimicare:  3,43,2—4;  hi 
.  .  .  Jiaec  ad  Pompeium  omnia  detulerunt  (>). 
quil)us  ille  cognitis  .  .  .  iubet:  3, Bl,3;  62,1; 
totius  autem  rei  consilium  his  rationibus  ex- 
plicabat,  ut ,  si  Pompeius  eodem  contenderet, 
abductum  illum  a  mari  .  .  .  secum  decertare 
cogeret  .  .  . ;  si  Apolloniam  Oricumque  oppu- 
gnare  .  .  .  conaretur,  obsesso  Scipione  neces- 
sario  illum  suis  auxilium  ferre  cogeret:  3,78, 
3.  4 ;  ut  .  .  .  si  quando  quid  Pompeius  tardius 
aut  consideratius  faceret,  unius  esse  negotium 
diei,  sed  illum  delectari  imperio  .  .  .  dicerent: 
3,82,3;  Pompeius  se  oppido  tenet.  nos  .  .  .  ab 
utroque  portus  cornu  moles  iacimus,  ut  aut 
illum  (illum  aut  coni.  Wsbg.)  quam  primum 
traicere  quod  habet  Brundisii  copiarum  cogamus 
aut  exitu  (c)  prohibeamus:  aj).  Cic.  ad  Att.  IX 
14,1;  T  ibi  casu  rex  erat  Ptolomaeus 

.  .  .  magnis  copiis  cum  sorore  Cleopatra  bellum 
gerens  .  .  .;  castraque  Cleopatrae  non  longo 
spatio  ab  eius  castris  distabant.  ad  eum  Pom- 
peius  misit,  ut  pro  hospitio  atque  amicitia 
patris  Alexandria  reciperetur  atque  illius  opibus 
in    calamitate   tegeretur:   3,103,2.3;  f 

transfigitur  scutum  Pulioni  (c)  .  .  .  impedi- 
tumque  hostes  circumsistunt.  succurrit  inimicus 
illi  (illico  Paul)  Vorenus  et  laboranti  subuenit; 
ad  hunc  se  confestim  a  Pulione  (c)  omnis 
multitudo  conuertit;  illum  ueruto  (c)  trans- 
fixum  (c)  arbitrantur  (e):  V44, 9— 11;  t 

Scipionis...  ille:  3, 37,2 «^.^.  49  k)Domitius; 
cum  .  .  .  Scipionem  in  Macedoniam  uenisse 
constaret,  .  .  .  Caesar  mittit  ad  eum  A.  Clo- 
dium ,  suum  atque  illius  familiarem ,  quem  ab 
illo  traditum  initio  et  commendatum  in  suorum 
necessariorum  numero  habere  jnstituerat:  3,57, 
1 ;  Ponipeius  .  .  .  snum  cum  Scipione  honorem 
partitur  classicumque  apud  eum  cani  et  alterum 
illi  iubet  praetorium  tendi :  3,  82, 1 ;  t  Q- 

Titurius  .  .  .  ad  eum  (Ambiorigem)  mittit. 
.  .  .  ille  appellatus  *respondet  .  .  .  ipsi  .  . 
nihil  (c)  nocitum  iri,  inque  eam  (c)  rem  se 
suam  fidem  interponere.  ille  cum  Cotta  saucio 
communicat:  V36, 1— 3;  T  Fabius  .  .  . 

Varum  nomine  appellans  requirebat,  uti  .  .  . 
monere  aliquid  (c)  uelle  ac  dicere  uideretur. 
ubi  ille  saepius  appellatus  "respexit  ac  restitit 
et  .  .  .  quaesiuit,  umerum  apertum  gladio  ad- 
petit,  paulumque  afuit  (c),  qiiin  Varum  inter- 
ficeret;  quod  ille  periculum  sublato  ad  eius 
conatum  scuto  uitauit:  2,35,1.2;  f  La- 


bienus  .  .  .  altercari  cum  Vatinio  incipit.  quo- 
rum  mediam  (c)  orationem  (c)  interrunipuut 
subito  undique  tela  immissa;  quae  ille  obtectus 
armis   militum  uitauit:  3,19,5.6;  \  his 

copiis  Vercassiuellaunum  Aruernum  .  .  ., 
propinquum  Vercingetorigis,  praeficiunt.  ille  ex 
castris  prima  uigilia  egressus  .  .  .  iussit:  VII 
83,6.7;  t  celeriter  haec  .  .  .  ad  Ver- 

cingetorigem  perferuntur  (c);  quem  per- 
territi  omnes  Aruerni  circumsistunt  atque  ob- 
secrant,  ut  .  .  .  .  quorum  ille  precibus  per- 
niotus  castra  .  .  .  mouet:  VII  8, 4.  5;  uix  DCCC 
.  .  .  incolumes  ad  Vercingetorigem  peruenerunt. 
quos  ille  multa  iam  nocte  silentio  (c)  ex  (c) 
fuga  (c)  excepit:  VII28, 5. 6;  inuiti  summae 
spei  adulescentes  Eporedorix  et  Viridomarus 
Vercingetorigi  parent.  ipse  (ille  (i ;  Sclin.)  im- 
perat  reliquis  ciuitatibus  obsides:  VII  63,  9; 
64,1. 

[ii&)  plura;  91):  Eemi,  Lingones  .  .  .  illi: 
VII  63,  7  u.  p.  40  k)  Treueri. 

S?):  persuadet  Castico  .  .  .  itemque  Dum- 
norigi  ....  perfacile  factu  (c)  esse  illis  pro- 
bat  (illis  probat  delenda  cens.  Hotom.)  conata 
perficere:  13,6;  ef.  i.  C.  13,6;  —  Afranius 
Petreiusque...  proelio lacessunt,  neque idcirco 
Caesar  opus  intermittit  .  .  .  .  ilU  non  diu  com- 
morati  .  .  .  copias  in  castra  reducunt:  1,42, 
2  —  4;  63,1  et  64,1  u.  p.  46  g);  quos  ubi 
Afranius  procul  uisos  cum  Petreio  conspexit, 
.  .  .  *consistit  ....  Caesar  in  campis  exercitum 
reficit  (c)  .  .  .;  rursus  conantes  progredi  inse- 
quitur  et  moratur.  illi  necessario  maturius  quam 
constituerant  castra  ponunt.  .  .  .  quod  fuit  illis 
conandum  .atque  omni  ratione  efflciendum:  1, 
65, 1 — 3.  5;  idem  hoc  fit  a  principibus  Hispaniae, 
quos  illi  {i.  e.  Afranius  et  Petreius)  {om.  Ka; 
Np.,  Dt.)  euocauerant  et  secum  in  castris  ha- 
bebant  obsidum  loco:  1,74,5;  Petreius  atque 
Afranius ,  cum  stipendium  ab  legionibus  .  .  . 
flagitarentur  {Ald.;  -retur  codd.) ,  cuius  illi 
diem  nondum  uenisse  dicerent,  .  .  .  postulatum 
est:  1,87,3;  —  certior  .  .  .  factus  de  postula- 
tis  Libonis  et  Bibuli  legionem  relinquit; 
ipse  Oricum  reuertitur.  eo  cum  uenisset,  euo- 
cantur  illi  ad  conloquium:  3,16,2.3;  —  erant 
apud  Caesarem  .  .  .  Allobroges  II  fratres, 
Raucillus  (c)  et  Egus  .  .  .  .  his  .  .  .  eos  .  .  . 
hi  .  .  .  eorum  .  .  .  his  .  .  .  .  Caesar  .  .  .  multa 
uirtuti  eorum  concedens  rem  totam  distulit; 
illos  secreto  castigauit  .  .  .  monuitque,  ut  .  .  . 
ex  praeteritis  suis  offlciis  reliqua  sperarent. 
magnam  tamen  haec  res  illis  offensionem  .  .  . 
attulit:  3,59-60,2. 


45 


aie  (1.  A.  b)  P)-<J)) 


46 


6):  Hercyniam  siluam,  quam  Eratostheni 
(c)  et  quibusdam  Graecis  fama  uotam 
esse  uideo,  quam  illi  Orcyniam  appellant:  VI 
24,2. 

'/)  itertinet  ad  nom.  appellat.  atque  nora. 
propria:  (Germani  frequentes  omnibus  prin- 
cipibus  raaioribusque  natu  adhibitis  ad 
eum  .  .  .  uenerunt  ....  quos  sibi  Caesar  ob- 
latos  gauisus  (e)  f  illos  (illico  Paul)  retineri  ius- 
sit ;  ipse  omnes  copias  castris  eduxit  equitatum- 
que  . .  .  subsequi  iussit :  IV  13, 4.  6 ;)  —  Capuam 
peruenit  ibique  consules  Pompeiumque 
inuenit ;  postulata  Caesaris  renuntiat.  illi  deli- 
berata  re  respondent  scriptaque  ad  eum  man- 
data  .  .  .  remittunt  (c):  1,10,2. 

J)  prunoni.  (plui'ali  numero)  uou  ad  subst., 
sed  aut  (9t)  ad  alius  uoces  aut  (@)  ad  enuntlatiuu 
superiiis  |>ertinet  aut  (6)  idem  uaiet  qiiod  a  d- 
uersarii,  hostes;  aa)masc.;  91):  uonae  le- 
gionis  milites  .  .  .  temere  in.secuti  longius  fu- 
gientes  in  locum  iniquum  progrediuntur.  .  .  . 
hinc  se  recipere  cum  uellent,  rursus  iUi  ex  loco 
superiore  nostros  premebant:  1,45,2.3;  t 

quotannis  singida  milia  armatorum  .  .  . 
educunt.  reliqui,  qui  domi  manserunt  (c),  se 
atque  illos  alunt:  IV  1,4.  5;  Tf  liis  rebus 

tantum  fiduciae  ac  spiritus  Pompeianis  ac- 
cessit,  ut  .  .  .  uicisse  iam  sibi  (c)  uiderentur. 
nou  illi  paucitateni  nostrorum  militum  .  .  . 
causae  fuisse  cogitabant.  non  ad  haec  addebant 
....  non  denique  recordabantur  ....  sed 
.  .  . :  3,  72, 1 — 4 ;  Caesar  .  .  .  munitione  flumen 
a  monte  seclusit,  ne  noctu  aquari  Pompeiaui 
possent.  quo  perfecto  opere  illi  de  deditione 
missis  legatis  agere  coeperunt  (c):  3,97,4.5; 
•  reiiqui  se  in  castra  recipiunt  .  .  .  .  e.\  qui- 
bus  L.  Petrosidius  .  .  .  occiditur.  illi  aegre  ad 
uoetem  oppugnatiouem  sustinent;  noctu  (c) 
.  .  .  desperata  salute  se  ipsi  interficiunt:  V37, 
4—  6 ;  ^  Marcius  (c)  Kufus  .  .  .  cohorlatuj 
suos,  ne  animo  deficiant.  illi  orant  atque  ob- 
secrant ,  ut  in  Siciliam  nauibus  reportcntur:  2, 
43, 1 ;  Caesar  liruiidisium  ad  suos  seuerius  scrip- 
sit  ....  illi  adhibita  audacia  et  uirtute  .  .  . 
nacti  austrum  naues  soluunt  atque  altero  die 
Apolloniam  [Dyrrachium]  praeteruehuntur:  3, 
25,4;  20,1. 

!8):  Caesar  iis,  quos  in  castris  retinue- 
rut,  discedendi  potestateui  fccit.  ilU  supplicia 
cruciatusquc  Galluruiu  ueriti,  quorum  agros 
uc.xaucrant,  remauere  se  apud  eum  uellc  dixe- 
ruiit:  IV15, 4. 5;  -  geuus  hoe  est  ex  essedis 
puguae.  .  .  .  percquitant  .  .  .  ex  essedis  de- 
Hiliuiit  .  .  .  .  aurigae  int«rim  .  .  .  ita  currus 
(c)  conlocaul,  ul,  .•*i  illi  a  multitudiue  hostiuni 


premantur,  expeditum   ad   suos   receptum  ha- 
beant:  IV  33, 1.2. 

6):   Caesar  questus,   quod  .  .  .  beUum   sine 
causa  intuUssent,  . .  .  obsldes  . .  imperauit ;  quo- 
rum  illi  partem  (c)  statim  dederunt,  partem  .  .  . 
paucis   (c)   diebus    sese    daturos   (c)  dixerunt. 
interea  .  .  .  iusserunt :  IV  27, 5 — 7 ;  illi  pluribus 
submissis   (c)   cohortibus  repeUuntur :  V  15, 5 ; 
uehementer  huic  iUos  loco  (h.  I.  u.  i.  p)  timere 
nec  iam  aliter  sentire,  uno  coUe  ab  (c)  Roma- 
nis   occupato  si   alterum  amisissent,  quin  (c) 
paene  circumuallati  .  .  .  uiderentur :  VII  44, 4 ; 
hac   nostris    erat   receptus   ....    tamen  .   .   . 
omnia  uulnera  sustinebant.  augebantur  (c)  illis 
copiae  (c)  atque  ex  castris  cohortes  .  .  .  crebro 
submittebantur:  1,45,  6.  7;  illi  perterriti  uirtute 
equitum  .  .  .  minus  audacter  uagabantur,  aUas 
non  longe   (CC)  a  castris  progressi  spatio,  ut 
celerem  receptum  h.iberent,  'angustiore  pabu- 
labantur   (e),   alias  longiore  circuitu  custodias 
stationesque  equitum   uitabant,   aut  aUquo  ac- 
cepto  detrimento  aut  procul   equitatu  luso  ex 
medio   itinere   proiectis  sarcinis  fugiebant.   po- 
stremo    et  plures   intermittere   dies  et  praeter 
consuetudinem  omnium  noctu  *instituerant  pa- 
bulari:  1,59,2.3;  iam  uero  eo  magis  ilU  matu- 
randum    iter  existimabant.  itaque  duabus  auxi- 
liaribus     coliortibus    Ilerdae    praesidio    reUctis 
omnibus   eopiis  Sicoriui  transeunt  et  cuui  dua- 
bus  legionibus,  quas  superioribus  diebus  tradu- 
xerant  (c),  castra  coniungunt  (c) :  1,63, 1 ;  63,2  zi. 
p.  47  h);   cernebatur   equitatus    nostri    proeUo 
uouissimos  illorum   premi  uehementer:  1,64,1; 
Caesar  .  .  .  proelio  non  lacessit . . .  .  ilU  animad- 
uerso  (c)  uitio  castrorum  tota  nocte  mimitiones 
proferunt   cistraque   castris    conuertunt    (CC). 
hoc    idem  postero  die  .  .  .  faciimt  totumque  iu 
ea  re  diem  consumunt.  sed  quantum  opere  pro- 
cesserant   et  castra   protulerant,   tanto  aberant 
ab  aqua  longius:  1,81,2.3;  Caesar  ...  conatur 
tamen  eos   .  .  .   circummunire,   ut  .  .  .   eorum 
eruptiones  demoretur;  .  .  .  illi  et  inopia  pabuli 
adducti  et  quo  esseut  ad  f  id  expeditiores,  omnia 
sarcinaria   iumenta   interlici    iubent:   1,81,5.6; 
tertio  die  magna  iam  pars  operis  Caesuris  pro- 
cesserat.  illi  impediendae  reliquae  (c)  muuitio- 
nis    causa   (c)   .   .  .   legiones  etlucuut  (,'<lcpli.; 
ducunt  cudd.)   aciemque  sub  castris  instruunt: 
1,82,1;   quid  enim  est  iUis  optatius  quiuu  uno 
tempore    et    nos    circumuenire    et   uos    nefiirio 
scelere  obstriugere  ?  2, 32, 3 ;  Caesar  cum  suos 
ex  omnibus  partibus  uulnerari  uideret,  recipere 
se  iuHsit  ....  illi  autem   hoc  acrius  instabaut 
neque    regredi    nostros    paticbantur:    3,45,4.5; 
omiiiu  eniiii    lluiiiina  .  .  .  Caesiir  uut  uuerterut 


47 


(1.  A.  ei  B.) 


48 


aut  .  .  .  obstruxerat  .  .  .  .  ita  (c)  illi  necessario 
loca  sequi  .  .  .  palustria  et  puteos  fodere  coge- 
bantur  atque  liune  laboreni  atl  cotidiana  opera 
addebant:  3,49,4.5. 

[i[i)  ueutr.:  scire  se  illa  (1  19,4.5)  esse  uera: 
120,2. 

B.  oppoiiuiitur  uliii  uoiniiia;  n)  liic  n.  Iiic 
;).  14S3  sq.  A.  (11  loc.) 

b)  ipse:  Heluetii  .  .  .  curn  id,  quod  ipsi  die- 
bus  XX  aegerrime  confecerant,  ut  flumen  trans- 
irent,  illum  [i.  e.  Caesarem)  uno  die  fecisse 
intellegerent,  legatos  ad  eum  mittunt:  113,2; 
quod ,  cum  ipse  (i.  e.  Diuiciacus)  gratia  pluri- 
muni  .  .  .,  Ule  (i.  e.  Dumnorix)  minimum  prop- 
ter  adulescentiam  posset,  per  se  creuisset :  I  20, 
2;  (Dumnorigem  ad  se  uocat  (Caesar),  fratrem 
adhibet;  quae  (ille  add.  Paul)  m  eo  reprehen- 
dat  (c)  ostendit,  quae  ipse  intellegat,  quae 
ciuitas  queratur  proponit:  120,6;)  si  quid  ipsi 
a  Caesare  opus  esset,  sese  ad  eum  uenturum 
fuisse;  si  quid  ille  se  uelit,  illum  ad  se  uenire 
oportere:  134,2;  liic  cum  fratri  intercluso  ab 
hostibus  auxilium  ferret,  illum  ex  (c)  periculo 
eripuit,  ipse  equo  uulnerato  deiectus,  quoad 
potuit,  fortissime  restitit:  IV  12,5;  relinqueba- 
tur  Caesari  nihil  nisi  uti  equitatu  agmen  ad- 
uersarioruni  male  haberet  et  carperet.  pons  (c) 
enim  ipsius  magnum  circuitum  habebat,  ut 
multo  breuiore  itinere  illi  ad  Hiberimi  peruenire 
possent:  1,63,2;  neque  nuuc  id  (sei  agere,  ut 
ab  illis  abductum  exercitum  teiieat  ipse,  quod 
tamen  sibi  difficile  non  sit,  sed  ne  illi  habe- 
ant,  quo  contra  se  uti  possint:  1,85,11;  3,17, 
3  u.  2.  C. ;  jMarcellinus  ***cohortes  .  .  .  nostris 
.  .  .  submittit  ex  castris;  quae  (c)  fugientes 
conspicatae  neque  illos  suo  adueutu  confirmare 
potuerunt  neque  ipsae  (ipsi  /d)  hostiiun  im- 
petum  tulerunt:  3,64,1. 

c)  is:  si  hoc  sibi  remitti  uellent,  remitterent 
ipsi  de  maritimis  custodiis;  si  illud  tenerent, 
se  quoque  id  retenturum:  3,17,4. 

d)  iste:  duae  sunt  Albae,  alia  ista,  qu.am 
nouimus  in  t  Aricia  ^il.arsia  I^~p.},  et  alia  hic  in 
t  Italia  (Latio  Np.).  uolentes  Komani  discre- 
tionem  facere  istos  Albanos  dixerunt,  illos 
Aibenses:  ap.  Pomp.  comm.  art.  Don.  (Keil  V 
p.  144). 

e)  ego,  nos:  (praefecti  fabrum  a  me  missi) 
debebunt  Pompeium  hortari ,  ut  malit  milii  esse 
amicus  quam  iis  ,  qui  et  i  1 1  i  et  m  i  h  i  semper 
fuerunt  inimicissimi :  ap.  dc.  ad  Att.  IX  7  C, 
2;  neque  illud  me  mouet,  quod  ii,  qui  a  me 
dimissi  sunt,  discessisse  dicuntur,  ut  mUii 
rursus  bellum  inferrent ;  nihil  enim  malo  quam 


et  me  mei  similem  esse  et  illos  sui:  <*?■  Cfe-  "^^ 
Att.  IX  16, 2;  —  uestro  imperatori  quam  ♦consuc- 
uistis  operam  date.  unum  hoc  proelium  super- 
est;  quo  confecto  et  ille  suam  dignitatem  et 
nos  nostram  libertatem  recuperabimus  :  3,  91,2; 
omnia  enim  secundissima  nobis,  aduersissima 
illis  accidisse  uidentur:  ap.  Cie.  ad  Att.  X  S 
B,l. 

f)  iiostri  (uoster):  hanc  (paludem)  si  nostri 
transirent  hostes  exspectabant;  nostri  auteui, 
si  ab  illis  initium  trauseundi  fieret,  .  .  .  parati 
in  armis  erant:  119,1;  19,5  u.  p.  .38  ji[i); 
(V  9,  3  u.  p.  36.  37  hostes;)  equites  ho- 
stium  essedariique  . .  .  cum  equitatu  nostro  .  .  . 
conflixerunt,  ita  (c)  tamen,  ut  nostri  .  .  .  su- 
periores  fuerint  atque  eos  (c)  in  siluas  colles- 
que  comj^ulerint.  .  .  .  at  Uli  intermisso  spatio  . . . 
subito  se  ex  siluis  eiecerunt  impetuque  .  . .  facto 
.  .  .  acriter  pugnauerunt  .  .  .  perruperunt  seque 
.  .  .  receperunt:  V  15,  1—4;  intellectum  est 
nostros  .  .  .  minus  aptos  esse  ad  huius  generis 
hostem ,  .  .  .  propterea  quod  Uli  etiam  consulto 
plenunque  cederent  et  .  .  .  ex  essedis  desUirent 
et  pedibus  dispari  proeUo  contenderent  (u.  CC) :  I 
V 16, 1.2;  (VI 8, 6  u.  p.  37  hostes;  1,45,2.3 
u.  p.  45  91)  fugientes;  1,45,6.7  u.  p.  46  6);) 
se  fortuna  inclinauerat,  ut  nostri  magna  inopia 
necessariarum  rerum  conllictarentur ,  illi  omni- 
bus  abimdarent  rebus  superioresque  haberentur : 
1,52,3;  (2,14,4  u.  p.  37  hostes;)  qu.ie  cum 
nauibus  nostris  adpropinquassent  (c),  nostri 
ueteraui  in  portum  refugiebant,  Uli  studio  incitati 
incautius  sequebantur:  3,24,2;  (3,26,2  u.p.  41 
Copouius;)  ut  nostri  perpetuas  munitiones  t 
uidebant  perductas  ex  c.astellis  iu  proxima 
castella ,  ne  quo  loco  erumperent  Pompeiani  ac 
nostros  post  tergum  adorirentur  [timeb.ont],  ita 
iUi  interiore  spatio  perpetuas  munitiones  efficie- 
bant,  ne  quem  (c)  locum  nostri  intrare  atque 
ipsos  a  tergo  circumuenire  possent.  sed  illi  operi- 
bus  uincebant,  quod  .  .  .  praest.ibant  et  .  .  . 
mmorem  circuitum  habebant:  3,44, 4.  5;  in  nouo 
genere  beUi  nouae  ab  utrisque  bell.andi  rationes 
reperiebantur.  illi  cum  .anim.iduertissent  .  .  . 
cohortes  nostras  ad  mimitiones  excubare,  silentio 
adgressi  (c)  uniuersi  .  .  .  sagittas  coiciebant  et 
se  confestim  .  .  .  recipiebant.  quibus  rebus  nostri 
usu  docti  haec  reperiebant  remedia,  ut  aUo  loco 
ignes  fticerent  .  .  . :  3, 50, 1. 2 ;  hic  paulisper  est 
pugnatum  ,  cum  inrumpere  nostri  conarentur, 
illi  castra  defeuderent:  3,67,5. 

cum  his  nauibus  nostrae  classi  eius  modi 
congressus  erat,  ut  una  celeritate  et  pulsu  re- 
morum  praestaret,  reliqua  .  .  .  Ulis  essent  ap- 
tiora  et  accommodatiora:  11113,7. 


49 


ille  (1.  B.--2.  C.) 


50 


ic)  se:  quattuor  legiones  .  .  .  Labieno  dncen- 
das  dedit,  sex  ipse  .  .  .  duxit.  equitatus  partem 
illi  attribuit,  partem  sibi  reliquit:  VII  34, 2;  1, 
85, 11  n.  b);  satis  esse  magna  utrimque  incom- 
moda  accepta  .  .  .  illum  Italia  expulsum  amissa 
Sicilia  et  Sardinia  duabusque  Hispaniis  et  cohor- 
tibus  .  .  .  centum  atque  XXX,  se  {b;  a  a;  om. 
Ofhl)  morte  Curionis  .  .  .  militumque  deditione 
ad  Curictam  <c) :  3, 10, 4. 5. 

\\)  suiis:  quibuscum  (c)  .  .  .  Heluetii  congressi 
non  soluni  in  suis  (sedibus  add.  B*!i),  sed  etiam 
in  illoriim  fiuibus  plerumque  superarint  (c):  I 
40,  7 ;  1 ,  85, 2  u.  i.  C. ;  3, 45, 4.  5  u.  p.  46  extr. 

i)  ille  .  .  .  nomeu  appell.:  illis  .  .  .  rei 
publicae:  1,8,3  u.  p.  37  inimici. 

k)  ille  .  .  .  nomen  propr. :  erant  Orici  Lu- 
cretius  Vespillo  et  Minucius  Rnfus  cum  Asia- 
ticLs  nauibus  XVIII,  .  .  .  M.  Bibulus  cum 
nauibus  CX  Corcyrae.  sed  neque  illi  (.Jiirin.: 
IIII  Oaf;  quattuor  J\'hl}  sibi  confisi  ex  portu 
prodire  sunt  ausi,  .  .  .  neque  Bibulus  .  .  . 
satis  mature  occurrit:  3,7,1—3;  l^  tali 

instructa  acie  tenere  uterque  propositum  uide- 
batur:  Caesar,  ne  (c)  ni.si  coactus  proelium 
commilteret  (c) ,  ille,  ut  opera  Caesaris  impe- 
diret:  1,83,3;  postero  die  mimitiones  iustitutas 
Caesar  parat  perficere;  illi  uadum  fluniiuis  Si- 
coris  temptare,  si  transire  possent:  1,83,4; 
neque  sine  causa  et  Caesar  amicissime  de  uobis 
et  illi  gr.iuissinie  iudicaucrunt:  2,32,2;  2, 32,  .S 
u.  p.  41  Domitius;  tum  integrius  atque  in- 
columes  copias  Caesar  (c)  inferiore  (c)  militum 
numer»)  contineb:it,  cum  illi  omnium  rerum 
copia   .ibundarent:   3,  47,  3;  ^    imtares 

non  ab  illis  (».  e.  ebriis)  Catonem,  scd  illos 
a  Catone  deprehensos:  ap.  Plin.  epist.  III 12, 
3;  ^Doniitius  castris  Scipionis  aciem 

suam  subiecit,  ille  a  uallo  (c)  non  discedere  per- 
seuerauit:  3,37,2;  t  •il>  hoc  concilio  Remi, 

Lingones,  Treueri  afuerunt,  illi,  quod  aniicitiani 
Komauorum  sequeb.intur;  Treueri,  quod  .  .  .: 
VII  G3, 7. 

2.  neque  ud  eii,  quae  iinlecediinl ,  perlinet 
nrque  iid  eti,  (|iiar  sciiuiintiir:  A.  si!;niliesit 
<'u,  (|iiiie  aiiiiiKi  (ilHiciMiiitiir  {~  is,  do  (|iio 
uiritiir.  u  iaeJ ,  o  loie):  inipcllit  .  .  .  alios 
iracuiidiii  et  teineritas ,  quae  iiiiixinu'  illi  lio- 
niinuin  generi  est  iiinata:  VII  42,2;  ^ 

perpeluam  esse  paludem ,  quae  iiiHueret  in  Se- 
quanniii  atque  illnm  omncm  Incum  magno- 
pere  iinpediret:  VII  57,4;  tanta  enim  tempe.stas 
cooritiir,  ut  numquani  illis  locis  maiorcs  (c) 
a(|iULs  fuiMse  coustarel:  1,4K,  1;  *,   genus 

erat  piigiiao  mllltiiiii  illoniin,  ut  .  .  .:  1, 
44,1;  l^  utrisquc  :i(l  iiiiiniiim  (c)  occurrit 

Lexie.  ('iifnnr.     11. 


nnum  esse  iUud  tempns  (un.  ill.  e.  t.  praedicat 
fj) ,  quo  maxime  contendi  conueniat :  VII  85, 2 ; 
quarum  rerum  illo  tempore  nihil  factum,  ne 
(c)  cogitatum  quidem  (u.  CC}:  1,7,5;  Caesar 
neque  tempus  illud  animaduersionis  esse  exi- 
stimans  et  multa  uirtuti  eorum  concedens  rem 
totam  distulit:  3,60,1;  ^  cum  .  .  .  omnem 

.  .  Galliae  salutem  in  illo  uestigio  tem- 
poris  positam  arbitrarentur :  VII  25, 1. 

cum  DC  deuotis,  quos  illi  soldurios  appel- 
lant :  III  22  1 ;  neque  enim  temere  praeter  mer- 
catores  illo  adit  (illo  adiit  x;  Fr.,  Eold.;  adit 
ad  illos  [i)  quisquiuu:  IV 20, 3;  huius  est  lon- 
gitudo  lateris,  ut  fert  illorum  ^eorum  fert  fJ) 
opinio,  septingentorum  milinm:  V13, 5. 

B.  siyuilicat  ea.  quae  aut  loeo  nel  temimre 
remota  (=  superior,  nlterior)  aiit  nota  snnt: 
aggerem  .  .  .  facere  instituerunt  aequa  fere  alti- 
tudine  (e)  atque  ille  congesticius  ex  ma- 
teria  fuer.it  agger:  2,15,1;  '  decurritur 

ad  illud  extremum  atque  ultimum  seuatus 
consultum,  quo  .  .  .  numquam  ante  descen- 
sum  (c)  est:  dent  operam  consules  .  .  .,  ne  quid 
res   publica  detrimenti  capiat:  1,5,3;  1 

illa  .  .  .  controuersia:  VII  39,2  it.  1.  .\.  a) 
eontrouersia ;  t  iHo  incomniodo:  V53, 

4  ib.  incommodum ;  ^  quid  ergo '?  Komanos 
(c)  in  illis  ulterioribus  munitionibus 
animine  (c)  causa  cotidie  exerceri  putatis?  VII 
77,10;  ^  cum  communibus  inimicis  .  .  ., 

quorum  ipse  maximam  partem  illo  adfini- 
tatis  tempore  iniunxerat  Caesari:  1,4,4; 
^  quod  illi  turbuleutissimi  superioribus 
tennKiribus  tribuni  plebis  posl  (u.  CC}  octo 
denique  menses  .  .  .  respicere  ac  timere  consue- 
rant  <c):  1,5,2. 

('.  in  orat.  obl.  respondet  secuiidae  persouae 
oralioiiis  i-eelae  (=-  tu,  uos,  iiester).  Cf 
Knokc.  OJ'.  Bernbury  ISSl  p.  .j.  0.  S:  se 
suis  copiis  suoque  exerdtu  illis  regna  concilia- 
turuni  coiitirmat:  I  3,A;  (31,7  u.  p.  :ii>  %) 
Sequaui;)  illum  .  .  .  beneficio  ac  liber.ilitate 
sua  ac  senatus  ea  praeraia  consecutuni :  I 
43,5;  qui  nisi  decedat  .  .  .,  sese  illuni  non 
pro  amico,  sed  pro  (c)  hoste  habituriim :  I 
44,11;  inagno  se  illum  praemio  remunenitu- 
rum  et  quaecumque  bella  geri  uellet  sinc  iillo 
eius  labore  ct  periculo  confecturum:  144,13; 
duces  eorum  .  .  .  pronuntiari  (c)  iussernnt, 
ne  quis  ab  loco  discetleret:  illorum  esse  prae- 
dam  atque  illis  reseruari  (c)  quaecumque  Ko- 
mani  reliquissent:  V34, 1;  licere  illis  incolumi- 
bus  (cN  |ier  se  cx  hibernis  disceticre  .  .  . :  V 
41,(1;  «ic  se  complures  aniios  illo  impeninte 
meruisse,  iit:  \'1I17,5;   regnum   illuni  (.ialliae 

4 


51 


ille  (2.  C.  et  3.)  —  illigo 


52 


malle  Cae^aris  concessu  quam  ipsorum  liabere 
beneficio:  VII 20, 2;  ad  utramque  rem  se  illis 
offerre ,  seu  morte  sua  Romanis  satis  facere  seu 
uiuum  tradere  ueUnt:  VII  89, 2;  sin  timore  de- 
fugiant,  illis  (illi  0;  Ciace.)  se  oneri  non  fu- 
turum  (defuturum  O;  Ciacc,')  et  per  se  rem 
publicam  administraturum :  1,32,7;  reliquos 
enim  omnes  officium  suum  praestitisse :  se.  qui 
.  .  .  confligere  noluerit  (c);  exercitum  suum, 
qui  .  .  .  conseruarit  et  texerit;  illius  denique 
exercitus  milites,  qui  per  se  de  concilianda 
pace  egerint:  1,85,2;  (85,3—5  u.  p.  36  duces;) 
85,11  u.  p.  4  7  b);  sic  belli  rationem  esse 
diuisam,  ut  illi  (Ulic  a)  classe  (c)  naues  auxi- 
liaque  sua  impedirent,  ipse  xit  aqua  terraque 
eos  prohiberet:  3,17,3. 

3.  pertinet  ad  ei>.,  quae  sequuntur;  A.  se- 
qnitur  prun.  relatiuum:  a)  nou  additur  aliud 
pron.:  cum  intellegeret  in  iis  (hiis  £',-  illis 
fl;  his  AQ.MR^;  Schn.,  Hold.)  locis  sibi  bel- 
lum  gerendum,  ubi  paucis  ante  annis  L.  Vale- 
rius  Praeconinus  .  .  .  interfectus  esset  atque 
unde  L.  MaUius  (c)  .  .  .  profugisset:  III 20, 
1;  %  placuit,   ut  (f)  Litauiccus  deceni 

illis  niilibus,  quae  Caesari  ad  bellum  niitte- 
rentur,  praeficeretur  atque  ea  f  ducenda  cu- 
raret:  VII  37,  7;  \  quod  illa  pars  equi- 

tatus  Vsipetum  et  Tencterorum,  quam  supra 
commemoraui  .  . .  Mosam  transisse  neque  proe- 
lio  interfuisse ,  .  .  .  se  trans  Rhenum  .  .  .  rece- 
perat  .  .  .:    IV16, 2;  T[   ut   eo  neglecto 

sacramento,  quo  tenemini,  respiciatis  illud, 
quod  deditione  ducis  et  capitis  deminutione 
sublatum  est :  2, 32,  9 ;  T  ambitus  Pompeia 

lege  damnatos  illis  temporibus,  quibiis  in 
urbe  (c)  praesidia  legionum  Pompeius  habue- 
rat:  3,1,4;  t  compluribus  (c)  iam  lapidibus 
ex  illa  (ea  7'ecc.;  Np.,  Dl.)  quae  suberat 
turri  (terra  Hartx)  subductis:  2,11,4. 

(equitum  uero  operam  .  .  .  illic  (Jj;  illis  a) 
fuisse  utileni,  quo  sint  profecti:  VII2(J, 4.} 

1))  additur  pron.  idem:  protiuusque  (equites) 
eodem  illo  quo  uenerant  cursu  .  .  .  in 
castra  inrumpere  conantur :  VI 37, 1. 

Pompeius  eadem  illa,  quae  per  Scipionem 
ostenderat,  agit:  1,6,1. 

B.  sequitur  enuutiatnni;  a)  quod:  multis 
de  causis  Ciiesar  statuit  sibi  Rhenum  esse 
transeundum ;  quarum  i  1 1  a  fuit  iustissima, 
quod  .  .  .  suis  quoque  rebus  eos  timere  uoluit: 
IV  16, 1 ;  huic  consilio  suflragabatur  etiam  i  1 1  a 
res,  quod  .  .  .  ciuitates  uictae  nomen  .  .  .  ab- 
sentis  Pompei  timebant,  quae  in  amicitia  man- 
serant  .  .  .  eum  diligebant,  Caesaris  autem  erat 
in    barbaris    nomen    obscurius:    1,61,3;    neque 


illud  me  mouet,  qnod  ii,  qui  a  me  dimissi 
simt,  discessisse  dicuutur,  ut  mihi  rursus  bel- 
lum  inferrent :  ap.  Cic.  ad  Ait.  IX  16, 2. 

b)  acf.  c.  inf. :  illud  se  polliceri  et  iure 
iurando  confirmare  tutum  (se  add.  fl)  iter  per 
(suos  add.  p)  fines  daturum:  V27,10;  haec  si 
grauia  aut  acerba  uideantur,  multo  illa  grauius 
aestimari  (c)  debere  (c),  liberos,  coniuges  in 
seruitutem  abstrahi,  ipsos  interfici:  VII  14, 10. 

[Falso:  (Suessiones,)  fratres  consanguiueos- 
que  suos,  qui  .  .  .  isdem  legibus  utautur,  unum 
imperium  unumque  magistratum  cum  ip.sis  (illis 
[i;  Flod.)  habeant:  113,5;  cum  Caesar  omnino 
XII  naues  longas  praesidio  duxisset,  in  quibus 
erant  constratae  IIII  {Vrsin.;  \\\e  af;  xWi  Nhl): 
3,7,2.] 

illic.     Cf.   Ktioke,  OP.  Bernburg  1S.SI  p.  (1. 

(Dumnorigem)  matrem  in  Biturigibus  (c)  ho- 
miui  ilUc  nobilissimo  ac  potentissimo  conlocasse: 
1 18, 6 ;  (illum  ueruto  (c)  transfixum  (c)  arbi- 
trantur  (e).  gladio  comminua  (c)  rem  gerit 
Vorenus  (illic  uero  obcursat  gladio  commi- 
nusque  rem  gerit  uorenus  dett.;  pr.  edd.;  illic 
uero  obcursat  ocius  gladio;  comminusque  rem 
gerit  Vorenus  Schn.):  V44, 11;)  equitum  uero 
operam  .  .  .  illic  ([i;  illis  a)  fuisse  utileni,  quo 
sint  profecti :  VII  20,  4 ;  ibi  cognoscit  consensu 
omnium  Antiochensium  ciuiumque  Romanorum, 
qui  illic  negotiarentur,  arcem  (c)  captaui  esse: 
3, 102, 6. 

(illinc:  illum  ueruto  (c)  transtixum  (c) 
arbitrantur  (c;  illinc  occursat  ocius  Uehler): 
V  44, 10.) 

illo.  A.:  in  Britanniam  proficisci  couten- 
dit  (c)  ....  neque  enim  temere  praeter  mer- 
catores  illo  adit  (illo  adiit  a;  Fri;/.:  adit  ad 
illos  fi)   quisquam:  IV  20, 3;  ^  (easdem 

omnes  iubet  petere  regiones  ....  legioneni  *X 
eodeni  t  iiigo  (iUo  (lul.)  mittit:  VII 45, 
5;l  1i  disciplina  in  Britannia  reperta  .  .  . 

existimatur,  et  nunc  qui  diligentius  eam  rem 
cognoscere  uolunt  plerumque  illo  discendi 
causa    proficiscuntur:    VI  13,  12;  f 

augetur  Gallis  suspicio,  atque  omnes  illo  ad 
munitionem  (p;  Schn.,  Hold.;  illo  niunitionum 
a;  rell.  cM.;  u.  CC)  copiae  traducuntur:  VII 
45,6. 

ad  Scipionem  properandum  sibi  existimabat: 
si  Caesar  iter  illo  haberet,  ut  subsidium 
Scipioni  ferret :  3,  78, 6. 

B.:  haec  omnia  Caesar  eodem  illo  per- 
tinere  arbitrabatur,  ut  tridui  mora  interposita 
equites  eorum  .  .  .  reuerterentur:  IV  11,4. 

illioo  u.  ilico. 

illigo  u   iuligo. 


53 


illucescit  —  immitto 


54 


(illnroHcit".  (inlncesrlt)  Ineescit.) 
(illudo  ".  iiilndu.) 

lllnrgMUonenMis.  1.  adiect.:  transit 
etiam  cohors  lUurgauonensis  (f;  lurgauonensis 
Oahl)  ad  eum  cognito  ciuitatis  consilio  et  signa 
ex  statione  transfert:  1,60,4. 

2.  subst.:  hos  (;".  e.  Oscenses  et  Calagurrita- 
iios)  Tarraconenses  et  lacetaiii  et  Aiisetani  et 
paucis  post  diebus  Illurgauonenses  (illurgua- 
onenses  l  pr.) ,  qui  flumen  Hiberum  attingunt, 
insequuntur  (sequuntur?) :  1,60,2;  cf.   g  3.  4. 

iilnMtriM  ».  inln!4ti'is. 

Illyrirnm.  Scriptum  est  illiricum  (-o) 
i>t  A(/a  1117,1,  m  AQ  1135,2,  in  a  3,9,1; 
illicum  in  h  3,78,4;  ylliricum  iit  A  V 
1,5. 

quas  legationes  Caesar,  quod  in  Italiam  Illy- 
ricumque  properabat,  inita  (e)  proxima  <c> 
aestate  (c)  ad  se  reuerti  iussit:  1135,2;  cum 
. . .  Caesar  pacatam  Galliam  existimaret . . .  atque 
ita  (c)  inita  hieme  in  (otn.  AQ'^)  Illyricum 
profectus  esset,  quod  eas  quoque  nationes  adire 
et  regiones  cognoscere  uolebat:  1117,1;  (Cae- 
sar)  conuentibus  Galliae  citerioris  peractis  in 
Illyricum  proficiscitur:  Vl,5;  cf.qu.sqq.;  dis- 
cessu  Liburnarum  ex  IUyrico  M.  Octauius  .  .  . 
Salonas  peruenit:  3,  9, 1 ;  ut,  si  .  .  .  in  Italiam 
transiret  (c)  (Pompeius),  coniuncto  exercitu 
cum  Domitio  per  Illyricuin  Italiae  subsidio 
proficisceretur :  3, 78,  4. 

(Ilni,  Ilnii  u-  Helnii  1,35,4.) 

(Iniannentin»:  cuius  (Mandubracii)  pater 
(Inianueiitius  atld.  edd.  pr.;  Schti.;  iniauuueti- 
tius  afld.  h  ;  in  ianuue  tutus  add.  f;  ali  inlanouitus 
add.  B  marg.)  in  ea  ciuitate  regnum  oblinue- 
rat  interfectusque  erat  a  Cassiuellauno :  V 
20,1.) 

iiiibeeillitaN.  /«  eodd.  imlctur  exstare 
inbccillitas. 

\.  propr.:  ubi  aiit  spatium  inter  muros  aut 
iuibecillitas  materiae  postulare  iiideretur,  pilae 
interponuntur:  2,15,2. 

B.  trsl.:  nolite  .  .  .  slultilia  ac  tomcrilnlc 
iieslra  aut  animi  imbecillitatc  <inb.  aii.  [i)  oni- 
iiem  (ialliani  prosternere  et  periietuae  seruituti 
bubiccre  <c>:  VII  77, 9. 

iniher:  magno  coorto  imbri  <[i;  imbre 
y. ;  iild.)  iKin  iimtilem  lianc  ad  capieiiduni  con- 
siliuin  lempestatem  arbitratns  cst  <c>:  VI 127, 
I;  ^  iili  .  .  .  continuationc  inibriuni 

diiitius   Hiib   iwllibus  niilites  contineri  iion  ix)s- 
sent :  11129,2;  ^  fruinenta  .  .  .  aniii  teiii- 

poro    at<)ue    imbribus    procubuernn t:    VI 
43,3;    iiiilile»,  ciim   toto   leniporo  frigorc  yluto 


frigore  fJ)  et  adsiduis  imbribus  tardaren- 
tur:  Vl'l24,  1. 

iniitor:  quem  (SuUam)  imitaturus  non 
sum  :  ap.  Cic.  ad  ^rt.  IX  7  C,  1;  ^  ii  .  .  . 

neque  eam,  quam  prodesse  <c>  aliis  uim  ce- 
leritatemque  uiderant, imitari  potuerunt  (c): 
VI  40,6;  ^  ut  est  summae  genus  sollertiae 
atque  ad  omnia  imitanda  et  efficienda  <effin- 
genda  Paul),  quae  ab  quoque  traduntur  (c), 
aptissimum:  VII 22, 1. 

inimani!<i.  Codices  omnibus  fere  locis  aut 
omnes  aut  plurimi  uidentur  habere  inmanis, 
inminere,  inmittere,  inmortalis,  sim.; 
sed  immanis  exstat  in  '^  VI  16,4;  (immen- 
sus  in  h  1^2,2;)  imminere  in  a  1,80,5; 
immittit  in  A  teste  Fr.  V44,6;  immissa  in 
Ox  2,41,2,  ina  2,9,3;  immolant  tn  X^y  VI 
16,2,  in  B  VI  17,3;  immolaturos  in  B  VI 
16,2;  immortalis  in  X[?)  V52,6,  in  B  VI 
16, 3. 5.  Quae  cum  iia  sint ,  haud  scio  an 
Caesar  scripserit  inmanis,  inmitto,  inmortalis, 
inmuuis,  sim. 

quae  res  .  .  .  et  uires  alit  et  immani  cor- 
porum  magnitudine  homines  efficit  (c);  IV 
1,9;  alii  inimani  magnitudine  <magnitudine 
immani  [i)  simulacra  habent  <c> :  VI 16, 4. 

(imniensns:  quibus  (iumentis)  maxime 
Galli  delectantur  <c)  quaeque  impenso  <im- 
menso  [i)   parant  pretio:  IV  2,2.) 

ininiineo:  instabat  agmen  Caesaris  atque 
uniuersum  vuniuersis  Paul)  imminebat:  1,80, 
5;  —  uidet  imminere  hostes:  VI 38, 2. 

[Falso:  easque  (storias)  .  .  .  *in  eminentibus 
(inmin.  hl)  trabibus  circum  turrim  <c>  prae- 
pendentes  religauerunt:  2,9,4.] 

iniminno  :  nam  etiam  Caesaris  beneficia 
imniinuerat  (.Jurinius;  beneficium  mutauerat 
eodd.;  edd.;  u.  CC)  consuetudo,  qua  oflerren- 
tur:  2,29,3. 

imniitto.  A.  =  mittere;  a)  =  niittere  iu 
(oppiduui):  (refractis  portis  .  .  .  atque  intro- 
inissis  v'""i'ss's  ii>  militibus  nostris  .  .  . 
nendidit:  1133,6;)  t  (praesidium  Ce- 

iiabi  tiiendi  causa  quod  eo  niittereiit  (in  eo 
mittereiit  M;  quod  iiimitterent  />.)  compara- 
bant:  VII 11, 4.) 

b)  —  luittere  coiitra :  illi  pluribus  submissis 
<inmissis  fj)  cohortibus  repelluntiir:  V 15, 
5;  ^  agmen  Haediiorum  conspicatus  im- 

misso  equitatu  iter  eoriim  moratnr:  VII  40, 
4;  huc  equitatum  inittit  ^inimittit  /'lui/ij.y,  iit 
dlriporct  at<]iie  haberct  loco  praedae:  2,25,3; 
pedilatu  ilumtiLxat  procul  ad  speciein  utitur, 
equites  in  nciem  iuimittit ( 0/V//,  aeorr.;  mit- 
tita /);■.;  edd.):  2,41,2;        ^  si  iirborum  trunci 

4» 


55 


immilto  —  impar 


56 


siue  naues  (trabes  RSchn.}  deiciendi  operis 
causa  (c)  essent  a  barbaris  immissae  {Ciacc; 
missae  X;  edd.):  IV  17, 10;  Cassius  .  .  .  magno 
uento  et  secundo  completas  onerarias  naues 
.  .  .  rebus,  quae  sunt  (c)  ad  incendia,  in 
Pomponianam  (c)  classem  immisit:  3,101,2; 
Cassius  .  .  .  pari  atque  antea  ratione  [egerunt. 
cassius]  secundum  nactus  uentum  ouerarias 
naues  [circiter  XL]  praeparatas  ad  incendium 
immisit:  3,101,5;  f  (trabes,)  truncos: 

IV 17, 10  u.  naues. 

B.  =  dcmittere,  deligere:  haec  (tigna)  cum 
machinationibus  immissa  in  flumen  (flu- 
mine  p)  defixerat  festucisque  (c)  adegerat:  IV 
17,4;  1  haec  utraque  (tigna)  insuper  bipe- 
dalibus  trabibus  immissis  .  .  .  binis  utrimque 
fibulis  .  .  .  distinebantur  (c) :  IV  17,  6. 

C.  =  ducere:  super  lateres  coria  inducuntur, 
ne  canalibus  aqua  immissa  lateres  diluere  pos- 
sit  (c) :  2, 10,  6. 

D.  =:C0icere:  mediocri  spatio  relicto  Pulio 
pilum  in  hostes  immittit  (mittit  P):  V44, 
6;  celeriter  (e)  nostri  clamore  sublato  pila  in 
hostes  immittunt:  VI 8,  6;  ^  ne  aut  tela 
tormentis  immissa  (missa  Ohl)  tabulationem 
perfringerent  aut  sasa  ex  catapultis  latericium 
discuterent:  2,9,3;  quorum  mediam  orationem 
iuterrumpimt  subito  undique  tela  immissa:  3, 
19, 6 ;  leuiusque  casiua  pila  sperabat  in  loco 
retentis  militibus  quam  si  ipsi  immissis  telis 
occurrissent  (c):  3,92,2. 

iiumolo:  auimalia  capta  immolant 
(Galli):  VI  17,3;  f  qui  sunt  adfecti  gra- 

uioribus  morbis  quique  in  proeUis  periculisque 
uersantur  aut  pro  uictimis  homines  immolant 
aut  se  immolaturos  uouent  administrisque  ad 
ea  sacrificia  druidibus  utuntur :  VI 16,  2. 

iiiimortali»^:  siue  casu  siue  consilio  deo- 
rum  immortalium  (imm.  deor.  af)  .  .  .  priu- 
ceps  poeuas  persoluit:  112,6;  cousuesse  enim 
deos  immortales  .  .  .  concedere :  1 14,  5 ;  quibus 
(Suebis)  ne  dii  quidem  immortales  pares  esse 
possiut  (c)  :  IV  7,  5;  beneficio  deorum  immor- 
talium  .  .  .  expiato  incommodo:  V52,  6;  multa 
praeterea  .  .  .  de  deorum  inimortalium  ui  ac 
(de  ui  deoriun  ac  fi)  potestate  disputant:  VI 
14,  6;  non  posse  (e)  deorum  inmiortalium 
numen  placari  arbitriuitur:  VI  16,3;  supplicia 
eorum  .  .  .  gratiora  clis  immortalibus  esse  ar- 
bitrautur  :  VI 16, 5;  ut  .  .  .  templa  deorum  im- 
mortalium  adirent:  2,5,3;  amitae  meae  luliae 
.  .  .  paternum  (genus)  cum  diis  immortalibus 
coniunctum  est:  aj).  Suei.  6. 

immnuii^  :  ciuitatem  eius  immunem  esse 
iusserat:  VII  76, 1. 


immnnitat^:  druides  .  .  .  militiae  uaca- 
tioucm  omniumquc  rerum  (oBierum  C.  F.  Uein- 
rich)  habent  immunitatem  {u.  CC):  VI 
14,1. 

imp.  ti.  imperator  C.  a).  - 

imjtar.  Conslare  sibi  uidentur  codices  in 
scripUira  imperator,  imperatorius,  im- 
peritus,  imperium,  imperare,  impius, 
improbare,  ?»'st  jj^orf  inperatores  (]S,'p.  testc) 
esi  in  a  3,92,3,  inperio  in  A  VI 12,  6  (tesie 
Ilold.) ,  inperaturum  miJ  IV  8,3  (iesie  Np.). 
Imperator  exstai  in  Ilolderi  editione  nulla  co- 
dicum  discrepantia  widieaia  16  locis,  in  Nipperdei  • 
editione  belli  ciuilis  22  loc,  in  epistulis  sexies; 
imperatorius  semel  (uel  bis);  imperitus 
0  (uel  10)  lucis;  imperium  in  bcllo  Gall. 
56  loc,  in  bell.  ciu.  25  loc;  imperare  (et  im- 
peratum)  in  B.  G.  05  loc,  in  B.  C.  36  loc; 
impius  semel;  improbare  bis.  Contra  in- 
pulsu  ei  inpune  seripium  est  ab  Holdero  V 
25,4  et  114,4  nulla  uarietate  mtata. 

In  reliquis  eius  modi  uocibus  discrepant  co- 
dices.  Inpar  est  in  ahl  1,40,6,  impar  in  a 
1,47,3;  —  inparatus  (in  X?)  VI30,2,  i  m- 
paratissimus  (in  ,-.';')  1,30,5;  —  impedi- 
mentum  (-ta)  in  omnibus  libris  (X,  ,\)  inueniri 
uidctur  15  belli  Gallici ,  14  bclli  ciiiilis  locis, 
inpedimenta  13  B.  G.  locis  (124,4;  1117,2. 
3;  11129,2;  V31,6;  49,7;  VI32,3.5;  35,1; 
VII  55, 2;  57,1  ;  62,10;  68,2);  discrepant  codd. 
20  locis  (126,1;  1119,3  bis;  19,6;  24,5;25, 1; 
V33,3.6;  43,4;  47,2;  VI7,4;  8,3;  VII  18,3; 
35,3;  42,6;  45,2;  60,3;  66,5;  67,3;  68,1);  — 
impedire  in  otmiibus  libris  mscr.  uidetur  ex- 
stare  10  (llj  B.  O.  locis,  30  B.  C;  inpedire 
quinquies  (VII 24, 1;  26,3;  40,4;  57,4;  70,3); 
discrepaniia  codicum  indicatur  ab  Uoldcro  20 
locis  (125,3;  36,2;  119,1;  10,2;  17,4;  20,2; 
22,1;  1119,4;  12,2;  24,3;  IV 24,2;  26,2;  V 
6,3;  7,3.5;  19,1;  VI 8,1;  34,2;  VII  56,2;  66, 
4;)  inpedire  cst  in  a  1,25,4;  62,2;  3,76,3 
(de  rell.  codd.  B.  C.  nihil  comniemoraiur) ;  — 
impellere  (impulsus,  sim.)  iiuicniri  uidctur 
in  X  IV  16,1;  (w  fi  VI  30, 4;)  in  a  1,4,3; 
inpellere  uidetur  exstare  in  X  7  (uel  S)  loo. 
(1114,3;  V26,2;  VI  20, 2;  VII1,3(?);  20,5; 
42,2.4;  (140,4?);)  exstat  in  a  2,38,3  et  3,40, 
4;  —  inpeudere '  (m  X?)  16,1;  discrepant 
codd.  1112,1;  —  impensocii  in  Q  (inpenso 
in  ABM?),  immenso  in  p  IV  2, 2;  —  inper- 
fecta  in  a,  infecta  in  fj  VI 12, 5;  —  impe- 
trare  14  (uel  15)  +  7  locis  in  X  uel  x;  4  tocis 
(11121,3;  IV  11,2;  V6,4;  Vlim,b)  pariim^- 
impetrare,  partim  inpetrare  cxltibent  libri 
msor.;  —    impetus    in  X  uel  ,\,  ut   uidetur. 


\' 


57 


impar  —  impedimentum 


58 


40(42)  +  n  Ifjc,  inpetus  sctwc^  (V  15, 3),  dis- 
seiinus  vodicum  o  locis  B.  G.  (IV  37,3;  V 17, 
3;  18,5;  i!l,5;  VIll)2,S);  inpetus  est  in  a  3, 
84,  4;  —  inplicati  in  AQB^y.t),  complicati  in 
p  VII  73,4;  inplicitus  in  a  3,18,1;  —  im- 
ploro  in  omnibus,  ut  uideiur,  132,4;  1,1,4; 
3,82,5;  inploro  131,7;  discrcpant  codd.  151, 
3;  V7,8;  —  imponere  (in  X?j  151,3;  w  z 
1,5«,2;  3,2,3;  6,1.2;  14,1;  77,1;  in  [i  VII 
58,4  (iniectis  a);  inponere  (in  X'?)  142,5; 
44,2;  45,2;  VII 54, 4;  inponere  in  a  3,24,1; 
32,2;  62,2;  63,7;  74,2;  103,1;  -  inportare 
lin  X-0  11,3;  IV 2, 1.6;  V12,5;  in  AQBa 
(import.  in  li)  IV  2,2;  inport.  in  nf  3,42,5,  in 
a  3,40,5;  —  imprimis  in  Med.  ap.  Cic.  ad 
Att.  1X6  A,  reliquis  loeis  iuprimis;  —  im- 
probo  1,32,3;  2,31,1;  —  iiiprobus  117,2; 
improbus  2,31,4;  —  inprouiso  (in  X'^j  I 
13,5;  113,1;  V22,l;  VI  3,1;  VII  72,2;  80,3; 
improuiso  recepit  HoUler  (sed  in  B  reperiri 
inprouiso  dieit  Np.)  V39, 1;  improu.  scripsit 
Xp.  1,54,3;  75,2;  2,6,3;  3,79,3;  —  impru- 
dcns  3,30,2;  ad  Att.  XSB,  1;  inprudens 
(inX?)  11129,1;  V15,3;  in  a  1,51,4;  2,3,1; 
6,3;  imprudens  Nl  (prudens  afk)  2,38,4;  — 
inprudentia  (in  X?)  IV 27,5;  V3,6;  VII 
29,4;  in  a  3,112,3;  discrepant  codd.  IV  27, 4; 
—  impuberes  3,14,3;  discrep.  codd.Yl 21, 4; 
inpudentia  in  a  3,20,3;  —  inpugnare  (in 
A"0  11126,4;  in  v.  144,6  (oppugn.  in  p);  im- 
pugnare  iu  Oaf,  pugnare  /«W3, 93, 6);  — 
inpunitas  in  »/■  (impunitas  in  rcU.'f)  114,5. 

congressus  impari  numero  mag-nos  impetus 
legionum  equitatusque  sustinet:  1,40,6;  quod 
iiiiquo  ioco  atque  impari  congressi  numero  (c) 
(|iiiii<|uc  boris  proelium  sustiiiuisseiil:  1,47,3. 

iiiiparataM:  ut  in  ipsuin  (Auibiorigem) 
incauluni  ctiam  atiiue  imparatum  iucideret: 
VI  30,2;  qui  (Pompciusj  omnibus  rebus  im- 
paralissimus  {N ;  imjjeratissimis  0\;  im- 
|ieiitissimus  /*;  imparatissimis  b;  cdd.) 
uon  necessurium  belluin  susccpisset:  1,30,5. 

iiii|M>tlini(>iiiiiiii.  A.  sinf,'.  =  if.i/i6- 
()i(jftui  a)  dat.:  (lallis  magiio  ad  pugnam 
crat  i  nipedimento,  qiiod  ...  neque  euellerc 
iicquc  .  .  .  pugnare  poKjraul:  125,3;  ubi  .  .  . 
coiilerlos  mililes  sibi  ipsos  ad  pugnam  esse 
inipedimento  uidit:  1125,1;  neque  iianc  rcm 
ilii  <0';  illitt  *,•  del.  Ald.;  cdd.)  esse  ini|iedi- 
iiiciito.  Libo  (impcdiiiiciilM.  Libo  Madu.;  iiiipe- 
diiiiciili  Idco  coM.:  iiiipcdiinciili  loco.  illi  Ald.: 
iiiipiiliiiiciiti  loco.  illc  atcpli.;  cdil.):  3,17,4; 
iliiiliiis  ad  rccipicndum  cratcs  derectae  (CC) 
l'iiigiiriiqiie  obiecti  (c)  et  institutae  fossae  ma- 
giio  iuipcdiiiiciito  fiicnint:  3,40,5. 


b)   genet.:  3,  17,  4   u.  a). 

]}.  plur.  =  Tu  oy.eir/,  a)  subl.:  cum  .  .  . 

sua  .  .  omnia  impedimenta  atque  omnes  fortu- 
nas  conflagrare  intellegerent :   V43,4;  ^ 

haec  (ac  OM;  Db.)  (impedimenta)  conquie- 
scere  ante  iter  confectum  uetuit:  3,  75, 1;  ^ 
(intercedere:  1117,2  u.  d)  numerus;)  T 

cum  .  .  .  legiones  .  .  .  flumen  transissent  im- 
pedimentaque  (iumentaque  Paid)  et  omnis  equi- 
tatus  sequeretur:  1,40,3;  "^  celeriterque 

(Vercingetorix)  impedimenta  es  (c)  castris  educi 
et  se  subsequi  iussit:  VII  68, 1. 

b)  obi. :  (hostes)  carros  impedimentaque  sua 
in  artiores  siluas  abdiderunt:  VII  18,3;  % 
iis  impedimentis.  quae  secum  agere  ac  por- 
tare  non  poteraut ,  citra  flumen  Rhenum  de- 
positis  custodiam  (t)  .  .  .  reliquerunt:  1129,4; 
%  unde  L.  Mallius  (c)  proconsul  impedimentis 
amissis  profugisset:  11120,1;  VII14,8  u.  e) 
y);  t  (totum  montem  hominibus  compleri 

t  et  interea  (impedimenta  et  Kijehly)  sarcinas 
in  unum  locum  conferri  .  .  .  iussit:  124,2. 
3;)  Heluetii  cum  omnibus  suis  carris  secuti 
impedimenta  in  unum  locum  contulerunt :  1  24, 
4;  tum  copiis  in  tres  partes  distributis  impedi- 
menta   omnium   legionum  Aduatucam  contulit: 

VI  32, 3;  (VII  55,2  u.  d)  pars;)  t  pos'  eas 
(legiones)  totius  exercitus  impedimenta  con- 
locarat:  1119,3;  VI 8,3  u.  praemittere;  f 
Caesar  inipedimentis  in  proximum  collem  f  de- 
ductis  (eductis  Madu.;  an  ductis?)  duabus  (c) 
legionibus  praesidio  relictis  secutus  (hostes)  .  .  . 
castra  fecit:  VII 68,2;  H  deponere:  II 
29,4  u.  agere;  \  (desiderare:  1,51,6  u. 
d)  numerus;)  Tf  qua  (legione)  pulsa  im- 
pedimentisque  dircptis  futurum,  ut  reliquae 
coiitra  consistcrc  non  audereut:  1117,3;  t 
ducere:  VII  68,2«.  dcducere;        %  educcre: 

VII  68, 1  u.  a)  subsequi;  (68,2  u.  b)  dcducere;) 
t  quibus  (impedimentis)  interclusis  cxercitu 
Caesaris  auxilium  ferri  nuUa  ratione  poterat: 
1,70,2;  \  totius  exercitus  impcdimenla  ad 
Labiciium  in  Treueros  (in  Tr.  del.  Scliainbuch) 
mittit:  VI  5,6;  (V1135,3  «<.  I)  y);)  *i  \iox- 
tare:  1129,4  «.  agere;  ^  tum  praemis- 
sis  paulum  impedimentis  atque  iii  tuuiiiUi  quo- 
dam  conlocatis  .  .  iuquit :  VI 8, 3 ;  nulla  iiitcr- 
posita  niora  sauciorum  modo  et  acgrorum  ha- 
bila  ratioiic  iuipcdiiiicuta  (0  in  iiuir(j.;  oni.  i) 
omiiia  (ouiiii  NU'ld>  silentio  priiiia  iiocle  ex 
Ciistris  Apolloiiiaui  pracniisit:  3,75,1;  poslcro 
die  Cucsar  similitcr  piacinissis  ^piaeteriiiissis 
//')  prima  nocte  inipedimcntis  dc  quartii  uigilia 
ipse  ogrcditur:  3,77,1;  1  (producere: 
\MI15, 2  II.  (1)  minicrus;)  K  consistit  (c) 


59 


impcdimentum 


60 


agmen;  impcdimenta  inter  (intra  A^p.)  legiones 
recipiuiitiir:    VII  G7, 3;  %   sententiae 

dicebantur,  ut  impcdimentis  relictis  cruptione 
facta  .  .  .  ad  salutem  contenderent :  1113,3; 
iusserunt  pronuntiari  (c),  ut  impedimenta  relin- 
querent  atque  in  orbem  consisterent:  V33, 3; 
quod  ibi  impedimenta  exercitus  .  .  .  frumen- 
tumque  omne  .  .  .  relinquebat:  V47.  2;  duabus 
Agedinci  legionibus  atque  impedimeiitis  totius 
exercitus  relictis  ad  Boios  proficiscitur :  VII 
10,4;  rcuertitur  Agedincum ,  ubi  impedimeuta 
totius  exercitus  relicta  erant  (tt.  CC) :  VII  02, 
10;  si  .  .  .  relictis  impedimentis  suae  saluti  con- 
sulant,  et  usu  rerum  necessariarum  et  dignitate 
spoliatum  iri  (Romanos) :  VII  66, 5 ;  castris  .  . 
praesidio  sex  (c)  cohortes  relinquit  (c)  atque 
omnia  impedimenta:  1,41,2;  ut  .  .  .  impedi- 
menta  totius  exercitus  cohortesque  in  castris 
relictas  (relicta  el)  seruare  non  posscnt:  1,70, 
2 ;  (80, 4  u.  c)  praesidio  relinquere ;)  aequo 
animo  mancipia  atque  impedimenta  in  Italia 
relinquerent:  3,6,1;  (76,2  u.  d)  pars;)  % 

repetere:    3,76,2  u.  d)  pars;  1   ser- 

uare:  1,70,2  u.  relinquere;  %  cum  iam 

pecus  atque  extrema  impedimenta  ab  nostris 
tenerentur:  11129,2;  t  Caesar  .  .  .  reli- 

quas  cohortes  .  .  .  impedimentaque  ad  se  tra- 
duci  iubet:  1,42,5;  t   ubi  prima  impe- 

dimenta  nostri  exercitus  ab  iis  ...  uisa  sunt: 
II 19, 6. 

c)  dat.:  si  impedimentis  (b;  pedites  A',-  eM.; 
pedites  impedimentis  Aop/;)  suis  auxilium  fe- 
rant:  VII  66,5;  1,  70,  2  i<.  b)  intercludere;  n 
his  (impedimentis)  una  legio  missa  praesidio 
est:  3,75,1;  1  Labienus  .  .  .  praesidio 

quinque  cohortium  (.V.  coh.  praes.  p;  praes. 
coh.  quiBque  edd.  cinte  Akl.;  Db.)  impedimen- 
tis  relicto  cum  XXV  cohortibus  magnoque 
cquitatu    contra    hostem   proficiscitur :   VI  7,4; 

praesidio  impedimentis  legionem 

quartam  decimam  reliquit:  VI 32, 5;  Caesar 
•(■  relictis  legionibus  (impedimentis  Kran.;  im- 
pedimentis  cum  legionibus  Dt.)  subsequitur, 
praesidio  impedimentis  (om.  Kran.;  Dt.)  paucas 
cohortes-'  relinquit:  1, 80, 4;  Scipio  M.  Fauonium 
(c)  .  .  .  cum  cohortibus  VIII  praesidio  impe- 
dimentis  legionum  (Olar.;  legionis  codd.)  reli- 
quit:  3,36,3;  T[  duae  legiones,  quae  pro- 

xime  conscriptae  erant,  totum  agmen  claude- 
bant  praesidioque  impedimentis  erant:  II 
19,3;  quae  (legiones)  in  nouissimo  agmine  prae- 
sidio  impedimentis  fuerant:  1126,3;  eo  supple- 
mento,  quod  nuper  ex  Italia  uenerat,  relicto 
Agedinci,  ut  esset  impedimentis  praesidio:  VII 
57,  1 ;  ^68,  2  u.  b)  deducere.) 


d)  ^eii.:  inter  singulas  lcgiones  impedimen- 
torum  magnum  nunierum  intercedere:  II  17, 
2;  prima  luce  niagnum  numerum  impedimen- 
torum  (iumcntorum  Ciacc.)  ex  castris  mulo- 
rumque  produci  deque  (c)  his  stramenta  (c) 
detrahi  .  .  .  iubet:  VII  45, 2;  desiderati  sunt  . .  . 
equites  pauci,  calonum  atque  impedimentorum 
(iumentoruni  Eussncr)  non  magnus  numerus: 
1,51,6;  T  huc  Cacsar  frumentum,  pecu- 
niam  publicam,  suorum  atque  exercitus  impedi- 
mentorum  magnam  partem  contulerat:  VII 
55, 2 ;  quod  subito  consilium  profectionis  cepe- 
rant  magna  parte  impedimentorum  et  sarcina- 
rum  relicta,  ad  haec  repetenda  .  .  .  uallum 
relinquebant :  8,  76, 2. 

e)  al)l.;  a):  ex  castris  proficiscuntur 
.  .  .  longissimo  agmine  maximisque  impe- 
dimentis:  V31,  6. 

P):  diu  cum  esset  pugnatum,  impedimen- 
tis  castrisque  (carrisque  Paut)  nostri  potiti 
sunt:  126,4;  Eomanos  pulsos  super.atosque, 
castris  impedinientisque  eorum  hostes  potitos 
ciuitati  renuntiauerunt:  1124,5. 

y):  neque  interesse,  ipsosne  interflciant  im- 
pedimentisne  exuant,  quibus  amissis  bel- 
lum  geri  non  possit:  VII  14,8;  hos  (M.  Ari- 
stium  eosque,  qui  negotiandi  causa  ibi  consti- 
t«rant)  continuo  in  itinere  adorti  omnibus  im- 
pedimentis  exuunt:  VII 42, 6. 

f)  c.  praep. ;  a)  ab :  legiones  a  praesidio 
atque  (oOT.  /()  impedimentis  interclusas  ma- 
ximum  flumeu  distinebat:  VII  59, 5;  t 
ut  .  .  .  quae  .  .  quisque  eorum  carissima  ha- 
beret,  ab  inipedimentis  petere  atque  arripere 
properaret:  V33,  6. 

P)  ad:  alteri  ad  impedimenta  et  carros  suos 
se   contulerunt  (u.    CC):  126,1;  t 

paucis  turmis  praesidio  ad  impedimenta  dimis- 
sis  (?)  reliquos  equites  ad  latera  disponit: 
VI  8, 5;  1 1"^'"  ^'^  diem  Caesar  ad  impedi- 
menta  legionemque  reuerti  constituerat:  VI 
35,1. 

(ibi  (i.  e.  ad  impedimenta)  Orgetorigis  filia 
(c)  atque  unus  e  tiliis  captus  est:  126,4;) 
t  ad  multam  noctem  etiam  ad  impedimenta 
p  u  g  n  a  t  u  m  est :  I  26, 3. 

}')  cum:  reliquas  copias  cum  omnibus  im- 
pedimentis,  ut  consueuenit,  misit:  VII  35,3; 
t  quinque  (cohortes)  .  .  .  de  media  nocte  cum 
omnibus  impedimentis  .  .  .  proficisci  impe- 
rat:  VII  60,  3;  t  simul  eorum,  qui  cum 

impedimentis  ueniebant,  clamor  fremitusque 
oriebatur:  1124,3;  uenerant  eo  sagittarii  ex 
Kutenis,    equites  ex   Gallia  cum   mullis  carris 


61 


impedimentum  —  impedio 


62 


magnisque  iuipedimentis ,  ut  fert  Gallica  con- 
suetudo:  1,51, 1. 

ctsi  (castra)  erant  exigua  per  se,  uix  homi- 
mim  iiiilium  septem,  praesertim  nullis  cum 
ini  ped  inien  tis:  V  49,  7. 

())  iiilcr:  inter  carros  impedimentaque  proe- 
lium  commiserunt:  IV  14,4. 

£)  sine:  quod  sine  iumentis  impedimentisque 
(sine  impedimentis  Paul)  ad  iter  {CC)  pro- 
fectos  uidebant:  1,G9, 2;  quae  (castra)  hoc 
erant  ctiam  angustiora,  quod  sine  impedimentis 
Caesar    lcgione»    transportauerat:    IV30, 1. 

Impcdiinenta  sinu^itloruin  (priuutoriiin)  lio- 
iiiiiiuMi:  VII  42,0;  (VII  55,2;  3,0,1;)  rcliquis 
lucis  impedimenta  sunt  exercitus,  eaque  S  locis 
Clalloium  (124,4;  26,1.3.4;  11129,2;  VII 18, 
3;  08,1;  1,51,1),  2  locis  Oermauorum  (II  29, 
4;  IV  14,4),  reliquis  Komauoruin. 

Caloiies  utque  iinpedimeiita:  1,51,0;  earri 
imitedlmciitaque:  1(24,4;)  20,1.(4);  IV  14,4; 
VII  18,3;  1,51,1;  casfra  iiiipedimentaque:  I 
20,4;  II  24,5;  iuiuciita  liiipediineiitaquc:  1,09, 
2;  iiianclpiu  alque  iinped.:  3,0,1;  linp.  inull- 
quc:  VII  45,2;  pecus  atque  iiup.:  11129,2; 
linp.  et  sarcliiae:  (124,3;)  3,70,2. 

AUIccl.:  extrema:  11129,2;  magnuin:  I 
25,3;  3,40,5;  magua:  1,51,1;  maxima:  V 
31,0;  nulla:  V49,7;  omnia:  V43,4;  \'i\. 
.■J5,3;  42,0;  00,3;  1,41,2;  3,75,1;  prima:  II 
19,0. 

iiii|MMlio.     A,  =  £f.i7Codi'CEiv,  VMXveiv; 

a)  absul.:   iiam    ut   (ne  Klhcrl.;  Np.)  cominu- 

talc)  coiisilii)  iter  in  iirouinciam  couucrlcrct,  id 

iicc..;   ul  A')    ne   (c)  nietu  {c)  quidcm  neces- 

:iiio    faciundum    (r)    existimab.it,    cum    quod 

'{Hlepli.;  oni.  codd.  d-  edd.)    infamia   atque   in- 

<lignitas    rei    et   op])ositus    mons    Cebenna    (c) 

iiiarunique  difficultas  impedicbat,  tuni  maxime 

qiiod:  VII  50,  2;   dc  Fausto  inipedit  riiillpjius, 

liibiiJiu.s  plcbis:  1,0,4;  obstnictis  {c)  omniljus 

castrorum    portis  et   ad    im]ieilicii(lum    obicctis 

rriciis  {u.  CC)  .  .  .  exercitum  edii.\it:  3,54,2. 

1))  sei|iiiliir  c.)  iillill  iilsi  obi.:  ne  aditus 
atquc  iiicursiis  ad  ilcrcndciidum  impediretur:  1, 
25,9;  K    (Caesar)    cxitus    adniinistra- 

tioiicsijiic  lininiiisini  ]M)itus  iniiicdirc  iiistituil: 
1,25,4;  1  (•(jiiitatu  ])racmisso,  qiii  iiouis- 

simiiiii  agineii  car])cict  alqiic  ini]iC(lirct:  1,78, 
5;  1    omniuni   iin])edilis    ( u    occu])atis) 

animis  (an.  imp.  [i)  Dumnorix  .  .  .  doiiiiim 
disccdere  coepit:  V7,  5;  \  «ic  belli  ratio- 

iiein  esse  diuisam,  ut  illi  clasHe  {c)  naues  auxi- 
lia(|iic  siia  im])cdiieiit,  i])sc  iit  aqua  tcrraipie 
cos    |)ri)liibcrct:    3,17,3;  T|   (jiio   liuiliiis 

liiiiliiiiDiiiiii    ci|  II  i  latii  III ,    si   ])racdandi   causa 


ad  eos  uenissent  {CC),  impedirent  (NeruLi):  II 
17,4;  ^  crebris  Pompei  litteris  castigaban- 

tur,  quoniam  primo  uenientem  Caesarem  non 
jjrohibuissent ,  *at  reliquos  eius  exercitus  im- 
jjedircnt:  3,25,3;  ^  exitus:  1,25,4  ii. 

administrationes ;  \  incursum:  1,25,9 

21.  aditus;  t  liis  rebus  cum  iter  agmiuis 

nostri  imjiediretur :  1117,5;  etsi  mons  (e)  Ce- 
benna  (c)  .  .  .  altissima  niue  iter  impediebat: 
VII  8,2;  agmen  Haeduorum  conspicatus  im- 
misso  equitatu  iter  eorum  moratur  atque  im- 
)5edit:  VII  40,4;  una  (acies)  a  (c)  primo  agmine 
iter  impedire  coepit:  VII  07, 1;  (equites)  magna 
multitudine  circumfusa  morari  atque  iter  (iter 
atque  Paul)  impedire  incijMunt:  1,03,3;  ipsi 
erant  transcendendae  ualles  maximae  ac  diffi- 
cillimae;  saxa  multis  locis  praerujita  iter  im- 
pediebant :  1,68,2;  fugientium  multitudine  .ac 
turba  portae  castrorum  occujjautur  atque  iter 
impeditur :  2,  35,  3 ;  T[  illi  imjjcdiendae  (im- 
jjedieute  o')  reliquae  {Forchli.;  rei  quae  x;  rei 
0)  niunitionis  (munitiones  «•)  causa  {O; 
Forchh. ;  fiebat  causa  af;  causa  fiebat  hl;  ~  rei 
[quae  munitionis  fiebat]  causa  Faern. ;  Np.)  .  , . 
legiones  educunt:  1,82,1;  primum  sagittariis 
funditoribusque  circumiectis ,  postea  leuis  arma- 
turae  niagiia  multituiline  nii.ssa  tormentisque 
jirolatis  niuniti(jnes  inipediebat:  3,45,3;  ^ 

naues:  3,17,3  ii.  auxilia;  ^  quod  Corus 

(c)  ueutus  nauigationem  iinjjediebat:  V7, 
3;  Tf  utraque  re  ojjpidorum  oppugnatio 

imjjcdiebatur:  11112,2;  his  tot  rebus  imjiedita 
ojjjiugiialione  militcs,  cum  .  .  .  tardareiitur, 
tauicn  .  .  .  omiiia  hacc  supcrauerunt :  VII  24, 
1;  f  Afranius  relreiusque  terrendi  causa 

atque  operis  imjiediendi  copias  suas  .  .  .  pro- 
ducunt:  1,42,2;  ut  ojjera  Caesaris  impediret: 
1,83,3;  t  partem:  1120,2  t<.  res;  \ 

quod  riiius  difficilibus  rijjis  subieclus  castris 
Scijiionis  jirogrcssus  nostrorum  imjicdicUit : 
3,37,3;  1  cuni  .  .  .  s.aepibus  .  .  dcnsi.ssi- 

mis  .  .  .  interiectis  jirospectus  imjiediretur 
{u.  CC):  1122,1;  t  hominum  {CC)  eiiini 

multitudine  receptus  imjjcdiebatur:  3,04,2; 
t  quarum  rerum  magnam  jiarteiu  teiiijioris 
(c)  brcuitas  ct  successus  (incursus  [i)  liostium 
inijiedicbal:  1120,2;  qui  (L.  Metellus)  liaiic 
rem  distiahat  rcliijiiasiiiie  res,  quascumque 
agerc  instituerit,  iniiicdiat:  1,33,3;  (82,1  it. 
nuiiiitio;)  ne  res  maximae  spei  maximaeque 
ulilitatis  eius  iracundia  imjjedirentur:  3,10,3. 
erat  in  magiiis  Caesari  (c)  dillicultatibus 
rcs  ,  iic  maiorcm  aestatis  jjartem  fiumiiic  iiu- 
jicdiictur:   V1135, 1;  Yi  nostri  .  .  .  etiani 

tarditate  et  grauitiilc  iiaiiiiim  imjiediebantur:  1, 


63 


impeclio  (impeditus) 


64 


58,  3;  *[  hostes  (c)  in  fugam  coniecti  se 

ipsi  multitudine  impediunt  atque  .  .  .  coartan- 
tur  (c) :  VII  70, 3 ;  quod  religionibus  impediri 
sese  diceret  (sese  dic.  imp.  (i):  V6, 3. 

(i)  obiect.  et  aa)  ad  c.  gcruiid.:  se  et  com- 
munes  liberos  .  .  .,  quos  ad  capieudam 
fugam  naturae  et  uirium  infirmitas  impediret: 
VII  26,3;  quibus  (militibus)  ad  sequen- 
dum  impeditis  (Caesar)  .  .  .  exercitum  educit: 
3,76,3;  ut  .  .  .  pedites  .  .  .  cum  altitudine 
aquae  tum  etiam  rapiditate  fluminis  ad  trans- 
eundum  [non]  impedirentiir:  1,62,2. 

pp)  in  alqa  re:  non  oportere  se  (c)  a  po- 
pulo  Romano  in  suo  iure  impediri:  136,2. 

(c)  sequitur  (ut,)  ne:  VII  56, 2  n.  a).) 

IJ.  =  ajiarov  /lOiEiv,  ayiocpQaTTetv  {cf. 
iiiipeditnt^  B.  a)):  exitus:  1,25,4  u.  A.  b) 
y.)  administrationes ;  ^  iter:  VII  8,2;  1, 

68,2;  2,35,3  ib.  iter;  f  perpetuam  esse 

paludem,  quae  .  .  .  illum  omnem  locum  ma- 
gnopere  impediret:  VII  57,4;  fossam  .  .  .  ob- 
duci  iussit  locumque  in  omnes  partes  quam 
maxime  impediri   (-dire  a'):  3,  46, 1;  f 

(reliqua  pars  scrobis  ad  occultandas  insidias 
uiminibus  ac  uirgultis  ([i;  uinculis  a)  intege- 
batur  ([i;  tegebatur  AQ;  inpediebatur  BM): 
VII  73, 7.) 

C.  =  occuparc:  animos:  V7,5  u.  A.  b)  a) 
animos. 

iiiipe<litn8.  A.  =  iuipcdiiuentis  tardatus, 
sarcinis  oiiustus,  oneribus  granatus  (opp.  ex- 
peditus);  iiertinet  a)  ad  inililcs:  tota  auxi- 
lia  regis  impedita  ac  perturbata  .  .  .  in  fugam 
coiciunt  (e):  2,26,4;  t  hostes  u.  Iio- 

stii*  p.  1531  (3(4)  loc);  t  «t  .  .  .  tam 

exiguam  manum  praesertim  fugientem  atque 
impeditam  adoriri  nou  audeant:  VI  8, 1 ;  % 

transire  con.antes  (Atrebates)  insecuti  gl.adiis 
maguam  partem  eorum  impeditam  interlecc- 
runt:  1123,1. 

eos  (Heluetios)  impeditos  et  inopiuantes 
adgressus  magnam  partem  eorum  concidit :  1 12, 
3;  —  auertlt  hic  (e)  casus  uaginam  et  gla- 
dium  educere  conanti  (Pulioni)  dextram  mo- 
ratur  manum,  impeditumque  (que  om.  n/c/i) 
hostes  circumsistnnt:  V44, 8;  —  si  propter 
inopiam  rei  frumentariae  Romani  sese  recipere 
coepissent,  impeditos  in  agmine  et  sub  sarcinis 
|infirmiore  (c)  animo]  adoriri  cogitabant:  III 
24,3;  proinde  in  agniine  impeditos  .adoriantur 
(c):  VII  66, 4. 

illi  (duces)  .  .  .  ueriti,  nc  noclu  impediti 
sub  onere  confiigere  cogerentur  aut  ne  .  .  .  iu 
augustiis  teuereutur,  iter  supprimunt:  1,66,2; 
t  hostes  .  .  .  incitatis  equis  irapeditos  (nostros) 


adoriebantur :  IV  26,  2;  magna  uis  .  .  .  telorum 
multa  nostris  [de  improuiso]  imprudentibus 
atque  impeditis  uulnera  inferebant:  2,6,3;  —  si 
*in  itinere  impeditos  (et  mM.  V)  perterritos 
deprehendere  posset :  3, 75, 3. 

b)  pertinet  ad  res:  militibus  autem  ignotis 
locis,  impeditis  manibus,  magno  et  graui 
onere  armorum  oppressis  (pressis  (i)  .  .  .  erat 
pugnandum :  IV  24,2;  Gallis  .  .  .  erat  impedi- 
mento,  quod  pluribus  eorum  scutis  uno  ictu 
pilorum  transfixis  et  conligatis  .  .  .  neque  euel- 
lere  (ferrum)  neque  sinistra  impedita  satis 
commode   pugnare    poterant:    125,3;  1 

(Bruti  naues)  in  eas  (naues  triremes)  impedi- 
tas  impetum  faciunt:  2,6,6;  neque  Bibulus  im- 
peditis  (impedimentis  af)  nauibus  dispersisque 
remigibus  satis  mature  occurrit:  3,7,3. 

B.  =  diflicilis;  a)  de  locis:  ut  altissimis  fiu- 
minibus  atque  impeditissimis  itineribus 
(ripis  f)  nullum  acciperet  incommodum  :  3, 77, 
2;  %  longius  (in  add.  B-)  impeditiori- 

bus  locis  secuti  paucos  ex  suis  deperdidemnt: 
11128,4;  locisque  impeditis  ac  siluestribus  sese 
(c)  occultabat :  V  19, 1 ;  hostem  impedito  atque 
iniquo  loco  tenetis :  VI  8, 3 ;  f  ubi  cuique 

(c)  aut  ualles  abdita  aut  locus  siluestris  aut 
(locis  siluestribus  fl)  palus  impedita  (paul  im- 
pedimTa  A)  spem  praesidii  .  .  .  oflerebat,  con- 
sedeiat:  VI 34,  2;  hunc  ex  omuibus  fere  paili- 
bus  palus  difficilis  atque  iuipedita  cingebat: 
VII 19, 1;  1  quod  (flumen)  ripis  erat  im- 

peditis:  3,75,4;  dextrum  cornu  eius  riuus  qui- 
dam  impeditis  ripis  muniebat:  3,88,5;  f 

oppidum  autem  Britanni  uocant,  cum  siluas 
impeditas  uallo  atque  fossa  munierunt:  V21, 
3;  1  adeoque  erat  impedila  uallis,  ut 

in  ascensu  nisi  subleu.ati  a  suis  prinii  nim  facile 
eniterentur:  2,34,  5. 

b)  de  rebus:  nauigatiouem  inipeditain 
propter  inscieutiam  locorum  paucitat«mque  por- 
tuum  sciebant  (u.  CC):  1119,4. 

id  propter  anni  tempus  longum  atque  im- 
peditum  uidebatur:  1,29,2;  T[  cum  uic- 

toribus  nihil  impeditum,  uictis  nihil  tutum 
.arbitrarentur:  1128,1. 

[Falso:  quod  saepe  homines  temerarios  atque 
imperitos  ([i;  impeditos  a;  Aiiii.)  falsis  rumo- 
ribus  terreri  .  .  .  cognitum  est:  VI  20,  2.] 

Morari  at<(ue  impcdire:  (V44, 8;)  VII  40, 4; 
(1,63,3;)  impedire  . .  .  prohibere:  3, 17,3;25,3; 
—  loco  iinpedito  atque  iiii(|uo:  VI 8, 3;  (locis 
iinpcditis  ae  siluestribus:  V19, 1;)  palus  dif- 
licilis  at(|iie  iinpedita:  VII  19, 1. 

Aduerb.:  facilius:  1117,4;  magnopere: 
VII  57, 4;  quam  maxime:  3,46,1. 


fi5 


im|>pll'i 


imperator 


6fi 


iniitcllo.  A.  propr.:  quattuor  bireme» 
subieclis  scutulis  (CC)  inipulsas  uectibus  (imp. 
uect.  (kl.  lluy ;  Dt.;  phalangia  subiectis  sucu- 
lis  impulsas  et  uectibus  Oiacc.)  in  interiorem 
portum  (c)  traduxit:  3,40,4. 

IJ.  trsl.;  a)  alqm:  omnibus  .  .  .  oratio  con- 
sulis ,  Scipionis  ,  Catonis  opponitur.  Catonem 
ueteres  inimicitiae  Caesaris  incitant  ....  Len- 
tulus  aeris  alieni  m.agnitudine  .  .  .  mnuetur. 
.  .  .  Scipionem  eadem  spes  prouinciae  at- 
quc  exercituum  impellit,  .  .  .  simul  iudicionim 
metus,  adulatio  atque  ostentatio  sui  et  poten- 
tium  (u.  CC):  1,4,3. 

(Bellouacos)  impulsos  ab  suis  principibus 
.  .  .  et  ab  Haeduis  defecisse  et  populo  Romuno 
beUum  intulisse:  1114,3;  si  furore  atque 
amcntia  impulsus  (Ariouistus)  bellum  in- 
tulisset:  140,4;  qui  (Ambiorix  et  Catuuolcus) 
.  .  .  Indutiomari  Treueri  nuntiis  impulsi  suos 
concitauerunt  .  .  .:  V2G,2;  hac  impulsi  occa- 
sione  ((ialli)  .  .  .  audacius  de  bello  consilia 
inire  incipiunt:  VII  1,3;  his  rebus  impulsus 
(Curio)  equitatum  omnem  .  .  .  ad  castra  ho- 
stium  niittit:  2,38,3. 

b)  jil(ini,  ut:  cum  uideret  (lermanos  tam 
facile  im|)clli,  ut  (quod  fi)  in  (ialliam  ueuirent: 
IV16, 1;  impellit  alios  (Haeduos)  auaritia, 
alios  iracundia  et  temeritas,  .  .  .  ut  lcuem 
auditionem  habeant  (habent  BM)  pro  re  com- 
perta:  VII  42,  2. 

«')  alqni  ad  alqd:  quod  aaepe  homines 
temerarios  .  .  .  falsis  rumoribus  terreri  et  ad 
fucinus  impelli  .  .  .  cognitum  est:  VI  20,2; 
adiuiuit  rem  proclinatam  (e)  Coiunctolitauis 
plebcmque  (c)  ad  furorem  impellit,  ut  fu- 
cinore  admisso  ad  sanitatem  reuerti  pudeat  (c) : 
VII  42, 4;  —  ne  is  (r)  multitudinis  studio  ad 
dimicandum  impellerctur  ([i;  A-(/'Ar^:  inpcl- 
letur  a):  VII  20,5. 

|I'"also:  illum  in  cquuiii  quiduni  cx  suis  in- 
tiilit  /inipiilit  [i):  VI30,4.| 

iiii|»«>li4leo:  mons  autcm  altiHsimus  im- 
pendcbat:  16,1;  montesque,  qui  impenderent, 
u  niuxima  mnllitudine  .  .  .  tencri:  1112,1. 

iiiii|>4^iiHiiH:  (juibus  (iumentis)  maxime 
Galli  (r)  dcl(Ttantur  (r)  quacquo  impenso 
(immenso  [i)  paninl  pretio:  IV  2,2. 

iiii|»(>i'ator.  A.  siibi.;  a):  abcsse:  VII 
1,7  n.  pcrucnirc;  1  ilium  (imperatorcni) 

adesse  (adesHe  eum  (i)  et  haec  coram  cernere 
cxistimate:  VI  H,  4;  J  (gratias  agere:  3, 

'.11,3  u.  1».;)  1  (ai)pcllurc:  V  33, 2  u.  (J, 

a)  of(iciuni;)  1  augero:  3,92,3  n.  dcber^s 

11  ccrnere:  VlK,4  n.  adesse;  1  (colior- 

l:ii'i:  V33,2  n.  U.  a)  oHiriinii;!  Ij  coii- 

l.t-XiO.    (tllCHIt)-.        I  I, 


sulere,  debere:  3,51,4  u.  (i.  a)  partes;  hanc 
(animi  incitationem  atque  alacritatem)  non  re- 
primere,  sed  augere  imperatores  debent:  3,92, 
3;  1  deducere:  VII  20, 11  u.  .statuere; 

t  dicere  u.  C.  a)  (■'i  loc.):  f  dimittere: 

1,85,10  u.  F.  dare;  %   'gerere  u.  ib.; 

1,13,1  u.  C.  b);  II  cum  Cimbris  et  Teu- 

tonis  a  C.  Mario  pulsis  non  minorem  laudem 
exercitus  quam  ipse  imperator  meritus  uide- 
batur:  140,5;  1,13,1  u.  C.  b);  T  pel- 

lere:    I  40,  5    i>.    mereri;  If    quod    ne- 

que  legiones  audeant  absente  imperatore  ex 
hibernis  egredi  neque  imperator  sine  praesidio 
.ad  legiones  peruenire  possit  ([i;  posset  a): 
VII  1,7;  1  proficere:  VII20, 11  u.  sta- 

tuere;  1  unum  hoc  proelium  superest; 

quo  confecto  et  ille  (?'.  e.  imperator  uester)  suam 
dignitatem  et  nos  nostram  libert.atem  reeupe- 
rabimus:  3,91,2;  1  reprimere:  3,92, 

3  u.  debere;  t  reuerti:  1,85,10  ii.  F. 

dare;  1  quod  plus  se  quam  imperatorem 

de  uictoria  atque  exitu  rerum  sentire  existi- 
niarent:  VII  52, 3;  %  itaque  statuisse 

imperatorem ,  si  nihil  in  oppugnatioue  oppidi 
profecissent  (profecisset  [i),  triduo  exercitum 
deducere  (prodeducere  A/','  producere  B')  :  VII 
20,11;  1  (supcrare:  1,72,2  u.  G.  b);) 

f  quanto  .  .  in  periculo  et  castra  et  legioues 
et   imperator    uersaretur:    1126,5;  f 

uideri:  140,5  u.  mereri. 

b):  quod  de  re  tanta  et  a  tum  perito  im- 
peratore  nihil  frustra  confirmari  uide- 
batur:  3,87,7;  t  qui  (ueterani  milites) 

dimissi  a  superioribus  imperatoribus  iu 
his  prouinciis  consederant:  3,4,1. 

B.  iirae«Ii<;at. :  his  rebus  gestis  Curio  .  .  . 
uiiiuersi  exercitus  coiiclamatione  imperator 
u|)pcllatur:  2,  26, 1 ;  (ef.  32,  14  (J.  a)  iiomen;! 
iScipio  detrimentis  quibusdum  circu  montcni 
Amanuiii  ucceptis  impcrutorcm  se  appclluuerut: 
3,31,1;  Pompeius  eo  proelio  imper.ator  est  ap- 
pellatus.  hoc  nomen  obtiiiuit  atque  ita  se 
postea  salutari  passus  *est,  sed  ((7(7)  in  litteris 
■numquum  scribere  est  solitus :  3, 71,3;  T 
iion  recuHure  ae,  quiu  millius  usus  imperator 
exiHtimarctii  r,  si:  3,45,6;  t  ad  unum 
omncs  Vercingetorigem  probant  impe- 
ratorem:  VII  63,6;  '  1  (salutare:  3,71, 
3  u.  appellare.) 

C.  appos.;  a)  iioin.:  Caesar  imp.  s.  d.  Cice- 
roni  imp. :  Cic.  ad  Alt.  IX  6  vl ;  Caesur  imii. 
(!iceroni  iinp.  sal.  dic:  ap.  Oio.  nd  AU.  IX  I(i, 
2;  Caesar  iiiip.  sul.  il.  ('iccroiii  inip.:  ii/i.  Cic. 
iid  Att.  X  8  /(. 

I()   acc. :    il('i|iif    sr    Mcc|iii'    r('lii|iii)s   iiiiiMiii|ii's 


67 


imperntor  —  imperfectiis 


68 


pati  posse  C.  Caesarem  imperatorem  bene  de 
re  publica  meritum  tantis  rebus  gestis  oppidu 
moenibusque  prohiberi:  1,13,1;  militesque  ap- 
pellat  iieu  se  neu  Pompeium  (Na;  pompeium 
abseutem  Of/d;  [Pompeium]  Terpstra;  Db.)  im- 
peratorem  suum  aduersariis  ad  supplicium  tra- 
daut  obsecrat:  1,  7t>,  1  ;  qui  (Partlii)  paulo  ante 
M.  Crassum  imperatorem  interfeceraut:  3,31,3. 

(!)  dat.  u.  a)  (S  loc). 

<1)  c.  piaep.:  1,84,3  ?<.  H.  b). 

1).  uocat. :  respiciens  Caesarem  Faciam ,  m- 
quit,  hodie,  imperator,  ut  aut  uiuo  mihi  aut 
mortuo  gratias  agas:  3,91,  3. 

E.  obi.:  alius  deleto  exercitu  atque  im- 
peratore  uictores  barbaros  uenisse  contendit: 
VI  37, 7;  1  (interficere:  3,31,3  u.  C. 
b);)  H  (prohibere:  1,13,1  *.,)  t 
tradere:  1,76,1  ib. 

F.  dat.:  quasi  non  et  felicitas  rerum  gesta- 
rum  exercitus  beneuoleutiam  imperatoribus  et 
res  aduersae  odia  colligant  (-gent  af;  con- 
cilient  Ohl):  2,31,3;  t  committere: 
1,  74,  2  u.  O.  a)  fides;  t  in  se  uno  non 
seruari,  quod  sit  omnibus  datum  .semper 
imperatoribus,  ut  rebus  feliciter  gestis  aut  cum 
honore  aliquo  aut  certe  sine  ignominia  domum 
reuertantur  exercitumque  dimittant  (reuertatur 
.  .  .  dimittat  Paul):  1,85, 10;  uestro  imperatori 
quam  consueuistis  operam  d.ate:  3,91,1;  t 
(salutem  dicere  u.  C.  a) ;)  t  ego  certe 
meum  rei  publicae  atque  imperatori  ofiicium 
praestitero:  IV 25, 3;  praestate  eandem  nobis 
ducibus  uirtutem,  quam  saepe  numero  impera- 
tori  praestitistis :  VI  8,  4. 

0.  g:enet. ;  a):  ut  reliquurum  imperatorum 
res  aduersae  auctoritatem  minuunt,  sic 
huius  ex  contrario  dignitas  incommodo  accepto 
in  cUes  .augebatur:  VII  30, 3;  t  cum  pro 

se  quisque  in  conspectu  imperatoris  etiam  in 
(c)  extremis  suis  rebus  operam  nauare  cuperet: 
1125,3;  t  dignitas:  (VII30,3  u.  aucto- 

ritas;)  1,7,6  u.  existimatio;  t  hortatur, 

cuius  imperatoris  ductu  VIIII  anuis  rem  pu- 
blicam  felicissime  gesserint  plurimaque  proelia 
secunda  fecerint ,  omnem  Galliam  Germaniam- 
que  pacauerint,  ut  eius  existimationem 
dignitatemque  ab  inimicis  delendant:  1,7,6; 
t  deinde  de  {add.  (Oiacc.;)  Scal.;  om.  codd.;  edd.) 
imperatoris  fide  (Ciaee.;  fidem  eodd.;  edd.) 
quaerunt,  rectene  se  illi  sint  commissuri:  1,74, 
2;  f   sese  paratos  esse   imperatoris  sui 

tribunorumque  plebis  iniurias  defendere:  1, 
7,7;  t  (Pompeius  .  .  .  detractis  insigni- 

bus  imperatoriis  (recc;  imperatoris  0\)  .  .  . 
se  ex  castris  eiecit:  3,96,3;)  f  neque  (se) 


de  summa  belli  suum  iudicium,  sed  impera- 
toris  esse  existimauisse :  141,3;  t  (cum 

ad  eos  oratoris  modo  Caesaris  (cum  ad  eos  im- 
peratoris  il:;  V.)  mandata  deferret  (c):  IV 
27, 3  ;1  t  equideni  me  Caesaris  militem  dici 

uolui,  uos  me  imperatoris  nomine  appellauistis : 
2,32,14;  cf  qu.sqq.;  (3,71,3  «.  B.  appellare;) 
t  eos  facere  arroganter,  cum  aut  de  officio 
imperatoris  desperare  aut  praescriljere  uideren- 
tur  (c):  140,10;  et  in  appellandis  cohortaudis- 
que  militibus  imperatoris  et  in  pugna  mihtis 
officia  praestabat:  V33, 2;  t  aliae  enim 

sunt  legati  partes  atque  (aliae  N)  imperatoris. 
alter  omnia  agere  ad  praescriptum,  alter  libere 
ad  sumnujm  rerum  consulere  debet:  3,51,4. 

b):  praesertim  cum  non  minus  esset  im- 
peratoris  consilio  superare  quam  gladio:  1, 
72, 2. 

H.  c.  praep. ;  a)  ab :  fidem  ab  imperatore  de 
Petrei  atque  Afranii  uita  petunt:  1,74,3. 

b)  erc^a:  non  esse  aut  ipsis  aut  militibus 
suscensendum ,  quod  fidem  erga  imperatorem 
suum  Cn.  Pompeium  conseruare  uoluerint  ^c): 
1, 84, 3. 

f)  sine:  cum  .  .  .  nostri  .  .  quid  sine  im- 
peratore  et  sine  reliquis  legionibus  adulescen- 
tulo  duce  efficere  possent  perspici  cuperent: 
III  21, 1. 

Imperator  perlinet  ad  Caesarem  plurimis 
locis ;  ad  Ciceronem  in  ep.  ad  Att.  IX  6  .^1; 
16,2;  X8iJ;  a4  Crassum  3, 31, 3;  adCurio- 
nem  2,26,1;  32,14;  ad  Marium  140,5;  ad 
Pompeium  1,76,1;  84,3;  3,45,6;  71,3;  87, 
7;  ad  Scipionem  3,31,1;  —  ad  Vercinge- 
torigem  VII  (30, 3;)  63,6;  uon  ad  certuiu 
<xueudaiii  Iioiiiiuem  referenduiu  est  (I  40, 10;) 
V33,2;  VII  30,3;  1,72,2;  85,10;  2,31, 3;3,  4, 
1;  51,4;  92,3;  (96,3.) 

Dux  —  imiierator:  11121,1;  VI 8, 4. 

Adiect.:  omnes:  1,85,10;  tam  peritus:  3, 
87,7;  reliqui:  VII30,3;  superiores:  3,4, 
1;  —  nullius  usus:  3,45,6;  1  (hic:  VII 
30,3;)  ipse:  140,5;  (is:  1,7,6;)  suus:  1,7^7; 
76,1;  84,3;  uester:  3,91,1. 

iiuperatoi*iii»>:  Pompeius,  iiim  cum  intra 
uallum  nustri  uersareutur,  .  .  .  detractis  iu- 
signibus  imperatoriis  (recc. ;  imperatoris  0: ; 
edd.)  decumana  porta  se  ex  castris  eiecit:  3, 
96, 3 ;  t  neque  proelio  decertare  (Sulla) 

uoluit,  .  .  .  ue  imperatorias  sibi  partes  sump- 
sisse  uideretur:  3,51,5. 

inipcratiim  u.  impero  p.   7  7. 

iiuperfectniii :  Diuiciacus  auxilii  petendi 
causa  Komam  ad  senatum  profectus  imper- 
fecta  (infecta  p;  Np.)  re  redierat:  VI 12, 5. 


69 


imperitus  —  imperium 


70 


iniperitnM.    A.  iion  additiir  ffeiiet.:  cui 

rationi  coiitra  homines  Ijarbaros  at<)uc  impe- 
ritos  locus  fuisset:  140,9;  sperans  barbaros 
atque  iniperitos  Iiomines  inopia  cilxiriorum  ad- 
(luctos  ad  (c)  iniquam  (c  pugnandi  condicio- 
nem  posse  deduci:  VI  10,2;  quod  saepe  homi- 
nes  temerarios  atque  inii)eritos  ('^;  impeditos 
a;  Aim.)  falsis  rumoribus  terreri  et  ad  facinus 
impelli  et  de  summis  rebus  consilium  capere 
cognitum  est:  VI 20, 2;  eos  .  .  .  homines  im- 
j>eritos  et  per  conloquium  deceptos  crudelissime 
i  n  terfecisse :  1 ,  85, 3. 

B.  iniperitus  alcs  rei:  quod  homines  bar- 
bari  et  nostrae  consuetudinis  imperiti 
bellum  {wpulo  Romano  fecissent :  I V  22, 1 ;  t 
nostri  .  .  .  huius  omnino  generis  pugnae 
{pugn.  gen.  p)  imperiti  non  eadem  alacritate 
.  .  .  utebantur  (CC):  IV 24, 4;  t  non  se 

tani  barbarum  neque  tam  imperitum  esse  re- 
r  u  m ,  ut  non  sciret :  I  44, 9 ;  quod  non  adeo  sit 
imperitus  rerum,  ut  suis  copiis  populum  Ro- 
nianum  superari  {c)  posse  conlidat:  V27,4; 
uicisse  Romanos  .  .  artificio  quodam  et  scientia 
oppugnationis,  cuius  rei  fuerint  ipsi  imperiti: 
VII  29, 2;  t  niodo  conscripti  atque  usus 

militaris  imperiti  ad  tribunum  militum  cen- 
turioue.squc  ora  conuertunt:  VI  39, 2. 

iniporinni.  1.  =  TVQOOTayfia,  v.il.eva}.ia 
(lussuni,  |iraeoc|)tum);  A.  slusr. ;  a)  obicot.: 
e.\ercitui  .  .  .  incessit .  .  .  tantum  .  .  studium  in- 
lamiae  sarciendae,  ut  nemo  aut  tribuni  aut 
centurionis  (-ones  aJOl)  imperium  desidera- 
ret:  3,  74,  2;  'i  h\  propter  propinquitatein 

et  celeritatem  (c)  hostium  nihil  iain  Oaesaris 
imix;rium  exspectabant  (spectabant  (i): 
1120,4;  t  nihil  hunc  (c)  se  absente  pro 

sano  facturum  arbitratus,  qui  praesentis  im- 
perium  negiexisset:  V7, 7. 

b)  dat. :  qui  (legati)  polliceantur  (c)  obsides 
dare  atque  imi)erio  populi  Komani  obtempe- 
rnre:  IV  21,  5;  Bellouaci  .  .  .,  quod  se  suo  iio- 
niine  at(|ue  arbitrio  .  .  .  bellum  ge.sturos  ^c) 
(licerent  (c)  neque  cuiusquam  imperio  obteni- 
lieraturos  (nequo  .  .  .  obterap.  om.  h):  VII  75, 
5;  quae  (nauis)  perseuerauit  neque  imperio  Ca- 
lini  obtemperauit,  quod  .  .  .  priuato  .  .  con- 
-ilio  adininistrabatur:  3,14,2;  T  quod  hi 

iieque  ad  concilia  ueniebant  neque  iniperio  pa- 
rebant:  V2,4;  (milites)  ad  omnem  laliorem 
aniino  parati  imperio  paruerunt:  3,95,1. 

e)  abl. :  Bessos  partim  nicrcennarios,  partim 
imperio  aut  gratia  comparatos  .  .  .  adiece- 
rat:  3,4, (>;  t   eius  (l)oniitil)  impcrio 

clnsHem  quoque  uersus  (sic  a';  eiuR  cl.  iniii. 
quoquouersus  (h)   dimittiint:   1,3G, 2;    -  xe 


ca,  quae  faceret,  iussu  atque  imperio  fa- 
cere  Pompei,  qu.ie  mandata  ad  se  per  Vibid- 
lium  (c)  delata  essent:  3,22,1. 

d)  e.  praep. :  pauci  lenunculi  ad  officium 
imperiumque  (que  om.  a)  conuenieban t: 
2,43,3. 

B.  plur.:  neque  ab  uno  omnia  impcria  ad- 
ministrari  poterant:  1122,1.    Cf.  2.  A.  b>. 

2.  =  o:Q'/r;  -i.  =  inipcrandi  ius,  suiniiia 
potestas,  princlpatus  (uel  domi  uel  belli^: 
a)  siiig'. ;  a)  subl.:  populi  Romaui  iustis- 
simum  esse  in  Gallia  imperium:  145,3;  — 
nullus  (erat)  ordo.  nullura  imperium  cer- 
tuni,  cum  suo  quisque  consilio  uteretur:  1,51, 
2;  t  egressi  nullo  certo  ordine  neque 

imperio:  II  11,1;  (quod  nullo  ordlne  et 
(imperio  add.  Kindseh.)  sine  timore  iter  fece- 
rant :  2,  26, 4 ;)  t  IV  16,  4  u.  <})  'i'f). 

[i)obi.:  qua  rei  familiaris  iactura  perpetuum 
imperium  libertatemque  se  (e)  consequi 
uideant:  VII  64, 3;  t  interfecto  ludutio- 

maro  .  .  .  ad  eius  propinquos  a  Treueris  im- 
perium  defertur:  VI 2,1;  omnium  consensu 
ad  eum  defertur  imperium.  qua  oblata  pote- 
state  .  .  .  imperat  .  .  .  iubet:  VII 4, 7;  ^ 

cum  leges  duo  ex  una  familia  .  .  .  magistratus 
creari  uetarent,  .  .  .  Cotum  imperium  depo- 
nere  coegit,  Conuictolitauem  .  .  .  pote.statem 
obtinere  iussit:  VII  33, 3;  cum  proiectis  fasci- 
bus  et  deposito  imperio  priuatus  et  captus  ipse 
in  alienam  uenisset  potestatem:  2,32,9;  ^ 

iniperium  se  a  (c)  Caesare  per  proditionem 
nullum  desiderare,  quod  habere  uictoria  pos- 
.set  ./•)  :  VII  20, 7  ;  ",   qui   (inimici)  .  .  . 

omnia  permisceri  mallent  quam  imperium  exer- 
citusque  diinittere:  1,32,5;  '_  quod  .  .  . 

erepto  .  .  semenstri  imperio  in  urbem  retrahe- 
retur:  1,9,2;  t  populi  Romani  imperium 

Rhenum  finire:  IV  16,4;  t  qui  (Sues- 

siones)  codem  iure  et  <c)  isdem  legibus  utan- 
tur,  uuuiu  iraperium  unuuique  (imperium  unum- 
qiie  om.  [i"^  magistiatum  cum  ipsis  habeant: 
113,5;   VII  20,  7  u.  desiderare;  t  quod 

ipse  (Orgetorix)  suae  ciuitatis  imperium  ob- 
tenturus  esset:  13,6;  qui  (Diuiciacus)  cum 
magnae  partis  lianim  (c)  regionum  timi  otiani 
Britanniao  iraporium  obtinuerit:  114,7;  Mandu- 
braoium  .  .  .  in  oiuitatera  mittat,  qui  prao.sit 
imporiuraque  obtineat:  V20, 3;  t  ciuitati 

autoni  imperium  totius  prouinciao  pollioetur: 
VII  64,8;  1  totiusque  belli  impcriuiu  sibi 

postulare  (Bellouacos):  114,5;  t  quin 

otiani  iiwis  (se  imporiura)  remittere  (Steph.: 
romittorot  lodil.) ,  si  sibi  niagis  houorem  tri- 
buero  quniii  ab  se  saluteiu  aocipere  uideiuitur: 

5" 


71 


iiii]ipniim 


72 


VII  20,7;  t  habent  opiiiionem  .  .  .  louem 

imperitim  caelestium  (coeleste  Aini.}  tenere, 
Martem  bella  regere:  VI  17,2;  t  ciuitates 

uictae  nomen  atque  imperium  absentis  Pompei 
timebant:  1,61,3;  t  Cingetorigi  .  .  . 

principatus  atque  imperium  est  traditum:  VI 
8,9. 

y)  (lat.:  obtemperare:  IV  21, 5;  VII  75,5 
u.  1.  A.  li);  t   Britanni  liunc  toti  bello 

imperioque   praefecerant:    Vll,9;  1 

qui  iam  ante  se  populi  llomani  imperio  sub- 
iectos  dolerent:  VII  1,3;  tl  borlatur- 

que,  ut  se  liberos  et  (in  add.  QM'')  imperio 
natos  memineriut:  VII  37, 2. 

(J)  gciiel.;  cf.y.):  summae  diligentiae  sura- 
mam  imperii  seueritatem  addit:  VII  4, 9. 

seque  alterum  fore  Sullam  .  .  .,  ad  quem 
svimina  imperii  redeat:  1,4,2;  eo  mortuo 
ad  neminem  unum  summa  imperii  redit,  sed 
separatim  suani  quisque  classem  ad  arbitrium 
suum  admiuistrabat:  3,18,2;  —  toti  tamen 
officio  maritimo  M.  Bibulus  praepositus  cuncta 
admiuistrabat:  ad  hunc  sunima  imperii  respi- 
ciebat  (redibat  Ciaec.?}:  3,5,4;  t  con- 

uenerant  summa  imperii  bellique  admini- 
strandi  communi  consilio  permissa  Cassiuel- 
lauuo:  Vll,8;  quibus  (ducibus)  summaimperii 
permissa  erat:  VII  79, 1;  —  duce  Boduognato, 
qui  summam  imperii  tcuebat,  ad  eum 
locum  conteuderunt :  II  23,  4 ;  his  praeerat  Viri- 
douix  ac  summam  impeiii  tenebat  earum  om- 
nium  ciuitatum:  11117,2;  eo  absente,  qui  sura- 
mam  imperii  teneret:  III  17,7;  qui  (Adiatunnus) 
sumniam  imperii  tenebat:  11122,1;  —  sum- 
mam  imperii  se  consulto  nulli  discedentem 
tradidisse:  VII  20,5;  summa  imperii  traditur 
Camulogeno  Aulerco  .  .  .  propter  singularem 
scientiani  rei  militaris:  VII  57,3;  contendunt 
(Haedui),  ut  ipsis  summa  imperii  tradatur:  VII 
63,5;  praefecti  constituebantur.  Commio  Atre- 
bati,  Viridomaro  et  Eporedorigi  Haeduis,  Ver- 
cassiuenauuo  Aruerno  .  .  .  summa  imperii  tra- 
ditur  (praef.  constituebantur  commius  atrebas, 
uiridomarus  et  eporedorix  hedui;  uercassiuel- 
launo  .  .  .  traditur  [i) :  VII  76,3. 

fifi):  cur  .sui  quicquam  esse  imperii  aut 
potestatis  trans  Rhenum  postularet?  IV  16,4. 

yy):  quod  eum  (c>  (Dumnorigem)  cupidum 
rerum  nouarum,  cupidum  imperii,  .  .  .  ma- 
gnae  .  .  .  auctoritatis  cognouerat:  V6, 1. 

e)  nbl.;  aa):  illum  (Pompeium)  delectari 
imjierio  et  consulares  praetoriosque  seruorum 
liabere  numero:  3,82,3. 

p[j):  quod  .  .  .  neque  uUa  necessitate  neque 
imperio  continerentur :  1111,5;  f  per- 


facile  esse  .  .  .  totius  Galliae  imperio  (-ium  B') 
potiri:I2, 2;  (regno  occupato  per  tres  poten- 
tissimos  ac  tirmissimos  populos  totius  Galliae 
sese  potiri  (imperio  add.  A^;  Vielh.)  posse 
sperant:  13,8;)  uti  toti  Galliae  bellum  infer- 
rent  imperioque  potirentur  (Heluetii):  130,3; 
t  ii  (c),  qui  se  ad  eorum  amicitiam  adgregaue- 
rant  (c),  meliore  condicione  atque  aequiore  im- 
perio  se  uti  uidebant:  VI  12,6. 

yy):  imperio  (in  imp.  Wliitte)  populi 
Romani  non  modo  de  regno,  sed  etiam  de  ea 
quam  habeat  gratia  desperare  (Dumnorigeni) : 
I  18,  9 ;  a  potentioribus  .  .  .  uulgo  regna  occu- 
pabantur,  qui  minus  facile  eam  rem  (in  add. 
BMQ-)  imperio  nostro  consequi  poterant: 
111,4. 

dd)  nullo  certo  imperio:  1111,1;  (2,26, 
4)  u.  y.). 

t,)  c.  pi'iie|>.;  aa)  cuiii:  cum  imperio  u. 
cnm  p.  770  3.  cum  imperio  (3  toc.j. 

fi[i)  de :  et  de  imperio  Caesaris  et  de  .  .  .  tri- 
bunis  plebis  grauissirae  acerbissimeque  decer- 
nitur:  1,5, 4;  t  neque  exspectant  .  .  ., 

ut  de  eorum  imperio  ad  populum  feratur:  1, 
6,6. 

yy)iii:  quod  in  tanto  imperio  populi  Ro- 
mani  turpissimum  sibi  et  rei  publicae  esse  ar- 
bitrabatur:  133,2;  (118,9;  111,4  u.  e)  }7).)     • 

Sd)  sub  inipeiium:  ardere  Cialliam  tot  con- 
tumeliis  acceptis  sub  populi  Uomani  impe- 
rium  redactam:  V29,4. 

££)  siib  impciio:  (contineri:  V  39,  1  u. 
esse;)  t  ueque  recusaturos  (sese),  quo  mi- 

nus  perpetuo  sub  illorum  dicione  atque  im- 
perio  essent:  131,7;  qui  (Eburones)  snb  im- 
perio  Ambiorigis  et  Catuuolci  erant:  V24, 4; 
qui  omnes  sub  eorum  imperio  sunt  (coutine- 
bantur  fi):  V  39, 1;  Suebos  .  .  .  iis  (c)  nationi- 
bus,  quae  sub  eorum  sint  (sunt  [i)  imperio, 
denuntiare,  ut:  VIIO,  1;  qui  sub  imperio  Ar- 
uernorum  esse  consuerimt :  VII  75,  2. 

b)  plur.;  a)  subi.:  suaque  esse  eius  modi 
imperia,  ut  non  minus  haberet  iuris  in  se  mul- 
titudo  quam  ijjse  in  multitudinem :  V  27, 3. 
■  p)  obi. :  in  se  nom  generis  imperia  consti- 
tui,  ut  idem  ad  portas  urbanis  praesideat  (c) 
rebus  et  duas  bellicosissimas  prouincias  absens 
tot  annos  (c)  obtineat:  1,85,8;  t  prae- 

stare  (c),  si  iam  principatum  Galliae  (Haedui) 
obtinere  non  possint  (c),  Gallorum  quam  Ro- 
manorum  imperia  perferre  (praeferre  af; 
Xp.,  Db.)\  117,3;  tantum  se  eius  opinionis  de- 
perdidisse,  ut  populi  Romani  ([i;  Ald.;  a  populo 
Romano  a;  edd.)  imperia  perferrent  (praef. 
Ma^) ,    grauissime    dolebant    (Galli):    V  54,  5; 


73 


imperium 


impero 


74 


1f  non  posse  (se)  eius  (Ariouisti)  imperia  diutius 
sustinere  (sustineri  B-;Fr.):  131,13. 

'/)  dat. :  qui  mobilitate  et  leuitate  animi  iiouis 
impcriis  stuilebant:  111,3. 

15.  —  res  publicii,  liiies  ciiiitatis:  quietem 
Italiae,  pacem  prouinciarum ,  salutem  im- 
perii  {Stcph.;  imperio  0\)  uni  omnes  accep- 
tam  relaturos:  3,57,4;  (IV 16, 4  ii.  A.  a)  [i) 
linirc;  113,5  ib.  liabere.) 

C.  inetoii.  =  ol  aQy^ovreg,  za  lihj:  ita 
magnarum  initia  rerum,  quae  occupatione 
iiiagistratuum  et  iniperioruni  {Paul;  teniporum 
coild.;  edd.)  sollicitani  Italiam  habebaiit,  .  .  . 
facilem  exitum  habuerunt:  3,22,4;  —  erat 
plena  (plane  a)  lictorum  et  imperiorum 
(iinperiorumquc  f;  et  apparitorum  Forchh.) 
prouincia:  3,32,4;  H  nacti  uacuas  ab 

imperiis  .Sardiniani  Valerius,  Curio  yiciliam 
cum   exercitibus   eo  perueniuut  {u.  CG):  1,31, 

I  ;  —  cum  (iraecos  .  .  .  arnia  cai^ere  iubcret, 
illi  autem  bc  contra  imperium  populi  Ro- 
mani  i)UgnaturoB  (c)  negarent:  3,11,4;  — 
insimulatus,  .  .  .  quod  sine  imperio  tautas 
(npia.s  reliquisset:  VII  20, 1. 

SiK^nilicat.  dubia:  num  tu  harum  rerinn  na- 
tiua  accidere  arbitraris,  (juod  unam  tcrram  ac 
pliircs  tcrras  ct  urbein  ct  urbes  et  imperium  et 
imperia  dicamus,  neque  quadrigas  iu  uiiam  (?) 
Moiiiiiiis  (iguram  redigerc  necpie  harenam  mul- 
litudinis  appellatioue  conuertere  possimus?  aj). 
CdL  XIX  8,  8. 

lussu  atqiic  iiii)H'rio:  3, 22, 1;  dicio  .  .  .  iui- 
prriuiii:  1  31,7;  (iiii|ieria  .  .  .  ius:  V27,3;)  ini- 
pcrium  (-a)  .  .  .  magistratus:  113,5;  '3, 
22,4;  imper.  .  .  .  potestas:  IV1G,4;  VII  4, 
7;  33,3;  (2,32,!);)  princi2»atus  .  .  .  imp.:  I 
17,3;  V18,9;  (imi).  .  .  .  regnum:  118,0;  U 
1,4;)  T  sumiiia  imperii  bcllique  ad- 

iiii  iiistraudi:  V  11,8. 

(■viietiiius  siibieetiuiis  25  locis  aihlihir; 
Kciicl.  «bieel.  Iiis  locis:  belli:  114,5;  Uri- 
taiiniae:  II  4,  7;  caelestium:  VI  17,2;  ciui- 
Lati8(-um):  13,6;  11117,2;  GaUiae:  12,2; 
(3,8;)  (30,3;)  prouinciae:  VII  64,8;  —  ma- 
giiao  partis  harum  rogionum:  114,7. 

Adieet.:  acquius:  VI  12,6;  eertuin:!!  II, 
1;  1,51,2;  iust  issim  uin:  145,3;  (nostruin: 

II  1,4;)  noua:  II  1,3;  (iiullum:  1111,1;  VII 
20,7;  1,51,2;  (2,26,4;))  oni II ia:  1122,1;  pcr- 
petiiiim:  VII  64,3;  semonstre:  1,  !),  2; 
(suum:  IV16,4;sua:  V27,3;j  tantiim:  1 
33,2;  (totiini:  V1I,I);  ulliiin:  1111,5;) 
iiiiiim:  113,6;  1|  eiiis  iiiodi:  V27,  .'i; 
noui  generis:  1,H5,H. 

illiptT».     I.    Koriiiii:   iin  iicraucrat:   17, 


6;  29,3;  IV36,2;  Vl,9;  3,31,2  (bis);  im- 
perarat:  1133,3;  imperauerit:  1,15,2;  20, 
5;  imperauisset:  3,6,2;  imperasset:  IV 
22,1;  27,1;  VII  60, 1. 

II.  Signif. ;  1.  =  /rpoffrftVrei»';  A.  =  posdi- 
lare,  ut  alqd  liat;  a)  absol.:  censu  habito,  ut 
Caesar  imperauerat:  129,3;  celeriter,  ut 
ante  Caesar  imperarat,  ignibus  signitica- 
tione  facta:  1133,3;  —  iis  ad  diem  adductis, 
ut  imperauerat:  VI, 9;  t   Basilus  ut 

imperatum  est  facit:  VI  30,1;  —  Massilieu- 
ses  arma  tormentaque  ex  oppido,  ut  est  im- 
peratum,  proferunt:  2,22,5;  U  seque  in 

castra,  ut  erat  imperatum,  receperunt:  II 
11,6;  illi,  ut  crat  imperatum,  *deuectis  iis  (e) 
cohortibus  .  .  .  peruenerunt:  11126,2;  illi,  ut 
erat  imperatum ,  circumsistunt  liominem  atque 
intcrliciunt:  V7, 9;  Fabius,  ut  erat  imperatum, 
adhibita  celeritate  praesidium  ex  saltu  deiecil 
.  .  .:  1,37,3;  eodem  tempore  equites  ab  sinistro 
Ponipei  cornu ,  ut  erat  imperatum ,  uniuersi 
procucurrerunt  .  .  .:  3,93,3;  —  Fabius,  ut 
imperatum  erat,  non  ita  multum  moratus 
in  itinere  eum  legione  occurrit:  V47, 3. 

b)  additur  a)  obicct.;  aa)  iion  additiir  da- 
tiuus :  Caesar  iieccssariis  rebus  iniperalis  ad 
cohortandos  milites  .  .  .  decucurrit  (c) :  II 
21,1. 

legati  uenenuit,  qui  .  .  .  se  .  .  ea,  quae 
iinperasset,  facturos  pollicerentur  (c):  IV 
22,1;  cohortatus,  ut  ea,  quae  imperasset, 
diligenter  industriequc  administrareut:  VII 60, 
1;  iit  omnia,  quae  imperarent  ur,  sibi  pa- 
tienda  (c)  existimarent:  VII 30, 4;  quae  im- 
peraret  (-auerit,  -aisset,  -areutur)  facerc  (fac- 
Luros)    u.  favio  p.  1263  ^)  (0  loc.j;  T[ 

conclamantibus  omuibus,  impcrarct  quod 
uellet,  quodcumque  imperauisset  se 
aequo  animo  esse  facturos,  .  .  .  naues  soluit: 
3,6,2;  —  sese  .  .  .  quod  rem  ])ostulare 
cognouissct  iiiipcraluniiu:  2,40,3. 

[i[j)  addiliir  datiuiis:  hoc  se  Vbiis  (sc  uiiiis 
/(,-  suebis  a;  se  ab  ubiis  fi)  imperaturum  (a«,- 
impetraturum  fh):  IV  8,3;  quaequc  ad  eam 
rem  usui  sint  (suut  Of)  militibus  inipcrat 
et  .  .  .  iubet:  VII  11,5. 

[i)  iit;  aa)  iiuii  add.  dat.:  Caesar  .  .  .  si 
(jui  ad  eos  Eburones  ex  fuga  conueiiissciil,  ad 
se  ut  reducercntiir  imperauit:  VI 32, 2;  mittil 
coiiiphiies  ei|uitum  turmas  eo  de  media  iiocto; 
iiiiperat,  ut  {Faul-Nilsche;  mittit  eomplures  equi- 
Luin  turmas;  eis  do  (eisdem  a)  media  nocte  im- 
perat,  ut  a;  cdd.;  m.  e.  eq.  turinas  eo  de  m. 
uocto;  iis  impcrat,  ut  ci;  Ald.,  Schn.;  m.  c. 
eq.  t.  codciii   nicd.   ii.;  iiiipciat  hia     ut(i;^   piuilo 


75 


impero 


76 


tumultuosius  omnibus  locis  peruagentur  {rtf; 
Prochsck;  uagarentur  a;  edd.;  pcruagarentur //,■ 
Schn.):  VII  45, 1. 

fjfi)  add.  dat. :  quorum  per  tines  ierant,  his 
uti  conquirerent  et  reducereut,  si  sibi  piugati 
esse  uellent,  imperauit :  128,1;  Heluetios  .  .  . 
reuerti  iussit  et  .  .  .  Allobrogibus  imperauit,  ut 
iis  irumenti  copiam  facerent;  ipsos  oppida  .  .  . 
restituere  iussit:  128,3;  quos  Caesar  .  .  .  suis 
.  .  .  oppidis  uti  iussit  et  finitimis  imperauit,  ut 
ab  iniuria  et  maleficio  se  suosque  proliiberent : 
1128,3;  discedens  .  .  .  Caesar  .  .  .  legatis  im- 
perat,  quos  legionibus  praefecerat,  uti  quam 
plurimas  possent  hieme  naues  aeilificandas 
ueteresque  reticiendas  curent  ([i;  curarent  a; 
edd.):  VI,  1;  Cassiuellaunus  .  .  .  iis  (c)  im- 
perat,  uti  coactis  omnibus  copiis  castra  .  .  . 
adoriantur  atque  oppugnent:  V22, 1;  Sabinus 
.  .  .  centuriones  se  sequi  iubet  et  .  .  .  iussus 
arma  abicere  imperatum  facit  suisque  ut  idem 
faciant  imperat:  V37, 1;  Vliiis  (ubi  \s,  Ba)  im- 
perat,  ut  pecora  deducant  suaque  {CC)  omnia 
ex  agris  in  oppida  conferant  .  .  . ;  mandat,  ut : 
VI 10,  2 ;  eqiutibus  imperat ,  ut  quam  latissime 
possint  (f)  uagentur  et  (ut  bli/  quam  maxi- 
mum  hostibus  terrorem  inferant :  VII  8,  3 ;  45, 
1  u.  aa);  duumuiris  municipiorum  omnium  im- 
perat,  ut  naues  conquirant  Bruiidisiuuique  de- 
ducendas  curent:  1,30, 1;  imperat  militilius  Cae- 
sar,  ut  naues  faciant:  1,54,1;  naues  longas  X 
Gaditanis  ut  facerent  (Varro)  imperauit,  com- 
plures  praeterea  [in]  Hispali  faciendas  curauit: 
2,  18,1;  Saburra  .  .  .  his  imperat,  ut  simula- 
tione  timoris  paulatim  cedant  ac  pedem  refe- 
rant;  sese  .  .  .  imperaturum:  2,40,3;  magistris- 
que  imperat  nauium  (Jlarcius),  ut  primo  ue- 
spere  omnes  scaphas  ad  litus  adpulsas  habeant : 
2,43,1. 

}')  ne:  Caesar  .  .  .  se  .  .  .  recepit  suisque 
imperauit,  ne  quod  omnino  tehim  in  hostes 
reicerent:  146,2;  finitimisque  (se)  imperaturum, 
ne  quam  dediticiis  populi  Komani  iniuriam  iu- 
ferrent :  II 32,  2 ;  obsides  imperat  et  .  .  .  con- 
stituit;  interdicit  atque  imperat  Cassiuellauno, 
ue  Mandubracio  neu  Trinobantibus  noceat  (bel- 
lum  faciatp):  V22,5;  (VII 86,  2  u.  §);)  simul 
tertiae  aciei  totique  exercitui  imperauit,  ne 
iiiiussu  suo  concuiTcret;  se  .  .  .  signum  datu- 
rum:  3,89,4. 

f))  coniunctiiius :  huic  imperat,  quas  possit 
adeat  ciuitates  horteturque  (hortaturque  AVf  , 
ut  (c) :  IV  21, 8;  imperat,  si  sustinere  non  pos- 
sit  {X;  Sclni.;  iposset  recc:  rcll.edd.),  deductis 
cohortibus  eruptione  pugnet  (fi ;  pugnaret  a ; 
edd.);  id  nisi  necessario  ne  faciat:  VII  86, 2. 


t)  acc.  c.  iiif. ;  aa)  pa-ss. :  lias  (naues)  omnes 
actuarias  imperat  fieri  .  .  .;  iul)et:  Vl,3; 
magiuun  partem  equitatus  ad  eum  insequeuduui 
mittit  (misit  [i)  retrahi<]ue  inqierat  (impera- 


uit  bccfk).  si  uim  faciat 


iiiterfici  iuljct:  \ 


7,  (i;  naues  .  .  .  Octogesam  adduci  iubeut .  .  .  . 
iiauiLius  iunctis  pontem  imperant  fieri:  1, 
61,4. 

Ijfi)  depoii.:  iubet  .  .  .;  quinque  .  .  .  reli- 
quas  (cohortes)  de  media  nocte  .  .  .  magno 
tumultu  proficisci  iiuperat:  VII  60,3. 

()()')  act.  et  pass.:  eo  partem  nauium  longa- 
rum  conuenire,  frumentum  commeatumque 
.  .  .   comportari   (-are  N)   imperat:  3,42,2. 

-)  iiiterrog'.  obl. :  (Vercingetorix)  quid  fieri 
uellet  imperabat :  VII 16,  2. 

paucis  [diebus]  quae  fieri  uellet  Vticae  con- 
stituit  atque  imperauit  (luba):  2,44,3. 

),)  breuit.  diceudi:  omnes  Vticam  relinquunt 
(c)  et  quo  imperatum  est  transeunt:  2, 
25,7. 

B.  =  postiilare ,  ut  alqd  detur,  niittatur: 
tota  Italia  .  .  .  arma  imperantur,  pecuniae  a 
municipiis  exiguntur:  1, 6, 8;  3,32,2  u.  milites; 
f  equites  auxiliaque  toti  (Steph.;  totius  uel 
tocius  codd.)  Lusitaniae  a  Petreio,  Celtiberiae, 
Cantabris  barbarisque  omnibus  .  .  .  ab  Afranio 
imperautur:  1,38,3;  li  columnaria:  3, 

32,2  u.  milites;  *j,  equitatuque  impe- 

rato  bellum  cum  Germanis  gerere  constituit: 
IV 6, 5;  t  equites  u.  eqaes  p-  102S 

i4  loc);  t  frumentum:  V20, 4  u.  ob- 

sides ;  3, 32,  2  u.  milites ;  \  Haeduis  Segu- 

siauisque  .  .  .  decem  milia  peditum  imperat; 
huc  addit  equites  octingentos :  VII  64, 4 ;  im- 
perant  Haeduis  atque  (c)  eorum  clieutibus  .  .  . 
milia  XXXV;  icf.  qu.  sqq.  usque  ad  §  1 ) :  VII 


75,2-4; 


^  dum  milites,  quos  imperaue- 


rat,  conuenirent:  17,6;  ciuitatibus  milites  im- 
pcrat  certumque  in  locum  conuenire  iubet:  V 
1,6;  legati  ueuiunt  quaeque  imperauerit  se 
cupidissime  facturos  pollicentur ;  milites  imperat ; 
mittunt :  1, 15, 2 ;  in  capita  singula  .  .  .  tribu- 
tuni  imponebatur,  columnaria,  ostiaria,  frumen- 
tum ,  milites,  arma,  remiges,  tormenta,  uectu- 
rae  imperabantur :  3,32,2;  (17,2  ei  VII 31, 4 
u.  numerum;)  t  Cato  in  Sicilia  naues 

longas  ueteres  reficiebat,  nouas  ciuitatibus  im- 
perabat:  1,30,4;  T  prouinciae  toti  quam 

maximum  potest  inilitum  numerum  imperat: 
17,2;  magnum  iis  (c)  numerum  obsidum  im- 
perat:  IV  22, 2;  liis  Caesar  numerum  obsidum, 
quem  ante  (autea  [i)  imperauerat,  duplicauit: 
IV  36, 2;  imperat  certum  numerum  militum 
ciuit.itibus :  VII  31,4;  (statuuut)  certum  nume- 


77 


inipero  —  impetro 


78 


rum  cuique  ciuitati  (fi;  Sclin.,  Fr.,  Db.:  cuique 
ex  ciuitate  a ;  rdl.  edd.)  imperandum :  VII  75, 
1;  imperant  .  .  .  milia  XXXV;  parem  nume- 
rum  Aruernis  adiunctis  Eleutetis  <  CC),  Cadur- 
cis,  Gabalis,  Vellauiis:  VII 75, 2;  legati  ab 
Aruemis  missi  quae  imperaret  se  facturos  poUi- 
centur.  imperat  magnum  numerum  obsidum: 
VII  90,  2;  ^  Caesar  .  .  .  ignoscere  impru- 

dentiae  disit  obsidesque  imperauit:  IV  27,5; 
Cae.sar  obsides  imperat  eosque  ad  certam  diem 
adduci  iubet:  V  1, 8;  his  Caesar  imperat  obsides 
XL  frumentumque  exercitui :  V  20, 4 ;  Caesar 
.  .  .  obsides  imperat  et  quid  (c>  .  .  .  uectigalis 
.  .  .  Britannia  penderet  constituit:  V22, 4;  ob- 
sidibus  imperatis  centum  hos  Haeduis  custo- 
diendos  tradit:  VI  4, 4;  omnibus  Jiis  ciuitatibus 
obsides  imperat,  certum  numerum  militum  ad 
se  celeriter  adduci  iubet  (e)  :  VII  4,  7 ;  ipse  (c) 
imperat  reliquis  ciuitatibus  obsides :  VII 64, 1 ; 
(IV  22, 2;  36,2;  VII  90, 2  «.  numerum;)  ^ 

ostiaria:  3,32,2  u.  milites;  ^  raagnam 

imperatam  Asiae ,  Syriae  regibusque  omnibus 
et  dynastis  et  tetrarchis  et  liberis  Aehaiae  po- 
pulis  pecuniam  exegerat:  3,3, 2;  ciiiitatibus 
tyrannisque  magnas  imperauerat  pecimias  (co- 
pias  O) :  3,31,2;  interim  acerbissime  imperatae 
pecuniae  tota  prouincia  exigebantur:  3,32,1; 
qui  praeter  inn)erata.s  jiecunias  suo  ctiam  pri- 
uato  compendio  seruiebaut:  3,32,4;  accedebant 
.  .  .  grauissimae  usurae,  quod  in  bello  plerum- 
que  accidere  consueuit  uniuersis  imjH?ratis  jie- 
ounils :  3, 32, 5 ;  ciuibus  Komanis  eius  prouin- 
ciae,  sed  in  singulos  conuentus  singulasque 
liuitates  certae  pecuniae  imperabantur,  mutuas- 
que  illas  ex  senatus  consulto  exigi  dictitabant, 
1'ublicanis,  ut  in  Syria  (e)  fecerant,  insequen- 
lis  anni  uectigal  promutuum:  3,32,6;  \ 

i  aesar  iis  ciuitatibus  .  .  .  pecus  imperabat: 
1,52,4;  \  (pedites:  VII  64,4  u.  miUa;) 

•^  remiges,  tormenta,  uecturae:  3,32,2 
".  milite.s;  \  uectigal:  3,32,6  u.  pecunia. 
2.  =  uQyeiv;  A.  =  dea.coTEretv:  Arioui- 
>tum  .  .  .  superbe  et  crudeliter  imperare: 
131,12;  —  ius  esse  belli,  ut,  qui  uicissent, 
iis,  quos  uicissent,  quem  ad  modum  uellent 
iiiiperarent :  136,1;  item  (c)  populum  Kouia- 
iuim  uictis  non  ad  alterius  praescriptum ,  scd 
ail  suum  arbitrium  imperare  consuesse:  130,1. 
B.  =  acQCtTi^yelv:  sic  se  complures  annos 
illo  (Caesare)  imiierantc  mcruisse,  ut  nullani 
ignominiam  accipercnt  (c):  VII  17, 5. 

iiii|>«Tntuni:    iinperata    (-tum)    facerc 

'    tacio  /'.  /-j/  sq.  b)  (10  lor.)  ^  cuni 

.   .  .  uideret  .  .  .  Senoues  (e)  ad  impcratum 

iiii|i(inniliiiii   Citii-r.'  iion  iiciiirc:   VI  2, 3. 


Constituere  —  imperare:  V22,  (4.")5;  2,44, 
3;  interdicit  atque  imperat,  ne:  V22,5; 
iubere  —  imp.:  128,3;  II 28,3;  VI, 3(6. 8); 
7,6;  37,1  (bisj;  VII  (4,  7;)  11,5;  60j^:  1,20,5 

—  21,2;  61,4;  imp.   —   mandare:   VI  10,2; 

—  imp.  —  exigere:  1,  30,  4;  imponere  — 
imp.:  3,32,2. 

Aduerb.:  ante:  1133,3;  IV36,2;  crude- 
liter,  superbe:  131,12. 

impetro.  A.  sequitura)obiect.;  a)subst.: 
petierunt  .  .,  uti  sibi  .  .  .  liceret.  ea  re  im- 
petrata  sese  .  .  .  Caesari  ad  pedes  proiece- 
riint:  131,2;  se  .  .  .  ut  recipiat  petunt.  qua  re 
impetrata  arma  tradere  iu,ssi  faciunt:  11121,3; 
petunt  .  .  .,  ut  .  .  .  communicet.  re  impetrata 
contendunt,  ut  .  .  .  tradatur:  VII  63, 5;  Caesar 
.  .  .  a  militibus  contendit,  ne  .  .  .  dimitterent. 
qua  re  impetrata  .  .  .  instituit:  3,97,2. 

li)  prononi.:  ilicere  .  .  .  in  Vbiorum  finibus 
considere  .  .  .;  hoc  se  Vbiis  yse  ubiis  b-.  sue- 
bis  y.;  se  ab  ubiis  [i)  imperaturum  (ao;  im- 
petraturum  fli):  IV  8, 3;)  '  non  miuus  se 

id, contendere  .  .  .,  ne  .1  .,  quam  uti  ea,  quae 
uellent,  unpetrarcnt:  131,2;  ne  .  .  .  castra 
moueret  petierunt.  ne  id  quidem  Caesar  ab  se 
impctrari  ■  imperari  A;  imperare  5'J/';  impe- 
trare  /<)  posse  dixit:  IV  9,2;  ne  longius  pro- 
grederetur  (c'  orabant.  cum  id  non  impetras- 
sent,  petebant,  uti:  IV  11,2;  eum  litteras  .id 
senatum  miserit,  ut  onine.s  ab  exercitibus  disce- 
derent,  ne  id  quidem  impetrauisse  (0;  im- 
petrauisset  •. )  :  1,9,3. 

b)  enuutiat. :  sperare  (se)  a  multitudiue  im- 
petrari  <,impetrare  Oehl.)  posse,  quod  ad  mi- 
litum  salutem  pertineat:  V36, 2;  sperare  vse 
aM.  fi)  pro  eius  iustitia  quae  petierint  im- 
petraturos :  V  41, 8. 

c)  de  u.  de  p.  S16  (3  loc). 

d)  ut:  (DumDorix)  rem  suscipit  et  a  Sequa- 
nis  impetrat,  ut  per  fines  suos  Heluetios  ire 
patiantur,  obsidesque  uti  inter  sese  (c)  dent 
perficit  (c):  19,4;  legatos  .  .  .  de  deditione 
mittunt  (Suessiones)  et  petentibus  Remis  ut 
conseruarentur  impetrant:  II  12,5;  (Adiatunnus) 
uti  eadem  deditionis  condicione  uteretur  a  ^c) 
Crasso  impetrauit:  11122,4;  aequum  esse  ab 
iis  (c)  communis  salutis  causa  impetrari,  ut 
castra  munire  institucrent :  VII  29, 7;  iiegre  ab 
his  (consulibus)  inipetriitum  est  sunima  tribu- 
norum  plcbis  contentione,  ut  in  senatii  reci- 
tarentur  (lilterae);  ut  uero  ex  litteiis  ad  sena- 
tum  rclcrretur  imiwtrari  non  potiiit:  1,1,1;  (3, 
15,7  u.  B.;)  Labienus,  cum  ab  co  impctrauis- 
set ,  ut  sibi  captiuos  tradi  iuberet ,  omnes  .  .  . 
iiitcrfocit:  3,71,4. 


ro 


iiii])ptr()  —  ini|)(>(iiK 


8(1 


B.  iiitclloffeiuliiiii  ost  ox  iis,  qiiao  aiitece- 
duiil,  (iiiid  impetretiir:  liis  cum  siia  sponte 
persuadere  non  posscut  (c),  legatos  ad  Dumno- 
rigem  Haeduuni  mittunt,  ut  eo  deprecatore  a 
Sequanis  impetrarent :  I  9, 2 ;  si  non  impetraret, 
.  .  .  se  Haeduorum  iniurias  non  neglecturum : 
135,4;  petere  contendit,  ut  .  .  .  relinqueretur. 
.  .  .  omni  spe  impetrandi  adempta  principes 
Galliae  sollicitare  .  .  .  coepit :  V  6, 4 ;  finitimos 
Germauos  sollicitare  .  .  .  non  desistunt.  cura 
*a  proximis  impetrare  non  possent,  ulteriores 
temptant:  VI 2, 2;  interim  postulant,  ut  sint 
indutiae,  atque  ab  iis  (e)  impetrant:  3,15,7. 

liiilietrare  al)  alqo  u.  ab  p.  17  (11  (12)  loc). 

iuipetns.  A.  =  uis,  uioleiitia.  ineiirsio, 
eursus;  a)  in  bello;  a)  obieet.:  Massilienses 
et  celeritate  nauium  et  scientia  gubernatonim 
confisi  nostros  eludebant  impetusque  eorum 
decipiebant  (Np.;  excipiebant  coM.;  non 
excipiebant  Kran.;  Db.;  exciebant  E.  Hoffm.; 
effugiebant  Terpstra):  1,58,1;  Numidae  in- 
tegri  celeritate  impetum  nostrorum  effugie- 
bant:  2,41,6;  t  (exciere:  1,58,1  u.  de- 

cipere;)  T  excipere  ti.  exoipio  p.  1199 

D.  (3  loc.;)  %  impetuqiie  multitudinis  in 

C.  Trebonium  facto  et  non  nullis  uulneratis 
(Coellus)  eum  de  tribunali  deturbauit:  3,21,2; 
M.  praeterea  facio  p.  1268  sq.  (29  loc);  t 
ferre  u.   fero  p.  12S9  sq.  (11  loc);  \ 

morari:  2,26,3  u.  sustinere;  ^  equi- 

tatumque,  qui  sustineret  hostium  impetum, 
misit:  124,1;  diutius  cum  sustinere  uostrorum 
impetus  non  possent,  .  .  se  ...  receperunt 
(ti.  CC) :  I  26, 1 ;  cum  ab  extremo  agmine  .  .  . 
consisterent  fortiterque  impetum  nostrorum  mi- 
litum  sustinerent:  II  11,4;  neu  perturbarentur 
animo  hostiumque  impetum  fortiter  sustinerent 
(milites) :  1121,2;  propter  iniquitatem  loci  .  .  . 
ne  primum  quidem  posse  impetum  suum  (imp. 
s.  posse  [i)  sustineri  (sustinere  BM)  existima- 
bant:  1112,4;  interim  nostri  milites  impetum 
hostium  sustinuerunt  atque  .  .  .  fortissime  pu- 
gnauerunt:  IV  37,  3;  eo  (c)  impetu  milites 
ierunt  .  .  .,  ut  hostes  impetum  legionum  atque 
equitum  sustinere  non  possent  .  .  .  ac  se  fugae 
mandareut:  V18,  5;  quod  primuni  hostium  im- 
petum  miiltis  ultro  uulneribus  iiilatis  fortissime 
sustinuerint:  V28, 4;  ueritus  (Labienus),  ne  (c> 
.  .  .  hostium  iun^etum  sustinere  non  posset:  V 
47,4;  nostri  .  .  .  perturbantur  ac  uix  primum 
impetum  cohors  in  statione  sustinet:  VI 37, 3; 
in  fide  maneant  .atque  hostium  impetum  magno 
animo  sustineant  (Boi):  VII  10,3;  eorum  im- 
petum  Galli  sustinere  uoii  potuerunt  atque  in 
fugam  coniecti  .  .  .  se  .  .  .  leceperuiit :  VII 13, 


2;  castra  munire  instituerent,  quo  facilius  re- 
pentinos  hostium  liost.  rep.  [i)  impetus  susti- 
nerent  (sustinere  possent  [i):  VII  29,  7;  neque 
uostrorum  militum  uictorum  ([i;  uictorumque 
a)  impetum  sustinere  potuerunt:  VII  62,8;  qui 
(sagittarii  expeditique)  suis  cedeutibus  auxilio 
succurrerent  et  nostrorura  equitum  impetus 
sustinerent:  VII  80, 3;  (Plancus)  congressus  im- 
pari  numero  magnos  irapetus  legionum  (e) 
equitatusque  sustinet:  1,40,6;  quod  (Afr.aniani) 
.  .  .  coraraiuus  tam  diu  stetissent  et  nostrorura 
impetum  sustinuissent  et  .  .  .  nostros  primo 
congressu  terga  uertere  coegissent:  1,  47,  2; 
praemittit  equites,  qui  primum  imjietum  susti- 
neant  ac  morentur:  2,26,3;  uno  loco  Volcacius 
Tiillus  impetum  legionis  sustinuit  cohortibu8  «i 
tribus  .atque  eara  loco  depulit:  3,  52,  2;  ut  equi- 
tum  mille  etiam  apertioribus  locis  VII  milium 
(c)  Porapeianorum  impetum  .  .  .  sustinere 
auderent :  3, 84, 4 ;  Caesar  dispositis  .  .  .  cohor- 
tibus  impetum  eius  sustinuit:  3,111,1;  1 

paulura  (paululum  a)  hostium  impetus  tar- 
datus  est:  1125,3;  murum,  qui  (quo  [i)  no- 
strorura  (nostrura  X:  Hohl.)  irapetum  tardaret 
(,tardarent  [i),  praeduxerant :  VII  46,  3;  ea  res 
saepe  teraptata  etsi  impetus  eius  consiliaque 
tardabat:  1,26,2;  (Pompeius)  quo  facilius  im- 
petum  Caesaris  tardaret,  ne  sub  ipsa  profec- 
tione  railites  oppidura  inrumperent,  portas  ob- 
struit:    1,27,3;  H   nostri   .  .  .  irapetum 

classis  timebant:  3,26,4. 

[i)  abl.:  cernebatur  .  .  .  inferri  (e)  signa  et 
uniuersarum  cohortium  impetu  (impetum 
;•:)  nostros  propelli;  1,64,2;  m  (hostes) 

abiectis  armis  (e)  ultimas  oppidi  partes  (CC) 
continenti  (continuo  ,8)  impetu  (nm.  [i) 
petiuerunt:  VII  28, 2;  T[  eodem  im- 

petu  u.  idem  p.  18  (3  loc);  t  ea  cele- 

ritate  atque  eo  (om.  fl)  impetu  milites 
ierunt,  cum  capite  solo  ex  aqua  exstareut, 
ut:  V18, 5;  t  id  (oppidum)  ex   itinere 

magno  impetu  Belgae  oppugnare  coepe- 
runt :  II  6, 1 ;  genus  erat  pugnae  militum  illo- 
rum,  ut  magno  impetu  primo  procurrerent 
(concurrerent  hl):  1,44,1;  ut  .  .  .  legionum 
signa  consistere  iuberent  magnoque  impetu 
equitatum  (-atu  liT;-  repellerent,  eo  suramoto 
repente  incitati  cursu  sese  .  .  .  demitterent  (e): 
1,79,4;  hic  nullo  in  loco  Macedoniae  moratus 
magno  irapetu  tetendit  (Xlil;  tendit  nf; 
contendit  O)   .ad  Domitium:  3,36,2;  t 

quos  primo  hostium  irapetu  pulsos  dixe- 
ram:  1124,1;  aii  paenitet  uos  .  .  .,  quod  clas- 
sem  hostium  primo  impetu  adueniens  pro- 
fligauerim?  2,32,12;  scaphae  .  .  .  se  in  ho- 


81 


impetus  —  impono 


82 


stes  incitauerunt  primoque  impetu  unam  ex  his 
*quadriremibus  .  .  .  ceperunt,  reliquas  tur- 
piter  refugere  coegerunt:  3,24,3;  Achillas  .  .  . 
occupabat  Alexandriam  .  .  .  primo  impetu  do- 
mum  eius  inrumpere  conatus:  3,111,1. 

y)  e.  praep.:  quo  commodius  ab  impetu 
nauium  incendiisque  (rates)  defenderet:  1,25, 
10;  ^  tertia  (pars)  uaeabat  ((■)  ad  incur- 

8um  atque  impetum  militum  relicta:  1,82,4. 

b)  maris,  flumlnis,  nenti:  tantas  tempestates 
Oceani  tantosque  impetus  uentonun  susti- 
neri  (sustinere  a)  .  .  .  non  satis  commode 
pos.se  (om.  [i)  arbitrabantur :  11113,6;  ^ 

(tigna)  ab  inferiore  parte  contra  uim  atque 
impetum  fluminis  conuersa  statuebat:  IV 
17,5;  —  (Veneti)  in  magno  impetu  maris 
atque  aperto  (in  magno  imp.  uentorum  atque 
mari  aperto  Vielh.;  in  mari  magni  impetus 
atque  aperto  Oiaec.}  paucis  portibus  interiectis 
.  .  .  omnes  fere,  qui  eo  mari  uti  consuerunt, 
habent  uectigales:  1118,1. 

B.  —  industriii  ac  uigor  agendi:  1,26,2  «. 
A.  a)  a)  tardare. 

Inipetus  plnrali  uumero:  126,1;  52,4;  III 
13,6;  VII29,7;  80,3;  1,26,2;  40,6;  58,1;  ^ 
impetus  classis:  3,26,4;  fluminis:  IV17,5; 
gladiorum:  152,4;  maris:  1118,1;  multi- 
tudinis:  3,21,2;  nauiura:  1,25,10;  (2,6,6;) 
uentorum:  III  (8,1 ;)  13, 6;  reliqu'i.<'  loeis  mi- 
litum;  ^  impetus  —  eoneui-sns:  VI  8, 

6;  imp.  —  congressus:  1,47,2;  incursus 
atque  impetus:  1,82,4;  uis  atque  im- 
petus:  IV  17, 5. 

Adiect.:  apertU8(?):  1118,1;  contineus: 
VII  28,2;  idem:  VI 40,5;  3,9,7;  93,6;  is:  V 
18,5;  magnus:  116,1;  1118,1;  1,44,1;79,4; 
3,36,2;  magni:  1,40,6;  (nos  ter:  VII46,  3;> 
primus:  1124,1;  1112,4;  19,3;  V28,4;  VI 
37,3;  2,25,5;  26,3;  32,12;  34,3;  3,24,3;  111, 
1;  quis:  11129,1;  repentini:  VII  29,  7 ; 
(suus:  1112,4;)  tanti:  11113,6;  (unus:  III 
19,3.) 

inipintt:  quibus  ita  (c)  est  iuterdictum,  lii 
nuniero  impiorum  ac  Bceleratoruui  haben- 
tur,  his  ((■)  omnes  decedunt  (c):  VI 13, 7. 

inipliro.  A.  propr.:  (has  (litteras)  ille 
in  iuculo  inligatas  (implicatas  Uoffiitann)  eflert 
(c):  V45,4;)  \  (juini  erant  (c)  ordiiies 

couiuncti  inter  se  aUiuc  implicati  (complic.  [i^: 
VII  73,  4. 

It.  ti-sl.:  IlibuluK  .  .  .  grauiore  morbo  ex 
Irigorc  ac  laborc  implicitus  .  .  .  uim  morbi 
•'usliiicre  iion  iiotuit:  3,18,1. 

iiiil»l«>l'0.  A.  al(id:  auxiliiiin  /(.  uiixl- 
liiiiil  p.  ■IIJ^  ji)  <:i  loe.J:  %  ille  . . .  «e  iiiaiiii 
l.i-xic.  Caetar.     11. 


delendere  suonunque  fidem  implorare  (impro- 
larare  B^)  coepit  (u.  CC):  V7, 8;  cum  eius 
necessarii  fidem  implorarent  Pompei,  praestaret 
quod  proficiscenti  recepisset:  3,82,5. 

B.  alqm,  ne:  quae  (mulieres)  in  (c)  proe- 
lium  proficiscentes  (milites  add.  JB^Ji)  passis 
manibus  flentes  implorabant ,  ne  se  in  serui- 
tutem  Romanis  traderent:  151,3. 

impono.  A.  propr.  (=  iwnere  in  alqa 
re  (naulbns):  a)  non  additur,  quo  impouatur: 
(Albicos:  1,56,2  u.  numerum;)  \  atque 

eae  (c)  ipsae  copiae  hoc  iniiequentiores  [co- 
piae]  imponuntur  (in  naues),  quod:  3,2,3;  ^ 
impositae,  ut  supra  demonstratum  est,  legio- 
nes  VII  (VI  iYp.):  3,6,2;  ^  (milites: 

3, 6,  l'w.  numerum;)  ^  Massilienses  .  .  . 

uaues  longas  expediunt  ....  multa  huc  minora 
nauigia  addunt  ....  magnum  numerum 
sagittariorum ,  magnum  Albicorum  .  .  .  impo- 
nunt:  1,56,2;  expediti  naues  conscenderent, 
quo  maior  numerus  militum  posset  imponi:  3, 
6,1;  ^  (sagittarios:  1,56,2  u.  nume- 

rum.) 

b)  additur,  quo  impouatnr  alqd;  a)  in 
(naues):  aes:  3,103,1  u.  pondus;  ^  aggC; 
rem:  3,62,2  ii.  numerum;  ^   equites: 

3,14,1  u.  legiones;  T  Calenus  legioni- 

bus  equitibusque  Brundisii  in  naues  impositis 
.   .    .    naues  soluit:  3,14,1;  T   magnum 

n  u  m  e  r  u  m  leuis  armaturae  et  sagittariorum 
aggeremque  omnem  noctu  in  scaphas  et  naues 
actuarias  (Pompeius)  imponit:  3,62,2;  ^ 

Pompeius  .  .  .  aeris  maguo  pondere  ad  mili- 
tarem  usum  in  naues  imposito  (deposito  f)  ■  •  • 
Pelusium  peruenit:  3,103,1;  ^  (sagit- 

tarios:  3,62,2  «.  numerum.) 

[i)  eo:  Caesar  .  .  .  commodissimum  esse  sta- 
tuit  omnibus  equis  Gallis  equitibus  detractis  eo 
(in  eos  B^)  legionarios  (legion.  eo  h)  milites 
legionis  decimae  .  .  .  imponere  (imponerent  .4'): 
142,5;  deprensis  \c)  nauibus  circiter  (c)  quin- 
quaginta  (e)  . . .  atque  eo  mUitibus  impositis  (Ji; 
iniectis  a ;  «/</.)  .  .  .  oppido  potitur  (Labienus) : 
VII  58,4;  scaphas  . .  .  contexit  (Antonius)  eoque 
milites  delectos  imposuit:  3,24,1;  ^  (Ger- 

miuii)  omnem  .  .  aciem  suam  raedis  et  carris 
circumdederuut  .  .  .  .  eo  mulieres  imposue- 
ruut:  1  51,3. 

/')  alci  rel:  multum  autem  ab  ictii  lapidum 
.  .  .  uiniiuea  tegimenta  galeis  imposita  de- 
lendcbant:  3,  t)3,  7. 

B.  trsl.  =  iuiiiHgere  (iiuperare) :  ut . . .  sibi 
(luisiiue  ctiaiii  iwenae  loco  grauiores  iiiipoucret 
hiliores:  3,74,2;  ^  si  qua  essel  imposiUi 

(liiiiicaiidi   iiecessitas:  3,77,1;  ^  ati- 

C 


83 


impono  —  impunitas 


84 


pendium  (se)  capere  iure  belli,  quod  uictores 
uictis  imponere  cousuerint:  144,2;  quibus  (Ar- 
uernis  et  Rutenis)  populus  Romanus  ignouisset 
.  .  .  neque  stipendium  imposuisset:  145,2;  ex- 
posuit,  .  .  .  quam  humiles  (Haeduos)  accepis- 
set,  .  .  .  multatos  agris, .  .  .  imposito  stipendio, 
obsidibus  summa  cum  contumelia  extortis :  VII 
54,4;  %  in   capita   singula  seruorum  ac 

liberorum  tributum  imponebatiu' :  3,32,2. 

importo:  aere  utuntur  importato:  V 12, 
5;  ^  qui  commeatus  Byllide  (c)  atque 

Amantia  (c)  importari  in  oppidum  prohibebat 
(CC):  3,40,5;  ^  plerumque  frumento 

utuntur  importato:  3,42,5;  %  quin  etiam 

iumentis  .  .  .  [Germani]  importatis  (his  add. 
ci. ;  inportaticiis  Oudend. :  u.  CC)  non  utuntur : 
IV^2,  2;  ^  mercatoribus  est  aditus  magis 

(c)  eo,  ut  quae  bello  ceperint  quibus  uendant 
habeant,  quam  quo  uUam  r  e  m  ad  se  importai-i 
desiderent:  IV  2,1;  ^  (uinum  ad  se  om- 

nino  (omnino  ad  se  p)  importari  non  sinunt 
(patiuntur  ,3;  u.  CC):  IV  2, 6.) 

minimeque  ad  eos  mercatores  saepe  com- 
meant  atque  ea,  quae  ad  effeminandos  animos 
pertinent ,  important :  11,3. 

iniltrimis  u.  iu  2.  C  a)  y)  ^it'^). 

improbo:  Curio  utrumque  improbans  c  on- 
s  i  1  i  u  m  .  .  .  dicebat :  2, 31, 1 ;  t  latum  ab 

X  tribonis  pl.  .  .  .,  ut  sui  ratio  absentis  ha- 
beretur,  ipso  consule  Pompeio;  qui  si  impro- 
basset,  cur  ferri  pa.ssus  esset  (c)?  si  pro- 
basset,  cur  .  .  .  prohibuisset  ?  1,32,3. 

improbns.  1.  adieet. :  hos  seditiosa  atque 
improba  oratione  multitudinem  deterrere, 
ne  frumentum  conferant:  117,2. 

2.  ui  subst. :  nam  neque  pudentes  (c)  suspi- 
cari  oportet  sibi  parum  credi  neque  improbos 
scire  sese  timeri,  quod  illis  licentiam  timor 
augeat  noster,  his  (his  .  .  .  ilHs  Gemoll;  his 
suspicio  uir  quidani  doctus  ap.  Ciacc.)  studia 
demiuuat  (c)  :  2, 31,  4. 

improuisns.  (1.  adieet.:  communi  .  . 
fit  uitio  naturae,  ut  inuisitatis  (Elberl.;  inuisis 
latitatis  X\;  iuprouisis  Freudenb.;  Dt.;  u.  CC) 
atque  incognitis  r  e  b  u  s  magis  confidamus  uehe- 
mentiusque  exterreamur:  2,4,4.) 

2.  ui  subst.:  de  improuiso  u.  de  p.  S22 
F.  (7  loe.) ;  %  accessit  etiam  es  impro- 

uiso  aliud  incommodum:  3,79,3. 

improniso :  quod  improuiso  unum  pagum 
adortus  esset  (CC):  113,5;  t  improuiso 

ad  uallum  aduolat:  1,75,2;  ^  continen- 

temque  ripae  coUem  improuiso  occupat:  1, 
54,3. 

imprndens:   equites  .  .  .  imprudentes 


atque  (O^;  impnidentesque  atque  A7;  Db.: 
prudentisque  ad  af:  prudentes  atque/(;  et  pru- 
dentis  atque  0")  inopinantes  hostes  ad- 
grediuntur:  2,38,4;  H  ne  quis  inermibus 

imprudentibusque  militibus  ab  latere  im- 
petus  fieri  posset :  III 29, 1 ;  IJt  freto  Sici- 

Uae  imprudente  atque  inopinante  Cu- 
rione  peruehitur:  2,3,1;  T[  iUi  .  .  .  im- 

prudentibus  nostris  atque  occupatis  in 
munitione  castrorum  subito  se  ex  siluis  eiece- 
runt :  V  15, 3 ;  magna  uis  eminus  missa  telorum 
multa  nostris  [de  improuiso]  imprudentibus 
atque  impeditis  uulnera  inferebant :  2, 6, 3 ;  %% 
ad  hos  opprimendos  .  .  .  proficiscitur  impru- 
dentesque  ante  missis  equitibus  adgreditur: 
1,51,4;  —  si  imprudentes  ex  insidiis  ado- 
riri  posset:  3,30,2. 

imprndenter :  etsi  te  nihil  temere,  nihil 
imprudenter  facturum  iudicaram:  ap.  Cic.  ad 
Att.  X  8  B,  1. 

imprndentia:  Caesar  .  .  .  ignoscere  (se) 
imprudentiae  dixit:  IV  27, 5;  t  (naues)  ira- 
prudentia  aut  tempestate  paulum  suo  cursu 
decesserunt:  3,112,3;  —  factumimpru- 
dentia  Biturigum  .  .  .,  uti  hoc  incommodum 
acciperetur:  VII  29,  4;  f  culpam  in  multi- 

tudinem  contulerunt  (c)  et  propter  impru- 
dentiam  ut  ignosceretur  petiuerunt:  IV 27, 4; 
—  ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs  propter 
imprudentiam  laberetur:  V  3,  6. 

impnbes:  qui  diutissime  impuberes  per- 
manseruut,  maximam  inter  suos  ferunt  lau- 
dem:  VI  21, 4;  1[  de  seruis  liberisque  om- 

uibus  ad  impuberes  suppUcium  sumit  et  ad 
imum  (omnes  add.  b)  interficit:  3,14,3. 

impndentia :  integras  uero  tenere  posses- 
siones  qui  se  debere  fateantur,  cuius  animi  aut 
cuius  impudentiae  est?  3,20,3. 

impngno.  A.  alqm:  id  se  sui  muniendi, 
non  Galliae  impugnandae  (oppuguandae  fi) 
causa  facere :  I  44,  6. 

B.  abs. :  nostri  redintegratis  uiribus  .  .  . 
acrius  impugnare  coeperunt :  III  26, 4 ;  (cohortes 
sinistrum  coruu  pugnautibus  (impugnantibus 
O^af)  etiam  tum  ac  resistentibus  in  acie  Pom- 
peianis  circumierunt :  3,93,6.) 

impnlsn:  ne  ciuitas  eorum  impulsu  de- 
ficeret:  V25,4. 

impnne  :  quod  .  .  tam  diu  se  impune  in- 
iurias  intulisse  (Pramm.,  RSchn.;  tulisse 
codd. :  edd.)  admirarentur :  114,4. 

impnuitas  :  consuesse  enim  deos  . . .  quos 
pro  scelere  eorum  ulcisci  ueUnt,  his  secundiores 
interdum  res  et  diutumiorem  impunitatem 
concedere:  114,5. 


85 


imus  —  in  (I.  ei  II.) 


86 


imns  11.  infernt*. 

in.  I.  Foriiia:  impericulo  scrlptuni  cst 
in  ABM  II  21),  5  (pro  in  periculo);  impetenda 
pace  in  BM  (in  petenda  pace  in  AQ';i)  IV  27, 
4;  imperpetuum  !'«  £  V38,2;  (imcampum 
in  A  VII  79,3;  imposterum  in   0  3,86,5.) 

II.  Conloeatio.  1.  in  c.  acc. :  aequum  in 
locum:  3,50,1;  [sed  in  aequum  locimi:  VII 
28,2;  53,2;)  certumque  in  locum:  VI, 6; 
iniquum  in  (om.  ^)  locum:  VI  40,6;  <sed 
in  locum  iniquum:  1123,2;  1,45,2;  in  locum 
iniquiorem:  1110,4;)  unum  in  locum:  IV 
19,2;  in  unum  (a;  unum  in  fl)  locum:III16, 
2;  VIIO,  1  (sed  in  unum  locum:  124,3.4;  34, 
3;  112,4;  5,4;  25,1;  VI  17,3;  VII  9, 5;  1,71, 
3;  3,73,1;  in  unum  atque  angustum  locum:  1, 
50,2;  cf.  in  eum  locum:  1116,5;  V  11,8;  35, 
3;  VI 43,4;  44,1;  1,46,4;  84,2;  inealoca:IV 
7,1;  in  eundem  locum:  1,45,8;  in  omnem 
locum :  V43, 2;  in  superiora  loca:  V8, 6;  in 
suum  lociun:  V50, 3;  —  in  antiquum  locum: 
1 18, 8 ;  —  in  locum  deiectus  <  CC)  inferiorem 
(inf.  deiectus  p):   V44, 12;  in  loca  superiora: 

1, 51, 6 ;  in  locum  tutum :  2, 41,  7 ; in  diem 

certam :  I  30, 4 ;  in  una  castra :  3, 82, 1 ;  iu  unum 
oppidum:  1129,2;  ^  quam  in  fortu- 

nam  quamque  in  amplitudinem  (sie  a; 
in  eam  fort.  amplitudinemque  fi) :  VII  54, 4 ; 
^  aliam  in  partem:  1124,1.3;  (sed  in  aliam 
part.:  1,21,6;  contrariaraque  in  partem: 
1,69,1;  (sed  in  contrariara  partera:  IV  17,7;  3, 
63,2;)  nullam  in  partem:  2,28,4;  (in  omnes 
partes  (a;  omnes  in  partes  fl):  VI 34,1;  in 
omnes  partes:  1124,4;  IV  19,2;  34,5;  V49,8 
(in  oranem  partem  f5);  53,4;  VI 43, 1.4;  VII 
9,2;  63,1;  3,46,1;)  quam  in  partem:  140, 
1;  (1121,1;)  IV  32,1;  VI 37,  6;  quara  in  (a; 
in  quam  [i)  partem:  V34, 3;  quam  quisque  ab 
opere  in  partem  casu  deuenit:  1121,6;  quas  in 
partes:  115,1;  quamcumque  in  partem:  2,41, 
4;  quascumque  in  (om.  a)  partes:  V41,6;  3, 
102,1;  (cf.  in  alteram  partem:  1121,4;  in  duas 
partes:  1111,6;  V1I34,1;  1,40,5;  55,2;  3,72, 
2;  104, 1;  in  partes  diuisae  sunt  duas  (a;  diui- 
sae  sunt  in  duas  p.  [i)  :  VI  11,  5;  in  partos  duas 
(fhl;  in  d.  p.  a):  1,35,3;  in  eam  partem:  I  13, 
3;  III  15,3;  IV  32, 2;  in  eas  partes:  134,3;  VI 
33,1;  in  eandem  partem:  VII  60, 4;  3,37,4;  in 
pacatissimam  et  quietissimam  partem :  V  24, 7 ; 
in  plures  diflluit  (c)  parlea:  IV  10,4;  in  tres 
partes:  VI  32,3;  VII  61,4;  67, 1;  in  partcs  tros : 
11,1;  in  ullani  p.:  2,17,2;  in  utrani  p.:  112, 
1;  in  utramquc  p. :  1,H(),3;  3,70,2;  in  utram- 
que  partcm  ([i;  in  utraquc  parte  a):  V29,  (>; 
30,1; in  alias  ciuitates:  118,7;  iu  aliud 


tempus:  153,7;  1,86,2;  3,60,3;)  t  («nque 

eam  rem  (a;  in  quam  rem  ^):  V36,2;)  ^ 
interiorem  in  portum  ( OiOf c. ; partem  codd.): 
3,39,2;  (sed  in  interiorem  portum  (Forchli.; 
partem  eodd.;  Sp.,  Dt.):  3,40,4;  cf.  in  ulterio- 
rem  portum :  IV  23, 1 ;  in  eundem  portum :  IV 
22,4;)  T  (summa  in  (Forchh.;  summum 

(om.  in)  x;  summum  in  0;  Db.;  in  summum 
V.;  Np.)  iugum  uirtute  conititur:  1,46,3;) 
^^  commodiorem  in  statum:  VII  6,1;  (sed 
in  hunc  statum:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C.  2;  in 
pristinum  statum:  VII  54, 4;)  ^magnamque 
in  spem  ueniebat:  142, 3;  magnum  in  timo- 
rem:  1,61,2;  (sed  in  magnam  conuallem:  V 
32,2;  ef.  in  maiora  castra:  3,67,6;  in  castra 
maiora:  149,5;  —  in  eam  spem:  1,72,1;)  ^ 
mirum  in  modum:  141,1;  (serf  in  seruilem 
modum:  VI  19,3;  ad  (a;  in  [i)  hunc  modum: 
V27,l;j  H  summum  in  cruciatum:  I 

31,2;  summamque  in  sollicitudinem  ac 
timorem  (Elberl.;  summaque  in  sollicitudine 
ac  timore  cocW.):  3, 31, 4;  summam  in  spem: 
118, 9 ;  (sed  in  summum  periculum :  V  31, 1 ;  1, 
19,3.) 

quorum  in  fines:  1110,4. 

Reliqtiis  locis  praepositio  in  primo  loeo  posita 
est;  in  fines  suos,  in  locum  tutum,  similia 
22  (23)  loc. ;  in  proxima  oppida,  in  unum  locum, 
in  eam  partem,  sim.  153  (160)  loc;  in  ilena- 
piorum  fines,  in  eius  conspectum,  sitn.  19  (20) 
loc;  in  fines  Sugambrorum,  in  conspectum 
agminis  nostri,  sim.  31(32)  loc;  in  proxima 
Octauii  castra,  iu  singula  diei  terapora,  siui. 
4(6)  loc  (128,5  <e);  V43,2  (e);  (VI  10,2;) 
VII  16,2;  3,9,6;  ap.  GeH.  XIX8,8;)  in  eas 
partes  Galliae,  in  superiores  .  .  ordines  huius 
legionis,  sim.  5(6)  loc.  (118,8;  34,3;  IV  22, 5; 
(V43,2  (c);)  VI  40, 7;  44,1;)  in  capita  singula 
seruorura  ac  liberorum :  3, 32, 2 ;  in  sua  et  Pom- 
pei  uerba:  2, 18,5. 

2.  in  c.  abl.:  ueteribus  suis  in  castris 
(sic  Ofhl;  in  om.  a;  in  ueteribus  suis  castris 
iVp.,  Dl.) :  3, 76, 1 ;  (sed  in  suis  ueteribus  castris: 
3,76,2;  (/.  iu  nostris  castris:  1124,2;  26,4  (ca- 
stris  nostr.  [i);  iu  superioribus  castris:  1,42,5; 
Ln  (om.  eodd.;  Xp.)  castris  statiuis:  3,37,1;) 
^  multis  iu  ciuitati  bus:  VI  17,4;  (in  mul- 
tis  .  .  niisquam ;)  —  in  Aulercis  Lexobiisque, 
reliquis  item  (in  add.  p)  ciuitatibus:  III 
29,3;  (sed  in  reliquis  ciuitatibus:  VII 15, 1;  ef. 
in  oranibus  ciuitat. :  VI  11,2;  in  sua  oiuitate: 
V25, 1;  in  ea  c:  V3,2;  20,1;  in  ciu.  sua;  13, 
4;  IV  12,4;  —  in  reliquis  rebus  (maribus,  in- 
stitutis):  VI, 2;  VI  14,3;  18, ;i;  3,68,1;  in  roli- 
qua  GiUIia:  120,2;)  1f  (incertis  ocoul- 

6* 


87 


in  (II.  et  m.) 


88 


tisque  (in  add.  (3)  itineribus:  ^134,4;  in 
eo  itinere:  13,4;)  ^  angusto  in  loco: 

VI  30, 3;  (in  angusto  .  .  nusqiutm;)  —  nullo 
in  loco  Macedoniae:  3,36,2;  (cf.  infra  nulla 
in  re;  in  nuUo  .  .  mtsqimvi:)  —  his  in  {sic 
a;  in  his  p)  locis:  IV  29, 4;  (serf  in  his  locis: 
1111,3;  7,3;  IV  20,1;  22,1;  VII  9,1;  <locis 
om.  a.)  V7,3;  (iis  A'BM;  Fr.,  Db.)  V22,l; 
praeterea  in  his  prouinciis ,  rebus ,  sim.  11  loe. ; 
in  hac  (hoc)  insula,  (numero,)  sim.  6  loc.;)  — 
omnibus  in  locis:  1127,2;  (■/■.  ««/"m  omnibus 
in  partibus ;  {sed  in  omnibus  locis :  VII  25, 1 ; 
practerea  in  omnibus  collibus,  rebus,  sim. 
8  loc;  in  omni  Gallia:  VI 13, 1 ;)  —  uno  in 
loco:  IV  1,  7;  cf.  infra  una  in  parte;  {sed  in 
{om.  AQ)  una  uirtute:  1133,4;)  —  reliquis 
in  locis:  VI 25,  5;  cf.  supra  reliquis  in  ciui- 
tatibus;  (sed  in  eo  loco  6  loc;  in  his  locis 
7  loc. ;  (in  aM.  fi)  suo  loco:  V  50, 1;  in  aperto 
loco:  1118,3;  in  decliui  ac  praecipiti  loco :  IV 
33,3;  in  iis  (illis  (i)  locis:  11120,1;  in  omni- 
bus  locis:  VII 25, 1 ;  in  loco  palustri,  aperto, 
sim.  ter;  in  locis  superioribus ,  idoneis,  si^n. 
sexies;  t  alia  in  parte:  1122,1;  23,3; 

(in  alia  nusquam;)  —  omnibus  in  {om.  a' ; 
iu  omnibus  li)  partibus:  VII  67,3;  (sed  in 
omnibus  partibus :  VII 15, 2 ;  in  omnibus  Ebu- 
ronum  part. :  VI  35, 1 ;  in  omnibus  pagis  parti- 
busque:  VI 11, 2;  cf.  supra  omnibus  in  locis; 
—  quid  quaque  in  {sic  fi ;  qua  ex  a;  qua- 
que  ex  ecld.)  parte  geratur:  VII  85, 1;  (in  qua- 
que  paite:  1122,1;)  —  una  in  parte:VII80, 
6;  cf.  supra  uno  in  loco;  (in  quaque,  sinistra 
parte,  sim.    6  loc.;)  ITf   quibus   (pron. 

relat.J  in  castellis  (in  quibus  {om.  castellis) 
bdhih):  VII  69,7;  —  quo  in  consilio:  III  3, 
2;  —  qua  in  fuga:  2,35,1;  —  quo  in 
loco:  149,1;  VI 30,1;  3,37,5;  quibus  in 
locis:  IV7, 1;  2,9,8;  quibus  quisque  in  locis: 
1,44,3;  —  quo  in  numero:  1117,4;  27,1;  2, 
44,3;  quo  sunt  in  numero:  VII  75,4;  —  qua 
in  re:  112,7;  V8,4;  1,85,2;  quibus  in  re- 
bus:  3,32,5;  —  quibus  in  tabulis:  129, 1; 
t  quo  (pron.  interrog.)  in  loco:  1126,5;  V9, 
1;    —    quibus   in   locis:  VI35,7;  H 

quantoque  in  periculo:  1126,5;  V48,2; 
quanto  res  sit  (sit  res  P)  in  periculo  :  VI 39, 1 ; 
quanto  res  in  periculo  fuerit:  VII 41, 2;  1 

si  qua  in  parte:  VII  67,4;  Ht  magno 

erat  in  periculo  res:  1,79,3;  —  magno  in 
honore  (babere):  1,77,  2;  3,47,7;  (sed  {m  add. 
p)  aliquo  sunt  numero  atque  honore :  VI 13, 1 ; 
ef.  in  magnis  .  .  .  difficultatibus :  VII  35,  1 ; 
in  magna  difficultate:  3,15,3;  in  magno  im- 
petu    maris :    III  8,  1 ;    cf   3,  14,  3 ;)  t 


nulla  in  re:  V33,2;  (VII 65,4  in  cod.  a); 
(cf.  in  ea  re  .5  (G)  loc;  in  re  militari  5  loc. :  in 
his,  reliquis  rebus,  sim.  10  loc;  in  rebus  aduer- 
sis:  3,80,3;  (in  add.  p)  extremis  suis  rebus: 
1125,3;  t  summis  erat  in  angustiis:  3, 
47,5;  —  summo  esse  in  periculo:  VII 32, 3; 
(sed  in  summo  periculo:  VII 26, 4;  in  summo 
esse  rem  discrimine :  VI  38, 2 ;  iu  summa  om- 
nium  rerum  inopia:  V  2,  2 ;  —  in  summo  colle: 
1126,3;  in  colle  summo:  VII  69, 1;  in  summo 
iugo:  124,2;  —  in  his  angustiis:  1,54,1;  in 
his  erat  angustiis:  1,78,3;  t  toto  ^oc 

in  genere:  V  16, 1 ;  (in  toto  .  .  nusquam.) 

quorum  in  finibus:  VII  14,6;  quorum 
iu  aedibus  fanisque:  ap.  Gell.  IV  16,8;  —  quo- 
rum  in  consilio:  VII  77,4;  quorum  erant  in 
clientela  (fide):  VI 4, 5 ;  VII 5, 2  ;  quorum  anti- 
quitus  erat  in  fide:  VI 4, 2;  quorum  ipsi  in 
potestate  sunt:  ap.  Suet.  6;  (sed  in  quarum 
altera:  3,101,6;  cf.  cum  essent  in  quibus  de- 
monstraui  angustiis:  3,15,6;)  —  horum  in 
agris  ciuitatibusque :  VII  77, 15;  suorum  in 
terrore  ac  fuga:  3,  71,2;  (mortis  {in  add.  ^) 
periculo:  V30,  2;  hostium  se  (in  add.  p) 
n  u  m  e  r  o  habiturum :  VI  6, 3.) 

Reliquis  locis  praepositio  i  n  primmn  locum 
obtinet:  in  eo  loco,  in  primo  congressu,  sim. 
144(153)  loc;  in  finibus  suis,  in  rebus  aduer- 
sis,  sim.  34  (36)  loc;  in  Caesaris  castris,  in 
eorum  fide ,  sim.  29  (33  loc) ;  in  castris  Cae- 
saris,  in  conspectu  omnium,  sim.  59(61)  loc; 
in  ipso  fluminis  uado,  in  tanta  rerum  iniqui- 
tate,  sim.  12(13)  loc;  in  sinistra  parte  aciei, 
ia  extrema  spe  salutis,  sim.  9(10)  loc;  in  mi- 
Ubus  passuum  tribus:  VI  36,2;  in  (c)  custo- 
diarum  uaria  diUgentia:  3,61,3;  uuUo  in  loco 
Macedoniae :  3, 36, 2 ;  f/".  V  16, 1 ;  in  raagno  im- 
petu  maris  atque  aperto  (?) :  III  8, 1. 

In  aunosque:  3,82,4. 

Inque  eam  rem  \,in  quam  rem  fi):  V36,2; 
inque  eis :  2, 10, 1. 

III.  Sig-uif.;  1.  in  c.  acc;  A.  de  loco;  a)  = 
£tg  (sig:nilicat  alqd  moucri  aliquo  ita,  ut  ad 
ipsuui  illum  locum  peruencrit  atque  iu  illo 
loco  sit  (Ziel);)  peudet  a)  ex  uerbis  aa)  uio- 
ueudi:  (abdere  ?(.  abdo  B.  a)  p.  41  (0  loc.);) 
t  aUi  suos  in  castra  inuitandi  causa  adducunt 
(abducunt  /"),  aUi  ab  suis  abducuntur  (adduc. 
ahl):  1,74,4;  t  accersere  u.  arcessere; 

t  adducere  ?/..  addaeo  ;).  149  [ip)  (4  loc); 
t  uti  ex  locis  superioribus  in  Utus  telum 
adigi  posset:  IV  23,3;  t  si  legiones  in 

prouinciam  arcesseret  {c):  VII  6,3. 

postquam  omnes  Belgarum  copias  in  unum 
locum  coacta3  iid  se  uenire  uidit:  115,4; 


89 


in  (1.  A.  a)  y)  aa)) 


90 


nauium  quod  ubique  fuerat  in  unum  (unum  in 
p>  locum  coegerant:  11116,2;  Suebos  omnes 
in  unum  (unum  in  (i)  locum  copias  cogere: 
VI 10, 1 ;  priusque  omnes  in  unum  locum  cogit 
quam:  VII  9,  5;  coactoque  in  unum  locum 
exercitu  contionem  .  .  .  habuit:  3,73,1;  — 
omnem  ex  agris  multitudinem  seruorum  ac 
liberorum  in  oppidum  cogit:  3,80,3;  —  om- 
nes  amici  consulum  .  .  .  in  senatum  cogun- 
tur:  1,3,4;  —  naues  in  Venetiam  .  .  .  quam 
plurimas  possunt  cogunt:  1119,9;  ^  milia 

sagittarum  circiter  XXX  in  castellum  con- 
iecta  Caesari  renuntianerunt  (c):  3,53,4; 
agger  ab  uniuersis  in  munitionem  (munitione 
[i)  coniectus  .  .  .  contegit:  VII  85,  6;  interfectus 
est  .  .  .  gladio  in  os  aduersum  coniecto :  3,  99, 
1;  in  uallem:  1112,4  u.  decurrere;  hostes  .  .  . 
lapides  gaesaque  (c)  in  uallum  coicere:  III 4, 
1 ;  u.  praeterea  coicio  p.  508  sq.  (i)  aa) 
(6  loc);  ^  (gentibus  cognationibusque  ho- 

minum  quique  una  ([i;  qui  cum  una  a;  qui  in 
unum  VielL;  u.  CC)  coierunt  .  .  .  attribuuut: 
VI  22,  2 ;)  ^  (qui  non  [superiore  nocte]  titto 
a  Vari  in  Ciirionis  eastra  commearent  {sic 
Dt.):  2,29,4;)  ^  compellere  u.  com- 

pello  p.  610  A.  b)  (8  loc.) ;  ^  aquani 

comportare  in  arcem  (arce  a;  Xp.)  .  .  • 
coepit :  3,  12,  1 ;  cum  .  .  .  frumeutum  .  .  in 
hiberna  comportauisseut:  V26, 2;  frumeuta  ex 
agris   iu   oppida  comportant :   III  9, 8 ;  ^ 

uuntiauerunt  manus  cogi,  exercituni  (c)  in 
unum    locum     conduci:     II  2,4;  ^ 

(se)  conferre  in  castra  ti.  ca»«tra  p.  474 
h)  a)  (3  loc) ;  --  arnia  omnia  ijriuata  ac  pu- 
blica  iu  domum  Gallonii  contulit:  2,18,2; 
pecuuia»  monimentaque,  quae  ex  fano  Herculis 
conlata  eraut  iu  priuataui  (praetoriam  Faul) 
domum,  referri  in  templum  iubet:  2,21,3;  — 
sarcinas  in  unum  locum  conferri  .  ..  iussit: 
124,3;  Heluetii  .  .  .  impedimenta  in  unum 
locum  coutulerunt:  I  24,  4;  ubi  suos  urgeri 
signisque  in  uuum  locum  conlatis  .  .  .  couferlos 
luilitcs  sibi  ipsos  ad  puguam  esse  impedimento 
uidit:  1125,1;  reliquasque  \.c)  res  in  unum 
locum  conferuut:  VI  17,3;  quod  .  .  .  conlatis  .  . 
in  uuum  locum  signis  couferti  neque  ordines 
neque  signa  seruareut:  1,71,3;  —  paucis  amisais 
sese  iu  proximos  montes  conferunt:  1,51,5; 
—  cuui  se  suaquc  uuinia  iu  oppidum  Bratu- 
sptuitiuui  coutulissent:  II  13, 2;  sua  omiiia  iu 
unum  op|)idum  egregie  natura  uiuuiluiu  cou- 
tulerunt:  1129,2;  Vbiis  imperat,  ut  pecora  de- 
ducaut  (»c  aild.  Pluyij.)  suaque  omnia  ex  agris 
in  oppida  couferaut:  VI  10,2;  neque  suo  cou- 
siliu    .  .  .   Uuuiilium  se  iu  oppidum  Cortiuiuni 


contulisse:  1,19,3;  quem  fcommeatTmD)  in  op- 
pidum  contulerant  (-rat  ahl):  1,43,2;  pecu- 
niam  omnem  omniaque  omamenta  ex  fano  Her- 
culis  in  oppidum  Gades  contulit:  2, 18,2;  —  se 
in  praetorium  contulit:  3,94,7;  —  frumenti 
quod  muentum  est  in  publicum  conferunt: 
1,  36,  3;  quod  (panicum  atque  hordeum)  ad 
huius  modi  casus  antiquitus  paratum  in  publi- 
cum  contulerant:  2,22,1;  —  quae  repentini 
tumultus  timore  ex  agris  in  urbem  conferan- 
tur:  2,25,2;  '.  confugere  u.  confagio 
p.  640  sq.  (3  loc);  ^  equiUtus  .  .  .  summa 
in  (Forekli. ;  summum  ;: ;  summum  in  0 ;  Db. ; 
in  summum  edd.  neti.;  Np.)  iugum  uirtute 
conititur:  1,46,3;  ^  (milites  equitesque 

conscendere  <,in  add.  a;  edd.)  naues  iubet: 
V7,4;)  T  contendere  u.  coiitendo 

p.   706  sq.  e)  ^)  [iP)  (10  loc);  ^  neque 

exercitum  (sej  sine  magno  commeatn  atque 
molimento  (c)  in  unum  locum  contrahere 
posse:  134,3;  ^  frumentum  ex  finitimis 

regionibus  atque  (in  add.  afh:  om.  l;  ex  add. 
0';  edd.)  omnibus  castellis  in  urbem  con- 
uexerant:  1,34,5;  ^  neque  quo  signa 

ferantiu-  neque  quam  in  partem  quisque  con- 
ueniat  (contendat?)  prouident:  VI  37,  6;  ((. 
praeterea  connenio  P-  724  sq.  b)  li  loc.): 
1  conuertere:  3,36,2  u.  b)  a)  aa)  b)  con- 
uertere. 

(ad  cohortandos  milites,  quam  (in  add.  X; 
om.  1  det.;  ego  deleui)  partem  fors  obtulit,  de- 
cucurrit  (decurrit  '^):  1121,1;)  cum  ipsi  ex 
montibus  in  uallem  decurrerent  et  tela  coice- 
rent:  1112,4;  ^  copias  ex  locis  superiori- 

bus  in  campum  deducit  (ducit  a:  Sp.,  Dt.): 
2,40,4;  u.  praeterea  dednco  p.  >>3(>  sq.  [i) 
(0  loc);  t  in  locum  delatus  {Faul;  deiec- 
tus  a;  edd.)  inferiorem  (inferiorem  deiectus  [i) 
concidit :  V  44, 12 ;  in  scrobes  delati  (delapsi  fi) 
transfodiebantur:  VII  82,1;  1  (deicere: 

V44, 12  «.  deferri;)  ^  delabi:  VII  82, 1 

ib.;  "i  has  sublicis  in  terram  demissis  (di- 
missis  Oi)  praesaepserat :  3,49,4;  u.  praeterca 
demitto  p   Soo  [i)  (5  loc);  ^  omnibus 

undique  conquisitis  iumentis  in  castra  depor- 
tant  (frumentum):  1,60,3;  ^  cum  Verciuge- 
torix  iiihilo  magis  (c >  iu  aequum  locum  descen- 
deret  ^-erit  h)  :  VII  53,  2 ;  omucs  .  .  .  ex  sui>e- 
rioribus  locis  in  planitiem  desceiulere  .  .  .  ius- 
sit:  3,98,1;  ^  quam  quisqiie  :\h  opcre  in 

partem  cjisu  deuenit:  1121, (!;  ^  saxa 

.  .  .  proinouciit  praecipitataque  e  muru  iii  mu- 
sculum  deuoluunt:  2,11,1;  easquc  (cupas) 
de  muro  iii  musculum  deuoluunt:  2, 11,2;  ^ 
liae  <,<•)  (casae)  celeriter   iguem  .  .  .  iii  ouiucm 


91 


in  (1.  A.  a)  a)  y.x)) 


92 


locum  caBtrorum  (castrorum  locum  p;  Ald.) 
distulerunt:  V43,2;  1f   praefectos  tri- 

bunosque  militum  complures  in  finitimas  ciui- 
tates  frumenti  <c)  causa  dimisit:  1117,3;  eos 
conlaudat  atque  in  oppidum  dimittit:  1,21,2; 
1[  utrique  in  castra  discedunt:  1,  83,3;  reliqui 
ex  fuga  in  ciuitates  discedunt:  VII 88, 7;  qui 
(miUtes)  lignationis  munitionisque  causa  in  sU- 
uas  discessissent :  V  39, 2 ;  —  discedens  ab  hi- 
bemis  Caesar  in  Italiam  .  .  .  legatis  imperat: 
VI, 1;  t  (copias  in  campum  ducere: 

2,40,4  u.  deducere;)  —  animaduersum  est  .  .  . 
cohortes  quasdam  ...  in  uetera  castra  duci: 
3,66,1 ;  —  in  fines  ;/.  finisi^  l:-i0.5  ^QO  (4  /oc); 
—  reliquum  exercitum  .  .  .  legatis  in  Menapios 
atque  in  eos  pagos  Morinorum  .  .  .  dueendum 
(deducendum  [i)  dedit:  IV  22, 5;  —  quam  in 
partem  aut  quo  consilio  ducerentur:  140,1; 
quam  (legionem)  L.  Koscio  in  pacatissimam  et 
quietissimam  partem  ducendam  dederat:  V24, 
7;  —  inde  in  Allobrogum  fines,  ab  Allobrogi- 
bus  in  Segusiauos  (c)  exercitum  ducit:  I 
10,5;  exercitumque  in  Bellouacos  ducit:  II 13, 
1 ;  IV  22, 5  u.  in  pagos ;  unam  (legionem)  in 
Morinos  ducendam  C.  Fabio  legato  dedit,  alte- 
ram  in  Neruios  Q.  Ciceroni ,  tertiam  in  Esuuios 
(c)  L.  Roscio :  V  24, 2 ;  quattuor  legiones  in 
Senones  Parisiosque  Labieno  ducendas  dedit, 
sex  ipse  in  Aruernos  ad  oppidum  Gergouiam 
secundum  flumen  Elauer  duxit:  VII 34,  2. 

(impedimentis  in  proximum  collem  j  de- 
ductis  (eductis  Maduig):  VII  68,2;)  ^ 

hos  (c)  ipse  rursus  singulos  exceptans  in 
muTum  extulit:  VII 47,  7;  ^  cum  eqiu- 

tatus  noster  liberius  praedandi  (c)  uastandique 
causa  se  in  agros  eiecerat  (effunderet  p) : 
V19, 2;  tempestate  prope  omnes  naues  adflictas 
atque  in  litus  (ji;  Fr.;  litore  a;  rcll.  edd.)  eiec- 
tas  esse:  V  10,  2;  gubernatorem  in  terram 
nauem  (nauem  in  terr.  /()  eicere  cogunt:  3,28, 
5;  T[   si  forte  .  .  .  hostes  in  suum  locum 

elicere  posset:  V50, 3;  \  eo  in  Italiam 

euocato:  3,21,4;  *i  quin  .  .  .  in  prouiii- 

ciam  exirent  atque  inde  in  Italiam  conteude- 
rent :  I  33, 4 ;  1f  si  ab  (c)  re  frumentaria 

Romanos  excludere  aut  adductos  inopia  in  pro- 
uinciam  (in  prou.  Nieasius  Ellebodius;  prouin- 
cia  p;  ex  prouincia  a)  expellere  (excludere 
P)  possent  (m.  CC):  VII 55, 9;  t  neque 

adfectum  ualetudine  filium  exponere  in  ter- 
ram  (0;  terra  ■.)  patitur:  1,31,3;  militibus  ac 
sagittariis  in  terram  (terra  Nafl)  expositis:  3, 
23,2. 

fugere  in  prouinciam   Eomanos:   VII 66, 3. 

alii  faces  atque  aridam  materiem  (c)  de  muro 


in  aggerem  eminus  iaciebant:  VII  24,4;  fer- 
uentes  .  .  .  glandes  fundis  (c)  et  feruefacta 
iacula  (c)  in  casas  . . .  iacere  coepenmt :  V  43, 
1 ;  armorum  magna  multitudine  de  muro  in 
fossam  .  .  .  iacta:  1132,4;  ex  totis  ripis  in 
unum  atque  angustum  locum  tela  iaciebantur: 
1,50,2;  in  mare  iactis  molibus:  3,112,2;  undi- 
que  in  murum  lapides  iaci  coepti  sunt:  116, 
2 ;  milites  in  exteriorem  (interiorem  NO'hl) 
uallum    tela   iaciebant:  3,63,6;  t  haec 

(tigna)  cum  machinationibus  immissa  in 
flumen  (flumiue  p)  defixerat:  IV  17, 4;  ^ 

imponere  u.  iiupono  p.  82  A.  b)  a)  (3  loc); 
T[  qui  commeatus  Byllide  (c)  atque  Amantia 
(f)  importari  in  oppidum  proliibebat  (CC): 
3,40,5;  1f  ne  in  angustias  inciderent,  .  .  . 
se  in  fossas  praecipitabant  (c):  3,69,3;  % 

pars  erat  regiae  exigua,  in  quam  ipse  habitandi 
causa  initio  erat  inductus:  3,112,8;  ^ 

illum  in  equum  quidam  ex  suis  intulit  (im- 
pulit  p):  VI 30, 4;  omniaque  (c),  quae  uiuis 
cordi  fuisse  arbitrantur,  in  ignem  inferunt, 
etiam  animalia:  VI  19,4;  H  quod  (flumen) 

influit  in  Mosam  (u.  CC):  VI 33, 3;  (in  flu- 
mine  Ligeri,)  quod  influit  in  (om.  [i)  Oceanum : 
III 9, 1 ;  multisque  capitibus  (Khenus)  in  Ocea- 
num  influit  (fluit  Ainioin.)  :  IV  10,  5;  Mosa 
.  .  .  parte  quadam  ex  Rheno  recepta,  quae 
appellatur  Vacalus,  insulam  (que  (uel  quae) 
add.  codd.;  Fr.)  efficit  Batauorum,  (in  Ocea- 
num  influit  cuid.  X;  Fr.)  neque  longius  ab  eo 
(Ald.;  Oceano  X;  edd.)  milibus  passuum  LXXX 
in  Oceanum  (Ald.;  Rhenum  codd.  et  edd.)  in- 
fluit  (u.  CC):  IV 10, 2;  a  lacu  Lemanno,  qui 
(CC)  in  flumen  Ehodanum  influit  (fluit  f): 
18,1;  flumen  est  Arar,  quod  per  fines  Hae- 
duorum  et  Sequanorum  in  Ehodanum  influit, 
Lncredibili  lenitate,  ita  ut  oculis  in  utram  par- 
tem  fluat  iudicari  non  possit:  1 12, 1 ;  perpetuam 
esse  paludem,  quae  influeret  in  Sequanam :  VII 
57,  4;  t   ante  haec   taleae    (c)   pedem 

longae  .  .  .  totae  in  terram  infodiebantur 
(efl^bd.    P):   VII73,9;  %  inrumpere  in 

castellum,  in  castra  u.  eastra  p.  47.5  (4  loc.) ; 
(Petronius)  simul  in  medios  hostes  inrupit:  VII 
50, 5 ;  perturbantur  Galli ;  .  .  .  non  uulli  per- 
territi  in  oppidum  inrumpunt:  VII  70,6;  ne 
sub  ipsa  profectioue  miUtes  (in  add.  Paul)  op- 
pidum  inrumperent:  1, 27,  3;  non  posse  (c) 
milites  contineri,  quin  spe  (e)  praedae  in  urbem 
inrumperent:  2,12,4  (Np.  5);  f   (nostri 

cedentes  usque  ad  (pr.  cdd.;  usque  in  a;  Fr., 
Ilold.;  ad  [i)  castra  insecuti  (consecuti  (i) 
sui  colligendi  facultatem  (c)  non  dederunt:  VII 
80,8;)  t   reperti   sunt  complures  uostri 


93 


in  (1.  A.  a)  a)  aa)) 


94 


milites ,  qui  in  phalanga  {ego ;  phalanga  [i; 
phalangas  a;  edd.)  insilirent:  152,5;  1 

eam  (c)  (contabulationem)  in  parietes  instru- 
xerunt  (-erant  Md)  ita,  ut  <«.  CC):  2,9,1; 
t  (Caesar  .  .  .  in  fines  Sugambrorum  conten- 
dit  (intendit  [i):   IV  18,  2;)  t    iutro- 

ducere  in  fines  u.  fiiic!^  p.  1305  (3  luc.) ; 
t  inuehi:  2,44,3  u.  uehi;  1  ire  u.  eo 

p.  1017  b)  y)  (-f  loc:  113,3;  1,11,2;  10,3; 
(3,34,2.)) 

incidit  in  Vibullium  Rufum  missum  a  Pom- 
peio  in  agrum  Picenum  confirmandorum  homi- 
num  causa:  1,15,4;  petunt,  ut  Mandubracium 
.  .  .  in  ciuitatem  mittat,  qui  praesit:  V20, 3; 
cum  ultro  in  continentem  legatis  missis  pacem 
ab  se  petissent:  IV 27, 5;  imperat  magnum  uu- 
merum  obsidum,  legiones  (-nem  fi)  in  liiberna 
mittit  (mitti  [i)  :  VII 90, 3;  statuunt,  ut  X  milia 
hominum  delecta  ex  omnibus  copiis  (c)  in  0]j- 
pidum  mittantur  (submittantur  fi;  <b'c//M.);  VII 
21,2;  in  reliquiis  prouincias  praetores  (praetorii 
l'ighms)  mittuntur  (?«.  CC):  1,6,6;  ne  ex  prae- 
tura  et  consulatu,  ut  semper,  sed  (c)  per  pau- 
cos  probati  et  electi  in  prouincias  mittantur: 
1,85,9;  Cicero  .  .  .  quinque  cohortes  frumen- 
tatum  in  proximas  segetes  mittit  {om.  [i),  quas 
inter  et  castra  unus  omnino  collis  iutererat 
(misit  culd.  [i):  VI 36, 2;  —  C.  Cahiisium  Sa- 
binum  cum  cohortibus  V  paucisque  equitibus 
in  Aetoliam  misit:  3,34,2;  Domitius  ad  Pom- 
peium  in  Apuham  peritos  regionum  .  .  .  cum 
htteris  mittit,  qui  petant:  1,17,1;  Caesar  .  .  . 
iu  Epiruni  rei  frumentariae  causa  Q.  Tillium  et 
h.  Canuleium  lcgatum  (-tos  f)  misit:  3,42,3; 
ne  ex  his  natiouibus  auxiha  in  Cialliam  mit- 
tantur:  11111,3;  Caesar  .  .  .  trans  Rhenum  in 
Germaniam  mittit  ad  eas  ciuitates,  quas  .  .  . 
pacauerat ,  equitesque  ab  his  arcessit :  VII  65, 
4 ;  cognoscit  missum  in  Hispaniam  (in  H.  add. 
AliL;  Dt.;  om.  voild.;  A"p.,  Db.)  a  Pompeio  Vi- 
bullium  (c)  Rufum:  1,34,1;  Vibullii  .  .,  quem 
a  Pompeio  missum  in  Hispauiam  ^hispania  ■. ) 
demonstratum  eat :  1,  38, 1 ;  neque  enim  scx 
logiones  alia  de  causa  missas  in  Hispaniam:  1, 
85,6;  duabus  legionibus  missis  in  ultoriorcm 
Hispaniam  cum  Q.  Cassio  . .  .  progrcditur  (c) : 
2, 19, 1 ;  Caesar  .  .  .  duas  ibi  legioues  |)racsidio 
relin(|uit  (c),  ceteras  in  Italiam  mitlit;  ipso 
ad  iirbcm  proficiscitur:  2,22,6;  tota  Italia  di- 
lcctus  habeatur;  I''au8tU8  Sulla  propore  (pro 
practore  /'.  Man.)  in  Mauretaniam  mittatur 
(mittitur  Ox):  1,6,3;  mittit  in  Sardiniam  cum 
legione  una  Valorium  lcgatum,  in  Siciliam  Cu- 
rionem  pro  praetore  (c)  cum  lcgiouibus  II  (c): 
1,30,2;   IJoniitiauuH  onim  cohortes   protinus   a 


Corflnio  in  Siciliam  miserat:  1, 25, 2;  statimque 
in  SicUiam  (Curio)  misit,  uti  .  .  .  equitatus  ad 
se  mitteretur:  2,37,4;  L.  Cassium  Longinum 
cum  legione  tironum  .  .  .  atque  equitibus  CC 
in  Thessaham  {Ald.;  in  thessalum  ire  Kald; 
in  thessaliam  ire  /")  ...  misit :  3, 34, 2 ;  — 
Caesar  .  .  .  statim  nuntium  in  Bellouacos  ad 
M.  Crassum  quaestorem  {om.  ^)  mittit:  V46, 
1;  unam  legionem  .  .  .  et  cohortes  V  in  Ebu- 
rones  .  .  .  misit :  V  24, 4 ;  altera  ex  parte  Ga- 
balos  proximosque  pagos  Aruemorum  in  Hel- 
uios,  item  (in  add.  [i)  Rutenos  Cadurcosque 
ad  fines  Volcarum  Arecomicorum  depopulan- 
dos  mittit  ( VercingetorLx) :  VII  64,  6 ;  Caesar 
postero  die  T.  Labienum  legatum  cum  iis  le- 
gionibus  .  .  .  in  Morinos,  qui  rebellionem  fece- 
rant,  misit:  IV  38, 1 ;  Lucterium  Cadurcum  . . . 
cum  parte  copiarum  in  Rutenos  mittit :  VII 5, 
1;  interim  Lucterius  Cadurcus  in  Rutenos 
missus  eam  ciuitatem  Aruernis  concihat:  VII 
7, 1 ;  mandat  ( Vbiis),  ut  crebros  exploratores  iu 
Suebos  mittant :  VI 10,  3 ;  T.  Labienum  lega- 
tum  in  Treueros  .  .  .  cum  equitatu  mittit  (misit 
a'-):  III  11,  1;  totius  exercitus  impedimenta 
ad  Labienum  in  Treueros  (Ln  Tr.  del.  Scham- 
bach)  mittit  duasque  ad  eum  legiones  (e)  pro- 
ficisci  iubet:  VI 5, 6;  ad  eum  legatos  mittimt, 
qui  doceaut  neque  auxilia  ex  sua  ciuitate  (ex 
sua  ciuit.  aux.  [i)  in  Treueros  missa  neque: 
VI  9,6;  sibique  ut  potestatem  faceret  in  Vbios 
legatos  mittendi:  IV  11, 2; —  Ser.  Galbam  cum 
legione  XII.  et  parte  equitatus  in  Nantuates 
(c),  Veragros  Sedunosque  misit:  III  1,1;  quo 
in  numero  est  T.  Terrasidius  missus  iu  Esuuios 
(unellos  a;  unellos  sesuiuos  fh),  M.  Trebius 
Gallus  in  Coriosolitas  (c) ,  Q.  Velauius  cum 
T.  Silio  (c)  in  Venetos:  1117,4;  Q.  T^iturium 
Sabinum  legatum  cum  legionibus  tribus  in  Ve- 
nellos  (c) ,  Coriosolitas  (c)  Lexobiosque  (e) 
mittit:  III 11,  4;  C.  Antistium  Eegiuum  in  Am- 
biuaretos,  T.  Sextium  in  Biturigcs,  C.  Caui- 
nium  Rebilum  in  Ruteuos  cum  singulis  legio- 
nibus  mittit:   VII  90,6;  t  quorum   ille 

precibus  permotus  castra  ex  Biturigibus  mouet 
in  ((i;  per  a;  per  Boioa  in  Vielh.;  om.  J<V., 
Db.)  Aruernos  uersus:  VII  8,6;  in  Ilaeduos 
niouit  castra:  Vn53, 3. 

quibus  (nauibus)  in  Britanniam  uauigare 
consuorunt:  III  8, 1. 

ex  castello  in  castellum  perducta  muni- 
tionc  circumuallare  Pompoium  instituit:  3,43, 
2;  ut  nostri  pcrpetuas  muuitioncs  j-  uidebant 
pcrductas  ox  castollis  iii  pro.xinui  castella  {ii. 
CC):  3,44,4;  —  incoluiucm  lcgioucm  iu  Nau- 
tuates  (c),  iudc  iu  Allobroges  porduxit:  IIIC, 


in  (1.  A.  a)  y.)  aa)l 


96 


5;  1   prius  ad  continentem  uisus  (e)  est 

Caesar  quam  de  eius  aduentu  fama  omnino  in 
eas  regiones  perferretur:  3,7,3;  iamque  Cae- 
saris  in  Hispania  res  secundae  in  Africam  nun- 
tiis  ac  (c)  litteris  perferebantur :  2,37,2;  eae 
res  in  Galliam  Transalpinam  celeriter  perferun- 
tur:  VII  1,2;  t  peruenire  in  castra 

u.  eastra  p.  475  (6  loc);  —  quae  (naues) 
omnes  incolumes  ad  (in  p)  continentem 
peruenerunt:  IV36,4;  —  in  fines  tt.  tini» 
p.  1305  J^p  (7  loc);  —  certior  factus  est  in 
hiberna  peruentum:  V25,5;  pauci  ...  in- 
cerds  itineribus  per  siluas  ad  T.  Labienum  le- 
gatum  in  hiberna  perueniunt:  V37,7;  —  sex 
milium    circuitu  in  oppidum  peruenit  (-niunt 

Nhl;  u.  CC):  2,24,4; qui  (Attius  Varus) 

.  .  .  protinus  ex  fuga  in  Africam  peruenerat: 
1,31,2;  per  fines  Marrucinorum ,  Frentanorum, 
Larinatium  in  Apuliam  peruenit:  1,23,5; 
cum  (P.  Crassus)  in  Aquitaniam  peruenisset: 
11120,1;  in  Ciliciam  (siciliam  «')  atque  inde 
Cj'prum  peruenit  (Pompeius):  3, 102, 5;  Caesar 
.  .  .  ab  urbe  proiiciscitur  atque  in  ulteriorem 
Galliam  peruenit :  1,33,4;  (Caesar  postquani 
Pompeium  ad  Asparagium  esse  cognouit,  eodem 
cum  exercitu  profectus  .  .  .  tertio  die  (mace- 
doniam  add.  Ox;  clel.  Forch.h.:  in  IVIacedo- 
niam  Mld.  Irec;  Np.)  ad  Pompeium  peruenit: 
3,41,1;)  ut  pauci  milites  patresque  {e)  familiae 
.  .  .  recepti  in  Siciliam  incolumes  perueni- 
rent:  2,44,1;  Cassius  in  Thessaliam  cum 
legione  peruenit:  3,35,2;  Pompeiua  paucis  post 
diebua  in  Thessaliam  peruenit:  3,82,1;  —  po- 
stero  die  in  Neruios  peruenit:  V38, 2;  dum 
omnibus  fortunis  sociorum  consumptis  in  San- 
tonos  Heluetii   peruenirent:   111,6;  t 

reliqui  se  (CC)  in  tlumen  praecipitaue- 
runt:IV15,2;  plerique  .  .  .  ea;  X  pedum  muni- 
tione  se  (fi)  iu  fossas  praecipitabant  ( /-".  iWawM^. ; 
praecipitant  codd.):  3,69,3;  1  in  regnum 

praemisit:  2,44,2  u.  remittere;  —  quem 
(Commium)  supra  demonstraueram  a  Caesare 
in  Britanniam  praemissum:  IV  27, 2;  C.  Fabium 
legatum  cum  legionibus  III  .  .  .  in  Hiapaniam 
praemittit:  1,37,1;  Caesar  legiones  in  Hispa- 
niam  praemiserat  (praeterm.  l)  [ad]  VI  [milia], 
auxilia  peditum  V  milia  (e),  equitum  III  milia 
(m.  CC):  1,39,2;  eum  (Milonem)  in  Thuriuum 
ad  sollicitandos  pastores  praemisit:  3, 21,4;  f 
in   primam   aciem  procesait:  1125,2;  H 

cum  matres  familiae  repente  in  publicum  pro- 
currerunt  (procurrerant  [i):  VII2G,3;  calo- 
nes  in  proximum  (f)  tumulum  procurrunt:  VI 40, 
1 ;  K  Caesar  exercitum  in  aciem  aequuni  in 
locuni  produxit:  3,56,1;  onines . . .  Domitium 


productum  in  publicum  circumsistunt:  1,20,5; 
t  Crassus  in  fiues  Vocatium  et  Tarusatium 
profectus  est:  11123,1;  ipse  cum  legionibus 
expeditis  IIII  et  equitibus  DCCC  in  fines  Tre- 
uerorum  proficiscitur:  V2, 4;  T.  Labienum  cum 
legionibus  tribus  ad  Oceanum  uersus  in  eas 
partes,  quae  Menapios  attingunt,  proficisci 
iubet:  VI33, 1;  censebat,  ut  Pompeius  in  suas 
prouincias  proficisceretur:  1,2,3;  proficiscatur 
Pompeius  in  suas  prouincias:  1,9,5;  —  isdem 
temporibus  C.  Curio  in  Africam  profectus  ex 
Sicilia  .  .  .  duas  legiones  .  . .  transportabat :  2, 
23, 1 ;  P.  Crassum  cum  cohortibus  legionariis 
duodecim  et  magno  numero  equitatus  in  Aqui- 
taniam  proficisci  iubet:  11111,3;  Caesar  .  .  . 
tamen  in  Britanniam  proficisci  contendit  (cont. 
prof.  p) :  IV  20, 1 ;  quos  (Morinos)  Caesar  in 
Britanniam  proficiscens  pacatos  reliquerat:  IV 
37, 1 ;  ipse  in  citeriorem  Galliam  ad  conuentus 
agendos  profectus  est:  154,3;  in  Transalpinam 
Galliam  profectus  est:  VII  6,1;  in  Hispaniam 
proficisci  constituit:  1,30,1;  cum  .  .  .  inita 
hieme  in  {om.  AQ'p)  Illyricum  profectus  esaet: 
1117,1;  ipse  (c)  .  .  .  in  Illyricum  proficiscitur: 
VI,  5;  ipse  .  .  .  in  Italiam  profectus  est:  II 
35,3;  cum  in  Italiam  proficisceretur  Caesar: 
III 1, 1 ;  Caesarem  (se)  arbitrari  profectum  in 
Italiam  (italia  fl) :  V29, 2;  in  Italiam  ad  con- 
uentua  agendos  profectus  est:  VI  44,3;  Caesar, 
ut  constituerat,  in  Italiam  ad  conuentus  agen- 
dos  profidscitur:  VII 1, 1 ;  (3,33,2  u.  [i)  iter;) 
Cn.  Domitium  Caluinum  cum  legiouibus  dua- 
bus  .  .  .  et  equitibus  D  in  Macedoniam  pro- 
ficisci  iussit:  3,34,3;  —  Ambiorix  statim  cum 
equitatu  in  Aduatucos  .  .  .  proficiscitur :  V  38, 
1 ;  ipse  (Vercingetorix)  in  Bituriges  proficiscitur : 
VII  5,1;  L.  Plancum  cum  legione  ex  Belgio 
celeriter  in  Carnutes  proficisci  iubet:  V25, 4; 
ipse  in  Haeduos  proficisci  statuit:  VII  33, 2;  in 
Haeduos  proficiscitur :  VII  90,  1 ;  in  Heluios 
proficiscitur :  VII  8, 1 ;  ipse  cum  legionibus  ex- 
peditis  quinque  in  Menapios  proficiscitur:  VI 
5,6;  ipse  cum  omnibus  copiis  in  Morinos  pro- 
ficiscitur:  IV  21, 3;  eodem  die  cum  legionibus 
in  Senones  (senonas  [i)  proficiscitur  magnisque 
itiueribus  eo  peruenit :  VI 3,  6 ;  Labienum  cum 
duabus  {c)  legiouibus  et  equitatu  in  Sequanos 
proficiaci  iubet:  VII  90,4;  ipse  in  Treueros  pro- 
ficiscitur:  VI  6,  4;  Brutum  .  .  .  classi  .  .  .  prae- 
ficit  et,  cum  primum  possit  {c) ,  in  Venetos 
proficisci  iubet:  11111,5;  f  quorum  pars  in 
Ardueimam  siluam,  pars  in  contiuentes  paludes 
profugit:  VI  31,2;  ille  (Cotta)  perterritus  .  .  . 
ex  Sardinia  in  Africam  profugit:  1,30,3;  qui 
eius  (c)  consilii  principes  fuissent  .  .  .,  in  Bri- 


97 


in  (1.  A.   a)  a)  aa)) 


98 


tanniam  profugiBse:  1114,4;  •;  cuni  illi 

(lioste.i)  aut  ex  arido  aut  paulum  in  aquani 
progresai  .  .  .  tela  coioereut:  IV  24, 3;  — 
iieiiue  nostros  in  locum  iniciuiorem  progredi 
|)Ugiiandi  causa  uiderunt:  1110,4;  (milites)  in 
locuni  iniquum  progressi  .  .  .  liostes  .  .  .  in 
fugaiii  coniecerunt  (c):  1123,2;  milites  .  .  .  in 
lociini  iiiiquum  progrcfliuntur:  1,45,2;  — cijuites- 
que  i  II  ulteriorem  portum  progredi  .  .  .  iussit: 
IV  23, 1  ;  —  progressus  in  Nitiobroges  et 
Gabalos  ab  utrisque  obsides  accipit  (e):  VII 
7,2;  f  quidam  .  .  .  Gallus  .  .  .  seui  ac  picis 

traditas  glebas  in  ignem  e  regione  turris  proi- 
ciebat:  VII  25,  2;  i;   quod  (Caesar)  in 

Italiain  Iliyricumque  properabat:  1135,2; 
Ti  quae  (naues)  necessario  .  .  .  in  altum  pro- 
uectae  continentem   petieruut  (c):  IV  28,3. 

erant  qui  censerent  de  tertia  uigilia  in  Castra 
Cornelia  recedendum:  2,30,3;  1   se 

recipere  in  castra  u.  caMtra  p.  ^7,'j  sq. 
(19  loc);  —  qui  se  ex  fuga  in  tinitimas  ciui- 
tates  (b;  om.  Oa)  recepisse  dicerentur:  3, 102, 
6;  —  legio  .  .  .  locum  non  (p)  tenuit  atque  in 
proximum  collem  sese  recepit  (recipit  /"):  1, 
44,5;  —  uti  .  .  .  in  iugo  insistere  (c)  et  se 
Inde  in  currus  citissime  reeipere  eonsuerint: 
IV  33,3;  —  illa  pars  .  .  .  post  fugani  siioruin 
se  trans  Klieiium  in  fines  yugauibrorum  rece- 
perat:  IV  IG,  2;  Caesar  .  .  .  se  in  fiiics  Vbii)ruiii 
recepit:  IV  19, 1  ;  —  nacti  enim  spatium  (nostri) 
se  in  loca  superiora  receperunt:  1,51,6;  — 
qui  (Heluetii)  in  montem  sese  receperant:  I 
25,  (J;  alteri  se,  ut  coeperant,  in  montem  rece- 
perunt ,  alteri  ad  .  .  .  carros  suos  se  contulc- 
runt  («.  CC):  I  2(;,  1 ;  —  se  in  castra  niuni- 
tioiiesque  (se  intra  muiiitiones  (i)  suas  reci- 
piunt:  III  6,3;  se  in  antiquas  munitiones  reeepit 
(1'ompeius):  3,54,2;  —  magno  numero  nauium 
adjiulso  .  .  .  sua  deportabant  oniuia  (c)  seque 
iii  proxima  oppida  recipiebant:  11112,3;  qui 
ab  ((■)  Alesia  (c)  processerant,  nuiesti  prnpc 
uictoria  desperata  se  iii  oppiduin  reccpcrunl: 
VII  80, 9;  celeriter  Doniitiani  a  ponte  repuLsi 
se  in  ojipiduni  receperunt:  1,16,3;  equitatu  .  . 
oinni  fere  incolunii,  quod  se  per  (quod  seinper 
al)  litora  celeriter  iu  oppidum  recepit  (recipit 
ufk):  2,26,4;  qui  omnes  discessu  Curionis 
niulti(iue  praeterea  per  siniulati<iiieni  uuliicniiu 
ex  castris  in  oiipidum  proplcr  tiniDiciii  sisc 
recipiiiiit;  2,35,6;  —  (Jaesar  .  .  .  pcrsci|UCMiUiiii 
sibi  I'onipcium  existimauit,  quaBcumque  iii 
partes  (quacumque  (quacunque  a)  in  parte  o/) 
se  (om.  (JliH')  cx  fuga  recejiisset:  3,102,1;  — 
duo  (niiuigia)  .  .  .  sese  in  portuni  rcccperunt: 
2,22,4;    quo   cognito   (Calenus)   sc    iii    poiliiiii 

Loxiu.  Cutinur.     11. 


recipit  (recep.  Of):  3,14,2;  —  diebusque  (c) 
jiost  paucis  se  in  regn  um  cum  omnibus  copiis 
recepit:  2,44,3;  —  cum  se  illi  identidem  in 
siluas  ad  suos  reciperent:  1119,5;  coraperit 
Suebos   sese  (se  ji)  in  siluas  recepisse :  VI  29, 

1; Caesar  .  .  .  se  in  (om.  AQ)  Galliam 

recepit:  IV  19,  4;  —  —  ut  eos  (equites)  ...  in 
medium  reeiper  en  t  agmen  :  1,79,5;  —  re- 
ceptisque  oninibus  in  una  castra  legiouibus 
.  .  .  iubet:  3,82,1;  —  copias  omnes,  quas  pro 
oppido  conlocauerat ,  in  oppidum  recipit  (fi; 
Fr.;  recepit  a;   rell.  edd.)  :  VII 71, 8;  % 

in  eandem  partem,  ex  qua  uenerat,  rediit  (c): 
3,37,4;  Ti    reducere    in    castra   u. 

cantra  p.  470  (11  loc);  —  eo  celeriter  con- 
fecto  negotio  rursus  in  hiberna  legiones  re- 
duxit:  VI 3,  3;  —  Varus  .  .  .  de  tertia  uigilia 
silentio  exercitum  in  oppidum  reducit:  2, 35, 
7;  —  is  (Acilius)  naues  nostras  interiorem  in 
portum  (Oiacc;  partem  cocW.)  post  oppidum 
reduxit:   3,39,2;    —    (bi    omnes;    Ptolomaeuui 

patrem  i n  regn u  m  reduxerant:  3, 110, 6 ; 

cuni   in  Italiam,  ex  qua  profectus  sum,  re- 

ductus  existimabor  bello  perfecto  :  3, 18,4; 

Vercingetorix  rursus  iu  Bituriges  exercitum 
reducit  (reduxit  fl):  VII  9,6;  Indutiomarus  .  .  . 
iioctu  profugit  copiasque  omnes  in  Treueros 
reducit:  V53,2;  ^  caputque  eius  refer- 

tur  in  (ad  a)  castra:  V58, 6;  Petreius  atque 
Afranius  oblata  facultate  iii  castra  sese  refe- 
runt:  1,72,5;  ii,  qui  uulnera  acceperant  neque 
acie  excedere  neque  in  locum  tutuni  referri 
poterant:  2,41,7;  relatis  in  publicum  cornibus 
.  .  .  uiaguam  ferunt  laudem :  VI  28,  3;  pecuuiius 
monimentaquc,  quae  ex  fano  Herculis  coiilata 
craiit  iii  priuatam  (CC)  domum,  referri  iii 
lciiiplum  iubct:  2,21,3;  ^  multi  praeterea 

in  finitimas  ciuitates  refugeruut:  3,99,3;  L. 
Domitius  ex  castris  in  niontem  refugiens  .  .  . 
ab  equitibus  est  interfectus:  3,  99,  4;  nostri 
ueterani  iii  portum  refugiebant:  3,24,2;  1 

rcliqui  lii  ojipidum  reiecti  sunt:  1133,5;  eos, 
qui  cruptionem  feceranl,  in  oppidum  reicie- 
bant:  2,2,6;  T  interea  suos  remigrare 

ii)  agros  (in  agr.  remigr.  (i)  iusserunt:  IV  27, 
7  ;  traus  Rhenuni  in  suos  uicos  renrfgraucrant 
(-uerunt  A'fh):  IV  4,6;  1|  partemqiic  lcgio- 
iiuni  iii  castris  Poinpci  reniancre  iussit,  partciii 
iu  sua  caslra  rcniisi  t:  3,  97,  3;  Caesar  Kubiuiu 
cuiii  sua  lcgioiic  rcniitlil  iii  liibcrna  >^cuiii  lcg. 
in  sua  reni.  Iiib.  [i):  V53,3;  Iiiba  .  .  .  pauco» 
electos  in  regnum  remisit  (praemisit  llartx): 
2,44,2;  —  Autonius  .  .  .  plerasque  naues  in 
Italiam  rciuittit  ad  reliqiios  milites  equitesquc 
Iriiiisiiortaiidos:  3,29,2;  H   rcpiilsus  iu 

1 


99 


in  (1.  A.  a)  a)  aa)) 


100 


oppulum  tamen  .  .  .  (Adiatunnus)  impetrauit: 
11122,4;  (nostri)  multis  iuterfectis  reliquos  iu- 
fecta  re  in  oppidum  reppulerunt:  2, 14,  6;  nostri 
celeriter  arma  ceperunl  eosque  iu  siluas  rep- 
pulerunt:   11128,4;  t    orant  atque  ob- 

secrant,  ut  in  Siciliam  nauibus  reportentur: 
2, 43, 1 ;  ^  doluisse  se ,  quod  .  .  .  erepto 

.  .  semenstri  imperio  in  urbem  retraheretur: 
1,9,2;  Tf  (equites)  incolumes  .  .  .  eodem 

ponte  in  castra  reuertuntur:  1,  55,3;  iurauit 
se  nisi  uictorem  in  castra  non  reuersurum:  3, 
87,  6 ;  eas  (legiones) ,  quas  secum  duxerat ,  .  .  . 
in  castra  reuerti  iussit :  3,  98,  3 ;  Heluetios, 
Tulingos,  Latouicos  (e)  in  tines  suos,  unde 
erant  profecti,  reuerti  iussit:  128,3;  cum  in 
eum  locum  ,  unde  erant  egressi  (progressi  p), 
reuerti  coeperant:  V35, 3;  ita  re  infecta  in  op- 
pidum  reuerterunt:  VII  82,4;  Lentulus  ut  in 
oppidum  reuerti  liceat  petit:  1,22,6;  (Galba) 
postero  die  .  .  .  in  prouinciam  reuerti  conten- 
dit:  1116,4;  postulare,  ut  Caesar  Ariniino  ex- 
cederet  atque  in  prouinciam  reuerteretur :  1,11, 
1 ;  illi  (Germani)  omnia  experti  .  .  .  reuerti  se 
in  suas  sedes  regionesque  simulauerunt:  IV  4, 
4;  —  conuentibusque  (c)  peractis  in  citeriorem 
Galliam  reuertitur  atque  inde  ad  exercitum  pro- 
ficiscitur :  V  2, 1 ;  Caesar  in  Galliam  reuertere- 
tur,  Arimino  excederet  .  .  . ;  quae  si  fecisset, 
Pompeium  in  Hispanias  iturum:  1,10,3;  T 
etsi  (Caesar)  multis  necessariisque  rebus  in  Ita- 
liam  (-ia  Ot)  reuocabatur:  2,18,7. 

longas  naues,  quibus  Caesar  exercitum  trans- 
portandum  curauerat  quasque  in  aridum  sub- 
duxerat:  IV29,2;  Caesar  suas  copias  in  pro- 
ximum  coUem  subducit:  122,3;  copias  suas 
Caesar  in  proximum  coUem  subducit:  124,1; 
f  ex  reliquis  duas  (c)  in  stationem  cohortes 
(c)  succedere  .  .  .  iussit:  IV 32, 2;  1 

summittere:  VII 21, 2  u.  mittere  (in  oppi- 
dum);  summissis  in  eundem  locum  cohortibus: 
1,45,8. 

raros  milites  .  .  .  ex  m.aioribus  castris  in  mi- 
nora  traducit:  VII  45,  7;  magni  interesse  iir- 
bitrabatur  quam  primum  .  .  .  cohortes  .  .  .id 
se  iu  castra  tr.iducere:  1,21, 1 ;  quattuor  biremes 
subiectis  scutulis  (CC)  impulsas  uectibus  (u. 
CC)  in  interiorem  portum  (  Oiaec;  partem 
codd.;  Np.,  Dt.)  traduxit:  3,40,4;  —  eundem 
(Curionem)  .  .  .  protinus  in  Africam  traducere 
exercitum  iubet:  1,30,2;  id  esse  consilium  Cae- 
saris,  ut .  . .  hos  omnes  in  Britanuiam  traductos 
necaret:  V6, 5;  ne  quani  nuiltitudinem  homi- 
num  amplius  trans  Kheuum  in  Galliam  (ingal- 
liam  B)  traduceret :  I  35,  3 ;  quod  multitudiuem 
Germanorum  in  Galliam  traducat:  I  44, 6;        1 


transcendere  in  hostium  naues  contende- 
bant:  11115,1;  in  hostium  naues  transcende- 
bant :  1 ,  5lS,  4 ;  ^  constituunt  .  .  .  in  Celti- 

beriam  bellum  transferre:  1,61,2;  disciplina 
in  Britannia  reperta  atque  inde  in  Galliam 
translata  esse  (c)  existimatur:  VI  13, 11;  ^ 
qui  (Boi)  trans  Rhenum  iucoluer.int  et  in  agrum 
Noricum  transierant:  I  5,4;  ne  propter  boni- 
tatem  agrorum  Gerinani  .  .  .  *ex  suis  tiuibus 
in  Heluetiorum  fines  transirent:  128,4;  nemi- 
nem  postea  belli  inferendi  causa  in  Britanniam 
transiturum  confidebant:  IV  30, 2;  si  se  inuito 
Germanos  in  G.iUiam  transire  non  aequum 
existimaret:  IV 16, 4;  ut,  .  .  .  si  in  Italiani 
(Pompeius)  transiret  (transire  x) ,  ...  Italiae 
subsidio   proficisceretur :   3,  78,  4 ;  1   qui 

nuper  in  Galliam  transportati  essent:  137, 
2;  2,23,1  u.  proficisci  in  Africam. 

ipse    equo    in    oppidum    uectus     (inuectus 
Ciaee.)  .  .  .  constituit:  2,  44, 3;  1  uenire 

in  castra  u.  castra  p.  476  sq.  (o  loc.);  cum 
C.  Volusenus  missus  cum  equitatu  ad  (in  [i) 
cistra  uenisset:  VI 41, 2;  —  ex  qua  (ciuitate) 
Mandubracius  adulescens  Caesaris  fidem  secu- 
tus  ad  eum  in  continentem  (Galliam  add. 
eodd.;  edd.;  del.  Oiaee.)  uenerat:  V20, 1;  — 
cum  in  fanum  uentum  esset:  3,33,1;  — 
uenit  magnis  itineribus  in  Neruiorum  fines: 
V  48,  2;  —  quod  .  .  .  alio  se  (e)  in  hi- 
berna  consilio  uenisse  (Galba)  meminerat: 
1116,4;  diebus  quindecim,  quibus  in  hiberna 
uentum  est:  V  26, 1 ;  —  qui  cum  .  .  .  Pompeium 
sequerentur  atque  in  insulam  uenissent: 
3,102,7;  —  uenitur  in  eum  locum,  quem 
Caesar  delegit:  1,84,2;  —  praeterea  se  ne- 
que  sine  exercitu  in  eas  partes  Galliae  uenire 
audere,  quas  Ciesar  possideret ,  neque:  134, 
3;  —  (naues)  uento  tenebiintur,  quo  minus  in 
eundem  portum  uenire  possent:  IV  22, 4;  — 
cur  in  suas  possessiones  ueniret?  144,8;  — 
quod  prius  in  tumulum  Afraniani  uenerant: 
1,43,5;  —  —  cum  (Tubero)  in  Africam 
uenis.set:  1,31,2;  hic  (Quintilius  Varus)  dimis- 
sus  a  Caesare  in  Africam  uenerat :  2, 28, 1 ;  cum 
(Caesar)  in  Asiam  uenisset:  3,105,1;  post 
diem  quartum  quam  est  in  Britanniam  uen- 
tum:  IV28, 1;  in  Galliam  magnam  eorum 
multitudinem  uenire  populo  Romano  pericu- 
losum  uidebat:  133,3;  se  prius  in  Galliam 
uenisse  quam  populum  Romanum :  I  44,  7 ; 
cum  uideret  Gerniauos  tam  facile  impelli,  ut 
(e)  in  Galli.im  uenirent:  IV16, 1;  (V  20, 1  u. 
s.  in  continentem;)  cum  Caesar  in  Galliam 
uenit:  VI 12, 1 ;  endemque  tempore  Domitius  in 
Macedoniam  uenit:  3,36,1;  cum  . . .  Scipionem 


101 


in  (1.  A.  a)  et  b)) 


102 


.  .  in  Macedoniam  uenisee  constaret :  3, 57, 1 ; 
isdem  fere  temporibus  Ca.ssiu8  cum  cla.sse  Sy- 
rorum  et  Phoenicum  et  Cilicum  in  Sicilianj 
uenit:  3, 101, 1;  —  —  postquam  (Caesar)  ex 
Menapiis  in  Treueros  uenit:  VI  9, 1 ;  t 

cum  pars  hominum  in  agris  remaneret,  pars 
etiam  iii  castra  uentitaret:  IV  32, 1. 

fifi)   aliiti:    abdere   u.   abdo    H.  a)   p.  41 
(9  loc);  ^  (quos  ima  cum  pucris  niulieri- 

busque  in  ae.stuaria  ac  pahules  coniectos  (col- 
lectos  ^Y;  Sckn. ,  Db.)  dixeramus:  1128,1; 
auxiliis  in  mediam  aciem  coniectis  {adik ;  con- 
lectis  //;  coUectis  a)  :  11124,1;)  t  ipsum 

.  .  .  sororem  ex  matre  et  propi  nquas  suas  n  u  p- 
tiini  in  alias  ciuitates  conlocasse:  118,7; 
^  coactus  est  .  .  .  legiones  .  .  in  plures  ciuitates 
distribuere:  V24,l;  magnum  numerum  ex 
Tliessalia  .  .  .  supplementi  nomine  in  legiones 
distribuerat:  3,4,2;  t  id  autem  est  iugum 

derectum  eminens   in  mare:  2,24,3;  t 

concilio  .  .  in  eum  locuni  Galliae  indicto:  VI 
44, 1 ;  f   his    rebus  in  Italiam  (italia  o) 

Caesari  (c)  nuntiatis:  VII  6, 1 ;  1  per- 

ferre  u.  aa)  perferre;  1   facile  crat  ex 

castris  C.  Trebonii  .  .  .  prospicere  in  urbem: 
2,  5, 3  ;  t  L.  Cotta  legatus  omnes  cohortes 

ordinesque  adhortans  in  (om.  fi)  aduersum  (ad- 
uersus  fi)  os  (lios  p)  funda  uulneratur:  V 
35, 8. 

fi)  ex  siibst.:  aditus  uiasque  in  Suebos  per- 
quirit:  VI  9,  8;  t  cuius  frater  Moritasgus 

aduentu  in  (ialliam  Caesaris  cuiusque  maiores 
regnum  obtinuerant  (moritasgus  ante  cuiusque 
mai.  r.  obt.  ante  aduentum  caes.  in  galliam  «): 
V  ^,'2;  ^    fit   celcriter    concursus    in 

praftorium :    1,7«),  1;  t  nnagna   coacta 

uiaiui  in  prouinciam  Narbonem  uersus  erup- 
tionein  (irruptionem  Rartx)  fticere  conten- 
(lit  (Lucterius):  VII  7,2;  t  non  potest  esse 
propter  angustias  nauil)us  introitus  in  por- 
tum :  3,112,4;  H  iterque  (Porapcius)  ex 

Maccdonia  in  hiberna  Apolloniam  Dyrrachiuni- 
qiie  liabebat:  3,11,2;  qiia  proximum  iter  iii 
ulleriorem  Galliain  per  Alpes  crat:  1  10,3;  ij^se 
itcr  iii  Maccddiiiam  parare  inci|)it  paucisquc 
post  diclms  cst  proicctus:  3,33,2;  Pompcius 
pcr  Caiidauiam  iter  in  Macedoniam  expcditum 
habebat:  3,79,2;  -  iter  facere  u.  fWiu 
p.  1270  iter  facere  in  el  per  .  .  .  ii\  (6  (S)  lac.); 
1  ut  .  .  .  et  tutius  ct  faciliiis  in  8iciliam  re- 
cei)tuH   daretur:   2,30,3;  t    ut  .  .  .  id 

niorari  rcditiim  in  Italiam  iiidcrelur:  .'1,82,2; 
1  qiiod  iiidc  erat  brcuissiiMua  in  Britanniam 
traiectus:  IV21,3;  quo  ex  portu  commodis- 
siMiiim     in    Hritiiiiiiiaiii     traicctum     (Iraiis- 


missum  Hotom.)  esse  cognouerat:  V2, 3;  pari 
spatio  transmissus  atque  ex  Gallia  est  in 
Britanniam:  V13,2;  t  uia:  VI9, 8  u. 

aditus. 

b)  =  yiQog  (significat  alqd  al(|0  eonuersum 
esse  (Richtuns:));  a)  suspeusuui  est  aa)  ex 
uerhis;  n)  in  (alteiaui,  ooutrariani,  eam  c€«.) 
parteui,  iu  (umues  cctt.)  partes:  aliique  aliam 
in  partem  perteniti  ferebantur:  1124,3; 
1  in  alteram  partem  item  cohortandi  causa 
profectus  pugnantibus  occurrit:  II  21,4;  \ 
alter  conuersus  in  eontrariam  partem 
erat  uallus :  3, 63, 2 ;  —  erat  enim  it«r  a  pro- 
posito  diuersum ,  contrariamque  in  {oni.  af) 
partem  iri  ^iri  in  partem //)  uidebatur:  1,69,1; 
—  quibus  disclusis  atque  in  contrariam  partem 
reuinctis  tanta  erat  operis  flrmitudo:  IV  17, 
7;  t  i^™  conuersis  in  eam  partem 

nauibus,  quo  (in  quam  fi)  uentus  ferebat,  tanta 
subito  malacia  .  .  .  exstitit:  III  15,3;  —  cohor- 
tes  .  .  .  secum  in  eam  partem  proficisci 
.  .  .  iussit:  IV  32,  2;  t  lias  (liutres)  magno 

sonitu  remorum  incilatas  in  eandem  partem 
mittit  (mitt.  in  eand.  p.  fi):  VII  60,  4;  t 

legationes  in  omnes  partea  circummit- 
tuutur:  VII  63, 1;  —  Suebos  .  .  .  nuntios  in 
omnes  partes  dimisisse  (misisse  B^):  IV  19, 
2;  barbari  nuntios  in  omnes  partes  dimiserunt: 
IV  34, 5;  speculatoribus  in  oinnes  parles  (omnem 
partein  fi)  dimissis:  V49, 8;  nuntios  legationes- 
que  iu  omnes  partes  dimittebant:  V53, 4;  Caesar 
.  .  .  inagno  coacto  *equitiim  numero  ex  finitimis 
ciuitatibus  in  omnes  partes  dimittit:  VI43, 1; 
saepe  in  eum  locum  uentum  est  tanto  in  omnes 
partes  dimisso  {Paid;  diuiso  codd.;  edd.)  equi- 
tatu,  ut:  VI  43,4;  —  erat  .  .  .  manus  certa 
nuUa  .  .  .,  sed  in  oinnes  partes  (omnis  in  par- 
tis  fi;  Np.)  dispersa  inultitudo:  VI34, 1;  — 
cum  .  .  .  calones,  equites  .  .  .  diuersos  (CC) 
dissipatosque  in  omnes  partes  fugere  uidis- 
sent:  1124,4;  —  locumque  in  omnes  partes 
quam  maxiine  impediri  (-dire  a')  (iussit):  3, 
46,1;  —  monet,  ut  in  omues  partes  equites 
quam  lati.ssime  peruagentur:  VII  9, 2;  t 
(in  plures  partes  dclluerc:  IV  10,4  ii.  C. 
d)  a)  dilllucic;)  t  quam  in  partem: 

(1121,1  it.  a)  a)  aa)  decurrere;)  —  (eos 
incusauit,)  <iuod  aut  quam  in  partcm  aut  quo 
coiisillo  du(^ercntur  sibi  quacivMiIiiiii  .  .  .  pu- 
tarciit:  I  40,  1;  —  ferre:  111  15,3  ii.  s.  in  cam 
partcm;  t   licere   illis  iiicoliimibiis  .  .  . 

quascumque  in  ([i;  om.  a.)  partes  uelint 
sine   metu    proficisci:   V41,G;  t   (i" 

ullam  partem:  2,17,2  u.  t\  b>  a)  aa)  in 
ullaiii  paitciii ;)  t  >■>   Ivhodanum  iufliiil  iii- 


103 


in  (1.  A.  b)  et  B.) 


104 


credibili  lenitate,  ita  nt  oculis  in  utram  par- 
tem  flnat  iudicari  non  possit:  112,1. 

b)  c.  aliis  siibst.:  ne  de  improuiso  aut  noctu 
ad  {AM'^:  aut  BM'Q  ;  in  (iJ)  munitiones  hostium 
(e)  multitudo  aduolaret:  VII  72,  2;  f 

ut  (CC)  commutato  consilio  iter  in  prouinciam 
conuerteret:  VII  56,2;  subito  .se  ad  Cassium 
Longinum  in  ThessaLiara  conuertit:  3, 36, 2;  ^ 
magno  esse  usui  posse,  si  haec  esset  in  alti- 
tudinem  turris  elata:2,  8,  3;  1  Neruii 

.  .  teneris  arboribus  incisis  atque  inflexis  (e) 
crebrisque  (c)  in  latitudiuem  ramis  enatis  (om. 
fi)  et  rubis  sentibusque  interiectis  effiscerant, 
ut:  1117,4;  ^  panes,  cum  in  conloquiis 

Pompeiani  famem  nostris  obiectarent,  uulgo  in 
eos  iaciebant:  3,48,2;  ^  ex  eo  loco  IIII 
caetratorum  cohortes  in  montem ,  qui  erat  in 
conspectu  omnium  excelsissimus ,  mittit:  1, 
70,4;  t  perducere:  3,43,2;  44,4  u.  a) 

a)  aa)  perducere;  f  Belgae  .  .  .  spec- 

tant  in  septentriones  (e)  et  orientem  solem  : 
I1,G. 

(ifi)  ex  subst.;  o)  aliiiin,  *iuam,  ({iiaineum- 
que  in  partein:  ac  rursus  aliam  in  partem 
fugam  (aliam  partem  fuga  Ciacc.)  petebant: 
1124,1;  t  quam  iu  (in  quam  p)  par- 

tem  Romaui  impetum  fecerint,  cedant:  V34, 
3;  —  puluerem  maiorem  .  .  .  in  ea  parte  iiideri, 
quam  in  partem  legio  iter  fecisset:  IV  32, 
1;  uideant,  qiias  iu  partes  hostes  iter  fatiant: 
115,1;  t  hi  quamcumque  in  partem 

impetum  fecerant,  hostes  loco  cedere  coge- 
bant:  2,  41,  4. 

b)  c.  aliis  subst.:  despectus  u.  despec- 
tns  A.  p.  871  sq.  (.3  loc.). 

yy)  ex  adiect.:  L.  Plancus  .  .  .  locum  capit 
superiorem  diuersamque  aciem  in  duas  par- 
tes  (in  duas  partes  glossema  uidetur  Ciace.) 
constituit,  ne  ab  equitatu  circumueniri  posset: 
1,40,5. 

(^)  absol. :  in  altitudiuem  u.  altitado 
p.  244  A.  e)  et  B.  (>)  et  Q,.  (7  -\- 2 -\- 1  loc.) ; 
1  (minus  horis  tribus  milium  pedum  (c)  XV 
in  circuitu  (circuitum  a;  Fr.)  munitionem 
perlecerunt  (decem  milium  in  circuitu  muni- 
tionem  pedum  XV  perfecerunt  [i):  V42,  4;  t 
(in  frontem:  118,3  et  VII 23, 2  u.  2.  A.  b) 
in  fronte;)  f  qui  (fines)  in  longitudinem  miha 
passuum  CCXL,  in  latitudinem  CLXXX 
patebant:  12,5;  quae  ca.stra  .  .  .  amplius 
milibus  passuum  octo  in  latitudinem  patebant : 
117,4;  (collis)  tantum  aduersus  in  latitudinem 
patebat,  quantum  loci  acies  instructa  occupare 
(e)  poterat:  118,3;  praeruptus  locus  erat  .  .  . 
ac   tantum    in   latitudinem  patebat,  ut  tres  in- 


structae  cohortes  eum  locum  explerent:  1,45, 
4;  erat  eo  loco  fossa  pedum  (pedes  x)  XV  et 
uallum  contra  hostein  in  altitudinem  pedum 
(pedes  f)  X ,  tantundemque  eius  ualli  agger  in 
latitudinem  (altitud.  jVO*)  patebat:  3,63,1;  — 
una  ex  parte  leniter  adcliuis  aditus  in  lati- 
tudinem  (altitudinem  a)  nou  amplius  ducen- 
torum  (e)  pedum  relinquebatur :  1129,3; 
fossas  pedum  (pedes  /)  XXX  in  latitu- 
dinem  complures  facere  instituit:  1,  61, 1;  Tf 
qui  (finesj  in  longitudinem  (-ine  a)  milia 
passuum  CCXL,  in  latitudinem  CLXXX  pate- 
bant:  12,5;  quae  (Arduenna  silua)  .  .  .  mili- 
bus  .  .  amplius  quingentis  (  CC)  in  longitudinem 
patet :  VI 29,  4;  ante  id  (c)  oppidum  planities 
circiter  milia  passuum  III  in  longitudinem 
patebat:  VII  69,3;  quam  (planitiem)  .  .  .  tria 
milia  passuum  in  longitudinem  (in  long.  om. 
p)  patere  supra  demonstrauimus :  VII  70,1; 
quam  (planitiem)  in  longitudinem  III  (quattuor 
a;  tria  B^)  milia  passuum  (mil.  pass.  III  p) 
patere  demonstrauimus :  VII  79,2;  —  ab  oppido 
autem  decUuis  locus  leni  (c)  fastigio  uerge- 
bat  in  longitudinem  (-ne  hl)  passus  (c) 
cirtit«r  CCCC:  1,45,5;  —  hoc  (latus)  (huic  (i) 
milia  passuum  octingenta  in  longitu- 
dinem  esse  existimatur  (arbitrantur  fl):  V  13, 
6;  partem  idtimam  pontis  .  .  .  in  longitu- 
dinem  pedum  ducentorum  rescindit:  VI 
29,2;  trabes  derectae  f  perpetuae  (XIIII  pe- 
dum  R.  Menge)  in  longitudinem  paribus 
interuallis,  distantes  inter  se  binos  pedes,  in 
solo  conlocantur  (u.  CC) :  VII  23, 1 ;  a  medio 
fere  colle  in  longitudinem  (p;  longitudine 
a),  ut  natura  montis  ferebat,  ex  grandibus 
saxis  sex  pedum  murum  .  .  .  praeduxerant 
GaUi:  VII  46,  3;  storias  autem  ex  lunibus  an- 
corariis  tres  in  ^ad  Paul)  longitudinem 
parietum  turris  latas  IIII  pedes  fecerunt: 
2,9,4;  haec  insula  .  .  .  a  superioribus  regibus 
(c)  in  longitudinem  passuum  DCCCC  in 
mare  iactis  molibus  angusto  itinere  *ut  ponte 
cum  oppido  coniungitur:  3,112,2. 

B.  de  tempore;  sig-uilicat  a)  pertiuere 
(duri)  alqd  usque  in  cettum  teuipus:  prope 
in  uoctem  rem  deduxerant  {x;  duxerant 
0;  Np.,  Dt.):  3,51,7;  —  bellum  iu  hiemem 
ducere  cogitabant:  1,61,3;  —  optimum  factu 
esse  duxerunt  .  .  .  rem  in  hiemem  produ- 
cere:  IV 30, 2. 

b)  alqd  iu  certuiu  tempus  coustitui,  dif- 
ferri,  siui.:  in  tertium  annum  profectionem 
lege  confirmant  \conffriiut  Kvicala;  coustituunt 
framimr):    13,2;  1    in   (posterum, 

certam ,  longiorem)    d  i  e  m  u.  dies  p.  'J03  e) 


105 


in  (1.  B.  et  C.  a)) 


106 


el  p.  904  e)  y)  (4  +  2  loc);  t  naues  duae 
tardius  cursu  confecto  in  noctem  coniectae 
.  .  .   in  ancoris  constiterunt :  3,28,1;  1i 

(in  praesentia  «.  i.  B.  a)  in  praesentia;) 
^  in  aliud  tempus  diHerre,  reseruare  u. 
aliUM  p.  233  (uers.  9—14)  (3  luc). 

(')  pertinere  alqd  per  lon^ius  (1'uturi)  lem- 
|)oris  spatiuin  :  ((Dumnorigem)  complurcs  (in 
complures  II.  Qilbert)  annos  portoria  .  .  .  re- 
dempta  habere:  1 18, 3 ;)  t  (ex  litteris  Caesa- 
ris  dierum  {N ;  Frig.,  Db.;  dies  cniUl.:  Sclin.,  Np., 
Ilnld.;  in  dies  Dt.)  quindecini  supplicatio  de- 
creta  est:  1135,4;)  1  frumeiitum  liis  {c) 

in  locis  in  liiemem  prouisum  non  erat:  IV 
29,4;  T  quanta  .  .  .  in  perpetuum  sui 

liberandi  facultas  daretur:  IV  34,5;  hortatur- 
que,  ne  sui  in  perpetuum  liberandi  atque  ulci- 
scendi  Romanos  .  .  .  occasionem  dimittant:  V 
.■(8,2;  hanc  adepti  uictoriam  in  perjictuum  se 
fore  uictores  confidebant:  V39, 4;  T  laudat 
Pompeius  {CG)  atque  in  posterum  confir- 
mat:  1,3,1;  tributis  {CC)  quibusdam  populis 
(c)  priuatisque  praemiis  reliquos  in  posterum 
bona  spe  complet:  2,21,2;  1  (in  prae- 

sentia   u.  2.   B.   a)   in   praesentia;)  f 

iuonet,  ut  in  reliquum  tenipus  omnes  suspi- 
ciones  uitet:  120,6;  quo  diligentiiis  in  rcliquum 
tempus  a  barbaris  ius  legatorum  conseruaretur: 
IlIKi,  4;  magui  interesse  eliam  iu  reliquum 
tempus  ad  opiuionem  Galliae  existimans  tantas 
iiideri  Italiae  facultates,  ut:  VI  1,3. 

(I)  ui  distributiiia;  %)  iii  dies  u.  «lieM  p.  003 

E)    (fi   lor.). 

fj)  iilia:  magistratus  iic,  priiicipcs  iii  aiinos 
singulos  geutibus  cognationibusiiue  himiiuum 
.  .  .  quanlum  .  .  .  uisum  est  agri  attribuunt: 
VI  22,2;  quid  (c)  in  annos  singulos  ucctigalis 
[lopulo  Romano  Britannia  penderet  constituit: 
V22, 4;  —  palam  de  praemiis  .  .  .  contende- 
l>ant  in  annosque  cousulatum  defiuiebaut:  3, 
H2, 4 ;  —  ibi  per  cortos  exploratores  in  sin- 
gula  diei  tempora  quae  ad  Auaricum  gere- 
reutur  (c)  cognoscebat:  VII  10,2. 

(e)  in  dies  —  certis  peiisionibus:  legem  pro- 
mulgauit,  ut  sexennii  die  {I\  Manut.;  sexie» 
soni  dies  codd.;  semisse  iu  dies  lAps.;  J.  F.  (Iro- 
■riouius ;  sex  pensionibus  Ald.)  siue  usuris  cre- 
dilae  peciiiiiae  soliiaiitin  :  3,  20,  4.) 

<!.  transl.;  a)  liiieiii  et  leriiiinuiii  NiKiiilicat 
(=  A.  u);  pcndet  ex  iierbis  (cf.  A)  rt  e)):  iil 
paeiie  iii  (^ouspectu  exercitus  uostri  .  .  .  libcri 
«oriiiii  iii  seruitutem  abduci  .  .  .  nou  (lc')iiie- 
rint:  111,3;  Tl  miilto  illa  griuiiiis  ucsli- 

mari  (c)  debere  {c)  libeios,  coiiiiiges  iii  scnii- 
tutem    abstralii:     VII    II,  10;     boiia    ciiiiuiii 


Romanorum  diripiunt ,  caedes  faciunt,  in  ser- 
uitutem  abstrahunt :  VII  42, 3;  1  reliquos 

omnes  obsidibus  .  .  .  traditis  in  deditionem 
accepit:  128,2;  armisque  .  .  .  traditis  in  de- 
ditionem  Suessiones  accei)it:  1113,1;  T  in 

eam  se  consuetudiuem  adduxerunt  (abduxe- 
runt  BM),  ut:  IV  1,10;  (si  ab  (c)  re  frumen- 
taria  Romanos  excludere  aut  (atque  1  det.) 
adductos  inopia  (in  inopiam  1  det.)  in  (c)  pro- 
uinciam  (c)  expellere  (c)  possent  {u.  CC) : 
VII  55,  9;)  1  in  fugam  coicere  u.  ooielo 
p.  .509  [i[i)  (13  loc);  —  (IV  27,  4  u.  eonferre;) 
t  eius  rei  culpam  in  multitudinem  contule- 
runt  (P;  coniecerunt  a;  edd.):  IV  27, 4;  qui 
suum  tiraorem  in  rei  frumentariae  simulationem 
( subuectionem  Rraff.;  u.  CC)  angustiasque 
itineris  conferrent  (conferret  X):  140,10;  ^ 
et  sua  sponte  multi  in  disciplinam  conueniunt 
et  a  parentibus  projjinqiiisque  mittuntur:  VI 
14,2;  1  num  tu  harum  rerum  natura  acci- 

dere  arbitraris,  quod  unain  terram  ac  plures 
terras  .  .  .  dicamus,  neque  quadrigas  in  unam 
nominis  figuram  redigere  neque  harenam  mul- 
titudinis  appellatione  (in  multit.  appellationem 
Gron.)  conuertere  possimus?  ap.  Qell.  XIX 
8,8;  (cum  hostium  acies  a  sinistro  cornu  pulsa 
atque  iu  fugain  coniecta  (ii-[i;  couuersa  a;  cdd.) 
esset:  152,(3;)  t   in  fugam  dare  u.  do 

p.  947  IJ.  (3  loc);  ^   neque  ab  eo  prius 

Domitiani  milites  discedunt  quam  in  conspec- 
tura  (conspectu  a)  Caesaris  deducatur:  1,22, 
2;  tt.  praeterea  «le«lnco  p-  837  or.)  fifi)  et  [i) 
[i[i)  (3  (4)   |-  3  kic.) :  t  sese  suas  exercitus- 

que   Ibrtunas   in   dubium  non  deuocaturum: 

VI  7,  6;  t  se  Remis  in  clienlelam  dica- 
bant  (dicebant  MCa):  VI  12,7;  sese  in  serui- 
tutein  (in  seruit.  sese  fJ)  dicant  (addicunt  Aim.) 
nobilibus:  VI 13,  2;  t  (exposuit)  quam  in 
fortunam  quamque  in  amplitudineni  i'  deduxisset 
((iduxisset  Madu.;  in  cam  fort.  aniplitudiiicm- 
qiie  duxissc  [i)  :  VII  54,  4;  t  quae  opinio 
crat  edita  iii  uulgus:  3,29,3;        1  (educere: 

V I I  54,  4  u.  ducere;)  1  postea  quam  in  uulgus 
militum  elatum  est:  146,4;  quod  ueque  iu 
uulguin  (uulgus  P.  Harre,  recte,  ni  fallor) 
discipliuam  cffcrri  uelint  neque:  VI 14, 4;  T 
non  iiullac  cohoites  in  agmen  C^aesaris,  aliae 
((•)  iii  cqiiilcs  incidunt:  1,24,4;  (Valcrius) 
in  ipsuni  Cacsarem  hostes  (c)  equitatu  \c)  pcr- 
sc(iucntcni  incidit:  153,5;  iLciituIns  ISpiniIicr) 
reli(lus  iu  ititiere  cuin  paucis  iucidit  iu  Vibul- 
lium  Rufum:  1,15,4;  ut  (Basilus)  in  ipsum 
(Aiiibiorigem)  iuciiuluin  etiam  nlqiic  imparatum 
incidcrct:  VI. 'iO.^;  T|  iit  .  .  .  oiiiiics  ..  ct 
iiiiiiiio   cl    liplliiis   lii   id   liclliiui   i  iic  11 III  licrcii  t: 


107 


in  (1.  C.  a)) 


108 


VII  76,2;  T[  M.  Marcellus,  ingressus  in 

eam  oralionem  non  oportere  .  .  .  referri :  1,2, 
2;  quem  ingressum  in  sermonem  Pompeius  in- 
terpellauit:  3,18,3;  ^  totus  et  mente  et 

animo  iu  bellum  v^bello  AQ)  Treuerorum  et 
Ambiorigis  insistit:  VI  5, 1 ;  •;  eos  extra 

ordinem  in  senatum  legendos  curauerat:  3, 
59,2;  *  (in  aeiem  mittere:  2,41,2  u.  C. 

b)  ,S)  aa)  a)  B)  immittere ;)  mittere  in  discipli- 
nam:  VI 14, 2  u.  cunuenire;  *;  qui  dicerent 

se  suaque  oninia  in  fidem  atque  in  (oin.  Ji) 
potestatera  populi  Eoniani  permittere:  113, 
2;  t  Q.  Fulginius  (primus  hastatus),  qui 

propter  eximiam  uirtutem  ex  inferioribus  ordini- 
bus  in  eum  locum  peruenerat:  1,46,4;  (Mo- 
rini)  omnes  (c)  fere  (c)  in  potestatem  Labieni 
peruenerunt  (uenerunt  [iS)  :  IV  38,  2;  demon- 
strauimus  L.  Vibullium  (e)  Rufum  .  .  .  bis  in 
potestatem  peruenisse  Caesaris :  3, 10, 1 ;  cum 
iam  ille  urbanas  res  uirtute  Cn.  Pompei  com- 
modiorem  in  statum  peruenisse  intellegeret:  VII 
6,1;  ut  res  publica  in  hunc  statum  perueniret : 
ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  2;  magnum  in  timorem 
Afranius  Petreiusque  perueniunt:  1,61,2;  *; 
in  proelium  prodire:  3,86, 2  e<  in  aciem  pro- 
ducere:  3,56,  1  u.  e)  proclire,  producere;  *[ 

matres  familiae  .  .  .  liberos  .  .  iu  conspectum 
proferre  coeperunt:  VII  48,  3;  T[  pro- 

ficisci  in  proelium,  pugnam  u.  e)  proficisci; 
%  quos  .  .  postea  in  parem  (partem  X)  iuris 
libertatisque  condicionem  (conditione  X)  atque 
ipsi  erant  receperunt:  128,5;  seque  in  dedi- 
tionem  ut  recipiat  petunt :  11121,3;  sese  eos 
in  fidem  recepturum  et  conseruaturum:  II 15, 
1 ;  quibus  adductis  eos  in  fidem  recepit  (recipit 
af;  haec  omnia  om.  h):  IV  22, 3;  orabant  (c), 
ut  se  in  seruitutem  receptos  cibo  iuuarent:  VII 
78, 4 ;  T   num   tu   harum  rerum  natura 

accidere  arbitr.nris,  quod  unam  terram  ac  plures 
terras  .  .  .  dicamus,  neque  quadrigas  in  imam 
(?)  nominis  figuram  redigere  .  .  .  possi- 
mus?  ap.  Gell.  XIX  8,8;  —  certior  factus  est 
omnes  eas  ciuitates  in  dicionem  (p;  Xp.,  Dt.; 
deditionem  a;  rell.  edd.)  potestatemque  po- 
puli  Romani  esse  redactas  (red.  esse  fi):  II 
34;  quod  eo  oppido  recepto  ciuitatem  Bitu- 
rigum  se  in  potestatem  redacturum  confidebat: 
VII  13,3;  habendam  fortunae  gratiam  .  .  .,  quod 
finitimas  frumentariasque  prouincias  in  pote- 
statem  redegissent:  3,73,3;  —  Haeduos  a  (c) 
Caesare  in  seruitutem  redactos  omnes 
(omnes  red.  fi)  indignitates  contumeliasque  per- 
ferre :  II 14, 3 ;  1  cum  commimibus  inimi- 

cis  in  gratiam  redierat:  1,4,4;  ut  non  solum 
in  pristinum  statum  redissent,  sed;  VII  54,4; 


T  ut  tribunos  plebis  .  .  .  expulsos  in  suam 
dignitatem  restitueret:  1,22,5;  centuriones 
in  priores  ordines  (in  pr.  ord.  Ciacc:  ampliores 
ordines  ;;  ampliori  ordini  Lips.),  equites  Ro- 
manos  (eq.  R.  ahl(f) ;  tribunos  Ciacc.)  in  tribu- 
nicium  re«tituit  honorem:  1,77,2;  quod  eorum 
aduentu  .  .  .  Diuiciacus  frater  in  antiquum 
iocum  gratiae  atque  honoris  sit  restitutus:  I 
18,8;  —  praetoribus  tribunisque  (c)  plebis 
rogationes  ad  populum  ferentibus  non  nuUos 
ambitus  Pompeia  lege  damnatos  .  .  .  in  inte- 
grum   restituit:  3,1,4;  ^  numquam    se 

amisso  exercitu  .  .  .  in  eius  (Caesaris)  conspec- 
tum  reuersurum  confirmat:  2,42,4;  ^ 

Sequani  principatum  dimiserant  (  CC) ;  in  eorum 
locum  Remi  successerant:  VI 12,  7;  t 

sese  paratos  esse  .  .  .  L.  Domitium  uiuum  eius 
potestati  (in  eius  potestatem  Ohl)  tradere:  1, 
20,5;  ne  se  in  seruitutem  Romanis  traderent: 
I  51,  3  ;  *:   quorum  (centurionum)  non  nulli 

ex  inferioribus  ordinibus  reliquarum  legionum 
lurtutis  causa  in  superiores  erant  Ordines  huius 
legionis  traducti:  VI  40,7;  ^  per  Treue- 

ros  uenisse  (eum)  Germanis  \c)  in  amici- 
tiam  cognouerat:  VI  5, 4;  —  quod  per  eum  in 
collegium  pontificum  uenerat:  1,22,4;  — 
neque  ullum  laborem  .  .  .  despiciens  j  neque 
(ne  quod  Oud.;  Xp.,  Db.)  subsidium  expectans, 
si  in  Caes.oris  complesum  (expectanti  Cae- 
sari  in  conspectum  Xp.,  Db.)  uenire  posset:  3, 
8,4;  —  ut  in  conloquium  uenire  inuitatus 
grauaretur:  135,2;  in  conspectum  uenire  u. 
conspeetniii  p.  682  C.  b)  (5  (6)  loc);  — 
qui  (militesi  iam  in  consuetudinem  Alexan- 
drinae  uitae  ac  licentiae  uenerant:  3,110,2;  — 
ut  iam  nou  solum  hostibus  iu  contemptio- 
nem  (contemptum  f)  Sabinus  ueuiret,  sed 
etiam:  11117,5;  eo  consilio,  ut  in  summam 
contemptionem  ( contentionem  p)  hostibus 
ueniat:  V49, 7;  —  quod  .  .  .  summum  in  cru- 
ciatum  se  uenturos  uiderent:  131,2;  —  in 
deditionem  uenire  «.  deditio  p.  833  D. 
(3  loc);  —  in  fidem  uenire:  1113,2  u.  in  po- 
testatem  uenire;  —  saepe  in  eum  locum  uen- 
tum  est  tanto  in  omnes  partes  *dimisso  equi- 
tatu,  ut  .  .  .  contenderent:  VI 43, 4;  —  id  (c) 
quem  (c)  ad  modum  fieri  possit  non  nulla 
mihi  (e)  in  mentem  ueniunt:  ap.  Cic  ad  Att. 
1X7  C.l;  —  se  .  .  .  magnumque  numerum 
senatorum  .  .  .  in  periculum  esse  uenturum : 
1,17,2;  —  sese  in  eius  fidem  ac  potestatem 
uenire  neque  (c)  contra  populum  Romanum 
armis  contendere:  1113,2;  omnes  (c)  fere  (c) 
in  potestatem  Labieni  peruenerunt  (uenerunt  fl) : 
IV  38, 2 ;  Massilienses  .  . .  auxiliis  prouinciarum 


10S> 


m  (1.  C.  a)  et  1)» 


110 


et  exercitmim  desperatis,  quos  in  Caesaris  po- 
testateni  uenisse  cognoueraiit,  sese  dedere  .  .  . 
constituunt:  2, 22, 1 ;  quid  irati  grauius  de  uobiB 
sentire  possunt  quam  ut  .  .  .  iu  eorum  pote- 
statem  ueniatis ,  qui  se  per  uos  perisse  existi- 
mant?  2,32,4;  cum  .  .  .  deposito  imperio  pri- 
uatus  et  captus  ipse  in  alienam  uenisset  pote- 
statem?  2,32,9;  iam  duo  praefecti  fnbrum 
Pompei  in  meam  potestatem  uenerunt:  ap.  (Jtc. 
ad  Att.  1X7  C,  2;  —  summamque  in  solli- 
citudinem  ac  tXmorem  {Elberl.;  summaque  in 
sollicitudine  ac  tinioreA)  Parthici  belli  prouin- 
cia  (-eiani  a)  cum  uenisset:  3,31,4;  -  si  quid 
accidat  Romanis,  (Dumnorigem)  summam  in 
spem  per  Heluetios  regni  obtinendi  uenire:  I 
18, 9 ;  magnamque  in  spem  ueniebat  pro  suis 
tantis  .  .  .  beneficiis  .  .  .  fore,  uti  pertinacia 
desiateret :  I  42, 3 ;  eos ,  qui  in  spem  (qui  spe 
Ciacc.)  potiundorum  (e)  castrorum  uenerant, 
.  .  .  interficiunt:  1116,2;  simul  atque  oppidani 
. . .  in  spem  auxilii  uenerunt;  VII  12,  5;  simul  iii 
spem  ueniebaiit  eius  adfirmatione  de  reliquis 
adiungendis  ciuitatibus:  VII  30,4;  Caesar  in 
eam  spem  uenerat  se  sine  pugna  et  sine  uulnere 
suorum  rem  conficere  posse:  1,72,1;  cum  in 
spem  uenero  de  compositione  aliquid  me  posse 
{Lamb.;  om.  codd.;  cdd.)  conficere  (aliq.  me 
confic.  del.  Vrsin.;  Bait.) ,  statim  uos  certiores 
faciam :  ap.  Cic.  ad  Atl.  IX  13  .4,  1 ;  —  de  morte 
{CC)  si  res  in  auspicionem  uenit,  .  .  .  quac- 
stionem  habcnt:  VI  19,  3;  —  in  timorem 
ucnire:  3,31,4  ti.  in  sollicitudinem  u.;  t 

i|ui  belli  initium  faciant  (faciat  (i)  et  sui  capi- 
tis  pericnlo  (ialliam  in  libertatem  uindicent 
(uindicet  p) :  VII  1,5;  ut  so  et  populuiu  Homa- 
niim  factione  c)  paucorum  oppressum  in  liber- 
tatem  (libertati  (um.  in)  O')  uindicaret:  1,22, 
5;  gratias  agit  .  .  .  Gaditanis,  quod  couatua 
aduersarioruni  infregissent  seseque  in  {om.  a) 
libertatem  uindicasaent  (-auisaent  l):  2,21,1. 

Ii>  et  pai'leiii  iTK^iiineiiii|iie,  <|U(i  diriuitiir 
iilqd ,  ct  iiiiiiniiiii  ac  iKiliiiitaleni  slirniiical  ; 
a)  parlciii  <|iiasi  reuiiiiiciiKinc  iiKllcat;  y.y.)  iii 
(aliitiii,  iillain,  iilraiiKiiic  (r/t.}  parlciii :  tanta 
(Tat  .  .  .  exapectatio,  ut  aliua  in  aliam  par- 
tem  mente  atque  animo  traheretur,  quid  ipais 
forljnienaibus ,  qiiid  Domitio,  iiuid  Lcntiilo, 
(|uid  r('li(|iiis  accideret,  (|ui  (puiaciuc  ciiciitus 
excipciciiL:  1,21,0;  1   liac  haliita  oratioiic 

uullam  iii  parlcm  ali  exercitu  Curioiiia  lit 
significatio:  2,28,4;  1  haec  oiniiibiis  fcrc- 

liat  Herinonibus  nequc  ac  iii  iillam  partom 
mouebat:  2,17,2;  Tj  siiam  sententiam  in 

utramquo  partein  ([J;  in  iitra<iiie  parto  a) 
esBe    tutani :    V29, 11;    hac    iu    lUinnKim^    v  (^^ ; 


utraque  ABM)  partem  {B^Q'fi;  parte  AM)  dis- 
putatione  habita  .  .  .  inquit:  V30, 1;  paucis 
cum  esset  in  utramque  partem  uerbis  dispu- 
tatum,  res  huc  deducitur,  ut:  1,86,3;  ita  par- 
uae  res  magnum  in  utramque  partem  momen- 
tum  habuerunt:  3,70,2. 

|j[i)  alia:  ipsi  uero  niliil  (c)  nocitum  iri, 
inque  cam  (in  quam  p)  rem  se  suam  fidera 
interponere:  V36, 2;  —  multa  ab  Caesare 
in  eam  sententiam  dicta  sunt,  qua  re  ne- 
gotio  desiatere  non  poaset:  145,1;  in  eandem 
aententiaui  loquitur  Scipio:  1, 1,4;  —  prin- 
ceps  in  haec  uerba  iurat  ipse:  1,76,3;  pro- 
uinciam  omnem  in  sua  et  Pompei  uerba 
ius  iurandum  adigebat:  2,18,5. 

[ii)  aut  animum  uoluntateuique  sig-nificat 
aut  ea,  quae  ainico  iniinicuue  aninio  Uuut; 
aa)  =  coiilra;  *}()  peiidet  e.x  uerbis;  o):  quan- 
tum  in  se  facinus  admiaissent  intellegebant: 
1119,3;  *;   satis  esse  causae  arbitrabatur, 

quare  in  eum  aut  ipse  animadu erteret  aut 
ciuitatem  aniinaduertere  iuberet:  119,1;  % 

in  se  iura  magistratuum  commutari:  1,85, 
9;  t  nc  quod  in  se  scelus  concepisse 

neu  suos  prodidiase  uideantur:  1,74,3;  K 

iii  se  noui  generis  imperia  constitui:  1,85,8; 
%  Arioniatum  .  .  .  obsides  .  .  .  poscere  et  in 
eos  omnia  exempla  cruciatusque  edere:  131, 
12;  1    Bibulus   .  .  .   inauibus  (nauibus) 

occurrit  et  nactus  circiter  XXX  in  eas  indili- 
gentiae  (c)  suae  ac  doloris  iracundiain  {Faerit.; 
-dia  forfrf.)  erupit  omnesque  incendit  (?/.  CC): 
3,8,3;  1  ne  quid  graiiius  in  fratrem  sta- 

tueret:  120,1;  t  in  se  (etiam  add.  A'a; 

eild.)  aetatis  excusationem  nihil  ualere:  1,85, 
9;  U  in  quos  eo  grauius  Caesar  uindican- 

duiu  atatuit:  III 16,  4. 

b):  ut  spatium  pila  in  hostes  (in  host.  pila 
(i)  coiciendi  non  daretur:  152,3;  —  (in 
auersos:  IV 26,3  ti.  in  uniuersos;)  cum  .  .  . 
(■(|iiltcs  .  .  ex  loco  superiore  in  aucraos  (  Vrsiii.; 
adiicraos  a/l :  aduersarios  Oh)  tela  coiciebant: 
1,79,3;  —  luiiic  acutia  protcgiint  hostes,  in 
1 1 1 11  m  uniiiersi  tela  coiciunt  {ttic  [i  ;  protegunt, 
iu  hostem  tcla  uniuerai  coiciunt  a;  edd.):  V44, 
6;  —  quod  .  .  .  c  loco  superiore  in  noatros 
uenientes  tela  coiciebant:  126,3;  equites  Ario- 
uisti  .  .  .  lapides  telaqiie  iii  nostros  coicero:  I 
46,1;  (iermaiil  rctliicri  iioii  potucraiil  (c),  quiu 
in  noatroa  tela  (tela  in  luistr.  [i)  coicerent:  I 
47,2;  ut  .  .  .  cx  tuniulo  tcla  iii  iioslros  coice- 
rent;  1127,4;  ne  .  .  .  interdiu  tela  iii  nostros 
operi  dcstinalos  coicerc  poascnt  (c):  VII  72, 2; 
—  alii  ab  latero  aperto  in  uiiiuersos  (auer- 
soa  Ciacr.)  t<'la  coicicbiiiit :  IV  26, 3;-—  —  liiiic 


111 


in  (1.  C.  b)  — d)) 


112 


celeriter  deiecti  se  in  signa  (in  signa  se  P) 
manipulosque  coiciunt:  VI40, 1;  %  se 

(c)  ex  naui  proiecit  atque  in  iiostes  aquilam 
ferre  coepit:  IV  25, 4;  'i  prius  .  .  .  quam 

a  nobis  telum  in  liostem  iaceretur:  3,86,3; 
%  peditatu  dumtaxat  procul  ad  speciem  utitur, 
equites  in  aciem  immittit  (Ofhl,  a  eorr. ; 
mittit  a  pr.;  edd.):  2,41,2;  Cassius  .  .  .  one- 
rarios  naues  .  .  .  in  Pomponianam  (e)  classem 
immisit:  3,101,2;  Pulio  pilum  in  hostes  im- 
mittit  (mittit  fi):  V44, 6;  nostri  .  .  .  pila  in 
hostes  immittunt:  VI  8,  6;  \  Antonianae 

scaphae  .  .  .se  in  hostes  incitaueruu t:  3,24, 
3;  naues  triremes  duae  .  .  .  sese  in  eam  (nauem) 
incitauerant  (-runt?):  2,6,4;  ^  monuit, 

ut  .  .  .  conuersa  signa  in  hostes  inferrent: 
1126,1;  ^  mittere   in:   V44,  6  u.  im- 

mittere;  ut  nullum  frustra  telum  in  eos  mit- 
teretur:  1,45,6;  \  ne  quod  omnino  telum 

in  hostes  reicerent:  146,2. 

5)  peudet  ex  subst.:  (C.  Caesar  .  .  .  in 
Dolabellam  actionis  I.  lib.  I  (c;  CC);  ap. 
Qell.  IV  16,  8;)  f  (nondum  bono  animo  in: 
16,3  u.  (ifi)  b)  animus;)  qui  iam  ante  inimico 
in  nos  animo  (an.  in  nos  [i)  fuisset:  V4, 4; 
alieno  esse  anirao  in  Caesarem  milites :  1,6,2; 
Ti  ipse  habuit  graues  in  Caesarem  contiones 
(contentiones  /):  2,18,3;  t  impetuque 
multitudiuis  in  C.  Trebonium  facto  .  .  .  eum  de 
tribunali  deturbauit:  3,21,2;  u. praeterea  fat'io 
p.  126li  sq.  (20  loe.J ;  f  omnium  temporum 
iniurias  inimicorum  in  se  commemorat :  1,7, 
1;  \  iudicia  in  priuatos  reddebat:  2, 
18,5. 

6)  pendet  ex  adieet. :  inimicus:  V4, 4  u. 
33)  animus. 

p^)  —  evg&;  0)  peiidet  ex  uerbls:  se  id, 
quod  in  Neruiis  (neruios  S*(i;  Fr.)  fecisset, 
facturum:  1132,2;  t  ut  sua  (om.  fl)  cle- 

mentia  ac  mansuetudiue  in  eos  utatur:  II 14, 
5;  ut  in  miseros  ac  supplices  usus  misericordia 
uideretur  :  1128,3. 

b)  peudet  ex  subst.:  quod  nondum  bono 
animo  in  populum  Romanum  uiderentur:  16, 
3;  sese  tamen  hoc  esse  in  Ciceronem  populum- 
que  Komauum  (cicerone  pop.  r.  fl)  animo,  ut: 
V41,5;  "i  magnamque  in  fpem   ueniebat 

pro  suis  tantis  populique  Komani  in  eum  bene- 
ficiis  .  .  .  fore,  uti:  142,3;  sua  senatusque  in 
eum  beneficia  commemorauit  (c) :  I  43,  4 ;  sese 
pro  Caesaris  in  se  beneficiis  plurimum  ei  con- 
titeri  debere :  V  27, 2 ;  Caesarisque  in  se  bene- 
ficia  exponit:  1,22,3;  quod  sibi  .  .  .  gratia  re- 
lata  non  sit  pro  suis  iu  eos  maximis  beueficiis : 
1,  23, 3 ;  ne  noua  Caesaris   ofticia  ueterum  suo- 


rum  beneficiorum  in  eos  memoriam  expellerent : 
1,34,3;  Vticenses  pro  quibusdam  Caesaris  in 
se  beneficiis  illi  (erant)  amicissimi:  2,36,1; 
t  huic  Caesar  pro  eius  uirtute  atque  in  se  bene- 
uolentia  .  .  .  maiorum  locuni  restituerat:  V 
25,2;  nihil  se  .  .  .  de  sua  in  Haeduos  beneuo- 
lentia  deminuere:  VII 43,  4;  tanta  eius  huma- 
nitas ,  .  .  .  ea  in  me  est  beneuolentia :  ap.  Cic. 
ad  Att.  IX  16,  3;  t  quae  senatus  con- 

sulta  quotiens  quamque  honoritica  in  eos  facta 
essent:  143,7;  t  fides:  (119,2  ti.  stu- 

dium;)  quorum  in  se  fidem  perspexerat:  V  5, 4; 
t  Caesaris  in  se  indulgentiam  (sic  ^;  Sehn.; 
indulg.  in  se  a;  edd.  rell.)  requirunt:  VII  63, 
8;  t   discedentibus  his   breuiter  sua   in 

Haeduos  merita  exposuit:  VII  54, 3;  sua  in 
illos  merita  proponit:  VII  71, 3;  magis  eos  pro 
nomine  et  uetustate  quam  pro  meritis  in  se  ciui- 
tatis  conseruans:  2,22,6;  qui  de  meis  in  uos 
meritis  praedicaturus  (c)  non  sum:  2,32,10; 
I  (misericordia:  1128,3  u.  a)  uti;)  t 

exercitum  cum  .  .  .  cohortaretur  suaque  in  eum 
perpetui  (perpetuum  a)  temporis  officia  (-ium 
o')  praedicaret:  3,90,1;  t  senatus  con- 

sultum:    143,7  u.  consultum;  t  quod 

Diuiciaci  fratris  summum  in  populum  Roma- 
num  studium,  summam  in  se  uoluntatem, 
egregiam  fidem,  iustitiam,  temperantiam  cogno- 
uerat:  1 19, 2;  cuius  tam  egregiam  in  se  uolun- 
tatem  perspexisset:  V4, 3;  tanta  ac  tam  se- 
cunda  in  Caesarem  uoluntas  prouinciae  reperie- 
batur:  2,20,1. 

yy)  uox  iiiedia:  ut  non  miuus  haberet  iuris 
in  se  multitudo  quam  ipse  in  multitudinem ;  V 
27,3;  quibus  (nobilibus)  in  hos  eadem  omnia 
sunt  iura  quae  dominis  in  seruos :  VI 13, 3 ;  t 
qui  (magistratus)  .  .  .  uitae  necisque  in  suoa 
habet  potestatem:  116,5;  uiri  in  uxores  sic- 
uti  in  liberos  uitae  necisque  habent  potestatem : 
VI 19, 3. 

e)  ui  distributiua :  militibus  .  .  .  agros  .  .  . 
pollicetur,  quaterna  (Gtar.;  XL  eodd.)  in 
singulos  iugera:  1,17,4;  iamque  ad  dena- 
rios  (e)  L  in  singulos  modios  annona  per- 
uenerat:  1,52,2;  in  capita  singula  seruo- 
rum  ac  liberorum  tributum  imponebatur: 
3,32,2;  ciuibus  Eomanis  eius  prouinciae,  sed 
in  singulos  conueutus  siugulasque  ci- 
uitates  certae  pecuniae  imperabantur: 
3, 32,  6. 

d)  ui  cousecutiua;  a)  c.  uerbis  diuideudi, 
siiu. :  abscisum  (abscissum  V.)  in  duas  par- 
tes  exercitum :  3,  72, 2 ;  t  ibi  Oceano  ad- 

propinquat  (c),  in  plures  diffluit  (p;  defluit 
a;    edd.)    partes    multis    ingeutibusque   insulis 


113 


in  (1.  C.  d)  -  2.  A.  a)  a)  ata)) 


114 


effeclis:  rVlO,  4;  ^  ante  <c>  lios  (c>  obli- 

quis  ((•>  ordiuibuB  in  quincuncem  dispositis 
scrobes  .   .    .   fodiebantur:   ¥1173,5;  ^ 

distribuere  u.  diNtribno  p.  93o  sg.  B. 
(4  (5i  loc.) ;  '    diuidere   u.    dinido 

p.  939  sq.  A.  b)  (  r  <8j  loc). 

fj)  e.  aliis  uerbis:  in  deditionem  acci- 
pere  u.  a)  accipere;  t  in  publicum  addi- 

cere:  2,18,5  u.  e);  \  in  fugam  coicere 
«.  ooicio  p.  599  fjfj)  (13  loc.t;  'Y  im- 

pedimenta  relioquerent  atque  in  orbem  con- 
sisterent:  V33,3;  ^  couuertere:  ap. 

Oell.  XIX  8,  8  {et  I  52,  6)  u.  a)  conuertere;  t 
se  in  clientelam  (seruitu tem)  dicare:  VI 
12,7;  13,2  u.  a)  dicare;  ^  quibus  populus 

Romanus  ignouisset  neque  in  prouinciam  rede- 
gisset:  145,2;  quae  (finitima  Gallia)  in  pro- 
uinciam  redacta  .  .  .  perpetua  premitiu-  serui- 
tute:  VII  77, 16;  u.  praeterea  a)  redigere  (5  loc.l; 
*',  incredibili  felicitate  auster  .  .  .  in  Africum 
se  uertit:  3,2(5,5;  'futurutn,  ut  (ow.  0';  Xp., 
Dt.)  detrimentum  in  bonum  uerteret  (-retur  O^ : 
3,73,6;  ne  ea,  quae  rei  publicae  causa  egerit, 
in  suam  contumeliam  uertat:  1,8,3;  l^  in 

libertatem  ui ndicare  u.  a)  uindicare  (3  loc). 

e)  ui  flnali:  eorum  bona  in  publicum  ad- 
dicebat:  2, 18, 5;  ^  quascumque  postea 
controuersias  inter  se  milites  habuerunt,  sua 
sponte  ad  Caesarem  in  ius  (in  ius  Guilielmus; 
intus  Ok)  adierunt  (ad  Caes.  euutes  ad- 
ferunt  Harlx.):  1,87,2;  ^  in  disciplinam 
conuenire:  VI  14, 2  it.  a)  couuenire;  '^ 
eique  (Dumuorigi)  iiliam  suam  in  matriraonium 
d  a  t :  13,5;  etsi  eam  pecuniam  publicam  esse 
coustabat  datamque  a  Pompeio  iu  stipeudium: 
1,23,4;  1  neu  se  .  .  .  hostibus  in  crucia- 
tum  (in  cnic.  host.  fj;  Np.)  dedant:  VII  71, 
3;  T  Be  in  cllentelam  (seruitutem)  dicare: 
VI  12,7;  13,2  «.  a)  dicare;  \  ex  ea  ciui- 
tate  Orgetorigis  liliam  iu  matrimonium  du.\e- 
rat:  19,3;  ^  in  disciplinani  mitti:  VI 
14,2  u.  a)  conuenire;  tripertito  milites  (c> 
cquitcsque  in  expeditiouem  uiisit:  V  10, 1 ;  ^ 
quas  Ipecunias)  erant  in  publicum  Varroni 
ciues  Komani  polliciti:  2,21,2;  ^  ratio- 
uem  consilii  mei  accipite,  quo  (irmiore  auimo 
in  {om.  \)  proelium  (proelio  AV//>  i^rodoatis: 
3,86,2;  1  onuiibu»  deinceps  diebus  Caesar 
exercitum  in  aciem  aequum  in  locuui  pro- 
d  u  xit :  3,  56, 1 ;  ^  quae  (mulieres)  in  ^ad 
[J>  proelium  proficisceute»  (uulites  add.  B"j!i) 
pa.ssis  Mianibus  flentes  implorabant:  151,3; 
quod  ille  in  puguam  protii  inccus  dixorat:  3, 
iiy,2;             T  trailore  u.  a)  tnidere. 

f)  ui  mudali:  apud  quos  Ambiorix  »d  ^iu  [J> 

Lu&ir    Cueottr.     11. 


hunc  modum  locutus  est:V27,l;  —  hac 
oratione  habita  mirum  in  modum  conuersae 
sunt  omnium  mentes:  141,1;  —  de  uxoribns 
in  seruilem  modum  quaestionem  habent: 
VI  19,3;  ^  obstructis  in  speciem  portis 

singulis  ordinibus  caespitum:  V51,4;  hoc  cum 
in  (ob  Botom.)  speciem  uarietat emque 
opus  deforme  non  est .  .  .,  tum:  VII  23, 5;  \ 
hi  rursus  in  uicem  anuo  post  iu  armis  sunt, 
ilU  domi  remanent:  IV  1, 5;  defatigatis  in  uicem 
iutegri  succedunt:  VII  85,5;  {expeditae  cohor- 
tes  nouissimum  agmen  claudebant  j  pluresque 
■.plures,  quae  in  uicem  Kiichly  in  locis  cam- 
pestribus  subsistebant :  1 ,  79, 1 ;)  ex  castris  sibi 
legiones  alias  occurrere  et  eas,  quas  secum  du- 
xeral.  in  uicem  requiescere  atque  in  castra 
reuerti  iussit :  3, 98, 3. 

'£.  in  e.  abl.:  X.  de  loco:  a)  suspeusum 
a)  ex  uerbis;  aa)  c.  subst.  loeum  sis-uitican- 
tibus:  qui  in  siluis  {AQil;  siluas  B' ;  />..- 
silua  B^'^)  abditi  latebant:  1119,6;  abditi  in 
tabemaculis  aut  suum  fatum  querebantur  aut: 
139,4;  ^  cum  aliquid  calamitatis  in  pro- 

ximis  hibemis  esset  acceptum:  V29,l;  quos 
(milites)  ex  eius  exercitu  acceptos  in  Syria 
(syriam  Nx)  Gabinius  Alexandriam  traduxerat: 
3,103,5;  '  quod  rursus  miuueute  aestu 

naues  in  uadis  adf lictarentur:  11112,1; 
^  filiumque  puerili  aetate  in  publico  in  con- 
spectu  patris  adsistere  turpe  ducunt:  VI 18, 
3;  t  naues  interim  longas  aedificari  iu 

flumine  Ligeri  (c>  .  .  .  iubet:  1119,1;  t 

hiemem   agere:    V22, 4   u.  hiemare;  ^ 

satis  esse  magua  utrimque  iucommoda  accepta 
.  .  .  illum  .  .  .  amissa  Sicilia  et  Sardinia  .  .  . 
et  cohortibus  in  (add.  Vascos.;  oiii.  codd.) 
Italia  atque  Hispania  ciuium  Komauorum  cen- 
tum  atque  XXX:  3,10,4.5;  t  C<I"i  supe- 

riore  uocte  in  contuberniis  circulisque  auditi 
fueriuit  sermones  militum  dubii  {Madu.:  u.  CC): 
2,  29,  4;)  nam  quae  Ceuabi  orieute  sole  gesta 
esseut,  aiite  primam  confectam  uigiliam  in  fini- 
bus  Aruernorum  audita  sunt:  V113, 3. 

quinqueremem  et  miuores  duas  (naues)  iu  au- 
gustiis  portus  cepit:  3,100,2;  ^  huc  maguum 
numerum  equorum  .  .  .  iu  Italia  atque  Hispa- 
nia  coemptum  (AO'^;  coemptus  BM;  coeuip- 
tos  M-;  Fr.)  miserat:  VII  55,  3;  *[  qujis 

(uaues)  Igilii  vc>  et  in  Cosauo  {v)  a  priuatis 
coactas  seruis,  libertis,  colouis  suis  compleue- 
rat:  1,34,2;  ^  dies  circiter  XXV  iu  eo 

loco   commoratus:    V7,3;  1   com- 

parare:  2, 18,6  u.  ducere;  tantam  sibi  iani  his 
rebus  iu  Gallla  (-iaui  [i>  auctoritatem  couipa- 
ruuerat,  ut :  \'55, 4;  ^  quod  pridie  uoctu 

8 


115 


(2.  A.  a)  y.)  aa)) 


116 


conclamatum  esset  in  (om.  x;  a  0*)  Cae- 
saris  castris :  1,67,2;  ^  quibus  in  tabulis 

nominatim  ratio  confecta  erat,  qui  numerus 
domo  exisset:  129,1;  1  cum  in  loco  aequo 
atque  aperto  coufligeret ur:  1,71,1;  ^ 

quibuscum  (c)  saepe  numero  Heluetii  con- 
gressi  non  solum  in  suis  (sedibus  add.  B'p), 
sed  etiam  in  illorum  linibus  plerumque  supe- 
rarint  (c)  :  I  40,  7;  Tf  ut  .  .  .  praesidiis  .  .  in 
angustiis  conlocatis  exercitum  itinere  pro- 
hiberent:  1,65,4;  —  ut  trabes  erant  i n  capreo- 
lis  conlocatae:  2,10,5;  —  in  ciuitatibus: 
III  29, 3  11.  [ifl)  coulocare  ext?: ;  —  quas  (pede 
stres  copias)  in  conualle  in  insidiis  conloca- 
uerant:  11120,4;  —  Ciliciensis  legio  coniuncta 
com  cohortibus  Hispanis  .  .  .  in  dextro 
cornu  erant  conlocatae:  3,88,2;  Caesar  .  .  . 
X.  legionem  in  dextro  cornu,  nonam  in  sinistro 
conloeauerat:  3, 89, 1 ;  —  Boios  petentibus  Hae- 
duis  .  .  .  ut  in  (mn.  a)  finibus  suis  conloca- 
rent  concessit :  I  28,  5 ;  duas  legiones  ad  lines 
Treuerorum,  duas  in  Lingonibus,  sex  reliquas 
in  Senonum  linibus  Agedinci  in  liibernis  cou- 
locauit:  VI  44, 3;  —  in  hibernis  conlocare  u. 
hiberna  p.  1423  f)  (3  loc);  —  in  insidiis 
conl.:  11120,4  u.  s.  in  conualle;  —  in  summo 
iugo  duas  legiones  .  .  .  et  oninia  auxilia  conlo- 
cari  (  CC)  . .  .  iussit :  1 24, 2 ;  —  ordinatim  structo 
tecto  (Otul.;  om.  codd.),  ut  trabes  erant  in  ca- 
preolis  eoulocatae,  lateribus  (Off ;  Aldus;  in 
lateribus  ahl)  et  (pars  rece.;  om.  Ox)  luto 
musculus  .  .  .  contegitur  (u.  CC):  2,10,5;  — 
uti  in  his  locis  legionem  hiemandi  causa  con- 
locaret :  III  1,3;  —  magni  ponderis  saxa  et 
praeacutas  trabes  in  muro  conlocabant  (-runt 
j3)  :  II  29, 3 ;  quibus  uiribus  praesertim  homines 
(c)  tantulae  staturae  .  .  .  tanti  oneris  turrim 
(c)  in  muro  (C'!^[i;  muros  a)  sese  conlocare 
posse  confiderent  (u.  CC):  1130,4;  qui  erant 
in  muro  custodiae  causa  conlocati:  1,28,3;  — 
conlocatis  insidiis  bipertito  in  siluis:  V32, 1 ;  — 
trabes  derectae  .  .  .  paribus  interuallis  .  .  .  in 
solo  conlocantur:  VII 23,1;  duae  primum  trabes 
in  solo  .  .  .  conlocantur:  2,10,2;  —  praemissis 
p.iulum  impedimentis  atque  in  tumulo  quo- 
dam  conlocatis  .  .  .  inquit:  VI 8, 3;  —  —  iu 
Belgio:  V24, 3  u.  fJfi)  conlocare  (in  Belgis); 
^  cum  .  .  .  perfugeren;  .  .  .  uniuersi  in  Epiro 
atque  Aetolia  conscripti  milites:  3,61,2;  in 
summo  iugo  duas  legiones,  quas  in  Gallia  cite- 
riore  proxime  conscripserat,  et  omnia  auxiha 
conlocari  (CC)  .  .  .  iussit:  124,2;  Caesar  duas 
legiones  in  citeriore  GaUia  nouas  conscripsit: 
II  2, 1 ;  Tf  (ipsi  profecti  (e)  a  (c)  palude 

ad  ripas  (in  ripas  f/i ;  iu  ripa  a;  in  ripis  Ald.) 


Sequanae  e  (c)  regione  Lutetiae  contra  Labieni 
castra  considunt:  VII  58, 6;)  u.  prasterea 
consido  p.  069  et   670   A.  et  B.  et  C.   b) 

J^)  (2  -\-4  -\~  6  (7j  loc.j;  t   reliquos  .  .  . 

ne  in  locis  quidem  superioribus  consistere 
patiuntur :  III  6, 2 ;  Pompeiani  in  quodam  monte 
constiterunt :  3,  97,4;  accedebat,  ut  .  .  .  in  uadis 
consisterent  tutius:  11113,9;  u.  praeterea  con- 
sisto  p.  67 H  ^(J)  (16  loc.)  etp.  680  b)  (4  loc.j; 
1  multis  in  ciuitatibus  harum  rerum  exstructos 
*cumuIos  locis  consecratis  (cons.  loc.  ji)  con- 
spicari  licet:  VI  17,4;  \  naues  propter 

magnitudinem  nisi  in  alto  constitui  non  po- 
terant:  IV^24, 2;  Airanius  copias  educit  et  in 
medio  colle  sub  castris  constituit:  1,41,2;  ma- 
gnoque  numero  iumentorum  iu  flumine  supra 
atque  infra  constituto  traducit  exercitum:  1,64, 
6 ;  pedestresque  copias  .  .  .  in  locis  superioribus 
constituunt:  VII  79,2;  in  extremo  poute  turrim 
^e)  tabulatorum  quattuor  constituit:  VI  29, 3; 
Tl  in  ea  ciuitate  duo  de  principatu  inter  se  con- 
tendebant:  V3, 2;  1  (suosque  omnes 

(in  add.  a;  edd.)  castris  continuit:  3,30,5;} 
u.  p}-aeterea  castra  p.  477  i)  (3  loc.) ;  — 
(utrique  sese  (se  in  fi)  suo  loco  continent:  V 
50, 1 ;  si  reliquam  partem  hiemis  uno  (in  add. 
recc;  Dt.)  loco  legiones  coutineret:  VII 10, 1;) 
Tj  subitum  bellum  in  Gallia  coortum  est:  III 
7,1. 

cum  ulius  discessisset,  alius  ex  diutino  labore 
in  ipsis  operibus  quieti  se  dedisset:  2,14,1; 
\  si  paene  in  ipsis  cadaueribus  proelio  decer- 
tare  cogentur:  VII  77,8;  ut  potius  in  suis 
quam  in  alienis  finibus  decertarent:  1110,4; 
Tl  defigere  u.  deligo  J).  S46  b)  (4  loc.) ;  t 
hostes  .  .  .  noctu  in  siluis  delituerant:  IV 
32,4;  K  alii  .  .  .  depositis  in  coutubernio 
aimis  uallum  relinquebant :  3,76,2;  (in  miuro: 
3,  9,  6  u.  dispouere;)  HS  (c)  LX,  quod  aduexe- 
rat  Domitius  atque  in  publico  deposuerat,  .  .  . 
Domitio  reddit:  1,23,4;  uti  .  .  .  liberos,  uxores 
suaque  oumia  in  siluis  i^sUuas  V.)  deponerent: 
IV  19,2;  quam  (praedam)  m  siluis  deposuerant: 
VI41, 1;  Ti  multos  in  agris  inopinantes 

deprehendit:  VI30, 1;  quas  (naues)  in  portu 
Brundisino  deprehenderat :  1,26,1;  in  ipso  flu- 
minis  uado  deprehensus  Indutiomarus  interfici- 
tur :  V  58,  6 ;  1j  demonstrauimus  L.  Vibul- 

lium  Rufum  .  .  .  bis  in  potestatem  peruenisse 
Caesaris  atque  ab  eo  esse  d  i  m  i  s  s  u  m ,  semel 
ad  Corfinium ,  iterum  in  Hispania:  3,10,1; 
t  ut  in  muris  armata  ciuitas  discurreret:  3, 
105,3;  \  disponere  in  castellis:  (VII 
69,  7  u.  ponere;i  (reliquas  cohortes  VII  (in 
add.  a;  Np.,  Dt.)    castris   propinquisque  ca- 


iir 


in  (2.  A.  a)  y)  «a>1 


118 


stellis  praesidio  disposuerat:  3,88,4;)  —  eas 
(scaphas)  in  litore  pluribus  locis  separatim 
disposuit :  3,  24, 1 ;  —  praesidiis  i  n  (paite.  rece. ; 
om.  Ox;  Xp.)  montibus  dispositis:  1,  72, 5;  — 
paulo  incautius  custodias  in  muro  dispositas 
uidebat:  VII  27, 1 ;  tormenta  in  muris  disponit: 
1,  17,  3;  expeditos  autem  ex  euocatis  *cum 
sagittarii.s  funditoribusque  raros  in  muro  turri- 
busque  disponit:  1,27,5;  custodias  uigiliasque 
in  turribus  muroque  disposuit:  2,19,3;  pueris 
mulieribusque  in  muro  dispositis  (depos.  ah) 
.  .  .  ipsi  .  .  .  in  proxinia  Octauii  castra  inrupe- 
runt:  3,9,6;  -  fundis  librilibus  sudibusque, 
quas  in  opere  disposuerant,  .  .  .  Gallos  (c) 
proterrent:  VII  81, 4;  ipse  in  (e;  om.  Ox  ;  Xp.) 
iis  (<-)  operibus,  quae  facere  instituerat, 
milites  disponit:  1,21,3;  —  ut  .  .  .  in  suis 
ordinibus  dispositi  (dispositis  a')  dispersos 
adorirentur:  3,92,2;  —  equitatum  omnem  et 
peditum  milia  X  sibi  .  .  .  mitterent,  quae  in 
praesidiis  rei  frumentariae  causa  disponeret: 
VII  34,1;  -  crebrasque  in  ripis  custodias 
disponit:  1,83,5;  —  in  turribus:  1,27,5;  2, 
19,  3  M.  in  muro;  —  Caesar  dispositis  in  uallo 
custodiis  (c)  recipi  prohibebat:  VII  78,5;  — 
procul  in  uia  dispositis  familiaribus  suis  prin- 
cipibusque  ciuitatum:  VII  28,  6;  —  —  quas 
(legiones)  a  Caesare  acceptas  in  Apulia  hiber- 
norum  causa  disposuerat:  1,14,3;  *.   in 

insula  frumento  nauibusque  comparatis  belhim 
d  u  c  i  non  difficile  existimabat :  2, 18, 6 ;  quam 
(uxorem)  in  Gallia  (-iam  li)  duxerat:  153,4. 

quibus  (fossis) . . .  uadum  . .  in  eo  flumine  effi- 
f-eret:  1,61,1;  pons  in  Hibero  proj^e  effectus 
iiuutiabatur  et  in  Sicori  uadum  reperiebatur : 
1,62,3;  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  in 
Oceano  efScere  consueuit :  IV  29, 1 ;  in  Sicore 
flumine  pontes  eflecerat  duos:  1,40,1;  ^ 

(in  litus  (litore  a;  edd.)  eiectas  esse:  V  10, 
2  u.  p.  01  eicere;)  1  qui   erant  in 

agris  («.  CC)  reliqui  discesserunt :  IV 34,3; 
-  quae  (cohortes)  praesidio  in  (om.  N)  ca- 
stellis  fuerant:  3,99,3;  sed  in  castelio  nemo 
fuit  omnino  militum,  quin  uulneraretur:  3,53, 
3;  qui  in   castris  Caesaris  fuissent:  1,33, 

2;  alii  domos  bonaque  eorum,  qui  in  castris 
eraiit  Caesaris,  petebant  (CC):  3,82,4;  -  in 
Gallia  non  sohim  in  omnibus  ciuitatibus 
atquc  in  omnibus  pagi.s  partibusque  (partibus- 
que  del.  Dauis.;  Np.,  Fr.),  sed  pacne  etiain  in 
(P;  om.  a;  Np.)  singulis  domibus  factiones 
Bunt:  VI  11,2;  -  qui  in  classe  erant  pro- 
ficisci  properabant:  2,43,3;  ipsum  erat  op- 
piduiii  Alesia  (e)  (positum  add.  HSchn.)  in 
colle  BUmmo  adin<i(liim  edito  loco:  VII  69, 1 ; 


—  erant  in  sinistro  cornu  legiones  doae:  3, 
88,1;  —  in  hoc  medio  cursu  est  insula:  V13, 
3;  —  in  singuhs  domibus:  VI 11, 2  u.  s.  in 
ciuitatibus;  —  est  in  finibus  u.  ftnes  j).  1306 
tp])  (.3  loc);  —  in  eo  flumine  pons  erat:  II 
5,6;  -  (cum  esset  Caesar  in  citeriore  Gallia 
(in  hibernis  add.  xa;  Schn.,  Fr.:  hibemis  add. 
Pik;  del.  Ooerlitx):  II  1,1;)  tempus  autem 
(c)  erat  difficillimum ,  quo  neque  frumenta  in 
T  hibemis  (aceruis  F.  Hofm.;  Dh.;  herbis  jEVfe- 
hodius;  horreis  Apitx  ;  cauemis  Hell.;  Hiberis 
Kindsch.;  u.  CC)  erant  neque:  1,48,5;  —  Pha- 
rus  est  in  insula  turris  magna  altitudine:  3, 
112,1;  in  hac  sunt  insula  domicilia  AegypH 
tiorum  et  uicus  oppidi   magnitudine:  3,112,3; 

—  cum  .  .  .  eos  in  eo  loco,  quo  tum  (c) 
essent,  suiun  aduentum  exspectare  iussisset:  I 
27,2;  quod  in  his  locis  inopia  frumenti  erat: 
1117,3;  quibus  in  locis  esse  Germanos  (c) 
audiebat:  IV  7,1;  ad  ipsum  Ambiorigem  con- 
tendit,  quo  in  loco  cum  paucis  equitibus  esse 
dicebatur :  VI  30, 1 ;  quibus  in  locis  sit  Caesar 
ex  captiuis  quaerunt:  VI  35,  7;  in  eo  loco  ipse 
erat  Pompeius :  3, 88, 1 ;  —  quae  (naues)  erant 
in  naualibus:  3,111,6;  —  omnium  rerum, 
quae  ad  bellum  usui  erant ,  summa  erat  i  n  eo 
oppido  facultas  (difficultas  X):  138,3;  sed 
tanti  erant  antiquitus  in  oppido  omnium  rerum 
ad  bellum  apparatus  tantaque  multitudo  tor- 
mentorum,  ut:  2,2,1;  erat  in  oppido  (-dum 
Nahl)  multitudo  insolens  belli  .  .  . :  2, 36, 1 ;  — 
in  omnibus  pagis  partibusque:  VI 11,  2  u. 
s.  in  ciuitatibus;  —  planities  erat  magna  et 
in   ea   tumulus   terrenus  satis  grandis:  143,1; 

—  cum   iam  esset  agmen   in   portis:  3,85,4; 

—  quae  ciuitas  est  in  prouincia:  110,1; 
magna  esse  Pompei  beneficia  et  magnas  clien- 
telas  in  citeriore  prouincia  sciebat:  2,18,7;  — 
impetuque  facto  in  Cassianam  elassem  quin- 
queremes  (c)  duas,  in  quarum  altera 
erat  Cassius,  ceperunt:  3,101,6;  —  prius  quam 
ea  pars  Menapiorum,  quae  citra  Rhenum  yquieta 
(c;  qui  (i)  in  suis  sedibus  add.  c  <S;  ^;  Schn.) 
erat,  certior  fieret:  IV  4, 7;  —  atque  in  hoc 
fere  medio  spatio  tumulus  erat:  1,43,1;  — 
cohortes ,  quae  in  stationibus  erant,  secum 
in  eam  partem  proficisci  .  .  .  iussit:  IV  32,2; 
cf.  infra  C.  f)  in  statione  (H  loc);  reliquum 
quidem  in  terris  esse  ueminem,  quem  non 
superare  possint:  IV  7, 5;  —  in  hoc  tractu 
(Faern.;  nec  tractu  codd.;  u.  CC)  oppidi  pars 
erat    regiae    exigua,    in    quain    ipse    habitiuidi 

causa  initio  crat  inductus:  3,112,8; P»m- 

peius  erat  eo  tempore  in  Canduuia  iterque 
ex    Macedonia    in    hiberua   Apolloniam   I\vrra- 

8* 


119 


in  (2.  A.  a)  a)  aa)) 


120 


chiumque  habebat:  3,11,2;  erat  omnino  in 
Gallia  ulteriore  legio  una:  17,2;  nunc  esse 
in  Gallia  ad  centum  et  XX  milium  numerum: 
131,5;  quid  in  sua  Gallia  .  .  .  aut  Caesari  aut 
omnino  populo  Romano  negotii  esset :  I  34, 4 ; 
cum  esset  Caesar  in  citeriore  Gallia  [in  hiber- 
nis]:  1X1,1;  materia  cuiusque  generis  ut  in 
Gallia  est:  V  12, 5;  VI 11,  2  u.  s.  in  ciuitatibus; 
in  omni  Gallia  eorum  hominum,  qui  (in  add. 
P)  aliquo  sunt  numero  atque  honore,  genera 
sunt  duo :  VI 13, 1 ;  cuius  (taxi)  magna  in  GalUa 
Germaniaque  copia  est:  VI 31, 5;  quorum  (sagit- 
tariorum)  erat  permagnus  (c)  numerus  in  Gallia 
^in  galUa  numerus  ^):  VII 31, 4;  -  —  neque 
quid  in  quaque  parte  opus  esset  proui- 
deri  .  .  .  (poterat):  1122,1;  ^  in  quarta 

quaque  earum  (ratium)  turres  binorum  tabu- 
latorum    excitabat:    1,25,10;  \    ipse 

grauissima  hieme  in  nauibus  excubans:  3,8, 
4;  ^  quid  ergo?    Romanos  (c)  in  (om. 

AQ)  illis  ulterioribus  munitionibus  animine  (c) 
causa  cotidie  exerceri  putatis?  VII  77,  10; 
Tl  ibi  in  omnibus  collibus  expositas  hostium 
copias  armatas  conspexit:  IV  23, 2;  in  terra  ex- 
ponere:    1,31,3  et  3,23,2   u.  p.  91;  ^ 

item  (in  add.  h)  Trallibus  (c)  in  templo  Vic- 
toriae  .  .  .  pahna  per  eos  dies  (in  tecto  add. 
codd.;  del.  C.  F.  Hermann;  in  tectum  Oehler; 
integra  Oud.)  inter  coagmenta  lapidum  ex  paui- 
mento  exstitisse  ostendebatur :  3,105,5;  % 
(in  siluis  oportuno  atque  occulto  loco  .  .  .  Ro- 
manorum  aduentum  exspectabant:  V32, 1.) 
monet,  ut  ignes  in  castris  fieri  prohibeat: 
VI  29,  5;  hoc  idem  fit  (fi;  om.  a)  in  reliquis 
ciuitatibus  (in  reliquis  fit  ciuit.  Fr.;  Dt.):  VII 
15, 1 ;  in  quibus  (nauibus)  ad  Ubram  (  CC)  fecerat 
turres :  3,  40, 2 ;  Germani  una  in  paite  confertis 
turmis  in  hostes  (e)  impetum  fecerunt:  VII 
80, 6 ;  fit  equestre  proelium  in  ea  planitie :  VII 
70,1;  —  pontem  in  Arare  faciendum  curat:  I 
13,  1 ;  (complures  (naues)  praeterea  (in  add. 
codd.;  del.  P.  Manut.)  HispaU  (az/Hpse  HispaU 
aut  in  Baeti  scribeml.  cens.  Vielh.)  faciendas 
curauit:  2,18,1;)  in  Gallia:  V8, 1  u.  gerere; 
factum  etiam  nuper  (eius  hostis  periculum)  in 
Italia  seruili  tumultu :  I  40,  5 ;  ut  iu  Syria 
(Steph.;  in  sorte  corfc/.)  feceraut:  3,32,6;  neque 
ante  proeUum  in  ThessaUa  factum  cognitum 
.  .  .  expeUi  potuit:  3,100,4;  neque  multo  post 
de  proelio  facto  in  Thessalia  cognitum  est:  3, 
101,  7 ;  proelioque  in  Thessalia  facto  domum 
redierant:  3, 111,3;  —  classesque  ipsius,  quas 
hieme  in  SiciUa,  GaUia,  Italia  fecerat  <;-rant 
jVo),  morabaDtur:  3, 42, 3;  t  qui  (Corus) 


magnam  partem  omnis  temporis  in  his  (c)  locis 
(P;  om.  7.)  flare  consueuit:  V7,3. 

nostra  consiUa  quaeque  in  castris  gerantur 
hostibus  enuntiari:  117,5;  quae  res  in  nostris 
castris  (castr.  nostr.  [i)  gererentur  conspicatus : 
II  26,4:  cum  .  .  .  esset  nuntiatum  (c),  quae  in 
sinistro  comu  gererentur:  VII  62, 6;  ipsi  in 
eorum  finibus  bellum  gerunt:  11,4;  quorum  in 
finibus  belliun  geratur:  VII  14,6;  cum  intelle- 
geret  in  iis  (iliis  P)  locis  sibi  bellum  geren- 
dum,  ubi:  11120,1;  dum  (e)  haec  in  his  (c) 
locis  gerimtur:  V22, 1;  (in  longinquis  nationi- 
bus :  VII  77, 16  u.  jifi)  gerere) ;  haec  in  omnibus 
Eburonum  partibus  gerebantur :  VI  35, 1 ;  quid 
quaque  in  (sic  fi;  Fr. ;  qua  ex  a;  quaque  ex 
edd.)  parte  geratur  cognoscit :  VII  85,  1 ;  —  haec 
cum  in  Achaia  atque  apud  ^?)  Dyrrachium 
gererentur  Scipionemque  in  Macedoniam  uenisse 
constaret:  3,57,1;  ut  .  .  .  quae  .  .  in  GalUa 
gererentur  (fierent  fi)  cognosceret :  V  8, 1 ;  quod 
una  in  GalUa  beUa  gesserant:  3,79,6;  dum 
haec  in  Hispania  geruntur:  2,1,1;  cognitis  iis 
^e)  rebus,  quae  simt  gestae  in  citeriore  Hispa- 
nia:  2,18,6;  an  uero  in  Hispania  (-am  f)  res 
gestas  Caesaris  non  audistis?  2,32,5;  t  qnod 
gestum  in  Hispania  diceret:  3,83,2;  cognitis  us 
(c)  rebus,  quae  sunt  in  ItaUa  gestae:  2,17,1; 
factus  VibuIIius  certior ,  quae  res  in  Piceno 
gererentur:  1,15,4. 

in  agris  habet  dilectum  egentiuni  ac  per- 
ditorum :  VII  4, 3 ;  —  quorum  magnam  copiam 
iu  castris  habebat,  in  his  Diuiciaco  et  Lisco: 
1 16,  5;  quos  iUi  (c)  .  .  .  secum  in  castris  ha- 
bebant  obsidum  loco:  1,74, 5;  —  qui  castra  in 
coUe  habebat:  3,85,1;  —  nocturuaque  in 
locis  desertis  conciUa  habebant:  V53, 4;  — 
quos  (gladiatores)  ibi  Caesar  in  ludo  habebat: 
1,14,4;  —  expugnato  in  (om.  Na!)  itinere  op- 
pido  Parthinorum,  in  quo  Pompeius  praesi- 
dium  habebat:  3,41,1;  —  cuiusque  auctoritas 
in  his  regionibus  magui  habebatur:  IV  21, 
7;  —  quod  senatus  in  urbe  habebatur:  1,2, 
1;  lictoresque  habent  in  urbe  et  (P.  Man.;  ex 
codd.)  CapitoUo  priuati  \C:  u.  CC):  1,6,7; 
damnatos  ilUs  temporibus,  quibus  in  urbe  (-bem 
afl)  praesidia  legionum  Pompeius  habuerat: 
3,1,4;  —  —  sedes  (se)  habere  iu  Gallia 
ab  ipsis  concessas:  I  44,  2;  quod  exercitum 
(CC)  in  Gallia  habeat:  144,10;  ^  quar- 

tam  (legionem)  in  Remis  cum  T.  Labieno  in 
confinio  Treuerorum  hiemare  iussit:  V  24, 
2;  cuni  constituisset  \c)  hieraare  (^hiemem  fj) 
in  continenti  propter  repentiuos  GalUae  motus 
(agere  add.  fi):  V22, 4;   quae  (legio)  in  eorum 


121 


in  (3.  A.  a)  x)  aa)) 


122 


(CC)  finibus  hiemabat  (p;  Iiiemauerat  a;  eM.): 
VI  7, 1 ;  constituit  .  .  .  ipse  cum  reliquis  eiua 
legionis  cohortibus  in  uico  Veragrorum  .  .  . 
hiemare:  1111,4;  —  in  Gallia:  111,3  u.  in- 
ueterascere ;  quod  omnibus  constabat  hiemari 
<[i;  hiemare  a)  in  Gallia  oportere,  frumentum 
his  in  locis  in  hiemem  prouisum  non  erat:  IV 
29,4. 

(ut  ipsis  consistendi  in  suis  munitionibus 
locus  non  esset,  cum  paene  inaedificata 
(aedif.  0)  (in  add.  oodd.  et  edd.;  del.  Oemoll) 
muris  ab  exercitu  nostro  moenia  uiderentur;  2, 
16, 2;>  1   in   castris  Curionis  magnus  f 

omnium  incessit  timor  (CC):  2,29,1;  t 

has  (litteras)  ille  in  (om.  (i)  iaculo  inligatas 
(CC)  eflert  (c):  V45,4;  U  tantum  effi- 

ciuDt,  uti  .  .  .  in  iugo  insistere  (consistere 
o)  et  se  inde  (c)  in  currus  citissime  recipere 
consuerint:  IV  33,  3;  'i  armorum  ofticinas 

in  urbe  instituerant:  1,34,5;  ^  ipse 

interim  in  colle  medio  triplicem  aciem  instru- 

ixit:  124,2;  copias  omnes  in  loco  edito  atque 
aperto  instruxerunt :  VII  18,3;  acieque  in  (del. 
Paul)  locis  idoneis  instructa  (structa  Na)  .  .  . 
iubet:  1,43,3;  in  hac  (IdeL;  Sleph.;  hanc  0\) 
(plauitie)  coutra  hostem  aciem  instruit:  1,70, 
3;  1i  productos  palam  in  praetorio  iuter- 

ficiant:  1,76,4;  in  uado:  V  58, 6  m.  deprchen- 
dere;  coniplure.squc  uiilites  huius  (iu  uiis  Madu.) 
urbis  omuibus  partibus  iuterficiebautur:  3, 106,5; 
^  horum  omnium  pars  magna  in  fossis  muni- 
tionibusque  et  Humiuis  ripis  oppressa  suorum 
iu  terrore  ac  fuga  sine  ullo  uuluere  interiit 
(c):  3,71,2;  pluresque  in  eo  loco  sine  uulnere 
(juam  in  proelio  aut  fuga  intereunt:  2,35,3; 
1  Tubero,  cum  in  Airicam  uenisset,  inuenit 
iu  prouincia  cum  imperio  Attium  Varum:  1, 
31,2;  1  quibus  quisque  in  locia  miles  in- 

ueterauerit:  1,44,3;  populi  Eomani  exer- 
citum  hiemare  atque  iuueterascere  in  Gallia 
moleste  lerebaiit:  11  1,3. 

si  qua  iu  parte  noslri  laborurc  aut  grauius 
premi  uidebaulur:  VII  67,4;  1  lulere: 

1119,6  u.  abdere;  H   ut  .  .  .  lauureu- 

tur  (lauantur  codd.)  iu  tlumiuibus:  IV  1, 10. 

sic  neque  in  loco  mauere  ordinesque  scr- 
uare  ueque  procuncre  .  .  .  tutuui  uidcbatur : 
2,41,6;  H  Kcipio  biduuni  iu  («/</.  uc.lt.; 

om.  codii.;  Np.)  castris  stutiuis  moratua 
ad  thumii  .  .  .  Aliaciiiouem  terlio  dic  .  .  . 
exercituiu  uudo  traducit:  3,37,1;  —  (Jaesur 
paucoB  die8  iu  eurum  finibus  moratus  (mo- 
ratur  M)  .  .  .  se  in  liues  Vbioruni  recepit:  IV 
19,1;  —  dum  iu  his  lucis  Gaesar  uuuiiiiii 
purandurum    cuusu    uiorutur:    IV22,  1;    GucHar 


biduum  in  his  locis  moratus  .  .  .  ab  exercitu 
discedit :  VII 9, 1 ;  hic  (Scipio)  nuUo  in  loco 
Macedoniae  moratus  magno  impetu  tetendit  (c) 
ad  Domitium :  3, 36, 2 ;  —  —  Caesar  paucos 
dies  in  Asia  moratus  .  .  .  Alexandriam  per- 
uenit :  3, 106, 1 ;  ipse  interea  .  .  .  in  Gallia 
morari  constituit:  V  24, 8. 

quos  natos  in  insula  ipsa  (p;  ipsi  a;  edd.) 
memoria  proditum  dicunt:  V  12, 1 ;  nascitur  ibi 
plumbum  album  in  mediterraneis  regionibus,  in 
maritimis  ferrum:  V  12,  5;  multaque  in  ea 
(silua)  genera  ferarum  nasci  constat,  quae  reli- 
quis  in  locis  uisa  non  sint :  VI  25, 5 ;  ^ 

L.  Lentulus  comprehenditur  ab  rege  et  in  cu- 
stodia  necatur:  3,104,3. 

principatum,  regnum  obtinere  in  ciuitate 
n.  ciaitas  p.  554  ^)  (5  loc.j;  1  qui 

in  eodem  occiderint  castello  (in  eo  castello 
occiderint  [i)  :  VI 37, 8;  f  (hi  (his  (1;  Np.) 

insulis  (in  siluis  BM;  in  insuUs  Qf;  in  iis  in- 
suUs  Wsbg.)  sese  occultauerunt,  quas  aestus 
efficere  consuerunt  (e) :  VI  31,3;)  quae  in  terra 
(terram  NdU-)  occultauerant  Komani:  VII 85, 
6;  T   persuadet  Castico,   .  .  .   ut  regnum 

in  ciuitate  ^in  ciu.  om.  Bf^)  sua  occuparet: 
I  3, 4  ;  quod  in  Gallia  a  potentioribus  .  .  .  uulgo 
regna  occupabantur:  111,4;  1  nullum  eius 

modi  casum  exspectans,  quo  .  .  .  in  niilibus 
passuum  tribus  offendi  posset:  VI  36,2;  T 
subito  iu  tabernaculo  oppressus:  VII 46, 5; 
3,71,2  u.  interu-e;  f  ne  qua  iu  castrLs  .  .  . 

seditio   oreretur:  VII  28,  6  ;  1  osten- 

dere:  3,105,5  u.  exsistere. 

quo  in  loco  superioribus  fere  diebus  nostri 
pubulari  consueuerant  \c):  3,37,5;  U 

ut  potius  in  siluis  Gallorum  uita  quam  legio- 
narius  miles  periclitetur  (c):  VI  34,8;  K 
quod  .  .  promiscue  in  fluminibus  perluuntur: 
VI  21,  5;  H    quibus  .  .  .   perpetuo  esset 

isdeui  iii  uallo  peruianendum:  VII 41, 2; 
Tl  eudem  (c)  se  superiore  jinuo  in  Hispuuia 
perpessos  labore  et  patieutia  maximuui  bel- 
luui  coiilecissc:  3,47,6;  t  perscribit  in 

lilteris  hostes  ab  se  discessisse:  V49,  3;  1 

peruenire:  3,10,1  u.  dimittere;  1   quo- 

rum  in  aedibus  fanisque  posita  et  honori 
eruut  et  oniatu:  aii.  OcU.  IV  16, 8;  —  taliulue 
tcslamcnti  .  .  .  Kuniam  \c)  enuit  allatae,  ut 
iii  acrario  poucreiitur:  3,108,4;  —  castra 
(iportuiiis  locis  cianl  posila  ibiquc  custcllu  XXIII 
fucta,  quibus  iu  castellis  \\n  quibus  (om. 
cast.)  bdelM)  iuterdiu  statioues  pouebaiitur 
\dispon.  (i):  VII  69,  7;  —  ipsum  erul  oppidum 
AlcHiu  (c;  pusitum  luM.  liiivlm.)  iu  colle 
suuiiiio:    VII<J9,  I;   C'ucsur  quoque    iu  proximo 


123 


in  f2.  A.  a)  y.)  aa)1 


124 


colle  castra  ponit:  1,65,5;  —  in  fanis  ti.  in 
aedibus;  —  castraque  ad  flumen  Apsum  ponit 
{Ald.;  flumen  habus  supponit  Ox)  in  (ut  a) 
finibus  Apolloniatium :  3,13,5;  —  Lutetiam 
proficiscitur.  id  est  oppidum  Parisiorum,  quod 
positum  est  (quod  et  est  om.  fi)  in  insula 
fluminis  Sequanae:  VII 57, 1;  Metiosedum  per- 
uenit.  id  est  oppidum  Senonum  in  insula  (silua 
cuM.  ABM;  fluminis  add.  (>?)  Sequan.ie  (sequane 
AQ;  sequana  BW^)  positum:  VII  58, 3;  — 
erant  eius  modi  fere  situs  oppidorum,  ut  posita 
in  extremis  lingulis  promunturiisque  neque 
pedibus  aditum  liaberent  neque  nauibus:  III 
12,1;  —  quae  (urbs)  posita  in  altissimo  monte 
omnes  aditus  difficiles  habebat:  VII 36, 1;  Ver- 
cingetorix  castris  prope  oppidum  (in  monte 
add.  fi;  Sckn.;  prohat  Db.)  positis  .  .  .  sepa- 
ratim  singularum  ciuitatum  (e)  copias  conlo- 
cauerat:  VII 36, 2;  sub  montem  (c),  in  quo 
erat  oppidimi  positum  Ilerda,  succedunt:  1,45, 
2;  —  in  promunturiis:  11112,1  u.  in  lin- 
gulis;  —  qui  uicus  positus  in  ualle  .  .  .  altis- 
simis  montibus  undique  continetur:  1111,5;  — 
ille  oppidum  Biturigum  positum  in  uia  Nouio- 
dunum  (bitur.  pos.  i.  u.  nouiod.  [i;  om.  a; 
Bitur.  pos.  in  uia  uncis  includ.  Oud.;  om.  Fr.) 
oppugnare  instituerat:  VII 12, 2;  1  cum 

ipse  gratia  plurimum  domi  atque  in  reliqua 
Gallia,  iile  minimum  propter  adulescentiam 
posset:  120,2;  t  praependere:  2,9,4 

ti.    religare;  %   neque   in    (om.  f)   fasci- 

bus  insignia  laureae  praetulit:  3,71,3;  t 
premere:   VII  67, 4  u.  laborare;  \  item 

aha  in  parte  diuersae  duae  legiones  .  .  .  in  ipsis 
fluminis  ripis  proeliabantur:  1123,3;  \ 

in  contuberniis  centuriones  militesque  (jH. 
Schneider;  in  contub.  commibtesque  codd.)  non 
nulli  grauiora  proferebant  i^add.  Belter):  2, 
29, 4 ;  t  quibus  ex  (tn  Paul)  locis  cum 

longius   esset  progressus:  2,41, 1;  1 

frumentum  in  (om.  (i)  Gallia  (in  Gallia  om. 
Flod.)  propter  siccitates  angustius  prouene- 
rat:  V24, 1;  f  frumentum  his  in  (in  his 

fl)  locis  in  hiemem  prouisum  non  erat:  IV 
29,4;  t  acriter  in  eo  loco  pugnatum 

est:  II 10,  2;  equites  uero  .  .  .  omnibus  in  locis 
pugnant  (pugnae  [i),  quo  {om.  [i,  pugnant  quo 
del.  Np.;  u.  CC)  se  legionariis  militibus  prae- 
ferrent:  1127,2;  cum  in  omnibus  locis  con- 
sumpta  iam  reliqua  parte  noctis  pugnaretur: 
VII  25, 1 ;  —  pugnatur  una  (tunc  add.  ji;  Sehn.) 
omnibus  in  <^om.  a';  in  omn.  k)  partibus:  VII 
67,3. 

haec    in    Haeduorum    finibus    recenseban- 
tur:  VII  76,3;  t  Caesar  in  campis  exer- 


citum  reficit  (c):  1,65,2;  hae  copiae  .  .  .  ex 
dilectibus  (e)  horum  annorum  in  citeriore 
Gallia  sunt  refect.-jc:  3,87,5;  Cato  in  Sicilia 
naues  longas  ueteres  reficiebat:  1,30,4;  t 

easque  (storias)  ex  tribus  partibus,  quae  ad  (e) 
hostes  uergebant  (c),  in  {add.  Paul)  eminen- 
tibus  (inminentibus  hl)  trabibus  .  .  .  praepen- 
dentes  religauerunt:  2,9,4;  t  relin- 

quere  in  castris  u.  cai^tra />.  478  (7  loc); 
—  in  continenti  u.  continen»ii  p.  715 
e)  (3  loc);  —  eo  minus  ueritus  nauibus ,  quod 
in  litore  molli  atque  aperto  deligatas  ad  an- 
coras  (e)  relinquebat:  V9, 1;  L.  Caesar  filius 
.  .  .  adpulsa  .  .  ad  proximum  litus  trireme  con- 
strata  et  in  litore  relicta  pedibus  Hadrumetum 
profugerat  (  CC) :  2, 23, 3 ;  postquam  in  litore 
reUctam  nauem  conspexit:  2,23,5;  —  fenestras- 
que  quibus  in  locis  uisum  est  ad  tormenta 
mittenda  in  struendo  (c)  reliquerunt:  2,9,8;  — 
portae  quibus  locis  uidetur  eruptionis  eausa  in 
muro  reUnquuntur:  2,15,4;  —  reliquit  in 
opere  cohortes  duas:  3,67,2;  —  quos  (milites) 
rex  in  oppido  praesidii  causa  reliquerat:  3, 
106,4;  —  in  altera  parte  fluminis  Q.  Titurium 
.  .  .  cum  sex  cohortibus  relinquit  (reliquit 
B^aef,  Flod.) :  115,6;  —  ei  legioni,  quae  in  prae- 
sidio  relinquebatur,  deberi  frumentum  (c) 
sciebat:  VI 33,4;  erat  aeger  in  ([i;  Schn.,  Fr.; 
cum  a;  rell.  edd.)  praesidio  relictus  P.  (c)  Sex- 
tius  Baculus:  VI38, 1;  qui  in  {a^;  om.  ah; 
edd.)  praesidio  contra  castra  (c)  Labieni  (c) 
erant  relicti :  VII  62, 8 ;  —  —  perpaucos  .  .  . 
relinquere  in  Gallia,  reliquos  obsidum  loco 
secum  ducere  decreuerat:  V5, 4;  ille  omnibus 
primo  (c)  precibus  petere  contendit,  ut  in  Gal- 
lia  relinqueretur:  V6,3;  Caesar  .  .  .  constitue- 
rat  nullam  partem  belli  in  Hispaniis  (-anis 
l;  -ania  S)  reUnquere:  2,18,7;  aequo  animo 
mancipia  atque  impedimenta  in  Italia  relin- 
querent  (milites):  3,6,1;  —  —  in  occulto 
reUnquere :  VI  35, 10  u.  C.  g) ;  t  cum  pars 
hominum  in  agris  remaueret,  pars  etiam  in 
castra  uentitaret:  IV  32, 1;  partemque  legionum 
in  castris  Pompei  remanere  iussit,  partem  in 
sua  castra  remisit:  3,97,3;  principes  Galliae 
sollicitare  .  .  .  hortarique  coepit,  uti  <>c)  in  con- 
tinenti  remanerent:  V6, 4;  neque  longius  anno 
remanere  uno  in  loco  colendi  (c)  causa  licet: 
IV  1,  7 ;  quae  (iuuentus)  in  oppido  remanserat 
{u.  CC) :  2, 5, 3 ;  sibi  nullam  cum  iis  (c)  ami- 
citiam  esse  posse,  si  in  Gallia  remanerent:  IV 
8, 1 ;  t  exisse  (se) ,  si  quid  frumenti  aut 

pecoria  in  agris  reperire  possent  \c):  VII 20, 
10;  in  castris  Heluetiorum  tabulae  repertae  sunt: 
1 29, 1 ;   disciplina   in    Britannia    reperta    atque 


135 


in  (-2.  A.  a)  a)  etip)) 


126 


inde  in  Galliam  translata  esse  (e)  existimatur: 
VI  13, 11 ;  pons  in  Hibero  prope  effectus  nuntia- 
batur  et  in  Sicori  uadum  reperiebatur:  1,62, 
3;  1  cum  diuersae  (c)  legiones  <c)  aliae 

alia  in  parte  hostibus  resisterent:  II  22, 1;  — 
audit  lubam  reuocatum  .  .  .  controuersiis  Lep- 
titanorum  restitisse  in  regno :  2, 38,  1 ;  \ 

quos  in  castris  retinuerat:  IV  15,4;  duas  in 
castris  legiones  retinuit:  3,75,2;  leuiusque  ca- 
sura  pila  sperabat  in  loco  retentis  militibus:  3, 
92,  2 ;  circiter  parte  tertia  (armorum)  .  .  .  celata 
atque  in  oppido  retenta:  1132,4. 

in  Utteris  scribit  se  .  .  .  celeriter  adfore:  V 
48,6;  hoc  (imperatoris)  nomen  obtinuit  .  .  .,  sed 
(CC)  in  litteris  ''numquam  scribere  est  soli- 
tus  neque  in  (om.  f)  fascibus  insiguia  laureae 
praetulit:  3,71,3;  in  testamento  Ptolomaei  pa- 
tris  heredes  erant  scripti  ^-tis  /;/)  ex  duobus 
filiis  maior  et  ex  duabus  filiabus  ea,  quae:  3, 
108,3;  ^  Pergamique  in  occultis  ac  recon- 

ditis  (NOhl;  recognitis  af)  templi  (recc;  templis 
0\)  .  .  .  lyrapana  sonuerunt:  3,105,4;  ^ 
magna  praeterea  multitudo  calonum,  magna  uis 
iumentorum,  quae  in  castris  subsederant 
(subsederat  [5;  Schn.),  .  .  .  sequitur:  VI  36, 3; 
^  cohortes  nouissimum  agmen  claudebant  f 
pluresque  { pluribusque  Gijl. }  in  locis  cam- 
pestribus  sub.sisteban t:  1,79,1;  *[  comi- 

tes  famiharesque  eius  angusto  iu  loco  paulisper 
equitum  noslrorum  uim  su.stiiiuerunt:  VI 
30,3. 

ne  ab  equitatu  Caesaris  in  angustiis  (illae 
angustiae /'au/)  tenerentur:  1,66,2;  in  cate- 
nis  tenere:  V27,2  u.  C.  a)  a)  teuere;  1 

nuntiatur  in  castris  Koniauorum  praeter  con- 
suetudinem  tumultuari:  VII  61,  3. 

cum  .  .  .  hostes  iu  uoslris  castris  uersari 
uidissent:  1124,2;  ut  (c)  Germanos  diutius  in 
(tallia   uersari   noluerant  (c):  111,3;  ^ 

uidere:  VI  25,5  u.  nasci;  1  uictis  in 

Alpibus  Seduuis:  1117,1;  \  paulo  facit 

humiliores  (naues)  quam  quibus  in  nostro  mari 
uti  consueuimus:  VI,  2;  paulo  laliores  (facit 
uaues)  quam  quibus  iu  reliquis  utimur  maribus 
in  rel.  mar.  uti  adsueuerant  [i):  Vl,2;  huius 
upera  Commii  .  .  .  superioribus  annis  erut  usus 
in  Britannia  yiu  Br.  del.  Paul)  Caesar:  VII 
76,1. 

[i[i)  c.  Hubst.,  quau  populuui  siguilicuut:  tres 
(legioues)  in  i'  IJelgis  ^bolgio  (i)  conlocauit: 
\'  24,3;  matreni  in  Bitiuigibus  ^c)  liouiiiii  illic 
nobilissinio  iic  potenlissimo  conloca.sse:  1  18,6; 
<4.  TuUium  Cicerouem  et  P.  .Sulpicium  Cauil- 
loni  (c)  et  Matiscone  iu  Haeduis  ad  Ararim 
rei  frumenturiue  laiisa  coulocat ;  \'1I9U,  7;  diias 


legiones  ad  tines  Treuerorum,  duas  in  Lingoni- 
bus ,  sex  reliquas  in  Senonum  finibus  Agedinci 
in  hibemis  conlocauit:  VI  44,8;  constituit  co- 
hortes  duas  in  Nantuatibus  (c)  conlocare:  III 
1,4;  C.  Fabium  legatum  (e)  et  L.  Minucium 
Basilum  (c)  cum  legionibus  duabus  in  Remis 
conlocat :  VII  90, 5 ;  —  et  in  Aulercis  Lexouiis- 
que,  reliquis  item  <;in  add.  !i)  ciuit.itibus,  quae 
proxime  (c)  bellum  fecerant,  in  hibernis  con- 
locauit:  11129,3;  ^  Caesar  in  Belgis  om- 

nium  legionum  hiberna  constituit:  IV 38,4; 
praesidia  in  Rutenis  prouincialibus.  Volcis  Are- 
comicis,  Tolosatibus  circumque  Narbonem  .  .  . 
constituit:    VII  7, 4;  ^    ne    aestatem    in 

Treueris  consumere  cogeretur:  V  4, 1 ;  ', 

erat  in  Carnutibus  summo  loco  uatus  Tas- 
getius :  V25, 1;  \  quae  (naues)  in  Meldis 

factae  erant:  V5, 2;  \  si  ea,   quae  in 

longinquis  nationibus  geruntur,  ignoratis: 
VII  77, 16;  —  rem  gestam  Ln  Eburonibus  per- 
scribit:  V47, 5;  inscii,  quid  in  Haeduis  gerere- 
tur:  VII  77,1;  quaeque  in  Treueris  gererentur 
ostendit:  V3,3;  dum  haec  in  Venetis  gerun- 
tur:  11117,1;  ^  in  Lucanis  Bruttiisque 

.  .  .  dilectus  habebat:  1,30,4;  \  P.  Cras- 
sus  .  .  .  proximus  mare  Oceanum  (qui  add. 
B^^)  in  Andibus  hiemabat  (c):  1117,2;  quar- 
tam  (legionem)  in  Kemis  cum  T.  Labieuo  in 
confinio  Treuerorum  hiemare  iussit:  V24, 2; 
'i  cuius  pater  reguum  in  Sequanis  multos  annos 
obtinuerat:  13,4;  ^  Commium  Atre- 

batem  cum  equitatu  custodis  loco  in  Menapiis 
relinquit,  ipse  in  Treueros  proficiscitur:  VI 
6,  4 ;  tirmo  in  Treueris  ad  pontem  praesidio  (c) 
relicto:  VI  9,5. 

!i)  —  u  fv  'feu  aiv  ff  (plurlmis  locis  |>eudet 
ex  subst.);  ax):  quae  (legioues)  i  u  noui^simo 
agmine  praesidio  impedimentis  fueraut:  II  26, 
3;  impeditos  (Komanos)  in  agmine  et  sub  sar- 
cinis  .  .  .  adoriri  cogitabant:  11124,3;  proinde 
in  (ik-;  Sclin.,  I>b.,  llold.;  om.  X;  rell.  edd.) 
agmine  impeditos  (Komanos)  adoriantur  (c): 
VII  66,4;  ^  nou  modo  frumenta  in  agris 

matura  non  erant ,  sed  ne  pabuli  quidem  satis 
magna  copia  suppetebat :  1 16, 2 ;  iamque  esse 
in  agris  frumenta  matura:  140,11;  VI  30, 1  u. 
a)  aa)  deprehendere ;  frumeutumque  in  agris 
et  pecoris  copiaui  nactus  .  .  .  iter  in  \c)  Se- 
nones  (c)  fucere  iustituit:  VII  56,5;  Cosam  in 
ugro  Thuriuo  ^^Comp.sam  in  a.  llirpino  Oland. 
d- Dauis.:  F.  llofm.)  oppuguaie  cocpit:  3,  22,  2; 
idoneum  locum  in  agris  nactus;  3,81,3;  ^ 

ad  horaui  uonam  iu  aucoris  exspectauit:  IV 
23,  4 ;  naues  duae  .  .  .  iii  noctem  couiectae  . .  . 
coutru  Lissuiii  iii  uucoris  lonstiterunt ;  3,28,1; 


127 


\n  (2.  A.  a)  (3)  et  y}) 


128 


^  quos  cum  apud  se  in  castris  Ariouistus 
conspexisset:  147,6;  quem  quisque  in  castris 
notum  aut  municipem  habebat  couquirit:  1,74, 
1 ;  in  castris  Pompei  uidere  licuit  tricliilas  <c) 
structas  (e),  magnum  argenti  pondus  expositum, 
recentibus  caespitibus  tabernaeula  constrata:  3, 
96,1;  ^  in  ciuitate  u.  cillita!<t  p-  554 

^)  exir.  (5  loc);  %  milites  .  .  .  cursu  incitato 
{CCy  in  summo  coUe  ab  liostibus  conspicie- 
bantur:  1126,3;  t  breuiores  esse  quam 

in  continenti  noctes  (noct.  qu.  in  cont.  p) 
uidebamus  (c):  V13, 4;  \  in  contuber- 

uiis:  2,29,4  u.  a)  aa)  proferre;  ^  om- 

nibus  arboribus  longe  lateque  in  finibus  Mas- 
siliensium  excisis  et  conuectis :  2, 15, 1 ;  % 

hostes  impeditos  nostri  in  flumine  adgressi 
magnum  eorum  numerum  occiderunt;  1110,2; 
ut  paene  uno  tempore  et  ad  siluas  et  in  iiumine 
et  iam  (c)  in  manibus  nostris  hostes  uideren- 
tur  (u.  CC):  1119,7;  Tj   in  aperto  loco 

secundum  flumen  paucae  stationes  equitum 
uidebantur:  1118,3;  etsi  in  his  locis  .  .  .  ma- 
turae  sunt  hiemes:  IV20, 1;  tantum  .  .  .  effi- 
ciunt,  uti  in  decliui  ac  praecipili  loco  incitatos 
equos  sustinere  .  .  .  consuerint:  IV  33,3;  neque 
in  eo  loco  hostis  eat  uisus:  V8, 5;  multaque  in 
ea  (silua)  genera  ferarum  nasci  constat,  quae 
reliquis  in  locis  uisa  nou  sint :  VI  25,  5 ;  Tf 

in  manibus  uostris:  1119,7  u.  iu  flumine; 
\  longe  aliam  esse  uauigatiouem  in  concluso 
(uastissjmo  add.  afi)  mari  atque  in  uastissimo 
(ot«.  fi)  atque  {om.  AQ'^)  apertissimo  {om. 
AQ)  Oceano  («.  CC):  1119,7;  ^  seu  quid 
in  munitionibus  perfectum  non  erat:  3,61, 
3 ;  "i   (ut  .  .  .  omnes  .  .  superioris  aetatis 

cum  liberis  atque  uxoribus  f  pubhcis  custodiis 
quae  aut  muro  {codd.;  [publicis  custodiisque) 
aut  in  muro  Db.)  ad  caelum  manus  tendereut: 
2,5,3;)  1    in    Oceano:    1119,7    u.   in 

mari;  T[  uti  .  .  .  mercatores  in  oppidis 

uulgus  circumsistat :  IV  5,  2;  centuriones  iu 
oppido  .  .  .  portas  occupauerunt :  VII 12, 6 ;  qua 
significatioue  qui  in  oppido  obsidebantur  de  suo 
aduentu  cognoscere  possent:  VII  81,2;  2,2,1 
u.  a)  aa)  esse  (in  oppido);  \  puluerem 

maiorem,  quam  consuetudo  ferret,  in  ea  parte 
uideri,  quam  in  partem  legio  iter  fecisset :  IV 
32, 1 ;  in  omnibus  partibus  incendia  couspiciun- 
tur :  VII 15, 2 ;  sonitumque  remorum  in  eadem 
parte  exaudiri  (audiri  |i):  VII  61,  3;  (Pothiuus 
(nutricius  pueri  et  procurator  regni,  in  parte 
(partem  a;  partes  /(')  Caesaris  add.  codd.;  Sp., 
Dt. ;  del.  F.  Hfm.;  Db.)  .  .  .  a  Caesare  est  inter- 
fectus:  3,112,11;)  \  in  prouiucia:  1,31, 
2  u.  OL)  0.0.)  Inuenire;   2,18,7  ib.  esse  (iu  pro- 


uincia);  ^  scutoque  ad  eum  relato  Scae- 

uae  centurionis  inuenta  sunt  in  eo  foramina 
CXX  (c):  3,53,4;  1f  in  statione:  VI 

37,3  u.   C  f)  in   statione;  \  constabat 

Elide  in  templo  Mineruae  .  .  .  simulacrum 
Victoriae  .  .  .  ad  ualuas  se  templi  limenque 
conuertisse:  3,105,2;  \  in  uadis:  III 12, 

1  u.  a)  aa)  adflictare. 

[i[i):  in  Alpibus:  1117,1  u.  a)  aa)  uin- 
cere;  —  grauis  autumnus  in  Apulia  circum- 
que  Brundisium  .  .  .  exercitum  ualetudine 
temptauerat:  3,2,3;  —  duae  sunt  Albae,  alia 
ista  quam  nouimus  in  f  Aricia  (Marsia  C(»«t. 
Np.)  et  alia  hic  in  ■)■  Italia  (Latio  coni.  Ajp.): 
ap.  Pomp.  comm.  art.  Don.  {gramm.  Lat.  V 
p.  144  ed.  Keil);  —  in  Britannia:  VII  76, 1 
u.  a.)  aa)  uti;  —  populi  Komani  iustissimuin 
esse  in  Gallia  imperium  (esse  in  gallia  imp. 
alio  loeo  habent  B'^^):  145,3;  neque  uUos  in 
Gallia  uacare  agros:  IV  8,2;  loca  sunt  tempe- 
ratiora  quam  in  Gallia  remissioribus  frigoribus: 
V  12,  6 ;  his  .  .  .  agros  .  .  in  Gallia  ex  hostibus 
captos  .  .  .  tribuerat:  3,59,2;  —  qui  habeant 
domicilium  aut  possessionem  iu  Hispania 
(-niam  i):  1,86,3;  M.  Varro  in  ulteriore  Hi- 
spania  initio  cognitis  iis  rebus,  quae  sunt  in 
Italia  gestae,  .  .  .  amicissime  de  Caesare  loque- 
batur:  2,17,1;  iamque  Caesai-is  in  Hispania 
res  secundae  in  Africam  nuntiis  .  .  .  perfere- 
bautur:  2,37,2;  —  in  Italia  atque  Hi- 
spania:  3, 10, 5  u.  a)  aa)  amittere;  —  profi- 
ciscatur  Pompeius  in  suas  prouincias,  .  .  .  dis- 
cedant  in  Italia  omnes  (omn.  i.  it.  Id)  ab 
arniis:  1,9,5;  multos  autumni  pestilentia  in 
Italia  cousumpsit,  .  .  .  multi  sunt  relicti  iu 
continenti:  3,87,3;  (c/".  in  -f  Aricia;)  —  in 
Latio,  in  Marsia  ib.; —  in  Sicori  uadum: 
1,62,3  u.  %)  aa)  reperire;  —  eodemque  die 
Antiochiae  iu  Syria  bis  tantus  exercitus  cla- 
mor  et  signorum  sonus  exauditus  est,  ut  in 
muris  armata  ciuitas  discurreret :  3, 105, 3. 

yy):  in  occultis  ac  reconditis  templi: 
3,  105, 4  u.  a)  aa)  sonare. 

/)  ex  adiect.;  aa)  posit.:  abditus  u.  a) 
aa)  abdere. 

[i!i)  superl. :  IIII  caetratorum  cohortes  in 
montem,  qui  erat  in  couspectu  omnium  ex- 
celsissimus,  mittit:  1,70,4;  —  Bellouaci, 
quae  ciuitas  in  Gallia  maximam  habet  opi- 
uionem  uirtutis:  VII  59, 5;  —  oppidum  Auari- 
cum,  quod  erat  maximum  m  uni  tissi  mum- 
que  iu  (a  [i)  tinibus  Biturigum :  VII  13,3;  — 
qui  .  .  .  plurimum  ante  in  Gallia  potuissent: 
131,7:  qui  in  re  publica  (rebus  a)  iudiciisque 
tum   plurimum  pollebaut   {u.  CC):    1,4,3;    — 


129 


in  (-2.  A.  a)—  B.  a)) 


130 


hic  summo  in  Aruernis  ortus  loco  et  magnae 
habitus  auctoritatis  .  .  .  inquit:  VII  77, 3. 

b)  absol.:  (castra  in  altitudineni  (altitu- 
dine  X)  pedum  XII  uallo  fossaque  .  .  .  munire 
iubet:  115,6;)  1  in  circuitu  u.  cir- 

eaituH  p-  a^lO  E.  (7  loe.) ;  t  (collis)  ex 

utraque  parte  lateris  deiectus  habebat  et  in 
{om.  [i)  fronte  (recc;  Hell.;  Sclin.,  (Db.,) 
Illd.;  frontem  X;  rell.  edd.)  leniter  fastigatus 
(c)  paulatim  ad  planitiem  redibat :  II 8, 3 ;  ea 
.  .  .  interualla  grandibus  in  fronte  (frontem 
o  curr. ,  fh ;  in  fr.  spuria  iudicat  Lattmann) 
saxis  eflerciuntur  (c):  VII  23,2;  t   ('n 

longitudine:  VII 46,3;  1,45,5  u.  p.  104  p) 
in  longitudinem.) 

B.  ad  tenipus  pertinet;  a)  iu  e.  subst.: 
multum  fortunam  in  repentino  hostium  ad- 
uentu    potuisse   iudicauit:    VI42,  1;  t 

adeoijue  erat  impedita  uallis ,  ut  in  ascensu 
iiisi  subleuati  a  suis  primi  non  facile  eniteren- 
tur:  2,34,5;  t    in    bello   2(.   bellnni 

/;.  4VJ  sq.  {11  (13)  loc.  except.  VI  15, 1 ;)  1 

ut  .  .  .  illius  opibus  iu  calamitate  tegeretur: 
3, 103, 3 ;  ut  plerumque  in  calamitate  ex  amicis 
inimici  exsistunt:  3,104,1;  ^  etsi  in  eius 

modi  casu  reprehendendum  non  est:  V33, 4; 
t  in  certamine:  V  44, 14  u.  in  contentione; 
t  in  concilio  u.  coucilinm  p.  <iSO  (S  (11) 
loc.) ;  t  nostri  in  primo  congressu  cir- 

citer  LXX  ceciderunt:  1,46,4;  t  in  con- 

loquio  (-iis)  u.  couloqninni  p.  658  D. 
(7  loc);  t  11  consilio  u.  consilinni 

p.  671  extr.  et  072  (8(9)  loc);  t  cuni  in 

consulatu  suo  rex  atque  amicus  a  senatu 
apjtellatus  esset:  135,2;  t  neque  ipsos  in 

liis  contentionibus,  quas  Ilaedui  secum  .  .  . 
habuissent,  auxilio  populi  Romaui  usos  esse:  I 
44,9;  sic  fortuna  in  contentione  et  certamine 
utrumque  uersauit,  ut:  V44, 14;  ne  paruum 
niodo  detrimentum  in  contentione  projitcr  ini- 
quitatem  loci  accideret  (acciperet  p):  VII  .52, 
2;  t  in  contione  ?<.  contio  p.  71(1  b) 

(4  loc);  t  in  illa  magistratuum  (c)  con- 

trouersia  alter  pro  Conulctolitaui ,  alter  pro 
Coto  .  .  .  pugnauerant  (c):   VII  39, 2;  t 

quaerit  ex  solo  ea,  quae  in  conuentu  dixe- 
rat:  118,2;  ille  pcrlectam  (ejii.-itulam)  in  con- 
iiciitu  niilitum  rccitat:  V4H,  9;  t  extre- 

iiiiiiii  atqiie  ulliimiiu  seuatiis  consultum,  (pio 
iiisi  paciic  in  ipso  urbis  iiicciidid  atque  iii  {o»i. 
I)  (lcspcratioiic  oimiiuin  aalutis  (iam  dcspe- 
rattt  oiniiium  salute  Vielli.)  .  .  .  numquam  luito 
ilesceuHum  (c)  cst:  1,5, 3;  t   "t  ('')  '" 

cius  modi  difficultatibus  quiuitum  diligcntia 
tnduideri  jioterat  prouidebatur:  VI  34,  7;  t 

Ijiixiu,  Cuouar.     11. 


retineri  urbano  motu  Caesarem  neque  i  n  tantis 
disse  nsionibus  ad  exercitum  uenire  posse: 
VII  1,2;  quod  perterritus  miles  in  ciuili  dissen- 
sione  timori  magis  quam  religioni  consulere 
consuerit  (e) :  1,67,3;  t   haec  (cornua) 

.  .  .  argento  circumcludunt  atque  in  amplissi- 
mis  epulis  pro  poculis  utuntur:  VI  28,6;  t 
quibus  (clientibus)  more  Gallorum  nefas  est 
etiam  in  extrema  fortuna  deserere  patronos: 
VII 40, 7;  t  ■in  fuga  u-  fuga  ;j.  1346 

F.  d)  (8  loc,  except.  nil,5  et  151,2);  t 

qui  in  furto  aut  in  {om.  ji)  latrocinio  aut  ali- 
qua  {CC)  noxia  (c)  stnt  comprehensi:  VI  16,5; 
t  qui  minus  facile  eam  rem  (in  add.  BMQ; 
Whitte)  imperio  nostro  consequi  poterant:  II 
1,4;  t  in  incendio:  1,5,3  u.  despera- 

tione;  t  ut  in  itinere   copia  frumenti 

suppeteret:  13,1;  in  eo  itinere  persuadet  Ca- 
stico,  .  .  .  ut  regnum  in  ciuitate  sua  occuparet: 
I  3,  4;  (iie  (Sequani)  (in  add.  af)  itinere  Hel- 
uetios  prohibeant:  19,4;)  cum  eum  in  itinere 
conuenissent :  I  27,  2 ;  in  itiuere  agmen  nostrum 
(c)  adorti:  11120,3;  qui  in  itinere  congressi 
magnopere  .  .  .  orabant:  IVll,  1;  in  fines 
Sugambrorum  contendit  (c).  interim  (in  itinere 
Eartx.)  a  compluribus  ciuitatibus  ad  eum  legati 
ueniuut:  IV  18, 3;  Caesar  legiones  equitatum- 
que  reuocari  atque  in  (ont.  fi)  itinere  resistere 
(desistere  p)  iubet:  V  11, 1 ;  equites  hostium 
essedariique  acriter  proelio  cum  equitatu  nostro 
in  {om.  M})  itinere  conflixeruut:  V15,  1; 
haec  posse  in  itinere  accidere:  V33,  2;  Fabius 
.  .  .  uon  ita  multum  moratus  in  itinere  cum 
legione  occurrit:  V47,3;  legiones  .  .  .  se  ab- 
sente  in  itinere  proelio  dimicaturas  intellegebat : 
VII  6, 3;  hos  contiuuo  iu  {pr.  edd.;  om.  codd.) 
itinere  adorti  omnibus  impedimentis  exuunt: 
VII 42, 6;  milites  in  itiuere  ab  eo  discedunt: 
1,12,2;  relictus  in  itinere  cum  paucis  incidit 
in  VibuIIium  Rufum  missum  a  Pompeio  in 
agrum  Picemim:  1,15,4;  quas  (legiones)  .  .  . 
in  itiuere  couipleuerat :  1,25,1;  (ne  itiuere  (in 
itiu.  /;)  aut  traiectii  iutcrcluderetur:  2,20,1;) 
reliqui  in  itiuere  substiteraut:  2,41,3;  ut  uenien- 
tibus  in  itinere  se  opponeret:  3, 30, 2 ;  expugnato 
in  {om.  Nal)  itincre  oppido  Parthinorum ,  in 
quo  Pompeius  praesidium  habebat,  tertio  die 
ad  Pompcium  pcrucnit:  3,41,1;  si  in  {add. 
Faul)  itiiiere  iiiipeditos  pcrterritos  (('C>  depre- 
hcudere  posset :  3,  75, 3 ;  conspicati  iu  \oii/.  .Vs) 
itiuere  oxploratores  Domitii:  3,79,6;  siniulque 
in  itinere  ut  aliquam  occasionem  dimicimdi 
nauciscoretur :  3,85,2;  t  i"  latrocinio: 

VI  16,5  u.  iii  furto;  iioii  Ikis  i^alus  ^in  add.  codd.; 
cdd.   plur.:   ilel.   IH.;    Pli^   bcUo    latrociniisque 

;i 


131 


in  (2.  B.  a)  ei  h)) 


132 


natos,  non  siluae  morantur:  VI 35, 7;  Tf 

quotienscumque  sit  decretum,  darent  operam 
magistratus,  ne  quid  res  publica  detrimenti 
caperet,  .  .  .  factum  in  (om.  1}  pemiciosis  legi- 
bus,  in  ui  tribunicia,  in  secessione  populi, 
templis  loeisque  editioribus  occupatis:  1,7,5; 
t  quod.  plerumque  iis  (c)  accidere  <e>  con- 
sueuit,  qui  in  ipso  negotio  consilium  capere 
coguntur:  V33, 1;  f  in  no.xia:  VI 16,  5 

u.  in  furto;  \  qui  eadem  esseut  usi  for- 

tuna  eademque  inobsidione  perpessi :  2,  28, 3 ; 
t  cum  in  opere  singulas  legiones  (CC)  ap- 
peDaret:    VII17,4;  f  si    nihil    in   op- 

pugnatione  oppidi  profecissent  (profecisset 
p):  VII  20, 11;  paucis  in  oppugnatione  amissis 
re  infecta  inde  discessit:  3,40,6;  t  quos 

(seruos)  in  pabulatione  paucis  ante  diebus 
exceperat:  VII 20, 9;  T  in  pace  nullus 

<c)  est  communis  magistratus:  VI  23,5;  1 

(neque  is  sum,  inquit,  qui  grauissime  ex  uobis 
mortis  <in  add.  ,8)  periculo  terrear:  V30,2;) 
quod  plerumque  in  summo  periculo  timor 
misericordiam  non  recipit:  VII  26,4;  t 

quod  in  petitione  consulatus  erat  subleuatus: 
1,22,4;  ^' satis  habebat  in  praesentia  ho- 
stem  rapinis  .  .  .  prohibere:  1 15, 4;  quos  in  prae- 
sentia  tribunos  militum  circum  se  habebat:  V 
37, 1 ;  si  qui  etiam  in  praesentia  se  occultassent : 
VI 43, 3 ;  quoniam  in  praesentia  obsidibus  cauere 
inter  se  non  possint  ^c):  VII  2,2;  Marcellus  .  . 
passurum  in  praesentia  negat:  1,6,4;  itaque  in 
praesentia  Pompei  sequendi  rationem  omittit, 
in  Hispaniam  proficisci  constituit:  1,30,1;  in 
praesentia  (praesentiam  /d)  similem  rationem 
operis  instituit:  1,42,1;  differendum  est,  inquit, 
iter  in  praesentia  nobis:  3,85,4;  t  cum 

his  in  proeliis  uersabantur:  148,5;  quo 
plerumque  genere  in  proeliis  uti  consuerunt: 
IV  24, 1 ;  quo  (studio)  in  pedestribus  uti  proeliis 
consuerant:  IV  24,  4;  ita  mobihtatem  equitum, 
stabilitatem  peditum  in  proeliis  praestant:  IV 
33, 3 ;  quo  insigni  in  proeUis  uti  consuerat  (e; 
tt.  CC) :  VII  88, 1 ;  —  pluresque  in  eo  loco  sine 
uulnere  quam  in  proelio  aut  <in  add.  Paidy 
fuga  intereunt:  2,35,3;  —  in  eo  proelio  ex 
equitibus  nostris  interficiuntur  quattuor  et  sep- 
tuaginta:  IV  12,3;  in  eo  proelio  eum  graui  uul- 
nere  e.sset  adfectus  aquilifer:  3,  64,3;  in  eo  proe- 
lio  non  amplius  CC  milites  desiderauit,  sed  cen- 
tiiriones  .  .  .  circiter  XXX  amisit:  3,99,1; 
t  atque  hoc  horridiores  <c)  sunt  in  pugna 
aspectu :  V 14,  2 ;  et  in  appellandis  coliortandis- 
que  miJitibus  imperatoris  et  in  pugna  militis 
officia  praestabat:  V33, 2;  quibus  in  pugna 
uitae  periculum   accideret  (-rat   KO;):  2,6,1; 


praestare  .  .  per  uirtutem  in  pugna  bel'i 
fortunam   e.xperiri:  2,30,2;  t  qua  in  re 

Caesar  non  solum  publicas,  sed  etiam  pri- 
uatas  iniurias  ultus  est:  112,7;  cum  pro  se 
quisque  in  conspectu  imperatoris  etiam  in  ((i; 
om.  a.)  extremis  suis  rebus  operam  nauare 
cuperet:  II  25, 3;  qua  in  re  admodum  fuit  milir 
tum  uirtus  laudanda:  V8, 4;  tinseces- 

sione:  1,7,5  u.  in  legibus;  t  impetratum 

est  summa  tribunorum  plebis  contentione,  ut 
in  senatu  recitarentur  (litterae):  1,1,1;  qui 
.  .  .  ab  se  reliquisque  in  senatu  interrogatus 
.  .  .  confirmauisset:  1,30,5;  neque  se  refor- 
midare  quod  in  senatu  Pompeius  paulo  ante 
dixisset:  1,32,8;  Pompeius  enim  discedens  ab 
urbe  in  senatu  dixerat  .  .  .:  1,33, 2;  tin 

spe:  11126,4  u.  C.  1))  in  spe;  t  pars 

magna  .  .  .  suorum  in  (om.  V.)  terrore  ac 
fuga  sine  ullo  uulnere  interiit  (c):  3,71,2;  t 
quorum  (consiliorum)  eos  in  (e  Aimoin.,  recc; 
Whittc,  liaitd  scio  anrecte)  uestigio  paenitere 
necesse  est:  IV 5,3;  t  in  ui:  1,7,5  u.  in 


legibus ; 


crebraeque  uoces  militum  in 


uigiliis  conloquiisque  audiebantur:  3,49,2; 
t  ut  (c)  omnibus  in  uita  commodis  una  cum 
iis  (c)  fruantur:  11122,2. 

b)  iii  V.  abl.  g^ernnd.:  diutius  in  his  rebus 
administrandis  morati:  VII  82,4;  in  his  ad- 
ministrandis  rebus  quam  maxime  concursari  et 
cum  simulatione  agi  timoris  iubet:  V50,  5;  — 
et  in  appellandis  cohortandisque  militibus 
imperatoris  et  in  pugna  militis  ofBcia  praesta- 
bat:  V33, 2;  —  continuato  diem  noctemque 
opere  in  flumine  auertendo:  1, 62, 1;  —  tanta 
fuit  in  castris  capiendis  (cap.  castr.  P)  cele- 
ritas :  VII  46, 5 ;  quod  sunt  in  consiliis  capien- 
dis  mobiles :  IV  5, 1 ;  sed  in  consilio  capiendo 
omuem  Galliam  respiciamus :  VII  77,7;  —  iniu- 
riam  in  eripiendis  legionibus  (AkL;  legibus 
codd.)  praedicat,  crudelitatem  et  insolentiam 
in  circumscribendis  tribimis  plebis:  1,32, 
6;  —  in  cohortandis  militibus:  V  33,2  u. 
in  appellandis;  ut  ipse  in  cohortandis  mili- 
tibus  pronimtiauerat :  3,94,3;  —  et  in  com- 
memoranda  ciuitatis  calamitate  .  .  .  dixe- 
runt:  II  28,  2;  —  magnamque  res  dUigen- 
tiam  requirebat  non  in  summa  exercitus 
tuenda  .  .  .,  sed  in  singulis  militibus  con- 
seruandis:  VI  34,  3;  —  in  eripiendis 
legionibus:  1,32,6  u.  in  circumscribendis ;  — 
relinquebatur,  ut  .  .  .  tantum  in  agris  uastan- 
dis  incendiisque  faciendis  hostibus  noceretur, 
quantum:  V19, 3;  ne  in  opere  faciundo  miiitfts 
repentino  hostium  incursu  exterrerentur :  1 ,  41 , 
4;  —   ut  potius  in  nocendo  aliquid  praeter- 


133 


in  (2.  B.  Ij)  —  C.  a)  a)) 


134 


mitteretiir  (omitteretur  fJ) ,  ...  q-uam  cum  ali- 
quo  militum  detrimento  noceretur :  VI 34,  7 ;  — 
in  occupandis  praesidiis  magna  ui  uterque 
nitebatur  {Xd;  uidebatur  x;  ntebatur  O):  3, 
45,1;  —  ut  .  .  .  diligentiam  in  perdiscendo 
ac  memoriam  remittant:  VI  14,4;  —  si  esset  in 
j)erficiendis  pontibus  {)erielitandum:  VII  56, 
1;  —  iu  petenda  pace  eius  rei  culpam  in 
multitudinem  contulerunt  (c):  IV  27,  4;  —  ne 
aut  ingratus  ( CC)  in  referenda  gralia  aut  arro- 
gans  in  praeripiendo  (praecip.  //;  populi 
beneficio  (benef.  praer.  pop.  af)  uideretur:  3, 
l,(j;  —  reperiebat  etiam  in  quaerendo  (in 
quaer.  otJi;  inquirendo  af)  Caesar:  118,10;  ne 
iu  quaerendis  suis  ^ne  inquirendo  suos  li)  pu- 
gnandi  (c)  tempus  dimitteret:  II  21,6;  —  neque 
usae  nocturna  aura  (naues)  in  redeundo 
oflenden-it:  3,8,2;  —  in  referenda  gratia: 
3,1,6  u.  in  praeripiendo ;  —  fenestrasque  .  .  . 
ad  tormenta  mittenda  in  struendo  (instruenda 
0'af)  reliquerunt;  2,9,8; —  qui  celeritatem  in 
t  ransportandis  legior'bus  adhiberet :  3, 8, 2 ; 
—  in  summa  tuenda:  VI34,3  u.  in  couser- 
uandis;  —  in  agris  uastandis:  V19,3  u.  in 
faciendis. 

C.  trsl. ;  a)  respondet  uotioni  locall  (cf.  A.) ; 
a)  iiendet  ex  uerbis:  consistere  «.  consisto 
p.  (Jtil  ii.  C-J  loe.j;  ^  quod  suum  jtericu- 

lum  iu  aliena  uident  uirtute  (ji;  Sclin.;  salute 
a;  rell.  edd.)  constare  (consistere  di;  tdd. 
uett.):  VII 84, 4;  monuitque  eius  diei  uictoriam 
iu  earum  cobortium  uirtute  constare  (consistere 
f):  3,89,3;  (quod  penes  eos  (paene  in  eo  ik; 
.\p.;  paene  ex  eo  Em.  Uoffm.),  si  id  oppidum 
retiiiuisseut ,  siuumam  uictoriae  constare  intel- 
kgebaut:  VII  21,3;  V  36,  4  u.  perseuerare ;) 
•  iu  his  ojteribus  consiULsque  biduum  con- 
Bumitur:  1,82,1;  biduoque  et  noctibus  tribus 
(uocte  in  Ciacc.)  nauigatione  consumptis  ad- 
l^ellit:  2,23, 1;  in  his  rebus  circiter  dies  X  cou- 
siuuil:  Vll,6;  diebusque  in  ea  re  consumptis 
\'II11:  1,27,1;  totumque  in  ea  re  diem  con- 
-iiuiuut:  1,81,3;  \  continere  in  ofticio 

"   coutiueo  p.  713  c)  {l  loc.j;  1  di- 

spersis  in  opere  nostris  subito  .  .  .  euolaue- 
ruut:  11128,3;  ^  uec  (c)  minus  se  in  ([i; 

ab  a;  cdd.)  milite  modestiam  et  contiuentiam 
yct  cuut.  om.  [J)  quani  iiirtutem  atque  animi 
magniludiuem  desiderare:  VII  52,  4;  ^ 

iicque  ullum  ferc  dicm  intermilUbat,  ijuin 
r(jueslri  proelio  .  .  .  quid  in  quoque  eaaet 
.'inimi  ac  uirtutis  suorum  ix;riclitaretur  (c): 
VII  36, 4;  proiude,  si   quid  in  uobis  auimi  est 

esl  in  D.  a.  (i),  persequamur  eorum  luurtein : 
VII 38, 8;    quod    .'^ummu    auctoritas    JUJtiquitus 


erat  in  Haeduis  magnaeque  eorum  erant  (otn. 
^)  clientelae:  VI  12,2;  omnes  .  .  grauioris 
aetatis,  'n  quibus  aliquid  consilii  aut  dignitatis 
fuit:  11116,2;  tantum  fuit  in  mUitibus  studii, 
ut:  1,64, 8;  —  hic  <,£-)  cognosci  licuit,  quan- 
tum  esset  hominibns  praesidii  in  animi 
firmitudine:  3,28,4;  —  est  ergo  in  -genere 
et  sanctitas  regum  .  .  .  et  caerimonia  deo- 
rum:  ap.  Swf.  6;  —  tanta  in  iis  (nauibus) 
erat  firmitudo:  11113,8;  —  nisi  (c)  quid 
in  Caesare  populoque  Eomano  sit  auxilii: 

131,14; Bellouacos  omn'  tempore  in  fide 

atque  amicitia  ciuitatis  {c)  Haeduae  fuisse: 
II  14,2;  —  esse  in  angustiis  u.  angutiitiae 
p.  261  b)  (4  loc);   —   ubi  .  .  .  hostes  .  .  .  ab 
utroque  latere  instare  et  rem  esse  in  angusto 
uidit:  1125,1;  —  mihi  est  in  animo  u.  ani- 
mns  p.  269  B.  (3  loc);  —  in  armis  esse  u. 
arnia  p.  308  (12  loc);  —  in  eadem  causa 
laerunt  Vsipetes   et  Tencteri:  rV4, 1;   —  quo- 
riun  erant  in  (in  quorum  erant  ,S;  Flod.)  clien- 
tela:  VI 4,5;  —  (in   curatione:  3,104,1  u. 
infra  in  procuratione;)  —  erat  in  magnis  Cae- 
sari  (,3;  Sclm.,  Db.;  caesaris  a;  rell.  edd.)  dif- 
ficultatibus  res:  Vn35, 1;  erat  res  in  magna 
difficultate:  3,15,3;   —   uidet  .  .  .  in   summo 
esse  rem  (rem  esse  ^)  discrimine:  VI 38, 2; 
—  esse  in  fide  alcs  u.  fides  p.  1207  C.  c) 
(,ti))   (4  loc);  —  iu   herbis  esse:  1,48,5  u.  A. 
a)  a)  aa)  esse  in  hibemis;  —  in  honore  esse 
u.  honos  p.  1514  e)  (3  loc) ;  —  exspectari 
etiam  ab  his  Aduatucoriun  copias  atque  esse 
in  itinere:  1116,4;  hanc  sibi  commodissimam 
belli  rationem  iudicauit,  uti  castra  .  .  .  moueret 
semperque  esset  in  itineribus:  3,85,2;  cum  .  .  . 
properarem   atque   essem   in  itinere  praemissis 
iam   legionibus:   ap.   Cie.  ad  Att.  1X6-1;   — 
cum  .  .  .  quo  in  loco  res  esset  quantoque  iu 
Iiericiilo  .  .  .  imperator  uersaretur  cognouissent : 
1126,5;   —   in  omni  Gallia   eorum  hominum, 
qui  (in  add.  Ji)  aliquo  sunt  numero  atque  ho- 
nore,  genera  sunt  duo:  VI 13, 1 ;  —  se  suosque 
omnes  in  officio  futuros  (confirmat   add.  !i) 
ueque    ab   amicitia   populi    Romani    defecturos 
confirmauit:  V3,3;   —    quod  .  .  .  semper  .  .  . 
(legiones)  plures  .  .  partitis  temporibus  enmt  i  n 
opere:  VII  24,5;  —  cognoscit,  quae  .  .  .  geran- 
tur   quantoque   in    periculo    res  sit:  V48,2; 
quanto  res  sit  (sit  res  fi)  in  periculo   cogno- 
scunt:  VI39, 1;  summo  esse  in  periculo  rem: 
VII 32, 3;    equites  .  .  .  quanto   res  in    iieritulo 
fuerit  expouunt:   VII  41,2;  tum  magno  erat  in 
periculo  res:  1,79,3;  —  quorum  oppida  omnia 
iu   potestatc  eius  esseut:  132,5;   itaque  es.se 
ciuitatem  in   sua  potestate  (ciu.  in  s.  pot.  esso 


135 


in  (3.  C.  a)  a)) 


136 


P):  V3, 7;  deoram ,  quorum  ipsi  in  potestate 
sunt  reges :  ap.  Suet.  6 ;  —  qui  propter  aetftem 
eius  in  procuratione  (curatione  a ;  i\;).,  Dt.} 
erant  regni:  3,104,1;  erat  in  procuratione 
regni  propter  aetatem  pueri  nutricius  eius  .  .  . 
Potliinus :  3, 108, 1 ;  —  cum  iam  extremi  essent 
in  prospectu:  VIO, 2;  —  multumque  sunt 
in  uenationibus:  IV  1,8;  t  duas  legio- 

nes  in  armis  excubare  iubet:  VII 11,  6;  1 
hoc  neque  ipse  transire  habebat  in  animo 
(in  animo  habebat  p)  neque  hostes  transituros 
existimabat:  V^I7, 5;  —  milia  enim  XX  in 
armis  habebat:  3,110,1;  —  quos  ille  postea 
magno  in  honore  habuit:  1,77,2;  pecus  {CC) 
.  .  .  magno  in  honore  habebant:  3,47,7;  — 
poUicitum  (esse  add.  B-'^)  se  in  cohortis  (in 
coh.  se  p)  praetoriae  loco  decimam  legionem 
habiturum :  I  42, 6 ;  se  in  hostium  habiturum 
loco,  qui  non  .  .  .  ad  Castra  *Cornelia  *naues 
traduxisset  (c):  2,25,6;  —  in  obsidione,  in 
(sua)  potestate  habere,  in  se  habere  u. 
habeo  p.  1401  §d)  (7  loc);  ^  toto  hoc 

in  (del.  Ciacc.)  genere  pugnae  .  .  .  intellec- 
tum  est:   V16, 1;  t  in  ea  re  omnium 

nostrorum  intentis  animis:  11122,1;  1 

quae  (ciuitates)  in  amicitia  manserant  (man- 
serunt  OH)  [Pompei],  magnis  adfectae  bene- 
ficiis  eum  diligebant:  1,61,3;  obtestatur,  ut  in 
fide  maneant :  ^''II  4,  5 ;  praemittit  ad  Boios 
qui  .  .  .  hortentur  . .,  ut  in  fide  maneant:  VII 
10,3;  cousolatus  Indutiomarum  hortatusque  est, 
uti  in  officio  maneret :  V  4, 2 ;  si  in  eo  mane- 
rent,  quod  conuenisset:  136,5;  t  si  f  pe- 

dites  (impedimentis  b;  recte  tii  fallor)  suis 
auxihum  ferant  atque  in  eo  morentur:  VII 
66,5;  \  imprudentibus  nostris  atque  oc- 

cupatis  in  munitione  castrorum  subito  se  ex 
siluis  eiecerunt:  V  15, 3;  ad  nostra  castra  atque 
eos,  qui  in  opere  occupati  erant,  contenderunt: 
1119,8;  niiUtes  occupatos  in  opere  (in  op.  occ. 
fi)  adoriebantur:  VII 22, 4;  a  mihtibus  conten- 
dit ,  ne  iu  praeda  occupati  reliqui  negotii  ge- 
rendi  facultatem  dimitterent :  3,  97, 1 ;  Caesar 
hostibus  in  pugna  occupatis  .  .  .  Pharum  (c) 
prehendit:  3,112,5;  cognita  Pompei  profectione 
concursantibus  illis  atque  in  ea  re  occupatis 
uulgo  ex  tectis  significabant :  1, 28, 2 ;  in  his 
rebus  fere  erat  Fuflus  occupatus :  3, 55, 3 ;  — 
dispersos  depositis  armis  in  metendo  occupatos 
subito  adorti:  IV  32, 5;  \  prima  et  secunda 
acies  in  armis,  ut  ab  initio  constituta  erat, 
permanebat:  1,41,4;  qui  in  iugo  coustite- 
rant  (e)  .  .  .  neque  in  eo  quod  probauerant 
consilio  permanere  .  .  .  neque  .  .  .  uim  celeri- 
tatemque   .   .   imitjiri   pctuerunt  (c) :   VI 40, 6 ; 


annos  non  nulli  XX  (c)  in  discipUna  perma- 
nent:  VI  14, 3;  quod  (e)  in  eadem  inopia, 
egestate,  patientia;  qua  ante,  Gennani  perma- 
nent,  eodem  uictu  et  (e)  cultu  corporis  utuntur 
{ii.  CC):  VI  24,4;  ciuitates  solUcitant,  ut  in  ea 
Ubertate,  quam  a  maioribus  acceperiut  (c),  per- 
manere  quam  Komanorum  seruitutem  perferre 
malint  (c):  1118,4;  (nuntios  tota  ciuitate  Hae- 
duorum  dimittit;  eodem  (in  eodem  [i)  mendacio 
de  caede  equitum  et  principum  permouet  (iS'; 
permonet  A';  permauet  B'?A-;  Ald.):  VII 38, 10;) 
quem  (Cingetorigem)  ab  initio  permansisse  in 
officio  demonstrauimus:  VI  8,9;  hortatusque, 
ut  in  ea  sententia  permanerent,  eos  (legatos) 
domum  remittit:  IV  21, 6;  nihil  Sequani  respon- 
dere,  sed  in  eadem  tristitia  taciti  permanere 
(permansere  A(B)af):  132,3;  t  iUe  in  sua 

sententia  perseuerat:  1,72,4;  Cotta  se  ad 
armatum  hpstem  iturum  negat  atque  in  eo  per- 
seuerat  (constitit  fJ) :  V36, 4;  tametsi  magno- 
pere  admirabatur  Magium,  quem  ad  Pompeium 
cum  mandatis  miserat,  ad  se  non  remitti  .  .  ., 
tamen  omnibus  rebus  {CC)  in  eo  perseueran- 
dum  putabat:  1,26,2;  t  ubi  eos  in  sen- 

tentia  perstare  (praestare  AQ^Bf)  uiderimt: 
VII  26,4;  1  id  ne  accidat,  positum 

in  eius  diligentia  atque  auctoritate:  VII 
32,5;  —  in  celeritate  u.  celeritas  p.  oOo 
F.  (o  loe.) ; —  (cum  priores)  perturbatis  ordini- 
bus  omnes  {CC)  in  fuga  sibi  praesidium  po- 
nerent:  1111,5;  —  cum  .  .  .  omnem  .  .  GaUiae 
salutem  in  illo  uestigio  temporis  positam  ar- 
bitrarentur  :  VI25, 1;  —  proinde  omnia  in  uic- 
toria  posita  (esse  add.  [i)  existimarent:  V34, 
1;  —  (milites)  omnem  spem  salutis  in  uirtute 
ponerent :  III 5, 3 ;  reUquum  erat  certamen  po- 
situm  in  uirtute,  qua  nostri  miUtes  facile  supe- 
rabant:  III  14,8;  cum  Sotiates  (c)  superioribus 
uictoriis  freti  in  sua  {om.  B^)  uirtute  totius 
Aquitaniae  salutem  positam  putarent:  III  21, 1 ; 
nostri  .  .  .  tamen  omnem  spem  s;dutis  (sal.  sp. 

[i)  .in  uirtute  ponebant:  V  34, 2; ne  cuncta 

GalUa  deficeret,  quod  nuUum  amicis  in  eo 
praesidium  uideret  (uideretur  M;  Np.,  Fr.,  Db., 
Dt.^)  positum  esoe  (praes.  positum  uideret  (i): 
VII 10, 1 ;  t  ue  qua  spes  in  fuga  (fugae 

Pramm.)  relinqueretur:  151,2;  1  hor- 

tatur,  ut  spem  omnem  in  uirtute  reponant: 
2,41,3;  t  quorum   in  consiUo  omnium 

uestriun  consensu  pristinae  residere  uirtutis 
(uirt.  resid.  [i)  memoria  uidetur:  VII  77, 4; 
t  (primam  et  secundam  aciem  in  armis  esse 
(sese  tehere  [i),  tertiam  castra  munire  iussit: 
149,2;)  quos  Aduatuci  obsidum  numero  mis- 
sos  apud  se   in  seruitute  et  catenis  tenuissent: 


137 


in  (2.  C.  a)  7.)  -  y)) 


138 


V  27,  2 ;  Haeduos ,  fratres  consanguineosque 
saepe  numero  a  senatu  appellatos,  in  seruitute 
atque  in  dicione  (deditione  B^ft)  uidebat  Ger- 
manorum  teneri:  133,2;  magnam  partem  Gal- 
liae  (gallorum  fl)  in  officio  tenuit:  V54, 1; 
omues  (c)  eorum  milites  in  potestate  CaesarLs 
teneri:  VII  43, 1;  ^  hi  (equites),  cum  est 
usus  atque  aliquod  bellum  incidit,  .  .  .  omnes 
in  bello  uersantur:  VI 15, 1 ;  quod  in  simili 
culpa  uersabantur:  3, 110, 4;  suosque  (c)  lan- 
guidius  in  opere  uersari  iussit:  VII 27, 1;  cuius 
rei  timore  exterriti  diem  noctemque  in  opere 
uersantur  (Romani):  VII  77, 11;  cum  .  .  .  quo 
in  loco  res  esset  quantoque  in  periculo  et  eastra 
et  legiones  et  imperator  uersarctur  cognouissent: 
I12G,  5;  quique  in  proeliiis  pericuiisque  uersau- 
tur:  VI16, 2;  in  proeliis  uersari:  148,5  u.  li. 
a)  in  proelio. 

(j)  =  quod  uttinet  ad;  aa)  pendet  ex  uerbis: 
cousulcre:  l,b5,2  u.  putare;  t  Cotta 

.  .  .  nulla  in  re  commuui  saluti  deerat:  V33, 
2;  1|  iu  reliquis  uitae  institutis  hoc  fere 

ab  reliquis  differunt,  quod:  VI  18,3;  t 

Iiaec  eadem  ratio  est  in  summa  totius  Galliae: 

VI  11,5;  t  (ut  tribujios  plebis  (in  ea 
re  add.  codd.;  Np.,  Db.;  unc.  incl.  Dt.;  u.  CC) 
ex  ciuitate  expulsos  in  suam  dignitatem  re- 
stitueret:  1,22,5;)  11  se  id,  quod  in  Ner- 
uiis  (neruios  i^^^fj;  Fr.)  fecisset,  facturum:  II 
32,2;  quod  facere  in  eo  cbnsueruut  (c),  cuius 
orationem  adprobant:  VII  21, 1;  cum  de  exer- 
citibuH  dimiltendis  ultro  (c)  postulauisset;  in 
quo  iacturam  dignitatis  atque  honoris  ipse  fac- 
turus  csset:  1,32,4;  'i  nou  oportere  se  (c) 
a  populo  Ilomano  in  suo  iure  impediri:  I  3G, 
2;  K  nos  esse  iuiquo»,  quod  (c)  in  suo 
iure  se  intcrpellaremus:  144,8;  t  at> 
credo,  *[8i]  Caesarem  probatis,  iu  (N;  iam  0-v) 
me  offenditis:  2,32,10;  1  quod  iu  eo 
pcccandi  Germauis  causa  non  esset:  147,4; 
1[  multum  cum  iu  omnibus  rebus  tum  in  re 
uiililari  potest  fortuna:  VI 30, 2;  quac  (for- 
tuna)  pluriuium  potest  cum  iu  reliquis  rebus 
tuni  praecipue  in  bello :  3,  U8, 1 ;  1  con- 
cursum  ad  se  fieri  uidet,  quod  fasces  antefer- 
rentur.  in  lioc  onniis  nmltitudo  maiestatem 
regiam  miuui  praedicabat:  3, 10l>,4;  t 
proficerc:  VII 20,  11  ii.  \i.  a)  in  oppugna- 
tione;  %  qua  iii  re  omiiium  suoruni  uilac 
conKulendum  putariut:  1,85,2;  t  «jui 
(r)  ijuod  ab  altero  (c)  postularcnt  in  so  rccu- 
KarciiL:  1,32,5;  H  quae  in  eo  reprehen- 
dat  oslciidit:  120,  (!;  H  iii  se  uno  non 
Huruari,  ijiiod  sit  oninibus  datum  seinpcr  im- 
I^eraloribus:  1,85,  10;  siiiicrius  lamcii  iiisliUUiiiii 


in  equitibus  .  .  .  seruabat:  3,84,3;  ^  in 

quo"  si  non  (c)  praesens  periculum,  at  certe 
longinqua  (c)  obsidione  fames  esset  timenda 
(pertimescenda  bdefilc):  V29, 7;  t  cum  in 

reliquis  fere  rebus  (reb.  fere  (i),  publicis  pri- 
uatisque  rationibus  (del.  Miller) ,  Graecis  litte- 
ris  utantur  (utantur  litteris  'p):  VI  14,3;  ut 
his  testibus  in  summa  (summam  X/il)  pecuniae 
(sumenda  pecuuia  Ciacc.)  uteretur:  3,105,  1; 
ut  tuis  consiUis  atque  opibus,  ut  consueui,  in 
omnibus   rebus  utar :  ap.  Cie.  cul  Att.  IX  16, 3. 

[jfi)  peiidet  ex  subsf.:  auctoritas:  114,3 
u.  spiritus;  \  sic  terrore  (CC)  oblato  a 

ducibus  crudelitas  in  supplicio  .  .  .  spem 
praesentis  deditionis  sustulit:  1,76,5;  1 

nbuum  in  re  publica  (rem  publicam  N)  intro- 
ductum  exemplum  queritur:  1,7,2;  1 

(Germanos)  incredibili  uirtute  atque  exer- 
citatLone  in  armis  esse:  139,1;  "i  qui 

.  .  intra  praesidia  Pompei  fuisseut  neque  ope- 
ram  in  re  militari  praestitissent :  3,83,3;  1 
quibus  in  rebus  proiationem  diei  douationem 
esse  dicebant:  3,32,5;  t  ratio:  VI 11, 5 

u.  aa)  esse;  t  cum  se  uictoriae  Pompei 

comitem  esse  mallet  quam  socium  Caesaris  in 
rebus  aduersis:  3,80,3;  t  uti  .  .  .  magnam 
sibi  auctoritatem  magnosque  spiritus  in  re 
militari  sumerent:  114,3;  1f  qui  .  .  .  non 

magnum  in  re  militari  usum  luibebant:  139, 
2;  qui  magnum  in  ca.stris  usum  habebimt:  I  39, 
5;  quod  magnum  habere  usum  in  re  militari 
scicbat:  2,34,4. 

yj')  pendet  cx  iidicct.:  ne  continentior  iu 
uila  hominum  quam  in  pecuuia  fiusse  uideatur: 
1,23,4;  H  (neue  (Buth,  Reiff.;  neque  cudd. 

plur.;  neque  in  EZ;  edd.)  hac  despectus  parte 
iaceres:    ap.    iSmton.   uit.    Terent.    5;)  t 

(Germani,)  exercitatissimi  in  armis:  136, 
7;  Albici  .  .  .,  homines  asperi  et  moutaiii  et 
(c)  exercitati  in  armis:  1,57,3. 

;)  =  iuter  (i/.  A.  a)  a)  [i|i));  aa)  suspeu- 
sum  3t)  ex  uerbis:  nolite,  obsccro,  comniitlcic, 
quod  ante  in  cxercitu  Cacsaris  nou  accidil, 
ut:  3,04,4;  H   (audire  in  coutubcrniis: 

2,29,4  u.  A.  a)  a)  aa)  audire;)  1  Kpore- 

dorix  Haeduus  .  .  .  et  una  Viridomarus  .  .  . 
iu  equituni  numero  conuenerant:  VII  39,1; 
1)  postuluuit  deinde  (e)  cadem ,  quae  legatis  iu 
mandatis  dederat:  143,9;  t  dcpoiiere 

in  contubernio:  3,76,2  u.  A.  a)  a)  ax)  dcpo- 
nerc;  1  in  descrtorum  ac  proditorum  nu- 

moro  ducuutur  (dicuntur  ii'):  V123,8;  nc 
sc  in  hostiura  numero  duceret:  VI32, 1;  1 

osse  iii  cxcrcitu  (/.  oxcrcidiM  p.  l'^H>  P) 
(i)  (ii  ioc.) ;   —   craiit  iii  ca  logiunc  fortissimi 


139 


C.  a)  -  e)) 


140 


uiri  centuriones :  V  44, 1 ;  in  his  erant  legioni- 
bus  hominum  milia  tria  CC:  3,106,2;  —  ma- 
xima  pars  Aquitaniae  .  .  .  obsides  .  .  .  misit 
(c),  quo  in  numero  fuerunt  Tarbelli,  Biger- 
riones  .  .  .  Sibuzates,  Cocosates:  11127,1;  im- 
perant  .  .  .  XXX  (milia)  uniuersis  ciuitatibus, 
quae  .  .  .  Aremoricae  appellantur,  quo  sunt  in 
numero  Coriosolites  (c),  Eedones,  .  .  .  Venelli 
(c):  VII  75,4;  prosequentibus  compluribus 
senatoribus,  quo  in  numero  erat  Ser.  Sulpicius 
et  Licinius  Damasippus:  2,44,3;  ad  duo  (c) 
milia  .  . .  cecidisse  reperiebamus,  euocatos  cen- 
turionesque  complures ;  in  eo  fuit  numero  Vale- 
rius  Flaccus :  3, 53, 2  ;  erant  apud  Caesarem  (in 
culd.  f;  DL;  ex  hl;  V.;  om.  a;  u.  CC)  equitum 
numero  Allobroges  II  fratres :  3,  59,  1 ;  cura 
militibus  regis  conloqui  coeperunt  .  .  .  .  in  lioc 
erant  munero  complures  Pompei  milites :  3, 103, 
5;  —  ciun  leges  duo  ex  una  familia  uiuo  utro- 
que  non  solum  magistratus  creari  uetarent,  sed 
etiam    in    senatu    esse    prohiberent:    VII 33, 

3; in    his    fuit   Ariouistus:   153,3;    (in 

his  fuit  M.  Opimius  {u.  CC):  3,38, 4;J  —  cum 
classe  nauium  XVI,  in  quibus  paucae  erant 
aeratae  (CC),  L.  Domitio  .  .  .  subsidio  missus: 
2, 3, 1 ;  cum  Caesar  omnino  XII  naues  longas 
praesidio  duxisset,  in  quibus  erant  constratae 
(c)  IIII  (e):  3,7,2;  reliquas  cohortes,  numero 
XXXIII,  in  quibus  erat  legio  nona:  3,67,3; 
%  reductos  in  hostium  numero  habuit:  I 
28,1;  (hostium  se  habiturum  (in  a(kl.  af)  nu- 
mero  (num.  hab.  [i)  contirmat,  si:  VI  6,3;) 
quem  .  .  .  in  suorum  necessariorum  numero 
habere  instituerat :  3,  57, 1 ;  —  intra  annum  uero 
uicesimum  feminae  notitiam  habuisse  in  tur- 
pissimis  habent  rebus:  VI  21,5;  f  quo 

in  numero  est  T.  Terrasidius  missus  in  Esu- 
uios  (c):  1117,4;  f  quotiens  uel  ducis  uitio 
uel  culpa  tribuni  in  exercitu  (exercitum  N.\) 
esset  offensum:  3,72,4;  f  lu  quoque 

tu  in  summis  (c),  o  dimidiate  Menander,  po- 
neris:  ap.  Suet.  uita  Terent.  5. 

S8)  ex  .subst. :  L.  Pupius,  .  .  .  qui  hunc  eim- 
dem  ordiuem  in  exercitu  Cu.  Pompei  antea 
duxerat:  1,13,4;  1[  erat  Crastinus  euocatus 
in  exercitu  Caesaris,  qui  superiore  anuo  apud 
eum  prinuuu  pilum  in  legioue  X.  duxerat:  3, 
91,  L 

6)  ex  adiect. :  Caesaris  autem  erat  in  bar- 
baris  nomen   obscurius:  1,61,3. 

fi[i)  ubsol.:  in  his  u.  hic  p.  1470  {11  loc.j; 
U  multae  res  eum  hortabaijtur,  ...  in  primis 
quod  Haeduos  .  .  .  in  seruitute  atque  in  di- 
cione  (c)  uidcbat  Germanorum  teneri:  133,2; 
multa   Caesarem   .  .  .  incitabant  .  .  .  in  primis 


ne  hac  parte  neglecta  reliquae  nationes  sibi 
idem  licere  arbitrarentur:  III  10,2;  hunc  secum 
habere  in  primis  constituerat:  V6, 1;  Senones, 
quae  est  ciuitas  in  primis  firma:  V54,2;  in 
primis  hoc  uolunt  persuadere  non  interire  ani- 
mas :  VI  14,  5 ;  (eius  add.  [i ;  Ald.)  in  primis 
ratiouem  esse  habendam  dicunt,  .  .  .  ut:  VII 
1,6;  in  primis  equitatui  studet:  VII  4/9;  quid 
fieri  uelit  (c)  ostendit;  in  primis  monet,  ut  & 
contineant  milites:  VII 45, 8;  mandat,  ut  .  .  .  f 
hortetur;  in  primis  ut  ipse  cum  Pompeio  con- 
loqueretur  postulat:  1,26,3;  exercitum  cum  .  .  . 
cohortaretur  .  .  .,  iu  primis  commemorauit :  3, 
90,1;  in  primis  (imprimis  M)  a  te  peto,  .  .  . 
ut :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  6  A. 

I»)  ui  condiciouiili :  in  eius  modi  casu:  V 
33, 4  u.  B.  a)  in  casu ;  \  (erant  sententiae,  quae 
.  .  .  castra  .  .  Vari  oppugnanda  censerent,  quod 
id  (om.  eodd.;  Dt.;  add.  (Clark.,)  Madu.;  in 
add.  Clarlc;  Np.,  Db.)  huius  modi  militum 
consiliis  omnium  (Clark.;  del.  Madu.;  otium 
codd.;  edd.)  maxime  contrarium  esse  arbitraren- 
tur:  2,30,1;)  t  in  contentione:  VII 

52,2   ti.    B.  a)   in    contentione;  f  in 

desperatione:  1,  5,  3  u.  JJ.  a)  in  despe- 
rat. ;  t  contra  in  dissensione  (-nem 

a)  nullam  se  salutem  perspicere:  V31,2;  1 
iu  extrema  fortuna:  VII 40, 7  u.  B.  a)  in 
fortuua;  f  ((Dumnorigem)  imperio  (in 

imperio  M'kiile)  popidi  Romaui  .  .  .  de  regno 
desperare:  118,9;)  111,4  ti.  B.  a)  in  imperio; 
T  in  incendio:  1,5,3  «6.  in  desperatione;  t 
in  perniciosis  legibus:  1,7,5  ib.  in  legibus; 
1[  ne  militum  introitu  et  (in  Ciacc.)  nocturni 
temporis  licentia  oppidum  diriperetur:  1, 
21,2;  T    nam    plerumque   iu    nouitate 

fama  rem  (c)  antecedit  (e):  3,36,1;  1 

in  extremis  suis  rebus:  1125,3  u.  B.  a)  iu 
re;  t  in  secessione:  1,7,5  ib.  in  legi- 

bus;  t  quod  plerumque  in  spe  uictoriae 

accidere  consueuit:  11126,4;  t  in  ui  tri- 

biuiicia:  1,7,5  u.  B.  a)  in  legibus. 

c)  ui  causali:  Labienus  <^in  add.  Fluyg.) 
tanta  rerum  commutatione  longe  aliud  sibi 
capiendum  consilium  .  .  .  intellegebat:  VII  59, 
3;  t  in  eius  modi  difficultatibus: 

VI  34, 7  u.  B.  a)  in  difficult.;  1   tem- 

poribusque  rerum  et  spatiis  locorum  et  (N;  in 
0,\;  Forchk.;  del.  Np.,  Db.)  custodiarum  uaria 
(Of;  iuria  a;  luiiam  Id')  diligentia  (-tiam 
fd)  auimaduersa  (-uersis  Forcldi.;  u.  CC):  3, 
61,3;  1f  in  tantis  disseiisionibus:  VII 
1,2  u.  B.  a)  in  dissensiou.;  t  in  nouo 

genere  belli  nouae  ab  utrisquc  Ijellandi  ratio- 
nes   reperiebantur :   3,50,1;  t  quod  in 


141 


in  (2.  C.  c)  -  (?)) 


142 


tanto  imperio  populi  Romani  turpisBimum 
sibi  et  rei  publicae  esse  arbitrabatur :  I  33,  2 ; 
t  et  in  magno  impetu  {u.  CC)  maris  atque 
aperto  .  .  .  omnes  fere  .  .  .  habent  uectigales: 
III  8,1;  f   itaque  in  tanta  rerum  ini- 

quitate  fortunae  quoque  euentus  uarii  seque- 
bautur:  1122,2;  Tf  (siluae  incertis  occul- 

tisquc  (occultatisque  p)  itineribus  'in  itine- 
ribus  [i)  confertos  adire  prohibobant:  VI 34, 
4;)  t  cum  .  .  .  rehqui  in  labore  pari 

ac  periculo  ne  unus  onines  antecederet  recu- 
sarent:  3,82,5;  H  equitum  uero  operam 

iieque  in  loco  palustri  desiderari  debuis.se 
ot:  VII  20,4;  t  quod  in  tanta  multi- 

tudine  dediticioruiii  suam  fugam  aut  occnltari 
aut  omnino  ignorari  posse  existimarent :  127, 
4;  t    (quibus    rebus    perturbatis  nostris 

nouitate  (in  nouitate  Schenkl)  pugnae  .  .  . 
Caesar  auxiHuni    tulit :   1V34,  ];)  1[  in 

l^ericiilo  pari:  3,82,5  u.  in  labore  p.;  t 

haec  quoque  .  .  .  in  tanta  propinquitate 
castrorum  ad  liostes  deferuntur:  VI  7, 9;  t 

unam  ut  in  miseris  rebus  spem  reliquam 
sahitis  esse  arbitratus :  2, 42, 1 ;  t  ut  .  .  . 

in  extrema  spe  .salutis  .  .  .  pugnari  debuit: 
1133,4. 

A)  ii!  coneess.:  singuLiri  mihtum  studio  in 
summa  omnium  (c)  rerum  inojiia  circiter 
scscentas  .  .  .  naues  .  .  .  inuenit  instructas:  V 
2,2;  T   liostes  etiam  iu   extrema  spe 

sidutis  tantam  tiirtutem  praestiterunt ,  ut:  II 
27, 3. 

c)  ui  conseciitiua:  posteroque  die  i^roductos 
codcm  loco  .  .  .  in  acie  conlocat:  2,33,4; 
quac  (coliortes)  contin  cquitatum  in  quarta  acie 
coidocatae  esseiit:  3, 94,3;  —  in  acie  consti- 
tiicrc  '«.  aciCN  J).  !)(>  2.  C)  f.V  loc);  —  pu- 
giiaiitibuR  (e)  etiam  tum  ac  resiBteiitibus  in 
acie  Pompeianis:  3,03,(1;  %  rehqii.ia  legio- 

ocs  in  armis  expeditas  contra  liostem  con- 
stitiiit:  1,42,1;  1  in  conspectu  u.  (•on- 

N|>4'i-tllH  p.  082  sq.  (.'.  c)  (II  loc.  exccpto 
idtimo);  f  mHgna  auxilia  coiiuenisse,  ma- 

giia  esse  in  spe  atque  exspectari  {u.  CV):  2, 
17,3;  Tf  tertium  (c)  in  subsidiis  locum 

alariao  cohortes  {r)  obtinebant  (c):  1,83,1. 

f)  iii  liiiali:  quas  (pcdestres  copias)  in  con- 
iiallc  iii  insidiis  conlocauerant:  11120,4; 
1  quao  (cohortes)  esseiit  ibi  iii  ])raesidio:  2, 
20,2;  quas  (luiliortcs)  ibi  iii  iinicsidio  liabiicr.at: 
1,15,5;  t   qui  erant  in  statione  pro 

(iistris  conlocati:  V15, 3;  —  qui  pro  portis 
castrorum  in  staliono  orant:  IV32,1;  coii- 
scijiiuntiir  (c)  hiinc  centuriones  oius  cohortis, 
(jiiac  in  statioiio  orat:  VI  ,38,,'!;  (juiie  iii  statione 


jiro  castris  erant  Afranii  cohortes:  1,43,4;  ab 
iis  (c)  cohortibus,  quae  erant  in  statione  (sta- 
tiones  A'x)  ad  portas,  defenduntur:  1,75,3;  — 
quos  (centuriones)  in  statione  ad  praetoriam 
jwrtam  (c)  posuerat:  3,94,6;  —  uix  primum 
impetum  cohors  in  statioue  (stationem  jK?) 
.sustinet:  VI  37, 3. 

S)  ui  modiili:  postremo  in  acie  praestare 
interfici  quam  non  ueterem  belli  gloriam  .  .  . 
recupcrare:  VII  1,8;  non  uirtute  neque  in  acie 
uicisse  Romanos,  sed  artificio  quodam  et  scientia 
oppugnationis:  VII  29,  2;  neque  fortunam  (se) 
temptaturum  aut  in  {oni.  [i)  acie  tlimicaturum :  • 
VII  64, 2;  t  (petieruntque ,  uti  sibi  secreto 

(in  occulto  add.  c/.a;  Schn.,  Np.,  Db.;  occulto 
add.  h;  in  occulto  om.  pauc.  dett.;  del.  Bentl.) 
de  sua  omniumque  salute  cum  eo  agere  Uceret : 
I  31, 1 ;)  quod  .soli  ne  in  occulto  quidem  queri 
.  .  .  audercnt:  1.32,4;  intra  eas  siluas  hostes  in 
occulto  sese  continebant:  II  18,3;  Germani  quam 
nacti  erant  praedam  iu  occulto  relinquunt:  VI 
35, 10;  legionibusque  (c)  [intra  uineas]  in  occulto 
expeditis  (c)  cohortatus  (c)  .  .  .  siguum  dedit: 
VII 27, 2;  postero  die  (e)  cum  duabus  legioni- 
bu8  in  occulto  restitit :  VII 35, 2 ;  prima  et  se- 
cunda  .acies  in  armis  .  .  .  permaneb.at;  post  hos 
(e)  opus   in    occulto  a  III.  acie  liebat:  1,41,4. 

[Fiilso:  hostes  .  .  .  signo  dato  decurrcrc, 
lapides  (in  pcdcs  B'[i)  gaesaque  (e)  in  ualluni 
coicere:  1114,1;  quid  hominum  ([i;  quid  iuo- 
minum  AQ^;  quid  in  hominum  BM,Qcorr.;  quid 
enim  hom.  Fr.,  Dh.)  milibus  LXXX  (c)  uno 
loco  iiiterfectis  propinquis  .  .  .  nostris  animi 
fore  cxistimatis:  VII  77,8;  referunt  consulcs  de 
rcjiublica  (in  ciuitiite  add.  eodd. ;  u.  CO:  1,1, 
2;  frumentum  ex  finitimis  regionibus  atquc  (iii 
add.  afh;  o?n.  l;  ex  add.  O';  edd.)  omnibus 
castellis  in  urbein  conuexerant:  1,34,5;  erat 
inter  oppidum  Ilerdam  ct  proximum  collem 
{cod.  Vrs.;  Vascos.;  in  opjudo  ileida  et  proxinio 
collo  codd.)  .  .  .  planitia  (e):  1,43,1;  pecora, 
quod  secundum  poterat  esse  inopiae  (/';  iii  opere 
O?)  subsidium:  1,48,6;  p.auci  (e)  ex  liis  mili- 
tibus  -j-  arma  iii  Ihimino  (i;  ablati  tluminc  Dli.; 
arrepti  in  flumino  0;  iii  iluminis  abrepti  Ald.; 
abr.  ui  H.  Np.,  Dt.)  .  .  .  excipiuntur:  1,64,7; 
hac  uos  fortuna  atque  his  ducibus  repudiatis 
Corfiniensem  igiiomiiiiani,  (in  add.  rodd.)  Italiae 
fugam  (e),  |an|  llis])aiiiaruni  dcditionem,  t^in 
add.  riiihl.)  AlVici  liclli  jiraciudicia  HC(jiiimiiii:  2, 
.32,13;  itaquo  de  dcditione  omncs  (in  add.  \: 
iam  Voss.;  Dt.;  om.  0)  palam  loqucbantur:  2, 
36,2;  qui  sc  illi  initio  {Strph.;  in  otio  {url  ocio) 
roild.)  ciuilis  bclli  obtulcrant:  3,1,5;  ut  iiacno 
oinnes   ox   {.Jurin.:  in  rodd.\  Ejiiro  liiiitimisqiio 


143 


in  —  incendium 


144 


regionibus  signa  relinquerent :  3, 13, 2;  simulauit 
sese  (in  add.  }il)  angustiis  rei  frumentariae  ad- 
ductum  castra  mouere:  3,38, 1;  frumentum  .  .  . 
per  equites  (importa  add.  a ;  in  porta  add.  fh^ 
comportarat:  3,42,5;  non  iniquitatem  loci  atque 
(in  add.  af)  angustias  .  .  .  causae  fuisse  cogita- 
bant:  3,72,2;  denique  recordari  debere,  qua 
felicitate  (e)  . . .  omnes  incolumes  essent  transpor- 
tati.  si  non  (transportatis  in  ahl:  transportati. 
sin  /}:  3,73,3.4;  ut  .  .  .  omnes  arderent  (in 
aM.  af)  cupiditate  pugnandi:  3,  74,2;  Achillam, 
(in  add.  sr>  praefectum  regium ,  .  .  .  miserunt: 
3, 104, 2. 

Repelita  est  praepos.:  in  Menapios  atque 
in  eos  pagos:  IV  22,  5;  in  fidem  atque  in  {om. 
P)  potestatem:  113,2;  —  quam  in  fortunam 
quamque  in  amplitudinem  (in  eam  fort.  ampli- 
tudinemque   fi):   VII 54, 4;  t  in  seruitute 

atque  in  dicione:  133,2;  sim.  VI  21, 3;  1,5,3; 
—  noii  solum  in  omnibus  ciuitatibus  atque  in 
omnibus  pagis  partibusque,  sed  paene  etlam 
in  {om.OL)  singulis  domibus:  VI 11, 2;  cf.lAQ, 
7 ;  —  et  in  .  .  .  et  in:  II 19,  7 ;  V  33, 2 ;  —  po- 
tius  in  .  .  .  quam  in:  1110,4;  —  in  furto  aut 

in  (oTO.  fi)  latrocinio:  VI 16, 5; in  ...  in 

.  .  .  in:  1,7,5. 

Non  repetita  est  praepos.  in  c.  aee. :  in  .  .  . 
ac  (atquc):  1113,2;  28,1.3;  29,4;  IV  18,4; 
(3,31,4;);  -  in  .  .  .  et:  (1 1,6;)  VII  7,2;  3,62, 
2;  —  in  .  .  .  que  12 (—14)  loc;  —  in  Carnutes, 
Andes,  Turones  1135,3;  sim.  1111,1;  11,4; 
t  in  c.  abl.:  in  .  .  .  (ae)  atquc:  1114,2;  (VI 
^t  13,1  (c);)  VII/^S,!;  32,5;  55,3;  86,3;  3,10,5 
(c);  61,2;  71,2;  82,5;  -  in  .  .  .  et:  V27,2; 
44,14;  (VI  22,1  (c);)  1,6,7;  2,20,4;  -  in  .  .  . 
que  lo(—20)  loc.  —  in  Sicilia,  Gallia,  Italia: 
3,42,"3;  sim.  VII  7,4;  —  in  .  .  .  que  .  .  .  et: 
3,71,2;  —  in  .  .  .  aut:  2,35,3. 

In  hiberna  in  Sequanos :  I  54, 2 ;  sim.  II 35, 3 ; 
,  3,31,4;  (.56,1;)  —  in  siluas  ad  suos:  1119,5; 
IV  13,4;  V3,7;  18,1;  20,1;  37,7;  46,1;  VI 5, 
6;  VII 34, 2;  65,4;  1,17,1;  21,1;  2,25,5;  26, 
1;  —  in  .  .  .  trans:  135,3;  IV 4, 6;  16,2;  VII 
65,  4 ;  —  in  . .  .  uersus :  VII  7, 2 ;  —  ad  .  .  uer- 
sus  .  .  .  iii :  VI 33, 1 ;  —  Perffamuin  in  hiberna : 
3,31,4;  11,2;  t  "'  finibus  .  .  .  in  liiber- 

iiis,  sim.  (111,1;)  11120,4;  29,3;  V24,2;  VI 
11,2;  13,10;  18,3;  44,3;  -  in  .  .  .  ad:  VI  9, 
5;  VII  90,  7;  1,75,3;  3,13,5;  37,1  (c);  76,2; 
94,6;  in  .  .  .  apud:  V27,2;  3,57,1;  —  iu  . .  . 
circuni:  VII  7,4;  in  .  .  .  eontra:  VII  02,8;  3, 
76,1;    —   in  .  .  .   pro:  IV 32,1;   V15,3;    VII 

89,4;  1,43,4;  —  iu  .  .  .  sub:  1,41,2; ibi 

iu  (collibus):   IV23,2;   V12,5;  1,14,4;   15,5; 


2,20,2;  —  in  .  .  .  abl.  loci:  V32,l;  VI17,4; 
VII  69,1;  90,7;  3,24,1;  105,5. 

inaediftco.  A.  =  adstruere:  ut  ip.sis 
consisteudi  in  suis  munitionibus  locus  nou  esset, 
cum  paene  inaedificata  (aedif.  0)  muris  (Oe- 
moll;  in  muris  eodd.;  cdd.)  ab  exercitu  nostro 
moenia  uiderentur  ac  telum  manu  coiceretur : 
2,16,2. 

B.  =  praesaepire:  portas  obstruit,  uicos 
plateasque  inaedificat,  [ac]  fossas  transuensas 
uiis  praeducit  atque  ibi  sudes  stipitesque  prae- 
acutos  defigit.  haec  leuibus  cratibus  terraque 
inaequat;  aditus  autem  atque  itinera  duo,  quae 
.  .  .  ad  portum  ferebant,  maximis  defixis  tra- 
bibus  atque  eis  praeacutis  praesaepit:  1,27,3.4. 

inaeqno:  1,27,4  u.  inaediftco  B. 

inanis.  A.  propr. :  ita  complures  dies  in- 
ania  {Madu.;  uacua  Ciacc;  om.  codd.;  cdd.) 
manserant  castra:  3,66,7;  t  quae  (naues) 
inanes  (inanis  AQ)  ex  continenti  ad  eum  re- 
mitterentur:  V23, 4;  sperans  alicui  se  parti 
onustarum  nauium  occurrere  posse  inanibus  oc- 
currit:  3,8,3;  quae  (naues  longae)  erant  deli- 
gatae  ad  terram  atque  inanes:  3,40,4. 

B.  trsl.:  ut  .  .  .  inani  simulatione  sese 
ostentare  (eos)  cognosceret :  VII 19,  3. 

inanilitns:  aggerem  noui  generis  atque 
inauditum  .  .  .  facere  instituerunt :  2, 15, 1 ;  t 
tamquam  scopulum ,  sic  fugias  inauditum  (in- 
frequens  Macrob.)  atque  insolens  uerbum:  ap. 
Oell.  110,4;  cf  Maerob.  sat.  15,2. 

inbecillitas  u.  iinbecillitas. 

incantns:  ut  in  ipsum  (Ambiorigem)  in- 
cautum  etiam  atque  imparatum  incideret:  VI 
30,2. 

incante:  paulo  incautius  custodias  in 
muro  dispositas  uidebat:  VII  27, 1;  t 

studio    incitati    incautius     sequebantur:    3, 
24,2. 

incedo.  A.  abs. :  in  castris  Curionis  ma- 
gnus  t  omnium  incessit  timor.  nam  is  (timor 
animis  Voss.;  Db.;  u.  CC)  uariis  hominum 
sermonibus  celeriter  augetur :  2, 29, 1 ;  magnus- 
que  incesserat  timor  sagittarum :  3, 44,  7 ;  tan- 
tusque  eo  facto  timor  incessit,  ut:  3,101,3. 
(Cf  B.  3,74,2.) 

B.  add.  datiu. :  exercitui  (exercitu  Nj).)  qui- 
dem  omni  tantus  incessit  ex  incommodo  dolor 
tantumque  studium  infamiae  sarciendae,  ut: 
3,74,2;  —  tantusque  terror  incidit  (incessit 
Ciacc.)  eius  exercitui  (O;  exercitus  Nx) ,  .  .  . 
ut:  3,13,2;  —  timor:  2,29,1  u.  A. 

incendinui.  A.  obi.:  in  omnibus  parti- 
bus  incendia  conspiciuntur;  quae  etsi  magno 


145 


incendium  —  incido 


146 


cum  dolore  omnes  ferebant,  tamen:  VII 15,  i!; 
t  ut  .  .  .  tantum  in  agris  uastandis  incendiis- 
que  faciendis  liostibus  noceretur,  quantum: 
V  19,  3. 

B.  gen.:  fumi  incendiorum  jirocul  uideban- 
tur:  V48, 10. 

0.  abl.:  summa  difficultate  rei  frumentariae 
adfecto  exercitu  tenuitate  Boioruni,  indiligentia 
Haeduorum,  incendiis  aedificiorum :  VII  17,3; 
t  reliquum  (frumentum)  flumine  atque  in- 
cendio  corruperunt:  VII  55, 8. 

J).  c  praep.:  quod  et  ab  incendio  lapis  et 
ab  arietc  materia  defendit:  VII  S3, 5;  quo 
commodius  ab  impetu  nauium  incendiisque 
(rates)  defenderet:  1,25,10. 

completas  onerarias  naues  tacda  et  pice  et 
stuppa  reliquisque  rebus,  quae  (usui  acld. 
Frciiiknh.)  sunt  (apta  aM.  Olil)  ad  incendia, 
in  Pompimianam  (r;)  cbwsem  immiait:  3,101,2; 
—  oner.iriaa  naues  |circiter  XL]  praepara- 
tas  ad  incendium  inimisit:  3,101,5. 

(e.xtremum  atque  ultimum  scnatus  conaul- 
tum  ,)  quo  nisi  paene  in  ipso  urbis  incendio 
.  .  .   numquam  ante  descensum  (c)  est:  1,5,3. 

iiicoiido.  A.  propr.:  aedificia  ?<.  aedi- 
ficilllli  15.  p.  I!).'l  s(i.  (11  l(ic.):  I  cupas 

taeda  ac  pice  refertas  incendunt:  2,11,2;  t 

illi  (liostes)  sub  niurum  ae  recipiunt  ibique 
muaculum  turrimque  latericiam  libere  incen- 
dunt:  2, 14,4;  ^  Bibulua  .  .  .  omnes  (nauea) 
.  .  incendit  eodemque  igne  nautaa  dominosque 
imuium  iuterfecit:  3,8,3;  (Libo)  naues  onerarias 
(|iiasdam  nactus  iiicendit:  3,23,2;  (Pompcius 
(ilius)  nauea  loiigas  adgressus  ...  II II  ex  his 
alidiixit  (f) ,  reliquas  incendit:  .3,40,4;  ipse 
Lissum  profectus  uaues  onerari.as  XXX  .  .  . 
adgressus  omnes  incendit:  3,40,5;  Cassius  .  .  . 
omne»  naues  incendit:  3,101,2;  omne.sque  e.as 
naiiea  et  reliquas,  quae  ernnt  in  naualibus,  in- 
(•(•iidit:  3,  111,<!;  t  Heluotii  .  .  .  oppida 

siia  omnia,  iiumoro  ad  diiodecim,  ulcos  ad 
c|iia<lring('iitoa,  reliiiua  prinata  acdlficia  inccn- 
diiiit,  friiinentiim  omne  .  .  .  comburunt:  15,2; 
ipaos  (Heluetios,  Tullngos,  Liitoulcos)  oppida 
uicosque,  quos  incendcrant,  restltuero  lusslt:  1 
28,3;  oppldum  (Oeiial)um)  (liiii)ll  atijiio  liiccn- 
(lit:  VII  11,!);  |)raetcrca  opplda  iiic(^iidi  oj^or- 
Uwi',,  (|uae  non  .  .  .  slnt  .  .  tuta:  VII  14,9; 
(Noiiiodiiiium)  oppidum,  quod  a  (c)  se  teiierl 
non  poHse  iudicahant,  ne  cul  (c)  esaot  uaui 
Homania,  (KpoicHlorlx  ct  Vlridomarus)  Incen- 
dcrunt:  VII  55,7;  1  Caosar  (c)  leglones 

.  .  .  portls  Inceuala  Introniiltit :  VII  1 1,  8;  ^ 
turrlm:  2,  H,'!  u.  niiiHciilum  ;  ^   iiicos: 

128,3  11.  oppida;   jirnrtrreii   ii.   actiilioiiiiii 

Xjoxlo.  (.•aoHAr.    11. 


B.  2J.  i:)3  sq.  (7  loc);  T  uno  die  amplius 

XX  urbes  Biturigum  incenduntur:  hoc  idem 
fit  (c)  in  reliquis  ciuitatibus :  VII 15, 1. 

deliberatur  (c)  de  Auarico  in  communl  con- 
cllio,  incendi  placeat  (c)  an  defendi:  VII  15,3; 
quod  re  integra  primo  incendendum  Auaricum, 
post  deserendum  censuerat:  VII  30,2;  —  hostes 
.  .  .  Lutetiam  incendi  (Incendunt  [i)  pontes- 
que  eius  oppidi  rescindi  iubent :  VII 58, 6. 

B.  trsl.:  simili  ratione  (oratione  Pmd)  ibi 
Vercingetorix  .  .  .  conuocatis  suis  clientibus 
facile  incendit  (facere  intendit  [i):  VII  4,1; 
Ut  propterea  quod  est  quaedam  animi  Inci- 
tatlo  atque  alacrltas  natiu-aliter  innata 
omnlbus,  quae  (qui  recc;  Faern.)  studlo  pu- 
gnae  incenditur  (incenduntur  recc;  Faern.):'i, 
92,  3.    Cf.  qu.  sqq. 

incertns:  incerto  etiam  nunc  (c)  exitu 
uictori,ae  .  .  .  slgna  .  .  intulerunt:  VII 02, 6; 
t  incertis  itinerlbus  per  silua.s  ad  T.  Labie- 
num  .  .  .  perueniunt :  V  37, 7  ;  slluae  incertis 
occultisque  (occultatisque  (i)  Itinerlbus  (In  itlne- 
ribus  (i)  confertos  adire  prohibebant:  VI  34, 4; 
f  paucis  interfectis  reliquos  incertis  ordini- 
bus  perturbauerant :  IV  32, 5;  t  hls  .  .  . 

auditionibus  permoti  .  .  .  saepe  consilia  ineunt, 
quorum  eos  in  (CO)  uestlgio  paenltere  necesse 
e.st,  cum  incertis  runiorlbus  (morlbus  a) 
seruiaiit  et  pleruiue  ad  uoluntatem  eorum  ficta 
res|)()iideaut  (cum  incerta,  ut  eorum  auribus 
seruiant,  et  plerumque  ad  uol.  e.  f.  resp.  Ciaee.): 
IV5,3;  t  "t  incertis  temporibus  diuer- 

sLsque  itineribus  Iretur:  VII IG, 3;  ^  uos 

autem  incerta  {Aldus;  certa  coild.)  ulctorla 
Caesarem  secutl  diiudlcata  iani  belli  fortuna 
ulctum  sequamini:  2,  32,G. 

|FaIso:  neque  eorum  moribus  turpius  quic- 
quam  aut  inertius  (Incercius  (i)  Imbetur  quara 
ei>hli)piis  (c)  uli:  IV  2, 4.] 

inrlfdo.  A.  propr.:  ct  quidcniid  inci- 
dlt,  fastigio  muscull  elabltur  (delab.  0) :  2, 
11,1. 

IJ.  (rsL;  a)  =  oceurrere,  (iii  inaiius  alcs) 
ueiiire:  plerique  ex  Iiis,  no  In  angustlas  in- 
cidcicnt,  ...  se  in  fossas  praecipitabant  (c):  3, 
Gil, 3;         1  iuciderc  in  alqm   ii.  iii  p.  11X1 

(■l   loc). 

b)  -  iucederc,  liiuadero:  taiitusquc  tcrror 
Incidlt  (incessit  Oiacc.)  cius  excrcltui  ((>: 
c.xercitus  N^),  ut:  3,13,2. 

c)  =  aceJdere:  ai  qua  bclla  inciderlnt:  II 
14,  G;  cum  est  usus  atque  aliquod  belluni  In- 
cldit,  (|uod  fere  .  .  .  quotannis  accidero  solebat: 
VI  15,1;  '%  ubi  quae  (c)  maior  atqiie  In- 
liisliior  iiiciilit  res:  VII  3,2. 

10 


147 


incido  —  incito 


148 


incido:  Neniii  antiquitus  .  .  .  teneris  ar- 
boribus  incisis  atque  iuflesis  (e)  .  .  .  et 
rubis  sentibusque  interiectis  effecerant,  ut:  II 
17,4. 

incipio.  A.  c.  obiect.:  hoc  se  ignominiae 
laturos  (c)  loco,  si  inceptam  oppugnatio- 
nem   reliquissent :   VII17,6;  t   (sic  se 

complures  annos  illo  imperante  meruisse,  ut 
.  .  .  nusquam  infecta  ([i;  iucepta  a;  Fr.; 
DU)  re  (liscederent:  VII 17,  5.) 

B.  e.  inf. ;  a)  act. :  (T.  Labienus)  f  sum- 
missa  oratione  loqui  de  pace  atque  altercari 
cnm  Vatinio  incipit  (u.  CG):  3,19,5;  t 

Saburra  .  .  .  circumire  ordines  atque  hortari 
incipit:  2,41,2;  equitatus  hostium  ab  utroque 
cornu  circumire  aciem  nostram  et  auersos  (e) 
proterere  incipit:  2,41,5;  t  ut  iam  de 

praemiis  uestris  et  de  referenda  gratia  cogi- 
tare  incipiamus:  2,39,3;  t  ut  .  .  .  alii 

uallum  mauu  scindere,  alii  fossas  complere 
incipereut:  V51,4;  t  cousilio  conuocato 

(c)  de  summa  rerum  deliberare  incipit  (Cu- 
rio):  2,30,1;  1   Haedui   manus   tendere 

et  (c)  deditionem  significare  (u.  CG)  et  pro- 
iectis  armis  mortem  deprecari  incipiunt:  VII 
40,6;  1  ab  his  primo  Marsi  dissentire 

incipiunt:  1,  20,3;  t   triplicemque   aciem 

dncere  incipit:  1,64,7;  naUumque  ex  castris 
ad  aquam  ducere  incipiunt:  1,73,3;  1  cum 
primum  pabuli  copia  esse  inciperet:  112,2; 
t  rem  frumentariam  expedire  incipit:  1,54,5; 
t  sese  subito  proripiunt  ...  et .  .  .  iter  facere 
incipiunt:  1,80,3;  H  hortari:  2,41,2  u. 

circumire;  t  sese  ad  nouissimum  agmen 

ostendunt  et  magna  multitudine  circumfusa 
morari  atque  iter  (iter  atque  Paul)  impedire 
incipiunt:  1,63,3;  t  (Galli)  audacius  de 

bello  consilia  inire  ineipiunt:  VII  1,3;  (Hae- 
dui)  consilia  clam  de  bello  inire  incipiunt:  VII 
43,3;  t  loqui:  3, 19, 5  u.  altercari;  t 

cum  maturescere  frumenta  inciperent:  VI 
29, 4 ;  iamque  frumenta  maturescere  incipiebant : 
3,49,1;  t  morari:  1,63,3  u.  impedire; 

t  Eburones,  Neruii,  Aduatuci  atque  horum 
omnium  socii  et  (c)  clientes  legionem  oppu- 
gnare  incipiunt:  V39, 3;  t  Pompeius  .  .  . 

aduentu  nauium  profectionem  parare  ineipit: 
1,27,2;  ipse  iter  in  Macedoniam  parare  incipit 
paucisque  post  diebus  est  profectus:  3,33,2; 
t    proterere:  2,41,5  u.  circumire;  t 

scindere:  V51,4  u.  complere;  t  signi- 

ficare,  tendere:  VII  40,  6  u.  deprecari. 

(b)  pass. :  necessarium  esse  existimauit  de 
repentino  aduentu  Caesaris  Pompeium  fieri  cer- 
tiorem,  uti  ad  id  consilium  capere  posset,  t  an- 


tequam  de  mandatis  agi  (agere  O)  inciperet 
(codil.;  inciperetur  Np.;  cdd.;  quam  de  man- 
datis  agi  Giacc.;  u.  CC):  3,11,1. 

incitatio:  quod  est  quaedara  animi  in- 
citatio  atque  alacritas  naturaliter  innata 
omnibus,  quae  studio  pugnae  incenditur. 
hanc  non  reprimere,  sed  augere  impera- 
tores  debent:  3,92,3. 

[Falso:  ut  (nostra  classis)  ima  celeritate  et 
pulsu  remorum  (incitatione  aM.  fi)  praestaret: 
III 13,  7.] 

incito.  A.  itropr.  (=  agitare,  coiicitare); 
a)  alqd:  milites  .  .  .  proelio  nuntiato  cursu 
incitato  (incitati  Hotom.)  in  summo  colle  ab 
hostibus    conspiciebantur :    1126,3;  t 

equum  u.  eqnns  p.  lf)51  (.'j  loc);  t 

conquirit  etiam  lintres;  has  magno  sonitu  re- 
morum  incitatas  in  eandem  partem  mittit  (c): 
VII  60, 4;  t  naues  longas  .  .  .  paulum 

remoueri  .  .  .  et  remis  iucitari  .  .  .  iussit:  IV 
25,1;  t  funes  .  .  .  nauigio  remis  uicitato 

praerumpebantur   (c):  11114,6;  t  il'^© 

(triremes)  adeo  grauiter  inter  se  incitatae  con- 
fiixerunt,  ut:  2,  6,5. 

1))  alqm:  ut  eorum  (equitum)  nemo  con- 
sisteret  omnesque  conuersi  (citati  /')  non  solum 
loco  excederent,  sed  protinus  incitati  fuga  mon- 
tes  altissimos  peterent:  3,93,5;  t  (mili- 

tes:  1126,3  u,  a)  cursum;)  milites  .  .  .  ex  in- 
feriore  loco  aduersus  cliuum  (c)  incitati  cursu 
praecipites  Pompeianos  egerunt  (c):  3,46,5; 
t  relinquebatur ,  ut  (Afraniani)  eo  (equitatu) 
summoto  repente  incitati  cursu  sese  in  ualles 
imiuersi  demitterent  (e):  1,79,4. 

c)  se:  cum  ex  alto  se  aestus  incitauisset : 
III  12,1;  conspicataeque  naues  triremcs  duae 
nauem  D.  Bruti  .  .  .  duabus  ex  partibus  sese 
in  eam  incitaucrunt  (eyo;  -uerant  codd.;  akl.): 
2,6,4;  ex  omnibus  partibus  subito  Autonianae 
scaphae  signo  dato  se  in  hostes  incitauerunt: 
3,24,3;  quo  maior  uis  aquae  se  incitauisset: 
IV 17, 7;  —  nostri  .  .  .  iirma  .  .  .  arripiunt; 
alii  ex  castris  sese  incitaut :  2, 14, 3. 

B.  trsl.;  a)  ==  impellere,  commouere;  a): 
horum  fuga  nauium  onerariarum  magistros 
incitabat   (inuitabat    Paul):   2,43,3;  t 

Pompeius  .  .  .  segniores  (/",-  seniores  NOahl) 
castigat  atque  incitat:  1,3,1;  tH  Cato- 

n  e  m  ueteres  inimicitiae  Caesaris  incitant  et 
dolor  repulsae.  Lentulus  aeris  alieni  magni- 
tudine  .  .  .  mouetur.  .  .  .  Scipionem  eadem  spes 
impellit  ....  ipse  Pompeius  ab  inimicis  Cae- 
saris  incitatus  .  .  .  totum  se  ab  eius  amicitia 
auerterat:  1,4,2—4;  (cum  iutellegeret  .  . .  Gal- 
los  .  .  .  celeriter  .  .  excitari,   omnes  autem  ho- 


149 


incito  —  incolumis 


150 


mines  natura  libertati  studere  (libertatis  studiose 
iiicitari  [i):  11110,3.) 

[i):  etiam  crebris  nuntiis  incitati  .  .  .  magno 
cursu  (c)  eo  contenderunt:  VII 48, 1;  —  ma- 
gnum  numerum  sagittariorum ,  magnum  Albi- 
corum  .  .  .  imponunt  atque  hos  praemiis 
pollicitationibusque  incitant:  1,50,2; 
(hunc  (incitatum  acld.  codd.;  del.  Kran.;  inci- 
tatum  a  add.  Vielh.;  Dt.)  suis  et  regis  inflatum 
{um.  O",-  del.  Fmxhh.)  pollicitationibus 
quae  fieri  uellet  .  .  .  edocuit:  .3,108,2;)  —  qui- 
bus  rebus  et  hostes  terreri  et  suos  incitari 
cxi.stimauerunt:  3,  92,  3;  —  quod  eo  (nostri)  in- 
cilati  studio  inconsultius  processerant :  1,45, 
(i;  nostri  ueterani  in  portum  refugiebant,  illi 
studio  incitati  iucautius  sequebautur:  3,24,2; 
ad  eum  omni  celeritate  et  studio  iucitatus  fere- 
batur:  3,78,2. 

y):  sed  multa  Caesarem  tameu  (c)  ad  id 
bellum  incital)ant:  iniuria  (c)  retentorum  equi- 
tuiii  ilomanorum,  rebellio  facta  post  deditionem, 
delcctio  datis  obsidibus,  tot  ciuitatum  (c)  con- 
iuratio ,  in  primis  ne  hac  parte  ueglecta  reli- 
quae  nationes  sibi  idem  licere  arbitrarentur :  III 
10,1.2. 

b)  =  cxaccrbare :  cum  ciuitas  ob  eam  rcm 
iucitata  armis  ius  suum  exsequi  conaretur:  I 
4,3;  t  milites  nostri  pristini  diei  per- 

fidia  incitati  in  castra  inrujierunt:  IV  14, 3;  et 
Cenabcnsi  (c)  cacde  et  labore  opcris  incitati 
(milites)  non  .  .  .  mulleribus,  non  infantibus 
pcpcrccrunt:  VII  28,  4. 

iiifitaitns  ul  udiect.  u.  iiieito  A.  a)  cur- 
,sum,  lintres,  triremes;  A.  b)  (.'j'  loc.) ;  u.  prae- 
tcrca  oqilllH  p.  10:j]. 

(iiicitato:  roferunt  consules  de  re  publica 
(in  ciuitate  add.  codd.;  del.  Scal.;  edd.;  incitate 
Petr.  Ftdjcr;  u.  CC):  1,1,2.) 

iiiclliio:  adiuuat  rem  proclinatam  (incli- 
uatam  [i)  C!onuictolitauis  plcbcmque  (c)  ad 
liirorcm  impcllit:  Vll  42,  4;  cxi.stimaui  .  .  pro 
iiostra  bcncuolentia  petendum ,  ue  quo  progre- 
ilcreris  proclinata  (CM;  incliiiata  alri)  iam  re, 
(|iio  intcgra  etiam  progrediendum  tibi  uon  exi- 
Htiniasses:  ap.   Cic.  ad  Ait.  X  8  -W,  1 ;  1  et 

lam  {an  ita  ;jro  et  tam?)  paucis  diebus  magna 
(^rat  icriiiii  facta  commutiitio  ac  sc  fortuua 
incliuaiicrat,  ut:  1,02,3. 

iiiriiKlo:  iii  castellum,  quod  erat  inclu- 
siim  maidribiis  castriH,  inniporuiit:  3,  G7,  G;  1 
ila  iiiiuoia  castra  iucIuHa  maioribus  castelli 
(-lis  «/()  atqiic  arcis  locum  obtiiicbaiit:  3, (ili, 
6;  1    ((^am   (c)   (coiitigiiatioiicm)  iii 

parietcH  iiiHLriixcruiit  (-craut  A'/(<)  ita,  iit  (ciim- 


que  intra  parietes  incluserant  ita,  ut  Ciaec.): 
2,  9, 1.) 

iiicojui;iiitns:  communi  enim  (e)  fit  uitio 
naturae,  ut  'inui.sitatis  atque  incognitis  rebus 
magis  confidamus  uehementiusque  exterreamur 
(u.  CC) :  2, 4,  4 ;  omnibus  interfui  proeliis  neque 
temere  incognitam  rem  pronuntio:  3, 87, 2;  1 
nostrisque  id  erat  incognitum:  IV  29,1;  — 
quae  omnia  fere  Gallis  erant  incognita:  IV 
20,  2. 

incolo.  A.  trausit.;  a)  alqd:  (Belgas)  ibi 
consedisse  Gallosquc,  qui  ea  loca  iucolerent, 
expulisse:  II  4, 1;  t  qui  (Albici)  .  .  .  montes 
.  .  supra  Massiliam  incolebant:  1,34,4;  1 

Gallia  est  omuis  diuisa  in  partes  tres,  quarum 
unam  iucolunt  Belgae,  aliam  Aquitani,  tertiam 
qui  .  .  .  Galli  .appellautur  :  11,1;  quarum  (in- 
sularum)  pars  magua  a  feris  barbarisque  natio- 
nibus  incolitur:  IV  10,4;  Britanniae  pars  in- 
terior  (inferior  [i;  om.  A)  ab  iis  (c)  incolitur, 
quos  natos  in  insula  ipsa  (c)  memoria  prodi- 
tum  dicunt,  maritima  pars  ab  iis  (c),  qiu  .  .  . 
ex  Belgio   trausierunt  (e):  V  12, 1.2;  t 

quas  regiones  Menapii  incolebant  et  (c)  ad 
utramque  ripam  fluminis  agros,  aedilicia  uicos- 
que  habebaut:  IV 4,2;  1  ripas:  113,4  u. 

B.  e)  in.;  H   Rhenus  autem  oritiu:  ex 

Lepontiis ,  qui  Alpes  incoluut:  IV  10,3;  — 
ex  his  .  .  .  sunt  humanissimi,  qui  Cantium 
iucoluut :  V  14, 1. 

b)  subaudieud.  est  obiect.:  neque  quanta 
esset  insulae  magnitudo  neque  quae  aut 
quantae  nationes  incolerent  .  .  .  rcperire  (c) 
polerat:  IV  20, 4. 

li.  iiitraus. ;  (a):  ncque  longius  anuo  rema- 
nere  uno  iu  loco  colcndi  ([i;  incolcndi  a; 
edd.)  causa  Ucet:  IV  1,7.) 

b):  qui  (Vbii?)  proximi  Khenum  inco- 
lunt:  154,1. 

c):  Gcrmanosquc,  qui  cis  Kheuum  incolaiit 
((|ui  ripas  rhcui  iucoluut  B'[it),  sese  cum  his 
couiunxisso:  113,4;  1   proximiciuc  sunt 

Germanis,  qui  tran»  Rhcnuni  iiicoluut:  II, 
4;  Boiosque,  qui  trans  Khenum  incolueraut  ct 
in  agrum  Noricum  triuisierant ,  .  .  .  sibi  ad- 
sciscunt:  15,4;  nc  .  .  .  Germani,  qui  traiis 
Ivhcnum  iucolunt,  .  .  .  in  Hcluetioriim  liiies 
transireiit:  128,1;  iiti  ab  iis  {c)  nalionilms, 
quac  ti:uis  Klicniim  incolcrciit,  mitterentur 
legati  iid  Cacsarcm:  1135,1. 

involllliiiM.  Hcriptum  cst  incolomis  iii 
li<Ma  153,7;  iii  B^a'  VII  88,4;  iii  B  111  G, 5; 
V  i  40,  4  ;  V 1 1  f^9, 4 ;  in  re  1 ,  18,  4 ;  23, 3 ;  2, 35,  G. 

A.  ad  «'crtiini  (|uoddiiiii  subst.  pcrliuct;  u): 

10  ' 


151 


incolumis  —  incommodum 


152 


antesignani:  3,75,5  u.  B.  b);  t  inco- 

lumemque  ad  eum  deferte  (aquilam):  3, 64, 4; 
1  quibus  (ciuibus)  saluis  atque  incolumibus 
rem  obtinere  malebat:  1,72,3;  f  omnibus 

suis  incolumibus  copiis  {om.  j3)  eodem  die 
ad  Ciceronem  peruenit:  V52, 1;  integras  atque 
incolumes  copias  Caesar  (c)  inferiore  (c)  mili- 
tum  numero  continebat :  3, 47, 3 ;  1  inco- 

lumesque  (equites)  cum  magna  praeda  .  .  . 
reuertuntur:  1,55,3;  sese  incolumes  in  castra 
conferunt:  2,42,5;  3,75,5  u.  B.  b);  1 

equitatuque  omni  fere  incolumi  .  .  .  magnum 
peditum  numerum  interficiunt :  2, 26,  4 ;  1 

adesse  cum  incolumi  Caesarem  exercitu:  VI 
41,2;  neque  incolumi  exercitu  Germanos  castra 
oppugnaturos  fuisse:  VI  41,  3;  incolumem  exer- 
citum  traduxit:  VII  56, 4;  ut  incolumem  exer- 
citum  Agedincum  reduceret  cogitabat:  VII 59, 
4;  traducto  incolumi  exercitu  copias  instruit: 
1,  64, 7 ;  an  paenitet  uos ,  quod  saluum  atque 
incolumem  exercitum  nuUa  omnino  naue  desi- 
derata  traduxerim?  2,32,12;  t  nullo  hoste 
prohibente  .  .  .  incolumem  legionem  in  Nan- 
tuates   (c)  .  .  .  perduxit:  1116,5;  t  (ue- 

teres  milites)  per  medios  hostes  perrumpunt 
incolumesque  ad  unum  omnes  in  castra  per- 
ueniunt :  VI  40, 4 ;  (40, 8  u.  pars ;)  ut  pauei  mili- 
tes  patresque  (c)  famUiae  .  .  .  in  Siciliam  in- 
columes  peruenirent:  2,44,1;  3,28,6  u.  B.  1)); 
1  naues  .  .  .,  quae  omnes  incolumes  ad  (c) 
continentem  peruenerunt:  IV  36,  4;  oninesque 
incolumes  naues  perduxit:  V  23, 6;  omnibus 
nauibus  ad  unam  incolumibus  milites  exposuit: 
3,6,3;  ^  militum  pars  .  .  .  praeter  spem 

incolumis  in  castra  peruenit :  VI 40,  8 ;  Tf 

patres  famiUae:  2,44,1  ?<.  milites. 

1)):    Germani:    3,52,2  u.  B.   b);  1 

Attiumque  incolumem  dimisit:  1,18,4; —  L. 
Torquatus  .  .  .  oppidum  Caesari  dedidit  in- 
columisque  ab  eo  conseruatus  est:  3,11,4. 

B.  pertiuet  ad  adiect.  uel  prou. ;  a):  licere 
illis  incolumibus  per  se  (per  se  inc.  p)  ex 
hibemis  discedere  et  .  .  .  sine  metu  proficisci: 
V  41, 6 ;  —  uix  DCCC  (octoginta  Orosius)  .  .  . 
incolumes  ad  Vercingetorigem  peruenerunt:  VII 
28,5;  —  dimittit  omnes  incolnmes:  1,23,3; 
recordari  debere,  qua  felicitate  (c)  .  .  .  omues 
incolumes  essent  transportati :  3,73,3;  —  an 
qui  incolumes  resistere  non  potuerunt,  perditi 
resistant?  2,32,6;  —  sortium  beneficio  se  esse 
incolumem  (-men  d):  153,7;  —  omnibus 
suis  incolumibus:  V52, 1  ti.  A.  a)  copiae; 
suosque  omnes  incolumes  receperunt :  VII 12, 6 ; 
Curio  exercitum  in  castra  reducit  suis  omnibus 
practer  Fabium  incolumibus  (-minibus  a):  2, 


35,  6 ;  —  nostri  .  .  .  s  u  o  s  incolumes  reduxe- 
runt:  V22,2. 

b):  nostri  ad  uniun  omnes  incolumes  per- 
paucis  uulneratis  .  .  .  se  in  castra  recepe- 
runt:  IV  15, 3;  iUi  .  . .  per  medios  audacissime 
perruperunt  seque  inde  incolumes  receperunt: 
V  15,  4 ;  ambo  incolumes  compluribus  interfectis 
summa  cum  laude  sese  intra  munitiones  (intra 
mun.  se  [i)  recipiunt:  V44, 13;  pauci  ex  tanto 
numero  se  incolumes  (incol.  se  [i)  in  castra  re- 
cipiunt:  VII  88,4;  (milites)  nou  nuUis  eorum 
interfectis  incolumes  se  ad  nostros  receperunt: 
3,28,6;  Germani  .  .  .  compluribus  interfectis 
sese  ad  suos  incolumes  recepenmt :  3,52,2;  ut 
.  .  .  ipsi  (equites  et  antesignani)  .  .  incolumes 
se  (sese  f)  ad  agmen  reciperent :  3,  75, 5. 

incolniuitas :  de  deditione  eorum  agebat 
et  incolumitatem  deditis  pollicebatur:  3, 
28,2. 

incomiuodns  (adiect.):  habetque  (hic 
locus)  non  incommodam  (-da  afl)  aestate  <^del. 
dace.)  stationem:  2,23,2. 

incommoclnni  (ui  subst.).  A.  snbi. : 
accessit  etiam  ex  improuiso  aliud  incommo- 
dum,  quod  Domitius  .  .  .  HeracUam  .  .  .  iter 
fecerat:  3,79,3;  1  accidit    etiam    repen- 

tinum  incommodum  biduo,  quo  haec  gesta  sunt : 
1, 48, 1 ;  t  non  ignorans,  quanta  ex  dissen- 

sionibus  incommoda  oriri  consuessent:  VII 
33,1. 

B.  obi. :  inc.  accipere  ti.  accipio  p.  SO 
(9  loc.j;  1  quae  res  .  .  .  magnum  .  .  nostris 
attulerat  incommodum:  3,63,5;  1  in- 

commoda  in  dies  augebantur:  1,52,2;  ^ 
(euitare:  VII 45, 9  u.  habere;)  1  quod 

.  .  .  uirtute  eorum  expiato  incommodo  neque 
hostibus  diutina  laetitia  (c)  neque  ipsis  longior 
dolor  relinquatur :  V  52, 6 ;  1[  ut,  qui  aliquid 

(aliqui  k)  iusti  (uicti  Okl)  incommodi  exspec- 
tauissent,  ultro  praemium  missionis  ferrent: 
1,86,1;  T[  quid  iniquitas  loci  habeat  in- 

commodi  <,inc.  hab.  (i)  proponit;  hoc  una  cele- 
ritate  posse  uitari  (ji;  eidtari  Paul;  mutari  a; 
eM.):  VII 45,  9;  —  satis  esse  magna  utrimque 
incommoda  accepta,  quae  pro  disciplina  et  prae- 
ceptis  habere  possent  (c) ,  ut  reliquos  casus 
timerent:  illum  Italia  expulsum  amissa  SicUia 
et  Sardinia  duabusque  Hispaniis  et  cohurtibus 
.  .  .  centuni  atque  XXX,  se  (c)  morte  Curionis 
et  detrimento  Africani  exercitus  tanto  (m.  CC) 
militumque  deditione  ad  Curictam  (c):  3,10, 
4.5;  ^  (mutare:  Vn45, 9  u.  habere;) 

%  iUo  iucommodo  de  Sabini  morte  perlato 
omnes  .  .  .  de  bello  consultabant:  V53, 4;  ^ 
id   tameu  (incommodum)  se  celeriter  maioribus 


153 


incommodum  —  inde 


154 


commodis  sanaturum  (senaturum  A^;  sar- 
turum  cani.  Schn.):  VII  29,  5;  dandam  omni- 
bus  operam,  ut  acceptum  iucommodum  uirtute 
sarciretur:  3,73,5;  ^  reliqua,  ut  potc- 

rant,  incommoda  per  se  (per  se  inconim.  0) 
sustinebant:  3,9,5;  ^  an  non,  uti  cor- 

poris  uulnera,  ita  exercitus  incommoda  sunt 
tegenda?  2,31,6;  f  uitare:  VII45,9 

u.  habere. 

C.  gen.:  reminisceret  ur  et  ueteris  incom- 
modi  populi  Komani  et  pristinae  uirtutis  Hel- 
uetiorum:  1 13,4. 

aliquid  incommodi:  1,86,1  tc.  B.  exspec- 
tare;  \  ne  quid  ex  contagione  (c)  in- 

commodi  accipiaut:  VI  13,7;  VII 45, 9  u.  B. 
habere. 

D.  abl. :  dispersosque  .  . .  adoriebatur  magno- 
que  incommodo  adficiebat:  VII 16, 3;  t 
tameu  tot  (tam  multis  i^i)  incommodis  con- 
flictati  multis  uuLueribus  acceptis  resistebant : 
V35,  5;  'i  ne  (CC)  perturbaren  tur  in- 
commodo:  VII 29,1;  f  cuin  quantum  in 
l)eIlo  fortuna  posset  iam  ipsi  incommodis  suis 
-atis  essent  documento:  3,10,6. 

E.  c.  praep.:  exercitui  {CC)  quidem  omni 
tantus  incessit  ex  incommodo  dolor  tantum- 
ijLie  studium  infamiae  (ignominiae  f)  sarcien- 
dae,  ut:  3,74,2. 

Massilienses  post  superius  incommodum 
ueteres  .  .  .  naues  refecerant:  2,4,1. 

iiiconiniode  :  quod  consilium,  etsi  .  .  . 
reprehendendum  non  est,  tamen  incommode 
accidit:  V33,  4;  1  ((naues)  minus  com- 

mode  (incommode  Uerxoij)  copulis  (i  det.;  sco- 
pulis  A';  Ilerxog;  u.  CC)  continebantur:  III 
13,8.) 

incoii»«ulliiiH:  eo  incitati  studio  incon- 
suJtius  processerant:  1,45,6. 

inci*eb(r)eMco:  cum  i:uu  nostris  (c)  re- 
mLssiure  ueuto  adprupiiuiuiisset  (e),  idem 
ausler  incrcl)uit  (-bruit  A'//):  3,26,2. 

incredibiliN.  A.  prupr.:  scio  me,  in- 
quit,  pacne  incredibileni  rem  poUiceri :  3,  t!6, 2. 

B.  (rsl.  (=  singuluris):  incrcdibili  celeri- 
tate  u.  celeritaM  p.  505  c)  (■!  loc);  Tf 
inRenti  magnitudine  corporum  Cleruiauos,  in- 
crcdibili  uirtute  atque  exercitatioue  iu  armis 
isae:  I  39, 1 ;  ^  iucredibili  felicitate  auster 
.  .  .  iu  Africum  se  uertit:  3,26,5;  1'   quod 

((lunicn)  .  .  .  iii  JJbodunum  inlluit,  inciedibill 
leiiitate,  itu  ut  oculis  in  utraiu  partcni  lluat 
iudicari  non  possit:  112,1;  ",  uirtute:  I 

39, 1   u.  exercitatione. 

incre|»ilo:  (Neruios)  inciepitare  at<|ue  in- 
cusare  reliquos  itelgas,  «pii  hc  pdpiiKi  luiniano 


dedidissent  (c)  patriamque  (c)  uirtutem  proie- 
cissent :  II 15, 5 ;  ( Aduatuci)  primum  inridere  ex 
muro  atque  increpitare  uocibus,  quod  tanta 
macliinatio  ab  ^e)  tanto  spatio  instrueretur  {c): 
II 30, 3. 

incnnibo:  ut  .  .  .  omnes  .  .  et  animo  et 
opibus   in   id  bellum  incumberent:  VII  76, 2. 

incui'sio :  quo  incursionis  hostium  uitandae 
(incursiones  .  .  .  uitandi  af)  causa  con- 
uenire  consuerunt:  V21,3;  ^  simul  hoc 

se  fore  tutiores  arbitrautur  repentinae  incur- 
sionis  timore  sublato:   VI23,3;  ^a 

Firustis  {c)  tinitimam  partem  proiuuciae  in- 
cursionibus  uastari  audiebat:  VI, 5;  (hanc 
(c)  (siluam)  .  .  .  pro  uatiuo  muro  obiectam 
Cheruscos  ab  Suebis  Suebosque  ab  Cheruscis 
<,iniuriis  incursionibusque  add.  codd.;  edd.;  del. 
Paul)  proliibere  :  VI 10, 5.) 

inciu'sn!>$ :  quarum  reriun  maguam  partem 
temporis  ~^c)  breuitas  et  successus  (^iucursus 
[i;  successus  et  iucursus  B-}  hostiimi  impedie- 
bat:  1120,2;  ^  7ie  aditus  atque  incur- 

sus  (ingressus  Faul)  ad  defendendum  impe- 
diretur:  1,25,9;  —  quod  uix  equitum  incur- 
sus  sustinerent:  1,71,3;  \  ne  Lu  opere 

faciundo  milites  rei^eutino  hostium  incursu 
exterrerentur  atque  opere  prohibereutui':  1, 
41,4;  "i  ut  tuto  ab  repeutino  hostium  in- 

cursu  etiam  singuli  commeare  possent:  VII 
36,7;  —  tertia  (parsj  uacabat  (c)  ad  incur- 
sum  atque  impetimi  militum  reUcta:  1,82,4; 
quam  (turrim)  primo  ad  repentinos  incursus 
(ad  rep.  inc.  del.  Paid)  humilem  paruamque 
fecerunt:  2,  8, 1. 

incuNO:  conuocato  consilio  (c)  omuiumque 
ordinum  .  .  .  adhibitis  ceuturiouibus  uehemeuter 
eos  iucusauit,  primum  quod  aut  quam  iu  par- 
tem  aut  quo  cousilio  ducereutur  sibi  quaereu- 
dum  aut  cogitaudum  putarent :  I  40, 1 ;  (Neruios) 
increpitare  atque  incusare  reliquos  Belgas, 
qui  se  populo  Eomauo  dedidissent  ^c)  patriam- 
que  (c)  uirtutem  proiocis.seut:  1115,5. 

inde.  '^-  "d  hx-um  pertinet;  a)  =  ex  eo 
loco;  a)  peudct  <-'-^  uerbis:  mittuutur  etiam  ad 
eas  ciuitates  legati,  quae  .  .  .;  indc  auxilia 
ducesquo  arcessuntur:  11123,3;  11  4"in 

.  .  .  in  prouiuciam  exireut  atque  indo  iu  ltali;uu 
contenderent:  133,  4;  Viouuam  poruenit.  ibi 
(iude  fkk)  nmictus  recentem  oquilalum  .  .  .  por 
tiuos  Ilaeduorura  in  Lingones  conleiulit:  VII 
9,4;  \  quod  certe  inde  (=  de  colle)  dc- 

cedeudum  (cedcndum /)  esset  Mrauio:  1,71, 
4;  t  Lissum  expugnaro  conatus  ..  .  tiiduiuu 
moratus  .  .  .  re  iufocta  inde  discessil:  3,1(1, 
6;  Ti  iu  linos  Vocoutiorum  .  .  .  peruouit; 


155 


inde  —  indignor 


156 


inde  in  Allobrogum  fines,  ab  AUobrogibus  in 
Segusiauos  (c)  exercitum  ducit:  110, 5;  1f 
dimisit  (c)  enim  circum  omues  propinquas  pro- 
uincias  atque  inde  auxilia  euocauit:  3,112,6; 
1[  incolumem  legionem  in  Nantuates  (c) ,  inde 
in  Allobroges  perdusit  ibique  biemauit:  III 
6,5;  f   Labienus  reuertitur  Agediucum, 

ubi  impedimenta  .  .  .  relicta  erant;  inde  die  III. 
(miitt.  prob.  Db.;  Bld.;  Dt.^;  inde  p;  indie 
MQ,  i  eras.;  indiem  AB)  cum  omnibus  copiis 
ad  Caesarem  peruenit:  VII 62, 10;  pedibus- 
que  Narbonem  atque  iude  Massiliam  peruenit. 
ibi  .  .  . :  2,21,5;  in  Ciliciam  atque  inde  C.v- 
prum   peruenit.  ibi  .  .  .:  3,  102,5;  ^f  in 

citeriorem  Galliam  reuertitur  atque  inde  ad 
exercitum  proficiscitur.  eo  .  .  .:  V2,l;  iu 
Bituriges  exercitum  reducit  (c)  atque  inde  pro- 
fectus  Gorgobinam  .  .  .  oppuguare  instituit:  VII 
9,  6 ;  Luceria  proficiscitur  Canusium  atque  inde 
Brundisium:  1,24,1;  oppidum  est  (c)  defen- 
sum,  Cassiusque  ad  Sulpicianam  inde  classem 
profectus  est  (om.  f)  Vibonem  (c):  8,101,4; 
t  naues  longas  .  .  .  ad  latus  apertum  hostium 
constitui  atque  inde  fundis,  sagittis,  tormentis 
hostes  propelli  ac  summoueri  iussit:  IV 25, 
1;  1  uti  .  .  .  in  iugo  insistere  (c)  et  se 

inde  (inde  se  ae;  se  om.  h)  in  currus  citissime 
recipere  consuerint:  IV  33, 3;  per  medios 
audacissime  perruperunt  seque  inde  incolumes 
receperunt:  V15,4;  si  .  .  .  legiones  (CC)  Cae- 
saris  sese  recepissent  inde,  quo  temere  essent 
progressae :  3,  45,  6 ;  t  in  Britanniam  pro- 

ficisci  contendit  (c),  quod  omnibus  fere  Galli- 
cis  (e)  bellis  hostibus  nostris  inde  summini- 
strata  auxilia  intellegebat:  IV20, 1;  T[ 

summouere:  IV25, 1  u.  propellere;  t 

disciplina  in  Britannia  reperta  atque  inde  in 
Galliam  translata  esse  (e)  existimatur:  VI 
13,11. 

[i)  peudet  ex  subst. :  adpulsisque  Messanam 
nauibus  atque  inde  propter  repentinum  terrorem 
prineipum  ac  senatus  fuga  facta  ex  naualibus 
eorum  unam  (e)  deducit:  2,3,2;  f  in 

Morinos  proficiscitur ,  quod  inde  erat  breuissi- 
mus   in  Britauniam   traiectus:  IV21,3. 

iy)  pendet  ex  adncrb. :  neque  longius  ab  eo 
(longius  inde  Bergk)  milibus  passuum  LXXX 
in  Oceanum  influit  (u.  CC):  IV  10, 2.) 

l))  =  post  euni  loeiiiu :  post  eas  totius  exer- 
citus  impedimenta  conloc.arat;  inde  duae  legiones 
.  .  .  totum  agmen  claudebant  praesidioque  im- 
pedimentis  erant:  1119,3;  V  milia  passuum 
proxima  intercedere  (c)  itineris  campestris,  inde 
excipere  loca  aspera  et  montuosa:  1,60,4. 

B.   ad  lcmpus  peitiuet   {—  deinde,  posi): 


ii ,  qui  ad  alteram  partem  oppidi  .  .  .  conuene- 
rant ,  primo  exaudito  clamore ,  inde  (deinde  b) 
etiam  crebris  nuntiis  incitati . . .  eo  contenderunt: 
VII  48, 1 ;  producitur  tum  (e)  res,  aciesque  ad 
solis  occasum  continentur;  inde  utrique  in  castra 
discedunt.  postero  die  .  .  .:  1,83,3;  (his  (ca- 
stris)  expugnatis  eodem  impetu  altera  sunt 
adorti  (inde  tertia  et  quarta  add.  eodd.  et  edd.; 
del.  Hartx)  et  deinceps  reliqua:  3,9,7;)  hos 
(coUes)  primum  praesidiis  tenuit  castellaque  ibi 
communiit  (c).  inde,  ut  loci  cuiusque  natura 
ferebat,  ex  castello  in  castellimi  perducta  mu- 
nitione  circumuallare  Pompeium  instituit:  3, 
43,2;  101,4  u.  A.  a)  a)  proficisci. 

(iiidefinite :  referunt  consules  de  re  publica 
t  iu  ciuitate  (indefiuite  Ciacc.):  1,1,2.) 

iiKlicinm :  Aduatucam  contendunt  usi 
eodem  duce,  cuius  haec  indicio  cognoue- 
rant:  VI 35, 10;  —  eorum  indicio  ad  ipsum 
Ambiorigem  contendit:  VI30, 1;  —  Eomani 
si  casu  interuenerint  (c) ,  fortunae ,  si  alicuius 
indicio  uocati,  huic  habendam  gratiam:  VII 
20,  6 ;  ^  ea  res  est  Heluetiis  p  e  r  i  n  d  i- 

cium  enuntiata:  14,1. 

iiidico :  Pothinus  (c)  . . .  indicatis  deprehen- 
sisque  internuntiis  a  Caesare  est  interfectus : 
3,112,11. 

indJico:  concilium  u.  coiiciliniu/J.  G20 
I))  (7  loc.j;  T[  (indictis  inter  se  principes 

GaUiae  conciliis  (p);  consiliis  a)  siluestribus 
ac  remotis  locis  queruntur  de  Acconis  morte: 
VIII,  4;)  t  (consules,  quod  ante  id  tem- 

pus  accidit  uumquam,  (ante  Latinas  indictas 
(A.  L.  I.)  add.  Eell.)  ex  urbe  proficiscuntur :  1, 
6,7;)  'i  (Eomae  dierum  uiginti  suppli- 

catio  redditur  (indicitur  rcce.;  Ald.):  VII 
90, 8.) 

iudictns:  principes  ciuitatis  .  . .  insimulati 
proditionis  ab  Eomauis  indicta  causa  (om. 
-V)  interfecti  sunt:  VII  38,2. 

iildigeo:  ad  proelium  egressi  Curionis 
milites  iis  (c)  rebus  indigebant,  quae  ad  op- 
pugnationem  castrorum  erant  usiu :  2, 35, 5. 

indignitas:  *qucd  infamia  atque  indigni- 
tas  rei  ...  uiarumque  difticultas  impedie- 
bat:  VII  56, 2;  t  Haeduos  a  (e)  Cae.sare 

in  seruitutem  redactos  omnes  (omn.  redact.  fi) 
indignitates  contumeliasque  perferre:  II 
14,3. 

indignor:  iudignantes  milites  (indignatis 
militibus  a)  Caesar,  quod  conspectum  suum 
hostes  perferre  (c)  possent  .  .  .,  et  signum 
proelii  exposcentes   edocet:  VII  19,4;  t 

is    (Potliinus)    primum  inter   suos    queri   atque 


157 


indienor  —  indntiae 


158 


indignari  coepit  regem  ad  causam  dicendam 
euocari:  3,108,1. 

indisnns:  nulla  tamen  uox  (c)  est  ab 
(e)  iis  audita  populi  Romani  maiestate  et  supe- 
rioribus  uictoriis  indigna:  VII  17,3;  ^  nihil, 
q  u  o  d  ipsis  esset  indiguum ,  committebant :  V 
35,5. 

indigne:  persequamur  eorum  mortem,  qui 
indignissime  interierunt:  VII 38,8. 

indiligpn!*:  si  indiligentiores  fue- 
rint,  milia  hominum  delecta  (c)  LXXX  .  .  . 
interitura  demonstrat:  VTI  71,  3. 

indilijfenter :  deditione  facta  nostros  prae- 
sidia  deducturos  (c)  aut  denique  indiligen- 
tius  (indulgentius  B*o(?j/t)  seruaturos  credi- 
derant:  1133,2. 

indilig^entin:  Bibulns  .  . .  in  eas  (naues) 
i  II  d  i  1  i  g e  n  t  i  a e  (  Vrsini  cotl. :  diligentiae  rell.) 
suae  ac  doloris  iracundiam  (Faern.:  -dia 
/•odd.)  erupit  omnesque  incendit  (u.  CC):  3,8, 
.'! ;  t  snmma  diflficultate  rei  frumentariae 

.idfecto  exercitu  tenuitate  Boiorum,  indiligen- 
tia  ^diligentia  B')  Haefluomm:  VII  17,3. 

(indoniitn<!i:  pastoresque  Domitii '/)/(.. 
Coliel ;  indomiti  codd.;  Xp.,  Dt.)  spe  libertatis 
excitati  sub  oculis  domini  suam  probare  operam 
stiidebant:  1,57,  4.) 

(Tndarioniarn»i  '/.  Indntioninrns.) 

intlnro.  .4.  =  ayeiv  dg;  a)  propr. 
(  -ihydytii'):  CCarmonensium)  ciuitas  r  deduc- 
tis  (an  inductis?)  tribus  in  arcem  oppidi  (e) 
i()hortil)Us  a  Varrone  praesidio  per  se  cohor- 
tcs   eiecit    (O-.-    iniecit    OU):   2,19,5;  ', 

(quod  detlitione  facta  nostros  praesidia  de- 
ilucturos  (non  inducturos  B*fi)  aut  denique  in- 
diligentius  (c)  seruaturos  crediderant:  1133,2;) 
^  pars  erat  regiae  exigua,  in  quam  ipse  (Cae- 
sar)  habitandi  causa  initio  erat  inductus:  3, 
112,8. 

b)  trsl.  {=  f^dyeiv,  fTTaiQHv):  is  (Orge- 
tori.x)  .  .  .  regni  cupiditate  inductus  con- 
iurationem  nobilitatis  fecit  et  ciuitati  persunsit, 
ut:  12,1;  —  hominum  milia  VI  .  .  .  siue  timoro 
I^erterriti  .  .  .  siue  spe  sahitis  inducti,  quod 
.  .  .  suam  fugam  .  .  .  ignorari  posse  existi- 
marent,  .  .  .  ad  Khenum  .  .  .  contenderunt :  I 
•-'7,4. 

B.  =  7C£QiiEivtiv,  /rEQty.aXu/rreiv,  /uqiti- 
i^trai  (-eaO-ai^:  super  lateres  coria  in- 
ducuntur,  ne  canalibus  aqua  immissa  lateres 
diluere    possit    (e)  :    2,  10,  G ;  ^^    quae 

(scuta)  subito,  ut  temporis  exigiiitas  j^ostu- 
labnt,  pellil)us  induxerant:  1133,2;  ',* 

(ut  non  mudo  ad  insignia  adcommodaiida ,  sed 


etiam  ad  galeas  induendas  (iPa^:  indncendas 
A';  Hold.)  .  .  .  tempus  defuerit:  1121,5.) 

(indnlgenter:  quod  deditione  facta  no- 
stros  praesidia  deducturos  (c)  ant  denique  in- 
diligentius  (indulgentius  B^a(?J/t)  serua- 
turos  erediderant :  II 33,  2.) 

intlnlgentia:  (Haedui)  qnemntur  for- 
tunae  commutationem  et  Caesaris  indulgen- 
tiam  in  se  (in  se  ind.  [i;  Selm.)  requirunt: 
VII  63, 8. 

indnlseo:  quod  (e>  semper  Haeduorum 
ciuitati  praecipue  indulserat:  VII 40, 1;  — 
huic  legioni  Caesar  et  indulserat  (huic  caes. 
leg.  induls.  [i\  praecipue  et  propter  uirtutem 
confidebat  maxime:  140,15. 

indno.  A.  =  impouere  capiti:  ut  uou 
modo  ad  insignia  adcommodanda,  sed  etiam  ad 
galeas  induendas  (Mki-;  inducendas  A';  Hold.} 
.  .  .  tempus  defuerit:  1121,5. 

B.  se  induere  =  implieari,  se  Iransfodere: 
quo  qui  intraueraut,  se  ipsi  acutissimis  uallis 
induebant:  VII  73, 4;  postea  quam  propius 
successerunt,  aut  se  (ipsi  add.  !i;  Se/in.) 
stimulis  inopinantes  induebant  aut  .  .  .  trans- 
fodiebantur  aut  .  .  .  interibant:  VII 82, 1. 

indn$)tria:  ita  Cassio  industria  Domitii, 
Fauonio  Scipionis  celeritas  salutem  attulit: 
3,36,8;  ^  si  non  omnia  cadereut  secunda, 

fortiuiam  (secunda  fortuna  Xa/il)  esse  indu- 
stria  (industriam ///)  subleuandam  (-uanda 
Ka):  3,73,4;  —  Massilienses  . .  .  naues  refece- 
rant  sumraaque  industria  armauerant:  2, 
4, 1 ;  —  equidem  (et  quidem  Xon.)  mihi  uideor 
(uidetur  Xon.)  pro  nostra  (om.  Xon.)  necessi- 
tate  non  labore,  non  opera,  non  iudustria 
defuisse  (.  .  .  uidetur  .  .  .  non  labor  .  .  .  iiel 
uidcor  .  .  .  non  labori,  non  operae  .  .  .  serip- 
sisse  Caesarein  credit  Qnie/ierat) :  ap.  Oell.  XIII 
3;  cf.  Xon.  p.  :i54. 

indnHtrie:  ea,  quae  imperasset,  diligenter 
industrieque  administrarent:  VII  60, 1 ;  — 
castra  a  cohortibus,  quae  ibi  praesidio  erant 
relictae,  industrie  defendebantur,  multo 
etiam  acrius  a  Thracibus  b.-u-barisque  auxiliis: 
3,95,2. 

indntiae.  Seriptum  est  iuduciis  (-arum) 
in  A(>IS  IV  13,5,  in  A  IV  12,1,  in  li  1,85,3. 

interim  postulant,  ut  sint  indutiae,  atque 
ab  iis  (c)  impctrant:  3,15,7;  —  interea  mane- 
rent  indutiae,  dum:  3,16,5;  ^  ubi  .  .  . 

uiderunt  indutiisque  iier  scelus  uiolatis 
suam  uirtutem  inrisui  fore  pcrdoluerunt:  2,15, 
1;  ^  is  (e)  dies  indutiis  >^indutus  /}') 

erat  ab  his  (<•)  petitus:  IV  12,1;  ^  in- 

(lutiarum  quodam  geuere  misericordia  facto 


159 


indutiae  —  inermis 


160 


aduentus  Caesaris  exspectatur:  2,13,2;  —  eos 
neque  conloquii  neque  indutiarum  iura  ser- 
uasse  et  homines  .  .  .  per  conloquium  decep- 
tos   crudelissime   interfecisse :  1,85,3;  f 

quod  ad  indutias  pertineret,  sic  belli 
ratiouem  esse  diuisam,  ut:  3,17,3;  —  ut,  si 
quid  possent,  de  indutiis  fallendo  impetra- 
rent:  IV 13, 5;  iUe  .  .  .  unum  instare  (stare 
a)  de  indutiis  uehemeutissimeque  couten- 
dere:  3, 17,  5. 

liidntiomams.  Codd.  p  semper  uuleniur 
habere  indutiom.;  induciom.  eistat  in  a  V 
3,2  (sed  induriom.  in  Qpr.);  in  AQ  V3,  4;  26, 
2;  55,3;  57,2.3;  58,1.2.4.0;  VI2,1;  in  BQ 
V4,l;  in  X  V53,2;  VI  8, 8;  in  Q  V3,5;  4,2. 
4;  inductiom.  in  A  V55,  1.  —  Indutiom. 
(eliam  Urosii  codd.  luihent  et  Flori  eod.  Naxar. 
(in  Banib.  scriptum  est  indubiom.)  et  cod.  uetu- 
stissimus  in  Cic.  or.  p.  Font.  atnnibus  locis.) 

in  ea  («.  e.  Treuerorum)  ciuitate  duo  de  prin- 
cipatu  inter  se  contendebant ,  Indutiomarus  et 
Cingetorix:  V3,  2;   at  Indutiomarus  equitatum 
peditatumque   cogere ,  .  .    .  bellum    parare   in- 
stituit:   V3, 4;    ueritus    (Indutiomarus    ueritus 
P),   ne  ab  omnibus  desereretur,   Indutiomarus 
{mn.  p;   dd.  Ciacc;  Hold.)  legatos  ad   Caesa- 
rem   mittit  .  .  .:  V3, 5;   cf.  qu.  sqq.;   Indutio- 
marum    ad    se   cum   ducentis   obsidibus   ueuire 
iu.ssit:  V4, 1;  liis  adduetis,  in  iis  filio  (e)  pro- 
pinquisque  eius  omnibus,   .  .  .   consolatus  In- 
dutiomaruui     hortatusque    est,     uti    in    officio 
maneret:   V4, 2;   id  tulit  (c)    factum  grauiter 
Indutiomarus ,  suam  gratiam  inter  suos  minui, 
et  .  .  .:    V4, 4;    (Ambiorix  et  Catuuolcus)   In- 
dutiomari  Treueri  nuntiis   impulsi  suos   conci- 
tauerunt:   V2G, 2;    Indutiomarus,    qui   postero 
die  castra  Labieni  oppugnare  decreuerat ,  noctu 
profugit  copiasque  omnes  in  Treueros  reducit: 
V53, 2;  Treueri  uero  atque  Indutiomarus  totius 
biemis     nullimi     tempus     intermiserunt ,    quin 
trans  Rbenum   legatos  mitterent  .  .  . :   V  55, 1 ; 
hac  spe  lapsus  Indutiomarus  nibilo  minus  copias 
cogere,  exercere,  a  finitimis  equos  p.arare,  ex- 
sules  damnatosque  tota  Gallia  magnis  praemiis 
ad  se  aUicere  coepit :  V  55,  3 ;  cf.  qu.  sqq. ;  (La- 
bienus)    a    Cingetorige    atque    eius    propinquis 
oratione    Indutiomari    cognita,    quam   in    con- 
cilio  babuerat,  nuntios   (c)  mittit  (c):  V57, 2; 
interim  prope  cotidie  cum  omni  equitatu  Indu- 
tiomarus   sub  castris  eius  uagabatur  .  .  .:  V57, 
3 ;  cum  maiore  in  dies  contemptione  (c)  Indutio- 
marus  ad  castra  accederet :  V  58, 1 ;  interim  ex 
consuetudine  cotidiana  Indutiomarus  ad  castra 
accedit  atque  ibi   magnam   partem    diei    con- 
sumit:  V58,2;  c/".  §  3;    praecipit   atque  inter- 


dicit,  proterritis  (c)  hostibus  atque  in  fugam 
coniectis  .  .  .  unum  omnes  petant  (c)  Indutio- 
marum  {om.  ^):  V58,4;  c'f.  qu.  sqq.;  in  ipso 
fluminis  uado  deprehensus  Indutiomarus  inter- 
ficitur  caputque  eius  refertur  in  castra:  V58.  G; 
interfecto  Indutiomaro ,  ut  docuimus ,  ad  eius 
propinquos  a  Treueris  imperium  defertur:  VI 
2, 1 ;  cum  his  propinqui  Indutiomari  .  .  .  ex 
ciuitate  excesserunt  (c):  VI 8, 8. 

ineo.  A.  intrans.:  ineunte  aestate:  II 
2, 1  u.  B.  a)  aestatem. 

B.  traiisit.;  a)  tempus:  et  inita  (ineunte 
B-p)  aestate  in  ulteriorem  (c)  Galliam  qui 
deduceret  Q.  Pedium  legatum  misit:  112,1; 
quas  legationes  Caesar  .  .  .  inita  proxima  aestate 
(initio  proximae  aestatis  p)  ad  se  reuerti  iussit: 
1135,2;  •■  cum  .  .  .   inita   hieme  in   (c) 

Illyricum  profectus  e.sset:  III  7, 1;  T  secunda 
inita  {oni.  Jj)  cum  soluisset  uigilia,  prima 
luce  terram  attigit:  V23,  6;  tertia  inita  uigilia 
.silentio  exercitum  eduxit:  3,54,2. 

b)  magistratum:  V  primis  diebus,  quibus 
baberi  senatus  potuit,  qua  ex  die  consul  atum 
iniit  Leutulus,  .  .  .  decernitur:  1,5,4;  ^ 

(M.  Coelius  Rufus  praetor  .  .  .  initio  magistra- 
tus  (inito  magistratu  Hot.)  tribunal  suum 
iuxta  C.  Trebonii,  praetoris  urbani,  seliam  con- 
loc.iuit :  3, 20, 1.) 

e)  ali:!:  consilium  u.  consiliniu  i>.  073 

sq.  C  b)  (16  loc);  1  qui  se  summam  a 

(c)  Caesare  gratiam  inituros  putarent:  VI  43, 
5;  ^  coactis  equitum  milibus  (c)  VIII  et 

peditum  circiter  CCL  (c)  haec  in  Haeduorum 
flnibus  recensebantur ,  numerusque  inibatur 
(inibantur  BM) :  VII  76, 3 ;  t  ut  quo  primum 
occurreretur  (c)  aut  cui  rei  ferretur  auxilium 
uix  ratio  iniri  posset:  VII  24, 1;  ratione  inita 
frumentum  se  exigue  (c)  dierum  XXX  ha- 
bere:  VII  71,4;  cum  horum  omnium  (proelio- 
rum)  ratio  haberetur  (iniretur  Ciarc),  ad  duo 
(c)  milia  numero  ex  Pompeianis  cecidisse  re- 
periebamus:  3,.53, 1. 

iuerniis  (•ninfii):  calones  perterritos 
hostes  conspieati  etiam  inermes  armatis  occurre- 
runt  (c):  1127,1;  t  omnes  sagittarii 

funditoresque  destituti  inermes  sine  prae- 
sidio  (destituti,  inermes,  sine  pr.  Db.)  inter- 
fecti  .sunt:  3,93,5;  ^  cum  hostes  .  .  . 

perterriti  inermes  cum  infulis  se  porta  foras 
uniuersi  proripiunt:  2,11,4  (12,1  Kp.);  ^ 

ut  arma  per  manus  necessario  traderentur  mili- 
tesque  inermes  (Oy,-  RSclm.;  inermis  a;  inermi 
OV;//  edd.)  subleuatique  alii  ab  aliis  magnam 
piirtem    itineris   conticerent:    1,68,2;    ne   quis 


161 


inennis  —  infero 


162 


inermibus  imprudentibusque  militibus  ab  luterc 
impetus  fieri  posset:  III  29, 1. 

hic  (Baculus)  diffisus  suae  atque  omnium 
saluti  inermis  ex  tabernaculo  prodit:  VI  38, 2; 
—  quod ,  quos  aliquamdiu  inermes  (A^B'^ ; 
inermos  a;  ed<l.)  sine  causa  timuissent,  hos 
postea   armatos  ac  uictores  superassent:  I  40,  G. 

iners :  neque  eorum  moribus  turpius  quic- 
quam  aut  inertius  (incercius  [i)  habetur  quam 
ephippiis  (c)  uti:  IV  2, 4. 

infaniia:  nam  ut  .  .  .  iter  . . .  conuerteret, 
id  ne  metu  quidem  necessario  faciundum  existi- 
mabat,  cum  "quoil  infamia  atque  indignitas 
rei  ...  impediebat,  tum  maxime  quod:  VII 
50,2;  \  latroeinia  nulhim  liabent  infa- 

m  iam,  quae  extra  fines  cuiusque  ciuitatis  fiunt: 
VI 23, 6 ;  —  exercitui  (  C(7)  quidem  omni  tantus 
incessit  ex  incommodo  dolor  tantumque  studium 
infamiae  (ignomiuiae  f)  sarciendae,  ut:  3, 
74,2;  ^  simul  infamia  duarum  legionum 

permotus  .  .  .  rcm  ad  arma  deduci  studebat : 
1,4,5;  ^   fore,   ut  .  .  .  magna  cum  in- 

famia  caatris  se  contineret:  3,37,4;  —  neque 
clientes  sine  summa  infamia  deseri  possunt: 
ap.  (lell.  V13,6. 

infanMt  non  aetate  confectis,  non  mulieri- 
bus,  non  infantibus  pepercerunt:  VII28, 
4;  Tf  obtestabantur  Romanos,  ut  sibi  par- 

cercut,  neu,  sicut  Auarici  fecisseut,  ne  a  {om. 
[i)  mulieribus  quidem  atque  infantibus  abs- 
tinerent:  VII  47, 5. 

infectn!*:  Diiiiciacus  auxilii  petendi  causa 
llomam  ad  senatum  profectus  imperfecta  (in- 
fecla  [i;  Np.)  re  rodierat:  VI 12,  5;  sic  se  com- 
l)hires  annos  illo  imperante  meruisse,  ut  nul- 
lam  ignominiam  acciperent,  nusquam  iufecta 
<[j  ;  inccpta  a;  Fr.,  l)t.)  re  discederent:  VII 17, 
5;  itaque  multis  interfectis  reliquos  infecta  re 
in  (ippiclum  reppulerunt:  2,14,(5;  ad  conlo- 
(luium  non  admittitur  .  .  .  infectaque  ro 
sese  ad  Caesarem  recepit:  3,57,5;  —  ita  re 
infecta  in  oppidum  reuerterunt:  VII  82, 4; 
LisHum  cxpugnare  conatus  .  .  .  paucis  in  op- 
pugnatione  amissis  re  infecta  inde  discessit:  3, 
40,  (i ;  ^  Caesar  frustra  diebus  aliquot  con- 

sumplis,  ne  reliquuni  tcmpus  amitlat  {c),  in- 
fcctis  iis,  quac  ngcro  (lcstinaiicrat,  .  .  .  pro- 
liciscitur:  1,33,4. 

iiifcro.  A,  propr.;  a):  omniaquc,  (iiiiic 
'(■)  uiuis  cordi  fuisse  arbitrantur,  in  igncni 
(dalli)  iiiferunt  (mittiiiit  a  pr.),  etiam  aiii- 
maliii:  VI  19,4;  t  eruptioiies  fiebaiil  .  .  . 

igncsiiuc  nggcri  cl  tiiiribiis  iiiCcrcbiintiir:  2, 
2,  G;  u.  praettriii  i^'iiiM  /i.  :il  b)  (.1  liir.) ;  1 
(Neruios)  iiihil  pali  ii  i  ii  i  i'cli(|iiHniMi(|ii('  rc  rii  iii 


ad  luxuriam  pertinentium  (ad  lux.  pert.  oi/i. 
a;  Np.,  Fr..  Dt.)  inferri:  1115,4. 

b):  Romani  conuersa  signa  bipertito  in- 
tulerunt,  prima  et  secunda  acies,  ut  uictis  ac 
summotis  resLsteret,  tertia,  ut  uenientes  susti- 
neret :  I  25,  7 ;  centurionibusque  nominatim  ap- 
pellatis  reUquos  cohortatus  milites  {del.  Eiissn.) 
signa  inferre  et  manipulos  laxare  iussit:  1125, 
2;  post  tergum  hostium  legionem  ostenderunt 
(tribuni)  signaque  intulerunt:  VII  62,6;  ceme- 
batur  .  .  .  inferri  (ferri  OH :  Paul)  signa  et 
uniuersarum  cohortium  impetu  (c)  nostros  pro- 
pelli:  1,64,2;  constituerat  signa  inferentibus  re- 
sistere  (c),  prior  proelio  non  lacessere:  1,82, 
5;  —  tribunos  militum  monuit,  ut  paulatim 
sese  legiones  coniungerent  et  conuersa  signa  i  n 
hostes  inferrent  (inferret  B^M);  1126,1;  —  si 
qua  in  parte  nostri  laborare  aut  grauius  premi 
uidebantur,  eo  signa  inferri  (ferri  Paul)  Cae- 
sar  (caes.  inf.  [i)  aciemque  conuerti  (c)  iube- 
bat:  VII  67, 4;  proximos  colles  capere  uniuer- 
sos  atque  eo  signa  inferri  (ferre  Paul)  iubet: 
2,42,1;  eo  signa  {Oiacc;  signo  codd.;  Np., 
Dt.)  legionis  inlata  (e;  Ciacc;  inlato  {ttel 
illato)  0?;  Np.,  Dt.:  lata  Paid)  speculatores 
Caesari  renuntiarunt  (rem  nuntiarunt  Np.) :  3, 
67,1. 

c):  bis  pugnantibus  illum  (Ambiorigem) 
in  equum  quidam  ex  suis  intulit  (impnlitp): 
VI  30, 4.  ^ 

B.  trsl.;  a)  proxinic  uccedit  ad  iiotionem 
propriam:  bellum  it.  bellnni  p.  405  sq. 
(21(24)  loc). 

1))  =  oflicere,  adfcrre,  nuctoreni  (oausani) 
esse:  (quo  .  .  .  i"  latoriim  {codd.;  illata  scele- 
ratorum  KocJi;  Db.;  illata  malorum  Kindscli.; 
u.  CC)  audacia  numquam  ante  descensum  (c) 
est:  1,5,3;)  t  calamitatem  u.  cala- 

inita»*  A.  p.  43S  (.1  loc);  t   cum  dc 

loco  et  tempore  (c)  eius  rei  controuersia  iii- 
ferretur:  1,86,2;  Tf  magnisque  ultro  illatis 

detrimentis  (nostri)  eos  .  .  .  reiciebant:  2,2, 
6;  non  .  .  .  recordabantur,  quam  paruulao  saopc 
causae  uel  falsae  suspicionis  uel  tcrroris  repon- 
tini  uel  obiectae  rcligionis  magna  detrimenta 
intulissont:  3,72,4;  t  quod  .  .  tam  diu 

so  impiiiie  iniurias  intulisse  (/';.,  liSchii.: 
tiiiissc  coild.  et  «W.N  admiraroiitiir :  114,4;  si 
llacduis  do  iniuriis,  quas  ipsis  sociisquo  ooruiii 
iiitiilorint  {A(,><Cli;  intulerant  M(J''),  item  si 
Allobrogibus  satis  faciaut:  114,6;  (se  linitimis 
imporaturum ,)  ne  quam  doditiciis  populi  Ho- 
mtuii  iiiiiiriam  iiifcrront:  1132,2;  uti  aiit  ipsi 
iiiiiiria.s  iiilorroiit  aiit  iiilatas  [iropulsaront:  VI 
ir>.  I  ;    iic   aiil    iiilcrrc    iiiiiiriam    uiderotur  aut: 

11 


163 


infero  —  inferus 


104 


VII  54,2;  1  neque  uero  Pompeius  cognito 

consilio   eius    moram    ullam  ad  insequeudum 

intidit:  3,75,3;   Pompeius  (c)  primi  diei  mora 

iniatii  .  .  .  quarto   (c)  die  finem  sequendi  fecit: 

3,77,3;  T[  [equestris   autem  proelii  ratio  et 

cedentibus    et    insequeutibus    par    atque    idem 

periculum    inferebat:    V16,  3;]     qui    nostris 

nauibus    periculum    intulerant,   de    suo  timere 

cogebantur:  3,27,1;  t  cuius  (e)  aduentu 

spe   inlata  militibus  ac  redintegrato  aiiimo  .  .  . 

paulum  liostium  impetus  tardatus  est:  1125,3; 

ut  spe  consequendi  inlata  .  .  .  paene  naturam 

studio  uincerent:  VI 43, 5;  t  ex  fremitu 

equorum  inlata  suspicione  ad  suos  se  recipere 

coeperunt:  3,38,3;  t  equitibus  imperat, 

ut    .  .  .    quam    maximum    liostibus    terroreni 

inferant:   VII  8,3;  iamque  Pompeiani  .  .  .  ad- 

propiiiquabant  non  mediocri  terrore  inlato  reli- 

quis  cohortibus:  3,  65, 1 ;  milites  docuit,  quantum 

usum   haberet   .   .   .  reliquis    ciuitatibus    liuius 

urbis  exemplo  inferre  terrorem :  3, 80,  5 ;  T 

suas  copias  Ariouistus  multis  et  (c)  inlatis  et  ac- 

ceptis    uulneribus  in   c.astra  reduxit:   150,3; 

quod   primum    hostium    impetum   multis    ultro 

uulneribus  iulatis  fortissime  sustinueriut:  V  28, 

4;  magna  uis  eminus  missa  telorum  multa  no- 

stris    [de  improuiso]    imprudentibus  atque   im- 

peditis  uulnera  inferebant  (-bat?):  2,6,3. 

c)  =  adferrc,  proferre,  eoniuiemorare :  quo- 
rum  alius  alia  causa  inlata  (allata  Ciacc), 
quam  sibi  ad  proficiscendum  necessariam  esse 
diceret,  petebat,  ut:  139,3;  1  (contro- 

uersiam:  1,86,2  u.  b)  controuersiam.) 

(iiifernj^.)  1.  infei-ior.  A.  propr.; 
a)  =  depresslor:  (duas  fossas  .  .  .,  quarum 
interiorem  (inferiorem  Uiil.)  campestribus  ac 
demissis  locis  aqua  ex  (lumine  deriuata  com- 
plcuit:  VII  72,3;)  1  neque  (bostcs)  a  (e) 

fronte  ex  inferiore  loco  subeuntes  intermittere 
.  .  .  uidit:  1125,1;  ut  neque  ex  inferiore  (supe- 
riore  aH)  loco  satis  commode  tela  adigi  (c) 
possent  et:  11114,4;  in  locum  delatus  (Paul; 
deiectus  a;  edd.)  inferiorem  (inferiorem  deiectus 
P)  concidit:  V44, 12;  legionem  *X  .  .  .  paulum 
(c)  progressam  inferiore  constituit  loco:  VII  45, 
5  ;  etsi  (equitatus)  deiectis  (e)  atque  inferioribus 
locis  constiterat:  1,46,3;  milites  .  . .  ex  inferiore 
loco  aduersus  cliuum  (P.  Manut.;  pilum  codd.; 
tumulum  Faern.)  incitati  cursu  praecipites 
Pompeianos  egerunt  (c):  3,46,5;  t  Belgae 
.  .  .  pertinent  ad  inferiorem  partem  fluminis 
Rheni:  I  1,  6;  (tigna)  interuallo  pedum  qua- 
dragenum  (e)  ab  inferiore  parte  contra  uini 
atquo  impetum  fluminis  conuersa  statuebat:  IV 
17,5;  sublicae  et  ad  inferiorem  partem  lluminis 


obliquc  agebantur  .  .  .  et  aliae  item  supra  pon- 
tem:  IV  17,  9;  isdem  sublicis,  quarum  pars  in- 
ferior  integra  remanebat,  pontem  reficere  coepit: 
VII  35, 4;  t  atque  inferiore  omni  spatio 

uacuo  relicto  superiorem  partem  (inferiorem 
partem  (om.  omni  sp.  u.  r.  sup.)  AQ)  collis 
.  .  .    castris  compleuer.ant:  VII  46, 3. 

I>)  ad  descriptioncni  tcrraruni  perlinet 
(=  ad  oceideutem  uersus.'):  huius  lateris  alter 
angulus  .  .  .  ad  orientem  solem,  inferior  ad 
meridiem  spectat:  V  13, 1;  t  ut  .  .  .  aliae 

(naues)  ad  inferiorem  partem  insulae,  quae 
est  propius  solis  occasum  (quae  e.  p.  s.  occ. 
del.  RSehn.)  ,  .  .  .  deicerentur:  IV  28, 2;  (11,6 
u.  a)  pars.) 

B.  trsl.;  a)  ad  oi-diiieni  et  dig-iiitatein  pcr- 
tiiiet:  centuriones,  quorum  non  nulli  ex  in- 
ferioribus  ordinibus  reliquarum  legionum  uir- 
tutis  causa  in  superiores  erant  ordines  huius 
legionis  traducti:  VI40, 7  ;  qui  propter  eximiam 
uirtutem  ex  inferioribus  ordinibus  in  eum  locum 
peruenerat :  1,46,4. 

b)  =  iiilirniior,  ininor:  ((Romanos)  impeditos 
in  .aginine  ct  sub  sarcinis  [infirmiore  (inferiore 
(i)  animo]  adoriri  cogitabant:  ITI24, 3;)  t 
integras  atque  incolumes  copias  Caesar  (e)  in- 
feriore  (-ores  Oald)  militum  numero  contine- 
bat:  3,47,3;  tH  "bi  nostros  non  esse 

inferiores  intellexit:  118,3;  —  cum  (Afra- 
niani)  esse  omnium  iudicio  inferiores  uideren- 
tur:  1,47,2;  —  erat  multo  inferior  numero 
n.auium  Brutus:  1,57,1;  —  quoni.am  numero 
(Caesar)  inultis  p.artibus  esset  iufcrior:  3, 
84,3. 

[Falso:  Britanniae  pars  interior  (inferior  ^) 
ab  iis  (c)  incolitur,  quos:  V12, 1.] 

2.   infimns.    A.  adiect.;  a)  ui  attribiit.; 

c.)  propr. :  ab  infimis  (infirmis  ar')  radi- 
cibus  montis  intermissis  circiter  passibus 
CCCC  castra  facere  constituit:  1,41,3;  copias 
suas  ad  infimas  montis  radices  producunt:  1, 
42,2;  ad  infimas  radices  montis  aciem  instrue- 
bat :  8, 85, 1 ;  t  sub  musculo  milites  uecti- 

bus  infima  saxa  turris  hostium,  quibus  funda- 
menta  continebantur,  conuellunt:  2,11,3. 

p)  trsl. :  Fabius  Paelignus  quidam  ex  infimis 
ordinibus  de  exercitu  Curionis:  2,35,1. 

1))  ul  partit.  (cf.  O.  Riemann,  RPh.  V  103 
sqq.):  collis  nascebatur  .  .  .  passus  circiter 
ducentos  infimus  apertus,  ab  (c)  superiore  parte 
siluestris:  1118,2;  cohortes  .  .  .  sub  infimo 
colle  ab  (c)  dextro  latere  hostium  constitueret : 
VII 49, 1;  nec  longius  ab  infimo  (infirmo  «') 
colle   progressi    copias   .  .  .   reducunt:    1,42,4; 


165 


inferus  —  inflo 


166 


I  singuli  ab  inlirao  koIo  pcdes  (c)  terra  excul- 
cabantur:  VII  73, 7. 

B.  ui  subst.:  collis  erafc  leniter  <c)  ab  in- 
fimo  adcliuis:  VII  19,1;  huc  illi  stiiiites  de- 
missi  et  ab  iufimo  reuincti  .  .  .  ab  ramis  emine- 
bant:  VII  73,3;  1  scrobes  trium  <e)  in 

altitudinem  pedum  (f)  fodiebantur  paulatim 
angustiore  ad  infimum  <imum  Ciacc.)  fastigio: 
VII  73,  5. 

3.  imuH:  locus  erat  castrorum  editus  et  pau- 
latim  ab  imo  adcliuis  circiter  passus  mille:  III 
19, 1 ;  —  tigna  bina  sesquipedalia  paulum  ab 
imo  praeacuta  .  .  .  inter  se  iungebat :  IV  17, 
3;  —  (uicos  atque  aedificia  incendi  oportere 
hoc  spatio  t  a  boia  <ab  imo  (=  fundiius) 
omnla  E.  Iloffm.)  quoque  uersus:  VII 14, 5;) 
1  ad  imum:  VII  73, 5  u.  iiifiniii»«  cxtr. 

iiifeMtii»^.  A.  ui  aet.  (=  iuleusus):  nostri 
militcs  dato  signo  cum  infestis  pilis  {om.  hl; 
signi»  N;  Ciacc.)  procucurrissent :  3,93,1;  — 
illae  <c)  (cohortcs)  celeriter  procucurrerunt  in- 
festisque  signis  <pilis  Ciacc.)  tanta  ui  iu 
Pompei  equites  impetum  fecerunt,  ut:  3,93,5; 
ubi  praeter  spem  quos  fugere  credebant  infestis 
signis  ad  se  ire  uiderunt  <e):  VI  8, 6;  legiones 
.  .  .  infestis  contra  hostea  <c)  signis  constite- 
ruut:  VII  51, 3. 

]{.  ui  pass.  (=  iufestiitus) :  haec  (fama)  iti- 
nera  iufcsta  reddiderat:  3,79,4. 

inficiw:  omnes  uero  se  Britanni  uitro 
(fkih;  iutro  a;  ultro  a)  inficiunt,  quod  caeru- 
Icum  efficit  colorem :  V  14, 2. 

ilifidoliH:  qui  (Bellouaci)  iam  <c)  ante 
<c)  erant  per  sc  infidelcs:  VII  59,2. 

infidelitaH:  ut  magno  cum  dolore  in- 
fidelitatis  suspiciouem  sustinere  uideren- 
tur:  2,33,1. 

infijifo:  taleae  <c)  pedem  longae  ferreis  ha- 
inis  infixis  <(i;  infixae  a)  totae  iu  terram  hi- 
fodicbantur  (c):  VII73,9;  (125,3  tt.infiecto.) 

inliniHM  u.  iiiferiis  'A, 

infinitllH:  ut  .  .  .  inUuito  labore  sus- 
cepto  .  .  .  paeue  naturam  studio  uiucereut:  VI 
43,6;  1  siluam  esse  ibi  (c)  infinita  ma- 

gnitudiue:  VI  10,5;  t  hominum  est  in- 

liuita  niultitudo  creberrimaque  aedificia  .  .  ., 
pecorum  (c)  magnus  numerus  (numerus  iugeus 
(i):  V12,3. 

(inliiiite:  rcforuut  consules  dc  rc  publica 
(in  ciuitalc  add.  codd.;  incL  HcuL;  cdd.;  iufmite 
Ciacc;  u.  OC):  1,1,2.) 

inffrniitaM.  A.  corporls:  sc  ct  communcs 
libcroH  .  .  .,  «iiios  ad  cnpieudam  fugam  iiaturac 
et  uiriiim    iiiliriiiitaH   impedini:   VII2('i,.'t. 

B.   iiulini,    in^euii:    cognita  (iallonim   iii- 


firmitate  quautum  iam  apud  eos  hostes  uno 
proelio  auctoritatis  essent  consecuti  sentiebat: 
IV  13, 3;  —  iufirmitatem  Gallorum  ueri- 
tus  .  .  .  nihil  his  committeudum  existimauit: 
IV  5,1. 

iiifirniani.  1.  adiect.;  A.  propr.:  infir- 
m  a  s  a  r  b  o  r  e  s  pondere  adfligunt :  VI  27, 5 ;  t 
infirmis  nauibus  hiemi  nauigationem  subi- 
ciendam  non  existimabat:  IV  36,2. 

B.  trsl.;  .1)  =  iuuididus ;  a)  posit.:  Caesar 
confisus  fama  rerum  gestarum  infirmis  auxiliis 
proficisci  non  dubitauerat:  3, 106, 3;  Ifciues 
llomani  .  .  .  cum  essent  infirmi  ad  resistendum 
propter  paucitatcm  hominum  crcbris  confecti 
uulneribus:  3,9,3;  t   non  magni.s  facul- 

tatibus,  quod  ciuitas  erat  exigua  et  iufirma: 
VII 17, 2. 

(i)  comp. :  itaque  infirmiores  (-ris  a?)  mili- 
tes  cx  omnibus  centuriis  deligi  iubet,  quorum 
aut  auimus  aut  uires  uidebantur  sustincre  uon 
possc:  1,64,5;  H  (Vbios  Suebi)  uectigales 

sibi  feccruut  ac  multo  humiliores  infirmioresque 
rcdegerunt :  IV  3, 4. 

b)=timidus,  auiuio  fracto:  tenuis  atque 
i  n  f  i  r  m  i  haec  a  n  i  m  i  uideri :  1 ,  32, 8 ;  (si  propter 
iuopiam  rei  frumcntariae  Romani  sese  recipere 
coepisseut,  impeditos  in  .agmine  et  sub  sarciuis 
(infirmiore  (inferiore  [i)  animo  add.  codd.; 
infirmiores  animo  Kvicala;  iuiquiore  loco  Viellt.; 
deL  Paul;  u.  CC)  adoriri  cogitabant:  III 24, 
3;)  t  quicumque  alterum  obsidere  conati 

sunt,  perculsos  atque  infirmos  hostes  adorti 
(CC)  aut  proclio  superatos  aut  aliqua  oflen- 
sioue  permotos  contiuueruut:  3,47,2. 

3.  ui  subst.:  quorum  uocibus  et  concursu 
terrentur  infirmiores,  dubii  coufirmautur: 
1,3,5. 

inflate  m.  iiiflo  extr. 

inflecto:  Neruii  imtiquitus  .  .  .  teneris 
arboribus  incisis  atque  inflexis  crebrisque 
(iiill.  crebrisquc //-p ;  om.  a;  Fr.;  Dt.';  inflcxis 
crebris  Schn.)  iu  hititudineni  ramis  cnatis  (c) 
.  .   .   efTecerant,   ut:    1117,4;  1   Gallis 

magno  ad  pugnam  erat  irapedimeuto,  quod 
pluribus  eorum  scutis  uno  ictu  pilorum  traus- 
lixis  ct  coiiligatis,  cum  fcrrum  se  inflexis- 
set  (;;/■.  edd.;  iuliixi.sset  A';  infixisset  (V.  Ikr- 
mami),  neque  euellcre  ncquc  sinistra  impcdita 
HatiH  comnuKlo  piigniU'C  piitcrant:  125,3. 

(infli{;-o:  125,3  it.  inflecto.) 

iiiflo:  liiiuc  (incitiituni  add.  codd.;  Np.;  iu- 
citatiim  a  culd.  VicUi.;  Dt.;  dcL  Kran.)  suis  et 
regis  iiiflatum  (o»«.  O';  deL  Forchh.)  polli- 
cita tionibiis  (|iiiu'  lieri  uellet  .  .  .  edocuit; 
3,  10H,2. 

11* 


167 


inflo  (inflate)  —  inicio 


1( 


iiiflate:  liaec  tamen  ab  ipsis  inflatius 
commemorabantur:    2,39,4;  f   *de 

proelio  ad  Uyrrachium  facto  *elatius  infla- 
tiusque  multo,  quam  res  erat  gesta,  fama  per- 
crebuerat  (e) :  3,79,4;  ^f  cum  ...  liaec 

ad  eum  *elatius  atque  inflatius  Afranius 
perscribebat  (c):  2,17,3. 

inflno :  Ehenum  transierunt  non  longe  a 
mari,  quo  (cui  p)  Rhenus  influit:  IV  1,1; 
t  influere  in  «<.  in  p-  H2  (7  loe.) 

infodio:  taleae  (c)  pedem  longae  ferreis 
hamis  infixis  (c)  totae  in  terram  infodieban- 
tur  (eflTod.  P):  VII  73,  9. 

iiifra.  1.  aduerb.:  duae  (naues)  eosdem 
quos  reliquae  {c}  portus  (c)  capere  non  potu- 
erunt  et  paulo  infra  delatae  sunt:  IV  36, 
4;  magnum  ire  agmen  aduerso  fiumine  .  .  .  et 
paulo  infra  milites  nauibus  transportari: 
VII  61,3;  magnoque  numero  iumentorum  in 
flumine  supra  atque  infra  constituto  tra- 
ducit  exercitum :  1,  64, 6. 

2.  praep.;  A.  propr. :  transeunt  (c)  Rhe- 
num  .  .  .  triginta  milibus  passuum  infra  eum 
locum,  ubi  pons  erat  perfectus:  VI  35,6;  cum 
inter  eam  (interea  x;  infra  eam  E/issti.)  con- 
tignationem  parietes  exstruerentur:  2, 
9,3. 

B.  trsl.:  hi  (uri)  sunt  magnitudine  paulo 
infra  elephantos:  VI  28,1. 

infreqnens^:  (tamquam  scopulum,  sic 
fngias  inauditum  (infrequens  Macrob.)  atque 
insolens  uerbum:  ap.  Gell.  110,4;  ef.  Macrob. 
sat.  15,2;)  iitque  eae  (e)  ipsae  copiae  hoc 
infrequentiores  [copiae]  imponuntur,  quod 
multi  Gallicis  (c)  tot  bellis  defecerant  .  .  .:  3, 
2,3. 

infringo:  gratias  agit  .  .  .  Gaditanis,  quod 
conatus  aduersariorum  infregissent:  2,21,1; 
1  id  .  .  .  fecisse  dicebatur,  ut  primus  excur- 
sus  (incursus?)  uisque  militum  infringeretur: 
3,  92,  2. 

infnla:  cum  hostes  .  .  .  perterriti  inermes 
cuni  infulis  se  (infulsisse  a/)  porta  foras  uni- 
uersi  proripiunt,  ad  legatos  atque  exercitum 
supplices  manus  teudunt:  2,11,4  (12,1  i\'/).). 

iligcns:  (Rhenus)  in  plures  diffluit  (e)  par- 
tes  multis  ingentibusque  insulis  eflectis:  IV 
10,4;  %  qui    ingenti  magnitudine  cor- 

porum  Germanos,  incredibili  uirtute  .  .  .  esse 
praedicabant :  139,1;  quae  (sOua  Arduenna)  in- 
genti  magnitudine  .  .  .  a  flumine  Rheno  ad 
initium  Remorum  pertinet:  V3, 4;  t  ho- 

minum  est  infinita  multitudo  creberriniaque 
aedificia  .  .  .,  pecorum  (e)  magnus  numcrns 
(numerus  ingens  (i):  V12,3. 


ingratns.  A.  =  iniiiciuidns :  fuit  haec 
oratio  non  ingrata  Gallis:  VII 30, 1. 

B.  =  bencflcioruni  immcmor:  ne  aut  ingra- 
tus  (cessatoT  Bentl. ;  ignauus  Herxog)  in  refe- 
renda  gratia  aut  arrogans  in  praeripiendo 
(c)  populi  beneficio  (c)  uideretur:  3,1,6. 

ingranesco:  his  tamen  omnibus  *rebus 
annona  creuit;  quae  fere  res  non  solum  inopia 
praesentis,  sed  etiam  futuri  temporis  timore  in- 
grauescere  consueuit:  1,52,1. 

ingredior.  A.  propr.;  a)  intr. :  qui  .  .  . 
Teutonos  Cimbrosque  intra  fines  suos  (suos 
fin.  p)  ingredi  prohibuissent  (c):  114,2;  — 
nostrosque  intra  munitiones  ingredi  prohi- 
bebant:  V9,6. 

(b)  transit.:  numquam  ante  hoc  tempus 
exercitum  popuU  Roiuani  Galliae  prouinciae 
finibus  (fines  P)  egressum  (ingressum  B''^): 
144,7.) 

B.  trsl. ;  a)  iutr.:  dixerat  aliquis  leniorem 
sententiani,  ut  primo  M.  Marcellus,  ingressus 
in  eam  orationem  (rationem  f)  non  oportere 
ante  .  .  .  referri  quam:  1,2,2;  —  quem  (Vibul- 
lium)  ingressum  in  sermonem  Pompeius  inter- 
pellauit  et  loqui  plura  prohibuit:  3,18,3. 

b)  transit. :  ne  frustra  ingressus  turpem  cau- 
s  a  m  uideretur :  3, 20, 4. 

ingreissns :  ne  aditus  atque  incursus  (in- 
gressus  Paul)  ad  defendendum  impedire- 
tur:  1,25,  9;  t  niuic   (se)   .  .  .   circum- 

munitos  prohiberi  aqua,  prohiberi  ingressu: 
1,84,4. 

(Iniannnetitiuts:  cuius  (Mandubracii) 
pater  (Imanuentius  add.  edd.  pr.;  Schn.;  inia- 
nuuetitius  add.  h;  in  ianuue  tutus  add.  f)  in 
ea  ciuitate  regnum  obtinuerat  .  .  .:  V20, 1.) 

(inibi :  fossas  transuersas  uiis  praeducit 
atque  ibi  (inibi  Pluyg.)  sudes  stipitesque  prae- 
acutos  defigit:  1,27,3.) 

inicio.  A.  propr. ;  a):  eamque  contabula- 
tionem  summam  lateribus  lutoque  constraue- 
runt,  centonesque  insuper  iniecerunt,  ne  .  .  .: 
2,9,3;  1  iniecta  manu  ferrea  et  retenta 

utraque  naue  .  .  .  in  hostium  naues  transceude- 
bant:  1,58,4;  si  quando  nostri  facultatem  nacti 
ferreis  manibus  iniectis  nauem  (e)  religauerant : 
2,6,2;  t  haec  derecta  materia  (materie 

fj)  iniecta  contexebantur  (coutegeb.  ?)  ac  (c) 
longuriis  cratibusque  consternebantur:  IV 17, 
8;  t  supraque  eum  locum  II  tigna  trans- 
uersa  iniecerimt  [ut]  non  longe  ab  extremis  pa- 
rietibus :  2, 9, 2 ;  eo  super  tigna  bipedaUa  ini- 
ciimt  eaque  laminis  clauisque  rehgant:  2,10,3; 
pilae  interponuntur,  trauersaria  tigna  iniciun- 
tur,  quae  firmamento  esse  possint:  2, 15, 2;      t 


169 


inicio  —  iniquitas 


170 


supraque  ea  tigna  derecto  (c)  transuersas  trabes 
iniecerunt  easque  (c)  axibus  religauerunt:  2, 
9,2. 

(b):  deprensis  (c)  nauibus  circiter  (c)  quin- 
quaginta  (c)  celeriterque  coniunctis  atque  eo 
niilitibus  impositis  ([i;  iniectis  a;  edd.)  .  .  . 
oppido  potitur:  VII  58, 4.) 

B.  trsl.:  liac  oratione  liabita  .  .  .  conuersae 
sunt  omnium  mentes  summaque  alacritas  et 
cupiditas  belli  gerendi  iniecta  (R.  Menge;  in- 
nata  codd.  et  edcl.)  est:  141, 1;  multo  maior  ala- 
critas  studiumque  pugnandi  maius  exercitui 
iniectum    est:    I  40,  4;  ^    ut    Germauis 

metum  iniceret:  IV  19,  4;  f  maguumque 

nostris  terrorem  iuiecit  (Libo):  3,23,2;  ^ 
equitatumque  omnibus  locis  iniciendi  (initiendi 
BM^)  timoris  causa  ostentare  coeperunt:  VII 
55, 9. 

[Falso:  t  deductis  tribus  in  arcem  oppidi  (c) 
coliortibus  a  Varroue  praesidio  per  se  cohortes 
fiecit  (O';  iniecit  U'x):  2, 19,  5.J 

iiiiiiiivitiae:  (Caesar  ,  .  .  quadrigas  .  .  . 
pluratiuo  semper  numero  dicendas  putat,  sicut 
t  circa  arma  et  moenia  et  comitia  et  inimici- 
tias :  ap.  Oell.  XIX  8,  4.) 

A.  Kubi.:  Catonem  ueteres  inimicitiae 
Cacsaris  incitant  et  doior  repulsae:  1,4,2. 

IJ.  obi.:  qui  uetcres  inimicitias  cum  Caesare 
gcrebant:  1,3,4;  1   quod  is  (IJibulus) 

iracundia  summa  erat  iuimicitiasque  habebat 
etiam  priuatas  cum  Caesare  ex  aedilitate  et 
praetura  conceptas  (susccptas  1'aul):  3, 
Itj, 3;  TJ   omnes  aut  de  honoribus  suis  aut 

.  .  .  dc  persequendis  inimicitiis  (inimicis  Oh) 
agebaiit :  3, 83, 5. 

C  c.  (traep.:  qui  (c)  proptcr  uetcrcs  ini- 
micitias  nullo  modo  cum  llacduis  couiungi  po- 
teraut:  VI 12,  7. 

iniiiilcuM.  1.  adrcct.;  A.  posit.;  a)  atlrib.: 
ncque  lioniincs  injniico  animo  .  .  .  tcmpeni- 
UiroH  ab  iniuria  .  .  .  existimabat:  17,5;  (]ui 
iam  iuitc  iniinico  in  nos  aniiuo  (aiiimo  iu  iios 
p)  fuisset,  multo  grauius  lioc  dolorc  exarsit;  V 
4,4;  1   magno  cum   periculo  prouiiiciae 

luturum,  ut  homiues  bellicosos,  populi  lio- 
uiani  iniiiiicos,  .  .  .  finitimos  habcrct:  110,2. 

I)>  pracd. :  sibi  omncs  ferc  linitiinos  esse  iiii- 
micoH  ac  Hiiae  iiirtuti  iiiuidcrc:  1131,5. 

11.  superl.:  dcbcbunt  l'onipciuiii  liortari,  ut 
iiialit  iiiilii  cHsc  aiiiiciiH  <iiiani  iia  ,  (jiii  ct  illi  ct 
niilii  Hcnipcr  lucruiit  iniuiicisHimi:  aji.  Cic.  ad 
Ali.  IX  7  C,  2. 

2.  Niibst.;  A.  Nubl.;  a):  dimitterc:  1,32,5 
n.  V.  accrbiliiH;  ^  ut  altor  altcri  ininiicuH 

(Ucl.  Ciucc.)  au.\ilio  saliitiquc  cHHCt:  V  44, 


14;  ^  tertium  iam  hunc  annum  regnantem 

inimici  palam  multis  ex  ciuitate  auctoribus 
int erfecerunt  (sic  p;  inimicis  iam  (inimicis- 
simi  Paul)  multis  palam  ex  ciuitate  et  iis  aucto- 
ribus  eum  interfecerunt  a;  u.  CC):  V25, 3; 
^  malle,  postulare,  recusare:  1,32,5  u. 
F.  acerbitas;  ^  succurrit  inimicus  iUi 

(  CC)  Vorenus  et  laboranti  s  u  b  u  e  n  i  t :  V  44,  9. 

b):  ut  quisque  acerbissime  crudelissimeque 
dixit,  ita  [quam]  maxime  ab  inimicis  Caesaris 
conlaudatur:  1,2,8;  t  a  quibus  (ini- 

micis)  deductum  ac  deprauatum  Pom- 
peium  queritur:  1,7,1;  ^  doluisse  se,  quod 

popidi  Komani  (c)  beneficium  sibi  per  contu- 
meliam  ab  inimicis  extorqueretur:  1,9,2; 
*l  ipse  Pompeius  ab  iuiniicis  Caesaris  incitatus 
.  .  .  totum  se  ab  eius  amicitia  auerterat:  1,4, 
4;  tsubicitur  etiam  L.  Metellus,  tribu- 

nus  plebis  ,  ab  inimicis  Caesaris:  1,33,3. 

c):  latum  ab  X  tribimis  plebis  contra  di- 
centibus  iiiimicis,  .  .  .  ut:  1,32,3;  (V25, 
3  u.  Ji)  interfieere.) 

15,  pracd. :  ut  plerumque  iii  calamitate  ex 
amicis  inimici  exsistunt:  3,104,1. 

C.  uppos.:  1 10,2  it.  1.  A.  a). 

(D.  obi.:  iniuugere:  1,4,4  ti.  F.  pars.) 

E.  dat.:  auxilio  salutique  esse:  V  44, 
14  u.  A.  a)  esse;  t  iicque  (Caesarem  de- 
bere)  adco  grauiter  irasci  ininiicis,  ut  (c), 
cum  illis  nocere  se  speret,  rei  publicae  noceat: 
1,8,3. 

F.  gciiet.  :  acerbitatem  inimicorum  docet, 
qui  (quid  ahl') ,  quod  ab  altero  (c)  postula- 
rent,  in  se  recusarent  atqiic  oiiinia  perniisceri 
malleiit  quani  imperium  cxercitusquc  diniittcre: 
1,32,5;  1  uti  se  a  coiitumeliis  ininii- 
corum  defenderet:  1,22,5;  1  omuiuui  tcui- 
porum  iniurias  inimicorum  in  se  commenio- 
rat:  1,7,1;  coaeto  seuatu  iniurias  inimicorum 
commcmorat:  1,32,2;  t  cum  communibus 
iuiniicis  .  .  .,  (luorum  i])sc  maximain  partem 
illo  adfinitatis  tcniiiorc  iiiiunxcrat  Cacsari  (<•): 
1,4,4. 

(il.  c.  pracp.:  liorlatiir,  .  .  .  ut  cius  cxisti- 
matiouem  dignitatemque  ab  ininiici.s  defen- 
dant:  1,7,6;  t  Pom]ieiuH  .  .  .  cum  com- 

munibus  inimicis  in  gratiaiu  rcdicrat:  1, 
4,4. 

iiii«|ili(as.  A.  iinijir.  <iiii(|uit:is  loci)  = 
Tu  m'((ifttiXui';  a)  subi.:  ncu  (juod  iiii()iiitas 
loci  attulissct,  id  uirluti  (oiii.  (i)  liosliuiu 
(hosti  [i)  tribuerent:  VII 53, 1;  1  iioii  illi 

.  .  .  iuiquitatom  loci  atquc  anguslias  .  .  .  cau- 
sao  fuisHC  cogitabniit:  3,72,2;  t  quid 

iniiliiiliiH  loci  liabcatyc)   iucoiiiiiKnIi  ]>i(>]H)iiit; 


171 


iniquitas  —  initium 


172 


VII 45, 9 ;        t  exposuit  (c),  quid  iniquitas  loci 
posset:  VII52,2. 

b)  obi.:  quod  si  iniquitatem  loci  timeret, 
datum  iri  (c)  *iam  *aequo  loco  puguandi  facul- 
tatera:  1,71,4. 

c)  c.  praep.:  quod  (c)  propter  iniqui- 
tatem  loci  .  .  .  ne  primum  quidem  posse  (c) 
impetum  suum  sustineri  (c)  existimabant :  III 
2, 4;  —  ne  paruum  modo  detrimentum  in  conten- 
tione  propter  iniquitatem  loci  accideret  (c): 
VII  52, 2. 

B.  trsl. ;  a)  =  axttfp/a :  ut  .  .  . ,  qui  ini- 
quitatem  condicionis  perspiceret,  inani 
simulatione  (eos)  sese  ostentare  cognosceret: 
VII  19,3. 

itaque  in  tanta  rerum  iniquitate  fortu- 
nae  quoque  euentus  uarii  sequebantur :  II  22,  2. 

1))  =:  avemer/.Eia:  summae  se  iniquitatis 
condemnari  debere,  nisi  eorum  uitam  sua 
(c)  *laude  habeat  cariorem :  VII 19, 5. 

iniqnns.  A.  propr. ,  de  loco;  a)  posit.; 
a):  cum  Galli  .  .  .  fiumen  transire  et  ini- 
quo  loco  committere  proelium  non  du- 
bitant:  VI  8,1;  —  quod  iniquo  loco  atque  im- 
pari  congressi  numero  (quod  add.  hl}  quin- 
que  lioris  proelium  sustinuissent:  1,47,3;  — 
(hostes)  copias  traducunt  aciemque  iniquo  loco 
constituunt:  V51,l;  —  erat  magni  periculi 
re.s  tantulis  (e)  copiis  iniquo  loco  dimicare: 
V49,  G;  hos  turpissimae  fugae  rationem  habere, 
illos  etiam  iniquo  loco  dimicandum  putare:  2, 
31, 1 ;  ut  non  iniquo  loco  posse  dimicari  (dimi- 
care  a')  uideretur:  3,85,3;  —  necessario  (c) 
paene  iniquo  loco  et  leniter  (c)  decliui  castra 
fecerant  (e):  VII 83, 2 ;  —  procul  ab  aqua  et 
natura  iniquo  (inico  O)  loco  castra  ponunt: 
1,  81, 1 ;  —  ut  .  .  .  in  extrema  spe  salutis  iui- 
quo  loco  contra  eos,  qui  ex  (c)  uallo  turribusque 
tela  iacerent,  pugnari  debuit:  1133,4;  cum 
iniquo  loco  pugnari  .  .  .  uideret :  VII 49, 1 ;  hoc 
pugnabatur  loco  et  propter  angustias  iniquo  et 
quod  sub  ipsis  radicibus  montis  constiterant: 
1,45,6;  —  hostem  impedito  atque  iniquo  loco 
tenetis:  VI8,3. 

p):  si  iniquis  locisCaesar  se  subiceret: 
3,85,1;  t  nam  ex  iniquo  progressi  loco 

in  summo  constiterant :  3,51,6;  f  se  iu 

castra  recipere  conati  iniquum  in  {om.  fi) 
locum  demiserunt:  VI  40,6;  —  in  locum 
iniquum  progressi:  II  23,2;  temere  insecuti 
longius  fugientes  in  locum  iniquum  progrediun- 
tur:  1,45,2. 

b)  comp. :  neque  nostros  in  locum  ini- 
quiorem  progredi  pugnandi  causa  uiderimt: 
1110,4;  t  (impeditos  in  agmine  et  sub 


sarcinis  (infirmiore  (c)  animo  add.  codd.;  ini- 
quiore  loco  Vielh.;  u.  CC)  adoriri  cogita- 
bant:  11124,3.) 

c)  superl.:  (homines  ausos  esse)  subire  ini- 
quissimum  locum:  1127,5;  t  atque 

iniquissimo  nostris  ([i;  nostrorum  y.)  loco 
proelium  committere  coeperunt:  V32,  2. 

B.  trsl.;  &)  —  av.aiQog,  yjxkenoq,'-  sperans 
barbaros  .  .  .  homines  .  .  .  ad  iniquam  (in  aU- 
quam  P)  pugnandi  condicionem  posse  de- 
duci:  VI  10,2;  \  iniquum  (inicuum  Q; 

exiguum  [i;  Schn.)  loci  {dclend.  tiidetur  Ciace.) 
ad  dechuitatem  fastigium  magnum  habet 
momentum:  VII  85, 4. 

b)  =  a»'£7rt£t-/j;g,  adiy.og:  erat  iniqua  con- 
dicio  postulare,  ut  Caesar  Arimino  excederet 
.  .  . ,  ipsum  et  prouincias  et  legiones  alienas 
tenere  .  .  .:  1,11,1.2;  1  nos  esse  ini- 

quos,  quod  in  suo  iure  se  interpellaremus :  I 
44,8;  tt  si  pace  uti  (c)  uelint  (e),  ini- 

quum  esse  de  stipendio  recusare:  144,4. 

initinnt.  A.  =  aQyj]',  a)  subi.:  initium 
fit   u.   facio   p.   1260  ((>  loc.) ;  1  ita 

magnarum  initia  rerum,  quae  occupatione  ma- 
gistratuum  et  *impenoruni  sollicitam  Italiam 
habebant,  celerem  et  facilem  exitum  habue- 
runt  (habebant  n'):  3,22,4;  t  ut  repe- 

riri  non  possent  (c),  a  quibus  initium  appel- 
landi    uasceretur:   3,20,2;  t   initium' 

repentini  tumultus  ac  defectionis  ortum  est 
ab  Ambiorige  et  Catuuolco:  V26, 1;  ne  initium 
inferendi  belli  a  (c)  Massiliensibus  oriatur:  1, 
35, 1 ;  neque  uero  Caesarem  fefellit,  quin  ab  iis 
(c)  cohortibus  .  .  .  initium  uictoriae  oriretur 
(oreretur  /(/\):  3,94,3. 

b)  praed.:  hoc  more  Gallorum  est  initium 
belli  (initium  bellum  M'B'^;  initium  bellorura 
M^;  pr.  edd.):  V56, 2;  initium  belli  ac  defec- 
tionis  hoc  esse  arbitratus:  VI  3, 4;  haec  initia 
belli  Alexandrini  fuerunt  (u.  OC):  3,112,11. 

c)  obi.:  una  pars  .  .  .  rnitium  capit  a  flu- 
mine  Rhodano:  11,5;  —  ut  rursus  communi- 
cato  consilio  .  .  .  aliud  initium  (adiumentum 
Hart\)  belli  (belli  initium  [i)  capere  possint 
(c) :  VI 33, 5;  t  ab  his  .  .  .  est .  .  .  acies  Pom- 
peiana  .  .  .  circumita  atque  initium  fugae  fac- 
tum:  3, 94, 4;  —  u.  praeterea  facio  p-  1269 
(!)  loc.)  t  (ut  add.  P)  dies  uatales  et  men- 
sium  (c)  et  anuorum  initia  sic  obseruant  (ob- 
seruent  Aa) ,  ut  noctem  dies  subsequatur:  VI 
18,2. 

d)  abl.:  Caesar  initio  orationis  sua  senatus- 
que  in  eum  beneficia  comniemorauit  (praedi- 
cauit  B'^p)  ....  postulauit  deiude  (om.  a):  I 
43, 4 ;  quas  legationes  Caesar  .  .  .  inita  proxima 


173 


initium 


174 


l 


aestate  (initio  proximae  aestatis  {3)  ad  se  re- 
uerti  iussit:  1135,2;  hanc  enim  (legionem) 
initio  tumultus  euocauerat  {u.  CC):  1,7,7; 
quod  .  .  .  initio  (ab  iuitio  1'aul)  locum  tumu- 
lumque  tenuissent  (initio  1.  t.  ten.  om.  hl);  1, 
47,2;  M.  Varro  .  .  .  initio  cognitis  iis  (e)  rebus, 
quae  sunt  in  Italia  gestae,  diffidens  Pompeianis 
rebus  amicissime  de  Caesare  loquel)atur  .  .  .; 
postea  uero:  2,17,1;  non  nullos  .  .  .  in  inte- 
grum  restituil,  qui  se  illi  iiiitio  (,9^7^//. ;  in  otio 
(uel  oc\o)  eo(kl.)  ciuilis  belli  obtulerant:  .3,1, 
5;  M.  Coelius  Rufus  praetor  causa  debitorum 
guscepta  initio  magistr.atus  (inito  magistratu 
Ilot.;  inuito  m.igistratu  Voss.)  tribunal  suuui 
iuxta  C.  Trebonii  .  .  .  sellam  conlocauit:  3, 20, 1 ; 
Caesar  mittit  ad  eum  A.  Clodium,  suuni  atque 
illius  familiareni,  quom  ab  illo  tr.-iditum  initio 
et  commendatum  in  suorum  necessarioriun  nu- 
mero  habere  instituerat:  3,57,  1;  erant  in  sini- 
Htro  comu  legiones  duae  traditae  a  Caesare 
initio  dissensionis:  3,88,1;  in  quam  (regiam) 
ipse  habitandi  eausa  initio  erat  inductus:  3, 
112,8. 

e)  c.  praep.;  -/)  alj:  oppidi  niurus  (e)  a  (e) 
planitie  atque  initio  ascensus  recta  regioiie  .  .  . 
MCC  passus  aberat:  VII 4(5, 1;  1  ab  hoc 

profectus  (prouectus  Griit.)  initio  ...  legem 
promulgauit,  ut:  3,20,4. 

quod  .  .  .  (ab  add.  Paiil)  initio  locum 
tumulumque  tcnuissent:  1,47,2;  u.  praeterca 
ab  2.  p.   10  (7  loc). 

[i)  ad:  neque  (c)  quisquani  cst  liuius  Cer- 
maniae,  qui  se  .  .  .  [audissc  aut)  adisse  .ad 
initium   eius  (c)  siluae  dicat:  VI  25, 4;  T[ 

quae  (silua)  .  .  .  per  medios  fines  Treuerorum 
a  flumine  Rheno  ad  initiiim  l!emorum  per- 
tiuet:  V3,4;  ^  ad  quarum  iiiilium  sil- 

uarum  cum  Caesar  (e)  poruenissct:  III 28, 
3;  "il  nA  eius  initium  siluao  (siluac  ini- 

tium  \i)  Suebos  aduentum  Romauorum  ex- 
Bpectare  coustituisse:  VI  10,5. 

B.  iiiitiiv  =  Tu  axoixeiu:  habcnt  oiiiiiioiiem 
.  .  .  Mineruam  operum  atque  artilioioruiii  iiiitia 
(inicium  AQ)  tradere:  VI 17,  2. 

Inill!i(pli.r.):  VI  (17,  2;)  18,2;  (VII  1,5;)  3, 
22,4;  112,11. 

Initiuiii  aestatis  (c):  1135,2;  annorum: 
VI  18,2;  mngistratus:  3,20,1;  mensium: 
VI  18,2;  1  be  11  i  .S'  /oc.  (ti.  uol.  I  p.  ■lOS); 
defoctionis:  V  2<;,  1 ;  VI  3,4;  dissensionis: 
3,88,1;  fugae:  118,10;  .3,09,2;  94,4;  9(5, 4; 
orationis:  143,4;  rerum:  3,22,4;  tumul- 
tus:  V2(;,l;  1,7,7;  uictoriae:  3,94,3;  t 
nacensus:  VII  40,1;  (pnrtis:  11,5;)  Remo- 
rum:  V3,4;  siluao  (-arum):  III2S,;i;  VI  10, 


5;  25,4;  ^_  appellandi,  sim.:  119,1.2; 

1118,2;  1, 35, 1 ;  3, 20, 27  " 

Adieot.:  aliud:  VI  33, 5;  (hoc:  3,20,4.1 

iiiiliiigo :  Pompeius  .  .  .  cum  communibus 
inimicis  in  gratiam  redierat,  quorum  ipse 
maximam  partem  illo  adfinitatis  tempore  in- 
iun.\erat  Caesari.  simul  {sie  hl;  iniunxerat.  Cae- 
sar  simul  Oaf):  1,4,4;  ^  his  (ciuitatibus) 

grauiora  o  n  e  r  a  iniungebat  ( Varro) :  2, 18, 5 ;  t 
Romani  .  .  .  quid  uolunt  nisi  .  .  .  his  aeter- 
nam  iniungere  seruitutein?  VII  77, 15. 

iniaria.  A.  subi. :  multa  Caesarem  tamen 
(c)  ad  id  bellum  incitabant:  iniuria  (p;  in- 
iuriae  a ;  edd.)  retentoruni  equitum  Romanorum, 
.  .  .  tot  ciuit.atum  (c)  coniuratio:  11110,2. 

I{.  obi.:  iuiuriam  (-.is)  accipere  ii.  aecipio 
p.  SO  (3  loe.);  %  omnium  temporum  iniu- 

rias  inimicorum  in  se  commemorat:  1,7,1; 
coacto  senatu  iuiuiias  inimicorum  commemorat: 
1,32,2;  1  uti  et  rei  publicae  iniuriam  et 

suum  dolorem  eius  uoluntati  ac  precibus  con- 
donet:  120, 5;  ^J  se.se  paratos  e.s.se  im- 

peratoris  sui  tribunorumque  plebis  iuiurias  de- 
fendere:  1,  7,  7;  ^  maguam   Caesarem 

iniuriam  facere  (fac.  iniur.  //),  qui  ...  uecti- 
galia  sibi  deteriora  faceret:  130,4;  et  .amicitiae 
grauiorem  iniuriam  feceris  et  tibi  minus  com- 
mode  coiisuiueris,  si:  ap.  Cic.  ad  Alt.  X  8  B,  1; 
T  (quod  .  .  .  tam  diu  se  impune  iuiurias  in- 
tulisso  {Pr.,  RSchn.;  tulisse  eodd.  et  edd.)  a.A- 
iiiiruroiitur,   eodem   pertinere:  114,4;)  \ 

inferre  u.  iiifero  p.  102  (5  (Gj  loe.j;  'i 
quae  res  etsi  nihil  ad  leuandas  iniuria.s  per- 
tinere   uidebantur,   t.amen:   1,9,1;  U   se 

ll.ioduorum  iniurias  non  neglecturum:  135, 
4;  30,0;  t  hortatur,  ut  simili  ratione,  atque 
ipse  fecerit,  su.as  iiiiurias  pcrsoquantur:  VII 
38, 10;  %  iniuriam  in  eripiendis  legionibus 

(c)  praedicat:  1,32,0;  f  uti  aut  ipsi 

iniurias  inferrent  aut  inhatas  propulsarent : 
VI 15, 1 ;  f   qua  iu  re  Caesar  non  soluiu 

publicas,  scd  otiam  priuatas  iniurias  ultus 
ost:  I  12,7. 

('.  dat.:  magnam  se  habere  speni  .  .  .  Ario- 
uistum  finem  iuiuriis  facturum:  133,1. 

D.  g:i'ii.:  quod  si  ueteris  coutumeliae  obliuisci 
uellet,  num  etiam  recentium  iniuriarum,  quod 
eo  inuito  iter  per  prouinoiam  pcr  uim  toiiip- 
tassent,  quod  Haeduos,  quod  Ambnrros,  quod 
Allobrogas  (c)  uexassent,  memoriam  v^iuemo- 
ria  M(f^)  doponere  posse?  114,3. 

si  aliciiiiis  iiiiiuiao  sibi  coiiscius  fuisset:  1 
14,2. 

K.  abl.;  ii):  Kniiulisiui  Pompoianoriim  iiiili- 
tiiiii  iiiiiiriis  aUiiio  ipsiiis  Poiii|ioi  oontiiiiioliis 


175 


iniuria  —  mopia 


176 


permoti  Caesaris  rebus  fauebant :  1,28,1;  qui- 
bus  iniuriis  permotus  Caesar  legiones  tres  Mas- 
siliam  adducit:  1,36,4. 

b):  neue  Haeduos  iniuria  lacesseret  neue 
liis  sociisque  eorum  bellum  inferret :  I  35, 3 ; 
t  cum  aut  (c)  aere  alieno  aut  magnitudine 
tributorum  aut  iniuria  potentiorum  premun- 
tur:  VI13,2. 

c):  ut  tribunos  plebis  f  in  ea  re  (iniuria 
Faern.y  ex  ciuitate  expulsos  in  suam  digni- 
tatem  restitueret:  1,22,5;  —  neque  (se)  liis  (c) 
neque  eorum  sociis  iniuria  (iniuriis  fi)  bellum 
i  II  laturum:  I  36,  5. 

(1):  (banc  (c)  (siluam)  .  .  .  pro  natiuo  muro 
obiectam  Cheruscos  ab  Suebis  >Suebosque  ab 
Cheruscis  (iniuriis  incursionibusque  add.  codd. 
et  edd.;  del.  Paul)  prohibere:  VIIO, 5;)  VI 
23, 9  u.  F.  a)  prohibere. 

F.  e.  pracp.;  a)  ab:  Caesarem  .  . .  Galiiam  .  . 
omnem  ab  Ariouisti  iniuria  posse  defendere: 
131,16;  petunt,  ut  Mandubracium  ab  iniuria 
Cassiuellauni   defendat:    V20, 3;  t    fini- 

timis  imperauit,  ut  ab  iniuria  et  maleficio  se 
suosque  prohiberent:  1128,3;  Trinobantibus 
defensis  atque  ab  omni  militum  iniuria  prohi- 
bitis:  V21, 1;  qui  quacumque  (c)  de  causa  ad 
eos  uenerimt,  ab  {om.  p)  iniuria  proliibent, 
sanctos   (e)  habent:  VI 23, 9;  f  neque  ho- 

mines  inimico  animo  .  .  .  temperaturos  ab 
iniuria  et  maleficio  existimabat:  17,5. 

b)  de :  quorum  .  .  legati  .  .  .  de  Sueborum 
iniuriis  querantur:  IV 8,  3;  Caesarem  adie- 
runt  palamque  de  eorum  iniuriis  sunt  questi: 
3,59,4;  Tf   si  Haeduis  de  iniuriis,  quas 

ipsis  sociisque  eorum  intulerint,  item  si  AIIo- 
brogibus  satis  faciant:  114,6;  seseque  para- 
tos  esse  .  .  omuibus  ratiouibus  {om.  [i)  de  iu- 
iuriis  s.atis  facere:  VI,  7. 

e)  pro:  tametsi  (c)  pro  ueteribus  Heluetiorum 
iniuriis  populi  Romani  (pop.  R.  dcl.  Pr.)  ab 
his  poenas  bello  repetisset:  130,2;  f 

ne  .  .  .  ulciscendi  Romanos  pro  iis  (c)  quas 
accepermt  (c)  iniuriis  ocoasionem  dimittant:  V 
38,2. 

(1)  sine:  neque  ullos  in  Gallia  u.acare  agros, 
qui  dari  tantae  praesertim  multitudini  sine  in- 
iuria  possint:  IV 8, 2;  —  ut  sine  maleficio  et 
iniuria  transeant:  19,4. 

Iiiiuria  .  .  .  maletielum:  17,5;  9,4;  II 28, 
3;  (iniuria  .  .  .  contumelia:  114,3;  1,28, 
1;)  (iniuriae  '  ncursionesque:  VI  10,5;) 
t  iniuria  c.  geuet.  obiect.:  120,5;  35,4;  36, 
G;  1,7,7;  {cf.  suae  VII  38,10;)  —  c.  genet. 
obiect.  et  subiect.  130,2;  —  c.  genet. 
epexeget. :   11110,2;   iiiiuriae   iii  alqni:  1,7, 


1;  —  iniuria  in  eripiendis  legionibus: 
1, 32,  6. 

Adicct.:  (ali)qua:  114,2;  (1132,2;  33,1;) 
grauior:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  B.  1 ;  magna: 
136,4;  omnis:V21,l;  priuatae,  publicae: 
112,7;  recentes:  114,3;  ueteres:  130,2. 

iiiiliS!«n:  tertiae  aciei  totique  exercitui  im- 
perauit,  ne  iniussu  suo  concurreret:  3,89,4; 
—  quod  ea  omnia  non  modo  iniussu  suo  et 
ciuitatis,  sed  etiam  inscientibus  ipsis  fecisset: 
119,1;  —  neque  ex  hibernis  iniussu  Caesa- 
ris  discedendum  existimabant  (c):  V  28,  3. 

inligo.  Codd.  sempcr  uuleniur  Itahere  in- 
ligare,  inlustris,  inlatus,  -urus,  nisi 
quod  2,2,6  in  cod.  a  uidetur  exstare  illata. 

has  (litteras)  ille  in  {om.  p)  iaculo  inligatas 
(implicatas  Hoffm.)  eflert  (c):  V45,  4;  t 

ut,  quo  maior  uis  aquae  se  incitaiusset,  hoc 
artius  (tigna)  inligata  (ligata  (j)  tenerentur: 
IV  17,  7. 

(inlncei^co:  ubi  luxit  (illuxit  O)  ,  ... 
iubet:  1,23,1.) 

(inlndo:  C.  Caesar  .  .  .  in  Dolabellam 
actionis  I.  lib.  I:  isti  (i/erfc;  actionis  inlibusti 
(tiel  inlibuisti)  codd.;  actionis  *  *  *  dis  in- 
lusisti  coni.  Np.),  quorum  in  aedibus  fanis- 
que  posita  et  honori  erant  et  ornatu :  ap.  Gell. 
IV  16,  8.) 

inlnstris:  horimi  esse  alterum  Couuictoli- 
tauem ,  florentem  et  inlustrem  adulesceu- 
tem:  VII  32,  4;  cum  pater  familiae  inlu- 
striore  loco  natus  decessit:  VI  19,3. 

ubi  quae  (c)  maior  atque  inlustrior  in- 
eidit  res:  VII 3,  2. 

inin.  u.  inim. 

innascor :  (couuersae  sunt  omnium  nientes 
summaque  alacritas  et  cupiditas  belli 
gerendi  iniecta  {R.  Menge;  iunata  codd.  et  edd.) 
est:  141,1;)  quod  est  quaedam  animi  inci- 
tatio  atque  alacritas  uaturaliter  iunata 
omuibus:  3,92,3;  iracundia  et  temeritas, 
quae  maxime  iUi  hominum  generi  est  iu- 
nata:  VII  42,  2. 

innitor:  ut  nostri,  etiam  qui  uulneribus 
confecti  procubuissent,  scutis  iunixi  proelium 
redintegrarent :  1127,1. 

innocens :  ne  commuui  odio  Germanorum 
innocentes  pro  nocentibus  poenas  pendant: 
VI  9, 7 ;  —  cuni  eius  geueris  copia  defecit  (c), 
etiam  .ad  innoceutium  (innocentiam /«)  sup- 
plicia  desceudunt:  VI  16,  5. 

innocentia:  suam  inuocentiam  per- 
petua  uita,  felicitatem  (c)  Heluetiorum  bello 
esse  perspectam:  140,13. 

inopia.     A.   absol.  =  egestns,   pauper- 


177 


inopia 


178 


tas:  fortasse  inopiam  excusare  et  calami- 
tatem  aut  propriam  suam  aut  temporum  queri 
.  .  .  etiam  mediocris  est  animi :  3, 20, 3 ;  *j[ 

in  eadem  inopia,  egestate,  patientia,  qua 
ante,  Germani  permanent  {u.  CC):  VI  24, 4. 
B.  uddltiir  g-cnctiuus  uel  iiitelleijendus  est 
(rei  frumentariae):  a)  suLi.:  militum  uires  ino- 
pia  frumenti  deminuerat:   1,52,2;  1 

quod  in  his  locis  inopia  frumenti  erat:  III  7, 
3 ;  erat  summa  inopia  paljuli,  adeo  ut  foliis  .  .  . 
et  .  .  .  radicibus  contusis  equos  alerent:  3,58, 
3;  T  multae  res  ad  hoc  consilium  Gallos 

thortabantur:   .  .  .  inopia  cibarioriim  ,  cui  rei 
parum    diligenter    ab    iis    (c)    erat    jjrouisura, 
spes  Venetici  belli:  III 18,  G. 
1))    obi.:   inopiam   ferre   ?«.    fero  p.  1290 
(3  loc);  T  (leuare:  1,52,4  u.  tutari;) 

quod  (genus  radicis)  admixtum  lacte  (c)  mul- 
tum  inopiam  leuabat:  3,48,1;  t  (miti- 

gare:  1,52,4  u.  tutari;)  t   perpessos 

(se)  omnium  rerum  inopiam:  1,84,4;  memine- 
rant  (milites)  ad  Alesiam  magnam  se  inopiam 
perpessos ,  multo  etiam  maiorem  ad  Auaricum 
maximarum  [se]  gentium  uictores  discessisse 
(magna  usos  inopia,  multo  etiam  maiore  ad 
A.  maxim.  se  gent.  u.  disc.  Oiacc.):  3,47,0; 
%  docuit,  quantum  usum  liaberet  ad  subleuan- 
dam  omnium  rerum  inopiam  potiri  oppido 
pleno  atque  opulcnto:  3,80,5;  t  susten- 

tare:  1,52, 4  ?«.  tutari;  iamque  frumeuta  ma- 
turescere  incipiebant,  atque  ipsa  spes  inopiam 
sustentabat,  quod  celeriter  se  habituros  copiam 
confidebant :  3, 49, 1 ;  1   ut  non  posse  in- 

opiam  diutius  sustinere  confiderent:  l,6f),2; 
K  ipse  praescntem  inopiam  quibus  poterat  sub- 
sidiis  tutabatur  (milignhat  coni.  Db. ;  leuabat 
Kmdseh. ;  sustentabat  1'aui):  1,52,4;  t 

inopiam  frumenti  ueritus  .  .  .  constituit  non 
progredi  longius :  VI  29,  1 ;  t   quem  (f) 

ubi  Cacsar  intellexit  praescntis  periculi  atque 
inopiae  uitandae  causa  oninem  orationem  (c) 
instituisse:  3, 17,6. 

c)  diit.:  ad  liunc  modum  distributis  logioni- 
bus  facillimc  inopiae  rei  (add.  USclin. ;  om. 
codd.  et  edd.)  frumentariae  seae  mederi  posso 
existimauit:  V24, 6. 

d)  (fcii. :  pecora,  quod  spcundum  ])oterat  essc 
inojiiae  (inoj)ie  li;  m  o])ere  ()\)  su  bsiili  iiiu, 
.  .  .  iinilimae  ciuitates  longius  rcmoucrant:  1, 
48,  (i. 

c>  iilil.;  a):  inopia  adductus  u..  addiic» 
p.  iril)  [i)  (6  loe.);  t   intorclusum  itinero 

.  .  .  CacRarem  inojiia  frumenti  coactum  in 
prouinciam  coiitcndissc:  VII  59,  1;  (nostros) 
iieceBBarii  uictus  iMO]iia  coactos  l'ug(wc:  1,(!9,  1; 

Tjuxic.  (liLOHUr.     I  1. 


t  maxime  frumenti  commeatusque  (que  otn.  p) 
inopia  permotus  .  .  .  in  prouinciam  reuerti 
contendit :  III  6, 4 ;  t  qui  in  oppida  compulsi 
ac  simili  inopia  subacti  eorum  corporibus, 
qui  aetate  ad  bellum  inutiles  (c)  uidebantur, 
uitam  tolerauerunt :  VII  77, 12. 

(hoc  unum  (inopia  uauium  ckW.  codd.;  del. 
Hoiom.;  defcnd.  Wijlffel)  Caesari  ad  celeritatem 
conficiendi  belli  defuit:  3, 2, 2;>  —  quod  ca.stra 
mouisset,  factum  inopia  pabuli:  VII 20, 3;  — 
his  .  .  omnibus  "rebus  annona  creuit;  quae  fere 
res  non  solum  inopia  (abuiidare  uidetur  Ciacc.) 
praesentis ,  sed  etiam  futuri  temporis  timore 
ingrauescere  consueuit:  1,52,1;  —  ut  .  .  . 
his  .  .  .  rerum  omnium  inopia  pereundum 
uideretur:  VI  43, 3;  —  omnibus  rebus  obsessi, 
quartum  iam  diem  sine  pabulo  retentis  iumen- 
tis,  aquae,  lignorum  (ligni  OUd) ,  frumenti 
inopia,  conloquium  (c)  petunt:  1,84,1;  — 
neque  certum  inueniri  j)oterat,  obtinendine  Brun- 
disii  causa  ibi  remansisaet .  .  .  an  inopia  nauium 
ibi  restitisset:  1,25,3. 

p):  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  loona  cum 
angustiis  loci  et  odore  taetro  .  .  .  et  cotidianis 
laboribus  insuetos  operum,  tum  aquae  summa 
inopia  adfectos  (del.  Ciace.):  3,49,3;  t 

ut  nostri  magna  inojiia  necessariarum  rerum 
conflictaren tur ,  illi  omnibus  abundarent 
rebus:  1,  52,  3;  1  neque  .  .  .  aut  ignominia 
amissarum  uauium  .aut  necessariarum  rerum 
inoj)ia  ex  portu  insulaque  expelli  potuit:  3, 
100,  4 ;  1  simili  omnem  exercitum  inopia 

premi:  VII 20, 11;  1  (uti:  3,47,6  ti.  h) 

jjerj^eti.) 

1')  c.  iiraep. :  a)  ad:  Massilienses  (c)  omni- 
bus  defessi  malis,  rei  frumentariac  ad  summam 
inojiiam  adducti  .  .  .  sese  dedere  .  .  .  con- 
stituunt:  2,22,1. 

p)  ex:  Caesar  .  .  .  summam  .  .  .  copiam 
frumenti  et  reliqui  commeatus  uactus  (c)  exer- 
citum  ex  labore  atque  inoj)ia  rcficit  (c) : 
VI  1.^2,1. 

y)  iii:  singiilari  militum  studio  in  summa 
omnium  rerum  (rcr.  onui.  P)  inopia  circiter 
sescentas  .  .  .  naues  .  .  .  inuenit  instructas:  ^' 
2,2. 

d)  iiropter:  nc(iuc  nostros  exercitus  proptcr 
frumenti  ino])iani  ^ino]).  frum.  (i)  diulius  apud 
so  morari  iiosso  eoMlidobaut :  III  9,r);  jielles 
(erant)  jiro  uclis  aIiitao(|uc  tonuitor  confootae, 
luie  (del.  Fri<j.)  siuo  proptcr  lini  inoj)iam  (inoj». 
lini  [i)  atque  oius  usus  inscieutiam  (c)  siue  eo 
(c),  .  .  .  quod:  III  13,6;  si  j^roptor  inojuam  rei 
frumentariao  Uoniani  sosc  recij^oro  c()oj)isscnt:  III 
24, .3;  cuiu  uci|uc  ui  contoiidoro  jirojitor  iiKijiiaiii 

12 


179 


mopia  —  inqiiit 


180 


nauiiim  neque  clam  transire  .  .  .  possent:  IV 
4,4;  fiiit  antea  tempus,  cum  .  .  .  Galli  .  .  . 
propter  bomiuum  multitudinem  agrique  inopiam 
trans  Elienum  colonias  mitterent :  VI 24, 1. 

luopia,  egestas:  VI 24, 4;  fames  et  iiioi>ia: 
VII  20, 10. 

Iiiopia  agri:  VI  24, 1 ;  aquae:  1,84,1;3,49, 
3;  cibariorum:  11118,6;  VI  10,  2;  com- 
meatus:  1116,4;  frumenti:  1116,4;  7,3;  9, 
5;  VI  29,1;  VII 59, 1;  1,52,2;  84,1;  lignorum 
(c):  1,84,1;  lini:  11113,6;  nauium:  IV 4, 
4;  1,25,3;  (3,2,2;)  pabuli:  VII20,3;  1,81, 
6;  3,58,3;  omnium  (necessarianim)  rerum:  I 
27,1;  V2,2;  VI43,3;  1,52,3;  84,4;  3,80,5; 
100,4;  rei  frumentariae:  11124,3 ;  V24,6 
<c>;  2,22,1;  uictus:  1,69,1. 

Adiect.:  eadem:  VI24,4;  (frum  entaria: 
V24,6;)  magna  (maior):  1,52,3;  3,47,6; 
praesens:  1,52,4;  (3, 17,6;)  similis  :  VII  20, 
11;  77,12;  summa:  V2,2;  2,22,1;  3,49,3; 
58,3. 

iiiopinaii!^:  se  (ipsi  adcl.  [i;  Schn.}  sti- 
mulis  inopiuantes  induebant  (Galli):  VII 
82,1;  1  eos  impeditos  et  inopinantes 

adgressus  magnam  partem  eorum  concidit: 
112,3;  qui  inopinantes  (-tis  a)  pabula- 
tores  et  sine  ullo  dissipatos  timore  adgressi 
intercipiunt :  1,55,1;  equites  .  .  .  impruden- 
tes  atque  (imprudentesque  atque  Sl;  Db.; 
prudentisque  ad  af:  prudentes  atqueA;  et  pru- 
dentis  atque  0')  inopinantes  (-tis  af)  ho- 
stes  adgrediuntur:  2,38,4;  —  celeriter  con- 
traque  omnium  opinionem  confecto  itinere  mul- 
tos  in  agris  inopinantes  deprebendit:  VI 
30,1;  —  inscios  inopinantesque  Mena- 
pios  oppresserunt:  IV4,5;  quibus  (Aruer- 
nis)  oppressis  inopiuantibus:  VII  8,  3; 
exploratores  hostium  .  .  .  inopinantes 
.  .  .  ab  nostris  opprimuntur:  VII61,1;  — 
inopinantes  nostri  re  noua  perturban- 
tur:  VI 37, 3;  1   (omnibus  add.  p)  suis 

inopinantibus  quam  maximis  potest  itineri- 
bus  Vieunam  peruenit :  VII  9, 3 ;  L.  Nasidius 
.  .  .  freto  Siciliae  imijrudente  atque  in- 
opinante  Curione  peruehitur:  2, 3, 1 ;  subito- 
que  (hoc  opus)  inopinantibus  hostibus 
.  .  .  ad  turrim  hostium  admouenl:  2,10,7. 

inp.  M.  Lnip. 

(iiiqnain)  inqnit.  Scriptum  est  inquid 
iii  BQ  V30,l;  in  AQ  V44,3;  VI 8, 3;  in  A 
VI  35,8;  in  B  VII  20,8;  in  a  2,31,2.5;  32,2; 
39,3;   3,18,4;  64,3;  85,4;  86,2;  91,1.3;  94,6. 

qui  decimae  legionis  aquilam  ferebat,  contesta- 
tus  (obtestatur  (i)  deos,  ut  ea  res  legioni  feliciter 
eueniret,    Desilite,    inquit,    commilitones    (c), 


nisi  uultis  aquilam  hostibus  prodere  ....  hoc 
cum  uoce  magna  dixisset:  IV  25, 3;  hac  in 
utramque  (e)  partem  (c)  disputatione  habita 
cum  .  .  .  resisteretur,  Viiicite,  inquit,  si  ita 
uultis,  Sabinus,  et  id  clariore  uoce,  ut  magna 
pars  militum  exaudiret;  neque  is  sum,  inquit, 
qui  grauissime  ex  uobis  mortis  periculo  (c) 
terrear  .  .  .:  V30, 1— 3;  ex  his  Pulio,  cum  acer- 
rime  .  .  .  pugnaretur,  Quid  dubitas,  inquit, 
Vorene?  aut  ....  haec  eum  dixisset:  V44,3; 
tum  .  .  .  impedimentis  .  .  in  tumulo  quodam 
conlocatis  flabetis,  inquit,  milites,  quam  peti- 
stis  facultatem.  .  .  .  simul  .  .  .  iubet:  VI 8, 3. 
4;  atque  unus  ex  captiuis  Quid  uos,  inquit, 
hauc  miseram  .  .  .  sectamini  praedam ,  quibus 
hcet  iam  esse  fortunatissimos  (c)?  .  .  .:  VI 35, 8. 
9;  haec  ut  intellegatis ,  inquit,  a  me  sincere 
pronuntiari,  audite  Eomanos  milites:  VII 20,  8; 
haec,  inquit,  a  me ,  Vercingetorix  {del.  Oiil- 
bauer} ,  beneficia  habetis ,  qiiem  proditionis  iu- 
simulatis;  cuius  .  .  . :  VII  20, 12;  Litauiccus  .  .  . 
conuocatis  subito  militibus  lacrimans  Quo  pro- 
ficiscimur,  inqiiit,  milites?  .  .  .:  VII38, 1— 3; 
quasi  uero ,  inquit  ille ,  consilii  sit  res  ac  non 
necesse  sit  nobis  Gergouiam  contendere  . . . :  VII 
38,7.8;  M.  Petronius  .  .  .  centurio  .  .  .  a  (c) 
multitudine  oppressus  ac  sibi  (c)  desperans  .  .  . 
manipularibus  suis ,  qui  illum  secuti  erant  (c), 
Quoniam,  inquit,  me  una  uobisciun  seruare 
non  possum ,  uestrae  quidem  certe  uitae  pro- 
spiciam,  quos  .  .  .:  VII  50, 4;  conantibus  auxi- 
liari  suis  Frustra,  inquit,  meae  uitae  subuenire 
conamini  .  .  .;  proinde  .  .  .:  VII  50,'6;  hic  .  .  . 
magnae  habitus  auctoritatis  Nihil,  inquit,  de 
eorum  sententia  dicturus  sum,  qui  .  .  .:  VII 
77,3 — 16;  qua  enim,  inquit,  fiducia  .  .  .  mu- 
nitissima  castra  expugnari  posse  confidimus? 
.  .  .:  2,31,2—4;  quod  si  iam,  inquit,  haec 
explorata  habeamus  .  .  .,  quanto  haec  dissi- 
mulari  (c)  et  occultari  quam  per  nos  confirmari 
praestet?  .  .  .:  2,31,5—8;  uos  enim  uestrum- 
que  factum,  inquit,  omnia  (Oflil:  omnia,  inquit 
Na ;  edd.)  deinceps  municipia  sunt  secuta, 
neque  .  .  . :  2, 32, 2 — 14 ;  tum  (c)  Eebilus  ,  le- 
gatus  Caesaris,  quem  Curio  secum  .  .  .  duxe- 
rat,  quod  magnum  habere  usum  in  re  militari 
sciebat,  Perterritum,  inquit,  hostem  uides,  Cu- 
rio ;  quid  dubitas  uti  temporis  oportunitate  ?  2, 
34,4;  proximaque  (Curio)  respiciens  signa  Vi- 
detisne,  inquit,  milites,  captiuorum  orationem 
cum  perfugis  conuenire?  .  .  .:  2,39,3;  queni 
.  .  .  Pouipeius  interpellauit  et  loqui  plura  pro- 
hibuit.  Quid  mihi,  inquit,  aut  uita  aut  ciuitate 
opus  est,  quam  beneflcio  Caesaris  habere  uide- 
bor?  .  .  .:  3,18,4;  in  eo  proelio  cum  gr.aui  uul- 


181 


inquit  —  insequor 


182 


nere  esset  adfectus  aquilifer  .  .  .,  conspicatus 
t  equites  nostros,  Hanc  ego,  inquit,  et  uiuus 
niultos  per  annos  magna  diligentia  defendi  ei 
nunc  moriens  eadem  fide  Caesari  restituo  .  .  . : 
:5,  W,  3. 4;  tunc  <tum  f)  Caesar  apud  suos, 
cum  iam  esset  agmen  in  j)ortis,  Differendum 
i  jt,  inquit,  iter  in  praesentia  nobis  et  de  proelio 
cogitaudum  .  .  .:  3,85,4;  id  cum  essent  pleri- 
que  admirati,  Scio  me,  inquit,  paene  incredi- 
bilem  rem  polliceri ;  sed  ....  simul  denuntiauit, 
ut:  3,86,  2 — 4;  hunc  Labienus  excepit  et,  cum 
.  .  .  Pompei  consilium  summis  laudibus  effer- 
ret,  Noli,  inquit,  existimare,  Pompei,  bunc 
esse  exercitum ,  qui  Galliam  Germaniamque 
deulcerit  ....  haec  cum  dixisset:  3,87,  2— 5; 
liic  signo  dato  Sequimini  me,  inquit,  mani- 
pulares  mei  qui  fuistis,  et  uestro  imperatori 
cjuam  *consueuistis  operam  date  .  .  . :  3, 91, 1. 
■2;  simul  respiciens  Caesarem  Faciam,  inquit, 
hodie,  imperator,  ut  aut  uiuo  mihi  aut  mortuo 
gratias  agas.  haec  cum  dixisset  (Crastinus):  3, 
'Jl,3;  Pompeius  .  .  .  iis  ceutiuionibus,  quos 
.  .  .  ad  praetoriam  portam  posuerat ,  clare ,  ut 
mihtes  exaudirent,  Tuemini,  inquit,  ci»stra  et 
defendite  diligenter,  si  quid  durius  acciderit. 
igo  ....  haec  cum  dixisset:  3,94,6. 

(inqnlro:  reperiebat  etiam  in  quaerendo 
(ctiani  iuquireudo  Ciacc.)  Caesar:  118,10;  ne 
in  quaerendis  suis  <ue  inquirendo  suos  fl)  pu- 
'j-iiandi  <c)  tempus  dimitteret:  1121,6;  [relin- 
Hiebatur  (Oud.;  relinquirebatur  b;  rei  inquire- 
i):itur  A ;  requirebatur  N;  tum  inquirebatur  0), 
ut:  1,79,4.]) 

iiirideo.  /«  B.  Gall.  codd.  omnes  uidcniur 
liabcre  inridere,  iuridicule,  inrumpere, 
inruptio,  nisi  quod  in  B^  irridicule  a  correc- 
!'ire  inlatum  est.  In  B.  Ciu.  duobus  locis  (2, 12, 
1  et  13,4)  inueniri  tiidetur  in  a  irrumpere 
it  2,15,1  in  eodem  cod.  irrisui,  reliquis  locis 
lcste  Ap.  in  a  exstat  inrumpere. 

ubi  .  .  .  uiderunt  (Aduatuci) ,  primum  in- 
ridere  ex  muro  atque  increpitare  uocibus,  quod 
umta  machinatio  ab  <c)  tanto  spatio  instruere- 
Uir  {c):  1130,3. 

inridiruie:  quud  cum  lieret,  uon  inri- 
dicule  quidam  ex  militibus  dccimae  legionis 
dUit  .  .  . :  I  42, 6. 

iiiriMni:  iudutiisque  per  Bcelus  uiolatis  suam 

uirtuuni  inrisui  fore  ^^fieri  Paul)  perdo- 
Uieruiit:  2, 15, 1. 

iiiriiiiipo.  A.  ubs.:  hic  paulisper  est  pu- 
gnatuui ,  cuni  inrunipere  nostri  <castra  «</</.  /"> 
conarcntur,  iili  cnslra  dcfenderent:  3,  67,5;  (cor- 
nebatur   .    .    .    non    yc)    numquum    •subBistere 


extremum  agmen  atque  iter  (add.  Forchh.;  om. 
edd.)  interrumpi  <inrumpi  Xp.):  1,64,1.) 

B.  inrumpere  in  ti.  rn  p.  92  (4  -\-  4  loc); 
cf.  iiifra  C.  ojjpidum  2,13,4. 

C.  iurumpere  alqd:  Achillas  .  .  .  occupabat 
Alexandriam  praeter  eam  (c)  oppidi  partem, 
quam  Caesar  .  .  .  tenebat,  primo  impetu  do- 
mum  eius  inrumpore  conatus:  3,111,1;  ^ 
ne  sub  ipsa  profectione  milites  <in  add.  Paul) 
oppidum  innmiperent:  1,27,3;  aegreque  tunc 
sunt  retenti,  quin  <in  uidetur  addendum)  oppi- 
dum  innmiperent:  2,13,4;  ^  (quaeque 
pars  hostium  (quaeque  host.  pars  [J;  quaeque 
parti  ho.st.  a;  quaque  pars  host.  yp.:  quaque 
parte  host  Db.)  confertissima.  est  <manus  est 
Db.)  uisa,  inrumpit  .^eam  inrumpit  [i;  an  ea  iu- 
rumpit?):  V44.  4.) 

inrnptio:  iu  prouinciam  Karbonem  (c) 
uersus  eruptionem  <irraiptionem  Rartx)  fa- 
cere  contenilit:  VII 7, 2:  (ne  qua  subito  iu- 
ruptio  ab  hostium  peditatu  fiat  (luiec  omnia 
del.  Paul)  :  VII  70, 2.) 

in»icien!!i:  quod  ea  omnia  non  modo  in- 
iussu  suo  et  ciuitatis,  sed  etiam  inscienti- 
bus  ipsis  fecisset:  119,  1;  Dumnorix  cum 
equitibus  Haeduorum  a  castris  insciente  Cae- 
sare  domum  discedere  coepit:  V7, 5. 

inseientia.  A. :  uauigationem  impeditam 
propter  inscientiam  locorum  paucitatem- 
que  portuimi  sciebant  <«.  CC):  1119,4;  pelles 
(erant)  pro  uelis  alutaeque  t«nuiter  confectae, 
hae  (CC)  siue  propter  lini  inopiam  <c)  atque 
eius  usus  inscientiam  <inscientia  fj),  siue  eo 
<c)  .  .  .,  quod:  11113,6. 

B.  (cf.  liHchn.  BPhW  IV  13S1):  factum 
est  oportunitate  loci,  hostium  inscientia 
ac  defatigatione,  .  .  .  ut:  11119,3.         , 

C:  nihil  se  propter  inscientiam  leuitatem- 
que  <e)  uulgi  graiiius  de  ciuitate  iudicare: 
VII 43, 4. 

int^cins:  inscios  iuopinautesque  Me- 
napios  oppresseru  nt :  IV4,5;  ^  ii, 

qui  Alesiae  obsidcbantur,  .  .  .  consumpto  omni 
frumento  inscii,  quid  in  Haeduis  gereretur, 
.  .  .  consultabant :  Vil  77, 1. 

initeqnor.  I.  Forniii:  insecuntur  r^'/ «» 
a  1,G0,  L'. 

II.  Si:ruif. ;  A.  subircf.  suut  hoiniurs:  ii)  ho- 
stili  iinimu:  x)  alqiii;  ax):  qui  ^equites)  cupi- 
dius  noui.ssimum  agmen  insecuti  lUieno  loco 
.  .  .  proelium  commiltuut:  1  15,2;  1  iu 

ipsum  Caesarem  hostes  equitatu  (^hostis  cqui- 
tatum  AQB' ;  hostium  equitatum  li^p)  persc- 
quentem  ^a;  insequculcin  [i^  iucidit:  153,5. 

(iji):    (Atrebates)    trausire    couiuites   iuse- 

12* 


183 


insequor  —  insidiae 


184 


cuti  (milites)  gladiis  magnam  partem  eorum 
impeditam  interfecerunt :  II  23, 1 ;  —  rursus  se 
ad  signa  recipientes  (Romanos)  insequantur: 
V34, 4;  —  quos  (Suebos)  Vbii  (c)  .  .  .  perter- 
ritos  [senserunt]  insecuti  magnum  ex  iiis  nume- 
rum  occiderimt:  154,1. 

yy):  Senones  .  .  .  Cauariuum  .  .  .  inter- 
ficere  .  .  .  conati,  cum  ille  .  .  .  profugisset, 
usque  ad  fines  insecuti  regno  domoque  expu- 
lerunt:  V54, 2;  —  magnam  partem  equitatus 
ad  eum  (Dumnorigem)  insequendum  mittit 
(c)  retraliique  imperat  (c):  V7, 6;  —  omnibus 
coactis  nauibus  P  o  m  p  e  i  u  s  praesentem  facul- 
tatem  insequendi  sui  ademerat:  1,29,1. 

Sd)'-  cedentes  insequi  u.  cedo  p.  499 
uersu  1  sqq.  (3  loc.) ;  —  Caesar  .  .  .  rursus  c  o- 
nantes  progredi  insequitur  et  moratur:  1,65, 
2;  —  nonae  legionis  milites  .  .  .  temere  insecuti 
longius  fugientes  in  locum  iniquum  progre- 
diuntur:  1,45,2;  —  Heluetii  .  .  .  itinere  con- 
uerso  nostros  a  nouissimo  agmiue  insequi  ac 
lacessere  coeperunt:  123,3;  hostem  insolenter 
atque  acriter  nostros  insequentem  supprimit:  1, 
45,1. 

p)  iutellegeudum  est  obiect. :  Afrauii  copias 
equitatus  Caesaris  insequens  morabatur:  1, 
70,1;  \  equitesque  eius  augustiis  .  .  . 

ad  insequendum  tardabantur:  3,70,1;  t 

(hostes  maximo  clamore  sicuti  (insecuti  quasi 
(i)  parta  iam  atque  explorata  uictoria  .  .  .  coe- 
perunt :  V  43, 3 ;)  ut  .  .  .  quo  minus  libere  ho- 
stes  insequerentur  terreret  (CC):  VII  49, 2;  ne 
tum  quidem  iusecutis  hostibus  .  .  .  pontem  (c) 
reficit  (c)  :  VII  53,4;  quae  res  .  .  hostes  ad  in- 
sequendum  tardabat:  VII  67,4;  W  in- 

tolerantius  Gallos  insequentes  legio  decima 
tardauit:  VII 51, 1;  —  palus  .  .  .  Romauos 
ad  insequeudum  tardabat:  VII 26, 2;  —  (Vbii: 
154,1  u.  a>  fifi)  Suebos;)  \  pontones  .  .  . 

Lissi  relinquit,  hoc  consiUo,  ut  .  .  .  aliquam 
Caesar  ad  insequendum  facultatem  haberet: 
3,29,3;  —  neque  uero  Pompeius  .  .  .  moram 
uUam  ad  insequendum  intuht:  3,75,3;  — 
(Scipio  ad.sequendum  (insequendum  Oraeuius) 
paratus  equitatum  .  .  .  praemisit:  3,38,2;)  — 
si  acrius  insequi  uoluisset  (Sulla) :  3,  51,3;  t 
equitatu  suo  pulso  atque  insequenlibus  nostris 
subito  pedestres  copias  .  .  .  ostenderunt:  III 
20,4;  compluribus  interfectis  cupicUus  insecuti 
(nostri)  uou  nullos  ex  suis  amiserunt:  V15, 2; 
cernebatur  .  .  .  nostros  propelli,  dein  rursus 
conuersos  {b;  conuerso  Ox)  insequi:  1,64,2; 
sed  insequentes  nostros,  ne  longius  prosequeren- 
tur,  Sulla  reuocauit:  3,51,2;  nostros  ex  supe- 
riore  insequentes  loco  uerebantur:   3,51,7;   — 


quo  paratiores  essent  ad  insequendum  o  m  n  e  s : 
1,81,2;  t   [equustris  autem  proelii  ratio 

et  cedentibus  et  insequentibus  par  atque  idem 
periculum  inferebat:  V16, 3;]  eadem  res  celeri- 
tate  insequentium  tardata  nostris  salutem  attu- 
lit:  3,70,2. 

b)  auimo  uou  hostili  (=  sec^ui) :  sed  rex 
omnibus  (c)  copiis  insequebatur  {an  seque- 
batur?)  et  sex  milium  passuum  interuallo  a 
Saburra  consederat :  2, 38, 3 ;  Oscenses  .  .  .  sese 
.  .  imperata  facturos  pollicentur.  hos  Tarra- 
conenses  et  lacetaui  et  Ausetani  et  paucis  post 
diebus  Illurgauonenses  .  .  .  insequuntur  {an 
sequuntur?):  1,60,2. 

B.  subiect.  est  auuus  uel  dies :  a  publicanis 
.  .  .  pecuniam  exegerat  et  ab  isdem  insequentis 
anni  mutuam  praeceperat:  3,31,2;  publicanis, 
ut  in  Syria  (c)  fecerant,  insequentis  auni  uecti- 
gal    promutuum  (imperabant) :  3, 32,  6 ;  T[ 

has  munitiones  insequentibus  auxit  diebus:3, 
112, 8. 

Aduerb.:  acriter,  acrius:  1,45,1;  3,51,3; 
cupidius:  115,2;  V15,2;  insolenter:  1,45, 
1;  intolerantius:  VII  51,1;  libere:  VII 49, 
2;  lougius:  II 19, 5;  1,  45,  2;  temere:  1, 45, 2. 

iusero:  (erant  magno  usui)  falces  praea- 
cutae  insertae  {CC)  adfixaeque  louguriis: 
III 14,  5. 

iii»$i(llae.  A.  propr.  =  evidqa  (et  locum 
et  homiues  siguificat);  a)  obi. :  uostri  cogni- 
tis  -\  hostium  <,hosti  Voss.;  del.  Otid.;  {an  ab 
hostibus?)  insidiis  .  .  .  duas  nacti  turmas  ex- 
ceperunt:  3,38,4;  t  hostes  .  .  .  conlo- 

catis  insidiis  bipertito  in  siluis  .  .  .  llomanorum 
aduentiim  exspectabant:  V  32, 1 ;  uoctu  insidias 
equitum  coulocauit,  quo  in  loco  .  .  .  nostri  pa- 
bulari   consueuerant  (c):  3,37,5;  1f  cum 

.  .  .  primae  .  .  turmae  iusidias  intrauis- 
sent:  3,38,3;  T|  quod  Pompeius  insidias 

timens  .  .  .  muuitionibus  adpropinquare  ali- 
quamdiu  non  audebat:  3,70,1. 

b)  geuet. :  ipsum  cum  equitatu  expeditisque 
.  .  .  iusidiarum  (insidiandi  p)  causa  eo 
(c)  profectum,  quo:  VII 18,  1. 

c)  c.  praep.:  si  imprudeuies  ex  iusidiis 
adoriri  posset:  3,30,2;  —  subito  illi  ex  in- 
sidiis  consurrexerunt :  3,37,5. 

subito  pedestres  copias,  quas  in  couualle  in 
iusidiis  conlocauer ant,  ostenderunt:  III 
20,  4. 

ii.  trsl.  =  l'raui>,  dolus:  reliqua  pars  scrobis 
ad  occultandas  iusidias  uiminibus  ac  uir- 
gultis  (c)  iutegebatur  (c) :  VII  73,7;  —  Caesar 
.  .  .  insidias  ueritus  .  .  .  exercitum  .  .  . 
continuit:   1111,2;  T[    se  ita  a  patribus 


185 


insidiae  —  instar 


186 


maioribusque  suis  didicisse,  ut  magis  uirtute 
contenderent  quam  dolo  (nic  Dt.-;  uirtute  quam 
dolo  contend.  codd.;  edd.)  aut  insidiis  nite- 
rentur  (uterentur  RSchn.;  u.  CC):  113,6; 
\  uereri  se,  ne  per  insidias  ab  eo  circum- 
ueniretur:  142,4;  —  qui  per  dolum  atque 
insidias  petita  pace  ultro  bellum  intulissent: 
IV  13,1. 

insidior:  neque  ex  occulto  in.sidiandi  et 
dispersos  circuniueniendi  singulis  deerat  auda- 
cia:  VI  34,6;  cognouit .  .  .  ipsum  cum  equitatu 
expeditisque  . .  .  insidiarum  (insidiandi  fl)  causa 
eo  {c)  profectum,  quo:  VII 18, 1. 

ini«igiii»t.  1.  adiect.:  quae  pars  ciuitatis 
Heluetiae  insignem  calamitatem  ijopulo  Ko- 
niano  intulerat:  112,6. 

i.  iii»«igne  subst.;  A.  =  signuui,  iudifium 
<>iu^''.):  (uexillum  (erat)  proponendum,  (quod 
erat  insigne,  cum  ad  arnia  concurri  oporteret 
add.  cudd.;  edd.  plur.;  dei.  Ald.):  1120,1;) 
tametsi  dextris  umeris  exsertis  animaduerte- 
bantur,  quod  insigne  pactum  {Ileller;  Dt^.;  pa- 
catis  Aid.;  pacatum  X;  edd.;  pacatorum  A7«.ss- 
mann;  Dt.^;  u.  CC)  esse  consuerat:  VII  50, 2; 
^  eius  (Caesarisj  aduentu  ex  colore  uestitus  co- 
gniio,  quo  insigni  in  proeliis  uti  consuerat 
(c;  u.  CC):  VII 88, 1;  t  quae  {nauis  D. 

Bruti)  ex  insigni  {0;  igni  Nz)  facile  aguosci 
(-cere  af)  poterat:  2,6,4. 

li.  =  ornumeutuui  (plur.) ;  a)  imperatoris : 
Pompeius  .  .  .  detractis  insignibus  impe- 
ratoriis  (recc;  imperatoris  O^;  edd.)  decumana 
porta  se  ex  castris  eiecit:  3,96,3;  —  neque  in 
fascibus  insignia  laureae  praetulit:  3,71,3. 

b)  milituui:  ut  non  modo  ad  insignia  ad- 
commodaudu,  sed  etiam  ad  galea^j  indueudas 
(c)  ..  .  tempus  defuerit:  1121,5;  —  teclis 
insignibus  suorum  occultatisque  siguis  mili- 
taribus  raros  milites  .  .  .  traducit:  VII 45, 7 ; 
^  id  se  a  Gallicis  armis  atque  insignibus 
cognouisse:  I  22,  2. 

iiiMilio:  reperti  sunt  complures  nostri  mi- 
litcs,  qui  iu  pbalanga  (ego;  phalanga  B''^; 
phalauga.s  a;  edd.)  insilireut  et  (c)  scuta  maui- 
bus  reuellerent:  152,5. 

inMiJUUlo:  Vercingetorix  .  .  .  prodilio- 
nis  iusimulatus  (insimulatur  recc;  prub.  Oud.), 
quod  castra  propius  Itomunos  mouisset,  quod 
cum  oiuni  cquitatu  disccssisset ,  quod  sine  im- 
perio  tantas  copias  reliquisset,  quod  eius  dis- 
ccssu  Konuiui  tunla  .  .  .  celerilute  ueiiissent, 
.  .  .  rcspondit:  VII  20,  1 ;  haec,  inquit,  a  nie, 
Vercingotorix ,  benelicia  habetis,  qucni  prodi- 
tionis  insiniululis:  VII  20, 12;  principes  ciuitatis, 
Kporcdori.\    cl    Viriduuiaius,    insiniululi    prudi- 


tionis  ab  Romanis  indicta  causa  interfecti  sunt : 
VII 38, 2. 

in^iinno:  cum  (essedariij  se  inter  equitum 
turmas  insinuauerunt  (-erint  Qcorr.,&M-h), 
ex  essedis  desiliunt  (u.  CC):  IV33, 1. 

in!4i!^to.  A.  propr.:  nostri  tamen,  quod 
neque  ordines  seruare  neque  firmiter  insi- 
stere  .  .  .  poterant  .  .  .,  magnopere  pertur- 
babantur :  IV  26, 1 ;  —  uti  ...  per  temonem 
percurrere  et  in  iugo  insistere  (consistere 
a)  et  se  inde  (c)  in  currus  citissime  recipere 
consuerint:  IV  33, 3;  —  ut,  cum  primi  eorum 
cecidissent,  proximi  iacentibus  insisterent 
atque  ex  eorum  corporibus  pugnarent:  1127,3. 

B.  trsl.:  neque  satis  .  .  .  tribunis  .  .  .  con- 
stabat,  quid  agerent  aut  quam  rationem  pu- 
gnae  insisterent  (instituerent  Ciacc.):  III 
14,3;  —  totus  et  mente  et  animo  in  bellum 
(heWo  AQ)  Treuerorum  et  Ambiorigis  insistit: 
VI  5, 1 ;  —  (hi  consuetudine  populi  Komani  loca 
capere,  castra  munire,  commeatibus  nostros 
intercludere  instituunt  (insistunt  afd:):  III 
23,  6.) 

insolen^.  A. :  erat  in  oppido  (c)  multi- 
tudo  insolens  belli  diutiurnitate  otii:  2, 
36, 1. 

B.:  tamquam  scopulum,  sic  fugias  iuauditum 
(infrequens  Macrob.)  atque  insoleus  uerbum: 
ap.  Gell.  110,4;  cf  Matrob.  sat.  15,2. 

iniitolenter:  quod  sua  uictoria  tara  in- 
solenter  gloriarentur:  114,4;  —  hosteui 
insolenter  atque  acriter  nostros  iusequeutem 
supprimit:  1,45,1;  1  Pompeiani  hoc  in- 

solentius  atque  audacius  nostros  premere 
et  instare  coeperunt:  3,46,3. 

instolentia:  (praedicat)  crudelitateni  et 
insoleutiam  in  circumscribendis  tribunis  ple- 
bis:  1,32,6. 

insolitai^:  ut  .  .  .  iusolitum  ad  labo- 
rem  Pompei  exercitum  cotidianis  itineribus 
defatigarct:  3,85,2. 

iuisitevto:  accidit  iuspectantibus  nobis, 
quod  .  .  .  praetereundum  nou  existimauimus : 
VII 25, 1  ;  altera  ex  duabus  legionibus  .  .  .  ex 
castris  Vurronis  adstaute  et  iuspcctunte  ipso 
sigua  sustuht:  2,20,4. 

(insiieratuiii:  cohortati  inter  se,  no  spera- 
tmu  (inspcrulaui  tunt.-uu  Ciacc.)  prucdam  ex 
mjmibus  dimittereut:  \'I8, 1.) 

iiiMtaliiiiH:  ut  nuiritimue  res  postiduronl, 
ul  t\UM-  ((■)  colcrem  utque  iiislubilom  ino- 
tum  huberout:  IV  23,5. 

inMtar:  elleceruut,  ut  iustur  nuiri  hao 
saepes  muniuieiitum  (aef;  miuiinientis  a;  Fr.; 
iiuiiiimoutu  Q-;  A/;.,  Db.;  muuiuioiita  iis  Kusch; 


187 


instar  —  institiio 


188 


Hold.;  munim.  del.  Madu.}  praeberent:  II 17, 
4;  (ut  erant  loca  montuosa  et  j  ad  specus 
(instar  specuum  Freudenherg}  angustiae 
ualliiun:  3,49,4;)  animaduersum  est  .  .  .  co- 
hoi-tes  quasdam,  quod  instar  iegionis  uide- 
retur,  esse  post  siluam  :  3,  Gt),  1. 

iiisfig;o:  intellexit  .  .  .  Senones  Carnutes- 
que  conscientia  faciuoris  instigari  (-gare 
A^}:  V56,l. 

iiit«titno.  A.  propr. :  duplici  acie  instituta 
.  .  .  exspectabat:  11124,1;  acie  triplici  instituta 
.  .  .  ad  hostium  castra  peruenit :  IV 14, 1 ;  (3, 
93, 4  zi.  B.  a)  a)  aa)  Wy  aciem ;)  t  pri- 

miun  inridere  .  .  .,  quod  tanta  machinatio 
ab  (e)  tanto  spatio  instrueretur  (insUtueretur 
fi):  1130,3. 

B.  trsl. ;  a)  =  (noui  aliquid)  efflcerc,  com- 
parare,  lueipere,  introducere  (cf.  C.  F.  W. 
MiUler  ad  Cic.  Lael.  ed.  Seyffert^  p.  72); 
a)  seiiu.  obiect.;  aa)  subst.;  91)  concr.:  es 
tertia  acie  singulas  cohortes  detraxit  atque  ex 
his  quartam  instituit:  3,89,3;  quartae  aciei, 
quam  iustituerat  sex  cohortium  {Faern.;  ex 
cohortibus  af;  ex  cohortium  numero  Ohl;  Db.}, 
dedit  siguum:  3,93,4;  1  quibus  ad  reci- 

piendum  .  .  .  institutae  fossae  magno  impedi- 
mento   fuenmt:    3,46,5;  t  (machina- 

tionem:  1130,3  ?«.  A.;)  t  institutas  tur- 

res,  testudines  munitionesque  hostium  ad- 
miratur:  V52, 2;  eius  mimitionis,  quae  ab  Ro- 
manis  instituebatur,  circuitus  XI  (c)  milia  (c) 
passuum  tenebat:  VII  69,  6;  postero  die  muni- 
tiones  institutas  Caesar  parat  perficere:  1,83,4; 
Caesar  haec  genera  munitionis  instituit: 
VII 72, 1;  \  Labieno  scribit,  ut  quam  plu- 
rimas  possit  (c)  iis  legionibus,  quae  sint  (c) 
apud  eum,  naues  inslituat:  Vll,4;  "^ 

armorum  officinas  in  urbe  Lastituerant  (Mas- 
silienses):  1,34,5;  f  opere  instituto  fit 

equestre  proelium :  VII 70, 1 ;  quibus  rebus  nun- 
tiatis  Afranio  (-ius?)  ab  instituto  opere  disce- 
dit:  1,75,1;  t  pila:  V40,6  u.  sudes;  t 
quo  (tempore)  pons  institui  coeptus  est:  IV 
18,4;  ex  utraque  parte  pontem  instituit  (insti- 
tutum   Oflil} ,  biduo  perficit:  1,54,4;  f 

naues  .  .  .  aedLBcari  .  .  .,  remiges  ex  prouin- 
cia  institui  (instituit  p) ,  nautas  gubematores- 
que  comparari  iubet:  1119,1;  t  multae 

praeustae  sudes,  magnus  muralium  pUorum 
uumerus   instituitur:   V40, 6;  ^  testu- 

dines,  turres:  V52, 2  it.  munitionem. 

SS)  abstr. :  intellegebat,  .  .  .  quae  .  .  eum  (lu- 
dutiomarum)  res  ab  instituto  consilio  deterre- 
ret:  V  4, 1;  ^  Caesar  conquiri  rnilites  .  .  . 

dilectumque  institui  iubet:  1,16,1;  % 


cuius  rei  si  exemplum  non  haberemus,  tamen 
libertatis  causa  institui  et  posteris  prodi  pul- 
cherrimum  iudicarem  (tot.  Iioe  enunt.  om.  P): 
VII77,13;  1  genus:  VII  72,1  M.  St)  mu- 

nitionem;  t  numerum:  V40, 6  ib.  sudes; 

^  quem  (c)  (Libonem)  ubi  Caesar  intellexit 
praesentis  .  .  .  inopiae  uitandae  causa  omnem 
orationem  (rationem  0/7*')  instituisse:  3,17, 
6;  f  neque  satis  Bruto  .  .  .  uel  tribunis 

militum  centurionibusque  .  .  .  constabat,  quid 
agerent  aut  quam  rationem  pugnae  insiste- 
rent  (instituerent  Ciacc.}:  11114,3;  rationem 
pontis  hanc  instituit:  IV  17,2;  nota  atque  in- 
stituta  ratione  magno  militum  studio  paucis 
diebus  opus  (e)  efficitur:  VI  9,4;  si  continere 
(c)  ad  signa  manipulos  uellet  (c) ,  ut  instituta 
ratio  et  consuetudo  exercitus  Komani  postula- 
bat:  VI 34, 6;  in  praesentia  (e)  similem  ratio- 
nem  operis  instituit  .  .  . :  1, 42, 1 ;  3, 17, 6  u. 
oratiouem;  *{  publiceque  eiusdem  (c)  ge- 

neris  liabent  instituta  sacrificia:  VI 16, 3; 
S  dum  .  .  .  longior  .  .  consulto  ab  Ambiorige 
instituitur  sermo  (sermo  ab  amb.  iust.  fi) :  V 
37,2. 

pji)  prou.:  idque  (fi;  Db.;  itaque  a;  rell. 
edd.y  eius  rei  causa  antiquitus  institutum  uide- 
tur,  ne  quis  ex  plebe  contra  potentiorem  auxilii 
egeret:  VI 11,  4;  id  mihi  duabus  de  causis  in- 
stituisse  uidentur,  quod  .  .  .:  VI 14, 4. 

ji)  se<i«.  ut:  neque  frustra  antiquitus  insti- 
tutum  est,  ut  signa  undique  concinerent  cia- 
moremque  uniuersi  tollerent:  3,92,3. 

y)  sequ.  iuiui.:  reliquaque  .  .  .  admini- 
strare  instituit:  VII 19, 6;  Trebonius  ea,  quae 
sunt  amissa,  multo  maiore  militum  studio  ad- 
ministrare  et  reficere  instituit:  2,15,1;  ^ 

(agere:  11128,1  u.  gerere;)  qui  .  .  .  res, 
quascumque  agere  iustituerit,  impediat:  1,33, 
3;  turres  uineasque  ad  oppugnationem  urbis 
agere ,  naues  longas  Arelate  numero  XII  facere 
instituit:  1,36,4;  C.  Trebonius  .  .  .  aggerem, 
uineas  turresque  ad  oppidum  agere  instituit :  2, 
1,1;  Vibullius  .  .  .  de  mandatis  Caesaris  agere 
instituit:  3, 18, 3;  If  reliquis  deinceps  diebus 
(c)  Cacsar  siluas  caedere  instituit:  11129,1; 
t  hi  (duces)  consuetudine  populi  Eomani  loca 
capere,  castra  munire,  commeatibus  nostros 
intercludere  instituunt  (insistunt  afdc}:  III 23, 
6;  t  reliquis  diebus  oppidum  uallo  castel- 

lisque  circummunire  {S ;  circumuenire  Ok; 
cdd.}  instituit:  1,18,6;  postero  die  Curio  ob- 
sidere  Vticam  ualloque  circummunire  (-uenire 
0}  instituit :  2, 36, 1 ;  montem  opere  circum- 
munire  (-uenire  2  det.}  instituit:  3,97,  2;  f 
perspecto  urbis  situ  . .  .  adhortatus  ad  laborem 


189 


instituo  —  institutum 


190 


niilites  (c;  ale.siam  add.  p)  circumuall.irc 
instituit:  VII  68,  3;  niunitione  circumuallare 
(uallare  f)  Pompeium  instituit:  3, 43, 2;  t 

Ccircumuenire:  1,  18,  <j  ?<.  circummunire;) 
*;  Indutiomarua  equitatum  peditatumque  co- 
gere,  .  .  .  bellum  parare  instituit:  V3, 4;  1 
Caesar  primis  diebus  castra  magnis  operibus 
munire  et  ex  finitimis  niunicipiis  frumentuni 
comportare  reliquasque  copias  exspectare  in- 
stituit:  1,18,4;  t  (deportare:  V23,  2  u. 

reportare ;)  1   exspectare:   1,18,4  u. 

comportare;  t    discedens    ab    Mbernis 

(•.lesar  in  Italiam ,  ut  quotannis  facere  con- 
suerat  (instituerat  (i) ,  legatis  imperat:  Vl,l; 
])aulo  (e)  supra  eum  locum  .  .  .  facere  pontem 
instituit:  VI  9,3;  Caesar  promota  turri  derec- 
tisque  (c)  operibus,  quae  facere  instituerat, .  .  . 
iussit:  VII  27, 1;  iter  in  (e)  Senones  (c)  facere 
iiistituit:  VII  56,5;  ipse  in  iis  (c)  operibus, 
quae  facere  instituerat,  milites  disponit:  1,21, 
3 ;  36,  4  u.  agere ;  fossas  .  .  .  complures  facere 
instituit:  1,61,1;  musculum  .  .  .  facere  insti- 
tuerunt:  2,10,1;  aggerem  noui  generis  .  .  .  fa- 
ccre  (milites)  instituerunt:  2,15,1;  t  qui- 

bus  etiam  a  propiiuiuis  nostris  openi  ferre 
instituimus:  ap.  Oetl.  V  13,  6;  f  qui  (Mo- 

rini  Jlenapiiquc)  longe  alia  ratione  ac  reliqui 
Galli  bellum  gerere  (agere  [i)  coeperunt  (iu- 
stituerunt  [i):   11128,1;  t   Caesar  .  .  . 

dilectum  habere  instituit:  VI 1, 1 ;  quaestionem 
habere  instituit:  VI 44, 1 ;  dilectum  tota  pro- 
uincia  liabere  instituit  (instituuut  M):  VIII, 
1;  quos  ab  initio  secum  (c)  liabere  instituerat: 
VII  13, 1  ;  ibique  dilectum  lial)cic  instituit:  1, 
11,4;  dilectumque  colonorum  .  .  .  babere  in- 
stituunt  (magistratus):  1,14,4;  quem  ...  in 
Buorum  nccessarioruni  numero  liabere  institucrat 
(constit.  A^ :  3, 57, 1 ;  t  exitus  administra- 

tionesque  Brundisini  portus  impcdire  insti- 
tuit:  1,25,4;  t  intercludere:  11123,6 

u.  capere;  t   postrenio  ct  plurcs  iiitcr- 

mittere  dies  et  praeter  consuetudiiicm  om- 
nium  uoctu  instituerant  {cyo ;  constitueraiit 
codd.  ct  eild.)  pabulari:  1,59,3;  t  fruiuen- 

tum  parce  et  paulatim  nietiri  instituit  (Ver- 
cingetorix);  VTI71,8;  t  munire:  III  23, 

G  u.  capere;  cum  Caesar  (c)  .  .  castra  .  .  inu- 
nire  iiiHtituissct:  11128,3;  ut  castra  niuiiirc 
iiiKlitucreiit:  VII  21),  7;  primunique  co  tciiiporc 
(lalli  castra  munire  iiistituerunt  (m.  CO):  VII 
30,4;  1,18,4  u.  coniportare;  t  obsidere: 

2,36,1  u.  circummuiiirc;  t  (Verciiigetorix) 

Oorgoliiiiam  .  .  .  oppiigiiaro  iiistiluit:  VII  11, 
6;  allcro  dio  cum  ad  oppidiiiii  Sciiuiiiini  Vd- 
i.iiuiuiliiiiuiii  iiciiiHMCt ,  .  .  .  oppugiiarc  iiistitiiil: 


VII  11,1;  ille  oppidum  .  .  .  Nouiodunum  (c) 
oppugnare  instituerat:  VII  12,2;  (M.  Octauius 
Salonas)  oppidum  oppugnare  instituit:  3,9,2; 
t  pabulari:  1,59,3  u.  intermittere;  t 

(Veneti  reliquaeque  ciuitates)  pro  magnitudine 
periculi  belluni  parare  et  maxime  ea,  quae  ad 
usum  nauium  pertinent,  prouidere  instituunt: 
1119,3;  V3,4  M.  cogere;  t  Kutilius  Lu- 

pus  .  .  .  Isthmum  (c)  praemunire  instituit: 
3,  55, 2 ;  t   hic  consedit   (Camulogenus) 

nostrosque  transitu  prohibere  instituit:  VII 
57,4;  Vatinius  .  .  .  per  equites  dispositos  aqua 
{)roliibere  classiarios  instituit :  3, 100, 2 ;  t 

proiiidere:  1119,3  tc.  parare;  t   refi- 

cere:  2,15,1  ti.  administrare;  t  duobus 

commeatibus  exercitum  reportare  (deportare 
[i)  instituit  (constituit  p):  V23,2. 

J)  oniiss.  inlin. :  concilio  Galliae  primo  uere, 
ut  (uti  [i)  instituerat,  indicto:  VI3,  4,,-^ru- 
mcntoque  exercitui  prouiso,  ut  instituerat,  in 
Italiam  ad  conuentus  agendos  profectus  est :  VI 
44,3. 

b)  =  imbuere,  docere,  adsuefaccrc :  ita  Hel- 
uetios  a  maioribus  siiis  institutos  esse,  uti  ob- 
sides  accipere,  non  dare  consuerint:  114,7. 

Aduerb.:  antiquitus:  VI  11,4;  3,92,3; 
consulto:  V37,2;  frustra:  3,92,3;  ita:  I 
14,7;   —   praeter   consuetudinem:   1,59,3. 

iilHtitiitniii.  A.  obi.:  demonstrare:  3, 
84, 3  u.  seruare ;  t  ut  et  militare  insti- 

tutum  seruaretur  et  quam  serissime  (c)  eius 
profectio  cognosceretur,  conclamari  iussit:  3, 
75,  2  ;  superius  tameii  institutum  iu  equitibus, 
(piod  demonstrauimus,  seruabat,  ut . . .  adulcscen- 
tcs  atque  expeditos  ex  autesignanis  .  .  .  inter 
equitcs  procliari  iuberet:  3,84,3;  Caes.ir  superius 
institutum  seruans  X.  legionem  iii  dextro  cornu, 
nonam  in  sinistro  conlocauerat :  3,89,1. 

B.  genet. :  non  oblitus  pristini  mstituti 
Caesar  mittit  ad  cum  (Scipionem)  A.  Clodium: 
3,57,1. 

(!.  abl.;  a):  proximo  die  instituto  suo 
Caesar  e  (c)  castris  utrisque  copias  suas  edu- 
xit:  150,1;  quod  instituto  Caesaris  semper 
duae  (c)  legiones  pro  castris  excubabaut  (c) 
pliiresque  partitis  temporibus  eraiit  in  opere: 
VII  24,  5;  hi  (c)  bona  locupletum  diripere, 
stipeiidii  (c)  augendi  causa  regis  doiiium  ob- 
sidere,  regiio  expellere  alios,  alios  arcessere 
uctere  quodam  Alexaudrini  oxercitus  iu- 
Htituto  consuerant:  3,110,5. 

b):  ncque  quem  usum  bclli  habereiit  aul 
iliiibiis  inslitutis  utereiitur  .  .  .  ivpcriiv 
(c)  poterut:  IV  20, 4;    mco   instituto   usiis  siiiii 


191 


institntum  —  insuefactus 


192 


et  eum  statim  missum  feci:  aj).  Cic.  ad  Att. 
IX  7  C,  2. 

c):  hi  omnes  lingua,  institutis,  legibus 
inter  se  differunt:  11,2. 

D.  c.  praei).:  in  reliquis  uitae  institutis 
lioc  fere  ab  reliqiiis  differunt,  quod:  VI 18, 3. 

in«^to.  A.  =  inimiiicre  (iusequi),  |)ro|>iii- 
quum  esse;  a)  de  honiinibus  (hostibus):  insta- 
bat  agmen  Caesaris  atque  uniuersum  imraine- 
bat:  1,80,5;  —  equitesque  Pompei  hoc  acrius 
instare  .  .  .  aciemque  nostram  a  latere  aperto 
circumire  coeperunt:  3,93,3;  —  hostes  neque 
.  .  .  ex  inferiore  loco  subeuntes  intermittere  et 
ab  utroque  latere  iustare  .  .  .  uidit :  II  25, 1 ; 
cum  .  .  .  Iiostes  acrius  instarent:  1115,1;  1 
altera  ex  (c)  parte  Bellouaci  .  .  .  instabant 
{AQa^ ;  instabat  BMa'^h},  alteram  (c)  Camu- 
logenus  parato  atque  instructo  exercitu  tene- 
bat:  VII 59, 5;  —  Heluetii,  qui  in  montem 
sese  receperant,  rursus  instare  et  proelium 
redintegrare  coeperunt:  125,6; —  Pompeiani 
hoc  insolentius  atque  audacius  nostros  premere 
et  instare  coepermit:  3,46,3;  t   (ut  alii 

dicereut)  cum  legionibus  instare  Varum  iam- 
que  se  puluerem  uenientium  cernere:  2,43,2; 
—  (Vorenus)  dum  cupidius  instat,  .  . .  concidit: 
V44, 12;  T[  illi  autem  hoc  acrius  insta- 

bant  neque  regredi  nostros  patiebantur:  3, 45,  5. 

b)  (lc  tempore:  quod  aestiuum  tempus  in- 
stantis  belli,  non  quaestionis  esse  arbitratur 
(e):  VI  4, 3;  t  (non  praetermittendum 

tantum  (instans  tantum  (i)  commodum 
existimauerunt:    VII  55, 4;)  |    (intellexit) 

diem  instare,  quo  die  frumentum  militibus 
metiri  oporteret:  116,5. 

B.  =  (urgere,)  flag^Hare:  ille  (c)  .  .  .  unum 
instare  (stare  a)  de  indutiis  uehementis- 
simeque  contendere :  3, 17, 5. 

in^ti-nineiitnni:  magnae  fuit  fortunae 
omui  militari  instrumento,  quod  circum  se 
habebat,  erepto  .  .  .  ipsum  eftugere  mor- 
tem:  VI  30,2;  1  quid  ex  instrumento 

hibernorum  relinquere  cogeretur:  V31,4. 

instrno.  A.  =struo,  aedifico:  ubi  turris 
altitudo  perducta  est  ad^(Ald.;  ut  Ox)  con- 
tabulationem  (Ald.:  -ionis  O^),  eam  {Ald.; 
causa  0,1)  in  parietes  iustruxerunt  (-erant  i\7;7,- 
eamque  intra  parietcs  incluserant  Ciaec.)  ita, 
ut  capita  tignorum  extrema  parietum  structura 
tegerentur:  2,9,1;  \  primum  inridere  ex 

muro  . . .,  quod  tanta  machinatio  ab  (c)  tanto 
spatio  instrueretur  (institueretur  (i):  1130,3; 
t  singulari  militum  studio  in  summa  omnium 
(c)  rerum  iuopia  circiter  sescentas  eius  generis, 
cuius  supra  demonstrauimus ,  naues  et  longas 


XXVIII  inuenit  instructas  (structas  Hartx,) : 
V  2,  2 ;  T  ubi  tempus  alterius  contabula- 

tionis  uidebatur,  tigna  item  ut  primo  (-ma  l) 
tecta  extremis  lateribus  instruebant:  2,9,7. 

B.  =  constituere,  dlsponcre,  in  acie  coii- 
locare:  quantum  loci  acies  instructa  occupare 
(f)  poterat:  118,3;  acies  instructa  a  nostris 
.  .  .  cernebatur :  3,  69, 1 ;  ?<.  praeterea  acies 
p.  88  sq.  (23  loc);  f  locus  .  .  .  tantum 
in  latitudinem  patebat,  ut  tres  instructae  co- 
hortes  eum  locum  explerent:  1,45,4;  t 
copias  u.  copia  p.  7.36  sq.  (7  loc);  f 
instructo  exercitu  magis,  ut  loci  natura  .  .  . 
quam  ut  rei  niilitaris  ratio  atque  ordo  postu- 
labat:  1122,1;  sic  .  .  .  exercitum  constituebat, 
ut  tertia  acies  ualluni  contingeret,  omnis  quidern 
instructus  exercitus  telis  ex  uallo  abiectis  (c) 
protegi  posset :  3,  56, 2 ;  f  ipse  idoneis  locis 
funditores  instruxit,  ut  praesidio  nostris  se 
recipientibus  essent:  3,46,2. 

C.  =  parare ,  oniaro ;  a)  alqa  re :  onerarias 
naues  .  .  .  deducunt,  parum  clauis  aut  ma- 
teria  atque  armamentis  instructis  ad  reli- 
quas  armandas  reficiendasque  utuntur:  1,36,2; 
t  sic  omnibus  rebus  instructa  classe 
magna  fiducia  ad  nostras  naues  procedunt:  1, 
56,3;  —  reliquas  (naues)  paratas  ad  nauigan- 
dum  atque  omnibus  rebus  instructas  iuuenit: 
V5, 2;  has  (naues)  superioribus  diebus  refece- 
rat  atque  omnibus  rebus  instruxerat  (Brutus): 
2, 5, 1 ;  quarum  (nauium  longarum)  erant  L 
auxilio  missae  ad  Pompeium  .  .  .,  illae  trire- 
nies  omnes  et  quinqueremes ,  aptae  instructae- 
que  omnibus  rebus  ad  nauigandum:  3,111,3; 
t  hi  manus  ferreas  atque  liarpagones  paraue- 
rant  magnoque  numero  pilorum,  tragu- 
iarum  reliquorumque  telorum  se  instruxe- 
rant:  1,  57,2. 

b)  absol.:  tali  modo  instructa  classe  .  .  . 
naues  conscendunt :  2, 4,  3 ;  t  altera  ex  (e) 

parte  Bellouaci  .  .  .  instabant ,  alteram  (altera 
p)  Camulogenus  parato  atque  iustructo  exer- 
citu  tenebat:  VII  59,5;  t  (naues:  V2, 

2  M.  A. ;)  t  Vatinius  .  .  .  tectis  instructis- 

que  scaphis  elicuit  naues  Laelianas:  3,100,2. 

D.  =  educare:  quod  erant  honesto  loco  nati 
(Raucillus  et  Egus)  et  iustructi  liberaliter 
magnoque  comitatu  .  .  .  uenerant  uirique  fortes 
habebantur  et  in  honore  apud  Caesarem  fue- 
rant  (c) :  3,61,1. 

[P\iIso:  fenestras  .  .  .  ad  tormenta  mittenda 
in  struendo  (instruenda  O^af)  reliquerunt:  2, 
9,  8.] 

in!«ncfactn<«:  cum  illi  . .  .  notissimis  locis 
.  .  .  equos  insuefactos  incit.arent:  IV  24,  3. 


193 


insuetus  —  insumo 


194 


I 


insnetni^.  A.  alcs  rei:  haec  tum  ratio 
nostros  pcrlurbauit  insuctos  liuius  gene- 
ris  pugnae:  1,44,4;  —  sic  suut  animo  cou- 
sternati  (confirmati  Np.)  liomines  insueti 
laboris,  ut  omnia,  quac  imperarentur,  sibi  pa- 
tienda  (c)  existimarent:  VII  30, 4;  —  quod  in- 
Buetus  nauigandi  mare  timeret:  V6,3;  — 
uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona  cum  an- 
gustiis  loci  .  .  .  et  cotidianis  laboribus  insue- 
tos  operum,  tum  :  3,49,3. 

U.  ad:  quorum  erant  .  .  .  corpora  in- 
eueta  ad  onera  portanda:  1,78,2. 

insula.  A.  subi.:  efficere:  3,112,2  u. 
C.  obicere;  T  insula  natura  (est)  triquetra 

(triquadra  a;  triquarta  li;  utrique  a),  cuius 
umim  latus  est  contra  Galliam :  V  13,1;  in  hoc 
mcdio  cursu  est  insula,  quae  appcllatur  Mona: 
V13,3;  ita  omnis  insula  est  in  circuitu  uicies 
centum  milium  passuum:  V 13, 7;  hae  (c) 
(naues)  ad  insulam,  quae  est  contra  Massiliam, 
stationes  obtinebant :  1, 56, 3 ;  Brundisium  uenit 
insulamque,  quae  contra  portum  Brmidisinum 
est,  occupauit:  3,23,1. 

B.  iipposit.:  qua  ex  parte  est  Hibernia  (in- 
sula  add.  [i) :  V  13, 2. 

C  obi.:  si  modo  insuhim  adisset,  (et  add. 
a;  Selin.,  Np.,  Hold.)  gcnus  hominum  per- 
spexisset,  loca,  portus,  aditus  cognouisset:  IV 
i^0,2;  Ti  appellare:  V13,3  u.  A.  esse; 

1  quod  equites  cursum  tenere  atque  insulam 
caperc  non  potueraut  (c):  IV  26,5;  t 

haec  insula  .  .  .  angusto  itinere  'ut  ponte  cum 
oppido  coniungitur:  3,112,2;  t  molera 

tcnuit  naturalcm  obiectam  {u.  CG),  quae  (obie- 
ctamque  codd.)  paeninsuhim  (paeneinsulam  Dt.; 
p.iene  insulam  eodd.;  retl.  edd.)  oppidum  effe- 
ccrat  (efhciebat  Ciacc. ;  u.  CC):  3,40,4;  u. 
pravlerea  cilicio  p.  '.lU-l  (3  loe.);  f  (exi- 

stimare:  V13,3  u.  obicere;)  t  (incolere: 
IV 20, 4  u.  1).  magnitudo;)  1  neque  (Ro- 

mauos)  eorum  locorum,  ubi  bellum  gesturi 
cKsent,  uada,  portus,  insulas  nouisse  (nosse 
[■'>):  III  9,  6;  t  comphires  praetcrea  minores 
<ibiectae  ([i;  subicctne  a;  edd.;  supcricctac 
h'm.  Ilo/fm.)  insuhio  cxislimantur:  V13, 3;  1). 
Laclius  .  .  .  insuhim  obicctam  portui  Urun- 
disino  tenuit:  3,100,1;  haec  insula  obiecta 
Alcxandriue  portum  eflicit:   3,112,2;  ^ 

occupare:  3,23,1  u.  A.  esse;  1  ut  .  .  . 

nrbcm  insulamque  Caesari  scruaront  (rcscr- 
u  a r c n  t  Cian: (V)):  2,  20,  2 ;  T|  (s  u b i  lU'  r e : 

V13,  3  u.  oliicoro;)  1   tenere:  3,100,1 

u.  obicoro. 

I).   ^'ciiH.:   (aditus:   IV20,2   u.   C.  adirc;) 
1  u  compluribuH  (eius  add.  [i)  insuhio  ciuitnti- 

lioxlc,  (7u()Hiir,     II, 


bus  ad  eum  legati  ueniunt:  IV  21, 5;  \ 

latus:  V  13, 1  u.  A.  esse;  *,  (loca:  IV 

20,2  u.  0.  adire;)  \  neque  quanta  esset 

insulae  magnitudo  neque  quae  aut  quantae 
nationes  incolerent  .  .  .  reperire  (c)  poterat: 
IV  20,  4;  TT    quarum    (insularum)    pars 

magna  a  feris  barbarisque  nationibus  incolitur: 
IV  10, 4;  ut  ...  aliae  ad  inferiorem  partem  in- 
sulae  .  .  .  deicerentur:  IV  28,2;  ut  eam  partem 
insulae  capereti  qua  optimum  esse  egressum 
,  .  .  cognouerat:  V8,  3;  f  (portus:  IV 

20,2  u.  C.  adire.) 

E.  al)I.:  qui  proximi  (c)  Oceano  fuerunt,  lii 
(his  ^;  Np.)  insulis  (.4p;  in  siluis  BM;  in 
insulis  Qf;  in  iis  insulis  Wsbg)  sese  occul- 
tauerunt,  quas  aestus  efficere  consuerunt  (e)  : 
VI  31,  3. 

F.  c.  praep. ;  a)  ab:  quae  (turris)  uomen  ab 
insula  cepit  (coepit  fhl;  accepit  a;  edd.):  3, 
112,1. 

1))  ad:  1,56,3  u.  A.  esse. 

c)  de:  de  quibus  insulis  (quibus  insulis  itel 
qu.  in  ins.  Eussn.)  non  nulli  scripserunt 
dies  coutinuos  XXX  sub  bruma  esse  noctem: 
V13,3. 

d)  ex :  Pompeius  .  .  .  magnam  ex  Asia 
Cycladibusque  insulis  .  .  .  classem  coegerat: 
3, 3, 1 ;  T  neque  . .  .  ex  (om.  f)  portu  insula- 
que  expelli  potuit:  3,100,4. 

e)  iii  iusulam :  qui  cum  (c)  .  ,  .  Pompeium 
sequerentur  atque  in  insulam  (Rhodum)  uenis- 
sent:  3,102,7. 

f)  iii  insula:  (quaeque  ibi  (e)  (in  insula)  naues 
imprudentia  aut  tempestate  paulum  suo  cursu 
decesserunt,  has  more  praedonum  diripere 
consucrunt:  3,112,3;)  ^  in  insula  frumento 
uanibusquc  comparatis  belhim  duci  uon  difti- 
cile  cxistimabat:  2,18,6;  ^  iu  hac  (una 
add.  O)  sunt  insula  domicilia  Aegyptiorum  et 
uicus  oppidi  magnitudine :  3, 112, 3 ;  V 13, 3  «.  e) ; 
1[  Britauniae  pars  interior  (c)  ab  iis  (c)  incoiitur, 
quos  natos  in  insula  ipsa  ([i;  ipsi  a;  edd.) 
mcmoria  pioditum  dicunt:  V12, 1;  \  Lu- 
tctiam  proficiscitur.  id  est  oppidum  Parisiorum, 
quod  pusitum  est  (quod  ct  est  om.  (i)  iii  iu- 
sula  lluminis  Scquanac:  VII  57, 1 ;  Metioscdum 
peruenit.  id  est  oppiilum  Senonum  in  iusula 
(silua  add.  ABM;  fiumiuis  add.  Q'^)  t^equiuiae 
(sequaue  AQ ;  sequanu  BM{i)  positum:  VII  58, 
3;  t  Pharus  cst  iu  insula  turris  magna 
aUitndinc  .  .  .,  (]uac  nomcn  ab  insida  ccpit  (c): 
3,  I '■.-',  I. 

(illHHllK»:  intcllcxit  IVustrn  taMtuin  labo- 
reui  sumi  ^^insnmi  ucl  cousumi  Paul) :  III 
11,  1.) 

13 


195 


~lnsuper  —  intellego 


196 


insnper:  his  conlocatis  et  coagmentatis 
alius  insuper  ordo  additur:  VII  23,  3;  1[ 
haec  utraque  insuper  bipedalibus  trabibus 
immissis  .  .  .  binis  utrimque  fibulis  ab  ex- 
trema  parte  distinebantur  (c>:  IVIT, 6;  t 

eamque  contabulationem  summam  lateribus 
lutoque  constrauerunt  .  .  .  centonesque  in- 
super  iniecerunt:  2,9,3. 

[Falso:  hanc  super  {coni.  Np.;  insuper  corfd.) 
contignationem  .  .  .  latericulo  adstruxerunt :  2, 
9,2.] 

integer.  1.  adiect. ;  A.  pertiiiet  ad  ho- 
niines  (posit.) :  (quae  (cohortes)  praesidio  ca- 
atris  relictae  intritae  (ik;  interritae  a.a;  intrite 
/;;  integrae  f)  ab  labore  erant:  11126,2;)  t 
tum  integras  atque  incolumes  copias  Caesar 
(c)  inferiore  (c)  militum  numero  continebat: 
3,47,3;  tl  Numidae  integri  celeritate 

impetum  nostiwum  eflugiebant:  2,41,6;  *11 
ad  simimam  de.sperationem  nostri  perueniunt 
et  partim  fugientes  ab  equitatu  interficiuntur, 
partim   integri    procumbunt:    2,42,2;  1 

cohortatus,  quos  integros  superauissent,  ut 
uictos  contemnerent:  2,  5,  2. 

B.  pertinet  ad  res;  a)  posit. :  (Trallibus  (c) 
in  templo  Victoriae  .  .  .  palma  per  eos  dies  (in 
tecto  add.  codd.;  del.  CFHerniami;  integra 
Oud.)  inter  coagmenta  lapidum  ex  pauimento 
exstitisse  ostendebatur :  3,105,5;)  t  harum 

omnium  rerum  facultates  sine  ullo  periculo  pons 
Ilerdae  praebebat  et  loca  trans  flumen  integra  : 
1,49,2;  t  superioris  anni  munitiones 

integrae  manebant :  VI  32, 5 ;  munitiones  qui- 
dem  omnes  integrae  erant :  3,  66,  7 ;  quod  (mili- 
tes)  ab  opere  integris  munitionibus  uacabant: 
3,76,2;  t  quarum  (sublicarum)  pars  in- 

ferior  integra  remanebat :  VII  35, 4 ;  t  in- 

tegras  uero  tenere  possessiones  qui  se  debere 
fateantur  euius  .  .  .  impudentiae  est  ?  3, 20, 3 ; 
t  re  integra  primo  incendendum  Auaricum,  post 
deserendum  censuerat :  VII  30, 2 ;  ne  quo  pro- 
gredereris  proclinata  (c)  iam  re,  quo  integra 
etiam  progrediendum  tibi  non  existimasses :  ap. 
Cic.  ad  Att.  X  8  5,  1 ;  t  nostri  primo  in- 

tegris  uiribus  fortiter  repugnare  (c) :  1114,2; 
quod  .  .  .  hostes  defessi  proelio  excedebant,  alii 
integris  uiribus  succedebant :  III  4,  3 ;  quos  im- 
peditos  (c)  integris  uiribus  milites  nostri  con- 
secuti  .  .  .  occiderunt:  11119,4. 

1))  superl.:  ut  quam  integerrima  essent  ad 
pacem  omnia:  1,85,2. 

2.  ui  subst.;  A.  mase.;  a)  subi.:  accedebat, 
ut  .  .  .  alios  alii  (c)  deinceps  exciperent  inte- 
grique  et  recentes  defetig.atis  succederent:  V 
16,4;    cum    crebro    integri    defessis    (int.    def. 


crebro  P)  succederent  nostrosque  adsiduo  labore 
defatigarent :  VII 41, 2;  defatigatis  in  uicem  in- 
tegri  succedunt:  VII 85, 5;  ex  castris  cohortes 
per  oppidum  crebro  submittebantur ,  ut  integri 
defessis  succederent:  1,45,  7;  cum  recentes  atque 
integri  defessis  successissent:  3,94,2. 

b)  obi.:  ipse  .  .  .  integros  (integro  [i)  sub- 
sidio  adducit:  VII  87, 2;  t  ex  superiore 

(c)  pugnans  loco  integrosque  semper  defati- 
gatis  summittens  .  .  .  nostros  uicit:  3,40,2; 
t  et  cursu  et  spatio  pugnae  defatigati  (c)  non 
facile  recentes  atque  integros  sustinebant: 
VII 48, 4. 

B.  neutr. :  non  nullos  ambitus  Pompeia  lege 
damnatos  .  .  .  in  integrum  restituit:  3,1,4. 

intego:  reliquum  corpus  nauium  ui- 
minibus  contextum  coriis  integebatur:  1,54, 
2;  t  quidquid  est  contignatum,  cratibus 

consternitur,  crates  luto  (que  add.  0%l)  in- 
teguntur:  2,15,2;  t  proximam  fossam 

cratibus  (gratibus  AQB')  integunt  atque 
aggere  explent:  VII 79, 4;  t  reliqua  pars 

scrobis  ad  occultandas  insidias  uiminibus 
ac  uirgultis  (fi;  uinculis  a)  integebatur  (^; 
tegebatur  AQ:  inpediebatur  BM):  VII  73,7; 
t  itaque  pedalibus  lignis  coniunctis  inter  se 
porticus   integebantur :    2,2,3;  t   lias 

(rates)  terra  atque  aggere  integebat:  1,25, 
9;  t  totum  autem  murum  .  .  .  turribus 

contabulauerant  atque  has  coriis  intexerant: 
VII  22, 3. 

intellego.  Intellig.  scriptum  est  in  Ox, 
2,16,3,  in  Acorr.  113,2,  in  h  1114,4;  reli- 
quis  loeis  codd.  uidcntur  exhibere  intellegere. 

A.  sequ.  obi. :  de  Cicerone  te  uideo  quiddam 
scripsisse,  quod  ego  non  intellexi:  ap.  Cie.  ad 
Q.  fr.  II 10  (12),  4;  —  quae  ipse  intellegat, 
quae  ciuitas  queratur  proponit:  120,6;  quae 
tametsi  Caesar  intellegebat,  tamen  quam  mitis- 
sime  potest  legatos  appellat:  VII  43, 4. 

B.  sequ.  acc.  c.  inf. ;  a)  praes. :  ubi  se  diu- 
tius  duci  intellexit  et  diem  instare:  1 16, 5;  quod 
.  .  .  uidebat  .  .  .  eorumque  obsides  esse  apud 
Ariouistum  ac  Sequanos  intellegebat :  I  33,  2 ; 
ubi  eum  castris  se  (c)  tenere  Caesar  intellexit: 
I  49, 1 ;  ubi  ne  tum  quidem  eos  prodire  intelle- 
xit:  150,2;  ubi  nostros  non  esse  inferiores  in- 
tellexit:  118,3;  cum  intellcgeret  omnes  fere 
Gallos  nouis  rebus  studere  et  ad  beUum  mobi- 
liter  celeriterque  excitari,  omnes  autem  homines 
natura  libertati  studere  (c)  et  condicionem  ser- 
uitutis  odisse,  .  .  .  putauit:  III  10,3;  Caesar  ubi 
intellexit  frustra  tantum  laboreni  sumi  {CC) 
neque  hostium  fugam  .  .  .  reprimi  neque  iis 
noceri   posse,   statuit:    11114,1;   illi   .    .   .   ubi 


197 


intellego  —  intendo 


198 


diligentia  nostrorum  nihil  his  rebus  profici  posse 
intellexeront,  .  .  .  mittunt:  11121,3;  (Crassus) 
ubi  omnes  idem  sentire  intellexit,  .  .  .  consti- 
tuit:  11123,8;  cum  (Germani)  intellegerent  et 
posse  et  auderc  populi  Komani  exercitum  Rhe- 
num  transire:  IV  10, 1;  principcs  Britanniae  .  .  . 
cum  equites  (c)  et  naues  et  frumentum  Roma- 
nis  deesse  intellegerent  et  .  .  .  cognoscerent : 
IV30, 1;  quod  cum  merito  eius  a  se  fieri  intel- 
legebat,  tum  magni  interesse  arbitrabatur :  V4, 
3;  quod  esse  ex  usu  Galliae  intellexissent:  V 
6,6;  toto  hoc  in  (del.  Ciacc.)  genere  pugnae 
.  .  .  intellectum  est  nostros  propter  grauitatem 
armorum  (c)  .  .  .  minus  aj)tos  esse  ad  huius 
generis  hostem,  equites  autem  magno  cum  peri- 
culo  proelio  (c)  dimicare:  V  16,  1.2;  cum  .  .  . 
neque  multum  aestatis  superesset  atque  id  facile 
extrahi  posse  intellegeret:  V22,4;  cum  .  .  .  sua 
.  .  omnia  impedimenta  atque  omnes  fortunas 
conflagrare  intcllcgerent  (milites):  V43, 4;  quos 
(Remos)  quod  adaequare  apud  Cacsarcm  gratia 
intellegebatur:  VI  12, 7;  cum  (centuriones)  ex 
significatione  Gallorum  noui  aliquid  ab  iis  iniri 
consilii  intellexissent :  VII12,  6;  haec  ut  intel- 
legatis,  inquit,  a  me  sincere  pronuntiari,  audite 
Romanos  milites:  VII  20,  8;  quod  iienes  (c)  eos, 
si  id  oppidum  retinuissent,  sununam  uictoriae 
constare  intellegebant:  VII 21, 3;  quod  hostes 
equitatu  superiores  esse  intellegebat:  VII  (iS,  4; 
M.  Antonius  et  C.  Trebouius  .  .  .  qua  cx  parte 
nostros  premi  intellexerant,  .  .  .  summittebant : 
VII  81,6;  quod  oumem  prouinciam  consentire 
intcllegebat  (Cotta):  1,30,3;  onuie  (ojius)  prius 
est  perfectum  (]u:im  intellegerctur  ab  Afranio 
castra  muniri:  1,41,5;  quo  spatio  plurcs  rcm 
posse  casus  rccipere  intellegebant:  1,78,4;  ubi 
hostes  uiderunt  .  .  .  eodemque  exemplo  sen- 
tiunt  .  .  .  suorumque  tormentorum  usum  .  .  . 
*spatii  *propinquitate  interire  parique  condicione 
.  .  .  bcllandi  data  so  uirtute  (c)  nostris  adae- 
quare  non  posse  intellegunt:  2,16,3;  Curio, 
ubi  .  .  .  nequo  cohortationcs  suas  ncciiic  preces 
audiri  intellegit,  .  .  .  iubct:  2,42,1;  hunc  .  .  . 
apud  Cn.  l'ompeium  auctoritatem  haberc  in- 
tellegebat:  3,10,2;  idque  ita  osse  cum  ex  alio- 
rum  obiectationibuH  tum  etiam  ex  domestico 
iudicio  atquc  aninii  conscientia  intcllcgcliant 
(J{;uicillus  ct  Kgus):  3,60,2. 

I>)  |»i'ii'. :  cuju  (llcluctli)  id,  quod  ipsi  diclius 
XX  aegeniuic  confocerant,  .  .  .  illum  uiio  dio 
fccisse  intellcgcrcnt:  113,2;  (se)  co  dcccptum, 
quod  neque  commissum  a  so  intellcgerot,  quaro 
timerct,  nc(]uo  slno  causa  liuiciidum  initarct:  I 
14,2;  intcllcgcrc  hchi^,  tiiiiiutsi  ...  pociiiiH  licllii 
ropetisset,   tamen   cam    rciii   uoii  uiiiiiis  cx  iisu 


terrae  Galliae  quam  populi  Rom.  accidisse:  I 
30, 2 ;  ubi  (hostes)  .  .  .  spem  se  fefellisse  in- 
tellexerunt  .  .  .  uiderunt:  1110,4;  quod  intel- 
legebant  (Morini  Menapiique)  maximas  nationes, 
quae  proelio  contendisBent ,  pulsas  superatasque 
csse:  11128,2;  quod  .  .  .  hostibus  nostris  inde 
sumministrata  aiLxilia  intellegebat  et  .  .  .  ar- 
bitrabatur:  IV20,  1;  cum  iam  ille  (Caesar) 
urbanas  res  uirtute  Cn.  Pompei  commodiorem 
in  statum  peruenisse  intellegeret :  VII  6, 1 ;  in- 
tellegere  se  diuisum  esse  populum  Romanum 
in  partes  duas  (c):  1,35,3. 

c)  fut. :  id  si  fieret,  intellegebat  magno  cum 
periculo  prouiuciae  futurum ,  ut  homines  belli- 
cosos  .  .  .  finitimos  baberet:  1 10, 2;  uti  ea,  quae 
polliceantur,  facturos  intellegat:  114,6;  (legio- 
nes)  se  absente  in  itinere  proelio  dimicaturas 
intellegebat;  .  .  .  uidebat:  VII  6, 3;  t  P. 
Crassus,  cum  in  Aquitaniam  peruenisset  .  .  ., 
cum  intellegeret  (CC)  in  iis  (c)  locis  sibi  bel- 
lum  gerendum,  ubi  .  .  .  Praeconinus  .  .  .  iuter- 
fectus  esset  .  .  .,  non  mediocrem  sibi  dUigen- 
tiam  adhibendam  intellegebat  (  CC) :  III 20, 1 ; 
Laliienus  tanta  rerum  commutatione  longe  aliud 
sibi  capiendum  consilium  atque  antea  senserat 
intellegebat:  VII  59, 3. 

d)  \n:  ct  pf. :  quem  ubi  Caesar  intellexit .  .  . 
inopiae  uitandae  causa  omuem  orationem  in- 
stituisso  neque  ullam  spem  aut  condicionem 
pacis  adferre,  .  .  .  sese  recepit;  3,17,6. 

e)  pr.  et  fut. :  ubi  intellexit  (Indutiomarus) 
ultro  ad  se  uoniri,  .  .  .  Senones  Carnutesque 
couscientia  facinoris  instigari  (c) ,  .  .  Ncruios 
Aduatucosquc  bellum  Romanis  parare,  neque 
sibi  uoluntariorum  copias  defore,  si  .  .  .  pro- 
gredi  cocpissct,  .  .  .  iudicit  (e):  V56, 1. 

C.  sequ.  iiiterros-.  obl. :  intellegerc  sese,  quauto 
id  cum  periculo  fecerit:  117,6;  intellecturum 
(Caesarem) ,  (]uid  inuicti  Germani  .  .  .  uirtute 
possent:  136,7;  ut  quam  primuin  iutcUogcro 
posset,  utrum  apud  eos  pudor  atque  ofliciiiiu 
an  timor  plus  ((.•)  ualeret:  I  40,  14;  (piod  (priii- 
cipcs  consilii)  intcllcgcrent,  quantam  calanii- 
tatcm  ciuitati  intulissent:  1114,4;  quod  quan- 
tum  in  se  facinus  admisissent  iutellegebant 
(Veneti  .  .  .):  1119,3;  Caesar  etsi  iutcllcgcbat, 
qua  de  causa  ea  diccrentur  quacquo  cum  ros 
ab   iiistitutd   cdUHilio  dctcrrcrct,   tamcn:  V  4, 1. 

1).  add.  aducrb.:  illi  antc  inito,  ut  (po.stcu 
add.  J'raiiim.)  intellectum  est,  consilio  .  .  . 
eruptionciii  feccrunt:  1133,2. 

Inlcllcserc  alqd  cx  aUpi,  re:  VII 12, 6;  3, 60, 
2;  in(?)  aUpi  re:  V  16,  1. 

Adiicrb. :  (|uam  priuiuni:   I  10,  II. 

(iiit<-iido:  liostcH  undiqiic  ciicuiiiucnti  .  .  , 

13* 


199 


intendo  —  inter 


200 


se  per  munitiones  deicere  et  fuga  salutem 
petere  contenderunt  {f;  intenderunt  X;  cdd.}: 
11126,5;  Bimili  ratione  (oratione  Paul)  ibi  Ver- 
cingetorix  .  .  .  conuocatis  suis  clientibus  facile 
incendit  (facere  intendit  p>:  VII  4,1;  t 

Caesar  ...  in  fines  Sugambrorum  contendit 
<intendit  P) :  IV 18,  2.} 

intentns:  omnes  milites  intenti  (om- 
nium  militum  int.  animi  p;  Sclin.)  pugnae  (c) 
prouentum   exspectabant:    VII  80,  2;  1 

omnium  animi  intenti  esse  ad  pacem  uide- 
bantur:  3,19,4;  —  omnium  oculis  menti- 
busque  ad  pugnam  intentis  .  .  .  peruene- 
runt:  11126,2;  t  in  ea  re  omnium  no- 

strorum  intentis  animis  (intenti  animi  J5^) 
.  .  .  Adiatunnus  .  .  .  eruptionem  facere  cona- 
tus:  11122,1. 

iuter.  I.  Conlocatio:  quos  inter  contro- 
uersia  esset:  VII  33,2;  quas  inter  et  castra: 
VI 36, 2 ;  saxa  inter  et  alia  loca  periculosa  {u. 
CC):  3,6,3. 

II.  Slgiiif. ;  A.  de  loco  (=  ficTa^i);  a)  peu- 
det  ex  ucrbis :  atque  inter  carros  impedimenta- 
que  proelium  commiserunt:  IV  14,4;  t 
proelio  equestri  inter  duas  acies  contende- 
batur:  119,2;  t  qui  (mons  lura)  est 

inter  Sequanos  et  Heluetios :  1 2, 3 ;  imum  (iter 
erat)  per  Sequanos,  angustum  et  difScile,  inter 
montem  luram  et  flumen  Ehodanum :  1 6, 1 ; 
palus  erat  non  magna  inter  nostrum  atque  ho- 
stium  esercitum :  II  9, 1 ;  quorum  (Eburonum) 
pars  maxima  est  inter  Mosam  ac  (et  fl)  Rhenum: 
V  24, 4 ;  erat  inter  Labienum  atque  hostem  diffi- 
cili  transitu  fJumen :  VI 7, 5 ;  qui  (Segni  Condrusi- 
que)  sunt  inter  Eburones  Treuerosque :  VI 32, 1 ; 
erat  inter  oppidum  Ilerdam  et  proximum  collem 
{dett.;  iu  oppido  ilerda  et  proximo  colle  0\) 
.  .  .  pl.anitia  (c):  1,43,1;  castra  . .  .  cum  essent 
inter  fiumina  duo,  Sicorim  etCingam:  1,48,3; 
erat  uallis  inter  duas  acies  .  .  .  non  ita  magna 
(c) :  2, 34, 1 ;  cum  esset  inter  bina  castra  cam- 
pus  circiter  milium  passuum  VI:  3,37,2;  t 
legionibusque  (c)  (intra  uineas  add.  [i  et  phir. 
edd.;  extra  castra  uineas  add.  BM;  extra  uineas 
culd.  AQ;  inter  castra  uineasque  add.  Ilellcr; 
Dt.,  Hold.;  ego  deleui;  u.  CC)  in  occulto  ex- 
peditis  (c)  cohortatus  (c):  VII 27, 2;  t 

atque  inter  duos  uallos,  qua  perfectiuu  opus 
non  erat,  (per  mare  add.  eodd.;  Np.,  Dt.;  del. 
AVcas./  Db.)  nauibus  expositi  (expositis  Oi; 
nauibus  expos.  del.  Dt.)  in  auersos  (c)  nostros 
impetum  fecerunt:  3,63,8;  t  est  bos  cerui 

figura,  cuius  a  media  fronte  inter  aiues  unum 
comu  exsistit  excelsius:  VI26,1;  Trallibus 
(c)  in  templo  Victoriae  . .  .  palma  per  eos  dies 


[in  tecto]  inter  (per  f}  coagmenta  lapidum  ex 
pauimento  exstitisse  ostendebatur:  3, 105,5;  t 
quod  inter  fines  Heluetiorum  et  AUobrogum 
.  .  .  Rhodanus  fluit:  I  6,  2;  quod  (flumen)  inter 
eum  et  Domitii  castra  fluebat:  3,37,1;  t 

quae  (siluae)  intercederent  inter  ipsos  atque 
AriouiStum  (quae  inter  eos  atque  ariou.  interc. 
jB'-[i) :  1 39,  6;  inter  singulas  legiones  impedimen- 
torum  magnum  numerum  intercedere:  1117,2; 
t  uti  inter  nouissimum  hostium  agmen  et  no- 
atrum  primum  non  amplius  quinis  aut  senis 
milibus  passuum  interesset:  115,5;  quinque 
cohortes  frumentatum  in  proximas  segetes  mittit 
{om.  p),  quas  inter  et  castra  unus  omnino 
coUis  intererat ,  (misit  add.  ^) :  VI 36, 2 ;  inter 
{reec;  Ald.;  ut  inter  Ox)  bina  castra  Pompei 
atque  (et  f)  Caesaris  unum  flumen  [tantum] 
intererat  Apsus  (c) :  3, 19, 1 ;  t  reliquas 

(cohortes)  inter  aciem  (acies  af)  mediam  (me- 
dias  f)  cornuaque  interiecerat  (-rant  a):  3, 
88,3;  ir   equitatus   .  .  noster  .  .  .  inter 

duas  acies  perequitans  ...  nostris  receptmn 
dat:  1,46,3;  t  relinquere:  3,92,1  u. 

1))  sp.itium;  t   Aquitania  .  .  .  spectat 

inter  occasum  solis  et  septentriones  (spect.  ad 
occ.  solis  Oiaee.):  11,7;  1  qua  felicitate 

(c)  inter  medias  hostium  classes  oppletis  .  .  . 
litoribus  omnes  incolumes  essent  transpor- 
tati:  3,73,3. 

b)  pend.  ex  snl)St. :  ubi  aut  spatium  inter 
muros  aut  imbecillitas  materiae  postulare  uide- 
retur:  2,15,2;  inter  duas  acies  tantum  erat 
reUctum  spatii,  ut:  3,92,1;  t  postridie 
terram  attigit  Germiniorum.  saxa  inter  et 
(attigit.  inter  Cerauniorum  saxa  et  Em.  Hoffvi.) 
alia  loca  periculosa  quietam  nactus  stationem 
.  .  .  milites  exposuit:  3,6,3. 

c)  non  pendet  ex  certis  qnibusdam  uoci- 
biLs:  non  nulli  inter  carros  raedasque  {Mciser; 
Hold.;  rotasque  codd.;  rell.  edd.)  mataras  ac 
tragulas  subiciebant:  126,3;  (ut  ...  in  summo 
iugo  duas  legiones  .  .  .  et  omnia  auxUia  conlo- 
caret  (c)  ac  totum  montem  hominibus  compleret 
(c).  f  interea  (iuter  ea  Giil.)  sarciuas  in  unum 
locum  conferri  .  .  .  iussit:  124,3;)  itaque  peda- 
libus  liguis  coniunctis  iuter  se  porticus  intege- 
bantur,  atque  hac  agger  inter  manus  profere- 
batur:  2,2,3. 

B.  de  tempore:  qui  (Germani)  inter  (intra 
B  eorr.)  annos  XIIII  tectum  non  subissent: 
1 36, 7. 

C.  niultitudinem  sigiiiflcat,  =  apud,  in  nu- 
mero  (-ruui);  a)  =  a';  a)  peudet  ex  uerbis: 
constabat  inter  omues:  VII  44, 3;  "i 
queni  inter  suos  eo  die  dixisse  constabat:  VII 


201 


inter 


202 


47,7;  1  inter  quos  dominari  consuessent: 
1131,6;  t    Bcque   alterum    tbre   Sullaui 

<C'C)    inter  suos   gloriatur:  1,4,2;  *" 

(Neruii)  qui  maxinie  feri  inter  ipsos  habean- 
tur  (habebantur  fi):  114,8;  t  indignari: 
3,108,1  u.  queri;  t  minui:  V4,4  u.  fi) 

gratia;  t  ipsos  se  inter  multitudinem  mili- 

tum  occultasse:  VTI38,5;  1  sanctitas 

regum,  qui  plurimuni  inter  homines  pollent: 
ap.  Suet.  6;  t   qui  (expcrtiti)  inter  equi- 

tcs  proeliari  consuessent:  VII 18,  1;  qui  (leuis 
armaturae  pedites)  inter  eos  proeliari  consue- 
rant:  VII  65, 4;  ut  .  .  .  adulescentes  atque  ex- 
peditos  ex  antesignanis  .  .  .  inter  equites  proe- 
liari  iuberet:  3,84,3;  f  primum  intcr  suos 

queri  atque  indignari  coepit  regem  ad  causam 
dicendam  euocari:  3,108,1;  t  plurimum 

inter  eos  Bellouacos  et  uirtute  et  auctoritate  et 
hominum  numero  ualere:  114,5;  magni  inter- 
esse  arbitrabatur  eius  auctoritatem  inter  suos 
quam   plurimum  ualere:  V4, 3;  t  quod 

exj)editior  erat  quam  ii  («),  qui  inter  (intra 
B*fi)  aciem  uersabantur:  152,7;  et  Gallus 
inter  Gallos  sine  ulla  suspicione  uersatus  ad 
Caesarem  peruenit  (seruus):  V  45,  4;  Epore- 
dorigem  et  Viridomarum  .  . .  inter  equites  uer- 
sari  suosque  appellare  (c)  iubet:  VII 40, 5. 

P)  pendet  cx  sul)st.:  quod  erat  ciuitas  magua 
iuter  IJelg.is  auctoritate  atque  hominum  (c) 
uiultitudiue  j)raestabat:  1115,1;  (V4, 3  it.  a) 
ualere;)  quod  eum  (c)  cujMdum  rcrum  nouarum, 
.  .  .  magnao  iuter  Gallos  auctoritatis  cognouc- 
rat;  V6, 1;  Seuones,  quae  est  ciuitas  .  .  .  ma- 
gnae  inter  (jiallos  auctoritatis :  V54, 2;  neque, 
aliter  si  faciat,  ullam  inter  suos  (inter  suos 
ullam  o)  habet  (habcnt  f;  habcant  /,■;  haboret 
M';  haboat  l  del.)  auctoritaleui:  VI  11,4;  drui- 
dibus  praeest  unus,  qui  summam  inlcr  eos  liabct 
auctoritatem  :  VI 13, 8;  t    lccius  Kcmus, 

summa  nobilitate  et  gratia  inter  suos,  .  .  . 
mittit:  116,4;  id  tulit  (c)  factum  grauitcr  lu- 
dutiomarus,  suam  gratiam  iuter  suos  minui:  V 
4,4;  t  qui  diutlKHimo  impubcrcs  j)Crni.au- 

serunt,  maximam  (maxinic  A)  intcr  suos  lcnuit 
laudem:  VI  21,  4;  1  quorum  (Trcucroruui) 
inter  Gallos  uirtutis  opiuio  cst  (ojjinio  cst 
uirt.  fi)  singularis:  1124,4. 

h)  —  elg:  silontio  adgrcssl  (aggressi  NOh'^; 
aduersi  ah^l;  om.  f)  uniuersl  (Np.;  uniucrsas 
codd.)  intra  (Oh;  intcr  Nnfl ;  —  uniuorHani  iu 
reer,.;  Ifnlom.)  uuiltitiulincm  HagittuH  coicic- 
bant:  3,50,  1;  t  ct  cum  ho  intcr  cquitum 

turniuH  luHln  uauoruii t  (-crint  l)'M-h),  cx 
CHHcdlH  dcHilluut  (u.  00):  IV33, 1;  1[  (Jalli 
intcr  cquitcH  raros  sagittarios  exjicditoHfiiic  lciiis 


armaturae  interiecerant:  VII  80, 3;  t 

imjicdimenta  inter  (intra  Np.)  legiones  reci- 
piuntur:  VII  67, 3. 

J>.  ratiuuom  (ct  necessitudiueni)  interccdere 
si^iiilicut  intcr  plures;  a)  iuter  c.  snbst.  uel 
prononi.  dcuionstr.  (relat.);  a)  peudet  ex  uer- 
bis:  uelle  se  de  iis  (c)  rebus,  quae  inter  eos 
agi  cocptae  neque  pcrfectae  essent,  agerc  cum 
eo:  147,1;  haec  dum  inter  eos  aguntur:  1,36, 
1 ;  t  quod  tempus  intcr  cos  committendi 

proelii  conuenerat:  Illil, 6;  t  quod 

obsides  inter  eos  dandos  curasset:  119,1; 
t  saepe  ultro  citroque  cum  legati  (saepc  cum 
leg.  ultro  citroque  p)  inter  eos  mitterentur: 
I  42,  4. 

fi)  pend.  ex  subst.:  arbitros  inter  ciuitates 
dat:  VI,  9;  f  magnaque  iuter  eos  exsistit 

controuersia  (controuersia  orta  est  afik):  V 
28,2;  principes  regionum  atque  pagorum  inter 
suos  ius  dicunt  controucrsiasque  minuunt:  VI 
23,5;  senatumque  omnem  et  quos  inter  con- 
trouersia  csset  ad  se  Decetiam  euocauit:  VII 
33,2;  magnaque  inter  eos  in  consilio  fuit  con- 
trouersia,  oporteretne  Lucilii  (c)  Hirri  .  .  . 
rationem  haberi:  3,82,5;  celeriter  est  inter  eos 
de  j)rincipatu  controuersia  orta:  3,112,10;  t 
tantaque  iuter  eos  dissensio  exsistit,  ut:  1, 
20, 4 ;  t  concurrunt  (c)  his  Tiuxiliis  uisis ; 

fit  (ct  p)  gratulatio  inter  cos:  VII79,3;  t 
ius:  Vr23,  5  ti.  controucrsia. 

b)  iiiler  sc;  a)  jicndct  ex  Hcrbis;  aa):  dum 
dc  conilicioiiil)us  iutcr  sc  agunt:  V37, 2;  t 
quouiaia  in  pracscntia  ob.^^idibus  caucre  inter 
se  non   possint   (e) :   VII  2, 2 ;  t  reliqui 

coeunt  inter  se  .  .  .  gladiosque  destringunt:  1, 
75,3;  t  comjjlicarc:  VII  73, 4  u.  imjjli- 

carc;  t  concurrunt  equites  inter  sc:  2, 

25,5;  t   hirp   iurando  intcr  sc  coufir- 

niniit:  VI  2,  2;  t  i"'"'  adco  grauitcr  intor 

se   incitatae   conflixerunt:   2,6,5;  t 

coniungerc  u.  coiiiuiiiso  p.  <>iil  b)  (.V  loc); 
t  celeritcr  niissis  legatis  pcr  suos  principes  inter 
sc  couiurant:  1118,3;  t  priucijics  Bri- 

tanuiae  .  .  .  inter  sc  conlocuti  .  .  .  optiuuim 
factu  cssc  duxeruut:  IV  30, 1 ;  militcs  .  .  .  inter 
se  jicr  tribunoH  (c)  niilituui  ccnturioncsque 
atquc  lionestissimos  sui  generis  conloquiintur: 
1,20,1;  t  "isi  oninia  consentiant  liitcr 

so,  non  potest  lieri,  ut  uomiuis  similitudo  sit: 
(ip.  Pompei.  comm.  art.  J)on.  (ijnimm.  Lat.  cd. 
Keil    V  p.  lilS) ;  t  <l"i'i  quoqiio  (c)  jiacto 

agl  placeat  occulto  liitcr  sc  co  iistl  tiiuii  t:  VII 
83,6;  t  ''i    '■'""  taiitojiorc  lU^  jioteutatu 

intor  so  multos  anuos  contond  !■  rcii  1 :  131,4; 
lii   ca  cluitatc   duo   do   iirincljiatii  Intcr  sc  con- 


203 


inter  —  intercedo 


204 


tendebant,  Indutiomarus  et  Cingetorix:  V3, 2; 
(omnibusque  annis  de  locis  (c)  summis  simul- 
tatibus  coutendebant  (inter  se?):  V44, 2;)  cre- 
broque  inter  se  equestribus  proeliis  contende- 
bant:  1,40,2;  iamque  inter  se  palam  de  prae- 
miis  (CC)  ac  de  (c)  sacerdotiis  contendebant: 
3,82,4;  ^  inter  se  fidem  et  ius  iurandum 

dant:  13,8;  obsidesque  uti  inter  sese  (se  AQ) 
dent  perficit  (c) :  I  9, 4 ;  omnes  Belgas  .  .  .  contra 
populum  Romanum  coniurare  obsidesque  inter 
se  dare:  111,1;  barbari  .  .  .  coniurare,  obsides 
inter  se  dare  .  .  .  coeperunt:  11123,2;  T[ 

hi  omncs  lingua,  institutis,  legibus  inter  se 
differunt:  11,2;  non  alienum  esse  uidetur 
.  .  .  quo  differant  hae  nationes  inter  sese  propo- 
nere:  VI  11,1;  ^  sibi  placere  regem  Ptolo- 

maeum  atque  . . .  Cleopatram  . . .  de  controuersiis 
iure  apud  se  potius  quam  inter  se  armis  discep- 
tare:    3,107,2;  *{   distare    t(.    (lii^to 

p.   934   sq.   (5   loc.);  ^   quini  enmt   (e) 

ordines  coniuncti  inter  se  atque  implicati 
(complic.    fi):    VII  73,  4;  f    indictis 

inter  se  principes  Galliae  concUiis  (fi;  con- 
siUis  a)  .  .  .  queruntur  de  Acconis  morte:  VII 
1,  4;  *f   cum   bae    (cohortes)    perexiguo 

intermisso  loci  (c)  spatio  inter  se  constitis- 
sent:  V15,  4;  %  tigua  bina  .  .  .  interuallo 

pedum  duorum  inter  se  iungebat:  IV  17,3; 
T  milites  uero  palam  inter  se  loquebantur: 
1,72,4;  Tf  pecuniam  atque  equos  inter  se 

partiti  simt  (Eporedorix  Viridomarusque) :  VII 
55,5;  Afranius  et  Petreius  et  Varro  .  .  .  officia 
inter  se  partiuntur,  uti  .  .  .:  1,38,1;  id  opus 
ioter  se  Petreius  atque  Afranius  partiuntm-:  1, 
73,3;  \  iure  iurando  ne  quis  enuntiaret 

.  ,  .  inter  se  sanxerunt:  130,5. 

pp)  =  se  inter  se:  tum  nostri  cohortati 
(hortati  A)  inter  se,  ne  tantum  dedecus  ad- 
mitteretur,  uniuersi  ex  (c)  naui  desiluerunt  (c) : 
IV  25, 5  ;  Galli  cohortati  iuter  se ,  ne  speratam 
praedam  ex  manibus  dimitterent,  .  .  .  non  du- 
bitant :  VI  8, 1 ;  itaque  iuter  se  cohortati  .  .  . 
per  medios  hostes  perrumpunt:  VI 40, 4;  T[ 

ut  idem  illud  interuallum  seruetur  neque  inter 
se  contingant  trabes:  VII  23, 3;  milites 
disponit  .  .  .,  ut  contingant  inter  se  atque  (c) 
omnem  munitionem  expleant:  1,21,3. 

[i)  pendet  exsubst. :  crebraque  inter  se  con- 
loquia  milites  habebant:  3,19,1;  ^  his 

erat  inter  se  de  priucipatu  contentio:  VII 39, 
2;  T^  hi  perpetuas  inter  se  controuer- 

sias  habebant,  quinam  (uter  alteri  fj)  ante- 
ferretur :  V  44,  2 ;  quascumque  postea  controuer- 
sias  inter  se  milites  habuerunt:  1,87,2;  ^f 


ut  non  longo  inter  .se  spatio  castra  facerent: 
1,87,4. 

7)    pend.    ex    adieet. :    uxores    habent    deni- 
duodenique   inter  se   comniunes   (comm.  int. 
se  [i)  et  maxime  fratres  cum  fratribus  parentes- 
que  cum  liberis:  V14,  4. 

[Falso:  iter  in  (interji;  om.B^)  Senones  (c) 
facere  instituit :  VII 56, 5 ;  cum  j  inter  eam 
{edd.;  interea  ;;,•  intra  eam  R.  Menge;  infra  eam 
Eiissn.)  contignatiouem  parietes  exstruerentur: 
2,9,3;  Pompeianis  .  .  .  intra  (inter  Oafl)  ual- 
lum  compulsis:  3,95,1.] 

intercedo.  A.  =  ire  iuler;  a)  propr.; 
a)  de  impedimeutis:  demonstrarunt  inter  sin- 
gulas  legiones  impedimentorum  magnum 
numerum  iutercedere:  1117,2. 

[;)  dc  tempore  (=  praeterire):  ut  spatium 
intercedere  posset,  dum  milites  .  .  .  conueni- 
rent:   17,6;  ^  neque  ullum  fere  totius 

hiemis  tempus  sine  sollicitudine  Caesaris  inter- 
cessit,  quiu  .  .  .  nuntium  acciperet:  V53,5; 
nullum  intercedebat  tempus,  quin  extremi  cum 
equitibus  proeliareutur:  1,78,5;  ut,  quidquid 
intercederet  temporis,  hoc  omne  (c)  uictoriam 
(e)  morari  uideretur  (c):  2,39,5;  spes  uictoriae 
augetur,  adeo  ut,  quidquid  iutercederet  temporis, 
id  morari  reditum  in  Italiam  uideretur :  3, 82,  2. 

b)  trsl. ;  a.)  =  uetare ,  impedire :  iutercedit 
M.  Antonius,  Q.  Cassius,  tribimi  plebis:  1, 
2,8. 

ji)  =  aecidere,  iucidere :  quod  saepe  in  beUo 
paruis  momentis  magni  casus  intercederent :  1, 
21,1. 

B.  =  esse  inter;  a)  propr.  (de  loco):  oppidi 
murus  (e)  a  (c)  planitie  .  .  .  recta  regione, 
si  nuUus  amfractus  intercederet,  MCC  pas- 
sus  aberat:   VII 46,1;  1  V  milia  pas- 

suum  proxima  intercedere  (intercidere  Cte) 
itineris  campestris,  inde  excipere  loca 
aspera  et  moutuosa:   1,66,4;  1  longius 

prosequi  ueritus,  quod  siluae  paludesque 
intercedebant:  V52, 1;  palus,  quae  perpetua 
(perpetua  quae  p)  intercedebat,  Komanos  ad 
insequendum  tardabat:  VII 26, 2;  1  quae 

(siluae)  intercederent  inter  ipsos  atque  Ario- 
uistum  (quae  inter  eos  atque  ariou.  interced. 
&p):  139,6;   V  52, 1   u.  palus;  H   uon 

exaudito  (c)  souo  tubae,  quod  satis  magna 
(magnae  p)  ualles  intercedebat  (-bant  ^): 
VII 47, 2. 

b)  trsl.:  huic  superiore  tempore  cum  reliquis 
ciuitatibus  contiuentia  bella  intercesserant:  V 
11,9;  ^  huic  et  paternum  hospitium 

cum  Pompeio  et  simultas  cum  Curioue  inter- 


205 


intercedo  —  intercludo 


206 


cedebat:  2,25,4;  t   docebat  (c)  etiam, 

quam  ueteres  quamque  iustae  causae  neces- 
situdinis  ipsis  cum  Haeduis  intercederent :  I 
43,6;  necessitudinem  quidem  sibi  niliilo 
minorem  cum  Caesare  intercedere:  2,17,2. 

liiterccitisio :  nouum  .  .  .  introductum 
exemplum  queritur,  ut  tribunicia  intercessio 
(potestas  Ciaco.)  armis  notaretur  (uetare- 
tur  Madu.)  atque  (potestas  add.  IIcll.)  op- 
primeretur,  quae  superioribus  annis  *sine 
arniis  esset  restituta  (constituta  Ciacc;  oppo- 
sita  F.  Tloffm.;  u.  CC):  1,7,2;  Sullam  nudata 
omnibus  rebus  tribunicia  potestate  tamen  in- 
tercessionem  liberam  reliquisse:  1,7,3; 
t  nec  tribunis  plebis  sui  periculi  deprecandi 
neque  etiam  extremi  iuris  (intercessione  acld. 
codd.  et  edd.;  del.  Manut.;  intercessionis 
Ciacc.)  retinendi  .  .  .  facultas  tribuitur:  1,5, 1; 
t  rcfertur  confestim  de  intercessione  tribu- 
norum :  1, 2, 8. 

(intcrcido:  V  milia  passuum  proxima 
intercedere  (intercidere  Ov)  itineris  campestris: 

i,(;(;,4.) 

iiitercipio.  A.  animantcs:  ut  non  nulli 
milites  .  .  .  repentino  equitum  aduentu  iuter- 
ciperentur  (interficerentur  (i):  V39, 2;  1 

qui  (cquitcs)  inopinantes  pabulatores  .  .  .  ad- 
grcssi  magnum  numerum  iumentorum  at- 
que  honiinum  intcrcipiunt:  1,55,1;  tt 

(ub  his  fit  initium  retinendi  Silii  (c)  atque 
Velanii  (et  si  quos  intercipere  potueruut  add. 
[i)  :  1118,2;)  obsessis  omnibus  uiis  missi  in- 
tercipiuntur:  V40, 1. 

IJ.  inaninia:  ne  intercepta  epistula  nostra 
ab  liostibus  consilia  cognoscantur:  V  48,  4;  T[ 
lias  (naucs  triremes)  cum  audacius  progres- 
nas  Libo  uidisset,  sporans  intercipi  posse  qua- 
«Irircmes  V  ad  eas  misit:  3,24,2;  1  ut 

.  .  .  tela  iii  nostros  coiccrent  et  pila  interceiita 
reiiiittercnt:  II  27,4. 

[Falso:  ipsos  crudclitcr  excruciatos  mterficit 
(intercipit  p)  :  VII  38,  9.] 

Interclndo.  A.  al(|d:  (hostes)  tutius  esse 
arbitraliaiitur  oliscssiH  uiis  conuiieatu  inter- 
(luso  sine  ullo  (c)  uulncre  uictoria  potiri:  III 
'-'1,2;  t  quod  pontis  atquc  itiiicrum  an- 

friistia(!  multitiiilini  ([i;  iiiiiltitudinis  a;  cdd.) 
riigam  intcrcluscraut:  VII  11,8;  1  cuin 

.  .  .  neque  subsidio  ueniri  ncque  commcatus 
supportari  interclusis  itineribus  posscnt:  III 
3,2;  quod  .  .  .  intcrcliisis  omiiibus  itineribus 
iiiillii  rc  e.v  iiroiiiiK^ia  atquc  Itulia  Hiiblciiari 
polcrat:  Vil(i5, 4;  Cai^snr  pracsidiis  iii  nioiiti- 
liiiH  dispositiH  oiiiiii  ail  lliliiriiiii  iiitcrcluso  (in- 


terclusos  01)  itinere  quam  proxime  potest  ho- 
stium  castris  castra  communit:  1,72,5. 

B.  alqm;  a)  additur,  uude  aI(|S  prohibea- 
tur;  a)  ab  aifja  re:  rationem  esse  habendam 
dicunt,  .  .  .  ut  Caesar  ab  exercitu  interclu- 
datur:  VIII,  6;  legiones  a  praesidio  atque 
impedimentis  interclusas  maximum  flumen 
distinebat:  VII  59,5;  Caesar  .  .  .  ab  oppido 
et  ponte  et  commeatu  omni  .  .  .  se  inter- 
clusurum  aduersarios  confidebat:  1,43,2;  sperans 
Pompeium  aut  Dyrrachium  compelU  aut  (ut 
aef)  ab  eo  (aut  oppido /*«?<?)  intercludi  posse: 
3,41,3. 

[i)  al(ia  re:  uti  frumento  commeatuque  .  .  . 
Caesarem  intercluderet:  I  48, 2;  hi  consuetudine 
populi  Romani  loca  capere,  castra  munire,  com- 
meatibus  nostros  intercludere  instituunt  (c): 
11123,(5;  1  quin  paene  circumuallati  at- 

que  omni  exitu  et  pabulatione  interclusi  uide- 
rentur:  VII 44,  4;  H  frumento:  148,2 

u.  commeatu;  magnum  iu  timorem  Afranius 
Petreiusque  perueuiunt,  ne  omnino  frumento 
pabuloque    intercluderentur :    1,  61,  2;  t 

Galbque  in  conloquiis  interclusum  itinere 
(Elauere  dc  Saulcy)  et  Ligeri  (c)  Caesarem 
.  .  .  in  prouinciam  contendisse  confirmabant: 
VII  59, 1 ;  hoc  uero  magis  properare  Varro,  .  .  . 
ne  itinere  (in  itin.  h)  aut  traiectu  interclude- 
retur :  2, 20, 1 ;  tum  uero  omui  interclusus  itinere 
ad  Caesarem   mittit  (Varro) :  2, 20, 7 ;  t 

oppido:    3,41,3    ti.    a)    extr.;  t    pa- 

bulatione:  VII  44,4  u.   exitu;  t  pa- 

bulo:   1,61,2  u.  frumento;  f   quod  re 

frumentaria  intercludi  posse  (Romanos  11  el- 
uetii)  confiderent:  123,3;  (juod  re  frumentaria 
aducrsarios  interclusi.s.set :  1,72,1;  Tf  op- 

timum  factu  esse  duxeriint  .  .  .  frumento  com- 
meatuque  nostros  prohibcre  .  .  .,  quod  his  supe- 
ratis  aut  reditu  interclusis  nemiuem  postea 
belli  inferendi  causa  in  iJritauniam  traiisilurum 
confidebant:  IV30,2;  1  traiectu:  2,20, 

1    u.    itinere;  W   Pompcius   interclusus 

Dyrrachio  .  .  .  castra  communit:  3,42,1; 
t  si  hostem  Uibcro  intcrcludcre  et  frumeuto 
{0;  frumentiini  s)  prohiberc  potuissent:  1,68, 
3;  T[  Ligeri:  VII  59, 1  u.  itineie. 

b)  non  addilur,  a  nuw  rc  aiiis  interclu- 
datiir:  res  .  .  .  hiic  erat  .  .  .  deducla,  ut  .  .  . 
impedimenta  totius  exercitus  cohortesque 
in  castris  relictas  scruaro  nou  possent;  quibus 
intcrclusis  cxercitu  Caesaris  auxilium  fcrri  iiulla 
rationo  potcrat:  1,70,2;  \  Iiic  ciim  fratri 

intcrcluso  ab  hostibus  au.xiliuiu  ferrct:  IV  12, 
5;  Ti  "'i''l('S   •  •  .   ucriti,  iio  angustiis 

iiitcicliidcriiitiM',    cuiu    cxtrii    ct    intus    liostcm 


207 


intercludo  —  intereo 


208 


haberent,  .  .  .  sibi  consiilebant:  3,69,4;  ^ 

aquae  magnitudine  pons  est  interruptus  et  reli- 
qua  multitudo  equitum  interclusa:  1,40,3; 
^^  Caesarem  duobus  exercitibus  et  locorum 
angustiis  facile  intercludi  posse  frumentoque 
prohiberi:  1, 17, 1  ;  t  neque  ii,  qui  pabu- 

latum  longius  progressi  erant,  interclusi  flumini- 
bus  reuerti  .  .  .  poterant:  1,48,4. 

interdico.  A.  alci  alqa  re:  quibus  cum 
aqua  atque  igni  interdixisset:  VI 44, 3;  t 
qua  adrogantia  in  conloquio  Ariouistus  usus 
Qmni  Gallia  Eonianis  interdLsisset :  146,4; 
Ij"  si  qui  aut  priuatus  (c)  aut  populus  eorum 
(druidum)  decreto  non  stetit,  sacrificiis  in- 
terdicunt.  .  .  .  quibus  ita  (om.  fj)  est  inter- 
dictum  {intelkg.  sacrificiis),  hi  numero  impio- 
rum  ac  sceleratorum  habentur,  his  (c)  omnes 
decedunt  (c) :  VI 13,  6.  7. 

B.  alci,  ne  (nen):  interdicit  atque  im- 
perat  Cassiuellauno ,  ne  Mandubracio  neu 
Trinobantibus  noceat  (e):  V22,  5;  praecipit 
atque  interdicit,  proterritis  (c)  hostibus  .  .  . 
unum  omnes  petant  (c)  Indutiomarum ,  neu 
quis  quem  (quisquam  alium  p)  prius  uulneret 
quam  illura  interfectum  uiderit  (c) :  V58, 4; 
interdicitque  omnibus ,  ne  quemquam  inter- 
ficiant:  VII  40, 4. 

iiitertlin:  non  numquam  interdiu,  saepius 
noctu  si  perrumpere  possent  conati:  18,4;  qui- 
bus  iu  castelUs  (c)  interdiu  stationes  poneban- 
tur  (dispon.  p),  ne  qua  subito  eruptio  fieret ;  haec 
eadem  noctu  excubitoribus  ac  firmis  praesidiis 
teneb.intur  (detineb.  fi):  VII 69, 7;  ne  de  im- 
prouiso  aut  noctu  ad  (c)  munitiones  ho- 
stium  (c)  multitudo  aduolaret  aut  interdiu 
tela  in  nostros  .  .  .  coicere  possent  (c) : 
VII 72, 2 ;  circumfundi  noctu  equitatum  Cae- 
saris  atque  omnia  .  .  .  itinera  obsidere  .... 
qua  re  omni  ratione  esse  interdiu  perrunipen- 
dum:  1,67,3.5;  siue  noctu  siue  iuterdiu  erum- 
perent:  1,81,2;  —  uterque  .  .  .  exercitum  edu- 
cunt,  Pompeius  clam  et  noctu,  Caesar  palam 
atque  interdiu:  3,30,3. 

intevdam:  consuesse  enim  deos  . .  .,  quos 
pro  scelere  eorum  ulcisci  uelint,  his  secundiores 
interdum  res  et  diuturniorem  impunitatem  con- 
cedere :  1 14, 5 ;  hi  neque  uultum  fingere  neque 
interdum  lacrimas  tenere  poterant:  139,4. 

ijiterea:  respondit  .  .  .  ad  Id.  Apr.  reuer- 
terentur.  interea  ea  legioue,  quam  secum  habe- 
bat  .  .  .,  murum  .  .  .  fossamque  perducit:  I  8, 1; 
totum  montem  hominibus  compleri  f  et  interea 
sarcinas  in  unum  locum  couferri  et  eum  .  .  . 
muniri  iussit  {u.  CC)  :  1 24, 3 ;  (legati  se  dixe- 
runt)  post  diem  tertium  ad  Caesarem  reuersuros ; 


interea  ne  propius  se  castra  moueret  petienmt 
(c) :  IV  9, 1 ;  (obsidum  partem)  ex  longinquiori- 
bus  locis  accersitam  paucis  (c)  diebus  sese  (c) 
daturos  (c)  dixerunt.  interea  suos  remigrare  (c) 
in  agros  iusserunt:  IV27,  7;  ipse  interea,  quoad 
legiones  conlocatas  (c)  munitaque  hiberna  co- 
gnouisset ,  in  Gallia  morari  constituit :  V  24, 8 ; 
quantasuis  [magnas  etiam]  copias  Germanorum 
sustineri  posse  munitis  hibernis  docebant  .  .  . ; 
re  frumentaria  non  premi;  interea  et  ex  proxi- 
mis  hibernis  et  a  Caesare  conuentura  subsidia: 
V  28, 5 ;  quae  ab  reliquis  GaUis  ciuitates  dissen- 
tirent,  has  sua  diligentia  adiuncturum  .... 
interea  aequum  esse  ab  iis  communis  salutis 
causa  impetrari,  ut  castra  munire  instituerent: 
VII  29,  7;  interea,  dum  haec  geruntur,  hostium 
copiae  .  .  .  conueniunt :  VII 66, 1  ;  ...  interea 
Commius  reliquique  (c)  duces  .  .  .  cum  omni- 
bus  copiis  ad  Alesiam  perueniunt  et  .  .  .  con- 
sidunt :  VII  79, 1 ;  Caesar  in  Galliam  reuertere- 
tur,  .  .  .  exercitus  dimitteret ;  .  .  .  interea,  quoad 
fides  esset  data  Caesarem  facturum  quae.  poUi- 
ceretur,  non  intermissuros  consules  Pompeium- 
que  dilectus:  1,10,4;  Pisaurum,  Fanum,  An- 
couam  singuhs  cohortibus  occupat.  interea  cer- 
tior  factus  Iguuium  Thermum  praetorem  cohor- 
tibus  V  tenere  .  .  .,  Curionem  cum  tribus  co- 
hortibus  .  .  .  mittit:  1,12,1;  Caesar  .  .  .  omnem 
agrum  Picenum  percurrit.  .  .  .  interea  legio 
XII.  Caesarem  consequitur:  1,15,3;  relinque- 
batur,  ut  ex  longinquioribus  regionibus  .  .  . 
naues  essent  exspectandae.  id  .  .  .  longum  .  .  . 
uidebatur.  interea  ueterem  exercitum  (CC), 
duas  Hispanias  confirmari  .  .  .,  auxilia,  equi- 
tatum  parari ,  Galliam  Italiamque  temptari  se  ' 
absente  nolebat:  1,29,3;  condiciones  pacis  .  .  . 
Eomae  ab  senatu  et  a  populo  peti  debere.  f  in-  * 
terea  et  (id  interesse  Madu.;  u.  CC)  rei  publi- 
cae  et  ipsis  placere  oportere,  si  uterque  .  .  . 
iurauisset  se  triduo  proximo  exercitum  dimis- 
surum :  3, 10,  9 ;  postulatis  Caesaris  cognitis  mis-  ' 
suros  ad  Pompeium ,  atque  illum  reliqua  per 
se  acturum  hortantibus  ipsis.  interea  manerent  ' 
indutiae,  dum  ab  illo  rediri  posset,  neue  alter  ' 
alteri  noceret:  3,16,5. 

[Falso :  cum  f  interea  contignationem  parietes 
exstruerentur:  2,9,3.] 

intereo.  A.  =  pcrire,  pessumdari ;  a)  de 
auim:uitlbus:  in  primis  hoc  uolunt  persuadere, 
non  interire  animas,  sed  ab  aUis  post  mortem 
transire  ad  alios:  VI 14, 5;  H  qui  (ciues 

Eomani)   Cenabi  perfidia  GaUorum  interissent: 
VII 17, 7;  t  omnis  noster  equitatus, 

omnis    nobUitas   intcriit    (periit   /():   VII 38, 2; 
f  milia  hominum  delecta  T.YXX  una  secum 


209 


intereo  —  interficio 


210 


<LXXX  delecta  secum  fi)  interitura  demon- 
8trat:   VII  71,3;  ^   cognoscebant  equos 

eorum  tolerari,  reliqua  uero  iumenta  interissc: 
3,49,3;  *;  milia:  VII  71, 3  u.  homines; 

^  nobilitas:  VII  38, 2  u.  equitatus;  ^  in- 
terfectos  esse  legatos  duos  (c)  magnamque 
partem  exercitus  interisse  demonstrat:  V38, 
3;  horum  omnium  pars  magna  in  fossis  muni- 
tionibusque  et  fluminis  ripis  oppressa  suorum 
iii  terrore  ac  fuga  sine  uUo  uulnere  interiit  (in- 
terit  alil) :  3, 71,  2 ;  ^  magna  pars  (exer- 

citus)  deperiit,  .  .  .  multos  autumni  pestilentia 
.  .  .  consumpsit  .  .  .;  quod  fuit  roboris, 
duobus  proeliis  Dyrrachinis  interiit:  3, 87,  5; 
^^  (Galli)  aut  se  (e)  stimulis  inopinantes  in- 
duebant  aut  in  scrobes  delati  (c)  transfodieban- 
tur  aut  .  .  .  traiecti  pilis  miu-alibus  interibant 
<P;  interiebant  a):   VII 82, 1;  ^^  pauci 

.  .  .  ablati  (c)  flumine  ab  equitatu  excipiuntur 
ac  subleuantur;  interit  tamen  nemo:  1,64,7; 
—  pluresque  in  eo  loco  sine  uulnere  quam  in 
proelio  aut  fuga  intereunt:  2,35,3;  —  qui  .  .  . 
non  (c)  reiecti  et  relegati  longe  a  (c)  ceteris 
aut  ferro  aut  fame  intereant:  V30, 3;  perse- 
quamur  eorum  mortem ,  qui  indignissime  inter- 
ierunt,  atque  hos  latrones  iuterficiamus:  VII 
38, 8. 

b)  de  nauibos:  eo  die  naues  Massiliensium 
cum  iis,  quae  sunt  captae,  intereunt  VIIII:  1, 
58,4;  tcmpestas  .  .  .  naues  Khodias  adflixit, 
ita  ut  ad  unam  omnes  .  .  .  eliderentur  et  nau- 
fragio  interirent:  3,27,2. 

B.  =  iid  irrltiim  rcdisri:  ita  multorum  men- 
sium  <c)  labor  hostium  perfidia  et  ui  tempe- 
statis  puncto  temporis  interiit:  2,14,4;  ^ 

suorumque  tormentorum  usum  <usu  hl) ,  qui- 
bus  ipsi  magna  sperauissent ,  spatii  propinqui- 
tate  (Machi.  ,•  spatio  propinquitatis  codd.  et  edd.) 
interire  .  .  .  intelleguiit:  2,  IG,  3. 

■nterfirio.  A.  obieet.  est  nppellat.:  exer- 
citum  .  .  .  reducit  suis  oninibus  .  .  .  incolumi- 
bus,  ex  numero  aduersariorum  circiter  DC 
interfectis  ac  mille  (c)  uulneratis:  2,35,6;  t 
(auum:  112,7  u.  IJ.  b)  Ca.ssium;)  ^  La- 

bienus  <c)  .  .  .  (captiuo.si  omnes  productos 
<c)  .  .  .  commilitoncs  appellnns  .  .  .  in  om- 
nium  conspectu  interfecit:  3,71,4;  t  cen- 

turiones  u.  c<>iitnrio  ;).  :'>12  (3(4)  loc);  \ 
Carnutes  .  .  .  Cenabum  concurrunt  ciuesque 
Romanog,  qui  negotiandi  causa  ibi  coiistiterant, 
in  his  C.  Fufium  Citani,  honcstum  cquitem 
Rom.  ,  .  .  .  intcrficiunt  lionnque  eoruni  diri- 
piunt:  VII. 'i,l;  ijiKos  (oiucs  Kom.)  CMiidelitcr 
oxcruciatos  (Litauii-cuN)  iiitorlicit  (interiipit  [j)  : 
VII  38,  i);  mouebatur  etinm  niigericordia  ciiiiiiin. 


quos  interficiendos   uidebat:  1,72,3;  ^ 

unamque  cohortem  .  .  .  seclusam  ab  reliquis 
circumueniunt  atque  interficiunt  incolumesque 
.  .  .  reuertuntur:  1,55,3;  t  (consulem: 

1 12,  5  u.  B.  b)  Cassium ;)  ^  itaque  inter- 

fectis  Nouioduni  custodibus  quique  eo  nego- 
tiandi  <aut  itineris  add.  fj;  Schn.)  causa  con- 
uenerant  pecuniam  .  .  .  inter  se  partiti  sunt: 
VII  55,5;  ^  eodemque  igne  nautas  domi- 

nosque  nauium  interfecit  <-ficit  0):  3,8,3; 
^  (duumuirum:  VII 65, 2  u.  B.  b)  Domnotau- 
rum;)  \   non  nullis  eorum   (equitum) 

interfectis  (milites)  incolumes  se  ad  nostros  rece- 
perunt:  3,28,6;  u.  praeierea  eqnes  p.  1028 
(3  loc);  VII  3,1  u.  ciues;  t  (fiHum:  VII 
65,2  M.  B.  b)  Domnotaurum ;)  hi  .  .  .  Bibuli 
filios  duos  interfecerant :  3,110,6;  ^  frater 
(Pisonis)  •  •  •  incitato  equo  se  hostibus  obtulit 
atque  interfectus  est  <est  iuterfectus  ^):  IV 
12,  6;  ego  fratribus  atque  omnibus  meis  propin- 
quis  interfectis  dolore  prohibeor  .  .  .  pronim- 
tiare:  VII 38, 3;  1  quibus  submotis  omnes 

sagittarii  funditoresque  destituti  inermes  sine 
praesidio  interfecti  sunt:  3,93,5;  ^  ho- 

mines:  III  6,2  «.  partem;  (VI34,5  !<.  stirpem;) 
VII  77,  8  u.  milia;  ilU  (equites),  ut  erat  impera- 
tum,  circumsistunt  hominem  (/.  f.  Dunmorigem) 
atque  interficiunt:  V7,9;  eos  (duces)  .  .  .  ho- 
mines  imperitos  et  per  conloquium  deceptos 
crudelissime  interfecisse:  1,85,3;  ^  hostes 
u.  hosti»  p.  1331  (5(13)  loc);  1  (im- 

peratorem:  3.31,3  w.  B.  b)  Crassum;)  ^ 
inopia  pabuli  adducti  .  .  .  omnia  sarcinaria 
iumenta   interfici   iubent:    1,81,6;  ^ 

proinde  .  .  .  persequamur  eorum  mortem,  qui 
indignissime  interierunt  atque  hos  latrones 
interficiamus:  VII38,8;  t  legatum:  (I 

12,7  u.  B.  b)  Cassium;  III  20, 1  ««.  Valerium ;) 
interfectos  esse  legatos  duos  (c)  mngnamque 
partcm  exercitus  interisse  demonstrat :  V  38, 3 ; 
1  nihil  esse  negotii  subito  oppressam  legio- 
nem,  quae  cum  Cicerone  hiemct,  iuteriici:  V 
38,4;  1[  milia:  1116,2  u.  partem;  Cae- 

sar  .  .  .  circiter  tribus  mihbus  hostium  (otn. 
(i)  ex  nouissimo  agniine  intcrfectis  .  .  .  castra 
fecit:  VII  68,2;  quid  honiinum  <c\  milibus 
LXXX  (c)  uno  loco  intcrfoctis  propinquis  con- 
sangiiineisquc  uostris  animi  fore  existimatis: 
VII  77, 8;  1  milites:  (V37,4  u.  B.  b) 

Cottam;)  (ut  non  nulli  milites  .  .  .  repentino 
equitum  aduentu  interciporcutur  <interfiroren- 
tur  fi) :  V39, 2;)  ex  Afraninnis  interfioiuiitur 
T.  Caeciliiis,  prinii  pili  oeiiturio.  et  prnetcr  oiiin 
ccnturiono.s  IIIl,  niilito.s  nmplius  CC:  1,46,5; 
75,2  u.  C  c);  odioiiiit,  pcue»  quem  qiiisquo  sit 

14 


211 


interficio 


212 


Caesaris  miles,  ut  producat  (c);  productos 
palam  in  praetorio  interficiunt:  l,7fi, 4;  coin- 
pluresque  niilites,  etiani  non  nulli  centuriones, 
interficiuntur :  1,80,5;  milites  ad  unum  omnes 
interficiuntur :  2, 42, 5 ;  44,  2  2«.  partem ;  crebrae 
.  .  .  ex  concursu  multitudinis  concitationes  fie- 
bant  compluresque  milites  huius  (CC)  urbis 
omnibus  partibus  interticiebantur:  3, 106, 5;  t 
ita  sine  ullo  periculo  tantam  eorum  multitu- 
dinem  nostri  interfecerunt,  quantum  fuit  diei 
spatium:  1111,6;  t  nautas:  3,8,3  u. 

dominos;  t  omni  nobilitate  Haeduorum 

interfecta  tantum  potentia  antecesserant ,  ut: 
VI 12, 3;  t  quorum   (hostium)   magno 

numero  interfecto  Crassus  .  .  .  oppidum  So- 
tiatium  (e)  oppugnare  coepit:  11121,2;  reliqua 
fuga  desperata  magno  numero  interfecto  reliqui 
se  in  flumen  praecipitauerunt:  IV  15,2;  magno- 
que  (c)  eorum  (hostium)  numero  (e)  interfecto 
neque  sui  colligendi  neque  consistendi  . . .  facul- 
tatem  (nostri)  dederunt:  V17,4;  quos  Labienus 
equitatu  consectatus  magno  numero  interfecto, 
compluribus  captis  .  .  .  ciuitatem  recepit  (c) :  VI 
8,  7 ;  magnus  (hostium)  numerus  capitur  atque 
interficitur :  VII  88,  7 ;  (nostri)  magno  numero  Al- 
bicorum  et  pastoruhi  interfecto  partem  nauium 
deprimunt:  1,58,4;  (equites)  tota  auxilia  regis 
.  .  .  in  fugam  [se]  coiciunt  equitatuque  omni 
fere  incolumi  .  .  .  magnum  peditum  numerum 


interficiunt:  2,26,4;  hos  (Numidas) 


adorti 


magnum  eorum  numerum  interficiunt  (equites) : 
2,38,5;  (ciues  Romaui)  eos  castris  expulerunt 
et  magno  numero  interfecto  reliquos  .  .  .  in 
naues  confugere  coegerunt:  3,9,7;  —  ut  .  .  . 
maximus  numerus  hostium  uuhieraretur 
atque  interficeretur:  V43, 5;  t  transire 

conantes  (Atrebates)  insecuti  gladiis  magnam 
partem  eorum  impeditam  interfecerunt  (mili- 
tes) :  II  23,  1 ;  ex  hominimi  milibus  amplius 
triginta  . .  .  plus  tertia  p.arte  interfecta  reliquos 
perterritos  in  fugam  coiciunt:  1116,2;  V37, 4 
u.  B.  b)  Cottam;  magna  parte  exercitus  nostri 
interfecta  multo  minorem  superesse  .  .  partem: 
V  55, 1 ;  parsque  (hostium)  ibi  .  .  .  a  militibus, 
pars  iam  egressa  portis  ab  equitibus  est  inter- 
fecta:  VII  28,3;  quarum  cohortium  milites  .  .  . 
luba  conspicatus  .  .  .  magnam  partem  eorum 
interfici  iussit :  2,  44, 2 ;  ita  ut  .  .  .  interirent  et 
ex  magno  remigum  propugnatorumque  numero 
pars  ad  scopulos  adlisa  interficeretur,  pars  ab 
nostris  detraheretui  (c):  3,27,2;  t  pa- 

stores:   1,58,4  u.   numerum;  t  cuius 

pater  .  .  .  regnum  obtinuerat  (c)  interfectus- 
que  erat  a  Cassiuellauno :  V  20, 1 ;  cuius  pater 
.  .  .  ob  eam  causam,  quod  regnum  adpetebat. 


a  (c)  ciuitate  erat  interfectus  (interdictus  hik) : 
VII  4, 1 ;  t  (omnia  aedificia  .  .  .  incende- 

bantur,  (pecora  interficiebantur  add.  [i), 
praeda  ex  omnibus  locis  agebatur :  VI  43, 2 ;) 
t  pedites:  2,26,4  u.  numerum  ;  t  prae- 

fectum:  3,60,4  u.  B.  1))  Volusenum;  t 

ut  quos  (principes?)  in  conspectu  Galliae 
interficere  uereretur,  hos  omnes  in  Britanniam 
tr.aductos  necaret:  V6, 5;  principes  ciuitatis, 
Eporedorix  et  Viridomarus,  insimulati  prodi- 
tionis  ab  Romanis  indicta  causa  interfecti  sunt: 
VII 38, 2;  65,2  u.  B.  b)  Domnotaurum ;  t 

propinquos:  VII38,3  u.  fratres;  t  pro- 
pugnatores,  remiges:  3,27,2  u.  partem; 
t  quibus  in  fugam  coniectis  sagittarii  cir- 
cumucnti  interfectique  sunt :  VII  80, 7 ;  3, 93, 5 
u.  funditores;  t  Aulerci  Lexouiique  se- 

natu  suo  interfecto,  quod  auctores  belli  esse 
nolebant,  portas  clauscrunt:  11117,3;  t 

qui  (Bibulus)  de  seruis  liberisque  omnibus  ad 
impuberes  supplicium  sumit  et  ad  unum  (omnes 
add.  b)  interficit:  3,14,3;  1  ubi  suos  urgeri 
.  .  .  uidit  .  .  .,  quartae  cohortis  omnibus  cen- 
turionibus  occisis  signiferoque  <e)  interfecto 
...:  1125,1;  t   si  negotium  confici  stir- 

pemque  hominum  sceleratorum  interfici  uellet 
(c):  VI  34,5;  t  q"'  (tirones)  omnes  ad 

eum  perducti  (c)  contra  religionem  iuris  iurandi 
in  eius  conspectu  (e)  crudelissime  interficiun- 
tur:  3,28,4;  t   (tribunum:  V15,5  u. 

B.  b)  Laberium;)  t  tos  (uros)  studiose 
foueis  captos  interficiunt:  VI  28,2;  qui  pluri- 
mos  ex  his  (uris)  interfecerunt  (interfecerint 
Oa^^f;  Aim.),  .  .  .  magnam  ferunt  laudem :  VI 28, 
3;  tdeuxoribus...  quaestionem  habent 
et,  si  compertum  est,  igni  (e)  atque  omnibus 
tormentis  excruciatas  interficiunt :  VI 19,  3. 

B.  obi.  est  nonieu  propriuni;  a)  eiuitatis: 
Albicos:  1,58,4  u.  A.  numerum;  t  atque 
unum  (b;  uncum  alil;  unicum  O;  egum  uel 
aegum  A7)  AUobrogcm  ex  duobus,  quos  per- 
fugisse  ad  Pompeium  supra  docuimus,  cum  qui- 
busdam  interfecit :  3,84, 5;  t  Atrebates: 

II 23, 1  u.  A.  partem;        t  Gallos:  VII 70, 7  u. 

C.  a)  multos;  t  Massilienses:  2,14,6 
ib.;  t  Ws  (Menapiis)  interfectis  nauibus- 
que  eorum  occupatis  .  .  .  flumen  transierimt 
(Vsipetes  et  Tencteri):  IV  4,  7;  t  neque 
uero  primum  impetum  nostrorum  Numidae 
ferre  potuerunt,  sed  interfectis  circiter  CXX 
reliqui  se  in  castra  .  .  .  receperunt:  2,25,5;  38, 
5  u.  A.  numerum;  t  neque  interesse, 
ipsosne  (Romanos)  interficiant  impedimentisne 
exuant:  VII 14, 8. 

b)    singulorum    lioiiiiiuim :    Caecilium:    1, 


213 


interficio 


214 


46,5  u.  A.  milites;  t  quod  si  eum  (Cae- 

sarem)  interfecerit,  multis  sese  nobilibus  .  .  . 
gratum    esse    faclurum:   144,12;  t   tic 

pagus  .  .  .  L.  Cassium  consulem  interfecerat 
et  eius  exercitum  sub  iugum  miserat:  112,5; 
quod  eius  soceri  L.  Pisonis  auum,  L.  Pisonem 
legatum ,  Tigurini  eodem  proelio  quo  Cassium 
interfecerant :  112,7;  t  Seuones  .  .  .  Ca- 

uarinum  .  .  .  interficere  publico  consilio  co- 
nati  .  .  .  expulerunt:  V54, 2;  1[  qui  (Milo) 

Clodio  interfecto  eo  (c)  nomine  erat  damna- 
tus:  3,21,4;  t  (Coelius)  ab  his  (equiti- 

bus)  est  interfectus:   3,22,3;  \   ibi  L. 

Cotta  pugnans  interficitur  cum  maxima  parte 
militum:  V37, 4;  t   qui  (Parthi)   paulo 

ante  M.  Crassum  imperatorem  interfecerant: 
3,31,3;  t  centuriones  .  .  .  circiter  XXX 

amisit.  interfectus  cst  etiam  fortissime  pugnans 
Crastinus  .  . .  gladio  in  os  aduersum  coniecto: 
3,99,1;  t  Curio  numquam  se  .  .  .  in  eius 
conspectum  reuersurum  confirmat  atque  ita 
proelians  interficitur:   2,42,4;  t   L.  Do- 

mitius  ex  castri.s  in  montem  refugiens  .  .  . 
ab  equitibus  est  iuterfectus:  3,99,4;  t 

C.  Valerio  Doninotauro  (c),  Caburi  tilio 
(duumuiro  {om.  cab.  fil.)  (i>),  principe  ciuitatis, 
conipluribusque  aliis  interfectis  intra  oppida  .  .  . 
compelluntur:  Vll()5, 2;  t  si  iiim  faciat 

(Dumnorix)  neque  pareat,  interfici  iubet:  V 
7,7;  7,9  u.  A.  hominem;  t   Eporedo- 

rigem  et  Viridoniarum:  VII 38, 2  «.  A.  prin- 
cipes;  Eporedorigem  et  Viridomarum,  quos  illi 
interfectos  existimabaut,  inter  equites  uersari 
.  .  .  iubet:  VII  40, 5;  t   eodem  tempore 

L.  Fabius  (sabinus  .4(>)  centurio  qiuque  uua 
murum  ascenderant  circumuenti  atque  interfecti 
de  (c)  muro  praecipitabautur  (c):  VII  50,3; 
—  Fabius  a  proximis  niilitibus  circumuentus 
interficitur   (interf  circ.  «■^):  2,35,  2;  t  *-'• 

FufiuH  Cita:  VII  3, 1  ««.  A.  ciues;  t  prae- 
cipit  .  .  .,  omnes  petant  (c)  Indutiomarum 
(c)  neu  quis  (c)  quem  prius  uulneret  quam 
illum  interfectum  uiderit  (c) :  V  58, 4 ;  in  ipso 
fluminis  uado  deprehensus  Indutiomarus  inter- 
ficitur  caputque  eius  refertur  in  ciistra:  V  58, 
6;  iuterfecto  Indutiomaro  .  .  .  ad  eius  propin- 
quos  .  .  .  imperium  defertur:  VI  2,1;  t 

eo  die  Q.  Laberius  (c)  Durus,  tribumis  mili- 
tum,  interficitur:  V15, 5;  t  Q-  Lucu- 

aiu8,  eiusdem  ordinis,  fortissinie  pugnans, 
dum  circumueuto  fiho  subueiiit,  interficitur:  V 
85,7;  t   Pisonem:  112,7  «.  Ca.sHium; 

intcrliciuntur  JyXXUll,  in  his  uir  liirtissimuH 
PiKo  A(juil,iiniiH:  1^12,4;  t  Acliillain  .  .. 

et  L.  yeptimium  .  .  .  ad   interiiciendum  Piim- 


peium  miserunt:  3,104,2;  ibi  ab  Achilla  et 
Septimio  mt«rficitur:  3,104,3;  t  Pothi- 

nus  (c)  .  .  .  indicatis  deprehensisque  internun- 
tiis  a  Caesare  est  interfectus:  3,112,11;  t 

(Sabinus)  interim,  dum  de  condicionibus 
.  .  .  agunt  .  .  .,  paulatim  circumuentus  inter- 
ficitur:  V37,2;  t  tertium  iam  hunc  (Tasge- 
t  i  u  m)  annum  regnantem  inimici  (c)  palam  (c) 
multis  ex  ciuitate  auctoribus  (eum  add.  a)  inter- 
fecerunt:  V25, 3;  quorumque  opera  cognouerit 
(c)  Tasgetium  interfectum,  hos  comprehensos 
ad  se  mittere  (iubetl:  V  25,4;  neque  aliter  Car- 
nutes  interficiundi  Tasgetii  consilium  fuisse 
capturos :  V  29, 2 ;  t  ubi  paucis  ante  annis 

L.  Valerius  Praeconinus  legatus  exercitu  pulso 
interfectus  esset:  III  20,  1 ;  Vll  65,  2  u.  Domno- 
taurum;  t  paulumque  afuit,  quin  Varum 

(Fabius)  intei-ficeret:  2,35,2;  t  Virido- 

marum  u.  Eporedorigem ;  t  primum  co- 

nati  sunt  (Raucillus  et  Egus)  praefectum  equi- 
tum  C.  Volusenum  interficere:  3,60,4;  tt 
quos  (Dioscoriden  et  Serapionem)  ille 
(Achillas) ,  cum  in  conspectum  eius  uenissent, 
.  .  .  corripi  atque  interfici  iussit;  quorum  alter 
accepto  uuhiere  occupatus  {CC)  per  suos  pro 
occiso  sublatus,  alter  (acc.  uuln.  occ.  p.  s.  p.  o. 
subl.,  alter  om.  af)  interfectus  est:  3,109,5. 

V>.  obi.  sunt  prouoin.,  adicet.,  sim.;  a): 
alios:  VII  65,2  u.  B.  b)  Domnotaurum;  t 
alterum:  3,109,5  «.  B.  b)  extr.;  t  om- 

nesque  (caetrati)  ab  eis  cu-cumuenti  in  con- 
spectu  utriusque  exercitus  interficiuntur  (ab 
equitatu):  1,70,5;  t  complures  u.  com- 
plare^  p.  023  sq.  1))  (S  loc);  t  luultx) 

illa  grauius  aestimari  debere  (c),  liberos,  con- 
iuges  in  seruitutem  abstrahi,  ipsos  interfici: 
VII 14, 10;  t  liberos:  3, 14, 3  «.  A.  seruos; 

t  magnus  ibi  uumerus  pecoris  repertus,  multi- 
que  in  fuga  sunt  comprehcnsi  atque  intertecti : 
V21,6;  nostri  eruptioue  facta  multis  corum 
interfectis  .  .  .  suos  incolumes  reduxeruut:  V 
22, 2 ;  multis  utrimque  interfectis  maiorem  mul- 
titudinem  ad  arma  (c)  concitant  (Haeduil:  VII 
42,6;  multis  interfectis,  compluribus  eciuis  cap- 
tis  (iermani  sesc  recipiunt:  VII  70,7;  iliuiuc 
multis  intcrfoctis  reliquos  infccta  re  in  opiiiilum 
(nostri)  reppulcrunt:  2,14,6;  t  uostri  ... 

nou  nullos  ibi  rcpugnautes  interfeceruut :  3, 
67,6;  t  n"  dubitamus,  quin  .  .  .  Komani 

iam  ad  nos  intcrlicienilos  conciirrant?  VII 38, 
8;  t   ""«tri  .  .  .   partiiu   fugicntcs  ab 

equitatii  intcrliciuntur,  iHirtini  integri  prociim- 
bunt:  2,42,2;  t  rdiiiuos  omiics  cquitatu 

consecuti  (consocuti  cqiiitcM  [i^  iiostri  iiitcrfecc- 
runl:  153,3;   no   co  ((uiilciu  tcinpoio  (luis^iUiini 


215 


interficio  -    interiectus 


216 


loco  cessit,  sed  circumuenti  omnes  interfectique 
sunt :  VII  62,  7 ;  ne  grauius  permoti  milites  .  .  . 
diutino  labore  omnes  puberes  interficerent:  2, 13, 
3;  (3,14,3  ?(.  A.  seruos;  28,4  ib.  tirones)  reli- 
quos  omnes  eanmi  turmarum  aut  interfecerimt 
aut  captos  ad  Domitium  deduxerunt  (ti.  CC): 
3,38,4;  1[  (liostes  nostrorum)  paucis  in- 

terfectis  reliquos  incertis  ordinibus  perturbaue- 
rant:  IV  32, 5;  paucisque  utrimque  interfectis 
Caesar  loca  maxime  necessaria  complexus  uoctu 
praemunit  <c):  3,112,7;  Tf  hostes  impeditos 
nostri  .  .  .  adgressi  magnum  eorum  numerum 
occiderunt.  .  .  .  primos  (que  add.  fl),  qui  trans- 
ierant,  equitatu  eircumuentos  interfecerunt :  II 
10,3;  T  puberes:  2,13,3  u.  omnes;  ^ 
interdicitque  omnibus,  ne  quemquam  inter- 
ficiant:  VII  40, 4;  f  quos:  V6,5  w.  A. 

principes;  suo  beneficio  conseruatos  .  .,  quos 
iure  belli  interficere  potuisset :  VII  41, 1 ;  ^ 

quosdam:  3,84,5  u.  B.  a)  Allobrogem;  f 
reliquos:  153,3  et  3,38,4  u.  omnes;  ^f 

si  sese  (se  si  (b)  interfici  nollent,  arma  ponere 
iusserunt:  IV37, 1;  noctu  (c)  ad  unum  omnes 
desperata  salute  se  ipsi  interficiunt :  V  37,  6 ; 
t  cum  (Germani)  suos  interfici  uiderent:  IV 
15, 1 ;  qui  (exercitiis)  iniuria  etiam  accepta  suis- 
que  interfectis  quos  in  sua  potestate  habuerit 
conseruarit:  1,85,2. 

b)nuiiier.:  (Vorenus)uno  interfecto  reliquos 
paulum  propellit:  V44, 11;  — in  medios  hostes 
inrupit  duobusque  interfectis  reliquos  a  porta 
paulum  (c)  summouit:  VII  50,5;  — •  in  eo 
proelio  ex  equitibus  nostris  interficiuntur  quat- 
tuor  et  septuaginta  (LXX.  IIII  a):  IV 
12, 3 ;  —  ex  his  circiter  LXXX  interfectis,  reii- 
quis  in  fugam  coniectis,  duobus  amissis  in  castra 
se  receperunt  (nostri):  3,37,7;  —  CXX:  2,25, 
5  ti.  B.  a)  Numidas;  —  ex  numero  aduer- 
sarionmi  circiter  DC  interfectis  ac  mille  (c) 
uulneratis :  2, 35, 6. 

e)  enuntiat.:  eos,  qui  in  spem  potiundorum 
castrorum  uenerant,  undique  circumuentos  inter- 
ficiunt  (milites):  1116,2;  neque  .  .  .  repertus 
est  quisquam,  qui  eo  interfecto,  cuius  se  ami- 
citiae  deuouisset,  mori  (e)  recusaret:  11122,3; 
VII  50, 3  u.  B.  b)  Fabium ;  55, 5  ii.  A.  custodes ; 
sic  cum  suis  fugientibus  permixti,  quos  non 
silu.^e  montesque  texerunt,  ab  equitatu  simt 
interfecti :  VII  62,  9 ;  (Petreius)  conloquia  mili- 
tum  interrumpit,  nostros  repelHt  a  castris,  quos 
depreudit  (c)  interficit:  1,75,2;  qui  una  pro- 
currerant  leuis  arm.-iturae  (c),  circumuenieban- 
tur  atque  interficiebantur  ab  nostris :  2, 34, 3. 

d)  iutellegend.  cst  obi.:  sibi  praestare  .  .  . 
quamuis    fortunam   a  populo  E.  pati  quam  ab 


his  per  cruciatum  (c)  interfici,  inter  quos  do- 
minari  consuessent:  1131,6;  postremo  in  acie 
praestare  interflci  quam  non  ueterem  belli  glo- 
riam  .  .  .  recuperare:  VII  1,8. 

Interlicei-e  .alqm  indlcta  eausa:  VII 38, 2; 
iure  belli:  VII 41,1;  sine  ullo  periculo: 
1111,6;  contra  religionem  iuris  iurandi: 
3,28,4;  t  igue:  3,8,3;  (VH9,3;)  per 

cruciatum  (-tus):  1131,6;  (gladiis  (-io):  II 
23,1;  3,99,1;  tormentis:  VI  19,3;)  f  se 

interlicere:  V37, 6. 

Aduerb.:  crudelissime  :  1,85,3;  3,28,4; 
palam:  V25,3;  1,76,4. 

(luterimere  non  exstat  in  Caesaris  scripti-s.) 
intericio:  (duces  aduersariorum)  crebras 
stationes  disponunt  equitum  et  cohortium  ala- 
riarum  legionariasque  intericiunt  cohortes:  1, 
73,3;  reliquas  (cohortes  legionesque  Pom- 
peius)  inter  aciem  mediam  cornuaque  interiece- 
rat    (-rant  a):  3,88,3;  t   expeditos: 

VII 80, 3  ii.  sagittarios;  ^  Neruii  .anti- 

quitus  .  .  .  teneris  arboribus  incisis  atque  in- 
flexis  (c)  crebrisque  (c)  in  latitudinem  ramis 
enatis  (c)  et  rubis  sentibusque  interiectis 
eflecerant,  ut:  1117,4;  t  saepes:  II  22, 

1  u.  interieetlis ;  1  quin  equestri  proelio 
interiectis  sagittariis  quid  in  quoque  esset 
animi  ac  uirtutis  suorum  periclitaretur  (c) : 
VII  36,4;  GaUi  inter  equites  raros  sagittarios 
expeditosque  leuis  armaturae  interiecerant :  VII 
80,  3 ;  f  ut  .  .  .  (trabes)  singulae  singulis 

saxis  interiectis  arte  contineantur :  VII  23, 3. 
P.  Attii  equitatus  omnis  et  una  leuis  ar- 
maturae  {Ald.;  armatura  et  corfrf.)  interieeti 
(-iectio  a)  complures,  cum  se  in  uaUem  de- 
mitterent  (c) ,  cernebantur :  2,  34, 2. 

interiectas  ui  adiectiui.  A.  de  loco: 
conuallis:  2,27,4  u.  uaUis ;  t  in  magno 

impetu  maris  atque  aperto  paucis  portibus 
interiectis,  quos  tenent  ipsi,  onines  fere  .  .  . 
habent  uectigales   (m.    CC)  :   III  8, 1 ;  t 

cum  .  .  .  resisterent  saepibusque  densissi- 
mis,  ut  ante  demonstrauimus,  interiectis  pro- 
spectus    impediretur    {u.  CC)  :  II  22, 1 ;  \ 

indiguantes  milites  .  .,  quod  conspectum  suum 
hostes  perferre  (c)  possent  tantulo  spatio 
kiteriecto:  VII  39,4;  reliquis  ex  omnibus  par- 
tibus  colles  mediocri  interiecto  spatio  .  .  .  op- 
pidum  cingebant:  VII  69,4;  cogebantur  Cor- 
cyra  atque  Acarnania  longo  interiecto  nauiga- 
tionis  spatio  pabulum  supportare:  3,58,4;  t 
atque  una  ualle  (atque  conualle  Paul)  non 
magna  interiecta  suas  uterque  copias  instruit: 
2,27,4. 

B.  de  tempore:  interiectisque  aliquut  diebus 


217 


jntenectus 


interim 


218 


.  .  .  subito  meridiano  tempore  .  .  .  portis  se 
-|-  foras  rumpunt:  2,14,1;  ^  interim  Pom- 

peius  liac  satis  louga  interiecta  mora  et  re 
nuntiata  V  (c)  legiones  (c)  .  .  .  subsidio  suis 
duxit:  3,69,1;  'l  breui  spatio  iuteriecto 

.  .  .  hostes  ex  omnibus  partibus  signo  dato  de- 
currere :  III  4, 1 ;  ut  maiore  spatio  temporis  in- 
teriecto  militum  mentes  sanarentur :  2, 30, 3. 

interini :  dies  circiter  quiudecim  iter  fece- 
runt  ....  interim  cotidie  Caesar  Jlaeduos  fru- 
meutum  .  .  .  fiagitare:  116,1;  equitatumque, 
qui  sustiueret  bostium  impetum ,  niisit.  ipse  in- 
terim  .  .  .  aciem  instruxit:  124,2;  dies  couloquio 
dictus  est  ex  eo  die  quintus.  interim  saepe  ultro 
(c)  citroque  (c)  cum  legati  inter  eos  mitteren- 
tur,  Ariouistus  postulauit:  142,4;  lianc  (palu- 
dem)  si  nostri  trausirent,  bostes  exspectabaut. 
.  .  .  interini  proelio  equestri  inter  duas  acies 
contendebatur :  119,2;  castris  munitis  uineas 
agere  .  .  .  coepit.  interim  omuis  cx  fuga  Sues- 
sionum  multitudo  in  oppidum  proxima  nocte 
conuenit:  1112,4;  cum  se  ilU  identidem  .  .  . 
reciperent  .  .  .,  interim  legiones  sex  (c)  ... 
opere  dimenso  castra  muuire  coeperuut:  II 19, 
5;  .  .  .  interim  milites  legionum  duarum,  quae 
.  .  .  praesidio  impedimentis  fueraut,  proelio 
nuntiato  cursu  incitato  .  .  .  ab  hostibus  cou- 
spiciebantur:  1126,3;  maiori  tamen  parti  pla- 
cuit  hoc  reseruato  (c)  ad  extremum  *casuni 
consilio  interim  rei  cuentum  experiri  et  castra 
defendere :  111 3, 4 ;  quod  ipse  aberat  lougius, 
uaues  interim  longas  aediticari  .  .  .,  remiges  .  .  . 
institui  (c),  nautas  gubcrnatoresque  comparari 
iubet:  1119,1;  ad  quarum  initium  siluarum 
cum  Caesar  perueuisset  castraque  munire  in- 
stituisset,  neque  hostis  interim  uisus  esset:IIl 
28, 3 ;  ...  iuterim  ad  praefectos,  qui . .  .  antecesse- 
rant,  uiittit:  IV  11,0 ;  Caesar  . . .  iu  fines  fcjugam- 
broruni  conteudit.  iuterim  <_in  itinere  Hartx)  a 
compluribus  ciuitatibus  ad  eum  legati  ueniuut: 
IV  18,3;  ipse  .  .  .  in  Moriuos  proticiscitur  .... 
huc  naues  .  .  .  iubet  conuenirc.  interim  cousilio 
eius  cognito  et  per  mercatores  perlato  ad  Bri- 
tannos  .  .  .  ad  eum  legati  ueniuut:  IV  21, 5; 
dum  reliquae  naues  eo  conuenirent,  .  .  .  in  au- 
coris  exspectauit.  interim  legatis  tribunisquc 
militum  conuocatis  .  .  .  quae  lieri  ucllct  osten- 
dit  inonuitque  .  .  .:  IV  23, 5;  ex  easedis  desi- 
liuut  et  pedibus  (c)  proeliantur.  aurigae  iuterim 
puulatim  (c)  ex  proelio  excedunt  atque  ita  cur- 
rus  {(■)  conlocant,  ut:  IV  33, 2;  seeutae  suiit 
coutinuos  comiilures  dics  temiicstates  ....  in- 
terim  barliari  nuutius  in  onincs  jiarlcs  dimise- 
runt  pau('itatenii|ue  nostniriuu  milituiu  suis 
pracdicaueriiiil  it  .  .  .  ilciiKinstraucnuit:   IV  31, 


5;  Caesar  omnem  .  .  .  equitatum  suis  auxilio 
misit.  intcrim  nostri  railites  impetum  hostium 
sustinucrunt  atque  amplius  horis  quattuor  for- 
tissime  puguaueruut  et  .  .  .  eomplures  .  .  .  oc- 
ciderunt:  IV  37, 3;  ...  interim  Trinobantes  .  .  . 
legatos  ad  Caesarem  mittunt  pollicenturque 
.  .  .:  V20, 1;  .  .  .  interim  ab  omnibus  legatis 
.  .  .  certior  factus  est:  V25, 5;  cum  quaepiam 
(c)  cohors  ex  orbe  excesserat  atque  impetum 
fecerat,  hostes  uelocissime  refugiebant;  uiterim 
eam  partem  nudari  necesse  erat  et  ab  latere 
aperto  tela  recipi  (c) :  V  35, 2 ;  interim ,  dum 
de  condicionibus  inter  se  agunt  longiorque  con- 
sulto  ab  Ambiorige  instituitur  sermo  <c),  pau- 
latim  circumueutus  interficitur :  V37, 2;  con- 
sedit  et  .  .  .  castra  commuuit  ....  interim 
speculatoribus  in  omnes  (c)  partes  (c)  dimissis 
explorat :  V  49, 8 ;  ...  interim  ad  Labienum 
.  .  .  incredibili  celeritate  de  uictoria  Caesaris 
fama  perfertur:  V53, 1;  equilesque  undique 
euocat;  his  certam  (c)  diem  conueuieudi  dicit. 
iuterim  prope  cotidie  cum  omni  equitatu  In- 
dutiomarus  sub  castris  eius  uagabatur  .  .  .; 
equites  plerumque  omues  tela  .  .  .  coiciebant: 
V  57,  3 ;  intromissis  equitibus  .  .  .  omnes  suos 
custodiis  intra  castra  continuit  ....  interim  ex 
consuetudine  cotidiana  Imlutiomarus  ad  castra 
accedit  atque  ibi  maguam  partem  diei  cousumit : 
V58, 2;  aditus  uiasque  in  Suebos  perquirit.  in- 
terim  paucis  post  diebus  fit  ab  Vbiis  certior: 
VIIO,  1;  ...  interim  confecta  frumeutatioue 
milites  nostri  clamorem  exaudiunt;  praecurrunt 
equites ;  .  .  .  cognoscuut :  VI  39,  1 ;  ...  iuterim 
Lucterius  Cadurcus  iu  Kutenos  missus  eam 
ciuitatem  Aruernis  conciUat:  V117, 1;  .  .  .  in- 
terim  Teutomatus  .  .  .  cum  magno  equitum 
suorum  numcro  (c)  .  . .  ad  eum  perueuit:  VII 
31,5;  .  .  .  interim  nuntio  allato  omnes  (c) 
eorura  milites  iu  potestate  Caesaris  teneri  cou- 
curruul  ad  Aristium  .  .  .:  Vll  43, 1 ;  .  .  .  in- 
lerim  ii,  qui  .  .  .  muuitionis  causa  conueneraut, 
primo  cxaudito  clamore  .  .  .  eo  contcnderuut: 
VII  48, 1 ;  Domitius  ad  Pompeium  .  .  .  peritos 
regionum  .  .  .  cum  litteris  raittit,  qui  .  . .  orent, 
ut  sibi  subueniat.  .  .  .  interini  suos  cohortatus 
tormeuta  in  muris  dispouit  certasque  cuique 
partes  .  .  .  attribuit.  militibus  .  .  .  agros  ex 
suis  possessiouibus  poUicetur.  .  .  .  interiui  Cae- 
sari  uuntiatur :  1, 17, 3  cHS,  1 ; . . .  iuterim  Oscen- 
ses  et  Calagurritimi  ...  mittunt  ad  eum  lega- 
tos  sesequc  iniperata  facturos  pollicentur:  1,60, 
1 ;  lcgalosque  de  iiaee  .  .  .  ad  Caesarem  luittunt. 
iiiterim  alii  suos  in  ciistra  iiiiiitaiidi  causa  ad- 
ducunt,  alii  ab  suis  abdiiciiiitur  >^adduc.  alil) 
.  .  .:  1,  71,4;  ...  iiitcrim  L.  Nasidiiis  .  .  .  ficlo 


219 


interim  —  intermitto 


220 


Siciliae  .  .  .  peruehitur  adpulsisque  Messanam 
naiiibus  .  .  .  deducit :  2, 3, 1 ;  ...  interim  sub 
museulo  milites  uectibus  infima  saxa  turris  ho- 
stium  .  .  .  couuellunt:  2,11,3;  .  .  .  interim  ad- 
uentu  longarum  nauium  Curio  pronuntiare 
onerariis  nauibus  iubet:  2, 25,  G;  ...  interim 
postulant,  ut  sint  iudutiae,  atque  ab  iis  (c)  im- 
petrant :  3, 15,  7 ;  crebraque  inter  se  conloquia 
milites  habebant,  neque  ullum  interim  telum 
per  pactiones  loquentium  traiciebatur:  3,19,1; 
.  .  .  interim  JMilo  dimissis  circum  municipia 
litteris  .  .  .  quos  ex  aere  alieno  laborare  arbi- 
trabatur  sollicitabat:  3,22,1;  ...  interim  acer- 
bissime  imperatae  pecuniae  tota  prouincia  exige- 
bantur:  3, 32, 1 ;  multaque  erant  intra  eum  locum 
manu  sata,  quibus  interim  iumenta  pasceret:  3, 
44,3;  .  .  .  interim  certior  factus  P.  Sulla  .  .  . 
auxilio  cohorti  uenit:  3,  51, 1 ;  .  .  .  interim  Pom- 
peius  hac  satis  longa  interiecta  mora  et  re  nun- 
tiata  V  (c)  legiones  (c)  ab  opere  deductas  (c) 
subsidio  suis  dusit :  3, 69, 1 ;  ipse  enim  neces- 
sario  etesiis  tenebatur  ....  interim  coutrouer- 
sias  regum  ad  populum  Eomanum  et  ad  se  .  .  . 
pertinere  existimans  .  .  .  ostendit  sibi  placere 
.  .  . :  3, 107, 2 ;  has  munitiones  insequentibus 
auxit  diebus  ....  interim  fiUa  minor  Ptolomaei 
regis  uacuam  possessionem  regni  sperans  ad 
Achillam  sese  ex  regia  traiecit  unaque  bellum 
administrare  coepit:  3,112,9. 

intei-ior.  1.  adiect.  Cf.  Riemann,  liPk. 
V  103  sqq. 

duas  fossas  .  .  .  perdusit,  quarum  interio- 
rem  (inferiorem  Ooler)  campestribus  ac  de- 
missis  locis  aqua  .  .  .  compleuit:  VII  72,3;  f 
(inita  (c)  aestate  in  ulteriorem  (^;  interiorem 
a;  eiU.)  Galliam  qui  deduceret  Q.  Pedium 
legatum  misit:  112,1;)  ^  legionai-ii  inte- 

rioris  munitionis  defensores  .  .  .  tormentis  .  .  . 
terrebant:  3,63,6;  t  Britanniae  pars  in- 

terior  (inferior  ^ ;  om.  A)  ab  iis  incolitur,  quos 
.  .  . ;  maiitima  pars  ab  iis,  qui:  V  12, 1 ;  is  naues 
nostras  interiorem  in  portum  (Ciacc;  par- 
tem  codd.)  post  oppidum  reduxit:  3,39,2; 
quattuor  biremes  .  .  .  in  interiorem  portum 
(Oiacc;  partem  oodd.;  Np.,  Dt.)  traduxit:  3, 
40,4;  t  iUi  interiore  spatio  perpetuas 

munitiones  efficiebant:  3,44,4;  illi  operibus 
uincebant ,  quod  .  .  .  interiore  spatio  minorem 
circuitum  habebant:  3,44,5;  f  (nauibus 

circumuecti  milites  in  exteriorem  (interiorem 
NO^hl)  uallum  tela  iaciebant:  3,  63, 6;)  relicto 
interiore  uallo  maiorem  adiecerat  munitionem: 
3, 66,  4. 

3.  ui  su1)st. ;  A.  =  niediterraiiei:  interiores 
plerique    frumenta    non    serunt,    sed    lacte    et 


carne  uiuunt  peUibusque  sunt  uestiti:  V 
14,2. 

B.  =  hostis  iutcrior,  ii  qui  niuuitiouibus 
circuniuallati  eraut:  at  interiores,  dum  ea, 
quae  .  .  .  ad  eruptionem  praeparata  (e)  erant, 
proferunt,  priores  fossas  explent,  diutius  in  his 
rebus  administrandis  morati  prius  suos  disces- 
sisse  cognouerunt  quam  munitionibus  adpropin- 
quarent.  ita  re  infecta  in  oppidum  reuerterunt: 
VII 82,  3.  4 ;  interiores  desperatis  campestribus 
locis  .  .  .  loca  praerupta  .  .  .  temptant;  huc  ea, 
quae  paraueraut,  conferunt.  multitudine  telorum 
ex  turribus  propugnantes  deturbant,  aggere  et 
cratibus  fossas  explent,  falcibus  uallum  ac  lori- 
cam  rescindunt:  VII86, 4.  5. 

iuteritns:  Labienus  interitu  Sabini  et 
(om.  p)  caede  cohortium  cognita  .  .  .  litteras 
Caesari  remittit  (c) :  V  47, 4. 

iutermitto  (opp.  continuare). 

1.  trausitiue ;  A.  =  uaeuum  reliuquere,  in- 
terualluiu  relinquere;  a)  de  loco:  quae  (pars 
oppidi)  intermissa  a  tiumine  et  palude  (^;  a 
paludibus  a;  edd.)  aditum  .  .  .  angustum  habe- 
bat :  VII 17, 1 ;  1  ab  infimis  radicibus  montis 
intermissis  circiter  passibus  CCCC  castra  fa- 
cere  constituit:  1,41,3;  t  quam   (plani- 

tiem)  intermissam  (a  addend.i)  collibus  tria 
milia  passuum  in  (c)  longitudinem  (c)  patere 
supra  demonstrauimus :  VII  70, 1 ;  1  cum 

hae  (e)  (cohortes)  perexiguo  intermisso  loci 
(del.  Np.)  spatio  inter  se  constitissent:  V  15, 
4 ;  mille  passuum  intermisso  spatio  castra  com- 
munit:  VI7, 4;  ut  .  .  .  (trabes)  paribus  inter- 
missis  (h;  Hotorn.;  intermissae  X;  edd.)  spatiis 
singulae  singulis  saxis  interiectis  arte  conti- 
neantur:  VII 23, 3;  hoc  intermisso  spatio  duas 
fossas  .  .  .  perduxit:  VII  72,3;  taleae  .  .  .  in 
terram  infodiebantur  mediocribusque  intermissis 
spatiis  omnibus  locis  disserebantur:  VII  73,9; 
milites  disponit  non  certis  spatiis  intermissis, 
.  .  .  sed  perpetuis  uigiltis  stationibusque :  1,21, 
3;  ab  eo  (uallo)  intermisso  spatio  pedum  DC 
alter  conuersus  in  contrariam  partem  erat  ual- 
lus:  3,63,2. 

b>  de  tempore:  diem  ti.  dies  p.  S'J3  b) 
(8  loc);  1  dum  ea  conquiruntur  et  confe- 

runtur,  nocte(?)intermissa  (?)  circiter  hominum 
milia  sex  .  .  .  prima  (?)  nocte  (?)  e  castris  Hel- 
uetiorum  egressi  ad  Rhenum  .  .  .  contenderunt : 
I  27,  4;  Ambiorix  statim  .  .  .  proticiscitur 
neque  noctem  neque  diem  intermittit :  V  38, 1 ; 
f  partem  :  V40, 5  u.  tempus;  t  at  illi 

intermisso  spatio  imprudentibus  nostris  .  .  . 
subito  se  ex  siluis  eiecerunt :  V  15, 3 ;  paruoque 
spatio  intermisso   .  .  .  conclamari  iussit:  3,75, 


221 


intermitto  —  interpello 


222 


2;  satis  longo  spatio  temporis  a  DyrrachinLs 
proeliis  intermisso  (intermissi  a)  .  .  .  tempt.iii- 
dum  Caesar  existimauit :  3, 84, 1 ;  paruoque  in- 
termisso  temporis  spatio  ac  rursus  renouato 
cursu    pila   miserunt:   3,93,1;  1    breui 

tempore  intermLsso  in  castra  legiones  reduxit: 
IV  34,2;  in  his  rebus  circiter  dies  X  consumit 
ne  nocturnis  quidem  temporibus  ad  laborem 
mili}.um  intermissis:  V11,G;  nulla  pars  noc- 
turni  temporis  ad  laborem  intermittitur :  V  40, 
5 ;  Treueri  .  .  .  totius  hiemis  nuUum  tempus 
intermiserunt,  quin  trans  Rhenum  legatos  mit- 
terent,  ciuitates  sollicitarent,  pecunias  polli- 
cerentur,  .  .  .  dicerent:  V55, 1;  cum  .  .  .  mili- 
tes  .  .  hortaretur,  ne  quod  omnino  tempus  ab 
opere  intermitteretur:  VII 24, 2;  Oae.sar,  ut 
reliquum  tcmpus  a  {om.  f)  labore  intermittere- 
tur,  milites  in  proxima  municipia  deducit:  1, 
32, 1 ;  (3, 84, 1  ct  93, 1  u.  spatium ;)  t  ipse 

triduo  intermisso  cum  omnibus  copiis  eos 
sequi  coepit:  I  26,6. 

](.  ---  ali(|uuiiuliu  omitt«rc;  a)  alqd:  sic 
neque  agri  cultura  nec  ratio  atque  usus  belli 
intermittitur:  IV  1,6;  t  interea  .  .  .  non 

intermissuros  consules  Pompeiumque  dilectus: 
1, 10,4;  dilectus  circa  (c)  urbem  intermittuntur: 
1,14,4;  t    pauluni    quidem    intermissa 

flamma  .  .  .  ccnturiones  recesserunt:  V43,  6; 
T[  honiiuum  niilia  CXXX  .  .  .  tota  nocte  con- 
tinenter  ierunt;  nullam  partem  noctis  itinerc 
intermisso  in  fines  Lingonum  die  quarto  per- 
uenerunt  {u.  CO):  126,5;  septimo  die,  cum 
iter  non  intermitteret,  ab  exploratorihus  certior 
factus  est:  I  41,  6;  neque  diurno  neque  nocturno 
itinere  intermisso  .  .  .  in  Lingones  contendit: 
VII  9,4;  quod  properans  noctem  dici  coniun- 
xerat  ncque  iter  intermiserat :  3,13,2;  Caesar 
.  .  .  parua  parte  (paruam  partem  ?)  noctis  itinere 
intermisso  mane  Dyrrachium  uenit:  3, 41, 6; 
eadem  celeritate  .  .  .  nocturno  itinere  non  in- 
termisso  .  .  .  ad  mare  peruenit :  3, 96, 4 ;  1 

qui  uectoriis  gnuiibusque  nauigiis  non  inter- 
misso  remigiindi  laborc  longaruni  nauiuni  cur- 
sum  adaequarunt  (c)  :  V  8,4 ;  t  qui  per  saccr- 
dotes  more  ciuitatis  intermissis  magistrati- 
bus  esset  creatus:  VII  33, 4;  1  eius  modi 

sunt  tempestates  (e)  consecutae,  uti  opus 
noccssario  intcrmitteretur:  11129,2;  neque  id- 
circo  Cnesar  opus  intermittit  (intermisit  Na''): 
1,42,3;  T[  milites  certiores  facit,  paulisjwr 

iiitcrnilttorcnt  proolium  .  .  .  scque  ex  lalioro 
rcriccrcnt:    1115,3;  ^    Cacsar  interniissa 

|V     profeclioiio  atquc  omnibus  rebus  postpositis 
™      ...  mittit:  V7,();  t  rationem  ntquo 

UHum  belli:  IV  1,6  u.  «gri  culturam;  t 


media  circiter  nocte  uento  intermisso  cursum 
non  tenuit:  V  8,2. 

b)  c.  inf.:  ex  eo,  quod  obsides  dare  inter- 
miserant,  .  .  .  suspicabatur :  IV  31,1. 

C.  =  non  perfipcre  (?):  qua  (fj;  quam  BM'; 
quiam  A;  quia  Q;  qua  nostrum  Fr.;  Hold.) 
erat  nostrum  opus  ([i;  Sclni.;  opus  erat  a; 
rell.  edfl.)  intermissum  (imperfectum  Nitsche), 
secunda  uigilia  silentio  equitatum  dimittit  (c): 
VII  71, 5. 

3.  intraiis.:  reliquum  spatium  .  .  .,  qua 
flumen  intermittit,  mons  continet:  138,5; 
t  hostes  neque  a  (c)  fronte  ex  inferiore  loeo 
subeuntes  intermittere  et  ab  utroque 
latere  instare  .  .  .  uidit:  1125,1. 

Nulluiu  diem  (tempus)  iiilermittere,  quln: 
V  55, 1 ;  VII 36, 4;  —  nocturnum  tempus 
ad  laborem  int.:  Vll,  6;  40,5;  —  tempus 
a  labore  (ab  opere)  int.:  VII 24,2;  1,32,1;  — 
longo  spatio  a  proeliis  (=  post  pr.)  inter- 
misso:  3,  84,  1;  —  pars  intermissa  a 
flumine  et  palude:  VII 17, 1;  planities  in- 
termissa  coIlibus(?):  VII  70,  1;  —  ab  in- 
fimis  radicibus  intermissis  passibus 
CCCC:  1,41,3;  sim.  3,63,2;  —  intermisso 
spatio  inter  se:  V15,4. 

Aducrb.:  necessario:  11129,2;  paulisper: 
1115,3;  paulum:  V43,6;  partem  uoctis: 
126,5;  cf.  3,41,5. 

iiiterneeio.  Internicio  scr/ptian  est  in 
Q,  iiiternitio  iii  JSil/ 1128,1;  iuternitio  in  Ca 
1 13,  7. 

prope  ad  internecionem  gente  ac  nomine 
Neruiorum  redacto:  II  28,1;  t  ne  com- 

mitteret,  ut  is  locus  .  .  .  ex  calamitate  poimli 
Romani  et  internecione  exercitus  nomeii 
caperet  aut  mcmoriam  proderet:  113,7. 

iutoriinntin»!*:  Pothinus  .  .  .  cum  ad 
Achillam  nuntios  mitteret  .  .  .,  indicatis  de- 
prehensisque  internuntiis  a  Caesare  est 
interfectus:  3,112,11;  —  post  paulo  tamen  in- 
tcrniintiis  ultro  citroque  missis  .  .  .  de  L. 
Doiiiitii  liiga  cogiioscunt:  1,20,4. 

iiit«'r|>ell4».  A.;  cuius  orationcni  (!ac- 
sar  iutcrpcllat :  1,22,5;  tt  qua  oratione 

pcrmoti  milites  crebro  etiam  dicentem  {add. 
f;  IH.;  om.  Na;  Np.,  Dh.)  interpcllabant,  ut 
magno  cum  dolore  infidclitatis  suspicioncm 
Hustincrc  uidcrentur  (qua  oratioiie  pcrnioti  .  .  . 
uidcrciitiir  o»i.  Iil):  2,33,1;  —  qiicm  ingrca- 
sum  iii  scrmoiicni  Pompciiis  iiitcrpcllauit  ct 
loqui  plura  prohibuit:  3,18,3. 

B. :  munitiones  .  .  .  ad  Humen  pcrductao  ex- 
pugnatis  iam  castris  Poiniici  propriam  (c)  ex- 
pcditaiiKpie    (c)    Caesaris     uictoriam     iiitor- 


223 


interpello  —  intersum 


224 


pellauerimt:  3,70,2;  siue  ipsormn  perturbatio 
siue  error  aliquis  siue  etiam  fortuna  partam 
iam  praesentemque  uictoriam  interpellauisset : 
3,73,5;  11  nos   esse  iniquos,   quod  in 

suo  iure  se  interpellaremus :  144,8;  —  T. 
Ampium  conatum  esse  pecunias  tollere  Epheso 
.  .  .,  sed  interpellatum  aduentu  Caesaris  pro- 
fugisse:  3,105,1. 

intorpouo.  A.  propr.:  ubi  aut  spatium 
inter  muros  aut  imbecillitas  materiae  postulare 
uideretur,  pilae  interponuntur:  2,15,2. 

B.  trsl. ;  a)  =  iiitericere :  paucis  dieljus 
interpositis  noctu  insidias  equitum  conlocauit: 
3,37,5;  1   Caesar  .  .  .  nulla  interposita 

dubitatione  legiones  .  .  .  educit:  VII 40, 1; 
1  hos  exspectari  equites  atque  eius  rei  causa 
moram  interponi  arbitrabatur :  IV  9, 3;  ut 
tridui  mora  interposita  equites  eorum  .  .  .  re- 
uertereutur:  IV  11,4;  ut  milium  VI  ad  iter 
addito  [ad  uadum]  circuitu  magnaque  ad  uadimi 
fluminis  mora  interposita  eos  .  .  .  consequeren- 
tur:  1,64,8;  recepto  Caesar  Orico  nulla  inter- 
posita  mora  ApoIIoniam  proficiscitur:  3,12,1; 
nulla  interposita  mora  .  .  .  impedimmta  om- 
nia  silentio  prima  nocte  ex  castris  Apolloniam 
praemisit:  3,75,1;  1[  hoc  spatio  inter- 

posito  reliqui  sese  confirmant:  VI  38,5;  longo 
interposito  spatio,  cum  diuturnitas  oppugna- 
tionis  neglegentiores  Octauianos  effecisset,  .  .  . 
inruperimt :  3,  9, 6 ;  spatiumque  interponendum 
ad  recreandos  animos  putabat:  3,74,3;  1 

neque  uUa  ad  id  tempus  belli  suspicione  in- 
terposita:  IV  32, 1. 

b)  =  iuipedieudi  ant  conflrmandi  eansa  alqd 
ponere,  dare,  faeere:  quod  neque  conloquium 
interposita  causa  toIK  uolebat  neque:  142,5; 
1  hoc  decreto  interposito  cohortatus  Haeduos 
.  .  .  exercitum  in  duas  partes  diuisit:  VII 34, 1; 
t  fidem  u.  fides  p.  1296  B.  (3  loc.) 

iMterpres:  cotidianis  interpretibus 
remotis  per  C.  Valerium  Procillum  {c)  .  .  . 
cum  eo  conloquitur:  1 19, 3;  —  Q.  Titurius  .  .  . 
interpretem  suum  Cn.  Pompeium  ad 
eum  mittit:  V36, 1. 

interpretor:  (druides)  sacriiicia  publica 
ac  priuata  procurant,  religiones  interpretan- 
tur:  VI  13, 4. 

(interritns:  quae  (cohortes)  praesidio 
castris  relictae  intritae  {ik;  interritae  vm-;  intrite 
h)  ab  labore  erant:  11126,2.) 

interrogo:  hi  (c)  (serui)  iam  ante  (c) 
edocti  (c),  quae  interrogati  prommtiarent, 
milites  se  esse  legionarios  dicunt:  VII  20,10; 
qui  (Pompeius)  .  .  .  ab  se  reliquisque  in  se- 
natu  interrogatus  omnia  .sibi  esse  ad  bellum 


apta  ac  parata  confirmauisset :  1,30,5;  —  La- 
bienus  .  .  .  captiuos  .  .  .  commilitones  appel- 
lans  et  magna  uerborum  contumelia  inter- 
rogans,  solerentne  ueterani  milites  fugere, 
in  omnium  conspectu  interfecit:  3,71,4. 

interrnnipo.  A.  propr.:  agmen:  1,64, 
1  u.  B.  iter;  f   hoc    se  colle  interruptis 

pontibus  Galli  fiducia  loci  continebant:  VII 
19, 2 ;  Vercingetorix  omnibus  interruptis  eius 
fluminis  pontibus  ab  altera  fluminis  (c)  parte 
iter  facere  coepit :  VII 34, 3 ;  cohortes  V  prae- 
missae  a  Domitio  ex  oppido  pontem  fluminis 
interrumpebant:  1,16,2;  subito  ui  (c)  uen- 
torum  (c)  et  aquae  magnitudine  pons  est  in- 
terruptus  (interrutus  h)  et  reliqua  multitudo 
equitum  interclusa :  1,  40, 3 ;  pons ,  qui  fuerat 
tempestate  interruptus  (praeruptus  f),  paene 
erat  refectus:  1,41,1;  tempestas  cooritur  .  .  . 
pontesque  ambo,  quos  C.  Fabius  fecerat,  uno 
die  interrupit:  1,48,2. 

B.  trsl. :  (Petreius)  conloquia  militum  in- 
terrumpit:  1,75,2;  T  cernebatur  .  .  .  nouis- 
simos  illorum  premi  uehementer  ac  non  num- 
quam  (c)  subsistere  {Vascos.;  sustinere  codd.; 
edd.)  extremum  agmen  atque  iter  {add.  Forchh.; 
om.  codd.;  ecld.)  interrumpi  (innmipi  Np.):  1,  « 
64,1;  T    quorum    mediam    orationem 

(media  oratione  hl)  interrumpunt  subito  undi- 
que  tela  immissa:  3,19,6. 

interscindo :  ut  .  .  .  aUi  turres  reduce- 
rent  aggeremque  interscinderent:  VII 24,  5; 
t  ut  .  .  .  castellum  .  .  .  expugnarent  pontem- 
que  interscinderent :  II  9, 4. 

intersnni.  A.  propr.  u.  inter  p.  200 
interesse  (3  loe.J. 

B.  trsl.;  a)  interesse  rei  =  adesse,  parti- 
cipem  esse:  qui  ordinis  essent  senatorii  bello- 
que  una  cum  ipsis  interfvussent:  3,83,3;  t 
quam  (partem  equitatus)  supra  commemoraui 
.  .  .  Mosam  transisse  neque  proelio  inter- 
fuisse:  IV 16, 2;  adcelerat  Caesar,  ut  proeUo 
intersit:  VII  87,5;  omnibus  interfui  proeliis:  3, 
87,2;  1  illi  (druides)  rebus  diuinis  in- 

tersunt,  sacrificia  publica  ac  priuata  procurant : 
VI 13, 4 ;  t  ab  iis  (c)  Caesar  haec  facta 

cognouit,  qui  sermoni  interfuerunt  (-rant 
Kindsch.) :  3, 18, 5. 

b)  iinpers.  interest:  a)  uou  additor, 
cuius  iutersit;  aa)  sequ.  (ace.  c.)  iuf.:  magni 
interesse  arbitrabatur  eius  auctoritatem  inter 
suos  quam  plurimum  ualere:  V4, 3;  magni  in- 
teresse  etiam  in  rehquum  tempus  ad  opinionem 
Galliae  existimans  tantas  uideri  It.aUae  facul- 
tates,  ut:  VI  1,3;  etsi  magni  interesse  arbitra- 


225 


intersum  —  intra 


226 


batur  quam  primum  oppido  potiri  cohortesqne 
ad  66  in  castra  traducere:  1,21,1. 

pfl)  sequ.  inlerrog-.  obl.:  neque  interesee, 
ipsosne  interficiant  impedimentisne  exuant :  VII 
14,8. 

[i)  additur,  cuius  intersit:  docet,  quanto 
opere  rei  publicae  communisque  salu- 
tis  intersit  manus  hostium  distineri:  115,2; 
interesse  rei  publicae  et  (ut  «)  communis  sahi- 
tis  se  cum  Pompeio  conloqui:  1,24,5;  ^i 

condiciones  pacis  .  .  .  Romae  ab  senatu  ct  a 
populo  peti  debere.  t  interea  et  rei  pubhcae 
<debere.  id  interesse  rei  publicae  Madu.)  et 
ipsis  placere  oportere:  3,  10,  9. 

internallniii.  (Semper  ad  loeuni pertinet.) 

A.  obi.:  ea  autem  qu.-jc  diximus  interualla 
grandibus  in  fronte  (e)  saxis  efferciuntur 
<c):  VII  23,2;  f  his  conlocatis  .  .  .  alius 

insuper  ordo  additur,  ut  idem  illud  interual- 
lum  seruetur  neque  inter  se  contingant  trabes, 
sed  paribus  intermissis  (c)  spatiis  singulae  sin- 
gulis  saxis  interiectis  arte  contineantur:  VII 
23,3. 

IJ.  abl.:  quod  oppidum  a  Corfinio  VII  mi- 
lium  interuallo  abest:  1,18,1;  —  trabes 
derectae  .  .  .  paribus  interuallis,  distantes 
iivtcr  se  binos  pedes,  in  solo  conlocantur: 
VII  23, 1;  Vercingetorix  castris  prope  oppidum 
positis  (c)  mediocribus  circum  se  inter- 
uallis  separatim  singularum  ciuitatum  (e)  co- 
pias  conlocauerat:  VII  3G, 2;  —  rex  .  .  .  sex 
milium  passuum  (c)  interuallo  a  (c)  Sa- 
burra  consederat:  2,38,3;  —  item  equites 
Ariouisti  pari  interuallo  constiterunt: 
143,2;  cum  (c)  in  dextro  comu  legio  duo- 
dccima  et  non  magno  ab  (om.  a)  ea  (om. 
h)  interuallo  septima  constitisset:  II 23, 
4;  —  suas  copias  .  .  .  eduxerunt  generatimque 
constit  uer  u  n  t  (instituerunt  /^'■'[i)  paribus 
(l)aribuHque  ^^'(i)  interuallis,  Harudes  (c), 
MarcomannOB  (c),  .  .  .  Suebos:  151,2;  — 
tigna  bina  .  .  .  interuallo  pedum  duorum 
inter  se  iungebat:  IV  17,3;  —  ut  numquam 
confcrti,  sed  rari  niagnisque  intcruallis 
proeliarentur:  Vl(j,4;  —  eo  die  quo  con- 
Bucrat  intcruallo  hostes  sequitur  ot  milia 
passuum  tria  ab  corum  castris  castra  ponit:  I 
22, 5;  —  contraria  duo  (tigua)  .  .  .  interuallo 
pedum  quadragenum  (.XL.  (i)  ab  inferiore 
liartc  .  .  .  statuobat:  IV  17,  5. 

ini<'rn«>niA :  lioc  ijiso  tcmpore  et  casu 
ftermaiii  <i|uitcs  inlcrucniunt:  VI37,  1; 
Komani  si  casu  iiitcruciicriiit  ([i;  intorucni- 
rent  a),  fortunac,  si  ulicuius  indicio  uocati, 
huic  liubendam  gratiain:  VII 20, 6. 

1juk(c,  (liKiNur.     11. 


internentn(s) :  ut  perpaucae  ex  omni 
numero  (naues)  noctis  interuentu  ad  terram 
peruenerint  (c) :  III 15, 5. 

intexo:  scutis  ex  cortice  factis  aut  uimi- 
nibus  intextis  .  .  .  eruptionem  fecerunt:  II 
33,2. 

intoleranter:  sed  intolerantius  Gallos 
insequentes  legio  decima  tardauit:  \ril  51, 1. 

iutra.  A.  de  loeo;  a)  e.  nerbis  a)  rao- 
ucndi,  iaciendi,  sim.:  monet,  ut  tragulam  cum 
epistula  .  .  .  intra  munitionem  (munitiones  [i) 
castrorum  abiciat:  V48,5;  f  tela  intra 

munitionem  ex  omnibus  partibus  coiciunt: 
V51,2;  equites  plerumque  omnes  tela  intra 
uallum  coiciebant:  V  57,  3;  illi  ...  silentio 
adgressi  "(c)  imiuersi  (^p.:  uniuersas  codd.) 
intra  (Oh;  inter  Nafl)  multitudinem  sagittas 
coiciebant:    3,50,1;  t   'ntra   oppida   ac 

muros  (murosque  [i)  compelluntur:  VII  65, 
2;  Caesar  Pompeianis  ex  ftiga  intra  (inter  Oafl) 
uallum  compulsis  .  .  .  milites  cohortatus  est: 
3, 95, 1 ;  1  qui  .  .  .  Teutonos  Cimbrosque 

intra  fines  (c)  suos  ingredi  prohibuerint  (c): 
114,2;  nostrosque  intra  munitiones  ingredi  pro- 
Iiibebant:  V9,  G;  t  quod  intrare  intra 

praesidia  periculosum  putabat :  VII 8, 1 ;  f 

Petrosidius  aquilifer  .  .  .  aquilam  intra  uallum 
proiecit:  V37,5;  1  qui  (Sequani)  intra 

fines  suos  Ariouistum  recepissent:  132,5; 
impedimeiita  inter  (intra  Np.)  legiones  reci- 
piuntur:  VII  G7, 3;  Pompeius,  ubi  nihil  profici 
equitatu  coguouit,  .  .  .  rursum  eum  nauibus  ad 
se  intra  munitiones  recipit  (recepit  /():3, 58, 2; 
—  se  in  castra  munitionesque  suas  (se  intra 
munitiones  suas  fi)  recipiunt:  1116,3;  ambo 
incolumes  .  .  .  sese  intra  munitiones  (intra 
luun.  se  [i)  recipiunt:  V  44,  13;  hos  montes 
intrare  cupiebant  (Np.;  intra  se  recipiebant 
coikl.;  intniflse  cupiebant  EIIofl'»i.;  hos  intra 
montes  se  recipiebant -4W.) :  1,G5, 4;  t  Ver- 
cingetorix  .  .  .  suos  intra  munitiones  reduxit: 
VII  51,4;  sub  uesperum  Caesar  intra  hanc  fos- 
sam  legiones  reducit:  1,41,6. 

[i)  c.  ;iliis:  intra  haec  tegimenta  abditi 
atque  muniti  parietcs  lateribus  cxstruebaut:  2, 
9,(5;  t  iyissuin  profectus  iiaucs  onenirias 

XXX  a  M.  Antonio  rclictas  iiitra  portum  ad- 
gressus  omnes  incendit:  3,40,5;  t  "t 

intra  munitioncm  et  siue  timoro  et  siue  stationi- 
bus  aquari  possent:  1,73,3;  t  "'  intra 

siluas  aciem  ordiiiesque  conslituerant:  II 
19,  (i;  t  iutra  cas  silua.s  hostcs  iu  occulto 

BCso  contincbant:  II  IS,;!;  l.abiouus  suos 
intra  inunilioucm  contincbat:  V57,4;  omnea 
8U08  custodiis  intra  ciistra  coutinuit :   V  58, 1 ; 

15 


227 


intra 


intus 


228 


postero  die  omnem  exercitum  intra  fossam  con- 
tinet:  1,42,1;  militesque  omnes  intra  uallum 
castrorum  (c)  continuit:  3,76,1;  %  cum 

hostem  (e)  intra  portas  esse  existimarent:  VII 
47,4;  non  minus  qui  intra  munitiones  erant 
perturbantur  GalU  (c) :  VII  70,  6;  multaque 
erant  intra  eum  locum  manu  sata:  3,44,3;  qui- 
que  intra  praesidia  Pompei  fuissent :  3, 83, 3 ; 
t  legionibusque  (c)  (intra  uineas  add.  fi ;  extra 
castra  uineas  add.  BM;  extra  uineas  AQ;  inter 
castra  uineasque  add.  BeUer;  Dt.,  Hokl.;  ego 
del.)  in  occulto  expeditis  (c):  VII 27,  2;  t 
(cum  t  interea  (iutra  eam  R.  Menge)  contigna- 
tionem  parietes  exstruereutur:  2,9,3;)  2,9, 
6  u.  abdere;  T[  (eam  (c)  (contabulationem) 

in  parietes  instruxeruut  (-rant  Nhl;  —  eamque 
intra  parietes  incluserant  Giace.}:  2,9,1;) 
1  muniti:   2,9,6  u.   abdere;  Tf  Caesar 

.  .  .  intra  has  ^crales)  .  .  .  fossam  tectis  mili- 
tibus  obduci  iussit:  3,46,1;  1  ne  inlra 

munitionem  opprimeretur:  3,69,3;  1 

relinquere:  3,  40,5  u.  adgredi;  \  serere: 
3,44,3  u.  esse;  frumenta  enim,  quae  fuerant 
intra  munitiones  sata,  consumpserant:  3,58,3; 
1  quod  expeditior  erat  quam  ii  (c),  qui  inter 
(intra  B'^^}  aciem  uersabantur:  152,7;  iam 
cum  intra  uallum  nostri  uersarentur:  3,  96, 3. 

b)  c.  sulbst.:  non  illi .  .  .  ancipitem  terrorem 
intra  extraque  munitiones  .  .  .  causae 
fuisse  cogitabant :  3, 72, 2. 

B.  dc  tempore:  qui  (Germani)  inter  (intra 
&'■}  annos  XIIII  tectum  non  subissent:  136, 
7;  intra  annum  uero  uicesimum  feminae  noti- 
tiam  habuisse  in  turpissimis  habent  rebus:  VI 
21,5. 

iiitritn!^:  quae  (cohortes)  praesidio  ca- 
stris  relictae  intritae  {ik:  interritae  ao-;  intrite 
h;  integrae  f;  a'  om.  h.  l.}  ab  labore  erant: 
III  26,  2. 

1.  iiitro,  intrare.  A.  intr.:  quod  (Luc- 
terius)  intrare  intra  praesidia  periculosum 
putabat:  VII 8,1;  *{  quo  (quod  a}  non 

modo  nou  ( CC}  intrari,  sed  ue  perspici  quidem 
posset  (c)  :  1117,4;  quo  qui  intrauerant  (-uerat 
B^}  se  ipsi  (ipse  B')  acutissimis  uallis  iudue- 
b.aut:  VII  73,  4. 

15.  trausit. :  cum  .  .  .  primae  .  .  turmae  (tur- 
bae  af}  insidias  intrauissent:  3,38,3;  t 

ne  quem  (neque  Nx)  locum  (ne  quo  loco  0} 
nostri  intrare  atque  ipsos  .  .  .  circumuenire 
possent:  3,44,4;  1  hos  montes  intrare 

cupiebant  {Np.;  intra  se  recipiebant  codd.;  in- 
trasse  cupiebant  Em.  Eoffm. ;  hos  intra  montes  se 
recipiebant  Ald.}:  1,65,4. 


2.  intro  (aduerb.):  quo  simul  atque  intro 
(intus  0}  est  itum:  3,26,5. 
introdnco.    A.  propr. ;  a)  additur,  quo : 

in  fines  u.  ^ne»  p.  1305  i^J^)  (.3  loc);  ^ 

nostri  .  .  .  nacti  portum  ...  eo  naues  in- 
troduxerunt :  3,  26,  4. 

b)  nou  additiu' ,  (luo  :  quod  oppidum  Attius 
cohortibus  introductis  teneb.it:  1, 12, 3;  1[ 
Varus  praesidium,  quod  introduxerat ,  es 
oppido  educit:  1,13,2. 

]}.  trsl.:  nouum  in  re  publica  (rem  publi- 
cam  N)  introductum  exemplum  queritur,  ut 
tribunicia   intercessio  .  .  .  opprimeretur:  1,7,2. 

introeo  :  centuriones  .  .  .  nutu  uocibusque 
hostes,  si  introire  uellent,  uocare  coeperunt:  V 
43,6.     Cf  a.  intro. 

introitns.  A.  =  ro  Eiaiivai:  iis  autem 
inuitis,  a  quibus  Pharus  tenetur,  non  potest 
esse  propter  angustias  nauibus  introitus 
in  portum :  3,112,4;  t  ne  militum  in- 

troitu  et  uocturni  temporis  licentia  oppidum 
diriperetur :  1,  21, 2. 

B.  =  aditus:  crebris  arboribus  succisis  om- 
nes  introitus  erant  praeclusi:  V9,5;  t 
turrim  (c)  effectam  ad  ipsum  introitum 
portus  opposuit:  3,39,2. 

iutroniitto:  centuriones:  VII  12,4  u. 
mUites ;  f  nocte  una  intromissis  equiti- 

bus  omnium  iinitimarum  ciuitatum  (c)  .  .  . 
omnes  suos  custodiis  intra  castra  continuit:  V 
58,1;  t  legiones  .  .  .  portis  incensis  in- 

tromittit  atque  oppido  potitur:  VII  11,8;  t 
refractis  portis  .  .  .  atque  intromissis  (inmissis 
[i)  militibus  nostris  .  .  .  uendidit:  1133,6; 
centurionibus  et  paucis  militibus  intromissis, 
qui  arma  iumentaque  conquirerent ,  equitatus 
hostium  procul  uisus  est :  VII 12, 4. 

introrisns:  ut  non  facile  introrsus  per- 
spici  posset  (c):  1118,2;  t  hanc  (e)  (sU- 
uam)  longe  introrsus  pertinere:  VI  10,  5; 
t  laqueis  falces  auerteb.int ,  quas  cum  desti- 
nauerant,  tormentis  introrsus  reducebant: 
VII22,2;  t  hae  (c)  (trabes)  reuinciuntur 
(c)  introrsus  {a;  extrorsus  a/«)  et  multo  aggere 
uestiuntur:  VII 23,  2;  materia  .  .  .,  quae  per- 
petuis  trabibus  *pedum  *quadragenum  plerum- 
que  introrsus  reuincta  neque  perrumpi  neque 
distrahi  potest:  VII  23,  5. 

introrninpo:  quod  ea  ([i;  eas  a)  non 
posse  introriunpere  mdebantur:  V51,4. 

intueor:  (animaduertit  Sequanos)  tristes 
capite  demisso  terram  intueri:  132,2. 

intns:  erat  unus  intus  Neruius,  nomine 
Vertico:  V45, 2;  contirmatur  (c)  opinio  bar- 
baris  .  .  .  nullum    esse   iutus  praesidium:   VI 


229 


intiis 


inuitus 


230 


I 


37,9;  t  ueriti,  ne  angustiis  intercluderen- 

tur,  cum  extra  et  {om.  a)  intus  hostem 
haberent:  3,69,  4. 

[Fulso :  sua  sponte  ad  Caesarem  in  ius  <in 
ius  Quilielmus ;  intus  0«)  adierunt  {u.  CC) : 
1, 87, 2.] 

inaado:  quibus  rebus  Komam  nuntiatis 
tantus  repente  terror  inuasit,  ut:  1,14,1. 

innclior:  ipse  (luba)  equo  in  oppidum 
uectus  (inuectus  Ciacc.)  .  .  .  quae  fieri  uellet 
Vticae  constituit :  2, 44, 3. 

inacnio.  A.  propr.;  a)  alqd:  frumenti 
quod  fnuentum  est  in  publicum  conferunt:  1, 
36,3;  t  est  etiam  genus  radicis  inuen- 

tum  ab  iis  <c) ,  qui :  3, 48, 1 ;  %  perpauci 

.  .  .  lintribus  inuentis  sibi  salutem  reppe- 
rerunt  {CC):  153,2;  t  ad  Ligerem  uenit 

uadoque  per  equites  inuento  .  .  .  incolumem 
exercitum  traduxit:  VII  56, 4. 

b)  ulqni:  Roscius  cum  <c)  Caesare  Capuam 
peruenit  ibique  consules  Pompeiumque 
inuenit  (conuenit  Paul):  1,10,1;  W  fiui- 

liuios  (Termauos  sollicitare  . . .  non  desistunt.  . . . 
iuuentis  nou  uuUis  ciuitatibus  iure  iurando 
inter  se  confirmant:  VI  2, 2;  H  Tubero, 

cum  in  Africam  uenisset,  inuenit  in  prouin- 
cia  cum  imperio  Attium  Varum:  1,31,2. 

JJ.  trsl.;  a)  =^  luiimaduertere ,  uidere,  co- 
g-noscere ;  a)  e.  obi.:  scutoque  ad  eum  relato 
Hcaeuae  centuriouis  inuenta  sunt  in  eo  fora- 
mina  CXX  (c):  3,53,4. 

(i)  c.  dupl.  acc. :  sescentas  eius  generis 
cuius  supra  demonstrauimus  naues  ct  longas 
XXVIII  inuenit  instructas  (structas 
llartx):  V2,  2;  reliquas  (naues)  paratasad 
uauigandum  atque  omnibus  rebus  instruc- 
tas  inuenit:  V5,  2;  naues  inuenit  refectas: 
V  23, 1 ;  t  ipsis ,  ad  quorum  commodum 

pertincbat,  durior  inueutus  est  Coclius: 
3, 20,  4. 

y)  c.  acc.  c.  inf . :  naues  .  . .  inuenit  instruc- 
tas,  neque  multum  abesse  ab  eo,  quin  paucis 
dicbus  deduci  i)ossint:  V2,  2;  postea  uero  .  .  . 
bouiiiuiiu  adliibita  sollertia  {u.  CC)  inueiituiu 
cst  uiaguo  cHse  usui  posse,  si:  2,8,3. 

b)  =  coini»ci'ire:  iuueniebat  ex  capliuis  (r) 
Babim  Jlunicii  a  {(•)  castris  suis  non  aiuplius 
milia  paHsuuni  decem  abesse:  1116,1;  llf 
reporit  .  .  .  l'onipeium  remanero  Brundisii .... 
neque  ccrtum  inueiiiri  (-nire  Paul)  poterat, 
obliiu'ii<Iiiic  iiruiuliHii  causa  ibi  remansissot 
.  .  .  aii  iuopia  imuiuiii  ibi  rcsliliHsel:  1,25,3. 

iiiuoiilwi':  iiunc  (Alercununi)  oinniuiii  in- 
uenloreiu  artiuni  fcrunt:  Vil7,l;  1 

huiuB   (c)   to   paono  priucipem   copiae  atquo 


inuentorem  bene  de  nomine  ac  dignitate  po- 
puli  Komani  meritum  esse  existimare  debemus : 
a/*.  Cic.  Brut.  253. 

inneterasco:  populi  Romani  exercitum 
hiemare  atque  inueterascere  in  Gallia  moleste 
ferebant:  111,3;  —  fere  fit,  quibus  quisque  in 
locis  miles  inueterauerit,  ut  multum  earum 
regionum  consuetudine  moueatur:  1,44,3;  — 
inueterauerant  hi  omnes  (inuet.  homines  a) 
compluribus  Alexandriae  bellis :  3, 110,  6 ;  t 

ut  uihil  nisi  hiberna  recusent  atque  hanc  in- 
ueterascere  (inueterescere  7.)  consuetudinem 
nolint:  V41,5. 
inniccm  «.  in  1.  C.  f)  p.  114  (3  (4)  loe.). 
innicta^:  intellecturum,  quid  inuicti  Ger- 
m  a  n  i  .  .  .  uirtute  possent :  I  36,  7. 

iuaidco:  sibi  omnes  fere  finitimos  esse 
inimicos  ac  suae  uirtuti  inuidere:  1131,5. 

inniflia:  Romani  .  .  .  quid  uolunt  nisi 
inuidia  adducti  quos  fama  nobiles  potentes- 
que  bello  cognouerunt,  .  .  .  his  aeternam  in- 
iungere  seruitutem?  VII  77,15;  a  quibus  de- 
ductum  ac  deprauatum  Pompeium  queri- 
tur  i  n  u  i  d  i  a  atque  obtrectatione  laudis  suae : 
1,7,1. 

inniolatns:  quod  (legatorum)  nomen  ad 
(apud  ef)  omnes  nationes  sanctum  inuio- 
latumque  semper  fuisset:  1119,3. 

Iuni»«itata!^ :  communi  enini  fit  uitio  na- 
turae,  ut  inuisitatis  {Elberl.:  inuisis  latitatis  Nx; 
inusitatis  IJb.;  inprouisis  Freudenb.;  Dt.;  in- 
uisis  latitantibus  0;  inuisis  [latitatis]  Np.;u. 
CC)  atque  incognitis  rebus  magis  confidamus 
uehementiusque  exterreamur:  2,4,4. 
(iunifiius  u.  iiiiii<«itata!!i.) 
iiinito.  A.  propr. :  ut  in  conloquium  uenire 
inuitatus  (Ariouistus)  grauaretur:  135,2; 
(refcrunt  consules  de  re  publica  t  in  ciuitate 
(inuitati  Hell.):  1,1,2;)  alii  suos  in  castra  in- 
uitandi  causa  adducunt,  aUi  ab  suis  abducun- 
tur  (adduc.  ald):  1,74,4;  t  missas  lega- 

tiones  ab  non  nuUis  ciuitatibus  ad  Germanos 
inuitatosque  eos,  uti  ab  Kheno  discedereiit :  IV 
6,3. 

IJ.  trsl.  (=  Impcllere):  quibus  omiiilnis  rcbus 
bostes  inuitati  copias  traducunt:  V51,l;  1 
horum  fuga  nauium  onerariarum  magistros 
incitabat   (iuuitabat   Paul):    2,43,3;  t 

(Sugambri)  inuitati  praeda  longius  procedunt': 
VJ35,  7;  —  alii  (uiilitcs)  .  .  .  ad  Iiacc  repe- 
tcnda  imiitali  piiipiri(|iiitatp  superionim  ciistro- 
ruiii  .  .  .   imlliiiu  ii>liiu|iicl)!iiit:  3,76,2. 

iiiuituM.  A.:  iiuiiti  siiiiiiiuu'  spci  adu- 
lcscenlcs  J^Iporedorix  ct  Viridoiuarus  Vcr- 
cingetoiigi  paront;   V1JG3,9:  —   uti  ct  uia- 


231 


inuitus  —   ipse 


232 


tores  etiam  inuitos  (etiam  inuitos  del.  Hartx) 
consistere  cogant  et:  IV  5, 2;  —  —  neu  dimi- 
care  inuitus  cogeretur  (Caesar):  3,112,8; 
Scipio  suspicatus  fore,  ut  postero  die  aut  in- 
uitus  dimieare  cogeretur  aut:  3,37,4;  — 
minis  amicorum  Pompei  plerique  compulsi 
inuiti  (inulti  k)  et  coacti  Scipionis  senten- 
tiam  sequuntur:  1,2,6;  —  neu  quis  inui- 
tus  sacramentum  (e)  dicere  cogatur:  1,86,4; 
—  haec  tamen  dicere:  uenisse  inuitos,  eiec- 
tos  domo:  IV  7,3. 

B. :  (M.  Coelius  Kufus  praetor  causa  debi- 
torum  suscepta  initio  magistratus  (inuito 
magistratu  Voss.)  tribunal  suum  iuxta  C. 
Trebonii,  praetoris  urbani,  sellam  conlocauit:  3, 
20,1;)  —  qua  (uia)  Sequanis  inuitis  propter 
angustias  ire  non  poterant:  19,1;  —  si  se  in- 
uito  transire  conarentm-:  18,2;  si  se  inuito 
Germanos  in  Galliam  transire  non  aequum 
existimaret:  IV  16,4;  — •  quod  eo  iuuito  iter 
per  prouinciam  per  uim  temptassent:  114,3; 
iis  (is  afh;  his  01)  autem  inuitis,  a  quibus 
Pbarus  tenetur,  non  potest  esse  propter  an- 
gustias  nauibus  introitus  in  portum:  3,112,4. 

innolao.  A.  =  uoluere  iu  alqd:  cupas 
taeda  ac  pice  refertas  .  .  .  in  musculum  deuol- 
uunt.  inuolutae  (deuolutae  Lipsius)  labuntur, 
delapsae  .  .  .  ab  opere  remouentur:  2,11,2. 

B.  —  uelare :  reliqui  .  .  .  repentino  periculo 
exterriti  sinistras  sagis  inuoluimt:  1,75,3; 
t  (antecedebat  testudo  . . .  conuoluta  (euoluta 
Ohl;  inuoluta  Oiace.)  omnibus,  quibus  .  .  .  la- 
pides  defendi  possent :  2,  2, 4.) 

innsitatns.  A.  pos.:  et  nauium  figura 
et  (e)  remorum  motu  et  inusitato  (inuisitato 
Q)  genere  tormentorum  permoti  biirbari 
constiterunt :    IV  25,  2;  T[  erat  noua 

et  inusitata  belli  ratio  cum  tot  castel- 
lorum  numero  tantoque  spatio  et  tantis  muni- 
tionibus  et  toto  obsidiouis  genere,  tum  etiam 
reliquis  rebus :  3, 47, 1 ;  \  (communi  enim 

(c)  fit  uitio  naturae,  ut  inuisitatis  {Elberl.;  in- 
uisis  latitatis  JS\;  inusitatis  Db.;  u.  CC) 
atque  incognitis  rebus  magis  coutidamus 
uehementiusque  exterreamur:  2,4,4;)  T[ 

noua  atque  inusitata  specie  commoti  le- 
gatos   ad  Caesarem  de  pace  miserunt:  1131,1. 

B.  comi).:  naues  longas,  quarum  et  species 
erat  (c)  barbaris  inusitatior  et  motus  ad  usum 
expeditior:  IV25, 1. 

inutili!^.  A.  ad  al<id:  uti  ...  equita- 
tum  .  .  eius  ad  rem  gerendam  inutilem  effi- 
ceret:  3,43,3;  —  compluribus  (c)  nauibus 
fractis  reliquae  cum  (c)  essent  funibus,  ancoris 
reliquisque  armamentis  amissis  ad  nauigandum 


inutiles:  IV  29,  3;  —  magno  coorto  imbre  (c) 
non  inutilem  hanc  ad  capiendum  consilium 
tempestatem  arbitratus  est  (c):  VII  27,1; 
t  mulieres  quique  per  aetatem  ad  pugnam  in- 
utiles  (esse  a(kl.  B-^)  uiderentur:  1116,5; 
eorum  corporibus,  qui  aetate  ad  beUum  inutiles 
(inut.  ad  b.  [i)  uidebantur,  uitam  tolerauerunt: 
VII 77, 12. 

B.  alci  rei:  ut  ii  (c) ,  qui  ualetudine  aut 
aetate  inutiles  sint  ([i;  sunta;  eM.)  bello,  op- 
pido  excedant :  VII  78, 1 . 

ipse.  A.  in  uarrationc;  a)  addit.  subst.; 
a)  appellat. :  id  (frumentum)  erat  perexiguum 
cum  ipsius  agri  natura,  .  .  .  tum  quod  Pom- 
peius  .  .  .  frumentum  .  .  .  omne  .  .  compor- 
tarat  (c):  3,42,5;  1  quid  hominum  milibus 
LXXX  (c)  uno  loco  interfectis  propiuquis  .  .  . 
nostris  animi  fore  existimatis,  si  paene  in  ipsis 
cadaueribus  proelio  decertare  cogentur:  VII 
77, 8 ;  1   omnis  noster  equitatus ,  omnis 

nobilitas  interiit  ....  haec  ab  his  (fl;  Schn.; 
ipsis  a;  rell.  edd.)  cognoscite,  qui  ex  ipsa 
caede  fugerunt  {CO):  VII  38,3;  *{  castra 

.  .  .  mimire  (c)  iubet.  ab  his  (ipsis  fJ;  Flod.) 
castris  oppidum  Remorum  nomine  Bibrax 
aberat  miUa  passuum  octo:  116,1;  Tf  Ca- 

lenus  Delphos,  Tbebas,  [et]  Orchomenum  uolun- 
tate  ipsarum  ciuitatium  (c)  recepit:  3,55,3; 
t  (completur  urbs  f  et  ius  {x,;  ad  ius  0;  et 
ipsum  Hug;  Db.;  u.  CC)  comitium  tribunis, 
centmionibus,  euocatis  (c):  1,3,3;)  \  nulla 
fuit  ciuitas,  quin  .  .  .  partem  senatus  Cordu- 
bam  (c)  mitteret  ....  simul  ipse  Cordubae 
conuentus  per  se  portas  Varroni  clausit, .  .  . 
disposuit ,  .   .   .   retLnuit :  2, 19, 3 ;  t   eo 

legiones  XII,  equitatum  omnem  uenire  iusse- 
rat  ....  atque  eae  (Jil;  heae  af;  hae  0  in 
ras.;  edd.)  ipsae  copiae  hoc  infrequentiores 
[copiae]    imponuntur,    quod:    3,2,3;  t 

nec  dabat  suspicionem  fugae  quisquam.  ipse 
dux  hostium  Camulogenus  suis  aderat  atque 
eos  cohortabatiu'  (c) :  VII  62,5;  omnium  ordi- 
num  partes  in  misericordia  constitisse,  ipsos 
duces  a  pace  abhorruisse:  1,85,3;  f  quod 

illis  prohibere  erat  facile  cum  ipsius  flumi- 
nis  natura  atque  aquae  magnitudine,  tum  quod: 
1,50,2;  t  ut  ipsa  fortuna  illum  (ipsum 

N)  obicere  Pompeio  uideretur:  3,79,3;  t 

cum  Cimbris  et  Teutonis  a  C.  Mai-io  pulsis 
non  minorem  laudem  exercitus  quam  ipse  im- 
perator   meritus  uidebatur:    140,5;  t 

quo  (senatus  consulto)  nisi  paene  in  ipso  urbis 
incendio  .  .  .  numquam  ante  descensum  (c) 
est:  1,5, 3;  f  Britanniae  pars  interior  (c)  ab 
iis  (c)  incolitur,  quos  natos  in  insula  ipsa  (p; 


233 


ipse  (A.  a» 


234 


ipsi  a;  edd.)  memoria  proditum  dicunt:  V12, 
1 ;  t  faucibusque'  portus  uauem  onerariam 

submersam  obiecit  et  liuic  alteram  adiunxil ; 
super  quas  turrim  (e)  edectam  ad  ipsum  in- 
troitum    portus    opposuit:   3,39,2;  \ 

si  continere  (c)  ad  signa  manipulos  uellet  (e), 
.  .  .  locus  ipse  erat  (erat  ipse  (i)  praesidio 
barbaris :  VI 34,  6 ;  aegre  portas  nostri  tuentur ; 
reliquos  aditus  locus  ipse  per  se  munitioque 
defeudit:  VI 37, 5;  constituunt  .  .  .  bellum  ad 
Ilerdam  propter  ipsius  loci  oportunitatem  gerere : 
1,38,4;  1  esse  non  uuUos,  .  .  .  qui  pri- 

uatim  plus  possint  (c)  quam  ipsi  (ipse  Ciacc.) 
magistratus:  117,1;  t  administran- 

tibus  M.  Antonio  et  Fufio  Caleno  multum  ipsis 
militibus  hortantibus  neque  uUum  periculum 
pro  salute  Caesaris  recusaiitibus  .  .  .  naues 
Boluunt:    3,2(5,1;  f    multa  huc  rainora 

nauigia  addunt,  ut  ipsa  multitudine  nostra 
classis  terreatur:  1,5G,  2;  t  (munitio: 

VII  20, 3  u.  b)  a)  locus ;)  t  si  mons  erat 

ascendendus,  facile  ipsa  loci  natura  periculum 
repellebat:  1,79,2;  t   quod  plerumque  iis 

(c)  accidere  consueuit,  qui  in  ipso  negotio 
consilium  capere  coguntur :  V  33, 1 ;  1  per- 

specto  urbis  situ  .  .  .  (alesiam  add.  fi)  circum- 
uallare  instituit.  ipsum  enit  oppidum  Alesia 
{om.  fi)  in  colle  summo  admodum  edito  loco: 
VII 69, 1;  castra  .  .  .  conspicit  .  .  .  admodum 
munita  natura  loci,  una  ex  parte  ipso  opj)ido 
Vtica,   altera:  2,25,1;  H  meridiano  tem- 

porc,  cum  alius  discessisset ,  alius  ex  diutiuo 
labore  in  ipsis  operibus  quieli  se  dcdisset:  2, 
14,  I;  II  portae:  VI  42,  2  u.  ualhun;         1 

adueutu  nauium  profectiouem  parare  incipit  ct 
.  . .  ne  Bub  ipsa  profectione  milites  oppidum 
{CC)  inrumperent,  portas  obstruit:  1,27,3;  t 
quae  (jjracsidia)  e.x  ipsa  coacta  (c)  prouiucia 
ab  L.  Caesare  leguto  ad  omnes  partes  oppone- 
bantur:  VII  05, 1;  t  erat  e  regione  oppidi 

collis  sub  ipsis  radicibus  nioutis:  VI13(),5; 
hoc  pugnabatur  loco  et  propter  augustias  iui- 
quo  et  quod  sub  ipsis  radicibu»  montis  con- 
stiterant:  1,45,6;  U   atque  ego  cum  ex 

ipsa  re  maguam  capio  uoluptateni,  tum  meum 
factum  i^robari  abs  te  triumpho  gaudio  (c);  ap. 
Cic.  ad  All.  IX  16,2;  t  rcgis:  II  13,1  u. 

(i)  (iidlia;  est  ergo  iu  genere  et  sunctitas  regum, 
qui  plurimum  iuter  homiues  pollent,  et  caeri- 
mouia  deorum,  quorum  ipsi  in  potcstato  suut 
reges:  ap.  Huct.  6;  t  duao  legiones  .  .  . 

prolligatis  Voromanduis  (c)  .  .  .  ex  loco  supe- 
rioro  iu  ijmis  lluiMinis  rijiis  iiriicliabaMtur:  II 
23,3;  inter  binu  castru  .  .  .  lliinieM  [IumIiiiii| 
intorerat  Apsus  (c)   ....   mittit  1'.  VutiMiiiiii 


legatum  ad  ripam  ipsam  fluminis:  3, 19, 2;  \ 
id  uero  militibus  fuit  pergratum  et  iucundum, 
ut  ex  ipsa  significatione  coguosci  potuit: 
l,8(j,  1;  t  iamque  frumenta  maturescere 

incipiebant,  atque  ipsa  spes  inoiiiam  sustenta- 
bat:  3,49,1;  t  strepitus:  IV33,1  u. 

terror;  t  toc  ipso  tempore  et  (ovi.  k) 

casu  Germani  equites  interueniunt :  VI 37, 1 ; 
iam  prope  hieme  confecta,  cum  ipso  anni  tem- 
pore  ad  gerendum  bellum  uocaretur:  VII 32, 
2 ;  nisi  eo  ipso  {mn.  Nl)  tempore  quidam  nuntii 
de  Caesaris  uictoria  .  .  .  essent  allati:  3,101, 
3;  t  primo  per  omnes  partes  perequitant 

(essedarii)  .  .  .  atque  ipso  terrore  equorum  et 
strepitu  rotarum  ordines  plerumque  perturbant : 
IV 33,  1;  t  musculum  .  .  .,  quem  (c)  a 

turri  latericia  ad  hostium  turrim  .  .  .  perduce- 
rent,  facere  institueruut  ....  hoc  opus  omne 
tectum  uineis  ad  ijjsam  turrim  jjeriiciunt:  2, 
10,  7 ;  t  et  cum  uuum  omnes  peterent,  in 

ipso  fluminis  uado  dej)rehensus  Indutiomarus 
interficitur:   V58, 6;  t    ut  ^e  sub  ipso 

uallo  constipaueraut :  V43, 5;  multum  fortu- 
nam  .  .  .  potuisse  iudicauit,  .  .  .  quod  paene 
ab  ipso  uallo  portisque  castrorum  barbaros 
auertisset:  VI  42,  2;  t  <iu'i6  quidem  res 

Caesari  non  miuorem  quam  ipsa  uictoria 
uolujitatem  attuht:  153,6. 

p)  nom.  propr.:  (Basilus)  miUtos  in  agris 
inoj)inantes  deprehendit;  eorum  indicio  ad  ipsum 
Ambiorigem  contendit:  VI30,1;  t  ip**e 

autem  Ariouistus  tautos  sibi  spiritus  .  .  . 
sumpserat,  ut:  133, 5;  t  iu  ipsum  Cae- 

sarem  hostes  (c)  equitatu  (c)  persequeutem 
(c)  iucidit:  153,5;  timorem  Komauorum  pro- 
ponit,  quibus  angustiis  ipse  Caesar  a  Veuetis 
prematur  (c)  docet:  11118,3;  constabat  inter 
omnes,  quod  iam  ipse  Caesar  per  explorutores 
cognouerat,  .  .  .:  VII 44, 3;  ipsum  Cuesarem 
.  .  .  praesentem  {mn.  (i)  adesse  existiuuireut: 
VII  62, 2 ;  (dictutoro  hubeute  comitia  Caesare 
cousules  creautur  lulius  (ipse  O.  Sauppe)  Cae- 
sar  et  P.  Seruihus:  3,1,1;)  t  Camulo- 

genus:  VII  62,  5  u.  a)  dux;  t  uon  aegris, 
non  uulueratis  fiicultus  quietis  datur  ....  ijisc 
Cicero,  cum  tenuissima  ualctudiue  esset,  ne 
nocturuum  quidem  sibi  tomjnis  ad  quietem 
relinquebut :  V  40,  7 ;  t  timta  crat  .  .  .  ex- 

sjieclatio  .  .  .,  quid  ij)sis  Corfiuiensibus, 
quid  Domitio,  quid  Leutulo,  quid  reliquis  ac- 
cideret:  1,21,6;  t  susjiicatus  praomissis 

equitibus  ij)sum  adtbro  Curiouom:  2, -10,3; 
t  Cuesar  .  .  .  Duuniorigem  .  .  .  designari  scntie- 
but  ....  rcjjerit  esso  iu'ru:  ijisum  csso  Dum- 
lUHigeni:  118,3;  t   obsidibus  acceptis 


235 


ipse  (A.  a)  et  b)) 


236 


primis  ciuitatis  atque  ipsius  Galbae  regis 
duobus  filiis:  1113,1;  ^  eae  (e>  res  in 

Galliam  Tiansalpinam  celeriter  perferuntur.  ad- 
dunt  ipsi  et  adfingunt  runioribus  Galli,  quod 
res  poscere  uidebatur:  VII  1,2;  ^  pastores- 
que  Domitii  (c>  .  .  .  suam  probare  operam  stude- 
bant.  ipsi  Massilienses  .  .  .  nostros  elude- 
bant:  1,58,1;  t  constabat  Elide  in  templo 

Mineruae  .  .  .  simulacrum  Victoriae,  quod  aute 
ipsam  Mineruam  conlocatum  esset  .  .  .,  se 
.  .  .  conuertisse:  3,105,2;  T  magno  nu- 

mero  interfecto  reliquos  atque  ipsum  Octa- 
uium  in  naues  confugere  coegerunt:  3,9,7; 
1  nisi  eo  ipso  tempore  quidam  nuntii  de  Cae- 
saris  uictoria  .  .  .  essent  aUati,  existimabant 
plerique  futurum  ftiisse,  uti  (oppidum)  amit- 
teretur  ....  neque  multo  post  de  proelio  facto 
in  TbessaMa  cognitum  est,  ut  ipsis  Pom- 
peianis  fides  fieret:  3,101,7;  f  haec  Sci- 

pionis  oratio,  quod  senatus  in  urbe  habebatur 
Pompeiusque  aderat  (CC>,  ex  ipsius  ore  Pom- 
pei  mitti  uidebatur:  1,2,1;  ...  ipse  Pompeius 
ab  inimicis  Caesaris  incitatus  .  .  .  totum  se  ab 
eius  amicitia  auerterat:  1,  4,  4;  Brundisini  Pom- 
peianorum  militum  iniuriis  atque  ipsius  Pompei 
contumeliis  permoti  Caesaris  rebus  fauebant:  1 
28, 1 ;  latum  ab  X  tribunis  plebis  .  .  . ,  ut  sui 
ratio  absentis  haberetur  ipso  consule  Pompeio: 
1,32,3;  in  eo  loco  ipse  erat  Pompeius.  mediam 
aciem  Scipio  .  .  .  tenebat:  3,88,1. 

1))  uon  additnr  subst. ;  a)  pertinet  ad  ap- 
pellat. ;  aa)  eodem  g^euere:  huc  cum  se  con- 
suetudine  reclinauerunt  (alces),  infirmas  arbo- 
res  pondere  adfligunt  atque  una  ipsae  conci- 
dunt:  VI 27,  5;  1[  his  tunc  cognitis  rebus 

amici  regis  .  .  .  palam  liberaliter  responderunt 
eumque  ad  regem  uenire  iusserimt;  ipsi  clam 
consilio  inito  Achillam  .  .  .  et  L.  Septimium 
.  .  .  ad  interficiendum  Pompeium  miserunt:  3, 
104,2;  *i  antesignani:  3,75,5  u.  equites; 
t  perrumpere  nituntur  (barbari)  seque  ipsi 
adhortantur,    ne:    VI 37, 10;  *  ostendit 

ciues  Eomanos  .  .  .;  magnum  numerum  fru- 
menti  commeatusque  diripit,  ipsos  crudeliter 
excruciatos  interficit  (c> :  VII 38,  9 ;  (ciues  Ro- 
mani)  pueris  mulieribusque  in  muro  dispositis 
(c>  .  .  .  ipsi  manu  facta  .  .  .  in  proxima  Oc- 
tauii  castra   inruperunt:  3,9,6;  f  quae 

(cohortes)  fugientes  conspicatae  neque  illos 
suo  aduentu  confirmare  potuerunt  neque  ipsae 
(ipsi  kl)  hostium  impetum  tulerunt:  3,64,1; 
t  erant  per  se  magna,  quae  gesserant  equites 
.  .  . ;  haec  tamen  ab  ipsis  inflatius  commemora- 
bantur :  2, 39, 4 ;  qui  (equites  et  antesignani) 
tantum   profecerunt,    ut   equestri   proelio  com- 


misso  peUerent  omnes  compluresque  interfice- 
rent  ipsique  (que  am.  W)  incolumes  se  ad  agmen 
reciperent:  3,75,5;  f  ubi  (hostes)  .  .  . 

nostros  in  locum  iniquiorem  (non)  progredi  .  .  . 
uiderunt  atque  ipsos  (ipsis  a)  res  frumentaria 
deficere  coepit:  1110,4;  hostes,  ubi  primum 
nostros  equites  conspexerunt,  quorum  erat  V 
milium  numerus,  cum  ipsi  non  amphus  octin- 
gentos  (c>  equites  haberent,  .  .  .  perturbaue- 
runt:  IV12, 1;  ipsi  (hostes)  ex  siluis  rari 
propugnabant  nostrosque  .  .  .  prohibebant:  V 
9,6;  cum  .  .  .  semper  .  .  hostibus  spes  uicto- 
riae  redintegraretur ,  eo  magis,  quod  .  .  .  uide- 
bant  nec  facile  adire  apertos  ad  auxiliandum 
animaduertebant  semperque  ipsi  (illi  A)  recen- 
tes  defessis  succederent :  VII  25,  1 ;  hostes 
.  .  .  pontes  .  .  .  rescindi  iubent;  ipsi  profecti 
(c>  a  palude  .  .  .  contra  Labieni  castra  con- 
sidunt:  VII  58, 6;  hostes  in  fugam  coniecti  (c> 
se  ipsi  multitudine  impediunt:  VII  70, 3;  ^ 
quod  propius  Eomanos  accessisset,  persuasum 
loci  oportunitate,  qui  se  ipse  sine  (ipse  sine 
Bmtl. :  ipse  ut  Kran. :  Dt. ;  ipsimi  codd. ;  Schn., 
Fr.,  Db.;  ipsius  Eni.  Hoffm.;  ipsa  coni.  Db.; 
Hold.)  munitione  defenderet:  VII 20, 3;  ^ 

neque  enim  temere  praeter  mercatores  illo 
(c>  adit  (c>  quisquam  neque  iis  (c>  ip.sis  quic- 
quam  praeter  oram  maritimam  .  .  .  notum  est: 
IV  20, 3;  t  (milites)  quid  fieri  oporteret 

non  minus  commode  ipsi  sibi  praescribere  (c> 
quam  ab  aliis  doceri  poterant:  1120,3;  milites 
.  .  .  magnam  partem  eorum  impeditam  inter- 
fecerunt.  ipsi  transire  flumen  non  dubitauerunt 
.  .  .:  1123,2;  ubi  .  .  .  confertos  miUtes  sibi 
ipsos  ad  pugnam  esse  impedimento  uidit :  II  25, 
1;  ueteranae  legionis  milites  .  .  .  gubernatorem 
in  terram  nauem  eicere  cogunt,  ipsi  idoneum 
locum  nacti  reUquam  noctis  partem  ibi  confece- 
runt  et  .  .  .:  3,28, 6;  leuiusque  casura  pila  spera- 
bat  in  loco  retentis  militibus  quam  si  ipsi  im- 
missis  telis  occurrissent  (c>:  3,92,2;  si  quis  a 
domino  prehenderetur,  consensu  militum  eripie- 
batur,  qui  uim  suorum  .  .  .  ipsi  pro  suo  peri- 
culo   defeudebant:    3,110,4;  t   quod   si 

eum  interfecerit,  multis  sese  nobilibus  prin- 
cipibusque  populi  Romani  gratum  esse  fac- 
turum;  id  se  ab  ipsis  per  eorum  nuntios  com- 
pertum  habere:  144,12;  f  turris  tectum 

per  se  ipsum  pressionibus  (e>  . . .  tollere  coepe- 
runt:  2, 9, 5. 

fifi)  zara  avveatv:  parsque  ibi,  cum  an- 
gusto  exitu  portarum  se  ipsi  premerent,  a 
militibus  .  .  .  est  interfecta:  VII  28,  3. 

p)  pertiuet  ad  uom.  propr. ;  aa)  bouiines; 
31)    siiigulos;    cum    his    esse    hospitium   Am- 


237 


ipse  (A.  h)  ;i)  ax)  3)1 


238 


biorigi  sciebat .  .  .;  haec  prius  illi  detrahenda 
auxilia  existimabat  quam  ipsum  bello  lacesse- 
ret:  VI  5,5;  magno  accidit  casu,  ut  in  ipsum 
incautum  etiam  atque  imparatum  incideret:  VI 
.30, 2 ;  magnae  fuit  fortunae  omni  militari  in- 
strumento  .  .  .  erepto  .  .  .  ipsum  eflugere  mor- 
tem:  VI  30,2;  ^  hac  (rationei  ne  ipsum  qui- 
dem  (Ariouistum)  sperare  nostros  exercitus 
capi  posse:  140,9;  ^(Bibulus)  litora  omnia 
.  .  .  classibus  occupauit,  custodiisque  diligentius 
dispositis  ipse  grauissima  hieme  in  nauibus  ex- 
cubans  .  .  . :  3, 8, 4 ;  Bibulus  .  .  .  sicuti  mari  por- 
tibusque  Caesarem  prohibebat,  ita  ipse  omni 
tcrra  earum  regionum  prohibebatur:  3,15,1; 
^  ei  munitioni  .  .  .  T.  Labienum  legatum 
(Caesar)  praefecit;  ipse  in  Italiam  magnis  iti- 
neribus  contendit  .  .  .  conscribit  .  .  .  educit:  I 
10,3;  Labienum  .  .  .  summum  iugum  montis 
ascendere  iubet  ....  ipse  de  quarta  uigilia  .  .  . 
ad  eos  contendit  .  .  .  mittit:  121,3;  cum  sum- 
mus  mons  a  Labieno  teneretur,  ipse  ab  ho- 
stium  castris  non  longius  mille  et  quingentis 
passibus  abesset:  122,1;  Caesar  .  .  .  equitatu|^ 
.  .  .  misit.  ipse  interim  .  .  .  triplicem  aciem  in- 
struxit  .  .  .:  124,2;  Caesar  ad  Lingonas  litte- 
ras  nuntiosque  misit,  ne  .  .  .  .  ipse  triduo  in- 
termisso  cum  omnibus  copiis  eos  sequi  coepit: 
126,6;  Caesar  praesidium  (e)  .  .  .  reliquit, 
omnes  (c)  alarios  .  .  .  constituit  .  .  .;  ipse 
triplici  instructa  acie  usque  ad  castra  hostium 
accessit:  151,1;  Caesar  singulis  legionibus  sin- 
gulos  legatos  .  .  .  praefecit  .  .  .;  ipse  a  dextro 
cornu  .  .  .  proelium  commisit:  152,2;  hibemis 
Labienum  praeposuit;  ipse  in  citeriorem  Gal- 
liam  ad  conuentus  agendos  profectus  est:  I 
54,3;  Caesar  duas  legiones  .  .  .  conscripsit  et 
.  .  .  Q.  Pedium  legatuni  misit.  ipse,  cum  pri- 
mum  pabuli  copia  esse  inciperet,  ad  exercitum 
uenit  .  .  .:  112,2;  Caesar  .  .  .  obsides  ad  se 
adduci  iussit.  quae  omnia  ab  his  diligenter  .  .  . 
facta  sunt.  ipse  Diuiciacum  Haeduum  magno- 
pore  cohortatus  docet  .  .  .:  115,2;  scuto  .  .  . 
militi  detracto,  quod  ipse  eo  sine  scuto  uenc- 
rat,  .  .  .  iu.ssit:  1125,2;  quas  legationes  Cae- 
sar  .  .  .  ad  se  reuerti  iussit.  ipse  .  .  .  in  Italiam 
profectus  est:  1135,3;  Caesar  a  (c)  Crasso  cer- 
tior  frtctus,  quod  ipse  aberat  longius,  naues  in- 
terini  longns  aedificari  .  .  .  iubet:  1119,1;  his 
rebus  ceicritor  administratis  ipse,  cum  primum 
per  anni  tcmpus  potuit,  ad  exercitum  eoiiten- 
(lit:  1119,2;  Brutum  .  .  .  in  Venetos  proficisei 
iubot.  ipse  co  pcdestribus  copiis  contcndit:  III 
11,5;  quo»  sibi  Caesar  oblatos  gauisus  (c)  illos 
(CC)  retineri  iussit.  ipse  omnes  copias  castris 
eduxit   .  .  .  iussit:  IV  13  0     Volusenum  cum 


naui  (c)  longa  praemittit.  hnic  mandat  .... 
ipse  cum  omnibus  copiis  in  Morinos  proficisci- 
tur  .  .  .:  IV  21, 3;  Commium,  quem  ipse  Atre- 
batibus  suj>eratis  regem  ibi  constituerat,  .  .  . 
mittit:  IV  21, 7;  a  quibus  cum  paulo  tardius 
esset  administratum,  *  *  *  ipse  hora  diei  circiter 
(c)  quarta  .  .  .  Britanniam  attigit  .  .  . :  IV  23, 
2 ;  his  Caesar  numerum  obsidum  .  .  .  duplicauit. 
.  .  .  ipse  idoneam  tempestatem  nanctus  paulo 
post  mediam  noctem  naues  soluit :  IV  36, 3 ;  ea 
.  .  .  ex  Hispania  adportari  iubet.  ipse  (ita 
^)  conuentibus  Galliae  citerioris  peractis  in 
Illyricum  proficiscitur:  VI,  5;  huic  rei  quod 
satis  esse  uisum  est  militum  reliquit.  ipse  cum 
legionibus  expeditis  IIII  et  equitibus  DCCC  in 
fines  Treuerorum  proficiscitur:  V2, 4;  Labieno 
in  continenti  (f)  cum  tribus  legionibus  .  .  . 
relicto  . . .  ipse  cum  quinque  legionibus  . . .  naues 
soluit  .  .  . :  V  8, 2 ;  praesidio  nauibusque  (c)  Q. 
(c)  Atriura  praefecit.  ipse  noctu  progressus 
milia  passuum  circiter  (c)  XII  hostium  copias 
conspicatus  est :  V  9, 2 ;  Caesar  legiones  equi- 
tatumque  reuocari  .  .  .  iubet;  ipse  ad  naues 
reuertitur  .  .  .:  Vll,l;  Labieno  scribit,  ut  .  .  . 
naues  instituat.  ipse,  etsi  res  erat  multae  operae 
ac  laboris ,  tamen  commodissimum  esse  statuit 
.  .  .:  Vll,5;  easdem  copias  .  .  .  praesidio 
nauibus  relinquit  (c),  ipse  eodem,  unde  redie- 
rat,  proficiscitur:  Vll,7;  .  .  .  ipse  interea  .  .  . 
in  Gallia  morari  constituil :  V  24,  8 ;  Caesar 
Fabiura  .  .  .  remittit  in  hibema,  ipse  cum  tri- 
bus  legionibus  circum  Saraarobriuam  .  .  .  hie- 
mare  constituit  et,  quod  tanti  motus  GalUae 
exstiterant,  totam  hiemera  ipse  ad  exercitum 
manere  decreuit:  V53, 3;  totius  exercitus  im- 
pedinienta  ad  Labienum  in  Treueros  niittit 
duasque  ad  eum  legiones  (c)  proficisci  iubet; 
ipse  cum  legionibus  expeditis  quinque  in  Mena- 
pios  proficiscitur:  VI  5, 6;  Commium  Atrebatem 
cum  equitatu  .  .  .  in  Menapiis  relinquit,  ipse 
in  Treueros  proficiscitur :  VI  6,4;  ei  loco  prae- 
sidioque  C.  Volcacium  .  .  .  praefecit.  ipse,  cum 
maturescere  frumenta  'inciperent,  ad  bellura 
Arabiorigis  profectus  .  .  .  L.  Jlinuciuni  Basi- 
lura  cum  omni  equitatu  praemittit:  VI  ^9,4; 
C.  Trebonium  .  .  .  ad  eam  regionem  .  .  .  de- 
populandara  mittit ;  ip.se  cura  reliquis  tribus 
(c)  (legionibus)  ad  fiinnon  •}•  Scaldeni  .  .  .  ire 
eonstituit:  VI 33, 3;  ea  qui  conficeret  C.  Tre- 
boniura  legatura  rolinquit ,  ipse  ut  quam  pri- 
mum  itcr  facoret  (c).  Ceuabum  Carnutum  pro- 
ficiscitur:  VII  11,3;  quod  legibus  Haoiluorum 
iis,  qui  suramum  magistratum  obtincront,  ex- 
cedere  ex  fmibus  non  liceret,  .  .  .  ipse  in  Hae- 
duo»  proficisci  statuit  .  .  .:  VII  33, 2;    quattuor 


239 


ipse  (A.  1))  P)  aa)  91)) 


240 


legiones  .  .  .  Labieno  ducendas  dedit,  sex  ipse 
in  Aruernos  .  .  .  duxit  .  .  . :  VII 34, 2 ;  Caesar 
.  .  .  quam  mitissime  potest  legatos  appellat. 
.  .  .  ipse  maiorem  Galliae  motum  exspectans 
.  .  .  consilia  inibat ,  quem  ad  modum  .  .  . :  VII 
43,5;  ad  T.  Sextium  legatum  .  .  .  misit,  ut 
cohortes  .  .  .  constitueret  ....  ipse  paulum 
.  .  .  cum  legione  progressus  .  .  .  euentum  pu- 
gnae  exspectabat:  VII  49, 3;  imperat,  .  .  .  de- 
ductis  cohortibus  eruptione  pugnet  (c);  id  nisi 
necessario  ne  faciat.  ipse  {om.  p)  adit  (c)  reli- 
quos  .  .  .:  VII 86, 3;  mittit  primo  (c)  Brutum 
adulescentem  cum  cohortibus  Caesar  (c) ,  post 
cum  aliis  C.  Fabium  legatum;  postremo  ipse, 
cum  uebementius  pugnaretur,  integros  (c)  sub- 
sidio  adducit:  VII 87,  2;  iubet  arma  tradi,  prin- 
cipes  produci.  ipse  in  munitione  pro  castris 
*considit :  VII  89, 4 ;  Q.  Tullium  Ciceronem  et 
P.  Sulpicium  Cauilloni  (c)  et  Matiscone  .  .  . 
conlocat.  ipse  Bibracte  (c)  hiemare  constituit: 
VII  90,  8;  M.  Antonium  cum  cohortibus  V 
Arretium  mittit;  ipse  Arimini  cum  duabus 
[legionibus]  subsistit  .  .  .:  1,11,4;  Caesar  con- 
quiri  milites  .  .  .  dilectumque  institui  iubet; 
ipse  unum  diem  ibi  rei  frumentariae  causa  mo- 
ratus  Corfinium  contendit:  1,16,1;  Caesar  ... 
portas  murosque  adseruari  iubet.  ipse  iii  iis 
(c)  operibus,  quae  facere  instituerat,  milites 
disponit:  1,21,3;  Caesar  .  .  .  milites  in  pro- 
xima  municipia  deducit;  ipse  ad  urbem  profi- 
ciscitur:  1,32,1;  cognoscit  missum  a  Pompeio 
Vibullium  Rufum,  quem  paucis  ante  diebus 
Corfinio  captum  ipse  dimiserat:  1,34,1;  prae- 
miserat  .  .  .  parem  ex  Galha  niunerum ,  quam 
(quamquam  af;  quem  0;  Dh.)  ipse  pacaue- 
rat  (parauerat  0;  Bb.):  1,39,2;  hunc  (pon- 
tem)  noctu  (c)  perfici  iussit.  ipse  cognita 
locorum  natura  ponti  castrisque  praesidio  sex 
(c)  cohortes  relinquit  (c)  .  .  .:  1,41,2;  Caesar 
.  .  .  calones  ad  longinquiores  ciuitates  dimitte- 
bat;  ipse  pr.aesentem  inopiam  quibus  poterat 
subsidiis  tutab.atur  {CC):  1,  52,  4;  relinquebatur 
Caesari  nihil  nisi  uti  eqiutatu  agmen  aduer- 
sariorum  male  haberet  et  carperet.  pons  (c) 
enim  ipsius  magnum  circuitum  habebat,  ut 
multo  breuiore  itinere  ilU  ad  Hiberum  per- 
uenire  possent:  1,63,2;  quae  itinera  ad  Hibe- 
rum  .  .  .  pertinebant,  castris  hostium  oppositis 
tenebantur.  ipsi  erant  transcendendae  ualles 
maximae:  1,68,2;  Caesar  equitatu  praemisso 
.  .  .  ipse  cum  legionibus  subsequitur:  1,78,5; 
duabus  legionibus  missis  in  ulteriorem  Hispa- 
niam  cum  Q.  Cassio,  tribuno  plebis,  ipse  cum 
(c)  DC  equitibus  magnis  itineribus  progreditur 
(c)   .  .  .:  2,19,1;   prouinci.ae  Q.   (c)  Cassium 


praeficit;  huic  IIII  legiones  attribuit.  ipse  iis 
(c)  nauibus,  quas  .  .  .  Gaditani  iussu  Varronis 
fecerant,  Tarraconem  (c)  paucis  diebus  per- 
uenit:  2,21,4;  Caesar  .  .  .  duas  ibi  legiones 
praesidio  relinquit  (c),  ceteras  in  Italiam  mittit; 
ipse  ad  urbem  proficiscitur:  2,22,6;  ibi  .  .  . 
legionem  relinquit;  ipse  Oricum  reuertitur:  3, 
16, 2 ;  quod  tanta  diligentia  omnia  litora  a  Pom- 
peianis  tenebantur  classesque  ipsius,  quas  hieme 
.  .  .  fecer.it,  mor.ab.antur:  3,42,3;  Caesar  .  .  . 
fossam  tectis  militibus  obduci  iussit  locumque 
.  .  .  impediri.  ipse  idoneis  locis  funditores  instru- 
xit:  3,46,2;  at  (c)  tum  integr.as  atque  incoluraes 
copias  Caesar  inferiore  (c)  militum  numero  con- 
tinebat ,  cum  iUi  omnium  rerum  copia  abun- 
darent;  .  .  .  ipse  autem  consumptis  omnibus 
longe  lateque  frumentis  summis  erat  in  angu- 
stiis:  3,47,5;  reliquit  in  opere  cohortes  duas 
.  .  .,  ipse  diuerso  itinere  .  .  .  reliquas  cohortes 
.  .  .  eduxit:  3,67,3;  sinistro  cornu,  ubi  erat 
ipse,  celeriter  adgressus  Pompeiiinos  ex  u.allo 
deturbauit:  3,  67,4;  postero  die  Caesar  similiter 
^raemissis  prima  nocte  impedimentis  de  quarta 
uigilia  ipse  egreditur:  3,77,1;  sinistro  cornu 
Antonium ,  dextro  P.  SuIIam ,  media  acie  Cn. 
Domitium  praeposuerat.  ipse  contra  Pompeium 
constitit:  3,89,2;  neque  uero  Caesarem  fefellit, 
quin  ab  iis  (c)  cohortibus  .  .  .  initium  uictoriae 
oriretur  (c) ,  ut  ipse  in  cohortandis  militibus 
pronuntiauerat :  3,94,3;  legiones  sibi  .ali.as  ex 
Asia  adduci  iussit,  quas  ex  Pompeianis  raili- 
tibus  confecerat.  ipse  enira  necessario  etesiis 
tenebatur:  3,107,1;  in  hoc  tractu  (c)  oppidi 
pars  erat  regiae  exigua,  in  quara  ipse  habitandi 
causa  initio  erat  inductus:   3,112,8;  f 

(Coelius)  Milonem  .  .  .  sibi  coniunxit  atque 
eum  in  Thurinum  .  .  .  praeraisit.  ipse  ciun 
Casilinum  uenisset  .  .  .,  sese  auertit:  3,21,5; 
fciuitatem  eius  (Coramii)  imraimem  esseiusse- 
rat,  iura  legesque  reddiderat  atque  ipsi  (fi;  quae 
ipsi  Sil/' ,-  quae  ipse  A  Q)  Morinos  (morinis 
AQ)  attribuer.at :  VII  76, 1 ;  t  horum  esse 

.  .  .  .alterum  Cotum,  antiquissiraa  familia 
natura  atque  ipsum  hominem  summae  potentiae 
et  miignae  cognationis:  VII 32,4;  t  Curio 
Marcium  (c)  Vticam  nauibus  praemittit;  ipse 
eodem  cum  exercitu  proficiscitur  .  .  . :  2, 24, 1 ; 
ibi  C.  Caninium  Rebilum  leg.atum  cum  legioni- 
bus  *relinquit;  ipse  cura  equitatu  antecedit  ad 
Castra  explor.anda  Cornelia  (e)  :  2,24,2;  noui- 
tate  rei  Curio  permotus  praemittit  equites  .  .  . ; 
ipse  celeriter  ab  opere  deductis  legionibus  aciem 
instruit:  2,26,3;  t   litteris  perlectis  Do- 

raitius  .  .  .  pronuntiat  Pompeium  celeriter 
subsidio  uenturum  hortaturque  eos  .  .  .;  ipse 


241 


ipse  (A.  h)  p)  aa)  ?!)  et  »)) 


242 


arcano  cum  paucis  familiaribus  suis  conloquitur 
coiisiliumque  fugae  capere  constituit :  1,19,2; 
L.  Domitius  .  .  .  nauibits  III  comparatis,  ex 
quibus  duas  familiaribus  suis  attribuerat,  unam 
ipse  conscenderat,  .  .  .  profectus  est:  2,22,2; 
ex  his  unum  ipsius  nauigium  .  .  .  fugere  per- 
seuerauit  auxiiioque  tempestatis  ex  conspectu 
abiit  (e),  duo  .  .  .  sese  in  portum  receperunt: 
2,22,4;  sacramento  quidem  uos  tenere  qui  po- 
tuit,  cum  proiectis  fascibus  et  deposito  imperio 
priuatus  et  captus  ipse  in  alienam  uenisset  po- 
testatem?    2,32,9;  t   (Dumnorigem) 

matrem  in  Biturigibus  (c)  homini  illic  nobilis- 
simo  .  .  .  conlocasse,  ipsum  ex  Heluetiis  uxorem 
habere:  118,7;  t  L.  Fabius  centurio  (c) 

.  .  .  trcs  suos  nactus  manipulares  atque  ab 
iis  subleuatus  murum  ascendit,  hos  (c)  ipse 
rursus  singulos  exceptans  in  murum  extulit: 
VII 47, 7;  t  Galba  .  .  .  constituit  cohortes 
duas  iu  Nantuatibus  conlocare  et  ipse  cum  reli- 
quis  eius  lcgiouis  cohortibus  in  uico  Veragro- 
ruiu    .   .   .    hiemare:    1111,4;  1    luba 

.  .  .  pedituin  .  .  .  partem  .  .  .  Saburrae  sum- 
mittit  (e) ;  ijjse  cum  rcliquis  copiis  clephan- 
tisquo  LX  lentius  subscquitur:  2,40,2;  luba 
.  .  .  maguain  partcin  eorum  interfici  iussit  .  .  ., 
cum  Varus  suam  fidem  ab  eo  laedi  quereretur 
neque  resistere  audcret.  ipse  equo  in  oppidnm 
uectus  (CC)  .  .  .  paucis  [diebusj  quac  (icri 
ucUet  Vticae   constituit  .  .  .:  2,44,3;  f 

lioc  neque  ipse  (Labieuus)  transire  habebat 
(c)  in  animo  neque  hostes  transituros  existima- 
bat:  VI  7,  5;  lias  (lintres)  magno  sonitu  remo- 
rum  incitatas  in  eandem  partem  mittit.  ipse 
post  (c)  paulo  silcntio  cgrcssus  cum  tribus 
lcgionibus  cum  lociiiii  jietit,  quo  naues  adpelli 
iusscrat:  VIIG0,4;  t  militcs  ab  eo  (Lcn- 

tuio)  accipit,  ipsum  dimittit:  1,15,4;  1 

cuius  (Mandubracii)  pater  iu  ea  ciuitate 
rcgiium  obtinucrat  interfectusque  erat  a  Cassi- 
ucliuuiio,  ipse  fuga  mortem  uitauerat:  V20, 1; 
t  Marcius  ((•)  Rufus  quaestor  .  .  .  postquam 
in  litore  relictam  naucm  conspexit,  haiic  re- 
iiiulco  (<■)  abstnixit;  ipse  ad  Ciirioiiem  (o)  cum 
clasHc  riidit:  2,23,5;  t  Orgetorix  mor- 

tuus  est,  nequc  abcst  suspicio,  ut  Heluetii  ar- 
bitraiitur,  quin  ipsc  sibi  mortem  consciueiit: 
14,  ■!;  1  jirinceps  in  haec  uerba  iurat  ipso 

(J'ctrcitis) ;  idcm  (iurat.  ipse  idem  Oalil)  ius 
iuniiidiim  adigit  Aliaiiium;  Hubscquuiitur  (adi- 
git.  iirrMiiiiim  subsoq.  ()a/i)  triliunl  niilitum 
ci!iitiiri(iiicsi|iio  .  .  .:  l,7(i, 3;  t    l*clro- 

BiiliuH  aquilifer  .  .  .  aquilam  intra  uallum  pro- 
iecit,  ipso  |iro  cnstris  fortiBsimo  (c)  piigiians  oc- 
ciditur:  V37,5;        1  hic  (Piso)  cum  fratri  .  .  . 

Ijuxio.  ('lUiHlir      II. 


auxilium  ferret,  illum  ex  (c)  periculo  eripuit, 
ipse  equo  uulnerato  deiectus,  quoad  potuit,  for- 
tissime   restitit  .  .  .:   IV12,5;  t   Pom- 

pe  i  us  .  .  .  cum  communibus  inimicis  in  gratiam 
redierat,  quorum  ipse  maximam  partem  illo  ad- 
finitatis  tempore  iniunxerat  Caesari  (c):  1,4,4; 
erat  iniqua  condicio  postulare,  ut  Caesar  Ari- 
mino  excederet  atque  in  prouinciam  reuerteretur, 
ipsum  (Pompeium)  et  prouincias  et  legiones 
alienas  (?)  tenere:  1,11,1;  t  si  peracto  cous. 
caesaris  cons.  non  praefectus  esset  (si  pacto  Caesar 
stetisset,  ipse  non  profectus  esset  Vielli.):  1,11,2; 
magnam  imperatam  .  .  .  Achaiae  populis  pe- 
cuniam  exegerat,  magnam  (c)  societates  earum 
prouinciarum ,  quas  ipse  obtinebat,  sibi  nume- 
rare  coegerat:  3,3,2;  Pompeius  .  .  .  ad  Sci- 
pionem  properandum  sibi  existimabat:  si  Caesar 
iter  illo  haberet,  ut  subsidium  Scipioni  ferret; 
si  ab  ora  maritima  .  .  .  discedere  nollet,  quod 
legiones  equitatumque  ex  Italia  exspectaret  (c), 
ipse  ut  omnibus  copiis  Domitium  adgrederetur: 
3, 78,  G;  utruin  auertendae  suspicionis  causa 
Pompeius  proposuisset  (edictuni),  ...  an  uouis 
dilcctibus  .  .  .  Macedoniam  tenere  conaretur, 
existimari  non  poterat.  ipse  ad  ancoram  *uuam 
*noctcra  constitit  et  .  .  . :  3, 102, 4 ;  Achillam 
.  .  .  et  L.  Septimium  .  .  .  ad  iuterficiendum 
Ponipeium  miserunt.  ab  his  liberaliter  ipse  ap- 
pcllatUH  ct  quadam  notitia  Septimii  productus 
.  .  .  nauiculain  paruulam  conscendit:  3,104,3; 
t  (('n.  Pompeius  filius)  D.  Laclium  .  .  . 
rellquit  .  .  .;  ipse  Lissum  profectus  naues  one- 
rarias  XXX   .   .   .   inceudit:  3,40,5;  t 

(Scipio)  his  litteris  acceptis  quos  aduocauerat 
dimittit;  ipse  iter  in  Macedoniam  parare  in- 
ci|iit  paucisque  post  diebus  est  profectus:  3, 
33,2;  t  (M-  Varro)  arma  omnia  .  .  .  iii 

domum  (lallonii  contulit.  ijjse  habuit  giaues  iii 
Caesarem  contiones  .  .  . :  2, 18, 3 ;  aUcra  ex  dua- 
bus  legionibus  .  .  .  ex  castris  Varronis  adstante 
et  iuspectante  ipso  (ipse  af)  signa  sustulit:  2, 
20,4;  t   (Vercingetorix)    Luctcrium 

Cadurcum  .  .  .  cum  partc  copiarum  iii  Rutenos 
mittit;  ipse  in  Biturigcs  proficiscitur :  VII  5, 
1 ;  cognouit  Vcrciiigctorigem  .  .  .  castra  mo- 
uisse  .  .  .  atque  ipsum  cum  cquitatu  .  .  .  iiisidia- 
rum  (c)  causa  oo  (c)  profectum,  quo:  VII  18, 1; 
fuit  haec  oratio  non  ingrata  Gallis  et  (o)  ma- 
xime,  quod  ipso  animo  non  dcfcccrat  .  .  .:  VII 
30, 1 ;  inuiti  Hiimmao  spci  adiilosccuteB  Epore- 
dorix  ct  Viridomariis  Vcrciii.nctorigi  |)arent. 
ipsc  (ille  [i;  ScIdi.)  iiiipcriit  rcrKiiiis  ciiiitalibus 
obsides  .  .  .:  VII  M,  1. 

SJ)   plurcs:   frumcidi   (|iioil   siiliito   piiliiciiiiit 
nauibuH  nuexcrunt,  iclii|iiiiiii  lliiiuiiu'  iili|iic  iii- 

Ui 


243 


ipse  (A.  b)  [i)  aa)  SS)  -  A.  b)  y)) 


244 


cendio  cormperunt  (Eporedorix  et  Virido- 
rnarus).  ipsi  ex  finitimis  regionibus  copias  co- 
gere  .  .  .  disponere  .  .  .  ostentare  coeperunt: 
■VII55, 9;  1  magnum  in  timorem  Afra- 

nius  Petreiusque  perueniunt,  ne  onmino 
frumeuto  pabuloque  intercluderentur,  quod  mul- 
tum  Caesar  equitatu  ualebat.  itaque  constituunt 
ipsi  (?)  bis  (Np.;  iis  Oud.;  om.  eodd.;  Db.) 
locia  (constituunt  iis  locis  Ciacc.)  excedere  et 
in  Celtiberiam  bellum  transferre:  1,61,2;  ut 
equitatum  efFugerent  Caesaiis  praesidiisque  in 
angustiis  conlocatis  exercitum  itinere  prohibe- 
rent,  ipsi  sine  periculo  ac  timore  Hiberum  co- 
pias  traducerent:  1,65,4;  id  opus  inter  se  Pe- 
treius  atque  Afranius  partiuntur  ipsique  per- 
ficiundi  operis  causa  longius  progrediuntur :  1, 
73, 3 ;  f   nam  praeteruectas  Apolloniam 

Dyrrachiumque  naues  (Caesar  atque  Pom- 
peius)  uiderant,  ipsi  (uiderant  ipsi,  et  Madu.) 
iter  secundum  eas  terra  (c)  derexerant:  3,  30, 1. 
pp)  ciuitates:  Aduatuci...  trabes  in  muro 
conlocabant.  ipsi  erant  ex  Cimbris  Teutonisque 
prognati:    1129,  (1.)  4;  "i  quibus  (Bituri- 

gibus)  id  consilii  fuisse  cognouerint,  ut  .  .  . 
una  ex  parte  ipsi  (ipsi  ex  parte  ji),  altera  Aruerni 
se  circumsisterent:  VII 5, 5;  datur  petentibus 
(Biturigibus)  uenia  dissuadeute  primo  Vercin- 
getorige,  post  concedente  et  precibus  ipsorum 
et  misericordia  uulgi:  VII 15,  6;  t  propter 

iniquitatem  loci,  cum  ipsi  ex  montibus  in  ual- 
lem  decurrerent  et  tela  coicerent,  ne  primum 
quidem  posse  (e)  impetum  suum  sustineri 
(Galli)  existimabant :  1112,4;  fuit  antea  tem- 
pus,  cum  Germanos  Galli  uirtute  superarent. 
.  .  .  nunc  quod  (c)  in  eadem  inopia  .  .  .  Ger- 
mani  permanent  .  .  .,  GaUis  autem  prouin- 
ciarum  propinquitas  et  transmarinarum  rerum 
notitia  multa  ad  copiam  .  .  .  largitur,  .  .  .  ne 
se  quidem  ipsi  cum  illis  uirtute  comparant :  VI 
24,  6 ;  postea  quam  propius  successerunt  (Galli), 
aut  se  (ipsi  add.  (i;  Sckn.)  stimulis  inopinantes 
induebant  aut  in  scrobes  delati  (c)  transfodie- 
bantur:   VII82,1;  T[    Germani    quam 

nacti  erant  praedam  in  occulto  relinquunt;  ipsi 
Aduatucam    contendunt:   VI  35,  10;  T    si 

Haeduis  de  iniuriis,  quas  ipsis  sociisque  eorum 
intulerint,  .  .  .  satis  faciant:  I  14,  6;  quibus 
illi  iHaedui)  agros  dederunt  quosque  postea 
in  parem  (c)  iuris  libertatisque  condicionem 
(e)  atcjue  ipsi  erant  receperunt:  128,5;  neque 
.  .  .  Haeduos  Romanis  auxilium  tulisse  ueque 
ipsos  (a;  ipsis  a.h)  in  his  contentionibus, 
quas  Haedui  secum  .  .  .  habuissent,  auxilio 
populi    Romani    usos    esse:    1 44,  9;  t 

quod    fere   cotidianis   proeliis  (Heluetii)   cum 


Germanis  contendunt,  cum  aut  suis  finibus  eos 
prohibent  aut  ipsi  in  eorum  finibus  beilum  ge- 
runt:  11,4;  Heluetii  .  .  .  cum  id,  quod  ipsi 
diebus  XX  aegerrime  confecerant,  ut  flumen 
transirent,  illum  uno  die  fecisse  intellegerent: 
113,2;  Heluetii  .  .  .  impedimenta  in  unum 
locuni  contulerunt;  ipsi  confertissima  acie  (u. 
CC)  .  .  .  phalange  facta  sub  primam  nostram 
aciem  successerunt :  124,5;  T[  Romanos 

.  .  inopiam  non  laturos  .  .  .;  neque  interesse, 
ipsosne  interficiant  impedimentisne  exuant:  VII 
14,8;  T    animaduertit  .   .   .    Sequanos 

nihil  earum  rerum  facere,  quas  ceteri  fecerent, 
sed  tristes  capite  demisso  terram  intueri.  eius 
rei  quae  causa  esset  miratus  ex  ipsis  quaesiit: 
132,2;  t  Vbii  .  .  .  paulo  [quam]  sunt 

eiusdem  generis  [et]  ceteris  humaniores,  prop- 
terea  quod  .  .  .  multum  .  .  ad  eos  mercatores 
uentitant  et  ipsi  propter  propinquitatem  [quod] 
Gallicis  sunt  moribus  adsuefacti :  I V  3,  3 ;  t 
Veneti  .  .  .  usu  rerum  (c)  nauticarum  reli- 
quos  (c)  antecedunt  et  in  magno  impetu  maris 
atque  aperto  paucis  portibus  interiectis,  quos 
tenent  ipsi,  omnes  fere  .  .  .  habent  uectigales: 
III  8, 1 ;  summaque  erat  (nostris  nauibus)  .  .  . 
raris  ac  prope  nullis  portibus  difficultas  naui- 
gandi.  namque  ipsorum  (Venetorum)  u>^ues  ad 
hunc  modum  factae  armataeque  erant:  III 13, 1. 

Heluetios,  Tulingos,  Latouicos  (c)  in 
fines  suos  .  .  .  reuerti  iussit  et  .  .  .  Allobrogi- 
bus  imperauit,  ut  iis  (c)  frumenti  copiam  face- 
rent;  ipsos  oppida  uicosque,  quos  incenderant, 
restituere  iussit :  1 28,  3. 

}')  non  ad  certum  aliquod  subst.  pertiuet; 
cf.y.)  m.isc;  91)  snbi.:  ubi  prima  impedimenta 
nostri  exercitus  ab  iis  (c) ,  qui  in  siluis  (c) 
abditi  latebant,  uisa  sunt,  ...  ut  (c)  intra 
siluas  aciem  ordinesque  constituerant  atque  ipsi 
sese  confirmauerant,  .  .  .  prouolauerunt:  II 19, 
6;  cum  iam  pecus  atque  extrema  impedimenta 
ab  nostris  tenerentur,  ipsi  densiores  siluas  pete- 
rent:  11129,2;  (ipsi  (dicunt):  V  12, 1  u.  A.  a) 
a)  insula;)  reliqui  se  in  castra  recipiunt.  .  .  . 
noctu  (c)  ad  unum  omnes  desperata  salute  se 
ipsi  interficiunt:  V37,6;  quod  fere  (c)  ante 
Caesaris  aduentum  quotannis  accidere  solebat, 
uti  aut  ipsi  iniurias  inferrent  aut  inlatas  pro- 
pulsarent:  VI 15, 1 ;  quo  qui  intrauerant  (-uerat 
£'),  se  ipsi  (ipse  B")  acutissimis  uallis  indue- 
bant :  VII  73, 4 ;  haec  tum  ratio  nostros  pertur- 
bauit  insuetos  huius  generis  pugnae:  circumiri 
enim  sese  .  .  .  procurrentibus  siugulis  arbitraban- 
tur;  ipsi  autem  suos  ordines  (c)  seruare  neque  . . . 
piim  locum,  quem  ceperant,  dimitti  censuerant 
(c)  oportere:  1,44,4;   res  tamen  ab  Afranianis 


245 


ipse  (A.  b)  ;■)  —  B.  a» 


246 


(e)  huc  erat  necessario  deducta  (c),  ut,  si  prio- 
res  inontes  .  .  .  attigissent,  ipsi  periculum  uita- 
rent,  inipedimeuta  .  .  .  seruare  non  possent:  1, 
70,2;  quae  uolumus  et  credimus  libenter  et 
quae  sentimus  ipsi  reliquos  sentire  speramus: 
2,  27,  2;  quicumque  alteruni  obsidere  conati 
gunt,  percuisos  atque  infirmos  liostes  .  .  .  c(m- 
tinuerunt,  cum  ipsi  numero  equitum  militum- 
que  praestarent:  3,47,2;  libeuter  etiam  ex  per- 
fugis  cognoscebant  equos  eorum  tolerari,  reliqua 
uero  iumenta  interisse;  uti  autem  ipsos  ualc- 
tudine  non  bona:  3,49,3;  (144,2  u.  S8).) 

58)  greiiet.:  Gallia  est  omnis  diuisa  in  partes 
trcs,  quarum  unara  incoiunt  Belgae,  aliam 
Aquitani,  tortiam  qui  ipsorum  lingua  Celtae, 
uostra  Galli  appellantur:  11,1;  sedes  (se)  ha- 
bere  in  Gallia  ab  ipsis  concessas,  obsides  ipsorum 
uoluntate  datos:  144,2. 

(f)  ab!.:  nihil,  quod  ipsis  esset  indignum, 
committebant:  V35,  5;  atque  ipsis,  ad  quorum 
commodum  pertinebat,  durior  inuentus  est  Coe- 
lius:  3,20,4. 

X>)  c.  praep. :  (haec  ab  his  <[i;  Sclm.;  ipsis 
a ;  rell.  edd. ;  istis  Uiul.)  cognoscite,  qui  ex  ipsa 
caede  fugerunt  (CC):  VII 38, 3.) 

fifi)  iieutr.:  tametsi  dextris  umeris  exsertis 
animaduertebantur,  quod  insigne  pactum  <c) 
esse  consuerat,  tamen  id  ipsum  sui  fallendi 
causa  militcs  ab  hostibus  factum  existimabant: 
VII  50,  2;  1  tum  demum  Titurius,  qui  (c) 

nihil  ante  prouidisset,  trejjidare  et  concursare 
cohortesque  disponere,  haec  tamen  ipsa  timide: 
V  33, 1. 

V.  iii  orat.  obl. ;  a)  respoiidct  proiioiiiiiii 
prliiiac  pers.;  a)sius. ;  aa)  =  ('!,'o:  quod,  cum 
iime  abesset,  motum  Galliae  uercbalur:  V  5,4; 
—  si  ipsi  lacesserentur,  sustinerent,  quoad  ipse 
cum  excrcitu  propius  accessisset:  IV  11,6;  — 
ne  tauta  et  tam  coniuncta  populo  Kouiauo  ciui- 
tas,  quam  ipse  seniper  aluisset  omnibusque 
rebus  ornassot,  ad  uim  atque  arma  descenderet 
(c),  .  .  .  existimauit:  VII  33, 1;  —  satis  esse 
causae  arbitrabatiir,  quare  in  eum  aut  ipse 
aniinaduerteret  aut  ciuitatcm  animaduertere 
iuberct:  119,1;  —  inandat,  ut  Libonem  de 
concilianda  pace  hortetur;  in  primis  ut  ipse 
cum  Pompeio  conloqueretur  postulat:  1,26» 
3;  —  si  legiones  in  prouinciam  arcesseret  (e), 
so  al)S(^nle  in  itinerc  proolio  dimicaturas  intel- 
lcgcbat;  si  ipse  ad  exercituni  (•ontcnderet,  no 
iis  ((•)  quidem  eo  teinpore,  (jui  (luicti  (e)  uide- 
rentur,  suam  sulutcm  rccte  commilti  uidebat: 
VII  6,4;  hunc  (montem)  inagno  cursu  conci- 
tatos  iubet  oixtupare,  eo  consilio,  uti  ipse  eodem 
omnibus  copiis  contcudorct  et  .  .  .  Octogesam 


perueniret:  1,70,4;  —  a  quibus  .  .  .  depraua- 
tum  Pompeium  queritur  inuidia  atque  obtrec- 
tatione  laudis  suae,  cuius  ipse  honori  et  digni- 
tati  semper  fauerit  adiutorque  fuerit:  1,7, 
1;  —  hortatur,  ut  simili  ratione  atque  ipse 
fecerit  suas  iniurias  persequantur:  VII38, 10; 
patientiam  proponit  suam,  cum  de  exercitibus 
dimittendis  ultro  (c)  postulauisset ;  in  quo  iac- 
turam  dignitatis  atquc  bonoris  ipse  facturus 
esset:  1, 32, 4;  —  suaque  esse  eius  niodi  imperia, 
ut  non  minus  haberet  iuris  in  se  multitudo 
quam  ipse  in  multitudinem :  V27,3;  —  quae 
ipse  intellegat,  quae  ciuitas  queratur  propo- 
nit:  120,6;  —  perfacile  factu  (c)  esse  illis 
probat  conata  perficere,  propterea  quod  ipse 
suae  ciuitatis  imperium  obtenturus  esset:  I 
3,6;  —  ornasset:  VII 33, 1  u.  aluisset;  — 
perueniret:  1,70,4  u.  contenderet;  —  nec 
quemquam  ex  eo  plus  quam  se  doloris  capere, 
propterea  quod,  cum  ipse  gratia  plurimum  domi 
atque  in  reliqua  Gallia,  ille  minimum  propter 
adulescentiam  posset,  per  se  creuisset:  120, 
2;  _  si  ipse  populo  Eomano  non  praescri- 
beret,  quem  ad  modum  suo  iure  uteretur, 
non  oportere  se  a  pop.  K.  in  suo  iure  impedLri : 
I  36, 2 ;  —  sic  belli  rationem  esse  diuisam ,  ut 
illi  classe  naues  auxiliaque  sua  impedirent,  ipse 
ut  aqua  terraque  eos  prohiberet:  3,17,3;  — 
exposuit  (e),  quid  iuiquitas  loci  posset,  *quod 
ipse  ad  Auaricum  sensisset:  Vn52,2;  — 
petit  atque  hortatur,  ut  sine  eius  oflensione 
animi  uel  ipse  de  eo  causa  cognita  statuat 
uel  ciuitatem  statuere  iubeat:  1 19, 5;  —  si  quid 
ei  a  Caesare  grauius  accidisset,  cum  ipse  eum 
locum  amicitiae  apud  cum  teneret,  nemiuem 
existimaturuni  non  sua  uoluntate  factum :  I  20, 
4;  ncquc  lumc  id  (se)  agere,  ut  ab  illis  abduc- 
tum  exercilum  teneat  ipse,  quod  tamen  sibi 
difficile  non  sit,  sed:  1,85,11;  —  quoniam  ad 
id  tempus  facultas  conloquendi  non  fuerit  atquc 
ipse  (Ciaee.;  ad  secodd.)  Brundisium  sit  uen- 
turus,  intercsse  rei  publicae  .  .  .  se  cum  Pom- 
pcio  conloqui:  1,24,5. 

pfi)  — inihi:  ut  ipsi  concedi  non  oijortcret, 
si  in  nostros  fines  impctum  faceict,  sic  ilcm  nos 
esse  iniquos,  quod  (c)  in  suo  iuro  se  inter- 
pellaremus:  144,8;  —  si  quid  ipsi  a  Caesare 
opus  esset,  sese  ad  eum  uenturura  fuisse;  si 
quid  ille  sc  uelit,  illum  ad  so  uciiiro  oportcre: 
134,2. 

yy)  =  mem:  cum  .  .  .  ncquc,  ut  postea  ex 
captiuis  comperit,  aut  ipsius  aducntus  aut 
Labieni  cognitus  esset:  122,1;  —  cortior  factus 
hoHtea  .  .  .  consedisso  milia  passuum  ab  ipsius 
caBtria  octo:  121,1;  —  iie  proclium  comrait- 

16* 


247 


ipse  (T?.  a)  a)  yy)  —  B.  b)) 


348 


teret ,  nisi  ipsius  copiae  prope  hostium  castra 
uisae  essent :  1  22, 3 ;  —  cur  de  sua  uirtute  aut 
de  ipsius  diligentia  desperarent?  140,4. 

P)  |)lur.;  aa)  subi.;  Jl)  iioiii.:  id  esse  facile, 
quod  (c)  equitatu  ipsi  abundent  et  quod  anni 
tempore  subleuentur:  VII 14, 3;  —  si  forte  pro 
sua  cleraentia  ac  mansuetudine ,  quam  ipsi  ab 
aliis  audirent,  statuisset:  1131,4;  —  pro- 
ficiscatur  Pompeius  in  suas  prouincias,  ipsi 
exercitus  dimittant:  1,9,5;  —  fuerint  im- 
periti:  VII  29,  2  u.  b)  fi)  aa)  9t);  proinde  sibi 
ac  rei  publicae  parcerent,  cum  quautum  in  bello 
fortuna  posset  iam  ipsi  incommodis  suis  satis 
essent  documento:  3,10,6;  —  uenerunt  .  .  .  sui 
purgandi  (e>  cansa,  quod  contra  atque  esset 
dictum  et  ipsi  petissent  proelium  pridie  com- 
misissent:  IV  13,5;  —  ubi  Jaostes  uiderunt .  .  . 
suorum  .  .  tormentorum  usum,  quibus  ipsi 
magna  sperauissent,  *spatii  *propinquitate 
interire:  2,16,3. 

SB)  ace. :  non  .ad  haec  addebant  .  .  .  sibique 
ipsos  multitudine  atque  .angustiis  maius  attu- 
lisse  detrimentum  qujim  ab  hoste  accepissent: 
3,72,3;  —  a  Viridomaro  atque  Eporedorige 
Haeduis  appellatus  discit  .  .  .  Litauiccum  ad 
sollicitandos  Hjieduos  profectum;  opus  esse 
ipsos  (et  ipsos  p;  Schn.)  antecedere  ad  con- 
firmandam  ciuitatem :  VII  54,  1 ;  —  omnes  (c> 
equites  Haeduorum  interfectos,  quod  conlocuti 
cum  Aruernis  dicerentur;  ipsos  se  inter  multi- 
tudinem  militum  occultasse  atque  ex  media 
caede  fugisse  (efi"ugisse  Paul}:  VII 38,  5. 

E)  abl.:  missiu-os  (se)  ad  Pompeium,  atque 
illum  reUqua  per  se  acturum  hortantibus 
ipsis:  3,16,5;  —  quod  ea  omuia  non  modo  in- 
iussu  suo  et  ciuitatis,  sed  etiam  inscienti- 
bus  ipsis  fecisset:  119,1. 

PJi)  obi. :  illi  perpetuas  munitiones  efficiebant, 
ne  quem  (c)  locum  nostri  intrare  atque  ipsos 
a  tergo  circumuenire  possent:  3,44,4;  —  ne 
ob  eam  rem  aut  suae  maguopere  uirtuti  tribue- 
ret  aut  ipsos  despiceret:  113,5. 

yy)  (lat. :  sentiimt  totam  urbem  .  .  .  muro 
.  .  .  circummuniri  posse,  sic  ut  ipsis  (istis  A') 
consistendi  in  suis  munitionibus  locus  non 
esset:  2,16,2;  —  docebat  (c)  etiam,  quam 
ueteres  quamque  iustae  causae  necessitudinis 
ipsis  cum  Haeduis  intercederent:  143,6;  — 
■f  interea  et  rei  publieae  et  ipsis  placere  opor- 
tere,  si  uterque  in  contione  statim  iurauisset: 
3, 10,  9;  —  loquitur  Afranius:  non  esse  aut  ipsis 
aut  militibus  suscensendum,  quod  fidem 
erga  imperatorem  suum  .  .  .  conseruare  uolue- 
rint  (c) :   1,84,3;    —    harum    ipsis   rerum    co- 


piam  suppetere:  VII  14,6;  —  contendimt, 
ut  ipsis  summa  imperii  tradatur:  VII  63, 5. 

dd)  geiiet.  =  uoster:  regnum  iUum  Galliae 
malle  Caesaris  concessu  quam  ipsoruiii  habere 
beneficio:  VII 20, 2. 

£e)  c.  praep. :  priucipes  Galliae  .  .  .  querun- 
tur  de  Acconis  morte;  posse  hunc  casum  ad 
ipsos  recidere  (hunc  cas.  ad  1.  rec.  posse  (i> 
demonstrant:    VII  1,  4;  t    (Suessiones) 

fratres  consanguineosque  suos,  qui  .  .  .  imum 
imperiura  (c)  unumque  (c)  magistratum  cum 
ipsis  (illis  p;  Flod.)  habeant:  113,5; —  pla- 
cere  sibi  .  .  .  tabellas  dari  ad  iudicandum  iis, 
qui  .  .  .  bello  .  .  una  cum  ipsis  interfuis- 
sent:  3,83,3;  1  se  .  .  .  magnitudinem 

siluarum,  quae  intercederent  inter  ipsos 
atque  Ariouistum  (quae  inter  eos  atque  ariou. 
interced.  -B-p),  .  .  .  timere  dicebant:  139,6; 
totidem  Neruios  (polliceri),  qui  raasirae  feri 
inter  ipsos  habeautur  (c)  longissimeque 
absint:  114,8. 

b)  respondet  prouomiui  seeiiiidae  personae; 
a)  siug.;  aa)  subi.;  9()  —  tu:  haec  quo  faci- 
hus  .  .  .  fiant  .  .  .,  aut  ipse  propius  accedat 
aut  se  patiatur  accedere :  1, 9, 6 ;  —  ab  Cn. 
Pompeio  .  .  .  petit,  quoniam  ipse  ad  urbem 
cum  imperio  rei  publicae  causa  remaneret 
(c),  .  .  .  iuberet:  VI  1,2;  —  119,5  u.  p.  246 
aa)  statuere. 

S8)  =  te:  commonefacit,  quae  ipso  prae- 
sente  in  conciUo  Gallorum  de  Dumnorige  sint 
dicta:  119,4. 

pp)  dat. :  respondit  .  .  .  sperare  a  multitu- 
dine  impetrari  posse  quod  ad  militum  salutem 
pertineat;  ipsi  uero  uihil  (c)  nocitum  iri, 
inque  (c)  eam  rem  se  suam  fidem  interponere: 
V36,2. 

yy)  geuet.  (=tuus):  ipsius  castris:  121,1 
u.  a)  a)  yy). 

fi)  pliir.;  aa)  subi.;  91)  nom.:  VII 14, 3  u. 
a)  [i)  aa)  91)  abundent;  —  contionatus  apud 
milites  .  .  .  maucipia  atque  "impedimeuta  in 
Italia  reUnquerent,  ipsi  exj  editi  naues  con- 
scenderent:  3,6,1;  —  aequo  modo  animo 
sua  ipsi  frumenta  corrumpant  aedificiaque 
incendant:  VII 64, 3;  —  (uicisse  Komanos) 
artificio  quodara  et  scientia  oppugnationis,  cuius 
rei  fuerint  ipsi  imperiti:  VII 29, 2;  —  (cupi- 
ditatem  militura  reprehendit ,)  quod  sibi  ipsi 
iudicauissent,  quo  procedendum  .  .  .  uide- 
retur:  VII 52, 1;  —  ne  hostes  proelio  lacesse- 
rent,  et  si  ipsi  lacesserentur,  sustinerent, 
quoad  ipse  cum  exercitu  propius  accessisset: 
IV  11,  6;  —  postulabat  Caes.ir,  ut  legatos  sibi 
ad  Pompeium  sine  periculo  mittere  liceret,  id- 


249 


ipse  (B.  b>  p)  y.a)  91)  —  C.)  -   is 


250 


que  ipsi  fore  reciperent  aut  acceptos  per  se 
ad  eum  perducerent:  3,17,2;  —  si  hoc  sibi 
remitti  uellent,  remitterent  ipsi  de  mari- 
timis  custodiis;  si  illud  tenerent,  se  quoque  id 
reteuturum :  3, 17, 4. 

!8)  aec:  quin  nemo  eorum  progredi  modo 
(c)  extra  agmen  audeat,  ne  <et  a;  (Np.)  Fr., 
Dh.)  ipsos  quidcm  (non  add.  a;  edd.  exe.  Schn.) 
debere  dubitare:  VII  66,6;  —  de  itinere 
ipsos  breui  tenipore  iudicaturos:  140,11. 

6)  abl.:  quod  castra  mouisset,  factum  inopia 
jjabuli   etiam    ipsis   hortantibus:   VII 20, 3. 

fifi)  obi. :  sibi  numquam  placuisse  Auaricum 
defendi,  cuius  rei  testes  ipsos  haberet:  VII 
29,4;  —  multo  illa  grauius  aestimari  (c)  debere 
(o) ,  liberos ,  coniuges  in  seruitutem  abstrahi, 
ipsos  interfici:  VII  14, 10. 

yy)  ilat. :  quod  .  .  .  uirtute  eorum  expiato 
incommodo  neque  hostibus  diutina  laetitia  (c) 
neque  ipsis  longior  dolor  relinquatur:  V52, 
6;  —  quin  etiam  ipsis  (se  imperium)  remit- 
tere  (Steph. ;  lemitteret  eodd.) ,  si  sibi  magis 
honorem  tribuere  quam  ab  se  salutem  accipere 
uideantur:  VII  20, 7;  —  ipsis  suppetere:  VII 
14,6  M.  a)  (i)  yy). 

dd)  genct.  (=ucster):  ipsorum  esse  con- 
silium,  uelintne  .  .  .  deducere:  V27,9;  — 
siue  ipsorum  perturbatio  siue  error  aliquis 
.  .  .  partam  iam  j)raesentemque  uictoriam  iuter- 
pellauisset,  daudam  omnibus  operam,  ut:  3, 
73,5. 

€.  iii  orat.  recta:  nequc  tanti  sum  animi,  ut 
sine  spe  castra  oppugnanda  censcam,  neque 
tanti  tuuoria,  ut  ipse  (spe  Ciace.)  deficiam:  2, 
31,8. 

[Falso:  id  (ipsi  /(/,-  id  ipsi  N)  si  fecissent, 
magno  eorum  capitis  periculo  fuluruiu :  3, 
102,  6.] 

(Kt  ipsi:  ViI54,  1;  66,6.) 

Sse  ipsc:  VII20,3;  1  se  ipsi:  V37,6; 

VI  24,  6;  37,10;  VII  28, 3;  70,3;  73,4;  (82,1 
fi;)  ipsi  scse:  1119,6;  —  ipsos  se:  VII38, 
5;  1  ipse  sibi:  14,4;  —  ipsi  sibi:  II 

20,3;  —  sibi  ipsi:  VII  52,1;  —  sibi  ipsos: 
1125,1;  3,72,3;  Ti  ipse  per  se:  VI  37, 

5;  —   per  so  ipsum:   2,9,5;  1   ipse 

suae:  13,6;  —  sua  ipsi:  VII  64,3. 

cae  (liae  edd.)  Ipsae  copiae:  3,2,3;  eo 
ipso  temporc:  3,101,3;  iis  (c)  ipsis:  IV 
20,3;  id  ipsuiii:  VII  50,2;  1  hoc  ipso 

tciuj^Dic:   V137,l;  haec  ipsa:  V33,  1. 

iraciiiidiu:  impcllit  alios  auaritia,  alios 
iracundia  ct  tciiicritns,  quae  niaxiino  illi  lio- 
miuum  gcncri  cst  iiinata,  ut:  VII  42,2;  1 
Caesarem  quo^pie  pro  sua  diguitato  debere  ct 


studium  et  iracundiam  suam  rei  publicae 
dimittere,  neque  adeo  grauiter  irasci  inimicis, 
ut:  1, 8, 3;  —  Bibulus  .  .  .  inanibus  (nauibus) 
occurrit  et .  .  .  in  eas  indiligentiae  (  Vrsini  cod.; 
diligentiae  Oa)  suae  ac  doloris  iracundiam 
(Faem.;  -dia  codd.;  dolor  ac  iracundia  Ciace.) 
erupit  omnesque  incendit:   3,8,3;  ^  ne 

res  maximae  spei  maximaeque  utilitatis  eius 
iracundia  impedirentur:  3, 16, 3;  —  prodit 
Libo  atque  (e)  excusat  Bibulum ,  quod  is  ira- 
cundia  summa  erat:  3,16,3;  \  ne  quis 

aut  (c)  ex  huius  iracundia  aut  ex  eo  quod 
meruerat  odio  ciuitatis  motus  exsistat:  VI 
5,2. 

ivacnndUM :  (Ariouistiun)  hominem  esse 
barbarum,  iracundum,  temerarium:  131,13. 

iraseor;  Caesarem  .  .  .  debere  .  .  .  iracun- 
diam  suam  rei  publicae  dimittere  neque  adeo 
grauiter  irasci  inimicis,  ut  (c),  cum  illis 
nocere  se  speret,  rei  pubUcae  noceat:  1,8,3. 

iratniii :  aut  quid  irati  (illi)  grauius  de  uobis 
sentire  possunt  <iuam  ut  eos  prodatis,  qui  se 
uobis  oninia  debere  iudicant,  in  eorum  pote- 
statem  ueniatis,  qui  se  per  uos  perisse  existi- 
maut:  2,32,4. 

irr.  u.  inr. 

is.     Cf.  Knoke,  Pr.  Bernburg  1881  p.   7.  8. 

I.  Foriiiii.  Cf.  Hartx,  Pr.  Frankf.  a.  0. 1S75 
p.  23;  Spillmann,  Pr.  St.  Oallcn  1878 p.  21. 
22.  Nom.  piur.  ei  inuemtur  in  codd.  ahl  1, 
86,3  (illi  in  f);  in  NOahl  3,73,6  (ii  in  f^);  in 
a  V54, 5,  sed  hoc  loco  recte  omitti  uidctur  pro- 
nome?i  in  (i ;  IV  3, 3  Paul  codicum  scripturam 
et  mtitauit  in  ei.  Ecliquis  (31)  loeis  codd.  tuen- 
tur  formam  ii,  sed  ita,  ut  omnibus  fere  his 
locis  alii  codices  ccltibcant  hi,  alii  hii,  non 
numquam  omncs  hi.  —  Datitius  eis  sctncl  ca> 
stat  in  X  12,3;  bis  in  z:  1,73,2;  86,4;  —  3, 
109,2  dubitari  potest,  datiuus  sit  an  ablat.; 
eis  exstat  in  a,  iis  in  [i  VI  40,4;  eis  in  fi, 
iis  in  a  I V  7, 4 ;  eis  in  a,  his  in  a ,  iis  in 
B\'h?)  143,8;  praeterea  Np.  et  qui  eum  secuti 
sunt  editores  VII  45, 1  ex  codicum  a  scriptura 
eisdem  effecerunt  cis  dc,  quod  ferri  nequit;  itcm 
iniuria  Np.  3,  15,  6  svripsit  eis,  quo  luco  ei  cst 
in  a,  sibi  eius  in  Ohl;  desunt  haec  uerba  in  f. 
lieliquis  locis  (40  fere  numero) ,  quibus  requi- 
ritur  datiuus  plur.  pronominis  is,  codd.  alii  iis, 
alii  hiis,  atii  his  habent ;  (IH  loris  oinnes  codd. 
conscntiunt  in  firma  hia.)  Ablatiuus  plur. 
eis  tcr  inucnitur  in  \:  1,27,4;  70,5;  2,10,2; 
cadem  forina  cxstat  in  (i  V3,4,  in  BM  V51,5, 
in  a  IV12, 1,  in  h  11111,3;  praetcreu  3,97,2 
Db.  scripsit  iugis  eis,  quo  loco  rodd.  habent  iuris 
cius.     Contra  iis  est  in  codd.  110  fere  loois,  sed 


251 


is  (1.  A.  a)  a)  aa)  91)) 


252 


ita,  ut  eadem,  quam  in  datiuo  deprehendimus, 
discrepantia  inueniatur  (36  fere  loeis  in  omni- 
bus  exstat  his).  Quae  cum  ita  sint,  reete  Spill- 
mannus  mihi  nidetitr  statuisse,  Caesarem  semper 
usum  esse  formis  ii  et  iis. 

II.  Coiilocatio :  Pronomen  is  post  suhstanti- 
uum  positutH  est  his  locis :  III  8, 1  et  IV  19, 3 
(regionum  earum);  2,1,3  (pars  ea);  2,28,1  (le- 
giones  eas);  praetcrea  edd.  scripserunt  legiones 
eae  (hae  codd.)  2, 29,  3 ;  conuentis  is  {si  codd.) 
2,36,1;  omnibus  rebus  iis  (rebus  his  a;  Ms 
rebus  fi)  IV  19,4;  —  iugis  eis  recepit  Db.  (iuris 
eius  corftl,-  iugis  eius  iVp.,  Di!.)3,  97, 2;  antecedit 
pronomen  reliquis  513  (5G3)  locis. 

III.  Siaruif.;  ].  pertiiiet  ad  ea,  quae  aute- 
cedunt;  A.  uon  pei-tinet  art  euuutiat.  relati- 
uum;  a)  uou  additur  aliud  pronom.  uel 
adiect.;  a)  additur  sut)staut.;  aa)  uuum: 
91)  i)rouomen  ui  attributi  [cf  i.  A.  a)):  ipsum 
ex  Hehietiis  uxorem  habere  .  .  . ,  lauere  et  cu- 
pere  Hehietiis  propter  eam  adfinitatem:  118, 
(7.)  8. 

his  rebus  gestis  .  .  .  subitum  bellum  in  Gal- 
lia  coortum  est.  eius  belli  haec  fuit  causa:  III 
7,(1.)  2;  naues  in  Venetiam,  ubi  Caesarem  pri- 
mum  bellum  gesturum  (c)  constabat,  .  .  . 
coguut.  socios  sibi  ad  id  belUim  Osismos,  .  .  . 
Diablintes  (c),  MenaiJios  adsciscunt:  1119,(9.) 
10;  (10, 1  ««.  2.  A.  a)  bellum;)  cum  bellum  ciui- 
tas  aut  inlatum  defendit  aut  infert,  magistra- 
tus,  qui  ei  bello  praesint  .  .  .,  dehguntur:  VI 
23,4. 

plerique  nouas  sibi  ex  loco  religiones  fingunt 
Cottaeque  et  Titurii  calamitatem,  qui  in  eodem 
occiderint  (CC)  castello  (in  eo  castello  occi- 
derint  fi),  ante  oculos  ponunt:  VI  37, 8;  Ti 

ne  se  armis  despoliai-et.  sibi  omnes  fere  finitimos 
esse  inimicos  .  .  . ,  a  quibus  se  defendere  tra- 
ditis  armis  non  possent.  sibi  praestare,  si  in  eum 
casum  deducerentur ,  quamuis  fortunam  a  po- 
pulo  Romano  pati  quam:  1131,(4— )6;  t 

ob  eam  causam  (ob  eas  causas)  u.  cansa 
p.    495   7)    (10  loc.  exeept.  VII  4,1;)  t 

Dumnorix  .  .  .  Heluetiis  erat  amicus,  quod  ex 
ea  ciuitate  Orgetorigis  filiam  in  matrimo- 
nium  duxerat:  19,3;  haec  (Treueroruni)  ciuitas 
longe  plurimum  .  .  .  equitatu  ualet  .  .  .  Rhe- 
numque  .  .  .  tangit.  in  ea  ciuitate  duo  de  prin- 
cipatu  inter  se  contendebant:  V3, (l.)2;  Trino- 
bantes  (c) ,  prope  firmissima  .  .  .  ciuitas,  ex 
qua  Mandubracius  (c)  ...  uenerat,  cuius  pater 
in  ea  ciuitate  regnum  obtinuerat  (c)  .  .  .,  mit- 
tunt:  V20, 1;  interim  Lucterius  Cadurcus  in 
Rutenos  missus  eam  ciuitatem  Aruernis  con- 
ciliat:  VII  7, 1;  separatim  gingularum  ciuitatium 


copias  conlocauerat  .  .  .  principesque  earum 
ciuitatium  (c)  ...  ad  se  conuenire  (c)  iube- 
bat:  VII 36,  3;  t  ad  nostras  naues  proce- 

dunt,  quibus  praeerat  D.  Brutus  ....  erat 
multo  inferior  numero  nauium  Brutus;  sed 
electos  ex  omnibus  legiouibus  fortissimos  uiros 
.  .  .  Caesar  ei  classi  attribuerat:  1,  (56  ex^r. ,) 
57, 1 ;  t  Antonius  cum   cohortibus  .  .  . 

eodem  die  .  .  .  reuertitur.  Caesar  eas  cohor- 
tes  cum  exercitu  suo  coniunxit:  1,18,  (3.)4; 
munitionem  .  .  .  dextri  Caesaris  cornu  (c) 
cohortes  .  .  .  sunt  secutae  ....  omnisque  noster 
equitatus  eas  (has  N)  cohortes  est  secutus:  3, 
68,  (2.)  3;  ex  tertia  acie  singulas  cohortes  de- 
traxit  atque  ex  his  quartam  instituit  .  .  . 
monuitque  eius  diei  uictoriam  in  earum  cohor- 
tium  uirtute  constare:  3,89,3;  t  quod  is 

collis  .  .  .  paulatim  ad  planitiem  redibat  (c), 
ab  utroque  latere  eius  collis  transuersam  fos- 
sam  obduxit  (c) :  II  8, 3 ;  t  dieii  conciUo 

constituerunt  .  .  .  .  eo  concilio  dimisso  idem 
principes  .  .  .  ad  Caesarem  reuerterunt :  I  (30, 
5;)31,  1;  (40,1  u.  consilium;)  armatum  con- 
cilium  indicit  .  .  .  .  in  eo  concilio  Cingetorigem 
.  .  .  hostem  iudicat  (c):  V5t5, (l.)3;  t 

maxima  coorta  tempestate  prope  omnes  naues 
adflictas  .  .  .  esse  ....  itaque  ex  eo  concursu 
nauium  magnum  esse  incommodum  acceptum: 
V  10,  (2.)  3 ;  t  conuocato  consilio  (concilio 

P)  omniumque  ordinum  ad  id  consilium 
(concilium  p)  adhibitis  centurionibus  uehemen- 
ter  eos  incusauit:  140,1;  Bellouacos  .  .  .  im- 
pulsos  ab  suis  principibus  .  .  .  populo  Rora. 
bellum  intuHsse.  qui  eius  (huius  B-^p)  consUii 
principes  fuissent  .  .  . ,  in  Britanniam  profu- 
gisse:  II 14,  (3.)  4;  ab  hoc  consiUo  afuisse  existi- 
mabantur  ....  cognito  eius  aduentu  Acco,  qui 
princeps  eius  consilii  fuerat,  iubet:  VI  (3,  5;)  4, 
1;  Catuuolcus  (c)  .  .  .,  qui  una  cum  Ambiorige 
consiHum  inierat,  .  .  .  detestatus  Ambiorigem, 
qui  eius  consilii  auctor  fuisset,  taxo  .  .  .  se 
exanimauit:  VI  31, 5;  de  coniuratione  Senonum 
et  Carnutum  quaestionem  habere  instituit  et  de 
Accone,  qui  princeps  eius  consilii  fuerat,  .  .  . 
supplicium  sumpsit:  VI 44,  (1.)  2;  t  hanc 

super  (c)  contignationem  .  .  .  latericulo  ad- 
struxerunt  ....  cum  -j-  inter  eam  (interea  s) 
contignationem  parietes  exstruerentur ;  eam- 
que  contabulationem  summam  lateribus 
lutoque  constrauerunt:  2,9,3;  ubi  tempus  alte- 
rius  contabulationis  uidebatur,  tigna  item  .  .  . 
tecta  extremis  lateribus  instruebant  exque  ea 
contignatione  rursus  summam  (c)  contabu- 
lationem  storiasque  eleuabant :  2, 9, 7 ;  t  legio 
.  .  .  sese  .  .  Hispalim  (c)  recepit  ....  quod 


253 


is  (1.  A.  a)  a)  a«)  5()) 


254 


factum  adeo  eius  conuentus  ciues  Romani 
comprobauerunt,  ut:  2, 20,  (4.)  5;  Lissum  expu- 
gnarc  conatus  defenilentibus  ciuibus  Romanis, 
qui  eius  conuentus  erant,  .  .  .  re  iiifecta  inde 
discessit:  3,40,6;  f  (ab  exercitu  discedit; 

Brutum  adulescentem  his  <iis  Q^h;  hiis  AQ^a) 
copiis  praefecit:  VII9,  (l.)2.) 

diem  dicunt,  qua  die  ad  ripam  Rhodani 
omnes  conueniant.  is  dies  erat  a.  d.  V.  Kal. 
April. :  1  6, 4 ;  tempore  eius  rei  constituto  ab 
concilio  (c)  disceditur.  ubi  ea  dies  uenit,  Car- 
nutes  .  .  .  concurrunt:  VII  (2,  3;)  3, 1 ;  post 
diem  septimum  sese  reuersurum  confirmat,  qiiam 
ad  (c)  diem  ei  legioui  .  .  .  deberi  (c)  frumen- 
tum  sciebat.  Labienum  Treboniumque  liortatur, 
.  .  .  ad  eani  {^;  eum  a;  edd.;  eundem  Paul) 
diem  reuertantur:  VI  33,  (4.)  5. 

exercitum  modo  Ehenum  transportaret  .... 
tantum  esse  nomen  (c)  atque  opinionem  cius 
e.xercitus  (exercitus  Romani  p)  Ariouisto 
pulso  .  .  .,  uti:  IV  16,  (G.)  7. 

in  omnibus  ciuitatibus  .  .  .  factiones  sunt 
earumque  factionum  principes  (c)  sunt,  qui 
sumniam  auctoritatem  corum  iudicio  habere 
existimantur:  VI  11,3;  t  principibus  Trcue- 

roruni  ad  se  conuocatis  hos  (eos  [i)  sirigillatim 
Cingetorigi  conciliauit  .  .  .  .  id  tulit  factum 
grauiter  (id  factum  gr.  tul.  [i;  Schn.)  In- 
dutiomarus,  suam  gratiam  inter  suos  minui:  V 
4,(3.)  4;  Dumnorix  dixerat  sil)i  a  Caesare  rcgnum 
ciuitatis  deferri;  quod  dictum  Haedui  grauiter 
fcreljant  neque  recusandi  .  .  .  causa  legatos  ad 
Cacsarem  mittere  audebant.  id  factum  ex  suis 
hospitibus  Caesar  cognoucrat:  V6, 2;  Indutio- 
marus  interficitur  ....  pauloque  habuit  post 
id  factum  Caesar  quietiorem  Galliam  (c) :  V 
58,  (6.)  7 ;  Cassius  .  .  .  omnes  naues  incendit 
....  tantusque  eo  facto  timor  incessit,  ut:  3, 
101,  (2.)  3;  t  flumcn  est  Arar.  .  .  .  id  Heluntii 
trausibant.  ubi  per  exploratores  Caesar  certior 
factus  est  tres  iam  partes  copiarum  Hehictios 
id  flumen  tradu.\isse,  quartam  .  .  .  citra  fiumcn 
Ararim  reliquam  esse:  112,  (1.)  2;  liumcn  Axo- 
nam  .  .  .  cxercitum  traducere  maturauit  atquo 
ibi  castra  posuit.  .  .  .  in  eo  fluniinc  pons  crat: 
115,  (4.)  6;  inucuiebat  .  .  .  Saliim  flumen  .  .  . 
milia  passuum  dcccm  abesse;  trans  id  llunuMi 
omnos  Neruios  consedisse  aduentumquc  ibi  Uo- 
mauorum  exspectare:  II  16,  (l.)2;  collis  .  .  .  ad 
fliimcn  Sabim  .  .  .  uergebat.  ab  eo  flumine  .  .  . 
collis  nascebatur  aduersua  huic  ct  contrarius: 
II  18,  (1.)  2;  scx  (lcgioiU's)  .  .  .  sccunduiu  Ihuucn 
ICIaucr  (luxil.  ijua  rc  coguita  Vcrciiigctori.x  (c) 
omiiiliuH  iiilcrruplis  cius  lluniiiiis  pontibus  ab 
altcia    lliiiiiiiiis    (claueris   [i)    parto    iter   faccrc 


coepit:  VII34,  (2.)3;  quibus  (fossis)  partem  ali- 
quam  Sicoris  auerteret  uadumque  in  eo  flumine 
cfficeret:  1,61,1;  ^  fo.ssam  .  .  .  derectis 

lateribus  duxit,  ut  eius  fossae  (om.  [i)  solum 
tantundcm  paterct,  quantum  summae  fossae 
(summa  {oni.  fossae)  fi;  summa  fossae  Selm.) 
labra  distarent  (c);  reliquas  omnes  munitiones 
ab  ea  fossa  pedes  (CC)  quadringentos  (c)  re- 
duxit  (c):  VII  72, 1.2. 

pro  uictimis  homines  immolant  .  .  .  admini- 
strisque  ad  ea  sacrificia  druidibus  utuntur  .  .  ., 
pubhceque  eiusdem  (eius  p)  generis  habent 
instituta  sacrificia:  VI  16,f2.)3;  supplicia  eorum, 
qui  in  furto  aut  in  latrocinio  aut  aUqua  noxia  (c) 
sint  comprehensi,  gratiora  dis  immortalibus  esse 
arbitrautur ;  sed  cum  eius  generis  copia  defecit 
(e),  etiam  ad  innocentium  supplicia  desceudimt: 

VI  16,5;  institutum  .  .  .  seruabat,  ut  .  .  .  ex- 
peditos  .  .  .  inter  cquites  proeliari  iuberet,  qui 
cotidiana  consuetudine  usum  quoque  eius  gene- 
ris  proeliorum  perciperent :  3, 84, 3. 

summa  imperii  traditur  Camulogeno  Aulerco, 
qui  .  .  .  proptcr  singularem  scieutiam  rei  mili- 
taris    .'id    eum    est   honorem    euocatus   (CC): 

VII  57, 3. 

(eius  lateris:  V13,6  u.  p.  270  latus;)  1 
placuit  ei,  ut  ad  Ariouistum  legatos  mitteret. 
.  .  .  ei  legationi  Ariouistus  respondit:  134, 
(l.)2;  t  liuic  permisit,  .  .  .  uti  in  his  locis 
legionem  .  .  .  conlocaret.  Galba  .  .  .  constituit 
cohortes  duas  in  Nantuatibus  (c)  conlocare  et 
ipse  cum  reliquis  eius  legionis  cohortibus  in 
uico  Veragrorum  .  .  .  hiemare:  III  1,  (3.)  4;  prae- 
sidio  impedimentis  legionem  quartam  decimam 
reliquit  .  .  .  .  ei  legioni  castrisque  Q.  Tullium 
Ciceroncm  praeficit  (c) :  VI 32,  (5.)  6 ;  concla- 
mant  logionis  XIII.  .  .  .  milites  ....  cognita 
militum  uoluntate  Ariminum  cum  ea  legione 
proficiscitur :  1,(7,  7;)  8,1;  legionem  (c)  reduci 
iussit  ....  Cacsar  .  .  .  suos  pcr  Autonium, 
qui  ei  legioni  praeerat,  cohortatus  tuba  signum 
dari  .  .  .  iussit:  3,  46,  (2.)  4;  1  ultra  eum 

locum ,  quo  in  loco  Gcrmani  consederant ,  cir- 
citer  passus  sescentos  ab  his,  castris  idoncum 
locum  delegit  acicque  Iriplici  instructa  ad  cum 
locum  uciiit  ....  hic  (is  fi)  locus  ab  hoste 
circiter  passus  scscentos,  uti  dictiim  est,  abcral: 
149,1.3;  omnibusque  armis  ex  oppido  conlatis 
ab  eo  loco  in  fines  Ambianorum  peruenit:  II 
15,2;  totis  fere  .  .  .  luulatis  castris  (c),  cum 
(c)  iii  dextro  cornu  Icgio  duodccima  et  .  .  . 
septima  conslitisset  omucs  Ncriiii  .  .  .  ad  eum 
locum  coiitciidcriiiit:  II2.'!,1;  iilteram  purtem 
eius  uici  (iallis  |iul  hiciiiaiiduiii|  coiiccssit,  alte- 
ram  uaciiniii  ab  liis  (e)  relictam  cohortibus  nt- 


255 


is  (1.  A.  a)  a)  aa)  80) 


256 


tribuit.  eum  locum  uallo  fossaque  muniuit:  III 
1,  G;  hunc  ad  egrediendum  (c)  nequaquam 
idoneum  locum  (c)  arbitratus  .  .  .  in  ancoris 
exspectauit  ....  sublati.s  ancoris  circiter  milia 
passuum  septem  ab  eo  loco  progressus  .  .  . 
naues  constituit:  IV23,  (4.)6;  ipse  eodem,  unde 
redierat,  proficiscitur.  eo  cum  uenisset,  maiores 
iam  (c)  undique  in  eum  locum  copiae  Britan- 
norum  conuenerant:  Vll,(7.)8;  cum  est  animad- 
uersum  a  ueuatoribus,  quo  se  recipere  consue- 
rint,  omnes  eo  loco  aut  ab  radicibus  subruunt 
aut  .  .  .:  VI  27, 4;  in  extremo  ponte  turrim  .  .  . 
constituit  praesidiunique  .  .  .  pontis  tuendi  causa 
ponit  niagnisque  eum  locum  munitionibus  firmat. 
ei  loco  .  .  .:  VI 29,  3;  exercitum  .  .  .  Durocor- 
torum  .  .  reducit,  concilioque  iu  eum  locum 
Galliae  indicto  .  .  .  quaestionem  habere  in- 
stituit :  VI  44, 1 ;  loco  castris  idoneo  delecto  reli- 
quas  copias  reuocauit  ....  Caesar  ex  eo  loco 
quintis  castris  Gergouiam  peruenit:  VII  (35,5;) 
36, 1 ;  quem  (collem)  si  tenerent  nostri,  et  aquae 
magna  parte  et  pabulatione  libera  prohibituri 
hostes  uidebantur.  sed  is  locus  praesidio  ab  his 
.  .  .  tenebatur:  VII36,  (5.)6;  omnem  eam  pla- 
nitiem  .  .  .  complent  pedestresque  copias  pau- 
lum  ab  eo  loco  *abductas  In  locis  superioribus 
constituunt :  VII  79,  2  ;  hic  uenientem  Vticam 
nauibus  Tuberonem  portu  atque  oppido  prohi- 
bet .  . .,  sublatis  ancoris  excedere  eo  loco  cogit : 
1,31,3;  praeruptus  locus  erat  .  .  .  ac  tanttim 
in  latitudinem  patebat,  ut  tres  instructae  co- 
hortes  eum  locum  explerent :  1 ,  45, 4 ;  nostri 
.  .  .  circiter  LXX  ceciderunt,  in  his  Q.  Ful- 
ginius  ex  primo  hastato  (Fulg.  primus  hastatus 
Vaseos.)  legionis  XIIII.,  qui  propter  eximiam 
uirtutem  es  inferioribus  ordinibus  iu  eum  locum 
peruenerat:  1,46,  4;  naues  .  .  .  Octogesam  (c) 
adduci  iubent.  id  erat  oppidum  positum  ad 
Hiberum  .  .  .  .  ad  eum  locum  fiuminis  nauibus 
iunctis  pontem  imperant  fieri:  1,61,4;  coUem 
quendam  nactus  ibi  constitit.  ex  eo  loco  IIII 
caetratorum  cohortes  .  .  .  mittit:  1,70,  (3.)  4; 
hanc  super  (c)  contignationem  .  .  .  latericulo 
adstruxerunt  supraque  eum  locum  II  tigna 
transuersa  iniecerunt:  2,  9, 2;  antecedit  ad  Castra 
exploranda  Corneba  (c),  quod  is  (his  af)  locus 
peridoneus  castris  habebatur:  2,24,2;  hac  (c) 
.  .  .  turba  portae  castrorum  occupantur  atque 
iter  impeditur,  pluresque  in  eo  loco  sine  uulnere 
quam  in  proelio  aut  fuga  intereunt:  2,35,3; 
Pompeius  .  .  .  idoneum  locum  nactus  ibi  copias 
conlocauit  ....  cuius  aduentu  cognito  Pom- 
peius  .  .  .  ex  eo  loco  discedit :  3, 30,  (5.)  7 ;  XV 
milia  passuum  "m;  circuitu  aniplexus  hoc  spatio 
pabulabatur;   multaque   erant  iutra  eum  locum 


manu  sata :  3,  44, 3 ;  erat  eo  loco  fossa  .  .  .  et 
uallum  ....  timens  Caesar,  ne  nauibus  nostri 
circumuenirentur,  duplicem  eo  loco  fecerat  ual- 
lum:  3,63,3;  animaduersum  est  .  .  .  cohortes 
quasdam  .  .  .  esse  post  siluam  et  in  uetera 
castra  duci  ....  superioribus  diebus  nona  Cae- 
saris  legio  .  .  .  castra  eo  loco  posuit.  .  .  .  post 
mutato  consUio  .  .  .  Caesar  paulo  ultra  eum 
locum  castra  transtulit,  paucisque  intermissis 
diebus  eadem  (c)  Pompeius  occupauerat  et  quod 
eo  loco  plures  erat  legiones  habiturus,  .  .  . 
maiorem  adiecerat  niunitionem.  .  .  .  sed  is  quo- 
que  mutato  consilio  .  .  .  eo  loco  excesserat:  3, 
66,1.2.4.6;  (Pompeius)  eo  loco  excesserat.  .  .  . 
eo  signa  (e)  legionis  inlata  (c)  speculatores 
Caesari  renuntiarunt  .  .  .  .  is  (his  ald)  locus 
aberat  a  nouis  Pompei  castris  circiter  passus 
quingentos :  3,  (66,  fi  ;)  67,  (1.)  2 ;  ueteribus  suis 
in  (c)  castris  .  .  .  consedit  ....  duplicatoque 
eius  diei  itinere  VIII  niilia  passuum  ex  eo  loco 
procedit:  3,76,(1.)  3;  erant  in  sinistro  cornu 
legiones  duae  traditae  a  Caesare  .  .  .  .  in  eo 
loco  ipse  erat  Pompeius:  3,88,1;  Pompeiani, 
quod  is  (his  /()  mons  erat  sine  aqua,  diffisi  ei 
loco  relicto  monte  uniuersi  .  .  .  Larisam  uersus  sc 
recipere  coeperunt :  3, 97, 2 ;  uocatis  ad  se  Am- 
phipoli  hospitibus  .  .  .  cognito[que]  Caesaris 
aduentu  ex  eo  loco  discessit:  3,102,4;  coniec- 
tans  eum  Aegyptum  iter  habere  propter  neces- 
situdines  regui  reliquasque  eius  loci  oportuni- 
tates:  3,106,1. 

rebquum  spatium  .  .  .  mons  continet  magna 
altitudine,  ita  ut  radices  (eius  add.  R-^}  montis 
.  .  .  ripae  fluminis  contingant:  138,5;  monteni 
opere  circummunire  instituit.  Pompeiani,  quod 
is  (his  /()  mons  erat  sine  aqua,  diffisi  ei  loco 
relicto  monte  uniuersi  .  .  .  Larisam  uersus  se 
recipere  coeperunt:  3,97,2;  ^  Coelius  .  .  . 

peruenit  Tluirios.  ubi  cum  quosdam  eius  m  u  n  i- 
cipii  sollicitaret  .  .  .,  est  interfectus:  3,22,3; 
T[  ad  eani  parteni  munitionum  ducit,  quae  per- 
tinebat  (c)  ad  mare  ....  eodem  naues  .  .  . 
mittit  .  .  .  .  ad  eas  munitiones  Caesar  Len- 
tulum  Marcellinum  .  .  .  positum  habebat:  3, 
62,  (2 — )4 ;  t  probat  rem  senatus  de  mit- 

tendis  legatis;  sed  .  .  .  timoris  causa  pro  se 
quisque  id  munus  legationis  recusabat:  1,33, 
1 ;  T  aggerem  noui  generis  .  .  .  ex  lateri- 

ciis  duobus  muris  .  .  .  atque  eorum  murorum 
contignatione  (c)  facere  instituerunt:  2,15,1. 

alteram  nauem  .  .  .  pluribus  adgressus  naui- 
bus  .  .  .  nostros  uicit  deiectisque  (c)  defen- 
soribus  .  .  .  eam  (etiam  01}  nauem  expu- 
gnauit :  3,  40,  (2.)  3 ;  t  magno  .  .  .  homi- 

num    numero   capto  .  .  .  in    deditionem   uenire 


257 


is  (1.  A.  a)  y.)  aa)  «)) 


258 


atque  obsides  sibi  dare  coegit.  eo  celeriter  con- 
fecto  negotio  rursus  in  hiberna  legiones  re- 
duxit :  VI 3,  (2.)  3 ;  (exercitus  equitatusque  equi- 
tibus  Romanis  administrantibus,  quos  ei  negotio 
praefecerat,  celeriter  transmittitur :  Vn61,2;) 
duas  legiones  suas  antecedere,  reliquas  subse- 
qui  iussit,  ut  non  longo  inter  se  spatio  castra 
facerent,  eique  negotio  Q.  Fufium  Calenum 
legatum  praeficit:  1,87,4;  ^   qui  (MUo) 

Clodio  interfecto  eo  (Scai. :  eius  eodd.)  nomine 
erat  damnatus :  3,21,4;  ^  hos  (c)  posse 

conficere  armata  milia  centum;  polhcitos  ex  eo 
numero  electa  (c)  sexaginta  (c):  114,5;  2, 
7,2  u.  2.  A.  a)  numerus;  ad  duo  milia  numero 
ex  Pompeianis  cecidisse  reperiebamus,  euocatos 

»centurionesque  complures.  in  eo  fuit  numero 
Valerius  Flaccus  :  3,53,  (1.)  2. 

qui  uirtute  belli  omnibus  gentibus  praefere- 
bantur,  tantum  se  eius  opinionis  deperdidisse 
.  .  .  graui-ssime  dolebant :  V  54, 5 ;  ^  ex- 

tremum  oppidum  AUobrogum  est  .  .  .  Genaua 
(c).  ex  eo  oppido  pons  ad  Heluetios  pertinet: 
jl.  I  6, 3 ;  nuntiatum  est  ei  Ariouistum  .  .  .  ad  oc- 
cupandum  Vesontionem  .  .  .  contendere  .... 
namque  omnium  rerum  .  .  .  summa  erat  in  eo 
oppido  facultaa  (c):  138,  (1.)  3;  cum  se  suaque 
omnia  in  oppidum  Bratuspantium  contuUssent 
atque  ab  eo  oppido  Caesar  .  .  .  circiter  milia 
(c)  passuum  quinque  abesset :  II 13, 2 ;  reliqui 
in  oppidum  reiecti  sunt.  postridie  eius  diei  . .  . 
sectionem  eius  oppidi  uuiuersam  Cacsar  uendi- 
dit :  II 33,  (5.)  6 ;  Caesar  ad  oppidum  Auaricum 
.  .  .  profectus  est,  quod  eo  oppido  recepto  ciui- 
tatem  Biturigum  se  in  potestatem  redacturum 
conMebat:  VII  13,3;  statuunt,  ut  X  milia  ho- 
minum  .  .  .  in  oppidum  mittantur  (c) ,  nec 
solis  Biturigibus  comniunem  salutem  committeu- 
dam  censent,  quod  penes  (CC)  eos,  si  id  op- 
pidura  retinuissent ,  suinmam  uictoriae  constare 
intellegebant:  VII  21,3;  Lutctiam  inceudi  (e) 
pontesque  eius  oppidi  rescindi  iubent :  VII 58, 
6 ;  ipsum  erat  oppidum  Alesia  (c)  in  coUe 
summo  ....  ante  id  (om.  fl)  oppidum  i)laui- 
ties  circiter  milia  passuum  III  in  longitudinem 
patcbat:  VII09,  (l.)3;  Asculum  Picenum  pro- 
fitiecitur.  id  oppidum  Lentulus  Spintlier  X  co- 
hortibus  tenebat:  1,15,3;  nuntiatur  8ulmo- 
nenses,  quod  oppidum  a  Corfinio  VII  niilium 
interuallo  abest,  .  .  .  n  Q.  Lucretio  senatore  et 
Attio  Paeligno  prohiberi,  qui  id  oppidum  VII 
cohortium  praesidio  tcneliant:  1,18,1;  Hadru- 
nictuiu  pcrfugerat.  id  opiiidum  C.  Considius 
Loiigus  uuius  legionis  pracsidio  tueliatur:  2, 23, 
(3.)  4 ;  ^  murum  .  .  .  fossanuiuc  perilucit. 

eo  operc  perfecto  praesidia  disponit:  18,  (1.)  2; 

I.cxio.  Cacnar.     II. 


uallumque  .  .  .  ducere  incipitmt  .  .  .  .  id  opus 
inter  se  Petreius  atque  Afranius  partiuntur  ipsi- 
que  perficiundi  operis  causa  longius  progrediun- 
tur:  1,  73, 3 ;  aggerem,  uineas  turresque  ad  oppi- 
dum  agere  instituit  ....  ad  ea  perficienda 
opera  C.  Trebonius  .  .  .  comportari  iubet:  2,1, 
(l.)4;  castra  .  .  .  conspicit  .  .  .  admodum  mu- 
nita  natura  loci,  una  ex  parte  ipso  oppido 
Vtica,  altera  a  theatro,  quod  est  ante  oppidum, 
substructionibus  (c)  eius  operis  maximis :  2, 25, 
1 ;  ^  misso  ad  uesperum  senatu  omnes, 

qui  sunt  eius  ordinis,  a  Pompeio  euocantur: 
1,3,1. 

hunc  (coUem)  .  .  .  palus  difficilis  .  .  .  cinge- 
bat  ....  (Galli)  generatim  .  .  distribnti  .  .  . 
omnia  uada  ac  f  saltus  eius  paludis  (eius 
paludis  includ.  Dt.)  obtinebant  (c) ,  sic  animo 
parati,  ut,  si  eam  paludem  Komani  perrumpere 
conarentur,  haesitantes  premerent:  VII 19,  (1.) 
2;  ^    ipse   a   dextro  comu,    quod   eam 

partem  (partem  eam  p)  minime  firmam  ho- 
stium  esse  animaduerterat ,  proelium  commisit: 
152,2;  ut  in  sinistra  parte  acie  \c)  constite- 
rant, .  .  .  Atrebates  —  nam  his  (AQ;  iis  BM^)  ea 
pars  obuenerat,  —  . . .  in  flumen  compulerunt:  II 
23, 1 ;  ad  eas  quas  diximus  munitiones  peruene- 
runt  ....  tum  uero  clamore  ab  ea  parte  audito 
nostri  .  .  .  acrius  impugnare  coeperunt:  III 26, 
(2.)  4;  nuntiauerunt  (e)  puluerem  maiorem  .  .. 
in  ea  parte  uideri,  quam  in  partem  legio  iter 
fecisset.  Caesar  .  .  .  cohortes ,  quae  in  stationi- 
bus  erant ,  secum  in  eam  partem  proficisci  .  .  . 
iussit:  IV  32,  (1.)  2;  ab  decumana  porta  in  castra 
inrumpere  conantur,  nec  prius  sunt  uisi  obiec- 
tis  ab  ea  parte  siluis  quam  castris  adpropin- 
quarent:  VI  37,  (1.)  2;  intellegere  se  diuisum  esse 
populum  Romanum  in  partes  duas  (c)  .  .  .  prin- 
cipes  uero  csse  earum  partium  Cn.  Pompeium 
et  C.  Caesarem:  1,35,(3.)4;  T  HS  LX 

.  .  .  Domitio  reddit,  .  .  .  etsi  eam  pecuniam 
publicam  esse  const.abat  datamque  a  Pompeio 
in  stipendium:  1,23,4;  ^  magno  pecoris 

atque  hominum  numero  capto  atque  ea  praeda 
militibus  ccmcessa:  VI 3, 2;  ^  Caesar  ... 

sua  senatusque  iu  eum  beneficia  commemorauit 
(c) ,  quod  rex  appellatus  esset  a  senatu ,  quod 
amicus,  quod  munera  amplissime  ^c^  missa; 
.  .  .  illum  .  .  .  beneficio  ac  liberalitate  sua  ac 
senatus  ca  praemia  cousecutum:  I43,(4.)5; 
^  proelium  u.  2.  A.  a)  proelium;  ^  Tu- 

bero,  cum  in  Africam  uenisset,  iuuenit  in  pro- 
uincia  cum  imperio  Attium  Varum,  qui  .  .  . 
j>rotinus  ex  fuga  iu  .Vfricaiu  pcrueuerat  atque 
eam  sua  spoiite  uacuam  occupaucrat  .  .  . ,  ho- 
minum  et  locorum  notitia  et  uau  eiiis  i>ri)iiiu- 

17 


259 


is  (1.  A.  a)  7.)  7.7.)  ?0) 


260 


ciae  nactus  aditus  ad  ea  conanda,  quod  paucis 
ante  annis  ex  (c)  praetura  eam  prouinciara 
obtinuerat:  1,31,2;  aes  alienum  prouinciae  eo 
bieunio  multiplicatum  est.  neque  minus  ob  eam 
causam  ciuibus  Romanis  eius  prouinciae  .  .  . 
certae  pecuniae  imperabantur :  3, 32,  (5.)  G. 

regio  ti.  2.  A.  a)  regio;  t  intellegere 

sese,  tametsi  (c)  pro  uoteribus  Heluetiorum  in- 
iuriis  populi  Komani  ab  his  poenas  bello  repe- 
tisset,  tamen  eam  rem  nou  minus  ex  usu  terrae 
Galliae  quam  populi  liomani  accidisse:  130,2; 
eodemque  tempore  pugnatum  est  ad  portum, 
ac  longe  maximam  ea  res  attulit  dimicationem : 
3, 111, 2;  (elatum  est,)  impetum  .  .  *ut  in  nostros 
eius  equiles  fecissent  eaque  res  conloquium  ut 
(c)  diremisset :  I  46, 4 ;  capti  compendio  ex 
direptis  bonis,  quod  (CC)  ea  res  ad  multos 
pertinebat,  .  .  .  consilia  clam  de  bello  inire  in- 
cipiimt:  VII  43,3;  tametsi  magnopere  admira- 
batur  Magium,  quem  ad  Pompeium  cum  man- 
datis  miserat,  ad  se  non  remitti,  atque  ea  res 
saepe  temptata  etsi  impetus  eius  consiliaque 
tardabat,  tamen  .  .  .  putabat:  1,20,2;  —  ripa 
.  .  erat  acutis  sudibus  praetixisque  (c)  munita, 
eiusdemque  generis  sub  aqua  defixae  (c)  sudes 
tiumine  tegebantur.  his  (p;  hiis  Q^;  iis  a;  Fr.) 
rebus  cognitis  a  captiuis  .  .  .  Caesar  .  .  .  ius- 
sit:  V18,  (3.)4;  disciplina  in  Britannia  reperta 
.  .  .  existimatur,  et  nunc  qui  diligentius  e.am 
rem  cognoscere  uolunt,  plerumque  illo  discendi 
causa  proficiscuntur :  VI 13, 12;  his  (p;  ii.s  a; 
Sclm.,  Fr.)  rebus  (§  2—4)  coguitis  Caesar  .  .  . 
perueuit:  VII 41,  5;  constituerunt  ea,  quae  ad 
proflciscendum  pertinerent,  comparare,  iumen- 
torum  et  carrorum  quam  maximum  numerum 
coemere,  sementes  quam  maximas  facere,  .  .  . 
cum  proximis  ciuitatibus  pacem  et  amicitiam 
confirmare.  ad  eas  res  conficiendas  biennium 
sibi  satis  esse  duxerunt;  in  tertium  annum 
profectiouem  lege  confirmant.  (ad  eas  res  con- 
ficiendas  add.  eodd.;  del.  Whitte;  Fr.,  Db.)  Or- 
getorix  (deligitur.  is  add.  eodd.;  del.  iid.)  sibi 
legationem  ad  ciuitates  suscepit  (m.  CC)  :  1 3, 
(l.)2.  3  ;  his  ([i;  iis  «;  Fr.,  Db.)  confectis  rebus 
(1, 5—9)  conuentibusque  peractis  iu  citeriorem 
Galliam  reuertitur :  V  2, 1 ;  pollicetur  L.  Piso 
censor  sese  iturum  ad  Caesarem,  itom  L.  Roscius 
praetor,  qui  de  his  rebus  eum  doceant;  sex  dies 
ad  eam  rem  conficiendam  spatii  postulant:  1, 
3,  6 ;  in  Gallia  a  potentioribus  .  .  .  uulgo  regna 
occupabantur ,  qui  minus  facile  eam  rem  impe- 
rio  (c)  nostro  consequi  poterant:  111,4;  con- 
stituerunt  optimum  esse  domum  suam  quemque 
reuerti  .  .  .  .  ea  re  constituta  secimda  uigilia 
.  .  .  castris  egressi  .  .  .  fecerunt:  11(10,  4;)  11, 


1;  (Tasgetium)  interfecerunt.  defertur  ea  res  ad 
Caesarem:  V25,  (3.)4;  adlato  uuutio  de  oppu- 
gnatione  Vellaimoduni ,  cum  longius  eam  rem 
ductum  iri  existimarent :  VII 11, 4;  ea  res  (13, 
4 — 8)  est  fleluetiis  per  indicium  enuntiata:  I 
4, 1 ;  nocte  una  intromissis  equitibus  omnium 
finitimarum  ciuitatum  (c)  .  .  .  tanta  diligentia 
omnes  .  .  .  continuit,  ut  nulla  ratione  ea  res 
enuntiari  aut  ad  Treueros  perferri  posset :  V  58, 
1 ;  aegreque  tunc  sunt  retenti ,  quin  oppidum 
(CC)  inrumperent,  grauiterque  eam  rem  tule- 
runt:  2,13,4;  quod  pluribus  praesentibus  eas 
res  (117)  iactari  nolebat:  118,1;  petieruntque, 
uti  sibi  secreto  .  .  .  de  sua  omniumque  salute 
cum  eo  agere  liceret.  ea  re  impeti"ata  sese  omnes 
flentes  Caesari  ad  pedes  proiecerunt:  131,(1.) 
2;  iter  ab  Heluetiis  auertit  ac  Bibracte  ire  con- 
tendit.  ea  res  .  .  .  hostibus  nuntiatur:  123,(1.) 
2;  iamque  Pompeiani  magna  caede  nostrorum 
castris  Marcellini  adpropinquabant  .  .  .  et  M. 
Antonius ,  qui  proximum  locum  praesidiorum 
teuebat,  ea  re  nuntiata  cum  cohortibus  XII  .  .  . 
cernebatur:  3,65,(1.)  2;  ibi  cognoscit  de  Clodii 
caede  de  senatusque  consulto  certior  factus  .  .  . 
dilectum  tota  prouincia  habere  instituit.  eae 
(hae  p)  res  in  Galliam  Transalpinam  celeriter 
perferuntur :  VII 1,  2 ;  petierunt ,  uti  sibi  con- 
ciUum  totius  Gailiae  .  .  .  indicere  .  .  .  liceret. 
ea  re  permissa  diem  concilio  constituerunt:  I 
30,  (4.)  5;  gladiatores  .  .  .  spe  libertatis  con- 
firmat  atque  his  equos  attribuit  et  se  sequi 
iussit;  quos  postea  monitus  ab  suis,  quod  ea 
res  omnium  iudicio  reprehendebatur,  .  .  .  distri- 
buit :  1,14,  (4.)  5;  —  neque  saepe  accidit,  ut 
neglecta  quispiam  religione  aut  capta  apud  (c) 
se  (c)  occultare  aut  posita  tollere  auderet,  gra- 
uissimumque  ei  rei  supplicium  (grauissimum- 
que  ibi  suppl.  horum  delictorum  [i)  cum  cruciatu 
constitutum  est:  VI17,5;  imperat  reliquis 
ciuitatibus  obsides  diemque  (Eotom.;  Np. ,  Fr., 
Dt.;  denique  codd.;  Schn.,  Db.)  ei  (huic  ]S!p.; 
Dt.)  rei  constituit  (diem  add.  codd.;  Schn.,Db.; 
u.  CC)  :  VII  64, 1 ;  Varronem  .  .  .  uisurum  (c), 
quem  ad  modum  (c)  tuto  legati  uenire  et  quae 
uellent  exponere  possent ;  certumque  ei  rei  tem- 
pus  constituitur.  quo  cum  esset  postero  die 
uentum,  magna  utrimque  multitudo  conuenit, 
magnaque  erat  exspectatio  eius  rei:  3,19,3.4; 
3,33,1  u.  infra  eius  rei  dies;  deiectis  (c),  ut 
diximus,  antemnis  .  .  .  milites  summa  ui  tran- 
scendere  in  hostium  naues  contendebant.  .  .  . 
cum  ei  rei  nullum  reperiretur  auxilium :  III 15, 
(l.)2;  cum  (c)  equitatu  nihil  posseut  —  neque 
enim  ad  hoc  tempus  ei  rei  student:  II  17,4;  — 
uuus  quisque  enim  opiniones  fiugebat  et  ad  id, 


261 


is  (1.  A.  ii)  7.)  aa)  «» 


262 


quod  ab   alio  audierat,   sui  aliquid  timoris  ad- 

(lebiit.   lioc  ubi   uiio  auctore  ad   plures  perma- 

nauerat  atque  alius  alii  tradiderat,  plures  aucto- 

res  eius   rei   uidebantur:  2, 2ii,  2;   sese  oninia 

de  pace  expertum  (c)  niliil  adliuc  "effccisse;  id 

arbitrari  uitio  factum  eorum,  quos  esse  auctores 

cius    rei    uoluisset:  3,57,2;   animaduertit   .  .  . 

Sequanos  .  .  .  tristes  capite  demisso  terram  in- 

tueri.  ejus  rei  quae  causa  esset  miratus  ex  ipsis 

quaesiit:  132,2;  magistratus  .  .  .  in  aunos  sin- 

gulos  gentibus  cognationibusque  hominum  .  .  . 

quantum   .  .  .    uisum    est   agri    (c)    attribuunt 

atque  anno   post  alio  transire  cogunt.  eius  rei 

niultas  adferunt  causas:   VI22,  (2.)3;   hos   ex- 

spectari  equites  atque  eius  rei  causa  moram  in- 

terponi  arbitrabatur :  IV  9,  3 ;  hieniare  Dyrrachii 

.  .  .    constituerat ,    ut    mare   transire  Cacsarem 

jirohiberet,  eiusque  (eius  Lips.)  rei  causa  omni 

ora  maritima  classem  disposuerat:  3,5,2;  Cae- 

sar  .  .  .  reperiebat   T.  Ampium   conatum  esse 

pecunias  tollere  Epheso  ex  fano  Dianae  eiusque 

rei  causa  senatores  omnes  ex  prouincia  euocasse : 

3, 105, 1 ;   cogebantur  .  .  .  pabulum  supportare, 

quodque  (e)  erat  eius  rei  minor  copia,  hordeo 

adaugere:  3,58,4;   hunc  illi  .  .  .  compreheude- 

rant  atque  in  uincula  coniecerant.  in  (c)  petenda 

pace  eius   rei  culpam  in  niultitudinem  contule- 

runt  (c):   IV27,  f3.)4;  Ephesi    a  fano  Dianae 

depositas  antiquitus  pecunias  Scipio  tolli  iube- 

bat.   certaque  eius  rei   (ei  rei  Achilles  Statius) 

die    constituta    (Vrsinus:    ceteraque    eius    diei 

lonstituta   O^) :   3,33,1;    eius    rei    exspectatio: 

.'!,  19,4  u.  s.  ei  rei  tempus  constituitur ;  id  uero 

niilitibus    fuit    pergratum   .   .   .,  ut   .  .  .    ultro 

l>raemium  missionis  ferrent.  nam  cum  de  loco  et 

tcmj)ore  (c)  eius  rei  controuer.sia  inferretur,  .  .  . 

significare   coe])erunt,    ut:   1,8G,  (l.)2;    qua   ex 

re  fieri,   uti  earum  rerum  (§1.2)  memoria  ma- 

gnam   sibi   auctoritatem   magnosque  spiritus  in 

rc    militari    sumerent:    114,3;    Caesar   etsi    ad 

sj)em  conficiendi  negotii  maxime  •probabat  coac- 

tis   nauibus   mare  transire  .  .  . ,   tamen  eius  rei 

inoram   temporisquo  longinquitatem  timebat:  1, 

29,  1 ;  multi  iani  menses  crant .  .  .  neque  Brun- 

<lisio  iiaiies  legionesque  nd  Caesarem  ueniebant. 

iic  non  nullao  cius  rei  iiractcrmissae  occasioncs 

(Jaesari   uidcbantur:   3,25,1;   in   primis  ut  ipse 

cum  Pomjjcio  conloqueretur  postulat.  maguoperc 

sese   conlidere  demonstrat,    si  eius   rei  sit   po- 

testas   facta,   fore,    ut   aequis   condicionibus  ab 

armis    discedatur,   cuius    rei   .    .   .:    1,2(;, (3.)  1; 

sunimam    .'<nam   esse   ac   fuisse   scmjjcr  uolun- 

latcin ,    iit    conijioncretur    (c)    atqiic    ab    iirniis 

ilisccdorotur ;    scd    poti^stalem    cius    rci    nulliini 

liabere:  3,16,4;   ut  iuro  iurando  .  .  .  saiiciatur 


petunt  .  .  .,  ne  facto  initio  belli  ab  reliquis 
deserautur.  tum  conlaudatis  Carnutibus  dato 
iure  iurando  al)  omnibus ,  qui  aderant,  tempore 
eius  rei  constituto  ab  concilio  (e)  disceditur: 
VII  2,  (2.)  3;  quod  multitudinem  Germanorum 
in  Galham  truducat,  id  se  sui  muniendi,  non 
Galliae  impugnandae  (c)  causa  facere;  eius  rei 
testimonium  (testimonio  B'-'^)  esse,  quod  nisi 
rogatus  non  uenerit:  144,6;  ita  Heluetios  a 
maioribus  suis  institutos  esse,  uti  obsides  acci- 
pere,  non  dare  consuerint;  eius  rei  populum 
Eomanum  esse  testem:  114,7;  ut,  si  arborum 
trunci  siue  naues  (CC)  deiciendi  operis  causa 
(c)  cssent  a  barbaris  *immissae,  his  defensoribus 
earum  rerum  uis  minueretur  neu  ponti  noce- 
rent:  IV  17, 10;  iu  Illyricum  proficiscitur,  quod 
a  Piriistis  (c)  tinitimam  partem  prouiuciae  in- 
cursionibus  uastari  auchebat.  .  .  .  Pirustae  le- 
gatos  .  .  .  mittunt,  qui  doceant  nihil  earum 
rerum  publico  factum  consilio:  VI.  (5.)  7;  — 
quod  non  fore  dicto  audientes  neque  signa 
laturi  dicantur,  niliil  se  ea  re  commoueri:  I 
40,12;  (Neruios)  nihil  pati  uini  reliquarumque 
rerum  ad  (c)  luxuriam  (c)  pertinentium  (e) 
inferri,  quod  his  (p;  iis  a;  erfrf.)  rebus  relan- 
guescere  auimos  et  (c)  remitti  uirtutem  (c)  exi- 
stimarent:  II 15, 4;  [uinum  ad  se  omnino  imjjor- 
tari  non  sinunt  (c),  quod  ea  re  .  .  .  remollescere 
homiues  .  .  .  arbitrautur:  IV  2,  6;]  —  nihil 
esse  negotii  subito  ojipressam  legionem,  quae 
cum  Cicerone  hiemet,  interfici;  se  ad  eam  rem 
(interfici  posse;  ad  eam  rem  se  ji)  protitetur 
adiulorem:  V38, 4;  quae  grauissime  adflictae 
erant  naues,  earum  materia  atque  aere  ad  reli- 
quas  reficiendas  utebatur,  et  quae  ad  eas  res 
erant  usui,  ex  (c)  continenti  comportari  (c) 
iubebat:  IV  31,  2;  in  posterum  opj)ugnatiuuem 
diflert  quaeque  ad  eani  reni  usui  sint  militibus 
imj)crat:  VII  11,5;  Ileluctii  id,  quod  constitue- 
rant,  facere  conantur,  ut  e  finibus  suis  exeant. 
ubi  iam  se  ad  eam  rem  paratos  esse  arbitrati 
sunt:  15,  (1.)  2;  ipsi  uero  nihil  (c)  nocitum  iri, 
iuque  eam  (in  quam  (i)  rem  se  suam  liilem 
iuterponere:  V36, 2 ;  tanta  est  contentione  actum, 
quanta  agi  debuit,  cum  illi  (c)  celerem  iu  ea 
re  uictoriam,  hi  salutem  suam  consistere  uide- 
rent:  3,111,5;  projie  dimidia  parte  operis  a 
Caesare  eflecta  diebusque  in  ea  re  cousumi^tis 
VIIII  naues  .  .  .  rcucrtuutur:  1,27,1;  toUi 
nocte  munitiones  jiroferunt  castraque  castris 
conucrtunt  yc).  hoc  idem  postero  ilic  a  j)rima 
liice  faciiiiit  totiimquc  iii  ea  re  diem  cou- 
sumuiit:  1,81,3;  aniia  tnidcic  iii.ssi  laciunt, 
alque  in  ca  re  omnium  nostrorum  intenlis  UHJ- 
iiiis  . . . :  III  (21, 3 ;) 22, 1 ;  cognitu  Pompei  profoc-i 

17» 


263 


is  (1.  A.  ii)  7.)  aa)  e(  filJ)) 


264 


tione  concursantibus  illis  atque  in  ea  re  occu- 
patis  uulgo  ex  tectis  significabant:  1,28,2;  ad 
iudicium  omnem  suam  familiam  .  .  .  undique 
coegit  et  omnes  clientes  obaeratosque  suos  .  .  . 
eodem  conduxit;  per  eos,  ne  causam  diceret,  se 
eripuit.  cum  ciuitas  ob  eam  rem  incitata  armis 
ius  suum  exsequi  conaretur :  I  4,  (2.)  3 ;  quod 
improuiso  unum  pagum  adortus  esset,  .  .  .  ne 
ob  eam  rem  aut  suae  magnopere  uirtuti  tribue- 
ret  aut  ipsos  despiceret:  113,5;  unum  se  esse 
ex  omni  ciuitate  Haeduorum,  qui  adduci  non 
potuerit,  ut  iuraret  aut  liberos  suos  obsides 
daret.  ob  eam  rem  se  ex  ciuitate  profugisse: 
I  31,  (8.)  9. 

pro  uictimis  homines  immolant  .  .  .  admini- 
strisque  ad  ea  sacrificia  druidibus  utimtur: 
VI  16,2;  t   constituerunt  optimum  esse 

domum  suam  quemque  reuerti  ....  ad  eam 
sententiam  cum  reliquis  causis  haec  quoque 
ratio  eos  deduxit,  quod:  II  10,  (4.)  5;  legati 
ueniunt,  qui  polliceantur  (e)  obsides  dare  atque 
imperio  populi  Komani  obtemperare.  quibus 
auditis  liberaLiter  pollicitus  hortatusque,  ut  in 
ea  sententia  permanereut,  eos  domum  remittit: 
IV  21,  (5.)  6;  t  siluam  esse  ibi  .  .  .,  quae 

appellatur  Bacenis;  hanc  (c)  longe  introrsus 
pertinere  et  .  .  .  prohibere;  ad  eius  initium  sil- 
uae  (siluae  initium  [i)  Suebos  aduentum  Ro- 
manorum  exspectare  constituisse :  VI  10,  5; 
huius  Hercyniae  (c)  siluae  .  .  .  latitudo  nouem 
dierum  iter  expedito  patet  ....  neque  (c)  quis- 
quam  est  huius  Germaniae,  qui  se  aut  [audisse 
aut]  adisse  ad  initium  eius  (huius  ^;  Aim.) 
siluae  dicat:  VI25,  (l.)4. 

seu  quis  Gallus  seu  Romanus  (c)  uelit  ante 
horam  tertiam  ad  se  transire,  sine  periculo 
licere;  post  id  tempus  non  fore  potestatem:  V 
51,  3;  t    quantum    eorum    tignorum 

(§3-5)  iunctura  distabat:  IV 17,  6;  II  tigna 
transuersa  iniecerunt  .  .  .,  supraque  ea  tigna 
derecto  transuersas  trabes  iniecerunt :  2,  9, 2 ; 
t  planities  erat  magua  et  in  ea  tumulus  terre- 
nus  satis  grandis.  hic  locus  .  .  .  aberat.  eo  .  . . 
uenerunt.  legionem  Caesar,  quam  equis  deue- 
xerat  (c) ,  passibus  ducentis  ab  eo  tumulo 
constituit:  143,  (1.)  2;  iu  hoc  fere  medio  spatio 
tumulus  erat  paulo  editior;  .  .  .  unius  legionis 
autesignanos  procurrere  atque  eum  tumulum 
occupaxe  iubet:  1,43,(1.)  3;  t  nostri  .  .  . 

duas  nacti  turmas  exceperunt  ....  reliquos 
omnes  earum  turmarum  aut  interfecerunt  aut 
captos  ad  Domitium  deduxerunt:  3,38,4;  1 
ubi  ex  ea  turri  (2,8.9)  quae  cii'cum  essent 
opera  tueri  se  posse  sunt  confisi :  2, 10, 1 ;  com- 
pluribus   (c)  iam    lapidibus    ex  illa   (c) ,  quae 


suberat,  turri  subductis  repentina  ruina  pars 
eius  turris  concidit:  2,11,4. 

cum  se  maior  (c)  pars  agminis  in  magnam 
conuaUem  demisisset  (c),  ex  utraque  parte  eius 
uallis  subito  se  (e)  ostenderunt:  V32,2;  % 
erat  eo  loco  fossa  pedum  {c)  XV  et  uallum 
(uallus  Ald.)  contra  hostem  in  altitudinem 
pedum  X,  tantimdemque  eius  ualli  agger  in 
latitudinem  (c)  patebat:  3,63,1;  1[  con- 

stituit  .  .  .  in  uico  Veragrorum,  qui  appellatur 
Octodurus,  hiemare,  qui  uicus  .  .  .  montibus 
undique  continetur.  cum  hic  (c)  .  .  .  flumine 
(e)  diuideretur,  alteram  partem  eius  uici  Gal- 
lis  [ad  hiemandum]  concessit:  1111,(4 — )6. 

58)  proiioiueu  ui  subst.:  electos  ex  omnibus 
legionibus  fortissimos  uiros  .  .  .  Caesar  ei  classi 
attribuerat,  qui  sibi  id  muneris  depoposce- 
rant:  1,57,1. 

6)  pronoiueii  j^raedieati  geuus  sequitur: 
dictatore  habente  comitia  Caesare  consules  cre- 
antui-  lulius  Caesar  et  P.  Seruilius:  is  enim 
erat  auiius,  quo  per  leges  ei  consulem  fieri 
liceret:  3,1,1;  %  neque  enim  aliter  facere 

poterit  (Dolabella) :  tanta  eius  humanitas ,  is 
sensus,  ea  in  me  est  beneuolentia:  ap.  Oic. 
ad  Att.  IX  16, 3 ;  *{  antecedit  ad  Castra 

exploranda  Comelia  (c),  quod  is  locus  peri- 
doneus  castris  habebatur.  id  autem  e.st  iugum 
derectum :  2, 24,  (2.)  3 ;  %  huc  teretes  stipi- 

tes  feminis  crassitudme  ab  summo  praeacuti  et 
praeusti  demittebantur  (e).  .  .  .  huius  generis 
octoni  ordines  ducti  (c)  ternos  inter  se  pedes 
distabant.  id  ex  similitudine  floris  lilium  ap- 
pellabant  (-abatur  p):   VII  73,  (6.)  8;  t 

mimitionem,  quam  (c)  pertinere  (c)  a  castris 
ad  flumen  supra  demonstrauimus ,  destri  Cae- 
saris  cornu  (c)  cohortes  ignorantia  loci  sunt 
secutae,  cum  portam  quaererent  castrorumque 
eam  munitionem  esse  arbitrarentur :  3,68, 
2;  t  irapedimenta  .  .  .  Aduatucam  con- 

tulit.  id  castelli  nomen  est:  VI 32, 3;  f 

Lutetiam  proficiscitur.  id  est  oppidum  Pari- 
siorum ,  quod  positum  est  (quod  ct  est  om.  p) 
in  insula  fluminis  Sequanae :  VII  57, 1 ;  Me- 
tiosedum  (e)  peruenit.  id  est  oppidum  Seno- 
num  in  insula  (c)  Sequanae  (c)  positum :  VII 
58,  (2.)  3 ;  naues  .  .  .  Octogesam  (e)  adduci 
iubent.  id  erat  oppidum  positum  ad  Hiberum : 
1,61,4;  1  is  sensus:  ap.  Cie.  ad  Att.  IX 

16,3  u.  beneuolentia, 

[ip)  plura:  sua  in  Haeduos  merita  exposuit; 
quos  et  quam  humiles  accepisset  .  .  .  et  quam 
in  fortunam  quamque  in  amplitudinem  -f  de- 
duxisset  (et  in  eam  fort.  amplitudinemque 
duxisse  [i)  :  VII  54,3.  4;  %  (ei  legioni 


265 


is  (1.  A.  a)  a)  et  fJ)) 


266 


castrisque:  VI 32, 6  u.  p.  254  legio;)  ^ 

in  extremo  ponte  turriin  .  .  .  constituit  praesi- 
diumque  cohortium  duodecim  pontis  tueudi 
causa  ponit  magnisque  eum  locum  munitioni- 
bus  tirmat.  ei  loco  praesidioque  C.  Vol- 
cacium  Tullum  (c)  adulescentem  praefecit:  VI 
29, 3. 

fi)  non  additur  subst.;  az)  i^rononicu  per- 
tinet  ad  cei1a  quaedam  substautiua,  «luae 
antctcdunt :  9()  ad  sing-ula:  n)  appcliatiua: 
aa)  ffcnus  prononiinis  et  substautiui  idem  est; 
}<)nou  additur  ati|ue,  ct,  ueque:  (adulescens: 
1,8,2  u.  b)  bb)  L.  Caesar;  1,34,3.4  u.  i.  B.;) 
^  constituit,  ut  arbitri  darentur;  per  eos  tierent 
aestimationes  possessionum  et  rerum,  quanti 
quaeque  earum  ante  bellum  fuisset,  atque  eae 
(lieae  a;  aee  /;;  eae  l;  Ald.;  hec  f;  ea  NO; 
hae  edil.)  creditoribus  traderentur:  3,1,2;  ^ 
(cum  e.\  alto  se  aestus  iucitauisset ,  quod  bis 
accidit  (o;  [bis]  accidit  S}^.;  iis  accidit  h;  bis 
accedit  a;  is  accedit  Hufj ;  Dt.,  Db.,  Hkl.;  u. 
CC)  semper  horarum  XII  spatio:  11112,1;) 
^  aggerem  .  .  .  exstruxerunt.  cum  is  (his 
J/'o'e;  am.  AQ)  murum  hostium  paene  contiu- 
geret:  VII24, 1.  2;  ^  constituit,  ut  ar- 

bitri  darentur;  per  eos  fierent  aestimationes 
possessionum  et  rerum:  3,1,2;  ^  bis  sunt 

arbores  pro  cubilibus;  ad  eas  se  adplicant: 
VI 27, 3;  omnes  eo  loco  aut  ab  radicibus  sub- 
ruunt  aut  accidunt  (c)  arborcs  tiuitum,  ut 
gumma  species  earum  stantium  relinquatur:  VI 
27,4;  ^    aquam   comportare   in   arcem 

(arce  o;  Np.)  atque  eam  munire  .  .  .  coepit: 
3, 12, 1. 

at  barbaris  consilium  nou  defuit;  nam 
duces  eorum  tota  acie  pronuutiari  (c)  iusse- 
runt ,  ne :  V  34, 1 ;  ne  omniuo  metum  reditus 
sui  barbaris  tolleret  atque  ut  eorum  auxilia  tar- 
daret:  VI  29, 2. 

quosdam  (quos  clam  Fr.;  quos  Whitte;  Dt.)  de 
e.\ercitu  nacli  ((i;  habebant  y.;  cdd.)  captiuos 
ab  his  ([i;  hiis  Q;  iis  AliM;  Schn.,  Fr.,  Hld.) 
docebantur :  V  42, 2 ;  ^  (quae  res  et  hitus 

unum  castrorum  .  .  .  muuiebat  et  post  eum 
(ea  Ciacc.)  quae  essent  (erant  fi)  tuta  ab  hostibus 
reddebat:  115,5;)  t  (ceuturio:  140,1 

u.  l)li)  consilium;  1,4G,  5  ?<.  D)  Dli)  Caecilius;) 
^  ciuesque  Komanos,  qui  ucgoliaiidi  causa 
ibi  constiterant,  iu  liis  (iis  [i)  C.  Fufium  Citam, 
.  .  .  iutcrticiunt  bonaque  eoruni  diripiuiit:  VII 
3,  1 ;  ciue»  Ilumani  .  .  .  tormcuta  ellccurunt. 
quorum  cognita  seutentia  Uctauius  .  .  .  ob- 
sidione  et  oi)pugnutiouibus  eos  (eos  pod  ot 
lionil  f,  posl  premcrc  /)  prcmcre  coeiiit.  illi  .  .  .: 
3,9,3.4;    cuiiuciitus    ciuiiuu    llciiiimK.iinii ,    i|iii 


Lissum  obtinebant,  quod  oppidum  iis  (is  ak; 
his  fl)  antea  Caesar  attribuerat  . .  . ,  Antonium 
recipit :  3, 29, 1 ;  ^  laborabat ,  ut  reliquas 

ciuitates  adiungeret  atque  earum  principes 
(ear.  pr.  ^i;  Schii.;  eas  a;  rell.  edd.)  donis  (c) 
poUicitationibusque  (c)  aUiciebat  (c):  VII 31, 
1 ;  unam  esse  Haeduorum  ciuitatem ,  quae  cer- 
tissimam  GaUiae  uictoriam  distineat  (c) ;  eius 
auctoritate  reliquas  (e)  contineri:  VII  37,  3; 
^  (consul:  17,4  et  12,5  u.  6)  bb)  L.  Cassius; 
1,0,5  u.  S)  b)  bb);)  ^  ubi  tiurris  altitudo 

perducta  est  ad  {Ald.;  ut  Ox.)  contabula- 
tionem  (Ald.;  -ionis  Oa),  eam  (Ald.;  causa 
Oi)  in  parietes  instruxerunt  (c)  ita,  ut:  2,9, 
1;  ^  Caesaris  copiae  nequaquam  erant 

tantae  ,  ut  eis,  extra  oppidum  si  esset  dimican- 
dum,  confideret:  3,109,2;  t  inter  aures 

unum  cornu  exsistit  .  .  .;  ab  eius  summo  sicut 
palmae  ramique  (c)  late  diifunduntur  (c) :  VI 
26,1.2;  l^  cupas  .  .  .  pice  refertas  incen- 

dunt  easque  de  muro  in  musculum  deuoluimt: 
2,11,2. 

detrimentum:  VI  1,3  w.  {ifS)  25)  o)  bb) 
augere;  ^  alterum  (genus)  est  druidum, 

alterum  equitum.  ilii  rebus  diuinis  intersunt, .  .  . 
religiones  interpretantur;  ad  eos  (Np.;  Db.,Dt.; 
hos  codd.;  Aim.;  Schn.,  Fr.,  Hold.)  magnus 
adulescentium  numerus  disciplinae  causa  con- 
currit ,  magnoque  hi  sunt  apud  eos  honore.  .  .  . 
si  qui  aut  priuatus  (c)  aut  populus  eorum  de- 
crcto  non  stetit,  sacrificiis  interdicunt :  VI 13, 3. 
4.  G;  his  autem  omnibus  druidibus  praeest  unus, 
qui  suinmam  inter  eos  liabet  aucturitatem  .... 
hi  .  .  .  considunt  in  loco  consecralo.  huc  omnes 
undique,  qui  controuersias  habent,  couucniunt 
eorumque  decretis  iudiciisque  parent:  VI  13, 
8—10;  \  duces  uero  eorum  consiUum 

suum  laudibus  ferebant,  quod  se  castris  tenuis- 
sent;  multumque  eorum  opinionem  adiuuabat, 
quod  .  .  .  uidebiuit:  1,09,2;  duces  aduers:u-io- 
rum  .  .  .  consultabaut.  .  .  .  haec  coubiliautibus 
eis  nuntiantur  aquatores  ab  equitatu  premi 
nostro:  1,73,1.2;  ipsos  duces  a  pace  abhor- 
ruisse;  eos  neque  conloquii  ueque  indutiarum 
iura  seruasse  et  .  .  .  interfecisse:  1,85,3. 

ad  eos  equites,  qui  agiuen  antecessissent, 
praemitteret  eosque  pugiia  prohiberet:  IV  11, 
2;  (ex  equitibus  nostris  iuterticiuutur  LXXIIII, 
iu  his  (/(';  hiis  Q'^ah'^;  iis  a;  Fr..  Db.)  uir  for- 
tissimus  Piso  Aquitimus:  IV  12,3.4;)  maguo 
cum  periculo  iiostrorum  equitum  cum  iis  ^liiis 
C>';  liis  fl)  conlligebat:  V  19,2;  equitesque  luidi- 
que  euocat.  his  {X;  iis  Db.)  ccrtain  <^c)  dieui 
coniicnicudi  dicit:  V67, 2;  (equites)  oiunes  in 
beUo    uersantur,    atqiie   coruui    ut    quisque  est 


267 


is  (1.  A.  a)  P)  xa)  M)  a)  nn)  S)) 


268 


genere  copiisque  (e)  amplissimus,  ita  plurimos 
cii'cum  (c)  se  ambactos  clientesque  habet  (c): 
VI  15,2;  (cogunt  equitum  duo  niilia  Sugambii 
(c)  .  .  .  .  transeunt  (AQ^;  transeunti  BM; 
transeunt  ii  Fr.)  Rhenum  nauibus:  VI 35,  5.  6;) 
laborantibus  iam  suis  Germanos  equites  .  .  . 
summittit  ....  eorum  impetum  Galli  sustinere 
non  potuerunt:  VII 13, 1.  2;  Caesar  mittit  com- 
plures  equitum  turmas  eo  de  media  nocte  ;  im- 
perat  (AM.;)  Nitsche  (Paul);  turmas  eodem 
media  nocte;  imperat  his  (tiel  iis)  p;  turmas; 
eisdem  niedia  nocte  imperat  a;  turmas;  eis  de 
med.  n.  imp.  Np. ;  edd.  plur.)  ,  ut:  VII  45, 1 ; 
equitesque  ab  his  arcessit  et  leuis  armaturae 
peditea,  qui  inter  eos  proeliari  consuerant:  VII 
65,4;  nam  de  equitibus  hostium,  quin  nemo 
eorum  progredi  modo  (e)  extra  agmeu  audeat, 
ne  (e)  ipsos  quidem  debere  dubitare:  VII 66, 
6;  celeriter  sese  tamen  Galli  equites  cxpediunt 
proeliumque  committunt.  ii  (hii  O^b;  id  -;  ;  hi 
edd.  ueit.} ,  dum  pari  certamine  res  geri  potuit, 
magnum  hostium  numerum  pauci  sustinuere: 
1,51,4.5;  nec  .  .  .  equitum  uim  caetrati  susti- 
nere  potuerunt  omnesque  ab  eis  circumuenti 
.  .  .  interficiuntur:  1,70,5;  tantum  ab  equitum 
suorum  *auxiIio  aberant,  .  .  .  ut  eos  superiori- 
bus  perterritos  proeliis  in  medium  reciperent 
agmen  ultroque  eos  tuerentur:  1,79,5;  erant 
per  se  magna,  quae  gesserant  equites  (milites 
a),  praesertim  cum  eorum  exiguus  numerus 
cum  tanta  multitudine  Numidarum  conferretur: 
2,39,4;  missis  ad  eos  ab  Otacilio  (c)  equitibus 
.  .  .  circiter  CCCC  quique  eos  armati  ex  prae- 
sidio  secuti  sunt,  se  defenderunt:  3,28,6;  in- 
sidias  equitum  conlocauit  et  subito  illi  ex  in- 
sidiis  consurrexerunt.  sed  nostri  fortiter  im- 
petum  eorum  tulerunt:  3,  37,  5.  6;  equitum 
magnam  partem  .  .  .  praemisit.  qui  cum  essent 
progressi  .  .  .,  inlata  suspicione  ad  suos  se  reci- 
pere  coeperunt,  quique  hos  sequebantur,  celerem 
eornm  receptum  conspicati  restiterunt :  3, 38, 2. 
3;  tanta  ui  in  Pompei  equites  impetum  fecerunt, 
ut   eorum  nemo  consisteret:   3,93,5;  ^ 

omnem  equitatum,  qui  nouissimum  agmen 
moraretur,  praemisit.  his  (eique  (3)  Q.  Pedium 
et  L.  Aurunculeium  Cottam  legatos  praefecit: 
1111,3;  relinquebatur,  ut  .  . .  equitatum  repel- 
lerent,  eo  summoto  repente  .  .  .  sese  in  ualles 
uniuersi  demitterent  (c):  1,79,4;  Pompeius,  ubi 
nihil  profici  equitatu  cognouit,  paucis  inter- 
missis  diebus  rursum  eum  nauibus  .  .  .  recipit: 
3,58,2;  t  exercitum  cum  .  .  .  cohor- 

taretur  suaque  in  eum  perpetui  temporis  officia 
praedicaret:  3,90,1. 
(^familiaris:    153,6    u.    b)    lib)    Valerius;) 


1  nascitur  ibi  .  .  .  ferrum,  sed  eius  (om.  P) 
exigua  est  copia:  V  12,5;  t  *fuerunt  duae 

filiae;  harum  (earum  fi)  altera  occisa,  altcra 
capta  est :  I  53, 4 ;  t  (f  i  1  i  i :  3, 59,  2.  4 ;  60, 

1   u.  SB)   Ii)   bb);)  t  flumen  est  Arar, 

quod  .  .  .  in  Rhodanum  influit.  .  .  .  id  Heluetii 
ratibus  .  .  .  transibant:  112,1;  (ad  flumen 
Elauer  pontem  (P;  Schn.;  pontes  a;  rell.  edd.) 
reficit  eoque  exercitum  ((re)fecit  exercitumque 
P)  traducit  (-duxit  (i):  VII  53,  4;)  t  eius 
fossae  (om.  (i):  VII 72, 1  u.  p.  254  fossa; 
duas  fossas  .  .  .  perdnxit;  .  .  .  post  eas  (postea 
fi)  aggerem  .  .  .  exstruxit:  VII72, 3.  4;  t 

Caesarem  .  .  obsecrare  coepit,  ue  quid  grauius 
in  fratrem  statueret.  scire  se  iUa  esse  uera, 
nec  quemquam  ex  eo  plus  quam  se  doloris 
capere:  120,2;  3,59,2.4;  60,1  u.  SB)  6)  66); 
t  omnibus  castellis  quod  esset  frumenti  con- 
quiri  iussit.  id  erat  perexiguum :  3, 42,  4.  5. 

est  etiam  genus  radicis  inuentum  .  . .,  quod 
.  .  .  multum  inopiam  leuabat.  id  ad  simiUtu- 
dinem  panis  *effingebant.  eius  e;rat  magna  copia. 

ex  hoc  .  .  .:  3,48,1.2.       ^  'lf±l£_X~  f  '  ■  '''  "/  ■ 

consuesse  enim  deos  immortales,  quo  girauius 
homines  ex  commutatione  rerum  doleant,  quos 
pro  scelere  eorum  ulcisci  uelint ,  his  secundiores 
interdum  res  ...  concedere:  114,5;  (53,6  u. 
6)  66)  Valerius;  3,59,2.4;  60,1  u.  S8)  6)  66);) 
t  (hospes:  I  53,6  u.  6)  66)  Valerius;)  t 

eodem  itinere,  quo  hostes  ierant,  ad  eos  con- 
tendit:  121,3;  hostes  sequitur  et  milia  passuum 
tria  ab  eorum  castris  castra  ponit :  I  22, 5 ; 
facile  hostium  phalangem  perfregerunt.  ea  dis- 
iecta  gladiis  destrictis  in  eos  impetum  fecerunt: 
125,2;  committendum  non  putabat,  ut  pulsis 
hostibus  dici  posset  eos  ab  se  .  .  .  circumuen- 
tos:  146,3;  hostibus  pugnandi  potestatem  fecit. 
ubi  ne  tum  quidem  eos  prodire  intellexit,  .  .  . 
reduxit:  150,1.2;  hostes  .  .  .  ad  flumen  Axo- 
nam  contenderunt  ....  Cacsar  omnem  equi- 
tatum  .  .  .  traducit  atque  ad  eos  contendit:  II 
9,3;  10,1;  hostes  impeditos  nostri  in  flumine 
adgressi  magnum  eorum  numerum  occiderunt: 
1110,2;  10,3  u.  p)  pfi)  3()  6)  66)  corpora;  ho- 
stes  .  .  .  constituerunt  .  .  .  .  ad  eam  sententiam 
.  .  .  haec  quoque  ratio  eos  deduxit,  quod:  II 
10, 4.  5 ;  hostes  .  .  .  tantam  uirtutem  praestite- 
runt,  ut,  cum  primi  eorum  ceeidissent,  proximi 
iacentibus  insistereut  atque  ex  eorum  corpori- 
bus  pugnarent:  II 27,  3  ;  ubi  intellexit .  .  .  neque 
hostium  fugam  .  .  .  reprimi  neque  iis  (his  p; 
Schn.;  hiis  Q)  noceri  posse,  statuit  exspectandam 
classem.  quae  ubi  conuenit  ac  primum  ab  ho- 
stibus  uisa  est,  circiter  CCXX  (e)  naues  eorum 
paratissimae  .  .  .  nostris  aduersae  constiterunt : 


269 


is  (1.  A.  a)  fj)  5(7.)  91)  0)  aa)  H)) 


270 


11114,1.2;  huic  .  .  .  persuadet,  uti  <c)  ad 
hostes  transeat.  qiii  ubi  pro  perfuga  ad  eos 
uenit:  11118,2.3;  factum  e.st  .  .  .  hostium  .  . 
defatigatione  .  .  .,  ut  .  .  .  statim  terga  uerte- 
rent.  quos  impeditos  (c)  .  .  .  milites  nostri 
consecuti  niagnum  numerum  eorum  occiderunt: 
11119,3.4;  (prius  in  hostium  castris  constite- 
runt  quam  plaue  ab  his  (AQ'^;  iis  BM;  Sclin., 
Fr.,  Db.)  uideri .  ..  pos8e(n)t:  11126,3;)  hostes 
.  .  .  nihil  timcntibus  nostris,  quod  legati  eorum 
]iaulo  jmte  .  .  .  discesserant, .  .  .  celeriter  nostros 
perLurbauerunt:  IV  12,1;  nostri  .  .  .  in  hostes 
impetum  fecerunt  atque  eos  in  fugam  dederunt: 
I V  20,  5 ;  hostes  .  .  .  legalos  de  pace  miseruiit. 
.  .  .  uiia  cum  his  legatis  Commius  Atrebas 
uciiil  ....  hunc  illi  e  naui  egressum,  cum  ad 
cos  oratoris  modo  Caesaris  mandata  deferret 
(c)  ,  compreliendenmt:  IV27, 1— 3;  hostes  ... 
terga  uerteruut.  quos  tanto  spatio  secuti,  quan- 
tum  (e)  .  .  .  efficere  potuerunt,  complures  ex 
iis  (his  ^)  occiderunt:  IV35,  2. 3;  hostes  .  .  . 
terga  uerterunt  magnusquc  eorum  numerus  est 
occisus:  IV  37, 4;  hostium  copias  conspicatus 
csl.  illi  .  .  .  coeperunt  ....  prohibebant.  at 
iiiilites  lcgionis  septimao  .  .  .  locum  ceperunt 
cosquo  c.\  siluis  cxpulerunt  paucis  uulneribus 
acceijtis ;  sed  eos  fugientes  longius  Caesar  prosc- 
(jui  uetuit:  V9, 2.  3.  (i— H;  hostes  .  .  .  ad  pabu- 
latores  aduolauerunt  ....  nostri  acriter  in  eos 
iiiipetu  facto  reppulerunt:  V  17,  1—3;  equites 
.  .  .  praecipites  hostes  egerunt,  magnoque  (e) 
corum  numero  (mim.  cor.  p)  interfecto  neque 
siii  culligcndi  neque  consistendi  .  .  .  facultatcm 
dcdcrunt:  V  17,3.4;  ncque  post  id  tompus  um- 
quam  summis  nobiscum  copiis  Iiostcs  contende- 
ruiit.  Caesar  cognito  consilio  eorum  ad  flumeu 
Tamesim  .  .  .  exercitum  duxit:  V  17,  5;  18,1; 
Iiostes  8U08  (c)  ab  oppugnatione  reduxenmt. 
tum  .  .  .  conclumaucruiit,  uti  (c)  aliqui  .  .  .  ad 
coiiloquium  prodiret.  mittitur  ad  cos  conloqueudi 
(c)  cuusa  (c)  Arpincius  .  .  .  ct  Q.  lunius:  V 
26,3.4;  27,1;  hostes  in  fugam  dat  (c)  .  .  . 
magnumque  ex  iis  {A;  Schn.,  llold.;  eis  BM; 
rell.  edd.;  his  (J^)  numerum  occidit  alque 
omnes  armis  exuit:  V51,5;  Ijabienus  hostium 
cognito  consilio  speraus  temeritate  corum  fore 
aliquam  dimicaiidi  faciiltatem  .  .  .  pidllciscilur: 
VI 7, 4;  cum  .  .  .  ad  hoHtciu  pidficisci  coii- 
stituissct,  siue  cum  ex  paludibus  siluisquc  cli- 
cero  siue  obsidione  premere  posset:  VII  32,2; 
Qermani  .  .  .  in  hostes  (hostem  fi)  impetum 
feceriiut  eosque  propulerunt;  VII  80, 6. 

pracstalo  caii(lciii  iiobis  ducibus  uirtutcm, 
quam  sacpc  miiMcro  iiiipcratori  pracstitistis, 
alquc   {om.  (i)  illinii  adcsso  (ndosse  cum  [i)  ct 


haec  coram  cernere  existimate:  VI 8, 4;  ^ 

factum  imprudentia  Biturigum  .  .  . ,  uti  hoc 
incommodum  acciperetur.  id  tamen  se  cele- 
riter  maioribus  commodis  sanaturum  (CC) :  VII 
29,4.5;  H  (tertium  iam  hunc  annum  re- 

gnantem  inimici  palam  multis  ex  ciuitate  auc- 
toribus  interfecerunt  (inimicis  iam  multis 
palam  ex  ciu.  et  iis  auctoribus  eum  interf.  a; 
M.  CC):  V25,3.) 

latrocinia  nuUam  habent  infamiam,  quae 
extra  fines  cuiusque  ciuitatis  fiunt,  atque  ea 
iuueututis  exercendac  .  .  .  causa  fieri  praedi- 
cant:    VI 23, 6;  t    huius   e.st   longitudo 

lateris  .  .  .  septingentorum  milium.  tertium 
est  contra  septentriones ;  cui  parti  nulla  est  ob- 
iccta  terra,  sed  eius  angulus  alter  (7i'.  Mewje; 
lateris  codd.;  edd.;  alter  lateris  Paul)  maxime 
ad  (c)  Germaniam  spectat.  hoc  .  .  .:  V13, 6; 
%  Heluetii  .  .  .  legatos  de  deditione  ad  eum 
miserunt.  qui  cum  .  .  .  petissent  atque  eos  in 
eo  loco  .  .  .  suum  aduentum  exspectare  ius- 
sisset,  paruerunt:  127,2;  quod  legati  eorum 
paulo  ante  a  Caesare  discesserant  atque  is  (his 
AQ\i)  dies  indutiis  erat  ab  his  (iis  ^  (eis  a);  is 
Q)  petitus:  IV12, 1;  ad  eum  legati  ueniunt, 
qui  pollice.antiir  .  .  .  obtemperare.  quibus  .auditis 
liberaliter  pollicitus  hortatusque,  ut  iu  ea  sen- 
tcntia  pcrmanerent,  eos  domum  remittit  et  cum 
iis  (his  (i;  hiis  Q;  is  B^)  una  Commium  .  .  . 
mittit:  IV21, 5— 7;  legatos  ad  eum  mittuut. 
.  .  .  percepta  (c)  oratione  (c)  eorum  Caesar 
obsides  imperat  eosque  ad  certam  diem  .idduci 
iubet:  VI,  7.  8;  28,2  u.  lili)  consilium;  1,34,3. 
4  u.  2.  «.;  3,15,7  u.  !8)  b)  bD);  Libo  ncque 
legatos  Cacsaris  recipere  ucciue  periculum  prae- 
stare  eorum,  sed  totam  rem  ad  Pompeium 
reicere:  3, 17,  5;  (39, 1.  2  u.  i»  bb)  Acilius;)  t 
se  cum  sola  decima  legione  iturum,  de  qua 
non  dubitaret,  sibique  cam  praetoriam  cohor- 
tem  futuram:  140,15;  (quiJam  ex  militibus 
decimac  legionis  dixit:  plus  quam  pollicitus 
cssct  Caesarem  (ei  aild.  a;  Fr.;  oin.  B-^J)  facere: 
142,6;)  consuctudine  sua  Caesar  sex  legiones 
expcditas  duccbat;  post  eas  totius  exercitus  im- 
pcdimenta  coulocarat:  II  19,  3;  cum  (c)  in 
dextro  cornu  legio  duodeciuui  et  non  magno 
ab  {om.  a)  ea  {om.  h)  intcruallo  scptima  cou- 
stitisset:  1123,4;  tres  (Icgionea)  in  t  Belgis  (c) 
conlocauit;  his  (iis  a;  Fr.)  .  .  .  quaestorem  (c) 
et  .  .  .  logatos  praefecit:  V24,  3;  timere  Cae- 
sarem  ereptis  (c)  ab  eo  duabus  legiouibus,  uo 
ad  eius  poriculum  reseruare  et  retinere  eas  nd 
urbein  Pompcius  uidcrctur:  1,2,3;  impetum 
lcgionis  siistiiiuit  cnliortilius  tribus  ntquc  ouiii 
Iiico  dcpulit:  3,52,i!;  11  liberos:  131,12 


271 


is  (1.  A.  a)  [i)  aa)  «)  o)  ao)  S)) 


272 


u.    obsides;  t   pelles   (erant)    pro   uelis 

alutaeque  tenuiter  confectae,  hae  (CC)  siue 
propter  lini  inopiam  (c)  atque  eius  usus  in- 
scientiam  (c),  siue  eo  (c),  .  .  .  quod:  11113,6; 
T  sarcinas  in  unum  locum  conferri  et  eum  .  .  . 
muniri  iussit:  124,3;  hoc  consedit  loco  atque 
eum  communiuit  omnesque  ibi  copias  continuit: 
3,51,8. 

L.  Fabius  (c) ,  centurio  (c)  legionis  VIII., 
.  .  .  tres  suos  nactus  raanipulares  atque  ab 
iis  (his  [i)  subleuatus  murum  ascendit,  hos 
(eos  P)  ipse  rursus  .  .  .:  Vn47, 7;  1  quod 
apud  Germanos  ea  (c)  consuetudo  esset,  ut 
matres  familiae  eorum  sortibus  et  (c)  uati- 
cinationibus  declararent,  utrum  proeUum  com- 
mitti  ex  usu  esset  necne;  eas  ita  dicere:  150, 
4.5;  H  accidit,  .  .  .  ut  uulgo  milites  ab 

signis  discederent,  quaeque  (c)  quisque  eornm 
carissima  haberet,  ab  impedimentis  petere  .  .  . 
properaret :  V  33,  6 ;  accidit ,  .  .  .  ut  non  nuUi 
mihtes  .  .  .  interciperentur  (c).  his  (Ap;  iis 
BMQ;  Fr.,  Db.)  circumuentis  magna  manu 
Eburones  .  .  .  legionem  oppugnare  incipiunt: 
V  39,  2. 3 ;  52, 6  u.  2.  B. ;  hoc  ueteres  non  pro- 
bant  milites  ....  itaque  .  .  .  duce  C.  Tre- 
bonio,  equite  Eomano,  qui  iis  (fi;  eis  a;  edd.) 
erat  praepositus,  .  .  .  perrumpunt:  VI 40, 4; 
summa  difficultate  rei  frumentariae  adfecto 
exercitu  .  .  .  usque  eo,  ut  complures  dies  fru- 
mento  milites  caruerint  .  .  .,  nulla  tamen  iiox 
est  ab  iis  (ex  iis  uox  est  P)  audita  populi  Ro- 
mani  maiestate  .  .  .  indigna:  VII 17,  3;  19,5  et 
52, 3  u.  2.  B. ;  alieno  esse  animo  in  Caesarem 
milites  neque  iis  (his  codd.)  posse  persuaderi, 
uti  eum  defendant  aut  sequantur  saltem:  1,  G, 
2;  non  nulla  pars  militum  domum  discedit; 
reliqui  ad  Caesarem  perueniunt,  atque  una  cum 
iis  deprensus  L.  Pupius  .  .  .  adducitur:  1,13, 
4;  Afraniani  milites  .  .  .  ex  castris  procurre- 
b."int  ....  duces  uero  eorum  consilium  suum 
laudibus  ferebant:  1,69,1.2;  2,32,1  u.  2.  B.; 
quarum  cohortium  milites  .  .  .  luba  conspicatus 
suam  esse  praedicans  praedam  magnam  partem 
eorum  interfici  iussit,  paucos  .  .  .  remisit  (  CC) : 
2,  44, 2 ;  ueteranae  legionis  milites  .  .  .  reliquam 
noctis  partem  ibi  confecerunt  et  luce  prima 
missis  ad  eos  ab  Otacilio  (c)  equitibus  .  .  .  cir- 
citer  CCCC  quique  eos  armati  ex  praesidio 
secuti  sunt,  se  defenderunt:  3,28,5.6;  cum 
militibus  regis  conloqui  coeperunt  eosque  hor- 
tari,  ut:  3,103,4;  quae  res  apud  milites  largi- 
tiones  auxit;  magnis  enim  iacturis  sibi  quisque 
eorum  animos  conciliabat:  3,112,10;  t  ex 

eo  proelio  circiter  hominum  milia  CXXX 
auperfuerunt  eaque  tota  nocte  continenter  ierunt : 


126,5;  placuit,  ut  (c)  Litauiccus  decem  illis 
milibus,  quae  Caesari  ad  bcllum  mitterentur, 
praeficeretur  atque  ea  -j-  ducenda  (ea  traducenda 
Pluyg.;  eo  ducenda  Paul)  curaret:  VII 37, 7; 
^  Pompeiani,  quod  is  mons  erat  sine  aqua, 
diffisi  ei  loco  relicto  monte  uniuersi  iugis 
{Wassius ;  iuris  0*;  u.  CC)  eius  (eis  Clark.; 
Db.)  Larisam  uersus  se  recipere  coeperunt:  3, 
97,  2  ;  1  magnum  numerum  impedimento- 

rum  (iumentorum  Ciacc.)  ex  castris  mulorum- 
que  produci  deque  (Dauis.;  neque  [i;  u.  CC) 
his  (iis  h;  hiis  a)  stramenta  (uerba  mulorumque 
pr.  deque  his  stramenta  om.  a)  dctrahi  .  .  . 
iubet:  VII 45,  2;  t  milites  .  .  .  ad  muni- 

tionem  perueniunt  eamque  transgressi  trinis 
castris  potiuntur:  VII 46, 4. 

qui  nauiculam  deligatam  ad  ripam  nactus 
ea  profugit:  153,3;  H  cum  his  nauibus 

nostrae  classi  .  .  .  congressus  erat  ....  neque 
enim  iis  (h;  hiis  a^;  his  a;  edd.)  nostrae  rostro 
nocere  poterant  —  tanta  in  iis  (his  X;  Hold.) 
erat  firmitudo  —  neque:  III  13,  7.  8;  naues 
XVIII  .  .  .  soluerunt.  quae  cum  .  .  .  uideren- 
tur,  tanta  tempestas  subito  coorta  est,  ut 
nulla  eanim  cursum  tenere  posset,  sed  aliae 
.  .  .  referrentur ,  aliae  .  .  .  deicerentur :  IV  28, 
1.2;  neque  enim  naues  erant  aliae,  qmbus 
reportari  possent,  et  omnia  deerant,  quae  ad 
reficiendas  naues  (eas  fJ)  erant  (c)  usui:  IV 
29,4;  naues  soluit;  quae  omnes  incolumes  ad 
(c)  continentem  peruenerunt;  sed  (c)  ex  iis 
(his  fi)  onerariae  duae  eosdem  .  .  .  portus  capere 
non  potuerunt:  IV  36, 4;  quam  plurimas  .  .  . 
naues  aedificandas  .  .  .  curarent.  earum  modum 
formamque  demonstrat  (c):  V  1,  1.  2;  naues  in- 
uenit  refectas;  his  (fi;  iis  a)  deductis  .  .  .  in- 
stituit:  V23, 1.  2;  conspicataeque  naues  triremes 
duae  nauem  D.  Bruti  duabus  ex  partibus  sese 
in  eam  *incitauerimt.  .  .  .  qua  re  animaduersa 
quae  proximae  ei  loco  ex  Bruti  classe  naues 
erant,  in  eas  impeditas  impetum  faciunt:  2, 
6, 4.  6 ;  Bibulus  .  .  .  inanibus  (nauibus)  occurrit 
et  nactus  circiter  XXX  iu  eas  indiligentiae  (c) 
suae  .  .  .  iracundidm  (c)  erupit  omnesque  in- 
cendit :  3,  8,  3 ;  nauesque  triremes  duas  .  .  . 
prodire  iussit.  has  cum  audacius  progressas  Libo 
uidisset,  sperans  intercipi  posse  quadriremes  V 
ad  eas  misit:  3, 24, 1.  2;  pr.aeteruectas  .  .  .  n.aues 
uiderant,  ipsi  iter  secundum  eas  terra  (terras 
Ox)  derexerant.  sed  quo  essent  (e.ae  add.  fhl;  edd. ; 
heae  a;  hec  0;  hae  N;  om.  f;  cgo  dcleui)  delatae 
primis  diebus  ignorabant :  3, 30, 1 ;  qui  (locus) 
.  .  .  aditum  .  .  habet  nauibus  mediocrem  atque 
eas  a  quibusdam  protegit  uentis :  3, 42, 1. 

Ariouistum  .  .  .   obsides  nobilissimi  cuius- 


273 


(1.  A.  a)  P)  aa)  M)  a)  aa)  X)) 


274 


que  liberos  poscere  et  in  eos  omnia  exempla 
cruciatusque  edere:  131,12;  his  Caesar  nuraerum 
obsidum  .  .  .  dupli(;auit  eosque  in  continentem 
adduci  iussit:  IV3G, 2;  Caef.nr  obsides  imperat 
eosque  ad  certam  dieni  adduci  iubet.  .  .  .  iis 
(hiis  Q^a;  his  h;  .Sc/m.)  ad  diem  adductis  .  .  . 
arbitros  inter  ciuitates  dat:  VI,  8.  9;  Indutio- 
marum  .  .  .  cum  ducentis  obsidibus  uenire  ius- 
sit.  his  (hiis  M;  iis  AQB/i)  adductis,  in  iis 
(liiis  Qa)  filio  (filiis  p)  propinquisque  eius  om- 
nibus:  V4, 1.  2;  1[   omnium  rerum  .  .  . 

summa  erat  in  eo  oppido  facultas  (c)  idque 
(idemque  Paul)  natura  loci  sic  muniebatur, 
ut:  138,3.4;  ab  his  castris  oppidum  Remorum 
nomine  Bibrax  aberat  milia  passuum  octo.  id 
ex  itincre  magno  impetu  Beigae  oppugnare  coe- 
perunt:  11(3,1;  ad  oppidum  Nouiodunum  con- 
tcndit.  id  ex  itinere  oppugnare  conatus  .  .  . 
cxpugnare  non  potuit:  1112,1.2;  (cum  ad  op- 
pidum  Senoiium  Vellaunodunum  uenisset,  .  .  . 
oppugnare  instituit  eoque  (p;  idque  a;  edd.) 
biduo  circumuallauit:  VII  11,1 ;)  toratio: 
VII  77, 2  '«.  li)  66)  Critognatus. 

cum  pater  iamiliae  inlustriore  loco  natus 
decessit,  eius  propinqui  conueniunt:  VI  19,3; 
T  equitum  milia  erant  sex,  totidem  numero 
pedites  uelocissimi  ac  fortissimi,  quos  .  .  . 
delegerant ;  cum  his  in  proeliis  uersabantur ;  ad 
eos   se  equites  recipiebant:  148,5.6;  t 

hostium  phalangcm  perfregerunt.  ea  disiecta 
gladiis  destriclis  in  cos  impetum  lecerunt:  125, 
2;  T[    planities    erat    magna  et  in  ea 

tumulus  terrenus:   143,1;  t  ad  flumen 

Elauer  pontcm  ([i;  Sc/m.;  jwntes  a;  rell.  edd.) 
reiicit  eoque  exercitum  ((re)fecit  exercitumque 
(i)  traducit  (c):  VII 53, 4;  1  C.  Caesar: 

1)0  sscssiones  redemi  easquc  postea  pluris 
uenditas :  ap.  IHotncd.  art.  yramm.  I  ,'iON  KcAl; 
11  conuocatis  eorum  princi])ibus  ...  grauiter 
coH  accusat:  I  KJ,  5;  1(5,0  ii.  i.  B.;  principibus 
Galliae  euocatis  (c)  Caesar  ea,  quao  cognoue- 
rat,  disHimulanda  sibi  existimauit)  eorumque 
animis  permulsis  et  conlirmatis  .  .  .  bellum  cum 
(Jcrinanis  gerere  constituit:  IV  6, 5;  principes 
iiritainiiae  .  .  .  rursus  coniuratioiie  facta  .  .  . 
suos  clam  cx  agris  deducerc  coeperunt.  at  Cae- 
sar,  etsi  nondum  coruni  consilia  cognoueiat, 
tamcn  .  .  .  suspicabatur:  IV  30,  1.  2;  31,1; 
principibuH  Treucirorum  ad  sc  conuocatis  hos 
(coB  (i)  singillatim  Cingctorigi  conciliauit:  V 
4,3;  idora  lioc  (it  a  principibuH  llispaniae,  quos 
illi  (c)  .  .  .  hal)(l)Hiit  oliMiiluiii  loco.  lii  (ii  U/t.; 
Ald.;  hii  /')  Huos  iiotos  li()spil('H(|uc  (luacrcl)aiit, 
pcr  (pi(!m  (|iiis(pic  coniiii  adiliim  coiiiiik^ii- 
dationis  haberot  ad  CiiCHarein:  1,74,4.5;  H 

]j(«xio.  CauHar.    11. 


priuati:  2,18,5  u.  fjj3)  30  b)  bb)  bona;  f 
erat  in  procuratione  regni  propter  aetatem 
pueri  nutricius  cius,  eunuchus  nomine  Pothi- 
nu,s :  3, 108, 1. 

alias  deinceps  .  .  .  rates  iungebat.  has  .  .  . 
cratibus  ac  pluteis  protegebat;  in  quarta  qua- 
que  earum  turres  .  .  .  excitabat:  1,25,8 — 10; 
1  Cassiuellaunus  ad  Cantium  .  .  .,  quibus 
regionibus  quattuor  reges  pracerant,  .  .  .  nun- 
tios  mittit  atque  iis  ((A?jQ^BM ;  hiis  Q-a;  hLs 
A?/i;  A'p.,  Sc/m.,  Dt.^,  Iluld.)  imper.it,  uti  .  .  . 
castra  naualia  .  .  .  oppugnent :  V  22, 1 ;  nilill 
contra  se  regem  ausurum  (c)  existimabat.  sed 
ubi  certis  auctoribus  comperit  minus  V  et  XX 
milibus  louge  ab  Vtica  eius  copias  abesse,  .  .  . 
sese  .  .  .  recepit:  2,37,2.3;  amici  regis,  qui 
propler  aetatem  eius  in  procuratione  (c)  erant 
regni ,  .  .  .  palam  liberaliter  responderunt:  3, 
104, 1. 

scaphas  nauium  uiagnarum  .  .  .  cratibus 
plutcisque  contexit  eoque  milites  delectos  im- 
posuit  atque  eas  in  litore  .  .  .  disposuit:  3,24, 
1;  1f  scutoque  ad  eum  relato  Scaeuae 

centurionis  inuenta  sunt  in  eo  foramina  CXX 
(c):  3, 53, 4;  f  seruo  spe  libertatLs  .  .  . 

persuadet  .  .,  ut  litteras  ad  Caesarem  deferat. 
has  ille  .  .  .  effcrt  (c)  .  .  .  .  ab  eo  de  periculis 
Ciceronis  legionisque  cognoscitur  (c):  V45, 3. 
4.5;  If  multa  praeterea  de  sideribus 

atque  eorum  motu  .  .  .  iuuentuti  tradunt:  VI 
14,  G ;  t  neque  (c)  quisquam  est  .  .  .,  qui 

se  .  .  .  adisse  ad  initium  eius  (huius  [i)  sil- 
uae  dicat  .  .  .;  multaque  in  ea  genera  ferarum 
nasci   constat:   VI  25,  4.  5;  t    storias 

autem  ex  funibus  ancorariis  tres  .  .  .  fecerunt 
easque  (eosque  a)  ex  tribua  partibus  .  .  .  reli- 
gauerunt :  2,  9,  4. 

tigna  bina  ...  iungeb.at.  haec  cuni  .  .  .  de- 
fixerat  .  .  .,  his  (iis  AQ;  ILold.)  item  cou- 
traria  duo  .  .  .  statuebat:  IV  17,  3  —  5;  eo 
super  tigna  bipcdalia  iniciunt  eaque  la- 
minis    clauisque  religant:   2,10,3;  t   iii 

castris  Curionis  magnus  f  omnium  incessit 
timor;  nani  is  (Iiis  af;  \\B/d)  uariis  houiinum 
scrmonibus  celeriter  augetur  (•«.  06'):  2,29,1; 
t    tirones:  3,28,4  u.  -.  C. ;  t    tantaque 

(eiat)  multitudo  {CC)  tormentorum,  ut 
corum  uim  nuUae  contextae  uiuiinibus  uineae 
sustinere  possent :  2,  2, 1 ;  t  Hupraque  ea 

tigna  dorecto  (c)  transuersas  trabes  iniece- 
runt  easquo  {a;  eaque  Oj'/d)  jLxibuH  rcligaue- 
ruut.  has  trabos  (c)  .  .  .:  2,9,2;  duae  primum 
tiabcH  in  hoIo  .  . .  conlocantur  inqueeis  columellao 
dcligiiiitur.  Iias  .  .  .:  2,10,2;  t  turmae: 

V1146, 1  u.  equites;  t   'l''  turres  .  .  . 

18 


275 


Is  (1,  A.  a)  P)  aa)  M)  a)  et  6)) 


276 


erigebat  easque  multis  tormentis  .  .  .  completas 
ad  opera  Caesaris  adpellebat:  1,26,1. 

erat  eo  loco  fossa  .  .  .  et  uallum  (uallus 
Ald.)  contra  hostem  .  .  .  pedum  X ,  tantundem- 
que  eius  ualli  agger  in  latitudinem  (c)  pate- 
bat.  ab  eo  intermisso  spatio  pedum  DC  alter 
conuersus  in  contrariam  partem  erat  uallus:  3, 
63,1.2;  TT  uti  .  .  uiatores  .  .  .  consistere 

cogant  et  quid  (c)  quisque  eorum  de  quaque 
re  audierit  .  .  .  quaerant :  IV  5, 2 ;  1  ter- 

tium  est  genus  eorum,  qui  uri  appellantur.  hi 
simt  .  .  .  figuia  tauri.  magna  uis  eorum  est 
(est  eoruni  a(h)f)  et  magna  uelocitas  ....  hos 
.  .  .:  VI 28, 1.2;  *^  (duae  fuerunt  Ariouisti 

uxores  .  .  .  .  utraque  (c)  in  ea  fuga  periit. 
fuerunt  (periit.  fuerunt  Bug ;  perierunt  codd.; 
edd.  plur.)  duae  filiae:  harum  (earum  fi)  altera 
(duae  fiUae  harum  altera  codd.;  edd.  plur.}  oc- 
cisa,  altera  capta  est:  153,4;)  uxores  habent 
deni  duodenique  inter  se  communes  (c)  .  .  . ; 
sed  qui  (c)  sunt  ex  iis  (ABM;  Fr.,  Ilold.;  his  ^; 
rell.  edd.;  hiis  Q)  nati,  eorum  habentur  liberi, 
quo  (c)  primum  uirgo  (c)  quaeque  deducta  (c) 
est:  V14,5. 

3)  atque  is,  et  is,  neque  is :  duabusque  missis 
subsidio  cohortibus  a  Caesare  atque  iis 
(hiis  Q  eorr.,  a;  his  Np.,  Dt.)  primis  legionum 
duarum:  V15, 4;  leui  facto  equestri  proelio 
atque  eo  ([i;  ScJin.;  om.  a;  rell.  edd.)  secundo 
in  castra  exercitum  reduxit:  VII  53,2;  aditus 
. .  .  maximis  defixis  trabibus  atque  eis  prae- 
acutis  praesaepit:  1,27,4;  f  conloquium 
petunt  et  id,  si  fieri  possit,  semoto  a  militibus 
loco:  1,84,1;  ne  . .  .  multis  .  .  secundis  proe- 
liis  unum  aduersum  et  id  mediocre  oppone- 
rent:  3,73,2;  ^  quod  legionem  neque 

eam  (p;  tam  a)  plenissiniam  .  .  .  propter 
paucitatem  despiciebant :  1112,3. 

66)  genus  (et  uunierus)  pronominis  alia  suut 
atque  substantiuj  {Aara  avvEaiv):  (amici- 
tiam  populi  Komaui  sibi  ornamento  et  prae- 
sidio,  non  detrimento  esse  oportere,  t  idque 
(itaque  Paul)  se  hac  {ea,BM;  edd.)  spe  i^etisse: 
144,5;)  ^  ciuitati  persuasit,  ut  de  fini- 

bus  suis  .  .  .  exirent  .  .  .  .  id  hoc  facilius  eis 
persuasit,  quod  uudique  loci  natura  Heluetii 
continentur:  1 2, 1—3;  T  conuocato  consilio 
(c)  omniumque  ordinum  ad  id  consilium  (c) 
adhibitis  centurjonibus  uehementer  eos  {o»i.  A) 
incusauit:  140,1;  (legati)  ad  consilium  rem 
deferunt  magnaque  inter  eos  exsistit  (c)  con- 
trouersia:  V28, 2;  in  consilio  (concilio  Np.,  Dt.) 
prommtiat  Pompeium  celeriter  subsidio  uen- 
turum  hortaturque  eos,  ne  animo  deficiant:  1, 
19,1;  t   subito   pedestres  copias  .  .  . 


ostenderunt.  hi  (fj;  ii  BM;  Fr.;  iis  AQ^) 
nostros  disiectos  adorti  proeUum  renouarunt: 
11120,4;  his  (regibus)  imperat,  uti  coactis  om- 
nibus  copiis  castra  .  .  .  oppugnent.  ii  (hi  /*.- 
hii  af)  cum  ad  castra  uenissent,  nostri  erup- 
tione  facta  multis  eorum  interfectis  .  .  .  suos 
incolumes  reduxeruut:  V  22, 1.2;  copias  equi- 
tatus  peditatusque  subsidio  Biturigibus  mittuut. 
qui  cum  ad  flumen  Ligerim  uenissent,  .  .  . 
reuertuntur  ....  Bituriges  eorum  discessu  sta- 
tim  se  (c)  cum  Aruemis  coniungunt  (c) :  VII 
5, 3.  4. 7 ;  1  consilium  capit  omnem  .  .  . 

equitatum  noctu  dimittere.  discedentibus 
mandat,  ut  suam  quisque  eorum  ciuitatem 
adeat:  VII  71, 2;  T[  deiude  reliquae  legio- 

nes  cum  tribunis  militum  et  primorum  ordi- 
num  centurionibus  egerunt,  uti  Caesari  satis 
facerent;  .  .  .  eorum  satisfactione  accepta  .  .  . 
profectus  est:  141,3. 4;  H  circiter  hominum 
milia  CXXX  superfuerunt  eaque  tota  nocte 
continenter  ierunt.  .  .  .  iu  fines  Lingonum  die 
quarto  peruenerunt,  cum  .  .  .  uostri  triduum 
morati  eos  sequi  non  potuissent.  Caesar  ad  Lin- 
gonas  .  .  .  misit,  ne  eos  frumento  neue  aUa  re 
iuuarent ....  ipse  triduo  intermisso  cum  omni- 
bus  copiis  eos  sequi  coepit :  1 26, 5.  6 ;  (VI  35, 5. 
6  21.  p.  267  equites ;)  If  ad  eam  partem 

(Heluetiorum)  peruenit,  quae  nondum  flumen 
transierat.  eos  impeditos  et  inopiuantes  adgres- 
sus  magnam  partem  eorum  (eor.  part.  af)  con- 
cidit:  112,2.3. 

6)  nomina  propria  aa)  eiuitatum:  (AUo- 
broges:  3,59,2.4  et  60,1  u.  iS)  6)  66);)  1[ 
ab  eo  loco  in  fines  Ambianorum  peruenit. 
.  .  .  eorum  fines  Neruii  attingebant:  1115,2. 
3 ;  1f  cuniculis  .  .  .  actis ,  cuius  rei  sunt 

longe  peritissimi  Aquitani,  propterea  quod 
multis  locis  apud  eos  aerariae  secturaeque  (  CG) 
sunt:  11121,3;  1[  legionis  nonae  et  deci- 

mae  milites  .  .  .  Atrebates  (nam  his  (iis 
BM^;  Fr.)  ea  pars  obuenerat)  .  .  .  iu  flumen 
compulerunt  et  transire  conantes  insecuti  gla- 
diis  magnam  partem  eorum  impeditam  inter- 
fecerunt:  1123,1;  H  Auximatibus  agit 

gratias  seque  eorum  facti  memorem  fore  poUi- 
cetur:  1, 13,5. 

horum  omnium  fortissimi  suut  Belgae, 
propterea  quod  a  cultu  .  .  .  prouinciae  lou- 
gissime  absunt  niinimeque  ad  eos  mercatores 
saepe  commeaut:  11,3;  dat  negotium  .  .  . 
Gfallis,  qui  finitimi  Belgis  eraut,  uti  ea,  quae 
apud  eos  gerantur,  cognoscant  .  .  .  .  hi  ... 
nuntiauerunt  manus  cogi  ....  tum  uero  dubi- 
tandum  non  existimauit,  quin  ad  eos  profi- 
cisceretur  (c):  112,3—5;  plerosque  Belgas  csse 


277 


is  (1.  A.  a)  [i)  Ka)  M)  6)  aa)) 


278 


ortos  a  (c)  Germanis  .  .  .  .  de  numero  eorum 

omnia  se  haberc  explorata  Remi  dicebant  .... 

plurimum  inter  eos  Bellouacos  .  .  .  ualere.  hos 

(eos  [i)   posse  conficere   armata  milia  centum: 

114,1.4.5;  t   Bellouaci:   (II  4,  5  ?<. 

Belgae;)  si  suas  copias  Haedui  in  fines  Belloua- 

corum    introduxerint   et  eorum  agros  populari 

coepcrint:  II  5, 3;  petere  non  solum  Bellouacos, 

sed   etiam   pro   hls   (iis  BM}  Haeduos,    ut  sua 

(c)  clementia  ac  mansuetudine  in  eos  utatur: 

1114,5;  t  nec  solis  Biturigibus  com- 

munem   salutem  committendam  censent,   quod 

penes  eos  (paene  in  eo  ik;  Np.;   iiaene  ex  eo 

Ein.  IJofftn.),  si  id  oppidum  retinuissent,  sum- 

mam  uictoriae  coustare  intellegebant :  VII  21, 3. 

gratias  agit  .  .  .  Gaditanis,  quod  .  .  .  sese 

.  .  in  libertatem  uindicassent ,  tribunis  militum 

centurionibusque,   qui  eo   praesidii  causa  uene- 

rant,    quod   eorum   consilia   sua  uirtute  confir- 

massent:  2,21,1;  t  Gallis    magno   .  .  . 

erat  impediraento,  quod  pluribus  eorum   scutis 

uno  ictu  pilorum  transflxis  .  .  .  (non)  satis  com- 

mode  pugnare  poterant :  I  25,  3  ;   multae  res  ad 

hoc   consilium   Gallos   hortabantur:  .  .  .  inopia 

cibariorum,  cui  rei  parum  diligenter  ab  his  (X; 

Sclin.,  Fr.,  Dh.,  Illd. ;  iis  Np.,  Dt.)  erat  prouisum: 

III  18,6;  ut  ad  bella  suscipienda  Gallorum  .  .  . 

proinptus  est  animus,  sic  mollis  ac  niinime  re- 

sisteus  ad  calamitates  perferendas  mens  eorum 

est:    11119,6;    cognita     GaUorum     infirmitate 

(luantum    iam    apud    eos   hostes    uno   proelio 

auctoritatis  essent  con.secuti  sentiebat:  IV  13,  3; 

cum  ex  significatione  Gallorum  noui  aliquid  ab 

iis   (his  /')   iniri  coiisilii  (e)  intellexisseut:  VII 

12,6;  consilia  cuiusque  (c)  modi  Gallorum  oc- 

currebant  ....  aggcrem  cuniculis  subtrahebant, 

eo  scientius,  quod   apud    eos  magnae  sunt  fer- 

rariae   atque  omne  genus  cuniculorum   notum 

atquc  usitatum  est:  VII 22, 1.2;  t  quod 

(llcluetii)    fere  cotidianis  proeliis  cum  Germa- 

nis  coutendunt,  cum  aut  suis  finibus  eos  prohi- 

bent  aut   ipsi   in  eorum  finibus  bellum  geruiit: 

11,4;    paulutini    autem   (iermanos    consuescere 

Rliciuini  tiausire  et  iii  Galliam  magnam  eorum 

multitudincm    uenire    populo    Komano    pericu- 

loaum   uidebat:  133,3;   ultra  cuni  locum,  quo 

iii    loco   Germani    consedcrant,    circiter   passus 

scscciitoH  ab  liis  (eis  Clar/c;  iis  A';;.,  J)l.^;  ucrba 

ub  liiK  (ilmndurc  ccnscl  Ciacc),  castris  idoneum 

lociim  dclcgit:   149,1;  quod  ajiud  Gcrnianos  ca 

(c)  consucludo  csset,  ut  matres  fumiliae  eorum 

sorlibus  et  (c)   uaticinati<mibus  declararcnt:  I 

50,4;    (IV  2,2   ti.   2.  A.  h)  fi);)    mi.ssas    lcga- 

tioucs    ub   non   luilliH   ciuitutibus   ad  Gcrmunos 

inuitatosquo  eos,  u(i  ub  lihcno  diMccdcicut:  IV 


6,3;  a  quibus  (Germanis)  cum  paucorum  die- 
rum  iter  abesset,  legati  ab  his  (iis  Np.,  Fr.) 
uenerunt :  IV  7, 2 ;  cum  uideret  Germanos  tam 
facile  impelli,  ut  (c)  in  Galliam  uenirent,  suis 
quoque  rebus  eos  timere  uoluit :  IV  16, 1 ;  Grer- 
mani,  qui  auxilio  ueniebant,  .  .  .  sese  domum 
receperunt  (e).  cum  his  (BMQ:  iis  //;  hils  a) 
propinqui  Indutiomari,  qui  defectionis  auctores 
fuerant,  comitati  eos  ex  ciuitate  excesserunt  (c) : 
VI  8,  7.  8 ;  duabus  de  causis  Ehenum  transire 
constituit;  quarum  una  (c)  erat  (c),  quod  (Ger- 
mani  add.  Berijk)  auxilia  contra  se  Treueris 
miserant,  altera,  ne  ad  eos  Ambiorix  receptum 
(ambiorLS  rec.  ad  eos  fi)  haberet:  VI9, 1. 2; 
22,1  u.  2.  A.  b)  fi)  dd)  uictus;  28,9  ib.  es) 
ad;  t  Heluetii  iam  .  .  .  in  Haeduorum 

fines  peruenerant  eorumque  agros  populaban- 
tur:  111,1;  si  Haeduis  de  iniuriis,  quas  ipsis 
sociisque  eorum  intulerint,  .  .  .  satis  faciant:  I 
14, 6 ;  quem  (equitatum)  ex  omni  prouLncia  et 
Haeduis  atque  eorum  sociis  coactum  habebat: 
1 15, 1 ;  dieui  ex  die  ducere  Haedui  ....  ubi 
se  diutius  duci  intellexit .  . .,  conuocatis  eorum 
principibus  .  .  .  grauiter  eos  accusat:  116,5; 
cum  his  Haeduos  eorumque  cUentes  .  .  .  con- 
tendisse:  131,6;  quod  Haeduos  .  .  .  in  dicione 
uidebat  Germauorum  teneri  eoriunque  obsides 
csse  apud  Ariouistum  .  .  .  intellegebat :  133,2; 
neue  Haeduos  iniuria  lacesseret  neue  his  sociis- 
que  eorum  bellum  inferret :  1 35, 3 ;  Haeduis  se 
obsides  redditurum  non  esse  neque  his  (codd.; 
Schn.,  Hold.,  Dt.'^;  iis  rell.  cdd.)  neque  eorum 
sociis  iniuria  bellum  inlaturum:  136,5;  si  id 
non  fecissent,  longe  iis  (his  X:  Sclm.,  Uold.) 
fraternum  nomeu  populi  Eomani  afuturum:  I 
36,5;  docebat  (c)  ctiam,  quam  ueteres  .  .  . 
causae  necessitudinis  ipsis  cum  Haeduis  inter- 
cederent,  quae  senatus  consulta  quotiens  quam- 
que  honorifica  in  eos  facta  essent:  143,6.7; 
jiostulauit  .  .  . ,  ne  uut  Haeduis  aut  eorum 
sociis  bellum  inferret:  I  43,  9;  quod  summa 
auctoritas  antiquitus  erat  m  Hueduis  magnue- 
que  eorum  cruut  {om.  (i)  clientelue:  VI 12, 2; 
ut  magnam  partem  clientium  ab  Haeduis  ad 
se  traducerent  obsidesque  ab  his  (codd.;  iis  Np., 
Fr.,  Dt.)  principum  filios  accipercnt:  VI 12, 3. 
4;  aduentu  Cacsaris  iiicta  comnuitatione  rerum 
obsidibus  liuedui»  rcdditis,  uetcribus  clientelis 
restitutis,  nouis  j)cr  Cacsarcm  conipurutis,  quod 
ii  (c),  qui  se  ad  eorum  umicitiam  adgregaue- 
rant  (e),  melioro  condicionc  .  .  .  sc  uti  uide- 
biuit,  reliquis  rebus  eorum  gratia  diguitatcquo 
(c)  anii>li(icata  Sequaiii  j)riiu'i])atiuii  dimise- 
riuit:  VI  12,6;  (iiiod  lcgibus  llacdiiorum  iis 
((•),  qui  suiumum  mugistnitum  obtiuorcut,  c.\- 

18* 


279 


is  (1.  A.  a)  p>  y.a)  91)  b)  no)) 


280 


cedere  ex  finibus  non  liceret,  ne  quid  de  iure 
aut  de  legibus  (de  legibus  aut  iure  ^)  eormn 
deminuisse  uideretur,  ipse  in  Haeduos  proficisci 
statuit:  VII 33, 2;  agmen  Haeduorum  couspi- 
catus  immisso  equitatu  iter  eorum  moratur: 
VII 40,  4;  Haedui  .  .  .  maiorem  multitudinem 
ad  arma  (e)  concitant.  interim  nuntio  allato 
omnes  eorum  (eor.  omn.  (i)  milites  in  potestate 
Caesaris  teneri  concurrunt  ad  Aristium:  VII 
42,1—6;  43,1;  Idtauiccum  Bibracte  (c)  ab  Hae- 
duis  receptum ,  quod  est  oppidum  apud  eos 
maximae  .luctoritatis :  VII  55, 4;  defectione  Hae- 
duorum  cognita  beUum  augetur  (c)  ....  quan- 
tum  .  .  .  pecunia  ualent,  ad  sollicitandas  ciui- 
tates  nituntur ;  nacti  obsides,  quos  Caesar  apud 
eos  deposuerat,  horum  supplicio  dubitantes 
territant:  VII 63, 1—3;  imperant  Haeduis  atque 
(c)  eorum  clientibus  .  .  .  milia  XXXV:  VII 
75,2;  1  Heluetii:  17,1  u.  2.  A.  b)  p) 

aa);  Heluetii  iam  .  .  .  in  Haeduorum  fines 
peruenerant.  .  .  .  Haedui,  ciun  se  suaque  ab 
iis  (bis  a)  defendere  non  possent,  legatos  .  .  . 
mittunt :  1 11, 1.  2 ;  12,2.3  u. p.  276  66)  extr. ;  in 
eam  partem  ituros  atque  ibi  futuros  Heluetios, 
ubi  eos  Caesar  constituisset  atque  esse  uoluis- 
set:  113,3. 

Massilienses:  1,34,3.4  it.  2.  B.;  quibus 
mandatis  acceptis  Massilienses  portas  Caesari 
clauserant;  Albicos  .  .  .,  qui  iu  eorum  fide  an- 
tiquitus  erant  .  .  .,  .id  se  uocauerant:  1,34,4; 
35,1  u.  2.  B. ;  cum  Iiis  agit,  ne  initium  infe- 
rendi  beUi  *a  Massiliensibus  oriatur;  debere  eos 
.  .  .  obtemperare.  reliqua,  quae  ad  eorum  sa- 
nandas  mentes  pertinere  arbitrabatur ,  comme- 
morat:  1,35,1.2;  hi  modo  digressi  (c)  a  Mas- 
sUiensibus  recentem  eorum  (OliV;  eorumdem 
N;  eodem  »)  poUicitationem  animis  continebant: 
1,57,4;  Massilienses  arma  .  .  .  proferimt,  .  .  . 
pecimiam  es  publico  tradunt.  quib  us  rebus  con- 
fectis  Caesar  magis  eos  pro  nomine  et  uetustate 
quam  pro  meritis  in  se  ciuitatis  conseruans 
duas  ibi  legiones  praesidio  reUnquit  (e) :  2, 22, 
5.6;  ^  Menapios  oppresserunt,  qui  .  .  . 

in  suos  uicos  reniigrauerant  (c).  Iiis  interfectis 
nauibusque  eorum  occupatis  .  .  .  flumeu  trans- 
ierimt  atque  omnibus  eorum  aedificiis  occupatis 
reUquam  partem  hiemis  se  eorum  copus  alue- 
rimt:  IV  4, 5 — 7;  legati,  qui  in  Menapiorum 
fines  legiones  duxerant,  omnibus  eorum  agris 
uastatis,  frumeutis  succisis,  aedificiis  (c)  incen- 
sis  .  .  .  se  .  .  .  receperunt:  IV  38,  3. 

corum  fines  Neruii  attingebant.  quorum  de 
natura  .  .  .  cum  quaereret,  sic  reperiebat:  nul- 
lum  aditum  esse  ad  eos  (nuUum  esse  aditimi 
ad  hos  p)  mercatoribus  ....  cum  per  eorum 


fines  triduum  (c)  iter  fecisset,  inueniebat  ex 
captiuis  (eorum  add.  B'-p) :  II 15, 3.  4 ;  16, 1 ; 
quidam  ex  his  .  .  .  nocte  ad  Neruios  peruene- 
runt  atque  his  (AQaf;  iis  BWi;  Fr.,  Db.) 
demonstrarunt:  1117,2;  Neruii  antiquitus  .  .  ., 
quo  facilius  finitimorum  equitatum,  si  praedandi 
causa  ad  eos  uenisseut  ( CC) ,  impedirent ,  .  .  . 
eflecerant,  ut:  1117,4;  facile  hac  oratioue  Ner- 
uiis  persuadet.  itaque  confestim  dimissis  nuntiis 
ad  Ceutrones,  Grudios,  .  .  .  Geidumnos,  qui 
omnes  sub  eorum  imperio  sunt  (e),  .  .  .  cogunt: 
V38fia;<r. ;  39,1;  *{  Numidae  .  .  .  passim 
consederant.  hos  oppressos  somno  et  dispersos 
adorti  magnum  eorum  numerum  interficiunt: 
2, 38, 4.  5. 

praedae  loco  Parthiuos  habuerat  frumen- 
tumque  omne  conquisitum  spoUatis  efibssisque 
eorum  domibus  per  equites  comportarat  (c) : 
3,42,5. 

huc  (c)  (se)  iturum  (c)  per  fiues  Remo- 
rum  eorumque  agros  populaturum:  V56, 5; 
f  Komanos  pulsos  superatosque ,  castris  im- 
pedimentisque  eorum  hostes  potitos  :  II  24, 5; 
qui  ad  huuc  modum  loouti :  non  (se)  existimare 
Eomanos  sine  ope  diuina  (c)  beUum  gerere 
.  .  .  se  suaque  omnia  eorum  potestati  permittere 
dixerunt:  1131,2.3;  si  suam  gratiam  Romani 
ueUnt,  posse  us  (a;  eis  [i)  utUes  esse  amicos: 
IV  7,  4;  Eomani  si  casu  iuteruenerint  (c),  for- 
tunae  .  .  .  habendam  gratiam,  quod  et  pauci- 
tatem  eorum  ex  loco  superiore  cognoscere  et 
uirtutem  despicere  potuerint,  qui  .  .  .:  VII 
20,  6. 

Senones  .  .  .  Cauarinum,  quem  Caesar  apud 
eos  regem  constituerat,  .  .  .  interficere  .  .  . 
conati  .  .  .  expiderunt:  V54, 2;  t  peius 

uictoribus  Sequauis  quam  Haeduis  uictis 
accidisse ,  propterea  quod  Ariouistus  .  .  .  in 
eoruni  finibus  consedisset:  1 31, 10;  nibil  Sequani 
respondere  ....  cum  ab  his  (us  recc;  Fr.) 
saepius  quaereret :  I  32, 3 ;  Sequani  principatum 
dimiseraut.  in  eorum  locum  Kemi  successerant : 
VI12, 6.  7;  t  Suebi  .  .  .  domum  reuerti 

coeperunt.  quos  Vbu  (c)  .  .  .  iusecuti  magnum 
ex  his  (iis  Fr.;  ex  his  maguum  [i)  numerum  occi- 
deruut :  I  54, 1 ;  IV  1, 3.  4.  7 ;  2,  2.  4  u.  2.  A.  b)  [i) ; 
fit  .  .  .  certior  Suebos  .  .  .  copias  cogere  atque 
Us  (c)  nationibus,  quae  sub  eorum  sint  (sunt 
[i)  imperio,  deuuntiare,  ut:  VIIO,  1;  mandat, 
ut  crebros  exploratores  in  Suebos  nUttant  quae- 
que  apud  eos  gerautur  cognoscaut:  VllO, 3; 
T[  Suessioues  .  .  .  fiues  {c)  latissimos  fera- 
cissimosque  agros  possidere.  apud  eos  fuisse 
regem  nostra  etiam  memoria  Diuiciacum:  II 
4, 6.  7;        1  se  trans  Ehenum  in  fines  S  ugam- 


281 


is  (1.  A.  a)  p)  aa)  «)  6)  aa)  el  6Ii)) 


282 


I 


I 
I 


brorum  receperat  seque  cum  iis  (hiis  Qa;  his 
/()  coniunxerat:  IV  16,2;  Sugambri  (c>  .  .  .  se 
.  .  in  solitudinem  ac  8ilua.s  abdiderant.  Caesar 
paucos  dies  in  eorum  finibus  moratus  .  .  .  se 
in  fines  Vbiorum  recepit:  IV  18, 4;  19,1. 

Treueri  .  .  .  Labienum  cum  una  legione, 
quae  in  eorum  (Kemorum  Schambach)  finibus 
hiemabat  (c>,  adoriri  parabant :  VI  7, 1 ;  ^ 

Trinobantes  .  .  .  legatos  ad  Caesarem  mit- 
tunt  .  .  .  .  his  {h;  hiis  Q'a;  iis  a;  Fr.)  Cae- 
sar  imperat  obsides  XL  .  .  .  Mandubraciumque 
ad  eos  mittit :  V  20, 1. 2. 4. 

(ad  alteram  partem  succedunt  Vbii  .  .  .  .  et 
(coM.;  cdd.;  ei  Paid)  paulo  [quam]  sunt  eius- 
dem  generis  [et]  ceteris  hunianiores  ,  propterea 
quod  lihenum  attinguiit  multumque  ad  eos 
mercatores  uentitaiit :  I V  o,  3 ;)  Cacsar  paucos 
dies  in  eorum  finibus  moratus  .  .  .  se  in  fiues 
Vbiorum  recepit  atque  iis  (his  [i ;  hiis  Q'')  auxi- 
lium  suum  pollicitus  .  .  .  haec  ab  iis  {\A»aHi; 
is  BW)  cognouit:  IV19, 1;  1  Sabinum 

.  .  .  in  fines  Venellorum  (c>  peruenit.  his 
(fj;  hiis  Q'';  iis  a;  Fr.,  I)b.)  praeerat  Viri- 
douix:  11117,1.2. 

Db)  homiiiuiii:  Dioscorides  et  Serapion  .  .  . 
ad  Achillam  perueuerunt.  quos  ille,  cum  in 
conspectum  eius  uenissent ,  .  .  .  corripi  atque 
interfici  iussit:  3, 109, 4.  5;  Achillas  .  .  .  occupa- 
bat  Alexandriam  ....  sed  Caesar  dispositis 
per  uias  cohortibus  impetum  eius  sustiuuit:  3, 
111,1;  1  huic  ollicio  oppidoque  M.'  Aci- 

lius  (Achainlre;  Aciiius  Faern.;  caninianus 
Ox)  legatus  praeerat.  is  naues  nostras  .  .  .  post 
oppidum  reduxit  et  ad  terram  dcligauit  .  .  . 
obiecit  .  .  .  coniuuxit  .  .  .:  3,39,1.2;  \ 

Titurius,  cum  procul  Ambiorigem  suos  cohor- 
tantem  conspe.xis.sct ,  intcrpretem  suum  Cn. 
Ponipeium  ad  eum  mittit  ....  ille  appcllatus 
respondit:  V  36, 1 ;  ille  cum  Cotta  saucio  com- 
miniicat,  .  .  .  ut  .  .  .  cum  Ambiorige  una  con- 
lociuautur.  sperare  (se  add.  [i>  ab  eo  de  sua  ac 
militum  salute  impctrari  posse:  V3G, 3;  Am- 
biorix  statim  cum  ('([uilatu  in  Aduatucos,  qui 
crant  eius  rcgno  fiuitimi,  proficiscitur:  V38, 1; 
quod  pro  c.xplorato  liabcbat  Aml)iorigeni  proelio 
non  esso  contenturum  (c) ,  reliqua  eius  con- 
sitia  aninio  circumspiciebat:  VI  5,  3;  si  aut 
Ambiorigem  aut  eius  legatos  finibus  suis  rece- 
pisBent:  VrCi,  3;  ad  ipsiim  Amliiorigem  contcn- 
dit  ....  magnuc  (uit  iortunac  .  .  .  ipsuiu 
efiugcre  inorlcm.  sed  lioc  (.  .>  lacLuin  cst,  quod 
.  .  .  comitos  l;imiliarcsquc  cius  aiiguslo  in  loco 
paulisper  equitum  nostrorum  uiin  sustinucrunt : 
VI  30,  1—3;  1  crat  eo  temporo  Antonius 

Bruudisii;  is  (add.  Forekli.;  om.  O*;  qui  rccc.fi'); 


Np.)  uirtute  nulitum  confisus  scaphas  . . .  con- 
texit  .  .  . :  3, 24, 1 ;  Pompeius ,  quia  .  .  .  flumen 
ei  transeundum  non  erat,  .  .  .  ad  Antonium 
contendit,  atque  ubi  eum  (Ohl;  eum  ubi  af; 
edd.)  adpropinquare  cognouit,  idoneum  locum 
nactus  ibi  copias  conlocauit:  3,80,4.5;  haec  ad 
Antonium  statim  per  Graecos  deferuntur.  ille 
.  .  .  unum  diem  sese  castris  tenuit;  altero  die 
ad  eum  peruenit  Caesar:  3,30,6;  1  quod 

Ariouistus  .  .  .  Sequanos  decedere  iuberet, 
propterea  quod  .  .  .  Harudum  milia  hominiun 
XXIIII  ad  eum  uenissent  (uen.  ad  eum  h): 
131, 10;  Ariouistum  . .  .  in  eos  omnia  exempla 
cruciatusque  edere,  si  qua  res  non  ad  nutum 
aut  .ad  uoluntatem  eius  facta  sit.  hominem  esse 
barbarum,  iracundum,  temerarium;  non  posse 
(se)  eius  imperia  diutius  sustiuere:  131,12.13; 
haec  si  enuntiata  Ariouisto  sint,  non  dubitare, 
qum  de  omnibus  obsidibus,  qui  apud  eum 
sint,  grauissimum  supplicium  sumat:  131,15; 
qui  (Sequani)  intra  fines  suos  Ariouistum  recc- 
pissent,  quorum  oppida  omnia  in  potestate  eius 
(ei  A^)  essent:  132,5;  placuit  ei,  ut  ad  Ario- 
uistum  legatos  mitteret,  qui  ab  eo  postularent, 
uti  .  .  .  deligeret.  uelle  sese  de  re  publica  et 
summis  utriusque  rebus  cum  eo  agere:  134,1; 
ei  legationi  Ariouistus  respondit:  .  .  .  his  re- 
sponsis  ad  Caesarem  relatis  (c)  iterum  ad  eum 
Caesar  legatos  ciun  his  mandatis  mittit:  134, 
2 ;  35, 1 ;  Ariouistum  se  consule  cupidissime 
populi  Romani  amicitiam  adpetisse.  cur  hunc 
tam  temere  quisquam  ab  officio  discessurum 
iudicaret?  sibi  quidem  persuaderi  .  .  .  eum 
neque  suam  neque  populi  Rom.ani  gratiam  re- 
pudiaturum :  I  40,  2.  3 ;  Ariouistus  legatos  ad 
eum  niittit  ....  non  respuit  condiciouem  Cae- 
sar,  iamque  eum  ad  sanitatem  reueiti  arbitra- 
batur  .  .  .  inaguamque  in  spem  ueniebat  pro 
suis  tantis  populique  Romani  in  eum  bcneticiis 
.  .  .  fore,  uti  pertinacia  desisteret:  142,1—3; 
Ariouistus  ex  equis  ut  (c>  conloquerentur  .  .  . 
postulauit.  ubi  (c)  eo  uentum  est,  Caesar  .  .  . 
sua  senatusque  iii  eum  bcncticia  commemorauit 
((•):  143,3.4;  clatum  esl,  qua  adrogantia  in 
conloquio  Ariouistus  usus  omiii  Gallia  Uonianis 
interdixissot  inipetumque  *ut  in  uostros  eius 
equitcs  fecissent :  I  46, 4 ;  biduo  post  Ariouistus 
ad  Caesarem  lcgatos  uiittit  (c)  .  .  .  .  (Caesar) 
lcgatum  [e  (r)  suis]  sose  magiio  ciim  periculo 
ad  euin  missurum  .  .  .  cxistiiii;iliat.  coiiiniodis- 
simum  uisuiii  est  C.  Valcriuni  Prooillum  .  .  . 
ad  oum  mittoro:  147,1.3.4;  iit,  si  uollot  Ario- 
uistu»  proclio  ooutondero,  ei  potestas  non  de- 
cssct:  148,3;  Ariouistus  .  .  .  ccercitum  castris 
coiitiuuit,  oquestri  proolio  cotidio  coutendit.  .  .  , 


283 


is  (1.  A.  a)  P)  aa)  9()  6)  66)) 


284 


ubi  eum  eastris  se  <c)  tenere  Caesar  intellexit : 
148,5;  49,1;  %  Attius  u.  Varus. 

Basilus:  VI  29,5  u.  2.  B. ;  Basilus  ut  im- 
peratum  est  facit.  .  .  .  magno  accidit  casu,  ut 
.  .  .  incideret  priusque  eius  aduentus  (aduen- 
tus  eius  bcdf;  om.  ik)  ab  hominibus  (c)  uide- 
retur  quam:  VI 30, 2;  t  prodit  Libo  atque 

(c)  excusat  Bibulum,  quod  is  iracundia 
summa  erat  inimicitiasque  habebat  etiam  pri- 
uatas  cum  Caesare  .  .  .  .  ob  eam  causam  con- 
loquium  uitasse,  ne  res  maximae  spei  maximae- 
que  utilitatis  eias  iracundia  impeilirentur;  3, 
16, 3 ;  Bibulus  .  .  .  uim  morbi  sustinere  non 
potuit.  eo  mortuo  ad  neminem  unum  summa 
imperii  redit:  3, 18, 1. 2. 

ex  Afranianis  interficiuntur  T.  Caecilius, 
primi  pili  centurio,  et  praeter  eum  centuriones 
IIII:  1,46,5;  \  Caesari  cum  id  nim- 

tiatum  esset  .  .  .,  maturat  ab  urbe  proficisci. 
ubi  de  eius  aduentu  Heluetii  certiores  facti  sunt, 
legatos  ad  eum  mittunt:  17,1.3;  cf.  2.  B."(I 
7,3;)  Caesar  .  .  .  respondit  ....  disponit  .  .  . 
communit  ....  ubi  .  .  .  legati  ad  eum  reuer- 
terunt:  I  7, 4;  8,1—3;  qua  in  re  Caesar  .  .  . 
etiam  priuatas  iniurias  ultus  est,  quod  eius 
soceri  L.  Pisonis  auum  .  .  .  Tigurini  .  .  .  inter- 
fecerant:  112,7;  hoc  proelio  facto  .  ..  exer- 
citum  traducit.  Heluetii  repentino  eius  aduentu 
commoti,  cum  id,  quod  ipsi  diebus  XX  aeger- 
rime  confecerant,  .  .  .  iUum  uno  die  fecisse  in- 
tellegerent,  legatos  ad  eum  mittunt:  113,1.2; 
si  quid  ei  a  Caesare  grauius  accidisset,  cum 
ipse  eum  locum  amicitiae  apud  eum  teneret:  I 
20, 4 ;  cum  .  .  .  ipse  .  .  .  abesset  .  .  . ,  Consi- 
dius  equo  admisso  ad  eum  accurrit :  I  22, 2 ; 
Caesar  ad  Lingonas  litteras  nuntiosque  misit, 
.  .  .  ipse  .  .  .  eos  sequi  coepit.  Heluetii  .  .  . 
legatos  de  deditione  ad  eum  miserunt.  qui  cum 
euni  in  itinere  conuenissent  seque  ad  pedes 
(eius  add.  bfliik)  proiecissent :  126,6;  27,1.2; 
petierunt,  uti  sibi  coneilium  totius  Galliae  .  .  . 
indicere  idque  Caesaris  uoluntate  fecere  (OC) 
liceret:  sese  habere  quasdam  res,  quas  ex  com- 
muni  corLsensu  ab  eo  petere  uellent:  130,4;  31, 
1  u.  2.  B. ;  Caesar  . .  .  hac  oratione  habita  con- 
cilium  dimisit.  et  secundum  ea  multae  res  eum 
hortabantur,  quare  sibi  eam  rem  cogitandam 
.  .  .  putaret:  133,1.2;  quam  ob  rem  placuit 
ei ,  ut  ad  Ariouistum  legatos  mitteret :  I  34, 1 ; 
si  quid  ipsi  a  Caesare  opus  esset,  sese  ad  eum 
uenturum  fuisse:  134,2;  Caesar  .  .  .  ad  Ario- 
uistum  contendit.  cum  tridui  uiam  processisset, 
nuntiatum  est  ei  .  .  .:  137,4.5;  38,1;  39,3  u. 
2.  B. ;  prmcepsque  decima  legio  per  tribunos 
militum  ei  gratias  egit:  I  41,2;  cognito  Caesaris 


aduentu  Ariouistus  legatos  ad  eum  mittit:  I 
42, 1 ;  postidauit ,  ne  quem  peditem  ad  con- 
loquium  Caesar  adduceret:  uereri  se,  ne  per  in- 
sidias  ab  eo  circumueniretur :  142,4;  debere  se 
suspicari  .  .  Caesarem  .  .  .  exercitum  .  .  .  suj 
opprimendi  causa  habere.  qui  nisi  deeedat  .  .  ., 
sese  illum  non  pro  amico,  sed  pro  (c)  hoste 
habiturum.  quod  si  eum  interfecerit,  multis  sese 
nobilibus  .  .  .  gratum  esse  facturum  . .  . ;  quorum 
omnium  gratiam  atque  amicitiam  eius  morte 
redimere  posset.  quod  si  decessisset  .  .  .,  magno 
se  illum  praemio  remuneraturum  et,  quaecum- 
que  beUa  geri  uellet,  sine  uUo  eius  labore  et 
periculo  confecturum :  I  44, 10 — 13 ;  Ariouistus 
ad  Caesarem  legatos  mittit  (c) ,  uelle  se  de  iis 
(e)  rebus,  quae  inter  eos  agi  coeptae  neque 
perfectae  essent,  agere  cum  eo:  147,1;  praeter 
castra  Caesaris  suas  copias  traduxit  et  milibus 
passuum  duobus  ultra  eum  castra  fecit:  148, 
2;  quae  quidem  res  Caesari  .  .  .  uoluptatem 
attuUt  ....  item  M.  Metius  repertus  et  ad 
eum  reductus  est :  I  53, 6. 8 ;  cum  esset  Caesar 
in  citeriore  Gallia  .  .  .,  crebri  ad  eum  rumores 
adferebantur  litterisque  item  Labieni  certior 
fiebat:  111,1;  eo  cum  .  .  .  uenisset  (Caesar), 
Remi  .  .  .  ad  eum  legatos  .  .  .  miserunt :  II 3, 
1 ;  ibi  castra  posuit.  quae  res  et  latus  unum 
castrorum  .. .  .  mimiebat  et  post  eum  (ea  Ciacc.) 
quae  essent  (erant  j3;  Flod.)  tuta  ab  hostibus 
reddebat:  II  5,4.5;  Iccius  .  .  .,  unus  ex  iis,  qui 
legati  .  .  .  ad  Caesarem  uenerant,  nuntium  ad 
eum  mittit:  116,4;  manus  ad  Caesarem  tendere 
et  uoce  significare  coeperunt,  sese  in  eius  tidem 
ac  potestatem  uenire :  II 13, 2 ;  post  discessum 
Belgarum  dimissis  Haeduorum  copiis  ad  eum 
reuerterat:  1114,1;  legatos  ad  Caesarem  mise- 
runt  seque  ei  dediderimt  (c) :  II 28, 2;  sectionem 
eius  oppidi  uniuersam  Caesar  uendidit.  ab  iis 
(c),  qui  emerant,  capitum  numerus  ad  eum 
relatus  est  milium  quinquaginta  trium:  II 33, 
6.7;  Caesar  .  .  .,  quod  omni  GalUa  pacata 
Morini  Menapiique  supererant,  qui  in  armis 
essent  neque  ad  eum  umquam  legatos  de  pace 
misissent,  .  .  .  eo  exercitum  adduxit  (c) :  III 
28, 1 ;  Caesar  cum  ab  hoste  non  ampUus  pas- 
suum  XII  miUbus  abesset,  .  .  .  ad  eum  legati 
reuertuntur:  IV  11,1;  quod  postridie  .  .  .  Ger- 
mani  frequentes  .  .  .  ad  eum  in  castra  uene- 
runt:  IV 13, 4;  Caesar  iis  (c)  ...  discedendi 
potest.item  fecit.  UU  .  .  .  remanere  se  apud  eum 
uelle  dixerunt:  IV 15, 5;  Caesar  .  .  .  in  fines 
Sugambrorum  (c)  contendit  (c).  interim  a 
compluribus  ciuitatibus  ad  eimi  legati  ueniunt : 
IV18,  2. 3;  buc  uaues  .  .  .  iubet  (Caesar)  con- 
uenire.  interim  consiUo  eius  cognito  et  per  mer- 


285 


19  (].  A.  a)  p>  aa)  M)  b)  66)) 


286 


catores  perlato  ad  BritaDnos  a  compluribus 
(eius  add.  fi)  insulae  ciuitatibus  ad  eum  legati 
ueniunt:  IV  21, 4. 5;  dum  in  his  locis  Caesar 
.  .  .  moratur,  ex  magna  parte  Morinorum  ad 
euni  iegati  uenerunt:  IV22, 1;  reliquum  exer- 
citum  .  .  .  legatis  in  Menapios  atque  in  eos 
pagos  Morinorum,  ab  quibus  ad  eum  legati 
non  uenerant,  duceudum  <c)  dedit:  IV 22, 5; 
tempore  oportunissinio  Cacsar  auxilium  tulit; 
namque  eius  aduentu  hostes  coustiterunt,  nostri 
se  ex  timore  receperunt:  IV34,  1;  eo  cum 
uenisset  (Caesar),  .  .  .  iubet.  qua  re  nuntiata 
Pirustae  (c)  legatos  ad  eum  mittunt:  V  1,6.  7; 
e  quihus  alter,  simul  atque  de  Caesaris  legio- 
numque  aduentu  cognitum  est,  ad  eum  uenit: 
V3, 3;  postea  quam  non  nulli  principes  ex  ea 
ciuitate  .  .  .  ad  Caesarem  uenerunt  et  de  suis 
priuatim  (c)  rebus  ab  eo  petere  coeperunt:  V 
3,5;  legatos  ad  Caesarem  niittit:  sese  ideirco 
ab  suis  discedere  atque  ad  eum  uenire  noluisse, 
quo:  V3,  G;  seseque  (c),  si  Caesar  permitteret, 
ad  eum  in  castra  uenturum,  suas  ciuitatisque 
Ibrtuiias  eius  fidei  permissurum:  V3,  7;  Man- 
dubracius  adulescens  Caesaris  iidem  secutus  ad 
eum  in  continentem  [Galliam]  uenerat:  V  20, 1; 
legatos  ad  Caesarem  mittunt  polliceuturque 
sese  ei  dedituros :  V  20, 2 ;  duobus  commeatibus 
exercitum  reportare  (c)  instituit  (e).  ac  sic  ac- 
cidit,  uti  .  .  .  ex  iis  (c)  ,  quae  inanes  ex  con- 
tiucnti  ad  eum  remitterentur,  .  .  .  perpaucae 
locum  capereut:  V23, 2— 4;  sese  pro  Caesaris 
in  se  beneficiis  plurimum  ei  coufiteri  debere, 
quod  eius  opera  stipendio  liberatus  esset:  V 
27,2;  quod  cum  faciat,  ct  ciuitati  sese  cou- 
sulere  .  .  .  et  Caesari  pro  eius  meritis  gratiam 
rcferre:  V27, 11;  legatos  .  .  ad  Caesarcm  mit- 
tant.  sjierare  (se)  pro  eius  iustitia  quae  petie- 
rint  iin])etraturos:  V41,.S;  Caesar  .  .  .  uuntiura 
.  .  .  ad  M.  Crassum  quaestorcm  (c)  mittit,  cuius 
liiberna  aberant  ab  eo  milia  passuum  XXV:  V 
40, 1 ;  niissis  ad  Caesarem  .  .  .  legatis ,  cum  is 
(liis  A(J)  omnem  (c)  ad  se  senatum  uenire 
iussisset,  dicto  audientes  nou  fuerunt:  V54, 3; 
(Jingotorigom,  .  .  .  quem  supra  dcMKiustrauimus 
Caesaris  secutum  fidem  alj  co  nou  discessisse 
(c),  liostcm  iudicat  (c) :  V5(),  3;  in  Seuones  (e) 
proficiscitur  magnisqi  ^  itiueribus  eo  perueuit. 
cognito  eius  aduentu  Acco,  qui  princcps  cius 
consilii  fucrat,  iubct:  Vl?>  exlr.;  4,1;  Caesar 
.  .  .  aedilicia  uicosquc  inccudit,  miigno  .  .  .  ho- 
minum  numcro  potitur.  qnibus  rcbus  coacti 
Menapii  Icgatos  ail  cuui  pacis  pctcndac  causa 
mittunt.  illc  .  .  .:  VI(),  1.2;  Cacsar  .  .  .  rcli- 
quas  copias  equitatuniquo  traducit.  Vbii  .  .  . 
purgandi  s\ii  (c)  causa  ad  cum  lcgatos  mittunt: 


VI  9, 1 .  5.  6 ;  diffidens  .  .  .  Caesarem  fidem  ser- 
uaturum,  quod  longius  (eum  add.  ^)  progres- 
sum  audiebat  neque  ulla  de  reditu  eius  fama 
adferebiitur:  VI36, 1;  priusque  omnes  in  unum 
locum  cogit  (Caesar)  quam  de  eius  aduentu 
Aruernis  nuntiari  posset:  VII  9,5;  magnam 
haec  res  Caesari  difficultatem  ad  consilium 
capiendum  adferebat ,  .  .  .  ne  stipendiariis  Hae- 
duorum  expugnatis  cuncta  Gallia  deficeret,  quod 
nullum  aniicis  in  eo  pracsidium  uideret  {AQBjt,; 
Schn.:  uideretur  M;  rell.  edd.)  positum  esse 
(c):  VII 10, 1;  Vercingetorix  .  .  .  obuiam  Cae- 
sari  proficiscitur.  ille  oppidum  .  .  .  Nouiodunum 
oppugnare  instituerat.  quo  ex  oppido  cum  legati 
ad  eum  uenissent,  .  .  .  iubet:  VII12, 1--3; 
oppidani  perterriti  comprehensos  eos,  quorum 
opera  plebem  concitatam  existimabant,  ad  Cae- 
sarera  perduxerunt  (f)  seseque  ei  dediderunt: 
VII 13, 2 ;  quin  etiam  Caesar  cum  .  .  .  diceret, 
imiuersi  ab  eo  ue  id  faceret  petebant:  VII 17, 
4;  Caesar  .  .  .  exercitum  .  .  .  reficit  (c).  iam 
prope  hieme  confecta,  cum  .  .  .  ad  hostem  pro- 
ficisci  constituisset ,  siue  eum  ex  paludibus  .  .  . 
elicere  siue  obsidione  premere  posset,  legati  ad 
cum  principes  Haeduorum  ueniunt  (c) :  VII 
32,1.2;  32,5  u.  2.  IJ.;  esse  non  nullo  se  Cae- 
saris  beneticio  .adfectum,  sic  tamen,  ut  iustissi- 
mam  apud  eum  causiim  obtinuerit:  VII  37, 4; 
Eporedorix  .  .  .  et  uua  Viridomarus  .  .  .,  quem 
Caesar  .  .  .  ex  huraili  loco  (c)  ad  suramam 
dignitatem  perduxcrat,  iu  equitum  numcro  con- 
uenerant  nominatini  ab  eo  euocati:  VII  39, 1; 
admiratus  (Caesar)  quaerit  ex  perfugis  causam, 
quorum  maguus  ad  eum  cotidie  numerus  con- 
ttuebat:  VII  44,2;  (munitiones  .  .  .  perfecit, 
iit  ne  magna  quidera  multitudiuc,  si  ita  ac- 
cidat,  t  cius  discessu  (equitura  discessu  OoL; 
eius  acccssu  coni.  Np.;  Vercingetorigis  iu-- 
cessitu  Paid;  |eius  discessu]  Kran.;  IH.;  [si 
ita  accidat  eius  discessu]  Whitte;  u.  CU) 
raunitiomun  praesidia  circumfundi  possent: 
VII 74, 1;)  accclenit  Caesar,  ut  proelio  inter- 
sit.  eius  iiduentu  ex  colore  uestitus  cognito 
.  .  .  hostes  (CC)  proelium  comraittunt:  VII 
87,5;  88,1;  sin  Caesarem  respiciant  atquc  eius 
gratiam  sequiuitur:  1,1,3;  timere  Ciiesarem 
ereptis  (Np.;  correptis  0/.)  ab  eo  duabus  le- 
gionibus,  ne  iid  eius  periculum  .  .  .  retinero 
cas  ad  urbcni  Pompcius  uideretur:  1,2,3;  ante 
certam  dicm  Ciicsar  c.xcrcitiun  diuiittat;  si  non 
fiiciat,  eum  aducrsus  rcm  publiciuu  lacturum 
uideri:  1,2,  (i.  7;  poUicctur  L.  Tiso  ccnsor  scsc 
iturum  ad  Cacsarom,  itcm  L.  Koscius  priu«tt)r, 
qui  de  his  rebiis  cuni  doccant:  1,3,6;  legati  ml 
tJaesareni  miltautur,  qiii  uoluulatcm  scnatus  ci 


287 


is  (1.  A.  a)  P)  aa)  M)  6)  bfi)) 


288 


proponant:  1,3,7;  Pompeius  ab  inimicis  Cae- 
saris  incitatus  .  .  .  totum  se  ab  eius  amicitia 
auerterat:  1,4,4;  nec  doceudi  Caesaris  propin- 
quis  eius  spatium  datur:  1,5,1;  tribuni  plebis 
sese  .  .  ad  Caesarem  conferuut.  is  eo  tempore 
erat  Rauennae  exspectabatque :  1,5,5;  alieno 
esse  animo  in  Caesarem  milites  neque  iis  (c) 
posse  persuaderi,  uti  eum  defendant  aut  sequan- 
tur  saltem:  1,6,2;  Ariminum  .  .  .  proficiscitur 
(Caesar)  ibique  tribunos  plebis,  qui  ad  eum  con- 
fugerant,  conuenit:  1,8,1;  Roscius  .  .  .  ibi  .  . 
consules  Pompeiumque  inuenit;  postulata  Cae- 
saris  renuntiat.  illi  deliberata  re  respondent 
scriptaque  ad  eum  mandata  .  .  .  remittunt  (c) : 
1, 10, 1.  2;  Caesar  enim  adueutare  iam  iamque  et 
adesse  eius  equites  falso  nuntiabantur:  1,14,1; 
Auximo  (c)  Caesar  progressus  (c)  omnem  agrum 
Picenum  percurrit.  cunctae  earum  regionum  prae- 
fecturae  libentissimis  animis  eum  recipiunt  exer- 
citumque  eius  omnibus  rebus  iuuant.  etiam  Ciu- 
gulo  .  .  .  ad  eum  legati  ueniunt:  1,15,1.2; 
Caesar  .  .  .  reliquas  .  .  copias  exspectare  in- 
stituit.  eo  triduo  legio  VIII.  ad  eum  uenit:  1, 
18, 4.  5 ;  20, 5  ti.  2.  B. ;  neque  ab  eo  prius  Do- 
mitiani  milites  disceduut  quam  in  conspectum 
Caesaris  deducatiu-.  cum  eo  de  salute  sua  agit: 
1,22,2.3;  Caesarisque  in  se  beneficia  exponit, 
quae  erant  maxima:  quod  per  eum  in  collegiuin 
pontificum  uenerat,  quod  .  .  .:  1,22,3.4;  uon 
nullae  cohortes  in  agmen  Caesaris,  aliae  (c)  in 
equites  incidunt.  reducitur  ad  eum  deprensus 
ex  itinere  N.  (c)  Magius:  1,24,4;  tametsi 
.  .  .  admirabatur  (Caesar)  Magium  .  .  .  ad  se  non 
remitti,  atque  ea  res  saepe  temptata  etsi  im- 
petus  eius  consUiaque  tardabat,  tamen  .  .  .  in 
eo  perseuerandum  putabat :  1 ,  2G,  2 ;  Caesar  iis 
ciuitatibus,  quae  ad  eius  amicitiam  accesserant, 
.  .  .  pecus  imperabat:  1,  52,4;  imperat  militibus 
Caesar,  ut  naues  faciant,  cuius  generis  eum 
superioribus  annis  usus  Britanniae  docuerat:  1, 
54, 1 ;  iuterim  Oscenses  et  Calagurritani  .  .  . 
mittunt  ad  eum  legatos:  1,G0, 1;  transit  etiam 
cohors  Illurgauouensis  ad  eum  cognito  ciuitatis 
consilio:  1,60,4;  relinquebatur  Caesari  nihil 
nisi  uti  equitatu  agmen  aduersariorum  male 
haberet  et  carperet.  pons  (c)  enim  ipsius  maguum 
circuitum  habebat,  ut  multo  breuiore  itinere 
illi  ad  Hiberum  peruenire  possent.  equites  ab 
eo  missi  flumen  transeunt:  1,63,2.3;  neque 
uero  id  (c)  Caesarem  fugiebat  ....  idque  ex 
(c)  omnibus  partibus  ab  eo  flagitabatui- :  1,71, 
1 ;  ad  Caesarem  ueniunt  seque  ei  commendant : 
1,74,4;  magnumque  fructum  suae  pristiuae 
lenitatis  .  .  .  Caesar  ferebat,  consiliumque  cius 
a    cuuctis    probabatur:   1,74,7;    Caesar  militcs 


aduersariorum  . .  .  conquiri  et  remitti  iubet.  sed 
ex  numero  tribunorum  militum  centurionumque 
non  nuUi  sua  uoluntate  apud  eum  remanse- 
runt.  quos  Ule  postea  magno  in  honore  habuit : 
1,77,1.2;  eique  negotio  Q.  Fufium  Calenum 
legatuni  praeficit  (Caesar).  hoc  eius  praescripto 
.  .  .  ad  Varum  flumen  est  iter  factum:  1,87,  4. 
5;  praedicauit  aduersa  Caesarem  proelia  fecisse, 
magnum  numerum  ab  eo  militum  ad  Afranium 
perfugisse :  2, 18,  3 ;  tradita  legione  Varro  Cor- 
dubam  ad  Caesarem  uenit ;  relatis  ad  eum  publi- 
cis  cum  fide  rationibus  quod  penes  eum  est 
pecuniae  tradit:  2,20,8;  Curio  numquam  se 
amisso  exercitu,  queni  a  Caesare  fidei  commis- 
sum  acceperit,  in  eius  conspectum  reuersurura 
confirmat:  2,42,4;  dictatore  habente  comitia 
Caesare  consules  creantur  lulius  Caesar  et  P. 
Seruilius:  is  enim  erat  annus,  quo  per  leges 
ei  (eum  b)  consulem  fieri  liceret:  3,1,1;  quod 
prius  ad  continentem  uisus  (c)  est  Caesar  quam 
de  eius  aduentu  fama  omnino  in  eas  regiones 
perferretur:  3,7,3;  cui  (c)  rei  missis  (c)  ad 
Caesarem  legatis  auxilium  ab  eo  petebant:  3, 
9, 5 ;  demonstrauimus  L.  Vibullium  Rufum  .  .  . 
bis  in  potestatem  peruenisse  Caesaris  atque  ab 
eo  esse  dimissum :  3, 10, 1 ;  se  atque  oppidum 
Caesari  dedidit  incolumisque  ab  eo  conseruatus 
est:  3,11,4;  recepto  Caesar  Orico  .  .  .  Apol- 
louiam  proficiscitur.  eius  (Ofhl;  cuius  a;  cdd.) 
aduentu  audito  L.  Staberius  (c),  qui  ibi  prae- 
erat,  aquam  comportare  in  arcem  (c)  atque  eam 
munire  .  .  .  coepit:  3,12,1;  quoniam  primo 
uenientem  Caesarem  non  prohibuissent,  *at  reli- 
quos  eius  exercitus  impedirent :  3, 25, 3 ;  pon- 
tones  Lissi  relinquit  hoc  consilio,  ut  .  .  .  ali- 
quam  Caesar  ad  insequendum  facultatem  liabe- 
ret,  nuntiosque  ad  eum  celeriter  mittit:  3,29, 
4;  Caesar  . .  .  temptandas  sibi  prouincias  .  .  .  exi- 
stim.abat ;  et  cum  ad  eum  ex  Thessalia  Aetolia- 
que  legati  uenissent, .  .  .  misit:  3,34, 1.  2;  (Cae- 
sar)  Dyrrachium  profectus  est  .  .  .  .  Pompeius 
enim  primo  ignorans  eius  consilium  .  .  .  an- 
gustiis  rei  frumentariae  compulsum  discessisse 
existimabat;  postea  .  .  .  castra  mouit  breuiore 
itinere  se  occurrere  ei  posse  sperans:  3,41,3.4; 
milia  sagittarum  circiter  XXX  in  castellum 
coniecta  Caesari  renuntiauerunt  (c),  scutoque 
ad  eum  relato  Scaeuae  centuriouis  inuenta  sunt 
in  eo  foramina  CXX  (c) :  3,53,4;  nolite,  ob- 
secro,  committere,  quod  ante  in  exercitu  Cae- 
saris  non  accidit,  ut  rei  mihtaris  dedecus  ad- 
mittatur,  incolumemque  ad  eum  deferte:  3,64, 
4;  Caesar  .  .  .  reliquit  iu  opere  cohortes  duas 
.  .  . ;  ipse  .  .  .  reUquas  cohortes  .  .  .  ad  legionem 
Pompei   .  .  .   eduxit.   neque   eum   prima  opinio 


289 


is  (1.  A.  a)  fi)  aa)  21)  6)  66)) 


290 


fefellit:  3,67,3.4;  75,2  u.  2.  €.;  celeriter  ex 
conspectu  castrorum  discessit.  neque  uero  Pom- 
peius  cognito  consilio  eius  moram  ullam  ad  'm- 
sequendum  intulit:  3,75,2.3;  fama  percrebuerat 
pulsum  fugere  Caesarem  paeue  omnibus  copiis 
amissis.  baec  .  .  .  ciuitates  non  nullas  ab  eius 
amicitia  auertebat:  3,79,4;  quae  gens  paucis 
ante  mensibus  ultro  ad  Caesarem  legatos  mise- 
rat  .  .  .  praesidiuraque  ab  eo  militum  petierat : 
3,  80, 1 ;  temptandum  Caesar  existimauit,  quid- 
nam  Pompeius  propositi  .  .  .  haberet.  itaque 
.  .  .  aciem  .  .  instruxit.  .  .  .  quae  res  in  dies 
confirmatiorem  eius  exercitum  efficiebat:  3,84, 
1.2;  erat  Crastinus  euocatus  in  exercitu  Cae- 
saris ,  qui  superiore  anno  apud  eum  primum 
pilum  in  legione  X.  duxerat:  3,  91,1;  Pompeius 
suis  praedixerat,  ut  (c)  Caesaris  impetum  ex- 
ciperent  . .  .  aciemque  eius  distrahi  paterentur : 
3,92,1;  Caesar  jirima  luce  omnes  eos  .  .  .  arma 
proicere  iussit.  quod  ubi  .  .  .  fecerunt  passis- 
que  palmis  .  .  .  fientes  ab  eo  salutem  petiue- 
ruut,  consolatus  consurgere  iussit:  3,  98, 1.  2;  de 

Iliis  rebus  cum  ageretur  apud  Caesarem  isque 
maxime  uellet  .  .  .  controuersias  regum  com- 
ponere:  3, 109, 1 ;  Achillas  . . .  occupabat  Alexan- 
driam  praeter  eam  (e)  oppidi  partem,  quam 
Caesar  cum  militibus  tenebat,  primo  impetu 
domum  eius  inrumpere  conatus:  3,111,1;  Cae- 
sar  ...  ibi  pracsidium  posuit.  quibus  est  rebus 
cflcctum,  uti  tuto  frumentum  auxiliaque  naui- 
bus  ad  eum  supportari  possent:  3, 112,();  f 
eo  L.  Caesar  adulescens  uenit,  cuius  pater 
Caesaris  erat  legatus.  is  reliquo  sermone  con- 
fccto  .  .  .  habere  se  a  Pompeio  ad  eura  priuati 
officii  mundata  demonstrat:  1,8,2;  reliquae 
Caesaris  naues  (cognita  aM.  liSclm.)  eius  fuga 
se  Hadrumetum  (c)  receperunt.  hunc  .  .  .:  2, 
23,4;  Tf  eo  Q.  (e)  Calenum  misit  eique 

{Gland.;  et  q.  eo(U.;  et  C.  Ciaec.)  Sabinum 
et    Cassium    .    .    .    adiungit:    3,55,1;  f 

Humma  imiierii  traditur  (Jam u  1  ogeno  Aulerco, 
qui  .  .  .  propter  singularcm  scientiam  rei  mili- 
taris  ad  cum  est  honorem  euocatus.  is  cum 
animaduertisset :  VII  57, 3.  4;  |  (Cani- 

nianus:  3,39,1.2  u.  Acilius;)  *{  mcmoria 

tenebat  L.  Cassium  consulem  occisum  cxer- 
cilumquc  cius  al)  llcluetiis  ]iiilHum:  17,4;  liic 
pagus  .  .  .  L.  Cassium  consulcm  interfecerat  et 
eiuM  exercitum  sub  iugum  miserat:  112,5;  — 
prius  Cassius  ad  Messanam  nauibus  aduolauit 
quam  I'omponius  de  cius  aduentu  cognosceret: 
3,101,1;  f   ad  Cicoronis  liiberna  (c) 

aduolant  (e)  nondum  ad  eum  liuna  dc  Titurii 
morto  pcrlaLa.  luilc  (C'0)  .  .  .:  V  39,  1 ;  ad  Cicc- 
ronem   pcrlugcriit   *siimmaiiii|ii(!  ci   lidciii   pnic- 

IjuxIu,  (JaoHar.     1 1. 


stiterat :  V  45, 2 ;  Ciceronem  pro  eius  merito 
legionemque  conlaudat:  V52, 3;  ei  legioni  ca- 
strisque  Q.  Tullium  Ciceronem  praeflcit  (c) 
ducentosque  equites  ei  (p;  om.  a;  edd.)  attri- 
buit:  VI 32, 6;  ^  principibus  Treuerorum 

ad  se  conuocatis  hos  (eos  fi)  singillatim  Cinge- 
torigi  conciliauit,  quod  cum  merito  eius  a  se 
fieri  intellegebat,  tum  (c)  magni  interesse  arbitra- 
batur  eius  auctoritatem  inter  suos  quam  pluri- 
mum  ualere ,  cuius  tam  egregiam  in  se  uolun- 
tatem  perspexisset:  V4, 3;  in  eo  concilio  Cinge- 
torigem  .  .  .  hostem  iudicat  (c)  bouaque  (c) 
eius  publicat:  V56,  3;  a  Cingetorige  atque  eius 
propinquis  oratione  Indutiomari  cognita:  V  57, 
2;  %    (nuntiis   ad  Milonem   missis,   qui 

Clodio  iuterfecto  eo  (Scal.;  eius  codd.)  nomine 
erat  damnatus:  3,21,4;)  \  senatusque 

Coelium  ab  re  publica  remouendum  censuit. 
hoc  decreto  eum  consul  senatu  prohibuit  et 
contionari  conantem  de  rostris  deduxit.  ille  .  .  . 
(Milonem)  praemisit.  ipse  cum  Casilinum  uenis- 
set  unoque  tempore  signa  eius  militaria  atque 
arma  Capuae  essent  comprensa  (c)  .  .  . ,  pate- 
factis  consiliis  exclusus  Capua  et  periculum 
ueritus,  quod  conuentus  arma  ceperat  atque  eum 
hostis  loco  habendum  exi.stimabat ,  cousilio 
destitit:  3,21,2—5;  1  rogati  tamen  ab 

Commio  pro  eius  hospitio  duo  milia  mise- 
runt  (c):  VII  75,5;  huius  opera  Commii  .  .  . 
erat  usus  in  Britannia  Caesar;  quibus  (c)  ille 
(c)  pro  meritis  ciuitatem  eius  immunem  esse 
iusserat,  iura  legesque  reddiderat  atque  (c)  ipsi 
Morinos  attribuerat:  VII  7G,  1 ;  1  P.  Cras- 
sus  adulescens  cum  legione  septima  .  .  .  in 
Audibus  *hiemabat.  is  .  .  .  praefectos  tribunos- 
que  milituni  complures  in  finitimas  ciuitates 
.  .  .  dimisit:  1117,2.3;  —  Crassum  Samaro- 
briuae  praeficit  (c)  legionemque  ei  (p;  oin.  a; 
edd.)  attribuit:  V47,  2;  t  erat  Crasti- 

nus  euocatus  in  exercitu  Caesaris.  .  .  .  hic  .  .  . 
inquit  ....  haec  cum  dixisset,  .  .  .  procucur- 
rit,  atiiue  eum  electi  milites  circiter  CXX  uolun- 
tarii  (c)  eiusdem  centuriae  sunt  prosecuti:  3,91, 
1—3 ;  Caesar  existimabat  eo  proelio  excellen- 
tissimam  uirtutem  Crastini  fuisse  optimeque 
eum  de  se  mcritum  iudicabat:  3,99,2;  t 

non  praetercunda  oralio  Critognati  uidetur 
(c)  propter  eius  singularom  et  (c)  ncfiiriam 
crudclitntcm.  hic  .  .  . :  VII  77, 2;  t  (litteris 
ab  co  {«'.  c.  Curione)  C.  {Db.;  litteris  a  fabio 
c.  fli;  litt.  a  f.  cB.  i»;  litt.  a  f.  cum  a;  ii.  CC) 
Caesaris  (caesnre  a)  consulibus  rcdditis:  1,1, 
1 ;)  quo  facto  ad  Curioncm  cquitcs  reucrtuutur 
ciiptiuosquc  lul  eiuii  rcducunt:  2, 38, 5;  hortatur 
('uriimcui    Cn.    Diniiitiiis   .  .  .   ct   sc  ab  co  uoii 

19 


291 


ia  (1.  A.  a)  p)  aa)  9t)  6)  66)) 


292 


discessurum  pollicetur:  2,42,3;  T  signa  ad 

Curiuni  transferunt  atque  ad  eum  transeunt: 
1,24,3. 

Diuiciacum  ad  se  uocari  iubet  et  .  .  .  cum 
eo  conloquitur;  .  .  .  petit  atque  iiortatur,  ut 
sine  eius  offensioue  animi  uel  ipso  de  eo  causa 
cognita  statuat  uel  ciuitatem  statuere  iubeat :  I 
19, 3. 5 ;  Diuici.acus  .  .  .  Caesarem  complexus 
obsecrare  coepit,  ne  .  .  .  .  haec  cum  .  .  .  pete- 
ret,  Cae-sar  eius  dextram  prendit:  120,1.5;  rf. 
2.  B.  I  20,  5;  itinere  exquisito  per  Diuiciacum, 
quod  ex  *Gallis  ei  maximam  fidem  habebat:  I 
41, 4;  ipse  Diuiciacum  Haeduum  magnopere 
cohortatus  docet  .  .  .  .  his  *datis  mandatis  eum 
ab  <c>  se  dimittit:  115,2.3;  f  cuius  lega- 

tionis  Diuico  prinoeps  fuit,  qui  bello  Cassiano 
dux  Heluetiorum  fuerat.  is  ita  cum  Caesare 
egit:  113,2.3;  1  neque  enim  aliter  facere 

poterit  (Dolabella):  tanta  eius  humanitas,  is 
sensus,  ea  in  me  est  beneuolentia :  ajj.  Oie.  ad 
Att.  1X16,3;  \  eodemque  tempore  Do- 

mitius  in  Macedoniam  uenit,  et  cum  ad  eum 
frequentes  ciuitatium  (c)  legationes  {c}  con- 
uenire  coepissent,  nuntiiitum  est:  3,  3G,  1;  magno 
impetu  tetendit  <c)  ad  Domitium,  et  cum  ab  eo 
milia  passuum  XX  afuisset,  subito  se  ad  Cas- 
sium  .  .  .  conuertit:  3,36,2;  timens  Domitio, 
ne  aduentu  Pompei  praeoccuparetur ,  ad  eum 
omni  celeritate  .  .  .  ferebatur:  3,78,2;  prae- 
missis  nuntiis  ad  Cn.  Domitium  Caesar  ei  </"; 
caesari  o;  caesar  Ohl;  Np.,  Dt.)  scripsit  et  quid 
fleri  uellet  ostendit:  3,78,5;  —  Domitius  naui- 
bus  iyiassiliam  peruenit  atque  ab  iis  <c)  recep- 
tus  urbi  praeficitur;  summa  ei  belli  admini- 
strandi  permittitur.  eius  imperio  <c)  classem 
quoque  uersus  dimittunt:  1,36,1.2;  L.  Domi- 
tius  .  .  .  in  montem  refugiens,  cum  uires  eum 
<ei  f)  lassitudine  defecissent,  ab  equitibus  est 
inlerfectus:  3,99,4;  t  Dumnorigi  Hae- 

duo  .  .  .  ut  idem  conaretur  persuadet  eique 
filiani  suam  in  matrimonium  dat:  13,5;  legatos 
ad  Dumnorigem  Haeduum  mittunt,  ut  eo  de- 
precatore  a  Sequanis  impetrarent :  1 9, 2 ;  (Dum- 
norigem)  odisse  etiam  suo  nomine  Caesarem  et 
Romanos,  quod  eorum  aduentu  potentia  eius 
deminuta  .  .  .  sit :  1 18, 8 ;  initium  eius  fugae 
factum  a  Dumnorige  atque  eius  equitibus:  I 
18,10;  satis  esse  causae  arbitrabatur,  quare  in 
eum  aut  ipse  animaduerteret  aut  ciuitatem 
animaduertere  iuberet :  119,  t;  nam  ne  eius 
supplicio  Diuiciaci  animum  offenderet  uere- 
batur:  119,2;  comnionefacit,  quae  ipso  prae- 
sente  in  concilio  Gallorum  de  Dumnorige  sint 
dicta,  et  ostendit,  quae  separatim  quisque  de  eo 
apud   se   dixerit;  petit   atque  hortatur,   ut  sine 


eius  offensione  animi  uel  ipse  de  eo  causa 
cognita  statuat  uel  ciuitatem  statuere  iubeat:  I 
19,4.5;  Dumnorigem  ad  se  uocat,  fratrem  ad- 
hibet;  quae  <ille  add.  Paul)  in  eo  reprehendat 
<c)  ostendit:  120,6;  erat  una  cum  ceteris 
Dumnorix  Haeduus  ....  hunc  secum  habere 
iu  primis  constituerat,  quod  eum  {om.  ji)  cu- 
pidum  rerum  nouarum,  cupidum  imperii,  magni 
animi,  magnae  iuter  Gallos  auctoritatis  cogno- 
uerat :  V  6, 1 ;  deterrendum  quibuscumque  rebus 
posset  Dumnorigem  statuebat;  quod  longius 
eius  amentiam  progredi  uidebat,  prospiciendum 
<c),  ne  quid  sibi  ac  rei  publicae  nocere  posset : 
V7, 1. 2;  dabat  operam,  ut  in  offlcio  Dumno- 
rigem  contineret,  nihilo  tamen  setius  omuia 
eius  consilia  cognosceret  <c)  :  V  7, 3 ;  Dumnorix 
cum  equitibus  Haeduorum  .  .  .  domum  disce- 
dere  coepit.  qua  re  nuntiata  Caesar  .  .  .  magnam 
partem  equitatus  ad  eum  insequendum  mittit 
<e>  retrahique  imperat  <c> :  V  7, 5.  6. 

Fabius  Paelignus  quidam  .  .  .  Varum  no- 
mme  appellans  requirebat  ....  paulumque 
afuit,  quin  Varum  interficeret;  quod  ille  peri- 
culum  sublato  ad  eius  conatum  scuto  uitauit: 
2,35,2;  t  Fauonio  auxilium  ferre  con- 

tendit.  itaque  die  ac  nocte  continuato  itinere  ad 
eum  peruenit:  3,36,7.8. 

Galba  .  .  .  castellis  .  .  compluribus  eorum 
expugnatis  missis  ad  eum  undique  legatis  .  .  . 
constituit:  III  1,4. 

Hirrus  u.  Lucilius. 

Indutiomarus  legatos  ad  Caesarem  mittit. 
.  .  .  Caesar  etsi  intellegebat,  .  .  .  quae  .  .  eum 
res  ab  instituto  consilio  deterreret,  tameu  .  .  . 
Indutiomarum  ad  se  cum  ducentis  obsidibus 
uenire  iussit.  his  <e)  adductis,  in  iis  <c)  tilio 
<flliis  [i)  propmquisque  eius  omnibus,  conso- 
latus  Indutiomarum  .  .  .  est:  V3, 5;  4, 1.  2;  In- 
dutiomarus  nihilo  minus  copias  cogere,  exer- 
cere  .  .  .  coepit.  ac  tantam  sibi .  .  .  auctoritatem 
comparauerat,  ut  undique  ad  eum  legationes 
concurrerent,  gratiam  atque  amicitiam  pubhce 
priuatimque  peterent:  V55, 3.  4;  Indutiomarus 
interficitur  caputque  eius  refertur  iu  castra:  V 
58,  6 ;  interfecto  Indutiomaro  .  .  .  ad  eius  pro- 
pinquos  a  Treueris  imperium  defertur:  VI  2,1; 
t  audit  lubam  ...  restitisse  in  regno,  Sabur- 
ram,  eius  praefectum,  .  .  .  Vticae  adpropin- 
quare:  2,  38,  1;  luba  .  .  .  magnam  partem 
eorum  interfici  iussit  .  .  .,  cum  Varus  suam 
fidem  ab  eo  laedi  quereretur :  2, 44,  2. 

Labieuus,  ut  erat  ei  praeceptum  a  Caesare, 
.  .  .  nostros  exspectabat:  122,3;  Labieno  scri- 
bit,  ut  quam  plurimas  possit  <c>  iia  legionibus, 
quae  sint  {Proekseh;  sunt  X;  edd.)  apud  eum. 


293 


is  (1.  A.  a)  fi)  a-/»  ?((  b)  66)) 


294 


naues  instituat:  Vll,4;  pauci  .  .  .  ad  T.  La- 
bicnum  legatum  .  .  .  perueniuiit  atque  eum  de 
rebus  gestis  certiorem  faciunt:  V37, 7;  Labie- 
nus  .  .  .  caede  cohortium  cognita,  cum  omnes 
ad  eum  Treuerorum  copiae  uenissent  (c),  .  .  . 
litteras  Caesari  remittit.  Cacsar  consilio  eius 
probato  .  .  .  ponebat:  V47, 4— 48, 1;  Labienus 
.  .  .  equites  .  .  uudique  euocat;  hls  certam  {e) 
diem  conueniendi  dicit.  intcrim  prope  cotidie 
cuni  oniui  equitatu  Indutiomarus  sub  castris 
eius  uagabatur:  V57, 1  — 3;  totius  exercitus  im- 
pcdinicnta  ad  Labienum  .  .  .  mittit  duasque  ad 
eum  iegiones  (^'K>[i;  Schn.,  Holil.;  legiones  ad 
cum  BM;  rcll.  edd.)  proficisci  iubet:  VI  5,  6;  La- 
bienum  .  .  .  adoriri  parabant,  iamque  ab  eo  non 
longius  bidui  (c)  uia  aberant,  cum:  VI  7,2;  qua 
ex  frequentia  T.  Labienus  prodit,  f  summissa 
(sed  is  oniissa  Madu.)  orationc  loqui  {del.  Madu.) 
de  pace  atque  (del.  Madu.)  altercari  cum  Va- 
tinio  incipit:  3,19,5;  If  id  oppidum  Ijcn- 

lulus  Spinther  X  cohortibus  tcnelKit;  qui  .  .  . 
incidit  in  Vibullium  Kufum  .  .  .  .  a  quo  factus 
VibuUius  certior ,  quae  res  in  Piceno  gereren- 
tur,  luilites  ab  eo  .iccipit,  ipsum  dimittit:  1, 
15,3.4;  recepto  Firmo  (CC)  expulsoque  Len- 
tulo  Caesar  conquiri  milites,  qui  ab  eo  disces- 
serant,  .  .  .  iubet:  1,10,1;  Lentuhis  8pinther 
.  .  .  cum  uigihis  .  .  .  no.stris  conloquitur:  uelle, 
si  sibi  fiat  potestas,  Caesarem  conuenire.  facta 
potcstate  ex  oppido  mittitur,  neque  ab  eo  prius 
Domitiani  milites  discedunt  quam:  1,22,1.2; 
1i  Caninium  Kebihnn  legatuni ,  famiharem  ne- 
<'cssariuni(;r?/.c  Bcrihonii  Libonis,  niittit  :id  cura 
conhjquii  causa:  1,20,3;  ^  cum  quibusdam 

adulescenlibus  conloquitur,  quorum  erat  princeps 
LitauiccuB  atque  eius  iratres  ( frater  fh) : 
VII  37, 1;  placuit,  ut  (c)  Litauiccus  decem  illis 
milibus  .  .  .  praeficeretur  atque  ea  f  ducenda 
curarct  fratresque  eius  ad  Caesareui  praecur- 
rcrent:  VII  37,  7;  Litauiccum  obsccrant,  ut  sil)i 
con.sulat  ....  ostendit  ciucs  Konuuios,  qui  cius 
praesidii  liducia  una  erant:  VI13fc>,  C.  9;  cuni 
.  .  .  cognouissent  Litauiccum  Bibracte  (c)  ab 
Haeduis  receptum,  .  .  .  Conuictolitauim  magi- 
stratum  magnauKiue  partem  senatus  ad  euni 
conuenissc:  VII  55,4;  1  magnaquc  iiiter 

eos  in  consilio  fuit  controuersia,  oportoivtnc 
Lucilii  (I^p.;  I.  /;  luci  Oa/il)  Hirri,  quod  is 
a  rompcio  ad  rarthos  (e)  missus  esset,  .  .  . 
absentis  rationem  liaberi,  cum  eius  necessarii 
lidem  implorarent  Pompei,  praestaret  quod  pro- 
ficiMcenti  lecepisset ,  ne  per  eius  auctoritatcm 
doccptuH  uiderctur:  3,82,5. 

N.  Magiii  m  (I'iri\ini.:  niagnum  71/),  Pompci 
prHofccLdiii ,    diprchciidi.   sciiicet   nico    iii.sliliitu 


usus  Bum  et  eum  statim  missum  feci:  ap.  Cic. 
ad  Att.  IX  7  C,  2;  f  clam  nuntiis  ad  Mi- 

lonem  mi.ssis  .  .  .  atque  eo  in  Italiam  euocato 
.  .  .  sibi  coniunxit  atque  eum  in  Thuriuum  .  .  . 
praemisit:  3,  21,4. 

apud  Hehietios  longe  nobilissimus  fuit  et 
ditissimus  Orgetorix.  is  M.  Messala  et  M. 
(c)  Pisone  consulibus  . .  .  coniurationem  nobi- 
litatis  fecit  et  ciuitati  persuasit,  ut:  12,1;  [ad 
eas  res  conficiendas]  Orgetorix  [deligitur.  is] 
sibi  lcgationem  ad  ciuitates  suscepit:  13,3; 
Orgetorix  mortuus  est,  neque  abest  suspicio, 
.  .  .  quin  ipsc  sibi  mortem  consciuerit.  post 
eius  mortem  nihilo  minus  Heluetii  id,  quod 
constituerant,  facere  conantur:  14, 4;  5,1;  t 
tirones  .  .  .  se  Otacilio  (octacilio  -::)  dedide- 
runt.  qui  omnes  ad  eum  perducti  (c)  contra 
rcligionem  iuris  iuraudi  in  eius  conspectu  (c) 
crudelissime  interliciuntur:  3,28,4. 

(Pompeius:  VI  1, 2  u.  i.  15.;)  Pompeio 
esse  in  animo  rei  publicae  non  deesse,  si  sena- 
tus  sequatur;  si  cunctctur  .  .  .,  nequiquam  eius 
auxilium ,  si  postea  uelit,  senatum  implora- 
turum:  1,1,4;  eadem  fere  .  .  .  Koscius  agit 
cum  Caesare  sibique  Pompeium  commemorasse 
demonstrat.  quae  res  etsi  nihil  ad  leuandas  in- 
iuriuH  pertinere  uidcbantur,  tamen  idoneos  nac- 
tus  homines,  per  quos  ea,  quae  uellet,  ad  eum 
perferrentur,  petit  ab  utroque,  quoniam  Pompei 
mandata  ad  se  detulerint,  ne  grauentur  sua 
quoque   ad  eum  postulata  deferre:  1,8,4;  9,1; 


reducitur  ad  eum 


N. 


fN  Magius  Cremona 


(GC),  praefectus  fabrum  Cn.  Pompei.  quem 
Caesar  ad  eum  remittit  cum  mandatis  (CC): 
1,24,4.5;  ciuitates  uictae  nomeu  atque  impe- 
rium  absentis  Pompei  (Dauis.;  om.  codd.)  time- 
bant,  quae  in  amicitia  manserant  (pompei  add. 
codd.:  del.  Dauis.) ,  magnis  adiectae  beneficiis 
cuni  diligebaut:  1,01,3;  Pompeius  .  .  .  Dyr- 
racliio  timens  diurnis  co  (r)  uocturnisque  itine- 
ribus  contendit.  sinuil  [ac]  Caesar  adpropin- 
quare  dicebatur,  tantusque  terror  incidit  eius 
exercitui  (c),  ...  ut:  3,13,1.2;  cum  propo 
Dyrrachium  Ponipeius  constitisset  .  .  .,  Labie- 
nus  procedit  iuratiiue  se  eum  non  descrturum 
eundemque  casum  subiturum,  quemcumque  ei 
(ct  ///)  fortuna  tribuissct:  3,13,3;  postulabat 
Caesar,  ut  lcgatos  sibi  ad  Pompoium  siuc  peri- 
culo  mittere  liceret,  idque  ipsi  fore  recipereut 
aut  acceptos  por  se  ad  euni  pcrducerent:  3, 17, 
2;  Ponipcius,  quia  .  .  .  fiumcn  ei  tiauseuudum 
iion  crat,  magnis  itincribu.s  ad  Aiitoiiium  con- 
tciidit:  3,30,4;  ad  l'(uupcium  peruciiit  iuxta- 
c|ue  eiim  castra  ]iosuit  et  .  .  .  doccnieiidi  poto- 
stalcm   1'oiiipcio   fccit:  3,41,1;   uti  pabuhitiuue 

lU* 


295 


is  (1.  A.  a)  P)  xa)  9J)  6)  6b)) 


296 


Pompeium  pioMberet  equitatumque  eius  ad  rem 
gerendam  inutilem  efficeret:  3,43,3;  exercitum 
in  aciem  .  .  .  produxit,  .  .  .  ut  paene  castris  Pom- 
pei  legiones  subiceret,  tantumque  a  uallo  eius 
prima  acies  aberat,  uti:  3,  Sf),  1;  Pompeius  .  .  . 
munitionem  ad  flumen  perduxerat  .  .  .;  sed  is 
(his  a)  quoque  mutato  consilio  .  .  .  eo  loco 
excesserat:  3,66,4.6;  interim  Pompeius  ...  V 
<c>  legiones  <c>  .  .  .  subsidio  suis  duxit;  eodem- 
que  tempore  equitatus  eius  nostris  equitibus 
adpropinqu,abat:  3,69,1;  Pompeius  insidias 
timens,  credo,  quod  haec  praeter  spem  accide- 
rant  eius,  qui  paulo  ante  ex  castris  fugientes 
suos  conspexerat,  munitionibus  adpropinquare 
aliquamdiu  non  audebat  equitesque  eius  an- 
gustiis  .  .  .  ad  insequendum  tardabantur:  3,  70, 
1;  Pompeius  eo  proelio  imperator  est  appel- 
latus  .  .  .  .  at  Labienus  <c>,  cum  ab  eo  impe- 
trauisset,  ut  sibi  captiuos  tradi  iuberet,  omnes 
.  .  .  interfecit:  3,71,3.4;  Pompeius  confecto 
eius  diei  itinere  in  suis  ueteribus  castris  .  .  . 
consedit.  eius  <cuius  0}  milites  .  .  .  longius 
progrediebantur:  3,76,2;  cum  eius  (Hirri)  ne- 
cessarii  fidem  implorarent  Pompei,  pr.aestaret 
quod  proficiscenti  recepisset,  ne  per  eius  auc- 
toritatem  deceptus  uideretur:  3,82,5;  Caesar, 
cum  Pompei  castris  adpropinquasset ,  ad  hunc 
modum  aciem  eius  instrUctam  animum  aduertit 
<c> :  3, 88, 1 ;  has  firmissimas  se  habere  Pom- 
peius  existimabat  ....  cohortes  CX  (CC)  ex- 
pleuerat.  haec  erant  milia  <c>  XLV,  euocatorum 
circiter  duo,  quae  ex  beneficiariis  superiorum 
exercituum  ad  eum  conuenerant  <c>.  .  .  .  reli- 
quas  cohortes  VII  castris  propinquisque  castellis 
praesidio  disposuerat.  dextrum  cornu  eius  riuus 
quidam  .  .  .  muniebat:  3,88,4.5;  .ad  eum  (Pto- 
lomaeum)  Pompeius  misit,  ut  pro  .  .  .  amicitia 
patris  Alexandria  reciperetur  atque  illius  opibus 
in  calamitate  tegeretur.  sed  qui  ab  eo  missi 
erant,  .  .  .  coeperunt:  3,103,3.4;  suum  offi- 
cium  Pompeio  praestarent  <c>  neue  eius  for- 
tunam  despicerent  <c>:  3,103,4;  in  hoc  erant 
numero  complures  Pompei  milites,  quos  ex  eius 
exercitu  acceptos  .  .  .  Gabinius  <c>  Alexan- 
driam  traduxerat:  3, 103,  5;  amici  regis  .  .  .  siue 
timore  adducti,  .  .  .  ne  Pompeius  Alexandriam 
Aegyptumque  occuparet,  siue  despecta  eius  for- 
tuna  ...  his,  qui  erant  ab  eo  missi,  palam 
liberaliter  responderunt  eumque  ad  regem  uenire 
iusserunt :  3, 104, 1 ;  ab  his  liberaliter  ipse  (Pom- 
peius)  appellatus  et  quadam  notitia  Septimii 
productus,  quod  bello  praedonum  apud  eum 
ordinem  duxerat,  nauiculam  .  .  .  conscendit: 
3,104,3;  cum  audisset  Pompeium  Cypri  uisum, 
coniectans    eum    Aegyptum   iter   habere   .  .   . 


Alexandriam  peruenit:  3,106,1;  t  prius 

Cassius  .  .  .  aduolauit  quam  Pomponius  de 
eius  aduentu  cognosceret  perturbatumque  eum 
nactus  .  .  .  onerarias  naues  .  .  .  immisit:  3, 
101,1.2;  1   erat   in    procuratione   regni 

propter  aetatem  pueri  nutricius  eius ,  eunuchus 
nomine  Pothinus.  is  primum  inter  suos  queri 
atque  indignari  coepit:  3, 108, 1 ;  H  Pro- 

cillus  u.  Valerius;  t  testamento  Ptolo- 

maeus  populum  Romanum  obtestabatur.  tabu- 
lae  testamenti  unae  per  legatos  eius  Eomam 
<c>  erant  allatae:  3,108,3.4;  —  ibi  casu  rex 
erat  Ptolomaeus,  puer  aetate,  magnis  copiis 
cum  sorore  Cleopatra  bellum  gerens,  quam  .  .  . 
expulerat;  castraque  Cleopatrae  non  longo  spatio 
ab  eius  castris  distabant.  ad  eum  Pompeius 
misit,  ut .  .  .  Alexandria  reciperetur  atque  illius 
opibus  .  .  .  tegeretur:  3,103,2.3;  sibi  placere 
regem  Ptolomaeum  atque  eius  sororem  Cleo- 
patram  exercitus,  quos  haberent,  dimittere:  3, 
107, 2. 

Sabinus  .  .  .  castris  sese  <c>  tenebat,  cum 
Viridouix  contra  eum  duorum  <c>  milium 
spatio  consedisset:  11117,5;  tum  demum  Titu- 
rius  .  .  .  concursare  cohortesque  disponere ,  haec 
tamen  ipsa  timide  atque  ut  eum  <ei  befk)  om- 
nia  deficere  uiderentur :  V  33, 1 ;  t  scuto- 

que  ad  eum  relato  Scaeuae  centurionis  in- 
uenta  sunt  in  eo  foramina  CXX  <c>.  quem 
Caesar  .  .  .  ab  octauis  ordinibus  ad  primipilum 
se  traducere  pronuntiauit;  eius  enim  opera  <c> 
castellum  .  .  .  conseruatum  esse  constabat:  3, 
53,4.5;  1  cum  in  fanum  uentum  esset  adhi- 
bitis  compluribus  ordinis  senatorii ,  quos  aduo- 
cauerat  Scipio,  litterae  ei  redduntur:  3,33,1; 
Scipio  biduum  .  .  .  moratus  ad  flumen,  quod 
inter  eum  et  Domitii  castra  fluebat :  3, 37, 1 ; 
cum  .  .  .  Scipionem  .  .  in  Macedoniam  uenisse 
constaret,  non  oblitus  pristini  instituti  Cae- 
sar  mittit  ad  eum  A.  Clodium,  suum  atque 
illius  familiarem,  quem  ab  illo  .  .  .  commen- 
datum  in  suorum  necessariorum  numero  habere 
instituerat.  huic  dat  litteras  mandataque  ad 
eum,  quorum  <c>  haec  erat  summa  ....  haec 
ad  eum  mandata  Clodius  refert:  3,57,1.2.5; 
Domitius,  qiii  dies  complures  castris  Scipionis 
castra  conlata  habuisset,  rei  frumentariae  causa 
ab  eo  discesserat:  3,79,3;  suum  cum  Scipione 
lionorem  partitur  classicumque  apud  eum  cani 
et  alterum  illi  iubet  praetorium  tendi :  3,  82, 1 ; 
t  Scribonius  u.  Libo. 

erat  in  Carnutibus  summo  loco  natus  Tasge- 
tius,  cuius  <P;  huius  a;  Fr.)  maiores  in  sua 
ciuitate  regnum  obtinuerant.  huic  Caesar  pro 
eius    uirtute  atque  in  se  beneuolentia ,  quod  in 


297 


is  (1.  A.  a)  fJ)  aa)  3J)  et  »)) 


298 


omnibus  bellis  singulari  eius  opera  fuerat  usus, 
maiorum  locum  restituerat.  tertium  iam  liunc 
annum  regnantem  iiiimici  palam  multis  ex 
ciuitate  auctoribus  interfeccrunt  {sic  [i;  iuimieis 
iam  multis  palam  ex  ciuitate  et  iis  auctoribus 
eum  interfecerunt  a;  u.  CC):  V25, 1 — 3;  t 
Thermus  cohortes  ex  urbe  reducit  et  profugit. 
milites  in  itinere  ab  eo  discedunt:  1,12,2;  T[ 
Titurius  u.  Sabinus;  t  impetuque  mul- 

titudinis  in  C.  Trebonium  facto  et  non  nullis 
uulneratis  eum  de  tribunali  deturbauit:  3, 21,2. 
commodissimum  uisum  est  C.  Valerium 
Procillura  .  .  .,  quod  in  eo  peccandi  Germanis 
causa  non  esset,  ad  eum  mittere:  147,4;  C. 
Valerius  Procillus  .  .  .  in  ipsum  Caesarem  .  .  . 
incidit.  quae  quidem  res  Caesari  .  .  .  uolup- 
tatem  attulit,  quod  hominem  honcstissimum 
prouinciae  Galliae,  suum  familiarem  et  ho- 
spitem ,  .  .  .  sibi  restitutum  uidebat  (c)  neque 
eius  calamitate  de  tanta  uoluptate  .  .  .  quic- 
quam  fortuna  deminuerat.  is  (hic  fj)  se  prae- 
sente  de  se  ter  sortibus  consultum  dicebat:  I 
53,  5 — 7;  ^  M.  Varro  .  .  .  cum  .  .  .  cognouit 
.  .  .  atque  haec  ad  eum  *elatius  atque  inflatius 
Afranius  jjerscribebat  <c),  se  quoque  ad  motus 
fortunae  mouere  coepit:  2,17,1.3;  hoc  uero 
magis  properare  Varro,  ut  .  .  .  Gades  conten- 
<leret  ....  progresso  ei  paulo  longius  litterae 
n  Gadibus  redduntur:  2,20,1.2;  Varro  .  .  . 
certior  ab  suis  factus  est  praeclusa.s  esse  portas. 
tum  .  .  .  ad  Caesarem  mittit  paratum  se  esse 
legionem  cui  iusserit  tradere.  illc  ad  eum  Sex. 
Caesarem  mittit  atque  huic  tradi  iubet:  2,20, 
6.7;  tnidita  legione  Varro  Cordubam  ad  Cae- 
sarem  uenit.  relatis  ad  eum  publicia  .  .  .  rationi- 
bus  quod  penes  eum  est  pecuniae  tradit:  2,20, 
8;  1f  centurionca  Marsi  duo  .  .  .  ad  Attium 
Varum  perfugiunt.  hi  siue  uere  quam  habue- 
rant  opinionem  ad  eum  perferunt,  siue  etiam 
auribus  Vari  seruiimt,  .  .  .  confirmant  quidem 
certe:  2,27,1.2;  Fabius  .  .  .  Varum  nomine 
appollana  requirebat,  uti  unus  ease  (c)  ox  eius 
militibuH  .  .  .  uidoretur.  ubi  ille  .  .  .:  2,35,1  ; 
reliquae  copiae  misais  ad  Varum  iioctu  lega- 
torum  numero  centurionibus  sese  ei  dedi<lerunt: 
2,44,1;  TT  simili  ratione  ibi  Vercinge- 

torix  .  .  .  conuocatis  suis  clientibus  facile  (c) 
inceudit  (r).  cognito  eius  consilio  ad  arma  con- 
curritur:  VII  4, 1.  2;  oninium  conaensu  ad  eum 
dcfcrtur  iniperium:  VII  4,  7;  ipse  (Vcrcinge- 
tori.x)  in  liiturigcs  proliciscitur.  eiua  aducntu 
Hituriges  ad  Ilaeduoa  .  .  .  legatoa  mittunt:  VII 
5,1.2;  Vercingetorix  .  .  .  proditionis  inaimu- 
latus,  .  .  .  quod  eius  discessu  lloniani  tanta 
oi"M'tuiiil:ilc  .  ,  .   uciiiascMt,  .  .  .  reapoiidil:  VII 


20,1;  summum  esse  Vercingetorigem  ducem, 
nec  de  eius  fide  dubitandum:  VII  21,1;  simul 
in  s{)em  ueniebant  eius  adtirmatione  de  reliquis 
:Kliungendis  ciuitatibus:  VII 30, 4;  Vercmge- 
torix  .  .  .  iubet.  his  rebus  .  . .  expletur.  interim 
Teutomatus  (c)  .  .  .  cum  magno  equitum  suo- 
rum  numero  (c)  .  .  .  ad  eum  peruenit:  VII 
31,1.4.5. 

CC)  terrarum:  qui  .  .  .  in  Africam  per- 
uenerat  atque  eam  sua  spoiite  uacuam  occu- 
pauerat:  1,  31,  2. 

bb)  oppidoruin :  sperans  Pompeium  aut  Dyr- 
rachium  compelli  aut  (ut  aef)  ab  eo  (?;  op- 
pido  Patd)  intcrcludi  posse,  quod  omuem  com- 
meatum  .  .  .  eo  contulisset:  3,41,3. 

ec)  lluniinuin:  JMosa  .  .  .  parte  quadam  ex 
Rheno  recepta  .  .  .  insulam  efficit  Batauorum 
neque  longius  ab  co  (oceauo  A')  milibus  pas- 
suum  LXXX  in  Oceanum  (rhenuni  X)  influit 
(sic  Ald.;  u.  c  et  CC}:  IV 10, 2;  H  quod 

inter  fines  Heluetiorum  et  Allobrogum  .  .  . 
Rhodanus  fluit  isque  (hiaque  AB^AP)  non 
nullis  locis  uado  transitur:  16,2. 

S8)  ad  iihiia  subst.  pionomen  peitinet; 
a)  appellatiua;  no)  oiusdcm  gencris:  populi 
Kom.  hanc  esse  consuetudinem ,  ut  socios 
atque  amicos  .  .  .  gratia,  dignitate,  honore 
auctiores  uelit  esse;  quod  uero  ad  amicitiam 
I)opuli  Romani  nttulisscnt,  id  iis  (Ifi;  eis  a; 
his  a)  eripi  quis  pati  posset?  143,8;  1 

frumenti  copiam  .  .  .  habebant  .  .  .  caetrati 
auxiliarcsque  nullam  .  .  .;  itaque  magnus 
eorum  cotidie  numerus  ad  Caesarem  perfugie- 
bat:  1,78,1.2;  t  reliqu.ae  legiones  cum 

tribunis  militum  et  primoiuni  ordinum  cen- 
turionibus  egerunt,  uti  (per  eo&  add.  R^^} 
Caesari  satis  facerent:  141,3;  cf.  p.  270  bb)  legio- 
nes ;  hacc  eadcm  ccnturionibus  tribunisque  mili- 
tum  maudabant,  ut  per  eos  ad  Caesarem  de- 
ferrentur  (c) :  VII 17,  8;  milites  .  .  .  centuriones 
(que  add.  0'fhl}  tribunosque  militum  adiro 
atque  obsecrare,  ut  per  eos  Caesar  certior  fieret: 
1,64,3;  1  oiniies  clientcs  obacratos- 

que  suos  .  .  .  eodem  conduxit;  per  eos  ne 
causam  diceret  se  eripuit:  14,2;  t  quid 

.  .  .  propinquis  consanguineisque  nostris 
auimi  fore  existimatis,  si  .  .  .?  nolite  hos  (o) 
uestro  auxilio  exapoliare  (c>  ....  an,  quod  ad 
diem  iion  ueueruiil,  dc  corum  fiilc  coustiintia- 
(luc  dubitatia?  .  .  .  si  (c)  illorum  iiunliis  con- 
lirniari  nou  potestis  omni  aditu  pracsaepto,  his 
utimini  tcstilnis  adpropinquaro  eorum  nduen- 
tum:  VII  77,8— 11;  H  equites  hostium 

ossodariiquc  .  .  .  cum  cquitntu  nostro  in 
iliiicre  conlli.\ci'uiit ,    ila   \('>  tamcu .    ul   iiustri 


299 


is  (1.  A.  a)  [i)  aa)  SJ»)  o)  el  b)) 


300 


omnibus  partibus  superiores  fuerint  atque  eos 
{AQ'^;  omnes  -BJ/;  Fr.)  in  siluas  collesque 
compulerint:  V15, 1;  \  milites  equites- 

que  in  expeditioaem  misit  ....  his  {M%; 
hiis  Q^^a;  iis  AQ^B^;  Fr.,  Db.;  is  M^)  aliquan- 
tum  itineris  progressis  .  .  .  equites  a  Q.  Atrio 
ad  Caesarem  uenerunt:  V  10, 1.2;  t  equi- 

tesque  ab  his  arcessit  et  leuis  armaturae  pe- 
dites,  qui  inter  eos  proeliari  consuerant.  eorum 
aduentu  .  .  .  a  tribunis  militum  .  .  .  atque  euo- 
catis  equos  sumit  Germauisque  distribuit:  VII 
65,4.5;  t  missis  ad  eos  ab  Otacilio  (c) 

equitibus  circiter  CCCC  quique  eos  ar- 
mati  ex  praesidio  secuti  sunt  se  defeude- 
runt  et  non  uullis  eorimi  interfectis  Lucolumes 
se  ad  nostros  receperunt:  3,28,6;  \  simul 

ab  sinistro  cornu  P.  Attii  equitatus  omnis 
et  uua  leuis  armaturae  (e)  interiecti 
complures,  cum  se  in  uallem  demitterent  (c), 
cernebantur.  ad  eos  Curio  equitatum  .  .  .  mittit: 
2,34,2.3;  Tf  expeditos  autem  ex  euo- 

catis  "cum  sagittariis  funditoribusque 
.  .  .  disponit.  hos  certo  signo  reuocare  consti- 
tuit  .  .  .  atque  iis  (hiis  h;  his  Os)  expedito 
loco  actuaria  nauigia  relinquit:  1,27,5.6;  t 
singulis  legionibus  singulos  legatos  et  quae- 
storem  praefecit,  uti  (c)  eos  testes  suae  quis- 
que  uirtutis  haberet:  152,1;  \  legatis 

tribunisque  militum  couuocatis  .  .  .  monuit 
.  .  .,  ad  nutum  et  ad  tempus  omnes  res  ab  iis 
(his  P;  hiis  Q)  administrarentur:  IV  23,  5;  \ 
quod  si  eum  iuterfecerit ,  multis  sese  u  o  b  i  I  i- 
bus  principibusque  populi  Komani  gratum 
esse  facturum.  id  se  ab  ipsis  per  eorum  nun- 
tios   compertum  habere:  144,12;  t   ser- 

uos,  pastores  (seruos  pastores  Pluyg.)  armat 
atque  iis  {h;  hiis  a;  his  Ofl;  edd.  uett.)  equos 
attribuit;  ex  his  (iis  Akl.)  cuciter  CCC  equites 
coniicit:  1,24,2. 

constituit,  ut  arbitri  darentur;  per  eos  iierent 
aestimationes  possessionum  et  rerum, 
quanti  quaeque  earura  ante  bellum  fuisset, 
atque  eae  {Ald.;  hec  f;  ea  XO;  heae  a;  aee  h; 
hae  cdd.)  creditoribus  traderentur:  3,1,2. 

liD)  diuersi  geueiis:  uiri  quautas  pecunias 
ab  uxoribus  dotis  nomine  acceperunt  (e), 
tantas  ex  suis  bonis  .  .  .  cum  dotibus  com- 
municant.  .  .  .  uter  (c)  eorum  uita  superarit 
(c),  ad  eum  pars  utriusque  cum  fructibus  (c) 
superiorum  temporuui  peruenit:  VI  19,  1.  2; 
tt  iumentorum  muloruraque:  VII  45, 2  u. 
p.  272  muli;  t  obsides,  arma,  seruos, 

qui  ad  eos  perfugissent,  poposcit.  dum  ea  cou- 
quiruntur   et   conferuntur:    127,3.4;  t 

(in    summo    iugo    duas    legioues    et    orania 


auxilia  conlocari  (c)  .  .  .  et  f  interea  (inter 
ea  Fr.)  sarcinas  in  unum  locum  conferri  .  .  . 
iussit:  124,2.3.) 

6)  iioiuina  propr.;  aa)  ciuitatum:  ibi  Ceu- 
trones  et  Graioceli  (c)  et  Caturiges  .  .  . 
exercitum  prohibere  conantur.  compluribus  his 
{Ca;  iis  AQMh;  Fr.,  Hold.)  proeliis  pulsis  .  .  .  in 
fines  Vocontiorum  .  .  .  peruenit:  110,5;  quod 
per  fines  Sequanorum  Heluetios  traduxis- 
set,  quod  obsides  inter  eos  dandos  curasset:  I 
19,1;  Heluctios,  Tulingos,  Latouicos 
(e)  in  fines  suos  .  .  .  reuerti  iussit  ....  Allo- 
brogibus  imperauit,  ut  iis  (his  eodd.;  Schn., 
Db.,  Hold.)  frumenti  copiam  facerent:  128,3; 
Neruios  .  .  .  adueutum  .  .  ibi  Komanorum 
exspectare  una  cum  Atrebatibus  (c)  et 
Veromanduis  .  .  .;  exspectari  etiam  ab  his 
(iis  Fr.)  Aduatucorum  copias:  1116,2.4;  ipsi 
eraut  ex  Cimbris  Teutonisque  prognati, 
qui  .  .  .  impedimentis  .  .  .  custodiam  (c)  ex 
suis  ac  praesidium  (e)  sex  milia  hominum  ima 
reliquerunt.  Iii  {MQB^;  hii  AB^a;  ii  h)  post 
eorum  obitum  midtos  aunos  a  finitimis  exagi- 
tati  .  .  .  delegerunt:  1129,4.5;  Galbam  cum 
legione  duodecima  .  .  .  in  Nantuates  (c), 
Veragros  Sedunosque  misit.  Galba  secim- 
dis  aliquot  proeliis  factis  castellisque  compluri- 
bus  eorum  expugnatis  .  .  .  constituit:  IIIl, 
1.  4;29,3  z<.  2.  A.  b)[i);  Cenimagni,  Segon- 
tiaci,  Ancalites,  Bibroci,  Cassi  legatio- 
nibus  missis  sese  Caesari  dedimt.  ab  Iiis  (iis  a; 
Schn.,Fr.,Hld.,Dt.'')Q.ogno%Q\t:\-2\,\.'i;  Segni 
Condrusique  .  .  .  legatos  ad  Caesarem  mise- 
runt  ....  Caesar  .  .  .  si  qui  ad  eos  Eburones 
ex  fuga  conuenissent,  ad  se  ut  reducerentur 
imperauit;  si  ita  fecissent,  fines  eorum  se  uio- 
lattirum  negauit:  VI 32, 1.2;  reseruatis  Hae- 
duis  atque  (c)  Aruernis,  si  per  eos  ciui- 
tates  reciperare  posset :  VII 89, 5. 

66)  honiinum:  cognito  Caesaris  aduentu 
(c)  Ariouistus  legatos  ad  eum  mittit  .... 
interim  saepe  ultro  citroque  cum  (c)  legati  (e) 
inter  eos  mitterentur,  Ariouistus  postulauit:  I 
42,1.4;  ab  his  fit  initiimi  retinendi  Silii  (c) 
atque  Velanii  (c,-  et  si  quos  intercipere 
potuerunt  add.  (i) ,  quod  per  eos  suos  se  ob- 
sides  .  .  .  reciperaturos  existimabant:  1118,2; 
{erant  in  ea  legione  fortissimi  uiri  .  .  .  T.  Pulio 
(c)  et  L.  Vorenus.  hi  (a;  ii  h;  Ald.;  hii  a) 
perpetuas  inter  se  controuersias  liabebant:  V 
44, 2 ;)  quod  duo  magistratum  gerant  .....  ho- 
rum  esse  alterum  Conuictolitaueni  .  .  ., 
alterum  Cotum  .  .  .  .  ciuitatem  esse  omnem 
in  armis;  diuisum  senatum,  diuisum  populum, 
suas    cuiusque   eorura  clientelas   {u.  CC):  VII 


301 


is  (1.  A.  a)  fi)  aa)  35)  6)  -  pfi)  9()  6)  66)) 


302 


I 


I 
I 


32,3 — 5;  Eporedorix  .  .  .  et  unii  Virido- 
inarus  ...  conuenerant  nomiuatim  ab  eo  euo- 
cati.  his  erat  inter  se  .  .  .  contentio  .  .  .  .  e.v 
liis  (iis  jVp.)  Eporedorix  .  .  .  rem  ad  Caesarem 
defert:  VII 39, 1 — 3;  ibi  a  Viridoniaro  atquc 
Eporedorige  Haeduis  appellatus  discit  .  .  . 
Litauiccum  ad  sollicitandos  Haeduos  profec- 
tum;  opus  esse  ipsos  <e)  antecedere  ....  etsi 
.  .  .  horum  (eorum  fi)  discessu  maturari  (c)  de- 
fectionem  ciuitatis  existimal)at,  tanien  eos  re- 
tinendos  non  censuit  (c)  ....  discedentibus  his 
(iis  h)  breuiter  sua  in  Haeduos  merita  exposuit, 
.  .  .  his  datis  mandatis  eos  ab  se  dimisit  (c) : 
VII  54, 1 — 4;  eo  cum  Eporedorix  Viridomarus- 
que  uenissent ,  .  .  .  existimauerunt  ....  quam 
ad  spem  multum  eos  adiuuabat,  quod  Liger 
ex  niuibus  creuerat:  VII  5.5,  4.  10;  1'hilippus 
et  Cotta  (marcellus  0'^;  Philippus  et  Marcel- 
linus  collega  Zumpt  rt'  Kiiidsch.;  Paullus  ct 
Marcellus  Tcrpstra;  consules  coni.  Kp.;  prioris 
anni  consules  Uug)  priuato  consilio  praeter- 
eunlur  neque  eorum  sortes  deiciuntur:  1,G, 5; 
Koscius  cum  (c)  Caesare  Capuani  peruenit 
ibique  consules  Pompeiumque  iuuenit  ....  illi 
deliberata  rc  respondent  scriptaque  ad  eum 
mandata  remittunt  (Np.;  permittunt  iVa ;  per 
eos  remittunt  Ofhl;  Db,):  1,10,1.2;  principes 
uero  esse  earum  partium  Cn.  Pompeium  et 
C.  Caesarem,  patronos  ciuitatis;  quorum  alter 
.  .  .  concesserit,  alter  . . .  uectigalia  .  .  auxerit.  qua 
re  paribus  eoruni  beneficiis  pareni  se  quoque 
uoluntatem  tiil)uere  debere  et  neutrum  eoruni 
contra  alterum  iuuare:  1,35,4.5;  haec  Afra- 
nius  Petreiusque  et  eorum  amici  ploniora 
etiaui  .  .  .  Romam  ad  suos  perscribebant :  1, 
53,1;  loquuntur  ambo  .  .  .  cum  M.'  (c)  Acilio 
(e)  et  Statio  Murco  legatis  ....  postulant, 
ut  sint  indutiac,  atquc  ab  iis  (his  codd.)  impe- 
trant:  3,  15,  G.  7;  tliuersa  sibi  ambo  consilia 
capiunt:  Caesar,  ut  quam  primum  se  cum 
Antonio  coniungeret,  Pompeius,  ut  uenienti- 
bus  in  itinere  se  opponeret  .  .  .,  eodemque  die 
uterque  eorum  ex  castris  statiuis  .  .  .  exer- 
citum  cducunt:  3,30,2.3;  Cassium  Longi- 
nuni  .  .  .  in  Thessaliam ,  Caluisium  Sabi- 
num  .  .  .  iii  Aot(j|iani  misit;  maxiiiio  eos  .  .  . 
dc  ro  rniniciitiiria  ut  prouidcrent  hortatus  est: 
3,34,2;  erant  apiid  Caesarem  .  .  .  AUobrogcs 
II  frutres,  llauci!lus(e)  et  Egus,  Adbucilli 
filii,  .  .  .  singulaii  uirtuto  homines  ....  bis 
domi  .  .  .  umplissinios  magistratus  maiidauerat 
atque  poh  cxtra  ordiiiciii  iii  sciiatuiii  lcgciidos 
curaiicral  .  .  .  .  Iii  .  .  .  sli]icndiiiiii  .  .  cciiiiliiiii 
fraudubant  ....  c{iiil)ii,>i  illi  rclniN  |jrnii<>li  iiiii' 
iicrHi    Cacsarciu    adlciiinl,    |Jiiliunniii'    dr    cjjiiiiu 


iniuriis  sunt  questi  et .  .  .  addiderunt  falsum  ab 
his  (iis?)  equitum  numerum  deferri  ....  Caesar 
.  .  .  multa  uirtuti  eorum  concedens  rem  totam 
distulit,  illos  secreto  castigauit,  quod:  3,59  et 
GO,  1 ;  his  (iis  P.  Manut.)  de  causis  uterque 
eorum  («'.  e.  Caesar  et  Pompelus)  celeritati 
studebat:  3,78;  79,1;  idem  hoc  L.  Lentulo 
.  .  .  et  P.  Lentulo  consulari  ac  non  nullis 
aliis  acciderat  Rhodi;  qui  cum  .  .  .  in  insulam 
uenissent,  oppido  .  .  .  recepti  nou  erant,  mis- 
sisque  ad  eos  nuntiis ,  ex  (c)  his  locis  discede- 
rent,  .  .  .  naues  soluerant  (c) :  3, 102, 7. 

CC)  ciuitatuin  et  homiuuiii :  (Dumnorigem) 
odisse  .  .  .  Caesarem  et  Eomanos,  quod 
eorum  aduentu  potentia  eius  deminuta  .  .  .  sit: 
118,8;  Germanos  atque  Ariouistum  sibi 
adiunxerant  eosque  ad  se  magnis  iacturis  pol- 
licitationibusquc  perduxerant:  VI 12, 2;  Domi- 
tium  Massiliensesque  de  suo  aduentu  cer- 
tiores  facit  eosque  magnopere  hortatur,  ut  rursus 
.  .  .  confligaut :  2, 3, 3. 

c)  appellat.  et  noiu.  proin-.:  initium  eius 
fugae  factum  a  Dumnorige  atque  eius 
equitibus:  eorum  fuga  reliquum  esse  equi- 
tatum  perterritum:  1  18, 10;  ab  liis  (militibus) 
primo  Marsi  dissciitire  iucipiunt  ..  .  tantaque 
iuter  eos  dissensio  exsistit,  ut :  1, 20,  3.  4 ;  euocat 
ad  se  Caesar  Massilia  (c)  XV  primos.  cum 
his  (iis  h;  is  a)  agit  .  .  .  .  legati  ...  renun- 
tiant  ....  haec  dum  inter  eos  aguntur,  Do- 
niitius  n.auibus  Massiliam  perueiiit:  1,35;  36,1; 
filia  minor  Ptolomaei  ad  (c)  Achillam  sese 
cx  regia  traiecit  ....  sed  celeriter  cst  inter  eos 
dc  principatu  controuersia  orta:  3, 112,  9. 10. 

fifi)  proiioiucii  iiou  sui  substaiit.  pertiiiet, 
scd  aut  ad  alias  uoccs  aut  ad  eiiuiitiatiuii 
supcrius;  31)  masc;  o)  sing.:  summam  im- 
perii  se  consulto  iiulli  discedentem  tradidisse, 
ne  is  {Q^M';  his  X)  multitudinis  studio  ad 
dimicandum  impclleretur  :  VII  20, 5. 

6)  plur.;  no)  subi.:  hi  (ii  /(/)  (§  1—4) 
bona  locupletum  diripere,  .  .  .  regis  domum 
obsidere,  regno  expellere  alios,  alios  ar- 
cessere  uetere  quodam  Alexandrini  cxercitus 
instituto  consucrant:  3,110,5;  1  llcntes- 

que  proiectae  ad  pedca  suoruni  omuibus  preci- 
bus  peticrunt  (c),  ne  .  .  .  .  ubi  eos  iii  scnlcntia 
perstare  uiderunt:  VII2G,3.4;  1[  cele- 

ritcr  uostros  perturbauerunt;  rui-sus  (iis  add. 
Ii ;  Iiiis  add.  a)  resistontibus  (nostris  add. 
V.)  consuetudiuo  (c)  sua  ud  pcdes  dcsilucrunt: 
IV  12, 1.2. 

lili>  obi. :  Cacsur  .  .  suos  fucit  ccrtiores  oos- 
qin'  ail  (liiiiiciiiidiiui  uiiinio  confiriuat;  V  49, 
I ;   ipsc   (lii.\  lio.itium  Cuniulogcmis  siiis  adcriit 


303 


is  (1.  A.  a)  [i)  pp)  «)  li)  -  S8)  rt)  aa)) 


304 


atque  eos  (eosque  a;  eos  oot.  A^}  cohorta- 
batur(hortabaturp):  VII  62,5;  ut  uenienti- 
bus  resistant  atque  eos  propellant:  1,55,2; 
sic  belli  rationem  esse  diuisara ,  ut  Uli  classe 
naues  ausiliaque  sua  impedirent,  ipse  ut  aqua 
terraque  eos  prohiberet:  3,17,3;  cohortes 
sinistrum  cornu  pugnantibus  (c)  etiam  tum  ac 
resistentibus  in  acie  Pompeianis  circumierunt 
eosque  a  tergo  sunt  *adortae:  3, 93,  (j;  K 
optimum  factu  esse  duxerunt  .  .  .  frumento 
conimeatuque  nostros  prohibere  et  rem  in  hie- 
mem  producere,  quod  liis  (iis  X;  Fr.,  Hld.) 
superatis  aut  reditu  interclusis  neminem 
postea  belli  inferendi  causa  in  Britanniam  tr.ans- 
iturum  contidebant:  IV  30,  2. 

cc)  (lat.:  quorum  haec  est  coudicio,  ut  (c) 
omuibus  in  uita  commodis  una  cum  iis  (e) 
fruantur,  quorum  se  amicitiae  dediderint;  si 
quid  his  (A-ak(?J;  iis  A^3IB'';  Fr.,  Db.,  Hold. ; 
hiis  Q;  iss  B^)  per  uim  accidat,  .  .  .  sibi 
mortem  consciscant:  11122,2;  qua  ex  parte 
nostros  premi  intellexerant,  his  (Baef;  iis  AM/i ; 
hiis  Q)  auxilio  ex  idterioribus  castellis  deduc- 
tos  summittebant;  VII  81, 6. 

bb)  gen.:  quibus  ita  est  interdictum,  .  .  .  his 
(c)  omnes  decedunt,  aditum  eorum  (p;  Schn. ; 
om.  a.;  edd.  rell.)  sermonemque  defugiunt: 
VI13, 7;  —  iudicia  in  priuatos  reddebat,  qui 
(reddebat;  qui  Db.,  Dt.)  uerba  atque  orationem 
aduersus  rem  publicam  habuissent;  eorum  (ha- 
buissent,  eorum  Db.,  Dt.)  bona  in  publicum 
addicebat:  2,18,5;  —  caput:  3, 102,  6  m.  2.  «.; 

—  ex  omni  numero  .  .  .  uix  DCCC  .  .  .  in- 
columes  ad  Vercingetorigem  peruenerunt.  quos 
ille  .  .  .  excepit  ueritus,  ne  qua  in  castris  ex 
(om.  P)  eorum  concursu  (conc.  eor.  p)  et 
misericordia  uulgi  seditio  oreretur:  VII  28,  5.  6; 

—  nostri  .  .  .  magnum  eorum  (hostium)  nume- 
rum  occiderunt;  per  eorum  corpora  reliquos 
audacissime  transire  conantes  midtitudine  telo- 
rum  reppulerunt:  II  10,  2.  3;  ut,  cum  primi 
eorum  cecidissent,  proximi  iacentibus  insiste- 
rent  atque  ex  eorum  corporibus  pugnarent:  II 
27,  3 ;  —  cum  diuturnitas  oppugnationis  ne- 
glegentiores  Octauianos  effecisset,  nacti  occa- 
sionem  meridiani  temporis  disoessu  eorum 
.  .  .  in  proxima  Octauii  castra  inruperunt:  3, 
9, 6;  —  Massilienses  .  .  .  nostros  eludebant  im- 
petusque  eorum  decipiebant  (c):  1,58,1; 
(nostri  .  .  .  arma  quae  possunt  arripiunt;  iiUi 
ex  castris  sese  incitant.  fit  in  hostes  impetus 
(eorum  add.  Ov;  Dt. ;  del.  Steph.):  2,14,3;>  ^ 
ueritus,  quod  ad  plures  pertiuebat,  ne  ciuitas 
eorum  impulsu  deficeret:  V25,4;  —  multos 
in    agris    inopinantes   deprehendit;    eorum   in- 


dicio  ad  ipsum  Ambiorigem  contendit:  VI 30, 
1 ;  —  hi  nouissimos  adorti  et  multa  milia  pas- 
suum  prosecuti  magnam  multitudinem  eo- 
rum  (ceterorum  Paid)  fugientium  conciderunt: 
1111,4;  quodcumque  addebatur  subsidio ,  id 
corruptum  timore  fugientium  terrorem  et  peri- 
culum  augebat;  hominum  (horum  edd.  uett.; 
eorum  Ciacc.)  enim  multitudine  receptus  im- 
pedieb.atur:  3,  64, 2;  ut .  .  .  VII  milium  Pompeia- 
norum  impetum  .  .  .  sustinere  auderent  neque 
magnopere  eorum  multitudine  terrerentur:  3, 
84,4;  —  pars:  1,23,3  u.  2.  B. ;  —  panes,  cum 
in  conloquiis  Pompeiani  famem  nostris  obiec- 
tarent,  uulgo  in  eos  iaciebant,  ut  spem  eorum 
minuerent:  3,48,2;  1   eos ,   qui  in   monte 

consederant,  .  .  .  arma  proicere  iussit.  quod 
ubi  .  .  .  fecerunt,  .  .  .  omnes  conseruauit  mili- 
tibusque  suis  commendauit,  ne  qui  eorum 
uiolaretur:  3,98,1.2;  —  interim  ii  (c)  ,  qui  ad 
alteram  partem  oppidi  .  .  .  conuenerant,  primo 
exaudito  elamore  .  .  .  eo  contenderunt.  eorum 
ut  quisque  primus  uenerat,  sub  muro  con- 
sistebat:  VII48, 1. 2;  —  summo  esse  in  peri- 
culo  rem ,  quod  .  .  .  duo  magistratum  gerant 
et  se  uterque  eorum  legibus  creatum  esse  (c)  ■'■^; 
dicat;  horum  .  .  .:  VII  32, 3.  f^n(  L'-^i 

ce)  e.  praep.:  hos  omnes  (§  1.  2)  productos 
a  contumeliis  militum  conuiciisque  prohibet; 
p.auca  apud  eos  loquitur:  1,23,3;  eos,  qui  in 
monte  consederant,  .  .  .  consolatus  consurgere 
iussit  et  pauca  apud  eos  de  lenitate  sua  locu- 
tus  .  .  .  omnes  conseru.auit:  3,98,1.2. 

(cum  his  (iis  h;  is  a)  agit:  1,35, 1  u.  p.  302 
c);)  flumen  a  monte  seclusit,  ne  noctu  aquari 
Pompeiani  possent.  quo  perfecto  opere  illi  de 
deditione  .  .  .  agere  coeperunt  (c).  pauci  ordinis 
senatorii,  qui  se  cum  iis  (his  XOahl)  con- 
iunxerant,  nocte  fuga  salutem  petiuerunt:  3, 
97, 4.  5. 

quo  (c)  lege  communi  omnes  puberes  (ct 
add.  a.)  armati  conuenire  consuerunt  (e).  qui 
ex  iis  (his  fl)  nouissimus  conuenit  (c),  .  .  . 
necatur :  V  56, 2. 

in  eos:  1,23,3  ti.  2.  15.;  sub  ipsis  radicibus 
montis  (nostri)  constiterant,  ut  nullum  frustra 
telum  in  eos  mitteretur:  1,45,6;  pane.s,  cum  in 
conloquiis  Pompeiani  famem  nostris  obiectarent, 
uulgo  in  eos  iaciebant :  3, 48, 2. 

in  iis:  IV 12, 3.  4  m.  p.  26'6  equites ;  V4,2m. 
p.  273  obsides;  VII  3,1  u.  p.  263  ciues. 

ubi  prima  impedimenta  nostri  exercitus  ab 
iis  (c) ,  qui  in  siluis  (c)  abditi  latebant,  uisa 
sunt,  quod  tempus  inter  eos  committendi 
proeHi  conuenerat :  II 19,  6. 

S)  neutr.;  o)  sing. ;  aa)  subl. :  nuntiatum 


305 


is  (1.  A.  a)  p)  pP)  »)  0)  oa)  et  66)) 


306 


I 


est  ei  Ariouistum  .  .  .  ad  occupandum  Veson- 
tionem  .  .  .  contendere.  id  ne  accideret  magno- 
pere  (c)  sibi  praecauendum  Caesar  cxistimabat : 
I  38, 1.  2 ;  fore,  uti  pars  cum  parte  ciuitatis  con- 
fligat;  id  ne  accidat,  positum  iu  eius  diligentia 
atque  auctoritate:  VIIS^,  5;  erat  in  magnis 
Caesari  (c)  difficultatibus  res,  ne  maiorem 
aestatis  partem  flumine  inipediretur  .  .  .;  ita- 
que,  ne  id  accideret  {accederet  B'M} ,  .  .  .  in 
occulto  restitit:  VII  35, 1.2;  relinquebatur ,  ut 
.  .  .  quam  latissimas  regiones  praesidiis  teneret 
Caesarisque  copias  .  .  .  distineret;  idque  (id 
quod  iV;  quod  f)  accidit:  3,44,2;  f  con- 

fieri:  VII  58,  2  ti.  66)  conficere;  %  postu- 

labat  Caesar,  ut  legatos  sibi  ad  Pompeium  sine 
periculo  mittere  liceret,  idque  ipsi  fore  reci- 
perent:  3, 17,2;  —  erant  sententiae,  quae  conau- 
dum  omnibus  modis  castraque  Vari  oppugnanda 
censerent,  quod  id  {Clark.;  om.  cudd.  el  cdd.) 
huius  modi  militum  consiliis  omnium  {Clark.; 
otium  codd.  et  edd.)  maxime  contrarium  esse 
arbitrarentur :  2,30,1;  —  ita  ...  paene  sine 
uulnere  bellum  conticiemus.  id  autem  difficile 
non  est,  cum:  3, 8(j,  4;  —  rationem  esse  baben- 
dam  dicunt,  ut  Caesar  ab  exercitu  interclu- 
datur.  id  esse  facile,  quod:  VIIl,(j.  7;  omni- 
bus  modis  huic  rei  studendum  ,  ut  pabulatione 
et  {c)  conimeatu  Romani  prohibeantur  (c).  id 
csse  facile,  quod:  VII  14,2.3  ;  —  ut  esset  luna 
plena,  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  in 
Oceano  efficere  consueuit,  nostrisque  id  erat 
incognitum:  IV29, 1;  —  tantum  apud  ho- 
mines  barbaros  ualuit  esse  aliquos  repertos 
principes  inferendi  belli  (c),  .  .  .  ut  .  .  .  nulla 
fere  ciuiias  fuerit  non  suspecta  nobis.  idque 
adeo  haud  scio  mirandumne  sit:  V54,4.5; 
—  id  crat  perexiguuni:  3,42,4.5  u.  p.  26S 
frumentum;  —  prouinciis  exccderent  excrcitum- 
que  dimitterent  ....  hanc  unam  atque  extrc- 
mani  esse  pacis  condicionem.  id  uero  niilitibus 
fuit  pergratum  et  iucundum  .  .  .,  ut,  qui 
aliquid  (c)  iusti  (c)  incomniodi  exspectauissent, 
ultro  praemium  missionis  fcrrent:  1,85,12;  8G, 
1 ;  —  do  Cicerone  te  uideo  quiddam  scripsisse, 
quod  cgo  non  intellexi ;  quantum  autem  cou- 
iectura  consequeliar,  id  erut  eius  uiodi,  ut 
magis  optaudum  quam  sperandum  putarcm: 
ap.  de.  ad  Q.  fr.  1110(12),  4;  —  magnam 
taracn  haec  res  illis  oliensionem  et  contemp- 
tionem  ad  omucs  attulit,  idque  ita  esso  .  .  . 
ex  domcslico  iudicio  atque  animi  conHcicntia 
intellcgcbant:  ;i,{i(),  2;  —  cxorcitum  modo  Kho- 
num  tratiHportarct ;  id  hibi  ad  auxilimu  kikiii- 
que  (fC)  rcliqui  tcmporis  satis  fulurum: 
IV  16,  G;  fugero  in  prouinciam  RouiauoH  Qallia- 

Ijoxlo,  Cuouur.     11. 


que  excedere :  id  sibi  ad  praesentem  obtinendam 
libertatem  satis  esse:  VII66,  3.  4;  ^  con- 

diciones  pacis  .  .  .  ab  senatu  et  a  populo  peti 
debere.  t  interea  et  (id  interesse  Madu.) 
rei  publicae  et  ipsis  placere  oportere  .  .  . :  3, 10, 
9;  T  docet,  quanto  opere  rei  publicae  .  .  . 

intersit  manus  hostium  distineri.  id  fieri  posse, 
si:  115,2.3;  sese  suo  loco  (continet)  .  .  .  Cae- 
sar,  si  forte  timoris  simulatione  hostes  in  suum 
locum  elicere  posset  .  .  .;  si  id  efflcere  (fieri  fi) 
non  posset,  ut  .  . .  uallem  .  .  .  transiret:  V  50,3; 
VI  1,3  u.  66)  augere;  ad  se  cum  omnibus  copiis 
ueniret.  id  ne  fieri  posset  obsidione  .  .  .  fiebat: 
1,19,4;  haec  noua  sit  ratio  uincendi,  ut  miseri- 
cordia  et  liberalitate  nos  muniamus.  id  quem 
ad  modum  (eo  cum  admodum  Med.^)  fieri  pos- 
sit  non  nuUa  mihi  in  mentem  ueniunt :  ap.  Oic. 
ad  Att.  IX  7  (?,  1 ;  1  iusserunt  pronuntiari 

(e),  ut  impedimenta  relinquerent  ....  non  sine 
summo  timore  et  desperatione  id  factum  uide- 
batur:  V33, 3.  5;  relinquebatur,  ut  ex  longin- 
quioribus  regionibus  .  .  .  naues  essent  exspec- 
tandae.  id  propter  anni  tempus  longum  atque 
impeditum  uidebatur:  1,  29,2;  conati  sunt  prae- 
fectum  equitum  C.  Volusenum  interticere  .... 
postquam  id  difficilius  (O'',  f-  in  ras.;  facilius 
a;  facinua  NOhl)  uisum  est  .  .  .,  transierunt: 
3, 60, 4.  5. 

66)obi.:  (adaugere:  VI  1,3  «.  augere;)  t 
dixerat,  prius  quam  concurrerent  acies,  fore,  uti 
exercitus  Caesaris  pelleretur  (c).  id  cum  essent 
plerique  admirati  (mirati  /'),  .  .  .  inquit:  3, 
86,1.2;  K  Heluetii  .  .  .  nostros  a  nouissimo 
agmiue  msequi  ac  lacessere  coeperunt.  post- 
quam  id  animum  aduertit,  .  .  .  subducit: 
123,3;  24,1;  a  dextro  cornu  uehementer  mul- 
titudine  suorum  nostram  aciem  premebant.  id 
cum  animaduertissct  P.  Crassus  adulescens,  .  .  . 
misit:  152,6.7;  cum  circumuentus  .  .  .  ceci- 
disset  (c)  atque  id  fraler  .  .  .  procul  jmimad- 
uertisset:  IV  12,6;  f  ut  si  quid  esset  in 

bello  detrimenti  acceptum,  non  modo  id  breui 
tenipore  sarciri  (Ji;  resarciri  a ;  ccW.),  sed  etiam 
maioribus  augcri  (adaugeri  p)  copiis  posset: 
VI  1,3;  t  montem,  quem  a  Labieno  occu- 

pari  uoluerit ,  ab  hostibus  tcneri;  id  se  a  Gal- 
licis  armis  atque  insignibus  cognouisse:  I 
22,2;  H  si  eum  interfecerit ,  multis  sese 

nobilibus  .  .  .  gratum  esse  facturura;  id  se  ab 
ipsis  per  corum  nuntios  compertum  habere: 
144,12;  1  consiliuiu  coiKMunt  (c)  ex  op- 

pido  profugere  .  .  .  .  id  silcntio  noctis  couati 
noii  iiiaj;iia  iactuia  suoruni  sese  (c)  ettecturos 
sperabant  <^c)  :  VII  26, 1,2;  t  Labienus 

primo  uineas  agere,   cratibus  ntquo  nggere  pn- 

20 


307 


is  (1.  A.  a)  fj)  PP)  S8)  a)  et  6)) 


308 


ludem  explere  atque  iter  munire  conabatur. 
postquam  id  difficilius  confieri  {AQ^a%;  cum 
fieri  BM;  confici  Q'^)  animaduertit  (c>,  ... 
peruenit:  VII58, 1.  2;  t   Boi  et  Tulingi 

.  .  .  ex  itinere  uostros  "ab  latere  aperto  ad- 
gressi  circumuenire  (c)  et  id  conspicati  Hel- 
uetii  .  .  .  proelium  redintegrare  coeperunt:  I 
25,6;  f  etsi  summa  difficultas  faciendi  (c) 

pontis  proponebatur ,  tamen  id  sibi  conten- 
d  e  n  d  u  m  aut  aliter  non  traducendum  exercitum 
existimabat:  IV 17, 2;  f  magnum  enim 

quod  adferebant  uidebatur,  et  Caesarem  id 
summe  sciebant  cupere:  3,15,8;  t  effi- 

cere  u.  effieio  p.  99.5  p)  (5  loc.j;  f 

cum  .  .  .  neque  multum  aestatis  superesset 
atque  id  facile  extralii  posse  inteUegeret :  V 
22,4;  1  facere  u.  facio  p.  1257-59 

(J(J)  (33  loc.) ;  Tf  neque  uero  id  (c)  Cae- 

sarem  fugiebat  .  .  .  perterritum  exercitum  susti- 
nere  non  posse,  praesertim  .  .  .  cum  in  loco 
aequo  atque  aperto  confligeretur;  idque  ex  (e) 
omnibus  partibus  ab  eo  flagitabatur:  1,71, 
1 ;  t  ne  propius  se  castra  moueret  petie- 

runt.  ne  id  quidem  Caesar  ab  se  impetrari 
posse  dixit:  IV  9, 1.2;  magnopere  ne  longius 
progrederetur  (c)  orabant.  cum  id  non  impe- 
trassent,  petebant:  IV  11,1.2;  cum  litteras  ad 
senatum  miserit,  ut  omnes  ab  exercitibus  disce- 
derent,  ne  id  quidem  impetrauisse  (O;  impe- 
trauisset  x):  1,0,3;  %  in  omnibus  ciuitati- 

bus  .  .  .  factiones  sunt  earumque  factionum 
principes  (c)  sunt  qui  summam  auctoritatem 
eorum  iudicio  habere  existimantur,  quorum  ad 
arbitrium  iudiciumque  summa  omnium  rerum 
consiliorumque  redeat.  idque  (,3;  Schn.,  Db. ; 
itaque  a;  rell.  edd.)  eius  rei  causa  antiquitus 
institutum  uidetur,  ne:  VI  11,3. 4;  neque 
fas  esse  existimant  ea  litteris  mandare  .  .  .  .  id 
mihi  duabus  de  causis  instituisse  uidentur:  VI 
14,3.4;  f  petere  contendit,  ut  in  GalUa 

relinqueretur  ....  postea  quam  id  obstinate 
sibi  negari  uidit,  .  .  .  coepit:  V6,3.4;  con- 
loquium  petunt  et  id,  si  fieri  possit,  semoto  a 
militibus  loco.  ubi  id  a  Caesare  negatum  .  .  . 
est:  1,84,1.2;  f  magno  esse  usui  posse, 

si  haec  esset  in  altitudinem  turris  elata.  id  hae 
ratione  perfectum  est:  2, 8,3;  t  ciuitati 

persuasit,  ut  de  finibus  suis  .  .  .  exirent  .... 
id  hoc  facilius  eis  persuasit,  quod:  12,1.3; 
t  ciuitati  .  .  hauc  fuisse  belli  causam ,  quod 
repentinae  Gallorum  coniurationi  resistere  uon 
potuerit.  id  se  facile  ex  humilitate  sua  probare 
posse,  quod:  V27, 4;  f  Galli  se  omnes  ab 

Dite  patre  prognatos  praedicant  idque  ab  (c) 
druidibus  proditum  dicunt:  VI18, 1;  t 


si  hoc  sibi  remitti  uellent,  remitterent  ipsi  de 
maritimis  custodiis;  si  illud  tenerent,  se  quo- 
que  id  retenturum:  3,17,4;  f  (resar- 

cire,)  sarcire:  VI  1,3  it.  augere;  1  aut 

iterum  conloquio  diem  constitueret  aut,  si  id 
minus  uellet,  e  (c)  suis  legatis  aliquem  ad  .se 
mitteret :  1 47, 1 ;  *[  ictum  firraitas  materiae 

sustinet,  et  quidquid  incidit,  fastigio  musculi 
elabitur.  id  ubi  uident,  mutant  consilium:  2, 
11,1.2. 

paulo  facit  humiliores  (naues)  quam  quibus 
in  nostro  mari  uti  consueuimus,  atque  id  eo 
magis,  quod  .  .  .  minus  magnos  ibi  fluctus  (c) 
fieri  cognouerat:  VI,  2;  uincite,  inquit,  si  ita 
uultis,  Sabinus ,  et  id  clariore  uoce,  ut  magna 
pars  militum  exaudiret :  V  30, 1 ;  reliquas  omnes 
munitiones  ab  ea  fossa  pedes  (c)  quadringentos 
reduxit  (deduxit  ji);  id  hoc  consilio,  .  .  . 
ne  de  improuiso  .  .  .  hostium  (c)  multitudo 
aduolaret:  VII  72,  2;  conloquium  petunt  et 
id:  1,84,1  u.  p.  275  2). 

(cc)  ^enet.:  uelle  se  de  maximis  rebus  cum 
Caesare  loqui,  si  sibi  (recc:  sibi  eius  Ohl;  an 
sibi  eius  rei?;  ei  a;  eis  Xp.;  om.  f)  facultas 
detur:  3,15,6.) 

&&)  c.  praep. :  (conatur  tamen  eos  .  .  .  cir- 
cummunire,  ut  .  .  .  repentinas  eorum  eruptiones 
demoretur;  quo  necessario  descensuros  existi- 
mabat.  illi  et  inopia  pabuli  adducti  et  quo 
essent  ad  iter  (Manut.;  id  codd.;  edd.)  expe- 
ditiores,  omnia  sarciuaria  iumenta  interfici 
iubent:  1,  81,5.  6;)  necessarium  esse  existimauit 
de  repentino  aduentu  Caesaris  Pompeium  fieri 
certiorem,  uti  ad  id  consilium  capere  posset:  3, 
11,1. 

de  (CC)  quibus  insulis  non  nuUi  scripserunt 
dies  continuos  XXX  sub  bruma  esse  noctem. 
nos  nihil  de  eo  percontationibus  reperie- 
bamus:  V13,3.4. 

ex  eo:   120,2  u.  p.  268  frater. 

si  impedimentis  (e)  suis  auxilium  ferant  atque 
in  eo  morentur,  iter  facere  (c)  non  posse: 
VII  66,5;  f  Cotta  se  ad  armatum  hostem 

iturum  negat  atque  in  eo  perseuerat  (con- 
stitit[i):  V36, 4;  haec  Caesar  ita  administra- 
bat,  ut  condiciones  pacis  dimittendas  non  exi- 
stimaret  ....  omnibus  rebus  in  eo  perseue- 
r  a  n  d  u  m  putabat :  1 ,  26, 2. 

b)  plur. ;  m)  subi.:  cum  ea  (§  1—5)  ita 
sint,  tamen,  si  obsides  ab  iis  sibi  dentur,  .  .  . 
sese  cum  iis  pacem  esse  facturum :  1 14, 6. 

bb)  obi. :  qui  . .  .  ui  Africam  peruenerat  atque 
eam  sua  sponte  uacuani  occupauerat  dilectuque 
habito  duas  legiones  effecerat  hominum  et  loco- 
rum  notitia  et  usu  eius  prouinciae  nactus  aditus 


309 


is  (1.  A.  a)  fJ)  %■)  »)  6)  66)  -  1.  B.  a)  .'i)) 


310 


I 


ad  ea  conanda:  1,31,2;  ^  arma  conferri 

(c) ,  iumenta  produci,  sescentos  obsides  dari 
iubet.  ea  qui  conficeret,  C.  Trebonium  lega- 
tum  relinquit:  VII  11,2.3;  t  Caesar  etsi 

intellegebat ,  qua  de  causa  ea  (c.  3,6.7)  dice- 
rentur  quaeque  eum  res  ab  instituto  consilio 
deterreret,  tamen:  V4, 1;  iUi  .  .  .,  etsi  ab  hoste 
ea  (V  27)  dicebantur,  tamen  uon  neglegenda 
existimabant :  V28,l;  'i  dum  ea  gerun- 

tur:  IV32, 1;  ^  multi  in  disciplinam  con- 

ueniunt  ....  magnum  ibi  numerum  uersuum 
ediscere  dicuntur  ....  neque  fas  esse  existi- 
mant  ea  litteris  mandare:  VI14, 2. 3. 

cc)  c.  praep.:  haec  quam  potest  .  .  .  sub- 
iectissime  exponit.  ad  ea  Caesar  respondit:  1, 
R4,3— 5;  85,1. 

contra  ea  (28,3—6)  Titurius  sero  facturos 
clamitabat,  cum :  V  29, 1 ;  cum  superioris  etiam 
ordinis  non  nulli  .  .  .  manendum  eo  loco  et 
rem  proelio  committendam  existimarent.  contra 
ea  Caesar  neque  satis  militibus  perterritis  con- 
fidebat  spatiumque  interponeudum  .  .  .  putabat 
{u.  CC) :  3,  74, 2.  3. 

animos  confirmauit  poUicitusque  est  sibi  eam 

rem    curae  futuram et  secundum  ea 

multae  res  eum  hortabantur,  quare  sibi  eam 
rem  cogitandam  et  suscipiendam  putaret:  133, 
1.2. 

b)  adduntiir  alia  prononi.  uel  adiect.; 
a)  ipse:  tantum  nauium  repperit,  ut  auguste 
i'  XV  uiilia  (dimidium  Wulff.)  legionariorum 
militum  .  .  .  transportari  (c)  possent  ....  atque 
eae  {hl;  heae  af;  hae  O  in  ras.;  edd.)  ipsae 
copiae  hoc  infrequentiores  [copiae]  imponun- 
tur,  quod:  3,2,3;  ^  uisi  eo  ipso  {om. 

Xl/  tempore  quidam  nuntii  de  Caesaris  uic- 
toria  .  .  .  essent  allati:  3,101,3;  ^^  neque 

eniui  temere  praeter  mercatores  illo  (c)  adit 
(c)  quisquam,  neque  iis  (hiis  Qa:  his  f;  Sclm.} 
ipsis  quicquam  praeter  oram  maritimam  .  .  . 
notum   est:   IV  20,3;  H   tametai   dextris 

umeris  exsertis  animaduertebantur ,  quod  iu- 
signe  pactum  (c)  esse  consuerat,  tanien  id 
ipsum  sui  falleudi  causa  milites  ab  ho.stibus 
factum  existimabant:  VII  50,  2. 

(i)  omnis:  a  P.  Crasso,  quem  cum  legione 
una  miserat  ad  Venetos,  Venellos  (c),  O.sismos, 
Coriosolitas  (c),  Esuuios  (c),  Aulercos,  Redones 
(c) ,  ...  certior  factus  est  omnes  cas  ciui- 
tates  in  dicioneni  (c)  .  .  .  populi  Romani  esse 
redactaa  (c) :  II  34;  t  "miies  (ialliae  ciui- 

tjites  .  .  .  contra  se  castra  hubuis.-ic;  cas  om- 
nc8  copias  a  se  imo  (c)  proelio  pulsiu»  (c) 
ac  superataii  esse:  144,3;  ^  rem  obtinuit 

Caesar  omnesquo  cns  (§  2.  3)  naues  et  rcli- 


quas,  quae  erant  in  nanalibus,  incendit:  3,111, 
6;  T  (nec  prius  iUe  est  a  propugnatoribus 

uacuus  relictus  locus,  quam  restincto  aggere 
atque  omni  (ea  add.  a;  om.  ,S;  Sehn.;  ex  Ciaec; 
rell.  edd.)  parte  summotis  hostibns  finis  est  pu- 
gnaudi  factus:  VII25,  4;)  ex  his  (^;  edd.plur.; 
iis  ABM:  Fr.i  hiis  Q)  omnibus  (§2)  iudi- 
cat  rebus  .  .  .:  V52,3;  ^^  reUquos  omnes 
Belgas  in  armis  esse  Germanosque  .  .  .  sese 
cum  his  coniunxisse,  tantumque  esse  eorum 
omnium  furorem,  nt:  113,4.5;  hi  .  .  .  multos 
annos  a  finitimis  exagitati  .  .  .  consensu  eorum 
omnium  pace  facta  himc  sibi  domiciUo  locimi 
delegerunt:  1129,5;  hos  leuis  armaturae  Lusi- 
tani  peritique  earura  regionum  caetrati  citerioris 
Hispaniae  consectabantur;  quibus  erat  procliue 
tranare  flumen,  quod  consuetudo  eorum  omnium 
est,  ut  sine  utribus  (c)  ad  exercitum  non  eant: 
1,48,7;  ^  ex  iis  {AB3I;  Fr.;  hus  Q; 

his  ^;  rdl.  edd.)  omnibus  (V  12.  (13))  longe 
sunt  humanissimi  qui  Cantium  incolunt:  V 
14, 1 ;  ^^   quod  per  fines  Sequanorum 

Heluetios  traduxisset,  quod  obsides  inter  eos 
dandos  curasset,  quod  ea  omnia  non  modo 
iniussu  suo  et  ciuitatis,  sed  etiam  inscientibus 
ipsis  fecisset :  1 19, 1. 

y)  (xuiuque:  duas  .  .  ibi  legiones  conscribit 
et  tres  .  .  .  ex  hibemis  educit  et  . .  .  c  u  m  his 
(o;  iis  AQ^MCh:  Fr.,  Hold.;  is  Q')  quinque 
legionibus  ire  contendit:  110,3.) 

B.  pertinet  ad  euuntiatum  relatiuum; 
a)  qul  .  .  .  is;  a)  additur  subst.:  ut  a  quo 
genere  hominum  uictoriam  sperasset,  ab  eo 
initio  fugae  facto  paene  proditus  uideretur:  3, 
96,4;  ^  hortatur,  cuius  imperatoris 

ductu  VIIII  annis  rem  pubUcaui  felicissime 
gesserint  . .  .,  ut  eius  existimationem  dignitatem- 
que  ab  inimicis  defendant:  1,7,6;  ^  quae 

grauissime  adflictae  (c)  erant  naues,    earum ' 
materia  atque  aere  ad  reUquas  reficiendas  ute- 
batur:   IV  31, 2;  ^  quae  pars  ciuitatis 

Heluetiae  insiguem  calamitatem  populo  Romano 
intulerat,  ea  priueeps  poenas  persoluit:  112,6; 
(quaeque  (quaque  -Vp.,  Db.)  pars  (^ti;  parti  x; 
parte  recc.;  pr.  edd.;  Db.)  hostium  ^host.  pars 
(i)  confertissima  est  (manus  est  Db.)  uisa,  in- 
rumpit  (eam  (an  ea?)  iurumpit  (i):  V44,4.) 

quod  fere  fit,  quibus  quisque  in  locis 
miles  inueterauerit ,  ut  multuiu  earum  regio- 
num  consuetudiiie  moueatur:  1,44,3. 

Ji)  siue  subst.;  aa)  masc.;  'H)  slng.:  qui 
horum  quid  acerbissime  crudclissiniequo  fece- 
rat,  is  et  uir  et  ciuis  optimus  habebatur:  3, 
32,3. 

!B)  pliir. :   consuesse  euim  dcos  immortjUes, 

20* 


311 


is  (1.  B.  a)  fJ)  —  2.  A.  a)) 


312 


quo  grauius  homines  ex  conimutatione  rerum 
doleant,  quos  pro  scelere  eorum  ulcisci  uelint, 
his  (iis  AQ;  Fr.,  Eold.)  secundiores  interdum 
res  .  .  .  concedere:  114,5;  quorum  per  fines 
(per  fines  quorum  af)  ierant  (irent  Ciacc), 
his  (iis  AQ;  Fr.,  Db.)  uti  conquirerent  et 
reducerent  .  .  .  imperauit:  128,1;  quorum 
in  fines  primum  Romani  exercitum  introduxis- 
sent,  ad  eos  defendendos  untlique  conuenirent 
(CC) :  II 10, 4;  (V  42, 2  u.  p.  265  captiui;  qui- 
bus  ita  (c)  est  interdictum,  hi  {AQ^;  Aim.; 
hii  MC;  i  i  pr.  edd.)  numero  impiorum  .  .  . 
habentur  :  VIIB,  7;)  quod  quorum  in  finibus 
bellum  geratur,  eorum  opibus  subleuentur: 
VII 14,  6;  2,18,5  u.  p.  303  bb)  bona. 

PP)  neutr. :  quod  antea  de  conloquio  postu- 
lasset,  id  per  se  fieri  licere:  142,1;  quod  uero 
ad  amicitiam  populi  Romani  attulissent,  id  iis 
(c)  eripi  quis  pati  posset  ?  1 43,  8 ;  neu  quod 
iniquitas  loci  attulisset,  id  uirtuti  (c)  hostium 
(c)  tribuerent:  VII  53, 1. 

yy):  quo  .  .  .  ab  ea  parte:  V34, 2  u.  2.  A. 
a)  pars. 

b)  (luicquid  .  .  .  id:  (quod  (quicquid  p) 
praeterea  nauium  lougarum  habebat,  (id  add. 
P)  quaestori  (c),  legatis  praefectisque  distribuit 
(m.  CC)  :  IV  22, 3 ;)  quicquid  huc  (e)  circuitus 
(c)  ad  molliendum  cliuum  accesserat,  id  spatium 
itineris  augebat  (spatio  itineris  augebatur  fi) : 
VII 46, 2;  ut  quicquid  intercederet  temporis,  id 
morari  reditum  in  Italiam  uideretur:  3,82,2. 

c)  quodcuuuiue  .  .  .  id:  quodcumque  adde- 
batur  subsidio,  id  corruptum  {CC)  timore 
fugientium  terrorem  et  periculum  augebat:  3, 
64,2. 

d)  uter  .  .  .  is:  uter  (ut  fl)  eorum  uita 
superarit  (c),  ad  eum  pars  utriusque  cum 
fructibus  (c)  superiorum  temporum  peruenit: 
VI 19, 2. 

2.  ueque  ad  ea,  tiuae  anteceduut,  neque  ad 
ea,  quae  sequuntur,  pertinet,  sed  aut  slgni- 
ficat  ea,  quae  animo  obuersantur  {—  6  sy.El, 
6  t6t£)  aut  in  oratione  obl.  respoudet  prouo- 
mini  tu,  uos,  aut  pron.  ego,  nos  orationis  rectae ; 
A.  =  is  de  quo  cogitatur,  o  exei,  6  tOTe;  a)  c. 
snbst.:  quod  eo  anno  frumentum  in  (c)  Gallia 
propter  siccitates  angustius  prouenerat:  V24, 
1;  t   quantam  quisque  multitudinem  in 

.  .  .  concilio  ad  id  bellum  polhcitus  sit  (c): 
114,4;  erant  hae  (c)  difticultates  belli  gerendi, 
quas  supra  ostendimus,  sed  multa  Caesarem 
tamen  (c)  ad  id  bellum  incitabant:  11110,1; 
arbitratus  id  bellum  celeriter  confici  posse  eo 
exercitum  adduxit  (c) :  III 28, 1 ;  ut  ...  omnes 
,  ,  et  animo  et  opibus  in  id  bellum  incumbe- 


rent:  VII  76, 2;  concilio  (c)  conuocato  id  bel- 
liun  (ex  bello  a' ;  et  bellum  fh)  se  suscepisse 
(c)  .  .  .  communis  libertatis  causa  demonstrat 
et  .  .  . :   VII  89, 1 ;  t  cum  ad   oppidum 

Senonum  Vellaunodunum  uenisset,  .  .  .  oppu- 
gnare  instituit  eoque  ([i;  idque  a;  edd.)  biduo 
(de  uerbis  eo  biduo  u.  Blatx ,  Pr.  Offenburg 
1861)  circumuallauit:  VII  11,1;  eo  biduo  Cae- 
sar  cum  equitibus  DCCCC  .  .  .  in  castra  per- 
uenit:  1,41,1;  parte  circiter  tertia  exercitus  eo 
biduo  dimissa:  1,87,4;  t  itaque  aes  alienum 
prouinciae  eo  biennio  muItipUcatum  est:  3, 
32,5;  lin  eo  castello:  VI37,8  u.  p.  231 

castellum;  %  postea  quam  non  nulli  prin- 

cipes  ex  ea  ciuitate  .  .  .  ad  Caesarem  uene- 
runt:  V3,5;  t  concursus:  V10,3  ti. 

p.  252  concursus;  ^  eius  consilii:  VI 44, 

2  u.  p.  252  consilium;  cum  se  uel  principes  eius 
consilii    fore   profiterentur:    VII  37,  6;  ^ 

conuentus:  2,20,5  et  3,40,6  u.  p.  253  con- 
uentus;  ^  legio,   quae  in  eo  cornu  con- 

stiterat,  locum  non  (c)  tenuit:  1,44,5;  t 

atque  is  (his  AQf^)  dies  indutiis  erat  ab  his 
(c)  petitus:  IV12, 1;  aegre  is  dies  sustentatur: 
V  39,  4;  ea  dies  uenit:  VII 3, 1  u.  p.  253  dies;  — 
neque  erat  quisquam  omnium,  quin  in  eius  diei 
casu  suarum  omnium  fortunarum  euentum  con- 
sistere  existimaret:  2,  5, 4;  cupiens  eius  diei  detri- 
mentum  sarcire:  3,67,2;  ut  facile  existimari 
posset  nihil  eos  de  euentu  eius  diei  timuisse:  3, 
96, 1 ;  confecto  iusto  itinere  eius  diei,  quod  pro- 
posuerat:  3,76, 1;  confecto  eius  (eiusdem  0)  diei 
(die  N)  itinere:  3,76,2;  dupUcatoque  eius  diei 
itinere  VIII  mUia  passuum  ex  eo  loco  proce- 
dit:  3,76,3;  sed  haec  eius  (huius  a^?)  diei 
praefertur  opinio,  ut:  1,47,1;  per  orbem  ter- 
rarum  fama  ac  htteris  uictoriam  eius  diei  con- 
celebrabant  (c) :  3,  72, 4 ;  monuitque  eius  diei 
uictoriam  in  earum  cohortium  uirtute  constare: 
3,89,3;—  eorum  dierum  consuetudine  itine- 
ris  nostri  exercitus  perspecta:  1117,2;  —  po- 
stridie  eius  diei  et  pridie  eius  diei  u. 
dies  p.  896  (7  -\- 2  loc);  —  —  eo  die  u. 
dies  p.  S99  yy)  (15(16)  loc);  (his  (p;  hiis 
Q;  iis  J-B.V,-  Fr.,  Db.)  paucis  diebus  Aulerci 
. .  .  portas  clauserunt:  III  17,3;)  —  dies  conlo- 
quio  dictus  est  ex  eo  die  quintus:  142,3; 
eodem  die  castra  promouit  ....  postridie  eius 
diei  .  .  .  traduxit  .  .  .  fecit.  .  .  .  ex  eo  die  dies 
continuos  quinque  Caesar  pro  castris  suas  co- 
pias  produxit:  148,(1 — )3;  —  omnium  superio- 
rum  dimicationum  fructum  in  eo  die  atque 
hora  docet  consistere :  VII  86, 3  ;  —  namque 
etiam  per  eos  dies  proelium  secundum  equestre 
fecit:  3,84,5;  Trallibus  (c)  in  templo  Victoriae 


313 


is  (-3.  A.  a)) 


314 


.  .  .  palma  per  eos  dies  .  .  .  ex  pauimento  ex- 
stitisse  ostendebatur:  3,105,5;  ^  reperie- 

bat  .  .  . ,  quod  proelium  equestre  aduersum 
paucis  ante  diebus  esset  factum,  initium  eius 
fugae  factum  a  Dumnorige  atque  eius  equiti- 
bus:  118,10;  utraque  (c)  in  ea  fuga  periit  (c): 
I  53,4;  ^  cum  .  .  .  ex  Thessalia  Aetolia- 

que  legati  uenissent,  qui  praesidio  misso  poUi- 
cerentur  eanmi  gentium  ciuitates  imperata 
facturas,  .  .  .  misit:  3,34,2;  ^  eius  gene- 
ris  u.  p.  254  genus  (3  loc);  ^  in  ea  hora: 
VII  86,3   w.  in  eo  die;  ^   factum  eius 

bostis  periculum  patrum  nostrorum  memoria: 
140,5;  ^  a  compluribus  (eius  add.  [i)  iu- 

suiae  ciuitatibus  ad  eum  legati  ueniunt:  IV 
21,5;  ^  Orgetorix  .  .  .  sibi  legationem  ad 

ciuitates  suscepit.  in  eo  itinere  persuadet  Ca- 
stico  .  .  . ,  ut :  1 3, 3.  4 ;  ipse  cum  Casilinum 
ueuisset  .  . .,  patefactis  consUiis  exclusus  Capua 
.  .  .  consilio  destitit  atque  'ab  eo  itinere  sese 
auertit:  3,21,5;  ^  Vercingetorix  castris 

prope  oppidum  in  monte  (in  m.  li;  Schn.  (Db.); 
om.  a;  rell.  edd.)  positis  .  .  .  copias  conlocaue- 
rat,  atque  omnibus  eius  iugi  collibus  occupatis 
.  .  .  horribilem  speciem  praebebat:  VII 36,  2; 
constabat  inter  omnes  .  .  .  dorsum  esse  eius 
iugi  prope  aequum:  VII  44,  3;  (Pompeiani,  quod 
is  mons  erat  siue  aqua ,  diffisi  ei  loco  relicto 
monte  uniuersi  iugis  {M'(is$ins;  iuris  Ox)  eius 
(eis  Clark.;  Db.)  Larisam  uersus  se  recipere 
coeperunt:  3,97,2;)  ^  erant  in  ea  legione 
fortissimi  uiri  centuriones :  V  44, 1 ;  ^  hoc 

itinere  est  fons,  quo  (c)  mare  succedit  longius, 
lateque  is  locus  restagnat:  2,24,4;  —  Eo- 
manos  .  .  .  perpetuae  possessionis  (causa)  cui- 
mina  Alpium  occupare  cunari  et  ea  loca  fini- 
timae  {CC)  prouinciae  adiungere  sibi  persua- 
sum  habebant:  1112,5;  Rhenumque  antiquitus 
traductos  propter  loci  fertilitatem  ibi  consedisse 
Gallosque,  qui  ea  loca  incolerent,  expulissc:  II 
4,  1 ;  si  quid  ei  a  Caesare  grauius  accidisset, 
cum  ipse  eum  locum  amicitiae  apud  eum  tene- 
ret:  I  20, 4;  -  quae  proximae  ei  loco  cx  Bruti 
classe  naues  erant,  in  eas  impeditas  impetum 
faciunt:  2,6,6;  —  erat  eo  loco  fossa  pedum 
(c)  XV  et  uollum  ( CC)  contra  hostem  in  alti- 
tudinem  pcdum  X :  3, 63, 1 ;  cum  superioris  etiam 
ordinis  non  nuUi  .  .  .  manenduui  eo  loco  et  rem 
proelio  committeudam  existimarent:  3,  74,  2; 
cum  .  .  .  illi  costra  defeuderent  ibrtissinie[que] 
T.  Pulione  (c)  . . .  e  (eo  /)  loco  prupugnantc: 
3,67,5;  —  constituunt  f  ijwi  (ipsi  hia  Np.; 
iis  Ciacc.)  locis  excedere:  1,61,2;  —  quas 
(legiones)  Narbone  circumquc  ea  loca  hie- 
mandi  causa  disposuerat ;  1,37,1;  —  pauluquo 


citra  (circa  0,  l  pr.)  eum  locum  aliis  com- 
prehensis  coUibus  munitiones  perfecerunt :  3, 46, 
6;  —  hostes  protinus  ex  eo  loco  ad  flumen 
Axonam  contenderunt :  119,3;  paulum  ex  eo 
loco  degreditur:  1,72,4;  postero  die  castra  ex 
eo  loco  mouent :  1 15, 1 ;  hanc  sibi  commodissi- 
mam  beUi  rationem  iudicauit,  uti  castra  ex  eo 
loco.  moueret  semperque  esset  in  itineriBus : 
3, 85, 2 ;  neque  prius  fugere  destiterunt  quam  ad 
flumen  Khenum  miUa  passuum  ex  eo  loco  cir- 
citer  quinque  \CC}  peruenerunt  (c) :  1 53, 1 ; 
quae  (naues)  ex_eo  loco  'a  milibus  passuum 
octo  uento  tenebantur:  IV  22, 4;  ab  his  (c)  co- 
gnoscit  non  longe  ex  eo  loco  oppidum  Cassi- 
ueUauni  abesse:  V21,2;  —  dies  circiter  XXV 
in  eo  loco  commoratus:  V7,3;  qui  (Corus) 
magnam  partem  omnis  temporis  in  his  (iis 
3c;  Fr.,  Db.)  locis  (Ji;  om.  x)  flare  consuenit: 
V7,3;  dum  (c)  haec  in  his  {A-'^;  Fr.,  Db.; 
iis  A'BJ1;  Fr.,  Db.;  hiis  Q)  locis  geruntur:  V 
22, 1 ;  dum  in  his  (iis  BM;  Fr.)  locis  Caesar 
.  .  .  moratur :  IV  22, 1 ;  acriter  in  eo  loco  pu- 
gnatnm  est :  II 10, 2 ;  neque  in  eo  loco  hostis 
est  uisus:  V8, 5;  t  Q.  Titurium  &abinum 

. .  .  in  VeneUos  (c),  Coriosolites  (e)  Lexobios- 
que  mittit,  qui  eam  manum  distinendam  curet: 
III  11,4;  ^  in  magno  impetu  maris  atque 

aperto  .  .  .  omnes  fere,  qui  eo  mari  uti  con- 
sueruut,  habent  uectigales :  III  8, 1 ;  ^  eius 
modi  u.  eins  luodi  p.  1004  V33,4;  V  29, 
5;  VI 34,  7;  1,79,4;  ^  quod  eas  quoque 

nationes  adire  et  regiones  cognoscere  uole- 
bat:  1117,1;  Crassum  .  .  .  in  Aquitaniam  pro- 
ficisci  iubet,  ne  ex  his  (ex  eis  /(';  ex  iis  /(*; 
exiguis  a')  nationibus  auxiUa  in  Galham  mit- 
tantur:  III  11,3;  ^  (ea  tota  nocte:  I  26, 

5  u.  p.  271  extr.;)  tantus  fuit  .  .  .  terror,  ut 
ea  Docte,  cum  C.  Volusenus  missus  cum  equi- 
tatu  ad  (c)  castra  uenisset,  fidem  non  faceret 
adesse  cum  incolumi  Caesarem  exercitu:  VI  41, 
2;  neque  uero  {Faern.;  eo  codd.)  tJim  remisso 
ac  langiudo  animo  quisquam  omnium  fuit,  qui 
ea  nocte  conquieuerit :  1,21,5;  ^  ex  omni 

(eo  add.  aefh-ik;  omni  ex  AV.;  Dt.)  numero, 
qui  fuit  circiter  milium  XL,  uix  DCCC  . . .  ad 
Vcrcingetorigem  perueneruut:  VII  28,5;  Nasi- 
diiuiae  naues  .  .  .  celeriter  .  .  pugna  excesse- 
runt  .  .  .;  itaque  e.x  eo  uuniero  unuiimi  nulla 
desiderata  est:  2, 7,2;  ^   cius  ordinis: 

1,3,1  M.  p.  2ofi  ordo;  ^'  certior  factus 

est  .  .  .  quartam  fere  \c)  parteui  citra  tluuieu 
Ararim  reliqunm  esse.  .  .  .  is  pagus  nppella- 
batur  Tigurinus:   112,2.4;  ^  eam  par- 

tem  (c):  152,2  «.  p.  258  pars;  alia  ex  parte 
oppidi   Adiatunnus  .  .  .  eru|;tiunem  fauere  co- 


315 


is  (2.  A.  a)) 


316 


natus  clamorc  ab  ea  parte  mimitionis  (c) 
sublato  .  .  .  repulsus:  III  22,  1.  4;  et  quo- 
tiens  (quo  Paul)  quaeque  cohors  procurre- 
rat  (e) ,  ab  ea  parte  niagnus  numerus  ho- 
stium  cadebat:  V34, 2;  interim  eam  partem 
nudari  necesse  erat  et  ab  latere  aperto  tela 
recipi  (recipere  [i):  V35,2;  missis  ad  eos  ab 
Otacilio  equitibus,  qui  eam  partem  orae  mari- 
timae  adseruabant,  circiter  CCCC:  3,28,6; 
uineis  eam  partem  castrorum  obtexit :  3,  54, 1 ; 
f,  parentes  suos  commendabant ,  si  quos  ex  eo 
(suo  af)  periculo  fortuna  seruare  potuisset: 
2,41,8;  Tf  Pompeius  eo  proelio  impera- 

tor  est  appellatus:  3,71,3;  sic  enim  Caesar 
existimabat,  eo  proelio  excellentissimam  uirtutem 
Crastini  fuisse:  3,99,2;  —  ex  eo  proelio  cir- 
citer  hominum  milia  CXXX  superfuerunt :  I 
26,5;  —  in  eo  proelio  ex  equitibus  nostris 
interficiuntur  quattuor  et  septuaginta:  IV  12, 3; 
in  eo  proelio  cum  graui  uulnere  esset  adfectus 
aquilifer  et  a  (CC)  uiribus  deficeretur,  conspi- 
catus  t  equites  nostros  .  .  .  inquit :  3, 64, 3 ;  in 
60  proelio  non  ampMus  CC  milites  desiderauit, 
sed  centurioues,  fortes  uiros,  circiter  XXX 
amisit :   3,  99, 1 ;  T[    ciues  Eomanos  eius 

prouinciae  sibi  .  .  .  tritici  *modium  CXX 
milia  polliceri  coegit :  2, 18, 4 ;  erat  edictum 
Pompei  nomine  Amphipoli  propositum,  uti 
omnes  eius  prouiuciae  iuniores  .  .  .  iurandi 
causa  conuenirent:  3,  102,2;  T[  regiones: 

III  7, 1  u.  nationes ;  huius  est  ciuitatis  longe 
amplissima  auctoritas  omnis  orae  maritimae 
regionum  earum :  III  8,  1 ;  auxilia  ex  Bri- 
tanniii,  qiiae  contra  eas  regiones  posita  est, 
arcessunt  {haec  omnia  desunt  in  fi) :  III 9, 
10;  interim  Trinobantes ,  prope  firmissima 
earum  regionum  ciuitas,  .  .  .  legatos  ad  Cae- 
sarem  mittunt:  V  20,1;  omnem  agrum  Picenum 
percurrit.  cunctae  eariim  regionum  praefecturae 
libentissimis  animis  eum  recipiunt  exercitumque 
eius  omnibus  rebus  iuuant:  1,15,1;  qui  erant 
pabulandi  aut  frumentandi  causa  progressi,  hos 
leuis  armaturae  Lusitani  peritique  earum  regio- 
num  caetrati  citerioris  Hispaniae  cousectaban- 
tur:  1,48,7;  prius  ad  contineutem  uisus  (c) 
est  Caesar  quam  de  eius  aduentu  fama  omnino 
in  eas  regiones  perferretur:  3,7,3;  sicuti  mari 
portibusque  Caesarem  probibebat,  ita  ipse  omni 
terra  earum  regionum  probibebatur:  3,15,1; 
cuius  prouinciae  ab  ea  parte,  quae  Mbera  appel- 
labatur,  Menedemus,  princeps  earum  regionum, 
missus  legatus  omnium  suorum  excellens  stu- 
dium  profitebatur:  3,34,4;  ignorans  eius  con- 
silium  ,  quod  diuerso  ab  ea  regione  itinere  pro- 
fectum  uidebat:  3,41,4;  f  pollicitusque 


estsibieam  rem  curae  futuram:  133, 1;  secun- 
dum  ea  multae  res  eum  hortabantur,  quare  sibi 
eam  rem  cogitandam  et  suscipiendam  putaret: 
I  33, 2 ;  ob  easque  res  ex  Mtteris  Caesaris  die- 
rum  (c)  quindecim  supplicatio  decreta  est,  quod 
ante  id  tempus  accidit  nulli:  1135,4;  M.  Mar- 
cellus,  ingressus  in  eam  orationem  non  oportere 
ante  de  ea  re  ad  senatum  referri  quam  dilectus 
tota  Italia  habiti  .  .  .  essent:   1,2,2;  t 

colUs  nascebatur  .  .  .  ab  superiore  parte  sil- 
uestris  ....  intra  eas  siluas  hostes  in  occulto 
sese  continebant:  1118,(2.)  3;  t  Heluetii  ea 
spe  deiecti  nauibus  iunctis  .  .  .  si  perrumpere 
possent  conati:  18,4;  amicitiam  populi  Romani 
sibi  ornamento  et  praesidio,  non  detrimento 
esse  oportere,  t  idque  se  hac  {AQ'^;  ea  BM; 
edd.)   spe  petisse:  144,5;  1  quantoque 

eius  {del.  Kocli)  amplius  processerat  tem- 
pori3,  tanto  erant  alaeriores  ad  custodias:  3, 
25,2; —  eo  ipso  tempore  ...  all.iti:  3,101,3 
u.  p.  30!)  b)  k);  (tribuni)  post  tergum  hostium  le- 
gionem  ostenderunt.  ne  eo  quidem  tempore  quis- 
quam  loco  cessit:  VII 62,  (6.)  7;  ne  iis  (his  a; 
Schn.)  quidem  eo  tempore,  qui  quieti  (qui  eo 
temp.  pacati  p;  qui  om.  AB^)  uiderentur,  suam 
salutem  recte  committi  uidebat:  VII  6,4;  dicitur 
eo  tempore  glorians  apud  suos  Pompeius  dixisse: 
3,45,6;  (erat  eodem  ([i;  eo  a)  tempore  et  ma- 
teriari  et  frumentari  et  tantas  munitiones  fieri 
{CC)  necesse:  VII  73,1;)  is  eo  tempore  erat 
Kauennae  exspectabatque  suis  lenissimis  (c) 
postulatis  responsa:  1,5,5;  Pompeius  erat  eo 
tempore  in  Candauia  iterque  ex  Macedonia  in 
hiberna  .  .  .  habebat:  3,11,2;  Caesar  eo  tem- 
pore  cum  legione  una  profectus  ad  ...  rem 
frumeutariam  espediendam  .  .  .  erat  ad  Buthro- 
tum:  3,16,1;  erat  eo  tempore  Antonius  Brun- 
disii:  3,24,1;  proeMo  decertare  .  .  .,  quod  eo 
tempore  statuerat  (e)  non  esse  faciendum : .  3, 
44, 1 ;  primumque  eo  tempore  Galli  castra  mu- 
nire  instituerunt  {u.  CC) :  VII 30, 4 ;  qui  eo 
tempore  principatum  in  ciuitate  obtinebat:  13, 
5;  ne  singulari  quidem  {c)  umquam  homini  eo 
tempore  anni  semitae  patuerant:  VII  8,3;  cele- 
riterque  saltus  Pyrenaeos  occupari  iubet,  qui 
eo  tempore  ab  L.  Afranio  legato  praesidiis  tene- 
bantur:  1,37,1;  —  nulla  fuit  ciuitas,  quin  ad 
id  tempus  partem  senatus  Cordubam  (c) 
mitteret:  2,19,2;  u.  praeterea  acl  p.  122  B. 
(5  loc);  —  ante  id  tempus  u.  aiite  p.  277 
B.  (4  loc);  —  Caesar  ex  eo  tempore,  dum 
ad  flumen  Varum  ueniatur,  se  frumentum  da- 
turum  pollicetur:  1,87,1;  —  neque  post  id 
tempus  umquam  summis  nobiscum  copiis 
hostes  conteuderunt:  V17, 5;  1  Caesar 


317 


i8  (2.  A.  a)  et  b)) 


318 


primis  (a  tribus  primis  l;  tribus  primis  A^; 
Ald.)  diebus  castra  magnis  operibus  munire  .  .  . 
reliquasque  copias  exspectare  instituit.  eo  (eo- 
dem  a')  triduo  legio  VIII.  ad  eum  uenit 
cohorte.sque  ex  nouis  Galliae  dilectibus  XXII 
equitesque  ab  rege  Norico  circiter  CCC:  1,18, 
4.  5;  (rfe  uerbis  eo  triduo  «  Fr.  Dlatx,  Pr.  Offen- 
bury  ISGl;)  \  postero  die  omnibus  eius 

uici  aedificii.s  incensis  in  prouineiam  reuerti 
contendit:  1116,4. 

1))  siiie  subst. ;  a)  siiig:. :  quod  si  quid  ei 
(fratri)  a  Caesare  grauius  accidisset,  cum  ipse 
eum  locuni  aniicitiae  .ipud  cum  teneret,  nemi- 
nem  oxistimaturum  non  sua  uoluntate  factum : 
120,4;  tis  =  Caesar:  113,2;  22,2;  34,1; 

41,2  «<.  p.  283;  53,8;  1114,1  u.  p.  284;  1, 
8, 1 ;  GO,  1. 4  ti.  p.  287;  is  =  Dumnorix :  119, 1. 
2  u.  p.  291;  =  Pompeius:   1,9,1  u.  p.  29J. 

fj)  phif.:  eorum  (eius  Ciacc;  dcl.  Kraff.;  u. 
CC)  uiia  pars,  quam  Gallos  obtinere  dictum 
est,  initium  capit  a  fhimine  Kbodano,  contine- 
tur  .  .  .:  1 1,  5;  Caesari  cum  id  nuntiatum  esset, 
cos  per  prouinciam  nostram  iter  faccre  conari, 
maturat  ab  urbe  proficisci:  17,1;  ita  sine  ullo 
periculo  tantam  eorum  multitudincm  nostri 
interfecerunt ,  quantum  fuit  diei  spatium:  II 
11,  (j;  Caesar  honoris  Diuiciaci  atque  llaeduo- 
rum  causa  sese  eos  in  fidem  rccepturum  et 
conseruaturum  dixit:  1115,1;  no.stri  celeriter 
arma  ccperunt  eosque  in  siluas  reppulerunt: 
11128,4;  itaque  uastatis  omnibus  eorum  agris, 
uicis  aedificiisque  incensis  Caesar  (c)  exercitum 
reduxit(c):  11129,3;  Sucborum  gens  est  longe 
maxima  .  .  .  .  lii  ccntum  [lagos  habere  dicun- 
tur  ....  sed  priuati  ac  sei^arati  agii  apud  cos 
nihil  est:  IV1,3. 4. 7;  (quiu  etiam  iumeutis 
.  .  .  IGermanij  importatis  non  utuntur,  sed 
quae  sunt  apud  eos  nata  .  .  .,  haec  cotidiana 
exercitatione  suinmi  ut  sint  laboris  efficiunt: 
IV 2, 2;  neque  eorum  moribus  turpius  quic- 
quam  aut  inertius  habetur  quam  epliippiis  (c) 
iiti:  IV  2,  4;  est  .  .  hoc  Gallicae  consuetudiiiis, 
uti  ...  cogant  ....  his  rumoribus  (c)  .  .  . 
pcniioti  de  summis  saepe  (c)  rebus  consilia 
iricunt,  quorura  eos  in  (c)  uestigio  paeniterc 
iiecesse  eat,  cum  incertis  rumoribus  (c)  ser- 
uiaiit  et  plcrique  ad  uoluntatem  eorum  ficta 
rcsporidcant:  IV5,  2. 3;  cognouerat  enim  ma- 
giiam  partcm  cquilatus  ab  iis  (his  mW.,-  Sclin., 
llubl.)  arK)U()t  (liebus  anto  .  .  .  trans  Mosiim 
miHsaiii:  IV  9, 3;  ut  tridui  mora  intcrposila 
cquitcs  eorum,  qui  abcssciit,  reuertcroiitur:  IV 
11,'!;  miignum  iis  (liis  ii^fi;  Iiiis  Q)  uumcrum 
olisidum  impcrat:  IV  22,  2;  quibus  adductis 
cos    iii    lidciM    rcccjiit   (c) :   IV  22, 3;    huius  cst 


longitudo  lateris ,  ut  fert  illorum  (eorum  fert 
fj)  opinio,  septingentorum  milium:  V  13,  5; 
14, 1  u.  p.  310  fi)  ex  iis  omnibus;  28,  2  u. 
p.  275  bb)  consilium;  hostes,  postea  quam  ex 
nocturno  fremitu  uigiliisque  de  profectione  eo- 
rum  (eius  fi)  senserunt,  .  .  .  exspectabant :  V 
32,1;  quo  praecepto  ab  iis  (his  fl)  diligen- 
tis.sime  obseruato  .  .  .  hostes  uelocissime  refugie- 
bant:  V35, 1;  VI  9, 1.  2  u.  p.  27S  Germaui;  in 
omnibus  ciuitatibus  .  .  .  factiones  sunt  earum- 
que  factionum  principes  (c)  sunt,  qui  summam 
auctoritatcm  eorum  iudicio  habere  existiman- 
tur:  VI  11,3;  ad  eos  (c)  (druides)  magnus  adu- 
lescentium  numcrus  diseiplinae  causa  concurrit, 
magnoque  hi  sunt  apud  eos  houore :  VI  13,4; 
haec  poena  apud  eos  est  grauissima:  VI13,  t>; 
13, 8  u.  p.  266  druides ;  ac  paulo  supra  hanc 
memoriam  serui  et  clientes,  quos  ab  iis  (/(;  hiis 
a;  his  a;  Aim.;  Schn.,  Hold.)  dilectos  esse  con- 
stabat,  iustis  fuucbribus  (c)  confectis  una  cre- 
mabantur:  VI  19,4;  agri  culturae  non  studeut, 
maiorquc  pars  eorum  uictus  in  lacte,  caseo  (c), 
carne  consistit :  VI  22, 1 ;  qui  quacumque  (c)  de 
causa  ad  eos  uenerunt,  ab  iuiuria  prohibeiit:  VI 
23,9;  ut  iure  iurando  ac  iide  sanciatur  petunt 
conlatis  militaribus  signis,  quo  (c)  more  eorum 
grauissima  (c)  caerimonia  (c)  continetur  (c) : 
VII  2,2;  Fabium  discessu  eorum  duabus  rclictis 
portis  olistruere  ceteras:  VII 41, 4;  uuiuersis 
ciuitatibus,  quac  Oceanum  attinguut  quaeque 
eorum  cousuetudine  Aremoricae  appellantur: 
VII 75, 4 ;  Mandubii ,  qui  eos  oppido  recepe- 
rant,  .  .  .  exire  coguntur:  VII  78,3;  concur- 
runt  (concurritur  (i)  his  auxiliis  uisis ;  fit  (c) 
gratulatio  iuter  eos,  atque  omniuni  animi  ad 
laetitiani  excit.antur:  VII  79,3;  hacc  dum  inter 
cos  aguntur,  Domitius  nauibus  Massiliam  per- 
uenit  atque  ab  iis  {h;  his  Oafl)  receptus  urbi 
praelicitur;  summa  ei  belli  administrandi  per- 
mittitur.  eius  .  .  .:  1,30,1;  his  eos  suppliciis 
(c)  male  (c)  haberi  (c)  Caesar  .  .  .  quam 
proelio  decertare  malebat:  1,81,5;  conatur 
tauicn  eos  uallo  fossaque  circummunire.  ut 
quam  maximc  rcpentinas  eorum  cruptioncs  dc- 
morctur;  quo  neccssario  descensuros  existimabat. 
illi  .  .  .:  1,81,5;  res  huc  deducitur,  ut  ei,  qui 
habeaiit  domicilium  aut  possessionem  iu  Hi- 
spauia  (c) ,  statim ,  reliqui  ad  Varum  flumen 
(limittantur;  iio  quid  eis  (no  cui  de  his  O) 
noccatur  ncu  iiuis  inuitus  sacrameiitum  (c) 
diccrc  cogatur  a  Cacsaie  cauctur:  1,8(5,3.4; 
addit  ctiam,  ut  *quac  quisque  corum  in  bello 
amiserit  .  .  .  *restituaiitur:  1,,S7,1;  adpulsisque 
Jlessanam  uauilius  atquc  iiidc  proplcr  repcu- 
tiniim  tcrrorcm  piiiicipum  ac  scnatus  fuga  facta 


319 


is  (2.  A.  b)  -  2.  B.) 


320 


ex  naualibns  eoram  unam  deducit :  2, 3, 2 ;  suos 
cohortatus,  quos  iutegros  superauissent ,  ut 
uictos  contemnerent ,  plenus  spei  bonae  atque 
animi  aduersus  eos  (eas  Uhl)  proficiscitur:  2, 
5,  2 ;  quae  res  eorum  perterritos  animos  confir- 
uiauit:  2,36,3;  in  prosima  Octauii  castra  in- 
ruperunt  .  .  .  omnibusque  eos  castris  expule- 
runt  et  magno  numero  interfecto  reliquos  .  '.  . 
in  naues  confugere  coegerunt:  3,9,7;  h.is  (naues) 
.  .  .  Otacilius  (c)  .  .  .  expugnare  parabat;  simul 
de  deditione  eorum  agebat  et  incolumitatem 
deditis  pollicebatur :  3,28,2;  libenter  etiam  ex 
perfugis  cognoscebant  equos  eorum  tolerari,  reli- 
qua  uero  iumenta  interisse,  uti  autem  ipsos 
.  .  .:  3,49,3;  magnaque  inter  eos  in  consilio 
fuit  controuersia:  3,82,5;  tibi  minus  commode 
consulueris,  si  non  fortunae  obsecutus  uide- 
beris,  .  .  .  nec  causam  secutus  —  eadem  enim 
tum  fuit,  cum  ab  eorum  consiliis  abesse  te 
debere  iudicasti:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  B,  1. 

B.  in  oratioue  obliqua  pronomcn  is  respou- 
det  pronoraini  secundae  personae  orationis 
rectae  (=  tu,  tuus,  uos,  uester):  sibi  esse  in 
animo  sine  ullo  maleficio  iter  per  prouinciam 
facere  .  .  .;  rogare,  iit  eius  uoluntate  id  sibi 
facere  liceat:  17,3;  cum  ea  ita  sint,  t.amen,  si 
obsides  ab  iis  (his  Caf)  sibi  dentur,  .  .  .  sese 
cum  iis  (his  af)  pacem  esse  facturum :  114,6; 
eos  accusat,  quod  .  .  .  tam  propinquis  hostibus 
ab  iis  (liis  AQCa)  non  subleuetur,  praesertim 
cum  magna  ex  parte  eorum  precibus  adductus 
bellum  susceperit :  1 16, 6 ;  X9,bu.  p.  291  sq.  Diui- 
ciacus;  tanti  eius  apud  se  gratiam  esse  osten- 
dit,  uti  et  rei  publicae  iniuriam  et  suiim  dolo- 
rem  eius  uoluntati  ac  precibus  condonet :  1 20, 
5;  fratrem  adhibet;  quae  in  eo  reprehendat 
ostendit :  I  20,  6 ;  (Caesar)  obsides ,  arma ,  ser- 
uos ,  qui  ad  eos  perfugissent ,  poposcit :  I  27, 
3 ;  30, 4  u.  p.  283  Caesar ;  ad  Caesarem  reuer- 
terunt  petieruntque,  uti  sibi  secreto  [in  occulto] 
de  sua  omniumque  salute  cum  eo  agere  liceret : 
131,1;  34,1  u.  p.  282  Ariouistus;  34,2  u. 
p.  283  Caesar;  haec  esse,  quae  ab  eo  postu- 
laret:  135,2;  obsides  .  ..  redderet  Sequanisque 
permitteret,  ut,  quos  ilU  haberent,  uoluntate 
eius  reddere  illis  liceret :  1 35, 3 ;  si  [id]  ita  fecis- 
set,  sibi  populoque  Romano  perpetuam  gratiam 
atque  amicitiam  cum  eo  futuram :  1 35,  4 ;  pete- 
bat,  ut  eius  uoluntate  discedere  liceret:  139,3; 
ut  quam  primum  intellegere  posset,  utrum 
apud  eos  pudor  atque  officium  an  timor  plus 
(c>  ualeret:  I  40,  14;  42,  4;  44,  10—13;  47, 
1;  1113,2  u.  p.  284;  1131,2.3  u.  p.  280  Ro- 
mani;  se  magis  consuetudine  (CC)  sua  qu.im 
merito  eorum   ciuitatem  conseruaturum :  II  32, 


1;  IV^  7,  4  u.  p.  280  Romani;  sibi  nullam 
cum  iis  (h;  is  a;  his  a;  edd.)  amicitiam 
esse  posse ,  si :  IV  8, 1 ;  huc  postero  die  quam 
frequentissimi  conuenirent,  ut  de  eorum  po- 
stulatis  cognosceret:  IV  11, 5;  15,5  tt.  p.  284; 
16,  7  u.  p.  253  exercitus;  23,  5  u.p.  290  aa)  legati 
tribunique;  V  3, 6  e<  7 ;  20, 2  u.  p.  285;  V  11,  4  u. 
p.292  sq.  Labienus;  quorum  alter  milia  passuum 
circiter  quinquaginta ,  alter  paulo  araplius  ab 
iis  (ab  iis  om.  p)  absit:  V27, 9;  [leuitate 
armorum  et  cotidiana  exercitatione  niliil  iis  (his 
a ;  ex  his  p)  noceri  posse :  V  34, 4 ;]  errare  eos 
dicunt,  si  quicqu.am  .  .  .  praesidii  sperent:  V 
41,5;  perscribit  in  litteris  hostes  ab  se  disces- 
sisse  omnemque  ad  eum  multitudinem  conuer- 
tisse:  V49, 3;  quod  beneficio  deorum  immor- 
talium  et  uirtute  eorum  expiato  incommodo 
neque  hostibus  diutina  laetitia  (c)  neque  ipsis 
longior  dolor  relinquatur:  V  52,  6;  (ab  Cn. 
Pompeio  proconsule  petit,  quoniam  .  .  .  re- 
maneret  (c),  quos  ex  Cisalpina  Gallia  consul 
{Ciacc.;  Hold.,  Dt.^;  consulis  X;  relt.  edd.;  con- 
sul  is  Rubenius)  sacramento  rogauisset,  ad 
signa  conuenire  .  .  .  iuberet:  VII,  2;)  monet, 
ut  igues  in  castris  fieri  prohibeat,  ne  qua  eius 
aduentus  procul  significatio  fiat :  VI  29,  5 ;  32, 
1.2  u.  p.  300  6)  oa);  quos  (milites)  cum  .  . 
paratos  uideat  .  .  . ,  summae  se  iniquitatis  con- 
demnari  debere,  nisi  eorum  uitam  sua  (c) 
*laude  habeat  cariorem:  VII  19,  5;  20,  1  u. 
p.  297  extr.;  interea  aequum  esse  ab  iis  (fi; 
hls  a;  Sehn.)  communis  salutis  causa  impetrari, 
ut  castra  munire  instituerent:  VII  29, 7;  id  ne 
accidat,  positum  in  eius  diligentia  atque  aucto- 
ritate:  VII  32, 5;  43, 1  u.  p.  279  Haedui ;  quanto 
opere  eorum  animi  magnitudinem  admiraretur, 
quos  (Ji;  quod  a)  non  castrorum  munitiones, 
non  altitudo  montis,  non  murus  oppidi  tardare 
potuisset,  tanto  opere  licentiam  adrogantiam- 
que  reprehendere :  VII  52, 3;  habere  se  a  Pom- 
peio  ad  eimi  priuati  (c)  officii  mandata  de- 
monstrat:  1,8,2;  13,5  u.  p.  27G  Auximates; 
legatosque  ex  suo  numero  ad  Caesarem  mit- 
tunt:  sese  paratos  esse  .  .  .  L.  Domitium 
uiuum  eius  potestati  (in  eius  potestatem  Okl) 
tradere:  1,20,5;  hos  omnes  productos  a  con- 
tumeliis  militum  conuiciisque  prohibet;  pauca 
apud  eos  loquitur,  quod  sibi  a  parte  (aperte 
Oael)  eorum  gratia  relata  non  sit  pro  suis  in 
eos  maximis  beneficiis:  1,23,3;  (cognoscit)  prae- 
missos  etiam  legatos  Srassilienscs  domum,  no- 
biles  adulescentes ,  quos  .  .  .  Pompeius  erat  ad- 
hort.atus,  ne  noua  Caesaris  officia  ueterum  suo- 
rum  beneficiorum  in  eos  memoriam  expellereut: 
1,34,3;  cum  his  (c)  agit,  ne  initium  inferendi 


321 


is  (3.  B.  -  3.  A.  a)  aa)  a)  y.y.)  «)) 


322 


belli  *a  Massiliensibus  oriatur;  debere  eos  Ita- 
liae  totius  auctoritatem  sequi  potius  quam  unius 
hominis  uoluntati  obteniperare:  1,  35, 1;  primura 
agunt  gratias  omnes  omnibus,  quod  sibi  per- 
territis  pridie  pepercissent:  eorum  se  beneficio 
uiuere:  1,74,2;  dimisso  consilio  contionem  ad- 
uocat  militum.  commemorat ,  quo  sit  eorum 
usus  studio  ad  Corfinium  Caesar,  ut  magnam 
partem  Italiae  beneficio  atque  auctoritate  eorum 
suam  fecerit.  uos  enim  .  .  . :  2, 32, 1 ;  42,  3  u. 
p.  290  extr.;  44,2  u.  p.  292  luba;  3,13,3  u. 
p.294  Pompeius;  3,17,3  u.  p.  305  66);  3,82,5 
u.  p.  295 :  nuntiosque  dimissos  ad  eos,  qui  se  ex 
fuga  in  finitimas  ciuitatcs  recepisse  dicerentur, 
ne  Antiochiam  adirent;  id  (c)  si  fecissent, 
magno  eorum  capitis  periculo  futurum:  3,102,6. 

C.  pron.  is  locum  uidetur  obtincre  prono- 
minis  rcflexiui  (=  ego,  nos,  noster  oratlo- 
nis  rectae.)  Cf.  Kitt,  Pr.  Braunsberg  1875 
p.  .V— .'/.) 

persuadent  .  .  .  finitimis ,  uti  eodem  usi 
consilio  oppidis  suis  uicisque  exustis  una 
cum  iis  (liis  A';  Hotd.)  proficiscantur:  15,4; 
Allobrogibus  sese  uel  persuasuros  .  .  .  existi- 
mabant  uel  ui  coacturos,  ut  per  suos  fines  eos 
ire  patcrentur:  16,3;  ita  se  omni  tempore  de 
populo  Romano  meritos  esse ,  ut  paene  in  con- 
spectu  exercitus  nostri  agri  uastari,  lilieri  eorum 
(orum  ^l)  iu  seruitutem  abduci  .  .  .  non  debu- 
erint:  111,3;  num  etiam  recentium  iniuriarum, 
quod  eo  inuito  iter  per  prouinciam  per  uim 
temptassent,  .  .  .  memoriam  deponere  posse 
(c)?  1 14,3;  (ueniebant)  Haedui  questum,  quod 
Harudes  .  .  .  fines  eorum  popularentur :  137, 
2;  (non  se  liostem  uereri,  sed  .  .  .  maguitu- 
dineni  siluarum,  quae  intcrcederent  inter  ipsos 
atque  Ariouistum  (quae  inter  eos  atque  ario- 
uistum  intercederent  JS-p), .  . .  timere  dicebant : 
139,6;)  uelle  se  de  iis  (c)  rebus,  quae  inter 
eos  agi  coeptae  nequc  perfectae  essent,  agere 
cum  eo:  I  47,  1 ;  quod  uererentur,  ne  omni  pa- 
cata  Oallia  ad  eos  exercitus  uoster  addueeretur: 
II  1,2;  commealus  ab  Keniis  .  .  .  ut  sine  ijcri- 
culo  ad  eum  jjortari  possent  (c)  efficiebat:  II 
5,  5 ;  (ijuod  liis  (c)  rebus  relanguescere  animos 
(eorum  aild.  a;  Schn.,  Fr.,  Db.;  om.  [i)  ct 
(c)  remitti  uirtutem  (c)  existimarent  (Neruii): 
1115,4;)  1117,4  M.  p.  2S0  Neruii;  sese  .  .  . 
plurimum  ei  confiteri  debere,  quod  .  . .  stipendio 
libcratuH  esset  .  .  .,  (luodque  ei  et  (c)  filius  et 
fratris  filius  u  (r)  Caesaro  remissi  (c)  esscut: 
V27,2;  VI  2!),  5  u.  3.  B.;  in  primis  rationera 
esHe  luibendarn  dicunt,  prius  quam  eorum  clan- 
dcstina  consiliit  cirerHntur,  ut:  VII  1,6;  4;),  1 
«.   p.  27!)    Hiiedui;    (74,1    u.  p.  2Sa  Cnesnr;) 

Luxic,  Cuuuar.     11. 


timere  Caesarem  ereptis  (c)  ab  eo  duabus  le- 
gionibus,  ne  ad  eius  periculum  reseruare  et 
retinere  eas  ad  urbera  Pompeius  uideretur:  1, 
2,3;  neque  exspectant,  .  .  .  ut  de  eorum  im- 
perio  ad  populum  feratur:  1,6,6;  quorum  alter 
agros  Volcarum  Arecomicorum  .  .  .  publice  iis 
(is  a;  his  Ofhl)  concesserit:  1,35,4;  (loquun- 
tur  .  .  .  cum  .  .  .  legatis  .  .  .:  uelle  se  de  ma- 
ximis  rebus  cum  Caesare  loqui,  si  sibi  {recc; 
sibi  eius  Ohl ;  ei  o;  eis  Np.;  om.  f)  facultas 
detur:  3,15,6;)  tirones  .  .  .  iure  iurando  ac- 
cepto  nihil  iis  (his  codd.)  nocituros  hostes  se 
Otacilio  dediderunt:  3,28,4;  ignesque  fieri  pro- 
hibuit,  quo  occultior  esset  eius  aduentus:  3,30, 
5;  paruoque  spatio  intermisso,  ut  .  .  .  quam 
serissime  (c)  eius  profectio  cognosceretur,  con- 
claraari  iussit:  3,75,2. 

3.  pertinet  ad  ea,  quae  seqnuiitur;  A.  se- 
quitur  euuutiutum  relatiuuin;  a)  is  .  .  .  qui; 
aa)  pronomiui  is  uou  additur  adieetiuum;  a) 
prouomiua  is  .  .  .  qui  rolerenda  suut  ad 
certa  substautiua,  quae  aa)  adduutur;  31)  sin- 
gula:  tantae  multitudinis  aditu  (c)  perterriti  ex 
iis  (his  X;  Schn.,  Hld.)  aedificiis,  quae  trans 
flumen  habuerant,  demigrauerunt:  1V4, 3;  ^ 
partim  cum  iis  (his  X;  Schn.,  Eld.)  quae  (par- 
tim  sumptis  quae  Hug)  retinueraut  et  celaue- 
rant  armis,  partim  scutis  ex  cortice  factis  .  .  . 
eruptionera    fecerunt:   1133,2;  ^  ad  ea 

{om.  o')  castra,  quae  supra  demonstrauimus, 
contendit:  VII  83, 8;  \  id  eane  de  causa, 

quam  legatis  pronuntiarunt  {pr.  edd.;  pronun- 
tiarint  a;  pronuutiauerint  fi),  an  perfidia  ad- 
ducli  feceriut,  .  .  .  non  uidetur  pro  certo  esse 
poneudura  (c):  VII  5,6;  \  et  iis  ( his  corf</.) 
c e u  t  u ri o n  i b  u  s ,  quos  in  statione  ad  praetoriam 
portam  (c)  posuerat,  .  .  .  tuemiui,  inquit,  ca- 
stra :  3, 94,  6 ;  t  mittuntur  etiam  ad  eas 

ciuitates  legati,  quae  sunt  citerioris  Hispa- 
niae  tiuitimae  Aquitauiae:  11123,3;  magnas 
Gallorum  copias  earum  ciuitatum ,  quae  Are- 
moricae  (c)  appellautur,  oppugnandi  sui  causa 
conuenisse:  V53, 6;  traus  Kheuum  in  Oer- 
maniara  mittit  ad  eas  ciuitates,  quas  superiori- 
bus  aimis  pacauerat,  equitesque  ab  his  arcessit : 
VII  65, 4;  LX  milia  ex  onini  numero  deligunt 
earum  ciuitatum  (c),  quae  miuximam  uirtutis 
opiuiouem  habebaiit:  VII 83, 4;  ut  ...  supe- 
riorcs  .  .  haberentur.  Caesar  iis  ciuitatibus  (ha- 
bereutur  caesaris  ciuit.  af),  quae  ad  eius  ami- 
citiam  accesseraut,  .  .  .  pecus  imperabut:  1, 
52,  (3.)  4;  K  illi,  ut  erat  imperntum,  deuectis 
(Paul;  cductis  codd.;  edd.)  iis  (hiis  Q;  is  li^; 
IIII  [i;  Schii.)  cohortibus,  quiie  praesidio 
castris  relictae  intritae  (c)  ab  hibore  crant,   et 

21 


323 


is  (3.  A.  a)  aa)  a)  aa)  9t)) 


334 


longiore  itinere  circumductis  .  .  .  celeriter  ad 
eas  quas  diximus  munitiones  peruenerunt:  III 
26,2;  duplicatoque  earum  cohortium  numero, 
quas  cum  Q.  Titurio  amiserat,  .  .  .  docuit:  VI 
1, 4 ;  cousequuntur  (e)  hunc  centuriones  eius 
cohortis,  quae  in  statione  erat:  VI  38,3;  seque 
in  castra  recipiunt  et  ab  iis  (1  det.;  his  O*) 
cohordbus ,  quae  erant  in  statione  (c)  ad  por- 
tas,  defenduntur:  1,75,3;  neque  uero  Caesarem 
fefellit,  quin  ab  iis  <his  codd.)  cohortibus,  quae 
contra  equitatum  in  quarta  acie  conlocatae 
essent,  initium  uictoriae  oriretur  (c):  3,94,3; 
1  ea  condicione.  quae  a  Caesare  ferretur,  se 
usuros  ostendebant:  IV 11, 3;  1  at  ii  (c), 

qui  in  iugo  coustiterant  (c) ,  .  .  .  neque  in  eo 
quod  probauerant  consilio  permanere  .  .  . 
neque  .  .  .  celeritatem  .  .  .  imitari  potuerunt 
(c) :  VI  40,  6 ;  t  neque  ipsos   in  his  (iis 

ed.  pr. ;  Fr.,  Db.)  contentionibus,  quas 
Haedui  secum  .  .  .  habuissent,  auxilio  populi 
Romani   usos   esse:    I  44,  9;  1   II    tigna 

transuersa  iniecerunt  .  .  . ,  quibus  suspende- 
rent  (-erunt  af)  eam  contignationem, 
quae  turri  tegimento  esset  futura :  2, 9, 2 ;  f 
erat  in  oppido  ( -dum  Nahl )  multitudo  in- 
solena  belli  .  .  .,  conuentus  is  (Grut.;  si 
codd.;  del.  Paul),  qui  ex  uariis  generibus  con- 
staret,  terror  ex  superioribus  proeliis  magnus: 
2,36,1;  t  cum  iis  (liis  p;  Sclin.)  copiis, 

quas  a  Caesare  acceperat,  .  .  .  peruenit:  III 17, 
1;  ut  .  .  .  abductum  illum  a  mari  atque  ab  iis 
(his  codd.)  copiis,  quas  Dyrrachii  comparaue- 
rat,  [frumento  ac  commeatu]  abstractum  .  .  . 
secum    deeertare  cogeret:  3,78,3;  t  ubi 

ea  dies,  quam  constituerat  cum  legatis,  uenit: 
18,3;  t  (erant  hae  (AQ[i;  heae  BM;  eae 

Fr.,  Db.)  difficultates  belli  gerendi,  quas 
supra  osteudimus :  III  10, 1 ;)  t  Labiennm 

.  .  .  cum  duabus  legionibus  et  liis  (X;  Schn., 
Hold.;  iis  recc:  rell.  edd.)  ducibus,  qui  iter 
cognouerant,  ..  .  ascendere  iubet:  121,2;  t 
cum  id  non  impetrassent,  petebant,  uti  ad  eos 
equites,  qui  agmen  antecessissent,  praemitte- 
ret  eosque  pugna  prohiberet:  IV  11,2;  2,42,5 
u.  p.  S30  ;  t  sed  eos  exercitus,  quos 

contra  se  multos  iam  annos  aluerint,  uelle 
dimitti:  1,85,5;  t  neque  iam  longe  abesse 

ab  iis  (his  eodd.;  Sehn.,  Hold.)  quos  miserat 
exploratoribus  .  .  .  cognouit:  115,4;  t 

60  autem  frumento,  quod  flumine  Arare 
nauibus  subuexerat,  propterea  uti  minus  po- 
terat,  quod:  116,3;  t  sescentas  eius  ge- 

neris,  cuius  supra  demonstrauimus,  naues  .  .  . 
inuenit  instructas:  V2, 2;  t  imperio  populi 

Romani   (eum)  .  .  .  etiam   de  ea  quam  habeat 


gratia  desperare:  118,9;  t  ea  quae  se- 

cuta  est  hieme,  qui  fuit  annus  Cn.  (c)  Pom- 
peio,  M.  (c)  Crasso  consulibus,  Vsipetes  .  .  . 
transierunt :   I V  1 , 1 ;  t  in  omni   Gallia 

eorum  hominum,  qui  aliquo  (c)  sunt  numero 
atque  honore,  genera  sunt  duo:  VI13, 1;  t 
iis  (his  A;  hiis  Qa^)  impedimentis ,  quae 
secum  agere  ac  portare  non  poterant,  citra 
flumen  Rhenum  depositis :  II 29,  4 ;  t  "e 

.  .  .  ulciscendi  Romanos  pro  iis  (his  X;  Sehn., 
Hld.)  quas  acceperint  (acceperant  af)  iniu- 
riis  occasionem  dimittant:  V38, 2;  t  ea 

autem  quae  diximus  interualla  grandibus  in 
fronte  (c)  saxis  efferciuntur  yc):  VII  23, 2;  t 
interea  ea  legione,  quam  secum  habebat, 
militibusque,  qui  ex  prouincia  conuenerant,  .  .  . 
murum  .  .  .  fossamque  perducit:  18,1;  Labie- 
num  .  .  cum  iis  (BM;  om.  [i;  hiis  Q^;  his 
AQ'^;  Schn.)  legionibus,  quas  ex  Britannia 
reduxerat,  in  Morinos  .  .  .  misit:  IV38, 1;  La- 
bieno  scribit,  ut  quam  plurimas  possit  (c)  iis  (his 
A-;  hiis  B^a)  legionibus,  quae  sint  (Procksch; 
sunt  codd.;  edd.)  apud  eum,  naues  instituat: 
Vll,4;  quam  (CC)  ad  (c)  diem  ei  legioni, 
quae  in  praesidio  relinquebatur,  deberi  frumen- 
tum  (e)  sciebat:  VI 33, 4;  quod  abiuncto  (c) 
Labieno  atque  iis  (hiis  B-Q'';  his  a)  legionibus, 
quas  una  niiserat,  uehementer  timebat:  VII 
56,2;  uti  ...  Varro  cum  iis  (hiis  b;  is  a(?); 
his  Ox)  quas  habebat  legionibus  omnem  ulte- 
riorem  Hispaniam  tueatur:  1,38,2;  legionesque 
eas  transduxerat  (c)  Curio,  quas  (Aldus;  quas 
curio  X,)  superioribus  temporibus  Corfinio  rece- 
perat  Caesar :  2, 28, 1 ;  erat  ciuile  bellum  .  .  ., 
legiones  eae  (hae  ; ,-  hec  Ob),  quae  paulo  ante 
apud  aduersarios  fuerant :  2,  29, 3 ;  t  solli- 

citant,  ut  in  ea  libertate,  quam  a  maioribus 
acceperint  (fi;  Fr.:  acceperaut  a;  rell.  edd.),  per- 
manere  quam  Romanorum  seruitutem  perferre 
malint  (c)  :  III 8, 4 ;  t  cum  .  .  .  eos  in 

eo  loco,  quo  tum  (c)  essent,  suum  aduentum 
exspectare  iussisset:  127,2;  ultra  eum  locum, 
quo  in  loco  Germani  consederant,  circiter  pas- 
sus  sescentos  ab  his,  castris  idoueum  locum 
delegit :  I  49, 1 ;  iter  in  ea  loca  facere  coepit, 
quibus  in  locis  esse  Germanos  (c)  audieb.at: 
IV  7, 1 ;  tertiae  cohortis  centuriones  ex  eo  quo 
stabant  loco  recesserunt  suosque  omnes  remo- 
uerunt:  V43, 6;  paulo  (c)  supra  eum  locum, 
quo  aute  exercitum  traduxerat,  facere  pontem 
instituit :  VI  9, 3 ;  itaque  (c)  ea  quae  fertilissima 
Germaniae  sunt  loca  circum  Hercyniam  siluam 
.  .  .  Volcae  (c)  Tectosages  occupauerunt  atque 
ibi  consederunt:  VI  24,  2;  neque  sine  graui 
causa  eum  locum,  quem  ceperant,  dimitti  ceu- 


325 


is  (.■{.  A.  a)  aa)  y.)  aa)  «)! 


326 


suerant  (c)  oportere:  1,44,4;  uenitur  in  eum 
locum ,  quem  Caesar  delegit:  1,84,2;  adpellit 
ad  eum  locum,  qui  appellatur  Anquillaria  (c). 
iiic  locus  .  .  .:  2,23,1;  ad  eum  locum,  qui 
appellabatur  Palaeste  (c),  omuibus  nauibus  a.d 
unam  incolumil)us  milites  exposuit:  3, 6, 3;  1 
duabus  ex  partibus  ....  una  erat  proxima 
portui  (c)  naualibusque,  altera  ad  partem  (por- 
tam  Dederich;  Dt.) ,  qua  (quae  afh)  est  aditus 
ex  Gallia  atque  Hispania,  ad  id  mare,  quod 
adigitur  (Madu.;  adigit  Oz ;  adiacet  Nji.;  edd.: 
u.    CC)   ad   ostium   Khodani :   2,1,2;  1 

noctu  ex  (ea  p)  materia,  (luam  niunitionis 
causa  comportauerant  (conportauerunt  [i) ,  tur- 
res    .  .  .   excitantur :    V  40, 2 ;  T  ob  eas 

causas  ei  munitioni,  quam  fecerat,  T.  Labie- 
num  legatum  praefecit:  110,3;  celeriter  ad  eas 
quas  diximus  munitiones  perueneruut:  III 26, 
2;  eius  uuiniliouis,  quae  ab  Romanis  institue- 
batur,  circuitus  XI  (c)  milia  i)assuuni  tenebat: 
VII  69,  6;  t    uti   ab   iis   (bis  A',-   Schn., 

Flold.)  nationibus,  quae  traus  Ilhenum  in- 
colerent,  mitterentur  legati  ad  Caesarem:  II 
35, 1 ;  Suebos  .  .  .  copias  cogere  atque  iis  (reec. ; 
his  X ;  Schn.,  Illd.)  nationibus,  quae  sub  eorum 
sint  (sunt  p)  imperio,  denuutiare,  ut:  VI 10, 
1;  t   ipse  iis  (biis  b;  his  *. )  nauibus, 

quas  M.  Varro  quasque  Gaditani  iussu  Var- 
ronis  fecerant,  Tarraconem  (c)  .  .  .  peruenit: 
2,21,4;  M.  Octauius  cum  iis  (his  codd.)  quiis 
habebat  nauibus  Salonas  peruenit :  3,  9, 1 ;  1 
(qui  omnes  fere  t  iis  <,his  [i ;  iisdem  Paid) 
nominibus  ciuitatum  appcllantur,  quibus  orti 
ex  ciuitatibus  eo  perucnerunt:  V12,2;)  1 

atquo  eum  quc^m  supra  (lemonstrauimus  nume- 
rum  cxpleuerat:  3,4,6;  t  ne  quis  aut  (c) 

ex  huius  iracundia  aut  ex  eo  quod  meruerat 
odio  (m.  CC)  ciuitatis  motus  exsistat:  VI  5, 
2;  t  impeditis  hostibus  propter  ea  quae 

ferebant  onera  subito  .  .  .  eruptionem  fieri 
iubct:  11119,2;  t  il>«e  in   (c ;  om.  Ox ; 

Np.)  iis  (his  Ox)  operibus,  quae  facere  in- 
stituerat,  milites  disi^ouit:  1,21,3;  t  niilia 

sex  eius  pagi,  qui  Vorbigonus  appellatur  .  .  . 
contenderunt:  127,4;  reliquum  exercitum  .  .  . 
legatis  in  Menapios  atque  iu  eos  pagos  Mori- 
norum,  a  (c)  quibus  ad  euiii  legati  uou  uene- 
rant,  (luceiidum    (c)  dedit:    IV  22,  ,5;  t 

Aqiiitania  a  (larumiia  (r)  flumiue  ad  Pyrenacos 
inontes  et  cam  partem  Oceani,  quae  est  ad 
lliMpaniam,  pertinet:  11,7;  e  castris  profectus 
ad  eam  partem  pcruenit,  (piae  nondum  llumen 
traiiHicrat :  I  12,2;  so  nequc  sine  cxeicilii  iii  eas 
partes  (ialliao  iieniro  audcre,  (juas  Cacsar  possi- 
deret    iicqm-   13d,;i;    cerlior    lactus   cst  ex  ea 


parte  uici,  quam  Gallls  concesserat,  omnes 
noctu  discessisse :  III 2,  1 ;  conuersis  in  eam 
partem  nauibus ,  quo  (in  quam  a(?)fh)  uentus 
ierebat:  11115,3;  prius  quam  ea  pars  Menapio- 
rum,  quae  citra  Rhenum  (c)  erat,  certior  fieret: 
IV  4,  7;  nuntiauerunt  puluerem  maiorem,  quam 
consuetudo  ferret,  in  ea  parte  uideri,  quam  in 
partem  legio  iter  fecisset:  IV32, 1;  contendit, 
ut  eam  partem  insulae  caperet,  qua  optimum 
esse  egressum  .  .  .  cognouerat:  V8, 3;  Labie- 
num  .  .  .  ad  Oceanum  uersus  in  eas  partes, 
quae  Menapios  attingunt,  proficisci  iubet:  VI 
33, 1 ;  castris  ad  eam  partem  oppidi  positis  Cae- 
sar,  quac  intermissa  a  fiumine  ct  palude  (c) 
aditum  .  .  .  angustum  habebat,  .  .  .  coepit: 
VII 17, 1 ;  ne  .  .  .  ea  pars,  quae  minus  sibi  (c) 
confideret,  auxilia  a  Vercingetorige  arcesseret 
(c):  VII 33, 1;  ab  his  primo  Marsi  disscntire 
incipiunt  eamque  op])idi  partem ,  quae  muni- 
tissima  uideretur,  occupant:  1,20,3:  huius  quo- 
que  spatii  pars  ea,  quae  ad  arcem  pertinet,  .  .  . 
longam  et  difficilem  habet  oppugnationem:  2, 
1,3;  ubi  uero  ea  pars  turris,  quae  erat  per- 
fecta,  tecta  atque  munita  est:2, 9,  5;  (id  iugum 
est)  paulo  leniore  (c)  fastigio  ab  ea  parte, 
quae  ad  Vticam  uergit:  2,24,3;  luba  .  .  .  pe- 
dituui  eam  partem ,  cui  maxinie  confidebat, 
Saburr.ie  summittit  (c) :  2,40,1;  cuius  prouin- 
ciae  ab  ea  parte,  quae  libera  appellabatur, 
Menedemus,  princeps  earum  regioimm,  missus 
legatus  omnium  suorum  excellens  studium  pro- 
fitebatur:  3,34,4;  cohortes  LX  .  .  .  ad  eam 
partem  munitionum  ducit,  quae  pertinebat  (0; 
-bant  ; ;  i\p.,  Dh.)  ad  mare  longissimeque  a 
maximis  castris  Caesaris  aberat  (/  rec;  abe- 
rant  Ox;  Np.,  Db.):  3,62,2;  dextrum  cornu 
.  .  .  ea  parte,  quam  proruerat  (Np.:  ex  parte 
qua  (quam  Ohl)  proruebat  codd.) ,  sese  recipie- 
bat :  3,  69, 3 ;  ut  .  .  .  eam  iiartem  ,  cui  maxime 
confidebat  (fidebat  f),  perlerritam  animiim  ad- 
uertit  (c):  3,94,5;  Acbillas  .  .  .  occupabat 
Alexaiidriam  practer  eani  (2  dett.;  practerea 
0\)  oppidi  partem,  quam  Caesar  cum  militibus 
tencbat  (w.  CC);  3,111,1;  t  fit  equestro 

proelium  in  ea  planitie,  quam  intermissam 
collibus  tria  milia  passuum  in  (c)  longitudiuem 
(c)  patere  supra  dcnionstrauimus :  VII  70,1; 
t  castris  (c)  positis  (c)  e  rcgione  unius  corum 
pontium,  quos  Vercingetorix  rcsciudeiidos 
curauerat:  VII 35, 2;  t  niemores  eorum 

praeceptorum,  quae  paulo  antc  ab  suis  ac- 
ceperimt,  hoc  animo  deccrtabant,  ut:  2,6,1; 
t  Gormaiii  .  .  .  cuui  oa  i^racda,  qiiam  iu  .siluis 
deposuerant,  traiis  Rluuum  scse  roccpcrunt :  VI 
41,  1  ;  t  li"'c  l>clIo  scruircnt  («a^pic  (iiiao 

21* 


327 


is  (3.  A.  :i)  iiii)  a)  aa)  3t)  —  [i)  aa)  «)) 


328 


(uett.  ecld.;  ea  quae  BMA^Q^;  Schn.;  eaque 
A^Q'h;  atque  quae  af)  meniissent  praemia 
ab  se  deuicta  Gallia  exspectarent :  VII 34, 1 ; 
t  Sulpicium  Kufum  legatum  cum  eo  prae- 
sidio,  quod  satis  esse  arbitrabatur ,  portum 
tenere   iussit:    IV  22,  6;  1    (pecuniamj 

societates  earum  prouinciarum,  quas  ipse 
obtinebat,  sibi  nuraerare  coegerat :  3, 3,  2 ;  f 
hunc  (locum)  esse  delectum  mediuni  fere  re- 
gionum  earum,  quas  Suebi  obtinerent:  IV19, 
3;  neque  iis  (c)  ipsis  quicquam  praeter  oram 
maritimam  atque  eas  regiones,  quae  sunt  contra 
Gallias,  notum  est:  IV  20, 3;  Cassiuellaunus 
.  .  .  iis  (hiis  Q-a)  regionibus,  quibus  nos  iter 
facturos  cognouerat,  pecora  atque  homines  .  .  . 
compellebat:  V19,  1;  C.  Trebonium  .  .  .  ad 
eam  regionem,  quae  ad  (e)  Aduatucos  (e>  ad- 
iacet,  depopulandam  mittit:  VI 33,  2;  t 

eo  sibi  minus  dubitationis  dari,  quod  eas  res, 
quas  legati  Heluetii  commemorassent,  memoria 
teneret :  1 14, 1 ;  animaduertit  .  .  .  Sequanos 
nihil  earum  rerum  facere,  quas  ceteri  facerent: 
132,2;  uelle  se  de  iis  (h;  Fr..  Db.;  his  aa,- 
rell.  edd.)  rebus,  quae  inter  eos  agi  coeptae 
neque  perfectae  essent ,  agere  cum  eo :  1 47, 1 ; 
uix  ut  iis  (5%;  his  a;  Schn.;  om.  a;  Db.,  Hold.) 
rebus,  quas  constituissent ,  conlocandis  atque 
administrandis  tempus  daretur:  III  4,  1;  M. 
Varro  .  .  .  initio  cognitis  iis  (hiis  a;  his  Ofhl) 
rebus,  quae  sunt  in  Italia  gestae,  .  .  .  amicis- 
sime  de  Caesare  loquebatur :  2, 17, 1 ;  cognitis 
iis  {1  det;  liiis  b:  his  0;)  rebus,  quae  sunt 
gestae  in  citeriore  Hispania,  bellum  parabat: 
2, 18,  6 ;  ad  proelium  egressi  Curionis  milites  iis 
(his  codd.)  rebus  indigebant,  quae  ad  oppu- 
gnationem  castrorum  erant  usui :  2, 35,  5 ;  t 
relinquitur  noua  religio,  ut  eo  neglecto  sacra- 
mento,  quo  tenemini,  respiciatis  illud,  quod 
deditione  ducis  .  .  .  sublatum  est :  2, 32,  9  ;  t 
qui  erant  in  muro  custodiae  causa  conlocati, 
eo  signo,  quod  conuenerat,  reuocantur:  1,28, 
3;  1  Labienus  eo  supplemento,  quod 

nuper  ex  Italia  ueuerat,  relicto  Agedinci  .  .  . 
Lutetiam   proficiscitur :   VII  57,1;  t   Su- 

gambri  (c)  ex  eo  tempore,  quo  pons  institui 
coeptus  est,  fuga  comparata  .  .  .  excesserant: 
IV  18, 4;  t  iUi  eum  tumulum,  pro  quo 

pugnatum  est,  magnis  operibus  muniuerunt  (c) 
praesidiumque  (e)  ibi  posuerunt:  1,47,4;  f 
(compluribus  (c)  iam  lapidibus  es  illa  (ea 
recc;  Sp.,  Dt.)  quae  suberat  turri  (terra 
Hartx)  subductis  .  .  .  pars  eius  turris  concidit: 
2,11,4.) 

!P)  pliira:  neque  in  eo  quod  probauerant  con- 
silio  permanere  .  .  .  neque  eam  quam  prodesse 


(profuisse  [t\  aliis  uim  celeritatemque  uide- 
rant  imitari  potuerunt  (e) :  VI 40,  6. 

pfi)  antecedunt:  uel  sibi  agros  attribuant 
uel  patiantur  eos  tenere  (ten.  eos  fi),  quos 
armis  possederint:  IV  7, 4;  t  equites:  2, 

42,5  u.  p.  330  n)  Ob);  1  heredes  erant 

scripti  ex  duobus  filiis  maior  et  ex  duabus 
filiabus  {b;  om.  Ox)  ea,  quae  aetate  ante- 
cedebat:  3,108,3;  ^  harum  omnium  le- 

gionum  hiberna  praeter  eam,  quam  L.  Koscio 
in  pacatissimam  et  quietissimam  partem  ducen- 
dam  dederat,  milibus  passuum  C  contineban- 
tur :  V  24,  7 ;  sibi  legiones  alias  occurrere  et  eas, 
quas  secum  duxerat,  in  uicem  requiescere  atque 
in  castra  reuerti  iussit:  3,98,3;  ^  uti  .  .  . 

neque  hoc  ueque  superiore  anno  ulla  (c)  om- 
nino  nauis,  quae  milites  portaret,  desiderare- 
tur,  at  ex  iis  (hiis  Q;  his  p),  quae  inanes  .  .  . 
ad  eum  remitterentur,  .  .  .  perpaucae  locum 
caperent:  V23, 4;  eo  die  naues  Massiliensium 
cum  iis  (hiis  b;  his  Ox),  quae  sunt  captae, 
intereunt  VIIII:  1,58,4;  eodem  Brutus  conten- 
dit  aucto  uauium  numero.  nam  ad  eas,  quae 
factae  erant  Arelate  per  Caesarem,  captiuae 
Massiliensium  accesserant  sex.  has  .  .  .:  2,5,1. 

in  eo  fuit  numero  Valerius  (ual.  codd.) 
Flaccus,  L.  filius,  eius,  qui  praetor  Asiam  ob- 
tinuerat :  3, 53,  2. 

p)  prouomina  is  ...  qui  non  refereuda 
sunt  ad  certa  quaedam  subst. ;  aa)  masc; 
9()  sing.:  neque  is  sum ,  inquit,  qui  grauissi- 
me  ex  uobis  mortis  periculo  (c)  terrear:  V 
30,^;  Tf    si    uero    alteri    paulum    modo 

fribuisset  fortuna,  non  esse  usurum  coudicioni- 
bus  pacis  eum,  qui  superior  uideretur,  neque 
fore  aequa  parte  contentum,  qui  se  omnia  ha- 
biturum  confideret :  3, 10, 7 ;  ^  quantum 

ei  (et  BAI)  facultatis  (c)  dari  potuit,  qui 
naui  (e)  egredi  ac  se  barbaris  committere  non 
auderet:  IV  21,9;  t  eius,  qui:  3,70,1 

u.  p.  295  Pompeius;)  t  magni  interesse 

arbitrabatur  eius  auctoritatem  inter  suos  quam 
plurimum  ualere,  cuius  tam  egregiam  in  se 
uoluutatem  perspexisset :  V  4, 3 ;  t  cum 

tanta  multitudine  hostium  ,  praesertim  e  o  ab- 
sente,  qui  summam  imperii  teueret,  nisi  aequo 
loco  .  .  .  legato  dimicandum  non  existimabat: 
11117,7;  1  neque  adhuc  .  .  .  repertus  est 

quisquam,  qui  eo  iuterfecto,  cuius  se  amici- 
tiae  deuouisset,  mori  (c)  recusaret:  11122,3; 
quod  facere  in  eo  consuerunt  (e),  cuius  ora- 
tionem  adprobant:  VII  21, 1. 

^)  plural.;  a)  iiom.  ii;  aa)  ii .  .  .  qui:  quod 
.  .  unum  pagum  adortus  esset,  cum  ii  (hii  a : 
hi  Sehn.),  qui  flumen  trausissent,  suis  auxilium 


329 


ia  (3.  A.  ii)  aa)  fi)  Kr.)  33)) 


330 


I 


ferre  non  possent,  ne  ob  eam  rem  .  .  .  ipsos 
(lespiceret:  1 13, 5;  horum  uocibus  .  .  .  paulalim 
etiam  ii  (hi  a;  Schn.,  llld.) ,  qui  magnum  io 
castris  usum  habebant,  milites  centurionesquo 
{CCy  quique  (c)  cquitatui  pracerant,  pertur- 
babantur:  I  39,  5;  expeditior  erat  quam  ii  (hi  A' . 
Sclm.,  Hld.) ,  qui  intcr  (c)  aciem  uersabantur: 
152,7;  duces  uero  ii  {AQ'^;  hi  BM^)  deligun- 
tur,  qui  una  cum  Q.  Sertorio  omnes  annos 
fuerant:  11123,5;  quod  ii  (hi  aVi),  qui  frumen- 
tandi  causa  ierant  (erant  fi)  trans  Mosam  (pro- 
fecti  add.  fi),  nondum  redierant  {ti.  CC):  IV 
12,1;  dum  ea  gcruntur,  .  .  .  ii  (hi  fi),  qui  pro 
portis  castrorum  in  statione  erant,  Caesari  nun- 
tiauerunt  (renuntiauerunt  jil)  :  IV32, 1;  (quod 
(ei  add.  a;  edd..;  om.  fi),  qui'uirtute  belli  om- 
nibus  gentibus  praeferebantur,  .  .  .  grauissime 
dolebant:  V54, 5;)  quod  ii  {Fr.,  Db.;  hii  a; 
hi  7.//;  rell.  edd.) ,  qui  se  ad  eorum  amicitiam 
adgregauerant  (c ;  ,  meliore  condicione  .  .  .  se 
uti  uidebant:  VI  12,6;  ii  {h;  hii  APC;  hi 
AQM'a;  Schn.,  Hold.) ,  qui  {om.  fi)  propter 
ueteres  inimicitias  nullo  modo  cum  Haeduis 
coniungi  poterant,  se  Remis  in  clientelam  dica- 
bant  (c):  VI 12,  7;  consurgunt  ii  {AQh;  hii  «,- 
lii  BM  (see.  Fr.);  Schn.,  Hohl.;  hi  a  (sec.  I)b.); 
hii  a;  ii  //;  lii  a  scc.  Hold.)  ,  qui  et  causam  et 
honiinem  probant,  suumque  auxilium  polhceu- 
tur  atque  a  (c)  multitudine  conlaudantur:  VI 
23,7;  at  ii  (hii  A(,);  otu.  af) ,  qui  {om.  fi)  in 
iugo  constiterant  (constiterunt  fi),  .  .  .  neque 
in  eo  quod  probauerant  consilio  jiermanere  .  .  . 
neque  cam  quam  prodcBse  (profuiase  fi)  aliis 
uim  celcritatcnique  uidcrant  iniitari  potuerunt 
(fi;  potucrant  a) :  VI4(), (j;  interim  ii  (lii  a«/'; 
Sehn.,  Hold.) ,  qui  ad  alteram  partem  oppidi 
.  .  .  munitionis  causa  conuenerant,  primo  exau- 
dito  clamore  .  .  .  eo  contenderunt.  eorum  .  .  .: 
VII  48, 1 ;  at  ii  {AQ^;  hi  MHi ;  hii  nM'Q-'h),  qui 
in  (c)  praesidio  coiitra  castra  (c)  Labicni  (c) 
erant  rclicti,  cum  j)roclium  commissum  audis- 
Hcnt,  Hul)sidio  suis  icrunt  coUcmquc  ccperunt 
neque  .  .  .  sustinerc  potucrunt :  VII  (52,8;  at 
ii  {ed.  pr.;  hi  A';  Schn.,  Hold.),  qui  Alesiae  ob- 
sidebantur,  .  .  .  concilio  (e)  coacto  de  exitu 
Huarum  fortunarum  (c)  consultabant:  VII 77, 
I;  cDnstituujit,  ul  ii  (hi  a;  Schn.,  Hohl.;  om. 
fi),  qui  ualetudinc  aiit  actatc  inutiicH  Hlnt  (fi; 
Hunt  a;  cdd.)  bello,  opi)ido  cxccdant:  VII  78, 
1;  ex  omnibus  partibus  ct  {ow.  fi)  ii  (lii  ./IZ-^fi), 
qui  munitionibus  continobantur,  et  ii  {Ai);  Schn. 
Fr.,  Db.;  hi  HMf^j;  reU.  edd.) ,  <|ui  ad  aiixiliuni 
conuciuiraiit ,  chiinorc  ct  ululatii  suonuii  Hiiiiiios 
confiniiiibaiit:  Vil  80,4;  at  ii  (lii  .1/-fi),  (|iii  ab 
(o)    Alesia    (c)  pi-occHscraiit,   niacsti  .  .  .  se  iii 


oppidum  receperunt:  VII  80,  9;  neque  ciuitates, 
quae  ad  Caesaris  amicitiam  accesserant,  fru- 
mentum  supportare  neque  ii,  qui  pabulatum 
longius  progressi  erant,  interclusi  fluminibus 
reuerti  .  .  .  poterant:  1,48,4;  sed  plerosque  ii 
(hi  Na;  1.  (seu  L.)  hl) ,  qui  rcceperant,  celant 
noctuque  per  uallum  emittunt:  1,76,4;  cum 
uallis  aut  locus  decliuis  suberat  neque  ii  (hi 
Ox),  qul  antecesserant ,  'laborantibus  opem 
ferre  poterant:  1,79,3;  res  huc  deducitur,  ut 
ei  (illi  f;  om.  O) ,  qui  habeant  domicilium  aut 
poasessionem  in  Hispania  (-niam  x) ,  statim, 
reliqui  ad  Varum  flumen  dimittantur:  1,86,3; 
simul  ii  (hi  codd.) ,  qui  uulnera  acceperant, 
neque  acie  excedere  neque  in  locum  tutum  re- 
ferri  poterant:  2,41,7;  *futurum,  ut  .  .  .  ei 
(ii  /■?) ,  qui  ante  dimicare  timuissent ,  ultro  se 
proelio  offerrent :  3,  73,  6 ;  neque  illud  me  mouet, 
quod  ii,  qui  a  me  dimissi  sunt,  disceasisse  di- 
cuntur,  ut  mihi  rursus  bellum  inferrent:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  16,  2. 

Ii6)  ii,  quos:  producuntur  ii  {A;  hii  Q;  hi 
BMp;  Np.,  Dt.,  Hold.),  quos  ille  edocuerat, 
quae  dici  uellet,  atque  eadem,  quae  Litauiccus 
pronuntiaucrat,  multitudini  exponunt:  VII 38, 
4;  equitcs  ex  proclio  perpauci  se  recipiunt;  sed 
ii  (hicorfrf.),  quos  ad  nouissimum  agmen  equo- 
rum  reficiendorum  causa  substitisse  demonstra- 
tum  est,  fuga  totius  exercitus  procul  animad- 
uersa  sese  incolumes  in  castra  conferunt:  2, 
42,5. 

6)  aec.  eos;  aa)  eos,  qni:  ita  commutata 
Ibrtuna  eos,  qui  in  speni  potiundorum  castro- 
rum  uenerant,  undique  circumuentos  inter- 
ficiunt:  1116,2;  ipii  postularent,  eos ,  (pii  sibi 
Galliaequc    bellum    intulissent,    sibi    dederent: 

IV  16,3;   ut  eos,  qui  fugerant,  persequerentur: 

V  10, 1 ;  idem  facere  cogunt  eos,  qui  negotiandi 
causa  ibi  constiterant.  hos  .  .  .:  VII  42, 5;  nolite 
hos  (hoc  fi)  uestro  auxilio  exspoliare  (spoliare 
(a''f)h),  qui  (eos,  qui  fi)  ufcatrae  salutis  causa 
suum  periculum  neglexerunt:  VII 77,  9;  eos, 
qui  uencrant,  conlaudat  atque  in  oppiduni  di- 
mittit:  1,21,2;  ut  ...  cos,  qui  de  tertia  uigi- 
lia  exissent,  ante  horam  diei  VIIII.  conse^jue- 
rcntur:  1,64,8;  eos,  qui  cruptionom  fcccrant, 
in  oppiduni  reicicbant :  2, 2,  6 ;  (luid  ii iiti  giauius 
de  uobia  scntirc  possiint,  (luain  ut  eos  prodatia, 
qui  se  uobis  omiiia  dcbeic  iiidicant:  2,32,4; 
^  quod  neque  .  .  .  disciplinam  cffcrri  uclint 
neque  eoa,  qui  discunt  \diH(^aiit  fi),  littcris  con- 
flaos  minus  memoriac  studero:  VI  14,4;  ut 
liicile  existiinaii  poasct  iiiliil  cos  dc  ciicntu  oius 
dici  limuiHHc,  qui  noii  ncccssiirias  conquireront 
uoluptateB:  3,  i)(),  1 ;  1    ad    noatia  castra 


331 


is  (3.  A.  a)  aa)  (i)  aa)  8)  a)  —  c)) 


332 


atque  eos,  qui  in  opere  oecupati  erant,  con- 
tenderunt:  1119,8;  nuntiosque  dimissos  ad  eos, 
qui  se  ex  fuga  in  finitimas  ciuitates  recepisse 
dicerentur:  3,102,6;  —  ut  .  .  .  in  extrema  spe 
salutis  .  .  .  contra  eos,  qui  ex  (c)  uallo 
turribusque  tela  iacerent,  pugnari  debuit:  II 33, 
4;  neu  contra  eos  arma  ferrent,  qui  eadem 
essent  usi  fortuna  eademque  in  obsidione  per- 
pessi:  2,28,3;  —  impetuque  in  eos  facto,  qui 
erant  in  statione  pro  castris  conlocati,  acriter 
pugnauerunt:  V15,  3. 

66)  eos,  quos;  eos,  quonuii:  deorum  numero 
eos  solos  ducunt,  quos  cernunt  et  quorum  aperte 
opibus  iuuantur,  Solem  et  Vulcanum  et  Lunam: 
VI  21, 2;  oppidani  .  .  comprehensos  eos,  quorum 
opera  plehem  concitatam  existimabant,  ad  Cae- 
sarem  perduxerunt  (produx.  p;  Fr."):  VII 13,  2. 

c)  dat.  iis;  ao)  iis,  qui:  quod  plerumque  iis 
(ow.  P)  accidere  (accedere  BMQ)  consueuit, 
qui  in  ipso  negotio  consilium  capere  coguntur: 
V33, 1;  magna  proponit  iis  {h;  hiis  a;  his  a; 
Sckn..  Hold.) ,  qui  occiderint,  praemia:  V58, 
5;  ne  iis  (//;  his  a;  Sclin..  Eold.:  hiis  a>  qui- 
dem  eo  tempore,  qui  quieti  (qui  eo  temp.  pa- 
cati  [i;  Ald.;  qui  om.  AB')  uiderentur,  suam 
salutem  recte  committi  uidebat :  VII 6, 4 ;  iis 
(his  eodd. ;  Sclin. ,  Hold.) ,  qui  primi  murum 
ascendissent  (c),  praemia  proposuit:  VII 27, 2; 
quod  legibus  Haeduorum  iis  (is  Q;  his  ABM<^ ; 
Sclin.,  Hold.} ,  qui  summum  magistratum  ob- 
tinerent,  excedere  ex  finibus  non  liceret:  VII 
33,2;  capitis  poenam  iis  (his  p;  om.  fik) ,  qui 
non  paruerint,  coustituit:  VII  71,  6;  addit  etiam, 
ut  *quae  quisque  eorum  in  bello  amiserit,  quae 
sint  penes  milites  suos,  iis  (his  codd.},  qui 
amiserant  (-rint /"),  *restituantur:  1,87,1;  pla- 
cere  sibi  bello  confecto  ternas  tabellas  dari  ad 
iudicandum  iis  (/?.-  is  a:  his  Ofl) ,'  qui  ordinis 
essent  senatorii  belloque  una  cum  ipsis  inter- 
fuissent:  3,83,3;  debebunt  Pompeium  hortari, 
nt  malit  mihi  esse  amicus  quam  iis  (his  M), 
qui  et  illi  et  mihi  semper  fuerunt  inimicissimi : 
ap.  Oie.  ad  Att.  IX  7  C,  2. 

Bb)  iis,  qnos:  ius  esse  belli,  ut,  qui  uicis- 
sent,  iis  (his  eodd.;  Schn.,  Hld.} ,  quos  uicis- 
sent,  quem  ad  modum  uellent  imperarent:  I 
36, 1 ;  Caesar  iis  (his  a ;  Sclin.,  Hold.} ,  quos  in 
castris  retinuerat,  discedendi  potestatem  fecit: 
IV 15, 4;  bona  restituit  iis  (is  hl:  his  Oaf}, 
quos  liberius  locutos  hanc  poenam  tulisse  co- 
gnouerat:  2,21,2. 

J))  gren.  eorum;  oa)  eoruiii,  qui:  ratio  confecta 
erat,  qui  numerus  domo  exisset  eorum,  qui  arma 
ferre  possent ,  et  item  separatim  pueri ,  senes 
mulieresque :  129,1 ;  eorum,  qui  domum  {c)  redie- 


runt, . . .  repertus  est  numerus  milium  C  et  decem : 
129,3;  adiuuabat  (e~  etiam  eorum  consilium, 
qui  rem  deferebant,  quod:  II  17,4;  simul  eorum, 
qui  cum  impedimentis  ueuiebant,  clamor  fre- 
mitusque  oriebatur:  1124,3;  Cottae  quidem 
atque  eorum,  qui  dissentirent ,  consilium  quem 
habere  (c)  exitum'?  V29, 7;  supplicia  eorum, 
qui  in  furto  aut  in  (c)  latrocinio  .  .  .  sint  com- 
prehensi,  gratiora  dis  immortalibus  esse  arbi- 
trantur:  VI  16,5;  tertium  e.st  genus  eorum,  qui 
(earum  quae  Aim.}  uri  appellantur.  hi  .  . . :  VI 
28,1;  simul  eorum  permotus  uocibus  (permot. 
uoc.  eor.  P),  qui  illius  patientiam  paene  ob- 
sessionem  appellabant:  VI  36, 2;  (Romani  si 
casu  interuenerint  (c),  fortunae  .  .  .  habendam 
gratiam,  quod  et  paucitatem  eorum  .  .  .  cogno- 
scere  et  uirtutem  despicere  potuerint,  qui  di- 
micare  non  ausi  turpiter  se  .  .  .  receperint: 
VII  20, 6;)  persequamnr  eorum  mortem  ,  qui 
indignissime  interierunt :  VII  38, 8 ;  nihil ,  in- 
quit,  de  eorum  sententia  dicturus  sum,  qui 
turpissimam  seruitutem  deditionis  nomine  ap- 
pellant,  neque  hos  .  .  .:  VII 77, 3;  qui  .  .  . 
eorum  corporibus ,  qui  aetate  ad  bellum  inutiles 
(p^  uidebantur,  uitam  tolerauerunt  neque  se 
hostibus  {e}  tradiderunt:  VII  77,  12;  omnes 
amici  consulum,  necessarii  Pompei  atque  eorum 
(ii  Hotom.},  qui  ueteres  inimicitias  cum  Caesare 
gerebant,  in  senatum  coguntur:  1,3,4;  ad  quos 
legati  mitterentur,  his  (iis  Ald.}  auctoritatem 
attribui  (c)  timoremque  eorum ,  qui  mitterent, 
significari  (c):  1,32,8;  erant  plena  laetitia  et 
gratulatione  omuia  *e/  eorum ,  qui  tauta  peri- 
cula  uitasse  et  eorum,  qui  sine  uulnere  tantas 
res  confecisse  uidebantur:  1,74,7;  quid  irati 
grauius  de  uobis  sentire  possunt,  quam  ut  eos 
prodatis,  qui  se  uobis  omnia  debere  iudicant, 
in  eorura  potestatem  ueniatis,  qui  se  per  uos 
perisse  existimant?  2,  32,  4;  prout  cuiusque 
eorum,  qui  negotiis  praeerant,  aut  natura  aut 
studium  ferebat:  3,61,3;  alii  domos  bonaque 
eorum,  qui  in  castris  erant  Caesaris,  petebant: 
3, 82, 4. 

66)  eonim,  quos:  VII  52,3  u.  2,  B.  p.  S20; 
sese  omnia  de  pace  expertum  (c)  nihil  adhuc 
*eff'ecisse;  *id  arbitrari  uitio  factum  eorum, 
quos  esse  auctores  eius  rei  uoluisset :  3, 57, 2. 
(cc)  conini,  (luibus:  V14, 5  u.  b)  a).) 
c)  al)I.  iis;  no)  iis,  qni:  conlaudatis  militibus 
atque  iis  (hiis  (fia} ,  qui  negotio  praefuerant, 
quid  fieri  uelit  ostendit:  V2, 3;  Indutiomarus 
equitatum  peditatumque  cogere  iisque  (eisque 
p),  qui  per  aetatem  in  armis  esse  non  poterant, 
in  siluam  Arduennam  abditis  .  .  .  bellum  pa- 
rare   instituit:   V3,4;    media  circiter   nocte  iis 


333 


is  (3.  A.  a)  aa)  <i)  %r)  S)  e)  -  PP)  »)  o)) 


334 


(his  (h),  qui  [adjaquandi  causa  longius  a  castris 
processerant,  ab  equitibus  correptis  fit  ab  his 
certior  Caesar:  1,60,1. 

bd)  iis,  quos:  hortantibus  iis  (his  [i),  quos 
ex  Tencteris  atfjue  (c)  Vsipetibus  apud  se  ha- 
bebaut:  IV  18, 4. 

cc)  iis,  a  «luibus:  iis  (is  afh;  his  01)  autem 
inuitis,  a  quibus  Pharus  tenetur,  non  potest 
esse  .  .  .  introitus  in  portum:  3,112,4. 

bb)  ab  iis,  qui:  quod  .  .  .  a  potentioribus 
atque  iis  <his  cutld.;  Se/in.,  Uold.),  qui  ad  con- 
dutendos  liomines  facultates  habebant,  uulgo 
regua  occupabantur:  111,4;  ubi  prima  im- 
pedimenta  nostri  exercitus  ab  iis  (BM;  his 
AQ^;  Sehn.) ,  qui  in  siluis  (c)  abditi  late- 
bant,  uisa  sunt:  1119,6;  ab  iis  (his  X;  Sc/m., 
Uold.),  qui  emerant,  capitum  numerus  ad  eum 
relatus  est  milium  quinquaginta  trium :  II 
33,  7;  neque  condiciones  accipiendas  arbitra- 
batur  ab  iis  ( his  ^  Q[i ;  Schn. ,  Uold. ) ,  qui 
per  dolum  .  .  .  petita  pace  ultro  bellum  in- 
tulissent:  IV  13, 1 ;  incolitur  .  .  .  maritima  pars 
ab  iis  (his  fl) ,  qui  praedae  ac  belli  inferendi 
causa  ex  Belgio  transierunt  (p;  transierant  a; 
Schn.,  Db.,  Dl.,  Uold.):  V12, 2;  et  ab  iis  (his 
fi) ,  qui  cesserant,  et  ab  iis  (his  (i),  qui  pro- 
ximi  steterant,  circumueuiebantur :  V35, 3;  ho- 
stes  re  cognila  ab  iis  (his  BM^^j) ,  qui  Metio- 
sedo  (c)  fugeraut  (profugerant  [i;  Ald.;  Schn.), 
Lutetiam  iucendi  (c)  .  .  .  iubent:  VII 58, 6; 
sermones  militum  dubii  (c)  durius  accipieban- 
tur,  non  nulli  etiam  ab  iis  (his  codd.) ,  qui 
diligenliores  uideri  uolebant,  fiugebantur:  2, 
29,4;  ab  iis  (A';  his  0%)  Caesar  haec  facta 
cognouit,  qui  sermoni  interfuerunt:  3, 18, 5;  est 
etiam  (c)  genus  radicis  inuentum  ab  iis  (his 
codd.) ,  qui  fuerant  f  ualeribus:  3,48,1. 

cc)  ex  iis,  qui:  Iccius  Kemus,  .  .  .  unus  (c) 
ex  iis  (his  K;  Sclin.,  Uold.;  duobus  Paul),  qui 
legati  de  pace  ad  Caesarem  uenerant:  II  6,4; 
an  non  audistis  (c)  ex  iis  (liis  codd.) ,  qui  per 
causam  ualetudinis  remanserunt,  cohortos  esse 
Brundisii  factas?  3,87,4. 

ff)  ab  (cuin,  ex)  ii.s,  quus:  Britauniac  pars 
interior  (c)  ab  iis  (hiis  Q;  his  fi)  iucolitur, 
quoH  natos  in  iiisula  ipsa  (c)  raenioria  jirodi- 
lum  dicunt:  V12,  1;  1  qui  cuni  iis  (liis 

[i)  una  fuerant,  quos  primo  liostiuiii  inipetu 
pulsos  dixeram:  1124,1;  ipsi  maiiu  fncta  cum 
iie  (his  codd.),  quos  nuper  [maximi]  libcrauc- 
rant,  in  proxiniu  Octauii  castra  inruperunt:  3, 
9,6;  ad  l'oiiiiieiiiiii  transicrunt  cuni  iis  (liis 
codd.)  ,  (iiios  siii  coiisilii  participes  lialicliiiiil:  .'i, 
60,5;  II   idi)iicum  (lucndiuii  lioiiiiiiciii  ct 

callidiiiu    ilolcgit,    (lalliini,    cx   iis   (his   codil.; 


Schn.,  Uld.) ,  quos  auxilii  causa  secum  habe- 
bat:  11118,1. 

Bfl)  cum  iis,  quorum :  quorum  haec  est  con- 
dicio,  ut  (e)  omnibus  in  uita  commodis  una 
cum  iis  (his  codd.;  Sch/i.,  Uold.)  fruantur,  quo- 
rum  se  amicitiae  dediderint:  11122,2. 

p[i)  neutr.;  31)  siug.;  o)  id,  quod:  magna, 
id  {oin.  [iJ)  quod  necesse  erat  accidere,  totius 
exercitus  perturbatio  facta  est :  I V  29, 3 ;  etsi 
nondum  eorum  consilia  cognouerat,  tamen  .  .  . 
fore  id,  quod  accidit,  suspicabatur :  IV  31,1; 
quas  (legiones)  C.  Fabius  .  .  .  subsidio  nostris 
miserat  suspicatus  fore  id ,  quod  accidit,  ut .  .  . 
uterentur:  1,40,7;  1  Caesar  —  id  quod 

erat  —  suspicatus  aliquid  noui  (c)  a  barbaris 
initum  consilii :  IV  32, 2 ;  si ,  id  quod  magis 
futurum  confidat  (c),  relictis  impedimentis  suae 
saluti  consulant:  VII  66, 5;  ^.  neque  id 

fuit  falsum,  quod  ille  in  pugnam  proficiscens 
dixerat:  3,99,2. 

consecutus  id,  quod  animo  proposuerat, 
Caesar  receptui  caui  (c)  iussit:  VII 47, 1;  quod 
fere  libenter  homines  id,  quod  uolunt,  cre- 
dunt:  11118,6; —  his  rcbus  celeriter  id,  quod 
Auarici  deperierat,  expletur:  VII  31,4;  — 
facere  u.  facio  p.  1250  sq.  ee)  (4  hc.j;  — 
accidisse  igitur  his  .  .  .,  uti  eo  recurrant  et  id 
cupidis.sime  pctant,  quod  paulo  ante  contemp- 
serint:  1,85,4;  —  iamque  eum  ad  sanitatem 
reuerti  arbitrabatur ,  cum  id  ,  quod  antea  pe- 
tenti  denegasset,  ultro   polliceretur:  142,2. 

b)  eo ,  quod :  (se)  exspectato  legitimo  tem- 
pore  consulatus  eo  fuisse  contentum ,  quod 
omnibus  ciuibus  paterct :  1,32,2;  Caesar  ut  co- 
gnosceret  postulatum  est,  eoque  utrique,  quod 
statuit,  contenti  fuerunt:  1,87,3. 

c)  ad  id,  quod;  iu  vo,  quod:  unus  quisque 
.  .  .  ad  id,  quod  ab  alio  audierat,  sui  aliquid 
limoris  addebat:  2,29,1;  1  si  in  eo 
manercnt,  quod  conuenisset:  136,5. 

iB)  plur. :  fl)  ca ,  quac :  Trebonius  ea ,  quae 
suiit  aniissa,  niulto  niaiorc  niiUtuiu  stiidio  ad- 
ministrare  et  reficere  instituit:  2,15,1;  co- 
hortatus,  ut  ca,  quao  imperasset,  dUigentcr  iu- 
dustriequc  adniiiiistrarent:  VII  60,  1 ;  —  ea,  quae 
siiiit  iisui  (c)  ad  armandas  naues,  ex  liispauia 
adportari  iubct:  Vl,4;  —  mittit  P.  Vati- 
iiium  .  .  .,  qui  ea  (om.  l),  quae  maximo  ad 
paceni  pertinere  uiderentur,  ageret:  3, 19,2;  — 
uti  ea,  quae  apud  eos  geranlur,  coguoscaut 
soque  de  his  rebus  certiorem  faciant:  11  2,3;  — 
constitiierunt  ca,  quae  ail  pidficisceiuluin  por- 
tiiiorcnt,  coiii  pararc:  13,1;  —  huc  ea,  quae 
paruucraut,  coiifcruut:  VII  86, 4;  —  quod 
ea,     qiiac    cilra    IUiiiich     riicniiit,    sii|ii'iii)ribus 


335 


is  (3.  A.  a)  aa)  fi)  fSfl)  iB)  -  b)  y)) 


336 


rfieJws  consumpserat:  1,40, 1;  —  agger  .  .  . 
in  munitionem  (c)  coniectus  .  .  .  ea  ,  quae  in 
terra  occultauerant   Eomani,    contegit:    VII 
85, 6 ;    —    huic  (Marti) ,  cum  proelio   dimicare 
constituerunt,    ea,   quae   bello  ceperint   (cepe- 
runt  p),    plerumque  deuouent:  VI 17, 3;  — 
principibus  Galliae  euocatis  (c)  Caesar  ea,  quae 
cognouerat,    dissimulanda   sibi  existimauit: 
IV  6, 5;   —   non   minus   se  id  contendere  et  la- 
borare,    ne   ea ,    quae  dixissent,   enuntiaren- 
tur,    quam:    131,2;    —    facere   u.    faeio 
p.  1260   et)  (0(6)  loe.):  —    ne  ea,   quae  acci- 
dissent,  grauiter  ferrent  neue  his  rebus  terre- 
rentur:    3,73,2;    —    si  ea,   quae  in  longinquis 
nationibus    geruntur,    ignoratis:    VII 77, 16; 
—    non    minus    se    id    contendere    .    .    .,    ne 
ea,    quae   dixissent,    enuutiarentur ,    quam    uti 
ea,    quae    uellent,    impetrarent:    131,2;    — 
minimeque  ad  eos  mercatores   saepe  commeant 
atque   ea,    quae   ad   efieminandos   animos  per- 
tinent,  important:  11,3;   —   idoneos  nactus 
homines,    per   quos    ea,    quae  uellet,    ad  eum 
perferrentur:    1,9,1;    —    quam  ualde  pro- 
betis  ea,  quae  apud  Corfinium  sunt  gesta:op. 
Cie.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ;    —    at  interiores ,  dum 
ea,  quae  a  Vercingetorige  ad  eruptionem  prae- 
parata   erant  (recc;  AM.;  praeparauerant  A"), 
proferunt,   .   .   .  cognouerunt:    VII 82, 3;  — 
maxime  ea,    quae  ad  usum  nauium  pertinent, 
prouidere    instituunt:    1119,3;    —    quaerit 
ex  solo  ea,  quae  in   conuentu  dixerat:  118,2; 
—  reficere:  2,15,1  v.  administrare;  ubi  hostes 
uiderunt   ea,    quae    diu    longoque   spatio  refici 
non    posse  sperassent,  paucorum  dierum  opera 
et   labore  ita  refecta,  ut:  2,16,1;  —  memoria 
tenerent  milites  ea,  quae  pridie  sibi  (c)  con- 
firmassent:  2,34,5;  —  ne  ea,  quae  rei  publicae 
causa   egerit,    in   suam    contumeliam    uertat: 
1,8,3._ 

6)  iis,  quae:  infectis  iis  (is  a;  hiis  /;  his 
Ofh),  quae  agere  destinauerat,  .  .  .  proficisci- 
tur:  1,33,4. 

bb)  prouomini  is  additnr  adiectinnm ;  a.)<m- 
uis;  aa)  e.  snbst.t  (Viridouix)  summam  im- 
perii  tenebat  earum  omnium  ciuitatum,  quae 
defecerant:  11117,2;  ^  omnem   eam   ma- 

teriam,  quae  erat  caesa,  conuersam  ad  hostem 
conlocabat  et  pro  uallo  ad  utrumque  latus  ex- 
struebat:  11129,1;  •;  omnem  eam  pla- 

nitiem,  quam  in  longitudinem  III  (c)  milia 
passuum  patere  demonstrauimus,  complent:  VII 
79,2;  T  cum  .  .  .  ad  Caesarem  perfuge- 

rent  .  .  .  uniuersi  in  Epiro  atque  Aetolia  con- 
scripti  milites  earumque  regionum  omnium, 
quae  a  Caesare    tenebantur:  3,61,2;  % 


omnibus  rebus  iis  (iiis  x;  Schn. ,  HoM.;  his 
reb.  [i)  confectis,  quarum  rerum  causa  tradu- 
cere  exercitum  coustituerat :  IV  19, 4. 

[i[i)  sine  subst.:  (Galli  concilio  principum 
indicto  non  omnes  (eos  add.  Np.,  Dt. ,  Db.; 
om.  fj;  hos  a;  Schn.,  Fr.,  Hold.),  qui  arma 
ferre  possent,  .  .  .  conuocandos  statuunt,  sed: 
VII  75, 1 ;)  Caesar  prima  luce  omnes  eos ,  qui 
in  monte  consederant  (qui  montem  conscende- 
rant  0  ' ,  ...  descendere  atque  arma  proicere 
iussit:  3,98,1. 

fi)  tres:  praesidio  impedimentis  legionem 
quartam  decimam  reliquit,  unam  ex  his  (?;  iis 
h)  tribus,  quas  proxime  conscriptas  ex  Italia 
traduxerat.  ei  legioni  .  .  .:  VI  32, 5. 

b):  is  .  .  .  qno,  nbi,  nnde:  a)  is  .  .  .  qno: 
muliercs  quique  .  .  .  ad  pugnam  inutiles  uide- 
rentur  (r),in  eum  locum  coniecisse,  quo  prop- 
ter  paludes  exercitui  aditus  non  esset:  1116,5; 
egressus  cum  tribus  legionibus  eum  locum  petit, 
quo  (qua  AQ)  naues  adpelli  iusserat:  VII 
60,4;  T  ac  iam  conuersis  in  eam  partem 
nauibus,  quo  (in  qaam  a(?)fh)  uentus  ferebat, 
tanta  subito  malacia  .  .  .  exstitit,  ut:  III 15, 
3;  l[t  qui  sunt  ex  iis  (c)  nati,  eorum 

habentur  liberi,  quo  (quibus  p)  primum  (c) 
uirgo  (uirgines  fi)  quaeque  deducta  (ductae  P) 
est  (sunt  p) :  V  14, 5. 

(i)  is  .  .  .  uM:  quod  is  collis,  ubi  castra 
posita  erant,  .  .  .  tantum  .  .  in  latituilinem 
patebat,    quantum:    118,3;  ^    ne   com- 

mitteret,  ut  is  locus,  ubi  constitissent ,  ex 
calamitate  populi  Eomani  .  .  .  nomen  caperet: 
113,7;  in  Carnutes,  Andes,  Turones,  quaeque 
(c)  ciuitates  propinquae  iis  (recc;  Fr.;  \asX; 
rell.  edd.)  locis  erant,  ubi  bellum  gesserat,  le- 
gionibus  in  hibema  (c)  deductis  .  .  .  profectus 
est:  1135,3;  ne  saucio  quidem  eius  loci,  ubi  con- 
stiterat,  relinquendi  .  .  .  facultas  dabatur:  III 
4, 4 ;  Eomanos  ueque  .  .  .  neque  eorum  locorum, 
ubi  bellum  gesturi  essent,  uada,  portus,  in- 
sulas  nouisse  (c):  1119,6;  cum  intellegeret  in 
iis  (hiis  B';  illis  p;  his  a;  Sehn.,  Hold.)  locis 
sibi  bellum  gerendum,  ubi  paucis  ante  annis 
L.  Valerius  .  .  .  exercitu  pulso  interfectus  esset: 
III  20, 1 ;  transeunt  Ehenum  .  .  .  triginta  mili- 
bus  passuum  infra  eum  locum ,  ubi  pons  erat 
perfeclus  praesidiumque  a  (c)  Caesare  relictum: 
VI 35,  6;  ipse  paulum  (c)  ex  eo  loco  cum  le- 
gione  progressus,  ubi  constiterat,  euentum 
pugnae  exspectabat :  VII  49, 3 ;  *{  si  pacem 

.  .  .   cum   Heluetiis   faceret,   in    eam   partem 
ituros  atque  ibi  futuros  Heluetios ,  ubi  eos  Cae- 
sar  constituisset  atque  esse  uoluisset:  113,3. 
y)  is  .  .  .  unde:    noluit   eum  locum,   unde 


337 


is  (3.  A.  b)  y)  -  3.  E.) 


338 


Heluetii  discesserant,  uacare:  128,4;  in  iis  (liiis 
B';  his  a;  illis  [i)  locis  sibi  bellum  gerendum, 
nbi  .  .  .  Praeconinus  .  .  .  jnterfectus  esset  atque 
unde  L.  Mallius  (c)  proconsul  impedimentis 
amissis  profugisset :  III  20, 1 ;  cum  in  eum  lo- 
cum,  unde  erant  egressi  (progressi  ji) ,  reuerti 
coeperant,  .  .  .  circumueniebantur:  V35, 3. 

U.  setjuitur  cnuiitiatuiii  llnule;  a)  ut:  eo 
consilio,  ut  u.  coii!«iliam  p.  676  ^) 
(6  loc);  ^^  neque  nunc  id  (se)  agere, 

ut  ab  illis  abductum  exercitum  teneat  ipse, .  .  . 
sed  ne  illi  liabeant),  quo  contra  se  uti  possint: 
1,85,11;  id  contendere  et  laborare,  uti: 
131,2  u.  b). 

b)  ne:  idque  (c)  eius  rei  causa  antiquitus 
institutum  uidetur,  ne  quis  ex  plebe  contra 
potentiorem  auxilii  egeret:  VI  11,4;  ^  non 

minus  se  id  contendere  et  laborare,  ne 
ea,  quae  dixissent,  enuntiarentur,  quam,  uti  ea, 
quae  uellent,  impetrarent:  131,2;  —  id  agere, 
ne:  1,85,11  u.  a);  pracsertim  cum  id  agerent, 
ne  ciues  cum  ciuibus  armis  decertarent:  3, 19,  2. 
C.  sequltur  cuuntiiitum  eoiisecutiuum  uel 
explicatiuum;  a)  ut:  Scipionem  ea  esse  auc- 
toritate,  ut  non  solum  libere  quae  probasset 
exponere,  sed  etiam  ex  magna  parte  compel- 
lare  <c)  atque  erraiitem  regere  posset:  3,57,3; 
^  sed  ea  celeritate  atque  eo  {om.  [3)  impetu 
milites  ierunt,  cum  capite  solo  ex  aqua  exsta- 
rent,  ut  liostes  impetum  legionum  .  .  .  sustinere 
non  possent  ripasque  dimittereut  ac  se  fugae 
mandarent:  V18, 5;  ^  id  esse  consi- 

lium  Caesaris,  ut  quos  in  conspectu  Galliae 
interficere  uereretur,  lios  omnef.  in  Britauniam 
traductos  necaret:  V6, 5;  quibus  id  consilii 
<-ium  f)  fuisse  cognouerint,  ut,  »i  flumeii  triins- 
issent,  una  ex  paite  ipsi  <c),  altera  Aruerni 
sc  circumsisterent:  VII  5, 5;  1  quod  apud 

Germaaos  ea  {cmi.  (5)  consuetudo  esset,  ut 
matres  familiae  eorum  sortibus  et  uaticinatioui- 
bus  <c)  declararent  .  .  .:  150,4;  alque  in  eimi 
se  ccmsuetudinem  iidduxeruiit  <,abduxerunt  i>'iU), 
ut  locis  frigidissiinis  iieque  uestitus  praeter 
Ijclles  habereiit  <liabeant  DE;  edd.  pr.)  quic- 
quam  .  .  .  et  lauarentur  <lauantur  codd.)  in 
fluminibus:  IV  1,10;  \  eo  impetu,   ut: 

V  18,5  M.  ea  celeritate;  1  siiepe  iii  eum 

locuni  uciitum  eat  .  .  .,  ut  <ubi  Freudeiibcnj) 
Inonj  iiiodo  uisum  ab  se  Ambiorigem  iii  fuga 
ciicumspicereut  captiui  iiec  phine  etiain  abisse 
ex   conspectu  coiiteiiderent:    VI  43, 4;  \ 

erant  oius  modi  lere  situs  oppidorum,  ut 
.  .  .  neque  pedibus  aditum  haberent  .  .  .  ne<iuo 
nauibus:  11112,1;  cum  his  nauibus  iiostrae 
classi  eiuH   modi  congreBsus  erat,  ut  uiiii  ccle- 

l.uxtc,  CaoHur.     11. 


ritate  .  .  .  praestaret,  reliqua  .  .  .  illis  essent 
aptiora:  11113,7;  eius  modi  sunt  tempestates 
<c)  consecutae,  uti  opus  necessario  intermitte- 
retur  et  .  .  .  sub  pellibus  milites  contineri  non 
possent:  11129,2;  suaque  esse  eias  modi  im- 
peria ,  ut  non  minus  liaberet  iuris  in  se  mul- 
titudo  quam  ipse  in  multitudinem :  V27, 3;  id 
erat  eius  modi,  ut  magis  optandum  quam 
sperandum  putarem :  ap.  Cic.  ad  Q.  fr.  II 10 
(12),  4 ;  \  tanta  erat  operis  firmitudo  atque 
ea  rerum  natura,  ut,  quo  maior  uis  aquae 
se  incitauisset,  hoc  artius  inligata  <c)  teneren- 
tur:  IV  17,  7;  \   tanta  militum  uirtus  at- 

que  ea  praesentia  animi  fuit,  ut  .  .  .  non 
modo  demigrandi  causa  de  uallo  decederet 
nemo,  sed  paene  ne  respiceret  quidem  quisquam 
ac  tum  omues  acerrime  .  .  .  pugnarent:  V43, 
4;  ^  eo  tum  statu  res  erat,   ut  longe 

principea  haberentur  Haedui  <c),  secundum 
locum  dignitatis  Remi  obtinerent :  VI 12, 9. 

certior  factus  est  .  .  .  montes  .  .  .  a  maxima 
multitudine  .  .  .  Veragrorum  teneri.  id  aliquot 
de  causis  acciderat,  ut  subito  Galli  belli 
renouaudi  .  .  .  consilium  caperent:  1112,2;  (id 
fuit  pergratum,  ut:  1,86,1  u.  p.  305  oo)  fuit 
pergratum.) 

<eius  add.  fi;  Ald.)  m  priniis  rationem 
esse  habeudam  dicunt,  .  .  .  ut  Caesar  ab 
exercitu  intercludatur:  VIll,  (>. 

b)  quin:  neque  multum  abesse  ab  eo 
<ab  eo  del.  Ciacc),  quin  paucis  diebus  deduci 
possiut  <c)  :  V  2, 2. 

D.  sequitur  euuiitiatum  oausale:  id  ea  de 
causa  fiiciebixt,  quod  cum  tauta  multitudiue 
hostiuin  .  .  .  nisi  aequo  loco  .  .  .  legato  dimi- 
candum  nou  existimabat:  11117,7;  euius  pater 
.  .  .  ob  eam  causam,  quod  regnum  iidpete- 
bat ,  a  <^f)  ciuitate  erat  interfectus :  VII 4, 1 ; 
T[  id  ea  maxime  ratione  fecit,  quod  noluit 
eum  locum,  unde  Heluctii  Jiscesseraut,  uaciu-e: 
128,4;  t  (oportuuissima  res  <fi;  oportuuis- 
simc  resa;  Hold.;  oportunissime  ea  res  Sihenkl) 
accidit,  quod  .  . .  Germaui  .  .  .  iii  castra  uene- 
runt:  IV  13, 4.) 

sed  eo  decoptum,  quod  neque  eommissuiu 
a  se  intellegeret ,  quare  timeret,  neque  sine 
causa  timeudum  putaret:  114,2;  et  ex  eueutu 
nauiuni  suaruui  et  ex  eo,  quod  obsides  dare 
intermiseraut,  .  .  .  suspicabatur :  IV3I,  1.  Cf. 
eo  '1.  ct  ;j.  A. 

E.  sequ.  eiiuntiat.  eoutlioion. :  quod  poues 
eos  <paene  in  eo  «X-;  Np.;  paene  ex  eo  Em. 
Ihffm.) ,  si  id  oppidum  retiuuissent,  summnni 
uictoriae  coiistarc  iiilcllegebant :  VII  21,  3;  liuiic 
laborem    rccusabat  ncuio,    quod  cum  oiiiiiiuiu 

99 


339 


is  (3.  E. ;  ea,  eo) 


340 


laborum  finem  fore  existimabant,  si  liostem 
flibero  Lntercludere  et  frumento  (x)  prohibere 
potuissent:  1,68,3;  f  eadem  (codd.;  Dt.;  id 
eoniec.  Np.;  eodem  F.  Hofm. ;  eo  iam  nell.) 
spectans,  si  "in  itinere  impeditos  perterritos 
deprehendere  posset,  exercitum  e  castris  eduxit : 
3,  75, 3. 

F.  sequ.  acc.  c.  inf. :  dixerat  aliquis  leniorem 
sententiam,  ut  primo  M.  Marcellus,  ingressus 
in  eam  orationem  (rationem  f),  non  oportere 
ante  de  ea  re  ad  senatum  referri,  quam  .  .  . 
exercitus  conscripti  essent:  1,2,2;  f  Cae- 

sar  in  eam  spem  uenerat,  se  sine  pugna  .  .  . 
rem  conficere  posse,  quod  .  .  .  interclusisset: 
1,72,1. 

Caesari  cum  id  nuntiatum  esset,  eos  per 
prouiuciam  nostram  iter  facere  conari,  maturat 
ab  urbe  proficisci :  I  7, 1 ;  hos  (e)  (principes) 
singillatim  Cingetorigi  conciliauit  .  .  .  .  id 
tulit  (c)  factum  grauiter  Indutiomarus, 
suam  gratiam  inter  suos  minui :  V  4, 4 ;  (utris- 
que  ad  animum  (id  animo  Fr.)  occurrit, 
unum  esse  illud  (e)  tempus,  quo  maxime  con- 
tendi  conueniat:  VII 85, 2;)  neque  uero  id 
(idem  NOakl)  Caesarem  fugiebat,  tanto  sub 
oculis  accepto  detrimento  perterritum  exercitum 
sustinere  non  posse:  1,71,1. 

(«.  sequitni-  interrog-.  obl.:  multa  a  (c)  Cae- 
sare  in  eam  sententiam  dicta  sunt,  quare 
negotio  desistere  non  posset:  145,1. 

H.  prouomeu  is  pertinet  ad  factuui,  quod 
statim  commemoratur:  qui  decimae  legionis 
aquilam  ferebat,  contestatus  (e)  deos,  ut  ea 
res  legioni  feliciter  eueiuret,  ...in  hostes 
aquilam  ferre  coepit:  IV 25, 3.4;  exercitus 
equitatusque  equitibus  Eom.  administrantibus, 
quos  ei  negotio  praefecerat,  celeriter  trans- 
mittitur:  VII  61,  2;  persuasi  equitibus  nostris, 
idque  mihi  (idque  inibi  a)  facturos  confir- 
mauerunt,  ut  .  .  .  adgrederentur:  3,86,3. 

[Falso:  item  (ide  BQa;  id  est  A2PB-(J%) 
populum  Romanum  uictis  .  .  .  ad  suum  arbi- 
trium  imperare  consuesse:  I  36,  1 ;  reliquos 
equites  (eorum  add.  [i)  consectati  paucos  .  .  . 
reliquerunt:  III  19,4;  tantum  esse  nomen  (apud 
eos  add.  p)  atque  opinionem  eius  (e)  exercitus 
Ariouisto  pulso  .  .  .,  uti:  IV  16,  7;  quod  ea  (fi; 
eas  a)  non  posse  introrumpere  uidebantur:  V 
51,4;  neque  etiam  paruulo  detrimento  iUorum 
locum  (eos  add.  p)  relinqui  uidebat:  V52, 1; 
magistratus  .  .  .  quantum  et  ([i;  Aim.;  ei  a) 
quo  loco  uisum  est  agri  attribuunt :  VI 22, 2 ; 
Segusiauisque ,  qui  sunt  finitimi  (c;  ei  add. 
y.ha'^;  finitimae  a^;  finitimei  Np.)  prouinciae, 
decem   milia  peditum  imperat:   VII 64, 4;    ipse 


(c)  adit  (at  id  a'/";  ad  id  aH;  id  h)  reliquos, 
cohortatur:  VII  86, 3;  neque  uero  (Faern.;  eo 
codd.)  tam  remisso  .  .  .  animo  quisquam  om- 
nium  fuit ,  qui :  1, 21, 5 ;  ut  tribunos  plebis  (in 
ea  re  add.  codd. ;  Np. ,  Db. ;  u.  CC)  ex  ciuitate 
expulsos  .  .  .  restitueret:  1,22,5;  HS  LX  .  .  . 
adlatum  ad  se  ab  Iluiris  (a  Iluiris  Ald.;  ab  iis 
(nel  his)  uiris  Ox)  Corfiniensibus  Domitio  red- 
dit :  1 ,  23, 4 ;  ut  .  .  .  nec  quicquam  omnino  re- 
linqueretur,  qua  aut  telis  (Forchh.;  eis  *,•  ab 
eia  N;  uis  0;  ui  Idet.;  Np.,  Dt.)  militibus  aut 
igni  operibus  noceri  posset:  2,16,1;  aquae  et 
salis  copia,  cuius  magna  uis  iam  ex  proximis 
erat  salinis  eo  congesta.  non  materia  (saUnis. 
ea  cougesta  non  materia  af):  2,2>l,b;  qui  .  .  . 
clementer  et  moderate  ius  (moderata  eius  x) 
dicendum  existimabat:  3,20,2;  omniaque  post- 
haberet  (Ald.;  omniaque  post  ea  quae  haberet 
Ox,) :  3, 33, 1 ;  nulla  Thessaliae  fuit  ciuitas  prae- 
ter  Larisaeos  (larisa  eos  ahl),  .  .  .  quin:  3, 
81,2;  cum  illi  celerem  in  ea  re  uictoriam,  hi 
(ii  hl)  salutem  suam  consistere  uiderent:  3, 
111,5.] 

Id  cousilii:  VII  5, 5;  id  mimeris:  1,57,1. 

Galba  .  .  .  missis  ad  eum  legatis  .  .  .  con- 
stituit:  1111,4;  —  quos  pro  scelere  eoram 
ulcisci  uelint:  114,5;  quos  .  .  .  consecuti  ma- 
gnum  numerum  eorum  occiderunt:  11119,4; 
(•/:  IV  35, 3;  (V42,2;)  quibus  (legatis)  auditis 
.  .  .  eos  domum  remittit:  IV  21,  6;  cf.  116,5; 
—  cum  his  propinqui  Indutiomari  .  .  .  comitati 
eos  .  .  .  excesserunt:  VI8, 8;  iis  .  .  .  correptis 
fit  ab  his  certior  Caesar:  1,66,1;  —  ad  eum 
Pompeius  misit,  ut  .  .  .  reciperetur  atque  illius 
opibus  .  .  .  tegeretur:  3,103,3;  cf  60,1;  82, 
1;  —  huic  Caesar  pro  eius  uirtute  .  .  .  resti- 
tuerat:  V25, 2;  —  nostri  .  .  in  eos  impetu  facto 
reppulerunt:  V17,3. 

Is  =  talis,  tautus  u.  3.  C;  cf  120,4;  II 16, 
5;  31,6;  IV  22,  6;  V30,  2;  VI  13,1;  2,36,1. 

Haec  et  similia  saepim. 

ea:  obstructis  in  speciem  portis  .  .  .,  quod 
ea  (fi;  eas  a)  non  posse  introrumpere  uide- 
bantur:  V51,4;  ^  posse  (se)  et  audere  ea 

transire  flumen,  qua  traductus  esset  equitatus: 
1,64,3. 

eo.  1.  =  izelae;  X.  pertiuet  ad  ea,  quae 
autcceduut;  a)  =  ad  (iu)  eum  lociun,  (in  Uues,) 
ad  eum  (eos):  quod  omni  Gallia  pacata  Mo- 
rini  Menapiique  supereraut,  qui  in  armis  essent, 
.  .  .  eo  exercitum  adduxit  (duxit  (i):  III  28, 
1 ;  t  maturandum  sibi  censuit,  si  esset  in 

perficiendis  pontibus  periclitanduni ,  ut,  prius 
quam  essent  maiores  eo  coactae  copiae,  dimi- 
caret:  VII  56, 1;  t  eum  locum  uallo  fossa- 


341 


is  (eo) 


342 


que  muniuit.  cum  dies  hibemorum  complures 
transissent  frumentumque  (c)  eo  comportari 
iussisset:  III  (1, 6;)  2, 1 ;  3, 42, 2  u.  conuenire  ;  "^ 
qu!i  mininie  anluus  ad  nostras  uiunitioiies  ascen- 
SU.S  uidebatur,  .  .  .  eruptionem  fccerunt.  cele- 
riter  .  .  .  ex  proximis  casteDis  eo  concursum 
est:  1133,3;  t  trans  flumen  Apsum  (c) 

poBitis  castris  eo  copias  omnes  auxiliaque  con- 
duxit:  3, 13, 6;  \  quod  .  .  .  continentes 

.  .  siluas  ac  paludes  (c)  habebant,  eo  se  sua- 
que  omnia  contulcrunt:  11128,2;  sperans 
Pompcium  .  .  Dyrrachiuui  compelli  .  .  .  posse, 
quod  omnem  commeatum  totiu.sque  belli  appa- 
ratum  eo  contulisset:  3,41,3;  idoneuui  locum 
in  agris  nactus  .  .  .  ibi  aduentum  exspectare 
Pompei  eoque  omnem  belli  rationem  conferre 
constituit:  3,81,3;  1  castra  erant  ad  bel- 

lum  duceudum  aptissima  .  .  .  salis  copia,  cuius 
magna  uis  iam  ex  proximis  erat  salinis  eo  (ea 
af)  congesta:  2,37,5;  H  Brutum  .  .  . 

in  Venetos  proficisci  iubet.  ipse  eo  pedestribus 
copiis  contendit:  III  11,5;  crebris  nuntiis  in- 
citati  oppidum  a  Komanis  teneri  .  .  .  maguo 
cursu  (c)  eo  coutenderunt:  VII  48, 1;  Dyrrachio 
timens  diurnis  eo  {Ohl;  om.  f;  seu  a)  noctur- 
nisque  itineribus  contendit:  3,13,1;  t  quo 

proelio  bellum  Venetorum  totiusque  orae  mari- 
timae  confectum  est.  nam  cuni  omnis  iuuentus, 
omnes  etiam  grauioris  aetatis  .  .  .  eo  con- 
uenerant,  tum:  III 10, 2;  hunc  ad  egredien- 
dum  (c)  nequaquam  idoneum  locum  (c)  arbi- 
tratus,  dum  rcliquae  naues  eo  conueuirent,  .  .  . 
in  ancoris  exsijectauit:  IV  23, 4;  neque  in  eo 
loco  hostis  est  uisus;  sed  .  .  .  cum  magnae 
manus  eo  conucnissent,  multitudino  nauium 
perterritae  .  .  .  discesserant:  V8,  (5.){j;  scna- 
tumque  omnem  .  .  .  ad  se  Decetiam  euocauit. 
cum  prope  omnis  ciuitas  eo  conuenisset:  VII 
33,  (2.)  3;  interfectis  Nouioduni  custodibus  qui- 
que  eo -negotiandi  causa  (c)  conuenerant:  VII 
55, 5  ;  (concilium  Bibracte  indicitur.  (eodem  add. 
a;  plur.  add.;  om.  [i,-  iSclvii.;  eo  Vrsinus,  prob. 
l>h.)  conucniunt  undique  frequentes:  VIJ  ()3, 
(5.)  G ;)  edito  loco  .  .  .  castra  communit.  eo  par- 
tem  nauium  lougarum  conuenire,  frumentum 
commeatumquc  ab  Asia  .  .  .  comportari  im- 
perat:  3, 42,(1. )2;  1  conuertere:  VII 

()7, 4  u.  Icrro ;  *{  quas  Uaesari  esse  amicas 

ciuilates  arbitrabatur ,  his  grauiora  oncra  in- 
iungcbat  praesidiaque  eo  deducebat:  2,18,5; 
1  naues  .  .  .  Dyrrachio  remissao,  quao  priorem 
partom  oxercitus  eo  deportauerant,  Brun- 
(lisiuni  reuortuntur:  1,27,1;  1  CraHsuni 

Baniarobriiiuc  praclicit  .  .  .,  ((uod  ibi  .  .  .  fru- 
nientuni  oiiiiic,  i\wn{  co  tolcrandue  hieuiis  causa 


deuexerat,  relinquebat:  V47,2;  1  du- 

cere:  11128,1  u.  adducere;  placuit,  ut  (c) 
Litauiccus  decem  illis  milibus,  quae  Caesari  ad 
bellum  mitterentur,  praeficeretur  atque  ea  (eo 
Paul)  -)-  ducenda  (codd.;  edd.;  Paul;  traducenda 
Pluyg.)  curaret :  VII  37,  7 ;  1f  siue  (si  uel 

Uolom.;  Np.)  ad  litora  Apolloniatium  siue  ad 
Labeatium  (siue  ad  Lab.  aM.  F.  Hofm.;  om. 
codd.;  Np.)  cursum  derigere  atque  eo  naues 
eicere  (Ald.;  eUgere  Nx,)  possent:  3,25,4; 
1  ferre:  1114,2  u.  occurrere;  —  si  qua  in 
parte  nostri  laborare  .  .  .  uidebantur,  eo  signa 
inferri  (ferri  Paul)  Caesar  (caes.  inf  p) 
aciemque  conuerti  (a^fh;  constitui  a;  edd.) 
iubebat  :  VII  67,  4;  proximos  coUes  capere 
uniuersos  atque  eo  signa  inferri  (ferre  Paul) 
iubet:  2,42,1;  complures  dies  Hnania  man- 
serant  castra;  munitiones  quidem  omnes  iute- 
grae  erant.  eo  signa  (Ciacc;  signo  codd.;  Np., 
Dt.)  legionis  inlata  (Ciacc;  lata  Pazd;  in- 
lato  {uel  illato)  0% ;  Np.,  Dt.)  speculatores  Cae- 
sari  renuntiarunt  (rem  nuntiarimt  Np.) :  3,  (6(5, 
7 ;)  67, 1 ;  1  nacti  portum ,  qui  appellatur 

Nymphaeum  .  .  .,  eo  naues  introduxerunt: 
3,  26, 4  ;  ir  castris  idoneum  locum  delcgit. 

.  .  .  eo  circiter  .  .  .  sedecim  milia  expedita 
.  .  .  Ariouistus  misit:  149,  (1.)  3;  ab  his  (c) 
castris  oppidum  Kemorum  nomine  Bibrax  aberat 
milia  jmssuum  octo  ....  eo  (dcl.  Hotoiii.) 
de  media  nocte  Caesar  .  .  .  sagittarios  et  fun- 
ditores  .  .  subsidio  oppidanis  mittit:  11(6,1;) 
7, 1 ;  Caesar  in  Belgis  .  .  .  hiberna  constituit. 
eo  duae  omnino  ciuitates  ex  Britanuia  obsidcs 
miserunt:  IV  38, 4;  praesidium  Cenabi  tuendi 
causii ,  quod  eo  mitterent  (in  eo  mitterent  M; 
Cfmiitterent  h;  inmitterent  Pr.) ,  comparabaut. 
huc  .  .  .:  VII 11, 4;  auimaduertit  (e)  collem, 
qui  ab  hostibus  tenebatur,  nudatum  hominibus. 
.  .  .  hac  re  cognita  Caesar  mittit  complures 
equitum  turmas  eo  de  media  nocte;  imperat 
(Nitsche;  eq.  t.  eodem  med.  n.;  imperat  his 
(ucl  iis)  [i;  eisdem  (eis  de  plur.  edd.)  media 
nocte  imperat  a;  phir.  edd.;  ii.  CC),  ut:  VII 
(44, 1 ;)  45, 1 ;  in  Haeduos  proliciscitur ;  ciuitatcm 
recipit.  eo  legati  ab  Aruernis  raissi  quae  im- 
peraret  se  facturos  pollicentur:  VII  i)0,  (1.)  2; 
Caesari  nuutiatur  Hulmoiiciiscs  .  .  .  cupere  ea 
facere,  quae  ucllct  ....  mittit  eo  M.  Antonium 
cum  .  .  .  cohortibus  V:  1,18,  (1.)  2;  iieciiiiiam 
omnem  ...  in  oppidum  (iadcs  contiilit;  co  sex 
coliortes  praesidii  causa  cx  prouiucia  misit:  2, 
18,2;  3,22,2  u.  uenire;  Coelius  .  .  .  perueuit 
'riiurioa.  ubi  cum  .  .  .  cquitibus  .  .  Caesaris 
(liillis  atquo  Hispanis,  qui  eo  praesidii  (P. 
Maiiut.;    praedandi    codd.)    causa   missi   erant, 

22* 


343 


is  (eo) 


344 


pecuniam   polliceretiir,   .  .  .  est  interfectus:  3, 

22,3;    temptandam    sibi   Achaiam   .  .  .   existi- 

mabat  Caesar.  itaque  eo   Q.  {Nfl;  eoque  Oah; 

eo  Q.  Np.,  Dt.)  Calenum  misit:  3,55,1;  1 

et  quaecumque  (p;  ut  quaeque  a;   edd.)  pars 

castrorum    nudata    defensoribus    premi    uide- 

batur,  eo  occurrere  et  auxilium  ferre  :  III  4, 

2;  t  cum  .  .  .  eos  in  eo  loco,  quo  tum 

essent,    suum    aduentum    exspectare   iussisset, 

paruerunt.  eo  postquam  Caesar  peruenit,  .  .  . 

poposcit:    127,2.3;    sententiae   dicebantur,   ut 

.  .  .  eruptione  facta  isdem  itineribus  ,    quibus 

eo   peruenissent,    ad  salutem  conteiid^^rent:  III 

3,3;    Britanniae  .  .  .  maritima  pars   ab  iis  (c) 

(incolitur),  qui  .  .  .  ex    Belgio  transierunt  (e), 

qui   omnes  fere  f  iis  nominibus  ciuitatum  ap- 

pellantur,   quibus   orti   ex   ciuitatibus    eo  per- 

uenerunt:    V12, 2;   cum   ab  hibernis   Ciceronis 

milia  passuum  abesset  (c)  circiter  (c)  LX  eo- 

que  post  horam  nonam  diei  Caesar  peruenisset : 

V  53, 1 ;  eodem   die  cum  legionibus  in  Senones 

(c)    proficiscitur   magnisque  itineribus  eo   per- 

uenit:  VI 3,  6;  in  Lingones  contendit,  ubi  duae 

legiones    hiemabant.    eo    cum    peruenisset,    ad 

reliquas    legiones    mittit:    VII  9,  (4.)  5;     nacti 

uacuas  ab   imperiis  Sardiniam  Valerius,  Curio 

Siciliam  cum  exercitibus  eo  perueniunt  {u.  CC) : 

1>31,1;  t  quae  gens  paucis  ante  mensibus 

ultro  ad  Caesarem  legatos  miserat  ....  sed  eo 

fama  iam   praecurrerat   (c)   .  .  .  de    proelio 

Dyrrachino:  3,80,  (1.)  2;  t  Viennam  per- 

uenit.    ibi   nanctus  recentem  equitatum,   quem 

multis   ante  diebus  eo   praemiserat,   .  .  .  in 

Lingones   contendit:   VII9,  (3.)4;  1  ab 

oppido  autem  decliuis  locus  .   .   .   uergebat  in 

longitudinem    (c)   *passus    circiter   CCCC.    hac 

nostris    erat   receptus,    quod   eo  incitati  studio 

inconsultius  processerant:  1,45,  (5.)6;         T 

ipse  in  munitione  pro  castris  *considit;  eo  duces 

producuntur:  VII  89,4;        f  cognoscit  non 

longe  .  .  .  oppidum  Cassiuellauni   abesse  .... 

eo  proficiscitur  cum  legionibus:  V21, (2.)4; 

t  quod  mons  f  suberat  circiter  mille  passuum, 

eo   se  recipere   coeperunt:  125,5;   in  castel- 

lum  . .  .  inruperunt  et  quod  eo  (quo  {pro  et  quod 

eo)  dett.;   Voss.)  pulsa  legio  sese  receperat,  non 

nullos    ibi   repugnantes   interfecerunt :    3,67,6; 

t  traducere:  VII 37, 7  u.  ducere;  t  si 

forte  Pompeius   uacuam  existimans  Italiam   eo 

traiecisset  exercitum  :  3, 29, 3 ;        t  planities 

erat  magna  et  in  ea  tumulus  terrenus  .  .  .  .  eo, 

ut  erat  dictum ,  ad   conloquium  uenerunt:  I 

43, 1 ;    legionem   Caesar  .  .  .  passibus  ducentis 

ab  eo  tumulo   constituit  ....  Ariouistus  .  .  . 

praeter  se  denos  ut  (c)  ad  conloquiuni  adduce- 


rent  (c) ,  postulauit.  ubi  (c)  eo  uentum  est, 
Caesar  .  .  .  commemorauit  (c):  143, 2( — )4; 
diebusque  circiter  quindecim  ad  fines  Belgarum 
peruenit.  eo  cum  de  improuiso  celeriusque  omni 
opinione  uenisset:  11(2, 6;)  3,1;  Caesar  .  .  .  ad 
dextrum  cornu  profectus  .  .  .  scuto  .  .  .  militi 
detracto,  quod  ipse  eo  sine  scuto  uenerat, 
.  .  .  iussit  (m.  CC):  1125,(1.)  2;  quod  oppi- 
dum  .  .  .  paucis  diebus,  quibus  eo  uentum 
erat,  expugnatum  cognouerant:  11123,2;  Cae- 
sar  .  .  .  ad  exercitum  proficiscitur.  eo  cum 
uenisset,  .  .  .  cognouit:  IV6,  (l.)2;  huic  im- 
perat,  quas  possit,  adeat  ciuitates  .  .  .  seque 
(c)  celeriter  eo  (eo  cel.  fi)  uenturum  nuntiet: 
IV  21,  8;  in  Illyricum  proficiscitur.  .  .  .  eo 
cum  uenisset,  ciuitatibus  miUtes  imperat:  VI, 
(5.)  6;  inde  ad  exercitum  proficiscitur.  eo  cum 
uenisset,  .  .  .  inuenit:  V2,  (l.)2;  ipse  eodem, 
unde  redierat,  proficiscitur.  eo  cum  uenisset, 
maiores  iam  (c)  undique  in  eum  locum  copiae 
Britannorum  conuenerant:  Vll,(7.)8;  ad  flumen 
Tamesim  (c)  in  fines  Cassiuellauni  exercitum 
duxit  .  .  .  .  eo  cum  uenisset,  animum  aduertit 
(e):  V18,  (l.)2;  in  Transalpinam  Galliam  pro- 
fectus  est.  eo  cum  uenisset,  magna  difficultate 
adficiebatur,  qua  ratione  ad  exercitum  peruenire 
posset:  VII6,  (l.)2;  Caesar  omnibus  consiliis 
anteuertendum  existimauit,  ut  Narbonem  pro- 
ficisceretur.  eo  cum  uenisset,  .  .  .  constituit: 
VII  7,  (3.)  4;  Nouiodunum  erat  oppidum  Hae- 
duorum  ....  huc  magnum  numerum  equorum 
.  .  .  miserat.  eo  cuni  Eporedorix  Viridomarus- 
que  uenissent  .  .  .,  existimauerunt:  VII  55,  (1. 
3.)  4;  ipse  .  .  .  eum  locum  petit,  quo  naues 
adpelli  iusserat.  eo  cum  esset  uentum  (uent. 
esset  p)  ,  exploratores  hostium  .  .  .  ab  nostris 
opprimuntur:  VII  (60, 4;)  61,1;  Ariminum  .  .  . 
proficiscitur  ibique  tribunos  plebis  .  .  .  conuenit ; 
.  .  .  eo  L.  Caesar  adulescens  uenit:  1,8,  (1.)  2; 
ipse  unum  diem  ibi  .  .  .  moratus  Corfinium 
contendit.  eo  cum  uenisset,  cohortes  V  .  .  . 
pontem  fluminis  interrumpebant:  1,16,(1.)  2; 
nuntiatur  Afranio  magnos  commeatus  (c)  .  .  . 
ad  flumen  constitisse.  uenerant  eo  sagittarii  ex 
Rutenis,  equites  ex  Gallia  cum  multis  carris 
magnisque  impedimentis:  1,51,1;  pecuniam  .  .  . 
in  oppidum  Gades  contulit;  eo  sex  cohortes  .  .  . 
misit  Gaiumque  Gallonium,  .  .  .  qui  eo  pro- 
curandae  hereditatis  causa  uenerat  missus  a 
Domitio,  oppido  Gadibus  praefecit:  2,18,2; 
Cordubae  conuentus  .  .  .  cohortes  duas,  .  .  . 
cum  eo  casu  uenissent,  .  .  .  retinuit:  2,19,4; 
gratias  agit  .  .  .  Gaditanis  .  .  .,  tribunis  mili- 
tum  centurionibusque,  qiu  eo  praesidii  causa 
uenerant,   quod  eorum  consilia  .  .  .  confirmas- 


345 


is  (eo) 


iste 


346 


sent:  2,21,1;  Brundisiumque  peruenit.  eo  le- 
giones  XII,  (et  add.  Ccllarius)  equitatum  omnem 
uenire  iusserat:  3,2,1;  ipse  Oricum  reuertitur. 
60  cum  uenisset,  euocantur  illi  ad  conloquium: 
3,  16,  (2.)  3 ;  Cosam  in  agro  Thurino  {u.  CC) 
oppugnare  coepit.  eo  cum  t  a  Q.  Pedio  praetore 
cum  legione  *  *  *,  lapide  ittus  ex  muro  periit 
(c;  eo  cum  Q.  Ped.  pr.  missa  legione  lap.  ict. 
ex  m.  periit  F.  Hoffni.:  eo  cum  Q.  Pedius 
praetor  cum  legione  uenisset,  1.  i.  ex  m.  p. 
Kraff.:  u.  CC):  3,22,2. 

1))  =  iii  eos  (eas):  imponere  u.  inipono 
p.  82  A.  b)  fi)  (4  liic);  t  (deprensis  (c> 

nauibus  circiter  quinquaginta  .  .  .  atque  eo 
militibiis  impositis  (p;  iniectis  a;  cdd.)  .  .  . 
oppido  potitur:  VII  58,  4;)  has  (columellas) 
inter  se  capreolis  .  .  .  coniungunt,  ubi  tigna  .  .  . 
conlocentur.  eo  super  tigna  bipedalia  iniciunt: 
2,10,3. 

B.  i)er(inct  ad  ea,  (juae  sequuntur;  a)  propr. : 
cognouit  .  .  .  ipsum  .  iusidiarum  (c)  causa 
co  {om.  [i)  profectum,  quo  nostros  postcro  die 
pabulatum  uenturos  arbitraretur :  VII 18, 1 ;  re- 
pulsis  hostibus  eo,  quo  (quod  ^i)  Labienum 
raiserat,  contendit:  VII  87, 3. 

b)  trsl.:  an  paenitet  uos,  quod  .  .  .  adduxe- 
rim  eoque  illos  compulerim,  ut  neque  pe- 
dcstri  itinere  neque  nauibus  commeatu  iuuari 
possint:  2,32,12;  —  accidisse  igitur  his,  .  .  . 
uti  eo  recurrant  et  id  cupidissime  petant, 
quod  paulo  ante  contempserint:  1,85,4;  | 

in  castra  inrumpere  conauttir,  nec  prius  sunt 
uisi  .  .  .  quam  castris  adpropinquarent,  usque 
eo,  ut,  qui  sub  uallo  (c)  teiiderent  mercatores, 
recipiendi  sui  facultatem  non  habereut:  VI 37, 
2;  «uniuia  difficultate  rei  frumentariae  adfecto 
excrcitu  .  .  .,  u.sque  eo,  ut  complurcs  dies  fru- 
n)ciil(j  milites  caruerint  et  pecore  .  .  .  extiemam 
famem  sustentarint  (c):  VII  17,3. 

2.  eo  =  8iu  tovro,  ideo:  eo  quod:  (I  14, 
2  u.  in  p.  :i38  1).;)  Heluetii,  seu  quod  .  .  . 
exintinuirent  .  .  .,  siue  eo  (delcnd.  cemct  Ciacc), 
quod  re  frumeutaria  iutercludi  posse  confidercnt, 
.  .  .  nostros  .  .  .  laces.sere  coeperunt:  123,3; 
pelles  (erant)  pro  uelis  alutaequo  teuuiler  con- 
fectae,  hae  (c)  siue  jjropter  lini  inopiam  (c) 
atque  eius  usub  inscientiam  (inscientia  [i)  siue 
eo  {o»i.  [i),  quod  cst  mugis  uori  simile,  quod 
.  .  .  taula  oiiera  iiauium  rcgi  uelis  uon  satis 
comniodc  po.sse  (c)  arbitrabaiitur:  III  13,  G; 
(,'cd  hoc  (quoque  add.  iy.\  ptur.  cdd.;  om.  (i ; 
eo  iidd.  ih;  Sclin.,  Dh.)  factuiu  cst,  quod  acdi- 
ticio  circumdato  siliui  .  .  .  comitcs  .  .  .  paulisper 
equitum  nostroruin  uim  Hustiiiueruiit:  VI  30,3;) 
11    mcrcatoribii.s    csl  aditiis  niagis  oo  (eo  iiiagis 


[i) ,  u  t  quae  bello  ceperint  quibus  uendant  ha- 
beant,  quam  quo  ullam  rem  ad  se  importari 
d&siderent:  IV  2,1;  t  (H  7, 1  «.  1.  A.  a> 

mittere.) 

3.  eo  c.  comp.  =  ToaoiTw;  A.  seqn.  quod: 
haec  eo  facilius  magnam  partem  aestatis 
faciebant,  quod  nostrae  uaues  tempestatibus 
detinebantur  summaque  erat  .  .  .  diflBcultas 
uauigandi:  11112,5;  H  Heluetii,  seu  quod 

timore  perterritos  Romanos  discedere  a  se  exi- 
stimarent,  eo  magis,  quod  pridie  .  .  .  proe- 
lium  non  commisissent,  siue  eo,  quod  .  .  .  con- 
fiderent,  .  .  .  coeperunt:  123;  3;  conloquendi 
Caesari  causa  uisa  non  est  et  eo  magis,  quod 
pridie  .  .  .  Germani  retineri  non  potuerant  (c), 
quin :  I  47,  2 ;  reliquum  erat  certamen  positum 
in  uirtute,  qua  nostri  milites  facile  superabant, 
atque  eo  magis,  quod  in  conspectu  Caesaris 
atque  omnis  exercitus  res  gerebatur:  11114,8; 
(naues)  paulo  facit  humiliores,  quam  quibus  in 
nostro  mari  uti  coiisueuimus,  atque  id  eo  magis, 
quod  propter  crebras  commutationes  aestuum 
minus  magnos  ibi  Huctus  (c)  fieri  cognouerat: 
VI,  2;  cum  .  .  .  hostibus  spes  uictoriae  redinte- 
graretur,  eo  miigis,  quod  deustos  pluteos  turrium 
uidebant  nec  facile  adire  apertos  ad  auxilian- 
dum  animaduertebant :  VII  25, 1 ;  controuersias 
regum  .  .  .  ad  se  .  .  .  pertinere  existimans  atque 
eo  magis  ofticio  suo  conuenire,  quod  superiore 
consulatu  cum  patre  Ptolomaco  .  .  .  societas  erat 
facta,  ostendit:  3,107,2;  t  eo  sibi  minus 

dubitationis  dari,  quod  eas  res  .  .  .  memoria 
tcneret:  114,1;  ad  hostes  conteudit,  eo  minus 
ueritus  nauibus,  quod  in  litore  molli  .  .  .  deli- 
gatas  ad  ancoras  (c)  relinquebat:  V9, 1;  1 
aggerem  cuniculis  subtrahebant,  eo  scientius, 
quod  apud  eos  magnae  sunt  ferrariae  atque 
omne  genus  cuniculorum  .  .  .  usitatum  est:  VII 
22,2. 

B.  seciu.  quo:  (respondit)  atque  eo  grauius 
(se)  ferre,  quo  minus  merito  populi  Komaui 
(res)  accidissent  (c)  :  1  14, 1 ;  in  quos  eo  grauius 
Caesar  uindicaiidum  statuit,  quo  diligcutius  in 
reliquum  teuipus  a  barbaris  ius  logatorum  con- 
seruaretur:  IH  ItJ,  4. 

C.  iion  sequihir  allud  ununtiat.:  se  (c)  in 
signa  manipulosque  coiciuut;  eo  magis  timidos 
pertcrrciit  militcs:  VI 40, 1  ;  in  Sicori  uadum 
rcpericbatur.  iam  uero  co  luagis  illi  maturan- 
duiii  iter  cxistiiiiabant:  1,03,1. 

Imm«:  ibi  coucitatis  Dalmatis  roliquisque 
barbaris  Issam  (P.  Manut.;  bissaiu  O;  hissara 
•v)  a  Caesaris  amicitin  auortit:  3,'J,  1. 

inte:  auimi  est  ista  mollitia  (^;  mo- 
lcstin  a),   11(111  iiirtus,  paulispcr  iiiopiam  (c) 


347 


iste 


ita 


348 


ferre  non  posse:  VII  77,5;  t  (duae  sunt 

Albae,  alia  ista,  quam  nouimus  in  f  Aricia, 
et  alia  hic  in  f  Italia.  uolentes  Romani  discre- 
tionem  facere  istos  Albanos  dixerunt ,  illos 
Albenses:  ap.  Pomp.  comm.  art.  Don.  (Ki-il  V 
p.  144);  ef.  Np.  p.  T5S  sq.  adnot.;)  C.  Caesar 
.  .  .  in  Dolabellam  actionis  I.  lib.  I.:  isti  {sic 
Hertx;  actionis  in  libusti  {uel  inlibuisti)  codd.; 
u.  CC),  quorum  in  aedibus  fanisque  posita  et 
lionori  eraut  et  ornatu  :  ap.  Gell.  IV 16,  8. 

It^tliliinis :  Rutilius  Lupus,  qui  Achaiam 
missus  a  Ponipeio  obtinebat,  Isthmum  (sthu- 
muni  af;  stumum  A7;/)  praemunire  iustituit, 
ut  Achaia  Fulium  prohiberet :  3,  55, 2. 

ita.  1.  pertiuet  ad  ea,  quae  anteceduut; 
A.  uon  lespoudet  partieulae  ut,  sicut;  a)  =; 
eo  niodo,  ea  latioue  ((/.  itaqne  A.):  muni- 
tiones  .  .  .  perfecit,  ut  ne  magna  quidem  mul- 
titudine,  si  ita  accidat  (accidit  M^:  u.  CC), 
t  eius  discessu  munitionum  praesidia  circum- 
fundi  possent :  VII  74, 1 ;  (reliquas  merces  com- 
meatusque  ad  obsidionem  urbis,  si  (ita  add. 
RSehii.)  accidat  <-dant  v),  reseruant:  1,36,3;) 
t  ita  (§  5—8)  Cassio  industria  Domitii,  Fauonio 
Scipionis  celeritas  salutem  attulit:  3,36,8; 
1  adgredi:  3,40,4  u.  b);  Tf  his  sunt  ar- 

bores  pro  cubilibus:  ad  eas  se  adplicant  atque 
ita  paulum  modo  reclinatae  quietem  capiunt: 
VI27,3;  1  cogere:  3,49,  5  M.  b);  f 

commutare:   1116,2  u.  b);  t  persuasi 

equitibus  nostris,  ...  ut  .  .  .  cu:cuniuenta  ab 
tergo  acie  prius  perturbatum  exercitum  pelle- 
rent  quam  a  nobis  telum  in  hostem  iaceretur. 
ita  sine  periculo  legionum  et  paene  sine  uuhiere 
bellum  conficiemus:  3, 86,  (3.)  4;  t  reli- 

qui  coeunt  inter  se  et  .  .  .  sinistras  sagis  muol- 
uunt  gladiosque  destriuguut  atque  ita  se  a  cae- 
tratis  equitibusque  defendunt  .  .  .  seque  in 
castra  recipiunt:  1,75,3;  f  cum  ea  ita 

(§1—5)  sint,  tamen,  si  obsides  ab  iis  sibi 
dentur,  .  .  .  sese  cum  iis  pacem  esse  facturum: 
114,6;  magnam  tamen  haec  res  illis  oflen- 
sionem  et  contemptionem  ad  omnes  attulit, 
idque  ita  esse  .  .  .  etiam  ex  domestico  iudicio 
atque  animi  confecientia  intellegebaut:  3,  60, 2; 
1  ita  (§  1 — 7)  tuto  ac  sine  ullo  uulnere  ac  peri- 
culo  sex  tabulata  exstruxerunt:  2, 9, 8;  t 
facere  u.  facio  p.  1273  2.  A.  (3  loc.);  ita 
(3,  51  et  52)  uno  die  VI  proeliis  factis,  .  .  .  cum 
horum  omnium  ratio  haberetur,  ad  duo  (c) 
miUa  (c)  numero  ex  Pompeianis  cecidisse  re- 
periebamus:  3,53,1;  1  ita  (§  1—4)  com- 

meatus  et  qui  frumenti  causa  processerant  tuto 
ad  se  recipit  et  rem  frumentariam  espedire  in- 
cipit:  1,54,5;  t  si  qui  aut  priuatus  (c) 


aut  populus  eorum  decreto  non  stetit,  sacri- 
iiciis  interdicuut  ....  quibus  ita  (om.  fi)  est 
interdictum,  hi  (e)  numero  .  .  .  scelera- 
torum  habentur:  VI 13,  (6.)  7;  t  hi  nouis- 

simos  adorti  et  multa  mUia  passuum  prosecuti 
magnam  multitudinem  eorum  fugientium  con- 
ciderunt  .  .  .  .  ita  sine  ullo  periculo  tan- 
tam  eorum  multitudinem  nostri  interfece- 
r  u  n  t,  quantum  fuit  diei  spatium :  II 11,  (4 — )6 ; 
t  illi  .  .  .  musculum  turrimque  latericiam 
libere  incendunt.  ita  multorum  (itaque  duorum 
Kindscli.)  mensium  (c)  labor  hostium  perfidia 
et  ui  tempestatis  puncto  temporis  interiit:  2, 
14,4;  f  praeterire  .   .   nou   potui,   quin 

.  .  .  illum  mitterem  (ad  te)  gratiasque  agerem; 
etsi  hoc  et  feci  (c)  saepe  et  saepius  mihi  fac- 
turus  uideor:  ita  de  me  mereris:  ap.  Cic.  ad 
Att.  IX  Q  A;  1  discussa  (c)  niue  sex  (c) 

iu  altitudinem  (c)  pedum  atque  ita  uiis  (uiis 
ita.li)  patefactis  .  .  .  ad  flnes  Aruernonim 
peruenit:  VII 8, 2;  t  eos  impeditos  .  .  . 

adgressus  magnam  partem  eorum  concidit.  .  .  . 
ita  siue  casu  siue  consilio  deorum  immortalium 
.  .  .  ea  (pars)  princeps  poenas  persoluit:  112, 
(3.)  6 ;  t  ita  (§  1.  2)  mobilitatem  equitum, 

stabilitatem  peditum  in  proeliis  praestant:  IV 
33,3;  t  ita  (I  25)  ancipiti  proeUo  diu  atque 
acriter  pugnatum  est:  126,1;  VII 50, 6  u. 
b);  ita  (1,43—46,3)  uario  certamine  pugnatum 
est:  1,46,4;  t  recipere:  1,54,5  u.  inci- 

pere;   ae  recip.-:  1,75,3  u.  defendere;  t 

Crassus  .  .  .  tertiam  aciem  (c)  laborantibus 
nostris  subsidio  misit.  ita  proelium  restitutum 
est,  atque  omnes  hostes  terga  uerterunt:  1(52, 
7  ;)  53, 1 ;  t  Pompeius  eo  proelio  imperator 

est  appeUatus.  hoc  nomen  obtiuuit  atque  ita  se 
postea   salutari  passus  "est:  3,71,3;  t 

ita  (§  2—4)  (itaque  U)  fastigate  (c)  atque  ordi- 
natim  structo  tecto  .  .  .  musculus  .  .  .  contegi- 
tur:  2,10,5;  t  L-  Plancus  .  .  .  locum  capit 
superiorem  diuersamque  aciem  .  .  .  constituit, 
ne  ab  equitatu  circumueniri  posset.  ita  con- 
gressus  impari  numero  magnos  impetus  legio- 
num  equitatusque  sustinet:  1,40,  (5.)  6;  t 
hos  illi  diligenter  tuebantur:  ita  et  nouam  et 
repente  collectam  auctoritatem  tenebant:  VI 
12, 8 ;  t  pontem  in  Ai-are  faciendum  curat 

atque  ita  esercitum  traducit:  113,1;  t 

relinquebatur ,  ut  .  .  .  equitatum  repellerent,  eo 
summoto  repente  incitati  cursu  sese  in  ualles 
uniuersi  demitterent  (c)  atque  ita  (item  Paul) 
transgressi  rursus  in  locis  superioribus  con- 
sisterent:  1,79,4;  t  cum  .  .  .  resisteretur 

Vincite,  inquit,  siita  uultis,  Sabinus :  V  30, 1. 
b)  =  Itaque,  cuiu  ea  esset  (sit)  leiuui  cou- 


349 


ita 


350 


«licio:  I  53, 1  u.  a)  restituere;  II 11,  G  u.  a)  inter- 
ficere;  eruptione  facta  neque  cognoscendi ,  quid 
fieret ,  neque  sui  coUigendi  hostibus  facultatem 
relinquunt.  ita  (itaque  B%}  commutata  fortuna 
eos,  qui  in  spem  potiundorum  castrorum  uene- 
rant,  undique  circumuentos  interficiunt:  III 6, 
(l.)2;  cum  .  .  .  pacatam  Galliam  existimaret 
superatis  Belgis,  expulsis  Germanis,  uictis  iu 
Alpibus  Seduiiis,  atque  ita  {(im.  [i)  inita  hieme 
in  (c)  IUyricum  profectus  esset:  1117,1;  erant 
eius  modi  fere  situs  oppidorum,  ut  .  .  .  neque 
pedibus  aditum  iiaberent  .  .  .  neque  nauibus. 
...  ita  utraque  re  oppidorum  oppugnatio  im- 
pediebatur:  11112,(1.) 2;  accidit,  ut  esset  luna 
plena,  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  .  .  . 
efficere  consueuit,  nostrisque  id  erat  incognitum. 
ita  uno  tempore  et  longas  naues  .  .  .  aestus 
complebat  ([J;  compleuerat  a ;  «/</.)  et  onerarias 
.  .  .  tempestas  udfiictabat:  IV29,  (l.)2;  (ipse 
(ita  P)  conuentibus  Galliae  citerioris  peractis 
in  IlljTicum  proficiscitur:  VI,  5;)  lioc  (latus) 
pertinet  (c)  circiter  milia  passuiim  quingeuta. 
.  .  .  huius  (alterius)  est  longitudo  iateris  .  .  .  sep- 
tingentorum  milium.  tertium  .  .  .  milia  passuum 
octingenta  in  longitudinem  esse  existimatur  (c). 
ita  omnis  insula  est  in  circuitu  uicies  centum 
milium  passuum:  V13,  (2. 5.)7;  in  medios  ho- 
stes  inrupit  duobusque  interfectis  reliquos  .  .  . 
paulum  (c)  sunimouit.  conautibus  auxiliari  suis 
Frustra,  inquit,  meae  uitae  subuenire  conamini. 
.  .  .  proinde  abite,  dum  cst  facultas.  .  .  .  ita 
puguans  post  paulum  (c)  concidit  ac  suis  saluti 
fuit:  VII50,  (5.)0;  interiores  .  .  .  prius  suos 
discessisse  cognouerunt  quam  munitionibus  ad- 
propinquarent.  ita  re  infecta  in  oppidum  reuer- 
terunt:  VII  82, 4;  renuntiat,  quod  consules  ab- 
sint,  sine  illis  non  posse  agi  de  compositione. 
ita  saepius  rem  frustra  teniptatam  Caesar  ali- 
quando  diniittendam  sibi  iudicat:  l,2(j,  (5.)  <> ; 
manus  ferreas  atque  harpagones  jjaraucrant 
magnoque  numero  pilorum,  tragularum  reli- 
quorumque  telorum  se  instruxerant.  ita  cognito 
hostium  aduentu  suas  naues  ex  portu  educunt, 
cum  Massiliensibus  confiigunt:  1,  57,  2;  hac  ha- 
bita  oralionc  uullam  in  |)artem  ab  e.xercitu 
Curionis  fit  significatio,  atcjue  ita  suas  utcrque 
copias  rcducit:  2,  i!8, 4;  erant  per  se  magna, 
quao  gesserant  equites  .  .  .;  haec  tamen  ab 
ipsis  intlatius  commemorabantur.  .  .  .  multa 
practerea  spolia  profercbantur  (c).  .  .  .  ita  spei 
CurioniH  milituui  studia  non  deerant:  2,  liil,  (4.) 
5 ;  Curio  uuniquani  se  amisHo  exorcitu  .  .  .  iu 
eiuH  (CaesariH)  cons])ectuni  reucrHurum  con- 
firuiat  utque  ita  proelians  intcrficitur:  2,42,4; 
OalenuH  .  .  .  litteras  a  Caesaro  accij^it  .  .  .  j^or- 


tus  litoraque  omnia  classibus  aduersariorum 
teneri.  quo  cognito  .  .  .  naues  .  .  omnes  reuocat. 
una  ex  his,  quae  .  .  .  (non)  obtemperauit ,  .  .  . 
a  Bibulo  expugnata  est ;  qui  de  .  .  .  omnibus 
.  .  .  supplicium  sumit.  .  .  .  ita  (itaque  b)  in 
(c)  exiguo  tempore  magnoque  casu  totius  exer- 
citus  salus  constitit:  3, 14,  (1— )3;  ubi  cum  ... 
equitibus  .  .  Caesaris  Gallis  atque  Hispanis 
.  .  .  pecuniam  polliceretur ,  ab  his  est  inter- 
fectus.  ita  magnarum  initia  rerum,  quae  .  .  . 
sollicitam  Italiam  habebant,  celerera  et  facilem 
exitum  habuerunt:  3, 22,  (3.)  4;  eam  nauem  ex- 
pugnauit,  eodemque  tempore  ex  altera  parte 
.  .  .  quattuor  biremes  .  .  .  in  interiorem  por- 
tum  (c)  traduxit.  ita  ex  utraque  parte  naues 
longas  adgressus  .  .  .  IIII  ex  his  abduxit  (f; 
add.  aJd),  reliquas  incendit :  3, 40,  (2— )4 ;  ut  (c) 
erant  loca  montuosa  et  t  ad  specus  angustiae 
uallium,  has  sublicis  in  terram  demissis  (c) 
praesaepserat  terramque  adgesserat  (c) ,  ut 
aquam  contineret  (c).  ita  (Ox ;  itaque  rece.(?); 
edd.)  illi  necessario  loca  sequi  demissa  (c)  ac 
palustria  et  puteos  fodere  cogebantur  atque 
hunc  laborem  ad  cotidiana  opera  addebant:  3, 
49,  (4.)  5 ;  Pompeianis  magnam  res  ad  recep- 
tuni  difBcuItateni  adferebat.  .  .  .  ita  necessario 
atque  ex  tempore  capto  consilio  Pompeius 
tumulum  quendam  occupauit:  3,51,(6  ~)8;  quod 
eo  loco  plures  erat  legioues  habiturus,  relicto 
interiore  uallo  maiorem  adiecerat  munitionem. 
ita  minora  castra  indusa  maioribus  castelli  (c) 
atque  arcis  locum  obtinebant:  3,  Bti,  (4.)5;  is 
quoque  .  .  .  eo  loco  excesserat.  ita  complures 
dies  *mama  manserant  castra:  3, 66,  (6.)  7;  ita 
(3, 66—70)  paruae  res  magnum  in  utramque 
partem  momentum  habuerunt:  3,70,2;  eodem 
tempore  tertiam  aciem  Caesar,  quae  quieta 
fuerat  .  .  . ,  procurrere  (c)  iussit.  ita  cum  re- 
centes  atquc  intcgri  defessis  successissent,  alii 
autem  a  tergo  adorirentur,  sustinere  Pompei.>uii 
non  potuerunt  atque  uniuersi  terga  uerteruut: 
3,94,(1.)  2;  Cacsar  .  .  .  reperiebat  T.  Ampium 
ct)natum  esse  pecunias  tollere  Epheso  ex  fano 
Dianae,  .  .  .  sed  interpellatum  aduentu  Caesaris 
profugisse.  ita  (cf.  3,33,  1.2)  duobus  tcniporibus 
Kphcsiae  pecuniae  Cacsar  auxiliuni  tulit:  3, 
105, 1. 

1(.  ita  rcspoudet  parliciilnc  ut,  (sioiit); 
a)  siculi  .  .  ita:  ot,  sicuti  nuu-i  portibusque 
(Bibulus)  Caesarem  prohibebat,  ita  ipso  omni 
lcrra  earum  regionum  proliibcbatur:  3,15,1; 
ut  cogcrentur  sicuti  rcliquuin  commeatum ,  ita 
ligna  atquc  aquaiu  t-orcyra  (c)  .  .  .  supportare: 
3, 15,  3. 

b)  u(   .  .  .  ita;  y.):  quod  ab  iiuii  iiultis  Gallis 


351 


ita 


352 


sollicitarentur,  partim  qui,  ut  ((B?)  Q;  om. 
A(B?)M^)  Germanos  diutius  in  Gallia  uersari 
noluerant  (nollent^),  ita  populi  Romani  exer- 
citum  hiemare  .  .  .  in  Gallia  moleste  ferebant : 
111,3;  sed  ut  superioris  temporis  contentiouem 
nostri  omnem  remiserant,  ita  proximi  diei  casu 
admoniti  omnia  ad  defensionem  parauerant:  2, 
14,6;  an  non,  uti  corporis  uulnera,  ita  exercitus 
incommoda  siuit  tegenda  .  .  .?  2,31,6;  atque 
ut  nostri  perpetuas  munitiones  t  uidebant  per- 
ductas  cx  castellis  in  proxima  castella  .  .  .,  ita 
illi  interiore  spatio  perpetuas  munitiones  efficie- 
bant:  3,44,4. 

p)  ut  .  .  .  ita  c.  superl.:  eorum  (equitum) 
ut  quisque  est  (om.  Aim.)  genere  copiisque  <c) 
amplissimus,  ita  plurimos  circum  (c)  se  am- 
bactos  clientesque  habet  (habent  p):  VI15, 2; 
dicuntur  sententiae  graues;  ut  quisque  acer- 
bissime  crudelissimeque  dixit,  ita  (quam  add. 
codd. ;  Np. ;  dcl.  Kindscher)  maxime  ab  inimicis 
Caesaris  conlaudatur :  1,  2,  8. 

i.  ncfiue  ad  ea,  quac  anteceduut,  ueque  ad 
ea,  qnae  sequnntur,  pertinet:  Morini  .  .  .  spe 
praedae  adducti  primo  non  ita  magno  suo- 
rum  numero  circumsteterunt  (milites):  IV  37, 
1 ;  erat  uallis  inter  duas  acies,  ut  supra  demon- 
stratum  est,  non  ita  magna  (Ciacc:  magno 
codd.),  at  (Ciacc;  aut  0~)  difficili  et  arduo 
ascensu :  2, 34, 1 ;  t  Fabius ,  ut  imperatum 

erat,  nou  ita  multum  moratus  in  itinere  cum 
legione  occurrit:  V47,3;  ut  .  .  .  quibus  in 
pugna  uitae  periculum  accideret  (-rat  NOx), 
non  ita  multo  se  reliquorum  ciuium  fatum  ante- 
cedere  existimarent :  2,6,1. 

3.  pertinct  ad  ea,  quae  sequuntur:  A.  se- 
quitui-  oratio  obl. :  is  ita  cum  Caesare  egit: 
si  pacem  populus  Eomanus  cum  Hehietiis  face- 
ret  .  .  . :  113,  3 ;  1  milites  .  .  .  secessionem 
faciunt  atque  ita  inter  se  per  tribunos  (c)  mili- 
tum  ,  .  .  conloquuntur:  obsideri  se  a  Cae- 
sare:  1,20,1;  T  eas  ita  dicere:  non  esse 

fas  Germanos  superare,  si  .  .  .:  150,  5;  t 

his  Caesar  ita  respondit:  eo  sibi  minus  dubi- 
tationis  dari ,  quod  .  .  . :  114, 1. 

B.  sequ.  nt  comparatiunm:  (triplicem  aciem 
instruxit  legionum  quattuor  ueteranorum  f  ita 
uti  supra;  sed  in  (sic  AQ;  Selin.;  ita  uti  supra 
sed  ia  B' ;  ita  uti  supra  sein  B-Mp;  Oraeuius; 
Fr. ,  Db. ;  [ita  uti  supra ;]  scd  in  Kp. ;  Hold. ; 
[ita  uti  supra  se;]  in  Dt.'^;  atque  supra  se  in 
Dt.')  summo  iugo  duas  legiones  .  .  .  conlocari 
(X;  conlocaret  Oraeuius;  Fr. ,  Db.;  conlocauit 
Dt.'')  .  .  .  iussit  (u.  CC):  124,2;)  cum  esset 
Caesar  in  citeriore  Gallia  [in  hibemis] ,  ita  uti 
supra  (c)  demonstrauimus :  111,1;  huius  opcra 


Commii,  (ita  add.  ^;  Schn.)  ut  antea  (ante  P) 
demonstrauimus,  .  .  .  superioribus  annis  erat 
usus  .  .  .  Caesar:  VII 76, 1;  —  ubi  prima  impedi- 
menta  nostri  exercitus  .  .  .  uisa  sunt,  quod 
tempua  inter  eos  committendi  proelii  conuene- 
rat,  ut  (ita  ut  B-p;  Schti..  Hold.)  intra  siluas 
aciem  ordinesque  (ita  add.  a)  constituerant 
atque  ipsi  sese  confirmauerant,  subito  .  .  .  pro- 
uolauerimt :  II 19, 6 ;  pugnatumque  ab  hostibus 
ita  acriter  est,  ut  a  uiris  fortibus  .  .  .  pugnari 
debuit:  1133,4. 

C  sequ.  ut  consecnt.:  (fiumen  Arar)  in  Rho- 
danum  influit,  incredibili  lenitate,  ita  ut 
oeulis  in  utram  partem  fluat  iudicari  non  pos- 
sit:  112,1;  reliquum  spatium  .  .  .,  qua  flumen 
intermittit,  mons  continet  magna  altitudine, 
ita  ut  radices  montis  ex  utraque  parte  ripae 
flurhinis  contingant :  1 38, 5 ;  aurigae  .  .  .  ex 
proelio  excedunt  atque  ita  currus  (c)  conlocant, 
ut ,  si  illi  a  multitudine  liostium  premantur, 
expeditum  ad  suos  receptum  habeant :  IV  33, 
2;  *  ita  se  omni  tempore  de  populo  Ko- 

mano  meritos  esse,  u  t  paene  in  conspectu  exer- 
citus  nostri  agri  uastari ,  .  .  .  oppida  expugnari 
non  debuerint:  111,3;  ita  Heluetios  a  maio- 
ribus  suis  institutos  esse,  uti  obsides  accipere, 
non  dare  consuerint:  114,7;  equites  hostium 
.  .  .  cum  equitatu  nostro  .  .  .  conflixerunt,  ita 
([i;  Schn.;  om.  a;  rell.  edd.)  tamen,  ut  nostri 
omnibus  partibus  snperiores  fueiint  atque  eos 
(e)  in  siluas  .  .  .  compulerint:  V15, 1;  t 

se  ita  a  patribus  maioribusque  suis  didicisse, 
ut  magis  uirtute  contenderent  quam  dolo 
aut  insidiis  niterentur  (u.  CC):  113,6;  ita  dies 
circiter  quindecim  iter  fecerunt,  uti  inter  nouis- 
simum  hostium  aemen  et  nostrum  prinumi  non 
amplius  quinis  aut  senis  milibus  passuum  inter- 
esset:  115,5;  ita  nostri  acriter  (c)  in  hostes 
.  .  .  impetum  fecerunt  itaque  hostes  repente 
celeriterque  procurrerunt ,  ut  spatium  pila  (c) 
in  hostes  coiciendi  non  daretur:  152,3;  reli- 
quos  in  fiigam  coniecerunt,  atque  ita  perterri- 
tos  egerunt,  ut  non  prius  fuga  desisterent  quam 
in  conspectum  (c)  agminis  nostri  uenissent:  IV 
12, 2 ;  cuius  loci  haec  erat  natura  iitque  (om. 
[i)  ita  (adeo  ^)  montibus  angustissime  (Paul; 
angustis  X;  edd.)  mare  continebatiu-,  uti  ex 
locis  superioribus  in  litus  telum  adigi  posset: 
IV  23, 3 ;  reUquas  copias  .  .  .  misit  f  captis  (ita 
partitis  P.  Thomas;  ita  positis  M.  Miller;  ita 
apertis  Deiter;  ita  locatis  Novdh;  u.  CG)  qui- 
busdam  cohortibus,  uti  (ut  (i)  numerus  legio- 
num  constare  uideretur :  VII 35,  3 ;  huc  teretes 
stipites  .  .  .  demittebantur  (dimitt.  X)  ita,  ut 
non   aniplius  digitis  quattuor  ex   terra   emine- 


353 


ita 


Italia 


354 


rent:  VII 73, 6;  (et  tam  (ow  ita  pro  et  tam?) 
paucis  diebiis  magna  erat  rerum  facta  com- 
rautatio  ac  8e  fortuna  inclinauerat,  ul  nostri 
magna  inopia  .  .  .  confiictarentur,  illi  omnibus 
abundarent  rebus  superioresque  liaberentur:  1, 
52,3;)  eam  (contabulationem)  in  parietes  in- 
struxerunt  (-rant  A7//)  ita,  ut  capita  tignorum 
extrema  parietum  structura  tegerentur:  2,9,1; 
ubi  hostes  uiderunt  ea,  quae  .  .  .  refici  non 
posse  sperassent,  paucorum  dierum  .  .  .  labore 
ita  refecta,  ut  nullus  (e)  perfidiae  .  .  .  locus 
esset  nec  quicquam  omnino  relinqueretur,  qua 
.  .  .  operibus  noceri  posset,  .  .  .  recurrunt:  2, 
16, 1 ;  tempestas  et  nostros  texit  et  naues  Rho- 
dias  adflixit,  ita  ut  ad  unam  omnes  .  .  .  elide- 
rentur  et  naufragio  interirent  et  ex  magno  re- 
migum  .  .  .  numero  pars  ad  scopulos  adlisa 
interficeretur ,  pars  ab  nostris  detraheretur  (c) : 
3,27,2. 

D.  ita  .  .  .  ut  =  qiiidem  .  .  .  sed:  atque 
haec  Caesar  ita  administrabat,  ut  condiciones 
pacis  dimittendas  non  existimaret:  1,26,2. 

Ita  c.  adicct.  uel  aduerb.  u.  2.  p.  351 
(4  loc);  praeterea  152,3;  1133,4;  (1,52,3.) 

Italia:  ipse  in  Italiam  magnis  itineribus 
contendit  duasque  ibi  legiones  conscribit  et  tres, 
quae  circum  Aquileiam  biemabant,  ex  hibernis 
educit :  1 10, 3 ;  neque  sibi  homiues  feros  .  .  . 
tempcraturos  cxistimabat,  quin  .  .  .  in  prouin- 
ciam  exirent  atque  inde  in  Italiam  contende- 
rent:  133,4;  factum  etiam  nuper  (eius  hostis 
periculum)  in  Italia  seruili  tumultu:  140,5; 
cum  (Cimbri  Teutoniquc)  iter  iu  (per  B^a;  om. 
h)  prouinciam  noatram  atque  Italiam  facerent: 
II  29,  4;  quas  lcgationes  Caesar,  quod  in  Italiam 
Illyricumque  properabat,  inita  (c)  proxima  (c) 
aestate  (c)  ad  sc  reucrti  iussit:  1135,2;  ipse 
.  .  .  legionibus  in  hiberna  (c)  deductis  in  Jtaliani 
profectus  est:  1135,3;  cuni  in  Italiam  profi- 
cisceretur  Caesar,  Scr.  (ialbam  .  .  .  Ln  Nantuates 
.  .  .  misit:  III 1, 1 ;  discedens  ab  hibernis  Cae- 
sar  in  Italiam ,  ut  quotannis  facere  consucrat 
(c) ,  legatis  imperat  .  .  . ,  uti :  V 1, 1 ;  Caesarem 
(se)  arbitrari  profcctum  in  Italiam  (italiu  [i) : 
V  29, 2 ;  magni  intorcssc  .  .  .  ad  opiiiiontm 
Galliae  existimans  tantas  uidori  llaliac  lacul- 
tates,  ut,  si  quid  essct  in  bcllo  dctrimonti 
acceptum ,  non  modo  id  breui  tempore  sarciri 
(c) ,  sed  etiam  maioribus  augeri  (c)  copiis  pos- 
aet:  VI  1,3;  praesidio  impedimentis  icgionem 
quartam  decimam  rc^liquil,  unam  ex  his  tribus, 
quas  proximc  coiiHcriiitas  cx  Jtalia  tradiixcrat: 
VJ32,5;  IVum('iiloi|uc  cxcrciUii  iirouiso,  ut  in- 
stituerat,  in  Jtaliaiii  ad  coiiuciitus  agcudos  pro- 
fectus  est:  VI44,.'i;   i|iiieta  (}allia   Cacsar,   ut 


constituerat,  in  Italiam  ad  conuentuB  agendos 
proficiscitur.   ibi   cognoscit  de  Clodii  caede,  de 
senatusque   consulto   certior  factus,   ut   omnes 
iuniores  Italiae  coniurarcnt,  dilectum  tota  pro- 
uincia   habere  uistituit:  VIII,  1;    his   rebus   in 
Italiam  (italia  a)  Caesari  (c)  nuntiatis  .  .  .  in 
Transalpinam  Galliam  profectus  est:  VII  6,1; 
supplementumque,   quod   ex   Italia  adduxerat, 
in  Heluios  .  .  .  conuenire  iubet :  VII  7, 5 ;  huc 
magnum   nmiierum   equorum  huius  belli  causa 
in  Italia  atque  Hispania  coemptum  (c)  miserat: 
VII  55,3;  eo  supplemento,  quod  nuper  ex  Italia 
uenerat ,  relicto  Agedinci :  VII  57, 1 ;  quod  .  .  . 
intcrclusis  omnibus  itineribus  nulla  re  ex  pro- 
uincia   atque  Italia  subleuari  poterat:   VII 65, 
4;  non  oportere   ante  de  ea  re  ad  senatum  re- 
ferri  quam  dilectus  tota  Italia  habiti .  .  .  essent : 
1,2,2;  ad  senatum  refertur:  tota  Italia  dilectus 
habeatur:  1,6,3;   tota  Italia   dilectus  habentur, 
arma   imperantur,    pecuniae    a  municipiis   exi- 
guntur,  e  fanis  toUuntur,  omnia  diuiiia  humana- 
que  iura  permiscentur:  1,6,8;  ne  grauentur  sua 
quoque  ad  eum  (Pompeium)  postulata  deferre, 
si   paruo   labore   magnas   controuersias   tollere 
atque  omnem  Italiam  metu  liberare  possint:  1, 
9,1;    tota  Italia  dilcctus  haberi:  1,9,4;   disce- 
dant  in  Italia  omnes  (omn.  in  it.  ///)  ab  arrais: 
1,9,5;   quo   facilius   omne  Hadriaticum   mare 
*ab    extremis    Italiae    partibus    regionibusque 
Graeciae  in  potestate  haberet  atque  ex  utraque 
parte  bellum  administrare  po.sset:  1,25,3;  ueri- 
tusque,  ne  ille  Italiam   dimittendam  non  exi- 
stimaret,  exitus  .  .  .  Brundisini  portus  iinpedire 
instituit:  1,25,4;  Pompeius,  siue  operibus  Cae- 
saris  permotus  siue  etiam  quod  ab  initio  (de 
add.  f)   Italia  excedere  constituerat ,  .  .  .  in- 
cipit:   1,27,2;   interea  .  .  .  Galliam  Italiamque 
temptari  se  iib.scnte  noicbat:  1,29, 3;  Ciualitani, 
simul  ad  se  Valerium  niitti  audierunt,  nondum 
profecto  ex  Italia  sua  sponte  Cottam  ex  oppido 
eiciunt:  1,30,3;  debere  cos  Italiae  totius  aucto- 
ritatcm  sequi  potius  quam  unius  hominis  uolun- 
t.ati  obtemperare:  1,35,1;  nequc  maxirai  com- 
meatus    (Beroald.;    coraitatus    eodd.) ,    qui    ex 
Italia  (ialliaque   ucniehaiit,   iii  castra  perucnire 
poteiaiit:  1,48,4;  multi  cx  Italia  ad  Cn.  Pom- 
peium  proficiscebantur:  1,53,3;   M.  Varro  .  .  . 
cognitis  iis  (c)  rebus,  quae  sunt  in  Italia  gestae, 
diffidens  Pompeianis   rcbus  amicissime  de  Cae- 
saro   loquobatur:   2,17,1;    Caesar,   etsi   multis 
necessariisquc  rebiis   iii    Italiam  \-ia  (h)  reuo- 
cabatur,  laiiicii  coiistitiicrat  iiiillam  partom  belli 
iu    IliHiiiiniis    icliiKniciv:    2,18,7;    Caesar   .  .  . 
iluas  ibi  Jegionos  praesidio  relinquit  (c),  ceteras 
in  Itoliam  mittit;  ipse  ad  urbom  proficiscitur : 


355 


Italia  —  itaque 


356 


2,  22, 6 ;  conunemorat,  quo  sit  eorum  usus  studio 
ad  Corfinium  Caesar,  ut  magnam  partem  Italiae 
beneficio  atque  auctoritate  eorum  suam  fecerit: 
2, 32, 1 ;  Pompeius  enim  nullo  proelio  pulsus 
uestri  facti  praeiudicio  demotus  Italia  escessit: 
2, 32,  2 ;  Caesar  .  .  .  prouinciam  Siciliam  atque 
Afiicam,  sine  quibus  urbem  atque  Italiam  tueri 
non  potest,  uestrae  fidei  commisit :  2, 32, 2 ;  hac 
uos  fortuna  atque  Ms  ducibus  repudiatis  Cor- 
finiensem  ignominiam,  (in  add.  eodd.;  an  Ald.; 
del.  Ciacc.)  Italiae  fugam  {l;  fuga  Oaflt), 
(an  add.  0\;  Ald.)  Hispaniarum  deditionem 
.  .  .  sequimini !  2, 32, 13 ;  cum  fides  tota  Italia 
(totam  italiam  af)  esset  angustior  neque  cre- 
ditae  pecuniae  soluerentur,  constituit,  ut  ar- 
bitri  darentur:  3,1,2;  legiones  effecerat  ciuium 
Romanoriun  VIIII :  V  ex  Italia,  quas  traduxe- 
rat ;  unam  .  .  . :  3, 4, 1 ;  Caesar  .  .  .  contionatus 
apud  milites,  .  .  .  aequo  animo  mancipia  atque 
impedimenta  in  Italia  reUnquerent :  3,  6, 1 ;  satis 
esse  magna  utrimque  incommoda  accepta  .  .  .: 
illum  Italia  expulsum  amissa  Sicilia  et  Sar- 
dinia  duabusque  Hispaniis  et  cohortibus  in  (add. 
Vascos.:  om.  codd.)  ItaUa  atque  Hispania  ci- 
uium  Romanorum  centum  atque  XXX :  3, 10, 
(4.)  5 ;  (se)  neque  portas  consuli  praeclusuros 
neque  sibi  iudicium  sumpturos  contra  atque 
omnis  Italia  populnsjzie  Eom.  iudicauisset:  3, 
12, 2 ;  ibique  reliquarum  ex  Italia  legionum  ad- 
uentum  exspectare  .  .  .  constitmt:  3,13,5;  cuius 
rei  opinio  toUi  non  poterit,  cum  in  Italiam,  es 
qua  profectus  sum,  reductus  existimabor  beUo 
perfecto:  3,18,4;  clam  nuntiis  ad  llilonem 
missis  .  .  .  atque  eo  in  Italiam  euocato  .  .  . 
sibi  coniiinxit:  3,21,4;  ita  magnamm  initia 
rerum,  quae  occupatione  magistratuum  et  *im- 
periorum  soUicitam  Italiam  habebant,  celerem 
et  facilem  exitum  habuerunt:  3,  22, 4;  Antonius 
.  .  .  plerasque  naues  in  Italiam  remittit  ad  reU- 
quos  milites  equitesque  transportandos :  3, 29, 
2;  pontones  .  .  .  Lissi  relinquit  hoc  consUio, 
ut,  si  forte  Pompeius  uacuam  existimans  Ita- 
liam  eo  traiecisset  exercitum,  .  . .  aliquam  Cae- 
sar  ad  insequendum  facultatem  haberet :  3, 29, 
3;  III  cohortes  Orici  .  .  .  reUquit  isdemque 
custodiam  nauium  longanmi  tradidit,  quas  ex 
ItaUa  transduxerat :  3, 39, 1 ;  classesque  ipsius, 
quas  hieme  in  SicUia,  GalUa,  ItaUa  fecerat, 
morabantur:  3,42,3;  quod  si  fecisset,  quietem 
ItaUae.  pacem  prouinciarum ,  salutem  imperii 
(e)  uni  omnes  acceptam  relaturos:  3,57,4;  ha- 
bendam  fortunae  gratiam,  quod  ItaUam  sine 
aUquo  uulnere  cepissent :  3, 73, 3 ;  ut,  si  .  .  .  in 
ItaUam  transiret  \c),  coniuncto  exercitu  cum 
Domitio  per  lUyricum  ItaUae  subsidio  proficisce- 


retur:  3,78,4;  si  ab  ora  maritima  Oricoque  (c) 
discedere  noUet,  quod  legiones  equitatumque 
ex  ItaUa  exspectaret  (c):  3,  78,6;  spes  uictoriae 
augetur,  adeo  ut  quidquid  intercederet  temporis, 
id  morari  reditum  in  ItaUam  uideretur:  3,82, 
2;  multos  autimmi  pestilentia  in  ItaUa  con- 
sumpsit:  3,87,3. 

[Falso :  2, 20, 6  u.  Italica;  duae  sunt  Albae, 
aUa  ista,  quam  nouimus  in  Aricia  (Marsia  eoni. 
Xp.)  et  aUa  hic  in  ItaUa  (Latio  eoni.  Sp.) : 
ap.  Pomp.  comm.  art.  Don.  (gramm.  Lat.  V 
p.  144  ed.  Eeilj.] 

Italica:  Varro,  cum  itinere  conuerso  sese 
ItaUcam  {Faemus;  itaUam  codd.)  uenturum 
praemisisset  {Lips.;  promisisset  eodd.;  conuerso 
equites  ItaUcam  praemisisset  Ciaec.),  cerrior  ab 
suis  factus  est  praeclusas   esse  portas :  2, 20, 6. 

Italicns :  Caesar  .  .  .  de  ItaUcis  commeati- 
bus  desperans  .  .  .  in  Epirum  rei  frumentariae 
causa  .  .  .  L.  Canuleium  legatum  misit:  3,  42,3. 

itaqne.  A.  (itdque)  =  et  ita:  ita  nostri 
acriter  in  hostes  signo  dato  impetum  fecerunt 
itaque  hostes  repente  celeriterque  procurrerunt. 
ut:  152,3;  (V3, 7  u.  B.;)  (in  omnibus  ciui- 
tatibus  .  .  .  facriones  simt  eanunque  factionum 
principes  (c)  sunt,  qui  summam  auctoritatem 
eonmi  iudicio  habere  existimantur ,  quorum  ad 
arbitrium  .  .  .  summa  omnium  rerum  con- 
sUiorumque  redeat.  idque  (fl;  Schn.,  Db.;  ita- 
que  3c;  rdl.  edd.)  eius  rei  causa  antiquitus  in- 
stitutum  uidetur,  ne  quis  ex  plebe  contra  po- 
tentiorem  auxiUi  egeret:  VI 11,  (3.)  4.) 

B.  =  ideo,  igitur:  (Heluetii)  legatos  ad 
Dumnorigem  Haeduum  mittunt,  ut  eo  depre- 
catore  a  Sequanis  impetrarent.  Dumnorix  .  .  . 
apud  Sequanos  plurimum  poterat  et  Heluetiis 
erat  amicus  .  .  .  et  quam  plurimas  citutatea 
suo  beneficio  habere  obstrictas  uolebat.  itaque 
rem  suscipit  et  a  Sequanis  impetrat:  I  9,  (2 — )4; 
ne  eius  suppUcio  Diuiciaci  animum  offenderet 
uerebatiu.  itaque  prius  quam  qtucquam  co- 
naretur,  Diuiciacnm  ad  se  uocari  iubet  et  .  .  . 
ctun  eo  conloquitur:  119,  (2.)  3;  Caesar  .  .  . 
maturandum  sibi  existimauit,  ne,  si  noua  manus 
Sueborum  ciun  ueteribus  copus  Ariouisti  sese 
conitmxisset ,  minus  facUe  resisti  posset.  itaque 
re  frumentaria  quam  celerrime  potiut  comparata 
magnis  itineribus  ad  Ariotustum  contendit:  I 
37,  (4.)  5;  .  .  .  quod  non  fore  dicto  audientes 
neque  signa  latiui  dicantur,  niMI  se  ea  re  com- 
moueri;  .  .  .  itaque  se  quod  in  longiorem  diem 
conlaturtis  fuisset  (c),  repraesentatunun  (c)  et 
proxima  nocte  .  .  .  castra  motunun :  I  40,  (12 — ) 
14;  amicitiam  popuU  Romani  sibi  omamento  et 
praesidio,  non  detrimento  esse  oportere,  v  idque 


357 


itaqiie 


358 


I 


(itaquc  Paul)  se  hac  (c)  spe  petisse:    144,5; 
fjuorum    aduentu  et  Remis  .  .  .   studium    pro- 
pugnandi  accessit  et  liostibus  .  .  .  spes  podan<Ii 
oppidi  discessit.  itaque  paulisper  apud  oppidum 
morati  .  .  .  ad  castra  Caesaris  omnibus  copiis 
contenderunt  et  .  .  .  castra  posueruut:  117,(2.) 
.'i;    neque   certa  subsidia  coulocari   neque  quid 
in   quaque  parte  opus  esset  prouideri  ueque  ab 
uno   omnia   imperia  administrari  poterant.  ita- 
qiie   in  tanta  rerum  iniquitate  fortunae  quoque 
euentus  uarii  sequebantur:  II  22,  (1.)  2;  Baculus 
.  .  .  et  .  .  .  Volusenus  .  .  .  ad  Galbam  adcur- 
runt  atque  unam  esse  spcm  salutis  docent,  si 
eruptione   facta  extremum   auxilium  cxperiren- 
tur.    itaque    conuocatis    ccnturiouibus    celeriter 
milites  certiores   facit   .  .  .:  111.5,  (2.)  .3;    multa 
Caesarem   tamen  ad  id  bellum  incitabant:  .  .  . 
tot  ciuitatum  coniuratio,  Ln  primis  ne  hac  parte 
neglecta  reliquae  nationes  sibi   idem  licere  ar- 
bitrarentur.  itaque  cum  intellegeret  .  .  .  Gal- 
los . .  .  ad  bellum  mobiliter  celeriterque  excitari 
. .  .,prius  quam  plures  ciuitates  conspirarent,  par- 
tiendum  sibi  ac  latius  distribuendum  exercltum 
putauit.  itaque  T.  Labienum  legatum  in  Treueros 
.  .  .  mittit  ....  P.  Crassum  .  .  .  in  Aquitaniam 
proficisci  iubet  ....  Sabjnum  .  . .  mittit  .... 
D.  Brutum  .  .  .  in  Venetos  proficisci  iubet.  ipse 
eo  .  .  .  contendit:  11110,(1— )3;  ll,l(-5);  reli- 
qui    neque   quo    se  reciperent   neque  quem  ad 
modum  oppida  defenderent  habebant.  itaque  se 
(c)  suaque  (e)  omnia  Caesari   dediderunt:  III 
16,  (3.)  4;  in  quos   eo  grauius  Caesar  uinclican- 
dum   statuit,  quo  diligentius  in  reliquum  tem- 
pus  a  barbaris  ius  legatorum  conseruaretur.  ita- 
quc   omni   senatu   necato   reliquos  sub  corona 
uendidit:  11 1  IG,  4;  codem  fere  tempore  P.  Cras- 
MUH   cum    in   Aquitaniam   pcruenis.set,  .  .  .  non 
mcdiocrem   sibi   diligentiam   adliibendam  intel- 
legebat.   itaque   (ita  a)   re  frumentaria  prouisa, 
auxiliis    equitatuque  comparato  .  .  .  in  Sotia- 
tium  (c)  fines  exercitum  introduxit:  11120,(1.) 
2;  eiuB  modi  sunt  (c)  tompestates  consccutae, 
uti   .  .  .   diutius   sub   pellibus   militcs  contineri 
non    possent.    itaque    uastati.s    omnibus    eorum 
agris   .  .  .    exercitum   reduxit  (fl;  perduxit  a): 
III  29,  (2.)  3;    neque    eorum    moribus    turpius 
quicquam  aut  inertius  habetur  quam  ephippiis 
uti.  itaquc  ad  qucmuis  numcrum  ephiiipiatorum 
e(|uitum  quamuis  puuci  adirc  audiiil:  IV  2,  (4.) 
5;   inaxinmm   pulant  csse  laudem   quam  latis- 
simc  a  suis  (iiiibus  uacarc  {<■)  agros  ....  ita- 
(luc   uiui  cx    parte  a  Suebis   circiter  milia  piis- 
Huum    sescciita  (c)  agri  uacarc  dicuntur:  IV  3, 
(l.)2;    nauibuH   transire  .  .  .  nequo   suae  ncqiic 
jiopuli    Komani    dignitatis    cssc  statiicbat.   ita- 


que,  etsi  summa  difficultas  faciendi  (c)  pon- 
tis    proponebatur  .  .  . ,    tamen    id    sibi  conten- 
deudum  aut  aliter  non  traducendum  exercitum 
existimabat:  IV17,  (l.)2;   magno  sibi  usui  (c) 
fore  arbitrabatur,  si  modo  insulam  adisset  (c), 
genus     hominum     perspexisset ,     loca,     portus, 
aditus     cognouisset;     quae    omnia    fere    GaUis 
erant    incognita.    neque    enim    temere    praeter 
mercatores  illo  (c)  adit  (c)  quisquam  neque  iis 
(c)    ipsis    quicquam    praeter   oram    maritimam 
atque  eas   regiones,  quae  sunt  contra  Gallias, 
notum   est.   itaque  uocatis  (c)   ad  se  undique 
mercatoribus  neque  quanta  esset  insulae  magni- 
tudo    neque   .  .  .   neque   .  .  .  neque  qui  essent 
.  .  .   idonei   portus  reperire  (c)  poterat:  IV  20, 
(2 — )4;  optimuui  factu  esse  duxerunt  rebellione 
facta  frumento  commeatuque  nostros  prohibere. 
.  .  .  itaque  rursus   coniuratione  facta  paulatim 
ex  ciistris  discedere  et  (c)  suos  clam  ex  agris 
deducere  coeperunt :   IV  30, 2 ;   at  Cacsar ,   etsi 
nondum  eorum  consilia  cognouerat,  tamen  .  .  . 
forc  id,   quod   accidit,  suspicabatur.   itaque  ad 
omnes  casus  subsidia  comparabat:  IV  31,(1.)  2; 
nam   et  frumcntum  ex   agris  cotidie   in   castra 
conferebat  et   quae   grauissime  adflictae   erant 
naues ,    eanim   materia  atque  aere  ad  reliquas 
reficiendas   utebatur,  et  quae   ad  eas  res  erant 
usui,    ex    continenti    comportari    (c)    iubebat. 
itaque  cum  summo  studio  a  militibus  admini- 
straretur,  XII  nauibus  amissis  reliquis  ut  naui- 
gari  (c)  'satis  commode  posset  eftecit:  IV 31,  (2.) 
3;  sese  idcirco  ub  suis  discedere  atque  ad  eum 
uenire  noluisse,  quo  facilius  ciuitatem  in  officio 
contineret,  ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs 
propter  imprudentiam  laberetur.  itaque  esse  (c) 
ciuitatem  in  sua  potestate,  seseque  .  .  .  ad  eum 
.  .  .  uenturum  .  .  .:  V3,  (6.)7;  (statuebat,)  quod 
longius   eius    (l)unuiorigis)   amentiam    progredi 
uidebat,  prospiciendum,  ne  quid  sibi  ac  rei  pu- 
blicae  nocere  posset.  itaque  dies  cireiter  XXV 
in  eo  loco  commoratus  .  .  .  dabat  operara,  ut 
in  officio  Dumnorigem  contiueret  .  .  . :  V  7,  (2.) 
3;     maxima    coorta    tempestate    prope    omnes 
naues  adflictas  atquo  iu  litus  (c)  eiectas  esse, 
quod  ueque  ancorac  funcsque  'sustinereut  neque 
uautae   guberuatoresque   iiim   tempestatis   pati 
poBsent.  itaque  ex  eo  concursu  naiiiiim  magnum 
esse  incommodum  acceptum:  V  10,  (2.)  3;  cadem 
fore,    quae    ex    nuntiis    littcrisquc   cognouerat, 
coram    jierspicit,    sic    ut    amissis    circiter    XL 
nauibus     rcliquac     tamcn    reiici    jiosse    maguo 
ncgotio   uidcrcnlur.  itaquc  cx  legiduibus  fabros 
doligil   (c)   et  ex   coutinenti  alios  arcessi  (e) 
iubet.  .  .  .  scribit.  .  .  .  statuit:  Vll,(2.)3;  illi 
(logati)  .  .  .,  ctsi  ab  hosto  ea  dicobantur,  taincii 

23 


359 


itaque 


360 


non  neglegenda  existimabant ,  maximeque  hac 
re  permouebantur,  quod  .  .  .  uix  erat  creden- 
dum.  itaque  ad  consilium  rem  deferunt :  V  28, 
(l.)2;  facile  hac  oratione  Neruiis  persuadet. 
itaque  confestim  dimissis  nuntiis  ad  Ceutrones 
.  .  .  Geidumnos  . .  .  quam  maximas  manus  (c) 
possimt  cogunt  {c)  et  .  .  .  aduolant  (c):  V 
(38, 4 ;)  39, 1 ;  Labienus  .  .  .  ne  quam  occasio- 
nem  rei  bene  gerendae  dimitteret  cogitabat.  ita- 
que  a  Cingetorige  .  .  .  oratione  Indutiomari 
cognita  .  .  .  nuntios  {om.  p)  mittit  (circum- 
mittit  P)  ad  finitimas  ciuitates  equitesque  undi- 
que  euocat;  .  .  .  dicit:  V57,  (l.)2;  Caesar  .  .  . 
maturiiis  sibi  de  bello  cogitandum  putauit.  ita- 
que  nondum  hieme  confecta  proximis  quattuor 
coactis  legionibus  de  improuiso  in  fines  Ner- 
uiorum  contendit  et  .  .  .  coegit :  VI  (2, 3 ;)  3, 1 ; 
tantis  excitati  praemiis  et  sua  sponte  multi  in 
disciplinam  conueniunt  et  a  parentibus  pro- 
pinquisque  mittuntur.  magnum  ibi  numerum 
uersuum  ediscere  dicuntur.  itaque  annos  non 
nulli  XX  (c)  in  disciplina  permanent :  VI 14, 
(2.)  3;  fuit  antea  tempus,  cum  Germanos  Galli 
uirtute  superarent,  idtro  bella  inferrent,  .  .  . 
trans  Ehenum  colonias  mitterent.  itaque  (atque 
(i)  ea  quae  fertilissima  Germaniae  sunt  loca 
.  . .  Tectosages  occupauerunt  atque  ibi  consede- 
runt:  VI24,  (l.)2;  hoc  ueteres  non  probant 
milites,  quos  .  .  .  una  profectos  docuimus.  ita- 
que  inter  se  cohortati  .  .  .  per  medios  hostes 
perrumpunt  incolumesque  .  .  .  in  castra  per- 
ueniunt :  VI 40, 4 ;  magnam  haec  res  Caesari 
difficultatem  ad  consilium  capiendiun  adferebat. 
.  .  .  praestare  iiisum  est  tamen  omnes  diffi- 
cultates  perpeti  quam  tanta  contumelia  accepta 
omnium  suorum  uoluntates  alienare.  itaque 
cohortatus  Haeduos  de  supportando  commeatu 
praemittit  ad  Boios,  qui  .  .  .  hortentur  .... 
ad  Boios  proficiscitur :  VII  10,  (1— )3;  simUi 
omnem  exercitum  inopia  premi,  nec  iam  lures 
sufficere  cuiusquam  nec  ferre  operis  laborem 
posse.  itaque  statuisse  imperatorem  .  .  .  triduo 
exercitum  deducere:  VII  20, 11;  plusque  animo 
prouidere  et  praesentire  existimabatur  (Vercinge- 
torix),  quod  .  .  .  censuerat.  itaque  ut  reli- 
quorum  imperatorum  res  aduersae  auctoritatem 
minuunt,  sic  huius  ex  contrario  dignitas  in- 
commodo  accepto  in  dies  augebatur:  VII 30, 
(2.)  3;  erat  in  magnis  Caesari  (c)  difficultatibus 
res,  ne  maiorem  aestatis  partem  flumine  im- 
pediretur ,  quod  non  fere  ante  autumnum  Elauer 
uado  transiri  solet.  itaque,  ne  id  accideret, 
.  .  .  in  occulto  restitit  ....  misit ....  coepit. 
.  .  .  reuocauit:  VII 35,  (1.)  2;  eo  cum  Epore- 
dorLx  Viridomarusque  uenissent  et  .  .  .  cogno- 


uissent,  .  .  .  non  praetermittendum  tantum  (c) 
commodum  existimauerunt.  itaque  interfectis 
Nouioduni  custodibus  .  .  .  pecuuiam  atque 
equos  inter  se  partiti  sunt  .  .  . :  VII 55,  (4.) 
5( — 9);  Caesar  maturandum  sibi  censuit.  .  .  . 
itaque  admodum  magnis  diurnis  nocturnisque 
itineribus  confectis  contra  omnium  opinionem 
ad  Ligerem  uenit .  .  . :  VII  56,  (1— )3(— 5) ;  tantis 
subito  difficultatibus  obiectis  ab  animi  uirtute 
auxilium  petendum  uidebat.  itaque  (fl;  Schn.; 
otn.  rell.)  sub  uesperum  consilio  (c)  conuocato 
cohortatus,  ut  .  .  .  administrarent,  naues  .  .  . 
singulas  equitibus  Rom.  attribuit  et  .  .  .  iubet 
.  .  .:  VII  (59,6;)  60,l(-4);  qua  re  ad  haec 
rursus  opera  addendum  Caesar  putauit,  quo 
minore  numero  militum  munitiones  defendi  (c) 
possent.  itaque  truncis  arborum  .  .  .  abscisis  .  .  . 
perpetuae  fossae  .  .  .  ducebantiu:  .  .  . :  VII  73, 
2(— 9);  conciu-runt  (c)  his  auxiliis  uisis;  fit 
(c)  gratulatio  inter  eos,  atque  omnium  animi 
ad  laetitiam  excitantur.  itaque  (atque  AQ) 
productis  copiis  ante  oppidum  considunt  et 
proximam  fossam  cratibus  integunt  atque  aggere 
explent  seque  .  . .  comparant:  VII  79,  (3.)  4;  nec 
tribunis  plebis  sui  periculi  deprecandi  .  .  .  facul- 
tas  tribuitur,  sed  de  sua  salute  septimo  die 
cogitare  coguntur  ....  decurritur  ad  illud  ex- 
tremum  .  .  .  senatus  consultum  . .  . :  dent  ope- 
ram  consules  .  .  . ,  ne  quid  res  pubUca  detri- 
menti  capiat.  haec  senatus  consulto  {CC)  per- 
scribuntur  a.  d.  VII.  Id.  lan.  itaque  V  primis 
diebus,  quibus  baberi  seuatus  potuit,  .  .  .  et 
de  imperio  Caesaris  et  de  amplissimis  uiris, 
tribunis  plebis,  grauissime  acerbissimeque  decer- 
nitur:  1,  5,  (1— )4;  erat  iniqua  condicio  .  .  .  exer- 
citiun  Caesaris  uelle  dimitti,  dilectus  habere. 
.  .  .  tempus  uero  conloquio  non  dare  neque 
accessurum  polliceri  magnam  pacis  despera- 
tionem  adferebat.  itaque  ab  Arimino  M.  An- 
tonium  cum  cohortibus  V  Arretium  mittit; 
ipse  Arimini  cum  duabus  [legionibus]  subsistit 
ibique  dilectimi  habere  instituit  ....  occupat : 
1,11,(1 — )4;  post  paulo  tamen  .  .  .  quae  igno- 
rabant  de  L.  Domitii  fuga  cognoscimt.  ita- 
que  omnes  uno  consiUo  Domitium  productum 
in  publicum  circumsistuut  et  custodiunt  lega- 
tosque  .  .  .  ad  Caesarem  mittunt:  1,20,  (4.)  5; 
atque  haec  Caesar  ita  administrabat ,  ut  con- 
diciones  pacis  dimittendas  non  existimaret;  ac 
tametsi  magnopere  admirabatur  Magium,  quem 
ad  Pompeium  cum  mandatis  miserat,  ad  se 
non  remitti  .  .  . ,  tamen  omnibus  rebus  in  eo 
perseuerandum  putabat.  itaque  Caninium  .  .  ., 
familiarem  necessarium^we  Scribonii  Libonis, 
mittit    ad    eum    conloquii   causa:    1,26,  (2.)  3; 


361 


itaque 


362 


Brundisini  .  .  .  Pompei  contumeliis  permoti 
Caesaris  rebus  fauebant.  itariue  cognita  Pompei 
profectione  .  .  .  uulgo  ex  tectis  signilicabant. 
1,28,  (1.)  2;  interea  ueterem  exercitum,  duas 
Hispanias  confirmari  .  .  .,  auxilia,  equitatum 
parari,  Galliam  Italiamque  temptari  se  absente 
nolebat.  itaque  in  praesentia  Pompei  sequendi 
rationem  omittit,  in  Hispaniam  proficiscicon- 
stituit  .  .  .:  1,  (29, 3;)  30, 1;  genus  erat  pugnae 
militum  illorum,  ut  .  .  .  procurrereut  (e),  .  .  . 
pugnarent ....  ipsi  autem  (nostri  milites)  suos 
ordines  (c)  seruare  neque  ab  signis  discedere 
neque  .  .  .  eum  locum,  quem  ceperant,  dimitti 
censuerant  (CC)  oportere.  itaque  (ita  b)  per- 
turbatis  antesignanis  legio  .  .  .  locum  non  (c) 
tenuit  atque  in  proximum  collem  sese  recepit: 
1,44,  (l—)5;  nostri  cum  (c)  minus  exercitatis 
remigibus  minusque  peritis  gubernatoribus  ute- 
bantur  .  .  .,  tum  etiam  tarditate  et  grauitate 
nauium  impediebantur :  factac  enim  subito  ex 
umida  materia  non  euudem  usum  celeritatis 
habebant  (c).  itaqne,  dum  locus  comminus 
(c)  pugnandl  daretur,  aequo  animo  singulas 
binis  uauibus  obiciebant  atque  .  .  . :  1, 58,  (3.) 
4;  magnum  in  timorem  Afranius  Petreiusque 
perueniunt,  ne  omnino  frumento  pabuloque  iu- 
tercluderentur,  quod  multum  Caesar  equitatu 
ualebat.  itaque  coustituunt  ipsi  (?)  his  locis 
excedere  et  in  Celtiberiam  bellum  transferre:  1, 
61,2;  iam  uero  eo  magis  illi  maturandum  iter 
existimaljant.  itaque  duabus  auxiliaribus  cohor- 
tibus  Ilerdae  praesidio  relictis  . . .  Sicorim  trans- 
eunt  et .  . .  castra  coniungunt  (c):  1,63, 1 ;  quo- 
rum  .  .  .  uocibus  excitatus  Caesar,  etsi  timebat 
tantae  magnitudini(c)flumini8  exercitum  obicerc, 
conandum  tamen  .  .  .  iudicat.  itaque  infirmiores 
milites  .  .  .  deligi  iubet ....  hos  cum  legione 
una  praesidio  castris  reliuquit;  reliquas  legiones 
expeditas  educit  magnoque  numero  iumcntorum 
in  flumine  .  .  .  coustituto  traducit  exercitum: 
1,  64,  (4.)  5.  (6.);  frumenti  copiam  legionarii  nou 
nuUam  (c)  habebant  .  .  . ,  caetrati  auxiliares- 
que  nullam.  .  .  .  itaque  magnus  eorum  cotidie 
numeruH  ad  Caesarem  perfugiebat:  1,78,  (1.)  2; 
perpcssos  (so)  omnium  rerum  inopiaiu;  minc 
uero  .  .  .  neque  corpore  ^laboreui  neque  auimo 
iguominiam  forre  posae.  itaquc  (ita  h)  .so  uictos 
confiteri:  1,84,  (4.)  5;  tautaque  (erat)  f  niulti- 
tudo  (amplitudo  Paul)  tormentorum,  ut  eorum 
uim  uullao  .  .  .  uineao  sustinere  possent.  asse- 
res  cnim  pedum  XII  cusiiidibus  prucfixi  .  .  .  pcr 
II II  ordincH  (Talium  in  tcrra  dcligcbaulur.  ita- 
«luo  pedalibuH  lignia  couiuuctis  iuter  hc  iiorti- 
cuH  integobantur  .  .  .:  2,  2,(1 — )3;  eodem  lirulus 
couteudil  aucto  nauium  numcro.  iiam  ad  vm, 


quae  factae  erant  Arelate  .  .  .,  captiuae  Massi- 
liensium  accesserant  sex.  has  . . .  omnibus  rebus 
instruxerat.  itaque  suos  cohortatus  .  .  .  plenus 
spei  bonae  .  .  .  aduersus  eos  (c)  proficiscitur : 
2, 5,(1.)  2;  Nasidianae  naues  nullo  usui  fuerunt 
celeriterque  pugna  excesserunt;  non  enim  has 
.  .  .  propinquorum  praecepta  ad  extremum 
uitae  periculum  adire  cogebant.  itaque  ex  eo 
numero  nauium  nulla  desiderata  est:  2,7,(1.) 
2;  captam  (se)  suam  urbem  uidere;  opera  per- 
fecta,  turrim  subrutam:  itaque  ab  defensione 
desistere :  2, 12, 3  (JSp.  4) ;  nostri  .  .  .  proximi 
diei  casu  admoniti  omnia  ad  defensionem  pa- 
rauerant.  itaque  multis  interfectis  reliquos  in- 
fecta  re  in  oppidum  reppulerunt:  2,14,6;  Cae- 
sar,  etsi  multis  necessariisque  rebus  in  Italiam 
(c)  reuocabatur,  tamen  constituerat  nullam 
partein  belli  in  Hispaniis  relinquere,  quod  .  .  . 
sciebat.  itaque  duabus  legionibus  missis  iu 
ulteriorem  Hispaniam  .  .  .  ipse  ciun  (c)  DC 
equitibus  magnis  itiueribus  progreditur  (c) 
edictumque  praemittit:  2,  (18, 7 ;)  19, 1 ;  (t  neque 
enim  ex  Jlarsis  Paelignisque  ueniebant,  ut  qui 
superiore  nocte  in  coutuberniis  commilitesquc 
nonnulli  grauiora  sermones  militum  dubia 
durius  accipiebantur  {sic  codd.;  neque  euim  ex 
Marsis  PaeUgnisque  ueniebant  Vticam,  qui  non 
[superiore  noctej  tuto  a  Vari  iu  Curionis  castra 
commearent  — .  Itaque  nonnulli  grauiores  ser- 
mones  militum  [dubia]  durius  accipiebantur  sio 
Dt.):  2,29,4;)  auimus  Attianorum  .  .  .  nihil 
de  re.sistendo  cogitabat,  omnesque  se  iam  (c) 
ab  equitatu  circumueniri  arbitrabantur.  ita- 
que  prius  quam  .  .  .  nostri  propius  accedc- 
rent,  omnis  Vari  acies  terga  uertit  seque  in 
castra  recepit :  2, 34, 6 ;  sed  cum  loci  natura  et 
munitio  castrorum  aditum  (c)  prohibebant  (c>, 
tum  (c)  quod  .  .  .  Curionis  milites  iis  (c)  rebus 
iudigebaut,  quae  ad  oppugiiatiouem  castrorum 
erant  usui.  itaque  Curio  exercitum  iii  castra 
reducit:  2,35,(5)6;  erat  in  oppido  (c)  multi- 
tudo  iiisolens  belli  .  .  .,  Vticenses  pro  quibus- 
dam  Caesaris  in  se  beneficiis  illi  amicissimi, .  .  . 
terror  ex  superioribus  proeliis  magnus.  itaque 
de  deditione  (minca  |iu|  palam  loquobaiitur  et 
cum  P.  Attio  agebant,  ne:  2,36,(1.) 2;  ubi  .  .  . 
comperit  minus  V  et  XX  milibus  .  .  .  eius 
(lubae)  copias  abesse,  .  .  .  sese  iu  C'astra  Cor- 
nelia  recepit  ....  castra  erant  ad  belluiu  du- 
cendum  aptissima  ....  non  materia  .  .  .,  unii 
frumentum  .  .  .  delicore  potciat.  itaiiuo  (inuiiuiu 
siioriim  coiisensii  Curio  rolii|uaM  copias  oxspeo- 
tarc  ct  boUum  duoeie  parabat :  2,37,(3 — )6;  sed 
tantiis  fuit  omniiim  ttirror,  ut  alii  adossc 
copias   iiibac   dicerout,   alii   .  .  .,   alii  cliuisom 


363 


itaque  —  item 


364 


hostium  ccleriter  aduolaturam  suapicarentur. 
itaque  perterritis  omnibus  sibi  quisque  cou- 
sulebat :  2, 43,  (2.)  3 ;  fiebat  aequitate  decreti . .  ., 
ut  reperiri  non  possent  (c),  a  quibus  initium 
appellandi  nasceretur.  nam  fortasse  inopiam 
excusare  .  .  .  etiam  mediocris  est  animi;  inte- 
gras  uero  tenere  possessiones  qui  se  debere 
fateantur  cuius  auimi  aut  cuius  impudentiae 
est?  itaque  hoc  qui  postularet  reperiebatur 
nemo :  3, 20,  (2 — )4 ;  incredibili  felicitate  auster 
.  .  .  in  Africum  se  uertit.  hic  subitam  com- 
mutationem  fortunae  uidere  licuit:  qui  modo 
sibi  timuerant,  hos  tutissimus  portus  recipie- 
bat  (t) ,  qui  nostris  nauibus  periculum  intule- 
rant,  de  suo  timere  cogebantur.  itaque  tempore 
commutato  tempestas  et  nostros  texit  et  naues 
Khodias  adflixit,  ita  ut  .  .  .:  3,  (26,5— )27,2; 
acerbissime  imperatae  pecuniae  tota  prouincia 
exigebantur  ....  accedebant  ad  haec  grauis- 
simae  usurae  ....  itaque  aes  alienum  prouin- 
ciae  eo  biennio  niultiplicatum  est :  3, 82,  (1 — )5 ; 
(Scipio)  Fauonio  auxilium  ferre  contendit.  ita- 
que  die  ac  nocte  continuato  itinere  ad  eum 
peruenit:  3, 36,  (7.)  8;  ubi  ilhim  suis  locis  se 
tenere  animum  (e)  aduertit,  reducto  in  castra 
exercitu  aliud  sibi  consilium  capiendum  exi- 
stimauit.  itaque  postero  die  .  .  .  Dyrrachium 
profectus  est:  3, 41,  (2.)  3;  (omnia  enim  flumina 
.  .  .  Caesar  aut  auerterat  aut  .  .  .  obstruxerat 
.  .  .  terraraque  adgesserat  (c),  ut  aquam  con- 
tineret  (c).  ita  (O; ;  itaque  recc.?;  edd.)  illi 
necessario  loca  sequi  .  .  .  palustria  et  puteos 
fodere  cogebantur:  3,  49,  (4.)  5;)  temptandam 
sibi  Achaiam  .  .  .  existimabat  Caesar.  itaque 
(existimabat.  caesar  itaque  rodd.)  eo  Q.  (c) 
Calenum  misit  eique  (c)  Sabinum  et  Cassium 
.  .  .  adiungit :  3,  55, 1 ;  duplicem  eo  loco  fece- 
rat  uallum  ....  sed  operum  magnitudo  et 
continens  omnium  dierum  labor  .  .  .  perficiendi 
spatium  non  dabat.  itaque  contra  mare  trans- 
uersum  uallum  .  .  .  nondum  perfecerat:  3,63, 
(3 — )5;  accessere  subito  .  .  .  Pompeiani  .  .  .; 
simul  .  .  .  in  exteriorem  (c)  uallum  tela  iacie- 
bant,  .  .  .  magnaque  multitudo  sagittariorum  . .  . 
circumfundebatur.  multum  autem  ab  ictu  la- 
pidum,  quod  unum  nostris  erat  telum,  uiminea 
tegimenta  .  .  .  defendebant.  itaque  cum  om- 
nibus  rebus  nostri  premerentur  atque  aegre  re- 
sisterent,  animaduersum  est  uitium  munitionis, 
quod  supra  demonstratum  est  atque  .  .  .  (Pom- 
peiani  nostros)  terga  uertere  coegerunt:  3,63, 
(6— )8;  quae  (cohortes)  fugientes  conspicatae 
neque  illos  suo  aduentu  confirmare  potuerunt 
neque  ipsae  (c)  hostium  impetum  tulerunt.  ita- 
que   quodcumque  addebatur  subsidio,    id  eor- 


ruptum  (CC)  timore  fugientium  terrorem  et 
periculum  augebat:  3,64,(1.)  2;  Caesar  a  (c) 
superioribus  consiliis  depidsus  omnem  sibi  com- 
mutandam  belli  rationem  existimauit.  itaque 
uno  tempore  praesidiis  omnibus  deductis  .  .  . 
coactoque  in  unum  locum  exercitu  contionem 
.  .  .  habuit  hortatusque  est,  ne:  3,73,1;  Cae- 
sar  neque  satis  mihtibus  perterritis  confidebat 
.  .  .  et  ...  magnopere  rei  frumentariae  time- 
bat.  itaque  nuUa  interposita  mora  .  .  .  impe- 
dimenta  omnia  (c)  silentio  .  .  .  Apolloniam 
praemisit  .  .  .:  3,  (74, 3  ;)  75, 1 ;  timens  Domitio 
.  .  .  ad  eum  omni  celeritate  .  .  .  ferebatur. 
totius  autem  rei  consilium  his  rationibus  ex- 
plicabat ,  ut  .  .  .  cogeret.  itaque  praemissis  nun- 
tiis  ad  Cn.  Domitium  Caesar  ei  (c)  scripsit  et 
quid  fieri  uellet  ostendit .  .  .:  3, 78, (2— )5;  quae 
gens  paueis  ante  mensibus  .  .  .  praesidium  .  . 
ab  eo  militum  petierat.  sed  eo  fama  iam  prae- 
currerat  (e)  .  .  .  de  proelio  Dyrrachino ,  quod 
multis  auxerat  (c)  partibus.  itaque  Androsthe- 
nes,  praetor  Thessaliae,  cum  se  uictoriae  Pom- 
pei  comitem  esse  mallet  .  .  . ,  omnem  ex  agris 
multitudinem  .  .  .  iu  oppidum  cogit  portasque 
praecludit  et  .  .  .  mittit:  3, 80,  (1— )3;  mUites 
docuit,  quantum  usum  haberet  .  .  .  potiri  op- 
pido  .  .  .  opulento,  .  .  .  prius  quam  auxilia 
concurrerent.  itaque  usus  singiilari  militum 
studio  eodem  quo  uenerat  die  .  .  .  oppidum 
.  .  .  expuguauit:  3, 80,  (5.)  6;  temptandum  Cae- 
sar  existimauit,  quidnam  Pompeius  propositi 
aut  uoluntatis  ad  dimicandum  haberet.  itaque 
ex  castris  exercitum  eduxit  aciemque  instruxit : 
3,84,(1.)  2;  his  erat  rebus  effisctum,  ut  equi- 
tum  mille  .  .  .  VII  mihum  Pompeiauorum  im- 
petum  .  .  .  sustinere  auderent  neque  .  .  .  ter- 
rerentur.  uamque  (itaque?)  etiam  per  eos  dies 
proelium  secvmdum  equestre  fecit:  3, 84,  (4.)  5; 
naues  longas  occupare  hostes  conabantiu-  .  .  .; 
quas  si  occupauissent,  classe  Caesari  (c)  erepta 
.  .  .  commeatu  auxiliisque  Caesarem  prohibe- 
rent.  itaque  tanta  est  contentione  actum,  quanta 
agi  debuit,  cum  illi  (c)  celerem  in  ea  re  uic- 
toriam ,  Iii  (c)  salutem  suam  consistere  uide- 
rent:  3, 111,  (4.)  5. 

item.  A.  uou  respoudet  partifula  ut; 
a)  nou  additur  atque',  et,  que:  Haedui  .  .  . 
legatos  ad  Caesarem  mittunt  rogatum  auxilium. 
.  .  .  eodem  tempore  .  .  .  Ambarri  .  .  .  Cae- 
sarem  certiorem  faciuut  sese  .  .  .  non  facOe  ab 
oppidis  uim  hostium  prohibere.  item  Allobroges 
.  .  .  se  ad  Caesarem  recipiunt  et  demonstrant 
sibi  praeter  agri  solum  nihil  esse  reliqui:  111, 
(2. 4.)  5;  si  Haeduis  de  iniuriis,  quas  ipsis  sociis- 
que  eorum  intulerint,  item  si  AUobrogibus  satis 


365 


item 


366 


tfaciant,  sese  cum  iis  pacem  esse  facturum:  I 
14,  6;  iu8  esse  belli,  ut,  qui  uicissent,  iis,  quos 
uicissent,  quem  ad  modum  uellent  imperarent: 
item  (recc;  ide  ttel  id  est  A')  populum  Ko- 
manum  uictis  non  ad  alterius  praescriptum, 
sed  ad  suum  arbitrium  imperare  consuesse:  I 
30,1;  legionem  Caesar,  quam  cquis  deuexerat 
(e),  passibus  ducentis  ab  eo  tomulo  constituit. 
item  equites  Ariouisti  pari  interuallo  constite- 
runt:    143,2;    C.  Valerius  Procillus,  cum  .  .  . 

tuinctus  traheretur,  in  ipsum  Caesarem  .  .  .  in- 
cidit  ....  item  M.  Metius  repertus  et  ad  eum 
reductus  est:  I  53,  (5.)  8;  sex  legiones  pro  castris 
in  acie  constituit.  hostes  item  (et  culd.  fi)  suas 
copias  ex  castris  eductas  instruxerant :  118,5; 
omnes  maiores  natu  ex  oppido  egressi  manus 
ad  Caesarem  tendere  et  uoce  signiiicare  coepe- 
runt,  sese  iu  eius  fidem  .  .  .  uenire  ....  item, 
cum  ad  oppidum  accessisset .  .  .,  pueri  mulieres- 
que  ex  muro  passis  manibus  suo  more  pacem 
uh  Romanis  petierunt:  1113,(2.)  3;  Caesar  ne- 
cessariis  rebus  imperatis  ad  cohortandos  milites 
.  .  .  decucurrit  (c)  et  ad  legionem  decimam  (f) 
deuenit.  milites  .  .  .  cohortatus  .  .  .  proeiii  com- 
niittendi  signum  dedit.  atque  in  alteram  partem 
item  cohortandi  causa  profectus  pugnantibus 
occurrit:  1121,(1 — )4;  legionis  nonae  et  deci- 
inae  milites  .  ,  .  Atrebates  .  .  .  celeriter  ex 
loco  superiore  in  flumen  compulenmt ....  ipsi 
.  .  .  in  locum  iniquum  progressi  rursus  resi- 
stoiites  (c)  hostes  redintegrato  proelio  iii  fugam 
<:oiiiecerunt  (e).  item  alia  in  parte  .  .  .  legiones 
uiidecima  et  octaua  profligatis  Veromanduis  .  .  . 
ex  loco  superiore  in  ipsis  fluminis  ripis  proelia- 
bautur:  1123,(1 — )3;  Cacsar  ab  decimae  legio- 
nis  cohortatione  ad  dextrum  cornu  profectus, 
ul)i  suos  urgeri  .  .  .  uidit,  .  .  .  iussit.  .  .  .  Caesar 
cum  septimam  legionem ,  quae  iuxta  constite- 
rat,  item  urgeri  ab  hoste  uidisset,  .  .  .  monuit: 
II  (25, 1 ;)  2(j,  1 ;  ibi  cum  alii  fossas  complerent, 
alii  multis  telis  coniectis  defensores  uallo  muni- 
tionibusque  depellercnt  auxiliaresque  .  .  .  l.ipi- 
1  dibus  telisque  subministiaiidis  .  .  .  speciem 
I  atque  oi^inionem  pugnaiitium  praeberent ,  cum 
item  ab  liostibus  constanter  ac  non  timide  pu- 
gnaretur  telaque  .  .  .  non  frustra  acciderent, 
equites  .  .  .  renuntiauerunt:  11125,1;  Caesar 
(e)  exercitum  .  .  .  in  Aulcrcis  Lexouiisquc, 
reiiquis  item  (in  add.  ^)  ciuitatibus,  (juae  pro- 
xime  ((•)  bellum  fccerant,  in  hibernis  c(mlo- 
cuuit:  111  2!),  3;  iV  1, 1  u.  b)  (i);  tigua  bina  .  .  . 
intoruallo  pedum  duornm  inter  se  iungebat. 
Iiucc  cum  .  .  .  adegerat  .  .  . ,  his  item  contraria 
duo  ad  eundeni  modum  iuncta  (r)  .  .  .  n\>  in- 
rcrioro  |p«rtc  .  .  .  Htaliicb:it :   fV  l7,(3--)5;  tiiiii 


nostri  cohortati  inter  se  .  .  .  uniuersi  ex  naui 
de.siluerunt  (c).  hos  item  (alii  add.  Ald.)  ex 
))roximis  [primis]  nauibus  cum  conspexissent, 
subsecuti  hostibus  adpropinquarunt  (c)  :  IV  25, 
(5.)  6;  scaphas  longarum  nauium,  item  specu- 
latoria  nauigia  militibus  compleri  iussit:IV26, 
4  ;  cum  his  (Menapiis)  esse  hospitium  Ambiorigi 
sciebat;  item  per  Treueros  uenisse  Gemianis 
(c)  in  amicitiam  cognouerat:  VI 5, 4;  multaque 
in  ea  (silua)  genera  ferarum  nasci  constat,  quae 
reliquis  in  locis  uisa  non  sint  .  .  .  .  est  bos 
cerui  figura  ....  sunt  item  quae  appellantur 
alces  (c):  VI  (25, 5;  20, 1;)  27,1;  Gabalos  pro- 
ximosque  pagos  Aruernorum  in  Heluios ,  item 
Rutenos  Cadurcosque  ad  fines  Volcarum  Are- 
comicorum  depopulandos  mittit:  VII 04,  6;  Ger- 
inani  .  .  .  in  hostes  (c)  impetum  fecerunt  eos- 
que  propulerunt.  quibus  in  fugam  coniectis 
sagittarii  circumuenti  interfectique  sunt.  item 
ex  reliquis  partibus  nostri  cedentes  usque  (c) 
ad  ((■)  castra  insecuti  (c)  sui  colligendi  (c) 
facultatem  non  dederunt:  VII  80,  (6— )8;  polli- 
cetur  L.  Piso  censor  sese  iturum  ad  Caesarem, 
item  L.  Roscius  praetor,  qui  de  his  rebus  eum 
doceant:  1,3,0;  Vibullius  .  .  .  milites  ab  eo 
accipit,  ipsum  dimittit.  item  ex  finitimis  regio- 
nibus  quas  potest  contrahit  cohortes  ex  dilec- 
tibus  Pompeianis:  1,15,  (4.)  5;  qiiae  (cohortes) 
procul  equitatum  Caesaris  conspicatae  .  .  .  signa 
ad  Curium  transferunt  atque  ad  eum  transeunt. 
item  reliquis  itineribus  non  nullae  cohortes  in 
agmen  Caesaris,  aliae  (c)  in  equites  incidunt: 
1,24,  (3.)  4;  cognoscit  missum  in  Hhpaiimm  a 
Pompeio  Vibullium  Rufum,  quein  paucis  ante 
diebus  Corliuio  captum  ipse  dimiserat;  profec- 
tum  itein  (dimiserat  praefectum ;  item  al(li?)) 
Domitium  ud  occupandam  Massiliam  .... 
praemissos  etiam  ..  .:  1,34,  (1.)  2;  itaque  peda- 
libus  lignis  coniunctis  inter  se  porticus  intege- 
bantur,  atque  hac  agger  inter  manus  profere- 
batur.  anteccdebat  testudo  pedum  LX  aequandi 
loci  caiisa,  facta  itcm  ex  fbrtissimis  lignis:  2, 
2,  (3.)  4;  frunicnti  magnuin  numorum  cocgit, 
quod  Massiliciisibus,  item  quod  Afninio  Pcti'eio- 
que  (c)  raitteret:  2,18, 1;  huc  Dardanos,  Bessos 
partim  mcroennarios,  partim  imperio  aut  gratia 
comparatos,  itcm  Macedones,  Thcssalos  ac  reli- 
quarum  gciitium  ct  ciuitatum  adiecerat:  3,4, 0; 
tirones  .  .  .  salo  nauseaque  coiUecti  .  .  .  se 
Otaoilio  dediderunt  .  .  .  .  at  ueteranao  legionis 
mililes  item  (Of:  idein  u\ald;  itidem  Uoiiis.) 
couflictati  et  teinpestatis  et  sentinao  uitiis  neque 
ex  pristina  uirtute  reinittciulum  aliquid  puta- 
iicrunt  ot  .  .  .:  3,  28,  (4.)  5;  oiuitatibiis  tyraniiis- 
ciiio  inagiiiiH  imperuuernt  pecunins,  il(^m   ^qiio 


367 


item  —  iter 


368 


aM.  N)  a  publicanis  suae  prouinciae  debitam 
biennii  pecuniam  exegerat  et  ab  isdem  .  .  .  prae- 
ceperat:  3,31,2;  uecturasque  frumenti  finitimis 
ciuitatibus  discripsit  (c).  item  Lisso  Parthinis- 
que  et  omnibus  castellis  quod  esset  frumenti 
conquiri  iussit:  3,42,4;  relicto  interiore  uallo  ma- 
iorem  adiecerat  munitionem.  .  .  .  item  ab  angulo 
castrorum  sinistro  munitionem  ad  flumen  per- 
duxerat:  3, 66,  (4.)  6;  ibi  (Pompeius)  ab  Acliilla 
et  Septimio  interficitur.  item  L.  Lentulus  com- 
prehenditiur  ab  rege  et  in  custodia  nccatur:  3, 
104,3;  *  *  *  item  constabat  Elide  in  templo 
Jilineruae  .  .  .  simulacrum  Victoriae  .  .  .  ad 
ualuas  se  templi  limenque  conuertisse :  3, 105, 
(l.)2;  Pergamique  in  occultis  ac  reconditis  (c> 
•templi  (c)  .  .  .  tympana  sonuerunt.  item  Tral- 
libus  in  templo  Victoriae  .  .  .  pplma  per  eos 
dies  .  .  .  ex  pauimento  exstitisse  ostendebatur : 
3, 105,  (4.)  5. 

1))  additar  partieula  copulatiua;  a)  atque: 
prorae  (erant)  admodum  erectae  atque  item 
puppes,  ad  niagnitudinem  fluctuum  .  .  .  ad- 
commodatae :  III 13, 2. 

p)  et :  quibus  in  tabulis  nominatim  ratio  con- 
fecta  erat,  qui  numerus  domo  exisset  eorum, 
qui  arma  ferre  possent,  et  item  separatim 
pueri,  senes  mulieresque:  129,1;  P.  Sextius 
Baculus,  primi  pili  centurio,  .  .  .  et  item  C. 
Volusenus  .  .  .  ad  Galbam  adcurrunt  (c)  :  III 
5,2;  Vsipetes  Germani  et  (om.  p)  item  Tenc- 
teri  .  .  .  Rhenum  transierunt:  IV  1, 1 ;  —  subli- 
cae  e  t  ad  inferiorem  jjartem  fluminis  oblique 
agebantur  et  aliae  item  supra  pontem  me- 
diocri  spatio :  IV 17,  (9.)  10. 

y)  que:  in  eo  itinere  persuadet  Castico  .  .  ., 
ut  regnum  in  ciuitate  sua  occuparet,  quod  pater 
ante  habuerat,  itemque  Dumnorigi  Haeduo 
.  .  .  ut  idem  conaretur  persuadet:  13,  (4.)  5; 
cum  fides  tota  Italia  esset  angustior  neque  cre- 
ditae  pecuniae  soluerentur,  constituit,  ut  ar- 
bitri  darentur  ....  itemque  praetoribus  tri- 
bunisji/e  plebis  rogationes  ad  populum  feren- 
tibus  non  nullos  ambitus  .  .  .  damnatos  .  .  . 
in  integrum  restituit:  3, 1,  (2— )4;  Vatinius  .  .  . 
scaphis  elicuit  naues  Laelianas  atque  .  .  .  quin- 
queremem  et  minores  duas  .  .  .  cepit,  itemque 
per  equitcs  dispositos  aqua  prohibere  classiarios 
instituit:  3,100,2. 

crebri  ad  eum  rumores  adferebantm' ,  litteris- 
que  item  Labieni  certior  fiebat  omnes  Belgas 
.  .  .  coniurare:  II 1, 1 ;  Veneti  reliquaeque  item 
ciuitates  .  .  .  pro  magnitudine  periculi  bellum 
parare  .  .  .  instituunt :  III  9, 3. 

B.  respoiidet  particula  ut:  ut  ipsi  concedi 
non    oporteret,    si    in    nostros    fines    impetum 


faceret,  sic  item  nos  esse  iniquos,  quod  (c) 
in  suo  iure  se  interpellaremus :  I  44, 8 ;  Ti 

ubi  tempus  alterius  contabiUationis  uidebatur, 
tigna  item  ut  primo  tecta  extremis  lateribus 
instruebant :  2, 9,  7. 

iter.  A.  =  (to  levai,)  r^  noQeia',  a)  sub- 
iect. ;  a) :  multi  .  .  .  defecerant  longumque  iter 
ex  Hispania  *[magnum]  numerum  deminue- 
rat  {Nhl;  dimin.  Oaf):  3,2,3;  t  erat 

enim  iter  a  proposito  diuersum,  contrariamque 
in  partem  Lri  uidebatur:  1,69,1;  Caesari  cir- 
cuitu  maiore  iter  erat  longius,  aduerso  flumine, 
ut  uado  transire  posset:  3,30,4;  \  tantus- 

que  terror  incidit  eius  exercitui  .  .  .,  ut  .  .  . 
fugae  simile  iter  uideretur:  3,13,2. 

[i):  (Pompeius ,  quia  (expedito  itinere 
add.  eodd. ;  edd. ;  expedito  itinere ,  quia  Ciaec. ; 
Pompeius,  quod  [expedito  itinere]  Paul)  flumen 
ei  transeimdum  non  erat,  magiiis  itineribus  ad 
Antonium  contendit:  3,30,4;)  quod  multum 
expedito  (expedimento  ah)  itinere  antecesserat 
Caesar:  3,75,3. 

b)  obieet.:  iterque  accelerat,  ut  quam 
maxime  ex  fuga  perterritos  adoriri  posset:  2, 
39,  6 ;  T    quod    iter    ab    Arare   Heluetii 

auerterant:  116,3;  iter  ab  Heluetiis  auertit 
ac  Bibracte  ii-e  contendit:  123,1;  1  equi- 

tum  (c)  magnam  (c)  partem  ad  explorandum 
iter  Domitii  et  cognoscendum  praemisit:  3, 
38, 2 ;  t  quibus  litteris  acceptis  consilium 

Scipio    iterque   commutat:    3,36,7;  1 

conficere  «(.  conflcio  j).  640  sq.  (17  loe.); 
1  ideo  (c)  continuato  nocte  ac  die  itinere 
.  .  .  ad  Pompeium  contendit:  3,11,1;  itaque 
die  ac  uocte  continuato  itinere  ad  eum  per- 
uenit :  3, 36, 8 ;  1  Heluetii  .  .  .  commutato 

consilio  atque  itinere  conuerso  nostros  .  .  . 
lacessere  coeperunt:  123,3;  ut  (CC)  commu- 
tato  consilio  iter  in  prouinciam  conuerteret :  VII 
56,2;  cum  itinere  conuerso  sese  Italicam  (c) 
uenturum   praemisisset   (c):   2,20,6;  t 

negat  se  more  et  exemplo  populi  Komani  posse 
iter  ulli  per  prouinciam  dare:  18,3;  Lllud  se 
.  .  .  confirmare,  tutum  (se  add.  p)  iter  per  (suos 
add.  p)  fines  daturum:  V27, 10;  t  nuOo 

hoste  prohibente  aut  iter  demorante  inco- 
lumem  legionem  .  .  .  in  Allobroges  perduxit: 
1116,5;  t  praeteruectas  .  .  .  naues  uide- 

rant ,  f  ipsi  iter  secundum  eas  terra  (1  det. ; 
terras  Ox.)  derexeraut  (uiderant  ipsi,  et  iter 
sec.  eas  terra  d.  Madu.;  uiderant  ipsi,  ut  iter 
secundo  austro  derex.  Paul;  ipsi  iter  s.  e.  t.  d. 
inierpolatoris  esse  censet  Kraff.)  :  3, 30, 1 ;  t 
differendum  est,  inquit,  iter  in  praesentia 
nobis:  3,85,4;  t  exercitum  educit  dupli- 


369 


iter 


370 


catoque  eius  diei  itinere  VIII  milia  passuum 
ex  eo  loco  procedit:  3,76,3;  1  quantum- 

cumque  itineris  equitatu  efficere  poterat,  co- 
tidie  progrediebatur :  3,102,1;  1  explo- 

rare:  3,38,2  u.   cognoscere;  1  facere  ?/. 

facio  l^.  1269  sq.  (33  loc.) :  ^  liabere 

u.  habeo  p.  1404  2.  (.5  loc);  3,79,2  u.  B.  b) 
habere;  ^  impedire  u.  inipedio  p.  62 

(7  loci;  T   intermittere   u.   inter- 

niitto  p.  221  B.  a)  (6  hc.) ;  1  cerne- 

batur  .  .  .  non  numquam  *8ubsistere  extremum 
agmen  atque  *iter  {add.  Forchh.)  interrumpi 
(m.  CC):  1,64,1;  1  iam  uero  eo  magis 

iili  maturandum  iter  existimabant :  1,63,1; 
^  agmen  Haeduorum  conspieatus  immisso  equi- 
tatu  iter  eorum  moratur  atque  impedit:  VII 
40, 4 ;  magna  multitudinc  circumfusa  morari 
atque  iter  (iter  atque  Paid)  impedire  iucipiunt: 
1,63,3;  t  uti  ipse  .  .  .  mutato  itinere 

iugis  Octogesam  perueniret:  1,70,4;  1 

ipse  itcr  in  Macedoniam  parare  incipit  paucis- 
que  post  diebus  est  profcctus:  3,33,2;  t 

(prouu-nliatur  prima  lucc  ituros  (iter  Ciaec.): 
V31,4;)  t   proponere:   1,69,1   u.  a) 

a)  cssc;  confecto  iusto  itincrc  eius  diei,  quod 
proposuerat  Caesar,  traductoque  cxercitu  . . .  con- 
sedit :  3, 76, 1 ;  t  Cassiuellaunus  .  .  .  itinera 
nostra  seruabat  paulumque  cx  uia  excede- 
bat:  V19, 1;  1  ueriti,  ne  .  .  .  in  angustiis 

tenerentur,  iter  supprimunt  copiasque  in 
castris  continent:  1,66,2;  t  quod  eo  in- 

uito  iter  per  prouinciam  per  uim  tcmptas- 
sent:  114,3. 

c)  accus.  spatii:  a  quibus  cum  paucorum 
dierum  iter  abesset:  IV  7,  2;  —  Hercyniae 
(c)  Biluae  .  .  .  latitudo  nouem  dierum  iter  ex- 
pedito  (exped.  iter  a)  patet:  VI  25, 1;  —  cum 
dierum  iter  LX  processerit:  VI  25,4;  —  iis 
(c)  aliquantum  itincris  progressis  .  .  .  equi- 
tes  .  .  .  uenerunt:  V  10,2;  ipse  eodem  .  .  .  pro- 
ficiscitur  biduique  iter  progressus  ad  llunion 
Bagradam  perucnit:  2,24,1. 

d)ffcnet. :  Basilum  cum  omui  equitatu  prae- 
mittit,  si  quid  ccleritate  itineris  atque  opor- 
tunitate  teniporis  prolic.cre  possit  (p)  :  VI  29, 
4;  t  eorum  diorum  consuetudine  itine- 

ris  nostri  exercitus  pcrspecta:  1117,2;  t 

hunc  omnium  inuentorem  artium  ferunt,  lumc 
uiarum  atque  itinerum  ducem:  VI17,  1;  t 
adhortiitus  militcs,  nc  nQccssario  temporo  iti- 
ncris  labore  pcrmoucaiitur :  VII^O,  4;  totius 
diei  pugna  atquo  itinoris  laborc  dofossi  roni  in 
posteruni  dicin  distiilonuit:  1,65,5;  rolitnii  uul- 
noribus  e.x  piocliis  cl  laboro  ac  niagniliidinc 
itineris  confecti  consequi  noii  )i<ituerant:  3,100, 

Loxfo.  Uutiflar.     II. 


2;  t  cum  .  .  .  omnes  sine  timore  iter 

facerent  usi  (c)  superiorum  temporum  atque 
itinerum  licentia:  1,51,2;  t  cum  sibi 

quisque  primum  itineris  locum  peteret  et  do- 
mum  peruenire  properaret:  1111,1;  t 

magnitudo:  3,106,2  u.  labor;  t  men- 

sura:  VI25, 1  u.  B.  c);  t  celeriter  equi- 

tatus  ad  cotidianum  itineris  {del.  Oiacc.)  offi- 
cium  reuertitur:  1,80,4;  t  saxa  .  . .  iter 

impediebant,  ut  .  .  .  subleuati  .  .  alii  ab  aliis 
magnam  partem  itineris  conficerent:  1,68,2; 
t  eadem  usus  simulatione  itineris  placide  pro- 
grediebatiu-:  VI  8, 2;  t  spatium  u.  B.  c) 

spatium. 

Komanos  non  solum  itinerum  causa,  sed 
etiam  perpetuae  possessiouis  culmina  Alpium 
occupare  conari:  1112,5;  interfectis  Nouioduni 
custodibus  quique  eo  negotiandi  (aut  itineris 
add.  fi;  Schn.)  causa  conuenerant:  VII  55, 5. 

aliquantum  itineris  :  V  10, 2  «.  c)  progredi ; 
t  quantumcumque  it.:  3,102,1  u.  b)  effi- 
cere. 

c)  al)l.;  a):  illi  itinere  totius  noctis  con- 
fecti  subsequi  non  poterant:  2,39,6;  t 

liaec  spectans,  .  .  .  in  itinere  ut  aliquam  occa- 
sionem  dimicandi  nancisceretur  et  insolitum  ad 
laborem  Pompei  exercitum  cotidianis  itineribus 
defatigaret:  3,85,2;  t  "t  .  .  .  tantum 

in  agris  uastandis  incendiisque  faciendis  hosti- 
bus  noceretur,  quantum  labore  atque  itinere 
legionarii  niilites  efficere  poterant:  V19, 3; 
t  (si  in  {ackl.  h')  itinere  impeditos  (et  add. 
T'.)  perterritos  deprchendere  posset:  3,75,3.) 

P):  expedito  itinere:  3,  (30,4;)  75,3  ««.  a) 
P);  t  Dyrrachio  timens  diurnis  eo  (c) 

nocturnisque  itineri  bus  contendit:  3,13, 
1 ;  I  38,  7  u.  infra  magnis  itin. ;  t  Ver- 

cingetorix  .  .  .  maguis  itlneribus  ante- 
cessit:  VII  35,  (1  ;  —  ipse  in  Italiam  magnis 
itineribus  contendit:  110,3;  re  frumentaria 
quam  celcrrime  potuit  comparata  mngnis  itine- 
ribus  ad  Ariouistum  contendit.  cum  tridui  uiam 
processisset :  137,5;  huc  Caesnr  niagnis  noctur- 
uis  diurnisque  itineribus  contciidit:  138,7; 
Fabius  .  .  .  adhibita  celcritate  praesidium  ex 
saltu  deiecit  magnisquc  itincrilius  ad  exercitum 
Afranii  contendit:  1,37,3;  rompeius  .  .  .  ma- 
gnis  itineribus  ad  Antonium  contendit:  3,30, 
4;  —  cum  se  niagnis  itineribus  extenderet 
et  praegiessos  oonscqui  cuperet:  3,77,3;  — 
eodeiu  dic  .  .  .  in  Senones  (c)  proficiseitur 
mngnisquo  itincribus  oo  i>orucnit:  VI  3,0; 
Corliniiiiii  niagnis  itiiioriluis  poruonit:  1,15,(); 
—  ipso  cum  (c)  ]»C  oquitiburt  magnis  itineribus 
progreditur  (prnegr.  0/»<)  :  2, 19, 1 ;  —  uenit 

24 


371 


iter 


372 


magnis  itineribus  in  Neruiorum  fines:  V48, 2; 
%  re  noua  perturbatus  maioribus  itineri- 
bus  Apolloniam  petere  coepit:  3,11,2;  t 

maturat  .  .  .  proficisci  et  quam  maximis 
potest  itineribus  in  Galliam  ulteriorem  con- 
tendit  et  ad  Genauam  peruenit:  17,1;  suis  in- 
opinantibus  quam  maximis  potest  itineribus 
Viennam  peruenit:  VII  9,3;  t  Vercinge- 

torix  minoribus  Caesarem  itineribus  (itin. 
caes.  P)  subsequitur:  VII  16,1;  quantumcumque 
itiueris  equitatu  efficere  poterat,  cotidie  progre- 
diebatur  legionemque  unam  minoribus  itineribus 
subsequi  iussit:  3,102,1;  ^  nocturnis 

itin.  u.  diurnis;  |  hunc   cum  obliquo 

itinere  caetrati  peterent :  1,  70, 5. 

'/):  (eo  itinere  sese  auertit:  3, 21,5  ?/.  f)  a);) 
1  Caesar  legiones  equitatumque  reuocari  atque  in 
(om.  (i)  itinere  resistere  (desistere  p)  iubet: 
Vll,l;  ^  intercludere  ii.  interclado 
p.  206  13)   (3  loe.);  t  ne  (Sequani)  (in 

add.  af)  itinere  Heluetios  prohibeant:  19,4; 
ibi  Ceutrones  et  Graioceli  et  Caturiges  locis 
superioribus  occupatis  itinere  exercitum  pro- 
Mbere  conantur:  110,4;  ut  .  .  .  praesidiis  .  . 
in  angustiis  conlocatis  esercitum  (in  add.  /i^) 
itinere  prohiberent  (Afranius  et  Petreius):  1, 
65,4. 

t)  0.  praep.;  a)  ab :  consilio  destitit  atque 
ab  (ego  add.;  om.  codd.  et  edd.)  eo  itinere  sese 
auertit:  3,21,5;  sed  Caesarem  Apollonia  (-iam 
a)  a  derecto  itinere  auerterat  (aduert.  h;  —  Cae- 
sar  ApoIIoniam  recto  itinere  diuerterat  uel  Cae- 
sar  ab  ApoIIonia  rectum  iter  auerterat  Ciaee.): 
3,  79, 2 ;  T[  quas  (legiones)  ab  itinere  Asiae 

Syriaeque  ad  suam  potentiam  dominatumque 
conuerterat:  1,4,5. 

(i)  ad:  milium  VI  ad  iter  addito  circuitu 
(u.  CC) :  1, 64, 8 ;  ^f  sine  iumentis  impe- 

dimentisque  t  ad  iter  (ab  Ilerda  Paul)  pro- 
fectos  uidebant:  1,69,2;  t  quo  essent 

ad  iter  (Mamit.;  id  eodd.  et  edd.;  ad  id  del. 
Kraff.)  expeditiores,  .  .  .  iumenta  interfici 
iubent:  1,81,6. 

y)  ex  itinere  u.  ex  p.  11  T:'>  sq.  B.  a)  (S  (9) 
loe.). 

d)  in  itinere  u.  iii  p.  130  (21(23)  loc.);  — 
esse  in  itinere  u.  in  p.  134  (3  loc.) 

B.  =  r  odog;  a)  subi.;  «):  erant  omnino 
itinera  duo,  quibus  itineribus  domo  exire  pos- 
sent:  unum  per  Sequanos,  angustum  et  diffi- 
cile,  inter  montem  luram  et  flumeu  Rhodauum, 
uix  qua  singuli  carri  ducerentur  .  .  .;  alterum 
(iter  add.  AQ)  per  prouinciam  nostram,  multo 
facilius  atque  expeditius:  16,1.2;  qua  proxi- 
uuim  iter  in  ulteriorem  Galliam  per  Alpes  erat, 


cum  his  quinque  legionibus  ire  contendit:  1 10, 
3;  erat  unum  iter  (consilium  Ciace.)  ,  Ilerdam 
si  reuerti  uellent,  alterum,  si  Tarraconem  pete- 
rent:  1,73,2;  ^   a  miUbus   passuum   V 

itinera  difficiUa  atque  angusta  excipiebant: 
1,  65, 3  ;  •[  aditus  autem  atque  itinera  duo, 

quae  extra  murum  ad  portum  ferebant,  ma- 
simis  defixis  trabibus  .  .  .  praesaepit:  1,27,4; 
1  nam  quae  (l;  namque  Oafh)  itinera  ad  Hi- 
berum  atque  Octogesam  pertinebant,  castris 
hostium  oppositis  tenebantur:  1,68,1. 

(i):  Caesar  exploratis  regionibus  .  .  .  copias 
castris  educit  magnoque  circuitu  nullo  certo 
itinere  exercitum  ducit  (Ald.;  educit  eodd.): 
1,68,1;  ut  altissimis  fluminibus  atque  impe- 
ditissimis  itineribus  (ripis /")  nullum  acci- 
peret  incommodum:  3,77,2;  siluae  incertis 
occultisque  (occultatisque  p)  itineribus 
(in  itineribus  Ji)  confertos  (confertis  BM)  adire 
prohibebant:  VI  34, 4. 

b)  obi.:  Labienum  .  .  .  cum  .  .  .  his  (c) 
ducibus,  qui  iter  cognouerant,  summuni 
iugum  montis  ascendere  iubet:  121,2;  ^ 

pedestria  esse  itinera  concisa  aestuariis  .  .  . 
sciebant:  1119,4;  %  ut  exploratis  iti- 

neribus  minore  cum  (e)  periculo  uallem  riuum- 
que  transiret:  V50,  3;  "i  itinere  exqui- 

sito  per  Diuiciacum  .  .  .,  ut  milium  amplius 
quinquaginta  circuitu  locis  apertis  exercitum 
duceret,  .  .  .  profectus  est:  141,4;  ^  sibi 

esse  in  animo  .  .  .  iter  per  prouinciam  facere, 
propterea  quod  aliud  iter  haberent  nullum:  I 
7, 3 ;  Pompeius  per  Candauiam  iter  in  Jlace- 
doniam   expeditum   habebat :  3,  79, 2 ;  t 

intercludere  u.  interclndo  p.  205  sq. 
(3  loc.);  ^  Labienus  .  .  .  cratibus  atque 

aggere  paludem  explere  atque  iter  munire 
conabatur:  VII  58, 1;  ^  circumfundi  noctu 

equitatum  Caesaris  atque  omnia  loca  atque 
itinera  obsidere   (-eri   0):  1,67,3;  ^ 

causa  mittendi  fuit,  quod  iter  per  Alpes  .  .  . 
patefieri    uolebat:   1111,2;  *;^   Caesar 

praecepto  (Oud.;  praefecto  occupato  x; 
praeoccupato  Ald.  nep.;  edd.;  profectus  occu- 
pato  Aeh.  Stat.;  profectionis  occup.  Hot.)  itinere 
ad  Dyrrachium  finem  properandi  facit :  3, 13, 5 ; 
1  praesaepire:  1,27,4  u.  a)  a)  ferre;  t 

haec  (fama)  itinera  infesta  reddiderat:  3, 
79,4;  1  tenere:   1,68,1   u.  a)  a)  per- 

tinere. 

e)  genet. :  non  se  hostem  uereri,  sed  an- 
gustias  itineris  et  (c)  magnitudinem  siluarum 
.  .  .  timere  dicebant:  139,6;  qui  suum  timo- 
rem  in  rei  frumentariae  simulationem  (CC) 
angustiasque  itineris   (itinerum  B^(h?))  confer- 


373 


iter 


374 


lent  (c) ,  facere  arroganter:  140,10;  pontis  at- 
que  itinenim  angustiae  multitudini  (c)  fiigam 
intercluserant :    VII  11,  8;  ^    (itinerum 

dux:  VI  17,1   u.  A.  d)  dux;)  ^  siluae 

. . .  latitudo  nouem  dierum  iter  expedito  patet ; 
non  enim  aliter  liniri  potest,  neque  mensuras 
itinerum  nouerunt :  VI  25, 1 ;  IV  milia 

paseuum  proxima  intercedere  (intercidere  Ox) 
itineris  campestris,  inde  excipere  loca  aspera 
et  montuosa:  1,66,4;  ^  quicquid  hiic  (c) 

circuitus  (c)  ad  molliendum  cliuum  accesserat, 
id  spatium  itineris  augebat  (spatio  itineris 
augebatur  ^):  VII  46,2;  neque  uero  idem  pro- 
fici  longo  itineris  (an  addend.  interiecto?)  spatio, 
cum  per  alios  condiciones  ferantur,  ac  si  coram 
de  omnibus  condicionibus  disceptetur:  1,24,6. 
d)  abl.;  a):  baec  insula  .  .  .  in  mare  iactis 
molibus  angusto  itinere  ut  {Kraff.;  etcodd. 
et  edd.;  angusto  it.  et  ponte  del.  Schambach) 
ponte  cum  oppido  coniungitur:  3,112,2. 

fJ):  magno  circuitu  dtfficili  angustoque  (et 
angusto  iV)  itinere  Dyrrachium  profectus  est : 
3,41,3;  quod  angusto  itinere  per  aggeres  (equi- 
tatus)  ascendebat  (ascenderat  Ciacc.):  3,69,2; 
1  breuiore  itinere  u.  brenis  p.  424  1.  a) 
(3  loc);  ^  (nuUo  certo  itinere:  1,68,1 

u.  a)  P);)  ^  (commodissimo  it.:  V49,8 

u.  quo  itinere;)  Caesar  .  .  .  IIII  secum  legio- 
nes  duxit  commodioreque  itinere  Pompeianis 
occurrere  coepit:  3,  97, 3;  ^  abest  derecto 

itinere  ab  Vtica  paulo  amplius  passus  mille: 
I      2,24,4;  1  difficili  it.:  3,41,3  «.  angusto 

it. ;  ^  ut  incertis  temporibus  diuersis- 

que  itineribus  iretur:  VII 16, 3;  quod  diuerso 
ab  ea  regione  itinere  profectum  uidebat:  3,41, 
4 ;  ipse  diuerso  itinere  quam  potuit  occuitissime 
reliquas  cohortcs  .  .  .  eduxit :   3,  67, 3 ;  ^ 

reliquas  (legiones)  de  quarta  uigilia  compluribus 
portis  eductas  eodeni  itinere  praemisit:  3,75, 
2;  121,3;  1113,3;  VII58,2  «.  ideiu  p.  24 
extr.;  ^  expedito  itinere:  3,(30,4;)75, 

3  M.  A.  a)  ^);  l^  incertis  itiueribus  per 

siluas  ad  T.  Labienum  legatum  in  hiberna 
perueniunt:  V37,7;  ^  •deuectis  iis  cohor- 

tibus  .  .  .  et  longiore  itinere  circuniductis 
.  .  .  peruenerunt:  1112(5,2;  et  longo  itinere  ab 
his  circumducti  ad  portum  perueniunt:  1,28, 
4;  ^  reuocantur  notisque  (noctisque  N%) 

itineribus  ad  nuues  deciirrunt:  1,28,3;  t 

I II  u  11(1  ccrlo  itinere:  1,68,1  u.  a)  ji);)  T 

ut  nequc  pedeslri  itincrc  neque  nauibus  com- 
uieatu  iuuari  jKiSBiut:  2,32,12;  ^  quibus 

accidit  rebus ,  ut  pluribus  dimissi  (Steph.; 
dimissis  eodd.;  Ciacc.)  itincribus  (del.  Ciacc.) 
a  Cuesare  ud  Domiliuin  ct  a  Dumilio  ud  Cae- 


sarem  nulla  ratione  iter  conficere  possent:  3, 
79,  5 ;  ^  erant  omnino  itinera  duo ,  q  u  i- 

bus  itineribus  domo  exire  possent:  16,1;  iter 
per  Alpes,  quo  magno  cum  periculo  magnis- 
que  cum  (c)  portoriis  mercatores  ire  consue- 
rant,  patefieri  uolebat:  1111,2;  explorat,  quo 
commodissime  (commodissimo  fl)  itinere  ual- 
lem  ;fi;  Xp.,  Schn.:  ualles  y. ;  rell.  cld.)  trans- 
ire  (X;  Np.,  Schn.:  transiri  rell.  edd.)  possit 
(c)  :  V49,8;  —  eodem  itinere,  quo  (isdem 
itineribus ,  quibus)  u.  idem  p.  24  extr.  (3  hc); 
*  exeunt  rectoque  ad  Hiberum  itinere  con- 
tendunt:  1,69,4. 

'/):  abest  derecto  itinere  ab  Vtica  panlo  am- 
plius  passus  mille.  sed  hoc  itinere  est  fons, 
quo  (1  det.;  quod  0:)  mare  succedit  longius: 
2,24,4;  ^  medio  fere  itinere  equites  a 

Fabio  missi  quanto  res  in  periculo  fuerit  ex- 
ponunt:    VII  41,  2;  ^    item    reliquis 

itineribus  non  nuUae  cohortes  in  agmen 
Caesaris  .  .  .  incidunt:  1,24,4. 

()):  itinere  intercludere  u.  iuterela- 
do  p.  200  [i)  (S  loc). 

e)  c.  praep.:  a  derecto  itinere  auertere:  3, 
79,2  u.  A.  f)  a);  "^  de  itinere  ipsos  breui 

tempore  iudicaturos:  140,11;  ^  quomm 
(equitum)  nulli  ex  itinere  excedere  licebat, 
quin  .  .  .  exciperetur:  1,79,5;  ^  (incertis 

occultatisque  in  itineribus:  VI 34, 4  u.  a)  !i).) 

Viarum  atque  itincnim :  VI  17,1;  —  iter 
Asiae  Syriaeque:  1,4,5. 

Adiect.:  aliud:  17,3;  alternm:  16,2;  1, 
73,  2;  angustum  (-a)  u.  Vol.  Ip.  261  sq.  (5  loc); 
breuius  ib.  p.  424  (3  loc);  campestre:  1, 
66,4;  certum:  1,68, 1;  commodius,  (-issi- 
mum):  3,97,3;  (V49,8;)  cotidiana:  3,85, 
2;  derectum:  2,24,4;  3,79,  2;  difficile(-ia): 
16,1;  1,65,3:3,41,3;  diuersum  (-a) :  VII 16, 
3;  1,69,1;  3,41,4;  67,3;  diurnum  (-a):  138, 
7;  VII  9,4;  56,3;  3,13,1;  duo:  16,1;  1,27,4; 
expeditum:  3,(30,4;)  75,3;  79,2;  expe- 
ditius:  16,2;  facilius:  1 6,2;  impeditis- 
sima:  3,77,2;  incerta:  V37,7;  VI  34,4;  in- 
festa:  3,79,4;  iustum:  1,23, 5;  3,76, 1;  lon- 
gum:  1,28,4;  3,2,3;  longius:  11126,2; 
3,30,4;  magnum  (-a):  1112,1;  VII56,3;  u. 
praeterea  A.  e)  fJ)  (11  luc) :  maiora:  3,11, 
2;  maxima:  17,1;  VII9,3;  medium  VII 
41,2;  1,59,3;  minora:  VII  16,  1 ;  3,102,1; 
nocturnum  (-a):  138,7;  VII  9,4;  56,3;  3, 
13,1;  96,4;  nostrum  (-a):  1117,2;  V19,l; 
nota:  1,28,3;  nultum:  17,3;  1,68,1;  obli- 
quum:  1,70,5;  occulta:  VI  34,4;  omne  (-iu) : 
IV4,5;  VII  65,4;  1,67,3;  72,5;  2,20,7;  pe- 
destre  (-ia):  1119,4;  2,32,12;  plurn:  3,79, 

24- 


375 


iter  —  iubeo 


376 


5;  proximum:  110,3;  rectum:  1,69,4;  reli- 
qua:  1,24,4;  simile:  3,13,2;  superiora:  1, 
51,2;  tutum:  V27,10;  unum:  16,1;  1,73,2. 
iterniii :  (cum  cx  alto  se  aestus  incita- 
uisset,  quod  bis  (iterum  Frig.)  accidit  (c) 
semper  horarum  XII  spatio:  11112,1;)  \ 

uti  aut  iterum  conloquio  diem  constitueret 
aut :  1 47, 1 ;  f  cum  his  Haeduos  eorum- 

que  clientes  semel  atque  iterum  armis  con- 
tendisse:    I  31,  6;  ^   demonstrauimus 

L.  Vibullium  Rufum  ...  bis  in  potestatem 
peruenisse  Caesaris  atque  ab  eo  esse  dimis- 
sum,  semel  ad  Corfinium,  iterum  in  Hi- 
spania:  3, 10, 1;  f   si   iterum   experiri 

uelint  (c),  se  iterum  paratum  esse  decer- 
tare:  144, 4;  1  his  responsis  ad  Caesarem 
relatis  (e)  iterum  ad  eum  Caesar  legatos  cum 
his  mandatis  mittit:  135,1. 

(Itfinias:  M.  f  itiiuium  (Med.;  Titinium 
Wsbg.;  Orfium  VicL;  Furium  Crat;  Rufum 
Orat.  margo ;  Fuluium  Lahmeyer) ,  quem  mihi 
commendas,  uel  regem  Galliae  faciam  uel  hunc 
Leptae  delegabo  (u.  CC) :  ap.  Cic.  ep.  ad  fam. 
VII  5,  2.) 

(itidem:  ueteranae  legionis  miUtes  item 
(Of;  idem  i<iahl;  itidem  Heins.)  conflictati  et 
tempestatis  et  sentinae  uitiis  neque  ex  pristina 
uirtute  remittendum  aliquid  putauerunt  et  (c) : 
3, 28,  5.) 

Itius  (portn»<).  Cf  Jiihns  p.  366;  jyrae- 
terea  Eccardus,  lo.  Ge.,  Diss.  de  portu  Iccio 
(in  Miscell.  Lips.  Vm  (1718)  p.  253  sqq.;  Morel 
de  Campenellc,  Recherches  sur  le  Port  Itiiis  fin 
Travaux  de  la  soc.  royale  demulation  d'Ahbeville 
1828;)  de  CharnacK,  Notiee  sur  portus  Itius  (in 
Comptes  rendus  de  1'acad.  des  inscript.  et  belles- 
lcttres.  T.  IV  1860  p.  61—63;)  v.  Goler,  CUsars 
Oall.  Erieg  i.  J.  51  v.  Chr.  1860  p.  IV— VI 
(P  128  sqq.) ;  Haignere,  D.,  Etzide  sur  le  portus 
Ititis.  Arras  1862;  Bobitaille,  Frf.  Jos.,  Etude 
eomparee  des  recherches  de  M-  de  Saulcy  et  M. 
Haignere  sur  le  piortus  Itius,  Arras  1863;  Cour- 
tois,  A.,  Est-ce  Boidoync  ou  Wissani  qui  ripond 
le  mieux  ii  la  situation  du  portus  Itius.  St. 
Omer  1865;  Napoleon  HI,  VH,  VIH.  (1865); 
Heller,  Philol.  26  (1867)  p.  671-73;  Desjardin, 
E.,  Geogr.  de  la  Gaule  romaine.  I.  (1876) 
p.  348  sqq.;  Wauters,  A.  Wissant,  Vancien 
portus  Iccius  (in  Athenaeum  belge  II  1879.) 
Rud.  Schneider,  Pr.  Berlin,  Konigstcidt.  Gymn. 
1888. 

omnes  ad  portum  Itium  couuenire  iubet,  quo 
ex  portu  commodissimum  in  Britanniam  traiec- 
tum    (CC)    esse    cognouerat,     circiter    milium 


passuum  XXX  [transmissum]  a  continenti:  V 
2, 3 ;  his  rebus  constitutis  Caesar  ad  portum 
Itium  cum  legionibus  peruenit.  ibi  cognoscit: 
V  5, 1.     Cf  qu.  sqq.  et  IV  22, 4 ;  23, 1 ;  28, 1.) 

inba:  tanta  erat  horum  (peditum)  exer- 
citatione  celeritas  (c),  ut  iubis  subleuati  equo- 
rum  (ego;  equorum  subleuati  X;  edd.)  cursum 
adaequarent :  1 48, 7. 

Inba:  refertur  etiam  de  rege  luba,  ut  so- 
cius  sit  atque  amicus ;  Marcellus  *consul  pas- 
surum  in  praesentia  negat:  1,6,  4;  subsidio  DC 
equites  Numidae  ex  oppido  (Vtica)  peditesque 
CCCC  mittimtur  a  Varo  ,  quos  auxilii  causa 
rex  luba  paucis  diebus  ante  Vticam  miserat. 
huic  et  paternum  hospitium  cum  Pompeio  et 
simultas  cum  Curione  intercedebat,  quod  tri- 
bunus  plebis  legem  promulgauerat ,  qua  lege 
regnum  lubae  publicauerat :  2,25,3.4;  haec 
cum  agerentur,  nuntii  praemissi  ab  rege  luba 
(iuua  h)  uenerunt,  qui  illum  adesse  cum  ma- 
gnis  copiis  dicerent:  2,36,3;  cf  37,2.3;  audit 
lubam  reuocatuni  finitimo  beUo  et  controuer- 
siis  Leptitanorum  restitisse  in  regno,  Saburram, 
eius  praefectum,  cum  mediocribus  copiis  mis- 
sum  Vticae  adpropinquare:  2,38,1;  ef  38,3  et 
39,3;  luba  certior  factus  a  Saburra  de  noc- 
turno  proelio  II  milia  Hispanorum  et  Gallorum 
equitum,  quos  suae  custodiae  causa  circum  se 
habere  consuerat,  et  peditum  eam  partem,  cui 
maxime  confidebat,  Saburrae  summittit  (c). 
ipse  cum  reliquis  copiis  elephantisque  LX  len- 
tius  subsequitur:  2,40,1.2;  cf  41,7;  tantus 
fuit  omnium  terror,  ut  alii  adesse  copias  lubae 
dicerent,  alii  cum  legionibus  instare  Varum 
iamque  se  puluerem  uenientium  cernere :  2, 43, 
2;  quarum  (c)  cohortium  (e)  miUtes  (c)  po- 
stero  die  ante  oppidum  luba  conspicatus  suam 
esse  praedicans  praedam  magnam  partem  eorum 
interfici  iussit,  paucos  electos  in  regnum  remi- 
sit  (praemisit  Harfx),  cum  Varus  suam  fidem 
ab  eo  laedi  quereretur  neque  resistere  auderet. 
ipse  equo  in  oppidum  uectus  .  .  .  paucis  [die- 
bus]  quae  fieii  uellet  Vticae  constituit  atque 
imperauit  diebusque  (c)  post  paucis  se  in  re- 
gnum   cum   omnibus   copiis  recepit:  2,44,2,3. 

(inbar:  Plinius  ait  inter  cetera  etiam  isjiud 
C.  Caesarem  dedisse  praeceptum,  quod  neutra 
nomina  ar  nominatiuo  clausa  per  i  datiuum 
ablatiuumque  singulares  ostendant;  iubar  tamen 
ab  hac  regula  dissidere.  nam  ut  huic  iubari 
dicimus,  ab  hoc  iubare  diceudum  est:  Cltaris. 
art.  gramm.  I  p.  133  Keil.) 

inbeo.  A.  fornia  actiua;  a>  seqiiitur 
obiect. :  (qui  (principes  Britanniae)  post  proe- 
Uum   (factum  add.  p)   ad   Caesarem   (ea   quae 


377 


iubeo 


378 


iusserat  caesar  facienda  P)  conuenerant:  IV 
30,1;)  cf.  B.  a). 

b)  scquuntur  aec.  c.  Inf. ;  a)  sin^-uli; 
aa)  act.;  a):  trium  mensum  (c)  molita  ciba- 
ria  sibi  quemque  (.lomo  efferre  iubent  (Hel- 
uetiil:  I  5, 3;  satis  esse  causae  arbitral)atur,  qua- 
re  in  eum  aut  ipse  animaduerteret  aut  ciiii- 
tatem  animaduertere  iuberet :  1 19, 1 ;  (Caesar 
Diuiciacum)  liortatur,  ut  .  .  .  uel  ipse  de  eo 
causa  cognita  statuat  uel  ciuitatem  statuere 
iubeat:  119,5;  de  tertia  uigilia  T.  Labienum 
.  .  .  summum  iugum  montis  ascendere  iubet 
(iubet  asc.  af):  121,2;  qui,  cum  .  .  .  eos  in 
eo  loco,  quo  tum  essent,  suum  aduentum  ex- 
spectare  iussissct,  paruerunt:  127,2;  Heluetios, 
Tulingos,  Latouicos  (c)  in  fines  suos,  unde 
erant  profecti,  reuerti  iussit  et  .  .  .  Allobrogi- 
bus  imperauit,  ut  iis  (c)  frumenti  copiam  fa- 
cereut;  ipsos  oppida  uicosque,  quos  incenderaut, 
restituere  iussit:  128,3;  quod  Ariouistus  .  .  . 
nunc  de  altera  parte  tertia  Sequanos  dccedere 
iuberet:  131,10;  Labienum  legatum  cum  le- 
gionibus  tribus  subsequi  iussit:  1111,3;  quos 
Caesar  .  .  .  conseruauit  suisque  finibus  atque 
oppidis  uti  iussit  et  linitimis  imperauit,  ut:  II 
28,3;  quas  logationcs  Caesar  .  .  .  inita  (c)  pro- 
xima  (c)  aestate  (e)  ad  se  reuerti  iussit:  II 
35,2;  P.  Crassum  .  .  .  in  Aquitaniam  profi- 
cisci  iubet,  ne:  11111,3;  D.  Brutum  .  .  .  Gal- 
licis  .  .  nauibus ,  quas  ex  .  .  .  pacatis  regioni- 
bus  conuenire  iusserat ,  praeficit  (c)  et,  cum 
primum  posset,  in  Venetos  proficisci  iubet:  III 
11,5;  quos  .  .  .  retineri  iussit;  ipse  omnes  co- 
pias  castris  edu.\it  equitatumquc  .  .  .  agmen 
subsequi  iussit:  IV  13,6;  Sulpicium  Kufum 
legatum  cum  eo  praesidio,  quod  satis  esse  ar- 
bitrabatur,  portum  tenere  iussit:  IV 22, 6;  in- 
terea  suos  remigrare  iu  agros  (in  agr.  rem.  fl) 
iusserunt  (hostcs):  IV  27,  7  ;  ciuitatibus  milites 
imperat  ccrtumque  in   locum  coiuienirc  iubet: 

V  1,0;  onincH  ad  portum  Itium  conucnirc  iubet: 
V2, 3;  Indutionuu-uiu  ad  sc  cum  duceutis  ob- 
sidibus  ucnirc  iussit:  V4, 1;  Caesar  praemisso 
equitatu  confcstim  lcgiones  subsequi  iussit:  V 
18,4;  quartam  (legiouem)  in  Remis  cum  T. 
Labieno  in  confinio  Treuerorum  hieniare  iussit: 
V24, 2;  peditatuuKiue  seso  (ae  A^j;  om.  Sp.) 
subscqui  (scqui  A)  iubet  (Ambiorix):  V 38, 1 ; 
cuni  is  (Caesar)  oniiicm  ad  so  (ad  se  oninem 
[i)  Hcnatiim  ucnire  iussisset,  dicto  audicntes 
lum  fueruiit:  V54,3;  cognito  oius  aduontu  Acco 
.  .  ,   iubet   in   oppida  multitudinem  comicnire: 

VI  4,  1 ;  (Jauarinum  cum  cqnitatu  Scnoiiiim 
sc(Miiii  |iio(ic,is(i  iubot,  no:  VI  6,2;  duasinic  ail 
ciiiii    lcgionoH    (ylf,V[i;    leg.   ad   (11111    HM;   Np., 


Fr.,  Db:,  Dt.'}  proficisci  iubet:  VI 5, 6;  (Am- 
biorix)  dimissis  .  .  .  nuntiis  sibi  quemque  con- 
sulere  iussit:  VI 31, 2;  Labienum  .  .  .  in  eas 
partes ,  quae  Menapios  attingunt ,  proflcisci 
iubet:  VI33, 1;  duas  legiones  in  armis  excu- 
bare  iubet:  VII 11,  6;  quas  (legiones)  expeditas 
esse  iusserat:  VII  11,8;  suosque  (suos  quoque 
p;  Sclin.)  languidius  in  opere  uersari  iussit  et 
quid  fieri  uellet  ostendit :  VII  27, 1 ;  Conuicto- 
litauem,  qui  per  sacerdotes  .  .  .  esset  creatus, 
potcstatem  obtinere  iussit:  VII  33, 4;  principes- 
que  earum  ciuitatium  (c)  (Vercingetorix)  .  .  . 
prima  luce  cotidie  (c)  ad  sc  conuenire  iubebat 
(iub.  conu.  fi):  VII 36, 3;  longo  circuitu  easdem 
omnes  iubet  pctere  regiones :  VII  45, 3;  imperat 
(Vercingetorix)  .  .  .  obsides  .  .  .;  omnes  equi- 
tes,  XV  milia  numero,  celeriter  conucnire  iubet: 
VII  64,  1 ;  64,  5  u.  [i[i)  0)  ;  Caesar  suum  quoque 
equitatum  tripertito  diuisum  contra  hostem  ire 
iubet:  VII 67, 2;  dierura  XXX  pabulum  fru- 
mentumque  habere  omues  (omn.  hab.  fi)  con- 
uectuni  iubet:  VII  74,2;  quibus  ille  pro  meritis 
(pro  quib.  mer.  p)  ciuitatem  eius  immunem 
esse  iusserat:  VII  76, 1;  militesque  ex  nocturno 
labore  sese  reficere  iussit  ( Vercassiuellaunus) : 
VII  83,7;  turmis  equitum  et  cohortibus  uisis, 
quas  sc  sequi  iusserat:  VII 88, 1 ;  Labienum 
cum  duabus  (c)  legionibus  .  .  .  in  Sequanos 
proficisci  iubet:  VII 90, 4;  reliquas  legiones  ex 
hibernis  euocat  et  subsequi  iubet:  1,8,1;  gla- 
diatores  .  .  .  spe  libertatis  (c)  confirmat .  . .  et  se 
sequi  iussit  (Lentulus):  1,14,4;  milites  Domi- 
tiauos  sacrameiitum  apud  se  dicereiubet:  1,23, 
5;  (Pompeius)  milites  silentio  naues  conscen- 
dere  iubct:  1,27,5;  eundem,  cum  Siciliara  rece- 
pisset,  protinus  in  Africam  traducere  exercitum 
iubet:  1,30,2;  C.  Fabium  .  .  .  praemittit  cele- 
riterque  saltus  Pyrenaeos  occupari  (occupare 
Paul)  iubet:  1,37,1;  reliquas  legiones,  quae 
longius  hieinabaut,  subsequi  iubet:  1,37,2; 
hunc  (c)  (montem)  niagno  cursu  (caetratos) 
concitatos  (Afranius)  iubet  occupare,  eo  con- 
silio,  uti:  1,70,4;  rchnquebatur  (c) ,  ut  .  .  . 
legionum  signa  consisterc  iubereut:  1,79,4; 
Caesar  .  .  .  equitatum  omnem  conuenire  iubet: 
1,82,2;  (Curio)  equites  soqui  iubct  .sese  iter- 
que  accelerat:  2,39,6;  nauesquc  trircme.s  duas 
.  .  .  ad  fauc.cs  portus  prodire  iussit  (Antouius): 
3,  24, 1 ;  Cn.  Domitium  Caluiiium  ciim  lcgioui- 
buB  diiabus  .  .  .  in  Macedoniam  prolicisci  ius- 
sit  (iubct  O):  ;!,  34,  3;  equitatumque  .  .  .  con- 
festim  decumana  porta  in  castra  se  reciporo 
iussit:  3,76,1;  alteram  Ucgionera)  altori  prae- 
sidio  esse  iuHserrtt:  3,89,1;  codcin  Icmpore 
tiMtiiim  aciciii  Cacsar  .  .  .  procurroro  i^edd.  pr.; 


379 


iubeo 


380 


praecucurrere  x;  praecurrere  0)  iussit:  3,94, 
1  ;  Caesar  copias  suas  diuisit  parlemque  legio- 
num  in  castris  Pompei  renianere  iussit:  3,97, 
3;  Caesar  .  .  .  progrediebatur  legionemque 
unam  minoribus  itineribus  subsequi  iussit:  3, 
102,1;  amici  regis  .  .  .  palam  liberaliter  re- 
sponderunt  eumque  ad  regem  uenire  iusserunt : 
3,104,1;  Caesar  .  .  .  cum  legione  una,  quam 
se  es  Thessalia  sequi  iusserat,  et  altera,  quam 
es  Achaia  .  .  .  euocauerat,  .  .  .  Alexandriam 
peruenit:  3, 106, 1 ;  milites  tamen  omnes  in  armis 
esse  iussit  <iuss.  esse  k)  regemque  hortatus 
est,  ut:  3,109,3. 

6):  huc  naues  undique  ex  finitimis  regioui- 
bus  et  quam  superiore  aestate  ad  Veneticum 
bellum  effecerat  (c)  classem  iubet  con- 
uenire:  IV  21,4;  milites  equitesque  conscen- 
dere  <o)  naues  iubet:  V7, 4;  his  militibus  Q. 
Titurium  Sabinum  et  L.  Aurunculeium  Cottam 
legatos  praeesse  (esse  fi)  iussit:  V24, 5;  Sabi- 
nus  quos  in  praesentia  tribunos  militum  circum 
se  habebat  et  primorum  ordinum  centuriones 
se  sequi  iubet  et  .  .  .  iussus  arma  abicere  im- 
peratum  facit  suisque  ut  idem  faciant  imperat: 
V  37, 1  ;  partem  copiarum  ex  prouincia  supple- 
mentumque,  quod  ex  Italia  adduxerat,  in  Hel- 
ulos  .  .  .  conuenire  iubet:  VII 7, 5;  88,1  u. 
a);  eo  legiones  XII,  (et  add.  Cellarim)  equi- 
tatum  omnem  ueuire  iusserat :  3, 2, 1 ;  superius 
.  .  institutum  .  .  .  seruabat,  ut  .  .  .  adulescen- 
tes  atque  expeditos  ex  antesiguanis  .  .  .  inter 
equites  proeliari  iuberet  (iubet  af) :  3,  84,  3. 

c) :  eenturiouibusque  nominatim  appellatis 
reliquos  cohortatus  milites  {dcl.  Eussn.)  signa 
inferre  et  manipulos  laxare  iussit:  1125,2; 
equitesque  in  ulteriorem  portum  progredi  et 
naues  conscendere  et  se  sequi  iussit:  IV23, 1; 
L.  Plancum  cum  legione  .  .  .  celeriter  in  Car- 
nutes  proficisci  iubet  ibique  hiemare,  quorum- 
que  opera  cognouerit  ([i;  Schn.,  Frig.,  Db.; 
cognouerat  a;  rell.  edd.)  Tasgetium  interfectum, 
hos  comprehensos  ad  se  mittere :  V  25, 4 ;  iubet 
media  nocte  legionem  proficisci  celeriterque  ad 
se  uenire:  V46, 2;  Caesar  consulto  equites  ce- 
dere  seque  in  castra  recipere  iubet;  simul  .  .  .: 
V50,  5;  simul  ab  Cn.  Pompeio  proconsule  petit 
.  .  .,  quos  ex  Cisalpina  Gallia  *consuI  sacra- 
mento  rogauisset,  ad  signa  eonuenire  et  ad  se 
proficisci  iuberet:  VI  1,2;  unius  legiouis  ante- 
signanos  procurrere  atque  eum  tumulum  occu- 
pare  iubet:  1,43,3;  Curio  .  .  .  proximos  colles 
capere  uniuersos  atque  eo  signa  inferri  (ferre 
Patil)  iubet :  2,  42, 1 ;  L.  Torquatus  .  .  . ,  cum 
Graecos  murum  ascendere  atque  arma  capere 
iuberet  (iussisset  b;   iubet   0),   iUi  autem  se 


.  .  .  pugnaturos  negarent,  .  .  .  portas  aperuit: 
3,11,3.4;  tegimenta  galeis  milites  ex  uimi- 
nibus  facere  atque  aggerem  iubet  comportare: 
3,  62, 1 ;  Caesar  prima  luce  omnes  eos ,  qui  in 
monte  consederant,  .  .  .  in  planitiem  descen- 
dere  atque  arma  proicere  iussit.  quod  ubi  .  .  . 
feceruut ,  .  .  .  consurgere  iussit:  3,98,1.(2.) 

b):  Eporedorigem  et  Viridomarum 
.  .  .  inter  equites  uersari  suosque  appellare 
(-ari  (i)  iubet:  VII  40, 5. 

^[i)  pass. ;  n):  prouinciae  toti  quam  maximum 
potest  mUitum  numerum  imperat  .  .  .;  pontem, 
qui  erat  ad  Genauam(c),  iubet  rescindi:  I  7, 2; 
Diuiciacum  ad  se  uocari  iubet:  1 19, 3;  castra . .  . 
pedum  XII  uallo  fossaque  duodeuiginti  pedum 
muniri  (A;  Fr.;  munire  BJ/f  3 ;  rcll.  edd.)  iubet: 
115,6;  cum  dies  .  .  .  transissent  frumentum- 
que  (et  frumeutum  p)  eo  comportari  (Galba) 
iussisset :  III  2, 1 ;  (Sabinus)  subito  duabus  por- 
tis  eruptionem  fieri  iubet:  11119,2;  quos  sibi 
Caesar  oblatos  gauisus  (c)  illos  (illico  Paul) 
retineri  iussit;  ipse  .  .  .  equitatum  .  .  .  snbse- 
qui  iussit :  IV  13,  6 ;  quibus  .  .  .  liberaliter  re- 
spondet  (c)  obsidesque  ad  se  adduci  iubet:  IV 
18, 3 ;  quae  ad  eas  res  erant  usui  ex  (c)  con- 
tinenti  comportari  (comparari  [i)  iubebat:  IV 
31,2;  uumerum  obsidum  .  .  .  duplicauit  eosque 
in  continentem  adduci  iussit :  IV  36, 2;  ea,  quae 
sunt  usui  (c)  ad  armandas  naues,  ex  Hispania 
adportari  iubet:  VI,  4;  Caesar  obsides  imperat 
eosque  ad  certam  diem  adduci  iubet:  VI,  8; 
ex  legionibus  fabros  deligit  (deligi  (i)  et  ex 
continenti  alios  arcessi  (accersi  Q;  accersiri 
ttel  arcessiri  p)  iubet:  Vll, 3;  (Labienus)  quid 
sui  sit  consilii  proponit  et  .  .  .  maiore  strepitu 
et  tumultu,  quam  populi  Komani  fert  con- 
suetudo,  castra  moueri  iubet:  VI  7, 8;  (Vercin- 
getorix)  omnibus  his  ciuitatibus  obsides  impe- 
rat,  certum  numerum  militum  ad  se  celeriter 
adduci  iubet  ([i;  iussit  a;  Fr.,  Db.),  .  .  .  con- 
stituit:  VII  4,  7;  Caesar  ex  castris  equita- 
tum  educi  iubet,  proeHum  (proeliumque  ^) 
equestre  committit  (comniitti  Hotom.):  VII 13, 
1 ;  fratres  Litauicci  cum  comprehendi  iussisset 
(iussit  set  £')  ,  repperit  .  .  .  fugisse  (c):  VII 
40,3;  58,6  u.  (i)  (ifi);  (Labienus)  eum  locum 
petit,  quo  naues  adpelli  iusser.at:  VII  60,4;  his 
(Vercingetorix)  praeficit  fratrem  Eporedorigis 
bellumque  iuferri  (-re  [i)  AUobrogibus  iubet: 
VII  64,5;  paulum  legioues  Caesar,  quas  pro 
uallo  constituerat ,  promoueri  iubet:  VII 70, 5; 
Vercingetorix  iubet  portas  (port.  iub.  [i)  claudi, 
ue:  VII 70,  7;  (Verciugetorix)  frumentum  omne 
ad  se  referri  iubet,  .  .  .  constituit:  VII  71,6; 
(80,1  it.  (i)  (i(i);)  doluisse  se,  quod  .  .  .  in  ur- 


381 


iubeo 


382 


bem  retraheretur,  cnius  absentis  rationem  ha- 
beri  proximis  comitiis  populus  iussisset:  1,9, 
2;  (Pompeius)  copias  undique  omnes  ex  nouis 
dilectibus  ad  se  cogi  iubet:  1,24,2;  37,1  u. 
aa)  n);  pons  .  .  .  paene  erat  refectus;  hunc 
noctu  (c)  perfici  iussit:  1,41,1;  castra  .  .  . 
uallo  muniri  uetuit,  .  .  .  sed  a  fronte  [castra] 
contra  hostein  pedum  XV  fossam  fieri  iussil: 
1,41,4;  fossasque  ad  eandem  niagnitudinem 
perfici  iubet:  1,42,1;  infirmiores  niililes  ex 
omuibus  centuriis  deligi  iubet:  1,()4,  5;  illi  .  .  . 
omnia  sarciuaria  iumenta  interfici  iubeiit:  1,81, 
6;  quarum  (c)  cohortium  (c)  milites  (c)  .  .  . 
luba  conspicatus  suam  esse  praedicans  praedam 
magnam  partem  eorum  intcrfici  iussit :  2, 44,  2 ; 
cum  prope  Dyrrachium  Ponipcius  constitisset 
castraque  nietari  iussisset:  3,13,3;  Ephesi  a 
fano  Dianae  depo.sitas  antiquitus  pecunias  Sci- 
pio  tolli  iubebat:  3,33, 1;  (Scipio)  M.  Fauoiiium 
.  .  .  reliquit  castellumque  ibi  muniri  iussit:  3, 
36,3;  quod  esset  frumenti  conquiri  iussit:  3, 
42,  4 ;  his  rebus  confectis  (c)  legionem  {Faern. ; 
legiones  codd.)  reduci  iussit:  3,46,2;  castra 
(c)  secundura  mare  iuxta  Pompcium  muniri 
{eyo;  niuniie  codd.;  edd.;  u.  CC)  iussit:  3,65, 
4;  Labienus  (c)  cum  ab  eo  (Pompeio)  impe- 
trauisset,  ut  sibi  captiuos  tradi  iuberet,  omnes 
.  .  .  interfecit:  3,71,4;  legiones  sibi  alias  ex 
Asia  adduci  iussit:  3,107,1. 

(i):  scaphas  longarum  nauium,  item  spe- 
cuiatoria  nauigia  militibus  compleri  ius- 
sit:  IV  26,  4;  portas  murosquc  adseruari  iubet: 
1,21,2;  Caesar  .  .  .  omncs  senatores  senatorum- 
que  liberos,  tribunos  militum  equitesque  llo- 
manos  ad  se  produci  iuliet:  1,23,1;  reliquas 
cohortes,  quas  in  superioribus  castris  relique- 
rat,  impcdimcntaque  ad  se  traduci  iul)ot:  1,42, 
5;  C.  Treliouius  .  .  .  euocat;  uimina  materiam- 
que  comportari  iubet :  2,1,4;  pccunias  moni- 
mentaque  .  .  .  rcferri  in  tcmplum  iubct:  2,21,3. 

c) :  sagittariosque  omnes  .  .  .  conquiri 
et  ad  se  mitti  iubet  (Vercingetorix):  VII  31,4; 
toto  flumine  Hibero  naues  conquiri  et  Octo- 
gesam  (conquiri  et  Oct.  eyo;  conquirere  toto- 
gesnia  Nx,;  conquirerc  ct  Octogcsam  O;  cdd.) 
ailduci  iubcnt:  1,61,4;  Caesar,  qui  militcs  ad- 
uersariorum  (mil.  adu.  qui  0'ld)  in  castra  .  .  . 
uenerant,  summa  diligcntia  eonquirl  et  remitti 
iubet:  1,77,1;  uti  ad  Ponipeium  litteras  mit- 
torot,  naues  reliquas,  si  uollet,  subduci  ct  re- 
fici  iuberet:  3,23,3;  quos  ille  (Acliillas)  .  .  . 
corrii>i  atquo  intcrfici  iussit:  .'i,  100,5. 

yy)  "<■••  '-*'  l"'ss.:  Cacsar  lcgioncs  ('(luitatum- 
que  reuocari  (reuocare  A)  atquo  iii  {oin.  [i)  iti- 
nere  resistcre  (desistero  [i)  iubct;  V  11,1;  cele- 


riterque  (Vercingetorix)  impedimenta  ex  (c) 
castris  educi  et  se  subsequi  iassit:  VII 68, 1; 
(naues   conquirere   et    .    .    adduci:    1,  61,  4   u. 

[i)  plures;  aa)  act. :  primam  et  secundam 
aciem  in  armis  esse  (sese  tenere  (i),  tertiam 
castra  munire  (-ri  A)  iussit:  149,2;  nihilo 
setius  Caesar  .  .  .  duas  acies  liostem  propulsare, 
tertiam  opus  perficere  iussit:  149,4;  equitum 
partem  se  (fl;  om.  a)  sequi,  partem  cireumire 
exteriores  munitiones  et  ab  tergo  hostes  adoriri 
iubet:  VII  87, 4;  duas  legiones  suas  antecedere, 
reliquas  subsequi  iussit:  1,87,4;  ex  castris  sibi 
legiones  alias  occurrere  et  eas,  quas  secum  du- 
xerat,  in  nicem  requiescere  atque  in  castra 
reuerti  iussit:  3,98,3. 

[ifi)  pass.:  in  summo  iugo  duas  legiones  .  . . 
et  omnia  auxilia  conlocari  ac  totum  montem 
hominibus  compleri  -j-  et  interea  sarcinas  in 
unum  locum  conferri  et  eum  ab  iis,  qui  in 
superiore  acie  constiterant ,  muniri  iussit  {ti. 
CC) :  I  24,  2. 3 ;  cum  castra  moueri  ac  signa 
ferri  iussisset,  non  fore  dicto  audientes  milites: 
T  39,  7 ;  naues  intorim  longas  aedificari  in  fiu- 
mine  Ligeri  (c) ,  .  .  .  remiges  ex  prouincia  in- 
stitui  (instituit  [i),  nautas  gubernatoresque  com- 
parari  iubet:  III  9, 1 ;  naues  longas  .  .  .  paulum 
remoueri  ab  onerariis  nauibus  et  remis  incitari 
et  ad  latus  apertum  hostium  constitui  atque 
inde  fundis ,  sagittis ,  tormentis  hostes  propelli 
ac  summoueri  iussit:  IV25, 1;  V  11,3  u.  a)  [i[3) 
n);  equites  cedere  seque  in  castra  reciperc  iubet; 
simul  ex  omnibus  partibus  castra  altiore  uallo 
muniri  (munire  [i)  portasque  obstrui  atque  in 
his  administrandis  rebus  quam  maxime  con- 
cursari  et  cum  simuliitione  agi  timoris  iubet: 
V50,  5;  simul  (Labicnus)  signa  ad  hostem  con- 
uerti  aciemque  dorigi  iubet:  VI  8, 5;  missis  .  .  . 
logatis  de  doditionc  arma  conferri  (proferri  (i), 
iumcnta  produci,  scscentos  obsides  dari  iubet: 
VII 11, 2;  arma  conferri  (proferri  ^),  equos 
(iumenta  Kellerhancr)  produci ,  obsides  dari 
iubet:  VII 12, 3;  13,1  u.  a)  (ip)  n);  Cacsar 
celeriter  sarcinas  conferri,  arma  cxpodiri  iussit : 
VII  18, 4;  hostes  .  .  .  Lutetiam  incondi  (incen- 
dunt  [i)  pontosque  eius  oppiili  roscindi  iubont: 
VII  58,6;  si  qua  in  partc  nostri  laboraro  .  .  . 
uidebantur,  eo  signa  inferri  (ferri  Pmd)  Caesar 
(caes.  inf.  (i)  aciemquc  conuerti  {a^fh;  cousti- 
tui  a;  edd.;  conferri  (i>?)  iubebat:  VII  67,4; 
Cacsar  .  .  .  equitatum  cx  cnstris  oduci  (cdncit 
(i)  et  proolium  comniilti  iubct:  V'iI80, 1;  iuliet 
arina  tradi,  priiuipos  produoi:  VII  89,3;  Cae- 
sar  conquiri  inililcs,  qiii  ab  co  disccsaorant, 
dilectumquo  institui  iubot:  1, 11!,  1 ;  Cacsar  acalas 


383 


iiibeo  —  iucundtis 


384 


parari  militesque  arniari  iubet,  ne  .  .  .  dimittat: 
1,28,2;  signum  dari  iubet  et  uasa  militari 
( militaria  corfrf.)  more  conclamari:  1, 66, 2;  Cae- 
sar  .  .  .  crates  .  .  .  contra  liostem  proferri  et 
aduersas  locari,  intra  lias  .  .  .  fossam  tectis 
militibus  obduci  iussit  locumque  in  omnes 
partes  quam  maxime  impediri  {-dire  a').  ipse 
.  .  .  instruxit  ....  his  rebus  confectis  (c) 
legionem  reduci  iussit:  3,46,1.(2;)  Caesar  .  .  . 
suos  per  Antonium  .  .  .  cohortatus  tuba  signum 
dari  atque  in  liostes  impetum  fieri  iussit:  3,46, 
4;  Caesar  castris  munitis  scalas  musculosque 
ad  repentinam  oppugnationem  fieri  et  crates 
parari  iussit :  3, 80, 4 ;  (Pompeius)  suiim  cum 
Scipione  honorem  partitur  classieumque  apud 
eum  cani  et  alterum  illi  iubet  praetoriura  teudi : 
3,82,1. 

yy)  act.  et  pass. :  Caesar  Eemos  cohortatus 
.  .  .  omnem  senatum  ad  se  conuenire  principum- 
que  liberos  obsides  ad  se  adduci  iussit:  115,1; 
sub  uesperum  (c)  Caesar  portas  claudi  milites- 
que  ex  oppido  exire  iussit:  1133,1;  cohortes, 
quae  in  stationibus  erant,  secum  in  eam  par- 
tem  proficisci ,  ■  ex  reliquis  duas  (c)  in  statio- 
nem  cohortes  (om.  (i)  succedere,  reliquas  ar- 
mari  et  confestim  sese  (se  p)  subsequi  iussit; 
IV  32,  2;  (V50,5  ii.  P,B);  VII 40, 5  u.  y.)  c/.cf.) 
b);)  prima  luce  magnum  numerum  impedimen- 
torum  (CC)  ex  castris  muloruraque  produci 
deque  hLs  (Datiis. ;  neque  liiis  {ucl  iis)  'fi ;  atque 
iis  Ciaec. ;  Fr.)  straraenta  detrahi  (mulorimi- 
que  prod.  .  .  .  stramenta  om.  a)  muliones- 
que  cum  cassidibus  .  .  .  collibus  circumuehi 
iubet:  VII 45,  2;  (60,1  u.  c)  a)  aa);)  t  hora 
X.  subsequi  pabulatores  equitesque  reuocari 
iubet  (u.  CC):  1,80,4;  2,42,1  u.  a)  aa)  c). 

c)  sequ.  iufiu.;  a)  subaudiendum  est  subi. 
ex  iis,  quae  anleeedunt;  aa)  act.:  cum  essent 
expositi  milites  circiter  trecenti  .  .  .,  Morini  .  .  . 
circumsteterunt  ac,  si  sese  (e)  interfici  nollent, 
arma  ponere  iusserunt :  IV 37, 1 ;  V  1, 6  ti. p.377; 
naues  .  .  .  singulas  equitibus  Kom.  attribuit  et 
prima  confecta  uigilia  IIII  milia  passuum  .  .  . 
silentio  progredi  ibique  se  exspectari  (-tare  f 
reeie,  ni  fallor)  iubet:  VII  60, 1 ;  64,  5  u.  p.  380 
n);  1,8,1;  14,4;  37,1  u.p.  378;  ille(Curio)  unum 
elocutus,  ut  memoria  tenerent  milites  ea,  quae 
pridie  sibi  (c)  confirmassent,  sequi  sese  iubet: 
2,34,5;  Caesar ,  cum  suos  .  .  .  uuhierari  uide- 
ret,  recipere  se  iussit  et  loco  excedere :  3,  45,  4 ; 
ut,  cum  Caesar  signa  fugientium  manu  pren- 
deret  et  consistere  iuberet,  .  .  .  signa  dimitte- 
rent:  3,69,4;  omnes  eos,  qui  in  monte  conse- 
derant,  .  .  .  arraa  proicere  iussit.  quod  ubi  .  .  . 


fecerunt  passisque  palmis  .  .  .  ab  eo  salutem 
petiuerunt,  consolatus  consurgere  iussit:  3,  98,  2. 

(ip)  pass.:  magnam  partem  equitatus  ad  eum 
(Dumnorigem)  insequendum  mittit  (c)  retrahi- 
que  imperat  (c) ;  si  uim  faciat  neque  pareat, 
iutcrfici  iubet:  V7,  7;  (VII  40, 3  u.  b)  a)  fifi) 
o);  1,77,1  ic.  b)  a)  p[i)  c);)  paratum  sc  esse 
legionem  cui  iusserit  tradere.  ille  ad  eum  Sex. 
Caesarem  mittit  atque  huic  tradi  (-ere  h)  iubet: 
2,20,7. 

[i)  snl)iectnm  csse  uolunt  interpretes  ct 
gi-ammatici  eos,  quoruni  niuniis  ct  offlcinni 
est  id  agere,  quod  uerbo  enuntiati  indicatur: 
V33,3;  34,1;  VII 47, 1;  2,25,6  m.  J');  — V50, 
5  u.  1))  |i)  j3fi);  115,6;  3,13,3  et  65,4  u.  1») 
a>  [ip)  a). 

7)  inf.  pass.  nerborum  intransitiuorum : 
(Titurius  et  Cotta)  iusserunt  pronuntiari  {bh; 
Fr.;  pronuntiare  a.(a'i);  rell.  edd.) ,  ut  .  .  .  in 
orbem  consisterent :  V33, 3;  duces  eorura  tota 
acie  pronuutiari  (p;  Fr.;  -are  a;  rell.  edd.) 
iusserunt,  ne  quis  ab  loco  discederet:  V34, 1; 
Aml)iorix  pronuntiari  iubet,  ut  procul  tela 
coiciant  neu:  V34, 3;  concursari  .  .  .  agi:  V 
50, 5  u.  b)  fi)  (ifl) ;  praeconibusque  circummissis 
pronuntiari  (hostes)  iubent,  .  .  .  licere:  V51,3; 
Caesar  receptui  cani  (canere  P)  iussit:  VII 47, 
1;  Curio  pronunliari  (ego ;  -iare  codd.;  edd.) 
onerariis  nauibus  iubet,  .  .  .  se  in  hostium  ha- 
biturum  loco,  qui:  2,25,6;  paruoque  spatio  in- 
termisso  .  .  .  conclamari  iussit  statimque  .  .  . 
discessit:  3,75,  2. 

d)  subaudieudns  est  acc.  c.  inf. :  GaUi  .  .  . 
consilium  ceperunt  (c)  ex  oppido  profugere 
hortante  et  iubente  Vercingetorige:  VII 26, 1; 
paratum  se  esse  legionem  cui  iusserit  (cuius 
erit  a;  cui  erit  f-)  tradere:  2,20,7. 

B.  foruia  passina :  a)  e.  obi. :  quod  iussi 
sunt  (milites),  faciunt:  1116,1. 

b)  C.  Inf.:  qua  re  impetrata  (Sotiates)  arma 
tradere  iussi  faciunt  (imperatum  faciunt  Brand- 
stdter):  11121,3;  Sabinus  .  .  .  iussus  arma  abi- 
cere  imperatum  facit  suisque  ut  idem  faciant 
imperat:  V37, 1;  his  (copiis)  quam  longissime 
possent  progredi  (p;  Schn.,  Db.;  egredia;  rell. 
edd.;  proficisci  f)  iussis  .  .  .  pontem  reficere 
coepit:  VII 35, 4;  quod  (legionarii)  dierum  f 
XXII  ab  Ilerda  frumentum  iussi  erant  efferre: 
1,  78, 1. 

(lubo  u.  Tibo.) 

(Inbnlin!^  2<.  Vibnllin»^.) 

incnndns:  id  uero  militibus  fuit  per- 
gratum  et  iucundum  .  .  .,  ut,  qui  aliquid 
(c)  iusti  (c)  incommodi   exspectauissent,  ultro 


I 


385 


iucundus 


iudico 


386 


praemium  missionis  ferrent:  1,86,1;  —  Dola- 
bella  tuo  nihil  scito  mihi  esse  iucundius: 
ap.  Cic.  ad  Alt.  IX  IC,  3. 

index :  non  nullos  ambitus  Pompeia  lege 
damnatos  .  .  .,  quae  iudicia  aliis  (testes  add. 
Cia''c.)  audientibus  iudicibus,  aliis  sent«n- 
tiam  ferentibus  singulis  diebus  erant  per- 
fecta,  in  integrum  restituit :  3, 1, 4. 

indicinm.  A.  =  quaestio  et  co^iitio  le- 
gibus  constituta:  iudicia  perficere:  3,1,4 
««.  indox;  —  et  iudicia  in  priuatos  redde- 
bat,  qui  (reddebat;  qui  Db.,  Dt.)  uerba  atque 
orationem  aduersus  rem  publicam  habuissent; 
eorum  (habuissent,  eorum  Db.,  Dt.)  bona  in 
publicum  addicebat:  2,  18,  5;  —  iudicium 
uereri:  VI  44,  3  u.  B.  b);  f  Scipionem 

eadem  spes  .  .  .  impellit,  .  .  .  simul  iudicio- 
rum  metus,  adulatio  atque  ostentatio  sui  et 
potentiuni,  qui  in  re  publica  iudiciisque  tum 
plurimum  pollebant  (metu.s  atque  osten- 
tatio  sui  et  potentiae,  qua  in  rep.  iud.  tum 
plur.  pollebat  Madii.:  u.  CC):  1,4,3;  t 

die  constituta  causae  dictionis  Orgetorix  ad 
iudicium  omnem  suam  farailiam  .  .  .  undique 
coegit  et  omnes  clientes  obaeratosque  suos 
.  .  .  eodem  conduxit;  per  eos,  ne  causam 
diceret ,  se  eripuit :  I  4, 2. 

B.  =  seuteutia,  quaui  fci  uut  iudiccs  aut  ii, 
qiii  iudicuni  quodaiu  uiodo  loco  sunt;  arbi- 
triuni,  disceptatio;  a)  subi.:  neque  (se)  de 
summa  belli  suum  iudicium,  sed  imperatoris 
esse  {om.  AQ)  cxistimauisse:  141,3. 

1))  obi.:   iud.   facere  u.  t'.  a);  t  si 

iudicium  sen.itus  obseruari  oporteret,  liberain 
debere  esse  Galliam ,  quam  bello  uictam  suis 
legibus  uti  uoluisset :  I  45, 3 ;  t  neque  sibi 

iudicium  (se)  sumpturos  contra  atque  omnis 
Italia  \)0\)\x\mqiie  Itoni.  iudicauisset:  3,12,2; 
t  uon  nulli  iudiciuiii  ucriti  profugcrunt:  VI 
44,3. 

c)  dat. :  huc  omnc»  inulique,  qui  controucr- 
sias  habeut,  conueniunt  eorumquc  (i.  e.  drui- 
dum)  decretis  iudiciisque  parent:  VI 13, 10. 

d)  gciiet.:  decuriones  .  .  .  conucniunt;  docent 
8ui  iudicii  rem  non  esse:  1,13,1;  neque  sui 
iudicii  neque  suarum  esse  uirium  decernere 
{J.  Fr.  (jron.;  Np.;  disccrnere  corfrf. ;  Db.,  Dt.}, 
utra  pars  iustioiem  habeat  causaui:  1,35,3. 

e)  ttbl.:  Btatucrat  cuim  prius  hos  {U'h;  hoc 
afl)  iudicio  populi  debere  restitui  quam  siio 
beneficio  uidtri  rcccptos:  3,1,6;  K  dcpo- 
HJtis  arinis  auxiliisquc  .  .  .  uocesaario  populi 
scnatusciuc  iudicio  forc  utrunujue  contcn- 
luni;  3,10,9;  H  neque  id  (juod  fcccrit  (c) 
dc    oppugmitioiic    ciisUorum    aul    iudicio    aul 

Luxiu.  Cuubur.     1 1- 


uoluntate  sua  fecisse,  sed  coactu  ciuitatis:  V 
27,3. 

0  e.  praep. :  (principes,)  quorum  ad  arbitrium 
iudiciumque  summa  omnium  rerum  consiliorum- 
que  redeat:  VI  11,3. 

C.  =  opinio,  existimatio;  a)  obi.:  tu  ex- 
plorato  (quo  et  plorato  M')  et  uitie  meae 
testimonio  et  amicitiae  iudicio  neque  tutius 
neque  honestius  reperies  quicquam  quam  ab 
omni  contentione  abesse :  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8 
B,2;  *i  ti  gratias  egit,  quod  de  se  opti- 
mum  iudicium  fecisset:  141,2;  magnaque 
ex  parte  iani  me  una  uobiscum  de  re  iudicium 
facturum  confido :  2, 31, 8. 

b)  abl. :  quod  ea  res  oninium  iudicio  re- 
prehendebatur:  1,14,5;  ^  earumque 
factionum  principes  (e)  sunt,  qui  summam 
auctoritatem  eorum  iudicio  habere  existiman- 
tur:  VI  11,3;  cf.  B.  extr.;  cum  esse  omnium 
(omn.  esse  /()  iudicio  inferiores  uiderentur:  1, 
47, 2 ;  magnumque  fructum  suae  pristinae  leni- 
tatis  omnium  iudicio  Caesar  ferebat,  consilium- 
que  eius  a  cunctis  probabatur:  1,74,7. 

c)  c.  praep. :  idque  ita  esse  .  .  .  etiam  ex 
domestico  iudicio  atque  animi  conscientia  in- 
tellegebant:  3,00,2. 

D.  =  uolimtas,  cousilium:  Anibiorix  copias 
suas  iudicione  non  condirxerit,  quod  proelio 
dimicandum  non  existimaret  (c),  .  .  .  an  tcm- 
pore  exclusus  .  .  .  dubium  cst:  VI  31,1;  V  27, 
3  u.  B.  e). 

indieo.  A.  =  senteutiain  ferre,  iudiciuni 
facerc;  a)  absol.:  neque  (se)  sibi  iudicium 
sumpturos  contra  atquc  omnis  Italia  populus- 
que  Komanus  iudicauisset :  3,12,2;  placere  sibi 
bello  confecto  ternas  tabellas  dari  ad  iudican- 
dum  iis,  qui  ordinis  essent  senatorii  belloque 
una  cum  ipsis  interfuissent,  sententiasque  de 
siiigulis  ferrent:  3,  83, 3;^4.) 

b)  sequitur  a)  de  u.  de  p.  S16  (5  loc.) 

p)  iutciToia:.  obl.:  iu  Rhodanum  inHuit,  in- 
credibili  lenitate,  ita  ut  oculis  in  utrani  partem 
fluat  iudicari  non  possit :  1 12, 1 ;  ex  quo  iudi- 
cari  posse  (posset  A'),  quantum  haberet  iu  se 
boni  constantia:  140,6;  ex  his  (c)  omuibus 
iudicat  rebus,  quanto  cum  periculo  et  quanta 
cuni  (c)  uirtutc  res  sint  administratae :  V  52, 
3;  cupiditatcni  .  .  militum  rcprehcndit,  quod 
sil)i  ipsi  iudicauissent,  quo  procedendum  aut 
quid  agendum  uidcretur:  VII  52, 1. 

B.  =  putarc,  cxistiniarc,  ccuscrc;  sequHm* 
a)  ttcc.  c.  iuf.:  ncquc  sc  iudicarc  lialliam  i>otius 
essc  Arionisti  quani  iH)puli  lloniani:  145,1; 
cxspectarc  ucro,  dum  hosliuni  copiac  augcrcutur 
.  .  .,  summae  demcntiac  essc  iudicabat  et  .  .  . 

25 


387 


iudico  —  iiigum 


388 


sentiebat;  .  .  .  existimabat:  IV 13, 2;   ne  se  in 

hostiuin  numero  duceret  neue  omnium  Germano- 

rum   .  .  .  unam  esse  causam  iudicaret:  Yl  3'2, 

1 ;  (EporedorLx  Viridomarusque)  oppidum,  quod 

a  (c)  se  teneri  non  posse  iudicabant,  .  .  .  in- 

cenderunt:  VII 55, 7;    ut   eos  prodatis,   qui   se 

uobis  omnia   debere  iudicant,   in  eorum  pote- 

statem  ueniatis,   qui  se  per  uos  perisse  existi- 

mant:  2,32,4;    eadem  enim  tum  fuit   (causa), 

cum   ab  eorum  consiliis  abesse  te    debere    (te 

debere  om.   codd.;  edd.;  te  debere  uel  te  opor- 

tere   addend.   eonie.    Wsbi/.}  iudicasti:    ap.  Cic. 

ad  Att.    X  8  B,  1;  ^    fit    non    nequi- 

.  quam  tantae  uirtutis  homines  iudicari  (indicari 

M)    deberet    (&;   deberent  X)    ausos    esse 

(ausi  quod  essent  p  corr.)  transire  latissimum 

flumen:  1127,5;  multum  fortunam  in  repentino 

hostium  aduentu  potuisse  iudicauit,  multo  etiam 

amplius,  quod  paene  ab  ipso  uaUo  .  .  .  barbaros 

auertisset:   VI42, 1. 2;    sic   enim  Caesar  existi- 

mabat    eo    proelio   excellentissimam   uirtutem 

Crastini   fuisse  optimeque  eum  de  se  meritum 

iudicabat:  3,99,2;  ^  cur  hunc  tam  temere 

quisquam   ab  oflBcio  discessurum  iudicaret? 

140,2;  etsi   te  nihil  temere,  nihil  imprudenter 

facturum  iudicaram ,  tamen  .  .  .  scribenduni  ad 

te  existimaui:  ap.  Cic.  ad  Att.  XS  B,l;  »■ 

quod  .  .  .  neque  has  tantularum  (c)  rerum  occu- 

pationes  (sibi  add.  fi)  Britanniae  anteponen- 

das  iudicabat:  IV 22, 2;  ita  saepius   rem  (rem 

saepius?)   frustra  temptatam   Caesar  aliquando 

dimittendam  sibi  iudicat  et  de  bello  cogitandum 

(Ciaec:  agendum  codd.;  edd.}:  1,26,  G;  Caesar, 

etsi  timebat .  .  .  obicere,  conandum  tamen  atque 

experiendum  iudicat:  1,64,4. 

b)  dnpl.  acc:  quem  (locum)  ex  omni  Galha 
oportunissimum  ac  fructuosissimum  iudi- 
cassent  (Heluetii):  130,3;  hunc  pro  suis  bene- 
ficiis  Caesar  idoneum  iudicauerat,  quem  .  .  . 
mitteret:  3,10,2;  nuUa  ratione  ad  pugnam  elici 
posse  Pompeium  existimans  hanc  sibi  conimo- 
dissimam  belli  rationem  iudicauit,  uti:  3,85,2; 
•"  cuius  rei  si  exemplum  non  haberemus,  tamen 
libertatis  causa  institui  et  posteris  prodi  pul- 
cherrimum  iudicarem  (haec  omnia-om.<^}: 
VII  77, 13;  1  magistratus  quae  uisa  sunt 

occultant,  quaeque  (c)  esse  ex  usu  iudicaue- 
runt  (iudicauerint  Aim.)  multitudini  produnt: 
VI20,3;  ^  (tantae  uirtutis  homines: 

II  27, 5  H.  a).) 

C.  =  declarai'e ,  pronuiitiare:  in  eo  concilio 
Cingetorigeni,  alterins  principem  factionis, 
generum  suum,  .  .  .  hostem  iudicat  (iudic.an- 
dum  curat  Ji)  bonaque  (c)  eius  publicat:  V 
56,3. 


(D.  =  constituere:  c.  iiif.:  ap.  Cie.  ad  Att. 
X8B.1  ti.  B.  a).) 

iao-ei'nm:  militibus  in  contione  agros  ex 
suis  possessionibus  pollicetur,  quaterna  (Otar.: 
margo  Vasc;  XL  codd.)  in  singulos  iugera  el 
pro  rata  parte  centurionibus  euocatisque:  1, 
17,4. 

iagnni.  A.  equomiu:  uti  .  .  .  per  temonem 
percurrere  et  in  iugo  insistere  (consistere 
a}  et  se  inde  (c)  in  currus  citissime  recipere 
consuerint:  IV  33, 3. 

B.  seruitutis   uel  igniomiuiae  siguum:   me- 

moria  tenebat  L.  Cassium  consulem  occisum 
exercitumque  eius  ab  Heluetiis  pulsum  et  sub 
iuguni  missum:  17,4;  hic  pagus  .  .  .  pa- 
trum  nostrorum  memoria  L.  Cassium  consulem 
interfecerat  et  eius  exercitum  sub  iugum  mise- 
rat:  112,5. 

C.  montium:  a)  subi.,  praed. :  antecedit  ad 
Castra  exploranda  Comelia  (c).  id  .autem  est 
iugum  derectum,  eminens  in  mare,  utr.ique 
ex  parte  praeruptum  atque  asperiun,  sed  tamen 
paulo  leniore  (c)  fastigio  ab  ea  parte,  quae  ad 
Vtictm  uergit.  abest  derecto  itinere  !»b  Vtica 
paulo  amplius  passus  mille:  2,24,3.4. 

b)  obi.:  Labienum  .  .  .  cum  duabus  legioni- 
bus  et  his  ducibus,  qui  iter  cognouerant,  sum- 
mum  iugum  montis  ascendere  iubet:  121, 
2;  ^  Germani  ab  dextro  latere  summum 
(idoneum  Oeyer}  iugum  (suorum  subsidium 
Panl}  nancti  (c)  hostes  loco  depellunt:  VII 
67,5;  \  erat  ex  oninibus  cistris,  quae 
summum  undique  iugum  teuebant,  despectus: 
VII 80, 2. 

c)  greuet.:  omnibus  eiua  iugi  collibus  occu- 
patis:  VII 36, 2;  ^  dorsum  esse  eius  iugi 
prope  aequum :  VII 44, 3. 

d)  abl. :  legionem  "decimam  eodem  iugo  (luce 
Pattl;  illo  Gol.}  mittit:  VII 45, 5;  —  hunc 
(montem)  .  .  .  iubet  occupare,  eo  consiiio,  uti 
ipse  eodem  .  .  .  contenderet  et  mutato  itinere 
iugis  Octogesam  perueniret:  1,  70,  4;  —  Pom- 
peiani,  quod  is  mons  er.it  sine  aqua,  diffisi  ei 
loco  relicto  monte  uniuersi  y  inris  (-. ;  iuo-is 
Wassius;  edd.}  eius  (eis  ClarL;  Db.;  uniuersi 
locis  .aequis  Paul;  uniu.  iugis  illis  VieJh.;  inuiis 
siluis  Wolff.}  L<arisam  uersus  se  recipere 
coeperunt:  3,97,2. 

e)  c.  praep.:  qui  ab  (om.  a;  e  Fr.)  decu- 
mana  porta  ac  (c)  summo  iugo  collis  nostros 
uictores  flumen  transisse  (c)  conspexerant: 
II 24, 2. 

equitatus  .  .  .  ab  utroque  latere  .  .  .  sumnia 
in  (Forehh.;  summum  ?;  summum  in  O;  Db.; 


389 


luglim  —  iiingo 


390 


in  suuimuni  edd.  mtt.;  Np.)  iugum  iiirtute 
conititur:  1,46,3. 

in  Bummo  iugo  duas  legiones  .  . .  et  omnia 
nuxilia  conlocari  {u.  CC)  .  .  .  iussit:  124, 
2;  t  (censent,)  ut  in  (om.  M)  iugo  con- 

sistant:  VI  40,3;  ii,  qui  in  iugo  constiterant 
(constiterunt  [i),  .  .  .  neque  in  .  .  .  consilio 
permanere  .  .  .  neque  .  .  .  uim  celeritatemque 
.  .  jmitari  iiotuerunt  (c) :  VI  40, 6. 

Iiilini!«.  1.  adiect.:  qui  (coloni)  lege  lulia 
Capuam  deducti  erant:  1,14,4. 

2.  subst.  lulias:  dictatore  babente  comitia 
Caesarc  consules  creautur  lulius  (ipse  G.  Sauppe) 
Caesar  et  P.  Seruilius:  3,1,1;  a  Venere  (sunt) 
riilii,  cuiiis  gentis  familia  est  nostra:  ap.  S/iet.  (i. 
Iiilia:  amitae  meae  luliae  maternum  genus 
ab  regibiLS  ortum,  paternum  cum  diis  immor- 
talibus  coniunctuui  cst:  ap.  Suet.  6. 

lumentiuii  Ucmpcr  plurali  num.}.  A.  subi. : 
(fVumenta  (iumoiita  yu-a//'.)  enim,  quae  fuerant 
iiitra  niunitiones  sata,  consumpserant:  3, 
58,3;)  Tf  cognoscebant  equos  corum  tolerari 
(uix  tolerari  l\  Manut.),  reliqua  uero  iumenta 
interisse:   3,49,3;  1  quae   (iumenta) 

sunt  apud  eos  nata,  parua  (^;  Np. ,  Dt.-; 
praua  a;  rell.  edd.)  atque  dcformia,  haec  coti- 
diaiia  exercitatione  summi  ut  siut  laboris 
cfticiunt:   IV  2, 2;  t  sequi:  (VlotJ.o  u. 

D.  uis;)  cum  .  .  legiones  .  .  .  flumcn  trans- 
issent  impcdimentaque  (iumeutaque  Paul)  et 
omnis   equitatus  sequeretur:   1,40,3;  t 

subsidere:  VI  36,3  u.  D.  uis. 

B.  obl,:  (cocmere:  13,1  u.  D.  numeriis;) 
1  centiirioMilius  et  paueis  militibus  iutromissis, 
qui  ariiia  iumentaque  conquircrent:  VII12, 
I;  oiijiiibus  iiiiili(iiie  ciiiu]uisilis  iumentis  in 
castra  deportaut  (frumcntum):  1,60,3;  t 

(constituere:  1,64,6  u.  D.  numerus;)  f 

(desiderare:  1,51,6  ib.;)  f  (euocare: 

2,1,4  ib.  multitudo;)  t  importare:  IV 

2,2  u.  K.  uti;  1  (intercipere:  1,55,1 

II.  D.  numeriis;)  t  ct  inopia  pabuli  ad- 

(lucti  et  quo  essent  ad  'iter  c.xpcditiores  oninia 
sarcinaiia  iumenta  interfici  iubcnt:  1,81,6; 
t  t  omnibus  copiis  (oppidis  Z/jps.;  Db.;  u.  CC) 
mutatis  ad  celeritatem  iuincntis  ad  Pompeiuin 
(ontendit:    3,11,1;  1   iumentis,    quibus 

inaxiiiic  C.alli  dclcctaiitiir  (gallia  delcctatur  [i) 
i|iuu'qiic  impciiHu  ■;iuiiiicn80  [i)  parant  prctio: 
IV  2,2;  t  multaqiie  craiit  .  .  .  maiiu  sata, 

qiiibus  intcrim  iumenta  pasceret  (-rent  0): 
3,  44, 3 ;  t  misBi»  .  .  .  Icgatis  de  dcditiouc 

arma  conferri  (r),  iumenta  produci,  scsccntos 
obsides  dari  iubct:  VII  11,2;  arma  conforri  (c), 
cquoB   (iumonta   Kdlcrbaucr)    pioduci,    obsides 


dari  iubet:  VII  12, 3;  (45,2  u.  D.  numerus;) 
•:  quartum  iam  diem  sine  pabulo  retentis 
iumentis:  1,84,1;  T"  (transportare:  V 

1,2  u.  D.  multitudo;)  ^  (uocare:  2,1, 

4  ib.) 

C.  dat.:   neque  iumentis  onera  deponunt: 
1,80,2. 

D.  geiiet.:  ad  onera  ac  (e)  multitudinem 
iumentorum  transportandam  paulo  latiores  (c) 
(facit  naues):  VI,  2;  frumenta  non  solura  a 
(c)  tanta  multitudine  iumentorum  atque  ho- 
minum  (hom.  iumentorumque  mult.  [i)  consu- 
mebantur,  sed  etiam:  VI  43,3;  ad  ea  perticienda 
opera  C.  Trebonius  inagnam  iumentorum  atque 
hominum  multitudinem  ex  omni  prouiucia  euo- 
cat  {Ciaee.;  uocat  codd.  et  edd.):  2,1,4;  ^ 
(constituerunt)  iumentorum  et  carrorum  quam 
maximum  n  u  m  e  r  u  m  coemere :  I  3, 1 ;  prima 
luce  magnum  numerum  iinpedimentorum  (iu- 
mentorum  Ciacc.)  ex  castris  mulorumque  (c) 
produci  deque  (e)  his  stramenta  (c-)  detrahl 
.  .  .  iubet:  VII 45, 2;  desiderati  sunt  eo  die 
.  .  .  equites  pauci,  calonum  atque  iumentorum 
(Etissncr;  impedimentorum  codd.  et  edd.)  non 
magnus  numerus:  1,51,6;  inopinantes  pabu- 
latores  .  .  .  adgressi  magnum  numerum  iumen- 
torum  atque  hominum  intercipiunt :  1,55,1; 
magnoquc  numero  iumentorum  in  fluminc  supra 
atque  infra  constituto  traducit  exercitum:  1, 
64,  6;  t  niiigna  praeterea  multitudo  calo- 
num,  magna  uis  iumcntorum,  quae  in  castris 
subsederant  (subsederat  [i;  Scfm.),  facta  po- 
testate  sequitur:  VI 36, 3. 

E.  abl.:  quibus  (iumentis)  maxiuie  (Jalli 
delectantur  (gallia  delcctatur  [i) :  IV2,2; 
TI  iumeutis  deportarc  :ilqd:  1,60,3  u.  B.  con- 
quirere;  —  quin  etiam  iumentis  . .  .  [Gcrmani| 
importatis  (his  add.  a;  Se/m.)  non  utuntur: 
IV 2, 2;  I  magnoque  comitatu  et  multis 
iumentis  ueneraut:  3,61,1;  |  (iumen- 
tis  onora  deponere:  1,80,2  u.  C.) 

F.  e.  praep.:  detrahere  de:  VII  45,2  u. 
D.  numerus. 

quod  sine  iumentis  impedimentisque  ad  iter 
(suie  impedimentis  ab  Ilerda  Patd)  profectos 
uidebant:  1,69,2. 

[Falso:  subito  ui  uentoruin  (ui  uent.  /  det.; 
iumentorum  0\)  ct  aquae  magnitudiue  pous 
esl  interruptus:  1,40,  3. | 

iuiictnra:  quantum  coruiu  tignoruiu  iune- 
tura  distabat  (u.  CC):  IV17,ti. 

Inncutt:  rcfugcre  (c)  hoc  munus,  M.  lunce 
(A/).;  uincc  \'PU;  u.  CC)  non  potui:  ap.  Oell. 
V  13, 6. 

iiiii;;'0.  .V.  propr. :  liiis  (iiaues)  porlectaa 
25' 


391 


lungo  —  lus 


392 


carris  iunctis  deuehit:  1,54,3;  ^  lintres: 
112,1  u.  rates;  1  Heluetii  .  .  .  nauibus 

iunctis  ratibusque  compluribus  factis  .  .  .  si 
perrumpere  possent  conati:  I  8, 4;  ad  eum  locum 
fluminis  nauibus  iunctis  pontem  imperant  fieri 
legionesque  duas  flumen  Sicorim  transducunt: 
1,61,4;  1  (liuius  generis  octoni  ordines 

ducti  <Ji;  iuncti  a)  ternos  inter  se  pedes  dista- 
bant:  VII  73,8;)  H  id  (flumen)  Heluetu 

ratibus  ac  lintribus  iunctis  transibant:  112, 
1;  bis  perfectis  .  .  .  alias  deinceps  pari  magni- 
tudine   rates  iungebat:  1,25,8;  f  tigna 

bina  sesquipedalia  .  .  .  interuallo  pedum   duo-  ■ 
rum  inter  se   iungebat  (iungebant  A^;  iunge- 
bantur    Q  corr.):   IV 17, 3;    liis   item    contraria 
duo  ad  eundem  modum  iuncta  (diiuncta  (i)  .  .  . 
statuebat:  IV  17,5. 

B.  trsl.:  hoc  opus  .  .  .  ad  turrim  hostium 
admouent,  ut  aedificio  iungatur  (coniung. 
b)  :  2, 10, 7;  t   (nostri  perpetuas  muni- 

tiones  t  uidebant  {codd.;  iungebant  Faern.; 
u.  CC)  perductas  ex  castellis  in  proxima  ca- 
stella:  3,  44,  4;  —  cum  duabus  legionibus,  quas 
superioribus  diebus  traduxerant  (c),  castra 
coniungunt  {Oflil;  iunguut  a;  edd.):  1,63,1; 
—  (Bitiuriges  eorum  discessu  statim  se  (p;  om. 
a;  ecld.)  cum  Aruernis  coniungunt  (p;  iun- 
guntur  a;  edd.)  :  VIIS,?.) 

iiuiior(e!4) :  de  senatusque  consulto  cer- 
tior  factus,  ut  omnes  iuniores  Italiae  con- 
iurarent,  dilectum  .  .  .  habere  instituit:  VII 
1,1;  erat  edictum  .  .  .  propositum,  uti  omnes 
eius  prouinciae  iuniores,  Graeci  ciuesque  Ko- 
mani,  iurandi  causa  conuenirent:  3, 
102,2. 

Innins :  mittitur  ad  eos  conloquendi  (c ) 
causa  (c)  Arpineius  (e)  .  .  .  et  Q.  lunius  ex 
Hispania  quidam,  qui  iam  ante  missu  Caesaris 
ad  Ambiorigem  ueutitare  consuerat  (consuerunt 
M;  consueuerant  fl).  apud  quos  Ambiorix  ad 
(c)  hunc  modum  locutus  est:  V27, 1;  Arpi- 
neius  et  lunius  quae  audierant  (c)  ad  legatos 
deferunt:  V28, 1. 

Inppiter:  *deorum  maxime  Mercurium 
colunt  ....  post  hunc  Apollinem  et  Martem 
et  louem  et  Miueruam.  de  his  eandem  fere 
quam  reliquae  gentes  habent  opinionem :  Apolli- 
nem  morbos  depellere,  .  .  .  louem  imperium 
caelestium  tenere:  VI 17,  2. 

Inra:  (loci  natura  Heluetii  cOntinentur :) 
altera  ex  parte  monte  lura  (iilra  B)  altissimo, 
qui  est  inter  Sequa:ios  et  Heluetios:  12,3; 
unum  (iter  erat)  per  Sequanos,  angustum  et 
difficile,  inter  montem  luram  ct  flumen  Rho- 
danum,  uix  qua  singuli  carri  ducerentur:  16, 


1;  a  lacu  Lemanno  ,  qui  in  flumen  Rhodanum 
influit,  ad  montem  luram,  qui  flnes  Sequa- 
norum  ab  Heluetiis  diuidit,  .  .  .  murum  .  .  . 
fossamque  perducit:  18,1 

iuro.  A.  absol. ;  a) :  (Haeduos)  coactos 
esse  .  .  .  iure  iurando  ciuitatem  obstringere  sese 
neque  obsides  repetituros  neque  .  .  .;  unum 
se  esse  .  .  .,  qui  adduci  non  potuerit,  ut  iiiraret : 
131,8;  Pompeius  idem  (item  Paul)  iurauit; 
nec  uero  ex  reliquis  fuit  quisquam,  qui  iurare 
dubitaret:  3, 87,6;  omnes  eius  prouinciae  iunio- 
res,  Graeci  ciuesque  Romaui,  iurandi  causa 
conuenirent:  3,102,2. 

b) :  (Petreius)  priuceps  in  haec  uerba 
iurat  ipse;  idem  (iurat.  ipse  idem  Oahl)  ius 
iurandum  adigit  Afranium;  subsequuutur  (adi- 
git.  afranium  subseq.  Oah)  tribuni  militum  cen- 
turionesque :  1,  76, 3. 

B.  sequitur  a)  obi.:  idem  u.  idem  p.  23 
b)  (4  (3)  loc). 

b)  acc.  c.  inf.:  ut  .  .  .  (Sequani  Haeduos) 
publice  iurare  cogerent  nihil  se  (esse  M)  contra 
Sequanos  consUii  inituros:  VI 12, 4;  postulat 
(e),  ut  iurent  (uenirent  «/)  omnes  se  exer- 
citum  ducesque  non  deserturos  neque  prodituros 
neque  sibi  separatim  a  reliquis  consilium  cap- 
turos.  princeps  ia  haec  uerba  iurat  ipse:  1,76, 
2;  si  uterque  in  contione  statim  iurauisset  se 
triduo  proximo  exercitum  dimissurum :  3, 10, 9 ; 
Labienus  procedit  iuratque  se  eum  non  deser- 
turum  eundemque  casum  subiturum,  quemcum- 
que  ei  fortuna  tribuisset.  hoc  idem  reliqui  iurant 
legati :  3, 13, 3 ;  haec  cum  dixisset  (Labienus), 
iuramt  se  nisi  uictorem  in  castra  non  reuer- 
surum,  reliquosque  ut  idem  facerent  hortatus 
est:  3,87,6. 

ins.  A.  =  quod  legibus  aut  cousuetudiue 
sanctum,  coucessum  est:  a)  subi.:  ius  esse 
belli,  ut,  qui  uicissent,  iis,  quos  uicissent, 
quem  ad  modum  uellent  imperarent:  136,1; 
plerique  .  .  .  sese  (e)  in  seruitutem  dicant 
nobilibus ,  quibus  in  hos  eadem  omnia  sunt 
iura,  quae  dominis  in  seruos:  VI 13, 3. 

b)  obi.:  quae  (fiuitima  Gallia)  in  prouinciam 
redacta  iure  et  legibus  commutatis  securi- 
bus  subiecta  perpetua  premitur  seruitute:  VII 
77,16;  in  se  iura  magistratuum  commu- 
tari,  ne  ex  praetura  et  consulatu,  ut  semper, 
sed  (c)  per  paucos  .  .  .  electi  in  prouincias 
mittantur:  1,85,9;  ^  quo  diligentius  iu 

reliquum  tempus  a  barbaris  ius  legatorum 
conseruaretur:  11116,4;  %  principes 

regionum  atque  pagorum  inter  suos  ius  dicunt 
coutrouersiasque  minuunt:  VI 23, 5;  qui  his 
temporibus  clemeuter  et  moderate  ius  (mode- 


393 


jius  —  iiis  iurandum 


394 


rata  eius  *>  diceadum  existimabat:  3,20,2; 
T  cum  ciuitas  ob  oam  rem  incitata  armis  ius 
suum  cxsequi  coiiaretur:  14,3;  t  sua- 

que  esse  eius  modi  imperin,  ut  non  minus 
haberet  iuris  in  se  multitudo  quam  ipse 
in    multitudiuem:    V  27,  3;  f   omnia 

diuina  humanaque  iura  {del.  (Intt.)  pcr- 
miscentur:  1,6,8;  ^  neque  his  petenti- 

bus  ius  redditur:  VI  13, 7;  —  quibus  (c) 
ille  ((■}  pro  meritis  ciuitatem  eius  immunem 
esse  iusserat,  iura  legesque  reddiderat: 
VII  76, 1;  t  iura,  leges,  agros,  liber- 

tatem  nobis  reliquerunt:  VII  77,  14;  nec 
tribunis  plebis  sui  periculi  deprecandi  neque 
etiam  extrenii  iuris  [intercessione]  reti- 
nendi,  quod  L.  Sulla  reliquerat  (u.  CC), 
facultas   tribuitur:   1,  5, 1 ;  \  eos   neque 

conloquii  neque  iudutiarum  iura  ser- 
uasse:  1,85,3. 

c)  i?enct. :  quos  .  .  postea  in  parem  (partem 
codd.)  iuris  libertatisque  condicionem 
(a;  conditione  a/;)  atque  ipsi  erant  receperunt: 
128,5;  H  minus  iuris:  V27,3  u.  b) 
habere. 

d)  abl.:  si  ipse  populo  Romano  non  prae- 
scriberet,  quem  ad  modum  suo  iure  utere- 
tur:  136,2;  qui  (Suessiones)  eodem  iure  et 
(om.fh)  isdem  legibus  utantur,  unum  im- 
perium  ('■)  unumque  (c)  miigistratum  cum 
ipsis  habeant:  113,5;  \  stipendium  (se) 
capere  iure  belli,  quod  uictores  uictis  im- 
ponere  consuerint:  144,2;  —  suo  beneficio  con- 
seruatos  .  .,  quos  iure  bclli  interficere  po- 
tuisset:  VII  41,1;  t  sibi  placere  regem 
Ptolomaeum  atque  .  .  .  Clcopatram  .  .  .  de 
controuersiis  iurc  apud  .se  potius  quam  inter 
se  armis  disccptare:  3,107,2. 

e)  c.  prae|).:  ue  quid  de  iure  aut  dc  legi- 
bus  (de  legibus  aut  iure  fi)  eorum  demi- 
nuisse  ulderetur:  VII  33,2;  \  cur  enim 
potius  Haedui  de  suo  iure  et  de  Icgibus 
ad  Caesarem  disceptalorcm  (disceptatum 
R.  Hlcpk.)  quam  lloniaiii  ad  ilacduos  ueniaut? 
VII  37, 5. 

non  oportore  sc  a  populo  Konumo  in  suo 
iurc  impediri:  136,2;  t  nos  esse  iniquos, 
([uod  (c)  in  suo  iure  sc  in  tcrpellarem  us: 
144,8. 

quod  ne  facias  pi-o  iurc  noHtrac  ami- 
citiae  a  to  poto:  «;;.   Cic.  ad  Att.  X  8  i?,  1. 

U.  =  iiidlchiiii :  <)uaHcumc|iu!  postca  contro- 
uersias  intcr  ac  milites  habucrunt,  sua  sponlc 
ad  Caesurem  in  ius  (in  ius  Ouiliclmus;  intus 
x)  adicrunt  (nd  CaOH,  ciintcs  iidfcrunt  Ihirl:): 
1,87,2. 


[FaLso:  completur  urbs  t  et  'u*  comitium: 
1,3,3;  relicto  monte  uniuersi  t  iuris  eius  Lari- 
sam  uersus  se  recipcre  coeperunt:  3,97,2.] 

inx  iui-anduni.  A.  obi.:  tirones  . .  .  iure 
iurando  acceplo  nihil  iis  (c)  nocituros  hostes 
se  Otacilio  dediderunt:  3,28,4;  1   alqm 

ius  iurandum  adigere:  VII  67, 1  u.  C.  iidigere; 
princeps  in  haec  uerba  iurat  ipse;  idem  (iurat. 
ipse  idem  Oahl)  ius  iurandum  adigit  (adiit  /) 
Afranium ;  subsequuntur  ( adigit.  afranium 
subseq.  Oah)  tribuni  mUitum  centuriouesque : 
1 ,  76, 3 ;  prouinciam  omnem  in  sua  et  Pompei 
uerba  ius  iurandum  adigebat:  2,18,5;  t 

inter  se  fidem  et  ius  iurandum  dant:  13,8; 
dato  iure  iurando  ab  omnibus,  qui  aderant, 
.  .  .  ab  concilio  (c)  disceditur:  VII  2,3;  1 

fidem  reliquis  interponere,  ius  iurandum  (ius 
iur.  del.  Eussner)  poscere,  ut  quod  esse  ex 
usu  Galliae  intellexissent,  communi  consilio  ad- 
ministrarent :  V  6,  6. 

B.  !?enet. :  crudelitas  in  supplicio,  noua  re- 
ligio  iuris  iurandi  spem  praesentis  deditionis 
sustulit  mentesque  militum  conuertit  et  rcm  ad 
pristinam  belli  rationem  redegit :  1,76,5;  qui 
omnes  .  .  .  contra  religionem  iuris  iiuandi  in 
eius  conspectu  (c)  crudelissime  interficiuntur : 
3, 28, 4. 

C.  abl.:  probata  re  atque  omnibus  iure  iu- 
rando  (.id  iusiurmulum  [i ;  ius  iurandum  Ciacc.) 
adactis:  VII  67, 1,-  t  illud  se  polliceri 
et  iure  iurando  confirmare,  tutum  (se  add. 
[i)  iter  per  (suos  add.  ^)  fines  daturum :  V  27, 
10 ;  inuentis  non  nullis  ciuitatibus  iure  iurando 
inter  se  confirmant  obsidibusquc  de  pecunia 
cauent:  VI  2,  2;  conclamant  equites  sanctissimo 
iure  iurando  confirmari  oportere,  ne  .  .  .:  VII 
66,7;  t  quorum  si  principes  ac  senatus 
sibi  iure  iurando  fidem  fecisset:  IV 11, 3; 
t  (Haeduos)  coactos  esse  Sequanis  obsides  dare 
.  .  .  ot  iure  iuraudo  ciuitatem  obstringere, 
sese  ncque  obsides  repctituros  nequc  iuixilium 
a  populo  Ilomauo  imploraturos  ncque  rccusa- 
luros,  quo  miiuis  .  .  .  essent:  131,7;  t 
iure  iuriindo  ne  quis  enuiiliaret,  nisi  quibus 
communi  consilio  mandatum  esset,  inter  se 
sanxcrunt:  130,5;  quoniam  in  praesentia  ob- 
sidibus  cauere  intcr  se  non  possint  \c)  ,  ne  res 
efleratur,  at  (c)  iiiie  iuriuido  ac  (ide  siinciatur 
pctunt  conliitis  militiiribiiH  sigiiis,  i|Uo  (iA  more 
eorum  griuiisHiiiia  ^c)  capriiiioiiin  \c^  coiitiiictiir 
(c),  nc  facto  initio  belli  ab  rclliiuis  desoniiitiir: 
VII  2,2;  haoc  quo  fiicilius  certisque  condicioni- 
bus  fiant  ot  iuro  iuriiiulo  sanciiuitur  (sanctin- 
tur  n/'),  .  .  .  propiuM  acceiiat:  1,9,6;  t 


395 


ius  iurandum 


396 


quorl  solus  ueqiie  iiu-e  iuiaudo  neque  obsidibus 
teneretur  (h.  CC):  131,9. 

D.  V.  itriiep.:  ad  ius  iuraudum  adigere: 
VII  G7, 1  «.  C.  adigere. 

inssu:  quae  (naues)  missu  (iussu  0;  Paul) 
Bruti  consuetudine  cotidiaua  ad  portum  ex- 
cubabant:  2,22,3;—  quas  (naues)  M.  Varro 
quasque  Gaditani  iussu  Varronis  fecerant:  2, 
21,4;  sc  ea,  quae  faceret,  iussu  atque  imperio 
facere  Pompei ;  quae  maudata  aJ  se  per  Vibul- 
lium  delata  essent :  3, 22, 1 ;  —  qui  (C.  Fufius 
Cita)  rei  frumentariae  (causa  add.  p)  iussu 
CaesarLs  praeerat:  VII 3,1;  erant  (c)  Orici 
Lucretius  Vespillo  (c)  et  Minucius  Rufus  cum 
Asiaticis  nauibus  XVIII,  quibus  iussu  D. 
Laelii  praeerant  (P.  Manut. ;  -  rat  codd.)  :  3,  7, 
1 ;  L.  Torquatus,  qui  iussu  Pompei  oppido  prae- 
erat  praesidiumque  ibi  Partliinorum  habebat, 
.  .  .  portas  aperuit:  3,11,3.4. 

iuiiititia:  quod  Diuiciaci  fratris  summum 
in  populum  Komanum  studium,  summam  in 
se  uoluntatem,  egregiam  fidem,  iustitiam, 
temperantiam    coguouerat:   119,2;  1 

quae  gens  ad  hoc  tempus  .  .  .  summam  .  .  ha- 
bet  iustitiae  (iustitiam  [i)  et  beUicae  l.audis 
opinionem:  VI  24,  3;  f  se  (c)  uero,  ut 

operibus  (c)  anteire  {c)  studuerit,  sic  iusti- 
tia  et  aequitate  uelle  superare:  1,32,8;  1 
sperare  (se)  pro  eius  iustitia  quae  petierint 
impetraturos :  V41,8;  —  .id  hunc  propter 
iustitiam  prudeuti.amque  summam  (suam  a; 
plur.  edd.)  totius  belli  (sunimam  add.  v.;  plui: 
cdd.)  omnium  uohmtate  deferri :  II  4,  7. 

instn!<i.  1.  adicct.;  .4.  propr. ;  a)  =  <i"0(l 
iustitiae  ct  aequitati  resitoiidet :  neque  sui 
iudicii  .  .  .  esse  .  .  decernere  (c),  utra  pars 
iustiorcm  liabeat  causam:  1,35,3;  ut  iustis- 
simam  apud  eum  causam  obtiuuerit:  VII 
37,4. 

b)  :=  (luod  iiu-i  et  legibus  respoiidet,  legi- 
timiis:  (et  lionesti  (honestissimi  Paul)  ex  iuuen- 
tute  et  cuiusque  (iustae  Pattl)  aetatis  am- 
plissimi  (e)  .  .  .  naues  conscenderant :  2,5,5;) 
^  si  antiquissimum  quodque  tempus  spectari 
oporteret,  populi  Eomani  iustissimum  esse 
in  GalKa  imperium:  145,3. 

B.  trsl.;  a)  =  quod  consuetudiiii  et  mori 
respondel:  sic  deinceps  omne  opus  contexitur, 
dum  iusta  (iuxta  AQ)  muri  altitudo  ex- 
pleatur  (c):  VII 23, 4;  t  (funus:  VI 19, 

4   M.   2.;)  1   *eodem   die   castra   mouet 

iustumque  iter  conficit:  1,23,5;  confecto 
iusto  ifiuere  eius  diei  .  .  .  consedit:  3,76,1. 

b)  =  srauis,  idoneus :  cum  (c)  neque  aditum 
neque  causam  postulandi  iustam  haberet:  I 


43,5;  docebat  (c)  etiam,  quam  ueteres  quam- 
que  iustae  causae  necessitudinis  ipsis  cum  Hae- 
cluis  intercederent:  143,6;  multis  de  causis  .  .  ., 
quarum  illa  fuit  iustissima,  quod  .  .  .  suis 
quoque  rebus  eos  timere  uoluit:  IV  16, 1. 

e)  =  meritus:  ut,  qui  aliquid  (aliqui  x) 
iusti  (uicti  Olil)  incommodi  exspectauis- 
sent,  ultro  praemium  raissionis  ferrent:  1,86,1. 

■2.   ui  subst.:    serui  et  clientes,   quos  ab  iis 
dilectos    esse   constabat,   iustis    funebrijjus  /'^i 
{LAps.;    Schn.;   funeribus  X;   rell.  edd.)    con- 
fectis  una  cremabantur:  VI 19, 4. 

inueiitns:  omnis  iuuentus,  omnes  etiam 
grauioris  aetatis  .  .  .  eo  conueuerant:  III 
16, 2 ;  —  facile  erat .  .  .  prospicere  in  urbem,  ut 
omuis  iuuentus,  quae  in  oppido  remanserat, 
omnesque  superioris  aetatis  . . .  ad  caekim  mauus 
tenderent  aut  templa  deorum  immortalium 
adirent  et  ante  simulacra  proiecti  uictoriam 
ab  dis  exposcerent  {u.  CC):  2,5,3;  % 

ea  (latroeinia)  iuuentutis  exercendae  ac 
desidiae  minuendae  causa  fieri  praedicant:  VI 
23,6;  t  multa  praeterea  de  sideribus  atque 
eorum  motu,  de  mimdi  ac  terrarum  magni- 
tudine,  de  rerum  natura,  de  deorum  immor- 
talium  (c)  ui  (c)  ac  potestate  disputant  et 
iuuentuti   tradunt:   VI  14,  6;  t  et 

honesti  ex  iuuentute  et  cuiusque  aetatis 
amplissimi  (c)  nominatim  euocati  atque  ob- 
secrati  naues  conscenderant  {u.  CC) :  2, 5,  5. 

inno.  A.  alqm:  (se  debere)  neutrum 
eorum  contra  alterum  iuiiare:  1,35,5. 

B.  aliim  alqa  re:  or.ab.ant  <e),  ut  se  in  ser- 
lututem  receptos  cibo  iuuarent:  VII  78,4;  t 
ut  neque  pedestri  itinere  neque  nauibus  com- 
meatu  iuuari  (ilLi)  possint:  2,32,12;  t 
f  r  u  m  e  n  t  o :  II  3, 3  u.  rebus ;  petit  ab  Iiis  omni- 
bus ,  ut  s  e  frumento  iuuent :  1 ,  60, 3 ;  t 
Petraeus  (c)  .  .  .  suis  ac  suorum  opibus  Cae- 
sarem  enixe  iuuabat:  3,35,2;  t  ad  Lin- 
gonas  .  .  .  misit,  ne  eos  frumento  neue  alia 
!■  e  iuuarent :  I  26,  6 ;  paratosque  (se)  esse  et 
obsides  dare  et  imperata  facere  et  oppidis  reci- 
pere  (Romanos,  an  Caesarem?)  ct  frumento 
ceterisque  rebus  iuuare:  II  3, 3;  cunctae  earum 
regionum  praefecturae  libentissimis  auiniis  eum 
recipiuut  exercitumque  eius  omnibus  rebus 
iuuant:  1,15,1;  conuentus  ciuium  Eomanorum 
.  .  .  Antonium  recipit  (recepit  f)  omnibus- 
que  rebus  iuuit  (luit  a ;  iuit  /;•)  :  3, 29, 1. 

deorum  uumero  (Germani)  eos  solos  ducunt, 
.  .  .  quorum  aperte  opibus  iuuantur:  VI 
21,2. 

C.  iutellegcmlum  est  obiect.:  ne  eos  fru- 
meuto  neue  alia  re  iuuareut;  qui  {CC)  si  iuuis- 


397 


imio  —   Labienus 


398 


Bcnt,  se  eodeni  loco  quo  Heluetios  habiturum: 
126,6;  cf.  B.  rebus  II  3,3;  i;  quod  spatii 

breuitate  (Madu.:  breuitas  codd.;  edd.)  etiam 
in  fugam  coniectis  aduersariis  non  multum 
ad  summam  uictoria  {Madu.;  uictoiiae  codd.; 
edd.)  iuuare  jMterat:  1,82,3. 

inxta.  1.  aduerb. :  septimam  legionem, 
quae  iuxta  constiterat,  item  uvgeri  ab 
hoste:  1126,1. 


2.  praep.:  M.  CoeUus  Rufus  praetor  .  .  . 
tribunal  suuni  iuxta  C.  Trebonii,  praetoris  ur- 
bani,  sellam  conlocauit:  3,20,1;  —  castra 
.secundum  mare  .  .  .  iuxta  Pompeium  muniri 
(c)  iussit  (u.  CC):  3,65,4;  —  ad  oppidum 
constitit  iuxtaque  murum  castra  posuit:  1,16, 
4;  ad  Poinpcium  peruenit  iuxtaque  eum  castra 
posuit:  3,41, 1. 


K 

Kal.:    is   dies  erat  a.  d.   V.  Kal.  April.  L.      Viellt.):  1,1,1;)   XV.  Kal.  Maias   ex   itinere: 
Pisone,  A.  Gabinio  oonsulibus:  I  6,4:  (his  litte-     ap.    Cic.  ud  All.  X8  B,2. 
rLs  Kal.  lan.   in   curia  consulibus   rcdilitis  (sic 


fi.  =  Tiiicin!^.  Si  fides  hahenda  esl  edito- 
ribus,  codices  pluiimis  (If^  (ucl  19)  B.  GalHci 
locis  omnes  plem  scripiuin  hahent  lioc  jyrae- 
iwmen,  omnibvs  fere  B.  Ciuili.f  locis  (40  (uel 
41)  7iumero)  jjer  notam  seriptum.  Compendio 
notalum  uidetur  in  X  16,4;  7,4;  12,5.7  (bis); 
21,4;  23,2;  VII  47,  7  {sed  hoe  loco  in  a  exstat 
labius  pro  L.  Faljius;)  ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  C, 
1 ;  praeterea  errore  I  35, 4  pro  M.  —  Lucii  in- 
ueniri  in  a  3, 96, 1  dicit  Np.  —  Lucius  (plenc 
scriptum)  est  in  a,  omissum  praenomen  in  [i 
IV  22,  5  et  V37,5;  Lucio  in  p,  om.  in  a  VI, 
1.  (Lutio  inucnittir  in  A  VII 65, 1,  in  h  VI, 
1;  —  1,13, 4  errore  leuissimo  sl.  pro  1.  scriptum 
esse  in  codd.  uix  dignum  cst,  quod  comme- 
moretur. 

Additum  est  praenomen  [j.  Iiis  nominibus: 
Acmilius  I  23,  2;  Afranius  1,  37,  1;  3,  83,  2; 
Aurunculeius  Cotta  1111,3;  IV22,5<c);  38, 
3;  V24,5;  28,3;  35,8;  37,4;  n.-Lsilus  u.  Minu- 
cius;  Caecilius  Rufus  1,  23,  2;  Caesar  VII  65, 1 ; 
—  1,8,2;  2,23,3;  C.inuleius  3,42,3;  Ciissius  I 
7,4;  12,5;  Cassius  Longinus  3,34,2;  Cotta  n. 
Aurunculeius;  Decidius  Baxa  1,66,3;  Domitius 
VI,  1  <«);  1,6,5;  20,4.  5;  23,  2;  56, 1 ;  2,3, 1; 
22, 2 ;  32, 8 ;  3,  83, 3 ;  9f»,  4 ;  Fabius  VII  47,  7  <f)  ; 
50,.'!;  Flaccus  u.  Valerius;  (Labienus  122,1;) 
Lcutulus  1,1,2;  2,5;  3,1(6,1;  102,7;  104,3; 
LonginuH  u.  Cassius;  Lucceius  3, 18, 3;  Mal- 
liu8  <«)  11120,1;  Manliua  1,24,3;  Metellus  1, 
33,3;  Minucius  Basilus  VI  29,  4;  VII  90,  5; 
Munatius  Plancus  V  21,3;  25,4;  1,40,5;  Nasi- 
dius  2,.'!,1;  4,4;  Pelrosidius  V37,5  {c);  Piso 
112,7;  —  16,4;  12,7;  1,3,6;  -  (135,4;) 
Plancus  u.  Munatius;  Praecouinus  u.  Valcrius; 
Pupius  1,13,4  <(•);  Uoscius  V24,2.  7;  53,6;  1, 


3,6;  Kubrius  1,23,2;  Rufus  u.  Caecilius  el 
VibuUius;  Saxa  u.  Decidius;  Septimius  3,104, 
2;  (Sertorius  1,61,3;)  Stabcrius  3,12,1;  Sulla 
I  21, 4;  1, 5, 1 ;  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ;  Tibur- 
tius  3,19,6;  Torquatus  3,11,3;  Valerius  Flac- 
cus  3,53,2;  Valerius  Praeconiuus  11120,1; 
Vibullius  Rufus  1, 38, 1 ;  3, 10, 1 ;  Vorenus  V 
44,1. 

li  u.  quinqnagiHta. 

Liabeates :  ne  occasionem  uauigandi  dimit- 
terent,  siue  <si  uel  Hotom.;  Np.)  ad  litora 
Apolloniatium  siue  ad  Liibeatium  <siue  ad  Lab. 
wld.  F.  Hofm.;  om.  codd.;  Np.)  ciu-sum  deri- 
gere  atque  eo  uiiues  eicere  <c)  possent  <».  CC): 
3,25,4. 

labetacio:  Massilienses  .  .  .  deiecta  turri, 
labofacta  magna  parte  muri,  .  .  .  sese  dedere 
.  .  .  constituunt:  2,22,1. 

liUberins:  eo  die  Q.  Laberius  <labieuus 
[i;  Oros.)  Durus,  tribuuus  militum,  interticitur : 
V  15,  5. 

T.  (AtinM?)  IjnbaonH.>!i:  ei  munitioui, 
quani  fccerat,  T.  <o/«.  a)  Labienuni  legutuui 
praefecit:  110,3;  de  tertia  uigilia  T.  Labieuiuiv 
legatum  pro  praetore  cum  duabus  legionibus 
et  his  <''C)  ducibus  .  .  .  sumnuim  iugum  mon- 
tis  asccndere  iubet  .  .  .:  121,2;  prima  luce, 
cuni  sumnius  mons  a  \lucio  (I.  Qj  add.  codd.: 
dcl.  Np.:  T.  pr.  edd.)  Labieuo  teneretiu-,  .  .  . 
neque  .  .  .  aut  ipsius  aduentus  aut  Labieni 
cognitua  esset,  Considius  .  .  .  accurrit,  dicit 
montcm,  quem  a  Labicno  occupari  uoluerit,  ab 
hoslibus  tcucri:  122,1.2;  Labicuus,  ut  erat  ei 
praeccptum  ii  Caesare,  nc  procliiuu  committc- 
rcl,  uisi  ipsius  copiac  .  .  .  uisac  esscul,  .  .  . 
UKnitc  occupato  nostros  cxsjicctabat  |iroclioiiuc 


399 


Labienus 


400 


abstinebat:  122,3;  cf.  %  i;  hibernis  Labienum 
praeposuit:  154,3;  crebri  ad  eum  rumores  ad- 
ferebantur  litterisque  item  Labieni  certior  fiebat 
...:  111,1;  T.  (om.  ^)  Labienum  legatum 
cum  legionibus  tribus  subsequi  iussit:  1111,3; 
cf.  qu.  sqq.;  T.  (om.  h)  Labienus  castris  ho- 
stium  potitus  et  ex  loco  superiore  quae  res  in 
nostris  castris  (o)  gererentur  conspicatus  de- 
cimani  legiouem  subsidio  nostris  misit:  II  26, 4; 
T.  Labienum  legatum  iu  Treueros  .  .  .  cum 
equitatu  mittit:  11111,1;  cf.  §  2;  Caesar  po- 
stero  die  T.  Labienum  legatum  .  .  .  in  Morinos, 
qui  rebellionem  fecerant,  misit.  qui  .  .  .  omnes 
(c)  fere  (e)  in  potestatem  Labieni  peruenerunt 
<c) :  IV38, 1. 2;  his  rebus  gestis  Labieuo  in 
continenti  (c)  .  .  .  reUcto,  ut  portus  tueretur 
et  rem  (c)  frumentariam  (c)  prouideret  quae- 
que  in  Gallia  gererentur  (c)  cognosceret  con- 
siliumque  pro  tempore  et  pro  re  caperet ,  .  .  . 
naues  soluit:  V  8, 1.(2;)  Labieno  scribit,  ut 
quam  phu-imas  liossit  (c)  iis  legionibus,  quae 
sint  (e)  apud  eum,  naues  instituat:  Vll,4; 
uti  .  .  .  ex  iis  (e)  (nauibus)  .  .  .,  quas  postea 
Labienus  (lauienus  «.)  faciendas  curauerat  nu- 
mero  LX,  perpaucae  locum  caperent:  V23, 4; 
quartam  (legiouem)  in  Remis  cum  T.  Labieno  in 
confinio  Treuerorum  hiemare  iussit :  V  24,  2 ; 
ueHntne  .  .  .  milites  aut  (c)  ad  Ciceronem  aut 
ad  Labienum  (-onum  A^)  deducere,  quorum 
alter  .  .  .:  V27, 9;  pauci  .  .  .  elapsi  (c)  incer- 
tis  itineribus  per  siluas  ad  T.  Labienum  lega- 
tum  ui  hiberna  perueniunt  atque  eum  de  rebus 
gestis  certiorcm  faciuut:  V37,  7;  scribit  Labieno, 
si  rei  publicae  commodo  facere  possit  (c),  cum 
legione  ad  fines  Neruiorum  ueuiat:  V46, 4; 
Labienus  interitu  Sabini  et  (c)  caede  cohortium 
cognita,  cum  omnes  ad  eum  Treuerorum  copiae 
uenissent  (c),  ueritus,  ne,  si  (e)  ex  hibernis 
fugae  similem  profectionem  fecisset,  hostium 
impetum  sustinere  non  posset,  praesertim  quos 
recenti  uictoria  efferri  sciret,  Utteras  Caesari 
remittit  (c) ,  quanto  cum  periculo  legionem  ex 
hibernis  educturus  esset;  rem  gestam  in  Ebu- 
ronibus  perscribit,  docet  .  .  .:  V47, 4. 5;  in- 
terim  ad  Labienum  per  Eemos  incredibili  ceie- 
ritate  de  uictoria  Caesaris  fama  perfertur,  ut, 
cum  ab  hibernis  Ciceronis  milia  passuum  ab- 
esset  (o)  circiter  (c)  LX  .  .  . ,  ante  mediam 
noctem  ad  portas  castrorum  clamor  oreretur 
(c),  quo  clamore  significatio  uictoriae  gratulatio- 
que  ab  Remis  Labieno  fieret:  V53, 1;  qui  (lu- 
dutiomarus)  postero  die  castra  Labieni  oppu- 
gnarc  decreuerat :  V  53, 2 ;  (pronuntiat  se)  castra 
Labieui  oppugnaturum :  V56,  5;  Labienus,  cuui 
.  .  .   nuuiitissimis  castris  sese  teueret,  de  suo 


ac  legionis  periculo  nihil  timebat,  ne  quam  oc- 
casionem  rei  bene  gerendae  dimitteret  cogitabat. 
itaque  .  .  .:  V57, 1( — 3);  Labienus  suos  intra 
munitionem  continebat  timorisque  opinionem 
quibuscumque  poterat  rebus  augebat:  V57,4; 
cf.  qu.  sqq.;  subito  Labienus  duabus  portis 
omuem  equitatum  emittit :  V  58, 4 ;  cf.  qu. 
sqq. :  totius  exercitus  impedimenta  ad  La- 
bienum  in  Treueros  (u.  CC)  mittit  dufisque 
ad  eum  legiones  (o)  proficisci  iubet:  VI  5,6; 
Treueri  magnis  coactis  .  .  .  copiis  Labienum  .  .  . 
adoriri  parabant:  VI  7,1;  cf.  §  2;  Labienus 
hostium  cognito  consilio  sperans  .  .  .  fore  ali- 
quam  dimicandi  facultatem  praesidio  (o)  quin- 
que  cohortium  impedimentis  relicto  .  .  .  contra 
hostem  proficiscitur  et  .  .  .  castra  communit: 
VI  7, 4 ;  erat  inter  Labienum  atque  hostem  dif- 
ficili  transitu  flumen:  VI  7,5;  cf.  §5.6;  Labie- 
nus  noctu  (c)  tribunis  militum  primisque  ordini- 
buB  conuocatis  (c)  quid  sui  sit  (o)  consilii  pro- 
ponit:  VI  7,8;  cf.  qii.  sqq.;  quae  fore  suspicatus 
Labienus,  ut  omnes  citra  flumen  eliceret,  eadem 
usus  simulatione  itineris  placide  progrediebatur : 
VI  8, 2;  cf.  §  3 — 5;  quos  Labieuus  equitatu  cou- 
sectatus  magno  numero  iuterfecto,  compluribus 
captis  paucis  post  diebus  ciuitatem  recepit  (c): 
VI 8, 7 ;  partito  exercitu  T.  Labienum  .  .  .  in 
eas  partes,  quae  Menapios  attinguut,  proficisci 
iubet :  VI 33, 1 ;  Labienum  Treboniumque  hor- 
tatur,  si  rei  publicae  commodo  facere  possint, 
ad  eam  (e)  diem  reuertantur ,  ut  .  .  . :  VI 33, 
5;  quattuor  legiones  in  Senones  Parisiosque 
Labieuo  ducendas  dedit:  VII 34, 2;  quod  ab- 
iuncto  (c)  Labieno  atque  iis  legionibus,  quas 
una  miserat,  uehementer  timebat:  VII 56, 2; 
Labienus  eo  supplemento,  quod  nuper  ex  ItaUa 
ueuerat,  reUcto  Agedinci,  .  .  .  cum  IIII  legioni- 
bus  Lutetiam  proficiscitur  :  VII 57, 1;  c/".  §  2; 
Labienus  primo  uineas  agere ,  cratibus  atque 
aggere  paludem  explere  atque  iter  munirejlcona- 
batur:  VII  58,  1;  (/.  §  2 — 5;  e  regione  Lutetiae 
contra  Labieni  castra  considunt:  VII  58,6; 
tum  (c)  Labienus  tanta  rerum  commutatioue 
longe  aliud  sibi  capiendum  consiUum  atque 
antea  senserat  intellegebat  .  .  .:  VII 59, 3;  cf. 
59,4  —  60,4;  61,2;  reliquas  copias  contra  La- 
bienum  duxerunt:  VII  61,  5;  Labienus  miUtes 
cohortatus  .  .  .  dat  signum  proelu:  VII 62, 2; 
u  (c),  qui  in  (c;  praesidio  contra  castra  La- 
bieni  (p;  contra  labieuum  a.)  erant  relicti,  .  .  . 
subsidio  suis  ierunt:  VII  62,  8;  hoc  negotio  con- 
fecto  Labienus  reuertitur  Agedincum,  ubi  im- 
pedimeuta  totius  exercitus  reUcta  erant;  inde 
.  .  .  ad  Caesarem  peruenit:  VII  62,10;  Caesar 
Labienum    cum    cohortibus    (o)    sex    subsidio 


401 


Labienus  —  labor 


402 


laborantibus  mittit;  imperat  .  .  .:  VII 86, 1.2; 
repulsis  bostibus  eo ,  quo  Labienum  miserat, 
contendit:  VII 87, 'i;  Labienus  .  .  .  coactis  y 
uiia  (le  XL  coliorlibus,  quas  ex  i)ro.\imis  prae- 
sidiis  deductas  fors  obtulit,  (Jaesarcm  per  nun- 
tios  facit  certiorem,  quid  faciendum  existimet: 
VII  87,5;  T.  {om.  [i)  Labienum  cum  duabus 
(o)  legionibus  et  equitatu  in  Sequanos  pro- 
licisci  iubet;  huic  M.  (e)  Sempronium  Kutilum 
attribuit:  VII 90,  4;  etiani  Cingulo,  quod  op- 
pidum  Jjabienus  constituerat  su.ique  pecunia 
exaediiicauerat,  ad  euni  legati  ueniunt:  1,15, 
2;  i^erterrito  etiam  tum  exercitu  princeps  La- 
bienus  procedit  iuratque  se  eum  non  deserturum 
eundemque  casum  subiturum,  quemcumque  ei 
fortuna  tribuisset :  3, 13, 3 ;  qua  ex  frequentia 
T.  Labieiius  prodit;  t  summissa  oratione  loqui 
de  pace  atquc  altercari  cum  Vatinio  incipit:  3, 
19,5;  tum  Labienus:  desinite  ergo  dc  com- 
positione  loqui;  nam  nobis  ni.si  Caesaris  capite 
relato  pax  esse  nuUa  potest:  3,19,7;  at  La- 
bienus  (ad  labienum  «),  cum  ab  eo  impetra- 
uisset,  ut  sibi  captiuos  tradi  iuberet,  omnes 
produetos  (c)  ostentatioiiis,  ut  uidebatur,  causa, 
quo  maior  perfugae  fides  liabeietur,  comnii- 
litones  appellans  et  magiia  uerborum  contu- 
melia  interrogans,  solerentne  uetcr.ani  milites 
fugere,  in  omnium  conspectu  iuterfecit:  3,71,4; 
luinc  Labienus  excepit  et,  cum  C.aesaris  copias 
despiceret,  Pompei  consilium  summis  laudibus 
etlierret,  .  .  inquit  .  .  .:  3,  87,1(— (>). 

|Ftils(>  V15, 5  II.  ]jal»oi-iiiM.{ 

l»l»Ol'.  A.  |>l'(>pr. :  iii|ias  la('d;i  ac  ])ice 
reiertas  incenduiit  easque  .  .  .  iii  iiiiisciiliiiii 
deuoluuiil.  iiiuolutae  {CV)  labuntur,  delapsac 
.  .  .  longuriis  furcisque  ab  opere  remouentur: 
2,11,2. 

B.  trsl.;  :i):  li:ii'  s)i('  lapsus  liidiitiomarus 
niliilo  ininus  coiiias  cogere  .  .  .  coejiit:  V  55, 3. 

b):  iie  oiiinis  nobilitatis  discessii  plebs  propler 
inipnideiitiam  laberetur:  V;!,0. 

(c):  pauci  ex  proelio  elapsi  ([i;  lapsi  a;  Np.) 
.  .  .  ad  T.  Labienum  legatum  .  .  .  perueniunt: 
V37,7.) 

Ijihof.  \.  =  7T.6vOQ,;  ;i)  subi.:  iibi  tantos 
siios  jabores  et  apparatus  male  cecidisse  ludc- 
niiit:    y,  15, 1  ;  t   oporuni   niagnitudo  ct 

(rontiiiens  oinnium  dieruni  lalior  .  .  .  pcrlicicinli 
spatium  iiou  dabat:  3,  U3,  ■l;  f  deessc: 

ap.  Uell.  XIII  3  «.  e)  J);  1  ila  imiltoniiii 

mensium  (c)  lalior  liostiuin  perlidia  et  ui  lciii- 
pcstatis  puncto  lem|)oris  iiiteriit:  2,14,4. 

li)  «bi.:  jiiilcos  lodcrc  coj^cliaiiliii- atipie  liuiic 
laliorciii  ad  ciitidiaiia  opcra  addcliaiit:  3,19, 
5;  11  conHUiiicrc:   III  14,  I   ii.  siiiucic'; 

l,i,xii',  (JanHur.     1 1 , 


t  ipse  .  .  .  in  nauibus  excubans  neque  ullum 
laborem  aut  munus  despiciens:  3,8,4;  *^ 
ferre  n.  fero  p.  1'2'M  (0  loc);  ^  ut  .  .  . 

sibi  quisque  ctiam  poenae  loco  grauiores  im- 
poneret  labores:  3,74,2;  1  (insumere: 

11114,1  u.  sumere;)  t  uou  intermisso 

remigandi  labore  longarum  nauium  cursum  ad- 
aequarunt  (c) :  V  8, 4 ;  %  sed  hunc  laborem 
recusabat  nemo,  quod  eum  omnium  laborum 
tinem  fore  existimabant,  si  bostem  Hibero  in- 
tercludere  .  ,  .  potuissent:  1,08,3;  t  hunc 

.  .  .  locuni  probarat  (r) ,  .  .  quod  superioris 
anni  muiiitiones  integrae  inanebant,  ut  militum 
laborem  subleuaret:  VI32,5;  1  intel- 

lexit  frustra  tantum  laborem  sumi  (consumi 
tiel   insumi    Paul) :  III 14, 1 ;  \   ut  spe 

consequendi  inlata  atque  infinito  labore  sus- 
cepto   .   .    .   paene  naturam   studio   uincerent: 

VI  43,5;  Pompeius  primi  diei  mora  inlata  et 
reliquorum  dierum  frustra  labore  suscepto  .  .  . 
finem  sequendi  fecit:  3,77,3. 

c)  (lat.:  deesse  ii.  e)  d);  1  ne  labori 

suo  neu  periculo  parceret:  1,C4,3;  t  a 

paruis  (c)  labori  ac  duritiae  student:  VI  21, 
3;  1  cobortatur,  ne  labori  succumbant: 

VII  80,  3. 

(1)  j^eiiet.:  y.):  diuturni  laboris  detrimen- 
tuiu  (-to  hl)  sollertia  et  uirtute  militum  breui 
reconciliatur  (reconcinnatur  .AW.):  2, 15, 4;  f 
Komani,  si  rem  obtinuerint,  finem  laborum 
omnium  exspectant:  V1185,3;  1,G8,3  u.  b) 
rccusare;  quoniam  prope  ad  iiiieni  laborum  ac 
periculorum  esset  pcruentum :  3,  (i,  1 ;  t 

sui  laboiis  militcs  sciupcr  eiientu  belli  prae- 
III  ia  petiueruut:  2,32,10;  t  cum  laboris 

sui  pericuIii^Mc  testimoni  u  iu  adferre  uellent: 
3, 53,  4. 

[i):  nemo  erat  adeo  lardus  aut  fugieiis  la- 
boris,   quin:  1,1)9,3;  \    .sic  sunt   animo 

coiisternati  (connrmati  Ap.)  Iiomincs  iiisueti 
laboris,  ut:  VII  30,  4. 

y):  etsi  res  erat  multae  operae  ac  la- 
boris:  Vll,5. 

e)  abl.;  a)  eausiic:  confectus  labore  ii. 
«■oiilicio  p.  liVJ  V.  (1  loc);  t  uisi  cre- 

liris  sub.sidiis  ac  totius  iliei  labore  milites  esseiit 
\  ruisscnt?)  defcssi:  VII  88,  (J;  totius  diei 
pugiia  at(iue  itineris  labore  dcfessi  iciii  iii  po- 
stcrum   dieni   distulerunt:   1,05,5;  \   et 

Cenabensi  (c)  caede  et  labore  operis  iiieitali 
iiflii  aetate  conlectis,  uoii  inulicrilms ,  non  iii- 
fantibus  pcpcrccniiit:  VII  28,4;  1   lullior- 

latiis  milites,  iie  iiecessario  temiiore  itincris 
laborc  periiioucantu  r;  VII '10,1;  nc  giauius 
pcriiKili    inililcs  d   (lclcclioiils  iidlo  cl   i'omIciii|i 

•ili 


403 


labor  —  laboro 


404 


tione  (c)  sui  et  diutiuo  labore  omnes  puberes 
interficerent :  2, 13, 3. 

uti  autem  ipsos  ualetudine  ncjn  boua  cuni 
nngustiis  loci  et  odore  taetro  ex  multitudine 
cadauerum  et  cotidianis  laboribus  insuetos  ope- 
rum,  tum:  3,49,3. 

[i)  iiistr. :  se  superiore  anuo  .  .  .  labore  et  pa- 
lientia  maximura  bellum  confecisse:  3,47,6; 
1  summo  labore  militum  Caesar  continuato 
diem  noctemque  opere  in  flumine  auertendo  huc 
iam  deduxerat  (AchiU.  Stat. ;  redux.  codd.; 
edd.)  rem,  ut:  1,62,1;  t  cum  crebro  (o) 

integri  defessis  succederent  nostrosque  adsiduo 
labore  defatigarent:  VII 41,  2;  1i   lios 

(uros)  studiose  foueis  captos  interficiuut.  lioc  se 
labore  durant  adulesceutes;  VI  28,3;  ^ 

quantum  labore  atque  itinere  legionarii  milites 
efficere  poterant:  V19, 3;  1  si  paruo 

labore  magnas  controuersias  tollere  atque  om- 
uem  Italiam  metu  liberare  possiut:  1,9,1; 
^  discussa  (e)  niue  sex  (o)  in  altitudinem 
(e)  pedum  atque  ita  uiis  patefactis  sunimo 
militum  sudore  (labore  p;  Schn.;  sudore  ac 
labore  OtuL)  ad  fines  Aruernorum  peruenit:  VII 
8,2;  t  (reducere:  1,62,1  u.  deducere;) 

T  uiderunt  ea,  quae  diu  lougoque  spatio  reflci 
non  posse  sperassent,  paucorum  dierum  opera 
et  labore  ita  refecta,  ut:  2,16,1;  t  tamen 
continenti  labore  omnia  haec  superaueruut 
et  .  .  .  aggerem  .  .  .  exstruxerunt :  VII  24, 1 ; 
labore  et  perseuerantia  nautarum  [et]  uim  tem- 
pestatis  superari  posse  sperabat :  3,  26, 3 ;  t 
tollere:  1,9,1  it.  liberare;  H  labore  et 

multitudine  telorum  uostros  uicit:  3,40,2. 

7)  modi:  VII 8, 2  u.  [i)  patefacere;  1,62,1 
ili.  deducere. 

(5)  liuiitat. :  equidem  (et  quidem  Xon.)  niihi 
uideor  (uidetur  Non.)  pro  nostra  (o?«.  Non.) 
neceasitate  non  labore,  non  opera,  non  in- 
dustria  defuisse  (.  .  .  uidetur  .  .  .  uon  labor 
.  .  .  uel  uideor  .  .  .  non  labori,  non  operae 
Quieherat) :  ap.  Gell.  XIII  3 ;    cf.  Non.  p.  3o4. 

f)  c.  praep.;  a)  ab:  ut  reliquum  tempus  a 
(o?«.  /}  labore  intermitteretur:  1,  32,  1; 
T[  quos  spes  praedandi  studiumque  bellandi  ab 
.agri  cultura  et  cotidiano  labore  reuocabat: 
11117,4;  1t   quae   (cohories)  praesidio 

castris  relictae  intritae  (ik;  interritae  X; 
integrae  f)  ab  labore  erant:  11126,2. 

[i)  ad:  adhortatus  .ad  laborem  milites  (mil. 
ad  lab.  [i)  (Alesiam)  circumuallare  instituit : 
VII  68, 3 ;  1i   ne   nocturnis  qnidem  tem- 

poribus  ad  laborem  militum  intermissis:  V 
11,6;  nulla  pars  nocturni  temporis  ad  laborem 
iuterniittitur:  V40, 5;  ^[1  ut  .  .  .  inso- 


litum  ad  laborem  Pompei  exercitum  cotidianis 
itineribus  (laboribus  N)  defatigaret:  3,85,2; 
t  ad  omnem  laborem  .animo  parati  imperio 
paruerunt:  3,  95. 1. 

/')  ex:  paulisper  intermitterent  proelium  .  .  . 
seque  ex  labore  reficerent  (reciperent  ff'): 
III  5, 3 ;  militesque  ex  nocturno  labore  sese  re- 
ticere  iussit:  VII 83, 7;  —  exercitum  ex  labore 
atque  inopia  reficit  (c):  VII  32, 1;  H 

grauiore  morbo  ex  frigore  ac  labore  impli- 
citus:  3,18,1;  It  cum  alius  discessisset, 

alius  ex  diutino  labore  in  ipsis  operibu.'^ 
quieti  se  dedisset:  2,14,1. 

(J)  in  labore:  iu  labore  pari  ac  periculo  ne 
unus  oumes  autecederet:  3,82,5. 

e)  pro :  aliquando  pro  tantis  laboribus  fruc- 
tum  uictoriae  percipereut:  VII  27, 2. 

'O  sine:  quaecumque  bella  geri  ueliet,  sine 
ullo  eius  labore  et  periculo  (se)  confecturum :  I 
44,  13. 

B.  =  facnltas  laboris  perfereiidl :  quae  (^iu- 
menta)  sunt  apud  eos  nata,  parua  (e)  atque 
deformia ,  haec  cotidiaua  exercitatione  s  u  m  ni  i 
ut  sint  laboris  efficiunt:  IV 2,  2. 

(C.  =  opus:  labor  interiit:  2,14,4  u.  A.  a) 
interire.) 

Labores  et  apparatus:  2,15,1;  labor  ac 
duritia:  VI21,3;  frigus  ac  1.:  3,18,1 ;  I.,opera, 
industria:  ap.  6'eW.  XIII3;  1.  atque  inopia: 
VII 32, 1;  I.  atque  iter:  V19,3;  1.  aut  munus: 
3,8,4;  opera  (ac,  et)  L:  Vll,5;  2,16,1;  cf 
supra  industria;  1.  et  patientia:  3,47,6;  la- 
bor(es)  .  .periculum  (-a):  144,13;  1,64,3;  3, 
6,1;  53,4;  82,5;  labor  et  perseuerantia:  3, 
26,3. 

Labor  belli  aut  fugae:  VI 31, 5;  I.  itine- 
ris:  VII  40,4;  1,65,5;  3,106,2;  I.  operis: 
VII20,11;  28,4;  rem.igandi  I.:  V8,4;  t 
labor  omuium  (^jaucorum,  reliquorura) 
dieruiii:  2;  16, 1;  3,  63,  4;  77,3;  totius  diei  I.: 
VII  88,6;  (1,65,5?)  3,97,4;  multorum  men- 
sium  i.:'2, 14,4. 

Adiect.:  adsiduus:  VII  41,  2;  continens: 
VII  24,1;  3,63,4;  97,4;  cotidianus  (-i):  III 
17,4;  3,49,3;  diiitinus:  2,13,3;  14,1;  diu- 
turnus:  2,15,4;  grauiores.:  3,74,2;  infini- 
tus:  VI 43,5;  multus:  Vll,5;  nocturnus: 
VII  83,7;  omuis:  3,95,1;  omnes:  VII  85,3; 
1,68,3;  parT3,82,5;  paruus:  1,9,1;  sum- 
mus:  IV 2, 2;  VII8,2(c);  1,62, 1;  tantus  (-i): 
11114,1;  VII  27, 2;  2,15,1;  ullus:  I  44, 13;  3, 
8,4. 

labovo.  A.  =  id  agere,  iit:  nec  miuus, 
quam  est  pollicitus,  Vercingetorix  animo  labo- 
rabat,   ut   reliquas   ciuitates   adiungeret:    \'II 


405 


laboro  —  laciis 


40fi 


ol,l;  uon  minui;  se  id  couteuilcre  el  labo- 
rare,  ne  ea,  quae  dixissent,  enuutiarentur, 
i|uam  uti  .  .  .  impetrarent:  131,2. 

15.  =  premi.  iii  periciilo  uei-sari:  a)  absol.: 
x)  Uerb.  iinit.:  si  qua  in  jiarte  uostri  labo- 
rare  aut  grauius  premi  uidebantur:  VII  67,4; 
w  —  illae  (naues)  adeo  grauiter  inter  se  incita- 
tae  confiixerunt,  ut  uehementissime  utraque  ex 
concursu  laborarent,  altera  uero  .  .  .  tota 
conlabefieret ;  2,  6, 5 ;  T  maxime  ad  supe- 

riores  muuitioues  laboratur:  VII  85,4. 

b)  iiartici]). :  cum  uallis  .  .  .  suberat  ueque 
ii,  qui  antecesserant ,  morantibus  (laboran- 
tibus  Ciacc.)  opem  ferre  poterant:  1,79,3; 
^  tertiam  aciem  {c}  laborantibus  nostris  subsi- 
dio  misit:  I  52,  7;  VII85,1  u.  summittere;  Cae- 
sar  Labicuum  cum  cohortibus  sex  (o  subsidio 
laborantibus  niittit:  VII8(J,  1;  ^  succurrit 

iuimicus  illi  Vorenus  et  laboranti  subuenit: 
V44, 'J;  ^  undique  suis  laboraulibus  suc- 

currebant:2, 6, 2;  ^  laborantibus  iam 

suis  (suos  M)  Germanos  equites  circiter  CCCC 
summittit:  VII  13,  1;  laborantibus  nostris 
Caesiu-  Germanos  summittil:  VII  70, 2;  Caesar 
.  .  .  laborantibus  summittit  (subsidiuni  summ. 
X;  subsidia  mitlit  Cimc;  auxilium  summittit 
UEk):  VII  85, 1;  Marcellinus  •  "  cohortes  sub- 
sidio  nostris  laborantibus  submittit  ^submisit 
f)  ex  castris:  3,64,1;  —  quos  laborantes 
conspexerat,  his  subsidia  .submittebat: 
IV  21),  4  ;  \  ut  ijeque  subsidia  ab  lateribus 

submitti  neque  equites  laborantibus  usui  esse 
possent:  1,45,4. 

b)  ab,  ex  re:  ne  ab  re  f  rumentaria  duris 
subuectiouibus  laboraret:  VII  10,  1 ;  illi  omnia 
perpeti  parati  maxime  a  re  frutnentaria  labo- 
rabant :  3,9,5;  '[\  qijos  e*x^aere  alieno 

laborare  arbitrabatur,  *ollicitabatj'3,  ^2, 1. 

Inbrum.  A.  propr.:  caJiilTo^ue  fBritannij 
sunt  j)romisso  alque  oiiini  j)jiiV  corporis  rasa 
praeter  caput  et  labrum  (et,«lal4i.  ffe/.  Bartx) 
superius  :  V  14, 3.  , 

V.  trsl. :  ut  ehis  fossae  (c)  solum  tantundem 
jiateret ,  quantuni  suinniue  fossae  (summa 
\om.  fossae)  [i;  suninia  lossae  Sclm.!  labra 
distarent  (distabaiit  [i,:  VII  72,1;  t 

haec  (cornua)  studiose  contiuisita  ali  hibris 
argeuto  circumcludunt:   VI  28, 6. 

lac :  genus  radici»  .  .  . ,  quod  apjjcllatiir 
chara,  quud  admixtuni  (mixtum  I  pr.;  ad- 
mixto  Paul)  lacte  (UJil:  .\'p..  l)t.;  lacti  «/,• 
Uti.)  mulluni  inoj)inni  leuabat:  3,  4«,  1  ; 
neque  niultuni  Iriinicnto,  soil  niaximain  |)artcm 
lacte  atquc  |)C'<i)rc  uiuunt:  IV  1,8;  inlcriores 
pkiiqiic  Irmiicnta  iioii  «erunt,  sed  lacte  tl  carnc 


uiuunt:    V  14,  2;  ^    agri   culturae   non 

studcnl,  maiorque  pars  eorum  uictus  in  lacte, 
caseo,  <et  caseo  et  [i)  carne  scameque  Aim.) 
consistit:  VI  22,1. 

I.iace(laeiuoii :  sagittarios  Creta,  Lace- 
daemone  (-demonia  /) ,  ex  Ponto  atque  Syria 
reliquisque  ciuitatibus  III  milia  '>>  numero 
habebat:  3,4,3. 

(lacei*:  lacer  an  laceris?  ut  tener,  jmer.  . .  . 
quod  ita  dici  debere  et  Caesar  de  analogia 
libro  II.  nec  non  et  Valgius  .  .  .  disputant: 
Charis.  art.  rjratnm.  I  p.  135  Keil.) 

lacei^i^o.  Laceseere  scriptum  est  in  7. 
VII  59.  4;  in  A  IV  11,  6:  i»  B  V17,l:  ii'  " 
IV  34, 2. 

A.  alqm:  raiique  (hu.-ites)  se  ostcnderc  ci 
lenius  (lentius  [i>  quam  pridie  nostrosequi- 
tes  proelio  lacessere  coeperunt:  V17, 1;  ^ 
hostes  i(.  XioHtis  p.  loHl  sq.lH  loc);  ^T 
Germanos  neque  priores  populo  Romano 
bellum  inferre  neque  tamen  recusare,  si  la- 
cessantur,  quin  armis  contendant:  IV  7,  3; 
—  neue  Haeduos  iniuria  lacesseret  neue  his 
sociisque  eorum  bellum  inferret:  135,3;  ^^ 
si  ipsi  (praefecti  et  equitatus)  lacesserentur, 
sustiuerent:  IV  11, 6;  haec  prius  illi  (Ambiorigi) 
detrahenda  auxilia  existimabat  quam  ipsum 
bello  (bellum  BM)  lacesseret:  VI  5,5;  —  Hel- 
uetii  .  .  .  nouissimo  agmine  proelio  nostros 
lacessere  coejjeruut:  1 15, 3;  Heluetii  .  .  .  nostros 
a  nouissimo  agmiue  insequi  ac  lacessere  coe- 
perimt :  I  23, 3. 

B.  sinc  obieet.:  (ad  lacessendum  hostem 
{add.  [i;  om.  a;  cdd.)  et  ad  (e)  committendum 
proelium  alienum  esse  tempus  arbitratus:  IV 
34,2;)  t  Afranius  Petreiusque  terrendi 
causa  .  .  .  copias  suas  .  . .  producunt  et  j)roe- 
lio  lacessunt:  1,42,2;  isdem  de  causis  Caesar 
.  .  .  j)roelio  (amplius  add.  0)  nou  lacessit:  1. 
81,2;  constituerat  signa  inferentibus  resistere 
(desistere  x) ,  prior  jiroelio  non  lacessere:  1, 
82,5. 

lacriiiia :  lii  neque  uidtum  tingere  neque 
iirterdum  lacrimas  tenere  j)oterant:  139,4; 
\  Diuiciacus  m  u  1 1  i  s  c  u  m  I  a  c  r  i  m  i  s  Caesarem 
complcxus  obsccrare  coepit:  120,1. 

lacrinio:  Litauiccus  .  .  .  conuocatis  subito 
militibus  lacrimans  Qiio  j)roficiscimur,  inqiiit, 
milites?  VII  38, 1. 

laciitt:  (contineutur  Heliietii  ex  jiarte 
tertia)  lacu  Lomanno  et  flumine  Rhodano:  12, 
3;  ^  a  lacu  lx?niaiiiio,  qui  \quii  llot.;  u.  CC) 
in  fiumcii  Rhodanum  influit,  ad  monteni 
luram  .  .  .  murum  .  .  .  perducit:  I  8, 1 ;  qui 
(Naiituatcs,    Vcragri,    8eduni)    a    •^c)    fiiiibu» 

2G* 


407 


largior 


408 


Allohrogum  et  lacii  Lemaniio  et  Hiimine  Rho- 
(hino  ad  siimmas  Alpes  pertiuent:  1111,1. 

laedo:  neque  ab  se  fidem  laesam:  VI 9, 
(!;  cum  Varus  suam  lidem  ab  eo  (luba)  laedi 
quereretur :  2, 44, 2. 

liaeliauns:  Vatiuius  .  .  .  tectis  instructis- 
(lue  scaphis   elicuit   naues  Laelianas :  3, 100, 2 ; 

'•/■  VI-  m- 

1>.  LaelinM:  praeerat  Aegyptiis  nauibus 
Pompeius  filius,  Asiaticis  D.  Laelius  (lebus /i) 
et  C.  Triarius:  3,5,3;  erant  (c)  Orici  Lucretius 
Vespillo  (c)  et  Jlinucius  Eufus  cum  Asiaticis 
nauibus  XVIII,  quibus  iussu  D.  Laelii  prae- 
erant  (c) :  3,  7, 1 ;  hoc  confecto  negotio  (Pom- 
peius  filius)  D.  Laelium  ab  Asiatica  classe  ab- 
ductum  reliquit,  qui  commeatus  Byllide  (e) 
atque  Amantia  (c)  importari  in  oppidum  pro- 
hibebat  (prohibeat  yp-):  3,40,5;  eodem  tem- 
pore  D.  Laelius  cum  classe  ad  Brundisium 
uenit  eaderaque  ratione,  qua  factum  a  Libone 
antea  demonstrauimus,  insulam  obiectam  portui 
Brundisino  tenuit:  3,100,1;  cf.  §2;  Laelius 
tempore  anni  commodiore  usus  ad  nauigaiidum 
onerariis  nauibus  Corcyra  Dyrrachioque  aquam 
•  suis  supportabat  neque  a  proposito  deterrebatur 
neque  ante  proeUum  iii  Thessalia  factum  cogni- 
tum  aut  ignominia  (e)  amissarum  naiiium  aut 
necessariarum  rerum  inopia  ex  portu  insulaque 
expelli  potiut:  3,  KX),  3.  4. 

(laetatio:  V52,  G  u.  laetitia  A.  Cf. 
ZG.  1866,  JB.  p.  286.-) 

laetitia.  A.  obi.:  quod  beneiicio  deorum 
.  .  .  expiato  incommodo  neque  hostibus  diutina 
laetitia  ([i;  laetatio  a;  edd.)  neque  ipsis  lon- 
gior  dolor  relinquatur:  V52,  6. 

15.   altl. :    ille  perlectam    (epistulam)   in   con- 

uentu  militum  recitat  maximaque  omnes  laetitia 

■  adficit:  V48,9;         t  erant  plena  laetitia 

'  et    gratulatione   omnia,    "et  eorum,   qui    tanta 

pericula   uitasse,  et  eorum,   qui  sine  uulnere 

tantas  res  confecisse  uidebantur:  1,74,7;         f 

haec  tum  (Madii.;  cum  codd.;  edd.)  facta  sunt 

(in   consilio,  magnaque  (Madu.;  magna  eodd.; 

I edd.)    spe    et    laetitia    omniuni   discessum 

/  est:  3,87,7.    ->  fi.*'^ 

;  C.  c.  praep. :  fit  (c)  gratulatio  inter  eos, 
atque  omnium  animi  ad  laetitiam  excitan- 
tur:  VII  79, 3. 

laetii»< :  qua  re  concessa  laeti  ut  explorata 
uictoria  .  .  .  ad  «istra  pergunt  (Galli):  III 
18,8;  Afraniani  milites  uisendi  causa  laeti 
(loci  0)  ex  castris  procurrcbant:  1,69,1. 

(laenns :  cum  se  illi  identidem  in  siluas 
ad  suos  reciperent  ac  rursus  ex  silua  (laeua  p) 
in  nostros  impetum  facerent:  1119,5.) 


laniiiia :  tigna  bipedalia  iniciunt  eaque 
lamiuis  clauisque  religant:  2,10,3;  ^ 

(utuntur  aut  aere  aut  nummo  aureo  (e)  aut 
taleis  (af :  aliis  vM ;  laminis  Faern.)  ferreis 
ad  certum  pondus  examinatis  pro  (c)  nummo 
(c):  V12,4.) 

laugneo  :  nostris  languentibus  atque  animo 
remissis  subito  meridiano  tempore  .  .  .  portis 
se  foras  f  rumpunt:  2,14,1. 

lang'ni<lut<>:  neque  uero  (c)  tam  remisso 
ac  languido  animo  quisquam  omnium  fuit, 
qui  ea  nocte  conquieuerit:  1,21,5;  %  cum 

.  .  .  hostes  acrius  instarent  languidioribus- 
que  nostris  uallum  scindere  et  fos.sas  com- 
plere  coepissent:  1115,1. 

langnide:  suosque  (c)  languidius  in 
opere  uersari  iussit:  VII  27, 1. 

(laognor:  omnia  excogitantur ,  quare  nec 
sine  pericido  maneatur  et  languore  (langore 
BMQIi)  militum  et  uigiliis  periculum  augeatur 
(haee  omnia  del.  Paul;  u.  CC):  V31,5.) 

lapi»«.  A.  subi.:  et  ab  incendio  lapis  et  ab 
ariete  materia  defendit:  VII  23, 5. 

B.  ol)i.:  lapides  coicere  «.  coicio  p.  ■>i)7 
(4  loc.) ;  \  antecedebat  testudo  .  .  .  couuoluta 
(c)  omnibus  rebus,  quibus  ignis  iactus  et  la- 
pides  (lapidis  Ciace.)  defeudi  possent:  2,2, 
4  ;  *i  ubi  circumiecta  multitudine  hominum 
totis  moenibus  undique  in  murum  lapides  iaci 
coepti  sunt:  110,2;  t  compluribus  (h; 
cum  pluribus  0,r)  iam  lapidibus  ex  illa  (c) 
quae  suberat  turrl  subductis  .  .  .  pars  eius 
turris  concidit,  pars  reliqua  consequens  pro- 
cumbebat:  2,11,4;  1  cum  .  .  .  auxiliares 
lapidibus  telisque  subministrandis  .  .  .  spe- 
ciem  .  .  .  pugnantium  praeberent:  11125,1. 

C.  a:eiiot.:  Trallibus  iu  templo  Victoriae  .  .  . 
palma  per  eos  dies  [in  tecto]  inter  coagmenta 
lapidum  ex  pauimento  exstitisse  ostendebatur: 
3,105,5;  t  (lapidis  iactus:  2,2,4  u.  B. 
defendere;)  \  multum  autem  ab  ictu 
lapidum,  quod  unum  nostris  erat  telum,  uimi- 
nea  tegimenta  .  .  .  defendebant :  3, 63, 7. 

D.  abl. :  coria  autem ,  ne  rursus  igni  ac  la- 
2)idibus  corrumj^antur,  centonibus  contegun- 
tur;  2,10,6;  1  ex  omni  parte  lapidibus 
coniectis  deturbati  turrisque  succensa  est:  V 
43,7;  1  lapide  ictus  ex  muro  periit  (c): 
3,22,2;  t  fundis,  sagittis,  lapidibus  nostros 
de   uallo  j^roturbare  .  .  .   parant:    VII  81,2. 

laquens :  laqueis  falces  auertebant:  VII 
22, 2. 

Iarg'ior:  his  rebus  (Dumnorigem)  et  suam 
rem  familiarem  auxisse  et  facultates  ad 
largiendum   (largundum   A^)    magnas    com- 


409 


largior  —  Latimis 


410 


paraese:  1 18, 4;  —  Gallis  .  .  prouiuciarum  {CC) 
propiuquitas  et  trausmariuarum  rerum  notitia 
multa  ad  copiam  atquo  usus  <^usuni  [i)  lar- 
gitur:  VI  24, 5. 

larjciter:  neque  solum  domi,  sed  etiam 
apud  fmitimas  ciuitates  (Dumnorigem)  lar- 
giter  posse :  1 18, 6. 

lar{;itio.  A.  obi.:  quae  res  apud  milites 
largitiones  auxit;  maguis  enim  iacturis  sibi 
quisque  eorum  animos  conciliabat:  3,112,10; 
t  deductis  .  .  .  in  hiberna  legiouibus  maximas 
largitiones  fecit:  3,31,4. 

B.  j^eiiit. :  huc  pauca  ad  spem  largitionis 
addidit,  quae  (quam  Pcml)  ab  sua  liberalitate, 
si  se  .  .  .  secuti  essent,  exspectare  deberent:  2, 
28, 3. 

C".  abl. :  iie  qua  aut  largitionibus  aut .  .  . 
falsis  nuntiis  commutatio  fieret  uohmtatis: 
1,21,1;  *i    Lentulus   aeris  .'ilieui  magni- 

tudine  .  .  .  et  regum  appellandorum  largi- 
tionibus  mouetur:  1,4,2;  \  Dumnorix 

gratia  et  largitione  apud  Sequauos  pluri- 
inum   poterat:    19,3;  ^    largitione 

militum  uoluntates  redemit:  1,39,4. 

liariuatet!) :  (Pomi^eius)  per  fines  Marruci- 
norum,  Frentauorum,  Larinatium  in  Apuliam 
peruenit:  1,  23,5. 

liariwa :  Scipio  discessu  exercituum  {c)  ab 
(c)  Dyrrachio  cognito  Larisam  (Oafil;  laris- 
sam  f)  legiones  adduxerat;  Pompeius  noudum 
Thessaliae  adpropinquabat:  3,80,4;  Pompcius 
.  .  .  se  ex  castris  eiecit  protiuuscjue  equo  citalo 
Larisam  (larissam  «/')  contendit.  ncque  ibi  con- 
stitit,  sed:  3,96,3;  Pompeiani  .  .  .  diftisi  ei 
loco  relicto  monte  uuiuersi  iugis  (Wassius; 
iuris  x)  eius  Larisam  (larissam  af)  uersus  se 
recipere  coeperunt:  3,97,2;  eodemque  tlie  (Oae- 
sar)    Larisam    j^cruenit:    3,98,3. 

IjariHaei :  nulla  Thessaliae  lnii  liuitas 
practcr  Larisaeos  (larisA  eos  ahl)  ,  qui  magnis 
•(•  excrcitibus  iScipionis  tenebantur  (u.  CC),  quin 
Caesari  parerent  (  CC)  atque  imperata  facerent : 
3,81,2. 

laMMitud*»:  sporabat  .  .  .  foro,  nt  duplicato 
curKU  (jaosaris  inilitoH  cxaniniarentur  (c)  et 
laasitudine  con  fioorontu  r:  3,92,2;  mili- 
tcs  et  auimo  |)crterriti  cl  lassitudino  confecti 
.  .  .  de  .  .  fuga  .  .  .  cogitabant:  3,95,3;  — 
iiostroK  uires  lassitudine  deficiebant:  2,  11, 
7;  1j.  Domitius  ex  cnstris  in  montem  refngions, 
cum  uires  oum  lassitudino  dolocissont,  ah  ocpii- 
tibuH  est  inlerli'otns  :  .'p,!i',l,  4  ;  --  oursu  ac  lassi- 
tudine  exaniniatos  nulnoribus(|uo  ((•>  con- 
fectos   .Vtrobatos  .  .  .  ooiii|iul('iiuil  ;   1123,1;  -■ 


ibi  timore,  lassitudine,  ui  fluminis  oppressi 
perierunt :  IV  15, 2. 

]atebra(c):  ut  .  .  .  ille  latebris  aut 
(ac  (//.-,•  Sclin.:  siluis  aut  add.  [i;  .Schn.)  salti- 
bus  se  eriperet  et  (c)  noctu  occultatus  (c) 
alias  regiones  partesque  peteret :   VI 43, 6. 

lateo:  ubi  prima  impcdimenta  nostri  eser- 
citus  ab  iis,  qui  in  siluis  (AQM;  siluas  B' ; 
Frig.;  silua  ^■-[i)  abditi  latebant,  lusasunt: 
1119,6;  '.^,  ut  nidlum  paulo  fortius  fac- 

tum  latere  posset:  11114,8. 

later.  .4.  plur.:  quadratas  regulas  .  . .  de- 
figunt,  quae  lateres,  qui  super  musculo  (P. 
Man.;  musculos  codd.;  del.  Sp.)  struantur, 
contineant:  2,10,4;  —  super  lateres  coria 
inducuntur,  ne  canalibus  aqua  immissa  late- 
res  diluere  possit  (c):  2,10,6;  t  eam- 

que  contabulationem  summam  lateribus  luto- 
que  constrauerunt  (castrauerunt  af) ,  ne 
quid  iguis  hostium  nocere  posset,  centonesque 
insuper  iniecerunt :  2,9,3;  —  ita  fastigate  (fasti- 
gato  ^. )  atque  ordinatim  structo  tecto  ( Oud. ; 
om.  eodd.) ,  ut  trabes  erant  in  capreolis  con- 
locatae,  lateribus  (Of?;  Atdus;  in  lateribus 
'.)  et  (recc;  om.  ',)  luto  musculus  (-lis  a/'),  ut 
ab  igni  . .  .  tutus  esset,  contegitur  («.  CC): 
2,10,5;  —  intra  haec  tegimenta  abditi  atque 
muniti  parietes  lateribus  exstruebant:  2, 
9,6;  —  tigna  item  ut  primo  tecta  extremis 
lateribus  iustruebant:  2,9,7;  1  (cupae) 

delapsae  ab  (c)  lateribus  longuriis  furcis- 
que  ab   opere  remouentur:   2,11,2;  super 

latcres:  2,10,6  u.  siqmi. 

1{.  siua-.  ui  oollect. :  si  ibi  (c)  pro  castello 
ac  rcceptaculo  turrim  ex  latere  sub  inuro 
feci  sseut:  2,8, 1. 

latercnlns  ii.  latericulu!*. 

laterieius.  1.  adiccl.:  aggerem  noui  gene- 
ris  .  .  .  ex  laterioiis  duobus  muris  senum  pc- 
dum  crassitudine  alque  eorum  murornm  ooii- 
tiguatione  (c)  facere  instituerunt:  2,15,1;  t 
quem  (c>  (musculum"*  a  turri  latericia  ad 
hostium  turrim  murumque  perducereut:  2,10, 
1 ;  musculus  ex  turri  latericia  a  nostris  .  .  . 
defenditur:  2,11,3;  musculum  turrinuino  hito- 
riciam  libere  inooniluiit:  "-',14,4. 

2.  iii  subsl.  laterieium:  ceutonesque  iii- 
super  iniccerunt,  iie  .  .  .  saxa  ox  catapiillis 
latericium  discuterent:  2,9,3. 

laterieulut*:  hanc  super  (coui.  Np.;  in- 
supor  cudil.)  contignationem  ,  quantum  tectum 
pliitei  ac  uinoariim  ])assiini  est,  laterioulo 
\latoroiilo  Knin.'^  ad  s  t  r  ii  xo  ru  n  t :  2,  9,  2. 

liaHiiiiN:  (ooiisnlos.  ijiiod  anto  id  tempiis 
iiccidit    niiiiii|ii:iiii  ,    uiitc    Latiniis    iiulicliis 


411 


Ijaliniis     -   Intiis 


412 


(ante  Lut.  iud.  (A.  L.  I.)  add.  Hell.)  ex  urbe 
proficiscimtur:  1,6,7;)  his  rebus  et  feriis  La- 
tinis  comitlisque  omnibus  perliciendis  (per- 
faciendis  «/';  ijerficiundis  Nlt)  XI  dies  trlbuit: 
3,2,  1. 

)l<ttito:  communi  euim  (f)  fit  uitio  natu- 
rae,  ut  inuisitatis  (ElberL;  imiisis  latitatis  Nx; 
inusitatis  Db.;  inprouisis  Fretulenb.;  Dt.;  in- 
uisis  latitantibus  0 :  inuisis  [latitatis]  Kp.)  atque 
incognitis  rebus  magis  confidamus  uehemeutius- 
quc  exlerreamur:  2,4,4.) 

latitado.  A.  proiir.  (ro  ergog);  (a)  snbi.: 

fiuminis  erat  altitudo  pedum  circiter  (o)  trium 
(latitudo  ped.  circ.  CCC  ant  idtitudo  ped.  circ. 
XXIX  Giace.):  1118,3.) 

1>)  abl.:  mediocri  latitudine  lossam  ... 
obduci   iussit:  3,  4(5, 1. 

c)  «.  praep. ;  a)  iii  latitudinciii:  Neruii  .  .  . 
teneris  arboribus  incisis  atque  inflesis  (c)  cre- 
brisque  (c)  in  latitudinem  ramis  enatis 
{om.  (i)  et  rubis  sentibusque  interiectis  effece- 
nmt,  ut:  1117,4;  u.  praeterea  \njj.  1U3  sq. 
[i)  (7  locj. 

p)  propter  lat. :  id  (oppidum)  es  itinere  op- 
puguare  conatus  .  .  .  propter  latitudinem  fossae 
niiirique  altitudinem  paucis  defendentibus  ex- 
puguare  non  potuit:  1112,2;  summa  difficultas 
faciendi  (c)  pontis  proponebatur  propter  lati- 
tudinem,  rapiditatem  altitudinemque  liumiuis: 
IV  17, 2. 

B.  trsl.  (—  10  f.if^/,og,  /.ityeii^ug):  huius 
Hercyniae  (c)  siluae  .  .  .  latitudo  nouem 
dierum  iter  expedito  patet:  VI25, 1;  f 

(Aquitauiam ,)  quae  pars ,  ut  aute  dictum  est, 
et  regiouum  latitudiue  et  multitudiue  homi- 
uum  t  ex  tertia  parte  Galliae  {c)  est  aestimauda 
(ii.  CC):  11120,1. 

[Falso:  turres  ad  altitudinem  (latitudinem  p) 
ualli  .  .  .  parare  ac  facere  coeperunt:  V42, 5j 
aggerem  .  .  .  facere  instituerunt  aequa  fere  alti- 
tudine  (  Vascos.;  latitudine  codd.) ,  atque  Iffe 
etmgesticius  ex   mateiia  fuerat  agger:  2,15,^.] 

fjatiiilli:  duae  siuit  Albae,  alia  ista  quam 
nouimus  in  t  Aricia  (Marsia  coni.  Np.)  et  aUa 
hic  in  •[-  Italia  (Latio  coni.  Np.) :  ap.  Poii/p. 
comm.  art.  Don.  (gramm.  Lat.  Vp.  144  ed.  Keil). 

Latobrig;!  u.  Iiatoiii<>i. 

(lator:  decurritur  ad  iUud  extremum  .  .  . 
seiuitus  consultum,  qiu>  uisi  paene  in  ipso  urbis 
incendio  atque  in  desperatione  omnium  salutis 
t  latorum  (codd.;  illata  sceleratorum  Koch: 
Db.:  soluta  malorum  Kindsch.;  latronuni  cod. 
Ciaec;  paucorum  Np.;  togatorum  HelL;  sena- 
torum  Hiii/;   «.  CC)   audacia   (latorum  audacia 


uuc.  incL  Dt.)  immquam  ant«  descensum  (Kohl 
discessum  codd.)  est:  1,  5, 3.) 

Liatonici.  Cf.  Gliickp.  112—116;  .1.  Beelxr 
ZAW.  18.51  p.  130  sq.;  450.  (latobogiorum 
cxstat  in  Orosii  |VI7,5)  codicibus ,  scd  lato- 
Ijrogiorum  in  cod.  R.) 

persuadent  Rauracis  et  Tulingis  (e)  et  La- 
touicis  (A;  lotouicis  Q;  latocibis  M;  lato- 
cucis  B'<^;  latobicis  B',-  Latobrigis  Schn.,  Np., 
Fr.,  Db.,  hatul  scio  an  recte)  finitiniis  (c),  uti 
eodem  usi  consilio  oppidis  suis  uicisque  exustis 
una  cum  iis  proficiscantur:  15,4;  Heluetios, 
Tulingos,  Latouicos  (latobrigos  A',-  latouicos  A 
in  mary.;  latobicos  i?  ^<a;-. ;  in  fines  suos,  unde 
eraut  profecti,  reuerti  iussit,  et  quod  omnibus 
frugibus  (c)  amissis  donii  nihil  erat,  quo  famem 
toierarent,  Allobrogibus  imperauit,  ut  iis  (c; 
frumenti  copiam  facerent;  ipsos  oppida  uicos- 
que,  quos  incenderaut,  restituere  iussit:  128,3; 
summa  erat  capitum  .  .  .  Tuliugorum  *milium 
XXXVI,  Latouicorum  ^latobrigorum  codd. 
XIIII,  Rauracorum  XXIII,  Boiorum  XXXII: 
I  29, 2. 

latvo:  hos  latrones  interficiamus:  VII 
38,8;  Ti   (quo  .  .  .  r  latorum  >,  ■,  ;  latro- 

num  cod.  Ciacc.)  audacia  numquam  ante 
desceusum  (c)  est:  1,5,3;)  ut  potius  priuato 
paucorum  et  latronum  quam  regio  consilio 
susceptum  bellum  uideretur:  3, 109, (i;  magna- 
que  praeterea  multitudo  uudique  ex  Galha 
perditorum  hominum  latronumque  conuenerat 
(c;  ,  et  (Pauh  om.eodd.:  edd.)  quos  spes  prae- 
daudi  studiumque  bellandi  ab  agri  cultura  et 
cotidiano  labore   reuocabat:  11117,4;  l^ 

huc  accedebant  collecti  ex  praedonibus  latro- 
nibusque  Syriae  Ciliciaeque  prouinciae  tini- 
tiraarumque  regionum:  3,110,3. 

latrocininm:  latrocinia  nullam  ha- 
beut  infamiam,  quae  extra  fines  cuiusque 
ciuitatis  fiunt  atque  ea  iuuentutis  exercendae 
ac  desidiae  minuendae  causa  fieri  praedicant: 
VI  23,6;  f  supplicia  eorum  ,  qui  in  furto 

aut  in  (om.  (b)  latrocinio  aut  aUqua  noxia 
(c)  siut  comprehensi,  gratiora  dis  immor- 
talibus  esse  arbitrantur:  VI 16, 5;  non  hos  palus 
in  (deL  Dt.^;  Db.)  bello  latrociniisque  natos, 
uon  siluae  morantur:  VI  35,  7. 

Iatii»i.  A.  =  evQig  (propr.);  a)  posit.: 
diebus  XXV  aggerem  latum  (longum  coui. 
Riistoir  et  Oblcr)  pede«CCCXXX,  altum  pedes 
LXXX  exstruseruut :  VII 24, 1;  t  (inter 

bina  castra  .  .  ,  uuum  flumen  (tantum  add. 
codd.;  Np.;  dcL  Kran.;  latum  Kindsch.)  inter- 
erat  Apsus  (c):  3,19,1;)  %  duas  fossas 

quindecim   pedes    (pedum  /*)   latas   eadem  alli- 


413 


latus  —  latup 


414 


tudine  perduxit:  VII 72,3;  t  storias  .  . . 

tres  in  longitudinem  parietum  turris  lata.s  IITI 
pedes  feceniiit:  2,9,4. 

)))  comp. :  ad  onera  ac  >' c  iiiultitudineni  m- 
mentorum  transportandam  paulo  latiores  (al- 
tiores  [i)  (facit  naues),  quam  quibus  in  reli- 
(juis  utimur  <c)  maribus:  Vl,2;  t  liiii>e 

e.\  omnibus  fere  partibus  palus  .  .  .  cingebat 
non  latior  pedibus  quinquaginta:  VII 19, 1. 

f)  siiperl.:  (conlinentur)  una  ex  parte  flu- 
Miine  Kheno  latissimo  atque  altissimo:  12, 
;! ;  Iransire  latissimuni  flumen:  1127,5. 

IJ.  ^  (.la-AQog,  /.teyo-g:  ne  latoa  lines 
jiarare  studeant:  V^I22,  3. 

quoad  licebat  latiore  uti  (e >  spatio:  1, 
58,1. 

Suessiones  suos  esse  finitimos;  fines  (iS*[i; 
Sclin. ,  Holi/.;  om.  a;  edd.  rell.)  latissimos 
reracissimosquc  agros  possidere:  114,(5;  (ciui- 
tatibus  maxima  laus  est  quam  latissime  (latis- 
simis  [j)  circum  se  uastatis  finibus  solitudines 
liabere:  VI23, 1;)  t  ut  .  .  .  quam  latis- 

simas  regiones  praesidiis  teneret:  3,44,2. 

lato.  A.  {\n-«\M-.)  —  fjri  rroAi';  a)  posit.; 
y.):  ab  eius  summo  sicut  (se  ut  R.  Stepli.) 
palmae  lamique  (rami  quam  [i)  late  diffuii- 
diintur  (difrundiint  [i;  R.  Stepli.):  VI2G,  2; 
t  lioc  itinere  est  fons,  quo  (c)  mare  succedit  lon- 
gius,  (succedit,  longe  ut  Paul)  latequc  is  locus 
rcstagnat  (-et  Paul):  2,24,4;  t  naues 

.  .  .  incendit,  quod  tam  late  (lata  dclt.)  tueri 
pariia  manu  non  poterat:  3,111,0;  t  "' 

cl  miiius  late  uagarentur  et  minus  facilr 
linitimis  belliim  inlcirre  possent:  12,4. 

[i)  lonse  liileiine:  deinde  omnibus  longe  late- 
que  .aediliciis  incensis  se  (o)  in  castra  rece- 
perunt:  IV  35,  3;  omnibus  arboribus  longe  late- 
(pie  in  (iiiibus  Ma.ssiliensium  excisis  et  con- 
uectis:  2, 15, 1  ;  (24,4  ti.  a)  restagnare;)  stationes 
litoraque  omnia  loiige  hit(;i|ue  classibus  (i(!cu- 
pauit:  3,8,4;  coiisumptis  omiiibus  hmge  late- 
que  frumentis  summis  crat  in  angustiis:  ,'i, 
47,5. 

b)  coiiip. :  partiendum  sibi  ac  latius  distri- 
buendum  excrcitum  piitauit:  11110,3;  t 

(pereroboscGre:  3,79,4  ii.  H.;)  t  eum- 

(|iie  ignis  magnitudine  uenti  l;ilius  serperet: 
3,  l()l,(i;  t  <l"i  spc  addiicti  (iermani  hi- 

tiiis  (latius  iam  [i)  uagabantur:  IV  (i,  4; 
Cassiuellaunus  .  .  .  lioc  metu  latius  uagari 
(equites  noHtros)  prohibebat:  V19,  2;  liis  paiicos 
addit  equites,  qiii  latiiis  (cautius  [i)  ostcula- 
tionis  causa  uagentur  ([i;  uagarenlur  a;  idit.^: 
VII  45,3. 

e)  sii|icrl,:    indiicl  ,   iil,  iii   iiiiiiic-i   p:iilrs  i'(|iii 


tes  quam  latissime  peruagentur:  VII 9, 2; 
t  publice  (CC)  maximam  putant  esse  laudem 
quam  latissime  a  suis  finibus  uacare  (uagari 
BM'.^)  agros  (om.  [i) :  IV  3,1;  t  imperat, 

ut  quam  latissime  possint  (posseut  AQ) 
uagentur:  VII  8,3;  t  ciuitatibus  maxima 
laus  est  quam  latissime  (latissimis  [i)  circiini 
se  uastatis  finibus  solitudines  habere:  VI 
23,1. 

(B.  trsl.:  haec  ad  eum  elatius  {Ciacc;  l.atius 
codd.;  edd.)  atque  inflatius  Afranius  perscri- 
bebat  (praescr.  afl):  2,17,3;  'rfe  proelio  ad 
Dyrrachium  facto  elatius  {Ciaoe.;  latius  eodd.; 
edd.)  inflatiusque  multo,  quam  res  erat  gesta, 
fama  percrebuerat  (c):  3,79,4.) 

latlis.  A.  subi.:  insula  n.itura  triquetra 
ic)  ,  cuius  unum  latus  est  contra  Galliam:  V 
13, 1 ;  tertium  (latus)  est  contra  septentriones ; 
cui  parti  nulla  est  obiecta  terra:  V13, 6;  hoc 
(latus)  (huic  p)  milia  passuum  octingenta  in 
longitudinem  esse  existimatur  (arbitrantur  ac) : 
VIS.G;  t  lioc  pertinet  (Jatus  tenet  ^) 

circiter  milia  passuuni  quingenla:  Vlo,  2;  t 
alterum  (latus)  uergit  ad  Hispaniani  atque 
occidentem  solem  :  V  13, 2. 

B.  obi.:  singulaque  latera  castrorum  singulis 
attribuit  lcgionibus  muiiienda:  1,  42, 1;  t 
sagittarii  funditoresque  niedia  coutiiiebantur 
acie,  equitatus  latera  cingebat:  1,83,2;  t 
quiie  res  et  latus  unum  castrorum  ripis  fiuminis 
muniebat  et:  II  5,5. 

('.  greiiet.:  huius  lateris  alte.r  angulus  .  .  . 
ad  orientem  solem,  inferior  ad  meridiem  spectat : 
V13,  I;  sed  eius  angulus  alter  :R.  Mcnge;  late- 
ris  codd. ,-  cdd. :  .alter  lateris  Paut)  maxime  ad 
(fi)    (lernKiuiam   spectat:   V13,  B;  t  ex 

utraque  parte  lateris  deiectus  habebat:  118, 
3;  t   huius  est  longitudo  lateris  .  .  . 

septingentorum  milium :  V  13, 5. 

D.  rtbl.;  a):  fossam  pedum  XX  derectis 
lateribus  duxit:  VII  72,  1. 

(b) :  ex  itinere  nostros  ab  {ego ;  om.  codd. : 
edd.)  latere  aperto  adgressi  circumuenire  {c) 
.  .  .  coeperunt:  125,(5;  quorum  pars  ab  ((■(/«; 
om.  codd. ;  edd.)  aperto  latere  legioues  circiim- 
uenire  .  .  .  coepit:  II  23,5.) 

10.  c.  pniep. ;  a)  ab:  125,(1  et  II23,B  n.  1). 
b) ;  II.  practcrca  iib  p.  ■!'.  •'18  (17  loc.) ;  hostes 
neque  a  (e)  fronte  ex  infcriore  loco  subeuntes 
intermittere  et  ab  utroquo  latere  instare  . .  . 
uidit:  1125,1;  has  (rates)  .  .  .  a  fronte  atque 
ab  utrdqiie  hitcre  cratiluis  iic  pliitcis  prolegebiil : 
1,25,9;  11  (delapsiic  (ciipiie  tiiedii  ac  pice 

rcfcrliu')   ab  (Of/il;  a  ii ;   A'//. .   I>l.'^  Iiitcriliiis 


415 


latus 


legatio 


416 


longuriis  furcisque  ab  opere  remouentur:  2, 
11,2.) 

I»)  ad  latus  n.  ad  p.  U'  (^  loc). 

Adiect.:  alterum:  V13,2;  apertum:  125, 
0;  1123,5;  IV  25,1;  26,3;  V35,2;  VII  50, 1; 
82,2;  1,44,4;  3,86,3;  93,3;  derecta:  VII  72, 
1;  dextrum:  VII  25, 2;  49,1;  67,5;  duo:  VII 
G7,l;  singula:  1,42,1;  tertium:  V13,6; 
unum:  115,5;  V13,l;  utrumque:  118,3; 
25,1;  11129,1;  VII  24, 3;  1,25,9;  46,3. 

lando :  qua  iii  re  admoduni  ftiit  militum 
uirtus  laudauda:  V  8,  4;  laudat  Pompeius 
(promptos  Pantar/atlms;  u.  CC)  atque  in 
posterum  confirmat,  segniores  (/",■  seniores 
XUahl)  castigat  atque  incitat:  1,  3.  1;  hoc 
laudans  Pompeius  idem  iurauit :  3, 87,  6. 

lano:  in  eam  se  consuetudinem  adduxerunt 
(c)  (Suebi),  ut  locis  frigidissimis  neque  uestitus 
praeter  pelles  haberent  (habeant  DE :  edil.  pr.) 
quicquam  (c)  .  .  .  et  lauarentur  ( ^Veis.^^enborn ; 
lauantur  eocld.;  Fi:)  in  fluminibus:  IV  1, 10. 

lanrea:  neque  in  fascibus  insignia  lau- 
reae  praetulit:  3,71,3. 

lans.  A.  =  gloria;  a)  pracd.:  publice  (rei 
publicae  BSchn.)  maximam  putant  esse  laudem 
quam  latissime  a  suis  finibus  uacare  (f)  agros 
(e) :  IV  3, 1 ;  ciuitatibus  maxima  laus  est  quam 
latissime  (c)  circum  se  uastatis  finibus  solitu- 
dines  habere:  VI  23,  1. 

b)  obi. :  centuriones  .  .  .,  ne  ante  partam 
(portam  BM)  rei  militaris  laudem  (laudem 
rei  mil.  h;  laudis  militaris  «)  amitterent, 
fortissime  pugnantes  conciderunt :  VI 40, 7 ;  % 
qui  fliutissime  impuberes  permauserunt ,  maxi- 
mam  inter  suos  ferunt  laudeui:  VI  21,4;  qui 
plurimos  ex  his  interfecerunt  (c),  .  .  .  uiagnam 
ferunt  laudem:  VI 28, 3;  f  cum  Cimbris 
.  . .  pulsis  non  minorem  laudem  exercitus  quam 
ipse  imperator  meritus  uidebatur:  140,5;  1f 
parere:  VI  40, 7  u.  amittere;  %  t.TOta 
uniuersae  Galliae  consensio  ftiit  .  .  .  pristinae 
belli  laudis  recuperandae,  ut:  VII  76,  2. 

c)  grenet.:  utrosque  et  I.audis  cupiditas  et 
timor  ignominiae  ad  uirtutem  excitabat  (e): 
VII 80, 5 ;  *[  a  quibus  deductum  ac  de- 
prauatum  Pompeium  queritur  inuidia  .atque 
obtrectatione  laudis  suae,  cuius  ipse  honori 
et  dignit.iti  semper  fauerit:  1,7,1;  t  cuius 
rei  magnam  partem  laudis  atque  existimationis 
ad  Libonem  peruentur.am :  1,26,4. 

d)  abl.:  cuBi  Caesaris  copias  despiceret, 
Pompei  consilium  summis  laudibus  efferret: 
3, 87, 1 ;  duces  uero  eorum  consilium  suum 
laudibus  ferebant  (efferebant  J'/uy(i.), 
quod  se  castris  tenuissent :  1 ,  69, 2. 


summae  se  iniquitatis  condemnari  debere,  nisi 
eorum  uitam  sua  (o)  laude  (Dauis.;  salute 
eodd.:  edd.)  habeat  cariorem:  VII 19, 5. 

c)  c.  i)r.ae|). :  satis  et  ad  laudem  et  .ad 
utilitatem  profectum  (^perfectum  A(/^j)  arbi- 
tratus:  IV  19,4;  ^T;  ambo  incolumes  com- 

pluribus  interfectis  summa  eum  laude  sese 
(c)  intra  munitiones  recipiunt:  V  44,  13; 
^t  quos  cum  sic  animo  (o)  parjitos  uideat  (c), 
ut  nullum  pro  sua  laude  periculum  recusent: 
VII 19, 5;  (quem  locum  tuae  probandae  {dih; 
pro  laude  X;  Fr.)  uirtutis  (pro  laude  uirt. 
tuae  fi)  exspectas  (fl;  spectas  a;  Fr..  Db.)  :  V 
44,3.) 

B.  =  iiirtns,  meritum:  quae  gens  ad  hoc 
tempus  .  .  .  summam  .  .  habet  iustitiae  (c)  et 
bellicae  laudis  opinionem:  VI24,3;  ^ 
haec  tamen  ab  ipsis  inflatius  commemoraban- 
tur,  ut  de  suis  homines  laudibus  libenter 
(CC)  praedicant:  2,39,4. 

laxo:  (reliquas  copias  .  .  .  misit  f  captis 
(laxatis /uwrfsc//.)  quibusdam  cohortibus,  uti 
\e)  numerus  legionum  coust,are  uideretur:  VII 
35,3;)  t  centurionibusque  nominatim  ap- 

pellatis  reliquos  cohortatus  milites  (CC)  signa 
inferre  et  manipulos  Inxare  iussit:  1125,2. 

(lectns  y.  lego.) 

Ieg;atio.  A.  quod  pertiiicl  ad  legatos 
=  7TQto^£ig;  .1)  =  lcu-ati  u.ninus,  7tQtalieia. 
.rQaajieiatg'.  Orgetorix  .  .  .  sibi  legationem 
ad  ciuitates  suscepit:  13,3;  %  maxime- 

que  timoris  causa  pro  se  quisque  id  niunus 
legationis  recusabat:  1,33,1;  —  qui  ab  eo 
missi  erant,  confecto  legationis  officio  liberius 
cum  militibus  regis  conloqui  coeperunt:  3, 103,  4. 

b)  =  le?ati,  cTQia(i€igi  a)  subi.:  tant.am 
sibi  .  .  .  .auctoritatem  comparauerat ,  ut  undi- 
que  ad  eum  legationes  concurrerent,  gra- 
tiam  atque  amicitiam  publice  priu.atimque  pete- 
rent:  V55, 4;  *;  cum  ad  eum  frequentes 

ciuitatium  (c)  legationes  (legiones  ah)  con- 
uenire  coepissent:  3,36,1;  t  uenerant 

eo  sagittarii  .  .  .;  erant  pr.aeterea  .  .  .  coniplures 
honesti  adulescentes  .  .  .;  erant  legationes  ciui- 
tatum;  er.ant  legati  Caesaris:  1,51,3;  cf.  qii. 
sqq.;  ^  ibi  totius  fere  citerioris  prouin- 

ciae  leg.ationes  C.aesaris  aduentum  exspecta- 
baut:  2,21,4;  f  petere:  V55,4  u.  con- 

currere;  t  (polliceri:  1135,1  ii..  p)  mit- 

tere;)  t  uti  .  .  .  mitterentur  legati  .  .  ., 

qui  .  .  .  pollicerentur.  quas  legationes  Caesar 
.  .  .  inita  (c)  proxima  (c)  aest.ate  (c)  ad  se 
reuerti  iussit:  1135,2. 

[i)  obi. :  legationes  (legiones  BM)  in  omnes  p.ar- 
tes  circummittuntu  r:  VTI63,1;  reliquas  ciui- 


ih 


legatio  —  legatus 


418 


r 


tates  circummissis  legationibus  amicitiae  {  Oiace. ; 
amicitia  codd.;  edd.)  Caesaris  {(h;  Caesari  edd.) 
conciliare  studebat:  3,55,3;  t  (ciuitates) 

nuntios  legationesque  in  omnes  partes  dimitte- 
bant  et .  .  .  explorabant:  V  53, 4;  dimittit  quo- 
que  (c)  uersus  lcgationes;  obtestatur:  VII 4, 
5;  t  (uti  ab  iis  nationibus  .  .  .  mitte- 

rentur  (o)  legati  (legationes  O.  Saiippe)  ad 
Caesarem ,  qui  (quae  B''^)  se  obsides  daturas, 
iraperata  facturas  pollicerentur:  1135,1;)  (Veneti 
et  horum  finitimi)  communem  legationem  ad 
P.  Crassum  mittunt,  si  uelit  suos  recipere  (c), 
'  obsides  sibi  (e)  remittat:  III 8, 5;  cognouit 
missas  legationes  ab  non  nullis  ciuitatibus  ad 
Germanos  inuitatosque  eos,  uti:  IV  6,  3;  Ceni- 
magni,  Segontiaci,  Ancalites,  Bibroci,  Cassi 
legationibus  niissis  sese  Caesari  dedunt:  V  21, 1. 

y)  dat.:  ut  .  .  .  legatos  mitteret  .  .  .  .  ei 
legationi  Ariouistus  respondit:  134,2. 

§)  geiiet. :  legatos'  ad  eum  mittunt  nobilissi- 
mos  ciuitatis,  cuius  legationis  Namnieius  et 
Verucloetius  principem  (principum  X)  lo- 
cum    obtinebant:    17,3;  t    legationis 

muuus:  1,33,1  et  leg.  officium:  3,103,4  u. 
a);  t  legatos  ad  eum  mittunt;  cuiuB  lega- 

tionis  Diuico  princeps  fuit:  113,2. 

£)  abl.:  circummissis  legationibus  conci- 
liare:   3,55,3   u.   pl)  circummittere;  t 

legationibus  missis  sese  dedunt:  V21,l  u.  p) 
mittere;  t  cum  .  .  .  uideret  .  .  .  a  (c) 

Treueris  Germanos  crebris  legationibus  soUi- 
cilari:  VI  2, 3;  (Haedui)  consilia  clam  de  liello 
inire  incipiunt  ciuitatesque  reliquas  legationibus 
sollicitant:  VII  43,  3;  (Vercingetorix)  nihilo 
minus  clandestinis  nuntiis  legationibusque  Allo- 
brogas  (c)  soUicitat:  VII  64, 7. 

1$.  lesraU  =  vnoacQartjyov  iiiunus:  prae- 
occupatum  se.se  legatione  (-nem  a^l)  ab 
Cn.  Pompeio,  teneri  obstrictum  fide:  2,17,2. 

lcgatiiM.  A.  =  yrQ£a(ievTr'jg ;  a)  subi. ;  a) : 
(adferre:  3,108,4  u.  f)  per  legatos;)  t 

quas  (res)  legati  Heluetii  (leg.  Helu.  del.  Ciacc.) 
commemornssent:  114,1;  t  congredi: 
IV  11,1  «.  petere;  t  qi»  (legati)  cum  cum 

in  itinere  conuenissent  seque  ad  pedes  (cius 
a/ld.  bfhik)  proiccJHsent  supplicilerque  locuti 
fleutes  pacem  petissent :  I  27,2;  totius  fere  Gal- 
liae  legati,  principes  ciuitatiun,  ad  Caesarem 
gratulatum  conueuerunt :  I  30, 1 ;  t  d  e- 

monstrare:  VI, 7  u.  o)  mitterc  ad;  t 

(doprecari:   V  «,  2   ct   VI  4,  2  il).;)  t 

dicero:  17,3  rl  113,1  ih.;  qui  (logati)  ad 
liunc  moduin  locuti,  non  (se)  e.xiHtinwuc  .  .  . 
se  suaque  oninia  eorum  potestati  |)ermittore 
dixerunt:    1131,2.3;    re    nuntiata    {CO)    ad 

litixiir.  Oaoaar.     II. 


suos  (illi  se  add.  j3)  quae  imperarentur  facere 
dixerunt  (legati) :  II  32,  3 ;  legati  haec  se  ad 
suos  relaturos  dixenmt  et  .  .  .  post  diem  tflr- 
tium  ad  Caesarem  reuersuros:  IV  9,1;  t 

quod  legati  eorum  (hostium)  paulo  ante  a  Cae- 
sare  di  scesserant:  IV  12,1;  t  docere: 

VI,  7  et  VT9,  6  u.  e)  mittere  ad;  t  quo- 

rum  (Vbiorum)  sint  legati  apud  se  et  de  Sue- 
borum  iniuriis  querantur  et  a  se  auxilium 
petant:  IV 8, 3;  uenerant  eo  .  .  .  sagittarii .  .  .; 
erant  praeterea  .  .  .  legationes  ciuitatum;  erant 
legati  Caesaris.  hos  omnes  flumina  continebant : 
1,51,3;  t  excusare:  IV22,1  u.  uenire 

ad;  t  exponere:  3,19,3  w.  uenire;         t 

flere:  127,2  u.  conuenire;  t  (gratulari: 

130,1  ib.;)  t  impetrare:  IV  11, 1  u.  pe- 

tere;  t  loqui:  127,2  u.  conuenire;  1131,2 
u.  dicere;  t  (nuntiare:  1132,3  u.  dicere; 
t  orare:  IV  11, 1 1(.  petere;  VI  32, 1  u.  c)  mit- 
tere  ad;  VII 12, 3  et  32,2  u.  a)  a)  uenire  ad ;) 
t  ostendere:  IV  11,3  u.  petere;  t  pe- 

tere:  127,2  u.  conuenire;  petierunt  (legati),  uti 
sibi  concilium  totius  Galliae  .  .  .  indicere  .  .  . 
liceret:  130,4;  IV  8,  3  m.  esse;  interea  ne  pro- 
pius  se  castra  moueret  petierunt  (legati) :  IV 
9, 1 ;  qui  (legati)  in  itinere  congressi  magnopere 
ne  longius  progrederetur  (c)  orabant.  cum  id 
non  impetrassent,  petebant,  uti  .  .  .  prae- 
mitteret  .  .  .;  ea  condicione  .  .  .  se  usuros 
ostendebant:  IV 11, 1.  3;  18, 3  u.  d)  respondere; 
(VI(),2  u.  c)  mittere  ad;)  t  poUiceri: 

ll:i5, 1  ib.;  IV  21, 5  et  22,1  «.  a)  a)  uenire 
ad;  obsides  daturos  quaeque  imperasset  (sese 
add.  p)  facturos  (esse  add.  a.)  poUiciti  sunt 
(hostes  an  legati?):  IV  27, 1 ;  VII 90, 2  u.  c) 
mittere;  1,15,2  et  3,34,2  u.  a)  a)  uenire  ad; 
t  posse:  3,19,3   u.   uenire;  t  postu- 

lare:  134,1  u.  c)  mittcre  ad;  t  se  proi- 

cere:  127,2  «.  conuenire;  t  proponere: 

1,3,7   M.    c)  niittere  ad;  t   (purgare: 

VI 9, 6 ;  VII 43, 2  ib.;)  t  q  u  eri :  (1 37, 1  u. 
uenire;)  IV8,3  ii.  esse;  t  (recusare:  V6, 
2  u.  e)  mittere  ad;)  t  roferre:  (IV 9,1  u. 
dicore;)  euocat  ad  se  Caesar  Massilia  (c)  XV 
jirimos.  cum  liis  agit  ....  commemorat.  cuius 
orationem  legati  donium  referunt  atque  cx 
auctoritato  {CG)  haec  Caesari  renuntiant: 
1,35,3;  t  reuerti:  (17,6  u.  d)  respon- 

dere;)  ubi  ea  dies,  quam  constituerat  cum 
logatis,  uenit  et  legati  ad  eum  reuerterunt 
(reucrtuutur  «):  18,3;  (IV  9, 1  (/.  dicere;)  ut 
erat  constitiitum,  ad  cum  logati  rouertuntur : 
IV11,1;  t  rogare:  111,2  el  VII  5,2  it. 

c)  mittere  ad;  t  (satia  facere:   V54,3 

ib.;)  t  uelle;  (1  7,  (!  u.  A)  rcspondorc;)  3, 

27 


419 


legatus 


420 


19, 3  u.  uenire;  t  haec  eodem  tempore 

Caesari  mandata  referebantur  et  legati  ab  Hae- 
duis  et  a  Treueris  ueniebant:  Haedui  que- 
stum ,  quod :  137,1;  legati  ab  his  (Germanis) 
uenerunt,  quorum  haec  fuit  oratio:  IV  7,2;  27, 
2  u.  f)  cum;  Varronem  .  .  .  uisurum  (c),  quem 
(c)  ad  modum  tuto  legati  uenire  et  quae  uelleut 

exponere  possent  {ti.  CC)  :  3, 19, 3 ; Iccius 

Eemus,  .  .  .  unus  (c)  ex  iis,  qui  legati  de  pace 
ad  Caesarem  uenerant,  nuntium  .  .  .  mittit: 
II  6,  4;  interim  (in  itinere  Eartx)  a  compluribus 
ciuitatibus  ad  eum  legati  ueniunt:  IV 18, 3;  a 
compluribus  insulae  (c)  ciuitatibus  ad  eum 
legati  (legati  ad  euni  a)  ueniunt,  qui  poUice- 
antur  ^pollicerentur  p)  obsides  dare:  IV 21, 5; 
ex  magna  parte  Morinorum  ad  eum  legati  uene- 
runt,  qui  se  de  superioris  temporis  consilio 
excusarent  .  .  .  seque  ea,  quae  imperasset,  fac- 
turos  pollicerentur  (p;  poUicentur  a):  IV  22, 
1 ;  in  Menapios  atque  in  eos  pagos  Morinorum, 
ab  quibus  ad  eum  legati  non  uenerant,  du- 
cendum  (c)  (exercitum)  dedit :  IV  22, 5;  eodem 
die  legati  ab  hostibus  missi  ad  Caesarem  de 
pace  uenerunt :  IV  36, 1 ;  quo  ex  oppido  cum 
legati  ad  eum  uenissent  oratum,  ut  sibi  igno- 
sceret,  .  .  .  iubet:  VII  12, 3;  iam  prope 
hieme  confecta  .  .  .  legati  ad  eum  principes 
Haeduorum  ueniunt  (uenerunt  [3)  oratum ,  ut 
.  .  .  subueniat :  VII  32, 2 ;  etiam  Cingulo  .  .  . 
ad  eum  legati  ueniunt  quaeque  imperauerit  se 
cupidissime  facturos  pollicentur:  1,15,2;  cum 
ad  eum  ex  Thessalia  Aetoliaque  legati  uenis- 
sent,  qui  praesidio  misso  pollicerentur  earum 
gentium  ciuitates  imperata  facturas,  .  .  .  misit : 
3, 34, 2. 

[i)  ab  e.  pass.:  quod  legati  .  .  .  discesserant 
atque  is  (c)  dies  indutiis  erat  ab  his  (iis  'p) 
petitus:  IV  12, 1. 

b)  praedicat.:  116,4  et  VII 32, 2  u.  a)  a) 
uenire  ad ;  a  quo  missi  Dioscorides  et  Serapion, 
qui  ambo  legati  Komae  fuerant .  . .,  ad  Achil- 
lam  peruenerunt:  3,109,4;  T  17,3  e<  II 

3, 1  II.  c)  mittere  ad ;  3, 34, 4  ib.  mittere. 

e)  obi.:  accipere:  3,17,2  u.  mittere  ad  ;  3, 
17,5  u.  recipere;  t  (adhortari:  1,34,3 

«/.  praemittere ;)  1  tamen  quam  mitissime 

potest  legatos  appellat:  VII 43, 4;  T[ 

hoc  facto  proelio  Caesar  neque  iam  sibi  legatos 
audiendos  neque  condiciones  accipiendas  ar- 
bitrabatur:  IV  13, 1 ;  quibus  (legatis)  auditis 
liberaliter  pollicitus  hortatusque,  ut  in  ea  sen- 
tentia  permanerent,  eos  domum  remittit  et  cum 
iis  una  Commium:  IV 21, 6;  t  quantum 

in  se  facinus  admisissent  intellegebant :  legatos, 
quod    nomen    ad    omnes   nationes   sanctum   in- 


uiolatumque  semper  fuisset,  retentos  ab  se  et 
in    uincla    (e)    coniectos:   1119,3;  t 

(continere:   1,51,3  u.  a)   a)  esse;)  t 

barbari  .  .  .  legatos  quoque  uersum  (c)  dimit- 
tere  .  .  .  coeperunt:  11123,2;  1   (hor- 

tari:  IV 21, 6  u.  audire;)  t  interim  saepe 

ultro  citroque  cum  legati  (saepe  cum  leg.  ultro 
citroque  (b)  inter  eos  naitterentur,  Arioui- 
stus  postulauit:  142,4;  confirmare  (Neruios) 
sese  neque  legatos  missuros  neque  ullam  con- 
dicionem  pacis  accepturos:  1115,6;  celeriter 
(^Veueti  finitimique)  missis  legatis  per  suos 
principes  inter  se  coniurant:  III  8,  3;  sibi 
.  .  .  potestatem  faceret  iu  Vbios  legatos  mit- 
tendi:  IV 11,  2;  cum  ultro  in  continentem 
legatis  missis  pacem  ab  se  petissent :  IV  27, 5; 
36, 1  u.  infra  mittere  ad ;  nuUum  tempus  inter- 
miserunt,  quin  trans  Bhenum  legatos  mitte- 
rent:  V55,  1;  eodem  Carnutes  legatos  ob- 
sidesque  mittunt:  VI  4, 5;  tertio  die  missis  ex 
oppido  legatis  de  deditione  arma  conferri  (c) 
.  .  .  iubet:  VII  11,2;  eo  legati  ab  Aruernis 
missi  quae  imperaret  se  facturos  poUicentur: 
VII  90, 2 ;  probat  rem  senatus  de  mittendis  le- 
gatis;  sed  qui  mitterentur  non  reperiebantur : 
1,33,1;  cuius  prouinciae  ab  ea  parte,  quae 
libera  appellabatur,  Jlenedemus,  princeps  earum 
regiouum,  missus  legatus  omnium  suorum  ex- 
cellens  studium  protitebatur:  3,34,4;  quibus 
modis  ad  Oricum  cum  Libone  de  mittendis 
legatis   contendisset :  3, 90, 2 ;    illi   de  deditione 

missis  legatis  agere  coeperunt  (c) :  3, 97, 5; 

Heluetii  .  .  .  legatos  ad  eum  mittunt  nobi- 
lissimos  ciuitatis,  cuius  legationis  Nammeius 
et  Verucloetius  principem  (c)  locum  obtinebaut, 
qui  dicerent  sibi  esse  in  animo  .  .  .;  rogare,  ut 
. .  .  liceat :  I  7, 3 ;  (Heluetii)  legatos  ad  Dumno- 
rigem  Haeduum  mittunt,  ut  .  .  .  impetrarent: 
1 9, 2 ;  Haedui  .  .  .  legatos  ad  Caesarem  mittunt 
rogatum  auxihum:  111,2;  Heluetii  .  .  .  legatos 
ad  eum  mittunt;  cuius  legationis  Diuico  prin- 
ceps  fuit:  113,2;  Heluetii  omnium  rerum  in- 
opia  adducti  legatos  de  deditioue  ad  eum  mise- 
runt:  I  27,  1;  placuit  ei,  ut  ad  Ariouistum 
legatos  mitteret,  qui  ab  eo  postularent,  uti .  .  . 
deligeret  .  .  .  .  ei  legationi  Ariouistus  respon- 
dit :  1 34, 1.  (2 ;)  his  responsis  ad  Caesarem  rela- 
tis  (legatis  X)  iterum  ad  eum  Caesar  legatos 
cum  his  mandatis  mittit:  135,1;  cognito  Cae- 
saris  aduentu  {(>)  Ariouistus  legatos  ad  eum 
miltit:  142,1;  biduo  post  Ariouistus  ad  Cae- 
sarem  legatos  mittit  (misit  ^):  147,1;  47,1 
e<  3  M.  li.  d)  mittere;  Remi  .  .  .  ad  eum  lega- 
tos  Iccium  (c)  et  Andecumborium  (c),  primos 
ciuitatis,  miserunt,  qui  tlicereut  (qui  dic.  oni.  P) : 


421 


legatus 


422 


II  3, 1 ;  (Senones)  iegatos  ad  Caesarem  de  de- 
ditione  mittunt:  1112,5;  maiores  natu  .  .  . 
omnium  .  .  .  consensu  legatos  ad  Caesarem 
miserunt  seque  ei  dediderunt  (c):  1128,2; 
(Aduatuci)  inusitata  specie  commoti  legatos  ad 
Caesarem  de  pace  miserunt,  qui  .  .  .  di.xerunt : 
1131,1;  uti  ab  iis  <c)  nationibus,  quae  trans 
Rhenum  incolerent,  mitterentur  legati  <legationes 
O.  Sauppe)  ad  Caesarem  <leg.  ad  caes.  mitt.  P), 
qui  <quae  B-f^}  se  obsides  daturas,  imperata 
facturas  pollicerentur.  quas  legationes  .  .  .:  II 35, 
1 ;  (ialba  .  .  .  (a  Nantuatibus,  Veragris  Sedunis- 
que)  missis  ad  eum  undique  lcgatis  obsidibus- 
que  datis  et  pace  facta  constituit:  1111,4;  illi 
(Sotiates)  ...  ubi  .  .  .  nihil  his  rebus  profici 
posse  intellexerunt,  legatos  ad  Crassum  mit- 
tunt,  .  .  .  petunt:  11121,3;  mittuntur  etiam 
(a  Vocatibus  et  Tarusatibus)  ad  eas  ciuit.ites 
legati,  quae  .  .  .;  inde  auxilia  .  .  .  arccssuntur: 
11123,3;  Morini  Menapiiquc  supereraut,  qui  in 
armis  essent  neque  ad  eum  umquam  legatos  de 
pace  misissent:  11128,1;  qui  (Vbii)  uni  ex 
Transrhenanis  ad  Caesarem  legatos  {om.  fi) 
miserant,  amicitiam  fecerant,  obsides  dederant: 
IVIG,  5;  liostes  proelio  superati  .  .  .  statim  ad 
Caesarem  legatos  de  pacc  miserunt;  .  .  .  pol- 
liciti  sunt:  IV  27, 1 ;  eodem  die  legati  ab  hosti- 
bus  missi  ad  Caesarem  de  pace  ueuerunt:  IV 
36, 1 ;  Pirustae  <c)  legatos  ad  eum  mittunt, 
qui  doceant  nihil  .  .  .  publico  factum  consilio, 
seseque  paratos  esse  demonstrent  {Oiacc;  de- 
monstrant  codd.;  edd.)  .  .  .  satis  facere:  VI, 
7;  ueritus  <indutiomarus  ueritus  P),  ne  ab 
omnibus  desercretur,  Indutiomarus  (om.  fi) 
legatos  ad  Caesarem  mittit:  scse  .  .  .  noluisse: 
V3, 5;  neque  recusandi  aut  deprecandi  causa 
legatos  ad  Caesarem  mitterc  (Haedui)  aude- 
bant:  V6, 2;  interim  Trinobantes  .  .  .  legatos 
ad  Caesarem  miltunt  pollicentur(|ue  . . .;  petunt: 
V2(),  1;  Cassiuellaunus  .  .  .  lcgatos  per  Atre- 
l)atem  ('omuiium  de  deditione  ad  Cacsareni 
niittit:  V22, 3;  si  ab  armis  discedere  uelint,  se 
iidiutore  utantur  legatosque  ad  Caesarem  mil- 
taiit:  V41,8;  (Senones)  missis  ad  Caesarem 
satis  faciendi  <c)  causa  legatis,  cum  is  .  .  . 
iuHsisscl,  dicto  audientcs  non  fucrunt:  V54, .'!; 
(Mcnonos)  necessario  sententia  dcsistuMt  lcgatds- 
quo  deprecandi  causa  ad  Caesarem  mittunl ; 
ailcunt  <c)  por  Jlacduos:  VI  4,2;  qui  (Mcnapii) 
uni  cx  (iallia  dc  pacc  ad  Caesarem  legatos 
nuniquam  miscrant;  VI  5, 4;  quibus  rebus  coacti 
Menapii  legalos  ad  eum  pacis  petcndac  causa 
mittunt:  Vi(;,2;  Vbii  .  .  .  pnrgamli  sui  <c) 
causa  ad  eum  legatos  mittunt,  qui  doceant .  .  .; 


petunt  atque  orant  .  .  .,  pollicentur:  VI 9, 6; 
Segni  Condrusique  .  .  .  legatos  ad  Caesarem 
miserunt  oratum,  ne:  VI  32, 1 ;  eius  aduentu 
Bituriges  ad  Haeduos  .  .  .  legatos  mittunt  sub- 
sidium  rogatum:  VII  5,2;  (Haedui)  legatos  ad 
Caesarem  sui  purgandi  <o)  gratia  mittunt:  VII 
43,2;  cum  .  .  .  cognouissent  .  .  .  legatos  ad 
Vercingetorigem  de  pace  et  <de  add.  (3)  amicitia 
concilianda  publice  missos:  VII  55,4;  mittim- 
tur  de  his  rebus  ad  Caesarem  legati :  VII 89, 
3;  dicuntur  .  .  .  sententiae,  ut  legati  ad  Cae- 
sarem  mittautur,  qui  uoluntatem  senatus  ei 
proponant:  1,3,7;  omnes  uno  consilio  Domi- 
tium  .  .  .  custodiunt  legatosque  ex  suo  numero 
ad  Caesarem  mittimt:  1,20,5;  legatos  ad  Pom- 
peium  de  compositione  niitti  oportere:  1,32,8; 
ad  quos  legati  mitterentur,  his  auctoritatem 
attribui  (JS'0;  attribuit  •.)  timoremque  eorum, 
qui  mitterent,  significari  (2^"0;  -re  ^) :  1,  32, 8 ; 
interim  Oscenses  et  Calagiurritani  .  .  .  mittunt  ad 
eum  legatos  seseque  imperata  facturos  pollicen- 
tur :  1, 60, 1 ;  legatosque  de  pace  primorum  ordi- 
num  centuriones  ad  Caesarem  mittunt  (miUtes) : 
1,74,3;  (2,44,  1  u.  e)  numerus;)  cui  rei  missis 
<A'/).,-  qui  remissis  Ov;  qua  re  missis  Briiitis)  ad 
Caesarem  legatis  <nuntiis  O)  auxilium  ab  eo  pe- 
tebant:  3,9,5;  illi  (Apolloniates)  ad  Caesarem 
lcgatos  mittunt  oppidoque  recipiunt:  3,12,3; 
(reliquae  linitimae  ciuitates  totaque  Epiros) 
legatis  ad  Caesarem  missis  quae  imperaret 
facturos  pollicentur:  3,12,4;  postulabat  Cae- 
sar,  ut  legatos  sibi  ad  Pompeium  sine  periculo 
mittere  liceret,  idque  ipsi  fore  recipereut  aut 
acceptos  per  se  ad  eum  perducerent:  3,17,2; 
liccretne  ciidbus  ad  ciues  de  pace  (u.  CC)  tuto 
(Voss.;  duos  0(1;  duo  a/i;  del.  Ald.;  Ap.,  Db.) 
legatos  mittere,  quod  etiam  fugitiuis  .  .  .  licu- 
is,set:  3,19,2;  quae  gens  paucis  ante  mensibus 
ultro  ad  Caesarem  legatos  miserat,  ut  suis 
onmibus  facultatibus  utcretur,  praesidiiuuque 
ab  eo  militum  petierat :  3, 80, 1 ;  regemquc  lior- 
tatus  est,  ut  ex  suis  necessariis  quos  haberet 
maximae  auctoritatis  legatos  ad  Achillam  mit- 
teret  .  .  .  .  a  quo  missi  Dioscorides  et  Sera- 
pion:  3,109,3;  T[  obicere:  147,3  u.  B. 

d)   mittere;  t    perducere:  3,17,2   «. 

mittere  ad;  \  cognoscit  .  .  .  praemissos 

etiam  legatos  (del.  Ciacc.)  Massilienses  donium, 
nobilcs  (domi  nobiles  Ciacc.)  adulescentes, 
qiu)8  ab  urbe  discedens  Pompeius  erat  adhor- 
tatus,  ne:  1,34,3;  ^  si  aut  .\mbiorigem 

aut  oius  legatos  finibus  suis  rocopissent:  VI 
6, 3 ;  *Lib()  ne^iuc  lcgalos  (^acsaris  recipere 
<accip.  l'aid)  ncquc  p(.'riculum  pnicsdiro  eorum: 

-£1* 


433 


legatus 


424 


3,17,5;  t  remittere:  IV21,6  u.  audire; 

(3,9,5  u.  mittere  ad;)  f  retinere:  III 

9,3  u.  coicere. 

d)  dat. :  postulauit  deinde  (c)  eadem,  quae 
legatis  iii  mandatis  dederat:  143,9;  t 
legatis  respondit,  diem  se  ad  deliberandum 
sumpturum;  si  quid  uelleut,  ad  Idus  April. 
reuerterentur :  17,6;  his  (legatis)  Caesar  ita 
respondit :  1 14, 1 ;  quibus  (legatis)  pacem  atque 
amicitiam  petentibus  liberaliter  respondet  (c) : 
IV  18, 3. 

e)  genet. :  quo  diligentius  in  reliquum  tem- 
pus  a  barbaris  ius  legatorum  conseruaretur: 
III  16,  4;  f  reliquae  copiae  missis  ad 
Varum  noctu  legatorum  uumero  centurionibus 
sese  ei  dediderunt:  2,44,1;  f  oratio:  IV 
7,2  u.  a)  a)  uenire;  legatos  ad  eum  mittunt, 
qui  doceant  ....  percepta  oratione  (accepta 
ratione  [i)  eorum  Caesar  obsides  imperat:  V 
1,8;          t  periculum:  3,17,5  u.  v)  recipere. 

f)  c.  praep. :  cum  ab  liis  (legatis?)  quaere-i 
ret  .  .  .,  sic  reperiebat:  114,1. 

constituere  cum  legatis:  18,3  u.  a)  a) 
reuerti;  —  cum  iis  una  .  .  .  mittit:  IV  21, 6 
u.  c)  audire;  —  una  cum  his  legatis  Commius 
Atrebas  uenit:  IV 27, 2. 

tabulae  testamenti  unae  per  legatos  eius 
Eomam  (c)  erant  allatae:  3,108,4. 

B.  =  VTtoaTQaTrjyog;  a)  subi.;  a):  (addu- 
cere:  V46,3  u.  c)  d)  ad;)  1i  (adhibere: 

3,8,2  u.  c)  a);)  ^  (adhortari:  V  35,  8 

u.  c)  a);)  t  (adire:  11111,2  u.  d)  mit- 

tere;)  t   (legati)  per  se  quae  uidebantur 

administrabant:  1120,4;  1|  (adoriri: 

1111,4  u.  c)  P);)  1  (aedificare:  V  1, 1 

u.  d)  praeficere;)  t  (agere:  2,1,1  u.  c) 

a);  3,19,2  u.  d)  mittere;)  3,51,4  u.  f)  partes; 
t  (ascendere:  121,2  u.  c)  p);)  t  (ca- 

pere:  VII 51, 2  u.  c)  J)  cum;)  t  (com- 

plere:  3,39,2  u.  c)  a);)  t  (concidere: 

1111,4  u.  c)  p);)  f  concurrebant  legati, 
centuriones  tribunique  militum:  1,71,2;  t 

(conficere:  VII 11,  3  u.  A)  reUaquere;)  f 

(coniungere:  3,39,2  u.  c)  a);)  t  (con- 

stituere:  VII  49, 1    u.  d)  relinquere;)  t 

continere:  (11111,2  u.  d)  mittere;)  in  primis 
monet  (legatos),  ut  contineant  miUtes:  VII 45, 
8;  t  curare:  (11111,4  u.  d)  mittere;)  V 

1,1  u.  d)  praeficere;  t  (debere:  3,19,3 

u.  d)  mittere;  3,51,4  u.  f)  officium;)  t 

deducere:  (112,1  u.  d)  mittere;  IV 22, 5  tt. 
c)  7);  VII  81, 6  u.  c)  a);)  quibus  rebus  commoti 
legati  milites  ex  opere  deducunt  (diduc.  i\'^), 
oppugnatione  desistunt;  operibus  custodias 
relinquunt:  2,13,1;  t  (defendere:  VII 


81,6   u.   c)    a);)  t    *"1   consilium    rem 

deferunt  (legati),  magnaque  inter  eos  ex- 
sistit  (c)  controuersia :  V28, 2;  t  (deli- 

gare:  3,39,2  u.  c)  a);)  t  desistere, 

(diducere):  2,13,1  u.  deducere;  t  dimi- 
care:  11117,7  u.  y);  %  quod  ab  opere 

siaguUsque  legionibus  singulos  (del.  A.  Milter) 
legatos  Caesar  discedere  nisi  munitis  castris 
uetuerat:  1120,3;  t  (distinere:  III 11, 

4  u.  d)  mittere;)  t  (ducere:  IV  22, 5  u. 

c)  y);  IV  38, 3  u.  c)  a);  V  24, 2  ti.  c)  y)  ;)  t 
(educere:  VII 49, 1  u.  d)  reUnquere;)  t 
(efficere:  3,39,2  ii.  c)  a);)  t  iUi  (legati) 
repentina  re  perturbati  . .  .  non  neglegenda  exi- 
stimabant,  maximeque  hac  re  permoueban- 
tur,  quod  .  .  .:  V28, 1;  t  ^i  ('egati) 
propter  propinquitatem  et  celeritatem  hostium 
nihil  iam  Caesaris  imperium  exspectabant: 
1120,4;  t  (habere:  VI 1, 1  «.  c)  <J)  per; 
1,30,4  u.  g)  C);  2,34,4  u.  c)  a);)  t 
(mandat  (Eebilo  legato),  ut  Libonem  de  con- 
cilianda  pace  hortetur:  1,26,3;)  t  (in- 
cendere:  IV 38,3  rt.  c)  a);)  t  (inquit: 
2,34,4  ii.;)  t  (instituere:  2,1,1  ib.;) 
t  (intellegere:  VII 81,  6  ib.;)  f  (ire: 
VII 47, 1  u.  ib.;)  t  hoc  idem  reUqui 
iuraut  legati;  tribuni  {af;  hos  tribuni  Ohl; 
Vb.)  militum  centurionesque  sequimtur :  3, 13, 
4;  t  (loqui:  3,19,3  u.  d)  mittere;)  t 
(neglegere:  V28, 1  u.  existimare;)  t 
(obicere:  3,39,2  u.  c)  a);)  t  obtinere: 
(VII 83, 3  u.  c)  a);  1,38,1  ib.;)  2,17,2  u.  f) 
offlcium;  t  (occupare:  1,37,1  u.  c)  fi);) 
t  (opponere:  3,39,2  u.  c)  a);)  t  (pa- 
bulari:  V17,2  ?{.  c)  <J)  cum;)  t  (par- 
tiri:  1,38,1  ti.  c)  a);)  t  posse:  Vl,l  m.  d) 
praeficere;  t  (praeesse:  119,4  u.  c)  a); 
V24,5  u.  e)  P);  3,15,6  u.  c)  §)  cum;  3,39,1 
u.  c)  a);)  t  (prohibere:  11111,2  u.  d) 
mittere;)  t  (pronuntiare:  3,19,2  ib.;) 
t  (prosequi:  1111,4  u.  e)  p);)  t  (se 
recipere:  IV38, 3  M.  e)  a);)  t  (redu- 
cere:  3,39,2  ib.;)           t  (reficere:  V  1, 1  u. 

d)  praeficere;)  t  relinquere:  2,13,1  u. 
deducere;  t  (scire:  3,15,8  u.  c)  S)  cum;) 
t  (submergere:  3,39,2  u.  e)  a);)  t 
(subsequi:  1111,3  u.  c)  p);)  t  (suc- 
cidere:  IV38,3  u.  c)  a);)  t  (summit- 
tere:  VII 81, 6  *.;)  t  (tenere:  IV 22, 
6  u.  c)  P);)  t  (terrere:  VII 49, 2  u.  d) 
relinquere;)  t  (tradere:  3,39,2  u.  c)  a);) 
t  (transportare:  3, 8, 2  «6.,-)  t  (uastare: 
IV38,3  u.  c)  a);)  t  (uidere:  Vn49,2 
u.  d)  reUnquere.) 

fl):  administrari  a  (legatis):  IV  23,5   u. 


425 


legatus 


426 


d)  conuocare;  t  (exgpectari:  2,12,2  u. 

&)  [^) ;)  t  interim  ab  omnibus  legatis  quae- 
storeque  (c),  quibus  legiones  tradiderat,  cer- 
tior  factus  est:  V25,5;  (53,6  u.  d)  prae- 
ficere;)  1  ante  id  tempus  fingi  a  legatis 

amicisque  Caesaris  arbitrabantur :  3, 101 , 7 ;  If 
(opponi:  VII  65,  1  u.  c)  d)  ab;)  ^  milites 
.  .  .  a  (c)  tribunis  militum  legatisque  .  .  .  re- 
linebantur:  VII 47, 2;  quod  .  .  .  iudicauis- 
lUt  neque  .  .  .  a  (c)  tribunis  militum  legatisque 
.   lineri  potuissent:  VII  52, 1;  1  (teneri: 

. ,.  37, 1  u.  c)  d)  ab.) 

y):  cum  tanta  multitudine  hostium  .  .  .  nisi 
acquo  loco  .  .  .  legato  {del.  Ciaec.)  dimi- 
caodum  non  existimabat:  11117,7. 

b)  praed^rlegatos  esse:  (V24,5  w.  c)  p);) 
cuius  pater  Caesaris  erat  legatus:  1,8,2;  ^t 
(M.  t  ittiuium,  quem  mihi  commendas,  uel 
regem  Galliae  faciam  uel  huuc  Leptae  dele- 
gabo  (Lamb.;  delega  Mcd.;  uel  tertiae  legionis 
legatum  ManuL;  uel  Leptae  legatum  Orat.; 
uel  Leptide  legatum  Rutgerg.):  ap.  Cic.  ad  fam. 
VII  5, 2. 

c)  uppositio;  a)  nom.;  cui  (castello)  prae- 
erat  Q.  Titurius  legatus:  119,4;  ubi  paucis 
ante  imnis  L.  Valerius  Praeconinus  legatus 
exercitu  pulso  interfectus  esset:  11120,1;  at  Q. 
(c)  Titurius  ct  L.  Cotta  legati,  qui  in  Mena- 
piorum  fines  legioues  duxerant,  omnibus  eorum 
agris  uastatis,  frumentis  succisis,  aedificiis  (que 
add.  (i)  incensis  .  .  .  se  (o)  ad  Caesarem  rece- 
peruut:  IV  38,  3;  L.  Cotta  legatus  omnes  cohor- 
tes  ordinesque  adhortans  in  (c)  aduersum  (c) 
08  (c)  funda  uulueralur:  V35, 8;  (legionisque 
(c)  decimae,  quacum  erat,  continuo  (OiJL; 
contionatus  codd.;  quacum  ierat  C.  Trebouius 
legatus  Paul)  signa  constituit  (c)  :  VII  47, 1 ;) 
M.  Antonius  et  C.  Trebonius  legati,  quibus 
hae  j)artes  ad  defendendum  obuenerant,  qua 
ex  parte  nostros  premi  iutcllexcrant,  his  (c) 
auxiliu  ex  ulterioribus  castellis  deductos  sum- 
niiltebant:  VII  81, 6;  hacc  (castra)  C.  Antistius 
Iteginus  et  C.  (c)  Canhiius  Itebilus  legati  cum 
duabuB  legionibuB  obtiuebaut:  V1183, 3;  Afra- 
niua  et  Petreius  et  Varro,  legati  Pompei,  quo- 
rum  unus  Hispaniam  citeriorem  tribun  tcyioni- 
bus,  ulttr  ullcriorcm  .  .  .  duabus  legionibus, 
tertius  .  .  .  Lusituniam  .  .  pari  numcro  legio- 
nuMi  obtintbat,  oflicia  intcr  sc  partiuntur,  uti: 
l,.'i.H,  1;  C.  TreboniuB  lcgatu»  .  .  .  aggerein, 
uiiieas  turresquc  ad  oppiduui  agere  iustituit:  2, 
1,1;  hunc  (c)  Ilcbilus,  legutus  Caesaris,  quem 
Curio  secuni  ex  Kicilia  duxciat,  quod  niagnuiu 
habcrc  uhiiiii  iii  le  iiiilitari  sciebat ,  .  .  iiii|iiit: 
2,34,4;    huic    oHicio    pracpositus    eiat    Kulius 


Calenus  legatus,  qui  celeritatem  in  transpor- 
tandis  legionibus  adhiberet:  3,8,2;  huic  officio 
oppidoque  M.'  (c)  Acilius  (c)  legatus  praeerat. 
is  naues  nostras  interiorem  in  portum  (c)  .  .  . 
reduxit  et  ad  terram  deligauit  faucibusque  por- 
tus  nauem  onerariam  submersam  obiecit  et  huic 
alteram  coniunxit;  super  quas  turrim  (c)  effec- 
tam  ad  ipsum  introitum  portus  opposuit  et 
militibus  conipleuit  tuendamque  .  .  .  tradidit: 
3,39,1.2. 

fj)  acc. :  1 10,  3  u.  d)  praehcere ;  L.  Pisonem 
legatum  Tigurini  eodem  proelio  quo  Cassium 
interfecerant :  1 12,  7;  T.  Labienum  legatum  pro 
praetore  cum  duabus  legionibus  .  .  .  summum 
iugum  montis  ascendere  iubet:  121,2;  112,1 
u,  d)  mittere;  115,6  ib.  relinquere;  his  (eique 
(t.  e.  equitatui)  p)  Q.  Pedium  et  L.  Auruncu- 
leiura  Cottam  legatos  praefecit.  T.  Labienum 
legatum  cum  legionibus  tribus  subsequi  iussit. 
hi  nouissimos  adorti  et  multa  milia  passuum 
prosecuti  magnam  multitudinem  eorum  fugien- 
tium  conciderunt:  II  11, 3. 4;  III 11, 1  e<  4  u.  d) 
mittere;  P.  (c)  Sulpicium  Kufum  legatum  .  . . 
portum  tenere  iussit:  IV  22, 6;  IV  38, 1  u.  d) 
mittere;  V24, 3  ib.  praeticere;  his  militibus  Q. 
Titurium  Sabinum  et  L.  Auruncuieium  Cottam 
legatos  praeesse  (esse  fi)  iussit:  V24, 5;  VII 
11,3  et  40,3  ti.  d)  relinqueie;  VII 87, 1  ib. 
mittere;  C.  Fabium  legatum  (om.  [i;  Flod.)  et 
L.  Minuciuni  Basilum  (e)  cum  legionibus  dua- 
bus  in  Bemis  conlocat:  VII  90, 5;  1,26, 3  e<  30, 
2  ?«.  d)  mittere;  1,36,5  ib.  relinquere;  C.  Fa- 
biuni  lcgatum  cum  legiouibus  III  .  .  .  in  Hispa- 
niam  praemittit  celeriterque  saltus  Pyrenaeos 
occupari  (-pare  Paid)  iubet:  1,37,1;  87,4  u. 
d)  praelicere;  2,24,2  ib.  relinquere;  3,19,2  et 
42, 3  ib.  mittere. 

y)  dat. :  reliquum  exercitum  Q.  (c)  Titurio 
Sabino  et  L.  (c)  Aurunculeio  Cottae  legatis  in 
Menapios  . .  .  ducendum  ^deduceudum  [i)  dedit: 
IV  22,5;  ex  quibus  (legionibus)  uuam  in  Mo- 
rinos  ducendam  C.  Fabio  legato  dedit:  V  24,  2. 

d)  c.  praep.:  ab:  (V53, 6  u.  d)  praeficere;) 
praesidia  .  .  .,  quae  ex  ipsa  coacta  (c)  prouin- 
cia  ab  L.  Caesare  legato  ad  omues  pjutes  op- 
ponebantur:  VII  65, 1 ;  qui  (saltus  Pyrenaei)  eo 
tempore  ab  L.  Afrauio  lcgalo  praesidiis  tcne- 
bautur:  1,37,1;  quam  (legionem)  cx  Achaiu  a 
Q.  (uchaia  atque  NUUtl)  Futio  \_fusio  (^v)  le- 
gato  euocauorat:  3, 106, 1 ;  t  l'cr  siluas 

ad  T.  Labienum  legatum  in  hibernu  porue- 
niunt  utque  euui  de  rebus  gestis  certiorem  fa- 
ciunt:  V37,7;  ulterum  (uuiitium)  ud  C.  Fu- 
l)iuiii  lcgatuin  (om.  Q)  mittit,  iit  iii  Atrobatum 
(c)  liues  legioueui  adducat:  V46, 3;  VII  49, 1 


427 


legatus 


428 


u.  d)  relinquere;  t  cum  Caesar  pabulandi 

causa  tres  legiones  atque  omnem  equitatum 
cum  C.  Trebonio  legato  misisset:  V  17,2;  Cae- 
sar  partitis  copiis  cum  C.  Fabio  legato  (om. 
fi}  et  M.  Crasso  quaestore  .  .  .  adit  (c)  triper- 
tito:  VI  6,1;  quae  (cohortes)  es  castris  minori- 
bus  eductae  cum  T.  Sextio  legato  ceperant  lo- 
cum  (loc.  cep.  p)  superiorem:  VII  51,2;  lo- 
quuntur  ambo  ex  nauibus  cum  M.'  (c)  Acilio 
et  Statio  Murco  legatis,  quorum  alter  oppidi 
muris,  alter  praesidiis  terrestribus  praeerat.  .  .  . 
postulant ,  ut  sint  indutiae ,  atque  ab  iis  (c) 
impetrant  ....  Caesarem  id  summe  sciebant 
cupere:  3,15,6—8;  ^  per  M.  Silanum, 

C.  Antistium  Eeginum,  T.  Sextium  legatos 
dilectum  habere  instituit :  VI 1, 1;  Afranii  etiam 
filius  .  .  .  cum  Caesare  per  Sulpicium  legatum 
agebat:  1,  74,6. 

(1)  obi.:  (audire:  3,19,3  ii.  mittere;)  t 

commouere:  2,13,1  u.  a)  a)  deducere;  f 
(conlocare:  VII 90,  5  ii.  c)  fl);)  %  in- 

terim  legatis  tribunisque  militum  conuocatis 
.  .  .  quae  fieri  uellet  ostendit  monuitque ,  .  .  . 
ad  nutum  et  ad  tempus  omnes  res  ab  iis  (c) 
administrarentur.  his  dimissis  ...  constituit: 
IV 23,5.  6;  t  (ducere:  2,34,4  u.  c)  a);) 

t  (certiorem  facere:  V37,7  u.  c)  S)  ad;) 
t  uti  eos  (legatos)  testes  suae  quisque  uirtutis 
haberet:  152,1;  t  (interficere:  112, 

7  u.  c)  (i);  11120,1  u.  e)  a);)  interfectos  esse 
legatos  cluo  (e):  V38, 3;  t  uti  aut  iterum 

conloquio  diem  constitueret  aut  .  .  .  ex  (c) 
suis  legatis  (del.  (Dauis.;)  Dt.,  Rold.;  legatum 
Dauis.)  aliquem  ad  se  mitteret:  147,1;  lega- 
tum  (ex  (c)  suis  add.  codd.;  edd.;  del.  Viel/i.) 
sese  magno  cum  periculo  ad  eum  missurum  et 
hominibus  feris  obiecturum  existimabat :  1 47, 
3 ;  inita  (c)  aestate  in  ulteriorem  (c)  GalUam 
qui  deduceret  Q.  Pedium  legatum  misit :  II  2, 
1 ;  itaque  T.  Labienum  legatum  in  Treueros 
.  .  .  cum  equitatu  mittit.  huic  mandat,  Remos 
reliquosque  Belgas  adeat  atque  in  officio  con- 
tineat  Germanosque  .  .  .  prohibeat:  11111,1.2; 
Q.  Titurium  Sabinum  legatum  cum  legionibus 
tribiis  in  Veuellos  (c),  Coriosolitas  (e)  Lexo- 
luosque  mittit,  qui  eam  manum  distinendam 
curet:  11111,4;  Caesar  ijostero  die  T.  Labie- 
num  legatum  (om.  h)  .  .  .  in  Morinos  .  .  . 
misit:  IV  38,1;  (V17,2  u.  c)  ^)  cum;)  mittit 
primo  (c)  Brutum  adulescentem  cimi  cohorti- 
bus  Caesar  (o),  post  cuni  aliis  C.  Fabium  lega- 
tum :  VII 87, 1 ;  itaque  Caninium  Kebilimi  lega- 
tum  (legat.  W),  f:\miliareni  uecessariumgwe 
Scribonii    Libonis,    mittit    ad    eum    conloquii 


causa:  1,26,3;  mittit  in  Sardiniam  cum  legione 
una  Valerium  legatum,  in  SicUiam  Curionem 
pro  praetore:  1,30,2;  mittit  P.  Vatinium  lega- 
tum  ad  ripam  ipsam  iluminis,  qui  ea,  quae 
maxime  ad  pacem  pertinere  uiderentur,  ageret 
et  crebro  magna  uoce  pronuntiaret ,  liceretne 
....  multa  suppliciter  locutus  est,  ut  de  sua 
atque  omnium  salute  debebat,  silentioque  ab 
utrisque  militibus  auditus :  3, 19, 2. 3;  in  Epirum 
rei  frumentariae  causa  Q.  Tillium  et  L.  Canu- 
leium  legatum  (-tos  f)  misit:  3,42,3;  t 

monere:  IV  23, 5  u.  conuocare;  (VII  45,8  m. 
a)  a)  continere;)  t  obicere:  147,3  «. 

mittere;  t  permouere,  perturbare:  V 

28, 1  !<.  a)  a)  existimare ;  t  ei  munitioni 

.  .  .  T.  Labienum  legatum  praefecit:  110,3; 
Caesar  singulis  legionibus  singulos  {del.  Miller) 
legatos  et  quaestorem  praefecit:  152,1;  his 
(eique  p)  Q.  Pedium  et  L.  Aurunculeium  Cot- 
tam  legatos  praefecit:  1111,3;  legatis  imperat, 
quos  legionibus  praefecerat ,  uti  quam  plurimas 
possint  (-sent  X;  edd.)  hieme  naues  aedificandas 
ueteresque  reficiendas  curent  (curarent  a;  edd.)  : 
Vl,l;  hia  (legionibus)  M.  Crassum  quaestorem 
(A7-,-  Ald.;  quintum  a;  om.  fl)  et  L.  Munatium 
Plancum  et  C.  Trebonium  legatos  praefecit:  V 
24,3;  ab  L.  Roscio  (legato  add.  ji ;  quaestore 
add.  a;  Sclin.;  del.  Oud.) ,  quem  legioni  ter- 
tiae  decimae  praelecerat,  certior  factus  est:  V 
53,  6 ;  legatisque,  quos  singulis  legionibus  prae- 
fecerat,  quid  fieri  uelit  (c)  ostendit:  VII 45,  8; 
duas  legiones  suas  antecedere,  reliquas  subse- 
qui  iussit  .  .  .,  eique  negotio  Q.  Fufium  Cale- 
num  legatum  praeficit:  1,87,4;  t  prae- 

mittere:  1,37,1  u.  c)  p);)  t  (praepo- 

nere:  3, 8, 2  M.  c)  a);)  t  iti  altera  partc 

fiuminis  Q.  Titurium  Sabinum  legatum  cum 
sex  cohortibus  relinquit  (reliquit  R-p;  Flod.): 
II  5, 6 ;  Haedui  de  consilio  legatorum ,  quos 
Caesar  ad  exercitum  reUquerat,  copias  .  .  .  sub- 
sidio  Biturigibus  mittunt:  VII 5,  3;  ea  qui  con- 
ficeret,  C.  Treboniura  legatum  relinquit:  VII 
11,3;  C.  (c)  Fabium  legatum  cum  legionibus 
duabus  castris  praesidio  relinquit  (reliquit  a)  : 
VII 40,  3;  ad  T.  Sextium  legatum,  quem  mino- 
ribus  castris  praesidio  reUquerat,  misit,  ut  co- 
hortes  . . .  celeriter  educeret  et  sub  infimo  coUe 
.  .  .  constitueret ,  ut,  si  nostros  loco  depulsos 
(c)  uidisset,  quo  minus  libere  hostes  inseque- 
rentur  terreret:  VII 49, 1. 2;  C.  Trebonium  lega- 
tum  ad  oppugnationem  Massiliae  relinquit:  1, 
36,5;  C.  Trebonius  legatus,  qui  ad  oppugna- 
tionem  Massiliae  relictus  erat,  .  .  .  instituit :  2, 
1,1;   ibi   C.  Caninium  Rebilum  legatum  cum 


129 


legatus  —  legio 


430 


legionibus  reliquit:  2,24,2;  ^  sequi:  3, 

j       13,4  u.  a)  a)  iurare;  ^  (uulnerare:  V 

'       35,8  M.  e)  a).) 

e)  dat.:  (dare:  IV  22, 5  d  V24,2  u.  c)  J');) 
^  quod  (c)  praeterea  nauium  longarum  habe- 
bat  (c),  quaestori  (quaestoribus  [i),  legatis 
praefectisque  distribuit:  IV 22,3;  ^  im- 
perare:  Vl,l  u.  d)  praeficere;  ^  (man- 
dare:  11111,2  «.  d)  mittere;  1,26,3  n.  a)  a) 
hortari;)  ^  (obuenire:  VII81,6  u.  c) 
a);)  ^  ostendere:  (IV  23, 5  ;/.  d)  con- 
uocare;)  VII 45, 8  u.  d)  praeficere;  ^  id 
eane  de  causa,  quam  legatis  pronuntiarunt 
{pr.  ctld.;  prouuntiarint  a;  pronuntiauerint  p), 
an  perfidia  adducti  fecerint:  VII  5,  6;  ^ 
legatisque  nostris  renuntiant:  VII  5,5;  *[ 
tradere:  V25,5  «.  a)  [i)  fieri ;  ^  (uideri: 
1120,4  w.  a)  a)  administrare.) 

f)  g:enct.:  de  consilio  legatorum:  VII  5, 3 
I       u.  d)  relinquere;  *[   quod  detrimentum 

culpa  et  temeritate  legati  sit  acceptum:  V52, 
6 ;  ^  neque  se  ignorare ,  quod  esset  o  f  f i- 

cium  legati  (-to  hpr.},  qui  fiduciariam  operam 
obtineret  {u.  CC):  2,17,2;  *■  aliae  enim 

>unt  legati  partes  atque  imperatoris:  alter 
omnia  agere  ad  praescriptum ,  alter  libere  ad 
summam  rerum  consulere  debet:  3,51,4;  ^ 
(pedes:  2,12,2  ;/.  g)  ^);)  •;  temeritas: 

V  52, 6  H.  culpa. 

(quorum  alter:  3,15,6  u.  c)  d)  cum;  quo- 
rum  unus:  1,38,1  u.  c)  a).) 

s:)  c.  praep.;  a)  ab:  (cuocare  a  legato  :  3, 
100,1  II.  (')  (J>  ab;)  \  (impetrare:  3, 

15,  7  ib.  cum.) 

fi)  ud:  Arpineius  et  lunius  quae  audierant 
(c)    ad    legatos   deferunt:    V28, 1;  \ 

(mittere  ad:  Vn49,l  u.  d)  relinquere;)  «; 
peruenire  ad:  (V37,7  «.  c)  d)  ad;)  ubi  hostes 
ad  legatos  cxercitumque  perucneruut,  uniuersi 
se  ad  pcdes  proiciunt ;  orant,  ut  aduentus  Oae- 
saris  exspectetur:  2,12,2  {Np.  3);  t  ^d 

legntos  atque  exercitum  supplices  manus  ten- 
duut:  2,11,4  (Np.  12,1). 

y)  eum:  consilio  cum  legatis  et  quaestore  com- 
municato  .  .  .  accidit;  IV  13, 4;  ^(loqui: 
*•        3,15,6  u.  c)  d)  cum;)  ^  (mittere:  V  17, 

2  ih.;)  ^  (partiri:  VI  6, 1  ib.) 

()')  cx:  aliquem  ex  suis  legatis:  147,1  u. 
d)  mittere;  cf.  ibiil.  147,3. 

e)  liitcr:  exsisterc:  V  28,  2  u.  n)  a)  deferre. 

'Q)  pcr:  (ngere:  1,74,6  «.  c)  d)  pcr;)  1 

in  Lucanis  Itrutliisque  i>er  Icgalos  suos  ciuium 
Uoniiinoiiim  dilectus  haliobat:  1,30,  1. 

[Fulso:  liis  rcsponsis  ud  Caesurem  relntis  (/'; 


legatis  X)  iterum  .  .  .  Caesar  legatos  .  .  .  uiit- 
tit:  135,1.] 

Le^ati  dieuntur  bi  a)  Caesaris:  M.'  Aci- 
lius:  3,15,6;  39,1;  C.  Antistius  Reginus:  VI 
1,1;  VII  83,  3;  M.  Antonius:  VII  81,  6;  L. 
Aurunculeius  Cotta:  1111,3;  IV 22,5;  38,3; 
V24,5;  35,8;  L.  Caesar:  VII  65,1;  1,8,2;  C.  Ca- 
ninius  Rebilus :  VII  83, 3 ;  1, 26, 3 ;  2, 24, 2 ;  34, 
4;  L.  Canuleius:  3,42,3;  C.  Fabius:  V24,2; 
46,3;  VI  6,1  (c);  VII 40, 3;  "87, 1;  90,5  (c); 
1,37,1;  Q.  Fufius  Calenus:  1,87,4;  3,8,2; 
106,1;  T.  Labienus:  110,3;  21,2;  1111,3;  III 
11,1;  IV38, 1;  V37,7;  L.  Munatius  Plancus: 
V24,3;  Q.  Pedius:  112,1;  11,3;  (L.  Roscius: 
V53,6;)  T.  Sestius :  VIl.l;  VII  49,1;  51,2; 
M.  Silanus:  VI  1,1;  Statius  Murcus:  3,15,6; 
P.  Sulpicius  Rufus:  IV  22, 6;  1,74,6;  Q.  Titu- 
rius  Sabinus:  115,6;  9,4;  11111,4;  IV 22,5; 
38,3;  V24,5;  C.  Trebonius:  V17,2;  24,3; 
VII11,3;  (47,  1;>  81,6;  1,36,5;  2,1,1;  Vale- 
rius:  1,30,2;  P.  Vatinius:  3,19,2. 

b)  Pompei:  L.  Afranius:  1,37,1;  38,1;  Pe- 
treius:  1,38,1;  Varro  ib. 

c)  aliorum:  L.  Piso:  112,7;  L.  Valerius 
Praeconinus:  11120,1. 

Adiect.:  (aliqui:  147,1;  alter:  1,38,1;  3, 
15,6;)duo:V38,3;  (3,19.2;)  Heluetii:  1 14, 
1;  Massilienses,  (nobiles):  1,34,3;  (no- 
stri:  VII5,5;)  omnes:  V25,5;  reliqui:  3,13, 
4;  singuli:  152,1;  II  20,3;  (tertius,  unus: 
1,38,1.) 

legio.  A.  subi.;  a):  abesse:  1117,2  «. 
ucnire  iu;  %  couclamant  legiouis  Xlll., 

qu.^e  aderat,  milites:  1,7,7;  (V48,6;  1,15,6; 
3,36,1.6  «.  F.  c)  a)  adesse;)  f  (adoriri: 

1111,4    «.    concidere;)  ^    (adpropin- 

quare:  1,51,5  «.  D.  signa;)  ^  princeps- 

que  decima  legio  per  tribunos  militum  ei  gra- 
tins  egit,  quod  de  se  optimum  iudicium  fecis- 
.set:  141,2  ;  deinde  reliquae  Iegione«  cum  tribunis 
(per  tribunos  p)  militum  et  primorum  ordinuni 
centurionibus  (-ones  [i)  cgerunt,  uti  (per  eos  aM. 
[i)  Caesari  satis  facereut:  se  neque  (c)  umqunni 
dubitasse  neque  timuisse  neque  de  summa  belli 
suum  iudicium  .  .  .  csse  existimauisse.  eorum 
satisfactione  accepta  .  .  .  profectus  est:  141,3. 
4;  t  (amittere:  3,(!7,3  «.  es.se  in;)  ^ 
antecedere:  1,87,4  «.  subsequi;  ^  (ascen- 
dere:   121,2  «.  F.  c)  a)  ascendere;)  1 

attingere:  VII  51, 3  u.   consistere;  ^ 

uudere:  1117,3  ib.:  VIII, 7  u.  F.  b)  per- 
uenire. 

cireummunire:  3,(!6,2  «.  ponere;  ^ 

claudere:  II  19,3  «.  csse  prncsidio;  ^ 

coepissc:    1119,5    «.    ueuirc;    (1,51,5  u.   1). 


431 


legio 


432 


signa;)  3,  45,2  u.  occupare;  t  (cognoscere: 
1126,5  u.  uersari;  2,20,4  u.  considere;)  f 

conari:  3,69,2  u.  resistere;  t  (hi  (equi- 

tatus  et  legiones?)  nouissimos  adorti  et  multa 
milia  passuum  prosecuti  magnam  multitudinem 
eorum  fugientium  conciderunt:  II  11,  4;) 
t  (se  conferre:  2,18,6  u.  F.  c)  a)  se  con- 
ferre;)  t  decima  legio   ...   se  .  .   esse 

ad  beUum  gerendum  paratissimam  confir- 
mauit:  141,2;  t  congredi:  1123,3  u. 

proeliari;  (1,40,3  u.  transire;)  t  tribunos 

militum  monuit,  ut  paulatim  sese  legiones 
coniungerent  et  conuersa  signa  in  hostes 
inferrent:  1126,1;  t  (conquiescere:  1, 

41,6  u.  B.  reducere;)  t  interea  legio  XII. 
Caesarem  consequitur:  1,15,3;  t  tus 

cognitis  rebus  altera  es  duabus  legionibus,  quae 
uernacula  appellabatur  (-atur  bli^) ,  ex  castris 
Varronis  .  .  .  signa  sustixlit  seseque  Hispalim 
(N;  tiispali  Ox)  recepit  atque  in  foro  et  porti- 
cibus  siue  maleficio  consedit:  2,20,4;  t 

qua  (legione)  pulsa  impedimentisque  direptis 
futurum,  ut  reUquae  contra  consistere  non 
auderent:  1117,3;  cum  (c)  in  dextro  cornu 
legio  duodecima  et  non  magno  ab  (om.  a)  ea 
(om.  p)  interuallo  septima  constitisset :  II  23, 
4;  cum  septimam  legionem,  quae  iusta  con- 
stiterat,  item  urgeri  ab  lioste  uidisset:  II 26, 
1;  (VII  47,1  M.  D.  signa;)  VII 49, 3  m.  F.  c)  a) 
progredi;  sed  intolerantius  Gallos  insequentes 
legio  decima  tardauit,  quae  pro  subsidio  paulo 
aequiore  loco  constiterat :  VII  51, 1 ;  legiones, 
ubi  primum  planitiem  attigerunt,  infestis  contra 
hostes  (c)  signis  constiterunt  (-rant  M):  VII 
51,  3;  primo  concursu  ab  (c)  dextro  cornu,  ubi 
septima  legio  constiterat,  hostes  .  .  .  in  fugam 
coiciuntur:  VII  62, 3;  perturbatis  antesignanis 
legio,  quae  in  eo  cornu  constiterat,  locum  non 
tenuit  (locum  continuit  NOx)  atque  in  proxi- 
mum  collem  sese  recepit :  1, 44, 5 ;  (79,  4  u.  D. 
signa;)  prius  quam  plane  legiones  (suspeetum. 
Np.)  explicari  et  consistere  possent:  2,26,4; 
t  (contendere:  VI3,1  u.  B.  cogere;  2,20,1 
u.  F.  c)  a)  contendere;)  t  (continere: 

1,44,5  u.  consistere;)  t  conuenire:  1, 

7,7  u.  B.  euocare;  t  (conuertere:  II 

26, 1  u.  sese  coniimgere.) 

(depopulari:  VI 33, 2««.  D.  numerus;)  t 
desistere:  Vll,l  u.  B.  reuocare;  t  di- 

metiri:  1119,5  tt.  uenire;  t  dimicare: 

VII  6, 3  u.  B.  arcessere;  t  (dimittere: 

1119,5  u.  uenire;)  t  discedere:  VI 39, 

4  u.  redire;         t  (dubitare:  141,3  u.  agere.) 

egredi:  VII  1,7  u.  F.  1))  peruenire;  (VII 
60,4   ««.  F.  c)  a)  egredi;)  1,40,3  u.  transire; 


t  erant,  ut  supra  demonstratum  est,  legiones 
Afranii  III,  Petrei  duae :  1, 39, 1 ;  erat  ciuile 
bellum  .  .  .,  legiones  eae  (hae  s:)  ,  quae  paulo 
ante  apud  aduersarios  fuerant :  2, 29, 3 ;  — 
legiones,  quas  expeditas  esse  iusserat,  por- 
tis  incensis  intromittit  atque  oppido  potitur: 
\1I11,8;  (se  esse  paratissimam:  141,  2  u. 
confirmare;)  se  cum  sola  decima  legione  iturum, 
de  qua  non  dubitaret,  sibique  eam  praeto- 
riam  cohortem  futuram:  140,15;  —  inde 
duae  legiones,  quae  proxime  conscriptae  erant, 
totum  agmon  claudebant  praesidioque  im- 
pedimentis  erant:  1119,3;  interira  milites  le- 
gionum  duarum,  quae  in  nouissimo  agmine 
praesidio  impedimentis  ftierant,  .  .  .  conspicie- 
bantur :  II  26, 3 ;  alteram  (legionem)  alteri  prae- 
sidio  esse  iusserat:  3,89,1;  cum  esset  legio 
praesidio  Messanae:  3,101,3;  —  (esse  ad:  3, 
16, 1  u.  F.  c)  a)  esse ;)  —  quam  plurimas  pos- 
sit  (c)  iis  legionibus,  quae  sint  (Prockseh; 
sunt  X;  edd.)  apud  eum,  naues  instituat:  V 
11,4;  2,29,3  u.  siipra  (esse);  —  erat  omnino 
in  Gallia  ulteriore  legio  una:  17,2;  quod  in- 
stituto  Caesaris  semper  duae  (due  semp.  P) 
legiones  pro  castris  excubabant  (-banint  (i) 
pluresque  partitis  temporibus  erant  in  opere: 
VII  24, 5;  reliquas  cohortes,  numero  XXXIII, 
in  quibus  erat  legio  nona  (non  o/}  multis 
amissis  centurionibus  deminutoque  militum  nu- 
mero,  .  .  .  eduxit:  3,67,3;  erant  in  sinistro 
comu  legiones  duae:  3,88,1;  t  duas  legio- 

nes  in  armis  excubare  iubet:  VII  11,6;  24,5 
u.   esse  in;  t    (existimare:   141,3   u. 

agere.) 

castra  f  aeere:  1,87,  4  ti.  subsequi;  —  im- 
petum  facere:  3,69,2  u.  resistere;  —  quam 
in  partem  legio  iter  fecisset:  IV32, 1;  (1,39, 
3  u.  F.  c)  a)  facere;  —  (seditionem  facere: 
1,87,  3  u.  A.  b)  flagitari;  — )  (decimam  legio- 
nem  subsidio  nostris  misit.  qui  .  .  .  nihil  ad 
celeritatem  sibi  reliqui  fecerunt:  1126,5; 
t  ferre:  VII 17, 4  u.  B.   appellare;  t 

(frumentari:  IV32, 1  ti.  B.  mittere.) 

(gerere:  141,2  u.  confirmare.) 

hiemare  u.  liiemo  p.  1497  (8  (11)  loc.}; 
(III  6, 5  u.  B.  perducere.) 

(incendere:  VII 11, 8  u.  esse  expeditas;) 
t  signa  inferre:  1126,1  u.  sese  coniungere; 
t  (instare:  2,43,2  u.  F.  c)  a)  instare;)  t 
(ire:  110,3;  40,15;  VI33,3;  3,34,2  u.  F.  c) 
a)  ire.) 

munire:  1119,5  ti.  uenire;  (1,42,1  u.  C. 
attribuere;)  3,45,2  u.  occupare. 

se  obicere:  3,66,2  u.  ponere;  t  (ob- 

tinere:  VII  83,3  u.  F.  c)  a)  obtinere;)         t 


433 


le^o 


434 


(C.  Fabium  legatum  cum  legionibus  III  .  .  . 
praemittit  celeriterque  saltus  Pyrenaeos  occu- 
pari  (occupare  Paul)  iubet:  1,37,1;)  cum 
legio  Caesaris  nona  praesidium  quoddam  (prae- 
sidio  collem  Ciacc.)  occupauisset  et  munire 
coepisset:  3, 4.5,  2;  ^  occurrere:  (V47,3  u. 
F.  c)  a)  occurrere;  1,40,4  u.  B.  traicere;)  3, 
98,3  M.  reuerti;  ^  (opprimere:  1,51,4 

n.  F.  c)  y.)  proficisci.) 

(pabulari:  V17, 2  u.  B.  mittere;)  ^ 

percipere:  VII  27, 2  u.  B.  cohortari;  ^ 

(peruenire  u.  oaui  p.  760  extr.  peruenire 
cum  legionibus  (6  loc);  ^  (petere:  VII 

•50,4  u.  F.  <■)  a)  egredi;)  ^  superioribus 

diebus  nona  (non  a)  Caesaris  legio,  cum  se 
obiecisset  Pompeianis  copiis  atque  opere  {c^, 
ut  demonstrauimus,  circummuniret,  castra  eo 
loco  posuit:  3,66,2;  ^  duabus  legioni- 

bus  .  .  .  relictis,  ut,  si  quo  opus  esset,  subsidio 
duci  possent:  118,5;  V27,5  u.  uenire  extr.; 
(  V  38, 4  M.  B.  opprimere ;)  2, 26, 4  u.  consistere ; 
3,8,1  u.  B.  transportare;  ^  (postulare: 

1,87,3  u.  b)  flagitari;)  ^   item  alia  in 

parte  diuersae  duae  legiones,  (et  add.  Oiacc.) 
undecima  et  octaua,  profligatis  Veromanduis 
(c),  quibuscum  erant  congressae  {ego;  con- 
gressi  codd.;  edd.) ,  ex  loco  superiore  in  ipsis 
fluminis  ripis  proeliabantur:  1123,3;  ^ 

proficisci:  V46,2  w.  uenire  ad;  impedimenta 
ad  Labienum  .  .  .  mittit  duasque  ad  eum  le- 
giones  {AQ^;  leg.  ad  eum  BM)  proficisci  iubet: 
VI 5, 6;  (proficisci  cum  legionibus  n.  cnni 
p.   761  sq.  (l:j  loe.) ;)  *i  (profligare:   II 

23.3  u.  proeliari;)  T  progredi:  VII  45,  5 
u.  B.  mittere;  (VII  49,3  u.  F.  c)  a)  progredi;) 
3,45,6  «.  se  recipere;  ^  (prosequi:  II 

11.4  u.  concidere.) 

8C  recipere:  1,44,5  u.  consistere;  2,20,4 
«.  considere;  si  sine  maximo  detrimento  legio- 
nes  (legio  nona  Ciace.;  legio  jV;>.)  Caesaris 
8e.se  recepissent  (-set  Ciacc. ;  iVp.)  inde  ,  quo 
temere  essent  progrcssae  (esset  progressa  Ciaec. .- 
Np.):  3,45,6;  quod  eo  pulsa  (pulso  l)  legio 
sese  receperat  («.  CC):  3,67,6;  ^  redisse 

primo  legione»  credunt,  quas  longius  diseessisse 
ex  captiuis  cognoucrant:  VI  39,4;  %  re- 

manere:  3,97,3  u.  I).  pars;  ^  (repel- 

Icre:   1,79,4  u.   1).  signa;i  t   requio- 

sccre:  3,98,3  u.  rcucrti;  ^  cum  diuersac 

legiones  (  Ciacc. ;  diuersis  legionibus  codd. ;  cdd. ; 
diuersis  locis  legiones  V. ;  u.  CC)  aliac  nlia  in 
parte  IioBtibus  resiBterent;  1122,1;  Vll,l 
«.  B.  reuocnrc;  lcgio  Poniiieiana  (ponipeiiuia 
legio  Olil)  cclcris  (c)  nyie  subsidii  contiiiiuitii 
ab  decumana  portii  resisterc  conabatur  (.bVe/)//.; 

t.Okio.  CuCHur-     li. 


conatur  eodd.)  atque  ultro  in  nostros  impetum 
faciebat:  3,69,2;  T  hac  adhibita  diligentia 

ex  castris  sibi  legiones  alias  occurrere  et  eas, 
quas  secum  duxerat,  in  uicem  requiescere  atque 
in  castra  reuerti  iussit:  3,98,3. 

(satis    facere:    141,3   u.   agere;l  1 

sequi:  3,106,1  u.  B.  euocire;  ^   (sol- 

uere:  V8,  2  u.  F.  c)  a)  soluere;)  T  Cae- 

sar  praemisso  equitatu  confestim  legiones  sub- 
sequi  iussit:  V18, 4;  reliquas  legiones  ex  hi- 
bemis  euocat  et  subsequi  iubet :  1, 8, 1 ;  reliquas 
legiones,  quae  longius  Memabant,  subsequi 
iubet:  1,37,2;  duas  legiones  suas  antecedere, 
reliquas  subsequi  iussit,  ut  non  longo  inter  se 
spatio  castra  facerent :  1,  87, 4 ;  Caesar  .  .  .  pro- 
grediebatur  legionemque  unam  minoribus  itineri- 
bus  subsequi  iussit :  3, 102, 1 ;  —  (subsequi  cum 
legionibus  u.  cnni  p.   762  (.3  loc.).) 

tardare:    VII  51, 1   «/.  consistcre;  1 

quem  locum  XII.  {AQ'^;  quintadecima  BM; 
Fr.)  legio  tenebat:  VII  62,4;  1, 44,  5  «.  consi- 
stere;  3,88,1  u.  F.  c)  a)  tenere;  ^  (timere: 
141,3  M.  agere;)  t  tollere:  2,20,4  «.  con- 
sidere ;  ^  exisrimabant  tribus  (  CC)  locis  t  r  a  n  s- 
ire  legiones:  VII  61,4;  huc  cum  cotidiana  con- 
suetudine  egressae  {Juriuius:  congressae  codd.) 
pabulatoribus  praesidio  propiore  ponte  legiones 
(Ap. ;  proprio  relegiones  a;  proprio  legiones 
Ofhl;  propiore  ponle  legiones  Db.;  priores 
legiones  Kran.)  Fabianae  duae  flumen  transis- 
sent:  1,40,3;  (3,33,1  u.  F.  c)  a)  transire;) 
*:  tueri:  1,38,2  ib.  tueri;  (3,34,1  u.  B.  de- 
ducere.) 

interim  legiones  sex  {om.  p^,  quae  primae 
(ante  fl)  uenerant,  opere  dimenso  (dimisso 
p)  castra  munire  coeperunt:  II  19,5;  cuni  duas 
uenisse  legiones  missu  Caesaris  cognoscunt: 
VI  7, 2;  (reliquae  (legiones)  nondum  conuene- 
rant  {Ofhl;  uener.-int  Xa;  Xp.,  Dl.):  1,7,7; 
39,3  u.  F.  c)  a)  facere;)  (exstinctis  rumoribus 
de  auxiliis  legionum,  quae  cum  Pompeio  per 
Mauretani.im  uenire  dicebantur:  1,60,5;  2,43, 
2  u.  F.  c)  a)  instare;)  —  iubet  media  nocte 
legionem  proficisci  celeriterque  ad  se  uenire: 
V46, 2;  46,4  u.  F.  c)  a)  uenire;  eo  triduo  legio 
VIII.  ad  eum  uenit  cohortesquc  .  .  .  XXII 
equitesque  .  .  .  CCC.  quorum  aduentu  altera 
Ciistra  .  .  .  ponit:  1,18,5;  neque  Brundisio 
naues  legionesque  ad  Caesnrem  uenicbant:  3, 
25,1;  —  neque  esse  quicquam  negotii,  cum 
prima  legio  in  cnstra  uenissot  reliquaeque 
legiones  magiium  spatium  abessent,  hanc  sub 
snrcinis  lulorlri:  1117,2;  —  eo  lcgiones  XII, 
equitntuiu  onincm  uciiire  iusserat :  3, 2, 1 ;  (22, 
2  u.  V.  c)  a)  extr.;)   —   (nuxilio   ucnire:  3, 

28 


435 


legio 


436 


51,1  M.  F.  c)  y.)  iienire;')  ne  qua  legio  alteri 
(P;  alterae  a;  eUd.;  del.  Weidncr)  legiom  sub- 
sidio  uenire  posset:  V27,5;  f  (legio- 

nem  subsidio  nostris  misit.  qui  cum  ex  equi- 
tum  .  .  .  fuga  quo  in  loco  res  esset  quantoque 
in  periculo  et  castra  et  legiones  et  imperator 
uersaretur  cognouissent:  1126,5.) 

b)  ab  c.  pass.:  Petreius  atque  Afranius  cum 
stipendium  ab  legionibus  paene  seditione  facta 
flagitarentur  {Ald.;  -retur  codd.),  .  .  .  Cae- 
sar  ut  cognosceret  postulatum  est:  1,87,3; 
T  (nuntiari:  VII  62,  6  u.  D.  tribuni.) 

c)  abl.  abs.:  conferta  legione  ex  omni- 
bus  partibus  tela  coici  animaduertit:  IV  32, 3; 
Tf  (diuersis  legionibus:  1122,1  u.  a)  re- 
sistere.) 

B.  obi. :  abducere:  1,9,4  u.  retinere;  \ 
accipere:  1,14,3  u.  disponere;  2,23,1  ti. 
transportare;  f  ad   C.  Fabixun  legatiun 

mittit,  ut  in  Atrebatum  (c)  fines  legionem  ad- 
ducat:  V46, 3;  tribus  ante  exactam  liiemem 
et  constitutis  et  adductis  legionibus  .  .  .  docuit: 
VI 1,  4;  Caesar  legiones  tres  Massiliam  adducit: 
1,36, 4 ;  Scipio  .  .  .  Larisam  legiones  adduxe- 
rat:  3,80,4;  legiones  sibi  alias  ex  Asia  adduci 
iussit,  quas  ex  Pompeianis  militibus  confecerat : 
3, 107, 1 ;  t   Caesar  superius  institutum 

seruans  X.  legionem  in  dextro  cornu ,  nonam 
(non  iam  a;  IX  h)  in  sinistro  conlocauerat, 
tametsi  erat  (erant  af)  Dyrrachinis  proeliis 
uehementer  attenuata  (-tae  af),  et  huic  sic 
adiunxerat  {cgo;  ad  af;  adiunxit  Ohl;  edd.) 
octauam ,  ut  paene  unam  (om.  hl)  ex  duabus 
efficeret:  3,89,1;  1f  adoriri:  1117,2  u. 

A.  a)  uenire  in ;  (VI  7, 1  u.  F.  c)  (i)  adoriri) ; 
1[  cum  in  opere  singulas  legiones  (singulos 
legionarios  Pluyg.)  appellaret  et,  si  acerbius 
inopiam  ferrent,  se  dimissurum  oppugnationem 
diceret:  VII 17, 4;  —  u.  praeterea  appello 
p.  288  y)  (5  loe.);  t  si  legiones  in  pro- 

uinciam  arcesseret  (fi;  arcerseret  a;  accerseret 
Dt.'^} ,  se  absente  in  itinere  proelio  dimicaturas 
intellegebat :  VII (3,3;  H  attenuare:  3, 

89, 1  zt.  adiungere;  ^  Crassum  Samaro- 

briuae  praeficit  legionemque  ei  (|i;  om.  a;  edd.) 
attribuit:  V47,2;  prouinciae  Q.  (c)  Cassium 
praeficit;   huic  IIII  legiones  attribuit:  2,21,3. 

quorum  pars  *ab  aperto  latere  legiones  cir- 
cumuenire  .  .  .  coepit:  1123,5;  cum  multi- 
tudine  hostium  castra  compleri ,  (nostras  add. 
a;  Fr.;  del.  Np.:  castr.  compl.  uostra,  leg.  a'-; 
Db.,  Dt.,  Hld.;  castr.  nostra  conipl.,  nostras 
leg.  &;  Schn.),  legiones  prenii  et  paene  cir- 
cumuentas  teneri  .  .  .  uidissent:  1124,4;  «[ 
proximis  quattuor  coactis  legionibus  de  im- 


prouiso  in  fines  Neruiorum  contendit:  VI  3,1; 
VII  9,  5  u.  F.  b)  mittere ;  ^  legionibusque 

(legiones  p)  [intra  uineas  (c)]  in  occulto  ex- 
peditis  (expeditas  (i)  cohortatus  (cohortatur 
p) ,  ut  aliquando  pro  tantis  laboribus  fructum 
uictoriae  perciperent,  .  .  .  signum  dedit:  VII 
27,2;  i;  Brundisium  cum  legionibus  VI 

peruenit,  ueteranis  III  et  (c'  reUquis,  quas  ex 
nouo  dilectu  confecerat  atque  in  itinere  com- 
pleuerat:  1,25,1;  dilectum  habuit  tota  pro- 
uincia,  legionibus  completis  duabus  cohortes 
circiter  XXX  alarias  addidit:  2,18,1;  \ 

conficere:  1,25,1  ?(.  complere;  3,107,1  u. 
adducere;  t  confirmare:  3,69,2  u.  A. 

a)  resistere;  t  Ciliciensis  legio  coniuncta 
cum  cohortibus  (cum  coh.  om.  Nhl)  Hispanis, 
quas  traductas  ab  Afranio  docuimus,  in  dextro 
cornu  erant  conlocatae.  has  firmissimas  se  ha- 
bere  Pompeius  existimabat :  3, 88, 2. 3 ;  "[ 

Ciceronem  pro  eius  merito  legionemque  con- 
laudat:  V52,3;  t  conlocare  «<.  con- 

!oco  p.  6.55  a)  aa)  et  fi)  aa)  (4  -\- 4  (.5)  loc); 
t  conscribere  u.  conscribo  B.  p.  664  sq. 
(9  loc);  t  (conspicere:  1,40,7  u.  D. 

signa;!  t  constituere  u.  coniiititao 

p.  686  (7  loc);  VI  1,4  u.  adducere;  t 

si  reliquam  partem  hiemis  imo  loco  legiones 
contineret:  VII10,1;  t  conuertere: 

1,4,5  u.  D.  infamia;  t  (corripere:  1,2, 

3  u.  retinere;)  t  (legiones  eftecerat  .  .  . 

duas  ex  Asia,  quas  Lentulus  consul  conscri- 
bendas  curauerat:  3,4,1.) 

dare    legionem    ducendam    u.    do    p.    946 
(3  loc.):  *[  celeriter  ab  opere  deductis 

legionibus  .aciem  instruit :  2,  26, 3 ;  legiones  equi- 
tesque  ex  Syria  deduxerat  (deduxit  Ciacc.): 
3,31,3;  Caesar  .  .  .  deducta  Orico  {del.  Patd) 
legione,  quam  tuendae  orae  maritimae  causa 
posuerat,  .  .  .  existimabat:  3,34,1;  interim 
Pompeius  ...  V  legiones  {Np.;  V':'  legione 
af;  V  (uel  V'am)  legionem  Ohl)  ab  opere  de- 
ductas  {Np.;  deducta  af;  deductam  Ohl)  sub- 
sidio  suis  duxit:  3,69,1;  u.  praeterca  dednco 
p.  SS6  (i)  (S  loc);  tdeligere:  146,3  u. 

D.  periculum;  (1,80,4  u.  relinquere;)  t  de- 
pellere:  3,52,2  u.  D.  impetus;  t  quod 

legionem  neque  eam  (fi;  tam  a)  plenissimam 
detractis  cohortibus  duabus  et  compliuibus 
singillatim  .  .  .  absentibus  (c)  propter  pauci- 
tatem  despiciebant :  1112,3;  t  legionem 
Caesar,  quam  equis  deuexerat  (i?-,S;  uexerat 
a;  Fr.,  Hold.,  Dt.-} ,  passibus  ducentis  ab  eo 
tumulo  constituit:  143,2;  t  (dici:  1,60, 

5  u.  A.  a)  uenire;)  t  iter  ad  legiones  ha- 

bebat,  quas  a  Caesare   acceptas   in  Apulia  hi- 


437 


legio 


438 


bemonim  causa  disposuerat:  1,14,3;  quas 
(legiones)  Xarboue  <  Cabillonae  Oiacc.)  circum- 
que  ea  loca  biemaudi  causa  (CC)  disposuerat: 
1,37,1;  ^  legionea  a  praesidio  atque  im- 

pedimentis  iuterclusas  maxiuium  iiumen  disti- 
uebat  (destinabat  a):  VII  59,5;  '.  coac- 

tus  est  aliter  .  .  .  exercitum  in  hibernis  con- 
locare  legiouesque  in  plures  ciuitates  distri- 
buere:  V24, 1;  ad  hunc  modum  distributis 
legionibus  facillime  inopiae  *rei  frumentariae 
sese  mederi  posse  existimauit:  V24, 6;  ' 

ducere  u.  daco  p-  'fG^  (11  loe.). 

educere  u.  edaco  p.  MO  a)  et  b)  '•/  loc.) 
et  p.  091  i  7  loc.J;  ^  dilectuque  habito 

duas  legiones  effecerat:  1,31,2;  3,4,1  m.  tra- 
ducere;  3,89,1  u.  adiungere;  ^  (eligere: 

1,80,4  u.  relinquere;)  ^  eripere:  1,2,3 

«.  retinere;  imuriam  in  eripiendis  legionibus 
(Ald.;  legibus  codd.)  praedicat:  1,32,6;  *^ 

hanc  enim  (legionem)  initio  tumultus  euocaue- 
rat;  reliquae  nondum  conueueriint  {Oflil:  uene- 
rant  iV'o,-  Sp.,  Dt.):  1,7,7;  reliquas  legiones  ex 
hibemis  euocat  et  subsequi  iubet:  1,8,1;  Cae- 
sar  .  .  .  cum  legione  (-ibus  V.)  una,  quam  se 
ex  Thessalia  sequi  iusserat,  et  altera,  quam  ex 
Achaia  a  Q.  (achaia  atque  .VO'///)  Futio  (c) 
legato  euocauerat,  equitibusque  DCCC  et  naui- 
bus  longis  .  .  .  Alexandriam  peruenit:  3,  106, 
1;  ^  hanc  (legionem)  rursus  XIII.  legionis 

cohortes  exceperunt:  VII  51, 2;  ^  ex- 

pedire  legionem,  legio  expedita  u.  ex- 
pedio.  expedita»  p.  /i^VG  et  1227  (2 -\  7 
loc.J;  •;  explicare:  2,2G,4  u.  A.  a)  con- 

sistere;  ^  praeter  has  (legiones)  exspec- 

tabat  cum  Scipione  ex  ttyria  legiones  II:  o, 
4,3;  quod  legiones  ^legionem  B.  Mmeider) 
equitatumque  ex  Italia  exspectaret  (spectaret 
.V*) :  3, 78,  6. 

facere:  3,4,1  «.  traducere. 

habere  «.  iiabeo  p.  1397  (4  loc.) ;  142,6 
u.  rescribere;  3,1,4  u.  1).  praesidium;  (3,62,4 
«.  F.  f)  Ji)  ponere;  3,88,3  u.  coniuugere.) 

impositae,  ut  supra  demonstratum  est, 
legiones  VII  (VI  Np.;  V  Ciafc.):  3,6,2;  Cale- 
nus  legionibus  equitibusque  Brundisii  in  uaues 
impositis  .  .  .  naues  soluit:  3,14,1;  1  in- 

tercludere:   VII  59,  5  u.  distinere;  ' 

interficere:    V  38,  4   u.    opprimere;  * 

reliquas  (legionea  et  cohortes)  inter  aciem  mediam 
cornuaiiue  interiecerat  <^-rant  a):  3,88,3; 
"[  introniittere:  VII 11,  S  u.  A.  a)  esse  expe- 
ditas. 

T.  Labienus  .  .  .  decimam  legionem  subsidio 
nobtrin  nuHit:  1126,4;  legione  ex  coiisuetudiiit' 
uiia    rruuientatum     missa,    qmic    appellabatur 


septima,  .  .  .  nuntiauerunt  (c):  IV32, 1;  ciun 
Caesar  pabulandi  causa  tres  legiones  atqne 
omnem  equitatum  cum  C.  Trebonio  legato  mi- 
sisset:  V17, 2;  unam  legionem  .  .  .  et  cohortes 
V  in  Eburones  .  .  .  misit :  V  24, 4 ;  legionem 
X.  iPaui;  unam  X;  edd.)  eodemJugo  (luce 
Paul)  mittit  et  {om.  fl)  paulmn  (c)  progres- 
sam  inferiore  constituit  loco  siluisque  occultat: 
Vn45, 5;  abiuncto  (c)  Labieno  atque  iis  le- 
gionibus,  quas  una  miserat,  uehementer  time- 
bat:  VII 56, 2;  imperat  magnum  numerum  ob- 
sidum;  legiones  (-nem  [i)  Ln  hibema  mittit 
^mitti  [i):  VII  90, 3;  quas  (legiones)  C.  Fabius 
ulteriore  ponte  subsidio  nostris  miserat:  1,40, 
7 ;  neque  enim  sex  legiones  alia  de  causa  missas 
in  Hispaniam  septimamque  ibi  conscriptam:  1, 
85,6;  duabus  legionibus  missis  in  ulteriorem 
Hispaniam  cum  Q.  Cassio  .  .  .  ipse  cum  (c) 
DC  equitibus  .  .  .  progreditur  kc)  :  2,19,1;  duas 
ibi  legiones  praesidio  relinquit  (c-"-,  ceteras  in 
Italiam  mittit:  2,22,6;  statimque  in  Siciliam 
misit,  uti  duae  legiones  reliquusque  equitatus 
ad  se  mitteretur:  2,37,4;  his  una  legio  missa 
praesidio  est:  3,75,1;  —  (mittere  cum  legione 
u.  cam  p.  T6a  (S  hc);  3,22,2  «.  F.  c)  x) 
extr.) 

occultare:   VII  45,  5    u.   mittere;  ^ 

nullum  eius  modi  casum  exspectans,  quo  nouem 
oppositis  ( expositis  AQ)  legionibus  (leg. 
opp.  a)  maximoque  equitatu  .  .  .  oflendi  pos- 
set:  VI  36, 2;  ^  ut  subito  Galli  belli  reno- 

uandi  legionisque  opprimendae  consilium 
capereut:  1112,2;  nihil  esse  negotii  subito  op- 
pressam  legionem,  quae  cum  Cicerone  hiemet, 
iuterlici;  se  ad  eam  rem  .^interfici  posse;  ad 
eam  rem  se  ae)  protitetur  adiutorem :  V  38,  4 ; 
hanc  legionem  sperans  Caesar  se  opprimere 
posse  .  .  .  eduxit:  3,67,2;  ^  magna  manu 
Eburones ,  Neruii ,  Aduatuci  atque  horum  om- 
niiuu  socii  et  {e)  clientes  legionem  oppu- 
gnare  incipiuut:  V39,3;  ^  (tribuui)  post 

tergum  hostium  legiouem  ostenderuut  sigua- 
que  intulerunt:  VII  62, 6. 

pellere:  1117,3  u.  A.  a)  cousistere;  3,67,6 
ib.  se  recipere;  ^  incolumem  legionem  in 

Nantuates  (c) ,  inde  in  AUobroges  perduxit 
ibique  Iiiemauit:  1116,5;  *[  ponere:  3, 

34,1  u.  deducere;  (3,62,4  ».  F.  f)  (i)  ponere;) 
^  praemittere:  (1,37,1  j/i.  praemittere ;)  Cae- 
sar  legiones  in  Hispaniam  praemiserat  ^prae- 
term.  /)  (ad  n</</.  codd.;  t/e/.  A>.;  Vb.,  Dt.)  VI 
(milia  add.  codd.  exc.  h;  del.  Np.;  Db.,  Dt.):  1, 
39, 2 ;  reliquas  (legiones)  de  quartji  uigilia  com- 
pluribus  porlis  eductas  oodem  itinore  praemisit: 
3,75,2;   ouui   .  .  .  csscui   iii   itiuerc  praemissis 

28* 


439 


legio 


440 


iam  legionibus:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X6^;  1[ 
premere:  1124,4  ii.  circurauenire ;  t  le- 

gione  producta  (producta  legione  [i)  cognoscit 
non  decimum  quemque  (c)  esse  reliquum  (c) 
militem  sine  uulnere:  V52, 2;  sibi  dubitandum 
non  putauit,  quin  productis  legionibus  proelio 
decertaret:  3,37,2;  f  paulum    legioues 

Caesar,  quas  pro  uallo  constituerat,  promo- 
ueri  iubet:  VII  70,5. 

recipere:  2,28,1  u.  traducere;  receptiaque 
omnibus  in  una  castra  legionibus  suum  cum 
Scipioue   lionorem    partitur:   3,82,1;  t 

quattuor  reliquas  (legiones  add.  B-[i)  iu  castra 
maiora  reduxit:  149,5;  breui  tempore  inter- 
misso  iu  castra  legiones  reduxit:  IV  34,  2;  Cae- 
sar  postero  dic  T.  Labienum  legatum  cum  iis 
(om.  [i;  his  AQ)  legionibus,  quas  ex  Britan- 
nia  reduxerat,  in  Morinos  .  .  .  misit:  IV  38, 
1 ;  eo  celeriter  confecto  negotio  rursus  in  hi- 
berua  legiones  reduxit:  VI  3, 3;  quarum  (legio- 
num)  adueutu  proelium  dirimitur  ac  suas  uter- 
que  legiones  reducit  in  castra:  1,40,7;  sub 
uesperum  Caesar  iutra  hanc  fossam  legiones 
reducit  atque  ibi  sub  armis  proxima  nocte 
conquiescit:  l,41,tJ;  his  rebus  confectis  (c) 
legionem  (Faern.;  legiones  corfrf.)  reduci  iussit: 
3,46,2;  1  (reficere:   1,80,4  u.    relin- 

quere;)  Ti  munitis  castris  duas  ibi  legiones 

(leg.  ibi  [i)  reliquit  et  partem  auxiliorum: 
149,5;  hoc  facto  duabus  legiouibus,  quas  pro- 
xinie  conscripserat ,  in  castris  rehctis  .  .  .  reli- 
quas  sex  legiones  pro  castris  in  acie  con- 
stituit:  118,5;  quam  ad  (o)  diem  ei  legioni, 
quae  in  praesidio  relinquebatur,  deberi  frumen- 
tum  (o)  sciebat:  VI 33, 4;  duabus  Agedinci 
legionibus  atque  impedimeutis  totius  exercitus 
relictis  ad  Boios  proficiscitur:  VII  10,4;  (Cae- 
sar  -j-  relictis  (relictas  «•,-  leUquis  Eelt. :  electis 
Pauly ;  delectiS  Wolff.;  cunctis  OehL;  refectis 
Becker;  Db.;  eductis  Faern.;  expeditis  coni.  Kp.) 
legionibus  (impedimeutis  Kran.;  impedimentis 
cum  legionibus  Dt.;  munitionibus  cum  legioni- 
bus  Kiichly)  subsequitur:  1,80,4;)  ibi  certior 
.  .  .  factus  de  postulatis  Libonis  et  Bibuli  legio- 
nem  relinquit  (reliq.  NObl) ;  ipse  Oricum  reuer- 
titur:  3,16,2;  —  (Labieno  in  coutiuenti  (c) 
cum  tribus  legiouibus  et  equitum  milibus  duo- 
bus  relicto  .  .  .  ipse  soluit:  V8, 1;  ibi  C.  Caui- 
nium  Rebilum  legatum  cum  legionibus  reliquit: 
2,24,2;)  —  praesidio  impedimentis  legionem 
quartam  dccimam  reliquit,  unam  ex  his  (iis 
recc;  Steph.)  tribus,  quas  proxime  conscriptas 
ex  Italia  traduxerat:  VI 32, 5;  Caesar  impedi- 
mentis  in  proximum  collem  dcductis  duabus 
(duabusque  h;  Atd.)  legiouibus  prae^idio  reUc- 


tis  secutus  .  .  .  ad  Alesiam  castra  fecit:  VII 
68, 2 ;  —  Caesar  .  .  .  duas  ibi  legiones  praesidio 
relinquit  (-liquit  (a?jf):  2,22,6;  —  (Fabium 
legatum  cum  legionibus  duabus  castris  praesidio 
relinquit  (reliquit.o) :  VII 40,  3;  hos  cum  le- 
gione  una  praesidio  castris  relinquit :  1, 64,  6 ;) 
f  remittere:  iV53,3  u.  F.  e)  [i)  cxtr.;)  Cae- 
sar  copias  suas  diuisit  partemque  legionum  in 
castris  Pompei  remanere  iussit,  partem  in  sua 
castra  remisit,  IIII  secum  legiones  duxit:  3, 
97,3;  t  pollicitum  (c)  se  (o)  in  cohortis 

praetoriae  loco  decimam  legionem  habiturum, 
ad  equum  rescribere:  142,6;  t  timere 

Caesarem  ereptis  {JS'p.;  correptis  Oa;  surreptis 
Oiid.)  ab  eo  duabus  legionibus,  ne  ad  eius 
periculum  reseruare  et  retinere  eas  ad 
urbem  Pompeius  uideretur:  1,2,3;  tota  Italia 
dilectus  haberi,  retiueri  legiones  II,  quae  ab 
se  simulatione  Parthici  belli  sint  abductae:  1, 
9,4;  duas  in  castris  legiones  retinuit:  3,75,2; 
1  Caesar  legiones  equitatumque  reuocari  (re- 
uociU'e  A)  atque  iu  {om.  [i)  itinere  resistere 
(desistere  [i)  iubet  (?«.  CC):  Vll,l;  Caesar  ab 
opere  legiones  reuocat,  equitatum  omnem  con- 
uenire  iubet,  aciem  iustruit:  1,82,2. 

(spectare:  3,78,6  u.  exspectare;)  t 

exercitum  in  aciem  .  .  .  produxit,  .  .  .  ut  paene 
castris  Pompei  legiones  subiccret  (subicere 
Oahl):  3,56,1;  t  (surripere:  1,2,3  u. 

retinere.) 

tenere:  1124,4  u.  circumuenire ;  erat  iniqua 
condicio  postulare,  ut  Caesar  .  .  .  in  prouinciam 
reuerteretur,  ipsum  et  prouincias  et  legiones 
alienas  (absentem  Paul)  tenere:  1,11,1;  t 

ab  omnibus  legatis  quaestoreque,  quibus  (quae- 
storibusque,  quibus  A'.-  u.  CC)  legiones  tra- 
diderat,  certior  factus  est:  V25, 5;  multi  ex 
duabus  legiouil^us,  quae  suut  traditac  a  Cae- 
sare,  arcessuntur:  1,3,2;  (Varro)  ad  Caesarem 
mittii  paratum  se  esse  legionem  cui  iusserit 
tradere.  ille  ad  eum  Sex.  Caesarem  mittit  atque 
huic  tradi  iubet.  tradita  legione  Varro  Cordu- 
bam  ad  Caesarem  ueuit:  2,20,7.8;  erant  in 
sinistro  cornu  legiones  duae  traditae  a  Caesare 
initio  disseusiouis  ex  senatus  consulto:  3, 88, 1; 
t  (reliquitl  unam  ex  his  tribus  llegionibus), 
quas  proxime  conscriptas  ex  Italia  traduxe- 
rat:  VI 32, 5;  celeriter  eftecto  opere  legionibus- 
que  traductis  (|i;  om.  or.)  et  loco  castris  idoneo 
delecto  reliquas  copias  reuocauit:  VII 35, 5; 
Caesar  legionibus  transductis  ad  Oi-.pidum  con- 
stitit:  1,16,4;  pontem  imperaut  fieri  lcgiones- 
que  duas  flumen  Sicorira  trausducunt:  1,  61,4; 
Sicorim  tr.auseunt  et  cum  duahus  lcgionibus, 
quas    suj)erii>ribus   diebus  traduxeraut  (-erunt 


441 


legio 


442 


A'0'afl),  castra  coniungunt  (c) :  1,63, 1 ;  legiones- 
que  eas  transduxerat  Curio,  quas  {Aldus;  quas 
curio  *)  superioribus  temporibus  Corfinio  recc- 
perat  Caesar :  2, 28, 1 ;  legiones  effecerat  ciuium 
Romanorum  VIIII:  V  ex  Italia,  quas  traduxe- 
rat;  unam  ex  Cilicia  <c)  ueteranam,  quam 
factam  ex  duabus  gemellam  appellabat;  unam 
ex  Creta  et  Macedonia  ex  ueteranis  militibus 
.  .  .;  duas  ex  Asia:  3,4,1;  (88,2  u.  coniun- 
gere;)  \  celeriter  suo  ponte  Afranius  .  .  . 

legiones  IIII  (III  o,-  Np.,  Dt.)  equitatumque 
omnem  traiecit  duabusque  (que  oin.  a'h') 
Fabianis  occurrit  legiouibus:  1,40,4;  liuc 
iegionem  postea  transiecit  (fhl:  transie.  c.  a; 
traiecit  0;  Db.;  traicit  iN^/>.,  Dt.)  atque  ex  utra- 
que  parte  pontem  instituit  (c) :  1, 54, 4 ;  \ 

satis  esse  ad  duas  trausportandas  legiones 
existimabat  quod  <c)  praeterea  nauium  lou- 
garum  habebat:  IV  22,  3;  quod  sine  impedimen- 
tis  Caesar  legiones  transportauerat:  IV  30, 1 ; 
C.  Curio  .  .  .  iam  ab  iuilio  copias  P.  Attii  Vari 
despiciens  duas  legiones  ex  III I,  quas  acceperat 
a  Caesare  {Id;  accep.  quas  a  c.  af;  quas  a  c. 
acc.  uuigo;  Np.,  Dt.),  D  equites  tran.sportabat : 
2,23,1;  naues  .  .  .  remittuntur,  ut  reliquae 
legiones  equitatusque  transportari  possent:  3, 
8,  1 ;  liuic  ofticio  pracpositus  erat  Fulius  Cale- 
uus  legatus,  qui  celeritatem  iu  transportandis 
legionibus  adhiberet :  3, 8,  2. 

(uehere:  143,2  u.  deuehere;)  1  equites, 

cum  post  se  <fl;  om.  ol;  l<Vig.)  legioues  uide- 
rent,  praecipites  hostes  egcrunt:  V17,3;  1 
urgere:  1126,1  u.  A.  a)  consistcre. 

C.    (lat.:   addere:  2,18,1  u.  H.  complere; 
t  adiungere:  3,89,1  ib.  adiungere;  t 

(his  {Iegiouibus?j  Antoniauos  milites  a'lmi- 
scuerat:  3,4,2;)  t  siugulaque  latera  ca- 

strorum  singulis  attribuit  legionibus  mu- 
uienda:  1,42,1;  t  tuic  legioui  Caeiiar  et 

<huic  caes.  leg.  (i)  indulserat  praecipue  et 
propter  uirtutem  coufidebat  maxime:  140, 
15;  cui  (legioni  decimae)  [quiun  <quod  a')J 
maxiiue  conlidebat  {u.  CV):  142,5;  (1,42,3  tc. 
1).  praesidium;)  t  legioui  deberi  tiumen- 

tum:   VI33,4m.  It.  relinquere;  t   (cst 

proelium:  146,3  u.  D.  periculum;)  praesidio 
osse:  3,89,1  u.  A.  u)  praesidio  esso;  11 

ut  ea  res  legioni  feliciter  eueniret:  IV  25, 
3;  t  (facere:  142,6  «.  )).  milites;)  1 
indulgere:   140,15  u.   coniidere;  11   <ic- 

currcrc:   1,40,4  «.  B.  traicere;  1!    qui 

(Plancus)  legionibus  praeerat:  1,40,5;  qui 
(Antonius)  ei  lcgioni  praeerat:  3,46,4;  t 

(Jaosar  singullH  lcgionibuH  siiigulos  legatoH  et 
qiiacstuiiin  pr:ii'ffe  i  t:  1  52,  I  ;  legiitis  imperiU, 


quos  legionibus  praefecerat,  uti:  Vl,l;  his 
<e)  (legionibus)  M.  Crassum  quaestorem  (c)  et 
L.  ilunatium  Plancum  et  C.  Trebonium  lega- 
tos  praefecit:  V24,3;  ab  L.  Koscio  <legato  add. 
fi;  quaestore  add.  a;  del.  Oud.),  quem  legioni 
tertiae  decimae  praefecerat,  certior  factus  est: 
V53,  6;  ei  legioni  castrisque  Q.  Tullium  Cice- 
ronem  praeficit  <praefecit  [i)  ducentosque  equi- 
tes  ei  <c)  attribuit:  VI  .32, 6;  legatisque,  quos 
singulis  legionibus  praefecerat,  quid  fieri  uelit 
<c)  ostendit:  VII  45, 8;  •"  timere  legioni- 

bus:  VII  56, 2  u.  B.  mittere;  t  ne  qua 

legio  alteri  <p;  alterae  a;  cdd.;  del.  Weidner) 
legioni  subsidio  uenire  posset:  V27,5. 

(legioni  signa  constituere:  VII47,1  u. 
D.  signa  ) 

D.  genet.:  triplicem  aciem  instruxit  legio- 
num  quattuor  ueteranorum  {X;  ueteranarum 
Vict.:  Np.,  Dt.):  124,2;  acies  erat  Afraniana 
duplex  legionum  <Ieg.  Ual)  V:  1,83,1;  t 

simul  atque  de  Caesaris  legionumqiie  aduentu 
cognitum  est:  V3, 3;  quac  res  omnem  dubi- 
tationem  aduentus  legionum  expulit:  V48, 10; 
(1,18,5  tt.  A.  a)  uenire  ad;)  1,40,7  u.  B.  re- 
ducere;  ibique  reliquarum  ex  Italia  legionum 
aduentum  exspectare  .  .  .  constituit :  3,13,5; 
t  ut  neque  longius  ab  agmine  legionum  dis- 
cedi  Caesar  pateretur  et:  V19.  3;  *:  acie 

.  .  .  instructa  <e)  unius  legionis  antesigna- 
nos  procurrere  .  .  .  iubet:  1,43,3;  t  qui 

decimae  legionis  aquilam  ferebat,  contestatus 
<obtestatur  P)  deos,  ut  ea  res  legioni  feliciter 
eueniret  .  .  .  inquit:  IV 25, 3;  t  auxilia 

legiomim:  1,60,5  n.  A.  a)  uenire;  t  L- 

Fabius  <e),  centurio  {om.  [i)  legionis  VIII., 
.  .  .  murum  ascendit:  VII 47, 7;  M.  Petronius 
<c),  eiusdem  legionis  centurio,  .  .  .  inquit:  VII 
50,4;  t  constituit  .  .  .  ipse  cum  reliquis 

eius  legionis  <regioni8  h)  cohortibus  in  uico 
Veragrorum  .  .  .  hiemare:  1111,4;  duabus  .  . 
missis  subsidio  coliortibus  a  Caesare  atque  iis 
<c)  primis  legiouum  duarum:  V15, 4;  hanc 
rursus  XIII.  legionis  cohortes  exceperunt:  VII 
51,2;  quinque  cohortes  .  .  .  castris  praesidio 
relinquit;  quinque  eiusdem  legionis  reliquas  de 
media  nocte  .  .  .  proficisci  imperat:  VII 60, 3; 
Caesar  cohortes  legionis  XIII.  e.x  praesidiis  de- 
ducit  <deduci  /(/■):  1,12,3;  mittit  eo  M.  Au- 
lonium  cum  legionis  <Ieg.  «;  legione  Nlil;  -nibus 
Uf)  XIII.  {Vossius;  VIII  NO^:  XII.  Ciaec.) 
cohurtibus  V:  1,18,2;  primam  aciem  quater- 
nae  cohortes  ex  V  legionibus  teiiebant,  hns 
subsldiariae  tcrnae  et  rursus  aliae  <ct  r.  a.  om. 
af)  totidem  suac  cuiusquc  legionis  vlegioii  a) 
sub.sequebantur:  l,n;l,2;  ad  maro  li  ^Furchh.; 


443 


legio 


444 


iiostrae  ■ ;  .Vp.)  cohortes  nonae  legionis  (nona 
legione.s  a:  IX""  leg.  ]i ;  non.  leg.  l;  nona  le- 
gione  f;  nonae  legiones  0)  excubuerant  {u. 
CC) :  3, 63,  6 ;  Tf  Caesar  ab  decimae  legionis 
cohortatione  ad  destrum  cornu  profectus 
.  .  .  processit:  1125,1;  1[  nostri  .  .  .  cir- 

citer  LXX  ceciderunt,  iu  his  Q.  (c)  Fulginius 
ex  primo  hastato  (P^ilg.  primus  hastatus 
Vascos.)  legionis  XIIII.:  1,4U,4;  1  Cae- 

sar  in  Belgis  omnium  legionum  hiberna  con- 
stituit:  IV  38,4;  harum  .  .  omnium  legionum 
Mberna  praeter  eam,  quam  L.  Roscio  iu  paca- 
tissimam  et  quietissimam  partem  ducendam 
dederat,  milibus  passuum  centum  contineban- 
tur:V24,7;  1[   impedimenta  omnium 

legiouum  Aduatucam  contulit:  VI  32,3;  Fauo- 
nium  (c)  .  .  .  cum  cohortibus  VIII  praesidio  im- 
pedimeutis  legionum  {Olar.;  legionis  codd.)  reli- 
quit:  3,36,3;  f  ut  hostes  impetum  legionum 
atque  equitum  sustinere  non  possent:  V18,  5; 
magnos  irapetus  legionum  (legiones  /';  legionem 
«>  equitatusque  sustinet:  1,40,6;  uno  loco  Vol- 
cacius  (c)  Tullus  impetum  legionis  sustinuit 
cohortibus  tribus  atque  eam  loco  depulit:  3, 
52, 2;  impetum  legionum  tulerunt:  3, 93, 2;  1 
infamia  duarum  legionum  permotus,  quas  ab 
itinere  Asiae  Syriaeque  ad  suam  potentiam  do- 
minatumque   conuerterat:    1,  4,  5;  T   co- 

hortes  quasdam,  quod  instar  legionis  uide- 
retur,  .  .  .  in  uetera  castra  duci:  3,66,1;  1[ 
(  M.  ■)-  itfiuium,  quem  mihi  commendas,  uel 
regem  Galliae  faciam  uel  hunc  Leptae  delegabo 
(Lamb.;  delega  J/erf. ;  uel  tertiae  legionis  lega- 
tum  Manut.) :  ap.  Oic.  ad  fam.  VII 5,  2 ;)  % 
commodissimum  esse  statuit  omnibus  equis 
Gallis  equitibus  detractis  eo  legionarios  mili- 
tes  legionis  decimae  .  .  .  imponere:  142,5;  non 
iuridicule  quidam  ex  militibus  decimae  legionis 
dixit:  plus,  quam  pollicitus  esset,  Caesarem  ^ei 
add.  a;  /'>.)  facere:  142,6;  legionis  nonae  et 
decimae  milites  .  .  .  Atrebates  .  .  .  in  flumen 
compulerunt :  II 23, 1 ;  duodecimae  legionis  con- 
fertos  milites  sibi  ipsos  ad  pugnam  esse  im- 
pedimento  uidit:  1125,1;  26,3  u.  A.  a>  esse 
praesidio;  at  milites  legionis  septimae  .  .  . 
locum  ceperunt :  V  9,  7 ;  rehquarum  legionum 
milites  (mLlites  leg.  Sclm.)  .  .  .  retinebantur : 
VII  47,  2;  conclamant  legionis  XIII. ,  quae 
aderat,  milites:  1,7,7;  sed  nonae  (nouae  Naf) 
legionis  mihtes  .  .  .  in  locum  iniquum  progre- 
diuntur:  1,45,2;  at  ueteranae  legionis  milites 
.  .  .  neque  ex  pristina  uirtute  remittendum  ali- 
quid  putauerunt  et  (c):  3,28,5;  milites  legionis 
VIIII.  (VIIII  dcl.  Orid.;  Db.)  subito  couspi- 
rati  pila  coniecerunt:  3,46,5;  f  C.  Tre- 


bonium  cum  pari  legionum  numero  ad  eam 
regionem  .  .  .  depopulandam  mittit:  VI  33, 
2;  uti  (c)  numerus  legionum  constare  uidere- 
tur :  VII 35, 3 ;  Vettonum  agrum  Lusitaniamque 
pari  numero  legionum  obtinebat:  1,38,1;  i[ 
etsi  opinione  trium  legionum  deiectus  ad  duas 
reciderat.  (Pluij<j.;  redierat  A';  edd.):  V48, 1; 
1  centuriones ,  quorum  non  nulli  ex  inferiori- 
bus  ordinibus  reliquarum  legionum  uirtutis 
causa  in  superiores  erant  ordines  huius  legionis 
traducti :  VI 40,  7 ;  1  Caesar  copias  suas 

diuisit  partemque  legionum  in  castris  Pompei 
remanere  iussit ,  partem  in  sua  castra  remisit : 
3,97,3;  ^  sine  ullo  perieulo  (peric.  uUo 

,'i)  legionis  (legioni  Oiacc.)  delectae  cum  (c) 
equitatu  proelium  fore  ludebat:  146,3;  ab  eo 
de  pericuhs  Ciceronis  legiouisque  cognoscitur 
\c):  V45, 5;  de  suo  ac  legionis  periculo  nihil 
timebat:  V57, 1;  ita  sine  periculo  legionum  et 
paene  sine  uulnere  bellum  conficiemus:  3,86, 
4;  Tpraesidio  legionum  addito  nostris 

(e)  animus  (c)  augetur:  VII  70, 3;  neque  id- 
circo  Caesar  opus  intermittit  confisus  praesidio 
legionum  trium:  1,42,3;  id  oppidum  C.  Con- 
sidius  Lougus  unius  legiouis  praesidio  tuebatur : 
2,23,4;  quibus  (temporibus)  in  urbe  (c)  prae- 
sidia  legionum  Pompeius  habuerat:  3, 1,4;  f 
(eorum  satisfactione:  141,4  it.  A.  a)  agere ;) 
1  legiouisque  ([i;  Obler;  legionique  a;  Np., 
Fr.)  decimae,  quacum  erat,  continuo  (OoL; 
contionatus  codd.;  Sclin.,  Np.,  Fr.;  u.  GC) 
signa  constituit  (constiterunt  (ucl  constitere) 
f);  Schn.):  VII 47, 1;  commisso  .  .  .  proelio 
signa  legionum  duarum  procul  ab  utrisque  con- 
spiciuntur:  1,40,7;  seque  ad  sigua  legionum 
recipere  coguntur:  1,43,5;  ubi  signa  legionum 
adijropinquare  coeperunt:  1,51,5;  ut  .  .  .  legio- 
num  signa  consistere  iuberent  magnoque  im- 
petu  equitatum  repellerent:  1,79,4;  eo  signa 
( Ciacc. ;  signo  codd. ;  Np.,  Dt.)  legionis  inlata 
(e;  Oiacc;  lata  Paul;  inlato  {uel  illato)  Oz; 
Np.,  Dt. )  speculatores  Caesari  renimtiarunt 
(rem  nuntiaruut  Np.) :  3,  67, 1 ;  "f  expositis 

omnibus  copiis  Antonius,  quai'um  erat  summa 
ueteranarum  ( -norum  O^c )  trium  legionum 
uniusque  tironum  et  equitum  DCCC,  .  .  .  naues 
.  .  .  remittit:  3,29,2;  •{  cum   septimae 

legionis  (VII.  legionis  fi;  a  septima  legione  a) 
tribunis  esset  (o)  nuntiatum,  quae  in  sinistro 
cornu  gererentur,  post  tergum  hostium  legio- 
nem  ostenderuut :  VII 62, 6. 

quarum  (legionum)  una  (om.  hl)  prima, 
altera  tertia  (IV.  Ciacc.)  appeliabatur:  3,88,1. 

E.  abl.:  legionibus  naues  instituere:  V 
11,4  u.  A.  a)  esse  apud;  ^  quorum  unus 


445 


legio 


446 


Hispaniam  citeriorem  tribus  legionibus,  alter 
ulteriorem  (trib.  leg.,  alt.  ult.  om.  codd.;  aM. 
Np.;  quor.  un.  III  leg.  Hisp.  cit.,  alter  Aldns^ 
a  saltu  Castulonensi  ad  Anam  duabus  legioni- 
bus,  tertius  Vettonura  agriim  Lusitaniamque 
pari  numero  legionum  obtinebat:  1,38,1; 
*^  interea  ea  legione,  quam  secum  habebat, 
militibusque,  qui  ex  prouincia  conuenerant, .  .  . 
nuirum  .  .  .  fossamque  perducit:  I  8,1;  t 
rcliquis  (cuDctis)  legionibus  subsequi:  1,80, 
4  u.  B.  relinquere;  1  (tueri:  2,23,4  u.  D. 
praesidium.) 

F.  c.  praep. ;  a)  ab:  sic  uti  ab  signis  legioni- 
busque  non  absisterent  ([nonj  abstine- 
rent  Vielh.):  V17, 2;  t  ab  opere  singulis- 

que  legionibus  singulos  legatos  Caesar  disce- 
dere  nisi  munitis  castris  uetuerat :  1120,3; 
t  cum  paulum  ab  legionibus  nostros  remouis- 
sent  <M.  CC):  V16,2. 

non  magno  ab  ea  (legione)  interuallo:  II 
23, 4  u.  A.  a)  consistere. 

b)  ad:  ad  legionem  decimam  deuenit:  II 
21,1;  1  reliquas  coliortes  .  .  .  ad  legionem 
Pompei  castraque  minora  duplici  acie  eduxit 
(duxit  V.):  3,67,3;  t  ad  reliquas  legio- 
nes  mittit  priusque  omnes  in  unum  locum 
cogit  quam:  VII  9, 5;  1  nullo  cum  peri- 
culo  ad  proxiniam  legionem  (eos)  peruen- 
turos:  V29, 6;  quod  neque  legiones  audeant 
absente  imperatore  ex  hibernis  cgredi  neque 
imperator  sine  praesidio  ad  legiones  peruenire 
possit  (c):  VII  1,7;  1  opinione  trium 
legionura  deiectus  ad  duas  reciderat  (Pluy(/.: 
redierat  X:  edd.):  V48,l;  t  abite  .  .  . 
uo.sque  ad  legionem  recipite:  VII  50,  G;  t 
quem  ad  diem  Caesar  ad  impedimenta  legionem- 
que  reuerti  constituerat:  VI  35,1. 

M.  Ariatium,  tribunura  militum,  iter  ad 
legioncm  facientein  ...  eduojint:  VII  42,5; 
—  Cn.  Pompeius  .  .  .  ex  urbe  profectus  iter 
ad  legiones  habebat:  1,14,3. 

c)  «'.uiii ;  a) :  scribit  se  cum  legionibus  (lcgione 
esse  [i)  profectum  celeritcr  adfore:  V48, ("«; 
Caesaremque  adesse  cura  legionibus  duabus 
nuntiat:  1,15,6;  nuntialum  est  adesse  Scipio- 
nem  cum  Icgionihus  {(llar.;  legiono  eodd.)\  3, 
36,1;  Doniitiuin  <um  legioiiihus  adesse:  3,36, 
6;  t  I.^ahiemim  legatum  pro  praetore  cum 
duahiis  legionibus  .  .  .  summum  iugura  niontis 
ascendore  iuhct:  121,2;  t  ut  sc  cum 
II  legionihuB  («ecum  II  legiones  0)  Gades 
conferret:  2,18,6;  t  caatra  coiiiiin- 
gere  (c)  cum  leg.:  1,63,1  u.  11.  traducore; 
t  iit  (■nin  JcfjidiiiliiiH  qiiMiii  priiniim  Gades  con- 


tenderet:  2,20,1;  t  silentio  egressus 

cum  tribus  legionibus  eum  locum  petit  (petiit 
a):VII60,4;  t  esse  cum:  VII47, 1  m. 

D.  signa;  Caesar  eo  terapore  cum  legione  una 
profectus  ad  .  .  .  rem  frumentariam  expedien- 
dara  .  .  .  erat  ad  Buthrotum:  3,16,1;  t 

audierat  Pompeium  per  Mauretaniam  cum  le- 
gionibus  iter  in  Hispaniam  facere  confestim- 
que  esse  uenturum:  1,39,3;  t  hiemare  u. 
cnin  p.  760  (3  loc.) ;  t  «t  alii  adesse  copias 
lubae  dicerent,  alii  cum  legionibus  instare 
Varum  iamque  se  puluerera  uenientium  cer- 
nere:  2,43,2;  t   <\^^  proximum  iter  .  .  . 

erat,  cum  his  quinque  legionibus  ire  conten- 
dit:  1 10,3;  se  cum  .sola  decima  legione  iturum :  I 
40, 15;  ipse  cum  reliquis  tribus  (VIII  p)  (legioni- 
bus)  ad  .  .  .  extremas  .  .  Arduennae  partes  ire 
constituit:  VI 33, 3;  L.  Cassium  Longinum  cum 
legione  tironum ,  quae  appellahatur  XXVII., 
atque  equitilnis  CC  in  Thessaliam  (/";  thessa- 
lum  Nahl)  ire  {Nx ;  del.  Ald.:  edd.) ,  C.  Calui- 
sium  .  .  .  in  Aetoliam  iussit  (Paul;  misit  codd.; 
cdd.):  3,34,2;  t  h<iec  (castra)  C.  Antistius 
Reginus  et  C.  (c)  Caninius  Rebihis  legati  cum 
duahus  legionibus  obtinebant:  VII83,3;  t 
Fabius  .  .  .  in  itinere  cum  legione  occurrit: 
V47, 3;  t   peruenire   cum    ?/.   cnm 

p.  76(1  (6  loc);  t   petere:  VII  60, 4  u. 

egredi;  t  ipse  cum  legionihus  espeditis 

IIII  et  equitibus  DCCC  in  fines  Treuerorum 
proficiscitur:  V2,4;  Labienum  cum  duahus 
([i;  duabus  cum  a;  cdd.)  legionibus  et  equitatu 
in  Sequanos  proficisci  inbet :  VII  90, 4 ;  ad  hos 
opprimendos  cum  omiii  equitatu  trihusque  le- 
gionihus  Afranius  de  nocte  proficiscitur :  1 ,  51 , 
4;  Cn.  Domitium  Caliiinum  cum  legionibus 
duabus  {om.  f),  XI.  et  XII.,  et  equitibus  D 
in  Macedoniam  proficisci  iussit:  3, 34, 3 ;  u.  prae- 
terca  cnm  p.  761  sq.  (11  loc.) ;  t  ipse  pau- 
lum  (c)  ex  eo  loco  cum  legione  progressus, 
uhi  constiterat,  euentum  pugnae  exspectahat: 
VII  49,  3;  t  postcro  (c)  die  {c)  cuin  duabus 
legionibus  in  occulto  rcstitit:  VII  35,2;  t 
ipse  cum  qiiinque  legionihus  et  pari  numero 
equitum  .  .  .  soluit:  V8,2;  t  subse- 

(liii  u.  ciim  /).   762  (.'1  loc);  t  mediam 

aciem  Scipio  (nim  legionibus  Syriacis  tenebat: 
3,88,1;  t  miire  transi.sse  (-ire  /">  cum 

legioiiibiia   Caesarein :   3,,'!3, 1;  t   Varro 

eum  iis  ( his  0\  )  qiuis  habcbat  legionibus 
omnem  ulteriorem  Hispaniam  tucatur:  1,38, 
2;  t  scrihit  liahieno,  .  .  .  cum  legione  ad 

(ines  Neniioriim  iieniat:  V46,4;  1,39,3  «. 
lacore;  P.  Sulhi  .  .  .  auxilio  cohorti  uenit  cum 
logionibus   duabus:   3,51,1;    —    oo  cum   a  tj. 


447 


legio 


448 


Pedio  praetore  cum  legione  *  *  *  (eo  cum  Q. 
Pedius  praetor  c.  leg.  iienisset  Kraff. :  ea  cum 
a  Q.  P.  pr.  cum  leg.  teneretur  Oland.),  lapide 
ictus  ex  muro  periit  (c ;  —  eo  cum  Q.  Ped.  pr. 
missa  legione  lap.  ict.  ex  m.  periit  F.  Hofm.) : 
3,  22,  2. 

p) :  Labienum  cum  una  legione ,  quae  in 
eorum  (CC)  finibus  hiemabat  (p;  hiemauerat 
a;  edd.),  adoriri  parabant:  VI  7,1;  t 

C.  Fabium  legatum  (c)  et  L.  Winucium  Basi- 
lum  (c)  cum  legionibus  duabus  in  Eemis  con- 
locat:  VII  90,  5;  Tf  mittere  u.  «•nm 

p.  765  (7  (Sj  loc);  t  ad  eas  nuinitiones 

Caesar  Lentulum  Marcellinuni  quaestorem  cum 
legioue  VIIII.  positum  habebat:  3,62,4; 
t  C.  Fabium  legatum  cum  legionibus  III  .  .  .  in 
Hispaniam  praemittit:  1,37,1;  t  relin- 

quere  u.  cniit  p.  765  (4  loc);  t  Caesar 

Fabium  cum  sua  legione  remittit  in  hiberna 
(cum  leg.  in  sua  rem.  hib.  p) :  V  53, 3. 

d)  de:  dubitare  de  1.:  I  40,15  u.  A.  a)  esse 
praetoriam  cohortem;  t  (iudicium  facere 
de:  I  41,2  ib.  agere.) 

e)  ex:  itaque  ex  legionibus  fabros  deligit 
(deligi  p)  et  ex  continenti  alios  arcessi  (e) 
iubet:  Vll,3;  t  ut  paene  unam  (om.  kl) 
(legionem)  ex  duabus  efficeret:  3,89,1;  t 
sed  electos  (delectos  0)  ex  omnibus  legioni- 
bus  fortissimos  uiros,  antesignanos,  centuriones, 
Caesar  ei  classi  attribuerat:  1,57,1;  t 
facere  ex  duabus  unam:  3,4,1  u.  B.  tradu- 
cere. 

complures  erant  in  (c)  castris  (e)  ex 
legionibus  (omnibus  legion.  ?)  aegri  relicti :  VI 
36,3;  t  miilti  ex  duabus  legionibus  .  .  . 

arcessuntur  (c):  1,3,2  u.  B.  tradere;  t 

qui  (milites)  ex  ueteribus  legionibus  erant  re- 
licti  praesidio  nauibus  ex  numero  aegrorum :  3, 
101,6;  tt  ex  quibus  (legionibus)  unam 

in  Morinos  ducendam  C.  Fabio  legato  dedit, 
alteram  in  Neruios  Q.  Ciceroni,  tertiam  in 
Esuuios  L.  Roscio:  V24,  2;  ef.  §3.4;  unam 
ex  his  tribus:  VI 32,  5  n.  B.  relinquere;  t 

duas  legiones  ex  IIII:  2,23,1  u.  B.  transpor- 
tare;  t  altera  ex:  V24,2  u.  s.  una;  2, 

20,4  M.  A.  a)  considere;  t  primam  aciem 

quaternae  cohortes  ex  V  legionibus  (ex  qua- 
que  legione  Ellebodiiis)  tenebant :  1, 83, 2 ;  t 
harum  altera  nauis  CCXX  e  legione  tironum 
sustulerat,  altera  ex  ueteraua  paulo  minus  CC: 
3, 28, 3. 

f)  iu  legioiies:  praeterea  magnum  numerum 
ex  Thessalia,  Boeotia,  Achaia  Epiroque  (c) 
supplementi-  nomine  in  legiones  distribue- 
rat:  3,4,2. 


sr)  in  lesrionilms:  erant  in  ea  legione 
fortissimi  uiri  centuriones:  V44, 1;  in  his  erant 
legionibus  hominum  milia  tria  CC:  3,106,2; 
tt  qwi  superiore  anno  apud  eum  primum 
pilum  in  legione  X.  duxerat:  3,91,1. 

h)  iiitei"  (inira):  inter  singulas  legiones  im- 
pedimentorum  magnum  numerum  interce- 
dere:  1117,2;  t  inippdimenta  inter  (intra 

Np.)  legiones  recipiuntur:  VII  67, 3;  tt 

(inter  se:  1,87,4  u.  A.  a)  subsequi.) 

i)  iiost:  post  eas  (legiones)  totius  exercitus 
impedimenta  conlocarat:  1119,3. 

Iv)  praeter:  V  24,  7  ti.  D.  hiberna ;  3, 4, 3  u. 
B.  exspectare. 

I)  siue:  quid  sine  imperatore  et  sine  reliquis 
legionibus  adulescentulo  duce  efficere  possent: 
11121,1. 

[Falso:  legationes  (legiones  BM)  in  omnes 
partes  circummittuntur:  VII  63,  1;  cum  ad 
eum  frequentes  ciuitatium  (c)  legationes  (legio- 
nes  ah)  conuenire  coepissent:  3,36,1;  cognitis 
per  exploratores  regioniljus  (p;  legionibus  a): 
VII  83, 4;  Arimini  cum  duabus  (legionibus  add. 
codd.;  del.  Dauis.)  subsistit:  1,11,4.] 

Legiones  ciniuin  Eom.:  3,4,1;  tirouuni:  3, 
28,3;  29,2;  34,2;  ueteranorum :  I24,2(?). 
'  Adiect.:  alia(e):  1122,1;  3,98,3;  107,1; 
alienae:l,ll,l(?);  (ali)qua:  V27,5;  altera: 
V24,2;  27,5;  2,20,4;  3,88,1;  89,1  (bis) ;  106, 
1;  ceterae:  2,22,6;  Ciliciensis:  3,88,2; 
conferta:  IV  32,3;  (cunctae:  1,80,4;)  de- 
cem:  1,6,2;  delecta:  146,3;  diuersae:  II 
22,1;  23,3;  duae  u.  dno  p.  972-974  (58 
(60)  loe.);  duodecim:  3,2,1;  (eadem:  VII 
50,4;  60,3;)  expeditae  u.  expeditns 
p.  1227  (7  loc.):  Fabianae:  1,40,3.4;  (fir- 
missimae:  3,88,3;)  gemella:  3,4,1;  inco- 
lumis:  1116,5;  (nostrae:  1124,4;)  nouae: 
112,1;  nouem:  VI 36, 2;  1,6,2;  3,4,1; 
omnes:  IV38,4;  V24,7;  VI32,3;  VII9,5; 
1,57,1;  3,82,1;  parat(issim)a(e):  141,2;  1, 
6,2;  plenissima:  1112,3;  plures:  VII 24,5; 
3,66,4;  Pompeiana:  3,69,2;  prima(e):II 
17,2;  19,5;  (princeps:  141,2;)  prosima(e): 
V29,6;  VI3,1;  quaeque:  1,83,2;  quarta: 
V24,2;  quattuor:  124,2;  49,5;  V2,4;  VI 
3,1;  VII34,2;  40,1;  57,1;  1,  (30,2;)  40,4;  2, 
21,3;  23,1;  3,97,3:  quinque:  110,3;  V8,2; 
VI  5,6;  1,83,1.2;  3,4,1;  69,1;  reliquae:  I 
41,3;  49,5;  118,5;  17,2.3;  11121,1;  VI33, 3; 
40,7;  44,3;  VII  9,5;  47,2;  1,7,7;  8,1;  25,1; 
37,2;  42,1;  64,6;  80,4(?);  87,4;  3,8,1;  13,5; 
75,2;  (88,3;)  septem:  3,6,2;  septima:  1, 
85,6;  sex:  118,5;  19,2.5;  VI 44,3;  VII  34,2; 
1,25,1;  39,2;   85,6;   (3,6,2;)  singulae:  152, 


449  legio  f- 

7  •>  . 
1;  1117,2;  20,3;  VII17,4;  45,8;  90,6;  1,42, 
1;  sola:  140,15;  (sua(ej:  V53,3;  1,40,7;) 
Syriacae:  3,88,1;  tertia:  V24,2;  tres:  I 
10,3;  12,2;  Ull,3;  UI11,4;  V8,l;  17,2; 
24,3;  48,1;  53,3;  VI  1,4;  32,5;  33, 1.(2.) 3; 
VnG0,4;  1,25,1;  (30,2;)  36,4;  37,1;  38,1; 
39,1;  (40,4;)  42,3;  43,3;  51,4;  3,29,2;  uer- 
nacula:  2,20,4;  ueterana(e;:  I24,2(?);  1, 
25,1;  3,4,1;  28,3.5;  29,2;  ueteres:  3, 101,6; 
una:  17,2;  U34;  IV32,1;  V24,2.4;  VI 7, 
1;  32,5;  (VII 45, 5;)  1,30,2;  43,3;  64,6;  2, 
23,4;  3,4,1  (bisj;  16,1;  29,2;  75,1;  88,1;  89, 
1;  102,1;  106,1. 
I  Leirlo  prinia:  3,88,1;  tertia  ib.;  (quinta: 
3,69,1;)  VII.:  1123,4;  26,1;  1117,2;  IV  32, 
1;  V9,7;  VII  62,3.6;  VIII.:  1123,3;  VII 47, 
7;  (50,4;)  1,18,(2.)5;  3,89,1;  IX.:  1123,1; 
1,45,1.2;  3,45,2.(6?);  46,5;  62,4;  63,6;  66, 
2;  67,3;  89,1;  X.  u.  decimu»»  p.  829  sq. 
(16  loc);  XI.:  1123,3;  3,34,3;  XII.  u.  duo- 
decimu»«  p.  979  (6  loc.j;  XIII.  u.  deei- 
mus  p.  830  B.  a)  (6  (0)  loo;  XIV.  ib.  b) 
ii>  loc);  (XV.:  VII  62,4;)  XXVII.:  3,34,2. 
leg^ionariUH.  1.  adleet.:  P.  Crassum 
cum  coLortibus  legionariis  duodecim  .  .  .  in 
Aquitaniam  proficisci  iubet:  11111,3;  crebras 
stationes  disponunt  equitum  et  coiiortium  ala- 
riarum  legionariasque  intericiunt  cohortes:  1, 
73, 3 ;  ^  commodissimum  esse  statuit  omni- 
bus  equis  Gallis  equitibus  detractis  eo  legio- 
narios  milites  legionis  decimae  .  .  .  imponere: 
I  42, 5 ;  quo  minus  multitudine  militum  legio- 
nariorum  pro  liostium  numero  uidebat :  I  51, 1 ; 
equites  uero  .  .  .  omnibus  in  locis  pugnant  (c), 
quo  (c)  se  legionariis  militibus  praelerrent:  II 
27,2;  quautum  labore  atque  itinere  legionarii 
milites  efticere  poterant:  V19, 3;  ut  potius  in 
siluis  Gallorum  uita  quam  legionarius  miles 
periclitetur  (c):  VI 34, 8;  hi  .  .  .  milites  se 
esse  legionarios  dicunt:  VII 20, 10;  ut  anguste 
XV  milia  (LX  cohortes  voni.  Xp.)  legionario- 
rum  (-narium  af/  militum,  DC  (c)  equites 
{reec.;  milites  x.)  transportari  (c)  possent  (w. 
CC):  3,2,2. 

2,  ui  Nubst. :  (cum  in  opere  singulas  legio- 
nea  (singulos  legionarios  Fluyy.)  appella- 
ret  et,  si  acerbius  inopiam  lerreut,  se  dimia- 
surum  oppugiuitionein  diceret:  VII  17,4;)  fru- 
iiienti  copiam  legioiiarii  \,-ai'i  '.  uoii  iiullniu 
(iiyphiiis;  iioiiiiulli  ludd.)  habebant,  quod 
dierum  '{'  X.XI1  ub  Ilerda  frumentum  iussi 
eraut  efferre,  cuetruti  auxiliaresque  nullanr. 
1,78,1;  esl  animad  uersuui  ab  legioua- 
riis,  qui  dextram  pant-m  operis  ailmiui- 
slrabaut,  .  .  .  uiuguo  sibi  vfw  \um.  Iit)  piue- 

Luxii;.  CnoiMi.     11. 


tenis  / 


450 


sidio  posse,  si  .  .  .  turrim  ex  latere  sub  muro 
fecissent.  quam  primo  .  .  .  humilem  paruam- 
que  fecerunt  (fecerant  Oiace.).  huc  se  re- 
ferebant;  hinc  .  .  .  propugnabant,  hinc 
ad  repellendum  et  prosequendimi  hostem  pro- 
currebaut:  2,8,1.2;  et  legionarii  interioris 
munitionis  defensores  t  scaUs  admotis  tormen- 
tis  .  .  .  telisque  terrebant:  3,63,6. 

legitimus  :  docet  se  nullum  extraordina- 
rinm  honorem  adpetisse,  sed  exspectato  legi- 
timo  tempore  consulatus  {del.  Ciac<;.)  eo 
fuisse  contentum,  quod  omnibus  ciuibus  pa- 
teret:  1,32,2. 

lego:  eos  extra  ordinem  in  senatum 
legendos  curauerat:  3,59,2. 

(Bellouacos  .  .  .  pollicitos  ex  eo  numero 
electa  (lecta  (i;  milia  add.  B^fi)  sexaginta : 
U4,5.) 

legumen:  non,  illis  (iUi  Clark.)  hordemn 
cum  daretui',  non  legumina  recusabant: 
3,47,7. 

lacus  Iiemauun»>  ".  lacu!«. 

lembunculus  u.  ienunculus. 

liemouices :  celeriter  sibi  Senonea, .  . .  Ca- 
durcos,  Turonos,  Aulercos,  Lemouices,  Andos 
reliquosque  omnes,  qui  Oceanum  attingunt, 
adiungit  ^c) :  VII  4, 6 ;  imperant  .  .  .  Sequanis, 
Senouibus,  Biturigibus,  Santonis,  Rutenis,  Car- 
nutibus  duodena  (c)  rnilia;  Bellouacis  decem; 
totidem  Lemouicibus  (tot.  Lem.  uncis  iiielud. 
Sp.;  Dt.):  VII  75, 3;  imperant  .  .  .  Atrebatibus 
IIII  (inilia);  Veliocassis  <,totidem  add.  Kp.: 
Dt.),  Lexouiis  (Lemouicibus  Sp.;  Dt.)  et  Auler- 
cis  (pm.  [j)  Eburouicibus  <^c)  terna  i^om.  [i;  u. 
CC) :  VII  75, 3 ;  quo  sunt  iu  numero  Corioso- 
lites,  Redones,  Ambibarii,  Caletes,  Osismi, 
(ueneti  culd.  (i)  -j-  Lemouices  {incl.  unc.  Db.; 
Lexouii  Np.;  Dt.;  Naninetes  Fr.),  Venelli 
(Veneti,  Vnelli  Schn.):  VII 75, 4;  Sedulius 
(c),  dux  et  princeps  Lemouicum  ([i;  remusium 
a;  remorum  tum  (B?)  C;  remorum  .1/'','  Ger- 
manorum  pr.  etld.;  Lemouicum  Ariuoricorum 
coni.  Schn.)  occiditur:  VII  88, 4. 

lenis.  A.  pi-upr.:  ab  oppido  autem  decli- 
uis  locus  leni  \Pluyy.:  teuui  codd.:  edd.)  fa- 
stigio  uergebat  iu  longitudinem  (c)  *passus 
circiter  CCCC;  1,45,5;  id  autem  est  iugum 
derectum  .  . .,  iilraque  ex  parte  praeruptum  alque 
usperum,  sed  tumeii  paulo  leiiiore  ^leuiore 
Uaf)  fustigio  ab  ea  purte,  (piae  ad  Vticam 
uergit:  2,24,3;  ^  uaues  XYIII  .  .  .  ex 

superiore  portu  leui  uentu  solueruut:  IV  28, 
1 ;  duriusque  cotidie  lempus  ad  triuisportandum 
lenioribub  \sueuioribu^  ir»///..-  IJI.'^  ueiitis 
exspecUibaut  v-but  Wiilf}.:  W.):  3,25,3;         ^^ 

29 


451 


lenis  —   Lepidiis 


452 


et  leni  Africo  prouectus  media  circiter  nocte 
uento  intermisso  cursum  non  tenuit:  V  8, 2. 

B.  trsl. :  exspectabatque  suis  lenissimis 
(N;  leuissimis  Ox.)  postulatis  responsa:  1, 
5,5;  1  lenibus  atque  utinam  scriptis 

adiuncta  foret  uis :  ap.  Sueton.  uit.  Terent.  5 ; 
1  dLserat  aliquis  leniorem  sententi^m:  1, 
2,2;  fl  ut  quam  lenissimum  me  prae- 

berem:  ap.  Cie.  a/l  Att.  IX  7  C,  1. 

leniter.  A.  i)ro|>r.:  ima  ex  parte  leni- 
ter  adcliuis  aditus  .  .  .  relinquebatur:  II 
29,3;  collis  erat  leniter  {AQ ;  leuiter  BM^; 
(X  teste  Hold.))  ab  infimo  adcliuis:  VII19, 1; 
1  paene  iniquo  loco  et  leniter  (a;  leuiter  a/j) 
decliui  castra  fecerant  (c):  VII  83,2;  f 

(collis)  ex  utraque  parte  lateris  deiectus  habe- 
bat  et  in  {om.  p)  fronte  (c)  leniter  fastiga- 
t  u  s  (castigatus  B'-,8 ;  castigatus  castratus  a) 
paulatim  ad  planitiem  redibat :  II  8,  3. 

B.  trsl.:  si  cunctetur  (senatus)  atque  agat 
lenius  (lentius  Oiacc.):  1,1,4;  ^  lenius 

(lentius  fl)  quam  pridie  nostros  equites  proelio 
lacessere  coeperunt:  V  17, 1. 

lenitas.  A.  i>ropr. :  quod  (flumen)  .  .  . 
in  Khodanum  influit,  incredibili  lenitate, 
ita  ut  oculis  in  utram  partem  fluat  iudicari 
non  possit :  1 12, 1. 

B.  trsl.:  magnumque  fructum  suae  pristi- 
nae  lenitatis  omnium  iudicio  Caesar  ferebat: 
1,74,7;  t  pauca  apud  eos  de  lenitate 

sua  locutus  .  .  .  omnes  conseruauit:  3,98,2. 

lente:  (agere:  1,1,4  u.  leniter  B. 
agere;)  Tf  lente  atque  paulatim  procedi- 

tur  crebroque  .  .  .  subsistunt:  1,80,1;  1 

(lenius  (lentius  p)  quam  pridie  nostros  equi- 
tes  proeUo  lacessere  coeperunt:  V  17, 1 ;) 
\  ipse  cum  reliquis  copiis  elephantisque  LX 
lentius  subsequitur:  2,40,2. 

JLentalaiH.  1.  I^.  (Cornelintii)  lien- 
tolas :  L.  Lentulus  consul  senatui  reijzfe  pu- 
blicae  se  non  defuturum  pollicetur,  si  .  .  .:  1, 
1,  2 ;  cf.  qu.  sqq. ;  hi  omnes  conuicio  L.  Len- 
tuli  consulis  {om.  f)  correpti  exagitabantur. 
Lentulus  sententiam  Calidii  pronuntiaturum  se 
omnino  negauit:  1,2,5;  (ef.  §  6;  3,4;  4,1;) 
Lentulus  aeris  alieni  magnitudine  et  spe  exer- 
citus  ac  prouinciarum  et  regum  appellaudorum 
largitionibus  mouetur,  .seque  alterum  fore  Sul- 
lam  (Cornelium  Vielli.)  inter  suos  gloriatur, 
ad  quem  summa  imperii  redeat:  1,4,2;  V  pri- 
mis  diebus,  quibus  haberi  senatus  potuit,  qua 
ex  die  consulatum  iniit  Leutulus,  .  .  .  decer- 
nitur:  1,5,4;  (cf.  6,7;  10,1.2.4;)  tantus  re- 
pente  terror  inuasit,  ut,  cum  Lentulus  consul 
ad  aperiendum  aerarium  uenisset  ad  pecuniam 


Pompeio  ex  senatus  consulto  proferendam,  pro- 
tinus  .  .  .  profugeret:  1,14,1;  (cf.  §  2;)  gla- 
diatoresque,  quos  ibi  Caesar  in  ludo  habebat, 
ad  forum  productos  (c)  Lentulus  spe  libertatis 
(c)  conftrmat .  ..:  1,14, 4;  ef.  qu.  sqq.;  legiones 
effecerat  .  .  .  duas  ex  Asia,  quas  Lentulus  con- 
sul  conscribendas  curauerat :  3, 4,  1 ;  in  castris 
Pompei  uidere  licuit  .  .  .  L.  etiam  Lentuli  et 
non  nullorum  tabernacula  protecta  hedera  .  .  . : 
3,96,1;  idem  hoc  L.  Lentulo,  qui  superiore 
anno  consul  fuerat,  et  P.  Lentulo  consulari  ac 
non  nuUis  aliis  acciderat  Rhodi;  qui  .  .  .:  3, 
102, 7 ;  item  L.  Lentulus  comprehenditur  ab 
rege  et  in  custodia  necatur:  3,104,3. 

S.  (P.  Cornelins)  Iientalas  Mar- 
cellina!^:  ad  eas  munitiones  Caesar  Lentu- 
lum  MarcellLnum  (marcellum  a)  quaestorem 
cum  legione  VIIII.  positum  habebat.  huic  .  .  . : 
3, 62, 4 ;  hoc  tumultu  nuntiato  Marcellinus  (mar- 
cellus  Oa)  *  *  *  cohortes  subsidio  nostris  labo- 
rantibus  submittit  ex  castris :  3, 64, 1 ;  iamque 
Pompeiani  magna  caede  nostrorum  castris  Mar- 
cellini  adpropinquabant:  3,65,1. 

:{.  P.  (Coruelin^)  lientalas  S.pin- 
tlier:  id  oppidum  (Asciilum)  Lentulus  Spinther 
X  cohortibus  tenebat;  qui  .  .  .:  1,15,3;  cf.  qu. 
sqq.;  recepto  Firmo  expulsoque  Lentulo  Caesar 
conquiri  milites,  qui  ab  eo  discesserant ,  .  .  . 
iubet:  1,16,1;  quid  ipsis  Corfiniensibus ,  quid 
Domitio,  quid  Lentulo,  quidl  reliquis  accide- 
ret:  1,21,6;  quarta  uigilia  circiter  Lentulus 
Spinther  de  muro  cum  uigiliis  .  .  .  nostris  con- 
loquitur:  1,22,1;  ef.  §  2  —  5;  cuius  oratione 
confirmatus  Lentillus  ut  in  oppidum  reuerti 
liceat  petit;  .  .  .  facta  potestate  discedit:  1,22, 
6 ;  erant  quinque  ordinis  senatorii ,  ( Dauis. ; 
quinquaginta  [uel  L)  ordines  codd.;  quinqua- 
ginta:  ordinis  senatorii  E.  Hoffm.)  L.  Domi- 
tius,  P.  {oni.  hl)  Lentulus  Spinther,  L.  Cae- 
cilius  Rufus,  Sex.  Quintilius  Varus  quaestor, 
L.  Rubrius:  1,23,2;  (ef.  §  3;)  iam  de  sacer- 
dotio  Caesaris  Domitius,  Scipio  Spintherque 
{Ald.;  spinther,  q.  eodd.  plur.;  spinther  et  f) 
Lentulus  cotidianis  contentionibus  ad  grauissi- 
mas  uerborum  contumelias  palam  descende- 
runt,  cum  Lentulus  aetatis  honorem  ostentaret, 
Domitius  .  .  .:  3,83,1;  idem  hoc  L.  Lentulo, 
qui  superiore  anno  consul  fuerat,  et  P.  Lentulo 
consulari  .  .  .  acciderat  Rhodi ;  qui  .  .  . :  3, 
102, 7. 

lenanculas:  horum  fuga  nauium  onera- 
riarum  magistros  incitabat:  pauci  lenunculi 
(lembuuculi  eod.  Ciacc.)  ad  officium  imperium- 
que  conueniebant:  2,43,3. 

11.  (Aeuiilins)  Iiepidns:  seseque  dic- 


453 


LepiduB  —  lex 


454 


tatorem  dictum  a  M.  Lepido  praetore  cognoscit : 
2,21,5. 

liepontii:  Klienus  autem  oritur  ex  Lepon- 
tiis,  qui  Alpes  incolunt:  IV 10, 3. 

Lepta:  M.  j  itfiuium,  quem  milii  com- 
mendas,  uel  regem  Galiiae  faciam  uel  hunc 
Leptae  delegabo  (c);  si  uis,  tu  (ucl  Leptae 
legatum,  si  uis;  tu  Crat.;  uel  Leptide  legatum, 
si  uis;  tu  Rutfjers.:  uel  hunc  leptae  delega  si 
uis  tu  Aled.y  ad  me  alium  mitte,  queni  ornem : 
ap.  Oic.  ad  fam.  VII  5,  2. 

liCptis  u.  liepta. 

Leptitaili:  lubani  reuocatum  finitimo 
bello  et  controuersiis  Leptitanorum  restitia.^e  in 
reguo:  2,38,1. 

lepilN:  (Britauni)  leporem  et  gallinam  et 
auserem  gustare  fas  non  putant;  haec  tamen 
alunt  animi  uoluptatisque  (c)  causa:  V12, 6. 

Leaaci :  dimissis  nuntiis  ad  Ceutrones, 
Grudios,  Leuacos,  Pleumoxios,  Geidumnos, 
qui  omues  sub  eorum  (Neruiorum)  imperio 
sunt  (c),  quam  ma.ximas  manus  (o)  possunt 
cogunt  (c)  et  de  improuiso  ad  Ciceronis  (o) 
hibema  aduolant  (c) :  V  39, 1. 

Iieuci:  frumentum  Sequanos,  Leucos,  Lin- 
gones  (c)  sumministrare :  140,11. 

leuiN.  A.  propr.:  leuis  armaturae  ti. 
ariuatnra  p.  :io'-)  «'/•  01  (1^>  l'"-'-)'  (t  per 
niare  (milites  leuis  armaturae  Ciace.)  nauibus 
expositi  (c)  in  auersos  (c)  nostros  impetum 
fecerunt:  3,63,8;)  1  haec  leuibus  crati- 

bus  terraque  inaequat:  1,27,4;  *i  carinae 

ac  prima  {Np.;  primum  codd.)  statumina  ex 
{af;  et  Ohl;  om.  Np.;  Dt.)  leui  niateria  (pri- 
mum  statumen  aluei  materia  E.  Uoffm.)  ficbant: 
1,54,2. 

B.  trsl.;  a)  =  exijruns,  medioeris;  y)  pos.: 
impellit  alios  auaiitia ,  alios  iracundia  et  teme- 
ritas,  .  .  .  ut  leuem  auditionem  habeant 
pro  re  comperta:  VII  42, 2;  t  quorum 

salutem  neque  propinqui  neglegere  neque  ciui- 
tas  leui  momento  acstimare  posset:  VII 30, 
3;  t  equcstrique  eo  die  proclio  leui  facto: 
VII  3(j,  1 ;  leui  facto  equestri  jiroelio  atque  eo 
(c)  gecundo  in  custra  exercitum  redu.\it:  VII 
53,2. 

[i)  coinp. :  maiore  commisso  delicto  .  .  .  ninii, 
leuiore  de  causa  auribus  deseetis  aut  singulis 
eflo.snis  oculis  donium  remittit:  VII 4, 10;  U 
(id  aiitoiM  est  iiigum  dcrectum  .  .  .,  sed  tamon 
paulo  loniore  /leiiiore  (kif)  fastigio  ab  ea 
parte,  quao  ad  Vticam  uergit:  2,24,3;)  11 
do  ineiB  in  uos  mcritis  praedicaturus  (c)  non 
sum ,  quae  siint  adhuc  et  niea  uolunlate  et 
uestra  ex8]ieclati<iiie  leiiiora:  2,32,10. 


(y)  superl.:  exspectabatque  suis  lenissimis 
(A^;  leuissimis  Gx)  postulatis  responsa:  1, 
5,5.) 

b)  =  temerarius,  neg^Iegens:  postremo  quid 
esse  (c)  leuius  aut  turpius  quam  auctore  hoste 
de  summis  rebus  capere  consilium?  V28, 6. 

lenitcr.  A.  propr.;  (a)  pos.:  collis  erat 
leniter  {AQ;  leuiter  SJ/[i  (X  sec.  Uold.))  ab  in- 
fimo  adcliuis:  VII 19, 1 ;  paene  iniquo  loco 
et  leniter  {a;  leuiter  ak)  decliui  castra  fece- 
rant  (c):  VII  83, 2.) 

b)  comp.:  leuiusque  casura  pila  sperabat  in 
loco  retentis  militibus,  quam  si  ipsi  immissis 
telis  occurrissent  (c) :  3,  92,  2. 

IJ.  trsl.:  leuiusque  tempestatis  quam  classis 
periculum  aestimauerunt:  3,26,4. 

lcnita!«.  (A.  propr.:  leuitate  armo- 
rum  et  cotidiana  exercitatione  nihil  iis  (c) 
noceri  posse:  V34,4.) 

B.  trsl. :  qui  mobilitate  et  leuitate  animi 
nouis  imperiis  studebant:  111,3;  1  nihil 

se  propter  inscientiam  leuitatemque  (et 
leuitatem  [i)  uulgi  grauius  dc  ciuitate  iudicare 
neque  de  sua  in  Haeduos  beneuolentia  de- 
minuere :  VII  43, 4. 

lcno.  A.  =  expedire,  subuenire :  quae  res 
etsi  nihil  ad  leuandas  iniurias  pertinere  uide- 
bantur,  tamen:  1,9,1;  1  (ipse  praesentem 

inopiam  quibus  poterat  sulisidiis  tutabatur 
(leuabat  Kindsch.;  u.  CC):  1,52,4;)  genus  ra- 
dicis  .  .  .,  quod  admixtum  lacte  (c)  multum 
inopiam  leuabat:  3,48,1. 

IJ.  =  libersire:  ciuitati  sese  consulere,  quod 
hibernis  leuetur:  V27, 11. 

lex.  A.  subi. :  siremps  tantum  per  nomi- 
nafTiTum  ct  ablatiuum  dccliuatiu-  .  .  Caesar 
ergo  (caesare  ergo  cod.;  Caesar  de  analogia 
Ritschl;  Caesar  eius  ergo  Uuschke)  siremps 
lex  esto  quasi  sacram  uiolauerit  dixisse  pronun- 
tiandus  cst  (dixit  pro  nominatiuo  esse  Ritschl; 
dixit  sine  e  pronuntiandum  esse  coni.  Keil):  Cha- 
ris.art.  yranivi.  f  p.  UH  $([.  Kril;  *i  cum  leges 
duo  ex  una  familia  uiiio  utroque  iu)n  soluui 
magistratus  creari  uetarent,  sed  etiam  in 
senatu  esse  prohiberent:  VII 33, 3. 

B.  obi. :  respicite  finitimam  Galliam ,  quae 
in  prouinciam  redacta  iurc  et  legibus  coni- 
niutatis  .scouribus  subiccta  perpetua  premitur 
seruitute:  VII  77,10;  1  ibi  legem  de  dic- 

tatore  (legeni  dedietionis  af)  latam  seseque 
dictatorem  dictiim  ii  M.  Lepido  praetore  co- 
gnoscit:  2,21,5;  1   (quaruni  reruni  illo 

tempore  nihil  factuni ,  iie  cogitatum  quidem; 
(nulla  lox  promulgata,  uon  eum  populo  agi 
cooptum ,  millii   secessio   (iicta  aild.   codd  :   del. 

29* 


455 


lex  —  lihenter 


456 


Np.;  u.  CC):  1,7,5;)  quod  K^urio)  tribunus 
plebis  legem  promulgauerat ,  qua  legc  regnum 
Tubae  publicauerat:  2,25,4;  (Coelius)  legem 
promulgauit,  ut  sexenni  (c^  die  (c>  sine  usuris 
creditae  pecuniae  soluantur:  3, 20, 4;  (Coelius) 
ad  hominum  excitanda  studia  sublata  priore 
lege  duas  promulgauit,  unam ,  qua  mercedes 
habitationum  annuas  conductoribus  donauit, 
aliam  (alteram  Faern.)  tabularum  nouarum: 
3,21,1;  T  ciuitatem  eius  immunem  esse  ius- 
serat,  iura  legesque  reddiderat:  VII  76, 1 ;  ^ 
iura,  leges,  agros,  libertatem  nobis  relique- 
runt:  VII77,14;  t   tollere:  3,21,1  '<. 

promulgare. 

C.  abl.;  a):  cogere:  V56,2  u.  c)  consuesse; 
T  in  tertium  annum  profectionem  lege  con- 
firmant  (CO):  13.2;  t  qua  (lege)  do- 
nauit:  3,21,1  u.  B.  promulgare;  1  supe- 
riore  consulatu  eum  patre  Ptolomaeo  et  lege 
et  senatiis  consulto  societ.os  erat  facta:  3,107, 
2;  t  publicare:  2,25,4  u.  B.  promul- 
gare;  %  (ciuitatesi  habent  legibus  sanc- 
tum,  si  quLs  (c)  quid  .  .  .  acceperit,  uti  ad 
magistratum  deferat:  VI20, 1;  f  quam 
(Galliam)  bello  uictam  suis  legibus  (leg.  suis 
a)  uti  uoluisset  (senatus^:  145,3;  qui  (Sues- 
siones)  eodem  iure  et  (om.  fh)  isdem  legibus 
utantur,  unum  imperium  (c)  unumque  (c) 
magistratum  cum  ipsis  habeant:  113,5. 

b):  hi  omnes  lingua ,  institutis,  legibus 
inter  se  differunt:  11,2. 

c):  quo  (quod  p)  lege  commuui  omnes  pu- 
beres  (et  add.  a)  armati  conuenire  consue- 
runt  (coguntur  fi>  :  V56, 2;  t  qi'od  .  .  . 

duo  magistratum  gerant  et  se  uterque  eorum 
legibus  creatum  esse  (c>  dicat:  VII 32, 3; 
t  praetoribus  tribunisque  (c)  plebis  rogationes 
;id  populum  ferentibus  non  nullos  ambitus 
Pompeia  lege  damnatos  .  .  .  in  integrum  re- 
stituit:  3,1,4;  t  qui  (coloni)  lege  lulia 

Capuam  deducti  er.ant:  1,14,4;  t  quod 

legibus  Haeduoruni  iis,  qui  summum  magistra- 
tum  obtinerent,  excedere  ex  flnibus  non  lice- 
ret:  VII  .33, 2. 

D.  c.  praep.:  ne  quid  de  iure  aut  de  legi- 
bus  (de  legibus  aut  iure  p)  eorum  demi- 
nuisse  uideretur;  VII  33,  2;  f  cur  enim 
potius  Haedui  de  suo  iure  et  de  legibus  ad 
Caesarem  disceptatorem  quam  Roraani  ad 
Haeduos  ueniant?  VII  37,  5. 

quotienscumque  sit  decretum,  darent  operam 
magistratus,  ne  .  .  .,  factum  in  perniciosis 
legibus,  in  ui  tribunicia  .  .  .:  1,7,5. 

is  enim  erat  annus,  quo  per  leges  ei  con- 
sulem  fieri  liceret:  3,1,1. 


[Falso:  iniuriam  in  eripiendis  legionibus 
'Ald.;  legibus  codd.)  praedicat:  1,32,6.] 

liexonii.  Lexouii  semper  scriptum  esf 
in  fl,  in.  y.  bis :  III  17,3  et  VII  75,  3  (sed  h.  I. 
lixouii);  reliquis  Irilnis  locis  (1119,10;  11,4; 
29,  3)  in  7.  exstat  lexobii.  Verisimile  igitur 
est  seribendwn  esse  Lexouii;  quae  quidem 
scriptura  eonfirmatur  Plinii  et  Orosii  codiei- 
hus :  nam  ap.  Plin.  IV  107  miiis  eod.  A  (Silligio 
teste;  Detlefsen  tacet)  habet  lexobii,  reliqui  lexo- 
uii;  ap.  Oros.  VI  8, 18  in  omnihus  lihris  exstat 
liftera  u  (iii  plurimis  lixouios) ,  VI  8,  8  in  uno 
I)  lexobios,  in  LPH  lexouios. 

socios  sibi  ad  id  bellum  Osismos,  Lexouios, 
Namnetes,  Ambiliatos  (c),  Morinos,  Diablintes 
(c),  Menapios  adsciscunt:  1119,10;  Q.  Titu- 
rium  Sabinum  legatum  cum  legionibus  tribus 
in  Venellos  (c) ,  Coriosolitas  (c)  Lexouio-sque 
mittit:  11111,4;  his  paucis  diebus  Aulerci 
Eburonices  Lesouiique  senatu  suo  interfecto  .  .  . 
portas  clauserunt  (CC)  seque  (c)  cum  Viridouice 
coniunxerunt  (CC)  :  III  17,3;  in  Aulercis  Lexo- 
uiisque,  reliquis  item  ciuitatibus  (c),  quae  pro- 
xime  (c)  bellum  fecerant,  in  hibemis  (exercitum) 
conlocauit:  11129,3;  imperant  .  .  .  Atrebatibus 
IIII  (milia);  Veliocassis  (totidem  add.  Np.: 
Dt.),  Lexouiis  (Lemouicibus  Np. .-  Dt.^  et  Auler- 
cis  (c^  Eburouicibus  (c)  terna  (c),  .  .  .  XXX 
uniuersis  ciuitatibus,  quae  Oceanum  attingunt 
quaeque  eorum  eonsuetudine  Aremoricae  (c) 
appellantur ,  quo  sunt  in  numero  Coriosolites, 
Redones ,  Ambibarii,  Caletes,  Osismi,  (ueneti 
add.  P) ,  f  Lemouices  (tinc.  incl.  Dh.:  Lexouii 
Xp.:  Dt.:  Namnetes  Fr.) ,  Venelli  (Veneti, 
Vuelli  Schn.):  VII  75, 3.  4. 

libens:  cunctae  earum  regionum  praefec- 
turae  libentissimis  animis  eum  recipiunt 
exercitumque  eius  omnibus  rebus  iuuant:  1, 
1.5, 1. 

libenter  :  (accipere:  VI  4,  3  u.  dare;) 
t  adpetere;  144,5  u.  recusare;  t   Clo- 

dius  .  .  primis  diebus,  ut  uidebatur,  libenter 
auditus  reliquis  ad  conloquium  non  admitti- 
tur:  3,57,5;  t  libenter  etiam  ex  perfugis 

cognoscebant  (audiebant  f)  .  .  .:  3,49,3; 
t  quod  fere  libenter  homines  id,  quod  uolunt, 
credunt:  11118,6;  quae  uolumus  et  credimus 
libenter  et  quae  sentimus  ipsi  reliquos  sentire 
speramus:  2,27,2;  t  libeuter  Caesar  pe- 

tentibus  Haeduis  dat  ueniam  excusationemque 
accipit:  VI  4,  3;  t  de  suis  homines  laudi- 

bus  libenter  (licenter  Paul)  praedicant:  2, 
.39,4;  t  non  minus  libenter  sese  (se  libenter 
P)  recusaturum  populi  Romani  amicitiam, 
quam  adpetierit;  144,5;  t  consilio  uestro 


457 


libenter  —  libere 


458 


utar  libenter  <lub.  Med.),  et  hoc  liben- 
tiu8  'liib.  Med.),  quod:  ap.  Cie.  ad  Aft.  IX 
7  C,  1. 

liber.  1.  adieel.;  fk.  =  fherifeQoc;,  avro- 
vo/jog:  saepo  clamilans  liberum  se  lil)eraeque 
esse  ciuitatis  (ciu.  esse  ji):  V7,8;  t 

pars:  3,34,4  u.  infra  Macedonia;  t  ma- 

f^nam  imperatam  Asiae  .  .  .  et  liberis  Achaiae 
popiilis  pecuniam  exegerat:  3,3,2;  Hi; 

liberam  debere  esse  Galliam,  quam  bello 
uictam  suis  iegibus  uti  uoluisset  (senatus) :  1 
■15,3;  t  Domitium  .  .  .  in  Macedoniam 

proficisci  iussit ;  cuius  prouinciae  ab  ea  parte, 
quae  libera  appellabatur,  Menedemus  .  .  mis- 
sus  lcgatus  .  .  .  profitebatur :  3,34,4;  Kt 

saepe  clamitans  liberum  se  liberaeque  esse 
(o)  ciuitatis:  V7, 8;  hortaturque,  ut  se  liberos 
et  imperio  natos  nieiniuerint:  Vn37, 2. 

1{.  —  cc/.ojhvTog:  uado  .  .  .  inuento  .  .  ,  ut 
bracchia  modo  atque  umeri  ad  sustinenda 
arma  liberi  ab  aqua  esse  possent:  VII  56, 4; 
t  libera  (sint  adil.  Vielh.)  comitia  atque 
omnis  res  publica  senatui  populoque  Romano 
permittatur:  1,9,5;  t   quorum  discessu 

liberam  nacti  milites conloquiorum  fac u  1  tatem 
nulgo  procedunt:  1,74,1;  non  datur  libera 
(ultra  Sfihmlle;  u.  CC)  muri  defendendi  (c) 
facultas  (haee  tierba  suspecta  Gruteru  uiic.  incl. 
Np.):  2,11,3;  t  SuUam  nudata  omnibus 

rebus  tribunicia  potestate  tamen  interce.s- 
sionem  liberam  reliquisse:  1,7,3;  f  et 

aquao  magna  parte  et  pahulatione  libera 
prohibituri  hoates  uidebantur:  VII 36, 5;  t 

si  decessisset  (e)  et  liberam  possessionem 
Galliae  sibi  tradidisset:  144,13;  t  res 

publica:   1,9,5  u.  comitia;  T  umeri: 

VII  56,  4  u.  bracchia. 

3.  liberi  ul  subst.;  A.  =  oi  ikevif-eQoi : 
in  capita  singuhi  seruorura  ac  liberoruni 
tributuni  iniponeliatur:  3,32,2;  —  omnem  e.\ 
agris  multitudinem  seruorum  ac  libe- 
rorum  in  oppidum  cogit:  3,80,3;  t  de 

seruis  liberisque  oranibus  nd  irapuberes 
siippliciura  Huniit  et  ad  luiuiii  (onnuM  ad(/. 
Ii )  interfu^it:  3, 14,  3. 

I{.  =  tinva;  a)  subl.:  suos  liberos,  nisi  cum 
adoleuerun t,  ut  niunuH  militiae  sustinerc 
poHsint,  palam  a<l  86  adire  (ire  a)  non  pa- 
tiuntur,  filiumque  puorili  aetate  iil  publico  iii 
connpectu  [latris  adsistere  turpe  ducunt:  VI 18, 
3;  <■[.  (■)  ali(liiccro  et  dodere  et  d)  [i). 

b)  |>raod.:  (|ui  (r)  Hunt  ex  iis  nuti ,  ooniiii 
luibentur  liberi,  quo  (o)  primum  (r)  uirgo 
(c)  quaoquo  doduota  (r)  est  (c) ;  V14,5. 

e)  obl.:  ul  |imiic  iii  conspectu  exercitus  iioHtri 


agri  uastari,  liberi  eorum  in  seniilutem  ab- 
duci  .  .  .  non  debuerint:  111,3;  *"  suos 

ab  se  liberos  abstractos  obsiduni  nomine 
dolebant:  1112,5;  multo  dla  grauius  afestimari 
(r)  debere  (c>,  liberos,  coniuges  in  seruitutem 
abstrahi,    ipsos    interfici:    VII  14,10;  *" 

prineipumque  liberos  obsides  ad  se  adduci 
iussit:  115,1;  lj  unum  se  esse  .  .  .,  qui 

adduci  non  potuerit ,  ut  .  .  .  liberos  suos  ob- 
sides  daret:  131,8;  T  petierunt,  ne  se  et 

commune.«  liberos  hostibus  ad  supplicium  de- 
derent,  quos  ad  capiendam  fugam  naturae  et 
uirium  infirmitas  impediret:  VII  26, 3;  ' 

liberos,  uxores  suaque  omnia  in  siluis  depone- 
rent:  IV  19,2;  t  uxoresque  duxerant,  ex 

quibus  plerique  liberos  habebant:  3,110,2; 
"i  impedire:  VII26,3  u.  dedere;  t  Ario- 

uistum  .  .  .  obsides  nobilissimi  cuiusque  liberos 
poscere  et  in  eos  omnia  exempla  cruciatus- 
que  edere:  131,12;  t  omne,s  senatores 

senatorumque  liberos  .  .  .  ad  se  produci  iubet: 
1,23,1;  1  matres  familiae  .  .  .  more  Gal- 

lico  passum  (e)  capillum  ostentare  liberosque 
in  conspectum  proferre  coeperunt:  VII  48,3; 
t  (proicere:  2,5,3  u.  d)  [i).) 

d)  c.  inacp. ;  a)  ad:  ne  ad  liberos,  ne  ad 
parentes,  ad  uxorem  (uxores  P)  aditum  ha- 
beat:  VII  66, 7. 

(i)  cuiu  :  facile  erat  .  .  .  prospicere  in  urbem, 
ut  .  .  .  omnes  .  .  superioris  .'letatis  cum  liberis 
atque  uxoribus  .  .  .  ad  caelum  maiius  tende- 
ront  aut  templa  .  .  .  adirent  et  ante  simu- 
lacra  proiecti  uictoriam  ab  dis  exposcerent: 
2,5,3;  t  (eraiit  praetcrea  cuiusque  generis 
hominum  milia  circiter  VI  cum  seruis  libertisque 
(Hotom.;  liberisque  codd.;  edd.) ;  sed  nuUus  ordo, 
nullura  iniperium  certum  ,  cuni  suo  quisque 
oon.silio  uteretur:  1,51,2;)  t   Mandubii 

.  .  .  cum  liboris  atque  uxoribus  exire  cogun- 
tur:  VII  78,3;  rf.  §4.5;  t  uxores  habenl 
deni  duodenique  inter  se  communes  (o^  et 
raaxime  fratres  cuni  fratribus  parentesque  cum 
liberis:  V  14,  4. 

y)  In  c.  ace. :  orania  cxompla  oruciatus- 
i|ue  edore:  131,12  t(.  c)  poscere;  \  iiiri 

in  uxores  sicuti  iii  liboros  uitae  nooisque  ha- 
bent  potcstateni:  VI19,.3. 

libere.  A.  =  Itn  ut  iieiiio  iiii|KMllal: 
a)  pos. :  aliae  .  .  sunt  legati  partes  atquo  im- 
peratoris:  alter  omuia  agere  ad  pr.icscriptuni. 
alter  libero  ad  summam  reruui  oonsulcro 
debct:  3,51,4;  t    'I""    pruesidio  tuto  et 

libere  HOiiatus  quao  uollet  doooriioro  auderot: 
1,2,2;  plerisquo  uoro  liboro  doconieiidi  potestas 
oripitur:    1,3,5;  t    eral    oiiiilo    bollum; 


459 


libere  —  libertas 


460 


genus  hominum,  cui  (Oitd.:  quod  afil:  Db.) 
liceret  (licere  af)  libere  (liberare  f)  facerc 
(cui  quod  liberet  liceret  facere  Madii.)  et  sequi 
quod  uellet   (uel  af):  2,29,3;  t  muscu- 

lum  turrimque  latericiam  libere  incendunt: 
2,14,4;  f  quo  minus  libere  hostes  inse- 

querentur:  VII  49,2;  ^  ut  libere  pa- 

bulari  (fabulari  ahl:  populari  N)  posset  nec 
minus  aditum  nauibus  haberet:  3,65,4;  t 

sequi:  2,29,3  u.  facere;  f  perterriti  uir- 

tute  equitum  minus  libere,  minus  audacter 
uagabantur:  1,59,2. 

1))coinii.:  munitionem  ad  flumen  perduxerat 
.  .  .,  quo  liberius  a  (ac  sine  Ohl)  periculo 
milites  aquarentur:  3,66,6. 

B.  =  audacter:  cum  equitatus  noster  libe- 
rius  praedandi  (o)  uastandique  causa  se  iu 
agros  eiecerat  (effunderet  fj):  V19,2;  cf 
A.  a)  extr.  1,  59, 2. 

C.  =apcrte,  ingeuue;  a)i)Os.:  Scipionem  ea 
esse  auctoritate,  tit  non  solum  libere  quae  pro- 
basset  esponere,  sed  etiam  ex  niagna  parte 
compellare  (Nahl:  compellere  Of?;  edd.)  atque 
errantem  regere  posset:  3,57,3. 

b)  eonip.:  confecto  legationis  offlcio  liberius 
cum  militibus  regis  conloqui  coeperunt:  3, 
103,4;  1  dicit  liberius  atque  audacius: 

118,2;  f  hac  impulsi  occasione  .  .  .  libe- 

rius  atque  audacius  de  bello  consilia  inire 
incipiunt:  VIII,  3;  f  bona  restituit  iis, 

quos  liberius  locutos  hanc  poenam  tulisse 
cognouerat:  2,21,2. 

liberaliter.  A.  =  ita  ut  hoiuiue  ho- 
iiesto  loco  iiato  dig-iiuni  est :  quod  erant  ho- 
nesto  loco  nati  et  instructi  liberaliter  maguo- 
que  comitatu  .  .  .  uenerant:  3,61,1. 

B,  =  coiniter,  benigriie:  ab  his  liberaliter 
ipse  appellatus  .  .  .  conscendit:  3,104,3; 
T  quibus  auditis  liberaliter  pollicitus  hor- 
tatusque,  ut  in  ea  sententia  permanereut,  eos 
domum  remittit:  IV  21, 6;  t  Caesar  Eemos 
cohortatus  liberaliterque  oratione  prosecutus 
.  .  .  iussit :  II 5, 1 ;  t  quibus  pacem  atque 
amicitiara  petentibus  liheraliter  respondet  (fi; 
-dit  a;  edd.):  IV 18, 3;  amici  regis  his,  qui 
erant  ab  eo  missi,  palam  liberaliter  responde- 
runt:  3,104,1. 

liberalitas:  illum  .  .  .  beneficio  ac  libe- 
ralitate  sua  ac  senatus  ea  praemia  consecu- 
tum:  143,5;  -  haec  noua  sit  ratio  uincendi, 
ut  mi.sericordia  et  liberalitate  nos  mu- 
niamus:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ;  ^ 

pauca  ad  spcm  largitionis  addidit,  quae  ab 
sua  liberalitate,  si  se  .  .  .  secuti  essent, 
exspectare    deberent:    2,28,3;    -      omniaque 


ex  uictoria  et  ex  sua  liberalitate  spera- 
rent:  3,6,1;  —  esse  Dumnorigem,  .  .  .  magna 
apud  plebem  propter  liberalitatem  gratia: 
118,3. 

liberi  n.  liber  2.  B.  p.  4.57  sq. 

libero.  A.  =  in  libertatem  uiudieare, 
liberiiiii  reddere:  ciues  Eomani  .  .  .  seruos 
.  .  omnes  puberes  liberauerunt:  3,9,3;  tt 

ipsi  manu  facta  cum  iis  (c),  quos  nuper  (ma- 
ximi  add.  v;  maxime  f-;  Db.;  seclud.  Np.,  Dt.; 
nuperrime  Oehl.;  u.  CC)  liberauerant ,  in  .  .  . 
castra  inruperunt :  3, 9, 6 ;  t  quanta  .  .  . 

in  perpetuum  sui  liberandi  facultas  daretur: 
IV  34, 5;  ne  sui  in  perpetuum  liberandi  atque 
ulcisccndi  Romanos  .  .  .  occasionem  dimittant: 
V3S,  2;  t  SuUa  .  .  .  liberatis  suis  hoc 

fuit  contentus  neque  proelio  decertare  uoluit: 
3,51,5. 

B.  alqui  alqa  re  =  exsoluere,  leuare:  si 
paruo  labore  .  .  .  omnem  Italiam  metu  libe- 
rare  possint:  1,9,1;  t  ut  Vbios  obsidione 
liberaret:  IV  19, 4;  quoniam  obsidione  libera- 
tum  Ciceronem  sciebat:  V49,  6;  t  peri- 
culo:  3,83,4  ti.  C;  t  quod  eius  opera 
stipendio  liberatus  esset:  V27, 2. 

C.  =  absolnere:  fortasse  non  se  liberari 
(liberare  a) ,  sed  in  aHud  tempus  reseruari  ar- 
bitrati  .  .  .  constituerunt :  3,60,3;  t  unam 
fore  tabellam ,  qui  liberandos  omni  perl- 
culo  censerent,  alteram,  qui  capitis  damnarent, 
tertiam ,  qui  pecunia  multarent :  3,  83, 4. 

libertas.  A.  =  slev-^eQia,  avTOVoi.tta; 
a)  obi.:  accipere:  1118,4  u.  d)  y);  VII  1,8 
tc.    recuperare;  t  his  Caesar  libertatem 

(lib.  caes.  a)  concessit:  IV 15,  5;  t  V^^ 

rei  familiaris  iactura  perpetuum  imperium  liber- 
tatemque  se  (fi;  om.  a.)  consequi  uideant: 
VII  64,3;  t   ueque   dubitare   [debeant], 

quLn ,  si  Heluetios  superauerint  Romani ,  una 
cum  reliqua  Gallia  Haeduis  libertatem  sint 
erepturi:  117,4;  t  id  sibi  ad  praesentem 
obtinendam  libertatem  satis  esse:  VII  66,4; 
t  praesertim  cum  de  recuperanda  communi 
libertate  consilium  initum  uideretur:  V27, 6; 
in  acie  praestare  interflci  quam  non  ueterem 
belli  gloriam  libertatemque ,  quam  a  maioribus 
acceperint  (p ;  acceperant  a),  recuperare:  VII 
1,8;  et  iUe  suam  cUgnitatem  et  nos  nostram 
libertatem  recuperabimus :  3,91,2;  t  iura, 

leges,  agros,  hbertatem  nobis  reliquerunt: 
VII 77, 14;  t  tanta  uniuersae  Galliae  con- 

.sensio  fuit  libertatis  uindicandae  et  pristinae 
belli  laudis  recuperandae ,  ut :  VII  76, 2. 

b)  dat. :  omnes  autem  homines  natura  liber- 
tati  studere  (libertatis  studiose  incitari  [3)  et 


461 


libertas  —  licentia 


462 


condicionem  seruitutis  odisse :  III 10, 3 ;  % 

esse  nou  uuUo  se  Caesaris  beneficio  adleetum, 
.  .  .  sed  plus  communi  libertati  tribuere:  Vil 
37,4. 

c)  geu.:  quos  .  .  postea  in  parem  (partem 
A')  iuris  libertatisque  condicionem  (con- 
dltione  X),  atque  ipsi  erant,  receperunt :  1 28,  5 ; 
H  seruo  spe  libertatis  magnisque  persuadet 
praemiis:  V45, 3;  gladiatores  .  .  .  ad  forum  pro- 
ductos  (e)  Lentulus  spe  (Np.;  om.  coM.:  Paul) 
libertatis  (-tati  Oh;  libertatc  Paul)  coufirmat: 
1,14,4;  pastoresque  Domitii  (c)  spe  libertatis 
excitati  sub  oculis  domiui  (c)  suam  probare 
operam  studebant:  1,57,4;  ^t  libertatis 
causa  u.  canjita  p.  488  (.H  loc). 

d)  e.  praep. ;  oc)  de :  neu  se  optime  d  e 
communi  libertate  merituni  hostibus  in 
cruciatum  (de  comm.  lib.  opt.  mer.  in  cruc. 
host.  [i)  dedant:  VII  71, 3. 

p)  iu  libertateiu  uindicare  n.  iii  p.  109 
a)  extr.  (3  loc). 

y)  iu  C.  abl.:  ut  in  ea  libertate,  quam  a 
maioribus  acceperint  (^;  Fr.;  -peraut  a;  retl. 
edd.),  permauorc  quam  Komanorum  serui- 
tutem  perferre  malint  (c):  1118,4. 

B.  —ayiolaaia,  licentia:  quae  res  et  cibi 
genere  et  cotidiana  exercitatione  et  libertate 
uitae  .  .  .  uires  ulit:  IV  1,  9. 

libertnH :  quas  (naues)  Igilii  et  in  Cosano 
.  .  .  seruis,  libertis,  colonis  suis  compleue- 
rat:  1,34,2;  ^  erant  prueterea  cuiusque 

generis  hominum  milia  circiter  VI  cuni  scruis 
libertisque  (Jlotoni.;  liberisque  i-odd.;  edd.): 
1,51,2. 

(lil>ct:  erat  ciuile  bellum;  genus  homiuum, 
cui  (Oud.;  quia  f;  quod  ahl;  Db.)  liceret  (licere 
af)  libere  (liberare  f)  facere  (cui  quod  libe- 
ret  liceret  facere  Madii.)  et  sequi  quod  uellet 
(0):  2,29,3.) 

(Li.)  NcriboiiinM  liibo:  Caninium  Bc- 
bilum  legatum,  familiarem  necessariumi/ite  Scri- 
bonii  (-boni  af)  Libonis,  mittit  ad  eum  con- 
loquii  causa;  mandat,  ut  Liboneni  de  conci- 
lianda  puco  hortotur:  1,2(5,3;  ciiius  rei  magnam 
p.arlein  hiudis  utquc  existiniatioiiis  ;ul  Libonem 
peruenturum,  si  illo  auct(jrc  atque  agcnte  ab 
armia  sit  disccssum  :  1,26,4;  Libo  a  couloquio 
Caninii  digressus  ad  Pompeium  proliciscitur 
.  .  .:  1,26,5;  praeerat  .  .  .  Liburnicue  atquo 
Achaicae  classi  (classis  ahl)  Scribonius  (cribo- 
nius  ht;  triliouius  ())  Libo  et  M.  Octauius:  3, 
5,3;  9,  1  u.  Iiibiii*iia((^);  cum  .  .  .  so  Libo 
cum  liibulo  coiiiunxissct,  lo^iiiuntur  uiiibd  ox 
nauibuH  cuni  M.'  (c)  Acilio  (c)  ct  tftatio  Murco 
legatis  :  3, 15,  (i;  vf.  qu.  sqij.;  ibi  certior  ab  Acilio 


et  Murco  per  litteras  factus  de  postulatis  Libo- 
nis  et  Bibuli  legionem  relinquit:  3,16,2;  euo- 
cantur  illi  ad  conloquium.  prodit  Libo  atque 
(//-;  neque  -v,-  u.  CC)  excusat  Bibulum,  quod: 
3,16,3;  cf.  16,  4 — 17,4;  neque  hanc  rem  illi 
(O^ ;  Miulu.;  illis  X;  del.  Ald.;  edd.)  esse  im- 
pedimento.  Libo  (sic  Madu.;  impedimenti  loco 
eodd. ;  edd. )  neque  legatos  Caesaris  recipere 
neque  periculum  praestare  eorum ,  sed  totam 
rem  ad  Pompeium  reicere;  unum  instare  de 
indutiis  uehementissimeque  contendere:  3,17,5; 
cf.  §  6;  Vibullius  .  .  .  adhibito  (que  add.  af) 
Libone  (  librone  ahl)  et  L.  Lucceio  (c)  et 
Theophane,  quibuseMm  communicare  de  maxi- 
mis  rebus  Pompeius  consueuerat,  de  mandatis 
Caesaris  agere  instituit:  3,  18, 3;  Libo  pro- 
iectus  ab  Orico  cum  classe,  cui  praeerat, 
nauiuni  L  Bruntlisium  uenit  insulamque,  quae 
contra  portum  Brundisiuum  est,  occupauit:  3, 
23, 1 ;  ef.  qu.  nqq. ;  has  (triremes)  cum  audacius 
progressas  Libo  uidisset,  speraus  intercipi  posse 
quadriremes  V  ad  eas  misit:  3,24,2;  qua  ne- 
cessitate  et  ignominia  permotus  Libo  discessit 
u  Brundisio  obsessionemque  nostrorum  omisit: 
3, 24,  4  ;  tcstibus  se  miiitibus  uti  posse  .  .  .,  qui- 
bus  modis  ad  Oricum  cum  Liboue  de  mitteudis 
legatis  couteudisset:  3,90,2;  D.  Laelius  ciun 
classe  ad  Brundisium  uenit  eademque  ratione, 
qua  factum  a  Liboue  antea  demoustrauimus, 
insulam  obiectam  portui  Brundisiuo  tenuit:  3, 
100,1. 

libra  :  nuuem  .  .  .  pluribus  udgressus  uaui- 
bus,  in  quibus  ud  librum  (in  qu.  ultiores  Ciacc.) 
fecerut  turres,  .  .  .  nostros  uicit:  3,40,2. 

iibrilit!«:  fuudis  librilibus  sudibusque, 
quus  m  opere  disposuerant ,  ac  (c)  glandibus 
tJallos  (e)  proterrent:  VII  81,  4. 

Libnr)ia(c):  disccssu  Libumarum  (Libo- 
nis  Paut)  ex  lUyrico  M.  Octauius  cum  iis  (c) 
quus  habebut  nauibus  Salouas  peruenit:  3, 
9,1. 

Libiiriiicn««:  praeerat  .  .  .  Liburnicae 
utquc  Achuicae  classi  Scribonius  Libo  et  M. 
Octuiiius:  3,5,3. 

(licciiter:  dc  suis  homines  luudibus  libeii- 
ter  (liceuler  Paiil)  pruedicuut:  2,39,4.) 

iiceiitia.  A.  obi.:  quod  illis  (improbis) 
liceutiam  timor  augoat  noater:  2,31,4;  t 

at  (c)  etiani  ut  media  nocte  proticiscamur  ad- 
dunt,  quo  ni.iiorem,  credo,  liccntium  luibeant 
qui  peccaro  conentur:  2,31,7;  'j  licontiuui 

adrogantiamque  (ooruni  sc)  reprchtnulore, 
quod  plus  80  quam  impenUoiom  do  uicloria 
.  .  .  sentire  oxistimarent:  V1152, 3. 

15.    seii.:    qui    (milites)    iam   in   cousuotu- 


463 


licentia        Liger 


464 


dineiu  AJexaudrinae  iiitae  ac  licentiae  uene- 
rant  et  nomen  disciplinamque  populi  Rom. 
dedidicerant  (c):  3,110,2. 

C.  abl.:  ueritus,  ne  militum  introitu  et  (iu 
Ciaee.)  nocturni  temporis  licentia  oppidum 
diriperetur:  1,21,2;  t  cum  .  .  .  omnes 

sine  timore  iter  facereut  usi  (0-;  usua)  supe- 
riorum  temporum  atque  itinerum  licentia:  1, 
51,2. 

llceor :  complures  annos  .  .  .  uectigalia 
paruo  pretio  redempta  babere  (Dumnorigem), 
propterea  quod  illo  licente  (dicente  Cfi)  contra 
liceri  (Ald. ;  licere  a;  dicere  Cfl)  audeat  nemo: 
1 18, 3. 

licet.  A.  additiu'  subl.;  a)  prouom.:  ne 
.  .  .  reliquae  nationes  sibi  idem  licere  arbi- 
trarentui :  III 10, 2 ;  ^  liceretne  ciuibus  ad 

ciues  .  .  .  legatos  mittere,  quod  etiam  fugi- 
tiuis  ab  saltu  Pyrenaeo  praedonibusque 
licuisset:  3,19,2. 

b)  iuliu. ;  a)  uon  additur  datiuus:  sed  Ucere, 
si  uelint,  in  Vbiorum  finibus  considere:  IV 
8,3;  T[  multis  ia  ciuitatibus  barum  rerum 

exstructos  *cumulos  locis  consecratis  (o)  con- 
spicari  licet:  VI 17, 4;  ^  alius  alia  causa 

inlata  .  .  .  petebat,  ut  eius  uoluntate  disce- 
dere  liceret:  139,8;  t  (si  quidem  ex 

castris  egredi  non  liceret  (haee  mrba  del. 
Paul):  VI  36,2;)  ^  neque  longius  anuo 

remanere  uno  in  loco  colendi  (c)  causa 
Ucet :  IV  1,7;  t  Lentulus  ut  in  oppidum 

reuerti  liceat  petit;  .  .  .  facta  potestate  disce- 
dit:  1,22,6;  t  hic  subitam  commutatiouem 
fortunae  uidere  licuit:  3,27,1;  in  castris 
Pompei  uidere  licuit  trichilas  (c)  structas  (c) 
.  .  .:  3, 96, 1;  t  quoad  licebat  latiore  uti 

Voss.;  ut  k)  spatio:  1,58,1. 

fj)  udditur  datiuus;  aa):  petieruntque ,  uti 
.sibi  secreto  [in  occulto]  de  sua  omniunique 
salute  cum  eo  agere  liceret.  ea  re  impetrata: 
1 31, 1 ;  1  quod  legibus  Haeduorum  iis 

(e),  qui  summum  magistratum  obtinerent,  ex- 
cedere  ex  finibus  non  liceret:  VII  33, 2;  quo- 
rum  (equitum)  nulli  ex  itinere  excedere  lice- 
bat,  quin  .  ..  exciperetur:  1,79,5;  t  rogare 
(se),  ut  eius  uoluntate  id  sibi  facere  liceat:  I 
7,3;  petierunt,  uti  sibi  concUium  totius  Galliae 
in  diem  certam  indicere  idque  Caesaris  uoUm- 
tate  facere  liceret  (idque  et  facere  del.  Eai-t^): 
130,4;  erat  ciiule  bellum;  genus  hominuni,  cui 
(Oud. ;  quia  /';  qui  0:  quod  ahl ;  Db.)  liceret 
(licere  af)  libere  (liberare  f)  facere  (cui  quod 
liberet  liceret  facere  Madu. )  et  sequi  quod 
uellet  (uel  af):  2,29,3;  t  indicere:  I 

30,4  u.  facere;  t  postulabat  Caesar,  ut 


legatos  sibi  ad  Pompeium  sine  periculo  mit- 
tere  lieeret:  3,17,2;  liceretne  ciuibus  ad  ciues 
de  pace  tuto  (e)  legatos  mittere:  3,19,2;  t 
Sequanisque  permitteret,  ut,  quos  (obsides)  illi 
haberent,  uoluntate  eius  reddere  illis  liceret: 
135,3;  t  sequi :  2, 29, 3  2«.  facere. 

[j^y.  licere  illis  incolumibus  per  se  (per 
se  incol.  (3)  ex  hiberrus  discedere  et  quas- 
cumque  in  (e)  partes  ueUnt  sine  metu  pro- 
ficisci:  V41,6;  (VI  35,  8  u.  d).) 

c)  acc.  c.  inf.  (inf.  pass.):  hic  (Ald.;  his 
eodd.)  cognosci  licuit,  quantum  esset  ho- 
minibus  praesidii  in  auimi  firmitudine:  3,28,4; 
t  quod  antea  de  conloquio  postulasset,  id  per 
se  fieri  licere:  142,1;  (3,1,1  ii.  d).) 

d)  dat.  et  acc.  e.  inf.:  quid  uos,  inquit, 
hanc  .  .  .  tenuem  sectamini  praedam,  quibus 
licet  iam  esse  fortunatissimos  (AQ^; 
Sehn.,  Hold.,  Dt.-;  -simis  BM;  rell.  edd.)i.  VI 
35,8;  is  enim  erat  annus,  quo  per  leges  ei 
(eum  b)  consulem  fieri  liceret:  3,1,1. 

B.  subaudieud.  est  subiect.  (iuf.):  qui,  si 
per  te  liceat ,  perendino  die  .  .  .  communem 
cum  reUquis  belli  casum  sustineant,  non  .  .  . 
intereant :  V  30, 3 ;  respondit,  si  uelit  secum  con- 
loqui,  licere:  V36, 2;  seu  quis  Gallus  seu  (e) 
Eomanus  uelit  ante  boram  tertiam  ad  se  trans- 
ire,  sine  periculo  licere;  post  id  tempus  non 
fore  potestatem :  V  51, 3 ;  sua  sponte,  dum  sine 
periculo  liceret ,  excederet  Gadibus :  2, 20, 3. 

Liiciuins  I>aniasippiis:  ipse  (luba) 
equo  iu  oppidum  uectus  prosequentibus  com- 
pluribus  senatoribus ,  quo  in  numero  erat  Ser. 
Sulpicius  et  Licinius  Damasippus,  .  .  .  impe- 
rauit:  2,44,3. 

Iictoi>(e!^) :  lictoresque  babent  in  urbe  et 
(c)  Capitolio  priuati  (Steph.;  priuatim  codd.) 
contra  omnia  uetustatis  exempla:  1,6,7;  erat 
plena  (plane  a)  lictorum  et  '\  imperiorum  (et 
apparitorum  Forehh.;  et  interpretum  Paul)  pro- 
uincia,  differta  f  praeceptis  (praefectis  Ald.; 
praeconibus  Paul)  atque  exactoribus,  qui  praeter 
imperatas  pecimias  suo  etiam  priuato  compen- 
dio  seruiebant.  dictitabant  enim  se  domo  patria- 
que  expulsos  omnibus  necessariis  egere  rebus, 
ut  houesta  praescriptione  rem  turpissimam 
tegerent:  3,32,4. 

liiger.  Acc.  ligerim  exstat  in  X  VII 5, 
4,  iii  B'M-'^  VII  56, 3,  in  [i  VII 11,  9;  etiam 
Hirtius  VIII 27, 2  seripsit  ligerim;  (ligerem 
in  a  VII 11, 9  et  56,3;)  abl.  ligeri  in  B'(a)fh 
1119,1,  in  BM  VII  59,1;  ligere  in  a  III  9, 
1,  in  AQp  VII 59,  1.  (Orosii  codd.  optimi 
/labent  ligero  VI8, 10.  Plin.  lY  VTt  Silligius 
edidit  Ligerim,   Detlefs.  Ligerem   nulln  scriptn- 


465 


Liger  —  linter 


466 


rae  diserepantia  imlicata.)  Caesaretn  ccmstanter 
aut  Ligerim ,  Ligeri  aut  Ligerem,  Ligere  scrip- 
nisse  ueri  simillimum  est.  Milti  quidem  Lige- 
rim  et  Ligeri  ei  tribuendum  uidetur. 

naues  interim  longas  aedificari  in  flumine 
Ligeri  (V>,  quod  influit  in  (c)  Oceanum,  .  .  . 
iubet:  1119,1;  qui  cum  ad  flumen  Ligerim 
uenissent,  quod  Bituriges  ab  Haeduis  diuidit, 
paucos  die.s  ibi  morati  neque  ftumen  transire 
ausi  domum  reuertuntur:  VII  5,4;  cf.  §  5;  quod 
oppidum  Cenabura  pons  fluminis  Ligeris  con- 
tingebat  ((i;  continebat  a):  ¥1111,6;  cf.  §  7. 
(8);  exercitum  Ligerim  (c)  traducit  atque  in 
Biturigum  fines  peruenit:  VII  11,  9;  Nouiodu- 
uum  erat  oppidum  Haeduurum  ad  ripa.s  Ligeris 
oportuno  loco  positum :  VII  55, 1 ;  c/l  1;  8 ;  prae- 
sidia  custodiasque  ad  ripas  Ligeris  disponere 
.  .  .  coeperunt :  VII  55,  9 ;  quod  Liger  ex  niui- 
bus  creuerat,  ut  omnino  uado  non  posse  trans- 
iri  (e)  uideretur:  VII 55, 10;  ((/56,1;)  contra 
omnium  opinionem  ad  Ligerim  (c)  uenit:  VII 
56,  3;  c/!  t;  4;  GalLique  in  conloquiis  interclusum 
itinere  (Elauere  dc  Saidcy)  et  Ligeri  (c)  Cae- 
sarem  inopia  frumenti  coactum  in  prouinciam 
contendisse  confirmabant:  VII  59, 1. 

li£;natio:  qui  (militcs)  lignationis  muni- 

tionisque  causa  in  sihuis  discessissent:  V39, 2. 

lijfiiator:    subitoque    oppressis    ligna- 

loribus   magna   manu    ad  castra  oppugnatum 

c>  uenerunt:  V  26,  2. 

iigiientii :  celeriter  ciues  Rom.  ligneis 
efiectis  turribus  his  sese  munierunt:  3,9,3. 

lisiioi*:  ncque  lignaudi  atque  (neque  01 
aquaiidi  ne^iuc  naues  ad  terram  *deligandi  po- 
testas  fiebat :  3, 15,2;  milites  . . .  alii  lignandi 
vligandi   a)  pabulandique  causa   longius  pro- 
grediebantur:  3,  76,2. 

ligiiuni:  pedalibus  liguis  coniunctis 
inter  se  porticus  integcbautur:  2,2,3;  —  sum- 
mis  angustiis  rerum  necessariarum  premeban- 
tur,  adeo  ut  cogcrentur  sicuti  reliquum  cora- 
meatum  ita  ligna  atquc  aquam  Corcyra  \c) 
nauibus  oncrariis  suppor  tarc:  3, 15, 3  ;  1 

omnibus  rebus  obsessi,  .  .  .  aquae,  lignorum 
(ligni  0'ld) ,  frumenti  inopia,  conloquium 
petunt:    1,84,1;  T    antecedebat  testudo 

pedum  LX  .  .  .  facta  item  ex  tbrtissimis  (lir- 
missimis  Hotum.)  ligiiis:  2,2,4. 

(ii|£0:  ut,  quo  maior  uis  aiiliae  se  iiicita- 
uisset,  Iioc  artius  (tigna)  inligata  (ligata  p> 
tencrentur:  IV  17,7.) 

iiliillii:  scrobcs  .  .  .  fbdicbantur  ....  Iiuc 
tcretes  stipites  .  .  .  demittebantur  (c).  .  .  .  hiiius 
generiH  octoiii  ordines  ducti  \r)  teruos  iuter 
Hc    pcdcH    distahaiil.    id    cx    similitudiiu'    lloris 

l.rxii'.  (,'aoHiir.      II. 


lilium  appellabant  (-abatur  ^).  ante  haec  taleae 
(e)  pedem  longae  .  .  .  in  terram  infodiebantur : 
VII  73,  8.  9. 

linien  :  constabat  Elide  in  templo  Mineruae 
.  .  .  simulacrum  Victoriae  .  .  .  ad  ualuas  .se 
templi  limenque  conuertisse:  3,105,2. 

liiiea :  alternis  trabibus  ac  saxis,  quae 
rectis  lineis  suos  ordines  seruant:  VII  23, 5. 

Liingoiie!!!.  Plurimi  codd.  Iiabent  liugo- 
nes;  setl  liuguon.  inuenitur  in  fi  VII 66, 2, 
in  af  140,11,  in  «126,5.6,  in  h  VI  44, 3  et 
VII  63, 7;  acc.  plur.  (lingo)nas  exstat  in  X  I 
26, 6,  in  B-^  I  40, 11 ;  (qua  forma  etiam  Tacitiis 
constanter  uidetur  usus  esse;)  lingones  in  X 
VII  9, 4.  (Errore  1 26,  5  in  MB^  scriptum  est 
lingunum,  126,6  in  A  ligogonas,  VII  66, 2 
lignorum  inB^M^,  ligonum  in  M-,  Imgonem  w 
Q',  linguones  in  li>.) 

in  fines  Lingonum  (c)  die  quarto  peruene- 
runt :  126,5;  Caesar  ad  Lingonas  (c)  litteras 
nuntiosque  misit,  ne  eos  frumento  neue  alia  re 
iuuarent ;  qui  ( CC)  si  iuuissent,  se  eodem  loco 
quo  Heluetios  habiturum :  I  26,  6 ;  frumeutum 
Sequauos,  Leucos,  Lmgones  (c)  sumministrare : 
140,11;  Mosa  profluit  ex  monte  Vosego,  qui 
est  in  finibus  Lingonum:  IVIO,  1;  duas  legio- 
ues  ad  fines  Trcuerorum,  duas  in  Lingonibus, 
sex  reliquas  iu  Senonum  flnibus  Agedinci  iii 
hibernis  conlocauit:  VI  44, 3;  per  fines  Haeduo- 
ruui  in  Lingones  contendit ,  ubi  duae  legiones 
hiemabant.  .  .  .  eo  cum  peruenisset,  ad  reli- 
quas  legiones  mittit  priusque  omnes  in  unum 
locum  cogit,  quam:  VII9, 4.  5;  ab  hoc  concilio 
Remi,  Lingones,  Treueri  afueriuit,  illi,  quod 
amicitiam  Eomanorum  seqnebautur,  Treueri, 
quod  .  .  .:  VII 63,  7;  cum  Caesar  in  Sequanos 
(in  S.  om.  [i)  per  cxtremos  Lingoiuim  (c)  fines 
iter  faceret :  VII  66, 2. 

liiigiia:  commodissimum  uisum  est  .  .  . 
Procillum  .  .  .  et  propter  fidem  et  propter 
linguae  Gallicae  scieutiam,  quai,c)  multa 
(c)  iam  Ariouistus  lougiiiqua  consuetudhie  ute- 
batur,  ,  .  .  mittcre:  147,4;  1  qui  ipso- 

rum  lingua  Celtae,  iiostra  Galli  appellun- 
tur:  11,1;  —  hi  oinues  lingua,  institutis, 
legibua  inter  se  differunt:  11,2. 

ling^iila:  erant  eius  modi  fere  situs  oppi- 
(luriim,  iit  posita  in  extremis  lingulis 
promuntoriisqde  nc^iue  pcdihus  aditum  habcrent 
.   .  .  iicquc  nauibus;  III  12,1. 

liiltei':  conquirit  ctiam  lintres  ^luutres 
a;  lynties  B');  has  magno  sonitu  remorum 
incitatas  in  eaudem  partem  mittit(o):VII 
60,4;  aut  lintribus  inucntis  sibi  snlutom 
rcppeieiuiit   \CC):   153,2;   —  id  (fliimcii     llcl- 

30 


467 


Hnter 


litterae 


468 


uetii    ratibus    ac    lintribus     (lintibus    AQ) 
iunctis  transibant:  112,1;  t  duasque 

naues  cum   militibus   .  .  .  scaphis  lintribus- 
que  (lyntr.  a)  repreliendunt:  1,28,4. 

liuam :  pelles  (erant)  pro  uelis  alutaeque 
tenuiter  confectae,  hae  (CC)  siue  propter  lini 
inopiam  (inop.  lini  [i)  atque  eius  usus  in- 
scientiam  (c)  siue:  11113,6. 

lis :  (in  is  desinentia  longam ,  cuiuscumque 
sint  generis,  Latina  ablata  s,  addita  tis  faciunt 
genetiuum,  ut  haec  lis,  litis,  hic  et  haec  Samnis, 
huius  Samnitis.  sic  Caesar  de  aualogia :  Prisc. 
imt.  VI  64  i)i. ;]  arbitros  inter  ciuitates  dat,  qui 
litem  aestiment  poenamque  constituant:  V 
1,9.^ 

liiscns:  conuocatis  eorum  (Haeduorum) 
principibus,  .  .  .  in  his  Diuiciaco  et  Lisco, 
qui  summo  magistratui  praeerat  (praeerant  X), 
quem  uergobretum  appellant  Haedui,  qui  crea- 
tur  annuus  et  uitae  necisque  in  suos  liabet 
potestatem,  grauiter  eos  accusat:  116,5;  tum 
demum  Liscus  oratione  Caesaris  adductus  quod 
antea  tacuerat  proponit:  117,1;  cf.  qu.  sqq.; 
Caesar  hac  oratione  Lisci  Dumnorigem  .  .  . 
designari  sentiebat;  sed  quod  pluribus  prae- 
sentibus  eas  res  iactari  nolebat,  celeriter  con- 
cilium  dimittit ,  Liscum  retinet.  quaerit  ex  solo 
ea,  quae  in  conuentu  dixerat.  dicit  hberius  atque 
audacius:  118,1.2;  cf.  qu.  sqq. 

liissas.     Cf  Dh.  ad  3, 28, 1. 

nacti  portum,  qui  appellatur  Nymphaeum, 
ultra  Lissum  milia  passuum  III,  eo  uaues  in- 
troduxerunt :  3,  26, 4 ;  nostrae  naues  duae  .  .  . 
contra  Lissum  (lyssum  a)  iu  ancoris  constite- 
runt:  3,28,1;  qui  (Otacilius  Crassus)  Lissi 
praeerat:  3,28,2;  conuentus  ciuium  Romano- 
rum ,  qui  Lissum  obtinebant,  quod  oppidum  iis 
(c)  antea  Caesar  attribuerat  muniendumque 
curauerat,  Antonium  recepit  (c)  :  3,  29, 1 ;  pon- 
tones  .  .  .  Lissi  relinquit  (Antonius) :  3, 29, 3 ; 
ipse  (Pompeius  filius)  Lissum  profectus  naues 
onerarias  XXX  a  M.  Antonio  relictas  intra 
portum  adgressus  omnes  incendit;  Lissum  ex- 
pugnare  conatus  defendentibus  ciuibus  Romanis 
.  .  .  re  infecta  inde  discessit:  3, 40, 6;  item  Lisso 
Parthinisque  et  (CC)  omnibus  castellis  quod 
esset  frumenti  conquiri  iussit:  3,  42,4;  praesidio- 
que  Apolloniae  cohortibus  (cohortium  A'r)  IIII, 
Lissi  I,  III  Orici  relictis  . .  .  iter  facere  coepit : 
3,  78, 5. 

liitaaiccus.  In  iilurimis  codd.  exstat 
litauiccus;  serf  litauicus  est  in  a.  VII  40, 
7,  in  a  VII  37, 7;  39,3;  42,1;  (litauictus  in  A 
VII  37, 1;  38,4  (Hold.  testej;  lictauiccus  in  AQ 
VII 38,  6,  in  A  (teste  Frig.)  VII  38,4;   litauius 


in  a  VII 37, 1;  litiuiccus  in  BM  VII  40,6;  tali 
uiccus  i)i  M  VII  37,  7.)    Cf  Gliick  p.  119—121. 

(Conuictolitauis)  cum  quibusdam  adulescen- 
tibus  conloquitur,  quorum  erat  princeps  Litauic- 
cus  atque  eius  fratres  (frater  fk),  amplissima 
familia  nati  adulescentes :  VII  37,1;  ef  §2—6; 
placuit,  ut  (c)  Litauiccus  decem  illis  milibus, 
quae  Caesari  ad  bellum  mitterentur,  praefice- 
retur  atque  ea  f  ducenda  curaret  fratresque 
eius  ad  Caesarem  praecurrerent  .  .  .  . :  VII 37, 
7;  Litauiccus  accepto  exercitu,  cum  miUa  pas- 
suum  circiter  XXX  (e)  ab  Gergouia  abesset, 
conuocatis  subito  militibus  lacrimans  Quo  pro- 
ficiscimm-,  inquit,  milites?  VII 38, 1.2;  cf  qu. 
sqq. ;  producuntur  ii ,  quos  ille  edocuerat ,  quae 
dici  uellet ,  atque  eadem ,  quae  Litauiccus  pro- 
nuntiauerat,  multitudini  exponunt:  VII  38,  4; 
conchimant  Haedui  et  Litauiccum  obsecrant, 
ut  sibi  consulat:  VII  38, 6;  cf.  §7-10;  Epore- 
dorix  cognito  Litauicci  consilio  .  .  .  rem  ad 
Caesarem  defert:  VII  39,3;  cf.  qu.  sqq.;  fratres 
Litauicci  cum  comprehendi  iussisset,  paulo  ante 
repperit  ad  hostes  f  ugisse  (c)  :  VII  40, 3 ;  his 
cognitis  et  Litauicci  fraude  perspecta  Haedui 
.  .  .  mortem  deprecari  incipiunt :  VII 40, 6 ; 
Litauiccus  cum  suis  clientibus  .  .  .  Gergouiam 
profugit  (c):  VII  40,7;  Haedui  primis  (c) 
nuntiis  ab  Litauicco  acceptis  nullum  sibi  ad 
cognoscendum  spatium  relinquunt :  VII  42, 1 ; 
Litauicci  fratrumque  bona  publicant :  VII  43, 2 ; 
discit  cum  omni  equitatu  Litauiccum  ad  solli- 
citandos  Haeduos  profectum :  VII  54, 1 ;  cum 
.  .  .  coguouissent  Litauiccum  Bibracte  (c)  ab 
Haeduis  receptum ,  .  .  .  Conuictolitauem  magi- 
stratum  magnamque  partem  senatus  ad  eum 
conuenisse:  VII  55,4;  qui  (Cauarillus)  post  de- 
fectionem  Litauicci  pedestribus  copiis  praefue- 
rat:  VII  67,  7. 

litterae.  (literae  Vll,2  imiemtur  iii  a.) 

A.  propr.  (iitterarum  formae):  in  castris 
Heluetiorum  tabulae  repertae  sunt  litteris 
Graecis  confectae:  129,1;  —  hanc  (epistu- 
lam)  Graecis  conscriptam  litteris  mittit, 
ne  intercepta  epistula  nostra  ab  hostibus  con- 
silia  cognoscantur :  V48,  4;  —  neque  fas  esse 
existimant  ea  litteris  mandare,  cum  in  reli- 
quis  fere  (o)  rebus,  publicis  priuatisque  ratio- 
nibus,  Graecis  litteris  utantur  (utantur 
litteris  (3):  VI 14, 3. 

B.  trsL  (ut  yQdf^tf.iaTa)  =  quicquid  scrip- 
tuni  est;  a)  =  llber,  scriptum:  litteris  man- 
dare:  VI  14,3  «.  A.  extr.;  f  quod  neque 
in  uulgum  disciplinam  efferri  uelint  neque  eos, 
qui  discunt  (c),  litteris  confisos  minus 
memoriae  studere;    quod  fere  plerisque  accidit, 


469 


litterae 


470 


ut  praesidio  litterarum  diligentiam  in 
perdiscendo    ae  memoriam   remittant:  VI  14,  4. 

b)  r^  epistula;  a)subi. :  Scipionem  properan- 
teni  sequi  litterae  sunt  consecutae  a  M. 
Fauonio,  Domitium  cum  legionibus  adesse 
neque  se  praesidium  .  .  .  tenere  posse:  3,36.6. 

fi)  obi.:  litteras  accipere  w.  aecipio;'.  7S 
[i»  (4  loc);  1  adlerre:  (V45,  4  m.  eflerre;) 

quibus  litteris  circiter  media  (c)  nocte  {c)  Cae- 
sar  adlatis  suos  facit  certiores :  V  49, 4 ;  t 

(cognoscere:  VII90,8m.  ())  cognoscere;)  \ 
huic  dat  litteras  mandataque  ad  eum,  quorum 
(quarum  NOId;  Db.)  haec  eratsumma:  3,57,2; 
t  seruo  .  .  .  persuadet  praemiis,  ut  litteras  ad 
Caesarem  deferat:  V45,3;  qui  litteras  ad 
Caesarem  deferat  (rcferal  [i)  :  V49, 2;  t 

dimittcrc:  (V47,5m.  remittere;)  Milo  dimissis 
circum  municipia  litteris  se  ea,  quae  faceret, 
iussu  atque  impcrio  lacere  Pompei,  .  .  .  soUi- 
citabat:  3,22,1;  simul  a  Pompeio  litteris  per 
omnes  prouincias  ciuilatesque  dimissis  (demissis 
Oal)  *de  proelio  ad  Dyrrachium  facto  .  .  .  fama 
percrebuerat :  3,79,4;  1|  hiis  (lilteras)  ille 

in  {mn.  ^)  iaculo  inligatas  (implicatas  Ho/fm.) 
effert  (adfert  [i> :  V45,4;  1  Caesar  ad 

Lingonas  litteras  nuntiosque  misit,  ne  eos  .  .  . 
iuuarent  .  .  . :  I  26, 6 ;  mittuntur  ad  Caesarem 
confestim  a  (c)  Cicerone  htterae  (nuntiique 
aild.  Kussn.)  magnis  propositis  praemiis,  si  (qui 
//.  ./.  Miiller)  pertulissent :  V  40, 1 ;  tanto  cre- 
briores  litterae  nuntiique  ad  Caesarem  mitte- 
bantur  (a  Cicerone):  V45,  1;  cum  litteras  ad 
senatum  miserit,  ut  omnes  ab  e.\ercitibus  disce- 
di'rcnt,  ne  id  quidem  impetrauisse  (c):  1,9,3; 
uli  ad  Pompeium  htteras  (Libo)  mitteret,  naues 
fciiquas ,  si  uellet,  subduci  .  .  .  iuljcret:  sua 
( l:isse  auxilia  sese  Caesaris  prohibiturum :  3, 
■J.'>,3;  t   perferre:  V  40, 1  //.  mittere; 

iiuibus  litteris  nuntiisque  Romam  perlatis  niagni 
domum  concursus  ad  Afranium  .  .  .  fiebant: 
1,53,3;  %  Htteris  perlcctis  Domitius 

.  .  .  pronuntiat:  1,19,1;  t  recitare:  1, 

1,1  M.  reddere;  t  litteris  ab  eo  C.  (Db.: 

iitteris  a  fabio  c.  Ofld'-;  htt.  a  fabio  cs.  /' ,■  Htt. 
a  fabio  cum  a;  [a  Fabio  C.]  ,ScaL;  Np.;  litt.  a 
Oaio  Oi«/.,-  Dt.)  Caesaris  (caesare  a;  Ottd.;  Dt.) 
consulibuB  redditis  (litteris  (Caesaris  a  C 
Ciirione)  consuhbiis  redditis  Ciace.)  aegre  ab 
liis  impetralum  est .  .  . ,  ut  in  sen.itii  recitaien- 
lur:  1,1,1;  progresso  ei  paulo  longius  htloiiie 
a  {add.  0-l>f';  Ald.;  Dt.;  om.  x;  Np..  Dh.) 
Oadibus  rcdduntur,  simul  atquo  sit  cognitum 
de  edicto  Caesaris,  conHonsisse  Gaditanos  prin- 
cipoB  cum  tribunis  cohortiuin  .  .  .,  ut  .  .  .  e.\- 
pellercnt:  2,20,2;  litteiae  ui  (Scipioni)  reddiiiitiii 


(traduntur  f)  a  Pompeio,  mare  transisse  cum 
legionibuB  Caesarem:  properaret  .  .  .  uenire:  3, 
33, 1 ;  t  referre:  V  49, 2  u.  deferre;         1 

Labienus  .  .  .  litteras  Caesari  remittit  0; 
mittit  f;  dimittit  a)  ,  quanto  cum  periculo 
legionem  .  .  .  educturus  esset;  rem  gestam 
in  Eburonibus   perscribit;  docet:  V47,5;  t 

(scribere:  3,71,3  u.  £)  yy).) 

y)  g^enet. :  festinationi  meae  breuitatique 
litterarum  ignosces :  ap.  Cic.  ad  Alt.  IX  6  A ; 
t  quarum  (c)  (litterarum)  summa:  3,57,2  u. 
[i)  dare. 

())  abl.:  et  crebris  Pompei  Htteris  cast^iga- 
bantur,  quoniam  .  .  .  non  probibuissent,  *at 
.  .  .  impedirent:  3,25,3;  t  (t  liis  htteris 

cognitis  (a;  (Np.,  Db.;)  Fr.:  his  [litteris]  cogn. 
Kr.;  lild.;  his  rebus  litt.  Caes.  cognitis  Faerni 
liber ;  Sehn.;  his  rebus  ex  litteris  Caesaris  cogn. 
Dt.;  huius  anni  rebus  cogn.  [i)  Romae  dierum 
uiginti  supplicatio  redditur:  VII  90, 8;)  t 

his  nunths  litterisque  commotus  Caesar  duas 
legiones  .  .  .  nouas  conscripsit :  II  2, 1 ;  f 

per  orbem  terrarum  fama  ac  litteris  uictoriam 
eius  diei  concelebrabaiit  (c):  3,72,4;  t 
hunc  .  .  .  quae  fieri  uellet  litteris  nuntusque 
cdocuit:  3,108,2;  t  crebri  ad  eum  ru- 

mores  iidferebantur  litterisque  item  Labieni 
certior  fiebat  .  .  .:  111,1;  Calenus  ...  lit- 
teras  a  Caesare  accipit  (accep.  /) ,  quibus  est 
certior    factus  .   .    . :  3, 14, 1 ;  t   ianique 

Caesaris  in  Hispania  res  secundae  in  Africam 
nuntiis  ac  (c)  litteris  perferebantur:  2,87, 
2;  t  gaudeo  mehercule  uos  significare 

litteris,  quam  ualde  probetis  ea,  quae  apud  Cor- 
finium  sunt  gesta:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ; 
t  Fabius  finitimarum  ciuitatum  animos  litteris 
nuntiisque  temptabat:  1,40,1. 

e)  <•■  praep.;  aa)  euni:  Domitius  ad  1'om- 
peium  .  .  .  peritos  regionum  .  .  .  cum  litte- 
ris  mittit:  1, 17, 1. 

[ip)  cx:  eadem  fere,  quae  cx  nuntiis  litteris- 
que  (que  om.  [i;  litterisque  delend.  cens.  Viclh.) 
cognouerat,  coram  perspicit:  Vll,2;  (VII 
90,8  M.  S)  cognoscere;)  tt  ob  easque  res 

ex  litteris  Caesaris  dierum  (c)  quindecim 
supplicatio  decreta  est:  1135,4;  his  rebus 
gestis  ex  litteris  Caesaris  dierum  uiginti  suppli- 
catio  a  senatu  decrota  est:  IV  38, 5;  t  "'• 

uero  ex  littcris  ad  scnatum  referretur  (refor- 
tur  a)  impetrari  noii  potiiit:  1,1,1. 

yy)  lii:  perscribit  in  litteris  hostes  .  .  . 
discessiBso:  V49, 3;  t'"  litteris  scribit  so 
.  .  .  coleriter  adfore;  hortatur,  ut:  V48, 6;  hoc 
(imperatoris)  nomon  obtinuit  atquo  ita  se  postea 
siilutari  piissus  cst  (add.    I'.);  scd  (noque  Np.; 

30' 


471 


itterae 


locus 


472 


cM.)  in  litteris  numquam  (Bergk;  quas  codd.: 
edd.)  scribere  est  solitus  (lioc  nomine  abstinuit 
neque  ita  se  p.  sal.  passus  est  neque  in  litt. 
praescribere  est  solitus  Paul)  neque  in  fascibus 
insignia  laureae  praetulit:  3,71,3. 

66)  per:  ibi  (c)  certior  ab  Acilio  et  Murco 
per  litteras  factus  de  postulatis  Libonis  et 
Bibuli  legionem  relinquit :  3, 16, 2 ;  f  Cae- 

sar  enim  per  litteras  Trebonio  niagnopere  m  an- 
dauerat,  ne  .  .  .  pateretur:  2, 13, 3. 

c)  =  tabulac  iniblicae:  quod  ibi  impedimenta 
exercitus,  obsides  ciuitatum  (c),  litteras  pu- 
blicas  frumentumque  omne  ...  relinquebat: 
V  47, 2. 

(Fania  ac  litterae:  3,72,4;)  litteiae  luaii- 
dataque:  3,57,2;  litterae  uuntiique:  126,  G; 
112,1;  Vll,2;  (40,1;)  45,1;  1,40,1;  53,3;  2, 
37,2;  3,108,2;  (runiores  .  .  .  littei-ae:  II 1, 1.) 

Litterae  =  epistiilae :  II 1, 1  (?) ;  2, 1  (?) ;  V  40, 
1;  45,1;  1,40,1;  53,3;  2,37,2;  3,22,1;  25,3; 
71,3;  72,4;  79,4;  108,2(?). 

Litterae  ab  alqo:  (1,1,1;)  2,20,2(?);  3,(14, 
1 ;)  33, 1 ;  36,  6. 

Sequ.  acc.  c.  inf.  (or.  obl.) :  126,6;  V47,  5; 
1,9,3;  2,20,2;  3,22,1;  23,3;  33,1;  36,6. 

Alliect.:  crebrae:  II1,1(?);  3,25,3;  cre- 
briores:  V45,l;  Graecae:  129,1;  V48,4; 
VI 14,  3;  publicae:  V47,2. 

litns.  Scriptum  esi  littus  »«  £il/[i  V  9, 1, 
in  A  IV  26, 2,  in  a/  2,26,4,  in  «/"2,43,4,  in  a 
2,23,3;  3,8,4;  15,2;  25,4;  73,3. 

A.  obi.:  claudere:  3,23,1  u.  tenere;  \ 
tanta  erat  completis  (totis  add.  Paul)  Iltori- 
bus  contentio,  qui  potissimum  .  .  .  conscen- 
derent,  ut  multitudine  atque  onere  non  nulli  de- 
primerentur  :2,  43,4;  Tnequesibinudanda 
litora  et  relinquendos  portus  existimabant :  3, 
15,5;  U  a  Sasonis  ad  Curici  (c>  portum 
stationes  (a  Salonis  ad  Oricum  portus,  sta- 
tiones  Np.;  Db.)  litoraque  omnia  longe  late- 
que  classibus  occupauit:  3,8,4;  1 
qua  feltcitate  (c)  inter  medias  hostium  classes 
oppletis  non  solum  portibus,  sed  etiam  litori- 
bus  omnes  incolumes  essent  transportati :  3,73, 
3 ;  \  est  certior  factus  portus  ^portum 
Naf)  litoraque  oninia  classibus  aduersai-iorum 
teneri :  3,14,1 ;  praesidiis  enim  dispositis  omuia 
litora  a  Caesare  tenebantur:  3,15,2;  praestare 
arbitrabatur  unum  locum  .  .  .  quam  omnia 
{Ciacc;  omnium  codd.)  litora  ac  portus  custo- 
dia  clausos  (classium  Ciacc;  classis  Paul) 
teneri  {rerc. ;  tueri  ■, ,-  Paul) :  3, 23, 1 ;  quod 
tanta  diligentia  omnia  litora  a  Pompeianis  tene- 
bantur:  3,42,3;         t  tueri:  3,23,1  u.  tenere. 

B.  geiicl.:   nioles  atque  aggerem  al)  utraque 


parte  litoris  iaciebat,  quod  liis  locis  erat  uado- 
sura  mare:  1,25,5. 

C.  abl.:  aperto  ([i;  om.  a)  ac  plano  litore 
naues  constituit  {ii.  CC) :  IV  23, 6. 

D.  c.  praep.;  a)ab:.a  litore  discesserant: 
V  8, 6. 

b)  ad:  adpulsaque  ad  proximum  litus  tri- 
reme:  2,23,3;  primo  uespere  omnes  scaphas  ad 
litus  adpulsas  habeant:  2,43,1;  t  siue  (si 
uel  Eotom.;  Sp.)  ad  litora  Apolloniatium  siue 
ad  Labeatium  (siue  ad  Lab.  add.  F.  Eofm.; 
om.  codd.;  Np.)  cursum  derigere  atque  eo 
naues  eicere  (Ald.:  eligere  N%)  possent:  3,25,  4. 

c)  ex:  ubi  ex  litore  aliquos  singulares  ex 
naui  egredientes  conspexerant:  IV  26,2. 

d)  iu  litus:  uti  ex  locis  superioribus  in  litus 
telum  adigi  posset:  IV 23, 3;  t  maxima 
coorta  tempestate  prope  omnes  naues  adflictas 
atque  in  litus  (p;  Fr.;  litore  a;  rell.  edd.) 
eiectas  esse:  V10,2;  (3,25,4  u.  b).) 

e)  in  litore:  eas  (scaphas)  in  litore  pluribus 
locis  separatim  disposuit:3, 24, 1;  % 
(eicere:  V  10,2  u.  d);)  t  eo  minus  ueritus 
nauibus,  quod  in  litore  molli  atque  aperto  deUga- 
tas  ad  ancoras  {c)  relinquebat:  V9, 1;  ex  alto 
refugerat  adpulsaque  ad  proximum  litus  trireme 
constrata  et  in  litore  relicta  pedibus  Hadru- 
metum  profugerat  (c) :  2,23,3;  postquam  in 
Utore  relictam  nauem  conspexit :  2,  23, 5. 

f)  per  iitora:  quod  (equitatus)  se  per  (quod 
semper  al)  litora  celeriter  in  oppidum  recepit 
(c):  2,26,4. 

locellus :  locellum  tibi  signatum  remisi : 
a/l  Pison.  ap.  Cliaris.  1  p.   7!J  Keil. 

ioeo:  Caesar  .  .  .  crates  ad  extremiun 
tumulum  contra  hostem  proferri  et  aduersas 
locari  .  .  .  iussit:  3,46,1. 

loenples.  1. :  deductis  Pergamum  atque 
in  locupletissimas  urbes  in  hiberna  legio- 
nibus :  3,31,4;  1  eos   .  .  .  in    senatum 

legendos  curauerat  agrosque  .  .  .  tribuerat  locu- 
pletesque  ex  egentibus  fecerat:  3,59,2. 

3.:  hi  bona  locupletum  diripere  .  .  .  con- 
suerant:  3,110,  5. 

loeil!!i.  I.  Fornia:  Pluralis  loci  nusquam 
apiid  Caesarem  reperitur;  loca  27  locis  (114, 
1;  19,5;  1112,5;  3,2;  14,9;  23,6;  IV7,1;  20, 
2;  V8,6;  12,6;  VI24,2;  34,3;  VII7,4;  86,4; 
1,37,1;  49,2;  51,6;  66,3.4;  67,3;  3,6,3;  25, 
5;  42,5;  44,6;  49,4.5;  112,7;)  locorum  et 
locis  nonagies  fere. 

II.  Signif. ;  A.  propr.  =  rorros,  /w^a,  /wpto»'. 
rdiig;  a)  subi. :  is  (his  ahl)  locus  aberat  a: 
nouis  Pompei  castris  circiter  passus  quingentos: 
3,67,2;    u.  prasterea   liic  p.  l^^H  sfj.  (H  loc.j 


473 


locus  (A.  a)  ei  b)i 


474 


^  ne  committeret,  ut  is  locus,  ubi  constitissent, 
ex  calamitate  populi  Komani  et  internecione 
exercitus  nomen  caperet  aut  memoriam  pro- 
deret:  113,7;  ^  reliquos  aditus  locus  ipse 

per  se  munitioque  defendit:  VI  37,5;  se  ipse 
defendit:  VII2(J,3  u.  d)  a)  oportunitas;  ^ 
locus  erat  castrorum  editus  et  paulatim  ab 
imo  adcliuis  circiter  passus  mille:  11119,1; 
—  (dorsum  esse  eius  iugi  prope  aequum,  sed 
(hunc  add.  oc;  hunc  locum  aM.  Paul)  siluestre 
(-strem  a;  Paul)  et  angustum,  qua:  VU44, 
3;)  —  quod  sunt  loca  aspera  ac  <c)  mon- 
tuosa:  3,42,5;  49,4  u.  montuosa;  —  erant 
coniuncta:  1,64,1  u.  f)  ^)  aa)  cemere;  — 
sub  montem  .  .  .  succedunt.  .  .  .  praeruptus 
{del.  Madu.)  locus  erat,  utraque  ex  parte  de- 
rectus  (deiectus  Vielh.),  ac  tantum  in  lati- 
tudinem  patebat,  •ut  tres  instructae  cohortes 
eum  locum  explerent:  1,45,4;  —  editus:  III 
19,1  u.  adcUuis;  -  fertilissima:  VI  24,  2  «. 
b)  occupare;  —  praesidia  in  Eutenis  .  .  .,  Tolo- 
satibus  circumque  Narbonem,  quae  loca  hosti- 
bus  erant  finitima,  constituit:  VII 7, 4;  — 
(uti  locum  deligerent,)  quem  ex  omni  GaUia 
oportunissimum  ac  fructuosissimum  iudi- 
cassent:  130,3;  -  hunc  ad  egrediendum  <c) 
nequaquam  idoneum  locum  <loc.  neq.  idon. 
fj)  arbitratus  .  .  .  exspectauit:  IV  23, 4;  — 
montuosa:  3,42,5  ii.  aspera;  ut  <c)  erant 
loca  montuosa  et  j  ad  specus  <et  aspera  Paul) 
angustiae  uallium  {u.  CC) :  3, 49, 4 ;  —  haec  loca 
uicinitatibus  erant  nota:  VI  34,3;  —  opor- 
t  u  n  i  s  s  i  m  u  s :  I  30,  3  u.  fructuosissimus ;  — 
praeruptus:  1,45,4  u.  derectus;  —  (sil- 
uestris:  VII  44, 3  u.  angustus;)  -  loca  sunt 
temperatiora  quam  in  Gallia  remissioribus 
frigoribus:  V  12,  (j;  —  Cae.sar  .  .  .  intirmis  auxi- 
liis  proiicisci  non  dubitauerat  aeque  <iV/). ;  atque 
codd.)  omnem  sibi  locum  tutum  fore  {am.  fl) 

existimans:  3,106,3; locus  ipse  erat  <er. 

ipse  [i)  praesidio  barbaris:  VI  34,6;  •; 

V  milia  passuum  proxima  intercedere  <c)  itine- 
ris  campcstris,  iude  excipere  ioca  aspera  et 
niontuosa:  1,66,4;  ^  habere:  2,23,2  u. 

b)  continere;  3,42,1  u.  e)  «)  edito  loco;  ', 

ubi  cuique  <c)  aut  ualles  abdita  aut  locus  sil- 
uestris  aut  <locis  siluestribus  [i)  palus  impedita 
speni  praesidii  aut  salutis  aliquam  offerebat, 
consederat:  VI  34,2;  ^  patere:  110,2  et 

VII  28,  1  u.  e)  t)  locis  patentibus;  1,45,4  «. 
c«He  derectuni;  ^  cuni  .  .  .  nostri  (non) 

longius ,  quam  quem  ad  tinem  porrecta  ^  prata 
Paul :  ac  add.  codd.;  del.  .Moru.s :  porrecta  ac 
(/«/.  Pl.' }  loca  apcrta  del.  llutom.;  Fr.^  per- 
tinubaiit,  cedeiil«.'s  insequi  uudcrciit:  1119,5; 


^  harum  omnium  rerum  facultates  sine  ullo 
periculo  pons  Ilerdae  praebebat  et  loca  trans 
ilumen  integra,  quo  omnino  Caesar  adire  non 
poterat:  1,49,2;  l^  prodere:  1 13.  7  u. 

capere;  •"  protegere:  3,42,  1  u.  e)  £) 

edito  loco;  'i  hoc  itinere  est  fons,  quo  <c) 

mare  succedit  longius,  (succedit,  longe  ut  Paul) 
lateque  is  locus  restagnat  -et  Paul):  2,24, 
4;  •■  cum  uallis  aut  locus  declinis  sube- 

rat:  1,  79, 3;  '  noluit  eum  locum.  unde  . 

Heluetii  discesserant ,  uacare:  128,4;  haec  a 
custodiis  <e)  classium  loca  maxime  nacabant: 
3,25,5;  ^  ab  oppido  autem  decliuis  locus 

*'leni  fastigio  uergebat  in  longitudinem  "pas- 
sus  circiter  CCCC:  1,45,5. 

locis  frigidissimis:  IV  1,10  u.  e)  e)  loc. 
frigid. 

b)  obi.:  ut  mouendis  castris  pluribusque 
adeundis  locis  commodiore  re  frumentaria 
<o)   uteretur:  3,85,2:  1  Romanos  .  .  . 

culmina  Alpium  occupare  conari  et  ea  loca 
finitimae  <finitima  Vossius :  Fr. ,  Db.)  prouin- 
ciae  adiungere  sibi  persuasum  habebant:  III 
2,5;  ^   antecedebat  testudo  pedum  LX 

aequandi  loci  causa:  2,2,4;  ^  appel- 

lare  u.  appello  p.  287  Ji)  C.S'  loe.):  T 

(arbitrari:  IV23, 4«.  a)  esse  idoneum  ;)  T 
ut  superioribus  diebus  suus  <[i;  ut  a;  yp.,  Fr.: 
om.  Dli.;  uui  pr.  edd.)  cuique  erat  locus  (loc. 
er.  afik}  attributus  <definitus  ik):  VII81, 
4;  t  miUtes  .  .  .  testudine  facta  et  <c) 

aggere  ad  munitiones  adiecto  locum  ceperunt: 
V  9,  7 ;  u.  praeterea  eapio  />•  445  sq.  p) ; 
p.  446  c)  ef  d)  (:} -\- 2 -\- :i  loc);  T  clau- 

dere:  3,23,1  u.  tenere;  ^   si  modo  in- 

sulam  adisset,  .  .  .  loca,  portus,  aditus  eogno- 
uisset:   IV  20.  2;  ^   hoc   consedit  loco 

atque  eum  communiuit  omnesque  ibi  copias 
continuit:  3,51,8;  1  Caesar  loca  maxime 

iiecessaria  complexus  <ampl.  i\7)  noctu  prae- 
munit  (praemuniti  a :  muuiti  f:  praemuniit 
i\p.,  Db.^:  3,112,7;  ',  cum  .  .  .  iam  omiiia 
fere  superiora  loca  multitudine  armatorum  com- 
pleta  conspicerentur:  1113,2;  quae  pars  collis 
ad  orientein  solem  .,c)  spectabat,  hunc  omnem 
locum  copiae  Gallorum  compleuerant :  VII  69, 
5;  \  couiungere:  1,64,1  u.  f)  p  aa) 

cernere;  ^  consecro:  VI  13, 10  u.  0  ^) 

aa)  considere;  VI17,  4  u.  e)  e)  1.  consecratis; 
^  conspicere:  1113,2  ti.  complere;  ^ 

continerc:  (1,44,5  u.  tenere;)  adpellit  ad 
eum  locuni  ,  qui  appellatur  Auquillaria.  liic 
locus  abest  a  Cluiwis  {CC)  passuum  XXII 
milia  <cN  habetque  iioii  incoimnodnm  <-da  aft) 
aestate  <C'C)  stjiiionciii  ct  \<.\uiw  Ciacc.)   duo- 


475 


lociis  lA.  b)) 


476 


bus    eminentibus    promuntoriis    continetur:    2, 

23,2;  t   locum   se   aequum    (se  aecum 

Vtctorim;  secundum  0:  se  eis  f;  secum  ahl; 

se  tutum   Ciacc.)  ad  dimicandum  dedisse:  3, 

73,5;  t  deligere  n.  deligo  p.  SoS  sq. 

A.  b)  ei  B.  a)  (3  -\-  i)  loc);         \  mon  nullos 

.  .  .   deserto  (A:   desertos   BMQ^p;  Fr.:  loco 

add.   Ktmsmann)    proelio    excedere   acie   {add. 

Oud. ;  om.  codd. ;  edd.) :  II 25, 1 ;)        t  interiores 

desperatis  campestribus  locis  propter  magni- 

tudinem   munitionum   loca   praerupta  f  ex  (c) 

ascensu  temptant:  VII  86,4;  1  neque  ab 

signis   discedere   neque   sine   graui  causa   eum 

locum,  quem  ceperant,  dimitti  censuerant  (c) 

oportere:  1,44,4;  (ut  .  .  .  alii  t  dimissis  equis 

eundem  cursum  conf iigerent  <s«c  corfrf. ,-  dimissis 

locis  aequis  (sic  Chr.  Aem.  Lorenr.)  eodem  cursu 

fugerent  Dt.):  3,69,  4;)  t  rursusque  alia 

pressione  (c)  ad  aedificandum  sibi  locum  ex- 

pediebant:  2,9,6;  t  locus  .  .  .  tantum 

in   latitudinem   patebat,   ut  tres  instructae  co- 

hortes  eum  locum  explerent:  1,45,4;  t 

explorare  u.  exploi-o  i>.  12:-i3  a)  (S  loc);    t 

magnisque    eum   locum   munitionibus  firmat: 

VI 29, 3;  t  antecedit  ad  Castra  exploranda 

Cornelia  (e),  quod  is  (his  af)  locus  peridoneus 

castris  liabebatur:  2,24,2;  t  perpetuam 

esse  paludem,   quae    .  .  .  illum   omnem   locum 

magnopere  impediret:  VII  57,  4;  fossam  .  .  . 

obduci   iussit   locumque  in  omnes  partes  quam 

maxime  impediri  (-dire  a»):  3,46,1;    cf.  im- 

peditnii«  p.  64  B.  a)  (3  loc);         t  (Belgas) 

propter   loci  fertilitatem  ibi   consedisse   Gallos- 

que,  qui  ea  loca  incolerent,    expulisse:  114, 

1;  t  perpetuas  munitiones  efSciebant,  ne 

quem  <nequei\'j)  locum  (ne  quo  loco  0)  nostri 

intrare  atque  ipsos  .  .  .  circumuenire  possent: 

3,44,4;  t   luti  locum  deligerent,)  quem 

ex  omni  Gallia  oportunissimum  ac  fructuosissi- 

mum  iudicassent:  130,3;  t  sarcinas  in 

imum   locum    couferri   et  eum  ab   his,    qui  in 

superiore  acie  constiterant,  muniri  iussit:  124, 

3;  una  ex  parte  leniter  adcliuis  aditus  .  .  .  relin- 

quebatur;    quem   locum    duplici  altissimo  niuro 

(Aduatuci)  munierant  <-runt  aef):  1129,3;  alte- 

ram  partem  eius  uici   .  .  .  cohortibus   (Galba) 

attribuit.  eum  locum   uallo    fossaque   muniuit: 

III 1, 6 ;  locum  nancti  egregie  et  natura  et  opere 

munitum :  V  9, 4 ;  cognoscit  non  longe  .  . .  oppi- 

dum  Cassiuellauni  abesse.  .  .  .  oppidum  autem 

Britanni    uocant,   cuni    siluas    impeditas    uallo 

atque    fossa   munieruut    ....    eo    proficiscitiu- 

cum   legionibus:   locum  repperit  egregie  natura 

atque  opere  mimitum:  V  21, 4;  certior  factus  est 

in  hiberna  peruentum  f  locumque  hibernis  (del. 


VieUi.:  Hold.)  esse  munitum:  V  25,  5;  et  locum 
castris  deligit  paludibus  siluisque  munitum  ab 
Auarico  longe  milia  passuum  XVI :  VII 16, 1 ; 
uehementer  (o)  huic  illos  <o)  loco  timere  nec 
iam  aliter  sentire,  uno  colle  ab  <c)  Romanis 
occupato  si  alterum  amisissent,  quin  <f-)  paene 
circumuallati  .  .  .  uiderentur.  ad  hunc  munien- 
dum  locum  <[i;  tichn.,  Db.;  om.  rcll.)  omnes  a 
Vercingetorige    euocatos:    VII  44,  5;  t 

(hostes)  se  in  siluas  abdiderunt  locimi  nancti 
egregie  et  natura  et  opere  munitum :  V  9, 4 ; 
idoneum  locum  nancisci  u.  idoiieil)i(  p-  -9 
(o  loci:  t  nouisse:  VII  80, 1  u.  tenere; 

t  eircumfundi  noctu  equitatum  Caesaris  atque 
omnia  loca  atque  itinera  obsidere  <-eri  0): 
1,67,3;  t  acies  erat  Afraniana  duplex  le- 

gionum  V,  tertium  (Ciacc;  tertia  codd.)  in 
subsidiis  locum  alariae  cohortes  obtinebant 
>,cohortis    obtinebat  hl):    1,83,1;  t    ibi 

Ceutroues  et  Graioceli  et  Caturiges  locis  supe- 
rioribus  occupatis  itinere  exercitum  prohibere 
conantur:  110,4;  quod  pridie  superioribus  locis 
occupatis  proeHum  non  commisissent :  1 23, 3 ; 
itaque  <c)  ea  quae  fertilissima  Germaniae  sunt 
loca  circum  Hercyniam  siluam  .  .  .  Volcae  (c) 
Tectosages  occupauerunt  atque  ibi  consederunt : 
VI 24, 2 ;  quotienscumque  sit  decretum ,  darent 
operam  magistratus,  ne  .  .  .,  factum  .  .  .  in 
secessione  populi,  templis  locisque  editioribus 
occupatis:  1,7,5;  antesignanos  .  .  .  eum  tumu- 
lum  occupare  iubet.  qua  re  cognita  celeriter  .  .  . 
Afranii  cohortes  breuiore  itinere  ad  eundem 
occupandum  locum  mittuntur:  1,43,4;  —  (collis) 
tantum  aduersus  iu  latitudinem  patebat,  quan- 
tum  loci  acies  instructa  oecupare  (tenere  fi)  po- 
terat:  118,3;  t  tamen  hunc  (locum)  dua- 

bus  ex  partibus  oppugnare  contendit:  V  21, 
4;  t  quod  .  .  .  milia  hominum  XXIIII 

ad  eum  uenissent,  quibus  locus  ac  sedes  para- 
rentur:   131,10;  t   cum    sibi   quisque 

primum  itineris  locum  peteret:  1111,1;  quo- 
rum  .  .  .  pars  summum  castrorum  locum  petere 
coepit:  1123,5;  (Labieuus)  cum  tribus  legioni- 
bus  eum  locum  petit  <petiit  a),  quo  ((lua.  AQ) 
naues  adpelli  iusserat.  eo  cum  esset  <o)  uen- 
tum:  VII  60,4;  61,1;  summa  exercitus  salua 
locum,  quem  petant,  capi  posse:  1,67,5;  t 
porrigere:   1119,5  u.  a)  pertinere;  t 

praemunire:  3,112,7  u.  complecti;  t 

quem  (locum)  domestici  belli,  ut  uidebatui-  (e), 
causa  <o)  iam  ante  praeparauerant:  V  9, 
4;  t  impedimenta  .   .   .   Aduatucam  con- 

tulit.  id  castelli  nomen  est  .  .  .  .  hunc  cum 
reUquis  rebus  locum  probarat  (probaret  Q'; 
probabat  fJ) ,   tum  (c)  quod  .  .  .  muuitiones 


477 


locus  (.4.  b)  —  (1)  a)) 


478 


integrae  manebaut:  VI  32, 5;  T  ne  saucio 

quidem  eius  loci,  ubi  uonstiterat,  relinquendi 
ac  sui  recipiendi  facultas  dabatur:  1114,4;  nec 
prius  ille  est  a  propugnatoribus  uacuus  relictus 
locus,  quam  .  .  .  (iuis  est  pugnaudi  factus: 
VII 25, 4;  neque  regredi  nostros  patiebantur, 
quod  timore  adducti  locum  relinquere  uideban- 
tur:  3,45,5;  qui  in  uallo  constiterant,  .  .  .  con- 
fecti  uulneribus  locum  reliqucrunt :  3,  95,  4; 
^  (reperire:  V21,4  u.  munire;)  ^  illi 

necessario  loea  sequi  demissa  (/,'  dimissa  Oafh) 
ac  palustria  et  puteos  fodere  cogebantur :  3, 49, 
5;  t  tantae  uirtutis  liomlnes  .  .  .  ausos 

esse  .  .  .  ascendere  altissimas  ripas,  subire 
iniquissimum  locum:  1127,5;  t  interiores 

desperatis  canipestribus  locis  propter  magni- 
tudinem  munitiouum  loca  praerupta  y  ex  (atque 
ex  fl)  ascensu  (exscensu  Madtt.;  Illd.)  temp- 
tant:  VII8G,4;  5  tenere:  II.S,3  u.  oc- 

cupare  extr.;  omnes  enim  colles  fic  loca  supe- 
riora  ,  .  .  ab  exercitu  tenebantur:  11114,9; 
sin  autem  locum  tenere  uellent,  nec  uirtuti 
locus  relinquebatur  neque:  V35,4;  quem  (coUem) 
si  tenerent  nostri,  .  .  .  pabulatione  libera  pro- 
hibituri  hostes  uidebantur.  sed  is  locus  prae- 
sidio  ab  his  non  nimis  firmo  tenebatur:  VII 
36,6;  ab  sinistro  (cornu),  quem  locum  XII. 
(c)  legio  tenebat,  .  .  .  resistebaut:  VII  62,4; 
ut,  si  usus  ueniat,  suum  quisque  locum  teneat 
et  nouerit:  VII  80, 1;  legio,  quae  in  eo  cornu 
constiterat,  locum  non  tenuit  (locum  continuit 
NOx)  atque  in  proximum  collem  sese  recepit: 
1,44,5;  quod  (Athmiiini)  .  .  .  sustinuissent  et 
initio  locum  tumulumque  teuuissent  (et  in.  I. 
tumulumque  ten.  otn.  kl):  1,47,2;  praestare 
arbitrabatur  unum  locum ,  qua  necessarius 
nostris  erat  egressus,  quam  omnia  (Ciacc.;  om- 
nium  eoi/d.)  litora  ac  portus  custodia  clausos 
teneri  (recc;  tueri  ;  .-  custodia  clas.sis  tucri 
Paul):  3,23,1;  JI.  Antouius,  qui  proxinium 
locum  praesidiorum  tenebat,  ea  re  nuntiata 
cum  cohortibus  XII  descendens  ex  loco  supe- 
riore  cernebatur:  3,65,2;  1  tueri:  3, 23, 

1  u.  tenere;  t   hite  .  .  is  locus  restagnat; 

quem  si  qui  (e)  uitare  uoluerit  (uolueruut 
A'0'v),  Hcx  miliuni  circuitu  in  (ippidum  per- 
ueiiit  (-niunt  A7;/):  2,24,4. 

e)  dttt. ;  a):  cum  eius   niodi  locis  esset  ad- 
propinquatum:  1,79,  4;  t  Pompeiani, 

quod  is  mous  erat  slne  aqua,  difnsi  ci  loco 
. . .  Larisani  uersus  sn  reciperc  coeperuut :  3,97,  2 ; 
1  in  cxtremo  pontc  turrim  .  .  .  conslituit  prac- 
8idium(|uc  coliorlium  diiodccirii  poiitis  tiicudi 
cuusa  punit  luagnisque  eiim  locum  nuinitioni- 
biiM  liniiat.  ci   loco  praosidioquc  C.  Volcaciiim 


TuUum   (c)  adulescentem  praefecit:   VI 29, 


3; 


semper  .  .  .  exspectans,   si  miquis 


locis   Caesar   se  subiceret:  3,85, 1 ;  t 

uehementer  huic  illos  loco  (h.  1.  ueh.  ill.  fj) 
time  re:  VII  44,4. 

fi)  :  cum  legio  Caesaris  nona  praesidium  quod- 
dam  (praesidio  collem  Ciaec.)  occupauisset  et 
munire  coepisset,  huic  loco  (\x\nc\.del.  Ciacc.) 
propinquum  et  contrarium  collem  Pom- 
peius  occupauit:  3,45,2;  t  finitimus: 

1 10,  2  u.  e)  £)  locis  patentibus ;  t  quae  .  . 
ciuitates  propinquae  iis  (r;)  locis  erant,  ubi 
bellum  gesserat:  1135,3;  t  quae  proxi- 

m  a  e  ei  loco  ex  Bruti  classe  naues  erant :  2, 6, 6. 

d)  geiiet. ;  a) :  Caesarem  duobus  exercitibus 
et  locorum  angustiis  facile  intercludi  posse: 
1,17,1;  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona 
cum  angustiis  loci  et  odore  tactro  .  .  .,  tum: 
3,49,3;  uon  iniquitatem  loci  atque  (in  atW.  o/} 
angustias  praeoccupatis  castris  .  .  .  causae  fuisse 
cogitabant :  3,  72,  2 ;  id  efticiebant  angustiae  loci : 
3,112,7;  t  iniquum  (exiguum  [i;  Schn.) 

loci  (del.  Ciaec.)  ud  decliuitatem  fastigium 
magnum  habet  momeulum :  VII  85, 4 ;  t 

Rhenumque  antiquitus  traductos  propter  loci 
fertilitatem  ibi  cousedisse:  114,1;  t 

hoc  se  coUe  interruptis  pontibus  Galli  fiducia 
loci  continebant:  VII  19,2;  t  munitionem 

.  .  .  cohortes  ignorantia  loci  sunt  secutae: 
3,68,2;  t  iniquitas  loci  u.  iniqaitas 

A.  p.  170  sq.  (7  loc.) ;  t  nauigationem  im- 

peditam  propter  inscientiam  locorum  pauci- 
tatemque  portuum  sciebaut  (ti.  CC):  1119,4; 
t  neque  (Komanos)  eorum  locorum,  ubi  bellum 
gesturi  essent,  uada,  portus,  ins\ilas  nouisse 
(e):  III9,6;  %  (loci  munitio:  2,37,5 

it.  naturfi  1.  aptissima;)  t   loei  natura 

erat  haec,  quem  locuui  uostri  castris  delege- 
rant :  II  18, 1 ;  iu  omnibus  collibus  expositas  ho- 
stiuni  copias  aruiatas  conspcxit.  cuius  loci  haec 
erat  natura  .  .  .,  uti:  IV  23,3;  inde,  ut  loci 
cuiusque  natura  ferebat,  ex  castello  in  castel- 
lum  perducta  jnunitioue  circumuallare  Pom- 
pcium  instituit:  3,43,2;  instructo  exeicitu  magis 
ut  loci  natura  deiectusquc  \c)  coUis  .  .  .  quam 
ut  rei  militaris  ratio  .  .  .  postulabat:  II  22, 
1;  circumuallare  loci  natura  prohibebat:  VII 
17, 1 ;  sed  cum  loci  natura  et  (tum  E.  Hoffm.) 
munitio  castrorum  aditum  prohibebant,  tuui 
(0;  adiri  tunc  '.  .-  adiri  tuuc  prohibebat  E. 
Hoffm.)  (|uod  .  .  .  uiilitcs  iis  rcbus  iudigcbiuit, 
quae:  2,  .'iS,  5;  si  mons  erat  ascendciulus,  fucile 
ipsa  loci  natura  pcriculuui  rcpeHebat,  quod 
ex  locis  superioribus  qui  anteccsserant  suos 
ascondentcs   protcgebaut:   1,79,2;  ipac  co- 


479 


locus  (A.  d)  a)  —  p)  s)) 


480 


gnita  locorum  natura  ponti  castrisque  prae- 
sidio  sex  (c)  cotiortes  relinquit  (c) :  1,41,2; 
fugientes  .  .  .  prosequi  uetuit,  .  .  quod  loci 
naturam  ignorabat:  V9, 8;  mittitur  L.  Deci- 
dius  .  .  .,  qui  loci  naturam  perspiciat:  1,66, 
3;  —  castra  erant  ad  bellum  ducendum  aptis- 
sima  natura  loci  et  {Markland;  natura  et 
loci  eodd.)  munitione  et  maris  propinquitate  et 
aquae  et  salis  copia:  2,37,5;  quod  multum 
natura  loci  confidebant:  1119,3;  quod  undi- 
que  loci  natura  Heluetii  continentur  (-neren- 
tur  Ciaf-C.):  12,3;  facile  se  loci  natura  de- 
fensuros  dicunt,  quod  prope  ex  omnibus 
partibus  iiumine  et  palude  circumdata  unum 
habeat  et  perangustum  aditum  :  VII  15,5;  id- 
que  (oppidum)  natura  loci  sic  muniebatur, 
ut  magnam  ad  ducendum  bellum  daret  facul- 
tatem:  138,4;  oppidum  et  natura  loci  et  manu 
munitum  paucis  diebus  .  .  .  expugnatum  cogno- 
uerant:  11123,2;  cum  et  loci  natura  et  manu 
munitissimis  castris  sese  teneret:  V57, 1;  pars 
ea,  quae  ad  arcem  pertinet,  loci  natura  et 
uallo  altissimo  (uallo  alt.  Kraff. :  ualle  altissima 
cocld.:  edd.)  munita  longam  et  difficilem  habet 
oppugnationem :  2, 1,3;  hoc  explorato  loco  Curio 
castra  Vari  conspicit  .  .  .  admodum  munita 
natura  loci,  una  ex  parte  ipso  oppido  Vtica, 
altera  a  theatro  .  .  .  substructionibus  (c)  eius 
operis  maximis :  2,  25, 1 ;  qua  .  .  .  fiducia  et 
opere  et  natura  loci  munitissima  castra  ex- 
pugnari  posse  confidimus?  2,31,2;  est  autem 
oppidum  et  loci  natura  et  f  colle  (uallo  Oehler} 
mimitum:  3,9,2;  oppida  inceudi  oportere,  quae 
non  munitione  et  loci  natura  ab  omni  sint 
periculo  tuta:  VII 14, 9;  —  Caesar  consOium 
capit  ex  loci  natura.  erant  enim  .  .  .:  3,43, 
1;  ut  .  .  .  reliqua  pro  loci  natura,  pro  ui 
tempestatum  illis  essent  aptiora  et  accommo- 
datiora:  III 13,  7  ;  regiones  secutus  quam  potuit 
aequissimas  pro  loci  natura  XIIII  milia  pas- 
suum  complexus  .  .  .  munitiones  .  .  .  perfecit: 
VII  74, 1;  t  hominum  et  locorum  notitia 

et  usu  eius  prouinciae  nactus  aditus  ad  ea  co- 
nanda:  1,31,2;  t   ibi   se   rursus  isdem 

oportunit a tibus  loci  (loci  oport.  p;  loci 
del.  Ciacc.)  defendebant:  11112,4;  factum  est 
oportunitate  loci  .  .  .  et  superiorum  puguarum 
exercitatione,  ut:  III  19,3;  quod  propius  Eoma- 
nos  accessisset,  persuasum  loci  oportunitate, 
qui  se  ipse  sine  (Bentl.;  ipse  ut  Kran.;  ipsum 
codd. ;  Schn.,  Fr.,  Db.;  ipsius  E-m.  Hoffm.; 
ipsa  coni.  Db.)  munitione  defenderet:  VII 20, 
3;  constituunt  .  .  .  beUum  ad  Ilerdam  propter 
ipsius  loci  oportunitateni  gerere:  1,38,4;  adeo 
loci  oportunitate  protiecit,  uti  ad  Pompeium  lit- 


teras  mitteret :  3, 23, 3  ;  coniectans  eum  Aegyp- 
tum  iter  habere  propter  necessitudines  regni 
(CC)  reliquasque  eius  loci  oportunitates :  3,106, 
1;  t  portus:  1119,6  u.  insulae;  T[  nulla 
coacta  manu  loci  praesidio  freti  in  siluas 
paludesque  confugiunt:  VI  5, 7;  t  qui  pro- 

pinquitatem  loci  uideret  (uiderent  ji):  VII 
19,3;  t  cum  hae  (c)  (cohortes)  perexiguo 

intermisso  loci  (del.  Np.)  spatio  inter  se  con- 
stitissent:  V  15, 4;  temporibusque  rerum  et 
spatiis  locorum  et  (c)  custodiarum  uaria  (e) 
diligentia  (f)  animaduersa  (u.  CC):  3,61,3; 
%  uada:  1119,6  u.  insulae. 

fj):  locorum  peritos  adhibent;  ex  (c)  his 
superiorum  castrorum  situs  munitionesque  co- 
gnoscunt:  VII83,1;  It  quantum  loci: 

II  8, 3  «.  b)  occupare. 

e)  abl.;  a.)  causae:  cuni  .  .  .  hostes  loco 
et  numero,  nostri  uirtute  confiderent:  VII 
50,1. 

p)  instr. :  neque  in  eo  quod  probauerant  con- 
siUo  permanere,  ut  se  loco  superiore  defende- 
rent,  .  .  .  potuerunt:  VI 40,  6;  ^  deiecto 

praesidio  potitus  loco  duas  ibi  legioues  con- 
locauit :  VII  36,  7. 

y)  liuiitat.:  erat  Eomanis  nec  loco  nec  nu- 
mero  aequa  contentio :  VII  48, 4. 

S)  separ. :  loco  cedere  u.  cedo  p.  499  e) 
(3  loc.) ;  (ut  eorum  nemo  consisteret  omnesque 
conuersi  non  solum  loco  excederent  (cederent 
Ciacc.),    sed:    3,93,5;)  1  nostri.    cum 

undique  premerentur,  .  .  .  deiecti  sunt  loco: 
VII  51, 1;  t  loco  depellere  u.  depello 

|).  SCjI  sq.  A.  (3  loc);  t  'oco  excedere 

u.  excedere  p.  1196  sq.  b)  (6  loc);  % 

Caesaris  impetum  exciperent  neue  (c)  se  loco 
mouerent:  3,92,1;  quorum  impetum  noster 
equitatus  non  tulit,  sed  paulatim  (c)  loco 
motus  cessit :  3, 93, 3 ;  1f   si  nostros  loco 

depulsos  (pulsos  ^)  uidisset:  VII  49,2. 

e)  loci:  aequo  (aequiore,  aequissimo)  loco 
ti.  aeqnns  p-  197  B.  a)  a)  [i)  y)  (S  loc); 
t  alieno  loco  cum  equitatu  Heluetiorum  proe- 
Uum    committunt:   115,2;  \  subsequi   non 

poterant,  atque  aUi  a  I  i  o  loco  resistebant :  2, 39, 
6;  haec  reperiebant  remedia,  ut  aUo  loco  ignes 
facerent,  alio  exeubarent:  3,50,2;  u.  praeterea 
alius  p.  232  (3  loc.j:  f  (quod  si  iniqui- 

tatem  loci  timeret,  datum  iri  (c)  iam  aequo 
(iam  aequo  Madu.;  tamen  aliquo  Ox)  loco 
pugnandi  facultatem:  1,71,4;)  1  duobus 

praeterea  locis  pugnatum  est.  .  .  .  uno  loco 
Volcacius  Tullus  .  .  .  (legionem)  loco  depuUt; 
altero  Germani  (extra  add.  Dt.)  munitiones 
nostras  egressi  compluribus  interfectis  sese  .  .  . 


481 


locus 


482 


incolumes  receperunt:  3,52,2;  t  ut  .  .  . 

locis  apertis  exercitum  duceret:  141,4;  —  ut 
equitum  mille  etiam  apertioribus  locis  VII 
milium  (c)  Pompeianorum  impetum  .  .  .  susti- 
nere  auderent :  3, 84, 4 ;  %  quariun  (fossa- 

rum)  interiorem  campestribus  ac  demissis 
(dim.  X)  locis  aqua  .  .  .  compleuit;  VII  72, 3; 
^  locis  certis  horrea  constituit:  3,42,4;  ^ 
multis  in  ciuitatibus  harum  rerum  exstructos 
*cumulos  locis  consecratis  (cons.  loc.  [i)  con- 
spicari  licet:  VI  17,4;  ^  necessario  paene 

iniquo  loco  et  leniter  (c)  decliui  castra  fece- 
rant  (c)  :  VII  83, 2;  f  etsi  (equitatus)  deiec- 
tis  (dilectis  af;  disiectis  h;  diiectis  el)  atque 
inferioribus  locis   constiterat:  1,46,3;  t 

demissis  (c)  locis:  VII  72, 3  u.  campestribus 
I.;  t  duobus  locis:  (VII  61, 4  u.  tribus;) 

eodem  tempore  duobus  praeterea  locis  pugna- 
tum  est:  3,52,1;  t  ipsum  erat  oppidum 

Alesia  (e)  in  (positum  in  RSchn.)  coUe  summo 
admodum  edito  loco:  VII  69, 1;  ibique  prope 
flumen  edito  natura  loco  castra  posuit:  3,37, 
4;  edito  loco,  qui  appellatur  Petra  aditumque 
habet  nauibus  mediocrem  atque  eas  a  quibus- 
dam  protegit  uentis,  castra  communit:  3,42,1; 
t  cum  est  animaduersum  a  uenatoribus,  quo 
se  recipere  consuerint,  omnes  eo  loco  aut  ab 
radicibus  subruunt  aut  accidunt  arbores:  VI 
27,4;  erat  eo  loco  fossa  pedum  (c)  XV  et 
uallum:  3,63,1;  duplicem  eo  loco  fecerat  ual- 
lum  :  3, 63, 3 ;  nona  Caesaris  legio  .  .  .  castra 
eo  loco  posuit:  3,66,2;  quod  eo  loco  plures 
erat  legiones  habiturus:  3,66,4;  67, 5  u.  f)  Z)  ^^t) 
propugnare;  nianendum  eo  loco  et  rera  proelio 
committendam :  3,74,2;  t  eodem  loco: 

2,33,4  u.  quo  I.;  t  "s  (")  expedito 

loco  actuaria  nauigia  relinquit:  1,27,6;  t 

ut  locis  frigidissimis  ncque  uestitus  praeter 
pelles  Iiabereiit  {c)  quicquam  .  .  .  et  lauareu- 
tur  (c)  in  fluminibus:  IV  1,  10;  t  locis 

maxime  frumentariis:  110,2  u.  patentibus; 
t  hoc  loco,  his  locis  u.  liic  p.  IISO  exlr. 
(4  loe.) ;  t  loco  idoneo:  118,3  u.  opor- 

tuno  1.;  Sabinus  idoneo  omnibus  rebus  (reb. 
omn.  p)  loco  castris  sese  (c)  lenebat:  III  17, 
5;  legiones  ex  castris  eduxit  aciem<|ue  idimei) 
loco  constituit:  VII  53, 1 ;  ail  Aspiiragium  l)yr- 
rachinorum  peruciiit  atinie  ibi  idoneo  loco  castra 
ponit :  3,  30, 7 ;  progrcasus  milia  passuum  III 
loco  (in  loco  N)  idoneo  et  occulto  omnem 
exercitum  equitatumque  coiilocauit:  3,38,1; 
ipse  idoiieis  (iiloiieos  <;')  locis  (uiuliturc.s  iii- 
struxit:  3,46,2;  t  iiiililil)UH  autcm  iguotis 
locis,  impeditis  mnnilms  .  .  .  siniul  et  do  ((•■> 
iiHuibus   deHilieiiiluiii   il    in  llinUlius  consisleii- 

Ltixlc.  CuuHur.     11. 


dum  et  cum  hostibus  erat  pugnandum :  IV  24, 
2;  t  ut  numquam  illis  locis  maiores  (c) 

aquas  fuisse  constaret:  1,48,1;  t  impe- 

dito  loco,  impeditLs  (-tioribus)  locis  «.  impe- 
ditu»  p.  G4  B.  a)  (3  loc);  t  legionem 

X.  (c)  .  .  .  paulum  (c)  progressam  inferiore 
constituit  loco  sUuisque  occultat:  VII 45, 5; 
inferioribus  locis:  1,46,3  u.  deiectis;  t 

iniquo  loco  u.  iniqnns  p.  171  A.  a)  a) 
(12  loc);  —  (impeditos  in  agmine  et  sub  sar- 
cinis  (infirmiore  (c)  animo  add.  codd.;  ptur. 
edd.;  iniquiore  loco  Vielli.;  u.  CC)  adoriri 
cogitabant :  III  24, 3 ;)  primos  prohibere  ascensu 
atque  iniquissimo  nostris  ([i;  nostrorum  a) 
loco  proelium  committere  coeperunt:  V32, 2; 
t  quod  multis  locis  apud  eos  aerariae  secturae- 
que  (c)  sunt:  11121,3;  expulsi  et  multis  locis 
Germaniae  triennium  uagati  ad  Rhenum  per- 
uenerunt :  I V  4,  2 ;  saxa  multis  locis  praerupta 
iter  impediebant:  1 ,  68, 2 ;  —  Komanorum  manus 
tantis  munitionibus  distinetur  nec  facile  pluri- 
b  u  s  locis  occurrit :  VII  84,  3 ;  (scaphas)  in  litore 
pluribus  locis  separatim  disposuit :  3, 24, 1 ;  t 
Rhodanus  .  .  .  non  nullis  locis  uado  trans- 
itur:  16,2;  t   cum  illi  .  .  .  notissimis 

locis  audacter  tela  coicerent  et  equos  insuefactos 
mcitarent:  IV  24, 3;  t  occulto  loco:  V 

32,1  u.  oportuno  I.;  3,38,1  u.  idoneo  I.;  t 
imperat,  ut  paulo  tumultuosius  omnibus  (in 
cuid.  Nbcd)  locis  peruagentiu'  (af;  peruagaren- 
tur  h;  Schn.;  uagarentur  a;  rell.  edd.):  VII 
45,  1 ;  equitatumque  omnibus  locis  iniciendi 
timoris  causa  ostentare  coeperuut:  VII  55,9; 
omnibus  locis  fit  caedes:  VII  67,  7;  tiileae  .  .  . 
in  terram  infodiebantur  mediocribusque  inter- 
missis  spatiis  omnibus  locis  disserebantur :  VII 
73, 9 ;  pugnatur  mio  tempore  omnibus  locis  (oc- 
currit  add.  [i),  atque  omnia  tomptantur:  VII 
84,2;  Pompeius  .  .  .  magnam  ex  Asia  .  .  ., 
Phoenicc,  Aegypto  classem  coegerat,  magnaiu 
omnibus  locis  aedificandam  curauerat :  3,  3, 1 ; 
postquam  nou  modo  hordeum  pabulumque 
omnibus  locis  herbaeque  desectae,  sed  etiam 
frons  (c)  .  .  .  deficiebat:  3,58,5;  t  lo^''^^ 

pro  ca.stris  ad  aciem  instrueiidam  natura  opor- 
tuno  atque  idoneo  .  .  .  fossam  obduxit  \o): 
118,3;  in  siluis  oportuiio  atque  occulto  loco 
.  .  .  Ronianorum  aduentum  cxspectabant:  V 
32, 1 ;  Nouiodunum  erat  oppidum  Haeduorum 
ad  ripna  Ligeris  oportuno  loco  positum:  VII 
55, 1 ;  cnstia  oportunis  locis  erant  posita  ibique 
castella  (VIII  eastellaque  /.'.l/i//.-/<  ^  XX III 
fnclii:   VII(!it,  7;  t  uingiio  eiim  periculii 

proiiiiieiae  futuriiiii  ,  iit  lioinines  bellicosos  .  .  . 
liieis      |in  I  eii  ti  1)11  s      iiin\iiueiiiie     riuiiieiitnriis 

31 


483 


locus 


484 


finitimos  haberet :  1 10, 2 ;  —  hostes  .  .  .  in  foro 
ac  locis  patentioribus  (patentibus  !i) 
cuneatim  constiterunt :  VII  28, 1;  *i  pluri- 
b  u  s  locis  II.  multis  locis  ;  t  cum  .  .  .  eos 

in  eo  loco,  quo  tum  (e)  essent,  suum  aduen- 
tum  exspectare  iussisset:  I  27,2;  quo  loco  (quo- 
runi  ae)  qui  celeriter  arma  capere  potuerunt 
paulisper  nostris  restiterunt:  IV  14,  4;  centurio- 
nes  ex  eo  quo  stabant  loco  recesserunt  suosque 
onmes  remouerunt:  V43, 6;  paulo  (c)  supra 
eum  locum ,  quo  ante  exercitum  traduxerat, 
facere  pontem  instituit:  VI  9,3:  magistratus 
.  .  .  gentibus  cognationibusque  hominum  .  .  . 
quantum  et  (c)  quo  loco  uisum  est  agri  (o) 
attribuunt:  VI  22,2;  posteroque  die  productos 
eodem  loco,  quo  superioribus  diebus  constite- 
rat  (constituerat  Paiil),  in  acie  conlocat:  2,33, 
4;  ne  quo  (neque  ,-.)  loco  erumperent  Pom- 
peiani  ac  nostros  post  tergum  adorirentur:  3, 
44,4;  —  portae  quibus  locis  uidetur  erup- 
tionis  causa  in  muro  relinquuntur :  2, 15,  4 ; 
f  quodam  loco  turri  adacta  et  {om.  fl)  con- 
tingente  (contingentes  p)  uallum  .  .  .  centu- 
riones  recesserunt:  V43, 6;  t  quid  quo- 

que  loco  faciendum  esset  prouidere  (c) :  V  33, 
3;  i;remotis  locis:  VII  1,4  u.  sUuestri- 

bus  I.;  t  semotis   locis  u.  ih.;   conlo- 

quium  pettmt  et  id,  si  fieri  possit,  semoto 
a  militibus  loco:  1,84,1;  t  Cassiuellaunus 

.  .  .  paulum  .  .  ex  uia  excedebat  locisque  im- 
peditis  ac  siluestribus  sese  (c)  occultabat: 
V19, 1;  (VI 34, 2  u.  a)  offerre;)  indictis  inter 
se  principes  Galliae  conciliis  (c)  siluestribus  ac 
remotis  (semotis?)  locis  quermitur  de  Acconis 
morte:  VII  1,4;  siluestri  loco  castris  (e)  po- 
sitis  (e)  .  .  .  in  oceulto  restitit:  VII 35, 2;  t 
loco  superiore:  (VI 40,6  u.  p);)  noua  re  per- 
territus  locis  superioribus  consistit  (Ciacc.: 
constitit  codd.;  edd.)  aciemque  instruit:  1,65, 
1 ;  T  ad  committendum  proelium  alienum 

esse  tempus  arbitratus  suo  se  loco  continuit: 
IV  34, 2 ;  eo  die  .  .  .  utrique  sese  (se  in  '^)  suo 
loco  continent:  V50, 1;  —  hic  .  .  .  auxilia  ex- 
spectabant  et  suis  locis  beUum  in  hiemem 
ducere  cogitabant:  1,61,3;  ubi  iUum  suis  locis 
se  tenere  animum  (c)  aduertit,  reducto  in  castra 
exercitu  aliud  sibi  consilium  capiendum  existi- 
mauit :  3, 41, 2 ;  cum  erant  loca  Caesari  capienda, 
etsi  prohibere  Pompeius  totis  copiis  .  .  .  non 
constituerat,  tamen  suis  locis  (tamen  subito 
Paid)  sagittarios  funditoresque  (c)  mittebat:  3, 
44,  6;  aciemque  instruxit  primo  (e)  suis  locis 
pauloque  a  castris  Pompei  longius:  3,84,2; 
relinquebatur ,  ut  se  suis  (suisque  h'^)  locis 
oppido  teneret :  3, 109,  2 ;  1  existimabant 


tribus  (duobus  Obler)  locis  transire  legiones: 
VII  61,4;  1f  quod  flumen   uno  omnino 

loco  pedibus  .  .  .  transiri  potest.  eo  cum  uenisset: 
V  18, 1 ;  si  reliquam  partem  hiemis  uno  (in  add. 
recc:  Dt.)  loco  legiones  contineret:  VII 10, 1; 
quid  hominum  (c)  mUibus  LXXX  (c)  uno 
loco  interfectis  propinquis  .  .  .  nostris  animi  fore 
existimatis:  VII  77,  8;  uno  loco  Volcacius  Tul- 
lus  impetum  legionis  sustinuit  cohortibus  tribus 
atque  eam  loco  depulit;  altero  .  .  .:  3,52,2. 

tertiam  aciem  Caesar,  quae  quieta  fuerat  et 
se  ad  id  tempus  Ibco  tenuerat,  procurrere 
(c)  iussit:  3,94, 1. 

f)  c.  praep. :  a)  ab:  pedestresque  copias 
paulum  ab  eo  loco  abductas  (Paul;  abditas 
AQ^;  edd.;  additas  BM)  in  locis  superioribus 
constituunt :  Vn79, 2;  t  pronuntiari  (c) 

iusserunt,  ne  quis  ab  loco  discederet:  V34, 
1;  t  ab  eo  loco  in  fines  Ambianorum  per- 

uenit:   1115,2;  t  sublatis    ancoris  cir- 

citer  mUia  passuum  septem  ab  eo  loco  pro- 
gressus  (est  add.  Frig.)  .  .  .  naues  constituit: 
IV  23, 6. 

[i)  ad:  adpellit  ad  eum  locum,  qui  appel- 
latur  Anquillaria:  2,23,1;  t  omnes  Neruii 

confertissimo  agmine  .  .  .  ad  eum  locum  ^An- 
tenderunt:  1123,4;  t  acieque  tripTici 

instructa  ad  eum  locum  uenit:  149,1;  Var- 
ronem  .  .  .  ad  conloquium  uenturum  atque  una 
uisurum,  quem  ad  modum  (ElberL;  una  uis 
utrumque  admodum  codd.;  eundem  uisurum, 
quem  ad  locum  Hell.)  tuto  legati  uenire  .  .  . 
possent :  3, 19, 3. 

ad  eum  locum,  qui  appellabatur  Palaeste  (c), 
.  .  .  milites  exposuit:  3,6,3;  t  Octogesam. 
.  .  .  id  erat  oppidum  positum  ad  Hiberum. 
.  .  .  ad  eum  locum  fluminis  nauibus  iunctis 
pontem  imperant  fieri:  1,61,4. 

(hic  locus  aequo  fere  spatio  a  (c)  castris 
Ariouisti  et  Caesaris  (castr.  utriusque  !i)  aberat. 
eo,  ut  erat  dictum,  ad  conloquium  uene- 
runt:  143,1;  (V  18, 1  u.  e)  «)  unol.;)  VII  61, 
1  II.  b)  petere;  tt  Quo  (—  quem  ad  locum) 
adire:  1,49,2  u.  a)  praebere;  t  adpel- 

lere:  VII  60,4«.  b)  petere;  t  aditus  est: 
1116,5  u.  f)  ij)  oLx)  coicere.) 

Y)  eirouiu:  quas  (legiones)  Narbone  circum- 
que  ea  loca  hiemandi  causa  disposuerat:  1, 
37,1. 

ci)  eitra:  pauloque  citra  (iV;;  circa  0,  l pr.) 
eum  locum  (morati  add.  recc;  Di.)  aliis  com- 
prehensis  coUibus  munitiones  perfecerunt :  3, 
46,6. 

e)  de:  ut  de  locis  superioribus  haec  decliuia 
et   deuexa  cernebantur:  VII88,1;  t 


485 


locus 


486 


cuin  de  loco  et  (de  ddd.  al;  Db.)  tempore  eius 
rei  controuersia  inferretur:  1,86,2. 

'Q  ex;  aa):  ut  neque  ex  inferiore  loco  satis 
commode  tela  adigi  (Madu.;  Hold.;  adici  eodd.; 
rcll.  edd.)  posseiit  et:  11114,4;  uti  ex  locis 
sui)erioribus  in  litus  telum  adigi  posset:  IV  23, 
3;  T  praeda  e^f  omnibus  locis  agebatur: 

VI 43, 2 ;  milites  .  .  .  ex  inferiore  loeo  aduersus 
cliuum  (c)  incitati  cursu  praecipites  Pompeianos 
egerunt  (gerunt  ald)  et  terga  uertere  coegerunt : 
3, 46,  5;  1  partem  (obsidum)  ex  longin- 

quioribus  locis  arcessitam  (c)  paucis  (c) 
diebus  sese  daturos  (c)  dixerunt:  IV  27,  6; 
^  ex  superioribus  locis,  quae  {om.  o)  Caesaris 
castris  erant  coniuncta,  cernebatur  (-bantur 
()h)  .  .  .  nouissimos  illoruin  premi  uehementer: 
1,64,1;  t.t^ogere:  3,  46, 5  M.  agere;         < 

quod  .  .  paucitatem  eorum  ex  loco  superiore 
cognoscere  .  .  .  potuerint:  VII 20, 6;  ^ 

e  loco  superiore  in  nostros  uenientes  tela  co- 
iciebant:  126,3;  equites  uero  ex  loco  supe- 
riore  iu  auersos  (c)  tela  coiciebant:  1,79,3; 
t  proelium  committere:  V9,3  u.  prohibere; 
t  C^t  se  ex  loco  mouere  ([i;  comuiouere  a; 
edd.)  non  possent:  11115,3;)  i;   milites 

.   Atrebates  .  .  .  celeriter  ex  loco  superiore 
iii  tlumen  compulerunt:  1123,1;  t  ^ 

loco  superiore  quae  res  in  nostris  castris  (o) 
gererentur  conspicatus:  1126,4;  1f  hostes 
protinus  ex  eo  loco  ad  flumen  Axonam  con- 
tenderunt:  119,3;  T|  copias  ex  iocis 

superioribus  in  campum  deducit  (ducit  a; 
Np.,  Dt.):  2,40,4;  t  paulum  ex  eo  loco 

degreditur:  1,72,4;  *;  (statuunt,  ut  X 

milia  hominum  delecta  ex  omnibus  copiis 
(fi;  locis  a;  Fr.,  Dh.)  in  oppidum  mittautur 
(submittantur  fi;  Schn.):  VII  21, 2;)  t 

M.  Antonius  .  .  .  cum  cohortibus  XII  descen- 
dens  ex  loco  superiore  cernebatur:  3,65,2; 
omnes  .  .  .  ex  superioribus  locis  iu  planitiem 
descendere  .  .  .  iussit:  3,98,1;  ^  disce- 

dere  ex  loco  u.  diMCedo  p.  !f34  [J[i)  (4  loc.); 
(128,4  n.  a)  uacare;)  ^  (ducere:  2,40,4 

«.  deducere;)  *"  nostros  ex  superiorc  iii- 

.sequentes  loco  uerebantur:  3,51,7;  ^ 

mittcre  ex  loco  u.  ex  p.  ll(i!J  (4  loc.);  ^ 
inouere  u.  ib.  (H  loc);  ^  neque  quisquam 
est  .  .  .,  qui  .  .  .  quo  ex  loco  oriatur  (ea 
rtilua)  acceperit:  VI  25, 4;  •'  Cacsar  cx  eo 

loci>  (juintis  caMtri»  Gergouiam  peruenit:  VII 
36,1;  t  ul,  si  eam  paludem  Hoinani  pcr- 

rumpere  conarentur,  hacsitantc.s  ]ircnicrenl 
i'x  Idco  Buperiore:  Vni9, 2;  rursus  illi  ex  loco 
sii|iiTiore  noHtroH   promobiuit:   1,45,3;  t 

\' 1 1 1    iiiiiiu    pii.sbuuiii    cx    co    loco    proccdlt: 


3,76,3;  T  (duae  le^ones)  profligatis 

Veromanduis  (c)  .  .  .  ex  loco  superiore  in  ipsis 
fluminis  ripis  proeliabantur  (u.  CC):  1123,3; 
t  progredi  ex  loco  u.  ex  p.  1171  (3  loc.); 
^  illi  equitatu  atque  essedis  ad  flumen  pro- 
gressi  ex  loco  superiore  nostros  prohibere  et 
proelium  committere  coeperunt :  V  9. 3 ;  ^ 

cum  .  .  .  iUi  castra  defenderent  fortissime[que] 
T.  Pulione  (c)  .  .  .  e  (eo  f)  loco  propugnante: 
3,  67,  5 ;  t  facUe  erat  ex  castris  C.  Tre- 

bonii  atque  omnibus  superioribus  locis  pro- 
spicere  in  urbem:  2,5,3;  T  quod  ex  locis 
superioribus  qui  antecesserant  suos  ascendentes 
protegebant:  1,79,2;  *;  ex  superiore 

{Kreijssig ;  superiori  codd.;  Db.)  pugnans  loco 
integrosque  semper  defatigatis  submittens  .  .  . 
nostros   uicit:  3,40,2;  ^   recedere   (re- 

mouere):  V43,  6  u.  e)  e)  quo  ioco;  ^ 

hostes  neque  a  (c)  fronte  ex  inferiore  loco 
subeuntes  intermittere  .  .  .  uidit:  1125,1; 
*;  quod  ex  loco  superiore  terga  uertere  ad- 
uersarios  coegissent:  1,47,3. 

(i|i) :  ad  montes  se  conuertit  .  .  .  atque  ex 
his  locis  Ambraciam  uersus  iter  facere  coepit: 
3,36,5;  *[%  neque  prius  fiigere  destiterunt, 

quam  ad  flumen  Rhenum  milia  passuum  ex 
eo  loco  circiter  quinque  (CC)  peruenerunt 
(c) :  1 53, 1 ;  quae  (naues)  ex  eo  loco  a  (c) 
milibus  passuum  octo  uento  tenebantur:  IV 
22,4. 

yy):  cognoscit  non  longe  ex  eo  loco  oppi- 
dum  Cassiuellauni  abesse:  V21,2. 

J(J):  plerique  nouas  sibi  ex  loco  reli- 
giones  fingunt:  VI37,8. 

(ee):  unde  (=  quo  ex  loco)  discesserant: 
128,4  n.  a)  uacare;  ^  egredi  (progredi 

(i):  V35, 3  u.   >j)  aa)  reuerti;  t  pro- 

fugere:  11120,1  u.  ^)  aa)  gerere;  tT 

(colles  ac  loca  superiora,)  unde  erat  propin- 
quus  despectus  in  mare:  11114,9.) 

/j)  iu  c.  acc;  aa):  a  litore  discesserant  ac 
se  in  superiora  loca  abdiderant:  V8, 6;  1 
in  unum  locum  cogere  u.  in  p.  SS  sq.  (5  loc); 
H  mulieres  (eos)  .  .  .  in  eum  locum  coniecisse, 
quo  propter  paludes  exercitui  aditus  nonesset: 
II  16,  5;  ^   nuntiauermit    mauus   cogi, 

exercitum  (exercitus  £*[!)  iii  unum  locuin  con- 
duci:  112,4;  If  in  unum  locum  conferrc 
«.  lll  p.  S9  {;">  loc.) ;  t  neque  exercitum 

sine  uiagno  commeatu  atque  moliniento  (c)  iii 
unum  locuin  contrnhere  (se)  posse:  134,3; 
t  omnes,  qui  armn  lerrc  possent,  uiiuin  iu  locum 
conuenirent:  IV  19,  2;  eo  cum  uenisset, 
ciuitatihiis  milites  impcrnt  certumque  in  locum 
conueniri'     iubet:     V  1,6;    eo    cum     uenisset, 

31* 


487 


488 


maiores  iam  (c)  undique  in  eum  locum  copiae 
Britannorum  conuenerant:  Vll,  8;  1  dum 

cupidius  instat,  in  locum  delatus  {Paul; 
Hold.;  deiectus  X;  rell.  eM.)  inferiorem  (In- 
feriorem  deiectus  fl)  concidit  (c):  V44, 12;  1i 
se  in  castra  recipere  conati  Laiquum  in  {om.  fi) 
locum  demiserunt  (dimiserunt  Mh):  VI 40, 
6;  ubi  neminem  in  aequum  locum  sese  demit- 
tere  (dimittere  X)  .  .  .  uiderunt:  VII  28,2; 
1  cum  Vercingetorix  nihilo  magis  (c)  in  aequum 
locum  descenderet  (-erit  k):  VII  53,  2; 
f  hae  (c)  (casae)  celeriter  ignem  .  .  .  in  omnem 
locum  castrorum  (castrorum  locum  p)  distu- 
leru  nt:  V  43, 2;  %  utrique  sese  (c)  suo 

loco  continent:  Galli ,  quod  .  .  .  exspectabant ; 
Caesar,  si  forte  timoris  simulatione  hostes  in 
.suum  locum  elicere  posset:  V50,  3;  t 

ex  totis  ripis  in  unum  atque  angustum  locum 
tela  iaciebantur:  1,50,2;  t  concilioque 

in  eum  locum  Galliae  indicto  .  .  .  quaestionem 
habere  instituit:  VI44, 1;  t  exercitum  in 

aciem  aequum  in  locum  produxit:  3,56,1; 
t  in  locum  iniquum  (-iorem)  progredi  ii.  in 
p.  97  (3  loc);  Tf  nacti  enim  spatium  se 

in  loca  superiora  receperunt:  1,51,6;  t 

qui  uuhiera  acceperant,  neque  acie  excedere 
neque  in  locum  tutum  referri  poterant:  2,41, 
7;  t   cum   iu  eum   locum,   unde  erant 

egressi  (progressi  (i),  reuerti  coeperaiit:  V 
35,3;  Tf  ut  summissis  in  eundem  locum 

cohortibus  defessos  reciperet:  1,45,8;  f 

uenitur  in  eum  locum,  quem  Caesar  delegit: 
1,84,2. 

Pp):  equitibusque  delectis  iter  in  ea  loca 
facere  coepit,  quibus  in  locis  esse  Germanos 
(o)  audiebat:  IV  7,1. 

(YY) :  ille  idoneum  locum  in  agris  nactus  .  .  . 
ibi  aduentum  exspectare  Pompei  eoque  omnem 
belli  rationem  conferre  constituit  (u.  CC): 
3,81,3;  t  eo  .  .  .  sedecim  milia  expedita 

cum  omni  equitatu  Ariouistus  misit:  149,3; 
tl  huc  .  .  .  conueniunt:  VI 13, 10  «/.  ^)  aa) 
considere.) 

^)  iu  c.  abl.;  aa):  dies  circiter  XXV  in  eo 
loco  commoratus:  V7,3;  t  cum  in  loco 
aequo  atque  aperto  confligeretur:  1,71,1; 
1  huic  permisit  .  .  .,  uti  in  his  locis  legionem 
hiemandi  causa  conlocaret:  1111,3;  t 

ultra  eum  locum,  quo  in  loco  Germani  con- 
sederant,  circiter  passus  sescentos  ab  his, 
castris  idoneum  locum  delegit:  I  49, 1 ;  cognouit, 
quo  in  loco  hostium  copiae  consedissent :  V  9, 
1 ;  certo  anni  (o)  tempore  in  finibus  Carnutum 
.  .  .  considunt  in  loco  consecrato.  huc  omnes 
undique   .  .  .   conueniunt:  VI 13, 10;  t 


reliquos  .  .  in  fugam  coiciunt  ac  ne  in  locis 
quidem  superioribus  consistere  patiuntur : 
1116,2;  VII 28, 1  i<.  e)  e)  loc.  patentioribus; 
ut  .  .  rursus  in  locis  superioribus  consisterent : 
1,79,4;  ex  iniquo  progressi  loco  in  summo 
constiterant :  3,51,6;  1f  pedestresque  copias 
paulum  ab  eo  loco  *abductas  in  locis  superiori- 
bus  constituunt:  VII  79,2;  t  se  (in 

add.  j3)  suo  loco  continent:  V50, 1  u.  e)  e) 
suo  loco;  (VII 10, 1  ib.  uno  1.;)  1  esse  in 
loco  u.  in  p.  118  (6  loc);  f  exspectare: 
127,2  u.  e)  £)  quo  loco;  f  Corus,  qui  ma- 
gnam  partem  omnis  temporis  in  his  (iis  a ; 
Frig.,  Db.)  locis  ([i;  o?«.  a)  flare  consueuit: 
V7, 3;  t  cum  intellegeret  in  iis  (hiis  B*; 

ilUs  p;  his  AQM)  locis  sibi  bellum  geren- 
dum,  ubi  paucis  ante  annis  L.  Valerius  Prae- 
coninus  legatus  exercitu  pulso  interfectus  esset 
atque  unde  L.  Manlius  (c)  proconsul  .  .  .  pro- 
fugisset:  11120,1;  dum  (c)  haec  in  his  (c) 
locis  geruntur :  V  22, 1 ;  t  nocturnaque  in 

locis  desertis  concilia  habebant:  V53, 4;  t 
copias  omnes  in  loco  edito  atque  aperto  (operto 
A)  instruxerunt:  VII  18,3;  acieque  in  (del. 
Paul)  locis  idoneis  instructa  (structa  Nx)  .  .  . 
antesignanos  procurrere  .  .  .  iubet:  1,43,3; 
t  fugientium  multitudine  .  .  .  portae  castrorum 
occupantur  atque  iter  impeditur,  pluresque  in 
eo  loco  sine  uuLnere  quam  in  proelio  aut  (in 
add.  Paul)  fuga  intereunt:  2,35,3;  t 

fere  fit,  quibus  quisque  in  locis  miles  inuete- 
rauerit,  ut  multum  earum  regionum  consue- 
tudine  moueatur:  1,44,3;  t  sic  neque  in 

loco  manere  ordinesque  seruare  neque  pro- 
currere  .  .  .  tutum  uidebatur :  2,41,6;  t 

morari    u.  in  p.  121  sq.  (3  loc);  t  in- 

sidias  equitum  conlocauit  quo  in  loco  superiori- 
bus  fere  diebus  nostri  pabulari  consueuerant 
(e):  3,37,5;  t  frumentum  his  in  (in  his 

fi)  locis  in  hiemem  prouisum  nou  erat:  IV 
29,4;  t  pugnare  u.  in  p.  123  (3  loc); 

t  fenestrasque  quibus  in  locis  uisum  est  ad  tor- 
menta  mittenda  in  struendo  (c)  reliquerunt: 
2,9,8;  t  neque  longius  anno  remanere 

uno  in  loco  colendi  (fi;  incolendi  a;  cdd.) 
causa  licet:  IV  1,7;  t  leuiusque  casura 

pila  sperabat  in  loco  retentis  militibus,  quam 
si  ipsi  immissis  telis  occurrissent  (c):  3,92,2; 
t  (struere:  1,43,3  ii.  instruere;)  t  cx- 

peditae  cohortes  nouissimum  agmen  claudebant 
t  pluresque  (pluribusque  Giil.)  in  locis  cam- 
pestribus  subsistebant:  1,79,1;  t  co- 

mites  familiaresque  eius  angusto  in  loco  paulisper 
equitum  nostrorum  uim  sustinuerunt:  VI 
30,3. 


489 


locus 


490 


fifi)  =  olv  H'  /t.  iii  p.  r.^7  iii  loco  (■')  loc); 
I  27,  2  ?«.  e)  i)  qiio  loco. 

y/)  ucrba  iii  loco  causain  indicant:  equi- 
tum  uero  operam  neque  in  loco  palustri  de- 
siderari  debuisse  et  illic  (c)  fuisse  utilem,  quo 
sint  profecti:  VII  20, 4. 

(dS)'-  unum  in  locum  conuenirent  ....  hic 
Romaiiorum  aduentum  exspectare  atque 
ibidem  (Paul;  ibi  X;  edd.)  decertare  consti- 
tuisse:  IV  19,3;  tl  locum  castris  deligit. 

...  ibi  per  certos  exploratores  in  singula 
diei  tempora  quae  ad  Auaricum  gererentur  (e) 
cognoscebat  et  (c)  quid  fieri  uellet  irapera- 
bat:  VII 16,  2;  f  ipsi  (milites)  idoneum 

locum  nacti  reliquam  noctis  partem  ibi  con- 
fecerunt:  3,28,6;  f  ibi  conlocauit: 

VII 36, 7  u.  c)  fi) ;  idoneum  locum  nactus  ibi 
(sibi  af)  copias  conlocauit:   3,30,5;  t 

considere:  114,1  ti.  d)  a)  fertilitas;  VI24, 
2  u.  b)  occupare;  t  continere:  3,51,8 

ib.  communire;  t  Jdecertare:  IV  19, 3 

u.  s.  hic;)  t  exspectare:   3,81,3   u. 

V)  yy)'  t  facere:  VII  69,  7  u.  e)  f)  opor- 
tuno  1.;  t  imperare:  VII  16,2  u.  cogno- 

scere;  tt  ibidem:  IV  19,3  u.  s.  hic; 

tt  Qua  erat  egressus:  3,23,1  u.  b)  tenere; 
Tt  ibi  constitissent:  113,7  u.  a)  capere; 
III 4,  4  u.  b)  relinquere;  paulum  (c)  ex  eo  loco 
cum  legione  progressus,  ubi  constiterat,  euen- 
tum  pugnae  exspectabat:  VII  49,3;  t  ubi 

bcllum  gesserat:  1135,3  u.  c)  fi);  1119,6  «.. 
d)  a)  insulae ;  t  ubi  interfectus  esset: 

III  20, 1  i(.  aa)  gerere;  t  perficere, 

relinquere:  VI 35, 6  u.  i).) 

I)  infra:  transeunt  Rhenum  .  .  .  triginta 
milibuH  pasRuum  infra  eum  locum ,  ubi  ]K)ns 
erat  perfectus  praesidiumque  a  (c)  Caesare 
relictum :  VI  35,  (!. 

)t)  Intcr:  postridie  terram  attigit  (ierminio- 
rum  (  CC).  saxa  inter  et  (attigit.  intcr  Ceraunio- 
rum  saxa  et  Em.  Tloffm.).  alia  loca  periculosa 
quietani  nactus  stationem  . . .  ad  eum  locum, 
qui  appellabatur  Pahiesto  (c),  .  .  .  militcs  ox- 
j)osuit:  3,6,3. 

X)  inlra:  XV  milia  paHsuum  *in  circiiitu 
aniph^xuK  hoc  spatio  pabulabatiir;  nuiltaiiiic 
eraiit  intra  eum  locum  manu  sata:  3,44,3. 

//)  Hupra:  VI  9,3  u.  e)  e)  quo  I.;  hanc  super 
((■)  contignationem  .  .  .  latericulo  adHtruxenuit 
snpraqiie  eiim  lociim  li  tigiiu  tranHUersa  inicco- 
nint:  2,9,2. 

v)  iiltra:  M!),  I  //.  ,'|)  aa)  considere;  Caesar 
(c)  paiilo  iiltni  oiiiii  Idc-iiMi  cuHlni  traiiHtiilit ; 
3,66,4. 

I(.   ti'.'<l.;  a)       libri   ucl   iiuiTutionis    Iiicun, 


pars:  quoniam  ad  liunc  lociim  perucntum 
est,  non  alienum  esse  uidetur  de  .  .  .  pro- 
ponere:  VI 11, 1. 

b)  =  condicio,  status,  fortuua:  saepe  in 
eum  locum  uentum  est  tanto  in  omnes 
partes  *dimisso  equitatu,  ut  (ubi  Fmulenberg) 
[non|  modo  uisum  ab  se  Ambiorigem  in  fuga 
circumspicerent  (c)  captiui  nec  plane  etiam 
abisse  ex  conspectu  contenderent  (u.  CC) :  VI 
43, 4 ;  t  cum  ex  equitum  et  calonum  fuga 
quo  in  loco  res  esset  quautoque  in  periculo 
.  .  .  et  legiones  et  imperator  uersaretur  cognouis- 
sent:  1126,5. 

c)  =;  ordo,  g^radns,  nunierus,  niunns,  instar; 
a)  obi. :  cuius  legationis  Nammeius  et  Vcrucloe- 
tius  principem  (a:  principum  yJi  locum  ob- 
tinebant-  17,3;  eo  tum  statu  res  erat  (c), 
ut  longe  principes  haberentur  ( o )  Haedui, 
secundum  locum  dignitatis  Remi  obtinerent: 
VI 12, 9 ;  ita  minora  castra  inclusa  maioribus 
castelli  (-lis  ah)  atque  arcis  locum  obtinebant: 
3,66,5;  t  cum  ipse  eum  locum  amicitiae 
apud  eum  teneret:  120,4;  in  hoc  (c)  tractu 
oppidi  pars  erat  regiae  exigua  .  .  .  et  theatrum 
coniunctum  domui,  quod  (del.  EHfm.;  Db.) 
arcis  tenebat  locum:  3,112,8. 

P)  abl.;  aa):  (nihilo  minus  tamen  agi  posse  de 
compositione,  ut  haec  non  remitterentur,  neque 
hanc  rem  illi  esse  (0>;  Madu.;  illis  esse  x; 
esse  AU.;  cdd.)  impedimento.  Libo  (impedi- 
mento.  Libo  Mculu. ;  irapedimenti  loco  0; ; 
impedimenti  loco.  IWe  Step/i.;  edd.;  inipe- 
dimenti  loco.  Illi  Ald.):  3,17,4;)  t  ha- 

bere  loco  u.  liabco  p.  140(1  D.  (7  loc). 

pfi) :  alii,  quod  pridie  noctu  conclamatum  esset 
m  Caesaiis  castris,  argumenti  sumebant  loco 
non  possc  clam  exiri:  1,67,2;  —  Commium 
Atrebatom  cum  equitatu  custodis  loco  iii 
Menapiis  reliiuiuit:  VI 6, 4;  —  hoc  se  igno- 
miiiiae  laturos  loco  (loco  lat.  ^),  si  inccp- 
tam  oppugnationem  reliquissent :  VII 17, 6;  — 
reliquos  obsidum  loco  secum  ducere  decre- 
ueiat:  V5, 4;  quos  (principes  Hispaniac)  illi 
(om.  Na;  Np..  IH.)  cuocauerant  et  secum  iii 
castris  habcbant  obsidum  loco:  1,74,5;  datur 
obsidis  loco  Caosari  iiliiis  Afranii;  1,84,2;  — 
ut .  .  .  sibi  quisiiiic  etiam  poeiiao  loco  giauio- 
res  imponeret  labores :  3,  74, 2. 

y)  c.  pracp.;  aa)  iii  loeuin:  qiiod  eorum 
(Romanorum)  aduontu  .  .  .  Diuiciacus  frator 
in  antiquum  locum  gratiiie  atquo  hoiioris  sit 
rostitutus:  1  18,8;  t   i"  eorum  locum 

liomi  su(H:esHerant:  VI 12,  7. 

[i[i)  ili  loco:  pnlliciliim  (r)  se  (o^  in  cohortis 
praotoriao     loco     (locimani    logioiioiu    lialiilii- 


491 


locus 


492 


rum,  ad  equum  rescribere :  142,6;  se  in  ho- 
stium  babiturum  loco,  qui  non  ex  (e)  uestigio 
ad  castra  *Cornelia  *naues  traduxisset  (c>:  2, 
25,6. 

d)  =  (li^iiitiis,  auetorif as,  liouor,  ordo :  buic 
Caesar  pro  eius  iiirtute  atque  in  se  beneuolen- 
tia  .  .  .  maiorum  locnm  restituerat:  V25, 
2 ;  ^  non  uullos  signiferos  ignominia  nota- 
iiit  ac  loco  mouit  (monuit  a}:  3,74,1;  \ 
omuibusque  annis  de  loco  (p;  Sclin..  Db. ; 
locis  a;  rell.  edd.)  summis  simultatibus  con- 
tendebant:  V44, 2;  --  quem  (Viridomarum) 
Caesar  .  .  .  ex  humili  loco  {om.  fl)  ad  sum- 
mam  dignitatem  perduxerat  (prod.  Oud.): 
VII 39, 1 ;  —  (cecidit)  Q.  Fulginius  ex  primo 
hastato  (Fulg.  primus  hastatus  Vascos.)  legio- 
nis  XIIII.,  qui  propter  eximiani  uirtutem  ex 
inferioribus  ordinibus  in  eum  locum  per- 
uenerat:  l,4tj, 4. 

e)  =  stirps,  g-eniis,  lamilia:  erat  unus  intus 
Neruius,  nomine  Vertico,  loco  natus  ho- 
nesto:  V45, 2;  quod  erant  honesto  loco  nati 
et  instructi  Uberaliter:  3,61,1;  —  cum  pater 
familiae  inlustriore  loco  natus  decessit:  VI 
19,3;  —  erat  in  Carnutibus  summo  loco 
natus  Tasgetius ,  cuius  (e)  maiores  in  sua  ciui- 
tate  reguum  obtinuerant:  V25, 1;  Eporedorix 
Haeduus,  summo  loco  natus  adulescens  et 
summae  domi  potentiae,  et  una  Viridomarus, 
pari  aetate  et  gratia,  sed  genere  dispari :  VII 
39,1;  t  hic  summo  in  Aruernis  ortus 
loco  et  magnae  habitus  auctoritatis  .  .  inquit: 
VII  77, 3. 

f)  =  facultas,  copia,  ausa;  a)  subi.:  cui 
rationi  coutra  homines  barbaros  atque  imperitos 
locus  fuisset:  140,9;  qua  iciuitate)  traducta 
locum  consistendi  Romanis  in  Gallia  non  fore: 
VII 37, 3 ;  hostes  uideruut  ea  .  .  .  ita  refecta, 
ut  nuUus  {recc;  Steph.;  nullius  Ox)  perfidiae 
neque  eruptioni  (-nis  O)  locus  esset  nec  quic- 
quam  omnino  relinqueretur,  qua  .  .  .  noceri 
posset :  2, 16, 1 ;  seutiunt  totam  urbem  .  .  .  cir- 
cummuniri  (e)  posse,  sic  ut  ipsis  consistendi 
in   suis  munitionibus   locus   non  esset :  2, 16, 2. 

[i)  obi. :  itaque,  dum  locus  comminus  (com- 
munis  Ox)  pugnandi  daretur,  aequo  auimo 
singulas  binis  nauibus  obiciebant:  1,58,4;  di- 
ductisque  nostris  paulatim  uauibus  et  {c)  arti- 
ficio  gubernatorum  ci  mobilitati  nauium  locus 
dabatur:  2,6,2;  \  quem  locum  tuae  pro- 

bandae  {dik;  pro  laude  X;  Fr.)  uirtutis  (pro 
laude  uirtutis  tuae  [i)  exspectas  ([i;  spectas 
a;  ScIdi..  Dh.,  Fr.):  V44, 3;  H  sin  autem 

locum  tenere  ueUent,  nec  uirtuti  locus  relin- 
quebatur  neque  .  .  .  poterant:  V35, 4;  neque 


etiam  paruulo  detrimeuto  illorum  loeum  (eos 
add.  p)  relinqui  uidebat  (locum  iUum  relinqui 
uolebat  Lambin.):  V52, 1;  ne  minimo  (mini- 
mum  Pluyfj.)  quidem  casu  (casui  [i)  locum 
relinqui  debuisse :  VI  42, 1 ;  orare  (se)  atque  ob- 
secrare,  si  qui  locus  misericordiae  reUnquatur, 
ne  ad  ultimum  suppUcium  progredi  necesse 
habeat  (c):  1,84,5. 

Adiect.:  accliuis:  11119,1;  aequus  (ae- 
quior,  aequissimus)  «.  uol.  I.  p.  l'J7  (14  loc); 
alienus;  115,2;  (ali)qui:  1  34, 1;  (1,71,4;) 
l,84,5;3,44,4;alius(-a):  VII 33,  3;  (1,  71,4;) 
2,9,4;  39,6;  3,6,3;  50,2;  alter:  3,52,2;  an- 
gustus:  VI30,3;  (Vn44,3;)  1,50,2;  anti- 
quus:  118,8;  apertus  (-a):  141,4;  1118,3; 
19,5;  VII  18,  3;  1,  71,  1 ;  apertiora:  3,84,4; 
asper  (-a):  1,66,4;  3,42,5;  (49,4  ;)  campestria: 
VII  72,3;  86,4;  1,79,1;  certus  (-ai:  VI, 6;  3, 
42,4;  (coniuncta:  1,64, 1;)  consecratus  (-a): 
VI 13, 10;  17,4;  decliuis:  IV 33,3;  VII 83,2; 
1,45,5;  79,3;  deiectus  (-a):  1,  (45,4;)  46,3;  de- 
missa:  VII  72,3;  3,49,5;  derectus:  1,45,4; 
deserta:  V53,4;  duo:  (VII 61,4;)  3,52,1 ;  edi- 
tus  (editiora)  u.  uol.  I.  p.  989  (6  loc);  (eius 
modi:  1,79,4;)  expeditus:  1,27,  6;  fertilis- 
sima:  VI  24,2;  fiuitima:  (1112,5;)  VII7,4; 
frigidissima:  IV1,10;  fructuosissimus: 
130,3;  masime  frumentaria:  110,2;  ho- 
nestus:  V45,2;  3,61,1;  humilis:  VII  39,1; 
idoneus  (-a)  u.  uol.  U.  p.  29  et  30  (19  loc); 
ignota:  IV24, 2;  impeditus  (-a, -ior)  ?«. ««)/.  II. 
p.  64  (3  loc);  inferior  ib.  p.  163  (6  loc) ; 
iniquus  (-ior,  -issimus)  ib.  p.  171  sq.  (20(21 
loc);  inlustrior:  VI  19,3;  integra:  1,49,2; 
longinquiora:  IV  27,  6;  medius:  134,1; 
IV  19,3;  minimus:  VI42,1(?);  montuosa: 
1,66,4;  3,42,5;  49,4;  multa:  11121,3;  IV 
4,2;  1,68,2;  cf.  plura;  munitus:  V  9,  4;  21, 
4;  VII 16, 1;  maxime  necessaria:  3,112,7; 
non  nulla:  16,2;  nota  (-issima):  VI 34, 
3;  IV24,3;  nullus:  2,16, 1;  3,36,2;  occul- 
tus:  V32,  1;  3,38,1;  omnis:  V43,2;  VII 
57,4;  69,5;  3,106,3;  omuia:  1127,2;  III3, 
2;  14,9;  VI 43, 2;  (VII 21, 2;)  VII 25,1;  45,1; 
55,9;  67,7;  73,9;  84,2;  1,67,3;  2,5,3;  3,3, 
1;  58,5;  oportunus  (-a,  -issimus):  130,0;  II 
8,3;  V32,  1;  VII  55, 1;  69,7;  paluster  (-ria): 
VII  20,4;  3,49,5;  patentia  (-iora):  110,2; 
VII28,1;  periculosa:  3,6,3;  peridoneus: 
2,24,2;  plura:  Vll  84,  3;  3,24,1;  85,2; 
praeceps:  IV 33,3;  praeruptus  (-a):  VII 
86,4;  1,45,4;  primus:  1111,1;  princeps:  I 
7,3;  proximus:  3,65,2;  (aU)qui  u.  aliqui; 
quidam:  V43,6;  quisque:  V33,3;  3,43,2; 
reliqua:  VI25,5;  remota:  VII  1,4;  secu  n- 


493 


locus  —  longus 


494 


dus:    \T12,9;    semotus:   (VII  1,4;)  1,84,1; 

6iluestri8(-ia):  V19, 1;  VI 34, 2;  VII  1,4;  35. 

2;  (44,3;)  summus:  II  23,5;  V25,l;  VII  39, 

1;    77,3;   3,51,6;    superior   (-a):  110,4;  23, 

3;  25,2;  2G,3;  1123,1.3;  26,4;  III 3,  2;  4,2;  6, 

■2;  14,9;  25,1;  IV  23,3;  V8,6;  9,3;  VI 40,6; 
'  VII  19,2;  20,6;  51,2;  79,2;  88, 1;  1,40,5;  45, 
■       3;  47,3;  51,6;  64, 1 ;  65, 1 ;  79,2.3.4;  2,5,3;  40, 

1;  3,40,2;  51,7;  65,2;  98,1;  suus  (-a):  IV  34, 

2;    V  50, 1.3;  VII  80,1;  81,4;  1,61,3;  3,41,2; 

44,6;   84,2;   109,2;   temperatiora:    V12,6; 

tertius:  1,83,1;  tria:  VII 61, 4;  tutns:  2, 
I        41,7;   (3,73,5;)  3,106,3;   uacuus:  VII  25,4; 

unus:  124,3.4;  34,3;   112,4;    5,4;  25,1;  III 

16,2;    IV1,7;    19,2;    V18,l;    VI10,1;  17,3; 

VII  9,  5;  10,1;  77,8;  1,50,  2;  71,3;  3.  23, 1;  52, 

2;  73, 1. 
Notione  transUUa  numquam  plurali  usus  est 

Caesar;  itaque  V  44, 2  reete  in  ^  soriptum  uide- 

lur  de  loco. 

longe  «.  longas  exfr. 

longinqnitas:  eius  rei  moram  tem- 
porisque  longi  nquitatem  timebat:  1, 
29, 1. 

longinynnM.     A.   de  loco  (=  remotus); 
[        a)  |>os.:  quod  si  ea,  quae  in  longinquis  nationi- 
bus    geruntur,    ignoratis,    respicite    tinitimam 
Galliam:  VII  77, 16. 

b)  comp.:  calones  ad  longinquiores  ciui- 
tates  dimittebat:  1,52,4;  multae  longinquiores 
ciuitates  ab  Afranio  desciscunt:  l,(jO,  5;  ' 

partem  (obsidum)  ex  longinquioribus  locis  ar- 
cessitam  <c)  paucis  (e)  diebus  sese  daturos  (c) 
dixerunt:  IV  27, 6;  ^  relinquebatur ,  ut  ex 

longinquioribus  regionibus  Galliae  .  .  .  naues 
essent  exspectandae :  1,29,2;  ^   ut  .  .  . 

pecore  ex  (e  fj;  DO.)  longinquioribus  uicis 
adacto  extremam  famem  sustentarint  (e) :  VII 
17,3. 

It.  <le  terapore  (=  diuturnus)  :  commodissi- 
mum  uisum  eat  .  .  .  Procillum  .  .  .  et  propter 
fidem  et  propter  linguae  Gallicae  scicntiam,  qua 
multa  iam  Ariouistus  longinqua  ^qua  multum 
Ar.  longa  iam  Ciace.)  consuetudine  ute- 
batur  (quorum  amicitia  iam  (o)  ariouietus  lon- 
ginqua  (longa  h)  consuet.  utebatur,  et  propter 
Hd.  et  pr.  ling.  gall.  scientiam  p),  .  .  .  ad  eum 
mittere:    147,4;  ^,    in    quo    si   non    (c") 

prai^.scus  periculum ,  at  certc  loiiginqua  (longa 
efilc)  obsidionc  fanies  csset  tiincnda  (c) :  V 
29,7;  ^  se  contidere  munititinibus  oppidi, 

«i  celcriter  succurratur;  longiiiquam  oppugna- 
tioneui  Kustiiicrc  iioii  posse:  3,80,3. 
|jOn|;iniiM  /'.  ('aHHiuH  3.  />.  45U. 


longitndo.  A.  subi.:  huins  est  longitudo 
lateris  .  .  .  septingentorum  milium:  V13, 5. 

B.  c.  praep. ;  a)  iu  lougitudinem  u.  in 
p.  104  p)  (12  loc). 

b)  propter  I.:  ctim  (c)  propter  longitudinem 
agminis  minus  (c)  facile  (c)  omnia  (o)  per  se 
obire  et  .  .  .  prouidere  possent :  V  .33,  3. 

longnrins.  A.  snbi.:  quibus  ad  recipien- 
dum  crates  derectae  (CC)  longuriique  (longuri- 
que  a'x?j)  obiecti  (^obtecti  x)  et  institutae 
fossae  magno  impedimento  fnerunt  (u. 
CC):  3,46,5. 

B.  obi.:  obicere  (obtegere):  3,46,5  u. 
A.;  ^  a  castris  (e)  longurios,  musculos 
(e) ,  falces  reliquaque ,  quae  eruptionis  causa 
parauerat  ([i;  -erant  a;  Schn.'  ,  profert: 
VII  84,1. 

C.  dat. :  (erant  magno  usui)  falces  praea- 
cutae  insertae  (CC)  adfixaeque  longu- 
riis  (longuris  X;  Hold.):  11114,5. 

D.  abl.:  haec  derecta  materia  (c)  iniecta 
contexebantur  ac  (c)  longuriis  (longuris  fj) 
cratibusque  consternebantur:  IV  17,8;  ^ 
(cupae)  delapsae  ab  {c)  lateribus  longuriis 
fuicisque  ab  opere  remouentur:  2,11,2. 

longnn.  A.  de  loeo,  spatio;  a)  pos. ; 
7.)  iion  additnr,  quauta  sit  rei  longitudo: 
lougo  circuitu  easdem  omnes  iubet  petere 
regiones:  VII 45, 3;  ^  longo  itinere  ab 

his  circumducti  ad  portum  perueniunt:  1,28, 
4;  '   quod  ipse  aberat  lougius,   naues 

interim  longas  aedificari  in  flumine  Ligeri  (c) 
.  .  .  iubet:  1119,1;  ad  haec  cognoscenda  .  .  . 
C.  Volusenum  cum  naiu  longa  (longa  naue  !i) 
praemittit:  IV  21,1;  nauibus  circiter  LXXX 
onerariis  coactis  .  .  .,  quod  satis  esse  ad  duas 
transportaudas  legiones  existimabat  quod  ^quot 
DE;  quicquid  ji)  praeterea  nauium  longarum 
habebat,  (id  add.  (i)  quaestori  yc),  legatis  prae- 
fectisque  distribuit:  IV  22,  3;  naues  longas, 
quarum  et  species  erat  (e)  barbaris  inusitatior 
et  motus  ad  usum  expeditior,  paulum  remo- 
ueri  ab  onerariis  nauibus  et  remis  iiicitjiri  et 
ad  latus  apertum  hostium  constitui  atque  inde 
.  .  .  hosles  projjelli  .  .  .  iussit :  IV  25, 1 ;  cf. 
§  2;  scaphas  loiigarum  iiauiiuu,  item  specu- 
latoria  nauigia  militibus  compleri  iussit:  IV 
26,4;  uno  tempore  et  longas  naues,  quibus 
Caesar  exercituni  transportandum  curaucrat 
quasque  in  aridiiiii  sulHluxcrat,  aestus  coniple- 
bat  vt^i  Schii.;  -uerat  a;  rell.  e<W.)  et  onerarias 
.  .  .  tempestiis  adtiictjibat:  IV  29, 2;  sescentas 
eius  generis  ciiius  supra  dcmoiistrauimus  uaue^ 
et  longas  XXVI II  inucnit  iiistructaa  ystructas 
Uartx)    neque    multum    abessc    ab    eo ,    quin 


495 


longiis 


496 


paucis  diebus  tleduci  possint  (c):  V2,  2;  uecto- 
riis  grauibusque  nauigiis  non  intermisso  remi- 
gandi  labore  longarum  nauium  cursum  ad- 
aequarunt  (c):  V8, 4;  Cato  in  Sicilia  naues 
longas  ueteres  reficiebat,  nouas  ciuitatibus  im- 
perabat:  1,30,4;  naues  longas  Arelate  numero 
XII  facere  instituit.  quibus  eflectis  armatisque 
(c>  diebus  (c)  XXX  .  .  .  adductisque  Massi- 
liam  his  D.  Brutum  praeficit:  1,36,4.5;  iVIas- 
silienses  .  .  .  naues  lougas  expediunt  numero 
XVII,  quarum  erant  XI  tectae:  1,56,1;  naues 
longas  X  Gaditanis  ut  facerent  imperauit,  com- 
plures  praeterea  [in]  Hispali  faciendas  curauit: 
2, 18, 1 ;  buius  aduentum  L.  Caesar  filius  cuni 
X  longis  nauibus  ad  Clupeam  praestolans  .  .  . 
ueritus[que]  nauium  multitudinem  ex  alto  re- 
fugerat:  2,23,3;  hunc  secutus  Marcius  Rufus 
quaestor  nauibus  (longis  add.  Ciacc.)  XII,  quas 
praesidio  onerariis  nauibus  Curio  ex  Sicilia 
eduxerat:  2,23,5;  interim  adueutu  longarum 
nauium  Curio  *pronuntiari  onerariis  nauibus 
iubet :  2,  25, 6 ;  neque  illi  .  .  .  ex  portu  prodire 
sunt  ausi,  cum  Caesar  omnino  XII  naues  longas 
praesidio  duxisset,  iii  quibus  erant  constratae 
(Vrsin.;  constructae  Nx^)  IIII  (Vrsin.;  iUe  «/'; 
illi  Nhl):  3,7,2;  III  cohortes  Orici  .  .  .  reliquit 
isdemque  custodiam  nauium  longarum  tradidit, 
quas  ex  Italia  transduxerat:  3,39,1;  ex  utra- 
que  parte  naues  longas  adgressus,  quae  erant 
deUgatae  ad  terram  atque  inanes ,  IIII  ex  his 
abduxit  (f;  add.  Oald),  reUquas  incendit:  3, 
40,4;  eo  partem  nauium  longarum  conuenire, 
frumentum  .  .  .  comportari  imperat:  3,42,2; 
eodem  naues,  quas  demoustrauimus  .  .  .  mili- 
tibus  completas  quasque  ad  Dyrrachium  naues 
longas  habebat  mittit:  3,62,3;  Caesar  .  .  .  cum 
legione  .  .  .  equitibusque  DCCC  et  nauibus 
longis  Rhodiis  X  et  Asiaticis  paucis  Alexan- 
driam  peruenit:  3,106,1;  magna  multitudine 
naues  longas  occupare  hostes  conabantur;  qua- 
rum  erant  L  auxilio  missae  ad  Pompeium 
proelioque  in  Thessalia  facto  domum  redieraut, 
illae  triremes  (redierant,  quadriremes  Paul) 
omnes  et  quinqueremes  aptae  instructaeque 
omnibus  rebus  ad  nauigandum;  praeter  has 
XXII ,  quae  praesidii  causa  Alexandriae  esse 
consuerant,  coustratae  (constructae  /';  contrac- 
tae  0')  omnes;  quas  si  occupauissent,  classe 
Caesari  (c)  erepta  .  .  .  mare  totum  in  sua 
potestate  haberent:  3,111,2—4;  t  Rhenus 

.  .  .  longo  spatio  per  fines  Nantuatium  (c), 
Heluetiorum,  .  .  .  Treuerorum  citatus  fertur: 
IV  10,3;  neque  uero  idem  profici  longo  itiueris 
gpatio ,  .  .  .  ac  si  coram  de  omuibus  condicio- 
nibns    disceptetur:    1,24,6;    (non    longe    (N\; 


longo  edd.)  a  castris  progreasi  spatio,  ut  cele- 
rem  receptum  haberent,  angustiore  (ego;  an- 
gustius  codd.;  edd.)  pabulabantur  (c):  1,59, 
2;)  ut  non  longo  inter  se  spatio  castra  face- 
rent:  1,87,4;  cogebantur  Corcyra  atque  Acar- 
nania  longo  interiecto  nauigationis  spatio  pa- 
bulum  supportare :  3, 58,  4 ;  castraque  Cleopatrae 
non  longo  spatio  ab  eius  castris  distabant:  3, 
103,  2. 

p)  iulditur,  quauta  sit  lougitudo:  (diebus 
XXV  aggerem  latum  (longum  liiistow,  Ooler) 
pedes  CCCXXX,  altum  pedes  LXXX  exstru- 
xerunt:  VII 24, 1;)  f  musculum  pedes 

(ped.  ahl;  pedum  f)  LX  (XL  coni.  Np.;  XX 
Ool.)  longum  .  .  .  facere  instituerunt :  2,10,1; 
T[  taleae  (taliae  uel  talie  a/<)  pedem  longae 
.  .  .  in  terram  infodiebantur:  VII  73,  9;  tt 
duae  primum  trabes  in  solo  aeque  longae 
(a;  longe  flil)  distantes  inter  se  pedes  IIII 
conlocantur :  2, 10,  2. 

b)  comi).:  longiore  circuitu  custodias  sta- 
tionesque  equitum  uitabant:  1,59,3;  f 
cohortibus  .  .  .  longiore  itinere  circumductis : 
11126,2;  Caesari  circuitu  maiore  iter  erat  lon- 
gius:  3,30,4;  t  has  trabes  (c)  paulo 
longiores  atque  eminentiores ,  quam  extremi 
parietes  erant ,  eflecerunt  (c) :  2, 9, 3. 

c)  sup, :  ex  castris  proticiscuntur  .  .  .  lon- 
gissimo  agmine  maximisque  impedimentis :  V 
31,6. 

B.  det«nipore;  a)  pos.;  a)  c.  subst.:  (con- 
suetudo:  147,4  i«.  loiii;inqnn!«i  B.  con- 
suetudo;)  1  copiae  hoc  infrequentiores 

imponuntur,  quod  multi  .  .  .  defecerant  lon- 
gumque  iter  ex  Hispania  *[magnum]  numeruni 
deminuerat  (c):  3,2,3;  f  hac  satis  longa 

interiecta  mora:  3, 69, 1;  t  in  quo  si  non 

(c)  praesens  periculum,  at  certe  longinqua 
(longa  efili)  obsidione  fames  esset  timenda 
(c)  :  V  29, 7 ;  f  pars  ea ,  quae  ad  arcem 

pertinet,  loci  natura  .  .  .  munita  lougam  et 
difticilem  habet  oppugnationem  :  2,1,3; 
t  uideruut  ea,  quae  diu  longoque  (diu  ct  que 
del.  Patd)  spatio  refici  non  posse  sperassent, 
paucorum  dierum  opera  et  labore  .  .  refecta : 
2, 16, 1 ;  et  longo  interposito  spatio  cum  diutur- 
nitas  oppugnationis  neglegeutiores  Octauianos 
eflecisset,  nacti  occasionem  .  .  .  inrujierunt:  3, 
9,  6 ;  satis  longo  spatio  temporis  a  Dyrrachinis 
proeliis  intermisso:  3,84,1. 

(i)  praedicat.  est:  longum  esse  perterritis 
Romanis  Germanorum  auxilium  exspectare: 
VI  8,1;  id  propter  anni  tempus  longum  .atque 
impeditum  uidebatur:  1,29,2. 

b)  comp.:   quod  .  .  .  neque  hostibus  diutina 


497 


longiis  (longe) 


498 


laetitia  (c)  neque  ip.sis  Idngior  dolor  relin- 
quatur:  V52,G;  l  iter:  3,30,4  u.  A.  1)) 

iter;  t   milites   non   longiore  oratione 

cohortatus  (c),  quam  uti  suiio  pristinae  uirtutis 
meiuoriam  retinerent:  1121,2;  t  dum  de 

condicionibus  inter  se  agunt  longiorque  consulto 
ab  Ambiorige  instituitur  sermo  (sermo  ab  A. 
inst.  p):  V37,2. 

(.'.  trsl.  (pertinet  ad  ca,  quac  aut  Idcorum 
aut  temporum  intcruallo  remota  sunt) :  ut 
quam  diutissime  longioris  fugae  consilium 
occuitaret :  3,  102, 3 ;  tl  itaque  se ,  quod 

in  longiorem  diem  conlaturus  ftiisset  (c), 
repraesentaturum  (c)  et  proxima  nocte  .  .  . 
castra  moturum :  I  40, 14. 

loiig-e.  A.  de  iuteruallo  locorum;  a)  long-e 
(lungius,  longissime)  ab;  a)  pos.;  aa)  c. 
uerbi.s:  qui  (Santones)  non  longe  a  Tolosatium 
finibus  absunt:  110,  1;  neque  longe  ab  oppido 
castra  Vercingetorigis  aberant  (uercingetorix 
habebat  (i):  VII  26, 2;  t  non  longe  (M.; 

longo  edd.)  a  castris  progressi  spatio,  ut 
celerem  receptum  haberent,  angustiore  (er/o; 
angustius  codd.;  edd.}  pabulabantur  (c)  :  1,59, 
2;  t  non  reiecti  et  relegati  longe  a  (c) 

ceteris  aut  ferro  aut  fame  intereant :  V  30,  3. 

[i[i)  absol.:  Rhenum  transierunt  nou  longe 
a  mari:  IV  1, 1 ;  (VII  26,  2  u.  ccc/.)  abesse;) 
supraque  eum  locum  II  tigna  transuersa  iniece- 
runt  non  (Stcph.;  ut  non  Ox.)  longe  ab  estre- 
mis  parietibus:  2,9,2;  "^  omnes  cquitatus 

(u)  peditatusque  copias  Treuerorum  tria  milia 
passuum  longe  ab  (c)  suis  castris  conse- 
disse:  V47,  5;  locum  castris  deligit  .  .  .  muni- 
tum  ab  Auarico  longe  milia  (milium  AQ)  pas- 
suum  XVI:  VII 16, 1 ;  (VII  79,  1  u.  [i)  p^);) 
comperit  minus  V  et  XX  milibus  longe  (dcl. 
Ciacr.)  ab  Vtica  eius  copias  abesse:  2,37,3. 

p)  comp. ;  aa)  c.  uerbis:  abesse  m.  absnni 
U,  u)  p.  45  (4  loc.)  et  p.  40  extr.  et  p.  47 
(3  loc);  t  quod  (CC)  se  longius  a  (Voss.; 
om.  eodd.)  portibus  committere  non  aude- 
rent:  3,25,5;  1f  relinqucbatur,  ut  neque 

longius  nb  agmine  legionum  discedi  Caesar 
paterotur  et:  V19,  3;  t  cum  paulo  loiigius 
a  castris  processissct ;  IV32,3;  Komanos 
.  .  .  magno  cum  (c)  periculo  longius  (longius 
magno  c.  pcr.  Ii)  a  (e)  castris  processuros:  VII 
14,7;  qui  [adlaquandi  causa  lougiua  a  castris 
processorant :    1 ,  66, 1 ;  t    nostris   copiis, 

quao  longius  a  (c)  castris  progredieban tur: 
VII  73,  1;  illi  (Afnuiius  l'cliolusi|uc)  non  diu 
commorati  ncc  Iqngius  ab  iiifuuo  colle  pro- 
greHsi  copin»  iu  castra  reduciint;  1,42,4;  extra 

l.oxic.  CauHur.     11. 


cotidianam  consuetudinem  longius  a  uallo  esse 
aciem  Pompei  progressam:  3,85,3. 

fjfi)  absol.  :  neque  longius  ab  eo  (Ald.; 
Oceano  A')  milibus  passuum  LXXX  in  Ocea- 
num  (Ald.;  Rhenum  A')  influit:  IV  10, 2;  non 
(del.  Frig.)  longius  ([i;  longe  a;  Fr.)  mille 
passibus  ab  nostris  munilionibus  (a  nostr.  mun. 
quam  mille  pass.  fi)  considunt:  VII  79,1; 
aciemque  instruxit  primo  (c>  suis  locis  paulo- 
que  a  ca.stris  Pompei  longius:  3,84,2. 

y)  superl. :  Belgae  .  .  .  a  cultu  atque  humani- 
tate  prouinciae  iongissime  absuut:  11,3;  ad 
eam  partem  munitionum  ducit,  quae  pertinebat 
(0;  -bant  '. ;  Np.,  Db.)  ad  mare  longissimeque 
a  maximis  castris  Caesaris  aberat  (1  rec.;  abe- 
rant  O^ ;  Np.,  Db.)  :  3,62,2. 

b)  loiige  ex:  cognoscit  uon  longe  ex  eo  loco 
oppidum  Cassiuellauni  abesse:  V21,2. 

c)  non  addit.  praepos. ;  a)  pos.;  aa)  louge 
lateque  u.  late  p.  413  [i)  (4  (5)  loe.). 

[i[b)  iiou  additiu-  latc:  neque  iam  longe 
abesse  (Belgarum  copias)  ab  .  .  .  explora- 
toribus  .  .  .  coguouit:  II  5, 4;  t  (duae  primum 
trabes  in  solo  aeque  longae  (a;  longe  fhl) 
distantes  inter  se  pedes  IIII  conlocantiu' :  2, 
10,  2 ;)  1i  hanc  (e)  (siluam)  longe  introrsus 

pertinere:  VI  10,5. 

[i)  coiup.:  abesse  u.  abt^om  p.  45  A. 
(7  loe.);  t  longius  delatus  aestu  (c)  .  .  . 

aub  sinistra  Britanniam  relictam  conspexit:  V 
8,2;  t  qi''is  (legioues)  lougius  discessisse 
ex  captiuis  cognouerant:  VI  39,  4;  t  (euo- 
care:  VI34,  4  ti.  seuocare;)  t  reliquas 

legiones,  quae  longius  hiemabant,  subsequi 
iubet:  1,37,2;  t  cuni  .  .  .  facerent  neque 

nostri  longius,  quam  .  .  .  loca  aperta  pertine- 
bant,  cedentes  insequi  audercnt:  II  19,  5; 
temere  insecuti  longius  fugientes  in  locuni  iui- 
quum  progrediuntur :  1,45,2;  t  quod  lou- 

gius  erat  agger  petendus:  1,42, 1;  t  qui 

paulo  longius  aggeris  petendi  causa  processe- 
rant:  1120,1;  magnopere  ne  longius  progrede- 
retur  (procederet  [i)  orabant:  IV  11, 1;  sese  non 
lougius  milibus  passuum  quattuor  aquatiouis 
causa  processurum  eo  die  dixit:  IV  11, 4; 
(iSuganibri)  inuilali  praeda  longius  procedunt: 
VI  36,  7;  dispersosque,  cum  longius  ncco.ssario 
procedcrent,  adoriebatur:  VII  16,3;  temptan- 
daa  sibi  prouincias  longiusque  procedcndum 
existimabat:  3,34,1;  1  si  quo  erat  longius 

prodoundum  aut  cciorius  rccipienduni :  I  48, 
7;  t  producta  lougius  aoio  oiiounuioniiv 

nostros  .  .  .  coutondobaiit :  1,58,1;  o.\  liis  lon- 
gius  productam  unam  (nauoin)  quiiuiuerenioui 
ct    miuores  duas   iii    angustiis   portus  copit :  3, 

32 


499 


longus  (longe)  —  loqiior 


500 


100,2;  1  profectum  longius  (Caesarem) 

reperiunt:  VI  35,  7  ;  t  ne  longius  pro- 

grederetur  (procederet  (i)  orabant:  IV  11,1; 
constituit  non  progredi  longius:  V129, 1;  diffi- 
dens  .  .  .  Caesarem  fidem  seruaturum ,  quod 
longius  (eum  add.  p)  progressum  audiebat:  VI 
36,1;  contineant  milites,  ue  studio  puguandi 
aut  spe  praedae  longius  progrediantur:  Vll  45, 
8;  longius  progressus,  cum  agger  altiore  acpui 
contiueri  uon  posset,  rates  duplices  .  .  .  con- 
locabat:  1,25,6;  qui  pabulatum  longius  pro- 
gressi  erant:  1,48,4;  Petreius  atque  Afranius 
.  .  .  perficiundi  operis  causa  longius  progrediun- 
tur:  1,73,3;  ijrogresso  ei  (Varroni)  paulo  lou- 
gius  litterae  a  Gadibus  redduntur :  2,20,2; 
quibus  ex  locis  cum  longius  esset  progressus 
(Curio) :  2, 41, 1 ;  temptandam  sibi  Achaiani  ac 
paulo  longius  progrediendum  existimabat  Cae- 
sar:  3,55,1;  alii  (milites)  lignandi  pabulandi- 
que  causa  longius  progrediebantur :  3,76,2; 
T[  nostri  .  .  .  eos  (hostes)  in  fugam  dederunt, 
neque  longius  prosequi  potuerunt:  IV  26,  5; 
eos  (hostes)  fugientes  longius  Caesar  prosequi 
uetuit:  V9, 8;  longius  prosequi  (persequi  ^V,-.- 
noluit  add.  [i)  ueritus  .  .  .  eodem  die  ad  Cice- 
ronem  peruenit:  V52, 1;  ueque  longius  fugien- 
tes  (hostes)  prosequi  .  .  .  poterant:  2,41,4;  iu- 
sequentes  nostros,  ue  longius  prosequerentur, 
Sulla  reuocauit:  3,51,2;  t   pecora  .  .  . 

propter  bellum  finitimae  ciuitates  longius  re- 
mouerant:  1,48,6;  f  longius  impedi- 

tioribus  locis  secuti  paucos  ex  suis  deperdide- 
runt:  11128,4;  t  praedae  cupiditas  multos 
longius  seuocabat  (Pa««Z;  euocabat  X;  edd.): 
VI 34, 4;  1f  hoc  itinere  est  fous,  quo  (quod 
»)  mare  succedit  longius,  lateque  (longe  ut 
lateque  Paul)  is  locus  restagnat  (-et  Paid):  2, 
24,4. 

y)  superl.:  qui  (Neruii)  maxime  feri  inter 
ipsos  habeantur  longissimeque  (longissimoque 
AQB)  abaint:  114,8;  t  1™  quam  lon- 

gissime  possent  progredi  (fi;  Schn.,  Db.; 
proficisci  f;  egredi  a;  rell.  edd.)  iussis:  VII 
35,4. 

15.  de  teinpore;  loiigius  =  (liiitiiis:  daturum 
se  operam,  ne  longius  triduo  a  (e)  castris 
absit:  VII  9, 2;  %  cum  longius  eam 

rem  ductum  iri  existimarent:  VII  11,4;  milites 
.  .  .  dolere  hostem  ex  raanibus  dimitti,  belluni 
(non  add.  0;  Np.)  necessario  longius  duci:  1, 
64,3;  longius  bellum  ductum  (ductu  alil)  iri 
existimans:  3,42,3;  ^   iieque   lougius 

an  no  remanere  uno  in  loco  colendi  (p;  in- 
colendi  a;  cdd.)  causa  licet:  IV  1,7;  t 

frumentum  (o)  se  (o)  exigue  dierum  XXX  ha- 


bere  (c),  sed  paulo  etiam  lougius  tolerare 
(tollerari  BMQ' ;  tolerari  plur.  edtl.)  posse  par- 
cendo:  VII  71,  4. 

C.  trsl.;  a)  pos.;  a)  lonso  ulius:  ac  longe 
aliam  esse  nauigationem  in  concluso  mari  atque 
in  .  .  .  Oceano:  1119,7;  qui  longe  alia  ratione 
ac  reliqui  Galli  bellum  gerere  (e)  coeperunt 
(c) :  III 28, 1 ;  docet  longe  alia  ratione  esse 
bellum  gerendum,  atque  antea  gestum  sit  (o): 
VII  14,2;  longe  aliud  sibi  capieudum  consilium, 
atque  antea  seuserat,  intellegebat:  VII  59,  3. 

fi)  longe  c.  superl.:  huius  est  ciuitatis  longe 
amplissima  auctoritas  omnis  orae  maritimae: 
III  8, 1 ;  —  Sueborum  gens  est  longe  maxima 
et  bellicosissima  Gernianorum  omnium:  IV 
1,3;  —  a  Bibracte,  oppido  Haeduorum  longe 
maximo  et  copiosissimo,  non  amplius  mili- 
bus  passuum  XVIII  aberat:  123,1;  —  apud 
Heluetios  longe  nobilissimus  fuit  et  ditissi- 
mus  Orgetorix:  12,1;  —  Carmonenses,  quae 
est  longe  firmissima  totius  prouinciae  ciuitas: 
2,19,5;  —  hic  dies  uostris  louge  grauissimus 
fuit:  V43, 5;  —  ex  iis  (c)  omnibus  longe  sunt 
humanissimi  qui  Cantium  incolunt:  V 14, 
1;  —  maximus:  123,1  n.  copiosissimus;  IV 
1,3  u.  bellicosissimus ;  ac  longe  maximam  ea 
res  attulit  dimicationem :  3,111,2;  —  nobi- 
lissimus:  12,1  u.  ditissimus;  —  cuius  rei 
sunt  longe  peritissimi  Aquitani :  11121,3. 

ut  longe  principes  haberentur  Haedui, 
secundum  locum  dignitatis  Rcmi  obtinerent: 
VI 12, 9. 

h.aec  ciuitas  longe  plurimum  totius  Gal- 
liae  equitatu  ualct :  V  3, 1. 

y)  longc  jibesse:  si  id  non  fecissent,  louge 
iis  fraternum  nomen  populi  Romani  afuturum  : 
I  36,  5. 

1))  coinp.:  ueque  longius  abesse,  quiu  pro- 
xima  nocte  Sabinus  clam  ex  castris  exercitum 
educat:  11118,4;  recte  .auguraris  {<■)  de  me 
.  .  .  nihil  a  me  abesse  longius  crudelitate:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  16, 2 ;  t  quod  longius  eius 

araentiam  progredi  uidebat:  V7,2. 

c)  siiperl.:  11,3  u.  A.  a)  y). 

€.  Coiisidins  liOn}»-ns:  lladrumctum 
perfugerat.  id  oppidum  C.  Coiisidius  Lougus 
unius  legionis  praesidio  tuebatur:  2,23,4. 

loqnoi*.  Forma:  locuutur  in  bl  exstal 
3, 15, 6. 

A.  iiitr.;  a)  absol.:  Caesar  loquendi  finem 
fecit  (c) :  1 46, 2 ;  crebraque  inter  se  conloquia 
milites  habebant,  neque  ullum  interim  telum 
per  pactiones  loquentium  traiciebatur:  3,19,1; 
cum  Furnium  nostnun  tantum  uidissem  neque 
loqui    neque   audire  meo  commodo  potuissem: 


501 


loquor  —  Lugotorix 


502 


ap.  Cic.  ad  Att.  IX  6  -4;  t  bona  restituit 

ii»,  quos  liberius  locutos  lianc  poenam 
tulisse  cognouerat:  2,21,2;  —  qui  (legati)  cum 
.  .  .  se  .  .  ad  pedes  proiecissent  suppliciter- 
que  locuti  fientes  pacem  petissent:  127,2. 

b)  c.  praop. ;  a)  apud:  apud  quos  Ambiorix 
ad  (in  p)  Iiunc  modum  locutus  est:  V  27, 1 ; 
rf.  B.  pauca.) 

p)  cuni:  Dumnorigi  custodes  ponit,  ut  .  .  . 
quibuscum  loquatur  (loquitur  B'M)  scire  possit: 
120,6;  cum  .  .  .  sc  Libo  cum  Bibulo  coniun- 
xisset,  loquuntur  ambo  ex  nauibus  cum  M.' 
(c)  Acilio  (c)  et  Statio  Murco  legatis:  3,15, 
6;  uelle  se  de  maximis  rebus  cum  Caesare  loqiii, 
si  sibi  (c)  facultas  detur :  ,3, 15, 6. 

7)  dc  u.  €le  p.  f^l'i  sq.  (S  loc). 

iJ)  inter  se:  milites  uero  palam  inter  se 
loquebantur,  quoniam  talis  occasio  uictoriao  di- 
mitteretur,  etiam  cum  uellet  Caesar,  sese  non 
esse  pugnaturos:  1,72,4. 

£)  pro:  locutus  est  pro  his  Diuiciacus  Hae- 
duus:  131,3. 

e)  sequ.  orat.  obl. :  qui  (Icgati)  ad  hunc 
modum  locuti ,  non  (se)  existimare  Komanos 
sine  ojie  diuina  (c)  bellum  gerere  .  .  .  se  sua- 
que  omnia  eorum  potestati  permittere  dixerunt: 
1131,2.3;  loquitur  (in  consilio  adil.  X;  plur. 
cdd.;  in  concilio  reec;  Np.;  del.  Patd;  Hold.) 
palam  (Labienus),  quoniam  Germani  adpropin- 
quare  dicantur,  sese  .  .  .  castra  moturum:  VI 
7,(1;  in  eandem  sententiam  loquitur  Hcipio: 
Pompeio  e.sse  in  animo  .  .  .:  1,1,4;  audiente 
utroque  exercitu  loquitur  Afranius:  uon  esse  aut 
ipsis  aut  militibus  susceusendum,  quod  .  .  .: 
l,84,3(-5;)  lyraeterea  131,3-16;  V  27, 2— 11; 
1,72,4;  2,17,2;  (36,2;)  3,15,6. 

15.  transit. :  multa  suppliciter  (simpliciter 
Kindsch.)  locutus  cst  (est  /  <lct.;  om.  0\) ,  ut 
de  sua  atque  omnium  salute  dobebat,  silentio- 
quc  ab  utrisque  militibus  auditus:  3,19,3; 
qucm  ingressum  in  sermonem  Ponipeius  inter- 
pellauit  et  loqui  plura  prohibuit:  3, 18,  3;  t 
l)auca  apud  eos  loquitur  (locutus  Ciacc.;  que- 
ritur  arld.  JJalljcrt.ima),  quod  sibi  .  .  .  gratia 
relata  non  sit  pro  .suis  .  .  .  beneficils;  (limittit 
omnes  incolumcs:  1,23,3;  [lauca  apud  eos  dc 
lcnitate  sua  locutus  .  .  .  omncs  conscruauit :  3, 
!»K,  2. 

lorifn.  Scriptum  cKt  lurica  in  a  V  40,  6, 
In  l,cf  VII  72,4,  in  hf  VII  86,5. 

huic  (ludlo)  loricam  |)iunasquc  adiecit 
grandiliiis  (■cruis  ciiiincntibus  ad  (U)mmissuras 
pliilconini  at(|iic  aggcriK  {c).  qui  (ut  (j)  ascen- 
sum  hostiuni  tnrdarent:  VII  72,4;  —  turres 
C(mtabuianliir,  |iiiinac  ioricaeque  cx  cratibus 


attexuntur:   V40,6;  —  falcibus    ualliun    ac 
loricam  rescindunt:  VII 86,5. 
labenter  it.  libenter. 

Ijiicani :  in  Lucanis  Bruttiisque  per  legatos 
suos  ciuium  Komanorum  dilectus  habebat  (Cato) : 
1,30,4. 

•  <J.  Lincanin^ii:  Q.  Lucanius,  eiusdem  or- 
dinis,  fortissime  pugnans,  dum  circumuento 
filio  subuenit ,  iuterficitur :  V  .35, 7. 

li.  Liuceeins:  Vibidlius  .  .  .  adhibito  Li- 
bone  et  L.  Lucceio  (luceio  \)  et  Theophane, 
quibusc2»«  communicare  dc  maximis  rebus 
Pompeius  consueuerat,  de  mandatis  Caesaris 
agere  instituit:  3, 18, 3. 

Iinceria :  Pompeius  his  rebus  cognitis, 
quae  eraiit  ad  Corfinium  gestae,  Luceria  pro- 
ficiscitur  Canusium  atque  inde  Brimdisium:  1, 
24,1. 

Ince^co    (lucisco):    Caesar ,    ubi    liixil 
(illuxit  0),  omnes  ...  ad  se  produci  iubet:  1, 
23,1. 
liUcilins  Hirrniii  u.  Hirrns  p.  14U!). 
Lncins  u.  Jj.  p.  S97  sq. 
Liucretins.    1.  Vf^.  Liucretins :  Caesari 
niintiatur    Sulmonenses  .  .  .  cupere   ea    facere, 
quae    uellet,   sed    a    Q.  Lucretio   (lucterio   0) 
senatore   et   Attio   Paeligno   prohiberi,    qui  id 
oppidum  VII  cohortium  praesidio  tenebant:  1, 
18, 1 ;    Lucretius    (lucterius    0)    et   Attius    de 
muro  se  deiecerunt:  1,18,3. 

JJ.  Liucretins  Vespillo:  erant  («'; 
erat  Ofhl)  Orici  Lucretius  Vespillo  {Oland.; 
bispillo  ahl;  uispillo  f)  et  Minucius  Kufus  cum 
Asiaticis  nauibus  XVIII ,  qiiibus  iussu  D. 
Laelii  praeerant  (P.  Manut.;  -rat  codd.):  3,7, 
1;  neque  illi  sibi  confisi  ex  portu  prodire  simt 
ausi:  3,7,2. 
liucterins.  {Cf  Oliick  p.  89.) 
Liicteriiim  Cadurcum ,  sunimac  hominem 
audaciae,  cum  partc  copiarum  in  Rutenos  mittit 
(Vercingetorix) :  VII  5,  1;  interim  Lucterius 
([i;  lucrctius  a)  Cadurcus  in  Rutenos  niissus 
eara  ciuitatcm  Aruernis  conciliat :  VII  7, 1 ;  (■/■. 
S2(— 5);  his  rebus  coniparatis  represso  iam 
Luctorio  et  remoto,  quod  intraro  intr»  prae- 
sidla  poriculosum  putabat,  in  Heluios  profi- 
ciscitur:  VII  8, 1. 

InctnH:  re  cognita  tantus  luctus  exce- 
pit,  ut  urbs  nb  hostibus  capta  .  .  .  uideretur: 
2,7,3;  T  plena  erant  omnia  timoris  ot 

luctus:  2,41,8. 

IhiIun:    i;ladiatoresquo,  ([uos  ibi  Caesar  iu 
Iiido    habebat,    ad    Ibriiiu    piodiictos  {c)   Leu- 
tulus  .'ijir  libortatis  coulirniat:  1,14,4. 
liU^otorix:  nostri  . .  .  capto  etiam  iiobili 
32* 


503 


Lugotorix  —  lux 


504 


duce  Lugotorige  (cingetorige  p)  suos  incolumes 
reduxeruut:  V22,2. 

Inna:  eadem  nocte  accidit,  ut  esset  luna 
plena,  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  in 
Oceano  efficere  consueuit:  IV29, 1;  non  esse 
fas  Germanos  superare,  si  ante  nouam 
(nonam  QB-^}  lunam  (luna  nonam  A)  proelio 
contendissent:  150,5. 

Linna:  (Germani)  deorum  numero  eos  solos 
ducunt,  quos  cernunt  et  quorum  aperte  opibus 
iuuantur,  Solem  et  Vulcanum  et  Lunam :  VI 
21,2. 

Innter  u.  linter. 

Rntilin!!»  Lnpns:  L.  Manlius  praetor 
Alba  (c)  cum  cohortibus  sex  profugit,  Rutilius 
(rutulius  al)  Lupus  praetor  Tarracina  (c)  cum 
tribus;  quae  (c)  .  .  .  relicto  praetore  signa  ad 
Curium  transferuut:  1,24,3;  quorum  cognito 
aduentu  Rutilius  Lujius,  qui  Achaiam  missus 
a  Pompeio  obtinebat,  Isthmum  (c)  praemunire 
instituit,  ut  Achaia  Fufium  prohiberet :  3, 55, 2. 

Iin^itani:  ut  .  .  .  pedem  referre  et  loco 
excedere  non  turpe  existimarent  f  cum  (a  Paul) 
Lusitanis  reliquisque  barbaris  barbaro  genere 
quodam  (C(7)  pugnae  adsuefacti:  1,44,2;  qui 
erant  pabulandi  aut  frumentandi  causa  pro- 
gressi,  hos  leius  armaturae  Lusitani  peritique 
earum  regionum  caetrati  citerioris  Hispaniae 
consectabantur ;  quibus  erat  procliue  trauare 
flumeu,  quod  consuetudo  eorum  omnium  est, 
ut  sine  utribns  {b;  Ald.:  utrisque  x,)  ad  exer- 
citum  non  eant:  1,48,7. 

linsitania:  quorum  .  .  .  tertius  (Petreius) 
ab  Ana  Vettonum  agrum  Lusitaniamque  pari 
numero  legionum  obtinebat:  1,38,1;  Petreius 
ex  Lusitania  per  Vettones  cum  omnibus  copiis 
ad  Afranium  proficiscatur :  1,38,2;  equites 
auxiliaque  toti  (Stepli.;  totius  iiel  tocius  codd.) 
Lusitaniae  a   Petreio   .  .  .  imperantur :  1, 38, 3. 

lintetia.  Codiees  partim  lutetia,  partim 
lutecia,  alii  lucetia,  alii  lucecia  uidentur  ex- 
hibere.  Compluribus  atttem  locis  cognosci  lum 
posse  uidetur,  titrum  c  aii  t  litteram  exarare 
ttoluerit  librarius.  Lutetiam  exstat  in  a  VI 
3,4,  in  A  VII  58, 5;  luteciam  »w  a  (lutenciam 
in  Q^)  VI  3, 4;  lucetia(m)  omnibus  locis  inf, 
praeterea  in  h  VII  57, 1  et  58,5.6;  luceciam 
in  a  VII  57, 1  et  58,5.6  (bis?).  Quid  in  rell. 
codd.  exsiet,  parum  uidetur  constare;  Holder 
qiiideni  testatur  lutecia  (-am,  -ae)  iiiueniri  in 
AQB  VII  57,1  et  58,3.6  {bis),  in  BQ  VII  58, 
5;  Fri(j.  VII 57, 1  in  B  iitu£niri\\iceci&  dicit ; 
de  rell.  locis  tacet ;  uerum  tamcn  ex  silentio  eius 
colligi  potest,  lutetja  eum  in  a  sibi  uidere 
uisum  esse.     Ex  Diibneri  uerbis  quid  singtdis 


locis  in  singulis  codd.  seriptmn  sit,  non  perspi- 
ciiur. 

concilio  GaUiae  primo  uere  .  .  .  indicto  .  .  . 
concilium  Lutetiam  Parisiorum  transfert :  VI  3, 
4;  Labienus  .  .  .  cum  IIII  legionibus  Lutetiam 
proficiscitur.  id  est  oppidum  Parisiorum ,  quod 
(c)  positum  est  (e)  in  insula  fluminis  Sequa- 
nae:  VII  57, 1;  Metiosedum  (c)  peruenit.  id  est 
oppidum  Senonum  in  insula  Sequanae  (c)  po- 
situm ,  ut  paulo  ante  de  Lutetia  (lutetiam  (om. 
de)  ik;  Ald.;  u.  CC)  dLximus:  VII  58,3;  exer- 
citum  traducit  (Labienus)  et  secundo  flumine 
ad  Lutetiam  iter  facere  coepit:  VII  58,  5;  hostes 
.  .  .  Lutetiam  incendi  (inceudunt  fi)  pontesque 
eius  oppidi  rescindi  iubent;  ipsi  profecti  (c)  a 
palude  ad  (c)  ripas  Sequanae  e  regione  Lutetiae 
contra  Labieni  castra  considunt :  VII  58,  6. 

Intnm:  (hoc  lutum  (hic  lutus  E.  Baelirens) 
atque  macellum  iny.io^  exire  memento,  Mem- 
mius  ista  macella  licet,  Caesar  luta  dicat: 
Caper  (grarnm.  Lai.   VII  p.  101  ed.  Keilj.) 

eamque  contabulatiouem  summam  lateribus 
lutoque  constrauerunt,  ne  quid  ignis  ho- 
stium  nocere  posset :  2, 9, 3 ;  —  ut  trabes  erant  in 
capreolis  conlocatae,  lateribus  (in  lateribus  x) 
et  (recc;  om.  x)  luto  (lutoque  AM.,  Np.,  Dt.) 
musculus,  ut  ab  igni,  qui  ex  muro  iaeeretur, 
tutus  esset,  contegitur:  2,10,5;  —  quidquid 
est  contignatum  cratibus  consternitur,  crates 
luto  (que  add.  0-hl)  integuntur:  2,15,2;  — 
(mUites,  cum  toto  tempore  frigore  (luto  fri- 
gore  p)  et  adsiduis  imbribus  tardarentur 
(c),  tamen:  VII  24, 1.) 

Inx.  A.  subi.:  at  (ad  codd.)  hicem  multum 
per  se  pudorem  omnium  ocuUs,  miUtum  etiam 
tribunonmi  miUtum  et  centurionum  praesen- 
tiam  (praesentium  O^^af)  adferre  (at  luce 
multum  posse  pudorem  omnium  sub  ocuUs, 
metum  etiam  .  .  .  Paid;  at  luce  multum  per  se 
pudorem  (pud.  om.  Ciacc.)  omnium  oculos,  mul- 
tum  .  .  .  Ciace.,  Kooh):  1,67,4;  t   cum 

lux  adpeteret  (adpareret  b;  edd.  uett.) ,  .  .  . 
se  ad  suos  receperunt:  VII  82,2;  'j  lon- 

gius  delatus  aestu  (c)  orta  luce  sub  sinistra 
Britanniam  reUctam  conspexit :  V  8,  2. 

B.  abl. ;  a)  luce:  legionem  "X.  eodem  iugo 
(luce  Paul)  mittit:  VII  45,  5;  1,67,4  u.  A. 

b)  priuia  iuce:  prima  luce,  cum  summus 
mons  a  Labieno  teneretur  .  .  . ,  Considius  .  .  . 
accurrit:  122,1;  prima  hice  confirmata  re  ab 
exploratoribus  omnem  equitatum  .  .  .  prae- 
misit:  1111,3;  prima  luce  productis  omnibus 
copUs  .  . .  quid  hustes  consilii  caperent  exspec- 
tabat:  11124,1;  secunda  inita  (c)  cum  soluis- 
set   uigilia,   prima  luce  tci-ram  attigit:  V23, 6; 


505 


lux  —  ^Tacedonia 


506 


pronuntiatur  prima  luce  ituros  (iter  Ciaec.) : 
V31,4;  prima  liice  sic  ex  castris  proficiscuntur, 
ut:  V31,6;  prima  luce  hostium  equitatus  ad 
castra  accedit:  V50, 4;  sese  .  .  .  postero  die 
prima  luce  castra  moturum:  VI  7,  6;  principes 
.  .  .  prima  luce  cotidie  (c)  ad  se  conuenire  (o) 
iubebat:  VII  3G,  3;  prima  luce  magnum  nume- 
riim  impedimentorum  .  .  .  produci  .  .  .  iubet: 
VII 45, 2;  prima  luce  et  nostri  omnes  erant 
transportati  et  hostiura  acies  cemebatur:  VII 
62, 1 ;  prima  luce  ex  superioribus  locis  . .  .  cer- 
nebatur  .  .  .  nouissimos  illorum  premi  uehe- 
menter:  1,64,1;  prima  luce  postridie  consti- 
tuunt  proficisci:  1,67,6;  tertio  die  prima  luce 
exercitum  uado  traducit:  3,37,1;  accessere 
{del.  hhn.  Hoffm.)  subito  prima  luce  Pompeiani 
(exercitus  aduentus  extitit  add.  :. ;  Em.  Hoffm. ; 
del.  Np.):  3,63,6;  Caesar  prima  luce  omnes 
eos  .  .  .  arma  proicere  iussit:  3,98,1;  t 

postero  (c)  die   luce  prima  mouet  castra:  V 
49,5;  et  luce  prima  missis  ad  eos  ab  Otacilio 
equitibus  .  .  .  se  defenderunt:  3,28,6. 
C.  c.  praep. :  cum  a  prima  luce  ad  horani 


octauam  pugnaretur  (pugnassent  p):  V35, 5; 
hoc  idem  postero  die  a  prima  luce  faciunt 
totumque  in  ea  re  diem  consumunt:  1,81,3. 

haec  quoque  per  exploratores  ante  lucem 
in  tanta  propinquitate  castrorum  ad  hostes  de- 
feruntur:  VI  7,  9. 

uno  fere  tempore  sub  lucem  (luce  a)  ho- 
stibus  nuntiatur  in  castris  Romanorum  praeter 
consuetudinem  tumultuari  et  .  .  .:  VII 61, 3; 
ille  ex  castris  prima  uigiUa  egressus  prope  con- 
fecto  sub  lucem  itinere  post  montem  se  occul- 
tauit:  VII  83,  7. 

Inxnria:  in  castris  Pompei  uidere  licuit 
.  .  .  nou  nuUorum  tabernacula  protecta  hedera, 
multaque  praeterea,  quae  nimiam  luxuriam 
et  uictoriae  fiduciam  designarent:  3, 96,1;  — 
at  hi  miserrimo  ac  patientissimo  (c)  exercitu 
Caesaris  luxuriem  obiciebant,  cui  semper 
omnia  ad  necessarium  usum  defuissent:  3,96, 
2;  1  (Neruios)  nlhil  pati  uini  reliquarum- 

que  reriuu  ad  luxuriam  pertinentium 
(ad  luxuriam  pertineutium  add.  IP^;  Schn., 
Db. ,    Hold. ;  om.  a ;  rell.  edd.)   inferri :  II 15,  4. 


M 


M.  =  ]Iai*cn>t.  OmHibus  belli  ciuilis  locis, 
27  mmiero,  in  a  (;?)  Iioc  praenomen  per  notain 
(m.)  uideiur  scriptuiii  cssc  (3,36,3  in  a  in- 
umiitur  in  pro  m.) ;  diserepant  codd.  in  B.  O.  — 
Compendiiim  (m.  uel  m.)  inueniri  uidetur  in  X 
his  loris:  12,1  (m.  messala);  21,4;  35,4  (m. 
messala);  V24,3  (sal  marcum  inB*);  V46, 1; 

VI  6, 1 ;  quibus  loeis  addendi  sunt  I  2, 1  (ubi 
codd.  Iiabent  p.  m.  (p.  m.  Q;  publio  marco 
B-AP)  pisone,  imde  pcrperam  effinxerunt  Pupio 
Marco  Pisone  Oudeiidorp.,  M.  Pupio  Pisone 
Holder,)  et  135,4  [quo  loco  1.  errore  exaratum 
cst  in  X  pro  m.).  Marcus  exstat  in  a,  m.  in 
fi  VII  81,6;  marcuB  est  in  a.,  m.  in  h,  omis- 
siiin  est  praenomen  in  a  VII 50, 4;  marco 
(marcum)  in  a,  omissum  in  [i  IV  1,1  et  VII 
!K),  4;  marcum  in  M-h,  mariura  in  a,  m.  in 
JP,  om.  in  a  1 47, 4.  1'lene  iiidetur  seriptti/m 
cssc  in  X  his  tocis:  153,8;  1117,4;  VI  1,1; 
VI 142, 5.  (lOrrore  in  x,  seriptum  esi  m.  pro 
marciuB  2,23,5,  m.  pro  m.'  3,15,6.)  Compeii- 
dium   m.  etiumi   in  cod.   Mcd.  Cic.  cp.  ad  finii. 

VII  5,2  el  in  Oellii  codd.  V  13,6  exstal. 
Adilitum    cst   praenomcii   M.   his    iiominibus: 

(AciliuH  3,15,6;)  Autonius  VII  Hl, 6;  1,2,8; 
11,4;  18,2;  3,26,1;  40,5;  65,2;  Aristius  VII 
42,5;  Bilnilim  3,5,4;  7,1;  31,3;  Calidius  1,2, 
3;    Cato  1,30,2;    CoeliuH   Hufus    1,2,4;  3,20, 


1;  Cotta  1,30,2;  Crassus  (patcr)  121,4;  IV  1, 
1  (c);  3,31,3;  Orassus  (filius)  V24, 3;  46,1; 
VI  6,1;  Fauonius  (c)  3,36,3.6;  Gallus  ?/.  Tre- 
bius;  t  itfiuius  (u.  CC)  ap.  Cic.  ad  fam.  VII 
5,2;  luncus  (c)  ap.  Gell.  V13, 6;  Lepidus  2, 
21,5;  MaiceUus  1,2,2;  Messala  12,1;  35,4; 
Met(t)ius  (c)  147,4;  53,8;  Octauius  3,5,3;  9, 
1;  Opimius  3,38,4;  Petronius  (c)  VII 50, 4 
Piso  12,1  (c);  35,4  (c)  ;  Plotius  (c)  3,19,6; 
Pouipouius  3,101,1;  Rufus  u.  Coelius;  (2,23, 
5;)  Ivutilus  u.  t^enipronius ;  Sacratiuir  3,  71, 1; 
Sempronius  Rutilus  (c)  VII  90, 4  (c);  Sihuius 
VI  1,1;  (Titius  (c)  147,4;)  Trebius  Gallus 
1117,4;  Varro  2,17,1;  21,4. 

M  u.  uiillc. 

M.'  —  MaiiillM.  Duobiis  locis  laic  prae- 
notnen  ab  editoribus  rcceptum  esl:  loquuntur 
.  .  .  ciun  M.'  (  Vrsin.)  Acilio  (nmcilio  ///;  m. 
acilicio  a)  et  Statio  Murco  legatis:  3,15,6,  et 
huic  officio  oppidoque  M.'  Acilius  (Mauius 
XcAWws  Achaintrius ;  Acilius  Facrn.;  ciuiiuiauus 
*)  legatus  praocral:  3,39,1. 

iTlacodoOx'^*)  :  'i"P  Dardanos,  He.-isos  .  .  ., 
itcni  Macedoucs,  Thessalos  ac  roliciunrum  gen- 
lium  ot  ciuitatuni  (cquites)  adieoeriit:  ,"!,  4, 6. 

lTla«'«>dwiiia:  logioncH  (Pompeius)  efreoeriil 
.  .  .  Vllll:  .  .  .  unam  ex  Cretai  ot  Macedonia 
ex  ueterauis  railitibus,   qui  dimissi  a  suporiori- 


507 


Macedonia  —  magis 


508 


bus  imperatoribus  in  his  proiiinciis  consede- 
rant :  3,4,1;  ex  Macedonia  CC  (equites)  erant, 
quibus  Rhascypolis  (c>  praeerat,  excellenti  uir- 
tute:  3,4,4;  Pompeius  erat  eo  tempore  in  Can- 
dauia  iterque  ex  Macedonia  in  hiberna  Apol- 
loniam  Dyrrachiumque  habebat:  3,11,2;  ipse 
(Scipio)  iter  in  Macedoniam  parare  incipit 
paucisque  post  diebus  est  profectus:  3,33,2; 
On.  Domitium  Caluinum  cum  legionibus  dua- 
bus,  XI.  et  XII.,  et  equitibus  D  in  Macedo- 
niam  proficisci  iussit;  cuius  prouinciae  ab  ea 
parte,  quae  libera  appellabatur,  Menedemus, 
princeps  earum  regionum,  missus  legatus  om- 
nium  suorum  excellens  studium  proiitebatur : 
3, 34, 3.  4 ;  eodemque  tempore  Domitius  in  Mace- 
doniam  uenit:  3,  36,  1 ;  cf.  qii.  sqq.;  liic  (Scipio) 
nullo  in  loco  Macedoniae  moratus  magno  im- 
petu  tetendit  (c)  ad  Domitium:  3,36,2;  M. 
Fauonium  ad  flumen  Aliacmonem  (c) ,  quod 
Macedoniam  (amacedoniam  h)  a  Thessalia  diui- 
dit,  .  .  .  reliquit:  3,36,3;  (Caesar  postquam 
Pompeium  ad  Asparagium  esse  cognouit,  eodem 
cum  exercitu  profectus  .  .  .  tertio  die  (mace- 
doniam  mW.  Ov,-  del.  Forchh.;  in  Macedoniam 
iVp.)  ad  Pompeium  peruenit  iuxtaque  eum 
castra  posuit:  3,41,1;)  haec  cum  .  .  .  gere- 
rentur  Scipionemque  in  Macedoniam  uenisse 
constaret:  3,57,1;  Pompeius  per  Candauiam 
iter  in  Macedoniam  expeditum  liabebat :  3,  79, 
2;  utrum  auertendae  suspicionis  causa  Pom- 
peius  proposuisset  (edictum),  .  .  .  an  noiiis 
dilectibus,  si  nemo  premeret,  IMacedoniam 
t«nere  conaretur,  existimari  non  poterat:  3, 
102, 3. 

luaceria:    fossamque   (c)    et   maceriam 

(»;  materiam  a/i)  sex  (o)  in  altitudinem  pedum 
praeduxerant  (prod.  [i;  perd.  D):  VII 69, 
5;  —  non  nulli  relictis  equis  fossam  transire 
et  maceriam  (materiam  a)  transcendere 
conantur:  VII  70, 5. 

Miacero :  unum  hoc  maceror  ac  (c)  doleo 
tibi  deesse,  Terenti:  ap.  Smt.  uit.  lerent.  5. 

macliinatio:  inridere  (Aduatuci)  .  .  ., 
quod  tanta  machinatio  ab  (c)  tanto  spatio 
instrueretur  (insti tueretur  (i):  1130,3; 
—  qul  tantae  altitudinis  mactiinationes 
tanta  celeritate  promouere  possent  {ii.  CC): 
1131,2;  %   hoc  opus  .  .  .  inopinantibus 

hostibus  machinatione  nauali  (mach.  nau. 
del.  Paul) ,  phalangis  subiectis,  ad  turrim  ho- 
stium  admouent:  2,  10,  7;  —  haec  cum 
machinationibus  immissa  in  flumen  (c) 
defixerat  festucisque   {<■)  adegerat:  IV  17,  4. 

macles:    corruptis  equis  macie  conandum 


sibi  aliquid  Pompeius  de  eruptione  existimauit : 
3, 58, 5. 

maestns:  ii,  qui  ab  (c)  Alesia  (c)  pro- 
cesserant,  maesti  prope  uictoria  desperata  se 
in  oppidum  receperunt:  VII 80,  9. 

Magetobriga.  Cf.  Qliiek  p.  121—131: 
u.  CC. 

ut  semel  (Ariouistus)  Gallorum  copias  proelio 
uicerit,  quod  proelium  factum  sit  ad  Mageto- 
Ijrigam  ( admagetobrige  AQ;  admagetobriae 
(B)M,  a  eorr. ;  admagetobrio  h ;  ad  magetobriam 
f;  Sehn. ,  Np.  ,■  Admagetobrigae  Fr. ,  Hold.) :  I 
31,12. 

magis.  A.  noii  setiuitnr  qiiam  aiit  abl. 
coiiip.;  a)  uoii  additur  abl.  nieiisiirae;  a): 
quod  est  magis  ueri  simile:  11113,6. 

fi):  si,  id  quod  magis  futurum  confidat 
(-debat  [i),  relictis  impedimentis  suae  saluti 
consulant:  VII 66, 5;  communi  enim  (c)  fit 
uitio  naturae,  ut  inuisitatis  (c)  atque  incogni- 
tis  rebus  magis  confidamus  uehementiusque 
exterreamur :  2, 4, 4. 

b)  add.  abl.  mensurae;  a)  eo  ti.  uol.  11. 
p.  34G  3.  A.  et  C.  (6  -\- 2  loc.). 

[i)  hoe:  quo  minus  dimicare  uellet  moue- 
batur,  atque  boc  etiam  magis,  quod  .  .  .  non 
multum  .  .  .  *ilictoria  iuuare  poterat:  1,82,3; 
hoc  uero  magis  properare  Varro:  2,20,1. 

j')  iiihilo:  cum  Vercingetorix  nihilo  magis 
(  Vascosan. ;  nibil  ominus  ABM^j ;  nichilominus 
Q)  in  aequum  locum  descenderet :  VII  53, 2. 

B.  sequitur  quam  (uel  abl.coinp.);  a)i|uain: 
se  ita  a  patribus  .  .  .  didicisse,  iit  magis  uir- 
tute  contenderent  quam  dolo  aut  {Dt.-;  uirtute 
quam  dolo  contend.  aut  eodd.;  rell.  edd.;  u.  CC) 
insidiis  niterentur:  113,6;  Ariouistum  .  .  . 
magis  ratione  et  consilio  quam  uirtute  uicisse: 
140,8;  instructo  exercitu  magis  ut  loci  natura 
deiectusque  (c)  collis  et  necessitas  temporis 
quam  ut  rei  militaris  ratio  atque  ordo  postu- 
labat:  1122,1;  se  magis  consuetudine  (mansue- 
tudine  Hartx')  sua  quam  merito  eorum  ciuita- 
tem  conseruaturum :  II  32, 1 ;  mercatoribus  est 
aditus  magis  eo  (eo  magis  fl),  ut  quae  bello 
ceperint  quibus  uendant  habeant,  quam  quo 
ullam  rem  ad  se  import.ari  desiderent:  IV  2,1; 
si  sibi  magis  honorem  tribuere  quam  ab  se 
salutem  accipere  uideantur:  VII  20,  7;  quod 
perterritus  miles  in  ciuili  dissensione  timori 
magis  quam  religioni  consulere  consuerit  (e) : 
1,67,3;  Caesar  magis  eos  pro  nomine  et  uetu- 
state  quam  pro  meritis  in  se  ciuitatis  conser- 
uans  .  .  .  relinquit:  2,22,6;  milites  .  .  .  magis 
de  reliqua  fuga  quam  de  castrorum  defensione 
cogitabant:  3,95,3;   quid  .  .  .  bono  ciui  magis 


509 


magis  (maxime) 


510 


conueuit  quam  abesse  a  ciuilibus  controuersiis  ? 
ap.  Oic.  ad  Alt.  X  8  j5,  2 ;  id  erat  eius  modi, 
ut  magis  optandum  quain  speraudum  putarem : 
ap.   Cie.  ad  Q.  [r.  II  10(12),  4. 

b)  abl.  coinpar. :  intcr  aures  unum  cornu 
exsistit  excelsius  magisque  derectum  his  quae 
nobis  nota  sunt  cornibus:  VI  20, 1. 

[Falso:  quid  fieri  oporteret  non  minus  com- 
mode  ipsi  sibi  (magis  add.  (i)  praescribere 
quam  ab  aliis  doceri  jwteraut:  1120,3.] 

maxinie.  1.  =  fjdltaru;  A.  iion  additiu' 
(|uaiii  (ucl  quani  possum);  a)  c.  adleet. 
(rcspoiidet  superlatluo):  qui  eo  tempore  prin- 
cipatum  .  .  .  obtinebat  ac  maxime  plebi  ac- 
ceptus  erat:I3, 5;  —  quarum  omnium  rerum 
maxime  admirandum  uidebatur,  quod  Ger- 
inani . . .  obtuleraut  (c):  VI 42,3;  -  quibus  rebus 
iiox  maxime  aduersaria  est:  2,31,7;  —  quod 
*id  huius  modi  militum  consiliis  oinnium  (  Cl/irk. ; 
otium  codd.;  edd.;  u.  CC)  maxime  contra- 
rium  esse  arbitrarentur :  2,30,1;  —  qui  (Ner- 
uii)  maxirae  feri  inter  ipsos  habeantur  (c) 
loiigissimeque  absint:  114,8;  —  ut  homines 
bellicosos  .  .  .  iocis  patcntibus  maximeque  fru- 
nieutariis  finitimOs  haberet:  I  10,  2;  iracundia 
et  temeritas,  quae  niiixime  illi  liomiuum  generi 
est  innata:  VII  42,  2;  —  ut  maxime  neces- 
sario  tempore  ciuitati  subueniat:  VII  .32, 2; 
Caesar  loca  maxime  uecessaria  complexus  noctu 
praomunit  ('■}:  3,112,7;  —  quae  quidem  res 
ad  iiegotium  couficiendura  iiia.\iine  .;maximae 
/y[j)  fuit  ojJortuiia  (oportunitati  (i)  :  III  15, 4. 

b)  c.  uerb.:  moiiuitque,  ul  (c)  rei  militaris 
ratio,  maxime  (que  add.  fi)  ut  maritimae  res 
postularent,  .  .  .  ad  uutum  .  .  .  omnes  res  ab 
iis  (c>  adrainistrarentur:  IV  23,5;  —  ad- 
ni  i  rari :  VI  42, 3  u.  ii)  admiiandus ;  —  *deorum 
maxime  Meicuiium  colunt:  V117, 1;  —  Iiuic 
lcgioui  (o)  Caesar  et  (c)  indulscrat  praecipue 
et  propter  uirtutem  confidebat  maxime:  1 
40,15;  cui  (legioni)  (quam  add.  M  pr.  (qua), 
li^^Qhi;  cdd.;  quod  oM.  AQ^B^,  M  c.orr.;  dd. 
Clark.;  cui  qu.  max.  conf.  del.  Paul;  Hold.) 
maxiine  coiilidebat:  I  42,  5;  perterritis  hosti- 
bus,  <|uo(l  (^quitatu,  qua  maxime  p.arte  exer- 
citua  coiifidebaiit  (l/ips.;  quo  inaxuma  parte 
cxerc.  conlidebat  a ;  (juo  maximo  coiilidobanl 
(i),  crant  pulsi:  VII  08,3;  peditum  eaiii  ])arteni, 
cui  maxime  conlidebat,  Saburiae  submisit:  2, 
40,  I  ;  ut  .  .  .  eam  [lartem ,  cui  maxinie  (atquc 
iiiaximaiii  parleiii  cui  /')  conlidcbat  (lidcbat  bf), 
pcrtcrrilaiii  aiiiiiiuiii  (r)  aduortit:  3,  i)4, 5;  — 
ut  quisque  accrbissinie  crudolissiinc(|Uc  dixit, 
ita  ( (juam  odd.  cndd.;  Np.;  dcl.  Kiiidsclicr) 
maxiiiic    iib    iiiiiiiicis    facsaris   coii  l:i  inhi  tiir: 


1,2,8;  —  unum  esse  illud  (o)  tempus  (c), 
quo  maxime  contendi   conueniat:   VII  85, 2; 

—  nostris  militibus  cunctantibus,  maxime 
propter  altitudinem  maris,  .  .  .  inquit:  IV  25, 
3;  —  quibus  (iumentis)  maxime  Galli  deiec- 
tantur  (gallia  delectatur  fi):  IV  2,2;  —  ex 
quibus  (ferarum  generibus)  quae  maxime  diffe- 
rant  a  (c)  ceteris  et  memoriae  'c)  prodenda 
uideantur,  haec  sunt:  VI  25,5;  —  exercitus 
animos  alienos  esse  a  Curione  maximeque  opus 
esse  in  conspectum  (c)  exercitum  (?)  uenire  : 
2,27,3;  —  atque  hoc  maxime  (om.  p)  ad  uir- 
tutem  excitari  putant,  metu  mortis  neglecto: 
VI 14,  5;  —  id  ea  maxime  ratione  fecit,  quod 
noluit  eum  locum  .  .  .  uacare:  I  28, 4;  —  uxores 
habent  deni  duodenique  inter  se  communes 
(o)  et  maxime  fratres  cum  fratribus  parentes- 
que  cum  liberis:  V14, 4;  —  Longinuni  .  .  .  in 
Thessaliam,  Caluisium  .  .  .  in  Aetoliani  misit ; 
maxime  (que  add.  reee.)  eos,  quod  erant  pro- 
pinquae  regiones,  de  re  frumentaria  ut  proui- 
derent  hortatus  est:  3,34,2;  —  iunasci: 
VII 42, 2  u.  a)  innatus;  —  maxime  ad  supe- 
riores  munitioues  laboratur:  VII 85, 4;  illi 
omnia  perpeti  parati  maxime  a  re  frumentaria 
hiborabiuit:  3,9,5;  —  ut  auctoritatem,  qua  ille 
maxime  apud  exteras  nationes  niti  (uti  iVO) 
uideb.atur,  minueret:  3, 43, 4;  —  maxime  fru- 
meuti  commeatusque  (e)  inopia  permotus 
.  .  .  in  iirouinciam  reuerti  contendit :  III  6, 4 ; 
Cassiuellaunus  .  .  .  uastatis  finibus,  uiiixime 
etiam  i)eriiiotus  defectione  ciuitatum  (c),  lega- 
tos  .  .  .  mittit:  V22, 3;  non  neglegenda  existi- 
mabant,  maximeque  hac  re  permoucbautur , 
quod:  V28, 1;  —  ea,  quae  maxime  ad  pacem 
pertinere  uiderentur,  ageret:  3,19,2;  —  ad 
spem  conliciendi  negotii  maxime  probabat 
(probat  f)  coactis  nauibus  nuire  tnuisire:  1,29, 
1;  —  (iuciiuiriae  prodere:  VI  25, 5  «(.  difterre;) 

—  belluiu  pariue  et  maxime  ca,  quae  ad  usum 
nimium  pertinent,  prouidere  instituunt:  III 
9,  3;  —  qui  mitterentur  non  reperiebantur, 
maximeque  timoris  causa  pro  se  quisij^e  id 
iiiunus  legationis  recusabat:  1,33,1;  —  se<I 
cius  (livtcris)  iiiigulus  *iilter  maxime  ad  (c) 
Germiuiiam  spcctat:  V13,  (>;  —  liacc  a  custo- 
diis  (c)  classium  loca  maxinie  uacabftnt:  3, 
25, 5 ;  —  cuiu  ageretur  apud  Caesarem  isque 
maxime  uellet  pro  communi  amico  .  .  .  con- 
trouersias  regum  componere:  3,109,1. 

c)  iicrtliiel  11(1  ciiiiiiliiitiim  supcrhis,  s(>(|iii- 
tur  q  110(1:  (iiiiuilci  criit  iii  dics  giiiuior  atiiuc 
!is|)Cri()r  oppugiiatid,  ct  iiiii.\iiiic  (luod  .  .  .  res 
ad  piuicitalcm  dcroiisoniiii  pcriiciioiiit,  tmito: 
V45, 1;    idquc    iidcn   liiuid   soio  niiniiiduiiiiic  sil 


511 


mafris  (maxime)  —  magiatratus 


512 


cum  {<mi.  [i)  compluribus  aliis  de  causis  tum 
maxime,  quod  qui  (c)  uirtute  belli  omnibus 
gentibus  praeferebautur,  tantum  se  eius  opinio- 
nis  deperdidisse  .  .  .  grauissime  dolebant:  V 
54, 5 ;  fuit  haec  oratio  non  ingrata  Gallis  et 
{om.  [i)  maxime,  quod  ipse  animo  non  defece- 
rat  tanto  accepto  incommodo  neque  se  .  .  .  ab- 
diderat  et  conspectum  multitudinis  fiigerat:  VII 
30, 1 ;  ut  .  .  .  iter  in  prouinciam  conuerteret, 
id  {c}  ne  <e)  metu  (c)  quidem  necessario  fa- 
ciundum  {c)  existimabat,  cum  *q2wd  infamia 
.  .  .  impediebat,  tum  maxime,  quod  abiuncto 
<c)  Labieno  atque  .  .  legionibus  .  .  .  uehe- 
menter  timebat :  VII  56,  2  ;  aegre  retentis  Do- 
mitianis  militibus  est  factum ,  ne  proelio  con- 
tenderetur  et  maxime,  quod  riuus  difficiMbus 
ripis  .  .  .  progressus  nostrorum  impediebat:  3, 
37,3. 

B.  additar  t^naiu  (possuu);  -a)  quam 
maxinie:  (142,5  u.  A.  b)  confidere;)  in  his 
administrandis  rebus  quam  maxime  concursari 
et  cum  simulatione  agi  timoris  iubet :  V  50, 5 ; 
(1,2,8  u.  A.  b)  conlaudare;)  conatur  tamen 
eos  .  .  .  circummunire,  ut  quam  niaxime  repen- 
tinas  eorum  eruptiones  demoretur:  1,81,5;  iter- 
que  accelerat,  ut  quam  maxime  ex  fuga  per- 
territos  adoriri  posset:  2, 39, 6;  locumque  (iussit) 
in  omnes  partes  quam  maxime  impediri  (-dire 
o'):  3,46,1;  (Pompeius,  ut  equitatum  suum 
pulsum  uidit  .  .  .,  aliis  quoque  {Np.;  aliisque 
af;  aliisque  quam  maxime  hl)  diffisus  acie 
excessit:  3,  94,  5.) 

b)  quam  maxuiie  possum :  castra  .  .  .  an- 
gustiis  uiarum  quam  maxime  potest  con- 
trahit:  V49,  7;  ut  .  .  .  quam  latissimas  regio- 
nes  praesidiis  teneret  Caesarisque  copias  quam 
maxime  posset  distineret:  3,44,2. 

Cum  .  .  .  tuni  maxiine  u.  cnm  p.  790  A. 

exir.  et  B.  extr. 

(2.  =aqxL :  in  Aulercis  Lexouiisque,  reliquis 
item  (in  add.  (i)  ciuitatibus ,  quae  proxime 
(ae/',-«Biaximae  B^M^;  maxime  AQh;  Fr.,  Db.) 
bellum  fecerant,  in  hibernis  conlocauit:  III  29, 
3 ;  ipsi  manu  facta  cum  iis  (e) ,  quos  nuper 
(maximi  add.  x ;  maximep;  Db.;  del.  Np..  Dt.) 
liberauerant ,  in  prosima  Octauii  castra  in- 
ruperunt:  3,9,6.) 

magister.     .4.  mag.  uauis  =  vu  {'«pxog, 

i'ttv~A,l,ijQoq\  horum  fuga  uauium  oneraria- 
rum  magistros  incitabat  ( inuitabat  Pawi) : 
pauci  leniuiculi  ad  officium  imperiumque  cou- 
ueniebant:  2,43,3;  \  magistrisque  im- 

perat  nauium,  ut  primo  uespere  ouiues 
scaphas  ad  litus  adpulsas  habeaut :  2, 43, 1. 


B.  trsl.  =  (JidaffxaAog:  ut  est   rerum  om- 
nium  magister  usus:  2,8,3. 
magistratns.      A.  =  muuus    publicum ; 

a)  obi.:  Conuictolitauis  Haeduiis,  cui  magistra- 
tum  adiudicatum  a  Caesare  (a  caesare  ad- 
signatum  (3)  demonstrauimus ,  .  .  .  conloqui- 
tur:    VII  37,  1;  f    quod,    cum    singuli 

magistratus  antiquitus  creari  .  .  .  consuessent, 
duo  (nunc  add.Pramm.)  magistralum  geraut 
et  se  uterque  eorum  legibus  creatum  esse  (e) 
dicat :  VII  32, 3 ;  cuius  frater  Valetiacus  pro- 
ximo  anno  eundem  magistratum  gesserit:  VII 
32,4;  1i  (inire:  3,20, 1  M.  c);)  t  liis 

domi  .  .  .  amplissimos  magistratus  mandaue- 
rat  atque  eos  extra  ordinem  in  senatum  legen- 
dos  curauerat:  3,59,2;  \  quod  legibus 

Haeduorum  iis  (c),  qui  summum  magistratum 
obtinerent,  excedere  ex  finibus  non  liceret: 
VII 33,  2. 

b)  dat. :  conuocatis  eorum  principibus  .  .  ., 
in  his  Diuiciaco  et  Lisco,  qui  summo  magi- 
stratui  (-tu  a)  praeerat  {Ellebodius;  prae- 
erant  X;  Eold.;  u.  CC) ,  quem  uergobretum 
appeUant  Haedui,  qui  creatur  annuus  et  uitae 
necisque  in  suos  habet  potestatem :  1 16,  5. 

c)  geu.:  M.  CoeUus  Kufus  praetor  .  .  .  in- 
itio  magistratus  (inito  magistratu  Uot.)  tribunal 
suum  iuxta  C.  Trebonii ,  praeloris  urbani,  sel- 
lam  conlocauit:  3,20,1. 

B.  =  qui  munere  publico  iuugitur;  a)  subi.; 
a):  sed  magistratus  ac  principes  in  annos  sin- 
gulos  gentibus  cognationibusque  hominum  .  .  . 
quantum  .  .  .  uisum  est  agri  a  1 1  r  i  b  u  u  n  t 
(attr.  agri  (i)  atque  anuo  post  alio  transire 
cogunt:  VI 22, 2;  cum  .  .  .  multitudinem  .  . 
hominum  ex  agris  magistratus  cogerent:  14, 
3;  %  (Capuae  primum  sese  (esse  Oakl) 

coufirmaut  (magistratus?)  et  colligunt 
dilectumque  colonorum  .  .  .  habere  instituunt : 
1,14,4;)  ^,  hunc  Marcellus  collega  et  pleri- 
que  magistratus  consecuti  sunt:  1,14,2; 
1f  cum  singuli  magistratus  antiquitus  creari 
atque  regiam  potestatem  annum  (annuam  fj) 
obtinere  consuesseut:  VII  32, 3;  t  (con- 
uenire:  VII55,4  u.  c);)  1  darent  ope- 

ram  magistratus,  ne  quid  res  publica  detri- 
menti  caperet:  1,7,5;  t  in  pace  nuUus 

(nuUis  AQ^)  est  commuuis  magistratus:  VI 
23, 5 ;  edictumque  praemittit ,  ad  quam  diem 
magistratus  principesque  omuium  ciuitatum  sibi 
esse  praesto  Cordubae  ueUet;  2,19,1;  H 

cum  bellum  ciuitas  aut  inlatum  defeudit  aut 
infert,  magistratus,  qui  ei  bello  praesiut  et 
^Ciacc;  ut  codd.:  edd.)  uitae  necisque  hu- 
b  e  a  u  t  potestatem ,  deliguutur :  VI 23, 4 ;    (h  a- 


513 


magistratus  —  magnitudo 


514 


bere  instituunt:  1,14,4  «.  sese  confirmare;) 
^  magistratus  quae  uisa  sunt  occultaiit  quae- 
que  (c)  esse  ex  usu  iutlicauerunt  mulii- 
tudini  produiit:  VI  20,  3;  ^   obtiuere: 

VII32,3  u.  consuesse;  ^  occultare:  VI 

20.3  u.  iudicare;  ^  esse  non  nuUos,  .  .  . 
qui  priuatim  (-ti  Ciacc.)  plus  possint  (c) 
quam  ipsi  (ipse  Ciace.)  magistratus:  117,1; 
^  praeesse:  VI  23,  4  u.  liabere;  '  pro- 
ilere:  VI 20, 3  v.  iudicare;  T^  cum  resi- 
.steret  Seruilius  consul  reliquique  magistratus: 
3,21,1. 

fi):  quod  a  magistratu  flaeduornm  ac- 
cu.5aretur:  1 19, 1. 

1))  prued.:  magistratus  creari:  VII 32, 
3  (/.  a)  7.)  consuesse;  cum  leges  duo  ex  una 
tiimilia  uiuo  utroque  nou  solum  magistratus 
creari  uetarent,  sed  etiam  iii  senatu  esse  pro- 
hiberent:  VII 33, 3. 

c)  apposlt.:  Oonuictolitauem  magistratum 
maguamque  partem  senatus  ad  eum  conuenisse : 
VII  55,  4. 

d)  obiecl.:  (creare:  VII  32,3  u.  a)  a)  con- 
suesse;  VII33,3  u.  b);)  T  deligere;  VI 

23.4  u.  a)  7.)  liabere;  \  (i^uessiones,) 
fratres  consauguiueosque  suos,  qui  eodem  iure 
et  (c)  isdem  legibus  utautur,  uuum  imperium 
unumque  ;imperium  ununique  om.  Ji)  magi- 
stratum  cum  ipsis  habeant:  113,5;  ^ 
Conuictolitauem ,  qui  per  sacerdotes  more  ciui- 
tatis  iutermissis  (intromissis  Dauis.:  inter- 
mixtis  Bos;  magistralibus  e-set  creatus ,  jx>te- 
statem  obtinere  iussit :  VII  33, 4. 

|e)dat.:  uidetur:  VI  20, 3  «.  a)  a)  iudicare; 
\l  22, 2  ib.  attribuere.) 

1)  gcu. :  in  ilia  magislratuum  (magistratus 
af;  -stratu  //)  controuersia  alter  pro  Cou- 
uictolitaui,  alter  j^ro  Coto  .  .  .  puguauerant 
(c):  VII  39,2;  \  in  se  iura  magistratuum 
commutari,  ue  ex  praetura  et  consulatu,  ul 
semper,  sed  (<•)  per  paucos  .  .  .  electi  in  pro- 
uincias   mittuntur:   1,85,9;  ^  raagnarum 

iiiitia  rcrum,  quae  occupatioue  magistratuum 
et  imperioruiii  ,/'««/.•  teuiporum  m/rf. ;  edd.)  sol- 
licitam  Itaiiaui  habebant,  celerem  .  .  .  exitum 
habucrunt:  3,22,4;  ^  ccleriter  adulesceu- 

tibus  et  oratioue  magistratus  et  praemio  de- 
ductis:  VII  37,  G. 

ff)  f.  praop. :  obsides  ciuitatum  (c)  IJibractc 
ad  magistratum  deduceudos  curauciunt: 
VII  55, (i;  liiibeiit  logibus  sanctum,  si  quis 
{(■)  ()uid  de  rc  publlca  .  .  .  acccperll  (<■),  uti 
ad  maglslratum  dclcrat  (c):  VI  20, 1. 

.tliitsiuH:  iciliaitur  ad  eum  deprensus  (v) 
«■x  itiiicic  N.  (l'erixon.;  gn.  uel  cu.  vodd.) 
LuxiL',  Ciiutini,     11. 


Magius  Cremona  (cremonae  Na) ,  praefectus 
fabrum  Cn.  Pompei.  quem  Caesar  ad  eum 
remittit  cum  mandatis:  1,24,4.5;  magnopere 
admirabatur  Magium,  quem  ad  Pompeium  cum 
mandatls  miserat,  ad  se  non  remitti:  1,26,2; 
N.  Magium  (Perixon.;  magnum  M) ,  Pompei 
praefectum,  deprehendi.  scilicet  (c)  [et]  meo 
instituto  usus  sum  et  eum  statim  missum  feci : 
ap.  Oic.  ad  Att.  IX  7  C,  2;  Pompelus  est  Brun- 
disii ;  misit  ad  me  N.  (cu.  M)  Magium  (ma- 
gnum  J/')  de  pace;  quae  uisa  sunt  respondi: 
ap.  Cic.  ad  Ati.  IX  13  ^,  1. 

magiiificns  :  funera  sunt  pro  cultu  Gal- 
lorum  magultica  et  sumptuosa:  VI 19, 4. 

magnitiido.  A.  subi.:  multum  ad  hanc 
rem  proljandam  adiuuat  adulescentia,  magni- 
tudo  auinil,  sui^eriorls  temporis  (recc:  supe- 
rioris  auiml,  temporis  iVO'^)  prouentus,  fiducia 
rei  beue  gerendae:  2,38,2;  ^  operum 

magnitudo  et  continens  omnium  dierum  labor 
.  .  .  perficiendi  spatium  non  dabat:  3,63,4; 
^  neque  quanta  esset  insulae  maguitudo 
.  .  .  reperire  (c)  poterat:  IV  20,4;  eadem  est 
feminae  marisque  natura  ^statura  Paul),  eadem 
forma  magnitudoque  cornuum:  VI  26,3; 
^  conatus  est  Caesar  reficere  pontes,  sed  nec 
magnitudo  fluminis  permittebat  neque: 
1, 50, 1 ;  t  qnae  facilia  ex  difficillimis 

animi  magnitudo  (-iue  fi)  redegcrai 
(-rant£^o'):  1127,5;  *[  sed  maguitudo 

operum,  altitudo  muri  atque  turrium  ,  multi- 
tudo  tormentorum  omnem  administrationem 
tardabat  (-bant  0);  2,2,5. 

B.  ol»i. :  quanto  (c)  opere  eorum  a  n  i  m  i 
magnitudi  uem  admiraretur,  quos  (c) 
non  castrorum  munitiones,  non  altitudo  montis 
.  .  .  tardare  potuisset,  tiuito  opere  licentiam 
.  .  .  reprehendere :  VII  52,  3;  *f  nec  (c) 
niiuus  se  in  (c)  milite  modestiam  et  (e)  cou- 
tinentiam  (c)  quam  uirtutem  atque  auimi 
magnitudinem  desiderare:  VII52,4;  ^ 
non  se  hostem  uereri ,  sed  angustias  itineris, 
magnitudiuem  siluarum...  tinierc  dice- 
bant:  139,6. 

C.  dat.  (^ou.):  tlmebut  tautae  magnitudiui 
(-inis  UM)  fluminis  (-ini  0-)  exercitum 
obicere:  1,64,4. 

D.  abl. ;  a)  causae:  reliqul  uulueribus  ex 
proeliis  et  laborc  ac  magnitudlne  Itineris 
contccti  consequi  uou  potueraut:  3,106,2; 
^  hae  (c)  (casae)  celerlter  iguciu  compi-elicn- 
deruut  et  uenti  magiiitudinc  in  oiiuiem 
locum  ciisti'oruui  \u)  distuleruiil:  V43,2; 
\  subito  ul  ueutorum  ^ui  uciit.  /  </<'/.;  pr.etld.: 
iumeuturuui    Oa)    ot    aquue    maguitudiuc 

38 


515 


magnitudo  —  magnus 


516 


l)ons  est  interruptus  (interrutus  li)\  et  reli- 
qua  multitudo  equitum  interclusa:  1,40, 
3;  1   Leutulus    aeris    alieni    magui- 

tudine  et  .  .  .  regum  appellandorum  largitioni- 
bus  mouetur:  1,4,2;  t  magnitudiue 

operum  .  .  .  et  celeritate  Romanorum  per- 
moti  legatos   .  .  .  mittunt:   1112,5;  "i, 

ut  sint  reliquis  documeuto  et  magnitudine 
poenae  perterreant  alios:  VII  4,  10;  ^ 

cum  aut  (e)  aere  alieno  aut  magnitudine 
tributorum  aut  iniuria  potentiorum  premun- 
tur:  VI13,2;  t  (redigere:  II27,  5  m. 

A.  redigere ;)  1f   cumque  ignis  magni- 

tudine  uenti  latius  serperet:  3,  101,  6; 
t^  quod  illis  prohibere  erat  facile  cum  ipsius 
fluminis  natiua  atque  aquae  magnitudine, 
tum    (c)  quod :  1,  50, 2. 

b)  iustr.:  summae  diligentiae  summam  im- 
perii  seueritatem  addit,  magnitudine  sup- 
plicii  dubitantes  cogit:  VII4,  9;  *[  si 
quando  magnitudine  operis  forte  supe- 
rati  .  .  .  suis  fortunis  (o)  desperare  (o)  coepe- 
rant:  11112,3;  f  igne  nautas  dominosque 
nauium  interfecit  maguitudine  poenae  reli- 
quos  terreri  (deterrere  Ohl)  sperans :  3,  8,  3. 

c)  limitat.:  harum  (alcium)  est  consimilis 
capris  figura  .  .  .,  sed  (c)  magnitudine 
paulo  antecedunt:  VI  27, 1 ;  f  M  sunt 
magnitudiue  paulo  infra  elephantos:  VI 
28,1. 

d)  (lualitat.:  quae  res  .  .  .  et  uires  alit  et 
immani  corporum  maguitudine  homhies 
efficit  (c):  IV  1,9;  alii  immaui  magnitudine 
(magnJtudine  immani  (i)  simulacra  habent 
(c):  VI16,4;  ^  siluam  esse  ibi  (o)  in- 
finita  magnitudine:  VI 10,  5;  1  qui 
ingenti  magnitudine  corporum  Germa- 
nos  .  .'.  esse  praedicabant:  139,1;  quae  (silua) 
ingenti  magnitudine  per  medios  fines 
Treuerorum  .  .  ,  ad  initium  Remorum  perti- 
net:  V3,4;  ^  aUas  deinceps  pari  magni- 
tudine  rates  iimgebat:  1,25,8;  ^^  in 
hac  sunt  insula  domicilia  Aegyptiorum  et 
uicus  oppidi  magnitudine:  3,112,3. 

E.  c.  pracp.:  prorae  (erant)  admodum  erec- 
tae,  atque  item  puppes,  ad  magnitudinem 
fluctuum  tempestatumque  adcommo- 
datae:  11113,2;  —  pedum  XV  fossam  fieri 
iussit  ....  fossasque  ad  eandem  magni- 
tudinem  perfici  iubet:  1,42,1. 

uiulta  .  .  .  de  mundi  ac  terrarum  ma- 
gnitudine  .  .  .  disputant  et  iuuentuti  tradunt: 
VI  14,0. 

nam    pleruuique    (minibus    (c)    trallis  prae 


magnitudine  corporum  suorum  breuitas 
nostra  contemptui  est:  1130,4. 

pro  magnitudiue  periculi  bellum  parare 
.  .  .  instituunt:  1119,3. 

quod  naues  propter  maguitudinem 
nisi  in  alto  constitui  non  poterant:  IV  24, 2; 
nudtarumque  gentium  fines  propter  magni- 
tudinem  attingit  (silua):  VI  25,3;  quibus 
propter  magnitudinem  castrorum  per- 
petuo  esset  isdem  (r)  in  uallo  permanendum : 
VII  41,2;  erat  a  septentrionibus  coUis,  quem 
propter  magnitudinem  circuitus  opere 
circumplecti  non  potuerant  (c)  nostri:  VII 83, 
2;  desperatis  campestribus  locis  propter  ma- 
gnitudinem  munitionum  loca  praerupta 
.  .  .  temptant:  VII  86, 4. 

uiag'Uopere.  Innenitur  magno  opere 
?■«  hl  1,44,1,  in  B-h  138,2  (recep.  Fr.),  in  h 
VII 57, 4,  in&if-'^)  115,2,  in  f  IV 26,1;  reli- 
quis  9  loeis  in  X  (x)  exstat  magnopere. 

tametsi  magnopere  admirabatur  Magium 
.  .  .   ad   se  non  remitti:  1,26,2;  ^  ipse 

Diuiciacimi  Haeduura  magnopere  cohortatus 
docet ,  quanto  opere  rei  publicae  .  .  .  intersit 
manus  hostium  distineri:  115,2;  ^  magno- 
pere  sese  confidere  demonstrat  .  .  .  fore,  ut: 
1,26,4;  t  cosque  magnopere  hortatur, 

ut  .  .  .  confligant:  2,3,3;  t  perpetuam 

esse  paludem,  quae  .  .  .  illum  omnem  locum 
magnopere  impediret:  VII  57,4;  1  per 

litteras  Trebonio  magnopere  mandauerat,  ne 
.  .  .   pateretur:   2,13,3;  t  'n  itinere  con- 

gressi  magnopere  ne  longius  progrederetur  (c) 
orabant:  IVll,  1;  Vbii  .  .  .  magnopere  ora- 
bant ,  ut  sibi  auxilium  ferret ,  quod  grauiter 
.  .  .  premerentm-:  IV^16, 5;  t  nostri  tamen 

.  .  .  magnopere  perturbabautur  (3/*^;  per- 
turbantur  a>:  IV  26, 1 ;  t  id  ne  accideret, 

magnopere  sibi  praccaueudum  Caesar  esisti- 
mabat :  I  38, 2 ;  t   w*  ■  •  •   ordines  suos 

non  magnopere  (c)  seruarent,  rari  disperai- 
que  pugnarent:  1,44,1;  t  ut  .  .  .  VII 

milium  Pompeianorum  impetum  .  .  .  sustinere 
auderent  neque  magnopere  eorum  multitudine 
terrereutur:  3,  84,4;  t  C.iesar  neque  satis 
militibus  perterritis  coufidebat  .  .  .  et  -^  reUctis 
munitionibus  magnopere  rei  frumentariae  time- 
bat:  3, 74, 3;  t  ne  ob  eam  rem  aut  suae 

magnopere  uirtuti  tribueret  aut  ipsos  despice- 
ret:  113,5. 

magnns.  I.  Fornia :  optimus ,  maximus, 
ut  mediam  i  litteram ,  quae  ueteribus  u  fuerat, 
acciperent  C.  primum  Caesaris  inscriptione  tra- 
ditur  factum:   Quintit.  iiist.  or.  17,21. 

Maxumus    Mstat   in   AB  V10,2,   in   BM 


517 


magnu£  (A.  a)  x)) 


518 


I 


VII  68, 3,  in  B  V37,4  et  43,4;  rdUiuis  (63) 
locix  editores  receperunt  m  a  s  i  m  u  s ,  nuUa  codi- 
eum  discrepantia  indicata. 

11.  Sis:nif.;  k.  —  uiyug.;  a)  pos.;  z)  c.  subst.: 
summaque  erat  uasto  atque  aperto  mari ,  ma- 
gnis  aestibus,  raris  <mari  magno,  aestibus 
raris  BM)  ac  prope  nullis  portiuos  difficultas 
nauigandi:  11112,5;  —  qui,  etsi  {CO  magno 
aestu  —  nam  (aestu  nati  /;  pr.:  aestu  na  h 
eorr.;  aestu  fatigati.  nam  01}  ad  meridiem  res 
erat  perducta  —  tamen  .  .  .  paruerunt:  3,95, 
1;  t  magnum  ire  agmen  aduerso  flumine : 
VII  61,3;  ^  reliquum  spatium  .  .  .  mons 

continet  magna  altitudine:  138,5;  Pharus 
est  in  insula  turris  niagna  altitudine,  mirificis 
operibus  exstructa :  3, 112, 1 ;  ^  eum  (c) 

cupidum  .  .  .  imperii ,  magni  animi,  magnae 
inter  Gallos  auctoritatis  cognouerat :  V  (5, 1 ;  ho- 
stium  impetum  magno  animo  sustiueant:  VII 
10, 3 ;  discedentem  .  .  .  cohortantur ,  magno  sit 
animo:  2,33,2;  T  (ascensus:  2,  34, 1 

M.  uallis;)  ^  qua  ex  re  fieri,  uti  earum 

rerum  memoria  magnam  sibi  auctoritatem 
magnosque  spiritus  in  re  militari  sumerent:  II 
•1,3;  quod  erat  ciuitas  magna  inter  Belgas  auc- 
toritate  atque  hominum  (c)  multitudine  prae- 
stabat:  1115,1;  quorum  aduentu  magna  cum 
auctoritate  et  magna  cum  hominum  multitudine 
bellum  gerere  conantur:  III  23,4;  magnae  auc- 
toritatis:  V6, 1;  35,6;  54,2;  VII  77, 3  ii.  anc- 
toritaN  p.  .Wf)  <•);  legati  Romae  fuerant 
magnamque  apud  patrem  Ptolomaeum  auctori- 
tatem  habuerant :  3, 109, 4 ;  regem  ut  in  sua 
potestate  haberet  Caesar  efficit  magnam  (  Vasc; 
magnamque  Ox)  regium  nomen  apud  suos  auc- 
toritatem  habere  existimans:  3,109,6;  ^ 

maguos  equitatus  magnaque  auxilia  exsiiecta- 
bant:  1,61,3;  cum  .  .  .  cognoiiit,  copias  Petrei 
cum  exercitu  Afranii  esse  coniunctas ,  magna 
auxilia  conuenisse,  magna  esse  in  spe  atque 
exspectari  (magnam  e8.se  spem  atque  exspec- 
talionem  Oiaic.):  2,17,3;  nimtiant  magna 
auxilia  equitum  peditumque  .  .  .  Vticam  uenire: 
2, 26, 2. 

ciuitates  .  .  .  magnis  adfectae  beneficiis 
ptim  (liligeliant:  1,61,3;  quod  uiagna  esse 
Pomi^ei  bencticia  et  magnas  clientelas  in  cite- 
riore  prouincia  sciebat:  2,18,7. 

fit  magnn  caedes:  VII  70,5;  88,3;  Pom- 
peinni  magnn  caede  nostrorum  .  .  .  adpropin- 
qnabHut  non  me^liwri  terrore  inlato  reliquis 
oohortibu»:  3,65,1;  *,  magnani  oalami- 

tatein  pulsos  accepissc:  1:11,6;  deiiopuliita 
(Jalliu  Ciinlirl  magnaqiie  inlatii  ciUamitatc  .  .  . 
exeesscrunt:  VII  77, 14;  \  id  magno  acci- 


dit  casu,  ut  in  ipsum  incautum  etiam  .  .  .  in- 
cideret  .  .  .,  sic  magnae  fuit  fortunae  omni 
militari  instrumento  .  .  .  erepto  .  .  .  ipsum 
effugere  mortem :  \T  30, 2 ;  quod  saepe  in  bello 
paruis  momentis  magni  casus  intercederent :  1, 
21,1;  in  exiguo  tempore  magnoque  casu  totius 
exercitus  salus  constitit :  3, 14, 3 ;  ^  pons 

(c)  enim  ipsius  magniun  circuitum  habebat: 
1,63,2;  magno  circuitu  u.  cireaitni»  p.  52!i 
extr.  et  530  (3  loc);  «^   magnis  quiuque 

ciuitatibus  ad  amicitiam  adiunctis:  1,60,5; 
^  Pompeius  .  .  .  magnam  ex  Asia  Cycladibus- 
que  insulis,  Corcyra,  .  .  .  Aegypto  classem 
coegerat,  magnam  omnibus  locis  aedificandam 
curauerat:  3,3,1;  ^  simima  auctoritas 

antiquitus  erat  in  Haeduis  magnaeque  eoriun 
erant  (c)  clientelae:  VI  12,  2:  2,18,7  u. 
beneticia;  '  hominem  summae  potentiae 

et   magnae  cognationis:  VII32,4;  ^ 

(comitatus:  134,3;  1,51,1  u.  commeatns;) 
erant  .  .  .  instructi  liberaliter  magnoque  comi- 
tatu  et  multis  iiunentis  uenerant:  3,61,1;  ^ 
neque  exercitum  sine  magno  commeatu  (comi- 
tatu  Ciacc.)  atque  molimento  (emolumento 
iiel  simil.  X)  in  imum  locum  contrahere  (sel 
posse :  I  34, 3 ;  nuntiatur  .yranio  magnos  com- 
meatus  {Beroald.;  comitatus  codd.)  .  .  .  ad 
flumen  constitisse:  1,51,1;  ^  paucis  diebus 
magna  erat  rerum  facta  commutatio:  1,52, 
3;  (magna  celeriter  commutatio  rerum:  1,6(\ 
4;)  fortuna  .  .  .  paruis  momentis  magnas  rerum 
commutationes  efificit:  3,68,1;  ^  (con- 

cursus:  VII4S,  1  u.  cursus;)  quibus  litteris 
.  .  .  Romam  perlatis  magni  domum  conciusus 
ad  Afranium  magnaeque  gratulationes  fiebaht: 
1,53,3;  ',  (Volusenus,)  uir  et  consilii 

magni  et  uirtutis:  1115,2;  '  contemp- 

tio:  3,60,2  u.  oflensio;  ^  magnaque  inter 

eos  exsistit  controuersia  (controuersia  orta 
est  a/ik):  V28, 2;  si  paruo  labore  magnas  con- 
trouersias  tollere  .  .  .  possint:  1,9,1;  magua- 
que  inter  eos  iu  consilio  fuit  controuersia :  3, 
82,5;  *  magna  cum  contumelia  uer- 

borum  nostros  ad  pugnam  euocant :  V  58, 2 ; 
magna  uerborum  contumelia  interrogans:  3, 
71,4;  'i    cum    se    maior    (om.    [i)   pars 

agminis  in  magnam  c  o  n  u  a  11  e  m  demisisset 
<c):  V32,2;  2,27,4  «.  uallis;  1  ne  pa- 

buli  quidem  satis  raagna  copia  suppetebat:  I 
16,2;  quoruui  (principum)  inagnam  copiam  in 
ciistris  habebat:  I  16,5;  uti  .  .  .  locnm  .  .  do- 
micilio  cx  inaguii  copia  dcligerenl :  130,3; 
uauiuni  niagnain  copiiuii  .  .  .  polliccbaiitur:  IV 
16,8;  cuius  (taxi)  magna  iii  Oallia  (icruiania- 
qiie  copia  est:  VI  31,5;  cuius  (pecoris)  magna 

33* 


539 


magnus  fA.  a)  y.)) 


520 


erat  copia  a  (c)  Mandubiis  compulsa  (a  mand. 
comp.  copia  (i):  VII  71,  7;  multum  erat  fruraen- 
tum  proui.sum  .  .  .;  magna  copia  pabuli  suppe- 
tebat:  1,4!t,  1;  remigum,  gubernatorum  magna 
copia  suppetebat  (u.  CC}:  2,4,1;  eius  (generis 
ladicisl  erat  magna  copia:  3,48,2;  —  ex  qui- 
bus  (ciuitatibus)  exercitum  magnasque  copias 
coegerat:  11117,2;  mag-nis  copiis  coactis  equi- 
tatuque  .  .  .  agmen  nostrum  adorti :  III  20, 3 ; 
laaec  ciuitas  longe  plurimum  totius  Galliae 
equitatu  ualet  magnasque  habet  copias  peditum : 
V3, 1;  unimum  (e)  aduertit  ad  alteram  flumi- 
uis  ripam  maguas  esse  copias  hostium  instruc- 
tas:  V18, 2;  (quantasuis  (magnas  etiam  add. 
oili;  Xp.;  etiam  magnas  add.  a)  copias  (etiam 
add.  Schn.;  Dt.,  Hold.)  Germanorum  sustineri 
posse  munitis  liibernis:  V28, 4;)  certior  factus 
est  magnas  Gallorum  copias  .  .  .  conuenisse:  V 
53, 6 ;  Treueri  magnis  coactis  peditatus  equi- 
tatusque  copiis  Labienum  .  .  .  adoriri  parabaut: 
VI  7, 1 ;  magnisque  coactis  copiis  aduersarios 
suos  .  .  .  expellit:  VII  4,4;  maguae  ex  finiti- 
mis  ciuitatibus  copiae  conuenerunt:  VII  57,2; 
illum  adesse  cum  magnis  copiis:  2,36,3;  3,81, 
2  j«.  exercitus;  Ptolomaeus  .  .  .  magnis  copiis 
cum  sorore  Cleopatra  beUum  gerens :  3, 103, 2 ; 
%  AUobroges  crebris  .  .  .  dispositis  praesidiis 
magna  cum  (o7n.  AQ)  cura  et  diligentia 
suos    fines    tuentur :    VII  65, 3 ;  t    huc 

magno  cursu  contenderunt :  11119,1;  prae- 
missis  equitibus  magno  cursu  (p;  Schn.;  con- 
cursu  a;  rell.edd.;  (conuersu  A:  concurso  £')) 
eo  contenderunt:  VII 48, 1;  hunc  (c)  maguo 
cursu  concitatos  iubet  occupare:  1,70,4. 

tempus  uero  conloquio  nou  dare .  .  .  magnam 
pacis  desperationem  adferebat:  1,11,3;  1 
bis  magno  cum  detrimento  repulsi:  VII 83, 
1;  uideri  proelium  defugisse  (c)  magnum  de- 
trimentum  adferebat:  1,82,2;  magnisque  ultro 
inlatis  detrimentis  eos  .  .  .  reiciebant :  2, 2,  6 ; 
si  accepto  magno  detrimento  ab  oppugnatione 
castrorum  discedimus:  2,31,3;  nou  .  .  .  recor- 
dabantur,  quam  paruulac  saepe  causae  .  .  . 
magna  detrimenta  intulisseut:  3,72,4;  t 

magna  difficultate  adficiebatur,  qua  ratione 
ad  exercitum  peruenire  posset:  VII 6,  2;  ma- 
gnam  liaec  res  Caesari  difficultatem  ad  con- 
silium  capiendum  adferebat :  VII 10, 1 ;  erat  in 
magnis  Caesari  (c)  difficultatibus  res:  VII 35, 
1;  quae  res  maguas  difficultates  exercitui  Cae- 
saris  attulit:  1,48,3;  erat  rcs  in  magna  diffi- 
cultate,  summisque  angustiis  rerum  neces- 
sariarum  premebantur:  3,  15,  3)  Pompeianis 
magnam  (P.  Manut.;  magna  cocM.)  res  ad  re- 
ceptum  ditficultatem  adlerebat:  3,51,6;  1 


magnamque  res  diligentiam  requirebat:  VI 
34,3;  VII  65, 3  u.  cura;  hanc  ego  .  .  .  multos 
per  annos  magna  diligentia  defendi:  3,64,3; 
^  qua  ex  parte  ^  CC)  homines  beUandi  cupidi 
magno  dolore  adficiebantur:  I  2, 4;  magno  esse 
Germanis  dolori  Ariouisti  mortem  ( CC) :  V  29, 
3;  quae  etsi  magno  cum  dolore  omnes  fere- 
bant:  VII  15,2;  magno  dolore  Haedui  ferunt 
(c)  se  deiectos  principatu :  VII  63, 8 ;  ut  magno 
cum  dolore  infidelit.itis  suspicionem  sustinere 
uiderentur:  2,33, 1. 

(emolumentum:  134,3  u.  commeatus;) 
\  cum  XXV  cohortibus  magnoque  equitatu 
contra  hostem  proficiscitur :  VI  7,4;  hic  magnos 
equitatus  magnaque  auxilia  exspectabant :  1,61, 
3;  T  qui  (Larisaei)  magnis  +  exerciti- 

bus  Scipionis  tenebantur  (magis  exercitibus 
Sc.  ten.  Hart-. ;  magnis  beneficiis  Sc.  t.  Kodi .- 
raagnis  coerciti  copiis  Sc.  ten.  Madu. ;  qui  .  .  . 
teneb.  del.Paul):  3,81,2;  auctis  copiis  Pompci 
duobusque  magnis  exercitibus  coniunctis  .  .  . 
spes  uictoriae  augetur:  3,82,2;  t  ex- 

spectatip:  (2,17,3  u.  auxilia;)  magna  utrim- 
que  multitudo  conuenit,  magnaque  erat  exspec- 
tatio  eius  rei :  3, 19, 4 ;  Scipio  suspicatus  fore, 
ut  .  .  .  aut  inuitus  dimicare  cogeretur  aut 
magna  cum  infamia  castris  se  contineret  (CC), 
qui  magna  (cum  add.  2  dett.;  Di.)  exspectatione 
uenisset,  temere  progressus  turpem  habuit 
exitum :  3, 37, 4. 

natura  loci  sic  muniebatur,  ut  magnam  ad 
ducendum  bellum  daret  facultatem:  138,4; 
—  his  rebus  et  suam  rem  familiarem  auxisse 
et  facultates  ad  largieudum  magnas  com- 
parasse:  118,4;  alteri  non  magnis  facultatibus 
.  .  .  celeriter  quod  habuerunt  consumpserunt: 
VII 17, 2 ;  t  f a  m  a :  3, 36, 1  u.  opinio ;  t 
quod  apud  eos  magnae  sunt  ferrariae:  VII 
22,2;  t  magna  fiducia  ad  nostras  naues 

procedunt:  1,56,3;  t  omnes,  qui  aderant, 

magno  fletu  auxilium  a  Caesare  petere  coepe- 
runt:  132,1;  2,12.4  (.Yy;.  5)  u.  misericordia; 
t  propter  crebras  commutationes  aestuum  minus 
magnos  ibi  f  luctus  (fluctus  ibi  [i)  fieri  cogno- 
uerat:  VI, 2;  t  fortuna:  VI80,2  u. 

casus;  t    magnumque    fructum   suae 

pristinae  lenitatis  omnium  iudicio  Caesar  fere- 
bat:  1,74,7. 

ipsum  esse  Dumuorigem ,  summa  audacia, 
magna  apud  plebem  propter  Hberalitatem  gra- 
tia:  118, 3;  t  magni  domum  concursus 

ad  Afranium  magnaeque  gratulationes  fie- 
bant:  1,53,3. 

ad  eos  (c)  maguus  adulescentium  numerus 
disciplinae  caus.i  concuriit,   magnoque  hi  sunt 


521 


magnus  (A.  a)  a)) 


522 


apiid  eos  honore:  VI  13,4;  quos  ille  postea 
magno  iu  Ijonorc  habuit:  1,77,2;  pecus  (CO) 
uero,  cuius  rei  summa  erat  ex  Epiro  copia, 
magno  in  honore  habebant:  3,47,7. 

Germanos  .  .  .  ad  se  magnis  iacturis  polli- 
citatioiiibusquc  |)erduxerant :  VI12,2;  id  silentio 
noctis  conati  non  magna  iactura  suorum  sese 
('■)  eflecturos  sperabant  (c):  VII  26,2;  magnis 
euini  iacturis  sibi  quisque  eorum  animos  con- 
ciliabat:  3,112,10;  1[  magno  coorto  imbri 

(c)  non  inutilem  hanc  ad  capiendum  consilium 
tempestatem  arbitratus  est(e):  VII  27,1;  T 
Gallis  magno  ad  pugnam  erat  impedimento, 
quod  :  I  25, 3 ;  institutae  fossae  magno  impedi- 
mento  fuerunt:  3,46,5;  —  uenerant  eo  ... 
equites  ex  Gallia  cum  multis  carris  magnisque 
impedimentis:   1,51,1;  %  in  magno 

impetu  maris  atque  aperto  . . .  omnes  fere  .  .  . 
habent  uectigales  (ii.  CC}:  1118,1;  congressus 
impari  nuniero  magnos  impetus  legionum  equi- 
tatus()ue  sustinet:  1,40,6;  —  magno  impetu  u. 
iiii|K'tn»t  p.  80  p)  it  loc.) ;  1  ex  eo  con- 
cursu  uauium  magnum  esse  incommodum 
acceptum:  VIO,  3;  dispersosque  .  .  .  adorieba- 
tur  magnoque  inconimodo  adficiebat:  VII 16, 
3 ;  satis  esse  magna  utriinque  incommoda  ac- 
cepta :  3, 10, 4 ;  quae  res  nota  erat  Pompeio  .  .  . 
magnumque  nostris  attulerat  incommodum:  3, 
63,5;  •;  infamia:  3,37,4  «.  exspectatio; 

1  magnam  Caesarem  iniuriam  facere,  qui 
suo  adiientu  uectigalia  sibi  deteriora  faceret: 
136,4;  ^f  ut  nostri  magna  inopia  neces- 

sariarum  rerum  conflictarentur:  1,52,3;  memine- 
rant  ad  Alesiam  magnaiu  se  inopiam  perpcssos, 
multo  etiam  maiorem  ad  Auaricum  maximarum 
|se|  gentium  uictores  discessisse  (u.  CC):  3, 
■17,6;  1  cum  (r)  in  dextro  coruu  legio 

duodecima  et  non  magno  ab  (ow.  o)  ea  (om. 
fl)  interuallo  septima  constitisset :  II  23, 4  ; 
ut  nuuiquam  conferti,  sed  rari  magnisque  inter- 
uallis   pioeliarcntur :  V16, 4;  T  et  magno 

itincrc  confccto  (dcl.  iV/).)  ad  oppiduiii  No- 
uioduinim  coutendit:  1112,1;  itaque  adiiiodiiiu 
niagnis  diuriiis  iiiictiiriiis(iuc  itiiieribus  confectis 
conlra  omnium  opiuioncm  ad  Ligcrim  (c)  uenit: 
VII  56,3;  magnis  itincrihus  u.  itev p.  -iTO 
[i>  cl  H71  (II  loc.l. 

laetitia:  3,87,7  u.  spcs;  t  q"i  pluri- 

mos  ex  hi»  (uris)  interfecerunt  (<■)  .  .  .  magnaiii 
feriini  laudem:  VI  2K,3. 

cuiii  niagnae  (magna  AIJ)  nianus  eo  con- 
ueniHKcnt:  V  H,  6 ;  subitoque  oppressis  lignato- 
ribus  magna  manu  ad  castru  oppugnatum  (c) 
uenerunt:  V26, 2;  magiiam  nianum  Germano- 
rum    conductaiii    lilieiiuiii    traiisisse:    V27,  H; 


magna  manu  Eburone.s,  Neruii,  Aduatuci  .  .  . 
legionem  oppugnarc  incipiunt:  V39,3;  et  magna 
coacta  manu  iu  prouinciam  Narbonem  uersus 
eruptionem  ( CC)  facere  contendit :  VII  7,  2 ; 
ir  haec  .  .  .  ut  ab  hominibus  doctis  magna  cum 
misericordia  fletuque  pronuntiantur:  2,  12, 
4  (.Vp.  5);  •;   molimentum:   134,3   u. 

commeatus;  t  iniquum  (exiguum  fl;  Schn.) 
loci  ad  decliuitatcm  fastigium  magnum  habet 
momentum:  VII  b5,  4;  hoc  pugnae  tempus 
magnum  attulit  nostris  ad  salutem  momentum : 
1,51,6;  ita  paruae  res  magnum  in  utramque 
partem  momentum  habuerunt :  3, 70, 2 ;  "! 

ut  milium  VI  .  .  .  addito  circuitu  magnaque  ad 
uadum  {CC)  fluminis  mora  interposit;i  eos  .  .  . 
consequerentur :  1,64,8;  t  in  Galliam  magnam 
eorum  multitudinem  ueuire  populo  Komano 
periculosum  uidebat :  I  33, 3 ;  magnam  multi- 
tudinem  eorum  fugientium  conciderunt  (u.  CG) : 
II  11,4;  armorum  niagna  multitudine  de  muro 
in  fossam  .  .  .  iacta:  1132,4;  magua^iue  prae- 
terea  multitudo  undique  ex  Gallia  pcrditurum 
hominum  latronunique  couuenerat  (c):  III 17, 
4;  quorum  aduentu  niagna  cum  auctoritate  et 
magna  cum  hominum  mullitudiue  bellum  gerere 
conantur:  11123,4;  Vsipetes  Germaui  et  (c) 
item  Tencteri  magna  cum  multitudine  hominum 
flumen  Rhenum  transierunt :  IV  1, 1 ;  his  rebus 
celeriter  magna  multitudine  (-tudo  AQ)  pedi- 
tatus  equitatusque  coacta  ad  castra  uenerunt: 
IV  34,  5;  cum  magna  multitudine  hostium 
premeretur:  V37, 5;  ut  magna  multitudine  cir- 
cumfusa  .  .  .  stirps  ac  uomeu  ciuitatis  tollatur: 
VI 34, 8;  magna  praeterea  multitudo  calonum, 
luagna  uis  iumentoruui  .  .  .  sequilur:  VI  36, 3; 
quorum  cum  magna  multitudo  conuenisset :  VII 
48,3;  ut  ne  magna  quidem  multitiidine,  si  ita 
accidat,  .  .  .  munitionum  praesidia  ciicumfundi 
possent:  VII  74, 1;  equites  .  .  .  magna  multi- 
tudine  circumfusa  .  .  .  iter  impedire  iucipiuut: 
1,63,3;  C.  Trebonius  magnam  iumeutorum 
atque  hominum  multitudinem  ex  omui  pro- 
uincia  *euocat:  2,1,4;  ut  .  .  .  magna  multi- 
ludine  nauium  et  tutius  et  faciliiis  iii  Siciliam 
receptus  darctur:  2,30,3;  iiiagna  utrimquc  luul- 
titudo  conuenit:  3, 19,4;  leuis  armaturac  magna 
multitudinc  missa  .  .  .  munitiones  impediebat: 
3,45,3;  magnaque  inultitudo  .sagittarioruni  ab 
utraque  partc  ciicuinfuiuU'bat\ir:  3, 63,  6;  pluri- 
bus  uiis  pugnabatur,  cl  magna  iiiullitudine 
naues  longa.s  occuparc  hostcs  coiiabaiitiir:  3, 
111,2;  1  magnis(iue  eum  locum  iiiuni- 

tionibuB  firmat:  VI  29, 3;  Pomiieius  uoctu 
maguis  additis  munitionibus  reliquis  diebus 
turrcs   cxstruxit:  .'i,  51,  I ;   tametsi   crant  muiii- 


523 


magnus  (A.  a)  oc)) 


524 


tiones  castrorum  magnae:  3,67,4;  t  quod 

magnis  muneribus  datis  gladiatoriae  familiae 
rcliquias  (c)  habebat:  3,21,4. 

contra  haec  Pompeius  naues  magnas  one- 
rarias  .  .  .  adornabat:  1,26,1;  scaphas  nauium 
magnarum  circiter  LX  cratibus  pluteisque  con- 
texit :  3,24, 1 ;  t  ut  amissis  circiter  (p)  XL  naui- 
bus  reliquae  tamen  refici  posse  (sLne  add.  Pluyg.) 
magno  negotio  uiderentur:  Vll,2;  1f  ab 

ea  parte  magnus  numerus  hostium  cade- 
bat:  V34,  2;  —  ad  eos  (c)  magnus  adulescen- 
tium  numerus  disciplinae  causa  concurrit: 
VI 13, 4 ;  —  quaerit  ex  perfugis  causam ,  quo- 
rum  magnus  ad  eum  cotidie  numerus  con- 
fluebat:  VII 44, 2;  —  quo  satis  magnus  ho- 
minum  pecorisque  numerus  conuenerit:  V 
21,2;  magnus  undique  numerus  celeriter  con- 
uenit:  VI 34, 9;  cotidie  enim  magnus  undique 
nauium  numerus  couueniebat:  3,47,4;  —  ho- 
minum  est  infinita  multitudo  creberrimaque 
aedificia  .  .  .,  pecorum  (pecoris  (i)  magnus  nu- 
merus  (numerus  ingens  ^):  V12,3;  (sagittarios- 
que  omnes ,  quorum  erat  permagnus  (magnus 
AQ)  numerus  in  Gallia  (in  gallia  numerus  fj), 
conquiri  .  .  .  iubet:  VII  31,  4;)  erant  .  .  .  com- 
plures  adulescentes  et  magnus  numerus  equitum 
Romanorum  et  decurionum:  1,23,2;  —  inter 
singulas  legiones  impedimentorum  magnuni 
numerum  intercedere:  1117,2;  —  itaque 
magnus  eorum  cotidie  numerus  ad  Caesarem 
perfugiebat:  1,78,2;  aduersa  Caesarem  proe- 
lia  fecisse,  magnum  numerum  ab  eo  militum 
ad  Afranium  perfugisse  (prof  Of):  2,18,3;  — 
hac  re  significari  magnum  numerum  ciuitatum 
suam  uim  sustinere  non  posse  (potiusse  [i)  : 
IV  3,  1 ;  —  se  cohortesque  amplius  XXX 
magnumque  numerum  senatorum  atque  equi- 
tum    Komanorum    in    periculum    esse    uentu- 

rum:  1,17,2; maguo  numero  nauium 

adpulso  .  .  .  sua  deportabant  omnia  (o):  III 
12,3;  —  (Dumnorigem)  magnum  numerum 
equitatus  suo  sumptu  semper  alere  et  circum 
se  habere:  1 18,5;  — magno  pecoris  atque  homi- 
num  numero  capto:  VI3, 2;  magnus  numerus 
capitur  atque  interticitur:  VII 88, 7;  —  coe- 
mere:  VII65,3  it.  mittere;  —  cogere  ti.  cogo 
p.  oS2  (.3  loc.j;  —  magnoque  numero  iumen- 
torum  in  flumine  supra  atque  infra  constituto 
traducit  exercitum:  1,64,6;  —  (longumque  iter 
ex  Hispania  (magnum  add.  eodd.;  edd.;  ego 
del.)  numerum  deminuerat  {Nhl;  dimin.  Oaf) : 
3,2,3;)  —  desiderati  sunt .  .  .  equitcs  pauci, 
calonum  atque  *iumentorum  non  magnus  nu- 
merus:  1,51,6;  —  magnum  numerum  frumenti 
commeatusque  diripit:  VII 38,  9;  —  praeterea 


magnum  numerum  ex  Thessalia  .  .  .  Epiroque 
(c)  supplementi  nomine  in  legiones  distri- 
buerat:  3,4,2;  —  magnum  ibi  numerum  uer- 
suum  ediscere  dicuntur:  VI  14.3;  —  hoc 
spatio  magno  cratium,  scalarum,  harpagonum 
numero  effecto  ...  ad  ...  munitiones  ac- 
cedunt:  VII81, 1 ;  —  habere  «.  habeo  p.  139S 
(5  loc.);  —  magnum  iis  numerum  obsidum 
imperat:  IV  22, 2;  imperat  magnum  numerum 
obsidum:  VII  90,  2;  —  magnum  numerum 
sagittariorum  ,  magnum  Albicorum  .  .  .  impo- 
nunt:  1,56,2;  niagnum  numerum  leuis  arma- 
turae  et  sagittariorum  .  .  .  in  .  .  .  naues  actua- 
rias  imponit :  3, 62,  2 ;  —  multae  praeustae  sudes, 
magnus  muralium  pilorum  numerus  institui- 
tur:  V40, 6;  —  pabulatores  .  .  .  adgressi  (iam 
add.  Na;  quam  add.  Ohh  del.  Np.)  magnum 
(permagnum  Paul)  numerum  iumentorum  atque 
hominum  intercipiunt:  1,55,1;  —  inter- 
ficere  ti.  interfioio  p.  211  (9  loc);  —  huc 
magnum  numerum  equorum  huius  belli  causa 
in  Italia  atque  Hispania  coemptum  (AQli; 
coemptus  BM;  coemptos  iP;  Fr.)  miserat: 
VII  55, 3;  —  quos  (Suebos)  Vbii  (c)  .  .  .  in- 
secuti  magnum  ex  his  (ex  his  magnum  [i)  nu- 
merum  occiderunt  (u.  CC):  154,1;  hostcs 
impeditos  nostri  in  flumine  adgressi  magnuni 
eorum  uumerum  occiderunt:  II  10,  2;  quos 
(hostes)  .  .  .  milites  nostri  consecuti  magnuni 
numerum  eorum  occiderunt:  11119,4;  hostes 
.  .  .  terga  uerterunt  magnusque  eorum  uumerus 
est  occisus:  IV  37, 4;  hostes  in  fugam  dat  .  .  . 
magnumque  ex  iis  (e)  numerum  occidit  atque 
omnes  armis  exuit:  y51,5;  —  prima  luce 
magnum  numerum  impedimentorum  ( CC)  ex 
castris  mulorumque  produci  .  .  .  iubet:  VII 
45,2;  —  magnus  ibi  numerus  pecoris  reper- 
tus,  multique  in  fuga  sunt  comprehensi  atque 
interfecti:  V2I,6;   —  magnum  hostium  numc- 

rum  pauci  sustinuere:  1,51,5; (milites) 

Morini  .  .  .  non  ita  magno  suorum  numero 
circumsteterunt:  IV37, 1;  —  harpagones 
parauerant  magnoque  numero  pilorum ,  tragu- 
larum  reliquorumque  telorum  se  instruxe- 
rant:  1,57,2;  —  magno  pecoris  atque  homi- 
num  numero  potitur:  VI  6, 1 ;  multos  ex  fuga 
dispersos  excipiuut ,  magno  pecoris  numero  . .  . 

potiuntur:  VI 35, 6; interim  Teutomatus 

.  .  .  eum  magno  equitum  suorum  numero 
(num.  eq.  suor.  ^)  et  quos  ex  Aquitania  con- 
duxerat  ad  eum  peruenit:  VII 31, 5;  P.  Cras- 
sum  cum  cohortibus  legionariis  duodecim  et 
magno  numero  equitatus  in  Aquitaniam  pro- 
iicisci  iubet:  11111,3;  —  ut  .  .  .  ex  maguo 
remigum     propugnatorumquc    numero    pars 


525 


magnus  (A.  a)  a» 


526 


ad  scopulos  adlisa  interficeretur,  pars:  3,27,2; 
ut  ex  magno  CTallorura  equitum  (equitatus  [i) 
numero  non  nullos  Gallicis  (e;  rebus  fauerc 
natura  coirebat:  VI  7,  7;  tanta  erat . . .  contentio, 
qui  potiasiraum  ex  magno  numero  conscen- 
derent,  ut  multitudine  atque  onere  iion  nnlli 
deprimerentur:  2,43,4. 

raagnam  tamen  liaec  res  illis  offensionem 
et  contemptionem  ad  omnes  attulit:  3,60,2; 
K  quara  rem  et  paucis  contigisse  et  (a  romanis 
add.  /i^fi)  pro  magnis  (maximis  p)  hominura 
{CC)  officiis  consuesse  tribui  docebat:  143, 
4;  ^   militibus   .  .  .  impeditis   uianibus, 

magno  et  graui  onere  armorum  ojjpressis 
(pressis  (i;  del.  Madu.)  .  .  .  de  (c)  nauibus  de- 
silieudum  .  .  .  erat:  IV 24, 2;  %  nuntiatum 

est  adesse  Scipioncm  cum  legionibus  (c)  m.agua 
(et  ailil.  V.)  opinione  et  fama  omniuin:  3, 
3G,  1;  T[  conamur  opus  in.agnum  et  mul- 

torum  dierum  projrter  altitudinem  raaris:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  14,  1;  —  castia  magnis  operi- 
bu8  munire  .  .  .  instituit:  1,18,4;  illi  ouni 
tumulum,  pro  quo  pugnatum  est,  magnis  operi- 
bus  miniiuerunt  (c.):  1,47,4;  oiniiia  ciiira  Hu- 
niiiia  .  .  .  Caesar  aut  auerterat  aut  inagnis 
o|)erjbns  obstruxerat:  3,49,4;  aditus  duos  .  .  . 
magiiis  operibus  i^raemuniuit:  3, 58, 1 ;  —  m.agno 

^opere  u.  uiagiiopere. 
paius  crat  non  magna  iiiter  nostrum  atque 
hostium  exercitura:  119,1;  t  Conuictoli- 

tanein    (c)    magistratum    magnamquo   par- 

^tem  senatus  ad  eum  conuenissc:  VII55,4; 
—  perexigua  pars  illiiis  exercitus  supcrest; 
uiagna  pars  deperiit:  3,87,3;—  pelles  .  .  ., 
quarum  propter  exiguitatem  magna  est  cor- 
poris  pars  aperta:  IV  1,10;   -  clariore  uoce, 

>ut  inagna  pars  militum  exaudiret:  V30, 1; 
~  interfectos  esse  legatos  duo  (c)  magnamque 
partem  exercitus  interisse  dcmonstrat:  V  38, 
3;  liorum  (minium  pars  uiagna  in  fossis  .  .  . 
oiipiessa  .  .  .  sine  ullo  uulnere  interiit  (interit 
iild):  3,71,2;  —  cuius  rei  magnam  partem 
laudis  atque  existimationis  ad  Libonein  per- 
uenturain:  l,2(i, 4;  —  tertio  die  magiia  iam 
paiH  opcris  Cacsaris  {CG)  processerat:  1, 
82,1;    —  paruis    rcnonum    (c)    tegiinentis 

uliintur,  magiia  corpoiis  parte  nuda:  VI 
21,5;    —  coliorlesque  secuin    abduccre   (e) 

conatus    *a    magna   parte    militum    deseri- 

tur:  1,15,3; eos  impeditos  et  iuopinantcs 

adgresHus  magnam  partem  corum  (eor.  part. 
af)  concidit:  112,3;  —  Luc  Caosar  .  .  . 
suoriim  at(|iie  oxercitus  impediuienloriim  nia- 
giiaiii  parlciii  con  t,ii  I  or!i  I,:  VII55,2;  iiiagmi 
parlo    iiiililiiiii   ocjii  loci  ,•!    iiiiliioribiis  :    V  45,  I  ; 


tit .  .  .  subleuati .  .  alii  ab  aliis  magnam  partem 
itineris  conficerent:  1,68,2;  —  magnam  partem 
diei  consumere  u.  conMUmo /i.  70:i  extr., 
704  (:i  loc.) ;  —  perterritis  oppidanis,  quorum 
magna  pars  erat  ad  bellum  (ad  b.  erat  fj> 
euocata:  V1I58,4;  —  coinmemorat  .  .  .  ,  ut 
magnam  partem  Italiiie  beneficio  atque  auctori- 
tate  eorum  suam  fecerit:  2, 32, 1 ;  —  quarum 
rerum  magnam  partera  temporis  (c)  breuitas 
.  .  .  impediebat:  1120,2;  —  quarum  (in- 
sularuui)  pars  magiia  a  feris  barbarisque  natio- 
iiibus  ineolitur:  IV  10, 4;  —  transire  conan- 
les  insecuti  gladiis  niaguam  partem  eorum  im- 
pedit.am  interleceruut:  II  23, 1;  inagua  parte 
exercitus  uostri  interfecta  multo  minorem  super- 
esse  .  .  partem :  V  55, 1 ;  quarum  cohortium 
milites  .  .  .  luba  couspicatus  suam  esse  praedi- 
cans  praedam  inagnam  partem  eorum  iutertici 
iussit;  paucos  .  .  .  remisit:  2,44,2;  —  labe- 
facta  niagna  parte  muri  (labefacto  magua  ex 
parte  muro  Ciacc.):  2,22,1;  —  coguouerat  enim 
raagnam  partem  equitatus  ab  iis  (c)  ...  trans 
iMosam  inissam:  IV  9,  3;  magnain  p.artem 
cquitatus  ad  eum  insequeudum  mittit  (misit 
[i):  V  7,  0  ;  equilum  (Ayy.,-  equitatura  co</</.) 
magnam  {^f;  Np.;  magnamque  Uald)  partem 
(leuis  armaturae  add.  K)  ad  exploranduin  iter 
Domitii  .  .  .  praemisit:  3,38,2;  --  subito 
consilium  profectionis  ceperant  magna  (in  add. 
«')  parte  impedimeutorum  et  sarcinarum  re- 
licta:  3,76,2;  —  raaguam  partem  Galliae 
(gallorura  [i)  in  officio  tenuit:  V  54, 1 ;  —  ut 
niagnam  partem  clientium  ab  Haeduis  ad  se 
traducerent :  VI  12,3;   —  equitum  uiagnam 

p.artem  flumeu  traiecit:   1,55,1; haec 

eo  facilius  magnam  partem  aestatis  facie- 
bant,  quod:  11112,5;  qui  (Corus)  m.agnam  par- 
teni  ouinis  temporis  in  his  (c)  locis  (c)  tlare 
consueuit:  V7,3;  —  —  qui  cum  maguae 
partis  haruin   (o)   regionum    tum  etiain   Bri- 

lanniae  imperium  obtinuerit:  II  4,7; et 

aquac  magna  parte  (aqua  maguam  partcui 
Clarlc.)  et  pabulatione  libera  prohibituri 
hostes  uidebantur:  VII 36, 5;  —  —  repperit 
consules  Dyrracluum  profectos  cum  uiagiia 
parte  cxeicitus:  1,25,2;  —  magna  ex  (ex 
magiiaV)  parte  «.  ex  p.  11U3  mi.  E.  (l  (o) 
toc);  —  —  ex  magna  parte  Morinorum  ad 
oum  legati  uenerunt:  IV  22,1;  1[  ma- 

guam  imperatam  Asiae,  Syriae  regibusque  oiu- 
iiibua  .  .  .  et  liberis  Achaiao  populis  pecu- 
niaiu  exegerat,  magnara  (.IW.,-  luaguas  codd.) 
societatcs  earum  piouiiioiaruin ,  qiias  ipsc  ob- 
tiiicbat,  sibi  luiiiioraru  coiigcrat :  3,3,2;  quo 
lactii    ciiiitHliliii^    tyraniiisque    inagiias   impora- 


527 


magnus  (A.  a)  a)) 


528 


iierat   pecunias    (copias   0):    3, 31,2;  f 

perieulum:    (139,2    u.    usum  habere;)    erat 

raagni    periculi    res   tantulis   (p)   copiis    iniquo 

loco    dimicare:    V49,  (5;    tum    magno    erat    in 

periculo  res:  1,79,3;  id  <c)  si  fecissent,  magno 

eorum  capitis  periculo  futurum:  3,102,0;  magno 

cum  periculo  n.  cnm  p.  771  i7  loc.i;  1 

magna,  id  (c)  quod  necesse  erat  accidere,  totius 

exercitus  perturbatio  facta  est:  IV29, 3;       t 

planities  erat  magna  et  in  ea  tumulus  terre- 

nus  satis  grandis :  I  43, 1 ;  qui  uicus  positus  in 

ualle    non    magua    adiecta    planitie    altissimis 

montibus  undique  continetur:  1111,5;  ^ 

pollicitationes:  III  18,2  et  26,1  w.  praemia; 

VI 12, 2  u.  iacturae;  1  tum  magni  pon- 

deris   saxa  .  .  .  in   muro  conlocabant  {e):  II 

29,3;   in  castris  Pompei  uidere  licuit  .  .  .  ma- 

gnum  (magnas  ?')   argenti   poudus  expositum: 

3,  96,  1 ;     aeris    magno    pondere    ad    militarem 

usum  in  naues  imposito :  3, 103, 1 ;  t  quo 

(itinere)   magno  cum  periculo  magnisque  cum 

(om.  (i)  portoriis  mercatores  ire  consuerant 

(c):  1111,2;  t  incolumesque  cum  magna 

praeda   eodem  ponte  in  castra  reuertuntur:  1, 

55,  3 ;  t  mittuntur  ad  Caesarem  confestim 

a  (e)  Cicerone    litterae  magnis  propositis 

praemiis,  si  pertidissent  («.  CG):  V40, 1; 

magna  proponit  iis  (e),  qui  occiderint,  praemia: 

V  58, 5 ;    Domitius   ad  rompeium   in   Apuliam 

peritos  regionum  magno  proposito  praemio  cum 

Utteris  mittit:  1,17,1;  —  cui  (Antiocho)  magna 

Pompeius    praemia  tribuit   (-uerat?):   3,4, 

5;     praemiaque    rei    pecuniariae    magna    (Ms) 

tribuerat :  3, 59, 2 ;  —  —   exsulcs  damnatosque 

tota    Gallia   magnis    praemiis    ad    se   alli- 

cere   coepit:   V55, 3;    —    ut   magnis    praeniiis 

pollicitationibusque   suos  escitarent:  III 26, 

1 ;  —  huic  magnis  praemiis  poUicitationibusque 

persuadet,   uti  (c)   ad    hostes    transeat:   III 

18,2;   hic   (c)  seruo   spe   Ubertatis    magnisque 

persuadet  praemiis,  ut  Utteras  ad  Caesarem  de- 

ferat :  V  45, 3 ;   tum  cuidam  ex  equitibus  Gallis 

magnis   praemiis   persuadet  (suadet  p),  uti  ad 

Ciceronem  epistulam  deferat  (  CC) :  V  48, 3 ;  — 

magno  se  illum  praemio  remunerat urum:  I 

44,13;  —  —  non  sine  magna  spe  magnis- 

que    praemiis    domuui    propinquosque    reli- 

quisse:  144,2;  t  magno  sibi  esse  {om. 

hl)  praesidio  posse,  si:  2,8,1. 

ita  magnarum  initia  rerum  .  .  .  celerem  et 
facilem  exitum  habuerunt:  3,22,4;  (51,6  u. 
difficultas ;)  t  ex  magnis  rupibus  nactus 

planitiem   in   hac   (e)  .  .  .  aciem    instruit:   1, 
70,3. 

(maguae   societates:    3,3,2    u.    pecunia;) 


t  magna  adfectus  sollicitudine  hoc  nuntio 
Caesar  .  .  .  legiones  .  .  .  educit:  VII 40, 1; 
\  has  (lintres)  magno  souitu  remorum  inci- 
tatas  in  eandem  partem  mittit  ^o):  VII  60, 4: 
%  cum  .  .  .  reliquae  .  .  legiones  magnum  spa- 
tium  (magno  spatio  a')  abesseut:  1117,2;  in- 
credibili  celeritate  maguo  spatio  paucis  diebus 
confecto :  III 29, 2 ;  \  magnam  se  habere 

spem  .  .  .  Ariouistum  finem  iniuriis  facturum: 
I  33, 1 ;  magnamque  in  spem  ueniebat  .  .  .  fore, 
uti  pertinacia  desisteret:  I  42,  3;  non  sine  magna 
spe  magnisque  praemiis  (se)  domum  propin- 
quosque  reliquisse:  144,2;  2,17,3  ti.  auxilia; 
magna  spe  et  laetitia  omnium  discessum  est: 
3,87,7;  t  spiritus:  114,3  u.  auctoritas; 

t  secimda  uigilia  magno  cum  strepitu  ac 
tumultu  castris  egressi:  1111,1;  f  magno 

militum  studio  paucis  diebus  opus  (o)  effi- 
citur:  VI 9, 4;  haec  magno  studio  agebat:  1, 
30,  4. 

quod  magna  subito  erat  (o/«.  BM;  erat 
subito  fl)  coorta  tempestas:  VII  61,1;  t 
erat  .  .  .  terror  ex  superioribus  proeliis  ma- 
gnus:  2,36,1;  magnumque  nostris  terrorem 
iniecit:  3,23,2;  1  magnum  in  timorem 

Afranius  Petreiusque  perueniunt:  1,61,2;  iu 
castris  Curionis  magnus  t  omnium  incessit 
timor :  2, 29, 1 ;  magnusque  incesserat  timor 
sagittaiHun:  3,44,7;  t  tumultus:  II 11, 

1  u.  strepitus  ;  reUquas  (cohortes)  .  .  .  aduerso 
flumine  magno  tumultu  proficisci  imperat:  VII 
60,3. 

trans  uallem  (magnam  add.  fi;  Sehn.)  et 
riuum  multitudinem  hostium  conspicatur:  V 
49,5;  quod  satis  magna  <^maguae  [i)  ualles  in- 
tercedebat  ( -bant  fj):  VII  47, 2;  facit  idem 
Curio,  atque  una  ualle  (atque  conualle  Paul) 
non  magna  interiecta  suas  uterque  copias  in- 
struit:  2,27,4;  erat  uallis  inter  duas  acies,  ut 
supra  demoustratum  est,  non  ita  magna  (  Ciate. ; 
magno  codd.) ,  at  (Ciacc;  aut  O^)  difficUi  et 
arduo   ascensu :   2,  34,  1 ;  %   magna   uis 

eorum  (urorum)  est  (est  eorum  ««/")  et  magna 
uelocitas:  VI  28, 2;  1|  secundo  magno- 

que  uento  ignem  operibus  inferunt:  2,14,1; 
Cassius  .  .  .  magno  uento  et  secundo  completas 
onerarias  naues  taeda  .  .  .  in  Pomponianam 
classem  immisit:  3,101,  2;  ^  esse  homiues 

feros  magnaeque  (que  om.  (i)  uirtutis:  II 15, 
5;  1115,2   u.  consilium;  t   magna  uis 

eorum  (urorum)  est  (est  eorum  aef):  VI 28,  2; 
praeteruectosque  Dyrrachium  magna  ui  uenti 
uihilo  setius  sequebatur:  3,26,3;  in  occupandis 
praesidiis  magua  ui  uterque  uitebatur  (c):  3, 
45, 1 ;  —   niagna   praeterea  multitudo  calonum. 


529 


magnus  (A.  a)  et  b)) 


530 


magna  uis  iumentoruin  .  .  .  sequitur:  VI  36,3; 
ex  minoribuH  nauibus  magna  uis  eminus  missa 
telorum  multa  nostris  .  .  .  uulnera  inferebaut 
(-bat?):  2,6,3;  eodemque  tempore  uis  magna 
pulueris  cemebatur:  2,26,2;  aquae  et  salis 
copia,  cuius  magna  uis  iam  ex  proximis  erat 
salinis  eo  congesta:  2,37,5;  t  ex  ipsa  re 

magnam  capio  uoluptatem:  ap.  Cic.  ad  Att. 
1X16,2;  t  toc  cum  uoce  magna  dixis- 

set :  IV  25, 4;  Fabius  .  .  .  magna  uoce  Varum 
nomine  appellans  requirebat :  2,  35,  1 ;  crebro 
magna  uoce  pronuntiaret:  3,19,2;  t  qui 

(Remi)  magno  nobis  uaui  ad  bellum  geren- 
dum  erant:  119,5;  una  erat  magno  usui  res 
praeparata  a  nostris:  11114,5;  tamen  magno 
sibi  usui  (usui  sibi  [i)  fore  arbitrabatur ,  si: 
IV  20,2;  quae  res  magno  usui  nostris  luit:  IV 
25, 1 ;  ad  haec  sustinenda  magno  usui  fuisse 
tormenta  (tomenta  27oto»«.):  VII  41, 3;  inuen- 
tum  est  magno  esse  usui  posse,  si :  2, 8, 3 ;  —  • — 
fiui  ex  urbe  amicitiae  causa  Caesarem  secuti 
(magnum  periculum  miserabantur ,  quod  add. 
AQB-li)  non  magnum  ( periculum  mise- 
rabantur  add.  B')  in  re  niilitari  usum  habe- 
bant:  139,2;  qui  magnum  in  castris  usum 
habebant,  milites  centurionesque  quique  (c) 
equitatui  praeerant:  139,5;  Kebilus,  legatus 
Caesaris,  quem  Curio  secum  ex  Sicilia  duxerat, 
quod  magnum  habere  usum  in  re  militari  scie- 
bat,  .  .  inquit:  2,34,4;  magnum  {Ciacc.;  hunc 
codd.;  cdd.)  usum  rei  militaris  habebant:  3, 
110,6. 

(i)  sine  subst.:  erant  per  se  magua  quae 
gesserant  equites :  2, 39, 4 ;  —  magnum  enim 
quod  adferebant  uidebatur,  et  Caesarem  id 
summe  sciebant  cupere:  3,15,8;  1  suorum- 
que  tormentorum  usum  (c),  quibus  ipsi  niagna 
sperauissent  (superau.  0) ,  *spatii  'propin- 
quitate  interire:  2,16,3;  t  cuiusque  auc- 

toritas  in  his  regionibus  magni  (nuigua  /?) 
habebatur:  IV  21, 7;  —  magni  intereat  u. 
intcpewt  p.  224  sq.  (:t  ioc). 

b)  eonip. ;  a)  nun  add.  ubl.  mcnsiirae:  ut 
numquam  illis  locis  maiores  ( maioris  ahl ) 
aquas  fuisse  constaret:  1,48,1;  t  quattuor 
reliquas  (legioncs  m/rf.  Ji^[t/)  in  castra  niaiora 
reduxit:  149,5;  paulumquc  a  niaioribus  castri» 
(om.  fi)  progrcBsus  aciem  instruxit:  150,1; 
foBsamque  duplicem  duodenum  pcdum  a  maiori- 
bus  caHtriH  ad  iiiinoni  pcrduxit:  VII  3(),  7 ;  raros 
milites  .  .  .  ex  miiiorilniH  ciistiiH  iii  iiiinora  tru- 
ducit:  VII  45,  7  ;  ita  iniiiora  ciistru  iiicliiHU  iiiuio- 
ribus  custclli  (-lis  ali)  atquc  urcis  locum  ob- 
tinebunt:  3,66,5;  iiostii  .  .  .  prinio  iii  muioia 
castra,  post  etinm  in  castellum  .  .  .  inriipeniiil: 

Loxlc.  Cui^Har.     1 1. 


3, 67, 6 ;  in  castellum,  quod  erat  inclnsum  maio- 
ribus  castris,  inruperunt:  3,67,6;  t  Cae- 

sari  circuitu  maiore  iter  erat  longius:  3,30, 
4;  t  id  tamen  se  celeriter  maioribus  com- 

modis  sanaturum  (sarturum  coni.  Sehn.):  VII 
29,5;  t  cum  maiore  in  dies  contemp- 

tione  Indutiomarus  ad  castra  accederet :  V  58, 
1 ;  1  maiores  iam  (c)  uudique  in  eum 

locum  copiae  Britannorum  conuenerant :  V 11, 
8;  ut,  si  quid  esset  in  beUo  detrimenti  accep- 
tum ,  non  modo  id  breui  tempore  sarciri  (c), 
sed  etiam  maioribus  augeri  (adaugeri  p)  copiis 
posset:  VI  1,3;  prius  quam  essent  maiores  eo 
coactae  copiae :  VTI  56, 1 ;  maioribus  enim  coac- 
tis  copiis  reuersuros  (Komanos):  VII  66,4;  t 
nam  maiore  commisso  delicto  igni  (c)  atque 
omnibus   tormentis  necat:  VII  4, 10;  f 

ueritus,  ne  .  .  .  deiecti  (CC)  uiderentur  maius- 
que  detrimentum  caperetur:  3,46,4;  sibique 
ipsos  multitudine  atque  angustiis  maius  attu- 
Usse  detrimentum ,  quam  ab  hoste  accepissent : 
3,72,3;  t  fi^ndem  nacti  tempestatem  maiore 
cum  fiducia  ad  alteram  turrim  (c)  .  .  .  pu- 
gnauerunt:  2,14,5;  (3,25,2  u.  p)  dd);)  1 

maioribus  itineribus  Apolloniam  petere  coe- 
pit:  3,11,2;  t  cum  maiores  manus  ho- 

stium  adiunctis  Germanis  conuenissent:  V29, 
1;  t   multis   de  causis  Caesar   maiorem 

Galliae  motum  exspectans  .  .  .  instituit:  VI 
1, 1 ;  ipse  maiorem  Galliae  motum  exspectans 
.  .  .  consiUa  inibat:  VII  43,  5;  t  ne  maior 

multitudo  Germanorum  Rlienum  traducatur: 
131,16;  IV  20, 4  u.  nauis;  maiorem  multitu- 
dinem  ad  (c)  arma  (c)  concitant:  VII 42, 6; 
t  quod  eo  loco  plures  erat  legiones  habiturus, 
relicto  interiore  uallo  muiorem  adiecerat  muni- 
tionem:  3,66,4;  1j  ueque  qui  esseut  ad 

maiorum  (maiorem  E;  Kraff.)  nauium  (naui- 
gium  (i)  multitiulinem  idonei  portus  reperire 
(c)   poterat:   IV  20,4;  t    maiori    tamen 

parti  placuit  .  .  .  castra  defendere:  1113,4; 
cum  se  maior  (om.  fl)  pars  agminis  in  magnam 
conuuUem  demisisset  (c) :  V32, 2;  ugri  culturae 
non  student,  maiorque  pars  eoruin  uictus  iii 
.  .  .  carne  consistit:  VI  22,  1 ;  iie  maioicm  aestatis 
partciii  fliiiniiie  impcdiretur:  VII  35, 1;  \ 

ut  .  .  .  alius  regiones  partesque  peteret  noii 
raaiore  equitum  praesidio  quam  quattuor:  VI 
43,6;  t  nuntiauerunt  puluerem  niaio- 

rem,  quaiii  coiiHuetudo  fcrret,  iii  eu  |)urte  uidori : 
IV32, 1;  t  nec  ninioro  rutione  bellum 

udministruri  posse:  VII  21,1;  1i  ubi  quae 

<^ubique  a;  ubi  [i;  ubicuii(|iic  />/.',•  A/j. ,  /)/.') 
maior  utque  iiiluHtrior  iiicidit  res:  VII  3,2; 
t  ut  iiiuioie  spu  tio  temporis  interiecto  milituni 

34 


531 


magnus  (A.  b)  a)  —   e)  a)) 


532 


mentes  sanarentur:  2,30,3;  t  maioremque 

spem  maturitate  frumentorum  proponi  uide- 
bant:    3,49,6;  t    quo   facilius   liostibus 

timoris  det  (o)  suspicionem,  maiore  strepitu 
et  tumultu,  quam  populi  Komani  fert  con- 
suetudo,  castra  moueri  iubet:  VI  7,8;  f 

hinc,  si  qua  maior  oppresserat  uis,  propugna- 
bant:  2,8,2. 

fi)  add.  abl.  meiisnrac;  aa)  hoe:  bellum 
parare  .  .  .  instituunt,  hoc  maiore  spe,  quod 
multum  natura  loci  confidebant:  1119,3. 

fl[i)  niulto:  multo  maior  alacritas  studium- 
que  pugnandi  maius  exercitui  iniectiun  est:  I 
46,4;  t  hostes  postero  die  multo  maiori- 

bus  coactis  copiis  eastra  oppugnant:  V40, 3; 
T  memiuerant  (milites)  ad  Alesiam  magnam 
se  inopiam  perpessos,  multo  etiam  maiorem 
ad  Auaricum  maximarum  [se]  gentium  uictores 
discessisse  (u.  CC):  3,47,6;  t  studium: 

1 46, 4  u.  alacritas ;  Trebonius  ea,  quae  sunt 
amissa,  multo  maiore  miUtum  studio  admini- 
strare  et  reficere  instituit:  2,15,1. 

yy)  quo:  id  quo  (p;  id  quod  a;  et  quo  Np.) 
maiore  faciant  animo,  copias  se  omnes  pro 
castris  habiturum :  VII  66,  6 ;  1[  Labienus 

.  .  .  captiuos  .  .  .  omnes  productos  ostentationis, 
ut  uidebatur,  causa,  quo  maior  perfugae  fides 
haberetur,   .  .  .  interfecit:  3,71,4;  f  at 

(c)  etiam  ut  media  nocte  proficiscamur  addunt, 
quo  maiorem,  credo,  licentiam  habeant  qui 
peccare  conentur:  2,31,7;  T[  expediti  naues 
conscenderent,  quo  maior  numerus  militum 
posset  imponi:  3,6,1;  H  ut,  quo  maior 

uis  aquae  se  incitauisset,  hoc  artius  inligata 
<e)  tenereutur:  IV  17,  7. 

SS)  tanto:  quantoque  eius  amplius  proces- 
serat  temporis,  tanto  erant  alacriores  ad  custo- 
dias  qui  classibus  praeerant  maioremque  fidu- 
ciam  prohibendi  habebant:  3,25,2. 

c)  superl.;  a)  uou  additur  (|uam  (po- 
test):  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  in 
Oceano  efficere  consueuit:  IV29, 1;  t  quod 
est  oppidum  apud  eos  maximae  (magnae  h') 
auctoritatis:  VII 55, 4;  ex  suis  nece.ssariis 
quos  haberet  maximae  auctoritatis  legatos  .  .  . 
mitteret:  3,109,3;  t  hi  (asseres)  maximis 

ballistis  missi  per  IIII  ordines  cratium  in 
terra  defigebantur:  2,2,2;  t  uiia  aestate 

duobus  maximis  bellis  confectis:  I  54,  2; 
labore  et  patientia  (se)  maximum  bellum  con- 
fecisse:  3,47,6;  t  Caesarisque  in  se  bene- 

ficia  exponit,  quae  erant  maxima:  1,22,3; 
quod  sibi  a  parte  (c)  eorum  gratia  relata  non 
sit  pro  suis  in  eos  maximis  beneficiis:  1,23,3; 
quarum    (Hispaniarum)     erat    altera     maximis 


beneficiis   Pompei  deuincta:   1,29,3;  t 

cohortes  LX  ex  maximis  castris  praesidiisque 
deductas  .  .  .  ducit:  3,62,2;  quae  (pars)  .  .  . 
longissime  .  .  a  maximis  castris  Caesaris  ab- 
erat  (c):  3,62,2;  t  hostes  maximo  cla- 

more  .  .  .  turres  testudinesque  agere  .  .  .  coe- 
perunt:  V43,  3;  t  neque  maximi  com- 

meatus  {Beroald.;  comitfitus  codd.)  .  .  .  in 
castra  peruenire  poterant:  1,48,4;  t  si 

sine  maximo  detrimento  legiones  (c)  Cae- 
saris  sese  recepissent:  3,45,6;  t  <ic  longe 

maximam  ea  res  attulit  dimicationem:  3, 
111, 2;  t  nouem  oppositis  legionibus  maximo- 
que  equitatu:  VI  36,2;  t  quod  ex  *Gal- 

lis  ei  maximam  fidem  habebat:  141,4;  t 

legiones  a  praesidio  .  .  .  interclusas  maximum 
flumen  distinebat:  VII  59,5;  t  Sueborum 
gens  est  longe  maxima  et  beIlicosis.sima  Ger- 
manorum  omnium:  IV  1,3;  meminerant  (mili- 
tes)  ad  Alesiam  magnam  se  inopiam  perpessos, 
multo  etiam  maiorem  ad  Auaricum  maximarum 
[se]  gentium  uictores  discessisse:  3,47,6;  t 
ex  castris  proficiscuntur  .  .  .  longissimo  agmine 
maximisque  impedi mentis:  V31,6;  t 

(epistul.im)  recitat  maximaque  omnes  laetitia 
adficit :  V  48, 9 ;  t  deductis  .  .  .  in  locu- 

pletissimas  urbes  in  hiberna  legionibus  maxi- 
mas  largitiones  fecit:  3,31,4;  t  publice 

{CG)  maximam  putant  esse  laudem  quam 
latissime  a  suis  finibus  uacare  (e)  agros  (c): 
IV  3, 1 ;  qui  diutissime  impuberes  permanse- 
runt,  maximam  (maxime  A)  inter  suos  ferunt 
laudem:  VI  21, 4;  ciuitatibus  maxima  laus  est 
quam  latissime  (c)  circum  se  uaatatis  finibus 
soUtudines  habere:  VI23, 1;  t  (certior 

factus  est)  montes  .  .,  qui  impenderent,  a  ma- 
xima  multitudine  Sedunorum  et  Veragrorum 
teneri:  1112,1;  cum  undique  {(■)  flamnia  torre- 
rentur  raaximaque  telorum  multitudine  preme- 
rentur:  V43, 4;  t  intellegebant  maximas 

natioues,  quae  proelio  contendissent,  pulsas 
superatasque  esse:  11128,2;  t  ut  eo  die 

maximus  numerus  hostium  luilneraretur  atque 
interficeretur  {u.  CC):  V43,  5;  t  quam 

rem  et  paucis  contigisse  et  (a  rom.anis  add. 
B-^)  pro  magnis  (m.aximis  p)  hominum  (00) 
officiis  consuesse  tribui  docebat:  143,4;  t 
quae  ciuitas  in  Gallia  maximam  habet  opinio- 
nem  uirtutis:  VII 59, 5;  quae  (ciuitates)  ma- 
ximam  uirtutis  opinionem  hiibebant:  VII  83,4; 
t  quae  quidem  res  ad  negotium  conficiendum 
maxime  (maximae  p)  fuit  oportuna  (opor- 
tunitati    p):    11115,4;  t   a    Bibracte, 

oppido  Haeduorum  longe  maximo  et  copio- 
sissimo,   non  amplius  i^libus  passuum  XVIII 


533 


magnug  (A.  c)  —  1$.  b)) 


534 


aberat :  1 23, 1 ;  quod  est  oppidum  maximum 
Sequanorum:  138,1;  oppidum  Auaricum,  quod 
erat  maximum  munitissimumque  in  (c)  finibus 
Biturigum :  VII  13,3;  1  hac  audita  pugna 

maxima  pars  Aquitaniae  sese  Crasso  dedidit: 
11127,1;  neque  multum  frumento,  sed  maxi- 
mam  partem  lacte  atque  pecore  uiuunt:  IV 1, 
8;  quoruni  (Eburonum)  pars  maxima  est  inter 
Mosam  ac  (c)  Rhenum:  V24,4;  ibi  L.  Cotta 
pugnans  interflcitur  cum  maxima  parte  mili- 
tum:  V37,4;  (equitatu,  qua  maxime  parte 
exercitus  confidebant  (Lips.;  quo  maxuma  p. 
exerc.  confidebat  a;  quo  maxime  confidebant 
fj),  erant  pulsi:  VII68,3;)  quorum  (inimicorum) 
ipse  maximam  partem  illo  adhuitatis  tempore 
iniunxerat  Caesari  (e);  1,4,4;  cuius  operis 
maxima  parte  effecta  .  .  .  reuertuntur:  1,18, 
(»;  1  apertos  cunicuios  .  .  .  pice  feruefacta 

et  maximi  ponderis  saxis  morabantur:  VII 
22,5;  1  praesidia:  3,62,2  w.  castra; 

Tf  (Auximo  Caesar  progressus  (sic  recc;  ma- 
ximo  caes.  progressu  x)  omnem  agrum  Pice- 
num   percurrit:  1,15,1;)  t  uelle  se   de 

maximis  rebus  cum  Caesare  loqui:  3,15,6; 
quibusi-Mw<  communicare  de  maximis  rebus 
Pompeius   consueuerat:   3,18,3;  t  quae 

(silua)  est  totius  Galiiae  maxima:  VI 29, 4; 
T  ne  res  maximae  spei  maximaeque  utilitatis 
eius   iraeundia   impedirentur:  3,16,3;  ^ 

castra  .  .  .  conspicit  .  .  .  munita  .  .  .  altera  (ex 
partej  a  tlieatro,  quod  est  ante  oppidum,  sub- 
structionibus  (substrat.  iVa  ;  substract.  Ufhl) 
eius  operis  maximis :  2, 25, 1 ;  %  superiore 

uocte  maxima  coorta  tempestate  prope  omnes 
naues  adHictas  .  .  .  esse:  VIO, 2;  t  ut  se 

ex  maximo  timore  colligerent:  3,65,2;  f 

itinera  duo,  quae  .  .  .  ad  portum  ferebant, 
maximis  defixis  trabibus  atque  iis  (c)  prae- 
acutis  praesaepit:   1,27,4;  1   ipsi  erant 

transcendendae  ualles  maximac  ac  difficiUi- 
mae:  1,68,2;  t  septimo  oppuguationis  die 

maximo  cooito  uento  .  .  .  coeperunt:  VM3, 1; 
f  hunc  ad  quaestus  pecuuiao  mercaturasi|ue  ha- 
bere  uim  maximam  arhitrautur:  VI 17,  1 ;  iru- 
menti  uini  uiaximam  ex  Thessalia  .  .  .  com- 
parauerat:  3,5,  1  ;  U  utilitas:  3,16,3  u.  spes. 
li)  uddilur  «luitm  (possuui);  aa)  (|uitiu 
muximus:  ut  quam  plurimos  colies  quani  nui- 
ximo  (maximo  a)  circuitu  occuparet:  3,45, 
1 ;  1  (constituerunt)  iumentorum  et  carro- 

rum  (luani  maximum  numerum  coemere, 
sementcs  quani  maxiuum  laccre:  13,1;  t 
imperat ,  ut  quam  lalisHJme  possint  (possent 
A(J)  uagentur  et  (ut  he/i)  quam  nuixiuuim 
hostibuB  terrorcm  infcraut:  V   18,3. 


^l^)  qnam  masimom  (-is,  sim.)  potest  (pos- 
sunt):  maturat  .  .  .  proficisci  et  quam  maximis 
potest  itineribus  in  Galliam  ulteriorem  con- 
tendit :  I  7, 1 ;  suis  inopinantibus  quam  maxi- 
mis  potest  itineribus  Viennam  peruenit:  VU 
9,3;  1  quam  maximas  manus  possunt 

(poss.   man.  fi)   cogunt   (e):   V39, 1;  f 

prouinciae  toti  quam  maximum  potest  militum 
numerum  imperat:  17,2;  t  quam  (quas 

Db.  errore;  qui  l)  maximas  potuerunt  pecu- 
nias  mutuati  .  .  .  ad  Pompeium  transierunt: 
3,60,5;  1  oppidani  saxa  quam  maxima 

possunt  uectibus  promouent:  2,11,1. 

B.  maior(e>$)  =^  TiqeajivveQOg  (jtqoyo- 
voi);  9.)  —  7iQea(iczEQog;  1.  adiect.:  heredes 
erant  scripti  ex  duobus  filiis  maior  et  ex 
duabus  fdiabus  ea,  quae  aetate  antecedebat:  3, 
108, 3. 

2.  ui  subst.  maiores  iiata  {—  ttqe- 
a^VTEQOi,  yEQUiTEQOl):  omnes  maiores  natu  ex 
oppido  egressi  manus  ad  Caesarem  tendere  et 
uoce  significare  coeperuut .  .  . :  II 13, 2;  maiores 
natu ,  quos  una  cum  pueris  mulieribusque  in 
aestuaria  ac  paludes  coniectos  (collectos  X) 
dixeramus,  .  .  .  cum  uictoribus  nihil  impe- 
ditum,  uictis  nihU  tutum  arbitrarentur ,  om- 
nium  .  .  .  consensu  legatos  ad  Caesarem  mise- 
runt  seque  ei  dediderunt  (dederunt  P)  et  in 
commemoranda  ciuitatis  calamitate  ex  sescentis 
ad  tres  senatores  .  .  .  sese  redactos  esse  dixe- 
runt:  1128,1.  2;  (Germani)  omnibus  principibus 
maioribusque  natu  adhibitis  ad  eum  in  castra 
uenerunt:  IV  13,4;   ef.  qii.  sqq. 

b)  iiiaiorc!»  =  oi  ^tQoyovoi;  a)  subi. : 
(mei  coiisilii  est)  facere,  quod  nostri  maiores 
nequaquam  pari  bello  Cimbrorum  Teutouumque 
feceruut;  qui  in  oppida  compulsi  ac  simili 
inopia  subacti  eorum  corporibus,  qui  aetate  ad 
bellum  inutiles  (o)  uidebantur,  uitam  tole- 
raueruut  neque  se  hostibus  tradiderunt 
(hostibus  se  tr.  p)  :  VII  77, 12;  —  cuius  (fi; 
huius  a;  Friy.)  (Tasgetii)  maiores  in  sua  ciui- 
tate  regnum  obtinuoraut:  V25, 1 ;  cuius  (Caua- 
rini)  frater  Moritasgus  aducntu  in  (!alliam 
Caesaris  cuiusque  maioros  regnuui  obtinuorant 
(moritasgus  ante  cuiusque  mai.  r.  obt.  mite 
aduentuui  caes.  in  galliam  a):  V54, 2. 

ita  Heluctios  a  maioribua  suis  iustitutos 
esse,  uti  ol)sidcs  accipcrc,  lum  dare  cousueriut : 
1 14, 7 ;  —  quod  ( lcrmanorum  consuetudo  |Iuuh'| 
sit  a  maioribus  traditii,  (iiiicuiiuiiu'  bclluui 
inferant,  resisteie  tu!quo  dcinccuri:  IV  7,3. 

(i)  obi.:  compelloro,  subigere:  VII  77, 
12  M.  a)  facere. 

/)  ^oii.:  Iwic  Caosar  pro  cius  uirtuto  .  .  . 

34* 


535 


magnus  (maiores)  —  malus  imale) 


536 


maiorum  1  o  c  ii  m  restituerat :  V  26;  2 ;  —  de 
Accone  .  .  .  grauiore  sententia  pronuntiata 
more  (pronuntiat  amore  BM;  pronuntiat  ac 
more  SP)  maiorum  supplicium  sumpsit:  VI 
44,2. 

S)  c.  praep.:  reliquas  .  .  ciiiitates  sollicitant, 
ut  in  ea  libertate,  quam  a  maioribus  acce- 
perint  (^;  Fr.;  -rant  a;  rell.  edd.},  permanere 
quam  Eomanorum  seruitutem  perferre  malint 
(c):  1118,4;  in  acie  praestare  interfici,  quam 
non  ueterem  belli  gloriam  libertatemque,  quam 
a  maioribus  acceperint  (p ;  acceperaut  x),  recu- 
perare :  VII  1,8;  —  se  ita  a  patribus  maiori- 
busque  suis  didicisse,  ut  magis  uirtute  con- 
tenderent  (o)  quam  dolo  aut  insidiis  niterentur: 
1 13,  6. 

[Falso:  magnua  pro  Magius  bis  in  eod. 
Med.,  u.  Magia$i;  ipsi  maau  facta  cum  iis 
(c),  quos  nuper  (maximi  add.  x;  maxime  f^; 
Db.;  del.  Np.,  Dt.;  nuperrime  Oehl.;  manumis- 
sos  recc.)  liberauerant ,  Ln  proxima  Octauii 
castra  inruperunt  {ii.  UC):  3,9,6.] 

maie!>ita!!i :  Alexandriae  .  . .  concursum  ad 
se  fieri  uidet,  quod  fasces  anteferrentur.  in  hoc 
omnis  multitudo  maiestatem  regiam  minui 
praedicabat :  3, 106, 4 ;  1i  nulla  tamen  uox 

(o)  est  (o)  ab  (c)  iis  audita  populi  Komani 
maiestate  et  superioribus  uictoriis  indigna: 
VII 17, 3. 

illains:  XV.  Kal.  Maias  ex  itinere:  ap. 
Cie.  ad  Att.  XS  B,  2. 

malacia:  tanta  subito  malacia  (malatia 
AM;  malicia  ffl'e)  ac  (c)  tranquillitas  exstitit, 
ut  se  (naues)  ex  loco  mouere  (c)  non  possent: 
III 15,  3. 

maleftcinm.  A.  geii.:  se  non  maleficii 
causa  ex  prouincia  egressum,  sed  uti  se  a 
contumeliis  inimicorum  defenderet:  1,22,5. 

B.  c.  priiei).;  a)  ab:  finitimis  imperauit,  ut 
ab  iniuria  et  maleficio  se  suosque  prohibe- 
rent:  1128,3;  T  neque  homines  inimico 

animo  data  facultate  per  prouinciam  itineris 
faciundi  temperaturos  ab  iniuria  et  malefieio 
existimabat:  I  7,5. 

b)  sine:  (legio)  sese  .  .  Hispalim  (c)  recepit 
atque  in  foro  et  porticibus  sine  maleficio  con- 
sedit:  2,20,4;  —  sibi  esse  in  animo  sine  ullo 
maleficio  iter  per  prouinciam  facere:  17,3; 
—  (obsides  dent)  Heluetii,  ut  sine  maleficio  et 
iniuria  transeant:  19,4. 

(Hlallinjii  u.  1.  Ij.  Maiiliniii.) 

malo.  A.  nou  sequitur  quam;  a)  additnr 
obi.:  (si  pace  uti  uelint  (si  pacem  maUent  (i), 
iniquum  esse  de  stipendio  recusare :  I  44, 4.) 


b)  additur  infln.:  quibus  saluis  atque  in- 
columibus  rem  obtinere  malebat:  1,72,3. 

B.  sequitur  quam;  additnr  a)  iuUu.:  regnum 
iOum  Galliae  malle  Caesaris  concessu  quam 
ipsorum  habere  beneficio:  VII  20, 2;  —  ciui- 
tates  sollicitant,  ut  in  ea  Ubertate,  quam  a 
maioribus  acceperint  (c),  permanere  quam 
Romanorum  seruitutem  perferre  malint  (p; 
mallent  a;  edd.):  1118,4. 

1))  acc.  c.  inf. :  cum  (Androsthenes)  se  uic- 
toriae  Pompei  comitem  esse  mallet  quam 
socium  Caesaris  in  rebus  aduersis:  3,80,3; 
nihil  enim  malo  quam  et  me  mei  similem 
esse  et  illos  sui:   ap.  Cie.  ad  Att.  1X16,2. 

c)  inf.  et  acc.  c.  iuf. :  qui  (inimici)  .  .  .  re- 
cusarent  atque  omnia  permisceri  maUent 
(uellent  f)  quam  imperium  exercitusque 
dimittere:  1,32,5;  •his  eos  supplicus  {a? ; 
supplices  Ofhl;  Np.,  Db.)  male  (maUs  0;  Np., 
Db.)  haberi  {Nz;  habere  ed;  Np.,  Db.;  om. 
0)  Caesar  et  {om.  Ohl)  necessariam  subire 
deditionem  quam  proeUo  decertare  malebat: 
1,81,5. 

d)  nom.  c.  inf. :  debebtmt  Pompeium  hortari, 
ut  malit  mihi  esse  amicus  qiiam  iis,  qui  et 
iUi  et  mihi  semper  fuerunt  inimicissimi:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  2. 

inalns.  A.:  qui  (ftmes)  antenmas  ad  malos 
destinabant  {Q^a;  distinebant  ABMh): 
11114,6. 

B. :  nostrarum  turrium  altitudinem  .  .  .  com- 
missis  suarum  turrium  malis  (aUs  Giaec.) 
adaequabant :  VII  22, 4. 

malns  ui  snbst.;  (A.  masc:  quo  .  .  . 
f  latorum  {codd.;  soluta  malorum  Kindsck.) 
audacia  numquam  ante  descensum  (c)  est:  1, 
5,3.) 

B.  ueutr.  malnni :  a)  dat. :  praesenti  malo 
aUis  maUs  remedia  dabantur  (remediaban- 
tur  tiel  medebantur  Madii.):  1,81,3;  —  his 
tantis  malis  haec  subsidia  succurrebant,  .  .  . 
quod  .  .  .:  3,70,1. 

1))  abl.:  1,81,3  u.  a);  MassUienses  (-sibus 
ahl)  omnibus  defessi  (-sis  a)  malis  .  .  .  se.se 
dedere  sLne  fraude  constitutmt:  2,22,1;  —  (1, 
81,5  M.  malo  B.  c);)  —  quo  malo  per- 
territi  subito  oppidani  saxa  .  .  .  promouent: 
2,11,1. 

male.  A.  pos.:  ubi  tantos  suos  labores  et 
apparatus  male  cecidisse  tiiderunt:  2,15,1; 
1  quibuscumque  exercitus  dicto  audiens  non  fue- 
rit,  aut  male  re  gesta  fortunam  deftiisse  aut: 
I  40, 12 ;  (postulatiit  etiam  L.  Afranium  prodi- 
tionis  exercitus  Acutius  .  .  . ,  quod  (bellum 
male  add.  Koch)    gestum    in   Hispania   diceret 


537 


malus  (male)  —  Mandubracius 


538 


<M.  CC):  3,83,2;)  Tf  uti  equltatu  Agmen 

aduersariorum  male  haberet  et  carperet:  1, 
63,2;  liis  eos  suj^pliciis  {a? ;  supplices  Ofltl: 
Np.,  D/j.)  raale  (malis  0;  Np.,  Db.)  liaberi 
(Ni;  habere  e</;  Np.,  Db.;  om.  0)  Caesar  .  .  . 
quam  proelio  decertare  malebat:  1,81,5. 

B.  conip.:  sed  peius  uict<jribus  Sequanis 
quam  Haeduis  uictis  accidisse:  131,10. 

mancipinm:  (uarie  etiam  scriptitatum  est 
mancupium ,  aucupium ,  manubiae ,  .si  quidem 
C.  Caeaar  per  i  scripsit,  ut  apparet  ex  titulis 
ipsius:  Vel.  Lomj.  iijramm.  Lat.  ed.  Keil  VII 
p.  67;)  aequo  animo  mancipia  atque  impe- 
dimenta  in  Italia  (milites)  relinquerent:  3, 
6,1. 

mando.  A.  =  imperare;  a)  alqd:  iure 
iurando  ne  quis  enuntiaret,  ni.si  quibus  com- 
muni  consilio  mandatum  esset,  inter  se  san- 
xerunt:  130,5;  \  (his  datis  {add.  liSdm.; 
om.  codd.;  edd.)  maudatis  eum  ab  (c)  se  di- 
mittit:  115,3;)  —  haec  eadem  centurionibus 
tribunisque  milituni  mandabant,  ut  per  eos  ad 
Caesarem  deferrentur  <e):  VII 17, 8. 

b>  ut:  his  (Procillo  et  Metio)  mandauit,  ut 
quae  diceret  Ariouistus  cognoscerent  et  ad  se 
referrent:  147,5;  huic  (Voluseno)  mandat,  ut 
<uti  p)  exploratis  omnibus  rebus  ad  se  quam 
primum  reuertatur:  IV  21,2;  mandat,  ut  cre- 
bros  exploratores  in  Suebos  mittant  quaeque 
apud  eos  gerantur  cognoscant :  VI 10,  3 ;  disce- 
dentibus  (equitibus  Vercingetorix)  mandat ,  ut 
suam  quisque  eorum  ciuitatem  adeat  omnes- 
que  <c),  qui  .  .  .  arma  ferre  po.ssint  <[i;  possent 
a),  ad  bellum  cogant:  VII 71, 2;  mandat,  ut 
Libonem  de  concilianda  pace  hortetur;  in  primis 
ut  ipse  cum  Pompeio  conloqueretur  postulat: 
1, 26,  3. 

c)  iic:  Caesar  enim  per  litteras  Trebonio 
magnoi^erc  mandauerat,  ne  i)er  uim  oppiduni 
cx|)ugnari  patcretur:  2,13,3. 

d)  seqn.  coniunct.:  huic  uiandat,  Remos 
reliquosque  BeigiiB  adeat  atquo  in  officio  con- 
tineat  Uermanosque  .  .  .,  si  per  uim  nauil)U8 
Humcn  transire  conentur,  prohibeat:  11111,2. 

B.  =  tradcrc:  liis  domi  ob  has  causas  ani- 
plissimos  magistratuN  maii(hiucrat:  3, 5!),2; 
t  ncque  fas  esHc  existimaiit  ca  littcris  man- 
darc,  cum  in  reliquis  fcre  <;")  rcbus  .  .  .  Grae- 
cis   littcriH  <o)  utautur:    VI  14,3;  t   se 

fugae    mandare    «.    fn^ja   p.   I.lll   ('.   n) 

(I  hr.). 

niHiidatiiiii.  A.  obi.:  acccptis  inaii- 
dallM  JioHciuH  .  .  .  Ciipuam  pcrucnit .  .  .;  postu- 
iata  CacHaris  rcnuiitial:  1,  10,  I ;  quos  .  .  .  Pom- 
pciuH  crat  udhortatUH,   iic  iioiiii  ('iicsaris  oClicia 


ueterum  suorum  beneficiorum  .  .  .  memoriam 
expellerent.  quibus  mandatis  acceptis  Slassi- 
henses  portsis  Caesari  clauserant :  1,34,4;  ^ 
dare  u.  do  p.  043  (.5  loc.) ;  t  deferre 

u.  defero  p.  843  B.  b)  a)  (3  loc);  t 

habere  se  a  Pompeio  ad  eum  priuati  <priuatim 
Nae)  officii  mandata  demonstrat:  1,8,2;  t 

cum  ad  eos  oratoris  modo  Caesaris  <ad  eos  im- 
peratoris  Madu.)  mandata  deferret  <perferret 
fi) :  IV  27, 3;  quod  sua  mandata  perferre  non 
oportuno  tempore  ad  Pompeium  uererentur:  3, 
57, 2 ;  t    l'aec   eodem    tempore    Caesari 

maudata  referebantur  et  legati  ab  Haeduis 
.  .  .  ueniebant:  137,1;  haec  ad  eum  mandata 
Clodius  refert:  3,57,5;  t  iHi  deliberata  re 

respondent  scriptaque  ad  eum  mandata  per 
eosdem  t txaittnnt  {sic  Hot.;  per  eos  remittunt 
OflU;  Db.;  mandata  permittunt  Na;  mandata 
remittunt  Np.,  Dt.) ,  quorum  haec  erat  summa : 
1,10,2. 

B.  geuct.:  mandatorum  summa  u.  liic 
p.  14S7  B.  a)  (3  loc). 

C.  abl. :  profectum  aliquid  <c)  Vibullii  <c) 
mandatis  existimabatur :  3, 15, 8. 

D.  c.  praep.;  a)  cum:  mitterc,  remittere 
cum  mandatis  tt.  cam  p.  770  3.  (4  loc). 

D)  dc:  non  minus  uecessarium  esse  existi- 
mauit  dc  repeutino  aduentu  Caesaris  Pompeium 
fieri  certiorem,  uti  ad  id  consilium  capere  pos- 
set,  quam  {Ciacc;  antequam  eodd.;  edd.)  de 
mandatis  agi  <inciperet  add.  codd.;  inciperetur 
Np.;  edd.;  del.  Ciacc):  3, 11,1;  adhibito  Libone 
.  .  .  de  mandatis  Caesaris  agere  instituit:  3, 
18, 3. 

c)  in :   postulauit  deiudc  <c)  eadem,  quae 
legatis  in  uiandatis  dederat:  143,9. 
(Iflandriibacin!!»  u.  Iflandnbracins.) 
MaiKliibii.    (Cf  Oliklc  p.  133.) 
Alesiam ,    quod    cst  oppiduui  Mandubiorum, 
iter    facerc    coepit :    VII  (>8,  1;     pecus,    cnius 
magna  erat  copia  a  (c)  Maiidubiis  ^nianduuiis 
a)  compulsa  <a  niand.  conip.  copia  [i),  uiritim 
distribuit:  VII  71,  7;  Maudubii,  qui  eos  oppido 
recepcraiit,    cum    liberis   atque  uxoribus  exire 
coguntur.  hi  .   .  .:  VII  78,3;  cf  g  4. 

]tlaii4liibrafiiii«.  In  A  V  20,  3  cxstat 
maiKlubraliii  111,  (iitod  receperunl  Hcliit.  et 
I<V.,  prubat  Oliick  p.  132 — 134.  Sed  maudu- 
bracius  cvstat  in  a.  V20, 1  ct  4,  in  BMQ  V 
20,3,  in  jWa  V22, 5;  mandubragio  est  in 
B'Mg\2'2,b;  mandrubacius  in  [i  V20,4, 
■in  li  V20,l,  in  a  V20,3;  mandrubatius(?) 
in  a  (uiandrushatius  iit  f)  V20, 1;  mandro- 
baciuin  iii  li  V20, 3;  mandubrucio  iii  li  V 
22,  5. 


539 


Mandubracius  —  Manlius 


540 


ex  qua  (Trinobantium  ciuitate)  Mandubracius 
adulescens  Caesaris  fidem  secutus  ad  eum  in 
continentem  [Galliam]  uenerat,  cuius  pater  in 
ea  ciuitate  regnum  obtinuerat  (c)  interfectus- 
que  erat  a  Cassiuellauno ,  ipse  fuga  mortem 
uitauerat:  V  20,  1 ;  jjetunt  (Trinobantes),  ut 
Mandubracium  ab  iniuria  Cassiuellauni  defen- 
dat  atque  in  ciuitatem  mittat,  qui  praesit  im- 
periumque  obtineat:  V20, 3;  Ms  (c)  Caesar 
imperat  obsides  XL  frumentumque  exercitui 
Mandubraciumque  ad  eos  mittit:  V  20, 4;  inter- 
dicit  atque  imperat  Cassiuellauno ,  ne  Mandu- 
bracio  neu  Trinobantibus  noceat  (bellum  faciat 
P):  V22,5. 

iiiaue:  Varus  postero  (postera  0%)  die  mane 
legiones   ex  castris   educit:   2, 27,4;  f 

castris  positis  postero  die  mane  copias  ante 
frontem  castrorum  instruit  {dett.;  struit  «): 
3, 37, 1 ;  1    (omnia  excogitantur ,    quare 

nec  sine  periculo  maneatur  (mane  eatur  Hartx) 
et  languore  militum  et  uigiliis  periculum  auge- 
atur  (u.  CG):  V31,5;)  1  postridie  eius 

diei  mane  tripertito  milites  (e)  equitesque  in 
expeditiouem  misit:  VIO,  1;  t   raedia 

nocte  silentio  profectus  ad  hostium  castra  mane 
peruenit:   VII  18,2;  t  postridie   eius 

diei  mane  .  .  .  Germani  frequentes  .  .  .  ad  eum 
in  castra  uenerunt:  IV  13,4;  Caesar  .  .  . 
parua  parte  noctis  itinere  intermisso  mane  Dyr- 
racMum  uenit:  3,41,5. 

niaueo.      A.   i>ropr. ;   a)   oitp.   diseedere; 

a)  al)s.:  facilem  esse  rem,  seu  maneant  seu 
proliciscautur,  si  modo  unum  omnes  sentiant: 
V31, 2;  {omnia  excogitantur ,  quare  nec  sine 
periculo  maneatur  (mane  eatur  Hart^.)  et  lan- 
guore  militum  et  uigiliis  periculum  augeatur 
(u.  CC):  V31,5.) 

P)  additur,  ubi  inanealiu':  reliqui,  qui 
domi  manserunt  (remanserunt  h;  remanserint 
af) ,  se  atque  illos  alunt:  IV  1,5;  t  totam 
Memem  ipse  ad  exercitum  manere  decreuit: 
V5S,  3;  t   sic   neque   in   loco  manere 

ordinesque  seruare  neque  procurrere  .  .  .  tutum 
uidebatur:  2,41,6;  t  cum  superioris  etiam 

ordinis  non  nulli  .  .  .  manendum  eo  loco  et 
rem  proelio  committendam  existimarent:  3, 
74,2. 

b)  opp.  tolli,  dirui:  interea  manerent  in- 
dutiae,  dum  ab  illo  rediri  posset:  3,16,5; 
t  quod  snperioris  anni  muuitiones  integrae 
manebant :  VI  32, 5 ;  tl  ita  complures  dies 

iuania  (acld.  Madu.;  om.  codd.;  edd.;  uacua  add. 
Oiacc.)  manserant  castra;  munitiones  quidem 
omnes  integrae  erant:  3,66,7. 


B.  trsl. :  manere  in  amicitia,  fide,  offi- 
cio  al.  u.  iu  p-  ^^5  O^  toc.). 
(mauihiae  ti.  uiancipinin.) 
(JlanilinM  u.  1.  Li.  maiilin»).) 
niauipnlaritii:  L.  Fabius  (c),  centurio 
(om.  p)  legionis  VIII.,  .  .  .  tres  suos  nactus 
manipulares  atque  ab  iis  subleuatus 
murum  ascendit,  hos  (eos  [i)  ipse  rursus  sin- 
gulos  exceptans  in  murum  extulit:  VII 
47,7;  M.  Petronius  (centurio)  .  .  .  manipula- 
ribus  suis,  qui  illum  secuti  (o)  erant,  .  . 
inquit:  VII  50,4;  centuriones  Marsi  duo  ex 
castris  Curionis  (c)  cum  manipularibus 
suis  XXII  ad  Attium  Varum  perfugiunt: 
2,27,1;  sequimini  rae,  inquit,  manipulares 
mei  qui  fuistis  et  uestro  imperatori  quam 
consueuistis  (Ciace.;  constituistis  codd.; 
edd.)  operam  date:  3,91,1. 

manipnln!^.  A.  subi.:  ut  paucis  rautatis 
centurionibus  idem  ordines  mampulique  con- 
starent:  2,  28,1. 

B,  ol)i.:  flens  Petreius  manipulos  circumit 
militesque  appellat:   1,76,1;  t  si   con- 

tinere  (contineri  ji)  ad  signa  manipulos  uellet 
(p  ;  uellent  a;  Fr.) ,  ut  instituta  ratio  et  con- 
suetudo  exercitus  Romani  postulabat,  locus  ipse 
(o)   erat  praesidio  barbaris:  VI  34,6;  t 

(reUquas  copias  .  .  .  misit  f  captis  quibusdam 
cohortibus  (maniplis  singulis  demptis  cohor- 
tibus  coni.  Xp.):  VII 35, 3;)  t  centurioni- 

busque  nominatim  appellatis  reliquos  cohor- 
tatus  mUites  (del.  Eiissn.)  signa  inferre  et  ma- 
nipulos  laxare  iussit:  1125,2. 

C  c.  praep. :  hinc  celeriter  deiecti  se  in 
signa  (in  .signa  se  p)  manij^ulosque  coici- 
unt:  VI40, 1. 

Maiiin!!<  u.  M.'  p.  506. 

1.  L<.  Manlins.  In  a  imienilur  mal- 
lius,  quod  receperunt  edd.;  in  af  est  man- 
lius,  in  h  manilius,  quorum  altcrutrum,  cum 
etiam  Orosii  codd.  {W 23,4}  partim  manlius, 
partim  manilius  habeant  et  in  Liuii  epitome 
(iil).  HO)  idem  nominctur  L.  Manlius,  sine 
dubio  probatidum  est.  Quod  in  Plutarchi  codd. 
(Sert.  12,  4)  seriptum  exstat  Aoklwv  (ortum 
illud  errore  ex  Mdlhov),  nullius  est  momenti; 
nam  et  Manlii  et  Mallii  Graeeis  sunt  Malhoi. 
Veri  similius  tamen  uidetur,  cum  et  codicum  a 
scriptura  ct  Plufarchi  illud  lokhoi  propius  ad 
Maulii  quam  ad  ManUii  nomen  accedat  ct  Man- 
lius  exstet  in  Liuii  periocha,  h.  l.  cum  codd.  af 
scribendum  esse  Manlius. 

cum  intellegeret  (P.  Crassus)  in  iis  (c)  locis 
sibi  bellum   gerendum,   .  .  .   unde   L.  Manlius 


541 


Manlius 


542 


proconsul  impedimentis  amissis  profugisset:  III 
20,1. 

2.  1.1.  Iflanlint^  Torqnatn»^:  L.  Manlius 
praetor  Alba  (albam  Oa)  cum  cohortibus  sex 
profugit:  1,24,3;  quo  (Oricum)  cum  uenisset, 
L.  Torquatus,  qui  iussu  Pompei  oppido  prae- 
erat  praesidiunique  ibi  Parthinorum  habebat, 
conatus  portis  clau.sis  oppidum  defendere,  cum 
Graecos  .  .  .  arma  capere  iuberet,  illi  autem  se 
.  .  .  pugnaturos  negarent, .  .  .  portas  ai^eruit  et  se 
atque  oppidum  Caesari  dedidit  incolumisque 
ab  eo  conseruatus  est:  3,11,3.4. 

manMHofacio:  (uri)  adsuescere  ad  ho- 
mines  et  mansuefieri  (AQli;  mansueti  fieri  BM; 
Aim.,  Fr.)  ne  paruuli  quidem  excepti  posaunt: 
VI2H,4. 

nianiitnetndo.  'A.  obi.:  audire:  1131,4 
M.  (,'. 

B.  abl.:  se  magis  consuetudine  (mansue- 
tudine  Eartx)  sua  quam  merito  eorum  ciui- 
tatem  consernaturum:  1132,1;  t  petere 
.  .  .  etiani  pro  his  Haeduos,  ut  sua  (om.  ji)  cie- 
mentia  ac  mansuetudine  in  eos  utatur:  II 
14,5. 

C.  c.  i>i-acp. :  si  forte  pro  sua  clementia  ac 
mansuetudine,  quam  ipsi  ab  aliis  audirent,  sta- 
tuisset  Aduatucos  esse  couseruandos:  1131,4. 

(nianHnctns  ii.  iiiunNnefacio.) 
(maiitinea:  qui  (Laelius)  comnieatus  Byl- 
lide  atque  Aniantia    (\'a.'iCos.;  mantinea  cndd.) 
iniportari   in  oppidum  proliibebat:  3,40.5.) 
(nianubiue  /i.  nianeipinni.) 
niaiinM.    A.  propr.;  a>  subi.:  impcditis 
manibus:  IV 24, 2  «.  b)  impedire. 

b)  obi.  '■  tantaque  inter  eos  dissensio  cxsistit, 
iit  nianum  conHcrere  atque  armis  dimicare 
conentur:  1,20,4;  T  militibus  autem  ignotis 
locis,  impcditis  manibus  .  .  .  cum  liostibus 
erat  pugnaudum:  IV  24, 2;  1  hic  (c)  casus 
.  .  .  gladium  educere  conanti  dextram  mora- 
tur  manum:  V44, 8;  t  quae  (mulieres) 

in  (c)  proelium  proficiscentcs  ( milites  add. 
jS^fi)  passis  (passi  li)  manibus  ilentes  im- 
plorabnnt:  151,3;  piicri  mulicrcsque  ex  muro 
passis  manibus  suo  more  pacein  ab  Romanis 
petierunt:  1113,3;  matrcs  familiae  .  .  .  pectore 
nudo  prominentes  passis  nnuiibus  obtcstabantur 
(ii)   Romanos,  ut:  VIMV, 5;  1  omues 

maiorcH  natu  .  .  .  nianus  ad  Cacsarcm  ten- 
dore  et  uoce  signilicare  coeperunt:  1113,2; 
Ilncdiii  manus  tcndi^rc  ct  (c)  dcditioncm  signi- 
ficare  et  [iroiectis  arniis  mortem  deiirecari  in- 
ci))iunt  (n.  CO):  VII  40,  G;  quae  (matres  fami- 
llao)  paulo  aiite  Ronuuiis  dc  muro  (do  ni.  om. 
[i)  mamiH  tcndebant:  V1148,3;  ut  omuis  iuucn- 


tus  .  .  .  omnesque  superioris  (c)  aetatis  cum 
liberis  atque  uxoribus  .  .  .  aut  .  .  .  ad  caelum 
manus  (om.  a)  tenderent  aut  .  .  .  ante  .simu- 
lacra  proiecti  uictoriam  ab  dis  exposcerent:  2, 
5,3;  hostes  .  .  .  ad  legatos  atque  exercitum 
supplices  manus  tendunt:  2,11,4  (12,1  A7?.). 

c)  abl.;  a):  ut  ipsis  con.sistendi  in  suis  muni- 
tionibus  locus  non  esset,  cum  paene  inaedificata 
[in]  muris  ab  exercitu  nostro  moenia  uideren- 
tur  ac  telum  manu  coiceretur:  2,16,2;  % 
quibusnam  manibus  aut  quibus  uiribus  .  .  . 
tanti  oneris  turrim  (e)  in  muro  (c)  sese  con- 
locare  posse  confiderent  (u.  CC):  1130,4;  % 
iile  .  .  .  resistere  ac  se  manu  defendere  .  .  . 
coepit:  V7, 8;  T  manibns  sagulisque 
(c)  terram  exhaurire  cogebantur  (e):  V  42, 
3;  t  cum  Caesar  signa  fugientium  manu 
prenderet  et  consistere  iuberet:  3,(59,4;  t 
reperti  sunt  complurcs  nostri  milites  (c) ,  qui 
in  phalanga  (c)  insilirent  et  (c)  scuta  mani- 
bus  reuellerent:  152,5;  t  sic  nostros 
contempserunt,  ut  .  .  .  alii  uallum  manu  scin- 
dere,  alii  fossas  complere  inciperent:  V51,4; 
t  et  uoce  et  manibus  uuiuersi  ex  uallo  .  .  . 
signilicare  coeperunt,  ut:  l,8t>,2;  t  ne 
pulcherrimam  prope  totius  Galliae  (o)  urbem 
.   .    .    suis    manibus    succendere    cogerentur: 

vni5,4. 

[i):  multi  ut  diu  iactato  bracchio  praeopta- 
rent  scutum  (scuta  e  AQ;  scute  />')  manu 
emittere:   125,4. 

d)  c.  praep.;  a)  cx:  e  manu  emittere:  1 
25,4  u.  c)  fJ)  eniittere.      /^ 

p)  inter:  pedalibus  lignis  .  .  .  porticus  in- 
tegebaiitur,  atque  liac  agger  inter  mauus 
proferebatur:  2,  2,3. 

y)  pcr:  non  nullae  de  muris  (c)  per  manus 
deniissac  (c)  sese  (c)  militibus  (o)  tradebant: 
VII  47,  fi ;  1    rclinquit  auimus   Sextium 

grauibus  acceptis  uulueribus  (c) ;  aegre  per 
manus  traditus  (liSchn.;  tractus  A';  edd.) 
seruatur:  VI  38,4;  quidam  .  .  .  Gallu.^^er 
(qui  per  ji;  Schn.)  manus  scui  ac  picis  traditas 
glebas  in  igneni  e  rcgione  turris  proicicbat, .  .  . 
concidit:  VII  25,2;  saxa  .  .  .  itor  impcdiebant, 
iit  arnia  per  manus  nccessario  traderentur 
(traher.  /-)  militesque  inermes  (c)  sublcuati- 
que  alii  ab  aliis  magnam  partcm  ilineris  con- 
ficeiciit:  1, 1)8,2. 

IJ.  (rsl.;  n)  proxhnc  accedit  lul  iiiiii  pro- 
priain;  a)  =  |M>(cs(,iis:  ex  maiiibus  dimil- 
tere  /;.  ex  p.  Il^m  (■/  loc.h  t  liomiueni 

honestissiraum  prouinciac  (lalliiic  .  .  .  crep- 
tum  e  (ex  (i)  muuibus  hostium  sibi  rcstitutum 
uidebat   (c):    1,63,6;   ut  Teutomatus   (c)  .  .  . 


543 


nianus  —  Marcius 


544 


uix  se  ex  manibus  praedantium  militum  eripe- 
ret:  VII  46,  5. 

P)  =  propiiHiuitas:  ut  paene  uno  tempore  et 
(e)  ad  siluas  et  in  flumine  et  iam  (om.  p)  in 
manibus  nostris  (et  iam  in  m.  n.  del.  Paiil) 
hostes  uiderentur:  1119,7. 

"/)  inunus  dare  (de  iiictis):  tandem  dat 
Cotta  (precibus  add.  Deiter)  permotus  manus 
(manum  A);  superat  senteutia  Sabini:  V  31,3. 

(^)  —  fortitudo:  quoniam  fieret  dimicandi 
potestas,  ut  saepe  cogitauissent,  neu  suam  neu 
(ElberL;  ne  usu  manu  0'x;  ue  usu  manuque 
edd.y  reliquorum  opinionem  fallerent:  3, 
86,  5.) 

e)  =  hoininum  opera:  oppidum  et  natura 
loci  et  manu  munitum  paucis  diebu.s  .  .  . 
expugnatum  cognouerant:  11123,2;  cuni  et  loci 
natura  et  manu  (oni.  h)  munitissimis  castris 
sese  teneret :  V  57, 1 ;  1[  multaque  erant 

intra  eum  locum  manu  sata,  quibus  ((h)l;  ma- 
nus  atque  a  quibus  af;  manu  facta  quibus  O) 
interim  iumenta  pasceret :  3, 44,  3. 

1))  mauus  ferrea  (=  liarpago)  n.  ferrens 
p.  1294  (3  loc). 

c)  uianiis  =  copiae,  exercitus,  exercitns 
pars;  a)  subi.:  se  abdere:  V8, 6  u.  con- 
uenire;  t  adesse:  V27, 8  u.  transire;  \ 
adferre:    VI 35, 3   u.    esse;  t   si  noua 

manus  Sueborum  cum  ueteribus  copiis  Ario- 
uisti  sese  couiunxisset:  137,4;  ^  cum 

magnae  (magna  AQ)  manus  eo  conuenis- 
sent,  multitudine  nauium  perterritae  . . .  disces- 
serant  ac  se  iu  superiora  loca  abdiderant :  V  8, 
6;  cum  maiores  manus  hostium  adivmctis  Ger- 
manis  conuenissent :  V29,  1;  f  discedere: 
V8,  6  w.  conuenire;  f  erat,   ut  supra 

demonstrauimus ,  manus  certa  uulla,  non  oppi- 
dum,  non  praesidium  (c),  quod  se  armis  defen- 
deret,  sed  in  (o)  omnes  partes  dispersa  mul- 
titudo:  VI34, 1;  dissipatis  ac  perterritis  hosti- 
bus  .  .  .  manus  erat  nulla,  quae  paruam  modo 
causam  timoris  adferret:  VI  35,3;       t  fugere: 

VI  8, 1  u.  (i)  adoriri ;  t  Romanorum  manus 
tantis  munitionibus  distinetur  nec  facile  pluri- 
bus  locis  occurrit:  VII  84,3;        Tj  progredi: 

VII  61,  5  u.  ,'i)  mittere;  t  raagnam  ma- 
num  Germanorum  conductam  Rheuum  trans- 
isse;  hanc  adfore  biduo:  V27,8;  ^  (quae- 
que  (quaque  Kp.,  Db.)  pars  (fi;  parti  a;  parte 
reee. ;  pr.  edd.;  Db.)  hostium  (o)  confertissima 
est  (manus  est  Db.)  uisa  inrumpit  (c):  V 
44,4.) 

p)  obi.:  ut  tantis  copiis  tam  exiguam  manum 
praesertim  fugieutem  atque  impeditam  adoriri 
non  audeant:  VI  8,1;  H  cogere  u.  cog^O 


p.  382  (6  loe.);  t  conducere:  V27,8  u. 

a)  transire;  t  uti  aduersariorum  manus 

diduceret  (deduc.  Of):  3,40,2;  t  di- 

mittendae  plures  manus  diducendique  erant 
milites:   VI34,5;  t  distinere  u.  dis- 

tineo  A.  p.  934  (3  lor.) ;  t  ip^i  manu 

facta  cum  iis  (c)  ,  quos  nuper  [maximi]  Ube- 
rauerant,  in  proxima  Octauii  castra  inruperunt: 
3,9,6;  t  (impedire:  VI  8, 1  /i.  adoriri;) 

t  praesidio  .  .  .  relicto  et  parua  manu  Metio- 
sedum  uersus  missa,  quae  tantum  progredere- 
tur  (fl;  -diatur  a;  edd.;  -diebatur  Q^),  quantum 
naues  processissent ,  reliquas  copias  contra  La- 
bienum  duxerimt:  VII  61, 5;  t  perter- 

rere:  V8,  6  ii.  a)  conuenire. 

}')  al)I.:  magna  manu  Eburones,  Neruii  .  .  . 
legionem  oppugnare  incipiunt:  V39,3;  t 
naues  .  .  .  incendit,  quod  tam  late  tueri  parua 
manu  non  poterat:  3,111,6;  t  subitoque 

oppressis  lignatoribus  magna  manu  ad  castra 
oppugnatum  (oppugnanda  (i)  uenerunt:  V 
26, 2. 

Adieet.:  certa:  VI 34,1;  dextra:  V44,8; 
exigua:  VI  8,1;  ferrea(e)  ti.  iiol.  I.  p.  1294 
(3  loe.j;  impedita:  VI 8,1;  magna(e):  V8, 
6;  26,2;  27,8;  39,3;  VII7,2;  maiores:  V 
29,1;  maximae:  V39,l;  (nostrae:  1119,7;) 
noua:  137,4;  nulla:  VI 5, 7;  34,1;  35,3; 
parua:  VII  61,5;  3,111,6;  plures:  VI34,5; 
(suae:  VII  15,4;)  supplices(?):  2,11,4. 

llarcelliniis  u.  Ijentnlnf^  2.  p.  452 
{et  Marcellas  1.) 

1.  (€.  ClaadinM)  Marcellns:  PhiUp 
pus  et  Cotta  (marceUus  0';  PhiUppus  et  Mar- 
ceUinua  collega  Pighius ;  Kindseh.;  PauUus  et 
Marcellus  Pantagathus;  consules  co^ii.  Np.; 
prioris  anni  consules  Hiig)  priuato  consUio 
praetereuntur  neque  eorura  sortes  deiciuntur: 
1,6,5.) 

a.  C.  (Clautlins)  Marcellns :  refertur 
etiam  de  rege  luba,  ut  socius  sit  atque  ami- 
cus;  MarceUus  consul  (Madu.;  non  x;  uero 
reee.;  edd.)  passurum  in  praesentia  negat:  1, 
6,4;  hunc  (Lentulum  consulem)  Marcellus  col- 
lega  et  plerique  magistratus  consecuti  sunt: 
1, 14, 2 ;  praeerat  .  .  .  nauibus  .  .  .  Rhodus  C. 
Marcellus  cum  C.  Coponio  (f>:  3,5,3. 

».  M.  (Clandins)  llarcellns:  dixerat 
aUquis  leniorem  seutentiam,  ut  primo  M.  Mar- 
ceUus,  ingressus  in  eam  orationem,  non  oportere 
ante  de  ea  re  ad  senatum  referri,  quam  dilec- 
tus  tota  ItaUa  habiti  .  .  .  essent  .  .  .:  1,2,2; 
Marcellus  perterritus  conuiciis  a  sua  sententia 
discessit:  1,2,  5. 

Marcins.  1.  Ancns  Marcins  et  3Iar- 


545 


MaDlius  —  raare 


546 


oin«  Rex :  ab  Anco  Marcio  sunt  Marcii 
Rege.s,   quo   nomine  fuit  mater:   ap.  Sueton.  6. 

!£.  ]IIarciaH  Rnfns:  hunc  secutus  Mar- 
cius  {Np.;  m.  eodd.)  Rufus  quaestor  nauibus 
XII,  quas  praesidio  onerariis  nauibus  Curio 
ex  Sicilia  eduxerat,  postquam  in  litore  relictam 
nauem  conspexit,  lianc  remulco  (e)  abstraxit; 
ipse  ad  [c.]  Curionem  cum  classe  redit:  2,23, 
5;  Curio  Marcium  (Oa(?jhl;  martium  (a?)f) 
Vticam  nauibus  praemittit:  2,24,1;  his  rebus 
cognitis  Marcius  (martius  x)  Rufus  quaestor 
in  castris  relictus  a  Curione  cohortatur  suos, 
ne  animo  deficiant:  2,43,1;  ef.  qu.  sqq. 

Marconian(n)i:  Germani  suas  copias 
castris  eduxerunt  generatimque  constituerunt 
(e)  paribus  (c)  interuallis ,  Harudes  (c)  ,  Mar- 
comanos  (marcomannos  IPAP^ ) ,  Triboces  (c), 
Vangiones,  Nemetes,  Sedusios,  Suebos:  151,2. 

Harcns  u.  M.  p.  .505  sq. 

mare.  A.  subi. ;  a):  adiacere:  2,1,2  «. 
B.  adigere;  \  quod  his  locis  erat  uado- 

sum  mare:  1,25,5;  t  hoc  itinere  est  fons, 

quo  (c)  mare  succedit  longius:  2,24,4. 

b):  .summaque  erat  uasto  atque  aperto 
mari,  magnis  aestibus,  raris  (mari  magno, 
aestibus  raris  BM)  ac  prope  nullis  portibus 
difficultas  nauigandi :  III 12, 5. 

B.  obi.:  duabus  ex  partibus  ....  una  erat 
proxima  portui  .  .  .,  altera  ad  portam  (c),  qua 
(c)  est  aditus  ex  Gallia  atque  Hispania,  ad  id 
mare,  quod  adigitur  (Madtt.;  adigit  0\ ;  adia- 
cet  Np.;  edd.;  uergit  Ciare.)  ad  ostium  Rho- 
dani:  2,1,2;  f  (concludere:  1119,7  ti. 
G.  e);)  t  ita  (c)  montibus  angustissime 
(Paul;  angustis  A;,-  etld.)  mare  continebatur, 
uti:  IV23, 3;  t  extruso  mari  aggere  ac 
molibus:  11112,3;  *  quo  faciliua  omne 
Hadriaticum  mare  *ah  extremis  Italiae  partibus 
regionibusque  Graeciae  in  potestate  haberet: 
1,25,3;  classe  Caesari  (e)  erepta  portum  ac 
mare  totum  in  sua  potestate  haberent:  3,111, 
4;  t  quod  insuetus  nauigandi  mare  time- 
ret:  VG, 3;  t  maxime  probabat  coactis 
nauibus  mare  transire  et  Pompeium  sequi, 
prius  quam  ille  sese  transmarinis  auxiliis  con- 
firmaret:  1,29,1;  ut  mare  transire  Caesarem 
prohiberet,  eiusque  rei  causa  cnini  ora  mari- 
tima  classcni  dis])osuerat:  3,6,2;  mare  trans- 
isse  (-ire  f)  cum  lcgionibus  Caesarem  :  .'(.^^,  1. 

C.  acc.  pend.  cx  iidieci.:  P.  Crassus  adule- 
RcenH  cum  Icgiono  septima  proximus  mare 
Oceanum  in  Andibus  hiemubat  (c):  1117,2. 

(I).  daf.:  influcre:  IV  1,1  u.  (J.  a)  longe.) 
K.  (fcii.:   noslris  militibus  cunctar.tibuK,   ma- 
xime   projjter    a  1 1  i  t  u  d  i  n  c  m    uuiris :    I  \'  25, 3 ; 
Lexlo.  Ciioiiar.     11. 


conamur  opus  magnum  et  multomm  dienun 
propter  altitudinem  maris:  ap.  Ci^;.  ad  Att.  IX 
14,1;  t  in  niagno  impetu  maris  atque 

aperto  (u.  C(J)  .  .  .  omnes  fere,  qui  eo  •mari 
uti  consuerunt,  habent  uectigales :  III  8, 1 ;  f 
castra  erant  ad  bellum  ducendum  aptissima 
natura  loci  (c)  .  .  .  et  maris  propinquitate: 
2,37,5. 

F.  abl. :  Massilia  enim  fere  tribus  ex  (o)  op- 
pidi  partibus  mari  adluitur;  reliqua  quarta 
est,  quae  aditum  habeat  ab  terra:  2,1,3;  t 
mari  uti:  1118,1  n.  E.  impetus;  tt  sicuti 
(Bibulus)  mari  portibusque  Caesarem  prohi- 
bebat,  ita  ipse  omni  terra  earum  regionam 
prohibebatur:  3,15,1. 

G.  c.  praep.;  a)  a:  ut . .  .  abductum  iUum 
a  mari  .  .  ,  pari  condicione  belli  secum  decer- 
tare  cogeret:  3,78,3;  t  neque  a  mari 
Dyrrachioque  discedere  uolebat:  3, 44, 1 ;  tT 
Rhenum  transierunt  non  longe  a  mari,  quo 
(cui  ^)  Rhenus  infiuit:  IV  1,1;  neque  longius 
a  mari  passibus  CCC  (castra)  aberant:  3,66, 
3;  tt  cuius  fiues  a  maritimis  ciuitatibus 
fiumen  diuidit,  quod  appellatur  Tamesis,  a 
mari  circiter  milia  passuum  LXXX:  V 
11,8. 

b)  ad:  omnia  enim  fiumina  atque  omnes 
riuos,  qui  ad  mare  pertinebant  (perflue- 
bant  Hell.},  Caesar  aut  auerterat  aut  .  .  .  ob- 
struxerat:  3,49,4;  ad  eam  partem  munitioniun 
ducit,  quae  pertinebat  (0;  -bant  x:  Np., 
Dh.)  ad  mare:  3,62,2;  t  comitatu  equi- 
tum  XXX  ad  mare  peruenit:  3,96,4;  t 
exercitum  reducit  ad  mare:  V  23, 1. 

ad  Cantium,  quod  esse  ad  mare  supra  de- 
monstrauimus :  V  22, 1 ;  2,1,2  ii.  B.  adigere; 
ut  ad  mare  II  (c)  cohortes  nonae  legionis 
excubuerant  (nostrae  cohortis  nonae  leg. 
excubiae   erant   Madti.):   3,63,6;  t 

cohortibus  decem  ad  mare  relictis:  V9,l. 

c)  coiitru:  itaque  contra  mare  transuersum 
(conuersum  Paiil)  uallum  .  .  .  nondum  per- 
fecerat :  3,  (»3,  5. 

d)  iii  niare:  id  autem  est  iugum  derectum 
eminens  in  mare:  2,24,3;  t  in  longi- 
tudinem  passuum  DCCCC  in  mare  iactis  mo- 
libus  .  .  .  cum  oppido  coniungitur:  3,112,2; 
t  (influere:  IV  1, 1  u.  a)  louge;)  t1 
unde  erat  propinquus  despectus  in  mare:  III 
14,9. 

o)  iii  iiiari :  paulo  fncit  humiliores  (uaues), 
quam  quibus  in  nostro  mari  uti  consueuimus: 
Vl,2;  (naues  fncit)  paulo  latiores  (^c) ,  quam 
quibus  in  reliquis  utimur  maribus  (in  rel.  mar. 
uti   adsucuciant  [i^:   Vl,2;  t  '*c  lougo 

35 


547 


mare  —  Martius 


548 


aliam  esse  nauigationem  in  concluso  (uastis- 
simo  add.  afi)  mari  atque  in  uastissimo  {om.  [i) 
atque  {om.  AQ^)  apertissimo  {nm.  AQ)  Oceano 
perspiciebant  (c) :  III  9, 7. 

(f)  per  mare:  inter  duos  uallos,  qua  per- 
fectum  opus  non  erat,  (per  mare  add.  eockl.; 
Np.,  Dt.;  Pompeiani  e  Paul;  dcl.  AVca.s.)  naui- 
bus  expositi  (expositis  Ox ;  nauibus  expos.  rfe/. 
Dt.)  in  auersos  (e)  nostros  impetum  fecerunt: 
3,  63, 8.) 

§•)  secuuduiii  inare :  cum  animaduertisset 
Pompeium  extra  munitiones  egressum  [castra] 
secundum  mare  manere  (add.  Paul;  om.  eodd.  ; 
edd.),  ut  .  .  .  haberet,  commutata  ratione  belli 
.  .  .  eastra  iuxta  Ponipeium  muniri  (e)  iussit 
(m.  CC)  :  3,  65, 4. 

maritimns.  Inuenitur  maritumus  in 
odi  IV  23, 5,  in  BMh  11116,1,  m  AQB  V14,l, 
in  ABl/  V12,2,  in  AQB''  V  12,  5,  in  aIV29, 
1,  in  h  II 34 ;  (in  reliquis  libris  uidetur  exstare 
maritimus.)  In  X  inueniri  uidetur  mariti- 
mu s  III  8, 1.  5;  IV  20, 3 ;  V  11, 8.  In  B.  Ciu. 
maritumus  habet  a  9  loeis:  3,5,2  (ora);  5, 
4;  11,2;  17,4;  24,4;  28,6;  34, 1;  78,4.  6;  mari- 
timus  3,5,2  (oppidis)  et  3,39,1;  reliqui  B. 
Oiuitis  eodd.  quid  haheant  non  constat. 

A.  =  quod  ad  mare  pertiiiet:  ut  esset  luna 
plena,  qui  dies  maritimos  aestus  maximos  in 
Oceano  efflcere  consueuit:  IV29, 1;  % 
remitterent  ipsi  de  maritimis  (marinis  f)  cu- 
stodiis:  3,17,4;  1  toti  tamen  officio 
maritimo  M.  Bibulus  praepositus  cuncta  ad- 
ministrabat:  3,5,4;  ^  ut  maritimae  res 
postularent:  IV  23,5. 

B.  =  ad  mare  situs :  quae  sunt  maritimae 
ciuitates  Oceanumque  attingunt :  II  34 ;  cuius 
fines  a  maritimis  ciuitatibus  flumen  diuidit, 
quod  appellatur  Tamesis,  a  mari  circiter  milia 
passuum  LXXX:  Vll,8;  t  hiemare  Dyr- 
rachii  (e)  ,  Apolloniae  (e)  omnibusque  oppi- 
dis  maritimis  constituerat :  3,5,2;  %  huius 
est  ciuitatis  longe  amplissima  auctoritas  omnis 
orae  maritimae  regionum  earum:  1118,1;  omni 
ora  maritima  celeriter  ad  suam  sententiam  per- 
ducta:  1118,5;  quo  proelio  bellum  Venetorum 
totiusque  orae  maritimae  confectum  est:  III 
16, 1 ;  neque  iis  ipsis  quicquam  praeter  oram 
maritimam  atque  eas  regiones,  quae  sunt  contra 
GaUias,  notum  est:  IV  20, 3;  omni  ora  mari- 
tima  classem  disposuerat:  3,5,2;  ne  Caesar 
orae  maritimae  ciuitates  occuparet:  3,11,2;  ut 
equitibus  per  oram  maritimam  (ora  maritima 
Nz)  ab  Antonio  dispositis  aquari  prohiberen- 
tur:  3,24,4;  qui  (equites)  eam  partem  orae 
maritimae  adseruabant:  3,28,6;   deducta  Orico 


legione ,  quam  tuendae  orae  maritimae  causa 
(oni.  f)  posuerat:  3,34,1;  deductis  orae  mari- 
timae  praesidiis  Caesar  .  .  .  III  cohortes  Orici 
oppidi  tuendi  causa  reliquit:  3,  39, 1;  si  .  .  .  se 
(c)  omni  maritima  ora  excludere  conaretur:  3, 
78, 4 ;  si  ab  ora  maritima  Oricoque  (c)  disce- 
dere  noilet :   3,  78, 6  ;  t  Britanniae  pars 

interior  (c)  ab  iis  incolitur,  quos  natos  in  in- 
sula  ipsa  (c)  memoria  proditum  dicunt,  mari- 
tima  pars  ab  iis,  qui  .  .  .  ex  Belgio  transie- 
runt  (c) :  V12,  2;  1  uascitur  ibi  plumbum 

album  in  mediterraneis  regionibus,  in  mari- 
timis  ferrum:  VIS,  5;  sunt  humanissimi  qui 
Cantium  incolunt,  quae  regio  est  maritima 
omnis:  V  14, 1. 

llarius :  cum  Cimbris  et  Teutonis  a  C. 
Mario  pulsis  non  minorem  laudem  exercitus 
quam  ipse  imperator  meritus  uidebatur:  140,5. 

[commodissimum  uisum  est  ...  Procillum 
.  .  .  mittere  et  M.  (B';  marium  a;  marcum 
M^fh;  om.  a)  Metium  (c):  147,4.] 

Marrnciiii :  per  fines  Marrucinorum,  Fren- 
tanorum,  Larinatium  in  Apuliam  peruenit:  1, 
23,5;  ad  eos  Curio  equitatum  et  duas  Jlarru- 
cinorum  cohortes  mittit:  2,34,3. 

Mars.  A. :  maxime  Mercurium  colunt.  .  .  . 
post  hunc  ApoIIinem  et  Martem  et  louem  et 
Mineruam.  de  his  eandem  fere  quam  reliquae 
gentes  habent  opinionem:  ApoIIinem  morbos 
depellere,  .  .  .  Martem  bella  regere  (gerere  h). 
huic,  cum  proelio  dimicare  constituerunt,  ea, 
quae  bello  ceperint  (c) ,  plerumque  deuouent : 
VI 17,  2.  3.     Cf  qu.  sqq. 

B.:  ut,  qui  propinquitatem  loci  uideret  (c), 
paratos  prope  aequo  Marte  ad  dimicandum 
existimaret  (c):  VII 19, 3. 

(Marsia:  duae  sunt  Albae,  aUa  ista  quam 
nouimus  in  Aricia  (Marsia  coni.  Np.)  et  alia 
hic  in  Italia  (Latio  coni.  Np.) :  ap.  Pomp. 
eomm.    art.    Don.    (gramm.    Lat.   V  p.  144  ed. 


il).) 

Marsi  :  Domitius  per  se  circiter  XX  cohor- 
tes  Alba  (Albam  Ooler),  ex  Marsis  et  Pae- 
lignis  ,  finitimis  ab  regionibus  coegerat:  1, 15, 
7;  ab  his  primo  Marsi  dissentire  incipiunt:  1, 
20, 3 ;  ef.  qu.  sqq. ;  proxima  nocte  centuriones 
Marsi  duo  ex  castris  Curionis  (c)  cum  mani- 
pularibus  suis  XXII  ad  Attium  Varum  per- 
fugiunt:  2,27,1;  f  neque  enim  ex  Marsis  Pae- 
lignisque  ueniebant,  ut  qui  superiore  nocte  in 
contuberniis  commilitesque  nonnulli  grauiora 
sermones  militum  dubia  durius  accipiebantur 
(sie  codd. ;  u.  CC)  :  2, 29, 4. 

Martins:  (completur  urbs  •[■  et  ius  (z; 
campus  Martius  Hell.)  comitium  tribunis  (c), 


549 


Martius  —  mater 


550 


centurionibus  (c),  euocatis  (c):  1,3,3;)  t 

a.  d.  VII.  Idus  Martias  Brundisium  ueui:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  13  A,  1.    [Cf.  IflareiaM.l 

mai«:  eadem  est  feminae  marisque 
natura  (statura  Paul) ,  eadem  forma  magni- 
tudoque  cornuum :  VI  26, 3. 

JlasMilia.  Cf.  Ed.  Rouby,  Le  siege  de 
Marseilk.  l'ar.  1875  (Spectateur  militaire 
1874);  J.  Gilles,  Marseille  4!J  ans  avant  Jesus- 
Christ.  Par.  1875;  Stoffel,  lUstoirc  de  Jules 
Cesa/r.     Omrre  eiuile.  Par.  1887.  1.  p.  77—70. 

cognoscit  .  .  .  profectum  item  Domitium  ad 
occupandam  MassiJiam  nauibus  actuariis  sep- 
tem:  1,34,2;  cf.  g  3;  qui  (Albici)  .  .  .  montes 
.  .  supra  Massiliam  incolebant:  1,34,4;  cf.  S  5; 
euocat  ad  se  Caesar  Masailia  {Of;  raassiliam 
ahl)  XV  primos:  1,35,1;  cf.  §3.5;  haec  dum 
inter  eos  aguntur,  Domitius  nauibus  Massiliam 
peruenit  atque  ab  iis  (c)  receptus  urbi  prae- 
ficitur:  1,36,1;  cf.qu.sqq.;  quibus  iniuriis  per- 
motus  Caesar  legiones  tres  Massiliam  adducit: 
1, 36, 4 ;  cf.  qa.  sqq. ;  quibus  (nauibus)  ettectis 
.  .  .  adductisque  Massiliam  his  D.  Brutum 
praeficit;  C.  Trebonium  legatum  ad  oppugna- 
tionem  Massiliae  relinquit:  1,36,5;  hae  (naues) 
ad  insulam,  quac  est  contra  Massiliam,  stationes 
obtinebant:  1,56,3;  qui  (Trebonius)  ad  oppugna- 
tionem  Massiliae  relictus  erat:  2,1,1;  Massilia 
enim  Cere  tribus  ex  (o)  oppidi  (del.  Ciacc.) 
partibus  mari  adluitur:  2, 1,3;  hac  adiuucta  ad 
reiiquas  naues  cursum  Massiliam  uersus  per- 
ficit:  2,3,3;  at  ex  reliquis  (nauibus)  una  prae- 
missa  Massiliam  huius  nuntii  perferendi  gratia 
cum  iam  adpropinquaret  urbi,  omnis  sese  mul- 
titudo  (c)  effudit:  2,7,3;  cum  Caesarem  ad 
Massiliam  detineri  cognouit:  2,17,3;  peilibus- 
que  Narbonem  atque  inde  Massiliam  peruenit. 
ibi  .  .  .:  2,21,5. 

Cf.  omnia,  quae.  2, 1—2, 16  et  2, 22  narrantur. 

MaMMilieiiHiM.  1.  udicct. :  cognoscit  .  .  . 
praemissos  etiam  legatos  (del.  Ciaec.)  Mas- 
silienses  domum,  nobiles  (domi  nobiles  Ciacc.) 
adulescentes ,  quos  .  .  .:  1,34,3. 

i.  n\  subst. :  quibus  mandatis  acceptis  Mas- 
silienses  porlas  Caesari  clauseraut  .  .  .:  1,34,4; 
cum  his  agit,  ne  initium  inferendi  belli  a  (c) 
MaHsiliensibus  oriatur:  1,35,1;  dum  haec  ad 
Ilerdam  geruntur,  Massilieuscs  usi  \j.  Domitii 
consilio  naues  loiigas  exi>('(liunt  .  .  .:  1,5(),  1; 
ita  cognilo  liostiuni  iulucntu  suas  naues  ox 
portu  cducunt,  cum  Massiliensibus  (•onlligunt: 
1,57,2;  hi  modo  digressi  (c)  a  Massilicnsibus 
recentem  eorum  (c)  pollieitationem  animia  con- 
tinebant:  1,57,4;  ipsi  MasBilionsos  et  coloritate 
nauium  et  scientia  gubernatoruni  confisi  noslros 


eludebant  .  .  . :  1,  58, 1.  (2) ;  eo  die  naues  Maa- 
siliensium  cum  iis  (c),  quae  sunt  captae,  in- 
tereunt  VIIII:  1,58,4;  L.  Nasidius  .  .  .  L. 
Domitio  Massiliensibusque  subsidio  missus  fireto 
Siciliae  .  .  .  peruehitur :  2, 3, 1 ;  praemissaque 
clam  nauicula  Domitium  Massiliensesque  (-sis- 
que  a)  de  suo  aduentu  certiores  facit  .  .  .:  2, 
3, 3 ;  Massilienses  post  superius  incommodum 
ueteres  .  .  .  naues  refecerant  summaque  in- 
dustria  armauerant  .  .  . :  2, 4, 1 ;  Tauroenta,  quod 
est  casteUum  Massiliensium ,  .  .  .  perueniunt: 
2,4,5;  dextra  pars  attribuitur  Massiliensibus, 
sinistra  Nasidio:  2,4,5;  ad  eas  (naues),  quae 
factae  erant  Arelate  per  Caesarem,  captiuae 
Massiliensium  accesserant  sex :  2, 5, 1 ;  commisso 
proelio  Massiliensibus  res  nulla  ad  uirtutem 
defuit  .  .  . :  2, 6, 1 ;  ex  Massiliensium  classe  V 
sunt  depressae,  IIII  captae,  una  cum  Nasi- 
dianis  profugit:  2,7,2;  Massilienses  tamen  nihilo 
setius  ad  defensionem  urbis  reliqua  apparare 
coeperunt .  2,  7,  4 ;  temptauerunt  hoc  idem 
Massilienses  ( tempt.  h.  i.  Mass.  del.  Paul) 
postero  die  .  .  . :  2, 14, 5 ;  omnibus  arboribus 
longe  lateque  in  finibus  Massiliensium  ex- 
cisis  et  conuectis:  2,15,1;  frumenti  magnum 
numerum  coegit,  quod  Massiliensibus ,  item 
quod  Afranio  Petreioque  (c)  mitteret:  2,18,1; 
Massilienses  (-sibus  ahl)  omnibus  defessi  (-sis 
a)  malis,  rei  frumentariae  ad  summam  inopiam 
adducti ,  bis  proelio  nauali  (o)  superati  .  .  . 
sese  dedere  sinc  fraude  constituunt:  2,22,1; 
paucis  ante  diebus  L.  Domitius  cognita  Massi- 
liensium  (-ibus  af)  uoluntate  .  .  .  profectus 
est:  2,22,2;  Massilienses  arma  tormentaque  ex 
oppido  .  .  .  proferunt,  naues  ex  portu  nauali- 
busque  educunt,  pecuniam  ex  publico  tradunt 
,  .  . :  2, 22, 5. 

Cf.  omnia,  quae  1,34—36,  1,56 — 58,  2,1 — 
1 6,  2, 22  narrantur. 

matara:  non  nulli  inter  carros  ^raedasque 
niataras  (matares  (jliick  p.  134—136)  ac  tra- 
gulas  subiciebant  (abicieb.  Ciaco.)  nostrosque 
uulnerabant:  I  26,3. 

mntcr.  A.  subi.:  (capere:  VII26,3  u. 
B.  dedere;)  1  ubi  (matres  familiae)  eos 

in  sententia  perstare  uiderunt,  .  .  .  conclamarc 
et  significare  de  fuga  llomanis  coeperunt: 
VII  26,4;  matres  familiae  .  .  .  suos  obtcstari 
et  morc  (lallico  passum  (sparsum  [i)  capillum 
ostentani  libcroHciuo  in  couspcctum  inoforre  coe- 
peruut:  VIi48,3;  1  conclauuir(>:  VII 

26,4  u.  cooiiisse;  1  q>iod  apud  liermano.s 

ea  (c)  consuetudo  esset,  ut  matres  faniiliae 
oorum  Bortibus  et  (c)  uaticiiuiticmibus  docla- 
raronl,  utrum  proolium  committi  ex  usu  esset 

36* 


551 


mater  —  matenor 


552 


necne.  eas  ita  dicere:  150,4.5;  t  nam 

ab  Anco  Marcio  sunt  Marcii  Reges,  quo  nomine 
fuit  mater:  ap.  Suet.  6;  t  flere:  VII 

26, 3  u.  petere ;  ^  matres  familiae  de  muro 
uestem  argentumque  iactabant  et  pectore 
nudo  prominentes  passis  manibus  obtestaban- 
tur  (o)  Romanos:  VII 47, 5;  1  obtestari: 
VII 47, 5  ;/.  iactare;  VII  48, 3  u.  coepisse;  *f 
ostentare:  VII  48,3  u.  coepisse;  1  (pan- 
dere:  VII 47,  5  u.  iactare;)  ^  cum  matres 

(matris  A^)  familiae  repente  in  publicum  pro- 
currerunt  (procurrerant  (i)  iientesque  proiectae 
ad  pedes  suorum  omnibus  precibus  petierunt 
(petiuerunt  fi),  ne:  VII  26,3;  *^  procur- 

rere:  VII  26, 3  u.  petere;  ^  proferre: 

VII 48, 3  u.  coepisse;  ^  prominere:  VII 

47,5  u.  iactare;  ^  significare:  VII 26, 

4   u.   coepisse;  'i  matres  familiae,   quae 

paulo  ante  Romanis  de  (c)  muro  (c)  manus 
tendebant:  VII 48, 3;  ^  non  nullae  de 

muris  (c)  per  manus  demissae  (c)  sese  (c) 
militibus    (o)    tradebant:    VII47,6;  f 

uidere:  VII  26,  4  u.  coepisse. 

B.  obi. :  (Dumnorigem)  huius  potentiae  c&usa 
matrem  in  Biturigibus  (c)  homini  illic  nobilis- 
simo  ac  potentissimo  conlocasse:  1 18, 6;  1f 
(petierunt  (matres  familiae),  ne  se  et  communes 
liberos  hostibus  ad  supplicium  dederent,  quos 
(quas  Dbce)  ad  capiendam  fugam  naturae  et 
uirium  infirmitas  impediret:  VII  26,  3;)  *; 

demittere:  VII 47, 6  u.  A.  tradere;  ^ 

(impedire:  VII  26,3  u.  dedere;)  ^  pro- 

icere:  VII  26,3  u.  A.  petere. 

(C.  dat.:  (matres  familiae)  obtestabantur  (o) 
Romanos,  ut  sibi  parcerent,  neu,  sicut  Aua- 
rici  fecissent,  ne  a  (c)  mulieribus  quidem  atque 
infantibus  abstinerent:  VII  47,  5.) 

D.  gen. :  instructa  classe  omnium  seniorum, 
matrum  familiae,  uirginum  precibus  et  fletu 
excitati  .  .   .  naues  conscendunt :  2, 4, 3. 

E.  c.  praep. :  (Dumnorigem)  sororem  ex 
matre  et  propinquas  suas  uuptum  in  alias 
ciuitates  conlocasse:  118,7. 

materia.  Xom.  materia  quinquies  in- 
uenitur,  materies  nusquatn;  ace.  materiam 
11129,1;  2,1,4;  37,4;  materiem  in  a,  ma- 
teriam  in  jj  VII 24, 4;  ijen.  materiae  bis 
(materiei  misquam);  abl.  materia  ter  in  X, 
quinquies  in  x;  materia  in  a,  materie  in  [i 
rV  17,  8. 

A.  siibi.:  diebus  decem ,  quibus  materia 
coepta  erat  comportari,  omni  opere  (ponte 
p)  effecto:  IV18, 1;  ^  quod  et  ab  incendio 
lapis  et  ab  ariete  materia  defendit:  VII 23, 
5;  •;  aquae  et  salis  copia,  cuhis  magna 


uis  iam  ex  proximis  erat  salinis  eo  congesta. 
non  materia  (salinis.  ea  congesta  non  materia 
af)  multitudine  arborum  ...  deficere  po- 
terat:  2,37,6;  t  materia  cuiusque  generis 

ut  in  GaUia  est  praeter  fagum  atque  (c) 
abietem:  V12,  5;  1  posse:  VII  23,  5  u. 

B.  distrahere;  2,37,6  u.  A.  deficere. 

B.  obi.:  omnem  eam  materiam,  quae  erat 
caesa,  conuersam  ad  hostem  conlocabat  et 
pro  uallo  ad  utrumque  latus  exstruebat:  III 
29, 1 ;  quibus  (nauibus)  effectis  . . .  diebus  XXX, 
a  {c')  qua  die  materia  caesa  est:  1,36,5;  ^ 
comportare  u.  comporto  p.  625  (3  loc); 
^  huc  frumentum  comportare,  [castra  munire,] 
materiam  conferre  coepit:  2,37,4;  ^  con- 
locare,  conuertere:  III  29,  1  u.  caedere; 
*i  quae  (materia)  perpetuis  trabibus  *pedum 
*quadragenum  plerumque  introrsus  reuincta 
neque  perrumpi  neque  distrahi  potest:  VU 
23,5;  t  exstruere:  11129,1  u.  caedere; 

*i  alii  faces  atque  aridam  materiam  (materiem  a ; 
edd.)  de  muro  iu  aggerem  eminus  iaciebant: 
VII  24, 4;  t  haec  derecta  materia  (m?.- 

terie  'p)  iniecta  contexebantur  (conteg.?):  IV 
17,8;  ^  perrumpere,  reuincire:  VII 

23, 5  u.  distrahere. 

C  g^en.:  ictum  firmitas  materiae  sustiaet: 
2, 11, 1 ;  t  ubi  aut  spatium  inter  muros 

aut  imbecillitas  materiae  postulare  uideretur, 
pUae  interponimtur,  trauersaria  tigna  iniciun- 
tur:  2,15,2. 

D.  abl.:  materia  contexere  (contegere?): 
IV 17,  8  u.  B.  inicere;  ^turres  excitare: 
V  40, 2  M.  E. ;  1f  (carinae  ac  prima  (c) 
statumina  ex  (a/";  et  Ohl:  om.  X;  Xp.,  Dt.) 
leui  materia  fiebant:  1,54,2;)  ^  (naui- 
bus)  parum  clauis  aut  materia  atque  armamen- 
tis  instructis  ad  reliquas  armandas  reficien- 
dasque  uttmtur:  1,36,2;  ^  apertos  cuni- 
culos  praeusta  et  praeacuta  materia  et  pice 
feruefacta  et  maximi  ponderis  saxis  moraban- 
tur:  VII 22,  5;  ^  quae  grauissime  adflictae 
(o)  erant  naues,  earum  materia  atque  aere  ad 
reUquas  reficiendas  utebatur:  IV  31, 2. 

E.  e.  praep. :  noctu  ex  (ea  !i)  materia,  quam 
munitionis  causa  comportauerant  (c),  turres 
admodum  {CC)  centum  XX  excitantur:  V 
40,2;  ^  facere  ex  w.  ex  p.  1181  B.  a) 
a)  (3  loc.) ;  ^^  aggerem  .  .  .  facere  insti- 
tuerunt  aequa  fere  altitudine  (c)  atque  Ule 
congesticius  ex  materia  fuerat  agger:  2, 
15,1. 

[Falso    materiam    seriptum    est    in    OLh   pro 
maceriam  VII  69, 5.] 
materior:    erat   eodem    (c)    tempore    et 


553 


materior  —  mediocris 


554 


materiari  et  frumentari  et  tantas  munitiones 
fieri  <tueri  Schn.;  Db.)  necesse  deminutis  nostris 
copiis  <o>  :  VII  73, 1. 

maternns :  amitae  meae  luliae  matemum 
genus  ab  regibus  ortum ,  paternum  cum  diis 
immortaiibus  coniunctum  est:  ap.  Suet.  6. 

HatiHCo:  Q-  TuUium  Ciceronem  et  P. 
Sulpicium  Cauilloni  <c')  et  Matiscone  in  Hae- 
duis  ad  Ararim  rei  frumentariae  causa  conlocat: 
VII  90, 7. 

niatrinionium :  Dutunorigi  .  .  .  filiam 
suam  in  matrimonium  dat:  13,5;  —  Dum- 
norix  .  .  .  ex  ea  ciuitate  Orgetorigis  filiam  i  n 
matrimonium  duxerat:  19,3. 

Matrona:  Gallos  ab  Aquitanis  Garumua 
flumen,  a  Belgis  Matrona  et  Sequana  diiudit: 
11,2. 

matnreMco  «■  frumentum  p.  Vi-J'^  B. 
a)  (2  (3)  loc). 

matnrita!^:  maioremque  spem  maturi- 
tate  frumeutorum  proponi  uidebant:  3, 49,  G; 
T[  neque  (frumenta)  multum  a  maturitate 
aberant:  1,48,5. 

mataro.  A.  iiitraus.:  quibus  rebus  Caesar 
ueheraenter  commotus  maturandum  sibi  existi- 
luauit:  137,4;  quibus  rebus  cognitis  Caesar 
maturaudum  sibi  ceusuit:  VII  56, 1. 

IJ.  trausit. ;  a>  sequ.  obi.:  atque  liorum  (e) 
discessu  maturari  {fhh  ,-  maturandi  a:  admaturari 
a;  edd.)  defectionem  ciuitatis  existimabat: 
VII 54, 2;  t  iam  uero  eo  magis  illi  matu- 

randum  iter  existimabant:  1,63,1. 

1>)  scqu.  iuf.:  maturat  ab  urbe  proficisci: 
I  7, 1 ;  —  flunien  Axonam  .  .  .  exercitum  tra- 
ducere  maturauit:  115,4. 

matnrnH.  A.  =  nQiiiog:  etsi  in  his  locis, 
quod  omnis  Gallia  ad  septeutriones  (c)  uergit, 
maturae  sunt  hiemes:  IV20, 1. 

H.  =  jci7CC0v,  lOQoiogt  frumenta  it.  Irn- 
mentnm  p.  i:il'.i  U.  a)  (.V  loc). 

niatnre.  A.  =  ^v  ^ceiQio :  neque  liibulus 
inipediti.4  uauibus  dispersisque  remigibus  sutis 
mature  occurrit:  3,7,3. 

li.  —  7CQII);  a)  eom|). :  a):  quibus  rebus 
cognitig  Caesar  .  .  .  maturius  sibi  de  bello 
cogitandum  putauit:  VI  2,3;  -  si  (e)  ma- 
turius  ex  hibernis  c<luceret  <si  .  .  .  educerel 
om.af),  ne  ab  re  fiuuienliiria  duris  subuectioiii- 
bus  laboraret:  VII  10, 1. 

[i):  Caesar  .  .  .  matui-ius  paulo,  quam 
tempuH  auiii  pustulabat,  in  hibcrna  iii  yequa- 
noB  exorcitum  doduxit:  154,2;  -  illi  necos- 
sario  matuiius,  quam  conMtitueraut,  caslra 
ponuut:  1,65,3;   —    Caesar,  ue  giauiori  bcllo 


occurreret,  maturius,  quam  consuerat  <c),  ad 
exercitum  proficiscitur:  IV 6,1. 

b)  superl.:  quibus  rebus  quam  maturrime 
occurrendum  putabat:  133,4. 

Manretania.  Codd.  1,  6, 3  omnes  uiden- 
tur  habere  mauritania  (qnod  omn.  loeis  recep. 
edd.j;  1,39,3  et  60,5  (et  in  B.  Alex.  et  B.  Afr.) 
l  habei  mauretania. 

tota  Italia  dilectus  habeatur;  Faustus  SuIIa 
propere  (CC)  iu  Mauretaniam  mittatur  (mitti- 
tur  *):  1,6,3;  audierat  Pompeium  per  Maure- 
taniam  cum  legiouibus  iter  in  Hispauiam  facere: 
1,39,3;  exstlnctis  rumoribus  de  auxiliis  legio- 
uum,  quae  cum  Pompeio  per  Mauretaniam 
uenire  dicebantur:  1,60,5. 

maxime  a.  p.  .009  sqq. 

<^.  Fabiuis  Maximns :  bello  superatos 
esse  j^juernos  et  Rutenos  ab  Q.  Fabio  Maximo 
<maxumo  B»ili):  145,2. 

(meatn»i :  Galli  .  . .  omnia  uada  ac  j  s^l- 
tus  <meatus -Marf«<.)  eius  paludis  obtiuebant: 
VII 19, 2.) 

(Meeletodunnm  u.  JletioMednm.) 

medeor:  ad  huuc  modum  distributis  legio- 
nibus  facillime  inopiae  *rei  (add.  RSehn.) 
frumentariae  sese  mederi  posse  existimauit:  V 
24,6;  t  (praesenti  malo  aliis  malis  reme- 

dia  dabautur  <remediabantur  tiel  medebantur 
Uadu.):  1,81,3.) 

medioeris:  qui  (locus)  .  .  .  aditum  .  . 
habet  uauibus  inediocrem :  3,  42, 1 ;  t  iii- 

opiam  excusare  .  .  .  et  diflicultates  auctionandi 
proponere  etiam  mediocris  est  animi:  3,20,3; 
t  Saburram  .  .  .  cum  luediocribus  copiis  mis- 
sum  Vticae  adpropinquare:  2,38,1;  t  uon 

mediocreni  sibi  diligentiam  adhibendam  iu- 
tellegebat:  11120,1;  t  castris  prope  oppi- 

dum  positis  <c)  mediocribus  circum  se  inter- 
uallis  separatim  singularum  ciuitatum  <c)  co- 
pias  conlocauerat:  VII  36,2;  t   intra  bas 

(crates)  mediocri  latitudine  fossam  .  .  .  obduci 
iussit:    3,46,1;  1    neue   .  .  .   muUis   .  . 

secuudis  proeliis  unum  aduersum  et  id  im- 
diocre  opponerent:  3,73,2;  t  sublicae  ol 

ad  inferiorem  partem  ttuminis  oblique  agebiui- 
tur  .  .  .  et  aliae  item  supra  ponteiu  mediocri 
spatio:  IV  17, 10;  mediocri  spatio  relicto  Pulio 
pilum  in  hostes  immittit  (<■'':  V44, (>;  eolles 
uiediocri  iutcriecto  spatio  .  .  .  oppidum  cinge- 
bunt:  VII  69,4;  takae  .  .  .  iu  lonaui  infodie- 
bantur  {v)  meiliocribu.sque  \i.\\.\i>  om.  (i)  intor- 
missis  spatiis  omnibus  locis  disscrebiuitur :  VII 
73,9;  t   1'ompeiaiii  .  .  .  castris  Marcollini 

ndpr<>piiu|ualiaiil  uou  mediocri  terrore  iuliito 
reliqui.-i  cohorlibus:  3,65,  1. 


555 


mediocriter  —  memini 


556 


mediocriter:  tantus  subito  timor  omnem 
exercitum  occupauit,  ut  non  mediocriter 
omnium  mentes  animosque  perturbaret:  I 
39,1. 

Mediomati-ici.     Cf.  Oliiek  p.  137  sg. 

Elienus  .  .  .  longo  spatio  per  iines  Nantua- 
tium  (c)  ,  Heluetiorum ,  Sequanorum ,  Medio- 
matricum  (-icorum  fj),  Tribocorum  (om.  p), 
Treuerorum  citatus  fertur:  IV  10, 3;  imperant 
.  .  .  Ambianis,  Mediomatricis,  Petrocoriis,  Ner- 
uiis,  Morinis,  Nitiobrogibus  quina  milia  (.V.  fi) : 
VII  75, 3. 

mediteri*aneiis:  nascitur  ibi  plumbuni 
album  in  mediterraneis  regionibus,  in  mari- 
timis  ferrum :  V  12,  5. 

medinii».  A.  =  iu  medio  situs:  aliquem 
locum  medium  utriusque  {utrisque  Ciacc.) 
conloquio  deligeret :  I  34, 1 ;  hunc  (locum)  esse 
delectum  medium  fere  regionum  earum,  quas 
Suebi  obtinerent:  IV  19,3;  %  va  finibus 

Carnutum,  quae  regio  totius  Galliae  media 
habetur,  considunt:  VI13, 10. 

B.  —  niedia  pars  (rei).  Cf.  0.  Riemann, 
RPh.   V  p.  104—107. 

duplici  acie  instituta,  auxiliis  in  mediam 
aciem  coniectis  (c  .  .  .  exspectabat:  III  24, 
1 ;  sagittarii  funditoresque  media  continebantur 
acie,  equitatus  latera  cingebat:  1,83,2;  mediam 
aciem  Scipio  cum  legionibus  Syriacis  tenebat: 
3,88,1;  reliquas  inter  aciem  (acies  a/)  mediam 
(medias  f)  cornuaque  interiecerat :  3,88,3; 
sinistro  cornu  Antonium ,  dextro  P.  SuIIam, 
media  (in  media  0)  acie  Cn.  Domitium  prae- 
posuerat :  3, 89, 2 ;  1[  tantum  ab  equitum 

suorum  *auxilio  aberant,  .  .  .  ut  eos  superiori- 
bus  perterritos  proeliis  in  medium  reciperent 
agmen:  1,79,5;  1  ipsos  se  .  .  .  ex  media 

caede  fugisse  (CC):  VII  38,  5;  1  recor- 

dari  debere ,  qua  felicitate  (c)  inter  medias 
hostium  classes  ...  incolumes  essent  trans- 
portati:  3,73,3;  f  interim  in  colle  medio 

triplicem  aciem  instruxit:  124,2;  a  medio  fere 
colle  in  longitudinem  (c)  .  .  .  sex  peduni 
murum  .  .  .  praeduxerant :  VII 46, 3;  Afranius 
copias  educit  et  in  medio  colle  sub  castris  cou- 
stituit:  1,41,2;  1  in  hoc  medio  cursu  est 

insula,  quae  appellatur  Mona:  V13, 3;  T 

quae  (silua)  iugenti  maguitudine  per  medios 
fines  Treuerorum  a  flumine  Rheno  ad  initium 
Eemorum  pertinet:  V3,  4;  hoc  (castellum)  fere 
est  in  niediis  Eburonum  flnibus :  VI 32, 4 ;  1f 
est  bos  cerui  figura,  ciuus  a  media  fronte 
inter  aures  unum  cornu  exsistit :  VI  26, 1 ;  f 
per  medios  hostes  perrumpunt:  VI 40,  4;  simul 
in    medios    hostes  Lurupit:   VII 50, 5;  t 


medio  fere  itinere  equites  a  Fabio  missi  quanto 
res  in  periculo  fuerit  exponunt:  VII  41, 2;  pro- 
cul  equitatu  uiso  ex  medio  itinere  proiectis  sar- 
cinis  fugiebant:  1,59,3;  1  iubet  media 

nocte  legionem  proficisci:  V46, 2;  quibus 
rebus  cognitis  media  nocte  silentio  profectus  ad 
hostium  castra  mane  peruenit :  VII 18, 2 ;  Galh 
.  .  .  media  nocte  (med.  nocte  om.  [i)  silentio 
ex  castris  egressi  ad  campestres  munitiones 
accedunt:  VII 81, 1 ;  at  (c)  etiam  ut  media 
nocte  proficiscamur  addunt:  2,31,7;  — media 
circiter  nocte  (circiter  media  nocte  (mediam 
noctem  (i))  u.  circiter  p.  o2!)  B.  (3  loe.); 
—  Eporedorix  cognito  Litauicci  consilio  media 
fere  (om.  a)  nocte  rem  ad  Caesarem  defert: 
VII  39,3;  —  res  disputatione  ad  mediaiu 
noctem  perducitur:  V31,3;  —  ut  .  .  .  ante 
mediam  noctem  ad  portas  castrorum  clamor 
oreretur  (c)  :  V  53, 1 ;  Ceuabenses  paulo  ante 
mediam  noctem  silentio  ex  oppido  egressi  flumen 
transire  coeperunt:  VII 11,  7;  —  de  media 
nocte  u.  de  p.  822  2.  (5  loc.)  ;  —  idoneam 
tempestatem  uactus  (c)  paulo  post  mediam 
noctem  naues  soluit:  IV  36,3;  t  quorum 

mediam  orationem  (media  oratione  A^  inter- 
rumpunt  subito  undique  tela  immissa :  3, 19, 
6;  t   in  hoc  fere  medio    spatio  tumulus 

erat  paulo  editior:  1,43,1;  Caesar  .  .  .  a  medio 
fere  spatio  suos  per  Antouium  .  .  .  cohortatus 
tuba  signum  dari  .  .  .  iussit:  3,46,4;  cur- 
sum  represserunt  et  ad  medium  fere  spatium 
constiterimt :  3,93,1. 

nouo  genere  pugnae  perterritis  nostris  per 
medios  audacissime  perruperunt:  V15, 4. 

mehercule:  gaudeo  mehercule  uos  signi- 
ficare  litteris,  quam  ualde  probetis  ea,  quae 
apud  Corfinium  sunt  gesta:  ap.  Cic.  ad  Att. 
IX  7  C,  1. 

lleldi(-ae?):  cognoscit  LX  naues,  quae 
in  Meldis  factae  erant,  tempestate  reiectas 
cursum  tenere  non  potuisse  (««.  CC) :  V  5, 2. 

melior  u.  bonns  p.  421  sq.  B.  condicio 
et  tempus. 

Mel(l)odiinnm  u.  lletiosednm. 

meuibrnm^  militibus  . .  .  impeditis  mani- 
bus,  magno  .  .  .  onere  armorum  oppressis  (c) 
.  .  .  cum  hostibus  erat  pugnandum ,  cum  illi  . . . 
omnibus  membris  expeditis  (expediti  BM; 
Dh. ,  Fr.)  notissimis  locis  audacter  tela  coicerent : 
IV  24, 3 ;  1  quorum  (simidacrorum)  contexta 
vuminibus  membra  uiuis  hominibus  com- 
plent:  VI16,4. 

memini.  A.  =  reniinisci:  quod  .  .  .  alio 
se  (e)  in  hiberna  consLlio  uenisse  (Galba) 
meminerat,   aliis  occurrisse  rebus   uiderat:  III 


557 


menimi  —  Menapii 


558 


6, 4 ;  hortaturque  (Litauiccum  atque  eius  fratres,) 
ut  se  liberos  et  imperio  natos  memine- 
^  rint:  VII  37,  2;  recordabantur  enim  (milites) 
eadem  {e)  se  .  .  .  in  Hispania  perpessos  labore 
et  patientia  maximum  bellum  confecisse;  me- 
minerant  ad  Alesiam  magnam  se  inopiam  per- 
pessoB  .  .  .  uictore.s  discessisse:  3,47,6. 

B.  =  iiicntionem  fecisse:  eundem  Achillam, 
cuius  supra  meminimus,  omnibus  copiis 
praefecit  <c>  :  3, 108,  2. 

memor:  Auximatibus  agit  gratias  seque 
eorum  facti  memorem  fore  pollicetur:  1,13, 
5;  sed  memores  eorum  praeceptorum,  quae 
paulo  ante  ab  suis  acceperant,  hoc  animo  decer- 
tabant  (Massilienses),  ut:  2,6,1. 

memoria.  A.  propr. ;  u)  =  recordatio; 
a)  subi.:  debere:  ap.  Oe/l.  V13, 6  u.  [J)  reti- 
nere;  ^  quorum  in  consilio  omnium  uestrum 
consensu  pristinae  residere  uirtutis  (uirt. 
resid.  (i)  memoria  uidetur:  VII  77, 4. 

p)  ol)i.:  delere:  ap.  GeU.  V  13,  6  ?<.  retinere; 
^  quod  si  ueteris  contumeliae  obliuisci  uellet, 
num  etiam  recentium  iniuriarum  .  .  .  memo- 
riam  (AQ;  memoria  MC^)  deponere  posse 
(posset  AQ)t  114,3;  obsecrare  milites  coepit, 
ne  primam  {O^f:  prima  0-ald;  primi  b;  Seal.) 
sacramenti,  quod  apud  Domitium  .  .  .  dixis- 
sent ,  memoriam  deponerent :  2,  28, 2 ;  f  ne 

noua  Caesaris  officia  ueterum  suorum  bene- 
ficiorum  in  eos  memoriam  expellerent:  1, 
34, 3 ;  1  ne  comraitteret ,  ut  is  locus  .  .  . 

ex  calamitate  populi  Romani  .  . .  nomen  cape- 
ret  aut  memoriam  proderet  (memoria  pro- 
deretur  Faern.,    Vrsin.):  113,7;  \  milites 

non  longiore  oratione  cohortatus  (c) ,  quam 
uti  .su.ie  pristinae  uirtutis  memoriam  retine- 
rent,  ...  signum  dedit :  1121,2;  Labienus 
milites  cohortatus,  ut  suae  pristinae  uirtutis  et 
(tot  add.  fi)  secundissimorum  proeliorum  retine- 
rent  memoriam  (niem.  rct.  (i),  ...  dat  signum 
proelii:  VII  62,2;  —  nani  neque  hominum  morte 
memoria  deleri  debet,  quin  a  proximis  retine- 
atur,  ueque  clientes  sine  summa  iufauiia  deseri 
possunt:  ap.  Oell.  V  13,  6. 

/'^abl.;  aa):  ut  neque  beneiiciis  neque  ami- 
citiae  memoria  moueretur  {cgo;  -rentur  A',- 
edd.):  VII  76,2;  —  qua  ex  re  fieri,  uti  earum 
rerum  memoria  magnam  sibi  auctoritatem 
magnosque  spiritus  m  re  militari\8umerent:  II 
4,3. 

(i(i):  quod  memoria  tenebat  L.  Cassium 
consulem  occJBum  exercitumque  eius  ab  lid- 
uetiis  pulsum  ot  sub  iugum  missuni:  17,4; 
quod  eiw  rcs,  quas  legati  Hcluetii  comme- 
morasHcnt,    mcmoria    teueret:    1  14,1;     unum 


elocutus,  ut  memoria  tenerent  milites  ea,  quae 
pridie  sibi  'c)  confirmassent,  sequi  sese  inbet: 
2,34,5. 

yyy.  accidit  inspectantibus  nobis  quod  di- 
gnum  memoria  uisum  praetereimdum  non 
existimauimus  :  VII  25, 1. 

(J(}) :  neque  adhuc  hominum  memoria 
repertus  est  quisquam ,  qui  .  .  .  mori  (e>  re- 
cnsaret:  11122,3. 

b)  =  uls  (facultas)  remiiusccndi  (memo- 
riae):  fere  plerisque  accidit,  ut  praesidio  Utte- 
rarum  diligentiam  in  perdiscendo  ac  memo- 
riam  remittant:  VI  14,  4;  ^  (quod 
nolint)  eos ,  qui  discunt  (c) ,  litteris  confisos 
minus  memoriae  studere:  VI 14,  4. 

c)  =  (posteritatis  memoria,)  posteritas:  quae 
(ferarum  genera)  maxime  differant  a  (c)  cete- 
ris  et  memoriae  (memoria  'i)  prodenda 
uideantur,  haec  sunt:  VI 25, 5;  quibus  rebus 
neque  tum  respondendum  Caesar  existimauit 
neque  nunc  ut  memoriae  (memoria  b)  prodan- 
tur  {N;  -datur  Ox)  satis  causae  putamus:  3, 
17,1. 

B.  trsl. ;  a)  =  fama:  Britanniae  pars  interior 
(c)  ab  iis  (c)  incolitur ,  quos  natos  in  insula 
ipsa  (j3;  ipsi  a;  edd.)  memoria  proditum 
dicunt:  V12,l;  (VI  25, 5  ti.  A.  c).) 

b)  =  aetas,  tenipora:  hominum  memoria 
(—  iis  teinporibus,  quorum  hoDiines  memine- 
runt,  quae  amplectitur  hominum  memoria):  III 
22,3  ti.  A.  a)  y)  Jd);  ",.  hic  pagus  unus, 

cum  domo  exisset,  patrum  nostrorum  me- 
moria  L.  (cimi  d.  exisset  patr.  n.  memoria, 
L.  plur.  edd.)  Cassium  consuleni  interfecerat  et 
eius  exercitum  sub  iugum  miserat:  I  12,  5; 
factum  (esse)  eius  hostis  periculum  patrum 
nostrorum  memoria:  140,5;  solosque  esse ,  qui 
patruin  nostrorum  memoria  omni  Gallia  uexata 
Teutouos  Cimbrosque  intra  fiues  (o)  suos  in- 
gredi  prohibuerint  (c):  114,2;  confines  erant 
hi  Senonibus  ciuitatemque  patrum  memoria 
coniunxeraut:  VI  3, 5;  \  apud  eos  fuisse 

regem  nostra  etiam  memoria  Diuiciacum, 
totius  Galliae  potenti.ssimum:  114,7. 

ac  paulo  supra  hanc  memoriam  serui 
et  clicntes  .  .  .  una  cremabautur:  VI 19,  4. 

Sleiiaiider:  tu  quoque  tu  in  summis  (c), 
o  (c)  dimidiiite  Mciiander ,  poneris ,  et  merito, 
puri  scruumis  auiator:  ap.  Suet.  uita  Tereni.  5. 

meiiapii.  11128,1  in  Ap  scriptum  est 
menupique  (II  4,  !(  in  a^f  menaptios,  tn  (>' 
nuuicpios). 

•luindecim  milin  (pollicori)  Atrebnles,  Am- 
biiuios  deccm  inilin,   Moriiios  XXV  uiilin,  Me- 


559 


Menapii  —  mensis 


560 


napios  VII  miHa  <.VII1I.  af;  Oros. ;  .VIII.  h) ; 
Caletos  X  milia:  114,9;  socios  sibi  ad  id  bel- 
lum  Osismos,  Lexouios,  Namnetes,  Ambiliatos 
(ambianos  fi)  ,  Morinos,  DiabUntes,  Menapios 
adsciscunt:  1119,10;  quod  onini  Gallia  pacata 
Morini  (uni  add.  Paitl)  Menapiique  supererant, 
qui  in  armis  essent:  11128,1;  cf.  qn.  sqq.  III 
28  et  29;  ad  Ehenum  peruenerunt.  quas  regiones 
Menapii  incolebant  et  (hi  p>  ad  utramque 
ripam  fluminis  agros,  aedificia  uicosque  liabe- 
bant:  IV  4,2;  c/l  §  3;  cum  neque  ui  conten- 
dere  propter  inopiam  nauium  neque  clam  trans- 
ire  propter  custodias  Menapiorum  possent:  IV 
4,  4;  inscios  inopinantesque  Menapios  oppresse- 
rmt :  IV  4,  5 ;  cf.  §  6.;  prius  quam  ea  pars  Me- 
napiorum,  quae  citra  Rlienum  (e)  erat,  certior 
fieret:  IV  4,  7;  cf.  qu.  sqq.:  in  Menapios  atque 
in  eos  pagos  Morinorum,  ab  quibus  ad  eum 
legati  non  uenerant,  (exercitum)  ducendum  (c) 
dedit:  IV  22,5;  Q.  Titurius  et  L.  Cotta  legati, 
qui  in  Menapiorum  iines  legiones  duxerant, 
omnibus  eorum  agrLs  uastatls,  frumentis  suc- 
cisis,  aedificiis  (c)  incensis,  quod  Menapii  se 
omnes  in  densissimas  siluas  abdiderant,  se  (o) 
ad  Caesarem  receperunt:  IV  38, 3;  cum  undi- 
que  bellum  parari  uideret,  Neruios,  Aduatucos, 
(ac  aM.  a)  Menapios  adiunctis  Cisrhenanis 
omnibus  Germanis  esse  in  armis :  VI  2, 3 ;  erant 
Menapii  propinqui  Eburonum  finibus,  perpetuis 
paludibus  sLluisque  muniti,  qui  uni  ex  Gallia 
de  pace  ad  Caesarem  legatos  numquam  mise- 
rant.  cum  his  .  .  .:  VI5, 4;  ef.  qu.  sqq.;  ne 
desperata  salute  aut  se  in  Menapios  (menapiis 
(i)  abderet  aut:  VI 5, 5;  ipse  cum  legionibus 
expeditis  quinque  in  Menapios  proficiscitur. 
illi  .  .  .:  VI  5,  6;  cf.  §  7;  quibus  rebus  coacti 
Menapii  legatos  ad  eum  pacis  petendae  causa 
mittunt:  VI 6, 2;  cf.  §3;  Commium  Atrebatem 
cum  equitatu  custodis  loco  in  Menapiis  reUn- 
quit:  VI  6,4;  Caesar  postquam  ex  Menapiis  in 
Treueros  uenit,  .  .  .  constituit:  VI  9,1;  T.  La- 
bienum  cum  legionibus  tribus  ad  Oceanum 
uersus  in  eas  partes,  quae  Menapios  attingunt, 
proficisci  iubet:  VI  33, 1. 

mendaciiun :  ut,  si  peracto  consulatu 
(c)  Caesaris  (c)  non  profectus  (e)  esset,  nulla 
tamen  mendacii  religione  obstrictus  uide- 
retur:   1,11,2;  T[    nuntios   tota  ciuitate 

Haeduorum  dimittit;  eodem  (in  eodem  p)  men- 
dacio  de  caede  equitum  et  principiun  per- 
mouet  (A';  permonet  X;  permanet  B^?k ;  Ald.): 
VII 38, 10. 

Meneilemns :  cuius  prouinciae  (?.  e.  Mace- 
doniae)  ab  ea  parte,  quae  libera  appellabatur, 
Menedemus ,  princeps  earum  regionum ,  missus 


legatus  omnium  suorum  excellens  studitun  pro- 
fitebatur:  3,34,4. 

men^i.  A.  =  animus  (mentes  militnm  = 
niilites);  a)  sub!.:  ut  ad  bella  suscipienda 
Gallorum  alacer  ac  promptus  est  animus ,  sic 
mollis  ac  minime  resistens  ad  calamitates 
perferendas  mens  eorum  est:  11119,6;  t 

quorum  (Allobrogum)  mentes  nondum  (o)  ab 
(c)  superiore  bello  resedisse  (residisse  B; 
redis.se  MQ)  sperabat:  VII  64, 7. 

b)  obi. :  hac  oratione  habita  mirum  in  modum 
conuersae  sunt  omnium  mentes:  141,1; 
noua  religio  iuris  iurandi  spem  .  .  .  sustulit 
mentesque  militum   conuertit:   1,76,5;  f 

omnium  oculis  mentibusque  ad  pugnam  inten- 
tis  .  .  .  peruenerunt:  11126,2;  t  omnia 

enim  plerumque,  quae  absunt,  uehementius 
hominum  mentes  perturbant:  VII  84,  5;  1 
reliqua,  quae  ad  eorum  sanandas  mentes 
pertinere  arbitrabatur ,  commemorat:  1,35,2; 
ut  maiore  spatio  temporis  interiecto  militum 
mentes  sanarentur :  2, 30, 3. 

B.  =:  cogitatio;  a)  obi. :  sic  omnino  (omnium 
p)  animos  timor  praeoccupauerat  (c),  ut  paene 
alienata  mente  deletis  omnibus  copiis  equi- 
tatum  (tantum  add.  p)  se  ex  fuga  recepisse 
dicerent:  VI  41,  3;  t  tantus  subito  timor 

omnem  exercituni  occupauit,  ut  non  medio- 
criter  omnium  mentes  animosque  pertur- 
baret:  139,1. 

b)  abL:  totus  et  mente  et  animo  in  bel- 
lum  Treuerorum  et  Ambiorigis  insistit:  VI 
5,1;  —  tanta  erat  summae  (e^-  rerum  exspec- 
tatio,  ut  alius  in  aliam  partem  mente  atque 
animo  traheretur.  quid  .  .  .  Lentulo,  quid 
reliquis  accideret:  1,21,6. 

c)  c.  praep. :  id  quem  ad  modum  fieri  possit 
non  niilla  mihi  in  mentem  ueniunt  et 
multa  reperiri  possunt :  ap.  Oic.  ad  Att.  IX  7 
C,l. 

mensi<i.  Oenei.  plur.  mensium  inuemiur 
rn  AQHP^  VI  18, 2,  in  B^M'^  I  5, 3,  in  af%  14, 
4;  mensuni  in  a  15,3,  in  M^&  VI 18,  2,  in 
A/2, 14, 4;  mensuum  (quod  recepit  Hld.)  in 
B'  VI 18, 2  (in  0  2, 14, 4). 

A.  snbi.:  multi  iam  menses  erant  (tran.s- 
ierant  recc.)  et  Mems  praecipitauerat ,  neque 
Brundisio  naues  .  .  .  ueniebant:  3,25,1. 

B.  acc.  temp.:  cum  multos  menses  castris 
se  ac  paludibus  tenuisset  neque  sui  potestatem 
fecisset :  I  40, 8. 

C.  genet. .  trium  mensium  (e)  molita  cibaria 
sibi  quemqiie  domo  eflisrre  iubent:  15,3;  1 
(legem  prnmulgauit,  ut  sexenni  die  (P.  Manut.; 
sexies    seni    dies    ■. ;    sex    mensium  die    Voss.) 


561 


niensis  —  mereo(r) 


562 


sine  usuris  creditae  pecuniae  soluaiitur:  3, 20, 
4  ;)  •  t  dies  natales  et  mcnsiuni  <e)  et  an- 

norum  initia  sic  obseruant,  ut  noctem  dies 
subsequatur:   VI  18,  2;  t  ita  multorum 

(itaque  duorum  Kindsili.)  mensiuni  <c)  labor 
liostium  i)erlidia  et  \ii  tenipestatis  puncto  tem- 
poris  interiit :  2, 14, 4. 

I).  abl.:  octauo  (duodecimo)  mense:  1,5, 
2  u.  E.;  tli  <iuo(l  paucis  mensibus 

aute  Haruduui  niilia  hominum  (C'C)  XXIIll 
ad  eum  uenissent:  131,10;  —  quae  gens 
paucis  ante  mensibus  ultro  ad  Caesarem 
legatos  miscrat:  3,  W,  1;  quam  (sororeni  Cleo- 
patrani)  j>aucis  ante  meusibus  jjer  suos  propiu- 
quos  atqiie  amicos  regno  expulerat:  3, 103, 2. 

E.  e.  praep. :  quod  illi  turbulentissimi  supe- 
rioribus  temporibus  tribuni  plebis  post  {oni. 
codd.;  add.  l)t.)  octo  (octauo  f;  Ald.,  A'p.; 
duodecimo  Ciacc. ;  Db.)  denique  menses 
(mense  Ald.;  Oiacc,  Np.,  Dh.;  u.  CO)  uariarum 
(c)  actionum  respicere  ac  timere  consuerant 
(c):  1,5,2. 

■iioiiNiira:  npqui'  mensuras  itineruni  no- 
uerunt:  VI  25, 1 ;  t  certis  ex  aqua  meii- 

suris  breuiores  esse  quani  iu  continenti  noctes 
(o)  uidcbamus:  V13,4. 

ilioiitiw:  mentionem  facere  ulcs  (rei) 
n.  f'at;io  j).  1271  (:i  loc). 

liivrvator.  A.  subi.:  (adire:  IV  20,3  u. 
E. ;)  t  cognoscere:  IV  5, 2  w.  B. ;  \ 

minimeque  ad  eos  mercatores  saepe  com- 
meant  (mercatores  commctant  Ber.ijf/i')  atque 
ea,  quae  ad  efiemiuandos  animos  pertinent,  im- 
portant:  11,3;  t  (congredi:  139,1   ii. 

dicere;)  t  '•-cr  per  Alpes,  quo  m.agno  cuni 

l)ericulo  magnisque  cum  (o>».  [i)  portoriis  nier- 
catores  ire  consuerant  (consucucrant  "/), 
patefieri  uolebat:  1111,2;  t  (Ualli  ac  mcr- 

catores)  saepe  nuiiiero  scse  iiini  his  congressos 
nc  uultiim  qiiidem  atque  aciem  oculonim  dice- 
bant  {iiiii.  /'■/■.,  Db.)  ferre  ])otuisse:  139,1; 
t  iit,  qui  siib  iiallo  (<■•)  tenderciit  nierc.atores, 
lecipicndi  siii  liicultatcni  iioii  liaberciit:  VI 
37,2;  t  iinportare:  11,3  u.  coinmearc; 

(IV2,  I  u.  (;.;)  t   (inferrc:    II  15,4  ii. 

V.;)  1  \te.:  WW,''!  u.  consuosse;  t 

(perferre:  IV  21,  5  ii.  E.;)  t  (posso:  I 

39,1  u.  dieere;)  t  Gallorum   ae   incrca- 

torum,  (pii  iiigenti  nuigiiitudinc  corporiiiii  (lcr- 
maiioH  .  .  .  esse  praed  icabant:  I  ,'i9,  I  ;  t 
|)r()ii  II  iitiare:  IV  6,2  u.  H. ;  1|  (se  rcci- 

p(Me,)   tondere;   VI  37,2  u.    liabons  t 

ucniro:  1V5,2  v.  \\.\  t  multuiiniiic  iid 

eos  nicrcatores  iicn  ti  tiiiit:  IV  3,  3. 

It.  olil.:  csl  ciiiiii  hoc  (iullicue  coiisiiclii- 
l.oxlc,  OuoHar,     11. 


dinis,  uti  ...  mercatores  in  oppidis  uulgus 
circumsistat  quibusque  ex  regionibus  ueniant 
quasque  ibi  res  cognouerint  pronuntiare  cogat 
([i;  cogant  a;  edd.):  IV 5, 2;  \  uocatis 

(euocatis  p;  WhiUe)  ad  se  undique  mer- 
catoribus:  IV  20, 4. 

C  dal.:  nullum  aditum  (o)  esse  ad  eos 
(c)  mercatoribus;  nihil  pati  uini  .  .  .  inferri: 
11  15,4;  mercatoribus  est  aditus  magis  (o)  eo, 
ut  quibus  uendant  habeant,  quam  quo  uUam 
rem  ad  se  importari  desiderent :  I V  2, 1 ;  t 

neque  iis  ipsis  [i.  e.  mercatoribus)  quicquam 
praeter  or.am  m.aritimam  .  .  .  notum  est:  IV 
20,3;  t  (uendere:  IV  2,1  u.  aditus  est.) 

D.  gen.:  ex  percontatioue  nostrorum  uoci- 
busque  Galloruni  ac  niereatorum  .  .  .  timor 
omnem  exercitum  occupauit:  139,1. 

E.  c.  praep.:  consilio  eius  cognito  et  per 
merc.atores  perlato  ad  Britannos:  IV  21, 5. 

iieque  enim  temere  piaeter  niercatores  illo 
adit  (illo  adiit  a;  adit  ad  illos  (i)  quisquam: 
IV  20, 3. 

iiiercatnra:  hunc  (Mercurium)  ad  quae- 
stus  pecuniae  mercaturasque  liabcre  uim  maxi- 
mam  arbitrantur:  VI  17, 1. 

iiicrcoiiiiarini^:  huc  D.ardanos,  Bessos 
|)artini  ivierceiiiiarios  (afk;  (nicrcenarios  01?)), 
partim  imperio  aiit  gratia  comparatos  .  .  .  ad- 
iecerat:  3,4,0. 

iiierees.  A.:  factum  esse,  uti  ,ab  Aruernis 
Sequanisque  Gerniani  mercede  arcesseren- 
tur  (accersirentur  mercede  a):  131,4. 

15.:  (legeni  proniiilgauit,)  qua  mercedes 
liabi  lationuni  aiiiuias  conductoribus  do- 
iiauit:  3,21,1. 

iflercnrinH:  dcoriim  {l'aul:  deum  X;  edd.) 
iiiaxime  Mercurium  colunt.  liuius  sunt  plurima 
simulacra,  hunc  omnium  inuentorem  artium 
ferunt,  hunc  iiiaruiii  atque  itinerum  ducem, 
liunc  ad  quaestus  peciiniae  mercaturasque  ha- 
bere  uim  inaximam  arbitiantur.  post  liunc 
ApolliiKMn  .  .  .:  VI  17,1. 

iiiereo(r).  A.  —  stipendia  inor.:  sic  se 
complures  annos  illo  impcrante  meruisse,  ul 
imllani  ignominiam  accipercnt:  VII  17,5. 

B.  =  diKiium  cssc :  cum  Cimbris  et  Teutonis 
a  V,.  Mario  pulsis  non  niinorem  laudeni  exer- 
eitus  quam  ipse  impcrator  incritus  uidcliatur: 
I  40,  5;  t  iiR  'liiis  .  .  .  cx  co  iiuod  meru- 

orat  (eo  quod  iner.  dfl.  .\jtit::  \'ii'lb.)  odio 
ciuitatis  motus  cxsistat:    VI  5,2;  t  iww 

moruissent  pracmia  ab  se  dcuicta  (iallia  ex- 
Kiicctarent:  VII  34, 1. 

('.  niercri  c.  iidiici-I».  =  loiftluy,  £('t'(>j'£- 
ibh':   beiic,   opliiiu'  nicrcii  ii.  beiie  ^i.  /-•'' 

3U 


563 


mereo(r)  —  messis 


564 


ii)  et  b)  (3  -\~  4  loc);  t  ita  se  omni  tem- 

pore  de  populo  Romano  meritos  esse,  ut  paene 
in  conspectu  exercitus  nostri  agri  uastari  .  .  . 
non  debuerint:  111,3;  hoc  et  feci  (e)  saepe  et 
saepius  milii  facturus  uideor:  ita  de  me  mere- 
ris:   ap.    Cic.  ad  Att.   1X6^,-  t  quem 

Caesar,  ut  erat  de  se  meritus  et  de  re  publica, 
.  .  .  ab  octauis  ordinibus  ad  primipilum  se 
traducere  pronuntiauit :  3,53,5. 

nieritniii.  A.  =  dignitas;  a)  ubl.:  se 
magis  consuetudiue  (mansuetudine  Hartx)  sua 
quam  merito  eorum  ciuitatem  conseruaturum : 
II 32, 1 ;  quod  cum  merito  eius  a  se  lieri  in- 
tellegebat,  tum  (c)  magni  interesse  arbitra- 
batur  .  .  .:  V4,3. 

b)  e.  praep. :  Ciceronem  pro  eius  merito 
legiouemque  conlaudat :  V  52, 3. 

B.  =  beueflcium;  a)  subi. :  suut  leuiora: 
2, 32, 10  u.  e)  a). 

b)  obi. :  discedentibus  Iiis  breuiter  sua  in 
Haeduos  merita  esposuit:  quos  et  quam  hu- 
miles  accepisset  .  .  .  et  quam  in  fortuuam  quam- 
que  in  amplitudinem  f  deduxisset  (et  in  eam 
tbrt.  amplitudinemque  dusisse  fj):  ViI54, 3.  4; 
f  sua  in  illos  merita  proponit:  VII  71, 3. 

e)  c.  praep. ;  a)  de :  qui  de  meis  in  uos 
meritis  praedicaturus  (Step/i.:  praeiudica- 
turus  codd.)  non  sum,  quae  sunt  adliuc  et  mea 
uoluntate  et  uestra  exspectatione  leuiora:  2, 
32, 10. 

[i)  pro:  (sese)  Caesari  pro  eius  meritis  gra- 
tiam  referre :  V  27, 11 ;  huius  opera  Commii  .  .  . 
fideli  atque  utili  superioribus  aunis  erat  usus 
.  .  .  Caesar;  quibus  ille  pro  meritis  (pro  quib. 
mer.  P)  ciuitatem  eius  immunem  esse  iusserat 
.  .  .:  VII7G,  1;  Caesai-  magis  eos  pro  nomine 
et  uetustate  quam  pro  meritis  in  se  ciuitatis 
conseruans  duas  ibi  legiones  praesidio  relinquit: 
2, 22, 6. 

C.  =  culpa:  eo  grauius  (se)  ferre,  quo  minus 
merito  populi  Bomani  accidissent:  114,1. 

inerito  =  iure:  tu  quoque  tu  in  summis 
(c) ,  o  (c)  dimidiate  Menander,  poneris,  et 
merito ,  puri  sermonis  amator :  ap.  Suet.  uita 
Terent.  5. 

iiieridiaiins :  nacti  ocoasionem  meri- 
diani  temporis  discessu  (meridiano  tem- 
pore  discessus  Ciaeo.)  eorum  .  .  .  in  proxima 
Octauii  castra  inruperunt :  3, 9,  6 ;  —  accessum 
est  ad  Britanniam  omnibus  nauibus  meri- 
diauo  fere  tempore:  V8, 5;  subito  meridiano 
tempore,  cum  alius  discessisset,  alius  ex  diutino 
labore  in  ipsis  operibus  quieti  se  dedisset,  arma 
uero  omnia  reposita  contectaque  essent,  portis 
se  t  foras  rumpunt :  2, 14, 1 ;   Caesar  meridiano 


fere   tempore  signo  profectionis  dato  exercitum 
edueit:  3,76,3. 
uieridies.       A.    diei    parteni    signiflcat; 

a)  subi.:  cum  iam  meridies  (ad  meridiem  p) 
adpropinquare  uideretur:  VII  83,8;  t 
adeundi  tempus  definiunt,  cum  meridies  {Q; 
Kctt.  edd.:  meridie  ABMp;  Sehn.)  esse  uidea- 
tur:  VII  83, 5. 

b)  abl. :  sed  meridie  .  .  .  repente  ex  omnibus 
partibus  (c)  ad  pabulatores  aduolauerunt:  V 
17,2;  Teutomatus  .  .  .  subito  in  tabernaculo 
oppressus,  ut  (ubi  N)  meridie  conquieuerat : 
VII  46,  6;  (VII8;i,5  u.  a).) 

e)  e.  praep. :  a)  a :  cum  a  meridio  prope  ad 
solis  occasum  dubia  uietoria  pugnaretur:  VII 
80,6. 

p)  ad:  (VII  83, 8  u.  a);>  magno  aestu  —  nam 
ad  meridiem  res  erat  perducta:  3,95,1. 

7)  eireiter :  circiter  meridiem  exercitum  in 
castra  reduxit :  I  yO,  2. 

B.  eaeli  regioneni  signil'. :  huius  lateris  alter 
angulus,  qui  est  ad  Cantium,  .  .  .  ad  orientem 
solem,  inferior  ad  meridiem  spectat:  V 
13,1. 

nieritniu  u.  luereo  p.  563. 

nierx :  frumeuti  quod  inuentum  est  in  pu- 
blicuni  conferunt;  reliquaa  merces  commeatus- 
que  ad  obsidiouem  urbis  .  .  .  reseruant:  1, 
36,3. 

M.  (Valerins)  Messala:  is  M.  Messala 
[et]  M.  (c)  Pisone  consulibus  .  .  .  coniuratio- 
nem  nobilitatis  fecit  .  .  . :  I  2, 1 ;  quoniam  M. 
Messala  (messalla  £'),  M.  (c)  Pisone  consuli- 
bus  senatus  censuisset,  uti:  135,4. 

Me»!isana:  L.  Nasidius  .  .  .  freto  Sicihae 
.  .  .  peruehitur  adpulsisque  Messauam  nauibus 
atque  inde  propter  repentinum  terrorem  prin- 
cipum  ac  senatus  fuga  facta  ex  naualibus  eorum 
uiiam  deducit:  2,  3,  2 ;  cum  esset  Caesaris  classis 
diuisa  in  duas  partes,  dimidiae  parti  praeesset 
P.  Sulpicius  praetor  Vibone  (c)  .  .  .,  dimidiae 
M.  Pomponius  ad  Messanam,  prius  Cassius 
ad  Messanam  (prius  Cass.  ad  Mess.  om.  af) 
uauibus  aduolauit,  quam  Pomponius  de  eius 
aduentu  cognosceret:  3,101,1;  tantusque  eo 
facto  timor  incessit,  ut  cum  esset  legio  prae- 
sidio  Messanae,  uix  oppidum  defenderetur  .... 
sed  oportunissime  uuntiis  adlatis  oppidum  est 
(e)  defeusum:  3,101,3.4. 

(niessis :  (tribuui  pl.)  de  sua  salute  septimo 
die  cogitare  coguntur,  quod  illi  turbulentissimi 
superioribus  temporibus  tribuni  pl.  f  octo  deni- 
que  menses  uariarum  actionum  (peracta  deni- 
que  messe  nefariarum  actionum  Eell.)  respicere 
ac  timere  consuerant  (e):  1,5,2.) 


565 


met  (nosmet)  —  meus 


566 


met  (nONniet):  quasi  uero,  inquit  ille, 
.  .  .  non  necesse  sit  nobis  Gergouiam  conten- 
dere  et  cum  Aruernis  nosmet  coniungere:  VII 
38,7. 

Ii.  (Caeciliii!!i)  Metelln»:  subicitur 
etiam  L.  Metellus  tribunus  plebis  ab  inimicis 
Caesaris ,  qui  hanc  rem  distrahat  reliquasque 
res,  quascumque  agere  instituerit,  impcdiat. 
cuius  cognito  consilio  .  .  .:  1,33,3. 

nietior  n.  Irnnieutnm  p.  1S39  (S  loc). 

Metio!>iednni.  VII  58,  2  metiosedum 
est  in  a  corr.,  fk,  (melioseduni  in  u  pr.,)  metio- 
sedem  inh'^,  mellodunum  in  AQB%\  meUe- 
(lunum  in  B  corr.,  M  (melodunum  in  a^) ;  58, 6 
metiosedo  in  fj ,  melloduno  in  AQ  (beI16 
dimo  in  Q  pr.) ,  am&clo  done  in  B',  am  &  do- 
done  in  M,  ameclo  done  in  B'^ ;  GO,  1  metio- 
sedo  in  AQ^,  ameclodone  in  Mpr.,  amello- 
done  in  Meorr.,  amedodone  /«  B;  01,5  manu 
metiosedum  in  AQ^,  manum  etlosedum  in 
B.  manu  et  losedum  in  M.  —  Np.  ct  Fr.  scripse- 
runt  Meloduuum;  Vielli.  Caesarem  scripsisse 
Mecletodunuin  opinafur. 

eodem  quo  uenerat  itinere  Metiosedum  (c) 
peruenit.  id  est  oppidum  HeTionuni  in  insula 
(silua  add.  ABM)  Sequanae  (^equane  AQ; 
sequana  BM^)  positum :  VII  58, 2. 3 ;  hostes  re 
cognita  ab  iis,  qui  (AQ^;  qui  a  BM)  Metio- 
sedo  (c)  fugerant  ( profugerant  p ;  Sehn. ), 
Lutetiam  incendi  (c)  .  .  .  iubent:  VII 58, 6; 
naues ,  quas  Metiosedo  (AQfi;  a  m.  BM)  de- 
duxerat,  singubis  cquitibus  Romanis  attribuit: 
VII  (>0,  1;  parua  manu  Metiosedum  ucrsus 
raissa  .  .  .  reliquas  copias  contra  Labienuni 
duxerunt:  VII  61, 5. 

M.  Metin»:  commodissimum  uisum  est 
.  .  .  Procillum  .  .  .  ad  eum  (Ariouistum)  mit- 
tere  et  M.  (B';  om.  a;  marium  a;  marcum 
M^fh)  Metium  (M'fh;  titium  ABM^;  titum  Q; 
mettium  B-a)  ,  qui  hospitio  Ariouisti  uteb.atur: 
147,4;  cf.  §  5.  (5;  item  M.  Metius  (mettius  B-) 
repertus  et  ad  eum  reductus  est:  153, H. 

nieto :  dispersos  tlopositis  armis  in  metendo 
occupatos  subito  adorti:  IV  32, 5. 

iiietoi* :  cum  .  .  .  Ponipeius  constitisset 
castraque  mctari  iussisset:  3,13,3. 

ITIetroitoliN :  ciislni  iiKuiil  et  Metropolim 
uciiit:  3,80,(1. 

Mt^tropolitae:  Mctropolitae  primo  (c) 
.  .  .  isdom  |icrmoli  rumonbus  portas  clause- 
runt  muroHqiic  iinnatis  (•(iniplciicrunt,  sed  pciatoa 
casu  ciuitatiK  (ionipliciisis  \i'  cognito  ...  por- 
tas  apcriicrunt.  quibiis  diligentissime  conser- 
uatis   coulata   fortiina   Mctropiilitnni   ciiiii   ciihu 


Gomphensium  nulla  Thessaliae  fuit  ciultas  .  .  ., 
quin  Caesari  parerent  (CC):  3,81,1.2. 

nietntii.  A.  =  tiraor;  a)  subi.:  Scipionem 
eadem  spes  .  .  .  impellit,  .  .  .  simul  iudicio- 
rum  metus:  1,4,3. 

b)  obi. :  (at  lucem  multum  per  se  (luce  mul- 
tum  posse  Paul)  pudorem  .  .  .,  multum  (metum 
Paul)  etiam  tribunorum  mil.  .  .  .  praesentiam 
adferre:  1,67,4;)  t  ut  Germanis  metum 
iniceret:  IV  19,4;  f  hoc  maxime  (c) 
ad  uirtutem  excitari  putant,  metu  mortis 
neglecto:  VI  14,5;  t  ne  omnino  metum 
reditus  sui  barbaris  tolleret:  VI  29,2;  metus 
e  ciuitate  tollatur:  1,9,5. 

c)  abl.;  a)  causae:  Cassiuellaunus  .  .  .  onini- 
bus  (e)  uiis  (c)  . .  .  essedarios  ex  siluis  emitte- 
bat  et  magno  cum  periculo  nostrorum  equitum 
cum  iis  confligebat  atque  hoc  metu  latius  uagari 
prohibebat:  V19, 2;  nam  ut  .  .  .  iter  in  pro- 
uinciam  couuerteret,  id  ne  nietu  quidem  (recc; 
ut  ne  metu  quidem  a;  ut  nemo  tunc  quidem 
fl)  necessario  faciundum  (c)  existimabat:  VII 
56,2;  ut  ...  alii  (ex  add.  codd.;  Xp.,  Db.;  del. 
Dt.)  metu  etiam  signa  dimitterent:  3,69,4. 

fi)  instr. :  huius  modi  res  aut  pudore  aut 
metu  tenentur  (tolluntur  Kindsch.);  quibus 
rebus  uox  (lux  Kimhch.)  maxime  aduersaria 
est:  2,31,7. 

y)  separat.:  si  paruo  labore  .  .  .  omnem 
Italiam  metu  liberare  possint:  1,9,1. 

d)  c.  pruep. ;  a)  (ex:  3,69,4  ti.  c)  a).) 

[i)  siue:  de  Germanorum  discessu  .  .  .  cer- 
tiores  facti  sine  metu  traus  Ehenum  in  suos 
uicos  remigrauerant  (c):  IV  4,6;  licere  illis 
incolumibus  (o)  per  se  .  .  .  quascumque  in  (c) 
partes  uelint  sine  metu  proficisci:  V41,6. 

It.  metn  =  luetu  oblato,  timore  iuiecto: 
principes  Galliae  sollicitare  .  .  .  hortarique 
coepit,  uti  (e)  in  contiuenti  remanereut;  metu 
territare  (m.  t.  om.  fi):  non  sine  causa  fieri, 
ut  Gallia  omni  nobilitate  spoliaretur:  V6,5; 
(19,2  u.  A.  c)  a).) 

iiieiiM:  amitae  meae  luliae  maternum 
genus  ab  regibus  ortum  .  .  .  est:  ap.  Suct.  (>; 
1  cum  Furnium  nostrum  taiitum  uidisscni  neque 
loqui  neque  audire  meo  commodo  potuisscm: 
ap.  Cic.  ad  Alt.  IX  (i  .4;  t  quid  crgo  mei 

consilii  est?  VII  77, 12;  rationem  consilii  mei 
accipite:  3,86,2;  t  meuni  factum  pro- 

bari  abs  te  triumpho  gaudio  (c) :  ap.  Cic.  ad 
Att.  1X16,2;  si  non  fortuiiae  obseeutus  uide- 
beris  .  .  .  ncc  causam  secutus  .  .  .,  sed  meum 
aliquod  factum  condenuiaiiisse :  ap.  Cic.  ad  Atl. 
X  8 /J,  1 ;  t  'onti  ""tioni  meae  broui- 

tatique    littorarum    ignosces:    ap.    tVc.    (ul   Atl. 

36» 


567 


meiis  —  milcs  (A.  ii)) 


568 


IX  6  A;  t  scilicet  meo  (et  meo  M;  et  del. 

Man.)  instituto  usus  sum  et  eum  statim 
missum  feci :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  2 ;  7 

sequimini  me,  inquit,  manipulares  mei  qui 
luistis:  3,91,1;  t    qui    de  meis   in   uos 

nieritis  praedicaturus  (c)  non  sum,  quae  sunt 
adhuc  et  mea  uoluntate  et  uestra  exspectatione 
leuiora :  2, 32, 10 ;  1[  uestrum  uobis  bene- 

ficium  remitto,  mihi  meum  nomen  restituite 
{af;  restituite  nomen  Ohl;  Db.),  ne  ad  contu- 
meliam  honorem  dedisse  uideamini:  2,32,14; 
t  ego  certe  meum  rei  publicae  atque  imperatori 
offioium  praestitero:  IV  25,3;  t  'am 

duo  praefecti  fabrum  Pompei  in  meam  pote- 
statem  uenerunt:  ap.  Gic.  ad  Att.  1X7  C,  2; 
^  ego  fratribus  atque  omnibus  meis  propin- 
quis  interfectis  doiore  prohibeor:  VII  38,3; 
T  consilio  uestro  utar  libenter  et  hoc  libentius, 
quod  mea  sponte  facere  constitueram ,  ut 
quam  lenissimum  me  praeberem:  ap.  Cie.  ad 
Att.  IX  7  C,  1;  Tf  frustra,  inquit,   meae 

uitae  subuenire  conamini,  quem  iam  sanguis 
uiresque  deficiunt:  VII 50, 6;  tu  explorato  et 
uitae  meae  testimonio  et  amicitiae  iudicio 
neque  tutius  neque  honestius  reperies  quicquam 
quam:  ap.  Cic.  ad  Att.  X8-B,  2;  Tfuolun- 
tas:  2,32,10  u.  meritum. 

miles.     A.   subi.;  a):   (abigere:  VII 17, 
3  u.  carere;)  ^  (accedere:  3,110,3  ti.  E. 

colUgere;)  1  (accipere:  IV  37,3  u.  occi- 

dere;  V9, 7  u.  expellere;  1,45,2  u.  progredi;) 
II  admodum  fiiit  militum  uirtus  laudanda,  qui 
uectoriis  grauibusque  nauigiis  non  intermisso 
remigandi  labore  longarum  nauium  cursum  ad- 
aequarunt  (-quauerint  [i>:  V8,4;  1[  (ad- 
ferre:  1,87,2  u.  adire;  cum  (milites?)  laboris 
sui  periculi5»(c  testimonium  adferre  uellent, 
milia  sagittarum  circiter  XXX  in  castellum 
coniecta  Caesari  renuntiauerunt  {dett. ;  Db.,  Dt. ; 
renumerauerunt  NOfhl;  remun.  a;  numeraue- 
runt   Ciacc:    enum.   Kocli):  3,53,4;)  1 

(adicere:  V  9,  7  u.  capere;)  l(adigere: 

VII 17, 3  n.  carere;)  Tf  totis  uero  castris 

milites  circulari  .  .  .,  centuriones  (c)  tribunos- 
que  militum  adire  atque  obsecrare,  ut  per  eos 
Caesar  certior  fieret,  ne  labori  suo  neu  periculo 
parceret:  1,64,3;  quascumque  postea  controuer- 
siiis  inter  se  milites  habuerunt,  sua  sponte  ad 
Caesarem  in  ius  (in  ius  Ouilielinus ;  intus  -v; 
euntes  Hartx)  adierunt  (adferunt  Hartx):  1, 
87,2;  t  adnare:  2,44,1    ii.    peruenire; 

t  neque  finem  prius  sequendi  (uiilites)  fece- 
runt,  quam  muro  oppidi  portisque  adpro- 
pinquarunt  (-arent  P) :  VII  47,3;  nostri 
milites  .  .  .   constiterunt,    ne   consumptis   uiri- 


bus   adpropinquarent :   3,93,1;  1   nostri 

milites  dato  signo  cum  infestis  pilis  (c)  pro- 
cucurrissent  (procurrissent  01)  atque  animum 
aduertissent  (animadu.  01;  Np.,  Dt.)  non 
conciuri  a  Pompeianis,  .  .  .  cursum  represse- 
runt:    3,93,1;  1i   agere:    (VII  52, 1    u. 

iudicare;)  illius  denique  exercitus  milites  (ofti- 
ciiun  suum  praestitisse) ,  qui  per  se  de  con- 
cilianda  pace  egerint,  qua  in  re  omnium  suo- 
rum  uitae  consulendum  putarint:  1,85,2;  — 
milites  .  .  .  et  ex  inferiore  loco  aduersus  cliuum 
(e)  iQcitati  cursu  praecipites  Pompeianos  ege- 
runt  (gerunt  ahl)  et  terga  uertere  coegerunt: 
3,46,5;  t  (animaduerterc:  3,93,1  u. 

aduertere;)  1  quo  liberius  a  (c)  periculo 

milites  aquareutur:  3,66,6;  t  (omnes- 

que  (milites?)  se  iam  (iam  se  Ohl)  ab  equitatu 
circumueniri  arbitrabantur:  2,34,6;)  If 

(arcessere:  3,110,5  «.  consuescere;)  1 

ardere:  3,90,4  u.  F.  a)  dare;  1  arri- 

pere:  V33, 6  u.  (i.  b)  quisque;  t  milites 

positis  scalis  muros  asceudunt,  sed  moniti  a 
Brundisinis,  ut  uallum  caecum  fossasque  caue- 
ant,  subsistunt:  1,28,4;  t  (milites  .  .  . 

obsecrare,  .  .  .  ne  .  .  .  parceret:  paratos  esse 
sese,  posse  et  audere  (posse  et  aud.  del.  Paul) 
ea  transire  flumen,  qua  traductus  esset  equi- 
tatus:  l,64,3;i  t  audire:  139,7  u.  ferre; 
(VII  47, 2  u.  E.  retinere;  2,12,1  ib.  auertere;) 
t  (augere:  3,110,5  u.  consuescere.) 

at  milites  legionis  septimae  testudine  facta  et 
(o?K.  P)  aggere  ad  munitiones  adiecto  locum 
ceperunt:  V9,7;  (VII  46,5  ii.  (r.  a)  manus;) 
1,44,1  ib.  pugna;  3,76,2  ti.  relinquere;  milites 
.  .  .  soluerunt  impetuque  faeto  in  Cassianam 
elassem  quinqueremes  (e)  duas  .  .  .  ceperunt: 
3,101,6;  t   ut  complures  dies  frumento 

milites  caruerint  et  pecore  ex  (c)  longinquio- 
ribus  uicis  adacto  (abacto  Ciacc.)  extremam 
famem  sustentarint  (  IK/«7/e;  -renteofW. ;  edd.): 
VII  17,3;  1  cauere:  1,28,4  ti.  ascendere; 

t  (eo  magis  timidos  perterrent  milites.  .alii  (per- 
terrent.  milites  alii  Eus.m.)  cuneo  facto  ut 
celeriter  perrumpant  ceuseut,  ...  reliquos 
seruari  posse  confidunt;  alii,  ut  iu  iugo  con- 
sistant  atque  eundem  omnes  ferant  casum:  VI 
40,2.3;)  1  sinistro  cornu  milites,  cum  ex 

uallo  Pompeium  adesse  et  suos  fiigere  cerne- 
rent,   .  .  .  sibi  consulebant:  3,69,4;  t 

totis  uero  castris  milites  circulari  et  dolere 
hostem   ex  manibus  dimitti:  1,64,3;  t 

cum  sua  quisque  miles  circumspiceret, 
quid  secum  portare  posset  (-sit  [i),  quid  ex 
instrumento  hibernorum  relinquere  cogeretur: 
V31,4;  t  circumuehi:  3,63,6  «.  iacere; 


569 


mUes  (A.  a)) 


570 


1f  (ci  rcumuenire:  1116,2  u.  interficere;)  t 
(et  uoce  et  manibus  uiiiuersi  (milites?)  ex  uallo, 
ubi  constiterant ,  significare  coeperunt,  ul 
statim  dimitterentur:  1,86,2;)  *l  hunc  ex 

primo  ordiue  pauci  Caesaris  consecuti  milites 
consistere  coegerunt:  1,13,3;  ueteranae  legio- 
nis  milites  .  .  .  tractandis  condicionibus  et 
simuhitione  tleditionis  extracto  primo  noctis 
tempore  gubernatorem  in  terram  nauem  eicere 
cogunt:  3,28,5;  4G,5  «.  agere;  1[  cogi- 

tare:  (2,34,6  ii.  G.  a)  auinnis;)  3,95,3  u.  E. 
[>erterrere;  f  cognoscere:  VII  38,2  u. 

C ;  (2, 12,  1  u.  E.  auertere ;)  libenter  etiam 
(milites)  ex  perfugis  cognoscebaut  (audiebant 
f)  equos  eorum  tolerari:  3,49,3;  1[  cohor- 
tari:  VI40, 4«.  F.  a)  praeponere;  discedeuteni 
.  .  .  uuiuersi  cohortantur,  .  .  .  (ne)  dubitet .  .  . 
suam  (ideui  uirtutemque  experiri :  2,33,2;  1] 
ipsi  (milites)  .  .  .  in  locuui  iniquum  progressi 
rursus  resistentes  (c)  hostes  redintegrato  proelio 
in  fugam  coniecerunt  (dederunt  (i):  II  23, 
2 ;  (milites)  ex  hominum  milibus  amplius  tri- 
ginta  .  .  .  plus  tertia  parte  interfecta  reliquos 
perterritos  in  fugam  coiciuiit:  III  6, 2;  milites 
lcgionis  VIIII.  (VIIII.  del.  GruL;  Db.)  subito 
conspirati  (constipati  Faern.)  pihi  coniecerunt: 
3,46,5;  t  (committere:  1121,2  ti.  E. 

perturbare;)  t  legionis  nonae  et  decimae 

milites  .  .  .  pilis  emissis  .  .  .  Atrebates  .  .  . 
celeriter  ex  loco  superioro  iu  (lunien  compule- 
runt:  1123,1;  t  illi  (milites)  subito  ex 

omnibus  partibus  euolauerunt  murumque  cole- 
riter  compleuerunt:  VII  27,  3;  (3,63,6  ■«. 
iacere;)  t   tegimenta   galeis   milites   ex 

uiminibus  facere  atque  aggercm  iubet  compor- 
tare:  3,62,1;  t  (tantaque  inter  cos  (mili- 

tes?)  dissensio  exsistit,  ut  manum  conscrere 
atque  arniis  diinicaie  conentur:  1,20,4;)  t 
(conciliare:   1,85,2  «.  agere;)  1  con- 

clamant  legionis  XIII.  ...  milites  .  .  .  sese 
jiaratos  es8e  impeiatoris  sui  tribunoriinique 
plebis  iniurias  defeiidere:  1,7,7;  Caesar  .  .  . 
contionatiiH  apud  milites  .  .  .  conclamantibus 
omnibus,  imperaret  quod  uellct,  quo(lcuini|uc 
inipfrauisset  se  aequo  animo  essc  facturos ,  .  .  . 
iiaues  soluit:  3,6,2;  t  cuin  ad  arnia  mili- 

tcK  concurrisscnt  uehementerque  ibi  pugna- 
tiim  osset:  11122,4;  1,44,1  u.  G.  a)  pugna; 
1  (conferre:  1125,1  u.  essc  impcdiniento;) 
1  conficcrc:  (VI39,1  n.  exaudiiv;)  1,68,2 
u.  K.  Hublcuurc;  ipsi  (milites)  idonouui  locum 
nacti  icliquani  noctis  pHrtcm  ibi  confccerunt: 
3,28,6;    (.'i,  47,  6   ii.   rccordari;)  i|    (con- 

fidero:  Vi40,2  ii.  censere;)  1  confir- 

mare:  2,34,5  u.  tonoro;  f  conflictari: 


3, 28,  5  u.  putare;  1  (protinusque  omnes 

(milites  ?)  ducibus  usi  centurionibus  tribunisque 
militum  in  altissimos  montes  .  .  .  confuge- 
runt:  3,95,4;)  t  milite.s  .  .  .  ita  inter  se 

per  tribunos  (c)  militum  .  .  .  conloquun- 
tur:  1,20,1;  t  cum  reliqua  administraren- 

tur  centurionibus  et  paucis  mihtibus  intro- 
missis,  qui  arma  iumentaque  conquirerent: 
VII  12,4;  mihtes  .  .  .  procedunt  et  quem  quis- 
que  in  castris  notum  aut  municipem  habebat 
conquirit  atque  euocat:  1,74,1;  1[  mUites 

equitesque  conscendere  naues  (c)  iubet:  V 
7,4;  his  paratis  rebus  milites  silentio  naues 
conscendere  iubet:  1,27,5;  cum  omnes  milites 
naues  conscendissent :  1,27,6;  contionatas 
apud  milites,  .  .  .  impedimeuta  in  Italia  relin- 
querent,  ipsi  expediti  naues  consceuderent:  3, 
6, 1 ;  milites  .  .  .  sua  sponte  naues  conscende- 
ruut  et  a  terra  soluerunt:  3,  101,6;  t  cou- 
sequi:  11119,4  u.  occidere;  (VII  47,  3  u.  exi- 
stimare;)  1,13,3  ti.  cogere;  1,64,8  u.  J.  h); 
f  (conserere:  1,20,4  ti.  conari;)  t  con- 

seruare:  1,84,3  tt.  F.  a)  suscensere;  f 

(legionem  effecerat)  unani  ex  Creta  et  Mace- 
douia  ex  uetcranis  militibus,  qui  dimissi  a 
superioribus  impeiatoribus  in  his  prouinciis 
consederant:  3,4,1;  t  milites,  ut  iii 

sinistra  parte  acie  constiterant,  .  .  .  com- 
pulerunt:  1123,1;  IV  24, 2  u.  pugnare;  (VI 40, 
3  ti.  censere;j  VII  52, 1  «.  E.  retinere;  (1,86,2 
u.  coepisse;)  sed  nostri  milites  .  .  .  usu  periti 
ac  supcrioribus  pugnis  exercitati  sua  sponte 
cursum  represseruut  et  ad  medium  fere  spatium 
constiterunt :  3, 93, 1 ;  (neque  uero  diutius  qui 
in  uallo  constiterant  (milites?)  multitudineni 
telorum  sustinere  potueruut,  sed  coufecti  uul- 
neribus  locum  reliquerunt :  3,  95, 4  ;)  t 

(conspirare:  3,46,5  u.  coicere;)  t  i^on- 

suescere:  1,67,3  ii.  E.  perterrere;  (lii  (niilites?) 
regum  (c)  amicos  ad  mortem  (c)  deposcere, 
hi  (c)  bona  locupletum  diripere,  stipendii  (c) 
augendi  causa  regis  domuiii  obsidere,  regno  ex- 
pellere  alio.^ ,  alios  arcessere  uetere  quotlani 
Alcxandrini  exercitus  inslituto  consuerant :  3, 
110,5;)  t  consulere:  1,67,3  u.  E.  per- 

terrere;  (1,85,2  n.  agere;)  siuistro  cormi  mili- 
tes  .  .  .  oodem  quo  ueucrant  receptu  (  Vaseos.; 
receptui  cocM.)  sibi  consulebant:  3,69,4;  t 
(consumere:  3,93,1  ii.  adpropinquaro ;)  t 
<lcicctis  («';  disiectis  y.li;  «/(/.^,  ut  diximus, 
antcninis  .  ,  .  milites  suiiiiim  ui  traiiscendorc 
in  hoatiiim  luiucs  coutondcbaii t:  11115,1; 
<iuibus  ex  nauibus  cum  essent  expositi  uiilitos 
circiter  treccnti  atiiue  in  castra  coutenderont, 
M(uiiii  .  .  .  iioii  ita  inagiio  suorum  nunioro  cir- 


571 


miles  (A.  a)) 


572 


cumsteterunt  (-stitenint  M-a);  IV37, 1;  t 

milites  disponit  .  .  .  perpetuis  uigiliis  stationi- 
busque,  ut  contingant  iater  se  atque  <c) 
omnem  munitionem  expleant:  1,21,3;  ^ 

interim  sub  musculo  milites  uectibus  inflma 
saxa  turris  .  .  .  conuellunt:  2,11,3;  t 

dum  miMtes,  quos  imperauerat,  conuenirent: 
I  7,  6;  8,  1  u.  H.  a)  perducere;  ciuitatibus 
milites  imperat  certumque  in  locum  conuenire 
iubet:  VI,  6;  %  (modo  conscripti  (milites?) 

atque  usus  militaris  imperiti  ad  tribuiuim  mili- 
tum  centurionesque  ora  conuertunt;  quid  ab 
bis  pi-aecipiatur  exspectant:  VI  39,  2;)  •[ 

atque  (c)  nostris  militibus  cunctantibus, 
maxime  propter  altitudinem  maris ,  .  .  .  inquit: 
IV  25, 3.  .., 

in  fugam  dare:  1123,2  u.  coicere;  % 

(milites  .  .  .  ita  inter  se  .  .  .  conloquuntur:  .  .  . 
debere  se  suae  salutis  rationem  habere:  1,20, 
2;)  1  (tanta  militum  uirtus  .  .  .  fuit,  ut 

.  .  .  non  modo  f  demigrandi  (restinguendi 
Oiaee.)  causa  de  uallo  decederet  nemo,  sed 
paene  ne  respiceret  quidem  quisquam,  ac  tum 
omnes  acerrime  fortissimeque  pugnarent:  V43, 
4;)  f  ex  Gabinianis  militibus,  qui  iam  in 

consuetudinem  Alexandrinae  uitae  ac  licentiae 
uenerant  et  nomen  disciplinamque  populi  Eo- 
mani  dedidiceraut  (JM.,-  dedicerant  0;  didi- 
cerant  ;)  uxoresque  duxerant,  ex  quibus  pleri- 
que  liberos  habebant:  3,110,2;  \  cum  illi 

(milites)  orbe  facto  sese  defenderent:  IV 37, 
2;  1,6,2  u.  F.  a)  persuadere;  (1,7,7  u.  con- 
clamare;)  milites  .  .  .  luce  prima  missis  ad  eos 
ab  Otarilio  equitibus  .  .  .  se  defenderunt:  3, 
28,6;  40,6  ti.  E.  mittere;  3, 110,4?<.  G.  a)  con- 
sensus;  t  defetisci:    VII 88,  6  !«.  esse 

defessum;  T[  (deicere:  11115,1  u.  conten- 

dere;)  ^  si  omnino  turris  concidisset,  non 

posse  (posset  fhl;  possent  N)  milites  contineri, 
quin  spe  (c)  praedae  in  urbem  iurumperent 
urbemque  delerent:  2,12,4  {yp.  5);  1 

(demigrare:  V43,4  u.   decedere;)  % 

deponere:  2,28,2  M.  E.  obsecrare;  (3,76,2  u. 
relinquere;)  t  (deposcere:  3,110,5  u. 

consuescere;)  i;    desilire:   IV 24, 2  u. 

pugnare;   (25,3  «.  ('.;)  |  cum   militibus 

regis  conloqui  coeperunt  eosque  hortari,  ut  suum 
officium  Pompeio  praestarent  (-staret  NO^x) 
neue  eius  fortunam  despicerent  (-ret  A^O'*): 
3,103,4;  *;   (destringere:    125,2   u. 

facere;)  \  non  inridicule  quidam  ex  militi- 

bus  decimae  legionis  dixit:  142,6;  milites 
Domitianos  sacramentum  apud  se  dicere  iubet : 
1,23,5;  2,28,2  u.  E.  obsecrare;  ^  (dimi- 

care:  1,20,4  u.  conari;)  •[  dimittere: 


(3,49,2  u.  G.  a)  uox;)  3,97,1  u.  E.  occu- 
pare;  t  (diripere:  3,31,4  n.  E.  confir- 

mare;  3,80,6  u.  F.  a)  concedere;  3,110,5  u. 
consuescere ;)  t   praeterea  accidit,  quod 

fieri  necesse  erat,  ut  uulgo  milites  ab  signis 
discederent:  V33, 6;  milites,  qui  lignationis 
munitionisque  causa  in  siluas  discessissent :  V 
39,2;  milites  in  itinere  ab  eo  discedunt  ac 
domum  reuertuntur:  1,12,2;  13,4  u.  G.  a) 
pars;  Caesar  conquiri  milites,  qui  ab  eo  disces- 
serant,  .  .  .  iubet:  1,16,1;  neque  ab  eo  prius 
Domitiani  milites  discedunt,  quam :  1, 22, 2 ;  (3, 
47,6  u.  memiuisse;)  t   (discere:  3,110, 

2  u.  dediscere;)  t  (disicere:  125,2  tt. 

facere;  11115,1  u.  contendere;)  t  dolere: 

1,64,3  u.  circulari;  t  ipsi  (milites)  trans- 

ire  llumen  non  dubitauerunt:  1123,2;  f 
ducere:  3,110,2  u.  dediscere. 

efficere:  IV  35,3  u.  occidere;  quantum  la- 
bore  atque  itinere  legionarii  milites  efflcere  po- 
terant:  V19, 3;  t  (reliqui  (milites?)  se  in 

castra  recipiunt,  unde  erant  egressi:  V37, 4;) 
2,35,5  u.  iudigere;  t  (emittere:  125,2 

z(.  perfringere;  1123,1  ?(.  compellere;)  t 

(eniti:  2,34,5  2«.  E.  subleuare;)  %  (enume- 
rare:  3,53,4  u.  adferr&;)  \  mUites  .  .  . 

dato  signo  ex  castris  erumpereut  atque  om- 
nem  spem  salutis  in  uirtute  ponerent:  1115,3; 
t  esse  Corfinii:  1,20,1  u.  facere;  —  esse 
penes:  1,76,4  u.  E.  producere;  —  esse  in 
castello:  3,53,3  ib.  uulnerare;  —  esse  dicto 
audientem:  139,7  u.  ferre;  —  nisi  crebris 
subsidiis  ac  totius  diei  labore  milites  essent 
(fuissent?)  defessi:  VII  88,6;  —  (esse  pa- 
ratos:  VII 19, 5  u.  E.  uidere;  1,7,7  u.  con- 
clamare;  1,64,3  u.  audere;  1,71,2  «.  G.  a) 
.animus;)  —  esse  participes:  3, 82, 1  «.  uelle; 
—  cognoscit  non  decimum  quemque  (quem- 
quam  (i)  esse  reliquum  (relictum  p)  militem 
sine  uulnere:  V52, 2;  —  (esse  praedam:  2, 
44, 2  u.  E.  remittere ;)  —  ubi  suos  urgeri  signis- 
que  in  unum  locum  coulatis  duodecimae  le- 
gionis  confertos  milites  sibi  ipsos  ad  pugnam 
esse  impedimento  uidit:  II25, 1;  —  alieno 
esse  animo:  1,6,2  u.  F.  a)  persuadere;  — 
milites  tamen  omnes  in  armis  esse  iussit 
(iuss.  esse  h):  3,109,3;  —  in  hoc  erant 
numero  complures  Pompei  milites:  3,103,5; 
t   euocare:    1,74,1    «.    conquirere;  t 

euolare:  VII  27,3  u.  complere;  t  exau- 

dire:  V30, 1  «.  G.  a)  piirs;  interim  confecta 
frumentatione  milites  nostri  clamorem  exau- 
diimt:  VI  39, 1 ;  (,VII  47,  2  «.  E.  retinere ;)  clare, 
ut  milites  exaudirent,  Tuemini,  inquit,  castra: 
3,94,6;  t  excedere:  1,44,2  «.  E.  pre- 


573 


miles  (A.  a)) 


574 


mere;  %  milites  certiores  facit,  paulisper 

intermitterent  proelium  ac  tantum  modo  tela 
missa  exciperent  seque  ex  labore  reficerent 
(reciperent  a') :  1115,3;  duasque  naues  cum 
militibus  .  .  .  scaphis  lintribusque  reprehendunt, 
reprehensas  (deprehendunt,  deprehensas  0)  exci- 
piunt  (militesi:  1,28,4;  %  sub  uesperum 

(f)  Caesar  portas  claudi  militesque  ex  oppido 
exire  iussit:  1133,1;  uniucrsique,  et  oppidani 
et  milites,  obuiam  gratulantes  Antonio  exie- 
runt:  1,18,2;  H  existimare:  VI  8,3  u. 

C. ;  sed  (milites)  elati  spe  celeris  uictoriae  .  .  . 
nihi!  adeo  arduum  sibi  esse  (om.  (i)  existi- 
mauerunt  (existiniabant  ,'i'  ,  quod  non  uirtute 
consequi  possent:  VII  47,3;  id  ipsum  sui  fal- 
lendi  causa  milites  ab  hostibus  factum  existi- 
mabant:  VII  50, 2;  (licentiam  (eorum  se)  adro- 
gantiamque  repreliendere ,  quod  plus  se  quam 
imperatorem  de  uictoria  atque  exitu  rerum  sen- 
tire  existimarent:  VII  52,3;,  Labienus  milites 
cohortatus,  ut  suae  pristinae  uirtutis  .  .  .  retine- 
rent  memoriam  (mem.  ret.  [i)  atque  ipsum  Cae- 
sarem,  cuius  ductu  saepe  numero  hostes  supe- 
rassent  (-asset  B^),  praeseutera  (c)  adesse  existi- 
marent:  VII  62, 2;  1,44,2  u.  E.  premere;  1 
(milites  locum  ceperunt)  eosque  ex  siluis  ex- 
pulerunt  paucis  uulneribus  acceptis:  V9, 7; 
(3,110,5  u.  cousuescerc ;)  t  explere:  1, 

21,3  tc.  contingere;  %  indignantes  milites 

(indignatis  militibus  a)  Caesar,  quod  conspec- 
tum  suum  hostes  perferre  (c)  posseut  .  .  .,  et 
signum  proelii  exposcentes  edocet:  VII 19, 
4;  3,90,4  u.  F.  a)  dare;  f  exspectare: 

VI 39,  2  u.  conuertere;  atque  onines  milites  in- 
tenti  (omnium  militum  int.  aninii  [i;  Sclm.) 
pugnae  (o)  proucntum  cxspectabiint:  VII  80, 2; 
1,86,1  ii.  ¥.  b)  iucundus;  f  exstare:  V 

18, 5  ti.   ire ;  t   (milites)   diebus   XXV 

aggerem  .  .  .  altum  pedes  LXXX  exstruxe- 
runt:  VII 24, 1;  t  (extrahere:  3,28,5  u. 
cogere;)  Tf  (exuere:  1116,3  u.  se  reeipere.) 
ea  (phalange)  disiecta  gbuliis  destrictis  in  eos 
inipetum  fecerunt  (milites):  125,2;  (milites) 
quod  iussi  sunt  faciunt  ac  subito  oninibus  por- 
tis  eruptionc  facta  ncque  cognoscendi  quid  iieret 
neque  sui  colligendi  Iioslibus  facultatcm  relin- 
(luunt:  III  6,1;  (IV  37, 2  u.  defenderc;  V  9,  7 
u.  capere;  VI  40,2  u.  censere;)  VII  47,3  u.  ad- 
propiiKiuare;  (liuulg;ito  Doniitii  consilio  milites, 
(|iii  cniiit  Corliiiii,  prinio  {(■)  uesperi  socessionoiii 
faciunt:  1,20,1;  (41,4  u.  E.  prohibere;)  1,54, 
1  u.  V.  a)  imperare;  (2,13,4  n.  ferre;)  2,15,1 
u.  iiiHtitnere;  (3, 6, 2  «.  conclamare;)  oinnes  fero 
milites  aiit  ex  coactis  aut  .  .  .  cx  coriis  lunicas 
aut  tcgiuieiita  fccenint,  quibus  lelu  uitarent:  3, 


44,7;  62,1  u.  comportare;  (3,101,6  u.  caj>ere;) 
%  non  fore  dicto  audientes  milites  neque  propter 
timorem  signa  laturos:  139,7;  (milites  .  .  . 
confirmat :  quod  detrimentum  . .  .  sit  acceptum, 
hoc  aequiore  animo  ferundum  (c)  docet,  quod: 
V52,6;  VI 40, 3  u.  censere;)  1,86,1  u.  F.  b) 
iucundus ;  quod  se  facturos  (milites)  minaban- 
tur,  aegreque  tunc  sunt  retenti,  quiu  *jn  oppi- 
dum  inrumperent ,  grauiterque  eam  rem  tule- 
rimt:  2,13,4;  28,3  «.  E.  obsecrare ;  (3,31,4  u. 
G.  a)  uox;)  militesque  adhortatiis,  ut  aequo 
animo  laborem  ferrent:  3, 41,5;  sed  tamen  haec 
singulari  p.^tientia  milites  ferebiint:  3, 47,6;  73, 
2  11.  E.  terrere;  3, 101,  6  il>.  relinquere;  —  ferri: 
2,12,1  u.  E.  auertere;  1  fugere:  3,71, 

4  u.  solere;  t  (fundere:  1116,3  u.  se 

recipere.) 

gerere:  (3,46,5  u.  agere;)  (3,97,1  u.  E. 
occupare;)  t  gratulari:  1,18,2  u.  exire. 

habere:  139,5  «(.  E.  perturbaie;  V33,  6  u. 
(;.  I))  quisque;  VI  8,3  u.  C;  (1,20,2  u.  debere;) 
1,74,1  u.  eonquirere;  1,87,2  u.  adire;  crebra- 
que  inter  se  conloquia  milites  habebant,  neque 
ullum  interim  telum  per  pactiones  loquentium 
traiciebatur:  3,19,1;  pecus  (CC)  uero  . . .  magno 
in  honore  (milites)  habebant:  3,47,7;  niilites 
.  .  .  ueriti,  ne  angustiis  intercludercntur,  cum 
extra  et  intus  hostem  haberent,  .  .  .  sibi  con- 
sulebant:  3,69,4;  110,2  «.  dediscere;  1 

ilU  .  .  .  adininistrantibus  M.  Antonio  et  Fufio 
Caleno  multum  ipsis  militibus  hortautibus 
neque  uUum  periculum  pro  salute  Caesaris 
recus.intibns  .  .  .  naues  soluunt:  3,26,1. 

siniul  nauibus  circuniuecti  luilites  (del.  Paul) 
in  exteriorem  (c)  uallum  tela  iaciebant, 
fossaeque  (fossasque  Paul)  aggere  complebau- 
tur  (-plebant  Paul):  3,63,6;  t  (incen- 

dere:  IV  35,3  ?i.  se  recipere;)  Tf  ad  proe- 

lium  egressi  Curionis  milites  iis  (c)  rebus  iu- 
digebant,  quae:  2,35,5;  t  iudignari:  VII 
19, 4  («.  exposcere;  %  centurionibusque  nomi- 
uatim  appellatis  reliquos  cohortatus  milites  (dcl. 
Eujisn.)  signa  inferre  et  niaiiipulds  laxare 
iussit:  1125,2;  (2,2,6  u.  reicere ;)  1  niilites 
nostri  pristini  dici  perfidia  incitati  in  castra 
inruperunt:  IV  14,3;  ne  sub  ipsa  profecti(me 
niilites  *in  oppidum  inrumperent :  1,27,3;  2, 
12,4  u.  delere;  2,13,4/(.  ferie;  t  insequi: 
1123,1  u.  interficere;  1,45,2  u.  progredi;  t 
iusilire:  152,6  u.  E.  reporire;  1  (milites) 
aggerem  noui  generis  .  .  .  lacere  iustitue- 
runt:  2,15,1;  1  cum  .  .  .  promeroutur 

(milites)  suaque  omnia  impedimentu  atquo  om- 
nes  fortunas  connagran-  i  iitollegeren  t:  V  43, 
4;  Ti    militcs   .   .  .    (AticbHtos)    transire 


575 


miles  (A.  a)^ 


576 


conantes  insecuti  gladiis  magnam  partem  eorum 
impeditam  interfecerunt:  1123,1;  eos  .  .  . 
undique  circumuentos  interficiunt  (milites):  III 
6,2;  (cf.  coicere  1116,2;)  2,13,3  >i.  E.  per- 
mouere;   (3,28,6  n.  se  recipere;)  %  (in- 

terire:  1,64,7  u.  E.  subleuare;)  \  i  n- 

termittere:  1115,3  ti.  excipere;  |V8,4  «. 
adaequare;  3,93,1  u.  mittere;)  ^  inter- 

pellare:  2,33,1  it.  E.  permouere;  ^  in- 

ueterascere:   1,44,3  u.  E.  mouere;  ^ 

ea  celeritate  atque  eo  (c)  impetu  milites  ieruut, 
cum  capite  solo  ex  aqua  exstarent,  ut:  V  18, 
5;  (1, 87, 2  u.  adire;  3, 31, 4  «.  fi.  a)  uox ;)  1 
cupiditatemque  militum  reprehendit,  quod  sibi 
ipsi  iudica uissent,  quo  procedendum  aut 
quid    agendum    uideretur:    VII  52, 1;  ^ 

iurare:  1,76,3  «.  E.  producere. 

laxare:  1125,2  it.  inferre;  1  (lignari: 

3,76,2  u.  progredi;)  ^  milites  uero  palam 

inter  se  loquebantur,  quoniam  talis  occasio 
uictoriae  dimitteretnr,  etiam  cum  uellet  Caesar, 
sese  non  esse  pugnaturos :  1,72.4;  3,19,1  u. 
habere. 

meminerant  (milites)  ad  Alesiam  maguam 
se  inopiam  perpessos,  multo  etiam  maiorem  ad 
Auaricum  maximarum  [se]  gentium  uictores 
discessisse  («.  CC):  3,47,6;  t  optime 

mereri:  1,72,2  u.  E.  uulnerare;  t  mi- 

nari:  2,13,4  u.  ferre;  \  mittere:  (125, 

2  tt.  perfringere ;)  nostri  milites  .  .  .  paruo  .  . 
intermisso  temporis  spatio  ac  rursus  renouato 
cursu  pila  miserunt  celeriterque  .  .  .  gladios 
strinxerunt:  3,93,1;  (95,3  ?<.  E.  perterrere.) 

uancisci:  1,74,1  zi.  procedere;  3,28,6  u. 
conficere;  *  (milites,)  si  sese  interfici  nol- 

lent,  arma  ponere  iusserunt:  IV37, 1;  •" 

numerare:  3,53,4  u.  adferre. 

obsecrare:  1,64,3  u.  adire;  %  obsidere: 
3,110,5  u.  consuescere ;)  *^  quos  impeditos 

(c)  integris  uiribus  milites  nostri  consecuti 
raagnum  numenun  eorum  occiderunt:  III19, 
4;  quos  tanto  spatio  secuti  (nostri  milites), 
quantum  (c)  cursu  et  uiribus  efficere  potuerunt, 
complures  ex  iis  occiderunt:  IV  35, 3;  (uostri 
milites)  paucis  uulneribus  acceptis  complures 
ex  his  occiderimt:  IV 37,3;  ^  occurrere: 
3,92,2  u.  E.  retinere;  %  (omittere:  3, 

95,3  ib.  perterrere;)  ^  opponere:  3,73, 

2  u.  E.  terrere;  ^  Caesar  .  .  .  milites 

cohortatus  est,  ut  beneficio  fortunae  uterentur 
ca.str.ique  oppugnarent:  3,95,1. 

(pabulari:  3,76,2  u.  progredi;)  ^  (et 

Cenabensi  (c)  caede  et  labore  operis  incitati 
.  .  .  non  mulieribus,  non  infantibus  peperce- 
runt  (milites?):  VII  28, 4;)         *,  qui  (milites), 


etsi  magno  aestu  —  nam  (aestu  fatigati,  nam 
01)  ad  meridiem  res  erat  perducta  —  tamen 
ad  omnem  laborem  animo  parati  iniperio  paru- 
erunt:  3,  95, 1;  ^  reliquos  .  .  .  in  fugam 

coiciunt  ac  ne  in  locis  quidem  superioribus 
consistere  patiuntur  (milites):  1116,2;  ^ 

ubi  (milites)  .  .  .  suam  uirtutem  inrisui  fore 
perdolueruut  .  .  .,  .iggerem  noui  generis  .  .  . 
facere  instituerunt:  2,15,1;  '   milites  e 

loco  superiore  pilis  missis  (emissis  Ciacc.)  facile 
hostiura  phalangem  perfregerunt:  125,2; 
^  perfugere:  2,18,3  u.  G.  a)  numerus;  cum 
paene  cotidie  a  Pompeio  ad  Caesarem  perfuge- 
rent,  uulgo  uero  uniuersi  (del.  Ciaec.)  in  Epiro 
atque  Aetolia  con.scripti  milites:  3,61,2;  ^ 

ut  potius  in  siluis  Gallorum  uita  quam  legio- 
narius  miles  periclitetur  (-taretur  !i):  VI 
34,8;  T  perire:  VI  40,8  ».  (J.  a)  pars; 

^  (milites  .  .  .  cordoquuntur :  obsideri  se  a  Cae- 
sare  .  .  . ;  ducem  suum  Domitium ,  cuius  spe 
atque  fiducia  permanserint,  .  .  .  fugae  con- 
silium  capere:  1,20,2;)  \  (perpeti:  3, 

47,6  u.  recordari  et  meminisse;)  ^  per- 

rumpere:  (VI  40,2  u.  censere;)  VI 40,4  u.¥. 
a)  praeponere;  ^  persequi:  VIO,  1  u. 

E.   mittere;  ^  (perterrere:  1116,2  «. 

coicere;)  ^  incolumesque  (milites)  ad  unum 
omnes  in  castra  perueniunt:  VI  40,4;  40,8 
u.  G.  a)  pars;  milites  dato  signo  celeriter  ad 
munitionem  perueniunt  eamque  transgressi  trinis 
castris  potiuntur :  VII  46, 4 ;  reliqui  (milites)  .id 
Caesarem  perueniunt,  atque  una  cum  iis  de- 
prensus  L.  (c)  Pupius  .  .  .  adducitur:  1,13,4; 
imilites)  longo  itinere  ab  his  circumducti  ad 
portum  perueniunt:  1,28,4;  ut  pauci  mUites 
patresque  (f)  familiae  (milites  tribunique  mili- 
tum  Paul),  qui  aut  gratia  aut  misericordia 
ualerent  aut  "ad  naues  adnare  possent,  recepti 
in  Siciliam  incolumes  peruenirent.  reUquae 
copiae  ...:  2,44,1;  r:  petere:  (II  20,1 

u.  E.  arcessere;)  V33, 6  u.  G.  b)  quisque;  VI 
8,3  it.  C. ;  sui  laboris  milites  semper  euentu 
beUi  praemia  petiuerunt:  2,32,10;  T  po^ 

nere:  1115,3  u.  erumpere;  IV 37,1  u.  noUe; 
(1,28,4  u.  ascendere;)  t  portare:  V31, 

4  ?/.  cireumspicere;  ^  quod  ^milites)  supe- 

rioribus  proeliis  exercitati  quid  fieri  oporteret 
non  minus  commode  ipsi  sibi  praescribere  quam 
ab  aUis  doceri  poterant:  1120,3;  quo  facilius 
imilites)  gladiis  uti  possent:  1125,2;  uti  .  .  . 
diutius  sub  pellibus  niUites  contineri  non  pos- 
sent:  11129,2;  IV 35,3  u.  occidere;  V19,3  u. 
efficere;  V31,4  u.  circumspicere;  (VII  47, 3  u. 
existiraare ;)  VII 52, 1  u.  E.  retinere;  (1,64,3 
u.  audere;)   2,12,4   u.  delere;    2,44,1    ii.    per- 


577 


miles  (A.  a)) 


578 


I 


uenire ;  3, 2, 2  u.  E.  transportare ;  (3, 95, 4  u. 
consistere;)  t  potiri:  VII 46, 4  u.  per- 

uenire;  stetisse  per  Trebonium,  quo  minus  op- 
pido  potirentur  (milites)  uidebatur:  2,13,4; 
(quibus  rebus  eflectis  cohortatus  milites  docuit, 
quantum  usum  haberet .  . .  potiri  oppido  pleno 
atque  opulento :  3,80,5;)  t  praedari: 

VII 46, 5  «.  (i.  a)  manus;         t  praeponere: 

3.73.2  u.  E.  terrere;  t  praescribere: 

1120.3  u.  posse;  t  praestare:  VI  8, 3 
u.  C;  reliquos  enim  omnes  officium  suum 
praestitisse:  se,  qui  .  .  .;  exercitum  suum,  qui 
.  .  .;  illius  denique  exercitus  milites,  qui:  1, 
85,2;  3,103,4  u.  despicere;  t  probare: 
VI  40, 4  u.  proficisci;  f  procedere:  II 
20,1  u.  E.  arcessere;  (VII 52, 1  u.  iudicare;) 
quorum  discessu  liberam  nacti  milites  conlo- 
quiorum  facultatem  uulgo  procedunt:  1,74,1; 
t  procurrere:  1,44,1  u.  G.  a)  pugna;  primo 
Afraniani  milites  (mane  Kindsch.)  uisendi  causa 
laeti  ex  castris  procurrebant  contumeliosisque 
uocibus  prosequebantur  (perseq.  f:  nostros  se- 
quebantur  Kintl.sc/i.) :  1,  09, 1 ;  3,  93, 1  tt.  aduer- 
tere;  t  (prodere:  IV25,3  u.  C.;)  t 
(in  contuberniis  ceuturiones  niilitesque  (H. 
Schneulcr;  in  contub.  commilitesque  codd.)  non 
nuUi  grauiora  proferebant  {aM.  Heller):  2, 
29,4;)  t  (quae  (mulieres)  in  proelium 
proficiscentes  ( milites  cidd.  B-^)  passis 
manibus  flentes  implorabant:  151,3;)  hoc  ueteres 
non  probant  militcs,  quos  sub  uexillo  una  pro- 
fectos  docuimus:  VI40,4;  VII  38,  (1.)  2  m.  C; 
t  progredi:  1123,2  ii.  coicere;  his  (c)  {i.  e. 
militibus  equitibusque)  aliquantum  itineris  pro- 
gressis  .  .  .  equites  a  Q.  Atrio  .  .  .  uenerunt: 
VIO,  2;  (VII 40, 4  u.  E.  permouere;)  raonet,  ut 
contineant  milites ,  ne  studio  pugnaudi  aut  spe 
praedae  longius  progrediantur:  VII  45,8;  nonae 
(c)  legionis  niilitcs  clati  studio,  dum  sarcire 
acceptum  detrimentum  uolunt,  temere  insecuti 
longius  fugientes  iu  locum  iniquum  progrediun- 
tur  et  sub  montem  (e)  .  .  .  succedunt:  1,45, 
2;  eius  milites,  quod  ab  opere  integris  muni- 
tionibuB  uacabant,  alii  lignandi  pabulandique 
cautia  longiuH  progrcdicbiiiitur,  alii:  3, 7(i,  2; 
t  properare:  V  33,  G  u.  (J.  b)  quisque;  2, 
39,3  M.  C;  t  (eo**  fugientes  longius  Cae- 
«ar  prosequi  (militcs)  uetuit:  V9,8;)  1,69,1 
n.  procurrere;  eum  electi  (laeti  J'aul)  milites  cir- 
citer  (jXX  uoluiitarii  (uoluntariae  /*/)  oiusdcm 
centuriH(!  sunt  proHccutl:  3,91,3;  1  pu- 
gnarc:  (11124,5  u.  E.  oflicere;)  mililihus  autem 
.  .  .  impcditiH  maMibuH,  magno  ct  graui  onoro 
armorum  oppressis  (pressiH  (i;  clcl.  Miulii.)  simul 
el    dc  (c)  nauibuB  desiliondum   ot  in   Huclibus 

l.nxid.  ('RnHar.     II. 


consistendum  et  cum  hostibus  erat  pugnandum: 
IV  24, 2;  interim  nostri  milites  impetum  ho- 
stium  sustinuerunt  atque  amplius  horis  quat- 
tuor  fortissime  pugnauerunt :  IV  37, 3 ;  V  43, 4 
u.  decedere;  (VII 45, 8  u.  progredi;)  1,44,1  u. 
(;.  a)  pugna;  (1,72,4  u.  loqui;)  2,28,3  u.  E. 
obsecrare;  (2,41,3  u.  F.  a)  deesse;)  t  pu- 
tare:  1,85,2  u.  agere;  ueteranae  legionis  mili- 
tes  item  (Of;  idem  Naht;  itidem  Heins.)  con- 
flictati  et  tempestatis  et  sentinae  uitiis  neque 
ex  pristina  uirtute  remittendum  aliquid  puta- 
uerunt  et  (c) :  3, 28, 5. 

sic  omnibus  hostium  copiis  fusis  armisque 
exutis  (milites)  se  in  (c)  castra  (c)  munitiones- 
que  (c)  suas  recipiunt:  III  6,3;  (nostri  mili- 
tes)  omnibus  longe  lateque  aedificiis  incensis 
se  in  castra  receperunt :  IV  35, 3 ;  (V  37, 4  u. 
egredi;  VII 52, 1  u.  E.  retinere;)  hinc  se  reci- 
pere  cum  uellent  (militesj,  rursus  illi  ex  loco 
superiore  nostros  premebant:  1,45,3;  (ueteranae 
legionis  milites)  non  nullis  eorum  interfectis  in- 
columes  se  ad  nostros  receperunt:  3,28, 6;  t 
recordabantur  enim  (milites)  eadem  (c)  se 
superiore  anno  in  Hispania  perpessos  labore  et 
patientia  maximum  bellum  confecisse:  3,47,6; 
t  recusare:  VII 19,  5  u.  E.  uidere;  3,26,1  u. 
hortari;  non,  illis  (illi  Glark.)  hordeum  cum 
daretur,  non  legumina  recusabant:  3,47,7; 
t  (redintegrare:  1123,2  u.  coicere;)  t 

referre:  1,44,2  u.  E.  premere;  t  se  re- 

ficere:  1115,3  u.  excipere;  militesque  (que 
om.  «')  ex  nocturno  labore  sese  reficere  iussit: 
VII83,7;  t  refugere:  3,95,3  u.  E.  per- 

terrere;  t  eruptiones  fiebant  .  .  .  ignesque 

aggeri  .  .  .  infcrebantur;  quae  facile  nostri 
niilites  repellebant  magnisque  ultro  inlatis  de- 
trimentis  eos,  qui  erujjtionera  fecerant,  in  op- 
pidum    reiciebant:    2,2,6;  t    relin- 

quere:  1116,1  ««.  facere;  V31,4  ii.  circum- 
spicere;  contionatus  apud  luilites,  .  .  .  aequo 
animo  mancipia  atque  impedimenta  in  Italia 
relinquerent :  3,6,1;  alii  (milites),  quod  subito 
consilium  profectionis  ceperant  magiia  parte 
iinpedimentorum  et  sarciiiarum  relicta,  ad  haec 
repetenda  inuituti  proj)iiiquitate  superiorum 
castrorum  depositis  in  contubernio  armis  ual- 
lum  relinquebant:  3, 76, 2;  (95,4  u.  consistere;) 
t  (remigare:  V8, 4  u.  adaequare;)  t  (re- 

raittere:  3,28,5  u.  putare;)        t  renouare: 

3.93.1  u.  mittero;)  t  (renumerare, 
ronuntiare:  3,53,4  «(.  adforre;)  t  ''e- 
pollere:  2,2,6  u.  reicere;            t  (repetere: 

3.76.2  u.  relinquere;)  t  reprehendere: 
1,28,4  u.  excipere;  t  roprimore:  3,93, 
I  /(.  coiisistere;             t  (resistere:  2,34,6  u. 

37 


579 


miles  (A.  a)  —  V.) 


580 


G.  a)  animus;)  t  (respicere,  restin- 

guere:  V43,4  u.  decedere;)  f  milites  non 
longiore  oratione  ( est  add.  &^ )  cohortatus, 
quam  uti  suae  pristinae  uirtutis  memoriam 
retinerent:  1121,2;  VII  62,  2  ii.  existimare; 
t   reuellere:   152,5  u.  E,  reperire;  f 

reuerti:  1,12,2  ti.  discedere. 

sarcire:  1,45,2  u.  progredi;  f  (sen- 

tire:  VII52,3  u.  existimare ;)  t  sequi: 

IV  35,  3  u.  occidere ;  (VII  47,  3  u.  adpropin- 
quare;)  1,6,2  it.  F.  a)  persuadere;  (1,69,1  u. 
procurrere;)  2,  34,  5  u.  tenere;  (3,  76, 3  ti.  B.  im- 
pedire;)  t  seruare:  1,44,1  //.  G.  :i)  pugna; 
t  (significare:  1,86,2  u.  coepisse;)  t 

solere:  1,67,4  u.  E.  continere;  solerentne 
ueterani  milites  fugere:  3,71,4;  tsoluere: 
3,101,6  u.  conscendere;  t  (milites)  expe- 

diti  naues  conscenderent  .  .  .  omniaque  ex  uic- 
toria  et  ex  sua  liberalitate  sperarent:  3,6,1; 
t  stringere:  3,93,1  u.  mittere;  t  (sub- 

mouere:  VI  40,  8  u.  G.  a)  pars;)  t  sub- 

sistere:  1,28,4  ti.  ascendere;  t  succe- 

dere:   1,45,2   u.  progredi;  t  reliquum 

erat  certamen  positum  in  uirtute,  qua  nostri 
milites  facile  superabant:  11114,8;  VII 24, 
1  u.  E.  tardare;  VII  62, 2  u.  existimare;  t 

supportare:    2,15,3    u.    E.    tegere;  t 

sustentare:  VII17,3  ti.  carere;  t  sus- 

tinere:  1121,2  u.  E.  perturbare;  IV37,3  u. 
pugnare;  2,33,1  u.  E.  permouere;  (3, 95,  4m. 
consistere.) 

tenere:  VI 8, 3  ?«.  C. ;  ille  unum  elocutus, 
ut  memoria  tenerent  mUites  ea,  quae  pridie 
sibi  (e)  confirmassent,  sequi  sese  (c)  iubet  et 
praecurrit  ante  omnes:  2,34,5;  (3,111,1  ?«.  J. 
e)  tenere;)  t  (tractare:  3,28,5  tt.  cogere;) 
t  tradere:  1,76,1  ti.  E.  obsecrare;  t 

transcendere:  11115,1  u.  contendere;  t 

transgredi:    VII46,4   u.   peruenire;  t 

transire:  II  23,  2  u.  dubitare;  (1,  64,  3  u. 
audere ;)  ante  id  tempus  nemo  aut  miles  aut 
eques  a  Caesare  ad  Pompeium  transierat:  3, 
61,2;  t  tribuere:  VII 53, 1  u.  E.  per- 

mouere;  t  (tueri:  3,39,2  u   H.  b).) 

uacare:  3,76,2  u.  progredi;  t  ualere: 

2,44,1  u.  peruenire;  t  uelle:  (IV  25,3 

u.  C. ;)  1,45,2  u.  progredi;  1,45,3  u.  se  reci- 
pere;  1,84,3  u.  F.  a)  suscensere;  (3, 53, 4«.  ad- 
ferre ;)  Scipionis  milites  cohortatur,  ut  parta  iam 
uictoria  praedae  ac  praemiorum  uelint  esse  par- 
ticipes:  3,82,1;  t  uenire:  1,77,1  ?«.  E. 

remittere;  3,69,4  u.  consulere;  3,110,2  ti.  de- 
discere;  t  uereri:  3,69,4  u.  habere;        t 

uersari:  3,110,4  u.  G.  a)  consensus;  t 

ubi    tantos    suos    labores    .   .   .    male    cecidisse 


uiderunt  .  .  .,  aggerem  noui  generis  .  .  . 
facere  instituerunt  (miUtes) :  2, 15, 1 ;  39, 3  ?<.  C. ; 
t   uideri:   2,33,1   u.  E.  permouere;  t 

(uisere:  1,69, 1  ?«.  procurrere;)  t  uitare: 

3,44,7  u.  facere;  t  (uiuere:  3,49,2  u. 

G.  a)  uox;)  t  uti-  1125,2  zi.  posse;  3, 

95,1  u.  oppugnare;  (3, 95, 4  «<.  confugere;)  t 
uulnerare:  152,5  u.  E.  reperire. 

b)  a  c  pass. ;  cum  summo  studio  a  mUitibus 
administraretur:  IV 31, 3;  t  silentio- 
que  ab  utrisque  militibus  auditus  (est):  3,19, 
3;  t  circumueniri:  2,35,2  u.  interfici; 
t  haec  (tragula)  .  .  .  tertio  die  a  quodam  milite 
conspicitur,  dempta  ad  Ciceronem  defer- 
tur:  V48,8;  t  deseri:  1,15,3  2<.  G.  a) 
pars;  t  (impediri:  3,46,1  u.  E.  tegere;) 
t  parsque  ibi  .  .  .  a  militibus,  pars  ...  ab 
equitibus  est  interfecta:  VII28,3;  Fabius 
a  proximis  militibus  circumuentus  interficitur 
(interf  circ.  a?):  2,35,2;  t  (intermitti: 
VII  24, 2  u.  E.  hortari;)  t  (obduci:  3, 
46, 1  ib.  tegere ;)  t  cum  .  .  .  omnes  uiae 
ab  Afranianis  militibus  equitibusque  obside- 
rentur  .  .  .,  imperat  militibus  Caesar:  1,54, 
1 ;  t  quod  .  .  .  equites  .  .  eius  f  angustis 
portis  atque  his  a  (c)  Caesaris  militibus  occu- 
patis  ad  insequendum  tardabantur:  3,70,1; 
t  (pugnari:  11122,4  u.  a)  concurrere;)  t 
(restitui:  1,87,1  u.  J.  k);  t  (uiolari: 
3, 98,  2  ti.  F.  a)  commendare. 

c)  abl.  abs.:  cupidissimis  omnibus:VII 
40,4  u.  E.  permouere;  t  ue  quis  inermi- 
bus  imprudentibusque  militibus  ab 
latere  impetus  fieri  posset:  11129,1. 

B.  praeilieat. :  hi  (c)  .  .  .  milites  se  esse 
legionarios  dicunt:  VII 20, 10;  (2,35,1  u.  J.  f) 
unus;)  t  equidem  me  Caesaris  militem 
dici  uolui:  2,32,14. 

C.  uoeatiuus:  (desilite,  inquit,  commilitones 
(P;  miUtes  a;  edd.) ,  ni.si  uultis  aquilam  hosti- 
bus  prodere:  IV  25,3;)  habetis,  inquit,  milites, 
quam  petistis  facultatem:  hostem  impedito 
atque  iniquo  loco  tenetis;  praestate  eandem 
nobis  ducibus  uirtutem,  quam  saepe  numero 
imperatori  praestitistis ,  atque  (c)  illum  (c) 
adesse  (o)  existimate:  VI  8, 3;  Litauiccus  .  .  . 
conuocatis  subito  militibus  lacrimans  Quo  pro- 
ficiscimur,  inquit,  milites?  .  .  .  haec  ab  his  (c) 
cognoscite:  VII  38, 1.2;  uidetisne,  inquit,  mili- 
tes,  captiuorum  orationem  cum  perfugis  con- 
uenire?  .  .  .  proinde  ad  praedam,  ad  gloriam 
properate,  ut  iam  de  praemiis  uestris  .  . .  cogi- 
tare  incipiamus:  2,39,3;  non  frustrabo  uos, 
milites:  i/p.  Diomed.  art.  yramm.  I  p.  iOO  Kcil. 


581 


miles  (D.  E.) 


682 


D.  appositio:  139,5  u.  E.  perturbare;  1,18, 
2  u.  A.  a)  exire. 

E.  obiect.:  (abripere:  1,64,7  u.  subleuare,) 
Tf  Vibullius  .  .  .  milites  ab  eo  accipit,  ipsum 
dimittit:  1,15,4;  3,103,5  u.  traducere;  t 
(adducere:  VII 4, 7  et  31,4  u.  G.  a)  nume- 
rus;)  \  adficere:  V48, 9  ib.  couuentu.s; 
t  adhortari  u.  adliortor  p.  IGl  e)  d)  e) 
(3  loc.j;  t  lii»  Antoniano.s  milites  ad- 
miscuerat:  3,4,2;  1  adoriri:  VII  22, 
4  u.  occupare;  \  adsuefacere:  \,4A,2 
u.  premere;  t  animaduertere:  VII  45, 
7  u.  traducere;  t  appellare:  V33,2  u. 
(i.  a)  officium;  1,76,1  «.  obsecrare;  —  2,28,3 
ili.;  t  ab  opere  reuocandi  (erant)  milites, 
qui  paulo  longius  aggeris  petendi  causa  pro- 
cesserant  arces.sendi:  1120,1;  t  Caesar 
scalas  parari  militesque  armari  iubet:  1,28,2; 
t  audite  Komanos  milites:  VII  20,8;  t 
omnis  administratio  belli  consistit  militesque 
auersi  a  proelio  ad  studium  audiendi  ct 
cognoscendi  feruntur:  2,12,  1  (Np.  2);  t 
auferre-:  1,64,7  tt.  subleuare. 

sed  plerosque  (milites)  ii,  qui  receperant, 
celant  noctuque  per  uallum  emittunt:  1,76, 
4;  t  circumducere:  1,28,4  u.  A.  a) 

peruenire;  t  (circumsistere:  IV37, 1 

ib.  contendere;)  t  'lis  (c)  (militibus)  cir- 

cumuentis  .  .  .  legionem  oppugnare  incipiunt: 
V39,3;  (VI40,8  M.  (J.  a)  pars;  2, .34, 6  u.  A. 
u)  arbitrari;)  t  coercere:  1,67,4  u.  con- 

tinere;  t  cogere:  V31,4  u.  A.  a)  cir- 

cumspicere;  t  cohortari  u.  coliortor 

p.  590  b)  a)  aa)  d  fj)  yy)  (7  -\~ -J  loc.J;  t 
(huc  accedebant  (milites?)  collecti  ex  prae- 
donibus  latronibusque :  3, 110, ."(;)  t  (con- 

ciliare:  3,112,10  u.  G.  a)  animus;)  t 

conficere:  (V45, 1  u.  G.  a)  pars;)  fore,  ut 
duplicato  cursu  Caesaris  milites  exanimaren- 
tur  (Ald.;  existimarentur  quod  Oaf/i;  existi- 
marent  quod  /)  et  lassitudine  conficerentur: 
3,92,2:  95,3  u.  perterrere;  (3,95,4  u.  A. 
a)  consistere;)  Caosjir  militcs  coliortatus  [est], 
etsi  totius  diei  coutinenti  liibore  erant  confccti 
.  .  .,  secluBit:  3,97,4;  t  confirmare: 

(VII  53, 3  u.  (i,  a)  animus;)  et  confirmandoruni 
militum  causa  diripiendas  his  ciuitates  dedit: 
3,31,4;  u.  praetcrra  <-onfirino  p.  d-iU  [i) 
(:i  lof.);  t  conflictur|:  3,28,5  u.  A.  a) 

putaro;  t  conlaudatis    niilitibus  .  .  . 

quid  lieri  uelit  osteiKlit:  V2, 3;  Caesar  niilites 
Attianos  conlaudat,  rupium  dimittit:  1,13,6; 
t  necessario  angustiuH  milites  conlocauit:  V 
23,5;    (2,33,4    u.    producero;)  1    con- 

quir(!re:  1,1(;,  1   h.   A.  a)  discedere;  1,77,1  w. 


remittere;  t  conscribere:  (VI 39, 2  u. 

A.  a)  conuertere;)  3,61,2  ih.  perfugere;  t 

magnamque  res  diligentiam  requirebat  non  in 
summa  exercitus  tuenda  .  .  .,  sed  in  singulis 
militibus   conseruandis:    VI34,3;  t 

postero  die  contione  habita  .  .  .  milites  con- 
solatur  et  confirmat:  V52,5;  VII  19,6  u.  re- 
ducere;  t  conspicari:  2,44,2  u.  remit- 

tere;  t  interim  milites  legionum  duarum 

.  .  .  proeUo  nuntiato  cursu  incitato  (incitati 
Hotom.)  in  summo  colle  ab  hostibus  con- 
spiciebantur:  1126,3;  quos  (mUites)  ubi 
Afranius  procul  uisos  (del.  Ciaec.)  cum  Petreio 
conspexit:  1,65,1;  t  (constipare:  3,46, 

5  u.  A.  a)  coicere;)  t  (constituere:  2, 

33,  4  u.  producere ;)  t  quibus  rebus  coer- 

ceri  milites  et  in  officio  contineri  soleant:  1, 
67,4;  2,  12,4  ti.  A.  a)  delere;  u.  praeterea 
contineo  p.  711  ixol)  (4loc.);  t  Litauic- 
cus  accepto  exercitu  .  .  .  conuocatis  subito 
militibus  .  .  .  inquit:  VII  38, 1. 

uelintne  .  .  .  eductos  ex  hibernis  milites  aut 
(e)  ad  Ciceronem  aut  ad  Labienum  deducere: 
V27, 9;  Caesar  .  .  .  milites  in  proxima  muni- 
cipia  deducit:  1,32,1;  legati  milit«s  ex  opere 
deducunt  {(1\A.N%),  oppugnatione  desistunt:  2, 
13, 1 ;  t  itaque  infirmiores  milites  ex  omni- 

bus  centuriis  deligi  iubet,  quorum  aut  animus 
aut  uires  uidebantur  sustinere  non  posse:  1,64, 
5;  eoque  milites  delectos  imposuit:  3,  24, 1 ;  t 
(deprehendere:  1,28,4  «.  A.  a)  excipere;) 
t  desiderare  u.  deMldero  p.  800  B.  a) 
(3  loc.) ;  t  dimittendae  plures  manus  didu- 
ceudique  erant  milites:  VI 34, 5;  (2,13,1  u. 
deducere;)  t  dimittere:  (1,86,2  it.  A. 

a)  coepisse;)  3,4,1  ih.  considere;  t  di- 

spergere:  1,44,1  u.  G.  a)  pugna;  1 

milites  disponit  non  certis  spatiis  interniissis, 
.  .  .  sed  perpetuis  uigiliis  stationibusque:  1,21, 
3;  t  docere:  1120,3  u.  A.  a)  posse;  3,80, 
5  ib.  potiri;  t  (ducere:  3,31,4  u.  («.  a) 

uox.) 

edocere:  VII  19,4  n.  A.  a)  exposcere;  t 
educere:  V27,9  «.  deducere;  t  efferre: 

VII47,3  u.  A.  a)  existimare;  1,45,2  ib.  pro- 
gredi;  t  cum  .  .  .  hostes  nostros  milites 

alacriores  ad  pugnandum  effocissent  (-sset 
[i):  11124,5;  t  eligere:  2,44,2  u.  remit- 

tere;  3,91,3  u.  A.  a)  prosequi;  t  euiit- 

tere:  1,76,4  ii.  celare;  t  exanimare: 

3,92,2  u.  conlicere;  t  exciiiore:  (1>28, 

4  u.  A.  a)  oxcipere;)  1, 64, 7  u.  subleuare;  t 

exorcere:  1120,3  u.  A.  a)  posse;  3,93,1  ib. 
consistore;  t  (expedire:  3,6,1  ib.  spe- 

lare;)  t  cxpouere  /(.  e^poiit»  /'.  l-3t 

37* 


583 


miles  (E.) 


584 


a)  (8  loc);  t  eiterrere:  1,41,4  u.  pro- 

hibere. 

itaque  conuoeatis  centurionibus  celeriter  mili- 
tes  certiores  facit,  paulisper  intermitterent 
proelium:  1115,3;  T  (fallere:  VII50,2 

u.  A.  a)  existimare;)  t  ferre:  2,12,1  ti. 

auertere;  t   frustrare:    ap.    Diovied.    (I 

p.  400  Keil)  u.  C.  extr. 

cum  .  .  .  Caesar  .  .  .  excubaret  militesque 
hortaretur,  ne  quod  omnino  tempus  ab  opere 
intermitteretur:  VII  24,  2;  (3,73,2  u.  terrere;) 
3, 103, 4  u.  A.  a)  despicere. 

(immittere:  1133,6  u.  intromittere;)  t 

quibus  (militibus)  ad  sequendum  impeditis 
.  .  .  procedit:  3,76,3;  t  imperare  u. 

iuipero  p.  76  B.  (4  (6)  loc);  «[  implo- 

rare:  151,3  ;;.  A.  a)  proficisci;  t  imponere: 
3,  6, 1  u.  (i.  ii)  numerus ;  praeterea  u.  impono 
p.  82  A.  b)  P)  (3  loe.);  T  in  citare:  (II 26, 3  u. 
conspicere;)  IV  14,3  u.  A.  a)  inrumpere;  (VII 
28,4  ib.  parcere;)  3,46,5  ib.  agere;  f  (de- 

prensis  <c)  nauibus  circiter  (o)  quinquaginta 
.  .  .  atque  eo  militibus  impositis  (P;  iniectis 
a;  edd.)  .  .  .  oppido  potitur:  VII  58,  4;)  f 
accidit,  .  .  .  ut  non  nuUi  milites  .  .  .  repentino 
equitum  aduentu  interciperentur  (inter- 
ficerentur  p):  V39,  2;  T  intercludere: 

3,69,4  «.  A.  a)  habere;  f  interficere 

«.  iuterficio  p.  210  sq.  (5  (9)  loe.);  (IV  37, 
1  u.  A.  a)  nolle;)  t  refractis  portis  .  .  . 

atque  intromissis  (inmissis  fi)  mUitibus  no- 
stris  sectionem  eius  oppidi  .  .  .  uendidit:  II 33, 
6;  VII 12, 4  u.  A.  a)  conquirere;  f  in- 

uitare:  3,76,2  ib.  relinquere;  t  (iubere: 

III  6, 1  ib.  facere.) 

mane  tripertito  milites  (milite  a)  equitesque 
in  expeditionem  misit,  ut  eos,  qui  fugerant, 
persequerentur:  V  10,  1;  etiam  Cingulo  .  .  . 
legati  ueniunt  quaeque  imperauerit  se  cupidis- 
sime  facturos  pollicentur;  milites  imperat:  mit- 
tunt:l,  15, 2;  Lissum  expugnare  con.^tus  defen- 
dentibus  ciuibus  Romanis  .  .  .  militibusque, 
quos  praesidii  causa  miserat  Caesar,  .  .  .  re  in- 
fecta  inde  discessit:  3,40,6;  t  monere: 

1,28,4  u.  A.   a)   ascendere;  t  fere  fit, 

quibus  quisque  in  locis  miles  inueterauerit,  ut 
multum  (miUtum  a?)  earum  regionum  consue- 
tudine  moueatur:  1,44,3. 

miUtesque  appellat ,  neu  se  neu  Pompeium 
(c),  imperatorem  suum,  aduersariis  ad  suppli- 
cium  tradant  obsecrat:  1,76,1;  Quintilius 
circumire  (c)  aciem  Curionis  atque  obsecrare 
milites  coepit,  ne  primam  {e)  sacramenti,  quod 
apud  Domitium  .  .  .  dixissent,  memoriam  de- 
ponerent  neu  contra  eos  arma  ferrent,    [ui  eadem 


essent  usi  fortuna  .  .  .,  neu  pro  his  pugnarent, 
a  quibus  mim  contumelia  perfugae  appeUaren- 
tur:  2,28,2.3;  t  (obsidere:  1,20,2  u.  A. 
a)  permanere;)  t  milites  occupatos  in 

opere  (in  op.  occ.  p)  adoriebantur :  VII 22, 4 ; 
Caesar  castris  potitus  a  militibus  contendit,  ne 
in  praeda  occupati  reliqui  negotu  gerendi  facul- 
tatem  dimitterent:  3,97,1;  t  opprimere: 
IV  24, 2  u.  A.  a)  pugnare. 

adhortatus  miUtes ,  ne  necessario  tempore 
itineris  labore  permoueantur,  cupidissimis 
omnibus  progressus  mUia  passuum  XXV  .  .  . 
impedit:  VII 40, 4;  confirmatis  militibus,  ne 
ob  hanc  causam  animo  permouerentur  neu, 
quod  iniquitas  loci  attulisset,  id  uirtuti  (c) 
hostium  (c)  tribuerent  .  .  .,  legiones  .  .  .  eduxit: 
VII  53, 1  ;  ne  grauius  permoti  milites  et  defec- 
tionis  odio  et  contemptione  (c)  sui  et  diutino 
labore  omnes  puberes  interficerent:  2,  13,  3; 
qua  oratione  permoti  milites  crebro  etiam  dicen- 
tem  (c)  interpellabant ,  ut  magno  cum  dolore 
infidelitatis  suspicionem  sustinere  uiderentur: 
2,33,1;  t  (hic  uero  nulla   munitio  est, 

quae  perterritos  (miUtes?)  recipiat:  VI 39,2;) 
(calones)  eo  magis  timidos  perterrent  miUtes 
( CC)  ■■  VI  40, 1 ;  quod  perterritus  miles  in  ciuili 
dissensione  timori  magis  quam  reUgioni  con- 
sulere  consuerit  (c) :  1,  67, 3  ;  Caesar  neque 
satis  mUitibus  perterritis  confidebat  spatiumque 
interponendum  ad  recreandos  animos  putabat 
et :  3,74,3;  nam  qui  ex  acie  refugerant  (fuge- 
rant  f)  milites  et  animo  perterriti  et  lassitudine 
confecti  missis  (omissis  Pattl)  plerique  armis 
signisque  mUitaribus  magis  de  reliqua  fuga 
quam  de  castrorum  defensione  cogitabant:  3, 
95,3;  t  paulatim  etiam  ii  (c),  qui  magnum 
in  castris  usum  habebant,  miUtes  centuriones- 
que  (CC)  .  .  .,  perturbabantur:  139,5; 
niiUtes  .  .  .  cohortatus  .  .,  uti  ...  retinerent 
neu  perturbarentur  animo  hostiumque  impetum 
fortiter  sustinerent,  .  .  .  proelu  committendi 
signum  dedit:  1121,2;  t  uti  .  .  .  neque 

hoc  neque  superiore  anno  uUa  (e)  omnino 
nauis,  quae  miUtes  portaret,  desideraretur: 
V23,3;  t  praemittere:  2,44,2  u.  remit- 

tere;  t  (praeoccupare:  2,34,6  ti.  Cc.  a) 

animus;)  t  premere:  IV  24,2  tt.  A.  a) 

pugnare;  ut  (milites),  cum  undique  (e)  flamma 
torrerentur  maximaque  telorum  multitudine 
premereutur,  .  .  .  fortissime  pugnarent:  V43, 4; 
ut  (miUtes)  .  .  .,  si  premerentur,  pedem  referre 
et  loco  excedere  non  turpe  existimarent  f  c<ini 
Lusitanis  reliquisque  barbaris  barbaro  genere 
quodam  pugnae  adsuefacti:  1,44,2;  t  cen- 

turiatim   producti  railites  idem  iurant:  1,76, 


585 


miles  (E.) 


586 


3;  edicunt,  penes  quem  quisque  sit  Caesaris 
miles,  ut  producat  (Nx ;  producatur  0;  Np., 
Dt.};  productos  palam  in  praetorio  interficiunt : 
1,  76,  4;  (posteroque  die  (milites?i  productos 
eodem  loco,  quo  superioribus  diebus  constiterat 
(constituerat  Paul),  in  acie  conlocat:  2,33,4;) 
H  ne  in  opere  faciundo  milites  repentino  ho- 
stium  incursu  exterrerentur  atque  opere  pro- 
hiberentur:  1,41,4. 

recipere:  (VI 39, 2  u.  perterrere;  1,76,4  u. 
celare;)  2,44,1  u.  A.  a)  peruenire;  Tf  sic 

milites  consolatus  (consolatos  a)  eodem  die 
reducit  in  castra  :  VII 19,  6;  t  huic  rei 

quod  .satis  esse  uisum  est  militum  reliquit 
(relinquit  B):  V2, 3;  hos  (milites)  cum  legione 
una  praesidio  castris  relinquit:,  1,64, 6;  milites, 
qui  ex  ueteribus  legionibus  erant  relicti  prae- 
sidio  nauibus  ex  numero  aegrorum,  ignominiam 
non  tulerunt:  3,101,6;  quos  (milites)  .  .  .  Ga- 
binius  Alexandriam  traduxerat  belloque  con- 
fecto  apud  Ptolomaeum  .  .  .  reliquerat:  3,103, 
5;  Alexandriae  .  .  .  e  naue  egrediens  clamorem 
militum  audit,  quos  rex  in  oppido  praesidii 
causa  reliquerat:  3,106,4;  —  V52, 2  u.  A.  a) 
esse  reliquunj ;  t  Caesar  qui  milites  ad- 

uersariorum  (mil.  adu.  qui  O^hl)  hx  castra  per 
tempus  conloquii  uenerant,  summa  diligentia 
conquiri  et  remitti  iubet:  1,77,1;  quarum 
(quorum  Ohl)  cohortium  (6,-  cohortes  Ox) 
milites  (-tum  Ohl;  milites  militum  af)  postero 
die  ante  oppidum  luba  conspicatus  suam  esse 
praedicans  praedani  magnam  partem  eorum 
interfici  iussit,  paucos  electos  in  reguum  remi- 
sit  (praemisit  Ilarix):  2,44,2;  "^  reperti 

sunt  complures  nostri  milites  {otn.  [i),  qui  in 
phalanga  (c)  insilirent  et  (c)  scuta  manibus 
reuellerent  et  desuper  uulnerarent  (et  des.  uuln. 
(M.  Diltenb.):  152,5;  1i  reliquarum  legio- 

num  milites  (milites  leg.  Sehn.)  non  exaudito 
audito  [i)  sono  tubae  .  .  .  tamen  a  (c)  tribunis 
militum  legatisque  .  .  .  retinebantur:  VII 
47,2;  reprehendit,  quod  .  .  .  (milite.s)  iudicauis- 
seiit  neque  signo  recipiendi  dato  (o)  constitis- 
sent  ncque  a  (c)  tribunis  militum  legatisque 
retlneri  potuissent :  VII 52, 1 ;  aegre  retentis 
Dcmiitianis  niiiitibiw  est  factum,  ne  proelio 
contenderctur:  3,37,3;  Icuiusquc  casura  pilii 
spenibat  in  loco  retcntis  uiilitibus,  quam  si 
ipsi  immissiK  telis  occiu-rissent  (occucurrissent 
a;  Np.,  1)1.):  3,92,2;  —  2,13,4  u.  A.  a)  ferre; 
1i  (Caesari  erant)  ab  opere  reuocandi  milites: 
1120,1. 

no  VaruH  (|uidt'm  Attius  dubitat  copias  pro- 
ducere,  siuo  hoII  ici  tnndi  milites  (militis  af: 
siuo  Hollif.  milil.  uiii.  hl)  siuc  aoquo  locu  ilimi- 


candi  detur  occasio,  ne  facultatem  praeter- 
mittat:  2,33,5;  "i  pauci  (O-;  paucis  0'j) 

ex  his  militibus  f  arma  in  flumine  ( ; ;  ablati 
flumine  Db.;  arrepti  in  flumine  0:  ui  ttuminis 
abrepti  Ald.:  abr.  ui  fl.  Xp.,  Dt.)  ab  equitatu 
excipiuntur  ac  subleuantur;  interit  tamen 
nemo :  1 ,  64,  7 ;  ut  arma  per  manus  necessario 
traderentur  militesque  inermes  (c)  subleuatique 
alii  ab  aliis  magnam  partem  itineris  confice- 
rent:  1,68,2;  (ut  in  ascensu  nisi  subleuati  a 
suis  primi  (milites?)  non  facUe  eniterentur:  2, 
34,5;)  %  hos  (milites)  subsecuti  calones 

equitesque  eodem  impetu  militum  vurtute  ser- 
uantur:  VI 40, 5. 

milites,  cum  toto  tempore  frigore  (e)  et  ad- 
siduis  imbribus  tardarentur  {A^;  tradaren- 
tur  Q;  traderentur  BM),  tamen  continenti  la- 
bore  oninia  haec  superauerunt:  VII 24, 1;  52,3 
u.  (i.  a)  animus;  \  sub  tecto  (c)  miles 

dextra  ac  sinistra  muro  tectus  (textus  hl), 
aduersus  plutei  obiectu  (c),  operi  quaecumque 
sunt  usui  sine  periculo  supportat :  2, 15, 3 ;  fos- 
sam  tectis  militibus  obduci  iussit  locumque  in 
omnes  partes  quam  maxime  impediri :  3, 46, 1 ; 
1[  nuntio  allato  omnes  eorum  (eor.  omn.  [i) 
milites  in  potestate  Caesaris  teneri  concur- 
runt:   VII 43, 1;  t  coactoque  in    unum 

locum  exercitu  contionem  apud  milites  habuit 
hortatusque  est,  ue  ea  .  .  .  grauiter  ferreut  neue 
his  rebus  terrerentur  multisque  secundis 
proeliis  imum  aduersum  et  id  mediocre  oppone- 
rent  (praepon.  Paul):  3,73,1.2;  *i  tor- 

rere:  V43, 4  u.  premere;  \  Caesar  .  .  . 

raros  milites,  ne  (!i;  qui  a)  ex  oppido  animad- 
uertereutur  (-retur  [i),  ex  maioribus  castris  in 
minora  traducit:  VII  45,7;  in  hoc  erant  nu- 
mero  complures  Pompei  milites,  quos  ex  eius 
exercitu  acceptos  in  Syria  (c)  Gabinius  Alexan- 
driam    traduxerat :  3, 103, 5 ;  II  nuutialur 

.  .  .  paulo  infra  milites  nauibus  trausportari: 
VII 61, 3;  bas  (uaues)  perfectas  carris  iuuctis 
deuehit  .  .  .  militesquo  his  (e)  nauibus  flumen 
transportat  contiucntemque  ripae  collem  im- 
prouiso  occupat:  1, 54,  3;  tantum  nauium  reppe- 
rit,  ut  anguste  XV  milia  (LX  cohortes  coni. 
Np.)  logiouariorum  (-rium  af)  militum ,  DC 
{Ciaec;  D  Oi)  equites  {recc;  milites  0\) 
tnuisportai-i  (Dt.;  -arc  Ox ;  Np.,  Db.)  possent: 
3,2,2;  Aiilonius  .  .  .  plerasque  niiues  iii  Itaiiam 
remittit  ad  reliquos  milites  equitesque  triuispor- 
tandos:  3,29,2;  \  nuutios  .  .  .  uiittit,  quibus 
rcgiouibus  excrcitum  exposuisset  et  quid  \^qui 
"/')  militiim  transiicxisset:  3,29,4. 

(qiios  cum  sic  iiiiiiiu»  paratos  iiidcal  \(i; 
uidcrel  y.),  iil  iiiilUiiii  pio  siia  laiide  pcriculum 


687 


miles  (E.  —  G.  a)) 


588 


recusent:  VII 19,  5;)  1,65,1  u.  conspicere;  t 
(iiincere:  1,8G,1  u.  F.  b)  iucundus;)  T[ 

cur  uulnerari  pateretur  optime  meritos  de  se 
<mer.  de  se  Ofhl;   de  se  meritos  V.;  Np.,  Dt.) 

milites   <cur  uulu milites  om.  o)?  1,72, 

2;  uuluerantur  tamen  complures,  .  .  .  centurio- 
nes  militesque  non  nuUi:  3,19,6;  in  castello 
nemo  fuit  omnino  (omnium  /')  militum,  quin 
<qui  nou  Of)   uulneraretur:  3,53,3. 

J'\  (lat.;  a)  pendet  ex  iierbis:  omnes  con- 
seruauit  raiUtibusque  suis  commendauit,  ne 
qui  eorum  niolaretur  :  3,  98, 2;  1f  ea  praeda 

militibus  c.oncessa:  VI 3, 2;  oppidum  .  .  .  ex- 
puguauit  et  ad  diripiendum  militibus  concessit: 
3,80,6;  ^  confidere:  3,74,3  v.  E.  per- 

terrere;  ^  praemia  propcsuit  militibusque 

signu-ji  dedit:  VII  27,  2;  3,31,4  u.  E.  confir- 
•nare;  3,47,7  u.  A.  a)  recusare;  hac  habita 
oratione  exposcentibus  militibus  et  studio  pu- 
guae  ardentibus  tuba  signum  dedit:  3,90,4; 
T  ne  militibus  quidem  ut  defessis  neque  equitibus 
ut  .  .  .  labore  confectis  studium  ad  pugnandum 
uirtusque   deerat:  2,41,3;  1  scuto  ab 

inouissimis  uni  {dcl.  Vielh.)  militi  {M.  eens. 
Dt.)  detracto  .  .  .  in  primam  aciem  processit: 
1125,2;  f  militibus  aequa  facta  aestima- 

tioue  pecuniam  pro  his  rebus  dissoluit  (sol- 
uit  O)  :  1, 87, 1 ;  1[  praedam  militibus  donat, 
exercitum  Ligerim  {c)  traducit:  VII 11,  9;  T 
(esse  impedimento:  1125,1  u  A.  a)  esse  impe- 
dimeuto;)  legatos  esse:  V  24,  5  u.  praeesse; 
t  quaeque  ad  eam  rem  usui  sint  militibus 
imperat:  VII 11,  5;  imperat  miUtibus  Caesar, 
ut  naues  faciant:  1,54,1;  t  cuius  <f)  ad- 

uentu  spe  iniata  militibus  ac  redintegrato 
animo  .  .  .  hostium  impetus  tardatus  est:  II 
25,  3 ;  t  diem  instare ,  quo  die  frumentum 

Hiilitibus   metiri    oporteret:    I  16,  5;  t 

nostris  militibus  spem  minuit:V83,5;  1 

qua  aut  telis  (Forchh.;  eis  x;  ui  Np.,  Dt.)  mili- 
tibus  aut  igni  operibus  noceri  posset:  2,16,1; 
t  mittit  rogatum,  ut  sibi  militibusque  parcat: 
V  36, 1 ;  t  alieno  esse  anirao  in  Caesarem 

milites  neque  iis  <his  codd.)  posse  persuaderi, 
uti  euni  defendant  aut  .sequantur  saltem:  1,6, 
2;  t  militibus  in  contione  agros  ex  suis 

possessionibus  pollicetur,  quaterna  <c)  in 
singulos  iugera:  1,17,4;  t  his  militibus 

Q.  Titurium  Sabinum  et  Ia  Aurunculeium 
Cottam  legatos  praeesse  <esse  fi)  iussit :  V 
24,  5;  t  equites   .   .   .   omnibus  in   locis 

pugnant  <c),  quo  <e)  se  legionariis  militibus 
praeferrent  <w.  (70):  1127,2;  t  (mili- 

tes)  inter  se  cohortati  duce  C.  Trebonio  .  .  ., 
qui   iis  erat  praepositus,  per  medios  hostes 


perrumpunt:  VI 40,  4;  t  (milites  consolatur 
.  .  . ,  quod  beueficio  deorum  immortalium  et 
uirtute  eorum  expiato  incommodo  neque  hosti- 
bus  diutina  laetitia  <c)  neque  ipsis  longior 
dolor  relinquatur:  V52,6;)  t  non  esse 

aut  ipsis  aut  militibus  suscensendum,  quod 
fidem  erga  imperatorem  suum  Cn.  Pompeium 
conseruare  uoluerint  <0*;  uoluerunt  ;;):  1,84, 
3;  t  non  nullae  de  muris  <c)  per  manus 

demissae  sese  militibus  <militibus  se  p)  trade- 
bant:   VII 47, 6;   (3,39,2  u.  H.  b).) 

b)  peiifl.  ex  adieet.:  (arduus:  VII 47, 3  «. 
A.   a)   existimare;)  t  id   uero  militibus 

fuit  pergratum  et  iucundum  .  .  .,  ut  qui 
aliqiiid  <aliqui  x)  iusti  <^uicti  Ohl)  incommodi 
exspectauissent,  ultro  praemium  missionis  fer- 
rent:  1,86,1. 

O.  geuet.;  sx)  peudet  ex  subst.:  (adrogan- 
tia:  VII  52,  3  u.  animus;)  t  animus:  V 

43, 4  ?(.  uirtus ;  (quanto  opere  <c)  eorum  (i.  e. 
militum)  animi  magnitudinem  admiraretur, 
quos  <[i;  quod  a)  non  castrorum  raunitiones, 
non  altitudo  montis,  non  murus  oppidi  tardare 
potuisset,  tanto  opere  licentiam  adrogantiam- 
que  reprehendere:  VII  52, 3;  satis  ad  Gallicam 
ostentationem  minuendam  militumque  animos 
confirmaudos  factum  existimans:  VII  53,3;  80, 
2  u.  A.  a)  exspectare;  1,64,5  u.  E.  deligere; 
omnium  esse  militum  paratissimos  animos:  1, 
71,2;  sed  praeoccupatus  animus  Attianorum 
militum  timore  {hl;  tempore  af:  timore  tem- 
pore  O)  et  fuga  et  caede  suorum  nihil  de  re- 
sistendo  cogitabat:  2,34,6;  (3,74,3  u.  E.  per- 
terrere ;)  quo  (spatio  temporis)  satis  perspectum 
habere  militum  {om.  l;  militem  /')  animum 
<A';  om.  Oi)  uideretur:  3,84,1;  magnis  enim 
iacturis  sibi  quisque  eorum  (militum)  animos 
conciliabat:  3,112,10;  t  quae  (tela)  ille 

obtectus  armis  militum  uitauit:  3,19,6;  t 
(commemorat,  quo  sit  eorum  (i.  c.  militum) 
usus  studio  ad  Corfinium  Caesar,  ut  maguam 
partem  ItaUae  beueficio  atque  auctoritate 
eorum  suam  fecerit:  2,32,1.) 

clamor:  3,106,4  u.  E.  reliuquere;  t 

(cohortes:  2,44,2  *.  remittere;  3,2,2  ib. 
transportiure;)  t  operis  mimitione  et  mili- 

tum  concursu  et  telis  repulsi  hoc  conatu 
destiterunt:  18,4;  ut  ultro  militum  concursu 
ac  uocibus  sibi  parcere  <o)  cogeretur:  V40, 7; 
3,110,4  u.  consensus;  t  conloquia  mili- 

tum   interrumpit:   1,75,2;  t   si  quis  a 

domino  prehenderetur ,  consensu  <concursu 
Ald.)  militum  eripiebatur,  qui  uim  suorum, 
quod  in  simili  culpa  uersabantur,  ipsi  pro  suo 
periculo  defeudebaut:  3,110,4;  t  quod  *id 


589 


miles  (G.  a)) 


590 


huius  modi  militum  consiliis  *omnium  ma- 
xime  contrarium  esse  arbitrarentur :  2, 30, 1 ; 
f  quorum  pars  deprehensa  in  conspectu 
nostrorum  militum  cum  cruciatu  necabatur:  V 
45,1;  (VII 19, 4  t(.  A.  a)  exposcere;)  t 

(contemptio:  2,13,3  u.  E.  permouere;)  t 
dimisso  consilio  contionem  aduocat  niilitum: 
2,32,1;  t  hos  omnes  productox  a  con- 

tumeliis  milituni  conuiciisque  prohibet:  1, 
23,3;  t  ille  perlectam  in  conuentu  militum 
recitat  maximaque  omnes  laetitia  adficit:  V48, 
9 ;  t  quoniam  .  .  .  (non)  facUe  totum  cor- 

pus  (c)  corona  militum  cingeretur:  VII  72, 
2;  t  Caesar  contione  aduoeata  temeritatem 

cupiditatemque  militum  (tem.  niil.  cupidi- 
tatemque  p)  repreheudit:  VII  52, 1. 

satis  esse  magna  utrimque  incommoda  accepta 
.  .  .  se  morte  Curionis  et  detrimento  Africani 
(e)  exercitus  tanto  militumque  deditione  ad 
Curictam   (c):   3,10,5;  t    ut  potius   in 

nocendo  aliquid  praetermitteretur  (c),  .  .  .  quam 
cum  aliquo  militum  detrimento  noceretur: 
VI 34,  7;  t   quod   facere  Pompeius  dis- 

cessu    militum    non  potuit:  3,76,3;  t 

(dux:  1,20,2  u.  A.  a)  permanere.) 

ut  primus  excursus  uisque  militum  infrin- 
geretur:  3,92,2;  t  exercitatio:  III  If), 

3  u.  uirtus. 

(fides:  2,33,2  u.  A.  at  cohortari;)  t 

(fortunae:  V43,4  u.   A.  a)  intellegere.) 

(impedimenta:  V  43,  4  u.  A.  a)  intelle- 
gere;)  t  (imperator:    1,7,7   u.  A.  a) 

conclamare;  1,84,3  u.  F.  a)  su.scensere;)  t 

cum  .  .  .  fortiter  .  .  impetum  nostrorum 
militum  suatinerent:  1111,4;  diiitius  nostroruni 
militum  impetum  ho.stes  ferrc  nori  potuerunt: 
IV  35, 2;  hoHtes  jiaulisper  morati  militum  no- 
strorum  impetuni  non  tulcrunt:  V21, 5;  neque 
nostrorum  militum  uictorum  ([i;  uiclorumque 
a)  impetum  sustinere  potuerunt:  VII  62, 8; 
tertia  (jiars)  uacabat  (c)  ad  incursum  atque 
inipetum    militum   relicta:  1,82,4;  t  i"- 

cursus:  1,82,4  u.  inipetus;  t  Trinoban- 

tibus  defensis  atque  ab  omiii  niilitum  iniuria 
prohibitis:  V21,l;  Hrundisini  1'ompeianorum 
militum  iniuriis  .  .  .  permoti  Caesaris  rebus 
faucbant:  1,28,1;  t  no  militum  introitu 

et  iiocturni  temporis  licontia  opiiidum  diripe- 
retur:  1,21,2. 

ne  iioctuiiiiH  quidem  temporibus  ad  laboreiii 
militum  intoniii.sHiH:  Vll,6;  ut  milituiii  labo- 
rem  subleuaiet:  VI  32, 5;  iiiis  patefiictis  suuiiiio 
militum  sudore  (labore  (i)  ad  fines  Arueriiorum 
peruenit:  VII  8,  2;  huiiiuio  laboic  inilitiiiii  Cnc 
Hiir    conlituiato    dleiii    noctcuiquc  (ipcic   in    llii 


mine  auertendo  huc  iam  deduxerat  (c)  rem, 
ut:  1,62,1;  (64,3  u.  A.  a)  adire;  2,32,10  *. 
petere;)  t  (omnia  excogitantur ,  quare  nec 

sine  periculo  maneatur  et  languore  (langore 
MQh)  milituui  et  uigiliis  periculum  augeatur 
(m.  CC}:  V31,5;)  t  (licentia:  VII52, 

3  u.  animus.) 

tanta  fuit  in  castris  capiendis  celeritas,  ut 
Teutomatus  (c)  ...  uix  se  ex  manibus  prae- 
dantium   inilitum   eriperet:  VII  46,5;  t 

noua  religio  iuris  iurandi  spem  .  .  .  sustulit 
mentesque  militum  conuertit:  l,  76,  5;  ut 
maiore  spatio  temporis  interiecto  militum  men- 
tes  sanarentur:  2,30,3;  t  milia:  3,  2,2 

u.  E.  transportarc;  t  qio  minus  multi- 

tudine  militum  legionariorum  pro  hostium 
numero  ualebat:  151,1;  ipsos  se  inter  miilti- 
tudinem  militum  occultasse:  VII  38, 5. 

prouinciae  toti  quam  maximum  potest  mUi- 
tum  numerum  imperat:  17,2;  certum  nume- 
rum  militum  ad  se  celeriter  adduci  iubet  (c): 
VII  4,  7;  ut  deminutae  copiae  redintegrarentur, 
imperat  certum  numerum  militum  ciuitatibus, 
quem  et  quam  ante  dieni  in  castra  adduci 
uelit :  VII 31,  4;  quo  minore  numero  militum 
munitiones  defendi  (o)  possent:  VII 73,  2;  ma- 
gnum  numerum  ab  eo  militum  ad  Afraniuin 
perfugisse  (prof  Of):  2,18,3;  espediti  naues 
conscenderent ,  quo  maior  numerus  militum 
posset  imponi  («.  CC):  3, 6,1;  nuniero  militum 
praestabant:  3, 44, 5;  cum  ipsi  numero  equitum 
mibtumque  (peditumque /")  praestarent:  3,47, 
2;  integras  atque  incolumes  copias  Caesar  (c) 
inferiore  (-ores  Oalit)  militum  (-tes  a')  numero 
continebat:  3,47,3;  in  quibus  erat  legio  nona 
multis  amissis  ceiiturioiiibus  deminutoque  (e) 
militum  uumero :  3, 67, 3 ;  ut  dato  nomine  mUi- 
tum  cssent  (e)  numero:  3,110,4. 

et  in  appellandis  cohortandisque  militibus 
imperatoris  et  iu  pugna  miUtis  officia  prae- 
stabat:    V33,2;  t   contra   opinionem 

enim  militum  famamque  omiiiiini  uideri  proe- 
lium  (c)  defugisse  (c)  magiiuiu  dctriiuoiiluni 
adferebat:  1,82,2. 

ut  niagna  pars  milituiu  exaudiret:  V30, 1; 
ibi  L.  Cotta  pugnans  interficitur  cum  maxima 
parte  mUitum:  V37,4;  quod  magnu  pnrtc  mili- 
tum  confecta  uulneribus  rcs  >\d  pnuiitateni  do- 
fcn.soruin  peruenciat:  V  45,  1 ;  niilitum  pars 
honim  nirtutc  .siiinmotiH  hostibus  ])i!U'tcr  spem 
iiicolumis  in  castra  poruciiit,  pnrs  n  bnrbaria 
circumucnta  periit:  VI  40,8;  nou  iiulla  pars 
miUtum  domum  discedit:  1,13,4;  cohortesquc 
sccnni  nbduccrc  (r^  conatus  *a  miigna  partc 
uiilituin  tlcscritur;  1,15,3;  2,44,2  «.  E.  remit- 


591 


mileg  (d.  a)) 


592 


tere;  1  cum  .  .  .  paucitatem  militum  ex 

castrorum  exiguitate  cognoscerent :  IV  30,  1 ; 
barbari  nuntios  .  .  .  dimiserunt  paucitatemque 
nostrorum  militum  suis  praedicauerunt:  IV  34, 
5;  non  illi  paucitatem  nostrorum  militum  .  .  . 
causae  fuisse  cogitabant :  3,  72, 2 ;  liis  copiis 
fidens  Achillas  paucitatemque  militum  Caesaris 
despiciens  occupabat  Alexandriam:  3,111,1; 
t  (periculum:  1,64,3  u.  A.  a)  adire;)  Ij 

(praemium:   2,39,3  ic.  C.;)  1   prae- 

sidiumque  ab  eo  militum  petierat:  3,80,1; 
f  genus  erat  pugnae  militum  illorum,  ut 
magno  impetu  primo  procurrerent  (concurre- 
rent  Jil),  audacter  locum  caperent,  ordines  suos 
nou  magnopere  (c)  seruarent,  rari  dispersique 
pugnarent:  1,44, 1. 

ut  suae  ac  militum  saluti  consulat:  V27, 
7 ;  quod  ad  militum  salutem  pertineat :  V  36, 2 ; 
sperare  (se)  ab  eo  de  sua  ac  militum  siilute 
impetrari  posse :  V  36, 3 ;  1f  neque  se  um- 

quam  abuti  militum  s  a  n  g  u  i  n  e :  3, 90, 3 ;  Ij 
his  difficultatibus  .  .  .  erant  subsidio  scientia 
atque  usus  militum:  1120,3;  T]  sermones 
militum  dubii  (e)  durius  accipiebantur  (?«.  CC) : 
2,29,4;  1  diuturni  laboris  detrimentum  (c) 
sollertia  et  uirtute  militum  breui  reconcUia- 
tur:  2,15,4;  t  singulari  miMtum  studio 

in  summa  omnium  (o)  rerum  inopia  circiter 
sescentas  .  .  .  naues  .  .  .  inueuit  instructas:  V 
2,2;  nota  atque  instituta  ratione  magno  mili- 
tum  studio  paucis  diebus  opus  (o)  efticitur:  VI 
9,4;  Caesar  summo  studio  militum  ante  ortum 
solis  in  castra  peruenit:  VII 41, 5;  quorum 
(militum)  studio  et  uocibus  excitatus  Caesar  .  . . 
experiendum  iudicat:  1,64,4;  ea,  quae  sunt 
amissa,  multo  maiore  militum  studio  admini- 
slrare  et  reficere  instituit:  2,15,1;  (32, 1  u.  auc- 
toritas;)  ita  spei  Curionis  militum  studia  non 
deerant:  2,39,5;  usus  singulari  militum  studio 
.  .  .  oppidum  .  .  .  expugnauit :  3,  80, 6 ;  t 

sudor:  VII  8, 2  u.  labor. 

(tela:  18,4  u.  concursus;)  t  temeri- 

taa:  VII 52, 1  u.  cupiditas. 

tribunus  milltum;  a)  subi.;  aa):  (ac- 
currere:  1115,2  «.  fi);)  1  (adferre:  I 

39,3  II.  dicere;)  1  (adseruare:  1,21,4  u. 

y)  circummittere ;  t  agere:  (141,2  u.  1J) 

^'(J);)  11114,3  «t.  (J)  constare;  1  cauere: 

1,21,4  ti.   y)  circummittere ;  t  cogno- 

scere:  11114,4  u.  S)  constare;  t  com- 

pluresque  tribuni  militum  et  centuriones  ad 
Caesarem  ueniunt  seque  ei  commendant:  1, 
74,4;  t  concurrebant  legati,  centuriones 
tribunique  militum:  1,71,2;  t  confir- 

mare:  2,21,1  u.  ^)  agere;        t  (confugere: 


3,95,4  u.  l);)  t  (conloqui:  1,20,1  u.  7]) 
d6)\)  t  (tic  (timor)  primum  ortus  est  a 

tribunis  militum  ,  praefectis  reliquisque,  qui  ex 
urbe  amicitiae  causa  Caesarem  secuti  non 
magnum  (c)  in  re  militari  usum  habebant; 
quorum  alius  alia  causa  inlata  (allata  Ciacc), 
quam  sibi  ad  proficiscendum  necessariam  esse 
diceret,  petebat,  ut  eius  uoluntate  disce- 
dere  liceret;  non  nulli  pudore  adducti,  ut 
timoris  suspicionem  uitarent,  remanebant:  I 
39,3;)  t  docere:  (1115,2  tt.  fl);  V28,3 

u.  existimare;)  quantasuis  [magnas  etiamj  copias 
Germanorum  sustineri  posse  munitis  hibernis 
docebant  (tribuni  militum  et  centurionea) :  V 
28, 4 ;  t  L-  Aurunculeius   compluresque 

tribuni  militum  et  primorum  ordinum  cen- 
turiones  nihil  temere  agendum  .  .  .  existima- 
bant  (docebant  fi):  V28,3;  t  (facere: 

VII  42, 5  u.  ^);)  t  (hi  (tribuni  militum?) 

neque  uultum  fingere  neque  interdum  lacri- 
mas   tenere   poterant:    139,4;)  t   (in- 

ferre:  139,3  tt.  dicere;  incerto  nunc  etiam 
(o)  exitu  uictoriae  .  .  .  (septiraae  legionis 
tribuni)  post  tergum  hostium  legionem  osten- 
derunt  signaque  intulerunt:  VII  62,  6;)  t 

insistere:  11114,3  u.  (J)  constare;  t 

(interficere:  3,104,2  u.  fl);)  t  (abditi 

in  tabernaculis  (tribuni  militum?)  aut  suum 
fatum  querebantur  aut  cum  familiaribus  suis 
commune  periculum  miseraban tur:  139,4;) 
t  obseruare:  1,  21,  4  ii.  y)  circummittere; 
t  (occurrere:  1115,2  u.  p);)  t  (osten- 

dere:  VII  62, 6  u.  inferre;)  t  (petere:  I 

39,3  u.  dicere;  1117,3  u.  y)  dimittere;)  t 

(posse:  139,4  ««.  fingere;)  t  (proficisci: 
139,3   «.   dicere;)  t  (queri:   139,4  u. 

miserari;)  t  remanere:  (139,3  u.  dicere;) 

1,77,2  M.  «)  aa)  numerus;  t  satis  facere: 
141,3  u.  >;)  yy);  t  Sabinus  quos  in  prae- 

sentia  tribunos  miUtum  circum  se  habebat  et 
primorum  ordinum  centuriones  se  sequi  iubet: 
V  37, 1 ;  hoc  idem  reliqui  iurant  legati ;  tribuni 
(af;  hqs  tribuni  OM;  Db.)  militum  centuriones- 
que  sequuntur :  3,  13, 4 ;  t  idem  ius  iuran- 

dum  adigit  Afranium;  subsequuntur  (adigit. 
afranium  subseq.  Oah)  tribuni  militum  cen- 
turionesque:  1,76,3;  t  (tenere:  139,4 

u.  fingere;)  t  uenire:  1,74,4  u.  com- 

mendare;  2,21,1  u.  S)  agere;  t  (uitare: 

I  39, 3  u.  dicere.) 

PP)  a  c.  pass.:  administrari:  IV23,5«<. 
y)  conuocare;  t  praecipi:  VI 39, 2  it.  ',) 

Pfi);  t  reliquarum  legionum  milites  .  .  . 

a  (c)  tribunis  militum  legatisque  .  .  .  retine- 
bantur:    VII  47, 2;     reprehendit ,    quod    .   .   . 


693 


miles  (<i.  a)) 


594 


neque  .  .  .  constitissent  neque  a  (e)  tribunis 
militum  legatLsque  retineri  potuissent:  VII 52, 1. 

fi)  appositio:  I5aculus  .  .  .  et  item  C. 
Volusenus,  tribunus  militum,  uir  et  consilii 
magni  et  uirtutis,  ad  Galbam  accurrunt  (oc- 
currunt  fi)  atque  unam  esse  spem  salutis  docent: 
III  5, 2 ;  eo  die  Q.  Laberius  (labienus  [i)  Durus, 
tribunus  militum,  interflcitur:  V15,  5;  M.  Ari- 
stium ,  tribunum  militum ,  iter  ad  legionem 
facientem  .  .  .  ex  oppido  Cauillono  (c)  educunt: 
VII  42,5;  Aciiillam  .  .  .  et  L.  Septimium,  tri- 
bunum  militum ,  ad  interficiendum  Pompeium 
miserunt:  .3,104,2. 

y)  obi.:  (abdere:  139,4  u.  a)  aa)  mise- 
rari;)  t  (adducere:  139,3  ih.  dicere;) 

t  milites  circulari  .  .  . ;  centuriones  (c)  tribunos- 
que  militum  adire  atque  obsecrare,  ut  per  eos 
Caesar  certior  fieret:  1,G4, 3;  t  centuriones 

singillatim  tribunosquc  militum  appellat:  V 
52,4;  t  tribunos  (tribunum  Ne;  trib.  ahl) 

militum  et  praefectos  (praefectum  iVij;  praefect. 
ahl)  circummittit  atque  hortatur,  non  solum 
ab  eruptionibus  caueant,  sed  etiam  singulorum 
hominum  occultos  exitus  adseruent  (obseruent 
hl):  1,21,4;  t  cogere:  VI  7,  H  u.  con- 

uocare;  t  interim  legatis  tribunisque  mi- 

litum  conuocatis  .  .  .  quae  fieri  uellet  osten- 
dit  monuitque,  .  .  .  ad  nutum  et  ad  tempus 
omnes  res  ab  iis  administrarontur:  IV 23, 5; 
Labienus  noctu  (c)  tribunis  militum  primisque 
ordinibus  conuocatis  (coactis  [i)  quid  sui  (o) 
sit  consilii  proponit:  VI  7,8;  t  deside- 

rauit  .  .  .  tribunos  militum  et  centuriones 
XXXII:  3,71,1;  t  praefectos  tribunosque 

militum  complures  in  fiuitimas  ciuitates  fru- 
menti  (commeatusque  petendi  arfrf.  p(?))  causa 
dimisit:  1117,3;  his  (legatis  tribunisque  niili- 
tum)  dimissis  et  uentum  et  aestum  .  .  .  nactus 
secundum   .    .   .   progre.ssus:  IV  23, 6;  t 

(educere:  VII 42,  5  u.  fl) ;)  t  habere: 

V  37, 1  u.  a)  aa)  sequi ;  quos  (tribunos  militum 
centurionesque)  ille  postea  magno  in  lionore 
habuit;  centuriones  in  (e)  priores  (c)  ordines, 
equites  Rom.  (eq.  r.  ahi;  tribunos  Voss.)  in 
tribunicium  rcstituit  honorem :  1,77,2;  t 

hortari:  1,21,4  n.  circumniittcre;  t  (i»- 

terl'icere:  V  15,  5  ii.  [i);)  t  (mittore: 

3,104,2  w.  [i);)  t  tribunos  militum  mo- 

nuit,  ut  paulatim  scse  legiones  coniungerent : 
1120,1;  IV  23,5  u.  conuocaro;  t   obso- 

cruro:  1,()4,3  u.  adire;  t  oiiincH  scnatores 

genatoruinquo  lilwros,  tribunos  inilitum  cciuilos- 
(|ue  KoniaiioH  ad  so  ])ro(liici  iubet:  1,23,1; 
t  (restituere:  1,77,2  u.  Imbere.) 

()')  dat. :   gratiuH  ugit  .  .  .  tribunis  luilitum 

Luxlc.  CaoBnr,    11, 


centurionibusque,  qui  eo  praesidii  causa  uene- 
rant,  quod  eorum  consilia  sua  uirtute  confir- 
massent  (c) :  2, 21, 1 ;  t  neque  satis  Bruto, 

qui  classi  praeerat,  uel  tribunis  militum  cen- 
turionibusque,  quibus  singulae  naues  erant 
attributae,  constabat,  quid  agerent  aut 
quam  rationem  pugnae  insisterent.  rostro  enim 
noceri  non  posse  cognouerant :  III  14,  3.  4 ; 
t  haec  eadem  centurionibus  tribunisque  mili- 
tum  mandabant,  ut  per  eos  ad  Caesarem 
deferrentur  (r) :  VII 17, 8. 

e)  genet.;  aa):  ex  numero  tribunorum 
militum  centurionumque  non  nulli  sua  uolun- 
tate  apud  eum  remanserunt:  1,77,2;  -  t 
lucem  multum  per  se  pudorem  omnium  oculis, 
multum  etiam  tribunorum  mUitum  et  centurio- 
num  praesentiam  (praesentium  0'af)  ad- 
ferre  (u.  CC):  1,67,4;  t  (horum  (tribu- 

norum  militum?)  uocibus  ac  timore  paula- 
tim  etiam  .  .  .  milites  .  .  .  perturbabantur :  139, 
5;)  t  quorum  (centurionum  tribunorum- 

que  mil.)  egregiam  fuisse  uirtutem  testimonio 
Ciceronis  cognouerat :  V  52, 4. 

([i[i):  quorum  alius:  139,3  u.  a)  aa) 
dicere.) 

P  abl.:  protinusque  omnes  ducibus  usi 
centurionibus  tribunisque  militum  in  altissimos 
montes  .  .  .  confugerunt :  3,  95, 4. 

JJ)  c.  praep. ;  aa)  ab:  liic  (timor)  primum 
ortus  est  a  tribunis  militum,  praefectis  reli- 
quisque,  qui :  I  39, 2 ;  t  a  tribunis  militum 

reliquisque  [sed  et]  equitibus  Romanis  atque 
euocatis  equos  sumit:  VII  G5, 5;  simul  a  tribu- 
nis  militum  centurionibusque  (tribus  niilitum 
centurionibus  f)  mutuas  pecunias  sumpsit:  1, 
.39,3. 

fi[i)  ad:  modo  conscripti  atque  usus  militaris 
imperiti  ad  tribunum  (tribunos  bf)  militum 
centurionesque  ora  conuertunt:  quid  ab  his 
praecipiatur  exspectant :  VI 39, 2. 

yy)  eum:  deinde  reliquae  legiones  cum  tri- 
bunis  (per  tribunos  i^-[i)^militum  et  primorum 
ordinum  centurionibus  (ceuturioues  i'-[i)  ege- 
runt,  uti  (por  eos  adil.  JP^)  Caesari  satis 
facerent:  I  41,3. 

()'()')  per:  prinoepsque  decima  legio  pcr  tri- 
buuos  militum  ei  gratias  egit:  141,2;  (41,3 
it.  yy);)  —  milites  . . .  ita  inter  se  per  tribunos 
(tribunum  Nx)  militum  centurionesque  atqiio 
hoiiostissimos  sui  generis  conloqu  u  utur :  1, 
20, 1;  ~- doforri:  Vin7,8  u.  <))  mandaro;  — 
certiorcm  fieri:  1,()1,3  ii.  )')  adiro;  —  satis 
facore:  141,3  u.  yy). 

(uigiliae:  V31,5  u.  laiiguor;)  t  " ' ' 

tus:  (1121,2  «.  A.  a)  retinere;)  fnctupi  csl  ,  ,  , 

38 


595 


miles  (G.  a)  —  J.  f)) 


596 


uirtute  militum  et  superiorum  pugnarum  exer- 
citatjone,  ut:  11119,3;  qua  in  re  admodum 
fuit  militum  uirtus  laudanda:  V8, 4;  tanta 
militum  uirtus  atque  ea  praesentia  animi  fuit, 
ut :  V  43, 4 ;  { V  52, 6  tt.  F.  a)  relinquere ;)  calones 
(o)  equitesque  eodem  impetu  militum  uirtute 
seruantur:  VI  40,5;  singulari  militum  nostro- 
mm  uirtuti  consilia  cuiusque  (c)  modi  Gal- 
lorum  occurrebant:  VII 22, 1;  (62,2  u.  A.  a) 
existimare;  2,15,1  ih.  perdolescere;)  2,15,4  ii. 
sollertia ;  (2, 33, 2  ii.  A.  a)  cohortari ;)  is  uirtute 
militum  confisus  scaplias  .  .  .  contexit :  3, 24, 
1;  t  et    militum  uires  inopia  frumenti 

deminuerat:  1,52,2;  64,5  u.  E.  deligere;  — 
uis:  3,92,2  u.  excursus;  t  (summae  se 

iniquitatis  condemnari  debere,  nisi  eorum  (i.  e. 
militum)  uitam  sua  *Iaude  habeat  cariorem: 
VII 19, 5;)  t  cognita  miUtum  uoluntate 

Ariminum  .  .  .  proficiscitur :  1,8,1;  largitione 
militum  uoluntates  redemit:  1,39,4;  t  ut 

.  .  .  etiam  nostrorum  militum  uocibus  non 
nihil  carperetur:  11117,5;  (cum  .  .  .  hostes 
nostros  milites  alacriores  ad  pugnandum  eflecis- 
seut  (c)  atque  omnium  uoces  audirentur:  III 
24, 5 ;)  V  40, 7  u.  concursus ;  1,  64, 4  m.  studium ; 
non  nullae  miUtum  uoces  cum  audirentur,  sese, 
contra  hostem  si  ducerentur,  ituros,  contra 
ciuem  et  consulem  arma  non  laturos:  3,31,4; 
crebraeque  uoces  militum  in  uigiliis  conloquiis- 
que  audiebantur,  prius  se  cortice  ex  arboribus 
uicturos,  quam  Pompeium  e  manibus  dimis- 
suros:  3,49,2;  f  usus:  1120,3  m.  scientia; 
ir  postea  quam  in  uulgus  militum  (equitum 
h)  elatum  est:  146,4;  T[  cum  et  propter 

uulnera  militum  et  propter  sepulturam  occiso- 
rum  nostri  .  .  .  eos  sequi  non  potuissent:  I 
26,5. 

b)  ex  pron. :  nemo  militum:  3,53,3  ?«.  E. 
uulnerare;  t  accidit  .  .  .,  ut  .  .  .  quae  .  . 

quisque  eorura  (militum)  carissima  haberet, 
ab  impedimentis  petere  atque  arripere  propera- 
ret:V33,6;  t  quid  militum:  3,29,4  m. 

E.  transuehere ;  *   t  q  u  o  d  militum :  V  2, 

3  u.  E.  rehnquere. 

H.  abl.;  a):  (noctu  militibus  ac  sagittariis 
in  terram  (c)  expositis  praesidium  equitiun 
deiecit:  3,23,2;)  f  ea  legione,  quam 

secum  habebat,  militibusque ,  qui  ex  prouincia 
conuenerant,  .  .  .  murum  .  .  .  fossamque  per- 
ducit:    18,  1;  f    (Caesar   hostibus   in 

pugna  occupatis  miUtibus  (que  add.  codd.;  del. 
Scal.)  expositis  Pharum  (f)  prehendit:  3, 
112,5;)  t  testibus  se  militibus  uti  posse, 

quanto  studio  pacem  petisset  .  .  .:  3,90,2. 

b):  scaphas  longarum  nauium,  item  specu- 


latoria  nauigia  militibus  compleri  iussit:  IV 
26,4;  (completur  urbs  f  et  ius  (militibus  coni. 
Np.)  comitium  (c)  tribunis  (e) ,  centurionibus 
(c),  euocatis  (c):  1,3,3;)  turrim  (c)  .  .  .  op- 
posuit  et  militibus  compleuit  tuendamque  ad 
omnes  repentinos  casus  tradidit:  3, 39, 2;  eodem 
naues,  quas  demonstrauimus  aggere  et  leuis 
armaturae  militibus  completas  .  .  .,  mittit:  3, 
62,3. 

J.  c.  praep. ;  a)  ab :  ne  quam  noctu  oppi- 
dani  a  (c)  miUtibus  iniuriam  acciperent:  II 
33, 1 ;  t  nulla  tamen  uox  est  ab  iis  (ex 

iis  uox  est  (3)  audita  populi  K.  maiestate  . .  . 
indigna:  VII 17, 3;  t  contendere:  3,97, 

1  u.  E.  occupare;  t  idesiderare:  VII 

52,4  u.  h);)  t  ab  his  (militibus)  primo 

Marsi  dissentire  incipiunt:  1,20,3;  t 

conloquium  petunt  ...  semoto  a  militibus 
loco:  1,84,1. 

b)  ad:  mittere  ad:  3,28,6  u.  A.  a)  defen- 
dere;  t  (^t^  unum  omnes:  VI 40,4  u. 

A.  a)  peruenire;  milites  ad  unum  omnes  inter- 
ficiuntur:  2,42,5.) 

(e)  ante:  praecurrere  ante  omnes:  2,34,b 
u.  A.  a)  tenere.) 

d)  apud:  Caesar  apud  milites  contionatur: 
1, 7, 1 ;  Caesar  .  .  .  contionatus  apud  milites 
.  .  .  naues  soluit:  3,6,1;  —  contionem  ha- 
bere  apud:  3,73,1  u.  E.  terrere;  t  quae 
res  apud  mOites  largitiones  auxit:  3, 
112, 10. 

e)  ciun:  una  cum  iis  deprensus  .  .  .  ad- 
ducitur:  1,13,4  u.  A.  a)  peruenire;  t 
liberius  cum  militibus  regis  conloqui  coepe- 
runt :  3, 103,  4 ;  t  duasque  naues  cum 
militibus,  quae  ad  moles  Caesaris  adhaeserant, 
scaphis  lintribusque  reprehendunt,  reprehen- 
sas  (deprehendunt ,  deprehensas  0)  excipiunt: 
1,28,4;  t  quam  (oppidi  partem)  Caesar 
cum  militibus  tenebat:  3, 111, 1;  tt  (atque 
(ut  qui  codd.)  iis  {om.  eodd.)  superioris  neces- 
situdo  contubernii  (superiore  nocte  in  contu- 
berniis  codd.)  cum  militibusque  nonnullis  grauior 
erat  (commiUtesquc  nonnulU  grauiora  codd.)  Iw. 
Miiller:  2,29,4.) 

f)  ex:  audire  ex:  VII 17, 3  u.  a)  audire; 
t  quas  ( legiones )  ex  Pompeianis  militibus 
confecerat:  3,107,1;  t  miUa  XX  in 
armis  habebat.  h.aec  coustabant  ex  Gabi- 
nianis  miUtibus,  qui  iam  in  consuetudinem 
Alexandrinae  uitae  ac  Ucentiae  uenerant:  3, 
110,2;  t  efficere  ex:  3,4,1  u.  A.  a) 
considere;  tt  pauci  ex:  1,64,7  u.  E. 
subleuare;  t  quidam  ex:  142,6  u.  A.  a) 
dicere;           t  uti  unus  esse  (c)  ex  eius  miU- 


597 


miles  —  militariB 


598 


tibus  .  .  .  uideretur :  2, 35, 1 ;  t  (ex  qnibus 
(militibus)  L.  Petrosidius  .  .  .  occiditur:  V 
37, 5.) 

S)  iu  c.  acc:  in  singulos:  1,17,4  n.  F.  a) 
polliceri. 

Ii)  in  c.  abl.:  nec  (c)  minus  se  in  (|3;  ab 
a;  edd.)  milite  modestiam  et  (c)  continentiam 
(c)  quam  uirtutem  atque  animi  magnitudinem 
desiderare:  VII  52,4;  t  tantum  fuit 

in  militibus  studii,  ut  .  .  .  magna  .  .  .  mora 
interposita  eos,  qui  de  tertia  uigilia  exissent, 
ante  lioram  diei  VIIII.  consequerentur:  1, 
64,8. 

(i)  inter:  inter  eos:  1,20,4  u.  A.  a)  conari; 
—  inter  se:  VI40, 4  Ji.  F.  a)  praeponere;  1, 
20,1  u.  A.  a)  conloqui;  1,21,3  ib.  contingere; 
1,72,4  *.  loqui;  1,87,2  ib.  adire;  3,19,1  *. 
habere.) 

k)  penes:  addit  etiam,  ut  *quae  (quod  x;  edd.) 
quisque  eorum  . . .  amiserit,  quae  sint  penes  milites 
suos,  iis  (c),  qui  amiserant,  restituantur  (Paul; 
restituat  eodd.;  restituatur  Stcph.;  cdd.):  1, 
87,1. 

1)  sine:  quod  (nauis)  erat  sine  militibus:  3, 
14,2. 

[Falso:  ut  .  .  .  adulescentes  atque  expeditos 
ex  antesignanis  electos  mutatis  {sie  Madu.; 
electis  mUites  codd.;  milites  rfe/.  Np.;  edd.)  ad 
pernicitatem  armis  inter  equites  proeliari  iube- 
ret:  3,84,3.] 

Milites  .  .  .  cquites:  1127,2;  V7,4;   10,1; 

VI  40,5;  VII28,3;  1,54,1;  64,3.(7);  2,41,3; 
.3,2,2;  29,2;  47,2;  61,2;  71,1;  -  militcs  ac 
sagittarii:  3,23,2. 

Adiect.:  Afraniani:  1,54,1;  69,1;  alacri- 
ores:  11124,5;  (alii:  VI  40,2;  1,68,2;  3,76, 
2;)  Antoniani:  3,4,2;  Attiani:  1,13,5;  2, 
34,6;  complures:  152,5;  1,80,5;  3,103,5; 
106,5;  conferti:  II  25, 1;  (cupidissimi:  VII 
40,4;)    decimus    quisque:    V52, 2;    defessi: 

VII  88,  6;  2,41,3;  delecti:  3,24,1;  Domi- 
tiani:  1,22,2;  23,5;  3,37,3;  electi:  2,44,2; 
3,91,3;  expediti:  3,6,1 ;  Gabiniani:. 3, 110,2; 
(imperiti:  VI.39,2;)  imi)rudentes:  11129,1; 
incolumcs:  VI40,4;  2,44,1;  3,28,6;  iner- 
mcs:  11129,1;  1,68,2;  infirmiores:  1,64,5; 
intenti:  VII80,a;  laeti:  1,69,1;  (3,91,3;)  le- 
gionarius,  -ii:  VI  34,8;  -  142,5;  51,1;  1127,2; 
V19,3;  VII20,10;  3,2,2;  nemo:  (V43,4;  3, 
53,3;)  3,61,2;  non  nuUi:  V39,2;  (2,29,4;) 
3,19,6;  (noHtri:  152,5;  II  11,4  ;  33,6;  III  14, 
8;  17,5;  19,4;  24,5;  IV  14,3;  25,3;  .34,5;  .36, 
2;  37,3  ;  V21,5;  33,5;  45,1;  VI  39, 1 ;  VH22, 
1;  62,8;  2,2,6;  3,72,2;  93,1;)  omncs:  (V43, 
4;  48,9;)  VI40,(3.)4;  VII  (40,4;)  48,1;80,2; 


1,27,6;  71,2;  2,(34,5.6;)  42,5;  3,(6,2;)  44,7; 
76,1;  (95,4;)  109,3;  parati:  (VII  19,5;  1,7,7; 
64,3;)  3,95,1;  participes:  3,82,1;  pauci: 
VII12,4;  1,13,3;  64,7;  2,44,1.2;  periti:  3, 
93,1;  plerique:  (1,  76,  4 ;)  3,  95,  3 ;  (110,2;) 
Pompeiani:  1,28,1;  3,107,1;  (primi:  2,34, 
5;)  proximi:  2,35,2;  quidam:  (142,6;)  V 
48,8;  (quisquam:  V43,4;  (52,2;))  quisque: 
V31,4;  (33,6;)  52,2;  1,44,3;  (74,1;)  76,4; 
rari:  VII45,7;  1,44,1;  reliquus,  -i:V52, 
2;  -  1125,2;  (V37,4;  VI40,2;)  1,13,4;  3, 
29,2;  Romani:  VII  20,8;  singuli:  VI34,3; 
(1,17,4;)  (sui:  1,87,1;  3,98,2;)  timidi:  VI 
40,1;  ueterani:  3,4,1;  71,4;  ueteres:  VI 
40,4;  uictores:  VII  62,8;  uniuersi:  (1,86, 
3;  2,33,2;)  3,61,2;  unus:  1125,2;  2,35,1; 
uoluntarii:  3,91,3;  utrique:  3,19,3. 

Xumer.:  CXX:  3,91,3;  CC:  1,46,5;  3,99, 
1;  CCC:  IV37,1;  DCC:  VII51,4;  DCCCCI,X: 
3,71,1;  XV  milia(?):  3,2,2. 

militaris:  cohortemque  postea  duplici  sti- 
pendio,  frumento,  ueste  (c),  cibariis  (c)  mili- 
taribusque  donis  amplissime  donauit:  3,53,6; 
T  ut  et  militare  institutum  seruaretur  et 
quam  serissimc  (e)  eius  profectio  cognosceretur, 
conclamari  iussit:  3,75,2;  t  magnae  ftiit 

fortunae  omni  militari  instrumento,  quod 
circum  se  habebat,  erepto  .  .  .  ipsum  effugere 
mortem :  VI 30, 2 ;  t  signum  dari  iubet  et 

uasa  militari  (militaria  codd.)  more  concla- 
mari:  1,66,2;  uasisque  militari  (-ribus  a') 
more  conclamatis  progressus  milia  passuum 
III  .  .  .  exercitum  .  .  .  conlocauit:  3,38,1; 
exercitum  cum  militari*  more  ad  pugnam  cohor- 
taretur:  3,90,1. 

nolite,  obsecro,  committere,  quod  ante  in 
exercitu  Caesaris  non  accidit,  ut  rei  mili- 
taris  dedecus  admittatur:  3,64,4;  —  iu-dere 
Galliam  tot  contumcliis  acceptis  sub  populi 
Romani  imperium  redactam  superiore  gloria 
(-orem  gloriam  fi)  rei  militaris  exstincta  (-tam 
p) :  V  29, 4 ;  —  centuriones  .  .  .  ne  ante  par- 
tam  (portam  BM)  rei  miijtaris  laudem  (laudem 
rei  militaris  //;  laudis  militaris  a)  amitterent, 
fortissime  pugnantes  conciderunt:  VI  40, 7;  — 
instructo  exercitu  magis  ut  loci  natura  .  .  . 
quam  ut  rei  militaris  ratio  atque  ordo  po- 
stulabat:  1122,1;  ut  (c)  rei  militaris  ratio, 
maxime  (c)  ut  maritimae  res  postularent:  FV 
23,5;  —  summamque  scientiam  rci  militaris 
habere  existimal)!iutur:  11123,5;  propter  sin- 
gularcm  scienUam  rei  militnris  ad  eum  est 
honorem  euocatus  (CO):  Vll  57, 3;  —  uita 
omuis  iu  uenationibus  atquo  in  studiis  rei 
militari»   consistit:    VI 21, 3;    —    nuUo   etiam 

38' 


599 


militaris  —  mille 


600 


nunc  usu  rei  militaris  percepto:  VI  40, 6;  erant 
cum  Achilla  *eae  copiae,  ut  neque  numero 
neque  genere  hominum  neque  usu  rei  militaris 
contemnendae  uiderentur :  3, 110, 1 ;  magnum 
{Oiacc.;  hunc;:;  edd.')  usum  rei  militaris  habe- 
bant:  3,110,6;  1  neque  enim  .  .  .  alia  de 

cansa  .  .  .  submissos  duces  rei  militaris  peri- 
tos:  1,85,6;  seu  quid  a  peritioribus  rei 
militaris  desiderari  uidebatiu-:  3,61,3;  qui  rei 
militaris  peritissimus  habebatur:  121,4;  t\ 
qui  ex  urbe  amicitiae  causa  Caesarem  secuti 
non  magnum  in  re  militari  usum  habebant: 
139,2;  uti  .  .  .  magnam  sibi  auctoritatem 
magnosque  spiritus  in  re  militari  sumerent:  II 
4,3;  multum  cum  in  omnibus  rebus  tum  in  re 
militari  potest  fortuna:  VI 30, 2;  quem  Curio 
secum  ex  Sicilia  duxerat,  quod  magnum  ha- 
bere  usum  in  re  militari  sciebat :  2,34,4;  qui  .  . 
intra  praesidia  Pompei  fuissent  neque  operam 
in  re  militari  praestitissent :  3,83,3. 

armis  abiectis  signisque  militaribus  relictis 
86  ex  (c)  castris  eiecenmt:  IV15, 1;  ut  iure 
iurando  ac  fide  sanciatur  petunt  conlatis  mili- 
taribus  signis,  quo  (c)  more  eorum  grauissima 
(c)  caerimonia  (c)  continetur  (c):  VII 2, 2; 
tectis  insignibus  suorum  occultatisque  signis 
militaribus  raros  milites  .  .  .  traducit :  VII 45, 
7 ;  signa  militaria  LXXIIII  ad  Caesarem  referun- 
tur :  VII 88,  4 ;  cum  .  .  .  signa  eius  militaria 
atque  arma  Capuae  essent  comprensa  (c) :  3, 
21,5;  signaque  sunt  militaria  sex  relata:  3,53, 
2;  signaque  sunt  militaria  amissa  XXXII:  3, 
71, 2 ;  miMtes  .  .  .  missis  plerique  armis  signis- 
que  militaribus  .  .  de  reliqua  fuga  .  .  .  cogi- 
tabant:  3,95,3;  signaque  militaria  ex  proelio 
ad  Caesarem  sunt  relata  CLXXX  et  aquilae 
VIIII:  3,99,4;  t  (uasa:  1,66,2  u.  mos;) 

^  modo  conscripti  atque  usus  militaris  im- 
periti  ad  tribunum  militum  centurionesque  ora 
conuertunt :  VI 39,  2 ;  —  Pompeius  .  .  .  aeris 
magno  pondere  ad  militarem  usum  in  naues 
imposito  .  .  .  Pelusium  peruenit :  3, 103, 1. 

militia:  ne  (c)  syis  sint  ad  detrectan- 
dam  militiam  receptacula:  VII 14, 9;  t 

suos  liberos,  nisi  cum  adoleuerunt,  ut  munus 
militiae  axstinere  possint,  palam  ad  se  adire 
non  patiuntur:  VI 18,  3;  —  druides  .  . .  miUtiae 
uacationem  omniumque  rerum  habent  im- 
munitatem  {u.  CC):  VI  14,1. 

mille>  I.  Forma.  Singidaris  mille  ple- 
rmnque  plene  scriptus  esse  uidetur  in  X  et  x; 
sed  oo  inumitur  in  h  corr.  et  l^  2,35,6;  M. 
CC  tos  in  a  exstare  dicit  Frig.,  .CC  {omisso 
M)  HoUer  VII  46,1  (eodem  loco  in  AQ  scrip- 
tum  est  mil  CC   teste  Eold.);  additum  es<  M  o 


KapoUone  138,5  post  pedum,  a  Kocklyo  1,39, 

2  post  hominum ;  mil.  est  in  Aahl  2, 24, 4. 
Pluralis   (milia,    mUium,   milibus)   saepe  in 

eodicibiis  aut  omnibus  aut  quibusdaiyi  competidio 
indicatur.  Compendiorutn  autem  uel  rwtarum 
tria  (uel  qtmiimr)  inueniuntur  genera;  nam 
aut  lineola  super  numerorum  noias  posita  signi- 
fioantur  milia,  aut  littera  m.  {uel  .m.  itel  M.  uel 
GO)  aut  tribus  litteris  mil.  (uel  mil).  Atque 
lineola  quidem  in  B.  GaU.  libris  supra  adposiia 
inueniiur  in  X  (in  uno  B  errore  omissa  est) 
VII  64,1;  .V.  est  in  a.k,  .V.  mil.  (mil?)  in  a 
IV  12,1;  item  in  Q^  inuenitur  eius  modi  lineola, 
quae  omissa  est  in  ABM  VII75, 3. 4;  76,3; 
praeterea  exstat  in  (i ,  omissa  est  in  a  VII 75, 

3  (.X.  P;  decem  a)  e<  83, 4;  .11.  est  in  f5,  co  oo 
in  B  pr.  (quod  perperam  intellecium  in  BM 
demutatum  est  in  XX,  omissum  in  AQ)  VII 
75,5;  —  in  p  inuenitur  lineola,  in  a  plene 
scriptum.  est  milia  II 4, 9  (bis  ?)  et  VII 64, 4  e< 
VII 74, 1;  .XII.  et  .V.  exsiai  in  p,  duodena 
miUa  et  quina  milia  in  a  VII  75, 3 ;  .XV.  in  p, 
quindecim   milium  in  a  II 30, 2 ;  lineola  est  in 

milia  in  BMQ,  mil.  in  A  114,9;  lineola  in 
milia  in  a  1129,4;  lineola  in  a,  milia 
in  rell.i'!)  II 4,  9  et  VII  90, 3;  lineola  in  a,  mili- 
bus  in  rell.  (?)  VII 68, 2 ;  lineola  in  h ,  milium 
in  xa  V42, 4;  .C.  in  h,  C.  mil  in  a,  centum 
milium  in  a.  V 13,  7 ;  .X.  in  h ,  .X.  mil  in  a, 
.X.  m  in  AQ,  X.  in  B^M^  (in  B  supra  ad- 
positum  est  m,  in  M  milia)  VII  21,  2;  VIII.  est 
in  QB^M^  VIII  in  AB'M',  milibus  VIII.  in^ 
VII  76, 3;  'l    littera   .rii.   {uel  m)  uel  M 

reperitur  in  a  VII 40, 4;  60,1;  69,3  (VU40,4 
in  a  est  mi!  (i>i  h  milia':');  VII 60, 1  et  69,3  in 
^S  milia  uidetur  exstare);  VII 21, 2  et  69,6  m. 
est  in  AQ  (quod  VII  69, 6  omissum  est  in  B^M^; 
in  (a?)h   inuenitur  mil;  quid  VII  21, 2  in  rell. 

codd.   scriptum  sit,  supra  dixi); OO  00 

in  B pr.  exstare\Illb,b  supra  commemoraui; 
\  mil  est  in  ^,  mOia  (milium,  milibus)  in  a. 
Vn  79, 2 ;  III 26, 6 ;  V  32, 1 ;  mil  est  in  a.  milium 
in  a,  mille  in  h  1133,7;  mil  in  a,  milia  in 
M%  milibus  in  recc.,  miUum  (falso)  in  a  V  53, 
7;  mil  in  B%,  mUib.  in  a,  omiss.  in  a  II 13, 
2;  mil  in  h,  (mUia  in  xa?)  149,3;  mil'  {an 
mil?)  in  AB,  milibus  in  a  (milia  in  QMh?) 
12,5;  mil  (uel  mU.^?))  esse  in  A  114,9,  in  a 
IV 12, 1  et  V 13, 7  e<  VII  21 , 2  ei  40, 4,  in  h  (a  ?) 
VII  69,  6  supra  dixi;  ^  (milia  est  in  B*% 

om.  in  a  114,5;  milibus  in  a,  milia  in  oJi  I 
53,1;  milia  in  5.1/p,  milium  in  AQ\ll\^,l-^ 
^  plene  uidetur  scriptum  esse  in  X  milia  his  45 
locis:  14,2;  8,1;  21,1;  22,5;  26,5;  27,4;  29, 
2  (ter);  29,3;  31,5.10;  48,5;  Ui,b.l.9  (ier). 


601 


mille 


602 


10;  6,1;  11,4;  16,1;  IV1,4;  3,2;  23,6;  37, 
2;  V9,2;  11,8;  13,2.6;  27,9;  46,1;  47,1.5; 
49,1.5;  53,1;  VI  35,5;  VII  34,1;  38,1;  39,3; 
66,2;  70,1;  71,3;  75,2;  miliuin  his  13  hcis:  I 
15,1;  29,3  (ubi  Db.  errore  millia  scripsit);  31, 
5;  41,4;  11117,5;  IV  14,1;  15,3;  V2,3;  5,3; 
13,5;  49,7;  VII  3, 3;  28,5;  miWons  his  24  loc. : 
115,5;  23,1;  25,6;  41,5;  48,1.  2;  II  7,3.  4;  28, 
2;  33,5;  1116,2;  IV  10,2;  11,1.4;  22,4;  V8, 
1;  19,1;  24,7;  VI7,3;  29,4;  35,6;  36,2;  VII 
37,7;  77,8. 

Plurimis  belli  ciuilis  locis  noti  satis  ex  edi- 
torum  apparatu  critico  potest  coynosci,  quid  in 
singulis  eodd.  exstet.  Lineola  uidetur  inueniri 
in  fhl,  omissa  esse  in  a  3, 4, 3 ;  in  h  plerumque 
lineola  supra  adposita  milia  indicari  Db.  dicit 
2,23,2;  in  cod.  f  sempcr  fcre  uidetur  inueniri 
mille  (pro  milia  et  sim.) ,  cf.  1,  48, 3 ;  54, 3 ;  61, 
4;  2,39,2;  3,26,4;  36,2;  37,2;  saepius  com- 
pmulio  (mil.  ncl  mil?)  usos  esse  librarios  com- 
memorat  Db.,  ut  3,37,2;  84,4;  97,3;  in  eius- 
dem  aut  in  Nipperdei  editione  commemoratur 
mil.  (an  mil?)  exstare  in  ahl  1,61,4  et  64,8  et 
.3,89,2,  in  afl  2,23,2,  in  hl  1,54,3,  in  al  2, 
39, 2,  in  a  3, 2, 2  (omiss.  in  h)  et  38, 1  e<  63, 4 
et  76,3  et  106,2;  (milla  est  in  a,  milla  in  rell. 
1,39,2;  in  h  bis  omissum  essc  milia  2,18,4 
dicit  Db.;  3,84,4  in  hl  est  mille,  in  a  milia 
{pro  milium.)     Cf  ZG.  1885,  JB.  XI  p.  198. 

U.  Sl^nif. ;  A.  sing. ;  a>  ui  udiectiui :  e.xer- 
citum  .  . .  reducit  8uis  omnibus  praeter  Fabium 
incolumibus,  ex  numero  aduersariorum  cir- 
citer  DC  interfectis  ac  mille  (om.  af;  co  /; 
int.  iiers.  ead.  m.,  l^,  Paris.  5768;  CC  Of; 
multis  E.  Eoffm.)  uulneratis  (deuuliieratis  /')  : 
2,35,6;  H  (t  buic  optimi  generis  homi- 

num  (M  add.  Kbchly)  e,x  Aquitanis  .  .  .  adiece- 
rat:  1,39,2;)  f  cum  .  .  .  ipse  ab  hostium 

castris  non  longius  mille  et  quingentis  passi- 
bu8  abesset:  122,1;  quod  mous  f  suberat 
{aberat  Prammer)  circiter  mille  passuum  (pas- 
sus? ;  spatio  add.  Dt.) :  1  25,  5;  locus  erat  castro- 
rum  .  .  .  paulatim  ab  imo  adcliuis  circiter  pas- 
suH  mille:  III  19,1;  et  mille  passuum  iutermisso 
spatio  castra  communit:  VI  7, 4;  oppidi  murus 
(c)  a  (c)  planitic  .  .  .  recta  regione,  si  nuIluK 
amfractus  intercederet ,  niille  CC  (mille  om. 
(a'f)lh)  passus  aberat;  VII 46, 1;  non  longius 
(c)  niille  (D  ik;  Ald.)  paasibue  ab  nostris 
munitiouibuM  (a  nostr.  mun.  quara  uiilie  pass. 
p)  considunt:  VII  79, 1 ;  abest  derecto  itinere 
ab  Vtica  paulo  amplius  passus  (pass.  Nahl) 
mille  (mil.  A'o/i/) :  2,24,4;  Tf  quod  (spatium) 
cst  non  amplius  pedum  M  {atld.  Napol.; 
Uold.)  Hescciitorum :  I  38, 6. 


b)  ul  snbst.:  ut  equitum  (equites  0;  V.) 
mille  etiam  apertioribu,s  locis  VII  milium  (e) 
Pompeianomm  impetum,  cum  *esset  usus,  sus- 
tinere  auderent  neque  magnopere  eorum  mul- 
titudine  terrerentur:  3,  84,4;  ^  (1,39,2 

u.  a)  homines;)  2,35,6  ib.  aduersarii. 

B.  plur.;  a)  subi.:  ad  duo  (a  pr.,  f;  duo- 
rum  O.  a  corr.,  hl;  Np.,  Db.)  milia  (codd.; 
milium  Np.,  Db.)  numero  (om.  f)  ex  Pom- 
peianis  cecidisse  reperiebamus :  3,53,1;  ex 
Pompeiano  exercitu  circiter  milia  XV  cecidisse 
uidebantur:  3,99,3;  ^  si  (c)  se  tot  ho- 

minum  miba  cum  hostibus  coniunxerint, 
quorum  salutem  neque  propinqui  neglegere 
neque  ciuitas  leui  momento  aestimare  posset: 
VII  39, 3;  t  milia  XX  in  armis  habebat. 

haec  constabant  ex  Gabinianis  mihtibus  .  .  .: 
3,110,2;  \  circiter  hominum  milia  sex 

.  .  .  siue  timore  perterriti,  ne  armis  traditis 
supplicio  adficerentur ,  siue  spe  salutis  inducti, 
quod  in  tanta  multitudine  dediticiorum  suam 
fugam  aut  occultari  aut  omnluo  ignorari  posse 
existimarent,  prima  nocte  e  castris  Heluetiorum 
egressi  ad  Khenum  finesque  Germanorum  c  o  n- 
tenderunt:  127,4;  t  conuenire:  III 

26,6  u.  ^)  a)  numerus;  celeriter  ad  clamorem 
hominum  circiter  miUa  sex  conuenerunt :  IV 
37,2;  VII  64, 1  u.  c);  3,88,4  u.h);  % 

(conuertere  /6.;)  t  (egredi:  127,4  w. 

conteudere;)  t  esse:   (129,2  u.  g)  P);) 

summa  omnium  fuerunt  ad  milia  CCCLXVIII : 
129,3;  equitum  milia  erant  sex  (erant  .VI. 
miha  a) ,  totidem  numero  pedites:  148,5;  (V 
13,6  u.  g)  [i);)  erant  .  . .  legiones  Afranii  III  .  .  . 
equitumque  (c)  utriusque  prouinciae  (CC)  cir- 
citer  V  inilia:  1,39,1;  eraut  praeteiea  cuiusque 
generis  hominum  milia  circiter  VI  cum  seruis 
libeitisque  (c)  :  1,51,2;  3,88,4  u.  b);  in  his 
erant  legionibus  hominum  miha  tria  CC  (mil. 
III  CC  a) :  3,106,2;  eiant  (c)  praeterea  equi- 
tum  milia  duo:  3,110,5;  1  existimarc: 

127,4  u.  contendere;  t  V  milia  passuum 

pro.xima  iutercedere  (intercider^  0\)  itineris 
campestris ,  inde  excipere  loca  aspera  et  nion- 
tuosa:  1,66,4;  t  uiiiia  hominum  delecta 

LXXX  (XXXX  Gol.)  una-secum  (LXXX 
delecta  secum  p)  interitura  demonstrat:  VII 
71,3;  1  ex  eo  proelio  circitcr  hoiuiuum 

inilia  CXXX  superfuerunt  eaque  tota  nocte 
continenter  ierunt  .  .  .;  iu  fines  Liugonum 
(lie   quarto   peruenerunt:    126,5;  1 

posBe:  3,2,2  u.  d)  trausportare ;  t  super- 
esse:  126,5  u.  ire;  1  (tradere:  127,4 

u.  coutendere;)  t  h""""  primo  ciivitor  inilia 
XV  Kheuum  transisse:   131,5;  \  quod 


603 


mille 


604 


paucis  mensibus  ante  Harudum  milia  hominum 
(dcl.  Ciace.)  XXIIII  ad  eum  uenissent,  qui- 
bus  locus  ac  sedes  pararentur:  131,10;  ex 
Pompeiano  exercitu  .  .  .  in  deditionem  uene- 
runt  amplius  milia  XXIIII:  3,99,3;  t 

uideri:  3,99,3  u.  cadere. 

b)  praedlcat. :  ex  his  qui  arma  ferre  possent, 
(erant)  ad  milia  nonaginta  duo:  129,2;  haec 
(A;  Em.  Hoffm.:  Db.,  Df.,  Bkl.;  hae  Bi/p;  iXp., 
Sckn. ,  Fr.)  erant  armata  (Np. ,  Em.  Roffm., 
Db.,  Dt.;  armatae  X;  Schn.,  Fr.,  Eld.)  circiter 
milia  LX :  V  49, 1 ;  haec  erant  mUia  (numero 
milia  kl)  XLV,  euocatorum  circiter  duo,  quae 
ex  beneficiariis  superiorum  exercituum  ad  eum 
conuenerant  (conuerterant  Ox);  quae  tota  acie 
disperserat  (dispertierat?):  3,88,4. 

c)  appositio:  Orgetorix  ad  iudicium  omnem 
suam  familiam,  ad  hominum  milia  decem,  luidi- 
que  coegit :  1 4, 2 ;  omnes  equites ,  XV  milia 
(orn.  B)  numero,  celeriter  conuenire  iubet:  VII 
64,1. 

d)  obiect.:  castellis  enim  XXIIII  effectis 
XV  milia  passuum  *in  circuitu  amplexus 
hoc  spatio  pabulabatur :  3, 44, 3 ;  f  Pom- 
peius  .  .  .  aeris  magno  pondere  .  .  .  in  naues 
imposito  duobusque  milibus  hominum  armatis 
.  .  .  Pelusium  peruenit :  3, 103, 1 ;  «<.  jrraeterea 
armatns  p.  310  (3  loe.;)  t  cogere:  14, 
2  w.  c);  cogunt  equitum  duo  milia  Sugambri: 
VI 35, 5;  coactis  equitum  milibus  VIII  (fj; 
milibus  om.  AE^M';  WlU.  QBm-)  et  peditum 
cu-citer  CCL  (CCXXXX  AQ;  Fr.;  CXXXX 
£1;  CCXL  M;  Db.:  CCL  [3;  Oros. ,  Flor., 
Polyaen.)  haec  in  Haeduorum  finibus  recense- 
bantur,  numerusque  inibatur:  VII  7(), 3;  t 
milia  sagittarum  circiter  XXX  ycentum  ac  tri- 
ginta  Siict,  Caes.  68)  in  castellum  coniecta 
(contexta  a)  Caesari  numerauerunt  (Ciace.; 
renumerauerimt  NO^flil;  Np.;  remuner.  a;  re- 
nuntiau.  recc.(?);  Db.,  Dt.;  enumer.  Kock):  3, 
53,4;  f,  XIIII  milia  (c)  passuum  com- 
plexus  .  .  .  mimitiones  .  .  .  perfecit:  VII  74, 
1;  3,63,4  u.  §•)  a)  munitiones;  1[  hos  (c) 
posse  conficere  armata  milia  centum:  114,5; 
Condrusos,  Eburones,  Caerosos  (c),  Caemanos 
(e)  .  .  .  arbitrai-i  (se)  ad  XL  milia  (conficere 
posse;  an  polliceri?):  114,10;  'i  deligere 
?«.  deligo  p.  853  A.  a)  (3  loe.;)  1f  di- 
spergere  (dispertire?):  3,88,4  u.  b);  1 
disponere:  VII34,1  it.  mittere;  t  ducere: 
VII  37,  7  u.  mittere;  1  ex  quibus  (pagis) 
quotannis  singula  milia  armatorum  beUandi 
causa  ex  (c)  finibus  educunt:  IV  1,4;  t 
eligere:  114,5  u.  polliceri;  t  (enume- 
rare:  3,53,4  u.  coicere;)           t  expedire:  I 


49,3  u.  mittere;  t  habere  «.  habeo 

p.  1397  (4  loe.j;  t  Haeduis  Segusiauisque 

.  .  .  decem  milia  peditum  imperat:  VII  64,  4; 
imperant  Haeduis  atque  (c)  eorum  clientibus 
.  .  .  milia  XXXV;  parem  numerum  Aruernis 
.  .  .;  Sequanis,  Senonibus,  Biturigibus,  San- 
tonis ,  Eutenis ,  Camutibus  duodena  milia 
(.XIL  P);  Bellouacis  decem  (a;  .X.  p);  [toti- 
dem  Lemouicibus;]  octona  Pictonibus  et  Turo- 
nis  (e)  et  Parisiis  et  Heluetiis;  sena  Andibus 
(s.  A.  Em.  Hoffm.;  Db.,  Hold.;  Dt.~;  senonibus 
X),  Ambianis,  Mediomatricis,  Petrocoriis,  Ner- 
uiis ,  Morinis ;  Nitiobrogibus  quinque  (quina  a) 
milia  (.V.  p) ;  Aulercis  Cenomanis  (c)  totidem ; 
Atrebatibus  IIII;  Veliocassis  (c)  totidem;  Le- 
mouicibus  (c)  et  (c)  Aulercis  (c)  Eburouicibus 
(c)  terna  (om.  P);  Kauracis  et  Bois  (c)  bina; 
XXX  uniuersis  ciuitatibus,  quae  .  .  .  Aiemo- 
ricae  (c)  appellantur  («.  CC):  VII 75, 2—4; 
f  (inducere:  127,4  u.  a)  contendere;)  t 

Caesar  .  .  .  circiter  tribus  milibus  hostium  (om. 
B)  ex  nouissimo  agmine  interfectis  altero 
die  ad  Alesiam  castra  fecit ;  VII  68, 2 ;  quid  ho- 
minum  (c)  milibus  LXXX  (LXXXX  a;  XXXX 
(567.)  uno  loco  interfectis  propinquis  consan- 
guineisque  nostris  animi  fore  existimatis:  VII 
77,8;  t  (legere:  114, 5  m.  polliceri;)  t 
eo  circiter  hominum  numero  (om.  fk)  sedecim 
milia  (mii  XVI.  k)  expedita  cum  omni  equi- 
tatu  Ariouistus  misit:  149,3;  statuunt,  ut  X 
milia  (c)  hominum  delecta  ex  omnibus  copiis 
(e)  in  oppidum  mittantur  (submitt<antur  (i; 
Sckn.):  VII  21,2;  cohortatus  Haeduos,  ut  .  .  . 
equitatum  .  .  omnem  et  peditum  mUia  X  (.X. 
milia  a)  sibi  celeriter  mitterent,  quae  in  prae- 
sidiis  rei  frumentariae  causa  disponeret:  VII 
34,1;  placuit,  ut  (c)  Litauiccus  decem  illis 
milibus,  quae  Caesari  ad  bellum  mitterentur, 
praeficeretur  atque  f  ea  ducenda  (ea  traducenda 
Pluyg.;  eo  ducenda  Paid)  curaret:  VII 37, 7; 
rogati  tamen  ab  Commio  pro  eius  hospitio 
(BeUouaci)  duo  milia  (una  add.  a;  edd.;  duo 
milia  om.  AQ)  miserunt:   VII  75,  5;  t 

numerare:  3,  53, 4  ii.  coicere;  t  occisis 

ad  hominum  milibus  (milia  DF}f)  quattuor 
reliqui  in  oppidum  reiecti  sunt:  1133,5;  t 

(perterrere:  127,4  u.  a)  contendere;)  t 

BeUouacos  .  .  .  posse  conficere  armata  miUa 
centum;  pollicitos  exeo  numero  electa  (lecta 
fj;  milia  add.  &'^)  sexaginta:  114,5;  (Suessio- 
nes)  oppida  habere  numero  XII,  polliceri  miUa 
armata  quinquaginta ;  totidem  Neruios  .  .  .; 
quindecim  niilia  Atrebates,  Ambianos  decem 
mUia,  Morinos  XXV  mUia,  Menapios  VII  miUa 
(.Vnn.  af;  Oros.;  .Vm.  k),  CaletosX  miUa, 


605 


mille 


606 


Veliocasses  <c)  et  Veromanduos  totidem,  Adua- 
tucos  <c>  XVIIII  <c)  milia:  114,7.  (8.)  9;  4, 

10  u.  conficere;  ciues  Komanos  eius  prouinciae 
sibi  ad  rem  publicam  administrandam  HS  <c) 
CLXXX  et  argenti  pondo  <  O;  p.  «)  XX  milia, 
tritici  modium  (Hotom.;  modios  codd.;  edd.) 
CXX  milia  polliceri  coegit:  2,  18,  4;  ^  Caesar 
legiones  in  Hispaniam  praemiserat  <praeterm. 
/)  [ad]  VI  [milia] ;  aiixilia  peditum  V  milia 
(coniec.  Np.;  peditum  nulla  (a)flil) ,  equitum 
III  miiia,  qitae  omnibus  superioribus  bellis 
habuerat,  et  parem  ex  Gallia  numerum  (it.  CC) : 
1,39,2;  t  recensere:  VII  76,  3  u.  cogere; 
^  captiuorum  circiter  XX  miiia  <milia  .XX.  h) 
Haeduis  Aruernisque  reddit  <reddidit  [i):  VII 
90,3;  t  qui  (Cimbri  Teutonique)  .  .  . 
custodiam  <c)  ex  suis  ac  praesidium  <c)  sex 
milia  hominum  una  reliquerunt:  1129,4; 
Labieno  in  continenti  (c)  cum  tribus  legionibus 
et  equitum  milibus  duobus  relicto  .  .  .  ipse 
soluit:  V8, 1;  Cassiuellaunus  .  .  .  diniissis  am- 
plioribus  copiis  milibus  circiter  quattuor  esse- 
dariorum  relictis  .  .  .  seruabat:  V19, 1;  t 
(renunierare:  3,53,4  n.  coicere;)  %  sub- 
mittere:  VII 21, 2  u.  mittere;  luba  ...  II 
milia  Hispanonim  et  Gallorum  equitum  .  . .  et 
peditum  .  .  partem  .  .  .  Saburrae  submittit 
(Nhl;  -misit  Oaf;  rdd.):2,40,l;  t  tenere: 
V  13, 2  II.  e)  pertinere ;  eius  munitionis ,  quae 
ab  Romanis  instituebatur ,  circuitus  XI  <X  [i) 
milia  (om.  B^iP;  milh;  milium  6c/X:)  passuum 
tenebat  <patebat  coni.  Dt.):  VII 69, 6;  t 
traducere:  VII37,7  ii.  mittere;  t  tan- 
tuui  nauium  repperil,  ut  anguste  XV  milia 
<LX  cohortes  eoni.  Np. ;  u.  CC)  iegion:«ioruiu 
<c)  militum ,  DC  (c)  equites  <c)  transpor- 
tari  (Dt.;  -are  Ox;  Np.,  Db.)  possent:  3,2,2. 

e>  acc.  siiatii  (mensurue);  a)  inilia  pas- 
uum;  ax):  ab  his  castris  oppidum  Kemorum 
iiomiue  Bibrax  aberat  milia  passuum  octo:  II 
6.  1  ;  cum  .  .  .  ab  eo  oppido  Caesar  cum  exer- 
iltu  circiter  milia  (om.  a;  milib.  a;  mil  IPh) 
)in;,-iuum  quinque  abesset:  1113,2;  inueniebat 
«•x  captiuis  <c)  Sabiui  iiumen  a  <c)  castris 
suis  non  amplius  milia  passuum  decem  abesse: 

11  16, 1 ;  quorum  alter  milia  passuum  circiter 
quinquaginta,  alter  paulo  umplius  ab  <c)  iis 
(c)  al)sit:  V27, 9;  cuius  hiberiia  aberant  ab  eo 
milia  pasHuum  XXV:  V  46, 1 ;  cum  al)  hibernis 
Ciceroiu.s  iiiilia  passuum  abesset  circiter  LX 
<milia  pass.  LX  (XL  //)  abesset  p):  V  53, 1 ; 
copiat)  .  .  .  conueuisse  nequo  lougius  milia  (M'^; 
milium  a;  mi)  a;  milibus  recc.)  passuum  octo 
ab  liibeniiH  suis  afuissc  <l'uiHHe  (i);  V  53,  7;  cum 
milia   pasBUum  circilcr  XXX  <XL  [i)  ub  Ger- 


gouia  abesset:  VII 38, 1;  1,16,2  «.  esse;  id 
erat  oppidum  positum  ad  Hiberum  miliaque 
<mil.  V  codd.)  passuum  a  castris  aberat  XXX 
(Ool.;  XX  Qa;  Np.,  Db.;  —  positum  ab  Hibero 
milia  V  passuum;  a  castris  aberat  XX  F.  Hofm.): 
1,61,4;  hic  locus  abest  a  Clupeis  (CC)  pas- 
suum  <pass.  Oald;  passibus  f)  XXII  milia 
<.XXII.  /(,•  XXII  mil.  rell.f^)):  2,23,2;  cum  ab 
eo  milia  passuum  XX  afuisset  <c) :  3, 36, 2;  f 
has  (naues)  perfectas  carris  iunctis  deuehit 
noctu  milia  <c)  passuum  a  castris  XXII :  1, 
54,3;  t  pontes  effecerat  duos  distantes 

inter  se  milia  passuum  IIII:  1,40,1;  ^ 

(esse:  V  13,  6  n.  g)  (i);  V53, 7  u.  abesse;  qui 
(pons)  erat  <aberat  Ald.)  ab  oppido  milia  pas- 
suum  circiter  III:  1,16,2;)  t  qu>  (fines) 

in  longitudinem  milia  <mil'  AB;  milibus  o) 
passuum  CCXL,  in  latitudinem  CLXXX  pate- 
bant:  12,5;  ante  id  <c)  oppidum  planities 
circiter  milia  passuum  <.m.  p.  a)  III  iu  longi- 
tudinem  patebat :  VII  69, 3;  (69,  6  u.  d)  tenere;) 
quam  (planitiem)  intermissam  collibus  tria  milia 
passuum  in  longitudinem  <in  long.  om.  fi)  pa- 
tere  supra  demonstrauimus :  VII  70, 1 ;  quam 
(planitiem)  in  longitudinem  III  <quattuor  a; 
tria  B-)  milia  passuum  <mil.  pass.  .111.^) 
patere  demonstrauimus :  VII  79, 2 ;  f  ea 

legione  .  .  .  milia  passuum  XVIIII  <c)  murum 
in  altitudinem  pedum  sedecim  fossamque  per- 
ducit:  18,1;  t   boc   pertinet  <latus 

tenet  [i)  circiter  milia  passuum  quingenta:  V 
13,2;  t  (positum  esse:  1,61,4  u.  ab- 

esse;)  t  procedere:  V47, 1  u.  progredi; 

duplicatoque  eius  diei  itinere  VIII  milia  pas- 
suum  <passum  «)  ex  eo  loco  procedit:  3,  76, 3; 
t  sublatis  ancoris  circiter  milia  passuum  septem 
ab  eo  loco  progressus  <est  add.  Frig.)  .  .  . 
naues  constituit:  IV  23, 6;  ipse  noctu  progres- 
sus  milia  passuum  circiter  <c)  XII  hostium 
copias  conspicatus  est:  V9, 2;  eo  die  milia 
passuum  XX  procedit  <progreditur  [i):  V47, 
1;  et  circiter  milia  passuum  quattuor  progres- 
sus  .  .  .  multitudinem  hostium  couspicatur:  V 
49,5;  cupidissimis  omnibus  progressus  milia 
passuum  <p.  AB.M;  pas  a)  XXV  .  .  .  mora- 
tur :  VII 40, 4 ;  naues  .  .  .  singulas  equitibus 
Rom.  attribuit  et  prima  coufecta  uigilia  IIII 
milia  passuum  .secundo  Uuuiine  silentio  pro- 
gredi  .  .  .  iubet:  VII 60, 1;  milia  eiiim  (an 
addetid.  p.  (=:  passuum)?)  progressi  IIII  ... 
moutem  excelsum  capiunt:  1,80,2;  progressus 
milia  <rail.  al;  mille  f)  passuum  ^passus  afl) 
VI  equites  coiiuenit:  2,39,2;  uasisque  militari 
<(•)  moro  conclmuatis  progressus  milia  passuuni 
III  <mil.   III   pass.  u)   loco  idoueo  .  .  .  oxer- 


607 


mille 


608 


citum  equitatumque  conlocauit:  3, 38, 1;  Caesar 
.  .  .  Pompeianis  occurrere  eoepit  et  progressus 
milia  passuum  VI  aciem  instruxit:  3,97,3; 
t  hi  nouissimos  adorti  et  multa  milia  passuum 
prosecuti  magnam  multitudinem  .  .  .  conci- 
derunt:  1111,4;  ^  una  ex  parte  a  Suebis 

\c}  circiter  milia  passuum  sescenta  (centum  p) 
agri  uacare  dicuntur:  IV 3, 2. 

,SP):  certior  factus  hostes  sub  monte  conse- 
disse  milia  passuum  ab  ipsius  castris  octo  .  .  . 
misit:  121,1;  hostes  sequitur  et  milia  passutmi 
tria  ab  eorum  castris  castra  ponit:  1 22,  5;  cuius 
fines  a  maritimis  ciuitatibus  flumen  diuidit, 
quod  appellatur  Tamesis,  a  mari  circiter  milia 
passuum  LXXX:  V-11, 8;  circiter  milia  pas- 
suum  X  ab  Komanis  trinis  castris  Vercinge- 
torix  consedit :  VII  66,  2 ;  —  docet  omnes  equi- 
vatus  (o)  peditatusque  copias  Treuerorum  tria 
milia  passuum  longe  ab  (c)  suis  castris  con- 
.sedisse:  V  47,  5;  locum  castris  deligit  .  .  .  muni- 
lum  ab  Auarico  longe  milia  (milium  AQ)  pas- 
suum   XVI:    VII  16,1;  *[   neque   prius 

fugere  destiterunt ,  quam  ad  flumen  Khenum 
milia  (mUibus  a)  passuum  ex  eo  loco  ctrciter 
quinque  (quinquaginta  Oros.;  Np.,  Bb.)  per- 
uenerunt  (c) :  I  53, 1 ;  ^  nacti  portum,  qui 

appellatur  Nymphaeum ,  ultra  Lissum  mUia 
(milibus  Wesenb.)  passuum  III,  eo  naues  in- 
troduxerunt :  3, 26, 4. 

p)  milia  {otn.  uoee  passuum)  :  1, 80,  2  u.  a) 
y.y.)  progredi. 

f)  dat. :  parare:  131,10  u.  a)  uenire;  t 
praeficere:  VII  37, 7  it.  d)  mittere. 

g)  !?enet. ;  a)  pend.  ex  subst.:  (una  ex 
parte  leniter  adcHuis  aditus(e)in  latitudinem 
(c)  non  amplius  ducentorum  pedum  (ducento- 
rum  milium  pedum  B';  pedum  .CC.  ,3)  relin- 
quebatur:  1129,3;)  ",  cum  esset  inter 
bina  castra  campus  eirciter  mihum  passuum 
VI  (III  pr.  edd.):  3,37,2;  %  castra:  V 
49,7  M.  P);  1  ut  milium  ampMus  quinqua- 
ginta  (XC  Oiil.)  circuitu  locis  apertis  exer- 
citum  duceret:  141,4;  tantum  fuit  in  militibus 
studii,  ut  milium  VI  ad  iter  addito  [ad  uadum] 
circuitu  . . .  consequerentur:  1, 64, 8;  ses  milium 
circuitu  in  oppidum  perueuit  (c) :  2, 24, 4 ;  ^ 
equitatus:  115,1  et  V5, 3  u.  numerus;  % 
ut  equitum  mille  etiam  apertioribus  locis  VII 
milium  (mille  kl;  milia  a)  Pompeianorum  im- 
petum  .  .  .  sustinere  auderent:  3,84,4;  ^ 
quod  oppidum  a  Corfinio  VII  miUum  inter- 
uallo  abest:  1,18,1;  sex  milium  passuum 
(passus  afi)  interuallo  a  Saburra  consederat:  2, 
38,3;  t  celeriter  octo  milium  itinere  con- 
fecto  .  .  .  peruenit:  IV14, 1;        t  minus  horis 


tribus  milium  j  passnum  (.p.  a;  pedum  Napol.) 
XV  in  circuitu  (circuitum  a;  Fr.)  muni- 
tionem  perfecerunt  (decem  milium  in  circuitu 
munitionem  pedum  XV  perfecerunt  (i):  V42, 
4 ;  quod  (quot  hl)  milium  {ego ;  milia  fhl:  mil. 
a)  passuum  in  circuitu  XVII  {  XVIII  l)  muni- 
tiones  (del.  Qud.;  edd.;  munitione  Clark:)  erat 
complexus  :  3, 63, 4;  ^  equitatumque  omnem, 
ad  numerum  quattuor  milium, .  .  .  praemittit: 
1 15, 1 ;  eorum,  qui  domum  (c)  redierunt,  censu 
habito  .  .  .  repertus  est  numerus  iniliiim  (mUlia 
Db.  errore)  C  et  decem :  1 29, 3 ;  nunc  esse  in 
Gallia  ad  centiun  et  XX  milium  numerum :  I 
31,5;  capitum  numerus  ad  eum  relatus  est 
mUium  (miUe  h)  quinquaginta  trium:  1133,7; 
ex  mUium  L  numero  (ex  num.  mil.  L  fJ),  quae 
ex  Aquitania  Cantabrisque  conuenisse  consta- 
bat ,  uix  quarta  parte  reUcta :  III 26, 6 ;  eodem 
equitatus  (o)  totius  GaUiae  conuenit,  mmiero 
mUium  quattuor:  V5, 3;  *[  (salus:  \T[I 

39,3  II.  a)  coniungere;)  1[  cum  Viridouix 

contra  eum  duorum  ([i;  duum  a;  edd.)  milium 
spatio  consedisset:  11117,5;  castra  .  .  .  cum 
essent  inter  flumina  duo,  Sicorim  et  Cingam, 
spatio  mUium  XXX:  1,48,3;  confecto  iam 
labore  exercitu  XVI  miUum  spatio  constitit: 
2, 41, 1 ;  1[  quo  ex  portu  commodissimum 

in  Britanniam  traiectum  esse  cognouerat, 
circiter  miUum  passuum  XXX  (transmissum 
add.  codd.;  del.  Faernus;  transmissu  Paid; 
u.  CC)    a   continenti:    V2, 3;  ",  postea 

uallo  passuum  (.p.  p;  pedum  a;  Np.;  duo- 
decim  add.  Jf-ili)  in  circuitu  (circuitum  BM) 
quindecim  miUum  crebrisque  casteUis  circum- 
muniti  oppido  sese  continebant :  II 30,  2. 

!i)  esse  e.  genet.:  quarum  omuium  rerum 
(CC)  summa  erat  capitum  Heluetiorum  miUum 
(ego;  mUia  X;  edd.)  CCLXIII,  TuUngorum 
milium  (miUa  X;  edd.)  XXXVI,  Latouicorum 
(c)  Xini,  Rauraconmi  XXIII,  Boiorum 
XXXII :  I  29,  2 ;  quorum  (equitum)  erat  V 
mUium  numerus,  cum  ipsi  non  ampUus  octin- 
gentos  (c)  equites  haberent:  IV12, 1;  ciun  ho- 
stium  numerus  capitum  CCCCXXX  (CCCCXL 
Oros.)  miUum  fuisset:  IV  15, 3;  huius  est  lon- 
gitudo  lateris,  ut  fert  (o)  iUorum  (c)  opinio,  sep- 
tingentorum  miUum:  V  13,5;  hoc  (latus)  (huic 
^)  milinm  (ego;  miUa  .X;  edd.)  passuum  octingen- 
torum  (DCCC  ego;  octingenta  Jl;  edd.)  in  lon- 
gitudinem  esse  existimatur  (arbitrantur  ae): 
V  13, 6 ;  ita  omnis  insula  est  in  circuitu  uicies 
centum  (centeniun  Dt.-)  mUium  passuum:  V 
13,7;  castra  .  .  .  etsi  erant  exigua  per  se,  uix 
hominum  miUum  septem:  V49, 7;  quod  spa- 
tium  est  miUum  passuum  (om.  ,S)  circiter  cen- 


609 


mille 


610 


tum  LX:  VII 3, 3;  ex  omni  (c)  uumero,  qui 
fuit   circiter  milium  XL   <XL  milifi  {i) :  VII 

»28, 5 ;  cohortes  in  acie  LXXX  <  CC)  constitutas 
habebat,  quae  summa  erat  {om.  cl)  milium 
<mma  U;  mU.  ahl)  XXII:  3,89,2. 
h)  abL;  a)  instr. :  qui  (Boi  et  Tulingi)  ho- 
miiium  milibus  circiter  XV  agmen  liostium 
claudebant  et  nouissimis  praesidio  erant:  I 
25, 6 ;  t  harum  tamen  omnium  legionum 

hibenia  .  .  .  milibus  passuum  centum  cou- 
tiuebantur:  V24,7;  %  quem  Caesar  .  .  . 

donatum  <donauit  mutinm  Eiii.  Hoffm.)  mili- 
biis  <militibus  a)  CC  . .  .  ab  octauis  ordinibus 
ad  primipilum  se  traducere  pronuntiauit:  3, 
53,5. 

p)  mensurae:  transeunt  Rhenum  nauibus 
ratibusque  triginta  milibus  passuum  infra  eum 
locum,  ubi :  VI35, 0;  t  et  milibus  pas- 

suuni   duobus   ultra  eum  castra  fecit:  148,2. 

certior  factus  est  Ariouisti  copias  a  nostris 
milibus  passuum  quattuor  et  uiginti  abesse:  I 
41,5;  castra  promouit  et  mllibus  passuiun  sex 
a  Caesaris  castris  sub  monte  consedit:  148,1. 

y)  abl.  comp.:  amplius  milibus  .  .  u. 
anipliuM  !>.  256  {0  loc,  ejxept.  VII  73, 6;) 
T[  neque  longius  ab  eo  <e)  mihbus  passuum 
LXXX  m  Oceauum  <c)  iuliuit:  IV  10, 2;  tamen 
sese  non  lougius  milibus  passuum  quattuor  .  .  . 
processurum   eo   die  dixit:    IV  11, 4;  ^ 

comperit  minus  V  et  XX  milibus  louge  ab 
Vtica  eius  copias  abesse:  2,37,3. 

i)  c.  |>ruc|>.;  a)  ab:  et  a  <c)  miUbus  pas- 
suum  minus  duobus  castra  posuerunt:  117,3; 
quae  (naues)  ex  eo  loco  a  <e)  milibus  passuum 
octo  ueuto  teuebantur:  IV  22, 4;  iu  siluis  opor- 
tuuo  atque  occulto  loco  a  milibus  passuum  cir- 
citer  duobus  <mil  pass  circiter  duorum  fj)  Ro- 
manorum  aduentum  exspectabant :  V  32,  1 ; 
positis  castris  a  milibus  pjissuum  quindecim 
auxilia  Germanorum  exspectare  coustituunt:  VI 
7, 3;  suberant  enim  montes  atque  a  milibus 
passuum  V  itiuera  difticilia  atque  angusta  ex- 
cipiebant:  1,G5, 3. 

p)  ud  u.  ad  p.  141  cxtr.  et  142  3, 53, 1 ;  14, 
2;  29,2.3;  114,10;  (1,39,2.) 

y)  cum :  V  8, 1  M.  d)  reliuquere. 

<)')  cx:  ex  homiuum  milibus  LX  uix  ad  quin- 
gentuB,  qui  arma  ferre  possent,  sosc  rcdactus 
esHO  dixeruut:  1128,2;  ex  liominuni  niilibus 
ampiius  triginta  .  .  .  plu»  tertia  parte  interlecta 
reliqiioB  perterritos  in  fugam  coiciunt:  III  G,  2. 

i)  in:  nulluni  cius  modi  casum  cxsi)fctanH, 
(|U()  .  .  .  in  milibiiH  i^assuuni  tribus  ollendi 
poHHcl,  .  .  .  mittit:  VI31J,  2. 

Millu  =:  niilia   pusKUuni:    141,4;   (li:tii,2;) 

l.uxtt;.  Outinar.     11, 


11117,5;  IV  14,1;  V13,5;  VI  29,4;  1,18,1; 
48,3;  64,8;  80,2;  2,24,4;  37,3;  41,1. 

milia  =  mllia  hominum:  115,1;  29,2.3;  31, 
5;  114,5.7.  9.  10;  (33,7;)  11126,6;  (IV12,1;) 
V5,3;  49,1;  VII  28, 5;  37,7;  75,2.3.4.5;  83,4; 
3,  (53,1;)  88, 4;  89,2;  (99,3;)  110,1. 

uiilia  =  milia  sestertium:  3,53,5. 

MUia  armatorum:  IV  1,  4;  capitum:  129, 
2;  IV  15, 3;  captiuorum  VII 90, 3;  equitum 
(VII  64,1  d)  u.  eqnes  p.  10S2  sq.  (12  loc.J; 
essedariorum:  V  19,  1 ;  ap.  Philarg.  ad  Verg. 
Oeory.  III  204;  euocatorum:  3,88,4;  ho- 
minum  u.  homo  p.  1508  sq.  (19  loc);  ho- 
stium:  VII  68,2  <c);  militum:  3,2,2;  mo- 
dium:  2,18,4  <c);  passuum:  12,5;  8,1;  15, 
5;  21,1;  22,5;  23,1;  41,5;  48,1.2;  53,1;  116, 
1;  7,3.4;  11,4;  13,2;  16,1;  30,2  <e);  IV 3,2; 
10,2;  11,1.4;  22,4;  23,6;  V2,3;9,2;  11,8; 
13,2.6.7;  24,7;  27,9;  32,1;  42,4;  46,1;  47,1. 
5;  49,5;  53,1.7;  VI7,3;  35,6;  36,2;  VII  3,3 
<e);  16,1;  38,1;  40,4;  60,1;  66,2;  69,3.6;70, 
1;  74,1;  79,2;  1,16,2;  40,1;  54,3;  61,4;  65, 
3;  66,4;  2,23,2;  38,3;  39,2;  3,26,4;  36,2; 
37,2;  38,1;  44,3;  63,4;  76,3;  97,3;  peditum: 
Vn34,l;  64,4;  76,3;  1,39,2;  pedum:  (II  30, 
2<c);)  1,82,4;  Pompeianorum:  3,84,4;  (cf. 
3,53,1;  99,3;)  pondo:  2,18,4;  sagittarum: 
3,53,4;  (sagittariorum:  3, 4,3;j  —  (Ger- 
manorum:  131,5;)  Harudum:  131,10; 
Heluetiorum,  Tuliugorum,  Latouico- 
rum  <c)  ,  Kauracorum,   Boiorum:  129,2. 

Adiect.:  armata  u.  armatu!^  p.  310 
(3  loc);  delecta:  VII  71,3;  electa  (c):  II 
4,5;  expedita:  149,3;  illa:  VII 37,  7;  lecta 
<c):  114,5;  multa:  1111,4;  ap.  Philary.  (ul 
Verg.  Oeorg.  III  204;  proxima:  1,66,4;  tot: 
VII 39, 3. 

Numer.:  II  u.  duo  ;).  974  sq.  (13  (14)  loc); 
lU:  122,5;  V47,5;  VI  36,2;  VII  68,2;  69, 
3;  70,1;  79,2  {c);  1,16,2;  39,2;  3,4,3;  26,4; 
38,1;  106,2;  IIU:  115,1;  1133,5;  IV  11,4;  V 
5,3;  19,1;  49,5;  VIi60,l;  75,3;  1,40,1;  80, 
2;  V:  153,1(?);  1113,2;  IV  12, 1;  VII  75,3;  1, 
39, 1. 2  <c);  (61, 4? ;)  65,3;  66,4 ;  Yl :  127,4;  48,1. 
5;  1129,4;  IV 37, 2;  1,(39,2;)  51,2;  64,8;  2, 
24,4;  38,3;  39,2;  3,37,2;  97,3;  VII:  I14,fi 
<c);  IV 23, 6;  V49,7;  1,18,1;  3,4,3;  84,4; 
VIU:  121,1;  116,1;  7,4;  1V14,1;  22,4;  V 
53,7;  VII  76,3;  3,76,3;  VIUI:  114,9  <<•);  X 
II.  decem  p.  S20  (12  loc);  XI:  Vil  69,6  <,c); 
XII:  IV  11,1;  V  9,2;  (Vll  75,3;)  Xllll:129, 
2;  VII  74,1;  XV:  125,6;  31,5;  114,9;  30,2; 
V42,4  <e);  V17,3;  V1164,l;  3,2,2(?);  44,3; 
99,3;  XVI:  149,3;  VII  16,1;  2,41,1;  XVII: 
3,63,4;  XVUl:  123,1;  XVIUl:l8,  1;  114,9; 

39 


611 


mille    -  mirificus 


612 


XX:  V47,l;  ^^190,3;  (1,61,4;)  2,18,4;  3, 
36,2;  110,1;  XXD:  1,54,3;  2,23,2;  3,89,2; 
XXm:  129,2;  XXini:  131,10;  41,5;  3,99, 
3;  XXV:  114,9;  V46,l;  Vn40,4;  2,37,3; 
XXX:  1116,2;  V2,3;  VI35,6;  VII38,1  <c); 
75, 4;  1, 48, 3 ;  61, 4  (e) ;  3, 53, 4;  XXXII:  1 29, 2; 
XXXV:  VII  75,  2;  XXX'\1:  129,2;  XL:  114, 
10;  VII  28,5;  38,1  <c);  XLV:  3,88,4;  L:I41, 
4;  53, 1(?);  II  4,  7;  III 26, 6;  V  27, 9;  Lni:  II 33, 
7;  LX:  114,5;  28,2;  V49,l;  53,1;  VII  83,4; 
LXXX:  IV  10,  2;  V  11,  8;  VII  71,  3;  77,8; 
LXXXXII:  129,2;  C:  114,5;  IV3,2<c);  V 
24,7;  CX:I29,3;  V1I77,8(?);CXX:I31,5;  2, 
18,4;  CXXX:I26,5;  CLX :  VII 3, 3 ;  CLXXX  : 
12,5;  CC:  (1129,3;)  3,53,5;  CCXL:  12,5; 
(VII  76, 3;)  CCL:  VII  76, 3;  CCLXin:  129, 
2;  CCCLXVm:  129,3;  CCCCXXX(X) :  IV  15, 
3;  D:  V  13,2;  VI  29,4;  DC:IV3,2<e);  DCC: 
V13,5;  DCCC:  V13,6;  IXXJ:  V13,7. 

singula  milia:IVl,4;  bina:  VII  75,3 (?); 
terna:  VII  75,3;  quina:  115,5;  VII75,3(?); 
sena:I15,5;  VII  75, 3  <c);  octona:  VII  75,3; 
duodena:  VII  75, 3  <c). 

MCC:  VII 46, 1;  MD:  122,1;  MDC:  138,5 
<c);  MMMCC:  3,106,2. 

Milia  .  .  .  perteiTiti  .  .  .  iudncti:  127,4. 

llilo :  nuntiis  ad  Milonem  missis,  qui  Clodio 
interfecto  eo  <c)  nomine  erat  damnatus,  atque 
eo  in  Italiam  euocato,  quod  magnis  muneribus 
datis  gladiatoriae  familiae  reliqiuas  <e)  habe- 
bat,  sibi  coniunxit  atque  eum  in  Thurinum  ad 
sollicitandos  pastores  praemisit:  3,  21,  4;  interim 
MUo  dimissis  circum  municipia  litteris  se  ea, 
quae  faceret,  iussu  atque  imperio  facere  Pompei, 
quae  mandata  ad  se  per  Vibullium  delata 
essent,  quos  ex  aere  alieno  laborare  arbitra- 
batxu-  sollicitabat.  apud  quos  cum  proficere 
uihil  posset,  quibusdam  solutis  ergastulis  Cosam 
(CC)  in  agro  Thmino  \CC)  oppugnare  coepit. 
.  .  .  lapide  ictus  ex  muro  periit:  3,22,1.2. 

niiiiae :  sic  uocibus  cousulis ,  terrore  prae- 
seutis  exercitus,  minis  amicorum  Pompei 
plerique  compulsi  inuiti  et  coacti  Scipionis 
sententiam  sequuntur:  1,2,6. 

llineraa  :  ( Galli )  maxime  Mercurium 
colunt  .  .  . ;  post  huuc  ApoIIinem  et  Martem  et 
louem  et  Mineruam.  de  his  eandem  fere  quam 
reliquae  gentes  habeut  opiuionem:  ApoUiuem 
morbos  depellere,  IMineruam  operum  atque  arti- 
ficiorum  initia  tradere:  VI 17, 2;  constabat  Elide 
iu  templo  Mineruae  .  .  .  simulacrum  Victoriae, 
quod  ante  ipsam  Mineruam  conlocatiun  esset 
et  ante  ad  simulacrimi  Miueruae  spectauisset, 
ad  ualuas  se  templi  Umenque  couuertisse:  3, 
105, 2. 


ministro:  uis  ut  iis  <c)  rebus,  quas  con- 
stituissent,  conlocandis  atque  administrandis 
<ministrandis  fl)  tempus  daretur:  1114,1. 

niinor,  -ari:  ne  .  .  .  milites  omnes  pu- 
beres  interficereut ,  quod  se  facturos  mina- 
bantur:  2,13,4. 

minor,  minimns;  minns,  minime 
u.  parnn!^. 

Minucins.  1.  li.  Hlinncins  Basilns 
II.  Ba!!>ilu»«  p.  400  sq. 

3.  Hinncins  Rufn^^:  erant  <c)  Orici 
Lucretius  Vespillo  <c)  et  Jlinucius  <-tius  a) 
Rufus  cum  Asiaticis  nauibus  XVIII,  quibus 
iussu  D.  Laelii  praeerant  (P.  Manut.;  -rat 
eodd.) ,  M.  Bibulus  .  .  . :  3,  7, 1 ;  sed  neque  illi 
sibi  confisi  ex  portu  prodire  sunt  ausi  .  .  ., 
neque  Bibulus  .  .  . :  3,  7, 2. 

minno.  A.  trausit. :  ut  reliquorum  im- 
peratorum  res  aduersae  auctoritatem  mi- 
uuunt,  sic  huius  ex  contrario  dignitas  incom- 
modo  accepto  in  dies  augebatur:  VII  30,3;  ut 
auctoritatem ,  qua  Ule  maxime  apud  exteras 
uatioues  niti  uideb.itur,  minueret :  3, 43, 4 ;  1 
(uam  etiam  Caesaris  beueficium  f  mutauerat 
<minuerat  Ciacc.)  consuetudo  :  2,29,3;)  t 

quibus  rebus  controuersias  minui  posse 
sperarent :  V  26, 4 ;  sed  principes  regionum  atque 
pagorum  inter  suos  ius  dicuut  controuersiasque 
minuunt:  VI  23,5;  t  ea  iuuentutis  exer- 

cendae  ac  desidiae  <desidiam  AQ)  miuuendae 
causa  fieri  praedicant:  VI 23, 6;  f  quibus 

opibus  ac  ueruis  non  soUun  ad  minuendam 
gratiam,  sed  paene  ad  perniciem  suam  ute- 
retur:  120,3;  id  tuUt  (o)  factiun  gramter  In- 
dutiomarus,  suam  gratiam  tnter  suos  minui: 
V4, 4;  1    quod  fasces  anteferrentur.  in 

hoc  omnis  multitudo  maiestatem  regiam 
minm   praedicabat:  3,106,4;  ^  satis  ad 

GalUcam  ostentationem  minuendam  .  .  . 
factum  existimans  :  VII  53, 3 ;  t    (quod 

consiUum)  et  nostris  mUitibus  spem  minuit  et 
hostes  <c)  ad  pugnam  <c)  alacriores  <c)  eflecit 
<c):  V33, 5;  ut  spem  eorum  (nostri)  minuerent: 
3, 48, 2  ;  1  paulum  ex  eo  loco  degreditur, 

ut  timorem  aduersarus  minuat  <muniat  a'i')  : 
1,  72, 4 ;  hoc  .  .  ad  timorem  nouarmn  tabularum 
toUendum  miuuendumque  <-ue  coni.  Db.)  .  .  . 
esse  aptissimum  existimauit :  3, 1, 3 ;  t  ut 

.  .  .  his  defensoribus  earum  rerum  uis  minue- 
retur  :  IV 17, 10. 

B.  intraus.:  quod  rursus  minuente  aestu 
naues  in  uadis  adflictareutiu:  III 12, 1. 

miriflcui^:  Pharus  est  in  insula  turris 
magua  altitudine,  mirificis  operibus  exstructa: 
3, 112, 1. 


613 


miror  —  mitto 


614 


miror.  A.  absol.:  eius  rei  quae  causa 
esset  miratus  ex  ipsLs  quaesiit:  132,2;  (ad- 
miratus  <miratus  Paid;  Hold.)  quaerit  ex  per- 
fugis  cau.sam :  VII 44, 2.) 

»B.  alqd:  idque  adeo  iiaud  scio  mirandumne 
sit:  V54,5. 

miriiM:  iiac  oratione  liabita  mirum  in 
modum  conucrsae  sunt  omnium  mentes:  I 
41,1;  1  sibi  autem  mirum  uideri,  quid 

in  sua  GalJia  .  .  .  Caesari  .  .  .  negotii  esset:  I 
34,4. 

miHer.  A.  =  iniserandus  ,  inisericordia 
dig-nns;  a)  adiect.:  unam  ut  in  miseris 
rebus  spem  reliquam  salutis  esse  arbitratu.s: 
2,42,1;  f  iioc  e.sse  miseriorem  et  gra- 

uiorem  fortunam  Sequanorum  quam  reliquo- 
rum,  quod:  132,4;  1  at  lii  miserrimo 

ac  patientissimo  (Ald.;  potentissimo  codd.) 
exercitu  Caesaris  luxuriem  obiciebant,  cui 
semper  {CC)  omuia  ad  necessarium  usum  de- 
fuissent:  3,96,2. 

b)  ui  subst.:  ut  in  raiseroa  ac  supplices 
USU8  misericordia  uideretur:  1128,3. 

B.  =  exiguHS,  tenuis:  quid  uos,  inqiiit,  hanc 
{om.  A)  miseram  ac  tenuem  sectamini  prae- 
dam,  quibiis  Ucet  iam  esse  fortunatissimos  (c)?: 

VI  35, 8. 

miHeratio:  nulli  omnium  lia.s  partes  uel 
querimoniae  uel  miserationis  minus  con- 
uenisse:  1,85, 1. 

miMericordia.  X.^eXeog;  a)  obl.:  ple- 
rumque  in  summo  periculo  timor  misericor- 
diam  non  recipit:  VII2G,4. 

b)  dat.:  orare  atque  obsecrare,  si  qui  locus 
misericordiae  relinquatur,  ne  ad  ultinium 
supplicium  progredi  necesse  habeat  (e)  :  1, 84,  5. 

c)  abl.;  a)  causac:  datur  petentibus  uenia 
dissuadentc  prirao  Vercingetorige ,  post  conce- 
dente  et  precibus  ipsorum  et  misericordia 
uulgi:  VII 15, 6;  indutiarum  quodam  genere 
misericordia  facto  aduentus  Caesaris  exspecta- 
tur:  2,  13,  2;  mouebatur  etiam  misericordia 
ciuium,    quos    interficiendos    uidebat:    1,72,3; 

VII  28,  r;  u.  d). 

[i)  instr.:  hacc  noua  sit  ratio  uincendi,  ut 
niisericordia  et  liberalitate  nos  muniamus: 
ap.  Cic.  ad  Alt.  IX  7  C,  1 ;  —  ut  in  miseros  ac 
supplices  U8U8  miscricordia  uideretur:  1128,3. 

d)  c.  pracp. :  no  qua  in  castris  ex  (om.  p) 
eorum  (o)  concursu  (it  misericordia  uulgi 
Hcditio  oreretur:  VII  28, 6;  1t  "'<"  ouiu'""' 
ordinum  parles  in  niiaericordia  constilisso, 
ipHOH  duees  a  puce  abhorniiHHo:  1,8.'),  3. 

B.  =  niiHcricordia  concilata:  accidit,  ut  pauci 
militeH   patrcsquo   familiae,   qui  aut  gratia  aul 


misericordia  ualerent  .  .  .,  in  Siciliam  in- 
columes  peruenirent:  2, 44,  1;  ^  haec  atque 
eiusdem  generis  complura  ut  ab  hominibus 
doctis  magna  cum  misericordia  fletuque 
pronuntiantur:  2,12,4  (Sp.  5). 

mii«cror:  miserantnr  communem  GaUiae 
fortunam:  VII  1,5;  ^  hi  .  .  .,  ut  es- 

tremo  iiitae  tempore  homines  facere  consuerimt, 
aut  suam  mortem  miserabantur  aut  parentes 
suos  comraendabant :  2, 41,  8 ;  ^  (reliquis- 

que,  qui  ex  urbe  amicitiae  causa  Caesarem 
secuti  (magnum  periculum  miserabantur, 
quod  add.  AQ(&)'^)  non  magnum  (periculum 
miserabantur  add.  5')  in  re  militari  usum  ha- 
bebant:  139,2;)  cum  familiaribus  suis  com- 
mune  periculum  miserabantur  (-rebantur  A'a) : 
I  39, 4. 

mi^tMio:  ut,  qui  aUquid  (c)  iusti  (c)  in- 
commodi  exspectauissent,  ultro  praemium 
missionis  ferrent:  1,86,1. 

misiDii:  hunc  conspicatae  naues,  quae  missu 
(iussu  0;  Paul)  Bruti  cousuetufline  cotidiana 
ad  portum  excubabant,  sublatis  ancoris  sequi 
coeperunt:  2,22,3;  duas  uenisse  legiones 
missu  Caesaris  cognoscunt:  VI  7,2;  C.  Ar- 
pineius  .  .  .  et  Q.  lunius  .  .  .,  qui  iam  ante 
missu  (iussu  1  det.;  missi  A)  Caesaris  ad 
iVmbiorigem  uentitare  consuerat  (consuerunt 
M;  -rant  A'^;  consueuerant  ^):  V27, 1. 

(]flitliilae  u.  ]!Iytileiiae.) 

(mitigo:  Caesar  .  .  .  praesentem  inopiam 
quibus  poterat  subsidus  (subsidium  a')  tuta- 
batur  (mitigabat  cotii.  Db.):  1,52,4.) 

mitist^ime :  tamen  quam  mitissime  potest 
legatos  appellat:  VII 43, 4. 

mitto.  (I.  l'"oriua:  missit  scripium  esl  in 
iJ'  124,1;  49,3;  50,2;  112,1;  misserunt ,/« 
B'  I  27, 1;  mississe  m  fi  VI32, 1;  mississet 
in  A  V17,2;  mississent  in  (A?)B:  III28, 
1;  rdiquis  (32)  locis  belli  Oallici  et  omnibus 
(20)  locis  belli  ciuilis  (el  uno  epistularum  loco) 
i)t  omnibiis  codd.  uidetur  inueniri  misit,  mise- 
rat,  raisisse,  sim.) 

n.  Sig-nll'.;  1.  propr.;  A.  =  n^f/n^reiv; 
a)  non  addltur  auxillo,  subsldio,  praesidlo; 
«)  add.  obiect.;  aa)  appellatluuui:  (adule- 
scentem:  147,4  /(.  fifi)  a)  Metium;  V[IH7,  l 
ib.  Ikutum;)  ^  auxilia  '/.  anxilinm 

j).  3H5  (8  luc). 

confirmant  legatosque  de  pnco  primorum 
ordinum  centuriones  ad  CaoHarem  mittunt 
(miUtes);  1,74,3;  rcliquae  copiao  missis  ad 
Varum  noctu  legatoruni  numero  conturionibn.s 
sese  ei  dediderunt:  2,44,1;  1f  Cicero  .  .  . 

Hoptimo    ilie  .  .  .   quiii(|uo   cohortes   frumen- 


615 


mitto 


616 


tatum  in  proximas  segetes  mittit  (orn.  P),  qiias 
inter  et  castra  unus  omnino  collis  intererat 
(misit  add.  fi) :  VI 36, 1.  2 ;  u.  Q)racterea)  co- 
liors  p.  o90  extr.  et  .591  (6  (15)loc.);  t 

ftiit  antea  tempus ,  cum  .  .  .  Galli  .  .  .  propter 
hominum  multitudinem  agrique  inopiam  trans 
Rhenum  colonias  mitterent:  VI24, 1;  t 

copias  u.  copia  )'■  ^37  (3(4)loo.);  (VII 5, 
1  u.  PP)  o)  Lucterium;    2,38,1  ib.  Sabiuram.) 

hiuic  (epistulam)  Graecis  conscriptam  litte- 
ris  mittit:  V48, 4;  tequites  Treueri  . .  ., 

qui  auxilii  causa  a  (c)  ciuitate  ad  Caesarem 
missi  (miss.  ad  caes.  fj)  uenerant:  1124,4; 
cum  .  .  .  ^nostri)  una  ex  parte  (CC)  Hispanis 
equitibus  emissis  (missis  (3)  equestri  proelio 
superiores  ftiissent:  V  26, 3;  u.  praeterea  eqnes 
p.  1029  (10  (1.3)  loc.);  —  (V  27, 1  u.  Pfi)  o) 
Arpineium;    2,18,2    ib.    Gallonium;)  % 

equitatum  k.  eqnitatns  p.  1045  (12(22) 
loe.) ;  t  (equos:  VII  55,3  u.  numerum;) 

t  memoria  tenebat  L.  Cassium  consulem  oc- 
cisum  exercitumque  eius  ab  Heluetiis  pul- 
sum  et  aub  iugum  missum:  17,4;  hic  pagus 
.  .  .  L.  Cassium  consulem  interfecerat  et  eius 
exercitum  sub  iugum  miserat :  1 12, 5 ;  t 

neque  iam  longe  abesse  (Belgarum  copias)  ab 
iis  quos  miserat  exploratoribus  et  ab  Kemis 
cognouit:  115,4;  mandat  (Vbiis),  ut  crebros 
exploratores  in  Suebos  mittant  quaeque  apud 
eos  gerantur  cognoscant:  VI 10, 3. 

(cum  .  .  .  signa  eius  militaria  atque  arma 
Capuae  essent  comprensa  et  familia  Neapoli 
uisa,  quae  proditionem  oppidi  appararet  {sic 
Dt.;  uisaque  proditione  oppidi  apparere  x;  missa, 
quae  proditionem  opp.  appararet  P.  Hofm.; 
Db.;  u.  CC}:  3,21,5;)  t  (familiarem: 

V27,l  M.  (Jfi)  a)  Arpineium;  1,26,3  ib.  Ca- 
niniiun ;  2, 18, 2  ib.  Gallonium ;)  3, 57, 1  ib.  Clo- 
dium;  t  filium:   (147,4  ib.  Metium;) 

quodque  ei  et  (om.  fj)  filius  et  fratris  filius  a 
(c)  Caesare  remissi  (missi  AM^)  essent,  quos 
Aduatuci  obsidum  numero  missos  apud  se  in  . . . 
catenis  tenuissent:  V27,2;  3,4,3  «.  [i(i)  o)  Sa- 
dalam;  CCCTarcondarius  Castor  et  Domnilaus 
ex  Gallograecia  dederant;  horum  alter  ima 
uenerat,  alter  filium  miserat:  3,4,5;  t 

frumentum:  V20, 4  u.  obsides;  (Varro)  fru- 
menti  magnum  numerum  coegit,  quod  Massi- 
liensibus,  item  quod  Afranio  Petreioque  (c) 
mitteret :  2, 18, 1 ;  t  funditores:  3,  44, 

6  ti.  sagittarios. 

CC  (equites)  ex  Syria  a  Commageno  Antiocho, 
cui  magna  Pompeius  praemia  tribuit,  missi 
erant,  in  his  (tribuit.  Missi  erant  in  his  O^) 
plerique  hippotoxotae:   3,4,5;  II  (eo 


circiter  hominum  numero  (e)  sedecim  milia 
expedita  cum  omni  equitatu  Ariouistus  misit: 
149,3;  VII  5,1  «.  [i[i)  o)  Lucterium;  statuimt, 
ut  X  milia  (c)  liominum  delecta  ex  omnibus 
copiis  (e)  in  oppidum  niittantur  (submittantur 
[i;  Selm.}:  VII  21,  2;  3,104,2  u.  ^[i)  o) 
Achillam.) 

hoc  inito  consilio  totius  exercitus  impedi- 
menta  ad  Labienum  in  Treueros  (in  Tr.  clel. 
Schambach}  mittit  duasque  ad  eum  legiones 
(o)  proficisci  iubet:  VI 5, 6;  (reliquas  copias 
cum  omnibus  impedimentis ,  ut  consueuerat, 
misit  t  captis  quibusdam  cohortibus:  VII 35, 
3;)  t  post  paulo  tamen  internuntiis 

ultro  citroque  missis  quae  ignorabant  .  .  . 
cognoscuut:  1,20,4;  t  interpretem:  V 

36,1  u.  [ip)  o)  Pompeium. 

legationem  u.  legatio  ^j.  417  fj)  (3  (4) 
loe.) ;  t  legatos  {noiaflEii)  u.  legatns 

p.  420—422  (63  (66)  loc.) ;  t  legatum 

[vnoar^artj/ov)  u.  legatns  p.  427  sq.  (11  (12) 
loe.);  t  legionem  «.  legio  p.  437  sq. 

(10  (22)  loc);  t  conquirit  (Labienus)  etiam 

lintres  (luntres  a);  has  magno  sonitu  remo- 
rum  incitatas  in  eandem  partem  mittit  (mitt. 
in  eand.  p.  fl):  VII  60, 4;  t  cum  litte- 

ras  ad  senatum  miserit  (-rat  a'),  ut  omnes  ab 
exercitibus  discederent:  1,9,3;  (17,1  u.  yV) 
peritos;)  ic.  praeierea  litterae  p-  469  (4  loc.)- 

(hostes)  parua  manu  Metiosedum  uersus 
missa,  quae  tantum  progrederetur  (c),  quantum 
naues  processissent ,  reUquas  copias  contra  La- 
bienum  duxerimt:  VII  61,  5;  t  njilia  u. 

mille  p.  604  (5  loc);  t   milites  «. 

mile»  p.  583  (3  toc);  t  leuis  armatiu-ae 

magna  multitudine  missa  tormentisque  pro- 
latis  munitiones  impediebat  (Pompeius):  3,45, 
3;  t  sua  .  .  .  beneficia  commemorauit, 

quod  rex  appeUatus  esset  a  senatu,  quod  amicus, 
quod  munera  amplissime  (tam  amplissima 
B-^;  ampUssima?)  missa:  143,4. 

eodem  (Pompeius)  naues,  quas  demonstraui- 
mus  aggere  et  leuis  armaturae  militibus  com- 
pletas,  quasque  ad  Dyrrachium  naues  longas 
habebat,  mittit:  3,62,3;  t  (necessarium: 
1,26,3  u.  P[b)  o)  Caninium;  regemque  hortatus 
est,  ut  ex  suis  necessariis  quos  haberet  maxi- 
mae  auctoritatis  legatos  ad  Achillam  niitteret: 
3,109,3;  t   nobilissimos:    17,3    «. 

yy)  nobilissimos ;  t  liuc  magnum  nume- 

rum  equorum  huius  belli  causa  in  Italia  atque 
Hispania  coemptum  (AQ^;  coemptus  BM; 
coemptos  M^;  Fr.}  miserat:  VII  55, 3;  (VI 33, 
2  M.  Pfi)  o)  Trebonium;)  t  Caesar  ad  Lin- 

gonas    litteras   nuntiosque  misit,  ne  eos  fru- 


617 


mitto 


618 


mento  .  .  .  iuuarent:  126,  G;  Iccias  Remus  . .  . 
nuntiuni  (nuntio.s  Wkiltc')  ad  eum  mittit,  nisi 
subsidium  sibi  submittatur  (mittatur  [i) ,  sese 
diutius  sustiiiere  non  posse:  116,4;  ad  quos 
(Sugambros)  cum  Caesar  nuntios  niisisset,  qui 
postularent  .  .  .,  responderunt:  IV  16,3;  Cas- 
siuellaunus  ad  Cantium  .  .  . ,  quibus  regionibus 
quattuor  reges  praeerant  .  .  .,  nuntios  mittit 
atque  liis  (e)  imperat :  V  22, 1 ;  niittuntur  ad 
Caesarem  confestim  a  (c)  Cicerone  litterae 
(nuntiique  add.  JSussn.)  magnis  propositis  prae- 
miis,  si  pertulissent;  ob.sessis  omnibus  uiis  mlssi 
intercipiuntur:  V  40, 1 ;  quanto  erat  in  dies 
grauior  .  .  .  oppugnatio  .  .  .,  tanto  crebriores 
litterae  nuntiique  ad  Caesarem  mittebantur  (a 
Cicerone) :  V  45, 1 ;  Caesar  acceptis  litteris  .  .  . 
statim  nuntium  in  Bellouacos  ad  M.  Crassum 
quaestorem  (c)  mittit; . . .  iubet:  V  46, 1 ;  alterum 
(nuntium)  ad  C.  Fabium  legatum  mittit,  ut 
.  .  .  legionem  adducat:  V  46,  3;  (Labienus) 
oratione  Indutiomari  cognita,  quam  in  concilio 
hahucrat,  nuutios  (om.  p)  mittit  (circummittit 
(i)  ail  finitimas  ciuitates  eqiutesque  undique 
euocat:  V57,2;  Caesar  nuntiis  ad  ciuitateni 
Haeduorum  missis,  qui  .  .  .  docerent  .  .  ., 
castra  ad  Gergouiam  mouet  (c) :  VII  41,  1 ; 
(Coelius)  clam  nuntiis  ad  Milonem  missis  .  .  . 
atquc  eo  in  Italiam  euocato  .  .  .  sibi  coniunxit: 
3,21,4;  (Antonius)  pontones  Lissi  relinquit  .  .  . 
nuntiosque  ad  cum  celeriter  niittit,  quibus 
regionibus  exercitum  exposuisset:  3,29,4;  ille 
(Antonius)  missis  ad  Caesarem  nuntiis  unum 
diem  sese  castris  tenuit:  3,30,6;  Androsthenes 
.  .  .  ad  Scipionem  Pompeiumque  mintios  mittit, 
ut  sibi  subsidio  ueniant  .  .  .:  3,80,3;  (Ehodi) 
portu  recepti  non  erant  missisque  ad  eos  nun- 
tiis,  ex  (e)  his  locis  discederent,  contra  uolun- 
tatom  suam  (e)  naues  soluerant  (c):  3,102,7; 
Pothinus,  cum  ad  Acliillam  nuntios  (nuntians 
a'}  mitteret  hortareturque,  ne  negotio  desisteret 
.  .  .,  depreheusis  .  .  internuntiis  a  Caesare  est 
intorfectus:  3, 112, 11. 

maxiraa  pars  Aquitaniae  sese  Crasso  dedidit 
(c)  obsidesquo  ultro  misit  (obtulitfi):  III 
27, 1 ;  eo  duae  omniuo  ciuitates  ox  Biitannia 
obsides  miscrunt,  rcliquae  neglexerunt:  IV 38, 
4;  illi  ('J'rinobantca)  imperata  celeriter  lecerunt, 
obsidos  ad  numorum  frumentumque  (c)  mise- 
niiit:  V20, 4;  eodcm  Carnutes  legatoH  obsidcs- 
qiic  mittunt:  VI  4,5;        (V27,2  u.  liliuni.) 

altora  cx  partc  (iabalos  proxiiuoHquc  pagos 
Arucrnorum  in  llcluios,  item  (in  add.  ae)  Jlu- 
tcnoH  Catlurcosquo  ad  finos  Volcaruui  Arcco- 
micorum  depopuIandoH  mittit:  VII  64,  6;  H 
tum  denuim  AiiouiHtUB  partom  Huaruiii  copia- 


rum,  quae  castra  minora  oppugnaret,  misit:  I 
50,2;  cognouerat  enim  magnam  partem  equi- 
tatus  ab  iis  (c)  aliquot  diebus  ante  praedandi 
frumentandique  causa  ad  Ambiuaritos  traus 
Mosam  missam:  IV  9,3;  magnam  partem  equi- 
tatus  ad  eum  insequendum  mittit  (misit  fi) 
retrahique  imperat  (imperauit  bceflc}:  V7,G; 
nulla  fuit  ciuitas,  quin  ad  id  (CC}  tempus 
partem  senatus  Cordubam  ( cordubae  Ux, } 
mitteret:  2, 19,  2;  —  (III 1, 1  u.  fi[i)  a)  Galbam; 
VII  5, 1  ib.  Lucterium;)  ^  (Suebos)  iis  (c) 
nationibus,  quae  sub  eorum  sint  (c)  imperio, 
denuntiare,  ut  auxilia  peditatus  equitatus- 
que  mittant:  VIIO,  1;  %  cohortatus  Hae- 

duos,  ut  .  .  .  equitatum  .  .  omnem  et  pedi- 
tum  mLLia  X  sibi  celeritcr  mitterent:  VII 34, 
1;  subsidio  DC  equites  .  .  .  peditesque  CCCC 
mittuntur  a  Varo,  quos  auxilii  causa  rex  luba 
paucis  diebus  ante  Vticam  miserat :  2, 25, 3 ; 
nuntiant  magna  auxilia  equitum  peditumquc 
ab  rege  missa  Vticam  uenire:  2,26,2;  t 

(praefectum:  2,38,1  u.  [i[i)  o)  SabuiTam; 
3,104,2  ib.  Achillam;)  T  (Carnutes)  prae- 

sidium  Cenabi  tuendi  causa,  quod  eo  mitte- 
rent  (in  eo  mitterent  M;  inmitterent  /''/•.;  co- 
mitterent  h},  comparabant:  VII 11, 4;  cum  .  . . 
legati  uenissent,  qui  praesidio  misso  poUiceren- 
tur  earum  gentium  ciuitates  imperata  facturas, 
.  .  .  misit:  3,34,2;  t  ii'  reliquas  prouin- 

cias  praetores  (praetorii  Pighius}  mittun- 
tur  («.  CC}:  1,6,6;  1  (primos:  113,1 

u.  fi[i)  a)  Iccium;)  %  (principem:  3,34, 

4  ib.  Menedemum.) 

has  (triremes)  .  .  .  sperans  intercipi  posse 
quadriremes  V  ad  eas  misit:  3,24,2. 

sagittariosque  omnes  .  .  .  conquiri  el  ad 
se  mitti  iubet:  VII  31,  4;  ctsi  prohiberc  1'om- 
peius  totis  copiis  et  dimicare  non  constituerat, 
tamen  suis  locis  sagittarios  funditoresque  (que 
om.  Nhl}  mittebat:  3,44,6;  t  (soror: 

153,4  u.  uxor;)  f  nisi  subsidium  sibi 

submittatur  (mittatur  [i;  Flod.} ,  sese  diutius 
sustinere  non  pos.><c :  II  6,  4 ;  Caesar  .  .  .  labo- 
ranlibus  submittit  (subsidium  summ.  A,-  sub- 
sidia  mittit  Giacc. ;  auxilium  summitlit  DEh): 
VII  85,1. 

(tribunuui:  2,  li),l  «.  [i[i)  o)  Cassium;  3, 
104,2    ib.  Achillaui;)  %  hac  rc  cognita 

Caesar  niitlit  coiiiplurcs  oquituni  liirmas  eo 
de  (eo  de  cf,-  Ald,;  eodcni  [i;  cisdeui  a)  media 
noctc;  impcrat,   ut:  VII  45,  I. 

diuio  fiicrunt  Ariouisli  uxore»,  una  Sueba 
(c)  uatione  .  .  . ,  altera  Norica,  regis  Voccionis 
(c)  soror,  quam  in  tiallia  du.xerat,  a  (Valrc 
niissiiui  (missa  /():  153,4. 


619 


mitto 


620 


PP)  uom.  propr.;  a)  Iiominniii :  ipsi  (amici 
regis)  clam  consilio  inito  Achillam  [in],  prae- 
fectum  regium,  [singium]  singulari  Iiominem 
audacia,  et  L.  Septimium,  tribununi  militum, 
ad  interficiendum  Pompeium  miserunt :  3, 104, 
2;  —  Andecumborium  (c):  113,1  ii.  Ic- 
cium;  —  Antistium:  VII  flO,  B  h.  Caniniuni; 

—  ab  Arimino  31.  Antouinm  cum  cohortibus 
V  Arretium  mittit:  1,11,4;  mittit  eo  M.  An- 
tonium  cum  legionis  (c)  XIII.  (c)  cohortibus 
V:  1,18,2;  —  mittitur  ad  eos  conloquendi 
causa  (conl.  causa  om..  p)  C.  Arpineius  (p), 
eques  Romanus,  familiaris  Q.  Titurii,  et  Q. 
lunius  ex  Hispania  qiiidam,  qui  iam  ante 
missu  (missi  A)  Caesaris  ad  Ambiorigem  uen- 
tit.ire  consuerat  (-uerant  P>:  V27, 1;  —  Attius 
ad  Antonium  deductus  petiit  (c>,  ut  ad  Cae- 
sarem  mitteretur:  1,18,3;  —  mittit  (caesar 
mittit  p>  primo  {e>  Brutum  adulesceutem 
cum  cohortibus  Caesar  (mi.  P),  post  cum  aliis 
O.  Fabium  legatum :  VII  87, 1 ;  —  iUe  (Caesar) 
ad  eum  Sex.  Caesarem  mittit  atque  huic 
(legionem)  tradi  iubet:  2,20,7;  —  itaque  eo 
Q.  (c)  Calenum  misit  eique  (c>  Sabinum  et 
Cassium  cum  cohortibus  adiungit:  3,55,1;  — 
L.  Cassium  Louginum  cum  legione  tironum  .  .  . 
atque  equitibus  CC  in  Thessaliam  ire  {f;  Paid; 
in  thessalum  ire  Nalil;  in  thessaliam  Ald.;  cdd.), 
0.  Caluisium  Sabinum  cum  cohortibus  V  pau- 
cisque  equitibus  in  Aetoliam  iussit  {Paul;  misit 
codd.;  cdd.):  3,34,2;  —  C.  Antistium  Reginum 
in  Ambiuaretos,  T.  Sextium  in  Biturige.s,  C. 
Caninium  Eebilum  in  Eutenos  cum  singulis 
legionibus  mittit:  VII 90, 6;  itaque  Caninium 
Eebilum  legatum,  familiarem  necessariumiywc 
Scribonii  Libonis,  mittit  ad  eum  conloquii 
causa:  1,26,3;  —  Caesar  .  .  .  in  Epirum  rei 
frumentariae  causa  Q.  Tillium  etL.  Canuleium 
legatum  (-tos  />  misit:  3,42,3;  —  L.  Cas- 
sium:  8,34,2  u.  Caluisium;  —  itaque  duabus 
legionibus  missis  in  ulteriorem  Hispaniam  cum 
Q.  Cassio,  tribuno  plebis,  ipse  .  .  .  magnis 
itineribus  progreditur  (c):  2,19,1;  —  non  ob- 
litus  pristini  instituti  Caesar  mittit  ad  eum  A. 
Clodium,  suum  atque  illius  familiarem:  3, 
57,1;  —  eos  domum  remittit  et  cum  iis  (p> 
ima  Commium  .  .  .  mittit:  IV 21, 7;  —  quem 
(P.  Crassum)  cum  legione  una  miserat  ad 
Venetos,  Venellos  (c),  Osismos,  Coriosolitas 
(c),  Esuuios  (c),  Aulercos,  Eedones  (e):  II 34; 

—  certior  factus  .  .  .  omnium  .  .  esse  Iguuinorum 
optimam  erga  se  uoluntatem  Curionem  cum 
tribus  cohortibus,  quas  Pisauri  et  Arimini  (c) 
habebat,  mittit:  1,12,1;  mittit  in  Sardiniam 
cum  legione  una  Valerium  legatum,  in  Siciham 


Curionem  pro  praetore  (c)  cum  legionibus  II 
(c>:  1,30,2;  —  mittitur  L.  Decidius  Saxa 
cum  paucis,  qui  loci  naturam  perspiciat:  1,66, 
3;  —  a  quo  (rege)  missi  Dioscorides  et  Sera- 
pion  .  .  .  ad  Acliillam  peruenerunt.  quos  ille 
.  .  .,  prius  quam  .  .  .  cuius  rei  causa  missi 
essent  cognosceret,  corripi  atque  interfici  iussit: 
3, 109, 4.  5 ;  F  a  b  i  u  m :  VII  87, 1  m.  Brutum ; 
—  Faustum:  1,6,3  u.  Sullam;  —  cum  Fur- 
nium  nostrum  tantum  uidissem  .  .  .,  praeterire 
tamen  non  potui,  quin  et  scriberem  ad  te  et 
illum  mitterem  gratiasque  agerem:  aji.  Cic.  ad 
Att.  IX6JI;  —  Ser.  Galbam  cum  legione 
duodecima  et  parte  equitatus  in  Nantuates  (e), 
Veragros  Sedunosque  misit.  .  .  .  causa  mittendi 
fuit,  quod  iter  per  Alpes  .  .  .  patefieri  uolebat: 
III  1,1.2;  —  Gaiumque  Gallonium,  equitem 
Eomanum,  familiarem  Domitii,  qui  eo  pro- 
curandae  hereditatis  causa  uenerat  missus  a 
Domitio,  oppido  Gadibus  praefecit:  2,18,2;  — 
Gallum:  III  7,4  u.  Terrasidium;  —  Hirruni: 
3, 82, 5  u.  LuciMum ;  —  Eemi  .  .  .  ad  eum 
legatos  Iccium  (siccium  X)  et  Andecum- 
borium  (e>,  primos  ciuitatis  (c>,  miserunt:  II 
3,1;  —  lunium:  V27,l  %(.  Arpineium;  — 
itaque  T.  Labienum  legatum  in  Treueros  .  .  . 
cum  equitatu  mittit  (misit  a):  11111,1;  Cae- 
sar  postero  die  T.  Labieuum  legatum  cum  iis 
(c)  legionibus,  quas  ex  Britannia  reduxerat, 
in  Morinos  .  .  .  misit:  IV38, 1;  (quod  abiimcto 
(e)  Labieno  atque  iis  legionibus,  quas  una 
miserat,  uehementer  timebat:  VII 56, 2;)  eo, 
quo  Labienum  miserat,  contendit:  VII  87, 3;  — 
Longinum:  3,34,2  «.  Caluisiiun;  —  opor- 
teretne  Lucilii  (luci  %)  Hirri,  quod  is  a  Pom- 
peio  ad  Parthos  (c>  missus  esset,  proximis 
comitiis  praetoriis  absentis  rationem  haberi:  3, 
82,5;  —  coacto  exercitu  Lucterium  Cadur- 
cum,  summae  hominem  audaciae,  cum  parte 
copiarum  in  Eutenos  mittit  ( Vercingetorix) : 
VII  5,1 ;  interim  Lucterius  Cadurcus  in  Eutenos 
missus  eam  ciuitatem  Aruernis  conciUat:  VII 
7,1;  —  Lupum:  3,55,2  u.  Eutilium;  — 
magnopere  admirabatur  Magium,  quem  ad 
Pompeium  cum  mandatis  miserat,  ad  se  non 
remitti:  1,26,2;  Pompeius  est  Brimdisii;  misit 
ad  me  N.  (c)  Magium  (magnum  M^)  de  pace: 
aj>.  Cie.  ad  Att.  IX  13  ^,  1 ;  —  petunt ,  ut 
Mandubracium  .  .  .  defendat  atque  in  ciui- 
tat«m  mittat,  qui  praesit  .  .  .:  V20, 3;  hLs  (c> 
Caesar  imperat  obsides  XL  .  .  .  JMandubracium- 
que  ad  eos  mittit:  V20, 4;  —  cuius  prouinciae 
ab  ea  parte,  quae  libera  appellabatur ,  Mene- 
demus,  princeps  earum  regionum,  missus  lega- 
tus  omnium  suorum  excellens  studiimi  protite- 


621 


mitto 


622 


batur:  3,34,4;  —  commodissimum  uisum  est 
C.  Valerium  Procillum,  C.  Valerii  Caburi 
(ilium,  summa  uirtute  et  humanitate  adulescen- 
tem,  .  .  .  ad  eum  mittere  et  (una  culd.  B^a{f^1)) 
M.  (<■)  Metium  (titium  ABM;  titum  Q; 
mettium  IPa) :  1 47, 4 ;  —  inita  {(■)  aestate  in 
ulteriorem  (c)  Galliam  qui  deduceret  Q.  Pe- 
dium  legatum  misit:  112,1;  (eo  cum  a  Q. 
Pedio  praetore  cum  legione  *  *  *,  lapide  ictus 
ex  muro  periit  (eo  cum  Q.  Ped.  pr.  missa 
legione  lap.  ict.  ex  m.  p.  F.  Eofm.):  3,22,2;  — 
Q.  Tituriu.s  .  .  .  interpretem  suum  Cn.  Pom- 
peium  ad  eum  mittit  rogatum,  ut:  V36,  1;  — 
Procillum:  I  47, 4  u.  Metium  ;  —  Rebilum: 
VII90,t);  1,26,3  u.  Caninium;  —  Keginum: 
VII 90, 6  ih.;  —  Rufum  u.  Vibullium;  - 
Rutilius  Lupus,  qui  Achaiam  missus  a  Pom- 
j)eio  obtinebat,  Isthmum  (c)  praemunire  in- 
stituit:  3,55,2;  —  Sabinum:  11111,4  u.  Ti- 
turium ;  —  3, 34,  2  u.  Caluisium  ;  —  audit  lubam 
.  .  .  restitisse  in  regno,  Saburram,  eius  prae- 
fectum,  cum  mediocribus  copiis  missum  Vticae 
adpropinquare :  2, 38, 1 ;  —  ad  eundem  nume- 
rum  Cotys  (c)  ex  Thracia  dederat  et  Sada- 
lam  (c)  filium  (ima  add.  Paul)  miserat:  3, 
4,3;  —  Saxam:  1,66,3«/.  Decidius;  —  Sep- 
timium:  3,104,2  u.  Achillam;  —  Sera- 
pioneni:  3, 101),  4.  5  u.  Dioscoridem;  —  Sex- 
tium:  VII  90, 6  u.  Caninium;  —  (Silium:  III 
7,4  u.  Terrasidium;)  —  ad  senatum  refertur: 
tota  Italia  dilectus  habeatur;  Faustus  Sulla 
propere  (pro  praetore  P.  Man.)  in  Mauretaniam 
mittatur  (mittitur  x):  1,6,3;  —  quo  in  numero 
est  (erat  Ald.)  T.  Terrasidius  missus  in 
Esuuios  (c),  M.  Trebius  (Tallus  in  Coriosolitas 
(c),  Q.  Velanius  cum  T.  Silio  (c)  in  Venetos: 
1117,4;   —   Tillium:   3,42,3  u.  Canuleium; 

—  (Titium:  147,4  ?<.  Metium;  — )  Q.  Titu- 
rium  Sabinum  legatum  cum  legionibus  tribus 
in  Venellos  (c),  Coriosolitas  Lexouiosque  mittit: 
lil  11,4;  —  Trebium:  III7,4m.  Terrasidium  ; 

—  (cum  Caesar  i^abulandi  causa  tres  legiones 
atque  omnem  equitatum  cum  C.  Trebonio 
legato  misisBet:  V17,2;)  C.  Trebonium  cum 
l>ari  legionum  numcro  ad  eam  regioneni  .  .  . 
ilepoiiulaiiilam  niittit:  VI  33, 2;  Valerium: 
147,4  II.  Metiuni;  —  1,30,2  ii.  Curioncni; 
Caralitani  simul  ad  so  Valcrium  niitti  audic- 
runt,   .  .  .  Cottam   ex   oppido  eiciunt:  1,30,  .'i; 

—  mittit  P.  Vatiniuui  lcgatum  ad  ripam  ipsam 
lluminis,  qui  .  .  .  agoret  ot  crebro  magna  uocc 
pronuntiarcL ,  licorotne  ciuibus  ad  ciues  dc  paco 
tuto  (c)  legatos  mittcre:  3,19,2;  —  Volaniuni: 
I II  7,4  «.  Tcirasiiliuni ;  —  nuixinic  ad  Hupcriorcs 
luuuitioucs   laboratur,    quo    Vorcassi uellau- 


num  missum  {om.  31)  demonstrauimus :  VII 
85,4;  —  incidit  in  Vibullium  Rufum  missum 
a  Pompeio  in  agrum  Picenum  confirmandorum 
hominum  causa:  1,15,4;  cognoscit  missum  (in 
Hispaniam  mld.  AU.;  Dt.;  om.  codd.;  Sp.,  Dh.) 
a  Pompeio  VibuUium  (c)  Rufum:  1,34,1;  L. 
Vibullii  Rufi,  quem  a  Pompeio  missum  in  Hi- 
spaniam  (hispania  x  )  demonstratum  est :  1, 38, 1 ; 
hunc  (L.  VibuUium  Rufum)  pro  suis  beneficiis 
Caesar  idoneum  iudicauerat,  quem  cum  man- 
datis  ad  Cn.  Pompeium  mitteret:  3,10,2;  — 
cum  C.  Volusenus  missus  cum  equitatu  ad 
(c)  castra  uenisset:  VI 41, 2. 

b)  populorum:  Cadurcos,  Gabalos:  Wl 
64,6  u.  aa)  pagos;  —  ab  (c)  dextra  {o)  parte 
alio  ascensu  eodem  tempore  Haeduos  {AQli; 
ad  haeduos  BM)  mittit:  VII  45, 10;  subito  sunt 
Haedui  uisi  .  .  .,  quos  Caesar  ab  (c)  dextra 
parte  alio  ascensu  manus  distinendae  causa 
miserat:  VII  50, 1 ;  -  Rutenos:  VII  64, 6  u. 
aa)  pagos. 

y-/)  adiect.  et  prouom.;  n)  adlect.  (partic.): 
compluribus  singiUatim,  qui  commeatus 
petendi  (cum  commeatu  v^l  commeatu  petito 
Beryl;)  causa  missi  erant,  absentibus  (c):  III 
2,3;  —  ne  ex  praetura  et  consulatu,  ut  semper, 
sed  (c)  per  paucos  probati  ct  electi  in 
prouincias  mittantur:  1,85,9;  —  et  sua  sponte 
multi  in  disciplinam  conueniunt  et  a  paren- 
tibus  propinquisque  mittuntur:  VI  14,  2;  — 
Heluetii  .  .  .  legatos  ad  eum  mittunt  nobilis- 
simos  ciuitatis:  17,3;  —  (paucos:  1,66,3 
«(.  fiP)  o)  Decidius;  — )  Doniitius  ad  Pompeium 
in  Apuliam  peritos  regionum  magno  propo- 
sito  pracmio  cum  litteris  niittit,  qui  petant 
atque  orent,  ut  sibi  subueuiat:  1,17,1;  ^f 

primos:  113,1  u.  fip)  o)  Icciimi. 

6)  pronom.:  ex  (c)  suis  legatis  {CC)  ali- 
quem  ad  se  mitteret:  147, 1 ;  —  tu  ad  me  alium 
mitte,  qucni  orncm:  ap.  Cic.  ad  fam.  VII 5, 
2;  —  quorunique  opera  cognouerit  (c)  Tasge- 
tiuni  interlectum ,  hos  comprehensos  ad  .se 
mittere  (Plancum  iubet):  V25, 4;  —  qui  ab 
eo  missi  erant,  .  .  .  lilierius  cum  militibus 
regis  conloqui  coeperunt :  3, 103, 4 ;  amici  regis 
...  iis  (c) ,  qui  erant  ab  eo  missi ,  paUun 
liberaliter  respondcrunt:  3,  104,  1;  —  probat 
rcm  scnalus  de  mittcndis  legatis ;  scd  q  u  i 
inittercMtur  noii  rci>cricbiuitur:  l,;t3,  1. 

()'()')  cnuiitiatuui,  tiiiod  obiccti  luuiicrc  fuii- 
!;'itiii':  ex  quibus  qui  hoc  spatio  dierum  con- 
ualuerant,  circitcr  trcconti,  sub  uexillo  una 
mittuntur:  VI  36,3;  lucc  prima  nilssia  ud  eos 
ab  Otacilio  e(|iiitibus  .  .  .  circitor  CCCC  qui- 
que  cos   armali   cx  piitesidio  seculi  suut,  se 


623 


mitto 


634 


defenderunt:  3,28,6;  quos  haberet  maximae 
auetoritatis:  3,109,3  u.  aa)  necessarios;  — 
qualis  esset  natura  montis  et  qualis  (c)  in  cir- 
cuitu  ascensus  qui  cognoscerent  (a  pr.; 
cognosceret  X}  misit:  121,1;  interun  ad  prae- 
fectos,  qui  .  .  .  antecesserant ,  mittit,  qui  nun- 
tiarent,  ne   liostes  proelio  lacesserent:  IV  11, 6. 

[j)  snbandieudiuu  est  obiect. ;  aa)  uou  sequ. 
ut  uel  acc.  c.  inf.:  1111,2  u.  a)  fifi)  o)  Gal- 
bam;  (qui  (Vbii)  uni  ex  Transriienanis  ad 
Caesarem  legatos  {om.  P)  miserant,  amicitiam 
fecerant,  obsides  dederant:  IV 16, 5;)  V40, 1 
■u.  a)  aa)  nuutios;  ad  reliquas  legiones  mittit 
priusque  omnes  in  unum  locum  cogit,  quam  : 
VII  9,5;  trans  Ehenum  in  Germaniam  mittit 
ad  eas  ciuitates,  quas  .  .  .  pacauerat,  equites- 
que  ab  his  arcessit :  VII 65, 4 ;  miUtes  imperat ; 
mittuut:  1,15,2;  eodem  fere  tempore  missi  ad 
Pompeium  (a  pompeio  a,-  edd.)  reuertuntur: 
1,18,6;  ad  quos  legati  mitterentur,  his  auctori- 
tatem  attribui  (e)  timoremque  eorum,  qui 
mitterent,  significari  (c):  1,32,8;  his  pontibus 
pabiilatum  mittebat:  1,40,1;  postulatis  Caesaris 
cognitis  missuros  (se)  ad  Pompeium,  atque 
illum  reliqua  per  se  acturum :  3, 16, 5. 

p[j)  sequitiu'  a)  nt:  ad  T.  Sextium  legatum 
.  .  .  misit,  ut  cohortes  .  .  .  celeriter  educeret 
et  .  .  .  constitueret:  VII  49, 1;  statimque  (Curio) 
in  Siciliam  misit,  uti  duae  legiones  reliquusque 
equitatus  ad  se  mitteretur :  2, 37, 4 ;  ad  eum 
Pompeius  misit,  ut  pro  .  .  .  amicitia  patris 
Alexandria  reciperetur  atque  iUius  opibus  .  .  . 
tegeretur :  3, 103, 3. 

b)  aec.  c.  iiil.:  tum  uero  omni  interclusus 
itinere  (Varro)  ad  Caesarem  mittit,  paratum 
se  es.se  legionem  .  .  .  tradere:  2,20,7. 

b)  nddltiu':  auxilio,  praesidio,  snbsidlo: 
auxilio  mittere  ti.  anxilinm  p.  392  y) 
(3  loe.):  \  his  (impedimentis)  una  legio 

missa  praesidio  est:  3,75,  1;  T  tertiam 

aciem  (partem  B-^}  laborantibus  nosti-is  sub- 
sidio  misit:  152,7;  —  duabusque  missis  sub- 
sidio  cohortibus  a  Caesaie  atque  his  (c) 
primis  legionum  duarum,  .  .  .  perruperunt :  V 
15,4;  Caesar  Labienum  cum  cohortibus 
sex  (o)  subsidio  laborantibus  mittit :  VII 86, 1 ; 
cohortibusque  caetratis  (P.  Mamtt.;  cen- 
timatis  codd.)  subsidio  missis  scienter  in  duas 
partes  sese  distribuunt:  1,55,2;  —  Haedui  de 
consilio  legatorum  .  .  .  copias  equitatus  pedi- 
tatusque  subsidio  Biturigibus  mittunt ;  VII 5, 
3 ;  —  eodemque  tempore  his  rebus  subsidio  DC 
equites  Numidae  (c)  ex  oppido  pedites- 
que  CCCC  mittuntiur  a  Varo:  2,25,3;  —  Nu- 


midas  et  Cretas  sagittarios  et  funditores 
Baleares  (que  oM.  J}'^}  subsidio  oppidanis 
mittit:  117,1;  —  T.  Labienus  .  .  .  decimam 
legionem  subsidio  nostris  misit:  1126,4;  quas 
(legiones)  C.  Fabius  ulteriore  ponte  subsidio 
nostris  miserat:  1,40,7;  —  L.  Nasidius  ab 
Cn.  Pompeio  cimi  classe  nauium  XVI  .  .  .  L. 
Domitio  Massiliensibusque  subsidio  missus  freto 
Siciliae  .  .  .  peruehitur:  2,3,1. 

B.  =  TTgotcVa/,  a(fiivai',  a)  =  iacere,  coi- 
cere:  asseres  enim  pedum  XII  cuspidibus 
praefixi  atque  hi  maximis  ballistis  missi  per 
IIII  ordines  cratium  in  terra  defigebantur:  2, 
2,2;  t   milites   e   loco   superiore  pilis 

missis  (emissis  Ciace.}  facUe  hostiiun  phalan- 
gem  perfregerunt:  I  25,2;  mediocri  spatio  relicto 
Pulio  pilum  in  hostes  immittit  (mittit  [i)  atque 
imiun  .  .  .  traicit:  V  44,  6;  nostri  milites  .  .  . 
paruo  .  .  intermisso  temporis  spatio  ac  rursus 
renouato  cursu  pila  miserunt  celeriterque  .  .  . 
gladios  strinxerunt :  3,  93, 1 ;  (Pompeiani)  et  tela 
missa  exceperimt  et  impetum  legionum  tulerunt 
et  ordines  (c)  conseruarunt  pOisque  missis  ad 
gladios  redierunt:  3,93,2;  ^  nostri  primo 

.  .  .  fortiter  repugnare  (c)  neque  uUum  trusti-a 
telum  ex  loco  superiore  mittere:  1114,2;  mili- 
tes  certiores  facit,  paubsper  intermitterent  proe- 
lium  ac  tantum  modo  tela  missa  exciperent: 
III 5, 3 ;  ut  neque  ex  inferiore  loco  satis  com- 
mode  tela  adigi  (c)  possent  et  missa  a  (c) 
Gallis  grauius  acciderent:  11114,4;  cum  .  .  . 
non  timide  pugnaretur  telaque  ex  loco  superiore 
missa  non  frustra  acciderent  (ji;  a.(X(A&te  AQB; 
accederent  M} :  III 25, 1 ;  sub  ipsis  radicibus 
montis  constiterant,  ut  nullum  frustra  teliun  in 
eos  mitteretur:  1,45,6;  simul  ex  minoribus 
nauibus  magna  uis  eminus  missa  telorum  multa 
nostris  [de  improuiso]  imprudentibus  atque  im- 
peditis  uulnera  inferebant  (-bat?):  2,6,3;  ne 
aut  tela  tormentis  immissa  (missa  Ohl}  tabu- 
lationem  perfringerent  aut  saxa  ex  catapultis 
latericium  discuterent :  2, 9, 3 ;  uullum  ex  miu-o, 
nuUum  a  nostris  mittitur  telum:  2,  13,2; 
qui  (tiunulus)  tantum  aberat  a  nostro  casteUo, 
ut  telum  tormentumue  {OVtl;  tormentum  a; 
tormento  recc;  Np.,  Db.}  missum  adigi  nou 
posset:  3,51,8;  tela  missa  exceperunt .  .  .  piUs- 
que  missis  ad  gladios  redierunt:  3,93,2;  \ 
lenestrasque  .  .  .  ad  tormenta  mittenda  In 
struendo  (c)  reUquerunt:  2, 9, 8;  3,  51, 8  u.  telum ; 
\  GaUus  periculum  ueritus,  ut  erat  praecep- 
tum,  tragulam  mittit:  V48,7;  1[  uim 

telorum :  2, 6, 3  it.  telum. 

(b)  =  ui  immittere:  si  arborum  trunci  siue 
naues  (trabes  RSchn.}  deiciendi  operis  causa 


625 


mitto  —  mobilitaB 


626 


(c)  e8sent  a  barbaris  immissae  (Oiace.;  missae 
X;  edd.}:  IV  17, 10.) 

C.  =  dia/.ieiv.  artoKvtiv,  dimittere,  emit- 
tere,  missuiii  faeere;  a)  alqd:  milites  et  animo 
perterriti  et  lassitudine  confecti  missis  (omissis 
Paul)  plerique  armis  signisque  militaribus 
.  .  .  de  .  .  fiiga  .  .  .  cogitabant:  3,95,3. 

b)  alqm:  (secunda  uigilia  silentio  equi- 
tatum  'dimittit  <fl;  Sclm.;  emittit  M-;  Fr., 
Dh.;  mittit  a;  rdl.  edd.):  VII  71, 5;  —  com- 
plures:  1112,3  u.  X.  a)  7.)  yy)  a)  com- 
plures;)  ^'i  Lentulus  Spinther  .  .  . 

facta  potestate  ex  oppido  mittitur  (emittitur 
Paul):    1,22,2;  ^l^  misso   ad  uesperum 

senatu  omnes,  qui  sunt  eius  ordinis,  a  Pom- 
peio  euocantur:  1,3, 1;  ^l^  iam  duo  prae- 

fecti  fabrum  Pompei  in  meam  potestatem 
uenerimt  et  a  me  missi  sunt:  ap.  Cie.  ad  Att. 
IX  7  C,  2;  N.  Magium  <f),  Pompei  praefectum, 
deprehendi ;  scilicet  (c)  meo  instituto  usus  sum 
et  eum  statim  missum  feci:  ap.  Cie.  ad  Att. 
IX  7  C,  2. 

2.  Irsl.;  A.  =  edcre:  haec  Scipionis  oratio 
.  .  .  ex  ipsius  ore  Pompei  mitti  uidebatur:  1, 
2,1;  ^  Afranianos  contra  multis  rebus  sui 

timoris  signa  misisse  <emisisse  Paul;  dedisse 
Madu.;  edidisse  Kindseh.;  u.  CC):  1,71,3. 

(B.  =  omittere:  qua  es  frequentia  T.  La- 
bienus  prodit;  f  summissa  oratione  loqui  de 
pace  atque  altercari  cum  Vatinio  incipit  (sic 
codd.;  Np.;  sed  missa  orat.  de  pace  loqui  atque 
.  .  .  Terpstra  ;  Kran. :  sed  missa  or.  d.  p.  loqui 
elate  atque  .  .  .  Dt.;  [sumniissa  oratione)  loqui 
de  p.  atque  .  .  .  Db.;  sed  omissa  orat.  de  p. 
altercari  .  .  .  Oud.) :  3, 19,  5.) 

[Falso:  Caesar  frustra  diebus  aliquot  con- 
.sumptis,  ne  reliquum  tempus  amittat  (Np.; 
mittat  XaM;  omittat  0),  ...  proficiscitur :  1, 
33,4;  —  cur  etiam  secundo  proelio  aliquos 
ex  suis  amitteret  (O*;  mittcret  i\'-.>?  1,72,2.] 

Additur  A.  quo  alqd  mittatur:  ad  u.  ad 
},.  'JS-J02  (108  (IIOJ  luc.;)  —  (contra:  \T  9, 
2;  — )  in  «.  in  />.  ».?  sq.  (38  (43)  loc.);  praeierea 
VII60,4;1,70,4;  — sub  (iugum):  17,4;  12,5; 
—  traus:  IV9,3;  V  55, 1 ;  VI  24, 1 ;  VII  65, 
4;  —  uersus:  VII61,5;  ^  Arretium 

ct  sim.:  1,11,4;  2,19,2;  25,3;  ^  eo  u. 

eo  tiol.  U.  p.  342  sq.  (10  (11)  toc);  —  eodera 
u.  eodem  tiol.  II.  p.  2H  (3  (4)  loc);  —  huc: 
VII  55,3;  2,25,3;  —  quo:  VII  85,4;  87,3;- 
ultro  citroque:  142,4;  1,20,4. 

B.  unde:  ab:  1,11,4;  25,2;  (VII  45, 10;  50, 
1;)  —  ex  tt.  ex  p.  IIOU  (17  loc);  t  (Nea- 
poli:  3,21,5.) 

1'.  quo  cuuslllu:   uit  //.  nd  //.  1.92  (0  loe.); 

hoxti:.  Cfti-Bftr.     11. 


praeterea  V1I37,7;  —  causS:  1124,4;  1112, 
3;  n^9,3;  (17,10;)  V6,2;  17,2;  27,1;  54, 
3;  VI4,2;  6,2;  9,6;  ^TI50,1;  1,15,4;  26, 
3;  2,18,2;  25,3;  3,22,3;  40,6;  42,3;  109,5; 
—  de  i/.  de  p.  819  sq.  legatos  mittere  (13  loc); 
praelerea  ap.  Cic.  ad  Att.  EX  13  j4,  1;  — 
grati&:  Vn43,  2;  —  in:  V10,l;  VI 14, 2;  2, 
41,2;  ^  supinum:  111,2;  IV32,1;  V 

36,1;  VI32,1;  36,2;  Vn5,2;  1,40,1;  ^ 

qui  c.  coniunctiuo:  17,3;  21,1;  24,1;  34, 
1;  49,3;  50,2;  112,1;  3,1;  35,1;  11111,4;  IV 
11,6;  16,3;  Vl,7;  20,3;  VI9,6;  VII34,1; 
41,1;  61,5;  1,3,7;  17,1;  66,3;  3,19,2;  (21,5;) 
ap.  Cie.  ad  fam.  VII  5,2;  —  ut  iiel  con- 
iunctiuus  imperatiuus  (hortatiuus):  19, 
2;  26,6;  47, 1;  III  8,5;  V  10,1;  46,3;  VII 49,1; 
1,9,3;  2,25,3;  37,4;  3,23,3;  80,1.3;  102,7; 
103,3;  \  cum  mandatis  (litteris):  I 

35,1;  1,26,2;  3,10,2;  —  1,17,1;  T  alqm 

legatum  (propraetore,  legatorum  uel  ob- 
sidum  numero):  17,3;  (47,1;)  113,1;  1, 
74,3;  3,34,4;  109,3;  -  (1,6,3;  -) '  V27,2; 
2,44,1. 

D.  quo  itinere:  per:  1,61,1;  T  alio 
ascensu:  VII  45, 10;  50, 1 ;  (magno  circuitu: 
1,61,1;)  breuiore  itinere:  1,43,4;  eodem 
iugoi?):  VII 45,5;  his  pontibus,  ulteriore 
ponte:  1,40,1.  7. 

E.  quid  nuntietur:  142,1;  47,1;  n6, 4;  V 
3,5;  2,20,7;  3.23,3;  29,4;  80,3. 

F.  cui  iUqd  mittatur:  II6,4<e);  (V27,2;) 

VI  9,2;  32,1;  VII  34,1;  63,7;  (85. 1;)  2,18,1; 
auxilio,  praesidio,  subsidio  alci  mit- 
tere:    118,10;    52,7;    117,1;   26,4;    ^"^37,2; 

VII  5,3;   86,1;  1,40,7;  2,3,1;  25,3;  3,75,1. 
Aduerbia:    amplissime(?):   143,4;    cele- 

riter:  1118,3;  VII 34,  1;  1,43,4;  3,29,4; 
clam:  3,21,4;  confestim:  V40,l;  emiuus: 
2,6,3;  frustra:  1114,2;  1,45,6;  iterum:  I 
35,1;  numquam  (11128,1;)  VI5,4;  pro- 
pere:  1,6,3;  publice:  VII  55,4;  saepe:  I 
42,4;  (semper:  1,61,1;)  statim:  IV  27,1;  V 
46,1;  2,37,4;  ad  Att.  1X7  C,  2;  tuto(?):  3, 
19,2;  ultro:  11127,1;  IV  27, 5;  3,80,1;  (cf. 
ultro  citroque;)  umquani:  11128,1;  una:  IV 
21,7;  VI36,3;  VII56,2;  (75,5;)  3,4,3  (c); 
uudique:  III  1,4. 

niobiliH:  quod  (Galli)  sunt  iu  consiliis 
capicndis  mobiles  et  nouis  plerumque  re- 
bus  studeut:  IV  5, 1. 

■nobiliter:  omues  ferc  Gallo.s  nouis  rebus 
studt-re  tl  ad  bcUum  mobili  ti-r  ccleriterque 
excitari:   III  10,3. 

mobilitns.  A.  pru|ii'.:  ita  mobilitatcm 
equiluni,    Ntabilitatoui    ]>i-ilituni    iii    proeliis 

40 


627 


tnobilitas  —  modo 


628 


praestant:  IV33,3;  t  diductisque  nostris 
paulatiin  nauibus  et  artificio  gubematorum  et 
mobilitati  nauium  locus  dabatur:  2, 
6,2. 

B.  trsl.:  qui  mobilitate  et  leuitate  animi 
nouis  imperiis  studebant:  111,3. 

moderate :  qui  (Trebonius)  his  temporibus 
clementer  et  moderate  ius  {moderata  eius  x) 
dicendum  existimabat:  3,20,2. 

moderor.  A.:  uti  in  deeliui  ac  praecipiti 
loco  incitatos  equos  sustinere  et  breui  mode- 
rari  ac  iiectere  .  .  .  consuerint :  IV  33,  3. 

B. :  ne  tanta  multitudine  confusa  nec  mode- 
rari  (ne  emoderari  a)  nec  discernere  suos  .  .  . 
possent:  VII  75,1. 

modestia:  nec  (c)  minus  se  in  (fi;  ab 
a;  edd.)  mUite  modestiam  et  continentiam 
<et  cont.  om.  fj)  quam  uirtutem  atque  animi 
magnitudinem  desiderare:  VII 52, 4. 

modins :  ciues  Eomanos  eius  prouinciae 
sibi  .  .  .  tritici  modium  (Bot.;  modios  codd.; 
edd.)  CXX  milia  polliceri  coegit:  2,18,4;  ^ 
iamque  ad  denarios  (c)  L  in  singulos  mo- 
dios  annona  peruenerat:  1,52,2. 

modo.  A.  =  tantum ,  soloni ,  tantnin 
inodo;  a)  nou  additur  nou;  a)  modo  (non 
addita  coniuuctione) ;  aa)  "c.  subst.:  neque 
(c)  erat  omnium  quisquam,  qui  aspectum 
modo  (om.  fl)  tantae  multitudinis  sustineri 
posse  arbitraretiu- :  VII  76, 5 ;  t  uado  .  .  . 

inuento  pro  rei  uecessitate  oportuno,  ut  brac- 
chia  modo  atque  umeri  ad  sustineuda  arma 
liberi  ab  aqua  esse  possent :  VII  56, 4 ;  % 

illi  ubi  praeter  spem  quos  (modo  add.  Hartx) 
fiigere  credebant  infestis  signis  ad  se  ire  uide- 
runt  (c),  impetum  modo  (del.  Harfx;  an 
nostrorum?)  ferre  non  potuerunt:  VI  8,  6;  t 
nuUa  interposita  mora  sauciorum  modo  et 
aegrorum  habita  ratione  rmpedimenta  omnia 
(c)  sUentio  .  .  .  praemisit:  3,75,1. 

f4,3)  c.  adiect.  (unmeral.) :  manus  erat  nulla, 
quae  paruam  modo  causam  timoris  adferret: 
VI 35, 3 ;  ne  paruum  modo  detrimentum  in  con- 
tentione  propter  iniquitatem  loci  accideret  (c): 
VII 52, 2;  t  Cicero  ad  haec  unum  modo 

respondit :  V  41, 7. 

yy)  c.  aduerb.:  (inusitato  genere  tormen- 
torum  permoti  barbari  constiterunt  ac  paulum 
(modo  add.  codd.;  edd.;  ego  del.;  an  sQribetid. 
etiam?)  pedeni  rettulerunt:  IV  25, 2;)  ad  eas 
(arbores)  se  adplicant  atque  ita  paidum  (paulo 
B' ;  paululiun  Aim.)  modo  recUnatae  qiiietem 
capiunt:  VI  27,  3;  si  uero  alteri  paulum  (pau- 
lulum    O)    modo   tribuisset   fortuna,   nou  esse 


usurum  condicionibus  pacis  emn,  qui  superior 
uideretur:  3,10,  7. 

Sd)  e.  pronom.:  cuius  modo  (Ald.;  cuius 
modi  codd.;  cuiuscuius  Orid.)  rei  nomen  repe- 
riri  poterat,  hoc  satis  esse  ad  cogendas  pecunias 
uidebatur:  3,32,2. 

££)  c.  uerb. :  nam  de  equitibus  hostium, 
quin  nemo  eorum  progredi  modo  (om.  [i) 
extra  agmen  audeat ,  ne  (c)  ipsos  quidem  (c) 
debere  dubitare:  VII  66,6;  tt  perfacUe 

esse  .  .  .  pabulationibus  .  .  Romanos  prohibere, 
aequo  modo  animo  sua  ipsi  frumenta  corrum- 
pant  aediiiciaque  incendant:  VII64,3;  — 
orabant ,  ut  sibi  aimlium  ferret  .  .  . ;  uel  si  id 
facere  occupationibus  rei  publicae  (e)  prohi- 
beretur,  exercitum  modo  Ehenum  transpor- 
taret:  IV 16, 6. 

p)  si  modo:  magno  sibi  usui  (o)  fore  arbi- 
trabatur,  si  modo  insulam  adisset,  (p;  adisset 
et  a;  Schn.,  Np.,  Hold.}  genus  hominum  per- 
spexisset,  loca,  portus,  aditus  cognouisset:  IV 
20,2;  facilem  esse  rem,  seu  maneant  seu  pro- 
ficiscantur,  si  modo  unum  omnes  sentiant  ac 
probent:  V31,  2. 

b)  additnr  uou;  a)  uou  modo  .  .  .  sed: 
populi  Eomani  banc  esse  consuetudinem,  ut 
socios  atque  amicos  non  modo  sui  nihil  de- 
perdere,  sed  gratia,  dignitate,  houore  auctiores 
uelit  esse :  1 43, 8. 

^)  nou  modo  .  ■  .,  sed  etiam  u.  etiam 
p.  1150  e)  (5  loc). 

y)  uon  uiodo  (uou)  .  .  .,  sed  ne  quidem: 
propter  frigora  .  .  .  non  modo  fiimienta  in 
agris  matirra  non  erant,  sed  ne  pabuli  quidem 
satis  niagna  copia  suppetebat:  116,2;  —  ut 
instar  muri  hae  saepes  munimentum  (c)  prae- 
berent,  quo  non  modo  non  (del.  a^;  Schn.,  Fr., 
Dt.,  Hotd.y  intrari,  sed  ne  perspici  quidem 
posset  (iJ-p;  possit  a):  1117,4;  —  tanta  mili- 
tum  uirtus  .  .  .  fuit,  ut  .  .  .  non  modo  f 
demigrandi  causa  de  uallo  decederet  nemo, 
sed  paene  ne  respiceret  quidem  quisquam ,  ac 
tum  omnes  acerrime  fortissimeque  pugnareut: 
V43,4;  t  ac  non  modo  defesso  ex  pu- 

gna  excedendi,  sed  ne  saucio  quidem  .  .  .  sui 
recipiendi  facultas  dabatur:  1114,4. 

B.  ujodo  =  paulo  aute:  modo  conscripti 
atque  usus  militaris  imperiti  ad  tribunum  mili- 
tum  centurionesque  ora  conuertunt :  VI  39, 2 ; 
—  (credebant:  VI 8, 6  n.  A.  a)  a)  aa)  im- 
petum;)  —  atque  hi  modo  digressi  (degressi 
a'^fhl}  a  Massiliensibus  recentem  eorum  (c) 
pollicitationem  .animis  continebant:  1,57,4;  — 
qui  modo  sibi  timuerant,  hos  tutissimus 
portus    recipiebat:    3,27,1;    —    saepe  in    eum 


629 


modo  -   moles 


630 


locum  uentum  est  .  .  .,  "t  modo  {ik:  non 
modo  A')  uisum  ab  se  Ambiorigem  in  fuga 
circumspicerent  (c)  captiui :  "VI  43, 4. 

Non  tantum  (sed  etiam)  nusquam  exstat  in 
Caesaris  scriptis. 

moflas.  A.  =  ^ihqov  (mensura):  earum 
(nauium)  modum  formamque  demonstrat 
{monstrauit  (i):  VI,  2;  —  neque  quisquam 
agri  modum  certum  aut  finea  habet  proprios: 
VI  22, 2 . 

B.  =  rqonog  (greiiiLS,  ratio) ;  a)  grenet. :  uno 
cnim  excepto,  quem  alius  modi  atque  omnes 
natura  finxit ,  suos  quisque  habet  caros :  in 
Anticat.  priore  ap.  Prise.  inst.  VI  36.  82 ;  VII 
20  eitr.;  XIII  12;  ^  (cuius  modo  {Ald.; 

cuiusmodi  codd.;  cuiuacuius  Grut.)  rei  nomen 
reperiri  poterat,  hoc  satis  esse  ad  cogendas 
pecunias  uidebatur:  3,32,2;)  1  singulari 

militum  nostrorum  uirtuti  consiiia  cuiusque 
modi  <huiu.scemodi  (i)  Gallorum  occurrebant: 
VII 22, 1;  t  eius  modin.  eiu«>  modi 

p.    1004    (11   loc);  t   huius    modi   u. 

Iiain»«    modi   p-  1343   (4  loc);  t 

(huiusce  modi:  VII  22,1  u.  cuiusque  modi.) 

b)  abl.;  a):  cum  ad  eos  oratoris  modo 
Caesaris  maudata  (ad  eos  imperatoris  mandata 
ik;  Madti.)  deferret  (perferret  p):  IV  27, 3;  — 
haec  (tigna)  cum  machinationibus  immissa  in 
fluuien  (c)  defixerat  festuci.sque  (c)  adegerat, 
non  sublicae  modo  derectc  ad  perpendiculum, 
sed  prone  ac  fastigate:  IV  17,4. 

(i):  hoc  cum  esset  modo  pugnatuni  con- 
tlnenter  horis  qidnque:  1,46,1;  temptemus, 
hoc  modo  si  possimus  {Fetrarcltu;  possumus 
codd.;  Klotx,  Wsbg.)  omnium  uolmitates  recu- 
perare  et  diuturiia  uictoria  uti:  ap.  Cic.  ad  Att. 
IX  7  C,  1 ;  %  qui  (c)  propter  ueteres  ini- 

micitias  nullo  modo  cum  Haeduis  coniungi 
poterant:  VI  12,7;  t  Vercingetori.x ,  cum 

ad  auoa  redisset,  proditiouis  insimulatus,  quod 
castra  .  .  .  mouisset,  quod  .  .  .;  tali  modo 
accusatus  ad  haec  respondit:  VII  20,  (1.)  2; 
ueteres  .  .  .  naues  refecerant  .  .  .  piscatorias- 
(luc  adiecerant  atque  contexerant  .  .  .;  has 
sagittariis  tormentisque  conipleueruut.  taU  modo 
instructa  classo  .  .  .  naues  conscenduut:  2,4, 
(2.)  3;  .  .  .  tali  dum  puguatur  modo,  lente  at- 
quc  paulatim  proceditur:  1,(79.)80, 1;  .  .  .  tali 
motlo  ujuilatis  (factis  [i;  Flod.)  regionibus  (re- 
ligionibus  [i ;  legiouibus  Flod.)  cxcrcituui  Cae- 
sar  ,  .  .  rcducit:  VI  44, 1. 

erimt  scntentiao,  quae  conandum  omnibus 
modis  castraque  Vari  oppugnanchi  ccuHcrent: 
2, 30, 1 ;  oinnibus  modis  huic  rci  stutU-nduiu, 
ut  pabuhitiono  et  (c)  commcatu  llomuni  pro- 


hibeantur  (c):  VII  14,2;  t  testibus  se 

militibus  uti  posse  .  .  .,  quibus  modis  ad 
Oricum  cum  Libone  de  mittendis  legatis  con- 
tendisset:  3,  90,2. 

c)  c.  praep. ;  a)  ad:  ad  eundem  (hunc)  mo- 
dum ,  quem  ad  modum  u.  ad  p.  142  extr.  et 
143  (14  loc). 

[i)  in  n.  in  p.  113  sq.  f)  (3  loe.). 

Quo  modo  non  exstat  ap.  Caes. 

moenia.  I.  Forma:  Caesar  . . .  quadrigas 
.  .  .  pluratiuo  semper  numero  diceudas  putat, 
sicut  [^circa]  arma  et  moenia  et  comitia  et  ini- 
micitias :  ap.  Gell.  XIX  8,  4. 

II.  Signif.;  A.  moeuia  oppidi;  a)  obi.:  reli- 
quis  partibus  simul  ex  (et  Oiaet.)  terra  sca- 
lis  et  (ex  0)  classe  (telis  ex  classe  Paid) 
moenia  oppidi  temptans  .  .  .  nostros  uicit: 
3,40,2. 

b)  dat. :  extruso  mari  aggere  ac  molibus 
atque  his  (c)  oppidi  moenibus  adaequatis 
.  .  .  desperare  coeperant:  11112,3;  t  ubi 
uero  (turrim)  moueri  et  adpropinquare 
moenibus  (mmis  p)  uiderimt:  II  31,1;  apertos 
cuniculos  .  .  .  morabantur  moenibusque  ad- 
propinquare  prohibebant  {haec  omnia  om.  BAI) : 
VII22,5;  t  ubi  circumiecta  multi- 
tudine  hominum  totis  moenibus  undique  in 
murum  lapides  iaci  coepti  simt  murusque  dc- 
fensoribus  nudatus  est:  116,2. 

c)  abl. :  post  horam  nonam  oppidum  altis- 
simis  moenibus  oppugnare  adgressus  -ante 
solis  occasum  expugnauit:  3,80,6;  tt 
neque  se  . . .  pati  posae  C.  Caesarem  .  .  .  tantis 
rebus  gestis  oppido  moenibusque  prohiberi: 
1,13,1. 

B.  =  agger,  opera:  ut  ipsis  consisteudi  in 
suis  munitionibus  locus  non  csset,  cum  paene 
inaedificala  [in]  rauris  ab  exercitu  nostro 
moenia  (media  a(?))  uidereutur  ac  tehini 
manu  coiceretur :  2, 16, 2. 

moleM.  A.  subi.:  efficere:  3,40,4  u.  B. 
obicere. 

B.  obi.:  si  .  .  .  cxtruso  mari  aggere  ac  mo- 
libus  atque  his  (isdem  [i)  oppidi  moenibus 
adaequatis  suis  fortunis  (o)  desperare  (o) 
coeperant:  11112,3;  t  <iu!i  fauces  erant 

angustiasimae  portus ,  moles  (molem  bf)  atque 
iiggerem  ab  utraque  parte  Utoris  iaciebat, 
quod  liis  locis  erat  uadosum  mare:  1,25,5; 
haoc  insuhi  .  .  .  a  superioribus  rcgibus  ^c)  iu 
U)ngitudinem  passuum  DCCCC'  in  nuirc  iactis 
uioHbus  angusto  itinerc  *ut  pontc  i'um  oppido 
coniungitur:  3,112,2;  ab  utroquo  portus  cornu 
moles  (-is  Bait.)  iacimus:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX 
14, 1 ;        t  eodouique  tempore  ex  (et  al)  lUtera 

40» 


631 


moles  —  moneo 


632 


parte  mole  tenui  naturali  (naturaliter  Np.) 
obiecta,  quae  (Madu.;  JSrp.;  molem  tenuit 
naturalem  obiectamque  eodd.)  paene  insulam 
oppidum  effecerat,  quattuor  biremes  .  .  .  in  in- 
teriorem  portum  (c)  traduxit :  3,40,4;  t 

(tenere:  3,40,4  u.  obicere.) 

C.  genet. :  rates  duplices  quoque  (c)  uersus 
pedum  XXX  e  regione  molis  conlocabat:  1, 
25,6. 

D.  abl.:  (molibus  coniungere:  3,112,2  u. 
B.  iacere;)  ^  extrudere:  11112,3  ib. 
adaequare;  tt  traducere  mole:  3,40,4 
ib.  obicere. 

E.  c.  praep.:  quae  (naues)  ad  moles  Cae- 
saris  adhaeserant:  1,28,4. 

(moIe»«tia:  animi  est  ista  mollitia  (fi; 
molestia  a),  non  uirtus,  paulisper  inopiam  (o) 
ferre  non  posse :  VII  77, 5.) 

moleste:  populi  Romani  exercitum  hie- 
mare  atque  Inueterascere  in  Gallia  moleste 
ferebant:  111,3. 

molimentum:  neque  exercitum  (se)  siue 
magno  commeatu  atque  molimento  (Faern.; 
emolumento  [i;  Fr.;  emulomento  AB.Qcorr.; 
emolomento  M;  emulumento  Qpr.;  emolimento 
f;  (Schn.))  in  unum  locum  contrahere  posse:  I 
34,3. 

mollio :  quicquid  huc  (e)  circuitus  (e)  ad 
moUiendum  (moliendum  MQC)  cliuum  ac- 
cesserat,  id  spatium  (c)  itineris  augebat  (e): 
VII 46,  2. 

mollis.  A.  de  loco  (=  lenlter  adclluis): 
has  (columellas)  inter  se  capreolis  molli 
fastigio  coniungunt:  2,10,3;  If  (naues) 

in  litore  molli  atque  aperto  deligatas  ad  an- 
coras  (e)  relinquebat:  V9, 1. 

B.  de  auiiuo  (=  imbecillus) :  ut  ad  beUa 
suscipienda  Gallorum  alacer  ac  promptus  est 
animus,  sic  mollis  ac  minime  resistens  ad  cala- 
mitates  perferendas  mens  eorum  est:  11119,6. 

mollitia  (-ties):  animi  est  ista  mol- 
litia  (ji;  molestia  a),  non  uirtus,  paulisper 
inopiam  (o)  ferre  non  posse:  VII  77, 5;  f 

cui  rei  propter  animi  mollitiem  studere 
omnes  uideret,  quod  diutius  laborem  ferre  non 
possent:  VII  20, 5. 

molo:  trium  mensium  (c)  molita  cibaria 
sibi  quemque  domo  efferre  iubent:  15,3. 

momeiitnm.  A,  obi.:  hoc  pugnae  tempus 
magnum  attulit  nostris  ad  salutem  mo- 
mentum:  nacti  enim  spatium  se  in  loca  supe- 
riora  receperunt:  1,51,  6;  —  iniquum  (exiguum 
fj ;  Schn.)  loci  ad  decliuitatem  fastigium  ma- 
gnum    habet    momentum:    VII  85,  4;    ita 


paruae  rea  magniun  in  utramque  partem  mo- 
mentum  habuerunt:  3,70,2. 

B.  abl.:  fortuna  .  .  .  paruis  momentis 
magnas  rerum  commutationes  efficit:  3,68,1; 
1[  quod  saepe  in  bello  paruis  momentis 
magni  casus  intercederent:  1,21,1;  tt 

tantum  .  .  .  Bnitus   celeritate  nauis  enisus  est, 
ut   paruo   momento    antecederet:  2,6,4; 
tt  tot   hominum  milia  .  .  .,    quorum   salutem       \ 
neque  propinqui  neglegere  neque   ciuitas   leui 
momento  aestimare  posset:  VII  39,  3. 

Mona:  in  hoc  medio  cursu  est  insula,  quae 
appellatur  Mona:  V13, 3. 

moneo.  A.  alciui:  quos  (gladiatores)  postea 
monitus  ab  suis,  quod  ea  res  omnium  iudicio 
reprehendebatur,  circum  familias  (e)  conuentus 
Campaniae  custodiae  causa  (Lentulus)  distri- 
buit:  1,14,5. 

B.  alqd:  Fabius  .  .  .  Varum  nomine  appel- 
lans  requirebat,  uti  unus  esse  (c)  ex  eius  mili- 
tibns  et  monere  aliquid  uelle  (uelle  aliqiud 
a;  Np.)  ac  dicere  uideretur:  2,35,1. 

C  se«iu.  acc.  e.  iuf. :  singulas  cohortes  .  .  . 
opposuit  et  quid  fieri  uellet  ostendit  monuitque 
eius  diei  uictoriam  in  earum  cohortium  uirtute 
constare :  3, 89,  3. 

D.  sequ.  ut:  Dumnorigem  ad  se  uocat  .  .  ,; 
monet,  ut  in  reliquum  tempus  omnes  suspi- 
ciones  uitet:  120,6;  tribimos  militum  monuit, 
ut  paulatim  sese  legiones  coniungerent  et  con- 
uersa  signa  in  hostes  inferrent:  1126,1;  (se) 
monere,  orare  Titurium  pro  hospitio,  ut  suae 
ac  militum  saluti  consulat :  V  27,  7 ;  si  adire 
non  possit,  monet,  ut  tragulam  cum  epistula 
.  .  .  intra  munitionem  castrorum  abiciat:  V 
48, 5;  L.  Minucium  BasUum  cum  omni  equi- 
tatu  praemittit  .  .  . ;  monet,  ut  ignes  in  castris 
fieri  prohibeat:  VI  29,5;  Brutum  .  .  .  copiis 
praeficit  (e);  hunc  monet,  ut  in  omnes  partes 
equites  quam  latissime  peruagentm- ;  daturum 
se  operam  ,  ne :  VII  9, 2 ;  legatisque  .  .  .  quid 
fieri  uelit  (c)  ostendit;  in  primis  monet,  ut  con- 
tineant  milites,  .  .  .  proponit:  VII  45,8;  nulites 
.  .  .  muros  ascendunt,  sed  moniti  a  BrundisLois, 
ut  uallum  caecum  fossasque  caueant,  subsistunt : 
1,28,4;  illos  secreto  castigauit,  quod  quaestui 
equites  haberent,  monuitque,  ut  ex  sua  amicitia 
omnia  exspectarent  et  ex  praeteritis  suis  officiis 
reliqua  sperarent:  3,60,1. 

E.  settu.  couiunctiuus:  legatis  tribuaisque 
militum  conuocatis  . . .  quae  fieri  uellet  oslendit 
monuitque,  ut  (e)  .  .  .  maritimae  res  postu- 
larent,  ut  quae  .  .  .  haberent,  ad  nutum  et  ad 
tempus  omnes  res  ab  iis  administrarentur :  IV 
23,5. 


633 


monunentum  —  mons 


634 


monimentnm:  pecunias  monimentaque, 
quae  ex  faiio  Hcrculis  coulata  eranl  in  pri- 
uatam  domum,  referri  in  templum  iubet:  2, 
21,3. 

mons.  Ace.  plur.  montis  inumitur  in 
codd.  al  1,70,2,  in  a  corr.  3,95,4;  montes 
in  omnibm  eodd.  uidctiir  exsiare  8  relt.  locis. 

A.  sul)i. :  abesse:  125,5  u.  subesse;  t 

cingere:  3,36,5  u.  V.  b)  se  conuertere;  Tf 
reliquum  spatium  .  .  .,  qua  flumen  intermittit, 
mons  continet  magna  altitudine :  1 38, 5 ;  t 
mons  {om.  a;  Fr.,  Db.)  Cebenna,  qui  Aruernos 
ab  Heluiis  discludit:  VIIS,  2;  f  di- 

uidere:  18,1  u.  F.  b)  perducere;  \  est 

in  finibus:  IVIO,  1  u.  F.  e)  profluere;  —  est 
inter:  12,3  ?t.  E. ;  erat  excelsissimus :  1,70,4 
«.  F.  f)  mittere;  —  erat  sine  aqua:  3,97,2  u. 
(J.  relinquere;  1  etsi  mons  <fi;  om.  a; 

Fr.,  Db.)  Cebenna  .  .  .  durissimo  tempore  anni 
altissima  niue  iter  impediebat:  VII  8,2;  in- 
dignitas  rei  et  oppositus  mons  Cebenna  uiarum- 
que  dilficultas  impediebat:  VII  56, 2;  f 

iiions  autem  altissimus  impendebat:  16,1; 
1112,1  u.  C  tenere;  f  pertinere:  3,95, 

4  u.  F.  f)  confugere;  t  pedem  referre  et, 

quod  mons  f  suberat  (aberat  1'ramm.)  cir- 
citer  mille  passuum  (spatio  adil.  Dt.-;  au  abe- 
rat  circ.  m.  passus?),  eo  se  recipere  coeperunt : 
I  25, 5 ;  suberant  enim  montcs  atque  a  milibus 
passuum  V  itinera  difficilia  atque  angusta  ex- 
cipiebant:    1,65,3;  f    quos    non    siluae 

montesque  texerunt,  ab  equitatu  sunt  inter- 
fecti:  VII  62,  9. 

IJ.  iippos.:  circa  montem  Amanum:3,31, 
I;  —  mons  Cebonna  (c) :  VII  8,2  c<  56,2; 
—  monte  lura:  12,3;  inter  montem  luram:  I 
6,1;  ad  montem  luram:  18,1;  —  ex  monte 
Vosego:    IVIO,  1;  1    ad    Pyrcnaeos 

nion  tos  :  1 1,  7. 

C.  obl. :  quod  montem  gladiis  destrictis 
aHcendisseiit:  1,47,3;  si  monw  crat  asceii- 
dendus,  facilo  ipsa  loci  natura  pcriculum  rcpel- 
lobat,  quod  ex  locis  Hii|ierioribuH  qui  antccesse- 
rant  siios  ascendeiitcs  protcgebant :  1,79,2;  t 
attingere:  1,70,2  u.  petere;  1  capto 

inoiite  et  succedentibus  nostris  Boi  et  Tulingi 
.  .  .  nostroH  .  .  .  circumuenire  (c)  .  .  coej^o- 
riiiit:  125,6;  uelienioiitiuHquo  peragitati  ab 
cquitalii  iiiontem  excelsum  capiuiit  ibi(|iu!  uiia 
(?)  fronto  contra  liOHtem  cantra  niuiiiiint:  1, 
80,2;  t  niontem  opore  circunimiinire 

iiiMtitiiit:  3,97,2;  t  auxilia  conlocari  ac 

tolum  nionlom  lioiiiinibus  compleri  {u.  CC) 
.   .  .    iusHit:    124,2;  1[   liuiic  (montem) 

muruH   (^irciiiiidatUM   arccui  cffic,  it  cl,  (■iiiii  op- 


pido  coniungit:  138,6;  t  qui  (Albici) 

in  eorum  fide  antiquitus  erant  montesque  supra 
Massiliam  incolebant:  1,34,4;  \  hos 

montes  intrare  cupiebant  {Np.;  intra  se  reci- 
piebant  codd.;  intrasse  cupiebant  ERoffm.;  hos 
intra  montes  se  recipiebant  Ald.),  ut  equitatum 
efl^ugereut  CaesarLs:  1,  65,4;  f  dicit  montem, 
•  quem  a  Labieno  occupari  uoluerit,  ab  hosti- 
bus  teneri :  I  22,  2 ;  Labienus  .  .  .  monte  occu- 
pato  (montem  occupat  a)  nostros  exspectabat 
proelioque  abstinebat :  I  22,  3 ;  erat  in  celeritate 
omne  positum  certamen,  utri  prius  angustias 
montesque  occuparent:  1,70,1;  hunc  (montem) 
(huc  lit)  magno  cursu  concitatos  iubet  occu- 
pare,  eo  consilio,  uti  ipse  eodem  omuibus 
copiis  contenderet :  1,70,4;  lopponere: 

VII  56, 2  u.  A.   impedire  ;  t    si  priores 

montes,  quos  petebant,  attigisseut:  1,70,2; 
hunc  (montem)  cum  obliquo  itinere  caetrati 
peterent:  1,70,5;  ut  .  .  .  omnes  .  .  .  protinus 
incitati  fuga  montes  altissimos  petereut :  3,  93, 
5;  t   Pompeiaui,  quod  is  (his  h)  mons 

erat  siue  aqua,  diffisi  ei  loco  relicto  •monte 
uniuer.si  f  iuris  (iugis  Wassius;  CC)  eius  (eis 
Ctarlc,  Db.)  Larisam  uersus  se  recipere  coepe- 
runt:  3,97,2;  t   hunc  montem  flunien 

subluebat:    3,97,4;  t    cum    summus 

mons  a  [L.]  Labieno  teneretur:  122,1; 
montem,  quem  a  Labieno  occupari  uoluerit, 
ab  hostibus  teneri:  122,2;  Caesar  cognouit  et 
montem  a  suis  teneri  et  Heluetios  castra  mo- 
uisse :  1 22, 4 ;  certior  factus  est  .  .  .  omnes 
noctu  discessisse  montesque,  qui  impenderent, 
a  maxima  midtitudine  Sedimorum  et  Vera- 
grorum  teueri:  1112,1. 

D.  genet.:  quos  {c)  non  castrorum  muui- 
tiones,  uon  altitudo  montis,  non  murus  op- 
pidi  tardare  potuisset:  VII  52,  3;  |  La- 

bienuni  .  .  .  cum  duabus  iegionibus  .  .  .  sum- 
mum  iugum  montis  asceudere  iubet:  121,2; 
3,97,2  u.  C.  relinquere;  \  qualis  esset 

natura  monti»  et  qualis  {e)  in  circuitu  ascen- 
sus  qui  cognoscerent  (e)  misit:  121,1;  a  niedio 
ferc  coUe  iu  longitudiuem  (<?)  ,  ut  natura  uioii- 
tis  ferebat,  .  .  .  murum  .  .  .  praeduxerant  Oalli: 
VII  46, 3;  1  ut  radices  (eius  add.  L^-aef) 

montis  ex  utraque  purte  ripue  flumiuis  con- 
tiugant:  138, 5;  erat  e  regioue  oppidi  coUis  sub 
ipsis  radicibus  uiontis  .  .  .  ox  omui  partc  cir- 
cumcisus:  V1I36,5;  ab  iiifiniis  (iuliiiiiis  a) 
radicibus  montis  iutcrnii.ssiM  ciiciter  passibus 
OCCC  castra  facere  coustituit :  1,41,3;  copias 
Huas  ad  iiilimas  montis  ladicos  producuiit:  1, 
42,2;  sub  ipsis  radicibus  uumtis  coiistitcraut: 
1,45,6;   PouiiuiuM,  (jiii  ciislra  iii  oollc  liabcbat, 


635 


mons  —  mora 


636 


ad  infimas  radices  montis  aciem  instruebat:  3, 
86,1. 

E.  abl.:  imdique  loci  natura  Heluetii  con- 
tinentur:  una  ex  parte  flumine  Eheno  .  .  ., 
altera  ex  parte  monte  lura  altissimo,  qui  est 
inter  Sequanos  et  Heluetios :  I  2,  3 ;  —  qui  uicus 
positus  iii  ualle  non  magna  adiecta  planitie 
altissimis  montibus  luidique  coutinetur:  III  1,5; 
cuius  loci  haec  erat  natura  atque  (c)  ita  (adeo 
p)  montibus  angustissime  (Paiil ;  angustis  X; 
edd.;  montiiun  angustiis  f)  mare  continebatur, 
uti:  IV  23, 3. 

(praesidiis  montibus  dispositis :  1, 72, 5  u.  F. 
g)  disponere.) 

F.  c.  praei).;  a)  ab:  munitione  flumen  a 
monte  seclusit:  3,97,4. 

b)  ad :  Cassius  cognito  Scipionis  aduentu  .  .  . 
ad  montes  se  conuertit,  qui  Thessaliam  cin- 
gunt:  3,36,5;  ^  a  lacu  Lemanno  .  .  .  ad 
montem  luram,  qui  fines  Sequanorum  ab  Hel- 
uetiis  diuidit,  .  .  .  murum  .  .  .  perducit:  I 
8, 1 ;  1  Aquitania  a  Garumna  (c)  flumine 
ad  Pyrenaeos  montes  .  .  .  pertinet:  11,7. 

(eodem  contendere:  1,  70,4  «.  C.  occupare;) 
f  (eo  se  recipere:  125,5  u.  A.  subesse.) 

c)  adaersns:  gladiis  destrictis  impetum  ad- 
uersus  montem  in  cohortes  faciimt:  1,46,1. 

d)  circa:  Scipio  detrimentis  quibusdam  circa 
montem  Amanum  acceptis  imperatorem  se  ap- 
pellauerat:  3,31,1. 

e)  ex:  cum  ipsi  ex  montibus  in  uailem  de- 
currerent  et  tela  coicerent:  1112,4;  % 
Mosa  profluit  ex  monte  Vosego,  qui  est  in 
linibus  Lingonum :  I V 10, 1 ;  t  tempestas 
. .  .  es  omnibus  montibus  niues  proluit  (pro- 
fluit  /•):  1,48,2. 

f)  iii  c.  acc.:  paucis  amissis  sese  in  proxi- 
mos  montes  couferunt:  1,51,5;  %  pro- 
tiuusque  omnes  .  .  .  in  altissimos  montes,  qui 
ad  castra  pertinebant,  confugerunt:  3,95,4; 
^  ex  eo  loco  IIII  caetratorum  cohortes  in  mon- 
tem,  qui  erat  in  conspectu  onmium  excelsissimus, 
mittit:  1,70,4;  Tf  qui  (Heluetii)  in  montem 
sese  receperant:  125,6;  alteri  se,  ut  coepe- 
rant,  in  montem  receperunt  («.  CC):  126,1; 
t  L.  Domitius  ex  castris  in  montem  refugiens 
.  .  .  est  interfectiis :  3, 99, 4. 

g)  in  c.  aW.:  omnes  eos,  qui  in  monte  con- 
sederant  (qui  montem  conscenderant  0),  ex 
superioribus  locis  in  jjlauitiem  descendere  .  .  . 
iu.ssit:  3,98,1;  ^  Pompeiani  in  quodam 
monte  constiterunt:  3,97,4;  ^  Caesar 
praesidiis  in  (recc;  om.  O'-. ;  Np.)  montibus 
dispositis  .  .  .  castra  communit:  1,72,5;  t 
positum  esse  in  monte  ti.  iu  p.  123  (3  loc). 


(ibi  muniunt:  1,80,2  u.  C.  capere.) 

h)  inter:  imum  (iter  erat)  per  Sequanos,  an- 
gustum  et  difficile,  inter  montem  luram  et 
flumen  Khodanum,  uix  qua  singuli  carri  duce- 
reutur:  I  6, 1. 

(i)  iutra:  se  recipere  intra  m. :  1,65, 4  ?<. 
C.  intrare.) 

k)  post:  prope  confecto  sub  lucem  itinere 
post  montem  se  occultauit:  VII  83, 7. 

1)  sub  montem:  in  locum  iniqnum  progre- 
diuntur  et  sub  montem  (monte  Nz) ,  in  quo 
erat  oppidimi  positiun  Ilerda,  succedunt:  1, 
45,2. 

m)  sul»  monte:  hostes  sub  monte  conse- 
disse  milia  passuum  ab  ipsius  castris  octo:  I 
21, 1 ;  milibus  passuum  sex  a  Caesaris  castris 
sub  moute  consedit:  148,1. 

Adiect.:  altissimus,  -i:  12,3;  6,1;  VII 36, 
1;  —  1111,5;  3,93,5;  95,4;  (angusti:  IV 
23,3;)  excelsus,  -issimus:  1,80,2;  —  1, 
70,4;  omnes:  1,48,2;  proximi:  1,51,5; 
quidam:  3,97,4;  summus:  I  22, 1 ;  totus: 
124,2;  H  magna  altitudine:  138,5. 

(monstro:  earimi  (nauium)  modum  for- 
mamque  demonstrat  (monstrauit  p):  Vl,2.) 

montanns.  1.  adiect.:  neque  multum 
Albici  nostris  uirtute  cedebant,  homines 
asperi  et  montani  et  (c)  exercitati  in  armis: 
1,57,3. 

2.  ui  subst. :  praemiserat  .  .  .  CCCC  (c)  op- 
timi  generis  hominum  ex  Aquitanis  mon- 
tanisque,  qui  Galliam  prouineiam  attin- 
gunt:  1,39, 2;  H  ab  scientia  gubernatorum 
atque  artificiis  ad  uirtutem  montanorum 
confugiebant :  1,  58, 2. 

montnosns:  V  imlia  passuum  proxima 
intercedere  (c)  itineris  campestris,  inde  excipere 
loca  aspera  et  montuosa:  1,66,4;  quod  sunt 
loca  aspera  ac  (e)  montuosa:  3,42,5;  ut  (c) 
erant  ioca  montuosa  et  f  ad  specus  angustiae 
uallium,  has  (aspera,  angustas  uallium  fauces 
Paiil)  praesaepserat :  3,49,4. 

(monnmentnm  u.  monimentnm.) 

mora.  A.  subi. :  nullam  exoriri  moram 
posse,  quo  minus,  cum  uenisset,  si  imperata 
non  facerent  ad  nutum,  e  uestigio  diriperentur: 
2,12,3  (Np.  4). 

B.  oM.:  neque  uero  Pompeius  cognito  con- 
silio  eius  moram  ullam  ad  insequendum  in- 
tulit:  3,76,3;  Pompeius  (c)  primi  diei  mora 
inlata  et  reUquorum  dieriun  fi-ustra  labore 
suscepto  .  .  .  quarto  ^e)  die  flnem  sequendi 
fecit:  3,77,3;  ^  interim   Pompeius  hac 

satis  louga  interiecta  mora  et  re  nuntiata  V 
(c)  legiones  (c)  .  .  .  subsidio   suis  duxit:  3, 


637 


mora  —  moror 


638 


69,1;  t  interponere  u.  interpono 

B.  a)  p.  22.H  (5  loc.) ;  t  etsi  .  .  .  maxime 

probabat  coactis  nauibus  mare  transire  .  .  , 
tamen  eius  rei  moram  temporisque  longinqui- 
tatem  timebat:  1,29,1. 

C.  genet.:  spem  nacti  morae  (more  Oa) 
(liscessu  (disc.  more  f)  nostrorum  equitum  iter 
facere  incipiunt:  1,80,3. 

D.  abl. :  quod  mora  reliquorum  spatium 
nactum  illum  efiugere  nolebat:  V58, 4;  t 
latum  ab  X  tribunis  plebis  contra  dicentibus 
iuimicis,  Catone  uero  acerrime  repugnante  et 
pristina  consuetudine  dicendi  mora  dies 
extrahente  (catonem  .  .  .  repugnantem  .  .  . 
extrahentem  Ox.)  ,  ut:  1,32,3. 

E.  c.  praep.:  qui  se  suaque  orania  sine 
mora  dediderunt:  1115,2;  (tum  .suo  more 
(suo  more  del.  liSchn.;  sine  mora  Hartx)  con- 
clamauerunt,  uti  (c)  aliqui  ex  nostris  ad  con- 
loquium  prodiret:  V  26, 4;  paucas  cohortes  relin- 
quit;  t  hora  X.  subsequi  pabulatores  equites- 
que  reuocari  jubet  (sine  mora  reuocari  pabul. 
equitesque  subsequi  iubet  Koeldy;  u.  CC):  1, 

!■      80,4.) 

niorbnH:  (habent  opinionem)  Apollinem 
morbos  depellere:  VH7, 2;  t   Bibulus 

I  multos  dies  terra  prohibitus  et  grauiore 
morbo  ex  frigore  ac  labore  implicitus,  cum 
neque    curari   posset  neque  ausceptum  oiiicium 

j  deserere  uellet,  uim  morbi  sustinere  non 
potuit.  eo  mortuo:  3,18,1;  t  qui  sunt  ad- 

fecti  grauioribus  morbis  .  .  .  pro  uictimis 
hoinines  immolant:  VIIG,  2. 

(nioi-deo:  M.  Tullius  et  C.  Caesar  mordeo 
uieniordi,    pungo    pepugi,     spondeo    spepondi 

I       dixerunt:  Oe«.  VI(VII)9,15.) 

Slorini:  Ambiiiuos  (poUiceri)  dcccni  miliu, 
Morinos  (inorcnos  BM^)  XXV  milia:  114,9; 
socios  sibi  ad  id  liellum  Osismos,  Lexouio.s, 
N.-unuetes,  AmbiIi.ito8  (c),  Morinos,  Uiablintes 
(c),  Meuapios  adsciscunt:  III  9, 10;  quod  omni 
(Jallia  pacata  Morini  (uni  add.  Puul)  Meuapii- 
qiie  siipererant,  qui  in  armis  essent:  11128,1  ; 
<l'.  11128.29;  ipse  cuni  omiiibus  copiis  iii  Mo- 
riiios  proliciscitur,  quod  inde  erat  breuissimus 
iii  Itritiiiiniam  traieclus:  IV  21,3;  cf.  qti.  sqi/.; 
c.\  uiiigiia  parte  Moriuorum  ad  eum  logati 
uenjruiit:  IV22, 1;  cf.qu.sqq.;  reliquuni  exer- 
cituiii  .  .  .  Habino  et  .  .  .  Cottae  lcgatis  in 
MeiiiipioH  atqiio  iu  eos  pagos  Moriuoruiii,  a  (c) 
i|uibiiK  :ul  cum  lcgati  non  uenerant,  diicciidum 
(c)  dcdit:  IV  22, 5;  inilites  .  .  .  Moriiii,  qiios 
(^acHar  in  liritaiiiiiaiu  proliciscens  piicatos  reli- 
qiierat,  spe  pracdae  adducti  primo  noii  ita 
magiio    Huoruin    uumcro   circumsletenml   .  .  .: 


IV  37,1;  T.  Labienum  .  .  .  in  Morinos,  qui 
rebellionem  fecerant,  misit.  qui,  cum  propter 
siccitates  (c)  paludum  quo  se  reciperent  non 
haberent,  quo  perfugio  (o)  superiore  anno  erant 
(c)  usi,  omnes  (c)  fere  (c)  in  potestatem  La- 
bieni  peruenenmt  (c):  IV  38, 1.2;  ex  quibus 
(legionibus)  unam  in  Morinos  ducendam  C. 
Fabio  lega  to  dedit :  V  24, 2 ;  imperant  .  .  .  sena 
(c)  (milia)  Andibus  (c),  Ambiards,  Medioma- 
tricis,  Petrocoriis,  Neruiis,  Morinis:  VII 75, 3; 
quibus  ille  (c)  pro  (o)  meritis  ciuitatem  eius 
(Ckimmii)  immimem  esse  iusserat,  iura  legesque 
reddiderat  atque  (c)  ipsi  Morinos  (quae  ipse 
morinisjlC)  attribuerat:  VII 76, 1. 

morior:  Orgetorix  mortuus  est,  neque 
abest  suspicio  .  .  . ,  quin  ipse  sibi  mortem  con- 
sciuerit :  1 4,  3  (4) ;  neque  adhuc  hominuni  me- 
moria  repertus  est  quisquam,  qui  eo  interlecto, 
cuius  se  amicitiae  deuouisset,  mori  (mortem  [i) 
recusaret :  III 22,  3 ;  omnibus  druidibus  praeest 
unus  .  .  .;  hoc  mortuo  .  .  si  qui  ex  reliquis 
excellit  dignitate,  succedit:  VI 13,  9;  Bibulus 
.  .  .  grauiore  morbo  .  .  .  implicitus  .  .  .  uim 
morbi  sustinere  non  potuit.  eo  mortuo  ad 
neminem  unum  summa  iniperii  redit:  3,18,2; 
hanc  (aquilam)  ego,  inquit,  et  uiuus  multos 
per  annos  magna  diligentia  defendi  et  nunc 
m  o  r  i  e  n  s  eadem  tide  Caesari  restituo :  3, 64, 3 ; 
faciam ,  inquit  (Crastinus; ,  hodie ,  imperator, 
ut  aut  uiuo  mihi  aut  mortuo  gratias  agas:  3, 
91, 3. 

Moritasgus:  Cau.viuum,  queiu  Caesar 
apud  eos  regein  constitueriit ,  cuius  fratcr  Mori- 
tasgus  ixduentu  in  Galliam  Caesaris  cuiusque 
maiores  regnum  obtinuerant  (moritiisgus  ante 
cuiusq.  mai.  r.  obt.  ante  aduentum  cjies.  in 
galliaui  a) ,  interlicere  publico  consilio  couati 
.  .  .  expulerunt :  V  54, 2. 

nioror.  1.  inlrans.;  .4..  =  ecssarc ,  cuiio- 
tiivi,  diutius  comuioruri;  a)  ubs.:  illo  tameii 
(c)  potius  uteudum  consilio,  si  res  cogat  atque 
auxilia  morentur,  quam  .  .  .  pacis  subeun- 
dam  coudicionem:  VII  78, 2;  \  quod  .  .  . 

oiiiiiia  litora  a  Pompeiiiuis  tenebimtur  classes- 
iiue  ii>sius,  quas  liiciuc  iii  Bicilia,  Cxallia,  Italiii 
feccral,  morab:iiitur:  3,42,3;  W  Fiibius, 

ut  imperatum  erat,  non  ita  multuui  uioratua 
in  itiuere  cum  legione  occurrit:  V47,3;  1 

cum  uallis  aut  locus  decliuis  suberat  neque 
ii  (c),  qui  aiitccesserant,  morautibiis  ^hibo- 
raiitiliiis  Ciatr.)  opcm  ferre  potcriuit:  1,79,3. 
b)  iii  al(|U  rc:  si  impodimentis  ^h;  pcditcs 
.V;  (■(/</.)  suis  auxiliuni  fciaiit  (Hoiiiiuii)  iitiiuo 
in  eo  morentur,  iter  lacere  <,(■)  lum  posse:  VII 
66,5;  t  iuterioros  .  .  .  diutius  iu  his 


639 


640 


rebus  administrandis  morati  prius  suos 
discessisse  cognouerunt ,  quam  :  VII  82, 4. 

(c)  in  alqo  loco:  liic  (Scipio)  nullo  in  loco 
Macedoniae  moratus  magno  impetu  tetendit  (c) 
ad  Domitium:  3,36,2.) 

B.  =  uersari,  oommorari:  ii)  additur,  quo 
loco:  a)  ad:  Scipio  biduum  in  {edd.  uett.;  om. 
codd.;  Np.y  castris  statiuis  moratus  ad  flumen 
.  .  .  Aliacmonem,  tertio  die  .  .  .  exercitura 
uado  traducit :  3, 37, 1 ;  f  dum  (e)  paucos 

dies  ad  Vesontionem  rei  frumentariae  com- 
meatusque  causa  moratur :  I  39, 1. 

[i)  apud:  (hostes)  paulisper  apud  oppidum 
morati  agrosque  Eemorum  depopulati  .  .  .  ad 
castra  Caesaris  .  .  .  contenderunt :  117,3;  % 
neque  nostros  exercitus  propter  frumenti  (o) 
inopiam  diutius  apud  se  morari  posse  con- 
fidebant:  1119,5. 

(y)  eitra:  nostri  .  .  .  quietissime  se  recepe- 
runt  pauloque  citra  (circa  O,  l  pr.)  eum 
locum  (morati  add.  rece.:  Dt.)  aliis  com- 
prehensis  collibus  munitiones  perfecerunt:  3, 
46,  6.) 

(J)  iii  ti.  in  p.  121  sq.  (7  loe.). 

(^e)  castris  statiiils :  3, 37, 1  u.  a).) 

p  ibi  u.  il»i  p.  13  (3  loc.). 

b)  abs. :  hostes  paulisper  morati  militum 
nostrorum  impetum  non  tulerunt  seseque  alia 
(o)  ex  parte  oppidi  eiecerunt:  V21,5;  —  his 
(Bellouacis)  persuaderi  ut  diutius  morarentur 
neque  suis  auxilium  ferrent  non  poterat:  II 
10,5;  —  (Pompeius  filius)  Lissuan  expugnare 
conatus  defendentibus  ciuibus  Romanis  .  .  . 
militibusque,  quos  praesidii  causa  miserat  Cae- 
sar,  triduum  moratus  paucis  in  oppugnatione 
amissis  re  infecta  inde  discessit:  3,40,6;  — 
cum  et  propter  uulnera  militum  et  propter 
sepulturam  occisorum  nostri  triduum  niorati 
eos  sequi  non  potuissent :  I  26, 5. 

2.  transit.  (=  tardare,  impedire);  A.  alqm; 
a):  omnem  equitatum,  qui  nouissimum  agmen 
moraretur,  praemisit:  1111,3;  (1,63,3  u.  C. ;) 
f  sed  exercitiun  Caesaris  uiarum  difficultates 
tardabant,  Afranii  copias  equitatus  Caesaris 
insequens  morabatur:  1,70,1. 

b):  non  hos  (Sugambrorum  equites)  palus 
in  (c)  bello  latrociniisque  natos,  non  siluae 
morantur:  VI  35, 7;  —  Caesar  (Afranianos)  . . . 
rursus  conantes  progredi  insequitur  et 
moratur:  1,65,2;  —  ne  liaec  quidem  res  {om. 
abcf;  iVp.)  Curionem  ad  spem  (ad  spem  dcl. 
Ciacc.)  morabatur  (-bantur  bc;  Np.):  2,39,6. 

B.  alqd:  apertos  (CC)  cuniculos  praeusta 
et  praeacuta  materia  et  pice  feruefacta  et  ma- 
ximi   pouderis   saxis  morabantur  moenibusque 


adpropinquare  proliibebant  {haee  omnia  om. 
BM):  VII  22, 5;  t  (Curio)  praemittit  equi- 

tes,  qui  primum  impetum  sustineant  ac  mo- 
rentur:  2,26,3;  H  agmen  Haeduorum  con- 

spicatus  immisso  equitatu  iter  eorum  raoratur 
atque  impedit:  VII 40, 4 ;  1, 63,  3  u.  C. ;  t 

auertit  hic  (c)  casus  uaginam  et  gladium  edu- 
cere  conanti  (c)  dextram  moratur  manum, 
impeditumque  (c)  hostes  circumsistunt:  V44, 
8;  1  ut,   quidquid  intercederet  temporis, 

id  morari  reditum  in  Italiam  uideretur:  3, 
82,2;  1  ut,  quidquid  intercederet  temporis, 
hoc  omne  (omni  af;  homini  Olil;  omuibus  Paul) 
uictoriam  (-ia  Cfe)  morari  uideretur  (ute- 
retur  Ox):  2,39,5. 

C.  omisso  obiecto:  equites  .  .  .  .sese  ad  no- 
uissimum  agmen  ostendunt  et  magna  multitu- 
dine  circumfusa  morari  atque  iter  (iter  atque 
Paul)  impedire  incipiunt:  1,63,3. 

Additnr:  sub  armis:  1,41,2;  1  diu- 

tius:  1110,5;  1119,5;  VII  82,  4;  interea, 
quoad  .  .  .:  V24,  8;  non  ita  multum:  V47, 
3;  paulisper:  117,3;  V21,5;  1,41,2;  t 

unum  diem:  1,16,1;  biduum:  VII  9,1;  3, 
37,1;  triduum:  126,5;  3,40,6;  paucos  dies 
u.  dies  p.  894  a)  {4  loc). 

mors.  A.  subi.:  magno  esse  Germanis 
dolori  Ariouisti  mortem  (sortem  Chmei'im) 
et  superiores  nostras  uictorias :  V  29, 3. 

B.  obi.:  Orgetorix  mortuus  est,  neque  abest 
suspicio  ....  quin  ipse  sibi  mortem  consei- 
uerit:  14,4;  quorum  (solduriorum)  haec  est 
condicio,  ut  (c)  .  .  .,  si  quid  his  (c)  (quorum 
se  amicitiae  dediderint)  per  uim  accidat,  aut 
eimdem  casum  una  ferant  aut  sibi  mortem  con- 
sciscant:  11122,2;  t  Haedui  .  .  .  pro- 
iecHs  armis  mortem  deprecari  iucipiunt:  VII 
40,6;  t  m.Tgnae  fuit  fortunae  .  .  .  raedis 
equisque  comprehensis  ipsum  effugere  mor- 
tem  {del.  Ciaee.):  VI 30, 2;  t  hi  (qui 
uulnera  acceperant)  de  sua  salute  desperantes, 
ut  extremo  uitae  tempore  homines  facere  con- 
suerimt,  aut  suam  mortem  miserabautur 
.lut:  2,41,8;  t  persequamur  eorum 
mortem,  qui  indignissime  interierunt:  VII 38, 
8 ;  t  neque  adhuc  .  .  .  repertus  est  quis- 
quam,  qui  eo  interfecto,  cuius  se  amicitiae  de- 
uouisset,  mori  (mortem  p)  recusaret:  III  22, 
3;  t  ipse  fuga  mortem  uitaucrat:  V 
20,1. 

C.  dat. :  qui  se  ultro  morti  offerant,  faci- 
lius  reperiuntur  (c),  quam  qui  dolorem  patienter 
ferant:  VII  77,  5. 

D.  gen. :  hoc  maxime  (c)  ad  uirtutem  exci- 
tari   putaut,  metu  mortis  neglecto:  VI  14,5; 


641 


mors  —  Mosa 


642 


1  neque  is  sum,  inquit,  qui  grauissime  ex 
uobis  mortis  (in  a<ld.  fJ)  periculo  terrear:  V 
30,2. 

E.  abl.;  a):  satis  esse  magna  utrimque  iu- 
commoda  accepta  .  .  .:  se  morte  Curionis 
et  detrimento  Africani  (c)  exercitus  tanto:  3, 
10, 5 ;  ^  neque  hominum  morte  memoria 
deleri  debet:  ap.  Gell.  V13,  0;  ^  quorum 
omnium  gratiam  atque  amicitiam  eius  niorte 
redimere  posset:  144,12;  ^  seu  morte 
sua  Eomanis  satis  facere  seu  uiuum  tradere 
uelint:  VII 89, 2. 

b):  edocet,  quanto  detrimeuto  et  quot  uiro- 
rum  fortium  morte  necesse  sit  constare  uic- 
toriam:  VII 19, 4. 

F.  e.  praep.;  a)  ad:  hi  regum  (c)  amicos 
ad  mortem  (morem  .V;i)  deposcere  .  .  .  con- 
.suerant:  3, 110,5. 

b)  de:  addunt  etiam  de  Sabini  morte:  V 
41,4;  *^  Alexandriae  de  Pompei  morte 

cognoseit:  3,106,4;  ^  principes  GaUiae 

.  .  .  queruntur  de  Acconis  morte;  posse  hunc 
casum  ad  ipsos  recidere:  VII  1,4. 

ad  Ciceronis  (o)  hibema  aduolant  (c)  non- 
dum  ad  eum  fama  de  Titurii  morte  perlata: 
V39, 1;  —  illo  incommodo  de  Sabini  morte 
perlato  omnee  fere  Galliae  ciuitates  de  bello 
consultabant:  V53, 4;  —  cum  pater  famiUae 
iulustriore  loco  natus  decessit ,  eius  propinqui 
cuuueniunt  et,  de  morte  (de  morte  del.  Oiacc.) 
si  res  in  suspicionem  ueuit,  de  uxoribus 
.  .  .  quaestionem  habeut :  VI 19, 3. 

e)  pust :  post  eius  mortem  uihilo  minus  Hel- 
uetii  id,  quod  constituerant ,  facere  conantur: 
I  5, 1 ;  in  primtis  hoc  uoluut  persuadere  uon  in- 
terire  animas,  sed  ab  aliis  post  mortem  trans- 
ire  ad  alios:  VI 14,  5. 

niOH.  A.  siug-. ;  a>  abl.  niodi;  a)  c.  adiect.: 
quae  (c.isae)  more  (lallico  strameutis  erant 
tectac?':  V  43, 1 ;  matrcs  fiuniliae  . . .  suos  obtestari 
et  more  Gallico  passum  (e)  capillum  ostentiu-e 
liberosque  in  consjjectum  proferre  coei>erunt: 
VII  48,3;  ^  militari  more  ii.  luili- 

titriM   p.   598   (3  loc.j;  ^    pueri   nui- 

lieresiiuc  ex  muro  piuisis  manibus  suo  more 
pacem  ab  Uomauis  petierunt:  1113,3;  tum  suo 
more  (suo  more  dcl.  li.Sc/iit.;  sine  mora  llart\) 
coiiclamauerunt,  uti  (c)  aliqui  ex  uostris  ad 
conloquiiini  prodiret:  V26, 4;  tum  uero  suo 
iiiore  uictoriiuii  couclamaiit  at<|uc  ululatuiu 
tollunt:  V37,  3;  couclamat  omiiis  iiiullilucli)  cl 
Huo  iiiiire  armis  coucrepat,  qund  faccrc  iii  eo 
i'<iiiHucruut  ((-),■  cuiuH  oratioiiem  adpiubanl: 
V'H21,1;   —   Suebos  .  .  .  more  »uo  coucilio 

Lexic.  Caeftar.    11. 


habito  nuntios  in  omnes  partes  dimisisse:  IV 
19,2. 

(i)  c.  gen.:  qui  (Conuictolitauis)  per  sacer- 
dotes  more  ciuitatis  intermissis  magistrati- 
bus  esset  creatus :  VII  33, 4  ;  ^  armatum 

concilium  indicit  (c).  hoc  more  Gallorum  est 
initium  belli:  V56, 2;  quibus  (clientibus)  more 
CTallorum  nefas  est  etiam  in  extrema  fortuna 
deserere  patronos :  VII  40,  7  ;  ^  de  Accone 

.  .  .  grauiore  sententia  pronuntiata  more  (pro- 
nuntiat  amore  BM)  maiorum  suppUcium 
sumpsit:  VI 44, 2;  \  negat  se  more  et 

exemplo  populi  Romani  posse  iter  ulli  per 
prouinciam  dare:  18,3;  ^  quaeque  ibi  (c) 

naues  imprudentia  aut  tempestate  paulum  suo 
cursu  decesserunt,  has  more  praedonum 
diripere  consuerunt:  3,112,3. 

(/')  om.  adiect.  uel  genet.:  signum  dari 
iubet  et  uasa  militari  (militaria  codd.)  more 
conclamari:  1,66,2.) 

b)  abl.  eansae :  iure  iurando  ac  fide  san- 
ciatur  petmit  conlatis  militaribus  signis,  quo 
C^;  quod  a)  more  eorum  grauissima  caeri- 
monia  continetur  (-imae  -niae  -nentur  'i):  VII 
2,2. 

B.  plur.;  a)abl.;  x):  moribus  suis  Orge- 
torigem  ex  uinclis  causam  dicere  coegerunt:  I 
4,1;  ^  neque  eorum  (Sueborum)  mori- 

bus  turpius  quicquam  aut  inertius  habetur 
quam  ephippiis  (e)  uti:  IV  2, 4. 

[i):  ipsi  (Vbii)  propter  propinquitatem  [quod) 
Gallicis  sunt  moribus  adsuefacti:  IV 
3,3. 

b)  e.  praep.:  non  alienum  esse  ludetur  de 
Galliae  Germaniaeque  moribus  et  quo  ditieraut 
hae  nationes  inter  sese  proponere:  VI  11,1; 
%  quorum  (/'.  e.  Neruiorum)  de  iiatura  mori- 
busque  Caesar  (c)  cum  quaereret,  sic  re- 
periebat:  II  15,3. 

[Falso:  cum  incerlis  rumoribus  (moribus  a) 
seruiant:  IV  5,3;  hi  regum  (rerum  iW)  amicos 
ad  mortem  (morem  Nx)  deposcere  .  .  .  cou- 
suerant :  3, 1 10,  5.] 

Motta.  Cf.  Diintxer,  Caesars  liericht  iiber 
ileit  l.auf  der  Maas  {Jh/i.  X  lS-{7  p.  63 — 0(1); 
Dederic/i,  Julius  Caesar  am  R/iein.  {1'ader- 
bom  1870.)  if  1  et  5. 

cognouorat  euim  magnam  partem  equitatus 
.  .  .  ad  Ambiuaritos  traus  Mosam  missam:  IV 
9,3;  Mosa  proHuit  ex  monto  Vosego,  qui  est 
iu  tiuibus  l.iiiigoiuini,  et  parlo  <juiuhuii  ox  Ivheuo 
receptJi,  quao  apj>ellatur  Vaoalus,  insulam  [quaej 
oflicit  UatiuKirum  |iii  Oooaiiuiii  iiitliiit{  lUHjue 
lougius  ab  eo  \f)  uiilibus  jiassuuui  lAXX  iu 
Uceauum  (e)  iiiHuit:  IV  10,1.2;  ii,  qui  fruiuen- 

41 


643 


Mosa  —  mouen 


G44 


tandi  causa  ierant  (c)  trans  Mosam,  noudum 
redierant  (u.  CC)  :  IV  12, 1 ;  cum  ad  confluen- 
tem  Mosae  (Mosellae  Chmerius)  (et  Elieni  add. 
X;  edd.;  del.  Bergk)  peruenissent,  se  in  flumen 
praecipitauerunt:  IV  15,  2;  quam  (partem  equi- 
tatus)  supra  commemoraui  praedandi  frumen- 
tandique  causa  Mosam  transisse:  TV16, 2;  in 
Eburoues,  quorum  pars  maxima  est  iuter  Mosam 
ac  (et  P)  Rlienum:  V24, 4;  ipse  cum  reliquis 
tribus  (p)  ad  flumen  Scaldem  (Sabim  Steph.), 
quod  influit  in  Mosam  (Calbem,  quod  influit 
in  Mosellam  Bergk) ,  extremasque  Ardueunae 
partes  ire  constituit:  VI  33, 3. 

(MoMella  u.  Mo8a  IV 15, 2  ci!  VI33,3.) 

motiis.  A.  i>ropi'.:  quarum  (nauium  lon- 
garum)  et  species  erat(c)  barbaris  inusitatior 
et  motus  ad  usum  expeditior:  IV25,1; 
t  quae  (c)  (maritimae  res)  celerem  atque 
instabilem  motum  haberent:  IV  23, 5; 
f  et  nauium  figura  et  (e)  remorum  motu 
et  inusitato  genere  tormentorum  permoti  bar- 
bari  constiterunt :  IV  25,  2;  t  multa  prae- 

terea  de  sideribus  atque  eorum  niotu  . .  . 
disputant  et  iuuentuti  tradunt:  VI 14, 6. 

B.  ti-sl.;  a)  =  iuclinntio,  flnctnatio:  se  quo- 
que  ad  motus  fortunae  mouere  coepit:  2, 
17,3. 

b)r=seditio,  tiunultus,  rel)eIlio;  a)  subi.: 
quod  tanti  motus  Galliae  exstiterant:  V  53, 
3;  ne  quis  aut  (c)  ex  huius  iracundia  .aut  ex 
.  .  .  odio  ciuitatis  motus  exsistat :  VI  5, 2 ;  t 
ne  quis  ab  his  subito  motus  oreretur  (c):  VI 
9,5. 

p)  obi.:  multis  de  causis  Caesar  maiorem 
Galliae  motum  exspectans  .  .  .  dilectum  ha- 
bere  instituit:  VI  1,1;  ipse  maiorem  Galliae 
motum  exspectans,  ne  ab  omnibus  ciuitatibus 
(c)  circumsisteretur,  consiMa  inibat:  VII 43, 
5;  Tf  quod,  cum  ipse  abesset,  motum  Gal- 

liae  uerebatur:  V  5,  4. 

y)  iibl.:  addimt  .  .  .  retineri  urb.mo  motu 
Caesarem  neque  iu  t.antis  dissensionibus  ad 
exercituni  uenire  posse:  VII  1,2. 

d)  c.  pracp.;  aa)  de  :  iani  de  H.aeduorum  de- 
fectione  et  (c)  secimdo  Galli.ae  motu  rumores 
adferebantur:  VII 59,1;  ^  neque  ullum 

fere  .  .  .  tempus  .  .  .  intercessit,  quiu  .aliquem 
de  consiliis  (c)  ac  motu  Gallorum  nuntium 
acciperet:  V  53,5. 

[i[i)  propter:  cum  constituisset  (c)  hiemare 
(c)  in  contiuenti  propter  repentinos  Galliae 
motus:  V22,  4. 

■iioneo.  1.  =  (ex)  loco  mouere,  pronio- 
uere,  amouere;  A.  propr.;  a):  castra  u. 
castl-a  p.  462  (22  loc.) ;  ^  quorum  im- 


petum  noster  equitatus  non  tulit,  sed  paula- 
tim  (reec;  paulo  a',-  paulum  Opd)  loco  motus 
cessit:  3,93,3;  %  (rates:  1,25,7  w.  2.  A.;) 

^  (quibusnani  manibus  aut  quibus  uiribus 
praesertim  homines  (c)  tantulae  staturae  .  .  . 
tanti  oneris  turrim  (turrem  p)  in  muro 
(muros  y.)  sese  conlocare  (posse  add.  IH.- ; 
turrim  moturos  sese  Ddhner;  Dt.^)  conflderent? 
1130,4;)  ubi  uero  moueri  (tufrim)  et  adpropin- 
quiire  moenibus  (c)  uiderunt:  1131,1. 

b):  tanta  .  .  .  tranquillitas  exstitit,  ut  (naues) 
se  ex  loco  mouere  (p;  commouere  a;  edd.) 
non  possent:  11115,3;  Pompeius  suis  praedixe- 
rat,  ut  (c)  Caesaris  impetum  exciperent  neue 
(c)  se  loco  mouerent:  3,92,1. 

B.  trsl.:  non  nullos  signiferos  ignominia 
notauit  ac  loco  mouit  (monuit  a):  3,74,1. 

"2.  =  quit«re,  coneutere,  agitarc;  A.  propr.: 
has  (rates)  quaternis  .ancoris  ex  IIII  angulis 
destinabat  (c) ,  ne  fluctibus  mouereutur :  1 , 
25,7. 

B.  trsl. ;  a)  =  inclinare:  h.aec  (Varro)  omni- 
bus  ferebat  sermonibus  neque  se  in  ullam 
partem  moueb.at:  2,17,2;  postea  uero,  cum 
.  .  .  cognouit  .  .  .  atque  haec  ad  eum  .  .  .  in- 
flatius  Afranius  perscribebat  (c),  se  quoque 
ad  motus  fortunae  mouere  coepit:  2,17,3. 

b)=:aniniHm  alcs  eomuiouere;  a):  (si  quos 
aduersum  proelium  et  fuga  Gallorum  com- 
moueret  (moueret  A^) ,  hos  .  .  .  reperire 
posse:  140,8;)  f  neque  illud  me  mouet, 

quod  ii,  qui  a  me  dimissi  sunt,  discessisse  di- 
cuntur,  ut  mihi  rursus  bellum  'iferrent:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  16,  2. 

p):  tanta  .  .  .  GaUiae  cousensio  fuit  .  .  .,  ut 
neque  beneficiis  neque  amicitiae  memoria 
(Commius)  moueretur  (ego ;  mouerentur  A'; 
edd.)  omnesque  et  auimo  et  opibus  in  id  bel- 
lum  incumberent:  VII  76,2;  1  quod  fere 

fit,  quibus  quisque  in  locis  miles  inueteraue- 
rit,  ut  multum  e.arum  regionum  consuetudine 
moueatur:  1,44,3;  t  Catonem  ueteres 

inimiciti.ae  Caesaris  incitcout  .  .  .  .  Lentulus 
aeris  alieni  magnitudine  et  spe  exercitus 
ac  prouinciai'um  et  regum  appellandorum  lar- 
gitionibus  mouetur  . .  .;  Scipionem  eadem 
spes  prouinci.ae  .  .  .  impellit:  1,4,2(3);  1 

mouebatur  (Caesar)  eti.am  misericordia 
ciuium,  quos  interficiendos  uidebat:  1,72,3. 

y):  (Caesar)  eisdem  [de]  causis,  qu.ae 
sunt  cognitae,  quo  minus  dimieare  uellet 
mouebatur:  1,82,3. 

Mouere  (castra,  se)  ex  (loco):  115,1;  III 15, 
3;  VII  8,5;  3,85,2;  loco:  3,92,1;  93,3;  —  3, 
74, 1 ;  —  ab  oppido :  3, 80,  6 ;  f  ad  Ger- 


645 


moueo  —  multituflo 


646 


gouiam :  VII  41, 1 ;  iii  Haeduos:  VII 53,3;  in  (c) 
A^uerrwK  uersns  :  VII  8,5;  —  in  uUam  partem: 
2,17,2;  iiropius  alqm:  IV  9, 1;  VII  18,1;  20, 1. 
Aduerb.:  multum:  1,44,3;  statim:  3, 
80, (j;  t  maiore  strepitu  ac  tumultu: 

VI  7, 8. 

(ninlcalni^:  a.  (c)  castris  (CC)  longurios, 
musculos  (AQ;  mulculos  BM^j),  falces,  reliqua- 
ijue,  quae  eruptionis  causa  parauerat  (c), 
profert:  VII  84,1.) 

mulier.  A.  subi. :  flere,  implorare 
(paudere):  151,3  u.  Ti.  imponerc;  t  pueri 
mulieresque  ex  muro  passis  manibus  suo 
morepacem  .  . .  petierunt:  II  13,3;  1[f  no- 
minatim  ratio  confecta  erat,  qui  numerus  domo 
er^sset  eorum,  qui  arma  ferre  possent,  et  item 
separatim  pueri,  scnes  mulieresque:  129,1. 

]{.  obi.:  {Neriiios)  mulieres  quique  per  aetalem 
ad  pugnam  inutiles  (c)  uiderentur,  in  eum 
locum  coniecisse,  quo  .  .  .  exercitui  aditus 
non  esset:  1116,5;  t  pueris  mulieribus- 

que  in  muro  dispositia  (depos.  ali)  .  .  .  ipsi 
.  .  .  in  proxima  Octauii  castra  inruperunt:  3, 
!),G;  f  eo  mulieres  imposuerunt,  quac 

in  (c)  proelium  proficiscentes  (nidites  ddd.  lP[ii) 
passis  mauibus  fientes  implorabant,  ne  se  in 
seruitutem  Romanis  traderent:  151,3. 

C  dat. :  non  aetate  confectis,  non  mulieribus, 
iion  inlimtibus  peperceruut:  VII  28,4. 

D.  KCi'.:  praesectis  omnium  mulierum  crini- 
bus  tormenta  effecerunt:  3,9,3;  t  reli^jua 
multitudo  pueroruin  mulierumquc  .  .  .  passim 
fugere  coepit:  IV  14,5. 

E.  abl.:  abstinere:  VII  47, 5  ii.  V.  a). 

V.  c.  praep. ;  a)  ab :  obtestabantur  Roinanos, 
ut  sibi  parcerent  iieu ,  sicut  Auarici  fecisscnt, 
ne  a  (oiit.  (i)  mu'ieribu8  quidem  atque  infanti- 
bus  abstinercnt:  VII47,5. 

b)  ciiin:  ()uos  uiia  cum  pucris  mulieribusqiie 
in  aestuaria  ac  paliules  coniectos  (c)  dixeranuis  : 
II 28, 1. 

ninlio:  deque  his  (mulis)  stramcnta  detrahi 
inulioiios  que  (caloiicsque  /')  cum  cassidibus 
c(|iiituin  specio  ac  siiiuilatione  collibus  ci  ic  uin- 
iichi  iubet.  his  paucos  addit  cquites.  .  .  . 
loiif^o  circuilu  easdcin  omnes  iubet  peterc  re- 
j(ioii(w:  VII  45,2.3. 

iiiiilliltlico:  ilaquo  aes  alienum  prouiii- 
cian  co  hiciiiiio  multiplicatum  est:  3,32,5. 

iiiiillitii«lo.  A.  —  (iiiiiKiiiis)  iiuiiicriis 
(i/cnel.  aiU  uddilur  <mt  cx  iiti ,  quac  ankredtinl, 
intclliyiyitdnn  cst);  u)  siibl. ;  a) :   (ad  i>robarc: 

VII  21,1  II.  \i.  a)  a)  coiiclainare;)  H  ne 
dc  im[)i(niiH(i  .•uit  iKictii  ad  (c)  muiiitioiius  lio- 
stiiiiii    iiiiillil.iiild    ^iiiiilt.   Iiost.    (j)    iul  iioliifet 


aut  interdiu  tela  in  nostros  operi  destinatos 
coicere  possent  (po.sset  fi)  :  VII  72,2;  1| 

larbitrari:  V44, 10  u.  B.  a)  a)  conuertere;) 
T[  circumfundi  ii.  circnmfnjKlo  A.p.  ;'>S3 

(S  loc);  f  at  reliqua  multitudo  puerorum 

mulierumque  .  .  .  passim  fugere  coepit;  ad 
quos  consectandos  Caesar  equitatum  misit:  IV 
14, 5 ;  1    nam  cum   (namque   [i ;  Flod.) 

tanta  multitudo  lapides  ac  tela  coicerent 
(coiciebant  fi;  Flod.) ,  in  (ut  in  [i;  Flod.)  muro 
consistendi  potestas  erat  (esset  [i ;  Flod.)  nidli : 
116,3;  VII  72, 2  u.  aduolare;  1  concla- 

mare,  concrepare,  consuesse:  VII21,1 
u.  B,  a)  a)  conclamare;  t  interim  omnis 

'  ex  fuga  Suessionum  multitudo  in  oppidiun 
proxima  nocte  conucnit:  1112,4;  magnaque 
praeterea  multitudo  undiquc  ex  Gallia  perdito- 
rum  honiinum  latronumque  conueiierat  (con- 
uenerant  M(J):  11117,4;  quorum  cum  magna 
multitudo  conuenisset:  VII  48,3;  (VII 63,  G  u. 
B.  d)  sutfragia;)  quo  cum  esset  postero  die 
uentum,  magna  utrimque  multitudo  conuenit: 
.3,19,4;  t  (conuertere:  V44,10  i^.  B.  a)  a) 
conuertere;  t  (hominum  in  Britannia)  est 

infinita  multitudo  creberrimaquc  aedificia  .  .  ., 
pecorum  (c.)  magnus  numerus  (numerus  ingens 
p):  V12, 3;  tanti  erant  antiquitus  in  oppido 
omrnim  rerum  ad  bellum  apparatus  tautaque 
multitudo  (ainplitudo  Paul)  tormeutorum,  ul: 
2,2,1;  t  (faccre:  V1121,l  u.  B.  a)  a) 

conclamare;)  f  fugere:  IV  14,  5  u.  coepisse; 
t  posse:  V42,4  u.  b)  cognoscere;  VII  72,2 
M.  aduolare;  t  equites  .  .  .  uniuersi  pro- 

cucurrerunt  (c)  omnisque  multitudo  sagittario- 
rum   se  profudit:   3,93,3;  t    magna 

praeterea  multitudo  calonum,  magna  uis  iumen- 
toruni ,  (piae  in  castris  subsederant  (subsederat 
fi;  Scltii.),  facta  potcstate  sequitur:  VI  36,3; 
t  inagnitudo  opcruni,  ailitudo  inuri  atque  tl)r- 
riuni,  multitudo  toimcntorum  omiiem  admini- 
strationem  tardabat  (-bant  0):  2,2,5;  t 
iii  Galliam  magnain  eorum  (Gcrmanorum)  mul- 
titudincm  ueuire  populo  llomaiio  periculosum 
iiidebat:  133,3. 

[i)  a  c.  |iass. :  iie  a  multitudiiie  cquitum 
de.\trum  coruu  c  i  r  c  u  m  u  c  n  i  r  e  t  u  r :  3,  89,  3 ; 
t  nequo  ab  tanta  multitudino  coniecta  tela 
conferti  (e)  uitare  (e)  poterant:  V35, 4;  t 
frumenta  non  solum  a  ([i;  tScltn.,  liold.,  l>i:'; 
om.  a;  rell.  cdd.)  tanta  uiultitiidine  iumentorum 
atquc  lioiiiiiium  (lioiii.  iumciitoriiiiique  niiilt.  [i) 
coiisiiiiicbaiitur,  scd  ctiani:  VI  13,3;  t 

J\l.  fclidiiius  ((•),  .  .  .  cum  poitas  o.\cidoro  cona- 
tus  essct,  a  (mn.  [i)  luultitudiiio  opprcssus 
.  .  .  iiuiuit:  VII  50,4;  t  «i  '"'  •<■  multi- 

41* 


647 


multitudo 


648 


tudine  liostium  premantur:  IV  33,  2;  hoc 
cum  esset  modo  pugnatum  .  .  .  nostrique 
grauius  a  multitudine  premerentur:  1,46,1; 
t  (certior  factus  est)  montes  .  .,  qui  impende- 
rent,  a  maxima  multitudine  Sedunorum  et 
Veragrorum  teneri:  1112,1. 

1))    ol)i.:    circumfundere    u.    cii'cnm- 
fnntlo   A.  p.  533  (3  lon.;)  t  ubi  cir- 

cumiecta  multitudine  hominum  totis  moeni- 
bus  undique  in  murum  lapides  iaci  coepti  simt: 
116,2;  t  cogere  u.  cO]s;o  p.  582  (3loc.); 
1  qua  quidem  ex  re  hominum  multitudo  co- 
gnosci  potuit  (pot.  cogn.  P):  V42, 4;  t 

conuertere:  V49,3  «.  B.  b)  conuertere;  t 
hi  nouissimos  adorti  .  .  .  magnam  niultitudiuem 
eorum  {CC)  fitgientium  conciderunt:  II 11, 
4;  t  multis  utrimque  interfectis  maiorem 

mnltitudinem  ad  arma  (p;  Schn.;  armatorum 
a;  rcU.  edd.)   concitant:   VII 42,6;  t 

ne  tanta  multitudine  confusa  nec  moderari 
uec  discemere  suos  .  .  .  possent :  VII  75, 1 ;  t 
(consectari:  IV  14,  5  u.  a)  a)  coepi.sse;)  t 
trans  uallem  (magnam  add.  fl)  et  rinum  mul- 
titudinem  hostium  conspicatur:V49,  5;  t 
erat  .  .  .  manus  certa  nulla,  .  .  .  non  praesi- 
dium  (c),  quod  se  armis  defenderet,  sed  in 
(o)  omnes  partes  dispersa  multitudo:  VI 34, 
1 ;  t  C.  Trebonius  magnam  iumentorum 

atque  hominum  multitudinem  ex  onini  prouincia 
cuocat  (Ciacc;  uocat  rodd.;  edd.):  2,1,4; 
t  armornm  magna  multitudine  de  muro  in 
fossam  .  .  .  iacta  .  .  .  pace  sunt  usi:  II 32, 
4;  t  aquae  magnitudine  pons  est  inter- 

ruptus  et  reliqua  multitudo  equitum  inter- 
clusa:  1,40,3;  t  sine  ullo  periculo  tan- 

tam  eorum  multitudinem  nostri  iuterfece- 
runt,  quantum  fuit  diei  spatium:  II  11,G;  t 
leuis  armaturae  magna  multitudine  missa  .  .  . 
mwiitiones  impediebat:  3,45,3;  t  quan- 

tam  quisque  multitudinem  in  communi  Bel- 
garum  concilio  ad  id  bellum  pollicitus  sit 
(c):  114,4;  t  quod  quingentis  equitibus 

tantam  multitudinem  equitum  propulerant: 
115,3;  t  neque  uero  diutius  qui  in  uallo 

constiterant  multitudinem  telorum  sustinere 
potuerunt:  3,95,4;  t  ne  maior  multitudo 

Germanorum  Khenum  traducatur:  131,16; 
ne  quam  multitudinem  hominum  amplius  trans 
Rlienum  in  GaUiam  traduceret:  135,3;  quod 
multitudinem  Germanorum  in  Galliam  traducat, 
id  se  sui  muniendi  .  .  .  causa  facere:  144,6; 
t  ad  onera  ac  (fi;  ad  a;  Np.)  multitudinem 
iumentorum  transportandam  p.aulo  latiores 
(c)  (facit  naues):  VI,  2;  %  ueritus[quel 


nauium    multitudinem   ex  alto  refugerat:  2,23, 
3;  t  (uocare:  2,1,4  u.  euocare.) 

c)  dat. :  neque  ullos  in  Gallia  uacare  agros, 
qui  dari  tantae  praesertim  multitudini  sine 
iniuria  possint:  IV8,2;  t  exponere: 
VII  38,  4  u.  B.  c)  exponere;  t  quod  pontis 
atque  itinerum  angustiae  multitudini  ([i  ;  mul- 
titudinis  a;  edd.)  fugam  intercluserant: 
VIH1,8. 

d)  geii.:  tantae  multitudinis  aditu  (ad- 
uentu  P)  perterriti  .  .  .  demigrauerunt:  IV 4, 
3;  t  neque  (c)  erat  omnium  quisquam, 
qui  aspectum  modo  (om.  [i)  tantae  multitu- 
dinis  sustineri  posse  arbitraretur :  VII  76, 5; 
t  (fuga:  VII 11, 8  u.  c);)  t  studium: 
VII 20,  5  u.  B.  (1). 

c)  al)l.;  a)  caiisae:  sibique  ipsos  multitudine 
atque  angustiis  maius  attulisse  detrimentum, 
quam  ab  hoste  accepissent:  3,72,3;  —  (con- 
sumi:  VI  43, 3  u.  a)  (i)  consumi;)  —  ut 
.  .  .  magna  multitudine  nauium  et  tutius  et 
facilius  in  Siciliam  receptus  daretur:  2,30,3; 
—  castra  eraut  ad  bellum  ducendum  aptissima 
.  .  .  aquae  et  salis  copia,  cuius  magna  uis  .  .  . 
erat  .  .  eo  congesta.  non  materia  multitudine 
arborum,  non  frumentum,  cuius  erant  ple- 
nissimi  agri,  deficere  poterat:  2,37,6;  — 
tanta  erat  completis  litoribus  contentio,  qui 
potissimum  ex  magno  numero  conscenderent, 
ut  midtitudine  atque  onere  non  nulli  depri- 
merentur:  2,43,4;  —  hostes  (c)  in  fugam 
coniecti  se  ipsi  multitudine  impediunt:  VII 
70,3;  hac  (ac  afl)  fugieutium  midtitudine  ac 
turba  portae  castrorum  occupantur  atque  iter 
impeditur:  2,35,3;  hominum  (eorum  Ciacc.) 
enim  multitudiue  receptus  Lmpediebatur :  3,64, 
2;  —  (multitudine  op  pressus:  VII  50,4  «.  a) 
fi)  opprimi;)  —  cum  magnae  manus  eo  con- 
uenissent,  multitudine  nauium  perterritae 
.  .  .  discesserant :  V8,  6;  tirones  euim  multi- 
tudine  nauium  perterriti  .  .  .  se  Otacilio  de- 
diderunt:  3,28,4;  —  quod  (hostes)  tantum 
multitudine  poterant:  118,4;  —  quod  erat 
ciuitas  magna  inter  Belgas  auctoritate  atque 
hominum  (omues  B'^[i)  uuiltitudine  praesta- 
bat:  1115,1;  —  a  dextro  coruu  uehementer 
multitudine  suorum  nostram  aciem  preme- 
bant:  152,6;  (1124,4  u.  P)  complere;)  cum 
(Petrosidius)  magna  multitudine  hostium  pre- 
meretur:  V37, 5;  cum  uudique  (c)  flamma 
torrerentur  maximaque  telorum  multitudine 
premereutur:  V43, 4;  cum  .  .  .  nostros  mul- 
tituduie  premi  uiderent :  VII 80, 4 ;  —  dum 
longius  a  (c)  munitione  aberant  (o)  Galli  (o). 


649 


multitudo 


650 


plus  multitudine  telonim  proficiebant :  VII 
82, 1 ;  —  multa  huc  minora  nauigia  addunt,  ut 
ipsa  multitudine  nostra  classis  terreatui. 
magnum  numcrum  sagittariorum,  magnum  AI- 
bicorum  .  .  .  imponunt:  1,56,2;  ut  .  .  .  VII 
milium  Pompeianorum  impetum  .  .  .  sustinere 
auderent  neque  magnopere  eorum  multitudine 
terrerentur:  3,84,4;  —  quo  (c)  minus  multi- 
tudine  militum  legionarioruni  j)ro  hostium 
numero  ualebat:  151,1;  quodque  Pompeius 
multitudine  equituin  ualebat:  3,43,2;  —  mul- 
titudine  sagittarum  atque  omnis  generis  (omni 
genere  p)  telorum  multos  uulneratos:  VII 
41,3. 

[i)  instr. :  ut  ne  magna  quidem  multitudine 
.  .  .  munitionum  praesidia  circumfundi  pos- 
scnt:  VII  74,1;  —  cum  niultitudinc  hostium 
castra  compleri,  [nostras  (c)J  legiimes  i)rcmi 
et  paene  circumucntas  teneri  ...  uidi.ssent: 
1124,4;  cum  .  .  .  omnia  fere  superiora  loca 
multitudtne  armatorum  completa  conspiceren- 
tur:  1113,2;  —  multitudine  telorum  ex  turri- 
bus  propugnantes  deturbant:  VII  86,5;  — 
dari:  2,30,3  u.  a.)  dari;  —  lequites  .  .  .  sese 
ad  nouissimum  agmen  ostendunt  et  magna 
multitudine  clrcumfusa  morari  atque  iter 
(GC)  impedire  incipiunt:  1,63,3;)  3,45,3  ««. 
b)  mittere;  —  occupari:  2,35,3  «.  a)  ini- 
liedire;  simul  enim  diductis  cojiiis  pluribus  uiis 
pugnabatur,  et  magna  inullitudine  naues  longas 
occupare  liostes  coiuibantur:  3, 111,  2;  —  posse: 
II  8,4  u.  «)  posse;  —  premere  u.  a)  j)rcmcre 
(-1  liic);  —  proficere:  VII  82, 1  u.  a)  j)rolicere; 
reliquos  audacissime  transire  conantes  mul- 
titudine  telorum  reppulerunt:  1110,3;  — 
circumuentum  teneri:  1124,4  u.  comj)Iere;  — 
terrere:  1,56,2  u.  a)  tcrrere;  —  (ut  magna 
multiludine  circunifusa  jjro  tali  facinorc  stirjis 
ac  nomen  ciuitatis  tollatur:  VI  34,  S;)  — 
alteram  nauem  .  .  .  jiluribus  (mullis  /)  ad- 
gressus  nauibus  .  .  .  laboro  ct  multitudine 
teloruni  nostros  uicit:  3,40,2. 

J')  Ihuitiit. :  (Aquitaniam,)  quac  pars,  ut  ante 
dictum  est,  et  rcgionum  latitudinc  et  multi- 
tudine  hominum  t  o.\  tortia  j)artc  (ialliae  ^c) 
est  acHtimanda:  11120,1;  —  posse  (118,4) 
el  i^racHtare  (1115,1)  et  ualere  (151,1;  3, 
43,2)  u.  a)  (jjosse,  pracstare,  ualere). 

0  V.  |irHC|>.;  a)  imI:  ncque  qui  esseut  ad 
maiorum  (maiorem  K)  naiuum  (nauigium  fi) 
niultitudinom  (iiiiiUitudiiics  a' f ;  miiltitiidinis 
(i-f-ii)  idoiici  jiorLiiM  n^periro  (c)  j^otcrat:  IV 
20,  4. 

(i)  eiim  :  ciini  curmM  oxigiiiis  imiiiorus  cmii 
tanla  niiiUiliidiiic  Niiiiiidaniin  cdii  fcrrctur:  2, 


39,4;  f   ne  cum  tanta  multitudine  uno 

tenijiorc  confligendum  sit:  115,2;  ^ 

quod  cum  tajita  multitudine  ho.stium  .  .  .  nisi 
aequo  loco  .  .  .  legato  dimicandum  non  exi- 
stimabat:  III  17,7. 

quorum  adueutu  magna  cum  auctoritate  et 
magna  cum  (?)  hominum  multitudine  bellum 
gerere  conantur:  11123,4;  —  Vsipetes  Germani 
et  (c)  itemXencteri  magna  cum  (?)  multitudine 
hominum  flumen  Khenum  transierunt:  IV 
1,1. 

y)  ex:  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona 
cum  angustiis  loci  et  odore  taetro  ex  midti- 
tudine  cadauerum,  .  .  .  tum:  3,49,3. 

§)  in  c.  abl.:  quod  in  tanta  multitudine 
dediticiorum  suam  fugam  aut  occultari  aut 
omniuo  ignorari  posse  existimarent:  127,4. 

£)  inter:  ipsos  se  inter  multitudincm  militum 
occultasse:  VII  38,5;  (cf.  IJ.  e)  d)-) 

'O  i»rae:  auimaduertit  collem  .  .  .  nudatiim 
hominibus,  qui  superioribus  diebus  uix  jirac 
multitudiue  cerni  poterat  (-tuerat?):  VII44,1. 

">])  pro:  j)r*  multitudine  autem  hominum  et 
I)ro  gloria  belli  aUjue  fortitudiuis  angustos  se 
lincs  habcre  arbitrabantur:  12,5. 

^)  iirojder:  Caesar  primo  et  propter  multi- 
tudinem  hostium  et  j)roj)tcr  eximiam  oj)inionem 
uirtutis  proelio  suj)erscdere  statuit:  II  8,1;  ctsi 
j)ropter  multitudinem  et  ueterem  belli  gloriam 
j)aucitatcmque  nostrorum  se  tuto  dimicaturos 
existimabaut;  11124,2;  fuit  aiitea  tcmpus,  cum 
.  .  .  Galli  .  .  .  jiroj)ter  hominum  mullitudinem 
agrique  inopiam  trans  Ilhcmim  culonias  mitte- 
rent:  VI 24,1. 

It.  =  uiil^us,  populus,  uuiucrsus  cxcrcitus ; 
a)  siibi.;  a):  ^adjiroijare:  VII  21,1  ««.  con- 
clamare;)  ^J  (arbitrari:  V  44, 10  n.  con- 

ucrtere;)  t   (cognoscere:  2,7,3  u.  se 

cllunderc;)  \  couclamat   (clamat  A) 

oniiiis  multitudo  et  suo  more  armis  concre- 
pat,  quod  facere  iu  eo  consucrunt  (-uerant  (i), 
cuius  orationem  adprobant:  VII  21, 1 ;  t 

ut  .  .  .  iuteracinderent,  omnis  uero  ex  castris 
iiiuUitiido  ad  restiugucndum  concurrcrct:  VII 
24,5;  1[  conferrc:  117,2  ii.  b)  dctcrrcrc; 

K  (consuesse:  VII  21,1  u.  conclamarc;)  t 
Acco  .  .  .  iubet  in  ojijjidu  multitudincm  con- 
ueuire:  VI  4,1;  t  ad  hunc  se  confcstliii 

a  Pulione  omnia  multitudo  conuortit;  illum 
ueruto  (c)  trauslixuui  (c)  arbitraiitur  (c):  V 
44,10;  t  dcberc:  117,2  n.  Ii)  dclcrrcrc; 

t  omnis  sose  imiUitiido  (ad  cugiiosccndum 
((//(/.     Ohh    cffudit:    2,7,3;  1    erat    in 

oj)])ido  K^f)  mullitudo  insolens  liclli  tiiiiliirnitatc 
otii:  2,36,1;  t  (facere:  VII  21,1  //.  cuii- 


651 


multitudo  —  mu  tus 


652 


clamare ;)  t  suaque  esse  eius  modi  im- 

peria,  ut  iioii  miiius  haberet  iuris  in  se  mul- 
titudo  quam  ipse  iii  multitiidinem :  V27,3;  ^ 
in  hoc  omnis  midtitudo  maiestatem  regiam 
mijiui   praedicabat:   3,106,4;  f   (re- 

stinguere:  VII  24, 5  u.  concurrere.) 

,S):  consurgunt  .  .  .  suumque  auxilium  polli- 
centur  atque  a  (<?)  multitudine  conlau- 
dantur:  VI23.  7;  T  opprimi:  VII50, 

4  u.  A.  a)  ,3)  opprimi. 

b)  obi.:  hostes  ab  se  discessisse  omnemque 
ad  eum  multitudinem  conuertisse:  V  49, 
3;  t  hos  seditiosa  atque  improba  oratione 
multitudmera  deterrere,  ue  frumentum  con- 
ferant,  quod  [praestare]  debeant:  117,2. 

c)  dat.:  eadem,  quae  Litauiccus  pronun- 
tiauerat,  multitudini  expouunt:  VII  38, 4;  t 
intercludere:  VII 11, 8  u.  A.  c);  t 
magistratus  quae  uisa  sunt  occultant,  quae- 
que  (c)  esse  ex  usu  iudicauerunt,  multitudini 
produnt  (ex  usu  iudicauerunt  mullitudini(s), 
produnt  Kraff.):  VI 20, 3. 

d)  greuet.:  crebrae  contiuuis  diebus  ex  con- 
cursu  multitudinis  concitationes  fiebant:  3, 
106,  5;  H  in  conspectu  multitudinis 
omnibus  cruciatibus  adfectus  necatur:  V56, 2; 
quod  ipse  animo  non  defecerat  .  .  .  neque  se  in 
occultum  abdiderat  et  conspectiun  multitudinis 
Aigerat :  VII  30, 1 ;  ^  (f  u ga :  VII 11, 8  u. 
A.  c);)  t  impetuque  multitudiuis  in  C. 
Trebouium  facto  .  .  .  eum  de  tribunali  detur- 
bauil:  3,21,2;  ^  ne  is  (c)  multitudinis 
studio  ad  dimicandum  impelleretur :  VII 20, 
5;  T  conueniunt  luidique  frequentes.  mul- 
tiludinis  s  uffragiis  {ilc;  frequentes  multitu- 
dines.  sufiiagiis  X}  res  permittitur:  VII 63, 6. 

e)  c.  praep. ;  a)  ab:  sperare  (se)  a  multi- 
tudiue  impetrari  posse,  quod  ad  inilitum 
salutem  pertineut:  V  36, 2.  I 

,'i)  cx:  Pulio  pilum  in  hostes  immittit  (e) 
atque  uuum  ex  multitudine  procurren- 
tem  traicit:  V44, 6. 

y)  iii  e.  acc:  eius  rei  culpam  in  multitu- 
dinem  contulerunt  (Ji;  coniecerunt  a; 
edd.):  IV  27,  4;  1  ius  in:  V27,3  u.  a) 

y.)  habere. 

S)  iiitra:  illi  .  .  .  silentio  adgressi  (c)  uni- 
uersi  {Np.-,  uniuersas  eodd.)  intra  {Oh;  inter 
Nafl)  multitudinem  sagittas  coiciebant  (silentio 
adducti  in  urniersos  intra  munitionem  sag. 
coic.  Paid):  3,50,1. 

C.  =  pluralis :  num  tu  harum  rerum  natura 
accidere  a''bitraris,  quod  unam  terram  ac  plures 
terras  et  .  .  .  imperium  et  imperia  dicamus, 
iieque   quadrigas  in  uuiuu  (?)  nominis  figuram 


redigere  neq  ue  harenam  m  u  1 1  i  t  u  d  i  n  i  s  a  p  p  e  1- 
latioue  (in  midtit.  appellalionem  Ormi.)  con- 
uertere  possimus?  ap.  Qell.  XIX  8, 8. 

(Mullitudiues :  VII  63, 6.) 

Cousti-uetio  xaTo;  avvEaiv:  116,3;  (IV  14, 
5;  V44,10;  VII  21,1;)  VII  72,2  (c). 

Adiect.:  (ali)qua:  135,3;  (frequentes: 
VII  63,6;)  infinita:  V12,3;  insolens  (belli): 
2,36,1;  (ipsa:  1,56,2;)  magna  tt.  magnns 
p.  522  (19  loe.);  maior:  131,16;  (IV  20, 4;) 
VII 42,6;  maxima:  1112,1;  V43,4;  omnis: 
1112,4;  V44,10;  49,3;  VII 21,1;  24,5;  2,7, 
3;  3,80,3;  93,3;  106,4;  quanta:  114,4;  reli- 
qua:  IV  14,5;  1,40,3;  tanta:  115,3;  27,4; 
115,2;  6,3;  11,6;  11117,7;  IV 4,3;  8,2;  V 
35,4;  VI  43, 3;  VII  75,1;  76,5;  2,2,1;  39,4. 

mnlto,  -are:  exposuit,  quos  et  quam  hu- 
miles  (Haeduos)  accepisset,  compulsos  (c)  in 
oppida,  multatos  agris,  omnibus  ereptis 
copiis  (sociis  p),  ...  obsidibus  summa  cum 
contumelia  extortis :  VII  54, 4 ;  —  unam  fore 
tabellam,  qui  liberandos  omni  periculo  cense- 
rent,  alteram,  qui  capitis  damnarent,  tertiam, 
qui  pecunia  {-niam  0'aH')  multarent:  3, 
83,4. 

iiinltns.  1.  adiect. ;  A.  pertinet  ad  uume- 
rum  (=  iiuig:uiis  uunierus,  lua^iia  copia); 
a)  posit.;  a)  subst.  additiu*  plurali  niuuero: 
(aduersarii:  2,35,6  ii.  2.  A.  a)  a)  aa)  se.se 
recipere  et  2.  A.  a)  'i)  uuluerare;)  f  ciuus 

pater  regnum  in  Sequanis  multos  annos  ob- 
tiuuerat:  13,4;  cum  tantopere  de  potent.itu 
inter  se  multos  annos  contenderent :  131,4; 
multos  anuos  a  finitimis  exagitati :  11 29, 5 ;  quos 
(exercitus)  coutra  se  multos  iam  annos  aluerint: 
1,85,5;  qui  priucipatum  in  civitate  (c)  multis 
annis  (multos  annos  iVsb(j)  obtinuerat:  3,59, 
1;  hauc  (aqiulam)  .  .  .  uiuus  multos  per  annos 
magna  di''gentia  defendi:  3,64,3;  ^  hos 

cum  Suebi  multis  saepe  bellis  experti  .  .  . 
expellere  non  potuisseut:  IV  3,  4;  t  multis- 
que  capitibus  'i  Oceanum  influit:  IV  10,5; 
f  uenerant  eo  .  .  .  equites  ex  GaUia  cum  mul- 
tis  carris  magnisque  impedimentis :  1,51,1; 
^  multis  de  causis  Caesar  statuit  sibi  Eheuum 
esse  transeundum:  IV16, 1;  multis  de  causis 
Caesar  maiorem  Galliae  motum  exspectans  .  .  . 
instituit :  VI  1,  l;  eius  rei  multas  adferunt 
causas :  VI 22, 3 ;  1  in  quibus  erat  legio 

nona  multis  amissis  centurionibus:  3,67,3; 
%  multis  in  ciuitatibus  harum  rerum  ex- 
structos  *cumuIos  .  .  .  conspicari  licet:  VI 17, 
4;  multae  longinquiores  ciidtates  ab  Afranio 
desciscimt  et  Caesaris  amicitiam  sequuntur:  1, 
60,5;  %  damnati:  3,110,3  u.  exsules; 


653 


multUB 


654 


^  quem  (eqnitatum)  multis  ante  diebus  eo 
praemiserat:  VII  9,4;  Bibulus  multos  dies  terra 
prohibitus  .  .  .  sustinere  non  potuit:  3,18,1; 
conamur  opus  magnum  et  multorum  dierum: 
ap.  Cie.  ad  Att.  IX  14, 1 ;  T^  equi:  (2,39, 

5m.  spolia;)  quam  maximas  potuerunt  pecunias 
mutuati  .  .  .  multis  coemptis  equis  ad  Pom- 
l>eium  transierunt:  3,60,5;  ^  ^omnes  <fi; 

Schn.;  multos  a;  Fr.,  Db.;  del.  Whitte;  Sp.. 
l>t.,IHd.)  equites  Haeduorum  interfectos:  VII 
i.H,  5;  2,39,5  u.  spolia;)  ^  multi  praeterea 

capitis  damnati  exsulesque  conuenerant:  3, 
110,3;  ^  submersamque  nauem  reniulco 

multisque  contendens  funibus  adduxit:  3,40, 
1;  T  Galli:  125,4  «.  2.  A.  a)  a)  aa)  iac- 
tare;  (VII  13,2  26.  ,i)  amittere;)  (3,  2, 3  *.  a)  aa) 
deticere;)  *,  multaque  in  ea  (sUua)  genera 
ferarum  nasci  constat:  VI 25, 5;  ^  hinc 

.se  flectit  sinistrorsus  .  .  .  multarumque  gen- 
tium  fines  propter  magnitudinem  attingit:  VI 
25,3;  ^  (liomines:  2,39,5  ii.  spolia;)  "{ 
(tamen  tot  (tam  multis  (i)  incommodis  con- 
Hictati  multis  uulueribus  acceptis  resistebant: 
V35,5;)  ^  (inimici:  V25,3  u.  i.  A.  a) 

7.)  [i{J);)  T  in  plures  diffluit  (c)  partes 

multis  ingentibu.sque  insulis' eflectis:  IV 10, 
4;  ^  magnoque  comitatu  et  multis  iumen- 
lis  uenerant:  3,61,1;  f^  Diuiciacus  multis 

raultuni  af)  cum  lacrimis  Caesarem  com- 
plexus  obsecrare  coepit :  I  20, 1 ;  ^  multis 

locis  «.  locuH  p.  -iS^  1,1  loc);  ^  (ita- 

que  multis  (Massiliensibus?)  interfectis  reli- 
quos  .  .  .  reppulerunt:  2,14,6;)  ^  cum  mul- 
to8  meuses  castris  se  .  .  .  tenuisset:  140, 
K;  ita  multorum  (itaque  duoriun  Kitidscli.) 
niensium  (c)  labor  lioslium  periidia  .  .  .  puncto 
tcniiioris  interiit:  2,14,4;  multi  iam  mcnses 
eraut  .  .  .,  ueque  lirundisio  naues  .  .  .  uenie- 
baiit:  3,25,1;  'i  hi  nouis.simos  adorti  et 

inulta  inilia  pnssuum  prosecuti  maguam  mul- 
tiludinoin  .  .  .  coiicidcrunt :  1111,4;  multa 
Hiilia  equitum  at^jue  cssedariorum  habet:  l'lii- 
Idrijijr.  iid    Vcry.   <le.org.  III  204;  *^  multa 

liuc  niinora  nauigia  addunt,  ut  ipsa  multitu- 
diiie  no.itra  classis  tcrrcatur:  1,56,2;  ^ 

uobileM:    144,12  «.  principes;  \   hos 

(Niimidas)  adorti  magnum  eorum  numerum 
iiilcrliciuiit;  multi  pertcrriti  prnfugiuiit:  2,38, 
5;  ^  eo  fama  iaiii  praccucurrerat  (c)  .  .  . 

de  proelio  1  )yriachiiio ,  qiiod  nuiltis  auxerat 
(r)  partibus:  3,8(1,2;  quoiiinm  luiiiicro  nml- 
tis  parlibim  esset  iiifcrior :  3,84,3;  'j  qiiod 

HJ  eum  interfeceril,  multis  sese  nobilibiis  priii- 
cipibusque  impuli  Hoiuani  gratum  cssc  fac- 
tunini:  144,12;        ^  (iallis  .  .   .  pruuiiiciaruiii 


propinquitas  .  .  .  multa  ad  copiam  lar^tur, 
paidatim  adsuefacti  superari  multLsque  uicti 
proeliis  ne  se  quidem  ipsi  cum  iUis  uirtute 
comparant:  VI  24,6;  hortatusque  est,  ne  .  .  . 
his  rebus  terrerentur  multisque  secundis  proe- 
liis  unum  aduersum  et  id  mediocre  opponerent : 
3,  73,2;  ^  secundum  ea  multae  res  eum 

hortabantur:  133,2;  multae  res  ad  hoc  consi- 
Uum  GaUos  hortabautur:  11118,6;  etsi  multis 
iam  rebus  perfidiam  Haeduorum  (o)  perspectam 
habebat:  Vn54, 2;  A&anianos  contra  multis 
rebus  sui  timoris  signa  misisse  (CC):  1,71,3; 
etsi  multis  necessariisque  rebus  in  Italiam  (e) 
reuocabatur:  2.18,7;  ^  multa  praeterea 

spolia  * proferebantur ,  capti  homines  equique 
(Ciaec.;  equitesque  codd.)  producebantur :  2, 39, 
5;  ^  multae  praeustae  sudes,  niagnus 

muraUum  pilorum  numerus  instituitur:  V40, 
6;  ^  cum  .  .  .  alU  multis  telis  coniectis 

defensores  uallo  mimitionibusque  depellerent: 
11125,1;  ^  easque  (turres)  multis  tormeu- 
tis  et  omni  genere  telorum  completas  ad  opera 
Caesaris  adpellebat:  1,26,1;  ^  auxiliis 

equitatuque  comparato,  multis  praeterea  uiris 
fortibus  Tolosa  et  Xarbone  (c)  .  .  .  nominatiin 
euocatis  .  .  .  exercitum  introduxit:  11120,2; 
*,  suas  copias  Ariouistus  multis  et  (c)  iulatis 
et  acceptis  uulneribus  in  castra  reduxit:  I 
50,3;  cum  circumuentas  multis  uulneribus  .ic- 
ceptis  cecidisset  (c):  IV  12, 6;  tamen  tot  (tam 
multis  [i)  incommodis  confUctati  multis  uulneri- 
bus  acceptis  resistebant:  V35, 5;  M.  Petrouius 
.  .  .  sibi  desperans  multis  iam  (c)  uulneribus 
acceptis  .  .  .  inqiut:  VII  50,4;  prospectu  tene- 
bris  adempto  multa  utrimque  uuluera  accipiun- 
tur:  VII 81, 5;  multis  undiquc  uulueribus  ac- 
ceptis  .  .  .  se  ad  suos  receijerimt:  VII  82,2;  — 
P.  Sextio  Baculo  (0),  fortissimo  uiro,  multis 
grauibusque  uulneribus  confecto:  1125,1 ;  qiiod 
primum  hostium  impetum  multis  idtro  uuLieri- 
bus  inlatis  fortissime  sustinuerint:  V  28,  4; 
inagna  uis  eininus  inissa  telorum  niulta  nostris 
.  .  .  impeditis  uulnera  inferebant:  2,  G,3. 

[i)  subst.  sin^iiluri  iiunicru:  hae  reuinciiin 
tur  (f )  introrsus  \c)  ei  mullo  aggerc  uesliun- 
tur:  VII23,2;  ^  multum  erat  frumen- 

tum  prouisum  et  conuectum  superioribiis  tem- 
poribus,  multum  ex  omui  prouiiicia  C((niiH.>r- 
tabatur;  iiiagiia  copia  pabuli  suppctcbat :  1,49, 
1;  *i  ad  altcram  turruii  ^c^t  aggcrciiiquo 

criijilionc  pugiiauerunt  multuinque  igiiciii  iii- 
tulcruut:  2,14,5;  ^  et^i   rc»   crat   iiuiltac 

operae  ac  laboris:  Vll,5;  ^  pudor: 

1,67,4  II.  i.  K.  a)  a)  [i;i). 

Ii)   c<ini|iaral.:   (qui   conipliircs    .ciiiii    plures 


655 


multus 


656 


eockl.;  Hold.)  annos  Bueborum  uim  sustlnue- 
runt:  IV  4,1;)  t  hoc  ubi  uno  auctore  ad 

plures  permanauerat  atque  alius  alii  tradiderat, 
plures  auctores  eius  rei  uidebantur:  2,29,2; 
1  nam  plura  castella  Pompeius  pariter  disti- 
nendae  manus  causa  temptauerat :  3, 52, 1 ;  1 
Tarraco  <c)  aberat  longius;  quo  spatio  plures 
rem  posse  casus  recipere  intellegebant :  1,  78, 
4;  1  prius  quam  plures  ciuitates  con- 

spirarent:  11110,3;  coactus  est  aliter  .  .  .  exer- 
citum  in  liibernis  conlocare  legionesque  in  plures 
ciuitates  distribuere:  V24, 1;  1  illi  pluri- 

bus  submissis  (c)  cohortibus  repelluutur:  V 
15,5;  expeditae  cohortes  nouissimum  agmen 
claudebant  pluresque  (pluriesque  Ciace. ;  pluri- 
busque  Terpstra;  u.  Cp)  in  locis  campestribus 
subsistebant :  1,79,1;  t  postremo  et  plures 
(complures  0)  iatermittere  dies  et  praeter 
consuetudinem  omnium  noctu  *instituerant  pa- 
bulari:  1,59,3;  t  hoc  mortuo  aut  (e)  si 

qui  ex  reliquis  (druidibus)  excellit  dignitate, 
succedit,  aut,  si  sunt  plures  pares  (par.  plur. 
fj),  .  .  .  contendunt:  VI 13,  9;  1  (hostes: 
IV  26, 3  II.  2.  A.  b)  a)  aa);)  1  quibus 

accidit  rebus,  ut  pluribus  dimissi  {Steph.;  di- 
missis  codd.;  Ciacc.)  itineribus  {del.  Ciacc.) 
a  Caesare  ad  Domitium  et  a  Domitio  ad  Cae- 
sarem  nulla  ratione  iter  couficere  possent:  3, 
79,5;  1   quod  instituto  Caesaris  semper 

duae  (o)  legiones  pro  castris  excubabant  (c) 
pluresque  (duaeque  ik)  partitis  temporibus 
erant  in  opere:  VII  24, 5;  quod  eo  loco  plures 
erat  legiones  habiturus :  3,  66, 4 ;  t  Eoma- 

norum  manus  tantis  munitionibus  distinetur 
nec  facile  pliuribus  locis  occurrit:  VII 84, 3; 
(1,79,1  u.  cshortes;)  eas  (scaphas)  iu  litore 
pluribus  locis  separatim  disposuit:  3,24,1;  ut 
mouendis  castris  pluribusque  adeundis  locis 
commodiore  re  (o)  frumentaria  uteretur:  3,85, 
2;  t  dimittendae  plures  manus  diduceudi- 
que  erant  mihtes:  VI  34,5;  1  (comphu'i- 

bus  (cumpluribus  B;  cum  pluribus  ^jiJ)  naui- 
bus  fractis  reUquae  cum  {om.  (i)  essent  .  .  . 
ad  nauigandum  inutiles :  IV  29,  3 ;)  producta 
longius  acie  circumuenire  nostros  aut  pluribus 
nauibus  adoriri  singulas  .  .  .  contendebant:  1, 
58,1;  alteram  nauem  .  .  .  phiribus  (muUis  /) 
ailgressus  nauibus  .  .  .  labore  et  multitudiue 
lelorum  uostros  uicit:  3,40,2;  Tf  m  plures 

tlifrtuit  (c)  partes  multis  ingentibusque  insulis 
effectis:  IV  10,4;  f  eruptionem  ex  oppido 

pluribus  portis  summa  ui  facere  conabantur: 
VII  73, 1 ;  t  GaUis  magno  ad  pugnam  erat 
iiiipedimento,  quod  pluribus  eorum  scutis  uno 
iciu  pilorum  transfixis  .  .  .  ueque  euellere  neque 


.  .  .  pugnare  poterant:  125,3;  t  quod  unam 
terram  ac  plures  terras  .  .  .  dicamus:  ap.  Gell. 
XIX  8, 8;  t  haec  cum  pluribus  uerbis 

flens  a  Caesare  peteret :  I  20, 5 ;  t  simul 

enim  diductis  copiis  pluribus  uiis  pugnabatur, 
et  magna  multitudine  naues  longas  occupare 
ho.?tes  conabantur:  3,111,2. 

c)  superl. ;  a)  pluiimi :  ut  quisque  est  genere 
copiisque  (c)  amplissimus,  ita  plurimos  circum 
(c)  se  ambactos  clientesque  habet(c):  VI 
15,2;  t  quod  et  naues  habent  Veneti 

plurimas  .  .  .  et:   1118,1;  t  cuius  im- 

peratoris  ductu  .  .  .  rem  publicam  felicissime 
gesserint  plurimaque  proelia  secimda  fecerint: 
1,7,6;  t  huius  sunt  plurima  (plura  A) 

simulacra:  VI17, 1;  t  qui  plurimos  ex 

his  (uris)  interfecerunt  (c)  .  .  .,  magnam 
ferunt  laudem :  VI 28, 3. 

[i)  quam  plurimi:  nouis  rebus  studebat  et 
quam  plurimas  ciuitates  suo  beneflcio  habere 
obstrictas  uolebat :  I  9, 3 ;  t  relinquebatur, 

ut  extremam  rationem  belli  sequens  quam  plu- 
rimos  colles  occuparet:  3,44,2;  magna  ui  uter- 
que  nitebatur:  Caesar,  ut  quam  angustissime 
Pompeium  contineret,  Pompeius,  ut  quam  plu- 
rimos  coUes  quam  maximo  circuitu  occuparet: 
3,45,1;  t  iiawes  in  Venetiam  .  .  .  quam 

plurimas  possunt  cogunt:  1119,9;  legatis  im- 
perat ,  .  .  .  uti  quam  plurimas  *  possint  hieme 
naues  aedificandas  ueteresque  reficiendas  curent 
(c):  VI,  1;  Labieno  scribit,  ut  quam  plurimas 
possit  (c)  iis  legionibus,  quae  sint  (c)  apud 
eum,  naues  instituat:  V  11,  4.  j 

B.  pertinet  ad  tempus  (=  magiiii  pai-s):  % 
multo  denique  die  per  exploratores  Caesar 
cognouit:  122,4;  t  •'"i  multam  (mediam 
Phttarch.)  uoctem  etiam  ad  impedimenta  pu- 
gnatum  est :  1 26, 3 ;  quos  equitatus  apertissimis 
campis  consectatus  . . .  multa  nocte  se  in  castra 
recepit  (c):  III  26, 6;  quos  ille  multa  i.am  nocte 
silentio  (c)  ex  (c)  fuga  (c)  excepit:  VII  28,  6. 

C.  pertiiiet  ad  usura  (^frcquens):  commo- 
dissimum  lusiun  est  .  .  .  Procillum  .  .  .  et 
propter  tidem  et  propter  linguae  Gallicae  scien- 
tiam,  qua  multa  iam  Ariouistus  longinqua 
consuetudine  utebatur  (quorum  amicitia  iam 
ariouistus  longinqua  consuetudine  utebatur  et 
propter  fidem  et  propter  liuguae  Gallicae  scien- 
tiam  [i) ,  .  .  .  ad  eum  mittere :  I  47, 4. 

i.  ui  subst. ;  A.  mase.  (pliu*.);  a)  posit.; 
a)  subl.;  aa):  tautis  excitati  pr.aemiis  et  sua 
sponte  multi  iu  discipUuam  couueniunt  et  a 
parentibus  propiuquisque  mittuutur.  maguum 
ibi  nimierum  uersuum  ediscere  dicuntiu-:  VI 
14,3;  t  multi  ex  suis  finibus  egressi  se 


657 


multus 


658 


suaque  omnia  alienissimis  crediderunt:  \T 
31,4;  t  ese  (c)  ipsae  copiae  Loc  infre- 

quentiores  [copiae]  imponuntur,  quod  multi 
Gallicis  {pr.  edd.:  galli  eom.)  tot  bellis  de- 
fecerant:  3,2,3;  t  (dicuutur  ediscere: 

VI  14,  3    u.   conuenire ;)  %  magna   pars 

(illius  exercitus)  deperiit  .  .  . ;  multos  autumni 
pestilentia  in  Italia  cotisumpsit,  multi  domum 
discesserunt,  multi  sunt  relicti  in  continenti: 
3,87,3;  t  (ediscere:  VI  14,3  u.  con- 

uenire;)  f  egredi:  VI 31, 4  u.  credere; 

ir  Gallis  magno  .  .  .  erat  impedimento,  quod 
.  .  .  (non)  satis  commode  pugnare  poterant, 
multi  ut  diu  iactato  braccbio  praeoptarent 
scutum  (c)  manu  emittere  et  nudo  corjiore 
pugnare:  125,4;  t  multi  ex  Italia  ad 

Cn.  Pompeium  proficiscebantur ,  alii,  ut 
.  .  .,  alii,  ne  .  .  .  uiderentur:  1,53,3;  t 

ex  numero  aduersariorum  .  .  .  mille  (c)  uul- 
neratis,  qui  omnes  discessu  Curionis  multique 
praeterca  per  simulationem  uulnerum  ex  castris 
iu  oppidum  propter  timorem  sese  recipiunt: 
2, 35,  G ;  t  multi   praeterea   iu  linitimas 

ciuitates  refugerunt:  3,99,3. 

pfi)  abl.  abs.:  tertium  iam  himc  annum  re- 
gnantem  inimici  (fi;  inimicLs  A7;.,  Dt.^ ;  inimicis 
iam  a;  iiiimicissimi  Paul ;  llold.)  palani  mul- 
tis  ([i;  multis  palam  a;  cdd.)  ex  ciuitate  (et 
iis  add.  a;  Nj).,  IH.' ;  uecis  Uud.;  caedis  Dauis.) 
auctoribus  (eum  aM.  a;  Np.,  Fr.,  Dt.')  iuter- 
fecerunt  (u.  CC):  V25,3. 

(i)  obi. :  eorum  impetum  Galli  sustinere  non 
potueruut  atque  in  fugam  coniecti  multis 
amissis  se  ad  agmen  recepcrunt:  VII  13,2; 
t  multi  ex  duabus  legionibus ,  quae  sunt  tra- 
(litae  a  Cacs.are,  arcessuntur  (c):  1,3,2; 
t  inagnus  ibi  numerus  pecoris  repertus  multi- 
que  in  luga  suut  comprehensi  atque  inter- 
fecti:  V21,  G;  t  consumere:  3,87,3  u. 

7.)  aa)  discedere;  t   celeriter  contraque 

omnium  opinionem  coiifecto  itineie  nuiltos  iii 
agris  iiiopijiuntcs  d  ejirchciuli  t;  eoruiu  iiidicio 
ail  ij)siim  Ambiorigcm  conteiidil:  VI  31),  1  ;  t 
multos  ex  fuga  dispersos  excij)iuiit,  magiio 
jiecoris  iiumero  .  .  .  potiuntur:  VI35,  (>;  t 

euocare:  (VI  34, 4  u.  seuocare;)  multi  iiiuli- 
que  ox  ueteribus  I'om|i(^i  cxercitibus  sjie  jirae- 
»  mioruiii  iitquc  ordimiiii  eiiocaiitur:  1,3,2;  t 
iiiterficcro  u.  iiitcrlicio  p.HII  ('.  (■'>  luv.); 
t  iiiittero:  VI  14,3  /i.  a)  aa)  couuciiirc;  t 
rol  iii  (|iicr  c:  3,87,3  ih.  discederc;  1  jirae- 
(lac  cujiiditas  inultos  lougius  seuocabal  (i'aid . 
euocabal  A',-  edd.):  VI  34,4;  t  mnltiludinc 
sagittariim  atque  oiniiis  (c)  gciieris  (c)  tcl(iniiii 
inultos    iiu  I  iier;il  (ps:    V'II41,3;    (cx    iminciii 

Luxli;.  CuuHlir.     11. 


aduersariorum  circiter  DC  interfectis  ac  mille 
(om.  plur.  codd.;  co  h  int.  uers.  ead.  m.,  l^, 
Paris.  5768;  CC  Oe;  multis  E.  Hoffm.)  uul- 
neratis  (deuulneratis  l'-):  2,35,6;)  Pomjieius 
.  .  .  sagittarios  funditoresque  mittebat,  quorum 
magnum  habebat  numerum,  multique  ex  nostris 
uulnerabantur :  3,44,6. 

(y)  geuet. :  eorum  indicio:  VI30, 1  «.  fi) 
deprehendere.) 

(J)  c.  jiraep.:  quod  ea  res  ad  multos  j)er- 
tinebat:  VII  43,3. 

b)  comjiar.;  a)  subi.;  aa):  hostea  .  .  .  in- 
cilatis  cqiiis  impeditos  adoriebantur ,  plures 
j)aucos  ci  rcumsistebant:  IV2G.  3;  t 

pluresque  in  eo  loco  sine  uulnere  quam  in 
j)roelio  .aut  fuga  iutereunt:  2,35,3. 

[ifl) :  quod  pluribus  praeseutibus  eas 
res  iactari  nolebat:  118,1. 

p)  obi.:  (dimittere:  3,79,5  u.  1.  A.  b) 
itinera;)  t  postea  quam  agros  .  .  .  Gal- 

loriim  homines  feri  ac  barbari  adamassent, 
traductos  plures:  131,5. 

(y)  geuet.:  eorum  impulsu:  V25, 4  u.  S).) 

(jf)  c.  praep. :  hoc  ubi  uno  auctore  ad  plures 
permauauerat  atque  alius  alii  tradiderat, 
plures  auctores  eius  rei  uidebautur:  2,29,2; 
t  ueiitus ,  quod  ad  plures  (res  add.  Pluyg.y 
pertinebat,  ne  ciuitas  eorum  imj)ulsu  de- 
liceret:  V25,4. 

li.  ncutr.;  a)  siug. ;  a)  jiosit.:  aa)  subi.: 
neque  multum  abesse  ab  eo,  quin  paucis 
diebus  deduci  (naues)  possint:  V2, 2;  neque 
multuin  afuit,  quin  eti.am  castris  exj)ellereutur: 
2,35,4;  tt  cuui   ■  •  •   ueque  multum 

aestatis  sujieresset  atque  id  facile  extrahi 
jiosse  iiitellegeret :  V22, 4;  ueque  multuui  ad 
solis  occasum  temporis  (om.  0'f)  supere- 
rat  (superer.at  tcmp.  Nl):  3,51,7. 

(ip)  obi.:  multiun  cum  in  omnibus  rebus 
tum  in  re  militari  potcst  fortuna:  VI  30,2; 
miiUum  lortunam  iu  repentiuo  hostium  adiicutu 
jiotuisse  iudicauit,  inullo  etiani  amjilius,  quod 
j)aeiie  ab  ipso  iiallo  .  .  .  bai'baros  aiiertissct: 
VI  42,  1.  (2;)  hicem  (luce  Paul)  nuiHiiiii 
j)er  se  (luce  multiim  posse  Paul)  pudorem 
omnium  oculis,  inultum  (metum  Paul)  etiam 
tiilmiionim  militum  et  centurioiium  pracseu- 
tiam  (pnicsentium  ()'af)  adfcrre:  1,G7,4;  t 
sic  ot  ad  siibeiiiidum  iiericiiluui  cl  ad  uitaiidum 
multuiu  (tiiniiiUiiiii  [i)  fortuiia  ualiiit:  VI  30, 
4;  multuni  ad  terroudos  nostros  ualet  claiuor, 
qui  .  .  .  exstitit  (c):  VII 84, 4;  magiiuni  iii 
timorem  .  .  .  jicriieuiuut  .  .  . ,  quod  niiiUuni 
Caesiir  ciiiiitalii  ualebal:  1,G1,2. 

[i>   coiii|iar. ;   xy.)   pliis  <|iiaiii:   |iliis.  (|uaiii 

42 


659 


multus 


660 


poUicitus  esset,  Caesarem  (e)  facere:  142,  G; 
t  esse  nou  uulJos ,  quorum  auctoritas  ajjud 
plebem  plurimum  ualeat,  qui  priuatim  plus 
possint  (c),  quam  ipsi  magistratus:  117,1; 
1  quod  plus  se  quam  imperatorem  de  uictoria 
atque  exitu  rerum  sentire  existimarent :  VII 
52,3. 

nec  quemquam  ex  eo  plus  quam  se  doloris 
capere:  I  20,2. 

pfl)  iion  sequ.  (lUiiiii ;  n)  obi. :  plusque  nniuio 
prouidere  et  praeseutire  existimabatur: 
VII 30, 2;  t  dum  lougius  a  <e)  munitioue 

<c)  aberant  Galli,  plus  multitudinc  telorum 
proficiebant:  VII 82, 1;  f   esse  non 

nullo  se  Caesaris  beneficio  adfectum  .  .  .;  sed 
plus  communi  libertati  tribuere:  VII 37, 4; 
1  utrum  apud  eos  pudor  atque  officium  au  timor 
plus  (B-p;  om.  a;  edd.)  ualeret:  140,14. 

li)  geiiet. :  possessiones  redemi  easque  postea 
pluris  (plus  i/B^)  uenditas:  ap.  Diomed. 
art.  (jramm.  I  368  Reil. 

y)  sujierl.  (ol)l.):  s&se  pro  Caesaris  in  se 
beneflciis  plurimum  ei  confiteri  debere:  V  27, 
2 ;  t  V^  in   re  pubUca  iudiciisque  tum 

plurimum  pollebant  (ti.  CC)  :  1,4,3;  sanc- 
titas  regum,  qui  plurimum  inter  liomines  polleut: 
ap.  Suet.  6;  f  nou   esse  dubium,    quiu 

totius  Galliae  plurimum  Heluetii  poasent:  I 
3, 7 ;  Dumuorix  gratia  et  largitioue  apud  Se- 
quauos  plurimum  poterat :  I  9,  3 ;  cum  ipse 
gratia  plurimum  domi  atque  iu  reliqua  Gallia, 
ille  minimum  propter  adulescentiam  posset:  I 
20,2;  qui  (Haedui)  et  sua  uirtute  et  populi  Ro- 
mani  bospitio  atque  amicitia  plurimum  ante 
iu  Gallia  potuisseut :  1 31, 7 ;  tamen  se  plurimum 
nauibus  posse:  1119,6;  quae  (fortuua)  plun- 
mum  potest  cum  in  reliquis  rebus  tum  praecipue 
in    bello  :   3,  68,  1 ;  f   esse   uou    uidlos. 

quorum  auctoritas  apud  plebem  plurimum 
ualeat,  qui  priuatim  plus  possint  (c) ,  quam 
ipsi  magistratus :  1 17, 1 ;  plurimum  inter  eos 
Bellouacos  et  uirtute  et  auctoritate  et  ho- 
minum  numero  ualere:  114,5;  quo  <c)  (equitatu 
Sotiates"!  plurimum  ualebaut :  III  20, 3  ;  haec 
ciuitas  louge  plurimum  totius  Galliae  equitatu 
ualet  maguasque  habet  copias  peditum :  V  3, 1 ; 
magni  interesse  arbitrabatur  eius  auctoritatem 
iuter  suos  quam  plurimum  ualere,  cuius  tam 
egregiam  in  se  uoluntatem  perspexisset :  V  4, 3. 

b)  plural.;  a)  posit.;  aa)  subi.:  desiguare: 
3, 96, 1  u.  [ifi)  mdere ;  f  sed  multa  Cae- 

sarem  tamen  (tameu  multa  caes.  [i)  ad  id 
bellum  iucitabant:  iniuria  (e)  retentorum 
equitum  Romanorum ,  rebellio  facta  post  dedi- 
tiouem,   defectio  datis  obsidibus,  tot  ciuitatum 


<c)  coniuratio,  m  primis  ne  .  .  .  reliquae  na- 
tiones  sibi  idem  Ucere  .arbitrareutur:  11110,1. 
(2;)  1  posse:  ap.  Cic  ad  Att.  1X7  C,  1 

71.  [i[i)  reperire. 

(ifi)  obi. :  multa  rumore  adfiugebaulur 
<iy^j.,-  multarum  rumore  orat  fingebanta;  multa 
rumore  fingebaut  /'.-  multa  rumor  fiugebat  Old; 
multa  rumor  adfiugebat.  (Steph.;  Db.,  Dt.):  1, 
53, 2  ;  \  simul  .animaduertit  multa  uudique 

portari  atque  agi  pleuissimis  uiis,  quae  repen- 
tiui  tumultus  timore  ex  agris  iu  urbem  con- 
ferantur:  2,25,2;  \  et  multa  uirtuti  eorum 
concedens  rem  totam  distulit:  3,60,1;  t 
conferre:   2,25,2  u.  agere;  f  multa  a 

(c)  Caesare  in  eam  seuteutiam  dicta  sunt:  I 
45, 1 ;  1    multa   praeterea   de   sideribus 

atque  eorum  motu,  de  .  .  .  deorum  immortidium 
<c)  ui  <o)  ac  potestat«  disputant  et  iuueu- 
tuti  tradunt:  VI  14,0;  t  multa  praeterea 

generatim  ad  auaritiam  excogitabantur:  3, 
32,1;  T  fiugere:  1,53,2  m.   adfingere; 

\  GaUis  .  .  .  trausmarmarum  rerum  notitia 
multa  ad  copiain  atque  usus  <c)  largitur: 
VI 24, 5;  f  multa  suppliciter  locutus 

est:  3,19,3;  K  portare:  2,25,2  u.  agere; 

t  Ariouistus  ad  postulata  Caesaris  pauca  re- 
.spoudit,  de  suis  uiitutibus  multa  praedicauit: 
I  44, 1 ;  f  id  quem  ad  modum  fieri  posait 

uou  nulla  mihi  iu  mentem  ueuiunt  et  multa 
reperiri  possmit:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  C,  1; 
t  multaque  <frumeutaque  Paul)  eraut  Lutra 
eum  locum  manu  sata,  quibus  iuterim  iumenta 
pasceret:  3,44,3;  t  tradere:  VI 14,  6  ti. 

disputare;  t  in  castris  Pompei  uidere 

Ucuit  .  .  .  non  mdlorum  tabernacula  protecta 
hedera,  multaque  praeterea,  quae  nimiaui  luxu- 
riam  et  uictoriae  fiduciam  designarent:  3,96,1. 

yy)  abl.:  qidbus  pasceret:  3,44,3  u.  [i[i) 
serere.) 

p)  coiupar. :  quem  iugresaum  iu  sermouem 
Pompeius  interpeDauit  et  loqui  plura  prohi- 
buit:  3,18,3. 

3.  ui  adiierb.  (=uahle,  fre»iue«fer,  diii); 
A.  jios. ;  a)  iniiltum :  ueque  Irumeuta  iu  f  hiber- 
uis  erant  ueque  <ex  biberuis  eraut  uouaque 
E.  Hoffm.)  multum  a  maturitate  aberant:  1, 
48,5;  t  adiuuare  u.  adinuo  p.  1G7  sq. 
(5  loc);  f  quod   multum  expedito   <c) 

itinere  antecesserat  Caeaar:  3,75,3;  t 

neque  multum  Albici  nostris  uirtute  cede- 
bant:  1,57,3;  neque  multum  cedebaut  uirtute 
nostris  (u.  CC) :  2, 6,  3 ;  t  quod  multum 

natura  loci  confidebant:  III  9,  3;  quibus 
(auxiliaribus)  ad  puguam  uou  multum  Crassu» 
contidebat :  III 25, 1 ;  t  cum  .  .  .  omnia 


661 


multiis 


municipium 


662 


trepidantius  .  .  .  ageret  .  .  .  multumque  cuni 
suis  consiliandi  causa  secreto  praeter  consue- 
tudinem    conloqueretur:    1,19,2;  t 

multum  autem  ab  ictu  iapidum  .  .  .  uiminea 
tegimenta  galciB  imposita  defendebant:  3, 
63,7;  1  difierre  u.  «liffero  i>.  00r>  B. 

ii)  V14, 1;  VJ21,1;  28,5;  1  multumque 

sunt  in  uenationil)us :  IV  1,8;  t  illi  .  .  . 

administrantibus  M.  Antonio  et  Fufio  Caleno 
multum  ipsis  militilms  hortantibus  .  .  .  naues 
soluunt:  3,26,1;  t  quod  spatii  *breuitate 

etiam  in  fugam  coniectis  aduersariis  non  mul- 
tum  ad  suramam  ^uictoria  iuuare  poterat:  1, 
82,3;  1  quod  (genus  radicis)  admbctum 

lacte  (c)  multum  inopiam  leuabat:  3,48,1; 
t  Fabius  .  .  .  non  ita  multum  moratus  in 
itinerc  cum  legione  occurrit:  V47,3;  t 

fere  fit ,  quibus  quisque  in  locis  miles  inuete- 
rauerit,  ut  multiini  (militum  o?)  earum  regio- 
num  consuetudine  moueatur:  1,44,3;  t 

quod  Rhenum  attingunt  multumque  ad  eos 
mercatores  uentitant:  IV3,3;  t  ncque 

multum  frumento,  sed  maximam  partem  lacte 
atque  pecore  uiuunt:  IV  1,8. 

b)  multo;  a)  c.  compiiriit. :  castra  a  co- 
liortibus  .  .  .  iiidustrie  defeudebautur,  imilto 
etiam  acrius  a  Thracibus  Ijarbarisquc  auxiliis  : 
3,95,2;  t  multum  fortunam  .  .  .  potuisse 

iudicauit,  multo  ctiam  amplius,  quod  .  .  . 
auertisset:  VI  42, 2;  t  pons  <e)  enim  ipsius 
magnum  circuitum  habebat,  ut  multo  breui- 
ore  itinere  illi  ad  Hiberum  peruenire  posscnt: 
1,63,2;  t  *f'«  proelio  ad  Dyrrachium  facto 
elatius  (Ciacc.;  liitius  codd.;  cM.)  inflatius- 
que  multo,  quani  res  erat  gesta,  fama  percre- 
buerat  (c)  :  3,79,4;  t  alterum  (iter  eriit) 

per  prouinciam  nostram,  multo  facilius  at- 
quc  cxpeditius:  16,2;  t  raulto  etiam 

grauius  quod  sit  destitutus  queritur  <«.  (70): 
I  16,6;  qiii  iiun  antc  inimico  in  nos  animo  <o) 
fuisset,  inulto  grauius  Iioc  dolore  cxarsit:  V  4, 
4;  liaec  si  grauia  mit  accrba  uideantur,  mult.o 
illii  graiiius  aestimiiri  {c)  debere  <f') ,  liberos, 
coniugCH  in  seruitutem  abstrahi,  ipsos  intorfici : 
Vn  14, 10;  t  (Sucbi  Vbios)  uectigalcs  sibi 

fecerunt  ac  multo  humiliores  innrinioros- 
qiK^  rcdogorunt:   IV3,4;  t  crat  multo  iii- 

ferior  numcro  niuiium  I5rutus:  1,57,1;  1 

inflatius  (hitiiis):  '.\,1'.),A  u.  elatius;  t 

maior  it.  uiu^siiuh  /j.  .'j.V/  [i[i)  (■/  ('>)  liic.]; 
t  magna  parte  cxercitus  nostri  interlbcta  iiiulto 
minorcm  superesse  .  .  partem:  Vr)5,  1, 

f^)   V.  iicrl). :   iit  .  .  .  quiliiis   in    pii;j;ii:i   iiiliic 
periculum  acciderct  {c),  iioii  ila  iiiiiltn  sc  icli- 


quoruin    ciuium     fatum     antecedere    existi- 
marent:  2, 6, 1. 

y)  c.  adiierl».  (post):  neque  raulto  post 
Caesar  .  .  .  dediictis  quibusdam  cohortibus  ex 
praesidiis  codem  uenit:  3,65,3;  neque  multo 
post  de  proelio  iacto  in  Thessidia  cognituni  est: 
3,101,7. 

15.  couip.  (|)lus):  ex  hominum  milibus  am- 
plius  triginta  .  .  .  plus  tertia  parte  inter- 
fecta  reliquos  perterritos  in  fugam  coiciunt: 
1116,2. 

[Falso:  compluribus  {b;  cum  pluribus  Oa) 
iaiii  lapidibus  .  .  .  subductis  .  .  .  pars  eius 
turris  concidit:  2,11,4;  cf.  1.  A.  b)  annos  IV 
4,1.1 

mnlllj^ :  prima  luce  magnum  numerum 
impedimentorum  <iumentorum  Oiace.)  ex  castris 
mulorumque  produci  deque  his  {Dauis., 
neque  hiis  {uel  iis)  [i;  atque  iis  Ciacc.;  Fr.) 
stramenta  detrahi  {iterba:  mulorumque  prod. 
.  .  .  stramenta  om.  y.)  mulionesque  cum  cas- 
.sidibus  equitum  specie  .  .  .  collibus  circumuehi 
iubet:  VII  45, 2. 

li.  Hlnnatin»^  Plancns.  l)i  AQ  scrip- 
tum  est  manacium  (teste  HokL;  mimaciura  teste 
Friy.;  Db.  munacium  in  Q,  manacium  in  A 
esse  dicit) ,  in  BM  muuicium,  in  [i  muuatium 
V  24, 3. 

Iiis  (legionibus)  M.  Crassum  quaestorem  <c) 
et  L.  Munatium  Plancum  et  C.  Treboniuin  le- 
gatos  praefecit:  V24, 3;  L.  Plancum  cum  lc- 
gione  ex  Belgio  celeriter  in  Carnutes  proticisci 
iiibet  ibique  hiemare  .  .  . :  V  25, 4 ;  cuius  ad- 
ucntii  nuntiiito  L.  Plancus,  qui  legionibus  prae- 
erat,  .  .  .  locum  capit  superiorem  diuersairique 
iicicm  in  duas  partes  constituit,  iie  ab  equilatu 
circumueniri  posset:  1,40,5;  cf.  §  6.  7. 

niniidn^:  multa  praeterea  de  sideribus 
atqiie  eorum  motu ,  de  mundi  ac  terrarum 
magnitudine,  de  rerum  natura  .  .  .  (druidcs) 
disputiint  ct  iiuieiituti  tradunt:  VI 14, 6. 

iiiiiiii4'e|tM.  A.:  neque  se  neque  reliqiios 
iiiiiiiicipcs  pati  posse  C.  Caesarcm  impe- 
ratorem  .  .  .  oppido  moenibusquc  prohiberi;  1, 
13,1. 

B.:  quem  quisquo  in  castris  notuin  aiil 
municipcm  hiibcbat,  conquirit  atquc  cuo- 
cat:  1,74,1. 

iiiiiiiifi|>iiiiii.  A.  subi. :  crant  .  .  . 
miiniciiiia  ctliim  diuorsis  (ailuersis  /  dct.:  Np.) 
partibus  coniuncta  {tt.  CC):  2,29,4;  t 

uos    onim    iiestrumquo   factum,   inquit,   omniii 
<o)  deinccps  inunicipia  sunt  secuta:  2,32,2. 
K.  ol)i.:  cdiiiiingcre:  2,29,4  ii.  A. 

42* 


663 


municipium  —   nninio  (miinitus) 


664 


C.  geiiet.:  duumuiris  municiijiorum  om- 
nium  imperat,  ut  naues  conquirant  Brundisium- 
que  deducendas  curent:  1,30,  1 ;  ^  diffisus 
municipii  (municipum  A^)  uoluntati  (Stepli.; 
-tatis  5,-  -tate  0)  Tiiermus  cohortes  ex  urbe 
reducit:  1,12,2;  confisus  municipiorum  uolun- 
tatibus  Caesar  cohortes  .  .  .  ex  praesidiis  de- 
ducit  (c):  1,12,3;  tlF  cum  quosdam 
eius  municipii  sollicitaret:  3,22,3. 

D.  c.  praep. :  pecuniae  a  municipiis  exigun- 
tur:  1,6,8. 

Milo  diniissis  eireum  miuiicipia  litteris 
.  .  .  quos  ex  aere  alieno  laborare  arbitrabatur 
sollicitabat:  3,22,1. 

et  ex  finitimis  municipiis  frumentum  com- 
portare  .  .  .  instituit:  1,18,4;  f  (erat) 

magnus  numerus  equitum  Eomanorum  et  de- 
curionum,  quos  ex  municipiis  Domitius  euo- 
cauerat:  1,23,2. 

milites  in  proxima  municipia  deducit; 
ipse  .ad  urbem  proficiscitur :  1,32,1. 

nianinientnin :  effecerant,  ut  instar  muri 
hae  saepes  mimimentum  (aef;  munimentis  a; 
Fr.;  munimenta  iis  Rosch;  Hold.;  munimenta 
Q'^;  Np.,  Db.,  Dt.^)  praeberent,  quo  non  modo 
non  intrari,  sed  ne  perspici  quidem  posset  (c): 
II 17,  4. 

ninnio.  A.  =  muiiitionein  efficere ,  ex- 
sfrucre  (abs.):  neque  erat  facile  nostris  uno 
tempore  propugnare  et  munire:  3,45,3;  67,2 
it.  inniiitio  D. 

B.  =  iiiuiiitlouibus  atque  operibus  liriiiiire : 
L.  Staberius  (c)  .  .  .  aquam  comportare  in 
arcem  atque  eam  muuire  .  .  .  coepit:  3,12,1; 
t  Fauonium  (e)  ad  flumeu  Aliacmonem  .  .  . 
reliquit  castellumque  ibi  mimiri  iussit:3,36, 
3;  t  castra  2«.  casittra  p.  4(J2  sq.  (21 

loc);  t  (ad  hunc  (collem?)  muniendum 

(locum  add.  fi;  Schn.,  Dh.)  omnes  a  Vercinge- 
torige  euocatos :  VII  44, 5 ;)  t  quoad  le- 

giones  conlocatas  (e)  munitaque  hiberna 
cognouisset:  V24, 8;  quantasuis  .  .  .  copias 
Germanorum  sustineri  posse  munitis  hibernis 
docebant:  V28,4;  t  suigulaque  latera 

castrorum  singulis  attribuit  legionibus  mu- 
nienda:  1,42,1;  t  locum  u.  locnnp.  475 
sq.  (5  (8)  loc.) ;  t  (Veneti  reliquaeque  eiui- 

tdtes)  bis  initis  consiliis  oppida  muniunt,  fru- 
menta  ex  agris  in  oppida  comportant:  III 9, 
8;  Iguuium  Thermum  praetorem  cohortibus  V 
tenere,  oppidum  munire:  1,12,1;  Lissum  ob- 
tinel)ant,  quod  oppidum  iis  (c)  antea  Caesar 
attribuerat  muniendumque  curauerat :  3, 29, 1 ; 
t  cum  legio  Caesaris  nona  praesidium  quod- 
dam    occiipauisset    et   muuire   coepisset,    huic 


loco  propinquum  et  contrarium  collem  Pom- 
peius  occupauit  nostrosque  opere  prohibere 
coepit :  3, 45, 2 ;  t  r '  P  a  autem  erat  acutis 

sudibus  praefixisque  (c)  munita :  V  18, 3 ;  t 
oppidum  autem  Britanni  uocant,  cum  siluas 
impeditas  uallo  atque  fossa  munierunt  (-ierint 
MH^):  V21,  3;  t  iHi  eum  tumulum... 

magnis  operibus  muniuerunt  (ahl;  munierunt 
f;  Np.,  Dt.)  praesidiumque  (c)  ibi  posuerunt: 
1,47,4. 

C.  =  tueri,  te^ere,  defendere;  a)  alqd:  dex- 
trum  cornu  eius  riuus  quidam  impeditis  ripis 
muniebat:  3,88,5;  t  quae  res  et  latus 
unum  castrorum  ripis  ttuminis  muuiebat  et 
post  eum  quae  essent  (c)  tuta  ab  hostibus 
reddebat:  115,5;  t  Wque  (oppidum) 
natura  loci  sic  mimiebatur,  ut  magnam  ad 
duceudum  bellum  daret  facultatem:  138,4; 
t  ubi  uero  ea  pars  turris,  quae  erat  per- 
fecta,  tecta  atque  munita  (tecto  munita  Paul) 
est  ab  onini  ictu  hostium :  2,  9,  5. 

b)  alqni;  y.):  erant  Menapii  propinqui 
Eburonum  flnibus,  perpetuis  paludibus  siluis- 
que  muniti:  VI  5,  4;  t  quibus  (Aruernis) 

oppressis  inopinautibus ,  quod  s  e  Cebenna  ut 
muro  munitos  existimabaut:  VII  8, 3;  sed  cele- 
riter  ciues  Romaui  ligneis  eflectis  turribus  his 
(c)  sese  nuinierunt:  3,9,3. 

P) :  quod  multitudiuem  Germanorum  in  Gal- 
liam  traducat,  id  se  sui  (suos  h)  muniendi, 
non  Galliae  impugnandae  (c)  causa  facere:  I 
44,  6 ;  t  taec  noua  sit  ratio  uincendi ,  ut 

misericordia  et  liberalitate  n  o  s  muniamus :  ap. 
Oic.  ad  Att.  IX  7  C,  1. 

D.  —  ag-gere  exstructo  effleere:  Labienus 
primo  uineas  agere,  cratibus  atquc  aggere  pa- 
ludem  explere  atque  iter  munire  conabatur: 
VII  58, 1. 

miinitnt^  iii  adicet.  (=  tutiis)  ;  A)  posit. : 
castra  Vari  conspicit  .  .  .  admodum  munita 
natura  loci,  una  ex  parte  ipso  oppido  Vtica, 
altera  a  (del.  Paid)  theatro  .  .  . ,  substructioni- 
bus  (c)  eius  operis  maximis,  aditu  ad  castra 
difficili  et  angusto :  2,  25, 1 ;  t  erat  e  re- 

gione  oppidi  collis  sub  ipsis  radicibus  montis 
egregie  mimitus  atque  ex  omin  parte  cn-cum- 
cisus:  VII 36, 5;  t  se  in  silua.s  .abdiderimt 

locum  nacti (e) egregie  et  natiua  et  opere  mimi- 
tum:  V9, 4;  locum  reperit  egregie  n.itura  atque 
opere  munitum:  V21,4;  et  locum  castris  de- 
ligit  paludibus  sihiisque  munitnm :  VII 16, 1 ; 
t  sua  omnia  in  unum  oppidum  egregie  natura 
munitum  contulerunt:  1129,2;  cf.  §3;  quod 
oppidum  et  natura  loci  ct  mauu  munitum  paucis 
diebus  .   .    .   expuguatum  coguoueraut:  11123, 


665 


munio  (munitus)   —  muuitio 


666 


2;  cognoscit  non  longe  ex  eo  loco  oppidum 
CassiuoUauui  abcKHe  siluis  jialiKlibusque  muni- 
tum:  V21,2;  est  autem  oiipidum  et  loci  natura 
et  t  colle  (uallo  OM.)  munitum:  3,9,2;  t 
huius  quoque  spatii  pars  ea,  quae  ad  arcem 
pertinet,  loci  natura  et  uallo  altissimo  {Kraff.; 
uallc  altissima  codd. ;  ediL)  munita  longam  et 
difficilem  habet  oppugnatiouem :  2,1,3. 

intra  haec  tegimenta  abditi  atque  muniti 
(milites)  parietes  lateribus  exstruebant:  2, 
9,6. 

IJ.  suiteri. :  Labienus  cum  et  loci  uatura  et 
manu  (mn.  h)  munitissimis  (-umis  AQB)  ca- 
stris  sese  teneret,  de  suo  ac  legionis  periculo 
nihil  timebat:  V  57, 1  ;  qua  .  .  .  fiducia  et  opere 
et  natura  loci  munitissima  castra  expugnari 
posse  confidimus?  2,31,2;  H  oppidum 

Auaricum,  quod  erat  miixinium  muuitissimum- 
que  iu  (p)  finibus  Biturigum :  VII 13, 3 ;  H 

eamque  oppidi  partem,  quae  muuitissima 
uideretur,  occupant:  1,20,3. 

luaiiitio.    (Cf.  Gul.-'  II  p.  247.  24fJ.) 

A.  =  6  %aqu-/.iaf.i6g,  i]  yaQu/.ioaig,  to 
reixiCeiv  (munieiKli  actHS  udUihor};  :i)ubl.: 
impedire  a.  1$.  c)  impcilire. 

b)  dat. :  quod  magna  parte  diei  consumpta 
muuitioni  castrorum  tempus  relinqui  uole- 
bat:  V9,8. 

c)  ffen. :  munitiouis  causa:  (V40, 2  ti.  15. 
c)  p);)  qui  ad  altcram  parteui  oppidi,  ut  supra 
demonstrauimus ,  miuiitionis  causa  conuene- 
rant:  VII  48, 1 ;  If  (speciem  munitionis 
praebere:  3,67,2  ii.  D.) 

d)  abl.:  quae  copiae  nostros  terrerent  (c)  et 
munitiono  (muniliones  a)  prohibcrent:  I 
49, 3. 

c)  c.  prac|i. ;  y.)  ad:  omnos  illo  ad  muni- 
tioricni  ([i;  iScliii.,  Ilotd.,  DL- ;  illo  muuitioiuuu 
a;  nlL  cdd.;  mniiiliouum  dvl.  Krcm.)  copiae 
traducuntur:  VII  4!),  6. 

[i)  iii  c.  iibl.:  impnulcntibus  nostris  atque 
occupatis  in  muuitiono  castrorum  subito  se 
cx  sihiis  cioccruiit:  V  15,3. 

It.  -  .  id  (|U(mI  nniniciido  cflicilur,  opcni, 
uiilluiii;  ii)  siihi.;  a):  (aliesse:  3,62,2  u.  c) 
(/)  pars;|  T|  aegro  portas  nostri  tiuiiitur ; 

rcliijuos  aditus  locus  ipse  per  se  muuitioi|uo 
defondit:  VI37,5;  f  hic  uero  nulla 

munltlo  esl,  quae  pertcrritos  recipiiit:  VI 39, 
2;  coiiiunctam   csho:    3,68,.'!  u.  c)  pro- 

ruoro;  (■iimpluros  dios  'iiKmiii  miuisoriuit  ca- 
stra;  miinilioiios  (|iiidoni  oiiiuos  iulogriie 
oriint:  3,66,7;  tamotsi  orant  miiiiitioncs  ca- 
stronim  magiiiu',  tiunon  .  .  .  l'onipoiiuioB  ox 
iiallo  dotiirbauil:  3,67,4;         1|  intorpcllare: 


3, 70, 2  u.  c)  perducere ;  t  quod  superioris 

anni  munitioncs  integrae  mauebant:  VI 32, 
5;  ^  pertinere:  (3,62,2  u.  e)  oc)  pars;) 

munitionem,  quam  (quae  ald)  pertinere 
(pertingere  Old)  a  castris  ad  flumen  supra 
demonstrauimus ,  dextri  Caesaris  cornu  (c) 
cohortes  ignorantia  loci  sunt  secutae:  3,68,2; 
t  posse:  VII  52,  3  u.  tardare;  VII  73,  2  u.  c) 
defcndere;  T  cum  loci  natura  et  (tum  E. 

lloffm.)  munitio  ca.strorum  aditum  prohibe- 
bant,  tum  (O,-  adiri  tuuc  -•. ,  adiri  tunc  pro- 
hibebat  E.  Hoffm.):  2,35,5;  t  recipere: 

VI 39, 2  u.  esse ;  1  quanto  opere  eorum 

animi  magnitudinem  admiraretur,  quos  (e) 
non  castroruni  muuitiones,  nou  altitudo  montis, 
non  murus  oppidi  tardaro  potuisset:  VII 
52,3. 

[i)  :  quod  (milites)  ab  opere  integris  mu- 
nitionibus  uacabant:  3,76,2. 

b)  praed.:  cum  portam  quaererent  castro- 
rumque  eam  munitionem  esse  arbitraren tur : 
3, 68, 2. 

c)  obi.:  Pompoius  uoctu  magnis  additis 
muuitionibus  reliquis  diebus  turrcs  cxstruxit: 
3,  54, 1 ;  Tf  relicto  interiore  u:dIo  maiorem 
adiecerat  (obiecerat  0^')  munilionem:  3,66, 
4;  f  institutas  turres,  testudines  muui- 
tionesque  hostium  admiratur:  V52, 2;  t 
p;irs  .  .  regiae  .  .  .  et  theiitrum  .  .  .,  quod  arcis 
toiiobat  locum  .  ,  ,  .  has  munitiones  iusequen- 
tibus  auxit  diebus,  ut  pro  uiuio  obiectiis  ha- 
beret:  3,112,8;  f  equitum  piirtem  .  .  . 
circumire  exteriores  miuiiliouos  .  .  .  iubet: 
VII  87, 4 ;  t  ex  (c)  his  superiorum  ciistro- 
rum  situs  muniti(mesque  cognoscunt:  VII 
83, 1 ;  T  quod  (c)  miliuni  {cijo;  milia  *; 
cdd.)  piissuum  iu  ciicuitu  XVII  munitiones 
{deL  OiuL;  cdiL;  nuiuiliono  Glarl;.)  erat  com- 
plexus:  3,63,4;  t  transuersum  uallum, 
qiii  has  duas  muuitioucs  co  niungeret  (/ (/rt.; 
Oiace.;  contingeret  Ox;  Paiil),  nondum  per- 
fcccrat:  3,63,5;  68,3  u.  proruere;  t  con- 
tiugere:  3,63,5  u.  cojuungere;  1  dedu- 
cere:  VII  72, 2  u.  roducorc;  t  '«1  li»ec 
rursus  opora  iuldonduui  Ciiesar  ]nitauit,  quo 
minore  numoro  milituiu  nuinitiouos  defendi 
(dof.  mun.  (i)  posscnt:  VII  73,  2;  t  iH- 
cere:  11126,2  u.  g)  [i)  aa)  peruonire;  t 
efficere:  3,44,4  u.  porducorc;  t  altoro 
(loco)  Cicrmani  (oxtra  add.  IH.)  iiuiiiilioues 
nostras  ogrossi  <^iiitra  muii,  uostr,  iugressi 
l'aul)  compluribus  iiUorfoclis  scso  ad  suos  iu- 
columes  rocoporuul:  3,52,2;  t  '"  "s 
operibuH  .  .  .  milites  disponit  .  .  .  porpctuis 
uigiliis    wtatiouibuMiiuo ,    iit  conliugiuil  iiitor  .sc 


667 


iiiunitio 


66S 


atque  (e}  omnem  muiiitioneui  espleant:  1, 
21,3;  t  facere:  110,3  u.  d)  pracficere; 

erat  eodem  (c)  tempore  et  materiari  et  frumen- 
tari  et  tantas  munitiones  fieri  (tueri  Schn.; 
Db.)  necesse  deminutis  nostris  (o)  copiis:  VII 
73,1;  1  liabere:  (3,44,4  u.  perducere;) 

3,  112,8  u.  avigere;  t  iHi  impediendae 

(impcdiente  a')  reliquae  (Forch/i.;  rei  quae  x; 
rei  0)  munitionis  (munitiones  a')  causa  (0; 
Forchh.;  fiebat  causa  af;  causa  flebat  hl;  pr. 
edcL;  —  rei  [quae  mimitionis  flebat]  causa 
Facrii.:  Np.)  hora  circiter  VIIII.  .  .  .  legiones 
educunt  (c):  1,82,1;  primum  sagittariis  fun- 
ditoribusque  circumiectis,  postea  leuis  arma- 
turae  magna  multitudine  missa  tormentisque 
prolatis  munitiones  (munitionem  Paul)  impe- 
diebat:  3,45,3;  t  instituere:  VII  69, 6 

u.  e)  a)  circuitus;  1,83,4  u.  perficere;  t 

(iungere:  3,  44, 4  ti.  perducere;)  t  obi- 

cere:  3,112,8  m.  augere;  t  ex  casteDo  in 

castellum  perducta  munitione  circumuallare 
Pompeium  instituit:  3,43,2;  ut  nostri  perpetuas 
niunitiones  i'  uidebant  ( O: ;  habebant  Ilotomaimi 
cod.;  IH.;  uolebant  Madu.;  iungebant  i''ae>7i.,- 
perpetua  munitione  prouidebant  Koch;  Db.) 
perductas  ( munitiones  perducebant  Ciacc. ) 
ex  casteliis  in  proxima  castella  (perducta  ex 
cast.  i.  pr.  cast.  del.  Koch;  Db.),  .  .  .  ita  illi  in- 
teriore  spatio  perpetuas  mimitiones  efficiebant. 
sed  illi  operibus  uincebant:  3,44,4.(5;)  (Pom- 
peius)  ab  angulo  castrorum  sinistro  munitionem 
ad  flumen  perduxerat  circiter  *passuum  CCCC : 
3,66,6;  munitiones  enim  a  castris  ad  flumen 
perductae  (productae  0)  espugnatis  iam  castris 
Pompei  propriam  ( CG)  expeditamque  (c)  Cae- 
saris  uictoriam  interpellauerunt:  3,70,2;  t 

cum  neque  opus  (c)  hibernorum  munitiones- 
que  plene  essent  perfectae:  1113,1;  (Neruii) 
minus  horis  tribus  milium  pedum  (Nap.;  p. 
a;  passuum  edd.  phir.)  XV  in  circuitu  (c) 
munitionem  perfecerunt  (decem  milium  in  cir- 
cuitu  munitionem  pedum  XV  perfecerunt  P) : 
V42,  4;  prius  quam  munitiones  ab  (c)  Roma- 
nis  perficiantur:  VII  71,1;  his  rebus  perfectis 
.  .  .  XIIII  milia  passuum  complexns  pares 
(P;  pari  a)  eiusdem  generis  munitiones,  diuer- 
sas  ab  his,  contra  exteriorem  hostem  perfecit: 
VII  74, 1 ;  obsideri  se  a  Caesare ;  opera  muni- 
tionesque  prope  esse  perfectas:  1,20,2;  postero 
die  munitiones  institutas  Caesar  parat  perficere: 
1,83,4;  pauloque  citra  euni  locum  aliis  com- 
prehensis  collibus  munitioncs  (nostri)  perfece- 
runt:  3,46,6;  castra  .  .  .  *muniri  iussit.  qua 
perfecta  munitione  animaduersum  est:  3,66,1; 
t   Galli,  nisi    perfregerint  munitiones,    de 


omni  salute  desperant:  VII  85,3;  t  nulla 

munitione  perrupta  .  .  .  se  ad  suos  recepe- 
runt:  VII  82, 2;  t  iHi  animaduerso  (c) 

uitio  castrorum  tota  nocte  mmiitiones  pro- 
ferunt  castraque  castris  conuertunt:  1,81,3; 
t  prohibere:  (149,3  u.  X.  (1);)  neque  muni- 
tiones  Caesaris  prohiberc  poterat :  3, 44, 1 ;  t  liis 
(munitionibus)  prorutis  (Faern.;  proruptis 
X)  prius  in  hostium  castris  constiterunt,  quam : 
11126,3;  cum  esset  animaduersum  coniunctam 
(coniuncta  Nx)  esse  flumini  (muuitionem),  pro- 
rutis  (Ciacc;  (iiel  perruptis  iicl  potiti) ;  prout  his 
Ox)  munitionibus  defendente  nullo  transcende- 
runt:  3,68,3;  t  reliquas  omnes  munitionas 
ab  ea  fossa  pedes  (CC)  quadruigentos  (pedibus 
CCCC  p)  reduxit  (deduxit  p):  VII  72,2;  t 
(Caesar  f  relictis  legionibus  (relictis  muni- 
tionibus  cum  legionibus  Kuchly)  subsequitur: 
1,80,4;)  relictis  munitionibus  sese  in  castra 
Cornelia  recepit :  2, 37,3;  (Caesar  neque  satis 
militibus  perterritis  confidebat  .  .  .  et  -[  relictis 
(retentis  Ciacc.;  refectis  Paiil)  munitionibus 
magnopere  rei  frumentariae  timebat :  3,  74, 3 ; 
t   sequi:  3,68,2  u.  a)  a)  pertinere;  t 

transgredi:  VII  46,4  ti.  g)  [i)  aa)  peruenire; 
t  (tueri:  VII  73, 1  u.  facere;)  t  (uidere: 
3,  44, 4  u.  perducere.) 

d)  dat. :  pi'ius  suos  discessissc  cognouerunt, 
quam  munitionibus  adpropinquarent:  VII 
82,4;  Pompeius  insidias  timens  .  .  .  munitioni- 
bus  adpropinquare  aliquamdiu  non  audebat:  3, 
70,1;  t  ei  munitioni,  quam  fecerat,  T. 
Labienum  legatum  praefecit:  110,3. 

e)  gen. ;  a) :  eius  munitionis ,  quae  ab  Ro- 
manis  instituebatur,  circuitus  XI  (c)  milia 
(c)  passuum  teuebat:  VII  69, 6;  t  legio- 
narii  interioris  muuitionis  defensores  .  .  . 
tormentis  cuiusque  generis  telisque  (CC)  terre- 
bant:  3,63,6;  t  (fossae:  3,71,2  u.  g)  rj) 
opprimere;)  '  t  Caesar  haec  genera  mimi- 
tionis  instituit :  VII  72, 1 ;  t  despcratis 
campestribus  locis  propter  magnitudinem 
munitionum  loca  praerupta  .  .  .  temptant:  VII 
86,4;  t  clamore  ab  ea  parte  munitionis 
(eruptionis  fj)  sublato :  III  22,  4 ;  omni  exercitu 
ad  utramque  partem  munitionum  (-ionis  ,8) 
disposito:  VII  80, 1 ;  cohortes  LX  ex  maximis 
castris  praesidiisque  deductas  ad  eam  partem 
munitionum  ducit ,  quae  pertinebat  (0;  -bant 
'. ;  A^j.,  Db.)  ad  marc  longissimeque  a  maximis 
castris  Caesaris  aberat  (rec;  aberant  Qx;  Np., 
Db.):  3,62,2;  t  munitiones  .  .  .  perfecit, 
ut  ne  magna  quidem  multitudine,  si  ita  accidat 
i"  eius  disceasu,  munitionum  praesidia  cir- 
cumfundi  possent:  VII  74, 1;              t  animad- 


G69 


munitio 


670 


uersum  est  uitium  munitioniB,  quod  supra 
deraoustratum  est ,  atque  inter  duos  iiallos, 
qua  i)erl'ectum  opus  non  erat,  .  .  .  expositi  in 
auersos  (c)  nostros  impetum  fecerunt  atque  ex 
utraque  munitione  deieetos  terga  uertere  coege- 
runt:  ."5,  03,  8. 

(i):  ex  (c)  raateria,  quam  munitionis  causa 
comportauerant  (c),  turres  .  .  .  excitantur:  V 
40,2;  (1,82,1  u.  c>  impedire.) 

(y) :  i  11  o  munitionum :  VII  45,  G  u.  A.  e)  a).) 
1')  iibl.;  7.)  ciiusiie:  ueque  idcirco  Caesar  opus 
intermittit  confisus  praesidio  legionuni  triuni 
et  munilione  fossae:  1,42,  .3;  se  confidere  niuni- 
tiouibus  oppidi,  si  celeriter  succurratur:  3,80, 
3;  t  Romanorum  manus  tantis  munitioni- 

bus   distinetur:   VII  84, 3;  1t  castra 

erant  ad  bellum  ducendum  aptissima  natura 
loci  et  {Marldand;  natura  et  loci  codd.)  nuini- 
tione  (mutatione  a  caiL  m.  corr.):  2,  37,5;  t 
erat  noua  et  inusitata  belli  ratio  cum  tot 
ca.stellorum  numero  tantoque  spatio  et  tantis 
munitionibus  et  toto  obsidionis  genere,  tum: 
3,47,1;  t  oppida  incendi  oportere,  quae 

nou  niunitione  et  loci  natura  ab  omni  sint  peri- 
culo  tuta:  VII 14,  9. 

[j)  inslr,:  circumuallare:  3,43,2  ««.  e)  per- 
ducere;  t  complecti:  3,G3,4  u.  e)  com- 

])lecti ;  t   cominodissimura    esse   statuit 

oinnes  naues  subduci  et  cum  castris  una  nuini- 
tione  coniungi:  Vll,5;  t  et  ('")  ''>  <l"i 

miiriitioMibus  con tinebant u r ,  et  ii,  qui  iul 
auxilium  conuenerant:  VII  80,  4  ;  t  (<1g- 

fendere:  VII  20, 3  u.  g)  A) ;)  t  i"  ex- 

tremo  ponte  turrini  .  .  .  constituit  praesidium- 
que  .  .  .  |)onit  magnisque  eum  locum  muni- 
tionibuB   iirmat:    VI  29,3;  t   (proui- 

dere:  3,44,4  u.  c)  iierduccre;)  t  operis 

munitione  ct  militum  concursu  et  telis  rcpulsi 
hoc  couiilu  destiterunt:  18,4;  t  tiunen 

raunitionc  Humen  a  monte  seclusit,  ne  noctu 
a(juari  Pompeiani  possent.  quo  perfecto  opere 
.  .  .:  3,97,4. 

y)  scimnil.:  cum  alii  (c)  fossas  comiilorent,, 
alii  niultis  telis  coiiiectis  defensorcs  uallo  muni- 
tionibusque  dcpellerent:  IJ125,1. 

())  qiiiilH.:  iilter  couuersus  in  conlrariam 
partcm  orat  uallus  biimiliore  paulo  muiii- 
tioiie:  3,(13,2. 

K)  V.  |iriie|i.;  a)  iib:  clum  longius  *ii  mu- 
iiitione  (ad  munitionem  a)  iiberiuit  (lalli  (I. 
aber.  g.  nb  mun.  [i):  VII  82,1;  t  dcspc- 

rnta  salute  (Ui^iias  a  mnnitiouibus  rediicunt: 
VII  88,5;  t1  ''""'■  exlerion^  occupato  iiiiii 

longius  ('•)  mille  passibus  ab  nostris  uiiiiii- 


tionibus    (a  nostr.   mun.   quam   raille  pass.  [J) 
considunt:  Vri79,l. 
[i)  ad;  aa):  acccdere  ad  m.  u.  aecedo 

A.  a)  [i)  p.  70  (4  loc);  t  milites  .  .  . 

testudine  facta  et  (c)  aggere  ad  muuitiones 
adiecto  (adacto  Oiaee,.)  locum  ceperunt:  V 
9, 7 ;  t   ne  de  improuLso  aut  noctu   ad 

{AliP;  aut  BM>Q;  in  [i)  munitiones  bostium 
(o)  multitudo  aduolaret  aut  interdiu  tela  in 
nostros  operi  destinatos  coicere  possent  (c) : 
VII  72, 2 ;  1  celeriter  ad  ea.s  quas  dixi- 

mus  munitiones  peruenerunt:  III  2G,2;  mili- 
tes  dato  signo  celeriter  ad  munitionem  per- 
ueniunt  eamque  transgressi  trinis  castris  potiun- 
tur:  VII  4(5, 4. 

(quo  missum  :  VII  85,4  «.  JJ)  liiborare;) 
(eodem  (?'.  c.  ad  munitiones)  naues  .  .  .  mittit: 
3,62,3.) 

fi[i) :  qua  niiuimc  arduus  ad  nostras  muui- 
tiones  ascensus  uidedatur:  1133,2. 

yy):  Germani  acrius  uaque  ad  munitioues 
(muros  [i)  sequuntur  (persequuntur  [i): 
VII  70, 4. 

dd).  cum  auimaduertissent  .  .  .  cohortes 
nostras  ad  muuitiones  excubare,  silcutio  ad- 
gressi  (aduersi  ahl;  om.  f)  uniuersi  intra  mul- 
titiidinem  (silentio  adducti  in  uuiuersos  intra 
muuitionem  Faul)  sagittas  coiciclsant:  3,50,1; 
t  uno  die  VI  proehis  factis,  tribus  lul  I.)yr- 
racbium,  tribus  ad  munitiones:  3,53,1;  t 

maxime  ad  superiores  munitiones  laboratur, 
quo  Verca.ssiuellaunum  missum  deinoustraui- 
nuis:  VII  85,4;  t  ad  eas  munitiones  Cae- 

sar  Lentulum  Marcellinum  qu.aestorem  cum 
legione  VIII.  i)ositum  habebat:  3,G2,4;  t 
cuui  acerrime  ad  niunitiones  (munitioncm  [i) 
pugn  aretur:  V44,3. 
y)  de:  3,(39,3  u.  d)  praecipitare. 
S)  ex:  nostros  .  .  .  ex  utraque  munitioue 
deiectos  (delectos  e;  deletos  a)  terga  uertere 
coegerunt:  3,(53,8;  t  plerique  ex  his,  ne 

in  aiigustias  inciderent,  ex  {ad</.  Np.)  X  (de 
decein  Oclit.)  peduni  muuitioue  se  (iVp.;  muui- 
tionesse  a;  munitionis  se  /'///)  iu  fossas  prae- 
cipitabant  {P.  Manut.;  praecipitiuit  codtl.): 
3,G9,3;  t  (procedere:  V44,4  u.  e)  pro- 
cedere;)  t1    utrimque  cliunore   subliito 

excipit  riirsus  ex  uallo  (ualle  [i)  atquo  oninibus 
munitionibus  clanior:  VII  88,2. 

t)  extni:  egredi  «.  ejiTfdlor  /'.  IHO^ 
yy)  (1  kii:);  t  procedit  extni  munitionea  ((J; 
procedit  ex  castris  munitiones  a):  V44,4;  uix 
agmeii  nouissimum  extra  mniiitii)iies  proce.sse- 
rat;  VI  8,1;  tt  "<'"  '"'  ■  •  •  iuicipit^^m 


671 


mimitio 


672 


terrorem  intra  extraque  munitioues  .  .  .  causae 
fuisse  cogitabaut:  3,72,2. 

^)  iu  c.  acc:  (aduolare:  VII72,2  u.  p) 
aa);)  t  iigger  ab  uniuersis  in  munitionem 

(munitione  p)  coniectus  et  ascensum  dat 
Gallis  et :  VII 85, 6 ;  t  sic  omnibus  lio- 

stium  copiis  fusis  armisque  exutis  se  in  castra 
munitionesque  (se  intra  munitiones  fi)  suas 
recipiunt:  1116,3;  silentio  exercitum  eduxit 
et  se  in  antiquas  munitiones  recepit :  3, 54, 2. 

*?)  iii  c.  !ibl. :  ipse  in  munitione  pro  castris 
consedit;  eo  duces  producuntur:  VII  89,4; 
1  reliqui  sese  confirmant  tantum ,  ut  in  muni- 
tionibus  consistere  audeant  speciemque  de- 
fensorum  praebeant :  VI  38, 5 ;  desperata  ex- 
pugnatione  castrorum,  quod  nostros  iam  con- 
stitisse  in  mnnitionibus  uidebant:  VI  41, 1 ;  \\t 
ipsis  consistendi  in  suis  munitionibus  locus  non 
esset:  2,16,2;  %  quid  ergo?    Romanos  (f) 

in  (om.  AQ}  iUis  ulterioribus  nuiuitionibus 
animino  (c)  causa  cotidie  exerceri  putatis? 
VII  77,10;  %  pars  magna  in  fossis  muni- 

tionibusque  (mimitionis  Ciacc.)  etfluminis  ripis 
oppressa  .  .   .  interiit  (e):  3,71,2. 

seu  quid  in  munitionibus  perfectum  non  erat, 
seu  quid  a  peritioribus  rei  militaris  desiderari 
uidebatur:  3,  61,3. 

Q-)  intva:  si  adire  non  possit,  monet,  ut  tra- 
gulam  cum  epistula  ad  ammentimi  deligata 
Lntra  munitionem  (mnnitiones  [i)  c.ostrorum 
abiciat:  V48, 5;  t  uallumque  ex  castris 

ad  aquam  ducere  incipiuut,  ut  iiitra  munitionem 
et  (ut  a;  om.  b)  sine  timore  et  sine  statiouibus 
aquari  possent:  1,73,3;  t  nostris  uero 

etiam  de  (e)  uallo  deductis  propius  accedunt 
et  tela  intra  munitionem  ex  omnibus  partibus 
coiciunt:  V-51,2;  3,50,1  n.  fj)  Jd)  excubare; 
t  Labienus  suos  intra  muuitionem  (munitioues 
e.f)  continebat:  V57,4;  (militesque  omnes 
intra  iiallum  castrorum  (uall.  castr.  Ofld;  ca- 
strorum  a;  castra  munitionem  b^;  castrorum 
munitionem  fi^c';  Np.)  contiuuit :  3, 76, 1 ;)  t 
7inn  minus  qui  iutra  muuitiones  erant  pertur- 
bantur  Galli  (y)  :  VII  70,  6  ;  t  ipsi  .  .  . 

propugnabant  nostrosquc  intra  munitioues  in- 
gredi  prohibeb.int :  V9,();  3, 52, 2  ?(.  c)  egredi ; 
t  ne  intra  munitionem  opprimeretur:  3,69, 
3;  f  recipere,  se  recipere  ?«.  intra 

p.  226   a)  (3  loc);  t   Vercingetorix  ab 

radicibus  collis  suos  intra  muuitiones  reduxit: 
\'II51,4;  1  frumenta  (CC)  enim,  quae 

fueraut  intra  munitiones  sata,  consumpserant : 
3,58,3;  Kt  terror:  3,72,2  ii.  e)  e.r.li: 

t)  per:  hostes  undique  circumuenti  .  .  .  se 


per  munitiones  deicere  (eicere  RSclm.)  et  fuga 
salutem  petere  contenderunt  (e) :  III 26, 5. 

X)  pro:  cratesque  pro  munitione  obiec- 
tas  propulerunt:  3,46,3. 

l)  siue:  quod  propius  Eomanos  accessisset, 
persuasum  loci  oportunitate ,  qui  se  ipse  sine 
(ipse  sine  Bentl.;  ipse  ut  Kran.;  ipsum  eodd.; 
Sehn.,  Fr.,  Db.;  ipsius  Em.  Hoffm.;  ipsa  eoni. 
Db.)  munitione  defenderet:  VII 20, 3. 

C.  =  inateria  qnaefiue  ad  munitioiies  per- 
flciendas  necessaria  suiit  ("):  qui  (milites) 
lignationis  mimitionisque  causa  in  silua.s  dis- 
cessissent:  V39, 2. 

(D.  =  munitores ,  inuuieiites :  reliquit  .  .  . 
cohortes  duas,  quae  speciem  munitonim  (iiel 
munientium  ego;  munitionis  eodd.;  edd.) 
praeberent:  3,67,2.) 

Adiect. :  antiquae:  3,54,2;  campestres: 
VII  81,1;  83,8;  diuersae:  VII74,1;  duae: 
3,63,5;  exteriores:  VII  87,4;  humilior:  3, 
63,2;  integrae:  VI32,5;  3,66,7;  76,2;  inte- 
rior:  3,63,6;  magnae:  VI29,3;  3,54,1;  67, 
4;  maior:  3,66,4;  (nostrae:  1133,2;  VII 
79,1;  3,52,2;)  nulla:  VI  39,  2;  VII  82,  2; 
omnis:  1,21,3;  omnes:  VII72,2;  88,2;  3, 
66,7;  pares:  VII74,1;  perpetuae:  3,44,4 
(bis);  reliqua,  -ae:  1,82,1;  —  VII  72,2; 
(suae:  1116,3;  2,16,2;)  superiores:  VII  85, 
4;  tantae:  VII  73,1;  84,3;  3,47,1;  ulterio- 
res:  VII77,10;  una:  Vll,5;  utraque:  3, 
63,8. 

mnnitor:  3,67,2  n.  monitio  D. 

mnnujii.  A.  =  offlciuni,  iiegotiaiii ;  a)  obi. : 
uel  pro  hospitio  regis  Nicomedis  uel  pro  iiorum 
necessitate,  quorum  res  (CC)  agitur,  defugere 
(refugere  Herl'.)  hoc  munus,  M.  lunce  (e), 
nou  potui :  ap.  Oell.  V  13, 6 ;  t  electos  ex 

omnibus  legionibus  Ibrtissinios  uiros  .  .  .  Cae- 
sar  ei  classi  .attribuei-at ,  qui  sibi  id  muneris 
depoposcerant:  1,57,1;  t  in  nauibus 

excubans  neque  ullum  laborem  aut  mimus  de- 
spiciens:  3,8,4;  t  m.aximeque  timoris 

causa  pro  se  quisque  id  munus  legationis  re- 
cusabat:   1,33,1;  1   refugere  ?(.  de- 

fugere;  %  cum   adoleuerunt,  ut   munus 

militi.ae  sustinere  possint:  VI 18, 3. 

b)  ^eii.:  id  muneris:  1,57,1  ««.  a)  deposcere. 

c)  abl.r  quidam  .  .  .  Gallus  .  .  .  seiu  ac 
picis  tradit.as  glebas  in  ignem  .  .  .  proiciebat; 
.  .  .  concidit.  hunc  ex  proximis  uuus  iacentem 
transgressus  eodem  illo  niunere  fungebatur: 
VII  25, 3. 

B.  =  liidi  ghidiatorii :  quod  magnis  mune- 
ribus  datis  gladiatoriae  (-toribus  a,  sed  ead. 


G73 


munus  —  niurus 


fi74 


m.  corr.)  familiae  reliquias  (c)  habebat:  3, 
21,4. 

C.  =  donum :  sua  .  .  .  beneficia  commenio- 
rauit  (e) ,  quod  rex  ajjpellatUB  esset  a  senatu, 
quod  amicus,  quod  munera  amplissime  (tam 
amplissima  B*[i;  ««  amplissima?)  missa:  143, 
4;  t  (etiam  Caesaris  beneficium  f  mutaue- 
rat  (beneficia  imminuerat  Madu.  (lurinius)) 
consuetudo,  qua  offerrentur  (munera  add. 
Oekler;  Db.;  munerum  consuetudo,  quae 
ofl'.  E.  Hoffm.;  [qua  offerreiiturj  Dt.):  2,29,3;) 
t  conati  suut  .  .  .  Volusenum  interficere,  .  .  . 
ut  cum  munere  aliquo  perfugisse  ad 
Pompeium  uiderentur :  3,  60, 4. 

marali8 :  (magno  usui  erant)  falces  prae- 
acutae  insertae  adfixaeque  longuriis,  non  ab- 
simili  forma  muraliuni  !,  ruralium  Nc)  fal- 
cium:  11114,5;  1  uiultae  jjraeustae  sudes, 
maguus  muralium  pilorum  numerus  institui- 
tur:  V40, 6;  ex  uallo  ac  turribus  traiecti  pilis 
muralibus  interibant  (c) :  VJI82, 1. 

^^tatins  IHurcns:  loquuntur  ambo  ex 
nauibus  cum  M.'  (c)  Acilio  (c)  et  Statio  (sta- 
tilio  f)  Murco  legatis,  quorum  alter  oppidi 
muris,  alter  praesidiis  terrestribus  pr.ieerat:  3, 
15,  G;  if.  §  7.  8;  certior  ab  Acilio  et  Murco 
jjer  litteras  factus  de  postulatis  Libonis  et  Bi- 
buli  legionem  relinquit;  ipse  Oricum  reuertitur  : 
3, 16,  2. 

niiirns.  Cf.  Oiil.  /-  p.  7:  de  muris  Galli- 
cis  u.  de  Caummit  in  Extr.  du  Bull.  monumen- 
tal  public  d  Caen  1S6S;  A.  Kberx,  ZAW.  1847 
p.  .097—004;  JJ.  73,  .')!)— (J2;  G.  Lahmeyer, 
■IJ.  71,  511—521;  J.  Lattmann,  JJ.  73,  252— 
263  ct  Ph.  15,  638—661;  Lipsim  Poliore.  lU 
5  p.  149—151  (ed.  a.  1605);  R.  Menye,  Ph.  31, 
.047—550;    A.  Zestermann,  .11.  83,  509—518. 

A.  subi. :  alio  ascensu  eodem  tempore  Hae- 
duoM  (AQ[i;  ad  liae<lu<)s  BM)  mittit.  oj)j)idi 
murus  (mittit  ad  opj).  niuros  AQ;  niittit  opp. 
muros  B(M'^);  Murus  opj)idi  [i)  a  (<■)  plauitie 
atque  initio  ascensus  .  .  .  uiille  CC  passus 
aberat:   VII  46, 1;  t   himc   (monteni) 

murus  circumdatus  arceni  efficit  et  cum  op- 
pido  couiungit:  138,(1;  *{  muri  autcni 

omnes  (iallici  hac  fere  foriua  suut  \muris  aut. 
oninibuN  gallicis  liaec  f.  f.  est  p):  VII 23,  1 ; 
1  poBse:  VI35,9  u.  1{.  cingere;  quos  (c)  non 
ua«trorum  munitiones,  non  altitudo  niontis, 
uon  murus  (muros  BM)  oppidi  tardaro  jio- 
tuissot:  VII  52,3;  tardarc:  VII  K;,:)  ii.  15. 
praeducere. 

It.  obi. :  eos  .  .  .  iu  oj^pidum  diiiiillil.  portas 
muroHijue  adseruari  iubet:  1,21,'_';  1 

usceiidere  u.  aHfciKio  //.  311  (li  lor.i :        1 

IjOxIc.  CuOHar.     11. 


si  prius,  quam  murum  aries  attigisset,  se  de- 
didlssent  (c):  1132,1;  T  praesidii  tantum 

est,  ut  ne  murus  (numerus  yJi ;  ne  murus  acdfk) 
quidem  cingi  possit  neque  quisquam  egredi 
extra  munitiones  audeat:  VI  35, 9;  ^  cir- 

cumdare:  138,6  u.   A.  coniungere;  ^ 

portas  claudere,  murum  complere  coeperunt: 
VII  12, 5;  subito  ex  omnibus  partibus  euo- 
lauerunt  murumque  celeriter  corapleuerunt :  VII 
27,3;  Metropolitae  .  .  .  portas  clauserunt  mu- 
rosque  armatis  compleuerunt :  3, 81, 1 ;  1 

totum  autem  murum  ex  omni  parte  turribus 
contabulauerant:   VII22,3;  ^  cum 

is  (c)  (aggerj  murum  hostium  paene  contin- 
geret:  VII  24, 2;  1  non  datur  libera  muri 

(del.  Ciacc.)  defendendi  (-dundi  hl)  facultas 
(u.  CC):  2,11,3;  IT  iis  (c) ,  qui  jirimi 

murum  ascendissent  (excendisseut  fi),  jirae- 
mia  proj)Osuit:  VII 27,  2;  "i  (labefacere: 

2, 22, 1   n.  D.   pars ;)  ![   ubi   circumiecta 

multitudine  homiuum  totis  moenibus  undique 
iu  murum  lapides  iaci  coepti  sunt  murusque 
defensoribus   nudatus    est:    116,2;  t 

interea  ea  legione  .  .  .  milia  (milium?)  pas- 
suum  XVIIII  (c)  murum  in  altitudinem  pedum 
sedecim  fossamque  j)erducit:  18,1;  1  a 

niedio  fere  colle  in  longitudineui  (e),  ut  natura 
montis  ferebat,  ex  graudibus  saxis  sex  jjediim 
murum,  qui  (quo  fi)  nostrorum  (e)  imj)etum 
tardaret  (tardarent  p),  praeduxerant  Galli: 
VII  46,3;  t  muros,  portsis,  classem  (c) 

reficiebant:  1,34,5;  1  testudine  facta 

portas  succendunt  (  CC)  murumque  s  u  b  r  u  u  n  t : 
116,2. 

C.  dat.:  ubi  uero  moueri  (tiirrim)  et  ad- 
propinquare  moenibus  (muris  fj)  uiderunt: 
1131,1;  cum  iam  muro  turres  adproj^inquas- 
seut  (turris  -.asset  [i):  VII 18, 1 ;  neque  finem 
prius  scqueudi  leceriiut,  quam  muro  oppidi 
(opp.  mur.  [i)  jiortisquo  adpropiuqiiaruiit  (-arent 
[i):  VII  47^3;  t   Curio  castra  Vai-i  (e) 

conspicit  muro  opj)idoque  couiuncta:  2,25, 
1;  t   inuris  est  forma:  VII  23, 1  u.  A. 

esse;  t  ut  ipsis  consistendi  in  suis  miini- 

lionibus  locus  non  esset,  cum  jiaeue  iiiae- 
dificata  (aedif.  O)  inuris  ((lemoll :  iii  muris 
coild.;  edd.)  alj  excreilu  uostro  moeiiia  uideren- 
tur:  2,16,2;  t  quorum  alter  i)|)i)iili  uiiiris 

(oppidis  maritimis  Paul) ,  alter  j)raosi<liis  ter- 
restribus  praeerat:  3, 15, G. 

1).  fTon. :  id  (ojipidum)  . . .  proj)ter  latitudiiipui 
lossae  nuiriqiie  iil  titudi  ueni  jiaucis  defeii- 
<lciitibiis  (■xpii,L,'iiare  noii  i)otuit:  11  12,2;  sic  iil 
Iirojic  siiiiiiiiiiiii  iiiiiri  iigf;eris(|iu'  altiludineui 
Mceriii   aniioiiiiii    ;i(laci|iiiii('iil   \c ' :   1132,4;   sic 

43 


675  n 

deinceps  omne  opus  contexitur,  dum  iusta  muri 
altitudo  expleatur  /compleatur  p):  VII 23,  4; 
magnitudo  operum,  altitudo  mnri  atque  tur- 
rium  .  .  .  omnem  administrationem  tardabat: 
2)2,5;  1  aggerem   noui  generis  .  .  .  ex 

latericiis  duobus  muris  senum  peduin  crassi- 
tudine  atque  eorum  murorum  contignatione 
(i\>.,-  -ionem  codd.)  facere  in.stituerunt:  2,15. 
1;  *[  effecerant,  ut  instar  muri  hae  saepes 
munimentum  (c)  praeberent:  1117,4;  ^ 

Massilieuse«  .  .  .  deiecta  turri,  labefacta  magna 
parte  muri  'labefacto  magna  ex  parte  muro 
Oiace.)  .  .  .  sese  dedere  sine  fraude  coiistituunt: 
2,22,1. 

E.  al)l.:  a)  instr. :  sentiunt  totam  urbem, 
qua  sit  aditus  ab  terra,  muro  turribusque  cir- 
cummuniri  {Aicardns;  Np.,  Db.;  circum- 
iri   codd.;  Df.)  posse:  2,16,2;  t  quem 

locum  duplici  altissimo  muro  munierant 
(-runt  aeP^ :  II  29, 3 ;  quod  se  Cebennn  ut  muro 
munitos  existimabant:  VII8,  .S;  %  tar- 

dare:  VII  46, 3  ii.  B.  praeducere;  t  sub 

tecto  (e)  miles  dextra  ac  sinistra  muro  tectus 
(textus  hl)  .  .   .  supportat:  2,15,3. 

b)  separat.:  hostes  re  noua  perterriti  muro 
turribusque  deiecti  in  foro  .  .  .  constiterunt : 
VII28,1;  1  (deuoluere:  2,11,1  ii.  F.  e) 
praecipitare;)  t  (praecipitare:  VII  50,  3 
tt.  F.  b)  praecipitare;  2,11,1  u.  F.  c)  praecipi- 
tare;)  ir  (prohibere:  2,14,3  ?/.  F.  b) 
prohibere;)  'i  (tendere:  2,5,3  u.  F.  e) 
tendere.) 

c)  loei:  eodemque  tempore  toto  muro  cla- 
more  sublato  duabus  portis  .  .  .  eruptio  fiebat: 
VII  24, 3 ;  ubi  neminem  in  aequum  locum  sese 
demittere  (c) ,  sed  toto  undique  muro  circum- 
fundi  uiderunt:  VII  28, 2. 

F.  c.  praep. ;  a)  ad;  a):  quem  ;e)  (mu- 
sculuml  a  turri  latericia  ad  hostium  tnrrim 
murumque  perducerent:  2,10,1;  f  quos 

fcaptiuos)  Caesar  ad  murum  producendos 
curauerat:  3,81, 1. 

fi) :  Germani  aerius  u  s  q  u  e  a  d  munitiones 
(muros  p)  sequuntur  (persequuntur  ^): 
VII  70,4;  1  superiorem  partem  collis 

usqiie  ad  murum  oppidi  densissimis  eastris 
compleuerant:  VII 46,3. 

y):  Brundisium  ueni;  ad  murum  castra  po- 
sui:  ap.  Cie.  ad  Att.  IX  13  A,  1. 

b)  de :  Lentulus  Spinther  de  muro  cum  uigi- 
liia  custodibusque  nostris  conloquitur:  1,22, 
1;  1  Lucretius   et   Attius    de   muro  se 

deiecerunt:  1,18,3;  t  non  nuUae  de 

muris  (muro  (i)  per  manus  demissae  (di- 
missae  a)   sese   (e)   militibus  tradebant:  VII 


urus  g7g 

47, 6 ;  f  cupas  taeda  ac  pice  refertas  in- 

cendunt  easque  de  muro  in  musculum  (de  m. 
in  musc.  del.  Eussn.)  deuoluunt:  2,11,2; 
^  alji  faces  atque  aridam  materiem  (c)  de 
muro  in  aggerem  eminus  iaciebant:  VII  24, 
4;  armorum  magna  multitudine  de  muro  in 
fossam   .   .   .  iacta:  1132,4;  f   matres 

familiae  de  muro  uestem  argentumque  iacta- 
bant  et  pectore  nudo  prominentes  passis  mani- 
bus  obtestabantur  (o)  Romanos:  VII 47,  5;  1 
L.  Fabius  centurio  quique  ima  murum  ascen- 
derant  (c)  circumuenti  atque  interfecti  de  (Ti; 
om.  a;  Np.,  Dt..  Hld.)  muro  praecipitaban- 
tur  (praecipitantur  '^;  Sehn.):  YllsO,i;  % 
nostri  .  .  .  an-ipiunt  .  .  .  .  fit  in  hostes  impetus 
[eorum],  sed  de  {add.  E.  Hoffm.;  e  add.  Oiaee.; 
Np.;  om.  codd.;  Dt.)  muro  sagittis  tormentisque 
fugientes  persequi  prohibentur:  2,14,3;  t 
quae  (matres  familiae)  paulo  ante  Romanis  de 
muro  de  m.  om.  [i)  manus  tendebant:  VII 
48,3. 

c)  ex:  parique  condicione  ex  muro  ac  turri- 
bus  bellandi  data:  2,16,3;  t  (deuol- 
uere:  2,11,1  ii.  praecipitare ;1  t  ut  ab 
igni,  qui  ex  muro  iaceretur,  tutus  esset:  2, 
10,5;  t  lapide  ictus  ex  muro  periit  (e): 
3,22,2;  t  (Aduatuci)  primum  inridere 
ex  muro  atque  increpitare  uocibus:  II 30, 
3;  t  nuUum  ex  muro,  nuUum  a  nostris 
mittitur  telum:  2,13,2;  ^  pueri  mulieres- 
que  ex  muro  passis  manibus  suo  more  pacem 
ab  Romanis  petierunt:  1113,3;  t  oppi- 
dani  saxa  .  .  .  uectibus  promouent  praecipi- 
tataque  e  {ego;  om.  codd.;  edd.)  muro  in  mu- 
sculum  deuoluunt:  2, 11, 1;  f  (prohibere: 
2,14,3  u.  b)  prohibere;)  t  hostes  ex 
muro  ac  turribus  submouentur:  2,11,3;  % 
ut  . . .  cum  liberis  atque  uxoribus  f  publicis  (ex 
publ.  reec.)  custodiis  quae  {uel  custodiisque) 
aut  muro  {codd.:  aut  supplicis  ex  muro  eoni. 
Np.;  [publicis  custodiisque]  aut  in  muro  Db. 
(in  muro  F.  Hofm.);  pubUcisque  eustodiis  aut 
ex  muro  Ald.:  Dt.)  ad  caelum  manus  tende- 
rent  aut:  2.5,3. 

aggerem  noui  generis  .  .  .  ex  latericiis  duobus 
muris  senum  pedum  crassitudine  atque  eorum 
murorum  contignatione  (c)  facere  institue- 
runt:  2,15,1. 

d)  extra:  quae  (itiuera)  extra  murum  ad 
portum  ferebant:  1,27,4. 

e)  in  c.  aec. :  tres  suos  nactus  manipulares 
atque  ab  iis  subleuatus  murum  ascendit,  hos 
(c)  ipse  rursus  singulos  exceptans  in  murum 
extulit:  VII 47,  7;  t  «bi  .  .  .  undique 
in  murum  lapides  iaci  coepti  sunt:  116,2. 


murus  —  muU) 


678 


f)  iii  r.  ulil.:  conlocare  in  muro  u.  in 
p.  ll.j  (:i  loc);  t  in  muro  consistendi 

potestas  erat  (e>  nulli :  II  6, 3 ;  \  (pueris 

mulieribusque  in  muro  dispositis  (depositis 
ah)  .  .  .  inruperunt:  3,9,6;)  ^  Antiochiae 

.  .  .  bis  tantus  exercitus  clamor  et  signorum 
sonus  exauditus  est,  ut  in  muris  armata  ciuitas 
discurreret:   3,105,3;  '  disponere  ?/. 

in  p.  117  (')  loc);  ^  (iu  aedificare:  2 

It),  2  u.  C.  inaedificare;)  '.  portae  quibus 

locis  uidetur  eruptionis  causa  in  muro  relin- 
quuntur:  2, 15,4. 

(iu  muro:  2,5,3  u.  c)  tendere.) 

e)  intcr:  ubi  aut  spatium  inter  muros  aut 
imbecillitaa  materiae  postulare  uideretur,  pilae 
interponuntur:  2, 15, 2. 

Ii)  intra:  intra  oppida  ac  muros  (murosque 
[i)  compelluntur:  VII  65,2. 

i)  iuxta:  Caesar  .  .  .  ad  oppidum  constitit 
ioxtaque  murum  castra  posuit:  1,16,4. 

k)  pro:  hanc  (c)  (siluam)  .  .  .  pro  natiuo 
muro  obiectam  Cheruscos  ab  Suebis  Suebos- 
que  ab  Cheruscis  .  .  .  proliibere:  VI  10,5;  has 
munitiones  insequentibus  auxit  diebus,  ut  pro 
muro  obiectas  haberet :  3, 112,  8. 

1)  sub  c.  acc:  (quibus  uiribus  praesertim 
liomines  (o)  tantulae  staturae  .  .  .  tanti  oneris 
turrim  (c)  in  muro  (Q':'  fi;  miu-os  o.)  sese 
conlocare  (sub  muros  esse  conlaturos  VieUi.; 
u.  CC)  coufiderent?  1130,4;)  ^  illi  sub 

uiuruui  se  recipiuut  ibique  musculum  tur- 
rimque  latericiam  libere  incendunt:  2,14,4; 
^  submotis  sub  murum  cohortibus  .  .  .  faci- 
lis  eet  uostris  receptus  dattus:  1,46,2. 

m)  sub  c.  abl.:  eonim  ut  quisque  primus 
ueiieral,  sub  muro  consislebat:  VII 48, 2; 
hostem  .  .  .  se  .  .  ad  oppidum  Ilerdam  recipere 
et  Hub  muro  consistere  cogit:  1,45,1;  ^l 

sub  muro  quae  y^muroque  ^)  pars  collis  ad 
orientem  solem  (c)  spectabat,  hunc  omnem 
locum  copiae  Gallorum  compleuerant :  VII  69, 
5;  si  ibi  (c)  pro  castello  ac  receptaculo  turrim 
ex  latere  sub  niuro  fecissent:  2, 8, 1 ;  (14,4  u.  1) 
se  recipere.) 

.Idiect.:  altissimus:  1129,3;  duo:  2,15, 
1;  duplex:  1129,3;  Gallici:  VII  23, 1 ;  late- 
ricii:  2,15,1;  uatiuus:  VI10,5;  omues: 
VII  23, 1;  totus:  VII  22,3;  24,3;  28,2. 

ninNcnlnit.    Cf.  RUstou-  p.  141  sqi/.;  iinl. 

II-   l>.    J^jS    SIJ(j. 

X.  Nubi.:  liitus  osset:  2,10,5  u.  U.  coii- 
tegere. 

II.  «bi.:  iit  trabcM  erant  in  capieolis  coiiloculat', 
lateribu»  (iii  lateiibus  a)  et  {recc.;  om.  ■.;  luto 
musculuH   (-lis  u'/') ,   ut  ab  igni,   i|ui  cx  uuiru 


iaceretur,  tutus  esset,  contegitnr  (u.  CC): 
2,10,5;  1  musculus  ex  turri  latericia  a 

nostris  telis  tormentisque  defenditur:  2,11, 
3;  ^  musculum  pedes  (c>  LX  (XL  coni. 

Np.;  XX  067.)  longum  ex  materia  bipedali, 
quem  (quae  afl)  a  turri  latericia  ad  hostium 
turrim  munimque  perducerent,  facere  institue- 
runt :  2,  10,  1 ;  Caesar  castris  munitis  .«calas 
musculosque  ad  repentinam  oppugnationem 
fieri  et  crates  parari  iussit.  quibus  rebus  effec- 
tis  .  .  .:  3,  80, 4;  ^   iUi  sub  murum   se 

recipiunt  ibique  musculum  turrimque  latericiam 
libere  incendunt:  2,14,4;  1  a  castris 

(p;  Sclin.;  a  oni.  ol;  cratis  Vrs.:  edd.;  e  castris 
P.  Man.;  rastros  Glar.)  longurios,  musculos 
(AQ;  mulculos  iJJi[i>,  falces,  reliquaque,  quae 
eruptionis  causa  parauerat  (p;  -erant  a; 
Selm.),  profert:  VII84,1;  T  perducere: 

2,10,1  u.  facere;  t  proferre:  VII 84,1 

u.  parare;  ^  has  (columeUas)  .  .  .  coniun- 

gunt,  ubi  tigna,  quae  musculi  tegendi  causa 
ponaut,  conlocentur:  2,10,3. 

C.  geu.:  quidquid  incidit,  fastigio  muscuU 
elabituT  :  2,11,1;  ^  muscuhun  .  .  .  facere 
instituerunt ;  cuius  muscuH  haec  erat  forma: 
2,10,1;  ^  ad  extremum  musculi  tectum 
(tectique  af)  trabesque  extremas  quadratas 
regulas  .  .  .  defigimt :  2, 10, 4. 

D.  c.  praep.;  a)  in  c.  acc:  oppidaui  saxa 
.  .  .  uectibus  promouent  praecipilataque  *e 
muro  iu  musculum  deuoluunt:  2,11,1;  cupas 
laeda  ac  pice  refertas  incendunt  easque  de  muro 
in  musculum  deuoluunt:  2,11,2. 

b)  sub  c.  abl.:  iuterim  sub  musculo  miUtes 
uectibus  infima  saxa  turris  hostium  .  .  .  con- 
ueUunt:  2,11,3. 

c)  super:  quailratas  regulas  .  .  .  defigunt, 
quae  lateres ,  qui  super  musculo  {P.  3lan.; 
musculos  codd.;  del.  i\'p.)  struantur,  coutineant: 
2, 10,  4. 

nintatio:  ciistrorum  autem  mutatio  quid 
habet  uisi  turjiem  fugam  et  desperationem 
omnium  et  aUenatiouem  exercitus?  2, 31,4;  t 
Massilienses  .  .  .  graui  etiaui  pestileutia  con- 
llictati  cx  diutiua  conclusioue  et  mutatione 
uictus  .  .  .  constituuut:  2,22,1. 

mntiin»:  (alces)  magnitudme  paulo  ante- 
cedunt  (capras)  mutUaeque  simt  cornibus:  VI 
27,1. 

nint«».  A.  -  rcni  iii  aliiuii  rciii  coniierlcrc, 
clticcrc.  ul  rcs  alii|iia  lial  ulin:  (uam  cUani 
Cacsaris  bfiiclicin  iuiiuiiiuerat  ^.Madu.  (luri- 
nius);  beuoficiuHi  uiulauenit  codd.;  edd.) 
consuetudo,  qua  otrerroutur:  2,29,3;)  1 

(consiliiim  u.  conHiliuni  />.  b"-/  (J  fooj.) 

43' 


670 


muto 


680 


t  simul  perfecto  ponte  celeriter  fortuna  rauta- 
tur:  1,50,1;  1  iter:  1,70,4  u.  B.  iter; 

Tft  (quid  iniquitas  loci  habeat  incommodi  pro- 
ponit;  tioc  una  celeritate  posse  uitari  (P;  mu- 
tari  a;  edd.)  :  VII  45,  9;)  1  omniaque 

sunt  subito  mutata:  3,69,1. 

B.  —  alcs  rei  loeo  aliaui  rem  elig:ere, 
suiuere,  «"apere:  ut  .  .  .  adulescentes  atque 
expeditos  ex  autesignanis  electos  {Madu.:  elec- 
tis  *,•  edd.)  mutatis  (Madii.;  milites  codd.; 
del.  Np.;  edd.)  ad  pemicitatem  armis  (suspee- 
tum  Oud.)  inter  equites  proeliari  iuberet:  3, 
84,3;  1  legiones  eas  transduxerat  .  .  ., 

quas  .  .  .  Corfinio  receperat  Caesar,  adeo  ut 
paucis  mutatis  centurionibus  idem  ordines 
manipulique  constarent:  2,28,1;  t  con- 

silium  u.  roni^ilium  p.  (^7-^  (3  loc.J;  f 
uti  ipse  eodem  .  .  .  contenderet  et  mutato 
itinere  iugis  Octogesam  perueniret:  1,70,4; 
t  continuato  nocte  ac  die  itinere  atque  t  omni- 
bus  copiis  mutatis  ad  celeritatem  iumentis 
ad  Pompeium  contendit:  3,11,1;  f  qui 

(Rufus)   sententiam  Calidii  paucis  lere  mutatis 


rebus  (uerbis  iiett.  edd.;  del.  Ciace.)  seque- 
batiu-:   1,2,4. 

nintnoi':  quam  maximas  potuerunt  pecu- 
nias  mutuati,  proinde  ac  .  .  .  fraudata  resti- 
tiiere  uellent,  multis  coemptis  eqiiis  ad  Pom- 
peium  transierunt :  3, 60,  5. 

nintan!>>:  simul  a  tribunis  militum  cen- 
turionibusque  rautuas  pecunias  sumpsit;  has 
exercitui  distribuit :  1, 39, 3 ;  a  publicanis  .  .  . 
pecuniam  exegerat  et  ab  isdem  insequentis  anni 
mutuam  praeceperat:  3,31,2;  ciuibus  Romanis 
.  .  .  certae  pecuniae  imperabantur ,  mutuasque 
illas  ex  senatus  consulto  (Aldus;  mutuasque 
ex  illo  se  consulto  codd.)  exigi  dictitabant:  3, 
32,6. 

(nintno :  Pompeius  .  .  .  pecunia  societatis 
sublata  et  a  quibusdara  priuatis  (mutuo  add. 
Ciace.)  sumpta  .  .  .  Pelusium  peruenit:  3, 
103,1.) 

Mytllenae :  uocatis  ad  se  Amphipoli  ho- 
spitibus  .  .  .  cognito  Caesaris  aduentu  ex  eo 
loco  discessit  et  Mytilenas  (mithilas  a)  paucis 
diebus  uenit:  3,102,4. 


N 


]¥.  =  lfnmei-ia«^.  Cf.  Cn.  p.  563  extr. 
et  .564.     Tribuitur  hoc  prnenomen  uni  JNIagio. 

nam.  1.  coniuuctio  caasalis  uel  expli- 
catiua:  is  pagus  appellabatur  Tigurinus;  nam 
omnis  ciuitas  Heluetia  in  quattuor  pagos  diuisa 
est  {u.  CC) :  1 12, 4;  interim  cotidie  Caesar  Hae- 
duos  frumentum,  quod  essent  publice  polliciti, 
flagitare.  nam  propter  frigora  .  .  .  non  modo 
frumenta  iu  agris  matura  nou  erant,  sed  ne 
pabuli  quidem  satis  magna  copia  suppetebat 
.  .  .:  116,  (1.)  2;  reperiebat  etiam  in  quaerendo 
Caesar,  quod  proelium  equestre  aduersum  paucis 
ante  diebus  esset  factum,  initium  eius  fugae 
factum  a  Dumnorige  atque  eius  equitibus ;  nam 
equitatui,  quem  auxilio  Caesari  Haedui  mise- 
rant,  Dumnorix  praeerat:  118,10;  Iiis  omnibus 
rebus  unum  repugnabat,  quod  Diuiciaci  fratris 
summum  in  populum  Romauum  studiura,  sum- 
mam  in  se  uoluntatem  .  .  .  cognouerat;  nam 
ne  eius  suppUcio  Diuiciaci  animum  otfenderet 
uerebatur :  119,  2 ;  diutius  cum  sustinere  no- 
strorum  impetus  non  possent,  alteri  se  .  .  .  in 
montem  receperunt,  alteri  ad  impedimenta  .  .  . 
se  contulerunt.  nam  hoc  toto  proelio  . . .  auersum 
<c>  hostem  uidere  nemo  potuit  (u.  CC):  126, 
(l.)2;  Caesar  .  .  .  suis  .  .  imperauit,  ne  quod 
omnino  telum  in  hostes  reicerent.  nam  etsi 
sine    uLIo    ^o)    periculo   legionis  .   .  .   proelium 


fore  uidebat,  tamen  committendum  non  puta- 
bat,  ut  pulsis  hostibus  dici  posset  eos  ab  (c) 
se  per  fidem  in  conloquio  circumuentos :  1 46, 
(2.)  3;  ubi  circumiecta  multitudine  .  .  .  undique 
in  uiurum  lapides  iaci  coepti  simt  murusque 
defensoribus  nudatus  est,  testudine  facta  .  .  . 
murum  .  .  subruimt.  quod  tum  facile  fiebat. 
nam  cum  (namque  p ;  Flod.)  tanta  multitudo 
lapides  ac  tela  coicerent  (coiciebant  p  ;  Flod.), 
in  (ut  in  p  ;  Flod.)  muro  consistendi  potestas 
erat  (esset  [i;  Flod.)  nulli:  116,  (2.)  3;  pro  his 
Diuiciacus  —  nam  post  discessum  Belgarum  di- 
missis  Haeduorum  copiis  ad  eum  reuerterat  — 
facit  uerba:  1114,1;  trans  id  flumen  omne.s 
Neruios  consedisse  aduentumque  ibi  Romano- 
rum  exspectare  una  cum  Atrebatibus  (c)  et 
Veromandnis,  tiuitimis  suis  -  nam  his  utrisque 
persuaserant ,  uti  eandem  belli  fortunam  expe- 
rirentur:  II  16,(2.)  3;  ratio  ordoque  agminis 
aliter  se  habebat,  ac  Belgae  ad  Neruios  detu- 
lerant.  nam  quod  hostibus  (c)  adpropinquabat, 
consuetudine  sua  Caesar  sex  legiones  expeditas 
ducebat  .  .  .:  II  19,  (1.)  2;  milites  .  .  .  cursu  ac 
lassitudine  exanimatos  uulneribusque  confectos 
Atrebates  —  nam  his  (c)  ea  pars  obuenerat  — 
celeriter  .  .  .  in  flumen  compulerunt:  1123,1; 
quibusnam  manibus  aut  quibus  uiiibus  prae- 
sertim  homines  tantulae  staturae  —  uam  ple- 


681 


682 


rumque  omnibue  (c)  GaUis  prae  magnitudine 
corporum  siiorum  breuitas  nostra  coutemptui 
est  tanti  oneris  turrim  (c)  in  muro  (e)  sese 
conlocare /josse  (CC)  confiderent:  II  30,4;  tanta 
subito  maJacia  (c)  ac  (c)  tranquillitas  exstitit, 
iit  (naues)  se  ex  loco  mouere  (c)  non  possent. 
quae  quidem  res  ad  negotiuni  conficiendum 
maxime  (c)  fuit  oportuna  (c);  nam  singulas 
nostri  consectati  expugnauerunt :  III  15,(3 — )5; 
quo  proelio  bellum  Venetoruin  totiusque  orae 
maritimae  confectum  est.  nam  cum  omnis  iuuen- 
tus,  omnes  etiam  grauioris  aetatis  .  .  .  eo  con- 
uenerant,  tum  nauium  quod  ubique  fuerat  in 
\o':  unum  locum  coegerant;  quibus  amissis  reli- 
qui  neque  quo  se  reciperent  neque  quem  ad 
modum  oppida  defenderent  habebant:  III  Ifi, 
(1 — )3;  ciuitatesque  omnes  se  statim  Titurio 
dediderunt.  nam  ut  ad  bella  suscipienda  Gal- 
lorum  alacer  ac  promjjtus  est  animus,  sic  mol- 
lis  ac  minime  resistens  ad  caiamitates  perferen- 
das  mens  eorum  est:  III  19,  (5.)  fi;  qui  longe 
alia  ratione  ac  reliqui  Galli  bollum  gerere  (e) 
coeperunt  (c).  nam  (om.  p)  quod  intellegebant 
maximas  nationes,  quae  proelio  contendissent, 
pulsas  superatasque  esse,  continentesque  siluas 
ac  paludes  (c)  habebant,  eo  se  suaque  omnia 
contulerunt:  11128,(1.)  2;  at  reliqua  multitudo 
puerorum  mulierumque  -  nam  (namque  fj) 
cum  omnibus  suis  domo  excesserant  Rhenum- 
que  transierunt  —  passim  fugore  coepit:  TV 
14,5;  naues  longas  .  .  .  pauluni  remoueri  .  .  . 
et  remis  incitari  ct  ad  latus  apertum  liostium 
constitui  .  .  .  atque  inde  fundis,  sagittis  ,  tor- 
mentis  hostes  propolli  ac  submoueri  iussit;  quae 
res  magno  usui  nostris  fuit.  nam  et  nauium 
figura  et  (c)  remorum  inotu  et  inusitato  genere 
tormentoruiii  perinoti  barbari  c(mstiterunt  ac 
paulum  |ni()do|  ]ie(leni  rettulerunt:  IV25,  (1.) 
2;  itaque  ad  (mines  casus  sulwidia  comparabat. 
nam  et  frumcntuni  ex  agris  cotidie  in  castra 
confcrebat,  et  quae  grauissime  adfiictae  erant 
iiaues,  earum  materia  atque  aere  ad  reliquas  re- 
ficiendas  utebatur  et .  .  .  iubebat:  IV  31,2;  suos 
ab  hostibus  premi  atijiie  aegrc  sustinere  et  con- 
fcrta  legioiie  ex  oninibus  jiartibus  tela  coici 
aiiiniaduertit.  nani  quod  omni  ex  reliiiuis  par- 
tibiiH  demesso  frumento  pars  (o)  una  ciat  rcli- 
qua,  suspicati  hostes  huc  nostros  csse  uenturos 
noctu  in  siluis  delituerant;  tum  dispersos  de- 
positis  armis  in  metendo  occu])at()s  subito  adorti 
.  .  .  rcliiiuos  .  .  .  )iertiirl)aiieniiit,  simul  equitatu 
atque  cssediH  circuiiidiMlcniiit:  IV  32,  (3.)  4.  (5;) 
quem  (lociiiii)  (lonieslici  bolli,  iit  iiidcbiilur  ^c), 
causa  (o)  iani  aiitc  i)rac])arauciaiit;  iiain  cicbris 
arboribus   succisin  omnes   introilus  oraut  i)rae- 


clusi:  V9,  (4.)5;  quod  consilium ,  etsi  in  eius 
modi  casu  reprehendendum  non  est,  tamen  in- 
commode  accidit ;  nam  et  nostris  militibus  spem 
minuit  el  hostes  (c)  ad  pugnam  (c)  alacriores 
(c)  eftecit  (c):  V33,(4.)5;  at  barbari.s  con- 
silium  non  defuit.  nam  duces  eorum  tota  acie 
pronuntiari  (c)  iusserunt ,  ne  quis  ab  loco  dis- 
cederet  .  .  .:  V34, 1;  t  erant  et  uirtut*  et 
numero  (studio  Vielk. ),  imgmmdi  pares  nostri. 
tametsi  itanien  etsi  fj;  nam  etsi  Vielh.)  ab 
duce  et  a  fortuna  deserebantur,  tamen  oninem 
spem  salutis  in  uirtute  ponebant  et  quotiens 
(CC)  quaeque  cohors  procurrerat  (c),  ab  ea 
parte  maguus  numerus  hostiuni  cadebat:  V34, 
2;  qua  ([uidem  ex  re  homiuum  multitudo  co- 
gnosci  (o>  potuit;  nam  minus  horis  tribus  mi- 
lium  pedum  (c)  XV  (c)  in  cu-cuitu  ^c  muni- 
tioneni  ijerfecerunt :  V42,  4;  quod  tanti  motus 
(ialliae  exstiterant,  totam  hiemem  ipse  ad  exer- 
citum  manere  decreuit.  nam  Ulo  incommodo 
de  Sabini  morte  perlato  omnes  fere  Galliae 
ciuitates  de  bello  consultabant  .  .  . :  V  53,  (3.) 
4;  Labieuus  .  .  .  magno  numero  interfecto  .  .  . 
paucis  post  diebus  ciuitatem  recepit  (c).  uam 
Germaiii,  qui  auxilio  ueniebant,  percepta  Treue- 
rorum  fuga  sese  domum  receperunt  (c) :  VI 8, 
7;  in  omni  GalUa  eorum  hominum,  qui  aUquo 
(c)  sunt  numero  atque  honore,  genera  sunt 
duo;  nam  plebes  paene  seruorum  habetur  loco 
.  .  . :  VI  13, 1 ;  miignoque  lii  (dniides)  sunt 
apud  eos  honore.  nam  fere  de  omnibus  con- 
troucrsiis  publicis  priuatisque  constituunt  .  .  .: 
VI  13,  (4.1  5;  Germani  multum  ab  hac  consue- 
tudine  difierunt.  nam  ueque  druides  habent, 
qui  rebus  diuinis  piaesint,  neque  sacrificus 
student  .  .  .:  VI  21,1;  multuin  cum  in  omni- 
bus  rebus  tiim  iii  re  militari  potest  fortuna. 
iiam  *iit  magiK)  accidit  casu,  ut  in  ipsum  in- 
cautuni  ctiani  atque  imparatum  iuciderct  .  .  ., 
sic  magiiae  fuit  (ortunac  omni  militaii  instru- 
mento  .  . .  erepto  raedis  equisque  comprehensis 
ipsum  eflugere  mortem:  VI 30, 2;  magnamque 
res  diligentiam  requiiebat  uon  in  summa  exer- 
citus  tuenda  —  niilliim  enim  poterat  ui^uersis 
*a  porterritis  ac  disjicrsis  periciiliim  accidcre  — 
.sed  in  siugulis  mililibus  cou.seruandis.  (juae 
tamen  ex  parte  res  ad  salutcm  exercitus  per- 
tinebat.  nam  ot  praedae  cupiditas  multos  lon- 
gius  *seuocabHt  ct  siluae  iuccrtis  occultisque 
(c)  itineribus  (c)  coufertos  adirc  proliibebant: 
VI 34,  (3.)  4 ;  cclcritcr  ad  onines  Galliao  ciuitates 
fiima  pcrlcrtur.  iiani  iibi  qiiiic  \c^  maior  atque 
iiiluslrior  iiicidit  ics,  clamoro  por  iigros  regioiios- 
qiic  signilicant;  hunc  (c)  alii  dciuccps  excipiimt 
et  proxiuiis  traduul;  iit  Muii  accidit.  iiam  qiiac 


683 


684 


Cenabi  oriente  sole  gesta  essent,  ante  primam 
confectam  uigiliam  in  finibus  Aruernorum 
audita  sunt:  VIIS,  2. 3;  summae  diligentiae 
summam  imperii  seueritatem  addit,  magni- 
tudine  supplicii  dubitantes  cogit;  nam  maiore 
commisso  delicto  igni  (c)  atque  omnibus  tor- 
mentis  necat,  leuiore  de  causa  auribus  desectis 
aut  stugulis  efTossis  oculis  domum  remittit: 
VII  4,  (9.)  10;  magna  difficultate  adficiebatur, 
qua  ratione  ad  exercitum  peruenire  posset.  nam 
si  legiones  in  prouinciam  arcesseret,  se  absente 
in  itinere  proelio  dimicaturas  intellegebat ;  si 
ipse  ad  exercitum  contenderet,  ne  iis  (c)  qui- 
dem  eo  tempore,  qui  quieti  (c)  uiderentur, 
suam  salutem  recte  committi  uidebat:  VII 6, 
(2.)  3.  (4;)  aggerem  apparare,  uineas  agere,  tiurres 
duas  constituere  coepit ;  nam  circumuallare  loci 
natura  probibebat:  VII 17, 1 ;  singulari  militum 
nostrorum  uirtuti  consilia  ciiiusque  (c)  modi 
Gallorum  occurrebant,  ut  est  summae  genus 
sollertiae  atque  ad  omnia  imitanda  .  .  .  aptissi- 
mum.  nam  et  laqueis  falces  auertebaut  .  .  .  et 
aggerem  cimiculis  subtrabebant  .  .  .:  VII 22, 
(1.)  2;  id  tamen  (iucommodum)  se  celeriter 
maioribus  commodis  sanaturum  (CC);  nam 
quae  ab  reliquis  Gallis  ciuitates  dissentirent, 
has  sua  diligentia  adiuncturum  atque  unum 
consilium  totius  Galliae  eflecturum :  VII 29,  (5.) 
6;  haec  ab  his  (c)  cognoscite,  qui  ex  ipsa  caede 
fugerunt;  nam  ego  fratribus  atque  omnibus 
meis  propinquis  interfectis  dolore  probibeor 
quae  gesta  sunt  pronuntiare:  VII  oS,  3;  haec 
cogitanti  aocidere  uisa  est  facultas  beue  gerendae 
(o)  rei.  nam  cum  in  minora  castra  operis  per- 
spiciendi  causa  uenisset,  animaduertit  .  .  . :  VII 
4A,l  sqq.;  maturandum  sibi  censuit,  .  .  .  ut 
prius,  quam  essent  maiores  eo  coactae  copiae, 
dimicaret.  nam  ut  .  .  .  iter  in  prouinciam  con- 
uerteret,  id  (c)  ne  (c)  metu  (c)  quidem  ne- 
cessario  faciundum  existimabat  (u.  CC):  VII 
56,  (1.)  2;  neque  iam  ut  aliquid  adquireret  .  .  ., 
sed  ut  incolumem  esercitum  Agedincum  reduce- 
ret  cogitabat.  namque  (nam  cum  (cumque  o') 
P)  altera  ex  (o)  parte  Bellouaci  .  .  .  Lnstabant, 
alteram  (c)  Camulogeuus  parato  atque  iustructo 
exercitu  tenebat;  tum  ([i;  cum  a)  legiones  a 
praesidio  atque  impedimentis  iuterclusas  maxi- 
mum  flumen  distinebat:  VII  59,  (4.)  5;  suas 
quoque  copias  in  tres  partes  distribuerunt.  nam 
praesidio  e  regione  castrorum  relicto  et  parua 
manu  Metiosedum  uersus  missa  .  .  .  reliquas 
copias  contra  Labienum  duxerimt:  VII  61,  (4.) 
5 ;  proinde  in  agmine  impeditos  adoriantur  (e). 
si  *tmpedimentis  suis  auxiUum  feraut  atque  in 
eo  morentur,  iter  facere  (e)  nou  posse;  si  .  .  . 


relictis  impedimentis  suae  saluti  consulant,  et 
usu  rerum  necessarianim  et  dignitate  spolia- 
tum  iri.  nam  de  equitibus  hostium,  quiii  nemo 
eorum  progredi  modo  (c)  extra  agmen  audeat, 
ne  (c)  ipsos  quidem  debere  dubitare:  VII 66, 
(4 — )6;  (atque  ego  hanc  sententiam  probarem 
—  (nam  add.  p)  tantum  apud  me  (ap.  me 
tantum  [i)  dignitas  potest  — ,  si  nullam  praeter- 
quam  uitae  nostrae  iacturam  fieri  uiderem :  VII 
77,6;)  cuius  rei  si  exemplum  non  haberemus, 
tamen  libertatis  causa  institui  et  posteris  prodi 
pulcherrimum  iudicarem.  uam  quid  illi  simile 
bello  fuit?  VII  77,13;  Caesar  exploratis  regioni- 
bus  .  .  .  magno  .  .  circuitu  nullo  certo  itinere 
exercitum  ducit  (c).  nam  quae  (bl;  namque 
Oafli)  itinera  ad  Hiberum  atque  Octogesam 
pertinebant,  castris  hostium  oppositis  teueban- 
tur:  1,68,1;  relinquebatur,  ut  .  .  .  equitatum 
repellerent,  eo  summoto  repente  incitati  cursu 
sese  in  ualles  uniuersi  demitterent  (c)  atque 
ita  transgressi  rursus  in  locis  superioribus 
consisterent.  nam  tantum  ab  equitum  suorum 
'auxilio  aberaut,  .  .  .  ut  eos  superioribus  per- 
territos  proeliis  in  medium  reciperent  agmen 
ultroque  eos  tuerentur:  1,79,  (4.)  5;  id  uero 
militibus  fuit  pergratum  et  iucundum,  ut  ex 
ipsa  significatione  cognosci  potuit,  ut,  qui  ali- 
quid  (c)  iusti  (c)  incommodi  exspectauissent, 
ultro  praemium  missionis  ferrent.  uam  cum  de 
loco  et  tempore  (c)  eius  rei  coutrouersia  in- 
ferretur,  et  uoce  et  manibus  imiuersi  ex  uallo 
.  .  .  siguificai'e  coeperunt,  ut  statim  dimitteren- 
tur:  1,86,  (1.)  2;  eodem  Brutus  contendit  aucto 
nauium  numero.  uam  ad  eas,  quae  factae  erant 
Arelate  per  Caesarem,  captiuae  Massilieusium 
accesserant  sex :  2, 5, 1 ;  neque  erat  quisquam 
omnium,  quin  in  eius  diei  casu  suarum  omnium 
fortunarum  euentum  consistere  existimaret.  nam 
el  honesti  ex  iuueutute  et  cuiusque  aetatis  am- 
plissimi  (e)  .  .  .  uaues  conscenderant :  2,5,(4.) 
5;  Trebonius  ea,  quae  sunt  amissa,  multo 
maiore  militum  studio  administrare  et  reficere 
instituit.  nam  ubi  tantos  suos  labores  et  appa- 
ratus  male  cecidisse  uiderimt  .  .  .,  aggerem 
uoui  generis  .  .  .  facere  iustituerunt :  2,15,1; 
hi  siue  uere  quam  habuerant  opinionem  ad  eum 
perferunt,  siue  etiam  auribus  Vari  seruiunt,  — 
uam  quae  (namque  «/■)  uoluraus,  *ea  credimus 
libeuter,  et  quae  sentimus  ipsi,  reliquos  sentire 
speramus  —  confirmant  quidem  certe:  2,27,2; 
(in  castris  Curionis  magnus  t  omniiun  incessit 
timor  animis.  is  (Voss.;  Db.;  timor;  nam  is 
(his  af;  ue,  hl)  codd.;  Dt. :  timor:  [nam]  \&  Kp.) 
uariis  (uarus  Oaf)  hominiun  sermonibus  cele- 
riter  augetur.  uuus  quisque  enim  .  .  . :  2,  29, 1  ;j 


685 


natn  —  Namnetes 


6fe6 


I 


erat  ciuile  bellum  .  .  . ;  legiones  eae  (c) ,  quae 
paulo  ante  apud  aduersarios  fuerant :  nam  etiam 
Caesaris  benefieia  (c)  imminuerat  (c)  consue- 
tudo,  qua  oiferrentur  (u.  CC):  2,29,3;  castro- 
rum  autem  mutatio  quid  habet  nisi  turpem 
fugam  et  desperationem  omnium  et  alienatio- 
nem  exercitus  ?  nam  neque  pudentes  (c)  suspi- 
cari  oportet  sibi  paruni  credi  neque  improbos 
scire  sese  timeri:  2, 31,4;  desinite  ergo  de  com- 
positione  loqui;  nam  nobis  nisi  Caesaris  capite 
relato  pax  esse  nulla  potest:  3,  l!l,  7;  fiebat 
aequitate  decreti  et  humauitate  Trebonii  (c), 
.  .  .  ut  reperiri  non  possent  (c),  a  quibus  ini- 
tium  appellandi  nasceretur.  nam  fortasse  in- 
opiam  excusare  et  calaniitatem  aut  propriam 
suairi  aut  temporum  queri  et  difficultates  auc- 
tionandi  propouere  etiam  mediocri.s  est  animi; 
integras  uero  teuere  possessioiies  qui  se  debere 
fateautur  cuius  animi  aut  cuius  impudentiae 
est?  3,  20,  (2.)  3;  haec  eodem  fere  tempore  Caesar 
atque  Pompeius  cognoscunt.  nam  praeteruectas 
ApoIIoniam  Dyrrachiumque  naues  uiderant, 
t  ipsi  iter  secundum  eas  terra  (c)  derexerant, 
sed  quo  essent  |eae|  delatae  primis  diebus  igno- 
rabant.  cognitaque  re  diuersa  sibi  ambo  con- 
silia  capiunt:  3,30,1.(2;)  nuntiatum  est  adesse 
Scipionem  cum  legionibus  (c)  magna  opinione 
et  fama  omnium ;  nam  plerumque  in  nouitate 
fama  rem  antecedit  (u.  CC) :  3, 36, 1 ;  erat  noua 
et  inusitata  belli  ratio  cura  tot  castelloruni 
numero  .  .  .  et  toto  ■obsidionis  genere,  tum 
etiam  reliquis  rebus.  nam  quicumijue  alterum 
obsidere  conati  sunt,  perculsos  atque  infirmos 
hostes  .  .  .  continuerunt,  cum  ipsi  numero 
equitum  militumque  praestarent;  .  .  .  at  (c) 
tum  integras  attpie  incolumes  copias  Caesar  (c) 
inferiore  (c)  militum  numero  contiiiebat,  cum 
illi  omnium  rerum  copia  abundarcnt;  cotidie 
enim  .  .  . :  3,  47,  (1.)  2.  (.'i;)  Pompeianis  magiiam 
(c)  res  ad  receptum  difficultatem  adferebat. 
iiam  ex  iniquo  progressi  loco  iu  summo  con- 
stitcrant  .  .  .:  3,51,6;  eodem  tempore  duobus 
praeterea  loiis  pugnatuin  est  —  niun  plura 
castella  Pompeius  pariter  distinendae  manus 
caiisa  temptaiierat ,  ue  ex  proximis  piaesidiis 
Huc<airri  posset  —  :  uno  loco  .  .  .,  altero:  3,52, 
1.(2;)  quos  Pompeiuw,  qiiod  .  .  .  nouum  et 
praeter  consuetiulinem  accidcrat,  omnia  mn 
praesidia  eircumduxit  atque  oslentauit.  iiam 
aiite  id  tempus  nemo  aut  miles  aut  eques  a 
Ciuware  ad  1'ompeiuin  l,raiiHi(Tat:  3,(!l,(l.)2; 
()uae  res  .  .  .  inagiiiiiii  .  .  noHtris  atlulciat  iii- 
<'onimo(liim.  nain  iit  nd  niare  11  (/■)  cohortes 
iioniic  legioniM  (^vciiliiKTaiit,  accessere  suliito 
.    .    .    l'oin|i(Muni    (h.    CC)    .    .    .:   3,63,(6.)  6; 


neque  eum  prima  opinio  fefellit.  nam  et  per- 
uenit  prius  quam  Pompeiu.s  sentire  posset  et 
.  .  .  celeriter  adgres.su8  Pompeianos  ex  uallo 
deturbauit:  3,  67, 4;  neque  uero  Pompeiani  huic 
rei  defuerunt.  nam  et  tela  missa  excepenmt  et 
impetum  legionum  tulerunt  et  ordines  (c)  con- 
seruanmt  pilisque  missis  ad  gladios  redierunt: 
3,  93, 2 ;  qui ,  etsi  magno  aestu  —  nam  (aestu 
nati  h  pr.;  aestu  n.a  h  ead.  m.:  aestu  fatigati, 
nam  01)  ad  meridiem  res  erat  perducta  — 
tamen  ad  omnem  laborem  animo  parati  im- 
perio  paruerunt:  3,95,1;  castra  a  cohortibus, 
quae  ibi  praesidio  erant  relictae,  industrie  de- 
fendebantur ,  multo  etiam  acrius  a  Thracibus 
barbarisque  auxiliis.  nam  qui  ex  acie  refiige- 
rant  milites  et  animo  perterriti  et  lassitudine 
confecti  missis  plerique  armis  sigiiisque  militari- 
bus  ...  de  .  .  fuga  .  .  .  cogitabant:  3,95,(2.) 
3;  neque  multo  post  de  proelio  facto  in  Thes- 
salia  cognitum  est,  ut  ipsis  Pompeianis  fides 
fieret:  nam  ante  id  tempus  fingi  a  legatis 
amicisque  Caesaris  arbitrabantur :  3,101,7; 
amitae  meae  luliac  maternum  genus  ab  regibus 
ortum ,  paternum  cum  diis  immortalibus  con- 
iunctum  est.  iiam  ab  Anco  Marcio  sunt  Marcii 
Keges,  quo  nomine  fuit  mater;  a  Venere  lulii, 
cuius  gentis  familia  est  nostra:  ap.  Suet.  6; 
uel  pro  hospitio  regis  Nicomedis  uel  pro  horum 
necessitate,  quorum  f/c  re  agitur,  refugeie  (e) 
hoc  munus  .  .  .  noii  potui.  iiaui  neque  homi- 
iium  morte  memoria  deleri  debet,  quin  a  pro- 
ximis  retineatur,  neque  clientes  sine  summa  in- 
famia  de.seri  possuut:  ap.  Oell.  V  13,  6. 

2.  addit.ui-  iuterrogatiuis  :  quibusnam 
manibus  aut  quibus  uiribus  praesertim  ho- 
mines  (o)  tantulae  staturae  .  .  .  tanti  oneris 
turrim  (c)  in  muro  (c)  sese  couloeare  posse 
confiderent:  1130,4;  t  hi  perpetuas  uiter 

se  controuersias  habcbant,  quinam  (uter  alteri 
P)  a  n  t  e  f  e  r  r  e  t  u  r :  V  44,  2  ;  t  temptandum 
Caesar  existimauit,  quidnam  Pompeius  pro- 
positi  aut  uoluntatis  ad  diinicanduni  ha- 
beret:  3,84,1;  tt  quonam  haec  omnia 

iiisi  ad  sMMiii  periiiciem  pertinere?  1,9,4. 

IVllIllllH>illH.      ('/'■   Oliieh  p.  140. 

cnius  I(!gatioiiis  NaminciuM  -  iiameius  A  ,■  iiaui- 
procius  /■)  ct  Verucloetius  principem  (e)  locum 
obtinebant :  I  7,  3. 

Nnnin4>t(>N.    Cf.  Uliiek  p.  l-io. 

socios  silii  ad  id  bellum  Osismos  ,  hexouios, 
NaranclcH  (iiamiietos  A'),  Amliiliatos  (c),  Mori- 
noH,  Diahliiites  (c>,  McnapioH  adsci.scunt:  III  9, 
10;  ((|uao  ((^iiiilalc»)  .  .  .  Aicnioricac  (c)  appel- 
luntur,  qtio  suul  in  uuiucro  Coriosohtea  ^c), 
BodoueB  (c),  Ambibarii  (c),  Caletes  (e),  Omvni, 


C87 


Namnetes  —  nanciscor 


688 


(ueneti  add.  P)  f  Lemouices  {del.  Db. ;  Lexouii 
Np.;  Dt.;  Namnetes  Fr.) ,  Venelli  (Veneti, 
Vnelli  Schn.) :  VII  75, 4.) 

namqne.  (Semper,  td  uidelur.  ante  iio- 
eales.) 

id  ne  accideret  magnopere  sibi  praecauendum 
Caesar  existimabat.  namque  omnium  rerum, 
quae  ad  bellura  usui  erant,  summa  erat  in  eo 
oppiclo  facultas  (e>:  138,  (2.)  3;  (116,3  ii. 
iinui  1.;)  haec  eo  facilius  magnam  partem 
aestatis  faciebant,  quod  nostrae  naues  tempe- 
statibus  detinebantur  summaque  erat  .  .  .  diffi- 
cultas  nauigandi.  namque  ipsonim  naues  ad 
hunc  modum  factae  armataeque  erant :  III  (12, 
5;)13, 1;  (IV  14,  5  u.  nam  1.;)  quibus  rebus 
pertiu-batis  nostris  .  .  .  tempore  oportunissimo 
Caesar  auxilium  tulit ;  namque  eius  aduentu 
hostes  constiterunt ,  nostri  se  (c)  ex  timore 
receperunt :  IV  34, 1 ;  haec  eadem  ratio  est  in 
siunma  totius  Galliae:  namque  omnes  ciuitates 
in  (o)  partes  (o)  diuisae  sunt  duas:  VI 11, 5; 
VII 59, 5  ?/.  nam  1.;  ((erant)  .  .  .  municipia 
etiam  diuersis  partibus  coniuncta:  namque 
(neque  enim  codd.)  ex  Marsis  PaeUgnisque 
ueniebant  ii  (ut  codd.),  qui  superiore  nocte  per- 
fugerant  {mn.  codd.)  —  sie  h.  l.  eomtituunt 
Terpstra  et  E.  Hofpm. :  2, 29, 4 ;)  at  (c)  etiam  ut 
media  nocte  proficiscamur  addunt,  quo  maiorem, 
credo,  licentiam  habeant  qui  peccare  conentur. 
namque  huius  modi  res  aut  pudore  aut  metu 
teneutur;  quibus  rebus  nox  maxime  aduersaria 
est:  2,31,7;  his  erat  rebus  efl'ectum,  ut  equi- 
timi  mille  .  .  .  VII  miUum  Pompeianorum  im- 
petum  . .  .  sustinere  auderent  neque  magnopere 
eorum  multitudine  terrerentur.  namque  (ita- 
que?)  etiam  per  eos  dies  proelium  secuudum 
equestre  fecit:  3, 84,  (4.)  5;  Pompeius  quoque, 
ut  postea  cognitum  est,  suorum  omnium  hor-' 
tatu  statuerat  proelio  decertare.  uamque  (atque?) 
etiam  in  consilio  superioribus  diebus  dixerat, 
prius  quam  concurrerent  acies,  fore,  uti  exer- 
citus  Caesaris  pelleretur  (c) :  3, 86, 1 ;  ex  Pom- 
peiano  exercitu  .  .  .  iu  deditionem  uenerunt 
amplius  milia  XXIIII.  namque  etiam  cohortes, 
quae  praesidio  in  castellis  fuerant,  sese  SuUae 
dediderunt:  3,99,3;  scribendum  ad  te  existi- 
maui  et  pro  nostra  beneuolentia  peteudum ,  ne 
quo  progredereris  proclinata  (e)  iam  re,  quo 
integra  etiam  progrediendum  tibi  nou  existi- 
masses.  namque  et  amicitiae  grauiorem  iniu- 
riam  feceris  et  tibi  minus  commode  consulueris, 
si:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  .6,  1. 

(Falso:  nam  quae  (/;  namque  Uafh)  itiuera 
ad  Hiberum  atque  Octogesam  pertinebaut,  ca- 
stris  hostium  oppositis  tenebantur:  1,68,  l.J 


nauciscoi'.  Forma:  nancisceretur  3, 
85,2;  nacti  eraut  VI 35, 10;  reliquis  locis 
participio  usus  est  Caesar.  Xanctus  inueni- 
iur  in  codd.  A  et  Bpr.  VII  9, 4;  in  Bpr.  (nantus 
in  A)  IV  36,  3  et  VII  32, 1  et  VII 67, 5;  in  Bpr. 
IV  23,  6  et  IV  35, 1  e<  V  9, 4.  Eis  7  locis  Frig. 
ct  Hold.  reeeperunt  nanctus  (-i);  Np.  et  Dt.  IV 
23, 6  et  35, 1  scripserunt  nactus,  reliquis  6  locis 
nanctus.  Reliquis  9  belli  Oalliei  loeis  in  oinni- 
bus  codd.  uidetur  exstare  nactus ;  in  bello  ciuili 
omnibus  (31)  locis  omnes  eodd.  uidentur  exhibere 
nactus,  quam  formam  semper  receperunt  Schn, 
ct  Db. 

A.  sequ.  obiect.;  a)  alqd:  dilectuque  habito 
duas  legiones  (Attius  Varus)  eflfecerat  homiuum 
et  locorum  notitia  et  usu  eius  prouinciae  nactus 
aditus  ad  ea  conauda:  1,31,  2;  ^aestum: 
IV  23,6  u.  uentum;  t  illi  (Caesariani)  .  .  . 

nacti  austrum  naues  soluunt:  3,26,1;  % 

hanc  nactus  appellationis  causam  Quintilius 
circumire  aciem  Curionis  atque  obsecrare  milites 
coepit,   ne:  2,28,2;  ^  summamque  ibi 

copiam  frumenti  et  reliqui  commeatus  nactus 
(f)  exercituni  .  .  .  reficit  (c):  VII 32, 1;  exer- 
citum  traduxit  frumentumqne  in  agris  et  pecoris 
copiam  nactus  repleto  his  rebus  exercitu  iter  .  .  . 
facere  instituit:  VII 56,  5;  %  Pompeius, 

iam  cum  intra  uallum  nostri  uersarentur, 
equum  nactus  detractis  iusignibus  imperatoriis 
(c)    ...    se   ex    castris  eiecit:   3,96,3;  t 

quorum  discessu  liberam  nacti  milites  con- 
loquiorum  facultatem  uulgo  procedunt:  1, 
74, 1 ;  si  quando  nostri  facultatem  nacti  ferreis 
manibus  iniectis  nauem  (e)  religauerant :  2,6, 
2;  t  frumentum:  VII56,5  u.  copiam; 

T^  Bibulus  .  .  .  inanibus  (nauibus)  occurrit  et 
nactus  circiter  XXX  in  eas  indiligentiae  (c) 
suae  ac  doloris  iiacundiam  (c)  erupit  omnes- 
que  incendit:  3,8,3;  hic  (Libo^  repentino  ad- 
uentu  naues  onerarias  quasdam  nactus  incendit 
et  unam  frumento  onustam  abduxit:  3,23,2; 
Tf  qui  (Ariouistus)  nauiculam  deligatam  ad 
ripam  nactus  ea  profugit :  I  53, 3 ;  t  quin- 

que  intermissis  iliebus  alteram  noctem  sub- 
nubilam  nactus  .  .  .  tertia  iuita  uigilia  silentio 
exercitum  eduxit:  3,54,2;  K  cum  diutur- 

nitas  oppugnationis  neglegentiores  Octauianos 
efFecisset,  (ciues  Romani)  nacti  occasionem 
meridiani  temporis  discessu  (meridiano  tempore 
discessus  Oiacc.)  eorum  .  .  .  in  proxima  Octauii 
castra  inruperuut :  3, 9,  6 ;  in  itinere  ut  ahquani 
occasionem  dimicandi  naucisceretur :  3,85,2; 
t  Germaui  quam  nacti  erant  praedam  in  oc- 
culto  relinquunt :  VI 35, 10 ;  ^  quod  mora 

reliquorum    spatium    nactum   illum    (Indutio- 


«589 


nanciscor  —  Narbo 


690 


I 


marum)  effugere  nolebat:  V58, 4;  hoc  pugnae 
tempus  magniim  attulit  nostris  ad  salutem 
momentum:  n:icli  onim  spatium  se  in  lf>ca 
suijeriora  reoeperunt:  l,51,(j;  Pompeius  jinuuum 
spatiuin  ad  comparandas  copias  nactus  .  .  . 
magnam  .  .  .  classem  coegerat :  3, 3, 1 ;  ^' 

sese  subito  proripiunt .  .  .  et  spem  nacti  morae 
(more  Oa)  discessu  (disc.  niore  /)  nostrorum 
equitum  iter  facere  incipiunt:  1,80, . "5;  \ 

saxa  inter  et  alia  loca  perii:ul<)sa  quieUuu  nactus 
stationem  .  .  .  milite.s  e.xposuit:  .'),  G,  3;  * 
(subsidium:  VII  07,5  u.  b>  iuguni;}  ^ 

his  constitutLs  rebus  nactus  idoueani  ad  nauigan- 
dum  tempestatem  tertia  lere  uigilia  (naues) 
soluit:  IV23, 1;  ipse  idoneaui  tempfestatem  nac- 
tU8  <(•)  paulo  post  uiediaiii  noctem  naues  sol- 
uit:  IV  30,3;  tandem  idoueam  nactus  (uact. 
idon.  [i)  tempestatem  niilites  equitesque  con- 
scendere  naues  (e)  iubet:  V7,4;  (Massilienses) 
eandem  nacti  temjjestateni  uiaiore  cum  fiducia 
ad  alteram  turrim  (r)  .  .  .  pugnauerunt  niul- 
tumque  ignem  iutulerunt:  2,14,5;  L.  Domitius 
.  .  .  nauibus  III  oomparatis  .  .  .  nactns  tur- 
bidam  tenipestateni  piofectus  e.st:  2,22,2;  ^ 
et  uentum  et  aestum  uno  tempore  nactus  (c> 
secunduni  .  .  .  sublatis  ancoris:  IV23,  (j;  (Mas- 
silienses)  nacti  idoneum  uentuni  ex  portu  exeunt: 
2,4,5;  Caesar  Brundisiura  ad  suos  seuerius 
scripsit,  nacti  idoneuni  uentum  ne  occasionem 
nauigaiidi  dimitterent:  3,25,4;  Cassius  .  .  . 
secunduin  nactus  ueiituui  onerarias  naues  .  .  . 
pracparatas  ad  incendium  imniisil:  ,"!,  1(11,5. 

I))  locum:  (legionisijue  {<■)  decimae,  quacum 
erat,  continuo  {Oiiler;  contionatus  codd.;  Sclm., 
Np.,  Fr.;  cliuom  n.ictus  lleller;  Hold.)  signa 
constituit  (c)  :  VII  47, 1  ;)  Ti  Air.auius  .  .  . 

colleni  quendam  nactus  ibi  coustitit:  1,70,3; 
ir  tandcm  Gerniaiii  .ab  dextro  laterc  summum 
iugum  (suoruni  subsidiuni  Paiil)  naeti  (c) 
liostcs  loco  depellunt:  VII  (J7, 5;  t  (hoste.s) 

se  in  siluas  abdiderunt  locum  nacti  (c)  egregie 
et  natura  et  opere  munitiim:  V!),  4;  idoncum 
locuni  II.  II.  idoiicnM  ;;.  -•''  (ii  Itn-.) ;  % 

(Caesar)  ex  magiiis  rujiilius  nactus  planitieni 
in  hac  {<■)  coiitra  hostcm  aciein  instruit:  1, 
70,3;  Ti    nostri  .  .  .  nacti  portum,  qiii 

appellatur  Nymphaeuni,  .  .  .  eo  iiaues  inlio- 
duxerunt:  3, 2G,  4. 

(■)  ulqni:  dcinde  adiutorcs  quosdam  coii- 
silii  (c)  sui  nactus  ex  regis  aniicis  cxcrcilum 
.  .  .   Alcxanilriam   euocaiiit :  3,  lOK,  2;  1 

haec  et  su|)crioruni  aiinorum  consucliidiiie  ab 
(c)  nobis  (c)  c.ogiioucrant  (e)  et  <|UOS(bini 
(11U08  clam  /V. ;  qiios  Wliitte;  IH.)  de  cxerciLii 
nacli   (fj;  Sehn.;    hnbebiuit  a;  rell.  tdd.)  cup- 

hoxlc.  (!aoiiur,     11, 


tiuos  ab  his  docebantur:  V42, 2;  T  ibi 

(inde  [i)  nactus  (c)  recentem  equitatum  ... 
in  Lingoues  contcndit:  VII  9, 4;  l^  tamen 

nactus  (c)  equites  circiter  XXX  .  .  .  legiones 
in  acie  .  .  .  constituit:  IV35, 1;  *^  tamen 

idoneos  nactiis  homines,  per  quos  ea,  quae 
uellet,  .  .  .  perlerrentur,  petit  ab  utroque:  1, 
9, 1 ;  t  L.  Fabius  (c)  centurio  (c)  .  .  . 

tres  suos  nactus  manipulares  atque  ab  iis 
subleiiatus  niurum  ascendit:  VII  47,7;  ^ 

(Haedui)  nacti  obsides,  quos  Cae.sar  apud  eos 
deposuerat,  horuni  supplicio  dubitantes  terri- 
tant:   VITG3, 3;  ^i   nostri  .  .  .,  ne  frustra 

reliquos  exspectarent,  duas  nacti  turmas  ex- 
ceperunt :  3, 38, 4. 

(P(mipeius)  eadem  celeritate  paucos  suos  ex 
fuga  na<-tus  noctiirno  itinere  uon  intermisso 
comit.atn  equitum  XXX  ad  maie  perueuit:  3, 
96,4. 

IJ.  seqii.  tlupl.  acc. :  uacti  uacuas  ab  im- 
periis  Sardiniam  Valerius,  Curio  Siciliam 
cum  exercitibus  eo  perueniuut  {u.  C'C):  1, 
31, 1  ;  prius  (!assius  .  .  .  aduolauit,  quam  Pom- 
ponius  ile  eius  aduentu  coguosceret ,  pertur- 
batuniquc  eum  nactus  iiuUis  ciistodiis  .  .  . 
onerarias  naues  .  .  .  in  Pomponiaiuim  (c)  clas- 
.sem  immisil:  3,101,2. 

Xantiiates.  1111,1  seriplum  est  in  nan- 
tuates  iii  M',  in  nantuatis  in  /i'.W,  inantiiatis  in 
AQB-f^;  1111,4  in  antuatibus  est  in  X;  III G, 
5  in  antuatis  in  a.li.  in  anluantis  in  »',  iu  an- 
tuatos  in  H- ;  I\' 10,  3  nantuatium  liahent  AQ, 
uantuantiiim  B,  iiaiUuaiitiuui  M.  iianetu  /', 
iiemetum  af. 

cum  in  Italiam  proficisceretur  Caesar,  Ser. 
Galbain  cum  legione  XII.  et  parte  equitatus 
in  Nantiiates,  Vcragros  Seduno.sqiie  misit,  qui 
a  ((•)  linibus  Allobrognm  et  lacu  I,«inaiino  et 
llumine  Khodano  ad  summas  Alpes  pertinent: 
1111,1;  cf.  §  2—4;  constituit  coliortes  <lu.as  iu 
Njintuatibus  coulocare:  1111,4;  incolumem 
legiouem  in  Nantiiates,  indc  in  Allobroges  per- 
duxit:  III G,  5;  Klicnus  ,  ,  ,  longo  spatio  per 
fiiics  Naiituatiuiii ,  lleliictioruiii ,  Scquanoriim, 
Mcdioniatricum  (c) ,  Tiibocoruin  >^c^,  rreiie- 
rorum  citatus  fertiir:  IV  10,3, 

Kiirbo:  auxiliis  equitatuqiie  comparato, 
multis  praeterea  uifis  fortibus  Tolo,sa  et  Nai-- 
bone  (narbonae  a;  carcasone  et  narbona  {j>, 
qiiae  sunt  ciuitates  (iaUiae  prouiuciac  linitimiie 
[ex]  his  regionibus,  noniinatini  taiocatis  iii  Solia- 
tiiiui  ^c)  liiK's  exeiciliim  iiilroduxit:  11120,2; 
Ijiicterius  ,  .  .  miigiia  coacla  niaiiii  in  pioiiin- 
ciaiu  Narbonem  i^-iiam  li^  iiersus  eruptioiiein 
{CC)   fncere  conlciidil,  (Hiii  i«  nuntiata  Caesar 

44 


cm 


Narbn  —  natio 


692 


omnibus  eonsiliis  anteuertendum  existimauit, 
ut  Xarbonem  (-nam  fi)  proficisceretur.  eo  cum 
uenisset,  timentes  confirmat,  praesidia  in  Ru- 
tenis  prouincialibus ,  Volcis  Arecomicis,  Tolo- 
satibus  circumque  Narbonem  (-nam  ^) ,  quae 
loca  liostibus  erant  finitima,  constituit:  VII  7, 
2  —  4;  quas  (legiones)  Narbone  (Cabillonae 
Oiaec.)  circumque  ea  loca  hiemandi  causa  dis- 
posuerat:  1,37,1;  Tarracone  discedit  pedibus- 
que  Narbonem  (-nam  Ob)  atque  inde  Massi- 
liam  peruenit:  2, '21,5. 

iia^icor.  A.  propr. ;  a)  de  iiominibns: 
a)  ex,  in:  uxores  habent  deni  diiodenique 
inter  se  communes  et  maxime  fratres  cum  fra- 
tribus  parentesque  cum  liberis;  sed  qui  (c) 
sunt  ex  iis  nati,  eorum  habentur  liljeri,  quo 
(r)  primum  uirgo  ((•)  quaeque  deducta  (f)  est 
(c):  V14,5;  t   Britanniae  pars  interior 

(e)  ab  iis  incolitur,  quos  natos  in  insula 
ipsa  (p;  ipsi  a;  edd.)  memoria  proditum  di- 
cnnt:  V  12, 1 ;  uou  bos  palus  iu  ((lc4.  JJi.^;  Db.) 
bello  latrociniisque  natos  (notos  Q'^),  non 
siluae  morantur:  VI  35,  7. 

[i)  iiafiis  (amiilissiniii)  faniitia,  geuerc,  ioco: 
alterum  (es.se)  Cotum,  antiquissima  familia 
natum  atque  ipsum  hominem  summae  potentiae 
et  magnae  coguationis :  VII  32, 4 ;  quorum  erat 
priuceps  Litauiccus  atque  eius  fratres  (c),  am- 
plissima  familia  nati  adulescentes:  VII  37, 
1;  \  (interficitur)  Pi.so  Aquitauus,   am- 

plissimo  geuere   natus:   IV  12,4;  t 

loco  honesto,  inlustriore,  suuimo  ii. 
loon^i  p.  491  e)  (5  loc). 

y)  imperio  natus:  hortaturque,  ut  se  liberos 
et  (in  acld.  QM-)  imperio  natos  meminerint: 
VII  37, 2. 

li)  de  bestiis:  multaque  in  ea  (silua)  ge- 
nera  ferariim  nasci  constat :  VI  25, 5;  quin  etiam 
iumentis  .  .  .  importatis  non  utuntur ,  sed  quae 
sunt  apud  eos  nata  .  .  .,  haec  .  .  .  snmmi  ut 
sint  laboris  efficiunt :  IV  2, 2. 

e)  de  rcbus,  qnae  nattu'a  i^ig^uuiitiir:  nasci- 
tur  ibi  plumbum  album  iu  mediterraneis 
regionibus,  in  maritiniis  ferrum:  Vr2,5. 

B.  trsl.;  ii) :  ab  eo  Humiiie  p.ari  adcliuitate 
(c)  collis  nascebatur  aduersus  huic  et  con- 
trarius:  1118,2. 

b):  ne  qua  oriatur  pecuniae  cupiditas,  qua 
ex  re  factiones  dissensionesque  (diui- 
sionesque  M)  u.ascuntur:  VJ22, 3;  t  tiebat 

.  .  .  humanitate  Trebouii  (/■'),...  ut  reperiri 
non  possent  (c),  a  quibus  iuitium  appellandi 
nasceretur:  3,20,2;  1  ne  profertio  nata 
ab  (c)  timore  defectionis  similisque  (r)  fugae 
uideretur:  VII  43, 5. 


Sfasidiaima:  sed  Nasidianae  naues  nullo 
usui  fuerunt  celeriterqne  pugna  excesserunt 
.  .  .:  2,7,1;  ex  Massiliensium  classe  (naues)  V 
sunt  depressae,  IIII  captae,  una  cum  Nasidianis 
profugit:  2,7,2. 

Ka^iidiits:  L.  Nasidius  ab  Cn.  Pompeio 
cum  classe  nauium  XVI  .  .  .  L.  Domitio  Mas- 
silionsibusque  subsidio  missus  freto  8iciliae  im- 
prudente  atque  inopinante  Curioue  peruehitur 
adpulsisque  Messanam  nauibus  .  .  .  ex  naualibus 
eorum  unam  deducit:  2,3,1.2;  cf.  %  S;  aduen- 
tus  enim  L.  Nasidii  summa  spe  et  uoluntate 
ciuitatem  compleuerat:  2,4,4;  nacti  idoneum 
uentum  cx  portu  exeunt  et  Tauroenta  .  .  .  ad 
Nasidium  perueniunt:  2,4,5;  cf.  qu.  sqq.;  dextra 
pars  attribnitur  Massiliensibus,  sinistra  Nasidio: 
2,4,5;  cf.  Nai^i«liaiin8. 

l^asna:  pagos  centum  Suebonim  ad  rip.o.s 
Ehcni  consedisse,  qui  Rlienum  transire  couaren- 
tur ;  his  praeesse  Nasuam  et  Cimberium  fratres : 
1 37, 3. 

nataiiiii:  dies  natales  et  mensium  (c)  et 
aunorum  initia  sic  obseruaut,  ut  noctem  dies 
subsequatur :  VI 18, 2. 

leaiio.  A.  subi. ;  a) :  multa  Caesarem  . . . 
incitabant .  .  .,  in  primis,  ne  hac  parte  neglecta 
reliquae  nationes  sibi  idem  licere  arbitraren- 
tur:  11110,2;  t  confidere:  11127,2  u. 

neglegere ;  1  contendere:  11128,2  u.  B. 

pellere;  f  (dare:  1135,1  u.  h);)  t 

non  alienum  esse  uidetnr  de  Galliae  Germaniae- 
que  moribus  et  quo  differant  hae  nationes 
inter  sese  proponere:  VI  11,1;  t  natio  est 

omnium  (a;  Aim.;  omnis  P;  Np.,  Fr.)  Gal- 
lorum  admodum  dedita  religionibus :  VI  16, 1 ; 
Suebos  .  .  .  copias  cogere  atque  iis  (c)  uationi- 
bus,  quae  sub  eorum  sint  (sunt  [i)  imperio, 
denuutiare,  ut  aiixilia  peditatus  equitatusque 
niitt.iut:  VIIO,  1;  t  (existimari:  IV  10, 

5  u.    b)   Incoli;)  t   facere:  (1135,1   u. 

b);)  11127,2  u.  neglegere;  t  habere:  IV 

20,4  u.  incolere;  t  incolere:  1135,1  u. 

b)  mitti;  neque  quanta  esset  insul.ae  magnitudo 
ueque  quae  aut  quantae  u.itiones  incolerent 
neque  quem  usnm  belli  haberent  aut  quibus 
institutis  uterentur  .  .  .  reperire  (c)  poterat: 
IV  20,4;  t  mittere:  VI10,1  ti.   esse; 

t  paucae  ultimae  nationes  anni  tempore  con- 
fis.ae  .  .  .  hoe  (c)  facere  ueglexerunt:  III 
27,2;  t  uiuere:    IV  10,5  «.  b)  incoli; 

t  uti:  IV  20, 4  ii.  incolere. 

b):  quariim  (insularum)  pars  magna  a  feris 
barbarisque  naliouibus  iucolitur,  ex  quibus 
sunt,  qui  (quae?)  piscibus  atque  (c)  ouis  auium 
uiuere  existimantur:  IV  10,  4.  5;  t  uti  ab 


693 


natio  —  naturaliter 


694 


iis  (his  codd.)  nationibus,  quae  trans  Rhenum 
incolerent,  initterentur  legati  :id  Caesarem, 
qui  <quae  5^fJ)  se  obsides  daturas,  impexata 
facturas  poUicerentur:  1135,1. 

I{.  ol)i.:  iiuoil  eas  quoque  nationes  adire  et 
regiones  cognoscpre  uolebat :  III  7,  1 ;  ^ 

ne  ex  his  nationibus  auxilia  iii  Galliam  uiittan- 
tur  ac  tantae  natioues  coniungan tur:  III 11, 
3;  t   (dedere:  VI  IG,  1  u.  A.  a)  esse;) 

^  iiilellegebant  maximiis  nationes,  qiiae  proelio 
contendissent,  pulsas  superatasque  esse: 
III  28,  2. 

('.  «lat.:  denuiitiarc:  VI  10, 1  u.  A.  a) 
esse. 

I».  al)l.:  duae  fiierunt  AriDuisti  uxores,  iina 
Sueba  natione:  153,4. 

K.  0.  |>ra>;|».;  a)  ad:  (legatos,)  quod  nomen 
ad  <'a])ud  cf)  oinnes  nationes  sanctum  inuio- 
latuinque  sempcr  fiii.sset:  III  i(, 3;  tantuni  esse 
noincn  atque  iipiiiioneni  eiiis  (c)  c.xercitus  .  .  . 
hoc  nouissimo  proelio  iacto  etiam  ad  ultimas 
Germaiiorum  natioiies:  IVKi,  7. 

b)  apiul:  ut  auctoritatem ,  qua  ille  raaxinic 
apud  exteras  nationes  niti  uidebatur,  minueret: 
3,43,4;  (cf.  a)  li  111,3.) 

c)  ex:  P.  Crassum  .  .  .  in  .Vijiiitaniam  pro- 
ficisci  iuliet,  ne  ex  his  (<■)  iiationibus  auxilia 
in  (ralliam  mittantur:  11111,3;  —  IV  10,5  ii.. 
A.  b). 

d)  iii  c.  abl.:  si  ca,  quae  in  longinquis 
nationibus  geruntur,  ignoratis:  VII  77, 16. 

liatianN:  hauc  (c)  (siluaml  longc  inlrorsiis 
pcrliiiere  et  pro  iiatiuo  muro  obiectam  Clicniscos 
al)  Sucbis  .  .  .  prohilicre:   VI  II),.'). 

iiatiira.  A.  locorum;  a)  addiliir  sctic- 
tiuus  loci  (loconiin)  u.  luciiK  p.  -17 S  *r/. 
CJr>  Inc). 

b)  iioii  additiir  ^eiiet.  loci;  a):  iil  (frunicii- 
tum)crat  peiexiguum  cum  ipsius  agri  iiatiira, 
quod  sunt  loca  aspera  ac  (c)  montuosa  .  .  ., 
tuiu  quod:  ;i,  42,5;  \  ut  .scciiiidum  natu- 

rain  flumiiiis  piociimberent:  IV  17,4;  quotl 
illis  prohibcre  erat  facile  cum  ipsius  Miiminis 
iiatura  atquc  aquae  magnitudine,  tuiii  qiioil: 
1,50,2;  T[  qualis  esset  natura  moutis 

ct  qualis  (f)  in  circiiitu  asceusus:  121,1;  a 
nicdio  fere  collc  in  loiigitiiilincm  (c),  ut  iiatura 
iniiiitis  fercbat,  .  .  .  iiuinim  .  .  .  piaciliiMiant 
Galli:  VII4(;,3. 

[i):  ibique  projio  tlumcii  cdito  natura 
loco  ca«tru  posuit:  3,37,4;  ^i    loco    pro 

CHHtris  ad  aciem  instruciulaiii  iiatina  upor- 
tuno  atque  idojieo,  quod  .  .  .,  fossaiii  nb- 
duxit  ((•):   118,3;  T|    prociil  ab   aqua  cl 

natura    iiiiquu    loio  caslra    |Miinmt  :    I,S1,I; 


^  sua  oninia  in  unum  oppidum  egregie  natura 
munitum  contulerunt:  1129,2;  se  in  siluas 
abdiderunt  locum  nacti  (c)  egregie  et  natura 
et  opere  munituin:  V  9,  4;  locum  repperit 
egregie  natura  atque  opere  munitum:  V21,4; 
T[  insula  natura  triquetra  (triquadra  itri- 
quatra)  [i;  utrique  a)  (est):  V  13, 1. 

B.  iiatura  reruiu :  ut  ex  magno  Gallorum 
equitum  (c)  numero  non  nullos  GaUicis  (c) 
rebus  fauere  natura  cogebat:  VI 7, 7;  — 
tanta  erat  operis  firmitudo  atque  ea  rerum 
natura,  iit:  IV17,7;  —  uno  enim  excepto, 
quem  alius  modi  atque  omucj?  natura  finxit, 
suos  quisque  haliet  caros :  ap.  Prisc.  inst.  VI 
.36.  82;  VII  20  extr.;  XIII  12;  t  num  tu 

harum  rerum  natura  accidere  arbitraris, 
quod  unam  terrara  ac  plures  terras  et  urbem 
et  urbes  et  imperium  et  imperia  dicamus,  neque 
quadrigas  in  uuam  (?)  iioiuinis  figuram  redigere 
.  .  .  possimus?  ap.  Gell.  XIX  8,8;  —  omnes 
autem  homines  natura  libertati  (c)  studere 
(e)  et  condicioiiem  scruitutis  odissc:  III 10, 
3 ;  1  multa  praeterea  de  sideribus  atque 

eorum  motu,  de  mundi  ac  terrarum  magni- 
tudine,  de  rerum  natura,  de  deorum  immor- 
talium  (c)  ui  (o)  ac  potestate  disputant  et 
iuueiituti  tradunt:  VI  14,  6. 

(.'.  iiatiira  aiiiniautium;  a)  bestiuruui: 
eadem  est  feminae  marisque  natura  (sta- 
tura  Paid ,  rcctc  ut  uidetur) ,  eadem  forma 
magnitudoque  cornuum :  VI  26, 3. 

b)  lioiniiiiim;  a)  =  coritorls  uires:  ut  .  .  . 
infinito  labore  suscepto  .  .  .  paene  naturam 
studio  uincerent:  VI  43, 5;  1  .se  et  com- 

muncs  liberos  .  .  .,  quos  ad  capiendara  fugam 
naturae  et  iiiriuiii  iiilirmitas  inipediret: 
VII  26, 3. 

[i)  =  iiig:eniuiu ,  mores:  custodiarum  uaria 
(c)  diligeutia  animaduersa ,  prout  cuiusque 
eorum,  qui  negotiis  praeerant,  aut  natura  aut 
studium  ferebat:  3,  61,  3;  f  communi  .  .  fit 
uitio  naturae,  ut  inuisilatis  (c)  atque  in- 
cognitis  rebus  magis  confi(Iamu.S  ueheinciitius- 
que  exterreaniur :  2,4,4;  %   quorum  de 

natura  moribusque  Caesar  (c)  cum  quae- 
rerct,  .sic  repericbat:  1115,3. 

iiatiirilliH :  cx  (<■)  altcni  partc  molc  tcinii 
iiaturali  (naturaliter  ^'p.)  obiccta  (coniec.  (\p.) 
Madu.;  molein  tciiuit  uaturalcm  obiectam  codd.; 
l)h.,  Dt.) ,  quae  (c)  paenc  insulam  oppiiluiu 
effeccrat,  quattuor  biremcs  subicctis  acutulis  .  .  . 
in  interiorem  portum  (c)  traduxit  (m.  CC):  3, 
10,4. 

iiaitiii'iilitt>i':  i|iind  csi  i|uacilani  aiiimi  iii- 
1'itiilio    ii!  |uc    :il!icrit:is  Matiiriilitcr  iiiinitii  oiii- 

II 


695 


naturaliter  —  nauigo 


696 


nibus:  3,92,3;  f  (obiectus:  3,40,4  u. 

natiii'ali»«.> 

iintii<8)  u.  inaiore!^  nadi  p.  -iS-l  i. 
(3  loc). 

nanalis.  ].  adicct. :  coactis  omnibus 
copiis  castra  naualia  de  improui.so  adoriantur 
atque  oppuguent:  V22,  1;  t  hoc  opus  .  .  . 

iuopinantibus  hostibus  machinatione  nauali, 
phalangis  subiectis,  ad  turrim  hostium  ad- 
mouent:  2,10,7;  f  Massilienses  (c)  .  .  . 

bis  proelio  nauali  (nau  proel.  a;  Np.,  Dt.) 
superati  .  .  .  constituunt :  2,  22, 1 ;  t  sic 

imo  tempore  et  de  nauali  pugna  Sabinus  et 
de  S.abini  uictoria  Oaesar  est  (c)  certior  factus : 
III 19,  5. 

3.  ui  subst.  naiialia.  A.  obi. :  tueri:  3, 
111,6  M.  C.  c). 

B.  (lat. :  duabus  ex  j)artibus  ....  una  erat 
proxima  portui  (c)  naualibusque :  2,1,2. 

C.  c.  iiraep.;  a)  ad:  theatrum  .  .  .  arcis 
tenebat  locum  aditusque  habebat  ad  portum 
et  ad  reliqua  (regia  Morus;  regiae  Paul) 
naualia:  3, 112,  8. 

b)  ex:  L.  Nasidius  .  .  .  adpulsis  .  .  Mes- 
sanam  nauibus  atque  inde  propter  repentinum 
terrorem  principum  ac  senatus  fuga  facta  ex 
nauahbus  (nauibus  0;  pr.  edd.)  eorum  unam 
deducit:  2,3,2;  |  Massilienses  .  .  . 
naues  ex  portu  naualibusque  educunt:  2,22, 
5;  f  Massilienses  .  .  .  ueteres  ad  eundem 
numerum  ex  naualibus  productas  naues  refe- 
cerant:  2,4, 1. 

c)  lii :  omnesque  eas  naues  et  reliquas ,  quae 
erant  in  naualibus,  incendit,  quod  tam  late 
(quod  naualia  Paul)  tueri  parua  manu  non 
pot«rat:  3,111,6. 

nanfi'ag;inm :  tempestas  .  .  .  naues  Eho- 
dias  adfiixit,  ita  ut  ad  unam  omnes  .  .  .  elide- 
rentur  et  naufragio  interirent:  3,27,2. 

nanivnla:  nauiculam  paruulam  con- 
scendit  cum  paucis  suis;  ibi  ab  Achilla  et 
Septimio  interficitur :  3, 104, 3 ;  —  qui  ( Ario- 
uistus)  nauiculam  deligatam  ad  ripam 
nactus  ea  profugit:  I  53,3;  —  praemissa- 
que  (permissaque  a)  clam  nauicula  Doraitium 
MassiUenseaque  de  suo  aduentu  certiores  facit: 
2, 3, 3. 

nani)»;atio:  longe  aliam  esse  nauiga- 
tionem  in  concluso  mari  atque  in  uastissimo 
(c)  atque  (c)  apertissimo  (e)  Oceano  perspicie- 
bant  (c):  1119,7;  f  nauigationem  im- 

peditam  propter  inscientiam  locorum  pauci- 
tatemque  portuum  sciebant  {u.  CC):  1119,4; 
quod  Corus  (c)  uentus  nauigationem  irapcdie- 
bat:  V7,  3;  —    quod  propinqua  die  ;icquiii(ictii 


infirmis  nanibus  hiemi  nauigationem  subicien- 
dam  non  existimabat:  IV 36, 2;  t  coge- 

biuitur  ("orcyra  atque  Acaniania  longo  inter- 
iecto  nauigationis  spatio  pabulum  suppor- 
tare:  3,58,4;  t  i'ti  cx  (c)  tanto  nauium 

numero  tot  nauigationibus  neque  hoc  ne- 
que  superiore  anno  uUa  (c)  omnino  nauis,  quae 
milites  portaret,  desideraretur :  V23,  3;  t 

ne  anni  tempore  a  (om.  fi)  nauigatione  ex- 
cluderctur,  quod  aequinoctium  suberat:  V 
23,5;  —  liiduoque  et  nocte  in  (C/acc;  noctibus 
tribus  cudd.;  cdd.)  nauigatione  consumptis 
•adpellit:  2,23,1. 

nanijgfinm:  ex  his  luium  ipsius  naui- 
gium  contendit  et  fugere  perseuerauit 
auxiUoque  tempestatis  (c)  ex  conspectu  abiil 
(abit  Ohl) ,  duo  perterrita  conciwsu  nostra- 
rum  uauium  sese  in  portura  receperunt:  2 
22,4;  t  multa  huc  nainora  nauigia  ad- 

dunt,  ut  ipsa  multitudine  nostra  classis  ter- 
reatur:  1,56,2;  —  scaphas  longarum  nauium, 
item  speculatoria  nauigia  militibus  compleri 
iussit :  IV  26, 4 ;  —  his  cum  fuues  .  .  .  com- 
prehensi  adductique  erjint,  nauigio  remis  in- 
citato  praerumpebantur  (c):  11114,6;  —  hos 
.  .  .  reuocare  constituit,  cura  oranes  miUtes 
naues  conscendissent ,  atque  iis  (c)  expedito 
loco  actuaria  nauigia  relinquit:  1,27,6;  — 
has  (naues)  scaphis  minoribusque  nauigiis 
comphiribus  submissis  (summisso  a;  sumptis 
0)  OtaciUus  Crassus  .  .  .  expugnare  parabat: 
3,28,2;  t  qiu  uectoriis  grauibusque  naui- 

giis  non  intermisso  remigandi  labore  longarum 
nauium  cursum  adaequarunt  (-auerint  p): 
V8,4. 

[Palso:  qui  essent  ad  maiorum  nauittm  (naui- 
gium  p)  multitudinem  idonei  portus:  IV  20, 4.] 

nanigo:  naues  habent  Veneti  plurimas, 
quibus  in  Britanniam  nauigare  consuerunt: 
1118,1;  —  etesiis  tenebatur,  qui  nauiganti- 
bus  Alexandria  sunt  (fiimt  x;  flant  Paul) 
aduersissimi  uenti :  3, 107, 1 ;  —  XII  nauibus 
amissis  reliqms  ut  nauigari  (nauigare  ^) 
satis  {add.  RSchn.;  oin.  X;  cdd.)  commode 
posset  effecit:  IV  31,  3. 

suramaque  erat  uasto  atque  aperto  mari, 
magnis  aestibus,  raris  ac  prope  nullis  portibus 
difficultas  nauigandi:  III 12,  5;  —  (Cale- 
nus  legionibus  equitibusque  Brimdisii  in  naues 
impositis,  ut  erat  praeceptum  a  Caesare,  quan- 
tum  (quam  tum  1  det.;  Facrn.)  nauium  facul- 
tatem  habebat  (cura  primum  nauig.audi  facul- 
tatem  habuit  Ciaec.) ,  naues  soluit:  3,14,1;) 
—  ad  suos  seuerius  scripsit,  nacti  idoneum  uen- 
tuni    nc    occasiunem    nauigaudi    dimitterent, 


697 


nauigo  —  nauis  (A.  a>i 


698 


siue  ad  litora  Apolloiiiatium  siiie  ad  Lahealium 
cursum  deri^cre  aUjue  eo  naiies  eicere  (p) 
possent:  3,25,4;  t  quod  insuetus  naui- 

gandi  mare  tiincret:  V6, 3. 

naues  lougas  .  .  .,  (piarum  crant  L  auxilio 
niissac  ad  1'ompeium  .  .  .,  illae  triiemes  omnes 
et  ciiiin^iuercines  aptac  iiistr iictaecjuo  omiii- 
l)us  rel)us  ad  nauigandum:  3,111,3;  — 
Jjaclius  temporo  anni  uommodiore  usus  ad 
nauigandum  onerariis  nauibus  Corcyra  Dyr- 
rachioque  aquam  suis  supportabat:  3,100,3;  — 
iiactus  idoneam  ad  nauigandum  tenipestatem 
tertia  fere  uigilia  (naiies  ai/d.  ''j)  soluit:  JV23, 
1  ;  complurihus  {<•)  iiauibus  Ir.actis  reliquae 
cum  (c)  esseiit  fuiiibus,  ancoris  reliquisque 
armamentis  amissis  ad  iiauigandum  inutiles: 
IV 29, 3;  —  reliquas  (naues)  paratas  ad  naui- 
gandum  atque  omnibus  rebus  instructas  in- 
iienit:  V  5, 2. 

iiaiiiH.  I.  Fornia:  Acc.  siny.  nauim 
cxslat  171  a.f  2,  (j,  2,  (jiui  loco  edd.  receperunt 
nauem ;  3, 40, 1  A^.  et  l)t.  seripserunt  nauim, 
(juamquam  in  Or.,  inmnitur  nauem.  Reliquis 
quoque  7  locis  (2,6,4;  23,5;  3,28,5;  39,2;  40, 
2.3;  96,4)  in  Ox,  exstat  nauem.  —  Abl.  sinrj. 
naui  est  in  XIV  25, 4.5;  26,1;  27,3;  naue 
in  '.  1 ,  58, 4 ;  2, 32, 12 ;  3,  lOB,  4 ;  uaui  in  a,  naue 
in  p  IV  21, 1.9;  26,2.  —  {Num.  plur.  nauis 
cxstat  in  Id  2,  fj,  4.)  —  Acc.  pl.  nauis  in- 
uenitur  in  al  1,56,1;  in  a  IV25, 1;  Vll,4; 
1,26,1;  2,4,1;  5,5;  22,  5;  3, 111,2;  (1,28,3 /X 
crrore  scripsit  nauis.)  lieliquis  23  helli  Oallici 
cl  i'}4  helli  cittilis  locis  omncs  codd.  hahcrc  uidm- 
lur  nauos.  ([V23,l  in  7.  seriptum  esl  soluit, 
in  fii  naiies  soluit;  IV  29, 4  naues  cst  in  a, 
eas  in  [i.) 

II.  Kignil'. ;  A.  subi.;  a):  luic  acccdebant 
XVIII  (VIII  A)  onerariae  naues:  IV  22, 4; 
ad  eas  (naues),  qune  factae  crant  Arelate  per 
(!acsareni,  captiuac  Massilieusium  accesserant 
Hcx:  2,5,1;  1  adhaerescere:  1,28,4  u. 

Jt.  a)  exciperc;  t   non  eniiii  lias  (naues) 

aut  conspeclus  patriao  aut  propiiiquoruni  prac- 
cepta  ad  cxtremum  uitae  periculum  adire 
cogebant;  2,7,1;  K  adj^r  opinquare  u. 

a<l|u*o|>iii<|iio  p.  17 H  fi)  (2  (:/)  toc.j;  K 

(aiiiitterc:   I  V  29,  3  u.   |{.  a)  frangerc;)  1 

((jiia  rc  aii  imaduc  rsa  (|iiae  proxinuic  ci  loco 
cx  llriiti  claKse  iiaiics  craiit  iii  cas  im|icdilas 
ini])etiiiii  faciiiiiL  celcritenjuc  ambas  dciirimtiiit: 
2,  <;,(;;)  H  (attingerc:  IV  23, 2  m.  I\  (I) 

attingcrc.) 

sed  (c)  ex  iis  (his  [i)  {iiaiiibus)  oiicrariae 
duae  eosdcm  quos  rcliijiiac  ([i;  rcliqui  a  ;  cdd.) 
Jiortus   (jiorlus    ijuok    rcliijiiac  [j/    cajicrc   moii 


potiierunt  et  paulo  infra  delatae  sunt:  IV  36, 
4;  V23, 1  u.  ]{.  a)  remittere;  3,28,1  u.  con- 
sistere ;  f  cum  singulas  binae  ac  teruae 

iiaues  circumsteteran  t  (circumsisterent  [i): 
III  15,  1 ;  1i  huiic  conspicatae  naues,  quae 

missii  Ijriiti  consuetudiiie  cijtidiana  ad  jiortum 
excubabaut,  siiblatis  aucoris  sequi  coeiicruut: 
2,22,3;  t  (cognoscere:  2,23,4  u.  se  re- 

cipere;)  Tf  (se  commouere:  11115,3  u. 

se   mouere;)  If    (conficere:  3,28,1   u. 

consistere;)  t  iHfie  (naues  triremes)  adeo 

grauiter  inter  se  incitatae  conflixerunt,  ut 
ueheraentissinie  utraque  ex  concursu  laborarent, 
altera  uero  praefracto  (c)  rostro  tota  conlabe- 
fieret:    2,6,5;  1    accedebat,    ut.    cum 

saeuire  uentus  coepisset  et  se  (saeuire  uentus 
coepisset  et  om.  ^;  et  se  om.  a)  uento  dedis- 
scnt  (naues),  et  tempestatem  ferrent  facilius  et 
iu  uadis  consisterent  tutius  et  ab  aestu 
relictae  ([i;  rei  relictae  a)  niliil  saxa  et  cautes 
(c)  tinierent:  11113,9;  14,2  u.  proficisci;  nostrae 
naues  duae  tardius  cursu  confecto  in  noctem 
coniectae  cum  ignorarent,  quem  locum  reliquae 
cepissent,  contfa  Lissum  in  ancoris  constite- 
runt:  3,28,1;  t  conspicataeque  naues 

triremes  (nauis  triremis  kl)  duae  nauem  D. 
Bruti,  quae  ex  insigui  (e)  facile  agnosci  (-ere 
af)  poterat ,  duabus  cx  partibus  sese  in  eam 
incitauerunt  (ego;  -uerant  codd.;  edd.):  2,6,4; 
22,3  u.  coepisse;  t  consueuisse:  3,111, 

3  u.  15.  a)  occupare;  t  (Gallicis  nauibus,) 

quas  ex  Pictonibus  (e)  et  Santonis  reliquisque 
pacatis  regionibus  conuenire  iusserat:  III  11, 
5;  huc  iiaues  undiqnc  ex  fiuitimis  regiouibus 
.  .  .  iubct  conuenirc:  IV  21, 4;  dum  reliquae 
iiaueK  eo  conuenirent,  ad  horam  nonam  in  an- 
coris  exspectauit:  IV  23,  4;  (atque  omnes 
(naues?)  ad  portum  Itium  conuenire  iubet:  V 
2, 3 ;)  et  partem  nauium  longarum  conuenire 
.  .  .  imperat:  3,42,2;   47,4   u.  1).  a)  numerus. 

se  dare:  11113,9  ».  consistere;  t  quae- 

qtie  ibi  (Oeld. ;  quae  qui  ubi^juc  a:  quacque 
ubiquc  fld;  quacquc  (>';  quaequc  ibi  cumque 
i\'p.;  Dh.,  Dl.)  uaues  imprudentia  aut  tompe- 
state  paulum  suo  cursu  decesserunt,  has 
more  praedonum  diriperc  consucrunt:  3,112,3; 
t  cum  (ct  (idil.  [i)  cquites  ct  luiues  cl  friimen- 
tiim  KomaniK  dcesse  iiitcllci^crcnt:  IV30,1; 
t  (dciccrc:  IV  17, 10  u.  15.  a)  iiiimittcre;^  t 
iioii  iiullac  teiiippstato  deperierant  iiaues:  V 
23,2;  t    dcportarc:   1,27,1   u.   B.  u) 

roniittero;  t  deprimere:  2,6,6  ih.  do- 

lirimere;  t  (derigere:  3,30,1   u.  ){.  ii) 

iiidcre.) 

iici|iic   ciiiiu    iiaiics   orimt    aliiic,   ijuibii.s  rc- 


699 


nauis  (A.  Ji)) 


700 


portari  possent:  IV 29,4;  —  quariim  (iiauiuiu) 
eraiit  XI  tectae:  1,56,1;  Cassiiis  .  .  .  om- 
ue.s  uaues  iucendit  XXXV  {del.  Ciacc.) ,  e 
quibus  erant  XX  constratae  (rost  coustratac 
a/i;  rostratae  A^OZ):  3,101,2;  —  in  quibus 
erant:  2,3,1  ii.  D.  a)  classis;  3,7,2  u.  B.  a) 
ducere;  -  omnesque  eas  naues  et  reliqiias, 
quae  erant  in  naualibus,  incendit:  3,111, 
6;  —  Alexaudriae  esse:  3,111,3  ((.  15.  a) 
occuiwe;  (Orici  esse :  3,7,1  u.  ('.  ii)  iiraeesse;) 
—  nauiuni  quod  ubique  fuerat  in  (o)  unum 
locum  coegerant:  1I1IG,2;  —  erant  inanes  : 
3,40,4  u.  B.  a)  abducerc;  inutiles:  IV 29, 3 
ib.  frangere;  proximae:  2,6,6  u.  A.  a)  ani- 
maduertere;  satis  esse:  IV 22,3  u.  ]J.  a) 
contrahere;  -  -  sed  Nasidianae  naues  nullo 
usui  1'uerunt  celeriterquc  pugua  excesseruut: 
2,7,1;  —  quod  (nauis)  erat  sine  miiitibus: 
3,14,2;  t  excedere:  2,7,1  u.  (usui)  esse; 
1  ipsorum  naues  ad  hunc  modum  factae  arma- 
taeque  erant:  carinae  aliquauto  planiores  quam 
iiostrarum  iiauium,  quo  facilius  uada  ac  de- 
cessum  aestus  excipere  possent:  11113,1; 
1  excubare:  2,22,3  u.  coepisse;  1f  (ex- 

spectare:  Vll  60, 1  «.  progredi;)  ^  qua- 

rum  rcrum  omuium  nostris  nauibus  casus  erat 
{erant  fi)  extimescendus  (extimescendi  (i): 
11113,9. 

impetum  faccre:  2,6,6  u.  A.  a)  animaduer- 
tere;  t  ferre:  11113,9  «.  consistere;  ^ 
fieri  u.  B.  a)  facere. 

haberc:  1,58,3  u.  D.  a)  grauitas;  (neque 
ullus  flare  uentus  poterat,  quin  (n;iucs'.';  aliqua 
ex  parte  secnndum  cursum  habereut  (b;  habe- 
ret  Ox,):  3,47,4.) 

(ancoras  iacere:  IV 28, 3  u.  petere;)  ^ 

ignorare:  3,28,1  u.  consistere;  f  se  in- 

citare:  2,6,4   «.   conspic.ari;  f  eo  die 

naues  Massiliensiura  cum  iis  (his  Oi) ,  quae 
sunt  captae,  intereunt  VIIII  (MasslHeusium 
Doniitiique  sunt  captae  VI,  intereunt  VIIII 
Paul  inyeniose) :  1,58,4;  ut  (naues)  ad  unam 
omnes  constratae  uumero  XVI  eliderentur  et 
naufragio  interirent:  3,27,2. 

laborare:  2,6,5  ti.  confligere.  • 

tanta  .  .  .  tranquillitas  exstitit,  ul  (naues) 
se  ex  loco  mouere  ([i;  commouere  a;  cdd.) 
non  possent:  11115,3. 

(nauigare:  IV  29,3  u.  B.  a)  liaugere;  reli- 
quas  (naues)  paratas  ad  nauigandum  atque 
omnibus  rebus  instructas  inuenit:  V5, 2;  qua- 
rum  (nauiunn  eraut  L  auxilio  missae  ad  Pom- 
peium  .  .  .,  illae  triremes  omnes  et  quiuque- 
remes  aptae  instructaeque  omnibus  rebus  ad 
uauigandum:  3,111,3;)  f  neque  enim   liis 


(luuiibus)  nostrae  rostro  nocere  poteraut  — 
tanta  in  iis  (his  X)  erat  firmitudo:  III  13,8. 

una  ex  liis  (nauibus),  quac  ijcr.scucrauit  neque 
imperio  Caleni  obtemperauit,  quod  erat 
sine  militibus  priuatoque  consilio  administra- 
batur,  delata  (-leta  a)  Oricum  atque  a  Bi- 
bulo  expugnata  est:  3,14,2;  %  hae  (hec 

// ;  haec  0'/)  (naues)  ad  insulaui ,  quae  est 
contra  Ma,ssiliam ,  stationes  obtinebant:  1, 
56,3;  1f  offcndere:  3,.s,2  u.  prouelii. 

(naues  totae  (craut)  factac  cx  roborc  ad  quaui- 
uis  uim  et  contumeliam  perferendam:  III 
13,3;  2,7,3  u.  B.  a)  praemittere ;)  \  per- 

seuerare:  3,14,2  u.  obteniperare;  Tf  ut 

perpaucae  (naues)  ex  omui  numero  uoctis  inter- 
uentu  ad  terram  peruenerint  ^peruenirent 
acf:  -eruut  Q):  11115,5;  quae  (u.anes;  omnes 
incolumes  ad  (c)  continentcm  perucuerunt:  IV 
36,4;  (3,9,1  et  106,1  u.  V.  d)  oc)  perueuire;) 
1  quae  tfimen  (naues)  ancoris  iactis  cum  flucti- 
bus  complerentur,  necessario  aduersa  nocte  in 
altum  prouectae  continentem  petierunt:  IV 
28,  3 ;  qnae  (naues)  omnes  citeriorem  Hispauiam 
petiuerunt:  2,7,2;  t  portare:  V23, 3  u. 

D.  a)  numerus;  t  posse:  III  13,1  u.  ex- 

cipere;  11113,6  u.  D.  a)  onus;  11113,8  «.  no- 
cere;  11115,3  u.  mouere;  IV  22, 4  u.  uenii-e; 
quod  naues  propter  magnitudinem  nisi  in  alto 
constitui  non  poterant:  IV  24, 2;  IV  28, 2  u. 
proticisci;  IV  36,4  u.  capere;  V2, 2  u.  B.  a) 
deducere;  V5, 2  ib.  reicere;  V  11,  2  i6.  reticere; 
2,6,4  u.  conspicari;  (3,2,2  u.  B.  a)  rejjerire;) 
3,24,2  ib.  uidere;  t  praeteruehi:  3,30, 

1  u.  B.  a)  uidere;  %  quae  (mauus)  tantum 

progrederetur  (c),  quantum  naues  proces- 
sissent:  VII  61,  5;  1  nauesque  triremes 

duas,  quas  Brundisii  faciendas  curauerat,  per 
causam  exercendorum  remigum  ad  fauces  por- 
tus   prodire  iussit:   3,24,1;  \  circiter 

CCXX  (duceutaa  XX  oc;  Hold.)  naues  eorum 
paratissimae  atque  omni  genere  armorum  orna- 
tissimae  profectae  (progressae  Oros.;  (Ciacc.J) 
ex  portu  (e  portu  prof.  p)  nostris  aduersae  con- 
stiterunt:  11114,2;  tauta  tempestas  subito  coorta 
est,  ut  nulla  earum  (nauium)  cursum  tenere 
posset,  sed  aliae  eodem,  unde  crant  jirofectae, 
referrentur,  aliae  .  .  .  deicerentur:  IV  28,2; 
cognoscit  LX  naues  .  .  .  eodem,  unde  erant 
profectae,  reuertisse:  V5, 2;  t  ex  Massi- 

liensium  classe  (naues)  V  sunt  depressae,  IIII 
captae,  una  cum  Nasidianis  profugit:  2,7,2; 
t  progredi:  (11114,2  u.  proHcisci;  IIII  milia 
passuum  secimdo  flumine  silentio  progredi 
(naues?)  ibique  se  exspectari  (-tare  f)  iubet: 
VII  60,1;)  3,24,2  u.  B.  a)  uidere;  1[  pro- 


701 


nauis  (X.  a)  —  B.  a)l 


702 


uehi:  TV^S,S  ii.  petere;  serius  a  terra  pro- 
uectae  (prof.  Ii)  naues  neque  usae  nocturna 
aura  in  redeundo  oflenderunt:  3,8,2. 

reliquae  Caesaris  naues  (toguita  afkl.  RSclin.} 
eius  fuga  se  Hadrumetum  receperunt:  2,2.3, 
4;  ^  redire:  (3,8,2  «.  prouehi;)  3,111, 

3  u.  B.  a)  occupare;  T  (relinquere:  2, 

25,7  u.  trausire;)  ^   reuerti:  V5,2  «. 

proficisci;  1,27,1  u.  15.  a)  remittere. 

sequi:  2,22,3  ii.   coepi.sse;  ^  naues 

XVIII,  de  quibus  supra  demonstratum  est, 
quae  equites  sustulerant,  ex  superiore  portu 
leni  uento  soluerunt:  IV28, 1;  1  one- 

rariis  nauibus  .  .  .,  quae  stabant  ad  Vticam 
numero  circiter  CC:  2,25,6;  ^  suppor- 

tare:  3,47,4  tt.  D,  a)  numerus. 

cursum  tenere:  IV2S,  2  ii.  proficisci;  V5, 
2  ;/.  1{.  a)  reicere;  ',  timere:  11113,9 

ji.  consistere;  ^  tollere:  IV 28,1  n.  sol- 

uere;  |2, 22, 3  ii.  coepisse;  2,25,7  «.  transire;) 
harum  (horum  n)  altera  nauis  (nauium  Paiil) 
CCXX  e  legione  tironum  sustulerat,  altera  ex 
ueteniua    paulo    miuus    CC:   3, 28, 3 ;  ^ 

(teniporis  puncto  sul)latis  aneoris  omnes  (naues?) 
Vticani  relinquunt  (Ohl:  reliquerimt  a/}  et  quo 
imperatum   cst  transeunt:  2,25,  7;)  ^ 

(transportare:  IV  16, 8  u.  D.  a)  copia;  IV 
22,3  !t.  B.  a)  contrahere;  IV.29,2  «.  B.  a)  sub- 
ducere;  3, 2,  2  ib.  reperu-e;  3, 29, 2  ib.  remittere.) 

quae  (naues)  ex  eo  loco  a  ((■}  milibus  pas- 
suum  octo  ucnto  teuebantur,  quo  miniis  iu  eun- 
deni  porlum  nenire  possent:  IV  22,4;  neque 
Bruntlisio  naues  legionesqne  ad  Cae.sarem  uenie- 
bant:  3,25,1;  t  uiderl:  Vll,2  ii.  15.  -.i) 

reficere;  t  «ti:  3,8,2  u.  prouehi. 

b):  impeditis  nauibus:  3,7,3  u.  li.  a) 
impediro;  omnibus  nauibus  ad  iniani  inco- 
luniibus  niilites  exposuit:  3,6,3;  propinqua 
die  aequinootii  infirmis  uauibns  liiomi  naui- 
gationem  subiciendani  non  oxistiinabat :  IV 
36,2. 

B.  aeciis.;  a)  ohi.:  an  paenitet  uo.s,  quod 
.  .  .  ex  portu  sinuque  .aduersariorum  CC  naues 
oiieratas  (oneraiiiLs  b;  .\p.}  abdnxeriin  (Ciacc; 
l>l.:  addux.  •, ;  .\ji..  Db.}:  2,32,12;  hic  ropeutino 
:tduontu  iiauos  oiioniri.t.s  i|ii:i.sd;im  iiaotus  iii- 
oondit  ot  unaiii  frunieiito  oniistaiii  abduxit  .,"!)- 
diioil /):  3,  23, 2;  subniorsainque  uanem  (nauiiii 
r. ;  Np.,  1)1.)  remulco  multisque  contendeus 
funibuH  abdiixit  (edd.  uelt.;  adduxil  x;  edd.): 
3,40,  1;  ita  ox  iitriKiuo  parto  nauos  longius  ad- 
groMsiis,  quao  oriiiit  dcligatao  (dologatae  </)  ad 
t«rram  alqiio  iuaiies  ,  illl  o.'i  liis  abiliixit  (bf; 
add.  ahi\  reliquas  incendit:  3, 40,  4;  T  abs- 
trahere:  2,23,5  u.  reliuquere;  \  bidiiuiii 


tempestate  retentus  nauibusque  aliis  additis 
actuariis  in  Ciliciam  .  .  .  peruenit:  3,102,5; 
^  adducere:  1,36,5  //.  C.  a)  praeficere;  toto 
flumine  Hibero  naues  conquiri  et  Octogesam 
(Hotom. ;  conquirere  totogesma  .V-. ;  conquirere 
et  Octogesam  O;  edd.)  adduci  iubent:  1,61,4; 
(2, 32, 12)  et  (3, 40, 1. 4  w.  abducere;)  *;  quod 
rursus  minuente  aestu  naues  in  uadis  adflic- 
tarentur:  III 12, 1;  ita  uno  tempore  et  longas 
naues  .  .  .  aestus  complebat  (fl;  complenerat 
a;  edd.)  et  onerarias  .  .  .  tempestas  adflictabat: 
IV 29,  2;  %  adfligere  u.  adfligfO  p.  15S 

sq.  (3  loc);  t  adgredi  u.  adgredior 

p.  160  (J)  (3  loe.) ;  '^  (Massilienses)  ueteres 

.  .  .  naues  refecerant  .  .  .  piscatoriasque  ad- 
iecerant  atque  contexerant,  ut  essent  ab  ictu 
teloruni  remiges  tuti:  2,4,2;  *^  ha.c  (uaui) 

adiuucta  ad  reliquas  naues  cursum  Massili.im 
uersus  perficit:  2,3,3;  1  administrare: 

3,14,2  u.  \.  a)  obtemperaie ;  *i  Massi- 

lienses  .  .  .  prodncta  lougius  acic  circumuenire 
nostros  aut  pluribus  nauibus  adoriri  singulas 
.  .  .  contendebant :  1 ,  58, 1 ;  *{  contra  haec 

Pompeius  naues  magnas  onerarias,  quas  in 
portu  Bruudisino  deprehenderat ,  adoruabat: 
1,261,1;  ^  adpellere  u.  atlpello  p.  ITo 

(3(4)lbe.);  1  adplicatisque  nostris  ad 

terram  nauibus  (circiter  XL  //.  /.  a<ld.  Mp. ; 
Dt.)  .  .  .  naues  .  .  .  immisit:  3,101,5;  ^ 

naues  interim  longas  aedificari  in  tiuuiine 
Ligeri  (c)  .  .  .  iubet:  III  9,1;  Vl,l  u.  reficere; 
t  aguoscere:  2,6,4  u.  A.  a)  conspicari;  ^ 
amittere  u.  ainitto  p.  -ot  (-t  loc);  '. 

armare  //.  armo  p.  310  A.  (5  loc);  ^ 

attribuere  //.  attribno  p.  302  sq.  (3  loc). 
capere  //.  eapio  p.  44:'>  pp)  (4.loe.);        ^ 
circumsistere:    11115,1    u.    X.   a)    circum- 
sistere;  T  cogere:  2,7,1  ib.  adire;     - 

//.  praeterca  oogo  /'.   aS3  ((>  loc);  ^ 

coicere:  3,28,1  //.  A.  a)  consistere;  ^ 

flamma  ab  utroque  cornu  comprensa  (recc; 
compressa  A^t,-  comprensae  Pluyy.)  iiaues  suut 
(otu.  af)  combustae  quinqne:  3,101,5;  T 
iii  insula  frumeiilo  nauibusque  oompHratis 
bollum  duoi  non  diffioilo  oxistiiiiabat:  2.18,6; 
L.  liiiiiiitiiis  .  .  .  uaiiibus  111  coiu|>:iratis,  ex 
quibus  duas  fauiiliaribus  suis  attribucral,  unam 
ipse  conscenderal ,  .  .  .  profectus  est :  2, 22, 2 ; 
\  compellere:  1,58,4   //.  1).  a)  pars;  ^ 

complere:  IV  29, 2  u.  adflictaro;  i/.  praeterea 
(■oni|>leo  /'.  >>'JI  X.  \>)  (1!  hc)  :  1  coiu- 

proiuloro:    3,101,5   //.    oombiirore;  ^ 

coniungere:  Vll,5  //.  siibdiiooro;  doproheii- 
sis  (c)  nauibus  circiter  qiiiiiqiiagiuta  \circ. 
L  um,  ^)  celeriterque  coniunctia  atque  eo  uiili- 


ro3 


naiiis  (15.  a)) 


•04 


tibus  impositis  (fi;  iiiiectis  a;  edd.)  .  .  .  oppido 
potitur:  ¥1158,4;  3,39,2  u.  obicere;  1 

coiila  befaceie:  2,6,5  ti.  A.  a)  confligere; 
1  coiiq  iiirere:  1,30,1  tt.  deducere;  1,01,4 /(. 
adducere;  t   conscendere    n.    coii- 

sceiido   p.  003  sq.    (1(1  loe.) ;  ^f   nam 

siugulas  (iiaues)  iiostri  consectati  expugnaue- 
runt:  III  15,5;  f  conspicari:  2,6,4  u. 

A.  a)  couspieari;  ^  couspicere:  2,23, 

5  u.  reUnquere;  f    consternere  (naues 

coustratae)  u.  coiisteriio  p.  0S5  (4  (o)  loc); 
<•(.  D.  ii)  classis  2,3,1  ;  f  constituere 

u.  coiiNtitiio  p.  686  (S  loc);  f  (eou- 

struere:  3,7,2  «.  ducere;)  f  contegere: 
2,  4,  2   ze.    adicere ;  1    eadem    de   causa 

(naues)  minus  commode  copulis  (c)  contine- 
bantiir:  11113,8;  ut  se  cuin  II  legionibus 
Gades  confenet ,  naues  frumeiitumque  omne 
ibi  c(nitineret:  2,18,6;  1  nauibus  circiter 

octoginta  (p;  Oros.;  octiugentis  octoginta  a) 
ouerariis  coactis  contracti  .sque  (coustratis- 
que  Mn.  Moffm.;  Dh.;  om.  Fr.) ,  quod  (quot 
edd.  pr.;  I)b.,  Np.)  satis  esse  ad  duas  traiis- 
portandas  legiones  existimabat  quod  (quot  DliJ; 
quicquid  [i)  praeterea  nauium  longarum  liabe- 
bat,  od  ndil.  (i)  qiiaestori  (quaestoribus  [i), 
legiitis  praefectisque  distribuit:  IV  22,3;  t 

ac  iiim  couuersis  in  eani  partem  uauibus, 
quo  (c)  ueutus  ferebat,  tanta  subito  malaeia 
ac  (e)  trauquillitas  exstitit ,  ut:  11115,3. 

ueque  multum  abesse  ab  eo,  quin  paucis 
diebus  deduci  (naues)  possint  (po.ssent  rece.; 
pr.  edd.;  bVicj.):  V2, 2;  his  (iis  a)  (nauibus) 
deductis  .  .  .  duobus  conimeatibus  exercitum 
reportare  (c)  instituit  (c) :  V  23,  2 ;  naues,  quas 
Metiosedo  (c)  deduxerat,  singulas  equitibus 
Kouianis  .attribuit:  VII  60, 1;  duumuiris  muni- 
cipiorum  omnium  imperat,  ut  naues  couquiriint 
(inquiraut/')  Bruudisiumque  deducendiis  cureut: 
1,30,1;  onerarias  niiues,  quas  ubique  (ubi  a) 
possunt,  deprehendunt  atque  in  portum  dedu- 
ciuit:  1,36,2;  L.  Nasidius  .  .  .  freto  Sicili.ae  .  .  . 
peruehitur  iidpulsisque  Messanam  iiauibus  .  .  . 
ex  naualibus  (nauibus  0;  pr.  edd.)  eorum 
uuiim  (O-,-  uiiuem  N;  om.  x.)  deducit:  2,3,2; 
t  deferre  u.  «lefero  p.  S-i:i  d)  (Sloc);  | 
ut  .  .  .  aliae  (naues)  ad  inieriorem  partem  in- 
sulae  .  .  .  magno  suo  (c)  cum  periculo  deice- 
rentur:  IV 28,2;  t  deligare  t(.  tleligo 
p.  852  (5  loc);  t  certas  sibi  deposcit 

naues  Domitius  atque  has  coloiiis  pastoribus- 
que  .  .  .  complet:  1,.56, 3;  t  deprehen- 

dere  u.  «lepi-eheiido  p.  ^Oi)  b)  (:s  (4)  loe.)  ,• 
t  deprimere  u.  depi-iiiio  y.  <S'''VJ  si^.  (:Hue.); 
t  desiderare  u.  de^idero  p.  870  \>)   a) 


f.9  loc);  t  qnod  nostrae  uaues  tempestati- 

bus  detiuebantur  (deteuebantur  A^BM):  III 
12,5;  t  tas  (nauas)  perfectas  carris  iunctis 
dcueliit  noctu  milia  passuum  a  castris  XXll: 
1,51,3;  t  diductisque  (ded.  Ofli)  nostris 
paulatim  nauibus  et  (c)  artificio  gubernatorum 
el  mobilitati  naulum  locus  daliatur :  2, 6, 2 ;  t 
diripere:  3,112,3  u.  A.  :i)  decedeie;  t 

distribuere:  I V  22,  3 /(.  contrahere ;  huc  acce- 
debaut  XVIII  (VIII  A)  oneriiri.ae  uixues,  .  .  . 
has  equitibus  distribuit  (tribuit  [i) :  IV  22,4; 
t  cum  Caesar  omniuo  XII  uaues  longas  prae- 
sidio  duxisset,  in  quibus  erant  coustiiitae 
(]'rsiu.;  constructae  A'^)  IIII  (]'rsi>t.;  ille 
af;  illi  N/d) :  3,  7, 2. 

educere  u.  ednco  p.  flHI  (4  loc);  t 

efficere:  1,36,5  ;«.  ('.  ii)  priieticere ;  t 

eicere  u.  eicio  p.  10U4  (_'..  (.V  loc);  t 

elicere:  3,100,2  ««.  producere;  t  elidere: 
3,27,2  u.  A.  a)  iuterire;  t  ("C  occasionem 
uauigandi  dimitterent,  siue  ad  litora  Apollo- 
niatium  siue  ad  Labealiwm  cursum  derigere 
.atque  eo  uaues  eicere  (Ald.;  eligereiVi)  pos- 
.sent:    3,25,4;)  t    du.asque    uaues    cum 

niilitibus ,  quae  ad  moles  Caesaris  adhaeserant, 
scaphis  lintribusque  reprehendunt,  reprehensas 
(dejjiehendunt,  deprehensas  0)  excipiunt:  1, 
28,4;  t    expedire:   1,56,1    u.   tegere; 

nacti  idoneum  uentum  ex  portu  exeunt  et 
Tiiuroeuta  .  .  .  perueuiuut  ibique  naues  expe- 
diunt:  2,4,5;  t  Pxpuguare  «.  expngno 
p.  12:j0  {.')  loc);  t  quas  (naues)  cum  ali- 

quamdiu  Caesar  frustra  exspectasset:  V  23, 
5;  reliuquebatur,  ut  ex  longinquioribus  regioni- 
bus  Galliiie  Picenique  et  a  freto  naues  esseut 
exspectaudae:  1,29,2. 

ad  celeritatem  onerandi  subductionisque  (<•) 
paulo  f.acit  humiliores  (naues) ,  quam  quibus 
in  uostro  mari  uti  consueuiiuus :  VI,  2;  ad 
onera  ac  (c)  multitudiuem  iumeutorum  trans- 
portandam  piiulo  latiores  (altiores  p)  (facit 
u.aues),  quam :  Vl,2;  has  (n.aues)  omues  actua- 
ritis  imperat  fieri,  quam  ad  rem  multum  humi- 
litiis  adiuuat  (e):  VI, 3;  u.  praeterea  facio 
p.  1252  (12  loc);  t  compluribus  (cuin- 

pluribus  AB;  cum  pluribus  [i^  uauibus  frac- 
tis  reliquae  cum  (om.  [i)  e.sseut  fuuibus,  an- 
coris  reliquisque  armamentis  iimissis  iid  nauigan- 
dum  inutiles:  IV  29, 3. 

habere  ti.  habeo  p.  i:ii)7  sq.  (5  loc). 

immittere  u.  iinniitto  p.  54  sq.  A.  b) 
(■i  loc);  t  impcdire:  2,6,6  zi.   A.  a) 

.anim.aduertere;  neque  Bibulus  impeditis  (iin- 
j)ediinentis  af)  nauibus  dispersisque  remigibus 
satis  in.ature  occurrit :  3,  7,3  ;  sic  belli  rationem 


705 


nauis  (B.  a)) 


706 


esse  diuisam,  ut  illi  classe  (c)  naues  aimlia- 
que  sua  impedirent,  ipse  ut  aqua  terraque  eos 
prohiberet:  3,17,.'?;  "^^  imperare:  1,30.4 

u.  reficere;  ^  incendere  u.  incendo 

p.  11')  (6  loc.) ;  Tf  (naues  longas)   remis 

incitari  et  ad  latus  apertum  hostium  con- 
stitui  .  .  .  iussit:  IV25, 1;  2,6,5  ti.  A.  a)  con- 
fljgcre;  T  Labieno  scribit,  ut  quam  pluri- 

maa  possit  ([i;  posset  a;  edd.)  iis  legionibus, 
quae  *sint  apud  eum,  naues  instituat:  Vll, 
4;  t  singulari  militum  studio  in  summa 

omnium  (o)  rerum  inopia  circiter  sescentas 
eius  generis  cuius  supra  demonstrauimus  naues 
et  lougas  XX^III  inucnit  instructas  (struc- 
tas  Uartx,):  V  2,  2;  u.  praeterea  instrno 
p.  1H2  C.  a)  (4  hc);  1  intercipere:  3, 

24,2  u.  uidere;  f  nacti  portum  .  .  .  eo 

naucs  introdu  xerunt:  3,2G,4;  t  in- 

uenire  ti.  inuenio  p.  220  p)  (.3  loc);  t 
Hcluctii  ea  spc  deiecti  nauibus  iunctis  rati- 
busque  compluriljus  factis  .  .  .  si  perrumpere 
possent  conati  .  .  .  telis  repulsi  hoc  conatu 
destiterunt:  18,  4;  ad  eum  locum  fluminis  n.aui- 
l)us  iuuctis  pontem  imperant  fieri  legiouesque 
duas  (lumen  Sicorim  transducunt:  1,131,4. 

(si  arborum  trunci  siue  naues  (trabes  RSeli».) 
deiciendi  oj)eris  causa  (c)  essent  a  barbaris 
immissae  (Oiacc;  missae  X;  cdd.):  IV  17, 10;) 
codem  naues  {del.  Oiacc.) ,  quas  demonstraui- 
nius  aggere  et  leuis  armaturae  niilitibus  com- 
pletas  quasque  ad  Dyrraciiium  naues  Iong.is 
liabebat  mittit :  3,62,3;  111,3  u.  occupare. 

nancisci:  3,8,3  u.  V.  a)  occurrere;  3,23,2 
n.  abducere. 

aequo  animo  singida-s  biuis  uuuibus  obicie- 
bant:  1,58,4;  faucibusque  portus  nauem  one- 
rariam  submersam  obiecit  et  huic  alteram  con- 
iiuixit:  3,39,2;  ^  his  interfectis  nauibus- 

<|uc  corum  occupatis  .  .  .  (Vsipetcs  et  Teuc- 
tcri)  flumcn  transierunt:  IV  4,  7;  niagua  multi- 
iMtliiic  naues  longas  occuparc  liostes  conabautur; 
<|uarum  eraut  L  auxilio  missae  ad  Pompeium 
proelioque  in  Thessalia  facto  domum  redie- 
raut,  iUae  triremes  (rcdierant,  quadriremes 
Paid)  omnos  et  quinqucrcmcs,  ajitac  iiistruc- 
taeque  omnibus  rcbus  ad  nauiganduni;  pnutiM- 
has  X-XIJ,  <|uae  praesidii  causa  Alcxaii<liiai: 
csse  couBuerant,  coiistratae  (constructae  /',■ 
coutractae  O')  omnes;  qua»  si  occupauissciit, 
classe  Oaosari  (c)  erepta  portum  ac  marc  totuni 
in  Hua  potcstate  haberent:  3,111,2.3.4;  t 

onerare;  2,32,12  u.  alxhicero. 

duiii  iii  liis  lociH  Caesar  nauium  paraii- 
<laruin  cauHii  moratur:  1V22, 1;  f  oniiic»- 
(jue  iiicolumcH  uiiius  |i<'iilii  x  i  1 :  \'23,  6;         1 

l.nxlo.  <'iiri<>ir.     li. 


perficere:  1,54,3  ;<.  deuehere;  ^  fpol- 

liceri:  n^l6,8  u.  D.  a)  copia;)  ^  alteram 
nauem,  quae  erat  ad  custodiam  ab  Acilio  po- 
sita,  pluribus  (multis  l)  adgressus  nauibus 
.  .  .  nostros  uieit:  3,40,2;  ^  praemit- 

tere:  (IV 21,  1  «.  F.  d)  fl);)  ex  reliquis  (naui- 
bus)  una  praeraissa  Massiliam  huius  nuntii  per- 
ferendi  gratia  cum  iam  adpropinquaret  urbi, 
omnis  sese  multitudo  eff^udit  (c):  2,7,3;  \ 

secundum  nactus  uentum  onerarias  naues  [cir- 
citer  XL]  praeparatas  ad  incendium  im- 
misit:  3,101,5;  t  producere:  2,4,1  u. 

reficcre;  Vatinius  .  .  .  scaphis  elicuit  naues 
Laelianas  atque  ex  his  longius  productam  unam 
quinqueremem  et  minores  duas  in  angustiis 
portus  cepit:  3,100,2;  \  protegere:  3, 

42. 1  M.  E.  a)  cxtr. 

is  naues  nostras  interiorem  in  portimi  (Ciaec; 
partem  codd.}  post  oppidum  reduxit  et  ad 
terram  deligauit:  3,39,2;  t  referre:  IV 

28.2  u.  A.  a)  profieisci;  t  omnia  deerant, 
quae  ad  reficiendas  naues  (eas  (i)  erant 
usui  (usui  sunt  fj):  IV  29, 4;  quae  grauissime 
adflictae  erant  {erant  afflictae  p)  naues,  earum 
materia  atque  aere  ad  reliquas  reficiendas  ute- 
batur:  IV  31,  2;  lcgatis  imperat,  .  .  .  uti  quam 
plurimas  *possint  hieme  naues  (iiaues  hieme 
h)  aedificandas  ueteresque  reficiendas  curent 
(p;  curareut  a;  edd.):  Vl,l;  ut  amissis  cir- 
citer  (c)  XL  nauibus  reliquae  tamen  refici 
posse  raagno  negotio  uiderentur:  Vll,2;  exer- 
citum  reducit  ad  mare,  naues  inuenit  refectas: 
V  23, 1 ;  (23,4  u.  remittere;)  Cato  in  Bicilia 
naues  lougas  ucteres  reficiebat,  nouas  ciuitati- 
bus  impcrabat:  1,30,4;  ouerarias  naues  .  .  . 
deducunt,  parum  clauis  aut  materia  atque  ar- 
mamentis  instructis  ad  reliquas  armandas  re- 
ficicudasque  utuutur:  1,36,2;  Massilieuses  post 
supcrius  incommodum  ueteres  ail  cunilcm  uume- 
runi  (u.  CC)  cx  naualibus  productas  naues 
rcfccerant  summaquc  industria  armaucrant:  2, 
4, 1 ;  has  (uaues)  superioribus  diebus  refecerat 
nUiue  omnibus  rebus  instruxerat:  2,5,1;  huius 
aduentum  L.  Caesar  filius  cum  X  longis  naui- 
bus  ad  Clupcam  (c)  praestolans,  quas  naues 
Vticae  ex  piaciiouum  bcllo  sululuctas  V.  Attius 
11'ficicudiis  liiiius  bclli  causa  curaucrat,  .  .  . 
rcfugerat:  2,23,3;  uti  ad  romiieiuiu  littcr.as 
mitlcret,  naues  reUquas,  si  uellet,  subduci  et 
refici  iuberet:  sua  classe  auxilia  sese  Cacsaris 
prohibiturum:  3,23,3;  t  (regcre:  III 13, 
6  n.  1).  a)  oiuis;)  t  ibi  cogiioscit  LX 
naucs  ,  quae  iii  IMclilis  factac  craiit,  tcmpcstate 
rcicctas  cursuiu  tcucic  iioii  potiiissc:  VtS,  2; 
23,4    II.    iciuiltcre;                1    ni  i|uiiiiil<i   iiostri 

45 


707 


nauis  (B.  a)  —  C.  a)) 


708 


facultatem  nacti  ferreis  manibus  iniectis  nauem 
(c)  religauerant,  undique  suis  laborantibus 
succurrebant :  2,  6,  2 ;  (neque  lignandi  atque 
aquandi  neque  naues  ad  terram  deligandi 
{Pluyg.;  religandi  codd.;  edd.)  potestas  liebat: 
3,15,2;)  t  relinquere:  11113,9  w.  A. 

a)  consistere;  ad  bostes  contendit  eo  minus 
ueritus  nauibus ,  quod  in  litore  molli  atque 
aperto  deligatas  ad  ancoras  (c)  relinquebat:  V 
9, 1 ;  postquam  in  litore  relictam  nauem  con- 
spexit,  banc  remulco  (e)  abstraxit:  2,23,5; 
ipse  Lissum  profectus  naues  onerarias  XXX 
a  M.  Autonio  relictas  intra  portum  adgressus 
omnes    incendit:    3,40,5;  1    uti   .   .   . 

ex  iis  (nauibus),  quae  inanes  ex  continenti  .ad 
eum  remitterentur,  .  .  .  perpauc.ae  locum 
caperent,  reliquae  fere  omnes  reicerentur  (p; 
reficerentur  a) :  V  23, 4 ;  naues  a  consulibus 
Dyrrachio  remissae,  quae  priorem  partem  eser- 
citus  eo  deportauerant,  Brundisium  reuertun- 
tur:  1,27,1;  expositis  militibus  uaues  eadem 
nocte  Brundisium  a  Caesare  remittuutur,  ut 
reliquae  iegiones  eqiutatusque  transportari  pos- 
seut :  3, 8, 1 ;  expositis  (c)  omnibus  copiis  An- 
tonius  .  .  .  plerasque  naues  in  It.iliam  remittit 
ad  reliquos  milites  equitesque  transportandos ; 
pontones ,  quod  est  genus  nauium  Gallicarum, 
Lissi  relinquit:  3,29,2(3);  1  naues  longas 

.  .  .  paidum  remoueri  ab  onerariis  nauibus 
.  .  .  iussit:  IV  25,  1;  t  sed  tantum  nauium 
repperit,  ut  anguste  XV  milia  (CC)  legio- 
nariorum  militum,  DC  (c)  equites  (recc;  mUi- 
tes  x)  transportari  (Dt.;  -re  codd.;  Np.,  Db.) 
possent;  3,2,2;  \  reprehendere:  1,28, 

4  u.  excipere;  Tf  iniecta  manu  ferrea  et 

retenta  utraque  naue  diucrsi  pugn.abant  atque 
in  bostium  naues  transcendebant :  1, 58, 4 ;  T 
se  in  portum  recipit  nauesque  omnes  reuo- 
cat:  3,14,2. 

nactus  idoneam  ad  nauigandum  tempestatem 
tertia  fere  uigilia  (naues  add.  fi)  soluit:  IV 
23, 1 ;  ipse  idone.am  tempestatem  nactus  (c) 
paulo  post  mediam  noctem  naues  soluit:  IV 
36,3;  ipse  ...  ad  (c)  solis  occasum  (c)  naues 
soluit :  V  8, 2 ;  Pompeius  sub  noctera  naues 
soluit:  1,28,3;  Caesar,  ut  Brundisium  uenit, 
contionatus  apud  mOites  ...  II.  Non.  I.an. 
naues  soluit  (  soluiuit  Na ):  3, 0, 2 ;  Calenus 
legionibus  eqiutibusque  Brundisii  in  uaues  im- 
positis,  ut  erat  praeceptum  a  Caesare,  quan- 
tum  (quam  tum  1  det.;  Faern.)  nauium  facul- 
tatem  habebat  (cum  primuni  nauigandi  facul- 
tatem  habuit  Ciacc),  naues  soluit :  3, 14, 1 ;  illi 
.  .  .  administnuitibus  M.  Antonio  et  Fufio 
Caleuo   .   .   .   nacti   austrum   naues  soUumt:   3, 


26, 1 ;  contra  uoluntatem  suam  (suas  x)  naues 
soluerant  (Vasc;  soluerunt  Nhl;  edd.;  solue- 
rent  af):  3,102,7;  t  struere:  V2,2  u. 

instruere;  ^  loug.as  n.aues,  quibus  Caesar 

exercitum  transportandum  curauerat  (u.  CC) 
quasque  in  aridum  subduxerat,  aestus  com- 
plebat(c):  IV  29,2;  commodissimum  esse  sta- 
tuit  omnes  naues  subduci  et  ciun  eastris  una 
munitione  coniungi:  Vll,5;  subductis  nauibus 
castrisque  egregie  munitis  easdem  copias  quas 
(c)  ante  praesidio  nauibus  relinquit  (c):  Vll, 
7 ;  subductis  nauibus  concilioque  Gallorum 
Samarobriuae  peracto  .  .  .  coactus  est  .  .  .  dis- 
tribuere :  V  24, 1 ;  quiis  naues  Vticae  ex  prae- 
donum  bello  subductas  P.  Attius  reficiendas 
huius  belli  causa  curauerat:  2,23,3;  naues  rell- 
qu.as,  si  uellet,  subduci  et  refici  iuberet:  3,23, 
3;  1  submergere:  3,39,2  u.  obicere;  3, 

40, 1  u.  abducere. 

Massilieuses  usi  L.  Domitii  consilio  naues 
longas  expediunt  uuuiero  XVII,  quarum  erant 
XI  tectae:  1,  56, 1;  ut  .  .  .  ex  pellibus,  qui- 
bus  er.ant  tectae  naues,  nocturnum  excipere 
rorem  cogerentur:  3,15,4;  ^  tenere:  IV 

22,4  u.  A.  a)  uenire;  1  se  in  hostiuni 

h.abiturum  loco  qui  non  ex  uestigio  ad  castra 
Cornelia  *uaues  traduxisset  (eyo;  corneliana 
traduxisset  af;  corneliana  uela  duxisset  Old; 
uela  direx.  Steph.;  Np.;  Cornelia  uaues  tra- 
duxissent  Paul) :  2, 25, 6 ;  3, 39,  Xti.D.  a)  custo- 
dia;  Tf  tribuere:  IV  22, 4  u.  distribuere. 

quae  (naues)  cum  adpropiuquarent  Britanniae 
et  ex  castris  uiderentur:  IV  28,  2;  (nauium,) 
quae  cum  annotinis  priu.atisque,  quas  sui  quis- 
que  commodi  causa  (c)  fecerat,  amplius  octiu- 
gentae  uno  (una  p)  erant  uisae  tempore  (uisae. 
timore  [i):  V8, 6;  has  (naues  triremes)  cum 
audacius  progressas  Libo  uidisset,  sperans  inter- 
cipi  posse  quadriremes  V  ad  eas  misit:  3,24, 
2;  praeteruectas  Apolloniam  Dyrrachiumque 
naues  uiderant ,  •)-  ipsi  iter  secundum  cas  terra 
(1  det.;  terras  0\)  derexeraut  (uiderant  ipsi, 
ut  iter  secundo  austro  derexerant  Pciul) :  3, 
30,1. 

(b)  accus.  sig:iiiftcat,  «luo  coiiiiertatur  alqd: 
naues  adnare:  2,44,1  u.  F.  b)  a)  adn.are.) 

C.  dat.;  a)  peiidot  ex  uerbis:  qu.ae  (quadri- 
remes)  cum  nauibus  nostris  adpropinquas- 
sent  (recc;  propinqu.  Oi) ,  nostri  ueterani  in 
portum  refugiebant:  3,24,2;  ^  coniun- 

gere:  3,39,2  u.  B.  a)  obicere;  |  ciun 

omnis  Gallicis  nauibus  spes  iu  uelis  arma- 
mentisque  consisteret:  11114,7;  t  iis 

(e)  autem  iuuitis  .  .  .  non  potest  esse  propter 
angustias   nauibus  introitus  iu  iiortum :  3,112, 


709 


nauis  (C.  a)  —  D.  a)) 


710 


4;  1  qui  nostris  nauibus  periculum  in- 

tuleiant,  de  suo  timere  cogebantiir:  3,27,1; 
^   nocere:    11113,8  u.   A.   a)   nocere;  1 

obicere:    1,58,4   n.    1$.   a)  obicere ;  t 

Hibulus  .  .  .  sperans  alicui  se  parti  onustarum 
nauium  occurrere  posse  inanibus  occurrit  et 
nactus  circiter  XXX  in  eas  indiligentiae  <c) 
suae  ac  doloris  iracundiam  <c>  erupit  omnes- 
que  incendit:  3,8,3;  t  sic  omnibus  rebus 

instructa  classe  magna  fiducia  ad  nostras  naucs 
procedunt,  quibus  praeerat  D.  Brutus:  1,56, 
3;  praeerat  Aegyptiis  nauibus  Pompeius  filius, 
Asiaticis  D.  Laelius  et  C.  Triarius,  Syriacis  C. 
( Jassius ,  Ehodiis  C.  Marcellus  cum  C.  Coponio 
(c),  Liburnicae  atque  Achaicae  classi  (c)  Scri- 
bonius  Libo  et  M.  Octauius :  3,  5, 3 ;  erant  («'; 
erat  rcll.)  Orici  Lucretius  Vespillo  (c)  et  Mi- 
nucius  Rufus  cum  Asiaticis  nauibus  XVIII, 
quibus  iussu  D.  Laelii  praeerant  (P.  Maitut.; 
-rat  codd.y,  M.  Bibulus  cum  nauibus  CX  Cor- 
cyrae:  3,7,1;  1  D.  Brutum  adulesceutem 

classi  (lallicisque  na\iibus  .  .  .  ijraeficit  (prae- 
fecit  (i):  11111,5;  praesidio  nauibusque  ([i; 
Np.,  Dt.;  que  om.  a.;  rcll.  edd.)  i\.  (uiii.  fi) 
Atriuni  praefecit:  V9, 1;  quibus  (nauibus)  effec- 
tis  armatisque  dicbus  XXX  .  .  .  adductisque 
Massiliam  his  D.  Brutum  praelicit:  1,3G,  5; 
T  interim  aducntu  longarum  nauium  Curio 
pronuntiari  (cijo;  -are  codd.;  edd.)  onerariis 
nauibus  iubet:  2,25,6;  t  (propinquare: 

3,24,2  u.  adpropinquare;)  t  uereri:  V 

il,  1  M.  JJ.  a)  relinquere. 

b)  pendet  cx  ifcnind.:  III  13,*,)  u.  A.  »)  c-\- 
timescerc. 

c)  i»ciidct  cx  subst.:  liiuic  secutus  Marcius 
(c)  Rufus  quacstor  nauibus  (longis  add.  Oiacc.) 
XII,  quas  praesidio  onerariis  nauibus  Curio 
cx  Sicilia  eduxerat:  2,23,5;  —  cohortibus 
decem  ad  mare  rclictis  et  cquitibus  treccntis, 
qiii  praesidio  nauibus  esscnt:  V  9, 1 ;  —  eas- 
doni  copias  quas  (<]uae  (i)  ante  praesidio  naui- 
bus  (fuerant  a^td.  (i)  relinquit  (lil; ;  rcliquit 
aa;  cdd.):  VU, 7;  qui  (milites)  ex  ueteribus 
iegionibus  erant  relicti  pracsidio  nauibus  cx 
riumcro  acgrorum:  3,101,6. 

J).  ffcnet. ;  a)  pcndct  cx  subst. :  l'onipcius 
.  .  .  aduentu  nauiuni  prolcctioncm  pararc  in- 
cipit:  1,27,2;  2,25,6  u.  C.  a)  pronuntiarc; 
t    acs:    IV31,2   ti.    I{.    ji)    reliccre;  t 

carinao  aliquanto  planiores  (eraut)  quam  no- 
strarum  nunium  :  III 13, 1;  [cf.  corpus  1,54,2;) 
t  MassilicnscH  ot  coleritate  nauium  ct  scicn- 
tia  gubcrnaloruni  confisi  nostroH  cludcbant:  I, 
58,  1 ;  tiintiiiii  .  .  .  iirulim  cclcritalc  nauis  cniHUS 
csl,  ut.  punio  iii(iin(^iit(>  iiiilcccdcnl:  2,  6,  4  ;       t 


L.  Nasidius  .  .  .  cum  classe  nauium  XVI,  in 
quibus  paucae  erant  aeratae  (constratae  Paul), 
L.  Doraitio  Massiliensibusque  subsidio  missus 
freto  Sicili.ae  .  .  .  peruehitur:  2,3,1;  Libo  pro- 
fectus  ab  Orico  cum  classe  cui  praeerat  nauium 
L  Brundisium  uenit:  3,23,1;  t  ^x  eo  con- 
cursu  nauium  magnum  esse  incommodum  ac- 
ceptum  :  VIO,  3;  duo  (nauigia)  perterrita  con- 
cursu  nostrarum  n.auium  sese  in  portum  rece- 
perunt :  2, 22, 4 ;  t  naiuum  magnam  c  o  p  i  a  m 
ad  transportandum  exercitum  pollicebantur :  IV 
16,8;  (haec  quo  facilius  Pompeio  probari  pos- 
sent,  omnes  suas  terrestres  urbiumque  (nauium- 
que  coni.  Np.;  Db.)  copias  dimissurum  (dimis- 
surus  afli)  codd.;  Np.;  haec  omnia,  del.  Bitg}: 
3, 10, 10 ;)  t  carinae  ac  prima  (c)  statu- 

mina  ex  (c)  leui  materia  fiebant;  reliquum 
corpus  nauium  uiminibus  contextum  coriis 
intcgebatur:  1,54,2;  t  qui  ucctoriis  graui- 

busque  nauigiis  nou  intermisso  remigandi  labore 
lougarum  uauium  cursnm  adaequarunt  (c): 
V8, 4;  t  isdemque  (cohortibus)  custo- 

diam  nauium  longarum  tradidit,  quas  ex  Itaha 
transduxerat :  3, 39, 1 ;  t  (bas  (naues)  .  .  . 

Otacilius  .  .  .  expugniire  parabat;  simul  de 
deditione  eorum  (earum  Panl)  ageb.at  et  iu- 
columitatem  deditis  pollicebatur:  3,28,2;)  t 
omnes  (naues)  incendit  eodcmque  ignc  nautJis 
dominosque  nauium  interfecit:  3,8,3;  t 

et  ex  euentu  nauium  suarnm  (dcl.  Ciacc.)  et 
ex  eo ,  quod  obsides  dare  intermiserant,  .  .  . 
suspicabatur :  IV  31,1;  t  Komanos  neque 

ullam  facultatem  habere  nauium  neque:  II! 
9,6;  (magno  nunicro  nauium  adinilso,  cuius 
rei  summam  facultatem  habebaut:  11112,3;)  3, 
14,1  tt.  li.  a)  soluere;  t  et  nauium  figura 
et  (c)  remorum  motu  .  .  .  pemioti  barbari  con- 
stiterunt :   IV  25, 2 ;  t   earum    (nauium) 

modiun  formamque  demonstrat  (c) :  Vl,2; 
t  (naucs  faciant,  cuius  generis  enm  auperiori- 
bus  .annis  usus  Britaiiniae  docuerat:  1,51,1;) 
pontoues,  quod  cst  gcnus  nauium  UaUicarum, 
Lissi    relinquit:    3,29,3;  t  tarditatc  ct 

grauitate  nauium  impediebantur:  factae  enim 
Hubilo  ex  uniida  materia  nou  eundein  nsum 
celerilatis  habebant  (Oiid.:  habucraut  0'.) :  1, 
58,3;  t  q"<>  comniodius  ab  impctn  iia- 

uiiim  incciidiisquc  dcfciidcret:  1,25,10;  t 

cum  ncquc  ui  contcndere  proptcr  inopiam 
nauium  ncque  clam  transire  .  .  .  posaent:  IV 
4,  4 ;  ncquc  certum  inueniri  potcrat,  obtincndiuo 
Brundisii  causa  ibi  rcmansisHCt  .  .  .,  .'in  inopiii 
iiauiiiin  ibi  restitissct:  1, 25,  3;  (hoc  unum  ^iu- 
opia  iiaiiium  adil.  cndd.:  dcl.  Ilnloiii.)  Cacsari 
nd   cclcriliitiiii  (•inirKiciuli  bclli  dcfiiit:  3,2,2;^ 

45' 


711 


nauis  (D.  a)  —  E.  a)) 


712 


t  magistrisque  imperat  nauium,  ut  primo 
uesperc  omnes  scaphas  ad  litus  adpulsas  lia- 
beant:  2, 43, 1 ;  horum  fuga  uauium  onerariarum 
magistros  incitabat:  pauci  lenunculi  .  .  .  con- 
ueniebant:  2,43,3;  t  materia:  IV31,2 

u.  B.  a)  reficere;  f  diductisque  (c)  nostris 

paulatim  nauibus  et  artificio  gubernatorum  et 
m  o  b  i  1  i  t  a  t  i  nauium  locus  dabatiir :  2,  6, 2 ;  \ 
modus:  VI, 2  u.  forma;  f  naues  longas, 

quarum  et  species  erat  {om.  a.)  barbaris  in- 
usitatior  et  motus  ad  usum  (usus  ad  motum 
Oiace.)   expeditior:    IV25,  1;  t    neque 

qui  essent  ad  maiorum  (maiorem  E)  nauium 
(nauigium  P)  multitudinem  idonei  portus 
reperire  (c)  poterat:  IV  20, 4;  cum  magnae 
manus  eo  conuenissent,  multitudiue  nauium 
perterritae  .  .  .  discesserant :  V  8, 6 ;  ueritus[que] 
nauium  multitudinem  ex  alto  refugerat:  2,23, 
3;  ut  .  .  .  magna  multitudine  nauium  et  tutius 
et  facilius  in  Siciliam  receptus  daretur:  2,30, 
3;  tirones  enim  multitudiue  nauium  perterriti 
.  .  .  se  Otacilio  dediderunt:   3,28,4;  t 

nautae:  3,8,3   zo.  dominus;  t   magno 

numero  nauium  adpulso  .  .  .  sua  deportabant 
omnia  (o):  11112,3;  sic  accidit,  uti  ex  (c) 
tanto  nauium  numero  tot  nauigationibus  neque 
hoc  neque  superiore  anno  ulla  (nulla  (i)  om- 
nino  nauis,  quae  milites  portaret,  desideraretur  : 
V23, 3;  erat  multo  inferior  numero  nauium 
Brutus:  1,57,1;  eodem  Brutus  coutendit  aucto 
nauium  numero :  2, 5, 1 ;  itaque  ex  eo  numero 
nauium  nulla  de.siderata  est:  2,7,2;  cotidie 
enim  magnus  undique  nauiiun  numerus  con- 
ueniebat,  quae  commeatum  supportareut:  3,47, 
4;  t  tantas  tempestates  Oceani  tantosque  im- 
petus  uentorum  sustineri  (c)  ac  tanta  ouera 
nauium  regi  ueUs  non  satis  commode  posse 
(om.  fj)  arbitrabautur:  11113,6;  t  magno 

uumero  Albicorum  .  .  .  interfecto  partem 
(partim  hl)  nauium  deprimunt,  non  nullas 
cum  homiuibus  capiunt,  reliquas  in  portum 
compelluut:  1,58,4;  3,8,3  u.  C.  a)  occurrere; 
3,42,2  u.  A.  a)  conuenire;  t  scaphas 

longarum  nauium,  item  speculatoria  nauigia 
militibus  compleri  iussit:  JV  26,  4;  scaphas 
nauium  magnarum  (longarum?)  circiter  LX 
cratibus   pluteisque   contexit:    3,24,1;  t 

species:  I V 25, 1  m.  motus ;  t  (statumen  : 
1,54,2  ii.  corpus;)  t  tarditas:  1,58,3 

ti.  grauitas;  t  ea,  quae  ad  usum  nauium 

pertinent,  prouidere  instituunt:  1119,3;  ut  .  .  . 
his  ereptis  omnis  usus  nauium  uuo  tcmpore 
eriperetur:  III 14,  7. 

1))  pendet  ex  iiumcial.:  quarum  XI:  1,56, 
J  u.  B.  a)  tegere;  t  L:  3,111,3  ib.  occu- 


pare;  tt  altera:  3,28,3  u.  A.  a)  toUere; 

t  nulla:  IV28,  2  ib.  proficisci. 

c)  pcndet  ex  neutro  pronominuni  ucl  adiec- 
tiuorum:  (quicquid  nauium:  IV  22, 3  u.  B. 
a)   contrahere;)  t  qnid  ubique  habeat 

frumenti  et  (c)  nauium  ostendit:  2,20,8;  t 
quod:  11116,2  u.  A.  a)  esse;  IV 22,3  ?«.  B.  a) 
contrahere;  t  tantum:  3,2,2  u.  B.  a) 

reperirc. 

E.  al»I.;  a)  iusti-.:  accessum  est  ad  Bri- 
tanniam  omnibus  nauibus  meridiano  fere  tem- 
pore:  V8,  5;  t  nauibus  adgredi:  3,40, 

2  u.  B.  a)  ponere;  t  adoriri:  1,58,1  ib. 

adoriri;  t  prius   Cassius  ad   Messanam 

nauibus  aduolauit,  quam  Pomponius  de  eius 
aduentu  cognosceret:  3,101,1;  t  frumenti 

quod  subito  potuerunt  nauibus  auexerunt: 
VII 55, 8;  t  simul  nauibus  circumuecti 

milites  in  exteriorem  (c)  uaUum  tela  iacie- 
bant:  3,63,6;  t  ne  nauibus  nostri  cir- 

cumuenirentur:  3,63,3;  t  exponere: 

(3, 6, 3  u.  A.  h) ;)  inter  duos  uallos ,  qua  per- 
fectum  opus  non  erat,  (per  mare  a(kl.  coM.; 
Np.,  Dt.;  del.  Nicas.;  Pompeiani  Paul)  naui- 
bus  expositi  (expositis  Ox;  nauibus  expos.  (kl. 
Dt.)  in  auersos  (c)  nostros  impetum  fecerunt: 
3,63,8;  coufestimque  ad  Pharum  nauibus  mili- 
tes  exposuit:  3,111,6;  t  ut  neque  pedestri 

itinere  neque  nauibus  commeatu  iuuaripos- 
sint:   2,32,12;  t   naues   habent  Veneti 

plurimas,  quibus  in  Britanniam  nauigare  con- 
suerunt :  III 8, 1 ;  XII  nauibus  amissis  reliquis 
ut  nauigari  (nauigare  p)  *satis  commode  pos- 
set  eflecit:  IV  31, 3;  t  Domitius  nauibus 

(cum  nauibus  Paul;  an  nauibus  VII?)  Massi- 
liam  perueuit:  1,36,1;  ipse  iis  (his  Ox)  naui- 
bus,  quas  M.  Varro  quasque  Gaditani  iussu 
Varronis  feceraut,  Tarraconem  (c)  paucis  diebus 
peruenit:  2,21,4;  t  tamen  se  phu-imum 

nauibus  posse:  1119,6;  t  Curio  Marcium 
Vticam  nauibus  praemittit:  2, 24, 1;  t 

cognoscit  .  .  .  profectum  etiam  Domitium  ad 
occupaudam  MassUiam  nambus  actuariis  sep- 
tem :  1, 34, 2 ;  t  paucis  interniissis  diebus 

rursum  eum  (equitatum)  nauibus  ad  se  intra 
munitiones  recipit  (recepit  h):  3,58,2;  t 
reportare:  IV 29,  4  u.  A.  a)  esse;  obsecrant, 
ut  in  SiciUam  nauibus  reportentur:  2,43,1;  t 
sequi:  2,23,5  u.  C.  c);  t  (subicere: 

IV  36, 2  u.  A.  b);)  t  quod  (frumentum) 

flumine  Arare  nauibus  subuexerat:  116,3; 
t  ut  cogerentur  sicuti  reUquum  commeatum, 
ita  Ugna  atque  aquam  Corcyra  (-ram  NOahl) 
nauibus  onerariis  supportare:  3,15,3;  fru- 
mentumque  exercitui  nauibus  supportabat  (Pom- 


713 


nauis  (E.  a)  —  F.  f)) 


ri4 


peius) :  3, 44, 1 ;  Laelius  tempore  anni  commo- 
diore  usus  ad  naiiigandum  ouerariis  nauibus 
Corcyra  Dyrracliioque  aquiun  suis  supportabat: 
3,100,3;  quil)us  est  rebus  eflectum,  uti  tuto 
Irunientum  auxiliaque  nauibus  {om.  Nl)  ad 
euni   supportari   posscnt:  3, 112,  G;  t  ^i 

por  uini  nauibus  flumcn  transire  conentur: 
11111,2;  sed  nauibus  transire  <se  aM.  p) 
neque  satis  tutum  esse  arbitrabatur,  neque: 
IV17, 1;  transeunt  Rhenum  nauibus  ratibus- 
que:  VI35,  G;  maxime  probabat  coactis  naui- 
bus  mare  transire  et  Pompeium  sequi:  1,29,1; 
t  transportare:  IV 29, 2  u.  \\.  a)  subducere; 
nuntiatur  .  .  .  paulo  infra  milites  nauibus  trans- 
portari:  VII  Gl,  3;  has  (naues)  perfcctas  carris 
iunctis  deueliit .  .  .  militesque  his  (iis  hl)  nauibus 
tlumen  (flumine  a')  trausportat:  1, 54, 3;  t 

hic  ucnienteni  Vticam  nauil)us  Tuberonem 
portu  .atque  oppido  prohibct:  1,31,3;  t 

iid  celeritatcin  onerandi  subductionisquc  (c) 
paulo  facit  humiliores  (naues),  quani  quibus  in 
nostro  mari  uti  consueuimus:  VI,  2;  paulo 
latiores  (c)  (facit  naues),  quam  quibus  in  reli- 
quis  utimur  maribus  (in  rel.  mar.  uti  ad- 
sueueriuit  p):  VI, 2;  (nauibus)  parum  cliuiis 
iiut  materia  atque  armamentis  instruclis  ad 
reliquas  armandas  reficifendasque  utuutur:  1, 
30, 2. 

crant  eius  modi  fere  situs  oppidorum,  ut  .  . . 
neque  pedibus  aditum  liaberent  .  .  .  nequo 
Uiuiibus:  11112,1;  ediU)  loco,  qui  appellatur 
Pctra  aditumquo  habet  uauibu»  mediocrem 
iit^jue  eas  ii  quibusdiun  protegit  ueutis:  3,42, 
1 ;  ut  libere  jiabuliui  (f)  posset  nec  minus 
aditum  nauibus  habcrct:  3,65,4. 

b)  separ.:  (desilire:  IV  24,  2  i«.  F.  e);)  t 
qui  naui  (ex  naue  p)  egredi  ac  se  barbiU'is 
conimittere  non  auderet:  IV  21, 9;  nostros  naui- 
bus  egredi  prohibcbiuit :  IV24, 1. 

F.  c.  i>nu'p.;  ii)  iib:  naues  longjis  .  .  . 
liiuilum  rcmoiicri  iib  oneraiiis  iiauibus  .  .  . 
iiissit:  IV25, 1. 

b)  ad;  a):  accedere  ad :  2,5,1  «.  A.  a)  ac- 
codore;  t  adiungoro  ad:  2,3,3  u.  IJ.  !i) 

iuiiuugero;  t  "t  pauci  niilites  j)atresque 

lainiliac,  qiii  luit  griitiii  aut  miscrieordia  Uide- 
r('nt  aiit  ad  ((Giacc.);  I'aid;  om.  codd.;  cdd.) 
iiiuieH  adnaro  (iuliiiuiU'o  /')  posseut,  .  .  .  pcr- 
ueiiiicnt:  2,14,1;  t  notisque  (c)  itineri- 

bus    iid    luuies  decurrunt:   1,28,3;  t 

mittcro:  3,24,2  u.  U.  a)  uidoro;  t  l"""- 

cedere:  1,  5(5,3  u.  (3.  a)  prnoesso;  t  i|"*o 

nd  naiicH  rouertitur:  V  11,  l. 

[j):  (iiiuieH)  iid  unam  uniuos:  3,(>,3  /(.  A. 
b);  3,27,2  II.  A.  ii)  iiiteriro. 


(y) :  nauibus  circiter  LXXK  (e)  onerariis  coac- 
tis  ...  (ha-s)  distribuit  (c).  huc  accedebant 
XVIII  ouerariae  naues:  IV  22, 4;  — multa  huc 
minora  uiiuigia  addunt,  ut  ipsa  multitudine 
nostra  classis  terreatur:  1, 5G,  2.) 

(c)  aduersus:  plenus  spei  boniie  at<jue  auimi 
aduersus  eos  (eas  Uhl)  proficiscitur:  2, 
5,2.) 

d)  ciuii ;  ly.) :  ipse  horii  diei  circiter  (o)  quarta 
cum  primis  nauibus  Britanniam  attigit:  IV 
23,2;  t  esse  cum:  3,7,1  u.  C.  a)  prae- 

esse;  t  peruenire  c:  1,36,1  «.  E.  a) 

peruenirc ;  M.  Octauius  cum  iis  (his  codd.) 
quas  hiibebat  nauibus  Salon.as  peruenit:  3,9, 
1 ;  Caesar  .  .  .  cum  legione  .  .  .  equitibusque 
DCCC  et  nauibus  longis  Rhodiis  X  et  Asiaticis 
paucis  Alexandriam  peruenit:  3,106,1;  t 

pracstolari:  2,23,3  «.  15.  a)  reficere;  t 

profugere:  2,7,2  u.  A.  a)  profugere. 

p) :  ad  haec  cognoscenda  .  .  .  C.  Voluscnum 
cum  naui  longa  (longa  naue  p)  praemittit: 
IV  21,1. 

Y);  cum  his  nauibus  uostrae  classi  (e)  eius 
modi  congressus  erat  (c),  ut  una  celeritate 
et  pulsu  remorum  (e)  praestaret:  11113,7. 

d)  ■  V  8,  G  ct  1,  58, 4  ?<.  cuni  p.  TlifJ  A.  c). 

c)  de:  simul  et  de  (um.  [i)  nauibus  desilien- 
dum  et  in  fluctibus  consistendum  .  .  .  erat:  IV 
24,2;  tt  de  quibus  (nauibus)  supra  de- 

monstratum  est:  IV 28,1. 

f)  cx;  a):  nostri  .  . .  uniuersi  ex  (e  (i)  naui 
desiluerunt  (desilierunt  fi)  :  IV 25,5;  t 

egredi  u.  e<;re«Iiur  /).  lOO:^  sq.  b)  (i)  fifj) 
(J  loc);  t  quibus  cx  nauibus  cum  cssent 

expositi  milites  circitcr  treccnti:  IV37, 1;  3, 
63,8  u.  E.  a)  expouere;  t  loquuntur 

ambo  ex  niuiibus  cuiu  .  .  .  Icgatis:  3,15,6;  t 
ex  minoribus  nauibus  magna  uis  eminus  missa 
tclorum  multa  nostris  .  .  .  uulucra  iiiferebivnt: 
2,6,3;  t  minusque  pcrilis  gubcrnaloribus 

iitcbantur,  (jui  rcjicnte  ex  ouerariis  uiiuibus 
crant  producti:  1,58,3;  t  s''  c^  "«'"' 

(cx  uiuii  se  fJ)  proiecit  atquc  iii  hostes  aqui- 
liun  ferre  coepit:  IV  25,4. 

(i):  una  ex  (nauibus) :  2,7,3  u.  B.  u)  prac- 
mittere;  2, 22, 2 //).  (M)iuparare ;  ex  his  (iiauibus) 
unum  ipsius  nauigium  .  .  .  cx  conspcclu  abiit 
(v),  duo  .  .  .  scso  iii  porluiii  rcccpciuut:  2,22, 
4;  3, 14,2  u.  A.  a)  oblcmpci»uc ;  3,  l(K),2  «.  IJ. 
a)  producere;  t  duae:  1V3G,  4  u.  A.  a) 

capere;  2,22,2  u.  1).  a)  compararc;  2,22,4  u. 
una;  t  IIII:  3,40,4  u.  U.  u)  iibducero; 

t  XX:  .3, 101,2  u.  A.  n)  e.ssc;  W  pcr- 

paucac:  V23,4  u.  \\.  a)  rciiiittorc. 

/):    lios    itcm    (alii   (ulil.    .\ld.)    cx    ludxiiiiis 


715 


nauis  (F.  f)  —  F.  I)) 


716 


[primis]  nauibus  ciim  conspexissent,  subsecuti 
Iiostibus  adpropinquarunt  (e) :  IV  25,  6 ;  alius 
alia  ex  naui  quibuscumque  signis  occurrerat  se 
adgregabat:  IV  26,1. 

(}):  turribus  autem  excitatis  tamen  has  alti- 
tudo  puppium  ex  barbaris  nauibus  superaliat: 
11114,4. 

(f):  naues  longas  .  .  .  constitui  atque  inde 
fimdis,  sagittis,  tormeutis  hostes  propelli  ac 
submoueri  iussit:   IV25, 1.) 

g:)  in  c.  ace. ;  a):  reliquos  atque  ipsum 
Octauium  in  naues  confugere  coegerunt:  3, 
9)  7 ;  1  (tandem  idoneam  (o)  nactus  tem- 

pestatem  milites  equitesque  conscendere  (iu 
add.  a;  edd.;  om.  [i)  naues  iubet:  V7,4;)  f 
imponere  u.  iinpono  f.  S2  b)  a)  (3  loc); 
t  milites  summa  ui  transcendere  iu  ho- 
stium  naues  couteudebant:  11115,1;  1,58,4  u. 
B.  a)  retinere. 

(3):  erumpere  Ln:  3,8,3  ti.  C.  a)  occur- 
rere;  t  sese  incitare:  2,6,4  u.  A.  a) 

conspicari;  \  impetum  facere:  2,6,6 

u.  X.  a)  animaduertere. 

(7):  eo  impouere  (inicere  a;  edd.}:  VII 
58, 4  u.  B.  a)  coniungere ;  expediti  naues  con- 
scenderent,  quo  maior  numerus  militum  posset 
imponi:  3,6,1.) 

h)  iu  c.  abl.;  a):  esse  in:  III13, 8  ««.  A,  a) 
nocere;  2,3,1  u.  D.  a)  classis;  3,7,2  u.  B.  a) 
ducere;  t  grauissima   hieme  in  nauibus 

excubans:  3,8,4;  t  alteram  nauem  .  .  . 

pluribus  ad  gressus  nauibus,  in  quibus  ad 
libram  (iu  qu.  altiores  Ciacc.)  fecerat  turres, 
.  .  .  nostros  uicit :  3, 40,  2. 

(p):  naues  m,agnas  onerarias  .  .  .  adornabat. 
ibi  turres  cum  teruis  tabulatis  erigebat:  1, 
26, 1.) 

i)  praeter:  praeter  bas:  3,111,3  u.  B.  a) 
occupare. 

(k)  seeuiKliuii :  3,  30, 1  n.  B.  a)  uidere.) 

I)  supcr:  super  quas  (naues)  (qua  P.  Mamd.) 
turrim  (c)  eftectam  ad  ipaum  iiitroitum  portus 
opposuit  et  militibus  compleuit  tuendamque 
.  .  .  tradidit:  3,39,2. 

Adiect.:  actuariae  u.  uol.  I.  p.  92  (4  loc); 
aduersae:  III  14,  2;  Aegyptiae:  3,  5,  3; 
aeratae:  2,3,1;  alia(e):  IV 26, 1 ;  —  IV 28, 
2  (his);  29,4;  3,102,5;  altera:  2,6,5;  3,28, 
?i(bis);  39,2;  40,2;  (altiores:  VI, 2;)  ambae: 
2,6,6;  annotinae:  V8,6;  aptae:  3,111,3; 
Asiaticae:  3,5,3;  7,1;  106,1;  barbarae: 
11114,4;  captiuae:  2,5,1;  certae:  1,56,3; 
complures:  11115,2;  IV 29,3;  2,18,1;  con- 
stratae  u.  cousterno  p.  685  (5  loc);  fru- 


mentaria:  3,96,4;  Gallicae:  11111,5;  14, 
7;  3,29,3;  humiliores:  VI, 2;  impeditae: 
2,6,6;  3,7,3;  inanes:  V23,4;  3,8,3;  40,4; 
incolumes:  IV36,4;  V23,6;  3,6,3;  infir- 
mae:  1V36,2;  (instructae:  V5,2;  1,36,2; 
3,111,3;)  inutiles:  IV29,3;  Laelianae:  3, 
100,2;  latiores:  VI, 2;  longa(e)  ?(.  longns 
p.  -m  sq.  (22  loc);  magnae:  1,26,1;  3,24, 
1(?);  maiores:  IV 20,4;  minores:  2,6,3;  3, 
100,2;  Nasidianae:  2,7,1.2;  nonnullae: 
V23,2;  1,58,4;  (nostrae:  11112,5;  13,1.8.9; 
14,2;  1,56,3;  2,6,2;  22,4;  3,24,2;  27, 1;  28,1; 
39,2;  101,5;)  nouae:  1,30,4;  nulla:  IV 28, 
2;  (V23,3;)  2,7,2;  32,12;  omnes:  IV 36,4; 
VI, 3;  (2,3;)  8,5;  10,2;  11,5;  13,1;  23,4.6; 
1,29,1;  2,7,2;  ^25,7;)  3,6,3;  8,3;  14,2;  27, 
2;  40,5;  101,2;  111,3  (his);  111,6;  onerariae: 
IV  22,3. 4;  25,1;  29,2;  36,4;  1,26,1;  36,2; 
58,3;  2,23,5;  25,  6 ;  (32, 12 ? ;)  43, 3 ;  3, 15, 3 ;  23, 
2;  39,2;  40,5;  100,3;  101,2.5;  onusta(e):  3, 
23,2;  --  3,8,3;  ornatissimae:  11114,2;  pa- 
ratae:  V5,2;  paratissimae:  11114,2;  pau- 
cae:  2,3,1;  3,106,1;  perpaucae:  11115,5; 
V23,4;  piscatoriae:  2,4,2;  pleraeque:  3, 
29,2;  plures:  (IV  29,  3;)  1,58,1;  3,40,2; 
plurimae:  1118,1;  9, 9;  V  1, 1;  11,4;  primae: 
IV23,2;  (25,6;)  priuatae:  V8,6;  proxi- 
mae:  IV25,6;  2,6,6;  quadriremes:  3,(24, 
2;)  111,3  (e);  quaedam:  3,23,2;  quinque- 
remis,  -es:  3,100,2;  —  3, 111,3;  reliquae: 
IV 23,4;  29,3;  31,2.3;  36,4;  V5,2;  11,2;  23, 
4;  1,36,2;  58,4;  2,3,3;  7,3;  23,4;  3,23,3; 
28,1;  40,4;  111,6;  Ehodiae:  3,  5,3;  27,2;  106, 
1;  (rostratae:  3,101,2;  suae:  IV31,1;  1, 
57,2;  3,17,3;  (102,7;)  Syriacae:  3,5,3; 
tectae:  1,56,1;  tota(e):  2,6,5;  —  11113,3; 
triremes:  2,6,4;  3,24,1;  (101,6?;)  111,3  (c); 
ueteres:  Vl,l;  1,30,4;  2,4,1;  ulla:  V  23, 
3;  utraque:  1,58,4;  2,6,5. 

Xumeri :  1 :  2, 3, 2  (e) ;  7, 2. 3 ;  22, 2 ;  3,  (6, 3 ;) 
14,2;  23,2;  (27,2;)  100,2;  II  u.  dno  p.  975 
(7  loc);  III:  2,22,2;  IIII :  2,7,2;  3,7,2;  40, 
4;  V:  2,7,2;  3,  (24,2;)  101,5;  VI:  1,58,4  (c)  ; 
2,5,1;  VII:  1,34,2  (36,1?);  VIIII:  1,58,4; 
X:  2,18,1;  23,3;  3,106,1;  XI:  1,56,1;  XII 
u.  dno«lecini  p.  97 S  (4  loc);  ILVI:  2,3,1; 
3,27,2;  XVII:  1,56,1;  XVIII:  IV  22, 4;  28, 
1;  3,7,1;  XX:  3,101,2;  XXII:  3,111,3; 
XXVIII:  V2,2;  XXX:  3,8,3;  40,5;  XXXV: 
3,101,2;  XL:  Vll,2  (3,101,5?);  L :  VII 58, 
4;  3,23,1;  111,3;  LX:  V5,2;  23,4;  LXXX: 
IV  22, 3  (e);  CX:  3,7,1;  CC:  2,25,6;  32,12; 
CCXX:  11114,2;  DC:  V2,  2;  DCCC:  V8,6; 
(DCCCLXXX:  IV  22, 3.) 

singulae:   11114,3;   15,1.5;   VII 60, 1 ;   1, 


717 


nauis  —  ne  (I.  et  11.  A.  a)  a)  aa)) 


718 


58,1.4;  binae:  11115,1;  1,58,4;  ternae:  IIl 
15,1. 

nano:  cum  pro  se  quisque  in  conspeotu 
imperatoris  etiam  in  (c)  extremis  suis  rebus 
operam  nauare  cuperet:  1125,3. 

Nanpactn!>i:  Caluisius  .  .  .  summa  om- 
nium  Aetolorum  receptus  uoluntate,  praesidiis 
(a  praesidiis  Kp. ;  Db.)  aduersariorum  Calydone 
et  Naupacto  deiectis  {Oiaec.:  relictis  z;  Np., 
Dh.)  omni  Aetolia  potitus  est:  3,35,1. 

nan!*ca:  tirones  enim  multitudine  nauium 
perterriti  et  salo  nauseaque  (salona  usiaque 
alit)  confecti  iure  iurando  accepto  .  .  .  se 
Otacilio  dediderunt:  3,28,4. 

nanta :  quod  neque  ancorae  funesque  *susti- 
nerent  neque  nautae  gubernatoresque  uim  tem- 
pestatis  pati  possent:  V10,2;  t  remiges 
ex  prouincia  institui  (c) ,  nautas  gubernatorcs- 
que  comparari  iubet:  1119,1;  —  omnes 
(naues)  incendit  eodemque  igne  nautas  dominos- 
quc  nauium  interfecit:  3,8,3;  t  labore 
et  perseuerantia  nautarum  [et]  uim  tem- 
pestatis  superari  posse  spcrabat:  3,26,3. 

nantirns:  scientia  atque  usu  nauticarum 
rerum  reliquos  {ed.  pr.;  rerum  nauticanim 
ceteros   fi;   rerum  oyn.  a)    antecedunt:   1118,1. 

I.  no.  I.  ne  c.  coni.  =  niodus  proliibi- 
tiuus;  A.  c.  coui.  prties. :  imperat,  si  sustiiiere 
non  possit  (e),  deductis  coliortibus  eruptione 
pugnet  (c);  id  nisi  necessario  ne  faciat:  VII 
8(),  2;  uelle  Ponipeium  se  Caesari  purgatum ; 
ne  ea,  quae  rci  publicae  cau.sa  egerit,  in  suani 
coutumeliam  ucrtat:  1,8,3. 

|{.  e.  coni.  inipf.:  quod  improuiso  unum 
pagum  adortus  esset,  .  .  .  ne  ob  eam  rem  aut 
suae  magnopere  uirtuti  tribueret  aut  ip.sos  de- 
spiceret:  113,5;  qua  re  ne  committeret,  ut:  I 
13,7;  2C,6  u.  p.  72!)  yy\  nuntius;  135,3  n. 
p.  72S  pfi)  postulare;  142,4  H  43,!)  n.  p.  71>I 
o)  postulare ;  si  forte  .  .  .  statuisset  Aduatucos 
esse  conseruandos ,  nc  se  armis  dcs|)i)liaret:  II 
31,4;  VII 15, 4  u.  p.  7'J4  a)  procumbcre;  con- 
currebant  legati,  centuriones  tribunique  militum: 
ne  dubitaret  proelium  conimittere:  1,71,2;  3, 
25,4  !(.  p.  721  n)  scribere;  3,102,6  «<.  p.  724 
b)  uuiitiuH. 

II.  Moluntatcm  ct  consilluni  signiiicat;  A. 
non  lulditiir  iit;  ii)  iioii  rcsiM)ii(lct  aliii  par- 
tlciila;  a)  iioii  pcndct  cx  ccrtis  (iiiibiisdam 
uocilius,  Hud  iid  totuni  cnuiitiatiiin  pcrtiiict; 
aa)  noii  sci|iiitur  pronomeu  iiMlclIn.  (|uis; 
a)  c.  conl.  pracs.:  docct,  quniito  opere  roi 
publicao  .  .  .  inteisit  niuiius  liostium  distiiiori, 
no  cuni  tiiiita  miiltltiiiliiic  uno  tcmi^orc  con- 
tligcnduiu   Mit:    116,2;   Crassum   .  .  .   iii  Aqui- 


taniam    proficisci   iubet,   ne  ex  Ids  nationibus 
auxilia  iu  Galliam  mittantur  ac  tantae  nariones 
coniungantur:  III 11, 3;  hanc  (epistulam)  Grae- 
cis    conscriptam   litteris   mittit,    ne   intercepta 
epistula  nostra  ab  hostibus  consilia  cognoscan- 
tur:   V48, 4;  petunt  atque   orant,   ut  {om.  fi) 
sibi  (o)  parcat,  ne  communi.odio  Germanorum 
innocentes  pro  nocentibus  poenas  pendant:   VI 
9,  7 ;  in  primis  monet,  ut  contineant  milites,  ne 
studio  pugnandi   aut  spe  praedae  longius  pro- 
grediantur:  VII  45,8;   Vercingetorix  iubet  (o) 
portas   claudi,    ne  castra  nudentur:   VII 70, 7; 
iie    autem  (c)  ciun    periculo   ex  castris   egredi 
cogatur   (cogantiu-  e^ ;  Fr.),  dierum  XXX  pa- 
buluni   frumentumque  habere   (o)  omnes  con- 
uectum  iubet:  VII 74, 2;   1,8,3  u.  I.  A.;  HS 
LX   .  .  .    Domitio   reddit,   ne  conrinentior  in 
uita  hominura  qu.am  in  pecunia  fuisse  uideatur, 
etsi  .  .  .constabat:  1,23,4;  Caes.ar  frustra  diebus 
aliquot  cousumptis,   ne  reliquum  tempus  amit- 
tat  (Ay;.;   mittit  Nahl;  dimittat  Paiil),  infectis 
iLs,  quae  agere  destinauerat ,  .  .  .  proficiscitur : 
1,33,4;   Caes.ar  in  campis  exercitiun  reficit  {b; 
refecit  Ox,),  ne  defessum  proelio  obiciat:  1,65, 
2;  in   se  iura  magistratuum  commutari,  ne  ex 
praetura  et  consulatu,   ut  semper,  sed  (c)  i»er 
paucos  probati  et  electi  in  prouineias  mittantur: 
1,85,9;  super  lateres  coria  induciuitur,  ne  cana- 
libus   aqua  immissa   lateres  diluere   possit  {b; 
posset  O^ ;  cdd.):  2,10,6;  coria  autem,  ne  rursus 
igni  ac  lapidibus  corrumpantur,  centonibus  con- 
teguntur:  2,10,6;  an  non,  uti  corporis  uulnera, 
ita  excrcitus  iucommoda  sunt  tegenda,  ne  spem 
aduersariis    augeamus?    2,31,6;     mihi    lueum 
iiomen  (o)  restituite,  ne  ad  contumeliam  hono- 
rem  dedisse  uideamiui :  2, 32, 14 ;  ne  Varus  qui- 
dem  [Attius)  dubitat  copias  producere,  siue  solli- 
citandi   militca   (e)  siue  aequo  loco  dimicandi 
detur  occasio,  ne  facultatem    practermittat:  2, 
33,5. 

I))  c.  coiii.  iinpr.:  14,2  u.  p.  72')  ^S)  se  eri- 
pere;  noluit  euni  locum,  unde  Heluetii  disccsse- 
rmit,  uacare,  ne  propter  bonitateiu  agrorum 
Germaui  ...  iu  Heluetiorum  tiues  trausirent 
et  finitimi  Galliae  prouinciae  Allobrogibusque 
essent:  128,4;  Caesar  .  .  .  maturandum  sibi 
existimauit,  nc,  si  uoua  uuuuis  tsucborum  cum 
iiclcribus  copiis  Ariouisti  sese  couiunxisset, 
miiuis  faclle  rcsisti  posset:  137,4;  no  diutius 
commcatu  prohiberctur,  iiltra  cum  locuiu  .  .  . 
castris  iJoncum  locum  dclegit :  1  49, 1 ;  ciustella 
constituit  ibique  tormenta  conlocauit,  no,  cum 
«cioni  instruxisset,  hostos  .  .  .  ab  lattn-ibus  pu- 
gnantcs  suos  circumucnire  posseut :  11  8, 4 ;  quao 
(quisqui'1    prima  sigua  couspexit,  ad  hacc  con- 


719 


ne  (n.  A.  ;i)  a)  ax)  6)) 


720 


stitit,  ne  in  quaerendis  (c)  suis  (e)  pugnandi 
(o)  tempus  dimitteret :  II 21,  6 ;  multa  Caesarem 
.  .  .  incitabant:  .  .  .  tot  ciuitatum  coniuratio, 
in  primis ,  ne  liac  parte  neglecta  reliquae  natio- 
ues  sibi  idem  licere  arbitrarentur :  11110,2; 
colaortibus  .  .  .  longiore  itinere  circumductis, 
ne  es  hostium  castris  conspici  possent:  III 26, 
2;  Caesar,  ne  grauiori  bello  occurreret,  matu- 
rius,  quam  consuerat  (c),  ad  exercitum  pro- 
ficiscitur:  IV  6, 1 ;  sese  idcirco  ab  suis  discedere 
.  .  .  noluisse,  quo  facilius  ciuitatem  in  officio 
contineret,  ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs 
propter  imprudentiam  laberetur:  V3, 6;  tamen, 
ne  aestatem  in  Treueris  consumere  cogeretur 
omnibus  ad  Britannicum  bellum  rebus  (o)  com- 
paratis ,  Indutiomarum  ad  se  .  .  .  uenire  iussit : 
V  4, 1 ;  quas  cum  aliquamdiu  Caesar  frustra 
exspectasset,  ne  anni  tempore  a  (c)  nauigatione 
excluderetur,  quod  aequinoctium  suberat,  ue- 
cessario  angustius  milites  conlocauit  .  .  .:  V 
23,5;  haec  prius  illi  detrahenda  auxilia  existi- 
mabat,  quam  ipsum  bello  lacesseret,  ne  despe- 
rata  salute  .aut  se  in  Menapios  (c)  abderet  aut 
cum  Transrhenanis  congredi  cogeretur  (cona- 
retur  E;  congrederetur  Eartx) :  VI  5,  5 ;  cen- 
turiones  .  .  .,  ne  ante  partam  (e)  rei  militaris 
laudem  (o)  amitterent,  fortissime  pugnantes 
conciderunt:  VI 40,  7;  summam  imperii  se  con- 
sulto  nulli  discedentem  tradidisse,  ne  is  (c) 
multitudinis  studio  ad  dimicandum  impelleretur 
(inpelletnr  a):  VII 20, 5;  26,5  u.  p.  727  es) 
b)  limor;  non  ignorans,  quanta  ex  dissensioni- 
bus  incommoda  oriri  consuessent,  ne  tanta  et 
tam  couiuncta  populo  Eomano  ciuitas  .  .  ._ad 
uim  atque  arma  descenderet  (p;  discederet  a) 
atque  ea  pars,  quae  minus  sibi  (c)  coniideret, 
auxilia  a  Vercingetorige  arcesseret,  huic  rei 
praeuertcndum  existimauit :  VII 33, 1 ;  itaque, 
ne  id  accideret,  siluestri  loco  castris  (c)  positis 
(c)  .  .  .  in  occidto  restitit:  VII 35, 2;  Ver- 
cingetorix  rc  cognita,  ne  contra  suam  uolim- 
tatem  dimicare  cogeretur,  magnis  itineribus  an- 
tecessit :  VII 35, 6 ;  ipse  maiorem  Galliae  motum 
exspectans,  ne  ab  omnibus  ciuitatibus  (c)  cir- 
cumsisteretur,  consilia  inibat,  quem  ad  modum 
a  (c)  Gergouia  discederet  ac  rursus  omnem 
exercitum  contraheret,  ne  (nec  A'itsche)  pro- 
fectio  nata  ab  (c)  timore  defectionis  similis- 
que  (cfk;  Schn.;  simUis  a;  rell.  cdd.)  fug.ae 
nideretiu-:  VII  43,5;  tectis  insignibus  suorum 
occultatisque  signis  militaribus  raros  milites, 
ne  (p;  qiii  a)  ex  oppido  animaduerterentur 
(-retur  p;  qui  ex  opp.  non  aduertereutiu-  coni. 
(>i(d.\  u.  CC),-ex  maioribus  castris  in  minora 
Iraducit :  VII 45, 7 ;  cum  (c)  sine   ducc  et  sine 


equitatu  deprehensis  hostibus  exploratam  uic- 
tori.am  dimisisset,  ne  (neque  /()  paruum  modo 
detrimentum  in  contentione  propter  iniquitatem 
loci  accideret  (acciperet  p):  VII  52,2;  eos  re- 
tineudos  non  censuit  (c),  ne  aut  inferre  in- 
iuriam  uideretur  aut  daret  ([i;  Schn.,  Db.;  dare 
a;  rcll.  edd.)  timoris  aliquam  (o)  suspicionem: 
VII  54,2;  huc  ilU  stipites  demissi  (c)  et  ab 
infimo  reuiucti,  ne  reuelli  possent,  ab  ramis 
emineb.ant:  VII  73,3;  non  omnes  (c),  qui  arma 
ferre  possent,  .  .  .  conuocandos  statuimt,  sed 
certum  numerum  cuique  ciuitati  (c)  imperan- 
dum,  ne  tanta  multitudine  confusa  nec  mode- 
rari  (ne  emoderari  a)  nec  discernere  suos  nec 
(ne  AQ)  frumeutandi  (c)  rationem  (c)  habere 
possent:  VII  75, 1;  has  (r.ates)  quaternis  ancoris 
ex  IIII  anguhs  destinabat  (c) ,  ne  fluctibus 
mouerentur:  1,25,7;  ha.s  (r.ates)  terra  atque 
•aggere  integebat,  ne  (om.  OV. ;  ut  0'b)  .aditus 
atque  uicursus  (  CC)  ad  defendendum  impedire- 
tur:  1,25,9;  quo  facilius  impetum  Caesaris  tiir- 
daret,  ne  sub  ipsa  profectione  milites  *in  op- 
pidum  inrumperent,  portas  obstruit  .  .  .:  1,27, 
3;  Plancus  .  .  .  locum  capit  superiorem  diuer- 
sanique  aciem  .  .  .  constituit,  ne  .ab  equitatu 
circumueniri  posset:  1,40,5;  castra  facere  con- 
stituit  et,  ne  in  opere  faciundo  milites  repen- 
tino  hostium  incursu  exterrerentur  atque  opere 
prohiberentur ,  uallo  muniri  uetuit:  1,41,4; 
C.aes.ar,  ne  semper  magno  circuitu  per  pontem 
equitatus  esset  mittendus,  .  .  .  fossas  .  .  .  facere 
instituit:  1,61,1;  centonesque  insuper  iniece- 
runt,  ne  aut  tela  tormentis  immissa  (c)  tabu- 
lationem  perfringerent  aut  saxa . .  .  latericium  dis- 
cuterent:  2,9,3;  (10,6  ««.o);)  ne  per  uim  oppi- 
dum  expugnari  pateretur,  ne  grauius  permoti 
milites  et  defectionis  odio  et  contemptione  (c) 
sui  et  diutiuo  labore  omnes  puberes  interficerent: 
2,13,3;  hoc  uero  m.agis  properare  V.arro,  ut 
cum  legionibus  quam  primum  Gades  conten- 
deret,  ne  itinere  aut  tr.aiectu  intercluderetiur : 
2, 20, 1 ;  statuerat  enim  prius  hos  (c)  iudicio 
populi  debere  restitui,  quam  suo  beneficio 
uideri  receptos,  ne  aut  ingratus  in  referenda 
gr.atia  .aut  arrog.ans  in  praeripiendo  (c)  populi 
beneficio  (o)  uideretiu::  3,1,6;  niiiioribus  itineri- 
bus  Apolloniam  petere  cocpit,  ne  Caesar  orae 
m.aritimae  ciuitates  occup.aret:  3,11,2;  ob  eam 
causam  (Bibulum)  conloquium  uitasse,  ne  res 
maximae  spei  maximaeque  utilitatis  eius  iracun- 
dia  impedirentur :  3, 16, 3 ;  ab  hoc  profectus 
initio,  ne  frustra  ingressus  turpem  causam 
uideretur,  legem  promuIg!iuit:  3,20,4;  cuius 
aduentu  cognito  Pompeius,  ne  duobus  circum- 
cluderetur  exercitibus,  exeo  loco  discedit:  3, 


721 


ne  (H.  A.  a)  a)  xy.)  et  fip)) 


722 


30, 7 ;  nostri  cognitis  [hostium]  insidiis ,  ne 
Irustra  reliquos  exspectarent,  duas  nacti  turmas 
exceperunt :  3,  38,  4 ;  insequentes  nostros ,  ne 
longius  prosequerentur  ( progrederentur  N), 
Sulia  reuocauit:  3,51,2;  Sulla  .  .  .  liberatis 
suis  hoc  fuit  contentus  neque  proelio  decertare 
uoluit,  .  .  .  ne  imperatorias  sibi  partes  sump- 
sLsse  uideretur:  3,  51,  5;  plura  castella  Pompeius 
pariter  distinendae  manus  causa  temptauerat, 
ne  ex  proximis  praesidiis  succurri  posset:  3, 
52,  1 ;  dextrum  cornu  .  .  .  t«rrore  equitum 
animaduerso,  ne  intra  munitionem  opprimeretur, 
ea  (c)  parte,  qu.im  (c)  proruerat  (c) ,  sese 
recijiiebat:  3,69,3;  ac  plerique  ex  his,  ne  in 
.augustias  inciderent,  ex  X  pedum  muuitione 
(r-y  Be  iu  fossas  praecipitabant  (P.  Mannt.; 
praecipitant  forff/.):  3,G9, 3;  cum  eius  necessarii 
tidem  implorarent  Pompei ,  praestaret,  quod 
proficiscenti  recepisset  (f),  ne  per  eius  auctori- 
tatem  deceptus  uideretur:  3,  82, 5;  nostri  milites 
.  .  .  sua  sponte  cursum  represseruut  et  ad 
medium  fere  spatium  constiterunt ,  ne  (ut  non 
O)  consumptis  uiribus  adpropinquarent:  3, 93, 
1 ;  munitione  flumen  a  monte  seclusit,  ne  noctu 
aquari  Pompeiani  possent:  3,97,4;  Caesar  .  .  . 
Iiersequendum  sibi  1'ompeium  existimauit,  qua.s- 
cumque  (c)  h\  partes  (c)  se  (e)  ex  fuga  rece- 
pi.sset,  ne  rursus  copias  comparai-e  (-araret  a) 
alias  et  bellum  renouare  posset:  3,102,1. 

[^[i)  scquitur  pron.  iudcfliiitum;  a):  (omnes) 
aditum  eorum  (e)  sermonemque  defugiunt,  ne 
quid  cx  contagione  (c)  incomniodi  accipiant: 
VI  l."i,  7;  quod  legibus  Haeduonim  iis  (c),  qui 
sunimum  niagistratum  obtinerent ,  exccdcrc  ex 
linibus  non  liceret,  ne  quid  de  iure  (o)  aut  do 
(c)  logibus  eorum  deminuisse  uideretur,  ipse 
in  llaoxluos  proficLsci  sUituit:  ¥1133,2;  eam 
(contabulationem)  in  parietes  instruxenint  ita, 
ut  Ciipita  tignorum  extrema  parietum  structura 
tcgircntur,  ne  quiil  cmLncret,  ubi  ignis  hostium 
adli.ierescerct:  2, 9, 1 ;  camque  contiibul.itioneni 
>uinniam  Lnteribus  lutuque  constrauerunt ,  ne 
c)uid  ignis  hostium  noccre  posset:  2, 9, 3;  pueris 
inulieribusque  in  muro  dispositis  (depos.  ah), 
ne  quid  cotidi.inac  consuctudinis  desidcraretur, 
ipsi  .  .  .  inruiicrunt:  3,9,6. 

D) :  ('.  F;il)ium  lcg.itnm  (c)  et  L.  Minniinin 
liiLxilum  (c)  cum  logionibus  du.abus  in  Hcniis 
(•iiiiliicat,  ne  quam  a  (c)  tinitimis  l!clli)uacis 
calamilatem  accipiant:  VII  90,5;  —  Poiii- 
peius  in  suas  prouuicias  prolicisceretur,  nc  qua 
(nequo  Ov)  esHet  armorum  causn:  1,2,3;  — 
inagiii  intc^rcHsc  .orbitrabatur  quam  primiiin 
op|iiilo  |nitiii  coliorlesquc  .'id  se  in  caslni  tiii- 
iliiccro,  iie  qiia  aul  InrgilionibuH  aiit  iininii  iini- 

IjdxIi^  OuoHnr.     11. 


firmatione  aut  falsis  nuntiis  commutatio 
fieret  uoluntatis:  1,21,1;  —  his  constitutis 
rebus  et  consillo  cum  legatis  et  quaestore  com- 
municato,  ne  quem  diem  pugnae  praeter- 
mitteret,  oportunLssima  (c)  res  accidit:  IV 13, 
4;  —  quibus  in  (o)  castellis  (c)  Lnterdiu  sta- 
tiones  ponebantur  (c),  ne  qua  subito  eruptio 
fieret :  VII  69,  7 ;  —  Caesar  scalas  parari  milites- 
que  armari  iubet,  ne  quam  (neque  O)  rei 
gerendae  facultatem  dlmittat  (-tant  O):  1, 
28,  2 ;  —  cum  ad  oppidum  Senonum  Vellauno- 
dunum  uenisset,  ne  quem  (neque  h)  post  se 
hostem  relinqueret,  quo  (quod  MQ;  an  et 
quo?)  expeditiore  re  frumentaria  uteretur,  op- 
pugnare  instituit:  VII  11,1;  —  siluas  caedere 
instituit,  et  ne  quis  inermibus  imprudentibus- 
que  militibus  ab  latere  impetus  fieri  pos.set, 
omnem  eam  materiam,  quae  erat  caesa,  con- 
uersam  ad  hostem  conlocabat  et  pro  uallo  .  .  . 
exstrueb,it:  III  29, 1;  —  sub  uesperum  (c)  Cae- 
sar  portas  claudi  milite^que  ex  oppido  cxire 
iussit,  ne  quam  noctu  oppidani  a  (c)  militibus 
iniuriam  acciperent:  1133,1;  —  (legionesque 
pro  castris  constituit,  ne  qua  subito  inruptio 
ab  hostium  peditatu  fiat  (ne  .  .  .  fiat  del.  Paiil) : 
VII  70,2;)  —  omnibus  hibernis  Caesaris  op- 
pugnandis  himc  esse  dictum  diem,  ne  qua 
legio  alteri  (c)  legioni  subsidio  uenire  posset : 
V27, 5;  —  ut  nostri  perpetuas  muuitiones  •(• 
uidebant  perductas  cx  castellis  in  proxima 
castella,  ne  quo  (neque  s;  quod  ne  quo  Em. 
Iloffm.)  loco  erumperent  Pompeiani  ac  nostros 
post  tergimi  adorirentur  (timel)ant  add.  codd. : 
Em.  Ilofjm.;  del.  Faermis) ,  ita  illi  interiore 
spatio  perpetuas  munitionos  cfficiebant,  ne 
quem  (neque  Nx.)  locum  (ne  quo  loco  O) 
nostri  intrare  atque  ipsos  a  tergo  circumueniro 
possent :  3, 44, 4 ;  —  Cauarimun  cum  cquitatu 
Senonum  secum  praficisci  iubet,  ne  quis  aut 
(om.  [i)  ex  liuiiis  iracundia  aut  ex  eo  quoil 
moruerat  odio  ciiutatis  motus  essistat:  VI 5, 
2;  firmo  in  Trcucris  ad  pontem  praesiilio  (o) 
relicto ,  ne  quis  ab  his  subito  motus  ororctiir 
(c),  reliquas  copi.as  equitatumque  traducit:  VI 
9,5;  —  mouet,  ut  ignes  in  castris  fieri  prolii- 
beat,  ne  qua  eius  aduentus  procul  significatio 
fiat:  VI  29, 5;  -  oniiicmque  acicm  suam  racilis 
ct  c.irris  circumdcdcrunt ,  ne  qua  spes  in  fuga 
rclinqucrctiir:  151,2;  —  ipsc  .  .  .  in  nauibus 
cxcubans  ncque  ullum  laborem  aut  miiiuis  dc- 
spicicns  nequc  (iie  quod  Ottd.;  Kp.,  l>b.)  sub- 
sidium  exspectans,  si  in  Cnesnris  comploxum 
(exspectnnti  Cnesari  in  conspcctum  Np.;  Ph.) 
iicniro  possct,  *  *  *:  3,8,4;  —  nppiiliini,  qiioil 
n   (f)   Ko  toicri   iion   pnsso  iiidicaliiuit,   iic  i-iii 

46 


723 


ne  (n.  A.  a)  a)  ct  p)) 


724 


<^P;  quo  BMQ;  quoi  Oud.;  Kp.,  Eld.)  esset 
usui  Romanis,  incenderimt :  VII 55,  7. 

[i)  peiulet  ex  certis  uocibus;  aa.)  iiiiperaiidi, 
liortaiidi,  oraudi,  sini.;  o)  uerbis:  adhor- 
t.ari  ti.  adltortoi'  e)  p.  161  (.3  loc);  f 

cum  liis  agit,  ue  initium  inferendi  bolli  a  (c) 
Massiliensibus  oriatur:  1,35,1;  de  deditione 
oranes  iam  (c)  palam  loquebantur  et  cum  P. 
Attio  .agebant,  ne  sua  pertinacia  omnium  for- 
tiui.is  perturbari  uellet:  2,36,2;  t  cohor- 

tari  u.  coliortor  p.  595  sq.  (i)  et  p.  597  ee) 
(2  -f  3  (4)  loc.) ;  \  C.iesar  .  .  .  a  militibus 

contendit,  ne  in  praeda  occupati  reliqui  ne- 
gotii  gerendi  facultatem  dimitterent:  3,97,1; 
1  deprecari:  1131,4  ii.  petere;  t  hor- 

tari  u.  hortor  p.  1516  p)  ct  p.  1517  sq. 
dd)  (1  (-y  -f-  2  loc);  1  imperare  u.  im- 

l>ero  p.   75  '/)  (4  loc);  1  quae  (mulieres) 

in  proelium  proficiscentes  (c)  passis  mauibus 
flentes  implorabant,  ne  se  in  s  eruitutem  Ro- 
manis  tr.aderent:  151,3;  t  interdicit- 

que  omnibus,  ne  quemquam  interficiant:  VII 
40,4;  f  Caesar  enim  per  litter.as  Trebonio 

magnopere  mandauerat,  ne  per  uim  oppidum 
expugn.ari  pateretur ,  ne :  2, 13, 3 ;  t  mittit 

qui  nuntiarent,  ue  hostes  proelio  lacesse- 
rent,  et  si  ipsi  lacesserentur,  sustinerent,  quoad 
ipse  .  .  .  accessisset:  IV 11, 6;  t  Diuici.acus 
multia  cum  lacrimis  Caesarem  complexus  ob- 
secrare  coepit,  ne  quid  grauius  in  fratrem 
statueret:  120,1;  1,84,5  zi.  oriire;  t  qui 

(legati)  in  itinere  congressi  magnopere  ne  lon- 
gius  progrederetur  (procederet  fi)  orabant: 
IV  11,1;  comprehendunt  utrumque  et  orant, 
ne  sua  dissensione  et  pertinacia  rem  in  sum- 
mum  periculum  deducant:  V31,l;  (Eporedorix) 
orat,  ne  patiatur  ciuitatem  prauis  adulescentium 
consiliis  ab  amicitia  populi  Romani  deficere: 
VII 39, 3 ;  itaque  se  uictos  confiteri :  orare  atqn^ 
obsecraie,  si  qui  locus  misericordiae  relinqua- 
tur,  ne  ad  ultimum  supplicium  progredi  necesse 
habeat  (M;  habe.ant  Oaf;  edd.):  1,84,5;  t 

uuum  (se)  petere  ac  deprecari:  si  forte  .  .  . 
statuisset  Aduatucos  esse  conseruandos ,  ne  se 
armis  despoliaret:  1131,4;  interea  ne  propius 
se  ca.stra  moueret  (legati)  petierunt  (petiuerunt 
af) :  IV  9, 1 ;  imiuersi  ab  eo  ne  id  faceret  pete- 
bant:  VII  17,4;  flentesque  proiectae  ad  pedes 
suorum  (matres  familiae)  omnibus  precibus  pe- 
tierunt  (petiuerunt  fi),  ne  se  et  commimes 
liberos  hostibus  ad  supplicium  dederent,  quos 
.  .  .:  VII  26,3;  petit  ab  utroque,  quoniam 
Pompei  mandata  ad  se  detulerint,  ne  gr.auen- 
tur  sua  ([uoque  ad  eum  postulata  deferre:  1, 
9, 1 ;  scribendum  ad  te  existimaui  et  pro  nostra 


beneuolentia  petendum,  ne  quo  progredereris 
procliniita  (f)  iam  re,  quo  integra  etiam  pro- 
grediendum  tibi  nou  existimasses :  up.  Cic.  nd 
Att.  X  8  B,  1 ;  quod  ne  facias  pro  iure  nostrae 
amicitiae  a  te  peto :  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  -B,  1 ; 
t  Ariouistus  postulauit,  ne  quem  peditem 
ad  conloquium  Caesar  .adduceret:  142,4;  postu- 
l.auit  deinde  (c)  eadem,  quae  legatis  in  man- 
datis  dederat:  ne  aut  Haeduis  aut  eorum  sociis 
bellura  iuferret;  obsides  redderet;  si  nullam 
partem  Oerm.anorum  domum  remittcre  posset, 
at  ne  quos  ampUus  Rhenum  trausirc  pateretur: 
143,9;  t  Labienus,  ut  erat  ei  praecep- 

tum  a  Caesare,  ne  proelium  committeret,  nisi 
ipsius  copiae  prope  hostium  castra  uisae  essent, 
ut  undique  .  .  .  impetus  fieret,  .  .  .  proelio  .  . 
.abstinebat:  122,3;  t  procumbunt  om- 

uibus  Gallis  ad  pedes  Bituriges,  ne  pulcher- 
rim.am  prope  totius  Galliae  (o)  urbem  .  .  .  suis 
manibus  succendere  cogerentur:  VII 15, 4;  t 
duces  eorum  tota  acie  pronuntiari  ([i;  Fr.; 
-are  a;  rell.  cdd.)  iusserunt,  ne  quis  ab  loco 
discederet:  V34, 1;  t  C.aesar  Brundisium 

ad  suos  seuerius  scripsit,  nacti  idoneum  ueu- 
tum  ne  occasionem  nauigaudi  dimittereut,  siue 
.  .  .  sitie  .  .  .  possent:  3,25,4. 

b)  uerbis  et  uouiiiiibus  coMiiiiictis:  cognoscit 
.  .  .  arcem  captam  esse  .  .  .  nuntiosque  di- 
missos  ad  eos,  qui  se  .  .  .  in  finitimas  eiui- 
taies  recepisse  dicerentur,  ne  Antiochiam  adirent : 
3, 102,  6. 

[i[i)  iiitendi,  pronidcMdi,  sauciendi,  siui. ; 
a)  nerbis:  liceretne  ciuibus  ad  ciues  .  .  .  lega- 
tos  mittere  .  .  .,  praesertim  cum  id  agerent, 
ne  ciues  cum  ciuibus  armis  decertarent?  3,19, 
2;  t  cauere:  VII 2, 2  u.  sancire;  t 

Labienus  de  suo  .  .  .  periculo  uihil  timebat, 
ne  quam  occasiouem  rei  bene  gerend.ae  dimitte- 
ret  cogitabat:  V57, 1;  t   s.anctissimo 

iure  iurando  confirmari  oportere,  ne  tecto 
recipiatur,  ne  ad  liberos,  ne  ad  parentes,  ad 
uxorem  (c)  aditum  habeat,  qui  non  bis  (c)  per 
agmen  hostium  perequitarit  (c):  VII 66, 7;  t 
id  ne  accideret,  magnopere  (c)  sibi  praeca- 
u  e  u  d  u  m  Caesar  existimab.at :  1 38,  2 ;  t 

(statucbat ,)  quod  longius  eius  ameutiam  pro- 
gredi  uidebat,  prospiciendum  (y[i;  perspi- 
ciendum  ABM) ,  ne  quid  sibi  ac  rei  public.ae 
nocere  posset:  V7, 2;  t  quem  turpiter  se 

ex  fuga  (c)  recipientem  ne  qua  ciuitas  suis 
finibus  recipiat  a  me  prouisum  est:  VII 20, 
12;  t  iure  iurando  ne  quis  enunti.aret,  nisi 

quibus  communi  consiUo  m.and.atum  esset,  inter 
se  sanxerunt:  130,5;  quoniam  in  praesentia 
obsidibus   cauere  inter  se  non  possint  (c) ,  ne 


725 


ne  (U.  A.  a)  [i)  [i(i)  —  ee)) 


726 


res  efleratur,  at  (':)  iure  iurando  ac  fide  san- 
ciatur  pctunt,  coiilatis  niiiitaribuH  Kignis  .  .  ., 
ne  facto  initio  bclli  ab  reliquis  deserantur :  VI I 
2,2. 

li)  subst.:  dare  operam  «.  Ao  p-  'J-13:  VII 
!J,2;  1,5,3;  1,7,5. 

yy)  facientli,  cfliciciidi;  n)  iicrbis:  id  ne 
fieri  posset,  ob.sidione  atque  circuninuuiitione 
oppidi  (o)  fiobat:  1,19,4;  acgro  rctcntis  Do- 
mitianis  militibus  est  factum,  ne  proelio  eon- 
tenderetur:  3,37,3;  t  id  ne  accidat,  po- 

situm  in  eius  diligentia  atque  auctoritate:  VII 
32, 5. 

Ir)  subst. :  (reliquas  munitiones  redu.xit,)  id 
lioc  consilio,  quoniam  .  .  essct  .  .  .  com- 
plexus  nec  facile  .  .  .  ciiigeretur,  ne  de  im- 
prouiso  aut  noctu  ad  (c)  munitiones  hostiuni 
{(i)  multitudo  aduolaret  aut  interdiu  tela  iu 
iiostros  (jperi  destinatos  coicere  possent  (posset 
\i):  VII  72, 2;  1  idque  (fi;  I>b.;  itaque  a; 

rell.  ctkl.)  eius  rei  causa  iuitiquitus  institutuui 
uidetur,  ue  quis  e.x  plebe  contra  potentiorem 
auxilii  egeret:  VI 11, 4. 

()'())  iiniiediciidi,  recusandi,  sini.:  continere, 
ne:  VII  45, 8  u.  p.  7IS  a);  1  lios  seditiosa 

atque  improba  oratione  multitudinem  deter- 
rere,  ne  frumentum  couferant:  117,2;  Cac- 
sarem  uel  auctoritate  sua  iitque  exercitus  ucl 
rccenti  uictoria  iicl  noniinc  populi  lloniani  dc- 
tcrrere  poBse,  ne  inaior  niultiludo  (icrmiuiorum 
Uhcuum  traduciitur:   I31,l();  t  omnes 

clicutes  obacratosque  suos  .  .  .  conduxit;  per 
eos,  ne  causam  diceret,  se  eripuit:  14,2; 
H  (niun  ut  (no  FAIiwL;  Np.)  couimutato  coii- 
silio  itcr  in  prouinciam  conuerterct,  id  ne  nietu 
(ut  ncmo  non  tum  Np.)  quitlcm  necessiirio 
fitciundum  (b)  existimiibiit,  cum  quod  {Steph.; 
om.  codcl.;  ccUl.)  infamiii  atque  indignitas  rci 
et  oppositus  mons  Oebcuna  uiarunKiuo  diflicui- 
t.a8  impediebat,  tum  maxime  quod:  VII  50, 
2;)  t  praccauere:  [38,2  u.  [i[i)  n)  i)i!ic- 
caucrc;  t  cuni  .  .  .  reiiqui  in  liiboie  piiri 

ac  pcriculo  ue  unus  omnes  antecedcrct  rccu- 
sarent:  3,82,5. 

tfc)  timendi;  n)  uerliis:  cum  idius  (c)  alii 
subsidium  ferrel  {r.)  nequo  timeront,  uo 
aiiersi  (c)  ab  lioste  circumucuireutur:  1120,2; 
linicre  Caesarem  crcptis  {(■)  ab  co  duiibiis 
lcgionibus,  nc  ad  eiiiH  pcriculum  rcseruarc  ct 
rctincio  cas  ad  urbem  ronipcius  uiikjctiir:  1, 
2,3;  (3,44,4  u.  p.  7:Jit  b)  locus;)  hoc  ciiiiii 
Hupcrioribus  diebiiH  timciis  Cacsar,  ne  naiiibus 
nostri  circumueiiirontur,  duplicem  oo  loco  fecc- 
rat  ualluin:  3,03,3;  thiiens  Domitio,  no  ad- 
iiciitii    1'oiiipci   ])racoccU])aictiii-,   ud    ciiiii  oniiii 


celeritiite  .  .  .  ferebatur:  3,78,2;  timens,  ne  a 
multitudinc  equitum  de.xtrum  comu  circum- 
ueniretur,  celeriter  ex  tcrtia  (c)  acie  singulas 
cohortcs  detraxit :  3,  89, 3 ;  1  nam  ne  eius 

sujiijlicio  Diuici.ici  luiimum  ofi'enderet  uere- 
batur:  119,2;  ucreri  se,  ne  i)er  insidias  ab 
co  circumueniretur :  142,4;  couiuraudi  has  esse 
causas :  prinium ,  quod  uererentur ,  ne  omni 
p.acata  Gallia  ad  eos  exercitus  nostcr  adduccre- 
tur:  111,2;  ueritus  (iudutiomarus  ueritus  fi), 
ne  ab  omnibus  desereretur,  Indutiomarus  {om. 
fi)  legatos  ad  Ciiesarcm  mittit:  V3,  5;  ueritus, 
quod  iid  plures  pertinebat,  ne  ciuitas  eorum 
inipulsu  dcficeret:  V25, 4;  ueritus,  ne  uoctu 
ex  oppido  i^rofugereut,  duiis  legioiies  iu  armis 
e.xcubarc  iubct:  VII  11,0;  ubi  .  .  .  (hostes) 
uiderunt,  ueriti,  ne  omnino  spes  fugae  tolle- 
retur,  .abiectis  armis  (o)  ultlmas  oppidi  partes 
.  .  .  petiuerunt:  VII 28, 2;  quos  .  .  .  exccpit 
(Vcrciiigetorix)  ueritus,  ne  qiia  in  castris  ex 
((•)  eorum  concursu  et  misericordia  uiilgi  seditio 
orcretur:  VII  28,  0;  qua  rc  animaduersa  reliqui 
ne  circumucnirentur  (Q[t;  circumir.  ABM;  atd.) 
ueriti  se  fugae  mandant:  VII  67,  6;  (Galli) 
ueriti,  ne  ab  latere  aperto  ex  superioribus  ca- 
stris  eruptione  circumuenirentur,  se  ad  suos 
receperunt:  VII  82,2;  tamen  ueritus,  ne  mili- 
tum  iutroitii  et  uocturni  temporis  licentiii  oppi- 
diim  diripcrctur,  eos ,  ([ui  uenerant,  conlaudat 
iitquc  .  .  .  dimiltit,  portas  .  .  .  adseruiu^i  iubct: 
1,21,2;  illi  exaudito  clamore  ueriti,  ne  noctu 
impediti  sub  onere  conlligere  cogerentur  aut  ne 
ab  equitatu  Caesaris  in  angustiis  teuercntur, 
iter  supprimuut:  1,00,2;  quod  cum  iuiiniiid- 
uertisset  Caesar,  ueritus ,  ne  uon  reducli,  sed 
dciccti  (CC)  uidercntur  maiiis^iuc  detriiuciitum 
caperetur,  .  .  .  tubii  signum  dari  .  .  .  iussil: 
3, 40, 4 ;  milites  .  .  .  ueriti ,  nc  angustiis  intcr- 
cludereutur,  cum  extra  et  iutus  hostem  luibe- 
rent, .  .  .  sibi  consulebant:  3,09,4;  —  Labienus 
.  .  .  ueritus,  uc  {om.  [i;  Np.),  si  (fi;  oin.  a; 
Fr.,  Db.)  ex  hiberuis  (si  add.  Dh.)  fugae  (si 
cuU.  Fr.)  Himilcm  profcctionom  fccissct,  (iit 
add.  a;  Np.)  hostium  iiniietum  sustiuerc  uon 
{oiii.  Np.)  posset,  .  .  .  remittit:  V47,4;  ueritus- 
quo,  ue  ille  Italiam  dimittcndam  uoii  existi- 
maret ,  exitus  .  .  .  Brundisini  portiis  iniiiedire 
iiistituit:  1,25,4;  3, 4(>,  4  «.  s. 

li)  Kiibst.  ct  ucrbis  coniimctis:  niiignam 
d  i  fficultatoni  ad  consiliiim  capicndum  ad- 
fcrcbat,  si  reli^iuam  partciii  hiciuis  uiio  loco 
lcgioiies  contiiioret,  iio  stipciuliariis  llacduorum 
expugnatis  ciiiicta  Gallia  dolicerot  .  .  . ;  si  (siu 
fi)  niaturius  cx  hihcrnis  cdiiccrot,  uc  iih  ro 
riiiiii('ii(:iii:i  diiiis  subiicclidiiibiis  laborarct:  \'II 

40* 


727 


ne  (H.  A.  a)  fi)  ee)  et  b)) 


728 


10,1;  erat  iii  magnis  Caesari  (p;  Schn.,  Db.; 
caesaris  a;  rell.  cdd.)  difficultatibus  res,  ne 
maiorem  aestatis  partem  liumine  impedirctur : 
VII 35, 1;  T[  amici  regis  .  .  .  siue  timore 

adducti,  ut  postea  praedicabant,  sollicitato 
exercitu  regio  ne  Pompeius  Alexandriam  Aegyp- 
tumque  occuparet ,  siue  despecta  eius  fortuna 
.  .  .  palani  liberaliter  responderunt :  3, 104, 1 ; 
—  (hominum  milia  sex)  siue  timorc  per- 
territi,  ne  armis  traditis  suppb'cio  adficeren- 
tur,  siue  .  .  .  inducti  .  .  .  contenderunt:  127,4; 
quo(?)  timore  perterriti  Galli,  ue  ab  cquitatu 
Komanorum  uiae  praeoccuparentur,  consilio 
destiteruut:  VII26, 5;  —  magnum  iu  timo- 
rem  Afranius  Petreiusque  perueniunt,  ne 
omnino  frumento  pabuloque  intercluderentur: 
1,  61, 2. 

I))  respondet  alia  partienla;  a)  ut;  aa): 
multi  ex  Italia  ad  Cn.  Pompeium  proficisce- 
bantur,  alii,  ut  principcs  t.alem  nuntium  attn- 
lisse,  alii,  ne  euentum  belli  cxspectasse  aut 
(ut  ////)  ex  omnibus  nouissimi  uenisse  uideren- 
tur:  1,53,3;  his  de  causis  uterque  eorum  cele- 
ritati  studebat,  et  suis  ut  esset  auxibo  ct  ad 
opprimendos  aduersarios  ne  occasioni  (c)  tem- 
poris  deesset :  3,  79, 1 ;  —  sed  n  e  omnino  metum 
reditus  sui  barbaris  tolleret  atque  ut  eorum 
auxilia  tardarct,  reducto  exercitu  partem  ulti- 
mam  poutis  .  .  .  rescindit:  VI  29, 2. 

pp):  neque  nune  id  (se)  agere,  ut  ab  ilHs 
abductum  exereitum  teneat  ipse,  .  .  .  sed  ne 
Uli  habeant  quo  contra  se  uti  possint:  1,85, 
11;  t  non  minus  se  id  contendere  et 

laborare,  ne  ea,  quae  dixisseut,  enuutiareu- 
tur,  quam  uti  ea,  quae  uelleut,  impetrarent: 
131,2;  1  simul  denuntiauit,  ut  cssent 

animo  parati  in  posterum  et,  quoniam  fieret 
dimicandi  potestas,  ut  saepe  cogitauissent,  ue 
(neu  Elberl.)  suam  neu  {sie  Elbcrl;  ne  usu 
njanu  Oafh;  ne  usu  manuque  (l?)  edd.;  ne 
suam  omniumque  Marld.)  reUquorum  opiniouem 
fallerent:  3,86,5;  ^f  petere  atque  orare: 
VI  9, 7  u.  p.   71S  n). 

yy):  eius  rei  multas  adferunt  causas:  ne 
(quod  neque  p)  adsidua  cousuetudiue  capti 
studium  belli  gereudi  agri  ciUtura  commutent; 
ne  latos  fines  parare  studeant  potentiores  *atque 
humiliores  possessionibua  expellaut;  ne  accura- 
tius  ad  frigora  atque  aestus  uitandos  aedificent; 
ne  qua  (neque  Ma)  oriatur  pecuuiae  cupiditas, 
qua  ex  re  factiones  disscnsiouosque  nasciuitur; 
ut  animi  aequitate  plebem  contincant,  cum: 
VI22,  3.  4;  f  obsidesque  uti  inter  sese 

dcnt  perficit(c):  Sequani,  ne  itinere  Heluetios 
prohibeant,  Heluetii,  ut  sine  maleficio  et  iniuria 


transeant:  19,4;  1  taU  instructa  acie  tenere 
uterque  propositum  uidebatur:  Caesar ,  ne 
{atld.  Np.;  ut  add.  uett.  edd.)  nisi  coactus  proe- 
lium  committeret  (committere  OaJ;  non  com- 
mittere  hl;  non  committeret  uett.  cdd.),  ille,  ut 
opera  Caesaris  impediret:  1,83,3. 

fi)  iieue,  neu;  aa):  oppida  inceudi  oportere, 
quae  non  munitione  et  loci  natiura  ab  omni 
sint  periculo  tuta,  ne  ([i;  neu  a;  cdd.)  suis 
sint  ad  detrectandam  miUtiam  receptacula,  neu 
Eomarus  proposita  ad  copiam  commeatus  prae- 
damque  tollendam:  Vni4, 9;  fidem  ab  im- 
peratore  de  Petrei  atque^iranii  uita  petunt, 
nc  quod  in  se  scelus  concepisse  neu  suos  pro- 
didisse  mdeantur :  1, 74, 3. 

fifi) :  ne  quid  us  (e)  noceatur  neu  quis  iu- 
uitus  sacramentum  (c)  dicere  cogatur,  a  Cae- 
sare  cauetur:  1,86,4;  T[  (conciUo  con- 

uocato  consolatus  cohortatusque  est,  ne  se 
admodum  animo  demitterent ,  ne  ( neue  bf; 
Sflm.)  perturbarentur  incommodo:  VII  29, 1;) 
"I  omnes  conseruaiUt  miUtibusque  suis  com- 
mendauit,  ne  qiU  (quis  b)  eorum  uiolaretm- 
ueu    quid   sui    desiderarent:    3,98,2;  Tf 

ad  extremam  (c)  orationem  (c)  confirmatis 
militibus,  ne  ob  hanc  causam  auimo  per- 
mouerentur  neu ,  quod  iniquitas  loci  attuUsset, 
id  uirtuti  (c)  hostium  (e)  tribuerent  .  .  .,  le- 
gioues  .  .  .  editxit:  VII  53, 1 ;  f  denun- 

tiare:  3,86,5   u.  a)  fi^)  denuntiare;  t 

hortatusque  est,  ne  ea,  quae  accidissent, 
grauiter  ferreut  neue  his  rebus  terrerentur  mul- 
tisque  secundis  procLiis  unum  aduersum  et  id 
mediocre  opponeront  (praepon.  Paul):  3,73,2; 
cum  ad  Achillam  nuntios  nUtteret  hortaretur- 
quc,  ne  negotio  desisteret  neue  (neu  N)  animo 
deficeret:  3, 112, 11;  t  interdicit  atque 

imperat  Ca.ssiueIIauno ,  ne  Blandubracio  neu 
Trinobantibus  noceat  (bellum  faciat  [3) :  V  22, 
5;  t  Quintilius  circumire  aciem  Curionis 

atque  obsecrare  milites  coepit,  ne  primam 
(c)  sacramenti,  quod  apud  Domitium  atque 
apud  se  quaestoreni  tlixissent,  memoriam  de- 
ponerent  ucu  eontra  eos  arma  ferrent,  qui 
eadem  esseut  usi  fortuna  eademque  in  obsidione 
perpessi,  neu  pro  his  pugnarent,  a  quibus 
ctim  contumelia  perfugae  appellareutur:  2,28, 
2.  3 ;  t  Scgni  Condrusique  .  .  .  legatos  ad 

Caesarem  miscrunt  oratum,  uc  se  iu  hostium 
luimero  duceret  neue  oiiuiiiuu  Germauorum  .  .  . 
uiiam  esse  causam  iudicaret:  VI32, 1;  t 

haec  e.sse,  quae  ab  eo  postularet:  primum, 
ne  quam  multitudinem  hominum  ampUus  trans 
Rhenum  iu  Galliam  traduceret;  deinde  obsides 
.  .  .  i-edderet   Sequaiusque  permitteret,   ut  .  .  . 


729 


ne  (ne  .  .  quidem) 


730 


I 


reddere  illis  liceret;  neue  Haeduos  iniuria  laces- 
seret  neue  his  socii«(jue  eorum  beilum  iuferret: 
135,3;  1  (Pompeius  suis  praedix  er  iit, 

ut  (iic  Nld;  neii  O)  Caesaris  impetum  excipe- 
rent  neue  (neque  U)  se  loco  mouerent  aciem- 
que  eius  distraiii  paterentur:  3,92,1.) 

yy):  milites  .  .  .  ccnturiones  (c)  tribunosque 
niilitum  jiclire  atque  obsecrare,  ut  per  eos  Cae- 
sar  certior  fieret,  ne  labori  suo  neu  peri- 
culo  parceret:  1,04,3;  Tf  Caesar  iid  Lin- 

gon.ns  litteras  nuntiosque  misit,  ne  eos 
Irumcnto  neue  alia  re  iuuarent :  1 2(j,  (>. 

y)  quod:  duabus  de  causis  .  .  .,  quarum 
uiia  {(■)  crat,  quod  aBxilia  contra  se  Treueris 
raiserant,  altera,  ne  ad  cos  Ambiorix  (o)  recep- 
tum  (o)  haberet:  Vrr),2. 

IJ.  uti  nc:  taiitiimqur  a  uallo  eius  prima 
acies  aberat,  uti  ne  telum  (c)  tormentumiie  (c) 
.adigi  (CC)  posset :  3,5G,1. 

[Falso:  VII  75, 1  u.  p.  720;  neque  {ego;  ne 
Nald;  nec  edd.)  quibus  rationibus  superare 
possent,  sed  quem  ad  modum  uti  uictoria  dc- 
berent  cogitabant:  3, 83,  .5.] 

iic  .  .  .  aut:  VII  33,2;  45,8;  1,53,3;  2,20, 
1;  iic  (.  .  .)  aut  .  .  .  aiit:  143,9;  VII  54,2; 
2,9,3;  3,1,6;  -  113,5;  VI  5,2.  5;  VII 72, 
2;   1,21,1  (tcr);  1  iic  .  .  .  uo:  3,56,1; 

t  ue  .  .  .  ac  (iitque):  11111,3;  VI 22, 3;  VII 
.33,1;  1,41,4;  .3,44,4  (his) ;  —  (V7,2;  38,2; 
VI  22, 3;  VII  33, 1 ;  1, 25,  9;  2, 10,  6;)  U 

iie  .  .  .  ct:  I2H,4;  3,102,1;  (V31,  1;  VII 
26,3;  28,6;  33,1;  1,2,3;  21,2;  85,9;)  -  ne 
.  .  .  ot  (=sed  ut):  IV  11, 6;  t  i'c  •  .  • 

(luc:  VII 43, 5;  (1,61,2;)  3,(16,3;)  46,4;  73,2; 
—  uc  .  .  .  que  (=  sed  ut):  1,19,1;  t  "« 
.  .  .  iicc  .  .  .  iicc  .  .  .  iicc:  VII  75, 1;  t  "c 
.  .  .  iio:  VII  29,  1;  VII  66,  7  {ier);  VI  22,  3 
((juatcr);  —  iic  .  .  .  aiit  iic:  1,()6, 2;  t  "•* 

.  .  .  ncu  .  .  .  neu:  135,3;  2,28,2.3. 

'J.  iic  .  .  «luitltMll.  Cf.  W.  Qrossmann, 
Dc  'parliculis  nc  .  .  .  quiilcm.  1'.  I.  l'r.  Allm- 
stcin  INN/.  (p.  U  ct  tab.  III.) 

A.  iioii  itnteccdit  noii  iiiodo,  scd;  a)  slii- 
iciilac  Hoccs  iiitcrpositac  siiiit;  a)  siibst:iiit.: 
ipii  .  .  .  militcH  .  .  .  coiiliiuiiss(!t  ac  iio  calo- 
II c III  qiiidem  qiicinquam  cxtra  muiiiticjiiom 
cgrodi  passus  CHKCt:  Vl.'i6,  1;  -  sesc  unis 
SuebiH  concedoro,  quibus  iie  dii  quidom  iiii- 
niortalcH  parcs  cs.sc  poasint  (o):  IV  7, 5;  — 
deorum  numcro  .  .  .  ducunt  .  .  .  Solcm  ot  Vul- 
caiiiim  ct  Ijumiiii,  loliijiios  no  faiiia  quidem 
(iicc  fiiiiia  Miii.)  acccjiorunt:  VI  21,2;  —  id  no 
mctu  ijiiidciii  {rccv.;  iictl.  cdil. :  Stcpli.;  id  iic  tuni 
(luiclciii  ,Milii«;  iit  110  iiictii  (jiiiclcMi  a;  IH.\  llld.; 

llt      MCIIIO     LllMC    IJIlicllMII    [j  ;     Mt    IICIMO     tlllM     CJIlictclM 


Fr.;  ut  non  nemo  tune  quidem  Ciace.;  Sehn., 

Db. ;  ut  nemo  non  tuin  quidem  (Ciaeo. ;)  Np.,  Dl.^) 
necessario  faciundum  (c)  cxistimabat:  VII 56,2; 
—  ne  m  i  I  i  t  i  b  u  s  quidcm  ut  defessis  neque  equi- 
tibus  ut  paucis  et  (c)  labore  confectis  studinm 
ad  puguandum  uirtusque  deerat:  2,41,3;  — 
mulieribus:  VII47,5  u.  b);  —  praesidii 
tantum  est,  ut  ne  murus  (numerus  y.li;  ne 
murus  aflc)  quidem  cingi  possit  neque  quis- 
qiiam  egredi  extra  munitiones  audeat:  VI 35, 
9;  —  sese  ne  obsidibus  quidem  datis  pacem 
Ariouisti  redimere  potuisse  (c):  1.37,2;  —  cuius 
consensui  ne  orbis  quidem  tcrrarum  possit  ob- 
sistere :  VII 29,  6  ;  —  scse  cum  his  congressos 
ne  uultum  quidem  atque  aciem  oculorum 
dicebmit  ferre  potuisse:  139,1. 

tiintumque  essc  corum  omniuin  furorcm ,  ut 
neSuessiones  quidem,  tratres  consanguiiieos- 
quc  suos,  .  .  .  deterrere  potueriiit,  quin  cum 
his  consentirent:  113, 5;  —  ne  {nec  af)  Varus 
quidem  (Attius  add.  Ox;  edd.;  ego  del.)  dubitat 
copias  prixlucere:  2,33,5;  —  ne  Vorenus 
(juidem  sese  (c)  uallo  continet,  sed  .  .  .  subsc- 
qiiitnr:  V44, 5. 

[i)  adicct.:  miinitioncs  .  .  .  jicrfecit,  iit  ne 
magna  qnidcm  multitudine  .  .  .  munitionum 
piiiesidia  circumfundi  possent :  VII  74, 1 ;  —  ne 
miuimo  (minimum  Plmjg.)  quidem  cnsu  (c) 
locum  relinqui  dcbuisse:  VI42, 1;  —  in  his 
rcbu.s  circiter  dies  X  coiisumit  ne  nocturnis 
(juidem  tcmporibus  ad  laborcm  militum  inter- 
niissis:  Vll,6;  ipse  Ciccro,  ciim  tenui.ssima 
ualetudiiic  esset,  ne  iiocturmiin  quidcin  sibi 
tcmpus  ad  quietem  relinqucbat:  V40, 7;  — 
(uri)  raansucfieri  (c)  ne  paruuli  quidem  ex- 
ccpti  possunt :  VI  28, 4 ;  —  projiter  iniquitatem 
loci  .  .  .  ne  primum  quidem  posse  (o)  im- 
pctum  suum  sustincii  cxislimabant:  1112,4; 
iit  iic  iirimiim  {Ciucc;  unum  .Y;  cdd.)  quidcm 
iiostrorum  impetiim  ferrcnt  ac  (et  [i)  statim 
terga  uerterent:  11119,3;  —  quod  se  Ccbeiiiia 
ut  muro  munitos  existimabant  ac  ne  singulari 
quideiu  {oni.  fj)  uniquam  liomini  co  tcmpore 
aiiiii  Hcmitao  patuorant:  VII  8,3;  —  (uiius: 
lli  19,3  H.  pniniis.) 

y)  |>niiic)iii,:  iic  (iicc  «/')  liacc  quidem  res 
(c)  Curiciiiciii  lul  spcm  niorabiitur  (c):2,39, 
6;  —  hac  (o)  (rationo)  no  ipsum  (luidein  spe- 
raio  nostros  excrcitus  capi  posse:  140,9;  dc 
equitibus  hostium,  quiu  nomo  eoruni  progrcdi 
inodo  (c)  cxtra  agnicii  aiidcat,  iio  ijisos  (jiiidcin 
dobero  (.w  [i;  Sclin.;cX  ijisos  cjuidciii  iioii  (Iclioro 
%\  pliir.  cihl.)  duliiliiic:  Vll6(i,  (i;  iic  icl  qui- 
(lciii  (!acsar  ab  so  iiiiiiotriui  jiossc  dixit:  1V9,2; 
si  i[).sc  lul  c.xcrcitiiiM  coiitciidcrct,  iic  IIh  (liia  a ; 


731 


necessanus 


732 


Selm.y  quidem  eo  temjxjie,  qui  (o)  quieti  (e> 
uiderentur,  suam  salutem  rectc  committi  uide- 
bat:  VII  6, 4;  ue  eo  quidem  tempore  quisquam 
loco  cessit,  sed  circiunuenti  omnes  interfectique 
sunt:  VII  62, 7;  cmn  litteras  ad  senatum  mise- 
rit,  ut  omnes  ab  esercitibus  discederent ,  ne  id 
quidcm  impetrauisse  (O;  impetrauisset  x}:  1, 
9,3;  —  nunc  .  .  .  ne  se  qiudera  ipsi  cum  iilis 
uirtute  comparant:  VI 24, 6;  —  qui  (euentus 
beUi)  qualis  sit  futurus,  ne  uos  quidem  dubi- 
tatis:  2,32,10. 

<J)  nerb. :  quarum  renim  iilo  tempore  niiiil 
factimi,  ne  (Xa,-  nec  flil)  cogitatum  quidem 
(ii.  CC}:  1,7,5;  _  et  noctu  ue  (1  det.;  Stepli.: 
neque  Ox)  conclamatis  quidem  uasis  flumen 
transiit  (c):  3,37,4. 

«)  adnerb.:  ubi  ne  tum  quidem  eos  prodire 
intcUexit,  .  .  .  esercitum  in  castra  reduxit:  I 
50,2;  ne  (om.  af)  tum  quidem  insecutis  hosti- 
bus  tertio  die  .  .  .  pontem  (c)  reficit  (c):  VII 
53, 4  ;  156, 2  u.  x)  metu.) 

b)  plnres  noces  interpositae  sunt:  reUquos 
.  .  in  fugam  coiciunt  ac  ne  in  locis  quidem 
superioribus  consistere  patiuntur:  1116,2;  — 
obtestabantur  Romanos,  ut  sibi  parcerent,  neu, 
sicut  Auarici  fecissent,  ne  a  (om.  [i>  mulie- 
ribus  quidem  atque  infantibus  abstinerent:  'ST^I 
4^7,5;  —  quod  soU  ne  in  occulto  quidem 
queri  neque  auxiUum  implorare  auderent :  1 32, 

4; ut,   si  quid  aduersi  accidisset,  ne   ad 

conandum  quidem  sibi  quicquam  reUqui  fore 
uiderent:  2,5,5. 

15.  non  modo  (non)  .  .  .  sed  ne  .  .  qnidem 
u.  modo  p.  628  }')  (4  Inc.) 

ne  .  .  quidem  .  .  .  neqne:  132,4;  lVI35,9;) 
2,41,3;  ^  ne  .  .  qnidem  .  .  .  atque:  I 

39,1;   1114.4;   VII 47, 5;   —   ne  quidem  ac 
{=sed):  11119,3  (c>;  V43,4. 

3.  -ne.  A.  non  respondet  aUa  particnla  in- 
terro^itiua;  a)  in  interroffatioue  diieeta:  quid 
ergo?  Eomanos  (3;  romanonmi  animos  a>  in 
iUis  ulterioribus  mimitionibus  animine  (^  ;  sine 
a;  Fr.)  causa  cotidie  exerceri  putatis?  VII  77, 
10;  proximaque  respiciens  signa  Videtisne,  in- 
quit,  mUites,  captiuormn  orationem  cum  per- 
fugis  conuenire  ?  2, 39, 3. 

b)  iu  inteiTOffat.  obliqa. :  Labienus  .  .  .  cap- 
tiuos  .  .  .  magna  uerborum  contumeUa  inter- 
rogans,  solerentne  ueterani  milites  fugere,  in 
omnium  conspectu  interfecit:  3,71,4;  —  mittit 
P.  Vatinium  .  .  .,  qui  .  .  .  magna  uoce  pro- 
nuntiaret,  liceretne  ciuibus  ad  ciues  de  pace 
tuto  (c)  legatos  mittere :  3, 19, 2 ;  —  deiude  *de 
imperatoris  fide  (c)  quaerunt,  rectene  se  iUi 
sint  commissuri:  1,74,2;  —  idqne  adeo  haud  scio 


mu-andunuie  sit:  V54, 5;  —  —  ipsorum  esse 
cou.silium,  ucUutue  prius  qnam  tinitimi  sen- 
tiant  eductos  ex  hibernis  mUites  aut  (om.  fi) 
ad  Ciceronem  aut  ad  Labienum  deducere:  V 
27,9;  —  magnaque  inter  eos  in  consUio  fuit 
controuersia ,  oporteretne  Lucilu  (e)  Hirri 
.  .  .  proximis  comitUs  praetoriis  absentis  ratio- 
nem  haberi:  3,82,5. 

B.  respondet  alia  particula  interrogatiua; 
a)  au  u.  an  p.  251  b)  (5  loc). 

b)  ue:  neque  interesse,  ipsosne  interficiant 
impedimentisne  exuant:  VII 14, 8. 

c)  utrum:  ut  .  .  .  declararent,  utrum  proe- 
Uum  committi  ex  usu  esset  necne :  I  50, 4. 

Xeapolis:  cum  .  .  .  signa  eius  (CoelU) 
militaria  atque  arma  Capuae  essent  comprensa 
et  famiUa  NeapoU  uisa,  quae  proditionem  oppidi 
appararet  (sic  Dt. ;  N.,  uis  atque  proditio  oppidi 
appareret  Np.;  N.  nisaque  proditione  oppidi  ap- 
parere  Ox;  N.  uisa  proditionem  opp.  apparare 
Eran. ;  N.,  missa,  quae  proditionem  opp.  appara- 
ret  F.  Ilofm.;  Db.):  3,21,5. 

nee  u.  neqne. 

ueeesiisarins.  A.  de  rebus;  a)  =  quo 
carere  non  iKtssiimus;  a)  attribut.:  Caesar 
loca  maxime  necessaria  complexus  (ampl.  A7) 
noctu  praemunUt  (c):  3,112,7;  t  Caesar 

necessariis  rebus  imperatis  ad  cohortandos 
miUtes  .  .  .  decucurrit  (c):  1121,1;  si  .  .  . 
(Komani)  reUctis  impedimentis  suae  saluti  cou- 
suliuit,  et  usu  rerum  necessariarum  (necessa- 
rium  BM)  et  dignitate  spoliatum  iri:  VII 66, 
5;  ut  nostri  magna  inopia  necessariarum  rerum 
confUctarentur ,  UU  omuibus  abundarent  rebus: 
1,  52, 3 ;  erat  res  in  magna  difficultate,  summis- 
que  angustiis  rerum  necessariarum  premebau- 
tur :  3, 15, 3 ;  se  domo  patriaque  espulsos  omni- 
'bus  necessarUs  egere  rebus:  3,32,4;  neque  .  .  . 
aut  ignonunia  (e>  amissarum  nauium  aut  neces- 
sariarum  reruni  inopia  ex  portu  insulaque  ex- 
pelU  potuit:  3,100,4;  ^  (nostros)  neces- 

saru  uictus  inopia  coactos  fugere  atque  ad 
Ilerdam  reuerti :  1, 69, 1 ;  ^  ut  facile  exi- 

stimari  posset  nUul  eos  de  euentu  eius  diei 
timuisse,  qui  uon  necessarias  conquirereut 
uoluptates:  3,96,1;  ^  at  hi  miserrimo 

ac  patientissimo  (c)  exercitu  Caesaris  luxuriem 
obiciebant,  cui  semper  omnia  ad  necessarium 
usum  (uictum  recc.;  prob.  Voss.)  defuissent: 
3,96,2. 

'i)  praedicat. :  VibulUus  (c)  *expositus  Cor- 
cyrae  nou  minus  necessarium  esse  existi- 
mauit  de  repentiuo  aduentu  Caesaris  Pompeium 
fieri  certiorem,  .  .  .  quam:  3,11,1. 

b)  =  quod   euitari    uou   {>otest:   qui   (Pom- 


733 


uecessarius  (-io) 


734 


peius)  omnibus  rebus  *imparatissimus  non  nc- 
cessarium  bellum  suscepisset:  1,30,5;  1 

his  eos  suppliciis  (c)  male  (c)  liabcri  (c)  Cae- 
sar  et  (c)  necessariam  subirc  (.ieditionem 
(luam  proelio  decertarc  malebat:  ],H1.  5;  ^ 

praestare  arbitraliatur  unum  locum,  qua  ncces- 
sarius  nostris  erat  egressus,  quam  omnia  (c) 
litora  ac  portus  custodia  clausos  teneri  (c,-  u. 
CC) :  3, 23, 1 ;  T  pecunia  ad  necessarios 

sumptus  conrogata  .  .  .  discessit:  3,102,4. 

c)  =  grauis,  instaiis  (zwinf::eiid,  <1i'inp:eiid) : 
quorum  alius  alia  causa  iiilata,  quam  sibi  ad 
proficisccndum  necessariam  esse  diceret,  pete- 
bat ,  ut :  I  39, 3 ;  ^f  quin  ctiam  quod  neces- 

sariam  ( necessario  rccc. ;  Schn.,  Np.,  Fr.)  rem 
coactus  (necessaria  re  rcc:  Db.;  necessario  rem 
[coactus]  I<\icrn.)  (jaesari  cnuntiarit,  intellegere 
scse,  quanto  id  cuin  periculo  fecerit:  117,6; 
Plancus  .  .  .  necessaria  rn  coactus  locum  capit 
supcriorcm:  1,40,5;  etsi  multis  necessariisque 
rebus  in  Italiam  (c)  reuocabatur:  2, 18,  7;  t 
quod  .  .  .  tam  necessario  tempore,  tam  pro- 
pinquis  hostibus  ab  iis  (c)  non  subleuetur : 
1  !•>,  II;  ucniunt  (c)  oratum,  ut  m.ixime  neces- 
sario  tempore  ciuitati  subueniat:  VII  32,2;  ad- 
hortatus  militcs,  ue  neccssario  temijore  itincris 
labore  pcrmouoantur:  VII  40,  4. 

I{.  de  lioininibus;  a)  adicct.:  quod  .  .  . 
arma  .  .  cum  honiiuibus  necesaariis  et  con- 
sanguincis  contulerint  queruntur:  1,74,2. 

I»)  ui  subst. :  cum  eius  nccessarii  (iieces- 
sari  «)  fidoni  implorarciit  ronipei:  3,82,5; 
t  codem  temiiore,  *??«)  Haedul,  Ambarri,  nc- 
cessarii  et  cons.anguinci  llacduorum,  ("ae- 
sarem  certiorem  faciunt  .  .  .:  111,4;  Cani- 
nium  llebilum  legatum ,  familiarem  neces- 
sariumque  (que  ovi.  Ox)  Scribonii  Lilxmis, 
niittit  ad  cum  coubjquii  causa:  1,26,3;  t 

omnes  .aniici  cousulum,  nccessarii  1'ompci 
atquc  eorum,  qui  uctcres  inimicitias  cum  Cac- 
saro  gcrebant,  in  senatum  coguntur;  quorum 
uocibus  et  concursu  .  .  .:  1,3, 4;  f  Cacsar 

mittit  ad  eum  A.  Clodium,  suum  atque  illius 
familiarem,  qucm  ab  illo  traditum  iiiitio  ct 
coinmcndatum  in  suorum  nccessariorum 
iiumcro   habere  instituerat:  3, 57, 1;  t 

rcgemqiic  IiortatiiH  cat,  ut  cx  (om.  /')  suis 
necessariis  quos  haberct  iiiaximac  aiictori- 
tatis  Icgatos  ad  Achillam  mitterct:  3, 10!),  3. 

necoMNario :  (addere:  3,49,5  u.  cogcre;) 
t  ila  ncccHsario  atquc  cx  tcmpore  capto  con- 
«ilio  Pompciiis  tuiuulum  qu('n(him  («^'upauit: 
3,51,8;  t  4"'"  ctiam  qiiod  ncccsHariam 

(nccessaria  A/,-  ncccssario  rrcc;  Fiierii.  :  Sclin., 
A'/).,  I''rii/.)  rcni  coactus  {ilil.  Facm.)  Caesari 


enuntiarit,  intellegere  sese,  quanto  id  cum  peri- 
culo  fecerit:  II 7, 6;  ita  illi  necessario  loca  sequi 
demissa  (c)  ac  palustria  et  puteos  fodere  coge- 
bantur  atqiie  hunc  laborem  ad  cotidiana  opera 
.addebant:  3,49,5;  ut  .  .  .  obsesso  Scipione  ne- 
ccssario  illum  suis  auxilium  ferre  cogeret:  3, 
78, 4 ;  t   saepe   flauerant   uenti ,   quibus 

necessario  committendum  esdstimabat:  3, 25, 
1 ;  t   quoniam   tantum  esset  necessario 

spatium  (spatio  a;  sp.atium  nec.  esset  [i)  com- 
plexus:  VII  72,2;  t   quibus  (funibus) 

abscisis  (c)  antemnae  necessario  concide- 
bant:  11114,7;  t  necessario  angustius 

milites  conlocauit:  V23,5;  t  neque  ad 

explorandum  idoneum  locum  castris  neque  ad 
progredicudum  d.ita  facult.atc  consistunt  ne- 
cessario  et  procul  ab  aqua  et  natura  iniquo 
loco  castra  ponunt:  1,81,1;  t  neutriun 

horum  (fluminum)  tiansiri  poterat,  necessario- 
que  omnes  his  angustiis  contincban tur:  1, 
48,3;  t  rest<amen  ab  Afranianis  (e)  huc 

erat  necesis.ario  deducta  (ducta  Na),  ut:  1, 
70,2;  t  q"'>  necessario  descensuros 

existimabat:  1,81,5;  t  necessario  scntentia 
desistunt:  VI  4,2;  t  milites  circulari 

et  dolere  hostem  ex  in.anibus  dimitti,  bellum 
(noii  aiM.  O;  A^p.)  neccssario  longius  duci:  1, 
64,  3 ;  t  tum  demum  (e)  necessario  Ger- 

maui  suas  copias  ca.stris  eduxerunt:  151,2; 
t  enuntiare:  117,6  u.  cogere;  t  depo- 

sitis  armis  auxiliisquc,  quibus  nunc  conflderent, 
uccessario  j^opuli  senatusque  iudicio  fore 
utrumque  contcntum:  3,10,9;  t  id  (c) 

ne  (c)  metu  (c)  quidcm  nccessario  faciun- 
dum  (c)  existimabat:  VII  56,  2;  erat  a  .septen- 
trionibus  collis,  queni  propter  m.agnitudiiiem 
circuitus  opere  circumplecti  non  potucrant  (e) 
nostri :  necessario  (que  aiM.  [i;  Scliii.)  ii.aene 
iiiiquo  loco  et  lenitcr  (c)  dccliui  castra  fece- 
raiit  ((i;  Scliii.;  fcccrunt  a;  rcll.  cilil.):  VII  83, 
2;  imperat,  si  sustincrc  non  po.ssit  (c) ,  de- 
ductis  cohortibus  eruptioue  pugnet  (c)i  id  nisi 
necessario  ue  faciat:   VII  86,2;  t  ("'ns 

modi  suiit  toiiipest.atcs  (o)  consecutac,  uti  opus 
iicccssario  in  lermittcretu  r:  11129,2;  t 

occuparc:  3,51,8  u.  capero;  t  petcre: 

IV  28, 3  «.  prouchi;  j)abulum  secari  (c)  non 
posse;  ncccsaario  diapersos  liostes  cx  acdiflciis 
peterc:  VII  14,4;  t  iHi  nccossario  matu- 

rius,  cjuam  ccmstitueraiit ,  ciustra  ponuut:  1, 
(!5, 3;  81,1  u.  consistcrc;  t  dispcrsosque, 

cuni  longius  neccsaario  procoderout,  adorie- 
batur:  VII  16,3;  t  (|ii.'io  taiiuai  (luiues) 

ancoris  iactis  cuiii  (luctilnis  coiuplcroiitiir,  nc- 
cessario    acbicis:!    iioclc    iii    alliiin    proiicotae 


735 


necessarius  (-io)  —  neco 


736 


continentem   petierunt  (c):   IV  28, 3;  t 

ipse  cnim  necessario  eteaiis  tenebatur:  3, 
107, 1 ;  11  saxa  .  .  .  iter  impediebaut ,  nt 

arma  per  manus  necessario  (-aria  o')  trade- 
rentur:  1,68,2;  ^  cimi    propius  erat 

necesaario  uentum,  .  .  .  ad  uirtutem  montano- 
rum  confugiebant :  1,58,2. 

iieeesse.  A.  necesse  est;  a)  snbiect. 
cst  proiioni.  (oniiss.  infui.):  huic  (CC)  quo- 
que  accidit,  quod  fuit  necesse,  ut  uon  nuUi 
milites  .  .  .  intercipereutur  (e):  V39, 2. 

l»)  siibi.  est  infiu.:  VII  73, 1  u.  c). 

c)  subiect.  est  acc.  c.  iuf. :  saepe  .  .  .  con- 
silia  ineunt,  quorum  eos  in  (c)  uestigio  paeni- 
tere  necesse  est:  IV  5, 3;  magna,  id  (om.  [i) 
quod  necesse  erat  accidere,  totius  exercitus  per- 
turbatio  facta  est:  IV  29, 3;  praeterea  accidit, 
quod  fieri  necesse  erat,  ut  uulgo  milites  ab 
signis  discederent:  V33, 6;  interim  cam  partem 
nudari  necesse  erat  et  ab  latere  aperto  tela 
recipi  (recipere  p):  V35, 2;  quae  sit  nece.sse 
accidere  uictis:  VII  14,10;  edocet ,  quanto  de- 
trimento  et  quot  uirorum  fortiirm  morte  necesse 
sit  constare  uictoriam:  VII  19,4;  erat  eodem 
(c)  tempore  et  materiari  et  friunentari  et  tantas 
munitiones  iieri  (tueri  Sr-hn. ;  Dh.)  necesse  {om. 
ik)  deminutis  (c)  nostris  (o)  copiis :  VII  73, 1  ; 
castra  .  .  .  uallo  muniri  uetuit,  quod  eminere 
et  procul  uideri  necesse  erat:  1,41,4;  quibus- 
dam  de  causis,  quas  commemorari  necesse  non 
est,  eo  loco  excesserat:  3,  Ct5,  6;  magna  pars 
(cxercitus)  deperiit,  quod  accidere  tot  proeliis 
fuit  necesse:  3,87,3. 

d)  (lat.  e.  infiii. ;  a)  additur  inf.:  quasi 
uero,  inquit  ille,  consllii  sit  res  ac  non  necesse 
sit  nobis  Gergouiam  contendere  et  cum  Aruer- 
nis  nosmet  coniungere :  VII  38, 7 ;  Caesari  ad 
saucios  deponendos  .  .  . ,  praesidiimi  mbibus 
relinquendum  nccesse  erat  adire  (ire  0'«'/} 
ApoUouiam:  3,78,1. 

p)  ■subaiulieiHl.  cst  iiif.:  his  rebus  tantum 
temporis  tribuit,  quaiitum  erat  properanti  ne- 
cesse:  3^78,2. 

B.  iiecesse  liabeo:  orare  (.se)  atque  ol:)se- 
crare,  si  qui  locus  misericordiae  rclinquatur, 
ne  ad  ultimum  sup]>licium  progredi  necesse 
habcat  (hl ;  habeant  Oaf:  cdd.):  1,84,5. 

neeessitas.  A.  =  uvuyMi :  iustructo  exer- 
citu  magis  ut  loci  natura  deiectusque  (c)  collis 
et  necessitas  temporis  quam  ut  rei  mili- 
taris  ratio  atque  ordo  postulabat:  1122,1; 
\  si  qua  esset  imposita  dimicaiidi  ne- 
ccssitas:  3,77,1;  f  qua  necessitate 

adductus  Diuiciacus  auxilii  petendi  causa 
Romam    oA   scnatum   profeetus  imperfecta  (c) 


rc  redierat:  VI 12,  5;  —  qua  necessitate  et 
ignominia  permotus  Libo  discessit:  3,24,4; 
—  quod  abesse  a  periculo  uiderentur  neque 
ulla  uecessitate  neque  imperio  contine- 
rentur:  1111,5;  t  uado  per  equites  in- 

uento  pro  rei  necessitate  oportuno:  VII 
56,4. 

B.  =:  yj^tia:  id  (c)  bellum  se  suscepisse  (o) 
non  suarum  necessitatum  (-tatium  BM; 
Np.,  Fr.),  sed  commuuis  libertatis  causa  de- 
monstrat:  VII 89, 1. 

C.  =  oiy.eiOTijg,  necessitndo:  uel  pro  ho- 
spitio  regis  Nicomedis  uel  pro  horum  necessi- 
tate,  quorura  de  re  agitur,  refugere  (c)  hoc 
munus  .  .  .  non  potui :  ap.  Gcll.  V 13,  6 ;  equi- 
dem  (et  quidem  Non.)  mihi  uideor  (uidetur 
Non.)  pro  nostra  (om.  No7i.)  necessitate  non 
labore,  non  opera,  non  industria  defuisse:  ap. 
Gell.  XIII  3,  5;  cf.  Non.  p.  354. 

neeessitndo :  (aeque  (neque  cofW.)  enim 
ex  Marsis  Paelignisque  ueniebant  atque  (ut 
qui  eodd.y  iis  (om.  eodd.)  superioris  necessi- 
tudo  contubernii  (superiore  nocte  in  contuber- 
niis  codd.)  cum  militibusque  nonnullis  grauior 
erat  (commilitesque  nonuulli  grauiora  cofW. — 
Sic  h.  l.  eonstit.  Iic.  Miiller):  2,29,4;)  —  ne- 
cessitudinem  quidem  sibi  nihilo  minorem  cum 
Caesare  intercedere:  2,17,2;  If  doceb.at 

(c)  etiam,  quam  ueteres  quamque  iustae  cau- 
sae  necessitudinis  ipsis  cum  Haediiis  inter- 
cederent:  143,6;  t  semper  se  rei  publicae 

commoda  priuatis  necessitudinibus  habuisse 
potiora:  1,8,3;  f  Scipionem  eadem  spes 

prouinci.ie  atquo  exercituum  impellit,  quos  se 
pro  necessitudine  partiturum  cum  Pompeio 
arbitrabatur  (c):  1,4,3;  —  couiectans  eum 
(Pompeium)  *in  Aegyptum  iter  habere  propter 
necessitudines  regui:  3,106,1. 

neene:  ut  .  .  .  declararent,  utrum  proe- 
lium  committi  ex  ilsu  esset  uecne:  150,4. 

neeo:  quorum  (nuntiorum)  .  pars  de- 
prehensa  iu  conspectu  uostrorum  militum  cum 
cruciatu  necabatur  (necabautur  Qhf) :  V  45, 1 ; 
t  itaque  omni  senatu  necato  reliquos  sub 
corona  uendidit:  11116,4. 

item  L.  Leutulus  comprehenditur  .ab  rege 
et  in  custodia  necatur:  3,104,3;  —  is  (Vale- 
rius  Procillus)  .  .  .  de  se  .  .  .  consultum 
dicebat,  utrum  igni  statim  necaretur  (cremare- 
tur  Ca)  iui  in  aliud  tempus  reseni.aretur :  I 
53,7. 

id  esse  consilium  Caesaris,  ut,  quos  in  con- 
spectu  Galliae  interficere  uereretur,  hos  omnes 
in  Britanuiam  tniductos  necaret:  V6, 5;  —  qui 
ex  iis  nouissimus  conuenit  (uenitp),  in  cou- 


737 


neco  —  negotium 


738 


i 


spectu  multitudinis  omnibus  cruciatibus  ad- 
fectus  necatur:  V5G,2;  —  magnitudine  supplicii 
dubitantes  cogit.  nam  maiore  commisso  delicto 
igni  (c)  atque  omnibus  tormentis  necat:  VII 
4, 10. 

n04>nbi :  discedent<>m  .  .  .  uniuersi  cohor- 
tantur,  magno  sit  nnimo,  nccubi  (ne  ubi  /(/; 
nec  ibi  f;  ne  ()':  neu  O'^;  l'aul)  dubitet  proelium 
committere  et  suam  fideni  uirtutenique  experiri : 
2,33,2;  castra  ponebat  (c)  dispositis  explora- 
toribus,  necubi  cflecto  ponte  Komani  copias 
traducerent:  VII 35, 1. 

nefarins:  non  praetereunda  oratio  Crito- 
gnati  uidctur  (o)  propter  eius  singularem  et 
(ac  p)  nefariam  crudelitatem:  VII  77, 2; 
t  an  dubitamus,  quin  nefario  facinore  ad- 
misso  Romani  iam  ad  nos  interticiendos  con- 
currant?  VII  38,  8;  t  quid  cuim  est  illis 

optatius,  quam  uno  tempore  et  nos  circum- 
uenire  et  uoa  nefario  scelere  obstringere?  2, 
32,3. 

(noflirie:  ut  tribuuos  plcbis  iniuria(/'aer». ,• 
iu  ea  re  codd.;  nefaric  Kindsch.)  ex  ciuitate 
expuleoB  in  suam  diguitatem  restitueret:  1, 
22,  5.) 

ncfaH:  quibus  (clientibus)  more  Gallorum 
nefas  est  etiam  in  extrema  fortuna  dese- 
rere  patronos:  VII  40, 7. 

ne«;leK«  (—  noii  curo).  A.  =  oiuittcre, 
siUTiicre;  a)  alqd:  praeterea  salutis  causa  rei 
liuniliuris  commoda  neglogcnda:  VII  14,  5; 
^  uiliil  hunc  {c)  se  absente  pro  sano  facturum 
arbitratus,  qui  praesentis  iiupcrium  neglexis- 
set:  V7,7;  t  atquo  lioc  maxime  {c)  ad 

uirtutom  excitari  putant,  nietu  mortis  neglecto : 
VI  14,5;  1  nolito  hos  (c)  uestro  auxilio 

exspoliarc  (c),  qui  (c)  uestrae  salutis  causa 
auuni  periculum  neglexerunt:  VII  77,9;  t 
neque  sacpe  accidit,  ut  neglecta  quispiam  re- 
ligionc  aut  capta  apud  (c)  se  (c)  occultare 
aut   posita  tollere  auderct:   VI  17, 5;  1 

ut  co  neglecto  sacramento,  quo  teneniini, 
res])iciatis  illud  ,  quixl  (Icditione  ducis  .  .  .  sub- 
latum  cst:  2,32,!);  t  ^ot  houiinum  niilia 

.  .  .,  quorum  salutem  neque  propinqui  negle- 
gere  nequc  ciuitas  Icui  niomcnto  acHtiniaro  ims- 
set:  VII  ;il), :{. 

etsi  ab  hostc  ca  diccl)antiir,  tanicn  noii  iioglo- 
,  goiidii  cxistimabaut:  V2H,  1. 

Ii)  c.  Iiir. :  ]iaucnc  ultiniiio  nationes  .  .  .  hoc 
(c)   faccre   neglcxerunt:    liJ27, 2;  H  eo 

duac  oinnino  ciuitates  cx  liritaiiniii  obsidcs 
iniserunt,  rollquac  iiouloxonint:  IV.'iH, 4. 

I(.  iiiiiUiiiii  iiii|iiiiilliiiii(|iie  leriT,  iliiiill- 
iere:    hc    Iliiciluoriiin    ItiinihiM    iiuii    noglcolu- 

hoxie.  (luuHur,     11. 


rum:    1,35,4;    36,6;  T    ne    hac    parte 

neglecta  reUquae  nationes  sibi  idem  Ucere  ar- 
bitrarentur:  11110,2. 

neglegens :  cum  diutumitas  oppugnationis 
neglegentiores  Octauianos  effecisset:  3, 
9,6. 

nego.  A.  =  ov  g^dvai  (seqn.  aec.  c.  inf.): 
negat  se  more  et  exemplo  populi  Komani  posse 
iter  ulli  per  prouinciam  dare  et,  si  uim  facere 
conentur,  prohibiturum  ostendit:  18,3;  ^ 

Cotta  se  ad  armatum  ho.stem  iturum  negat 
atque  in  eo  ])erseuerat  (c):  V36,  4;  Caesar  .  .  . 
imperauit;  si  ita  fecisseut,  fines  eorum  se  uio- 
laturum  negauit:  VI32, 2;  Lentulus  sententiam 
Calidii  pronuntiiituruin  se  omnino  negauit:  1, 
2,5;  refertur  etiam  de  rege  luba,  ut  socius  sit 
atque  amicus;  Marcellus  *consuI  passurum  in 
praesentia  negat:  1,6,4;  L.  Torquatu.s  .  .  .  cum 
Graecos  .  .  .  arma  capere  iuberet ,  iUi  autem  se 
{o7n.  a)  contra  im])erium  populi  Romani  pu- 
gnaturos  (esae  Mkl.  reec;  Np.,  /)!.;  om.  Ox) 
negarent,  .  .  .  porta,s  aperuit:  3.11,4;  ob.sides 
ab  ApoUoniatibus  exigere  coepit.  ilU  uero  da- 
turos  se  negare  neque  portas  consuli  prae- 
clusuros  neque  sibi  iudicium  sumpturos  contra 
atque  omnis  Italia  .  .  .  iudicauisset :  3,12,2. 

li. ^a.caQveiaO^ctt,  avavEiEiv:  postea  quam 
id  obstinate  sibi  negari  uidit:  V6, 4;  ubi  id  a 
Caesare  negatura  et,  palam  si  conloqui  uellent, 
concessum  est:  1,84, 2;  t  non  facUe  Gal- 

los  Gallis  negare  potuisse:  V  27,  6. 

negotiator :  duobusque  milibus  hominum 
armatis,  jiiirtim  qiios  ex  fiimiliis  societatura  de- 
legerat,  partim  a  negotiatoril)us  coegerat, 
.  .  .  Pelusium  i^eruenit:  3,103,1. 

negotior:  consonsu  omniura  Antiochen- 
siuui  ciuiuinquc  liomimorum,  qui  illic  ne- 
gotiarentur,  arcera  (c)  captam  esse:  3,102, 
6;  t  negotiandi   causa   ii.    (>an!«a 

;).  491  (3  loc). 

negotiuni.  I.  Ponnu.  Codiccs  seiiiper 
habere,  uideiUiir  ncgotiuui  (niai  qiiod  in  Q  V 
38,4  scripluin  c.sl  negoticii)  ct  ucgotiari;  sed 
VII  3,1  in  B  e.isiat  negociandi. 

J[.  Sigrnir.;  A.  =  niiiniis,  res;  ii)  .siibi.:  I 
34,  4  u,  c). 

b)  |inied.:  ut  .  .  .  si  quando  quiil  roinpeiua 
tiudius  iuit  cimsideratius  fiiccrot,  uiiius  osse 
negotium  dioi,  scd  illum  dclootiU'!  iini>crio  .  .  . 
dicerent:  3,82,3. 

c)  oI)l.:  conficere  negotiuiu  ii.  (•onlicio 
p.  (l-ll  (S  loc.);  %  coiiclaraaut  omnes  occii- 
sionem  negotii  bono  gcrcndi  luuittoudam  noii 
osso:  11118,5;  iio  iii  i)riu'ila  occiipati  rcliqiii 
iicgotii    (.'oroiidi  laoiilliiloiii  iliiiiittcrent:  3,97,1. 

47 


r39 


nesrotium 


740 


d)  dat.:  non  deest  negotio  Ciirio  suosque 
hortatur,  ut:  2, 41,3;  ^  conlaudatis  mili- 
tibus  atque  iis,  qui  negotio  praefuerant:  V 
2,3;  prout  cuiusque  eorum,  qui  negotiis  prae- 
erant,  aut  natura  aut  studium  ferebat:  3,  Gl, 
3;  ^  exercitus  equitatusque  oquitibus 
Romanis  administrantibus ,  quos  ei  negotio 
praefecerat,  celeriter  transmittitur  :  VII  61, 
2;  duas  legiones  suas  antecedere,  reliquas  sub- 
sequi  iussit,  .  .  .  eique  uegotio  Q.  Futium  Ca- 
lenum  legatum  pr.aeficit:  1,87,4. 

e)  geil.:  sibi  autem  mirum  uideri,  quid  in 
sua  Gallia  .  .  .  aut  Caesaii  aut  omnino  populo 
Romano  negotii  esset:  134,4. 

f)  abl. :  multa  a  (c)  Caesare  in  eam  senten- 
tiam  dicta  sunt,  quare  negotio  desistere  non 
posset :  1 45, 1 ;  cum  ad  Acliillam  nuntios  ndt- 
teret  .  .  .,  ne  negotio  desisteret:  3,112,11. 

ff)  0.  praep. :  quod  plerumque  iis  (c)  accidere 
consueuit,  qui  in  ipso  negotio  cousilium 
capere  coguntur:  V33, 1. 

B.  =  difBeultas,  labor;  a)greii.:  nihil  esse 
negotii  (-tio  M)  subito  oppressam  legionem 
.  .  .  interfici  (posse  add.  p)  :  V38,  4;  qui  prior 
has  angustias  occupauerit ,  ab  hoc  hostem  pro- 
hiberi  {b;  prohibere  ;)  nOiO  esse  negotii:  1,66, 
4;  %  neque  esse  quicquam  negotii, 
cum  prima  legio  in  castra  uenisset  reliquaeque 
Iegione.s  magnum  spatium  abessent,  hanc  sub 
sarciuis  adoriri:  1117,2. 

b)  abl.  (e.  praep.):  ut  amissis  circiter  (c) 
XL  nauibus  reliquae  tameu  refici  posse  (sine 
add.  Pluyy.)  maarno  nesotio  iiidereutui:  V 
11,2. 

C.  =  mandatum:  dat  negotium  Senonibus 
reliquisque  Gallis,  qui  linitimi  Belgis  erant, 
uti  ea,  quae  apud  eos  gerantur,  cognoscant 
seque  de  his  rebus  certiorem  faciant:  112,3. 

Sfeinetes.     Cf.  Oliiek  p.  16  sq. 

Germani  suas  copias  castris  eduxerunt  gene- 
r.atimque  constituerunt  (e)  paribus  {(■}  inter- 
uallis  ,  Harudes  (c) ,  Jlarcomanos  (c),  Triboces 
(c)  ,  Vangiones ,  Nemet&s ,  Sedusios ,  Suebos :  1 
51,2;  ((Rhenus)  longo  spatio  per  fines  Nantu.v 
tium  (nemetum  af:  n.amnetum  /i),  Heluetiorum, 
Sequanorum,  Mediomatricum  (e),  Tribocorum, 
Treuerorum  citatus  fertur:  IV  10,3;)  oritur 
(Hercynia  silua)  ab  Heluetiorum  et  Nemetum 
et  Rauracorum  finibus :  VI 25, 2. 

nemo.  A.  nou  sequitur  quiii;  a)  subi.: 
quod  UIo  licente  (dicente  (i)  contra  Uceri  (licere 
a;  dicere  p)  audeat  nemo:  118,3;  quorum 
progredi  ausus  est  nemo:  V  43, 6;  nam  de  equiti- 
b>is  hostiimi ,  quin  nemo  eorum  progredi  modo 
(om.   P)    extra    agmeu    audeat,    ne    (c)    ipsos 


quidem  debere  dubitare:  VII 66,  6;  %  ut 

eorum  nemo  consisteret  omneaque  conuersi 
non  solum  loco  excederent,  sed  protiuus  in- 
cit.ati  fuga  moutes  altissimos  peterent :  3,93,5; 
%  neminem  secum  sine  sua  pernicie  conten- 
disse:  136,6;  ^  ut  .  .  .  non  modo  .  .  . 

de  uallo  decederet  uemo,  sed  paene  ne 
respiceret  quidem  quisquam ,  ac  tum  omnes 
acerrime  fortissimeque  pugnarent :  V  43,  4 ;  t 
refriictis  portis,  cum  iiim  defenderet  nemo: 
1133,6;  ^  ubi  neminem  in  .lequum  locum 

sese  demittere  (dimittere  X),  sed  toto  imdi- 
que  miu-o  circumfimdi  luderunt:  VII  28, 2;  t 
exercitui  .  .  .  tantus  incessit  .  .  .  dolor  .  .  ., 
ut  nemo  aut  tribuni  aut  centurionis  (c)  im- 
perium  desideraret  et  sibi  quisque  etiam 
poenae  loco  grauiores  imponeret  labores  simul- 
que  omnes  arderent  cupiditate  pugnandi:  3, 
74,2;  r  (dicere:  I  18,3  !/.  audere;)  t 
*proxima  nocte  aquaudi  causa  nemo  egredi- 
tur  ex  castris:  1,81,4;  t  reliquum  quidem 
in  terris  esse  neminem,  quem  non  superare 
possint:  IV  7, 5;  ^  si  quid  ei  a  Caesare 

grauius  accidisset,  cum  ipse  eum  locum  amici- 
tiae  apud  eum  teneret,  neminem  existima- 
turum  non  sua  uoluntate  factum :  120,4;  (ut 
.  .  .  iter  in  prouinciam  conuerteret,  id  ne  metu 
quidem  (reec. ;  ut  ne  metu  quidem  a;  ut  nemo 
tunc  quidem  p;  ut  nemo  tum  quidem  Fr.;  ut 
non  nemo  tunc  quidem  Oiaee.;  Sclm.,  Db.;  ut 
nemo  non  tum  quidem  (Ciaec.;)  Np.)  necessario 
faciundum  (c)  existimabat:  VII  56, 2;)  1 

pauci  ablati  (e)  flumine  ab  equitatu  excipiun- 
tur  ac  subleuantur;  interit  tamen  uemo:  1, 
64,7;  H  liceri:  118,3  ?f.  audere;  t 

hoc  toto  proelio  .  .  .  auersum  (e)  hostem  uidere 
nemo  potuit  (potuit  nemo  (>):  126, 2;  t 

utrum  auertendae  suspicionis  causa  Pompeius 
proposuisset  (edictum),  .  .  .  an  uouis  dilectibus, 
si  nemo  premeret,  Macedoniam  tenere  cona- 
retur ,  existim.iri  non  poterat :  3, 102,  3 ;  t 

progredi:  V43,6  et  VII  66, 6  ;«.  audere ;  t 
hmic  laborem  recusabat  nemo,  quod  eum 
omnium  laborum  finem  fore  existimabant ,  si 
hostem  Hibero  intercludere  .  .  .  potuissent:  1, 
68,3;  t   sic    uti   (c)   omnino    pugn.andi 

causa  resisteret  nemo:  V51,5;  t  quod 

si  praeterea  nemo  sequatur,  tamen  se  cum 
sola  decima  legione  iturum  :  140,15;  t 

his  (e)  superatis  aut  reditu  interclusis  neminem 
postea  belli  inferendi  causa  in  Britanniam 
transiturum  contidebant:  IV30, 2;  nam  ante 
id  tempus  nemo  aut  miles  aut  eques  a 
Caesare  ad  Pompeium  transierat:  3,61,2; 
t  uidere:  126,2  u.  posse. 


741 


neque 


742 


b)  olti. :  proximo  die  .  .  .  uniuersas  ad  aquam 
copiaa  educunt,  pabulatuui  emittitur  (mitti- 
tur  0)  uemo:  1,81,4;  ^  quod  neminem 
dignitate  secum  exaequari  uolebat:  1,4,4; 
1  hoc  qui  po.stularet  reperiebatur  nemo:  3, 
20,4. 

c)  dal.:  si  id  sit  factum,  se  nocituruiii 
nemiui:  1,85, 12. 

d)  c.  praep. :  eo  mortuo  ad  uemiuem 
unum  summa  imperii  redit,  sed  separatim 
suam  quisque  classem  ad  arbitrium  suum  ad- 
ministrabat :  3, 18,  2. 

B.  ucino  est,  quiu:  nemo  est  tam  (tam 
om.  a;  tam  est  Fr.)  fortis,  quin  (qui  non  bk) 
rei  nouitiit«  perturbotur  {u.  CC):  VI 39, 3; 
nemo  erat  adeo  tardus  aut  fugiens  laboris,  quiu 
statim  castris  exeundum  atque  occurrendum 
putaret:  1,69,3;  in  castello  nemo  fuit  omniuo 
(omnium  f)  militum,  quin  (qui  nou  Of^ ;  qui 
Nb)  uulneraretur:  3,53,3. 

ncMio  iniles,  eques:  3,61,2;  nenio  uuiis:  3, 
1H,2;  t  iiemo  .  .  .  ct  (=  sed):  3,74,2;  — 

ueiuo  .  .  .  que  (=  sed):  3,93,5. 

(nemo  non:  VII 56, 2  u.  nenio  A.  a) 
rxistimare.) 

nequaqnani:  liuac  ad  egrediendum  (e) 
iicquaquam  idoneum  locum  (loc.  neq.  idon. 
[i  >  arbitratus  .  .  .  exspectauit:  IV  23, 4;  — 
(mei  consilii  cst)  facere ,  (juod  iiostri  maiores 
ncquaquam  pari  bello  Cinibrorum  Teutonum- 
.que  fecerunt :  VII 77, 12 ;  —  Ciiesaris  copiae  nequa- 
quam  erant  tantae,  ut  iis  (r),  extra  oppidura 
si  esset  dimicjuidum,  confideret:  3,109,2. 

neqiio,  iiee.  I.  Foriiia:  Anlc  a  litlemm 
uequc:  a:  1125,1  (ow.  (i);  (V48,8  d  VU  52, 
1  in  (i;)  3,44,1;  100,3;  ab:  1122,1;  V3,3; 
16,1;  35,4;  48,8  (a  (i);  VI 9,  6;  VII  52, 1  (a 
p);  1,22, 2;  44, 4;  abest:  I  4, 4;  accessurum: 
1,11,3;  acie:  2,41,7;  ad:  11128,1;  V2,4; 
VII  77,3;  1,50,1;  81,1  bis;  adeo:  1,8,3;  ad- 
fectum:  1,31,3;  adhuc:  11122,3;  aditum: 
14.3,5;  (adsidua:  VI22,3  (i;)  aggeres:  VII 
87,5;  agri:  IV  1,6;  aliqun:  1,85,5;  alitcr: 
V29,2;  VI  11,4;  amicitiae:  VII  76,2;  am- 
plius:  3,10,3;  ancorae:  V10,2;  auiuio:  1, 
84,4;  ante:  1,11,2;  3,100,4;  arma:IV14,2; 
audere:  3,43,4;  audierant:  II  12,5;  audire: 
ap.  Cic.  ad  Ait.  1X6^1;  auxilia:  VI  9,6; 
auxilium:  131,7;  32,4;         \  nec  NitsijuatH. 

h;  iicque  belli:  IV  22,2;  bello:  114,9; 
beiicficiis:  V1I76,2;  Bibulus:  3,7,3;  Brun- 
disio:  3, 25, 1;  1j  iicc  nusquam. 

c;  nciiue  causam:  143,5;  certa:  1122,1; 
certum:  1,25,3;  ciuitas:  VII39,3;  ciui- 
lales:  1,48,4;   claiii:   l\'  1,1;   cliciiles:  ap. 


Gell.  V13,6;  cognoscendi:  1116,1;  cohor- 
tationes:  2,42,1;  commeatus:  1113,2; 
commissum:  114,2;  commissurum:  VII 
47,7;  (conclamatis:  3,37,4;)  condiciones: 
IV  13,1;  conloquii:  1,85,3;  conloquium: 
142,5;  consequi:  3,75,3;  consilii:  IV 14, 
2;  consistendi:  V17,4;  contra:  II  3,2;  cor- 
pore:  1,  84,4;  creditae:  3,1,2;  cuiusquam: 
VII  75,5;  curari:  3,18,1;  ^  ncc  causam: 
ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  5, 1;  ^  neque  contra 
a,  nec  contra  p:  1113,2. 

(l;  neqiie  dant:  V44,6;  de:  135,2;  41,3; 
III  3, 1;  VII  43,4;  denuntiatione:  3,9,2;  de- 
precari:  IV7,3;  diem:  V38, 1;  diiudicari: 
V44, 14;  distrahi:  VII23,5;  diurno:  VII 
9,4;  druides:  VI21, 1;  dubitare:  117,4; 
tnccdabat:  VII62,  4;  de:  VII  21, 1;  discer- 
nere:  VII  75, 1 ;  docendi:  1,5,1. 

e;  ueque  eam:  1112,3  (!i;  tam  a);  VI  40, 
6;  eius:  153,6;  emi:  116,6;  enim:  131,11; 
1117,4;  11113,8;  IV20,3;  29,4;  VII77,15;  1,85, 
6;  (86,2?;)  2,29,4(?);  (3,51,2?;) arf  Att.  1X16,  3; 
eorum:  136,5;  1119,6;  IV2,4;  1,6,5;  eos: 
VI  14,4;  equites:  1,45,4;  equitibus:  2,41, 
3;  erat:  2,5,4;  3,45,3;  eruptioni:  2,16, 1; 
esse:  1117,2;  (esset:  1,2,3;)  etiam:  V52, 
1;  1,5,1;  euellere:  I  25, 3;  eum:  3, 67,4;  ex: 
116,6;  11114,4;  V  28,3;  VI  34,6  ;  (2,41,7 /(;) 
3,28,5;  (excusat:  3,16,3;)  exercitum:  1 
34,3;  exspectant:  1,6,6;  ^  ncque  ebu- 

rones  a;  nec  eburones  a»;  ne  eb.  h:  V29, 
2;  neque  erat  a;  nec  erat  (i:  VII  76, 5. 

/;  ueque  facultas:  3,60,5;  fas:  VI  14,3; 
ferae:  VI  28,2;  finem:  V17,3;  VII  47, 3; 
66,4;  firmiter:  IV  26,1;  flumen:  VII5,4; 
fore:  3,10,7;  fortunam:  VII  64,  2;  fossae: 
VII87,5;  (fronte:  1125,1;)  frumenta:  1, 
48,5;   frustra:  3,92,3;  ^  nec  facile: 

VII25,1;  72,2  (ne  oA);  84,3;  ferre:  VU 
20,11;  nec  (ne  AQ)  frumentandi  (c) :  VU 
75,1;  fuit:  VII  28,3;  40,2. 

a;  uequc  gonere:  3,110,1. 

/*;  ncquc  (hac:  ap.  ^Sitet.  uit.  Tcr.  5;)  hanc: 
131,11;  3,17,4;  harenam:  ap.  Oell.  XIX  8, 
8;  has:  IV22,2;  (hi:  1,79,3;)  his:  136,5 
(iis  plur.  edd.);  (11114,1  ((i;  iis  a);)  VI  13,7; 
1,6,2  (iis  cild.);  hoc:  V23,3;  homines:  17, 
5;  homini:  VI 28,2;  homiuum:  ap.  Ocll.  V 
13,6;  honestius:  ap.  Cic.  ad  Att.  X8iJ,  2; 
honos:  VI  13,7;  hos:  VII  77,3;  hostcs:  VI 
7,5;  hostibus:  V52, 6;  hostis:  11128,3; 
hostium:  11114,1;  1  (ue  (ncc  af)  haec 
quidem :  2, 39,  6.) 

/;  iicqiic  ibi:  3,96,4;  id:  V27,3;  3,99,2; 
idcirco:  1,42,3;  ii:   1,18,4;  (hi  0\)  1,79,3; 

47' 


743 


neque 


744 


(iis   {plur.  cdd.;  his  X):  136,5;)   iis   (his  P) : 

III  14,1;  iis  (his  Qaf):  IV  20, 3;  (VII  45, 2;) 
iis  (t'(M.;  his  x.):  1,6,2;  illi  (IIII  ;;):  3,7,2; 
illos:  3,64,1;  illud:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X16, 
2;  imperator:  VII  1,7;  imperio:  1111,1.5; 
V2,4;  3,14,2;  improbos:  2,31,4;  in:  145, 
2;  V8,5;  VI14,4;  40,6;  VII1,2;  20,4;  29, 
2;  2,41,6.7;  3,71,3  (his?);  ^ap.  Siiet.  uit. 
Terent.  5;)  incolumi:  VI 41, 3;  indutiarum: 
1,85,3;  insequi:  V16,l;  inter:  VII23,3; 
interdum:  139,4;  interesse:  VII  14,  8; 
ipsae  {-ihl):  3,64,1;  ipse:  VI7,5;  ipsis: 
V52,6;  ipsos  (ipsis  cOi):  144,9;  is:  V30,2; 
iter:3, 13, 2;  f  uec  nmquam. 

j;  iieque  iam:  115,4;  IV13, 1;  VII  59, 4; 
iumentis:  1,80,2;  iure  iurando:  131,9; 
1  uec  iam:  VII 20, 11;  44,4;  85,6. 

l;  netiue  legatos:  1115,6;  3,17,5;  legio- 
nes:  VII1,7;  lignandi:  3,15,2;  (loco:  3, 
44,4;  locum  ib.;}  longe:  VII 26,2;  longius: 
11118,4;  IV  1,7;  10,2;  26,5;  V19,3;  53,7; 
2,41,4;  3,66,3;  loqui:  ap.  Cie.  ad  Att.  1X6 
A;  T[  nec  loco:  VII  48,4;   longius:  1, 

42,4. 

tn:  neqne  magnopere:  3,84,4;  maximi: 
1,48,4;  mensuras:  VI25,1;  minus:  3,32,6; 
multo:  3,65,3;  101,7;  multum:  IV  1,8;  V 
2,2;  14,1;  22,4;  1,48,5;  57,3;  2,6,3;  35,4; 
3,51,7;    munitiones:    3,44,1;  f    nee 

magnitjido:  1,50,1;  maiore:  VII  21,1;  mi- 
nimam:  1,70,5;  minus:  VII31,1;  3,65,4; 
nec  (non  [i)  minus:  VII  52,4;  nec  moderari 
(j3;  ne  emoderari  a):  VII  75, 1. 

ii;  ueque  naues:  3, 15,2;  nauibus:  III 12, 
1;  2,32,12;  nautae:  V10,2;  noctem:  V38, 
1;  nocturno:  VII  9,4;  uostri:  1119,5;  no- 
strorum:  VII  62,8;  nostros:  1110,4;  III  9, 
5;  nuniero:  3,110,1;  nunc:  1,85,5.11;  3,17, 
1;  1[  nec  (uecessarii:  1,69,1;)  numero: 
VII  48, 4. 

o;  ncquc  obsides:  131,7;  obsidibus:  I 
31,9;  omni:  1,86,2;  operam:  3,83,3;  opus 
(c):  IU3,1;  ordines:  IV  26,1;  1,71,3;  or- 
dinibus:  3,101,2;  ^  nec  7iitsquam. 

p;  nequc  pareat:  V7,7;  pedestri:  2,32, 
12;  pedibus:  11112,1;  perfectae:  147,1; 
periculum:  3,17,5;  perrumpi-  VII  23,  5  ; 
pollicitationibus:  3,9,2;  populi:  140,3; 
45,1;  IV  17,1;  portas:  3,12,2;  post:  IV  22, 
2;  V17,5;  preces:  2,42,1;  priores:  IV7,3; 
pro:  ap.  Charis.  (I  p.  126  Kcil) ;  seruare  neque 
procurrere  {M,;  seruarent.  quae  procurrere 
af):  2,41,6;   prodituros:   1,76,2;   proelio: 

IV  16, 2;  3, 51, 5;  propinqui:  VII  39,3;  prop- 
ter:    139,7;   11113,8;    pudentes    (prudentes 


(-is)  x):  2,31,4;  t  nec  plane:  VI  43,4; 

pontes:  1,54,1;  prius:  VI37,2;  VII25,4; 
t  ucque  (ucc  (i)  prius:  153,1;  (neu  (ue /;; 
nec  a)  propius:  V34,3.) 

q;  neque  quadrigas:  ap.  Oell.  XIX 8,8; 
quae:  IV  20, 4;  quam:  VI37, 6;  quanta:  IV 
20,4;  (quattuor:  3,7,2;)  quem:  IV20,4; 
quemadmodum:  11116,3;  quemquam:  VI 
23,2;  qui:  IV20,4;  quid:  1122,1;  quietis:  VI 
27,2;  quisquam:  VI  22,2;  3,69,4;  neque  (ne 
A)  quisquam :  VI 35, 9 ;  quo:  III  16,3;  VI  37,6; 
t  uec  quemquam:  120, 2;  quicquam:  2, 16, 
1;  t  «eque  (a;  uec  p)  quisquam:  VI 

25,4;  neque  (ne  A'a/(Z;  nec  edd.)  quibus:  3,83,5. 

r;  ucque  recte:  VII  80,5;  recusandi:  V 
6,2;  recusaturos:  131,7;  regredi:  3,45,5; 
reliquos:  1,13,1;  rem  publicam :  3,  90, 3 ;  re- 
sistere:  2,44,2;  t  nec  (neque  f)  ratio: 

IV  1,  6. 

s;  ueque  sacrificiis:  VI21, 1;  saepe:  VI 
17,5;  salutem:  142,5;  satis:  11114,3;  IV 
17,1;  3,74,3;  se:  145,1;  113,2;  VII30,1(?); 
77,12;  1,13,1;  32,8;  2,17,2  (bis);  3,36,6;  90, 
3;  (neue  {Oaf;  neque  hl)  se:  3,92,1;)  sena- 
tus:  1,1,3;  si:  VI27,2;  sibi:  133,4;  V56, 
1;  1,76,2;  3,12,2;  15,5;  signa:  140,12;  IV 
26,1;  1,71,3;  signo:  VII52, 1;  sine:  114,2; 
34,3;  1,44,4;  2,32,2;  sinistra:  I  25,3;  solum: 
118,6;  stipendium:  145,2;  suae:  IV17,1; 
suam:  140,3;  45,1;  VI 8,1;  suarum:  1,35, 
3;  submissos:  1,85,6;  subsidia:  1,45,4; 
subsidio:  1113,2;  neque  (ne  quod  Np.,  Db.) 
subsidium:  3,8,4;  sui:  140,8;  1116,1;  V 
17,4;  1,35,3;  suis:  1110,5;  suo:  1,19,3; 
superiore:  V23,3;  susceptum:  3,18,1;  t 
uec  sine:  V31,5;  1,71,4;  solis:  VII21,3; 
stultitia:  VII77,9. 

t:  ueque  tam:  144,9;  (1112,3;)  tamen: 
IV7,3;  V55,2;  VII  63,8;  tanti:  2,31,8 /-/*•; 
tanto:  VII 45,4;  temere:  3,87,2;  tempus: 
(1113,1;)  3,60,1;  timerent:  1126,2;  ti- 
muisse:  141,3;  tormento:  2,9,4;  tot:  1,85, 
6(?};  tributa:  VI14,1;  tum:3,17,l;  tutius: 
ap.  Cic.  ad  Att.  X8B,  2;  t  uee  (tractu: 

3,112,8;)  tribunis:  1,5,1. 

u;  ueque  ulla:  1111,5;  IV29,2  (uequa  BM); 
32,1;  VI  36,1;  3,72,4;  ullam:  132,3;  II 15, 
6;  1119,6;  3,17,6;  ullos:  IV  8,2;  ullum:II 
25,1;  1114,2;  V53,5;  VII  36,4;  3,8,4;  19,1; 
26,1;  uUus:  3,47,4;  usae:  3,8,2;  usu:  3, 
110,1;  ut:  122, 1;  t  ne<l«ie  (p;  uec  a) 

umquam:  I  41,3. 

v;  neque  uero:  l,21,5(eo  f);  24,6;  71,1;  2, 
6,3;  25,5;  3,26,3;  51,2;  75,3;  93,2;  94,3;  95,4; 
uerum:  IV  8, 1 ;   uestitus:  IV  1,10;  ui:  IV 


745 


neque  (1.  A.  a)  a)  et  fi)) 


746 


4,4;  uictoriam:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  C,  1; 
uiderant:  1112,5;  uultum:  139,4;  \ 

(ne  (nec  af)  Varus  quldem:  2,33,5;)  nf^c 
(/*  corr.,  /■?;  om.al,  hpr.;  neque?)  uehemen- 
tius:  2,41,4;  uero:  3,87,6;  uircs:  VII  85, 
6;  uirtuti:  V35,4. 

Cf.  de  fvrmis  neque  ct  nec  A'y*.  iSpicilerj. 
crit.  in  Cornel.  Nep.  p.  31. 

II.  Hignif.;  1.  iioii  reKiioiidet  :iliu  iiarticula 
ro|iuIatiua;  A.  ucque  sequitiir  .sed,  ucque  ad- 
ditur  euiiM,  iam,  taiiicii,  uero,  iieqiie  in 
enuntiatu  ncgatiuo  rciicritur  <iuii>quain, 
ullus,  uniqiiam;  a)nc<|uc  scnicl  |iositum ; 
<y.)  antcccdit  alia  ncifulio;  aa)  iion:  quod 
fratres  (e)  Haeduos  api)ellatos  diceret,  iion 
se  tam  barbarum  ncque  tam  imperitum 
esse  rerum ,  ut  non  sciret  neque  bello  AUobro- 
gum  proximo  Hae<luos  Romaiu'8  auxilium  tidisse 
neque  .  .  .:  144,  9;  1[T[  tempus  uero  c<m- 

loquio  non  dare  neque  acccssurum  polli- 
ceri  magnani  pacis  dcsperatiouem  adfcrebat: 
1,11,3;  quoiiiam  reliijui  crudebtate  odium  eflu- 
gere  non  potuerunt  neque  uictoriam  diutius 
tenere  praeter  unum  L.  SuUam,  quem  imita- 
turus  non  sum :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ;  — 
illi  non  <liu  commorati  nec  longius  ab 
infimo  collc  progressi  copias  in  castra  rcdu- 
cunt:  1,42,4;  t  ctmccdeiidum  non  patal)at, 
ncque  boniines  inimico  animo  .  .  .  tcmpcra- 
turos  ab  iuiuria  et  malelicio  existimaltat:  I 
7,  5;  H  fuit  haec  oratio  uon  ingrata  Gal- 

lis  et  (f)  maximc,  quod  ipse  animo  iion  de- 
fecerat  tanto  acc<;pto  incommo<lo  neque  se 
in  occultum  abdidcrat  ct  couspectum  multi- 
tudinis   fugcrat:    VII3U,  1;  •{   non   nulli 

etiam  Caesari  niiiitiabant  {e),  cum  .  .  .  ius- 
sissct,  non  fore  dicto  audientes  inilites  ne- 
que  propter  timorem  sigiia  laturos:  139,7; 
quod  non  fore  dicto  audientes  nequo  signa 
laturi  dicantur,  nihil  sc  ea  re  commoucii:  I 
40,12;  11  non  ciiini  aliter  finiri  potcst, 

nequc  mciisuras  itincrum  nouerunt:  VI 25, 
1 ;  rcscripserat  sese  rem  in  sumnnim  periculiim 
deducturum -non  cssc,  neque  suo  consilio  aut 
uoluntate  Domitium  se  in  oppidum  Corlinium 
contulisse:  1,19,3;  si  uero  alteri  pauluni  modu 
tribuisset  fortuna,  non  csso  usuruiii  <:oiiili<'ii)iii- 
biis  pacis  cuni,  <jiii  siiinrior  iiidcictur,  neque 
forc  acqiia  partc  itiiiitciiliini ,  qui  s<^  oiniiia  ha- 
bitiiruni  coiiliderct:  3,  10,  7. 

[■i[i)  Mlhll:  priuali  ac  sci)iuati  agii  iipiul  cos 
nihil  est,  neque  longius  anno  remancro  iiiio  iii 
loco  colonili  (c)  caiisit  li<!ct:  IV  1,7;  Aiiruii- 
culoius  complurcs<)uc  .  .  .  cciitiirioiics  iiihil 
tcniero    agcii<liiiii     iii'i|ii(!    vy.    hilpcriiis    iiiiiissii 


Caesaris  discedendum  existimabant  (c):  V28, 
3;  nihil  se  propter  inscientiam  leuitatemque  (e) 
uulgi  grauius  de  ciuitate  iudicare  neque  (quic- 
quam  adtl.  Pluyy.)  de  sua  in  Haeduos  beneuo- 
lentia  deminuere:  VII  43, 4;  nihil  adeo  arduum 
sibi  esse  existimaueruut,  quod  non  uirtute  con- 
sequi  possent,  neque  iiuem  prius  sequendi  fece- 
ruiit,  quam  muro  .  .  .  adpropinquarunt  (c): 
VII  47, 3. 

yy)  nullus:  egressi  nullo  certo  ordine 
neque  imperio  .  .  .  fecerunt,  ut:  1111,1; 
Cassius  .  .  .  perturbatum  .  .  euin  nactus  nul- 
lis  custodiis  neque  ordinibus  certis  .  .  . 
onerarias  naues  .  .  .  immisit:  3,101,2;  quod 
unum  genus  tegimenti  aliLs  locis  erant  experti 
nullo  telo  neque  tormento  traici  posse:  2, 
9,4;  —  hostes  uiderunt  ea  .  .  .  ita  refecta,  ut 
nullus  {rccc;  Steph.;  nullius  Oa)  perfidiae 
neque  eruptioni  (-nis  U)  locus  esset  uec 
quicquam  omuiuo  relinqiierctur:  2,16,1;  Tf 

sibi  iiullam  cum  iis  amicitiam  esse  posse,  si  in 
tiallia  remaucreut;  ueque  uerum  esse,  qui  suos 
fiues  tueri  uon  potueriut,  alienos  occupare:  IV 
8,1. 

SS)  uc  .  .  .  (luideiu:  ne  militibus  qui- 
dem  ut  defessis  ncquc  equitibus  ut  .  .  . 
labore  coufectis  studium  ad  pugiiandum  uirtus- 
<]uc  dccrat:  2,  11,3;  quod  soli  ue  in  occulto 
quidem  queri  neqiic  auxilium  implorare 
auderent :  I  32, 4. 

ee)  ncque:  nequc  suae  ueque  populi 
Romani  diguitatis  csse  statuebat:  IV  17,1; 
t  ncquc  suam  ueqiic  populi  Romaui  cousue- 
tudineui  pati,  uti  optime  meritos  (c)  socios 
<lescrcrcl;  nc<iue  se  iudicarc  Galliam  po- 
tius  esse  Ariouisti  <iuam  popiili  Uomani:  I 
45,1. 

^r)  iiollc:  nolite  hos  (c)  uestro  auxilio 
exspoliarc  (e) ,  <iui  ucstrae  salutis  causa  siuim 
periculum  neglcxcrunt,  uec  stultilia  ac  teiuc- 
ritato  uestra  aut  aninii  (o)  inibccillitate  omuem 
(Jalliam  prosterncre  ct  pcrpctuao  .scniiluti  subi- 
cero  (c):  VII  77,9. 

'/''/)  nuuiquHin:  hoc  nomcn  obtinuit  atque 
ita  80  postoa  salutari  passus  est  (arfrf.  Madu. ; 
um.  codd.;  cM.) ,  sed  (codd.;  Beryl;;  Madu.; 
neqiie  Np.;  edd.)  iu  litteris  munquaiu  {Ikryl;; 
Mada.;  quas  i ;  cdd.)  scribcrc  ysc<l  iicquc  iii 
littcris  praescribcro  l'aut)  cst  solitus  iicquc  in 
fascilms  insigiiia   laureac   piaelulit:   3,71,3. 

[:i)  iion  antcccdit  alia  iicgatio;  aa)  iiv<|uo 
itil  tutiiiii  cuuiitiatiiiii  |)crlincl;  VI)  subiectuiii 
cuuiiliatoriim  idciii  csl ;  cuiiiiiiiKiiiiliir  a)  |ti'ac- 
scntia;  nn):  iu  illiiiu  (i'^  uiiiiicisi  i^o>  lclu 
coiciiiiit   ii<'i|ii<'  iliiiit  rcgreiliendi  {<■)  facul- 


747 


neque  (1.  A.  a)  p)  aa)  «)  et  »)) 


748 


tatem :  V  44,  6;  .  .  .  iii  reliquas  prouincias  prae- 
tores  miltiintur  (u.  CC).  neque  exspeetant,  .  .  . 
ut  de  eorum  imperio  ad  populum  feratur,  pa- 
ludatique  uotis  nuncupatis  exeunt:  1,6,6;  con- 
tra  liostem  castra  muniunt  neque  iumentis  onera 
deponunt:  1,  80,2;  (prodit  Libo  atque  {b-;  AkL; 
neque  0\}  excusat  Bibulum,  quod  is  .  .  .  in- 
imicitias  .  .  habebat  etiam  priuatas  cum  Cac- 
sare:  3,10,3.) 

1)6):  si  uim  faciat  neque  pareat,  interfici 
iubet:  V  7,  7. 

cc):  quod  Germanorum  consuetudo  [haec] 
sit  .  .  .,  quicumque  bellum  inferant  resistere 
neque  deprecari:  IV  7,  3;  Caesarem  .  .  .  de- 
bere  et  studium  et  iracundiam  suam  rei  pu- 
blicae  dimittere  neque  adeo  grauiter  irasci  ini- 
niicis,  ut  (c):  1,8,3;  erat  iniqua  condicio  .  .  . 
polliceri  se  in  prouiuciam  iturum  neque  ante 
quem  diem  iturus  *esset  definire:  1,11,2;  debere 
utrumque  pertinaciae  finem  facere  et  ab  armis 
discedere  neque  ampHus  fortunam  periclitari :  3, 
10,  3 ;  —  sese  in  eius  fidem  ac  potestatem  uenire 
neque  (nec  [i)  contra  populum  Eomanum  armis 
contendere:  1113,2;  retineri  urbano  motu  Cae- 
sarem  neque  in  tantis  dissensionibus  ad  exer- 
eitum  uenire  posse:  VII  1,2;  illum  a  Caesare 
obsideri  neque  audere  proelio  dimicare:  3,43,4. 

6)  iiiiiicrf. :  ao):  quod  dictum  {CC)  Haedui 
grauiter  ferebant  neque  (tanien  neque  (ne- 
que  tameu?)  Ciacc.)  recusandi  aut  deprecandi 
causa  legatos  ad  Caesarem  mittere  audebant: 
V  6,  2 ;  illi  autem  hoc  acrius  instabant  neque 
regredi  nostros  patiebautur:  3,45,5. 

1)6) :  cum  alius  (aliis  DEef)  alii  subsidium 
ferret  (ferrent  p)  neque  timerent,  ne  auersi 
(c)  ab  hoste  circumuenirentur:  1126,2;  luba 
.  .  .  magnam  partem  eorum  interfici  iussit .  .  ., 
cum  Varus  suam  fidem  ab  eo  laedi  quereretur 
neque   resistere  auderet:  2,44,2;  1   ut 

equituni  mille  .  .  .  VII  milium  Pompeianorum 
impetum  . .  .  sustinere  auderent  neque  magno- 
pere  eorum  multitudine  terrerentur:  3,84,4; 
TT  his  persuaderi,  ut  diutius  morarentur  neque 
suis  auxiliiim  ferrcnt,  non  poterat:  1110,5; 
( Ambiorix  pronuntiari  iubet ,  ut  procul  tela 
coiciant  neu  (ne  //;  nec  a)  propius  accedant 
et  quam  m  partem  Roniani  impetum  feceriut 
cedant:  V  34,  3;)  Pompeius  suis  praedixerat, 
ut  (ne  Nld;  neu  0)  Caesaris  impetum  excipe- 
rent  neue  (neque  hl)  se  loco  mouerent  aciem- 
que  eius  distrahi  paterentur:  3,02,1. 

c)  i>erl'. ;  aa) :  nostri  acriter  iu  eos  impetu 
facto  reppulerunt  neque  finem  sequendi 
fecerunt,  quoad  .  .  .  egerunt:  V17,3;  sub- 
sidio  suis  ierunt  collemque  ceperunt  neque  no- 


strorum  mUitum  uictorum  (e)  impetum  susti- 
nere  potuerunt :  VII  62,  8 ;  qui  .  .  .  eonim  cor- 
poribus ,  qui  aetate  ad  bellum  iuutiles  (o) 
iiidebantur,  uitam  tolerauerunt  neque  se  hosti- 
bus  tradiderunt  (hostibus  se  tr.  P) :  VII 77, 
12;  Sulla  .  .  .  liberatis  suis  hoc  fuit  contentus 
neque  proelio  dccertare  uoluit,  .  .  .  ne  .  .  . 
uideretur:  3,51,5;  eqiiitatumque  praemisit  ad 
nouissimum  agmen  demorandum,  neque  con- 
sequi  potuit:  3,75,3;  1  una  ex  his  (naui- 

bus),  quae  perseuerauit  neque  imperio 
Caleni  obtemperauit,  .  .  .  expugnata  est:3, 
14,2. 

66):  quam  (partem)  supra  commemoraui 
j)raedandi  frumentandique  causa  Mosam  trans- 
isse  neque  proelio  interfuisse:  IV  16, 2. 

cc):  paucos  dies  ibi  morati  neque  flumen 
transire  ausi  domum  reuertuntur:  VII 5, 4; 
sed  serius  a  terra  prouectae  naues  neque  usae 
nocturna   aura  in  redeundo  offenderunt:  3,8,2. 

b)  l>pf. ;  00):  quod  proper;ms  noctem  diei 
coniunxerat  neque  iter  intermiserat:  3, 
13,2. 

66):  cum  multos  menses  castris  se  ac  pa- 
ludibus  tenuisset  neque  sui  potestatem  fe- 
cisset:  140,8;  t  uelle  se  de  iis  (c)  rebus, 
quae  inter  eos  agi  coeptae  neque  perfec- 
tae  esseut,  agere  cum  eo:  147,1;  sententias- 
que  de  singulis  ferrent,  qui  Komae  remansissent 
quique  intra  praesidia  Poinpei  fuissent  neque 
operam  in  re  miUtari  praestitissent :  3,83,3. 

c)fut. :  se  suosque  omnes  in  officio  futuros 
(c)  neque  ab  amicitia  populi  Roinani  defec- 
turos  confirmauit:  V  3,  3;  maioribus  enim 
coactis  copiis  (Eomauos)  reuersuros  neque  tiuem 
bellandi  facturos:  VII  66,4;  se  sibi  consilium 
capturum  neque  senatus  auctoritati  obtempe- 
raturum  :  1, 1,  3. 

f)  diuersa  tempora;  oo):  druides  a  bello 
abesse  consuerunt  neque  tributa  una  (um- 
quam  (3)  ciun  reliquis  pendunt:  VI14, 1. 

66):  excitari  se  Auaricensibus  praemiis 
neque  commissurum,  ut  prius  quisqiiam 
murum  ascendcret:  VII  47,  7. 

SB)  siibiectu  suiit  diiiersa;  couiungiiutur 
o)  praescutiu ;  oo) :  Philijjpus  et  Cotta  {u.  CC) 
priiiato  consilio  praetereuntur  neque  eorum 
sortes  deiciuntur:  1,6,5;  Afranius  Petreius- 
que  .  .  .  copias  suas  .  .  .  producunt  et  proelio 
lacessunt.  neque  idcirco  Caesar  opus  intermittit 
(intermisit  iVn'):  1,42,3;  atque  ego  ciim  ex 
ipsa  re  niagnam  capio  uoIuj)tatem,  tum  meum 
factum  probari  abs  te  triumpho  gaudio  (c). 
neque  illud  me  mouet,  quod  .  .  .:  ap.  Cie.  ad 
Att.  IX  16,  2. 


74!) 


neque  (1.  A.  a)  fi)  aa)  »)  a)  —  e)) 


750 


bb):  praestare  <f)  .  .  .  (iallorum  quam 
Romanorum  imperia  perferre  (c) ;  neque  dubi- 
tare  [debeantj,  quin,  si  Heluetios  superaue- 
rint  Eomani,  .  .  .  Haeduis  libertatem  sint 
erepturi:  I  17,4;  longum  esse  perterritis  Roma- 
iiis  Ciermanorum  auxilium  exspectare,  neque 
suam  pati  diguitatem ,  ut  .  .  .  adoriri  non 
audeant:  VI  8,1;  cognitum  compertumque  sibi 
alieno  esse  animo  in  (Jaesareni  milites,  neque 
his  (iis  edd.)  posse  persuaderi,  uti:  1,6,2; 
legatos  ad  Pompeium  de  conipositione  mitti 
oportere;  neque  se  reformidare,  quod  in  senatu 
J'ompeius  p.aulo  ante  dixisset:  1,.32, 8;  necessi- 
tudinem  quidem  sibi  nihUo  minorem  cum  Cae- 
sare  intercedere;  neque  se  ignorare,  quod  esset 
officium  legati:  2, 17,2;  nihilo  minus  tamen  agi 
posse  de  compositione,  ut  liaec  non  remitteren- 
tur,  neque  hanc  rem  illi  (c)  esse  *impedimento : 
.'J,  17, 4;  Domitium  cum  legionibus  adesse  neque 
se  praesidium,  ubi  constitutus  esset,  sine  auxilio 
iScipionis  tenere  posse:  3,36,  (J. 

ti)  im|>l'.;  oa):  locus  ipse  (o)  erat  praesidio 
barbaris,  neque  ex  occulto  insidiandi  et  disper- 
sos    circumueniendi    singulis    deerat  audacia: 

VI  34,6;  haec  procul  ex  oppido  uidebantur,  ut 
erat  a  Gergouia  despectus  in  castra,  ncque 
tanto  .spatio  certi  quid  esset  explorari  poterat: 
Vii  45,  4;  tormentisque  prolatis  muiiitiones  im- 
pcdiebat;  neque  erat  lacile  nostris  uno  tempore 
|iropugnare  et  munire:  3,45,3;  1  cum 
iiallis  aut  locus  decliuis  suberat  ncque  ii  (lii 
Ov)  ,  qui  antecesserant,  morantibus  opem  ferre 
|)oterant,  cquites  uero  ex  loco  superiore  .  .  . 
tela  coiciebant,  tuin  magno  erat  iii  periculo 
ics:  1,79,3;  ^I  quod  in  conspectu  onmiuni 
les  gerebatur  neque  recte  ac  (aut  h;  Fr.) 
turpiter  factum  (c)  celari  poterat  ([i;o»«.  a): 

VII  80, 5. 

lib):  cum  alius  (c)  alii  subsidiiim  ferret 
{<■)  neque  timerent:  1126,2  w.  9()  b)  bb); 
ciim  in  his  aiigustiis  res  esset  alque  omiies 
iiiae  ab  Afraiiiaiiis  .  .  .  obsiderentur  ncc  pontes 
perlici  jxisseut,  iniperat:  1,54,1;  cum  fides  tota 
Italia  esset  angiistior  neque  creditao  pecuniac» 
Holuerentur,  constiluit:  3,1,  2;  t  quod 

ccrte  inde  dccedendum  esset  Afranio  iiec 
siiie  acjua  permaiicrc  poaset:  1,71,4;  H 

sii^  fortuiia  .  .  .  utruiiiquc  ucrsauit,  iit  allor 
altcri  Inimicu»  auxilio  salutique  csset  nequc 
diiiiilicari  posset,  utor  utri  uirtute  aiiteferciidus 
iiidcrctur:  V44, 14;  "i  lenibus  atque  utiiuim 
scriptis  adiuncta  foret  uis,  comica  ut  acqualo 
uirtiis  ])ollcrct  lioiioro  ciim  (iraccis  neuo 
{liulli;  nc(|uc  i-(iilil.  jdiir.;  iicquo  iii  l''X ;  eilil.) 
hac  despcctiiH   parlc   iacercs!   «/;.  iyiieloti.  iiit. 


Tprent.  5;  (qui  cen.sebat,  ut  Pompeius  in  suas 
prouincias  proficisceretur ,  ne  qua  (neque  Ox) 
esset  armorum  causa:  1,2,8.) 

c)  pcrf.:  acccssum  est  ad  Britanniam 
omnibus  nauibus  meridiano  fere  tempore,  ne- 
que  iu  eo  loco  hostis  est  uisus:  V8,  5;  reli- 
quas  cobortes  .  .  .  ad  legionem  Pompei  .  .  . 
duplici  acie  eduxit.  neque  eum  prima  opinio 
fefellit:  3, 67,  (3.)  4;  (1,70,5  u.  t)  oo).) 

b)  ppf.:  ad  quarum  initium  siluarum  cum 
Oaesar  (o)  peruenisset  castraque  munire  in- 
stituisset  neque  hostis  interim  uisus  es- 
set,  .  .  .  subito  .  .  .  euolauerunt:  11128,3. 

c)  teiupora  dluersa;  oo):  legiones  expeditas 
quattuor  equitatumque  oninem  ex  castris  edu- 
cit.  nec  fuit  spatium  tali  tempore  ad  con- 
trahenda  ca-stra:  VII 40,  (1.)  2;  equitatus  Cae- 
saris  in  cohortes  impetum  facit  (Old ;  fecit  b; 
i\p.,  Dl. ;  om.  af);  nec  minimani  (uimiam  af) 
partem  temporis  cquitum  uim  caetrati  sustinere 
potuerunt,  oimiesque  ab  iis  (c)  circumuenti 
.  .  .  inlerflciuntur:  1,70,5. 

bb):  Orgetorix  mortuus  est,  ueque  abest 
suspicio,  .  .  .  quin  ipse  sibi  mortem  consciuerit : 
14,4. 

cc):  intellexit  ultro  ad  se  ueniri,  altera  ex 
parte  Keuones  Cariiutcsquc  conscientia  facinoris 
instigari  {c) ,  altera  Neruios  Aduatucosque 
bellum  Ronianis  parare,  neque  sibi  uolun- 
tariorum  copias  defore,  si  .  .  .  progredi  coe- 
pisset:  V  56, 1. 

bt)):  Romanos  aut  inopiam  non  laturos  aut 
magiio  cum  (c)  periciilo  longiiis  a  (c)  castris 
processuros;  ncquc  interesse,  ip.sosne  in- 
terficiant  impedimentisno  exuant:  VII  14, (7.)  8. 

cc):  CCXX  (e)  naues  eoruni  .  .  .  nostris 
aduersae  constiterunt;  neque  .satis  Bruto 
.  .  .  uel  tribunis  militum  .  .  .  constabat,  quid 
.'igcrent:  III  14,(2.)  3;  rc|)perit  .  .  .  Pompeium 
remaneie  Briindisii  cuiii  cohortibus  uigiuti; 
iiequc  certuin  iiiueniri  poterat,  obtincndine 
Piriindisii  caiisa  ibi  reiuansissct  .  .  .  aii  inopia 
nauium  ibi  rcstitisset:  1,25,  (2.)  3;  f  post- 

quani  id  difficilius  (c)  uisum  est  nequc  facul- 
tas  perficiendi  dabatur,  .  .  .  tiaiisicriinl:  3, 
60,  5. 

ff):  iuuUi  iaiii  iiiciiscs  craiit  ct  hiciiis  prae- 
cipitauorat,  neque  Brundisio  iiaues  legiones- 
((ue  .  .  .  uoiiicbant:  3,25,1. 

()()):  cum  summus  mons  a  Labieno  teuere- 
tiir,  ipao  ab  hostium  castris  uon  longius  millc 
ct  (luiiigcntis  passibus  abessct  ii0(|iic,  iil 
IHistca  cx  captiuis  compcrit,  alit  ipsius  aducii- 
tiis  aut  Labiciii  cogiiiliis  cssct:  122,1. 

f)f|):  significaic  cocpcrunt,  iit  statiiii  dimitte- 


751 


neque  (1.  A.  a)  p)  aa)  et  j3P)) 


752 


rentiir;  neque  (neque  enim  ?)  omni  interposita 
fido  firmum  esse  posse,  si  in  aliud  tempus 
diflerretur:  1,86,2. 

ii):  Caesar  epistularum  ad  Ciceronem  Neque, 
inquit,  pro  cauto  ac  diligente  se  castris  con- 
tinuit:  Charis.  ed.  Keil  I  p.  126. 

p[i)  psiitionla  copulatina  (que)  Jul  totiiin 
enuntiatnni  pertiuet,  noffatio  ad  sing-nlas 
noces;  31)  sHl)ieehim  cnuntinlornm  idem  est; 
eoniunffunfur  a)  piaesentia;  aa):  Mosa  .  .  . 
parle  quadam  ex  Rlieno  recepta,  quae  appella- 
tur  Vacalus,  insulam  [quae]  efficit  Batauorum 
[in  Oceanum  influit]  ueque  longius  ab  eo 
<c)  milibus  passuum  LXXX  in  Oceanum  (c) 
influit:  IV  10,  (1.)  2;  longe  sunt  humanissimi 
qui  Cantium  incolunt,  quae  regio  est  maritima 
onmis,  neque  multum  a  (c)  Gallica  diiferunt 
consuetudine:  V14, 1;  statuunt,  ut  X  milia 
<e)  hominum  delecta  ex  omnibus  copiis  (c)  in 
oppidum  mittantur  (e),  nec  solis  Biturigibus 
communem  salutem  committendam  censent: 
VII 21,  (2.)  3;  Komanorum  manus  tantis  mu- 
nitionibus  distinetur  nec  facile  pluribus  locis 
occurrit:  VII  84, 3. 

bli):  lieentiam  (eorum  se)  adrogantiamque 
reprebendere,  quod  .  .  .  esistimarent;  nec 
<non  p)  minus  se  in  <e)  milite  modestiam  et 
<c)  continentiam  (c)  quam  uirtutem  atque 
animi  magnitudinem  desiderare:  VII  52, 
(3.)  4. 

6)  inipf. ;  oa):  et  in  Galliam  magnam  eorum 
multitudinem  uenire  popiilo  Romano  pericu- 
losum  uidebat,  neque  sibi  homincs  feros  ac 
barbaros  temperaturos  (c)  existimabat, 
quin  .  .  .  contenderent:  I  33,  (3.)  4;  nauigationeni 
impeditam  propter  inscientiam  locorum  pauci- 
tatemque  portuum  sciebant,  neque  nostros  exer- 
citus  propter  frumenti  (o)  inopiam  diutius 
apud  se  morari  posse  coufidebaut:  III  0,(4.)  5; 
quaa  tamen  difficultates  patienter  atque  aequo 
animo  ferebaut  neque  sibi  nudanda  litora  et 
relinquendos  portus  existimabant :  3, 15,  5 ;  haec 
(castra)  siluam  quandam  contingebant  neque 
longius  a  mari  passibus  CCC  aberant:  3,66,3; 
1[  cum  .  .  .  hostibus  spes  uictoriae  redintegrare- 
tur,  eo  magis,  quod  deustos  pluteos  turrium 
uidebant  nec  facile  adire  apertos  ad  auxi- 
liandum  animaduertebant:  VII  25, 1. 

1)6):  quoniam  .  .  .  hanc  sibi  populoque  Ro- 
mauo  gratiam  referret,  ut  in  conloquium  uenire 
inuitatua  grauaretur  neque  de  communi  re 
*discendum  sibi  et  cognoscendum  putaret: 
135,2;  sic  omnino  (c)  animos  tiuior  praeoccu- 
pauerat  (c) ,  ut  paene  alienata  mente  deletis 
omnibus  copiis  equitatum    (tantum  add.  fJ)  se 


ex  fuga  recepisse  dicerent  neque  incolumi  exer- 
citu  Germanos  castra  oppugnaturos  fuisse  con- 
tenderent:  VI 41, 3;  saepe  in  eum  locum  uen- 
tum  est,  ut  .  .  .  Ambiorigem  .  .  .  circumspice- 
rent  captiui  nec  plane  etiam  abisse  ex  con- 
spectu  contenderent:  VI  43,  4  ;  Pompeium  extra 
munitiones  egressum  .  .  .,  ut  libere  pabulari  (c) 
posset  nec  minus  aditum  nanibus  haberet:  3, 
65, 4 ;  3,  84,  4  ?«.  aa)  91)  b)  Di). 

c)  perf. ;  na) :  ita  proelium  restitutum  est, 
atque  omnes  hostes  terga  uerterunt,  neque 
(nec  fj)  prius  fugere  destiterunt,  quam  ad 
flumen  Rhenum  .  .  .  peruenerunt  (e) :  1 53, 
1 ;  nostri  .  .  .  eos  in  fugam  dederunt ,  neque 
longius  prosequi  potuerunt,  quod :  I V  26, 5 ;  t 
hostes,  ubi  .  .  .  spem  se  fefellisse  intellexe- 
runt  neque  nostros  in  locum  iniquiorem  pro- 
gredi  pugnandi  causa  uiderunt  atque  ipsos 
res  frumentaria  deficere  coepit,  .  .  .  constitue- 
runt:  1110,4. 

66) :  certior  factus  est  m.ign.as  Gallomm 
copi.as  .  .  .  oppugnandi  sui  causa  conuenisse 
neque  longius  mUia  (c)  passuum  octo  ab 
hibernis  suis  afuisse  (c)  :  V53, (6.)7. 

b)  diuersa  tempora:  baec  (tragula)  casu  ad 
turrim  (c)  adhaesit  neque  iib  (c)  nostris 
biduo  animaduersa  tertio  die  a  quodam 
milite  conspicitur,  dempta  ad  Ciceronem 
defertur :  V  48, 8 ;  in  castra  inrumpere  conantur, 
nec  prius  sunt  uisi  .  .  .,  quam  castris  adpro- 
pinquarent:  VI  37,2;  omnibus  interfui  proeliis 
ueque  temere  incognitam  rem  pronuntio  (pro- 
nunciatio  hl ;  pronuntiabo  Paiil}:  3,87,2. 

!^)  subiecta  ennntiatorum  dinersa  siiut; 
poniuugnntiir  o)  praes. :  itaque  axmos  non 
nulli  XX  (c)  in  disciplina  permanent.  ne- 
que  fas  esse  existimant  ea  litteris  man- 
dare:  VI 14, 3;  facta  potestate  ex  oppido  mit- 
titur,  neque  ab  eo  prius  Domitiani  milites 
tbscedunt,  quam  .  .  .  deducatur:  1,22,2;  1 
uincite,  inquit,  si  ita  uultis  .  .  .;  neque  is 
sum,  inquit,  qui  grauissime  .  .  .  mortis  peri- 
culo  (c)  terrear:  V30,  (l.)2. 

6)  iiupf. ;  00) :  nostros  ex  superiore  insequen- 
tes  loco  uerebantur;  neque  multum  ad 
solis  occasum  temporis  supererat:  3,51,7; 
t  longius  piosequi  ueritus,  quod  siluae  paludes- 
que  intercedebant  neque  etiam  p.aruulo 
detrimento  illorum  locnm  (c)  relinqui  uide- 
bat:  V52, 1. 

66):  cum  se  illi  identidem  in  siluas  .  .  . 
reciperent  .ac  rursus  ex  silua  in  nostros  im- 
petum  facerent  neque  nostri  longius, 
quam   quem   .ad  finem  porrecta  [aej  loca  apeita 


753 


neque  (1.  A.  a)  fi)  fi^)  8)  -  h)  fi)  aa)) 


754 


pertinebant,  cedentea  insequi  auderent:  II 
19,5. 

c)  pci"f. :  exanimato  altero  (c)  successit 
tertius  et  tertio  quartus,  nec  prius  ille  est 
a  propugnatoril)us  uacuus  relictus  locus, 
quani  .  .  .  finis  est  pugnandi  factus :  VII 25, 
(3.)  4;  uos  enim  uestrumque  factum,  inquit, 
ouinia  (o)  deinceps  municipia  sunt  secuta, 
neque  sine  causa  et  Caesar  amicissime  de  uobis 
et  illi  grauissime  iudicauerunt :  2,32,2;  cuius 
aduentus  Pompeianos  compressit  nostrosque 
firmauit,  ut  se  .  .  .  colligerent.  neque  multo 
post  Caesar  .  .  .  eodem  uenit:  3,  (;5,  (2.)3;  in- 
terfectus  est  etiara  fortissime  pugnans  Crastinus 
.  .  .  gladio  in  os  aduersum  coniecto.  neque  id 
fuit  falsum,  quod  ille  in  pugnani  proficiscens 
dixerat:  3,99,(1.)  2;  praeterea  duae  sunt  de- 
jtressae  (c)  triremes.  ncqiie  multo  post  de  proelio 
facto  in  The.ssalia  cognitum  est:  3, 101,(0.)  7. 

b)  diueiMi  tempora;  aa):  multis  in  ciuitati- 
bus  harum  rerum  exstructos  *cumuIos  .  .  .  con- 
spicari  licet;  neque  saepe  accidit,  ut 
neglecta  quispiam  religione  aut  capta  apud  («) 
se  (fi)  occultare  aut  posita  tollere  auderet, 
gi-anissimumque  .  .  .:  VI  17,(4.)  5;  j)lurcsqiie  in 
eo  loco  sine  uulnere  quam  in  proelio  aut  fuga 
intereunt,  neque  multum  afuit,  quin  ctiam 
castris  cxpcllcrentur ,  ac  .  .  . :  2, 35,  (3.)  4 ;  hanc 
(animi  incitationem  atque  alacritatem)  non  re- 
l)rimcre,  scil  augere  imperatorcs  debent;  ncque 
frustra  antiquitus  institiitum  est,  ut  signa 
luidique  concinerent  clanioreniquo  uniucrsi  tol- 
lcrcnt:  3,92,3. 

6D) :  pugnatum  est  utrimque  fortissime 
atque  .acerrime;  neque  mullum  Albici  nostris 
uirlutc  cedebaiit:  1,57,3;  itaque  .les  alienum 
prouinciae  eo  bieiuii<j  iMulliplic.atuni  cst.  neque 
minus  ob  eam  causam  ciuibus  Honiauis  eius 
l^rouinciae  .  .  .  certae  pecuniae  imperabantur, 
mutuasqiie  .  .  .:  3,  32,  (5.)  6. 

cc):  cum  constituisset  (c)  hiem.are  (c)  iii 
coiitiiicnti  propter  repentinos  fjalliac  motus 
iie(jn(^  niultum  aestatis  superesscl  .atquc 
id  facile  extr.ahi  possc  intellegcret:  V22, 4;  t 
quoniam  tuntura  esset  nccessario  («)  sp.a- 
tiuui  (c)  complexus  nec  (ne  ak}  facilo 
totuin  opu»  (r)  coroiia  militum  ('iiigcrct  u  r : 
VII  72,2. 

hb):  consolatus  cohortatusque  cst  (Vercingc- 
torix).  .  .  .  fuit  huec  oratio  non  ingrata  (iallis. 
.  .  .  Bimul  in  Bpera  uoniobant  .  .  .;  ct  sic 
Hunt  animo  coiistcriiati  (OV)  .  .  .,  ut  oniiiia 
.  .  .  sihi  ])aticiiila  (c)  cxistiiiiaront.  ne(^  iiiiiiiis, 
quam  est  pollicitiis,  Vci('iiigctorix  .■iiiiMni  l.ilio- 

liuxlu.  ('iiitHur,     1 1. 


rabat,    ut    reliqua.s    ciuitates    adiungeret:    VII 
(29-)31,l. 

e)  iiiodi  diucrsi:  quibus  angustiis  ipse 
Caesar  .  .  .  prematur  docet,  neque  lon- 
gius  abesse,  quin  proxima  nocte  Sabinus 
clam  ex  castris  exercitum  educat:  III  18,4;  t 
sescentas  eius  generis  ...  naues  et  longas 
XXVIII  inuenit  instructas  (c)  neque 
multum  abesse  ab  eo,  quin  paucis  diebus 
deduci  possint:  V2, 2. 

yy)  iieque  is:  quod  legionem  neque  eam 
(p;  tam  a)  pleuissimam  .  .  .  propter  p.auci- 
tatem  despicieb.aut:  1112,3. 

b)  MC<iue  bis  positum;  a)  aiitecedit  alia 
negatio;  aa)  non:  Haeduis  se  obsides  reddi- 
turum  non  esse  neque  his  {codd.;  iis  plur. 
edd.)  neque  eorum  sociis  iniuria  (e)  beUum 
inlaturum,  si:  136,5;  docent  sui  iudicii  rem 
non  esse;  neque  se  neque  reliquos  municipes 
pati  possc  C.  Caesarem  imperatorem  .  .  .  oppido 
moenibusque  prohiberi :  1,13,1;  t  postulat 
(c) ,  ut  iurent  omnes  se  exercitum  ducesque 
non  deserturos  neque  prodituros neque 
sibi  separatim  a  reliquis  consilium  capturos: 
1,76,2. 

[i[i)  nihil:  nibil ,  inquit,  de  eorum  .sententia 
dicturus  sum ,  qui  turpis8im.am  scriiitiitcm  de- 
ditionis  noniine  appellant,  neque  hos  habendos 
ciuium  loco  neqne  ad  concUium  adhibendos  (o) 
censeo:  VII  77,3. 

yy)  ncff.arc :  obsides  ab  Apolloniatibus  exigere 
coepit.  illi  uero  daturos  se  negare  neque  port.os 
consuli  praeclusuros  neque  sibi  iudicium  sump- 
turos  coutra  atque  onmis  Itulia  .  .  .  iudicauis- 
set:  .3,12,2. 

[j)  uoii  auteeertit  alia  neffalio;  couiun-jriiii- 
tur  XwXqv  sc  aa)  ciiuiitiatoruiii  partcs;  31)  sub- 
staiitina:  Ambiorix  stiitim  cum  equitatu  iu 
Adu.atucos  .  .  .  iiroficiscitur  neque  noctem  ne- 
que  diem  iutcrmittit ,  peditatiimque  se.se  (c) 
sulisequi  iubet:  V  38,  1;  m.agna  uis  eorum 
(uiorum)  est  (o)  et  magna  uelocitas,  neque  (et 
neque  [i)  homiui  ncquc  ferae,  qiiain  conspexe- 
runt  (c),  parcunt:  V128, 2;  intcUegere  .se  diui- 
sum  csse  populura  Uomanum  m  partes  dujis 
(o).  ncque  sui  iudicii  ncque  suarum  os.se  uirium 
decernere  ( '■ ) ,  utra  pars  iustiorcm  liaboat 
causam :  1 ,  35, 3 ;  prohibcri  (.sc)  aiiua ,  proliibori 
ingressu,  neque  coriiore  'laborcm  uoquc  aninio 
igiiomiiiiam  fcrre  posse:  1,84,4. 

!8)  Hcrba;  n)  pracs.:  mutilai>quo  suiit  corni- 
bus  et  crura  sine  nodis  articulisque  (c)  hnboiit, 
ncquc  <|iiiotis  causa  procii  iii  biiut  nequc,  si 
(jiio  adlliotae  casii  coiioideruiit,  origoro  seso  (c) 
ac   ([i;   aiit  a;   cild.^   siibleuarc   possnnt:   VI 

48 


755 


neque  (1.  A.  1>)  (i)  aa)  J8)  —  B.  a)  a)  aa)) 


756 


27,  (1.)  2;  T  totis  (o)  trepidatur  castris 

atque  alius  ex  aMo  causam  tumultus  quaerit; 
neque  quo  signa  ferantur  neque  quam 
in  partem  quisque  conueniat  prouident: 
VI  37,  G ;  t  eum  Furuium  nostrum  tantum 

uidissem  neque  loqui  neque  audire  meo 
commodo  potuissem:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X6^," 
—  cum  .  .  .  accidisset  ac  iam  .  .  .  conspiceren- 
tur  neque  subsidio  ueniri  neque  commeatus 
supportari  iuterclusis  itineribus  possent:  III 3, 
2;  intellexit  frustra  tantum  laborem  sumi  ne- 
que  hostium  fugam  captis  oppidis  reprimi  iieque 
iis  (bis  (i)  noceri  posse:  11114,1;  uum  tu  ba- 
rum  rerum  natura  accidere  arbitraris,  quod 
unam  terram  .ac  (c)  plures  terras  et  urbem  et 
urbes  et  imperium  et  imperia  dicamus,  neque 
quadrigas  in  unam  nomiuis  figuram  redigere 
neque  harenam  multitudinis  appellatione  con- 
uertere  possimus  ?  aji.  Odl.  XIX  8, 8 ;  —  ipsi 
autem  suos  ordiues  (c)  seruare  neque  .ib  signis 
discedere  (consuerant  add.  Pau!)  neque  siue 
graui  causa  eum  locum,  quem  ceperant,  dimitti 
censuerant  (c)  oportere:  1,44,4. 

b)  perf. :  se  suaque  omnia  in  fidem  atque  in 
(c)  potestatem  populi  Romani  permittere,  ne- 
que  se  cum  Belgis  reliquis  (o)  consensisse 
neque  contr.a  populum  Romanum  (c)  con- 
iurasse,  par.atosque  esse  .  .  .:  113,2. 

c)  pi>f. :  quibus  populus  Komanus  ignouisset 
neque  iu  prouinciam  redegisset  neque 
stipendium  imposuisset:  145,2;  cupiditatem 
miUtum  reprehendit,  quod  sibi  ipsi  iudicauis- 
sent,  quo  procedendum  .  .  .  uideretur,  neque 
signo  recipiendi  dato  (o)  constitisscut  neque 
ab  (a  p)  tribunis  militum  legatisque  retineri 
potuissent :  "VII  52, 1. 

J»)  geruud. ;  omnia  litora  a  Caesaie  teneban- 
tur,  neque  lignandi  atque  (  neque  01) 
aquandi  neque  naues  ad  terr.am  'deligaudi 
potestas  fiebat:  3,15,2. 

c)  tempora  diuersa:  L.aelius  .  .  .  aquam  suis 
support.abat  n  e  q  u  e  a  proposito  d  e  t  e  r  r  e  b  a  t  u  r, 
neque  .ante  proeUum  in  Thessalia  factum  cogni- 
tum  aut  ignominia  (-niam  /d)  amissarum  na- 
uium  aut  necessari.arum  rerum  inopia  ex  portu 
insulaque  expelU  p  o  t  u  i  t :  3, 100, 3. 4. 

6)  adiierb.  ot  subst. :  .accidisse  igitur  his  .  . ., 
uti  .  .  .  id  cupidissime  petant,  quod  paulo  ante 
contempserint.  neque  uunc  se  illorum  humi- 
litate  (Ald.;  humanit.ate  codd.)  ueque  aliqua 
temporis  oportunitate  postulare,  quibus 
rebus  opes  augeantur  suae;  sed  eos  exercitus, 
quos  contra  se  multos  iam  annos  aluerint,  ueile 
dimitti:  1,85,  (4.)  .5. 

fi,B)  tota  euuutiata:  summum  esse  Yercinge- 


torigem  ducem,  nec  de  eius  fide  dubitan- 
dum  nec  maiore  ratione  bellum  admiui- 
strari  posse:  VII 21,1. 

c)  ue(|ue  ter  posituiu:  neutrum  horuni 
(Huminum)  transiri  poterat  necessarioque  omnes 
his  angustiis  contineb.antur.  neque  ciuitates, 
quae  ad  Caesaris  amicitiam  accesserant,  fru- 
mentum  supportare  neque  ii  (supportarent  quod 
hi  [itel  ii)  af),  qui  pabulatum  longius  progressi 
erant,  interclusi  fluminibus  reuerti  neque  ma- 
ximi  commeatus  (c),  qui  ex  Italia  Galliaque 
ueniebant,  in  castra  peruenire  poterant:  1,48, 
(3.)  4.- 

B,  aut  sequitur  sed,  aut  additur  euiui, 
iam,  tameu,  uero,  aut  quisquam,  ullus, 
uuiquam  in  euuntiato  ucg-atiuo  inucnitur; 
a)  ueque  . .  .  sed;  a)  ueque  seuicl  positum; 
aa)  non  antocedit  alia  uegatio:  magnum  nu- 
merum  equitatus  (Dumnorigem)  .  .  .  semper 
alere  et  circum  se  habere,  neque  solum 
domi,  sed  etiani  apud  finitimas  ciui- 
tates  largiter  posse:  118, G. 

sese  pro  Caesaris  in  se  beneficiis  plurimum 
ei  confiteri  debere,  quod  .  .  .;  neque  id,  quod 
fecerit(c)de  oppugnatione  castrorum,  aut  iudicio 
aut  uoluntate  sua  fecisse,  sed  coactu  ciui- 
tatis;  suaque  .  .  .:  V27,  (2.)3;  ft  cum 

(e)  equitatu  nihil  ijossent  —  neque  enim  ad  hoc 
tempus  ei  rei  studeut,  sed  quicquid  possuut, 
pedestribus  ualent  copiis:  1117,4;  agri  cul- 
turae  uon  student,  maiorque  pars  eorum  uictus 
in  lacte  (c) ,  caseo  (c) ,  carne  consistit.  neque 
quisquam  agri  modum  certum  aut  fines  habet 
proprios,  sed  magistr.atus  ac  principes  in  anuos 
singidos  gentibus  cognationibusque  homiuum 
.  .  .  quantum  .  .  .  uisum  est  agri  attribuunt 
.atque  .  .  .  cogunt:  VI22,  (l.)2;  hic  uenieutem 
Vticam  uauibus  Tuberonem  portu  atque  oppido 
prohibet  neque  adfectum  ualetudine  filium  ex- 
ponere  in  terram  (c)  p.atitur,  sed  sublatis  an- 
coris   excedere  eo  loco  cogit:  1,31,3;  1 

parsquc  ibi  .  .  .  a  militibus,  pars  iam  egressa 
portis  ab  equitibus  est  interfecta.  nec  fuit 
quisquam  ,  qui  praedae  studeret;  sic  (sed  T); 
Paul)  et  Cenabensi  (c)  caede  et  labore  operis 
incitati  non  aetate  confectis ,  non  mulieribus, 
non  infantibus  pepercerunt:  VII28, 3.  4; 
Pompeius  .  .  .  se  ex  castris  eiecit  protinusque 
.  .  .  Larisam  coutendit.  neque  ibi  constitit,  sed 
eadem  celeritate  .  .  .  ad  mare  peruenit  nauem- 
que  frumentariam  conscendit:  3, 96,  (3.)  4;  t 
peditatu,  quem  antea  h.abuerat  (c),  se  fore 
contentum  dicit  neque  fortunam  temptaturum 
aut  acie  (c)  dimicaturum,  sed,  quoni.ara 
abundet  equitatu,   perfaeile  esse  faetu    fni- 


757 


neque  (1.  B.  a)  a)  aa)  —  b)  d)  t^c)) 


758 


mentationibus  pabulationibusque  Eomanos  pro- 
hibere:  VII  61,2;  ^  oinnes  aut  de  honori- 

bus  suis  aut  de  praemiis  pecuniae  aut  de  per- 
sequendis  inimicitiis  agebant  neque  (ego;  ne 
NO-alil ;  nec  eeld.)  quibus  rationibus  supe- 
rare  possent,  sed  quem  ad  modum  uti 
uictoria  deberent  cogitaban  t:  3,83,5;  ^ 
alius  insupcr  ordo  additur,  ut  idem  illud  iuter- 
uallum  seruetur  neque  iuter  se  contin- 
gant  trabes,  sed  paribus  *intermissis  spatiis 
singulae  singulis  saxis  interiectis  arte  con- 
tineantur:  VII23,3;  tum  (c)  Labienus  .  .  . 
longe  aliud  sibi  ca])iendum  cousilium  .  .  .  in- 
tellegebat,  neque  iam  ut  aliquid  adquireret 
proelioque  hoste.s  lacesseret,  sed  ut  incoluniem 
exercitum  Agedincum  reduceret  cogitabat:  VII 
59,  (3.)  4;  —  quae  tamen  omnia  et  se  tulisse 
patienter  et  esse  laturum ;  neque  nunc  id 
agere,  ut  ab  illis  abductum  exercitum  teneat 
ipse,  quod  tamen  sibi  difficile  non  sit,  sed  ne 
illi  habeant,  quo  contra  se  uti  possint:  1,85, 
11;  u.  jtraetcrca  b)  <J)  (ifi)  p.  759  (4  loc). 

[ifi)  antecedit  alia  uesatio:  non  uirtute 
neque  in  acie  uicis.se  Romanos,  sed  arti- 
ficio  quodam  et  scientia  oppugnationis :  VII 
29,  2  ;  ^   tibi  minus  commodc  consulueris, 

si  non  fortuuae  obsecutus  uideberis  .  .  . 
nec  causam  secutus  .  .  .,  sed  meum  aliquod 
factum  condemnauisse:  ap.  Cic.  ad  Att.  X 
8i*,  1;  ^neque  longius  anno  remanere 

uno  in  loco  colendi  (c)  causa  licet.  neque 
multum  frumento,  sed  maximam  partem  lacte 
atque  jjecore  uiuuut:  IV  1,(7.)  8;  (1117,4  c<  VI 
22,  2  u.  aa).) 

fi)  nequc  bis  posiluiu:  1,85,5  u.  A.  b)  [i) 
aa)  a). 

y)  neque  tcr  pusituni:  his  de  causis  agiui- 
tur  oinnia  raptim  {c)  atque  turbate;  nec  do- 
cendi  Caesaris  propinquis  eius  spatium 
datur  nec  tribunis  plebis  sui  periculi 
deprecandi  neque  etiam  extremi  iuris  [in- 
terccssione]  retinendi  .  .  .  facultas  tri- 
buitur,  sed  de  sua  salute  scptimo  die  cogitare 
coguntur:  1,5, 1.2. 

b)  uequc  eiiini,  iicquc  iani.  iicque  lanieu, 
neque  ucro;  a)  ueque  eiiini;  aa)  ncque 
seiuel  posltuiu  «.  t>iiiui  p.  tOll  1117,4;  (IV 
2'.i,l;  V52,l;)  VII  77,15;  ad  Alt.  IX1G,3;  u. 
piailciea  ())  aa)  3,51,2;  —  l,8li, 2  u.  A.  ii) 
[i)  aa)  !S)  e)  1)1)). 

(i(i)  neque  bis  pu>i(um:  futurum  csse 
puucis  nnnis,  uti  .  .  .  (huuch  (Jerniani  Rhenum 
trausirent;  neque  eiiim  conterciidum  e.s.se  tinlli- 
cum    cuui    {u.  CV)   (.iermuuoruui   agio,  iicque 


hanc  consuetudinem  uictus  cum  iUa  comparan- 
dam:  131,11;  ut  una  celeritate  .  .  .  (nostra 
classis)  praestaret,  reliqua  .  .  .  illis  essent  .  .  . 
accommodatiora.  neque  enim  iis  (e)  nostrae 
rostro  nocere  poterant  — •  tanta  in  iis  (c)  erat 
firmitudo  —  neque  propter  altitudinem  facile 
telum  adigebatur  et  .  .  .:  III 13,  (7.)  8;  quae 
omnia  fere  Gallis  erant  incognita.  neque  enim 
temere  praeter  mercatores  Ulo  { c)  adit  (c)  quis- 
quam  neque  iis  (his  Qaf)  ipsis  quicqnam  prae- 
ter  oram  maritimam  .   .  .  notum  est:  rV20, 3. 

yy)  neqne  ter  positum:  (se)  eos  exercitus, 
quos  contra  se  multos  iam  annos  .iluerint,  uelle 
dimitti.  neque  enim  ses  legiones  alia  de  causa 
missas  in  Hispaniam  septimamque  ibi  con- 
scriptam,  neque  j  tot  tantasque  classes  para- 
tas  neque  submissos  duces  rei  militaris  peritos. 
nihil  horum  .  .  . :  1, 85,  (5.)  6. 

fj)  neque  iam  u.  iam  p.  S  extr.  et  p.  9 
(5  (6)  loc). 

'/)  neque  tamen:  V  55,  2  u.  e)  (i)  aa) 
ciuitas ;  Haedni  .  .  .  queruntur  fortunae  com- 
mutationem  et  Caesaris  indulgentiam  (o)  in  se 
requirunt,  neque  tamen  suscepto  bello  suum  con- 
silium  ab  (c)  reliquis  separare  audent:  VII 
63, 8. 

(5)  nequc  uero:  aa)  nou  sequiliu-  sed; 
a)  iicquc  senicl  posituni:  hortatur,  non  solum 
ab  eruptionibus  caueaut,  sed  etiam  singuloriim 
hominum  occultos  exitus  obseruent  (c).  neque 
uero  {Faem.  „e  uet.  libro-';  eo  eodd.)  tam  re- 
misso  ac  languido  animo  quisquam  omnium 
fuit,  qui  ea  nocte  couquieuerit :  1,21,  (4.)  5;  in- 
teresse  rei  publicae  et  (c)  communis  salutis  se 
cum  Pompeio  conloqui;  neque  uero  idem  pro- 
fici  longo  itincris  spatio,  cum  per  ahos  con- 
dicioncs  ferantur ,  ac  si  coram  .  .  .  disceptetur : 
1,24,  (5.)  6;  erat  occasio  bene  gerendae  rei.  ne- 
que  uero  id  (c)  Cacsarem  fugiebat  tanto  sub 
oculis  accepto  detrimento  pertcrritum  exercitum 
sustinere  non  posse:  1,71,1;  cuius  aduentu 
facile  sunt  reinilsi  Pompeiani.  neque  uero  (enim 
Paul)  conspectuni  aut  impetum  uostrorum  tule- 
runt ,  primisque  deicctis  reliqui  .se  uerteruut  et 
loco  cesserunt:  3,51,(1.)  2;  hoc  laudans  Pom- 
peius  idem  iurauit;  nec  uero  ex  reliquis  fuit 
quisquam ,  qui  iurare  dubitnret:  3,87,6;  uostri 
milites  .  .  .  rursus  renouato  cursu  pila  mise- 
ruut  celeriterque  .  .  .  ghulios  strinxcrunt.  neijue 
ucro  Ponipciaiii  liuic  rci  defucrunt  ^-laiit  af): 
3,93,  (1.)  2;  sustincre  Pompciniii  nou  potuerunt 
atque  uniuersi  terga  ucrterunt.  ucque  uero  Cae- 
saiein  fefellit,  quiii  ab  iis  (c>  cohortibus  .  .  . 
iiiitium  uictoriae  orirctur  (c):  3, 94,  (2.)  3. 
li)  iici|iic  iicru  .  .  .  Mcquc:  si  quiuido  iioslri 


759 


neque  (1.  B.  l»)  6)  aa)  —  c)  P)  aa)) 


760 


.  .  .  nauem  (c)  religauerant,  undique  suis  labo- 
rantibus  succurrebaut.  neque  uero  coniuncti 
Albici  (p)  comminus  pugnaiido  (<■}  deiiciel)ant 
neque  midtum  cedebant  uirtute  nostris  (u.  CC)  : 
2, 6,  (2.)  3. 

P[i)  seqnitiu'  sed:  concurrunt  equites  inter 
se;  neque  uero  primum  impetum  noslrorum 
Numidae  ferre  potuerunt,  sed  interfectis  cir- 
citer  CXX  reliqiu  se  in  castra  .  .  .  receperunt: 
2, 25, 5 ;  idem  auster  increbuit  (c)  nostrisque 
praesidio  fuit.  neque  uero  ille  ob  eam  causam 
conatu  desistebat,  sed  labore  et  perseuerantia 
nautarum  [et]  uim  tempestatis  superari  posse 
sperabat :  3, 26,  (2.)  3 ;  celeriter  ex  conspectu 
castrorum  discessit.  neque  uero  Pompeius  co- 
gnito  consUio  eiua  moram  ullam  ad  iusequen- 
dum  intulit,  sed  -j-  eadem  (codd. ;  Dt.;  eodem 
die  Paiil;  u.  CC)  spectans,  si  *m  itinere  im- 
peditos  perterritos  deprehendere  posset,  exer- 
citum  e  castris  eduxit  equitatumque  praemisit: 
3,  75,  (2.)  3 ;  milites  .  .  .  magis  de  reliqua  fuga 
quam  de  castrorum  defensione  cogitabant.  neque 
uero  diutius  qui  in  uallo  constiterant  multitu- 
dinem  telorum  sustinere  potuerunt,  sed  confecti 
uidneribus  locum  reliquenmt ,  protinusque  .  .  . 
confugerunt:  3, 95,  (3.)  4. 

c)  neijue  quisquani,  neque  ullus,  neque  lun- 
quani;  a)  neque  quis(iuaiii;  aa)  seqnitiu' 
<iui  (qniii):  midtarumque  gentium  fines  prop- 
ter  magnitudinem  attingit  (Hercyuia  silua); 
neque  (nec  p)  quisquam  est  huius  Ger- 
maniae,  qui  se  aut  [audisse  aut]  adisse  ad 
initinm  eius  (c)  siluae  dicat  .  .  .  aut  quo  ex 
loco  oriatur  acceperit:  VI25,  (3.)4;  nec  fuit 
quisquam,  qui  praedae  studeret:  VII  28, 3; 
onmes  alacres  et  fiduciae  (e)  pleni  ad  Alesiam 
proficiscuntur  ueque  (nec  p)  erat  omnium  quis- 
quam ,  qui  aspectum  modo  (am.  fj)  tantae  mul- 
titudinis  sustineri  po.sse  arbitraretur:  VII  76, 5; 
neque  uero  (c)  tam  remisso  ac  lauguido  animo 
quisquam  omnium  fuit,  qui  ea  uocte  conquie- 
uerit:  1,  21,  5;  Pompeius  idem  iurauit;  nec 
uero  ex  reliquis  fiut  quisquam,  qui  iurare  du- 
bitaret:  3,87,6;  ^  facile  erat  .  .  .  prospi- 

cere  in  urbem,  ut  omnis  iuuentus  .  .  .  omnes- 
que  superioris  aetatis  .  .  .  ante  simulacra  proiecti 
uictoriam  ab  dis  exposcerent.  neque  erat  quis- 
quam  omniimi,  quin  (qui  non  0)  in  eius  diei 
casu  suarum  omnium  fortuuiuum  euentum  cou- 
sistere  existimaret :  2, 5,  (3.)  4 ;  f  ^  quorum 

(solduriorum)  haec  est  condicio,  ut  (e)  .  .  .,  si 
quid  his  (c)  per  uim  accidat,  aut  eundem 
casum  una  ferant  aut  sibi  mortem  consciscant; 
neque  adhuc  hominum  memoria  rcpertus  est 
quisquam,  qui  eo  interfecto,  cuius  sc  ami- 


citiae  deuouisset,  mori  (c)  recusaret:  III 22, 
(2.)  3. 

fifi)  «011  seqiutiir  prou.  relat.;  31)  masc. ; 
n)  subi. :  neque  enim  temere  praeter  mercatores 
illo  adit  (illo  adiit  a;  Frifj.;  adit  ad  illos  (i) 
quisquam  neque:  IV  20, 3;  —  (excitari  se 
Auaricensibus  praemiis  neque  commissurum,  ut 
prius  quisquam  murum  ascenderet:  VII 47, 
7;  — )  praesidii  tautiun  est,  ut  ne  murus  (c) 
quidem  cingi  possit  neque  (ne  A)  quisquam 
egredi  extra  munitiones  audeat:  VI  35,9;  — 
ut  .  .  .  etiam  signa  dimitterent,  neque  quis- 
quam  omnino  (omnium  Manut.)  consisteret 
(consistere  a):  3,69,4;  —  reliqui  resistebant, 
nec  dabat  suspicionem  ftigae  quisquam:  VII 
62,4;  —  egredi:  VI35, 9  n.  audere;  —  neque 
qiusquam  agri  modum  certum  aut  fines  habet 
proprios :  VI  22, 2. 

scire  se  illa  esse  uera,  nec  quemquam  ex 
eo  plus  quam  se  doloris  capere:  120,2;  — 
hoc  proprium  uirtutis  existimant  expulsos  (c) 
agris  finitimos  cedere  neque  quemquam  prope 
(c)  audere  cousistere:  VI23,2;  —  VII20, 
11  u.  b). 

b)  genet.:  se  suo  nomine  .  .  .  bellum  gestu- 
ros  dicebant  neque  cuiusquam  imperio  ob- 
temperaturos :  VII  75, 5;  —  simili  omnem  exer- 
citum  inopia  premi,  nec  iam  uires  sufficere 
cuiusquam  (cuiquam  rcce.)  nec  ferre  operis 
laborem  posse:  VII  20, 11. 

fS)  iieulr.:  neque  iis  (c)  ipsis  quicquam 
praeter  oram  maritimam  .  .  .  notum  est:  IV 
20,3;  —  inter  singulas  legiones  impedimentorum 
magnum  numerum  iutercedere  neque  esse 
quicquam  uegotii ,  cum  prima  legio  in  castra 
uenisset .  .  .,  hanc  sub  sarciuis  adoriri:  II  17,2; 
*i  quod  . . .  suum  familiarem  et  hospitem  ereptum 
e  manibus  hostium  sibi  restitutum  uidebat  (c) 
neque  eius  calamitate  de  tanta  uoluptate  et 
gratulatione  quicquam  fortuna  deminuerat 
(c):  153,6;  (nihil  se  propter  inscientiam  leui- 
tatemque  (c)  uulgi  grauius  de  ciuitate  iudicare 
neque  (quicquam  add.  Pluyy.)  de  sua  in  Hae- 
duos  beneuolentia  deminuere:  VII 43, 4;)  — 
neque  eorum  moribus  turpius  quicquam 
aut  inertius  habetur  quam  ephippiis  (c)  uti: 
IV  2, 4;  —  hostes  uidenmt  ea  .  .  .  ita  refecta, 
ut  nullus  (c)  pei-fidiae  neque  eruptioni  locus 
esset  nec  quicquam  omnino  relinquere- 
tur,  qua  aut  telis  (e)  militibus  aut  igni  operi- 
bus  noceri  posset:  2,16,1. 

(j)  ueque  nllus;  aa)  non  res|M)ndct  nc- 
que:  neque  uerum  esse,  qui  suos  fines  tueri 
non  potuerint,  alienos  occupare ;  neque  uUos  iu 
Gallia  uacare  agros,   qui  dari  tantae  praeser- 


761 


neque  (1.  B.  f)  fi)  —  2.  A.  a)  a)i 


762 


tim  multitudini  sine  iniuria  possint:  IV 8,(1.) 
2 ;  —  suos  enini  quisque  opprimi  et  circum- 
ueniri  non  patitur,  neque,  alitcr  si  faciat  {fa- 
ciant  fi) ,  ullam  inter  suo»  habet  {liabeut  f; 
habeantX-;  haberetjW;  habeat  i  ffc/.)  auctori- 
tatem:  VI  11, 4;  —  nullum  tempus  inter- 
mi.serunt,  quin  trans  Rhenum  legatos  mitte- 
rent,  ciuitates  soilicitarent,  pecunias  polliceren- 
tur,  .  .  .  dicerent.  neque  tanicn  ulli  ciuitati 
(icrmancruui  i^ersuaderi  potuit,  ut  Rhenum 
transiret:  V55, 2;  —  proinde  ac  si  uirtute  uicis- 
sent  neque  uUa  commutatio  rcrum  posset 
acciderc,  per  orbem  terrarum  .  .  .  uictoriam 
ciuB  dioi  concelebrabant  (c):  3,  72,4;  —  (neque 
enini  uniquam  (fi;  fii-lni.,  I)h.;  ulla  a;  rdl. 
eild.)  alia  condicione  bella  gesscrunt:  VII  77, 
15;)  3, 17,  (j  u.  spes;  —  principes  .  .  .  cotidie 
ad  se  conuenire  iubebat,  seu  quid  communi- 
caudum  seu  quid  administrandum  uideretur, 
neque  ullum  fcre  diem  intermittebat,  quin 
cquestri  proelio  .  .  .  periclitarclur  (c):  VII  3(5, 
(3.)  4 ;  —  ita  uno  tcmpore  et  longas  naues  .  .  . 
aestus  coniplcbat  (f)  ct  ouerarias  .  .  .  tempestas 
adflictabat,  neque  (necjua  DHry  ulla  nostris 
facultas  aut  administrandi  aut  auxiliandi 
dabatur:  IV  29, 2;  —  quod  lougius  progressum 
(c)  audiebat  nequo  ulla  de  reditu  eius  fama 
adferebatur:  VI.'!6, 1;  —  neque  uero  Pompeius 
cognito  cimsLlio  cius  moram  ullam  ad  insc- 
(jucndum  intulit:  3, 75, 3;  —  haec  omnibus  fcre- 
bat  scrmonibus  nequo  se  in  ullam  partcm 
mouebat:  2,17,2;  —  multum  ipsis  militibus 
hortimtibus  neque  uUum  periculum  pro  salute 
(Jaesaris  recusantibus  nacti  austrum  naues  sol- 
uunt:  3,20,1;  —  (juem  (e)  ubi  Caesar  intel- 
lexit  pracseutis  .  .  .  inopiae  uitandae  causa 
omuem  orationem  instituisse  nequc  ullam  spem 
aut  condicioncivi  pacis  adferre,  .  .  .  sese  recepit : 
3, 17,  () ;  —  rem  csse  in  angusto  iiidit  nequc 
ullum  esse  subsidium,  quod  submitti  posset : 
II  25, 1 ;  —  legione  .  .  .  una  frumentatum  missa, 
quae  appcllabatur  septima,  nc<)ue  ulla  ad  id 
tenipus  bclli  suspicione  intcrposita:  IV  32, 
1 ;  —  nostri  priiiio  intcgris  uiribus  fortitcr  rc- 
pugnaro  (c)  iic(|uc  ulluiii  frustra  tclum  ex 
loco  superioro  mittere:  111  4, 2;  crebiaquc  intcr 
so  coiiloquia  milites  habebant,  neqiie  ulluin 
intoriin  tclum  per  pactioiies  loquentium  traicie- 
batur:  3,1!),  1;  —  noctiiriiaquc  in  locis  desortia 
coucilia  (ciuitatos)  luilicbaiit.  ikmjuc  ullum  fcro 
totius  liicmis  tcmpus  sinc  Hollicitiulinc  Oac- 
miris  intcrccBsit,  quiii:  V53,  (4.)5;  —  cotidio 
ciiim  nuiguus  undiquc  nnuium  numcrus  coii- 
ueniebat,  quao  commeatum  supporlaroiit,  iicque 
ulhis  llarc  uoiitus  potorat,  (]uiM  aFKiua  o.\  |inrl.c 


secundum  cursum  haberent  (c):  3,47,4;  —  cum 
ab  his  saepius  quaereret  neque  ullam  omnino 
uocem  exprimere  posset,  idem  Diuiciacus  Hae- 
duus  respondit:  132,3. 

fifi)  respoudet  ulteriim  ueque:  quibus  ita 
est  interdictum ,  .  .  .  his  omnes  decedunt ,  .  .  . 
ne  quid  ex  contagione  (c)  incommodi  accipiant, 
neque  his  petentibus  ius  redditur  neque  honos 
ullus  communicatur:  VI 13, 7;  —  ipse  .  .  .  in 
nauibus  cxcubans  neque  ulluui  laborem  aut 
munus  despicieus  neque  (ne  quod  Oud.;  Np., 
Db.)  subsidium  exspectans,  si  in  Caesaris  com- 
plexum  (exspectanti  Caesari  in  conspectum 
Np.,  Dh.)  uenire  posset  *  *  *:  3,8,4;  —  quod 
abesse  a  periculo  uiderontur  neque  ulla  neces- 
sitate  neque  imporio  coutinereutur :  II 
11,5. 

7)  ii0(iue  uinquam:  protinus  quae  undi- 
que  conueuerant  auxilia  discesserunt  neque 
post  id  tempus  umquam  summis  nobiscum 
copiis  hostes  contenderunt:  V17,  5;  tlf 

(druides  a  bello  abesse  consuerunt  neque 
tributa  una  (umquam  fi)  cum  reli^juis  pen- 
dunt:  VI14,1;)  —  Romani  .  .  .  quid  uolunt 
nisi  .  .  .  quos  fama  nobiles  potentesque  bello 
cognouerunt,  .  .  .  his  aeternam  iniungere  serui- 
tutem?  neque  enim  uraquam  (fi;  Schn.,  Db.; 
ulla  a;  rcll.  edd.)  alia  condicione  bella  gesse- 
runt:  VII  77, 15  ;  —  testibus  se  militibus  uti 
possc  .  .  .,  quibus  modis  ad  Oricum  cum 
Libonc  dc  uiittciidis  logalis  coiiteudissct.  neque 
se  umquam  abuti  militum  sanguine  neque 
rem  publicani  alterutro  exercitu  priuare  uo- 
luisse:  3,90,  (2.)  3;  t  Morini  Menapiique 

supererant,  qui  in  armis  essent  neque  ad 
euni  iiiuquuiu  Icgatos  de  pace  misisscut:  III 
28,  1. 

2.  respoHdcl  alia  particula  copiilaliiia; 
A.  iiequc;  a)  iieiiue  ...  iicquc;  uppuuuiitiii' 
iiiter  se  a)  siii^ulac  iioces;  aa)  subst.:  quod 
solus  neque  iure  iurando  neque  obsidi- 
bus  teneretur  (u.  CC):  131,9;  erant  eius  modi 
feic  situs  oppidoruiii,  ut  .  .  .  nequc  pcdibus 
adiluiu  haboroiit  .  .  .  ucquc  iiauibus:  III  12, 
1;  uequo  uoctciu  noque  dieiu:  V38, 1  «.  1.  A. 
b)  fi)  aa)  91);  ueque  homiui  ncquo  ferac:  VI 
28,2  ib.;  erat  Romanis  nec  loco  nec  uumoro 
acqua  contentio:  VII  48,4;  Labienus,  post- 
quam  neque  aggeres  nequo  fossac  uiiii  (c)  ho- 
stiuiii  sustiiioio  ])otoiaut,  .  .  .  Cacsarom  .  .  . 
iiioit  (c)  ccrtidrom:  VII  87,5;  nequc  sui  iudicii 
ncque  suaruiu  csso  uirium:  1,35,3;  ([Uod  uix 
equitum  incursus  sustinoioiit  conlatis^iuo  iu 
luuim  locuni  signis  conforti  iioquo  ordiues  no- 
(]uo  signa  soriiaroiit:  1,71,3;  oos   uo(|uo  ooiilo- 


763 


neque  ('2.  A.  ii)  a)  aa)  —  ee)) 


764 


quii  neque  indutianjm  iura  seruasse  et  homines 
impcritos  .  .  .  crudelissime  interfecisse:  1,85,3; 

—  (neque  iu  litteris  .  .  .  neque  in  fasci- 
bus:  3,71,3  u.  p.  746  »;»;);)  neque  (se)  corpore 
iaborem  neque  animo  ignominiam  ferre  posse: 
1,84,4;  quod  .  .  .  espiato  incommodo  neque 
hostibus  diutina  laetitia  {c)  neque  ipsis  longior 
dolor  relinquatur :  V  5'J,  6 ;  T[  Curio  ubi  perterritis 
oninibus  neque  cohortationes  suas  ncque 
preces  audiri  intellegit,  .  .  .  iubet:  2,42,1;  — 
an  paenitet  uos,  quod  .  .  .  eo  .  .  illos  com- 
pulerim,  ut  neque  pedestri  itinere  neque 
nauibus    commeatu  iuuari  possint?  2,32,12; 

—  illum,  cum  (c)  neque  aditum  neque 
causam  postulandi  iustam  haberet,  bene- 
ficio  ac  liberalitate  sua  ac  senatus  ea  praemia 
consecutum:  143,5;  couuentum  Salouis  cuni 
neque  polUcitationibus  neque  deuuntiatione 
(-onibus  /;/)  periculi  permouere  posset,  oppi- 
dum  oppugnare  instituit:  3,9,2;  —  tanta  uni- 
uersae  Galliae  consensio  fuit  .  . .  pristinae  belli 
laudis  recuperandae,  ut  neque  beneficiis 
neque  amicitiae  memoria  '^moueretur  om- 
nesque  (que  om.  h)  et  animo  et  opibus  in  id 
bellum  incumberent:  VII  76,2;  —  sic  ne(|ue 
agri  cultura  nec  (neque  f)  ratio  atque 
(neque  C)   usus  belli  iutermittitur:   IV  1,6; 

—  qua  re  neque  tanti  sum  animi,  ut  sine 
spe  castra  oppugnanda  censeam,  neque  tanti 
timoris,  ut  ipse  (spe  Ciacc.)  deficiam,  atque 
.  .  .  arbitror:  2,31,8. 

{ip)  proiioin.  et  subst. :  sibi  quidem  per- 
suaderi  .  .  .  eum  neque  suam  neque  po- 
puli  Komani  gratiam  repudiaturum :  140, 
3 ;  multa  a  (e)  Caesare  in  eam  senteutiam 
dicta  sunt,  quare  negotio  desistere  non  posset: 
(et  add.  a;  Scliii.,  Np.,  Dt.^)  neque  suam  ne- 
que  populi  Roniani  consuetudinem  pati,  uti 
.  .  ■.  desereret:  I  45, 1. 

yy)  adiect. :  nactus  (c)  recentem  equitatum 
.  .  .  neque  diurno  neque  uocturno  iti- 
nere  intermisso  .  .  .  in  Lingones  contendit: 
VII 9, 4 ;  tu  explorato  et  uitae  meae  testimonio 
et  amicitiae  iudicio  iicque  tutius  neque  hone- 
stius  reperies  quicquam  quam  ab  omni  conten- 
tione  abesse:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  J5,  2;  t 

sic  accidit,  uti  .  .  .  tot  nauigationibus  neque 
hoc  neque  superiore  anno  uUa  (nuUa  p) 
omnino  nauis,  quae  milites  portaret,  deside- 
raretiu-,  at  .  .  .:  V23,3. 

J(3')  aduerl).:  quibus  rebus  neque  tum  re- 
spondendum  Caesar  existimauit  neque  nunc 
ut  memoriae  prodantur  {N;  -datur  «)  satis 
causae  putamus  («.  0(7):  3,17,1;  (1,85,5  u. 
p.   756  6).) 


ee)  ncrba;  a)  praes.;  oo):  Gallis  .  .  .  erat 
impedimento,  quod  .  .  .,  cum  ferrum  se  in- 
flexisset  (f),  neque  euellere  neque  sinistra 
impedita  satis  commode  pugnare  poterant: 
1 25, 3 ;  hi  neque  uultum  fiugere  neque  inter- 
dum  lacrimas  tenere  poterant:  139,4;  cum 
neque  ui  contendere  propter  mopiam  nauium 
neque  clam  trausire  propter  custodias  Mena- 
piorum  possent:  IV  4, 4 ;  at  ii  (c),  qui  in  iugo 
constiterant  (c)  .  .  .  neque  in  eo  quod  pro- 
bauerant  consilio  permanere  .  .  .  neque  eam 
quam  prodesse  (c)  aliis  uim  celeritatemque 
uiderant  imitari  potuerunt  (c),  sed:  VI 40, 6; 
sed  neque  longius  fugieutes  prosequi  neque 
(ego;  0)11.  a(h)l;  nec  cdil.)  uehementius  equos 
incitare  poterant :  2, 41 , 4 ;  —  sic  n  e  q  u  e  in  loco 
mauere  ordinesque  seruare  neque  (seruarent. 
quae  o/'')  procurrere  et  casum  subire  tutum 
uidebatur:  2,41,6;  T  quod,  cum  neque 

emi  neque  ex  agris  sumi  *possit  (frumen- 
tum),  .  .  .  ab  iis  (c)  non  subleuetur:  116,6; 
quae  (materia)  .  .  .  introrsus  reuincta  neque 
perrumpi  neque  distrahi  potest:  VII 23,5;  1 
ii  (c) ,  qui  uulnera  acceperant,  neque  (ex 
aild.  /;')  acie  excedere  neque  in  locum  tutum 
referri  poteraut:  2,41,7. 

Iiti):nam  neque  druides  habent,  qui  rebus 
diuinis  praesint,  neque  sacrificiis  student: 
VI21,  1. 

cc):  id  esse  facile,  quod  neque  legiones 
audeant  absente  imper.atore  ex  hibernis  egredi 
neque  imperator  sine  pr.iesidio  ad  legiones 
perueuire  possit  (c):  VII  1,7;  1   neque 

quo  signa  ferantur  neque  quam  in  par- 
tem  quisque  conueniat  Ccontendat?)  proui- 
dent:  VI 37, 6. 

bb):  *Libo  neque  legatos  C.aesiu-is  reci- 
pere  uoque  periculum  praestare  eorum, 
sed  totam  rem  ad  Pompeium  reicere :  3, 17, 5 ; 
i;  praeterea  se  neque  sine  exercitu  in  eas 
partes  Galliae  uenire  audere,  quas  Caesar 
possideret,  neque  exercitum  sLne  magno  com- 
meatu  atque  molimento  (c)  Ln  unum  locum 
contrahere  posse:  I  34, 3  ;  se  plurimum  nauibus 
posse  [quam],  Romauos  neque  ullam  facultiitem 
habere  nauium  neque  eorum  locorum ,  ubi  bel- 
lum  gesturi  esseut,  uada,  portus,  insulas  no- 
uisse  (nosse  P):  1119,6;  Germanos  neque  pri- 
ores  populo  Eomano  bellum  inferre  neque 
tamen  recusare,  si  lacessantur,  quin  armis  con- 
tendant:  IV  7,3;  t  nam  neque  pudentes 
(dett.;  prudentis  x)  suspicari  oportet  sibi 
parum  credi  neque  iniprobos  scire  sese 
timeri:  2,31,4;  —  duabus  de  causis,  quod  neque 
in  uulgum  (  CC)  discipUnam  efferri  uelint  neque 


765 


neque  (2.  A.  a)  a)  £6)  —  b) 


766 


f 


eos,  qui  discunt  <c),  litteria  coniisos  minus  nie- 
moriae  studere:  VI 14, 4;  —  ut  neque  subsidia  ab 
lateribus  submitti  neque  equites  laborantibus 
usui  esse  possent :  1 ,  45, 4 ;  1  tot  hominuni 

milia  .  .  .,  quorum  salutem  neque  pro- 
pinqui  neglegere  neque  ciuitas  leui  mo- 
mento  aestimare  posset:  VII 39,3. 

b)  iuipf. ;  aa):  quod  (Caesar)  neque  conlo- 
quium  interposita  causa  tolli  uolebat  neque 
salutem  su.am  Gallorum  equitatui  committere 
audcbat:  142,5;  quod  bi  neque  ad  concilia 
ueniebant  neque  imperio  parebant  Germanosque 
Transrheii:ino8  soUicitaie  dicebantur:  V2, 4;  hoc 
neque  ipse  transire  habebat  (o)  iii  animo  neque 
hostes  transituros  existimabat:  VI  7,  5;  tempus 
autem  (o)  erat  difficillimum,  quo  neque  fru- 
menta  f  iii  hiberiiis  craut  neque  (cx  hiberuis 
erant  nouaque  E.  Hoffm.)  multuin  a  maturi- 
tate  aberant  ac  (c)  ciuitates  exinanitae:  1,48, 
5;  Pompeius  neque  a  mari  Dyrrachioque  disce- 
dere  uolebat  .  .  .  neque  munitiones  Caesaris 
proliibere  poterat,  nisi  proelio  deccrtare  uellet: 
3,44,1. 

6li):  quibus  amissis  reliqui  ueque  quo  se 
reciperent  neque  quem  ad  modum  op- 
pida  defenderent  habebant:  11116,3;  cuin 
neque  curari  posset  ueque  susceptum  officium 
deserere  uellet:  3, 18, 1 ;  sed  eo  deceptum,  quod 
neque  commissum  a  se  intellegeret,  quare  time- 
rel,  neque  sine  causa  timcndum  putaret:  114, 
2;  quod  iieque  ancorae  fiiiiesque  *sustinerent 
neque  iiautac  gubernatoresque  uiin  teinpestjitis 
pati  jxisseut:  VIO,  2;  quod  iieque  insequi  ce- 
dentes  possent  neque  ab  signis  discedere  aude- 
rent:  V  16, 1. 

c)  perf. :  quae  (c)  (cohortes)  fugientes  con- 
spicatae  uequc  illos  suo  .aduentu  coufirmare 
potuerunt  neque  ipsae  (ipsi  Id)  liostium 
impetum  tuleruiit:  3,64,1;  ij  ut  nou 
Bciret  neque  bello  AUobrogum  jiroximo  Hae- 
duos  Roraanis  auxilium  tulisse  neque  ipsps 
(ipsis  a/()  in  his  contcntionibus ,  quas  Haedui 
secum  .  .  .  h.abuissent,  auxilio  populi  Komani 
usoH  esse:  144,0;  qui  (legati)  doccaiit  ucque 
aiixilia  ex  sua  ciuilate  (ex  sua  ciuit.  aux.  (i) 
iu  'IVcueros  missa   iiO(|iic  ab   se  lidem  laesaiii : 

b)  |)|>f. :  uiagniludiuc  operiim ,  quae  ueque 
uideraiit  ante  Galli  neque  audierant:  II 
12,5;  ^  cum  ucqiio  opus  (tempus  B^f^j) 

liiberiioriim  iniiiiitionesqiie  plene  essoiil  per- 
foctae  iieque  de  friimeiito  reliquoque  com- 
inealii  satis  csset  proiiisum:  1113,1. 

C)  fut.:  conlirniaie  sese  iieqiie  legatos  iuis- 
MuroH  ncq  ue  ullam  condicionem  pacis  aceep- 


turos:  1115,6;  t  Caesarem  (se)  arbitrari 

profectum  in  Italiam;  neque  aliter  Camntes 
interficiundi  Ta.sgetii  consilium  fuisse  cap- 
turos,  neque  (nec  a';  ne  //)  Eburones,  si 
ille  adesset,  t.inta  contemptione  (c)  nostri  ad 
castra  ueuturos  esse:  V29,2. 

f)  g:erundiuiu  et  g^erandiaiuu:  eruptione 
facta  neque  cognoscendi  quid  fieret  neque 
sui  colligendi  hostibus  facultatem  relin- 
quunt:  III  6, 1 ;  magnoque  (c)  eorum  numero 
(o)  interfecto  neque  sui  coUigendi  neque  con- 
sistendi  aut  ex  essedis  (c)  desiliendi  (neque 
consist.  .  .  .  desil.  om.  AQ)  facultateiu  dede- 
runt:  V  17, 4;  neque  consilii  (consilium  fi) 
habendi  neque  arma  capiendi  spatio  dato  per- 
turbantur:  IV  14,2;  t  tuni  uero  neque 

ad  explorandum  idoneum  locuni  castris 
neque  ad  progrediendum  data  facultate 
consistunt:  1,81,1;  \   hoc    facto  proelio 

Caesar  neque  iam  sibi  legatos  audiendos 
neque  condiciones  accipiendas  arbitra- 
batur:  IV  13,1. 

[i)  lotii  enimtiafa:  1,5,1  it.  1.  B.  a)  y); 
nam  neqiio  hoiiiiiium  mortc  luemoria  deleri 
debet,  qiiin  a  proxiinis  retineatur,  neque 
clieutes  siue  summa  infamia  deseri  pos- 
sunt:   ap.    Qell.  V13, 6;  t   sin   autem 

locum  tenere  uellent,  nec  uirtuti  locus  re- 
linquebatur  neque  ab  tanta  multitudine 
coniecta  tcla  conferti  uitare  (a  confertis  uitari 
fi)  poteraut:  V35, 4;  conatus  est  Caesar  re- 
ficcre  pcnites,  sed  nec  niagnitiido  fiuminis  per- 
luittebat  nequc  ad  ripam  dispositae  coliortes 
aduersariorum  jierfici  patiebautur:  1,50, 1;  ^ 
sed  neque  illi  (Jiirhi.;  IIII  af;  quattuor  Nht) 
sibi  confisi  ex  portu  prodire  sunt  ausi,  .  .  . 
neque  Bibulus  impeditis  n.iuibus  dispcrsis- 
que  remigibiis  .satis  iiiatiire  occurrit:  3,7, 
2.3. 

131,11;  11113,8;  IV  20, 3  u.  I.  H.  b)  x) 
[ip);  sed  nauibus  transire  (se  add.  (i)  ueque 
satis  tutum  esse  arbitrabatur  ueque  suae 
neque  populi  Roniani  dignitatis  esse  statue- 
bat:  1V17, 1. 

b)  ueque  .  .  .  noque  .  .  .  HOiiue:  erant  cum 
Achilla  *eae  copiae,  ut  iieque  niinicr»  ueque 
generc  hominuin  neque  iisu  loi  milit;uis 
contemnendae  uiderentur:  3,110,1;  •  ne- 

que  certa  subsidia  coulocari  neque  quid  in 
quaque  parto  opus  essct  prouideri  ncque 
ab  uno  oiiinia  iiuperia  administrari  pote- 
raiit:  1122,1;  nostri  tamoii,  quod  noquo  ordi- 
iios  soriiaro  iioiiuo  firmitor  iiisistoro  iieqiie  siguii 
Hiib.soqui  potcriuit  at<iuc  aliiis  aliii  ox  muii 
quibuseumquo  signis  occurrerat  sc  adgregabat, 


767 


neque  (2.  A.  b)  —  B.) 


Neruius 


768 


magnopere  perturbabantur:  IV26, 1;  ne  tanta 
multitudine  confiisa  nec  moderari  (ne  emode- 
rari  a)  nec  discernere  suos  nec  (ne  AQ)  fru- 
meutandi  rationem  (fi;  frnmenti  rationem  f; 
Ald..  Schn..  Db.;  frumentationem  a)  habere 
possent:  VII  75, 1 ;  1,48,4  u.  1.  A.  c);  ^ 

quod  neque  post  tergum  hostem  relinqnere 
uolebat  neque  beUi  gerendi  propter  anni 
tempus  facultatem  habebat  neque  has  tan- 
tularum  (c)  reruni  occupationes  (sibi  add.  !i) 
Britanniae  anteponendas  iudicabat:  IV 22,2; 
^  se  neque  (S^S;  Sp..  Dt.;  nec  a;  rdl.  edd.) 
umquam  dubitasse  neque  timuisse  ne- 
que  de  summa  belli  suum  iudicium,  sed  im- 
peratoris  esse  existimauisse:  141,3;  1,85,6 
u.  1.  15.  b)  a)  yy);  ^  coactos  esse  .  .  . 

iure  iuraudo  ciuitatem  obstringere  sese  neque 
obsides  repetituros  neque  auxilium  a  populo 
Romano  imploraturos  neque  recusaturos, 
quo  niinus  perpetuo  sub  illoriun  dicione  atque 
imperio  essent:  131,7. 

c)  neqne  .  .  .  neqne  .  .  .  neque  . .  .  neqne: 
uocatis  (e)  ad  se  undique  mercatoribus  neque 
quanta  esset  insulae  magnitudo  neque  quae  aut 
quantae  nationes  incolerent  neque  quem  usum 
belli  haberent  aut  quibus  institutis  uterentur 
neque  qui  essent  ad  maionun  nauium  multi- 
tudinem  idonei  portus  reperire  (e)  poterat:  IV 
20,4. 

B.  neqne  .  .  .  et:  hostes  neque  a  (om.  P) 
ftonte  ex  inferiore  loco  subeuntes  intermittere 
et  ab  utroque  latere  instare  et  rem  esse  in  an- 
gusto  uidit :  II  25, 1 ;  ii.  prattrrea  et  p.  1139 
extr.  et  1140  (11  loe.). 

[Falso:  Afraniani  .  .  .  contumeliosis  .  .  uoci- 
bus  prosequebantuT  (nos  nec  add.  h;  nec  add. 
aefl;  nostros  Morus;  Db.;  del.  Ald.):  necessarii 
nictus  inopia  coactos  fugere:  1,69, 1;  —  ne  quo 
(neque  i)  loeo  erumperent:  3,44, 4;  perpetiias 
munitiones  efBciebant,  ne  qnem  (neque  x  )  locum 
nostri  mtrare  .  .  .  possent:  3,44,4;  —  ne  (nec 
af)  Varus  quidem  [Attius]  dubitat:  2,33,5;  ne 
(nec  af)  haec  quidem  res  (c)  Curionem  .  .  . 
morabatur:  2,39,6;  —  eius  rei  multas  ad- 
ferunt  cansas:  ne  (quod  neque  (i)  adsidua  con- 
suetudine  capti  studium  belli  gerendi  agri  cul- 
tura  commutent;  ne  .  .  .  ne  .  .  .  ne  qua  (neque 
Ma;  Aim.)  oriatur  pecimiae  cupiditas:  VI 22, 
2.3;  —  noctu  ne  (Sfeph.;  neque  Ox)  concla- 
matis  quidem  uasis  fiumeu  transiit  (c):  3,37, 
4;  —  magnum  numenun  .  .  .  mulorum  .  .  pro- 
duci  deque  his  (Dauis.;  neque  hiis  tid  iis  (i) 
stramenta  detralii  .  .  .  iubet:  VII 45, 2;  —  in 
hoc  tractu  (Faem.;  nec  tractu  codd.;  haec  tractu 
Kp.;    nec   tractus   E.   Hfm.;  Db.)    oppidi    pars 


erat  regiae  (regia  0;E.  Hfm.;  Db.)  exigua:  3, 
112,8.) 

Xeque  .  .  .  aut:  (nil4, 3;)  IV  2, 4;  20,4 
(bis);  V6,2;  17,4;  ^T22,2;  (27,2;)  VII 64, 
2;  77,9;  80,5  (c);  1,19,3;  3,8,4;  17,6;  51,2; 
—  neque  ant  .  .  .  ant:  122,1;  IV  29, 2;  V  27, 
3;  (VI 17,  5;  25,4;  2,16,1;)  3,100,4;  1 

ne  .  .  .  nec  .  .  .  nec  .  .  .  nec:  VII  75, 1;  t 
nec  .  .  .  atqne  (ac):  134,3;  IV  1,6;  VI  27, 2 
(c>;  (VII  77,  9;)  VII  80, 5  (c);  1,21,5;  3,15, 
2;  —  neqne  .  .  .  et:  17,5;  35,2;  (53,6;)  VI 
34,6;  VII 30, 1;  77,9;  2,41,6;  3,15,5;  — 
neqne  .  .  .  que:  1113,1  (bis);  V10,2  (his); 
VII  52, 1 ;  (59, 4;)  1,  85, 6  0»^);  %  41,  6 ;  3,  25, 1 ; 
100,4. 

Particnla  copnlatina  ni  adncrsat,:  (neque 
.  .  .  atque:  IV26, 1;  2,31,8;)  neque  .  .  .  et: 
(V34,  3  (e);)  1,85,3;  neqne  . .  .  que:  (V2,4;) 
1,6,6;  70,5;  3,51,2;  (74,3;  92,1  (c).) 

nt  (finale)  .  .  .  neqne:  1110,5;  (V34,3  (c);) 
(1,2,3;)  3,92,1;  ap.  Suet.  uH.  Ter.  5  (c). 

neque  etiaui:  V52,l;  1,5,1;  (1,58,3.) 

neque  =  et  .  .  .  non:  17,5;  IV  1,8;  (VII 
47,3;)  1,42,4;  ?/.  praeterea  p.   751  sqq.  fi^S). 

neqne  =  neqne  tameu,  sed  non:  147,1;  II 
19,5;  IV  26, 5;  V6,2;  (VS,5;)  VII  5, 4;  23,3; 
45,4;  62,8;  76,2;  (77,12:)  1,11,2;  (35,3;)  42, 
3;  2,44,2;  3,25,1;  75,3;  83,3;  ap.  Oell.  XIX 
8,8. 

neqnednni :  minus  exercitatis  remigibus 
minusque  peritis  gubernatoribus  utebautur,  qui 
repente  ex  onerariis  nauibus  erant  producti 
nequedum  etiam  (neque  etiam  dum  O)  uoca- 
buUs  armamentorum  (e)  cognitis  (nequedum 
.  .  .  cognitis  del.  Paid):  1,58,3. 

ne  .  .  .  qnldem  u.  p.  729  sgq. 

neqniqnam.  A.  =  frusti-a:  si  cimctetur 
(senatus)  atque  agat  lenius ,  nequiquam  eius 
(i.  e.  Pompei)  auxilium,  si  postea  uelit,  sena- 
tum  imploraturum:  1,1,4. 

B.  =  temerc:  ut  non  nequiquam  (nequic- 
quam  B'f)  tantae  uirtutis  homines  iudicari 
deberet  (deberent  X)  ausos  esse  (ausi  quod 
essent  fJ  corr.)  transire  latissimum  ilumen :  II 
27,5. 

Xernicns:  quem  (Baculum)  Neruico 
proelio  compluribus  confectum  uulueribus 
dbdmns:  III  5,2. 

Xernius,  -ii;  A.  siug.:  er.it  unus  intus 
Neruius,  nomine  Vertieo,  loco  natus  honesto, 
qui  .  .  .;  hic  .  .  .:  V45, 2. 

B.  plur. :  (Sue.ssiones)  poUiceri  milia  armata 
quinquaginta ;  totidem  Neruios  (neruos  A  pr.), 
qui  maxime  feri  inter  ipsos  habeantur  longis- 
simeque  absint:  114,8;  eorum    (Ambianorum) 


769 


Neruius  —  neu,  neue 


770 


fines  Neruii  attingebant:  1115,3;  cf.  qu.  sqq.; 
trans  id  fiumen  (Sabim)  omnes  Neruioa  con- 
sedisse  aduentumque  ibi  Romanorum  exspectare 
una  cum  Atrebatibus  (c)  et  Veromanduis, 
finitimis  suis:  1116,2;  cf.  qu.  sqq.:  quidam  ex 
liis  .  .  .  nocte  ad  Neruios  peruenerunt:  II 17, 
2;  ef.  qti.  sqq.;  Neruii  antiquitus,  cum  equitatu 
niliil  possent  —  neque  euim  ad  lioc  tempus  ei 
rei  student,  sed  quicquid  possuut,  pedestribus 
ualent  copiis  —  quo  facilius  finitimorum  equi- 
tatum ,  si  praedandi  causa  ad  eos  uenissent, 
impedirent,  teneris  arboribus  incisis  atciue  in- 
flexis  (c)  crebrisque  (c)  in  latitudinem  ramis 
enatis  (c)  et  rubis  sentibusque  intcriectia  effe- 
cerant,  ut  instar  muri  hae  saepe.?  mimimentum 
(c)  praebercnt:  1117,4;  liis  rebus  cum  iter 
agminis  nostri  impediretur,  non  omittendum 
sibi  (c)  consilium  Neruii  existimauerunt:  II 
17,5;  ratio  ordoque  agminis  aliter  se  habebat, 
ac  Belgae  ad  Neruios  detulerant:  II 19, 1;  omnes 
Neruii  confertissimo  agmine  duce  Boduognato 
.  .  .  ad  eum  locum  contenderunt:  1123,4;  cf. 
§  5;  hoc  proelio  facto  et  prope  ad  internecionem 
gente  ac  nomine  Neruiorum  redacto:  1128,1; 
cf.  qu.  sqq.;  cum  (Aduatuci)  omnibus  copiis 
auxilio  Neruiis  uenirent:  1129,1;  se  id ,  quod 
in  Neruiis  (neruios  iJ^p;  /'>.)  fecisset,  facturum: 
1132,2;  cf.  omnia,  ([um  11  15,3  —  28,3  narran- 
lur;  ex  quibus  (legionibus)  unam  .  .  .  duceu- 
dam  Fabio  .  .  .  dedit,  altcram  in  Neruios  (i. 
Ciceroni:  V  24, 2;  re  demonstrata  Aduatucisque 
concitatis  postero  die  in  Neruios  perueuit  lior- 
taturquc  .  .  . :  V  38, 2 ;  facile  hac  oratione  Ner- 
uiis  (neruis  A)  persuadet:  V38, 4;  cf.  39,1; 
magna  manu  Eburones,  Neruii,  Aduatuci  atque 
liorum  omnium  socii  et  (c)  clicntcs  legionem 
ojjpugnare  incipiunt:  V39, 3;  duces  principes- 
que  Neruiorum  .  .  .  conloqui  (cum  Ciccronc) 
sose  uellc  dicunt:  V41,l;  ab  hac  spe  repulsi 
Neruii  uallo  pedum  X  (c)  et  tbssa  pedum  XV 
liiberiui  cingunt:  V42,l;  cf.  qu.  sqq.;  scribit 
Labicno,  .  .  .  cum  legione  ad  fines  Neruiorum 
ueuiat:  V4(),  4;  ueiiit  magnis  itincribus  in 
Neruiorum  fines.  ibi  .  .  .:  V48, 2;  cf.  ofnnia, 
qnat!  V  38  -  52  narraninr:  intelloxit  .  .  .  Ner- 
uios  Adualucosquc  bcllum  Komanis  parare:  V 
5<i,  1  ;  hac  re  cogiiila  omncs  Eburouum  et  Ner- 
uiorum  quae  conuonerant  copiae  discedunt:  V 
58,7;  cuiu  undiquc  bellum  parari  uiclcret,  Ner- 
uioH,  Adiiatucos,  Mciiui^ios  (c)  adiuiictis  Cis- 
rlioiianis  oiiinibus  (icrmanis  ohhc  in  arniis :  VI 
2,3;  proxiniis  quattuor  coactis  Iigioiiibus  do 
improuiso  in  fiiics  Neruiorum  contendit:  VI  3, 
1;  c/'.  §  2.  3;  por  Arduouuam  siluara,  quae  est 
lotiuH  Onlliuo  ma.xiina  alquo  ab  (c)  ripis  liliciii 

Ijuxii^.  Cuuaur,     11. 


finibusque  Treuerorum  ad  Neruios  (Kemos 
Berglc)  pertinet :  VI  29, 4 ;  ijiperant  .  .  .  sena 
(c)  (milia)  Andibus  (c),  Ambianis,  Medioma- 
tricis,  Petrocoriis,  Neruiis,  Morinis :  VII  75, 3. 

ueiwns.  A.  propr.:  hoc  ali  {Aldus;  hoc 
alii  afldii  hoc  [i)  staturam,  ali  uires  {Aldus; 
eM.;  alii  hoc  uires  fl;  ali  hoc  uires  Sehn.;  alii 
uires  a;  [ali]  uires  Paul)  neruosque  confir- 
mari  putant:  VI 21, 4. 

B.  trsl.:  quibus  opibus  ac  neruis  non  solum 
ad  minuendam  gratiam,  sed  paene  ad  pemi- 
ciem  suam  uteretur:  120,3. 

nen,  nene.  I.  Forma.  Ante  uoeales  (et 
h)  semper  (8  (10)  loeis)  inuenitur  neue,  ante 
consonantcs  18  (28)  loeis  neu,  uno  (VI  20, 1) 
neue  ,  nno  (3,92,1)  in  af  ueiie,  in  hl  neque. 

II.  Si^iiif. ;  A,  anlccedit  u  e  u.  ne  p.  728  sq. 
(14  (15)  loc.). 

B.  autecedit  ut;  ti)  pendent  ex  uerbis  iit 
et  neu:  milites  non  longiore  oratione  (estotW. 
iJ-[i)  cohortatus,  quam  uti  suae  pristinae 
uirtutis  memoriani  retinerent  neu  perturbareu- 
tur  animo  hostiumque  impetum  fortiter  susti- 
nerent,  .   .    .   signum  dedit:   1121,2;  t 

simul  denuntiauit,  ut  essent  auimo  par.iti 
in  posterum,  et  quoniam  fieret  dimicaudi  po- 
testas,  ut  saepe  cogitauissent ,  ne  suam  neu 
(neu  s.  n.  Ell/erl.;  ne  usu  manuque  /  (?) ;  cdd.: 
ne  usu  manu  O^afh;  ne  suam  oniniuraque  Paul) 
reliquorum  opinionem  faUerent:  3,86,5;  1[ 

cuni  militibus  regis  conloqui  coeperunt  easque 
hortari,  ut  suum  officium  Pompeio  praesta- 
rent  (praestaret  A'0'*)  ueue  eius  fortunam  de- 
spicerent  (-ret  NOH,):  3,103,4;  1  obse- 

crant,  ut  suis  fortunis  consulat  neu  se  ab  ho- 
stibus  diripi  j>atiatur  (sic  fl;  consulat  neue  ab 
hostibus  diripiantur  BMQ;  Np.,  Fr.;  cous. 
neue  ab  omnibiis  diripiantur  A  ;  cons.,  ne  ab  host. 
diiipiuntur  Ditt.)  :  VII  8,  4;  1  obtestaban- 
tur  Kcmuinos,  ut  sibi  parcereut  neu,  sicut 
Auarici  fecissent,  ne  a  (c)  mulieribus  quidein 
atque  infantibus  abstinerent :  VII  47,5;  obte- 
staturque  (c),  ut  suuc  salutis  rationem  habeunt 
neu  se  oiilinic  (o)  de  coniniiiiii  libertute  meri- 
tum  hostibus  (o)  in  cruciuliiiu  dcdaiit:  VII 
71,3;  ^  Pompcius  suis  praedixerat,  ut 

(ne  Nhl;  neu  O)  Caesaris  impetum  cxcipereut 
neue  (ncquc  hl)  se  loco  mouerent  uciemque 
eiua  distrahi  patcrentur:  3,92,1;  t   Am- 

biorix  proiiu  11  tiuri  iubet,  ut  procul  tela 
coiciuiit  ueu  (nch;  ncc  a)  propiiis  uocodunt  et 
qiiam  in  (o)  |)urtcm  Uomuiii  inipotum  fccoriut 
cedunt:  V34,3;  H  ciuit^ites  .  .  .  huheut 

legibus  sanctum,  si  iiuis  («»(.  (i)  quid  dc  rc 
pulilicu   .  .  .   fiima  iicceperit  (-rint  (i),  uti   ad 

49 


771 


neu,  neue  —  nihil 


772 


magistratum   deferat    (deferant    ^)    neue   cum 
quo  alio  communicet  (-nicent  P):  VI20, 1. 

1))  uou  aiitecedit  undc  peudeaiit  ut  et  neu: 
sublicae  .  .  .  agebantur ,  ut ,  si  .  .  .  naues  dei- 
ciendi  operis  causa  (c)  essent  .  .  .  iauiiissae 
(c),  Ms  defensoribus  earum  rerum  uis  ifflnuere- 
tur  neu  ponti  nocerent:  IV 17, 10;  (pares  (c) 
eiusdem  generis  munitiones  .  .  .  contra  exte- 
riorem  hostem  perfecit,  ut  ne  magna  quidem 
multitudine  .  .  .  munitionum  praesidia  circum- 
fundi  possent;  ac  ne  (Lip^jert;  Dt.;  ne  om. 
codd.;  ut/i;  aut  y.a :  neu  Ald.;  Sclin.;  ne  .lutem 
Hmid;  Db.)  cum  periculo  ex  castris  egredi  coga- 
tur,  dierum  XXX  pabulum  frumentumque 
habere  (o)  omnes  conuectum  iubet:  VII  74, 2;) 
has  mimitiones  insequentibus  aiisit  diebus,  ut 
pro  muro  obiectas  haberet  neu  diniicare  inuitus 
cogeretur:  3, 112,  8;  lenibus  atque  utinam  scrip- 
tis  adiuncta  foret  uis,  comica  ut  aequato  uirtus 
polleret  honore  cum  Graecis  neue  (Rotli;  neque 
eodd.  plur.;  neque  in  EZ;  eM.)  hac  despectus 
parte  iaceres!  ap.  Siict.  uit.  Terent.  5. 

C.  autccedit  coniiuictiuns  (iinperat.):  ne  . . . 
traduceret;  deinde  obsides  .  .  .  redderet  Sequa- 
nisque  permitteret,  ut  quos  illi  haberent  .  .  . 
reddere  illis  liceret,  neue  Haeduos  iniuria  laces- 
seret  neue  his  sociisque  (-ue  Faern.;  Whitte) 
eorum  belhim  inferret:  135,3;  praecipit  atque 
interdicit,  unum  omnes  petant  (e)  Indutiomarum 
(c)  neu  quis  quem  (quisquam  alium  fj)  prius 
uulneret,  quam  iUum  interfectum  uiderit  (c) : 
V58,4;  interea  manerent  induti.ie,  dum  ab  illo 
rediri  posset,  neue  (ne  uel  a)  alter  alteri  noce- 
ret:  3,  IG,  5. 

D.  ueu  .  .  .  nen:  (praeterea  oppida  incendi 
oportere,  quae  non  .  .  .  ab  omni  sint  periculo 
tuta,  ne  (fJ;  neu  a;  cdd.)  suis  sint  ad  detrec- 
tandam  militiam  receptacula,  neu  Romanis  pro- 
posita  ad  copiam  comnieatus  praedamque  tol- 
lendam:  VII 14, 9.) 

mihtesque  appellat ,  neu  se  neu  Pompeium 
(e ;  CC)  imperatorem  suum  aduersariis  ad  sup- 
plicium  tradant  obsecrat:  1;  76, 1. 

iiene  ...  qne:  (135,3;  VII 14, 9;  3,86,5  (c);) 
3,73,2;  t  nene  .  .  .  qiie  (=sed):  II 21, 

2;  3,92,1;  —  iieue  .  .  .  et  (=  sed):  V34,3. 

iienter.  1.  adiect.:  castra  . .  .  cum  essent 
inter  flumina  duo,  Sicorim  et  Cingam,  spatio 
miUum  XXX,  neutrum  horum  transiri  poterat: 
1,48,3. 

2.  ni  subst.:  A.  sina:. :  principes  uero  esse 
earum  partium  Cn.  Pompeium  et  C.  Caesarem. 
.  .  .  qua  re  paribus  eorum  benefieiis  parem  se 
quoque  uoluntatem  tribuere  debere  et  neutrum 
eoruni  coutra  alterum  iuuare  aut  urbe  aut  (c) 


portibus  recipere:  1,35,5;  t  VII 63, 7 

71.  B. 

B.  plur.:  palus  erat  non  magna  inter  nostrum 
atque  hostium  exercitum  ....  ubi  neutri 
transeundi  initium  faciunt,  .  .  .  Caesar  suos 
.  .  .  reduxit:  119,2;  f  reliquis  oppidi  par- 

tibus  sic  est  pugnatum,  ut  aequo  proelio  disce- 
deretur  et  neutri  pellerentur:  3,112,7; 
t  quae  fuit  causa,  quare  toto  abessent  bello  et 
neutris  (neutri  p)  auxilia  mitterent: 
VII  63,  7. 

(uentiqaam :  uam  ut  . .  .  iter  in  prouin- 
ciam  conuerteret,  id  ne  metu  quidem  (recc.; 
Slrpli.;  ut  ne  nietu  quidem  k;  ut  nemo  tunc 
quidem  [i  ;  id  neutiquam  Heller)  necessario  fa- 
ciundum  (c)  existimabat :  VII 56, 2.) 

nex  (srenet.):  (tertium  iam  hunc  annum 
regnantem  inimici  palam  multis  ex  ciuitate 
auctoribus  interfecerunt  (sic  fl;  inimicis  iam 
raultis  palam  ex  ciuitate  et  iis  (necis  {pro  et 
iis)  Oiid.)  auctoribus  eum  interfecerunt 
a;  u.  CC);  V25,3;)  1  uitae  necisque 

potestatem  habere  ii.  habeo  p.  1398  extr. 
ct  1399  (3  loc). 

Xiconiedes:  uel  pro  hospitio  regis  Nico- 
medis  uel  pro  horum  necessitate,  quorum  de 
re  (c)  agitur,  refiigere  (c)  hoc  munus,  M. 
lunce  (e),  non  potui:  ap.  Gell.  V13, 6. 

niliil.  A.  ni  subst.;  a)  nou  pendet  ;?eue- 
tiiius  ex  iioce  uihil.  ueqiie  additnr  adiectiunm; 
a)  iion  sequitnr  uisi;  aa)  subi.:  recte  augu- 
raris  (c)  de  me  —  bene  enim  tibi  eognitus 
sum  —  nihil  a  me  abesse  longius  crudelitate: 
ap.  Cic.  ad  Att.  1X16,2;  t  constare: 

VII  5, 6  n.   B.  a)  constare ;  H  omnibus 

fi'ugibus  (c)  amissis  domi  nihil  erat,  quo 
(qui  IP)  famem  tolerarent:  128,3;  elati  .  .  . 
superiorum  temporum  secundis  proeliis  nihil 
adeo  arduum  sibi  esse  (om.  p)  existimaue- 
runt  (existim.ab.ant  !i),  quod  non  uirtute  con- 
sequi  possent,  neque  .  .  .  fecerunt:  VII  47, 3; 
sed  tamen  nihilest,  quod  potius  faciamus: 
ap.  Cic.  ad  Att.  1X14,1;  —  quod,  unde  agger 
omnino  comportari  posset,  nihil  erat  reli- 
quum:  2,15,1;  —  DoIabeUa  tuo  nihU  scito 
mihi  esse  iucundius:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X16, 
3;  cum  uictoribus  nihil  impeditum,  iiictis 
nihil  tutum  arbitrarentur :  1128,1;  dilectus 
circa  (c)  urbem  intermittimtur;  nihil  citra 
Capuam  tutum  esse  omnibus  uidetur:  1,14, 
4;  f  posse:  11121,3  u.  fi[i)  proficere;  f 
uideri:  1,14,4  ii.  esse  extr.;  3,87,7  n.  fJfi) 
confirmare. 

[iji)  obi. :  tribuni  militum  et  .  .  .  centuriones 
nihil  temere  agendum  neque  ex  hibernis  iu- 


773 


iiibil 


774 


iiissu  Caesaris  discedendum  existimabant  (c): 
V28,3;  t  arbitrari:   1128,1  ti.  aa) 

esse;  ^  plebes   paene  seruorum  habelur 

loco,  quae  nihil  audet  {Q;  aut  et  A;  habet 
MC;  Aim.;  Fr.)  per  se  (per  se  niJiil  audet  fj), 
uuUo  (c)  adhibetur  consilio  (c) :  VI 13, 1 ;  qui- 
bus  omnibus  (o)  rebus  sublatus  nihil  contra 
se  regem  ausurum  (0;  nisurum^x,-  Db.)  existi- 
mabat :  2,  37,  2 ;  1  ne  se  in  hostium  nu- 

mero  duceret  .  .  .;  uihil  se  de  bello  cogi- 
tauisse,  nulla  Ambiorigi  auxilia  misisse:  VI 
32, 1 ;  sed  praeoccupatus  animus  Attianorum 
militum  timore  (c)  .  .  .  et  caede  suorum  nihil 
de  resistendo  cogitabat,  omnesque  .  .  .  arbitra- 
bautur:  2, 34,G;  1  iufirmitateni  Gallorum 

ueritus  .  .  .  nihil  his  committendum  existi- 
mauit:  IV5, 1;  —  magna  parte  diei  cousumpta, 
cum  .  .  .  pugnaretur ,  nihil  (nihilo  h) ,  quod 
ipsis  esset  indignum,  committebanl :  V35, 5; 
T[  quod  de  re  tanta  et  a  tam  perito  imperatore 
(et  add.  a)  nihil  frustra  confirmari  uide- 
batur:  3,87,7;  t  uihil,  iuquit,  de  eorum 

sententia  dicturus  suni,  qui  turpissimam 
seruitutem  dcditiouis  nomiue  appellant,  neque 
.  .  .  censeo:  VII77,3;  1[  efficere:  3,57, 

2  u.  proficere;  ^  existimare:  VII 47, 3 

u.  a.oL)  esse;  t  facere  u.  facio  p.  (l'J6'J 

cxtr.)  mS:  IV  1,9;  V7,7;  VII  43,1;  (3,57, 
2 ;)  ap.  Gic.  ad  Att.  X  8  j5,  1 ;  T  nihil  enim 
malo  quam  et  me  mei  .similem  esse  et  illos 
sui:  ap.  Oic.  ad  Att.  1X16,2;  T  (niti:  2, 

37,2  u.  audere;)  t  cum  (c)  equitatu  nihil 

possent:  1117,4;  H  ubi  diligcntia  nostro- 

rum  nihil  his  rebus  profici  posse  intellexe- 
runt:  11121,3;  statuisse  imperatorem,  si  nihil 
in  oppugnatione  oppidi  profecissent  (profecisset 
[i),  triduo  exercitum  deducore:  VII  20, 11;  apud 
quos  cum  proliccre  nihil  posset :  3,22,2;  sese 
omnia  de  pace  expertum  (experta  Nx)  nihil  ad- 
huc  effacisse;  id  (ell'. ;  id  add.  Madu.;  profe- 
cisso,  idque  add.  (Ciacc.)  Paul;  om.  codd.;  edd.) 
arbitrari  uitio  factum  eorum,  quos  csse  auctores 
eius  rei  uoluisset:  3,57,2;  ubi  nihil  prolici 
cqiututu  cognouit:  3,58,2;  I  tum  demum 

Titurius,  (ut  rt(W.  [i)  qui  nihil  ante  prouidis- 
set,  trepidaro  et  concursaro:  V33, 1;  t 

nihil  Sequani  respondere,  sed  in  eadem  tri- 
stitia  taciti  permanere  (c):  132,3;  1  quod 

dcdilione  facta  obsidibusquc  acceptis  nihil  do 
bcllo  timendum  cxisliiuHuerat:  1113,1;  uihil 
tinientibuB  nostris,  quod  lcgati  corum  [laulo 
anto  a  (JacHarc  disceHserant  .  .  .,  ini|ictu  1'acto: 
IV  12, 1 ;  Labienus  .  .  .  de  suo  ac  Icgionis  ])eri- 
culo  nihil  timebat:  V57, 1;  ut  facilo  exiHtimari 
posset  nihil  ooh   do  cuontu   eius  dici  Unuiisse: 


3,96,1;  t  in  se   (etiam  add.  Na:  edd.) 

aetatis  excusationem  nihil  ualere,  quod  (quin 
Madu.)  superioribus  bellis  probati  ad  f  obtinen- 
dos  exercitus  euocentur:  1,85,9. 

fi)  sequilur  uisi:  inter  se  coniurant,  nihil 
nisi  communi  consilio  acturos  eundemque 
omnes  fortunae  exitum  esse  laturos:  1118,3; 
t  sese  tamen  hoc  esse  .  .  .  animo ,  ut  nihil  nisi 
hiberna  recusent  atque  hanc  inueterascere 
consuetudinem  nolint:  V41,5;  t  relin- 

quebatur  Caesari  nihil  nisi  (ni /)  uti  equitatu 
agmen  aduersariorum  male  haberet  et  carperet : 
1,63,2;  1  nos  nihil   de  eo  percontatio- 

uibus  (c)  reperiebamus,  nisi  certis  ex  aqua 
mensuris  breuiores  esse  quam  iu  contiuenti 
noctes  (o)  uidcbamus  {om.  p):  V13, 4. 

b)  uihll  c.  geuetiuo:  sed  priuati  ac  separati 
agri  apud  cos  nihil  est:  IV  1,  7;  t  ut 

.  .  .  publice  iurare  cogerent  nihil  se  (esse  M) 
contra  Sequanos  consilii  inituros:  VI12, 
4;  t  nihil  horum  (quorum  a)  ad  pa- 

caudas  Hispauias,  uihil  ad  usum  prouinciae 
prouisum:  1,85,7;  t  nihil  esse  ne- 

gotii  subito  oppressam  legionem,  quae  cum 
Cicerone  hiemet,  interfici:  V38, 4;  qui  prior 
has  angustias  occupauerit,  ab  lioc  hostem  pro- 
hiberi  (i',-  prohibere  x)  nihil  esse  negotii:  1, 
66,4;  t  sibi  praeter  agri  solum  nihil 

esse  reliqui:  111,5;  —  qui .  .  .  nihil  ud  cele- 
ritatem  sibi  reliqui  fecerunt:  1126,5;  t  ut 
alii  adesse  copias  lubae  dicerent,  alii  cum  le- 
giouibus  instare  Varum  iamque  se  puluerem 
uenientium  cernere,  quarum  rerum  nihil 
omnino  acciderat:  2,43,2;  —  quarum  re- 
rum  a  nostris  propter  paucitatem  fieri  uihil 
poterat :  III 4, 4;  haec  . .  .  expiata  .  .  .  Graccho- 
rum  casibus  docet ;  quarum  rerum  illo  tcmpore 
nihil  factum,  ne  {Na;  nec  Ofltt)  cogitatum 
quidcm:  1,7,5;  —  animaduertit  Caesar  unos 
(c)  ex  omnibus  Sequanos  nihil  earum  roruni 
facere,  quas  ceteri  facerent:  132,2;  doceant 
nihil  earum  rerum  publico  iactura  cousilio:  V 
1,7;  —  (Neruios)  nihil  pati  uiui  reliqua- 
rumque  rerum  ud  (c)  liLxuriam  (c)  pertineu- 
tium  (c)  inferri:  1115,4;  t  quibus  ad 

consilia  cupicuda  nihil  spatii  daudum  exi- 
stimubat:  IV  13, 3;  t  populi  Komaui  hjuic 

esse  consuetudiucm ,  ut  socios  .  .  .  nou  modo 
s  ui  nihil  deperderc,  scd  gratia,  diguitate, 
houore  auctiorcs  uelit  csso:  113,8;  t  "iui: 
11  15, 4  u.  rcrum  cxtr. 

c)  iiihil  c.  iidicctiu.:  si  nihil  esscL  (nil  sit 
(i)  duriuH,  nullo  cum  pcriculo  ad  proximam 
legionem  porucnturos:  V21I,  6;  t  si  .  .  . 

uideboris   .  .  .  mcum   aliquoil   Ciicluiii   ooiulem- 

•v-r 


775 


nihil 


776 


nauisse;  quo   mihi  grauius  aba  te  nil  (nihil 
AP;    IVsby.)    accidere   potest:   ap.   Cie.  ad 
Ait.  X  8  B,  1;  iVII43,4  u.  B.  a)  iudicare.) 
B.  ui  ailuerbii;  a)  iiiliil  (=  iioii,  niiiiinie): 

cogitare:  VI 32,1  et  2,34,6  u.  A,  a)  a)  pp); 
1  quod  non  fore  dicto  audientes  neque  signa 
laturi  dicaiitur,  nihil  se  eare  commoueri:  I 
40, 12 ;  t  id  eane  de  causa ,  quam  legatis 

pronuntiarunt  (e),  an  perfidia  adducti  fecerint, 
quod  nihil  nobis  constat,  non  uidetur  pro 
certo  esse  ponendum  (c) :  VII  5, 6  ;  t  hi 

propter  propinquitatem  (o)  et  celeritatem  (o) 
hostium  nihil  iamX!aesaris  imperium  exspec- 
tabant  (spectabant  fi):  1120,4;  t  nihil 

se  propter  inseientiam  leuitatemque  (et  leuitatem 
P)  uulgi  grauius  de  ciuitate  iudicare  neque 
(quicquam  add.  Plicijg.)  de  sua  in  Haeduos 
beneuoleutia    deminuere :    VII  43, 4 ;  t 

[leuitate  armorum  et  cotidiana  exercitatioue 
nihil  iis  (his  «;  ex  Iiis  p)  noceri  posse:  V 
34,4;]  ijjsi  uero  nihil  (nicliil  Q;  non  P)  noci- 
tum  iri :  V  36,  2 ;  tirones  .  .  .  iure  iurando  ac- 
cepto  nihil  iis  (his  codd.)  nocituros  hostes  se 
Otacilio  dediderunt:  3,28,4;  t  quae  res 

etsi  nihil  ad  leuand.is  iniurias  pertinere  uide- 
bantur,  tamen :  1,9,1;  t  accedebat,  ut 

.  .  .  ab  aestu  relictae  (c)  uihil  saxa  et  cautes 
(c)  timereut:  11113,9. 

I))  nihilo;  a)  iiiliilo  luagis:  legiones  ex  ca- 
stris  eduxit  aciemque  idoneo  loco  constituit. 
cum  Vercingetorix  nihilo  (nichilo  Q)  magis 
(  Vascosan.;  minus  codd.)  in  aequum  locum 
descenderet,  .  .  .  exercitum  rcduxit:  VII 53, 
(1.)  2. 

P)  uihilo  iuiuor:  necessitudinem  quidem  sibi 
nihilo  minorem  cum  Caesare  intercedere;  ne- 
que  .  .  .:  2,17,2. 

y)  uibilo  iiiiuus:  post  eius  mortem  nihilo 
minus  Heluetu  id,  quod  coustituerant ,  facere 
conantur:  15,1;  hac  spe  lapsus  Indutiomarus 
nihilo  minus  copias  cogere,  exercere,  a  fiuitimis 
equos  parare,  exsules  damnatosque  .  .  .  ad  se 
alUcere  coepit:  V55,3;  (VII  53, 5  u.  a);)  bel- 
lumque  inferri  (c)  Allobrogibus  iubet.  .  .  .  (ac 
add.  Ciacc.)  nihilo  minus  clandestinis  nuntiis 
legationibusque  Allobrogas  (c)  soUicitat:  VII 
64,  (5.)  7;  si  hoc  sibi  remitti  uellent,  remitterent 
ipsi  de  maritimis  custodiis;  si  illud  tenerent,  se 
quoque  id  reteuturum.  nihilo  minus  tamen  agi 
posse  de  compositione,  ut  haec  non  remitteren- 
tur,  neque  hanc  rem  illi  (c)  esse  impedimento 
(c) :  3, 17, 4  ;  conatus  tamen  nihilo  minus  est 
aliis  rationibus  per  conloquia  {ii.  CG)  de  pace 
agere:  3,18,5. 

((J)  uihilo  sequius:   ut,   cum   .  .  .   iuberet. 


aUi  t  dimissis  equis  eundem  cursum  confuge- 
rent  (sic  codd.;  nihilo  sequius  eundem  cursum 
conficerent  M.  Eaupt;  u.  CC)  alii  [ex]  metu 
etiaui  signa  dimitterent :  3, 69, 4.) 

e)  uibilo  setins:  sedecim  milia  .  .  .  Arioui- 
stus  misit,  quae  copiae  nostros  .  .  .  munitione 
prohiberent.  niliilo  setius  Caesar,  ut  ante  con- 
stituerat,  duas  acies  hostem  propulsare,  tertiam 
opus  perficere  iussit:  149,  (3.)  4;  .  .  .  ac  nihilo 
setius  sublicae  et  ad  inferiorem  partem  fluminis 
oblique  agebantur  .  .  .  et:  IV  17, 9;  his  adductis 
.  .  .  consolatus  Indutiomanun  hortatusque  est, 
uti  in  officio  maneret.  nihilo  (nihil  ji)  tamen 
setius  principibus  Treuerorum  ad  se  conuocatis 
hos  (c)  singillatim  Cingetorigi  conciliauit :  V  4, 
3 ;  dabat  operam ,  ut  in  officio  Dumnorigem 
contineret,  nihilo  tamen  setius  omnia  eius  con- 
siUa  cognosceret  (-re  AQ^):  V7, 3;  re  cognita 
tantus  luctus  excepit,  ut  urbs  ab  hostibus  capta 
eodem  uestigio  uideretur.  MassiUenses  tamen 
nihilo  setius  (segnius  bf-)  ad  defensionem  urbis 
reliqua  apparare  coeperunt:  2, 7,  (3.)  4;  praeter- 
uectosque  Dyrrachium  magna  ui  uenti  nihilo 
setius  (segnius  0)  sequebatur :  3, 26, 3. 

[Falso:  In  BM  saepius  scriptum  est  rahHpro 
nostri.] 

Nlbil  .  .  .  iieiine:  V28,3;  VII 43, 4;  47,3; 
77,3;  nihil  .  .  .  ne  .  .  quidem:  1,7,5;  t 

nihil  .  .  .  que  (=neque):  1115,4;  (VII 43, 
4;)  nihil  .  .  .  et  (=neque):  11113,9;  t 

nihil  .  .  .  que  (=  sed):  2,34,6;  t  nihil 

iam:  1120,4;  t  nihil  praeter:  111,5; 

t    (etiam    nihil:    1,85,9;)  t   nihil 

earum  rerum  u.  p.  774  b);  t  Dola- 

bella  nihil  est  iucundius:  ap.  Cic.  ad  Att. 
1X16,3. 

iiiliiloiniiins  n.  niliil  p.  77.5  y)  (.5  loc). 

niiuis:  is  locus  praesidio  ab  his  non  nimis 
(miiuis  B^(V))  firmo  tenebatur.  tamen  silentio 
(non  nimis  tamen  firmo  teuebatur.  silentio 
Hotom.;  simil.  Sclin.):  VII 36, 6. 

niinins:  accidisse  igitiu*  his,  quod  plerum- 
que  hominum  (-ibus  0)  nimia  pertinacia 
atque  arrogantia  accidere  soleat,  uti:  1,85, 
4;  t  in  castris  Pompei  uidere  licuit  .  .  . 

non  uuUorum  tabernacula  protecta  hedera  mul- 
taque  praeterea,  quae  nimiam  luxuriam  et 
uictoriae  fiduciam  designarent:  3,96,1;  t 
factum  imprudentia  Biturigum  et  nimia  ob- 
sequentia  reliquorum,  uti  hoc  incommodum 
acciperetur :  VII 29, 4. 

[Falso:   nimiam  jiro  minimam  in  af  1,  70,5.] 

nisi.  A.  coniuuctio  condicioual.;  a)  c.  iud.: 
desilite,  inquit,  commiUtones  (c),  nisi  uultis 
aquilam  hostibus  prodere :  IV  25, 3. 


777 


nisi  —  Nitiobriges 


778 


b)  c.  conl.;  a)  praes.:  nisi  omnia  consen- 
tiant  inter  se,  non  potest  lieri,  ut  nominis 
similitudo  sit:  ap.  Pompci.  enmm.  art.  Don. 
((jru)mn.  Lat.  cd.  Keil   V  p.  108). 

nuntium  .  .  .  mittit,  nisi  subsidium  sibi  sub- 
mittatur  (mittatur  %;  Flod.) ,  sese  diutius 
sustinere  non  posse:  116,4;  pro  uita  liomiuis 
nisi  {fh;  Aim.;  om.  a;  non  nisi  a)  hominis 
uita  {AQ(;fi;  uita  hominis /<ilf /  Aim.;  Fr.)  red- 
datur,  non  possc  (aliter  cuM.  fi)  deorum  im- 
mortalium  nunieu  placari  arbitrantur:  VI  16, 3; 
summae  se  iniquitatis  condemnari  debrre, 
nisi  eorum  uitam  sua  (o)  *laude  habeat 
cariorem:  VII 19, 5;  t  qui  nisi  decedat 

atquo  exercitum  deducat  ex  his  rcgionibus, 
sese  illum  non  pro  aniico,  sed  pro  (e)  hoste 
habiturum:  144,11;  —  non  posse  (se)  eius 
imperia  diutius  sustinerc.  nisi  (si  add.  BQ, 
Acorr.,  M  corr.;  Np.,  Fr. ,  Db.,  Hld.;  om. 
A  pr.,  M  pr.,  [i;  Sclm.,  Dt.)  quid  in  Cacsare 
populoque  Romano  sit  auxilii,  omnibus  Gallis 
idem  essc  faciendum,  quod  Heluetii  fece- 
rint:  131,14. 

p>  perf. :  (ialli,  nisi  perfregeriut  nunii- 
tiones,  de  omni  salute  desperant;  Komani, 
si  rcm  obtiiuierint,  fuiem  laborum  omuium 
exspectant:  VII  85,3;  t  obsides  .  .  .  ad 

certam  diem  adduci  iubet.  nisi  ita  fecerint, 
sese  bello  ciuitatem  persecuturum  demon- 
Htrat:  Vl,8;  mittit,  qui  petant  atque  orent, 
ut  sibi  subueniat.  .  .  .  quod  nisi  fecerit,  se 
coliortesque  aniplius  XXX  magnumqiie  nunic- 
rum  scnatorum  atque  equitum  Jlomauorum  in 
pcriculum  essc  uenturum:  1,17,(1.)  2. 

y)  im|»f.:  Pompeius  neque  . . .  discederc  uole- 
l)at,  .  .  .  neque  munitioncs  Caesaris  prohibere 
poterat,  nisi  proclio  decertarc  ueUet:  3, 
U,\. 

())  |»|>r.;  aa):  crat  ei  |iraecepluni  a  Cacsarc, 
ue  i^rocliuin  comniitterct,  nisi  ipsius  copiac 
propc    hostium    castra   uisae  essent:    122,3. 

[i[i):  fit  protinus  hac  re  audita  ex  castris  Gal- 
loriiin  fuga.  quod  nisi  crebris  subsidiis  ac  totius 
dioi  laboro  militcs  esscnt  (fuisscnt?)  defessi, 
oiiincs  hostiiiiii  copiac  dclcri  potuisscnt:  VII 
H8,  (5.)6;  t  "•-  •  •  •  uix  ii]i])iclum  (lclbii- 

dorctiir,  ct  nisi  eo  ijiso  teinjiorc  qiiidani  nuiitii 
do  CacHaris  uictoria  .  .  .  essent  allati,  exi- 
Htimabant  ])leriquo  liilurum  fuissc,  uti 
amitterotur:  3,  101,3. 

U.  ul  niliicrbli;  a>  N|icclut  a<I  ii<'iriilli»nriii ; 
a)  nc:  iiiic  iiiiiuido  iic  (|iiiK  (•iiiiiitiaict,  iiisi 
(|uibuH  coiiiiimiii  coimilio  iiiaiidadiiii  cssct,  iiitcr 
80  Haiixcniut:  130,5;  iiii)i(!nit,  si  suHtinerc  iioii 
[lOHHit ,    dudtictiH    colionibuH   orujjtione    pugiiet 


(e) ;  id  nisi  necessario  ne  faciat :  VII 86, 2 ;  tah 
instructa  acie  tenere  uterque  propositum  uide- 
batur:  Caesar,  ne  nisi  {Np.;  ut  nisi  rec.;  itett. 
edtl. ;  nisi  Ox,)  coactus  proelium  committeret 
(committere  Oaf;  non  committere  /(/;  non  com- 
mitteret  uett.  edd.),  ille,  ut  opera  Coesaris  im- 
pediret:  1,83,3. 

[i)  nihil  u.  iiihil  p.  771  [i)  (1  loc). 

y)  noii :  i])sum  crat  oi)iiiduin  Alesia  (c)  in 
collc  summo  admodum  edito  loco,  ut  nisi  ob- 
sidione  exjjugnari  non  posse  (posse  non  [i) 
uideretur:  VII  69, 1 ;  iurauit  se  nisi  uictorem 
in  castra  non  reuersurum:  3,  87,6;  —  quod  naues 
])roi)ter  magnitudinem  nisi  in  alto  constitui 
non  poterant:  IV  24, 2;  de  re  publica  nlsi  per 
c  0  n  c  i  1  i  u  m  loqui  non  conceditur :  VI  20, 3 ;  t 
eius  rei  testimonium  (c)  esse,  quod  nisi  roga- 
tus  non  uenerit:  144,6;  1,83,3  u.  a);  adeo- 
que  erat  impedita  uallis,  ut  in  ascensu  nisi 
subleuati  a  suis  ])rimi  uon  facile  eniterentur: 
2,34,5;  f  quod  cum  tanta  multitudine 

hostium  .  .  .  nisi  aeqiio  loco  aut  opor- 
tunitate  aliqua  data  legato  dimicandum 
non  existiniabat :  11117,7;  f  suos  liberos, 

nisi  cum  adoleuerunt,  ut  muuus  niilitiae 
sustiuere  possint,  i)alam  ad  sc  adire  non  pa- 
tiuntur:  VI 18, 3. 

d)  uiillus:  sed  dcditionis  nuUam  esse  con- 
dicionem  nisi  armis  traditis:  1132,2;  nobis  nisi 
Caesaris  capite  relato  pax  csse  nulla  (iion  O) 
potest:  3,19,7. 

e>  niniii|uani:  cxtrcmum  atque  ultiinuin  sena- 
tus  consultum,  quo  nisi  j)aeiie  in  ij^so  urbis 
incendio  atque  in  {om.  f)  desj)eratione 
omuium  salutis  f  latorura  audacia  num- 
quain  aute  descensum  (c)  est:  1,5,3. 

'O  uelare:  quod  ab  opcre  shigulisque  legioni- 
bus  siiigulos  lcgatos  Caosar  discedcre  nisi 
iiiunitis  castris  uctucrat:  1120,3. 

)))  antceedit  iiox  iiitcrro^^atiiiii:  Romani 
uero  quid  pctimt  {CC)  aliud  aut  quid  uo- 
lunt  nisi  inuidia  adducti  quos  fama  nobiles 
potontesque  bello  cognouerunt ,  horum  in  agris 
ciuitatibusque  considere  atquo  his  aelcrnain 
iniuiigcrc  scruitiitcm?  VII  77,  15;  castroruiii 
aiitcm  miitatio  (luid  habct  nisi  turpciii  iiigaiii 
et  dcspcratioucm  omiiium  ct  alicuiatioiiom  cxer- 
citus?  2,31,4;  quonam  liacc  oiniiia  iiisi  ad 
suani  pcrniciem  jiertinero?  1,9,4. 

(c)  nlsi  si:  131,14  u.  A.  b)  a)  exlr.} 

IMi<:i»l»i'i{i'<>M  (-l»ro;;'«>H?).  ln  X  iiitio- 
brigcH  ficit  VII  7,2,  iiiliolii-ogcs  Irilnis  n7/(y«/.< 
hcis  uidctiir  /iiisnc.  Niim  VII  7,2  in  iiitio- 
brigCH  cxtttut  iii  l>I\IQa,  iiiiciobrigCH  /)(  A,  iiiini- 
tiobries    in   li;    VII  31, 5    iiitiobroguiii    cst    iii 


779 


Nitiobriges  —  nobilitas 


780 


ABM^ak^,  niciobrogum  in  Q,  nitiobrigum  in 
li'.  nitiobrugum  in  3i' ;  VII  46,  5  nitiobrogum 
uidetur  inueniri  in  X;  VII  75, 3  nitiobrigibus 
est  in  Bjrr.,  nitbiobrigibiia  in  h,  nitiobrogibus 
in  AM,  nithiobrogibus  i?i  af,  nitiobrugibus  in 
Q.  —  Beliqui  scriptores  Nitiobriges  himc  popu- 
lum  dicere  uideniur.     Sed  cf.  Plin.  IV  109. 

progressus  in  Nitiobriges  et  Gabalos  ab  utris- 
que  obsides  accipit  (c):  VII  7,2;  Teutomatus 
(c),  Ollouiconis  (c)  filius,  rex  Nitiobrigum  (c), 
cuius  pater  ab  senatu  nostro  amicus  erat  appel- 
latus,  cum  magno  equitum  suorum  numero 
(o)  et  quos  ex  Aquitania  conduxerat  ad  eum 
(Vercingetorigem)  peruenit:  VII 31, 5;  ut  Teuto- 
matus  (c),  res  Nitiobrigum  (e) ,  subito  in 
tabernaculo  oppressus  .  .  .  uix  se  ex  manibus 
praedantium  militum  eriperet:  VII 46, 5;  im- 
perant  .  .  .  sena  (milia)  Andibus  (sena  And. 
Em.  Hoffm.;  senonibus  X),  Ambianis,  Medio- 
matricis,  Petrocoriis,  Neruiis,  Morinis;  Nitio- 
brogibus  quinque  (quina  milia  a;  .V.  p):  VII 
75,3. 

iiitor.  (trsl.)  A,  =  conteudere,  moliri, 
laborare;  a)  ai)s.:  ((nostri)  non  eadem  alacri- 
tate  ac  studio,  quo  m  pedestribus  uti  proeliis 
consuerant,  utebantur  (nitebantur  k;  Schn.. 
JSIp.):  IV  24, 4;)  tamen  uirtute  et  patientia 
(nostri)  nitebantur  atque  omnia  uulnera  sustine- 
bant:  1,45,6. 

b)  alqd:  (quibus  omnibus  rebus  (o)  sublatus 
nihil  contra  se  regem  ausurum  (0;  nisurum 
%;  Db.y  existimabat:  2,37,2.) 

c)  c.  inf.:  (gladiis  caespites  (c)  circumcidere, 
manibus  sagulisque  (c)  terram  exhaurire  coge- 
bantur  ([i;  Schn.,  Rld.;  nitebantur  recc,-  Np., 
Db.;  uidebantur  a;  Fr.):  V42, 3;)  perrumpere 
nituntur  (barbari) :  MT  37, 10. 

d)  nt :  in  occupandis  praesidiis  magna  iii 
uterque  nitebatur  (A",-  uidebatur  i ;  utebatur 
0) :  Caesar ,  ut  quam  angustissime  Pompeium 
contineret,  Pompeius,  ut  quam  plurimos  colles 
quam  maximo  circuitu  occuparet:  3,45,1. 

e)  ad:  quantum  (Haedui)  gratia,  auctoritate, 
pecunia  ualent,  ad  sollicitandas  ciuitates  nitun- 
tur  (utuntur  RSchn.):  VII  63, 2. 

J}.  —  alqa  re  coufidcre:  ut  auctoritatem, 
qua  ille  maxime  apud  exteras  nationes  niti 
(uti  NO)  uidebatur,  minueret:  3,43,4;  —  se 
ita  a  patribus  maioribusque  suis  didicisse,  ut 
magis  uirtute  contenderent  (o)  quam  dolo  aut 
insidiis  niterentur:  113,6. 

nix:  discussa  (discissa  p)  niue  sex  iu 
altitudinera  pedum  (in  altit.  pedum  VI  fi) 
atque  ita  uiis  patefactis  .  .  .  ad  fines  Aruer- 
norum    peruenit :    VII 8, 2 ;    —    (tempestas)    ex 


omnibus  montibus  niues  (niuis  0)  proluit 
(profluit/}  ac  summas  ripas  fluminis  superauit: 
1,48,2;  t   etsi  mons  (c)  Cebenna  .  .  . 

durissimo  tempore  anni  altissima  niue  iter  im- 
pediebat,  tamen  discussa  (c)  niue  .  .  .  per- 
uenit:  VII  8, 2;  *i  quod  Liger  ex  niuibus 
creuerat,  ut  omnino  uado  non  posse  transiri 
(c)  uideretur:  VII  55, 10. 

iiobilis.  A.  fama:  (dux:  V22,2?/.  B.  a) 
a)  dux;)  t  Romaui  .  .  .  quid  uolunt  nisi 

inuidia  adducti  quos  fama  nobiles  potentes- 
que  bello  cognouerunt,  horum  in  agris  ciui- 
tatibusque  considere  atque  his  aeternam  iniun- 
gere  seruitutem  ?  VII  77, 15. 

B.  genere;  a)  adiect.;  a)  pos.:  praemissos 
etiam  legatos  MassOienses  domum,  nobUes 
adulescentes:  1,34,3;  1  capto  etiam 

nobili  duce  Lugotorige  (c):  V22, 2. 

p)  snperl. :  (Dumnorigem)  matrem  in  Biturigi- 
bus  homini  illic  nobilissimo  ac  potentissimo 
conlocasse:    118,6;  1    tres   nobilissimi 

Haedui  capti  ad  Caesarem  perducimtur:  VII 
67,7;  t  apud  Heluetios  longe  nobilissimus 

fuit  et  ditissimus  Orgetorix:  12,1. 

1))  ui  subst. ;  a)  pos. :  quod  si  eum  inter- 
fecerit,  multis  sese  nobilibus  principibusque 
populi  Romani  gratum  esse  facturum.  id 
se  ab  ipsis  per  eorum  nuntios  compertum  ha- 
bere,  quorum  omnium  gratiam  atque  amicitiam 
eius  morte  redunere  posset:  144,12;  —  pleri- 
que,  cum  .  .  .  iniuria  potentiorum  premuntur, 
sese  (o)  in  seruitutem  dicant  (addicunt 
Aim.)  nobilibus,  quibus  in  hos  (NobiUbus 
in  hos  AQ;  nobiUbus;  quibus  in  hosZ)/.^;  Db., 
Hold.;  quibus  om.  rell.)  eadem  omnia  sunt  iura, 
quae  dominis  in  seruos :  VI 13,  2. 3. 

p)  superi. :  (Haeduos)  coactos  esse  Sequanis 
obsides  dare  nobilissimos  ciuitatis  (uob.  ciu. 
del.   Vielh.):  131,7;  H  nommatim  ex  om- 

nibus  ciuitatibus  nobUissimo  quoque  euocato: 
1,39,2;  1  (Heluetii)  legatos  ad  eum  mit- 

tunt  nobilissimos  ciuitatis:  17,3;  tt  Ario- 
uistum  .  .  .  obsides  nobilissimi  cuiusque 
liberos  poscere:  131,12. 

nobilitas.  A.  =  noblle  genus :  Petraeus 
(c) ,  summae  nobilitatis  adulescens, 
suis  ac  suorum  opibus  Caesarem  euixe  iuuabat: 
3,35,2;  t  Iccius  Eemus,  summa  nobi- 

litate  et  gratia  inter  suos,  .  .  .  nuutium  .  .  . 
mittit:  116,4. 

B.  =  Iiomiues  Mobiles:  omnis  noster  equi- 
tatus,  omnis  nobilitas  intcriit  (periit 
h):   VII 38, 2;  t    (Haeduos)    omnem 

nobilitatem,  omnem  senatum,  omnem  equi- 
tatum    amisisse:    131,6;   —   omui    nobili-. 


781 


nobilitas  —  noctu 


782 


tate  Haeduorum  interfecta  tantum  po- 
tentia  antecesserant,   ut:    VI 12,  3;  ^ 

regni  cupiditate  inductus  coniurationem 
uobilitatis  fecit  et  ciuitati  persuasit,  ut:  I 
2, 1 ;  •— ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs 
propter  imprudentiani  laberetur:  V3, 6;  ^ 

non  sine  causa  lieri,  ut  Gallia  omni  nobili- 
tate  spoliaretur:  V6,5. 

noceo.  A.  neque  datiuns  iietiuc  ncutr. 
l>rononi.  (ucl  adiect.)  addilur:  rostro  enim 
noteri  non  posse  cognoucrant:  11114,4;  ut  po- 
tius  iii  nocendo  aliquid  praeterniitteretur  (omit- 
teretur  fj),  .  .  .  quam  cum  aliquo  militum 
detrimento  noceretur  (noceret  A  Q) :  VI  34, 7. 

B.  additur  ueutrum  pronominis  (adiccliui); 
a)  nihil  u.  niliil  2'-  "''J  B.  a)  f.J  loc). 

b)  quid:  (statuebat,)  quod  longius  eius 
(Dumnorigis)  amentiam  progretli  uidebat,  pro- 
spiciendum  (c),  ne  quid  sibi  ac  rei  publi- 
cae  nocere  (noceri  o)  posset:  V7,2;  ne  quid 
iis  (eis  eodd.)  noceatur  neu  quis  inuitus  sacra- 
mentum  (c)  dicere  cogatur,  a  Caesare  cauetur: 
1,K(J,4;  ne  quid  ignis  hostiuni  nocere  posset: 
2,  9,  .3. 

c)  (antuin:  reliiiqueb.^tur,  ut  .  .  .  tantum  in 
agris  u.T.standi.s  incendiisque  facieiidis  hostibus 
noceretur,  qu.iutum:  V19, 3. 

C.  non  udditur  ncutr.  pron.  (uel  adiect.); 
additur  datiuiLs;  a):  intellexit  .  .  .  neque  ho- 
stium  fugam  captis  oppidis  reprimi  neque  iis 
(c)  noceri  posse:  III 14, 1  ;  •  ucque  (Cae- 
sarem  debere)  adeo  grauiter  irasci  inimicis, 
ut  (c),  cum  illis  nocere  .se  speret,  rei  publi- 
cae  noceat:  1,8,3;  "i^  ut  .  .  .  ncc  quic- 
quam  omniuo  relinqueretur ,  qua  aut  telis 
(Forchh.;  eis  *;  ab  eis  N;  uis  O;  ui  1  det.;  Np.. 
Dl.)  militibus  aut  igni  (-nis  0)  operi- 
bus  noceri  (-re  O)  posset :  2,  IG,  1 ;  «f 
neque  enim  iis  (c)  (nauibus)  nostrae  rostro 
nocere  poterant:  11113,8;  ^  ut  .  .  .  his 
dcfensoribus  earum  rerum  iiis  iiiiiuierctur  ueii 
ponti  nocerent:  IV  17, 10. 

b) :  interea  manerent  indutiae,  .  .  .  neuc  alter 
aiteri  noceret:  3,16,5;  \  si  id  sit  factum, 
se  nociturum  nemini:  1,85,12;  tt  inter- 

dicit  atquo  imjwrat  CaKKiiirllauno,  ue  Mandu- 
bracio  neu  Trinobautibus  noceat  (bellum 
faciat  [i) :  V  22, 5. 

noccnH:  ne  comniuni  odio  Germanorum 
inuoccutes  pro  nocentibus  pocnas  peiulant: 
VI  9,  7. 

n^^  i'tll.  A,  iion  opponitur  iulcrdiu: 
miiit<  squo  ex  oppido  cxiro  iussit,  nc  quam 
noctii  oppidaiii  u  (c)  militibiis  iniiiriaiu  acci- 
pcrciit:    1133,1;  <^    Vo\u\vf\m    iioctu 


magnis  additis  muuitionibus  reliqnis  diebus 
turres    exstruxit:   3,54,1;  ^    munitione 

fliunen  a  monte  seclusit,  ne  noctu  aquari 
Pompeiani  possent:  3,97,4;  ^  (cogere: 

VI  7, 8  u.  conuocare;)  ^  quaecumque  ad 

prosiini  diei  oppugnatiouem  opus  sunt,  noctu 
comparantur:  V40, 5;  ^  quod  pridie 

noctu  conclamatum  esset  in  Caesaris  ca- 
stris:  1,67,2;  t  ueriti,  ne  noctu  Lmpediti 

sub  onere  confligere  cogerentur:  1,66,2; 
^  paucis  diebus  interpositis  noctu  insidias  equi- 
tum  conlocauit:  3,37,5;  *^  Labienus 

noctu  (nocte  <^p)  tribunis  militum  primisque 
ordiuibus  conuocatis  (coactis  [i)  quid  sui  sit 
(o)  consilii  proponit:  VI 7, 8;  ^  suspicati 

hostes  huc  nostros  esse  uenturos  noctu  in  siluis 
delituerant:  IV 32,4;  ^  has  (n.iues)  per- 
fectas  carris  iunctis  deuehit  uociu  milia  p.is- 
suum  a  castris  XXII:  1,54,3;  "f  consllium 
capit  omnem  ab  (c)  se  equitatum  noctu  di- 
mittere  (demittere  a):  VII  71,1;  \  ex 

ea  parte  uici,  quam  Gallis  concesserat,  omnes 
noctu  discessisse:  1112,1;  ^  plerosque 

ii  (c) ,  qui  receperant,  celant  noctuque  per  ual- 
Uim   emittunt:   1,76,4;  f  uoctu   . 

turres  admodum  eeutum  XX  excitantur:  V 
40,2;  %  et  uoctu  (uocte  A')  niihtibus  ac 

sagitt.iriLs  in  tenam  (c)  expositis  praesidium 
equitum  deiecit:   3,23,2;  ^  iamque  hoc 

(c)  facere  noctu  apparabant,  cum:  VII  26, 3; 
plerique  censebant,  ut  noctu  iter  facerent:  1, 
67, 1 ;  \  magnum  numerum  leuis  arma- 

turae  et  sagittariorum  aggeremque  oninem  noctu 
in  scaphas  et  naues  .actuarias  imponit:  3,62, 
2;  \   aegrc  ad  noctem   oppugnationem 

sustinent.  noctu  (nocte  fJ)  ad  uuuiu  omnes  de- 
spcrata  salute  se  ipsi  interficiunt:  V37, 6; 
',  reliquae  copiae  missis  ad  Varum  noctu  le- 
gatorum  numero  centurionibus  sese  ei  dedide- 
runt:  2,44,1;  1  praeter  consuetudinem 

omiiium  noctu  *instituerant  pabulari:  1,59,3; 
\  pons,  qui  fuerat  tempestate  iuterruptus,  paene 
erat  refectus;  hunc  nocte  («,•  noctu  OflU;  Db.) 
perfici  iussit:  1,41, 1;  1f  ut . .  .  Ule  late- 

bris  aut  (c)  saltibus  se  eriperet  et  (ut  [i)  iioctu 
occultatus  (occupatus  fl)  alias  regiones  partes- 
quc   peteret:   VI  43,6;  \  Caesar  loca 

maxime  necessaria  comploxus  iioctu  (nocte  f) 
praemuuiit  (c):  3,112,7;  t  Indutio- 

niarus  .  .  .  noctu  profugit  copiasque  onines 
iu  'rioueros  rodiicit:  V53,  2;  uoritus,  no  iioctu 
cx  (jjipido  profugoreut,  dua»  logionos  iii  ariuis 
excubarc  iubcl :  VII  11,6;  ^  ipse  noctu 

progressus  luiliii  pa.ssuum  circiter  i^c)  XII 
hostium  copins  conspicatus  est:  Vi>,  2;  ^ 


783 


noctu  —  nomen 


784 


et  noctu  ne  (c)  conclamatis  quidem  uasis  flumen 
transiit  <c):  3,37,4. 
B.  oppouitur  intcrdiu,  u.  interAxn p.  207 

(6  loc). 

noctnrnn»«.    A.  nou  oppouitur  dinrnus: 

serius  .i  terra  prouecl.-ie  naties  neque  usae  uoc- 
tuma  aura  in  redeundo  offenderunt:  3,8,2; 
^  nocturnaque  in  locis  desertis  concilia  liabe- 
bant:  V53,4;  f  postea  quam  ex  noctumo 

fremitu  uigiliisque  de  profectione  eorum  (c) 
senserunt :  V  32, 1 ;  Tf  nocturno  i  t  i  n  e  r  e 

non  intermisso  .  .  .  .ad  m.ore  peruenit :  3, 96, 4 ; 
1l  militesque  ex  nocturno  labore  sese  refieere 
iussit:  VII  83,  7;  %  uocturnaque  proelia 

esse  uitanda:  1,67,3;  certior  factus  .  .  .  de  noc- 
turno  proelio :  2, 40, 1 ;  ^  accidit ,  ut  .  .  . 

ex  pelMbus,  quibus  crant  tectae  naues,  noctur- 
num  excipere  rorem  cogerentur:  3,15,4;  f 
in  his  rebus  circiter  dies  X  consumit  ne  noc- 
turnis  quidem  temporibus  ad  laborem  mili- 
tum  intermissis:  V  11,6;  —  nulla  pars  noctumi 
temporis  ad  Laborem  iutermittitiu::  V40, 5; 
Cicero  .  .  .  ne  nocturnum  quidem  sibi  tempus 
ad  quietem  reUuquebat:  V  40,  7 ;  ne  miUtum  in- 
troitu  et  (in  Ciaee.)  nocturni  temporis  licentia 
oppidum  diriperetur:  1,21,2. 

B.  opponilur  diurnns,  u.  HiTWTmH p.  940 

(5  loc.). 

nodas:  (alces)  crura  sine  nodis  articidis- 
que  ((■)  habent:  VI27, 1.     (Cf.  qu.  sqq.) 

nolo.  A.  e.  inf.:  nolite,  obsecro,  com- 
mittere,  .  .  .  ut  rei  militaiis  dedecus  admit- 
tatur,  incolumemque  ad  eum  deferte  (aqui- 
lam) :  3, 64, 4 ;  ^  (officium  suum  praesti- 

tisse  se,)  qui  etiam  bona  condicione,  et  loco  et 
tempore  aequo,  confligere  noluerit  (Ald.; 
noluerint  -.):  1,85,2;  t  a  quibus  disce- 

dere  nolebat:  116,3;  sese  idcirco  ab  suis 
discedere  .atque  ad  eum  uenire  noluisse, 
quo  facilius  ciuitatem  in  officio  contineret:  V 
3,6;  si  ab  ora  maritima  Oricoque  (c)  disce- 
dere  nollet:  3,78,6;  f  noli,  inquit, 

existiraare,  Pompei,  bunc  esse  exercitum, 
qui  Galliam  Germaiiiamque  deuicerit:  3,87,2; 
t  nolite  hos  (e)  uestro  .auxilio  exspoliare 
(spoliare  /;) ,  qui  (c)  u&str.ae  salutis  causa 
suum  periculum  neglexerimt ,  nec  stultitia  ac 
temeritate  uestra  aut  animi  imbeciUitate  (o) 
omnem  Galliam  prosternere  et  perpetuae 
seruituti  subicere  (addicere  fi;  Schii.) :  \I1 
77,9;  T^  (longius  prosequi  (noluit  add. 

fj)  ueritus  .  .  .  omnibus  suis  incolumibus  co- 
piis  (c)  eodem  die  ad  Ciceronem  peruenit:  V 
52,  1  ;)  1  quod  aaepius  fortuuara  temp- 


tare  Galba  nolebat:  1116,4;  %  nenire: 
V  3,  6  u.  discedere. 

B.  c.  uom.  c.  inf. :  (Aulerci  Lexouiique) 
senatu  suo  interfecto,  quod  auctores  belli 
esse   nolebant,  portas  clauserunt:   111-17,3. 

C.  c.  acc.  C.  inf. :  quod  pluribus  praesentibus 
eas  res  iactari  nolebat,  celeriter  concilium  di- 
raittit :  118, 1 ;  id  ea  masime  ratione  fecit,  quod 
noluit  eura  locum,  unde  Heluetii  discesserant, 
uacare:  128,4;  qui  ut  (BQ;  om.  X.l/[j)  Ger- 
manos  diutius  in  Gallia  uersari  noluerant  (nol- 
lent  p),  ita  populi  Komani  exercitum  biemare 
.atque  inueterascere  in  Gallia  moleste  ferebant: 
II  1,3;  si  sese  (se  si  fl)  interfici  noilent,  arma 
ponere  iusserunt:  IV37, 1;  ut  nihil  nisi  hiberna 
recusent  atque  hauc  inueterascere  consuetudiuera 
nolint:  V41,  5;  quod  mora  reliquorum  spatium 
nactum  iUum  eflugere  n  olebat:  V58,4;  interea 
ueterem  exercitum,  (uetere  exercitu  FAherl.) 
duas  Hispanias  confirmail  .  .  . ,  auxilia ,  equi- 
tatum  parari,  Galliam  Italiamque  temptari  se 
abseute  nolebat:  1,29,3. 

nomen.  A.  propr.  (o)'0//«);  a)  snbi. :  si 
id  non  fecissent,  longe  iis  (c)  &atemum  nomeu 
populi  Eomani  afuturum:  136,5;  t  (le- 

gatos,)  quod  nomen  ad  (apud  ef)  omnes  natio- 
nes  sanctum  inuiolaturaque  seraper  fuis- 
set:  1119,3;  Caesaiis  autem  erat  in  barbaris 
nomen  obscurius:  1,61,3;  satis  esse:  3, 
32,2  II.  c)  reperire;  t  magnara[que]  regiura 
noraeu  apud  suos  auctoritatera  habere  existi- 
mans:  3,109,6;  T  posse,  uideri:  3,32,2 

u.  c)  reperire. 

b)  praed.:  impedimenta  . .  .  Aduatucam  con- 
tulit.  id  c.astelli  nomen  est:  VI 32, 3. 

c)  ol)iect. :  (accipere:  3,112,1  u.  capere;) 
1  ne  committeret,  ut  is  locus,  ubi  constitissent, 
ex  calamitate  populi  Eoraani  et  interuecione 
exercitus  nomen  caperet  aut  meraoriam  pro- 
deret:  1 13,  7;  Pharus  est  in  insula  turris  magna 
altitudine  .  .  .,  qu.ae  nomen  ab  insula  cepit 
(coepit  fhl;  accepit  a;  edd.)  :  3, 112, 1 ;  ^ 
fugitiuis  omnibus  nostris  certus  erat  Alexan- 
driae  receptus  certaque  uitae  condicio,  ut  dato 
nomine  militum  essent  (c)  numero:  3,110,4; 
Tf  Pompeius  eo  proelio  imperator  est  appellatus. 
hoc  nomeu  obtinuit  atque  ita  se  postea  salu- 
tari  passus  *esi,  sed  (neque  I^p.;  edd.)  in  litte- 
ris  numquam  (Berijk ;  quas  codd.;  edd.)  scribere 
est  solitus  neque  in  fascibus  insignia  laureae 
praetulit:  3,  71,  3;  t  prope  ad  interaecionem 
gente  ac  noraine  (gente  agnomine  BM)  Ner- 
uiorum  redacto:  II  28, 1;  t  cuius  modo 
(c)  rei  nomen  reperiri  poterat,  hoc  satis  esse 
ad  cogendas  pecunias  uidebatur:  3,32,2;          t 


785 


nomen 


786 


mibi  meum  uomen  restitnite  {af;  restituite 

nomen  OM;  Db.),  ne  ad  contumeliam  iionorem 

dedisse  uideamini:  2,32,14;    ,         ^  scribere: 

I        3,71,3   t4.   obtinere;  t    ciuitates  uictae 

;        nomen  atque  imperium  absentis  Pompei  (Dauis. ; 

[        om.  eodd.y  timebant:  1,61,3;        \  ut  magna 

multitudine  circumfusa  pro  tali  facinore  stirps 

ac  nomen  ciuitatis  tollatur:  \T34, 8. 

d)  abl. :  quantas  pecunias  ab  uxoribus  dotis 
nomiue   acceperunt  (c):   VI  19,1;  ^ 

Fabius  Paeliguus  quidam  .  .  .  magna  uoce 
Varum  nominc  appellans  requirebat:  2,35,1; 
—  Condrusos,  Eburones,  Caerosos  (c>,  Caema- 
nos  (c),  qui  uno  nomine  Germani  appellantur : 
114,10;  II.  praeterea  appello  ;'.  2SG  U.  a) 
(.1  loc);  ^  ab  Anco  Marcio  sunt  Marcii 

Reges,  quo  nomine  fuit  mater:  ap.  Suet.  6. 

ab  his  (t)  castris  oppidum  Kemorum,  no- 
mine  Bibrax,  aberat  milia  passuum  octo:  II 
6, 1 ;  erat  unus  intus  Neruius,  nomine  Vertico : 
V  45, 2 ;  erat  in  procuratione  regni  propter 
actatem  pueri  nutricius  eius,  eunuchus,  uomine 
Pothinus:  3,108,1. 

(=  specte,  shmdatione :)  suos  ab  se  liberos  abs- 
tractos  obsidum  nominc  dolebant:  1112,5; 
ex  reliquis  captiuis  toto  exercitui  capita  siugula 
praedae  nomine  distribuit:  VII 89, 5;  ma- 
gnum  numerum  ex  Thessalia,  Boeotia,  Achaia 
Kpiroque  (c)  supplementi  nomine  in  legiones 
Jistribuerat:  3,4,2. 

15.  ti-sl.;  a)  gramuiat.  =  uomen  snbstauti- 
uuui:  nuni  tu  harum  rerum  natura  accidere 
arbitraris,  quod  unam  terram  ac  plures  terras 
.  .  .  dicamus,  neque  quadrigas  in  unam(?)  no- 
minis  figuram  redigcre  .  .  .  possimus?  ap. 
Oelt.  XIX  8,8;  —  (nisi  omnia  consentiant  inter 
se,  iion  potest  ficri,  ul  nominis  similitudo  sit: 
nj>.  1'ompci.  conim.  art.  Don.  (tjramm.  Lat.  ed. 
Keil   V  p.  }'.)S).) 

b)  =  (uomiuis  cluritas,)  fama,  gJuria:  tan- 
tum  esse  nomen  (apud  eos  add.  fi)  atque 
opiiiionem  eius  exercitus  (excrcitus  Romani  p) 
AriduiBto  pulso  et  hoc  nouissimo  proelio  facto 
(liain  ad  ultima.s  ticrmanorum  iiationes ,  uti 
oi)iiiioiie  et  amicilia  populi  Komani  tuti  csse 
'posscnt:  IV  1(5,7;  1  nomen  capere:  I 

13, 7  M.  A.  c)  capere ;  —  qui  (Gabiniani  mili- 
tes)  iam  in  conBuctudincm  Alexandrinae  uitjie 
ac  licenliac  uencnuit  et  nonien  discipliuamquo 
populi  Koinmii  dcdidicerant  {Atd.:  didiceriuit 
;):  3,  110, 2;  T  Cae.sarcni  uel  auctorilate 

sua  atqiie  exercitus  uel  receuti  uictoria  uel 
iiominc  iMipuli  Koiiiani  deterrere  posso,  ne: 
131,16;  '  huius  (c)  te  paene  priucipoui 

copiao  attjue  inuentorem  bene  de  uoiiiine  ac 

Lexic.  ('iii-iiar.     11, 


dignitate  populi  Romani  meritnm  esse  existi- 
mare  debemus:  ap.  Cic.  Briit.  253;  —  Caesar 
magis  eos  pro  nomine  et  uetustate  quam  pro 
meritis  in  se  ciuitatis  conseruans  duas  ibi  le- 
giones  praesidio  relinquit:  2,22,6. 

c)  =  erimen,  caasa:  qui  (Milo)  Clcxlio  inter- 
fecto  eo  (Scat.;  eius  eodd.:  caedis  Paiil)  nomine 
erat  damnatus:  3,21,4. 

d)  suo  nomiue  =  sua  spoute:  (Dumnorigem) 
odisse  etiam  suo  nomine  Caesarem  et  Koma- 
nos :  1 18, 8 ;  quod  se  suo  nomine  atque  arbitrio 
cum  Romanis  bellum  gesturos  (e)  dicerent  (p; 
Sehn.;  dicebant  a;  rell.  edd.):  VII 75,  5. 

(=  sno  arbitrio:)  praeesse  autem  (Scipionem) 
suo  nomine  exercitui,  ut  praeter  auctoritatem 
uires   quoque  .nd   coerceudiun  haberet:  3,57,3. 

e)  nomine  alcs  (=  iussu;  a»  =  noininc  sub- 
seriptoJ):  erat  edictum  Pompei  nomine  Am- 
phipoli  propositiun,  uti  omnes  .  .  .  iurandi 
causa  couuenirent:  3,102,2. 

nominatim :  centurionibusque  nominatim 
appellatis  reliquos  cohortatus  militcs  signa 
inferre  et  manipulos  laxare  iussit:  1125,2;  ^ 
(tabulae  repertae  sunt,j  quibus  in  tabulis  no- 
minatim  ratio  confecta  erat,  qui  numerus 
domo    exisset  .   .  .:    129, 1;  ^   auxiliis 

equitatu^jue  comparato,  multis  praeterea  uiris 
fortibus  Tolosa  et  Xarbone  (c)  .  .  .  nominatim 
euocatis  iu  Sotiatium  (c)  fines  exercitum  iu- 
troduxit:  11120,2;  his  adductis,  in  iis  filio  (<;) 
propiuquisque  eius  oinuibus,  quos  nominatim 
euocauerat :  V  4, 2 ;  Eporedorix  Haeduus  .  .  . 
et  una  Viridomarus  .  .  .  in  equitum  numero 
conuenerant  nominatim  ab  eo  euocati:  VII  39, 
1 ;  equitum  III  milia  .  . .  habuerat  et  parem  ex 
Gallia  numerum  .  .  .  nomiuatim  ex  omnibus 
ciuitatibus  nobilissimo  quoque  euoeato:  1,39, 
2;  et  honesti  ex  iuuentuie  et  cuiusque  aetatis 
amplissimi  (c)  nominatim  euocati  atque  obse- 
crati  naues  consceuderant :  2, 5, 5. 

nomiiio.  A.:  collis  ab  suuimo  aequaliler 
decliuis  ad  flumeu  Sabim,  quod  supra  nomi- 
nauimus,  uergebat:  1118,1. 

B.:  taleae  .  .  .  in  terram  infodiebantur  .  .  .; 
quos  stimulos  nominabaiit:  VII  73, 9. 

iioii.  1.  niiii  rcsponiUt  :ilia  nc^Mfio:  .V.  nou 
oppuuitur  aliud  cuuiitiati  mcmbruni;  a)  non 
additur  cuiiu;  a)  iu  cnuutintis  uun  lutcrro- 
^'iitiuis;  pcrthict  aa)  ad  subsl.  (c.  pnicp.): 
quaeriint,  rcctciie  se  illi  sint  coiiiiiiissuri,  ct 
quod  uon  ab  initio  fwcriiit  arniaquc  (arma 
qiii  a  ;  arnia  /";  arma  quod  Olil"  cuni  honiini- 
bus  necessariis  et  consanguiueis  contulerint 
queruntur:  1,74,2. 

[ifJ)  utl  adicct.:  a)  pos.:  (craiit  magiio  iisiii) 

00 


787 


non  (1.  A.  :i)  a)  aa)  —  ee)) 


788 


falces  praeacutae  insertae  adfisaeque  longuriis, 
non  absimili  forma  muralium  falciura:  III 
14,5;  t  si  se  inuito  Germanos  iu  Galliam 

transire  non  aequum  esistimaret:  IV  16, 4; 
f  quoniam  ad  huuc  locum  peruentum  est,  uon 
allenum  esse  uidetur  .  .  .  proponerc:  VI 11, 
1;  t  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona: 
3,49,3;  t   bellum    duci  non  difficile 

esistimabat:  2,18,6;  f  hic  locus  abest  a 

Clupeis  passuum  XXII  milia  (e)  habetque  non 
incommodam  (-da  afl)  aestate  stationem  et 
duobus  eminentibus  promuuturiis  continetur: 
2,23,2;  t  fuit  haec  oratio  non  ingrata 

Gallis  et  (o?n.  p>  maxime,  quod:  VII 30, 1; 
t  ut  non  iniquo  loco  posse  dimicari  uidere- 
tur:  3,85,3;  f  magno  coorto  imbre  (c) 

non  inutilem  hanc  ad  capieudum  consilium 
tempestatem  arbitratus  est  (est  om.  ^;  Schn.) 
.  .  .  suosque  (suos  quoque  [i;  Sclin.)  .  .  . 
iussit:   VII 27, 1;  t    (non    longo    .   .   . 

spatio:  1,59,2  u.  ee)  a)  longe;)  duas  legioues 
suas  autecedere,  reliquas  subsequi  iussit,  ut  uon 
longo  inter  se  spatio  castra  facerent:  1,87,4; 
castraque  Cleopatrae  non  lougo  spatio  ab  eius 
castris  distabant:  3,103,2;  t  quorum  alteri, 
quod  nuUo  studio  agebant,  non  multum  ad- 
iuuabant,  alteri  nou  maguis  facultatibus  .  .  . 
celeriter  quod  habuerunt  consumpseruut:  VII 
17,2;  id  silentio  noctis  conati  nou  magna  iac- 
tura  suorum  sese  (e)  effecturos  sperabant  (c): 
VII  26,2;  cum  (e)  in  dextro  cornu  legio  duo- 
decima  et  non  magno  ab  (c)  ea  (c)  interuallo 
.septima  constitisset :  1123,4;  desiderati  sunt  .  .  . 
equites  pauci,  calonum  atque  Mumeulorum  non 
magnus  numerus:  1,51,6;  palus  erat  nou  magua 
inter  nostrum  atque  hostium  exercitum :  II 9, 
1;  qui  uicus  positus  in  ualle  non  magna  ad- 
iecta  planitie  altissimis  montibus  undique  con- 
tinetur:  III 1,  5;  una  ualle  (conualle  Paiil)  uon 
magna  interiecta  suas  uterque  copias  iustruit : 
2, 27,  4 ;  qui  .  .  .  Caesarem  secuti  non  magnum 
in  re  militari  usum  habebant:  139,2;  t 

P.  Crassus  .  .  .  non  mediocrem  sibi  diligen- 
tiam  adhibendam  intellegebat:  11120,1;  iam- 
que  Pompeiani  .  .  .  adpropiuquabaut  uou  me- 
diocri  terrore  inlato  reliquis  cohortibus:  3, 65, 1 ; 
t  qui  omnibus  rebus  imparatissimus  (e)  nou 
uecessarium  bellum  suscepisset:  1,30,5;  ut 
facile  existimari  posset  nihil  eos  de  euentu  eius 
diei  timuisse,  qui  non  (quin  0)  necessarias  con- 
quirerent  uoluptates :  3,  96, 1 ;  1  quod  sua 

mandata  perferre  non  oportuno  tempore  ad 
Pompeium  uererentur:  3,57,2. 

6)   comjtar.;   no)   sc.iu.   qunm:   milites  non 
longiore  oratione   (est  adi/.  R-p)  cuhortatus. 


quam  uti  suae  pristinae  uirtutis  memoriam  re- 
tinerent:  1121,2;  t  ut  .  .  .  alias  regiones 

paitesque  peteret  non  maiore  equitum  prae- 
sidio  quam  quattuor:   VI  43,6;  t   cum 

Cimbris  et  Teutonis  a  C.  Mario  pulsis  non 
minorem  laudem  exercitus  quam  ipse  impe- 
rator  meritus  uidebatur:  140,5;  quae  quidem 
res  Caesari  non  minorem  quam  ipsa  uictoria 
uoluptatem  attulit:  153,6;  non  minore  animo 
ac  tiducia,  quam  (qua  a(hl.  Paul)  ante  dimi- 
cauerant,  naues  conscendunt:  2,4,3. 

6Ii)  uoii  sequituv  quam:  hunc  .  .  .  palus 
difticilis  . .  .  cingebat  non  latior  pedibus  quiu- 
quagmta:  VII 19, 1. 

yy)  ad  iuuueral. :  legione  (o)  producta  co- 
gnoscit  non  decimum  quemque  (quemquam 
^)  esse  reliquum  (relictum  fi)  militem  sine 
uulnere:  V  52,2. 

(}())  ad  prouom. :  renuntiauerunt  non  eadem 
esse  diligeutia  ab  decumana  porta  castra  munita 
facilemque  aditum  habere:  11125,2;  non  (omnes 
//)  eadem  alacritate  ac  studio,  quo  in  pedestri- 
bus  uti  proeliis  consuerant,  utebantur:  IV  24, 
4;  factae  enim  subito  ex  umida  materia  non 
euudem  usum  celeritatis  (naues)  habebant  (  Uud. ; 
habuerant  0,-.):  1,58,3. 

££)  a(i  adnerbia;  o)  posit. :  qnod  nou  adeo 
sit   imperitus  rerum,  ut:  V27, 4;  t  in- 

gressus  in  eam  orationem,  non  oportere  ante 
(antea  as')  de  ea  re  ad  senatum  referri,  quam 
dilectus  tota  Italia  habiti  .  .  .  essent:  1,2,2; 
t  non  facile  u.  farile  j).  124!)  a)  fi)  yy) 
(S  loc.) ;  t  quod  uon  fere  aute  autumnum 

Elauer  uado  transiri  solet:  VII  35, 1;  t 

cum  .  .  .  tela  .  .  ex  loco  superiore  missa  non 
frustra  acciderent  (p;  .accedere(nt)  a):  III 
25,1;  t  quod  cum  fieret,  non  inridicule 

quidam  ex  militibus  decimae  legionis  disit:  I 
42,6;  t  "on  ita  u.  ita  p.  351  2.  (4loc.); 
t  qui  non  longe  a  Tolosatium  finibus  absunt: 
1 10, 1 ;  Khenuin  trausierunt  non  longe  a  mari : 
IV  1, 1 ;  cognoscit  non  longe  ex  eo  loco  oppi- 
dum  Cassiuellauni  abesse:  V21,2;  alias  non 
longe  (x ;  longo  edd.)  a  c.astris  progressi  spatio, 
ut  celerem  receptum  haberent,  angustiore  (eyo; 
augustius  codd.;  edd.)  pabul.ibantur  (0:  pabu- 
lautur  -.):  1,59,2;  II  tigna  tr.ausuersa  iniece- 
runt  uou  (Steph.;  ut  non  •.)  longe  ab  extremis 
parietibus :  2,  9, 2 ;  t  ut  .  .  .  audacter  locum 
caperent,  ordmes  suos  non  magnopere  (magno 
opere  /;/)  seruarent,  rari  dispersique  pugnarent : 
1,44,1;  t  tantus  subito  timor  omnem  exer- 
citum  occupauit,  ut  uon  mediocriter  omnium 
mcntes  animosque  perturbaret:  139,1;  t 

quibus  ad  puguam  uou  multum  Crassus  con- 


789 


non  il.  A.  a)  a)  se)  el  'CC)) 


790 


fidebat:  III  25, 1 ;  alteri,  quod  nuUo  studio  age- 
bant,  non  multum  adiuuabant:  VII  17,2;  spatii 
*breuitate  etiam  in  fugam  coniectis  .aduersariis 
non  multum  ad  summam  *uictoria  iuuare  pote- 
rat:  1,82,3;  t  (milites  .  .  .  dolere  liostem 

ex  manibus  dimitti,  bellum  (non  add.  O;  Np.) 
necessario  longius  duci:  l,fi4,  ,3;)  t  ut 

non  nequiquam  tantae  uirtutis  homines  iudi- 
cari  deberet  <c)  ausos  (c)  esse  (c)  transire 
latLssimum  flumen  .  .  .:  1127,5;  f  is  locus 
praesidio  ab  his  non  nimis  firmo  tamen  (c) 
tenebatur:  VII 36,  6;  t  ac  tanta  onera 

nauium  regi  uelis  non  satis  commode  posse 
(oin.  [i)  arbitrabantur :  11113,6;  f  cum 

item  ab  hostibus  constanter  ac  non  timide 
pugnaretur :  III  25, 1. 

D)  comp. ;  aa)  scquitur  quam:  quod  non 
lougius  hostes  aberant,  quam  quo  telum  adigi 
(c)  posset:  II  21,3;  coile  extcriore  occupato  non 
(del.  Fri(j.)  longius  (fl;  longe  a;  Fr.)  mille 
passibus  ab  nostris  munitionibus  (a  nostr.  mun. 
quam  mille  passibus  fj)  considunt:  VII  79, 1  ; 
t  intcllcgere  scse  .  .  .  eam  rem  non  minus  ex 
usu  terrae  Galliae  quam  populi  Romani  acci- 
disse:  130,2;  non  minus  se  id  contendere  et 
laborare,  ne  ea,  quae  dixissent,  enuntiarentur, 
quam  uti  .  .  .  impetrarent:  131,2;  non  minus 
libenter  sese  (se  libenter  [i)  recusaturum  po- 
|iuli  Komani  amicitiam  quani  .adpotiorit:  1  44, 
5;  quid  tiori  oporteret  uon  minus  connuode  ipsi 
sibi  (magis  wld.  [j)  praescribere  (juam  ab  aliis 
doceri  ijoterant:  1120,3;  nec  (uon  [i)  minus  se 
in  (c)  milite  modestiam  et  continentiam  (et 
cont.  om.  [i)  quam  uirtutem  atque  animi  ma- 
gnitudinem  desiderare:  VII  52,  4;  praesertim 
cum  non  minus  esset  imperatoris  consilio  supe- 
rare  quam  gladio:  1,72,2;  Vibnllius  (c)  *expo- 
situs  ('orcyrae  non  niinus  neccssarium  esse 
oxistimauil  dc  repeutiMO  aduciitu  Caosaris  l'om- 
jicium  lieri  certiorem,  uti  ad  id  consilium  capcrc 
posset,  quam  (Ciacc;  antequam  »,•  cdd.)  de 
maiidatis  agi  (inciperet  adiL  eodd. ;  inciperetur 
Np.;  I)h.,  IH.;  dii.  Oiacv.):  3,11,1;  ~  suaque 
csso  eius  inodi  iinporia,  ul  non  niiiius  haborot 
iiiris  in  ko  nuiltitudo  quam  ipse  iu  niultitu- 
dinem:  V27,3;  1  his  rcbus  addiicti  non 

prius  Viridouiccm  reliquosque  duces  e.\  con- 
lilio  dimittunt,  quam  ab  his  sit  conccssum: 
III  IH,  7;  ita  pcrterritos  egoriint,  ut  non  prius 
('iiga  doHish^rout,  quam  in  ooiiHpeotum  (c)  ag- 
iiiiiiis  nowtri  ucniHHont:  IV  12,2;  porspocto  urbis 
silu  .  .  .  do  oppugiiationo  (c)  doHporauit,  <Io 
obsessione  (iierba  desiior.  de  obsess.  om.  a) 
non  priiiH  agcndum  conHlituit,  quam  rem  iru- 
incntariani  cxpcdiHHOt:  VII  36, 1. 


bb)    non   sequitur   quam:   inueniebat   .  .  . 

iSabim  flumen  a  (c)  castris  suis  non  amplius 
milia  passuum  decem  abesse:  II 16, 1 ;  reliquum 
siiatium ,  quod  est  non  (non  est  af)  amplius 
pedum  millc  sescentorum :  1 38, 5 ;  aditus  in 
latitudinem  (c)  non  ampUus  ducentorum  (o) 
pedum  relinquebatur :  II  29, 3 ;  cum  ipsi  non 
amplius  octingentos  equites  haberent:  IV  12, 1 ; 
nostri  non  amplius  XX  omnibus  sunt  proeliis 
desidcrati:  3,53,2;  in  eo  proelio  non  amplius 
CC  milites  desiderauit:  3,99,1;  u.  praeterea 
amplin^  p.  256  extr.  115,5;  23,1;  IV  11,1; 
VII 73, 6;  (1,82,4;)  —  cum  se  bis  expertos 
dicerent,  Ariouisti  bello  et  Tencterorum  transitu ; 
non  esse  amplius  fortunam  temptaturos  (temp- 
tandam  p) :  V  55,  2 ;  t  cum  .  .  .  ipse  ab 

hostium  castris  non  longius  mille  et  quingen- 
tis  passibus  abesset:  122,1;  tamen  sese  non 
longius  milibus  passuum  quattuor  .  .  .  proces- 
surum  eo  die  dixit:  IV 11, 4;  iamque  ab  eo  non 
longius  bidui  (o)  uia  aberant:  VI  7, 2;  —  con- 
stituit  non  progredi  longius :  VI 29, 1 ;  VII  79, 
1  II.  nn)  longius;  t  non  rainus  qui  intra 

munitiones  erant  perturbantur  Galli  (o) :  VII 
70,6. 

'CO  ad  ucrba;  a)  iioii  additur  ut,  ncque 
si,  nequc  quasi:  nolite,  obsecro,  commit- 
tcre,  quod  antc  in  exercitu  Caes.aris  non  acci- 
dit,  ut  rei  inilitaris  dedeous  admittatur:  3,64, 
4;  t  hiisc  ad  eum  mandata  Clodins  rofert, 

ac  primis  diebus  .  .  .  libeutev  auditus  reliquis 
ad  conloquiuin  non  admittitur:  3,57,5;  t 
(ut  (Leutulus  consul)  .  .  .  protinus  (uon  add. 
Ualhertsma)  aperto  sanctiore  aerario  ex  urbe 
profugoret :  1,  14, 1 ;)  t  quantum  ei  facul- 

tatis  dari  potuit,  qui  naui  (c)  egredi  ac  se 
barliaris  ooiumittore  non  audoret:  IV  21, 9; 
qui  dimicare  iioii  ausi  turjutcr  se  in  castra  rece- 
poriut:  VII  20,6;  haec  .  .  .  loca  maxiine  uaoa- 
bant,  quod  (quom  Np.)  se'  longius  a  portibus 
committere  non  auderent  (-bant /"):  3,25,5; 
quod  Pompoiiis  .  .  .  niiinitionibus  adpropin- 
quare  aliqiuiiiKliu  iioii  aiuloliat  equitesquc  oius 
.  .  .  taidahantiir:  3,70,1;  t  audiro:  VII 

47,  2  u.  exaudire. 

cedere:  V56, 3  u.  discedere;  t  tamen 

eos  retinendos  non  censuit  ([i;  Selin.;  oon- 
stituit  «;  rell.  edd.):  VII  54,2;  t  (neque 

enim  ox  Marsis  Paeliguisquo  ueniebant  Vtioam, 
qui  non  |suporioie  nooto|  tuto  a  Vari  in  Cu- 
rioiiis  oiistra  ooiu  iii  oaron  t  (*•/(■/-'/.):  2,  29,  4  ;) 
t  (luod  pridio  supoiioribus  loois  ocou]iatis  proe- 
liuni    iion    com  misissont:    123,3;  t 

(complere:   VII  75,5  u.  cimforro;)  t 

(concortare:  VI  5,3  n.  contoudero;)  t 

50' 


791 


iioii  il.  A.  ii)  '/.)  l^'C)  n)! 


792 


cum  .  .  .  procucurrissent  atque  animum  (e) 
aduertissent  nou  concurri  a  Pompeianis:  3, 
93,  1 ;  t  Ambiorix  copias  suas  iudicione 

non  conduxerit,  .  .  .  an  tempore  exclusus 
.  .  .  dubium  est :  VI 31, 1 ;  1  ex  his  Bellouaci 
suiun  numerum  non  contulerunt  (P;  com- 
pleuerunt  a;   edd.}:    ¥1175,5;  t    q"od 

ciuitatem  temere  ad  susciijiendum  bellum  ad- 
duci  posse  non  confidebant:  VII 37, (j;  t 
cum  uultus  Domitii  cum  oratione  non  con- 
sentiret  atque  omnia  trepidantius  .  .  .  ageret 
.  .  .  multumque  cum  suis  . .  .  secreto  .  .  .  con- 
loqueretur,  concilia  conuentusque  hominum 
fugeret,  res  diutius  tegi  .  .  .  non  potuit:  1,19, 
2;  t  constituere:  (VII  54,2  ii.  censere;) 
etsi  prohibere  Pompeius  totis  eopiis  et  dimicare 
uon  constituerat:  3,44,6;  1  quod  pro  ex- 

plorato  habebat  Ambiorigem  proelio  non  esse 
contenturum  (P;  coucertaturum  AQiP;  edd.; 
concertaturum  tenturum  BM) :  VI 5, 3 ;  ^f 

cunctari:  11123,7  «.  existimare. 

ut  se  sub  ipso  uallo  constipaueraut  recessum- 

que  primis  ultimi  non  dabant:  V43, 5;  nostri 

cedentes   usque   {v}  ad  (c)  castra   insecuti  (c) 

sui    colligendi    (o)    facultatem    nou    dederunt: 

VII 80, 8;    non    datur   libera    muri    defendendi 

(c)    facultas    {u.    CC):   2,11,3;    sed    operum 

magnitudo   et  continens   omnium  dierum  labor 

.   .  .    periiciendi   spatium    non    dabat:    3,63,4; 

t  (uam  de  equitibus  hostium,  quiu  nemo  eorum 

progredi    modo    (e)    extra   agmen    audeat,    ne 

ipsos  quidem  debere  ([i;  Sclin.;  et  (del.  Whitt.; 

Dl.)   ipsos    quidem  non  debere  a;  rell.  edd.) 

dubitare:  VII  66, 6;)  U  Afxanianos  coutra 

multis  rebus   sui  timoris   signa    misisse:  quod 

suis  non   subuenissent,  quod  de  coUe  uon  de- 

cederent  (0-,-   recederent    0'A'^)  ,   quod  uix 

equitum  iucursus  sustinerent :  1,71,3;  1f 

cum  .  .  .  quaereret  Caesar,  quam  ob  rem  Ario- 

uistus  proelio  non  decertaret:  I  50,4;  t 

at  barbaris  consilium  uon  defuit:  V34, 1;  (co- 

pias  se  omnes  pro  castris  habiturum  et  terrori 

(terrorem  bi/;)  hostibus   (hostium  ^)   futurum 

(non   defuturum   (i):    VII 66, 6;)    L.    Lentulus 

consul   seuatui  reique   (que  om.  ahl)   publicae 

se  non  defuturum  poIUcetur,   si:  1,1,2;   Pom- 

peio   esse  iu  animo  rei  publicae  non  deesse,   si 

senatus  sequatur :  1, 1,  4 ;  (sin  timore  defugiant, 

illis  (illi  0)  se  oneri  non  futurum   (defuturum 

0)   et  per  se  rem   publicam  administraturum : 

1,32,7;)  ita   spei  Curiouis  niihtum  studia  non 

deerant:  2, 39, 5;  non  deest  negotio  Cui-io  suos- 

que  hortatur,  ut:  2,41,3;  1,  (derigere: 

2, 25, 6  u.  traducere;)  t  Petreius  uero  non 

deserit  scse:  1,75,2;  Labienus  procedit  iurat- 


que  se  euni  non  deserturum  eundemque  casum 
subiturum:  3,13,3;  t  'Hi  finitimos  Ger- 

manos  sollicitare  et  pecuniam  polliceii  non  d  e- 
sistunt:  VI 2,1;  non  desistit  {reec;  destitit 
X;  edd.)  tamen  atque  in  agris  habet  dilectum 
egentium  ac  perditorum :  VII  4, 3 ;  de  re  fru- 
mentaria  Boios  atque  Haeduos  adhortari  non 
destitit  (distitit  a;  desistit  [i):  VII  17,2;  1 
sese  suas  exercitusque  fortunas  in  dubium  non 
deuocaturum  et  postero  die  .  .  .  castra  mo- 
turum:  VI 7, 6;  t  Cmgetorigem ,  .  .  .  quem 
supra  demonstrauimus  Caesaris  secutum  fidem 
ab  eo  non  discessisse  (cessisse  ^),  hostem 
iudicat  (e) :  V56, 3;  hortatur  Curionem  Cn. 
Domitius  .  .  .,  ut  .  .  .  contendat,  et  se  ab  eo 
non  discessurum  pollicetiu"  2,  42, 3;  iUe  a  uallo 
(c)  non  discedere  perseuerauit :  3,37,2;  t 

haec  si  enuntiata  Ariouisto  sint,  non  dubi- 
tare,  quin  de  omnibus  obsidibus  .  .  .  suppli- 
cium  sumat:  131,15;  se  cum  sola  decima  legione 
iturum ,  de  qua  nou  dubitaret ,  sibique  eam 
praetoriam  cohortem  futuram:  140,15;  ipsi 
transire  flumen  non  dubitauerunt  et  .  .  .  con- 
iecerunt :  II 23,  2 ;  uix  agmen  .  .  .  processerat, 
cum  Galli  .  .  .  flumen  transire  et  iniquo  loco 
committere  proelium  non  dubitant :  VI  8,  1 ; 
(uehementer  (o)  huic  illos  (o)  loco  timere  nec 
iam  aliter  sentire  ,  uno  coUe  ab  (c)  Romanis 
occupato  si  alterum  amisissent ,  quin  (non  du- 
bitari  quin  (i)  paene  circumuallati  .  .  .  uideren- 
tur :  VII  44, 4 ;)  sed  Caesar  confisus  fama  rerum 
gestarum  infirmis  auxiliis  proflcisci  non  dubi- 
tauerat  aeque  {^p.;  atque  eodd.)  omnem  sibi 
locum  tutum  fore  existimans:  3,106,3;  t 

(ducere:  2,25,6  u.  traducere.) 

quibuscumque  esercitus  dicto  audiens  uou 
fuerit:  140,12;  et  missis  ad  Caesarem  .  .  . 
legatis,  cum  is  omnem  (o)  ad  se  senatum 
uenire  iussisset,  dicto  audientes  non  fuerunt: 
V  54, 3 ;  —  mulieres  .  .  .  in  eum  locum  con- 
iecisse,  quo  propter  paludes  exercitui  aditus 
non  esset:  II 16, 5;  qui  cogitasset  (c)  haec  posse 
in  itinere  accidere  atque  ob  eam  causam  pro- 
fectionis  auctor  non  fuisset:  V33,2;  et  propter 
.  .  .  et  quod  in  eo  peccandi  Germanis  causa 
non  esset:  147,4;  respondit:  non  esse  con- 
suetudinem  populi  Komani  (ullam  add.  [i) 
accipere  ab  hoste  armato  condiciouem:  V  41,7; 
quoniam  .ad  id  tempus  facultas  conloquencU 
non  fuerit  atque  ipse  (c)  Brundisiiun  sit  uen- 
turus:  1,24,5;  non  esse  fas  Germanos  supe- 
rare,  si:  150,5;  iu  occultis  ac  reconditis  templi, 
quo  praeter  sacerdotes  adire  fas  non  est :  3, 105, 
4;  qua  (ciuitate)  traducta  locum  cousistendi 
Romanis  in  Gallia  non  fore:  VII  37,3;  post  id 


793 


non  (1.  A.  a)  a)   'CO  «)) 


794 


tempuB  non  fore  potestatem:  V51,3;  —  illis 
se  oneri  non  futiiriiDi :  1, 32, 7  m.  dcesse;  —  hoc 
cum  in  speciem  uarietiitemque  opus  deforme 
non  esl  altcrnis  trabibus  ac  saxis,  .  .  .  tum: 
VII  23,5;  qui  ai  alicuius  iniuriae  sibi  conscius 
fuisset,  non  fuisse  difficile  cauere:  114,2; 
ncque  uunc  id  (se)  agere,  ut  ...  exercitum 
teiieat  ipse,  quod  tamen  sibi  difficile  non  sit, 
sed:  1,85,11;  id  autcm  difticile  non  est,  cum 
.  .  .  ualearaus:  3,86,4;  non  esse  dubium, 
quin  totius  Galliae  plurimum  Hcluetii  possent: 
I.'i,7;  ubi  nostros  non  esse  inferiores  in- 
telle.\it:  118,3;  quibusdam  de  causis,  quas 
commemorari  necesse  nou  est,  eo  loco  ex- 
cesserat:  3,  <JG,  (>;  oppida  incendi  oportere,  quac 
non  niunitione  et  loci  natura  ab  omni  sint  peri- 
culo  tuta:  VII  14,9;  (3,26,4  ti.  B.  c)  a)  [i[i);) 

amittendam  non  esse:  11118,5  u.  U. 

c)  [i) ;  non  esse  facieudum,  imitaturus  non  sum, 

passus  non  cst,  perfectum  uon  erat  (bis),  prae- 

dicaturus   nou    sum,   prouisum  uon  erat,   uon 

esse    pugnaturos,  recepti  nou  enmt,  relata  non 

sit,   reprehendeudum  non  est,  secuti  non  sunt, 

non  esse  .  .  .  susceusendiun ,  transeuudum  non 

erat,  non  esee  uenturum,   uisa  non  est,  uisa 

non  sint  u.  facere,  imitari,  pati,  rell.;  non  esse 

aniplius   .  .   temptaturos  (e) :  V  55, 2  ti.  ffc)  b) 

bfc)  amplius  cxtr.;  t  ac  <at  [i;  Schn.,  Fr., 

Dli.)   rellquaiuni  legionum   railites  non   exau- 

dito   (audito   (i)   souo  tubae  .   .   .  tamen   .  .  . 

relinebautur:  VII  47, 2;  1   (Massilienses 

.  .  .  nostros   cludebant  impetusque  eorum  deci- 

piebant  {Np.;  excipiebaut  co(^(/.;  non  excipie- 

bant  Kran.;  Db.)  :  1,58,1;)  t  :«!  hunc 

modum  locuti:  non  (ne  add.  B^p)  existimare 

Komauos   sine    ope   diuina  (c)   bellum  gerere: 

1131,2;       Ambiorix  copias  suas  iudicione  nou 

conduxerit,  quod  proelio  dimicandum   nou 

existimaret   (D;  Faul;  existimarit  X;  edd.), 

an:  VI  31,1;  tum  uero  duljitandum  non  existi- 

mauit,  quin  .  .  .  proficisceretur :  112,5;  accidit 

iuKpectautibus    iiobis,   quod    dignum    meuioria 

uiHuui  praeterouudum  non  existimauimus:  VII 

25,  I ;  Hcribeudum  ad  te  exisUmaui  .  .  .,  iie  quo 

progrodercriH  procliuata  (c)  iam  re,  quo  intogra 

ctiam  progrcdiendum  tibi  uou  existiniasses:  a^. 

Oic.  ad  AU.  X  8  /i,  1 ;  quod  .  .  .  hiemi  nauiga- 

tionem  subiciendam  iiou  existimabat:  IV  36, 2; 

qiii   hauc   temptandani   fortunam  uon  existima- 

baiit:  V1I4,2; uou  cunctaudum  exi- 

stimauit,  quin  pugim  decertaret:  11123,7; 
otsi  ab  hosto  ea  dicebautur,  tamen  non  ueglo- 
gonda  oxiHtimabant,  maximcque  .  .  .  permoue- 
bantur;  V28, 1;  cum  .  .  .  impediietur,  non 
omitteudum    (sibi    ad^l.    [j)    cousilium    Neruii 


existimauerunt :  1117,5;  non  praeterraittendum 
tantum  (c)  commodum  existimauerunt:  VII 
5.5,4;  taraen  id  sibi  contendendum  aut  aliter 
non  traducendum  exercitum  existimabat:  IV 
17,2;  t  Oaesar  non  exspectandum  silsi 

statuit,  dum:  1 11,6. 

proelio  decertare  .  .,  quod  eo  tempore  sta- 
tuerat  non  esse  faciendum  (fac.  n.  e.  stat. 
}il)  :  3,  44, 1 ;  1  militum  nostrorum  impe- 

tum  non  tulerunt  seseque  alia  ex  (o)  parte 
oppidi  eiecerunt:  V21,5;  Romanos  aut  ino- 
piam  tion  laturos  aut  magno  cum  (c)  periculo 
longius  .  .  .  processuros:  Vin4,7;  (3,31,4  u. 
15.   c)    (z)  YY);)  t  uon  frustrabo  uos, 

milites:  ap.  Diomed.  nrt.  rjramm.  l  p.  -100  Keil. 
qui   (et  p)   cum   propter  siceitsites  (c)  palu- 
dum    quo    se   recipereut   non   haberent:    IV 
38,2. 

reuersus  ille  euentus  belli  non  ignorans 
(ignarus  AP ;  pr.  edd.)  unum  .  .  .  questus  .  .  . 
iudicauit:  VI  42, 1 ;  tamen  non  ignorans,  quanta 
ex  dissensionibus  incommoda  oriri  consucssent, 
.  .  .  cxislimauit:  VII  33, 1 ;  t  odium  effu- 

gere  non  potuerunt  neque  uictoriam  diutius 
tenere  praeter  unum  L.  Sullam,  quem  imita- 
turus  non  sum:  ap.  Cic.  ad  Atl.  1X7  C,  1; 
t  cum  id  non  impetrassent,  petebant:  IV 
11,2;  t  (quod  deditione  faota  nostros  prae- 
siilia  dcducturos  (uou  iuducturos  /i-[i)  aut 
denique  indiligcntius  scruaturos  crediderant:  II 
33,2;)  1   de  Oicerone  te   uidco  quiddam 

scripsisse,  quod  ego  non  intellexi:  ap.  Oie. 
ad  Q.  fr.  II 10  (12),  4;  t  septimo  die,  cum 

iter  non  iutermitteret ,  ab  explor.atoribus 
certior  faetus  est:  141,5;  qui  uectoriis  graui- 
busque  iiauigiis  nou  intermisso  remig;uidi  labore 
lougarum  uauium  cursum  adaequarunt  (<•) :  V 
8,4;  iuterea,  quoad  fides  csset  data  .  .  .,  non 
iutermissuros  consules  Pompeiumque  dilectus: 
1,10,4;  nocturno  itinere  non  intermisso  comi- 
tatu  equitum  XXX  ad  mare  peruenit:  3,96,4. 
sed  isdein  de  cjuisis  Caesar  .  .  .  proclio  (am- 
plius  add.  O)  non  lacessit  et  (dvl.  l'aiil)  eo 
die  tabernacula  stalui  passus  non  esl:  1,81,2; 
t  qui  illius  pntientiam  paeno  obscssioiiciu  ap- 
pollabant,  si  quidem  ex  castris  egredi  non  lice- 
ret  (u.  00)'.  VI 36, 2;  quod  legibus  Haeduo- 
rum  iis,  qui  summum  magistratum  olitinerent, 
excederc  ex  finibus  iion  liceret:  VII  33,2. 

se  llaeduorum    iniurias   non  neglocturum: 
135,4  cl  36,6;  V  28, 1  n.  existiuiarc;  t 

ipsi  uero  uiliil  (non  [i)  nocitum  iri,  iiiquo 
eam  (in  quam  (i)  rem  se  aiiaiu  fidciu  iuter- 
lionere :  V  36, 2. 

cuni  .  .  .  coiislaret,  non  oblilus  pristini  iii- 


795 


iinii  (I.  A.  a)  a)  l^l)  u)) 


796 


stituti  Caesar  mittit  ad  eum  A.  Clodium:  3,57, 
1;  t  omittere:   1117,5  u.  existiinare 

extr.;  t  si  ipse  .  .  .  non  praescriberet .  .  ., 

non  oportere  se  a  populo  Romano  in  suo 
iure  impcdiri:  I3G,  2;  ut  ipsi  concedi  non  opor- 
teret,  si  .  .  .  impetuin  faceret,  sic  item  nos 
esse  iniquos,  quod:  144,8;  exspectari  diutius 
non  oportere,  quin  ad  castra  iretur:  11124,5; 
1,2,2  u.  ££)  a)  ante. 

praestare  (c)  omnes  perferre  acerbitates  quam 
non  ciuibus  Eomanis,  qui  Cenabi  .  .  .  inter- 
issent,  parentarent  (-are  Ciaee.):  VII 17, 
7;  t  capitis  poenam  iis,  qui  non  parue- 

rint  (ijaruerunt  AQ^) ,  constituit:  VII71,6; 
1  (uinum  .id  se  omnino  (o)  importari  non 
sinunt  (patiuntur  [i):  IV  2, 6;)  1,81,2  u. 
lacessere;  %  confirmari  oportere,  ne  tecto 

recipiatur,  ne  ad  liberos,  ne  ad  parentes,  ad 
uxorem  (c)  aditum  h.ibeat,  qui  non  bis  (om. 
AQfi)  per  agmen  liostium  perequitarit  ([i; 
-tisset  a;  cf/rf.):  VII 66,7;  t  seu  quid  in 

munitionibus  perfectum  uon  erat:  3,61,3; 
inter  duos  uallos,  qua  perfectum  opus  non 
erat:  3,63,8. 

non  haec  omnia  fortuito  (fortuitu  A^^MB'^) 
aut  sine  consilio  accidere  potuisse:  VII 
20,2;  —  ubi  .  .  .  sentiunt  .  .  .  p.arique  con- 
dicione  ex  muro  ac  turribus  bellandi  data  se 
uirtute  (CC)  nostris  adaequare  non  posse 
intelJegunt:  2.  16,  3;  —  quo  omnino  Caesar 
adire  non  poterat:  1,49,2;  —  iis  impedimentis, 
quae  secum  agere  ac  portare  non  poterant, 
.  .  .  depositis :  II  29, 4 ;  —  quod  equites  cursum 
teuere  atque  insulam  capere  non  potuerant 
(Lipsius;  potuerunt  X):  IV  26,  5;  sed  (om.  ^) 
ex  iis  (c)  (nauibus)  onerariae  duae  eosdem 
quos  reliquae  (c)  portus  (o)  capere  iion  potu- 
erunt  et  paulo  infra  del.-itae  sunt:  IV  36, 4;  — 
et  quoniam  in  praesentia  obsidibus  cauere 
inter  se  non  possint  ([i;  possent  a),  ne  res 
efferatur,  at  ([i;  aut  a;  ut  Aki;  edd.)  iiire  iu- 
rando  .  .  .  sanciatur  petunt :  VII 2, 2 ;  —  quem 
(coUem)  propter  niagnitudinem  circuitus  opere 
circumplecti  non  potuerant  (poterant  ^) 
nostri :  VII 83, 2 ;  —  reliqui  uulueribus  ex  proe- 
liis  et  labore  ac  magiiitudine  itineris  confecti 
consequi  non  potuer.aut:  3,106,2;  —  quouiam 
ciuitati  consulere  non  possent  (bdik;  posset 
rcll.):  V3, 5;  —  condiciones  pacis,  quoniam 
antea  conueuire  non  potuissent,  .  .  .  a  po- 
pulo  peti  debere:  3,10,8;  —  cum  se  suaque 
ab  iis  defendere  aon  pos.sent:  111,2;  a  qui- 
bus  se  defendere  traditis  armis  nou  posscnt:  II 
31,5;  —  (defugere  u.  refugere;)  —  multa  a 
(e)  Caesare  in  eam  sententiam  dicta  sunt,  quare 


negotio  desistere  non  posset:  145,1;  —  effu- 
gere:  ap.  Oic.  ad  Att.  1X7,  G,  1  u  imitari;  — 
qui  per  aetatem  in  armis  esse  non  poterant: 
V3, 4;  iis  autem  inuitis,  a  quibus  Pharus  (e) 
tenetur,  non  potest  esse  propter  angustias  naui- 
bus  introitus  in  portum:  3,112,4;  qui  tamen 
pares  esse  nostro  esercitui  non  potueriut :  I  40, 
7;  uidetisne  .  .  .  exiguas  esse  copias  missas, 
quae  paucis  equitibus  pares  esse  non  potuerint 
(-erunt  0) :  2,  39, 3 ;  —  hos  cum  Suebi  .  .  . 
propter  ampiitudinem  grauitatemque  ciuitatis 
finibus  expellere  non  potuissent:  IV 3, 4;  — 
id  (oppidum)  .  .  .  propter  latitudinem  fossae 
murique  altitudinem  paucis  defendentibus  ex- 
pugnare  non  potuit:  1112,2;  —  si  impedi- 
mentis  (e)  suis  auxilium  ferant  atque  in  eo 
morentur,  iter  facere  (confici  [i)  non  posse: 
VII  66,5;  quod  facere  Pompeius  discessu  mili- 
tura  non  potuit:  3,  76,3;  —  cum  ii,  qui  flumen 
trausissent,  suis  auxilium  ferre  non  possent: 
113,5;  diutius  nostrorum  militum  impetum 
hostes   ferre  non  potuerunt  ac  terga  uerterimt: 

IV  35, 2;  impetum  modo(?)  ferre  non  potue- 
runt:  VI 8, 6;  cum  laborem  (aut  add.  [i;  Np.) 
belli  aut  fugae  ferre  non  posset:  VI 31, 5;  quod 
diutius  laborem  ferre  non  possent:  VII 20,  5; 
animi  est  ista  moIUtia  (e),  non  uirtus,  paulisper 
inopiam  (o)  ferre  non  posse:  VII  77,5;  cum 
(pars)  altera  (c)  alteri  auxilium  ferre  non  pos- 
set:  3,72,2;  —  cum  a  (c)  proximis  impetrare 
nou  possent,  ulteriores  temptant:  VI 2, 2;  — 
quod  ea  (c)  non  posse  introrumpere  uide- 
bantur:  V5],4;  —  qua  (uia)  Sequanis  iuuitis 
propter  augustias  ire  non  poterant:  19,1;  — 
his  cum  sua  sponte  persuadere  nou  possent 
(poterant  A'):  19,2;  —  portare:  1129,4  u. 
agere;  —  praeterire  tamen  non  putui,  quin: 
ap.  Cic.  ad  Att.  1X6  ^;  —  pro  horum  necessi- 
tat«,  quorum  de  (e)  re  agitur,  refugere  (de- 
fugere  Carrio)  hoc  mimus,  M.  lunce  (e),  non 
potui:  ap.  Ocll.  V13, 6;  —  quod  repentinae 
Gallorum  coniurationi  resistere  non  potuerit: 

V  27, 4 ;  an ,  qui  incolumes  resistere  non  po- 
tuerunt,  perditi  resistant  (CC)?  2,32,6;  — 
(secare:  VII 14, 4  u.  infra  secari;)  —  cum  et 
propter  uulnera  militum  et  propter  sepulturam 
occisorum  nostri  triduum  morati  eos  sequi 
non  potuissent :  I  26, 5 ;  quod  non  nuUi  cum 
probarent,  periculi  causa  sequi  non  potuerunt: 
ap.  Gic.  ad  Att.  X8i?,  2;  —  quoniam,  inquit, 
me  una  uobiscura  seruare  non  possum:  VII 
50,4;  —  at  illi  itinere  totius  noctis  confecti 
subsequi  non  poterant,  atque  ahi  aho'loco 
resistebant:  2, 39, 6;  —  diutius  cum  sustinere 
nostrorum  impetus  non  possent  (u.  GO) :  I  26, 1 ; 


797 


Don  (1.  A.  a)  a)  Ct)  o)) 


798 


non  posse  (se  add.  Pluyg.)  elus  imperia  diutius 
sustinere  (sustineri  B-):  131,13;  nisi  subsidium 
sibi  submittatur  <c),  sese  diutius  sustinere  non 
posse:  II  6, 4;  magnum  numerum  ciuitatum 
suam  uim  sustinere  non  posse  (potuisse  p) : 
I V  3, 1 ;  eorum  impetum  Galli  sustinere  non 
potuerunt  attjue  in  fugam  coniecti  .  .  .  se  .  .  . 
receperunt:  VII  13,2;  quorum  aut  animus  aut 
uires  uidebantur  sustinere  non  posse:  1,64,5; 
ut  non  posse  (possent  af)  inopiam  diutius 
sustinere  confiderent:  1,69,2;  neque  uero  id  (e) 
Caesarem  fugiebat  tanto  sub  oculis  accepto 
detrimento  perterritum  exercitum  sustinere  non 
posse:  1,71,1;  Bibulus  .  .  .  cum  neque  curari 
posset  neque  susceptum  officium  deserere  uellet, 
uim  morbi  sustinere  non  potuit:  3,18,1;  se 
coniidere  munitioiiibu»  oppidi,  si  celeriter  suc- 
curratur;  longinquam  oppugnationem  sustiuere 
non  posse :  3,  80, 3 ;  sustinere  Pompeiani  non 
potuerunt  atque  uniuersi  terga  uerterunt:  3, 
94,2;  —  tenere:  IV  26,  5  u.  capere;  cognoscit 
LX  naues  .  .  .  tonipestate  reiectas  cursum 
teuere  non  potuisse  atque  eodem,  unde  eraut 
profectae,  reuertisse:  V  5,  2;  ubi  projwsitum 
tenere  non  potuit:  3,42,1;  —  (transire:  VII 
55, 10  u.  infra  transiri ;)  —  neque  uerum  esse, 
qui  suos  fines  tueri  non  potuerint,  alienos  oc- 
cupare:  IV 8,1 ;  sine  quibus  urlieni  atque  Italiam 
tueri  non  potest:  2,32,2;  naues  .  .  .  incendit, 
(juod  tam  late  (quod  naualia  1'aid)  tueri  parua 
manu  nou  poterat:  3,111,6.  O 

unum  se  esse  .  .  .,  qui  adduci  non  p^tue- 
rit,  ut:  131,8;  —  sine  illis  non  posse  agi  de 
compositione:  1,26,5;  —  iios  a  se  coerceri 
non  posse:  117,5;  confici:  VII 66,  5  u.  s. 
fucere;  —  cum  agger  altiore  aqua  contineri 
non  posset:  1,25,6;  si  omnino  turris  concidisset, 
non  posse  (posset  flil)  milites  coutineri,  quin: 
2,12,4  (A>.  5);  —  dissimulari:  1,19,2  u. 
tegi;  argumenti    sumebant  loco  non  posse 

clam  exiri  (e.xire  /'):  1,67,2;  —  sed  utrum 
aucrtondao  suspicionis  causa  Pompeius  propo- 
suisset  (edictum)  .  .  .,  an  nouis  dilectibus  .  .  . 
Macc<lonium  tonere  conaretur,  existim;iri  mom 
{)otcrat:  3,102,3;  —  nuntiubantur  Laec  eadom 
Curioni,  «ed  aliquamdiu  fides  fieri  non  po- 
terut:  2,37,1;  nisi  omnia  consentiant  inter  se, 
non  potest  liori,  ut  nominis  similitudo  ait:  ap. 
/'iimpni.  (ijramm.  Lat.  ril.  Kiil  V  p.  /'ASj,-  — 
quibus  (impcdimontis)  amissis  bcllum  gcri  non 
poswit:  VI [  14,8;  —  ut  uero  ex  littcris  ad  kcuu- 
tuni  roferretur,  impclrari  non  potuit:  1,1,1; 
rostro  enini  noceri  non  posso  cognouerant: 
III  14,4;  —  liiH  pefsuadori,  ut  diutius  mora- 
icntur   noquo  suis    aiixilium  fcrront,   nou  potc- 


rat:  II 10,  5;  —  pro  uita  hominis  nisi  {fh;  non 
nisi  7.)  hominis  (o)  uita  reddatur,  non  posse 
^aliter  add.  (i)  deorum  immortalium  numen 
placari  arbitrantur:  VI 16, 3;  —  cum  propter 
publicas  occupationes  poni  non  potuissent:  3, 
108,4;  —  quae  diu  longoque  spatio  refici  non 
posse  sperassent:  2,16,1;  —  quod  pridie  eius 
diei  Germani  retineri  non  potuerant  {Scal.; 
poterant  X;  Np.,  Fr.,  Dh.) ,  quin:  147,2;  — 
pabulum  secari  (secare  [i)  non  posse:  VII 14, 
4;  —  (sustineri:  131,13  ii.  s.  sustinere;)  — 
res  diutius  tegi  dissimularique  non  potuit:  1, 
19,2;  —  quod  (oppidum)  a  (c)  se  teneri  non 
posse  iudicabant:  VII  55, 7;  —  cuius  rei  opinio 
tolli  non  poterit:  3, 18, 4;  —  Liger  ex  niuibus 
creuerat,  ut  omnino  uado  uou  posse  transiri 
(-ire  [i)  luderetur:  VII  55,10. 

qui  de  meis  iu  uos  meritis  praedicaturus 
{Stepli.;  praeiudicaturus  x)  non  sum:  2,32,10; 
t  ac  (apud  quos  fl;  Schn.)  uariis  dictis  sen- 
tentiis  (o)  .  .  .  non  praetereuuda  oratio 
Critognati  uidetur  (uid.  or.  crit.  p):  VII  77,2; 
^  praetcrinittere:  VII  55, 4  u.  existim.ure 
c.xtr.;  t  re  frumentaria  (se)  non  premi: 

V28,5;  t  hoc  ueteres  non  probant  mili- 

tes :  VI  40, 4 ;  hoo  consilium  Caesaris  plerisque 
non  probab.atur:  1,72,4;  t  progredi:  VI 

29, 1   II.  e«)  (i)  lil')  longius ;  t  frumentum 

his  iu  (())  lociw  in  hiemem  prouisum  uou 
erat:   IV  29,4;  t   quonium    tulis  occasio 

uictoriae  dimitteretur,  etiam  cum  uellet  Cues.ar, 
sese  non  e.sse  pugnaturos:  1,72,4;  t 

leporem  et  gallinam  et  auserem  gustare  fas  non 
putant:  V12,  6;  hospitem  (c)  uiolare  (c)  fas 
non  putant:  VI  23, 9;  —  tamen  committendum 
non  putabat,  ut:  I  16,  3;  Caesar  ...  conceden- 
dum  u(m  pulubat:  I  7, 4  ;  Domitius  tum  quoque 
sibi  dubitandum  non  putauit,  quiu:  3,37,2; 
reliquam  pitftem  exercitus,  quod  paulo  uberat 
longius,  non  putat  exspectandam  (exercendam 
[i):  V4(i,4. 

(rccedere:  1,71,3  u.  decedero;)  t  quod 

plerumque  in  summo  periculo  timor  misericor- 
dium  M(in  recipit:  V1I26,4;  (pii,  cum  .  .  . 
ucnissent ,  oppido  uc  portu  rcccpti  nou  erunt, 
miasisque  ad  eos  nuntiis  .  .  .  naues  *soluerant: 
3,102,7;  t  in  '"=ii'  pracstaro  intcrlici,  (luam 
non  ueterem  belli  gloriam  libortatcmiiuc  .  .  . 
recujiorurc:  Vill,8;  t  """  recusjirt 

se,  quin  nullius  usus  impcrator  oxistimurctur, 
si:  3,45,6;  t  'l""'l  ^*''"  '^  parto  (c)  corum 

gratia  relata  non  sit  pro  suis  .  .  .  beueticiis: 
1,23,3;  t  nuigiu)pere  admirabatur  Magium, 
quom  ud  Pompeium  .  .  .  miscrat,  ud  sc  non 
rcMiitli:  1,26,2;  t  >*i'"l  •!"'  »uittcrenlur 


799 


non  (1.  A.  :i)  a)   'C'C)  a)  et  1))) 


800 


non  reperiebantur,  maximeque:  1,33,1; 
7  quod  consilium  etsi  in  eius  modi  casu  re- 
prehendendum  non  est,  tamen:  V33, 4;  3, 
51,4  ti.  uideri;  t  non  respuit  condicionem 
Caesar,  iamque  .  .  .  arbitrab.atui- :  142,2;  f 
(retinere:  VII  54,2  u.  censere.) 

qui  .  .  .  secuti  non  sunt,  in  desertorum  .  .  . 
uumero  ducuntur:  VI  23,  8;  H  iu  se  imo 

non  seruari,  quod  sit  omnibus  datum  semper 
imperatoribus :  1,85,10;  Tf  (sinere:  IV 

2,6  M.  pati;)  f  solere:  VII 35, 1  ti.  ee)  o) 
fere;  1    (duriusque   cotidie   tempus    ad 

transportandum  lenioribus  {CC)  uentis  exspec- 
tabant  {non  spectabat  Np.):  3,25,3;)  t 
(statuere:  111,6  ««.  exspectare;  3,44,1  ti. 
facere;)  t    agri  culturae   non  studeut, 

maiorque  pars  eorum  uictus  iu  lacte  .  .  .  con- 
sistit:  VI22, 1;  t  qui  inter  annos  XIIII 

tectuni  non  subissent:   136,7;  t  eos 

accusat,  quod  .  .  .  tam  propinquis  hostibus  ab 
iis   non    subleuetur:  116,6;  t   sub- 

uenire:  1,71,3  u.  decedere;  t  non  esse 

aut  ipsis  aut  militibus  susceusendum :  1, 
84,3. 

quos    non   siluae  montesque   teseruut,   ab 
equitatu  sunt  mtei-fecti:  VII  62,9;  t  et 

leni  Africo  prouectus  media  circiter  nocte  uento 
intermisso  cursum  non  teuuit.  et  longius  dela- 
tus  aestu  orta  luce  .  .  .  conspexit:  V8, 2;  ita- 
que  perturbatis  antesignanis  legio  .  .  .  locum 
non  tenuit  (locum  continuit  NOx,)  atque  in 
proximum  collem  sese  recepit:  1,44,5;  quouiam 
propositum  nou  tenuerat:  3,65,4;  f  'ra- 

ducere:  IV  17, 2  u.  existimare  extr.;  se  in  ho- 
stium  habiturum  loco,  qui  non  ex  uestigio  ad 
castra  Corneha  *naues  traduxisset  (Coruelia 
naues  trad.  ego;  corneliana  trad.  af;  corneliana 
uela  duxisset  Ohl;  Corneliana  uela  direxisset 
Ste2)h.;  Np.):  2,25,6;  1i  quia  .  .  .  fiumeu 

ei  transeuudum  non  erat:  3,30,4. 

uterque  cum  equitatu  ueniret:  alia  ratione 
sese  (e)  non  esse  uenturum:  142,4;  a  (c) 
quibus  ad  eum  legati  non  uenerant:  IV  22, 5; 
cum  .  .  .  uideret  .  .  .  Senones  (c)  ad  impera- 
tum  non  uenire  et  cum  Carnutibus  fiuitimisque 
ciuitatibus  cousilia  communicare:  VI 2,  3;  an, 
quod  ad  diem  non  uenerunt,  de  eorum  tide 
constantiaque  dubitatis?  VII  77, 10;  t  Cou- 
sidium  timore  perterritum  quod  uou  uidisset 
pro  uiso  sibi  renuntiauisse:  122,4;  t  cou- 

loqueudi  Caesari  causa  uisa  non  est:  147,2; 
multaque  in  ea  (silua)  genera  ferarum  nasci 
constat,  quae  reliquis  iu  locis  uisa  non  siut: 
VI 25, 5;  —  (V51,4  ct  VII 55, 10  ct  1,64,  5  «. 
posse  (introrumpere  et  transiri  ei  sustinere;)  — 


id  eane  de  causa  .  .  .  an  perfldia  adducti  fece- 
rint,  .  .  .  non  uidetur  pro  certo  esse  ponendum 
(P;  proponendum  a ;  xVp.):  VII5, 6;  cuius  con- 
silium  reprehendendum  non  (non  repr.  ht)  uide- 
tur:  3,51,4;  —  non  praetereunda  .  .  .  uidetur: 
VII  77,  2  u.  praeterire. 

6)  ut  .  .  .  noii;  aa):  quod  consuetudo  eo- 
rum  omnium  est,  ut  sine  utribus  .'id  exercitum 
uon  eant:  1,48,7;  —  qua  pulsa  iuipedimentis- 
que  direptis  futurum,  ut  reliquae  contra  con- 
sistere  non  anderent:  1117,3;  —  sed  fiebat 
aequitate  decreti  .  .  .,  ut  reperiri  non  possent 
(Steph.;  posseta;),  a  quibus  initium  appellandi 
nasceretur:  3,20, 2;  —  neque  suam  pati  digni- 
tatem,  ut  tantis  copiis  tam  exiguam  manum 
.  .  .  adoriri  nou  audeant :  VI 8, 1. 

61)):  ita  se  omni  tempore  de  populo  Romano 
meritos  esse,  ut  paene  in  conspectu  exercitus 
nostri  agri  uastari,  liberi  eorum  in  seruitutem 
abduci,  oppida  expugnari  uon  debuerint:  111, 
3;  in  Ehodanum  uifluit  incredibili  lenitate,  ita 
ut  oculis  in  utram  partem  fluat  iudicari  non 
(uix  ^m.)  possit:  112,1;  ita  nostri  acriter  (o) 
in  hostes  .  .  .  impetum  fecerunt  itaque  hostes 
repente  celeriterque  procurrerunt,  ut  spatium 
pila  in  hostes  coiciendi  uon  daretur:  152,3; 
haec  Caesar  ita  administrabat ,  ut  condiciones 
pacis  dimittendas  non  existimaret:  1,26,2. 

cc):  ad  pabulatores  aduolauerunt,  sic  uti  ab 
signis  legionibusque  non  (del.  Vielh.)  absiste- 
rent  ( abstinerent  Vielh. ):  V  17,  2 ;  sentiunt 
totam  urbem  .  .  .  muro  .  .  .  circummuniri  (c) 
posse,  sic  ut  ipsis  consistendi  in  suis  muui- 
tionibus  locus  non  esset:  2,16,2. 

i)ti):  non  se  tam  barbarum  neque  tam  im- 
peritum  esse  rerum,  ut  non  sciret  neque  bello 
Allobrogum  proximo  Haeduos  Komanis  auxi- 
lium  tulisse  neque  .  .  . :  I  44, 9. 

cc):  ipse  autem  Ariouistus  tantos  sibi  spiri- 
tus,  tant.am  adrogantiam  sumpserat,  ut  feren- 
dus  non  uideretur:  133,5;  tanta  subito  m.alacia 
ac  (c)  tranquillitas  exstitit,  ut  se  ex  loco  mo- 
uere  (c)  non  possent:  III  15,3;  tantus  fuit .  .  . 
terror,  ut  ea  nocte,  cum  C.  Volusenus  missus 
cum  equit.atu  ad  (e)  castra  uenisset,  fidem  non 
faceret  adesse  cum  iucolumi  Caesarem  exercitu : 
VI 41, 2;  —  qui  (tumulus)  t.antum  aberat  a 
nostro  castello,  ut  telum  tormentumue  (c)  mis- 
sum  adigi  non  posset:  3, 51,  8 ;  his  rebus  tantum 
fiduciae  ac  spiritus  Pompeianis  accessit,  ut  non 
de  ratione  belli  cogitarent,  sed  uicisse  iam  sibi 
(e)  uiderentur:  3,72,1. 

ff):  eius  modi  sunt  tempestates  consecutae, 
uti  opus  necessario  intermitteretiur  ct  continua- 
tione  imbrium  diutius  sub  pellibus  milites  con- 


801 


non  (1.  A.  a>  x)  :r)  b)         1.  A.  a)  fi)) 


802 


tineri  non  possent:  11129,2;  t  e*  cele- 

ritate  atque  eo  (om.  p)  inipetu  niilites  ierunt 
.  ,  . ,  ut  hostcs  impetum  legionum  atque  equi- 
tuni  sustinere  non  possent  riijasque  dimitterent 
ac   se  fugae  mandarent:  V18, 5;  t  nec 

prius  sunt  uisi  .  .  .,  quam  castris  adpropin- 
quarent,  usque  eo,  ut  qui  sub  uallo  tendereut 
mercatore.s  recipiendi  sui  facultulem  non  habe- 
rcnt:  VI  37, 2;  ^   (huc  iam  *deJu.\erat 

rem,  ut  equites  .  .  .  possent  atque  auderent 
tlumen  transire,  peditcs  uero  .  .  .  cum  altitu- 
dine  aquae  tum  etiam  rapiditate  iluminis  ad 
transeundum  impedircntur  (O:  non  impedir.  s): 
1,()2, 2;)  res  .  .  .  buc  erat  .  .  .  deducta,  ut .  .  . 
inipedinienta  totius  exercitus  coiiortesque  in 
eastris  relictas  seruarc  uon  pos.^ont:  1,70,2. 

go):  .iciem  iustructani  habuit,  ut,  si  uellet 
Ariouistus  proelio  contendere,  ei  potestas  non 
deesset:  148,3;  primipilo  .  .  .  uulneribus  con- 
fecto ,  ut  iam  se  sustinere  non  posset :  II 25, 1 ; 
genus  erat  pugnae  militum  illorum ,  ut  .  .  . 
rari  dispersique  pugnareut,  si  jjremcrentur, 
pedem  refrrre  et  loco  excedere  non  turpe  e.xisti- 
marent:  1,44,2;  nihilo  miuus  tamen  agi  posse 
de  compositione,  ut  haec  uon  remitterentur :  3, 
17,4. 

c)  si  noii;  oo):  si  (om.  [i)  illorura  nuntiis 
confirmari  non  potestis  onmi  aditu  prae- 
saepto,  his  utimiui  testibus:  VII  77,11;  ^  si 
qui  aut  priuatus  (c)  aut  populus  eorum  decreto 
non  stotit,  sacrificiis  interdicuut:  VI  13,6. 

liD):  praestaro  (c),  si  iam  principatum  Galliae 
obtinerc  non  possint  (Ilot.;  possent  A"),  Gal- 
lorum  quam  Eomanorum  imperiu  perfcrre  (c) : 
117,3;  persuadet,  uti  .  .  .  e])istulam  deferat. 
.  .  .  si  adirc  non  possit,  mouot,  ut  tragulam 
.  .  .  intra  niunitionem  castroruni  .abiciat :  V  48, 
5;  imperat,  si  sustinere  uon  possit  (X;  Sckn. ; 
posset  recc;  rcll.  edd.),  deductis  cohortibus 
eruptione  pugnet  <p ;  pugnareta;  edd.);  id  nisi 
necessario  ne  faciat:  VII  8G,  2;  ante  certam  diem 
Caesar  cxorcitum  diniittat;  si  nou  faciat,  eum 
aduersus  rem  ijublicani  facturum  uideri:  1,2, 
G.  7;  f  (Ariouistum)  obsiilcs  .  .  .  poscero 

et  in  eoH  oninia  exempla  cruciatusquc  cdcro, 
si  qua  res  non  ad  nutuni  uut  ad  uoluiilatcm 
eiuH  facta  sit:  131,  12. 

cc):  (hI  .  .  .  uon  posseut:  117,3  m.  (i[i);) 
si  [id]  ita  fecissct,  sibi  populoquc  Romano  per- 
pctuam  .  .  .  amiciliam  (^uni  co  futiiraui;  si  non 
imiietrnret,  sese  .  .  .  llacduoriim  iniuriaH  uon 
noglecturiim :  1 ,3.5, 4 ;  si  ipso  populo  Komano 
non  pracHcriborct,  quem  ad  modum  huo  iuro 
utorctur,  non  oportero  so  a  pop.  11.  iii  huo  iiiro 
impodiri :  I  8G,  2 ;  (Oaesar  «ose  buo  loco  continet,) 

Jtoxlu.  (!auHiir,     11. 


ut  citra  uallem  pro  castris  proelio  contenderet; 

si  id  efficere  (fieri  [3)  non  posset,  ut  explo- 
ratis  itineribus  .  .  .  transiret:  V50,3;  (VII 
86,2  u.  [ifi);)  nullam  exoriri  moram  posse, 
quo  minus,  cum  uenisset,  si  imperata  non  fa- 
cerent  (-ret  af)  ad  nutum,  e  uestigio  diriperen- 
tur:  2,12,3  {Np.  4);  recordari  debere,  qua  feli- 
citate  (c)  . .  .  omnes  incolumes  essent  transpor- 
tati.  si  non  (transportatis  in  ahl;  trausportati. 
sin  f)  omnia  caderent  sccunda,  fortunam  (c) 
esse  industria  (c)  subleumidam :  3,73,4;  t 

neque  (se)  iis  (c)  neque  eorum  sociis  iuiuria 
bellum  inlaturum,  si  .  .  .  stipendium  .  .  quo- 
tannis  penderent;  si  id  non  fpcissent,  longe 
iis  (c)  fraternum  nomen  jiopuli  Komani  afutu- 
rum:  1.36,5;  ut,  si  peracto  consulatu  (c)  Cae- 
saris  non  (c)  profectus  (c)  esset,  nuUa  tamen 
mendacii  religione  obstrictus  uideretur  (u.  CG)  : 
1,11,2;  Gaditanos  principes  .  .  .  deuuntiauisse 
Gallonio ,  ut  .  .  .  excederet  G.adibus ;  si  id  nou 
fecisset,  *se  sibi  (c)  consilium  capturos:  2, 
20,3. 

bb):  cuius  rei  si  exemplum  non  habere- 
m  u  s ,  tamen  libertatis  causa  institui  et  posteris 
prodi  pulcherrimum  iudicarem  (tot.  hoc  enwnt. 
om.  [i):  VII  77, 13. 

&)  (luasi  liou:  quasi  uero,  inquit  ille,  consilii 
sit  res  ac  uon  necesse  sit  uobis  Gergouiam 
contendere:  VII 38, 7;  quid  proficimus,  si  ac- 
cepto  magno  detrimento  ab  oppugnatione  ca- 
strorum  discedimus?  quasi  non  et  (c)  felicitas 
rerum  gestarum  cxercitus  beneuolentiam  im- 
peratoiibus  et  res  aduersae  odia  concilient  (Ohl; 
colligent  af;  colligant  cdd.):  2,31,3. 

»;»/)  ad  pracpos. :  non  siue  magna  spe  magnis- 
que  praemiis  domum  (se)  propiuquosque  reli- 
quisse :  1 44, 2 ;  metu  (e)  territare  (c):  uon  sine 
causa  fieri,  ut  G.allia  omni  uobilitate  spolia- 
retiir:  V6, 5;  quod  non  sine  summo  timore  et 
desperatione  id  factum  uidebatur :  V  33,  5. 

P)  iu  euuntiatis  iitterrogatiuis:  an  non, 
uti  corpoiis  uuliiora,  ita  oxcrcitus  incommoda 
sunt  togcnda,  uc  spem  uduoisaiiis  auge.imus? 
2,31,  6;  an  uero  iu  llispuiiia  res  gestas  Caesai'is 
non  audistis?  duos  pulsos  exorcitus,  .  .  .  duas 
recoptas  prouiucias?  2,32,5;  an  uon  audistis 
(/(;  exaudistis  NOafl)  ox  iis  (c),  qui  per  cau- 
sam  uulotudiuis  romanserunt ,  cohortcs  esse 
linindisii  iuctus?  3,87,4;  t  nonne  extre- 

mani  pati  Ibrtiinam  i)uratos  proiocit  illo?  noii 
(Ohl:  nonno  af;  cdd.)  sibi  clam  uobis  .salutem 
fiiga  potiuit?  non  (M;  nonno  af;  cdd.)  prodili 
por  illiim  Caesiiris  benoticio  ostis  cousoruati  ?  2, 
32,8. 

61 


803 


non  (1.  A.  a)  JJ)   -    1.  B.  a)  ,8)  pp)i 


804 


(150,4  et  VI  31,1  u.  a)  ^^  a)  decertare  et 
conducere.) 
b)  uou  eniiii  u.  enini  ;).  T014  sq.  (.3  loc). 
B.  oppoiiitiir  aliiid  uiembriiiii :  a)  uou  .  .  . 
sed;  a)  neffationi  nou  additnr  modo  iiel  so- 
luui ;  opponiuitiu'  inter  se  aa)  subst.  (et  prou.): 
non  hostem  auctorem  (se),  sed  rem  spectare 
(exspectare  BM):  V29, 3;  ob  eam  caus.im 
spatia  (e)  omnis  temporis  non  numero  dierum, 
sed  noctium  finiunt:  VI 18, 2;  non  uirtute  neque 
in  acie  uicisse  Romanos,  sed  artificio  quodam 
et  scientia  oppugnationis :  VII  29,2;  ^  id 

(c)  bellum  se  suscepisse  (o)  non  suarum 
necessitatum  (e),  sed  communis  liber- 
tatis   causa   demonstrat:  VII 89, 1;  t 

erat  .  .  .  manus  certa  nulla,  non  oppidum, 
non  praesidium  (Qeorr.:  praedium  relL), 
quod  se  armis  defenderet,  sed  in  (o)  omnes 
partes  dispersa  multitudo:  VI34,1;  1 

sese  illum  non  pro  amico,  sed  pro  (S^P; 
»m.  a;  edd.)  hoste  habiturum:  144,11;  quibus 
esset  persuasum  non  ab  hoste ,  sed  ab  homine 
amicissimo  Ambiorige  consilium  datum:  V31, 
6;  t  item  (c)  populum  Eomanum  uictis 

non  ad  alterius  praescriptum,  sed  ad 
suum  arbitrium  imperare  consuesse :  I  36, 1 ; 
t  uon  sese  Gallis,  sed  Gallos  sibi  bel- 
lum  Intulisse:  144,3;  putares  non  ab  illis 
Catonem,  sed  illos  a  Catone  depreheusos: 
ap.  Plin.  epist.  III  12, 3. 

PP)  adnerb. :  haec  .  .  .  defixerat  festucisque 
(c)  adegerat,  non  sublicae  modo  derecte  ad  per- 
pendiculum,  sed  prone  ac  fastigate:  IV17,4. 

yy)  uerba:  eius  rei  testimouium  (c)  esse, 
quod  nisi  rogatus  non  uenerit  et  quod  bellum 
non  intulerit,  sed  (inlatum  add.  Ciaer.) 
defenderit:  144,6;  in  primis  hoc  uolunt  per- 
suadere,  non  interire  animas,  sed  ab  aliis  post 
mortem  transire  ad  alios :  VI 14, 5 ;  quorum 
primum  impetum  equites  hostium  non  tulerunt, 
sed  admissis  (c)  equis  ad  suos  refugerunt:  2, 
34, 3 ;  Caesar  ueritus ,  ne  non  reducti ,  sed 
deiecti  (NOx;  reiecti  edd.)  uiderentur  maius- 
que  detrimentum  caperetur:  3,46,4;  quo  pu- 
dore  adducti  et  fortasse  non  se  liberari,  sed  in 
aliud  tempus  reseruari  arbitrati  discedere  a 
nobis  .  .  .  constituerunt:  3,60,3;  hanc  (al.icri- 
tatem)  non  reprimere ,  sed  augere  imperatores 
debent :  3, 92, 3 ;  quorum  impetiun  noster  equitatus 
non  tulit,  sed  paulatini  (p)  Ioco  motus  cessit: 
3, 93, 3 ;  milites  .  .  .  ignominiam  non  tulerunt, 
sed  sua  sponte  naues  conscenderunt  et  a  terra 
soluerunt  impetuque  facto  \  .  .  ceperimt:  3, 101, 
6;  tibi  minus  commode  consulueris,  si  non 
fortunae  obsecutus  uideberis  .  .  .  uec  eausain 


secutus  .  .  .,    sed    meum   aliquod  factum  con- 
demnauisse:  ap.  Oic.  ad  Att.  X  8  B,  1. 

(5(3)  plures  euuutiatornm  partes:  non  se 
hostem  uereri,  sed  angustias  itineris 
et  (c)  magnitudinem  siluanim  .  .  .  aut  rem 
frumentariam ,  ut  satis  commode  supportari 
posset,  timere  dicebant:  139,6;  quin  etiam 
iumentis  .  .  .  [Germani]  importatis  (c)  non 
utuntur,  sed  quae  sunt  apud  eos  nata,  .  .  . 
haec  cotidiana  exercitatione  summi  ut  sint  la- 
boris  efficiunt:  IV  2,2;  interiores  plerique  fru- 
menta  non  serunt,  sed  lacte  et  carne  uiuunt 
pellibusque  sunt  uestiti:  V14, 2;  magnamque 
res  dihgentiam  requirebat  non  in  summa  exer- 
citus  tueuda,  .  .  .  sed  in  singuUs  militibus  con- 
seruandis:  VI  34,3;  Galli  concilio  principum 
indicto  non  omnes  (c),  qui  arma  ferre  possent, 
ut  censuit  Vercingetorix,  conuocandos  statuunt, 
sed  certum  numerum  cuique  ciuitati  (c)  im- 
perandum:  VII  75, 1;  his  rebus  tantum  fiduciae 
.  .  .  Pompeianis  aceessit,  ut  non  de  ratione  belli 
cogitarent,  sed  uicisse  iam  sibi  (c)  uiderentur: 
3, 72. 1 ;  non  denique  communes  beUi  casus  re- 
cordabantur  (c),  quam  paruulae  saepe  causa« 
.  .  .  magna  detrimenta  intuUssent  .  .  .,  sed 
proiude  ac  si  uirtute  uicissent  neque  ulla  com- 
mutatio  rerum  posset  accidere,  per  orbem  ter- 
rarum  .  .  .  uictoriam  eius  diei  coucelebrabant: 
3,72,4;  quid  crgo?  syngraphae  uon  simt,  sed 
(non  simt?  Sed  Np.)  res  aliena  est:  ap.  lul. 
Bufinian.  §  8  (rhet.  Lat.  min.  ed.  Halm  p.  40) ; 
t  transisse  Ehenum  sese  non  sua  sponte, 
sed  rogatum  et  accersitum  a  Gallis:  144,2; 
\  mihtes  disponit  non  certis  spatiis  inter- 
missis  ,  ut  erat  superiorum  dierum  consuetudo, 
sed  perpetuis  uigiliis  stationibusque:  1, 21, 
3;  t  se  non  maleficii  causa  ex  pro- 

uincia    egressum,    sed    uti    se   a   contumeliis 
inimicorum  defenderet:  1,22,5. 

(i)  iiou  niodo  (soluiu)  .  .  .  sert;  aa):  iion 
luodo  .  .  .,  sert  etiam  u.  otiani  p.  lloO 
e)  (5  loe.);  nou  modo  .  .  .,  sert  ct  uoii 
uiodo  (uou)  .  .  .,  sed  ue  .  .  quidem  n. 
modo  p.  62S  b)  a)  et  y)  (1  +  4  loc.). 

[j,3)  uou  sohiin  . . .,  sed;  a):  uon  solnin  . . ., 
sed  etiaiu  u.  etiam  p.  1146  c)  et  p.  1150  f) 
(7  -f  7  loe.). 

6)  u  0 II  s  0 1  n  in  . . . ,  s  e  rt :  quibus  opibus  ac 
neruis  non  solum  ad  minueudam  gratiam,  sed 
paene  ad  pcrniciem  suam  uteretur:  120,3;  (fru- 
menta  non  solum  a  (c)  tanta  multitudine  iumen- 
torum  atque  hominum  (hom.  iumentorumque 
mult.  p)  consumebantur,  sed  etiam  (om.  p) 
anni  tempore  atque  imbribus  procubuerant :  VI 
43, 3 ;)    exposuit   .  .  . ,   quam    (c)    in  fortuuam 


805 


non  (1.  B.  a)  [i)-  2.  B.  a)  7» 


806 


quamque  (c)  in  (c)  amplitudinem  (Haeduos) 
t  deduxLsset  (c) ,  ut  non  soluni  in  pristii)um 
statum  redissent,  sed  omiiium  teuiporum  digni- 
tatem  et  gratiam  antecessisse  uidereiitur:  VII 
54,4;  non  solum  urbibus,  sed  paeue  uicis  ca- 
stellisque  singulis  sinyuli  cum  imperio  prae- 
liuiebantur:  3,32,3;  ut  eorum  nenio  consisteret 
omnesque  conuersi  non  solum  loco  excederent 
(cederent  Ciaec.) ,  sed  protinus  iucitati  fuga 
montes  altissimos  jjeterent :  3, 93, 5. 

b)  non  .  .  .  at  (/.  at  p.  :J20  B.  a)  (V29,7; 
VII  2, 2;  3,25,3)  cl  1i.  b). 

r)  non  additur  particula  aduersatiua:  y.)  an- 
tecedit  nicinbrum  illud,  <|Uod  oppouitur  iie^a- 
tiuo;  opponunlur  intcr  se  aa)  subst.:  amicitiam 
populi  Ilomimi  sibi  ornaniento  et  praesidio,  iion 
detrimento  esse  oportere:  I  44,  5;  quod  aestiuum 
tempus  instantis  belli,  non  quaestionis  esse  ar- 
bitratur  (c):  VI  4,3;  occa.sioiiis  esse  rem  (rem 
esse  fi) ,  non  proelii:  VII  45, 9;  animi  est  Lsta 
mollitia  (p ;  molestia  a) ,  non  uirtus,  paulisper 
jnopiam  (o)  ferre  non  posse:  VII  77, 5. 

fjp)  uerba:  ita  Heluetios  .  .  .  institutos  esse, 
uti  obsides  accipere,  non  dare  consuerint:  I 
14,7;  qui  portus  ab  Africo  tegebatur,  ab  austro 
non  erat  tutus:  3,26,4;  T[  id  se  sui  mu- 

niendi,  non  Oalliae  impugnandae  (op- 
pugnandae  (i)  causa  facere:  144,6. 

yy)  plures  eiuiiitiatoruin  partes:  qui,  si  per 
te  liceat,  perentlino  die  cum  proximis  bibemis 
couiuncti  communem  cum  reUquis  belli  casum 
sustineant,  nou  reiecti  et  relegati  longe  a  (c) 
ceteris  aut  ferro  aut  fame  iutercant:  V30, 3; 
constituerat  signa  iiiferentibus  resistere  (de- 
sistere  *),  prior  proelio  non  laceasere:  1,82,5; 
sese,  contra  hostein  si  ducerentur,  ituros,  c(mtra 
ciuem   et  consulem   arma  non  laturos:  3,31,4. 

[j)  aiilccedit  meinbrum  iiev^atiuum:  concla- 
mant  omnes  occasionem  negotii  bene  gerendi 
aniittendam  non  essc,  ad  castra  iri  oportere: 
11118,5. 

2.  respoudct  alia  iiegatio;  A.  aiiteccdit; 
a)  iiisi  ...  nou  u.  iii»ti  p.  77S  y)  (8(9)loc.). 

b)  ncmo  (.  .  .)  iion:  si  quid  ei  a  Caesare 
grauius  accidisset,  .  .  .  nemiueni  exisliinaturum 
uou  sua  uoluntate  factuui:  I  20, 4;  (nam  ut  com- 
mutato  consilio  iter  iii  prouinciani  conuerteret, 
id  (c)  ue  metu  quidem  (ut  nemo  non  tum 
quidem  (Oiacc.;)  Oud.,  Np.)  ncccssurio  faciun- 
dum  (c)  existimabat:  VII  56, 2.) 

c)  nullus  ...  11  on:  ut  praetcr  Haeduos  et 
Remos  .  .  .  nulla  fcic  ciuitas  fuerit  non 
snspecta  uobis:  V54, 4;  tl  (V40,  5  ct  VI 
34,  1  //.  \\.  a)  a);)  \  quo  cdicto  .  .  .  pcruul- 
gato   nulla   fiiit   ciuitas,   (jiii]i  .  .  .  iuilloret, 


non  ciuis  Romanus  paulo  notior,  quin  ad 
diem  conueniret :  2, 19, 2 ;  (quarum  rerum  illo 
tempore  niliil  factum,  ne  cogitatum  quidem; 
(nuUa  lcx  promulgata ,  non  cum  populo  agi 
coeptiim,  nuUa  secessio  facta  add.  codd.;  del. 
i\p.:  u.  CC):  1,7,5.) 

d)  ne  ...  nou:  ueritus,  ne  (om.  '^;  Np.),  si 
({i;  om.  a;  Fr.,  Db.)  ex  hibemis  (si  add.  Db.) 
fiigae  (si  add.  Fr.)  similem  profectionem  fecis- 
set,  (ut  add.  a;  Np.;  om.  [i)  hostium  impetum 
sustinere  non  (om.  Np.)  posset:  V47, 4;  ueri- 
tusque,  ne  ille  Italiam  dimittendam  non  existi- 
maret,  exitus  .  .  .  portus  impedire  instituit:  1, 
25,4;  3,46,4  u.  p.  S0.3  y/}. 

e)  II  e  ui  o  .  .  .  q  u  i  u  o  n ;  n  i  h  i  I  .  .  .  (i  u  o  d 
non:  reliquum  quidem  in  terris  esse  neminem, 
quem  uon  superare  po.ssiut :  IV  7,5;  ^ 
nihil  adeo  arduum  sibi  esse  existimauemnt, 
quod  noii  uirtute  consequi  possent :  VII  47, 3. 

B.  sequiiur;  a)  nou  (auaphora);  7.)  non 
bis  positiim:  uulla  pars  nocturni  temporis  ad 
laborem  intermittitur;  non  aegris,  non  uulne- 
r.itis  facultas  quietis  datur:  V40, 5;  erat  .  .  . 
miinus  certa  uulla,  uon  oppidum ,  non  prae- 
sidium  (Qcorr.;  praedium  rclL),  quod  se  armis 
defenderet,  sed  in  (o)  omues  partes  dispersa 
multitudo:  VI34,  1;  non  hos  palus  in  (CC) 
bello  latrociniLsque  natos,  non  siluae  morantur : 
VI 35, 7;  castra  erant  .  .  .  aptissima  aquae  et 
salis  copia,  cuius  raagna  uis  iam  ex  proximis 
erat  salinis  eo  cougesta.  non  materia  (salinis. 
ea  congesta  non  inateria  af)  multitudine  ar- 
borum,  non  frumentura  .  .  .  deficere  poterat: 
2,37,6;  non,  illis  <,illi  Clarh.)  hordeura  cum 
(quin  Paul)  daretur,  non  lcgumina  recusabant: 
3,47,7. 

[i)  noii  ter  positiini:  sic  (sed  D)  et  Cena- 
bensi  (c)  caede  ct  labore  operis  incitati  non 
aetate  confectis  ,  mm  mulieribus ,  non  infanti- 
bus  pepercerunt:  VII  2S,  4;  quanto  opere  eorum 
animi  niagnitudiucm  adniiraretur,  quos  (^; 
quod  a)  non  castroruiu  numitiones ,  non  alti- 
tudo  montis,  non  raurus  oppidi  tardare  potuis- 
sct,  tanto  opere  .  .  .:  VII 52,  3;  equidem  mihi 
uideor  pro  nostra  necessitate  non  labore,  non 
opera ,  uon  iudustria  defuisse  (u.  CC) :  ap.  Oell. 
XIII  3;  cf.  Non.  p.  S54. 

y)  non  saepiiis  posituiu  :  nou  illi  |iaucitatera 
nostrorum  railitum,  non  iniquitatem  loci  atque 
angustias  praeoccupatis  castris  et  ancipitem 
(angustias,  non  praeocc.  castris  ancipitem  Ciaec.) 
terrorem  intra  extraque  munitioues,  non  abs- 
cisum  in  duas  partes  exeiritum ,  cura  idtera 
(c)  alleri  auxiliuni  ferre  iion  possot,  causae 
fuisse  cogitabant.   nou   ad  luiec  addebant   \mi\ 

bV 


807 


808 


[ex]  concursu  acri  (c)  facto,  non  proelio  dimi- 
catum  ....  non  denique  conimunes  belli  casus 
recordabantur  (c) :  3,  72, 2—4. 

I>)  ncque:  suos  enim  quis^jue  opprimi  et  cir- 
cumueniri  non  patitur,  neque,  aliter  si  faciat 
(e) ,  ullam  inter  suos  habet  auctoritatem :  "VI 
11, 4;  non  uirtute  neque  in  acie  uicisse  Roma- 
nos,  sed  artificio  quodam  et  scientia  oppugna- 
tionis:  VII  29,  2;  u.  praeterca  iieqnc  p.  74a 
aa)  (11  loe.)  et  p.  754  \>)  a)  aa)  (3  toe.) 

c)  non  ncmo,  iion  uiliil,  noii  uiillus  iion 
iiunKiuam  u.  uoiiiienio,  nonniliil,  uoii- 
nnllns,  nonnnmqaani. 

[Falso:  saepe  in  eum  locum  uentum  est .  .  ., 
ut  modo  (ik;  non  modo  X}  uisum  ab  se  Am- 
biorigem  in  fuga  circumspicerent  (c)  captiui: 
VI  43, 4;  Marcellus  consul  {Madu.;  non  x)  pas- 
sunun  iu  praesentia  negat:  1,6,4;  acerbitatem 
inimicorum  docet,  qui  (c)  quod  ab  altero  (alte- 
rorum  a;  altero  non  hl)  postularent,  in  se  re- 
cusarent:  1,32,5;  tenere  uterque  propositum 
uidebatur:  Caesar,  ne  {Np.;  om.  %)  nisi  coac- 
tus  proelium  committeret  (committere  af;  non 
committere  hl),  ille,  ut  opera  Caesaris  impe- 
diret:  1,  83,  3;  reliquas  cohortes,  numero 
XXXIII,  in  quibus  erat  legio  nona  (non  af) 
multis  amissis  centurionibus:  3,67,3.] 

ac  iiou:  1114,4;  5,1;  25,1;  VII 38, 7;  — 
(1129,4;  11113,6;  IV 21, 9;  26,5;  V18,5;  33, 
2;  VII17,2;2,32,2;3,57,5;93,1;102,7;)  t 
et  non:  11129,2;  V8,2;  1,81,2;  2,42,3;  — 
(147,4;  1123,4;  IV  38,2;  V12,6;  54,3;  VI2, 
1;  8,1;  11,4;  VII  66,  6;  1,44,2;  3,31,4;  44,6; 
63,4;)  —  (VII  66,  6;)  f  qiie  non:  V43, 

5;— (111,2;  11118,7;  V17,2;  VI  7, 2.  6;  VII 
23,5;  1,1,2;  19,2;  70,2;  76,2;  2, 16,3;  23,2; 
8,13,3;  103,2.) 

non  .  .  .  atque:  1,24,5;  —  (=neque):  IV 
24,4;  (VI11,2;  VII  48,4;)  2,  4,3;  3,  72,  2;  \ 
uon  .  .  .  et  (=  neque):  (131,2;)  V30,3;  33,3. 
5;  VII 14, 9;  3,72,2;  t  uou    .   .  .    que: 

(V28,l;  1,33,1;  3,70,1;)  —  (=neque):  144, 
2;  VII  1,8;  62,9;  1,10,4;  (3,58,5.) 

non  .  .  .  atque  (=  sed):  IV  35, 2;  V5,2; 
VII 4,3;  13,2;  1,19,2;  44,5;  2,39,6;  3,94,2; 
t  non  .  .  .  et  (=sed):  1123,2;  IV  36, 4;  (V 
8,2;)  VI2,3;  7,6;  1,32,7;  t  non  .  .  .  que 
(=sed):  V18,5;  21,5;  (VI  22, 1 ;)  1,74,2;  2, 
41,3;  3,13,3;  (102,7.) 

etiam  .  .  .  iiou:  (IV 2, 2;)  1,72,4;  82,3;  {ap. 
Oic.  ad  Att.  X  8  B,  1 ;  —  qiioque  .  .  .  uon :  3, 
37,2. 

non  .  .  .  aut  (— aiit):  131,12;  (V30,3;) 
VII 20, 2 ;  1, 84, 3 ;  2, 7, 1 ;  t  (aut  (—  aut) 

,  .  .  non:  11117,7;  VI 31, 5;  1,64,5.) 


Xonae:  Caesar  ut  Brundisium   uenit  .  .  ., 
II.   Non.  lan.  naues  soluit:  3,6,2. 
iionaginta:     numoroque    cohortes    CX 

<XC  Ciacc.)  expleiierat:  3,88,3;  t  (ut 

milium  amplius  quinquaginta  (XC  Giil.)  cir- 
cuitu  locis  apertis  exercitum  duceret:  141,4;) 
(quid  hominum  (c)  milibus  LXXX  {B'M'^; 
LXXXX  «)  uno  loco  interfectis  propinquis 
cons.anguiiieisque  nostris  auimi  fore  existimatis: 
VII 77, 8;)  —  ex  his  qui  arma  ferrc  possent 
(er.ant)  ad  milia  nonaginta  duo  (a;  .XCII. 
h;  om.  a):  129,2. 

noiidHin:  Pompeius  nondum  Thessaliae 
adpropinquabat:  3,80,4;  t  etsi  non- 

dum  eorum  consilia  cognouerat:  IV31,1; 
t  itaque  nondum  hieme  confecta  .  .  .  in  fines 
Neruiorum  eoutendit:  VI  3,1;  t  ampliores 

copias,  quae  nondum  conuenerant,  exspecta- 
bant :  V  50,  2 ;  hanc  enim  (legionem)  initio  tu- 
multus  euocauerat ;  reliquae  nondum  conuene- 
ranl  (fhl;  uenerant  Na;  Np.,  Dt.):  1,7,7 ;  t 
ad  Ciceronis  hiberna  (o)  aduolant  (c)  nondum 
ad  eum  fama  de  Titurii  morte  perlata:  V  39, 
1;  t  ududum  opere  castrorum  perfecto 

eqidtes  ex  statione  nuntiant:  2, 26, 2;  uallum, 
qui  has  dnas  munitiones  couiungeret  (c) ,  non- 
dum  perfecerat:  3,63,5;  t  qua  de  causa 

discedereut,  nondum  perspexerat:  1111,2; 
t  simul  ad  se  Valerium  mitti  audierunt,  non- 
dum  profecto  ex  Italia  sua  sponte  Cottam  ex 
oppido  eiciunt:    1,30, 3;    •  t   qwod  ii ,  qui 

frumentandi  causa  ierant  (c)  trans  Mosam, 
nondum  redieraut  {u.  GC):  IV12, 1;  t 

Allobrogas  (c)  sollicitat,  quorum  mentes  non- 
dum  ab  superiore  bello  (a  sup.  b.  nond.  (i) 
resedisse  (resiclisse  B;  redisse  MQ)  spera- 
bat :  VII  64, 7 ;  t  ad  eam  partem  peruenit, 

quae  nondum  flumen  transierat:  112,2;  t 
uenire:  (1, 7,  7  ««.  conuenire;)  cum  stipendium 
.  .  .  flagitarentur ,  cuius  illi  diem  nondum 
uenisse  dicerent:    1,87,3;  t  quod  non- 

dum  bono  animo  in  populum  Romanum 
uiderentur:  I  6,3. 

nongenti:  co  biduo  Caesar  cum  equiti- 
bus  DCCCC,  quos  sibi  (e)  praesidio  rehque- 
rat,  in  castra  peruenit:  1, 41, 1 ;  —  haec  insula  . . . 
a  superioribus  *regibus  in  longitudinem  pas- 
suum  DCCCC  in  mare  iactis  molibus  angusto 
itinere  *ut  ponte  cum  oppido  coniungitur:  3, 
112,2;  t  duobus  his  .  .  .  proeliis  Caes.ar 

(c)   desiderauit  milites  DCCCCLX:  3,71,1. 

nonne:  uosne  uero  L.  Domitium  an  uos 
Domitius  deseruit?  nonne  extremam  pati  for- 
timam  paratos  proiecit  ille?  non  (Ohl;  nonne 
af;  cdd.)  sibi  clam  uobis  salutem  fuga  petiuit? 


809 


nonne  —  non  nullue 


810 


non  {Id;  nonne  af;  edd.)  proditi  per  illum 
Caesaris  beneficio  estis  conseruati  ?  2,  32, 8. 

(non  n<>nio:  nam  ut  .  .  .  iter  in  prouin- 
ciiim  cfjnucrterct,  id  ne  metu  quidem  (sic  reec; 
ut  ne  nietu  (juidcm  a;  ut  nemo  tunc  quidem 
[i  ;  ut  mm  nenio  tunc  quitlem  Oiaccoti.;  Sclm., 
Dh.)  necessario  Caciiuiiliim  (c)  existimabat:  VII 
56,2.) 

non  iiiliil:  ut  iam  non  solum  hostibus  in 
contcm[)tioiiem  Sabinus  ueniret,  sed  etiam  no- 
strorum  militum  uocibus  non  nihil  carpere- 
tur:  III  17,5. 

(non  ui»<i:  qund,  pro  uita  hominis  nisi 
{fli;  Ahii.;  non  nisi  a;  om.  a)  lioniinis  (o) 
uita  reddatur,  noii  posse  (aliter  add.  [i>  deo- 
rum    ininiDrtaliiiMi    numcn    plaeari    arbiliiinliir: 

VI  1(),;!.> 

noii  iinllns.  1.  luliect. :  A.  siiigr.:  esse 
iion    nullo    se    Caesaris    beiieficio   adfectum : 

VII  37, 4;  T[  frumenti  copiam  legionarii 
jion  nullam  {GryphiiiK ;  nonnulli  rodd.)  habe- 
bant,  .  .  .  caetrati  auxiliaresqiie  nulhim:  1,78, 
1  ;  1  deseritur  a  suis  Varus;  non  nuUa 
pars  militum  domum  discedit;  reliqui:  1,13, 
4;  submotis  sub  murum  cohortibus  ac  non 
iiulla  parte  propter  terrorem  iu  oppidum  com- 
pulsis  facilis  est  nostris  receptus  datus:  1,40,2. 

]{.  plur. ;  u)  c.  aiipcllat. :  (•enturiones, 
(jiioriini  non  nulli  ex  iiiferioribus  ordiiiiljus  reli- 
(piarum  h^gionuni  uirlutis  causa  in  superiores 
erant  ordimw  huius  legionis  traducti,  .  .  .  con- 
ciderunt:  VI  40,  7;  sed  ex.numero  trilnmorum 
militum  centurionumque  non  nulli  sua  uolun- 
tate  apud  cum  reniaiiserunt:  1,77,2;  complures- 
que  milites,  etiam  non  nulli  cciituriones,  inter- 
(iciuiitur:  1,80,5;  (in  contuberniis  ccntiiiiones 
militcsque  (fl.  Scliiniilcr;  in  contub.  commi- 
litesqiie  codd.)  nontulli  grauiora  profcrcbant 
(add.  i7c/;«r):  2, 29, 4;)  uulnerantur  tamen  com- 
plures,  in  his  Cornclius  Balbus,  M.  Plotius, 
L.  Tiburtius,  centuriones  militcsque  non  nuUi: 
;5, 19,  G;  1  missas  legationes  ab  non  nullis 

ciuitatibiis  ad  (Jermanos:  IV  (1,3;  iniiontia 
iion  niillis  ciuitatibus  iure  iuraiido  iiilcr  se  con- 
firmant:  VI 2, 2;  haec  (fama)  ciuitates  non 
niillas  ab  eius  amicitia  aucrtcbat:  3,  79, 4;  t 
item  reliquis  itinnribus  non  nullae  cohortes 
in  agmeii  Cacsaris,  aliao  (aliam  x)  iu  equi- 
lcs  iiicidunt:  1,24,4;  ^  (commilitea: 

2,29,4  n.  ccntnrioiics  c/  niilites;)  1  ut  cx 

niagno  (ialloriini  cquitiim  (cquitalim  [i)  nu- 
mero  non  niillos  (gallos  (i(W.  a;  Sclin.)  GalliciK 
rebuB  fauero  natura  cogebat:  VI  7, 7;  1 

(legionarii:  1,78,1  u.  A.  copia;)  1  ut 

multitudino  atque  ouere  non  luilli  (lcnunculi) 


deprimerentur ,  reliqui  .  .  .  tardarentur:  2,43, 
4;  1  Rhodanus  .  .  .  non  nullis  locis  uado 
trausitur:  16,2;  1  raatres  familiae  .  .  . 

obtestabantur  .  .  .  Eomanos  .  .  .;  non  nuUae 
de  muris  (c)  per  manus  demissae  (dimissae  a) 
sese  (c)  militibus  (o)  tradebant:  VII 47, 6; 
1i  huic  (CC)  quoque  accidit,  .  .  .  ut  non  nulli 
milites  .  .  .  repentino  equitum  aduentu  in- 
tercipereiitur  ((•):  V;W,  2;  (aeque  (neque  corfd.) 
enim  ex  Marsis  Paelignisque  ueniebant  atque 
(ut  qui  codd.)  iis  (om.  codd.)  superioris  necessi- 
tudo  contubernii  (superiore  nocte  in  contuber- 
niis  codd.)  cuni  militibusiiuc  nonnullis  gr.auior 
erat  (commilitesque  nonnulli  grauiora  codd.  — 
Hic  li.  l.  eonstil.  Iir.  Miilkr):  2,29,4;  cf.  cen- 
turiones  2,29,4;)  .3,19,6  ti.  centuriones;  1 

quod  et  captiuorum  magnuni  numeruin  habe- 
bat  et  non  nullae  tempestate  deperierant  naues: 
V23,2;  partem  (partini  A/)  nauiiim  dcprimunt, 
non  nullas  eum  hominibus  capiuiit,  rcli(iuas  in 
portum    compellunt:   1,58,4;  t  ac  non 

nullae  eius  rei  pr.aetermissae  occasiones  Cae- 
sari  uidebantur:  3,25,1;  1   postea  quam 

non  nulli  principes  ex  ea  ciuitate  .  .  .  ad 
Caesarem  uenerunt:  V3,5;  t  quo  ii  con- 

silio  (c)  .  .  .  prope  iam  desper.ata  sahite  non 
iiulliie  huius  (c)  modi  sententiae  dicebimtur, 
ut:  1113,2.3;  t  sermones  militunv  dubii 

(JV;  dubius  /' ;  dubia  ((//()  duriiis  accipicban- 
tur,  non  nulli  etiam  iib  iis  (his  codd.),  qui 
diligentiores  uidcri  uolebant,  fingebantur:  2, 
29,4;  t  hac  habita  contione  non  nullos 

aigniferos  ignominia  notauit  ac  loco  moiiit: 
3,74,1;  t  tril'""!:  l)'''')^  ii.  centuriones ; 
t  ac  non  nullae  militiim  uoces  cum  audiren- 
tur:  3,31,4;  t  Ciilcnus  Delphos,  Thebas, 

[et]  Orchomenum  iioluntate  ipsarum  ciuitatium 
recepit,  nou  nulliis  urbcs  (del.  Ciacc.)  per 
uim  expugnauit,  reliquas  ciuitates  circummissis 
legationibus  *iimicitiao  Caesaris  (c)  couciliare 
studebat:  3,55,3. 

b)  c.  nom.  propr.:  quod  ab  nou  nullis  Gal- 
lis  sollicitiirentur:  111,3;  cf  2.  ii)  [i)  111,4; 
(VI  7, 7  II.  a)  cquites;)  VII  70,6  ".  -'.  A.  b) 
perterrere. 

2.  ui  subsl.;  A.  luasc.;  ii)  subi.;  a):  cogi- 
tare:  1,22,6  u.  b)  peitcrrere;  t  fit  magna 
caedes:  non  nuUi  relictis  equis  fossam  transire 
ot  maceriam  (c)  transcendcre  conantur:  VII 
70,5;  conari,  consulcrc:  1,22,6  //.  b) 
porterrere;  t     >^^    """    """'    protiuus 

cddem  cursu  in  oppidum  con teiulcrunt:  2, 
;!5,4;  t  (deserero:  1125,1  n.  e.xcodere;) 

t  si,  ut  (c)  cogitata  praeclare  oloqui  poasent, 
non  uulli  studio  ct  usu  elaborauoruii t:  aji. 


811 


non  nuUus  —  nonus 


812 


Oie.  Brut.  253;  1  esse  non  nullos,  qnonim 
auctoritas  apud  plebein  plurimum  ualeat,  qui 
priuatim  plus  possint  (c)  quam  ipsi  magistra- 
tus:  117,1;  t  reliquos  esse  tardiores  et 

non  nuilos  ab  (c)  nouissimis  deserto  {A;  de- 
sertos  rell.)  proelio  excedere  *aeie  ac  tela 
uitare  .  .  .  iiidit  {u.  CC}:  1125,1;  t  cum 

superioris  etiam  ordinis  (superiores  .  .  .  ordines 
Oud.y  non  nulli  ratioue  permoti  manendum  eo 
loco  et  rem  proelio  committeudam  existi- 
marent:  3,74,2;  f  facere:  3,1,5  u.  h) 

restituere;  f  inrumpere:  VII 70, 6  u.  b) 

perterrere;  t  non  nulli  etiam  Cae-sari  nun- 

tiarant  (renuntiabant  B-p}:  139,7;  t 

offerre:  3,1,5  u.  b)  restituere;  1  itaque 

annos  non  nuUi  XX  (c)  in  disdplina  per- 
mauent:  VI 14, 3;  t  posse:  117,1  u. 

esse;  ap.  Cic.  Brut.  253  u.  elaborare;  ap.  Cic. 
ad  Att.  X  8  -B,  2  u.  probare;  t  quod  non 

nulli  cum  probarent  (comprob.  -li'),  periculi 
causa  sequi  non  potuerunt:  ap.  Cic.  ad  Atf..  X 
8  2J,  2;  t  uon  nuUi  iudicium  ueriti  pro- 

fugerunt.  quibus  euni  aqua  atque  igni  inter- 
dixisset:  VI  44,3;  t  (relinquere:  VII 

70, 5  u.  conari ;)  t  non  nuUi  pudore  ad- 

ducti,  ut  timoris  suspicionem  uitarent,  remane- 
bant:  139,3;  t  renuntiare:  1  39,7  m. 

nuntiave;  t  repugnare:  3,67,6««.  b) 

interficere;  t  de  quibus  insulis  non  nulli 

scripseruut  dies  coutinuos  XXX  sub  bruma 
esse  noctem:   V13,3;  t   sequi  u.  pro- 

bare;  t  et  (quod)  non  nuUi  intcr  carros 

*raedasque  mataras  ac  tragulas  subiciebant 
nostrosque  uulnerabant:  126,3;  t  (suf- 

ficere:  3,1,5  u.  b)  restituere;)  t  tran- 

scendere,  transire:  VII  70,  5  u.  conari; 
t  uereri:  VI 44, 3  u.  profugere;  t  uitare: 
139,3  u.  remanere;  1125,1  ti.  excedere;  t 
uulnerare:  126,3  u.  subicere. 

[i):  dicuntur  etiam   ab  nou  nullis   sen- 
tentiae,  ut:  1,3, 7;  t  quod  ab  non  nullis 

GaUis  soUicitarentur  .  .  .;  ab  non  nuUis 
etiam,  quod  in  Gallia  a  potentioribus  .  .  .  uulgo 
regna  occupabantur:  II 1, 4. 

b)   obi.:    adducere:    139,3    u.    :i)    a)    re- 
manere;  t  compluribus  interfectis  cupidius 

insecuti  non  nuUos  ex  suis  amiserunt:V15, 
2;  t  cogere:  1,22,6  u.  perterrere;  t 

damnare:  3,1,4  u.  restituere;  t  et  non 

uullis  eorum  interfectis  incolumes  se  ad 
nostros  receperunt:  3,28,6;  inruperuut  et  quod 
eo  pulsa  legio  sese  receperat ,  nou  nullos  ibi 
repugnantes  interfecerunt :  3,67,6;  t  per- 

mouere:  3,74,2  u.  a)  a)  existimare;  t 

perturbantur  GaUi:  ueniri  (c)  ad  se  coufestim 


existimantes  ad  arma  conclamant;  non  nulli 
perterriti  in  oppidum  iurumpunt:  VII  70,6; 
adeo  esse  perterritos  non  nullos,  ut  suae  uitae 
durius  consulere  cogitent  {Ciacc;  cogantur  x; 
edd.;  conentur  Madu.):   1,22,6;  t  item- 

que  praetoribus  tribunis(/««  plebis  rogationes 
ad  populum  fereutibus  non  nuUos  ambitus 
Pompeia  lege  damnatos  .  .  .  in  integrum  re- 
stituit,  qui  se  illi  initio  ciuilis  bclli  obtule- 
rant,  si  sua  opera  iu  bello  uti  uellet,  proinde 
aestimans,  ac  si  usus  esset,  quoniam  sui  fecLs- 
sent  {Beroald. ;  suffecissent  codd.)  potestaten» : 
3,1,4.5;  t  et  non  nuUis  uulneratis  eum 
de  tribunali  deturbauit:  3,21,2. 

c)  (lat. :  idem  hoc  L.  Lentulo  .  .  .  et  P.  Len- 
tulo  consulari  ac  non  nuUis  aUis  acciderat 
Ebodi;  qui  cum  (c)  .  .  .  sequerentur  .  .  .:  3, 
102,7;  t  interdicere:  VI  44,3  u.  a)  a.) 

profugere. 

(1)  s^en.:  quorum  auctoritas:  117,1  ?«.  a) 
a)  esse;  t  uidere  licuit  .  .  .  L.  etiam  Len- 

tuU  et  non  nuUorum  tabernacula' protecta 
hedera:  3,  96,1. 

B.  iieutr.:  id  quem  ad  modum  fieri  possit 
non  nulla  mihi  in  mentem  ueniunt  et 
miUta  reperiri  possunt:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7 
0,  1 ;  t  (in  contuberniis  centuriones  miUtes- 
que  (in  contuberniis  commilitesque  corld.)  non- 
nulli  grauiora :  sermoues  militum :  dubia  durius 
accipiebantur,  nonnulla  (nonnulU  cochl.)  etiam 
ab  us,  qui  diligentiores  uideri  uolebant,  finge- 
bantur  {Sic  E.  Schneidcr):  2,29,4.) 

iion  uajuqnam:  Heluetii  .  .  .  audacius 
subsistere  non  numquam  et  (subsistere,  non 
numquam  ex  Wliitte;  Fr.)  nouissimo  agmine 
proelio  nostros  lacessere  coeperunt:  115, 
3;  t  uadis  Ehodani,  qua  minima  altitudo 

fluminis  erat,  non  numquam  interdiu,  saepius 
noctu  si  perrumpere  possent  conati:  18,4; 
ac  non  {om.  Q)  numquam  opera  nostra  GaUi 
temptare  atque  eruptionem  ex  oppido  pluri- 
bus  portis  summa  ui  facere  conabantur: 
VII  73, 1;  t  si  sunt  plures  pares,  suflragio 

druidum  (adlegitur  add.  P^ ,  non  numquam 
etiam  armis  de  principatu  contenduut:  VI 
13,  9 ;  t  cemebatur  .  .  .  nouissimos  iUo- 

rum  premi  uehementer  ac  non  numquam  (ac 
nunc  quam  Id)  subsistere  {Va^scos.;  susti- 
nere  x;  edd.)  extremum  agmen  atque  *iter  in- 
terrumpi,  aUas  inferri  {CC)  signa:  1,64,1. 

nonns:  ad  horam  nonam  in  ancoris  ex- 
spectauit:  IV  23,  4;  ut,  cum  .  .  .  eo  .  .  post 
horam  nonam  diei  Caesar  peruenisset,  ante 
mediam  noctem  ad  portas  castrorum  clamor 
oreretur  (c) :  V  53, 1 ;   tantum  fuit  in  militibus 


813 


Donus  —  noster  (A.  1.  a)) 


814 


studii,  ut  .  .  .  eos,  qui  de  tertia  uigilia  exLs- 
sent,  ante  horam  diei  VIIII.  ( „VI1II  nel 
nouam  codd."  Dh.:  IIII.  Oiil.)  consequerentur: 
1,64,8;  hora  circiter  VIIII.  („VII1I  ml  IX  uel 
nona  Ox"  Db.)  signo  dato  legiones  educunt  (c) : 
1,82,1;  usus  singulari  militum  studio  eodem 
quo  uenerat  die  post  horam  iionam  oppidum 
altissimis  moenibus  oppugnare  adgressus  ante 
solis  occasum  expugnauit:  3,80,6;  t  le- 

gionis  nonae  et  decimae  milites  .  .  .  Atrcbates 
.  .  .  celeriter  ex  loco  superiore  in  flumen  com- 
pulerunt:  1123,1;  Caesar  .  .  .  cohortatus  suos 
legionem  nonam  (non  eam  l^ ;  nouam  Na)  sub- 
sidio  ducit:  1,45,1;  sed  nonae  (nouae  Naf) 
legionis  milites  clati  studio  .  .  .  in  locum  ini- 
quum  progrediuntur:  1,45,2;  cum  legio  Cae- 
saris  nona  (noua  0)  praesidiinn  quoddam  occu- 
pauisset  et  munire  coepisset:  3,  45,  2;  (non 
recusare  se,  quin  nullius  usus  imperator  existi- 
maretur,  si  sine  masimo  detrimento  legiones 
(legio  noiia  Ciacc;  legio  Np.)  Caesaris  sese  rece- 
pissent  (-set  Ciacc;  Np.)  inde,  quo  tcmere 
essent  progressae  (esset  progressa  Ciacc:  Np.): 
3,45,6;)  miUtes  legionis  VIIII.  (VIIII.  del. 
Grut.;  Dh.;  sono  Faern.)  subito  conspirati  pila 
coniecerunt  et  .  .  . :  3, 46, 5 ;  ad  eas  munitiones 
Caesar  Lentulum  Marcellinum  quaestorem  cum 
legione  VIIII.  positum  habebat:  3,62,4;  ut 
ad  mare  II  {Forchh. :  nostrae  x ;  Np.)  cohortes 
nonae  legionis  (nona  lcgiones  a;  IX»»  leg.  h; 
non  leg.  /;  nona  legione  f)  excubuerant  (CC): 
3,63,6;  superioribus  diebus  nona  (non  a;  IX» 
h)  Caesaris  legio,  cum  so  obiecisset  Pompeia- 
nis  copiis  atque  opere  (e)  .  .  .  circummuniret, 
castra  eo  loco  posuit :  3,  66, 2 ;  reliquas  rohor- 
tes,  numero  XXXIII,  in  quibus  erat  legio  nona 
(n<m  «/■)  multis  aniissis  centurionibus  denii- 
nutoque  niilitum  numero,  .  .  .  ednxit:  3,67,3; 
Caesar  superius  institutum  seruans  X.  Icgioncm 
in  dextro  cornu,  nonam  (non  iam  a;  IX  //) 
in  sinistro  conlocauerat,  tametsi  .  .  . :  3,  89, 1 ; 
ir  (non  csse  fas  (iermanos  sujjerare,  si  ante 
nouam  (nonam  (,)Ji-{i}  lunani  iiroelio  cimten- 
dissent:   I  50,5.) 

IVoroia:  qui  (I!oi)  trans  Rlienuin  incolu- 
crant  et  in  agrniu  Noricum  Ininsiernnt  Noreiam- 
que  oppugnarant  (-baut  Kra/f.):  15,4. 

IVoriciiH:  ager  Noricus:  15,4  n.  IVorcia; 
t  eo  Iriduo  Icgio  VIII.  ad  eum  uenit  .  .  . 
equitesquc  ah  rege  Norico  circiter  CCC:  1,18, 
5;  in[  duac  fuerunt  Ariouisti  nxores,  una 

Sueba  natione  .  .  .,  altera  Norica  (uorici 
liW) ,  rcgis   Voccionis  (e)    soror  .  .  .:  15.'!,  4. 

ilOH  H.  t'^'o  B.  p.   1(1(10  K(l. 

■lONCo:     ii.iiii:     niiuiii     gratiuiii    polcu- 


tiamque  nouerunt  (Galli):  VI  15,2;  T 

neque  (Romanos)  eorum  locorum,  ubi  beUum 
ge.sturi  essent,  uada,  portus,  insulas  no- 
uisse  (nosse  '^):  1119,6;  ^  ut,  si  usns 

ueniat,  suum  quisque  locum  teneat  et  noue- 
rit:  VII  80, 1;  1f  neque  mensuras  itine- 

rum  nouerunt  ((rermani):  VI25, 1;  1  hunc 

facilem  et  cotidianum  nouisse  sermonem  nunc 
pro  relicto  est  habendum  (a.  CC) :  ap.  Cic. 
Brtd.  253;  Yi  (duae  siint  Albae,   alia 

Lsta,  quam  nouimus  in  t  Aricia  et  alia  hic 
in  +  Italiai  gramm.  Lat.  V  p.  144  ed.  Keil.) 

noimuct  u.  -met  p.  565. 

iiONter.  A.  uou  additnr  alind  adiectiuum; 
1.  udiect.;  a)  c.  appell.:  a  dextro  comu  uehe- 
menter  multitudine  suorum  nostram  aciem 
premebant:  152,6;  —  equitatus  hostium  ab 
utroque  cornu  circumire  aciem  nostram  et 
auersos  (e)  proterere  incipit:  2,41,5;  equites- 
que  Pompei  .  .  .  se  turmatim  explicare  aciem- 
que  nostram  a  latere  aperto  circumire  coepe- 
runt:  3,93,3;  1  sed  nostro  aduentu 

permoti  Britanni  hunc  toti  bello  .  .  .  praefece- 
rant:  V  11,  9;  —  celeritate  aduentus  nostri 
et  discessu  suorum  neque  consilii  habendi  ne- 
que  arma  capiendi  spatio  dato  perturbautur :  IV 
14,2;  t  liis  rebus  cum  iter  agminis  nostri 
impediretur:  1117,5;  iug^tinere  agmen  nostrum 
(nostrorum  [i)  .adorti  .  .  .  commiserunt:  III  20, 
3;  ut  non  prius  fuga  desisterent,  quam  in  con- 
spectum  (c)  agmiuis  nostri  uenis,sent:  IV 12, 
2;  T  nt   omni  tempore  .  .  .  principatum 

Haedui  teuuissent,  prius  etiam  quam  nostram 
amicitiam  adpetissent :  1 43, 7 ;  quod  ne  facias, 
jjro  iure  nostrae  nmicitiae  a  te  peto:  ap.  Cie. 
ad  Att.  X  8  i>,  1 ;  1  omnera  Galliam  re- 

spiciamns,  quam  ad  nostrum  auxilinm 
(coiisilium  AQ)  concitauimus:  VII  77, 7. 

scribendum  ad  te  cxistimaui  ct  pro  nostra 
beneuolentia  petendum,  ne:  ap.  Cic.  ad  Atl. 
X  8  jB,  1 ;  t  amplitudo  cornuum  et  iigura 

et  species  multum  a  (e)  nostrorum  boum 
coriiibiis   differt:   VI  28,  5;  t   plerumquc 

omuibus  (e)  Gallis  prae  magiiitudiuo  corporuiii 
suorum  breuitas  nostra  contcmptui  est:  II 
30,4. 

qui  (tuuudus)  lantum  aberat  a  nostro  ca- 
stello,  ut:  3,51,8;  t  qw<'d  (Humen)  esse 

post  nostra  castra  dcmonstratum  est:  119, 
3;  eadem  .  .  celeritato  aduerso  colle  ad  nostra 
castra  .  .  .  contcnderiiiit:  II19,  S;  cum  .  .  . 
Iiostcs  in  uoslris  castris  ucrsari  nidisscnt :  II 
2-1,2;  (piao  rcs  iu  iioslris  castris  (castr.  iiostr. 
a(hY)}  gercrcntnr  couspicatus:  II  26,4;  —  (cum 
multitudiuo   hostium  castra  compleri,  [uostrus 


815 


noster  (A.  1.  a» 


816 


add.  a;  Fr.;  del.  Np.)  legiones  (castra  compl. 
nostra,  leg.  a-;  Db.,  D(.;  castr.  nostra  compl., 
nostras  leg.  &;  ScJtn.)  premi  et  paene  circum- 
uentas  teneri  .  .  .  uidissent:  1124,4;)  Tf 

cum  his  nauibus  nostrae  classi  (classis 
B^M')  eius  modi  congressus  erat  (e) ,  ut  una 
celeritate  et  pulsu  remorum  (c)  praestaret:  III 
13,7;  multa  huc  minora  nauigia  addunt,  ut 
ipsa  multitudine  nostra  classis  terreatur:  1,  56, 2; 
t  (ut  ad  mare  II  (Forehh.;  nostrae  »;  Np.) 
cohortes  nonae  legionis  excubuerant  (CG): 
3,  63, 6 ;)  —  cum  animaduertissent  .  .  .  nocte 
cohortes  nostras  ad  muuitioues  excubare: 
3,50,1;  t   quid   hominum    (c)   milibus 

LXXX  (c)  uno  loco  interfectis  propinquis  con- 
sanguineisque  nostris  animi  fore  esisti- 
matis:   VII  77,8;  ^  ab  iisdem   nostra 

consilia  quaeque  in  castris  gerantur  hostibus 
enimtiari:  117,5;  ne  intercepta  epistula  nostra 
ab  hostibus  consilia  cognoscantur:  V48, 4;  1 
quod  homines  barbari  et  nostrae  consue- 
tudinis  imperiti  beUum  populo  Romano  fe- 
cissent:  IV22,1;  t  hic  dies  de  nostris 

controuersiis  iudicabit:  V44, 3;  t  erat 

eodem  (c)  tempore  et  materiari  et  frumentari 
et  tantas  miinitiones  fieri  necesse  deminutis 
nostris  copiis  (cop.  nostr.  p):  VII73,1; 
—  Ariouisti  copias  a  iu)stris  milibus  passuum 
quattuor   et   uiginti   abesse :    I  41,  5 ;  1 

Spinther  de  muro  cum  uigiliis  custo  dibus- 
que  nostris  conloquitur:  1,22,1. 

diligentiam  quidem  nostram  (uestram 
N)  aut,  quem  ad  finem  adhuc  res  (oin.  Nhl) 
processit ,  fortunam  (processit  fortuna  Nhl)  cur 
praeteream?  2,32,11. 

ipsi  confertissima  acie  reiecto  nostro  equi- 
tatu  phalange  facta  sub  priaiam  nostram  aciem 
successerunt :  1 24,  5 ;  quorum  impetum  noster 
equitatus  non  tulit,  sed  .  .  .:  3,93,3;  —  jjostea 
uero  quam  equitatus  noster  in  conspectum 
uenit:  IV  37, 4;  equites  hostium  essedariique 
acriter  proelio  cum  equitatu  nostro  (non  B'3P) 
m  itinere  conflixerunt:  V15, 1;  cuni  equitatus 
noster  liberius  praedandi  (o)  uastandique  causa 
se  in  agros  eiecerat  (c):  V19, 2;  equitatus 
autem  noster  ab  utroque  latere  .  .  .  summa  (e) 
in  (e)  iugum  uirtute  conititur  .  .  .:  1,46,3; 
cernebatur  equitatus  nostri  proelio  nouissimos 
illorum  premi:  1,64,1;  nuntiantur  aquatores 
ab  equitatu  premi  nostro:  1,73,2;  f  im- 

petumque  in  nostros  equites  fecerunt:  II 
19,  6 ;  hostes ,  ubi  primum  nostros  equites  con- 
spexerunt  .  .  . ,  impetu  facto  celeriter  nostros 
perturbaueiimt:    IV  12,  1 ;    lenius    (c)    quam 


pridie  nostros  equites  proelio  lacessere  coepe- 
runt:  V17, 1;  magno  cum  periculo  nostrorura 
equitum  ciun  iis  confligebat:  V  19,  2  ;  hostium 
equitatus  ad  castra  accedit  proeliumque  cuni 
nostris  equitibus  committit:  V50, 4;  qui  suis 
.  .  .  succiurerent  et  nostrorum  equitum  impctus 
sustuierent:  VII 80, 3;  spem  nacti  morae  di.s- 
cessu  nostrorum  equitum  iter  facere  incipiunt: 
1, 80, 3;  eodemque  tempore  equitatus  eius  nostris 
equitibus  adpropinquabat :  3,69,1;  —  equites 
nostri:  153,3  «.  "2.  a)  a)  interficere;  equites 
nostri  cum  funditoribus  sagittariisque  flumen 
transgressi  cum  hostium  equitatu  proelium  com- 
miserimt:  II  19,4;  eodem  tempore  equites  nostri 
leuisque  armaturae  pedites  .  .  .  aduersis  hosti- 
bus  occurrebant:  1124,1;  in  eo  proelio  ex  equi- 
tibus  nostris  interficiuntur  quattuor  et  septua- 
ginta:  IV  12, 3;  comites  familiaresque  eius  an- 
gusto  in  loco  pauUsper  equitum  nostrorum  uim 
sustinuerunt:  VI 30, 3;  (aquilifer  . .  .  conspicatus 
t  equites  (perterritos  Paul)  nostros  .  .  .  in- 
quit:  3,64,3;)  persuasi  equitibus  nostris  .  .  ., 
ut  .  .  .  dextrum  Caesaris  conm  ab  latere  aperto 
adgrederentur  .  .  .:  3, 86, 3;  %  qui  tameu 

pares  esse  nostro  exercitui  nou  potucriut: 
1 40, 7 ;  hac  (e)  (ratione)  ne  ipsum  quidem 
sperare  nostros  exercitus  capi  posse :  I  40, 9 ; 
eorum  dierum  consuetudine  itineris  nostri  exer- 
citus  perspecta:  II  17,2;  ubi  prima  impedimenta 
nostri  exercitus  ab  iis  .  .  .  uisa  sunt:  1119,6; 
neque  nostros  exercitus  propter  frumenti  (o) 
inopiam  diutius  apud  se  morari  posse  confide- 
bant:  1119,5;  (principes)  aduentu  nostri  exer- 
citus  perterriti  ad  Caesarem  uenerunt:  V3, 5; 
• —  ut  paene  in  conspectu  exercitus  nostri 
(nisi  //)  agri  uastari,  liberi  eorum  in  seruitutem 
abduci,  oppida  expugnari  non  debuerint :  111, 
3;  quod  uererentur,  ne  omni  pacata  GalUa  ad 
eos  exercitus  noster  adduceretur:  II 1,  2;  primo 
aduentu  exercitus  nostri  crebras  ex  oppido  ex- 
cursiones  faciebant:  1130,1;  magna  parte  exer- 
citus  nostri  interfecta  multo  minorem  super- 
esse  .  .  partem :  V  55, 1 ;  cum  paene  inaedificata 
[in]  muris  ab  exercitu  nostro  moeuia  uideren- 
tur:  2,16,2;  —  palxis  erat  non  magna  inter 
nostrum  atque  hostium  exercitum:  II 
9,1. 

cuius  gentis  familia  est  nostra  :  ap.  Suet.  6; 
f  ut  ipsi  coucedi  non  oporteret,  si  in  nostros 
fines  impetum  faceret,  sic:  144,8;  —  depo- 
pulata  GaUia  Cimbri  .  .  .  fiuibus  quidem 
(om.  P)  nostris  aliquando  excesserunt  atque 
alias  terras  petierunt  (c) :  VII  77, 14 ;  t 

fortuua:  2,32,11  u.  diligentia. 


817 


noster  (A.  1.  a)) 


818 


quod  omnibus  fere  Gallicis  (o)  bellis  hosti- 
bus  nostris  inde  subministrata  auxilia  in- 
tellegebat:  IV  20, 1. 

qui  minus  facile  eam  rem  (in  add.  BM)  im- 
perio  nostro  consequi  poterant:  111,4;  1 
(murum,  qui  {(■)  nostrorum  (nostrum  a; 
Hold.)  impetum  tardaret  (c),  praeduxerant: 
VII  46,3;)  \  Cassiuellaimus  .  .  .  itinera 

nostra  seruabat:  V  19, 1. 

reuertuutur  legatisque  nostris  renuntiant: 
VII5,5;  t  (nostrae  legiones:  1124,4 

u.  castra;)  t  et  ille  suam  diguitatem  et 

nos  nostram  libertatem  recuperabimus :  3, 
91,2;  1  qui  ipsorum   lingua   Celtae, 

uostra  Galli  appellantur:  11,1. 

(mei  consilii  est)  faeere  quod  nostri  maiores 
nequaquam  pari  bello  Cimbrorum  Teutonum- 
que  fecerunt:  VII  77, 12;  ^.  ut  paene  uno 

tempore  et  (e)  ad  siluas  et  in  flumiue  et  iam 
(c)  in  manibuB  nostris  hostes  uiderentur 
(«.  CC):  1119,7;  t  (naues)  facit  humi- 

liores,  quam  quibus  in  nostro  mari  uti  con- 
sueuimus:  V  1,2;  t  apud  eos  fuisse  regem 

nostra  etiam  memoria  Diuiciacum:  114,7; 
t  cum  .  .  .  fortiter  .  .  impetum  nostrorum 
militum  sustinerent:  1111,4;  qua  (uirtute) 
nostri  milites  facile  superabant:  11114,8;  ut 
iam  non  solum  hostibus  in  contemptionem  Sa- 
binus  ueniret,  sed  etiam  uostrorum  militum 
uocibus  uon  nihil  carperetur:  11117,5;  cum 
sua  cuuctatione  atque  opiuione  timoris  (timi- 
diores  A')  hostes  nostros  milites  alacriores  ad 
puguaudum  elfecissent:  11124,5;  atque  (at  p) 
nostris  militibus  cunctantibus  .  .  .  iuquit:  IV 
25, 3 ;  barbari  nuntios  .  .  .  dimiserunt  pauci- 
tatemque  nostrorum  militum  suis  praedicaue- 
runt:  IV  34, 5;  diutius  nostrorum  militum  im- 
petum  hostes  ferre  non  potuerunt :  IV  35, 2 ;  in- 
terim  nostri  milites  irapetum  hostium  sustinue- 
runt  atque  .  .  .  fortissime  pugnaueruut  et  .  .  .: 
IV  37, 3 ;  nam  et  nostris  militibus  spem  minuit 
ct  hosles  (c)  ad  pugnam  (c)  alacriores  (c) 
effecit  (c):  V33, 5;  pars  deprcheusa  in  con- 
spectu  nostrorum  niilitum  cum  cruciatu  neca- 
batur:  V  45, 1 ;  collem  ccperuut  ncquo  nostro- 
rum  niilitum  uictorum  ([i;  uictorunuiuo  a) 
impctuni  suHtiuoic  potuerunt:  VII  62, 8;  quae 
facilo  nostri  milites  repellebant  .  .  .:  2, 2,  G;  non 
illi  paucittttem  uostrorum  uiilitum ,  non  iniqui- 
tatom  loci  .  .  .  causae  fuisse  cogitabimt:  3,72, 
2;  sed  uostri  milites  dato  signo  cum  infestis 
pilis  ('•)  proiucuriisHent  .  .  .,  cursuui  rcprcssc- 
runt  .  .  .:  3,93,1;  —  refractis  portis  ..  .  atquo 
introuiissiM  (inmissis  [i)  militibus  nostris 
.  .  .  uundidit:  II3:i,  6;  quos  impeditos  (c)  in- 
IjoxIo.  Cuuiim'.     11. 


tegris  uiribus  milites  nostri  consecuti  magnum 
numerum  eorum  occiderunt:  11119,4;  miUtes 
nostri  pristini  diei  perfidia  incitati  in  castra  in- 
ruperunt:  IV  14,  3;  hostes  pauhsper  morati  miU- 
tum  nostrorum  impetum  non  tulerunt:  V21,5; 
interim  confecta  frumentatione  milites  nostri 
(non  BM)  clamorem  exaudiunt:  VI39, 1;  sin- 
gulari  militum  nostronun  uirtuti  consiUa  cuius- 
que  (c)  raodi  Gallorum  occurrebant:  VII22, 1 ; 
t  qua  minime  arduus  ad  nostras  muni- 
tiones  ascensus  uidebatur:  1133,2;  non  lon- 
gius  (c)  mUIe  passibus  ab  nostris  munitiouibus 
(a  nostr.  mun.  quam  mille  pass.  P)  considunt : 
VII  79, 1;  —  altero  (loco)  Germani  ea:<ra  muni- 
tiones  nostras  egressi  .  .  .  sese  ad  suos  in- 
columes  receperimt:  3,52,2. 

quod  nostrae  naues  tempestatibus  detine- 
bantur:  11112,5;  carinae  aliquanto  planiores 
(erant)  quam  nostrarum  nauium :  11113,1; 
quarum  rerum  omnium  uostris  nauibus  casus 
erat  (c)  extimescendus  (c):  11113,9;  magna 
fiducia  ad  nostras  naues  procedunt:  1,56,3; 
diductisque  (c)  nostris  paulatim  nauibus  et 
artificio  guberuatorum  et  mobilitati  nauium 
locus  dabatur:  2,6,2;  unum  ipsius  nauigiuni 
.  .  .  ex  conspectu  abiit,  duo  perterrita  con- 
cursu  nostrarum  nauiuni  sese  in  portum  rece- 
perunt :  2,  22, 4 ;  qui  nostris  nauibus  periculum 
intuleraut ,  de  suo  timere  cogebantur :  3, 27, 1 ; 
Cassius  .  .  .  profectus  est  Vibouem  adplicatis- 
que  nostris  (uostri  Oud.)  ad  terram  uauibus 
[propter  euudem  timorem]  pari  atque  antea 
ratioue  (egerunt.  Cassius  add.  x;  Oiid.)  .  .  . 
onerarias  naues  [circiter  XL]  praeparatas  ad 
incendium  immisit:  3, 101,5;  -  quae  cum  naui- 
bus  nostris  adpropinquassent :  3,24,2;  is 
naues  uostras  (nostri  af)  interiorem  in  portum 
(c)  ...  reduxit  et  .  .  .:  3, 39, 2;  —  neque  enini 
iis  (c)  (nauibus)  nostrae  rostro  nocere  pote- 
rant:  11113,8;  circiter  CCXX  (c)  naues  corum 
parutissimae  atque  omni  genere  armorum  orna- 
tissimae  profectae  (o)  ex  (c)  portu  nostris  ad- 
uersae  coustiterunt :  III  14,2;  t  equidem 

mihi  uideor  pro  nostra  (om.  Kon.)  necessi- 
tatc  nou  lubore,  uou  opera,  non  industria  de- 
fuisse:  ap.  Ocll.  XIII,  3;  rf.  ;Vo«.  p.  .V.>/. 

qua  (quam  UM^;  quiam  A;  quia  (J;  qua  p; 
qua  nostrum  i^V.;  Uold.)  erat  nostrum  opus 
((i;  iiclm.;  opus  erat  a;  edd.)  iutermissum:  VII 
71,6;  —  ac  uou  numqunm  opera  uostra  (II» 
IS'M')  Galli  tomplare  .  .  .  coiiabantur:  VII 
73,1. 

patrum  nostrorum  nvcmoria  ii.  iiicilio- 
rltt  p.  .J.J^'  B.  b)  fi  loi:);  t  (podites: 

1124,1  II.  cquites  uosUi;)  t  propiuqui 

52 


819 


noster  (A.  1.  !i) 


a)  a» 


820 


.  .  .  nostri:  VII  77,  8  ?«.  consang uinei ;  quibus 
(clientibus)  etiam  a  propiuquis  nostris  opem 
ferre   instituimus:   ap.    Oell.   V13,  G;  1 

flumine  Rhodano,  qui  prouinciam  nostram 
ab  Heluetiis  diuidit:  12,3;  alterum  (iter  erat) 
per  prouiuciam  nostram :  I  6, 2 ;  cum  id  nun- 
tiatum  esset,  eoa  per  prouinciam  uostram  itor 
facere  conari:  17,1;  praesertiiu  cum  Sequanos 
a  prouincia  nostra  Ebodanus  diuideret:  I  33,4; 
cum  iter  in  (per  BM;  oin.  A)  prouinciam  no- 
stram  atque  Italiam  facerent:  1129,4;  —  pro- 
uinciam  suam  hanc  (o)  esse  Galliam,  sicut  (c) 
illam  nostram:  144,8. 

equites  Treueri  .  .  .  desperatis  nostris  re- 
bus  {om.  P)  domum  conteuderunt :  1124,4. 

cuius  auus  in  ciuitate  sua  regnum  obtinue- 
rat,  amicus  ab  (c)  senatu  nostro  appella- 
tus:  IV 12, 4;  cuius  pater  ab  senatu  nostro 
amicus  erat  appellatus:  VII 31, 5;  1  simul 

atque  (Sulmonenses)  signa  nostra  uiderunt: 
1,18,2. 

quod  illis  liceutiam  timor  augeat  noster 
(nostris  })V),  bis  studia  deminuat:  2,31,4;  t 
et  nostrarum  turrium  .altitudinem  .  .  . 
adaequabaut :  VII  22, 4. 

quae  cum  nauibus  nostris  ai^propinquasseut, 
nostri  iieterani  in  portum  refugiebant,  illi 
.   .   .   incautius   sequebantur:   3,24,2;  1 

uigiliae:  1,22,1  u.  custodes;  1  si  nullam 
praeterquam  uitae  nostrae  iacturam  fieri 
uiderem:  VII  77, 6. 

b)  c.  nom.  propr. :  cum  Furnium  nostrum 
tantum  iddissem  neque  loqui  neque  audire  meo 
commodo   potuissem:  wp.  Cic.  ad  Att.  1X6.4. 

2.  ui  siibst.;  a)  su1)i.;  «):  nostri,  ut  supe- 
rioribus  diebus  suus  (c)  cuique  erat  locus 
attributus,  ad  munitiones  accedunt:  VII 81, 
4;  prius  quam  telum  *adigi  posset  aut  nostri 
propius  accederent:  2,34,6;  t  (addere: 

3,44,4  10.  uidere;)  \  adgredi:  119,1  u. 

transire;  1110,2  u.  occidere;  t  (admini- 

strare:  IV 29, 2  u.  c)  a)  dare;)  1  nostri 

.  .  .  eo  naues  introduxerunt  .  .  .  leuiusque 
tempestatis  quam  classis  periculum  aestima- 
ueruut   (existimauerunt?):   3,26,4;  t 

(agere:   VII  88, 3  u.  gerere;)  t  (uostri) 

compluribus  iuterfectis  cupidius  insecuti  non 
nullos  ex  suis  amiserunt:  V15, 2;  (VII 51, 
1  u.  b)  premere;  3,37,7  et  46,6  u.  ii)  a)  se 
recipere;)  t  arbitrari:  1,44,4  ««.  1))  pertur- 
bare;  t  arripere:  2,14,3  ib.  permouere; 

t  cum  celeriter  nostri  arma  cepisseut  uallumque 
ascendisseut  atque  una  ex  parte  {u.  CC) 
Hispanis  equitibus  emissis  (missis  [i)  equestri 
proelio    superiores    fuissent:    V  26, 3;     uostri 


autem,  quod  iniquo  loco  atque  impari  con- 
gressi  numero  (quod  add.  hl)  quinque  boris 
proelium  sustinuissent ,  quod  montem  gladiis 
destrictis  {Nal;  distr.  fh)  ascendissent :  1,47, 
3  ;  t  equestribus  proeliis  quid  hostis  uir- 

tute  posset  et  quid  nostri  auderent  periclita- 
batur  (c)  :  118,2;  cum  .  .  .  impetum  facerent 
ueque  nostri  longius  .  .  .  cedentes  insequi  aude- 
rent:  1119,5;  quod  neque  insequi  cedentes 
possent  neque  ab  signis  discedcre  auderent 
(nostri):  V  16, 1 ;  t  (audire:  11126,4  u. 

coepisse;)  t  (auxiliari:  IV  29, 2  u.  c) 

a)  dare.) 

cadere:    1,46,4   u.   b)   uulnerare;  t 

nostri  celeriter  arma  ceperunt  eosque  in  sil- 
uas  reppulerunt:  11128,4;  (V22,  2  u.  reducere;) 
V26, 3  u.  ascendere;  1,44,4  «.  censere;  1,58,4 
ii.  deprimere;  3,38,4  u.  deducere;  t  ipsi 

autem  (nostri)  suos  ordines  (ordine  lil)  ser- 
uare  neque  ab  signis  discedere  (consuerant  add. 
Paul)  neque  sine  graui  causa  euni  locum,  quem 
ceperant,  dimitti  censuerant  (consuerant  Of ; 
Np.)  oportere:  1,44,4;  t  quem  (collem) 

propter  magnitudinera  circuitus  opere  circum- 
plecti  non  potuerant  (poter.ant  [i)  nostri:  VII 
83,2;  t  circumuenire:  (1110,3  i/.  inter- 

ficere;)  illi  .  .  .  perpetuas  munitiones  efficie- 
bant,  ne  quem  (e)  locum  nostri  iutrare  atque 
ipsos  a  tergo  circumueuire  possent :  3, 44, 4 ; 
t  tum  uero  clamore  ab  ea  parte  audito  nostri 
(uihil  AQB^)  redintegratis  luribus  .  .  .  acrius 
impugnare  coeperunt:  11126,4;  t  (nostri) 
impetum  .  .  .  in  cobortes  faciunt  paucisque 
deiectis  reliquos  sese  conuertere  cogunt:  1,46, 
1 ;  nostri  .  .  . ,  quod  ex  loco  superiore  terga 
uertere  aduersarios  coegissent  atque  in  oppidum 
compulissent:  1,47,3;  t  cohortari:  IV 

25,5  u.  desilire;  t  (coicere:   152,3  u. 

facere;  3,37,7  u.  se  recipere;)  t  se  colli- 

gere:   3,65,2  «.   b)  tirmare;  t  (hostes 

(nostri  Jurinius;  Np.,  Fr.)  proelium  commit- 
tunt:  VII  88, 1;)  t  ut  noslri  omnibus 

partibus  superiores  fuerint  atque  eos  (e)  in 
siluas  coUesque  compulerint:  V15, 1;  1,47, 
3  ti.  cogere;  1,58,4  u.  deprimero ;  t  (com- 
preheudere:  3,46,6  u.  perficerc;)  t  cum 

inrumpere  nostri  couarentur,  illi  castra  de- 
fenderent:  3,67,5;  t  uostri  celeriter  ad 

arma  concurrunt,  uallum  couscendunt:  V 
39,3;  t  cum  .  .  .  hostes  loco  et  numero, 

nostri  uirtute  coufidereut:  VII  50, 1;  t 

ut  nostri  magna  inopia  necessariarum  rerum 
conflictarentur,  illi  omnibus  abundarent 
rebus:  1,52,3;  t  congredi:  1,47,3  u. 

ascendere;  t  couaceudere:  V3y, 3  u. 


821 


noster  (A.  2.  a)  a)) 


822 


concurrere;  t  consectari:  11115,5  u. 

expugnare;  f  consequi:  153,3  u.  inter- 

ficere;  (VII  80,8  u.  dare;)  T[  consistere: 
IV2C,  5  u.  dare;  quod  nostros  iam  constitisse 
iu  munitionilju.s  uidebant:  VI  41,1;  (juod  sub 
ipsis  radicibus  inontis  (nostri)  constilerant,  ut 
nullum  Irustra  telum  in  eos  mitteretur:  1,45, 
6;  t  consuesse:  IV 24, 4  u.  b)  pcrterrere; 
1,44,4  u.  censere;  quo  in  loco  superioribus  fere 
diebus  nostri  pabulari  consueuerant  (-suerant 
a;  Np.,  Dt.):  3,37,5;  t  (consumere:  1, 

46,1  u.  1>)  premere;)  t  conuerti:  1,64, 

2   ib.  propellere;  f  cum  Sotiates  (e)  .  .  . 

putarent,  nostri  (nihil  MB)  autem  quid  sine  im- 
pcratore  et  sine  reliquis  lcgionibus  adulescen- 
tulo  duce  efficere  possent  per.spici  cuperent: 
11121,1. 

nostri,  simul  in  arido  constiterunt,  suis  omni- 
bus  consecutis  iu  hostes  impetum  fccerunt  atque 
cos  in  fugam  dederunt  neque  longius  prose- 
qui  potuerunt,  quod:  IV  20, 5;  item  ex  reliquis 
partibu.s  nostri  cedentes  usque  ad  {pr.  edd.; 
usque  in  a;  Fr.;  ad  fi)  castra  insecuti  (consecuti 
p)  sui  colligendi  facultatem  (o)  non  dederunt: 
VII  80, 8;  t  quod  deditione  facta  nostros 

praesidia  deducturos  (non  inducturos  Ifi^) 
aut  donique  indiligentius  (c)  seruaturos  credi- 
derant:  1133,2;  reliquos  omnes  earum  tur- 
marum  (nostri)  aut  interfecerunt  aut  captos  ad 
Domitium  deduxerunt:  3, 38, 4;  t  (deicere: 
1,46,1  u.  cogere;)  t  quem  locum  nostri 

castris  delegerant:  1118,1;  t  nostri  .  .  . 

compluril)U8  interfectis  longius  impeditioribus 
locis  sccuti  paucos  ex  suis  deperdiderunt 
(disperdiderunt  nf):  11128,4;  t  (depo- 

ncre:  IV 32, 5  u.  h)  perturbare;)  t  (nostri) 
magno  numero  Albicoriun  et  pastorum  inter- 
fecto  pJirtem  (partim  hl)  nauium  deprimunt, 
non  nuUas  cum  hominibus  capiunt,  reliquas  in 
portum  compellunt:  1,58,4;  t  tum  nostri 

cohortati  (hortati  A)  inter  se,  ne  tantum  dede- 
cus  admitteretur,  uniucrsi  ex  (c)  naui  desi- 
luerunt  (dcsilierunt  (i):  IV26,5;  t  de- 

sistcre:  1111,0  u.  se  rccipere;  t  (de- 

stringere:  1,46,1  u.  h)  premere;  1,47,3  u. 
ascendero;)  t   discedcrc:    V  10,  1    u. 

audore;  1,44,4  u,  ccnscre;  1,47,3  /i.  existimarc; 
3,40,6  u.  se  recipere;  t  disponcre:  VII 

81 , 4  u.  protorrere. 

cfficerc:  11121,1  u.  cupcrc;  t  roliquis 

copiis  subsecuti  nostros  nauibus  cgrcdi  prohi- 
bobant:  IV  24,1;  t  (omittere:  V20,3 

u.  asc(iidero;  VII  88, 3  n.  ^'(■rerc;)  t  '"■ 

tellectum  est  n(jstros  jproptor  grauitatem  ar- 
moruni  (c)   .  .  .   niimis  aptos  eaao  ad  luiius 


generis  hostem:  V16, 1;  ubi  nostros  non  esse 
inferiores  intellexit:  118,3;  (t  erant  (esse 
Dh.)  et  uirtute  et  numero  (studio  Dauts.)  pu- 
gnandi  (pugnando  N;  Np.;  pugnantium  Dh.) 
pares.  nostri  tametsi  (pares  nostri.  tametsi 
Np.,  Scltn.,  Fr.):  V34,  2;)  parati  in  armis 
erant:  119,1  u.  transire;  superiores  esse: 
V  15, 1  u.  compellere;  V  26, 3  u.  ascendere ;  t 
(excidere:  3,67,6  «<.  inrumpere;)  t  nostri 
cognitis  t  hostium  insidiis,  ne  frustra  reliquos 
exspectarent ,  duas  nacti  turmas  (hostium  tur- 
mas  Ald.)  exceperunt:  3,38,4;  t  ex- 

cuhare:   3,50,2  u.   reperire;  t    "t  se 

utrique  superiores  discessisse  existimarent: 
Afraniani,  quod  .  .  .  coegissent,  nostri  autem, 
quod  .  .  .  compulissent :  1,47,1.3;  (3,26,4  u. 
aestimare;)  t  nam   singulas  nostri  con- 

sectati  expugnauerunt:    11115,5;  t 

exspectare:  3,38,4  u.  excipere. 

ita  nostri  acriter  (o)  in  hostes  signo  dato  im- 
petum  fecerunt  itaque  hostes  repente  .  .  . 
procurrerunt,  ut  spatium  pila  in  hostes  coiciendi 
non  daretur:  152,3;  IV  26, 5  u.  dare;  nostri 
acriter  in  eos  impetu  facto  reppulerunt  neque 
finem  sequendi  fecerunt,  quoad:  V17, 3;  (22,2 
u.  reducere;)  necessario  (c)  (nostri)  paene  ini- 
quo  loco  .  .  .  castra  fecerant  (p;  Sc/in.;  fece- 
runt  a;  rell.  cdd.)  :  VII  83,  2;  1,46,1  w.  b)  pre- 
mere;  (3,37,6  u.  ferre;)  3,  50,  2  ;<.  reperire ;  t 
(uostri)  eo  occurrere  et  auxilium  ferre:  III 4, 
2;  sed  nostri  fortiter  impetum  eorum  tulerunt 
celeriterque  ad  suos  quisque  ordiries  rediit  (c) 
atque  ultro  miiuersi  in  hostes  impetum  fece- 
runt:   3,37,6;  t    fugere:  1, 09, 1  ?(.  b) 

prosccjui;  2,42,2  u,  periienire;  3,64,1  u.  c)  a) 
submittere. 

nostri  omissis  (emissis  (i)  pilis  gladiis  reni 
gerunt  (agunt  (i):  VII  88, 3. 

habere:  (3,44,4  h.  uidcre;)  3,46,6  «.  se  re- 
eipere. 

iacere:  3,48,2  u.  c)  a)  obiectare;  t 

celeriter  nostri  (nostri  ccl.  (i)  clamore  sublato 
pila  in   hostes  immittunt:  VI  8, 0;  t 

impugnare:  11120,4  u.  coepisse;  t  (sose 
incitaro:  2,14,3  u.  b)  permouere;)  t 

(induccrc:  1133,2  u.  dcducere;)  t  '"■ 

gredi:  V9,0  n.  b>  prohibcro;  t  (inicere: 
1,58,4  u.  pugnare;  2,6,2  u.  religarc  ;)  t 

t  inniti:  1127,1  u.  redintegrare;  t  >"- 

rumpere:  3,07,5  u.  conari;  scd  tamon  nostri 
uirtute  uicerunt  oxeisoque  ericio  primo  iii  niaiora 
castra,  post  etiam  in  castellinn  .  .  .  inruperunt 
ct .  .  .  non  nullos  ibi  rcpugnantes  iuterfcivrunt: 
3,07,6;  t  inscqui:  II  19,5  u.  audoro; 

Sotiatos  (e)  ,  ,  ,  oquitatu   suo   pulso  atquc  in- 

52» 


823 


noster  {A.  2.  a)  %)) 


824 


sequentibus  nostris  subito  pedestres  copias  .  .  . 
ostenderunt:  11120,4;  V15,2  zt.  amittere;  V 
16,1   u.  audere;    VII 80, 8  u.  dare;    1,64,2  u. 

b)  propellere;  3,51,2  ib.  reuocare;  3,51,7  ib. 
uereri;  f  insistere:  IV  26, 1  u.  b)  per- 
turbare;  T[  (institiiere:  3,44,4  u.  uidere;) 
T  reliquos  omnes  equitatu  consecuti  (consecuti 
equites  p)  nostri  interfecerunt:  153,3;  nostri 
.  .  .  primos  (c),  qui  transierant,  equitatu  cir- 
cumuentos  interfecenint:  1110,3;  1111,6  u.  se 
recipere;  (11128,4  «.  deperdere;  V 15, 2  u. 
amittere;  V  22, 2  n.  reducere;  1,58,4  t/.  de- 
primere;  2,14,6  u.  repellere;  3,37,7  u.  se  reci- 
pere;)  3,38,4  u.  deducere;  (3,46,6  u.  se  reci- 
pere;)  3,67,6  «.  inrumpere;  t  intrare: 

3,  44,4  u.  circumuenire;  t  nostri  .  .  .  nacti 
portum  .  .  .  eo  naues  introduxerunt:  3,26, 
4;            t  (inngere:  3,44,4  u.  uidere.) 

laborare:  152,7  u  c)  a)  mittere;  VII  67,  4 
«.  b)  premere;  VII  70,  2  ct  3, 64, 1  u.  c)  a)  sub- 
mittere;  %  interiectisque  aliquot  diebus 

nostris  languentibus  atque  animo  remissis 
subito  .  .  .  portis  se  foras  f  rumpunt:  2,14,1. 

(metere:  IV 32, 5  u.  b)  perturbare;)  t 

minuere:  3,48,2  u.  e>  a)  obiectare;  t 

nostri  (om.  AQ,-  non  31)  primo  integris  niribus 
fortiter  repugnare  (propuguare  fi)  neque  ullum 
frustra  telum   es  loco  superiore  mittere:  III 

4,  2 ;  (V  26, 3  u.  ascendere ;)  t  cum  et 
propter  uulnera  militura  et  propter  sepulturam 
occisorum  nostri  triduum  morati  eos  sequi  non 
potuissent:  126,  5;            t  munire:  3,45,3  u. 

c)  ^)  facilis. 

nancisci:  1,51,6  u.  se  recipere;  2,6,2  u. 
religai-e;  3,26,4  u.  introducere;  3,38,4  u.  ex- 
cipere;  t  uiti:  <IV24,4  u.  b)  perterrere;) 

tamen  uirtute  et  patientia  (nostri)  nitebantur 
atque  omnia  uulnera  sustinebant:  1,45,6. 

itaque,  dum  locus  comminus  (c)  pugnandi 
daretur,  aequo  animo  singulas  binis  nauibus 
obiciebant  (nostri) :  1,58,4;  t  bostes 

impeditos  nostri  in  flumine  adgressi  magnum 
eorum  numeriun  occiderunt:  1110,2;  t 

acies  instructa  a  nostris,  qui  castra  occupaue- 
rant,  cemebatur :  3,69,1;  t  occurrere: 

1114,2  it.  ferre;  t  (omittere:  VII  88, 3 

«.  gerere.) 

pabulari:  (VII 18, 1  u.  uenire;)  3,37,5«. 
consuesse;  t  sed  ut  superioris  temporis 

contentionem  (c)  nostri  omnem  remiserant,  ita 
proximi  diei  casu  admoniti  omnia  ad  defen- 
sionem   parauerant:   2,14,6;  t   aliis 

comprebensis  collibus  munitiones  perfece- 
runt:  3,46,6;  t  cum  .  .  .  nostros  .  .  . 

defatigarent ,  quibus  propter  magnitudinem  ca- 


strorum  perpetuo  esset  isdem  (e)  in  uallo  per- 
manendum:  VII41,2;  t  persequi:  2, 

14, 3    «.    b)    prohibere ;  t    tum    uero   ad 

summam  desperationem  nostri  perueniunt  et 
partim  fugientes  ab  equitatu  interticiuntur, 
partim  integri  procumbunt:  2,42,2;  t 

nostri  tametsi  (c)  ab  duce  et  a  fortuna  dese- 
rebantur,  tamen  omnem  spem  salutis  (o)  in 
uirtute  ponebant:  V34, 2;  t  posse:  I 

26,5  u.  morari;  11121,1  u.  cupere;  IV  26, 1  ?/. 
b)  perturbare;  IV  26,  5  «.  dare;  V  16,  1  u. 
audere;  VII 83, 2  u.  circumplecti ;  2,14,3  «.  b) 
permouere;  3,44,4  u.  circumuenire;  t  diu 

cum  esset  pugnatum,  impedimentis  castrisque 
nostri  potiti  sunt:  126,4;  t  proce- 

dere:  1,45,6  «.  c)  a)  esse  (receptum);  t 

procumbere:  (1127,1  u.  redintegrare ;)  2,42, 
2  «.  peruenire;  t  neque  nostros  in  locum 

iniquiorem  progredi  pugnandi  causa  uide- 
runt:  1110,4;  3,51,2  u.  b)  reuocare;  t 

prohibere:  VII 36, 5  u.  tenere;  t  pro- 

pugnare:  1114,2  u.  mittere;  3,45,3  u.  c)  ^) 
faciUs;  t  prosequi:  IV  26,5  u.  dare;  (3, 

51,2  u.  b)   reuocare;)  t  (nostrj)  fundis 

librilibus  sudibusque,  quas  in  opere  disposue- 
rant,  ac  (c)  glandibus  Gallos  (o)  proter- 
rent:  VII81,4;  t  (prouidere:  3,44,4 

u.  uidere;)  t  pugnare:  (1110,4  ti.  pro- 

gredi;  VII 84, 4  tt.  b)  terrere;  1,58,4  u.  obi- 
cere;)  (nostri)  obiciebant  atque  iniecta  manu 
ferrea  et  retenta  utraque  naue  diuersi  pugua- 
bant  atque  in  hostium  naues  transcendebant : 
1,58,4;  (3,37,4  u.  d)  .studium.) 

ita  sine  ullo  periculo  tantam  eorum  multitu- 
dineni  nostri  interfecerunt ,  quantum  fuit  diei 
spatium,  sub  occasumque  sclis  sequi  (S"-p;  om. 
of.;  cdd.)  destiterunt  seque  in  castra,  ut  erat 
imperatum,  receperunt:  1111,6;  nostri  ad 
unum  omnes  incolumes  perpaucis  uulneratis  ex 
tanti  belli  timore  .  .  .  se  in  castra  receperunt: 
IV  15,  3;  (nostri)  aliis  submissis  subsidiis  terga 
uertere  seque  ad  signa  legionum  recipere  cogun- 
tur:  1,43,5;  hoc  pugnae  tempus  magnum  attulit 
nostris  ad  salutem  momentum :  nacti  enim  spa- 
tium  se  in  loca  superiora  receperimt:  1,51,6; 
ex  his  circiter  LXXX  interfectis,  reliquis  in  fu- 
gam  coniectis  (nostri  add.  Y.)  duobus  amissis 
in  castra  se  receperunt :  3,  37,  7  ;  fimditores  in- 
struxit,  ut  praesidio  nostris  se  recipientibus 
essent:  3,46,2;  nostri  uero,  qui  satis  habebant 
sine  detrimento  discedere,  compluribus  inter- 
fectis  V  omnino  suorum  amissis  quietissime  se 
receperunt:  3,46,6;  —  eius  aduentu  hostes  con- 
stiterunt,  nostri  se  ex  timore  (ex  timore  se  /;: 
se  om.  af)  recei^^rimt:  IV34, 1;  t  ut 


825 


noster  (A.  2.  a)  et  V)) 


826 


nostri,  etiam  qui  uulneribus  confecti  procu- 
buissent,  scutis  innixi  proelium  redintegra- 
rent:  1127,1;  ^  nostri  eruptione  facta 

uiultLs  corinn  interfectis,  capto  ctiam  nobili 
duce  Lugotorige  (c)  suos  incolumes  reduse- 
runt:  V22, 2;  ^^  iili  .  .  .  instabant  neqne 

regredi  nostros  patiebantur,  quod  timore  ad- 
ducti  locum  relinquere  uidebantur:  3,45, 5;  ^ 
si  quando  nostri  facultatem  nacti  ferreis  mani- 
bus  iuiectis  nauem  (c)  religauerant:  2,6,2; 

I  relinquere:  3,45,5  u.  regredi;  ^  re- 
mittere:  2,14,6  tt.  parare;  ^  nostri  .  .  . 
reliquos  audacissime  transire  conantes  multitu- 
dine  telorum  reppulernnt:  1110,3;  III28, 
4  u.  capere;  V17,3  u.  facere;  (^nostri)  multis 
interfectis  relicjuos  infecta  re  in  op]>idum  reppu- 
lerunt:  2,14,6;  ^  quibus  rehus  nostri  usu 
docti  Laec  reperiebant  reniedia,  ut  alio  loco 
ignes  facerent,  alio  exeubareni:  3,50,2;  \ 
repugnare:  1114,2  u.  mittere;  ^  (rursus 
(iis  ttel  his  add.  ^)  resistentibus  (uostris 
add.  ('.)  consuetudine  (o)  sua  ad  pedes  desi- 
luerunt:  IV  12, 2;)  3,63,8  «.  b)  premere;  1 
l^  (retinere:  1,58,  4  «.  pugnare;)  ^  reuerti: 
1,69,1  M.  b)  prosequi. 

sequi:  126,5  u.  morari;  II  11,6  u.  se  reci- 
pere;  11128,4  u.  deperdere;  (V17,3tt.  facere;) 
t  seruare:  1133,2  u.  deducere;  IV26,1j/.  b) 
jK-rturbare;  1,44.4  u.  censere;  ^  subse- 

qui:  1V26, 1  u.  b)  perturbare;  1  succe- 

dere:  125,6  u.  b)  adgredi;  ^  sustinere: 
1,45,6  u.  niti;  1,47,3  u.  ascendere. 

quera  (coUeni)  si  tenereut  nostri,  et  aquae 
magna  parte  et  pabulatione  libera  prohibituri 
hostes    uidebantur:    VII  36,  5;  ^    nihil 

tinientibus  nostris  .  .  .  iinpetu  facto  celeriter 
nostros  perturbaucrunt :  IV  12, 1 ;  nostri  usi  for- 
tunae  beneficio  tameu  inipetum  classis  tinie- 
liant:  3,26,4;  ^  (tollere:  VI  8,6  u.  im- 

mitlere;)  ^  transcendere:   1,58,4   u. 

pugnare;  ^   hanc    (paludem)    si   nostri 

transirent  hostes  cxspectabant ;  nostri  autem, 
si  ab  illis  initium  transeundi  ficret,  ut  ini- 
peditos    adgredereutur,   parati   in   armis  erant: 

I I  y,  1 ;  qui  (caloucs)  ab  (c)  decumana  porta  ac 
(c)  summo  iugo  collis  nostros  uictores  llumen 
trnnsisse  (transire  [i;  Sehn.,  fV.)  conspe.xerant: 
1124,2;  <f  aegre  portas  nostri  (nihil  BM; 
nostri  portag  //)  tuentur:  VI  37, 5. 

uenire:  126,3  u.  c)  C)  eoicere;  suspicati 
hostcK  hnc  nostros  esse  uenturos  noctu  in  sil- 
uis  dclituerant:  IV  32, 4;  Vcrcingctorigcm  .  .  . 
c«)  profecluin ,  quo  nostros  postcro  die  pnbu- 
latuni  uenturos  arbitraretur:  VII 18,  1;  *, 

iani  cuni  iutra  uullum  uostri  uergareutur:  3, 


96,3;  ^  terga  nertere:  1,43,5  u.  se 

recipere;  1,47,2  «.  b)  cogere;  3,63,8  u.  e)  p 
extr.;  ^  quod  (nostri)  suum  periculum  in 

aliena  uident  nirtnte  (c)  constare:  VII  84,4; 
(atque  ut  nostri  (qui  add.  Vase.}  perpetuas 
munitiones  f  uidebant  (eodd.;  habebant 
Hotomanni  eod.;  Dt.;  iungebant  Faem.:  adde- 
bant  Weljer:  instituebant  Pott/:  perj^etua  muni- 
tione  prouidcbant  Koeli :  Dh.)  perductas  ex  ca- 
stellis  in  proxima  castella  (perducta  ex  c.  in 
pr.  cast.  uneif  iuel.  Koch;  Db.),  ne  quo  loco 
erumperent  Pompeiani  ac  nostros  post  tergum 
adorirentur  (timebant  add.  codd.;  del.  Faem.), 
ita  illi  .  .  .  perpetuas  munitiones  efficiebant:  3, 
44,4;)  ^   uideri:  VII 36, 5  «.  tenere; 

VII 67, 4  M.  b)  premere;  3,45,5  u.  regredi; 
*i  uincere:  3,67,6  u.  inrumpere;  *  uti: 

IV  24, 4  (bis)  u.  b)  i^erterrere;  nostri  {Ald.:  oin. 
codd.)  cum  (c)  minus  exercitatis  remigibus 
minusque  peritis  gubernatoribus  utebantur,  . .  . 
tum  etiam  tarditate  et  grauitate  nauium  im- 
jwdiebantur :  1,58,3;  3,26,4  u.  timere. 

^)  a  c.  pa.";». :  haec  (tragula)  .  .  .  adhaesit 
neque  ab  (a  fi)  nostris  biduo  animaduersa 
tertio  die  a  quodam  milite  conspicitur:  V48,8; 
\  cerni:  3,69,1  «.  a)  occupare;  \  qui 

una  procurrerant  leuis  armaturae  (c)  circum- 
ueniebantur  atque  interficiebantiu:  ab  nostris: 
2,34,3;  ^  nullo  ab  nostris  dato  resiKinso 

.  .  .  discedunt:  V58,3;  ^  musculus  ex 

turri  latericia  a  nostris  telis  torme^tisque  de- 
fenditur:   2,11,3;  T^  ut  .  .  .  pars  ad 

scopulos  adlisa  interficeretur,  pars  ab  nostris 
detraheretur  {dett.;  distrah.  -,):  3,27,2; 
^  quarum  rerum  a  nostris  propter  paucitatem 
fieri  niliil  poterat:  1114,4;  t  interfici: 

2,34,3  «.  cireumueniri;  \  nullum  ex  muro, 
nuUum  a  nostris  mittitur  telum:  2, 13,2;  ^ 
etsi,  quantum  ratione  prouideri  poterat,  ab 
nostris  occurrebatur:  VII  16,3;  ^  ex- 

ploratores  bostium  .  .  .  inopinantes  .  .  .  ab 
nostris  opprimuntur:  VII  61,1;  ^  una 

erat  magno  usui  res  praeparata  a  nostris: 
III 14, 5 ;  ^  eadem  ratioue  qua  pridie  ab 

nostris  (a  nostr.  e.nd.  rat.  q.  pr.  [i"^  resistitur: 
V40, 4;  ^  cum  iam  pecus  atque  extrema 

imjjcdimenta  ab  nostris  teucrentur:  11129,2. 

y)  abl.  nbs.:  imprudentibus  nostris:  V 
15,3  «.  b)  occuparc;  *,  cum  .  .  .  hostes 

acrius  instarcnl  lnnguidioribusque  nostris 
uallum  scindere  .  .  .  coepissent:  1115,1. 

b)  obl.:  vadaequare:  2,16,3  «•  c)  x)  ad- 
acquare;)  ^  adduccrc:  3,45,5  «.  n)  a) 

regredi;  ^  (adequitare:  146,1  u.  e)  p 

coicere;)  1  capto  utuutc  et  succedcutibus 


827 


noster  (A.  2.  b)) 


828 


nostris  Boi  (c)  et  TiJingi  .  .  .  ex  itinere  nostros 
*ab  latere  aperto  adgressi  circumuenire  {Qh; 
circumuenere  rcll.)  ...  coeperunt:  I  25,  6;  t 
admonere:  2,14,6  u.  ii)  a)    parare;  T 

hi  (c)  nostros  disiectos  adorti  proelium  reno- 
uarunt:  11120,4;  IV  32, 5  u.  perturbare;  3,44, 

4  u.  a)  a)  uidere;  f  auertere:  3,63,8 
u.  e)  'O  cxtr. 

circumdare:  IV 32,  5  u.  perturbare;  t 

(circumire:    \,AA,A:   ih.;)  |   circum- 

uenire:  125,6  u.  adgredi;  Massilienses  .  .  . 
producta  longius  acie  circumuenire  nostros  aut 
pluribus  nauibus  adoriri  singulas  .  .  .  contende- 
bant:  1,58, 1;  timens  Caesar,  ne  nauibus  uo.stri 
(nostris  «)  circumuenirentur ,  duplicem  .  .  . 
fecerat  uallum:  3,63,3;  t  cogere:  1,43, 

5  u.  a)  a)  se  recipere;  quod  (Afraniani)  .  .  . 
locum  tnmulumque  tenuissent  .  .  .  et  nostros 
primo  congressu  terga  uertere  coegissent :  1,  47, 
2;  69,1  u.  prosequi;  3,63,8  u.  e)  'Q  extr.;  T 
(conficere:  1127,1  u.  a)  a)  redintegrare ;) 
1  quae  res  et  hostes  ad  insequendum  tardabat 
et  nostros  spe  auxilii  confirmabat:  VII  67, 
4;  3,64,1  u.  c)  a)  submittere;  f  con- 
flictare:  1,52,3  u.  a)  a)  conflictari;  T[ 
conspicari:  3,64,1  u.  c)  a)  submittere;  1[ 
ac  sic  nostros  con tempserunt,  ut  .  .  .  fossas 
complere  inciperent:  V51,4;  t  quae  (tem- 
pestates)  et  nostros  in  castris  continerent  et 
hostem  a  pugna  prohiberent:  IV  34, 4;  t 
conuertere:  1,64,2  u.  propellere. 

hostes  .  .  .  aciem  .  .  iniquo  loco  constituuut, 
nostris  ueroetiam  de  (c)  uallo  deductis  propius 
accedunt:  V51,2;  *t  cum  crebro  (o)  integri 
defessis  succederent  nostrosque  adsiduo  labore 
defatigarent:    VII  41, 2;  t  cum  .  .  . 

pugnaretur  ac  non  solum  uires ,  sed  etiam  tela 
nostros  (iV.  Heinsius;  nostris  X;  Schn.,  Hold.) 
deficerent:  1115,1;  nostros  (nostris  a)  ulres 
lassitudine  deficiebant:  2,41,7;  1  deicere: 
VII 51,  1  u.  premere;  3,63,8  u.  e)  t)  cxtr.; 
\  si  nostros  loco  depulsos  (pulsos  |i)  uidis- 
set:  VII  49,2;  t  deserere:  V34,2  ti.  a) 

a)  ponere;  Tf  nostri  non  amplius  XX  omni- 
bus  suut  proeliis  desiderati:  3,53,2;  f 

desperare:  1124,4  ti.  A.  1.  a)  res;  f 

destinare:  VII 72,2  u.  e)  e)  coicere;  f 

disicere:  11120,4  u.  adoriri;  f  dispersis 
in  opere  nostris  subito  .  .  .  euolauerunt  et  in 
nostros  impetum  fecenmt:  11128,3;  IV  32, 5 
u.  perturbare;  t  docere:  3,50,2  u.  a)  a) 

reperire. 

Massilienses  .  .  .  scientia  gubernatonua  con- 
fisi  nostros  eludebant  impetusque  eorum  de- 
cipiebant  {Np.;  excipiebant  corfrf.):  1,58, 1;      f 


equites  .  .  .  magna  cum  contumelia  uerborum 
nostros  ad  pugnam  euocant:V58, 2;  f 

Labieuus  .  .  .  monte  occupato  nostros  ex- 
spectabat:  122,3. 

cuius  aduentus  Pompeianos  compressit  nostros- 
que  firmauit,  ut  se  ex  maximo  timore  colli- 
gerent:  3,65,2. 

impedire:  1,58,3  u.  a)  a)  uti;  2,6,3  u.  e) 
a)  inferre;  T  incitare:  1,45,6  u.  c)  a) 

esse   (receptum) ;  t  Heluetii   .  .  .  itinere 

conuerso  nostros  a  nouissimo  agmine  insequi 
ac  lacessere  coeperunt:  123,3;  hostem  insolenter 
atque  acriter  nostros  insequentem  supprimit :  1, 
45.1;  t  commeatibus  nostros  interclu- 

dere  instituunt  (c):  11123,6;  1  inter- 

ficere:  (IV 32,  5  u.  perturbare;)  2,42,2  u.  a) 
a)  peruenire. 

Heluetii . . .  nouissimo  agmine  proelio  nostros 
lacessere  coeperunt:  115,3;  23,3  u.  insequi. 

occupare:  IV  32, 5  u.  perturbare;  at  Uli 
intermisso  spatio  imprudentibus  nostris  atque 
occupatis  in  munitione  castrorum  subito  se  ex 
siluis  eiecerunt :  V  15, 3 ;  1"  ut  duces  ad- 

uersariorum  .  .  .  beneficio  fortunae  ad  nostros 
opprimendog  uterentur:  1,40,7. 

pellere:  VII  49,  2  u.  depellere;  t  nostri 

repentina  fortuna  permoti  arma  quae  possunt 
arripiunt ;  alii  ex  castris  sese  incitant :  2, 14, 3 ; 
t  quae  copiae  nostros  terrerent  (perterrerent 
i?-(ii)  et  munitione  prohiberent:  149,3;  quibus 
rebus  nostri  perterriti  atque  huius  omnino  gene- 
ris  (o)  puguae  imperiti  non  eadem  alacritate  ac 
studio,  quo  in  pedestribus  uti  proeliis  consue- 
raut,  utebantur  (nitebantur  1  det.;  Schn.,  Np.): 
IV  24,  4 ;  nouo  genere  pugnae  perterritis  (per- 
temptis  AJ3M;  peremptis  Q)  nostris  per  medios 
audacissime  perruperunt:  V15,4;  hi  similitudine 
armorum  uehementer  nostros  perterrueruut :  VII 
50,  2 ;  t  at  hostes  .  .  .  impetu  facto  cele- 

riter  nostros  perturbauerunt:  IV  12,  1; 
nostri  tamen,  quod  neque  ordines  seruare  neque 
firmiter  insistere  neque  signa  subsequi  poterant, 
.  .  .  magnopere  perturbabantiu'  (ii^p ;  pertur- 
bantur  a) :  IV  26, 1 ;  tum  dispersos  (nostros) 
depositis  armis  in  meteudo  occupatos  subito 
adorti  paucis  interfectis  reliquos  incertis  ordiui- 
bus  perturbauerant ,  simul  equitatu  atque  esse- 
dis  circumdederaut :  IV  32, 5;  quibus  rebus  per- 
tm-batis  nostris  nouitate  pugnae  tempore  opor- 
tunissimo  Caesar  auxilium  tulit:  IV  34, 1 ;  in- 
opinantes  nostri  re  noua  perturbantur :  VI 37, 
3;  haec  tum  ratio  nostros  perturbauit  insuetos 
huius  generis  pugnae:  circumiri  enim  sese  ab 
aperto    latere   procurreutibus   singulis   arbitra- 


829 


noster  (A.  2.  b)  et  c)  a)) 


830 


bantur:  1,44,4;  f  nostri,  cum  undique 

premerentur,  XLVI  centurionibus  amissis 
deiecti  sunt  loco:  VIISl,!;  si  qua  in  jjarte 
nostri  laborare  aut  grauius  premi  uidebantur: 
VII  (J7, 4;  cum  suos  pugna  (c)  superiores  esse 
(c)  Galli  (o)  coufidcrent  et  nostros  multiludiue 
premi  uiderent:  VII  80, 4;  qua  ex  parte  uostros 
premi  intellexerant,  iis  (c)  auxilio  ex  ulteriori- 
bus  castcllis  deductos  submittebant:  VII  81, 6; 
rursus  illi  ex  loco  superiore  nostros  preme- 
bant:  1,45,3;  boc  cum  esset  modo  pugnatum 
continentcr  horis  quinque  nostrique  grauius  a 
multiludinc^  premerentur,  cousumptis  omnibus 
telis  gladiis  destrictis  (c)  impetum  aduersus 
montem  in  coliortes  faciuut:  1,46, 1;  Pompeiani 
boc  insolentius  atque  audacius  nostros  premere 
ct  instare  coeperunt:  3,4(j,  3;  cum  omnibus 
rebus  nostri  premerentur  atque  aegre  resiste- 
rent  (-terea),  auimaduersum  est:  3,  ()3, 8;  f 
proliibere:  149,3  u.  perterrere;  ut  .  .  .  agros 
licmorura  popularentur  .  .  .  commeatuque 
uostroH  prohiberent:  119,5;  IV24, 1  u.  ii)  a) 
egredi ;  optimum  factu  esse  duxerunt  rebellione 
facta  frumento  commeatuque  nostros  probibere: 
IV  30,2;  illi  equitatu  atque  essedis  ad  fiumen 
progrcssi  cx  loco  superiorc;  nostros  prohibere  et 
proelium  committere  coeperunt:  V9,  3;  ipsi  ex 
siluis  rari  propugnabant  nostrosque  iutra  muni- 
tioues  ingredi  prohibebaut:  V  9, 6;  hic  cousedit 
uostrosquo  transitu  prohibere  instituit:  VII  57, 
4;  lit  in  hostes  impetus  (eorum  add.  Oz;  DL; 
nostronim  1'aul),  sed  d(!  muro  iiigicntcs  pcrse- 
(jui  j)rohibentur  (nostri):  2,  M,  3;  propinquum 
.  .  .  collcm  romjieius  occupauit  nostrosque 
oj)cre  j)rohibcre  cocjiit  {u.  CC):  3,45,2;  ^ 

ccrncbatur  .  .  .  uuiuersarum  coLortium  impetu 
(imj)etum  z)  nostros  propclli,  dcin  rursus 
conuersos  (b;  couuerso  \)  insequi:  1, ()4, 2;  ^ 
AlVaniani  .  .  .  jjrocurrcbaut  coutumcliosis(iuc 
uocibus  i^rosequcbautur  (iios  nec  add.  Ii ; 
Mcc  add.  a/l ;  nostros  Mortis;  Db.;  dcl.  Ald.): 
necessarii  uictus  inopia  coactos  lugere  atquc 
ad  Ilcrdam  reuerti:  1,()9, 1;  T[  subito  clii- 

more  sublato  .  .  .  fundis,  sagittis,  laj)idibus 
nostros  dc  uallo  proturbare  (pert.  i\la)  reli- 
(jiuKiuo  .  .  .  j)arant  administrare:  VIi8I,2. 

r(;niittere:  2,14,1  u.  a)  a)  laugucre;  t 
cum  iiaulum  ab  legionibus  nostros  remouis- 
scul;  V  K), 2;  T[  (juod  prius  iu  tumulum 

Afraniani  ucncrant,  iiostri  repelluntur:  1, 
43,5;  conloquia  militum  intorrumpit,  nostros 
rcjiellit  a  castris,  quos  dejircndit  (c)  iulerlicit: 
1,75,2;  1  Hcd  iuse(|ucntes  uoslros,  ne 

longiuH  progredcrenttir  (A',-  proscqucrcntur  :v; 
ald.),  tiuUa  rouocauit:  3,51,2. 


nostri  .  .  .  auxilium  ferre,  sed  hoc  supe- 
rari,  quod:  III  4,3. 

itaque  tcmpore  commutato  tempestas  et  no- 
stros  (ufjstras  f)  texit  et  naues  Rhodias  ad- 
flixit:  3,27,2;  t  terrere:  149,3  u.  per- 

terrere;  multum  ad  terrendos  nostros  ualet 
clamor,  qui  post  tergum  pugnantibus  exstitit 
(c):  VII  84, 4. 

si  per  decliue  sese  reciperent,  nostros  ex 
superiore  insequentes  loco  uerebantur:  3, 
51,7;  H  uidere:  VII  49,2  «.  depeUere; 

1  labore  et  multitudine  telorum  nostros  uicit: 
3,40,2;  %  uon  nulli  inter  carros  *raedas- 

que  niataras  ac  tragulas  subiciebant  nostrosque 
uulnerabant:  126,3;  (IV  15,3  u.  a)  a)  se 
recij)ere;)  nostri  in  primo  congressu  circiter 
LXX  ceciderunt,  .  .  .  uulnerantur  (-ratur  «/} 
ampUus  DO:  1,46,4. 

c)  dat.;  peiitlct  a)  ex  uerbis:  uhi  .  .  .  sc 
uirtute  uostris  (uirtiitcm  nostris  Madu.;  an 
uirtute  uostros?)  adaequare  uou  j)osse  ui- 
tellegunt:  2,16,3;  \  adferre:  1,51,6  u. 

a)  a)  se  recipcre;  quae  res  nota  erat  Pompeio 
.  .  .  magnumque  nostris  attulerat  (-lit  V.)  in- 
commodiim:  3,63,5;  eadem  res  celeritate  in- 
scqucntiuiu  tardata  nostris  saLutem  attulit:  3, 
70,2;  1[  cum  iam  uostris  {NOH";  nostri  ^) 

remissiore  ucnto  adpr  oj)inquasset  (  lascos.,- 
-assent  Ox) :  3, 26, 2 ;  1[  praesidio  legionimi 

addito  nostris  (et  nostris  ^)  aninius  (ji;  ani- 
mis  a)  augetur;  hostes  (et  hostes  p) :  VII 
70,3;  1  neijue  multum  Albici  nostris  uir- 

tute  cedebant:  1,57,3;  ncquc  multum  (Albici) 
cedebaut  uirtute  uostris  {u.  CG):  2,6,3;  \ 
neque  ulla  noslris  facultas  aut  administrandi 
aut  auxiliandi  dabatur:  IV 29, 2;  —  (lo- 
cum:  1,58,4  u.  a)  a)  obicere;)  —  facilis  cst 
nostris  receptus  datus:  1,46,2;  equitatus 
autem  uoster  .  .  .  commodiorem  ac  tutiorem 
nostris  reccjitum  dat:  1,46,3;  —  (spatium 
dare:  152,3  u.  ii)  a)  faccie;)  ^  (defi- 

cere:  1115,1  u.  b)  dclicere;)  1  cum  iam 

nostris  (c)  remiasiore  uento  adpropinqusissct 
(c),  idem  auster  increbuit  (c)  nostrisque  j)rae- 
sidio  fuit:  3,26,2;  46,2  u.  ii)  a)  se  reci- 
j)ere;  —  quae  res  magno  usui  nostris  fuit: 
IV25, 1;  —  —  qua  necessarius  nostris  erat 
egressus:  3,23, 1;  —  hac  uostris  orat  roccp- 
tus,  quod  eo  incitati  studio  inconsultius  pro- 
cesserant:  1,45,6;  —  quod  unum  nostris  erat 
telum:  3,63,7;  "{   magna   uis   eininus 

missa  tclorum  mulla  nostris  [dc  iiuprouiso]  im- 
j)rudonlibus  atquo  imjicditis  uuliiera  infcre- 
bant    (-bat?):    2,6,3;  1    magiiuiuquo 

nostria  terrorcm  iniocit:  3,23,2;  \  ter- 


831 


noster  (A.  2.  c)  —  B.  e)) 


832 


tiam  aciem  (c)  laborantibus  nostris  subsidio 
misit:  152,7;  Labienus  .  .  .  decimam  legio- 
nem  subsidio  nostris  misit:  1126,4;  quas  (legio- 
nes)  C.  Fabius  ulteriore  ponte  subsidio  nostris 
miserat:    1,40,7;  1  ex  hoc  (genere  radicisj 

effectos  panes,  cum  in  conloquiis  Pompeiani 
famem  nostris  obiectarent,  uulgo  in  eos 
iaciebant,  ut  spem  eorum  minuerent:  3,48,2; 
1  qui  celeriter  arma  capere  potuerunt,  paulisper 
nostris  restiterunt:  IV  14,4;  f  l.aboranti- 
bus  nostris  Caesar  Germanos  submittit:  VII 
70,2;  81,  G  u.  b)  premere;  Marcellinus  *  *  *  co- 
hortes  subsidio  nostris  laborautibus  submittit 
(submisit  /")  ex  castris;  quae  fugientes  conspi- 
catae  neque  illos  suo  aduentu  confirmare  potue- 
runt  neque:  3,64,1;  f  nec  iam  arma  no- 

stris  nec  uires  suppetunt:  VII  85, 6. 

fi)  ex  adieet. :  neque  erat  facile  uostris 
uno  tempore  propugnare  et  munire :  3, 45,  3 ; 
1  hic  dies  nostris  longe  grauissimus  fuit:  V 
43,5;  1  lima  plena,  qui  dies  maritimos 

aestus  maximos  in  Oceano  efficere  consueuit, 
nostrisque  id  erat  incogni  tum:  IV  29, 1;  f 
atque  iniquissimo  nostris  ([i;  nostrorum  a) 
loco  proelium  committere  coeperunt:  V32, 2; 
\  secundiore  equitum  proelio  nostris  Caesar 
suos  in  castra  reduxit:  119,2. 

cum  .  .  .  hostes  loco  et  numero,  nostri  uir- 
tute  confiderent,  subito  sunt  Haedui  uisi  ab 
(c)  latere  nostris  aperto:  VII 50,1. 

y)  c.  geruud.:  VII 41, 2  u.  a)  a)  permanere. 

d)  geuet. :  agmen:  11120,3  ?<.  1.  a)  agmen; 
t  alacritas:  3,37,4  u.  studium;  %  iam- 

que  Pompeiani  magna  caede  nostrorum  castris 
Marcellini  adpropinquabant :   3,65,1;  1f 

conspectus:  3,51,2  u.  impetus;  t  ubi 

diligentia  nostrorum  nUiil  his  rebus  prolici 
posse  intellexerunt :  11121,3;  f  diutius 

cum  sustinere  nostrorum  impetus  non  pos- 
sent  {ti.  CC) :  I  26, 1 ;  ut  ne  *primum  quidem 
nostrorum  impetum  ferrent:  11119,3;  murum, 
qui  (quo  (i)  nostrorum  (nostrum  A',-  Hold.) 
impetum  tardaret  (tardareut  fi),  praeduxerant : 
VII 46, 3 ;  quod  .  .  .  comminus  tum  diu  stetis- 
sent  et  nostrorum  impetum  snstinuisseut :  1,47, 
2;  1, 58, 1  u.  1))  eludere ;  (2, 14, 3  ih.  probibere;) 
neque  uero  primum  impetum  nostrorum  Numi- 
dae  ferre  potuerunt :  2,  25, 5 ;  Numidae  integri 
celeritate  impetum  nostrorum  effugiebant:  2, 
41, 6 ;  neque  uero  conspectum  aut  impetum 
nostrorum  tulerunt:  3,51,2;  t  Libo  dis- 

cessit  a  Brundisio  obsessionemque  nostro- 
rum  omisit:  3,24,4;  1  propter  .  .  .  uete- 

rem  belli  gloriam  paucitatemque  nostrorum 
se  tuto  dimicatiuros  existimabant:  11124,2;      t 


ex  percontatione  nostrorum  uocibusque  Gal- 
lorum  ac  mercatorum  .  .  .  timor  omnem  exer- 
citum  occupauit :  I  39, 1 ;  1f  riuus  difficili- 

bus  ripis  subiectus  castris  Scipionis  progres- 
sus  nostrorum  impediebat;  quorum  studium 
alacritatemque  pugnandi  cum  cognouisset  Sci- 
pio:  3,37,3.4. 

e)  c.  praep. ;  a)  ab:  baec  et  superiorum  an- 
norum  cousuetudine  ab  nobis  (a  uostris  P) 
cognouerant  (-uerunt  p)  et:  V42,2. 

p)  ad:  adequitare  ad  n.:  146,1  u.  J^)  coi- 
cere;  f  incolumes  se  ad  nostros  recepe- 

runt:  3,28,6. 

y)  cum:  paruulisque  proeliis  cum  nostris 
contendebant:  1130,1. 

^)  de:  pauci  de  nostris  cadunt:  115,2. 

«)  ex:  conclamaueruut,  uti  (e)  aliqui  ex 
nostris  ad  conloquium  prodiret:  V26,  4;  f 

multique  ex  nostris  uuluerabantur :  3,44,6. 

'O  iu  c.  acc:  e  loco  superiore  in  nostros 
uenientes  tela  coiciebant:  126,3;  nunti.itum 
est  equites  Ariouisti  propius  tumulum  accedere 
et  ad  (ow.  (i)  nostros  adequitare,  lapides  tela- 
que  in  nostros  coicere:  146,1;  Germani  redneri 
non  potuerant  (c),  quin  iu  nostros  tela  coice- 
rent :  I  47, 2 ;  ut  . .  .  ex  tumulo  tela  in  nostros 
coicerent  et  pila  intercepta  remitterent:  II 27, 
4 ;  ne  .  .  .  interdiu  tela  in  nostros  operi  destina- 
tos  coicere  possent  (e):  VII  72, 2;  1  mit- 

tere:  1,45,6  u.  a)  a)  consistere;  T[  (re- 

mittere:    1127,4   u.   coicere;)  tt  qua 

adrogantia  .  .  .  interdixisset  impetumque  "ut 
iu  nostros  eius  equites  fecissent:  I  46,4;  cum 
.  .  illi  identidem  .  .  .  ex  silua  (c)  in  nostros 
impetum  facerent:  1119,5;  dispersis  in  opere 
nostris  subito  ex  omnibus  partibus  siluae  euo- 
lauerunt  et  in  nostros  impetum  fecerunt:  III 
28, 3 ;  ululatum  tollmit  impetuque  in  nostros 
facto  ordiues  perturbant :  V  37, 3 ;  uauibus  ex- 
positi  (c)  iu  auersos  (Facrn. ;  aduersos  *) 
nostros  (nostri  a?)  impetum  feceruut  atque  ex 
utraque  munitione  deiectos  terga  uertere  coege- 
runt:  3,63,8;  legio  Pompeiana  . .  .  resistere  co- 
nabatur  atque  ultro  in  nostros  impetum  facie- 
bat:  3,69,2, 

B.  additiu*  allud  adiect.  (nunier.);  a)  coin- 
plures:  reperti  sunt  complures  nostri 
milites  (om.  p),  qui  in  phaljinga  (c)  in- 
silirent  et  .  .  .:   152, 5;  t   subfossis  (e) 

equis  compluribusque  nostris  deiectis 
reliquos  in  fugam  couiecerunt :  IV  12, 2. 

b)  duo:  nostrae  naues  duae  tardius  cursu 
confecto  in  noctem  couiectae  cum  ignorareut 
.  .  .,  in  aucoris  constitenmt:  3,  28, 1. 

c)  omuls;   a):  omnis   noster   equitatus. 


833 


noster  —  nouem 


834 


omnis  nobilitas  interiit  (p&tiitk):  VIISS, 
2;  omnisque  noster  equitatus  eas  cohortes 
est  secutus:  3,68,3;  ^  fugitiuis  omni- 

bus  nostris  certus  erat  Alexandriae  receptus 
certaque  uitae  condicio,  ut  .  .  .:  3, 110, 4;  "t 
omues  nostras  pabulationes  frumen- 
tationesque  obseruabat:  VII  16,3. 

[i):  (nostri  ad  unum  omnes  incolumes  per- 
paucis  uuhieratis  ex  tanti  belli  timore  .  .  .  se 
in  castra  receperunt:  IV  15,  3;)  t  tli"n 

haec  geruntur,  nostris  omnibus  occupatis 
(jui  erant  in  agris  reliqui  discesserunt  (u.  CC): 
IV  34,3;  —  prima  luce  et  nostri  omnes 
erant  transportati  et  hostium  acies  cerne- 
batur:   VII  62, 1 ;  f  in  ea  re  omnium 

nostrorum  iiitcntis  animis:  11122,1. 

d)  priinuK:  phalange  facta  sub  primam 
nostram  aciem  successerunt :  124,5;  t 

uti  intcr  uouissimum  hostium  agmen  et  no- 
strum  primum  non  aniplius  .  .  .  seiiis  milibus 
j)assuum  interesset :  1 15,  5. 

c)  SHpcrior:  magno  esse  Germanis  dolori 
Ariouisti  mortem  et  superiores  nostras 
uictorias:  V  29,3. 

(f)  uuiuersi :  IV  25, 5  u.  A.  2.  a)  a)  desilire ; 
3,  .37, 6  n.  p.  8TJ  ferre.) 

■lotitia:  quod  .  . .  Gallis  .  .  prouinciarum 
(C'C)  propinquitas  et  transmarinarum  reruni 
notitia  multa  ad  copiam  atque  usus  (c)  lar- 
gitur:  VI  24,5;  1  intra  annum  uero  ui- 

ccsinunn  feminae  (luii  add.  Nitse/ie)  notitiam 
liabuisse  in  turpissimis  habeut  rebus:  VI  21, 
5;  t  liominum  et  locorum  notitifi  et  usu 

eius  prouinciae  nactus  aditus  ad  ea  conanda: 
1,31,2;  —  ab  liis  liberaliter  ipse  appellatus  et 
quadam  notitia  Septimii  productus  .  .  . 
nauiculam  paruulam  conscendit:  3, 104, ,'5. 

nuto:  nouum  in  re  publica  introductum 
cxc'm])Ium  queritur,  ut  tribunicia  intercessio 
armis  uotaretur  (uetaretur  Mtulu.)  atquc  opi^ri- 
merctur:  1,7,2;  f  iion  nullos  signiferos 

ignomiiiia  nolauit  ac  loco  mouit:  3,74,1. 

liotilM.  1.  adiccl.;  A.  pos. :  coriui  exsistit 
exeelsiuH  magisque  derectum  his  quae  nobis 
nota  sunt  cornibus:  VI  26,1;  t  Caesar 

((•)  (hisidorauit  milites  DCCOCLX  et  equites 
*  *  *  Tuticanum  Gallum,  senatoris  liliuui,  notos 
cquites  Ronuuios  U.  Fleginatcm  riacontia  .  .  . 
(u.    CC):  3,71,1;  t  ap\ul   cos    magnao 

sunt  forrariae  atque  omne  gcnus  cuniculoruin 
notum   at(iue  usitatum  est:  VII  22,2;  1i 

rouocantur  notisiiue  (noctisquo  N;)  itincri- 
bus  ad  naucs  decurrunt:  1,28,3;  t  hacc 

loca  uicinilalibus  crant  nota:  VI  31, 3;  t 

imta  at(|ii(^   iiistiliUa   ratioiie  magiio  iiiilituin 

Ijoxiu.  ('iifHiir.     11. 


studio  paucis  diebus  opus  (o)  efScitur:  VI 9, 
4;  t  quae  res  nota  erat  Pompeio,  delata 

per    AUobrogas    perfugas :   3,  63,  5  ;  t 

(semita:  V19, 2  M.  uia;)  t  Hercyniam 

siluam,  quam  Eratostheni  et  quibusdam  Grae- 
cis  fama  notam  (siluam,  quae  erat  hostheni 
.  .  .  nota  [i>  esse  uideo:  VI 24,  2;  t  hostes 
uero  notis  omnibus  uadis,  ubi  .  .  .  egredi- 
entes  conspexerant,  incitatis  equis  impeditos 
adoriebantur :  IV  26,  2;  t  omnibus  (omnes 

[i>  uiis  (notis  add.  [i;  Schn.,  Db.)  semitisque 
essedarios  ex  siluis  emittebat :  V 19, 2. 

ncque  iis  ipsis  quicquam  praeter  oram 
maritimam  .  .  .  notum  est:  IV  20,3. 

15.  conip. :  nulla  fuit  ciuitas ,  quin  .  .  .  mit- 
teret,  non  ciuis  Romanus  paulo  notior,  quin 
ad  diem  conueuiret:  2,19,2. 

C.  supcrl. :  cum  illi  .  .  .  omnibus  membris 
expeditis  (c)  notissimis  locis  audacter  tela 
coicerent:  IV  24,3. 

2.  ui  subst.:  quem  quisque  in  castris  notum 
aut  municipem  habebat,  conquirit  alque 
euocat:  1,74,1;  t  hi  suos  notos  hospi- 

tesque  quaerebant,  per  quem  qiusque  eorum 
aditum  commeudationis  haberet  ad  Caesarem: 
1,74,5. 

iioueiu.  A.  nou  additur  alius  nuiueriis: 
cuius  imperatoris  ductu  VIIII  (a;  nouem  Db.) 
annis  reni  publicam  felicissime  gesserint  plu- 
rimaque  i^roelia  secunda  fecerint,  omnem  Gal- 
liam  Germaniamque  pacauerint:  1,7,6;  t 

signaque  militaria  ex  proelio  ad  Caesarem  sunt 
relata  CLXXX  et  aquilae  VIIII:  3,99,4; 
t  Ilercyniae  (c)  silu.ie  .  .  .  latitudo  nouem 
dierum  iter  expedito  patet:  VI  25, 1 ;  diebus- 
que  in  ea  re  consuniptis  VIIII  naues  . .  .  reuer- 
tuntur:  1,27,1;  t  ""llm"  ''""*  modi  casum 
exspectans,  quo  nouem  oppositis  legionibus 
(lcg.  oppos.  a)  maximoque  equitatu  . .  .  offendi 
posset:  VI 36, 2;  (Iegi(mes  habere  sese  paralas 
X  (IX  Np.):  1,6,2;)  legioncs  effecerat  ciuiiini 
Romanorum  VIll] :  V  ex  Italia  .  .  .;  unam  ex 
Cilicia   ((■)  .  .  . ;   unam  ex  Creta  ct  Mac^cdonin 

.  .  .;  duas  ex  Asia:  3,4,1;     t    polliceri 

.  .  .  Monapios  VIUJ  milia  (.VIIlJ.  af;  Oros.; 
.Vill.  h;  VII  milia  a;  edd.):  114,9;  t 

eo  die  naucs  Massiliensium  cum  iis,  quae  sunt 
captae,  iiilereunt  VIIIl  (ii.  CC>:  1,58,4;  t 
(Ncruii  ludlo  iiedum  X  ([i;  Urus.;  IX  .l/).U; 
«/(/.;  XI  (,>)  et  fossa  podum  (r)  XV  Iiibcnia 
cingnnt:  V  42,  1.) 

(H.  decem  (ot)  uoucm:  milia  pa.ssuum 
XVIIII  (ryo;  deceni  nouem  X;  edd.;  dccom  et 
iiouem  G;  l''r.)  muruin  .  .  .  perducil:  18,1. 
polliccii    .    .     .    Adimliicos    ('•>    XVII II     iiiilia 

53 


835 


836 


(.XVIIII.  P;  decem  et  VIIII  milia  B31Q; 
decem  et  nouera  inilia  A) :  II  4,  9.) 

9foutodiiiiaiii.  A.  liitiu-iguiii:  ille  oppi- 
dum  Biturigum  positum  iii  uia  Nouioduuum 
(bitur.  pos.  i.  u.  nouioil.  (nobiodunum  a)  fj; 
om.  a;  Bitur.  pos.  in  uia  del.  Oud.,  Fr.)  oppu- 
gnare  instituerat.  quo  ex  oppido  .  .  .:  VII 12, 
2;  ef.  qu.  sqq.  c.  12  et  13;  Vercingetorix  tot 
continuis  incommodis  Vellaunodimi ,  Ceuabi, 
Nouioduni  acceptis  suos  ad  concilium  conuocat : 
VII  14,1. 

B.  Kacduoruni:  Nouiodunum  (nouiodonum 
B3P;  Nouio  dinum  Qpr.)  erat  oppidiim  Hae- 
duorum  ad  ripas  Ligeris  oportuno  loco  positum. 
huc  .  .  .:  VII  55, 1;  ef.  §  2—4;  interfectis  Nouio- 
duni  (uouiodimi  B^;  -dunis  B-)  custodibus  qui- 
que  eo  negotiandi  (aut  itineris  adi/.  p;  Schn.) 
causa  couuenerant  pecuniam  atque  equos  inter 
se  partiti  sunt:  VII  55,  5;  (/.  §  6.  7. 

('.  Suessionum:  in  fines  Suessioiuim  .  .  . 
exercitum  diu^cit  et  magno  itinere  confecto  (  CC) 
ad  oppidum  Nouiodunum  contendit:  1112,1; 
ef  §  2-5  et  13,  1. 

nonitais.  A.  abl. :  uis  magna  pulueris  cer- 
nebatur,  et  uestigio  temporis  primum  agmen 
erat  in  consijectu.  nouitate  rei  Curio  per- 
motus  praemittit  equites:  2,2G, 3;  t  de- 

prensis  (c)  nauibus  circiter  (e)  quinquaginta 
(c)  celeriterque  .  .  .  militibus  impositis  (c)  et 
rei  nouitate  perterritis  oppidanis  .  .  .  sine 
coutentione   oppido  potitur:  VII  58,  4;  t 

quibus  rebus  perturbatis  nostris  (in  add. 
iSr-Itenkl)  nouitate  pugnae  tempore  opor- 
tunissimo  Caesar  auxilium  tulit:  IV  34, 1 ;  nemo 
est  tam  (c)  fortis,  quin  rei  uouitate  per- 
turbetur  (u.  CC):  VI39,3. 

B.  c.  pracp. :  nam  plerumque  in  nouitate 
(rei  add.  Dl.)  iama  rem  (aM.  Ciace.;  Np.;  om. 
eodd.;  Vt.)  antecedit  (codd. ;  Db.,  /)/. ,- excedit 
Np.;  fama  autecellit  Madu.):  3,36,1;  [ef  A. 
IV  34, 1.) 

nonns.  A.  propr. :  discedere  a  nobis  et 
nouam  temptare  fortuuam  nouasque  ami- 
citias  experiri  constituerunt :  3,60,3;  t 

ita  et  nouam  et  repeute  collectam  auctori- 
tatem  tenebant:  VI 12, 8;  1  is  (e)  locus 

aberat  a  nouis  Pompei  castris  circiter  passus 
quiugentos:  3,67,2;  t  ueteribus  clien- 

telis  restitutis,  nouis  per  Caesarem  (per  Cae- 
sarem,  nouis  Vielh.)  comparatis:  VI 12, 6;  t 
Caesar  .  .  .  suspicatus ,  aliquid  noui  (nouum 
[i)  a  barbaris  initum  cousilii;  IV 32, 2;  cum 
ex  signtficatioue  Gallorum  noui  aliquid  ab  iis 
iniri  consilii  (cons.  iniri  [i)  iiitellesissent:  VII 
12, 6;  t  legio  VIII.  ad  eum  ueuit  coLor- 


tesque  ex  nouis  GaUiae  dilectibus  XXII: 
1,18,5;  copias  undique  omnes  ex  nouis  diiecti- 
bus  (dilectis  l)  ad  se  cogi  iubet:  1,24,2;  quas 
(legiones)  ex  nouo  dilectu  confecerat  atque  iu 
itiuere  compleuerat:  1,25,1;  utrum  aiiertendae 
suspicionis  causa  Pompeius  proposuisset  (edic- 
tum),  .  .  .  an  nouis  dilectibus,  si  nemo  pre- 
meret,  Macedoniam  tenere  conaretur,  existimari 
non  poterat:  3,102,3;  U  fortuna:  3,60, 

3  u.  amicitiae;  1  (tempus  autem  (o)  erat 

difficillimum,  quo  neque  frumenta  f  iu  Mber- 
nis  erant  neque  (ex  hiberuis  erant  nouaque 
E.  Uoffm.)  multum  a  maturitate  aberant:  1, 
48,5;)  t  qui  mobilitate  et  leuitate  animi 

nouis   imperiis   studebant:   111,3;  t 

Caesar  duas  legionesin  citeriore  Gallia  nouas 
conscripsit:  112,1;  t  nou  esse  fas  Ger- 

raanos  superare,  si  ante  nouam  (nonam  QB-^) 
1  u  11  a  m  proelio  contendissent :  I  50, 5 ;  t 

si  noua  manus  Sueborum  cum  ueteribus 
copiis  Ariouisti  sese  coniunxisset :  137,4;  t 
Cato  in  SicUia  naues  longas  ueteres  reficiebat, 
nouas  ciuitatibus  imperabat:  1,30,4;  t 

ue  uoua  Caesaris  officia  ueterum  suorum 
beneficiorum  in  eos  memoriam  expellerent:  1, 
34,3;  t  haec  noua  sit  ratio  uincendi,  ut 

misericordia  et  liberalitate  nos  mimiamus:  ap. 
Cie.  ad  Ait.  IX  1  C,l;  t  plerique  n o  u  as  sibi 
ex  loco  religiones  fingimt:  VI  37, 8;  crudeli- 
tas  in  supplicio ,  noua  religio  iuris  iurandi  spem 
praeseutis  deditiouis  sustuUt:  1,76,5;  relin- 
quitur  uoua  religio  (o?>i.  a) ,  ut  eo  neglecto 
sacramento,  quo  tenemini ,  respiciatis  illud, 
quod  deditioue  ducis  et  capitis  deminutioue 
sublatum  est:  2,32,9;  t  cupiditate  regui 

adductus  nouis  rebus  studebat:  19,3; 
cum  intellegeret  omnes  fere  Gallos  nouis  rebus 
studere  et  ad  bellum  mobiliter  celeriterque  ex- 
citari:  11110,3;  quod  sunt  ui  consilus  capien- 
dis  mobiles  et  nouis  plerumque  rebus  student: 
IV  5, 1 ;  —  (esse  Diimnorigem)  summa  audacia, 
magna  aiiud  plebem  propter  liberalitatem  gra- 
tia,  cupidum  rerum  nouarum:  118,3;  quod 
eum  (c)  cupidum  rerum  nouarum,  cupidum  im- 
perii,  m.agni  animi,  magnae  inter  Gallos  auctori- 
tatis  cognouerat:  V6, 1;  t  lioc  .  .  ad  timo- 
rem  nouarum  tabularum  tollendum  mi- 
nuendumque  .  .  .  esse  aptissimum  existimauit: 
3,1,3;  —  (leges)  duas  promulgauit,  imam, 
qua  .  .  .  donauit,  aliam  tabularum  noua- 
rum:  3,21,1. 

B.  trsL;  a)  posit.  (=  inusitatus,  iiiauditns): 
uo  uum  iu  re  publica  introductum  exemplum 
queritur,  ut  tribunicia  intercessio  armis  .  .  . 
opprimeretur :   1,7,2;  t  nouo   genere 


837 


838 


pugnae  perterritis  (c)  nostris  . .  .  perruperunt: 
V15, 4;  in  se  noui  generis  im])eri.a  constitui: 
1,85,8;  aggereni  noui  gencris  .atque  inauditimi 
ex  latericiis  duobus  niuris  . . .  facere  instituerunt: 
2, 15, 1 ;  iu  nouo  geuere  belli  nouae  ab  utrisque 
bcllandi  rationes  reperiebantur:  3,50,1;  1 

erat  noua  et  inusitata  Ijelli  ratio: .?, 47, 1;  50, 
1  w.  genus;  cf.  A.  ratio;  t  inermes  cum 

infuli.s  se  porta  foras  uniuersi  proripiunt,  ad 
legatos  .  .  .  supplices  manus  tendinil.  qua  noua 
re  obiata  omnis  administratio  belli  consistit: 
2, 12, 1  (A^.  2) ;  quos  ubi  Afranius  procul  uisos 
.  .  .  conspexit,  noua  re  perterritus  locis 
superioribus  consisstit:  1,65,1;  —  hostes  re 
noua  perterriti  .  .  .  in  foro  .  .  .  cuneatim 
constiterunt:  VII  28, 1 ;  inopinantcs  nostri  re 
noua  perturbantur:  VI37,;i;  sed  re  noua 
perturbatuB  maioribus  itineribus  ApoIIoniam 
petcre  coepit:  3,11,2;  t  noua  atque  in- 

usitata  specie  commoti  legatos  ad  Caesarem 
de  pace  mi.scrunt:  1131,1. 

quodque  nouum  et  praeter  consuetudineiu 
acciderat:  3,61, 1. 

b)  snperl.  (=;  extrenuis,  nltimus).  Cf.  0. 
Uicmann,  liPh.   V mi—Ki',. 

1.  adicct.;  a)  c.  subst.:  equitatu  praemisso, 
qui  nouissimum  agmen  carperet  (caperet 
Of)  atque  impediret:  1,78,5;  —  expedit.ae 
cohortes  nouissimum  agmen  claudcbant:  1, 
70, 1 ;  —  de  media  nocte  missus  equitatus  nouis- 
simum  agmen  conscquitur:  VII  88,  7;  sta- 
timque  egressus  et  nouissimura  agmen  consc- 
cutus  celeriter  ex  conspectu  castroruni  discessit : 
3, 75, 2 ;  —  equitatumque  praemisit  ad  nouissi- 
mum  agmen  demorandum,  necjue  consequi 
potuit:  3,75,3;  —  qui  cupidius  nouissimum 
agmen  insccuti  alieno  loco  .  .  .  proelium  com- 
miltunt:  115,2;  —  omnem  cquitatum,  qui 
iiouissimum  agmen  moraretur,  praemisit:  II 
11,3;  —  cum  ab  equitatu  nouissiiuum  agmeii 
premeretur:  1,70,3;  f  Heluetii .  .  .  auda- 
cius  subsistere  non  numquam  et  nouissimo 
agminc  proelio  no.stros  laccssere  coepcruut: 
I  15, 3;  ^  Heluetii  .  .  .  itinere  coiuicrso  no- 

«troB  a  nouissimo  agmiue  iiiscqui  ac  laccs- 
scre  coepcrunt :  123,3;  —  equite»  .  .  .  lepeiito 
sesc  ad  nouissimum  agracu  osteudunt:  1, 
63,3;  pugnatur  acriter  ad  nouissimum  .agtncu: 
1,80,6;  ii  (c),  quos  ad  iiouiMsiiiium  agiucii 
cquorum  rciicicndoniiii  causa  suhstitissc  (lciiioii- 
Hlratum  cst:  2,42,5;  —  ciicitcr  liibus  iiiilihiis 
liostium  (c)  ox  iiouisHinio  agmiiio  iiilcircc- 
tis  altero  dio  ad  Alesiam  castra  fecit:  VIl(i8, 
2;  quiwj  (lcgiones)  in  nouissinio  agmino 
jiraesidio  impodimeutiH  fuorunt:  II  26, 3;  —  uti 


inter  nouissimum  hostium  agmen  et  no- 
strum  primum  non  amplius  .  .  .  seuis  milibus 
passuum  interesset:  115,5. 

uix  agmen  nouissimum  extra  munitiones 
proccsserat:  VI8,1. 

tantum  esse  nomen  .  .  .  eius  (c)  exercitus 
.  .  .  hoc  nouissimo  proelio  facto  etiam  ad 
ultimas  Germanoruin  uationes  ,  uti:  IV  16,  7. 

fi)  sine  subst.:  qui  ex  iis  nouissimus 
conuenit  (uenit  [i),  .  .  .  omnihus  cruciati- 
bus  adfectus  necatur:  V56, 2;  alii,  ut  principes 
talem  nuutium  attulisse ,  alii ,  ne  .  .  .  ex  omni- 
bus   nouissimi  uenisse  uiderentur:  1,53,3. 

2.  ni  subst.;  a)  obi.:  hi  nouissimos  adorti 
et  niulta  milia  jiassuum  jirosecuti  niagnam 
uiultitudiiiem  eorum  fugientium  conciderunt: 
1111,4;  T[  consecutus  equitatus  nouis- 

simos  (nouissimos  apr.;  nouissimo  a  corr.) 
proelio  detinebat:  3,75,4;  t  subito  se 

ostenderunt  nouissimosque  premere  et  primos 
prohibere  ascensu  .  .  .  coeperunt:  V32,2;  cer- 
nebatur  equitatus  uostri  jiroeUo  nouissimos  illo- 
rum  premi  uehementer  ac  non  numquam  sub- 
sistere  {Vascos.;  sustinere  *. ,•  edd.)  extremum 
agmen:  1,64, 1. 

(i)  dat.:  qui  .  .  .  agmen  hostium  claudebaut 
et  uouissimLs  praesidio  erant:  125,6. 

y)  c.  praep.:  reliquos  csse  tardiores  et  non 
uullos  ab  (a  R-^j)  nouissimis  deserto  (c) 
procUo  excedere  *acic  (u.  CC)  ac  tcla  uitare: 
II  25, 1 ;  scuto  ab  nouissimis  uui  militi  detracto 
.  .  .  iii  jirimam  aciem  processit:  1125,2. 

UOX.  A.  subi.:  de  quibus  (quibus  (in)  Kiissu.) 
insulis  non  nulli  scripserunt  dies  continuos 
XXX  sub  bruma  esse  noclem:  V  13,  3;  —  huius 
modi  res  aut  pudore  aut  nietu  tenentur;  quibus 
rebus  nox  niaximc  aducrsaria  est:  2,31,7; 
—  ccrtis  ex  aqua  meusuiis  breuiores  esse 
qiiam  in  contiuenti  noctes  (uoct.  qu.  i.  cont.  [i) 
uidcbamus  (c) :  V 13, 4 ;  f  cum  finem  oj)- 

pugiiandi  nox  fecisaet:  116,4;  f  etsi 

totius  diei  contineuti  labore  eraut  confecti  iiox- 
que  iain  subcrat:  3,97,4. 

li.  obi.:  quod  j)ropcraiia  noctcm  diei  con- 
iuiixerat  uequc  iler  intermiserat: .'!,  l.f,  2;  t 
biduoque  et  nocte  in  {Ciaec;  noctibus  tribus 
v;  edd.)  nauigatione  cousumptis  adjiellit:  2, 
23,1;  .  t  dum  ea  .  .  .  confcruiitur,  noctc 

iiitermisaa  (nocte  iut.  sjiiiria  iudico)  circitor 
homlmiiu  milia  scx  .  .  .  jiriina  iiocte  e  cnstris 
Hcluctiorum  cgreasi  ad  Khcmini  .  .  .  contendo- 
niiit:  127,4;  proliciscilur  iiequo  iioctem  neque 
diem  iutermittit:  V  38,  1 ;  ^  quinque  in- 

terraissia  diehus  altoram  ((/(7.  Ciaec)  uoctem 
Buhnuhiliim    iiactus    .  .  .    tortia   iiiita   uigilia 

53' 


839 


840 


silentio  exercitum  eduxit:  3,54,2;  t  dies 

natales  et  mensium  (e)  et  annorum  iiiitia  sic 
obseruant,  ut  noctem  dies  subsequatur:  VI 
18,2. 

C.  acc.  teniporis:  ipse  ad  ancoram  unam 
(a;  una  fhl)  noctem  (eyo;  uocte:?;  una  nocte 
ald.)  constitit:  3,102,4;  t  diem  noc- 
temque  u.  dies  p.  SD4  <J)  (3  (.5)  loc);  t 
quibus  litteris  circiter  media  nocte  (mediam 
uoctem  [j)  Caesar  adlatis  suos  facit  certiores: 
V49,4. 

D.  g^ciiet. :  (tribusque  lioris  (noctis  add. 
eodd.;  del.  Oiiler)  exercitui  ad  quietem  datis 
castra  ad  Gergouiam  mouet  (c):  VII  41,1;) 
t  ut  perpaucae  (naues)  ex  omni  numero  noctis 
interuentu  ad  terram  peruenerint  (c),  cum 
ab  hora  fere  quarta  usque  ad  solis  occasum 
puguaretur:  11115,5;  t  illi  itinere  totius 
noctis  coufecti  subsequi  non  poterant :  2, 39, 6 ; 
t  spatia  (c)  omnis  temporis  non  numero 
dierum,  sed  noctium  finiuut:  VI  18,2;  t 
(ex  eo  proelio  circiter  bominmn  milia  CXXX 
superfuerimt  eaque  tota  nocte  continenter  ierunt 
(nullam  partem  noctis  itinere  intermisso  add. 
X,  et  plur.  cdd.  cum  seqimitibus  ea  coniuni/entes ; 
del.  Dt.^,  Kiichly) ;  in  fines  Lrngonum  die  quarto 
peruenerunt  (u.  CC):  126,5;)  consumitur 
uigiliis  reliqua  pars  noctis:  V31, 4;  cum  in 
omnibus  locis  consumpta  iam  reliqua  parte 
noctis  pugnaretur :  VII 25, 1 ;  idoneum  locum 
uacti  reliquam  noctis  ijartem  ibi  coufecerunt 
et  luce  prima  missis  .  .  .  equitibus  .  .  .  se  de- 
fendermit :  3, 28, 6 ;  Caesar  .  .  .  parua  parte 
noctis  itinere  iutermisso  mane  Dyrrachium 
uenit:  3,41,5;  t  id  silentio  noctis  conati 
non  magna  iactura  suorum  sese  (c)  effecturos 
sperabant  (c):  VII 26, 2;  silentio  noctis  Caesar 
ex  castris  egressus  .  .  .  deiecto  praesidio  potitus 
loco  duas  ibi  legiones  conlocauit:  VII 36, 7; 
t  extracto  primo  noctis  tempore  gubernatorem 
in  terram  nauem  eicere  cogunt :  3, 28, 5. 

E.  abl. ;  a)  uocte :  quidam  ex  his  .  .  .  nocte  ad 
Neruios  peruenerunt:  1117,2;  aegre  ad  noctem 
oppugnationem  sustinent ,  noctu  (nocte  (i)  ad 
uuum    omnes    desperata    salute    se    ipsi    iuter- 

,  ficiunt:  V37,  6;  loquitur  .  .  .  sese  .  .  .  postero 
die  prima  luce  castra  motumm  ....  Labienus 
noctu  (nocte  Qf^)  tribunis  militum  pjimisque 
ordinibus  conuocatis  (c)  quid  sui  sit  (o)  con- 
silii  proponit:  VI7,  (6.)8;  pons  .  .  .  paene  erat 
refectus;  hunc  nocte  («;  noctu  fhl;  Db.)  per- 
fici  iussit:  1,41,1;  equites  missi  uocte  iter  con- 
ficiunt:  2,38,4;  cum  animaduertissent  ex  igni- 
bus  nocte  (noctu  Paul)  cohortes  nostras  ad 
munitiones  excubare :  3,  50, 1 ;  Pompeius  noctu 


(nocte?)  magnis  additis  munitionibus  reliquis 
diebus  turres  exstruxit:  3,54,1;  pauci  ordinis 
senatorii  .  .  .  nocte  fuga  salutem  petiuerunt:  3, 
97,5. 

b)  additiir  dic:  continuato  nocte  ac  die 
(noctem  ac  diem  Paid)  itinere  .  .  .  ad  Pom- 
peium  contendit:  3,11,1;  itaque  die  ac  nocte 
(diem  ac  noctem?)  continuato  itinere  ad  eum 
peruenit:  3,36,  8. 

c)  additnr  adiectiunm  (ttel  nnmer.):  quae 
(naues)  .  .  .  necessario  aduersa  nocte  in  altum 
prouectae  continentem  petierunt  (e):  IV  28, 3; 
t  tantus  fuit  .  .  .  terror,  ut  ea  nocte  ciun  C. 
Volusenus  missus  cum  equitatu  ad  (c)  ca-stra 
uenisset,  fidem  non  faceret  adesse  cum  incolumi 
Caesarem  exercitu:  VI 41, 2;  neque  uero  (e) 
tam  remisso  ac  languido  animo  quisquam  om- 
nium  fuit,  qui  ea  nocte  conquieuerit :  1,21,5; 
—  ea  tota  nocte:  126,5  ti.  D.  pars;  t 
eadem  nocte  accidit,  ut  esset  luna  plena:  IV 
29, 1 ;  expositis  miUtibus  naues  eadera  nocte 
Brundisium  a  Caesare  remittuntiu: :  3, 8, 1 ;  t 
media  nocte  u.  iiieilins  p.  556  (S  loc.) ; 
t  quos  equitatus  apertissimis  campis.consectatus 
.  .  .  multa  nocte  se  in  castra  recepit  (e)  :  III 
26,  6 ;  quos  ille  multa  iam  nocte  sUentio  (c) 
ex  (e)  fuga  (c)  excepit:  VII 28, 6;  t  cir- 
citer  hominum  milia  sex  .  .  .  prima  nocte  e 
castris  Heluetiorum  egressi  ad  Rhenum  .  .  . 
contenderunt :  127,4;  (1,81,4  ii.  proxima  n.;) 
equitatum  omuem  prima  nocte  ad  castra  ho- 
stium  mittit:  2,38,3;  impedimenta  omnia  (e) 
silentio  prima  nocte  (noctis  hpr.)  ex  castris 
ApoIIoniam  praemisit:  3, 75, 1;  postero  die  Cae- 
sar  similiter  praemissis  prima  nocte  impedimen- 
tis  de  quarta  uigilia  ipse  egreditm- :  3,  77, 1 ;  t 
se  .  .  .  proxima  nocte  de  quarta  uigilia  castra 
moturum:  I  40, 14;  interim  omnis  ex  fuga  Sues- 
sionum  multitudo  in  oppidum  proxima  nocte 
conuenit:  1112,4;  neque  longius  abesse,  quin 
proxima  nocte  Sabinus  clam  ex  castris  exer- 
citum  educat :  III 18, 4 ;  sub  uesperum  Caesar 
iutra  hanc  fossam  legiones  reducit  atque  ibi 
sub  armis  proxima  nocte  conquiescit.  postero 
die  .  .  .:  1,41,6;  hoc  idem  postero  die  a  prima 
luce  faciunt  totumque  in  ea  re  diem  consumunt. 
.  .  .  prosima  (Paid;  prima  Ox;  edd.)  nocte 
aquandi  causa  nemo  egreditur  ex  castris;  pro- 
ximo  (postero  N)  die  .  .  . :  1,  81,  (3.)  4 ;  postero- 
que  die  .  .  .  castra  ponit.  .  .  .  proxima  nocte 
centurioues  Marsi  duo  .  .  .  ad  Attium  Varum 
perfugiunt:  2,  (26, 1 ;)  27, 1 ;  t  nuntiarent 
superiore  nocte  maxima  coorta  tempestate 
prope  omnes  n.iues  adliictas  atque  in  litus  (c) 
eiectas  esse:  VIO,  2;  (aeque  (neque  cocW.)  enim 


841 


nulluB 


842 


ex  Marsis  Paelignisque  ueniebant,  ut  qui  supe- 
riore  nocte  perfuijerant  {u.  CC) :  2, 29, 4 ;)  H 
tota  nocte:  12(3,5  u.J).  pars;  illi  animaduorso 
(c)  uitio  castrorum  tota  nocte  munitiones  pro- 
ferunt:   1,81,3;  1  omni   hoc   itinere   una 

noctc  equitatu  confecto  .  .  .  Menapios  oppresse- 
runt:  IV  4, 5;  nocte  una  iutroniissis  equitibus 
.  .  .  omnes  suos  custodiis  intra  ciistra  continuit: 
V  58, 1 ;  (3, 102,  4  u.  V.) 

F.  (!.  praep.;  a)  ad:  illi  aegre  ad  noctem 
oj)pugn!itionem  sustineut:  V37,6;  1  res 

dispiitatioiie  ad  mediam  noctem  perdu- 
citur:   V31,3;  t  ad    multam  noctem 

(fiiaas  rvxTiie  Plut.)  etiam  ad  impedimenta 
pugnatum  est:  126,3. 

I))  antc:  ut,  cum  .  .  .  eo  .  .  post  horam 
uonam  diei  Caesar  peruenisset,  ante  mediam 
noctem  ad  portas  castrorum  ciamor  oreretur 
<(•) :  V  53, 1 ;  Cenabenses  paulo  ante  mediam 
noctem  silentio  ex  oppido  egressi  flumen  trans- 
ire  coeperunt:  VII 11, 7. 

c)  de  iiocte,  dc  iiiedia  nocte  u.  cle  p-  •''22 
2.  (0  loc). 

d)  iii  nqcteiii:  nostrae  naues  duae  tardius 
cursu  confecto  in  noctem  coniectac  .  .  .  ui 
ancoris  constiterunt:  3,28,1;  —  spe  enim  con- 
liciendi  negotii  prope  in  noctem  rem  de- 
duxerant  («;  duxerant  0;  Np.,  W.):3,51,|. 

c)  post:  ipse  idoiieara  tempcstatem  nactus 
(e)  paulo  post  medlam  noctem  naues  sol- 
ult:  IV3U,3. 

f)  Kub:  Pompeius  sub  uoctem  naues  soluit: 
1,28,3. 

|l''also:  rcuocantur  notisque  (noctisque  N^) 
itineribus  ad  luuics  dccurruiit:  1, 28, 3.| 

OiOXiM  iioxjii:  supplicia  eorum,  qui  iii 
furto  aut  in  (om.  (i)  latrociuio  aiit  aliqua  (alia 
USclin.)  noxia  (A'Qaf;  Np.;  noxa  BMh;  rcll. 
cdd.)  sint  compreliensi ,  gratiora  dis  immortali- 
bus  CHse  arbitrautur:  VI IG,  5. 

llllbo:  ipsum  ex  lleluetiis  uxorciu  liabere, 
sororem  ex  niatre  et  pnqunquas  suas  nuptum 
in  alias  ciuitatcs  coulocasse:  118,7. 

iiiido.  A.  corpiiN :  iit  'rciitomatus  (c)  .  .  . 
subito  iu  tabeniaculo  oppressus,  ut  nioridie 
conquieuerat,  superioro  corporis  parte(parte 
corp.  (i)  nuduta  (nuda  [i)  uulnerato  equo  uix 
so  ox  niaiiibii»  praedaiUiuni  militum  eriperct: 
VII -10,5. 

I(.  lociiiii  {  -  dediictis  copiis  dcfciisoribiis 
spolian');  ii)  iioii  :ul(l.  a(»l. :  at  totis  ([i;  atto- 
nitis  a)  fere  (castris  h.  l.  habcl  [i)  a  froutc  ot 
al>  sinistra  parte  nudatis  castris  .  .  .  Neruii 
...  ad  euin  locum  coiitcnderunt:  1X23,4;  Vor- 
cingctorix    liibct   (n)   porlus  chuidi,    no  ciistra 


nudentur :  VII  70,  7 ;  t  neque  sibi  nudanda 
litora  et  relinquendos  portus  existimabant:  3, 
15,5;  t  interira  eam  partem  nudari  ne- 

cesse  erat  et  ab  lat«re  aperto  tela  recipi  (reci- 
pere  [i):  V35,2. 

b)  add.  abl.:  animaduertit  collem,  qui  ab 
liostibus  tenebatur,  nudatum  hominibus,  qui 
superioribus  diebus  uix  prae  multitudine  cerni 
l)oterat:  VII 44, 1;  t  ubi  .  .  .  undique  in 

murum  lapides  iaci  coepti  simt  murus(jue 
defensoribus  nudatus  est:  116,2;  t  et 

(c)  quaecumque  (c)  pars  castrorum  nudata 
defensoribus  premi  uidebatur,  eo  occurrere 
et  auxilium  ferre:  1114,2. 

C  trsl.  (=  spoliare):  SuIIam  nudata  (non 
data  /')  omnibus  rebus  tribunicia  pote- 
state  lamen  intercessionem  Uberam  reliquisse: 
1,7,3. 

nndni^.  A.  propr.:  pellibus  aut  j.aruis 
renonum  (c)  tegimentis  utimtur,  magna  cor- 
poris  parte  nuda:  VI  21, 5;  ut  Teutomatus 
(c)  .  .  .,  ut  meridie  conquieuerat,  superiore 
corporis  parte  nudata  (parte  corp.  nuda  [i)  uul- 
nerato  equo  uix  se  ex  mauibus  praedantium 
militum  eriperet:  VII 46, 5;  t  matres  fa- 

miliae  .  .  .  pectore  nudo  promineutes  jjassis 
manibus  obtestabantur  (o)  Eomanos:  VII  47, 5. 

B.  =:  sciito  uoii  tectus,  apertus:  multi  ut 
.  .  .  j)racoptaient  scuta  (c)  e  (e)  manu  emit- 
teie  et  nudo  corpore  pugnare:  125,4. 

nnllnt^.  Forma:  Daliuus  nulli  116,3; 
35,4;  VII20,5;  1,79,5;  85,1;  —  nullo  (a; 
uulli[i)  consilio:  VI  13,1;  uullo  usui  (an  usu? 
abl.)  2,7,1;  —  genet.  nullius  (2,16,1;)  3, 
45,6;  —  ablat.  defcndente  nullo:  3,68,3; 
(nullo  hoste  1116,5.) 

A.  iioM  addiliir  iiisi,  praetcr,  praelor- 
(juaiii,  iioii;  a)  iieiiue  qui^iiiiiii  iie<iue  sed 
sciiuitur;  a)  add.  subst.;  aa)  siiijrulari  nu- 
inero:  nullum  aditum  esse  ad  cos  (nullum 
esse  aditum  ad  lios  (i)  mertsatoribus ;  nihil  pati 
uini  .  .  .  iulcrri:  II  15,4;  t  opj^idi  murus 

(c)  .  .  .  recta  regione,  si  nullus  aiufractus 
intcrccderct,  iiiille  VA)  passus  aberat:  VII  46,1; 
1  sibi  uullam  cuni  iis  (c)  amicitiam  esse 
posse,  si  in  Gallia  rcmanerent:  IV  8,1;  t 

cum  ei  rci  nullum  rej)eriretur  auxilium:  111 
15,2;  nihil  horum  ad  j.acniidas  llispanias,  nihil 
ad  usiini  j^rouiuciae  j^rouisum,  (iuao  projiter 
diuturnilalcm  j^acis  iiulluiu  auxilliim  deside- 
rarit :  1 ,  H5,  7  ;  t  plelies  paenc  sciuoriim 

habotur  loco,  (juac  niliil  (o)  audet  (c)  jier  se, 
nullo  (a;  Airn.;  nuUi  [i)  adiiibetur  consilio 
(concilio  [i):  VI  13,1;  1  sod  nulla  (his 

wM.  (i)  forramcntorum  coi.ia,  (iiiao  esset  (sunt 


843 


nullus 


844 


p)  atl  hunc  usum  idonea ,  .  .  .  cogebantur  (e) : 
V  42, 3 ;  frumenti  copiam  lcgionarii  non  nullam 
(Gryphiiis;  nonnulli  codd.)  habebant,  .  .  .  cae- 
trati  auxiliaresque  uullam  (om.  0):  1,78,1; 
1   (disciplina:   IV  1,  9  ««.  officium;)  t 

nulla  iuterposita  dubitatione  legiones  .  .  . 
ex  castris  educit:  VII 40, 1;  t  ut  nullum 

paulo  fortius  factum  latere  posset:  11114,8; 
T[  ac  nullo  hoste  prohibente  aut  iter  demo- 
rante  incolumem  legionem  .  .  .  in  Allobroges 
perduxit:  1116,5;  t  sic  se  complui-es  annos 
illo  imperante  meruisse,  ut  nullam  ignomi- 
niam  acciperent  (c),  nusquam  iniecta  (e)  re 
discederent:  VII 17,  5;  T  imperium  se 

a  (c)  Caesare  per  proditionem  nullum  deside- 
rare,  quod  habere  uictoria  posset  (c):  VII  20, 
7;  1111,1  ct  1,51,2  u.  ordo;  f  ut  altis- 

simis  flumuiibus  atque  impeditissimis  itineribus 
nullum  acciperet  incommodum:  3,77,2;  t 
latrocinia  nullam  habent  infamiam,  quae 
extra  fines  cuiusque  ciuitatis  fiunt:  VI 23, 6; 
T  sibi  esse  in  animo  sine  ullo  maleficio  iter 
per  prouinciam  facere,  propterea  quod  aliud 
iter  haberent  nullum:  I  7, 3;  maguoque  circuitu 
nullo  certo  itinere  exercitum  ducit  (c) :  1, 68, 
1;  1f   (quarum  rerum  illo  tempore  nihil 

factum,  ne  cogitatum  quidem;  (nulla  lex  pro- 
mulgata,  nou  cum  populo  agi  coeptum,  uulla 
secessio  facta  cM.  eodd.;  dcl.  Njj.):  1,7,5;)  f 
hostes  uiderunt  ea  .  .  .  ita  refecta,  ut  uullus 
(Stcjih.;  nullius  z)  perfidiae  neque  eruptioni 
(-nis  0)  locus  esset  nec  quicquam  omnino 
relinqueretur ,  qua  .  .  .  noceri  posset:  2,16,1; 
hic  nullo  in  loco  Macedoniae  moratus  magno 
impetu  tetendit  (c)  ad  Domitium :  3,36,2;  1 
illi  uulla  coacta  manu  loci  praesidio  freti  in 
siluas  paludesque  confugiunt :  VI  5,  7 ;  *{ 

qui  (c)  propter  ueteres  inimicitias  nullo  modo 
cum  Haeduis  coniungi  poterant :  VI 12, 7 ;  t 
nullam  exoriri  moram  posse,  quo  minus,  cum 
uenisset,  si  imper^ta  non  facerent  ad  nutiun, 
e  uestigio  diriperentur:  2,12,3  (Ni).  4);  —  re- 
cepto  Caesar  Orico  nuUa  interposita  mora  Apol- 
loniam  proficiscitur:  3, 12, 1;  itaque  nulla  inter- 
posita  mora  sauciorum  modo  et  aegrorum  ha- 
bita  ratione  impedimenfa  .  .  .  ApoIIoniam  prae- 
misit:  3,  75, 1 ;  t  multis  uudique  uulueribus 
acceptis  nulla  munitione  jjerrupta  .  .  .  se  ad 
suos  receperunt:  VII  82, 2;  1  itaque  ex 

eo  niunero  nauium  uulla  desiderata  est:  2,7, 
2;  au  paenitet  uos,  quod  saluum  atque  in- 
columem  exercitum  uulla  omniuo  naue  deside- 
rata  traduxerim  ?  2, 32, 12 ;  t  cuius  rei 

nulla  est  occultatio:  VI  21,5;  1  quod 

a  pueris  nullo  officio  aut  disciplina  adsuefacti 


nihil  omnino  contra  uolnntatem  faciant:  IV 1, 
9;  t  egressi  nullo   certo  ordine  neque 

imperio:  II  11,1;  erant  praeterea  cuiusque  gene- 
ris  hominum  milia  circiter  VI  .  .  .,  sed  nuUus 
ordo,  nullum  imperium  certum,  cum  suo  quis- 
que  cousilio  uteretur:  1,  51,2;  tota  auxilia  regis 
impedita  ac  perturbata,  quod  nidlo  ordine  et 
sine  timore  iter  fecerant,  in  fugam  coiciunt  (c) : 
2,26,4;  t  (hominum  milia  CXXX  super- 

fuerunt  eaque  tota  nocte  continenter  ierimt 
[nullam  partem  noctis  itinere  intermisso] ;  in 
fines  Lingonum  die  quarto  peruenerunt:  126, 
5;)  si  nullam  partem  Germanorum  domum  re- 
mittere  posset,  at  ne  quos  amplius  Rhenum 
transire  pateretur:  143,9;  nulla  pars  nocturni 
temporis  ad  laborem  intermittitur ;  non  aegris, 
non  uulneratis  facultas  quietis  datur :  V  40,  5 ; 
constituerat  nuUam  partem  belli  in  Hispaniis 
relinquere:  2,18,7;  hac  habita  oratione  nullam 
in  partem  ab  exercitu  Curionis  fit  significatio: 
2,28,4;  t  si  nihil  (c)  esset  (c)  durius, 

nullo  cuni  periculo  ad  proximam  legionem 
peruenturos:  V29, 6;  nullum  enim  potcrat  imi- 
uersis  a  perterritis  ac  dispersis  periculum  acci- 
dere :  VI 34, 3 ;  se  nullum  periculum  communis 
salutis  causa  recusare :  VII  2, 1 ;  quos  cum  sic 
animo  (o)  paratos  uideat  (c) ,  ut  nuUum  pro 
sua  laude  perioulum  recusent:  VII  19,5;  t 

sed  potestatem  eius  rei  (se)  nullam  habere: 
3,16,4;  t  confirmatur  (c)  opinio  barbaris 

.  .  .  nullum  esse  intus  praesidium:  VI  37,  9; 
ne  cuncta  Gallia  deficeret,  quod  nullum  amicis 
in  eo  praesidium  uideret  (c)  positum  (o)  esse 
(c)  :  VII 10, 1 ;  1   Pompeius  enim  nullo 

proelio  pulsus  uestri  facti  praeiudicio  demotus 
Italia  excessit:  2,32,2;  t  tanta  diligentia 

omnes  .  .  .  contiuuit,  ut  nulla  ratione  ea  res 
emmtiari  aut  ad  Treueros  perferri  posset:  V  58, 
1 ;  quibus  interclusis  exercitu  Caesaris  auxilium 
ferri  nulla  ratione  poterat :  1, 70,  2 ;  quibus  acci- 
dit  rebus,  ut  .  .  .  nulla  ratione  iter  conficere 
possent:  3,79,5;  *ille  nulla  ratione  ad  pugnam 
elici  posse  Pompeium  existimans  hanc  sibi  com- 
modissimam  belli  rationem  iudicauit,  uti:  3, 
85,2;  —  quod  nobis  quidem  nulla  ratioue  fac- 
tum  a  Pompeio  uidetur  (c):  3,92,3;  t 

ut,  si  peracto  consulatu  (c)  Caesaris  (c)  non 
(c)  profectus  (c)  esset,  nulla  tamen  meudacii 
religione  obstrictus  uideretur:  1,11,2;  t 

at  Cotta  .  .  .  nulla  in  re  communi  saluti  de- 
erat:  V33, 2;  omuia  experti  Galli,  quod  res 
nulla  successerat,  postero  die  consilium  cepe- 
runt  (e)  .  .  .  profugere :  VII  26, 1 ;  interclusis 
omnibus  itineribus  nulla  (in  add.  a)  re  ex  pro- 
uincia  atque  Italia  subleuari  poterat :  VII 65, 


845 


nuUus 


846 


4;  t  nullo  ab  nostris  dato  responBO,  ubi 
uisum  est,  sub  uesperum  .  .  .  discedunt:  V  58, 
3;  ^  contra  in  dissensione  (c)  nullam  se 

salutem  perspicere;  V31,  2;  1  (secessio: 
1,7,  5  M.  lex;)  ^  Haedui  primis  (c)  nun- 

tiis  ab  Litauicco  acceptis  nullum  sibi  ad  cogno- 
scendum  spatium  relinquunt:  VII  42, 1;  Cae- 
sar  Pompeianis  .  .  .  intra  (c)  uallum  compulsis 
nulluni  Kjjatium  perterritis  *dari  oportere  existi- 
mans  milites  cohortatus  est,  ut:  3,95,1;  t 

(luorum  altcri,  quod  nullo  studio  agebant, 
nf)n  multum  adiuuabant,  alteri  non  magnis 
facultatibuH  .  .  .  celcriter  quod  iiabuerunt  con- 
sumpserunt:  VII 17, 2;  t  ut  nullum  trustra 
telum  in  eos  mitteretur:  1,45,6;  quod  unum 
genus  tegimenti  aliis  locis  erant  experti  nullo 
telo  neque  tormento  traici  posse:  2,9,4;  nul- 
lum  ex  muro,  nulluni  a  nostris  mittitur  telum : 
2,13,2;  f  hoc  animo  decertabant,  ut  nul- 

lum  aliud  tempus  ad  conandum  habituri  uide- 
rentur  et  quibus  in  pugna  uitae  periculum 
accideret  (e),  non  ita  multo  se  reliquorum 
ciuium  fatuin  antecedere  existimarent:  2,6,1; 
1  tertium  (latus)  est  coutra  septentriones ,  cui 
parti  nulla  est  obiecta  terra;  sed  eius  an- 
gidus  *alter  maxime  ad  (e)  Germaniam  spectat: 
V  13,6;  t  summa  difficult.ate  rei  frumen- 

tariae  adfecto  exercitu  .  .  .  nulla  lamen  uox 
est  ab  iis  (ex  iis  uox  est  fi)  audita  populi  Ro- 
mani  maiestate  et  superioribus  uictoriis  intbgua: 
VII  17,3;  t  at  ii,  qui  in  iugo  constite- 

rant,  ludlo  etiam  nuue  usu  rci  militaris  per- 
cepto  iicque  .  .  .  in  .  .  .  consilio  permanere  .  .  . 
neque  .  .  .  imitari  potuerunt:  VI 40, 6;  sed 
Nasidianae  iiaues  nullo  usui  (usu?)  fuerunt 
celeriterque  pugna  excesserunt:  2,7,1;  iion  re- 
cusare  se,  quin  nullius  usus  imperator  existi- 
iiiaretur,  si  sine  inaximo  detrimeuto  legiones 
Cacsaris  sese  recepissent:  3,45,6. 

[i[i)  plural.:  nihil  se  de  bello  cogitauisse, 
niilla  Ambiorigi  auxilia  misisse:  VI32,  1; 
(praemiserat .  .  .  auxilia  peditum  V  milia  (Np. ; 
peditiim  nulla  *):  1,39,2;)  H  Cassius  .  .  . 

aduoliuiit  .  .  .  i)orturbatum(jue  euiii  nactus 
luilliH  euKtodlis  uciiue  onlinibus  certis  .  .  . 
onerarias  naiies  .  .  .  in  Pompouiauam  (c}  clas- 
scin  immisit:  3,101,2;  t  castra  .  .  .,  etsi 

eraut  exigua  per  se,  .  .  .  praesertira  nullis  cum 
impodimentis,  tamen  .  .  .  quam  luaxinic 
potest  eontrahit:  ^49,7;  t  Nuiuidae  enim 

(c)  (luadam  barbaraconsuetiuliue  nullis  ordiiii- 
buH  iiaHHini  coiiKcdeiant :  2,38,4;  3,101,2  ". 
euHtodiae;  t  Hummaque  erat  uanto  aUiue 

aperto  inari ,  niagiiis  aestibus ,  raris  (mari 
luagiio,  aeHtibus  raris  iiJl/)  ac  iimpi!  iiiilliH  por- 


tibus  difficultas  nauigandi:  11112,5;  1 

ut  eorum  (tormentorum)  uim  nullae  contextae 
uiminibus  uiiieae  sustinere  possent:  2,2,1. 

[i)  «i  subsf.;  aa)  subl.:  prorutis  (c)  muni- 
tionibus  defendente  nullo  transceuderunt : 
3, 68, 3. 

[i[i)  dat.:  ex  litteris  Caesaris  dierum  (c) 
quindecim  supplicatio  deereta  est,  quod  ante  id 
tempiis  accidit  nulli:  1135,4;  1  Caesar 

respondit:  nulli  omnium  has  partes  uel  queri- 
moniae  uel  miserationis  minus  conuenisse:l, 
85,1;  t  nam  eum  (uamque  [i)  tant;i  mul- 

titudo  lapides  ac  tela  coicerent  (coiciebant  [i), 
in  (ut  in  fi)  muro  consistendi  potestas  erat 
(esset  fi)  nulli  (nulla  a):  116,3;  nullis  (c) 
est:    VI 23, 5    u.   b)   p)    magistratus;  1 

summam  imperii  se  consulto  nulli  discedentem 
tradidisse,  ne  is  .  .  .  impelleretur :  VII  20,  5. 

iyy)  ;^'cnet.:  2,16,1  ii.  cf.)  ay.)  locus.) 

b)  sequitur  a)  qui ,  (iiiin;  aa)  qui:  Cicero 
.  .  .  uullum  eius  modi  casum  (causam  MQy 
exspectans,  quo  nouem  oppositis  legionibus 
.  .  .  in  milibus  passuum  tribus  oftendi  posset, 
.  .  .  niittit  (c):  VI  36,2;  t  dissipatis  ac  per- 
territis  hostibus,  ut  deuionstr.auimus ,  manus 
erat  nulla,  quae  paruam  modo  eausain  timoris 
iidferret:  VI  35, 3;  t  Wc  uero  nulla  mu- 

n  i  t  i  o  est ,  quae  perterritos  recipiat :  VI 39, 2. 

fifi)  qulii:  quo  edicto  tota  prouincia  peruul- 
gato  nulla  fuit  ciuitas,  quin  (quae  non  0) 
ad  '[idj  tenipus  parteiu  senatus  Cordubain  (c) 
niittcret,  non  ciuis  Romauus  paulo  notior,  quin 
.ad  diem  couueuiret:  2,19,2;  conlata  fortiiiia 
Melropolitum  cum  casu  Gompbeusium  iiulla 
TliesHaliae  fuit  ciuitas  praeter  Larisaeos  (c), 
qui  1-  magnis  exercitibus  Scipionis  tenebautur, 
quin  Caesari  pareret  atque  imperata  faeeret 
(/>/.;  p.arerent  .  .  .  facerent  '. ;  Np.,  Db.):  3, 
81,2;  t  equitum  .  .  .;  quoniiu  nulli  ex 

itinere  eseedere  licebat,  quin  ab  ciiuitatu  C:ui- 
saris  exeiperetur:  1,79,5;  t  Treueri  uero 

atque  Indutiom.arus  totius  hieiuis  uullum  tem- 
1)U3  intermiserunt ,  quiu  traus  Khenum  legatos 
mittercnt,  ciiiitates  sollicitareut,  pecunias  polli- 
eereiitiir,  .  .  .  dicercnt.  .  .  .  iiequc  t:uneii  iilli 
ciuitati  tJermaiioruin  persuaderi  potiiil ,  iil :  V 
55,1.(2;)  nulluiu  interccdebat  teiiipiis,  qiiiii 
oxtremi  cum  equitibus  proeliareutur:  1,78,5. 

fi)  sed:  docet  se  uullum  extraordinariuui 
honorem  adpetisse,  sed  exspectato  legitimo 
temporo  consulatus  eo  fuis.se  conteiituiii ,  (luod 
omiiibuH  eiiiibuH   paleret:  1,32,2;  t    "' 

pace  iiulluH  (iiullis  A(,)[i}  est  coiumuiiiH  lua- 
gistratus,  sed  prineipcs  regioiiuui  atiiuc  pa- 
goriim    iiiler   siios   ius   (li(aiiit   coiitrouersiaHiiiie 


847 


nullus  —  numerus 


848 


miuuunt:  VI 23, 5;  t  erat,  ut  supra  de- 

raoustrauimus,  manus  certa  nulla,  non  oppi- 
dum,  non  praesidium  (c),  quod  se  armis  defen- 
deret,  sed  in  (o>  omnes  partes  dispersa  mul- 
titudo:  VI34, 1;  t  tauta  tempestas  subito 

coorta  est,  ut  nulla  earum  (nauium)  cursum 
tenere  posset,  sed  aliae  eodem,  unde  erant  pro- 
fectae,  referrentur,  aliae  .  .  .  deicerentur:  IV 
28,2;  t  commisso  proelio  MassUiensibus 

res  nulla  ad  uirtutem  defuit,  sed  memorcs 
eorum  praeceptorum  .  .  .  hoc  animo  decerta- 
bant,  ut:  2,6,1. 

B.  iihUiis  iiisi,  inilliis  praeter(qiiam) ,  iinl- 
Ins  non;  a)  nnllus  nisi:  sed  deditionis  nullam 
esse  condicioneni  nisi  .armis  traditis:  II 32, 
2;  t  nam  nobis  nisi  Caesaris  capite  relato 

pax  esse  niilla  (uon  0}  potest:  3,19,7. 

b)  niillns  praeterqnam :  ego  banc  sententiam 
probarem  .  .  .,  si  nullam  praeterquam  uitae 
nostrae  iacturam  fieri  uiderem:  VII  77,  6. 

(e)  nnllns  practer:  3,81,2  n.  A.  b)  a)  PP); 
V  54, 4  u.  d).) 

d)  iiulliis  .  .  .  iioii:  ut  praeter  Haeduos  et 
Remos  .  .  .  nulla  fere  ciuitas  fuerit  non  su- 
specta  nobis :  V  54, 4. 

[Falso:  uti  ex  (e)  t.anto  nauium  numero  tot 
nauigationibus  neque  boc  neque  superiore  aimo 
ulla  (uulla  p)  omnino  naius,  quae  milites  por- 
taret ,  desideraretur :  V  23, 3.] 

(Ac  nnllns:  1116,5;  12,5;)  1  nullus 

.  .  .  et:  2,6,1;  —  nullus  .  .  .  que:  2,7,1; 
Innllus..  .aiit:  1116,5;  IV1,9;  V58,l;  1 
niillns  . .  .  neqne:  1111,1;  2,9,4;  16,1;  3,101, 
2;  nullus  .  .  .  non  (.  .  .  non):  V40,5;  VI 
34,1;  (1,7,5;)  2,19,2;  —  nullus  .  .  .  nihil: 
1115,4;  —  nullus  .  .  .  nusquam:  VII 17, 
5;  —  nihil  .  .  .  nullus:  VI  13,1;  32,1;  1 
iiiilliis  .  .  .  nnlliLs:  1,51,2;  2,13,2;  (1,7,5;) 
t  uiilluin   euim:    VI 34, 3;  tl  nuUnm 

aliud:  17,3;  2,6,1. 

niuu:  num  tu  harum  rerum  natura  acci- 
dere  arbitraris,  quod  un.am  terram  ac  plures 
terras  et  urbem  et  urbes  et  imperium  et  im- 
peria  dicamus,  neque  quadrigas  iu  unam  no- 
minis  figuram  redigere  neque  haren.am  ?'«  mul- 
titudinis  appellationem  (c)  conuertere  possimus  ? 
ap.  GcU.  XIX  8, 8;  f  quod  si  ueteris  con- 

tumeliae  obliiusci  uellet,  uum  (non  f)  etiam 
recentium  iniuriarum  .  .  .  memoriam  deponere 
posse  (posset  AQ)'!  114,3. 

iinmen :  pro  uita  hominis  nisi  (c)  hominis 
(o)  uita  reddatur,  non  posse  (aliter  cnJd.  [i) 
deorum  immortalium  numen  placari  .arbitran- 
tur:  VI 16, 3. 

nniuero.    A.  (propr.)  =  iiuineriim  iulre, 


ziilileu:  constabat  Elide  in  templo  Mineruae 
repetitis  atque  numeratis  {ego;  enumeratis  x; 
cdd.)  diebus,  quo  die  proelium  secundura 
Caesar  fecisset,  simulacrum  Victoriae  .  .  .  se 
.  .  .  conuertisse:  3,105,2;  t  cum  laboris  sui 
periculi(/!(c  testimonium  adferre  uellent,  milia 
sagittarum  circiter  XXX  in  castellum  con- 
iecta  Caesari  numerauerunt  (Ciacc;  renume- 
rauerunt  t,-  Np.;  renuntiauerunt  reee.;  Db., 
1)1.}:  .3,53,4. 

B.  (trsl.)  =  soliiere ,  zahlen:  magn.am  im- 
peratam  .  .  .  Achaiae  populis  pecuniam  exe- 
gerat ,  magnam  (Akl.;  magnas  codd.)  societates 
earum  prouinciarum  .  .  .  sibi  numerare  coege- 
r.at:  3,3,2. 

nnmerns.  A.  propr.;  a)  =  agid-f^iog, 
7cXTjd-og^  y.)  snbi.:  ab  ea  parte  magnus  nu- 
merus  hostium  cadebat:  V34, 2;  t  ad 

cos  (c)  magnus  adulescentium  numenis  disci- 
plinae   causa   concurrit:    VI 13,  4;  t 

quaerit  ex  perfugis  causam,  quorum  magnus 
ad  eum  cotidie  numerus  confiuebat:  VII 44, 
2;  t  t  captis  quibusdam  cohortibus,  uti 

(c)  numerus  legionum  constare  uideretur: 
VII  35,3;  t  quo  satis  magnus  hominum 

pecorisque  numerus  conuenerit:  V21,2;  ma- 
gnus  undique  numerus  celeriter  couuenit:  VI 
34, 9 ;  cotidie  enim  maguus  undique  nauium 
numerus  conneniebat,  quae  commeatum  suppor- 
tarent:  3,47,4;  t  (depopulari:  VI 33, 

2  u.  S)  PP)  ^  mittere;)  t  nunc  esse  in 

Gallia  ad  centimi  et  XX  milium  numerum:  I 
31,5;  hominum  est  infinita  multitudo  crebemma- 
que  aedificia  .  .  .,  peconmi  magnus  numerus 
(pecoris  numerus  ingens  [i) :  V  12, 3 ;  sagit- 
tariosque  omnes,  quorum  erat  permagnus  (ma- 
gnus  AQ)  numerus  in  Gallia  (in  gallia  nume- 
rus  p),  conquiri  .  .  .  iubet:  VII 31, 4;  erant 
.  .  .  praeterea  filius  Domitii  aliique  comphires 
adulescentes  et  magnus  numerus  equitum  Ro- 
manorum  et  decurionum:  1,23,2;  —  (nostros 
equites,!  quorum  erat  V  milium  (V  a)  nu- 
merus,  cum  ipsi  non  amplius  octingcntos  equi- 
tes  haberent:  IV12, 1;  cum  hostium  numerus 
capitum  CCCCXXX  (c)  miUum  fuisset:  IV  15, 
3;  ex  omni  (c)  numero,  qui  fuit  circiter  milium 
(o)  XL:   VII 28, 5;  t  nominatim  r.atio 

confecta  erat,  qui  numerus  domo  exisset 
eorum ,  qui  arma  ferre  possent :  I  29, 1 ;  t 

inter  singulas  legiones  impedimentorum  magnum 
numerum  intercedere:  1117,2;  t  it"- 

que  magnus  eorum  (caetratorum  .auxili.arium- 
que)  cotidie  nmnerus  ad  Caesarem  perfugie- 
bat:  1,78,2;  aduersa  Caes.arem  proelia  fecisse, 
m.agnum  numerum  ab  eo  militum  ad  Afranium 


849 


namerus 


850 


perfiigisse  <prof.   0/>:  2,18,3;  t  (per- 

uenire  (VII 31,5)  et  proficisci  (11111,3)  ti. 
d>  Ji,S)  o);)  t  hac  re  significari  magnam 

numerum  ciuitatum  suam  uim  sustinere  non 
posse  (potuisse  (i):  IV  3,1;  3,6,1  u.  ^)  im- 
ponere;  1  (soluere:  V8,2  «.  fl)  relin- 

quere;)  ^  sustinere:  IV  3, 1  u.  posse;  ^ 
quem  numerum  barbarorum  ad  caslra  uenisse 
constabat:  1116,2;  se  cohortesque  amplius 
XXX  magnumque  numerum  senatorum  atque 
equitum  Romanorum  in  periculum  e^se  ueu- 
turum:  1,17,2;  1  uideri:  VII  35,  3  u. 

constare. 

fi)  olji.:  certum  numerum  militum  ad  se 
celeriter  adduci  iubet  (<■):  VII 4, 7;  imperat 
certum  numerum  militum  ciuitatibus ,  quem  et 
quam  ante  diem  in  castra  adduci  uelit:  \H 
31,4;  ^  maguo  numero  nauium  adpulso 

.  .  .  sua  deportabant  omnia  (o)  :  11112,3;  T 
magnum  numerum  equitatus  suo  sumptu  semper 
alere  et  circum  se  habere:   118,5;  ^ 

augere  u.  angeo  p.  :iTii  b)  (3  loc);  ^ 

magno  pecoris  atque  hominum  numero  capto 
.  .  .  iu  deditionem  uenire  .  .  .  coegit:  VI 3, 2; 
equitatus  nouissimum  agmen  cousequitur;  ma- 
gnus  numerus  capitur  atque  interficitur,  reliqui 
ex  fuga  in  ciuitates  discedunt:  VII 88,  7;  ^ 
constituerunt  .  .  .  iumentorum  et  carrorum 
quam  maximum  numerum  coemere,  sementes 
quam  maximas  facere :  13,1;  huc  magnum 
numerum  equorum  huius  belli  causa  iu  Italia 
atque  Hispania  coemptum  {AQ'^;  coemptus 
Bil;  coemptos  M^;  Fr.)  miserat:  VII 55, 3;  1 
cogere   u.   co£^o  p.  582  (3  loc);  ^ 

(complere:  VII  75,5  u.  conferre;)  ^  ex 

his  liellouaci  suum  numerum  non  contule- 
runt  (!i;  compleuerunt  a;  cdd.):  VII  75,5;  — 
praesertim  cum  eorum  (e<iuitum)  exiguus  nu- 
merus  cum  tanta  multitudine  Numidarum  con- 
ferretur:   2,39,4;  ^    magnoque    niunero 

iumentorum  in  flumiue  supra  atque  infra  con- 
stituto   traducit  exercitum:  1,I>1, 6;  ^ 

falsum  ab  his  cquituni  numerum  defcrri, 
quorum  Ktipendium  auerterent:  3,59,4;  ^ 

eae  ipsae  coi)iae  hoc  infrequentiores  imponun- 
tur,  quod  .  .  .  lougum  .  .  iter  ex  Hispaniu 
(magnum  add.  x;  edd.;  ego  del.)  numerimi  de- 
minuerat  (^'hl;  dijmn.-af):  3,2,3;  reliquas 
cohortes,  numero  XXXIII.  in  quibus  erat  legio 
nouu  multis  omissis  ccnturiunibus  deminutoque 
(/,-  diminutoquc  Oafh)  militum  numero:  3, ti7, 
3;  ^   demonstrare:  3,4,6  u.  explere; 

^    dcsiderati    sunt   eo    die    sagittarii    circiter 
CC ,  equites  pauei ,  calonum  attiue  iunientorum 
{EusKn.;  iuipcdimeiitorum  i;  edd.)  non  magnus 
liiixiu.  Caunui'.     U. 


numems:  1,51,6;  ^  (magno  coacto  *e^i- 

tum  numero  ex  finitimis  ciuitatibus  in  omnes 
partes  dimittit:  VI43, 1;)  1  magnum 

(continuo  magnum  fl;  Schn.)  numenun  fru- 
menti  commeatusque  diripit:  Vn38, 9;  T 
praeterea  magnum  numerum  ex  Thessalia, 
Boeotia,  Achaia  Epiroque  (f)  supplementi 
nomine  in  legiones  distribuerat:  3,4,2;  ^ 
his  Caesar  numerum  obsidimi ,  quem  ante  (e) 
imperauerat,  duplicauit:  IV  36,2;  duplicato- 
que  earum  cohortiiun  numero,  quas  cum  Q. 
Titurio  amiserat,  .  .  .  docuit:  VI  1,4;  \ 

magnum  ibi  numertun  uersuum  ediscere  di- 
cuntur:  "ST:14,  3;  T  Gaih  •  •  •  magno  cra- 

tium,  scalarum,  harpagommi  nimiero  effecto 
.  .  .  ad  .  .  mimitiones  accedunt:  \T!1 81, 1 ; 
^  equitum  peditumque  certum  numerum  a  ciui- 
tatibus  Siciliae  exigebat:  1,30,4;  T  at- 

que  eiun  quem  supra  demonstrauimus  nume- 
rum  expleuerat:  3,4,6;  (88,3  u.  y)  yy)  c) 
cohortes;)  \  habere  u.  habeo  p.  1398 

(5  (6)  loc);  *i  imperarc  u.  impero  B. 
p.  76  sq.  (7  loc.) ;  ^  magnimi  niunerum  sagit- 
tarioriun,  magnum  Albiconun  .  .  .imponunt: 
1,56,2;  expediti  naues  conscendereut ,  quo 
maior  nmnerus  militum  posset  imponi  (m.  CC)  : 
3, 6, 1 ;  magntun  numerum  leuis  armatiuae  et 
sagittariorum  .  .  .  in  scaphas  et  naues  actua- 
rias  imiwnit:  3,62,2;  ^  multae  praeustae 

sudes,  magnus  miu-alium  pilorum  numerus  in- 
stituitur:  V40,6;  ^  magnum  uumerimi 

iumentorum  atque  hominiun  intercipiuut: 
1,55,1;  ^  interficere  w.  interfieio 

p.  211  (10  loc);  t  mittere:  VII  55, 3  u. 

coemere;  ^  occidere  u.  magnus,  p.  024 
(5  loc)  ;  ^   (parare:  1,39,2  u.  praemit- 

tere;)  \  praemiserat  .  .  .  auxilia  pedi- 

tum  V  milia  (ccmiec  Xp.;  peditum  uulla  x), 
equitum  III  niilia,  quae  omnibus  superioribus 
bcIUs  habuerat,  et  parem  ex  GalUa  numerum, 
quam  (quamquam  af;  quem  0;  Db.)  ipse  pa- 
cauerat   (parauerat  0;  Db.):  1,39,2;  t 

prima  luce  maguum  numerum  impe<Iimentoriun 
ex  castris  unilorumque  produci  .  .  .  iubet: 
VII  45,  2;  ^  ab  iis  (c),  qui  emerant,  capi- 

tum  niunerus  ad  eum  rclatus  cst  milium 
quinquaginta  trium:  1133,7;  ^  ipse  cum 

quinque  legionibus  et  pari  numero  equitum, 
quem  in  coutiueuti  roliquerat  (relinqucbat 
(i),   ...   soluit:   VS,2;  \    eorum,    qui 

domum  (c)  rcdieruut,  .  .  .  repertus  est  uu- 
merus  milium  C  ot  decem :  I  29, 3 ;  magims  ibi 
uumerus  {lecoris  repertus,  uuiltiquc  in  fuga 
Kunt  comprehensi  atquo  iiiterfeili :  V21,6;  \ 
maguum  hostium  numerum  pauci  sustiuuere: 

54 


851 


852 


1,51,5;  Tf  liic  dies  .  .  .  hunc  habuit  euen- 

tum ,  ut  .  .  .  masimus  numerus  hostium  (ho- 
stium  numerus  f;  Steph.)  uulneraretur  at- 
que  interficeretur:  V43,5. 

y)  abl.;  aa)  caiisae:  cum  .  .  .  hostes  loco 
et  numero,  nostri  uirtute  confiderent:  VII 
50,1. 

PP)  iustr.:  (milites)  Morini  .  .  .  non  ita 
magno  suorum  numero  circumsteterunt: 
IV37, 1;  1  ita  congressus  impari  nu- 

mero  magnos  impetus  legionum  equitatusque 
sustinet:  1,40,6;  quod  iniquo  loco  atque  im- 
pari  congressi  numero  (numero  quod  Id)  quin- 
que  horis  proelium  sustiuuissent:  1,47,3;  H 
integras  atque  incokimes  copias  Caesar  {(■)  in- 
feriore  (-ores  Oahl)  militum  (-tes  o')  numero 
continebat:  3,47,3;  t  quo  minore  nu- 

mero  militum  munitiones  (o)  defendi  pos- 
sent:  VII  73,2;  Tf  spatia  (c)  omnis  tem- 

poris  non  numero  dierum,  sed  noctium  fini- 
unt:  VI 18,  2;  T[  harpagones  parauerant 

magnoque  numero  pilorum ,  tragularum  reli- 
quorumque  telorum  se  instruxerant:  1,57, 
2 ;  1  Vettonum  agrum  Lusitaniamquo  pari 

numero   legionum   obtinebat:   1,38,1;  t 

magno  pecoris  atque  hominum  numero  poti- 
tur:  VI  6,1;  multos  ex  fuga  dispersos  exci- 
piunt ,  magno  pecoris  numero,  cuius  sunt  cupi- 
dissimi  barbari ,  potiuntur :  VI  35, 6. 

yy)  limitiit. ;  o) :  eraut  cum  Achilla  *eae 
copiae,  ut  ueque  numero  neque  genere  homi- 
num  neque  usu  rei  militaris  contemnendae 
uidereutui-:  3,110,1;  1  quod  et  numero 

mUitum  praestabant  ct:  3,44,5;  cum  ipsi 
numero  equitum  militumque  praestarent:  3,47, 
2;  t   plurimum  inter  eos  Bellouacos  et 

uirtute  et  auctoritate  et  homiuum  numero 
ualere:  114,5. 

6) :  erat  Romanis  nec  loco  nec  numcro  a  e  q  u  a 
contentio :   VII  48, 4 ;  t  erat  multo   i  n- 

ferior  numero  nauium  Brutus:  1,57,1;  quo- 
niam  numero  multis  partibus  esset  inferior:  3, 
84,3;  1f  erat  noua  et  inusitata  belli 

ratio  cum  tot  castellorum  numero  tautoque 
spatio  .  .  .,  tum  etiam  reliquis  rebus:  3,47,1; 
1  (erant  (esse  Db.)  et  uirtute  et  -\  uumero 
(studio  Viclh.;  u.  CC)  pugnandi  (puguando 
Nb;  Np.;   pugnantium   Db.)   pares:   V34,2.) 

c):  reliquas  cohortes,  numero  XXXIII, 
.  .  .  ad  legionem  Pompei  .  .  .  edusit:  3,67,3; 
reliquas  inter  aciem  mediam  cornuaque  inter- 
iecerat  numeroque  cohortes  (numenmique  co- 
hortium  Paul)  CX  (XC  Ciacc.)  expleuerat: 
3,88,3;  f  eodem  equitatus  (o)  totius 

Galliae    conuenit    numero    milium    quattuor: 


V5,3;  t    omnes    equites,   XV   milia 

{om.  B)  numero,  celeriter  conuenire  iubet: 
VII 64, 1 ;  sed  hi  (equites)  erant  numero  CC, 
reliqui  in  itinere  substiterant :  2,41,3;  t 

eo  circiter  hominum  numero  {oni.  fh)  sedecim 
milia  expedita  cum  omni  equitatu  Ariouistus 
misit:  149,3;  t  haec  erant  milia  (numero 
milia  hl)  XLV,  euocatorum  circiter  duo :  3, 88, 
4 ;  t  equitum  milia  erant  sex ,   totidem 

numero  pedites  uelocissimi  ac  fortissimi:  I 
48,5;  t  ad  duo  (o'/";  duorum  0,  a  eorr., 

kl;  Np.,  Db.)  milia  (*;  milium  Np.,  Db.)  nu- 
mero  {om.  f)  ex  Pompeianis  cecidisse  repe- 
riebamus:  3,53,1;  t  sagittarios  Creta, 

Lacedaemone,  ex  Ponto  atque  Syria  reUquis- 
que  ciuitatibus  III  milia  {om.  x)  numero  habe- 
bat:  3,4,3. 

quas  (naues)  postea  Labienus  faciendas  cu- 
rauerat  numero  LX :  V  23, 4 ;  naues  longas  Are- 
late  numero  XII  facere  instituit:  1,36,4;  Mas- 
silienses  .  .  .  naues  longas  expediunt  nuuiero 
XVII,  quarum  erant  XI  tectae:  1,56,1;  one- 
rariis  nauibus  .  .  .,  quae  stabant  ad  Vticam 
numero  circiter  CC:  2,  25,  6;  ut  ad  uuam  omnes 
constratae  numero  XVI  eliderentur  et  naufragio 
interireut:  3,27,2;  t  oppida  sua  omnia, 

numero  ad  duodecim,  .  .  .  incendunt:  15,2; 
oppida  (Suessiones)  habere  numero  XII,  polli- 
ceri  milia  armata  quinquaginta:  114,7. 

saepe  numero  u.  !<«aepenniuero. 

(5J)  deoruiu  iiiimero  dncere:  deorum  nu- 
mero  eos  solos  ducunt,  quos  cernunt  et  quo- 
rum  aperte  opibus  iuuantur,  Solem  et  Vulca- 
num  et  Lunam:  VI  21,2. 

d)  c.  praep.;  aa)  ad:  ad  quemuis  numerum 
ephippiatorum  equitum  quamuis  pauci  adire 
audent:  IV  2, 5;  t  illi  imperata  celeriter 

fecerunt,  obsides  ad  numerum  frumentum- 
que  (c)  miserunt:  V20,4;  t  '11'  uu- 

merum,  ad  eundem  numerum  u.  ad 
p.  141  et  142  e)  (3  -\- 2  loc). 

pfi)  cum ;  o) :  Teutomatus  (e)  .  .  .  cum 
maguo  equitum  suorum  numero  (num.  eq.  s.  fi) 
et  quos  ex  Aquitania  couduxerat  ad  eum  per- 
uenit:  VII 31, 5;  —  P.  Crassum  cum  cohor- 
tibus  legionariis  duodecim  et  niaguo  nuraero 
equitatus  in  Aquitaniam  proficisci  iubet:  III 
11,3;  —  soluere:  V8, 2  u.  p)  relinquere. 

h):  C.  Trebonium  cum  pari  legionum  numero 
ad  eam  regionem  .  .  .  depopulandam  mittit: 
VI  33, 2. 

yy)  dc:  de  numero  corum  omnia  se  habere 
explorata  Remi  diccbant:  114,4;  t  dif- 

fidens  de  numero  dierum  Caesarem  fidem  ser- 
uaturum:  VI  36,1. 


853 


854 


Sd)  ex;  0):  diices  hostium  LX  niilia  (e) 
ex  omni  numero  deligunt:  VII  83, 4;  t 

pollicitos  ex  eo  uumero  electa  (leota  fi;  milia 
add.  £*[i)  sexaginta:  II  4,5;  t  quartae  aciei, 
quam  instituerat  sex  cohortiura  (Faern.;  ex 
cohortibus  af;  ex  cohortium  numero  Ohl;  Dh.), 
dedit  signum :  3, 93, 4. 

b):  legatosque  ex  suo  numero  ad  Caesarem 
mittunt:  1,20,5;  T  ut  .  .  .  interirent  et 

ex  magno  remigum  propugnatorumque  numero 
pars  ad  scopulos  adlisa  interficeretur,  pars  ab 
nostris  detraheretur  (c):  3,27,2;  —  ex  milium 
L  numero  (ex  num.  mil.  L  fJ),  quae  ex  Aqui- 
tania  .  .  .  conuenisse  constabat,  uix  quarta 
parte  relicta:  III  26,  6. 

c):  Segni  Condrusique  ex  gente  et  nu- 
mero  Germanorum,  .  .  .  legatos  ad  Cae- 
sarem  miserunt:  VI32,  L 

b):  ut  ex  magno  Gallorum  equitum  (equi- 
tatus  P)  numero  non  nullos  (gallos  add.  a) 
Gallicis  rebus  fauere  natura  cogebat:  VI 7, 7; 
sed  ex  numero  tribunorum  miUtum  ccnturio- 
numque  non  nuUi  sua  uoluntate  apud  eum 
remanserunt:  1,77,2;  *{  itaque  ex  eo  nu- 

mero  nauium  nulla  desiderata  est:  2,7,2;  t 
pauci  ex  tanto  numero  se  incolumes  (o)  in 
castra  recipiunt :    VIISS,  4;  t  ut  per- 

paucae  ex  omni  numero  noctis  interucntu  ad 
terram  peruenerint  (e)  :  11115,5;  oppido  po- 
titur  perpaucis  ex  hostium  numcro  dcsidoratis: 
VII  11,8;  t  tanta  erat  conipletis  litoribus 

contentio,  qui  potissimum  ex  niagno  numero 
conscenderent,  ut:  2,43,4;  milites,  qui  ex  ue- 
teribuM  logionibus  erant  relicti  praesidio  naui- 
bus  ex  numero  acgrorum,  iguominiam  non  tule- 
runt:  3, 101,  G;  K  uti  ex  (c)  tanto  nauium 

numero  tot  nauigationibus  neque  hoc  ueque 
superiore  anuo  uUa  (nuila  fi)  omnino  nauis, 
quae  milites  portaret,  desiderarotur:  V  23,  3. 

c):  ex  numero  aduersariorum  circiter  DC  in- 
terfectis  ac  mille  (e)  uulneratis:  2, 35,  0;  t 
deuiquc  ex  onini  (eo  atld.  fi ;  omiii  ex  Kr.;  Dl.) 
numero  .  .  .  uix  DCCC  .  .  .  incolumes  ad  Ver- 
ciiigetorigem  pcrueiicruiit:  VII  28,  5;  (DCCOex 
seruis  suis  pastorumquc  suorum  (suarum  a') 
numero  (add.  E.  llojfm.;  Db.;  om.  eodd.;  — ex 
seruis  pastoribuHquc  suis  suorumquo /y/^w.;  Dt.; 
■II..  00)  cocgcrat:  3,4,-1.) 

f) :  eraiit...cx  ccjuitiim  Miiiiiero:  3,5it, 
1  II.  M.  u). 

EK)  iii  iiiiiiiero:  Kporedori.x  llaeiliius  .  .  .  el 
una  Viridomarus  ...  in  eiiuitum  iiumero 
conuenorttnt  nominatim  ub  eo  ouocati:  VII 
3i),l;  T  qui  cx  his  sccuti  non  sunt,  iii 

doHortoriim  ac  pioditoruiii  mimero  ducuiitui': 


VI  23,  8;  ne  se  in  hostium  numero  duceret:  VI 
32,1;  t  esse  in  numero  n.  in  p-  139 

30  (6  loe.);  t  reductos  in  hostium  numero 
habuit:  128,1;  Caesar  mittit  ad  eum  A.  Clo- 
dium,  .  .  .  quem  ab  illo  traditum  initio  et  com- 
mendatum  in  suorum  necessariorum  numero 
habere  instituerat:  3,57,1;  \  praefectos 

tribunosque  militum  complures  in  finitimas 
ciuitates  frumenti  '(c)  causa  dimisit;  quo  in 
numero  est  T.  Terrasidius  missus  in  Esuuios 
(c)  .  .  .:  III7,(3.)4. 

L'C)  I>1"o:  quod  (c)  minus  multitudine  mili- 
tum  legiouariorum  pro  hostium  numero  uale- 
bat:  151,1. 

b)=  diuumeratio :  haec  in  Haeduorum  finibus 
recensebantur,  numerusque  inibatur  (iniban- 
tur  BM):  VII  76, 3. 

B.  trsl.;  a)  =  locus:  erant  apud  Caesarem 
(in  add.  f;  Dt.;  ex  hl;  om.  a)  equitum  numero 
Allobroges  II  fratres:  3,59,1;  fugitiuis  omni- 
bus  nostris  certus  erat  Alexaudriac  receptus 
certaque  uitae  condicio,  ut  dato  nomiue  mili- 
tum  essent  numero ;  si  (esset  numero  si  NOaf; 
esse  numero;  quorum  si  hl)  quis  a  domino 
prehenderetur ,  .  .  .  eripiebatur:  3,110,4;  t 
habere  numero  «.  habco  3.  D.  p.  1406  sq. 
(3  loc);  t  quos  Aduatuci  obsidum  nu- 

mero  missos  apud  se  in  .  .  .  catenis  tenuis- 
seut:  V27,2;  rehquae  copiae  missis  ad  Vanun 
uoctu  legatorum  uumero  centurionibus  sese  ei 
dedidermit:  2,44,1. 

b)  =  (ligiiitas:  in  omni  GaUia  eorum  homi- 
mmi,  qui  (iu  add.  P)  aliquo  suut  numero 
atque  honore,  genera  suut  duo:  VI13, 1. 

[Falso:  ut  nc  miirus  (uumerus  ah ;  ne  murus 
afk)  quidem  ciiigi  possit:  VI 35, 9. J 

Numeriis  adiicrsaridrum :  2,  35,  6;  adulc- 
scentium:  VI  13,4;  acgrorum:  3,101,6;  AI- 
bicorum:  1,56,2;  58,4;  leuis  armaturae:  3, 
62,2;  auxiliarium:  1,78,2;  barbarorum: 
1116,2;  caetratorum:  1,78,2;  calonum: 
1,51,6;  capitum:  1133,7;  captiuorum:  V 
23,2;  carroruiu:  13,1;  castelloruin:  3,47, 
1;  centuriouum:  1,77,2;  ciuitatuni:  IV 
3,1;  clicntium:  14,2;  cohortium:  VI  1,4; 
(3,93,4  (c);)  commeatus:  VII 38, 9;  cra- 
tium:  VII  81,1;  decurionum:  1,23,2;  deo- 
rum:  VI21,2;  desertorum:  VI23,8;  die- 
rum:  VI  18,2;  36,1;  cquitatus:  118,5;  III 
11,3;  VI7,7  (f);  oquitum:  1,17,2;  23,2; 
II.  prae.terca  4>4|lll'N  /'.  /'W.V  ll!'>  he.);  equo- 
rum:  VII55,3;  frumenti:  VI138,9;  2,18, 
1;  funditorum:  3,44,6;  Gormanorum:  YI 
32,1;  harpagonum:  VII 81, 1;  hominum  ti. 
lioiiK»  /'.  I->I'>  (S  loc);  hostium  ii.  lioMtiM 

51^ 


855 


numerus 


856 


p.  1539  (16  loc);  impedimentoru m :  II 17, 
2;  VII  45,2;  (1,51,6;)  impiorum:  VI  13,7; 
iumentorum  u.  iniuentnm  p.  SOO  (5  loc); 
legatorum:  2,44,1;  legionum:  VI33,2;  VII 
35,3;  1,38,1;  militum  ii.  niiles  p.  500 
(11  loe.);  mulorum:  VII  45,2;  nauium  ti. 
nanis  p.  711  (6  loc);  necessariorum:  3, 
57,1;  noctium:  VI18,2;  Numidarum:  2, 
38,5;  obaeratorum:  14,2;  obsidum:  IV 
22,2;  36,2;  V27,2;  VII  90,2;  pastorum:  1, 
58,4;  (3,4,4;)  pecoris:  V12,3  <c);  21,2.6; 
VI3,2;  6,1;  35,6;  peditum:  1,30,4;  2,26, 
4;  perfugarum:  VII  44,2;  pilorum:  V  40, 
6;  1,57,2;  proditorum:  VI  23,  8;  propugna- 
torum:  3,27,2;  remigum:  3,27,2;  sagitta- 
riorum:  VII31, 4;  1,56,  2;  3,44,  6;  62,2;  sca- 
larum:  VII81,1;  sceleratorum:  VI13,7; 
senatorum:  1,17,2;  seruorum:  3,82,3; 
(suorum:  IV37,1;  VII 48, 2;)  telorum:  1, 
57,2;  tragularum:  1,57,2;  tribunorum: 
1,77,2;  uersuum:  VI  14,3. 

Adiect.:  aliqui:  VI 13, 1 ;  certus:  VII  4,  7; 
31,4;  75,1;  1,30,4;  esiguus:  2,39,4;  fal- 
Bus:  3,59,4;  idem:  2,4,1;  3,4,.'J;  impar:  1, 
40,6;  47,3;  inferior:  3,47,3;  ingens  <c> : 
V12, 3;  magnus  u.  magnns  p.  523 — 525 
(63  loc);  maior:  3,6,1;  maximus:  13,1;  7, 
2;  V43,5;  minor:  VII  73,  2;  omnis:  III 15, 
5;  VII28,5;  83,4;  par:  V8,2;  VI33,2;  VII 
75,2;  1,38,1;  39,2;  permagnus:  VII31,4; 
quiuis:  IV  2,  5;  suus:  VII  75,  5;  1,20,5; 
tantus:  V23,  3;  VII  88, 4. 

NnmidaCe):  Caesar  .  .  .  Numidas  et  Cre- 
tas  sagittarios  et  funditores  Baleares  <que  add. 
B-p)  subsidio  oppidanis  mittit :  II  7, 1 ;  Gaesar 
.  .  .  omnem  equitatum  et  leuis  armaturae  Nu- 
midas,  funditores  sagittariosque  pontem  tradu- 
cit:  1110,1;  cum  .  .  .  calones,  equites,  fundi- 
tores ,  Numidas  diuersos  dissipatosque  in  omnes 
partes  fugere  uidissent :  II 24, 4 ;  eodemque  tem- 
pore  his  rebus  subsidio  DC  equites  Numidae 
<-diae  af)  ex  oppido  peditesque  CCCC  mittun- 
tur  a  Varo,  quos  ausiUi  causa  rex  luba  paucis 
diebus  ante  Vticam  miserat :  2,  25,  3 ;  neque 
uero  prinium  impetum  nostrorum  Numidae 
ferre  potuerunt,  sed  interfectis  circiter  CXX 
reliqui  se  in  castra  ad  oppidum  receperunt:  2, 
25, 5;  equites  .  .  .  inopinantes  hostes  adgre- 
diuntur.  Numidae  enim  <c)  quadam  barbara 
consuetudine  uullis  ordinibus  passim  conscderant : 
2,38,4;  p/'.  §  5;  erant  per  se  magna,  quae  ges- 
serant  equites,  praesertim  cum  eorum  exiguus 
numerus  cum  tanta  multitudine  Numidarum 
conferretur:  2,39,4;  cum  cohortes  ex  acie  pro- 
pucurrissent ,    Numidae   integri    celeritate   im- 


petum  nostrorum  effugiebant  rursusque  ad  or- 
dines  suos  se  recipientes  circumibant  et  ab  acie 
excludebant:  2,41,6. 

nnmmn!^:  (quem  Caesar,  ut  erat  de  se 
meritus  et  de  re  publica,  donatum  <donauit 
numum  Em.  Roffiii.)  milibus  CC  conlauda- 
tumque  {Dt.;  atque  foA/.)  ab  octauis  ordiuibus 
ad  primipilum  se  traducere  pronuntiauit:  3,53, 
5;)  1  (Britanni)  utuntur  [aut  aere]  aut 

nummo  aureo  <aereo  [i;  Schn.;  aut  nummo 
aureo  del.  plur.  edd. ;  u.  CC)  aut  taleis  <c)  fer- 
reis  ad  certum  pondus  examinatis  pro  nummo 
<pro  nummo  om.  (3):  V12, 4. 

nnmqnam.  A.  iioii  additur  neg^atio,  ne- 
qiie  sequitur  particula  aduers. :  quod  ante  id 
tempus  accidit  numquam  (zi.  CC):  1,6,7; 
t  numquam  ante  hoc  tempus  exercitum  populi 
Eomani  GaUiae  prouinciae  finibus  egressum 
<fines  ingressum  P):  144, 7;  t  tanta  enim 

tempestas  cooritur,  ut  numquam  illis  locis 
maiores  (e)  aquas  fuisse  constaret:  1,48,1; 
ir  qui  uni  ex  Galba  de  pace  ad  Caesarem  le- 
g.itos  numquam  miserant:  VI5, 4;  t  at 

Curio  numquam  se  amisso  exercitu,  quem  a 
Caesare  .  .  .  acceperit  <c),  in  eius  conspectum 
reuersurum  confirmat:  2,42,4;  t  ita  se 

postea  salutari  passus  est  (add.  V.) ,  sed  <» ; 
Bergk;  neque  Np.;  edd.)  in  litteris  numquam 
(Bcryk;  quas  %;  edd.)  scribere  est  solitus 
neque  in  fascibus  insignia  laureae  praetulit:  3, 
71,3. 

B.  a)  immquam  .  .  .  uisi:  deciu-ritur  ad  illud 
extremum  atque  ultimum  senatus  consultum, 
quo  nisi  paene  in  ipso  urbis  incendio  atque  in 
desperatione  omnium  salutis  f  latorum  audacia 
numquam  ante  descensum  (Kolil;  discessum 
i)  est:  1,5,3. 

b)  noii  numquam  u.  uon  nnmqnam 
p.  812. 

c)  iiumquam  .  .  .  sed:  accedebat  huc,  ut 
numquam  conferti,  sed  rari  magnisque  in- 
teruallis  proeliarentur:  V16,4;  sibi  num- 
quam  placuisse  Auaricum  defendi,  cuius  rei 
testes  ipsos  haberet,  sed  factum  imprudentia 
Biturigum  .  .  .,  uti  hoc  incom.modum  acci- 
peretur:  VII 29, 4. 

nnnc.    Cf.  Knoke,  Pr.  Bernburg  ISSl  j).  5.  9. 

A.  iiou  additur  etiam;  a)  iii  uarrat.:  fuit 
.antea  tempus ,  cum  Germauos  Galli  uirtute 
superarent.  .  .  .  nunc,  quod  <a;  quoniam  [i ;  quo- 
que  iV;  Schn.,  Db.;  quidem  recc;  Aim.;  Np.) 
in  eadem  inopia,  egestate  patientiaque  (CC) 
Germani  permanent,  eodem  .  .  .  cultu  corporis 
utuntur,  Gallis  autem  .  .  .  transmarinarum 
rerum   notitia  multa  ad  copiam  .  .  .   largitur, 


857 


nunc  —  nuntio 


858 


paulatim  adsuefacti  superari  .  .  .  ne  se  quidem 
ip.si  cum  illis  uirtiite  comparaiit:  VI  24,(1.) 
5.  (j;  t  liunc  facilem  et  cotidianum  nouipse 

sermonem  nunc  pro  relicto  est  habendum 
{ti.  CC)  :  ap.   Cic.  Brut.  253 ;  1  discipliua 

in  Britannia  reperta  atque  inde  in  Galliam 
translata  esse  (e)  existimatur,  et  nunc  qui  dili- 
gentius  eam  rem  cognoscere  uolunt,  plerumque 
illo  discendi  causa  proficiscuntur:  VI 13, 
(11.)  12;  t  quibu.s  rebus  neque  tum  re- 

spondendum  Caesar  existimauit  neque  nunc  ut 
memoriae  prodantur  (N;  -datur  x.)  satis  causae 
putamus  (u.  CC):  3,17,1;  H  hanc  ego, 

inquit,  et  uiuus  multos  per  annos  magna  dili- 
gentia  defendi  et  nunc  moriens  eadem  fide  Cae- 
sari  restituo:  3, M, 3. 

b)  iii  or.  obl.:  quae  tamen  omnia  et  se  tu- 
lisse  patienter  et  esse  laturum ;  neque  nunc  id 
agere,  ut  ab  illis  abductum  exercitum  teneat 
ipse,  .  .  .  sed  ne  ilU  habeant:  1,85,11;  t 

depositis  armis  auxiliisque,  quibus  nuuc  con- 
fiderent,  necessario  populi  seuatusque  iudicio 
foro  utrumque  contentum:  3, 10, !);  t  horum 
primo  circiter  milia  XV  Ilhenum  transisse;  po- 
stea  quam  agros  .  .  .  adamasscnt,  traductos 
plures;  nunc  esse  in  Gallia  ad  centum  et  XX 
milium  numerum:  131,  5;  apud  eos  fuisse  regem 
.  .  .  Diuiciacum  .  .  . ;  nunc  esse  regem  Galbam : 
114,  7;  t  quod ,  cum  singuli  magistratus 

antiquitus  creari  .  .  .  consuesscnt,  duo  (nunc 
adil.  l'r(mim.)  magistratum  gerant:  VII 32,  3; 
t  quibus  quoniam  pro  pietate  (c)  satis  fccerit, 
habere  nunc  se  rationcm  ofiicii  pro  beueflciis 
CacBaris:  V27,  7;  t  quod  Ariouistus  .  .  . 

occupaiiisset  et  nunc  dc  altera  partc  tertia  Se- 
quanoH  decedere  iul)erot:  131,10;  t  neque 
nunc  se  illonun  juunilitatc  (c)  neque  aliqua 
tem])oris  oportunitatc  postularo,  quibus  rebus 
opes  augeantur  suae:  1,85,5;  t  pei'pes.sos 

(se)  omnium  rerura  inopiam ,  nunc  uoro  paene 
ut  feras  (e)  circummunitos  prohiberi  aqua, 
proliiberi  ingrossu ,  neque  corpore  *laborera  ne- 
qm^  animo   ignominiam    ferre  posse:  1,84,4. 

1{.  eliairi  iiiiiic  ii.  ciiniii  p.  U l~  b). 

■illii4'U|»w:  pahidaliquc  uotis  nuncupa- 
tis  e.xeiiiit:  1,  (i,  0. 

nuiitio.  Nuuciata  muenitur  in,  H'(J 
1132,3;  nunciatur  (-tum,  -ta)  iti  B'  123,2 
ct  38,1  ct  1120,1;  iiunciato  m  A  154,1; 
nunciaucrunt  in  Q  1V32, 1.  Rciiiiuiti  loci.s 
iii  immiliiin  codd.  uidctur  svrijHum-  cssc  uiiii- 
tiani  (littcra  t.) 

A.  seipi.  obiccl.;  ii)  siilist.:  ciiius  adiiciil.ii 
nuntiato  L.  1'Iaiicus  .  .  .  locum  capit  Hiipciio- 
rciu:  1,40,5;  t  militcs  .  .  .  proelio  iiiiii- 


tiato  cursu  incitato  in  summo  colle  ab  hostibus 
conspiciebantur:  1126,3;  hoc  proelio  nuntiato 
u.  hic  ;j.  W-W  sq.  (.3  loc);  t  bac  pugna 

nuntiata,  cum  .  .  .  uictis  nihil  tutum  arbitra- 
rentur,  .  .  .  legatos  ad  Caesarem  miserunt:  II 
28, 1 ;  Aduatuci  .  .  .  hac  pugna  nuntiata  ex 
itinere  domum  reuerternnt:  1129,1;  t  J^e 

nuntiata  (renuntiata  Paul;  Ukl.)  ad  suos  (illi 
se  cidd.  [i)  quae  imperarentur  facere  dixerunt: 
II  32, 3 ;  (eo  signa  legionis  inlata  (  Ciace. ;  signo 
leg.  inlato  x;  Np.,  Dt.)  speculatores  Caesari 
renuntiarunt  (rem  nuntiarunt  J\>.>:  3, 67,1;) 
interim  Pompeius  hac  satis  longa  interiecta 
mora  et  re  nuntiata  V  (c)  legiones  (c)  ab 
opere  deductas  (c)  subsidio  suis  duxit:  3,69, 
1;  —  ea  res  per  fugitiuos  L.  Aemilii  .  .  .  ho- 
stibus  nuntiatur:  123,2;  M.  Antonius  .  .  .  ea 
re  nuntiata  cum  cohortibus  XII  descendens 
.  .  .  cernebatur:  3,65,2;  —  his  rebus  in  Ita- 
liam  Caesari  (caesar  h;  Fr.)  nuntiatis  .  .  .  j^ro- 
fectus  est :  VII  6, 1 ;  —  Morini  (milites  nostros) 
.  .  .  circumsteterunt  ac,  si  sese  (c)  interfici 
nollent,  arma  ponere  iusserunt.  .  .  .  qua  re 
nuntiata  Caesar  omnem  ex  castris  equitatiun 
suis  auxilio  misit  (o):  IV  37,(1.)  2;  ciuitatibus 
milites  imperat  certumque  in  locum  conueuire 
iubet.  qua  re  nuntiata  Pirustae  (e)  legatos  ad 
eum  mittunt:  V  1,  (6.)  7;  Dumnorix  .  .  .  domum 
discedere  coepit.  qua  re  nuntiata  Caesar  .  .  . 
omnibus  rebus  postpositis  niagiiam  partem  equi- 
tatus  ad  eum  insequendum  mittit  (c) :  V  7,  (5.) 
6 ;  Luctcrius  in  prouiuciam  Narbonem  (c)  ucr- 
sus  eruptionera  facere  contendit.  qua  re  nun- 
tiata  Caesar  omnibus  consiliis  anteuertendum 
existimauit,  ut  Narbonem  (c)  proficisceretur: 
VII  7,  (2.)  3;  Cenabenses  .  .  .  cx  oppido  egressi 
flumen  transire  coeperunt.  qua  re  per  explora- 
tores  nuntiata  Caesar  ([i;  caesari  a)  .  .  .  op- 
pido  potitur:  VII  11,(7.)  8;  copias  omnes  in 
loco  edito  atque  aperto  instruxerunt.  qua  re 
nuntiata  Caesar  celeriter  sarcinas  conferri,  arma 
expediri  iussit:  VII 18,  (3.)  4;  duae  se  acies  ab 
diiobus  lateribus  ostendunt,  una  a  (c)  primo 
aguiiue  itcr  impcdire  coepit.  qua  re  iiuiitiata 
Caesar  suum  qiioque  eqiiitatum  tripertito  diui- 
sum  contra  hostcm  ire  iubct:  VI1G7,(1.)2;  — 
quibus  robus  (1,12  ct  Vd)  Komam  (roiuao 
/)  nuntiatis  tantus  repento  terror  inuasit,  ut: 
1,14,1;  quibus  rcbus  (1,74)  nuntiatis  Afrauius 
(Kindscli.;  afianio  Ox;  edd.)  ab  instituto  opere 
fliH('edit:  1,75,1;  t  l><>e  tumiiltu  iiiiu- 

tiato  Mai-ccUinus  *  *  *  cohortcs  subsidio  uostris 
laborantibiis  Hiibmittit:  3,64,1. 

b)  proii.:  hoc  priraura  \piocliiim  Vaul)  Cac- 
Haii  ad  Ilcrdam  niiutiatur;  1,59,1;  t  Ciie- 


859 


luintio 


nuntius 


860 


sari  eiim  id  nuntiatum  esset,  eos  per  prouin- 
ciam  nostram  iter  facere  conari,  maturat  ab 
urbe   proficisci:    17,1;  1   nuntiabantur 

haec  eadem  Ciirioni,  sed  aliquamdiu  fides 
fieri  non  poterat:  2,37,1. 

B.  scfiuitur  de:  priusque  omues  (legioues)  in 
unum  locum  cogit,  quam  de  eius  aduentu 
Aruemis  nuntiari  posset :  VIl  9, 5. 

C.  sequ.  acc.  c.  inf. ;  a)  aet.  ueiln  uuu- 
tiaudi :  hi  constanter  omnes  nuntiauerunt  ma- 
nus  cogi,  exercitum  (exercitus  B^P)  in  unum 
locum  conduci :  II  2, 4 ;  ii ,  qui  pro  portis  castro- 
rum  in  statione  erant,  Caesari  nuutiauerunt 
(renuntiauerunt  p)  puluerem  maiorem,  quam 
consuetudo  ferret,  in  ea  parte  uideri,  quam  in 
partem  legio  iter  fecisset:  IV32, 1;  Caesarem- 
que  adesse  cum  legionibus  duabus  nuntiat 
(Vibullius):  1,15,6;  equites  es  statione  nuntiant 
magna  auxilia  equitum  peditumque  ab  rege 
missa  Vticam  uenire:  2,26,2;  (Vibullius)  ad 
Pompeium  contendit,  ut  (O/P;  et  ahl;  edd.) 
adesse  Caesarem  nuntiaret  (*;  nuntiauit  Np.; 
Dt.;  nuntiat  Db.):  3,11,1;  %  equites  .  .  . 
uenerunt,  qui  nuntiarent  superiore  nocte  ma- 
xima  coorta  tempestate  prope  omnes  naues 
adflictas  atque  in  litus  (c)  eiectas  esse:  V 
10,2;  f  non  nulli  etiam  Caesari  nuntia- 
bant  {rccc;  Np.;  renuntiabant  B-^p;  nuntiarant 
a;  plur.  edd.),  cum  castra  moueri  ac  signa  ferri 
iussisset,  non  fore  dicto  audientes  railites  ne- 
que  propter  timorem  signa  laturos :  1 39, 7 ; 
huic  (Commio)  imperat,  quas  possit  adeat  ciui- 
tates  .  .  .  seque  (e)  celeriter  eo  (o)  uenturum 
nuntiet:  IV  21, 8. 

1))  pass.  uerbi  uuutiandi :  conantibus ,  prius 
quam  id  effici  posset,  adesse  Romanos  nun- 
tiatur:  VI 4,1;  imo  fere  tempore  sub  lucem 
hostibus  nuntiatur  in  castris  Romanorum  prae- 
ter  consiietudiuem  tumultuari  et  magnum  ire 
agmen  aduerso  flumine  sonitumque  remorum  in 
eadem  parte  exaudiri  (audiri  (i)  et  paulo  infra 
milites  nauibus  transportari :  VII  61, 3;  interim 
Caesari  nuntiatur  Sulmonenses  .  .  .  cupere  ea 
facere,  quae  uellet,  sed  a  Q.  Lucretio  senatore 
et  Attio  Paeligno  prohiberi :  1 ,  18, 1 ;  nuntiatur 
(-antur  rt')  Afranio  magnos  commeatus  (c), 
qui  iter  habebant  (habeaut  hl)  ad  Caesarem, 
ad  flumen  constitisse:  1,51,1;  t  cum  tri- 

dui  uiam  processisset ,  nuntiatum  est  ei 
Ariouistum  cum  suis  omnibus  copiis  ad  occu- 
pandum  Vesontionem  .  .  .  contendere  tridiuque 
uiam  a  (c)  suis  finibus  processLsse  (e):  138, 1; 
dum  haec  in  conloquio  geruntur,  Caesari  niin- 
tiatum  est  equites  Ariouisti  propius  tumulum 
accedere  et  ad  (c)  nostros   adequitare,  lapides 


telaque  in  nostros  coicere :  1 46, 1 ;  cum  ad  eum 
frequentes  ciuitatium  (c)  legationes  (c)  con- 
uenire  coepissent,  nuntiatum  est  adesse  Sci- 
pionem  cum  legionibus  (c)  magna  opinione  et 
fama  omnium  :  .3, 36, 1 ;  t  I  7, 1  «.  A.  1)). 

D.  sequitur  Jioni.  o.  inf.:  haec  consiliantibus 
iis  (c)  nuntiantur  (nuntiatur  0)  aquatores 
ab  equitatu  premi  nostro.  qua  re  cognita:  1, 
73,  2 ;  subito  exercitus  regius  equitatusque  omnis 
uenire  Alesandriam  nuntiatur:  3,109,1;  t 
Caesar  enim  aduentare  iam  iamque  et  (om. 
Of)  adesse  eius  equites  falso  nuntiabantur 
(-batur  l):  1,14,1;  eodem  fere  tempore  pons 
in  Hibero  prope  eflectus  nunriabatur  et  in  Si- 
cori  uadum  reperiebatur:  1,62,3;  1i  hoc 
adeo  (c)  celeriter  fecit ,  ut  {om.  ahl)  simul 
adesse  (abisse  M.  Haupt;  Np.)  et  uenire  (uenisse 
0)  nuntiaretur:  3,36,3. 

E.  seqn.  interrog'.  obl. :  cum  septimae  legio- 
nis  (a  septima  legione  a)  tribunis  esset  nun- 
tiatum  (nunt.  ess.  (i),  quae  in  sinistro  cornu 
gerereutur,  post  tergum  hostium  legionem  osten- 
derunt:  VII  62, 6. 

r.  sequ.  ue  et  couiunct.  imperat. :  ad  prae- 
fectos  .  .  .  mittit  qui  nuntiarent,  ne  hostes 
proelio  lacesserent,  et  si  ipsi  lacesserentur,  susti- 
nerent,  quoad  ipse  cum  exercitu  propius  acces- 
sisset:  IV  11, 6. 

nnntins.  I.  Forina:  nuncio  est  in  AQ 
VII 40, 1;  nuncios  in  Qa  VI 34,  8;  nuncius 
(-os)  in  Q  V  57,  2  et  VI 30, 2. 

U.  Signiiieatio;  A.  =  is,  (lui  nnntiat; 
a)  subiect.:  dicere:  2,36,3  u.  uenire;  t 

nuntiis  ad  ciuitatem  Haeduorum  missis ,  qui 
suo  Ijeneficio  conseruatos  docerent,  quos  iure 
beUi   interficere  potuisset:   VII 41, 1;  t 

hortari:  2,36,3  u.  uenire;  t  mittimtur 

ad  Caesarem  confestim  a  (c)  Cicerone  litterae 
(nuntiique  add.  Eussn.)  magnis  propositis  prae- 
miis,  si  (CC)  pertulissent:  V40, 1;  VII  8, 
4  M.  d)  perferri;  t  ^i  V^os  cum  Caesar 

nuntios  misisset,  qui  postularent,  eos,  qiu 
sibi  Galliaeque  bellum  intuhssent,  sibi  dederent, 
responderunt :  IV  16, 3  ;  t  isdem  ducibus 

usus,  qui  nuntii  ab  Iccio  (c)  uenerant:  II 
7, 1 ;  postea  quam  certiores  nuntii  de  exercitu 
Romanorum  uenerint  (  uenerant  M ;  pr.  cdd.; 
uenerunt  a):  VI  10,4;  baec  cum  agerentur, 
nuntii  praemissi  ab  rege  luba  uenerunt,  qui 
illum  adesse  cum  magnis  copiis  dicerent  et  de 
custodia  ac  defeusioue  urbis  hortarentur:  2, 
30,3. 

b)  obi.:  (deprehendere:  V  45,  1  u.  c);) 
t  dimittere  u.  diniitto  A.  p.  016  (S  loc); 
t  mittere  u.  niitto  p.  016  et  617  (10  loe.) ; 


861 


nuntius   -  Nymphaeum 


862 


t  (necare:  V  45, 1  u.  c);)  ^  praemittere: 
2, 36, 3  u.  a)  uenire ;  itaque  praemissis  nuntiis 
ad  Cn.  Domitium  Caesar  ei  (c)  scripsit  et  quid 
fieri  uellet  ostendit:  3,78,5. 

c)  geii. :  tanto  crebriores  litterae  nuntiique  ad 
Caesarem  mittebantur;  quorum  pars  deprehensa 
in  conspectu  nostrorum  militum  cum  cruciatu 
necabatur:  V45, 1. 

d)  abl.:  his  nuntiis  litterisque  commotus 
("aesar  duas  legioues  in  citeriore  Gallia  nouas 
conscripsit:  112,1;  \  haec  se  certis  (haec 
secretis  OV//)  nimtiis,  certis  auctoribus  com- 
perisse:  2,18,8;  \  si  (c)  iilorum  nuntiis 
confirmari  non  potcstis  omni  aditu  prae- 
sacpto,  liis  utimini  testibus  adpropinquare  corum 
aduentum  :  ¥1177,11;  H  hunc  .  .  .  quae 
fieri  uellet  litteris  nuntiisque  edocuit:  3, 108, 
2;  ^  Indutiomari  Treueri  nuntiis  impulsi 
suos  concitauerunt:  V26, 2;  ^  \\  .  .  . 
[)rimo  exaudito  clamore,  inde  etiam  crebris 
iiuntiis  incitati,  oppidum  a  Eomanis  teneri, 
praomissis  equitibus  magno  cursu  {(■)  eo  cori- 
tenderunt:  VII  48, 1 ;  1  celeriter  haec  fama  ac 
(om.  [i)  nuntiis  {dell.;  nuntii  -V;  Hld.,  Dt:'')  ad 
Vercingetorigem  perferuntur  (-feruntfl):  VII 
8, 4 ;  iamque  Caesaris  in  Hispiuiia  res  secundae 
in  Africam  uuntiis  ac  (c)  litteris  perferebau- 
tur:  2,37,2;  1  niliilo  minus  clandestinis 
nuntiis  legationibusque  Allobrogas  (c)  solli- 
citat:  VII  64,  7;  t  Fabius  linitimarum 
ciuitatum  animos  litteris  nuntiisque  tempta- 
bat:  1,40,1. 

c)  c.  pracp. ;  a)  cuiu:  exit  cum  nuntio  Cras- 
sus:  V46, 3. 

fi)  cx:  eadem  fere,  quae  ex  uuutiis  litteris- 
que  (que  ovi.  (i)  cognouerat,  coram  per- 
spicit:  V  11,2. 

/')  pcr:  id  se  ab  ipsis  per  eorum  nuntios 
compertum  habere:  144,12;  ^  Labieuus 
.  .  .  Caesarem  per  nuntios  facit  (o)  certio- 
rem,  quid  faciendum  existimet:  VII  87, 5. 

Jt.  =  id,  (luod  nunltatur;  a)sHbi.:  uouire: 
VI 10, 4  u.  A.  u)  uciiirc. 

b)  obl.:  accipere  m.  uvcipio  /'•  T^  aa) 
{H  loc.j;  1  adferre  u.  a«llci-o  p.  153 

b)  (7  loc);  K  Metropoiim  uenit,  sic  ut 

nuntios  (nuntius  *)  expugnati  oppidi  fanuuu- 
quc  (que  oiii.  f)  antecederet  (antecedcrc  «): 
3,80,6;  1   Iccius   Kemus  .   .   .   nuntium 

(nuntios  Ald.)  atl  euni  niittit:  nisi  sulj.Hidlum 
sibi  snbmittatur  (c),  sese  diutius  snstinero  noii 
l)OBso:  116,4;  1   perferre:  VII  8,4  n. 

A.  <l)  perferri ;  quibus  litteris  nuntiisque  Ko- 
main  porlatis  uiiigni  domum  concursus  ad  Afra- 
nium  .  .  .  liobant:  I,.')^, 3;    i^\  roliquis  (iiaiiibus) 


una  praemissa  MassiUam  hiiioJ"  nuntii  per- 
ferendi  gratia  cum  iam  adpropinquaret  urbi, 
omnis  sese  multitudo  .  .  .  effudit:  2,7,3. 

c)  abl. :  magna  adfectus  sollicitudine 
lioc  nuntio  Caesar  .  .  .  legiones  expeditas  quat- 
tuor  .  .  .  educit :  VII  40, 1 ;  1f  ne  qua  aut 

largitionibus  aut  animi  coniirmatione  aut  falsis 
nuntiis  commutatio  fieret  uoluntatis:  1,21, 
1;  cf.  A.  d). 

(d)  c.  pracp. :  ueque  ullum  .  .  .  tempus  .  .  . 
intercessit,  quin  aliquem  de  consiliis  (c)  ac 
motu  Gallorum  nuntium  acciperet.  in  his  ab 
L.  Roscio  (c)  .  .  .  certior  factus  est:  V53,  (5.)6.) 

Nunlii  .  .  .  litterae  //.  litterae  extr.;  — 
nunlii  legatiouesqiie:  Vn.'J,4;  VII64,7;  — 
fama    .  .  .    nuiitii:  VI 30, 2;   VII 8, 4;   3,S(J,6. 

Adiect.:  aliqui:  V  53,  5;  alter:  V46,  3; 
certi:  2,18,3;  certiores:  VI 10, 4;  clan- 
destini:  VII64,7;  crebri:  VII48,1;  cre- 
briores:  V45,l;  falsi:  1,21,1;  (hic  5  loc); 
primi  (trini  fi):  VII  42,1;  quidam:  3,101, 
3;  talis:  1,53,3. 

iinper:  factum  etiam  uuper  (eius  hostis 
periculum)  in  Italia  seruili  tumultu:  140,5; 
t  ipsi  manu  facta  cum  iis  (e) ,  quos  nuper 
(maxiini  add.  -.  :  nupcrrime  Ocld.)  liberaue- 
raut,  in  proxima  Octauii  castra  inruperunt:  3, 
;i, G;  t   qui   (Allobroges)  nuper  pacati 

(pacti  MBVi)  erant:   16,2;  t  Haedui 

(ueniebant)  questum,  quod  Harudes,  qui  nuper 
in  Galliam  transportati  essent,  tines  eorum 
popularentur :  137,2;  t  ^o  supplemento, 

quod  nuper  ex  Italia  uenerat,  reUcto  Age- 
dinoi:  VII  57,1. 

uus«|iiaiii:  sic  se  complures  annos  illo  im- 
peraute  nu^rui.ssc,  ut  nullam  ignominiam  acci- 
perent,  nusquam  infecta  (e)  re  discederent:  VII 
17,5. 

uutriciuM:  orat  in  procuratione  regni 
propter  aetatem  pueri  niitricius  eius  ,  eunuohus 
nomiue  Pothinus.  is  .  .  . :  3, 108, 1 ;  (Pothiuus 
(nutricius  pueri  et  procurator  regni,  in  parte 
(partem  «;  partes  /e')  Cacsaris  add.  codd.;  Np.. 
IH.;  dcl.  F.  llfm.,  1)1).),  cuui  ad  Achillam  iiun- 
lios  luiltorct  .  .  .  ,  a  Caesare  est  interfectus :  3, 
112,11.) 

uutuM.  A.  propr.:  centuriones  .  .  .  nutu 
uocibusqiio  Iiostes,  .si  iiitroire  uollont,  uooare 
ooeporunt :  V  43, 6. 

U.  Irsl.:  ad  n  utuin  ii.  a«l  /'.  //-'  d)  (:i  loc). 

K.vm|»iia(Mini:  naoti  pordim,  qui  appel- 
latur  Nymphaeum  (nympheum  a) ,  ultra  Lis- 
Huni  milia  passuum  III,  eo  iiaues  introduxo- 
riiut:  3,26,4;  cf.  qii.  sqi/. 


863 


o  —  obicio 


864 


# 


0 


o:  tu  quoque,  tu  in  summis,  o  (Stepli.;  tu 
in  summisso  A;  tam  submisso  DEZ;  uon  tam 
summisso  BCFO)  dimidiate  Menander,  poneris: 
ap.  Siiet.  uita  Terent.  5. 

ob:  ob  eam  causam  (10  loe.);  ob  eas 
causas  (1  loe.);  ob  hanc  causam  (1  loc.);  ob 
has  causas  (2  loe.);  quam  ob  causam  (l  loe.) 
u.  cansa  p.  495  y)  (15  loc.);  t  ob  eam 

rem  m.  is  p.  263  (3  loe.);  ob  easque  res  ex 
litteris  Caesaris  dierum  (c)  quindecim  suppli- 
catio  decreta  est:  1135,4;  —  —  quam  ob 
rem  (I33f  placuit  ei,  ut  ad  Ariouistum  legatos 
mitteret :  I  34, 1 ;  —  cum  ex  captiuis  quaereret 
Caesar,  quam  ob  rem  Ariouistus  proelio  non 
decertaret,  hanc  reperiebat  causam:  150,4;  \ 
(hoc  cum  in  (ob  Hotom.)  speciem  uarie- 
tatemque  opus  deforme  non  est  .  .  . ,  tum :  VII 
23,5;)  t   (sed  tanta  erat  .  .  .  conteutio 

.  .  .,  ut  .  .  .  non  nulli  (lenunculii  deprimeren- 
tur,  reliqui  hoc  timore  (ob  timorem  ///)  pro- 
pius  adire  tardareutur:  2,43,4.) 

obaeratns:  omnes  clientes  obaeratos- 
que  suos,  quorum  magnum  numerum  ha- 
bebat,  eodem  conduxit;  per  eos  no  causam 
diceret  se  eripuit:  14,2. 

obc.  u.  occ. 

obdnco  :  ab  utroque  latere  eius  collis  trans- 
uersam  fossam  obduxit  (duxit  (i)  circiter  p:is- 
suum  quadringentorum :  II  8, 3 ;  Caesar  .  .  . 
intra  has  (crates)  mediocri  latitudine  fossam 
tectis  militibus  obduci  iussit  locumque  in  omnes 
partes  quam  maxime  impediri:  3,46,1. 

obeo :  cum  (c)  propter  longitudinem  agmi- 
nis  minus  facile  (Aldiis;  minus  facere  a;  non 
facile  [i;  minus  Fr.)  omnia  per  se  (pcr  se 
omnia  [i)  obire  et  . . .  prouidere  possent,  iusse- 
runt:  V33,8. 

obf.  u.  off. 

obicio.  A.  =  opiioHere,  pouere  coiitra; 
a)  propr.;  a)  =  aut  sui  defendeudi  aut  hostes 
ad!,'i'e(Ueudi  causa  oppouere;  az)  rcs:  quod 
pro  uallo  carros  obiecerant  (abiec.  B'M^)  et  e 
loco  superiore  in  nostros  uenientes  tela  coicie- 
bant:  126,3;  t  Pompeiani  hoc  insolentius 

.  .  .  instare  coeperunt  cratesque  pro  muui- 
tione  obiectas  propulerunt,  ut  fossas  transcen- 
derent:   3,46,3;  1  (Pompeius)  obstructis 

(extructis  Wd;  Wiilffel;  Dt.;  destructis  coni. 
Oud.)  omnibus  (rebus  add.  Np.)  castrorum 
portis  (partibus  WOlffel;  Dt.)  et  (fossis  add. 
Ciacc.)  ad  impediendum  obiectis  (obtectis  terra 


Heins.;  obtectis  WiJlffel;  Dt.)  ericiis  (add. 
Freudenherg ;  Db.;  obicibus  add.  Faul;  om.  rell.) 
.  .  .  exercitum  eduxit:  3,54,2;  erat  obiectus 
Ijortis  ericius:  3,67,5;  t  (fossas:  3,54,  2 

?/.   ericium;)  t    quibus   ad   recipiendum 

crates  derectae  (c)  longuriique  obiecti  (ob- 
tecti  z)  et  institutae  fossae  magno  impedimeuto 
fuerunt:  3,46,5;  t  has  munitiones  in- 

sequentibus  auxit  diebus,  ut  pro  muro  obiectas 
haberet  neu  dimicare  inuitus  cogeretur:  3,112, 
8;  t    aequo    auimo    singulas    (naues) 

binis  nauibus  obiciebant:  1,58,4;  faucibusque 
portus  nauem  onerariam  submersam  obiecit:  3, 
39,2;  t  (obices:  3,54,2  u.  ericium;)  t 
(siluam)  hanc  (fi;  ac  a)  longe  introrsus  per- 
tinere  et  pro  natiuo  muro  obiectam  Cheruscos 
ab  Suebis  Suebosque  ab  Cheruscis  [inim-iis  in- 
cursionibusque]  prohibere :  VI 10,  5. 

[j!i)  homines:  quam  ob  causam  cunctum 
equitatum,  sagittarios  funditoresque 
omnes  (in  add.  V.)  sinistro  cornu  obiecerat 
(adiecerat?) :  3,88,5;  t  superioribus  diebus 
nona  Caesaris  legio,  cum  se  obiecisset 
Pompeianis  copiis  .  .  .,  castra  eo  loco  posuit: 
3, 66,  2. 

[i)  obieetiim  esse  =  iiatui'a  positum  esse  e 
reg^ioue  uel  aute  (alqd),  Tori?elagert  seiii,  Tor- 
liegeu:  insula  u.  insnla  p.  103  C.  (3  loe.); 
ir  ex  (e)  altera  parte  mole  tenui  naturali  ob- 
iecta,  quae  (ISIp.,  Madu.;  molem  tenuit  natu- 
raUter  obiectamque  *)  paene  insulam  oppi- 
dum  effecerat,  quattuor  biremes  .  .  .  traditsit 
(u.    VC):    3,40,4;  f    (.-id    Aeginium, 

quod  est  adiectum  appositumque  (Madu.;  ob- 
iectum  oppositumque  ;.;  quod  est  oppidum 
oppositum  Np.)  Thessaliae,  Caesari  uenieuti 
occurrit:  3,79,7;)  1  silua:  VI 10, 5  u. 

a)  aa)  silua;  in  castra  inrumpere  conantur, 
nec  prius  sunt  uisi  obiectis  ab  ea  parte  siluis, 
quam  castris  adpropinquarent :  VI  37, 2;  f 

tertium  (latus)  e.st  contra  septentriones ;  cui 
parti  nulla  est  obiecta  terra:  V  13,  6. 

b)  tr.sl.  :  tautis  subito  difficultatibus  ob- 
iectis  ab  animi  uirtute  auxilium  petendum 
uidebat:  VII  59,  6;  f  non  .  .  .  recordaban- 

tm:,  quam  paruulae  saepe  causae  uel  falsae 
suspicionis  uel  terroris  repentini  uel  obiectae 
religiouis  magna  detrimenta  intuUssent:  3, 
72,4. 

B.  =  expouere,  proicere:  timebat  tantae 
magnitudini  (-inis  Ohl)  fluminis  (-ini  0'-)  exer- 


865 


obicio  —  obseruo 


866 


citum  obicere:  1,64,4;  Caesar  in  campis  exer- 
citum  reficit  (e),  ne  defessum  proelio  obiciat: 
1,65,2;'  t  legatum  .  .  .  sese  magno  curii 

periculo  ad  eum  missurum  et  iiomiiiibus  feris 
obiecturum  existim.abat:  147,3;  ^  ut  ipsa 

fortuna  illum  (l)omitium)  obicere  Pompeio 
uideretur:  3,79,3. 

(\  ^  oi>|)i'obrio  dare :  at  hi  miserrimo  ac 
patientissimo  (c)  exercitu  (exercitui  0'';  Db.) 
Caesaris  luxuriem  obiciebant,  cui  seniper 
omnia  ad  necessarium  usum  defuissent:  3,96,2. 

obicctatio :  idque  ita  esse  cum  ex  aliorum 
obiectationibus  (obiectionibus  «  /j»'.),  tuni  etiani 
cx  domestico  iudicio  atque  animi  conscientia 
intellcgebant:  3,60,2. 

ohiecto :  cum  in  conloquiis  Pompciani 
famem  nostris  obiectarcut:  3,48,2. 

obieftn!^,  ns:  sub  tecto  (texto  NO'/il) 
miles  dextra  ac  sinistra  muro  tectus  (textus 
/il) ,  aduersus  phitei  obiectu  (vlW.;  obiecto 
'.)  opori  quaecumque  sunt  usui  sine  periculo 
supportat:  2, 15,3. 

(obicx:  3,54,2  u.  obioio  A.  n)  a)  aa) 
ericium.) 

obitn^:  hi  post  eorum  obitum  multos 
annoH  a  finitimis  exagitati  .  .  .  delegerunt:  II 
29, 5. 

obli«gnii!^-  hunc  cum  obliquo  itinere  cae- 
trati  petcrcnt:  1,70,5;  f  ante  (p;  o/n.  a) 

lios  (P;  quos  a;  plur.  edd.)  obUquis  {]\P^;  obH- 
ijuos  a)  ordinibus  in  quincuucem  dispositis 
scrobes  trium  (c)  in  altitudiuem  pedum  (c) 
fodicbiintur  (o):  VII  73, 5. 

obli(|iie:  Hublicae  et  ad  inferiorem  partem 
lluminis  oblique  (obliquae  M-f)  agebautur 
.  .  .  et:  IV  17, 9. 

«»bliiiiM«'.or  :  quod  si  ueteris  contumeliae 
obliuisci  uellet,  num  etiam  receutium  iniuria- 
rum  .  .  .  memoriam  deponere  posse?  114,3; 
t  cohortatus  Hacduos,  ut  controucrsiaru  m 
ac  diHscnsionis  (dissensiouum  (i)  obliulsce- 
rentur:  VI  134,1;  t  non  oblitus  pristini 

instituti  Caesar  mittit  ad  eum  A.  Clodium: 
3,57,1. 

ob|i.  u.  oitpono. 

obs.  I''<»rnia:  opsides  inumitur  in  A  VII 
11,2  ci  55,2,  in  Ji'  (obpides  in  A)  1115,1,  in 
Q  11123,2;  opsessis  in  A  11124,2;  rdiquis 
li)cis  tmines  codd.  /mhcrc  uideidur  obsides ,  ob- 
Hidcro,  obseruaro,  obstrucro,  sim. 

tobMcuro:  illum  ueruto  translixum  arbi- 
triuitur  (««[i;  illum  uero  obscurantur  (opinau- 
tur  l''r.)  occisum:  V44, 11.) 

obMciirUH:  Cacsaris  autcni  eral  in  bnr- 
baris  iioiiicn  obscurius:  1,61,3. 

Jjoxio.  Cuudur.     II. 


obsecro.  A.  abs. :  nolite,  obsec  ro  (quaeso 
i\"),  committere,  quod  ante  in  exercitu  Caesaris 
non  accidit,  ut  rei  militaris  dedecus  admittatur, 
incolumemque  (aquilam)  ad  eum  deferte:  3, 
64,4. 

B.  alqui:  nam  et  honesti  ex  iuuentute  et 
cuiusque  aetatis  amplissimi  {c)  nominatim 
euocati  atque  obsecrati  naues  conscenderant:  2, 
5,5. 

C.  ut;  a)  alqm,  ut:  quem  (Vercingetorigem) 
perterriti  omnes  Aruerni  circumsistunt  atque 
obsecrant,  ut  suis  fortunis  consulat  neu  se  ab 
hostibus  diripi  patiatur  {sie  [i;  cousulat  neue 
ab  hostibus  diripiantur  a;  N}}.,  Fr.;  cons.,  ne 
ab  hostibus  diripiantur  Ditt.):  VII  8, 4;  concla- 
mant  Haedui  et  Litauiccum  obsecrant,  ut 
sibi  consulat:  VII  38,6;  milites  .  .  .  centu- 
riones  (c)  tribunosque  militum  adire  atque 
obsecrare ,  ut  per  eos  Caesar  certior  fieret ,  uc 
labori  suo  neu  periculo  parceret:  1,64,3. 

b)  nou  add.  obi.:  cum  eo  de  salute  sua 
agit,  orat  atque  obsecrat,  ut  sibi  parcat:  1,22, 
3;  illi  oraut  atque  obsecraut,  ut  in  Siciliam 
nauibus  reportentur:  2,43,1. 

D.  ue:  Diuiciacus  multis  cum  lacrimis  Cae- 
sarem  comple.xus  obsecrare  coepit,  ne  quid 
griuiius  in  fratrem  statueret :  I  20, 1 ;  Quintilius 
circumire  aciem  Curionis  atque  obsecrare  m  i  I  i- 
tes  coepit,  ne  primam  (c)  sacrameuti,  quod 
apud  Domitium  .  .  .  dixissent,  memoriam  de- 
ponerent  neu  contra  eos  arma  ferrent,  qui 
eadem  essent  usi  fortuna  eademque  in  obsidione 
perpcssi ,  neu  pro  his  puguarent,  a  quibus  cum 
contumelia  perfugae  appellarentur:  2,  28,  3; 
11  itaque  se  uictos  contiteri:  orare  atque  obse- 
crare,  si  qui  locus  misericordiae  relinquatur, 
ne  ad  ultimum  supplicium  progredi  necesse 
habeat .(///;  habcant  af;  edd.) :  1,  84, 5. 

E.'  ^ieii:  militesque  appellat,  neu  se  neu 
Pompfeium  [abscntemj  imperatorem  suum  .ad- 
ucrsariis  ad  supplicium  tradant  obsecrat:  1,76, 
1  ;  VII  8,4  II.  ('.  a);  2,28,3  u.  1). 

obMequeiitia:  factum  imprudentia  Bituri- 
gum  et  nimia  obsequentia  rcliquoruni,  uli  lioc 
incommodum  acciperetur:  VII  29, 4. 

obMet|iioii':  tibi  minus  commode  consu- 
lueris,  si  non  fortunae  obsecutus  uidoberis 
(  WsImj.  ;  ut  debercH  codd.  i  ludebere  I  'ict. :  fiioris, 
ut  debcs  ((/.  Jenson.):  uji.  Cic.  ad  Atl.  X  8  7>',  1. 

obNeruo.  A.  =  rintEiv:  (ut  add.  [i)  dies 
natalcB  et  mensium  (c)  et  aiinorum  initia 
sic  ((ialli)  obscruaiit  (obseruent  Aa'),  ut  noctem 
die»  Hubsc(iuatur:   VI  18,2;  t  hortatur, 

11(111  Noliim  ab  criiptioiiibus  caueant,  sed  etiani 
singulorum  honiiuuni  occultos  exitu»  obsoruoiit 

55 


867 


obseruo  —  obses 


868 


{hl;  adseruent  af;  edd.):  1,21,4;  t  omnes 

nostras  pabulationes  frumentationesque 
obseruabat  (Vercingetorix) :  VII 10, 3. 

U.  =  ratlonem  liabere:  si  iudicium  sena- 
tus  obseruari  oporteret,  liberam  debere  esse 
Galliam:  145,3;  t  quo  praecepto  ab 

iis   diligentissime  obseruato  .  .  .  liostes  uelocis- 
sime  refugiebant:  V35, 1. 

ol>ses.  A.  subi.:  (se)  non  dubitare,  quin 
de  omnibus  obsidibus,  qui  apud  eum  sint, 
grauissimum  supplicium  sumat:  I  31, 15;  eorum- 
que  obsides  esse  apud  Ariouistum  ac  Sequanos 
intellegebiit:  133,2;  f  (uenire:  V4, 1  u. 

F.  a).) 

B.  ol)i.:  accipere  n.  aoeipio  p.  77  a)  a) 
(2  (3)  loc.)  et  2)-  78  a)  (4  (5)  hc.) ;  H  quibus 
pacem  atque  amicitiam  petentibus  liberaliter 
respoudet  ((-)  obsidesque  ad  se  adduci  iubet: 
IV 18,  3 ;  liis  Caesar  numerum  obsidum ,  quem 
ante  imperauerat,  duplicauit  eosque  in  contiuen- 
tem  adduci  iussit:  IV  36, 2;  u.  praeterea  ad- 
daco  p.  148  a)  (4  loc);  ^  (arcessere: 

IV  27,  6  u.  D.  pars;)  f  huc   Caesar  omnes 

obsides  GalUae,  frumentum,  pecuniam  publi- 
cam,  suorum  atque  exercitus  impedimentorum 
magn.im  partem  contulerat:  VII  55,2;  (con- 
ferre,  conquirere:  127,4  m.  poscere;)  f 
custodire;  VI 4,4  u.  tradere;  ^  dare 

u.  do  p.  046  sq.  (24  loc);  f  (ipse  (c> 

imperat  reliquis  ciuitatibus  obsides  diemque 
(Hotom.;  Np.,  Fr.,  Dt.;  denique  ^Y;  Schn.,Db.; 
dedendique  E.  Hoffm.)  ei  rei  (ei  rei  oni. 
E.  Eoffm.)  constituit  (diem  add.  eodd. ;  Schn., 
Db.,  E.  Hoffm.):  VII  64,1;)  t  obsides  ciui- 
tatiun  (c)  Bibracte  ad  magistratum  deducen- 
dos  curauerunt:  VII  55,  6  ;  f  nacti  ob- 

sides,  quos  Caesar  apud  eos  deposuerat,  ho- 
rum  supplicio  dubitantes  territant:  VII 63, 3; 
t  L.  Staberius  (c)  .  .  .  arcem  .  .  .  muuire  ob- 
sidesque  ab  Apolloniatibus  exigere  coepit :  3, 
12, 1 ;  1[  exposuit ,  quos  et  quam  humiles 

accepisset,  compulsos  in  oppida,  multatos  agris, 
omnibus  ereptis  copiis  (e),  imposito  stipendio, 
obsidibus  summa  cum  contumelia  extortis: 
VII 54, 4;  1  habere:  135,3  u.  reddere; 

f  imperare  u.  iiupcro  p.  77  (7loc.);  \ 
mittere    zi.   niitto  p.   017  (4   loc);  ^ 

uancisci:  VII  63, 3  ii.  deponere;  f  ma- 

xima  pars  Aquitaniae  sese  Crasso  dedidit  (c) 
obsidesque  ultro  misit  (obtulit  p):  11127,1; 
t  eo  postquam  Caesar  peruenit,  obsides,  arma, 
seruos,  qui  ad  eos  perfugisseut ,  poposcit. 
dum  ea  conquiruntur  et  conferuntur:  127, 3.  4; 
quod  erat  ciuit.is  magna  inter  Belgas  auctori- 
tate    atque   hominum   (c)  multitudine  praesta- 


bat,  sescentos  obsides  poposcit:  1115,1;  f 

quod  per  eos  suos  se  obsides,  quos  Crasso  de- 
dissent,  recuperaturos  existimabant:  III 8, 
2;  *{  deinde  obsides,  quos  haberet  ab  Hae- 

duis,  redderet:  135,3;  Haeduis  se  obsides 
redditurum  non  esse:  136,5;  obsides  redderet: 
143,9;  aduentu  Caesaris  facta  commutatione 
rerum  obsidibus  Haeduis  redditis  .  .  .  Sequani 
principatum  dimiserant:  VI 12, 6;  t  quod 

ibi  impedimenta  exercitus,  obsides  ciuit.atum, 
litteras  publicas  .  .  .  relinquebat:  V47, 2; 
t  si  uelit  suos  recipere  (c),  obsides  sibi  {om. 
fi)  remittat:  1118,5;  t  sese  neque  ob- 

sides  repetituros  neque:  131,7;  t  reli- 

quos  omnes  obsidibus,  armis,  perfugis  tra- 
ditis  in  deditionem  accepit:  128,2;  his  (ob- 
sidibus)  traditis  omnibusque  armis  ex  oppido 
coulatis  ...  in  fiues  Ambianorum  peruenit:  II 
15,2;  obsidibus  imper.atis  centum  hos  Haeduis 
custodiendos  tradit  (tradidit  a):  VI 4,  4;  (VII 
12,4  u.  D.  pars;)  t  (uelle:  VI  9,  7  u. 

D.  1)).) 

C.  praediciiti  loeo:  Caesar  obsidibus  accep- 
tis  primis  ciuitatis  atque  ipsius  Galbae  regis 
duobus  filiis  .  .  .  accepit:  II  13,1;  ut  .  .  .  tra- 
ducerent  obsidesque  ab  iis  (c)  principum  filios 
acciperent:  VI  12,4;  t  principumque  libe- 

ros  obsides  ad  se  adduci  iussit:  115,1;  t 
coactos  esse  Sequanis  obsides  dare  nobilissimos 
ciuitatis  («.  CC)  :  1 31, 7 ;  qui  adduci  nou  po- 
tuerit,  ut  iuraret  aut  liberos  suos  obsides  daret : 
131,8;  t  Ariouistum  .  .  .  crudeliter  im- 

perare,  obsides  nobilissimi  cuiusque  liberos 
poscere  et  in  eos  omuia  exempla  cruciatus- 
que  edere:  I  31,12. 

D.  geuet. ;  a):  obsidum  loco  «.  locns 
p.  490  fj)  pli)  (3  loc);  t  suos  ab  se  libe- 
ros  abstractos  obsidum  nomine  dolebant:  III 
2,5;  t  magnum  iis  (c)  numerum  ob- 
sidum  imperat:  IV  22,  2;  36,2  u.  B.  adducere; 
imperat  magnuni  numerum  obsidum:  VII 90, 
2;  —  quos  Aduatuci  obsidum  numero 
missos  apud  se  in  seruitute  et  catenis  tenuis- 
sent:  V27, 2;  f  obsidesque  imperauit; 
quorum  illi  partem  statim  (stat.  p.  p)  dede- 
runt,  partem  ex  longinquioribus  locis  arcessi- 
tam  (c)  paucis  (c)  diebus  sese  daturos  (e) 
dixerunt :  IV  27,6;  parte  iam  obsidum  tradita 
cum  reliqua  administrarentur  (c):  VII  12, 4; 
t  supplicium:  VII  63, 3  u.  B.  depouere. 

1)):  si  amplius  obsidum  (obsidium  AQ) 
uelit  dari,  {sic  [i;  uellet,  dare  a)  pollicentur: 
VI  9,  7. 

E.  abl. :  iurc  iur.indo  inter  se  confirmaut  ob- 
sidibusque  de   pecunia  cauent:  VI 2, 2;    quo- 


869 


obseR  —  obsigno 


870 


niam  in  praesentia  obBidibus  cauere  inter  se 
non  possint  (c),  ne  res  efferatur:  VII  2,2;  t 
quod  solus  neque  iure  iurando  neque  obsidibus 
teneretur  (u.  CC):  131,9. 

P.  c.  pracp. ;  a)  puni :  Indutiomarum  ad  se 
cum   ducentis  obsidibus   uenire  iussit:  V4, 1. 
b)  de :  1 31, 15  u.  A.  esse. 
(c)  iii  c.  acc:  131,12  ti.  C.  cxlr.) 
d)  in  c.  abl.:    hLs  (obsidibus)  adductis,   in 
iis   filio    (filiis  [i)  propinquisque  eius  omnibus, 
quos  nouiinatim  euocauerat:  V4,2. 

AdiQct.  (uumcr.):  omnes:  131,15;  VII 55, 
2;  (sui:  1118,2;)  t  XL:  V20,4;  C:  VI 

4,4;  CC:  V4,l;  DC:  1115,1;  VII  11,2. 

ObMCMsio  :  Libo  discessit  a  Brundisio  ob- 
sessionemque  (obsidion.  0)  nostroriun  omi- 
sit:  3,24,4;  t  qu'  ilHus  patientiam 

paene  (plane  a)  obsessionem  appellabant: 
VI  36, 2 ;  f  perspecto  urbis  situ  .  .  .  de 

oppugnatione  (p ;  expugnatione  a ;  edd.')  de- 
sjjcrauit,  de  obsessione  (desper.,  de  obsess. 
[i;  om.  a;  Schn.)  non  prius  agendum  con- 
stituit,  quam  rem  frumentariam  expedisset:  VII 
36,1. 

obMideo.  A.  projir. ;  a)  =  obsidioiie  clan- 
suin  tenere;  a)  alqd:  hi  (e)  .  .  .  stipendii  (e) 
augcndi  causa  regis  domum  obsidere  .  .  .  con- 
suerant:  3,110,5;  f  postero  die  Curio  ob- 

sidere  Vticam  ualloque  circummunire  insti- 
tuit:  2,36,1. 

[i)  alqm:  (ut  ne  magna  quidem  multitudine, 
si  ita  accidat,  •[•  eius  discessu  (artius  obsessa 
Uell.)  nuinitionum  praesidia  circumfundi  pos- 
scnt:  VII  74,2;)  tf  ut,  si  .  .  .  Apollouiam 
Oricumque  0])puguare  et  se  (c)  orani  maritima 
ora  excludere  couarctur,  obsesso  Scipione 
necessario  illum  suis  auxilium  ferre  cogeret:  3, 
78,4;  tt  nam  quicumque  alterum  ob- 

sidere  conati  sunt,  pereulsos  alque  infirmos 
hostes  .  .  .  aut  aliqua  ofiensione  permotos  con- 
tiiiucrunt:  3,47,2;  —  (hos)  repugnantcs  diem 
noctenirjne  obsident:  VII 42, 6;  —  cuni  fama 
pcr  orbcni  terraruni  pcrciebuissel,  illuni  a  Cae- 
sare  obsideri  iieque  audero  proelio  dimicare:  3, 
43,4;  —  at  ii  (c),  qui  Alesiae  obsidebantur, 
.  .  .  concilio  coacto  de  exitu  suarum  fortuna- 
rum  (o)  consultal)ant:  VII 77, 1;  qua  Migni- 
(icationc  qui  in  oppido  obsidcbantur  de  siio 
aduentu  cognosccrc  possent:  V1181,2;  —  ob- 
sideri  sc  a  Caesare;  opera  munitioneaque  projjo 
CBse  perfcctiis :  1 ,  20, 2. 

b)  =  occupatinii  tciicrc:  circumfundi  noctu 
equitatum  CacsariH  iitque  omnia  loca  atque 
itincra  obsiderc   (-cri    ()):   1,67,3;  1 

animaduerlil  .  . .  lioHtem  et  uagari  et  uias  oli- 


sidere:  11123,7;  tutius  esse  arbitrabantur  ob- 
sessis  uiis  commeatu  intercluso  sine  ullo  (c) 
uulnere  uictoria  potiri:  III  24, 2;  obsessis  omni- 
bus  uiis  missi  intercipiuntur :  V40, 1;  cum  .  .  . 
omnes  uiae  ab  Afranianis  militibus  equitibusque 
obsiderentur:  1, 54, 1. 

IJ.  trsl.  =  premcre,  nrgrere:  tandem  (Aira- 
niani)  omnibus  rebus  obsessi,  quartum  iam 
diem  sine  pabulo  retentis  iumentis,  aquae, 
lignorum  (e) ,  frumenti  inopia,  conloquium  pe- 
tunt:  1,84,1. 

obsidio.  A.  propr.;  a)  subi. :  reliquas 
merces  commeatusque  ad  obsidionem  urbis,  si 
(0;  om.  x)  accidat  (0;  -dant  ,j  ,-  si  ita  accidat 
RSelin.),  reseruant:  1,36,3. 

b)  obi.:  Galli  .  .  .  obsidionem  relinquunt, 
ad  Caesarem  .  .  .  contendunt:  V49, 1. 

c)  gen,:  causa  autem  obsidionis  haec  fere 
esse  consueuit,  ut  frumento  hostes  prohiberent : 
3,47,3;  t  erat  noua  et  inusitata  belli  ratio 
cum  tot  castellorum  numero  tantoque  spatio 
et  tantis  munitionibus  et  toto  obsidionis  genere, 
tum  etiam  reLiquis  rebus  :  3, 47, 1. 

d)  abl.:  in  quo  si  non  (c)  praesens  pericu- 
lum,  at  (c)  certe  longinq  ua  (longa  c/5/-)  ob- 
s  idione  fames  esset  timenda  (pertimescenda 
cfik):  V29,7. 

ipsum  erat  oppidum  Alesia  (c)  in  colle 
summo  .  .  .,  ut  nisi  obsidione  expugnari 
non  (o)  posse  uideretur:  VII  69, 1;  —  id  ne 
fieri  posset,  obsidione  atque  circummunitione 
oppidi  (cgo;  opp.  circ.  x;  cdd.)  fiebat:  1,19, 
4;  —  siue  eum  (hostem)  ex  paludibus  siluisque 
elicerc  siue  obsidione  premere  posset:  VII 
32,2;  Octauius  quinis  castris  oppidum  circum- 
dedit  atque  iino  tempore  obsidione  et  oppugna- 
tionibus  eos  premere  coepit :  3,  9,  4. 

quoniam  obsidione  liberatum  Ciceronem 
sciebat:  V49,6. 

e)  c.  praop.:  qui  a  prima  obsidionead 
Ciceronem  })prfugcrat :  V  45, 2. 

ad  obsidioneui:  1,36,3  u.  a). 

qui  (Parthi)  paulo  ante  M.  Crassum  impera- 
torem  interfecerant  et  M.  Bibulum  in  obsi- 
dione  habuerant:  3,31,3;  t  iie  .  .  . 

contra  eos  arma  fcrrcut,  qiii  eadem  essent  usi 
lortuna  oadcmque  in  obsidiouc  perpessi: 
2,28,3. 

|{.  trsl. :  ut  Vbios  obsidione  (<■/".  ij  1)  li- 
beiaret:  IV  19,4. 

obMi;;ilo:  tabulao  tcstamcnti  .  .  .  altc- 
rao  eodem  excmplo  relictae  atque  obsignatac 
Alexandriao  profcrcbaiitur ;  3,108,4;  t 

liiulgo  totis  castris  testamenta  obsignaban- 
tur:  1  39, 5. 1 

55* 


871 


obsisto  —  obtestor 


872 


obsisto:  cuius  (Galliae)  consensui  ne 
orbis  quidem  terrarum  possit  obsistere:  VII 
29, 6. 

(obt^opio:  quorum  alter  accepto  uulnere 
occupatus  (sopitus  JFGron. ;  obsopitus  Dauis.) 
per  suos  pro  occiso  sublatus  .  .  .  est:  3,109,5.) 

ob»itinate:  postea  quam  id  obstinate  sibi 
negari  uidit:  V6, 4. 

obstringo.  A.  —  obljgare :  (Haeduos  co- 
actos  esse)  iure  iurando  ciuitatem  obstringere 
sese  neque  obsides  repetituros  neque  auxilium 
a  populo  Romano  imploraturos  fieque  recusa- 
turos,  quo  minus  perpetuo  sub  illoi-um  dicione 
atque  imperio  essent:  131,7;  —  quam  plurimas 
ciuitates  suo  beneficio  habere  obstrictas 
uolebat:   19,3;  1  praeoccupatum    sese 

legatione  ab  Cn.  Pompeio,  teneri  obstric- 
tum  fide:  2,17,2. 

B.  =  capere,  Irretire:  ut,  si  peracto  con- 
sulatu  <c>  Caesaris  (e)  non  (e>  profectus  (c> 
esset,  nulla  tamen  mendacii  religione  ob- 
strictus  uideretur:  1,11,2;  t  quid  enim 

est  illis  optatius,  quam  uno  tempore  et  nos 
circumuenire  et  uos  nefario  scelere  ob- 
stringere?  2,32,3. 

obstrno:  omnia  enim  flumina  atque 
omnes  riuos,  qui  ad  mare  pertinebant,  Caesar 
aut  auerterat  aut  magnis  operibus  obstruxerat: 
3>49,4;  f   simul    ex   omnibus    partibus 

castra  altiore  uallo  mimiri  (c)  portasque  ob- 
strui  .  .  .  iubet:  V50, 5;  ut  obstructis  in  spe- 
ciem  portis  singulis  ordinibus  caespitum,  quod 
ea  (c)  non  posse  introrumpere  uidebantur,  alii 
uallum  manu  scindere,  aUi  fossas  complere  in- 
ciperent:  V51,4;  Fabium  discessu  eornm  dua- 
bus  relictis  portis  obstruere  ceteras  pluteosque 
uallo  addere:  VII 41, 4;  quo  facilius  impetum 
Caesaris  tardaret,  ne  sub  ipsa  profectione  milites 
*in  oppidum  inrumperent,  portas  obstruit,  uicos 
plateasque  inaedificat,  [ac]  fossas  transuersas 
uiis  praeducit:  1,27,3;  alteram  noctem  sub- 
nubilam  nactus  obstructis  (obstruxit  a,-  extruc- 
tis  0'hl;  Wolffel;  Dt.)  omnibus  (rebus  add. 
Np.)  castrorum  portis  (partibus  Wblffcl;  Dt.) 
et  ad  impediendum  obiectis  ericiis  .  .  .  exer- 
citum  edusit:  3,54,2. 

obt.  Forina:  In  X  (uel  x)  nkletur  scriptum 
esse  obtegere  3,19,6;  (46,5;)  54,1;  obtem- 
perare  IV  21, 5;  1,1,3;  35,1;  obtestari 
VII 4, 5;  47,5;  48,*3;  71,3;  3,108,3;  {i>i  p  IV 
25,3  (c);)  obtinere  VII 37, 4;  1,25,3;  30,2; 
31,2;  38,1;  56,3;  83,1;  85,8;  2,17,2;  3,3,2; 
29,1;  53,2;  55,2;  59,1;  66,5;  obtrectatio  1, 
7,1;  (obtulit  in  ,6  11127,1  (e).) 

Sed  optemperare  inuenitur  in  AB  VII  75, 


5;  (m  AQ  133,4;)  in  a  3,14,2;  optinere 
in  X(?)  11,5;  3,4;  17,3;  114,7;  in  B^  VII 
19,2;  in  AQa  VII  32, 3;  in  AQB  IV  19, 3;  V 
20,3;  in  AQB^  13,5;  in  Aa  17,3;  in  ABVU 
85,3;  in  AQ  13,6;  IV12,4;  VI12,  9;  VII 
33,2.4;  in  A  118,9;  V25,l;  VII  66,4;  83,3; 
in  A  corr.  VII 4, 1 ;  in  B  1 35,  4;  in  Q  V  20, 1 ; 
54,2;  VI 12, 4;  in  a  1,72,3;  85,9;  3,71,3; 
111,6;  -  optuli  in  X  (?)  1121,1;  IV 12, 6; 
in  AJi  VI  42, 3;  in  B  VII  87,5;  in  a  3,1,5. 

obtego:  (quibus  ad  recipiendum  crates 
derectae  (c)  longuriique  (longurique  i)  ob- 
iecti  (obtecti  ;t>  et  institutae  fossae  magno  im- 
pedimento  fuerunt:  3,46,5;)  t  Pompeius 

.  .  .  turres  exstruxit  et  in  altitudinem  pedum 
XV  effectis  operibus  uineis  eam  (omnem  Paul) 
partem  castrorum  {om.  Nl)  obtexit:  3,54, 
1;  (obstructis  (extructis  0'hl;  Wolffel ;  Dt.) 
omnibus  castrorum  portis  (partibus  Wiilffel; 
Dt.)  et  ad  impediendum  obiectis  (obtectis 
Wdlffel ;  Dt.)  ericiis  (add.  Freudenbcrg ;  Db.; 
om.  rell.)  .  .  .  exercitum  eduxit:  3,54,2.) 

quorum  mediam  (c)  orationem  (c)  inter- 
rumpunt  subito  undique  tela  immissa;  quae 
ille  (Vatinius)  obtectus  armis  mUitum 
uitauit :  3, 19,  6. 

obtempero:  se  sibi  consilium  capturum 
neque  senatus  auctoritati  obtemperaturum : 
1,1,3;  TI  imperio  n.  imperinm  p.  00 

h)  i3  loc);  t   debere  eos   Itali.ae  totius 

auctoritatem  sequi  potius  quam  unius  bominis 
uoluntati  obtemperare:  1,35,1. 

[Falso:  neque  sibi  homines  feros  ac  barbaros 
temperaturos  (obtemperaturos  X)  existimabat, 
quin   .  .  .  contendereut :  1 33, 4.] 

obtestor.  A.  al<ini:  matres  familiae  .  .  . 
suos  obtestari  et  more  Gallico  .  .  .  liberos  .  . 
in  conspectum  proferre  coeperunt :  VII  48, 3. 

15.  (alqm.)  ut:  qui  decimae  legionis  aquilam 
fereb.at,  contestatus  (obtestatur  [i>  deos,  ut 
ea  res  legioni  feliciter  eueniret;  Desilite,  inquit : 
IV  25, 3;  (Vercingetorix)  dimittit  quoque  (c) 
uersus  legationes;  obtestatur,  ut,in  fide 
maneant:  VII 4,  5;  matres  familiae  .  . '^  pectore 
nudo  prominentes  passis  mauibus  obtesta- 
bantur  Romanos  (rom.  obt.  ^),  ut  sibi 
parcerent  neu,  sicut  Auarici  fecissent,  ne  a  (c) 
muUeribus  quidem  atque  infantibus  abstine- 
rent:  VII 47, 5;  (Vercingetoiix)  sua  in  illos 
raerita  proponit  obtestaturque  (que  om.  f)), 
ut  suae  salutis  rationem  habeant  neu  se  op- 
time  (o)  de  communi  libertate  meritum  hosti- 
bus  (o)  in  cruciatum  dedant:  VII  71,  3;  haec 
uti  fierent  per  omnes  deos  perque  (per  quae 
fh)  foedera,  quae  Bomae  fecisset,  eodem  testa- 


873 


obtestor  —  oblineo 


874 


mento  Ptolomaeus  populum  Bomanum  ob- 
testabatur:  3,108,3. 

('.  ncu:  VII  47,  5  <;<  71,3  u.  IJ. 

obtinco.  A.  =  possidere ,  In  |iotestate 
habere,  (occupatiim)  tenerc,  praeessc;  a): 
agrum:  1,38,1  u.  b)  Lusitaniam;  t  haec 

(castra)  C.  Antistius  Reginus  et  C.  (c)  Cani- 
nius  Rebilus  legati  cum  duabus  legionibus  ob- 
tinebant :  VII  83,  3 ;  ^  in  se  <c)  aetatis 

excusationem  nihil  ualere,  quod  {CC)  supe- 
rioribua  bellis  probati  ad  r  obtinendos  exer- 
eitus  euocentur:  1,85,9;  \  qui   (Diui- 

ciacus)  cum  magnae  partis  harum  (o)  regionum 
tum  etiam  Britanniae  imperium  obtimierit: 
114,7;  petunt,  ut  Maudubracium  .  .  .  in  ciui- 
tatem  mittat,  qui  praesit  imperiumque  ob- 
tineat:  V20, 3;  t  cuius  legationis  Nam- 

meius  et  Verucloetius  principem  («S-  prin- 
cipum  aA)  locum  obtinebant:  17,3;  eo  tum 
statu  res  erat,  ut  longe  principes  haberentur 
(o)  Haedui,  secundum  locum  dignitatis 
Remi  obtinerent :  VI 12, 9 ;  —  acies  erat  Afra- 
niana  duplex  legionum  V,  tertium  (Ciacc; 
tertia  *)  in  subsidiis  locum  alariae  cohortes 
obtinebant  (cohorlis  obtinebat  ///):  1,83,1;  — 
ita  miuora  castra  inclusa  maioribus  castelli  (-lis 
ah)  atque  arcis  locum  obtinebant:  3,66,5; 
t  quod  legibus  Haeduorum  iis  (c),  qui  sum- 
mum  magistratum  obtinercnt,  excedere  ex 
iinibus  non  liceret:  VII  33,  2;  1  neque  se 

ignorare,  quod  esset  officium  legati,  qui  fidu- 
ciariam  operam  (prouinciam  Ciace.)  obtineret 
(m.    GC):   2,17,2;  t    quam    (partem) 

Gallos  obtinere  dictum  est:  11,5;  t  cum 

singuli  magistratus  antiquitus  creari  atque  re- 
giam  potestateni  aiuunn  (aiumam  [i)  obtinere 
consucsscnt:  VII  32, 3;  t  qui  (Dumuorix) 

eo  tcmpore  principatum  in  ciuitalc  obtinebat 
(optineret  A^)  ac  maxime  plebi  acceptus  erat: 
1  3,  5;  si  iam  principatum  Galliae  obtinere 
(Hiiedui)  non  possint  (e)  :  117, 3 ;  Vercingetorix, 
.  .  .  cuius  pater  princijiatum  Gailiae  totius  ob- 
linuerat  et  ob  eam  causam,  quod  rcgnum  ad- 
I>etcljat,  a  (c)  ciuilate  crat  intcrfectus  (c):  VII 
4,1;  Adbucilli  filii,  qui  piincipatum  in  ciuitate 
(ciuitateni  Nal)  multis  ainiis  ol)tinuerat:  3, 59, 1 ; 
K  uti  (juicumque  Galliaiu  prouinciam  ob- 
tinoret,  .  .  .  Haeduos  .  .  .  defenderet:  135,4; 
quod  (Altius)  paucis  antc  annis  ex  (c)  practura 
eam  |ir<)uinciani  ohtimioiat:  1, 31,2;  iii  se  iioui 
generis  iniperia  coiistitui,  ut  idom  ad  portas 
urbanis  pracsidcat  (c)  it1)us  ot  diuis  bellicosissi- 
mas  prouincias  absens  tot  annos  (c)  obtincat: 
1,85,8;  maguam  (c)  (pecuniam)  sociolatos  ca- 
rum    prouinciarum,   quas   ipse  obtincbat,    sibi 


numerare  coegerat:  3,3,2;  1  hunc  (locum) 
esse  delectiun  medium  fere  regionum  earum, 
quas  Suebi  obtinerent:  IV  19, 3;  1  Castico, 
Catamantaloedis  filio,  Sequano,  cuius  pater 
regnum  in  Sequanis  multos  annos  obtinuerat 
et  a  senatu  .  .  .  amicus  appellatus  erat:  13,4; 
cuius  auus  in  ciuitate  sua  regnum  obtinuerat, 
amicus  ab  (c)  senatu  nostro  appellatus :  IV 
12,4;  cuius  pater  in  ea  ciuitate  regnum  ob- 
tinuerat  (tenuerat  ,i)  interfectusque  er.at  a 
Cassiuellauno:  V20, 1;  cuius  (e)  maiores  in 
sua  ciuitate  regnum  obtinueraut :  V  25, 1 ;  Caua- 
rinum,  quem  Caesar  apud  eos  regem  constitue- 
rat,  cuius  frater  Jloritasgus  aduentu  in  Gal- 
liam  Caesaris  coiusque  maiores  regnum  ob- 
tiuuerant:  V54, 2;  \  hae  (c)  ^naues)  ad 

insulam,  quae  est  contra  Massiiiam,  stationes 
obtinebant:  1,56,3;  t  geuer.atimque  dis- 

tributi  [in  ciuitates]  (Galli)  omuia  uada  ac  f 
saltus  eius  (salicta  eius  Heller;  transitus  coni. 
Np.;  u.  CC)  paludis  (certis  custodiis  add.  [i; 
Sehn.)  obtinebant:  VII 19,  2. 

b):  qui  (Rutilius  Lupus)  Achaiam  missus 
a  Pompeio  obtiuebat:  3,55,2;  t  Valerius 

Flaccus,  L.  filius,  eius,  qui  praetor  Asiam 
obtiuuerat:  3,53,2;  t  quorum  unus  Hi- 

spaniam  citeriorem  tribus  legionibus,  alter 
ulteriorem  a  saltu  Castulonensi  ad  Anam  dua- 
bus  legiouibus,  tertius  ab  Ana  Vettonum 
agruiu  Lusitaniamque  pari  numero  legio- 
num  obtinebat:  1,38,1;  t  Sardiniam 

obtinebiit  M.  Cotta,  Siciliam  M.  Ciito;  Afri- 
cam  sorte  Tubero  obtinere  debebat:  1,30,2. 

c):  conuentus  ciuium  Romanorum,  qui  Lis- 
sum  obtiuebant,  quod  oppidum  iis  antea  Cae- 
sar  attribuerat  .  .  .,  Antonium  recipit:  3,29,1. 

U.  =  ofcu|)are:  quod  ipse  suae  ciuitatis  im- 
perium   obteuturus  esset:  13,6;  t   ut 

.  .  .  jiartcm  linitiini  agri  per  uim  occupatam 
(c)  possiderent  GaLliaeque  totius  priucipatum 
obtiiierent:  VI12, 4;  t  (Dumnorigem ,)  si 

qiiid  accidat  Ronianis,  siimmam  iii  spem  per 
Heluelios  regni  obtinendi  uenire:  118,9. 

C.  =  rctincro  (id,  quod  possidenius):  esso 
nou  nuUo  sc  Caesaris  bcuelicio  adfcctum,  sic 
tameu,  ut  iustissimain  apud  eum  causam  ob- 
tinuerit:  VII  37, 4;  t  W  sibi  ad  pr.aesentom 
obtineud.am  libertatem  satis  esse:  VII  66, 4; 
t  Pompeius  eo  proclio  iiuporator  cst  appellatus. 
hoc  iiomeii  obtimiit  at(|uo'  {\mc  noinine  ab- 
stiuuit  iK^quo  l'ai(l:  u.  CC)  ita  sc  po.stoa  salu- 
taii  jiassus  *c,s7.' 3, 71,3;  1  Couuictolitauoni, 
(|ui  pcr  saccrdotCH  iiiorc  ciiiitatis  .  .  .  osset 
creatus,  potostatom  obtinoro  iussit:  VII 33, 
4;  t  principatuni:  1  17,3  ii.  A.  priuci- 


875 


obtineo  —  occldo 


876 


patum ;  t  Galli,  nisi  perfregerint  munitiones, 
de  omni  salute  desperant ;  Roniani,  si  reni  ob- 
tinuerint,  fiuem  laborum  omnium  exspectant: 
VII 85, 3 ;  quibus  (ciuibus)  saluis  atque  inco- 
lumibus  rem  obtinere  malebat:  1,72,3;  naues 
longas  occupare  hostes  couabantur.  .  .  .  sed  rem 
obtinuit  Caesar:  3,111,6. 

iieque  certum  inueniri  poterat,  obtinendine 
liruudisii  c.iusa  ibi  reraausisset  (Pompeius) 
.  .  .  au  inopia  nauiuni  ibi  restitisset:  1,25, 3. 

obti-ectatio :  a  quibus  (inimicis)  deduc- 
tum  ac  deprauatum  Pompeium  queritur  inui- 
dia  atque  obtrectatione  (obtract.  O)  laudis 
suae:  1,  7, 1. 

olmenio:  nam  his  {<•)  ea  pars  obuenerat: 
II  23, 1 ;  quae  cuique  ciuitati  pars  castrorum  ab 
,  iuitio  obuenerat:  VII  28,6;  legati,  quibus  bae 
partes  ad  defendendum  obuenerant  (uenerant 
AQ):  yiI81,6;  f  Scipioni  obuenit  Syria, 
L. 'Domltio  Gallia:  1,6,5. 

obniam:  Sulmonenses  portas  aperuerunt 
luiiuersique,  et  oppidani  et  mihtes,  obuiam 
gratulautes  Antonio  exierunt:  1, 18,2;  1 

Vercingetorix ,  ubi  de  Caesaris  aduentu  cogno- 
uit,  oppugnatione  (c>  desistit  (c)  atque  ob- 
uiam  Caesari  proficiscitur:  VII 12, 1;  t 

cuneatim  constiterunt  hoc  animo,  ut,  si  qua 
ex  parte  obuiam  (contra  add.  X;  Np.,  Schn., 
Db.;  del.  Facrn.)  ueniretur,  acie  iustructa  de- 
pugnarent:  VII  28,1. 

occaioio.  A.  subi.:  erat  occa.sio  bene 
gerendae  rei:  1,71,1;  breuem  consulendi  e  s  s e 
occasionem:  V29, 1;  t  uideri:  3,25,1 

u.  IJ.  praetermittere. 

B.  obi. :  conclam.ant  omnes  occasionem  (oc- 
cassionem  E)  negotii  bene  gerendi  amitten- 
dam  uon  esse;  ad  castra  iri  oportere:  III 18, 
5;  t  siue  soUicitandi  miUtes  (c)  siue 
aequo  loco  dimicandi  detur  occasio,  ne  facul- 
tatem  praetermittat :  2,33,5;  t  dimittere 
u.  «liiiiitto  p.  918  [ifi)  (4  loc);  t  cum 
diuturnitas  oppugnationis  negiegentiores  Octaui- 
anos  effecisset,  nacti  occasionem  meridiani 
temporis  discessu  (meridiano  tempore  discessus 
Ciacc.)  eorum  .  .  .  in  proxima  Octauii  castra 
iuruperunt:  3,9,6;  in  itinere  ut  aliquam  occa- 
sionem  dimicandi  nancisceretur :  3,85,2;  t 
ac  non  nullae  eiua?rei  praetermissae  occa- 
siones  Caesari  uidebautur :  3, 25, 1 ;  t  ^t 
hostes  sine  flde  tempus  atque  occasionem  fraudis 
ac  doli  quaerunt:  2,14,  1;  t  simus  ad 
dimicandum  parati.  non  facile  occasionem  postea 
reperiemus:  3,85,4. 

C.  diit.:  uterque  eorum  celeritati  studebat, 
et  suis  ut  esset  ausdlio  et  ad  opprimendos  ad- 


uersarios  ne  occasioni  {fhl;  occasione  a)  tem- 
poris  deesset:  3,79,1. 

D,  g^eu. :  occasionis  esse  rem  (rem  esse 
p) ,  non  proelii :  VII  45, 9. 

E.  abl.:  hac  impulsi  occasione  .  .  .  auda- 
cius  de  bello  consilia  inire  incipiunt:  VII  1,3; 
t  fore  .  .  .,  ut  duces  aduersariorum  occasione 
et  beneficio  fortunae  ad  nostros  opprimeudos 
uterentur:  1,40,  7. 

occasns  (iiiolis).    A.   tciuims  siguiflcat; 

a)  abl. :  acriter  utrimque  usque  ad  uesperum 
pugnatum  est.  solis  occasu  suas  copias  Ario- 
uistus  .  .  .  in  castra  reduxit:  150,3;   V8, 2  m. 

b)  a)  aa). 

b)  c.  praep.;  a)  ad;  aa):  ipse  .  .  .  ad  {om. 
(3)  solis  occasum  (occasu  (i)  naues  soluit:  V 
8,2. 

fip):  cum  a  meridie  prope  ad  solis  occasum 
dubia  uictoria  pugnaretur :  VII  80,  6 ;  producitur 
tum  (c)  res,  aciesque  ad  solis  occasum  cou- 
tiuentiu-:  1,83, 3  ;  neque  raultum  ad  solis  oc- 
casuni  temporis  supererat:  3,51,7. 

yy):  cum  ab  hora  fere  qu.arta  usque  ad 
soUs  occasum  pugnaretur:  III  15,5. 

p)  aute:  post  horam  nonam  oppidum  altis- 
simis  moenibus  oppugnare  adgressus  ante  solis 
occasum  expugnauit:  3,80,6. 

y)  snb:  sub  occasumque  (occasu  aefk) 
solis  sequi  (c)  destiteruut  seque  in  castra  .  .  . 
receperunt:  II 11, 6. 

B.  caell  rcffionem  sig-nillcat:  ut  .  .  .  aUae 
(naues)  ad  inferiorem  partem  insulae,  quae  est 
propius  solis  occasum  («.  CC) ,  magno 
suo  (c)  cum  periculo  deicerentur:  IV  28, 2; 
t  Aquitania  .  .  .  spectat  inter  occasum 
solis  et  septentri  ones:  11,7. 

oceido.  A.:  alterum  (latus)  uergit  ad  Hi- 
spaniam   atque  occideutem   solem:  V13, 2. 

B.:  Cottaeque  et  Titurii  calamitatem,  qui 
in  eodem  occiderint  castello  (in  eo  castello 
occiderint  [3 ;  in  eodem  cast.  cousederint  Paul), 
•ante  oculos  ponunt:  VI 37, 8;  —  (dum  cupi- 
dius  instat  (Voreuus),  in  locum  *dehitus  infe- 
riorem  (o)  concidit  (occidit  M;  Fr.) :  V  44, 12.) 

occiido.  A.:  L.  (c)  Petrosidius  aquilifer 
.  .  .  aqiiilam  intra  uaUum  proiecit,  ipse  pro 
castris  fortissime  (o)  pugn.aus  occiditur:  V37, 
5;  t  quartae  cohortis  omuibus  centurioni- 
bus  occisis  sigruferoque  (c)  interfecto,  signo 
amisso,  reUquarum  cohortium  omnibus  fere 
centurionibus  aut  uulneratis  aut  occisis :  II  25, 
1;  t  memoria  tenebat  L.  Cassium  con- 

sulem  occisum  exercitumque  eius  ab  Helue- 
tiis  pulsum:  17,4;  t  SeduUus  (c),  dux 

et  princeps  Lemouicum  (c),  occiditur:  VII  88, 


877 


occido  —  occultUB  (-e) 


878 


4;  TT  fuerunt  (e)  duae  filiae:  harum  (c> 

altera  occisa,  altera  capta  est:  153,4;  t 

occisis  ad  hominum  milibus  quattuor  reliqui 
in   oppidum  reiecti  sunt :  II 33, 5 ;  1  ma- 

gnum  numerum  u.  iiiagiin<i  p.  o24  (5  loc.)  ; 
t  principem:  VII  88,  4  «.  ducem. 

IJ.:  Cassium:  17,4  u.  A.  cousulem;  — 
Indutiomarum:  V  58, 5  u.  I).;  —  Petro- 
sidium:  V37,5  ««.  A.  irM. ;  —  Pulionem: 
V44,ll  u.  C.  illum;  —  Sedulium:  VII88, 
4  u.  A.  ducem. 

C:  quorum  alter  accepto  uulnere  occupatus 
per  suos  pro  occiso  subhitus  ,  alter  (acc.  uuhi. 
.  .  .  subl.,  alter  om.  af)  interfectus  est:  3,109, 
5;  t   quos  .  .  .  secuti  .  .  .  complures 

ex  iis  (c)  occiderunt:  IV35,3;  et  paucis  uul- 
neribus  acceptis  complurcs  ex  liis  occiderunt: 
IV  37, 3;  K  illum  ueruto  transfixum  ar- 

bitrantur  {sio  fi;  illum  uero  obscurantur  (opi- 
nantur  /'>.)  occisum  a;  l''r.;  illuni  ueruto  ar- 
bitrantur  occisuni  jjliir.  edd.):  V44, 11;  K 

redeuntes  equites  quos  possunt  consectantur 
atque  occidunt:  V58,  (i. 

1).:  cum  et  propter  uuluera  militum  et  prop- 
ter  sepulturam  occisorum  nostri  triduum 
morati  eos  sequi  non  potuissent:  126,5;  t 

magna  proponit  iis  (c),  qui  occiderint  (In- 
dutiomarum),  praemia:  V58, 5. 

Wfciiltatio:  intra  unnum  uero  uicesimum 
feminae  notitiam  habuisse  in  turpissimis  habent 
rebus;  cuius  rei  nulla  est  occultatio, 
quod  (u.  CC):  VI 21, 5. 

occiilto.  A.  propr.;  a):  reliqua  pars  scro- 
bis  ad  occultandas  insidius  uiininibus  ac  uir- 
gultis  (c)  integehatur  (c):   VII  73, 7;  t 

(siluae  incertis  occullisque  (occultatisque  in  (i) 
itineribus  confortos  iidire  prohibebant:  VI 
34,4;)  1   legionem   *X.  .   .   .  puulum 

progressam  inferiore  constituit  loco  siluisque 
occultat:    VII  45, 5;  f  tectis  insignibus 

Buorum  occultatisiiuo  signis  militaribus  raros 
militcH  .  .  .  traducit:   VII  45, 7. 

b):  Oassiucllauuus  .  .  .  paulum  .  .  cx  uiu 
excedebat  locisque  impciiilis  ac  siluestribu» 
seso  (se  (i)  occultabut:  Viy,l;  qui  proxinii 
(c)  Oceano  fucrunt,  hi  (his  (i;  Np.)  insulis 
(y|[i;  in  siluis  BM;  in  insulis  Qf)  seso  occul- 
tauerunt,  quas  aestus  efllcero  consuerunt  («): 
VI  31,  3;  si  qni  (^tium  in  jiraesentia  se  (oiit.  h) 
occulluBBent:  VI  4.'!, 3;  ipsos  se  inter  nmUitu- 
dincm  militum  occultassc;  VII 38, 5;  illo  .  .  . 
propo  confecto  sub  luccm  itinero  post  montcm 
He  occultauit:  VII  83, 7. 

<■):  ut  .  .  .  illo  (Ambiorix)  latobris  nut  (nc 
dlc;   <S'c7i/*. ;    siluis    aut  (tdd.  [i;   Svlin.)  BuItibuB 


se  eriperet  et  (ut  fi)  noctu  occultatus  (occu- 
patus  [i)  alias  regiones  partesqiie  peteret:  VI 
43,6. 

d):  neque  saepe  accidit,  ut  neglecta  quis- 
piam  religione  aut  capta  apud  se  (apud  se 
oni.  fi)  occultare  aut  posita  toUere  auderet:  VI 
17,5;  t  agger  ab  uniuersis  iu  munitionem 

(c)  coniectus  ...  ea,  quae  in  terra  (terram 
Ndilc)  occultauerant  Romani,  contegit:  VII 
85,6. 

B.  trsl.  (=  celare,  dissimularc):  ut  quam 
diutissime  longioris  fugae  consilium  occul- 
taret  (Pompeius):   3,102,3;  f  in  tanta 

multitudine  dediticiorum  suam  fugam  aut  oc- 
cultari  aut  omnino  ignorari  posse:  127,4;  tlf 
si  .  .  .  haec  exploratu  h.abeamus,  quae  de  exer- 
citus  alienatione  dicuntur,  .  .  .  quanto  haec' 
dissimulari  (/',•  -are  x;  Np.,  Db.)  et  occultari 
(-are  0)  quam  per  nos  confirmari  praestet?  2,  ■ 
31,5;  t  magistratus  quae  uisa  sunt 

occultant,  quaeque  (c)  esse  ex  usu  iudicauerunt, 
multitudini  produnt:  VI 20, 3. 

oi-cnltns.  1.  ui  adiect.;  a)  pos.:  nou 
solum  ab  eruptionibus  caueant,  sed  etiam  sin- 
gulorum  hominum  occultos  exitus  obseruent 
(f):  1,21,4;  t  siluae  incertis  occultisque 

(occultutisque  in  [i)  itiueribus  confertos  acUre 
prohibebant:  VI  34,  4;  t  in  siluis  opor- 

tuno  atque  occulto  loco  .  .  .  Romanorura  ad- 
uentum  exspeotabaut:  V32, 1;  progressus  milia 
passuum  III  loco  (in  loco  N)  idoneo  et  oc- 
culto  omnem  exercitum  equitatumque  conlo- 
cauit:  3,38,1;  (105,4  u.  2.  B.) 

b)  comp. :  ignesque  fieri  prohibuit ,  quo  oc- 
cultior  esset  eius  aducntus:  3,30,5. 

2.  ui  subst.;  A.  sins.;  a)  ex  occulto:  neque 
ex  occulto  insidiandi  et  dispersos  circum- 
uenicndi  siugulis  deerat  audacia:  VI 34, 6. 

b)  in  ocoultiim :  quod  ipse  animo  non  defece- 
rat  .  .  .  neque  se  in  occultum  abdiderat 
et  conspectum  multitudinis   fugerat:  VH30,  1. 

c)  in  occulto  u.  iii  p.  142  g:)  (7  loc). 

B.  plur.:  Pergamiquo  iu  occultis  (locis 
add.  Paid)  ac  reconditis  (NUId;  recognitis  af) 
templi  (recc;  templis  >i),  quo  praeter  sacer- 
dotes  adire  fas  non  est,  quae  t-iraeci  iiltvz<t  ap- 
pollant,  tympana  sonuoruut:  3,105,4. 

Ofcnltc.  A.  pos.:  qnid  (<■)  quoque  (e) 
])ucto  agi  placoat  occulto  iuter  so  consti  tunnt: 
VI 183, 5;  Tl  IVtreius  cum  ])aucis  eqnitibus 

ooculte  ud  o.\iil<HiiMila  locu  [iro  f  icisci  lu  r :  1, 
66, 3. 

B.  Biiiterl.:  ipso  diuorso  itinoro  quam  ])Otuit 
occuhissinu^  roliquus  cohortes  .  .  .  eduxit:  3, 
67,3. 


879 


occupatio  —  occupo 


880 


oeeapatio:  neque  has  tantularum  (r)  re- 
rum  occupationes  (sibi  (uld.  ^)  Britanniae 
anteponendas  iudicabat:  IV 22, 2;  t 

ita  magnarum  initia  rerum,  quae  occupatione 
magistratuum  et  imperiorum  {Paul;  temporuni 
X-,  edd.)  soUicitam  Italiam  habebant,  celerem 
et  facilem  exitum  habuerunt:  3,22,4;  —  si  id 
facere  occupationibus  rei  publicae  (p;  populi 
Komani  a;  Fr.,  Db.)  prohiberetur :  IV  1(5,  G; 
t  tabulae  testamenti .  .  .,  cum  propter  publi- 
cas  occupationes  poni  non  potuissent,  apud 
Pompeium  sunt  depositae :  .3, 108, 4. 

oeenpo.  A.  =  potiii,  lapere;  a)  piopr.; 
a):  atque  omnibus  eorum  aedificiis  occupatis 
reliquam  partem  hiemis  se  eonmi  copiis  alue- 
runt   (Vsipetes  et  Tencteri):   IV  4, 7;  ^f 

(agrum:  131,10  c<  VI 12, 4  u.  partem;)  t 

(angiportum:    3,70,1    k.   portam;)  t 

angustias  ic.  angntittiae  p.  -00  h)  (3  loc.): 
1  paucisque  intermissis  diebus  eadem  (haec 
a<ld.  NOIil)  (castra)  Pompeius  occupauerat:  3, 
66, 4 ;  acies  instructa  a  nostris,  qui  castra  occu- 
pauerant ,  cemebatur :  3, 69, 1 ;  Tf  ne  Cae- 

sar  orae  maritimae  ciuitates  occuparet:  3,11, 
2;  f  collem  ii.  collis  p.  GOl  extr.  ct 

602  (7  loe.);  cf.  praesidium  3,45,2;  «I 

Romanos  non  soliun  itinerum  causa,  sed  etiam 
perpetuae  possessionis  culmina  Alpium  occu- 
pare  conari  .  .  .  sibi  persuasum  habebant:  III 
2,5;  %  neque  uerum  esse,  qui  suos  fines 

tueri  non  potuerint ,  alienos  occupare :  IV  8, 1 ; 
t  Libo  .  .  .  Brundisium  uenit  insulamque, 
quae  contra  portum  Brundisinum  est,  occu- 
pauit :  3, 23, 1 ;  1  (Caesar  praecepto  (  Oud. ; 

praefecto  occupato  •.  ,■  profectus  occupato  Ach. 
Stat.;  profectionis  occup.  Hot.;  praeoccupato 
Ald.  nep.;  edd.)  itinere  ad  Dyrrachium  finem 
properandi  facit:  3,13,5;)  t  a  Sasonis 

(x;  salonis  reec;  Np.,  Db.)  ad  Curici  (Momms.; 
corici  NOx ;  Oricum  Np.;  Db.)  portum  (portus, 
Np.,  Db.)  stationes  litoraque  omuia  longe 
lateque    classibus    occupauit:    3,8,4;  f 

loca  (-um)  u.  locus  p.  476  (o  loc);  t 

montem  u.  uions  C.  p.  634  (4  loc);  t 

naues  u.  nanis  p.  705  (3  loc);  f  huc 

Caesar  .  .  .  contendit  occupatoque  oppido  ibi 
praesidium    conlocat :    1 38,  7 ;  t    quod 

Ariouistus  .  .  .  tertiam  .  .  partem  agri  Sequaui, 
qui  esset  optimus  totius  Galliae,  occupauisset: 
131,10;  ut  .  .  .  partem  finitimi  agri  per  uim 
occupatam  (-atuni  !i)  possiderent  Galliaeque 
totius  principatiun  obtinerent:  VI  12,4;  Marsi 
.  .  .  eam  .  .  oppidi  partem,  quae  mimitissima 
uideretur.  occupant :  1,  20,  3 ;  (quo  facilius  omne 
Hadriaticum    mare    ab    (add.   Paul;   occupatis 


n</(/.  Pto^p.)  estremis  Italiae  partibus  regioni- 
busque  Graeci.ae  in  potestate  h.-iberet:  1,25,3;) 
t  centuriones  .  .  .  gladiis  destrictis  portas 
occupauerunt  suosque  omnes  incolumes  rece- 
perunt:  VII 12, 6;  (quod  .  .  .  equites  .  .  eius 
angustiis  atque  his  (angustis  portis  atque  his 
codd.;  angustiis  portisque  Ald.;  angiportis  atque 
uiis  Landgraf:  portis  del.  Np.)  a  (c)  Cae.saris 
militibus  occupatis  ad  insequendum  tardaban- 
tur:  3,70,1;)  «r  (portus:  3,8,4  u.  litora;) 
t  in  occupandis  praesidiis  magna  ui  uterque 
nitebatur  (c) :  3,45,1;  cum  legio  Caesaris  nona 
praesidium  quoddam  (praesidio  collem  Ciacc.) 
occupauisset  et  munire  coepisset ,  huic  loco 
propinquum  et  contrarium  collem  Pompeius 
occupauit:  3,45,2;  •[  (regiones:  1,25,3 

u.  partes;)  t  persuadet  Castico  .  .  .,  ut 

regnum  in  ciuitate  siia  occuparet,  quod  pater 
ante  habuerat :  I  3, 4 ;  et  regno  occnpato  (del. 
Ckwc.)  per  ti'es  potentissimos  .  .  .  populos 
totius  Galliae  sese  potiri  posse  sperant:  13,8; 
quod  in  GaUia  a  potentioribus  atque  iis  (e), 
qui  ad  conducendos  homines  facultates  habe- 
bant,  uulgo  regna  occupabantur :  111,4;  t 
C.  Fabium  .  .  .  praemittit  celeriterque  saltus 
Pyrenaeos  occupari  (-are  Paul)  iubet,  qui  eo 
tempore  ab  L.  Afranio  legato  praesidiis  tene- 
bimtur:  1,37,1;  f  stationes:  3,8,4  u. 

litora;  %  quotienscumque  sit  decretum, 

darent  operam  magistratus  .  .  .,  factum  .  .  .  in 
ui  tribuuicia,  in  secessione  populi,  templis 
locisque  editioribus  occupatis:   1,7,5;  t 

quem  (tumulum)  si  occupauisset  Caesar  et 
communisset  (c)  :  1,43,2;  unius  legionis  .inte- 
signanos  procurrere  atque  eum  tiunulum  occu- 
pare  iubet :  1, 43, 3 ;  Pompeius  tiunulum  queu- 
dam  occupauit:  3,51,8;  f  (uias:  3,70,1 

u.  portas.) 

p):  sollicitato  exercitu  regio  ne  Pompeius 
Alexandriam  Aegyptumque  occuparet:  3,104, 
1;  —  qui  (Attius)  ...  in  Africam  peruenerat 
atque  eam  sua  sponte  uacuam  occupauerat:  1, 
31,2;  —  cum  omnem  Galliam  (Germani)  oc- 
cupauissent,  ut  ante  Cimbri  Teutonique  fecis- 
sent:  133,4. 

Alexandriam:  3,104,1  u.  s.  Aegyptum; 
his  copiis  fidens  Achillas  paucitatemque  mili- 
tum  Caesaris  despiciens  occupabat  Alexaudriam 
praeter  eam  (c)  oppidi  partem,  quam  Caesar 
cum  militibus  tenebat:  3,111,1;  —  ipse  .  .  . 
Pisaurum,  Fanum,  Anconam  singulis  co- 
hortibus  occupat:  1,11,4;  —  profectum  item 
Domitium  .id  occupandam  (-dum  0)  Massi- 
liam  nauibus  actuariis  septem:  1,34,2;  — 
Ariouistum  cum  suis   omnibus  copiis  ad  occu- 


881 


occupo  —  occureo 


882 


pandum    Ve&ontionem   .   .   .   contendere:   I 

38,1- 

y)  :  quorum  alter  accepto  uulnere  occupatus 
(sopitus  J.  F.  Oron.;  obsopitus  Dauis.;  del. 
Madu.)  per  suos  pro  occiso  sublatus,  alter 
(acc.  uuln.  oca  p.  s.  p.  o.  subl.,  alter  om.  af) 
interfectus  est :  3, 109,  5. 

b)  trsl. :  sic  omnino  (omnium  [i;  Schn.) 
animos  timor  praeoccupauerat  (occupaue- 
rat  (i),  ut  paene  alienata  mente  . . .  equitatum 
tautum  (c)  se  ex  fuga  recepisse  dicerent:  \T. 
41,3;  1  tantus  subito  timor  omnem 

exercitum  occupauit,  ut  non  mediocriter 
ouinium  mentes  animosque  perturbaret:  139,1. 

B.  —  explere,  implere :  (collis)  tantum  .  .  . 
in  latitudiuem  patebat,  quantum  loci  acies 
instructa  occupare  <^tenere  [i)  poterat:  118,3; 
^  nou  enim  amplius  pedum  milibus  duobus  *a 
castris  castra  distabant:  j  hiuc  (horum  Paul) 
duas  partes  acies  occupabant  duae,  tertia 
uacabat  (uagabatur  Ohl)  ad  incursum  atque 
impetum  militum  relicta:  1,82,4;  ^  fugien- 
lium  multitudine  ac  turba  portae  castrorum 
occupantur  atque  iter  imiieditur:  2,35,3. 

C.  =  distiuere  (scniper  ptc.  occupatus): 
dum  hacc  geruutur,  nostris  (hostes  uostris 
Hug)  omuibus  occupatis  qui  erant  in  agris 
reliqui  (quae  erant  in  agr.  relicta  Giil.;  u.  CC) 
discesserimt:  IV  34, 3. 

occupatus  in  alqa  re  u.  in  /j.  135  (S  loc). 

|l''also:  ut  .  .  .  ille  latebris  aut  saltibus  (c) 
se  eriperet  et  (ut  (i)  noctu  occultatus  (occu- 
patus  Ji;  aUas  regiones  partesque  jjeteret:  VI 
43,6.) 

orcarro.  A.  propr.;  a)  auimo  uou  iu- 
foto;  7.)  alci:  eodem  temjwe  equites  nostri 
leuisque  armatiuac  pedites ,  .  .  .  cum  se  in 
citftra  recijtercnt,  aduersis  hostibus  occurrc- 
bant:   1124,1;  ^  Bibulus   .   .   .   speraus 

idicui  se  pwti  ouusljuum  uauium  occurrere 
posse  inauibus  occurrit:  3,8,3;  ^  alius 

alia  ex  naui  quibuscumque  siguis  occurrerat 
se  adgregabat:  IV2G,  1. 

(l)ouiitius)  ad  Aegiuium  .  .  .  Caesari 
ueuienti   occurrit:  3,79,7;  \  ex  castris 

Bibi  legioues  alias  occurrere  .  .  .  iussit:  3, 
98, 3. 

in  alteram  partem  item  cohortaudi  causa  pro- 
fectus  pugnantibus  occiu-rit:  1121,4. 

[i)  uniis>o  daliuu:  iMibius  .  .  .  nun  \\.&  mul- 
tuju  muratUM  in  ilinere  cum  legioue  occurrit: 
V47,3. 

y)  ulliiuo  (=  auxiliu  currere):  qujiecuiiuiuc 
(c)  pars  castrurum  uudata  dcfeusoribus  picmi 
uidcbiitur,    co    (noslri)    occurrero    et    auxiliuiu 

l.exlc.  Citeiar.     11. 


ferre:  III  4, 2;  ut  quo  primnm  occurreretur  (^; 
Schn.;  curreretur  a;  rell.  edd.)  aut  cui  rei  ferre- 
tur   auxilium   uix  ratio  iniri  posset :  VII 24, 4. 

1))  animo  infesto;  a)  alei:  Afranius  .  .  . 
legiones  IIU  (c)  equitatumque  omnem  traiecit 
duabusque  (que  om.  a'A')  Fabianis  occurrit 
legionibus:  1,40,4;  ^  (parti  nauium: 

3,8,3   u.  a)   a)   nauibus;)  ^    leuiusque 

casura  pila  sperabat  in  loco  retentis  militibus, 
quam  si  ipsi  immissis  telis  occurrissent  (occu- 
currissent  a;  Xp.,  Dl.}:  3,92,2. 

Caesar  .  .  .  IIII  secum  legiones  duxit  com- 
modioreque  itinere  Pompeianis  occurrere 
coepit:  3,97,3;  ^  (Pompeius)  castra  mouit 

breuiore  itinere  se  occurrere  (?)  ei  posse  spe-» 
rans:  3,41,4;  ',  tauta  rerum  commutatio 

est  facta,  ut  nostri,  etiam  qui  uulneribus  con- 
fecti  procubuisseut ,  .  .  .  proelium  redintegra- 
rent,  tum  {om.  fl)  calones  perterritos  hostes 
conspicati  etiam  inermes  armatis  occurrenmt 
(occurrerent  [i;  Sehn.,  Xp.):  1127,1;  —  hostes 
terga  uertunt  (c);  fugieutibus  (que  add.  a) 
equites  occurrunt :  VII 88,  3. 

[i)  abs.:  Komanorum  m:mus  tantis  muni- 
tionibus  distinetur  nec  facile  pluribus  locis  oc- 
currit :  VII 84, 3  ;  uemo  erat  adeo  .  .  .  fugiens 
laboris,  quin  statim  castris  exeundum  atque 
occurrendum  putaret:  1,69,3;  neque  Bibulus 
impeditis  nauibus  dispersisque  remigibus  satis 
mature  occurrit:  3,7,3. 

IJ.  ti-sl.;  a)  =  iuueuire,  incidere  iu:  Cae- 
sar,  ne  grauiori  bello  occurreret,  maturius, 
quam  consuerat  (c),  ad  exercitum  proliciscitur : 
1 V  G,  1 ;  t  alio  se  (c)  in  hiberna  consilio 

uenisse  meminenit,  aliis  (se  add.  h)  occurrisse 
rebus  uiderat:  III  6,4. 

b)  =  ubsisterc,  auleuertere:  quibus  rebus 
quam  maturrimc  occurreuJum  putiibat :  133,  4; 
^  siugulari  militum  uostrorum  uirtuti  cousilia 
ciiiusque  (c)  modi  Gallorum  occurreb.int :  VII 
22, 1. 

etsi,  quantum  ratione  prouideri  poterat, 
ab  nostris  occurrebatur ,  ut  incertis  temixiri- 
bus  diuersisque  iliuoribus  iretur:  VII IG,  3. 

e)  =  iu  meutem  uenire:  utrisque  (utrimque 
B*)  ad  animum  (ad  omnia  ('/.•;  Ald.;  id  auimo 
tV.)  occurrit  unum  esse  illud  tempus  (illud 
e.  t.  praedicat  [i) ,  quo  maxime  contendi  cou- 
ueniat :  VII  85,2. 

[Fnlso:  pugnatur  uuo  tcmpore  omnibus  locis 
(occurrit  add.  (i)  atque  omnia  temptjmtur:  VII 
84,2.) 

(occuriHo:  iUum  uoruto  translixum  arbi- 
traiitur  \[i;  illum  uero  obscunmtur  occisum  a). 
giadio  ciimminus  rem  gerit  Vorenus  (uorenus 

5G 


883 


occurso  —  octauus 


884 


gl.  rem  comm.  gerit  fi;  —  illic  uero  obcursat 
gladio  comminusque  rem  gerit  uorenus  recc; 
pr.  edd.;  illic  uero  obcursat  ocius  gladio  com- 
minusque  rem  gerit  Vorenus  Schn.}:  V44, 11.) 
Oceniin!!).  A,  aec:  Oceanum  attingere 
u.  attingo  p.  361  (3  loe.);  {cf.  D,;)  t 

(in  flumine  Ligeri,  quod  influit  in  (om.  p) 
Oceanum :  111  9,  1 ;)  t  P.  Crassus  adule- 

scens  cum  legione  septima  proximus  mare 
Oceanum  (mari  oceano  recc.)  in  Andibus 
*hiemabat:  1117,2. 

B.  dat. :  (Rhenus)  ubi  Oceano  adpropin- 
quat  (fi;  adpropinquauit  a;  edd.} ,  in  plures 
diffluit  (e)  partes:  IV  10,4;  t  qui  pro- 
ximi  (hinc  proximi  (i)  Oceano  (oceanum  il:) 
fuerunt  ,  hi  (c)  iusulis  (e)  sese  occultauerunt, 
quas  aestus  efBcere  consuerunt  (c):  VI 31,  3. 

C.  geii. :  Aquitania  a  Garumna  (c)  flumiue 
ad  Pyrenaeos  montes  et  eam  partem  Oceani, 
quae  est  ad  Hispaniam,  pertinet:  11,7;  t 
tantas  tempestates  Oceaui  tantosque  im- 
petus  uentorum  sustineri  (c)  non  satis  com- 
mode  posse  (e)  arbitrabantur :  III 13,  G. 

D.  abl, :  f  eorum  una  pars ,  quam  Gallos 
obtinere  dictum  est,  initium  capit  a  flumine 
Khodano,  continetur  Garumna  (c)  flumine, 
Oceano ,  finibus  Belgarum ,  attiugit  etiiim  (oce- 
anum  fin.  belgarum  attingit.  etiam  X)  ab  Sequa- 
nis  et  Heluetiis  flumen  Rhenum:  11,5. 

E.  c,  praep.;  a)  alj:  (Mosa  .  .  .  parte  qua- 
dam  ex  Kheno  recepta,  quae  appellatur  Vacalus, 
insulam  [quae]  efficit  Batauoruni  [in  Oceanum 
influit]  neque  longius  ab  eo  (Ald.;  Oceano 
X)  milibus  passuum  LXXX  in  Oceanum  (Ald. ; 
Ehenum  A')  influit:  IV  10, 2.) 

l))  ad:  equites  auxiliaque  .  .  .  Celtiberiae, 
Cantabris  barbarisque  omnibus,  qui  ad  Ocea- 
num  pertinent,  ab  Aii-anio  imperantur:  1, 
38, 3 ;  t  Labienum  cum  legionibus  tribus 

ad  Oceanum  uersus  in  eas  partes,  quae 
Menapios  attingunt,  proficisci  iubet:  VI 
33,1. 

c)  iii  e.  ace.:  influere  u.  in  p.  92  (3  loe.). 

d)  in  c.  abL:  luna  plena,  qui  dies  maiiti- 
mos  aestus  maximos  in  Oceano  efficere 
consueuit:  IV29, 1;  t  longe  aliam  esse 
nauigationem  in  concluso  (uastissimo  add. 
afi)  mari  atque  in  uastissimo  (om.  p)  atque 
(om.  AQ^)  apertissimo  (om.  AQ;  Fr.)  Oceano 
perspiciebant  (respiciebant  fi) :  III 9,  7. 

Ocelnni.  Cf.  Bcrlraiid,  les  voies  romaines 
en  Oaule,  in  Rev.  arehiol.  1863  p.  34-1;  IleUer, 
Ph.  22  p.  142. 

ab   Ocelo   (ocoelo  M;   ocaelo  a) ,   ijuod  cst 


(oppidum  add.  RSehn.)  citerioris  prouinciae  ex- 
tremum,  in  fines  Vocontiorum  ulterioris  pro- 
uinciae  die  septimo  peruenit:  110,5. 

(ocins  ti.  occnrso.) 

(Octaciliiis  u.  Otacilins.) 

Oetaniaiii:  cum  diuturnitas  oppugnationis 
neglegentiores  Octauiauos  efiecisset,  nacti  occa- 
sionem  meridiani  temporis  discessu  eorum  .  .  . 
in  proxima  Octauii  castra  inruperunt .  .  .  omni- 
busque  eos  castris  expulerunt  et  magno  nu- 
mero  interfecto  reliquos  atque  ipsum  Oetauium 
in  naues  confugere  coegerunt:  3,9,6.7. 

II.  Octanins:  praeerat  .  .  .  Libiu-nicae 
atque  Achaicae  classi  Scribonius  Libo  et  M. 
Octauius:  3,5,3;  discessu  Liburnarum  (CC) 
ex  IUyrico  M.  Octauius  eum  iis  (c)  quas  habe- 
bat  nauibus  Salonas  perueuit.  ibi  concitatis 
Dalmatis  reliquisque  barbaris  Issam  (c)  a  Cae- 
saris  amicitia  auertit.  couuentum  Salonis  cum 
neque  poIUcitationibus  neque  denuntiatione  (c) 
periculi  permouere  posset,  oppidum  oppugnare 
instituit:  3,9,1.2;  quorum  cognita  sententia 
Octauius  quiuis  castris  oppidiun  circumdedit 
atque  uno  tempore  obsidione  et  oppugnationi- 
bus  eos  premere  coepit:  3,9,4;  ipsi  .  .  .  in 
proxima  Octauii  (-aui  a)  castra  inruperunt 
.  .  .  omnibusque  eos  ca-stris  expulerunt  et  magno 
numero  interfecto  reliquos  atque  ipsum  Octa- 
uium  in  naues  confugere  coegerunt:  3,9,6.7; 
tantis  detrimentis  acceptis  (c)  Octauius  despe- 
rata  oppugnatione  oppidi  Dyrraciiium  sese  ad 
Pompeium  recipit  (c):  3,9,8. 

octanns:  (haec  senatus  consulto  perscri- 
buntur  a.  d.  VII.  (VIII  0';  Ciaec.)  Id.  lan.: 
1, 5, 4 ;)  t  cum  a  prima  luce  ad  h  o  r  a  m 

octauam  pugnaretur  (c):  V35, 5;  t  ^^'^ 

in  parte  diuersae  duae  legiones,  undecima  et 
octaua,  .  .  .  proeliabantur:  1123,3;  L.  Fabius 
(e),  centurio  (om.  [i)  legionis  VIII.,  .  .  .  tres 
suos  nactus  maiupulares  .  .  .  murum  ascendit: 
VII  47,  7 ;  (mittit  eo  M.  Antonium  cum  legionis 
(legione  jV/i/;  -nibus  0/)  XIIL  (Vossins;  VIII 
A'0?)  cohortibus  V:  1,18,2;)  eo  triduo  legio 
VIII.  ad  eum  uenit:  1, 18, 5;  legionem  .  .  . 
nonam  in  sinistro  (cornu)  conlocauerat  .  .  .  et 
huic  sic  *adiuaxerat  octauam,  ut  paene  unam 
(om.  hl)  ex  duabus  efficeret,  atque  alteram 
alteri  praesidio  esse  iusserat :  3, 89, 1 ;  t 

(quod  illi  turbulentissimi  superioribus  tempori- 
bus  tribuni  plebis  post  (add.  Dt.)  octo  (octauo 
f;  Ald.,  Np.;  duodecimo  Ciace.;  Db.)  denique 
menses  (mense  Ald.;  Np.,  Db.)  uariarum 
(suarum  recc;  Np.,  Db.)  actionum  respicere  ac 
timere  consuerant  (c):  1,5, 2;)  t  quem 

Caesar  .  .  .  ab  octauis   ordinibus   ad  primi- 


885 


oclauus  —  octoginta 


886 


pilum  (primum  pilum  Ald.)  se  traducere  pro- 
nuntiauit :  3, 53, 5. 

octing;ciiti:  cum  ipsi  non  amplius  octin- 
gentos  <DCCC  a;  CCCCtos  f;  M.CCC  h)  equi- 
tes  liaberent:  IV12, 1;  ipse  cum  legionibus 
expeditis  IIII  et  equitibus  DCCC  in  fines  Tre- 
uerorum  proficiscitur:  V2, 4;  Haeduis  Segusi- 
auisque  .  .  .  deceni  milia  peditum  imperat;  huc 
addit  equites  DCCC  (octingentos  BM):  VII 
64,4;  DCCC  (equites)  ex  seruis  suis  pastorum- 
que  suorum  numcro  coegerat:  3,4,4;  quarum 
erat  summa  ueteranarum  (-norum  0'a)  trium 
legionura  uniusque  tironum  et  equitum  DCCC: 
3, 29,  2 ;  Caesar  .  .  .  cum  legioue  .  .  .  equitibus- 
que  DCCC  '.  .  .  Alexandriam  perueuit:  3,106, 
1;  1  hOc  (latus)  (huic  p)  milia  passuum 

octingenta  in  lougitudiuem  esse  existimatur 
(arbitrantur   fi):   V13, 6;  t   (nauibus 

circiter  LXXX  (p  ;  Oros. ;  octingentis  octoginta 
A  eorr.,  BM;  octingeutis  octingenta  Aj)r.;.T)CCC. 
LXXX  Q)  onerariis  coactis:  IV  22, 3;)  nauium, 
quae  cum  annotinis  priuatisque  .  .  .  amplius 
octiugentae  (.DCCCC.  af;  DC  Oros.)  uno  eraut 
uisae  tempore :  V  8, 6. 

ex  omni  (c)  numero  .  .  .  uix  DCCC  (octo- 
ginta  Orosius) ,  qui  primo  clamore  audito  se 
cx  oppido  eiecerant  (c),  .  .  .  ad  Vercinge- 
torigem  peruenerunt:  VII  28, 5. 

octo.  A.  ndii  iidditur  alius  uuinorus: 
(castra  oportunis  locis  erant  posita  ibiquo 
castella  (posita  VIII  castellaque  RMciKje) 
iiiginti  tria  facta:  VII  69,7;)  t  Fauonium 

(c)  ad  flumen  Aliacmonem  .  .  .  cum  cohor- 
tibua  VIII  (IV  Oiacc.)  praesidio  impedi- 
mentis  legionum  (c)  reliquit :  3, 36, 3 ;  1 

quod  dierum  ■(■  XXII  (VIII  Ool.)  ab  Ilerda 
frumentum  iussi  eraiit  cderre:  1,78,1;  t 

(ipse  cum  reliquis  trilius  (VIII  p)  (legioni- 
bus)  ad  flumen  Scaldem  {GC)  ...  ire  con- 
Htituit:  VI  33,3;)  t  iienses:  1,5,2  u. 

octaunH  (nicnsis);  t  hostes  sub  monte 

cousedisso  railia  passuum  ab  ipsius  castris 
octo:  121,1;  ab  his  (c)  castris  oppidum  Ite- 
niorum  lujmino  Hibrax  aberat  milia  passuum 
octo:  116,1;  quae  caslra  .  .  .  amplius  inilibus 
passuum  octo  in  latitudinem  patebant:  117,4; 
celeriter  octo  inilium  itinere  confecto:  IV  14, 1 ; 
quae  (naues)  ex  eo  loco  a  (c)  milibus  pas- 
Huum  octo  ucnto  tciiobantur:  IV  22, 4;  copias 
.  .  .  conuciiisHo  iicquo  loiigius  milia  {M';  mi- 
liuin  a;  milibus  rei;i:.)  passuum  octo  ab  liibcr- 
nis  suis  afuiHHo  (c) :  V53, 7;  coactis  c^iuitiim 
milibus  VIII  ([i;  milibus  om.  AB^M' ;  Vlil. 
(JU''M'')  et  pedituin  ciicitor  CCL  (c)  haoc  iii 
llaeduorum    fiiiibiiH   reconsobaiitur:    VI l  7(i,  3; 


duplicatoque  elus  diei  itinere  VIII  milia  (mil. 
a)  passuum  ex  eo  loco  procedit :  3,76.3. 

(]{.  additur  alius  numerus  u.  dnodesep- 
tnaginta.  dnodetriginta ,  dnodeai- 
ginti  p.  979  et  9S0.} 

Octodnrniii.  Cf  Gluck  p.  133;  F.  de  Saulcy, 
liev.   arr.h.  N.  S.  III  p.  430  sqq.;  IV  p.  1  sqq. 

constituit  (Galba)  .  .  .  ipse  cum  rehquis  eius 
legionis  cohortibus  in  uico  Veragrorum,  qui 
appellatur  Octodurus  (octodorus  B-a),  hiemare. 
qui  uicus  positus  in  ualle  non  magna  adiecta 
planitie  altissimis  montibus  undique  continetur: 
III 1,  4.  5 ;  cf.  qii.  sqq.  c.  1—6. 

octogeni:  quae  (turres)  pedes  LXXX 
inter  se  distarent:  VII  72, 4. 

Octogesa.  Cf.  Rud.  Schneider,  Ikrda. 
Berl.  18S6.  p.  36  sqq;  Sioffel,  Hisi.  de  J. 
Cesar  I.  p.  272  sq. 

toto  flumine  Hibero  naues  couquiri  et  Octo- 
gesam  {Bototn.;  conquirere  totogesma  Nx-;  con- 
quirere  et  octogesam  0;  edd.)  adduci  iubeut. 
id  erat  oppidum  positum  ad  Hiberum  milia- 
que  (mil.  V  «)  passuum  a  castris  aberat  XXX 
{GfiL;  XX  z;  Np.,  Db.):  1,61,4;  nam  quae  (c) 
itinera  ad  Hiberum  atque  Octogesam  (otogesam 
Nahl)  pertinebant ,  castris  hostium  oppositis 
tenebantur:  1,68,1;  uti  ipse  .  .  .  mutato  itinere 
iugis  Octogesam  (otogensam  al;  octogensam 
(^'■f^fh)  perueniret:  1,70,4. 

octogies:  ciucs  Romauos  eius  prouinciae 
sibi  ad  rem  publieam  administrandam  HS  (CH 
X-)  CLXXX  (LXXXX  0)  et  argenti  pondo 
(c)  XX  milia  .  .  .  polliceri  coegit:  2,18,4. 

octoginta.  A.  iioii  add.  alias  iiuineriis: 
erant  .  .  .  legiones  Afranii  III  .  .  .,  praeterea 
scutatae  citerioris  prouinciae  et  caetratae  [ulte- 
rioris  Hispaniae]  cohortes  circiter  LXXX: 
1,39,1;  cohortes  in  acie  LXXX  (LXX  //; 
LXXV  Np.)  constitutas  habebat,  quae  summa 
erat  miUum  XXII :  3, 89, 2 ;  t  neque  longius 
ab  *eo  milibus  passuum  LXXX  in  *Occanum 
influit:  IV 10, 2;  ouius  fiucs  a  maritimis  ciui- 
tatibus  flumen  diuidit,  (piod  appellalur  Taniesis, 
a  mari  circiter  milia  passuum  LXXX:  Vll, 
8;  milia  homiuum  delecta  IjXXX  (XXXX 
Giil.)  una  secum  (.LXXX.  delecta  secum  (i) 
intcritura  demonstrat:  VII  71,3;  quid  liominum 
(c)  milibus  LXXX(/J^71/-[i;  LXXXX  a;  XXXX 
Giil.)  uiio  loco  iiiterfectis  pn)pin<iuis  .  .  .  nostris 
aiiiiiii    Ibro   existiiiiatis?    VII  77,  8;  t 

nauibus  circitcr  LXXX  (fJ;  Oros. ;  octingeutis 
octogiiila  a)  oiiorariis  coactis:  IV  22, 3;  t 

aggerem  latuin  pedes  CCCXXX,  altum  pedos 
LXXX  (XXXX  G'Ol.)  exstruxerunt:  VII 24, 
1;   (quae  (turres)  pedes  LXXX  intor  so  dista- 

66» 


887 


octoffinta  —  offero 


888 


rent:  VII  72, 4;)  aggerem  in  altitudinem  peduni 
LXXX  exstruit:  2,1,4. 

(denique  ex  omni  (c)  niimero  .  .  .  uix  DCCC 
(octoginta  Orosius)  .  .  .  incoluraes  ad  Ver- 
cingetorigem  peruenerunt:  VII  28,  5;)  ex  his 
circiter  LXXX  interfectis  .  .  .  in  castra  se 
receperunt :  3, 37, 7. 

B.  add.  alius  nnmerus:  signaque  militaria 
ex  proelio  ad  Caesarem  sunt  relata  CLXXX 
et  aquilae  VIIII :  3,  99, 4. 

octoni:  imperant  .  .  .  octona  (milia)  Pic- 
tonibus  et  Turonis  (c)  et  Parisiis  et  Heluetiis: 
VII  75,  3;  T[  huius  generis  octoni  ordines 

ducti  (c)  temos  inter  se  pedes  distabant :  VII 
73,8. 

ocnlns.  A.  propr.;  a)  subi.:  at  luce 
{Oiacc;  ad  lucem  *)  miiltum  per  se  pudorem 
{del.  Ciacc.?y  omnium  oeulos  {Ciacc;  oculia 
x) ,  multum  etiam  tribunorum  militum  et  cen- 
turionum  praesentiam  (praesentium  O^af)  ad- 
ferre  (at  lucem  mult.  p.  se  pud.  omn.  oculis 
edd. ;  at  luce  multum  posse  pudorem  omnium 
sub   oculis ,   metum   Patd) :    1,  67,  4 ;  t 

omnium  oculis  mentibusqiie  ad  pugnam  in- 
tentis  celeriter  ad  .  .  .  munitiones  peruene- 
runt :  III  26, 2. 

b)  obi.:  quattuorque  ex  una  cohorte  cen- 
turiones  oculos  amiserunt:  3, 53, 3;  t 
leuiore  de  causa  auribus  desectis  aut  singulis 
effossis  oculis  domum  remittit:  VII  4, 10; 
t  intendere:  11126,2  u.  a). 

c)  gen.:  sese  .  .  .  ne  iiultum  quidem  atque 
aciem  oculorum  dicebant  ferre  potuisse:  I 
39,1. 

(d)  dat.:  1,67,4  u.  a).) 

e)  .ibl.:  quod  (flumen)  .  .  .  in  Ehodanum 
influit  incredibili  lenitate,  ita  ut  oculis  in  utram 
partem  fluat  iudicari  non  possit:  112,1. 

f)  c.  praep. :  cum  sub  oculis  omnium  ac 
pro  castris  dimicaretur :  V  16, 1 ;  pastoresque 
Domitii  (e)  spe  libertatis  excitati  sub  oculis 
domini  (dominis  hl)  suam  probare  operam 
studebant:  1,57,4;  (1,67,4  ti.  a);)  neque  uero 
id  (c)  Caesarem  fugiebat,  tanto  sub  oculis  ac- 
cepto  detrimento  perterritum  exercitum  susti- 
nere  non  posse:  1,71,1. 

B.  trsl.:  Cottaeque  et  Titurii  calamitatem, 
qui  in  eodem  (e)  occiderint  casteUo  (o)  ,  ante 
oculos  ponunt:  VI 37, 8. 

0«li :  omnes  autem  homines  natura  libertati 
(c)  studere  (c)  et  condicionem  seruitutis 
odisse:    III  10,  3;  t    fauere    et    cupere 

(Dumnorigem)  Heluetiis  propter  eam  adflni- 
tatem,  odisse  etiam  suo  nomine  Caesarem  et 
Romanos:  1 18,  8. 


odinm.  A.  obi.:  quasi  non  et  (c)  felicitas 
rerum  gestarum  exercitus  beneuolentiam  im- 
peratoribus  et  res  aduersae  odia  concilient 
{Olil;  colligent  af;  colligant  cf/rf.):  2,31,3; 
t  quoniam  reliqui  crudelitate  odium  effugere 
non  potuerunt:  ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  C,  1;  f 
merere:  VI  5,2  u.  C. 

B.  abl.:  orant,  ut  (c)  sibi  parcat  (o),  ne 
communl  odio  Germanorum  innocentes  pro  no- 
centibus  poenas  pendant:  VI  9,7;  t  ne 
per  uim  oppidum  expugnari  pateretur,  ne 
grauius  permoti  milites  et  defectionis  odio  et 
coutemptione  (c)  sui  et  diutino  labore  omnes 
puberes  interficerent:  2,13,3. 

C.  c.  praep. :  ne  quis  aut  (c)  ex  huius  ira- 
cundia  aut  ex  eo  quod  meruerat  odio  ciui- 
tatis  motus  exsistat  {tt.  CC)  :  VI  5,  2. 

odoi*:  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona 
cum  angustiis  loci  et  odore  taetro  ex  mul- 
titudine  cadauerum  .  .  . ,  tum :  3, 49,  3. 

offendo.  A.  =laederc:  ne  eius  supplicio 
Diiuciaci  animum  offenderet  uerebatur:  I 
19,2. 

B.  =  improbare  alqd  iu  alqo :  at,  credo,  [si] 
Caesarem  probatis,  in  {N;  iam  x,)  me  oflen- 
ditis:  2,32,10. 

C.  =  calamitatein  accipere :  serius  a  terra 
prouectae  naues  neque  usae  noctuma  aura  in 
redeundo  offenderunt:  3,8,2;  f  nullum 
eius  modi  casum  exspectans,  quo  nouem  oppo- 
sitis  legionibus  maximoque  equitatu,  dispersis 
ac  paene  deletis  hostibus  in  milibus  passuum 
tribus  offendi  posset:  VI 36,  2;  non  .  .  recor- 
dabantur  .  .  .,  quotiens  uel  ducis  uitio  uel 
culpa  tribuni  in  exercitu  (exercitum  Nz)  esset 
oflensum:  3,72,4. 

offensio.  A.:  petit  atque  hortatur,  ut 
sine  eius  offensione  animi  uel  ipse  de  eo 
causa  cognita  statuat  uel  ciuitatem  statuere 
iubeat:  1 19,  5. 

B. :  magnam  tamen  haec  res  illis  offen- 
sionem  et  contemptionem  ad  omues  attulit 
(intulit  ?■):  3,60,2. 

€.:  quicumque  alterum  obsidere  conati  sunt, 
perculsos  atque  infirmos  hostes  adorti  aut  proe- 
lio  superatos  aut  aliqua  (alia  Kraff.)  offen- 
sione  permotos  continuerunt :  3,47,2. 

offero.  A.  alqni,  aliid  =  TcaQi^j^Eiv,  7caQa- 
didovai ;  a)  alqm;  a) :  coactis  f  una  XL  (c) 
cohortibus,  quas  ex  proximis  praesidiis  de- 
ductas   fors   obtulit:  VII  87,5;  t  m.axima 

pars  Aquitaniae  sese  Crasso  dedidit  obsides- 
que  ultro  misit  (obtulit  p;  detulit  /'):  III 27, 
1 ;  t  Caesar  necessariis  rebus  imperatis 

•ad  cohortandos  milites,  qu.am  (in  add.  X;  edd. ; 


889 


offero  —  officium 


890 


ego  del.)  partem  fors  obtulit,  decucurrit  (c): 
II  21, 1 ;  1  Germani  frecjuentes  omnibus 

1«  principibus  maioribusque  natu    adhibitis 

■  ad  eum  in  castra  uenerunt.  ...  q  u  o  s  sibi  Cae- 
sar  oblatos  gauisus  ('fi;  grauius  a)  illos  (CU) 
retineri  iussit:  IV  13, 6. 

fi)  se:  quoniam  sit  fortunae  (o)  cedendum, 
ad  utramque  rem  se  illis  oflerre,  seu  morte  sua 
I  Roraanis  satis  facere  seu  uiuum  tradere  uelint: 
'  VII  89,2;    non    nuDos    ambitus  .  .  .   damnatos 

.  .  .  in  integrum  restituit ,  qui  (quod  Oiacc.)  se 
illi  initio  (c)  ciuilis  belli  obtulerant,  si  sua 
opera  in  bello  uti  uellet:  3,1,5. 

b)  alqd:  quod  Germani  .  .  .  ad  castra  Eo- 
manorum  delati  optatissimum  Ambiorigi  bene- 
ficium  obtulerant  (A(?);  Ald.,  Sc/in.;  obtulerant 
beneficium  (i;  benef.  obtulerunt  A(?)QB;  plur. 
edd. ;  benef.  obtinuerunt  M) :  VI  42, 3 ;  Caesaris 
bencficia  imminuerat  (Jurinius ;  beneficium 
mutauerat  x)  consuetudo,  qua  offerrentur  (offe- 
rentur  A7';  munera  afW.  Ochhr;  Dh.;  munerum 
consuetudo,  quae  off'.  E.  Uoffm.;  [qua  oflerren- 
tur]  Dt.):  2,29,3;  t  Petreius  atque  Afra- 

nius  oblata  facultate  in  castra  sese  referunt: 
1,72,5;  t{niunera:  2,29,3  u.  beneficium;) 
t  omnium  consensu  ad  eum  defertur  imperium. 
qua  oblata  potestate  omnibus  his  ciuitatibus 
obsides  imperat:  VII  4,  7  ;  t  ubi  cuique  (c) 
aut  ualles  abdita  aut  locus  siluestris  aut  (locis 
siluestribus  P)  palus  impedita  spem  praesidii 
aut  salutis  aliquam  oflerebat,  consederat:  VI 
34,2;  hac  (cukl.  EJMUller;  om.  X;  edd.)  ob- 
lata  (oblecta  il/';  obiecta  J/'^)  spe  (oblata  tanta 
spe  I'aul)  Germani  .  .  .  pracdam  in  occulto 
relinquunt;    ipsi  .  .  .:   VI  35, 10;  f  sic 

terror  oblatus  (recc;  terrore  oblato  x;  edd.) 
a  ducibus,  crudelitas  in  supplicio,  noua  religio 
iuris  iurandi  spem  praeseutis  deditionis  sustu- 
lit:  1,76,5. 

15.  se  olTerre  et  offerii  =  oceurrerc;  a)  sc: 
frater  .  .  .  iucitato  C(juo  se  hostibus  obtulit 
atquo  intorfectus  (o)  est:  IV12,  0;  qui  se  ultro 
inorti  oflerant  facilius  rcperiuiitur  (c)  quam 
qui  dolorem  pationter  fcrant:  VII  77,5;  fiitii- 
rum,  ut  .  .  .  ii  (c),  qui  ante  dimicarc  timuis- 
sent,  ultro  se  proelio  oflerrent:  3,73,6. 

b)  olTcrrl:  hostes  .  .  .  ad  legatos  atque  excr- 
citum  Hujiplices  manus  tendunt.  qua  noua  ro 
oblata  omnis  administratio  liclli  i(in«istil:  2, 
12,1  (Np.  2). 

4»i'li«-iiiH :  armonnn  officinas  iii  urbe  in- 
sli  tueriiii  l:  1,34,5. 

wnifiiiiii.  A.  iiotioiu!  oblvcUiia  =  iiiuiiiik, 
iicudtiuin,  bciicliciuni;  ii)  =iiiuiiiis  (iicirotiiiin), 
quod  iu-1  susce|»luiii  ud  iiiaiitliituiii   (iicii  (ucl 


conflcere)  debemus  (Pflieht);  a)  eomm,  qui 
imperiuni  (mag-istratum,  Icg-ationem)  obtinent 
(=  Stelluiig);  aa)  praed.:  neque  se  ignorare, 
quod  esset  officium  legati  (-iohpr.),  qni 
fiduciariam  operam  obtineret  (u.  CC) :  2, 17, 2. 

f/fi)  obi.:  Bibulus  .  .  .  grauiore  morbo  .  .  . 
implicitus,  cum  neque  curari  posset  neque 
susceptum  officium  deserere  uellet,  uim 
morbi  sustinere  non  potuit :  3, 18, 1. 

yy)  dat. :  controuersias  regum  ad  populum 
Romanum  et  ad  se,  quod  esset  consul,  pertinere 
existimans  atque  eo  magis  officio  suo  con- 
uenire,  quod  superiore  consulatu  cum  patre 
Ptolomaeo  .  .  .  societas  erat  facta:  3,107,2; 
f  III  cohortes  Orici  oppidi  tuendi  causa  reli- 
quit  isdemque  custodiam  nauium  longarum 
tradidit.  .  .  .  huic  officio  oppidoque  M.'  Acilius 
(c)   legatus  praeerat:  3,39,1;  t  toti 

tamen  officio  maritimo  M.  Bibulus  praeposi- 
tus  cuncta  administrabat:  ad  himc  summa  im- 
perii  respiciebat:  3,5,4;  naues  .  .  .  Brundisium 
a  Caesare  remittuntur,  ut  reliquae  legiones 
equitatusque  transportari  possent.  huic  officio 
praepositus  erat  Fufius  Calenus  legatus,  qui 
celeritatem  in  transportandis  legionibus  ad- 
hiberet:  3, 8,(1.)  2. 

fi)  eonim,  (lui  alterius  iiuperio  parere  de- 
bent  (=  fides,  obsequium);  aa)  ab:  cur  hunc 
(Ariouistum)  tam  temere  quisquam  ab  officio 
discessurum  iudicaret?  140,2. 

(i|ii)  iii:  in  officio  continere  u.  con- 
tiiieo  p.  713  c)  (4  loc.) ;  1  se  suosque 

omnes  in  officio  futuros  (confirmat  add.^) 
neque  ab  amicitia  populi  Roniaui  defecturos 
coufirmauit:  V3,3;  t  consolatus  Imlutio- 

marum  Iiortatusque  est,  uti  in  officio  mane- 
ret:  V4,2;  t  Cingetorigi,  quem  ab  initio 

permansisse  in  officio  denioustrauimus, 
principatus  atque  imperium  est  traditum:  VI 
8,  9 ;  t  Caesar  principibus  cuiusque  ciui- 

tatis  ad  se  euocatis  (c)  .  .  .  magnam  partem 
Galliae  (gallorum  fi)  in  officio  tenuit:  V 
54,1. 

y)  alioriim;  aa)obi.:  qui  ali  eo  missi  erant, 
confecto  legationis  olficio  liberius  cuiu  militi- 
bus  regis  conloqui  coeperunt :  3, 103, 4 ;  t 

Afranius  et  Petreius  et  Varro,  legati  Poiupei, 
.  .  .  officia  inter  se  partiuntur,  uti  Pctroius 
.  .  .  cum  omnibus  copiis  ad  Afraniuin  profi- 
ciscatur,  Varro  .  .  .  ullcrioieui  Ilispiiiiiaui  luea- 
tur:  1,38,1.(2);  1  cgii  certe  mcum  roi  piibli- 
cae  atque  impcratori  oflicium  praestitero:  IV 
25,3;  iu  appellandis  cohortandisque  militibtiH 
Imperatoris  et  in  pugnn  militis  officia  praestii- 
bat  (Cotla):  V33, 2;   icliqims   eiiim  omues  olli- 


891 


officium  —  omnino 


892 


cium  suum  praestitisee :  se  {Ald.;  om.  codd.}, 
qui  .  .  .;  exercitum  suum,  qui  .  . .;  illius  deni- 
que  exercitus  milites,  qui:  1,85,2;  cum  militi- 
bus  regis  conloqui  coeperunt  eosque  liortari, 
ut  suum  (si  uim  a)  officium  Pompeio  praesta- 
rent  (praestaret  NOH) :  3, 103, 4. 

fip)  (liit.:  sed  satis  iam  fecisse  (se)  officio 
satisque  supplicii  tulisse:  1,84,3. 

yy)  g^eii. :  quibus  quoniam  pro  pietate  (c) 
satis  fecerit,  habere  nunc  se  rationem  officii 
pro  beneficiis  Caesaris :  V  27,  7. 

Sd)  iibl,:  quod  (c)  a  pueris  nullo  officio  aiit 
disciplina  adsuefacti  nihil  omnino  contra 
uoluntatem  faciant:  IV  1,9. 

£e)  c.  praep. :  celeriter  equitatus  ad  cotidia- 
num  itineris  (tfe/.  Oiacc.)  officium  reuerti- 
tur:  1,80,4;  —  pauci  lenuncidi  ad  officium 
imperiumque  (que  om.  a)  conueniebant:  2, 
43,3. 

b)  =  muiius,  qnod  iilti-o  offerimns  et  prae- 
stnmus,  bciieflcium  ( (Jefiillig-keit ,  Dieust- 
leistuus:);  a)  subi.:  quos  .  .  .  Pompeius  erat 
adhortatus,  ne  noua  Caesaris  officia  ueterum 
suorum  bcneficiorum  in  eos  memoriam  expel- 
lerent:  1,34,3. 

p)  obi. :  exercitum  cum  militari  more  ad 
pugnam  colfortaretur  suaque  in  eum  perpetui 
temporis  officia  (-ium  a')  praedicaret,  in 
primis  commemorauit:  3,90,1. 

y)  ffeii. :  habere  se  a  Pompeio  ad  eum  priuati 
(priu.atim  Nac)  officii  mandata  demonstrat: 
1,8,2;  1f  uos  autem  incerta  (c)  uictoria 

Caesarem  secuti  diiudicata  iam  belli  fortuna 
uictum  sequamini,  cum  uestri  officii  praemia 
percipere  debeatis  ?  2, 32,  6. 

(3)  c.  priiep. ;  aa)  ex :  monuitque,  ut  ex  sua 
amicitia  omnia  exspectarent  et  ex  praeteritis 
suis  officiis  reliqua  sperareut:  3,60,1. 

p[i)  pro :  quam  rem  et  paucis  contigisse  et 
pro  magnis  (et  a  romanis  pro  maximis  (&)^) 
hominum  (omnino  Paul;  post  paucis  iransponit 
Kran.)  officiis  consuesse  tribui  docebat:  143, 
4;  quos  (Haeduos  et  Kemos)  praecipuo  semper 
honore  Caes.ir  habuit,  alteros  pro  uetere  ac 
perpetua  erga  populum  Komanum  fide,  alteros 
pro  recentibus  Gallici  belli  offlciis :  V  54, 4. 

B.  notione  subiectiua  (=  Pflichtg^efiilil, 
ofiicii  couscientia):  ut  quam  primum  intelle- 
gere  posset,  utrum  apud  eos  pudor  atque  o  f  f i- 
cium  an  timor  plus  (c)  ualeret:  140,14; 
t  facere  (eos)  arroganter,  cura  aut  de  officio 
imperatoris  desperare  ;uit  praescribere  uide- 
rentur  (c):  140,10. 

Ollonico :  interim  Teutomatus  (c) ,  Ollo- 
uiconis  (allouiconis  (i)  filius,  rex  Nitiobrogum, 


.  .  .  cum  magno  equitum  suorum  numero  et 
quos  ex  Aquitania  conduxerat  ad  euin  (Ver- 
cingetorigem)  peruenit:  VII 31, 5. 

oinitto.  A.  propr.:  nostri  omissis  (emissis 
fi)  pilis  gladiis  rem  gerunt  (c):  VII  88, 3. 

B.  trsl.:  liis  rebus  cum  iter  agminis  nostri 
impediretur,  non  omittendum  (obmittend.  Al,-) 
(sibi  add.  p;  Sclin.,  Np.,  Dt.)  consilium 
Neruii    existimauerunt    (c):    1117,5;  T[ 

Libo  discessit  a  Brundisio  obsessionemque 
(obsidion.  0)  nostrorum  omisit:  3,24,4;  t 

qua  ex  frequentia  T.  Labienus  prodit;  f  sum- 
missa  oratione  loqui  de  pace  atque  altercari 
cum  Vatinio  incipit  (sic  codd.;  Np.;  sed  omissa 
orat.  de  p.  altercari  .  .  .  Oiid.):  3,10,5;  *i 

itaque  in  praesentia  Pompei  sequendi  ratio- 
nem  omittit,  in  Hispauiam  proficisci  constituit: 
1,30,1;  t  cohortatus  Haeduos,  ut  .  .  . 

omnibus  omissis  (his  tiel  iis  a^ld.  codd. ;  Schn., 
Fr.,  Dh.;  del.  Beroald.)  rebus  huic  bello  ser- 
uirent:  VII  34,1. 

ut  potius  in  nocendo  aliquid  praetermit- 
teretur  (omitteretiu-  fi),  .  .  .  quam  cum  aUquo 
militum  detrimento  noceretur :  VI  34, 7. 

omnino.  A.  =  plane,  prorsus ;  a)  iius:et 
uini  negationis:  suisque  imperauit,  ne  quod 
omnino  telum  in  hostes  reicerent:  146,2;  cum 
.  .  .  milites  .  .  .  hortaretur,  ne  quod  omuino  tem- 
pus  ab  opere  intermitteretur :  VII  24, 2;  1,61, 
2;  VI  29, 2;  VII  28,2  u.  b)  y);  t  Len- 

tulus  sententiam  Calidii  pronuntiaturum  se 
omniuo  negauit:  1,2,5;  t  sic  uti  (c) 

omnino  pugnandi  causa  resisteret  nemo:  V 
51,5;  sed  in  casteUo  nemo  fuit  omnino  (om- 
nium  f)  militum,  quin  (qui  non  Of)  uulne- 
raretur :  3, 53,  3 ;  t  neque  se  cura  Belgis 

reliquis  consensisse  neque  contra  populum 
Rom.anum  (omnino  add.  (iJ ;  Flod.)  coniurasse : 
113,2;  t  quod  (c)  a  pueris  nullo  officio 

aut  disciplina  adsuefacti  nihil  omnino  contra 
uoluntatem  faciant:  IV  1,9;  quod  unde  iigger 
omnino  {p^ost  nihil  tramponit  Terpstra)  com- 
portari  posset,  nihil  er.at  reliquum,  omnibus 
arboribus  longe  lateque  in  finibus  Massiliensium 
excisis  et  conuectis :  2,  15, 1 ;  quarum  rerum 
nihil  omnino  accideriit :  2,  43, 2 ;  t  [uinura 

ad  se  omniuo  (omn.  ad  se  P)  importari  non 
sinunt  (patiuntur  (3):  IV  2,  6;]  Liger  ex  niui- 
bus  creuerat,  ut  omnino  uado  non  posse  triuis- 
iri  (-ire  P)  uideretur:  VII 55, 10;  quo  omnino 
Caesar  adire  non  poter.at:  1,49,2;  1  an 

paenitet  uos,  quod  saluum  atque  incolumem 
exercitum  nulla  omuino  n.aue  desiderata  tra- 
duxerim?  2,32,  12;  1  ut  nulius  (c)  per- 

fidiae  .  .  .  locus  esset  nec  quicquam  omnino 


893 


omnmo  —  omnis 


894 


relinqueretur  ,  qua  .  .  .  noceri  posset :  2, 16, 1 ; 
—  ut  ...  signa  dimitterent  neque  quisquam 
omnino  (omnium  Manut.)  consisteret:  3,69,4; 
1  cum  ab  his  saepius  quaereret  neque  ullam 
omnino  uocem  exprimere  posset:  132,3;  uti  ex 
(e)  tanto  nauium  nuraero  tot  nauigationibus 
iieque  boc  nequc  superiore  anno  ulla  (nuUa  fi) 
oninino  nauis ,  quae  milites  portaret ,  deside- 
raretur:  V23,3. 

b)  hi  enuntiato  non  neg^atiuo:  a):  praeter 
consuetudinem  omniuni  (omnino  Paul) 
noctu  *in8titucrant  pabulari :  1,  59,  3. 

fi):  quae  quidem  ego  aut  omnino  falsa  aut 
certe    minora   opinione   esse    confido:   2,  31,  5; 

I  quibus  rebus  nostri  perterriti  atque  huius 
omuino  generis  (o)  pugnae  impc^iti  non 
eadem  alacritate   .  .  .  utebantur  (c) :  IV  24, 4. 

y):  docent,  si  omuino  turris  concidisset, 
non  posse  (c)  milites  contineri,  quin  .  .  .  inrum- 
perent:  2,12,4  {Np.  5);  %  quod  .  .  .  suam 

fugam  aut  occultari  aut  omnino  ignorari 
jjosse  existimarent:  127,4;  1  maguum  in 

limorem  Afranius  Petreiusque  perueniunt,  ne 
onmino  friimento  pabuloque  intercludercn- 
tur:  1,61,2;  Tf  ue  omnino  metum  reditus 

sui  barbaris  tolleret:  VI 29,  2;  ueriti,  ne  om- 
nino  spes  fugae  tollerctur :  VII 28, 2. 

V.  =  si  oninia  aniiiio  vomplectimiir,  in  uni- 
iiersuin;  additur  a)  HUiiieri.s:  erat  omnino  iu 
(ialiia  ulteriore  legio  una:  17,2;  quod  fiumen 
uno  omnino  loco  pedibus ,  atque  hoc  aegre, 
transiri  potest:  V  18, 1 ;  quas  inter  (segetes)  et 
castra  unus  omnino  collis  intererat:  VI 36, 2; 
t  erant  omnino  itinera  duo,  quibus  itineribus 
domo  cxire  possent:  16,1;  eo  duae  oninino 
ciuitates  ex  Llritaimia  obsides  miserunt,  reliquae 
ncglexerunt:  IV  38, 4;  1[  nostri  .  .  .  com- 

pluriljus  interfectis  V  omnino  suorum  amissin 
quielissime  ne  receperunt:  3,46,6;  t  castra 

mouet .  .  .  VII  omnino  dies  ad  Corliuium  com- 
nioratus:  1,23,5;  f  cum  Caesar  omnino 

XII    naues    longas    praesidio   duxinsel:   3,7,2; 

II  dicbuH  oMinino  XVIII  (c)  trims  Khcuum 
c(inHuni[)liM:  I  V  10,4. 

<|iioil  omiiiiMP  liiduuni  Hujiererat,  cum  exer- 
citui  (Vuiiicntum  nicliri  oportcrct:  123,1. 

Ii)  itliis  iKicilius:  sibi  autem  mirum  uideri, 
ipiid  iii  Kua  (iallia  ..  .  aut  Ciicsari  aut  omnino 
populo  Roiiiano  iiegotii  esset:  134,4;  (qiuuii 
rom  et  paucis  coiitigisHO  et  pro  magnis  (c)  lio- 
iiiinum  (omnino  I'iml)  officiis  consuesso  tribui 
docebat:  143,4;)  sic  oinnino  (oninium  fi ;  Sclm.) 
iiniiiMis  timor  |iracoccu|)micrjit  (occiipaiuTat  fi), 
iiL:    VI  41,3;   2,15,1    it.  A.  u)  niliil;    priiis   ad 


continentem  uisus  (e)  est  Caesar,  quam  de  eius 
aduentu  fama  omnino  (mn.  f)  in  eas  regiones 
perferretur:  3,7,  3. 

oniniM.  I.  Forma.  Acc.  plur.  omnis 
/lis  loci^  in  his  codd.  iimeniri  editores  dicunt: 
III  8, 3  et  VI 34, 1  et  VII 16, 3  et  29, 3  m  K(?) ; 
VII  9, 2  in  7.a;  VI  34, 1  ««  Ayfi;  151,1  et  VI 
43,4  et  VII 18,  3  in  a;  VII 14, 4  in  AQa;  VII 
10,2  c<  36,1  in  Ba;  113,4  in  B^p;  II  5,4  i»  B^a; 
V53,2  in  S',-  V2,3  in  afk;  IV  13,  6  e<  VI27, 
4  et  35,4  et  VII 17,  7  et  45,3  et  1,85,2  in  a; 
111,1  (e<  V19,2)  in  h;  144,3  in  & ;  ap. 
Prise.  VI 36.  —  lieliquis  locis  (0.5  belli  Qallici, 
38  helli  ciuilis)  otnties  codd.  uidentur  habere 
omnes. 

II.  !Si!;nir. ;  1.  non  udditur  prouomeii  neque 
sidi.  reliquus;  A.  ui  adiectiui;  a)  siugulari 
nuincro;  a)  pertiuet  ad  singula  subst.; 
aa)  appellatiua;  a)  additur  subst.:  Caesar 
paene  omni  acie  perterrita  .  .  .  legionem 
nonam  subsidio  ducit :  1,45,1;  ouinis  Vari 
acies  terga  uertit  seque  in  castra  recepit:  2,34, 
6;  t  si  (c)  illoruin  nuntiis  confirmari  non 

potestis  omni  aditu  praesaepto:  VII  77, 11; 
1  magnitudo  operum,  .  .  .  multitudo  tormen- 
torum  omnein  admiuistrationciu  tardabat: 
2,2,5;  qua  noua  re  oblata  omnis  admiiiistratio 
bclli  consistit:  2,12,1  (Np.  2);  t  Auximo 

(c)  Caesar  progressus  (c)  omnem  agruui  Pi- 
ccnum  pcrcurrit :  1,15,1;  t  magnum  nu- 

merum  . . .  sagittiiriorum  aggeremque  omuem 
noctu  in  scaphas  .  .  .  imponit:  3,62,2;  ^ 

quod  omnem  apparatum  belli,  tela,  arma, 
tormenta  ibi  coulociuieriit:  3,44,1. 

cuin  uideat  omiic  ad  sc  bellum  translatum: 
VII  8, 4. 

erat  in  ccleritate  omnc  positum  certamcn: 
1,70,1;  1  nam  omnis  ciuitas  Heluetia 

in  quattuor  pagos  diuisa  est  {u.  GC):  112,4; 
uiium  se  esse  ex  omui  ciuitate  Haeduorum, 
qui:  131,8;  cum  prope  omnis  ciuitas  eo  con- 
uenisset:  VII  33,3;  —  ciuitiitcm  essc  om- 
nem  (omn.  esse  a)  in  armis:  VII  32,5;  t 

iib  oppido  et  ponte  et  commeatu  omni, 
quem  in  oppidum  contulerant  (-rat  ald),  se  in- 
terclusurum  aduorsiu-ios  coiifidobat:  1,  43,  2; 
t  ncquc  houestiiis  repcries  quiciiiiiun  quiun  ab 
omni  contcntiouo  abesse:  »/>.  Cic.  ud  .111. 
X  H  B,2;  —  ut  suporioris  tcmporiH  (siiporioro 
tempore  Ciacc.)  conteutionem  (coutcmpt. 
(Jld)  nostri  oinnem  remiserant,  ila  pioximi 
dici  casu  admoniti  oniuiii  iid  defensionem  pa- 
riuiorant:  2, 14,  (!;  t  quf-'*  ex  omni  copia 

singuli  siiigulos  suiw  (">  salutis  causa  dclcgo- 
raiit:  1  48,5. 


895 


omnis  (1.  A.  a)  a)  aa)  a)) 


896 


quae  res  omnem  dubitationem  adueutus 
legionum  expulit:  V48, 10. 

(Haeduos)  omnem  nobilitatem,  omnem  sena- 
tum,  omnem  equitatum  amisisse:  131,6; 
eo  .  .  .  sedecim  milia  expedita  cum  omni  equi- 
tatu  Ariouistus  misit :  I  49, 3 ;  omnem  equitatum 
et  leuis  armaturae  Numidas ,  funditores  sagit- 
tariosque  pontem  traducit:  1110,1;  omnem 
equitatum,  qui  nouissimum  agmen  moraretur, 
praemisit:  1111,3;  qui  (praefecti)  cum  omni 
equitatu  antecesserant :  IV  11,  G;  Caesar  omnem 
ex  castris  equitatum  suis  auxilio  (o)  misit:  IV 
37,2;  cum  Caesar  pabulandi  causa  tres  legiones 
atque  omnem  equitatum  cuni  C.  Trebonio  legato 
misisset:  V  17,2;  prope  cotidie  cum  omui  equi- 
tatu  Indutiomarus  sub  castris  eius  uagabatur: 
V  57, 3 ;  subito  Labienus  duabus  portis  omnem 
equitatum  emittit:  V58,4;  Minucium  (c)  Basi- 
lum  cum  omni  equitatu  praemittit:  VI 29, 4; 
quod  cum  omni  equitatu  discessisset:  VII 20, 
1;  discit  eum  omni  equitatu  Litauiccum  ad 
sollicitandos  Haeduos  profectum :  VII  54,  1 ; 
fugato  omni  equitatu  Vercingetorix  copias  (c) 
reduxit:  VII  68, 1;  cousilium  capit  omnem  ab 
(c)  se  equitatum  noctu  dimittere  ((■}:  VII  71, 
1;  cum  .  .  .  legiones  .  .  .  flumen  transissent 
impedimentaque  (iumentaque  Paul)  et  omnis 
equitatus  sequeretur:  1,40,3;  ad  hos  opprimen- 
dos  cum  omni  eqmtatu  tribusque  legionibus 
Afranius  .  .  .  proflciscitur:  1,51,4;  —  equi- 
tatumque  omnem,  ad  numeriun  quattuor 
milium ,  quem  ex  omni  prouincia  .  .  .  coactum 
habebat,  praemittit:  115,1;  equitatumque  om- 
nem  ante  se  mittit:  121,3;  equitatumque  om- 
nem  et  peditum  milia  X  sibi  celeriter  mitterent : 
VII 34, 1 ;  legiones  expeditas  quattuor  equitatum- 
que  omuem  ex  castris  educit :  VII  40, 1 ;  legio- 
nes  IIII  (c)  equitatumque  omnem  traiecit:  1, 
40,4;  legiones  reuocat,  equitatum  omnem  con- 
uenire  iubet:  1,82,2;  equitatuque  omni  fere  in- 
columi  .  .  .  magnum  peditum  numerum  inter- 
ficiuut:  2,26,4;  simul  ab  sinistro  cornu  P.  Attii 
equitatus  omnis  et  una  leuis  armaturae  (c)  in- 
teriecti  compliu-es  .  .  .  cernebantur:  2,34,2; 
equitatum  omnem  prima  nocte  ad  castra  ho- 
stium  mittit:  2,38,3;  eo  legiones  XII,  equi- 
tatum  omnem  uenire  iusserat:  3,2,1;  subito 
exercitus  regius  equitatusque  omnis  uenire 
Alexandriam  nuntiatur:  3,109,1;  %  tantus 

subito  timor  omnem  excrcitum  occupauit, 
ut:  139,1;  in  conspectu  Caesaris  atque  omnis 
exercitus  res  gerebatur:  11114,8;  omnemque 
exercitum  discessisse  cognoscunt:  VI 35, 7;  si- 
mili  omnem  exercitiun  inopia  premi,  nec  iam 
uires  sufficere  cuiusquam:   VII 20, 11;    consilia 


inibat,  quem  ad  modum  .  .  .  rursus  omnem 
exercitum  contraheret  (c) :  VII 43, 5 ;  Caesar 
omni  exercitu  ad  utramque  partem  munitionum 
(c)  disposito  .  .  .  equitatum  ex  castris  educi 
(c)  .  .  .  iubet :  VII  80, 1 ;  postero  die  omnem 
exercitum  intra  fossam  coutinet:  1,42, 1;  grauis 
autumnus  .  .  .  omnem  exercitum  ualetudine 
temptauerat:  3,2,3;  atque  idem  omnis  exer- 
citus  iiu-at:  3,13,4;  sic  .  .  .  exercitum  consti- 
tuebat,  ut  tertia  acies  uallum  contingeret,  omnis 
quidem  instructus  exercitus  telis  ex  uallo  ab- 
iectis  (c)  protegi  posset:  3,56,2;  quo  minus 
omnis  deleretur  exercitus:  3,70,1;  —  exer- 
citui  (exercitu  Np.)  quidem  omni  tantus  in- 
cessit  ex  incommodo  dolor:   3,74,2;  ^ 

quin  paene  circumuallati  atque  omni  exitu 
et  pabulatione  interclusi  uiderentur:  VII  44, 4. 

neque  onmi  interposita  fide  firmum  esse 
posse:  1,86,2;  t  omnis  fortuna:  III 8, 

3  u.  B.  a)  a)  aa)  S8)  ferre;  t  quod  omni 
ex  reliquis  partibus  demesso  frumento  pars 
(o)  una  erat  reliqua:  IV  32, 4;  consumpto  omni 
frumento  .  .  .  consultabant:  VII 77, 1;  quod 
Afrauius  paene  omne  frumentum  ante  Caesaris 
aduentum  Ilerdam  conuexerat:  1,48,5;  —  fru- 
mentum  omne,  praet«rquam  (c)  quod  secum 
portaturi  eraut ,  comburunt :  I  5, 3  ;  quod  ibi 
impedimenta  exercitus,  obsides  ciuitatum,  litte- 
ras  pubUcas  frumentumque  omue ,  quod  eo  .  .  . 
deuexerat,  relinquebat:  V  47,  2;  frumentum 
omne  ad  se  referri  iubet:  VII 71, 6;  ut  .  .  . 
naues  frumentumque  omne  ibi  contineret:  2, 
18, 6 ;  friunentumque  omne  conquisitum  .  .  . 
comportarat:  3,42,5. 

circiter  CCXX  (e)  naues  eorum  paratissimae 
atque  omni  genere  .irmorum  ornatissimae  .  .  . 
nostris  aduersae  constiterunt:  11114,2;  quod 
.apud  eos  magnae  simt  ferrariae  atque  omne 
genus  cimiculorum  notum  atque  usitatum  est : 
VII 22, 2;  multitudine  sagittarum  atque  omnis 
generis  (omni  genere  [i)  telorum  multos  uid- 
neratos:  VII 41, 3;  easque  (turres)  multis  tor- 
mentis  et  omni  genere  teloram  completas  ad 
opera  Caesaris  adpellebat:  1,  26,  1;  Caesaris 
exercitus  *e2im  optima  ualetudiue  summaque 
aquae  copia  utebatui,  tum  commeatus  omni 
genere   praeter   friunentiun   abuud.abat:  3,49,6. 

ubi  uero  ea  pars  turris  .  .  .  munita  est  ab 
omni  ictu  hostium:  2,9,5;  t  Trinoban- 

tibus  .  .  .  ab  omni  militum  iniuria  proM- 
bitis:  V21,l;  t   magn.ae   fiiit  fortunae 

omni  militari  instrumento,  quod  circum  se 
h<abebiit,  erepto  .  .  .  ipsum  efiugere  mortem: 
VI 30,2;  t  ita  omnis  insula  est  in  cir- 

cuitu   uicies  centum  milium  pjvssuum  :  V  13, 7 ; 


897 


omnis  (1.  A.  a)  a)  ■j.'j.)  o)) 


898 


*i  onini  ;id  Hiberum  intercluso  itinere  .  .  . 
castra  communit:  1,72,5;  tum  uero  omni  in- 
terclusus  itinere  ad  Caesarem  mittit :  2, 20,  7 ; 
^  omnis  iuuentus,  omnes  etiam  grauioris 
aetatis  .  .  .  eo  conuenerant:  III  16,2;  ut  omnis 
iuuentus,  quiie  in  oppido  remanserat,  omnes- 
que  superioris  actatis  cum  liberis  atque  uxori- 
bus  .  .  .  ad  caelum  manus  tenderent :  2, 5, 3. 

ad  omnem  lai)orem  aninio  parati  imperio 
paruerunt:  3,95,1;  t  celeriter  ignem  com- 

|iiolieiiderunt  et  uenti  magnitudine  in  omnem 
locum  castrorum  (castrorum  locum  fi)  distu- 
lerunt:  V43,2;  infirmis  auxiliis  proficisci  non 
dubitauerat  aeque  {Nf. ;  atque  eodd.)  omnem 
sibi  locum  tutum  fore  existimans :  3, 106, 3. 

quo   facilius  omne  Hadriaticum  mare  .  .  . 
in  potestate  haberet:  1,25,3;  t  interim 

omnis  ex  fiiga  Suessionum  multitudo  in 
oppidum  .  .  .  conuenit:  1112,4;  ad  huuc  se 
confestim  a  Pulione  omnis  multitudo  conuertit: 
V  44, 10 ;  hostes  ab  se  discessisse  omnemque 
ad  eum  multitudinem  conuertisse:  V49, 3;  con- 
clamat  omnis  multitudo  et  suo  more  armis 
concrepat:  VII  21,1;  ut  .  .  .  interscinderent, 
oninis  uero  ex  castris  multitudo  ad  restinguen- 
(hiin  concurrcret:  VII  24, 5;  omnis  sese  multi- 
tiido  (ad  cognoscenduni  add.  Okl)  efludit:  2, 
7, 3 ;  Androsthenes  .  .  .  omnem  ex  agris  multi- 
tudinem  seruorum  ac  liberorum  in  oppidum 
cogit :  3, 80, 3 ;  equites  .  . .  uniuersi  procucurre- 
runt  (f)  omnisque  multitudo  sagittariorum  se 
profudit:  3,  93,  3;  in  hoc  omnis  multitudo  maie- 
statcm  rcgiam  minui  praedicabat:  3, 106, 4;  % 
milites  disponit  .  .  .,  nt  contingaut  inter  .se 
atqiie  ( acque  fhl)  omnem  (am.  l)  muni- 
tionem  expleant:  1,21,3. 

natio    omnis:    VI  16,  1   u.   b)   y.)   fi[i)    n) 
Galli;  ^  omnis  nobilitas:  131,6  ?(. 

equitatus ;  ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs 
propter  imprudcntiani  laberetur:  V  3,  C;  non 
sine  causa  fieri,  ut  (iallia  omni  nobilitate 
spoliarotur:  V6, 5;  omni  nobilitale  llaeduorum 
interfecta:  VI 12, 3;  (oninis  uoster  equitatus, 
omnis  nobilitas  interiit  (periit  h):  VII 38, 2;) 
K  ut  perpaucac  ex  omni  numero  noctis  in- 
t(!ruentu  ad  lerram  peruenerint  (c):  11115,5; 
deniijue  ex  omni  (oo  add.  (i;  omni  ex  Kr.,  Dl.) 
miiiieio,  ([ui  fuit  circiter  niilium  Xij,  uix  UCCU 
.  .  .  incolumes  ad  Vercingetorigom  pcruenerunt: 
Vll  28,5;  duces  hostium  LX  niilia  {<■)  ex  omni 
numero  deligunt:  VII 83,  4. 

eo  cum  do  improuiso  coleriiisquc  ouini  (om- 
niuin  K;  Klrid.)  opinione  uenisset:  113,1; 
K  quiie  .  .  .  cum  onini  oporo  coniunclao  uim 
HuniiiiiH  exciperent:  IV  17,  9;  diebus  decem  .  .  . 

Loxiu.  Ca(jHur.      II. 


omni  opere  <,ponte  p)  effecto  exercitus  tradu- 
citur:  IV18, 1;  sic  deinceps  omne  opus  con- 
toxitnr:  VII 23, 4;  1,   huius  est  ciuitatis 

longe  amplissima  auctoritas  omnis  orae  mari- 
limae  regionum  earum :  III  8,  1 ;  omni  ora 
maritima  celeriter  ad  suam  sententiam  per- 
ducta:  1118,5;  eiusque  rei  causa  omni  ora 
maritima  classem  dispo.suerat:  3,5,2;  si  ...  se 
(c)  omni  maritima  ora  excludere  conaretur:  3, 
78,4;  t  quem  (c)  ubi  Caesar  intellexit 

praesentis  periculi  atque  inopiae  uitandae  causa 
omnem  orationem  (rationem  Ofh'')  insti- 
tuisse:  3, 17,  6. 

capilloque  sunt  promisso  atque  omni  parte 
corporis  rasa  praeter  caput  et  labrum  superius : 
V14,3;  tum  ex  omni  parte  lapidibus  coniectis 
deturbati  turrisque  succensa  est:  V43, 7;  (specu- 
latoribus  in  omnes  partes  (omnem  partem  p) 
dimissis  explorat :  V  49, 8 ;)  totum  autem  murum 
ex  omni  parte  turribus  contabulauerant:  VII 
22,  3 ;  nec  prius  .  .  .  quam  restiucto  aggere  atque 
omni  (eaadd.  a;  ex  Oiacc;  om.  [i;  f^chn.)  parte 
summotis  hostibus  finis  est  pugnandi  factus: 
VII  25,4;  erat  e  regione  oppidi  collis  .  .  . 
egregie  munitus  atque  ex  omni  parte  circuni- 
cisus:  VII  36,  5;  exploratores  hostium,  ut  omni 
fiuiniuis  parte  erant  dispositi,  inopimmtes  .  .  . 
ab  nostris  opprinumtur:  VII  61,1;  Pompeius 
.  .  .  uineis  eam  (omuem  Paid)  partem  castro- 
rum  obtexit:  3,54,1;  f  pecuniam  omnem 
omniaque  oruamenta  ex  fano  Herculis  in  oppi- 
duni    Gades    contulit:    2,18,2;  1    quae 

(oppida)  nou  munitione  et  loci  natura  ab  omni 
siut  periculo  tuta:  VII14,9;  qui  liberandos 
omni  periculo  censerent:  3,83,4;  1i  (omnis 
pons:  IV  18,1  u.  opus;)  t  stipendiumque 

equitum  fraudabant  et  praedam  omnem 
domum   auertebant:   3,59,3;  t   (omne 

praesidium:  1111,5  u.  IJ.  a)  a)  aa)  91) 
ponere;)  t  equitatumquc  omiiem  ad  nu- 

nieruin  quattuor  milium,  quom  ex  oinni  pro- 
uincia  et  Haeduis  atque  eoruin  sociis  coactum 
habebiit,  praemittit:  115,1;  quod  ouinem  pro- 
uinciam  consentire  intellcgebat:  1,30,3;  mul- 
tum  (friimentuin)  ex  omni  prouincia  compor- 
tabatur:  1,49,1;  magiiam  iunicutorum  atque 
hominum  multitiulincm  cx  omui  prouincia 
'euocat:  2,1,4;  coii.sonliro  omiicin  citciiorem 
prouinciam:  2, 17,3;  —  prouinciam  (imnem 
in  aua  et  Pompei  uerba  ius  iuriuiduui  adige- 
bat:  2,18,6;  prouinciam  enim  omuem  Oaesaris 
rcbus  fauere  cogiiouerat :  2, 18,  (!. 

quod  fuit  illis  coiianiUim  atque  omni  ru- 
tioiic  oHicicndiim:  1,65,5;  qua  re  omiii  ra- 
tione   essc   intordiu  pcrninipeiidum;  1,)>7,5;  — 

57 


899 


omnis  (1-  A.  a)  a)  —  b)  a)  y.a)  o)) 


900 


Caesar  a  (c)  superioribus  consiliis  depulsus 
omnem  sibi  commutandam  belli  rationem 
existimauit:  3,73,1;  eoque  omnem  belli  ratio- 
nem  conferre  constituit:  3,81,3;  t  libera 

(sint  add.  Vielh.)  comitia  atque  omnis  res 
publica  senatui  populoque  Romano  permit- 
tatur:  1,9,5. 

cum  .  .  .  recentes  defessis  succederent  om- 
nemque  Galliae  salutem  in  illo  uestigio  tem- 
poris  positam  arbitrarentur:  VII 25, 1;  Galli, 
nisi  perfregerint  munitiones,  de  omni  salute 
desper.aut:  VII  85, 3;  1  omnis  senatus: 

131,6  ti.  equitatus;  Caesar  Remos  eohortatus 
.  .  .  omnem  senatum  ad  se  conuenire  .  .  .  ius- 
sit:  115,1;  itaque  omni  senatu  necato  reliquos 
sub  coroua  uendidit:  11116,4;  cum  is  omnem 
ad  se  (.ad  se  omn.  (i)  senatum  uenire  iussisset : 
V54, 3;  —  in  Haeduos  proficisci  statuit  sena- 
tumque  omnem  et  quos  inter  controuersia 
esset  ad  se  Decetiam  euocauit:  VII  33,2;  f 
atque  inferiore  omni  spatio  uacuo  relicto 
superiorem  partem  coIUs  .  .  .  castris  compleue- 
rant:   VII  46,3;  1  cum  in  una   uirtute 

omnis  spes  salutis  {om.  fi)  consisteret:  II 
33,4;  erumperent  atque  omnem  spem  salutis 
in  uirtute  ponerent:  1115,3;  cum  omnis  Galli- 
cis  nauibus  spes  in  uelis  armamentisque  con- 
sisleret:  11114,7;  omni  spe  impetrandi  adempta: 
V6, 4;  C.assiuellaunus  .  .  .  omni  deposita  spe 
(spe  depos.  [i)  contentionis  .  .  .  itiuera  nostra 
seruabat :  V  19, 1 ;  tamen  omnem  spem  salutis 
(salutis  spem  P)  in  uirtute  ponehant:  V34, 2; 
quod  omnem  spem  hostes  in  celeritate  pone- 
bant:  V39, 4;  quod  omnem  rei  frumentariiie 
flumiuisque  Hiberi  spem  dimiserant:  1,  73, 1 ;  — 
suosque  hortatur,  ut  spem  omnem  in  uirtute 
reponaut:  2,41,3. 

ita  se  omni  tempore  de  populo  Romauo 
meritos  esse,  ut:  111,3;  ut  omni  tempore  totius 
Galliae  principatum  Haedui  tenuissent :  I  43,  7 ; 
Bellouacos  omni  tempore  in  fide  atque  amicitia 
ciuitatis  Haeduae  (o)  fuisse:  1114,2;  qui 
(corus)  magnam  partem  omnis  temporis  in  his 
(c)  locis  (e)  fl.ore  consueuit:  V7, 3;  ob  eam 
causam  spatia  (spatium  (i)  omnis  temporis  non 
numero  dierum,  sed  noctium  tiniunt :  VI 18, 2 ; 
t  ipse  omni  terra  (ipse  ora  maritima  Paul) 
earum  regionum  prohibebatur:  3, 15, 1. 

uita  omnis  in  uenationibus  atque  in  studiis 
rei  militaris  consistit:  VI  21,3;  f  ut  .  .  . 

his  ereptis  omnis  usus  nauium  uno  tempore 
eriperetur:  11114,7. 

6)  auteeedit  subst. :  post  hos  opus  in  oc- 
culto  a  III.  acie  fiebat.  sic  omne  (opus  add. 
/')  prius  est  perfectum,  quam:  1,41,5. 


pp)  nom.  !)ro|)r. :  Caluisius  .  .  .  summa  om- 
nium  Aetolorum  receptus  uoluntate,  praesidiis 
aduersariorum  Calydone  et  Naupacto  deiectis 
(c)  omni  Aetolia  potitus  est:  3,35,1;  f 

quem  (locum)  exomni  Gallia  oportunissi- 
mum  ac  fructuosissimum  iudicassent:  130,3; 
cum  omnem  Galliam  occup.auissent:  1 33, 4; 
qua  arrogantia  in  conloquio  Ariouistus  usus 
omni  Gallia  Romanis  interdixisset:  146,4;  ne 
omni  pacata  Gallia  ad  eos  exercitus  noster  ad- 
duceretur:  111,2;  qui  patrum  nostrorum  me- 
nioria  omni  Gallia  uexata  Teutonos  Cimbrosque 
intra  fines  suos  ingredi  prohibuerint :  114,2; 
liis  rebus  gestis  omni  Gallia  pacata  tauta  huius 
belli  ad  barbaros  opinio  perlata  est,  uti:  II  35, 
1 ;  quod  omni  Gallia  pacata  Morini  (uni  add. 
Paid)  Menapiique  supererant:  III  28, 1 ;  quod 
omnis  GalMa  ad  septentriones  (c)  uergit:  IV 
20, 1 ;  omnem  esse  in  armis  Galliam  (o.  gall. 
esse  i.  a.  P):  V41,3;  in  omni  GaUia  eorum 
hominum,  qui  aliquo  (c)  sunt  numero  .  .  ., 
genera  simt  duo:  VI13, 1;  in  consilio  capiendo 
omnem  GalMam  re.spiciamus,  quam  ad  nostrum 
.auxilium  concitauimus :  VII  77, 7;  nolite  .  .  . 
temeritate  uestra  aut  animi  imbecillit.ate  (o) 
omnem  Galliam  prosternere  et  perpetuae  serui- 
tuti  subicere  (e):  VII  77,9;  —  Gallia  est 
omuis  diuisa  in  p.artes  tres:  11,1;  Caesarem 
.  .  .  deterrere  posse  .  .  .  Galliamque  omnem  ab 
Ariouisti  iniuria  posse  defendere:  131,16;  si 
Gallia  omnis  cum  Germanis  consentiret  (con- 
■sentiat  (3):  V29, 6;  t  uti  ■  •  •  Varro  cum 

iis  (c)  quas  h.abebat  legionibus  omnem  ulterio- 
rem  Hispaniam  tueatur:  1,38,2;  t  si 

paruo  labore  magnas  controuersias  tollere  atque 
omnem  Italiam  metu  Iiber.are  possint:  1,9, 
1;  neque  (se)  sibi  iudicium  sumpturos  contra 
iitque  omnis  Italia  populus^wc  Romanus  iudi- 
cauisset:  3, 12, 2. 

(J)  peitiuet  ad  pluia  (bina)  snbst.:  quod 
omnem  commeatum  totiusque  belli  appa- 
ratum  eo  contulisset:  3,41,3;  t  ad  eum 

omni  (omne  (omnem?)  a)  celeritate  et 
studio  iucitatus  ferebatur:  3,78,2;  t  loco 

idoneo  et  occulto  omncm  exercitum  equi- 
tatumque  conlocauit :  3, 38, 1 ;  —  exercitus 
.  .  equitatusque  omnis:  3,109,1  «.  a)  aa) 
0)  equitatus;  t  (omni  exitu  et  pabu- 

latioue:  VII 44,4  u.  a)  aa)  o)  exitus;)  tt 
cuius  imperatoris  ductu  .  .  .  omnem  Galliam 
Germaniamque  pac.auerint:  1,7,6. 

b)  plui-al.  uu!i!.;  a)  pertinot  ad  siiignila 
subst.;  aa)  appellat.;  a)  additui-  substaut. : 
pr.aestare  (e)  omnes  perferre  acerbitates, 
quam:  VII 17, 7;  t  quae  (urbs)  posita  in 


901 


omniB  (1.  A.  %)  y.)  v.y.)  o)' 


902 


altissimo  monte  omnes  aditus  diificiles  ha- 
bebat:  VII 36, 1;  ^  postero  die  omni- 

bus  eius  uici  aedificiis  incensis  in  prouin- 
ciam  reuerti  contendit:  1116,4;  atque  onmibus 
eorum  aedificiis  occupatis  reliquam  partem 
hiemis  se  eorum  copiis  aluerunt:  rV4, 7;  deinde 
omnibus  longe  lateque  aediiiciis  incensis  se  (o) 
in  castra  receperunt :  IV  35, 3 ;  omnes  uici  atque 
omnia  aedificia,  quae  quisque  conspexerat,  in- 
cendebantur,  (pecora  interfieiebantur  add.  fi), 
praeda  ex  omnibus  locis  agebatur:  VI 43, 2; 
^  itaque  uastatis  omnibus  eorum  agris,  uicis 
aedificiisque  incensis  Caesar  (c)  exercitum  re- 
duxit  (c):  11129,3;  omnibus  eonun  agris  ua- 
statis,  frumentis  succisis,  aedificiis  (que  add. 
-p)  incensis  .  .  .  se  .  .  .  receperunt:  IV  38, 3; 
^  omnes  alarios  (alarios  omnes  p)  in 
conspectu  hostium  pro  castris  minoribus  con- 
stituit:  151,1;  ^  omnes  amici  cousulum, 

necessarii  Pompei  atque  eorum,  qui  ueteres 
inimicitias  cum  Caesare  gerebant,  in  senatum 
coguntur;  quorum  .  .  .:  1,3, 4;  ^  qui  una 

cum  Q.  Sertorio  omnes  annos  fuerant :  III 23, 
5;  omnibusque  aunis  de  loco  (e)  summis  simul- 
tatibus  contendebant :  V44,  2;  ^omnes 

eo  loco  aut  ab  radicibus  subruunt  aut  accidunt 
arbores:  VI27,4;  nihil  erat  reliquum  omni- 
bu8  arboribus  longe  lateque  in  finibus  Massi- 
liensium  excisis  et  conuectis:  2,15,1;  \ 

his  traditis  omnibusque  armis  ex  oppido 
conlatis  .  .  .  in  fines  Ambianorum  peruenit:  II 
15,2;  —  armisque  omnibus  ex  oppido  tra- 
ditis  in  deditionem  Suessiones  accepit :  II 13, 1 ; 
cum  alius  discessisset ,  alius  .  .  .  quieti  se  de- 
disset,  arma  uero  omnia  reposita  contectaque 
essent:  2, 14, 1 ;  arma  omnia  priuata  ac  publica 
in  domum  Gallonii   contulit:  2,18,2;  ^ 

hunc  omnium  inuentorem  artium  ferunt:  VI 
17,1;  \  in  summo  iugo  duas  legiones  .  .  . 

et  orania  auxilia  conlocari  .  .  .  iussit  («. 
CC) :  I  24, 2 ;  despcratis  ouinibus  auxiliis  portas 
aperuit:  3,11,4. 

equites  auxiliaque  .  .  .  Celtiberiae,  Cantabris 
barbarisque  omnibus,  qui  ad  Oceauum  per- 
tinent,  ab  Afranio  imperantur:  1,38,3;  ^ 

quod  oninibus  fere  Gallicis  bellis  (bellis 
gallicis  '^)  hostibus  nostris  inde  subministratji 
auxilia  intellegebat :  IV20, 1  ;  quod  in  omuibus 
bellis  singulari  eius  opera  fuerat  usus:  V25, 2  ; 
praemiseral  .  .  .  equitum  III  milia,  nuae  omui- 
buH  Huperioribus  bcllis  habucrat:  1,39,2;  quo- 
rum  opcra  Caesar  oniiiibus  (lallicis  (gallis  Oahl) 
bellis  {am.  I)  uptinia  fortissimaquc  eral  usus: 
3,69,1. 

frumeutum   cx  liiiitimis  rc^'ionibus  attjuc  (ex 


add.  0';  edd.;  in  afli:  om.  l)  omnibas  castel- 
lis  in  urbem  conuexerant:  1,34,5;  item  Lisso 
Parthinisque  et  omnibus  casteUis  qnod  esset 
frumenti  conquiri  iussit  {u.  CO):  3,42,4;  ^ 
erat  ex  omnibus  castris,  quae  summum 
undique  iugum  tenebant ,  despectus :  VII  80, 2 ; 
omnibusque  eos  castris  expulerunt :  3, 9,  7 ;  ^ 
itaque  ad  omnes  casus  snbsidia  comparabat: 
IV  31, 2;  seque  ad  eruptionem  atque  omnes 
casus  comparant:  VII 79, 4;  turrim  (c)  .  .  . 
militibus  compleuit  tuendamque  ad  omnes  re- 
pentinos  casus  tradidit :  3, 39, 2 ;  ^  cum 

omnibus  de  causis  Caesar  pacatam  GaUiam 
existimaret :  III  7, 1 ;  ^  infirmiores  milites 

ex  omnibus  centuriis  deUgi  iubet:  1,64,5; 
1  quartae  cohortis  omnibus  centurioni- 
bus  occisis:  1125,1;  reliquarum  cohortium 
omnibus  fere  centurionibus  aut  uulneratis  ant 
occisis :  II  25, 1 ;  hoc  casu  aquila  conseruatur 
omnibus  primae  cohortis  centurionibus  inter- 
fectis  praeter  principem  priorem:  3,64,4;  T 
se  .  .  .  eo  fuisse  contentum,  quod  omnibus 
ciuibus    pateret:    1,32,2;  ^   omnes 

Galliae  ciuitates  ad  se  oppugnandum  (c) 
uenisse  ac  contra  se  castra  habuisse:  144,3; 
eodem  equitatus  (o)  totius  Galliae  conuenit  .  .  . 
priucipesque  ex  omnibus  ciuitatibus :  V  5,  3 ; 
omnes  fere  Galliae  ciuitates  de  bello  consulta- 
baut:  V53,4;  nocte  una  intromissis  equitibus 
omnium  finitimarum  ciuitatum  (c)  .  .  .  tanta 
diligentia  omnes  suos  .  .  .  continuit :  V  58, 1 ; 
in  GaUia  non  solum  in  omnibus  ciuitatibus 
atque  in  omnibus  pagis  partibusque  {del.  Dauis. ; 
Np..  Fr.) ,  sed  paene  etiam  in  {'fi;  om.  a.;  Np.) 
singulis  domibus  factiones  sunt:  VI  11,2;  nam- 
que  omnes  ciuitates  in  partes  diuisae  (o)  sunt 
(o)  duas  (o)  :  VI 11,  5;  celeriter  ad  omnes  Gal- 
liae  ciuitates  fama  perfertur:  VII  3,2;  ipse 
maiorem  Galliae  motum  exspectaus,  ne  ab 
omnibus  ciuitatibus  {om.  [i)  circumsisteretur, 
consilia  inibat:  VII 43, 5;  nominatim  ex  omni- 
bus  ciuitatibus  nobilissimo  quoque  euocato:  1, 
39,2;  ad  quam  diem  magistratus  principesque 
omnium  ciuitatum  sibi  esse  praesto  Cordubae 
uellet:  2,19,1;  —  ciuitatesque  omnes  se 
statim  Titurio  dedideruiit:  11119,5;  ^  ibi 

in  omnibus  collibus  expositas  hostium  co- 
pias  armatas  conspexit:  IV  23,  2;  atque  omni- 
bus  eius  iugi  coUibus  occnpatis,  qua  'dispici 
poterat,  horribilcm  speciem  praebebat:  VII 36, 
2;  ^  his  rebus  et  feriis  Latinis  comitiis- 

que  omuibus  perCciendis  ^cN  XI  dics  tribuit: 
3,2,1;  ^  ul  {(•}  omnibus  in  uita  com- 

modis  uua  cum  iis  (c)  fruantur:  11122,2; 
1    si    coram    de    omnibus    condicionibus 

57  • 


903 


omnis  fl.  \.  b)  r)  X7.)  a)) 


904 


disceptetur:  1,24,6;  lf  ut  .  .  .  omnia 

eius  consilia  cognosceret  (c):  V7, 3;  Caesar 
omnibus  consiliis  anteuertendum  esistimauit, 
ut  Xarbonem  proficisceretur :  VII  7, 3 ;  ^ 

fere  de  omnibus  controuersiis  publicis 
priuatisque  constituunt:  VI13,  5;  fore,  uti  per 
conloquia  omnes  controuersiae  componantur:  1, 
9,6;  T  ut  de  finibus  suis  cum  omnibus 

copiis  exirent :  12,1;  ipse  triduo  intermisso 
cum  omnibus  copiis  eos  sequi  coepit:  126,6; 
postquam  omnes  Belgarum  copias  in  unum 
locum  coactas  ad  se  uenire  uidit :  II  5, 4 ;  omni- 
bus  uicis  aedificiisque  .  .  .  incensis  ad  castra 
Caesaris  omnibus  copiis  contenderunt :  117,3; 
Caesar  equitatu  praemisso  subsequebatur  omni- 
bus  copiis:  1119,1;  subito  omnibus  copiis  pro- 
uolauenmt  impetumque  in  nostros  equites  fece- 
runt:  1119,6;  cnni  omuibus  copiis  auxilio 
Nemiis  uenirent :  II  29, 1 ;  omnibus  copLis  re- 
peute  (e)  ex  oppido  eruptionem  fecerunt:  II 
33, 2 ;  sic  omnibus  bostium  copiis  fusis  armis- 
qne  exutis  se  .  .  .  recipiunt:  1116,3;  productis 
omnibus  copiis  .  .  .  quid  hostes  consilii  cape- 
rent  exspectabat :  III  24, 1 ;  ipse  onmes  copias 
castris  eduxit:  IV  13,6;  ipse  cum  omnibus  co- 
piis  in  Morinos  proficiscitur:  IV  21,3;  imperat, 
uti  coactis  omuibus  copiis  eastra  naualia  de 
improuiso  adoriantur:  V22, 1;  cum  omnes  ad 
eimi  Treuerorum  copiae  uenissent  (conuenissent 
3)  :  V  47,  4;  docet  omnes  equitatus  peditatus- 
que  (^p;  ped.  equitatusque  BMQ)  copias  Treue- 
rorum  tria  milia  passuum  longe  ab  (c)  suis 
castiis  consedisse:  V47, 5;  ad  Caesarem  omni- 
bus  copiis  contendunt:  V49, 1;  hac  re  cognita 
omnes  Eburonum  et  Neruiorum  quae  conuene- 
rant  copiae  discedunt:  V  58,  7;  sic  omnino 
(omnium  !i)  animos  timor  praeoccupauerat  (c), 
ut  paene  alienata  mente  deletis  omnibus  copiis 
equitatum  tantum  (c)  se  ex  fuga  recepisse  dice- 
rent:  VI 41, 3;  statuunt,  ut  X  mUia  hominum 
delecta  ex  omnibus  copiis  (fl;  locis  a;  Fr„ 
Db.)  in  oppidum  mittantnr  (c):  VII 21, 2; 
atque  omnes  Lllo  ad  (c)  munitionem  (c)  copiae 
traducuntur:  VII  45, 6;  exposuit,  quos  et  quam 
humiles  accepisset,  .  .  .  multatos  agris,  omni- 
bus  ereptis  copiis  (sociis  fi),  imposito  stipendio : 
VII 54, 4 ;  inde  (c)  cum  omnibus  copiis  ad 
Caesarem  peruenit:  VII  62,10;  cum  omnibus 
copiis  ad  Alesiam  perueniunt:  VII  79, 1;  omnes 
bostium  copiae  deleri  potuissent:  VIISS,  6;  ad 
se  cum  omnibus  copiis  ueniret:  1,19,4;  uti 
Petreius  ex  Lusitania  per  Vettones  cum  omni- 
bus  copiis  ad  Airanium  proficiscatur :  1,38,2; 
postero  die  omnibus  copiis  triplici  instructa 
acie  ad  Ilerdam  proficiscitur:   1,41,2;   duabus 


auxiliaribus  cohortibus  Ilerdae  praesidio  relictis 
omnibus  copiis  Sicorim  transeunt:  1,  63,  1; 
albente  caelo  omnes  copias  castris  educit :  1,68, 
1;  atque  omnes  copiae  paucis  praesidio  relictis 
cohortibus  exeunt  rectoque  ad  Hibemm  ittnere 
contendunt:  1,69,4;  uti  ipse  eodem  omnibus 
copiis  contenderet  et  .  .  .  Octogesam  perueniret : 
1,70,4;  rex  omnibus  (af;  cum  omnibus  Id; 
Db.)  copiis  *sequebatnr:  2,38,3;  Curio  cum 
omnibus  copiis  quarta  uigilia  exierat  cohorti- 
bus  V  eastris  praesidio  relictis :  2, 39, 1 ;  se  in 
regnum  cum  omnibus  copiis  recepit :  2, 44, 3 ; 
continuato  nocte  ac  die  itinere  atque  (omuibus 
copiis  add.  codd.;  del.  Vp.;  omnibus  oppidis 
Lips. ;  Db. ;  omnibus  coponis  Hadu. :  omnibus 
hospitiis  Paul;  /i.  l.  del.  Ald.)  mutatis  ad  celeri- 
tatem  iumentis  ad  Pompeium  contendit,  ut  (c) 
adesse  Caesarem  (omnibus  copiis  /;.  l.  add.  Ald.) 
nnntiaret  (c):  3,11,1;  expositis  (c)  oninibus 
copiis  Antonius ,  quarum  erat  summa  .  .  ., 
plerasque  naues  in  Italiam  remittit:  3,29,2; 
Pompeias  .  .  .  discedit  omnibusque  copiis  ad 
Asparagium  Dyrracliinorum  peruenit :  3, 30, 7  ; 
eductis  omnibus  copiis  acie  instructa  decernendi 
potestatem  Pompeio  fecit :  3, 41, 1 ;  postero  die 
omnibus  copiis  magno  ciicuitu  difficiU  angusto- 
que  itinere  Dyrrachium  profectus  est:  3,41,3; 
hoc  consedit  loco  atque  eum  communiuit  omnes- 
que  ibi  copias  continuit:  3,51,8;  ipse  ut  omni- 
bus  copiis  Domitium  adgrederetur :  3,  78, 6;  pul- 
sum  fiigere  Caesarem  paene  omnibus  copiis 
amissis:  3,79,4;  eundem  Achillam,  cuius  supra 
meminimus,  omnibus  copiis  praefecit  (c):  3, 
108,2;  —  noctu  profugit  copiasque  omnes 
in  Treueros  reducit:  V53, 2;  copias  omnes  in 
loco  edito  atque  aperto  instruxerunt :  VII 18, 
3;  copias  se  onines  pro  castris  habiturum:  VII 
66, 6 ;  copias  omnes ,  quas  pro  oppido  conlo- 
cauerat,  in  oppidum  recipit  (c)  :  VII  71,  8;  co- 
pias  undique  omnes  ex  nouis  dilectibus  ad  se 
cogi  iubet:  1,24,2;  *:  omnibus  coponis: 
3,11,1  u.  copiis;  ^  quod  .  .  .  Sequanis 

.  .  .  omnes  cruciatus  essent  perferendi:  I 
32,5;  in  conspectu  multitudinis  omnibus  cru- 
ciatibus  adfectus  necatur:  V56, 2. 

haec  uti  fierent  per  omnes  deos  perque 
foedera  .  .  .  Ptolomaeus  populura  Eomanum 
obtestabatiu::    3,108,3;  1    Cicero,    qui 

omnes  (per  omnes  ,3)  superiores  dies  prae- 
ceptis  Caesaris  .  .  .  milites  in  castris  continuis- 
set :  VI 36, 1 ;  omnibus  deinceps  diebus  Caesar 
exercitum  in  aciem  .  .  .  produxit:  3,56,1;  con- 
tinens  omnium  dierum  labor  .  .  .  perficiendi 
spatium  non  dabat:  3,63,4;  T  praestare 

uisum  est  tamen  omnes  difficultates  per- 


905 


omnis  (1.  A.  b)  a)  ay.)  n)) 


906 


peti  qiiam:  VIIIO, 2;  1  omnium  supe- 

riorum  dimicationum  fnictum  in  eo  die 
atque  hora  docet  consistere :  VII  S(j,  3. 

omnes  (fJ;  Sckn.;  multos  a;  del.  Whiithis ; 
Np.,  Dl. ,  Hold.)  equites  Haeduorum  inter- 
fectos ,  quod  conlocuti  cum  Aruernis  diceren- 
tur:  VII 38, 5;  omnes  equites,  XV  milia  numero, 
celeriter  conueuirc  iubet:  VII  64, 1;  —  at  equi- 
tes  Haedui  ad  Caesarem  omnes  reuertuntur: 
V7, 9;  equites  plerumque  omnes  tela  intra  ual- 
lum  coiciebant :  V  57, 3 ;  ^  commodissimum 
esse  statuit  omnibus  equis  Gallis  equitibus 
detractis  eo  legionarios  (o)  milites  legionis  de- 
cimae  .  .  .  impouere:  I  42, 5;  T  essedarii: 
V19, 2  u.  fs)  uiae;  f  lictoresque  habent 

in  urbe  et  (e)  Capitolio  priuati  (c)  contra 
omnia  uetustatis  exempla:  1,6,7. 

sibi  omnes  fere  finitimos  esse  inimicos 
ac  suae  uirtuti  inuidere:  1131,5;  H  omnia 
enim  flumina  atque  omnes  riuos,  qui  ad 
mare  pertinebant,  Caesar  aut  auerterat  aut 
magnis  operibas  obstruxerat:  3,49,4;  t 

non  exspectandum  sibi  statuit,  dum  omni- 
bus  fortunis  sociorum  consumptis  in  San- 
tonos  Heluetii  peruenirent:  111,6;  (cum  .  .  . 
premerentur  suaque  omnia  impedimenta  atque 
omne.s  fortunas  conflagrare  intellegerent:  V  43, 
4;)  t  quod  omnibus  frugibus  (i/p;  fruc- 
tibus  AQB)  amissis  domi  nihil  erat,  quo 
iamem  tolerarcnt:  128,3;  t  'pse  autem 

consumptis  omuibus  longe  lateque  frumen- 
tis  summis  erat  in  angustiis:  3,47,5. 

qui  uirtute  belli  omnibus  gentibus  prae- 
lerebautur:  V54, 5. 

circumitis  {(■)  omnibus  hibernis  .  .  .  iu- 
ucuit:  V2, 2;  omnibus  hiberuis  Caesari.s  oppu- 
gnandis  liuiic  esse  dictum  diem:  V  27,  5;  1 
omnes  auteiu  homiues  uatura  libertati  (e) 
studere  (c)  et  condiciouem  seruitutis  odisse: 
11110,3;  t  (omnibus  ho.spitiis:  3,11, 

1  u.   copiis;)  t   atque   omnes   hostes 

lorga  ueitcnmt :  153,1. 

reliquas  copias  cum  omiiibus  impedimeu- 
tix,  ut  coiisucuerat,  misit:  VII 35, 3;  hos  cou- 
liiiuo  in  itinere  adorti  omuibus  impedimentis 
c.tuuiit:  VII 42, 6;  quinquc  eiusdem  legionis 
roliquas  (cohortes)  de  media  nocte  cum  omni- 
bus  impcdimeiitis  .  .  .  proticisci  imperat:  VII 
60,3;  ponti  castrisquc  piae.sidio  sox  (c)  cohortes 
rclinquit  {<■)  atquc  omiiia  iiiipedimeiita:  1,41,2; 
—  saucioriim  niodo  et  aegrorum  liabita  ratione 
impcdim enla  (0  in  manj.;  om.  \)  omnia 
(onini  A'U'hl)  sileutio  .  .  .  Apolloniam  prac- 
misit:  3,75,1;  t  i'i  se  uno  iiou  aoruari, 

quod    sit   omuibus   ilatuui   scmper  impera- 


toribus:  1,85,10;  t  neque  ab  uno  om- 

nia  imperia  administrari  poterant:  1122,1; 
t  omnes  iniuriae:  V  1,  7  ii.  ratioues;  t 

crebris  arboribus  succisis  omnes  introitus 
erant  praeclusi:  V9,  5;  t  interclusis  om- 

nibus  itineribus  nulla  re  ex  prouincia  .  .  . 
subleuari  poterat:  VII  65, 4;  t  atque  om- 

nibus  undique  couquisitis  iumentis  in  castra 
deportant:  1,60,3;  omnia  sarcinaria  iumenta 
interfici   iubent:   1,81,6;  t   "t   omnes 

iuniores  Italiae  coniurarent:  VII  1,1;  uti 
omnes  eius  prouinciae  iuniores,  Graeci  ciuesque 
Romani,  iurandi  causa  conuenirent:  3,102,2; 
t  omnia  diuina  humanaque  iura  (del.  Grut.) 
permiscentur :  1,6,8. 

quod  eum  omnium  laborum  tinem  fore 
existimabant,  si  .  .  .  potuisseut:  1,68,3;  — 
Romani,  si  rem  obtinuerint,  iinem  laborum 
o  m  u  i  u  m  exspectant :  VII  85, 3 ;  t  interim 

ab  omnibus  legatis  quaestoreque,  quibus 
(quaestoribusque  quibus  X:  qmbusque  Em. 
Roffm.)  legiones  tradiderat,  certior  factus  est: 
V  25, 5 ;  t   Caesar   in   Belgis   o  m  n  i  u  m 

legionum  hiberna  constituit:  IV 38,4;  impe- 
diuienta  omnium  legionum  Aduatucam  con- 
tulit:  VI 32, 3;  electos  ex  omnibus  legionibus 
fortissimos  uiros  .  .  .  ei  classi  attribuerat:  1, 
57, 1 ;  receptisque  omnibus  in  una  castra  legioni- 
bus  suum  cum  Scipione  honorem  partitur:  3, 
82,1;  t  praesidiis  enim  dispositis  omuia 

litora  a  Caesare  tenebantur:  3,15,2;  quod 
tanta  diUgentia  omnia  litora  a  Pompeianis  tene- 
bantur:  3,42,3;  t  equites  uero  .  .  .  om- 

nibus  in  locis  pugnant  (c) :  1127,2;  cum 
.  .  .  iam  omnia  fere  superiora  loca  multitudine 
armatorum  completa  conspicerentur :  1113,2; 
pi'aeda  ex  omnibus  locis  agebatur:  VI 43, 2; 
(VII  21, 2  u.  omnes  copiae;)  cuni  in  omnibus 
locis  consumpta  iam  reliqua  parte  noctis  pu- 
gnaretur:  VII 25, 1;  facile  erat  ex  castris  C. 
Trebonii  atque  oninibus  superioribus  locis  pro- 
spicere  iu  urbem :  2,  5, 3 ;  omnibus  locis  ti. 
locn»  p.  482  (7  loc). 

omnes  maiores  natu  ex  oppido  egressi 
manus  ad  Caesarem  tendere  .  .  .  coeperuut:  II 
13,2;  t  Massilienses  (c)  omnibus  defessi 

malis,  rei  frumentariae  ad  summam  iuopiam 
adducti  .  .  .  sese  dedere  .  .  .  constituunt:  2,22, 
1;  t  P"ul""i  '"  aquain  progrcssi  omnibus 
mombris  o.\pcditis  (oxpediti  DM):  IV24,3; 
t  nuiitio  allato  omues  eorum  (eor.  omu.  (i) 
milites  iii  iHitostate  ("aesaris  teueri  coucur- 
ruut;  VII 43, 1;  atquo  omues  milites  inteuti 
(omnium  militum  int.  animi  [i;  Schn.)  puguae 
(o)    proueiitum   oxspectabaut :    VII 80, 2;   cum 


907 


omnis  (1.  A.  b)  y.)  aa)  o)) 


908 


oinnes  milites  naues  conscendissent :  1,27,6; 
omnium  esse  militum  paratissimos  animos:  1, 
71,2;  atque  omnes  fere  milites  .  .  .  tunicas  aut 
tegimenta  fecerant:  3,44,7;  —  milites  ad 
imum  omnes  interficiuntur :  2,42,5;  milites- 
que  omnes  iutra  uallum  (c)  castrorum  cou- 
tinuit :  3,  76, 1 ;  milites  tamen  omnes  in  armis 
esse  iussit:  3,109,3;  "t  omnibus  modis 

huic  rei  studendum,  ut:  VII  14,2;  erant  sen- 
tentiae,  quae  conandum  omnibus  modis  castra- 
que  Vari  oppugnanda  censerent,  quod  id  (vm. 
codd.;  add.  Clark.;  in  Clark. ;  Dt.)  Ijuius  modi 
militum  consiliis  omuium  (ClarJc;  otium  x; 
edd.)  maxime  contrarium  esse  arbitrarentur :  2, 
30,1;  t  tempestas  . .  .  ex  omnibus  mon- 
tibus  niues  proluit:  1,48,2;  t  praesectis 

omnium  mulierum  crinibus  tormenta  efie- 
cerunt:  3,9,3;  ^  uos  enim  uestrumque 

factum,  inquit,  omnia  (fhl;  omnia,  inquit 
Na;  edd.)  deinceps  municipia  simt  secuta:  2, 
32,2;  —  duumuiris  municipiorum  omnium 
imperat,  ut  naues  conquirant:  1,30,1;  T[ 

excipit  rursus  ex  uallo  (c)  atque  omnibus 
munitionibus  clamor:  VII88,2;  —  muni- 
tiones  quidem  omnes  integrae  erant :  3,  66, 7  ; 
1  muri  autem  omnes  Gallici  hac  fere  forma 
sunt  (muris  aut.  omnibus  gallicis  haec  f.  f.  est 
P):  VII  23,1. 

quod  uomen  ad  omnes  nationes  sanctum 
inuiolatumque  semper  fuisset:  1119,3;  1 

accessum  est  ad  Britanniam  omnibus  naui- 
bus  meridiano  fere  tempore:  V8, 5;  maxima 
coorta  tempestate  prope  omnes  naues  adflictas 
atque  in  litus  (c)  eiectas  esse :  V  10, 2 ;  com- 
modissimum  esse  statuit  omnes  naues  subduci 
et  cum  caatris  una  munitione  coniungi :  V 11, 
5;  quo  fere  omnes  ex  Gallia  naues  adpellun- 
tur  :  V  13, 1 ;  omuesque  incolumes  naues  per- 
duxit:  V23, 6;  quod  omnibus  coactis  nauibus 
Pompeius  praesentem  facultatem  insequeudi  sui 
ademerat:  1,29,1;  ad  eum  locuiii  ...  omnibus 
nauibus  ad  uuam  incolumibus  milites  exposuit: 
3, 6, 3 ;  Cassius  .  .  .  naues  .  .  .  immisit  atque 
omnes  naues  incendit  XXXV,  e  quibus  erant 
XX  constratae  (c):  3,101,2;  —  se  in  portum 
recipit  nauesque  omnes  reuocat:  3,14,2. 

(se)  non  dubitare,  quin  de  omnibus  obsidi- 
bus,  qui  apud  eum  sint,  grauissimum  suppli- 
cium  sumat:  131,15;  huc  Caesar  omues  ob- 
sides  Galliae,  frumentum,  pecuniam  publicam, 
suorum  atque  exercitus  impedimeutorum  ma- 
gnam   partem   contulerat:    VII  55,  2;  t 

hiemare  Djrrachii  (c),  ApoUoniae  (c)  omni- 
busque  oppidis  maritimis  constituerat :  3,5, 
2;    (11,1   ««.   omnes    copiae;)   —    quorum    op- 


pida  omnia  in  potestate  eius  essent:  132,5; 
1  conuocato  consilio  (c)  omniumque  (omnium 
A)  ordinum  ad  id  consilium  (c)  adhibitis 
centiuionibus  uehementer  eos  incusauit :  1 40, 
1 ;  sic  omnium  ordinum  partes  in  misericordia 
constitisse:  1,85,3;  1  pecuniam  omnem 

omniaqne  ornamenta  ex  fano  Herculis  in 
oppidum  Gades  contulit:  2,18,2. 

primo  per  omnes  partes  perequitant:  IV 
33, 1 ;  ut  nostri  omnibus  partibus  superiores 
fuerint:  V15, 1;  haec  in  omnibus  Eburonum 
partibus  gerebantur:  VI35, 1;  in  omnibus  par- 
tibus  incendia  conspiciuntur :  VII15, 2;  quae 
(praesidia)  ex  ipsa  coacta  (c)  prouincia  ab  L. 
Caesare  legato  ad  omnes  partes  opponebantur: 
VII 65, 1;  pugnatur  una  (tunc  add.  p;  Sehn.) 
omnibus  in  (om.  a' ;  in  omnibus  /()  partibus : 
VII 67, 3;  (3,54,2  u.  portae;)  compluresque 
milites  huius  (in  uiis  Madu.)  urbis  omnibus 
partibus  iuterficiebantur :  3,106,5;  —  dispersis 
in  opere  nostris  subito  ex  omnibus  parti- 
bus  siluae  euolanerunt:  11128,3;  conferta  le- 
gione  ex  omnibus  partibus  tela  coici  animad- 
uertit:  IV  32, 3;  repente  ex  omnibus  partibus 
(o'>ii.  a)  ad  pabulatores  aduolauerunt :  V17,2; 
tela  intra  munitionem  ex  omnibus  partibus  coi- 
ciunt:  V51, 2;  postea  *dispecta  paucitate  ex 
omnibus  partibus  impetum  faciunt:  VI 39, 4; 
illi  subito  ex  omnibus  partibus  euolauerunt! 
VII 27, 3;  iam  ex  omnibus  partibus  subito 
Antonianae  scaphae  .  .  .  se  in  hostes  inci- 
tauerunt:  3,  24,  3;  cum  suos  ex  omnibus 
partibus  uulnerari  uideret:  3,45,4;  u.  prac- 
terea  ex  p.  117 G  sq.  (S  Joc);  —  in  omnes 
partes  u.  in  p.  102  (11  loc.) ;  Tf  frumen- 

tum  omne  .  .  .  comburunt,  ut  .  .  .  paratiores 
ad  omnia  pericula  subeunda  essent:  15,3; 
t  Vercingetorix  (c)  omnibus  interruptis  eius 
fluminis  pontibus  ab  altera  fluminis  (c)  parte 
(o)  iter  facere  coepit:  VII 34, 3;  1  subito 

omnibus  portis  eruptioue  facta:  1116,1; 
Caesar  omnibus  portis  eruptione  facta  equitatu- 
que  emisso  celeriter  hostes  in  fugam  dat  (o): 
V51,5;  obstructis  (extructis  OVil;  Wolffel; 
Dt.)  omnibus  (rebus  atJd.  Np.)  castrorum  por- 
tis  (partibus  Witlffcl;  Dt.)  . . .  exercitum  eduxit: 
3,54,2;  1   quietam  uactus  stationem  et 

portus  omnes  timens  (timentes  a) ,  quod 
teneri  ab  adueraariis  arbitrabantur ,  .  .  .  milites 
exposuit:  3,6,3;  1  imo  tempore  prae- 

aidiis  omnibus  deductis  et  oppugnatione 
dimissa  .  .  .  contibnem  .  .  .  habuit :  3, 73, 1 ; 
t  iUe  omnibus  primo  precibus  (omn.  prec. 
primo  [i)  petere  contendit,  ut:  V6, 3;  Catuuol- 
cus .  . .  omnibus  precibus  detestatus  Ambiorigem 


909 


omnis  (1.  A.  b)  v.)  aa)  o)) 


910 


.  .  .  se  exanimauit:  VI 31,  5;  flentesque  proiec- 
tae  ad  pedes  suorum  omiiibus  precibus  petie- 
runt  (c),  ne:  VII  26,  3;  flentes  omuibus  preci- 
bus  orabant  (c),  ut:  VII  78, 4;  ^  nostri 

non  amplius  XX  omnibus  sunt  proeliis  de- 
siderati:  3,53,2;  omnibus  interfui  proeliis:  3, 
87,2;  ^  his  (e)  adductis,  in  iis  filio  (filiis 

[i)  propinquisque  eius  omnibus,  quos  no- 
minatim  euocauerat:  V4, 2;  *f  errare,  si 

qui  ia  bello  omnes  secundos  rcrum  prouen- 
tus  exspectent:  VII29, '!;  %  dimisit  (c) 

enini  circum  oranes  propiuquas  prouincias 
atque  inde  auxilia  euocauit:  3,112,6;  T[ 

quo  (c)  lege  communi  omnes  puberes  (et 
add.  7.)  armati  conuenire  consuerunt  (e):  V 
56,  2 ;  ne  .  .  .  milites  . .  .  omnes  puberes  inter- 
iicerent:  2,13,3. 

paratos  (se)  .  .  .  omnibus  rationibus  (om. 
[i)  de  iniuriis  satis  facere:  VI,  7;  1,26,2  u. 
res;  t  frumentum  commeatumque  ab  Asia 

atque  omnibus  regionibus,  quas  tenebat, 
comportiiri  iniperat:  3, 42, 2;  —  Volusenus  per- 
spectis  regionibus  (om.  n;  Tehm  Paul}  om- 
iiibus  {om.  p)  .  .  .  quinto  die  ad  Caesarem 
reuerlitur:  IV  21,  9;  1  omnibus  rebus 

ad  profectioneui  comparatis  diem  dicunt;  qua 
die  ad  ripam  Ehodani  omnes  conueniant:  16, 
4;  cui  summam  omnium  rerum  fidem  habebat: 
119,3;  Heluetii  omniuni  rernm  inopia  adducti 
legatos  .  .  .  miserunl:  127,1;  naraque  omniura 
rcrum,  quae  .id  bellum  usui  erant,  summa  erat 
in  eo  oppido  facultas  (c) :  138,3;  Sabinus 
i<Ioneo  omnibus  rebus  (reb.  omn.  p)  loco  castris 
^ese  (c)  tenebat:  11117,5;  hostes  .  .  .  despe- 
ratis  omnibus  rebns  .  .  .  fuga  salutem  petere 
conlendcrunt:  11126,5;  qui  omnibus  rebus 
suliito  perterriti  .  .  .  perturl)antur:  IV  14,2; 
iiiandat,  ut  (e)  expioratis  omnibus  rebus  ad 
se  quani  primum  reuerlatur:  IV  21, 2;  monuit- 
que,  .  .  .  ad  nutum  et  ad  tempus  omnes  res 
ab  iis' administrarentur:  IV  23,5;  singulari 
niilituni  studio  in  sunima  omnium  rcruia  (rer. 
onni.  [j)  inopia  circitcr  .scdceutas  .  .  .  naues 
.  .  .  inucuit  iiislructaH:  V2, 2;  ne  acstatem  in 
Treucris  consumere  cogcretur  omnibus  ad  15ri- 
tannicum  bellnm  rebus  (omn.  reb.  ad  br.  b.  p) 
coniparatis:  V4, 1;  reliquas  (naues)  pai-atas  ad 
nauigandiim  atquo  omnibus  rebus  instructas 
inucnit:  V6, 2;  Caesar  intcrmissa  piofcctione 
at(|iic  omnibus  rcbus  iiostpositis  .  .  .  niiltit: 
V7,(i;  drnidcs  .  .  .  niilitiac  nacatioiicin  om- 
niuiii(|ue  rcruni  Iiabent  iiiimuiiitatcm  (/«.  CC): 
VI  11,  1;  iii  desertorum  .  .  .  numero  ducuntur, 
oiiiiiiiimquc  liis  icruni  poHtea  fides  dcrogatur: 
\'I23,H;   iiiiiltum   cum   in  umiiibu»  rebus  lum 


in  re  militari  potest  fortuna:  VI  30,2;   quam 

(ciuitatem)  ipse  semper  aluisset  omnibusque 
rebus  ornasset :  VII 33, 1 ;  cohortatus  Haeduos, 
ut  .  .  .  omnibus  omissis  (Iiis  uel  iis  add.  codd.; 
Schn.,  Fr.,  Db.;  del.  Beroald.)  rebus  hnic  bello 
seruirent :  VII  34, 1 ;  SuUam  nudata  omnibus 
rebus  tribunicia  potestate  tamen  intercessionem 
liberam  reliquisse:  1,7,3;  eum  recipiunt  exer- 
citumque  eius  omnibus  rebus  iuuant:  1,15,1; 
tamen  omnibus  rebus  (rationibus  Ciaec.)  in  eo 
perseuerandum  putabat:  1,26,2;  qui  (Pompeius) 
omnibus  rebus  imparatissimus  {N;  imperatissi- 
mis  Ox;  imperitissimus  l^;  imparatissimis  b; 
edd.)  non  necessarium  bellum  suscepisset:  1, 
30,5;  exercitus  Afranii  omnium  rerum  abun- 
dabat  copia:  1,49,1;  ut  nostri  magna  inopia 
necessariarum  rerum  conflictarentur ,  illi  onmi- 
bus  abundarent  rebus  superioresque  haberen- 
tur:  1,52,3;  sic  omnibus  rebus  instructa  classe 
magna  fiducia  ad  nostras  naues  procedunt:  1, 
56,3;  tandem  omnibus  rebus  obsessi,  quarttmi 
iam  diem  sine  pabulo  retentis  iumentis,  aquae, 
lignorum  (c),  frumenti  inopia,  conloquiiun  (c) 
petunt:  1,84,1;  perpcssos  (se  essc)  omuium 
rerum  iiKipi.am :  1,84,4;  tauti  eraut  antiquitus 
in  oppido  oinnium  rerum  ad  bellum  apparatus : 
2,2,1;  antecedebat  testudo  .  .  .,  conuoluta 
(euoluta  0/tl)  omuibus  rebus,  quibus  ignis  iac- 
tus  et  lapides  defendi  possent:  2,2,4;  has 
(naues)  .  .  .  refecerat  atque  omnibus  rebus  in- 
struxerat :  2,  5, 1 ;  quae  res  omnium  rerum  {om. 
f)  copia  compleuit  exercitum :  2, 25, 7 ;  conuen- 
tus  ciuium  Romanormn  .  .  .  Antonium  recepit 
(c)  . . .  omnibusque  rebus  iuuit :  3, 29, 1 ;  se . . .  ex- 
pulsos  omnibus  necessariis  egere  rebus:  3,32, 4; 
cum  illi  omnium  rerum  copia  abuudarent:  3, 
47,3;  (54,2  u.  portae;)  hi  cognitis  omnibus 
rebus,  seu  quid  in  munitionibus  perfectum  uon 
erat,  seu  quid  a  peritioribus  rei  militaris  de- 
siderari  uidebatur,  temporibusque  rerum  et 
spatiis  locorum  .  .  .  animaduersis  .  .  .,  haec 
ad  Pompeium  omnia  detulerunt  (c):  3, 61,3 ; 
cum  omnibus  rebus  nostri  premerentur:  3,63, 
8;  quibus  rcbuH  ettectis  cohortatus  milites  docuit, 
quantuni  usum  haberet  ad  subleuaudaiu  oiu- 
nium  rerum  inopium  potiri  oppido  pleno :  3, 80, 
5;  Oaesar  omnibus  rebus  (om.  /;')  relictis  per- 
sequendum  sibi  Pompeium  existimauit :  3, 102, 
1;  quarnm  (nauium)  eraiit  L  auxilio  mi.ssae  ad 
rouipciuiii  .  .  .,  illae  trircmes  (CC)  omnes  et 
quiiU|iu'i('iaos,  aptac  iiistructacqno  omiiibu.s  rcbus 
ad  iiuuigiiiiduin:  3,111,3;  ut  tuo  consilio ,  gra- 
tia,  dignitate,  ope  oninium  roruiu  uti  possim: 
II ji.  Cir.  ail  Alt.  1X6  /1  .•  ut  luis  consiliis  atque 
opibus  .  .  .  iu  omnibu.s  tubus  utur:  ap.  Cic,  ad 


911 


omnis  (1.  A.  b)  a)  y.x)  ei  PP)) 


912 


^«.  1X16,3;  —  rebus  omnibus:  aV21,9M. 
regiones;)  11117,5  et  V2, 2  n.  s.  omnes  res; 
ut  .  .  .  his  deducto  exercitu  rerum  omnium  in- 
opia  pereundum  uideretur:  VI 43, 3;  ut  est  re- 
rum  omnium  magister  usus:  2,8,3;  quod  de 
consilii  sententia  summam  belli  rerumque  oni- 
nium  Pompeio  permiserint:  3,16,4;  f  om- 

nes  riuos:  3,49,4  ii.  flumina. 

sagittariosque  omnes,  quorum  erat  per- 
magnus  numerus  (o)  in  Gallia,  conquiri  et  ad 
se  mitti  iubet :  VII  31,4;  f  (imperat  ,1  ut 

primo  uespere  omnes  scaplias  ad  litus  ad- 
pulsas  babeant:  2,43,1;  \  reperiebat  T. 

Ampium  .  .  .  eius  .  .  rei  causa  senatores 
omnes  ex  prouincia  euocasse  (c):  3,105,1; 
t  haec  omnibus  ferebat  sermonibus:  2,17j 
2;  t   ciues    Komani  .  .  .  ad  extremum 

auxilium  descendenmt  seruosque  omnes  pu- 
beres  liberauerunt  et  praesectis  omnium  mulie- 
rum  crinibus  tormenta  efFeceruut:  3,9,3;  1 
omnibus  sociis:  VII 54, 4  u.  omnes  copiae; 
t  monet,  ut  in  reUquum  tempus  omnes  su- 
spiciones  uitet:  120,6. 

consumptis  omnibus  telis  gladiis  destric- 
tis  (c)  impetum  .  .  .  faciimt:  1,46,1;  1" 

ut  non  solum  in  laristinum  statum  redissent, 
sed  o  m  n  i  u  m  t  e  m  p  o  r  u  m  dignitatem  et  gra- 
tiam  antecessisse  uiderentur:  VII 54, 4;  omnium 
temporum  iniurias  inimicorum  in  se  commemo- 
rat:  1,7,1;  t  igni  (c)  atque  omnibus 

tormentis  excruciatas  interiiciunt :  VI 19, 3; 
maiore  commisso  delicto  igni  (c)  atque  omni- 
bus  tormentis  necat :  VII 4, 10. 

hostes  uero  notis  omnibus  uadis  .  .  .  in- 
citatis  equis  impeditos  adoriebantur :  IV  26,  2; 
T[  obsessis  omnibus  uiis  missi  intercipiuntur : 
V  40, 1 ;  cum  in  his  angustiis  res  esset  atque 
omnes  uiae  ab  Afranianis  .  .  .  obsiderentur :  1, 
54,1;  f  omnes  uici:  VI 43, 2  t(.  aedi- 

ficia;  f   uirtute  et  patientia  nitebantur 

atque  omnia  uulnera  sustinebant:  1,45,6. 

b)  iintecedit  substautiuuni:  nec  minimam 
partem  temporis  equitum  uim  caetrati  susti- 
nere  potuerunt  omnesque  ab  iis  (c)  cii-cum- 
uenti  .  .  interiiciuntur :  1,  70, 5 ;  f  Labienus 
(c)  cum  ab  eo  impetrauisset,  ut  sibi  captiuos 
tradi  iuberet,  omnes  productos  (c)  .  .  .  com- 
mUitones  appellans  .  .  .  in  omuium  conspectii 
interfecit :  3, 71, 4 ;  f  tauta  ui  in  Pompei 

equites  impetum  fecerunt,  ut  eorum  nemo 
consisteret  omnesque  couuersi  non  solum  loco 
excederent,  sed  protinus  incitati  fuga  moutes 
altissimos  peterent:  3,93,5;  f  hostes  in 

fugam  dat  .  .  .  mag-numque  ex  iis  (c)  niime- 
rum   occidit  atque  omnes  armis  exuit:  V51,  5; 


1  ad  reliquas  legiones  mittit  priusque  omnes 
in  unum  locmn  cogit,  quam:  VII  9,5;  ^ 

lioc  ueteres  non  probant  milites,  quos  .  .  . 
una  profectos  docuimus.  itaque  .  .  .  per  medios 
hostes  perrunipunt  incolumesque  ad  unum  ora- 
nes  in  castra  perueniunt:  VI 40, 4:  VII 40, 4  ef 
3,6,2  u.  B.  a)  a)  y.x}  15);  —  V48,9  u.  B, 
a)   a)   [i[i)  adficere;  t   Curio   *pronun- 

tiari  onerariis  nauibus  iubet,  .  .  .  se  in  lio- 
stium  habiturum  loeo  qui  iion  ex  (c)  uesti- 
gio  ad  castra  *Corneb'a  *naues  traduxisset  (e). 
qua  pronuntiatione  facta  temporis  puncto  sub- 
latis  ancoris  omnes  Vticam  relinquunt  (c)  et 
quo  imperatum  est  trauseunt:  2,25,  (6.)  7;  Bibu- 
lus  .  .  .  inanibus  (nauibus)  occurrit  et  .  .  .  in 
eas  «'«diligentiae  suae  ac  doloris  iracundiam  (c) 
erupit  omnesque  incendit :  3, 8, 3 ;  tempestas  . .  . 
uaues  Ehodias  adflisit,  ita  ut  ad  uuam  omnes 
constratae  numero  XVI  eliderentur  et  nau- 
fragio  interirent:  3, 27,2;  naues  onerarias  XXX 
a  M.  Autonio  relictas  intra  portum  adgressus 
omnes  incendit :  3, 40, 5 ;  (erant)  praeter  has 
(naues)  XXII,  quae  praesidii  causa  Alexandriae 
esse  consuerant,  constratae  (e)  omnes:  3,111, 
3;  1  idem  principes  eiuitatum  .  .  .  ad 

Caesarem  reuerterunt  petieruntque,  ut  .  .  . ;  ea 
re  impetrata  sese  omnes  flentes  Caesari  ad 
pedes  proiecerunt:  131,(1.) 2. 

pp)  uom.  propr.;  n)  add.  subst.:  Calmsius  . . . 
summa  omnium  Aetolorum  receptus  uolun- 
tate  .  .  .  omni  Aetolia  potitus  est:  3,35, 1;  f 
quem  perterriti  omnes  Aruerni  circiunsistuut 
atque  obsecraut,  ut:  VII  8,4;  1  omnes 

Belgas,  quam  tertiam  esse  Galliae  partem 
dixeramus,  contra  populum  Komanum  cou- 
iurare  obsidesque  inter  se  dare:  111,1;  quod 
si  fecerit,  Haeduoriun  auctoritatem  apud  omnes 
Belgas  amplificaturum :  1114,6;  f  omnes 

uero  se  Britanni  uitro  (c)  inficiunt:  V14,  2; 
*i  nisi  (c)  quid  in  Caesare  .  .  .  sit  auxilii,  om- 
nibus  Gallis  idem  esse  faciendum,  quod:  I 
31,14;  nam  plerumque  omnibus  (hominibus 
recc;  Np.)  GaUis  (gallicis  MQ)  prae  magni- 
tudine  corporum  suorum  breuitas  nostra  cou- 
temptui  est :  II 30,  4 ;  cum  inteliegeret  omnes 
fere  Gallos  nouis  rebus  studere  et  ad  bellum 
mobiliter  celeriterque  excitiiri:  11110,3;  natio 
est  omnium  (omnis  [i;  Fr.,  Np.)  Gallorum  ad- 
modum  dedita  religionibus :  VI  16,1;  procum- 
bunt  omnibus  Gallis  ad  pedes  Bituriges ,  ne 
pulcherrimam  prope  totius  Galliae  (o)  urbem 
.  .  .  suis  manibus  succendere  cogerentur:  VII 
15,4;  quae  (uictoria)  iam  esset  sibi  atque  om- 
nibus  Gallis  explorata:  VII  20,  7;  —  Galli  se 
omnes  ab  Dite  patre  prognatos  praedicant:  VI 


913 


omnis  (1.  A.  b)  a)  fj^)  et  [i)) 


914 


18,1;  ^  futurum  esse  paucis  annis,  uti 

omnes  ex  Galliae  finibus  pellorentur  atque  om- 
nes  Germani  Rlienum  transirent:  131,11; 
Neruios,  Aduatucos,  Menapios  (c)  adiunctis 
Cisrlienanis  omnibus  Germanis  esse  in  armis: 
VI  2,  3;  (quod,  ut  supra  demonstrauimus ,  mi- 
nimo  liomines  (Dauis.;  onines  X;  edd.;  om- 
nium  Lips.:  del.  Apitx.)  Germani  agri  culturae 
student:  VI29, 1;)  ne  se  iu  hostium  numero 
duceret  neue  omnium  Germanorum,  qui  essent 
citra  Klienum,  unam  esse  causam  iudicaret:  VI 
32, 1 ;  —  Bueborum  gens  est  longe  maxima  et 
bellicosissima  Germanorum  omnium:  IV  1, 
3;  T[  omniumque  esse  Iguuinorum 

optimam  erga  se  uoluntatem:  1,12,1;  1 

quod  Menapii  se  omnes  in  deusissimas  sil- 
uas  abdiderant:  IV  38, 3;  T  trans  id  ilumen 
omnes  Neruios  consedisse  aduentumque  ibi 
Eomanorum  exspectare:  1116,2;  omnes  Neruii 
confertissimo  agmine  .  .  .  ad  eum  locum  con- 
teuderunt:  1123,4;  t  fit  ab  Vbiis  cortior 

Suebos  omnes  in  (o)  unum  locum  copias 
cogere  atque  .  .  .  donuntiare:\VI  10, 1;  refe- 
runt:  Suebos  omnes,  postoa  quam  .  .  .  ueue- 
rint,  cum  omnibus  suis  sociorumque  copiis  .  .  . 
ad  extremos  fines  se  reccpisse :  VI 10, 4. 

b)  antoccdit  subsl.:  cum  Galli  .  .  .  iuiquo 
loco  committere  proeliura  non  dubitant.  quae 
fore  suspicatus  Labienus,  ut  omnes  citra  flu- 
inen  eliceret,  .  .  .  placide  progrediebatur:  VI 
8,  (l.)2;  t  T.  Labienum  .  .  .  in   Mori- 

nos  .  .  .  misit.  qui  cum  propter  siccitates  (c) 
paludum  quo  se  rcciperent  non  haborent,  .  .  . 
omnes  fere  (onjncs  fere  om.  p)  in  potestatem 
Labieni  peruonerunt  (uenerunt  [i):  IV38,  (l.)2. 

[i)  pertinet  ad  plnra  subsl. :  omnibus  uicis 
aedificiisque,  quo  (p;  Flod.;  quos  a;  cdd.) 
adire  potuorant  (poterant  (i;  Flod.) ,  incensis 
ad  cnstra  Caesaris  omnibus  copiis  contenderunt: 
117,3;  omnibus  uicis  aedificiisque  incensis  fru- 
mentisque  succisis  (c)  se  .  .  .  recepit:  IV 
19,1;  (11129,3  et  IV  38,3  u.  a)  aa>  n)  agri;) 
1  cogiiOHcit  conscnsu  oninium  AntiocLen- 
sium  (antioccnsium  codd.)  ciuiunique  Itoma- 
norum,  qui  illic  negotiareutur ,  arcem  (c)  cap- 
tam  es.se:  3,102,6;  t  trans  flumen  Apsum 
(c)  positis  CHStris  co  copias  omnes  auxilia- 
que  coiiduxit:  3,13,6;  t  ciuos:  3,102,6 

u.  AnliociiPiises;  t  :i  rompcio  litleris  per 

omnes  iirouincias  ciuilat esque  dimissis  *(/e 
proelio  ad  Dyrracliium  facto  .  .  .  fania  i)crcrc- 
bucrat  (c) :  3,  79, 4 ;  |  L.  Cotta  logatus 

omnes  cohortes  ordinesque  adhortans  fuiula 
.  .  .  uulneralur:  V35, 8;  t  onmes  oiiim 

collcH   ac   loca   supcriora,    unde   erut    propin- 

hoxiu.  CuuHur.     11. 


quua  despectus  in  mare,  ab  exercitu  teneban- 
tur:   11114,9;  ^    quorum   ad   arbitrium 

iudiciumque  summa  omnium  rerum  con- 
siliorumque   redeat:   VI11,3;  T   Hae- 

duos  a  (c)  Caesare  in  seruitutem  redactos 
omnes  (omnes  redactos  fi)  indignitates  con- 
tumeliasque  perferre:  1114,3;  t  copiae: 
3,13,6  it.  auxilia;  t  cruciatus:  131,12 

u.  exempla;  ^  dynastae:  3,3,2  t(.  reges; 

t  equites:  1,23,1  u.  senatores;  \  Ario- 

uistum  .  .  .  obsides  .  .  .  poscere  et  in  eos  om- 
nia     exempla    cruciatusque    edere:    131,12; 

1  (filii:  V4,2  u.  a)  aa)  o)  propinqui;)  \ 
(frumenta:  IV 38,  3  u.  a)  aa)  o)  agri;)  t 
quibus  submotis  omnes  sagittarii  funditores- 
que  destituti  inermes  sine  praesidio  interfecti 
sunt:  3,93,5;  —  quam  ob  causam  cunctum 
equitatum,  sagittarios  funditoresque  omnes 
sinistro  cornu  obiecerat  (?):  3,88,5;  t 
indignitates:  1114,3  u.  contumeliae;  t 
circumfundi  noctu  equitatum  Caesaris  atque 
omnia  loca  atque  itiuera  obsidere:  1,67,3; 
t  liberi:  1,23,1  tt.  senatores;  qui  de  seruis  li- 
berisque  omuibus  ad  impuberes  supplicium 
suuiit  et  ad  unum  (omnes  add.  b)  interficit: 
3, 14,3;  t  praestare  arbitrabatur  unum 
locuin  .  .  .  quam  omnia  (Ciacc;  omnium 
codd.)  litora  ac  portus  custodia  clausos  (CC) 
teneri  (c):  3,23,1;  —  a  Sasonis  («;  salonis 
recc;  Np.,  Db.)  ad  Curici  (Momms.;  corici 
NOafl;  coryci  li;  Oricum  Np.,  Db.)  portum 
(portus,  Np.,  Db.)  stationes  litoraque  omnia 
longe  lateque  classibus  occupauit:  3,8,4;  est 
ccrtior  factus  portus  (portum  Naf)  litoraque 
omnia  classibus  aduersariorum  toneri:  3,14,1; 
t  loca:  11114,9  u.  colles;  1,67,3  u.  itinera; 
t  omnibus  principibus  maioribusque  natu 
adhibitis:  IV  13,4;  t  tali  modo  instructa 
classe  omnium  seniorum,  matrum  familiae, 
uirginum  precibus  et  flctu  excitati  .  .  .  naues 
consceudunt:  2,4,3;            t  (meatus:  VII 19, 

2  u.  uada;)  1  (necessarii:  1,3,4  u.  a) 
aa)  u)  amici;)  t  obaerati:  14,2  u. 
clientes;  t  ordines:  V35,  8  ii.  cohortes; 
t  iu  omnibus  pagis  partibusque:  VI 11, 
2  u.  a)  aa)  a)  omnes  ciuitates;  t  onini- 
bus  pollicitationibus  ac  praoniiis  depo- 
Hcuut,  qui  belli  iiiiliiini  (e)  faciant  (c):  VII 
1,5;  t  populi:  3,3,2  u.  reges;  t 
portus:  (3,8,4;)  3,14,1  d  23,1  «.  hlora; 
t  praemia:  Vll  1,5  u.  i>ollicitationos;  t 
priucipes:  IV  13,4  u.  maiores;  t  pro- 
uinciae:  3,79,4  u.  ciuitates;  t  (quae- 
Htores:  V  25,  5  «.  a)  aa)  n)  logati;)  t 
rcs;  VI  11,3  u.  consilia;             1  magiiam  iiu- 

58 


915 


omnis  (1.  A.  b)  P)  et  B.  a)  a)) 


916 


peratam  Asiae,  Syriae  regibuaque  omnibus 
et  dynastis  et  tetrarchis  et  liberis  Achaiae  po- 
pulis  pecuniam  exegerat:  3,3,2;  f  sagit- 

tarii:  3,88,5  et  93,5  u.   funditores;  t 

(salicta,  saltus:  VII19,  2  u.  uada;)  f 

semitae:  V19, 2  u.  uiae;  t  iibi  hixit, 

omnes  senatores  senatorumque  liberos,  tribu- 
nos  militum  equitesque  Romanos  ad  se  pro- 
duci  iubet:  1,23,1;  t  seniores:  2,4,3 

u.  matres;  1"  serui:  3,14,3  2«.  liberi;        ^ 

s  tation  es:  3,  8,4  «.  litora;  f  tetrarchae: 
3,3,2  u.  reges;  t  (transitus:  VII19,2 

u.  uada ;)  t  tribuni:  1,23,1  u.  senatores; 

t  geueratimque  distributi  [in  ciuitates]  omnia 
uada  ac  f  saltus  eius  (salicta  eius  Heller; 
meatus  eius  Madu.;  transitus  coni.  Np.)  p.ilu- 
dis  (eius  paludis  unc.  includ.  Dt.)  .  .  .  obtiue- 
baut:  VII  19,2;  f  Cassiuell.aunus  .  .  .  omni- 
bus  (omnes  uel  -is  [i)  uiis  (notis  add.  [i; 
Schn.,  Db.y  semitisque  essedarios  ex  siluis  emit- 
tebat:  V19,2;  t  uici:  II  7,3  e<  IV  19, 1 

u.  aedificia;  (11129,3  u.  a)  a«)  o)  agri;)  t 
uirgines:  2,4,3  u.  matres. 

B.  ui  substaiitiui;  a)  non  sequitiir  pron. 
relaliuum;  a)  luasc.  (omnes);  aa)  subi.; 
91)  nomiuntiuus:  facile  er.it  .  .  .  prospicere  in 
urbem,  ut  omnis  iuuentus,  quae  in  oppido  re- 
manserat,  omnesque  superioris  aetatis  cum  liberis 
atque  uxoribus  .  .  .  ad  caelum  manus  tende- 
rent  aut  templa  deorum  iramortalium  adirent 
et  ante  simulacra  proiecti  uictoriam  ab  dis  ex- 
poscerent:    2,5,3;  t   agere:   1,74,2   u. 

yy)  agere;  de  deditione  omnes  palam  (c)  loque- 
bantur  et  cum  P.  Attio  agebant,  ne  sua  per- 
tinacia  omnium  fortunas  perturbari  uellet:  2, 
36,2;  postremo  omnes  aut  de  honoribus  suis 
aut  de  praemiis  pecuniae  aut  de  persequendis 
inimicitiis  ageb.ant  *neque  quibus  r.ationibus 
superare  possent,  sed  quem  ad  modum  uti 
uictoria  deberent  cogitabant:  3,83,5;  t 

praeoccupatus  animus  Attianorum  militum  .  .  . 
nihil  de  resistendo  cogitabat,  omnesque  se  iam 
(iam  se  Ohl)  ab  equitatu  circumueniri  arbi- 
trabantur:  2,34,6;  t  exercitui  quidem  omni 
tantus  incessit  ex  incommodo  dolor  .  .  .,  ut 
nemo  .  .  .  centurionis  (c)  imperium  desideraret 
et  sibi  quisque  .  .  .  grauiores  iraponeret  labores 
simulque  omnes  ardereut  cupiditate  pugnandi: 
3,74,2;  t  itiique  oranes  uno  consilio  Domi- 
tium  productum  in  publicum  circumsistunt 
et  custodiunt  legatosque  ex  suo  numero  ad 
Caesarem  mittunt:  1,20,5;  t  cogitare: 

3,83,5  u.  agere;  t  conclamant  onines 

occasionem  negotii  bene  gereudi  amittendam 
nou  esse:  11118,5;  t  confidere:  VII 


15, 2  u.  ferre ;  t  protinusque  omnes  (omni- 
bus  /)  ducibus  usi  centurionibus  tribunisque 
militum  in  altissimos  montes  .  .  .  confuge- 
runt:  3,  95, 4;  1  omnibus  rebus  ad  pro- 

fectionem  comparatis  diem  dicunt,  qua  die  ad 
ripam  Rhodani  omnes  conueniant:  16,4; 
atque  omnes  ad  portum  Itium  conuenire  iubet : 
V2, 3;  t  custodire:  1,20,5  u.  circum- 

sistere;  t  quibus  ita  {c)  est  interdictum, 

.  .  .  his  (ab  his  fl)  omnes  decedunt  (disce- 
dunt  bei):  VI 13,  7;  t  (desperare:   V 

37,6  u.  interficere;)  t  cum   litteras  ad 

senatum  miserit,  ut  omnes  .ab  exercitibus  dis- 
cederent,  ne  id  quidem  impetrauisse  (c) :  1, 
9,3;  discedant  in  Italia  omnes  (omn.  in  it.  hl) 
ah    .armis:    1,9,5;  t    quo   paratiores 

essent  ad  insequendum  omnes:  1,81,2;  t 

exposcere:  2,5,3  u.  adire;  t  cum  suo 

quisque  consilio  uteretur  atque  omnes  sine 
tiraore  iter  facerent  usi  (0-;  usu  x)  superio- 
rum  temporum  atque  itinerum  licentia:  1,51, 
2;  t  censent  .  .  .,  ut  in  iugo  consistant 

atque  eundem  omnes  ferant  casum:  VI  40,  3; 
quae  etsi  magno  cura  dolore  omnes  ferebant, 
tamen  hoc  sibi  solacii  proponebant,  quod  .  .  . 
confidebant  (sperabant  ^):  VII  15,2;  t 

tanta  uniuersae  Galliae  consensio  fuit  .  .  .,  ut 
(Comraius)  neque  beneficiis  neque  amicitiae 
memoria  *moueretur  omnesque  (que  om.  h)  et 
animo  et  opibus  in  id  bellum  incumberent: 
VII  76,  2;  t  illi  ■  •  •  uoctu  (c)  ad  unum 

oranes  desper.ata  salute  se  ipsi  interficiunt: 
V37,6;  t  postubat  (c),  ut  iurent  (ueni- 

rent  af)  oranes  se  exercitum  ducesque  non  de- 
serturos  neque  prodituros  neque  sibi  separatim 
a  reliquis  consiiium  capturos :  1, 76, 2;  t 

loqui:  2,36,2  u.  agere;  t  mittere:  1, 

20,5  u.  circurasistere;  t  omnem  equit.atum 

emittit;  praecipit  atque  interdicit,  proterritis 
(c)  hostibus  .  .  .  unum  omnes  petant  (^; 
-terent  a;  edd.)  Indutiomarum  (c):  V58, 4;  cum 
unum  omnes  peterent,  .  .  .  Indutiomarus  inter- 
ficitur:  V58, 6;  t  cum  .  .  .  priores  .  .  . 

exaudito  clamore  perturbatis  ordinibus  omnes 
(orane  Eussii.)  in  fuga  sibi  praesidium  pone- 
rent:  1111,5;  t  facilem  esse  rem,  seu 

m.aneant  seu  proficiscantur,  si  modo  unum 
omnes  sentiant  ac  probent:  V31,2;  multitu- 
dinis  (c)  suftragiis  res  permittitur.  ad  unum 
omnes  Vercingetorigem  probant  imperatorem: 
VII  63,  6 ;  t  omnes  alacres  et  fiduciae  (e) 

pleni  ad  Alesiam  proficiscuntur,  neque  (c) 
erat  oranium  quisquam,  qui:  VII  76,5;  t 

proponere:  VII  15,2  u.  ferre;  t  ut  .  .  . 

paene  ne  respiceret   quidem   quisquam   ac  tum 


917 


oninls  (1.  B.  a)  a)  ar.)  —  yy)) 


918 


omnes  acerrime  fortissimeque  puguarent:  V 
43,4;  t  relinquere:  2,25,7  u.  A.  b)  a) 

aa)  ti)  naues;  tautusque  ■  terror  incidit  eius 
exercitui  .  .  . ,  ut  paene  omnes  ex  (c)  Epiro 
finitimisque  regionibus  signa  relinquerent,  com- 
plures  arma  proicerent:  3,13,2;  t  ut  re 

confecta  omues  curam  et  diligentiam  remit- 
tunt:  2,13,2;  t  sentire:  V31,2  u.  pro- 

bare;  ^  sperare:  VII  15,2  tt.  ferre;         t 

tendere:  2,5,3  u.  adire;  t   transire: 

2,25,7  u.  k.  b)  a)  aa)  6)  naues;  t  uti: 

1,51,2  u.  facere;  3,95,4  u.  confugere. 

35)  acc. :  certior  factus  est  ex  ea  parte  uici, 
quam  Gallis  concesserat,  omnes  noctu  disces- 
sisse:  1112,1;  t  'fter  se  coniurant,  nihil 

nisi  communi  consilio  acturos  eundemque  onmes 
(Ciace.;  omnis  X;  edd.)  fortunae  exitum  esse 
laturos:  1118,3;  t  dierum  XXX  pabu- 

lum  frumentumque  babere  omnes  (omn.  hab. 
p)  conuectum  iubet:  VII  74, 2;  |  existi- 

mabaut  tribus  locis  trausire  legiones  atque 
omnes  perturbatos  defectione  Haeduorum  fugam 
parare:  VII  Gl,  4;  \  longo  circuitu  eas- 

dem  omnes  iubet  petere  regiones:  VII  45, 3; 
t  quod  si  fecisset,  quietem  Italiae,  pacem  pro- 
uinciarum,  salutem  imperii  (c)  uni  omnes  ac- 
ceptam  relaturos:  3,57,4;  t  hac  (c)  re 

ad  consilium  {c)  delata  ubi  omnes  idem  sen- 
tire  intellexit,  posterum  dieni  pugnae  consti- 
tuit:  11128,8;  t  cui   rei    propter  aninii 

mollitiem  studere  onines  uideret,  quod  diulius 
laborem  ferre  non  possent:  VII  20,  5. 

6)  a  e.  piiss.:  ab  omnibus  circumsisti: 
VII  43, 5  u.  A.  b)  a)  aa)  o)  ciuitates;  t 

ueritus,  ne  ab  onmibus  desereretur,  Indu- 
tiomarus  (o)  legatos  ad  Caesarem  mittit:  V3, 
5;  t  ut  •  •   •  prius  .  .  eius  aduentus  ab 

omnibus  (AQ^;  hominibus  BM;  Schn.,  Fr., 
Db.,  Hold.)  uideretur,  quam  fama  ac  nun- 
tius  (c)  adferretur:  VI  30,  2. 

IC)  abl.  abs. :  Caesar  .  .  .  contionatus  apud 
milites  .  . .  conclamantibus  omnibus,  im- 
peraret  quod  uellet,  .  .  .  naucs  sohiit:  3,0,2; 
t  adhortatUH  milites,  ne  .  .  .  itiiieris  labore 
permoueantur,  cupidissimis  omnibus  pro- 
gressus  .  .  .  agmen  Haeduorum  conspicatus 
immisso  equitatu  iter  eorum  moratur  atquc  ira- 
pedit  interdicitque  omnibus,  nc  quemquani  in- 
terficiant:  VII  40, 4;  t  Crassus  .  .  .  cohor- 

tatus  suoH  omnil>UH  cupientibus  ad  ho- 
»tium  castra  conteudit:  111  24, 5. 

(S)  (lat.  e.  grenind.:  dandam  oninibua 
operam,  ut  acceptum  incomraodum  uirtuto 
sarcirotur:  3,73,5. 

[i[i)  obi.:   ille  (episluhun)  porlectam  iu  con- 


uentu  militum  recitat  maximaque  omnes  lae- 
titia    adficit:    V48,9;  t   probata   re 

atque  omnibus  iure  iurando  (e)  adactis  .  .  . 
duae  se  acies  .  .  .  ostendunt:  VII  67, 1;  t 

panico  enim  uetere  atque  hordeo  corrupto  omnes 
alebantur:  2,22,1;  t  cum  .  .  .  reliqui 

in  labore  pari  ac  periculo  ne  unus  omnes  ante- 
cederet   recusarent:    3,82,5;  t  ne  eo 

quidem  tempore  quisquam  loco  cessit,  sed  cir- 
cumuenti  omnes  iuterfectique  sunt:  VII 62, 
7;  t  (ut  nostri  omnibus  partibus  supe- 

riores  fuerint  atque  eos  {AQ^;  omnes  BM; 
Frig.)  in  siluas  collesque  compulerint:  V 
15, 1 ;)  t  pauca  apud  eos  de  lenitate  sua 

locutus,  quo  minore  essent  timore,  omues  con- 
seruauit:    3,98,2;  t  neutrum   horum 

(fluminum)  transuu  poterat,  necessarioque  om- 
nes  his  angustiis  continebantur:  1,48,3; 
t  pauca  apud  eos  loquitur  ...;  diraittit  omnes 
incolumes:    1,23,3;  t   diraittit    (o)    ad 

finitimas  ciuitates  nuntios  Caesar  (o) ;  omnes 
euocat  ([i;  ad  se  uocat  a;  edd.)  spe  praedae 
ad  diripiendos  Eburones  :  VI  34,  8;  ad  Germanos 
perueuit  fama  diripi  Eburoues  atque  ultro  ora- 
nes  ad  praedam  euocari:  VI 35, 4;  ad  hunc 
muniendum  locum  (c)  oranes  (homines  Ditt.) 
a  Vercingetorige  euocatos:  VII 44, 5;  t 

UQo  eiiim  excepto,  quem  alius  modi  atque 
omnes  natura  finxit,  suos  quisque  habet  caros: 
ap.  Priic.  insl.  VI  36  et  sacpius ;  t  inter- 
ficere:    VII  62, 7    ««.    circumuenire;  t 

futurum  esse  paucis  annis,  uti  oranes  ex  Gal- 
liae  finibus  peUerentur  atque  omnes  G«r- 
mani  Rlienum  transirent:  I  31, 11;  tantum  pro- 
fecerunt,  ut  cquestri  proelio  commisso  pellerent 
omues  conipluresque  iutcrficerent:  3,  75, 5;  t 
tali  timore  (temporc  (i)  omnibus  perterritis 
confirmatur  (c)  opinio  barbaris,  .  .  .  nullum 
esse  intus  praesidium:  VI  37,9;  Curio  ubi  per- 
territis  (-itus  o)  omuibus  neque  cohortationes 
suas  neque  preces  audiri  intellegit,  .  .  .  proxi- 
mos  colles  capere  uniuersos  .  .  .  iubet:  2,42, 
1;  itaque  perterritis  omuibus  sibi  quisque  cou- 
sulebat:  2,43,3;  t  perturbare:  VII  61, 

4  u.  aa>  S8)  parare;  t  (quod  erat  ciuitas 

magna  inter  Belgns  auctoritate  atque  honiiuum 
(omnes  B-[i)  niultitudine  praestabat:  II 15, 
1;)  t  Doinitiuni  ..  .  proiectis  omuibus 

fugae  consilium  capere:  1,20,2;  2,5,3  u.  aa) 
31)  adiro;  t  recorduri  (eos)  debere,  qua 

felicitate  (c)  inter  medias  hostium  classes  op- 
pietis  .  .  .  Iitoi'ibus  oumcs  incoluuies  essent 
tranBportati:  3,73,3;  t  (uocare:  VI 

34,8  M,  euocnro.) 

/y)    (liit,:    tautum    !i|iiul    hoauncs    barbaros 
uS* 


919 


omnis  (1.  B.  a)  a)  yy)  et  SS)) 


920 


«aluit  esse  aliquoa  repertos  principes  inferendi 
belli  tantamque  omnibus  (omnium  {i;  Flod.) 
uoluntatum  {AQIP;  uoluntatem  BM;  uolun- 
tatis  fi;  Flod.)  commutationem  attulit,  ut 
praeter  Haeduos  et  Ecmos  .  .  .  nulla  fere  ciui- 
tas  fuerit  non  suspecta  nobis:  V54, 4;  t 

primum  agunt  gratias  omnes  omnibus,  quod 
sibi  perterritis  pridie  pepercisaent:  1,74,2;  om- 
nibus  generatim  gratias  agit:  ciuibus  Romanis, 
quod  .  .  .;  Hispanis,  quod  .  .  .;  Gaditanis, 
quod  .  .  .;  tribunis  .  .  .,  quod  .  .  .:  2,21,1; 
t  quod  omnibus  constabat  hiemari  (c)  in 
Gallia  oportere:  IV  29,  4;  t  est  quaedam 

animi  incitatio  atque  alacritas  naturaliter  in- 
nata  omnibus,  quae  (quirecc;  Faeni.)  studio 
pugnae  incenditur  (incenduntur  reec;  Faern.): 
3,92,3;  t  interdicere:  VII 40,4  u.  a.a.) 

S);  t  omnibus  his  resistitur  omnibusque 

oratio  consulis,  Scipionis,  Catonis  opponitur: 
1,4,1;  t  perfacile  esse,  cum  uirtute  om- 

nibus  praestarent,  totius  Galliae  imperio 
potiri:  12,2;  t  °ihil  citra  Capuam  tutum 

esse  omnibus  uidetur:  1,14,4. 

dd)  genet.;  91):  tantus  subito  timor  omnem 
exercitum  occupauit,  ut  non  mediocriter  om- 
nium  mentes  animosque  perturbaret:  139,1; 
at  omnium  impeditis  anirais  (an.  imp.  (iJ) 
Dumnorix  .  .  .  domum  discedere  coepit :  V  7, 
5;  etsi  omnium  animi  ad  ulciscendum  arde- 
bant:  VI  34,  7;  sic  omnino  (omnium(i;  Schn.) 
animos  timor  praeoccupauerat  (occupauerat  (3), 
ut:  VI 41, 3;  fit  gratulatio  inter  eos ,  atque 
omnium  animi  ad  laetitiam  excitantur:  VII  79, 
3 ;  in  castris  Curionis  magnus  omnium  (ordinum 
H.  Sehneider)  incessit  timor  animis.  is  (Voss.; 
Db.;  timor,  nam  is  (his  af;  iis  hl)  codd.;  Dt.) 
uariis  hominum  sermonibus  celeriter  augetur: 
2, 29,  1 ;  atque  omnium  animi  intenti  esse  ad 
pacem    uidebantur:    3,19,4;  t   omnium 

consensu  ad  eum  defertur  imperium:  VII 4, 
7;  omnium  cousensu  hac  sententia  probat\.  .  . 
urbes  Biturigum  incenduntur:  VII 15, 1 ;  t 

quod  in  conspectu  omnium  res  gerebatur: 
VII  80,5;  cohortes  in  montem,  qui  erat  in  con- 
spectu  omnium  excelsissimus ,  mittit:  1,70,4; 
Labienus  .  .  .  captiuos  .  .  .  interrogans,  sole- 
rentne  ueterani  milites  fugere,  in  omnium  cou- 
spectu  interfecit:  3,71,4;  t  postremo  et 

plures  intermittere  dies  et  praeter  consue- 
tudinem  omnium  (omnino  Paul)  noctu  *in- 
stituerant  pabulari:  1,59,3;  t  castrorum 

auteui  mutatio  quid  habet  nisi  turpem  fugam 
et  desperationem  omnium  et  alienationem 
exercitus?   2,  31,  4;  t    hisque    omnium 

domus  pateut:  VI  23,  9;        t  Caesar  primum 


suo,  deinde  omnium  ex  conspectu  (ex  consp. 
del.  Ciace.)  remotis  equis,  ut  aequato  om- 
nium  {del.  Scal.)  periculo  spcm  fugae  tolleret, 
cohortatus  suos  proelium  commisit:  I  25,  1;  t 
ne  Vorenus  quidem  sese  (c)  uallo  continet, 
sed  omnium  ueritus  existimationem  subse- 
quitur:  V44,  5;  t  contra  opinionem  enim 

militum  famamque  omnium  (hominum  PaiU) 
uideri  proelium  (e)  defugisse  (c)  magnum  de- 
trimeutum  adferebat:  1,82,2;  nuntiatum  est 
adesse  Scipionem  cum  legionibus  (c)  magna 
opinione  et  fama  omnium:  3,36,1;  t  for- 

tunae:  2, 36,  2  u.  aa)  91)  agere;  t  quod 

ea  res  omnium  iudicio  reprehendebatur :  1, 
14,5;  cum  esse  omuium  (omn.  esse  //)  iudicio 
inforiores  uiderentur:  1,47,2;  magnumque  fruc- 
tum  suae  pristinae  lenitatis  omnium  iudicio 
Caesar  ferebat,  consiliumque  eius  a  cunctis 
probabatur:  1,  74,7;  t  ^magnag^MC  spe  et 

laetitia  omnium  discessum  est :  3,87,7;  t 
(litora:  3,23,1  u.  A.  1))  p)  litora;)  t 

mentes:  139,  1  ti.  animi;  hac  oratione  habita 
rairum  in  modum  conucrsae  sunt  omnium 
mentes:  141,1;  omnium  oculis  mentibus- 
que  ad  pugnam  intentis  .  .  .  peruenerunt:  III 
26,2;  cum  sub  oculis  omnium  ac  pro  ca- 
stris  dimicaretur:  V16, 1;  *luce  niultum  per 
se  pudorem  omnium  *ocuIos,  multum  etiam 
tribunorum  militum  et  centurionum  praesen- 
tiam  (c)  adferre:  1,67,4;  t  celeriter  con- 

traque  omnium  opinionem  confecto  itinere 
multos  .  .  .  inopinautes  deprehendit:  VI30, 1; 
admodum  magnis  diurnis  nocturnisque  itineri- 
bus  confectis  contra  omnium  opinionera  ad 
Ligerim  (c)  uenit:  VII  56,  3;  commutata  om- 
nium  et  uoluntate  et  opinione  consensu  suramo 
{Eotom.;  suo  X,;  an  suorum  omnium?)  consti- 
tuit  Curio,  .  .  .  proelio  rera  committere:  2,33, 
3;  3,36,1  u.  fama;  auctis  copiis  Pompei  .  .  . 
pristina  omnium  confirmatur  opinio  et  spes 
uictoriae  augetur:  3,82,2;  t  periculum: 

125,1  u.  equi;  t  (portus:  3,23,1  u.  A. 

b)   ,6)   litora;)  t   petieruntque,  uti  sibi 

secreto  [in  occulto]  de  sua  omniuraque  salute 
cum  eo  agere  liccret:  131,1;  hie  diffisus  suae 
atque  oranium  saluti  inermis  ex  tabernaculo 
prodit :  VI  38,  2 ;  quo  nisi  paene  in  ipso  urbis 
incendio  atque  in  desperatione  oranium  salutis 
.  .  .  uumquam  ante  desceusum  (c)  est:  1,5,3; 
multa  suppliciter  locutus  est,  ut  de  sua  atque 
omnium  salute  debebat:  3,19,3;  t  spes: 

3,87,7  u.   laetitia;  t  summa   omnium 

fuerunt  ad  milia  CCCLXVIII:  129,3;  t 

sed  tantus  fuit  omnium  terror,  ut  alii  adesse 
copias  lubae  dicerent,  alii  .  .  .:  2, 43, 2;  t 


921 


omnis  (1.  B.  a)  a)— b)  a)  aa)) 


922 


ad  hunc  propter  iugtitiam  prudentiamque  sum- 
mam  (c-)  totius  belli  omnium  uoluntate  de- 
ferri:  114,7;  V  54, 4  u.  yy)  adferre;  Curio 
summa  omnium  uoluntate  Iguuium  recipit:  1, 
12,2;  2,33,3  u.  opinio;  temptemus,  lioc  modo 
si  possimus  (c)  omnium  uoluntates  recuperare: 
ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1 ;  t  cum  .  .  . 

omnium  uoces  audirentur,  esspectari  diutius 
non  oportere :  III  24,  5. 

58):  nulli  omnium  (iiominum  h)  has  partes 
uel  querimoniae  uel  miserationis  minus  con- 
uenisse:  1,85,1;  1  neque  (c)  erat  om- 

nium  quisquam,  qui  .  .  .  arbitraretur:  VII 
76,5;  neque  uero  (c)  tam  remisso  ac  languido 
animo  quisquam  omnium  fuit,  qui  ea  nocte 
conquieuerit :  1,  21,  5;  neque  erat  quisquam 
omuium,  quin  .  .  .  existimaret:  2, 5,  4;  (ut  ... 
signa  dimitterent  neque  quisquam  omnino  (om- 
nium  Manut.)  consisteret:  3,69,4.) 

6):  minime  omuium:  VI 29, 1  u.  A.  b) 
a)  pfi)  Germani. 

££)  c.  praep.:  magnam  tamen  haec  res  illis 
offensiouem  et  contemptionem  a  d  omnes  attulit : 
3,  60, 2. 

ille  unum  elocutus ,  ut  memoria  tenerent 
milites  ea,  quae  pridie  sibi  (e)  confirmassent, 
sequi  sese  (c)  iubet  et  praecurrit  ante  omnes: 
2,34,5. 

ne  euentum  belli  exspeclasHO  aut  (c)  ex 
omnibus  nouissimi  ueni&se  uiderentur:  1,53, 
3;  —  principesque  ex  omnibus  bellum  (se) 
facturos  pollicentur:  VII  2,1;  —  animaduertit 
Caesar  unos  (c)  ex  omnibus  Sequanos  nihil 
earum  rerum  facere,  quas  ceteri  facerent:  I 
32,2. 

constabat  inter  oinnes  .  .  .  :  VII  44,3. 

[i)  iieutr.;  aa)  subi.:  ut  omnia  contra  opi- 
nionem  acciderent  (acciderant  ABM;  acce- 
derent  fi):  III  9,6;  omnia  enim  secundissiraa 
nobis,  aduersissima  illis  accidisse  uidentur:  a;p. 
Cic.  ad  Att.  X  8  /?,  1 ;  t  si   nou  omnia 

caderent  secunda:  3,73,4;  t  nisi  omnia 

consontiant  inter  se:  ap.  Pompei.  comvi.  art. 
Don.  ((jramni.  Lat.  ed.  Kcil   V  p.  19S) ;  f 

cui  (exercitui)  semper  omnia  ad  necessarium 
usum  defuissent:  3,96,2;  %  1  timide 
atque  ut  eum  omnia  deficere  uiderentur:  V 
33, 1 ;  t  qid  •  •  •  interrogatus  onmiii  sibi 

esse  ad  bellum  apta  ac  parata  lonliiiiiuuis- 
set:  1,30,5;  ut  quam  intogerrinia  essent 
ad  pacoin  omnia:  1,85,2;  —  erant  plena 
laotitia  et  gratulationo  omnia :  1,74,7;  plena 
crant  oninia  tinioris  et  luctus  :  2,41,8;  omnia- 
que  crant  tumultus,  timoris,  fugae  plona  (plcnu 


ah):  3,69,4;  t  uideri:  V33,l  u.  defi- 

cere ;  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  B,  1  u.  accidere. 

[Jji)  obi. :  agere  u.  ago  p.  218  a)  ('■1  loc); 
t  accidit ,  ut  .  .  .  clamore  et  fletu  omnia  c  o  m- 
plerentur:  V33, 6;  t  qui  se  uobis  omnia 
debere  iudicant:  2,32,4;  t  [omnia  ex- 

cogitantur,  quare  nec  sine  periculo  maneatur 
et  .  .  .  periculum   augeatur:  V31,5;)  1 

(constituunt,  ut  .  .  .  excedant  atque  omnia 
prius  experiantur  (expediantura),  quam  ad 
(c)  Critognati  sententiam  (c)  descendant  (c): 
VII 78, 1;)  t  cxperiri  u.  experior 

p.  1230  ^)  (5  loc.) ;  t  de  numero  eorum 

omnia  se  habere  explorata  Kemi  dicebant: 
114,4;  t  monuitque,  ut  ex  sua  amicitia 

omnia  exspectarent  et  ex  praeteritis  suis 
officiis  reliqua  sperarent :  3,  60, 1 ;  t  neque 

fore  aequa  parte  contentum ,  qui  se  omnia  h  a- 
biturum  confideret:  3,10,7;  (ef.  explorare;) 
t  acies  instructa  .  .  .  cernebatur,  omniaque 
sunt  subito  mutata:  3,69,1;  t  cum  (c) 

propter  longitudinem  agminis  minus  (c)  facile 
(c)  omnia  per  se  (per  se  omnia  [i)  obire  ... 
possent :  V  33,  3 ;  t  ut  superioris  temporis 

contentionem  (c)  nostri  omnem  remiserant,  ita 
proximi  diei  casu  admoniti  omnia  ad  defen- 
sionem  parauerant:  2,14,6;  1  sed  tamen 
ad  omnia  se  descendere  paratum  atque  omnia 
pati  rei  publicae  causa:  1,9,5;  t  qui  (ini- 

mici)  .  .  .  oinnia  permisceri  mallent  quam  im- 
perium  exercitusque  dimittere:  1,32,5;  t 

illi  otania  perpeti  parati  maxime  a  re  fru- 
mentaria  laborabaut:  3,9,5;  t  proinde 

omuia  in  uictoria  posita  (esse  add.  [J)  existi- 
mareut:  V34, 1;  t  properaret  ad  se  cum 

exercitu  uenire  omniaque  posthaberet  (Ald.; 
omniaque  post  ea  quae  haberet  x):  3, 33, 1 ;  t 
ut  omnia  postponere  uideretur:  VI  3,  4;  t 
expediti  naues  conscenderent  .  .  .  omniaque  ex 
uictoria  et  ex  sua  liberalitate  sperarent:  3, 
6,1;  t   pugnatur   uno  tempore  omnibus 

locis  (c)  atquc  omnia  tcmptantur:  VII  84,  2. 

yy)  gcnot. :  o  m  u  i  u  m  m  a  x  i  m  o :  2, 30, 1  u. 
A.  b)  a)  aa)  n)  inodi. 

dd)  t'-  pracp. :  sed  tainen  ad  oinnia  se 
descendere  paratum  .  .  .  lei  publicae  causa: 
1,9,5. 

b)  scquilur  prou.  relatiniim;  a)  iiinsc.; 
aa)  oiniios,  (|ui;  31):  hac  oiatione  ab  Diui- 
ciaco  babila  omiioa,  qui  adeiaut,  niagiio  fletu 
auxilium  a  CacHnro  peloro  coeponiiit:  I  3l',  1 ; 
atquo  omucs,  qui  arina  lorre  pos.sent,  unum  in 
locum  conueniront:  IV  19,  2;  huc  onines  undi- 
que,  qui  controuorsins  hnboiit,  conuoniunt  eo- 
runiquo  dociotis   iudioiisquo  parent;    VI  13, 10. 


923 


omnis  (1.  B.  b)  a)  —  2.  A.  a)  e)) 


924 


S):  misso  ad  uespernm  senatu  omnes,  qui 
sunt  eius  ordinis,  a  Pompeio  euocantur:  1,3,1. 

6):  omnes  fere,  qui  eo  mari  uti  consuerunt, 
babent  uectigales:  1118,1;  mandat,  ut  suam 
quisque  eorum  ciuitatem  adeat  omnesque  (que 
oni.  p),  qui  per  aetatem  arma  ferre  possint  (^; 
possent  a),  ad  bellum  cogant:  VII  71,2;  Galli 
concilio  principum  indicto  non  omnes  (eos  add. 
Np.,  Db.,  Dt.;  hos  add.  y.\  Sclin. ,  Fr.,  Hohl; 
om.  _S),  qui  arma  ferre  possent,  .  .  .  conuocan- 
dos  statuunt,  sed:  YII75, 1. 

PP)omiies,  in  quibus:  cum  omnis  iuuen- 
tus,  omnes  etiam  grauioris  aetatis,  in  quibus 
aliquid  cousilii  aut  dignitatis  fuit,  eo  conuene- 
rant,  tum:  11116,2. 

yy)  omniuni,  qni:  maiores  natu  .  .  .  ora- 
nium,  qui  supererant,  consensu  legatos  ad 
Caesarem  miserunt:  1128,2. 

J(})  ab  omnibus,  qui:  dato  iure  iurando 
ab  omnibus,  qui  aderant,  tempore  eius  rei  con- 
stituto  ab  concilio  (c)  disceditur:  VII 2, 3. 

fi)  ncntr.;  ax)  omnia,  quae;  St):  et 
omnia  deerant,  quae  ad  reficiendas  naues  (c) 
erant  (c)  usui  (o):  IV  29,4;  omnia  enim  ple- 
rumque,  quae  absunt,  uehementius  hominum 
mentes  perturbant:  VII  84,  5. 

33):  omniaque,  quae  (omnia  quaeque  X)  po- 
stulassent,  ab  (c)  se  fore  parata:  IV  6, 3. 

6):  omniaque,  quae  (^;  omnia  quaeque  a) 
uiuis  cordi  fuisse  arbitrantur,  in  ignem  in- 
ferunt:  VI 19,  4. 

2)):  ut  est  summae  genus  soUertiae  atque  ad 
omnia  imitanda  et  efficienda,  quae  a  (c)  quo- 
que  traduntur  (tradantur  afk) ,  aptissimum: 
Vn22, 1;  ut  omnia,  quae  imperarentur,  sibi 
patienda  (et  perferenda  add.  ^;  Sclm.  ■  (Db.)) 
esistimarent :  VII 30, 4. 

2.  additur  aut  prouomen  aut  adiectinnm 
reliqui;  A.  pronomen;  a)  nou  sequitur  re- 
latinum;  a)  hic :  Ariouistus  his  omnibus 
diebus  exercitum  castris  continuit:  148,4;  — 
sub  muro  quae  (muroque  Afi)  pars  coUis  ad 
orientem  solem  (c)  spectabat,  hunc  omnem 
locum  copiae  Gallorum  compleuerant:  VII 
69,5;  —  alterum  genus  est  equitum.  hi,  ciun 
est  usus  atque  aliquod  bellum  incidit  .  .  ., 
omnes  in  beUo  uersantur:  VI 15, 1 ;  —  id  esse 
consilium  Caesaiis,  ut,  quos  in  conspectu  Gal- 
Uae  interficere  uereretur,  hos  omnesin  Bri- 
tanniam  traductos  necaret:  V6, 5;  —  ut,  quid- 
quid  intercederet  temporis,  hoc  omne  (omni 
af;  homini  Old)  uictoriam  (-ia  Ox)  morari 
uideretur  (uteretur  Ox):  2,39,5;  u.  praeterea 
hic  p.  1477  —  1480  c)  (35  loc). 


^)  idem:  quibus  in  hos  eadem  omnia  sunt 
iura,  quae  dominis  in  seruos:  VI 13, 3. 

y)  iUe:  quae  ;palus)  iuflueret  in  Sequanam 
atque  illum  omnem  locum  magnopere  im- 
pediret:  VII  57, 4;  ^  naues  longas  .  .  ., 

quarum  erant  L  ausiUo  missae  ad  Pompeium 
.  .  .,  illae  triremes  (quadriremes  ipro  illae 
tr.)  Paul)  omnes  et  quinqueremes:  3,111,3. 

(J)  is:  (denique  ex  omni  (eo  add.  ah-)  nu- 
mero,  qui  fuit  circiter  miUum  XL  (o),  uix 
DCCC  .  .  .  ad  Vercingetorigem  peruenerunt: 
VII 28, 5;)  u.  praeierea  is  p.  309  sq.  ,8)  (10 
loc). 

£)  qui;  aa)  pei-tinent  haec  uerba  ad  ccrta 
quaedam  subst.;  91):  ex  iis  (c)  omnibus  longe 
simt  humanissimi,  qui  Cantium  incolunt,  quae 
regio  est  maritima  omnis:  V14, 1;  *^  in 

castris  Heluetiorum  tabulae  repertae  sunt  .  .  ., 
quibus  in  tabulis  nominatim  ratio  confecta  erat, 
qui  numerus  domo  exisset  eorum,  qui  arma 
ferre  possent  et  item  separatim  pueri,  senes 
mulieresque.  quarum  omnium  rerum  (ra- 
tionum  Paul;  numerorum  Walther;  quo- 
rum  omuium  Pramm.;  u.  CC)  summa  erat 
capitum  Heluetiorum  *niilium  CCLXIII:  129, 
(l.)2;  quarum  omnium  rerum  maxime  ad- 
mirandum  uidebatur,  quod:  VI  42,  3;  —  qui- 
bus  omnibus  rebus  permoti  equites  Treueri 
(c)  .  .  .  domum  contenderunt:  1124,4;  quibus 
omnibus  rebus  hostes  inuitati  copias  traducunt: 
V51, 1;  quibus  omnibus  rebus  (rebus  omn.  a; 
Np.,  Dt.)  sublatus  nihil  contra  se  regem  ausu- 
rum  (c)  existimabat:  2,37,2;  —  quarum  re- 
rum  omnium  nostris  nauibus  casus  erat  {c) 
extimescendus  (c) :  III 13, 9. 

8):  deiectisque  (c)  defensoribus,  qui 
omnes  scapliis  excepti  refugerunt  {Ciacc.;  re- 
fugerant  x.;  edd.) ,  eam  nauem  expugnauit:  3, 
40,3;  ^  quod  si  eum  interfecerit,   multis 

sese  nobilibus  principibusque  popuU  Ro- 
mani  gratimi  esse  facturum  .  .  . ;  q  u  o  r  u  m 
omnium  gratiam  atque  amicitiam  eius  morte 
redimere  posset:  144,12;  ^naues  soluit, 

quae  omnes  incolumes  ad  (c)  continentem  per- 
uenerunt:  IV  36, 4;  ex  Massiliensium  classe 
(naues)  V  sunt  depressae,  IIII  captae,  una 
cum  Nasidianis  profugit ;  quae  omnes  citeriorem 
Hispaniam  petiuerunt:  2,7,2;  ^  tirones 

.  .  .  se  OtaciUo  decUderunt;  qui  omnes  ad  eum 
perducti  (c)  .  .  .  crudeUssime  interficiimtur :  3, 
28,4;  1*f  (Morinos  .  .  .;  qui  .  .  .  om- 

nes:  IV 38,2  u.  p.  913  6).) 

p,3)  nou  pertinet  ad  certam  aliquod  subst. ; 
91)  masc.;  d)  subi.:  dimissis  nuntiis  ad  Ceu- 
trones,  Grudios,  Leuacos,  Pleumoxios,  Geidum- 


925 


omnis  (2.  A.  a)  e)—d-)) 


926 


I 


nos,  qui  omnes  sub  eorum  imperio  sunt 
(continebantur  [i) ,  quam  maximas  manus  (o) 
possunt  cogunt  (<■ ) :  V  39, 1 ;  T  Curio 

exercitum  .  .  .  reducit  suis  omnibus  .  .  .  in- 
columibus,  ex  nuraero  aduerKariorum  circiter 
DC  interfectis  ac  mille  uulneratis;  qui  omnes 
discessu  Curionis  multique  praeterea  per  simu- 
lationem  uulnerura  .  .  .  in  oppidum  .  .  .  sese 
recipiunt:  2,  .35,  6. 

b)  obi. :  I5ritanniae  pars  .  .  .  maritima  ab  iis 
(c)  (incolitur),  qui  praedae  .  .  .  causa  ex  Belgio 
transierunt  (e),  qui  oranes  fere  iis  (CC)  no- 
rainibus  ciuitatum  appellantur,  quibus  orti 
ex  ciuitatibus  eo  peruenerunt:  V12,  (l.)2;  1 
ut  .  .  .  ex  magno  remigum  propugnatorumque 
numero  pars  ad  scopulos  adlisa  interficeretur, 
pars  ab  nostris  detraheretur  (e);  quos  omnes 
conseruatos  Caesar  domum  remisit:  3, 
27,2. 

S5)  iieutr.;  a)  subi.:  quae  omnia  fere  Gal- 
lis  erant  incognita:  IV  20,  2. 

6)  o))i.:  quae  omnia  ab  his  diligenter  ad 
diem  facta  sunt:  115,1;  1  quae  tamen 

omnia  et  se  tulisse  patienter  et  esse  latu- 
rum:  1,85,11. 

^)  inuus:  ego  fratribus  atque  omnibus  meis 
propinquis  interfectis  dolore  prohibeor  .  .  . 
pronuntiare:  VII  38,  3. 

»j)   noster  u.  iio^ter  p.  S32  sq.  c)  (8  loc). 

{})  suus ;  y.v.)  c.  subst. ;  9l)slng:. :  Germani 
suas  copias  castris  eduxerunt  .  .  .  omnemque 
aciem  suam  raedis  et  carris  circumdederunt: 
151,2;  t  Orgetorix  ad  iudicium  omnem 

suam  familiam,  ad  hominura  railia  decem, 
undique  coegit:  14,2. 

35)  plur.:  Heluetii  cum  omnibus  suis  car- 
ris  secuti  impedimeuta  in  unum  locum  cou- 
tulerunt:  J24,4;  T  et  omnes  clientes 

obaerato.sque  suos,  quorum  magnum  numerum 
habebat,  eodem  conduxit:  I  4, 2;  \  nuntiatum 
est  ei  Ariouistum  cum  suis  omnibus  copiis 
ad  occupandum  Vesontionem  .  .  .  contendere:  I 
38, 1 ;  omnibiiK  suis  incoluniibus  copiis  (um.  (i) 
eodem  die  ad  Ciceroncni  peruenit:  V52, 1;  Suebos 
onines  .  .  .  cum  onuiibus  suis  sociorunique  co- 
piis,  quas  cocgisHcnt,  .  .  .  se  recepisse:  VI 10, 
4;  [haec  quo  fucilius  Pompeio  probari  possent, 
onine»  suas  terrestres  urbiumque  (nauiumque 
coni.  Np. )  copias  dimissurum  { dimissurus 
afh):  3,10,10);  1  (iiiac  gcns  .  .  .  legatos 

miserat,  ut  suis  orauibus  iacultatibus 
uleretur:  3,80,1;  t   ''u^'  oiiines  suas 

fortunas  cxcrcilus  UomaiiDrum  contiilit:  VI 
35,8;  ncquo  erat  quiHquam  oniiiiuin,  quin  in 
eius    ditii     cosu    suaruni    oniniura    fortunarum 


euentum  consistere  existiraaret:  2,5,4;  t 

cum  .  .  .  premerentur  suaque  omnia  impe- 
dimenta  atque  oranes  fortunas  confla- 
grare   intellegerent:   V43,4;  ^  oppida 

sua  omnia,  numero  ad  duodecim,  uicos  ad 
quadringentos ,  reliqua  priuata  aedificia  incen- 
dunt,  frumentum  omne  .  .  .  coraburunt:  15, 
2;  1  quos  Pompeius   .  .  .  omnia   sua 

praesidia  (sua  repetit  a)  circumduxit:  3, 
61,1. 

p[i)  sine  subst.;  31)  niasc;  o)  subi.:  se 
suosque  omnes  in  officio  futuros  (con- 
firmat  culd.  p)  neque  ab  amicitia  populi  Ro- 
mani  defecturos  conflrmauit:  V3,  3;  \^ 

nostri,  simul  in  arido  constiterunt ,  suis  om- 
nibus  consecutis  in  hostes  impetura  fece- 
runt:   IV  26, 5;  f   oranibus    suis   in- 

columibus:  V  52, 1  ic.  y.y.)  S3)  cojriae;  Curio 
exercitum  in  castra  reducit  suis  omnibus  prae- 
ter  Fabium  incolumibus :  2,  35, 6 ;  t  his 

constitutis  rebus  (omnibus  aM.  [i)  suis 
iuopinantibus  quam  maximis  potest  itineri- 
bus  Viennain  peruenit:  VII  9, 3. 

6)  obi. :  tanta  diligentia  omnes  suos  custo- 
diis  intra  castra  continuit,  ut:  V58, 1;  — 
ibi  copias  conlocauit  suosque  omnes  castris 
(c)  continuit:  3,30,5;  1  centuriones  .  .. 

portas  occupauerunt  suosque  oranes  incoluraes 
receperunt:  VII  12,6;  t  tertiae  cohortis 

centurioues  ex  eo  quo  stabant  loco  recesserimt 
suosque  omnes  remouerunt:  V43,6. 

c)  gen.:  consensu  suorum  omnium:  2, 
33,3  u.  p.  920  opinio;  —  itaque  omuium 
suorum  consensu  Curio  reliquas  copias  ex- 
spectare  et  bellum  ducere  parabat:  2, 37,  6;  t 
Pompeius  quoque,  ut  postea  cognitum  est, 
suorum  omuium  hortatu  statuerat  proelio 
decertare:  3,86,1;  t  Menedemus,  princcps 

earum  regiouum ,  missus  legatus  omiiium 
suorum  excelleus  studium  profitebatur:  3, 
34,4;  t  illius  denique  exercitus  milites 

(officium  suum  praestitisse) ,  qui  per  se  de  con- 
cilianda  pace  cgerint,  qua  in  re  omnium 
suorum  uitae  consuleudum  putarint:  1,85, 
2 ;  t  praestare   uisum  est  tanien  omnes 

difficultates  j)crpcli  quam  taiita  coiitumelia  ac- 
cepta  omnium  suorum  uoluutates  alie- 
nare:  VII  10, 2. 

b)  e.  priie|>.:  nara  (r)  cum  oniuibus  suis 
dorao  excesserant  llhcnunique  transieraut:  IV 
14,5. 

S»  neutr.  (obi.):  sua  oinuia  conferre  u. 
<>AiiiVro  p.  6'.'AS'  A.  h)  (•/  loc);  t  niulli  ex 
biiis  linibuH  egrcsai  so  suuquc  omiiia  nlionissi- 
mis  credidoruut:  VI31,4;        1  qui  se  sua- 


s27 


omms  —  onus 


928 


qiie  omnia  sine  mora  dedJderunt:  1115,2; 
itaqiie  se  {om.  P)  suaque  (sua  P)  omnia  Cae- 
siui  dediderunt  (dederunt  a):  11116,4;  t 

nuntios  dimisisse,  uti  de  oppidis  demigrarent, 
liberos,  uxores  suaque  omnia  in  siluis  de- 
ponerent:  IV  19,2;  t   magno  numero 

nauium  adpulso  .  .  .  sua  deportabaut  om- 
nia  (omn.  sua  deport.  P)  seque  in  proxima 
oppida  recipiebant:  III  12,^3;  ^f   finibus 

suis  excesserant  suaque  omnia  exportaue- 
rant  seque  in  .  .  .  siluas  abdiderant:  IV 18, 
4;  t  qui  (c)  dicerent  (o)  se  suaque  om- 

nia  in  fidem  atque  in  (c)  potestatem  populi 
Komani  permittere:  113,2;  qui  .  .  .  se  sua- 
que  omnia  eorum  potestati  permittere  dixerunt : 
1131,3. 

i)  nos:  quorum  in  consilio  omnium  uo- 
strum  consensu  pristinae  residere  (o)  uir- 
tutis  memoria  uidetur:  VII  77,  4. 

1»)  sequiliu'  prou.  lelatiuum:  omnes  ii, 
qui  u.  is  p.  335  sq.  bb)  (7  loc). 

B.  reliqui  oinues;  a)  additur  subst.: 
haec  genera  munitionis  instituit ....  reliquas 
omnes  munitiones  ab  ea  fossa  pedes  qua- 
dringentos  (pedibus  CCCC  fi)  reduxit  (dedusit 
fj):  VII  72,  (1.)  2;  1  ante  id  (c)  oppidum 

planities  circiter  milia  passuum  III  in  longitu- 
dinem  pat^bat.  reliquis  ex  omnibus  par- 
tibus  colles  .  .  .  oppidum  cingebant:  VII  69, 
(3.)  4;  t  (Dumnorigem)  complures  annos 

portoria  reliquaque  omnia  Haeduorum  uec- 
tigalia  paruo  pretio  redempta  habere:  118, 
3;  tt  Remi  .  .  .  legatos  .  .  .  miserunt,  qui 

(c)  dicerent  (c)  se  suaque  omnia  in  fidem  atque 
in  (c)  potestatem  popLiIi  Eomani  permittere. 
.  .  .  reliquos  omnes  Belgas  in  armis  esse: 
113,  (2 -)4. 

b)  uon  add.  subst. ;  a):  uti  . . .  ex  iis  (naui- 
bus),  quae  inanes  ex  contiuenti  ad  eum  remit- 
terentur,  .  .  .  perpaucae  locum  capereut,  reli- 
quae  fere  omnes  reicerentur  (^;  reficerentur 
a):  V23,4. 

p):  nulli  omnium  has  partes  uel  querimoniae 
uel  miserationis  minus  conuenisse.  reliquos 
enim  omnes  officium  suum  praestitisse:  se, 
qui  .  .  .;  exercitum  suum,  qui .  .  .;  illius  deni- 
que  exercitus  milites,  qui:  1,85,2 

reductos  in  hoslium  nuniero  h.abuit;  reli- 
quos  omnes  obsidibus,  armis,  perfugis  tra- 
ditis  in  deditionem  accepit:  128,2;  —  cele- 
riter  sibi  Senones,  .  .  .  Andos  reliquosque 
omnes,  qui  Oceainim  attiugunt,  adiungit 
([i;  adiungunt  a):  VII  4, 6;  —  *unus  *fugit  M. 
Opimius,  praefectus  equitum;  reliquos  om- 
nes    earum    turmarum    aut    interfeceruut 


aut  captos  ad  Domitium  deduxerunt:  3, 
38, 4 ;  —  perpauci  .  .  .  sibi  salutem  reppere- 
runt.  in  his  fuit  Ariouistus,  qui  nauicidam  .  .  . 
nactus  ea  profugit;  reliquos  omnes  equitatu 
consecuti  (eonsecuti  equites  [i)  nostri  inter- 
fecerunt:  I  53,3. 

omues  =  nlhil  nisi:  VII 29, 3. 

oiicrarins:  nauibus  circiter  octoginta 
(e)  onerariis  coactis  contractisque  (CC):  IV 
22,3;  huc  accedebaut  XVIII  onerariae  naues: 
IV  22, 4;  naues  longas  .  .  ,  paulum  remoueri 
ab  onerariis  nauibus  .  .  .  iussit:  IV25, 1;  uno 
tempore  et  longas  naues  .  .  .  acstus  comple- 
bat  (c)  et  onerarias  .  .  .  tempestas  adflicta- 
bat:  IV  29, 2;  ex  iis  (c)  onerariae  duae  eos- 
dem  quos  reliquae  (c)  portus  (o)  capere  non 
potuerunt:  IV  36,  4;  contra  haec  Pompeius 
naues  magnas  ouerarias ,  quas  in  portu  Brun- 
disino  deprehenderat ,  adornab.at:  1,26,1;  one- 
rarias  naues,  quas  ubique  possunt,  deprehen- 
dunt  atque  in  portum  deducuut :  1, 36, 2 ;  qui 
(remiges  gubernatoresque)  repente  ex  onerariis 
nauibus  erant  producti:  1,58,3;  quas  (naues) 
praesidio  onerariis  nauibus.  Curio  ex  Sicilia 
eduxerat:  2,23,5;  aduentu  longarum  nauium 
Curio  *prouuutiari  onerariis  nauibus  iubet:  2, 
25,  G ;  (2,  32, 12  u.  oiiero ;)  horum  fuga  nauium 
onerariarum  magistros  incitabat  pauci  lenuuculi 
.  .  .  conueniebant:  2,43,3;  ut  cogereutur  sicuti 
reliquum  commeatum  ita  ligua  atque  aquam  Cor- 
cyra  (c)  uauibus  onerariis  supportare:  3,15,3; 
hic  repentiuo  aduentu  naues  onerarias  quasdam 
nactus  incendit  et  unam  frumento  onustam  ab- 
duxit:  3,23,2;  faucibusque  portus  nauem  ouera- 
riaiu  submersam  obiecit  et  huic  alteramconiun- 
sit:  3,39,2;  Lissum  profectus  naues  onerarias 
XXX  a  M.  Antonio  relictas  intra  portum  adgres- 
sus  omnes  incendit :  3, 40,  5;  LaeUus  .  . .  onerariis 
nauibus  Corcju-a  Dyrrachioque  aquam  suis  sup- 
portabat :  3, 100, 3 ;  Cassius  .  .  .  maguo  uento 
et  secundo  completas  oner;u'i;is  naues  taeda  et 
pice  et  stuppa  .  .  .  iu  Pompouian;im  classem 
immisit:  3,101,2;  secundum  nactus  uentum 
onerarias  uaues  [circiter  XL]  praeparatas  ad 
incendium  immisit:  3,101,5. 

oiiero:  ad  celeritatera  onerandi  *subduc- 
tiouisque  p;mlo  facit  humiliores  (naues):  V  1, 
2;  t  sn  p;ieuitet  uos,  quod  .  .  .  ex  portu 

sinuque  aduersariorum  CC  naues  oneratas 
(onerarias  b ;  Np.)  abduxerim  (c) :  2, 32, 12. 

onas.  A.  propr.;  a)subi.:  posse:  III 13, 
6  i(.  b)  regere. 

b)  obi. :  castra  muniimt  neque  iumentis  onera 
depouunt:  1,80,2;  t  impedilis  hostibus 

propter   ea  quae  ferebant  onera  subito   .  .  . 


929 


onus  —  opiruo 


930 


eruptionem  fieri  iubet:  11119,2;  ^  quorum 
erant  .  .  .  corpora  insueta  ad  onera  portanda: 
1,78,2;  t   tanta  onera  uauium  regi  uelis 

non  satis  commode  posse  {oni.  (i)  arbitraban- 
tur :  III 13, 6 ;  1  ad  onera  ac  (c)  multi- 

tudinem  iuraentorum  transportandam  paulo 
latiores  (c)  (facit  naues):  Vl,2. 

c)  ffcn. :  quibusnam  manibus  aut  quibus  uiri- 
bus  praesertim  homines  (o)  tantulae  staturae 
.  .  .  tanti  oneris  turrim  (c)  in  muro  (e) 
sese  conlocare  posse  confiderent :  II 30, 4. 

d)  abl.:  ut  multitudine  atque  onere  non  nulli 
(lenunculi)  deprimerentur:  2,43,4;  t 
militibus  autem  .  .  .  impeditis  manibus,  magno 
et  graui  onere  armorum  oppressis  (pressis 
p ;  (lel.  Madti.)  .  .  .  cum  hostibus  erat  pugnan- 
dum:  IV  24, 2. 

e)  e.  praep.:  propter  onera:  11119,2  u. 
1))  ferre;  t  ueriti,  ne  noctu  impediti  sub 
oncre  confligere  cogerentur:  1,66,2. 

IJ.  trsl.;  a)  ol»i.:  his  (ciuitatibus)  grauiora 
onera  iniungebat:  2,18,5. 

b)  diit. :  sin  timore  defugiaut,  illis  (illi  0) 
se  oneri  non  futurum  (defuturum  0)  et  per 
se  rem  publicam  administraturum :  1, 32, 7. 

(c)  g^cii.:  druides  .  .  .  militiae  uacationem 
omniumque  rerum  (onerum  C.  F.  Heinrich) 
liabent  immunitatem  («e.  (70):  VI 14, 1.) 

OlillHtai«:  Bibulus  .  .  .  sperans  alicui  se 
parti  oiuistarum  nauium  occurrere  posse  in- 
.anibus  occurrit:  3,8,3;  naues  onerarias  quas- 
dam  nactus  incendit  et  unam  frumento  onustam 
abduxit:  3,23,2. 

opera.  A.  =  lubor,  contentio:  etsi  res 
erat  multae  operae  ac  laboris  :  V  11,  5 ; 
\  uideruut  ea,  quae  diu  longoque  spatio  refici 
non  posse  sperassent,  paucorum  dierum 
opera  et  labore  ita  refecta,  ut :  2,16,1. 

It.  =  iudustria,  studiuin,  ufllciuni ,  muuus 
(TliUtijirkcit,  Dicnsfleistung-);  a)  subi.:  equitum 
uero  opcram  neque  in  loco  palustri  desiderari 
debuisse  et  illic  ([i;  illis  c.)  fuisse  uti- 
lem,  quo  sint  profecti:  VII  20,4. 

b)  obi.:  dare  operam  u.  «lo  ji.  043  (7  loc); 
t  desiderare:  VII 20, 4  u.  a);  If  cum 

pro  se  quisque  iu  conspectu  imperatoris  etiam 
in  (c)  e.xtremis  suis  robus  operam  nauare 
cuperet:  1125,3;  ueslro  impcratori  quam  *cou- 
Huouistis  oiioram  date  (nauato  Paid)  :  3,91,1; 
t  ncqiio  BC  ignoiaro,  quod  esset  ollicium  legati, 
qui  fidiiciariam  operam  obtiueret  {ti.  CC): 
2,17,2;  t  fiu'  •  •  i"t''«'  praesidia  rompei 

fuissent  neque  operam  iu  re  militari  praesti- 
tJHHcnt:  3,83,3;  t  sub  oculis  doinini  (e) 

Huum   probare  operam  studcbant:  1,57,4. 

Jjuxic.  tJuumvr.     11. 


c)  abl.;  a):  eos,  quorum  opera  plebem  con- 
citatam  existimabant:  VII13,2;  t  eius 

enim  opera  (ope  XOx)  castelliun  magna  ex 
parte  conseruatum  esse  conatabat:  3,53,5; 
t  cuius  opera  sine  uestro  sanguine  tantum  exer- 
citum  uictorem  fame  (paene  add.  [i;  Schn.) 
consumptum    uidetis:    VII  20,  12;  t 

quorumque  opera  cognouerit  (c)  Tasgetium 
interfectum,  hoa  comprehensos  ad  se  mittere 
(iubet) :  V  25, 4 ;  t  quod  ^ius  opera  stipendio 
liberatus  esset:  V27,  2;  t  cuius  opera 

proditum  exercitum  C.  Autonii  demonstraui- 
mus :  3, 67,  5 ;  t  quod  in  omnibus  bellis 

siugulari  eius  opera  fuerat  u  s  u  s :  V  25,  2 ; 
huius  opera  Commii  .  .  .  fideli  atque  utili  su- 
perioribus  annis  erat  usus  in  Britannia  Caesar 
{u.  CC):  VII  76,  1;  qui  se  illi  initio  (e)  ciuilis 
beUi  obtulerant,  si  sua  opera  in  beUo  (in  b.  ilel. 
Ciacc.)  uti  uellet:  3,1,5;  homiues,  quorum 
opera  Caesar  omnibus  Gallicis  (c)  bellis  optima 
fortissimaque  erat  usus:  3,59,1. 

[i) :  equidem  mihi  uideor  pro  nostra  necessi- 
tate  non  labore,  non  opera,  non  industria  de- 
fuisse  (.  .  .  uidetur  .  .  .  non  labor  .  .  .  uel 
uideor  .  .  .  non  labori,  nou  operae  .  .  .  Qui- 
cherat):  ap.  Oell.  XIII  3. 

[Falso:  cum  (legio)  se  obiecisset  Pompeianis 
copiis  atque  opere  (opera  NOhl) ,  ut  demon- 
strauimus,  circummmiiret :  3,66,2.] 

M.  Oi»imin!*:  unus  fugit  (Roseher;  in  his 
fuit  a;  cdd.)  M.  Opimius,  praefectus  (c)  equi- 
tum  (c):  3,38,4. 

opinio.  1.  Forma:  oppinio  imienitur 
in  a  1135,1;  in  AQB(a.l)  VII  59, 5;  in  AQ  II 
3,1;  8,1;  24,4;  1113,2;  18,1;  25,1;  IV16,7 
his;  V13,5;  VII  56,3;  in  A  11124,5;  VII 83, 
4;  in  a  3,29,3. 

II.  Signif.:  A.  =  cxistiinatio,  (exspcctatio, 
suspiclo,)  v/r6hjiptg',  a)  siibi.:  neque  eum 
priina  opinio  fefellit:  3,67,4;  tantum  se 
opiuiouem  fefoUisse,  ut  a  quo  genere  hominum 
uictoriam  sperasset,  al)  eo  iuitio  fugae  facto 
paeue  proditus  uideretur:  3,96,4;  1  huius 

est  longitudo  lateris,  ut  fert  illorum  (eorum 
fort  (i)  opinio,  septingentorum  niiUum:  V13, 
5;  t  posse:  3, 18,4  «e.  b)  tollero. 

b)  obi.:  Curio  ad  superiorem  spem  addita 
praesentis  temporis  oi)iuione  liostcs  fugere  lU'- 
bitratus  copias  .  .  .  deducit  (c):  2,40,4;  t 
(oniuibus  pertcnitis  coniirmaUir  ^adfirinatur 
[i)  opinio  barburis,  ut  ex  capliuo  audiorunt, 
nuUum  esso  intus  praesidium:  VI  37,!);)  t 
multumque  eorum  opinionem  adiuuabat,  quod 
. . .  uidebant:  1,  69, 2;  t  l^abicnus  suos  .  .  . 

coutinobat  tiniorisque  opinionem  quibuscunique 

59 


931 


opinio  —  opinor 


932 


poterat  rebus  augebat:  V57, 4;  ^  quo 

facto  cominutata  omnium  et  uoluntate  et 
opinione  .  .  .  constituit  Curio  .  .  .  proelio  rem 
committere:  2,33,3;  1  confirmare  tt. 

confirmo  p.  647  b)  a)  (3  loc);  T[  si 

forte  Pompeius  uaeuam  existimans  Italiam  eo 
traiecisset  exercitum,  quae  opinio  erat  edita 
in  uulgus:  3,29,3;  1  unus  quisque  euim 

opinioues  fingebat  et  ad  id,  quod  ab  alio 
audierat ,  sui  aliquid  timoris  addebat :  2, 29, 1 ; 
t  de  bis  eandem  fere  quam  reliquae  gentes 
h  a  b  e  n  t  opiuionem :  ApoUinem  morbos  depel- 
lere  .  .  .:  VI 17,  2;  hi  siue  uere  quam  iiabue- 
rant  opinionem  ad  eum  perferunt,  siue:  2, 
27,2;  ^   tantamque   opinionem   timoris 

praebuit,  ut  iam  ad  uallum  castrorum  hostes 
accedere  auderent:  11117,6;  ut  .  .  .  auxiliares 
.  .  .  lapidibus  telisque  subministrandis  .  .  . 
speciem  atque  opinionem  pugnantium  praebe- 
rent:  11125,1;  t  sed  haec  eius  diei  prae- 

fertur  (praeferebatur?)  opinio,  ut  se  utrique 
superiores  discessisse  existimarent :  1,47,1; 
1  cuius  rei  opinio  tolli  non  poterit,  cum  in 
Italiam  .  .  .  reductus  esistimabor:  3,18,4. 

e)  abl.;  a):  qua  opinione  adductus  Varus 
.  .  .   mane   legiones  ex   castris  educit:  2,27,4; 

—  cum  sua  cunctatione  atque  opinione  timoris 
(timidiores  X;  cum  spe  cunctantiores  atque 
opinione  timidiores  Ldnlcer)  hostes  nostros 
milites  alacriores  ad  pugnandum  effecissent 
(-sset  P):  11124,5;  —  quod  haec  de  Vercinge- 
torige  usu  (c)  uentura  opinione  praeceperat: 
VII  9, 1. 

P):  etsi  opinione  trium  legionuni  deiec- 
tus  ad  duas  *reciderat:  V48, 1. 

y):  eo  cum  de  improuiso  celeriusque  omni 
(omnium  E;  Flod.)  opinione  uenisset:  113, 
1;  —  quae  quidem  ego  aut  omnino  falsa  aut 
certe  minora  opinione  esse  coufldo:  2,31,5; 

—  cum  .  .  .  minus  opinione  sua  efficeret 
(c):  3,21,1;  (opinione  timidiores:  III  24, 
5  u.  a).) 

d)  c.  praep.;  a)  coutra  ti.  coiitra.  ;j.  71^ 
C.  (4  loe.J. 

(J)  praeter :  cum  tantum  rcpentini  periculi 
praeter  opinionem  (opinationem  A^)  accidisset: 
1113,2;  quod  praeter  opinionem  consuetudinem- 
que  acciderat:  1,45,1. 

B.  =  bona  existimatio,  faina,  gloria ;  a)  subi. : 
Treueri,  quorum  inter  Gallos  uirtutis  opinio 
est   (opin.   est  uirt.  (i)   singularis:  1124,4; 

—  tantum  esse  nomen  (apud  eos  add.  p) 
atque  opinionem  eius  exercitus  (exercitus  ro- 
mmii  [i )  Ariouisto  pulso  et  hoc  noui.esimo 
proelio    facto    etiam   ad   ultimaa    Gennanorimi 


nationes  ,  uti  opinione  et  (opin.  et  del.  Vielk.) 
amicitia  populi  Romani  tuti  esse  *possent:  IV 
16,7. 

b)  obi. :  auctis  copiis  Pompei  .  .  .  pristina  om- 
nium  confirmatur  opinio  et  spes  uictoriae 
augetur:  3,82,2;  t  deperdere:  V54,5 
ti.  e);  1  ne  suam  neu  (neu  suam  neu 
Elberl.:  ne  usu  manuque  l? ;  edd.;  ne  usu  manu 
O'a//;)rehquorumopinionem  fallerent:  3,86,5; 
\  habere  u.  habeo  p.  1S9S  (VI  24,3;  VII 59, 
5;  VII 83, 4;)  t  hi»  rebus  gestis  omni 
Gallia  pacata  tanta  huius  belli  ad  barbaros 
opinio  perlata  (prolata  A)  est,  uti:  1135,1; 
T  ut  famam  opinionemque  hominum  teneret: 
3,56,2. 

c)  s:enet.:  qui  uirtute  belU  omnibus  gentibus 
praeferebantur ,  tantum  se  eius  opinionis  de- 
perdidisse,  ut  populi  (e)  Romani  (c)  imperia 
perferrent,  grauissime  dolebant:  V54, 5. 

d)  abl.:  opinione  tutus:  IV 16, 7  m.  a); 
tt  nuntiatum  est  adesse  Scipionem  cum  legioni- 
bus  (c)  magna  (et  ad<l.  V.)  opinione  et 
fama  omnium;  3,36,1. 

e)  c.  praep.;  a)  ad:  magni  interesse  etiam 
in  reUquum  tempus  ad  opinionem  GalUae  exi- 
stimans,  tantas  uideri  Italiae  facultates,  ut :  VI 
1,3. 

{(j)  contra:  contra  opinionem  enim  militum 
famamque  omnium  uideri  proelium  (e)  defu- 
gisse  (c)  magnum  detrimentum  adferebat:  1, 
82,2.) 

y)  propter:  Caesar  primo  et  propter  multi- 
tudinem  hostiura  et  propter  eximiam  opiuionem 
uirtutis  proelio  supersedere  statuit :  II 8, 1. 

Opiniones:  2,29,1;  f  opiuio  .  .  .  fama: 

1,82,2;  3,36,1;  56,2;  nomen  atque  opinio: 
IV  16,7;  species  atque  opinio:  11125,1; 
t  opinio  huius  belli:  1135,1;  eius  diei:  1, 
47,1;  eius  exercitus:  IV16,7;  iustitiae, 
bellicae  laudis:  VI  24,3;  trium  legionum: 
V48, 1;  populi  Eomani:  IV  16,  7;  pugnan- 
tium:  11125,1;  cuius  rei:  3,18,4;  praesentis 
temporis:  2,40,4;  timoris:  11117,6;  18,1; 
24,5  (c);  V57,4;  uirtutis:  118,1;  24,4; 
VII  59,  5;  83,4;  t  sequitur  aee.  c.  inf.: 

VI 17, 2;  37,9. 

Adiect.:  {ea:V54,5;  eadem:  VI  17,2;)  exi- 
mia:  118,1;  (haec:  III  18,1;  1,47,1;)  magna: 
3,36,1;  maxima:  VII 59,5;  83,4;  omnis:II 
3, 1;  prima:  3, 67, 4;  pristina:  3,82,2;  (quae: 
2,27,4;  3,29,3;)  singularis:  1124,4;  (sua: 
3,21,1;  86,5;)  summa:  VI  24,3;  tanta:  II 
35,1;  11117,6;  IV  16,  7. 

(opinor:  illum  ueruto  transfixum  arbitran-. 
tur   (sic  fi;  illum   uero  arbitrantur  (iV;  obscu- 


933 


opinor  —  oportunus 


934 


rantur  a;  opinantur  Fr.;  Hold.)  occisum  a; 
edd.):  V44, 11.) 

oportet.  A.  c.  acc.  c.  iiif. :  damnatum 
poenara  sequi  oportebat ,  ut  igui  cremaretur :  I 
4,1;  (intellesit)  diem  instare,  quo  die  frumen- 
tum  militibus  metiri  oporteret:  116,5;  biduum 
j^  supererat,  cum  exercitui  frumentum  inetiri  opor- 
f  teret:  123,1;  si  quid  ille  se  uelit,  illum  ad  se 
uenire  oportere :  1 34, 2 ;  non  oportere  se  (sese 
AQ)  a  populo  Romano  in  suo  iure  impediri: 
1 36, 2 ;  amicitiam  populi  Romani  sibi  oma- 
mento  et  praesidio,  non  detrimento  esse  opor- 
tere:I44,  5;  si  antiquissimum  quodque  tempus 
spectari  (spectare  AQ)  oporteret:  145,3;  si 
iudicium  senatus  obseruari  oporteret,  liberam 
debere  esse  Galliam:  145,3;  quid  fieri  opor- 
teret  non  minus  commode  ipsi  sibi  praescribere 
(c)  quam  ab  aliis  doceri  poterant :  II 20, 3 ; 
uicos  atque  aediflcia  incendi  oportere :  VII 14, 
5;  praeterea  oppida  incendi  oportere,  quae  non 
.  .  .  ab  omni  sint  periculo  tuta:  VII14,  9;  le- 
gatos  ad  Pompeium  de  compositione  mitti  opor- 

Ptere:  1,32,8;  ipsi  autem  suos  ordines  (c)  ser- 
uare  neque  ab  signis  discedere  (consuerant  add. 
Patd)  neque  sine  graui  causa  eum  locum,  quem 
ceperant,  dimitti  censuerant  (consuerant  Of? ; 
Np.)  oportere:  1,44,4;  neque  pudentes  (c) 
suspicari  oportet  sibi  parum  credi  neque  im- 
probo.s  .scire  sese  timeri:  2,  31,4;  id  interesse  rei 
publicae  {sic  Madu.;  interea  ct  rei  publicae  x; 
ctld.)  et  ipsis  placere  oportere:  '3,10,9;  magna- 
que  .  .  .  fuit  controuer.«ia,  oporteretne  Lucilii  (c) 
Hirri  .  .  .  proximis  comitiis  praetoriis  abscntis 
rationem  liaberi:  3,82,5;  Caesar  .  .  .  nullum 
spatium  perterritis  dari  {ego;  dare  x;  edd.)  opor- 
tere  existimans  miiites  cohurtatus  est,  ut:  3, 
95, 1 ;  cura  ab  eorum  consiliis  abesse  te  debere 
(te  debere  om.  codd. ;  cdd. ;  te  debere  nel  te  opor- 
tere  addoul.  cens.  Wsbg.)  iudicasti:  ap.  Cic.  ad 
Att.  X  8  i?,  1. 

B.  c.  inf.  pass.:  ut  ipsi  concedi  non  opor- 
teret,  si  in  nostros  lines  irapclum  faccret,  sic 
item  nos  esse  iniquos,  quod:  144,8;  [quod  er.at 
insignc,  cura  ad  arma  coucurri  oporteret:  II 
20, 1 ;]  conclamaut  orane.-(  occasionem  negolii 
beno  gerendi  araittendam  non  esso,  ad  castra 
iri  oportero:  III  18,5;  cum  .  .  .  omnium  uoces 
audirentur,  exspectari  diutius  nou  oportere,  qiiin 
ad  castni  iretur:  11124,5;  omnibus  conslal)at 
liiemari  ([i;  liiemare  a)  in  Oallia  oportore:  IV 
29,  4;  conclamaut  equites  Hanclissimo  iuro 
iurando  conlirmari  oportcre,  nc:  V1166,  7;  in- 
grcssus  in  eara  orationem,  non  oportero  ante 
de  ea  rc  ad  senatum  reforri,  (luam  dilectua  tota 
Italia  habiti  .  .  .  essent:  1,2,2. 


C.  c.  inf.  aet.:  116,5  et  23,1  et  1,44,4  (et 
3, 10,  9  et  95, 1)  ti.  A. ;  (IV  29, 4  u.  B.) 

D.  abs.:  paucis  clam  conuocatis  alio  loco, 
alio  tempore  atque  oportuerit  fratrem  a  fi-atre 
renuntiatum :  VII  33, 3. 

oportniiitas.  I.  Forma:  In  cod.  B  aut 
semper  aut  plcrumque  uidetur  scriptum  esse 
opportunitas  et  opportunus,  rcliqui  codd. 
plurimis  locis  oportun.  luibere  uidentur.  Hold. 
quideni  oportun.  inucniri  testatur  in  X  III 
12,4  et  15,4  et  IV  22, 2;  in  Q^^  IV 13, 4;  in 
AQ  11117,7  et  IV  34,1  et  V32,l  ef  VII  20,1. 

3  et  VII 69, 7;  in  A  VII  23, 5  ct  55,1  et  56, 
4;  etiam  130,3   et  118,3  et  11119,3  et  VI 29, 

4  oportun.  cxstare  in  X  ex  Holderi  silentio  uide- 
tur  colligi  posse.  In  cod.  a  eandcm  formam  in- 
ueniri  his  locis  Np.  dicit:  1,85,5;  2,34,4;  3, 
23,3;  36,8;  57,2;  101,4;  106,1. 

II.  Signif.;  A.  propr.  —  oportunitas  loei  ?«. 
locns  p.  479  sq.  (6  loc). 

B.  trsl.;  a)  oportunitas  temporis;  a)  addi- 
tur  genet.  temporis:  neque  nunc  se  illorum 
humilitate  (c)  neque  aliqua  temporis  opor- 
tunitate  postulare,  quibus  rebus  opes  augean- 
tur  suae:  1,85,5;  —  Basilum  .  .  .  praemittit, 
si  quid  celeritate  itineris  atque  oportunitate 
temporis  proficere  possit:  VI  29,4;  —  quid 
dubitas  uti  temporis  oportunitate?  2,34,4. 

(iJ)  nou  addltur  g-euet.  temporis:  quod  eius 
discessu  Kom.ani  tanta  oportunitate  et  celeritate 
uenis-sent:  VII 20, 1;  —  11117,7  u.  b). 

b)  =  eommoditas,  commodum:  cum  lauta 
multitudine  hostium  .  .  .  nisi  aequo  loco  aut 
oportunitate  aliqua  data  legato  dimican- 
dum  non  existimabat :  III  17,7;  —  (hoc  opus) 
ad  utilitatem  et  defensiouem  urbium  summam 
habet  oportuuitatera:   VII  23,  5;  t 

quae  quidem  res  ad  negotium  conficiendum 
maxime  fuit  oportuna  (maximae  fuit  opor- 
tunitati  fi):  11115,4. 

oportnnns.  A.  propr. ,  dc  looo;  a)  po- 
sit.:  loco  oportuno  (-is  -\»)  u.  locu»  p.  482 
(1  loc);  t  uado  per  equitcs  inuenlo  pro 

rei  necessitate  oportuno,  ut  braccliia  niodo  at- 
que  umeri  ad  sustinenda  arma  liberi  ab  aqua 
esse  possent:  VII 56, 4. 

1))  superl. :  uti  .  .  .  locum  .  .  .  deligercnt, 
qucm  ex  onini  (Jallia  oportunissiuuim  ;u'  fnio- 
tuosissimum  iiidicusseiit:  130,3. 

U.  trsl.;  a)  dc  tcmiioro;  a)  pos.:  ad  eura 
peruenit  tain  oportiiuo  tcniporc,  ut:  3,36,8; 
quod  sua  mamlata  perferre  non  oportuiio  tom- 
pore  ad  rorapciiim  uererentur:  3,67,2. 

[i)  suiicrl.:  portiirbatis  nostri»  nouitato  pugnao 
69* 


935 


oportunus  —  oppidum 


936 


tempore  oportunissimo  (-ime  B^)  Caesar  auxi- 
lium  tulit:  IV34, 1. 

I))  dc  reljus  =  oommodns ,  seenndus :  quae 
quidem  res  ad  negotium  conficiendum  maxime 
fuit  oportuna  (maximae  fuit  oportunitati  [i): 
11115,4;  oportunissima  0;  opportunissime 
a)  res  (delend.  eens.  Np.;  oportunissime  ea 
res  Schenkiy  aceidit,  quod  postridie  .  .  .  Ger- 
mani  frequentes  .  .  .  in  castra  uenerunt:  IV 
13,4. 

oportnne:  hoc  (c)  sibi  Caesar  satis 
oportune  (sat.  oport.  caesar  ^)  accidisse 
arbitratus  .  .  .  imperat:  IV  22, 2;  ^  (opor- 

tunissime  accidit:  IV 13, 4  u.  oportnnns 
extr.)  —  sed  oportunissime  nuntiis  adlatis 
oppidum  est  (oppidum  fuit  codd.;  oppidumst 
Np.;  fuit  del.  Madii.)  defensum:  3,101,4. 

oppidauns.  1.  adiect.:  ex  perfugis 
(profugis  f)  quibusdam  oppidanis  audit  lubam 
.  .  .  restitisse  in  regno :  2, 38, 1. 

2.  ui  subst. ;  A.  suM. :  ne  quam  noctu  oppi- 
dani  a  (e)  militibus  iniuriam  acciperent:  II 
33,1;  *[capere:  VII 12, 5  u.  conspicere; 

Tf  celare:  1133,2  n.  facere;  %  claudere, 

coepisse,  complere:  VII 12, 5  t«.  conspicere ; 
f  comprehendere:  VII 13,  2  ti.  C.  perter- 
rere;  f  L.  Torquatus,  .  .  .  cum  Graecos  .  . . 
arma  capere  iuberet,  illi  autem  se  .  .  .  pugna- 
turos  negarent,  oppidani  autem  etiam  sua  sponte 
Caesarem  recipere  conarentur,  .  .  .  portas 
aperuit:  3,11,4;  ^  quem  simul  atque  op- 

pidani  conspexerunt  atque  in  spem  auxilii 
uenerunt,  clamore  sublato  arma  capere,  portas 
claudere ,  murum  complere  coeperunt :  VII 12, 
5;  f  quod  deditione  facta  nostros  .  .  .  in- 

diligentius  (c)  seruaturos  crediderant  (oppi- 
dani):  1133,2;  f  dedere:  VII 13,  2  «.  C. 

perterrere;  Tf    deuoluere:  2,11,1  ib.; 

(oppidani)  cupas  taeda  ac  pice  refertas  incen- 
dunt  easque  de  muro  in  musculum  deuoluuut: 
2,11,2;  f  Sulmonenses  .  .  .  portas  ape- 

ruerunt  uniuersique,  et  oppidani  et  milites,  ob- 
uiam  gratulantes  Antonio  exierunt:  1,18,2; 
Tf  quorum  opera  plebem  concitatam  existi- 
mabant  (oppidam):  VII13,2;  1[  illi  (op- 

pidani)  ante  inito  .  .  .  consilio  .  .  .  partim  cum 
iis  (his  X;  partim  sumptis  Hict/)  quae  retinue- 
rant  et  celauerant  armis,  partim  scutls  ex  cor- 
tice  factis  aut  uiminibus  intextis,  quae  subito 
.  .  .  pellibus  induxerant,  .  .  .  omnibus  copiis 
repente  (c)  ex  oppido  eruptionem  fecerunt: 
1133,2;  Tf  gratulari:  1,18,2  «.  exire; 

1  incendere:  2,11,2  it.  deuoluere;  1  in- 

ducere  (inire,  intexere):  1133,2  u.  facere; 
\  id  ubi  uident  (oppidani),  mutant  consilium: 


2,11,2;  t  perducere:  VII13,2  u.  C. 

perterrere;  f  posse  (praecipitare) :  2, 

11,1   ib.;  T^  producere:  VII  13,  2  «6.; 

t  promouere:  2,11,1  ib.;  %  recipere: 

3,11,4  u.  conari;  ^  (refercire:  2,11,2 

u.   deuoluere;)  Tf  retinere:  1133,2  u. 

facere;  f  (tollere,)   uenire:  VII  12,5 

u.  conspicere;        T  uidere:  2,11,2  ii.  mutare. 

B.  appositio:  1,18,2  u.  A.  exire. 

C.  obi.:  (euocare:  VII  58,  4  «.  perterrere;) 
'i  quibus  profligatis  rursus  oppidani  perter- 
riti  comprehensos  eos  .  .  .  ad  Caesarem  per- 
dusenmt  (produxenint  P;  Fr.)  seseque  ei  de- 
diderunt:  VII  13,  2;  rei  nouitate  perterritis 
oppidanis,  quorum  magna  pars  erat  (o)  ad 
bellum  euocata,  .  .  .  oppido  potitur:  VII 58, 4; 
quo  malo  perterriti  subito  oppidani  saxa  quam 
maxima  possunt  uectibus  promouent  praecipi- 
tataque  *e  miu-o  in  musculum  deuoluunt:  2, 
11,1. 

D.  dat. :  Numidas  et  Cretas  sagittarios  et 
fimditores  Baleares  (c)  subsidio  oppid.inis 
mittit:  117,1. 

E.  g-eiiet.:  pars  (oppidanorum) :  VII 58, 4«. 
C.  perterrere. 

oppidnm.  A.  subi.:  ab  his  (e)  castris 
oppidum  Kemorum,  nomine  Bibrax,  aberat 
milia  passumn  octo  :  II  6, 1 ;  cognoscit  non  longe 
ex  eo  loco  oppidum  Cassiuellaiuii  abesse  siluis 
pahidibusque  munitum:  V  21,  2;  Sulmonenses, 
quod  oppidum  a  Corfinio  VII  mihum  inter- 
uallo  abest.  cupere  ea  facere,  quae  uellet:  1, 
18, 1 ;  61, 4  u.  D.  ponere ;  ^f  idque  (idem- 

que  Paul)  (oppidum)  natura  loci  sic  munie- 
batur,  ut  magnam  ad  ducendum  bellum  daret 
facultatem :  I  38,  4 ;  Tf  ut  .  .  .  liberi  eorum 

in  seruitutem  abduci,  oppida  expugnari  non 
debuerint:  111,3;  t  defendere:  VI 

34,1  u.  esse;  %  erat,  ut  supra  demon- 

strauimus,  manus  certa  nuUa,  non  oppidum, 
non  praesidiiun  (c) ,  quod  se  armis  defenderet: 
VI 34, 1 ;  VII  69, 1  u.  D.  ponere;  —  quorum  op- 
pida  omnia  in  potestate  eius  essent:  132, 
5;  —  ad  oppidum  Auaricum,  quod  erat  ma- 
ximum  munitissimumque  in  (a  (i)  finibus 
Biturigum  atque  agri  fertilissima  regione,  pro- 
fectus  est:  VII 13, 3;  est  auteni  oppidum  et 
loci  natura  et  ■\  colle  (uallo  Oehl.)  munitum: 
3,  9,  2 ;  praeterea  oppida  incendi  oportere ,  quae 
non  munitione  et  loci  natura  ab  omni  sint 
periculo  tuta:  VII 14, 9;  id  (oppidum)  .  .  . 
oppugnare  conatus,  quod  uacuum  ab  defen- 
soribus  esse  audiebat:  1112,2;  —  ne  (c)  suis 
sint  ad  detrectandam  militiam  receptacula, 
neu  Eomanis  proposita  ad  copiam  commeatus 


937 


oppidum 


938 


praedamque  toUendam:  Vll  14,9. 10;  —  usui 
esse:   VII 55, 7  u.   D.  tenere;  f  quod 

(oppidum)  cum  ex  omnibus  in  circuitu  partil  us 
altissimas  rupes  deiectusque  (c)  haberet:  II 
29,3;  11112,1  u.  D.  ponere;  ^  posse: 

P  VII 55,  7  «.  D.  tenere;  VII  69, 1  m.  D.  ponere; 
T  uideri:  \ai69,  1  ib. 

B.  praed.;  a):  extremum  oppidum  Allo- 
brogum  est  proximumque  Heluetiorura  fini- 
i  bus  Genaua  (c):  16,3;  ab  (oppido  add. 
Waltker)  Ocelo,  quod  est  oppidmn  (RSchn.; 
om.  X  et  etld.y  citerioris  prouinciae  extremum, 
in  fines  Vocontiorum  .  .  .  peruenit:  110,5; 
Ariouistum  .  .  .  ad  occupandum  Vcsontionem, 
quod  est  oppidum  maximum  Sequanorum,  con- 
tendere:  138,1;  VII  55,1  u.  D.  ponere;  Li- 
tauiccum  Bibracte  (c)  ab  Haeduis  receptum, 
quod  est  oppidum  apud  eos  maximae  auctori- 
tatis:  VII 55, 4;  57,1  et  bS,3  u.  D.  ponere; 
protinusque  Alesiam,  quod  est  oppidum  (oppi- 
dum  est  a)  Mandubiorum,  iter  facere  coepit: 
VII  68,1;  1,61,4  u.  D.  ponere;  (3,79,7  u.  D. 
opponere;)  Gomphos  peruenit,  quod  est  oppi- 
dum  primum  Thessaliae  uenientibus  ab  Epiro: 
3,80,1. 

b):  oppidum  autem  Britanni  uocant, 
cum   siluas   impeditas   uallo  atque  fossa  mu- 

^nierunt:  quo  incursionis  (c)  hostium  uitandae 
(c)  causa  conuenire  consuerunt:  V21,3. 

('.  appositio;  a):  a  Bibracte,  oppido 
Haeduorum  longe  maximo  et  copiosissimo,  non 
amplius  milibus  passiinm  XVIII  aberat:  123, 
1;  —  Buthrotum  oppidum:  3,16,1  ti.  D.  op- 
ponere;  —  Gorgobinam,  Boiorum  oppidum: 
VII  9, 6  u.  D.  oppugnare ;  Oricum  oppidum :  3, 
39,1  u.  D.  tueri. 

b):ex  oppido  Aiesia:  VII  (69,1;)  79,3;  ad 
oppid.  Auaricum:  VII  13,3;  in  oppidum  Bratu- 
spantium:  1113,2;  ex  oppido  Cauillono:  VII 
42,5;  oppidum  Cenabum:  Vnil,6;  in  oppi- 
dum  Corfinium:  1,19,3;  oppido  Gadibus:  2, 
18,2;  in  oppidum  Gades  «A.;  ex  oppido  (ior- 
gouia:  VII  4,2;  ad  opp.  Gergouiam:  VII  34,2; 
inter  opp.  Ilerdam:  1,43,1;  ad  opp.  Ilcrdam: 
1,45,1;  oppidum  Ilerda:  1,45,2;  ad  opp.  No- 
uiodunum:  1112,1;  (ab  *o/>pjVfo  Ocelo:  I  10, 5;1 
ad  opp.  Senonum  Vellaunodunum :  VII  11,1; 
ipso  oppido  Vlica:  2,25,1. 

D.  obi.:  adicerc,  adponere:  3,79,7«.  op- 
ponere;  t  ut  .  .  .  uix  oppidum  dofcnde- 

retur,  et  nisi  .  .  .  nuntii  do  Cacsaris  uiotoria 
.  .  .  esaent  ailati,  oxistiinabant  pleriquc  fiitu- 
rum  fuiHso,  uti  amittoretur:  3,101,3;  ^ 

LisBum  obtincbaut,  quod  oppidum  iis  (c)  antea 
Caesnr  attribuerat    niuuiciidumque   curaue- 


rat:  3,29,1;  1  neque  hostium  fugam  cap- 

tis   oppidis   reprimi:   11114,1;  *i   quod 

flumen  Dubis  (c)  nt  circino  circumductum 
paene  totum  oppidum  cingit:  138,4;  reliqms 
es  omnibns  partibus  colles  mediocri  interiecto 
spatio  pari  altitudinis  fastigio  oppidum  cinge- 
bant :  VII  69, 4 ;  T  Octauius  quinis  castris 

oppidum  circumdedit:  3,9,4;  ^  reli- 

quis  diebus  oppidum  uallo  castellisqne  cir- 
cummunire  (N;  circumuenire  *;  edd.} 
instituit:  1,18,6;  ^  (circumuallare:  VII 
11,1  u.  oppugnare;)  f  oppidum  .  .  .  es- 

pugnauit  et  ad  diripiendum  militibus  conces- 
sit:  3,  80,  6;  ^  etiam  Cingulo,  quod  oppi- 

dum  Labienus  constituerat  suaque  pecunia 
exaedificauerat ,  .  .  .  legati  ueniunt:  1,15,2; 
t  quod  oppidum  Cenabum  pons  fluminis  Lige- 
ris  contingebat  (p;  continebat  a;  Np., 
Dt.^):  VII 11, 6;  t  L.  Torquatus  .  .  .  por- 

tas  aperuit  et  se  atque  oppidum  Caesari  de- 
didit  (dedit  0):  3,11,4;  t  defendere 

ti-  «lefendo  p.  S40  sg.  P)  (o  loe.);  cf.  p.  S41 
b);  *[  cunctis  oppidis  castellisque  deser- 

tis  sua  omnia  in  unum  oppidum  .  .  .  contule- 
runt:  1129,2;  ^f  diripere  u.  diripio 

p.  020  B,   a)  (3  loc);  t  quae  (moles) 

paene  insulam  oppidum  effecerat:  3,40,4; 
t  exaedificare:  1,15,2  u.  constituere;  1 

expugnare  u.  expngno  p.  12S6 sq.  (10  hc); 
\  uti  eodem  usi  consilio  oppidis  suis  uicisque 
exustis  ima  cum  iis  (e)  proficiscautur:  I  5, 4; 

I  (Suessiones)  oppida  habere  numero  XII:  II 
4, 7 ;  —  (gratias  agit)  ciuibus  Romanis ,  quod 
oppidum  in  sua  potestate  studuissent  ha- 
bere:  2,21,1;  ^  incendere  u.  inceiido 
p.  145  (')  loc);  TT  (inrumpere:  1,27,3 
et  2,13,4  u.  n.  i)  inrumpere;)  ^  munire 
u.  miinio  et  mnnitn!!)  p.  GG3—665  (3  -f  4 
(+  1)  loc);  138,4  u.  X.  dare;  1  obi- 
cere:  3,79,7  u.  opponere;  f  huc  Cae- 
sar  .  .  .  contendit  occupatoque  oppido  ibi 
praesidium  conlocat:  138,7;  ^  erat  ad 
Buthrotum  (c) ,  oppidum  oppositum  (oppid. 
oppos.  Oud.;  opjiidum  codd.;  oppositum  marg. 
Va.seos.;  Np.,  I)b.,  Dt.)  Corcyrae;  ibi  (ubi  af) 
certior  .  .  .  factus  de  postulatis  Libouis  .  .  . 
legionem  relinquit:  3, 16, 1. 2 ;  (ad  Aeginium  (o), 
quod  cst  adiectum  apposituiuque  {slc  Madii.; 
obiectuiu  oppositumquo  x  ,•  obiectum  |(>ppositum- 
que|  Km.  lloffni.;  Db.,  IH.:  quod  ost  oppidum 
oppositum  Np.)  Thessaliao,  Caesiui  uonionti 
occurrit:  3,79,7;)  ^  id  (oppidum)  ex  itinere 
magno  inipetu  Bolgae  oppugnare  coeperunt: 

II  6, 1 ;  id  (oppidum)  ox  itinero  oppugnaro  co- 
natus  .  .  .  proptor  latitiuliiiom  fossae  .  .  .  paucis 


939 


oppidum 


940 


defendentibus  expugnare  non  potuit:  1112,2; 
'■/'•§  3;  Crassus  ex  itinere  oppidum  Sotiatium 
<e)  oppugnare  coepit:  11121,2;  inde  profectus 
Gorgobiiumi,  Boiorum  oppidum,  .  .  .  oppugnare 
instituit:  VII  9,  6;  altero  die  cum  ad  oppidum 
Seuonum  Vellaunodunum  uenisset,  .  .  .  oppu- 
gnare  instituit  eoque  ((i;  idque  a;  cdd.)  biduo 
circumuallauit:  VII  11,1;  ille  oppidum  Bitu- 
rigum  positum  in  uia  Nouiodunum  (bitur.  pos. 
i.  u.  nouiod.  fi ;  oni.  a ;  Bitur.  pos.  in  uia  uncis 
inehtd.  Oiid.,  om.  Fr.)  oppugnare  instituerat: 
VII  12,2;  (M.  Octauius)  conuentum  Salonis 
cuin  .  .  .  permouere  (non)  posset,  oppidum  (ob- 
pidum  h)  oppugnare  instituit:  3,9,2;  post  ho- 
ram  nonam  oppidum  altissimis  raoenibus  op- 
pugnare  adgressus  ante  solis  occasum  expu- 
gnauit:  3,80,6;  f  erant  eius  modi  fere 

situs  oppidorum,  ut  posita  in  extremis  lin- 
gulis  promunturiisque  neque  pedibus  aditum 
haberent  .  .  .  neque  nauibus:  11112,1;  ille  op- 
pidum  Biturigum  positum  in  uia  Nouiodunum 
(bitur.  p.  in  u.  nouiod.  om.  a)  oppugnare  in- 
stituerat:  VII  12,2;  Nouiodunum  erat  oppidum 
Haeduorum  ad  ripas  Ligeris  oportuno  loco  po- 
situm :  VII  55, 1 ;  Lutetiam  proficiscitur.  id  est 
oppidum  Parisiorum,  quod  positum  est  (quod 
et  est  om.  P)  in  insula  fluminis  Sequanae:  VII 
57, 1 ;  Metiosedum  (c)  peruenit.  id  est  oppidum 
Senonum  (item  add.  Nitsche)  in  insula  (c)  Se- 
quanae  (sequane  AQ;  sequana  BMf^)  positum, 
ut  paulo  ante  de  Lutetia  diximus  {u.  CC): 
VII  58,  3 ;  ipsum  erat  oppidum  Alesia  (om.  \i) 
in  (positum  m  RSchn.)  coUe  summo  admodum 
edito  loco,  ut  nisi  obsidione  expugnari  non 
posse  (posse  non  p>  uideretur:  VII 69, 1;  — 
sub  montem  (c),  in  quo  erat  oppidum  positum 
Ilerda,  suceedunt:  1,45,2;  naues  .  .  .  Octo- 
gesam  {c\  adduci  iubent.  id  erat  oppidupi  po- 
situm  ad  Hiberum  miliaque  (mil.  V  *)  passuum 
a  castris  aberat  XXX  {Qdl.;  XX  «,•  Np.,  Db.): 
1>  1)1,4;  1  hostibus  eadem  de  causa  spes 

potiundi  oppidi  discessit:  117,2;  T  pro- 

ponere:  VII 14, 10  u.  A.  esse  (receptacula) ; 
t  quod  eo  oppido  recepto  ciuitatem  Biturigum 
se  in  potestatem  redacturum  coufidcbat:  VII 
13,3;  (recepto  Firmo  (oppido  cod.  Vrsini;  l-; 
Asculo  Ald.;  Np.,  Dt.)  expulsoque  Lentulo 
Caesar  .  .  .  iubet :  ] ,  16, 1 ;)  f  ipsos  oppida 

uicosque,  quos  incenderant,  restituere  iussit: 
128,3;  T  si  id  oppidum  retinuissent: 

VII 21,  3 ;  f  crebris  nuntiis  incitati  oppi- 

dum  a  Eomanis  teneri  (opp.  a  R.  teneri  del. 
Plnyrj.)  .  .  .  magno  cursu  (e)  eo  contenderunt: 
VII  48, 1 ;  oppidum ,  quod  a  (c)  se  teneri  non 
posse  iudicabant,   ne  cui  (c>  esset   usui   Ko- 


manis,   incenderunt:   VII 55,  7;    Auximum  .  . 

proficiscitur;  quod  oppidum  Attius  cohortibus 
introductis  tenebat:  1,12,3;  Asculum  Piceuum 
proficiscitur.  id  oppidum  Lentulus  Spinther  X 
cohortibns  tenebat:  1,15,3;  qui  (Lucretius  et 
Attius)  id  oppidum  VII  cohortium  praesidio 
tenebant:  1,18,1;  f  Cordubae  conuentus 

.  .  .  cohortes  duas  .  .  .  tuendi  oppidi  causa 
apud  se  retinuit:  2,19,4;  Hadrumetum  *pro- 
fugerat.  id  oppidum  C.  Considius  Longus  unius 
legionis  praesidio  tuebatur:  2,23,4;  Caesar  .  .  . 
III  cohortes  Orici  oppidi  tuendi  causa  reliquit : 
3, 39, 1. 

E.  diit. :  quem  (pontem)  oppido  castrisque 
coniunctnm  habcbat:  1,40,4;  Curio  castra 
Vari  (c)  conspicit  muro  oppidoque  coniuncta: 
2,25,1;  "j  defensores  oppido  idonei  deli- 
guntur:  VII  15,6;  T  qui  (Iccius)  tum 
oppido  praeerat  {DEk;  praefuerat  X;  cdd.): 
II  6,  4 ;  Oricum  proficiscitur.  quo  cum  uenisset, 
L.  Torquatus ,  qui  iussu  Pompei  oppido  pr.ae- 
erat  praesidiumque  ibi  Parthinorum  habebat, 
.  .  .  portas  aperuit:  3,11,3.4;  loquuntur  .  .  . 
cum  M.'  Acilio  et  Statio  Murco  legatis,  quorum 
alter  oppidi  muris  (oppidis  maritimis  Pmd), 
alter  praesidiis  terrestribus  praeerat:  3,15,6; 
huic  officio  oppidoque  M.'  Acilius  (c)  legatus 
praeerat:  3,39,1;  t  Gaiumque  Gallonium 
.  .  .  oppido  Gadibus  praefecit:  2,  18,2. 

F.  srenet. :  Carmonenses ,  quae  est  longe  fir- 
missima  totius  (oppidi  add.  a)  prouinciae  ciui- 
tas,  deductis  tribus  in  arcem  oppidi  {om.  a(f)) 
cohortibus  a  V.arrone  praesidio  per  se  cohortes 
eiecit  (c):  2, 19, 5;  f  id  ne  fieri  posset, 
obsidione  atque  circummunitione  oppidi 
{ego;  opp.  circ.  x.;  edd.)  fiebat:  1,19,4;  f 
in  hac  suut  insula  domicilia  Aegyptiorum  et 
uicus  oppidi  magnitudine:  3,112,3;  f 
his  (c)  (moUbus)  oppidi  moenibus  ad.aequa- 
tis:  11112,3;  moeuia  oppidi  temptans :  3,  40, 2 ; 
f  se  coufidere  munitionibus  oppidi,  si  cele- 
riter  succurratur;  longinquam  oppuguationem 
sustinere  non  posse:  3,80,3;  f  oppidi 
murus  (murus  oppidi  ji)  a  planitie  .  .  .  mille 
CC  passus  aber.at :  VII  46, 1 ;  superiorem  par- 
tem  collis  usque  ad  murum  oppidi  densissimis 
castris  compleuerant :  VII 46, 3 ;  neque  finem 
prius  sequendi  fecerunt,  quam  muro  oppidi 
(opp.  muro  fJ)  portisque  adpropinquarunt  (c) : 
VII  47, 3 ;  quos  (c)  non  castrorum  munitiones, 
non  altitudo  montis,  non  murus  oppidi  tai'dare 
potuisset:  VII 52, 3;  3,15,6  u.  E.  praeesse; 
f  obsidio:  1,19,4  u.  eircnmmunitio;  f 
utraque  re  oppidorum  oppuguatio  imi^edie- 
batur:  11112,2;   quae  ad  oppuguationem   per- 


941 


oppidum 


942 


tinebant  oppidi  (oppidi  pertinebant  p ;  Schn.) : 
VII  19,6;  si  nihil  in  oppugnatione  oppidi  (om. 
Ii)  profecissent  (c) :  VII  20, 11 ;  Octauius  despe- 
rata  oppugnatione  oppidi  Dyrracliium  sese  .  .  . 
recipit  (c>:  3,9,8;  (80,3  u.  munitioue.s ;)  t 
alia  ex  parte  oppidi  Adiatunnus  .  .  .  eruptio- 
nem  facere  conatus:  11122,1;  seseque  alia  (o) 
cx  parte  oppidi  eieceruut:  V21,5;  castris  ad 
eam  partem  oppidi  positis:  VIIIT,  1;  qua  esset 
aditus  ad  alteram  partem  oppidi  (opp.  part.  fi): 
VII  44,3;  qui  ad  alteram  partem  oppidi  .  .  . 
munitionis  causa  conuenerant:  VII  48, 1;  altera 
castra  ad  alteram  oppidi  partem  ponit:  1, 18, 5; 
eamque  oppidi  partem ,  quae  muuitissima  uide- 
retur,  occupant:  1,20,3;  occujjabat  Alexan- 
driam  praeter  eam  {dett. ;  praeterea  x)  oppidi 
partem ,  quam  Caesar  .  .  .  tenebat :  3, 111, 1 ;  — 
ultimiis  oppidi  partes  (portas  Paiil)  .  .  .  pe- 
tiuerunt:  VII  28,2;  (Massilia  enim  fere  tribus 
ex  (ex  tribus  Np.,  Dt.;  oppidi  add.  «;  edd.; 
del.  Ciaec.)  partibus  mari  adluitur:  2,1,3;)  reli- 
quis  oppidi  partibus  sic  est  pugnatum,  ut:  3, 
112,7;  t  Lutetiam  incendi  (c)  pontes- 

que  eius  oppidi  rescindi  iubent:  VII58, 6;  1 
quidam  ante  portam  oppidi  Gallus  .  .  .  picis 
.  .  glebas  in  ignem  .  .  .  proiciebat:  VII 25, 2; 
(28,2  ic.  partes;)   VII  47, 3  u.  murus;  f 

cum  .  .  .  (esset)  familia  Neapoli  uisa,  quae 
proditionem  oppidi  appararet  {sic  Dt.;  ui.sa- 
que  proditione  oppidi  apparere  *;  u.  CC):  3, 
21,5;  t  erat  e  regione  oppidi  collis:  VII 

36,5;  1  sectionem  eius  oppidi  uniuersam 
Caesar   uendidit:   1133,6;  1  erant  eius 

modi  fere  situs  oppidorum,  ut:  11112,1;  t 
in  lioc  tractu  (Faern. ;  nec  tractu  codd.;  hacc 
tractii  N]).;  nec  tractus  KHoffm.:  Db.)  oppidi 
jiars  erat  regiae  (regia  O;  Db.,  EEofftn.)  exigua: 
3, 112,  8. 

(j.  iil»l.;  a):  uallo  .  .  .  crebrisque  castellis 
circummuniti  oppido  sese  (c)  continebant: 
1130,2;  %  castra  .  .  .  conspicit  .  .  .  ad- 

niodum  muuiia  iiatura  loci,  una  ex  parte  ipso 
oppido  Vtica,  altera:  2,25,1;  1  legiones 

.  .  .  iutroinittit  atquc  opjiido  (-dum  a)  poti- 
tur:  VII  11,8;  sine  contentiono  oppido  potitur: 
VII 58, 4 ;  magni  Interesse  arbitrabatur  quam 
primum  oppido  potiri:  1,21, 1;  stetisso  pcr  Tre- 
boiiiiini,  quo  niinus  oppido  potirontur,  uidc- 
batiir:  2,13,4;  docuit,  quautuni  iisuiu  haberet 
ad  sublcuaiidiiin  oniuiiim  rcniiu  liidiiiani  potiri 
oppido  pleiio  atqiie  <)|iuk>uto,  siniiil  reliquis 
ciuitatibus  huius  urbis  exoniplo  iuferre  terro- 
rem :  3, 80, 5 ;  t  paratosque  (so)  esse  .  .  . 

imperattt  fncore  et  oppidls  recipore  et  fru- 
monto  cetoriHque  rebus  luuaro:  113,3;  Maiulubii, 


qui  eos  oppido  receperant,  cum  liberis  atque 
uxoribus  exire  coguntur:  VII  78,3;  (Apollo- 
niatesi  ad  Caesarem  legatos  mittunt  oppidoque 
recipiunt:  3,12,3;  qui  cum  .  .  .  ia  insulam 
uenissent,  oppido  ac  portu  recepti  non  erant: 
3,102,7;  t  relinquebatur,  ut  se  suis  locis 

oppido  teneret:  3, 109, 2;  Pompeius  se  oppido 
tenet :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  14, 1 ;  t  quos 

Caesar  .  .  .  diligentissime  conseruauit  suisque 
finibus  atque  oppidis  uti  iussit:  1128,3. 

b):  hiemare  Dyrrachii  (Steph.;  dyrrachium 
NOx),  ApoUoniae  (0;  -nia  at)  omnibusque 
oppidis  maritimis  constituerat :  3,5,2;  — 
(continuato  nocte  ac  die  itinere  atque  (omni- 
bu8  copiis  add.  codd.;  dcl.  Np.;  omnibus  op- 
pidis  Lips.;  Db.;  u.  CC)  mutatis  ad  celeri- 
tatem  iumentis  ad  Pompeium  conteudit:  3, 
11,1.) 

e):  constituunt,  ut  ii  (c),  qui  ualetudine  aut 
aetate  inutiles  sint  (c)  bello,  oppido  exce- 
dant:  VII  78,1;  t  (fugere:  3,29,1  u. 

II.  g)  a)  fugere;)  t  neque  se  .  .  .  pati 

posse  C.  Caesarem  imperatorem  .  .  .  tantis  re- 
bus  gestis  oppido  moenibusque  prohiberi:  1, 
13, 1 ;  hic  uenientem  Vticam  nauibus  Tubero- 
nem  portu  atque  oppido  prohibet:  1,31,3. 

H.  c.  praep.;  a)  ab;  a):  cum  .  .  .  ab  eo 
oppido  Caesar  cum  exercitu  circiter  milia  (c) 
passuum  quinque  abesset:  1113,2;  neque 
longe  ab  oppido  castra  Vercingetorigis  aberant 
(uercingetorix  habebat  [i):  VII  26,2;  cohortes 
V  praemissae  a  Domitio  ex  oppido  pontem 
fiuminis  interrumpebant,  qui  aberat  (Ald.; 
erat  x,;  edd.)  ab  oppido  milia  passuum  circiter 
III:  1,16,2;  f  ab  oppido  et  ponte  et  com- 
meatu  omui,  quem  iu  oppidum  coutulerant  (c), 
se  interclusu  rum  aduers.arios  confidebat:  1, 
43, 2 ;  t   oppidum  .  .  .  expuguauit  .  .  . 

statimque  ab  ojipido  castra  mouit  et  IVIetro- 
polim  uenit:  3,80,6;  t  (^b  *oppido  Ocelo 

.  .  .  peruenit:  110,5  u.  B.  a);)  f  sese  de- 
pojiulatis  agris  non  faclle  ab  oppidis  uim  ho- 
stium  j)rohibcre:  111,4;  t  ab  opjiido 

autem  decliuia  locus  *Ieui  fastigio  uergebat 
ui  lougitudinem  *  passu»  circiter  CCCt! :  1 , 
45,5. 

(i):  longe  a:  VII  26, 2  u.  oc)  abosse. 

b)  iid;  a):  cum  ad  oppidum  accessisset 
castraquc  ibi  jMmeiet:  1113,3;  If  celeriter 

uliieis  ad  oiipidum  actis:  1112,5;  duabus  ex 
jiurtibus  aggcrcm,  uincas  turresquc  ad  opjiidum 
agere  iustituit:  2,1,1;  t  maguo  itiuere 

confecto  (CC)  ad  opjndum  Nouloilunum  con- 
tondit:  1112,1;  t  sex  (legioiies)  ijise  in 

Aruernos    ad    oppidum    tiergouiam    secundum 


943 


oppidum 


944 


flumen  Elauer  duxit:  VII 34, 2;  T  Caesar 
ad  oppidum  Auaricum  .  .  .  profectus  est: 
VII  13,3;  t  hostem   .  .  .   terga  uertere 

seque  ad  oppidum  Ilerdam  recipere  .  .  . 
cogit:  1,45,1;  reliqui  se  in  castra  ad  oppidum 
receperunt:  2,25,5;  t  ueuire:  VII 11, 1 

u.  D.  oppugnare. 

p) :  Caesar  legionibus  transductis  ad  oppidum 
constitit  iustaque  murum  castra  posuit:  1, 
16,4. 

(y):  qui  id  oppidum  .  .  .  tenebant.  mittit 
eo  M.  Antonium  cum  .  .  .  cohortibus  V:  1, 
18,2;  t  ibi  certior  factus  .  .  .  relin- 

quit:  3,16,2  u.  D.  opponere;  —  ponere:  II 
13, 3  M.  a)  accedere.) 

c)  aiite  u.  ante  p.  276  b)  (6  loc). 

d)  apnd:  paulisper  apud  oppidum  morati: 
II  7, 3. 

e)  cum:  hunc  (montem)  murus  circumdatus 
arcem  efficit  et  cum  oppido  coniuugit:  138, 
6;  baec  insula  .  .  .  angusto  itinere  *ut  ponte 
cum  oppido  coniungitur:  3,112,2. 

f)  de:  uti  de  oppidis  demigrareut:  IV 
19,2. 

g-)  ex:  a):  raros  miHtes,  ne  (e)  ex  oppido 
animaduerterentur  {-retur  [i),  ex  maiori- 
bus  castris  in  minora  traducit :  VII 45,  7 ;  \ 
omnibusque  armis  es  oppido  coulatis  ab  eo 
loco  in  fines  Ambianorum  peruenit:  1115,2; 
f  conspicati  ex  oppido  caedem  et  fugam 
suorum  .  .  .  copias  .  .  .  reducuut:  VII 88, 5; 
1  M.  Aristiima  .  .  .  fide  (o)  data  ex  oppido  Cauil- 
lono  e  d  u  c  u  n  t :  VII  42, 5 ;  dat  tuba  signum 
suis  Vercingetorix  atque  ex  oppido  educit:  VII 
81,3;  Vaius  praesidium,  quod  introduxerat,  ex 
oppido    educit    ac    profugit:    1,13,2;  \ 

egredi  tt.  egredioi.'  p.  1002  a)  (i)  PP) 
(3  loc);  1  sua  sponte  Cottam  ex  oppido 

eiciunt:  1,30, 3;  —  qui  primo  clamore  audito 
se  ex  oppido  eiecerant  ([i;  Fr.,  Db.;  eiece- 
runt  a;  rell.  edd.):  VII 28, 5;  qui  longius  abe- 
rant  .  .  .  sese  (c)  ex  oppido  eiecerunt:  VII  47, 
4;  \  portas  claudi  militesque  ex  oppido 

exire  iussit:  1133,1;  f  expellitur  ex 

oppido  Gergouia :  VII 4, 2 ;  ut  Gallonium  ex 
oppido  expellerent,  urbem  insulamque  Caesari 
seruarent:  2,20,2;  t  OtaciUus  sibi  timens 

ex  {Np. ;  om.  codd.;  Db.)  oppido  fugit:  3,29, 
1;  t  tertio  die  missis  ex  oppido  legatis 

de  deditione  .  .  .  iubet:  VII  11,2;  facta  pote- 
state  ex  oppido  mittitur  (emittitur  Patil):  1, 
22, 2 ;  subsidio  DC  equites  Numidae  (c)  ex 
oppido  peditesque  CCCC  mittiuitur :  2, 25, 3 ; 
t  ex  eo  oppido  pons  ad  Heluetios  pertinet: 
16,3;  \  cohortes  V  praemissae  a  Do- 


mitio  ex  oppido  pontem  fluminis  interrumpe- 
bant:  1,16,2;  f  Massilienses  arma  tor- 

mentaque  ex  oppido,  ut  est  imperatum,  pro- 
ferunt:  2,22,5;  f   profugere  u.  ex 

p.  1171  (3  loc);  t  ciun  ex  oppido  erup- 

tione  pugnaretur,  foris  tantae  copiae  .  .  . 
cernerentur :  VII 76,  5 ;  t  quo  ex  oppido 

cum  legati  ad  eum  uenissent:  VII  12, 3; 
prius  quam  subsidio  ex  oppido  ueniri  posset 
(ueuire   possent    p) :    VII  36,  7 ;  \    haec 

procul  ex  oppido  uidebantur,  ut  erat  a  Ger- 
gouia  despectus  in  castra :  VII  45, 4. 

fi) :  erat  ex  oppido  Alesia  despectus  in 
campum:  VII  79,3;  \  eruptio  u.  ex 

p.  1174  sq.  (3  loc);  (VII 76, 5  u.  a)  jjugnare;) 
t  crebras  ex  oppido  excursiones  faciebant: 
II  30, 1. 

y):  armisque  omnibus  ex  oppido  tradi- 
tis   in  deditionem   Suessiones  accepit:   1113,1. 

h)  extra:  ut  iis  (copiis),  extra  oppidum  si 
esset  dimicandum,  confideret:  3,109,2. 

i)  iu  oppiduin;  a):  omnem  ex  agris  multi- 
tudinem  seruorum  ac  Hberorum  in  oppidum 
cogit  portasque  praecludit:   3,80,3;  t 

exposuit,  quos  et  quam  humiles  accepisset, 
compulsos  in  oppida,  multatos  agris:  VII 
54,4;  qui  in  oppida  compulsi  ac  simili  inopia 
subacti  .  .  .  uitam  tolerauerunt :  VII  77, 12;  sub- 
motis  sub  murum  cohortibus  ac  non  nulla  parte 
propter  terrorem  in  oppidum  compulsis  facilis 
est  nostris  receptus  datus:  1,46,2;  quod  .  .  . 
terga  uertere  aduersarios  coegissent  atque  in 
oppidum  compulissent :  1, 47, 3 ;  t  oppida 

muniuut,  frumenta  ex  agris  in  oppida  com- 
portant:  1119,8;  \  conferre  u.  in 

p.  89  (6  loc);  t  non  nulU  protinus  eodem 

cursu  in  oppidum  contenderunt:  2,35,4;  t 
interim  omnis  ex  fuga  Suessiouum  multitudo 
in  oppidum  proxima  nocte  conuenit:  II  12,4; 
iubet  in  oppida  multitudinem  conuenire:  VI  4, 
1;  1  eos,   qui  ueneraut,  conlaudat  atque 

in  oppidum  dimittit,  portas  murosque  adser- 
uari  iubet:  1,21,2;  %  qui  commeatus  Byl- 

lide  (c)  atque  Amautia  (c)  importari  in  op- 
pidum  prohibebat  (prohibeat  iVp.):  3, 40, 5;  f 
non  nulli  perterriti  in  oppidum  inrumpunt: 
VII  70,6;  ne  sub  ipsa  profectione  milites  in 
{add.  Paul;  om.  x- ;  edd.)  oppidum  iurumperent, 
portas  obstruit:  1,27,3;  aegreque  tuuc  sunt 
retenti,  quin  in  {ego;  om.  x;  edd.)  oppidum 
inrumperent:  2,13,4;  t  inuehi:  2,44,3 

u.  uelii;  t  statuimt,  ut  X  milia  hominum 

delecta  .  .  .  in  oppidum  mittantur  (submit- 
tantur  {i;  Schn.):  VII 21, 2;  %  sex  ndlium 

circuitu  in  oppidum  peruenit  (-uiuntiVW): 


945 


oppidum 


946 


2,24,4;  ^  copias  omnes,  quas  pro  oppido 

conlocauerat ,  in  oppidum  recipit  0;  Fr.; 
recepit  a;  rell.  edd.):  VII 71, 8;  —  se  reoi- 
pere  u.   in  p.  07  (5  loc);  ^  silentio 

exercitum  in  oppidum  reducit:  2,35,7;  T 
reliqui  iu  oppidum  reiecti  sunt:  1133,5;  eos, 
qui  eruptionem  fecerant,  in  oppidum  reiciebant : 
2,2,6;  \  repulsus  in  oppidum  tamen 

.  .  .  impetrauit:  11122,4;  multis  interfectis  reli- 
quos  infecta  re  in  oppidum  reppulerunt :  2, 14, 
C;  ^  ita  re  infecta  in  oppidum  reuer- 

terunt:  VII 82, 4;  Lentulus  ut  in  oppidum 
reuerti  liceat  petit:  1,22,6;  ^  submit- 

tere:  VII  21, 2  «<.  mittere;  1  ipse  equo  in 

oppidum  uectus  (iiiuectus  Ciacc.)  .  .  .  quae 
fieri  ueUet  Vticae  constituit :  2, 44, 3. 

fi) :  pecuniam  .  .  .  in  oppidum  Gades .  con- 
tulit;  eo  sex  cohortes  praesidii  causa  ex  pro- 
uincia   misit:  2,18,2;  ^  Kouiodunum 

erat  oppidum  Haeduorum  ad  ripas  Ligeris  .  .  . 
positum.  hue  Caesar  omnes  obsides  .  .  .  con- 
tuierat;  huc  maguum  numerum  equorum  .  .  . 
miserat.  eo  cum  Eporedorix  Viridomarusque 
uenissent:   VII55,  2— 4;  ^    cognoscit 

non  longe  .  .  .  oppidum  CassiueUauni  abesse 
.  .  .,  quo  satis  magnus  hominum  pecorisque 
numerus  conuenerit:  V21,2;  21,3  «<.  U.  b).) 

li)  iii  o|)|iido;  a);  esse  u.  in  p.  US  (3  loc.) ; 
'i  expuguato  iu  itinere  oppido  Parthiuorum,  in 
quo  Pompeius  praesidium  habebat:  3,41,1; 
1  quos  (mihtes)  rex  in  oppido  praesidii  causa 
reliquerat:  3,106,4;  %  facUe  erat  .  .  . 

prospicere  iii  urbem,  ut  omnis  iuuentus,  quae 
in  oppido  reuianserat,  oninesque  superioris 
aetatis  .  .  .  ad  caelura  manus  tendereut:  2,5, 
3;  ^  (armorum)  circiter  parte  tertia  .  .  . 

celata  atque  in  oppido  reteuta:  1132,4. 

[j)  iii  opiiido  =  lov  (ovreg)  iv  ijj  noXu 
u.  in  p.  127  (3  loc). 

(y):  ibl  conlocat:  138,7  u.  D.  occupare; 
—  ibi  habebat:  3,11,3  u.  E.  praee.sse.) 

1)  inter:  erat  inter  oppidum  Ilerdam  et  pro- 
ximum  colleiu  {Vascos.;  in  oppido  ilerda  et 
proximo  coUe  coM.)  .  .  .  plauitia  (c) :  1, 43, 1. 

ni)  liitra:  Heluii  .  .  .  intra  oppida  ac  muros 
(muro»(iuc  (i)  corapell  uu  t  ur:  Vil  05,2. 

u)    |>er:    ex    castriH    cohortes    per    oppiilum 
crebro  sabmittebaiitur  :  1,45,7. 
•  o)  post:   is   naues  nostras  intcriorcra  in  i)or- 
lum  (b)  post  oppidum  reduxit:  3, 3!),  2. 

1»)  pro:  copias  omnes,  quas  pro  oppido  con- 
locauerat,  iii  oppidum  rccipit  (c):  ViI71,8. 

q)  |ir«|»e:  Vercingitorix  castris  prope  op- 
piduin  posilis  («)  .  .  .  Hpparatiin  Hiiigularum 
ciuilaUim    (r)   copian    conlocauorat :    VlJ^iJ, 2; 

liOxio,  Uuutiur,     11, 


exercitum  (o)  Vticam  ducit  et  prope  oppidum 
castra  ponit:  2,26,1. 

Oppida  nominantur  haee:  Alesia:  VII 68, 
1;  69,1.3.4;  70,6;  71,8  (bis);  73,1;  76,5; 
78,1.3;  79,3.4;  80,9;  81,2.3;  82,4;  84,1;  88, 
5;  Alexandria:  3,106,4;  109,2  (bis);  111,1; 
112,2.7.8;  Apollonia:  3,12,3;  Asculum 
Picenum:  1,15,3  (bis);  Auaricum:  VU  18, 

3  (bisj;  15,6;  17,1;  19,6;  20,11;  21,2.3;  25, 
2;  26,1.2;  28,2.5;  Auximum:  1,12,3;  13,1. 
2;  Bibracte:  123,1;  VII55,4;  Bibrax:II 
6,1.4;  7,2.3;  10,4;  Bratuspautium:  II 13, 
2  (ter)  3;  15,2;  Brundisium:  1,27,3;  ap. 
Cic.  ad  Att.  1X14,1;  Buthrotum:  3,16,1; 
Caralis:  1,30,3;  (Carmo:  2, 19,5;)  Cauil- 
lonum:  VII42,5;  Cenabum:  VII11,5— 9 
(sexies);  Cingulum:  1,15,2;  Corduba:  2, 
19,4;  Corfiuium:  1,16,2  (bis)  3.4;  18,5.6; 
19,1.3.4;  20,3;  21,1.2  (bis);  22,2.6;  Gades: 
2,18,2  (bis);  20,2;  Genaua  (c):  16,3  (bis); 
Gergouia:  VII4,2;  34,2;  36,2.5.7;  44,3; 
45, 4.  7;  46, 1.  3 ;  47, 3. 4;  48, 1  (bis)  ;  52, 3;  G  om- 
phi:  3,  80,  L3  (bis)  5.6  (ter);  Gorgobina: 
VII  9,6;  Hadrumetum:  2,23,4;  Hispalis: 
2,21,1;  Iguuium:  1,12,1;  Ilerda:  1,40,4; 
43,1.2  (bis);  45,1.2,5.7;  46,2;  47,3;  Lissus: 
3,29,1  (bis);  Lutetia:  VII  57, 1;  58,6;  Mas- 
silia:2, 1,1  (3);  2,Hi  (bis) ;  b,3;  V3,-i.A(bis); 
14,6;  22,5;  Messaua:  3,101,3.4;  Metio- 
sedum  (c):  VII58,3.4;  Neapolis:  3,21,5; 
N  ouiodunum:  II 12,  L  2. 4.  5;  13, 1 ;  —  VII 12, 
2.3.6;—  .55,1.7;(OceIum:I10,5(c);)Octo- 
gesa:  1,61,4;  Oricum:  3,11,3  (bis)  i;  Ib, 
6(?);  39,1  (bis)  2;  40,2.4.5;  Rhodus:  3,102, 
7;  Salonae:  3,9,2  (bis)  4.8;  (Sulmo:  1,18, 
1  (bis);)  Vellaunodunum:  VII  11,1.2;  Ve- 
sontio:  138,1-7  (quinquies) ;  Vtica:  1,31,3; 
2,24,4;  25,1  (ter)  3.5;  26,1.4;  36,4.6.7;  36, 
1;  44,2.3.     Cf.  urbs  extr. 

Oppidiiin  Aduatucoruni :  II  29, 2;  30, 1. 2 ;  32, 

4  (bi.'i);  .13,1,2.5.6;  Allobroguni:  16,3;  Bi- 
turigum:  VII  12,  2;  13,3;  Boiorum:  VII 
9,6;  Cassiuellauni:  V21,  2.  5;  Haeduo- 
rum:  123,1;  VII  55,  1.4;  Mandubiorum: 
VII  68,1;  78,3;  Parisiorum:  VII  57,1;  Par- 
thiuorum;  3, 41,1;  Ilemorum:  II  6, 1;  10, 4; 
Senonum:  VII  11,1;  58,3;  Scquauorum: 
138,1;  Sotiatium  (c):  11121,2;  22,1.4;  23, 
2;  Suessionum:  1112,1.4;  Thessaliae:  3, 
80,1;  1  oppidu  Aduatucorum:  1129,2; 
Ambarrorum:  111,4;  (Eburouum:  VI34, 
1 ;)  Gallorum:  IV  5,  2;  VII 14, 9  ;  77, 12;  Hae- 
duorum:  111,3;  VII 54,  4;  Heluetiorum: 
15,2;  28,3;  Heluiorum:  VII  65,2;  Lnloui- 
coruiu:   15,4;   28,3;    Moruiorum:   1128,3; 

60 


947 


oppidum  —  opprimo 


948 


Eauracorum:  I  5,4;  Remorum:  113,3;  Se- 
nonum:  VI  4,1;  Sequanorum:  132,  5;  Sue- 
borum:  IV  19,2;  Suessionum:  114,7;  Tu- 
lingorum:  15,4;  28,3;  Vbiorum:  VI  10,2; 
Venetorum  et  orae  maritimae:  1119,8 
(bis);  12,1.2.3  (bis);  14,1  (bis);  16,3. 

Adiect.:  complura:  11114,1;  copiosissi- 
mum:  123,1;  cuncta:  1129,2;  extremum: 
16,3;  10,5  <e);  (ipsum:  VII  69,1;  2,25,1;) 
maritima:  3,5,2;  *15, 6;  maximum:  123, 1; 
38,1;  VII  13,3;  munitum:  1129,2;  11123,2; 
V21,  2;  3,9,2;  munitissimum  :  VII13,3; 
omnia:  15,  2;  32,5;  3,5,2;  (11,1;)  opulen- 
tum,  plenum:  3,80,5;  primum:  3,80,1; 
proximum,  -a:  16,3;  11112,3;  (sua:  15,2. 
4;  1128,3;)  totum:  138,4;  tuta:  VII 14, 9; 
uacuum:  1112,2;  unum:    1129,2;  t 

maximae  auctoritatis:  VII  55,4;   altissi- 
mis  moenibus:  3,80,6. 
XU:  15,2;  114,7. 

Oppins:  Caesar  Oppio,  Cornelio  sal.:  ryj. 
Cic.  ad  Att.  IX  7  C;  Caesar  Oppio ,  Cornelio 
<que  add.  Petrarcha,  edd.  pr.,  Sehiitx}  sal.:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  13  ^,  1. 

oppleo:  recordari  (eos)  debere,  qua  felici- 
tate  <(•)  iuter  medias  hostium  classes  oppletis 
non  solum  jjortibus,  sed  etiam  litoribus 
omnes  incolumes  essent  transportati :  3,  73, 3. 

oppono.  Fornia:  obponebantur  scrip- 
tum  est  in  A  pr.  VII  65, 1;  —  obprimendae 
in  A  1112,2;  obprimeretur  in  a  1,7,2;  ob- 
pugnatione  in  J.BVI39,4;  obpugnationis 
in  B  pr.  V  43,1;  obpugnare  (-nandi,  -natu- 
rum)  in  B  VII  11,1;  116,4;  V56,5;  obpu- 
gnare  in  a  3,78,4;  (opugnatio  in  a  2,13,1; 
opugnare  in  B  116,1;)  reliqiiis  locis  oppo- 
nere ,  opprimere,  oppugnatio,  oppu- 
gnare  in  eodd.  tiidetur  exstare. 

Sig-uif.;  A.  propr.;  a)  =  obicere  ((lefeudeiidi 
causa),  avTiTccTreiv  :  ex  his  (cohortibus)  quar- 
tam  (aciem)  instituit  equitatuique  opposuit: 
3,  89, 3 ;  t  quae  <  c)  itinera  ad  Hiberum 

atque  Octogesam  pertinebant,  castris  hostium 
oppositis  tenebantur:  1,68,1;  ^  huic  suos 

Caesar  equites  opposuit:  3,75,5;  %  nul- 

lum  eius  modi  caaum  exspectans,  quo  nouem 
oppositis  <expositis  AQ)  legionibus  <leg. 
oppos.  a}  maximoque  equitatu,  .  .  .  paene 
deletis  hostibus  .  •.  .  offendi  posset:  VI 36, 2; 
Tf  praesidia  cohortium  duarum  et  uiginti, 
quae  ex  ipsa  coacta  <c)  prouincia  ab  L.  Cae- 
sare  legato  ad  omnes  partes  opponebantiu- :  VII 
05,1;  T[  super  quas  turrim  (c)  effectam 

ad  ipsum  introitum  portus  opposuit  et  militi- 
bus  compleuit :  3, 39,  2. 


ut  (Pompeius)  uenientibus  in  itinere  se  op- 
poneret,  [et]  si  imprudentes  ex  insidiis  adoriri 
posset:  3,30,2. 

1))  oppositus  =  situs  conti-a :  (equitesque  eius 
•|-  angustis  portis  <angustiis  oppositis  Wlilf]'.; 
u.  CC)  .  .  .  ad  insequendum  tardabantur:  3, 
70,1;)  1[  indiguitas  rei  et  oppositus  mons 
Cebenna  uiarumque  difficultas  impediebat:  VII 
56,2;  t  erat  ad  Buthrotum  <c),  oppidum 
oppositum  <oppid.  oppos.  0u4.;  oppidum  v; 
oppositum  (omissaiioce  oppidum)  Vascos.;  edd.) 
Corcyrae:  3,16,1;  (ad  Aeginium,  quod  est  ad- 
iectum  appositumque  {Madu. :  obiectum  oppo- 
situmque^i;  obiectum  [oppositumque]  E.  Hoffm.; 
Db.,  Dt.;  quod  est  oppidum  oppositum  Np.} 
Tliessaliae,   Caesari  uenienti  occiu-rit:  3,79,7.) 

B.  trsl.;  a)  =  ayiiTi&tmi-  (quae  (tribuni- 
cia  intercessio)  supcrioribus  annis  sine  <«f/</. 
Hotoyn.}  armis  esset  restituta  <quae  sup.  ann. 
armis  esset  opposita  F.  Hofm.}:  1,7,2;)  t 
omnibus  his  resistitur  omnibusque  oratio  {om. 
a)  consulis,  Scipionis,  Catonis  oppouitur:  1, 
4,1. 

b)  =  comparare :  hortatusque  est ,  ne  ea, 
quae  accidissent,  grauiter  ferrent  neue  his  rebus 
terrerentur  multisque  secundis  proeliis 
unum  aduersum  et  id  mediocre  opponerent 
<praeponerent  Paul)  :  3,  73,  2. 

oppositns  ui  adiectiui  tt.  oppono  A.  b). 

opportunitas,  opportnnns  (-e)  n. 
oportnnitas,  oportnnns,  -e. 

opprimo.  A.  propr.  =  premeudo  grauare 
et  impedire,  obruere:  militibus  autem  igno- 
tis  locis,  impeditis  manibus,  magno  et  graui 
ouere  armorum  oppressis  <pressis  (i;  det. 
Madti.;  Hold.)  .  .  .  de  nauibus  desiliendum  .  .  . 
et  cum  hostibus  erat  pugnandum :  IV  24,  2 ;  t 
horum  omnium  pars  magna  in  fossis  muni- 
tionibusque  et  fluminis  ripis  oppressa  suorum 
in  (om.  V.}  terrore  ac  fuga  sine  ullo  uulnere 
interiit  <c):  3,71,2;  t  plerique  e«  X  pediun 
munitione  se  in  fossas  praecipitabant,  primis- 
que  oppressis  reliqui  per  horum  corpora  salutem 
sibi  atque  exitum  pariebant:  3,69,3;  —  Ger- 
mani  .  .  .  reliqui  se  in  flumen  praecipitaue- 
runt  atque  ibi  timore,  lassitudine,  ui  flu- 
minis  oppressi  perierimt:  IV  15,2. 

B.  trsl. ;  a)  =  grauiter  premere  et  uexare : 
se  .  .  .  ex  prouincia  egressum  .  .  .,  ut  se  et 
populum  Komanum  factione  <c)  paucorum 
oppressum  in  libertatem  uindicaret:  1,22,5; 
—  suos  enim  quisque  opprimi  et  circumueniri 
non  patitur:  VI11,4;  —  hos  (Numidas)  oppres- 
sos  somno  et  dispersos  adorti  maguum  eorum 
numerum  interficiunt:  2,38,5. 


949 


opprimo  —  oppugnatio 


950 


b)  —  suiierare,  prostemere,  delere:  a)  alqni : 

aduersarios:  3,79,1  n.  c)  aduersarios;  T 
dextrum  cornu  .  .  .  terrore  eqiiitum  animad- 
uerso ,  ne  intra  munitionem  opprimeretur,  .  .  . 
sese  recipiebat:  3,69,3;  t  hanc  legionem 
sperans  Caesar  se  opprimere  posse  .  .  .  reliquit 
in  opere  coliortes  duas :  3,  67,  2 ;  TIT  M. 

Petronius  .  .  .  centurio,  cum  portas  exci- 
dere  conatus  esset,  a  (om.  p)  multitudiue  op- 
pressus  ac  sibi  (c)  desperans  .  .  .  inquit:  VII 
50,4;  ^  ad  hos  opprimendos  cum  omni 

equitatu  tribusque  legionibus  Afranius  de  nocte 
proiiciscitur  imprudentesque  .  .  .  adgreditur:  1, 
51, 4 ;  t  debere  se  suspicari  simulata  Cae- 

sarem  amicitia,  quod  exercitum  (CC)  in  Galiia 
habeat,  sui  opprimendi  causa  habere:  I 
44,10. 

(i)  alqd:  ut  tribunicia  intercessio  armis 
notaretur  (CC)  atque  (potestas  add.  Ucll.)  op- 
primeretur:  1,7,2. 

c)  =  subito  superueuire :  uterque  eorum  cele- 
ritati  studebat,  et  suis  ut  esset  auxilio  ct  ad 
opprimendos  aduersarios  ne  occasioui  (c) 
temporis  deesset:  3,79,1;  1i    explora- 

tores  hostium  .  .  .  inopinantes  .  .  .  ab  nostris 
opprimuntur:  VII  61, 1 ;  f  ut  subito  Galli 

belli  renouaudi  legionisque  opprimendae  cou- 
silium  caperent:  1112,2;  nihil  esse  negotii  su- 
bito  oppreasam  legionem,  quae  cum  Cicerone 
hicmet,  interfici:  V38, 4;  1  subitoque  op- 

pressis  liguatoribus  (Ambiorix  et  Catuuol- 
cus)  magua  manu  ad  castra  oppuguatum  (c) 
uenerunt:  V26,  2. 

quibus  (Aruernis)  oppressis  iuopinantibus 
.  .  .  equitibus  imperat,  ut:  VII 8, 3;  —  inscios 
inopiuantesque  Menapios  oppresserunt  (Vsi- 
petes  et  Tencteri):  IV  4,5;  Ti  ut  Teutoma- 
tus  (c)  ,  rex  Nitiobroguni ,  subito  in  taborna- 
culo  oppressus,  ut  meridie  coiiquieucrat,  .  .  . 
uix  se  ex  manibus  pracdjuitium  militum  eri- 
peret:  VII 46, 5;  f  ut  duces  aduersarioruni 
occasione  et  beneficio  fortunae  ad  nostros 
opprimendos  uterentur:  1,40,7. 

huc  se  referebaut;  hinc  (antc  projjugnabant 
tramponit  Patd),  Hi  qua  maior  oppresserat 
uis,  propugnabant:  2,8,2. 

oi>iMi{£iiatio.  Cf.  Riistow-  p.  1:IS.  111 
sqq.;    UiJlcr  II  p.  2(10  sqq. 

A.  =  ycQoajioh)  -/.al  ■^rohoQxlu;  ii)  subi.: 
quanto  erat  iu  dies  grauior  atque  asperior 
oppugmitio  .  .  .,  tanlo  crebriores  litlorao  .  .  . 
ad  (!acKurein  mittolKuitur :  V  45, 1. 

b)  ublcct.:  Octauius  desperata  (ippugna- 
tiouc  (expugnaliono  l'aul)  oppidi  Dyrraeliiuiu 
seso  .  .  .  recipit  (c):  3,9,8;  T[  castris  anto 


oppidura  positis  diei  tempore  exclusus  in  poste- 
rum  oppugnationem  differt  quaeque  ad  eam 
rem  usui  sint  militibus  imperat:  VII  11,5;  ^ 
si  acerbius  inopiam  ferrent,  se  dimissurum 
oppugnationem :  VII  17,4;  praesidiis  omnibus 
deductis  et  oppugnatione  dimissa  .  .  .  contionem 
.  .  .  habuit :  3, 73, 1 ;  \  huius  quoque  spatii 

pars  ea,  quae  ad  arcem  pertinet,  .  .  .  longam  et 
difficilem  habet  oppugnationem  :  2,1,3;  ^ 

utraque  re  oppidorum  oppugnatio  impedie- 
batur:  11112,2;  his  tot  rebus  impedita  oppu- 
gnatione  mUites  .  .  .  tamen  .  .  .  omnia  haec 
superauerunt:  VII  24, 1 ;  ^  hoc  se  igno- 

niiniae  laturos  (o)  loco,  si  inceptam  oppugna- 
tionem  reliquissent:  VII 17,  6;  t  illi 

aegre  ad  noctem  oppugnationem  sustinent: 
V37, 6;  longinquam  (que  add.  a)  oppugnatio- 
nem  (se)  sustinere  non  posse :  3, 80, 3. 

c)  g:eu. :  septimo  oppugnationis  die  maximo 
coorto  uento  .  .  .  coeperunt :  V  43, 1 ;  f 
cum  diuturnitas  oppugnationis  neglegentio- 
res  Octauianos  effecisset :  3, 9, 6 ;  t  [hic 
fuit  oppugnationis  exitus:  3, 9, 8;]  ^scien- 
tia:  VII  29, 2  «.  B. 

d)  abl. ;  a) :  Octauius  quinis  castris  oppidum 
circumdedit  atque  uno  tempore  obsidione  et 
oppugnationibus  eos  premere  coepit:  3, 
9,4. 

jii):  oppugnatione  desistere  u.  deiJiisto 
p.  STl  a)  (3  loc). 

e)  c.  praep. ;  oc)  ab:  Vercingetorix ,  ubi  de 
Caesaris  aduentu  cognouit,  (ab  add.  p)  oppu- 
gnatione  desistit  ([i;  destitit  a;  e(ht.):  VII 
12,1;  ^  quid  prolicimus ,  si  accepto  magno 
detrimento,  ab  oppugnatione  castrorum  disce- 
dimus?  2,31,3;  Ti  desperata  re  hostes 
suos  ab  oppugnatione  (ab  opp.  suos  (i)  re- 
duxcrunt:  V  26,  3. 

[i)  ad;  aa):  reliquaque,  quae  (c)  ad  oppu- 
gnationem  pertinebant  oppidi  (oppidi  per- 
tiuebaiit  (i;  ISchn.) ,  administrare  instituit:  VII 
19,6;  crates  proicere,  fundis,  sagittis,  lapidi- 
bus  nostros  de  uallo  proturbare  (c)  reliquaque, 
quae  (v)  ad  oppugnationem  pertinent,  paraiit 
(c)  administrare:  VII  81,  2. 

fl[i) :  turres  uineasque  ad  oppugnationem 
urbis    agerc  .   .    .  instituit:    1,36,4;  t 

quaecumquo  ad  proximi  diei  oppugnationem 
opus  sunt,  noctu  comparautur :  V40, 5;  — 
milite»  iis  (c)  rebus  indigebaut,  quao  ad  oppu- 
gnationein  castrorum  erant  U8ui:2, 35, 5;  t 
Oaesar  castris  numitis  .scala.s  musculoifque  ad 
repeiitinaui  oppuguationem  fiori  et  cratos  parari 
iussit :  3, 81.),  4 ;  H  (.'.  Trebonium  legatuin 

ad   oppugnationcm  Massiliae   rcliuquit:  1,36, 

60' 


951 


oppugnatio  —  ops 


952 


5 ;  C.  Trebonins  legatus ,  qui  ad  oppugnationem 
Massiliae  relictus  erat:  2,1,1. 

y)  (le:  perspecto  urbis  situ  .  .  .  de  oppugna- 
tione  {ji;  expugnatione  a;  cdd.)  desperauit, 
de  obsessione  (uerba  desper.  de  obsess.  habent 
[i ;  om.  CL  et  Schn.}  non  prius  agendum  con- 
stituit ,  quam  rem  frumentariam  expedisset : 
VII3t),  1;  1    neque    id,   quod    fecerit 

(fecerint  (i)  de  oppugnatione  castrorum ,  aut 
iudicio  aut  uoluntate  sua  fecisse:  V  27, 3;  1[1 
tum  primum  adlato  nuntio  de  oppugnatione 
Vellaunoduni:  VII 11, 4. 

S)  in  c.  abl. :  Lissum  expugna  re  conatus  de- 
fendentibus  ciuibus  Romanis  .  .  .  militibusque 
.  .  .  triduum  moratus  paucis  in  oppugnatione 
amissis  re  infecta  inde  discessit:  3,40,  G;  '*i 
statuisse  imperatorem,  si  ni  hil  in  oppugna- 
tione  oppidi  profecisset  (fi;  profecissent  oc; 
ecld.),  triduo  exercitum  deducere:  VII  20, 11. 

B.  =  oppugiiandi  ratio,  ars:  Gallorum 
eadem  atque  Belgarum  oppugnatio  est  haec: 
ubi  (est.  haec  ubi  BM;  est.  Ac  ubi  AQ;  est. 
hac  ubi  &;  est.  At  ubi  ^)  circumiecta  multi- 
tudine  .  .  .  murus  .  .  defensoribus  nudatus  est, 
.  .  .  subruunt:  116,2;  %  non  uirtute  neque 
in  acie  uicisse  Romanos,  sed  artiflcio  quodam 
et  scientia  oppugnationis,  cuius  rei  fue- 
rint  ipsi  imperiti :  VII  29, 2. 

oppngno.  A.  alqd;  a)  additnr  obi.;  a): 
tum  demum  Ariouistus  partem  suarum  copia- 
rum,  quae  <ut  (i)  castra  minora  oppugnaret 
(-rent/i),  misit:  150,2;  Cassiuellaunus  .  .  .  iis 
(c)  (regibus)  imperat,  uti  coactis  omnibus  copiis 
castra  nauaUa  de  improuiso  adoriantur  atque 
oppugnent :  V  22, 1 ;  magna  manu  ad  castra 
oppugnatum  (oppugnanda  (i)  uenerunt:  V  26, 
2;  u.  praeterea  castra  p.  464  (8  loc.) ;  t 

omnibus  hibernis  Caesaris  oppugnandLs  hunc 
esse  dictum  diem:  V27,5;  Caesaris  reliquorum- 
que  hiberna  oppugnari:  V41,3;  \  tamen 

hunc  (locum)  duabus  ex  partibus  oppugnare 
coutendit:  V21,4;  ^  oppidum  «<.  oppi- 
dum  p.  938  sq.  (8  loc). 

(i):  ut  .  .  .,  si  Apolloniam  Oricumque 
(Pompeius)  oppugnare  (expugnare  /")...  co- 
naretur,  obsesso  Scipione  necessario  illum  suis 
auxilium  ferre  cogeret:  3,78,4;  —  (Milo)  Cosam 
(Consentiam  Paul)  in  agro  Thurino  (Comp- 
sam  in  a.  Hirpino  F.  Eofm.)  oppugnare  (exp. 
N)  coepit:3,22,2;  —  Gorgobinam,  Boiorum 
oppidum,  .  .  .  (VercingetorLs)  oppugnare  insti- 
tuit:  VII  9,6;  —  qui  (Boi)  .  .  .  in  agrum  Nori- 
cum  transierant  Noreiamque  oppugnarant 
(-abant  Kraff.):  15,4;  ille  oppiduni  Biturigiun 
(c)  positum  (c)  in  (c)  uia  (c)  Nouioduuum 


(c)  oppugnare  instituerat:  VII 12, 2;  —  Ori- 
cum:  3,78,4  u.  Apolloniam;  —  Vellauno- 
dunum:  VII 11, 1  u.  b). 

b)  omlsso  obiecto:  cum  finem  oppugnandi 
nox  fecisset:  116,4;  castris  munitis  uinea.s 
agere  quaeque  ad  oppugnandum  usui  erant 
comparare  coepit:  1112,3;  V26, 2  u.  a)  a) 
castra;  cum  ad  oppidum  Senonum  Vellauno- 
dunum  uenisset,  .  .  .  oppugnare  instituit:  VII 
11,1. 

B.  alqin:  magna  manu  Eburones,  Neruii, 
Aduatuci  atque  horum  omnium  socii  et  (c) 
clientes  legionem  oppugnare  incipiunt:  V 
39,3. 

quod  multitudinem  Germanorum  in  Galliam 
traducat,  id  se  sui  muniendi,  non  Galliae 
impugnandae  (oppugnandae  [i)  causa  facere:  I 
44,6;  1  omnes  Galliae  ciuitates  ad   s& 

oppugnandum  (expugnandum  ^)  uenisse  ac 
contra  se  castra  habuisse:  144,3;  magnas  Gal- 
lorum  copias  .  .  .  oppugnandi  sui  causa 
conuenisse :  V  53, 6. 

ops.  A.  sing. :  cum  ualUs  .  .  .  suberat 
neque  ii  (e),  qui  antecesserant,  morantibus 
(laborantibus  Ciacc.)  opem  ferre  poterant: 
1,  79, 3 ;  quibus  (clientibus)  etiam  a  propinquis 
nostris  opem  ferre  instituimus:  ap.  Oell.  V  13,  6; 
\  (eius  enim  opera  (ope  NOx)  castellum  magna 
ex  parte  conseruatum  esse  constabat:  3,53, 
5;)  —  ut  tuo  consilio,  gratia,  dignitate,  ope 
omnium  rerum  uti  possim:  ap.  Cic.  ad  AU. 
IX  6  Jl;  %  non  (se)  existimare  Romanos 

sine  ope  diuina  (deorum  [i)  bellum  gerere: 
1131,2. 

B.  plur.;  a)  =  auxilium:  deorum  numero 
eos  solos  ducunt,  quos  cemunt  et  quorum 
aperte  opibus  iuuantur:  VI 21, 2. 

b)  =  facultates,  copiue,  potentia ;  a)  subi. : 
et  celeritate  et  copiis  doeuit,  quid  populi  Ro- 
mani  discipUna  atque  opes  (opus  M)  possent: 
VI  1,4. 

[i)  obi. :  ut  animi  aequitate  plebem  contineant, 
cum  suas  quisque  opes  cum  potentissimis 
aequari  uideat:  VI 22, 4;  1  neque  nunc 

se  .  .  .  postulare  quibus  rebus  opes  augean- 
tur  suae:  1,  85,5. 

'/)  abl. ;  aa):  ut,  si  .  .  .  superauissent,  uel 
domesticis  opibus  uel  externis  auxiliis  de 
salute  urbis  confiderent:  2,5,5. 

'p'^):  (se  (si  »)  uero,  ut  operibus  (opibus  s) 
anteire  (anteiri  Ox)  studuerit,  sic  iustitia  et 
aequitate  uelle  superare:  1,32,8;)  —  iuuari: 
VI  21, 2  u.  a);  Petraeus  (c) ,  summae  nobili- 
tatis  adulescens,  suis  ac  suorum  opibus  Cae- 
sarem  enixe  iuuabat:  3,35,2;  —  in  Ula  magi- 


953 


ops  —   opufl 


954 


stratuum  (c)  controuersia  alter  pro  Conuic- 
tolitaui,  alter  pro  Coto  summis  opibus  pu- 
gnauerat  <fi;  -uerant  a;  cdd.):  VII39,2;  - 
quod  quonun  in  fiuibus  bellum  geratur,  eorum 
opibus  subleuentur:  VII 14, 6;  —  quorum 
auxiliis  atque  opibus,  si  qua  bella  incide- 
rint,  sustentare  consuerint:  1114,6;  —  ut 
.  .  .  illius  (Ptolomaei)  opibus  (operibus  a) 
in  calamitate  tegeretur;  3,103,3;  —  qui- 
bus  opibus  ac  neruis  non  solum  ad  minuen- 
dam  gratiam,  sed  paene  ad  pemiciem  suam 
uteretur:  120,3;  tu  uelim  mihi  ad  urbem 
praesto  sis,  ut  tuis  consiliis  atque  opibus,  ut 
consueui,  in  omnibus  rebus  utar:  ap.  Cic.  ad 
Att.  IX  1(5, 3. 

yy):  ut  .  .  .  omnes  .  .  et  animo  et  opibus 
in  id  bellum  incumberent:  VII  76, 2. 

optima!«,  -e  m.  bona«!«,  bene  p.  4'Jl 
—23. 

opto:  id  erat  eius  modi,  ut  magis  optan- 
dum  quam  sperandum  putarem :  ap.  Cic.  ad  Q. 
fr.  II 10  (12),  4;  —  quoniam  fieret  dimicandi 
potestas,  ut  saepe  cogitauissent  (optauissent 
Dauis.}:  3,86,5. 

optatas:  quid  enim  est  illis  optatius 
quam  .  .  .  nos  circumuenire  et  uos  nefario 
scelere  obstringere?  2,32,3;  t  ad  castra 

Romanorum  delati  optatissimum  Ambiorigi 
beneficium  (o)  obtulerant  (c):  VI  42, 3. 

opulentaH:  docuit,  quantum  usum  habe- 
ret  ad  subleuandam  omnium  rerum  inopiam 
potiri  o  p  p  i  d  o  pleno  atque  opulento :  3,  80,  5. 

opa!>i,  -eris.  A.  alj^iract.  =  oi)cra,  labor, 
miiiius,  iieg^otiuiu,  t6  iQYciLEad-ai,  tQyaata, 
i.jcitridevi.ia;  a)  obi.:  summo  labore  militum 
Caesar  continuato  diem  noctemque  opere  in 
iiuniine  auertendo  huc  iam  *deduxerat  rem, 
ut:  1,62, 1;  t  ca-stra  facere  constituit  et, 

ne  in  opere  faciundo  milites  repentino  lio- 
stium  incursu  e.xterrerentur  atque  opere  pro- 
Iiiberentur,  uallo  muniri  uetuit:  1,41,4;  prima 
et  secunda  acies  in  armis  .  .  .  permanebat ;  post 
hos  (hoc  >v)  opus  in  occulto  a  III.  acie  fiebat: 
1,41,4;  1  Afrauius  Petreiusque  terrcndi 

causa  atque  operis  impediendi  copias  suas 
.  .  .  producunt:  1,42,2;  tenere  uterque  propo- 
situm  uidebatur:  Cacsar,  ne  .  .  .  proclium  com- 
mittcret  (c) ,  ille,  ut  opera  Caesaris  impcdirot: 
1,83,3;  1   instituero  u.  B.  u>  [i)  in- 

Htituere ;  t  oius  modi  sunt  temi)estates  (o) 

consccutac,  uti  opus  necessario  in  term  i  ttere- 
tur:  11129,2;  ncque  idcirco  Caesar  opus  iu- 
termittit  (intermiHit  Na^)  confisus  .  .  .  muni- 
tione  foHsac :  1 ,  42, 3 ;  H   uailuui  .  .  .  ad 

aquam  ducoro  incipiunt,    ut  .  .  .  sine  statioui- 


bus  aquari  possent.  id  opus  inter  se  Petreius 
atque  Afranius  partiuntur:  1,73,3;  t 

perficere:    1113,1    u.   B.    :i)    ^)    perficere; 
t  perspicere:  VII 44, 1  ib.  perspicere. 

1))  dat.:  ne  .  .  .  tela  in  nostros  operi  desti- 
natos  coicere  possent  (c):  VII  72, 2;  % 

miles  .  .  .  operi  quaecumque  sunt  usui  sine 
periculo  supportat:  2,15,3. 

c)  gen. ;  a):  nec  iam  uires  sufficere  cuius- 
quam  nec  ferre  operis  laborem  posse:  VII 
20,  11;  Cenabensi  (c)  caede  et  labore  operis 
incitati  non  .  .  .  infantibus  pepercerunt:  VII 
28,4;  t  in  praesentia  (c)  sknilem  ratio- 
nem  operis  instituit:  1,42,1. 

p):  uti  autem  ipsos  ualetudine  non  bona 
cum  angustiis  loci  et  odore  taetro  .  .  .  et  coti- 
dianis  laboribus  insuetos  operum,  tum:  3, 
49,3. 

d)  abl.;  a):  magno  (quauto,  tanto) 
opere  u.  maguopere,  qaautopere, 
tantopere. 

(i):  se  (si  x}  uero,  ut  operibus  (opibus  «) 
anteire  (anteiri  %)  studuerit,  sic  iustitia  et 
aequitate  uelle  superare:  1,32,8. 

y):  prohibere:  1,41,4  u.  a)  facere;  cum 
legio  Caesaris  nona  praesidium  quoddam  occu- 
pauisset  et  munire  coepisset,  .  .  .  contrarium 
collem  Pompeius  occupauit  nostrosque  opere 
prohibere  coepit :  3, 45, 2. 

e)  c.  praep.;  a)  ab :  celeriter  ab  opere  de- 
ductis  legionibus  aciem  iustruit:  2,26,3;  Pom- 
peius  ...  V  legiones  ab  opere  deductas  (sic 
Np.;  Vt»  legione  ab  op.  deducta  af;  V  (uel 
Vtam)  legionem  ab  opere  deductam  Ohl)  sub- 
sidio  suis  duxit:  3,69,1;  t  quam  quis- 
que  ab  opere  in  partem  casu  deueuit:  II 21, 
6;  t  quod  ab  opere  singulisque  legionibiis 
singulos  legatos  Caes.ir  discedere  uisi  muni- 
tis  castris  uetu#at:  1120,3;  t  ne  quod 
omnino  tempus  ab  opere  intermitteretur: 
VII  24,  2;  1  ab  opere  reuocandi  (erant) 
milites :  II  20, 1 ;  Caesar  ab  opere  legiones  reuo- 
cat,  .  .  .  aciem  instruit:  1,82,2;  t  quod 
(milites)  ab  opcro  (opcribus  N)  integris  muni- 
tionibus  uacabant:  3,76,2;  (est  etiam  genus 
radicis  inuentum  ab  iis,  qui  fuerant  •(■  ualeri- 
bus  (fuerant  uacui  ab  opcribus  Aoc^,-  uaca- 
bant  ab  operibus  F.  llofni.):  3,48,1.) 

(i)  ad :  puteos  fodere  cogebantur  atquo  hunc 
laborem  ad  cutidiaiia  opcra  addebaiit:  3,49,5. 

y)  iii  e.  abl.;  aa| :  in  his  operibus  uonsiliis- 
que  biduum   consumitur:   1,82,1;  t 

quod  instituto  Caesaris  seinper  duae  (»)  logio- 
nes  |)ro  castris  excubabaut  (r)  pIure.squo  par- 
tilis  lcmporibus  eraut  in  opore:  VII  24,  5;      t 


955 


opus 


956 


ad  nostra  castra  atque  eos,  qui  in  opere  oc- 
cupati  erant,  contenderunt :  1119,8;  milites 
occupatos  in  opere  (in  op.  occ.  jiJ)  adorieban- 
tur:  VII  22, 4;  f  suosque  (c)  languidius 

in  opere  uersari  iussit:  VII 27,1;  diem  noctem- 
que  in  opere  uersantur :  VII  77, 11. 

PP):  cum  in  opere  singulas  legiones  appel- 
laret:  VII17,4;  —  dispersis  in  opere  no- 
stris  subito  .  .  .  impetum  fecerunt:  11128,3. 

B.  eoucret.  =  id  quod  laboi-e  et  opera  effl- 
citui-;  a)  opus  (opera)  militum  (plerumque  = 
muiiitiones,  ag-ger,  sim.);  a)  subi.:  quae  cir- 
cum  essent  opera:  2,10,1  tt.  fj)  tueri;  % 

(procedere:  1,82,1  u.  S)  pars.) 

fi)  ol)i. :  hoc  opus  {—  musculum)  .  .  .  per- 
ficiunt  subitoque  inopinantibus  hostibus  machi- 
natione  nauali,  phalangis  subiectis,  ad  turrim 
hostium  admouent,  ut  aedificio  iungatur:  2, 
10,7;  1  audire:  1112,5  u.  (J)  magnitudo; 
1  quoniam  tantum  esset  necessario  (o)  spatium 
(c)  complexus  nec  (c)  facile  totum  corpus 
(opus  afik;  Sclm.;  om.  h)  corona  militum  cin- 
geretur:  VII  72, 2;  ^  conamur  opus 

magnum  et  multorum  dierum  propter  altitu- 
dinem  maris :  ap.  Cie.  ad  Att.  IX  14, 1 ;  t 

(conficere:   3,97,5  u.   perficere;)  f  si 

arborum  trunci  siue  naues  (CC)  deiciendi 
(disiciendi  Oeyer)  operis  (=  pontis)  causa 
(c)  essent  a  barbaris  *immissae:  IV  17, 10;  •{ 
derigere:   VII  27, 1  u.  perficere;  T  in- 

terim  legiones  ses  (c),  quae  primae  (c)  uene- 
rant,  opere  dimenso  (dimisso  p)  castra 
munire  coeperunt:  1119,5;  t  turres  .  .  . 

ad  opera  Caesaris  adpellebat,  ut  rates  perrum- 
peret  atque  opera  {del.  Paul)  disturbaret:  1, 
2(5,1;  «I  efficere  «.  efficio  p.  904  {4 

(G)  loo.);  "f  facere  u.  facio  p.  1252  sq. 

(4  loc);  1  impedire  u.  A.  a)  impedire; 

t  opere  instituto  fit  equestlfe  proelium:  VII 
70,1;  1,75,1  u.  p  aa)  discedere;  t  qua 

erat  nostrum  opus  {sie  [i;  Sehn.;  qua  (quam 
BM^;  quiam  A;  quia  Q;  qua  nostrum  Fr.; 
Ekl.)  opus  erat  a;  rell.  ecld.)  intermissum, 
.  .  .  equitatum  dimittit  (e):  VII  71,5;  t 

iungere:  2,10,7  u.  admouere;  t  murum 

.  .  .  fossamque  perducit.  eo  opere  perfecto 
praesidia  disponit,  castella  cominunit:  18,2; 
duas  acies  hostem  propulsare,  tertiam  opus  per- 
ficere  iussit:  149,4;  cum  neque  opus  (tempus 
B^^)  hibernorum  muuitionesque  plene  essent 
perfectae :  III  3, 1 ;  (Caesar  promoti  turri  derec- 
tisque  {y.h;  perfectisque  aflk;  Whitte)  operibus, 
quae  facere  instituerat,  .  .  .  iussit:  VII  27, 1;) 
obsideri  se  a  Caesare;  opera  munitionesque 
prope  esse  perfectas:  1,20,2;   opus  in  occulto 


a  III.  acie  fiebat.  sic  omne  (opus  a(M.  f)  prius 
est  perfectum,  quam  intellegeretur  ab  Afranio 
castra  niuniri:  1,41,5;  erat  difiicLle  eodem  tem- 
pore  rapidissimo  flumine  opera  perficere  et  tela 
uitare:  1,50,3;  id  opus  inter  se  Petreius  atque 
Afranius  partiuntur  ipsique  perficiundi  {ahl; 
-iendi  Ohf)  operis  causa  longius  progrediuntur : 
1,73,3;  ad  ea  perficienda  opera  C.  Trebonius 
.  .  .  uimina  materiamque  comportari  iubet:  2, 
1,4;  hoc  opus  omne  tectum  uineis  ad  ipsam 
turrim  perficiunt:  2,10,7;  captam  (se)  suam 
urbem  uidere,  opera  perfecta,  turrim  subrutam : 
2, 12, 3  (Np.  4) ;  nondum  opere  castrorum  per- 
fecto  equites  .  .  .  nuntiant :  2,  26,  2 ;  inter  duos 
u.allos,  qua  perfectum  opus  non  erat,  .  .  .  im- 
petum  fecerunt:  3,63,8;  munitione  flumen  a 
monte  seclusit.  .  .  .  quo  (iam  add.  Ald.)  per- 
fecto  (confecto  h)  opere  illi  de  deditione  missis 
legatis   agere  coeperunt  (c):  3,97,5;  t 

cum  in  minora  castra  operis  perspiciendi 
causa  uenisset:  VII 44, 1;  \  tegere:  2, 

10,7  u.  perflcere;  t  non  numquam  opera 

nostra  (u»  BM)  Galli  temptare  atque  erup- 
tionem  ,  .  .  facere  conabantiu-:  VII  73, 1;  f 
ubi  ex  ea  turri  quae  circum  essent  opera  tueri 
se  posse  sunt  (o)  confisi:  2,10,1;  t  ui- 

dere:  1112,5  u.  g)  magnitudo. 

y)  dat. :  quae  deesse  operi  uidebantur,  per- 
ficiuntur:  V40, 2;  f  hostes  .  .  .  secundo 

magnoque  uento  ignem  operibus  inferunt:  2, 
14,1;  t  ut  .  .  .  (nihil)  rehnqueretur ,  qua 

aut  telis  (c)  militibus  aut  igni  (-nis  0)  operibus 
noceri  (-re  0)  posset:  2,16,1;  t  legati 

milites  ex  opere  deducunt  (diduc.  «),  oppugna- 
tione  desistunt;  operibus  (operis  Na)  custodias 
relinqnunt:  2, 13, 1. 

J)  geu. :  tauta  erat  operis  (=  pontis)  f i  r  m  i- 
tudo  atque  ea  rerum  natura,  ut:  IV  17,7;  t 
magnitudine  operum,  quae  neque  uiderant 
ante  Galli  neque  audierant,  et  celeritate  Koma- 
norum  permoti  legatos  ad  Caesarem  de  dedi- 
tione  mittimt:  II  12,5;  si  quando  magnitudine 
operis  forte  superati  .  .  .  suis  fortunis  (o)  de- 
sperare  (o)  coeperant:  III 12, 3;  sed  magnitudo 
operum,  altitudo  muri  atque  turrium,  multitudo 
tormentorum  omnem  administr.ationem  tarda- 
bat:  2,2,5;  sed  operum  magnitudo  et  continens 
omnium  dierum  labor  .  .  .  perficiendi  spatium 
non  dabat:  3,63,4;  '{  operis  munitione 

et  milituni  concursu  et  telis  repulsi  hoc  couatu 
destiteruut :  1 8, 4 ;  t  oppidum  uallo  c.astel- 

lisque  circummunire  (c)  instituit.  cuius  operis 
maxima  parte  eflecta  .  .  .  reuertuutur:  1,18, 
6;  prope  dimidia  parte  operis  a  Caesare  eflecta 
.  .  .  naues  .  .  .  reuertuntur :  1, 27, 1 ;  tertio  die 


957 


opus  —  opus  est 


958 


magna  iam  pars  operis  Caesaris  (-ri  Paul}  pro- 
cesserat:  1,82,1;  ab  legionariis,  qui  dextram 
partem  operis  administrabaut :  2, 8, 1 ;  f 

exitus  administrationesque  Brundisini  portus 
impedire  instituit.  quorum  operuin  haec  erat 
ratio:   1,25,4;  1   castra   .  .  .  conspicit 

.  .  .  admodum  munita  natura  loci,  una  ex 
parte  ipso  oppido  Vtica,  altera  a  theatro,  quod 
est  ante  opjiidum,  substructionibus  <sub- 
strat.  Na;  substract.  Ofkl)  eius  operis  maxi- 
mis:  2,25,1. 

«)  abl.;  0.0.):  nona  Caesaris  legio,  cum  se 
obiecisset  Ponipeianis  copiis  atque  opere  (opera 
JSOhl)  ,  ut  demonstrauimus,  circummuuiret, 
castra  eo  loco  posuit:  3,60,2;  montem  opere 
circummunire  instituit:  3,97,2;  —  quem  (col- 
lem)  propter  mugnitudinem  circuitus  opere  cir- 
cumplecti  non  potuerant  nostri:  VII 83, 2; 
—  castra  magnis  operibus  munire  .  .  .  insti- 
tuit:  1,18,4;  illi  eum  tumulum  .  .  .  magnis 
operibus  muniuerunt  (c):  1,47,4;  —  se  in  siluas 
abdiderunt  locum  nancti  egregie  et  natura  et 
opere  munitum:  V9,4;  locum  reperit  egre- 
gie  natura  atque  opere  munitum:  V21, 4;  qua 
.  .  .  iiducia  et  opere  et  natura  loci  munitissima 
castra  expugnari  posse  confidimus?  2,31,2;  — 
omnia  enim  flumina  atque  omnes  riuos  .  .  . 
Caesar  aut  auerterat  aut  magnis  operibus  ob- 
struxerat:  3,49,4;  —  Pompeius  siue  operi- 
bus  Caesaris  permotus  siue  etiam  quod  .  .  . 
coustituerat,  aduentu  uauium  profectionem  pa- 
rare  mcipit:  1,27,2;  —  aditus  duos  .  .  .  ma- 
gnis  operibus  praemuniuit  casteilaque  liis 
locis  posuit:  3,  58, 1. 

[i[i):  quautum  operc  processerant  et  castra 
protulerant,  tanto  aberant  ab  aqua  longius:  1, 
Hl,3;  —  ut  nostri  perpctuas  munitiones  iustitue- 
bant  (c),  ita  illi  interiore  spatio  perpetuas  mu- 
nitioues  efficiebant.  .  .  .  sed  illi  operibus  uin- 
cebant:  3,44,5. 

yy):  turres  toto  opere  circumdedit:  VII 
72,4;  —  (disponere:  1,21,3  u.  'Q  ii)  dispo- 
nero.) 

;■)  c.  priicp. ;  0.0.)  ab :  *Afranius  ab  iustituto 
opero  discedit  scque  in  castra  recipit:  1,76, 
1;  i[  (cupae)  delapsae  ab  lateribus  lou- 

guriis  fiircis(iuc  ab  opcre  remoueutur:  2, 
11,2. 

[i[i)ad:  plutcos  ud  alia  opera  ubduxorunt: 
2,9,5;  1  ud  iiucc  rursus  opera  uddeu- 

dum  Caesar  putauit:  VII  73,  2;  t  turrea 

.  .  .  omni  getiere  telorum  complctas  ud  opera 
CaeBaris  adpollebat  (-labat  Oae):  1,20,1; 
H^  cum  is  (aggcr)  niurum  hostium  ])aene  con- 
tiugeret   ct   (c)  Cacsur    ad    opus    conHucLudiuc 


excubaret  militesque  hortaretur,  ne  quod  om- 
nino  tempus  ab  opere  intermitteretur :  VII  24,2. 

yy)  cum :  quae  (sublicae)  pro  ariete  subiectae 
et  cum  omni  opere  coniunctae  uim  fluminis 
exciperent:  IV  17,  9. 

dd)  ex:  deducere  ex:  2,13,1  ii.  '/)  reUn- 
quere. 

e£)  in  c.  abl. :  meridiano  tempore,  cum  alius 
discessisset ,  aUus  ex  diutino  labore  in  ipsis 
operibus  quieti  se  dedisset:2, 14, 1;  ^ 
fundis  librilibus  sudibusque,  quas  iu  opere 
disposuerant,  .  .  .  GaUos  (c)  proterrent: 
VII  81, 4;  ipse  in  (e;  om.  %;  Np.)  iis  (c)  operi- 
bus  ,  quae  facere  instituerat ,  milites  disponit : 
1,21,3;  t   reliquit    iu  opere  cohortes 

duas:  3,07,2. 

b)  opus  (opera)  artilitum:  hoc  cum  iu  spe- 
ciem  uarietatemque  opus  (=  murus)  deforme 
non  est  alternis  trabibus  ac  saxis  .  .  .,  tum 
ad  utilitatem  et  defensionem  urbium  suramam 
habet  oportunitatem:  VII  23,  5;  f 

sic  deiuceps  omne  opus  contexitur,  dum 
iusta  muri  altitudo  explcitur  (c) :  VII  23, 4 ; 
I  (habent  opinionem)  Mineruam  operum  at- 
que  artificiorum  initia  tradere:  VI 17, 2; 
\  Pharus  est  in  insula  turris  magna  altitudine, 
mirificis  operibus  exstructa:  3,112,1. 

[Falso:  pecora,  quod  secundum  poterat  esse 
inopiae  (in  opere  Oz)  subsidium:  1,4S,  6.] 

Adiect.:  alia:  2,9,5;  cotidianu:  3,49,5; 
deforme:  VII23,5;  (ipsa:  2,14,1;)  mugnum, 
-a :  ad  Att.  IX 14, 1 ;  -  1, 18,  4;  47, 4 ;  3, 49, 4 ;  58, 
1;  cf.  magnopore;  mirifica:  3,112, 1;  no- 
strum,  -a:  VII  71,5  (c);  —  VII73,1;  omne: 
IV  17,  9;  18,1;  VII  23,  4;  1,41,5;  2,10,7; 
quuuto  (tanto)  opere  =  quantopere,  tanto- 
pere;  totum:  VII  72, 2  (c)  ct  4;  t  mul- 

torum  dierum:  ad  Att.  1X14,1. 

opni!«  est.  A.  al)s.:  huic  permisit,  si  opus 
esse  arbitraretur ,  uti  .  .  .  conlocarot:  1111,3; 
sese,  cum  opus  esset,  signura  proelii  daturuni 
et  (luod  rem  postulare  cognouisset  imperaturum : 
2, 40, 3. 

15.  additur  a)  nominat.:  si  quid  ipsi  a  Cae- 
sare  opus  essct,  sese  ud  eum  uenturum  fulsse: 
134,2;  ueque  quid  in  quaque  parte  opus  esset 
prouidcri  neque  ab  uno  omnia  impcria  admiui- 
strari  potoruut:  1122,1;  —  quuecumque  ad 
proximi  dioi  oppugnutionem  opus  suut ,  noctu 
compuruntur :  V  H),  5. 

1»)  abl. ;  a):  quid  niilii,  in^piit,  aut  uitu  uut 
ciuitate  opus  esl,  quam  bouolicio  Cacsuris 
habere  uidobor?  3,18,4. 

[i):  ut  praesidium  quam  amicissimum ,  si 
quid  opus  facto  cssct,  habcret:  142,5. 


959 


opus  est  —  oratio 


960 


e)  (acc.  e.)  inf.;  a):  opus  esse  ipsos  (et 
ipsos  [ii;  Schn.)  antecedere  ad  coniirmandam 
Siiitatem:  VII 54,  1;  t  maximeque  opus 

esse  in  conspectum  (f)  exercitus  {ego;  exer- 
citum  v;  edd.;  exercitui  Pluyg.;  del.  Paul) 
uenire  et  conloquendi  dare  facultatem:  2, 
27,3. 

p)  intellegend.  est  (ace.  c.)  inf.:  ut,  si  quo 
opus  esset ,  subsidio  duci  possent :  II  8, 5. 

oi-a  (niaritima).  A.  region6m  signi- 
flcat;  a)  subi.:  (uota  est:  IV  20, 3  ««.  e) 
praeter.) 

b)  obi.:  deductaOrico  legione,  quam  tuendae 
orae  maritimae  causa  posuerat:  3,34,1. 

c)  gen.:  ne  Caesar  orae  maritimae  ciui- 
tates  occuparet:  3,11,2;  t  qui  (equites) 
eam  partem  orae  maritimae  adseruabant:  3, 
28,6;  1|  deductis  orae  maritimae  prae- 
sidiis  Caesar  .  .  .  III  cohortes  Orici  oppidi 
tuendi  causa  reliquit:  3,39,1. 

d)  abl.:  si  .  .  .  se  (c)  omni  maritima  ora 
excludere  conaretur:  3,78,4;  It  omni 
ora    maritima   classem  disposuerat:  3,5,2. 

c)  c.  praep. :  si  ab  ora  maritima  Oricoque 
(c)  discedere  noUet:  3,78,6. 

ut  equitibus  per  oram  maritimam  (per  ora 
maritinia  N.\ )  ab  Antonio  dispositis  aquari  pro- 
hiberentur:  3,24,4. 

neque  iis  ipsis  quicquam  praeter  oram 
maritimam  .  .  .  notum  est  :  IV  20, 3. 

B.  —  (jui  orani  maritimam  incoluut :  omni 
ora  maritima  celeriter  ad  suam  seutentiam 
perducta  communem  legationem  .  .  .  mittunt : 
1118,5;  —  tueri  u.  A.  b);  t  huius  est 

ciuitatis  longe  amplissima  auctoritas  om- 
nis   orae  maritimae  regionum  earum:   1118,1; 

—  quo  proelio  bellum  Venetorum  totiusque 
orae  maritimae  coufectum  est:  11116,1. 

oratio  (=  uerba,  uoees;  contio);  A.  subi.: 
uidetisne  .  .  .  captiuorum  orationem  cum  per- 
fugis  conuenire?  2,39,3;  f  legati  .  .  . 

ueuerunt,    quorum  haec  fuit  oratio:  IV  7, 2; 

—  fuit  haec  oratio  non  ingrata  Gallis:  VII 
30,1;  t  uideri:  VII  77,2  u.  B.  prae- 
terire;  1,2,1  ib.  mittere. 

B.  obi. :  quod  facere  in  eo  consuerunt  (e), 
cuius  orationem  adprobant:  VII  21,1;  t 

a  Cingetorige  atque  eius  propinquis  oratione 
Indutiomaii  cognita,  quam  in  concilio  ha- 
buerat,  mmtios  (c)  mittit  (c):  V57, 2;  f 

(hac  habita  contione  (oriitione /t*)  uon  nuilos 
signiferos  ignominia  notauit :  3, 74, 1 ;)  u.  prae- 
ierea  liabeo  2.  p.  140-1  sq.  (S  loe.) ;  % 

quem  (c)  ubi  Caesar  inteUexit  praesentis  peri- 


culi  atque  inopiae  uitandae  causa  omnem  ora- 
tionem  (rationem  Ofli'')  instituisse:  3,17,6; 
t  cuius  orationem  Caesar  interpellat:  1,22, 
5;  t  quorum  mediam  orationem  (media 

oratione  hl)  interrumpunt  subito  undique 
tela  immissa:  3,19,6;  t  haec  Scipionis 

oratio  .  .  .  ex  ipsius  ore  Pompei  mitti  uide- 
batur:  1,2,1;  \  Labienus  prodit;  sed  is 

omissa  {sic  Madu.;  prodit,  summissa  ~;  sed 
missa  Terpstra;  sed  superbissima  Fleiscliw) 
oratione  [loquij  de  pace  [atque]  altercari  cum 
Vatinio  incipit  {u.  CC):  3,19,5;  1  omni- 

bus  his  resistitur  omnibusque  oratio  {om.  a) 
consulis,  Scipionis,  Catonis  opponitur:  1,4, 
1;  t  percepta  oratione  (accepta  ratione 

(i)  eorum  Caesar  obsides  imperat:  VI,  8;  f 
uariis  dictis  (o)  sententiis  .  .  .  non  prae- 
tereunda  oratio  Critognati  uidetur  (uid.  or. 
crit.  (i)  propter  eius  singularem  et  (c)  nefariam 
crudelitatem :  VII  77,  2;  \  cuius  orationem 

legati  domum  referunt:  1,35,3. 

C.  g:en.:  crudelitas  eius  (orationis ?) :  VII 
77,2  u.  B.  praeterire;  f  sed  exitus  fuit 
orationis:  IV 8,1;  t  Caesar  initio  ora- 
tionis  sua  senatusque  in  eum  beneflcia  comme- 
morauit  (praedicauit  -B-[i):  143,4. 

D.  abl. :  hac  oratioue  adducti  inter  se  fidem 
et  ius  iurandum  dant:  13,8;  tum  demum  Li- 
scus  oratione  Caesaiis  adductus  quod  antea  ta- 
cuerat  proponit:  1 17, 1;  (VII  37,  6  u.  deducere;) 

—  idoneos  homines  deligebat,  quorum  quisque 
aut  oratione  subdola  aut  amicitia  facillime  ca- 
pere  posset  {AQ;  capi  posset  [i;  posset  BM): 
VII  31,2;  —  milites  non  longiore  oratione  (est 
add.  B'^^)  cohortatus,  quam  uti  .  .  .  retine- 
rent,  .  .  .  signum  dedit:  1121,2;  —  oratione 
confirmatis:  VII53,1  u.  E.  ad;  cuius  ora- 
tione  confirmatus   Lentulus  .  .  .  petit:  1,22,6; 

—  celeriter  adulescentibus  et  oratione  magistra- 
tus  et  praemio  deductis  (adductis  Faern.) : 
VII 37, 6 ;  —  Caesar  hac  oratione  Lisci  Dumno- 
rigem  .  .  .  designari  sentiebat:  118,1;  — 
hos  seditiosa  atque  improba  oratione  multitu- 
dinem  deterrere:  117,2;  —  (simili  ratione 
(oratione  Paul)  ibi  Vercingetorix  .  .  .  conuo- 
catis  suis  clientibus  facile  incendit  (facere  in- 
tendit  P)  :  VII  4, 1 ;)  —  (summissa  oratione 
loqui:  3,19,5  u.  B.  omittere;)  —  quorum 
oratione  permotus  Varus  .  .  .  profugit:  1,13, 
2;  qua  oratione  permoti  milites  crebro  etiam 
dicentem  (c)  interpeUabant:  2,33,1;  cum  supe- 
rioris  etiam  ordinis  non  nulU  ratione  (oratione 
V.)  permoti  .  .  .  rem  proelio  committendam 
existimareut :  3,  74, 2 ;  —  facile  hac  oratione 
Neruus  persuadet:  V38,4;  —  Caesar  Remos 


961 


oratio  —  ordo 


962 


cohortatus  liberaliterque  oratione  prosecutus 
.  .  .  iussit:  II  5, 1. 

E.  c.  pracp.:  liac  liabita  coutioiie  et  ad  cx- 
tremam  orationem  (ad  extremum  oratione 
p;  Schn.;  oratione  om.  Clarh.')  confinnatis  mili- 
tibus  .  .  .  legiones  .  .  .  eduxit:  VII  53, 1. 

cum  uultus  Domitii  cum  oratione  non  con- 
sentiret:  1, 19,2. 

dixerat  aliquis  leniorem  sententiam,  ut  primo 
M.  MarcelJus,  ingressus  in  cam  orationem 
(rationem  f),  non  oportere  ante  .  .  .  ad  ^na- 
tum  referri,  quam:  1,2,2. 

Verba  atque  orationem  liabere:  2,18,5. 

Adiect.:  extrema:  VII  53, 1;  improba:  I 
17,2;  ingrata:  VIISO.l;  longior:  1121,2; 
media:  3,19,6;  omnis:  3,17,();  seditiosa: 
117,2;  (similis:  VII 4,1;)  subdola:  VII31, 
2;  (submissa:  3,19,5.) 

orator:  hunc  ilU  e  naui  egressum,  cum 
ad  eos  oratoris  modo  Caesaris  mandata  (ad 
eos  imperatoris  mandata  ik;  Madu.)  deferret 
(perferret  fi),  compreheuderant :  IV  27, 3. 

orbiM.  A.  luilituiu:  cum  illi  (miUtes)  orbe 
facto  sese  defenderent:  IV  37, 2;  \  cum 

quaepiam  {om.  P)  cohors  ex  orbe  excesse- 
rat  atque  impetum  fecerat,  hostes  uelocissime 
refugiebant:  V35, 1;  —  iusserunt  pronuntiari 
((•),  ut  imi)edimenta  relinquerent  atque  in 
orbem  consisterent:  V33,3. 

]{.  tcrrarum :  cuius  consensui  ne  orbis 
quidem  terrarum  possit  obsistere:  VII 
29, C;  ^  per  orbem  terrarum  fama  ac 

litteris  uictoriam  eius  diei  concelebrabant 
(c):  3,72,4;  cum  fama  per  orbem  terrarum 
percrebuisset:  3,43,4. 

Orcliouienni^ :  Calenus  Delphos,  Thebas, 
[etj  Orchomeuum  {AkL;  orcomeneum  x;  orco- 
meum  A')  uoluntate  ipsarum  ciuitatium  (c) 
recepit:  3,55,3. 

Orcyiiia  (Milua)  :  Hercyniam  (r)  siluam, 
quam  Eratostheni  ct  quibu-sdam  Graecis  fania 
notani  esse  uideo,  quam  illi  Orcyniam  (orci- 
niani  /(,-  Aim.)  appellant:  VI  24,  2. 

(or<lf'uiu  u.  liordcuui.) 

ordiiiatim:  fastigate  (fastigato  %)  atque 
ordinatim  structo  tecto  {Oud.;  om.  codd.; 
u.  CC):  2,10,5. 

ordo.     Cf.  liiiatow  p.  5.  (1. 

i.  i»ro|>r.  =-  GTulxog,  O'ii'xog;  A.  rcruni; 
u)  siibi.:  iiuius  gcneri»  (i.  e.  i-tipituni)  octoni 
ordino.i  ducti  ([i;  iuucti  a)  tcrnos  intcr  se 
pedcM   distabaut:   VII  73,8;  t    (juiMi 

crant  ([i;  om.  a)  ordines  (stipituni)  coiiiuiicti 
iuter  se  utquo  implicati  (com|)lic.  (i):  VII  73,  1. 

l)crluibatuni(iuo  cuni  iiiiclua  nullis  cuslo- 
iiuxlu,  Caonur,     IX. 


diis  neque  (nauium?)  ordinibus  certls  (ne- 
que  ord.  cert.  del.  Paul)  .  .  .  onerarias  naues 
.  .  .  in  Pomi)onianam  (c)  classem  immisit:  3, 
101,  2. 

b)  obi.:  his  (trabibus  et  saxis)  conlocatis  et 
coagmentatis  (c)  alius  insuper  ordo  additur: 
"VTI23,3;  f  complicare,  coniungere: 
VII  73,4  u.  a)  esse;  t  ante  (c)  hos  (c) 
obliquis  {M-[ti;  obliquos  a)  ordinibus  in  quin- 
cuncem  dispositis  scrobes  trium  (c)  in  alti- 
tudinem  (c)  pedum  fodiebantiir:  VII 73, 5;  ^ 
ducere:  VII 73, 8  u.  a)  distare;  t  iii- 
plicare:  VII  73, 4  ii.  esse;  t  (iungere: 
VII  73,8  ib.  distare;)  ^  altemis  trabibus  ac 
saxis ,  quae  rectis  lineis  suos  ordines  seruant: 
VII  23, 5, 

c)  abl.  :  obliquis  ordinibus:  VII  73, 5  u. 
b>  disponere;  t  obstructis  in  speciem 
portis  singulis  ordinibus  caespitum:  V 
51,4. 

d)  c.  praep.:  asseres  enim  pedum  XII  cu- 
spidibus  praefixi  atque  hi  maximis  baUistis 
missi  per  IIII  ordines  cratium  in  terra  de- 
figebantur:  2,2,2. 

B.  homiunm  (militum),  zd^ig^  a)  subi.; 
a):  cum  primi  ordines  hostium  transfixi  pUis 
(c)  concidissent,  tamen  acerrime  reliqui  re- 
sistebant:  VII  62, 4. 

(i)  abl.  abs. :  paucis  interfectis  reliquos  in- 
certis  ordinibus  perturbauerant :  IV32,5; 
—  Numidae  enim  (c)  quadam  barbara  consue- 
tudine  nuUis  ordinibus  passim  consederant: 
2,38,4. 

b)  obi. :  dat  suis  signum  Saburra,  aciem  con- 
stituit  et  circumire  ordines  atque  hortaii  in- 
cipit:  2,41,2;  ^  impetum  legionum  tule- 

ruut  et  ordines  (suos  add.  N}d)  couseruarunt 
(ordines  suos  seruaruut?):  3,93,2;  t  ut 

iutra  siluas  aciem  ordinesque  constituerant: 
1119,6;  t  hortari:  2,41,2  u.  circumire; 

t  (cum)  priores  .  .  .  exaudito  clamore  pcrtur- 
batis  ordinibus  omncs  in  fuga  sibi  pracsidium 
ponerent:  II 11,  5;  (essedarii)  ipso  terrore  ctpio- 
rum  et  strepitu  rotarum  ordiues  plerumque  per- 
turbant:  IV33, 1;  impetuque  in  nostros  facto 
ordines  perturbant:  VS7, 3;  t  quod  (nostri) 
neciue  ordines  seruare  neque  firmiter  iusistere 
nequc  signa  sub.scqui  potcrant:  IV26, 1;  ut 
(niilites  illi)  .  .  .  audacter  locum  caperout,  or- 
dines  suos  non  magnopeie  (c)  seriiiu-cnt,  riiri 
dispersique  puguarcut:  1,44,1;  ipsi  aulem  (no- 
stri)  auos  ordiucs  (ordiue  Id)  seruare  uctiue  ab 
Higiiis  disccdcre  .  .  .  censuenmt  (o)  oportere: 
1,  14,4;  quod  .  .  .  conforti  (Afrnuiani)  ncque 
oidliics   Mcque  sigua  sciuarcnt:  1,71,3;  sic  nc- 

Gl 


963 


ordo 


964 


que  in  loco  manere  ordinesque  seruare  neque 
(seruarent.  quae  o/"')  procurrere  .  .  .  tutiim 
uidebatur:  2,41,6;  3,93,2  u.  conseruare;  T 
transfigere:  VII  62, 4  u.  a)  a). 

c)  e.  praep.:  Numidae  . .  .  impetum  nostro- 
rum  eflugiebant  rursusque  ad  ordines  suos  se 
recipientes  circumibant  (c)  et  ab  acie  ex- 
cludebant:  2,41,6;  t  nostri  fortiter  im- 

petum  eorum  tiderimt  celeriterque  ad  suos  quis- 
que  ordines  rediit  (f;  Dt.;  redit  afh ;  Kp.. 
m.):  3,37,6. 

ut  .  .  .  acies  (aduersariorum)  .  .  distenderetur 
atque  in  suis  ordinibus  dispositi  (dispo- 
sitis  d')  dispersos  adorirentur  (c)  :  3, 92, 2. 

2.  trsl.;  A.  eoiier. ;  a)  =  ceuturia  (inde 
metonjm.  etlara  ipsos  centuriones  et  locam, 
queni  obtinent  centui-iones ,  significat;)  a)  = 
centuria;  aa)  subi.:  ut  paucis  mutatis  cen- 
turionibus  idem  ordines  manipulique  consta- 
rent:  2,28,1. 

,Sp)  obi.:  L.  Cotta  legatus  omnes  cohortes 
ordinesque  adhortans  .  .  .  uulueratur :  V35, 
8 ;  ^  L.  Pupius ,  primi  pili  centurio ,  ad- 

ducitur,  qui  hunc  eundem  ordinem  in  esercitu 
Cn.  Pompei  antea  duxerat  (ante  adduxerat 
/}:  1,13,4;  quod  (Septimius)  bello  pr,aedonum 
apud  eum  ordinem  duxerat:  3,104,3;  t 

(IIII  caetratorum  cohortes  (ordines  /;')  in 
montem  .  .  .  mittit:  1,70,4.) 

yy)  geu.:  primorum  (omnium)  ordinum  cen- 
turiones  tc.  p)  [i!i). 

dd)  e.  praep.:  hunc  ex  primo  ordine  pauci 
Caesaris  consecuti  milites  consistere  coegerunt: 
1,13,3;  —  V44,l  m.  p)  aa). 

P)  =  loeus  (gradus),  qnem  obtiueut  eeu- 
liu-iones  (Oflicierstellc ,  Charge,  Rang^classe) ; 
aa)  dat.:  erant  in  ea  legione  fortis.simi  uiri 
centuriones,  qui  primis  (iam  primis  fi;  primis 
iam  Fr.y  ordinibus  adpropinquareut:  V44, 
1;  t  1,77,2  u.  yy)  6). 

pp)  g-en.:  conuocato  consilio  (c)  omniumque 
ordinimi  ad  id  consUium  (c)  adhibitis  cen- 
turionibus:  140, 1 ;  reliquae  legiones  cum  (c) 
tribunis  (c)  militum  et  primorum  ordinum  cen- 
turionibus  (c)  egerunt:  I  41,  3;  L.  Aurunculeius 
compluresque  tribuni  milituni  et  primorum  or- 
dinum  centuriones  nihil  temere  ageudum  .  .  . 
existimabant  (c)  :  V  28, 3 ;  Sabinus  quos  in  prae- 
sentia  tribunos  militum  circum  se  habebat  et 
primorum  ordinum  centuriones  se  sequi  iubet: 
V  37, 1 ;  legatosque  de  pace  primorum  ordinum 
centuriones  .ad  Caesarem  mittunt:  1,  74, 3;  t 
multi  undique  ex  ueteribus  Pompei  exercitibus 
spe  praemiorum  atque  ordinuni  euocantur:  1, 
3,2. 


cum  superioris  etiam  ordinis  (superiores 
.  .  .  ordines  mauult  Oud.)  non  nulli  ...  rem 
proelio  committendam  existimarent:  3,  74,  2; 
t  Baluentio,  ,qui  .  .  .  primum  pilum  duxerat 
(c),  .  .  femur  .  .  traicitur.  Q.  Lucanius,  eius- 
dem  ordinis,  .  .  .  interficitur:  V35,  7. 

/'/)  c.  praep.;  3)  ."vb:  quem  (Scaeuam  cen- 
turionem)  Caesar  .  .  .  ab  octauis  ordinibus  ad 
primipilum  (primum  pilum  Ald.)  se  tradu- 
c  e  re  pronuntiauit :  3,  53, 5. 

Sy  ex :  Q.  Fulginius  (primus  hastatus)  .  .  ., 
qui  propter  eximiam  uirtutem  ex  inferioribus 
ordinibiLS  in  eum  locum  peruenerat:  1,46, 
4;  t  centuriones,   quorum  non  nuUi  ex 

inferioribus  ordinibus  reliquarum  legionum  uir- 
tutis  causa  in  superiores  erant  ordines  huius 
legionis  traducti:  VI 40, 7;  tt  Fabius 

P.aehgnus  quidam  ex  infimis  ordinibus  de 
exercitu  Curionis  .  .  .  requirebat:  2,35,1. 

6)  in  c.  acc:  VI 40,  7  u.  !8);  t  cen- 

turiones  in  priores  ordines  (in  pr.  ord.  Ciaee. ; 
ampliores  ordines  ;;:.•  ampliori  ordini  Lips.), 
equites  Komanos  (tribunos  Vossms)  in  tribu- 
nicium  restituit  honorem:  1,77,2. 

y)  =  eentui-iones ;  aa)  subi.:  constare:  2, 
28,1  (see.  Biist.  p.  5  sq.  e)  u.  a)  aa);  \ 

(existimare:  3,74,2  u.  p)  fjfi)  extr.) 

cum  a  Cotta  primisque  ordinibus  acriter  re- 
sisteretur:  V30,l. 

fl^)  ol)i.:  adhortari:  V35,8  (see.  Riist.)  u. 
a)  (ip);  t  Labienus  noctu  (c)  tribunis 

mihtum  primisque  ordinibus  conuocatis  (co- 
actis  p)  quid  sui  sit  (o)  consUii  proponit:  VI 
7,8. 

yy)  gen.:  (in  castris  Curionis  magnus  om- 
nium  (ordinum  R.  Schmidcr)  incessit  timor: 
2, 29, 1.) 

b)  =  homines  eiusdem  dig-uitatis;  a):  er.ont 
complures  honesti  adulescentes ,  senatorum  filii 
et  ordinis  equestris:  1,51,3. 

p):  cum  in  fanum  uentum  esset  (uenisset 
Paul)  adhibitis  compluribus  ordinis  sena- 
torii  {Ohl;  senatorii  ordinis  V.;  Np.,  Dt.;  af 
totum  h.  loe.  om.),  quos  aduocauerat  Scipio:  3, 
33,1;  —  pauci  ordinis  senatorii,  qui  se 
cum  iis  (c)  coniunxeraut ,  nocte  fuga  salutem 
petiuerunt:  3,97,5;  —  erant  quinque  ordi- 
nis  senatorii,  (Dauis.;  quinquaginta  ordines 
codd.;  quinquaginta :  ordinis  senatorii  ERoffm.) 
L.  Domitius,  P.  Lentulus  Spinther,  L.  Caeci- 
lius  Rufus,  Sex.  Quintilius  Varus  quaestor,  L. 

Kubrius:  1,23,2; placere  sibi  .  .  .  tabel- 

las  dari  ad  iudicandtun  iis,  qui  ordinis 
essent  senatorii:  3,83,3;  —  misso  ad  uespe- 


965 


ordo  —  Oricum 


966 


rum  senatu  omnes,  qui  sunt  eius  ordinis, 
*a  Pompeio  euocantur:  1,3,1. 

y):  sic  omnium  ordinum  partes  in  mi- 
sericordia  constitisse,  ipsos  duces  a  pace  ab- 
horruisse :  1, 85, 3. 

B.  abstr. ;  a)  =  y.oouog,  evra^la,  avyra^ig; 
a)  subi.;  az):  erant  praeterea  cuiusque  gene- 
ris  liominum  milia  circiter  VI  cum  seruis  liber- 
tisque  (c);  sed  nuUus  ordo,  nullum  impe- 
rium  certum ,  cum  suo  quisque  consilio  ute- 
retiu':  1,51,2;  1  sed  ratio  ordoque  agminis 
aliter  se  habebat  ac  Belgae  ad  Neruios  de- 
tulerant :   1119, 1 ;  t   instructo  exercitu 

magis  ut  .  .  .  necessitas  temporis  quam  ut  rei 
militaris  ratio  atque  ordo  postulabat:  II 
22,1. 

PP):  egressi  nullo  certo  ordine  neque  im- 
perio,  cum  sibi  quisque  primum  itineris  locum 
peteret  .  .  .,  fecerunt,  ut:  1111,1;  —  quod 
nullo  ordine  et  sine  timore  iter  fecerant:  2, 
26,4. 

(i)  abl.:  (saos  ordines  (ordine  lil)  ser- 
uare:  1,44,4  zi.  1.  B.  b)  seruare.) 

y)  c.  pruep. :  his  .  .  .  amplissimos  magistra- 
tus  mandauerat  atque  eos  extra  ordinem 
(ordines  a  corr.)  in  senatum  legendos  curaue- 
rat:  3,59,2. 

b)  =  dignitas  ««.  A.  b)  a)  et  (i);  —  supe- 
rioris  ordinis  non  nulli:  3,74,2  u.  A.  a) 
fi)  p[i)  cxtr. 

Adiect.:  alius:  VII  23,3;  amplior(es):  1, 
77,2  (c);  certus,  -i:  1111,1;  —  3,101,2; 
equester:  1,51,3;  (hic:  1,13,4;  idem:  V35, 
7;  1,13,4;  2,28,1;)  incerti:  IV32,5;  infe- 
riores:  VI40,7;  1,46,4;  infimi:  2,35, 1;  (is: 
1,3,1;)  nullus,  -i:  1111,1;  1,51,  2;  2,  26,  4; 
—  2,38,4;  3,101,2;  obliqui:  VII 73,5;  octaui: 
3,53,5;  octoni:  VII  73,8;  omnes:  140,1;  V 
35,8;  1,85,3;  primus,  -i:  1,13,3;  -  141,3; 
V28,3;  30,1;  37,1;  44,1;  VI7,8;  VII62,4; 
1,74,3;  —  priores:  1,77,2  (c);  quattuor: 
2,2,2;  quini:  VII  73,4;  (reliqui:  VII  62,4;) 
senatorius:  1,23,2;  3,33, 1;  83,3;  97,5;  sin- 
guli:  V51,4;  (sui:  VII  23,5;  1,44,1.4;  2,41, 
6;  3,37,6;  92,2;  93,2  (c);)  superior,  -ores: 
3,74,2;  -  VI  40, 7. 

(OrfiuH  u.  ItfluiuM.) 

Orgetorix.  (In  cod.  A  scmper  orgentorix 
scripluin  csse  dicit  Np.,  scd  crrarc  uidetur.) 

apud  Heluetios  longe  nobilissimus  fuit  et 
(litiHHiiniis  Orgotorix:  12,1;  <•[.  tiu.  sqq.  §  1—3; 
his  rebus  adducli  et  uuctoritato  f)rgetorigiH 
pormoti  coustituerunt  ca,  quao  ad  proHciscon- 
dum  pcrtinerent,  comparare:  13,1;  [iid  eiis  rcs 
couficiendas]  Orgetorix  [deligitur.  isj  sibi   lega- 


tionem  ad  ciuitates  suscepit:  13,3;  ef.  §  4 — 8; 
moribus  suis  Orgetorigem  ex  uincUs  (c)  causam 
dicere  coegerunt;  damnatum  poenam  sequi  opor- 
tebat ,  ut  igni  cremaretur :  I  4, 1 ;  die  constituta 
causae  dictionis  (VC)  Orgetoris  ad  iudicium 
omnem  suam  famiUam  .  .  .  undique  coegit:  I 
4,2;  cf.  qu.  sqq.:  cum  ciuitas  ob  eam  rem  in- 
citata  armis  ius  suum  exsequi  conaretur  mul- 
titudinemque  homluum  ex  agris  magistratus 
cogerent,  Orgetorix  mortuus  est,  neque  abest 
suspicio,  .  .  .  quin  ipse  sibi  mortem  consciuerit: 
14,3.4;  cf.  5,1;  Dumnorix  .  .  .  Heluetiis  erat 
amicus,  quod  ex  ea  ciuitate  Orgetorigis  filiam 
in  matrimonium  duxerat :  I  9,  3 ;  ibi  Orgetorigis 
filia  (filiae  B^p)  atque  unus  e  filiis  captus  est: 
I  26, 4. 

(Oricins :  si  ab  ora  maritima  Oricoque 
(Np.;  coriciaque  x.;  oriciaque  0';  Db.;  corcyra- 
que  0-;   V.)  discedere  noilet:  3,78,6.) 

Oricam.  Cf.  Stoffel,  Ristoire  de  Jules 
Ccsar  1  (141;)  345  sq. 

erant  (c)  Orici  Lucretius  Vespillo  (e)  et 
Minucius  Rufus  cum  Asiaticis  nauibus  XVIII : 
3,  7, 1 ;  (hoc  confecto  negotio  (Bibulusj  a  Sasonis 
(x;  salonis  recc. :  Np.,  Db.)  ad  Curici  (Momins.; 
corici  NOafl;  coryci  h;  orici  recc.;  Oricum  Np., 
Db.)  portum  stationes  (portus,  stationes  Np.; 
Db.)  litoraque  omnia  longe  lateque  classibus 
occupauit:  3,8,4;)  (Caesar)  expositis  militibus 
eodem  die  Oricum  (orscum  a?}d)  proticisci- 
tur.  quo  cum  uenisset,  L.  Torquatus,  qui 
iussu  Pompei  oppido  praeerat  praesidiumque 
ibi  Parthinorum  (c)  habebat,  conatus  portis 
clausis  oppidum  defendere,  cum  .  .  .  oppidani 
.  .  .  sua  sponte  Caesarem  recipere  conarentur, 
.  .  .  portiis  aperuit  et  se  atque  oppidum  Cae- 
sari  dedidit:  3,11,3.4;  recepto  Caesar  Orico 
nulla  interposita  mora  ApoIIoniam  proficiscitur: 
3, 12, 1 ;  Pompeius  cognitis  his  rebus,  quae  erant 
Orici  atque  ApoIIoniae  gestae  (c) ,  Dyrrachio 
timens  . .  eo  . . .  contendit:  3,13,1 ;  (nauis)  una . . . 
delata  Oricum  (orcuma')  atque  a  Bibulo  expu- 
gnata  est:  3, 14, 2;  Bibulus,  ut  supra  demonstra- 
tum  est,  erat  (ierat  l;  o»i.  a)  cum  classe  ad  Ori- 
cum:  3, 15, 1 ;  ipse  (Caesar)  Oricum  reuertitur:  3, 
16,2;  cf.qu.sqq.;  Libo  profcctus  ab  Orico  cum 
classe  .  .  .  nauium  L  Brundisium  ucuit:  3,23, 
1;  Caesar  . .  .  deducta  Orico  (origo  ah)  legione 
.  .  .  temptmidas  sibi  prouincias  .  .  .  existima- 
bat:  3,34,1;  doductis  orao  maritimao  praosidiis 
Caesar  ...  III  cohortes  Orici  oppidi  tueudi 
causa  rcliquit:  3,39,1;  cf.  qu.  sqq.:  Cn.  Pom- 
j)eius  tilius,  qui  clius,si  Aogyptiao  praoerat,  ad 
(del.  Ciacc.)  Oricum  uonit:  3,10,1;  cf.  §2—6; 
si  ApoUouiam  Oricumquo  oppugnaro  et  se  (c) 

61" 


967 


Oricum  —  oro 


968 


omni  maritima  ora  exeludere  conaretur  (Pom- 
peius) :  3,  78, 4 ;  praesidioque  Apolloniae  cohor- 
tibus  (cohortium  Nk)  IIII ,  Lissi  I ,  III  Orici 
relictis  .  .  .  iter  facere  coepit :  3,  78,  5 ;  si  ab 
ora  maritima  Oricoque  (Np.:  coriciaque  x; 
oriciaque  0>;  Db.;  corcyraque  O^;  V.)  discedere 
nollet  (Caesar):  3,78,6;  testibus  se  militibus 
uti  posse  .  .  .,  quibus  modis  ad  Oricum  cum 
Libone  de  mittendis  legatis  contendisset :  3, 
90,2. 

orior.  I.  Forma:  oreretur  xJi,  oriretur 
Q-a:  VII  28,  6;  oreretur  AQBh(?),  oriretur 
MA^B-^a:  VI  9,  5;  oreretur  a,  oriretur  ^^gaj/ap ; 

V  53, 1 ;  oreretur  hl,  oriretur  af:  3,  94, 3. 

n.  Sig^if.;  A.  propr.;  a)  =  avatelXuv, 
de  sole:  quae  Cenabi  oriente  sole  gesta 
essent,  ante  primam  confectam  uigiliam  in 
finibus  Aruernorum  audita  sunt :  VII  3, 3 ;  t 
Belgae  .  .  .  spectant  in  *septentriones  et 
orientem  solem:  11,6;  hiiius  lateris  alter 
angulus  .  .  .  ad  orientem  solem,  inferior  ad 
meridiem  spectat:  V13, 1;  quae  (e)  pars  col- 
lis  ad  orientem  solem  {om.  [i)  spectabat:  VII 
69,5;  *i  longius  delatus  aestu  (c)  orta 

luce  sub  sinistra  Britanniam  relictam  con- 
spexit:  V8, 2;  1  (in  fines  Lingonum  die 

quarto  (orto  Eug)  peruenerunt:  126,5.) 

1))  =  ccQyeo-d-ai  (initium  capere),  de  flumi- 
nibns,  siluis,  linibus:  oritur  (Hercynia  silua) 
ab  Heluetiorum  et  Nemetum  et  Eauracorum 
(e)   finibus   .  .  .,   pertinet   ad  fines  Dacorum: 

VI  25,2;  —  Belgae  ab  extremis  Galliae  lini- 
bus  oriuntur ,  pertinent  ad  inferiorem  partem 
fiuminis  Eheni:  11,6;  t  Rhenus  autem 
oritur  ex  Lepontiis,  qui  Alpes  incolunt:  IV 
10,3;  —  neque  quisquam  est  .  .  .,  qui  se  aut 
adisse  (c)  ad  initium  eius  siluae  dicat  .  .  . 
aut  quo  ex  loco  oriatur  acceperit :  VI 25, 4. 

e)  ortnni  esse  =yeyovivai,  de  hominibus  (et 
eiuitatibns) :  amitae  meae  luHae  maternum 
genus  ab  regibus  ortum  .  .  .  est:  ap.  Smt. 
6;  —  plerosque  Belgas  esse  ortos  a  (e)  Ger- 
manis :  H  4, 1 ;  1    qui  omnes  fere   iis 

{CC)  nominibus  ciuitatum  appeUantur,  quibus 
orti  ex  ciuitatibus  eo  peruenerunt:  V12, 2; 
f  hic  summo  in  Aruernis  ortus  loco  et  ma- 
gn.ae  habitus  auctoritatis   .  .  inquit:   VII 77, 3. 

B.  trsl.;  a)  abs.:  clamor  oritur  «.  elamor 
p.  556  sq.  (3  loc.) ;  1  (magnaque  inter  eos 

exsistit  controuersia  (controuersia  orta  est 
afik):  V28, 2;)  sed  celeriter  est  inter  eos  de 
principatu  controuersia  orta:  3,112,10;  1[ 

ne  qua  (c)  oriatur  pecuniae  cupiditas,  qua 
ex  re  factiones  dissensionesque  nascuntur:  VI 
22,3;  t  simul  eorum,  qui  cum  impedi- 


mentis  ueniebant,  clamor  fremitusque  orie- 
batur:  1124,3. 

b)  oriri  ab:  initium  oritur  u.  iuitiniu 
p.  172  a)  (3  loc);  1  firmo  in  Treueris  .  .  . 
praesidio  (o)  relicto,  ne  quis  ab  his  subito 
motus  oreretiu-:  VI 9, 5;  'i  hic  (timor) 
primum  ortus  est  a  tribunis  militum,  praefectis 
reliquisque,  qui:  139,2. 

c)  oriri  ex:  non  ignorans,  quanta  ex  disseu- 
sionibus  incommoda  oriri  consuessent:  VII 
33, 1 ;  t  ueritus ,  ne  qua  in  castris  ex  (om. 
P)  eonmi  conciHsu  (conciusu  eorum  (i)  et  mise- 
ricordia  uulgi  seditio  oreretur:  VII 28, 6. 

d)  oriri  alqa  re:  VII 28, 6  u.  c). 
(oriens:  Vn69, 5  u.  orior  A.  a).) 
ornameutani.       A.    concr.:     pecimiam 

omnem  omniaque  ornamenta  ex  fauo  Her- 
culis  in  oppidum  Gades  contulit:  2,18,2. 

B.  abstr. :  amicitiam  populi  Komani  sibi  or- 
naniento  et  praesidio,  non  detrimento  esse 
oportere:  144,5;  urbem,  quae  et  (p;  Sckn.; 
om.  a ;  rdl.  edd.)  praesidio  et  ornamento  sit 
ciuitati  (ciiiitatis  ^) :  VII 15, 4. 

ornatns :  quorum  in  aedibus  fanisque  po- 
sita  et  honori  erant  et  ornatu:  ap.  Oell.  IV 
16,8. 

orno:  quam  (ciuitatem)  ipse  semper 
aluisset  omnibusque  rebus  ornasset:  VII  33,1; 
Tf  ad  me  alium  mitte,  quem  ornem:  ap.  Oic- 
ad  fam.  VII  5, 2. 

oruat(issim)ns :  circiter  CCXX  (c) 
naues  eorum  paratissimae  atque  omni  genere 
armorum  ornatissimae  .  .  .  nostris  aduersae 
constiterunt :  III 14, 2. 

oro.  A.  al)s. :  consolatus  rogat,  finem  orandi 
(orandi  finem  a)  faciat :  1 20, 5. 

B.  oro,  nt;  a):  (se)  monere,  orare  Titu- 
rium  pro  hospitio,  ut  suae  ac  militum  saluti 
consulat:  V27,7. 

b) :  Vbii  autem  .  .  .  magnopere  orabant ,  ut 
sibi  auxilium  ferret,  quod  grauiter  ab  Suebis 
premerentur;  uel,  si  id  facere  .  .  .  prohiberetur, 
exercitum  modo  Khenum  transportaret :  IV  16, 
5.  6;  (Vbii)  petunt  atque  orant,  ut  (otn.  p)  sibi 
parcat  (parcat  sibi  [i),  ne  communi  odio  Ger- 
manorum  innocentes  pro  nocentibus  poenas 
pendant:  VI  9,  7;  cum  legati  ad  eum  uenissent 
oratum ,  ut  sibi  ignosceret  suaeque  uitae  con- 
suleret,  .  .  .  iubet:  VII 12, 3;  legati  ad  eum 
principes  Haeduorum  ueniunt  (uenerunt  P)  ora- 
tum,  ut  maxime  necessario  tempore  ciuitati 
subueniat:  Vn32,2;  hi  (Mandubii)  .  .  .  flentes 
omnibus  precibus  orabant  (p;  orant  Schn.,  Db.), 
ut  se  in  seruitutem  receptos  cibo  iuuarent :  VII 
78,4;  Domitius  ad  Pompeium  .  .  .  peritos  re- 


969 


oro  —  ostendo 


970 


I 


gioDum  .  .  .  mittit,  qui  petant  atque  orent,  ut 
sibi  subucniat:  1,17,1;  cum  eo  (Lentulus)  de 
salute  sua  agit,  orat  atque  obsecrat,  ut  sibi 
parcat:  1,22,  .3;  (hostes)  uniuersi  se  ad  pedes 
proiciunt;  orant,  ut  aduentus  Caesaris  exspec- 
tetur.  captam  suam  urbem  uidere;  opera  per- 
fecta,  turrim  subrutam:  itaque  ab  defensione 
de.si.stere:  2,12,2.3  (Np.  3.4);  illi  orant  atque 
obsecrant,  ut  in  Siciliam  nauibus  reportentur: 
2, 43, 1. 

C.  oro,  n  e  M.  ne  p.  723  (4  loe.) ,-  u.  praeterea 
I).  VI  32,1. 

D.  sequitur  iie  -  neue:  Segni  Condruai- 
que  .  .  .  legatos  ad  Caesarem  miserunt  oratum, 
ne  .se  in  hostium  numero  duceret  neue  om- 
nium  Germanorum  .  .'.  unam  esse  causam  iu- 
dicaret:  VI32, 1. 

E.  sequ.  coniunctiuus:  IV  16, 6  et  VI 9, 7  w. 
B.  b). 

oi*fnM:  Caesar  summo  studio  militum  ante 
ortum  solis  in  castra  peruenit:  VII 41, 5. 

6s.  A.  =  OTOiiicc:  haec  Scipionis  oratio  .  .  . 
ex  ipsius  ore  Pompei  mitti  uidebatur:  1,2,1. 

U.  —  7tQ(jaoJ7i:m>:  modo  conscripti  atque 
usus  militaris  imperiti  ad  tribunum  militum 
centiu-ionesque  ora  conuertunt:  VI39,2;  f 
interfectus  est  etiam  fortissime  pugnans  Crasti- 
nus,  .  .  .  gladio  in  os  aduersum  coniecto: 
3, 99, 1 ;  -  \j.  Cotta  legatus  omnes  cohortes 
ordinesque  adhortans  in  {om.  p)  aduersum 
(aduersus  fi)  os  (hos  fi)  funda  uulneratur: 
V  35, 8. 

Oscenses:  interim  Oscenses  et  Calagurri- 
tani ,  qui  erant  cum  (cum  del.  Oiacc.)  Oscen- 
sibus  contributi ,  mittunt  ad  eum  legatos  sese- 
quc  imperata  facturos  polliccntur.  hos  .  .  .:  1 
60, 1.  ' 

(>HiHllii.  IJaec  forma  inmmtur  in  X  II 
34,  in  AQji  III  9, 10,  in  h  VII 75,4;  -  ossismi 
cst  in  a  VII  75, 4,  in  BM  1119,10;  —  (osis- 
simi  eat  in  a  VII  75, 4.) 

quem  (P.  Crassum)  cum  legione  una  miserat 
ad  Venetos,  Venellos  (c) ,  Osismos,  Corioso- 
litaa  (c),  Esuuio»  {(■) ,  A\iIcrcos,  Kedones  (c), 
quae  sunt  maritimae  ciuitates  Occauumque 
attingunt:  II 34;  (Veneti)  socios  sibi  lul  id 
belium  Osismos,  Ijcxouios,  Namnctcs,  Amlji- 
liatoH  (e),  Morinos,  Dialjlintes  (c),  Menapios 
adsciscunt:  Ili  9,  10;  quac  iciuitatcs)  Oceanum 
attingunt  quacque  coruni  consiictudine  Arenio- 
ricae  (c)  appclliiiitur  ,  (nio  KUiit  iii  numcro  Co- 
riosolitCH,  Ucdoiics,  Aiiibiliarii,  Cuict(>s,  Osismi, 
(ueneti  (iM.  [i),  f  Lcmouices  (Ix^xouii  Np.; 
Dl.:  NamnctoH  J<V.) ,  VenelU  (Veneti,  Vnelli 
Schn.):  VII  75, 4. 


o»!itendo.     A.   propr.;  a)  adsciscit  obi.; 

a) :  (Litauiccus)  ostendit  ciues  Romanos,  qm 
eius  praesidii  fiducia  una  erant:  VII 38, 9;  ^ 
(Sotiates)  primum  equestre  proeUum  commise- 
runt,  deinde  . .  .  subito  pedestres  copias,  quas 
in  couualle  in  insidiis  conlocauerant,  ostende- 
runt:  IU20, 4;  %  incerto  ^tiam  (o)  nunc 

exitu  uictoriae  .  .  .  (tribuni)  post  tergum  ho- 
stium  legionem  ostenderunt  signaque  intule- 
runt:  V1162,6. 

p):  rarique  (hostes)  se  ostendere  . .  .  coepe- 
runt:  V17, 1;  (hostes)  ex  utraque  parte  eius 
uaUis  subito  se  (om.  p)  ostenderunt:  V32, 2; 
postero  die  in  tres  partes  distributo  equitatu 
duae  se  acies  ab  duobus  lateribus  ostendimt: 
VII  67, 1 ;  eodemque  tempore  equitatus  ad  cam- 
2)estrcs  muuitiones  accedere  et  reliquae  copiae 
pro  castris  seae  ostendere  coeperunt:  VII 83, 8; 
equites  .  . .  repente  sese  ad  nouissimum  agmen 
ostendunt :  1, 63, 3;- 

b)  adsciscit  nom.  (acc.  ?)  e.  inf. :  Trallibus  (e) 
in  templo  Victoriae  .  .  .  palma  (palmam  Paul) 
per  eos  dies  [in  tecto]  inter  coagmenta  lapidum 
ex  pauimento  exstitisse  ostendebatur:  3, 
105, 5. 

B.  trsl.;  sequitur  a)  obi.:  erant  hae  (c)  dif- 
ficultates  bcUi  gerendi,  quas  supra  osten- 
dimus:  11110,1;  ^^  Pompeius  eadem  illa, 

quae    per  Scipionem   ostenderat,   agit:   1,6,1. 

b)  acc.  c.  inf. :  rogat,  finem  orandi  faciat; 
tanti  eius  apud  se  gratiam  esse  ostendit  {del. 
Ciacc.) ,  uti:  120,5;  controuersias  regum  ad 
populum  Romanum  et  ad  se  .  .  .  pertinere 
existimans  .  .  .  ostendit  sibi  placere  regem 
Ptolomaeum  atque  eius  sororem  Cleopatram 
exercitus,  quos  haberent,  dimittere:  3,107,2; 
1  negat  sc  more  .  .  .  populi  Romani  posse  iter 
ulli  per  prouinciam  dare  et,  si  uim  facere  co- 
nentur,  prohibiturum  ostendit:  18,3;  ea 
condicione,  quae  a  Caesare  ferretur,  se  usuros 
ostendebant  (legati):  IV  11, 3. 

c)  interro!.?.  obl.;  a)  coui.  priies. :  quae  in 
eo  rcprehendat  (-dit  M[i)  ostendit ;  .  .  .  propo- 
nit:  120,6;  iubet;  quid  sui  consilii  sit  osten- 
dit:  121,2;  quid  ubique  habeat  frumenti  et 
(c)  nauium  ostendit:  2,20,8.     Cf.  y). 

p)  coni.  pf. :  commoncfacit  .  .  .  et  osteudit, 
quao  scparalim  quisque  de  eo  apud  se  dixerit: 
1 19, 4. 

y)  conl.  inipf.:  (juacque  iii  Treueris  gereren- 
tur  ostendit  (Ciiigclorix):  V3,3;  rcgom  hortatus 
est,  ut  .  .  .  legatoH  ad  Acliillam  milteret  et 
qiud  e8.set  suae  uoluntalis  oHtoiulorot:  3,109,3; 
quid  fieri  uellet  (uelit)  oHtendit  u.  fiifiu 
p.  1202  ^iy)  (<>  loc);  logutis  tribuuisquo  iiiili- 


971 


ostendo  —  pabulatio 


972 


tmn  conuocatis  et  (c)  quae  es  Voluseno  co- 
gnouisset  (c)  et  quae  fieri  uellet  ostendit:  IV 
23,5. 

Monstrandi  iierbo  Caesar  nusqnam  uidetur 
usiis  csse. 

ostentatio.  A.  propi'.:  his  paucos  addit 
equites,  qui  latius  (cautius  p)  ostentationis 
causa  uagentur  (c)  :  VII 45,  3. 

B.  trsl.:  Scipionem  eadem  spes  . . .  impellit, 
.  .  .  simul  iudiciorum  metus,  adulatio  atque 
ostentatio  sui  et  potentium,  qui  in  re 
publica  iudiciisque  tum  plurimum  pollebant 
(metus  atque  ostentatio  sui  et  potentiae,  qua  .  .  . 
pollebat  Madu.):  1,4,3;  H  satis  ad  Gallicam 
ostentationem  minuendam  .  .  .  factum 
esdstimans  in  Haeduos  mouit  castra:  VII 53, 
3 ;  1  Labienus  .  .  .  captiuos  .  .  .  omnes  pro- 
ductos  ostentationis,  ut  uidebatur,  causa, 
quo  maior  perfugae  fides  haberetur,  .  .  .  inter- 
fecit:  3,  71,4. 

ostcnto.  A.  propr. :  matres  familiae  .  .  . 
suos  obtestari  et  more  Gallico  passum  (spar- 
sum  [i)  capillum  ostentare  liberosque  in  con- 
spectum  proferre  coeperunt :  VII  48, 3 ;  t 

ipsi .  .  .  praesidia  custodiasque  ad  ripas  Ligeris 
disponere  equitatumque  omnibus  locis  ini- 
ciendi  timoris  causa  ostentare  coeperunt :  VII 
55,9;  tll  addmit  etiam  de  Sabini  morte; 

Ambiorigem  ostentaut  fidei  faciundae  (c) 
causa:  V41, 4;  —  quos  (Koucillum  et 
Egum)  Pompeius  .  .  .  omnia  sua  jiraesidia 
circumduxit  atque  ostentauit:  3,61,1. 

B.  trsl.:  ut  .  .  .  qui  iniquitatem  condicionis 
perspiceret,  inani  simulatione  (Gallos)  sese 
ostentare  cognosceret:  VII  19,3;  t  cum 


LentuluB  aetatis  honorem  ostentaret,  Domi- 
tius  urbanam  gratiam  dignitatemque  iactaret 
(proferret  /):  3,83,1. 

ostiarinm:  columnaria,  ostiaria,  frumeu- 
tum,  milites,  arma,  remiges,  tormenta,  uec- 
turae  imperabantur:  3,32,2. 

ostinm:  altera  (pars  erat)  ad  portam  (c), 
qua  (c)  est  aditus  ex  Gallia  atque  Hispania, 
ad  id  mare,  quod  adigitur  (Madu.;  adigit  */ 
adi.icet  edd.)  ad  ostium  Rhodani:  2,1,2. 

Otacilins  u.  Crassns  p.  752. 

otiosns:  Pompeius  aunuum  spatium  .  .  . 
nactus ,  quod  uacuum  a  bello  atque  ab  lioste 
otiosum  (uacuus  .  .  .  otiosus  Ciacc.)  fuerat:  3, 

3,1. 

otinm.  A.  propr.:  (erant  sententiae,  quae 
conandum  omnibus  modis  castraque  Vari  op- 
pugnanda  censerent,  quod  id  {om.  codd.;  add. 
Clark.)  huius  modi  mUitum  consiliis  omnium 
{Clark.;  otium  %;  quod  in  huiusm.  mil.  cons. 
otium  edd.)  maxime  contrarium  esse  arbi- 
trarentur:  2,30,1.)  ^, 

B.  trsl.  =  i)ax:  erat  in  oppido  (c)  multi- 
tudo  insolens  belli  diuturnitate  otii:  2,36, 
1;  t  si    qua  hominum  aequitate  res  ad 

otium  deduci  posset :  1, 5, 5 ;  id  sibi  ad  prae- 
sentem  obtiuendam  libertatem  satis  esse;  ad 
reliqui  temporis  pacem  atque  otium  parum 
profici:  VII  66,4. 

[Falso:  qui  se  ilU  initio  (Steph.;  in  otio  {ucl 
ocio)  codd.)  ciuilis  belli  obtulerant :  3, 1, 5.] 

onnm  :  ex  quibus  sunt  qui  piscibiLs  atque 
(qui  Mld.  P)  ouis  auium  uiuere  existiman- 
tur:  IV  10, 5. 


P.  =  Pnblins.  Plene  uidetur  scripium 
csse  publius  m.YI52, 7;  II 34;  1115,2;  8, 
5;  20,1;  publium  in  BM^,  puUium  in  AQ 'VIl 
90,7;  publius  in  a,  .P.  in  a  (P?)  1117,2;  pu- 
blius  est  in  cr.,  omissum  est  (p.)  in  [i  11111,3 
et  VI 38, 1  et  (sed  pupUum  in  Q)  IV  22, 6 ;  nota 
(p.  ?<cZ  P.  itel  p.)  uidctur  inmniri  in  X  II 25, 
1  {ct  12,1;)  in  a  (x?)  2,23,1.3;  34,2;  36,2; 
3,1,1;  19,2;  51,1;  89,2;  101,1;  102,7;  p.  est 
in  AQ,  omissum  est  in  BM'p  1 21, 4;  p.  in  a(f?), 
omiss.  in  hl  1, 23, 2 ;  p.  cxsiat  in  h,  non  exsiat 
in  %a  VII 1, 1. 

Additur  lioe  praenomen  his  mtninilnis :  Attius 
Varus:  2,23,1.3;  34,2;  36,2;  Baculus  zi.  Sex- 
tius;  (Clodius:  VII  1,1  (e);)  Cousidius:  121,4 
(c);   Crassus:  152,7;  II  34;   1117,2;  8,5;  11, 


3  (c);  20,1;  Lentulus  Spinther:  1,23,2  (c); 
Lentulus  consularis:  3,102,7;  (Piso:  12,1;) 
Rufus  M.  Sulpicius;  SeruiUus:  3, 1, 1;  Sextius 
Baculus:  1125,1  (c);  1115,2;  VI  38,1  (c); 
Spinther  u.  Lentulus ;  SuUa  (Sylla):  3,51,1; 
89, 2 ;  Sulpicius  Kufus :  IV  22, 6  (c) ;  VII 90, 7 ; 
3,101,1;  Varus  «.  Attius;  Vatinius:  3,19,2. 

p.  (i>.)  u.  passns,  pes,  poudo,  po- 
pnlni^,  (praetor,)  (praefectns,)  res 
pnblica. 

pabnlatio.  A.  obi. :  omnes  nostras  pa- 
bulationes  frumentationesque  obseruabat: 
VII 16,  3. 

B.  abl.:  quin  .  .  .  omni  exitu  et  pabu- 
latione  interclusi  uiderentur:  VII 44,4;  t 
(premere:  1,78,1  u.  prohibere;)  t  satis 


973 


pabulatio  —  paco 


974 


habebat  in  praesentia  hostem  rapinis,  pabu- 
lationibus  {del.  Paul)  populationibusque  pro- 
hibere  {u.  CC):  115,4;  onuiibus  modis  huic 
rei  studendum,  ut  pabulatione  et  ([j;  auta;  ac 
/'V.,  /Jli.)  coinmeatu  Komani  prohibeantur  (pro- 
hiberentur  [i):  VII  14,2;  (nostri)  et  aquae 
magna  parte  et  pabulatione  libera  prohibituri 
hostes  uidebantur :  VII  3G,  5 ;  perfacile  esse 
factu  frunientationibus  pabulationibusque  Ro- 
manos  prohibere:  VII  64,  2;  prohibebantur 
{Paul;  premebantur  z;  cdd.)  Afraniani  pabu- 
latione,  aquabantur  aegre:  1,78,1;  uti  pabula- 
tione  Pompeium  prohiberet  equitatumque  eius 
ad  rem  gerendam  inutilem  efficeret:  3,43,3; 
quo  facilius  equitatum  Pompeianum  .  .  .  con- 
tineret  et  pabulatione  prohiberet:  3,58,1. 

C.  c.  praep. :  quos  (seruos)  in  pabula- 
tione  paucis  ante  diebus  exceperat:  VII 
20,9. 

pabnlatoi*:  paucas  cohortes  relinquit;  t 
hora  X.  subsequi  pabuiatores  equitesque 
reuocari  iubet  (reliquas  hora  X.  subsequi ,  pa- 
bulatores  equitesque  reuoc.  iub.  Wulff.;  sine 
mora  reuocari  pabulatores  equitesque  subse- 
qui  iubet  Kiiclily):  1,80,4;  t  qui  inopinan- 
tes  pabulatores  et  sine  ullo  dissipatos 
timore  adgressi  magnum  uunierum  iumen- 
torum  atque  hominum  intercipiunt :  1,55,1; 
t  huc  cum  cotidiana  consuetudine  egressae 
{■lurinius ;  congressae  codd. ;  congressis  F.  Hofm.) 
pabulatoribus  praesidio  propiore  {c)  ponte 
legiones  Fabianae  duae  flumen  transissent:  1, 
40,3;  t  repcnte  ex  omuibus  partibus  (c) 

ad  pabulatores  aduolauerunt:  V17,2. 

Itabnlor:  (illi)  non  longe{Nx,;  longo  edd.) 
a  castris  progressi  spatio,  ut  celerem  receptum 
liaherent,  angustiore  (»/o;  angustius  «;  edd.) 
pabulabantur  {U;  pabulantur  *.):  1,59,2; 
XV  milia  passuum  in  circuitu  amplexus  hoo 
Hjiatlo  pabulabatur  (Pompeius) :  3, 44, 3 ;  — 
praeter  consuetudinem  omnium  (Afraniani) 
iioctu  *institucrant  pabulari:  1,59,3;  quo  iu 
loco  superioribus  fere  diebus  nostri  pabulari 
consueuerant  (c):  3,37,5;  Pompcium  extra 
inunitioncH  egressum ,  ut  libere  [^abulari  (fabu- 
lari  alU;  jKjpuIari  A')  posset:  3,65,4;  t 

palMilandi  causa  n.  cailHa  ;'.  HJl  (S  loc); 
equilatnniquo  per  causain  pabulandi  eniissuin 
confcstim  decumaua  porta  in  castra  se  rccipere 
iussit:  3,76,1;  t  q"o  nostros  postero  die 

jiabulatnin  uonturos  arbitraretur :  VII 18, 1; 
IiIh  ponlibus  pabulatuni  niillebat:  1,40,1;  qui 
pabiilatiiiii  loiigiii»  jirogressi  craiit:  Ij^lK,  4; 
uniueiHas  lul  aipiani  copias  educunt,  pabulalum 
emittitur  (niiltitur  U)  nenio:  1,81,4. 


pabniam.  A.  snbi.:  postquam  non  modo 
hordeum  pabulumque  omnibus  locis  herbaeque 
desectae,  sed  etiam  frons  (  Cellar. ;  fructus  codd. ; 
frondes  Faer)i.)  ex  arboribus  deficiebat 
(-bant  A';  Faern.):  3,58,5;  t  posse: 

VII 14, 4  M.  U.  secare. 

15.  obi. :  cognouit  Vercingetorigem  con- 
sumpto  pabulo  ca,stra  mouisse:  VII  18, 1 ; 
t  desecare:   3,58,5  u.  A. ;  t  dierum 

XXX  pabulum  frumentumque  habere  omnes 
(omn.  hab.  (i)  conuectum  iubet:  VII74,2; 
t  pabulum  (paululum  JiP)  secari  (secare  p) 
non  posse;  necessario  dispersos  hostes  ex  aedi- 
ficiis    petere:  VII  14,4;  t  cogebantur 

Corcyra  atque  Acarnania  longo  interiecto  naui- 
gationis  spatio  pabulum  supportare:3, 58, 4; 
cf.  qu.   sqq. 

C.  gen.:  non  modo  frumenta  in  agris  matura 
non  erant,  sed  ne  pabuli  quidem  satis  magna 
copia  suppetebat:  116,2;  cum  primum  pabuli 
copia  esse  inciperet:  112,2;  (frumentum)  mul- 
tum  ex  omni  prouincia  comportabatur;  magna 
copia  pabuli  suppetebat :  1,  49, 1 ;  t  quod 
castra  mouisset,  factum  inopia  pabuli:  VII 
20, 3  ;  inopia  pabuli  adducti  .  .  .  omnia  sarci- 
naria  iumenta  interfici  iubent:  1,81,6;  erat 
summa  inopia  pabuli,  adeo  ut  foliis  ex  arbori- 
bus  strictis  et  teneris  harundinum  radicibus  con- 
tusis  equos  alerent;  frumenta  enim  .  .  .:  3,58,3. 

D.  abl.:  ne  omnino  frumento  pabuloque  in- 
tercluderentur:  1,61,2. 

E.  c.  priiep.:  quartum  iam  diem  sine  pa- 
bulo  retentis  iumentis:  1,84,1. 

(paeis^cor:  dextris  umeris  exscrtis  animad- 
uertebantur,  quod  insigne  t  pacatum  (-V,- 
Viclh.;  pacatorum  Klussmann,  Qeorges;  pacis 
Gallis  Koch;  pacatis^W. ;  pactum /JcW.,-  Dt\) 
esse  consuerat:  VII  50,  2.) 

paco.  A. :  Caesar  .  .  .  in  Germaniam  mittit 
ad  cos  ciuitates,  quas  superioribus  annis 
pacauerat:  VII  65, 4;  t  bac  {<■)  parte 

Galliae  pacata  totus  et  meiite  et  animo  in  bel- 
lum  .  .  .  insistit:  VI  5,1;  t  <l"is  (naues) 

ex  Pictonibus  et  Santonis  reliquisque  pacatis 
regionibus  conuenire  iusserat:  III  11,5. 

B.:  intcr  fines  Heluetiorum  et  Alloliro- 
gum,  qui  nuper  pacati  (iiacti  MlPh)  eraiit, 
RhodanuH  fluit:  16,2;  t  ^t ">"'"'>  1""^ 

Caenar  in  Britanniam  proficiscens  pacatos  reli- 
querat:  1V37, 1. 

C. :  ne  omni  pacata  Gallia  ad  eos  exorcitus 
noster  adduccrctur:  111,2;  his  robus  gestis 
omiii  (lallia  pacata  lanta  huiuH  belli  ad  bar- 
barus  opiiiio  perlata  est,  uti:  1135,1;  cuni 
omnibuH    do    cauHis    t!acHar    pacatam    Galliam 


975 


paco  —  paene 


976 


existimaret:  1117,1;  quod  omni  Gallia  pacata 
Moriui  Jlenapiique  supererant,  qui  in  armis 
essent:  11128,1;  cuius  imperatoris  ductu  .  .  . 
omiiem  Galliam  Germaniamque  pacauerint:  1, 
7,6;  parem  es  Gallia  numerum,  quam  (quam- 
quam  af;  quem  0;  Db.)  ipse  pacauerat  (pa- 
rauerat  0;  Db.):  1,39,2;  f  Germaniam: 
1, 7, 6  u.  Galliam ;  f  nihil  horum  ad  pa- 

candaa  Hispanias,  nihil  ad  usum  prouinciae 
prouisum ,  quae  propter  diuturnitatem  pacis 
nullum  auxilium  desiderarit:  1,  85,  7;  quod  duas 
Hispanias  bellicosissimorum  hominum  peritis- 
simis  atque  exercitatissimis  ducibus  pacauis- 
sent:  3,73,3. 

pacatns  (ni  adiectini).  A.  pos. :  ne  iis 
(c)  quidem  eo  tempore,  qui  quieti  (qui  eo 
temp.  pacatip;  Ald.;  qui  om.  AB')  uiderentur, 
suam  salutem  recte  committi  uidebat :  VII 6, 
4;  t  (dextris  umeris  exsertis  animaduerte- 

bantur,  quod  insigne  f  pacatum  (u.  pa- 
ciscor)  esse  consuerat:  VII 50, 2.)  Cf.  paco 
A.  regio  11111,5;  B.  IV  .37,1;  C.  Gallia  IH 
7,1. 

B.  superl.:  quam  (legionem)  L.  Eoscio  in 
pacatissimam  et  quietissimam  partem  ducen- 
dam  deder.it :  V  24,  7. 

pactio:  crebraque  inter  se  conloqma  mili- 
tes  habebant,  neque  ullum  interim  telum  per 
pactiones  loquentium  traiciebatiu- :  3,19,1. 

[Falso:  ut  se  et  populum  Romanum  factione 
(pactione  lil)  paucorum  oppressum  iu  libertatem 
uiudicaret:  1,22,5.] 

(Pactins :  primiijilo  P.  Sextio  Baculo 
(baccio  JS"^;  pactio  fi)  .  .  .  multis  grauibusque 
uubieribus  confecto :  II 25, 1.) 

pactnm:  quid  (c)  quoque  (Q;  Ald.;  quo- 
quo  ABMa;  quo  h)  pacto  agi  placeat  occulte 
inter  se  constituunt :  VII 83, 5;  (ut,  si  pacto 
Caesar  stetisset,  ipse  non  profectus  esset  (sie 
Vielk.;  ut,  si  pacto  conseruato  a  Caesare  non 
profectus  esset  Rtcg ;  ut,  si  peracto  cons.  cae- 
saris  cons.  praefectus  esset  z) :  1, 11, 2.) 

Padns:  quam  (legionem)  proxime  trans 
Padum  conscripserat :  V24, 4. 

Paelijjmis.  Codd.  semper  uidentw  habere 
pelignus. 

uuutiatur  Sulmonenses  .  .  .  cupere  ea  facere, 
quae  uellet,  sed  a  Q.  Lucretio  senatore  et 
Attio  Paeligno  prohiberi,  qui  .  .  .:  1,18,1; 
—  Fabius  Paelignus  quidam  ex  infimis  ordi- 
nibus  de  exercitu  Curionis  primum  agmeu 
fugientium  consecutus  magna  uoce  Varum  no- 
mine  appellans  requirebat :  2, 35, 1 ;  \  Do- 

mitius  per  se  circiter  XX  cohortes  Alba,  ex 
Marsis  et  Paelignis,  finitimis  ab  regionibus 


coegerat:  1,15,7;  f  neque  enim  ex  Marsis  Pae- 
lignisque  ueniebant :  2, 29, 4. 

(Paemani:  Condrusos,  Eburones,  Caero- 
sos  (e),  Caemanos  ([i;  Oros.;  paemanos  a; 
edd.),  qui  uno  nomine  Germani  appellantur, 
(se)  arbitrari  ad  XL  mUia  (conficere  posse):  II 
4, 10.) 

paene.  Forma :  Si  quid  dandum  est  Hol- 
deri  silentio,  duobus  locis  (120,3  e<  V43, 4)  i?i 
omnibus  codd.  (X)  inuenitur  paene,  reliquis 
locis  aut  omnes  codd.  aut  complures  habent 
pene.  Omnibus  belli  ciuilis  loeis  in  eod.  a 
exstare  pene  testatur  Np.;  1,5,3  in  ahl  scrip- 
tum  esse  pene  dicit  Db.  —  Poene  cst  in  A 
111,3;  38,4;  VII  77,  8;  83,2;  in  h  3,56,1. 

A.  e.  snbst.;  a):  castella:  3,32,3  u.  B. 
singuli;  f  quae  (moles)  paene  insulam 
(codd.;  edd.;  paeneinsulam  Z)<.)  oppidum  effece- 
rat:  3,40,4;  1  huius  (c)  te  paene  prin- 
cipem  copiae  atque  inuentorem  bene  de 
nomine  ac  dignitate  populi  Romani  meritum 
esse  existimare  debemus:  ap.  Cic.  Bnd.  253; 
%  qui  illius  patientiam  paene  (plane  a)  obses- 
sionem  appellabant:  VI  36, 2;  t  cum 
stipendium  ab  legionibus  paene  seditione 
facta  fiagitarentur  (c) :  1,  87, 3 ;  t  jjlebes 
paene  seruorum  habetiu:  loco :  VI 13, 1;  t 
(quod  penes  eos  (paene  in  eo  ilc;  Np.;  paene 
ex  eo  JSm.  Hoffm.),  si  id  oppidum  retinuissent, 
summam  uictoriae  constare  inteUegebant :  VII 
21,3;)            1  uici:  3,32,3  u.  B.  smguli. 

b):  perpessos  (se)  omnium  rerum  mopiam, 
nunc  uero  paene  ut  feras  (Vossius;  feminas 
codd.)  circummunitos  prohiberi  aqua,  prohiberi 
ingressu:  1,84,4;  tl  si  paeue  in  ipsis 

cadaueribus  proeUo  decertare  cogentur:  VII 
77, 8 ;  T  ita  se  omni  tempore  de  populo 

Eomano  meritos  esse,  ut  paene  in  conspectu 
exercitus  nostri  .  .  .  oppida  expugnari  non  de- 
buerint:  111,3;  t  quo  nisi  paene  in  ipso 

urbis  incendio  atque  in  desperatione 
omnium  salutis  .  .  .  numquam  ante  descensum 
(c)  est:  1,  5,  3;  t  io  GalUa  non  solum  in 

omnibus  ciuitatibus  atque  in  omnibus  pagis 
partibusque  (CC),  sed  paene  etiam  in  (p;  otn. 
a;  Np.)  singuUs  domibus  factiones  sunt:  VI 
11,2;  t  quibus  opibus  ac  ueruis  non  solum 
ad  minuendam  gratiam,  sed  paene  ad  per- 
niciem  suam  uteretur:  120,3;  t  miUtum 

fortimam  .  .  .  potuisse  iudicauit,  multo  etiam 
amplius,  quod  paene  ab  ipso  uallo  portis- 
que  castrorum  barbaros  auertisset:  VI  42,2; 
t  ita  sine  periculo  legionum  et  paene  sine 
uuluere  beUum  conficiemus:  3,86,4. 

B.  e.  adiect.:  scio  me,  inquit,  paene  incre- 


977 


paene  —  pagus 


978 


dibilem  rem  polliceri:  3,86,2;  f  neces- 

sario  (c)  paene  iniquo  loco  et  leuiter  (e)  de- 
cliui  castra   fecerant   (e)  :    VII  83, 2;  t 

Caesar  paene  omni  acie  perterrita  .  .  .  iegio- 
nem  noiiam  subsidio  ducit:  1,45,1;  Afranius 
paene  omne  frumentum  .  .  .  Ilerdam  conuexe- 
rat:  1,48,5;  ut  paene  omnes  ex  (c)  Epiro  fini- 
timisque  regionibus  signa  relinquerent :  3,13,2; 
pulsum  fugere  Caesarem  paene  omnibus  copiis 
ami.S8is:  3,79,4;  1  singuli:  VI  11,2  w. 

A.  b)  domus;  non  solum  urbibus,  sed  paene 
uicis  castellisque  singulis  (om.  Dh.)  singuli 
{add.  Oelilcr;  oni.  eodd.;  Np.,  Dt.)  cum  imperio 
praeficiebantur :  3,32,3;  f  flumen  Dubis 

(e)  ut  circino  circumductum  paene  totum 
oppidum  ciugit:  138,4;  t  ut  paene  uno 

tempore  et  (c)  ad  siluas  et  in  flumine  et  iam 
(c)  in  manibus  nostris  hostes  uiderentur  (m. 
CC):  1119,7;  huic  (legioni)  sic  *adiunxerat  (c) 
octauam,  ut  j^aene  unam  {om.  Id)  ex  duabus 
efficeret:  3,89,1. 

C.  c.  aduerb.:  cum  paene  cotidie  a  Pom- 
peio  ad  Caesarem  perfugerent:  3,61,2. 

D.  c.  ucrbis:  ut  paene  alienata  mente  de- 
letis  omnibus  copiis  equitatum  tantum  (c)  se 
ex  fuga  recepisse  dicerent:  VI  41,3;  t  quin 
paene  circuniuallati  atque  omni  exitu  et 
pabulatione  interclusi  uiderentur:  VII  44,  4;  t 
cum  .  .  .  legiones  premi  et  paene  circum- 
uentas  teneri  .  .  .^uidissent:  1124,4;  t 
ut  paene  bellum  confectum  uideretur:  1,53, 
2;  t  cuius  opera  .  .  .  tantum  exercitum 
uictorem  fame  (paene  add.  fi;  Sclin.)  con- 
sumptum  uidetis:  VII  20, 12;  1f  cum  is 
murum  hostium  p.aone  contingeret:  VII 24, 
2;  f  ut  paenc  terga  couucrtant:  1,80, 
6;  t  nulluni  eius  modi  casuni  exspectans, 
quo  .  .  .  dispersis  ac  pacne  dcletis  liostibus 
.  .  .  oflendi  posset:  VI  36, 2;  "  t  his  (fossis) 
paene  effectia  niagnum  in  tiraorem  Afranius 
Petreiusquo  pcrueniuiit:  1,61,2;  f  cum 
paene  inaedificata  |in]  muris  ab  exercitu 
nostro  mocnia  uiderentur:  2,  l(i,  2;  t  '  n- 
tercludorc:  VII 44, 4  u.  circumuaUare;  f 
quibus  rebus  paene  perfoctis  .iduentu  Curio- 
nis  cognito  queritur:  1,30,5;  t  ut  a  quo 
gcnere  liominum  uictoriam  H]iera88Ct ,  ab  eo 
initio  fugac  facto  pacnc  prodituH  uideretur: 
3,  96,  4  ;  t  pouH  ,  qui  fuerat  tempestate 
interruptuH  ,  paeiie  (iie^iuo  Giacc.)  crat  rofcc- 
tus:  1,41,1;  t  ut  .  .  .  non  niodo  .  .  .  dc 
uallo  decederet  ncnio,  scd  paene  nc  respico- 
ret  quidem  quJHquam:  V43,4;  t  "t  paene 
castrig  Ponii)oi  legiones  subicoret  (subicere 
Oald):  3,56,1;           1    ut  .  .  .  qui  se  summani 

liOnli^    OUUHIII'.       11. 


a  (c)  Caesare  gratiam  inituros  putarent,  paene 
naturam  studio  uincerent:  VI  43,  5. 

(paeninsala :  mole  (c)  tenui  (c)  naturali 
(e)  obiecta  (c),  quae  (c)  paene  insulam  {codd.; 
edd.;  paeninsulam  Rofm.)  oppidum  effecerat: 
3,40,4.) 

paenitet.  Forma:  penitere  seriptum 
est  in  ^<;>(i  IV5,3,  in  o  2,32,12.14. 

A. :  saepe  .  .  consilia  ineunt,  quorum  eos 
in  uestigio  paenitere  necesse  est:  IV5,3; 
uos  me  imperatoris  nomine  appellauistis.  cuius 
si  uos  paenitet,  uestrum  uobis  beneficium 
remitto:  2,32,14. 

B.:  an  paenitet  uos,  quod  (quia  f) 
saluum  atque  incolumem  exercitum  .  .  .  tra- 
duxerim?  quod  classem  hostium  primo  impetu 
adueniens  profligauerim?  quod  bis  per  biduum 
equestri  proelio  superauerim?  quod  ex  portu 
sinuque  aduersariorum  CC  naues  oneratas  ab- 
duxerim  (c)  eoque  UIos  compulerim,  ut:  2,32, 
12. 

pagni^.  Cf.  F.  Dalin,  Die  Konige  dei-  Oer- 
manen  I.  p.  10  sqq. ;  41  sq.;  Mommsen,  Die 
keltisehen  pagi  (Hermes  XVI  p.  449  sq.) 

A.  regioncin  signifieut :  eius  pagi,  qui 
appellatur:  127,4  u.  B.  b)  appellare;  — 
(pagos  habere,  ex  quibus  educunt:  IV^  1, 
4  ib.  habere;)  t  principes  .  .  .  pago- 
rum:  VI  23, 5  ?(.  B.  d)  principes;  t  in 
quattuor  pagos  diuisa:  1 12, 4  ?<.  B.  e)  /); 
—  in  omnibus  pagis:  VI 11, 2  u.  B.  e)  (}).) 

B.  eos  sig^uiflcat,  qui  certani  aliquain  re- 
giouom  incoluut;  a)  subi. :  (ueniebant  questum) 
pagos  ccntum  Sueborum  ad  ripas  Rheni  con- 
sedisse,  qui  Rhenum  transire  conaren- 
tur:  137, 3;  t  liic  pagus  unus,  cum 
domo  cxisset,  patrum  nostrorum  memoria 
L.  Cassium  consulem  interfecerat  et  eius 
exercitum  sub  iugum  miserat:  112,5. 

b)  obi.:  quod  improuiso  unum  pagum  ador- 
tus  essot:  I  13,5;  t  is  jiagus  appolla- 
batur  Tigurinus :  112,4;  hominum  milia  sex 
eiuH  pagi,  qui  Verbigenus  appellatur, .  .  .  egressi 
ad  Rhenum  .  .  .  contondcrunt:  127,4;  t 
hi  (Buebi)  centum  pagos  habere  dicuntur,  ex 
quibus  quotannis  singula  milia  armatorum  bel- 
landi  causa  ex  (suis  ex  (i)  finibus  educuut: 
IV  1,4;  t  Oabalos  proximosquc  pagos 
Arucrnorum  in  llcluios  ...  inittit:  VII  64,6. 

c)  dat.:  Iiis  (Sucboniiii  luigis)  jiracesse 
Nasuam  et  Cimbcriuiu  frntics:  137,3. 

d)  irouet.:  homiucs  oius  pngi:  127,4  u.  b) 
appellare;  t  ^ed  principes  rogionum 
atque  pagorum  inter  suos  ius  dieunt  controucr- 
siaH^iiui  luiiuuiiit;  VI  23,5. 

62 


979 


pagus  —  palus 


980 


e)  c.  pracp.;  a)  ab:  reliquum  exercitum  .  . . 
legatis  in  Menapios  atque  in  eos  pagos  Mori- 
norum,  ab  (a  f)  quibus  ad  eum  legati  non 
uenerant,  ducendum  (deducendum  p)  dedit: 
IV  22, 5. 

P)  ex:  ex  quibus  (pagis)  educxmt:  IV  1,4  ?«. 
b)  habere. 

y)  iii  pagos:  (de)ducere:  IV  22, 5  u.  a); 
1  nam  omnis  ciuitas  Heluetia  in  quattuor  pagos 
(partes  uel  pagos  af)  diuisa  est  {u.  CC):  I 
12,4. 

(J)  in  pagis:  in  Gallia  non  solum  in  omni- 
bus  ciuitatibus  atque  in  omnibus  pagis  parti- 
busque  (partibusque  del.  Dauis.;  Np.,  Fr.), 
sed  paene  etiam  in  (e)  singulis  domibus  factio- 
nes  sunt:  VI  11,2. 

Palaeste.  Cf.  Stoffel,  Hist.  de  Jules 
Cesar  I  p.  329  sq. 

postridie  terram  attigit  Germiniorum  (CC). 
saxa  inter  et  alia  loca  periculosa  quietam  nactus 
stationem  .  .  .  ad  eum  locum,  qui  appellabatur 
Palaeste  {Olamlorp.;  pharsalia  codd.) ,  omnibus 
nauibus  ad  uuam  incolumibus  milites  exposuit: 
3, 6, 3. 

palam:  suos  liberos,  nisi  cum  adoleuerunt, 
.  .  .  palam  ad  se  adire  non  patiuntur:  VI 18, 
3;  1  conloquium   petunt  .  .  .  semoto   a 

militibus  loco.  ubi  id  a  Caesare  negatum  et, 
palam  si  conloqui  uellent,  concessum  est:  1, 
84, 2 ;  f  iamque  inter  se  palam  de  prae- 

miis  ac  de  (e)  sacerdotiis  contendebant  in 
annosque  consulatum  definiebant :  3,  82, 4 ;  T 
iam  de  sacerdotio  Caesaris  Domitius ,  Scipio 
Spintherque  (c)  Lentulus  cotidianis  contentioni- 
bus  ad  grauissimas  uerborum  contumelias  pa- 
lam  descenderunt  (-eraut  Voss.):  3,83,1; 
f  ^Caesar  .  .  .  rem  totam  distulit  (rem  palam 
dispulit  Ciacc),  illos  secreto  castigauit:  3, 
60, 1  ;1  t  uterque  .  .  .  exercitum  educunt, 
Pompeius  clam  et  noctu,  Caesar  palam  atque 
interdiu:  3,30,3;  TI  tertium   iam  hunc 

annum  regnantem  inimici  palam  multis  ex 
ciuitate  auctoribus  interfecerunt  {sie  P; 
inimicis  iam  multis  palam  ex  ciuitate  et  iis 
auctoribus  eum  interfecerunt  a ;  u.  CC)  :  V  25, 
3;  productos  palam  in  praetorio  interficiunt: 
1,76,4;  t  loquitur  [iu  cousilio]  palam, 

.  .  .  sese  .  .  .  postero  die  prima  luce  castra 
moturum:  VI  7,  6;  milites  uero  palam  inter  se 
loquebantur  .  .  .  sese  non  e.sse  pugnaturos:  1, 
72,4;  itaque  de  deditione  omnes  (in  add.  x; 
iam  Voss.;  Dt.;  om.  0)  palam  loquebantur  et 
cum   P.  Attio  agebant:  2,36,2;  T  Cae- 

sarem  adierunt  palamque  de  eorum  iniuriis 
sunt  questi:  3,59,4;  1  amici  regis  .  .  . 


iis  (e),  qui  erant  ab  eo  missi,  palam  liberaliter 
responderunt  eumque  ad  regem  uenire  iusse- 
runt;  ipsi  clam  consilio  inito  Achillam  .  .  .  ad 
interficiendum  Pompeium  miserunt:  3, 104, 1.  (2) ; 
1  ille  ignominia  et  dolore  permotus  palam  se 
proficisci  ad  Caesarem  simulauit;  clam  nun- 
tiis  ad  Milonem  missis  .  .  .  eum  in  Thurinum 
.  .  .  praemisit:  3,21,4. 

(multis  palam  auctoribus:  V25,3  u.  s. 
interficere.) 

palma.  A.  —  7tttXd(.iri',  a)  propr.:  quod 
ubi  sine  recusatione  fecenmt  passisque  pal- 
mis  proiecti  ad  terram  flentes  ab  eo  salutem 
petiuerunt:  3,98,2. 

b)  trsl.:  est  bos  cerui  figura,  cuius  a  media 
fronte  inter  aures  unum  cornu  exsistit  .  .  . ;  ab 
eius  summo  sicut  (se  ut  E.  Steph.)  palmae 
ramique  (rami  quam  ^;  qae  om.  Aim. ;  Whitte) 
late  diffunduntur  (difi^undunt  P;  R.  Steph.):Yl 
26,  2. 

B.  =  (fohi^:  Trallibus  in  templo  Victoriae 
.  .  .  palma  (palmam  Paul)  per  eos  dies  [in 
tecto]  inter  coagmenta  lapidum  ex  pauimento 
exstitisse  ostendebatur :  3,105,5;  1  (VI 

26,2  u.  A.  b.) 

paladatns:  neque  exspectant,  .  .  .  ut  de 
eorum  imperio  ad  populum  feratur,  paludati- 
que  uotis  nuncupatis  exeunt.  consules  (exeunt 
consules  x):  1,  6,6. 

palas.  A.  subi.r  hunc  (collem)  ex  omni- 
bus  fere  partibus  paliis  difficilis  atque  impedita 
cingebat  non  latior  pedibus  quinquaginta: 
VII  19,1;  H  palus  (paulus  Bm-^Qfi)  erat 

non  magna  inter  nostrum  atque  hostium  exer- 
citum :  II  9, 1 ;  cum  animaduertisset  perpetuam 
esse  paludem,  quae  influeret  in  Sequanam 
atque  illum  omnem  locum  magnopere  impe- 
diret:  VII57,  4;  t  longius  prosequi  ueritus 
(c),  quod  siluae  paludesque  intercedebant: 
V  52, 1 ;  palus ,  quae  perpetua  (perpetua  quae 
P;  Oud.)  intercedebat ,  Romanos  ad  insequen- 
dum  tardabat:  VII  26, 2;  \  non  hos  palus 

(paludes  Paul)  in  bello  latrociniisque  natos, 
non  siluae  morantur:   VI35,7;  1  ubi 

cuique  (c)  aut  ualles  abdita  aut  locus  siluestris 
aut  (locis  siluestribus  p)  palus  impedita  (paul 
impedimra  A)  spem  praesidii  aut  salutis  ali- 
quam  offerebat,  consederat:  VI34,2;  t 

tardare:  VII 26, 2  u.  intercedere. 

B.  obi. :  Labienus  .  . .  cratibus  atque  aggere 
paludem  explere  atque  iter  munire  conabatur : 
VII  58, 1;  t  quod  intellegebant  .  .  .  con- 

tinentesque  siluas  ac  paludes  (quas  add.  (i) 
habebant,  eo  se  suaque  omnia  contulerunt: 
11128,2;  t  (palus  impedita:  VI  34, 2  et 


981 


palus  —  par 


982 


VII 19, 1  u.  A.  offerre  et  cingere;)  %  si 

eam  paludem  Romani  perrumpere  conaren- 
tur:  VII  19,2;  f  (proicere,  prospicere: 
VII  58, 6  u.  E.  a) ;)  t  hanc  (paludem) 

si  nostri  transirent,  hostes  exspectabant :  II 
9,1. 

C.  ^en.:  omnia  uada  ac  f  saltus  eius 
(salicta  eius  Heller;  transitus  eius  coni.  Np.; 
u.  CC)  paludis  (eius  paludis  unc.  includ.  Dt.; 
certis  custodiis  add.  P;  Schn.)  obtinebant:  VII 
19,2;  t  qui  {")  cuni  propter  siccitates 
(siccitatem  P)  paludum  quo  se  reciperent  non 
haberent ,  quo  perfugio  (e)  superiore  (o)  anno 
(o)  erant  (c)  usi:  IV  38,  2. 

D.  abl. ;  a) :  quod  prope  ex  omnibus  parti- 
bus  flumine  et  palude  circumdata  (urbs) 
unum  habeat  et  perangustum  aditum :  VII 15, 
5;  *{  cognoscit  non  longe  ex  eo  loco  oppi- 
dum  Cassiuellauni  abesse  siluis  paludibusque 
munitum:  V21,2;  erant  Menapii  .  .  .  perpe- 
tuis  paiudibus  siliusque  muniti:  VI  5,4;  locum 
castris  deligit  paludibus  siluisque  munitum: 
VII 16, 1;  t  (praesaepire,  protegere: 
VII  58, 6  u.  E.  a);)  t  cum  multos  menses 
castris  se  ac  paludibus  tenuisset:  140,8. 

b)  intermissa:  VII  17,1  u.  E.  a). 

E.  c.  praep. ;  a)  ab:  castris  ad  eam  partem 
oppidi  positis  Caesar,  quae  intermissaa  {del. '?*) 
tiiimine  et  a  paludibus  (et  palude  [i)  aditum 
.  .  .  angustum  haljebat:  VII  17,1;  t  'psi 
profecti  a  (ab  /<)  palude  ((i;  prospecta  pa- 
lude  a;  proiecta  pal.  Np.;  praesepti  pal.  Em. 
Hoffm.;  Db.;  protecti  pal.  Ciacc.)  ad  ripas  (in 
ripas  h;  in  ripa  o;  ac  ripis  Ciacc.)  Sequanae  e 
(c)  regione  Lutetiae  contra  Labieni  castra  con- 
sidunt:  VII58,ti. 

b)  cx :  siue  eum  (hostem)  ex  paludibus  siluis- 
que  elicere  siue  obsidione  premere  posset: 
VII  32, 2. 

c)  in  c.  acc;  a):  quus  (maiores  natu)  una 
cum  pueris  mulieribusque  in  aestuaria  ac  pa- 
ludes  coniectos  (collectos  X)  dixeramus  :  [I 
28, 1 ;  t  illi  nulla  coacta  manu  loci  prae- 
sidio  freti  in  siluas  paludesque  coufugiunt 
auaque  eodem  conferunt :  VI  5,  7 ;  1  quo- 
rum  pars  in  Arduennam  siluani,  pars  in  con- 
tinentes  paludes  profugit:  VI  31, 2. 

((i):  eo(dem)  (se)  conferunt  (contulerunl): 
III  28,  2  et  VI  5, 7  u.  B.  habere  et  E.  c)  a)  con- 
fugere.) 

d)  proptcr:  mulicres  quiquo  pcr  aetatem  ad 
pugiiaiii  inutiles  (c)  uiderentur,  in  eum  locum 
coniecisse,  quo  propter  paludes  (paludis  AQB') 
exercitui  aditus  non  esset:  IIIG, 5. 

paluMtcr:  ciiuitum   uoro  opcram  nequo  in 


loco  palustri  desiderari  debuisse  et:  ^^120, 4; 
ita  illi  necessario  loca  sequi  demissa  (c)  ac 
palustria  et  puteos   fodere  cogebantur:  3,49,5. 

pando :  matres  familiae  .  .  .  suos  obtestari 
et  more  Gallico  passum  (pansum  Q'-;  sparsum 
(i)  capillum  ostentare  .  .  .  coeperunt:  VII 
48,3;  t  passis  manibus  u.  manns 

p.  541  b)  (H  loc);  '  quod  ubi  sine  recu- 

satione  fecerunt  passisque  palmis  proiecti  ad 
terram  flentes  ab  eo  salutem  petiuerimt:  3, 
98,2. 

panicnni:  (pecus  (panicum  R.  Steph.) 
uero,  cuius  rei  summa  erat  ex  Epiro  copia, 
magno  in  honore  habebant:  3,47,7;)  — 
Massilienses  .  .  .  graui  .  .  pestilentia  conflictati 
ex  diutina  conclusione  et  mutatione  uictus  — 
panico  enim  uetere  atque  hordeo  corrupto 
omnes  alebantur,  quod  ad  huius  modi  casus 
antiquitus  paratum  in  publicum  contule- 
rant:  2,22,1. 

panis:  (panium  Caesar  de  analogia  libro 
II.  dici  debere  ait:  Charis.  art.  gramm.  1  p.  141 
Keil;  cf.  ibid.  p.  90.) 

ex  hoc  (genere  radicis)  effectos  panes, 
cum  in  conloquiis  Pompeiani  famem  nostris 
obiectarent,  uulgo  in  eos  iaciebant:  3,48,2; 
Tf  id  (genus  radicis)  ad  similitudinem  pa- 
nis  effingebant  {ego;  efficiebant  x;  edd.;  haec 
omnia  dcl.   Vielh.,  Paul):  3,48,1. 

par.  A.  =  (ffog,  b)<0(Og;  a)  iioii  seciuitur 
atque  aut  qui:  ab  eo  flumine  pari  adcliui- 
tate  (decliuitate  B"^[i)  collis  nascebatur:  II 18, 
2;  T  Eporedorix  Haeduus,  summo  loco 

natus  adulescens  et  summae  domi  poteutiae,  et 
una  Viridomarus,  pari  aetate  et  gratia,  sed 
genere  dispari:  VII  39, 1;  1  (mei  consilii 

est)  facere  quod  nostri  niaiorcs  nequaquam  pari 
bello  Cimbrorum  Tcutonumque  fecerunt:  VII 
77,12;  t  qua  re  paribus  eorum  bene- 

ficiis  parem  se  quoque  uoluntatem  tribuere 
debere  et  neutrum  eorum  coutra  alterum  iuuare: 
1,35,5;  1  dum  pari  certamine  res  geri 

potuit,  magnum  hostium  numerum  pauci  sus- 
tinuere:  1,51,5;  1  ubi  hostes  .  .  .  sentiunt 
.  .  .  parique  condicione  ex  muro  ac  turribus 
bellandi  data  se  uirtute  nostris  adacquare  non 
posse  intellegunt:  2,16,3;  ut  .  .  .  abductum 
illum  a  mari  .  .  .  pari  condicione  bclli  secum 
decertaro  cogeret:  3,78,3;  t  decliuitas: 

II  18,2  H.  adi-liuitas;  t  colles  mediocri 

interiecto  spatio  pari  aUitudinis  fastigio  op- 
pidum  cingebant:  VII  69,  4;  t  gratia: 

VII  39, 1  u.  aetas ;  t  il*m  equites  Ario- 

uisti  pari  interuallo  constiteruut:  143,2; 
Gcrnuuii    sua»    copias    castris  eduxcruut  gcue- 

62» 


983 


par  —  parens 


984 


ratimque  constituerunt  (instituerunt  S^P)  pa- 
ribus  (paribusque  jB^P)  interuallis,  Harudes 
(c),  Marcomanos  (c),  Triboces  (c),  .  .  .  Suebos: 
151,2;  trabes  derectae  .  .  .  paribus  interuallis, 
distantes  inter  se  binos  pedes,  in  solo  conlo- 
eantur:  VII  23, 1;  t  cum  .  .  .  reliqui  in 

labore  pari  ac  periculo  ne  unus  omnes  ante- 
cederet  recusarent:  3,82,5;  t  liis  perfectis 

conlocatisque  alias  deinceps  pari  m  a  g  n  i  t  u- 
dine  rates  iungebat:  1,25,8;  t  tis  rebus 

perfectis  .  .  .  pares  <P ;  pari  a;  paris  Oud.; 
Np.,  Eold.)  eiusdem  generis  munitiones, 
diuersas  ab  his,  contra  exteriorem  hostem  per- 
fecit:  VII  74, 1;  t  Labienum  cum  legioni- 

bus  tribus  .  .  .  proficisci  iubet;  C.  Trebonium 
cum  pari  legionum  numero  ad  eam  regionem 
.  .  .  depopulandam  mittit:  VI 33, 2;  imperant 
Haeduis  .  .  .  milia  XXXV;  parem  numerum 
Aruernis:  VII  75,2;  quorum  unus  Hispaniam 
citeriorem  tribus  legionibus,  alter  ulteriorem 
.  .  .  duabus  legionibus,  tertius  .  .  .  Vettonum 
agrum  Lusitaniamque  pari  numero  legionum 
obtinebat :  1, 38, 1 ;  praemiserat  .  .  .  equitum 
III  milia,  quae  onmibus  superioribus  belUs  ha- 
buerat,  et  parem  ex  Gallia  numerum:  1,39,2; 
t  [equestris  autem  proelii  ratio  et  cedentibus  et 
insequentibus  par  atque  idem  periculum 
inferebat:  V16,3;]  3,82,5  u.  labor;  t  ut 

.  .  .  (non)  inter  se  contingant  trabes,  sed  pari- 
bus  intermissis  (c)  spatiis  singulae  singulis 
saxis  interiectis  arte  contineantiu"  VII  23, 3; 
t  uoluntas:  1,35,5  u.  beneficia. 

hoc  unum  esse  tempus  de  pace  agendi,  dum 
sibi  uterque  confideret  et  pares  arabo  uideren- 
tur:  3,10,7;  t  hoc  mortuo  aut  (c)  si  qui 

ex  reliquis  excellit  dignitate,  succedit,  aut,  si 
sunt  plures  pares  (par.  plur.  [i),  sutfragio 
druidum  (c),  non  numquam  etiam  armis  de 
principatu  contendunt:  VI 13, 9. 

b)  sequitur  a)  atqae:  quos  .  .  postea  in 
parem  (ed.  Junt.;  partem  X)  iuris  libertatis- 
que  condicionem  (a;  conditione  a.h),  atque 
ipsi  erant,  receperunt:  128,5;  t  adplicatis- 
que  nostris  ad  terram  nauibus  [propter  eundem 
timorem]  pari  atque  antea  ratione  [egerunt. 
cassius]  secundum  nactus  uentum  .  .  .  naues 
.  .  .  immisit:  3,101,5;  t  sed  pari  spatio 

transmissus  atque  ex  Gallia  est  in  Britanniam: 
V  13, 2. 

(i)  qui:  ipse  cum  quinque  legionibus  et  pari 
numero  equitum,  quem  in  continenti  reli- 
querat  (relinquebat  p),  .  .  .  soluit:  V8, 2. 

B.  par  alci  =:  avrtTtaXogt  uidetisne  .  .  . 
exiguas  esse  copias  missas,  quae  paucis  equi- 
tibus  pares  esse  non  potuerint?  2,39,3;  t 


sese  unis  Suebis  concedere,  quibus  ne  dii  qui- 
dem  immortales  pares  esse  possint  (c):  IV 
7,5. 

qui  (Germani)  tamen  pares  esse  nostro  exer- 
citui  non  potueriut:  140,7;  —  f  erant  et  uir- 
tute  et  numero  pugnandi  pares.  nostri  tametsi 
(pares  nostri.  tametsi  Np.;  Fr.;  u.  CC):  V 
34,2. 

pariter :  plura  castella  Pompeius  pariter 
distinendae  manus  causa  temptauerat,  ne 
ex   proximis  praesidiis  succurri  poaset:  3,52,1. 

paratns  u.  p.  988  sq. 

parce:  frumentum  parce  et  paulatim  me- 
tiri  instituit:  VII  71,  8. 

parco.  A.  =  parce  uti:  fmmentum  (o)  se 
(o)  exigue  dierum  XXX  habere,  sed  paulo  etiam 
longius  tolerare  (e)  posse  parcendo:  VII  71,  4. 

B.  =  abstiuere,  nti  nolle:  milites  .  .  .  cen- 
turiones  (c)  tribunosque  militum  .  .  .  obsecrare, 
ut  per  eos  Caesar  certior  fieret,  ne  labori  suo 
neu  periculo  parceret:  1,64,3. 

C.  =  incolnmem  conseruare  alqm;  a):  ciui- 
bus  parcere:  3,10,6  u  b)  extr.;  t  (uri) 
neque  homini  neque  ferae,  quam  conspexe- 
runt  (c),  parcunt:  VI  28,  2;  t  Cenabensi 
(e)  caede  et  labore  operis  incitati  non  aetate 
confectis,  non  mulieribus,  non  infanti- 
bus  pepercerunt:  VII  28, 4;  t  militibus: 
V36,l  u.  b);          t  rei  publicae:  3,10,6*. 

b):  mittit  rogatum,  ut  sibi  militibusque 
parcat :  V  36, 1 ;  petunt  atque  orant,  ut  (om.  (i) 
sibi  parcat  (parc.  sibi  (i) ,  ne  communi  odio 
Germanorum  innocentes  pro  nocentibus  poenas 
pendant:  VI 9, 7;  obtestabantur  Romanos,  ut 
sibi  parcerent,  neu,  sicut  Auarici  fecissent,  ne 
a  (c)  mulieribus  quidem  atque  infantibus  abs- 
tinerent:  VII  47,5;  cum  eo  de  salute  sua  agit, 
orat  atque  obsecrat,  ut  sibi  parcat:  1,22,3; 
agunt  gratias  omnes  omnibus,  quod  sibi  per- 
territis  pridie  pepercissent:  eorum  se  beneficio 
uiuere:  1,  74,  2;  proinde  sibi  (ciuibus  Paul) 
ac  rei  pubUcae  parcerent :  3, 10,  6. 

D.  =  ualetudini  eousulere :  ut  (Cicero)  ultro 
militum  concursu  ac  uocibus  sibi  parcere  (parc. 
sibi  (i)  cogeretur:  V40,  7. 

parens.  A.  slng.:  Afranii  etiam  filius 
adulescens  de  sua  ac  parentis  sui  salute 
cum  Caesare  per  Sulpicium  legatum  agebat:  1, 
74,6. 

B.  plnr.:  uxores  habent  deni  duodenique 
inter  se  communes  (o)  et  maxime  fratres  cum 
tratribus  parentesque  cum  liberis:  V14, 4; 
t  et  sua  sponte  multi  in  disciplinam  conueniunt 
et  a  parentibus  propinquisque  mittuntur: 
VI 14, 2;         t  lu  ■  •  •)  ut  extremo  uitae  tem- 


985 


parens 


paro 


986 


pore  homines  facere  conBuenint,  aut  suam 
mortem  miserabantur  aut  parentes  suos  com- 
mendabant:  2,41,8;  t  ne  tecto  reci- 

piatur,  ne  ad  liberos,  ne  ad  parentes,  ad 
uxorem  (c)  aditum  liabeat,  qui  non  bis  (c) 
per  agmen  hostium  perequitarit  (c) :  VII  66, 7. 
parento:  praestare  (c)  omnes  perferre 
acerbitates  quam  non  ciuibus  Romanis,  qui 
Cenabi  perfidia  Gallorum  interissent,  parenta- 

»rent  (paterentur  A;  parentare  Oiace.}:  VII 
17,  7. 
pareo.  A.  abs.:  cum  .  .  .  eos  (Heluetios) 
in  eo  loco,  quo  tum  essent,  suum  aduentum 
exspectare  iussisset,  paruerunt:  127,2;  si  uim 
faciat  (Dumnorix)  neque  pareat,  interfici  iubet: 
V7,7;  capitis  poenam  iis,  qui  non  paruerint 
(paruerunt  AQ^),  constituit:  VII  71,  6. 

B.  alei:  huc  omnes  undique,  qui  controuer- 
sias  habent,  conueniuiit  eorumque  («'.  e.  drui- 
dum)  decretis  iudiciisque  parent:  VI 13, 
10;  t  quod  hi  (Treueri)  neque  ad  concilia 

ueniebant    neque    imperio    parebant:    V2, 4; 
qui   (milites)  .  .   .   ad    omnem    laborem    animo 
'        parati  imperio  paruerunt:  3,95,1. 

nulla  Thessaliae  fuit  ciuitas  .  .  .,  quin  Cae- 
sari  pareret  atque  imperata  faceret  {edd.uett.; 
Dt.;  parerent  .  .  .  facercnt  x;  Np. ,  Db.}:  3,81, 
2;  —  inuiti  summae  spei  adulescentes  Epore- 
dorix  et  Viridomarus  Vercingetorigi  parent: 

VII 63, 9.  ^\   ;,     ,.    ,f     i      , 

paries.  'k.  subi.iynas  trabes  (c)  paulo 
longiores  atque  eminentiores,  quam  extremi 
parietes  erant,  efiecerunt  (e):  2,9,3. 

B.  obi.:  cum  inter  eam  (interea  *)  contigna- 
tionem  parietes  exstrucrentur:  2,9,3;  intra 
haec  tegimenta  abdili  atque  muniti  parietes 
lateribus  exstruebant:  2,9,6. 

C.  g:eii.:  patebat  haec  (turris)  quoque  (c) 
uersus  pedes  XXX,  sed  parietum  crassitudo 

t        pedes  V:  2, 8, 2;  1  storias  autem  ex  funi- 

P        bus    ancorariis    tres    in    (ad    Paid}    longitu- 

dinem   parietum  turris    latas  IIIl   pedes    fece- 

runt:  2,9,4;  1   structura  2,9,1    ?<.  1). 

exir. 

»D.  c.  prncp.:  supraquo  cum  locum  11  tigna 
transuersa  iniecerunt  |ut]  nou  longe  ab  ex- 
tremis  parietibus:  2,9,2. 

ubi  turris  altiludo  perducta  est  ad  (Ald.;  ut 
*)  contabulationein  (Ald.;  -ionis  \},  eam  (Ald.; 
causa  *)  in  parictes  instruxerunt  (-erant 
Nhl;  intra  parietes  inciuserant  Oiaee.}  ita,  ut 
capita  tignorum  oxtrema  parietum  structura 
tegerentur:  2,  9, 1. 

pario:  exitum  sibi:  3,69,3  n.  sahitom; 
t    couturiones   .   .   .   ne    antc    partam    (portani 


B3f}  rei  militaris  laudem  (laud.  rei  mil.  h; 
laudis  militaris  a}  amitterent,  fortissime  pu- 
gnantes  conciderunt:  VI  40, 7;  If  perpauci 

.  .  .  lintribus  inuends  sibi  salutem  reppere- 
runt  (pepererunt  Heinsius;  Np.}:  153,2;  pri- 
misque  oppressis  reliqui  per  horum  corpora 
salutem  sibi  atque  exitum  pariebant :  3, 69, 3; 
1f  hostes  maximo  clamore  sicuti  (insecuti  quasi 
p)  parta  iam  atque  explorata  uictoria  .  .  . 
uallum  ascendere  coeperunt:  V43, 3;  muni- 
tiones  .  .  .  ad  flumen  perductae  expugnatis  iam 
castris  Pompei  propriam  (prope  iam  Voss.; 
partam  iam  (Ciacc.,)  Pluyg.}  expeditamque  (que 
om.  NOfhl;  Voss.}  Caesaris  uictoriam  interpel- 
lauerunt:  3,  70, 2;  siue  ipsorum  perturbatio  siue 
error  aliquis  siue  etiam  fortuna  partam  (partem 
af}  iam  (una  add.  «')  praesentemque  uictoriam 
interpellauisset:  3, 73,5;  Scipionis  milites  cohor- 
tatur,  ut  parta  iam  uictoria  praedae  ac  prae- 
miorum  uelint  esse  participes:  3,82,1. 

Parisii:  concilio  Galliae  primo  uere  .  .  . 
indicto,  cum  .  .  .,  concilium  Lutetiam  Parisio- 
rum  (parisaeorum  JBJ/)  transfert.  confines  erant 
hi  Senonibus  ciuitatemque  patrum  memoria 
coniunxerant,  sed  ab  hoc  consilio  afuisse  exi- 
stimabantur:  VI3,  4.  5;  celeriter  sibi  Senones, 
Parisios,  Pictones,  Cadurcos,  Turonos,  Auler- 
cos,  Ijcmouices,  Andos,  reliquosque  omnes,  qui 
Oceanum  attingunt,  (Vercingetorix)  adiungit 
(c):  VII  4, 6;  cf.  qu.  sqq.;  quattuor  legiones  in 
Senones  Parisiosque  (parasiosque  BM}  Labieno 
ducendas  dcdit:  VII  34, 2;  Lutetiam  proficisci- 
tur.  id  est  oppidum  Parisiorum  (parasiorum 
B'),  quod  (c)  positum  est  (c)  in  iiisula  flumi- 
nis  Sequanae:  VII  57,1;  imperant  .  .  .  octona 
(milia)  Pictonibus  et  Turonis  (c)  et  Parisiis  et 
Heluetiis:  VII  75, 3. 

paro.  A..  =  7raQaay.evaCEiv,  fToif.idC,eiv; 
a)  c.  obiecto;  a)  obl.  e^t  subst. :  bellum  u. 
bellnm  p.  4(H>  iU  loc.) ;  t  barbari  .  .  . 

legatos  .  .  .  dimitterc,  coniurare ,  obsides  inter 
se  dare,  copias  parare  coepcrunt:  11123,2; 
Tf  Caesar  castris  munitis  scalas  musculosque  ad 
repentinam  oppugiiationem  fieri  ct  crates  pa- 
rari  iussit.  quibua  rebus  etlectis  .  .  . :  3, 80, 4 ; 
t  reliquisque  (c)  diebus  turres  ad  altitudinem 
(c)  ualli,  falces  testudinesque,  quas  idem 
captiui  docuerant,  pnrare  ac  facere  coeperunt: 
V42, 5;  t  existimaliant     .  .  omnes  per- 

turbatos  defectiono  Haeduoruni  fugam  pware: 
VII  61, 4;  1  hi  manus  forreas  atque  har- 

pagonos  parauorant  magnoqup  uumero  pilo- 
rum,  trngularuni  reliquonMnquc  telorum  so  iu- 
struxernnt:  1,57,2;  1   ipse  iter  in  Mnce- 

donium    pararo    iuci])it    paucisquu    post   diebus 


987 


paro  (paratus) 


988 


est  profectus:  3,33,2;  t  manus  ferreas: 

1,57,2  u.  harpagones;  t  dum  in  his  locis 

Caesar  nauium  parandarum  causa  moratur: 
IV  22,  1 ;  t  Pompeius  .  .  .  aduentu  nauium 
profectionem  parare  incipit:  1,27,2;  f 

his  paratis  rel^us  (1,27,3.4)  milites  silentio 
naues  consceudere  iubet:  1,27,5;  tegimenta 
galeis  milites  ex  uiminibus  facere  atque  agge- 
rem  iubet  comportare.  his  paratis  rebus  ma- 
gnum  numerum  leuis  armaturae  .  .  .  in  scaphas 
.  .  .  imponit:  3,62,2;  t  Caesar  scalas 

parari  militesque  armari  iubet :  1 ,  28, 2 ;  t 

testudines  (turres):  V42,5  u.  falces. 

fi)  obi.  est  ueutr.  pl.  iirononiiiiis  (adiect.) : 
dum  haec  parat  atque  administrat:  1,37,1; 
t  omnia  haec  iam  pridem  contra  se  parari: 
1,85,8;  t  nostri  .  .  .  proximi  diei  casu 

admoniti  omnia  ad  defensionem  parauerant:  2, 
14, 6 ;  t  3.  {om.  ol;  edd.')  castris  (cratis  Vrsin.; 
plur.  edd.;  rastros  Qlar.)  longurios,  musculos 
{e),  falces,  reliquaque,  quae  (reliqua  quaeque 
BMQ)  eruptionis  causa  parauerat  ([i;  -eranta; 
Schn.},  profert:  VII 84, 1;  huc  ea,  quae  pa- 
rauerant,  conferunt:  VII  86,  4. 

hortaturque  eos,  ne  animo  deflciant  quae- 
que  usui  ad  defendendum  oppidum  sint 
parent:  1,19,1. 

y)  se  parare :  Fabium  .  .  .  pluteos  .  .  uallo 
addere  et  se  in  posterum  diem  similemque  (si- 
milem  ad  [i;  Schn.)  casum  apparare  (parare 
fj;  Schn.):  VII  41, 4. 

b)  c.  iuf. :  his  rationibus  auxilia  Galliae  ex- 
spectare  et  bellum  parat  administrare  (adm. 
par.  p):  VII 71,  9;  (Galli)  crates  proicere,  fun- 
dis,  sagittis,  lapidibus  nostroa  de  uallo  protur- 
bare  (pert.  Ma:  deturb.  hik)  reliquaque,  quae 
(e)  ad  oppugnationem  pertinent,  parant  (parent 
■p)    administrare :    VII  81,2;  t   Treueri 

magnis  coactis  .  .  .  copiis  Labienum  cum  una 
legione,  quae  in  eorum  iinibus  hiemabat  (e), 
adoriri  parabant:  VI  7,1;  t  omnium 

suorum  consensu  Curio  reliquas  copias  exspec- 
tare  et  bellum  ducere  parabat:  2,37,6;  t 

has  (naues)  .  .  .  Otacilius  Crassus,  qui  Lissi 
praeerat,  expugnare  (.X.  add.  a)  parabat: 
3,28,2;  t  exapectare:  VII  71,  9  u.  ad- 

ministrare;  2,37,6  u.  ducere;  t  postero 

die  munitiones  institutas  Caesar  parat  per- 
ficere;  illi  uadum  iiuminis  Sicoris  temptare, 
si  transire  posseut:  1,83,4;  t  proicere, 

proturbare:  VII  81, 2  it.  administrare. 

]}.  —  ■jizaa&ai:  interea  .  .  .  duas  Hispanias 
confirmari  .  .  .,  auxilia,  equitatum  parari, 
Galliam  Itahamque  temptari  se  absente  nole- 
bat:  1,29,3;   ueque  enim  sex  legiones  alia  de 


causa  missas  in  Hispaniam  septimamque  ibi 
conscriptam  neque  f  tot  tantasque  classis 
paratas  (tantaque  auxilia  parata  eoni.  Np.; 
cohortes  alasque  paratas  Madu.)  neque  sub- 
missos  duces  rei  militaris  peritos:  1,85,6;  t 
copiam:  1,78,2  u.  frumentum;  t  Indutio- 

marus  nihilo  minus  copiaa  cogere,  exercere,  a 
finitimis  equos  parare,  exsules  damnatosque 
.  .  .  ad  se  allicere  coepit :  V  55, 3 ;  t  ne 

latos  fines  parare  studeant  potentiores  *a!lque 
humiliores  possessionibus  expellant :  VI  22,  3 ; 
t  frumenti  copiam  legionarii  non  nullam  (c) 
habebant,  .  .  .  caetrati  auxiliaresque  nullam; 
quorum  erant  et  facultates  ad  parandum  (pran- 
dium  ;,)  exiguae  et:  1,78,2;  t  Maasilienses 
.  .  .  panico  .  .  uetere  atque  hordeo  corrupto 
omnes  alebantur ,  quod  ad  huius  modi  casus 
antiquitus  paratum  in  publicum  contulerant: 
2,22,1;  t  quibus  (iumentis)  maxime 

Galli  (c)  delectantur  (c)  quaeque  impenso  (im- 
menao  p)  parant  pretio:  IV  2,  2;  t  quod 

.  .  .  Harudum  milia  hominum  XXIIII  ad  eum 
uenissent,  quibus  locus  ac  sedes  pararentur: 
131,10;  t  (praemiserat  .  .  .  auxiUa  pedi- 

tum  V  milia  .  .  .  et  parem  ex  Gallia  nume- 
rum,  quam  (quamquam  af;  quem  0;  Db.)  ipse 
pacauerat  (parauerat  0;  Db.) ,  nominatim  .  .  . 
nobilissimo  quoque  euocato:  1,39,2;)  t 

panicum:  2,22,1  tt.  hordeum;  t  sedes: 

1 31, 10  ti.  locum. 

pavataiii  (ui  adiectiui).  A.  =  perfectus; 
a)  abs.:  omniaque,  quae  (omnia  quaeque  X) 
postulassent,   ab   (c)   se  fore  parata:  IV  6,3. 

b)  paratus  ad:  reliquas  (naues)  paratas 
ad  nauigandum  atque  omnibus  rebus  in- 
structas  inueuit:  V5, 2;  t  qui  ■  ■  •  inter- 

rogatus  omnia  sibi  esse  ad  bellum  apta 
ac  parata  confirmauisset:  1,30,5. 

B.  =  promptus,  propensus;  a)  paratus  ad 
u.  ad  p.  130  sq.  Y)  (9  loe.). 

b)  e.  inf. :  sese  paratoa  esse  portas  aperire 
quaeque  imperauerit  facere  et  L.  Domitium  ui- 
uum  eiua  potestati  (c)  tradere:  1,20,5;  t 

neque  se  .  .  .  contra  populum  Eomanum  con- 
iurasse,  paratosque  esse  et  obsides  dare  et  im- 
perata  facere  et  oppidis  recipere  et  frumento 
ceterisque  rebus  iuuare:  113,3;  t  si  iterum 
experiri  uelint  (c) ,  se  iterum  paratum  esae 
decertare:  144,4;  t  conclamant  .  .  . 

milites  .  .  .  sese  paratoa  ease  imperatoris  sui 
tribunorumque  plebis  iniurias  defendere:  1, 
7,7;  t  sed  tamen  ad  omnia  se  descen- 

dere  paratum  atque  omuia  pati  rei  publicae 
causa:  1,9,5;  t  facere:  113,3  u.  dare; 

VI, 7  u.  satisfacere;  1,20,5  u.  aperire;  t 


989 


paro  (paratus")  —  pars  (1.  A.  a)  a)) 


990 


iuuare:  113,3  u.  dare;  T  pati:  1,9,5 

u.  descendere;  nonne  extremam  pati  fortunam 
paratos  proiecit  illeV  2,32,8;  f  illi  omnia 

perpeti  parati  maxime  a  re  frumentaria  labo- 
rabant:  3,9,5;  t  recipere:   113,3  u. 

dare;  T   qui  (legati)  doceant  niliil  earum 

rerum  publico  factum  consilio  seseque  paratos 
esse  *demonstrent  omnibus  rationibus  (e)  de 
iniuriis  satis  facere:  VI,  7;  t  tradere: 

1,20,5  u.  aperire;  (Varro)  ad  Caesarem  mittit 
paratum  se  (sese  N(a)f)  esse  legionem  cui  ius- 
serit  tradere:  2,20,7;  t  paratos  esse  sese, 

posse  et  audere  (posse  et  audere  del.  Paul)  ea 
transire  flumen,  qua  traductus  esset  equitatus  : 
1,64,3. 

c)  sic  paratiis,  ut:  Galli  .  .  .  omnia  uada 
.  .  .  obtinebant,  .sic  animo  parati,  ut,  si  eam 
paludem  Romani  perrumpere  conarentur,  haesi- 
tantes  premerent:  VII 19, 2;  quos  cuni  sic  animo 
paratos  (par.  an.  P)  uideat  (c),  ut  nullum  pro 
sua  laude  periculum  recusent:  VII 19,  5;  (Afra- 
nius)  sc  .  .  in  castra  recipit  sic  paratus,  ut 
uidebatur,  ut  quicumque  accidisset  casus,  hunc 
quieto  et  aequo  animo  ferret:  1,75,1. 

C.  =  ad  imicnaiuluni  paratus;  n)  pos.:  altera 
ex  (o)  parte  Bellouaci  .  .  .  instabant,  alteram 
(altera  ^)  Camulogenus  parato  atque  instructo 
exercitu  tenebat:  VII  59,5;  f  legiones 

habere  sese  paratas  X  (IX  Np.):  1,6,2. 

nostri  autem,  si  ab  illis  initium  transeundi 
fieret,  ut  impeditos  adgrederentur,  parati  in 
armis  erant:  119,1;  t   1,64,3  u.  B.  h) 

extr.;  t  simul  denuntiauit,  ut  essent  auimo 

parati  in  poaterum :  3,  86, 5. 

b)  supcrl.:  oninium  esse  militum  paratissi- 
moa  animos:  1,71,2;  t  circiter  CCXX  (c) 
naues  eorum  paratissimae  atque  omni  genere 
armorum  ornatissimae  profectae  (o)  ex  (c) 
portu  nostris  aduersae  constiterunt :  III 14,  2. 

par».  I.  FiM-nia:  Oen.  plur.:  Caesar  in 
analogicis  :  harum  partum:  Cliaris.  art. 
gramm.  1  p.  1-il  Keil;  s&l  partium  est  in 
codd.  1,35,4,  partum  nusquam.  —  Acc.  plitr. 
partis  VI34, 1  in  X  exstare  dicit  Ilold. ;  Friy. 
h.  l.  partis  dicit  imieniri  in  AQ^,  partes  in 
BM;  praeterea  |)artis  cst  in  a  VI  43,4,  in  AB 
VI 33, 3,  in  AQ  VI  32, 3,  in  a  (testc  Np.)  II, 
1 ;  reliquis  23  locis  belti  Oallici  in  X  uidetur 
exstare  partes. 

In  B.  Giuili  12  locAs  acc.  pl.  reperitur;  duo- 
bus  loc.ia  (1,86,1  et  3)  in  a  cst  partis,  rciiquis 
uidetur  ctse  partes;  eeteri  codd.  quid  liabeaul 
editoruin  ncmo  indicat.  (Aec.  sg.  partim  est 
in  lil  1,68,4.) 

II.  HiKiitl'. ;  1.  ^- |Ut'(>oc;  (portlo,  muinbruiii); 


A.  propr.;  a)  subl.;  a):  abesse:  V46,4m. 
c)  a)  exspectare;  3,62,2  u.  g)  [i)  aa)  ducere; 
t  equitum  partem  se  (sic  p,  sed  bcdik  se  partem; 
se  om.  a)  sequi,  partem  circumire  exteriores 
munitiones  et  ab  tergo  hostes  adoriri  iubet: 
VII  87, 4;  t  ne  tanta  .  .  .  ciuita-s  .  .  .  ad 

.  .  .  arma  descenderet  (c)  atque  ea  pars,  quae 
minus  sibi  (c)  confideret,  auxilia  a  Vercinge- 
torige  arcesseret  (accesseret  BM):  VII 33, 
1 ;  t   etsi  (c)   pars    aliqua  circumuenta 

ceciderit,  at  reliquos  seruari  posse  confidunt: 

VI  40, 2 ;  t  uariis  dictis  (o)  sententiis, 
quarum  (quorum  [il)  pars  deditionem,  pars, 
dum  uires  suppeterent,  eruptionem  censebat: 

VII  77,2;  1  circumire:  VII  87,4  «. 
adoriri;  f  quorum  (Neruiorum)  pars  "ah 
aperto  latere  legiones  circumuenire,  pars 
summum  castrorum  locum  petere  coepit:  II 
23,6;  1  (cognoscere:  3,38,2  u.  c) 
a)  praemittere;)  t  repentina  ruina  pars 
eius  turris  concidit,  pars  reliqua  consequens 
procumbebat:  2,  11,  4;  f  confidere: 
VII  33, 1  u.  arcessere;  t  fore,  uti  pars 
cum  parte  ciuitatis  confligat:  VII 32, 5;  f 
quod  iUa  pars  equitatus  Vsipetum  et  Tenc- 
terorum  .  .  .  post  fugam  suorum  se  trans  Rhe- 
num  in  fines  Suganibrorum  receperat  seque 
cum  iis  coniunxerat:  IV  16,2;  t  con- 
sequi:  2,11,4  u.  concidere;  t  maiorque 
pars  eorum  uictus  in  lacte,  caseo  (c),  carne  (c) 
consistit:  VI  22,1;  t  contingere:  VI 
29, 2  u.  c)  a)  rescindere ;  t  partem  copia- 
rum  ex  prouincia  supplementunique  .  .  .  in 
Heluios  .  .  .  conuenire  iubet:  VII  7,5;  cum 
.  .  .  cognouissent  .  .  .  Conuietolitauem  magi- 
stratum  magnamque  partem  seuatus  ad  eum 
conuenisse:  Vir55, 4;  eo  partem  nauium  lon- 
garum  conuenire,  frumentum  .  .  .  comportari 
imperat:  3,42,2;  t  maxima  pars  Aqui- 
taniae  sese  Crasso  dedidit  (dedit  AQ)  obsi- 
desque  ultro  misit  (obtulit  (i):  11127,1;  t 
cum  se  maior  (o/«.  P)  pars  agniinis  in  magnam 
conuallem  demisisset  (diniisisset  A'),  ex 
utraque  parte  eius  uallis  subito  se  (c)  osten- 
derunt:  V32, 2;  t  perexigua  pars  illius 
exercitus  superest;  magna  pars  deperiit:3, 
87,3;  t  (dimittere  u.  demittere;)  t 
deseritur  a  suis  Varus;  nou  nulla  pars  militum 
donuini  discedit;  reliqui  .  .  .:  1,13,  4;  t 
ultinias  oppidi  partes  (portasPnM/)  coutinenti  (c) 
impetu  (c)  petiuerunt  parsque  ibi,  cum  angusto 
exitu  porturum  .se  ipsi  preinerent,  a  militibus, 
pars  iam  egressa  imrtis  ab  equitibus  est  inter- 
fecta:  VII  28, 3;  t  '"  'w*^  tractu  (Facnt.; 
uee    Iractu    t ;    Imoc   trnctu   Np. :    nec   tractus 


991 


pars  (1.  A.  a)  a)  —  y)) 


992 


EBojfm.;  Db.)  oppidi  para  erat  regiae  (regia 
O ;  Db.,  EEoffm.)  exigua,  in  quam  ipse  habi- 
tandi  causa  initio  erat  inductus:  3,112,8;  — 
quae  (pars)  est  ad  Hispaniam :  11,7  u.  gr)  p) 
pp)  pertinere;  prius  quam  ea  pars  Menapio- 
rum,  quae  citra  Elienum  (qui  in  suis  sedibus 
add.  p)  erat  {vJi :  erant  o),  certior  fieret:  IV 
4, 7 ;  —  in  Eburones ,  quorum  pars  maxima 
est  inter  Mosam  ac  (c)  Rhenum,  .  .  .  misit: 
V24,4;  —  est  propius  solis  occasum:  IV 28, 

2  u.  g)  p)  aa)  deicere; pelles  .  .  .,  qua- 

rum  propter  exiguitatem  magna  est  corporis 
pars  aperta:  IV  1,  10;  —  a  dextro  cornu,  quod 
eam  partem  (part.  eam  P)  minime  firmam 
hostium  esse  animaduerterat ,  proelium  com- 
misit:  152,2;  reliquam  esse:  112,2«.  c)a) 
traducere;  1  ut  magna  pars  militum  exau- 
diret:  V30,l;  t  (explorare:  3,38,2  u. 

c)  a)  praemittere;)  t  non  abscisum  (ab- 

scissum  F.)  in  duas  partes  (partis  V.)  exer- 
citum ,  cum  altera  {N:  alter  *)  alteri  auxilium 
ferre  non  posset,  causae  fuisse  cogitabant:  3, 
72, 2;  t  {cognouerat  enim  magnam  par- 

tem  equitatus  ab  iis  (c)  aliquot  diebus  ante 
praedandi  frumentandique  causa  ad  Am- 
biuaritos  trans  Mosam  missam:  IV  9,3;  16,2 
u.  interesse;)  t  huius  quoque  spatii  pars 

ea,  quae  ad  arcem  pertiuet,  loci  naturaet  *uallo 
*altissimo  munita  longam  et  difficilem  habet 
oppugnationem :  2,1,3;  t  quae  pars  ciui- 

tatis  Heluetiae  insignem  calamitatem  populo 
Eomano  intulerat,  ea  princeps  poenas  per- 
soluit:  112,6;  t  (magnam  partem  equi- 

tatus  ad  eum  insequendum  mittit  (misit  (i) 
retrahique   imperat   (c):   V7,6;)  t   iUa 

pars  equitatus  .  .  .,  quara  supra  commemoraui 
praedandi  frumentandique  causa  Mosam  trans- 
isse  neque  proelio  interfuisse,  .  .  .  se  .  .  . 
receperat:  IV  16,2;  t  interfectos  esse  le- 

gatos  duo  (c)  magnamque  partem  exercitus 
interisse  demonstrat:  V38, 3;  horum  omnium 
pars  magna  in  fossis  munitionibusque  et  flu- 
minis  ripis  oppressa  suorum  in  terrore  ac  fuga 
sine  ullo  uuluere  interiit  (interit  ahl) :  3,  71,  2 ; 
t  mittere:  11127,1  u.  dedere;  t  Mm 

his  (c)  ea  pars  (aciei?)  obuenerat:  1123,1; 
quae  cuique  ciuitati  pars  castroium  ab  initio 
obuenerat:  VII 28, 6;  t  offerre:  III 27, 

1  u.  dedere;  t  tum  demum  Ariouistus 

partem  suarum  copiarum ,  quae  (ut  fi)  castra 
minora  oppugnaret  (-rent  bh),  misit:  150, 
2;  t  perire:  VI  40,  8  it.  peruenire;         t 

persoluere:  1 12,  6  ««.  iuferre;  t   per- 

tinere:  2,1,3  ti.  habere;  3,62,2  u.  g)  p)  aa) 
ducere  t  militum  pars  horum  uirlute 


summotis  hostibus  praeter  spem  incolumis  in 
castra  peruenit,  pars  a  barbaris  circumuenta 
periit:  VI  40,8;  —  cuius  rei  magnam  partem 
laudis  atque  existimationis  ad  Libonem  peruen- 
turam:   1,26,4;  t    petere:  1123,5   u. 

coepisse;  t  posse:  3,72,2  u.  ferre;  t 

(praedari:  IV 9, 3  u.  frumentari;  IV  16, 2  u. 
interesse;)  t  tertio  die  magna  iam  pars 

operis  Caesaris  (-ri  Paul)  processerat:  1,82, 
1;  t  procumbere:  2,11,4  u.  concidere; 

t  (proficisci:  1,25,2  u.  g)  y)  aa);)  t  sibi 
quemque  consulere  iussit.  quorum  pars  in  Ar- 
duennam  siluam ,  pars  in  continentes  paludes 
profugit:  VI  31,2;  t  se  recipere:  IV 

16,2  u.  coniungere;  —  recipere:  V35, 2  u. 
c)  a)  nudare;  t  cum  pars  hominum  in 

agris  remaueret,  pars  etiam  in  castra  uen- 
titaret:  IV32, 1;  isdem  sublicis,  quarum  pars 
inferior  integra  remanebat,  pontem  reficere 
coepit:  VII35,4;  3,97,3  u.  c)  a)  remittere; 
t  sequi:  VII  87, 4  u.  adoriri;  t  sub  muro 
quae  (muroque  p)  pars  collis  ad  orientem  solem 
(e)  spectabat  (quae  pars  coUium  in  circuitu 
uacabat  Ciacc.) ,  hunc  omnem  locum  copiae 
Gallorum  compleuerant:   VII  69, 5;  t 

quin  .  .  .  magna  parte  exercitus  nostri  inter- 
fecta  multo  minorem  superesse  dicerent  par- 
tem:  V55, 1;  3,87,3  u.  deperire;  t  cum 

legionibus  tribus  .  .  .  ad  eam  partem  peruenit, 
quae  nondum  flumen  transierat:  112,2;  IV 
16, 2  u.  interesse ;  t  non  enim  ampUus 

pedum  milibus  duobus  ab  castris  castra  dista- 
bant:  f  hinc  (=  huius  spatii?)  duas  partes  acies 
occupabant  duae;  tertia  uacabat  (uagabatur 
Ohl)  ad  incursum  atque  impetum  militum  re- 
licta:  1,82,4;  t  uentitare:  IV 32,1  u.  re- 
manere;  t  uideri:  1114,2  u.  c)  a)  premere; 
quaeque  (quaque  Np.;  Db.)  pars  (p;  parti  a; 
parte  recc;  pr.  edd.;  Db.)  hostium  (host.  pars 
(i)  confertissima  est  (manus  est  Db.)  uisa,  in- 
rumpit  (eam  inrumpit  P):  V44, 4;  Marsi  .  .  . 
eam  .  .  oppidi  partem,  quae  munitissima  uide- 
retur,  occupant:  1,20,3. 

ji)  a  e.  pass. :  cohortesque  secum  abducere 
(c)  conatus  a  {add.  (recc.;)  Scal.)  magna  parte 
militum  deseritur:  1,15,3;  t  cuius  pro- 

uinciae  ab  ea  parte,  quae  libera  appellabatur, 
Menedemus,  princeps  earum  regionum,  missus 
legatus  omnium  suorum  excellens  studium  pro- 
fitebatur:  3,34,4. 

y)  abl.  abs.:  pellibus  aut  paruis  renonum 
(c)  tegimentis  utuntur,  magna  corporis  parte 
nuda:  VI21,5;  VII46,5  u.  c)  a)  nudare; 
t  exigua  parte  aestatis  reliqua  Caesar  .  .  . 
in  Britanniam  proficisci  contendit  (o):  IV  20,1. 


993 


pars  (1.  A.  b)  —  v)  a)^ 


994 


l»)  praed.:  onines  Belgas,  quam  tertiam  esse 
Galliae  partem  dixeramus,  .  .  .  coniurare:  II 
1,1;  3,112,8  u.  a)  a)  esse;  ^  (Aquita- 

niam,)  quae  pars  (del.  Dt.),  ut  ante  dictum 
est,  et  regionum  latitudine  et  multitudine  ho- 
minum  f  ^x  (pro  Metxger)  tertia  parte  Galliae 
(galiia  AQB)  est  aestiraanda  (liominum  est 
tertia  pars  G.  aestim.  (ud  existimanda 
Uug.;  Dt.):  11120,1. 

c)  accus.;  a)  obi. :  adlidere:  '6,21,2  u.  de- 
trahere;  1  qui  (equites)  eam  partem  orae 

maritimae  adseruabant:  3,28,6;  H  ap- 

pellare:  IV  10,1  u.  recipere;  3,34,4  ii.  a)  P); 
\  arcessere:  IV 27, 6  u.  dare;  %  attri- 

buere:  1111,6  u.  relinquere;  VII 34, 2  ib. ; 
dextra  pars  (nauium?)  attril^iitur  Massiliensi- 
bus ,  sinistra  Nasidio :  2, 4, 5 ;  t  fossas  .  .  . 

facere  instituit,  quibus  partem  aliquam  Sicoris 
auerteret:  1,61,1;  1  ut  eam  partem 

iusulae  caperet,  qua  optimum  esse  egressum 
superiore  aestate  cognouerat:   V8, 3;  \ 

celare:  1132,4  u.  retinere;  ^  circum- 

ueuire:  VI  40, 2  u.  a)  a)  cadere;  VI  40, 8  ib. 
peruenire;  ^  inferiore  omni  spatio  uacuo 

relicto  superiorem  partem  collis  usque  ad 
murum  oppidi  densissimis  castris  compleue- 
rant:  VII  46,3;  1  concedere:  III  1,6 

u.  relinquere;  1112,1  u.  lar)  e)  aa)  discedere; 
^  eos  impeditos  et  inopinantes  adgressus  ma- 
gnam  partem  eorum  (eor.  part.  af)  concidit: 
I  12, 3;  t  buc  Caesar  .  .  .  suorum  atque 

exercitus  impedimeutorum  magnam  partem 
contulcrat:  VII55,2;  t  quod  magna 

parte  militum  confecta  uulneribus  res  ad 
paucitatem  defensorum  peruenerat:  V  45, 1 ;  — 
ut  .  .  .  subleuati  .  .  alii  ab  aliis  magnam  par- 
tem  itineris  conficerent:  1,68, 2;  reliquam  noctis 
partem  ibi  confeceruut:  3,28,6;  \  partem 

(diei,  uoctis)  consumereu.  con««umo  p.  704 
(.'}  loc);  H  obsidesque  imperauit;  quorum 

illi  partem  statim  (stat.  part.  (i)  dederunt, 
partcm  ex  longinquioribus  locis  arcessitam 
paucis  (c)  diebus  sese  daturos  (esse  mld.  (i) 
dixerunt:  IV27, G;  1  quae  (naues)  prio- 

rem  partem  exercitus  co  deportauerant:  1, 
27,1;  T  deprehendere:  V45, 1  u.  ne- 

care;  t  magno  numero  Albicorum  et  pa- 

Btorum  inlerfecto  partem  (partim  ///)  nauium 
deprimunt,  non  nullas  cum  hominibus  oa- 
piunt,  rcliquas  in  portum  compellunt:  1,68,4; 
t  ut  .  .  .  cx  magno  remiguni  propMgiiutorum- 
que  numoro  pars  ad  scopulos  adli.sa  iutorticere- 
tur,  pars  ab  nostris  detraheretur  (detl.; 
distrah.   »)  :  3,27,2;  t    pnrto  circit«r 

torlia  exercitus  eo  biduo  dimissa  .  .  .  iussit: 

Luxlt;,  CttOHiir.     J 1. 


1,87,4;  ibi  reliqua  pars  exercitus  dimissa  est: 
1,87,5;  t   cuius   operis    maxima   parte 

effecta  .  .  .  reuertuntur:  1,18,6;  prope  dimi- 
dia  parte  operis  a  Caesare  effecta  .  .  .  naues 
.  .  .  reuertuntur:  1,27,1;  t  quorum  (oppi- 

danorum)  magna  pars  erat  ad  bellum  (ad  b. 
er.1t  P)  euocata:  VII  58,4;  t  reUquam 

partem  exercitus,  quod  paulo  aberat  longius, 
non  putat  exspectandam  (exercendam 
fj):  V46, 4;  t  certiorem  facere:  IV 4, 7 

u.  a)  «)  esse  citra;  ut  (Caesar)  maguam  partem 
Italiae  beneficio  atque  auctoritate  eorum  suam 
fecerit:  2,32,1;  t  quarum  rerum  magnam 

partem  temporis  (e)  breuitas  et  successus  (c) 
hostium  impediebat:  1120,2;  Atrebates  ... 
transire  conantes  insecuti  gladiis  magnam  par- 
tem  eorum  impeditam  interfecerunt :  1123,1; 
(VII  73,  7  u.  integere;)  t  incolere  «<. 

incolo  p.  150  X.  a)  (4  loc.);  t  quo- 

rum  (inimicorum)  ipse  maximam  partem  illo 
adfinitatis  tempore  iniunxerat  Caesari  (c): 
1,4,4;  t  (inrumpere:  V44,4  u.  a)  a) 

uideri;)  t  reliqua  pars  scrobis  ad  occul- 

tandas  insidias  uiminibus  ac  uirgultis  <[i;  uin- 
culis  a)  integebatur  (fi;  tegeb.atur  4(y;  im- 
pediebatur  BM):  VII 73, 7;  t  interficere 
M.  interftcio  p.  211  (6  (7)  loc.J;  t  nulla 

pars  nocturni  temporis  ad  laborem  intermit- 
titur:  V40, 5;  t  Massilienscs  .  .  .  deiecta 

turri,  labefacta  magna  parte  muri  (labefacto 
magna  ex  parte  muro  Ciacc.)  .  .  .  sese  dedere 
.  .  .  constituunt:  2,22,1;  t  (tertiam  aciem 
(part^m  B-^)  laborantibus  nostris  subsidio 
misit:  152,7;)  u.  praeterea  niitto  p.  (017 
et)  618  (4  (6)  loc.);  t  munirc:  2,1,3  u. 

a)  a)  habere ;  2, 9, 5  u.  perfleere ;  t  quorum 
(nuntioruml  pars  dcprehensa  iu  conspectu  no- 
strorum  niilitum  cum  cruciatu  necabatur 
(necabantur  Qbf):  V45, 1;  t  nudare: 

1114,2  u.  premere;  interim  eam  partem  (exer- 
citus)  nudari  necesse  erat  et  ab  latere  aperto 
tela  recipi  (recipere  P):  A^35, 2;  ut  Teutomatus 
.  .  .  subito  in  tabernaculo  oppressus,  ut  me- 
ridie  conquicucrat ,  superiore  corporis  parto  (p. 
corp.  fi)  nudata  (nuda  [i]^  uulnerato  cquo  uix 
se  ex  manibus  praedantium  militum  eriperet: 
VII  46,5;  t  uineis  eam  partem  castrorum 

(om.  Nl)  obtexit:  3,54,1;  (obstructis  (ex- 
tructis  ()'hl;  Wtilffel ;  Dt.)  omnibus  castrorum 
porlis  (partibus  Wolftel;  Dt.)  ot  ud  inipcdicnduui 
obiectis  (obtectis  Wolffel;  Dt.:)  eririis  i,o>n. 
Wolt].;  Dl.)  .  .  .  e.xercitura  eduxit:  3,54,2;) 
t  occupare  «.  occupo  p.  879  sq.  (4  loc.);  — 
1,82,4  n.  u)  a)  uacare;  t  Caesar  .  .  .  ad 

cohortandos    milite»,   quani    v^in   add.  X;  edd.; 

63 


995 


pars  (1.  A.  c)  a)  ^  y)) 


996 


del.  Kran.y  partem  fors  obtulit,  decucurrit 
<c):  1121,1;  t  opprimere:  3,  71,2  M. 

a)  a)  interire;  f  iiac   <ac  AQB)  parte 

Galliae  pacata  .  .  .  in  bellum  .  .  .  Ambiorigis 
insistit:  VI  5,1;  f  ubi  uero  ea  pars  turris, 

quae  erat  perfecta,  tecta  atque  muiiita  <tecto 
munita  Paul)  est  ab  omai  ictu  hostium:  2,9, 
5;  t  ut  (Pompeius)  equitatum  suum  pul- 

<sum  uidi  atque  eam  partem ,  cui  maxime 
atque  mtasimam  partem  cui  f)  confidebat 
<fidebat  bf),  perterritam  animum  aduertit: 
3,94,5;  1  ultimas  oppidi  partes  (portas 

Paul)  continenti  <continuo  [i)  impetu  {om.  (i) 
petiuerunt  parsque  ibi  .  .  .  est  interfecta: 
VII  28, 2 ;  t  se  neque  sine  exercitu  in  eas 

partes  Galliae  uenire  audere,  quas  Caesar  pos- 
sideret,  neque:  134,3;  ut  .  .  .  partem  fini- 
timi  agri  per  uim  occupatam  <occupatum  [i) 
possiderent:  VI  12,  4;  %  Scipio  .  .  .  equi- 

tum  {Np.;  equitatum  Oa)  magnam  {f;  ma- 
gnamque  Oahl)  partem  <leuis  armaturae  add. 
F.)  ad  explorandum  iter  Domitii  et  cognoscen- 
dum  praemisit:  3,38,2;  f  et  quae- 

cumque  {sie  p;  ut  quaeque  a;  edd.)  pars 
castrorum  nudata  defensoribus  premi  uide- 
batur,  eo  occurrere  et  ausilium  ferre:  III 
4,2;  1  destrum  cornu  .  .  .   ea    (muni- 

tionum?)  parte,  quam  proruerat  {Np.;  sed 
ea  parte  iam  Datiis.,  quam  proruerat  iatn 
Oiacc.  coniec;  ex  parte  qua  (quam  Old)  pro- 
ruebat  Oa)  ,  sese  recipiebat:  3,69,3;  t 

capilloque  sunt  promisso  atque  {del.  Miller) 
omni  parte  corporis  rasa  praeter  caput  et 
labrum  superius :  V  14, 3 ;  «[  Mosa  profluit 

ex  monte  Vosego  .  .  .  et  parte  quadam  ex 
Rheno  recepta,  quae  appellatur  Vacalus, 
insulam  [quae]  efficit  Batauorum :  I V 10, 1 ;  t 
duas  ibi  legiones  reliquit  et  partem  auxi- 
liorum :  149,5;  alteram  partem  eius  uici  Gallis 
[ad  hiemandum]  concessit,  alteram  uacuam  ab 
his  <e)  reUctam  cohortibus  attribuit:  1111,6; 
quos  equitatus  .  .  .  consectatus  ex  milium  L 
numero  <o)  .  .  .  mx  quarta  parte  relicta  .  .  . 
se  .  .  .  recepit  <c) :  III  26,  6 ;  equitatus  partem 
illi  attribuit,  partem  sibi  reliquit:  VII  34,2; 
1,  82,  4  u.  a)  a)  uacare;  Caesar  .  .  .  constituerat 
nullam  partem  belli  in  Hispaniis  relinquere:  2, 
18,  7 ;  quod  subito  consilium  profectionis  cepe- 
rant  magna  <in  add.  a')  parte  impedimeutorum 
et  sarcinarum  relicta:  3,76,2;  f  si  nullam 

partem  Germanorum  domum  remittere  pos- 
set:  143,9;  Caesar  copias  suas  diuisit  partem- 
que  legionum  in  castris  Pompei  remanere  iussit, 
partem  in  sua  castra  remisit,  IIII  secum  legio- 
nes   duxit :   3,  97, 3 ;  t  partem  ultimam 


pontis ,  quae  ripas  Vbiorum  contingebat ,  in 
longitudinem  pedum  ducentorum  rescindit: 
VI  29,  2;  t  armorum  magna  multitudine 

de  muro  .  .  .  iacta  .  .  .  et  tamen  circiter  parte 
tertia,  ut  postea  perspectum  <c)  est,  celata 
atque  in  oppido  retenta:  II 32;  4;  ^  luba 

.  .  .  peditum  eam  partem,  cui  maxime  confide- 
bat,  Saburrae  submittit  <c):  2,40,1;  t 

tegere:  (VII  73,  7  ii.  integere;)  2,9,5  u.  per- 
ficere;  t  magnam  partem  Galliae  <gal- 

lorum  p)  in  offlcio  tenuit:  V54, 1;  Achillas 
.  .  .  occupabat  Alexandriam  praeter  eam  {dett.; 
praeterea  Ox ;  praeterea  eam  Vielk. )  oppidi 
partem,  quam  Caesar  cum  militibus  teuebat: 
3,111,1;  t  parte  iam  obsidum  tradita 

.  .  .  equitatus  hostium  procul  uisus  est:  VII 
12,4;  t  certior  factus  est  tres  iam  partes 

copiarum  Heluetios  id  flumen  traduxisse, 
quartam  fere  <uero  [i)  partem  citra  flumen 
Ararim  reliquam  ease:  112,2;  ibi  uadis  reper- 
tis  partem  suarum  copiarum  <o)  traducere  <e) 
conati  sunt:  119,4;  —  tantum  potentia  ante- 
cesserant,  ut  magnam  partem  clientium  ab 
Haeduis   ad  se  traducerent:  VI  12,3;  t 

eodem  die  eqiiitum  magnam  partem  flumen 
traiecit:  1,55,1;  Caesar  Germanos  leuis  ar- 
maturae  eqmtumque  partem  flumen  traicit:  1, 
83,5;  t  3.  Pirustis  <c)  finitimam  partem 

prouinciae  incursionibus  uastari  audiebat:  V 
1,5. 

P)  acc.  temporis:  haec  eo  facilius  magna-m 
partem  aestatis  faciebant,  quod:  11112,5; 
(corus ,)  qui  magnam  partem  omnis  temporis  in 
his  <c)  locis  <c)  flare  consueuit:  V7,3;  t 

ne  maiorem  aestatis  partem  flumine  impe- 
diretur:    VII 35, 1;  t    nec    minimam 

<nimiam  af)  partem  temporis  equitum  uim  cae- 
trati  .sustinere  potuerunt:  1,70,5;  t  (tota 

nocte  continenter  ierunt  [nullam  partem  noctis 
itinere  intermissoj ;  in  fines  Lingonum  die  quarto 
peruenerunt:  126,5;)  t  Caesar  .  .  .  parua 

parte  <paruam  partem?)  noctis  itinere  inter- 
misso  mane  Dyrrachium  uenit:  3,41,5;  t 

omnibus  eorum  aedificiis  occupatis  reliquam 
partem  hiemis  se  eorum  copiis  aluerunt:  IV  4, 
7;  si  reliquam  partem  hiemis  uno  loco  legiones 
contineret:  VII 10, 1. 

y)  ace.  aduerbialis :  magnam  partem:  VII 
36,5  u.  f)  y);  t  neque  multum  frumento, 

sed  maximam  partem  lacte  atque  pecore 
uiuunt:  IV  1,8;  t   submotis  sub  miuum 

cohortibus  ac  non  nuUa  parte  <non  nullam 
partem  Paul)  propter  terrorem  in  oppidum 
compulsis  facilis  est  nostris  receptus  datus:  1, 
46,2. 


997 


pars  (1.  A.  (1)  —  <l)  'C}\ 


998 


d)  dat.:  confidere:  2,40,1  u.  c)  a)  sub- 
mittere;  3,94,5  ib.  perterrere;  T  auxiliiim 

ferre:  3,72,2  u.  a)  a)  ferre;  t  Bibuius 

.  .  .  sperans  alicui  se  parti  onustarum  nauium 
occurrere  posse  inanibus  occurrit:  3,8, 3  ;  t 
maiori  tamen  parti  placuit  .  .  .  castra  defen- 
dere:  1113,4;  t  cum  esset  Caesaris  cla.ssis 

diuisa  in  duas  partes,  dimidiae  parti  prae- 
esset  P.  Sulpicius  praetor  Vibone  (c)  ad  fre- 
tum,  dimidiae  M.  Pomponius  ad  Messanam: 
3,101,1. 

c)  g:cn.;  a):  qui  cum  niagnae  partis  harum 
(o)  regionum  tum  etiam  Britanniae  imperium 
olitinuerit:    114,7;  1   Catuuolcus,    rex 

dimidiae  partis  Eburonum ,  .  .  .  se  exanimauit : 
VI 31, 5. 

p):  Gallia  est  omnis  diuisa  in  partes  tres, 
quarum  unam  incolunt  Belgae,  aliam  (alte- 
ram  Hotom.)  Aquitani,  tertiam  qui .  .  .  Celtae 
.  .  .  appellantur:  1 1, 1. 

f )  abl. ;  a)  cansae :  equitatu ,  qua  maxime 
parte  exercitus  confidebant  (Lips.;  quo  ma- 
xuma  parte  exerc.  confidebat  a;  quo  maxime 
confidebant  fi) ,  erant  pulsi :  VII  68, 3. 

p)  instr.:  neque  fore  aequa  parte  conten- 
tum,  qui  ac  omnia  habiturum  confideret:  3, 
10, 7. 

(magna  parte  militum  deseritur:  1,15, 
3  u.  a)  P).) 

y)  se|>arat.:  et  aquae  magna  parte  (aqua 
magnam  partom  Clark.)  et  pabulatione  libera 
(nostri)  prohibituri  hostes  uidebantur:  VII 
36,5. 

(})  loci:  ut  (exploratorcs)  omni  fluminis 
parte  erant  dispositi:  VII  61, 1 ;  —  complures- 
que  milites  huius  urbis  omnibus  partibus  in- 
terficiebantur:  3,106,5;  1  qua  (parte?)  est 

egressus:  V8, 3  u.  c)  a)  capere;  t  reliquis 
oppidi  partibus  sic  est  pugnatum,  ut:  3,112,7. 

a)  tciiiporis:  parua  parte  noctis:  3,41,5 
u.  c)  [i)  pariuun  parlcm. 

'Q)  adiicrl). (.'):  non  uulla  parte  submotis: 
1,46,2  u.  c)  y)  non  nullam  partem. 

gr)  c.  |iracp. ;  a)  ab :  collis  .  .  .  passus  cir- 
citer  ducentos  infimua  apertus,  ab  (c)  superiore 
parto  silueatris:  IIIH, 2;  damore  ab  ea  parte 
niunitioniH  (eruptionis  [i)  sublato;  11122,4. 

[i)  ad;  aa):  ut  .  .  .  aliae  (naues)  ad  infc- 
riorem  partcm  insulae,  quac  cst  propius  aolia 
occasum,  magno  *suo  cum  periculo  dcico- 
rentur:  IV28,2;  t  coiiortes  LX  .  .  .  ad 

eum  parteni  munitionum  ducit,  quac  pcrtinc- 
l)at  (0;  -bant  V;  Njt.,  I)h.)  ad  niarc  longiKsimo- 
quc  a  nuiximis  castris  Oaeaaris  aberat  {rec; 
aberaut  \;  Np.,  Hb.):  3,62,2;         \  ad  fiumeu 


Scaldem  (CC)  .  .  .  extremasque  Arduennae 
partes  ire  constituit:  VI 33, 3;  t  per- 

uenire:  112,2  u.  a)  a)  transire. 

p[i):  Belgae  .  .  .  pertinent  ad  inferiorem 
partem  fluminis  Rheni:  I  1,  6;  Aquitania  a 
Garumna  (c)  flumine  ad  Pyrenaeos  montes  et 
eam  partem  Oceani,  quae  (qua  BM)  est  (om. 
(^2|i;  Aim.)  ad  Hispaniam ,  pertinet:  11,7. 

yy):  sublicae  et  ad  inferiorem  partem  flumi- 
nis  oblique  agebantur  .  .  .  et:  IV  17,  9. 

(3i(3') :  e  o  occurrere  et  auxilium  ferre :  III 4,  2 
u,  c)  a)  premere;  1  eodem  naues  .  .  . 

mittit:  3,62,3;  t  huc  nostros  e.sse  uen- 

turos:  IV  32,4;  t  ciuo  cum  paucis  equi- 

tibus  profectum  Ambiorigem  audiebat:  VI 
33,3. 

y)  cuiu;  aa):  repj^erit  consules  Dyrrachium 
profectos  cum  magna  parte  exercitus:  1, 
25,2. 

p[i):  ibi  L.  Cotta  pugnans  interficitur 
cum  maxima  parte  militum;  reliqui  .  .  .:  V87, 
4;  t  Ser.  Galbam  cum  legione  duodecima 

et  parte  equitatus  in  Nantuates  (c)  .  .  .  misit: 
1111,1;  Lucterium  .  .  .  cum  parte  copiarum 
in  Rutenos  mittit:  VII  5,1. 

yy):  confligere  cum:  VII32,5  u.  a)  a) 
confligere. 

^)  dc:  quod  Ariouistus  .  .  .  nimc  dc  altera 
parte  tcrtia  Sequanos  decedere  iuberet:  I 
31, 10. 

e)  ex;  aa):  (Vercingetorix  ex  arce  (partc 
[i)  Alesiae  suos  conspicatus  ex  oppido  egre- 
ditur:  VII  84, 1;)  t  certior  factus  est  ex 

ea  parte  uici,  quam  Gallis  concesserat,  omnes 
noctu  discessisse:  1112,1;  t  subito  ex 

omnibus  partibus  siluae  euolauerunt:  III  28, 
3;  t  ex  oinuibus  urbis  partibus  orto  cla- 

more:  VII  47,4;  t  ex  magna  parte  Mori- 

norum  ad  eum  legati  uenerunt:  IV22, 1. 

alia  ex  parte  oppidi  Adiatuunus  .  .  .  erup- 
tionem  faccrc  conatua:  11122,1. 

[i[i) :  quao  taracn  ex  parte  (?)  res  ad  salu- 
tem  exercitus  pertinebat:  VI  34, 3. 

(yy):  ox  tertia  parte  Galliae  est  aesti- 
mauda:  11120,1  u.  b).) 

(J(5):  magna  ox  parte  u.  cs.  p.  IJSKl  nq. 
K.  (-1  (',)  loc). 

C)  iii  c.  acc. ;  aa):  uonirc  iu:  134,3  tt.  c) 
a)  possidero. 

(i(i):  abscidere  in  duas  partes:  3,72,2  u. 
n)  V.)  fcrre;  t  (Rhcnus)  ubi  Oceano  ad- 

l>r()pinquat  (<•),  iii  plurca  dirfluit  \[i;  dofiuit 
a;  cdd.)  partcs  inultia  uigontibusque  inaulia 
eflecliB:  IV  10,4;  t  dialril)uorc  ti.  «li»- 

63» 


999 


pnrs  (1.  A.  ?)  -  B.  b)  ,?)) 


1000 


tribno  p-  935  sq.  B.  (4  loe.);  t  diui- 

dere  u.  diai<1o  p.  030  sq.  A.  h)  (i  (0)  loc). 

>i)  iii  e.  abl.:  ut  in  siiiistra  p.arte  acie  con- 
stiterant:  1123,1;  ^  bnec  in  omnibus 

Eburonum  partibus  gerebantur:  VI35,  1; 
(Pothinus  (nutricius  pueri  et  procurator  regni, 
in  parte  (partem  a:  partes  /«')  Caesaris  add.  codd. ,- 
Np.,  Dt.;  del.  FHofm.;  Db.),  cum  ad  Achillam 
nuntios  mitteret  .  .  .,  a  Caesare  est  interfectus: 
3,112,11.) 

y)  praetcr:  praeter  eam  .  .  partem:  3,111, 
1  u.  e)  a)  tenere. 

(/)  pro:  11120,1  ti.  b).) 

B.  per  empliasiii  dictum;  a)  =  pars  lerrae, 
pars  liiiiuin,  ora,  reg-io,  traetus  (Landstrieh) ; 
a)  subi.:  f  eorum  (CC)  una  pars,  quam  Gal- 
los  obtinere  dictum  est,  initium  capit  a  flumine 
Rhodano ,  continetur  Garumna  ( c )  flumine, 
Oceano,  finibus  Belgarum,  attingit  etiam 
(oceanum  fin.  belg.  attingit.  etiam  X)  ab  Se- 
quanis  et  Heluetiis  flumen  Khenum,  uergit  ad 
septentriones :  11,5;  VI33, 1  u.  y)  yy)  pro- 
ficisci;  t    initium    capere:    I  1,  5  u. 

attingere;  f  quod  omni  ex  reliquis  parti- 

bus  demesso  frumento  pars  una  (una  pars  [i) 
erat   reliqua:    IV32,4;  1   uergere: 

I  1,  5  u.  attingere. 

[i)  obi. :  (Aquitaniam,)  quae  pars  (del.  Dinter), 
ut  ante  dictum  est,  et  regionum  latitudine  et 
multitudine  honiinum  ex  tertia  parte  Galliae 
(gallia  AQB)  est  aestimanda  (hominum  est 
tertia  pars  Galliae  aest.  (uel  existimanda)  Hiig; 
Dt.;  pro  tertia  parte  Galliae  est  aest.  Mety.ger; 
u.   CC):  11120,1;  1  appeilare:  3,34, 

4  M.  A.  a)  P)  mittere;  t  continere: 

11,5  u.  a)  attingere;  t  (multa  Caesarem 

incitabant:)  tot  ciuitatum  coniuratio,  in  primis 
ne  hac  parte  neglecta  reliquae  uationes  sibi 
idem    licere    arbitrarentur :    11110,2;  t 

obtinere:  11,5  u.  a)  attingere;  t  (oc. 

cupare:  1,25,3  u.  y)  aa);)  t  pacarc; 

VI  5,1   u.  A.   e)   a)   pacare;  t  ut  .  .  . 

noctu  occultatus  (c)  alias  regiones  partesque 
peteret:  VI 43,6;  t  possidere:  134, 

3  u.  A.  c)  a)  possidere. 

y)  c.  praei).;  aa)  ab:  quo  facilius  omne  Ha- 
driaticum  mare  *ab  (add.  Paul;  occupatis  Pluyg.) 
extremis  Italiae  partibus  regionibusque  Graeciae 
in  poteState  haberet:  1,25,3. 

[i[i)  ex:  uenire  ex:  IV22, 1  u.  A.  g)  £)  aa) 
uenire ;  t  IV  32, 4  u.  a)  exlr. 

yy)  in  e.  acc:  quam  (legionem)  L.  Roscio 
in  pacatissimam  et  quietissimam  partem  du- 
cendam   dederat:  V24, 7;  t  'f  eam  par- 

tem    ituros    atque  ibl  futuros  Heluctios,   ubi 


eos  Caesar  constituisset:  113,3;  t   licere 

illis  incolumibus  .  .  .  discedere  et  quascumque 
in   ([i;  om.  a)   partes  uelint  sine  metu  profi-- 
cisci:   V41,6;    Labienum    .   .   .   ad  Oceanum 
uersus  iu  eas  partes,  quae  Menapios  attingunt, 
proficisci  iubet:  VI33, 1;  t  persequendum 

sibi  Pompeium  existimauit,  quascuraque  in  par- 
tes  (quacumque  (quacunquea)  in  parte  af)  se 
(om.  OhH'^)  ex  fuga  recepisset:  3,102,1;  t 
uenire:  134,3  u.  A.  e)  a)  possidere. 

qui  uideant,  quas  in  partes  hostes  iter  f,a- 
ciant:  115,1;  nuntiauerunt  puluerem  maiorem, 
quam  consuetudo  ferret,  in  ea  parte  uideri, 
quam  in  partem  legio  iter  fecisset:  IV32, 1. 

(5J)  iii  e.  abl.;  91):  in  Gallia  non  solum  in 
omnibus  ciuitatibus  atque  in  omnibus  pagis 
partibusque  (partibusque  fte/. -DaJiis.;  Np.,  Fr.), 
sed  paene  etiam  in  (c)  singulis  domibus  fac- 
tiones  sunt:  VI  11,2;  t  gerere:  VI  35, 

1  u.  A.  g)  »;)  gerere. 

S);  in  ea  parte  uideri:  IV32, 1  u.  yy) 
extr. 

b)  n=  lociis  (Stelle,  Piiiiet);  a)  subi. :  ob- 
uenire:  1123,1  u.  A.  a)  a)  obuenire;  legati, 
quibus  hae  partes  ad  defendendum  obuenerant 
(uenerant  AQ):  VII  81,  6;  t  quae  (qua 

N ;  Oud.)  minime  uisa  pars  firma  est  (min. 
p.  f.  esset  (3),  huc  concurritur:  VII  84, 2. 

[i)  obi.:  capere:  V8, 3  u.  A.  c)  a)  capere; 
t  (defendere:  VII 81, 6  u.  a)  obuenire.) 

y)  abl. :  ea  parte  .  .  .  se  recipiebat:  3,69, 
3  u.  A.  c)  a)  proruere;  t  restincto  aggere 

atque  omni  (ea  add.  a;  ex  Ciacc;  edd.;  om. 
(i;  Schn.)  parte  submotis  hostibus  finis  est 
pugnandi  iSctus :  VII  25, 4 ;  omni  fluminis  parte 
dispositi:  VII  61, 1  u.  A.  f)  S)  omni  p.;  —  ut 
nostri  omnibus  partibus  superiores  fuerint 
atque  eos  (e)  in  siluas  collesque  compulerint: 
V15,l;  t  (qua  (parte?):  V8,3  u.  A.  c) 

a)  capere;)  t  et  reliquis  partibus  •]• 

simul  ex  terra  scalis  et  classe  moeuia  oppidi 
temptans:  3,40,2. 

d)  c.  praep.;  aa)ab:  clamore  ab  ea  parte 
audito  nostri  .  .  .  acrius  impugnare  coepe- 
runt:  11126,4;  —  quotiens  (quo  Paul)  quae- 
que  cohors  procurrerat  (c),  ab  ea  parte  magnus 
numerus  hostium  cadebat:  V34, 2;  —  ab  ea 
parte.  .  .  sublato:  11122,4«.  A.  g)  a);  t 
binis  utrimque  fibulis  ab  extrema  parte 
distinebantur  (c):  IV17,(!. 

(i[i)  ad:  (huc  concurritur:  VII 84, 2  u.  a) 
uideri.) 

yy)  ex;  91):  tum  ex  omni  parte  lapidibus 
coniectis  deturbati  turrisque*succensa  est:  V 
43,7;  t  euolare:  11128,3  ti.  A.  g-)  e) 


1001 


pars  (1.  B.  b)  S) 


A.  b)) 


1002 


aa)  euolare;  iUi  subito  ex  omnibus  partibus 
euolauerunt:  VII  27, 3;  1  oriri:  VII 47, 

4  u.  A.  g-)  e)  ay.)  oriri;  1  (submouerp: 

VII25,4  11.  IJ.  b)  /)  omni  p.;)  %  uenire: 
3,37,4  u.  Sd)  redire. 

!8):  totum  autem  murum  ex  omni  parte 
turribus  contabulauerant:  VII22,3;  1 

legati  .  .  .  qua  ex  parte  nostros  premi  in- 
tellexerant,  his  ((■}  auxilio  ex  ulterioribus  ca- 
stellis  deductos  submittebant :  VII 81, 6;  t 

(quid  quaque  ex  parte  geratur:  VII 85,1««. 
£«)  91)  gerere.) 

dd)  in  c.  aec:  neque  quo  signa  ferantur 
neque  quam  in  partem  quisque  conueniat 
prouident:  VI  37, 6;  %  (quam  [in]  partem 

fors  obtulit  decucurrit:  1121,1  u.  A.  c)  a) 
oflerre;)  t  quam   quisque  ab  opere   in 

partem  casu  deuenit  quaeque  prima  (<>)  signa 
conspexit,  ad  baec  coustitit:  1121,6;  t 

(quod  aut  quam  in  partem  aut  quo  consilio 
ducerentur  sibi  quaerendum  .  .  .  putarent: 
140,1;)  t  cohortes  .  .  .  secum  in  eam 

partem  proficisci  .  .  .  iussit:  IV 32,  2;  T 
flumeii  transiit  (e)  atque  in  eandem  partem, 
ex  qua  ueuerat,  rediit  (c)  ibique  prope  flu- 
men  edito  natura  loco  castra  posuit:  3,37,4. 

procul  tela  coiciant  .  .  .  et  quam  in  <in  quam 
p)  partem  Romaui  impetum  fecerint,  ce- 
dant :  V  34, 3 ;  hi  quamcumque  in  partem  im- 
petum  fecerant,  hostes  loco  cedere  cogebant 
2,41,4;  H  iter  facere:  IV  32, 1  u.  2.  A. 

e)  «). 

££)  In  c.  abl.;  91)-  neque  quid  in  quaquo 
parte  opus  esset  prouideri  (poterat):  1122,1; 
1[  Germani  una  in  parte  confertis  turmis  in 
hostes  (c)  impetum  fecerunt  eosque  propule- 
runt:  VII  80,6;  f  Caesar  idoneum  locum 

nactus  quid  quaque  in  (fi;  Fr.;  qua  ex  a;  qua- 
que  ex  retl.  edd.)  parte  geratur  cognoscit: 
VII  85,1;  t  si  qua  in  parte  nostri  laborare 
aut  grauius  premi  uidebantur,  eo  signa  in- 
ferri  (o)  Caesar  aciemque  conuerti  (c)  iubebat: 
VII  67,4;  T[  itcm  alia  in  parte  diuersae 

duae  legiones  .  .  .  in  ipsis  flumiuis  ripis  proe- 
liabantur:  1123,3;  t  pugnatur  una 

(c)  onmibuH  in  (om.  a';  —  in  omiiibus  /i)  par- 
tibus:  VII  67,  3;  f  cum  *diuer8:io  'legiones 
alia*  alia  in  parte  hostibus  resisterent:  II 
22,1. 

»):  u.  in  p.  127  f.V  loc.). 

(i):  (ibi  castra  posuit:  3,37,4  u.  SS)  rc- 
dirc.) 

f)  riila  |>nrs.  poi-Ui)  (Aiitlicil):  uiri  (c) 
quantas  pociiiiias  ab  iixoribus  dotis  nomiiie 
acceperunt  (<■),   lantas  ex  suis  bonis  aestima- 


tione  facta  cum  dotibus  communicant  ....  uter 
(c)  eorum  uita  superauit  (c),  ad  eum  pars 
utriusque  cum  fructibus  (fructu  (i)  superiorum 
temporum  peruenit:  VI 19,  2;  t  aequa 

parte  contentum:  3,10,7  u.  A.  f)  p);  t 

militibus  .  .  .  agros  .  .  .  pollicetur,  quaterna 
(c)  in  singulos  iugera  et  pro  rata  parte  cen- 
turionibus  euocatisque:  1, 17, 4. 

C.  trsl.;  a)  =;  factio;  a)  subi.;  aa):  neque 
sui  iudicii  neque  suarum  esse  uirium  decer- 
nere(c),  utra  pars  iustiorem  habeat  causam: 
1, 35, 3. 

(ili):  responsum  est  ab  altera  parte  A. 
Varronem  profiteri:  3, 19, 3. 

(i)  dat. :  municipia  etiam  diuersis  (aduersLs 
i\'^.)  partibus  (erant)  coniuncta:  2,29,4. 

y)  g^en.:  principes  uero  asse  earum  par- 
tium  Cn.  Pompeium  et  C.  Caesarem:  1,35,4. 

()')  c.  pracp. :  omnes  (Galliae)  ciuitates  in 
partes  diuisae  sunt  duas  (diu.  s.  in  duas 
part.  [i).  cum  Caesar  in  Galliam  uenit,  alterius 
factionis  principes  erant  Haedui,  alterius  Se- 
quani:  VI  11,5;  (12,1;)  intellegere  se  diuisum 
esse  populum  liomanmn  in  partes  duas  (duas 
part.  a;  Np.,  Dt.):  1,35,3. 

b)  =  niunus,  ofiicium,  propositum ;  a)  subi. : 
sic  omnium  ordinum  partes  in  misericordia 
constitisse:   1,85,3;  t   nuUi  omnium 

has  partes  uel  querimoniae  uel  miserationis 
miuus  conuenisse:  1,85,1;  1  aliae  enim 
sunt  legati   partes   atque  imperatoris:  3,51,4. 

fi)  obi. :  certasque  cuique  partes  ad  custo- 
diain  urbis  attribuit:  1,17,3;  T  ne  im- 

peratorias  sibi  partes  sumpsisse  uideretur:  3, 
51,5. 

2.  =  latus,  regio  (Seite,  Riclitung);  A. 
propr.;  a)  siibi.:  duabus  ex  partibus.  .  .  .  una 
erat  proxima  portui  (c)  naualibusque,  altera 
ad  portam  (Dedericl/ ;  Dt.;  parlem  x;  Np.,  Db.), 
qua  (quae  afh)  est  aditus  ex  Gallia  atque  Hi- 
spania:  2, 1, 2;  Massilia  enim  fere  tribus  ex  (ex 
tribus  recc.(?);  Np.,  Dt.:  oppidi  add.  codd. : 
edd.;  del.  Ciace.)  partibus  mari  adluitur;  reli- 
qua  quarta  est,  quae  aditum  liabcat  ab 
terra:  2,1,3;  castris  ad  eam  partem  oppidi  po- 
sitis  Caesar,  quao  intermissa  a  flumine  et  a 
(om.  p)  paludibus  (palude  fi)  adituin  .  .  .  an- 
gustum  habcbat,  .  .  .  coepit:  VII 17, 1;  1 
obuenire:  1123,1  m.  1.  A.  ii)  a)  obueuire; 
t  easque  (storias)  ex  tribus  partibus,  quac  ad 
(qua  af)  iiostes  uergebant  (urgebant  /",• 
porurguebant  a),  .  .  .  religauerunt:  2,9,4; 
(id  iuguiii  est)  paiilo  lciiiore  (c)  fastigio  ab  ea 
parte,  quao  ad  Vticaiu  uergit:  2,24,3. 

b)  obi.:  qui  (legiouarii)  4oxU'aui  paiicui  opciis 


1003 


pars  (2.  A.  b)  —  B.  b)) 


1004 


administrabant:  2,8,1;  t  attribuere: 
2,4,5  u.  1.  A.  c)  a)  attribuere;  1|  inter- 

mittere:  VII  17, 1  u.  a)  habere;  T  ac 

rursus  aliam  in  partem  fugam  (aliam  partem 
fuga  Oiacc.)  petebant:  1124,1;  T  nam- 

que  (c)  altera  ex  parte  (ex  alt.  p.  p)  Bellouaci 
.  .  .  inatabant,  alteram  (altera  p)  Camulogenus 
parato  atque  instructo  exercitu  tenebat:  VII 
59,5. 

e)  dat. :  tertium  (latus)  est  contra  septentrio- 
nes;  cui  parti  nuUa  est  obiecta  terra:  V13, 6. 

d)  abl.:  (intellexit  ultro  ad  se  ueniri,  altera 
ex  parte  Senones  Carnutesque  conscientia  fa- 
cinoris  instigari,  altera  Neruios  Aduatucos- 
que  bellum  Romanis  parare:  V56, 1;  ut  .  .  . 
una  ex  parte  ipsi  (ipsi  ex  parte  [i),  altera 
Aruemi  se  circumsisterent:  VII  5,5;  castra  .  .  . 
conspicit  .  .  .  admodum  munita  natura  loci, 
una  ex  parte  ipso  oppido  Vtica,  altera  a  theatro 
.  .  .:  2,25,1;)  1f  (idque  ex  {om.  hl)  om- 
nibus  partibus  ab  eo  flagitabatur:  1,71,1;) 
1  (qua  est  aditus:  2,1,2  u.  a)  esse;)  —  (qua 
parte  .  .  .  confertissima  manus  est  uisa,  in- 
rumpit:  V44,4  u.  1.  A.  a)  x)  uideri;)  ^ 
((coutinentur)  una  ex  parte  flumine  Rheno 
.  .  .;  altera  ex  parte  monte  lura  .  .  .;  tertia 
lacu  Lemanno  et  flumine  Ehodano:  12,3.) 

e)  c.  praep. ;  a)  ab  :  quod  sibi  a  parte  (aperte 
Oael)  eorum  gratia  relata  non  sit  pro  suis. . .  . 
beneficiis:  1,23,3;  u.  praeterea  ab  p.  38  (14 
(15)  loe.). 

[i)  ad:  qui  ad  alteram  partem  oppidi  .  .  . 
munitionis  causa  conuenerant:  VII  48,  1; 
1  qua  esset  aditus  ad  alteram  partem  oppidi 
(opp.  part.  fi) :  VII 44, 3 ;  u.  praeterea  ad  p.  IIS 
(8  loe.). 

y)  ex;  aa):  quo  facilius  omne  Hadriaticum 
mare  *ab  extremis  Italiae  partibus  regionibus- 
que  Graeciae  in  potestate  haberet  atque  ex  utra- 
que  parte  bellum  administrare  posset:  1, 
25,3;  t  repente  ex  omnibus  partibus  {[i; 

om.  a)  ad  pabulatores  aduolauerunt:  V  17, 
2;  t  conferta  legione  ex  omnibus  parti- 

bus  tela  coici  animaduertit :  IV  32, 3;  V43, 7 
u.  1.  B.  1))  (J)  yy)  8t)  coicere;  tela  intra 
munitionem  ex  omuibus  partibus  coiciunt:  V 
51,2;  t  seseque  alia  ex  (ex  alia  [i)  parte 

oppidi  eiecerunt:  V21,5;  1  conspicatae- 

que  naues  triremes  duae  nauem  D.  Bruti  .  .  . 
duabus  ex  partibus  sese  in  eam  *incitaue- 
runt:  2,6,4;  iam  ex  omnibus  partibus  subito 
Antonianae  scaphae  signo  dato  se  in  hostes 
incit.auenuit:  3,24,3;  %  atque  ex  utra- 

que  parte  pontem  instituit,  (institutum  Of/il) 
biduo  perflcit:  1,54,4;  t  si  qua  ex  parte 


obuiam  [contra]  ueniretur:  VII 28, 1;  t 

cum  suos  ex  omnibus  partibus  uulnerari 
uideret :  3, 45, 4. 

postea  *dispecta  paucitate  ex  omnibus  parti- 
bus  impetum  faciunt:  VI 39, 4. 

[ip):  u.  ex  p.  1176—78  (39(40)  loc.). 

d)  in  c.  acc. :  (is  naues  nostras  (c)  interio- 
rem  in  portum  {Ciace.;  partem  codd.)  post 
oppidum  reduxit:  3,39,2;)  f  (quattuor 
biremes  .  .  .  in  interiorem  portum  {Ciace.; 
partem  codd.;  Np.,  Dt.)  traduxit:  3,40,4;) 
tT  L.  Plancus  .  .  .  locum  capit  superiorem 
diuersamque  aciem  in  duas  partes  (in 
duas  part.  delend.  uidetur  Ciacc.)  constituit: 
1, 40, 5;  u.  praeterea  im  p.  102  sq.  o)  et  p.  103 
[i[i)  (22  (25)   Y-  5  loc). 

e)  in  c.  abl.:  et  in  altera  parte  fluminis  Q. 
Titurium  .  .  .  relinquit  (c) :  115,6;  t 
nuntiauerunt  puluerem  maiorem,  quam  con- 
suetudo  ferret,  in  ea  parte  uideri,  quam  in 
partem  legio  iter  fecisset:  IV32, 1. 

p  per:  primo  per  omnes  partes  perequitant: 
IV  33, 1. 

B.  trsl. ;  a)  propius  accedit  ad  notioneni 
propriaui  :  in  aliam,  nullam,  ullam, 
utramque  partem  u.  in  p.  109  sq.  b)  (7 
loc);  \  (in  utraque  parte  ib.  V29, 6; 

30,1.) 

b)  =  ratio,  respectus,  modas  (Hiiislcht, 
Beziehiuig-) ;  a)  abl.:  lenibus  atque  utinam 
scriptis  adiuncta  foret  uis,  comica  ut  aequato 
uirtus  polleret  honore  cum  Graecis  neue  {Eoth; 
neque  codd.;  neque  in  edd.)  hac  despectus 
parte  iaceres!  ap.  Suet.  uit.  Terent.  5;  t 

eo  fama  iam  praecurrerat  (c)  .  .  .  de  proelio 
Dyrrachino,  quod  multis  auxerat  (auxerant 
Ofkl)  partibus:  3,80,2;  quoniam  numero 
multis  partibus  esset  inferior :  3,  84, 3 ;  \ 

omnibus  partibus:  V 15, 1  «.  1.  B.  b)  y) 
omuibus  pai-t. 

(i)  c.  praep.:  magna  ex  parte,  qua  ex 
parte  u.  ex  p.  1193  sq.  E.  (5  (6)  loc). 

(in  hac  parte:   ap.  Suet.  u.  a)  hac  parte.) 

[Falso  :  quos  .  .  .  postea  in  parem  (partem 
.X)  iuris  libertatisque  condicionem  {a;  conditione 
CLh) ,  atque  ipsi  erant,  receperunt:  128,5.] 

Pars  .  .  .  pars:  1123,5;  IV  27, 6;  32,1;  VI 
31,2;  40,8;  Vn28,3;  34,2;  77,2;  87,4;  2,11, 
4;  3,27,2;  (87,3;)  97,3;  —  (pars  cum  parte: 
(V55, 1;)  VII 32, 5;)  —  pars  .  .  .  non  nullae 
.  .  .  reliquae:  1,  58,4. 

P.nrs  aciei:  1123,1;  aestatis:  11112,5;  IV 
20,1;  VII35,1;  agminis:  V32,2;  agri:  I 
31, 10;  VI12,4;aquae:  VII36,5(CC);  Aqui- 
taniae:  III 27, 1;  Ardueunae:  VI33,3;  ar- 


1005 


pars  —  Parthicus 


1006 


morum:  II  32, 4;  Atrebatum:  II23, 1;  auxi- 
liorum:  149,5;  belli:  2,18,7;  Britanniae: 
V12,l;  castrorum:  1114,2;  VII 28,6;  3,51, 
1;  ciuitatis:  112,6;  VII  32,5;  (33,1;)  clien- 
tium:  VI12,3;  collis:  (1118,2;)  VII46,3; 
69,5;  copiarum  u.  co|>ia(e)  p.  739  (5  loc); 
corporis  u.  corpoM  p.  746  sq.  (4  loc.) ; 
diei:  V9,8;  35,5;  58,2;  Eburonum:  V24, 
4;  VI  31,2.  5;  35,1;  equitatus  u.  eqaitata«* 
j).  1048  (6  loc);  equitum  ?/.  eques  p.  1033 
sq.  (4  loc);  exercitus  u.  exercitat^ />.  1214 
(9  (10)  loc..);  existimationis:  1,26,4;  fiu- 
mini.s  u.  flamen  p.  1310  (.5  loc);  Galliae: 
1(1,1;)  34,3;  111,1;  III  20, 1 ;  V 54, 1  (c);  VI 
5,1;  (Gallorum:  V  54,  1  (c);)  Germano- 
rum:  143,9;  Heluetiorum:  112,2.3;  hie- 
mis:  IV  4,7;  VII  10,1;  hominum:  1116,2; 
IV 32,1;  hostium:  152,2;  (11126,6;)  V  44, 
4;  (VII28,3;)  impedimentorum:  VII55,2; 
3,76,2;  inimicorum:  1,4,4;  iiisulae, 
-arum:  IV28,2;  V8,3;  —  IV  10,4;  Italiae: 
1,25,3;  2,32,1;  itineris:  1,68,2;  laudis: 
1,26,4;  legionum:  3,97,3;  litoris:  1,25,5; 
Menapiorum:  IV 4,7;  militum:  (1121,1;) 
u.  praeterea  niile^  p.  5U0  (7  loc);  Morino- 
rum:  IV22,1;  munitionis,  -num:  III 22, 
4  (c);  -  VII  80,1  (c);  3,62,2;  muri:  2,22, 
1;  nauium:  1,58, 4;  3,8,3;  42,2;  Neruio- 
rum:  1123,5;  noctis  u.  nox  p.  839  (4(5) 
loc);  nuntiorum:  V45,l;  obsidum:  IV 27, 
6;  VII  12,4;  Oceaui:Il,7;  operis  2«.  opas 
p.  956  sq.  (4  loc);  oppidanorum:  VII  58,4; 
oppidi  u.  oppidaiu  p.  041  (10  (11)  loc.) ; 
orae:  3,28,6;  peditum:  2,40,1;  pouti.s: 
IV  18,2;  VI  29,2;  propugnatorum:  3,27,2; 
prouinciae:  Vl,5;  3,34,4;  regiae:  3,112, 
8(?);  regionum:  114,7;  remigum:  3,27,2; 
rerum:  II  20,  2;  Rheni:  1 1,  6;  (IV  10, 1;)  sar- 
cinarum:  3,76,2;  acrobis:  VII  73,  7  ;  sena- 
tus:  VII55,4;  2,19,2;  sententiarum:  VII 
77,2;  Sicoris:  1,61,1;  siluae:  11128,3; 
spatii:  2,1,3;  sublicaruni:  VII35,4;  tem- 
poris:  V7,3;  40,5;  1,70,5;  turris:  2,9,5; 
11,4;  uallis:  V32,2;  uici:  1111,6;  2,1; 
uictus:  VI22,1;  urbis:  Vn47,4;  3,106,5; 

horum  omnium:  3,71,2. 

Adiect. :  (aduersae:  2,29,4;)  aequa:  3, 
10,7;  alia,-ae:  1122,1;  24,3;  1,21,6;  «.  ;/rac- 
ierca  aliaH  p.  232  (7  loc.) ;  aliqua  u.  ali- 
qaiH  p.  2'J8  (4  loc);  cf.  qua;  alterii:  12,3; 
31,10;  3,72, 2  ("AMy;  u.  praeterea  alti^r  p.  230 
sq.  ct  p.  241  cxtr.,  24'J  (13  -)-  3  (6)  loc.) ;  apcrta: 
IVljlO;  cortae:  1,17,3;  conrertissima:  V 
44,4;  coutruria:  IV  17,7;  1,69,1;  3,63,2; 
dextra  u.  ilexter  p.  882  (4  loc);  dimidia: 


VI 31, 5;  1,27,1;  3,101,1  (bis);  diuersae:  2, 

29,  4;    duae    u.    dno   p.    975   sq.    (13   loc); 

(eadem:    VII60,4;    61,3;   3,37,4;)   exigua: 

IV20, 1;  3,112,8;  extrema,  -ae:  IV 17, 6;  — 

VI  33,3;  1,25,3;  finitima:  VI, 5;  firma:  I 

52,2;   VII84,2;   imperatoriae:  3,51,5;   in- 

columis:  VI  40,8;  inferior:  11,6;  IV  17,5. 

9;  28,2;  (V12, 1;)  V^I35,4;  integra:  VII 35, 

4;  interior:  V12,l;  (3,39,  2;  40,4;)  (libera: 

3,34,4;)   magna:  116,6;  V9,8;  35,5;   58,2; 

2,31,8;  3,53,5;  57,3;  m.  prae/erea  niagnns 

p.   525  sq.    (35   loc) ;    maior   u.    niagnas 

p.  530  (4  loc);  maritima:  V12, 2;    maxiraa 

u.  niagnns  p.  533  (6  (7)  loc);  minima:  1, 

70,5;   minor:    V55,l;    multae:  3,80,2;   84, 

3;  munit(issim)a:  1, 20, 3;  2,1,3;  non  nulla: 

1,13,4;   46,2;   nuda:    VI 21, 5;  VII 46,5  (c); 

nulla  u.  nalla«»  p.  844  (4(5)loc);  omnis         /    . 

M.  omnis  p.  898  (6  (8)  loc);  omnes  u.  om-        ( 

nis  p.  008  (15  (10)  -{  8  -\-  11  loc.) ;   praeterea        ,   :■;  ^ 

VI  11,2;    paciitissima:    V24,7;    parua:    3, 

41^  perexigua:  3,87,3;  plures:  IVI073T' 

(princeps:    112,6;)    prior:    1,27,1;    pro- 

xima:  2,1,2;  (ali)qua:  VII  28,1;  67,4;  (quae- 

cumque:    1114,2;    V41,6;    2,41,4;  3,102,1; 

quaedam:  IV  10,1;   quaeque:  1122,1;  VII 

85,1;)  quarta:  112,2;  11126,6;  2,1,3;  quie- 

tissima:    V  24,  7 ;    rata:    1,17,4;    reliqua, 

-ae:. 112,2;   IV4,7;  20,1;  32,4;   V31,4;   46, 

4;  VII  10,1;  25,1;  73,7;  1,87,5;  2,1,3;  11,4; 

3,28,6;  -  IV32,4;  VI37,4;  VII69,4;  80,8; 

3,40,2;  112,7;    sinistra:   1123,1.4;  2,4,5; 

3,94,4;  superior:  1118,2;  VII 46,3.5;  tertia: 

11,1;   2,3;   31,10  (bis);  (52,7;)  111,1;  32,4; 

1116,2;  20,1;   1,82,4;  87,4;   tres:   11,1;   12, 

2;  VI32,3;  VII  61,4;  67,1;  2,1,3;  9,4;  ua- 

cua:  1111,6;  ulla:  2,17,2;  ultima,  -ae:  VI 

29,2;  —   VII28,2;  una:   11,1.5;  2,3;  II29, 

3;  IV3,2;  32,4;  V26,3;  VII5,5;  80,6;  2,1, 

2;  25,1;  3,45,3;   utra:  112,1;  1,35,3;   utra- 

que:    138,5;   118,3;   IV 18, 2;   V29,6;  30,1; 

32,2;  VII  80,1;   1,25,3.5;   45,4;  54,4;  86,3; 

2,24,3;  3,40,4;  68,6;  70,2. 

Parthi :  finitimis  hostibus  Parthis  (partis 
/'/(;  parchis  a)  post  se  relictis,  qui  paulo  aute 
M.  Crassum  imperatorem  interfecerant  et  M. 
Ribuluni  in  obsidione  habucrant,  legiones  cqui- 
tesque  ex  Syria  deduxerat:  3,31,3;  quod  is 
(I-.ucilius  Hirrus)  a  Ponipoio  ad  Parthos  (arthos 
Nald)  missuH  esset:  3,82,5. 

PartliiciiM:  retineri  legionea  II,  quae  ab 
se  simulutione  Parthici  (partici  a)  belli  sint 
abductae:  1,9,4;  sumniamquc  {c\  in  soUici- 
tudincm  (c)  ac  timorom  (<•)  Partliici  ^pnrdiici 
a{'!))  belli  prouiucia  cuui  ucnissct  uc  uon  nulUic 


1007 


Parthicus  —  paruulus 


1008 


militum  uoces  cum  audirentur,  sese,  contra 
hostem  si  ducerentur,  ituros,  contra  .  .  .  con- 
sulem  arma  non  laturos:  3,31,4. 

Partliiiii:  qui  (L.  Torquatus)  iussu  Pom- 
pei  oppido  praeerat  praesidiumque  ibi  Parthi- 
norum  (partin.  codd.)  habebat;  3,11,3;  cf.  qu. 
sqq.;  Caesar  .  .  .  expugnato  in  (c)  itinere  op- 
pido  Parthinorum  (f:  partinorum  ahl) ,  in  quo 
Pompeius  praesidium  habebat,  .  .  .  ad  Pom- 
peium  peruenit :  3, 41, 1 ;  item  i"  Lisso  Parthinis- 
que  (l? ;  partinisque  afh)  et  omnibus  castellis 
quod  esset  frumenti  conquiri  iussit:  3,42,4; 
Pompeius  .  .  .  superioribus  diebus  praedae  loco 
Parthinos  habuerat  frumentumque  omne  con- 
quisitum  spoliatis  efFossisque  eorum  domibus 
.  .  .  comportarat :  3,  42, 5. 

particeps :  ad  Pompeium  transierunt  cum 
iis  (c),  quos  sui  consilii  participes  habebant: 
3,60,5;  t  Scipionis  milites  cohortatur, 

ut  parta  iam  uictoria  praedae  ac  praemio- 
rum  uelint  esse  participes:  3,82,1. 

partim:  quod  ab  non  nullis  Gallis  solli- 
citarentur,  partim  qui,  ut  (c)  Germanos  diu- 
tius  in  Gallia  uersari  noluerant  (nollent  fi), 
ita  populi  Romani  exercitum  .  .  .  inueterascere 
in  Gallia  moleste  ferebant,  partim  qui  mobi- 
litate  et  leuitate  animi  nouis  imperiis  stude- 
bant :  111,3;  iUi  ...  partim  cum  iis  (c),  quae 
retinuerant  et  celauerant  armis,  partim  scutis 
ex  cortice  factis  aut  uiminibus  intextis  .  .  . 
eruptionem  fecerunt:  1133,2;  petere  contendit, 
ut  in  Gallia  reliuqueretur,  partim  quod  insue- 
tus  nauigandi  mare  timeret,  partim  quod  reli- 
gionibus  impediri  (o)  sese  diceret:  V6, 3;  ad 
sumniam  desperationem  nostri  perueniunt  et 
partim  fugientes  ab  equitatu  interficiuntur, 
partim  (partem  a)  integri  procumbunt:  2, 42, 
2;  huc  Dardanos,  Bessos  partim  mercennarios, 
partim  imperio  aut  gratia  comparatos,  item 
Macedones  .  .  .  adiecerat :  3, 4, 6 ;  duobusque 
milibus  hominum  armatis,  partim  quos  (quos 
part.  Ciacc.)  ex  familiis  societatum  delegerat, 
partim  a  negotiatoribus  coegerat,  .  .  .  Pelusium 
peruenit:  3,103,1. 

[Falso:  partem  (partim  hl)  nauium  depri- 
munt,  non  nullas  cum  hominibus  capiunt:  1, 
58,4.] 

(Partini  u.  Parthini.) 

partior:  reliquas  copias  .  .  .  misit  f  cap- 
tis  (partitis  Viclh.;  ita  partitis  P.  Thomas) 
quibusdam  cohortibus,  uti  (c)  numerus 
legionum  constare  uideretur :  VII  35, 3 ;  T 

Caesar  partitis  copiis  cum  C.  Fabio  legato 
(c)  et  M.  Crasso  quaestore  . . .  adit  (c)  triper- 
tito:  VI  6,1;  t  (Eporedorix  Viridomarus- 


que)  pecuniam  atque  equos  inter  se  partiti 
sunt:   VII 55, 5;  t   prius  quam  plure.s 

ciuitates  conspirarent,  partiendum  sibi  ac 
latius  distribuendum  exercitum  putauit:  III 
10,3;  partito  exercitu  T.  Labienum  cum 
legionibus  tribus  ad  Oceanum  uersus  .  .  .  pro- 
ficisci  iubet,  C.  Trebonium  cum  pari  legionum 
numero  .  .  .  mittit,  ipse  cum  reliquis  tribus 
(c)  ...  ire  constituit:  VI33, 1(— 31;  Scipionem 
eadem  spes  prouinciae  atque  exercituum  im- 
pellit,  quos  se  pro  necessitudine  partiturum 
cum  Pompeio  (quae  secum  pro  nec.  partiturum 
Pompeium  Ciacc.)  arbitrabatur  (c):  1,4,3; 
t  receptisque  omnibus  in  una  castra  legionibus 
suum  cum  Scipione  honorem  partitur 
classicumque  apud  eum  cani  et  alterum  illi 
iubet     praetorium    tendi:    3,  82,  1;  t 

Afranius  et  Petreius  et  Varro,   legati  Pompei, 

.  .  officia  inter  se  partiuntur,  uti  Pe- 
treius  .  .  .  cum  omnibus  copiis  ad  Afranium 
proficiscatur ,  Varro  .  .  .  ulteriorem  Hispaniam 
tueatur:   1,38,2;  1  id   opus  inter  se 

Petreius  atque  Afranius  partiuntur:  1,73,3; 
\  pecuniam:  VII  55, 5  u.  equos;  f  (pro- 

uincias:  1,4,3  u.  exercitum;)  t  instituto 
Caesaris  semper  duae  (o)  legiones  pro  castris 
excubabant  (c)  pluresque  partitis  tempori- 
bus  erant  in  opere:  VII  24, 5. 

parnm  :  cui  rei  parum  diligenter  ab 
iis  (c)  erat  prouisum:  11118,6;  tl  neque 

pudentes  (c)  suspicari  oportet  .sibi  parum  credi: 
2,31,4;  1  onerarias  naues  .  .  .  deducunt, 

parum  clauis  aut  materia  atque  armamentis 
instructis  ad  reliquas  armandas  reficiendas- 
que  utuutur:  1,36,2;  1  ad  reliqui  tem- 

poris  pacem  atque  otiimi  parum  profici:  VII 
66,4. 

parnnlns.  A.  propr.:  nauiculam  par- 
uulam  conscendit:  3,104,3. 

B.  trsL;  a)  =  lenis,  mediocris:  non  deni- 
que  communes  (c)  belli  casus  recordabantur 
(c)  ,  quam  (quamque  Ciacc.)  paruulae  saepe 
causae  uel  falsae  suspicionis  uel  terroris  repen- 
tini  uel  obiectae  religionis  magna  detrimenta 
intulissent:  3,72,4;  If  neque  etiam  par- 

uulo  detrimento  illorum  locum  (c)  relinqui 
uidebat:  V  52, 1 ;  f  paruulisque  proe- 

liis  cum  nostris  contendebant:  1130,1;  eo  die 
paruulis  equestribus  proeliis  ad  aquam  factis 
utrique  sese  (e)  suo  loco  contineut:  V  50, 1. 

b)  =  uon  multorum  annoruni,  puUus,  pueru- 
lus:  mansuefieri  (e)  ne  paruuli  quidem  ex- 
cepti  possunt  (uri):  VI 28,  4;  f  (a  paruis 

(p;  ab  paruulis  a;  edd.;  apparuulis  A)  labori 
ac  duritiae  student  (Germani):  VI  21, 3.) 


1009 


paruus 


1010 


k, 


paruns.  A.  positiuus:  a)  proj)!-.:  quae 
(iumenta)  sunt  apud  eos  nata,  parua  (p; 
i^f.,  Dt^;  praua  a;  rell.  edd.)  atque  deformia, 
baec  cotidiana  exercitatione  summi  ut  sint 
laboris  efficiunt:  IV 2, 2;  f  pellibus  aut 

paruis  renonum  (c)  tegimentis  utuntur, 
magna  corporis  parte  nuda:  VI  21, 5;  1 

quam  (turrim)  primo  ad  repentinos  incursus 
humilem  paruamque  fecerunt:  2,8,1. 

b)  trsl.;  a)  =  mediocris,  modirus:  manus 
erat  nulla,  quae  paruam  modo  causam  timo- 
ris  adferret:  VI35,3;  t  ne  paruum  modo 
detrimentum  in  coutentione  .  .  .  accideret 
(c):  VII  52,2;  ^  si  paruo  labore  ma- 

gnas  controuersias  toUere  .  .  .  possint:  1,9,1; 
^  parua  manu  Metiosedum  uersus  missa  .  .  . 
reliquas  copias  contra  Labienum  duxerunt:  VII 
61,5;  quod  tam  late  (quod  naualia  Paii/)  tueri 
parua  manu  non  poterat:  3,111,6;  t  mo- 

mentum  «(.  nionientnm  B.  p.  632  (3  loc); 
^  Caesar  .  .  .  parua  parte  (paruam  parteni,?} 
,6octis  itinere  intermisso  mane  Dyrracbium  uenit: 
3(41,5;  "(  (Dumnorigem)  portoria  reliqua- 

que  omnia  Haeduorum  uectigalia  paruo  pre- 
tio  redempta  habere:  118,3;  1  ita  paruae 
res  magnum  in  utramque  partem  momentum 
habueruut:  3,70,2;  T  paruoque  spatio 

intermisso  .  .  .  conclamari  iussit:  3,75,2;  paruo- 
que  intermisso  temporis  spatio  ac  rursus  reno- 
uato  cursu  pila  miserunt:  3,93,1. 

fi)  (ad  aetatcm  pcrtiuet)  —  puerulus:  a 
paruis  (p;  abparuulisa;  cdd.;  apparuulis  A) 
labori    ac  duritiac  .student  (Germani):   VI  21, 3. 

B.  comi).  niinoi-;  a)  ui  adiectiui;  a)  propr. ; 
aa)  c.  appellat.:  cum  in  minora  castra 
operis  perspiciendi  causa  uenisset:  VII  44, 1 ; 
quem  minoribus  castris  pracsidio  reliquerat: 
VII  49, 1;  ita  miuora  castra  inclusa  maioribus 
castelli  (-lis  ah)  atque  arcis  locum  obtinebant: 
3,66,5;  —  partcm  suarum  copiarum,  quae  (c) 
castra  minora  oiipugnaret,  misit:  150,2; 
oranes  (o)  alarios  . . .  pro  castris  minoribus  con- 
stituit:  I  51, 1 ;  quae  (coliortcs)  ex  castris  minori- 
bus  eductae  cum  T.  Sextio  legato  ceperant  locum 
(o)  Buperioreni :  VII  51,  2;  reliquas  cohortes  .  .  . 
ad  legionem  Pompei  castraque  (minora  add.x; 
edd.;  dcl.  Uuy)  duplici  acie  eduxit:  3,67,3;  — 
fossamque  duplicem  .  .  .  a  maioribus  castris  ad 
minora  perduxit:  VII  36,7;  raros  mililes  .  .  .  cx 
maioribuH  castris  in  niinora  traducil:  VII  45,  7; 
T[  compIurcH  j^ruetcrea  niinores  obiectae  (c) 
insulae  existimantur:  V  13,3;  V13,2  u.  [i[i); 
^  multa  huc  minora  uauigia  addunt:  1,56, 
2;  has  (naucs)  scnphis  niinoribusquc  nauigiifl 
compluribus  Hul)niinsis  Otucilius  .  .  .  cxpuguare 

Loxlu.  Caoiiar.     11. 


parabat:  3,28,2;  T  ex  minoribus  naui- 

bus  magna  uis  eminus  missa  telorum  multa 
nostris  .  .  .  uulnera  inferebant:  2,6,3;  —  scaphis 
elicuit  naues  Laelianas  atque  ex  his  longius 
productam  unam  quinqueremem  et  minores 
duas  in  angustiis  portus  cepit :  3, 100, 2. 

jiji)  c.  nom.  propr.:  qua  ex  parte  est  Hi- 
bernia  (insula  add.  '^),  dimidio  minor,  ut  exi- 
stimatur,  quam  Britannia:  V  13,  2. 

fj)  trsl.;  aa)  =  ans:ustior,  tenuior,  breuior; 
Sff)  uon  additur  abl.  mensnrae:  non  minore 
animo  ac  fidueia,  quam  (qua  add.  Paul)  ante 
dimicauerant,  naues  conscendunt:  2,4,3;  ^ 
interiore  spatio  minorem  circuitum  habe- 
bant:  3,44,5;  T  copia  »(.  S)  c)  copia; 

"[  fiducia:  2,4,3  u.  animus;  •■  Vercinge- 

torix  minoribus  Caesarem  itineribus  (itin. 
caes.  p)  subsequitur:  VII  16,1;  legionemque 
unam  minoribus  itineribus  subsequi  iussit:  3, 
102, 1 ;  T  cum  .  .  .  non  minorem  laudem 
exercitus  quam  ipse  imperator  meritus  uide- 
batur:  140,5;  ^  ut  exploratis  itineribus 

minore  cum  (om.  [i)  periculo  uallem  riuum- 
que  transiret:  V50,3;  1  quae  quidem  res 

Caesari  non  minorem  quam  ipsa  uictoria 
uoluptatem  attulit:  153,6. 

q  u  a  e  quidem  ego  aut  omnino  falsa  aut  certe 
minora  opinione  esse  confido:  2,31,5. 

8)  addltur  abL  meusurae;  a)  multo:  magna 
parte  exereitus  nostri  interfecta  multo  mino- 
rem  superesse  .  .  partem:  V  55, 1. 

b)  nihilo:  necessitudinem  quidem  sibi 
nihilo  minorem  cum  Caesare  intercedere:  2, 
17, 2. 

c)  <iuo:  (Caesar  iis  ciuitatibus,  quae  ad  eius 
amieitiam  acce.sserant,  qwod  (Sleph.;  quo  corfrf.) 
minorerat  frumenti  copia,  pecus  imperabat: 
1,52,4;  cogeb.intur  .  .  .  pabulum  .supportare, 
quodque  (det.;  quoque  x;  Dt.)  erat  eius  rei 
minor  copia,  hordeo  adaugere:  3,58,4;)  % 
ad  haec  rursus  opera  addeudum  Caesar  putauit, 
quo  minore  numero  militum  muuitiones 
dcfcndi  possent:  VII  73,2;  1  circuniuallare 
Ponipeium  instiluit ,  haec  spectans  (c) ,  ... 
quo  minore  periculo  uudique  frumentum 
commeatumque  exercitui  supportare  posset:  3, 
43,2;  t  pauca  apud  cos  de  lenitate  sua 
locutus,  quo  minore  essent  timore,  omnes 
conseruauit :  3, 98,  2. 

(i(i)  —  miuoi-  iiatu:  intcrim  filiu  miuor 
Ptolomaei  regis  .  .  .  ud  (o)  Achillam  seae  ex 
rcgia  traiecit:  3,112,9. 

b)  ul  subst.;  a)  soqu.  gonet. :  eo  aibi  minus 
dubitationis  dari,  quod:  114,1;  —  suaque 
esse   eius    modi    iuiperiu,    ut    uon  miuus   ha- 

U 


1011 


paruus  (minor,  minua) 


1012 


beret  iuria  in  se  multitudo  quam  ipse  in 
multitudinem :  V27,3. 

p)  non  se(|u.  g-enet.:  cum  .  .  .  minus  opi- 
nione  sua  efficeret  (-cere  akl}:  3,21,1;  t 
quod  {P.  Manut.;  quo  X;  Sclm.,  Fr.,  Hld.) 
minus  multitudine  militum  legionariorum  pro 
hostium  numero  ualebat:  151,1;  cum  per  se 
minus  ualerent,  .  .  .  Ariouistum  sibi  adiunxe- 
rant:  VII 2, 2. 

C>  superl.  minimns;  a)  iidiect.:  qua  mi- 
nima  altitudo  fluminis  erat:  18,4;  f  ne 

minimo  (minimum  Pliiyg.)  quidem  casu  (casui 
p)  locum  relinqui  debuisse:  VI42, 1;  1[ 

nec  minimam  (nimiam  af)  partem  temporis 
equitum  uim  caetrati  sustinere  potuerunt:  1, 
70, 5. 

1))  ui  subst.;  a):  ut  quam  minimum 
spatii  ad  se  colligeudos  armandosque  (c) 
Romanis  daretur:  III  19,1. 

P):  cum  ipse  gratia  plurimum  domi  atque  in 
reliqua  Gallia,  ille  minimum  propter  adule- 
scentiam  posset:  120,2. 

niiuns  (aduerb.).  A.  iii  comparatiui; 
a)  sequitur  (iuam;  a)  uon  minus  iiuam  u. 
non  p.  789  b)  (7  loo.). 

[i)  nec  niinus  qnam :  nec  minus ,  quam  est 
pollicitus,  Vercingetoris  animo  laborabat,  ut: 
VII  31,1;  nec  (non  (i)  minus  se  in  (c)  milite 
modestiam  .  .  .  quam  uirtutem  .  .  .  desiderare: 
VII  52, 4. 

b)  non  sequitxu'  quani;  a)  additnr  negatio : 
non  minus  qui  intra  munitiones  erant  per- 
turbantur  Galli  (o):  VII 70, 6;  —  (Vibullius 
(c)  *expositus  Corcyrae  non  minus  necessarium 
esse  existimauit  .  .  .  Pompeium  fieri  certiorem 
.  .  .  [ante]quam  de  mandatis  agi  [inciperet] 
{u.  CC):  3,11,1;)  f  neque  minus  ob 

eam  causam  ciuibus  Romanis  .  .  .  certae  pecu- 
niae  imperabantur:  3,32,6;  ut  libere  pabulari 
(c)  posset  nec  minus  aditum  nauibus  haberet: 
3,65,4;  t  nulli  omnium  lias  partes  uel 

querimoniae  uel  miserationis  miuus  conuenisse: 
1,85,1. 

[J)  non  additur  negatio;  aa)  additur  abl. 
niensurae ;  91)  eo  niinus :  ad  hostes  contendit 
eo  minus  ueritus  nauibus,  quod:  V  9, 1. 

58)  niliilo  minns  u.  niliil  p.  775  y)  (5  (6) 
loc). 

6)  paulo  minus:  u.  P^)  S8)  extr.  (2  loc). 

Ji)  quo  minus :  atque  eo  grauius  (eas  res  se) 
ferre,  quo  minus  merito  populi  Romani  acci- 
dissent:  1 14,1. 

Coniunctionem  quo  minus  ti.  s.  u.  qno- 
minns. 

P[i)   nou    additur    abl.    niensui-ae;   minus 


pertinet  91)  ad  adieet.:  minus  exercitatus, 
minus  peritus:  1,58,3  u.  B.  a)  exercitatus ; 
t  propter  crebras  commutationes  aestuum  mi- 
nus  magnosibi  iluctus  (o)  fieri  cognouerat: 
VI,  2;  t  qui  se  ex  his  minus  timidos 

existimari  uolebant :  I  39,  6. 

93)  ad  uunieral.:  a  (c)  milibus  passuum 
minus  duobus  castra  posuerunt:  117,3;  nam 
minus  horis  tribus  milium  pedum  (c)  XV  (c) 
in  circuitu  (c)  munitionem  perfecerunt:  V42, 
4;  comperit  minus  V  et  XX  milibua  longe  ab 
Vtica  eius  copias  abesse:  2,37,3;  1[  eo 

die  milites  sunt  paulo  (paulum  «)  minus 
septingenti  (milites  paulo  minus  .DCC.  sunt 
[i)  desiderati:  VII 51, 4;  harum  altera  nauis 
CCXX  e  legione  tironum  sustulerat,  altera  ex 
ueterana  paulo  minus  CC :  3, 28, 3. 

6)  ad  adiierb.  u.  B.  b). 

B.  =  uon  ita  (multum),  parnra;  pertiuet 
a)  ad  adiect.:  intellectum  est  nostros  propter 
grauitatem  armorum  (c)  .  .  .  minus  aptos 
esse  ad  huiua  generis  hostem :  V  16, 1 ;  t 
quod  ualetudine  minua  commoda  utebatur: 
3,62,4;  t  nostri  cum  (quo  af;  qui  Nhl; 
quom  Elberl.;  Np.)  minus  exercitatis  remigi- 
bus  minusque  peritis  gubernatoribus  utebantur, 
.  .  .  tum:  1,58,3;  1  quod  (c)  minus 
idoneis  equis  utebantur:  VII  65,5;  t 
minus  peritus:  1,58,3  u.  exercitatus. 

1))  ad  aduerb.:  illi  perterriti  uirtute  equitum 
minus  libere,  minua  audacter  uagabantur:  1, 
59,2;  1    eadem    de  causa  minus   com- 

mode  copulis  (c)  continebantur :  III  13,8; 
animaduertit  .  .  .  ob  eam  causam  minus  com- 
mode  frumentum  commeatumque  sibi  suppor- 
tari :  III  23,  7  ;  et  amicitiae  grauiorem  iniuriam 
feceris  et  tibi  minus  commode  consulueris,  si: 
ap.  Cic  ad  Att.  X  8  iJ,  1;  1  minus  facile 

u.  facile  p.  124S  (3)  aa)  (4  loc);  1  fiebat, 
ut  et  minus  late  uagarentur  et  minus  facile 
finitimis  bellum  inferre  possent :  I  2, 4 ;  t 

minus  libere:  1,59,2  u.  audacter. 

e)  ad  uerba:  ne  .  .  .  ea  pars,  quae  minus 
sibi  (c)  confideret,  auxilia  a  Vercingetorige 
arcesseret:  VII  33, 1;  t  eo  autem  frumento, 
quod  flumine  Arari  (c)  nauibus  subuexerat,  prop- 
terea  uti  minus  poterat,  quod:  116,3;  (cum 
(c)  propter  longitudinem  agminis  minus  facile 
{sie  Aldus;  minus  facere  a;  non  facile  P;  mi- 
nus  Fr.)  omnia  per  se  obire  et  .  .  .  prouidere 
possent :  V  33, 3 ;)  t  quod  neque  in  uulgum 
disciplinam  efierri  uelint  neque  eos,  qui  discunt 
(e),  litteris  coufisos  minus  memoriae  studere: 
VI 14, 4. 

C.  =  non:  eo  consilio,  ut,  ai  poasent,  castel- 


1013 


paruus  (minus)  —  passus 


1014 


lum  .  .  .  expugnarent  pontemque  int«rscin- 
derent,  si  minus  potuissent  (del.  Uot.), 
agros  Remorum  popularentur:  119,  (4.)  5;  uti 
aut  iterum  conloquio  diem  constitueret  aut, 
si  id  minus  uellet,  ex  (c)  suis  legatis  ali- 
quem  ad  se  mitteret:  147,1. 

minimc.  A.  ui  superlat. ;  a)  c,  adiect. : 
qua  minime  arduus  ad  no.stras  munitioneb 
ascensus  uidebatur:  1133,2;  \  quod  eam 

(o)  partem  minime  firmam  liostium  esse 
animaduerterat :  I  52, 2;  quas  (cohortes)  minime 
firmas  ad  dimicandum  esse  existimabat:  VII 
60,2;  quae  minime  uisa  pars  firma  est  (min. 
p.  f.  e.sset  (i) ,  huc  concurritur :  VII  84, 2. 

b)  C.  uerb. :  quod ,  ut  supra  demonstrauimus, 
minime  homines  {Dauis.;  omnes  X;  cdd.;  om- 
nium  Lips.;  del.  Apitx.)  Germani  agri  culturae 
student:  VI  29, 1. 

B.  =  nequaquam,  nullo  inodo:  quod  a  cultu 
atque  humanitate  prouinciae  longissime  absunt 
minimeque  ad  eos  mercatores  saepe  com- 
meant  (mercat.  commetant  Bergk):  11,3;  % 
mollis  ac  minime  resistens  ad  calamitates 
perferendas  mens  eorum  est:  11119,6;  —  (ut 
.  .  .  iter  in  prouinciam  conuerteret,  id  ne  metu 
quidem  (Steph.;  ut  ne  metu  quidem  a;  ut 
nemo  tunc  quidem  ^;  id  minime  tum  quidem 
Dauis.)  necessario  faciundum  existimabat: 
VII  56, 2.) 

pa»4Co:  multaque  erant  intra  eum  locum 
manu  sata,  quibus  interim  iumenta  pasceret 
3,44,3. 

I>a8Him:  Numidae  enim  (e)  quadam  bar- 
bara  consuetudine  nullis  ordinibus  passim  con- 
sederant:  2,38,4;  1  reliqua  multitudo 

puerorum  mulierumquc  .  .  .  passim  fugere 
coepit:  IV  14,5. 

IiaHHDH.  In  li.  OaU.  plerumque  plme  uide- 
tur  scriptum  esse  passus,  passuum,  passi- 
bus;  sed  p  inuenitur  in  a  (passuum  in  (i)  VII 
69,3,  p  in  AB,  P  in  M,  pas  in  a  (passuum  in 
QkV)  VII  40, 4;  p  in  o.,  pedu  in  B'',  (passuum 
om.  in  [i)  V42,4;  (p  (=  pedum)  iu  [i,  pedum 
in  a.  1130,2.) 

pass.  iiel  pass.  (uel  similiter)  scriptum 
exstat  in  [i  (passuum  in  a)  IV  3, 2;  V13, 7; 
32, 1 ;  53, 1 ;  VII  79, 2 ;  in  a  II 18, 2  (=  passus) ; 
VII 40, 4  (=  passuum) ;  in  h  VII  69, 6  (=  pas- 
suum);  —  (paHBUm  est  in  Apr.,  passuum  in 
retl.  123,1;  passerum  in  Apr.  I  15,5;)  inissuum 
um.  fh  VII  3,  3. 

In  B.  Ciu.  ferc  cunstanter  pru  ijcnct.  in  f 
scriptum  esse  passus  dicit  Db.  arf  1,40,1;  idcm 
cud.  habet  passibus  (pru  passuum)  1,54,3;  61, 
4;  2,23,2;  —  pass.  [ucl  paS.)  est  in  Multl  pru 


passus  (an  passibus  ?)  2, 24, 4 ;  pass.  in  Oahl 
pro  passuum  2,23,2;  item,  ut  uidetur,  3,37,2 
et  97,3;  pass.  (=  passuum)  in  hl  1,54,3  e<  61, 
4 ;  in  ah  2, 38, 3  (passus  errore  in  fl) ;  in  a  3, 
38,1  et  63,4;  pass.  (=  passuum)  in  h,  passus 
in  afl  2,39,2;  passum  (pru  passuum)  in  a  3, 
76,3;  —  umiss.  est  passuum  in  af  l,i3,l.  — 
Plene  scriptum  est  in  x,  si  quid  tribtiendum  est 
Diibneri  silentio,  passus  3,  (66,  6  e<)  67,  2; 
passuum  1,16,2;  (45,5;)  65,3;  66,4;  3,44, 
3;  112,2;  passibus  1,41,3;  3,66,3. 

A.  obi.:  ab  infimis  radicibus  montis  inter- 
missis  circiter  passibus  CCCC  castra  facere 
constituit:  1,41,3. 

B.  acc.  spatii  (meusurae);  a):  125,  5j<.  C.  c) 
spatium;  hic  (c)  locus  ab  hoste  circiter  passus 
sescentos  .  .  .  aberat:  149,3;  oppidi  murus 
a  (c)  planitie  atque  initio  ascensus  recta  re- 
gione  .  .  .  mille  CC  passus  aberat:  VII 46, 1; 
abest  derecto  itinere  ab  Vtica  paulo  amplius 
passus  (pass.  Nahl;  passibus?)  mille  (mil. 
Nahl):  2,24,4;  is  (c)  locus  aberat  a  nouis 
Pompei  castris  circiter  passus  quingentos:  3, 
67,2;  f  (perducere:  3,66,6  u.  C.  c)  mu- 
nitio;)  f  ab  oppido  autem  decliuis  locus 
*leni  fastigio  uergebat  in  longitudinem  (-ne 
hl)  passus  (egu;  passuum  x;  edd.)  circiter 
CCCC:  1,45,5. 

b):  locus  erat  castrorum  editus  et  paulatim 
ab  imo  adcliuis  circiter  passus  mille:  III 19, 
1 ;  1  collis  nascebatur  .  .  . ,  passus  (passi- 

bus  B-)  circiter  ducentos  (ducentis  &)  intimus 
apertus,  ab  superiore  parte  siluestris :  II 18, 2. 

c):  ultra  eum  locum  .  .  .  circiter  passus 
sescentos  ab  his,  castris  idoneum  locuni  dele- 
git:  149,1. 

C.  gen. ;  a):  transucr.sam  fossam  obduxit 
(c)  circiter  passuum  quadriiigeutorum :  118,3; 
T  (in  lougitudiuem  passuumCCCC:  1,45,5 
u.  B.  a)  uergere.) 

b):milia;  a):  (esse:  V13,6  «<.  (J)  (ifi);)  H 
renuntiat:  V  milia  passuum  proxima  iuter- 
codcre  (iutercidere  Ox)  itiueris  campestris:  1, 
66, 4. 

[i):  castellis  enim  XXIIII  efTectis  XV  milia 
passuum  *in  circuitu  amploxus  (compl.  Paid) 
hoc  spatio  pabulabatur:  3,44,3;  t  regioues 
secutus  quam  potuit  aequissimas  .  .  .  XIIII 
milia  passuum  complexus  .  .  .  muuitiones 
.  .  .  perfecit:  VII  74, 1 ;  3,44,3  u.  amplecti; 
quod  (c)  milium  {i'ijo ;  milia  \:  idd.;  Clark.) 
puHsuum  iu  circuitu  XVII  munitiones  (dcl. 
Oud.;  edd. ;  muuitiouo  Clark.)  erat  comploxus: 
3,63,4;  1  hoc  pcrtiuet  (Intus  teuet  (i) 

circitor  milia  passuuui  quingeuta:  V13, 2;  eius 

64* 


1015 


passus  —  patefacio 


1016 


munitioniB  . .  .  circuitus  XI  (c)  milia  passuum 
tenebat  (patebat  com.  Dt.}:  VII  69, 6. 

'/):  Ariouisti  copias  a  nostris  milibus  (milia 
ego)  passuum  quattuor  et  uiginti  abesse:  141, 
5;  u.  praeteiea  luille  e)  a)  p.  605—607  (32 
(35)  +  8  hc). 

§)  aa):  cum  esset  inter  bina  castra  campus 
circiter  milium  passuum  VI:  3,37,2;  1[ 

sex  milium  passuum  (passus  bfl)  interuallo 
a  Saburra  consederat:  2,38,3;  1f  (minus 

horis  tribus  milium  pedum  (NapoL:  passuum 
edd.;  p.  a)  XV  in  circuitu  (e)  munitionem 
perfecerunt  (decem  milium  in  circuitu  muni- 
tionem  pedum  XV  perfecerunt  (3 ;  u.  GC) :  V 
42, 4 ;  3, 63, 4  u.  P)  complecti ;  t  quo  ex 

portu  commodissimum  in  Britanniam  traiec- 
tum  esse  cognouerat,  circiter  milium  passuum 
XXX  [transmissum]  a  continenti:  V2, 3;  f 
(postea  uallo  pedum  (a;  Schn.,  Np.;  p.  ^; 
passuum  plur.  edd.)  XII  (-B'',3;  Schn.,  Np.;  om. 
OL  ei  plur.  edd.)  in  circuitu  quindecim  milium 
crebrisque  castellis  circummuniti  oppido  sese 
continebant  {u.   CC):  1130,2.) 

(iji):  hoc  (latus)  (huic  (i)  milium  {ego;  milia 
X:  edd.)  passuum  *octingentorum  in  longitu- 
dinem  esse  existimatur  (arbitrantur  ae):  V  13, 
6;  ita  omnis  insula  est  in  circuitu  uicies  cen- 
tum  milium  passuum :  V  13,  7 ;  quod  spatium 
est  milium  passuum  (om.  bdfkk)  circiter  cen- 
tum  LX:  Vn3,3. 

e)  aa):  harum  tamen  omnium  legionum  bi- 
berna  .  .  .  milibus  passuum  centum  con- 
tinebantur:  V24,7. 

[i[i) :  (cum  .  .  .  ab  eo  oppido  Caesar  .  .  .  cir- 
citer  milia  {om.  a;  milib.  a;  mil  /;)  passuum 
quinque  abesset:  1113,2;)  u.  praeterea  mille 
p.  609  h)  P)  (4  loc.). 

yy):  amplius  milibus  passuum  . .  u.  am- 
plin!^  p.  256  (4  loc);  praeterea  (inueniebat) 
Sabim  flumen  a  (c)  castris  suis  non  ampHus 
milia  (milibus?)  passuum  decem  abesse:II16, 
1;  1  neque  longius   ab   *eo  milibus 

passuum  LXXX  in  *Oceanum  influit :  IV 10, 
2;  sese  non  longius  mUibus  passuum  quat- 
tuor  aquationis  causa  processurum:  IV 11, 4; 
copias  .  .  .  conuenisse  neque  longius  milibus 
(recc;  milium  a;  mil  a;  milia  W^;  edd.)  pas- 
suum  octo  ab  hibernis  suis  afuisse  (ftiisse  ^): 
V  53,  7. 

P:  a  milibus  passuum  .  .  «.  mille  p.  609 
i)  a)  (5  loc). 

nullum  eius  modi  casum  exspectans,  quo  .  . . 
in  milibus  passuum  tribus  offendi  posset:  VI 
36.  2. 

c):  haec  insula  .  .  .  a  superioribus  regibus  (c) 


in  longitudinem  passuum  DCCCC  in  mare 
iactis  molibus  .  .  .  cum  oppido  coniungitur: 
3, 11"-',  2;  t  ah  angulo  castrorum  sinistro 

munitionem  ad  flumen  perduxerat  circiter 
p.issuum  {ego;  passus  1;  edd.)  CCCC:  3,66,6; 
t  erat  inter  (c)  oppidum  (c)  Ilerdam  (c)  et 
proximum  (e)  collem  (c)  .  .  .  planitia  (c) 
circiter  passuum  {om.  af)  CCC :  1, 43, 1 ;  t 
pedem  referre  et ,  quod  mons  t  suberat  (aberat 
Pr.)  circiter  mille  passuum  (spatio  add.Dt.^; 
Hold. ;  om.  X;  rell.  edd.;  an  quod  mons  aberat 
c.  m.  passus?),  eo  se  recipere  coeperunt:  125, 
5;  et  mille  passuum  intermisso  spatio  castra 
commimit:  VI  7, 4. 

D.  abl. :  amplius  passibus  M:  2,24,4  u. 
B.  a)   abesse;  t  cum   .  .  .   ab  hostium 

castris  non  longius  mille  et  quingentis  passi- 
bus  abesset:  122,1;  non  {del.  Fr.)  longius 
(P;  longe  a;  Fr.)  mille  passibus  ab  nostris 
munitionibus  (a  nostr.  mun.  quam  mille  passib. 
!i)  considunt:  VII  79, 1 ;  neque  longius  a  mari 
passibus  CCC  aberant:  3,66,3. 

legionem  Caesar,  quam  equis  deuexerat  (c), 
passibus  ducentis  ab  eo  tumulo  constituit: 
143,2. 

pastor.  A.  subi.:  pastoresque  Domitii 
{Db.;  indomiti  codd.;  Np.,  Dt.)  spe  libertatis 
excitati  sub  oculis  domini  (dominis  lil)  suam 
probare  operam  studebant:  1,57,4. 

B.  obi.:  adducere:  1,56,3  u.  E.;  ^ 
seruos,  pastores  (seruos  pastores  Pluyg.)  armat 
(Pompeius)  atque  iis  (e)  equos  attribuit;  ex 
his  circiter  CCC  equites  conficit:  1,24,2;  ^ 
excitare:  1,57,4  u.  A.;  ^  eum  in  Thu- 
rinum  ad  sollicitandos  pastores  praemisit: 
3,21,4. 

C.  dat.:  iis  attribuit:  1,24,2  u.  B.  armare. 

D.  gen.:  magno  numero  Albicorum  et  pa- 
storum  interfecto  partem  (c)  nauium  depri- 
munt:  1,58,4;  DCCC  ex  seruis  suis  pastorum- 
que  suorum  (suarum  a  ante  corr.)  numero 
{add.  E.  Hoffm. ;  Db.;  om.  codd.;  —  ex  seruis 
pastoribusque  suis  suorumque  Lips.;  {Np.;)  Dt.; 
ex  seruis  suis  pastoribusque  amicorumque  suo- 
rum  Madu.;  ex  seruis  pastoribusque  suis  Ciaec.) 
coegerat:  3,4,4. 

E.  abl. :  has  (naues  Domitius)  colonis  pasto- 
ribusque,  quos  secum  adduxerat,  complet:  1, 
56,3. 

F.  e.  praep.:  cogere  ex:  3,4,4  t<.D.;  \ 
conficere  ex:  1,24,2  u.  B.  armare. 

patefacio.  A.:  portis  patefactis  eo  die 
pace  sunt  usi  (Aduatuci) :  II 32, 4. 

B.:  causa  mittendi  fuit,  quod  iter  per  Alpes, 
quo   magno  cimi   periculo   magnisque  cum  (e) 


1017 


patefacio  —  pater 


1018 


portoriig  mercatores  ire  consuerant,  patefieri 
uolebat:  1111,2;  1  discussa  (c)  niue  sex 

(o)  in  altitudinem  (c)  pedum  atque  ita  uiis 
(uiis  ita  h)  patefactis  summo  militum  sudore 
(c)  ad  fines  Aruemorum  peruenit :  VII 8, 2. 

C :  ipse  cum  .  .  .  signa  eius  militaria  atque 
arma  Capuae  essent  comprensa  (c)  .  .  .,  pate- 
fectis  consiliis  exclusus  Capua  .  .  .  consilio 
destitit:  3,21,5. 

pateo.  A.  =apertum  esse  (trsl.);  a):  qui 
quacumque  (c)  de  causa  ad  eos  uenerunt,  ab 
(c)  iniuria  prohibent,  sanctos  habent,  hisque 
omnium  domus  patent  uictusque  communi- 
catur:  VI  23,  9;  ^   quod  se  Cebenna  ut 

muro  munitos  existimabant  ac  ne  singulari 
quidem  (c)  umquam  homini  eo  tempore  anni 
semitae  patuerant:  VII  8, 3. 

b):  86  nullum  extraordinarium  honorem  ad- 
pedsse,  sed  exspectato  legitimo  tempore  con- 
sulatus  eo  fuisse  contentum,  quod  omnibus 
ciuibus  pateret:  1,32,2. 

B.  =  pertinere ,  extendi,  porrigl;  a)  non 
additur  in  lutitndinem,  in  lonsritn- 
dinem:  leius  munitionis,  quae  ab  Romanis  in- 
stituebatur,  circuitus  XI  (X  [3)  mUia  pas- 
suum  tenebat  (patebat  coni.  Dt.):  VII 69, 6;) 
^  crassitudo:  2,8,2  u.  turris;  ^  huius 

Hercyniae  (c)  siluae  .  .  .  latitudo  nouem 
dierum  iter  expedito  patet:  VI25, 1;  ^  ad 

extremum  musculi  tectum  .  .  .  quadratas  re- 
gulas  IIII  patentes  digitos  defigunt:  2,10,4; 
t  ut  eius  fossae  {om.  p)  solum  {om.  AQ) 
tantundem  pateret,  quantum  summae  (c)  fossae 
(c)   labra  distarent  (e) :  VII  72, 1 ;  ^  pa- 

tebat  haec  (turris)  quoque  (c)  uersus  pedes 
XXX,  sed  parietum  crassitudo  pedes  V:  2, 
8,2. 

b)  patere  iu  lutitudinem  ii.  in  p.  103  sq.  ^) 
(5  loc);  patere  in  longitudinem  u.  in 
p.  104  (3  loc). 

patenM  (ui  adiectiui):  intellegebat  magno 
cum  periculo  prouinciae  futunim,  ut  homines 
bellicosos,  populi  Romani  inimicos,  locis  pa- 
tentibus  m:iximeque  frumentariis  finitimos 
haberet :  1 10, 2 ;  —  muro  turribusque  deiecti  in 
foro  ac  locis  patentioribus  (patentibus 
fi)  cuneatim  constiteruut :  VII  28, 1. 

pater.  A.  propr. ;  a)  subi.:  adnare:  2, 
44,1  u.  peruenire;  1  adpetere:  VII  4, 1 

M.  obtinere;  ^  cum  pater  familiae  (fami- 

liiis  Aim.)  inlustriore  loco  natus  decessit, 
eiuB  prupinqui  conueniunt:  VI 19, 3;  ^  cuius 
(L.  Caesariit)  pater  Caesaris  erat  legatus:  1,8, 
2 ;  ^    )>ersuadet  Castico  .  .  . ,  ut  repnum 

in  ciuitate  suu  uccuparet,  quod  pater  luite  ha- 


buerat:  13,4;         ^  nasci:  VI19,3  u.  dece- 

dere;  T  persuadet  Castico,  Catamantaloedis 
filio,  Sequano,  cuius  pater  regnum  in  Seqnanis 
multos  annos  obtinuerat  et  a  senatu  populi 
Bomani  amicus  appellatus  erat:  13,4;  cuius 
pater  in  ea  ciuitate  regnum  obtinuerat  (tenue- 
rat  fl)  interfectusque  erat  a  Cassiuellauno:  V 
20, 1 ;  Vercingetorix ,  .  .  .  cuius  pater  principa- 
tum  Galliae  totius  obtinuerat  et  ob  eam  causam, 
quod  regnum  adpetebat,  a  (c)  ciuitate  erat 
interfectus  (interdictus  hik^:  VII  4,1;  ^ 

accidit,  ut  pauci  milites  patresque  (patrisque  x) 
familiae,  qui  aut  gratia  aut  misericordia  uale- 
rent  aut  *ad  naues  adnare  possent,  recepti  in 
Siciliam  incolumes  peruenirent:  2,44, 1;  ^ 
posse:  2,44,1  u.  peruenire;  ^  tenere: 

V20, 1  u.  obtinere;  \  ualere:  2,44,1  u. 

peruenire. 

b)  appos. ;  a):  hi  (milites)  .  .  .  Ptolomaeum 
patrem  in  regnum  reduxerant:  3,110,6. 

i):  in  testamento  Ptolomaei  patris  heredes 
erant  scripti  (c)  ex  duobus  filiis  maior  et  ex 
duabus  filiabus  ea,  quae  aetate  antecedebat:  3, 
108,3. 

'/):  quos  (milites)  .  .  .  Alexandriam  traduxe- 
rat  belloque  confecto  apud  Ptolomaeum,  pa- 
trem  pueri,  reliquerat:  3,103,5;  qui  ambo  .  .  . 
magnam  .  .  apud  patrem  Ptolomaeum  auctori- 
tatem   habuerant:   3,109,4;  ^  superiore 

consulatu  cum  patre  Ptolomaeo  et  lege  et  se- 
natus  consulto  societas  erat  facta:  3,107,2. 

c)  obi.:  appellare:  13,4  u.  a)  obtinere; 
cuius  (Teutomati)  pater  ab  senatu  nostro  amicus 
erat  appellatus:  VII  31, 5;  T  cuii*  (Pro- 
cilli)  pater  a  C.  Valerio  Flacco  ciuitate  dona- 
tus  erat:  147,4;  ^^  interficere:  V  20, 
1  et  VII  4.1  u.  u)  obtinere;  T  recipere: 
2,44,1  u.  a)  peruenire;  1  (reducere:  3, 
110,  6  u.  b)  a).) 

d)  g^enet.:  filiumque  puerili  aetate  in  publico 
in  conspectu  patris  adsistere  turpe  ducuiit: 
VI  18,3;  ^  ad  eum  (Ptolomaeum)  Pom- 
peius  misit,  ut  pro  hospitio  atque  ami- 
citia  patris  Ale.xaudria  reciperetur:  ;!,  103,3; 
^  patrum  (nostrorum)  memoria  u.  memoria 
p.  558  B.  b)  (4  loe.);  ^  propinqui:  VI 
19,3  u.  a)  decedere;  1  (testamentum: 
3, 108, 3  u.  b)  (J).) 

e)  c.  pruep.:  se  ita  a  patribua  maioribus- 
que  suis  didicisse:  I  13,6. 

(relinquere  apud:  3, 103,5  u.  b)  ;');  auc- 
toritatem  habere  apuii:  3, 10!t,  4  /A.) 

societatem  facere  cum:  3,107,2  u.  b)  y). 

11.  Dis  pater:  Galli  se  omnes  ab  llite  patre 
proguatos  praediciuit:  VI  18, 1. 


1019 


pater        patior 


1020 


(C.  patres  =  inaiores  u.  momoria  p.  558 

B.  b)  (4  loc.).) 

pateriins :  amitae  meae  luliae  matemum 
genus  ab  regibus  ortum,  paternum  cum  diis 
immortalibus  coniunctum  est:  ap.  Suet.  6;  1 
tiuic  et  paternum  hospitium  cum  Pompeio  et 
simultas  cum  Curione  intercedebat:  2,25,4. 

patieiit^  u.  p.  1021. 

patientia.  A.  =  xaQTegla:  recordabantur 
.  .  .  se  superiore  anno  .  .  .  labore  et  patien- 
tia  maximum  bellum  confecisse:  3,47,6;  — 
tamen  uirtute  et  patientia  nitebantur 
atque  omnia  uulnera  sustinebant:  1,45,6;  — 
sed  tamen  haec  singulari  patientia  milites 
ferebant:  3,47,6;  1  in  eadem  inopia, 

egestate  patientiaque  (Aldiis;  patientia,  qua 
ante  BelL;  Hold.;  patientia  qua  cndd.;  tichn., 
Fr.,   Db.)    Germani    permanent:    VI24,4. 

B.  =  evneid-eia:  eorum  (o)  permotus  uoci- 
bus,  qui  illius  patientiam  paene  obaessionem 
appellabant:  VI36,2. 

C.  =  TtQqoTTjg,  q)ilo(pQoavvrj:  patientiam 
proponit  suam,  cum  de  exercitibus  dimitten- 
dis  ultro  (c)  postulauisset ;  in  quo  iacturam 
dignitatis  atque  honoris  ipse  facturus  esset:  1, 
32,4. 

patior.  A.  =  ferve,  perferre :  fortunam 
u.  fortnna  p.  1326  1>)  (3  loc);  •{  quod 

neque  ancorae  fimesque  *sustinerent  neque 
nautae  gubernatoresque  uim  tempestatis  pati 
possent:  V  10,2. 

ut  omnia,  quae  imperarentur ,  sibi  patienda 
(et  perferenda  add.  (i;  Schn.;  proh.  Db.)  exi- 
stimarent:  VII 30, 4;  sed  tamen  ad  omnia  se 
descendere  paratum  atque  omnia  pati  rei  publi- 
cae  causa:  1,9,  5. 

B.  —  siuere,  coiicedere ;  a)  sequitur  acc.  c. 
iiif. ;  a)  act. ;  aa) :  (Allobroges  sese)  ui  coac- 
turos,  ut  per  suos  fines  eos  ire  paterentur:  I 
6, 3 ;  a  Sequanis  impetrat ,  ut  per  tines  suos 
Heluetios  ire  patiantur :  I  9, 4 ;  ne  quos  amplius 
Rhenum  transire  pateretur:  143,9;  quod  suos 
liberos,  nisi  cum  adoleuerunt,  .  .  .  palam  ad 
se  adire  non  patiuntur  (Galli) :  VI 18, 3 ;  qui 
(Cicero)  .  .  .  ne  calonem  quidem  quemquam 
extra  munitionem  egredi  passus  esset:  VI  36, 1; 
orat,  ne  patiatur  ciuitatem  prauis  adulescen- 
tium  consiliis  ab  amicitia  populi  Eomaui  defi- 
cere:  VII  39,3;  aut  ipse  propius  accedat  aut 
se  patiatur  accedere:  1,9,6;  illi  autem  hoc 
acrius  instabant  neque  regredi  nostros  patic- 
bantur:  3,45,5. 

pfi):  reliquos  .  .  in  fugam  coiciunt  ac  ne 
in  locis  quidem  superioribus  consis tere  pa- 
tiuntur:  1116,2;  hic  (Attius)  .  .  .  Tuberonem 


portu  atque  oppido  prohibet  neque  adfectum 
ualetudine  filium  exponere  in  terra  (c)  patitur, 
sed  .  .  .  cogit:  1,31,  3. 

yyy.  uel  sibi  agros  attribuant  uel  patiantur 
eos  tenere  (tenere  eos  p) ,  quos  armis  posse- 
derint:  IV  7, 4. 

(i)  pass. ;  aa):  quod  uero  ad  amicitiam  po- 
puli  Romani  attulissent,  id  iis  (c)  eripi  quis 
pati  posset?  143,8;  (Neruios)  nihil  pati  uini 
reliquarumque  rerum  ad  (c)  luxuriam  (e)  per- 
tinentium  (c)  inferri:  1115,4;  [uinum  ad  se 
omnino  (omnino  ad  se  (i)  importari  non  sinunt 
(paciuntur  P):IV2, 6;]  suos  enim  quisque  op- 
primi  et  circumueniri  non  patitur:  VI 11,  4;  ob- 
secrant ,  ut  suis  fortunis  consulat  neu  se  ab 
hostibus  diripi  patiatur  (sic  (iJ;  consulat  neue 
ab  hostibus  diripiantur  a;  cons.,  ne  ab  hostibus 
diripiantur  Ditt.) :  VII  8,  4 ;  neque  se  neque  reli- 
quos  municipes  pati  posse  C.  Caesarem  impera- 
torem  bene  de  re  publica  meritum  tantis  rebus 
gestis  oppido  moenibusque  prohiberi:  1,13,1; 
cur  uuluerari  pateretur  optime  meritos  de  se 
milites?  1,72,2;  eo  die  tabernacula  statui  pas- 
sus  uon  est:  1,81,2;  Trebonio  magnopere  man- 
dauerat,  ne  per  uim  oppidum  expugnari  pate- 
retur :  2, 13, 3 ;  hoc  nomen  obtinuit  atque  ita  se 
postea  salutari  passus  eat  (add.  V.),  sed  (neque 
Np.;  edd.)  in  litteris  numquam  (Bergk;  quas  «■; 
cdd.)  scribere  est  solitus  .  .  .:  3,  71, 3;  Pompeius 
suis  praedixerat,  ut  (c)  Caesaris  impetum  ex- 
ciperent  .  .  .  aciemque  eius  distrahi  paterentur: 
3,  92, 1. 

p[i)  :  conatus  est  Caesar  reficere  pontes,  sed 
nec  magnitudo  fluminis  permittebat  neque  ad 
ripam  dispositae  cohortes  aduersariorum  per- 
fici  patiebantur:  1,50,1. 

Yy):  reliuquebatur,  ut  neque  longius  ab 
agmine  legionum  discedi  Caesar  pateretur  et : 
V19,3;  qui  si  improbasset,  cur  ferri  passus 
esset  (pass'  a)?  si  (et  si  ahl)  probasset,  cur 
.  .  .  prohibuisset?  1,32,3. 

1))  sequitur  ut:  neque  suam  neque  populi 
Romani  consuetudinem  pati,  uti  optime  meri- 
tos  (c)  socios  desereret:  145,1;  neque  suam 
pati  dignitatem,  ut  tantis  copiis  tam  exiguam 
manum  .  .  .  adoriri  nou  audeant:  VI  8, 1. 

c)  Jil)s.  isubiiudiendus  est  ace.  c.  inf.);  a) : 
refertur  etiam  de  rege  luba,  ut  socius  sit  atque 
amicus;  Marcellus  *consuI  passurum  in  prae- 
sentia  negat :  1, 6, 4. 

p):  Caesar .  . .  secutus  hostes  (c),  quantum 
diei  tempus  est  passum,  circiter  tribus  milibus 
(e)  ex  nouissimo  agmine  interfectis  altero  die 
ad  Alesiam  castra  fecit:  VII 68, 2;  hanc  |in)super 
contignationem ,    quantum    tectum    plutei    ac 


1021 


patior  —  pauci 


1022 


uinearum  pasgum  est,  latericulo  adstruxerunt : 
2, 9, 2 ;  ubi  quantum  storiarum  demigsio  patie- 
batur  ,  tantum  eleuarant  (c) :  2, 9,  6. 

patieii^tif^Minin))*:  at  lii  miserrimo  ac 
patientiesimo  (Atd.;  potentissimo  eodd.} 
exercitui  (c)  Caesaris  luxuriem  obiciebant,  cui 
seraper  oninia  ad  necessarium  usum  defuissent: 
3, 96,  2. 

patienter:  qui  se  ultro  morti  offerant, 
facilius  reperiuntur  (c),  quam  qui  dolorem  pa- 
tienter  ferant:  VII  77,  5;  quae  tamen  omnia 
et  se  tulisse  patienter  et  esse  laturum:  1,85, 11 ; 
quas  tamen  difficultates  patienter  atque  aequo 
animo  ferebant:  3,15,5. 

patria:  non  enim  has  aut  conspectus 
patriae  aut  propinquorum  praecepta  ad  ex- 
tremum  uitae  periculum  adire  cogebant:  2,7, 
1;  t   se  domo   patriaque  expulsos 

oranibus  necessariis  egere  rebus :  3, 32, 4. 

patrin»t:  (Neruios)  incusare  reliquos  Belgas, 
qui  se  populo  Romano  dedidissent  (c)  patriani- 
que  (et  patriam  [i)  uirtutem  proiecissent :  II 
15,5. 

patronn)^:  principes  uero  esse  earum  par- 
tium  Cn.  Pompfeium  et  C.  Caesarem,  patronos 
ciuitatis:  1,35,4;  t  quibus  (clientibus)  more 
Ciallorum  nefas  est  etiam  in  extrema  fortuna 
deserere  patronos:  VII  40,  7. 

patrnuH :  (Vercingetorix)  prohibetur  (dcl. 
Ald.)  a  (c)  Gobannitione,  patruo  suo,  reliquis- 
que  principibus  .  .  .,  expellitur  ex  oppido  Ger- 
gouia:  VII  4, 2. 

panci.  l.adieet.;  A.:futurum  esse  paucis 
annis,  uti:  131,11;  ubi  paucis  ante  (antea  o) 
annis  L.  Valerius  .  .  .  interfectus  esset:  III  20, 
1 ;  quod  paucis  ante  annis  ex  (c)  praetura  eam 
prouinciam  obtinuerat:  1,31,2;  Tf  ut  paucis 
mutatis  centurionibus  idem  ordines  mani- 
pulique  constarent:  2,28,1;  1  cum  paucis 

conlocuti  clientibus  suis  .  .  .  conati  sunt  .  .  . 
Volusenum  interficere:  3,60,4;  t  onines 

copiae  paucis  praesidio  relictis  cohortibus 
exeuiit:  1,69,4;  praesidio  impedimcntis  p.iucas 
cohortes  relinquit:  1,80,4;  1  illi  imperata 

faciunt  et  paucis  diebus  intermissis  re- 
ferunt:  VI  10,4;  Pompeius,  ubi  nihil  profici 
equitatu  co^nouit,  paucis  intermissis  diebus 
rursum  euni  niuiilius  .  .  .  recipit:  3,58,2;  (Cae- 
sar)  castra  transtulit  paucisque  inlermissis 
diebuH  eadein  (c)  Ponipeius  occupauerat :  3, 
66,4;  —  ibi  .  .  .  cnstra  posuit.  paucis  diebus 
interpositis  noctu  insidias  equitum  conlo- 
cauit:  3,37,5;  -  paucca  dies  morari  u. 
dicM  ;).  ''i!J-l  a)  (4  loc);  —  a  quibus  cum 
paucorum    dicrum    iter   abesset:    IV  7, 2; 


—  hostes  uiderunt  ea,  quae  diu  longoque 
spatio  refici  non  posse  sperassent,  pauco- 
rum  dierum  opera  et  labore  ita  re- 
fecta,  ut:  2,16,1;  —  paucis  diebua  u.  dies 
p.  900  sq.  fl[i)  (9  (10)  loe.) ;  —  paucis  ante 
diebus  ?<.  ante  p.  275  ^)  (4  loc.);  —  quos 
auxilii  causa  rex  luba  paucis  diebus  ante 
Vticam  miserat:  2,25,3;  —  paucis  post 
diebus  (diebus  post  paucis)  u.  dies 
;;.  902  Sd)  (~  loc.);  ^  quo  in  loco  cum 

paucis  equitibus  esse  dicebatur:  VI30, 1; 
quo  cum  paucis  equitibus  profectum  Am- 
biorigem  audiebat:  VI 33, 3;  iiis  paucos  addit 
equites:  VII 45, 3;  ii  (c)  (equites)  .  .  .  magnum 
hostium  numerum  pauci  sustinuere:  1,51,5; 
desiderati  sunt  eo  die  sagittarii  eirciter  CC, 
equites  pauci ,  calonum  atque  impedimentorum 
non  magnus  numerus:  1,51,6;  Petreius  cum 
paucis  equitibus  occulte  ad  exploranda  loca 
proficiscitur :  1,66,3;  cum  .  .  .  praetoria  cohorte 
caetratorum  barbarisque  equitibus  paucis,  bene- 
ficiariis  suis ,  .  .  .  improuiso  ad  uallum  aduolat : 
1,75,2;  uidetisne  .  .  .  exiguas  esse  copias  mis- 
sas,  quae  paucis  (diebus  add.  o)  equitibus 
pares  esse  non  potuerint "?  2, 39, 3 ;  ne  militibus 
quidem  ut  defessis  neque  equitibus  ut  paucis 
et  (om.  af)  labore  confectis  studium  ad  pugnan- 
dum  .  .  .  deerat:  2,41,3;  hortatur  Curionem 
Cn.  Domitius  .  .  .  cum  paucis  equitibus  cir- 
cunisistens,  ut:  2,42,3;  Sabinum  cum  cohorti- 
bus  V  paucisque  equitibus  in  Aetoliam  misit: 
3, 34, 2 ;  t  ipse  arcano  cum  paucis  f  a  m  i- 

liaribus  suis  (suia  fam.  f)  conloquitur:  1, 19, 
2;  t    pauci    lenunculi    (lembunculi 

Ciacc.  eod.)  ad  officium  imperiumque  con- 
ueniebant:  2,43,3;  t  paucis  mensibus 

ante,  paucis  ante  mensibus  u.  menMiM  p.  '>(!J 
D.  (S  loc);  t  centurionibus  et  paucis  mili- 
t  i  b  u  s  intromissis :  VII 12, 4 ;  himc  ex  primo  or- 
dine  pauci  Caesaris  consecuti  milites  consistere 
coegerunt:  1,13,3;  pauci  (O^,-  paucis  ^)  ex  hia 
mililibuB  .  .  .  ab  pquitatu  excipiuntur:  1,  64,  7  ; 
ut  pauci  milites  patresque  (patrisque  x)  familiae 
.  .  .  in  Siciliain  iiicolumes  peruenircnt:  2,44, 
1;  quarum  cohortium  milites  .  .  .  luba  conspi- 
catus  .  .  .  magnam  partem  eorum  interfici  ius- 
ait,  paucos  electos  iu  rcgnum  *praemisit:  2,44, 
2;  t  paucac  ultimae  nationes  .  .  .  hoc 

(e)  facere  ncglexerunt:  11127,2;  t  Naai- 

dius  .  .  .  cuin  classe  nauium  XVI,  in  qiiibus 
paiicae  erant  aeratae,  .  .  .  pcruchitur:  2,3,1; 
Caesar  .  .  .  eum  .  .  .  uauibus  longis  Khodiis 
X  et  Asiaticis  paucis  Alexandriam  peruenit :  3, 
106,1;  t  patres  familiae:  2,44,1  ii.  mili- 

tes;  t   'u    niagno   impctu    maris    atque 


1023 


pauci  —  paucitas 


1024 


aperto,  paucis  portibus  interiectis,  quos 
tenent  ipsi,  omnes  fere  .  .  .  habent  uectigales: 
III  8, 1 ;  t  qui  (Kufus)  sententiam  Calidii 

paucis  fere  mutatis  rebus  (uerbis  eM.  tiett.; 
del.  Ciacc.)  sequebatur:  1,2,4;  t  secun- 

dum  flumen  paucae  stationes  equitum  uide- 
bantur:  1118,3;  f  bucinatore  in  castris 

et  paucis  ad  speciem  tabernaculis  (-li  *) 
relictis  .  .  .  esercitum  .  .  .  reducit:  2,35,7;  t 
et  {c)  paucis  turmis  praesidio  ad  impedi- 
menta  dimissis  reliquos  equites  ad  latera  dispo- 
nit:  VI  8, 5;  T  uerba:  1,2, 4««.  res;  paucis 
cum  esset  in  utramque  partem  uerbis  dispu- 
tatum:  1,86,3;  t  et  paucis  uulneribus 

acceptis  complures  ex  his  occiderunt:  IV  37, 3; 
eosque  ex  siluis  expulerunfy  paucis  uulneribus 
acceptis :  V  9, 7. 

B.:  ii  .  .  .  pauci:  1,51,5  u.  A.  equites; 
t  eadem  celeritate  paucos  suos  ex  fuga  nac- 
tus  .  .  .  ad  mare  peruenit:  3,96,4;  nauiculam 
paruulam  conscendit  cum  paucis  suis:  3, 104, 3. 

2.  ul  subst.;  A.  masc;  a)  subl.:  ad.quemuis 
numerum  ephippiatorum  equitum  quamuis  pauci 
adire  audent:  IV  2,  5;  1  proelium  com- 

mittunt,  et  pauci  de  nostris  cadunt:  115,2; 
t  coniungere:    3,97,5   u.   petere;  t  id 

(oppidum)  .  .  .  propter  .  .  .  muri  .  .  altitudiuem 
paucis  defendentibus  expugnare  non  potuit : 
1112,2;  1  euadere:  11119,4  u.  b)  relin- 

quere;  t   pauci  ex  proelio  elapsi   (P; 

lapsi  a;  Np.)  .  .  .  ad  T.  Labienum  .  .  .  per- 
ueniunt  atque  eum  de  rebus  gestis  certiorem 
faciunt:  V37, 7;  t  pauci  ordinis  sena- 

torii,  qui  se  cum  iis  (c)  coniunxerant ,  nocte 
fuga  salutem  petiuerunt:  3,97,5;  t 

pauci  ex  tanto  numero  se  incolumes  (o)  in 
castra  recipiunt:  VII  88, 4. 

b)  obi.:  paucis  amissis  sese  in  proximos 
montes  conferunt:  1,51,5;  triduum  moratus 
paucis  in  oppugnatione  amissis  re  infecta  inde 
discessit:  3,40,6;  t  plures  paucos  cir- 

cumsistebant:   IV  26,3;  t  cum  .  .  . 

ciuitas  .  .  .  conuenisset  docereturque  paucis 
(doceretur  perpaucis  AQ)  clam  conuocatis 
.  .  .  fratrem  a  fratre  renuntiatum :  VII 33, 3 ; 
t  impetum  .  .  .  in  cohortes  faciunt  paucisque 
deiectis  (delectis  a)  reliquos  sese  conuertere 
cogunt:  1,46,1;  t  compluribus  interfectis 

longius  impeditioribus  locis  secuti  paucos  ex 
suis  deperdiderunt  (disperdiderunt  af):  III 
28,4;  t  paucis  interfectis  reliquos  in- 

certis  ordinibus  perturbauerant:  IV  32, 5;  paucis- 
que  utrimque  interfectis  Caesar  loca  maxime 
necessaria  complexus  noctu  praemuuiit  (c) :  3, 
112,7;  t  reUquos  equites  (c)  consectati 


paucos,   qui  ex  fuga  euaserant,  reliquerunt: 
11119,4. 

c)  dat.:  quam  rem  et  paucis  contigisse  et: 
143,4. 

d)  gcnet. :  (quo  .  .  .  t  latorum  {codd.;  pau- 
corum  coni.  Np.)  audacia  numquam  ante 
descensum  (c)  est:  1,5,3;)  t  ut  potius 
priuato  paucorum  et  latronum  quam  regio  con- 
silio  susceptum  bellum  uideretur:  3,109,6; 
t  ut  se  et  populum  Eomanum  factione  (pac- 
tione  /(/)  paucorum  oppressum  in  libertatem 
uindicaret:  1,22,5. 

c)  c.  praep. :  relictus  in  itinere  eum  pau-  ' 
cis   incidit   in   VibuIIium   Rufum:   1,15,4;    — 
mittitur    L.    Decidius    Saxji   cum    paucis,    qui 
loci  naturam  perspiciat  (-iant  0)  :  1, 66,  3. 

(ut)  per  paucos  probati  et  electi  in  prouin- 
cias  mittantur:  1,85,9. 

B.  ueutr. ;  a)  obi.:  pauca  addere  2«.  addo 
p.  147  B.  a)  a)  aa)  et  dd)  (1  +  3  loc);  t 
pauca  eiusdem  generis  addit  cum  excusatione 
Pompei  coniuncta:  1,8,4;  t  pauca  apud 
eos  loquitur,  *queritur  (locutus  queritur  Pa!</), 
quod  sibi  a  parte  eorum  gratia  relata  non  sit: 
1,23,3;  consurgere  iussit  et  pauca  apud  eos 
de  lenitate  sua  locutus  .  .  .  omnes  conseruauit: 
3,98,2;  t  (paucis  mutatis:  1,2,4  ;/. 

1.  A.  res;)  t  'Ariouistus    ad    postulata 

Caesaris  pauca  respondit,   de  suis  uirtutibus 
multa  praedicauit:  144,1. 

b)  abl.:  ipse  equo  in  oppidum  uectus  .  .  . 
paucis  (diebus  add.  codd.;  del.  Jiirin.;  paucis 
diebus  del.  Paul)  quae  fieri  uellet  Vticae  con- 
stituit  atque  imperauit:  2,44,3. 

paacita.s.  A.  subi.:  non  illi  paucitatem 
nostrorum  militum  .  .  .  causae  fuisse  cogi- 
tabant:  3,72,2. 

B.  obi.:  cum  .  .  .  paucitatem  militum  ex 
castrorum  exiguitate  cognoscerent:  IV30, 1; 
quod  et  paucitatem  eorum  ex  loco  superiore 
cognoscere  et  uirtutem  despicere  potuerint:  VII 
20,6;  t  tis  copiis  fidens  Achillas  pauci- 
tatemque  militum  Caesaris  despiciens  occu- 
pabat  Alexandriam:  3,111,1;  t  postea 
dispecta  (Paul ;  Hold.;  despecta  X;  edd. 
rcll.)  paucitate  ex  omnibus  partibus  impetum 
faciunt :  VI 39, 4 ;  t  barbari  nuntios  .  .  . 
dimiserunt  paucitatemque  nostrorum  militum 
suis  praedicauerunt:  IV  34,  5. 

C.  c.  praep. ;  a)  ad:  magna  parte  militum 
confecta  uulneribus  res  ad  paucitatem  defen- 
sorum  peruenerat:  V45, 1. 

b)  propter:  legionem  neque  eam  (c)  plenissi- 
mam  detractis  cobortibus  duabus  et  compluribus 
singillatim   .  .  .  absentibus  (e)  propter  pauci- 


1025 


paucitas  —  pauliiin 


1026 


tatem  despiciebant :  1113,3;  quarum  renun  a 
nostris  propter  paucitatem  fieri  nihil  poterat: 
III 4, 4 ;  nauigalionem  imj)editam  propter  in- 
scientiam  locorum  paucitatemque  portuum  scie- 
bant  (u.  CC):  1119,4;  etsi  propter  multitudi- 
nem  et  ueterem  belli  gloriam  paucitatemque 
nostrorum  se  tuto  dimicaturos  existimabant: 
11124,2;  cum  essent  infirmi  ad  resistendum 
propter  paucitatem  hominum  crebris  confecti 
uulneribus :  3,  9, 3. 

panimentniii:  palma  per  eos  dies  [in 
tecto]  inter  coagmenta  lapidum  ex  pauimento 
exstitisse  ostendebatur :  3,105,5. 

panlatiui.  A.  =  seusun:  a)  de  temporo: 
(Galli)  paulatim  (qui  paulatim  Aim.)  adsue- 
facti  superari  .  .  .  ne  se  quidem  ipsi  cum  illis 
uirtute  comparant:  VI  24, 6;  ^  imperat, 

ut  simulatione  timoris  paulatim  cedant  ac 
pedem  referant :  2,  40,  3 ;  quorum  impetum 
noster  equitatus  non  tulit,  sed  paulatim  {recc; 
paulo  a',-  paulum  fld)  loco  motus  cessit:  3, 
93,3;  ^  paulatim  circumuentus  inter- 

ficitur:  V37,2;  ^i-tribunos  militum  mo- 

uuit,  ut  paulatim  sese  legiones  coniunge- 
ren^  et  conuersa  signa  in  hostes  inferrent:  II 
26,1;  ^  paulatim  autem  Germanos  con- 

suescere  Rhenum  trangire  .  .  .  populo  R. 
periculosum  uidebat:  133,3;  ^  diductis- 

que  (ded.  Ofh)  nostris  paulatim  nauibus  .  .  . 
mobilitati  nauium  locus  dabatur:  2,6,2;  ^ 

aurigae  interim  paulatim  (paulum  fl)  ex  proelio 
e  xcedunt:  1V33, 2;  T  frumentum  parce 

et  paulatim  metiri  instituit:  VII  71,  8;  ^ 

horum  uocibus  ac  timore  paulatim  etiam  ii  (c) 
.  .  .  pert urbabantur:   139,5;  ^  tali 

dum  pugnatur  modo,  lente  atque  paulatim 
proceditur:  1,80,1;  T  pedem  referre: 

2,40,  3  u.  cedere;  ^  ubi  paulatim  retor- 

queri  agmeu  ad  dextram  (c)  oonspezerunt:  1, 
69,3. 

b)  de  loeo  (=  moUiter,  leuiter) :  coUis  .  .  . 
in  (c)  fronte  {(•)  leuiter  fastigatus  (c)  paula- 
tim  ad  planitiem  redibat:  118,3. 

locus  erat  castrorum  editus  et  paulatim  ab 
imo  adcliuis  circiter  passus  mille:  11119,1; 
—  scrobes  .  .  .  fodiebantur  paulatim  angu- 
atiore  ad  infimum  fastigio:  VII  73,  5. 

li.  =  hiii!,'illu(iiii,  siug-uli  (deinceps):  rursus 
coniuratione  1'acta  paulatim  ex  cfistris  disce- 
dere  et  (c)  suos  cljun  ex  agris  deducere  coepe- 
ruut:  IV  30, 2. 

pauliMper :  animi  eet  ista  moUitia  (c),  nou 
uirtus,  puulisper  iuopiom  (iu.  paul.  ^)  ferre 
non  poBse:  VII  77, 5;  ^  paulisper  intcr- 

mitlercnt  prooliuiu:  IiI5,o;  1  ilaque 

Lexic.  Caonar.     11. 


paulisper  apud  oppidum  morati  .  .  .  conten- 
derunt:  II  7,3;  hostes  paulisper  morati  mUitum 
nostrorum  impetum  non  tulerunt:  V21,5;  ibi 
paulisper  sub  armis  moratus  facit  aequo  loco 
pugnandi  potestatem :  1, 41, 2 ;  ^  hic  pau- 

lisper  est   pugnatum:  3,67,5;  ^  qni 

celeriter  arma  capere  potuerunt,  pauUsper  nostrifi 
restiterunt:    IV  14, 4;  ^    angusto   in 

loco  pauUsper  equitum  nostrorum  uim  susti- 
nuerunt:  VI30,3;  paulisper  luia  proeUum 
sustinent:  VI 38, 3. 

(Paollns:  PhiUppus  et  Cotta  (PauUus  et 
MarceUus  Terpstra;  u.  CC)  priuato  consUio 
praetereuntur  neque  eorum  sortes  deiciuntur: 
1,6,5.) 

panlnlnin :  quod  is  coUis  .  .  .  paululum 
ex  planitie  editus  tantum  .  .  .  patebat,  quan- 
tum :  II 8,  3 ;  ^  duobusque  interfectis  reU- 

quos  a  porta  paulum  (paululum  f/)  submouit: 
VII 50, 5. 

panlnm.  1.  ul  subst.:  A.  subi.:  pau- 
lumque  (paululumque  f)  afuit  {f:  affiiit  /; 
fuit  o;  abfuit  Oh) ,  quin  Varum  iuterficeret:  2, 
35,2;  l^  ut  .  .  .  paene  naturam   studio 

uincerent  semperque  paulum  ad  summam 
feUcitatem  defuisse  uideretur:  VI 43, 5. 

B.  obi.:  quod  ibi  paulum  frumenti  reli- 
qucraut:  1,78,3;  ^  si  uero  alteri  pau- 
lum  (paululum  0)  modo  tribuisset  fortuna, 
non  esse  usurum  condicionibus  pacis  eum,  qui 
superior  uideretur:  3,10,7. 

C.  e.  praep. :  ita  pugnans  post  paulum 
(paululum  af/:)  concidit :  VII 50, 6. 

2.  ui  uduerbii;  A.  paulum;  a)  c.  uerbis: 
pedestresque  copias  paulum  (paulo  AQ;  pau- 
lulum  af)  ab  eo  loco  abductas  {Paul;  ab- 
ditas  AQ'y,  cdd.;  additas  BM:  adductas  N)  in 
locis  superioribus  coustituunt:  VII  79, 2;  ^ 
quaeque  (c)  ibi  (c)  naucs  imprudentia  aut 
tempestate  paulum  (paulo  a)  suo  cursu  de- 
cesserunt:  3,112,3;  ^  ille  in  sua  sen- 

tentia  perseuerat  et  paulum  (paululum  0)  ex 
eo  loco  degreditur:  1,72,4;  ^  aurigae 

interim  paulatim  (paulum  [i)  ex  proelio  exce- 
dunt:  IV  33, 2;  CassiueUaunus  .  .  .  itinera 
noslra  seruabat  paulumque  ex  uia  exce<^lebat: 
V  19, 1 ;  ^  paulum  quidem  intermissa 

llamma  .  .  .  ceuturioues  reccsserunt:  V43, 6; 
1  (quorum  impetum  uoster  equitatus  non  lulit, 
sed  ])aulatim  \recc.;  paulo  a';  pauUim  f/il) 
loco  motus  cessit:  3,93,3;)  \  tum  prae- 

miBsis  paulum  impedimentis  .  .  .  inquit:  VI 
8,3;  ^  paulumque  a  maioribus  castris 

(c)  progressus  nciem  instruxit:  150,1;  cum 
illi    aut   cx   urido  aut   pauUim   in   nquam    pru- 

65 


1027 


paulum 


1028 


gressi . . .  tela  coicerent:  rV24, 3;  legionem  *X. 
eudem  iugo  mittit  et  {om.  p)  paulum  (paulo 
AQa' ;  paululum  f)  progressam  inferiore  con- 
stituit  loco:  VII 45, 5;  ipse  paulum  {pauluium 
af)  ex  eo  loco  cum  legione  progressus  .  .  .  euen- 
tum  pugnae  esspectabat:  VII 49, 3;  naues  soluit 
paulumque  a  portu  progressus  litteras  a  Caesare 
accipit:  3,14,1;  1  paulum  (paululum  a) 

legiones  Caesar,  quas  pro  uallo  constituerat, 
promoueri  iubet:  VII  70,5;  ^  imo  inter- 
tecto  reliquos  paulum  propellit:  V44,  11; 
%  ad  eas  (arbores)  se  adplicant  atque  ita  paulum 
(paulo  B^;  paululum  j1«>«.)  modo  recliuatae 
quietem  capiunt:  VI  27, 3;  \  barbari  con- 

stiterunt  ac  paulum  (modo  add.  X;  edd.;  ego 
del.;  an  etiam?)  pedem  rettulerunt:  IV25, 
2;  f  naues  longas  .  .  .  paulum  remoueri 

ab  onerariis  nauibus  .  .  .  iussit:  IV25, 1;  cum 
paulum  ab  legionibus  nostros  remouissent  («. 
CC):   V16, 2;  1  duobusque   ihostibus) 

interfectis  reliquos  a  porta  paulum  (paululum 
,S)  submouit:  VII  50,  5;  ^  cuius  (e) 

aduentu  spe  inlata  militibus  .  . .  paulum  (pau- 
lulum  o)  hostium  impetus  tardatus  est:  II 
25,3. 

b)  c.  adiect. :  tigna  bina  sesquipedalia  paulum 
ab  imo  praeacuta  .  .  .  inter  se  iungebat:  IV 
17,3. 

(c)  c.  aduerb.:  paulum  minus:  VII51,4 
u.  B.  a)  minus;  paulum  supra:  VI9,3  u. 
B.  1))  a)  supra.) 

B.  paulo;  a)  e.  comparatiuo:  quae  (legio) 
pro  subsidio  paulo  aequiore  loco  constite- 
rat:  VII51,1;  ^  (paulo  altiores:  VI, 

2  u.  latiores;}  *[  quorum  alter  milia  pas- 

suum  circiter  quinquaginta ,  alter  paulo  am- 
plius  ab  (c)  iis  (e)  absit:  V27, 9;  abest  de- 
recto  itinere  ab  Vtica  paulo  amplius  passus  (e) 
niUIe  (c):  2,24,4;  t  in  toc  fere  medio 

spatio  tumulus  erat  paulo  editior:  1,43,1; 
*J  p.  eminentiores:  2,9,3  ii.  longiores;  % 
ut  nullum  paulo  fortius  factimi  latere  pos- 
set:  11114,8;  ^  et  paulo  [quam]  sunt 

eiusdem  generis  [et]  ceteris  humaniores  {u. 
CC):  IV  3, 3;  f  ad  celeritatem  onerandi 

•■subductionisque  (naues)  paulo  facit  humi- 
liores,  quam  quibus  .  .  .  uti  consueuimus:  V 
1,2;  —  alter  .  .  .  erat  uallus  humiliore 
paulo  munitione:  3,63,2;  ^  quod  paulo 

incautius  custodias  in  muro  dispositas  uide- 
bat:   VII  27,1;  f   (naues)  ad  onera  ac 

(e)  multitudinem  iumentorimi  transportandam 
paulo  latiores  (altiores  fl)  (facit),  quam:  V 
1,2;  •[  id  autem  est  iugum  .  .  .  utraque 

ex  parte  praeruptum  atque  asperum,  sed  tamen 


paulo  leniore  (leuiore  Oaf)  fastigio  ab  ea 
parte,  quae  ad  Vticam  uergit:  2,24,3;  *, 

has  trabes  (c)  paulo  longiores  atque  eminen- 
tiores,  quam  extremi  parietes  erant,  effecerunt 
(c):  2,9,3;  —  qui  paulo  longius  aggeris' 
petendi  causa  processerant:  1120,1;  cum  paulo 
longius  a  castris  processisset:  IV  32, 3;  pro- 
gresso  ei  paulo  longius  litterae  a  Gadibus  red- 
duntur:  2,20,2;  temptandam  sibi  Achaiam  ac 
paulo  lougius  progrediendum  existimabat:  3, 
55,1;  —  quod  paulo  aberat  longius:  V46, 
4;  frumentum  (o)  se  ^O  exigue  dierimi  XXX 
habere  (c),  sed  paulo  etiam  longius  tolerare  (c^ 
posse  parcendo:  VII  71,4;  aciemque  instruxil 
primo  (c)  suis  locis  pauloque  a  castris  Pompei 
longius :  3, 84,  2 ;  'l  duobus  maximis  bellis 

confectis  maturius  paulo,  quam  tempus  anni 
postulabat,  in  hibema  .  .  .  exercitum  deduxit: 
154,2;  ^  eo  die  milites  sunt  paulo  (pau- 

lum  a)  minus  septingenti  (milites  paulo  minus 
.DCC.  sunt  Ji)  desiderati:  VII  51,4;  altera 
(nauis  sustulerat)  ex  ueterana  (legione)  paulo 
miuus  CC:  3,28,3;  *;  nulla  ftiit  ciuitas, 

quin  .  .  .  mitteret,  non  ciuis  Romanus  paulo 
notior,  quin  ad  diem  conueniret:  2,19,2;  "[ 
pauloque  habuit  post  id  factum  Caesar  quie- 
tiorem  Galliam  (galliam  quieliorem  [i) :  V58, 
7;  *^  a  quibus  cum  paulo  tardius  esset 

administratum:  IV  23, 2;  'i  imperat,  ut 

paulo  tumultuosius  omnibus  locis  uagen- 
tur  (e):  VII  45,1. 

b)  e.  uoelbus,  iu  qnibus  uotio  comparatluo 
similis  iuest:  a)  aduerb.  et  praepos.:  Cena- 
benses  paulo  ante  mediam  noctem  sUentio 
ex  oppido  egressi  flumen  transire  coeperimt: 
VII  11,  7;  paulo  ante  tertiam  uigiliam  est 
animaduersum  fumare  aggerem:  VII 24, 2;  — 
u.  praeterea  ante  p.  275  c)  a)  (12  loe.J;  f 
pauioque  citra  (cLrca  01  pr.)  eum  locum  aliis 
comprehensis  coUibus  munitiones  perfecerunt: 
3,46,6;  ^   hi  simt  magnitudine  paulo 

infra  elephantos:  VI28, 1;  —  duae  (naues) 
eosdem  .  .  .  portus  (o)  capere  non  potuerimt 
et  paulo  infra  delatae  sunt :  IV  36, 4 ;  nuntiatur 
.  .  .  magnum  ire  agmen  aduerso  flumine  .  .  . 
et  paulo  infra  miUtes  nauibus  transportari :  VII 
61,3;  f   idoneam    tempestatem    nactus 

paulo  post  mediam  noctem  naues  soluit:  IV 
36,3;  —  Libo  .  .  .  ad  Pompeium  proficiscitur. 
paulo  post  renuntiat:  1,26,5;  —  —  ipse  post 
paulo  (paulo  post  af;  post  paulum  rece.; 
WJiitte)  sUentio  egressus  .  .  .  eum  locum  petit: 
VII 60, 4 ;  ab  his  primo  Marsi  dissentire  in- 
cipiunt  .  .  .,  post  paulo  tamen  intemuntiis 
.  . .  missis  .  .  .  de  L.  Domitii  ftiga  cognoscunt: 


1029 


paulum  -    pectus 


1030 


1,20,4;  t  his  constitutis  rebus  paulo 

{efk;  Wesenbg.;  paulum  y.  (X??) ;  edd.)  supra 
eum  locum  .  .  .  facere  pontem  instituit:  VI 
9,3;  ac  paulo  supra  hanc  memoriam  serui  et 
clientes  .  .  .  una  cremabantur:  VI 19, 4;  t 
post  .  .  .  Caesar  paulo  ultra  eum  locum 
castra  transtulit:  3,66,4. 

fJ)  uerbis:  harum  (alcium)  est  consiHiilis 
capris  figura  et  uarietas  pellium,  sed  magni- 
tudine  paulo  antecedunt:  VI27,1;  t 

(legionem  *X.  .  .  .  mittit  et  (e)  paulum 
(paulo  AQa;  paululum  f)  progressam  in- 
iieriore  constituit  loco :  VII  45,  5.) 

panor:  prius  quam  se  hostes  (o)  ex  ter- 
rore  (pauore  [i)  ac  fuga  reciperent:  1112,1. 

pax.  A.  subi. :  desinite  ergo  de  composi- 
tione  loqui;  nam  nobis  nisi  Caesaris  capite  re- 
lato  pax  esse  nulla  (non  0)  potest:  3,19,7. 

B.  obl.:  accipere:  3,57,4  u.  referre;  t 
conciliare  u.  concilio  B.  p.  628  (3  loc); 
t  constituerunt  .  .  .  cum  proximis  ciuitatibus 
pacem  et  amicitiam  confirmare:  13,1;  his 
rebus  pace  confirmata  .  .  .  leni  uento  soluerunt : 
IV  28, 1;  t  facere  u.  facio  p.  1255  c) 

(4loe.);  t  malle:  144,4  M.  D.;  t 

qui  (legati)  cum  eum  in  itinere  conuenis- 
sent  .  .  .  suppliciterque  locuti  flentes  pacem 
petissent:  I  27,  2;  pueri  mulieresque  ex 
muro  passis  manibus  suo  more  pacem  ab  Ro- 
manis  petierimt:  1113,3;  neque  condiciones 
accipiendaa  arbitrabatur  ab  iis  (c),  qui  per 
dolum  atque  insidias  petita  pace  ultro  bellum 
intulissent :  IV  13, 1 ;  quibus  (legatis)  pacem 
atque  amicitiam  petentibus  liberaliter  respondet 
(c)  obsidesque  ad  se  adduci  iubet:  IV 18, 3; 
in  petenda  (impetenda  BM)  pace  eius  rei  cul- 
pam  in  multitudinem  contulerunt  (c)  et  .  .  . 
ut  ignosceretur  petiuerunt:  IV27,4;  cum  ultro 
in  continentem  legatis  missis  pacem  ab  se  pe- 
tissent:  IV  27, 5;  quibus  rebus  coacti  Menapii 
legatos  ad  eum  pacis  petendae  (pet.  pac.  a) 
causa  mittunt :  VI  G,  2 ;  —  testibus  se  militibus 
uti  posse ,  quanto  studio  pacem  petisset :  .'J,  90, 
2;  t  S6se  ne  obsidibus  quidem  datis  pacem 
Ariouisti  redimere  potuisse(o):  137,2;  t 
quod  si  fecisset,  quictcm  Italiac,  pacem  prouin- 
ciarum ,  salutem  imperii  (c)  uni  omnes  accep- 
tiim  relaturos:  3,57,4. 

(I.  seii.:  sese  nequo  legatos  missuros  neque 
ullam  condicionem  pacis  accepturos:  II 15, 
6;  iUo  tamen  (c)  potius  utendum  consilio  .  .  . 
quam  Hut  (c)  deditionis  aut  (c)  pacis  suiieun- 
dani  condicionem:  VII  78,2;  hanc  unam  atquo 
cxtrcmam  esHC  pacis  coiidicionem :  1,85,12; 
quem    ubi  Cuesar    intellcxit  .  .  .   ncque    ullum 


spem  aut  condicionem  pacis  adferre:  3, 17, 6 ;  — 
ut  condiciones  pacis  dimittendas  non  existi- 
maret:  1,26,2;  non  esse  usurum  condicionibus 
pacis  eum,  qui  superior  uiderelur:  3, 10, 7;  con- 
diciones  pacis,  quoniam  antea  conuenire  non 
potuissent,  Romae  ab  senatu  et  a  populo  peti 
debere:  3,10,8;  t  tempus  uero  conloquio 

non  dare  .  . .  magnam  pacis  desperationem 
adferebat:  1,11,3;  t  nihil  horum  ad  pa- 

candas  Hispanias,  nihil  ad  usum  prouinciae 
prouisum,  quae  propter  diuturnitatem  pacis 
nulkim  auxilium  desiderarit:  1,85,7;  t 

spes:  3,17,6  x.  condicio. 

1).  abl.:  si  pace  uti  uelint  (si  pacem  mal- 
lent  [i),  iniquum  esse  de  stipendio  recusare:  I 
44,4;  portis  patefactis  eo  die  pace  sunt  usi:  II 
32,4. 

E.  c.  praep. ;  a)  ab:  omnium  ordinum  par- 
tes  in  misericordia  constitisse,  ipsos  duces  a 
pace  abhorruisse:  1,85,3. 

1))  ad:  ea,  quae  maxime  ad  pacem  perti- 
nere  uiderentur,  ageret:  3,19.2;  t  om- 

nium  animi  intenti  esse  ad  pacem  uideban- 
tur:  3,19,4. 

ut  quam  integerrima  essent  ad  pacem  omnia: 
1,  85,2;  id  sibi  ad  praesentem  obtinendam  liber- 
tatem  satis  esse;  ad  reliqiu  temporis  pacem 
atque  otium  parum  profici :  VII  66, 4. 

c)  dc:  hoc  unum  esse  tempus  de  pace  agendi, 
dum  pares  ambo  uiderentur :  3, 10,  7 ;  conatus 
tamen  nihilo  minus  est  aliis  rationibus  per  con- 
loquia  dc  pace  agere:  3,18,5;  t  t  sum- 
missa  oratione  loqui  de  pace  atque  altercari 
cum  Vatinio  incipit  {sic  codd.;  Np.;  sed  missa 
orat.  de  pace  loqui  atque  Terpstra;  Kran.;  sed 
missa  or.  d.  p.  loqui  elate  atque  D(.;  [sum- 
missa  oratione]  loqui  de  p.  atque  Db.;  sed 
omissa  oratione  de  p.  altercari  Oud.):  3,19,5; 
t  PompeiuB  .  .  .  misit  ad  me  N.  (c)  Magiuni 
(c)  de  pace:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  13  ^  1;  t 
legatos  mittere  de  pace  ii.  «le  p.  820  (7 
(8)  loc);  t  """*  ('')  ^'^  i'^^>  fl"i  legati 
de  pace  ad  Caesarem  uenerant:  116,4;  codcm 
die  legati  ab  hostibus  missi  ad  Caesarem  de 
pace  nenerunt:  IV36, 1. 

sese  omnia  de  pace  expertum  (cxpcrta 
Nx)  nihil  adhuc  *effcnsse:  3,57,2. 

d)  iii  |mce:  in  pace  nullus  (nulhs  AQ^)  est 
communiH  magistratus:  VI  23, 5. 

pecco:  quo  maioicm,  credo,  licentiam  lia- 
beant,  qul  peccare  conentur:  2,31,7;  —  quod 
in  co  peccandi  Ocrmanis  causa  non  csset:  I 
47,4. 

M*«'«'<oiiOH  II-  rictoncH.) 

|>et'tuN:     niatrcs    liuiiiliao    .    .    .    |icctore 

05' 


1031 


pectus  —  pecunia 


1032 


nudo  prominentes  pasais  manibus  obtesta- 
bantur  (o)  Komanos:  VII 47, 5;  —  ut  .  .  . 
pedites  .  .  tantum  modo  umeris  ac  summo 
pectore  exstarent  (c):  1,62,2. 

^pounarinH:  cohortemque  postea  duplici 
stipendio,  frumento,  ueste,  cibariis  (Cuiao.; 
frumento  uespeciariis  uel  frumentoue  speciariis 
-t,-  frumentariis ,  pecuariis  Wiilffel;  Dt.;  frumen- 
toque  et  pecuariis  IJell.}  militaribusque  donis 
amplissinie  donauit:  3,53,6.) 

pecniiii;.  A.  subi.:  HS  LX  .  .  .  Domitio 
reddit,  .  .  .  etsi  eam  pecuniam  publicam 
esse  (esse  publ.  h)  constabat  datamque  a 
Pompeio  in  stipendium:  1,23,4;  2,20,8  u.  B. 
tradere. 

B.  obi.:  uiri  (c)  quantas  pecunias  ab  iLxori- 
bus  dotis  nomine  acceperunt  (acceperint /%), 
tantas  ex  suis  bonis  aestimatione  facta  cum 
dotibus  commuuicant :  VI 19, 1 ;  Tf  cuius 

modo  (e)  rei  nomen  reperiri  poterat,  hoc  satis 
esse  ad  cogendas  pecunias  uidebatur:  3,32, 
2;  1  communicare:  VI 19, 1  u.  accipere; 

T  conferre  ti.  confero  p.  637  (3  loc);  f 
et  pecunia  ad  necessarios  sumptus  conrogata 
.  .  .  discessit:  3,102,4;  1  credere:  3,1, 

2  et  20,4  u.  soluere;  1  ad  senatum  refer- 

tur  .  .  .,  pecunia  uti  ex  aerario  Pompeio  detur: 
1,6,3;  23,4  m.  A. ;  1  a  (c)  publicanis 

suae  prouinciae  debitam  biennii  pecuniam 
exegerat:  3,31,2;  1  deponere:  3,33,1 

u.  tollere;  1  militibus  aequa  facta  aesti- 

matione  pecuniam  pro  his  rebus  dissoluit 
(soluit  0):  1,87,1;  t  distribuere:  1, 

39,3  u.  sumere;  t  exigere  u.  exigo 

p.  1217  sq.  f,5  loe.);  1  imperare  ti.  im- 

pero  p.  77  (6  loe.);  1  quam  (quas  Dl). 

typothetarum  errore;  qui  l)  maximas  putuerunt 
pecunias  mutuati  .  .  .  ad  Pompeium  transie- 
runt:  3,60,5;  1  magnam  imperatam  .  .  . 

Achaiae  populis  pecuniam  exegerat,  magnam 
(Ald.;  magnas  codd.)  societates  earum  prouin- 
ciarum,  quas  ipse  obtinebat,  sibi  numerare 
coegerat:  3,3,2;  t  pecuniam  atque  equos 

inter    se   partiti   sunt:    VII 55, 5;  1 

(Treueri  atque  Indutiomarus)  nullum  tempus 
intermiserunt,  quin  .  .  .  ciuitates  solhcitarent, 
pecunias  pollicerentur:  V55,l;  illi  (Indutio- 
mari  propinqui)  finitimos  Germanos  solUcitare 
et  pecuniam  polliceri  non  desistunt:  VI  2,1; 
(Vercingetorix)  horum  pruicipibus  pecunias, 
ciuitati  autem  imperium  totius  prouinciae  pol- 
licetur:  VII  64,8;  pecunias,  quas  erant  in  publi- 
cum  Varroni  ciues  Romani  polliciti,  remittit 
(-tti  af):  2,21,2;  cum  (Coelius)  .  .  .  equitibus 
.  .   Caesaris  Gallis   atque  Hispanis  .  .  .  pecu- 


niam  polliceretur:  3,22,3;  1  a  publicanis 

.  .  .  pecuniam  exegerat  et  ab  isdem  insequentis 
anni  mutuam  praeceperat:  3,31,2;  t 

cum  Lentulus  consul  ad  aperiendum  aerarium 
uenisset  ad  pecuniam  (que  add.  hl)  Pompeio 
(pompeii  hl)  ex  senatus  consulto  proferen- 
dam:  1,14,1;  t  pecunias  monimentaque , 

quae  ex  fano  Herculis  conlata  erant  in  priua- 
tam  domum,  referri  in  templum  iubet:  2,21, 
3;  t  remittere:  2,21,2  ii.  polliceri;        t 

cum  fides  tota  Italia  esset  angustior  neque  cre- 
ditae  pecuniae  soluerentur:  3,  1,  2;  legem 
promulgauit,  ut  sexenni  (c)  die  (c)  sine  usuris 
creditae  pecuniae  soluantur  (-uerentur?):  3,20, 
4;  t  simul  a  tribunis  militum  centurioni- 

busque  mutuas  pecunias  sumpsit,  has  exer- 
citui  distribuit:  1,39,3;  3,103,1  u.  tollere;  3, 
105, 1  u.  D.  a)  summa;  t  tota  Italia  .  .  . 

arma  imperantur,  pecuniae  a  municipiis  exigun- 
tur,  e  fanis  tolluntur:  1,6,8;  Ephesi  a  fano 
Dianae  depositas  antiquitus  pecunias  Scipio 
tolli  iubebat:  3,33,1;  Pompeius  .  .  .  pecunia 
societatis  sublata  et  a  (c)  quibusdam  priuatis 
sumpta  (mutuo  sumpta  Ciace.)  et  aeris  magno 
pondere  ad  militarem  usum  in  naues  imposito 
.  .  .  Pelusium  peruenit :  3,  103,  1 ;  reperiebat 
T.  Ampium  (c)  conatum  esse  pecunias  tollere 
Epheso  ex  fano  Dianae :  3, 105, 1 ;  t  relatis 

ad  eum  publicis  cum  fide  rationibus  quod  penes 
eum  est  pecuniae  tradit  (-didit  /"):  2,20,8; 
Massilienses  .  .  .,  ut  est  imperatum,  .  .  .  pecu- 
niam   ex  publico  tradunt:  2,22,5. 

C.  dat.:  haec  res  Ephesiae  pecuniae  salutem 
attulit:  3,33,2;  —  ita  duobus  temporibus 
Ephesiae  pecuniae  Caesar  auxilium  tulit:  3, 
105, 1. 

D.  geii.;  a):  ne  qua  oriatur  pecuniae  (re- 
gnandi  Eart%)  cupiditas,  qua  ex  re  factiones 
dissensionesque  nascuntur:  VI  22,  3;  t 
fructus:  VI  19,2  u.  ratio;  t  omnes  aut 
de  honoribus  suis  aut  de  praeraiis  pecuniae 
aut  de  persequendis  inimicitiis  agebant :  3, 83, 
5;  t  hunc  ad  quaestus  pecuniae  mer- 
caturasque  habere  uim  maximam  arbitrantur: 
VI 17, 1 ;  t  huius  omnis  pecuniae  coniunc- 
tim  ratio  habetur  fructusque  seruantur:  VI 
19,2;  t  reperieb.at  T.  Ampium  con.atum 
esse  pecunias  tollere  Epheso  .  .  .  eiusque  rei 
caiisa  senatores  omnes  ex  prouincia  euocasse, 
ut  his  testibus  in  summa  (summam  Nhl; 
sumenda  Ciacc.)  pecuniae  (-nia  Ciacc.)  utere- 
tur:  3,105,1. 

b):    quod  pecuniae:  2, 20, 8  u.  B.  tradere. 

E.  abl.:  quod  oppidum  Labienus  constituerat 
suaque    pecunia    exaedificauerat:    1,15,2; 


1033 


pecuniH  —  pedes 


1034 


\ 


^  UQam  fore  tabellam ,  qui  liberandos  omni 
periculo  censerent,  alteram,  qui  capitis  damna- 
rent,  tertiam,  qui  pecunia  (-niam  0'a'/')  mul- 
tarent:  3,83,4;  "^  Couuictolitauis  .  .  . 

soUicitatus  ab  Aruernis  pecunia  .  .  .  conlo- 
quitur:  VII 37, 1;  ^  quantum  gratia,  auc- 

toritate ,  pecunia  ( auctoritate  pecimiae  a ) 
ualent,  ad  sollicitandas  ciuitates  nituntur 
(CC):  VII  63,  2. 

P.  c.  praep. :  iure  iurando  inter  se  conflrmant 
obsidibusque  de  peeunia  (obsidibusque  et  pec. 
Cianc.)  cauent:  VI  2, 2. 

HS  LX  .  .  .  Domitio  reddit,  ne  contineutior 
in  uita  hominum  quam  in  pecunia  fuisse 
uideatur:  1,23,4. 

(qui  praeter  imperatas  pecunias  suo  etiam 
priuato  compendio  seruiebant:  3,32,4.) 

Adiect.:  certae:  3,32,6;  (ea:  1,23,4;) 
Ephesia:  3,33,2;  105,1;  (haec:  VI  19,2;) 
magna,  -ae:  3,3,2  (bis);  —  3,31,2;  ma- 
ximae:  3,60,5;  mutua,  -ae:  3,31,2;  —  1, 
39,3;  3,32,6;  omnis:  VI  19,2;  2,18,2;  pu- 
blica:  VII55,2;  1,23,4;  quantae:  VI 19, 1 ; 
(sua:  1,15,2;)  tantae:  VI 19, 1. 

pecnniariuN:  (cohortemque  postea  du- 
plici  stipendio ,  frumento ,  ueste ,  cibariis 
(Ouiae.;  frumento  uespeciariis  uel  frumentoue 
speciariis  x;  frumentoque  ct  pecuniariis  Koch) 
militaribusque  donis  amplissime  donauit:  3, 
53,6;)  t  his  .  .  .  agros  .  .  in  Gallia  ex 

hostibus  captos  praemiaque  rei  pecuniariac 
magna  tribuerat  locupletesque  ex  egentibus 
fecerat:  3,59,2. 

pecus,  oriM.  (A.  subi.:  esse,  posse: 
1, 48, 6  u.  IJ.  remouere.) 

U.  obi.:  ut  complures  dies  frumento  milites 
caruerint  et  pecore  ex  (c)  longinquioribus 
uicis  adacto  (abacto  Ciace.)  extremam 
famem  ^sustentarint:  VII 17, 3;  t  Cassiuel- 
launus  .  .  .  pecora  atque  homines  ex  agris  in 
siluas  corapellebat:  V19,l;  (VII71,7  u. 
distribuere ;)  f  Vbiis  imperat,  ut  pecora 

deducant:    VI  10,  2;  1    pecus,    cuius 

magna  erat  copia  a  (c)  Mandubiis  compulsa 
(a  mand.  comp.  coj)ia  fl),  uiritim  distribuit: 
VII  71, 7;  1  non  *illi  (c)  hordeum  cum 

daretur,  non  legumina  recusabant;  pecus  (pa- 
nicum  li.  Steph.)  uero,  cuius  rei  summa  erat 
ex  Epiro  copia,  magno  in  hoiiore  luibebunt: 
3, 47,  7 ;  T  Cacsar  iis  ciuitatibus  .  .  .,  quod 

(c)  minor  crat  frumenti  copla,  i>ecus  ini- 
perabat:  1,52,4;  f  (omnia  aedili(.ia  .  .  . 

incendobantur ,  (pecora  inlerficieban  tur 
add.  [i),  praeda  ex  omnibus  locis  agobatur: 
VI  43, 2;)  K   pecora,    ipuKl    secundum 


poterat  esse  inopiae  (b;  in  opere  »)  subsidium, 
propter  bellum  finitimae  ciuitates  longius  re- 
mouerant:  1,48,6;  t  inopia  adductos 

(se)  clam  ex  castris  exisse,  si  quid  frumenti 
aut  pecoris  in  agris  reperire  possent  (c): 
VII  20, 10;  t  cum  iam  pecus  atque  ex- 

trema  impedimenta  ab  nostris  tenerentur: 
III  29, 2. 

C.  g:en.;  a):  frumentumque  in  agris  et  pe- 
coris  copiam  nactus  repleto  his  rebus  exer- 
citu  iter  .  .  .  facere  instituit:  VII 56, 5;  71,7 
u.  B.  distribuere;  (3,47,7  ih.  habere;)  t 
hominum  est  intinita  multitudo  .  .  .,  pecorum 
(pecoris  p)  magnus  numerus  (numerus 
ingens  (i):  V12, 3;  quo  satis  m.agnus  hominum 
pecorisque  numerus  conuenerit:  V  21,  2; 
magnus  ibi  numerus  pecoris  repertus  (est):  V 
21 , 6 ;  magno  pecoris  atque  hominum  numero 
capto  atque  ea  praeda  militibus  concessa  .  .  . 
(Neruios)  in  deditionem  uenire  .  .  .  coegit:  VI 
3, 2 ;  aedificia  lucosque  incendit ,  magno  pecoris 
atque  hominum  numero  potitur:  VI  6, 1;  multos 
ex  fuga  dispersos  excipiunt,  magno  pecoris  nu- 
mero ,  cuius  sunt  cupidissimi  barbari ,  potiun- 
tur:  VI  35, 6. 

b):  si  quid  pecoris:  VII 20, 10  u.  B.  re- 
perire. 

c):  pecoris  cupidissimi:  VI 35, 6  zi.  a) 
e.x(r. 

D.  abl.:  pecore  famem  sustentare:  VII 
17,3  n.  B.  adigere;  t  neque  multum  fru- 
mento,  sed  maximam  partem  lacte  atque  pe- 
core  uiuunt:  IV  1,8. 

pedali!^:  itaque  pedalibus  lignis  coniunc- 
tis  inter  se  porticus  integebantur:  2,2,3;  t 
transtra  (erant)  ex  (c)  pedalibus  in  alUtu- 
dinem  trabibus  confixa  clauis  ferreis:  III 
13,4. 

pede^.  A.  subi.:  tanta  erat  horum  (pcdi- 
tum)  exercitatione  celeritas,  ut  iubis  subleuati 
equorum  (CC)  cursum  adaequarent:  148, 
7;  1  (cedere:  2,40,3  ti.  E.  copiae;)        f 

si  qui  grauiore  uulnere  accepto  equo  deciderat, 
circumsistebant  (pedites) :  148,6;  t 

hi  (pedites) ,  si  quid  erat  durius,  conciirre- 
bant:  148,6;  t  consuesse:  VII  65,4 

n.  C  arcessere;  t  (si  .  .  .  (pedites?)  relictis 
impedimontis  suae  saluti  consulant,  et  usu 
rerum  nocessariarum  et  dignitato  spoliatum  iri: 
VU66,r);)  t  e(|iiituiu   milia  craii  t  sex, 

totideni  niimcro  peditcs  iiclocissimi  ac  for- 
tiHsimi:  I4H, 5;  qui  (iKHliles)  cum  iis  (c)  una 
fuorant,  (pioa  .  .  .  pulsos  dixeraui:  1124,1; 
t  huc  iam  *deduxerat  rem ,  ut  equitos  .  .  .  pos- 
sent    at(jiio   auderent   tlumen  trausiro,   pedites 


1035 


pedes  —  peditatus 


1036 


uero  tantum  modo  umeris  ac  summo  pectore 
exstarent  {b;  extare  %;  Np.,  Db.)  et  cum  alti- 
tudine  aquae  tum  etiam  rapiditate  flumiuis  ad 
transeundum  [non]  impedirentur :  1,62,2;  ^ 
ai  t  pedites  (X;  edd. ;  impedimentis  b:  pedites 
impedimentis  AocA)  suis  auxilium  feraut  atque 
in  eo  morentur,  iter  facere  (confici  p)  non 
posse:  VII  66,5;  t  eodem  tempore  equites 
nostri  leuisque  armaturae  pedites,  .  .  .  cum  se 
in  castra  reciperent,  aduersis  liostibus  oc- 
currebant  ac  rursus  aliam  in  partem  {CC) 
fugam  petebant:  1124,1;  1  proeliari: 

VII  65, 4  u.  C.  arcessere;  t  (pedem  re- 

ferre:  2,40,3  u.  E.  copiae;)  t  (relin- 

quere:  VII  66,  5  u.  consulere;)  t  (trans- 

ire:  1,62,2  u.  exstare;)  t  (uenire:  2,26, 

2  u.  E.  auxilia.) 

(B.  praedie.:  ex  essedis  desiliunt  et  pedibus 
(pedites  [i)  proeliantur:  IV  33, 1.) 

C.  ol)i.:  postulauit,  ne  quem  peditem  ad  con- 
loquium  Caesar  adduceret:  142,4;  t 

equitesque  ab  his  arcessit  et  leuis  armaturae 
pedites,  qui  inter  eos  proeUari  consuerant:  VII 
65,4;  t  (cogere:  VII  76,3  M.  E.  milia;) 

t  quos  (pedites)  ex  omni  copia  singuli  singulos 
suae  salutis  causa  delegerant:  148,5;  t 

(disponere:  VII 34, 1    u.   E.    milia;)  t 

(exigere:  1,30,4  »6.  numerus;)  t  (habere: 
V  3, 1  ib.  copiae ;  1, 39,  2  ib.  milia ;)  t 

impedire:  1,62,2  u.  A.  exstare;  t  (im- 

perare:   VII  64, 4  u.  E.  milia;)  t    (in- 

struere:   2,40,3  ib.  copiae;)  t  (inter- 

ficere:  2,26,4  ib.  numerus;)  t  mittere 

u.  mitto  p.  (!18  (4  loc);  t  (praemit- 

tere:  1,39,2  u.  E.  milia;)  t  (recensere: 

VII  76,3  M.  E.  miHa;)  t  (spoliare:  VII 

66,5  u.  A.  consulere;)  f  subleuare:  I 

48,7  ib.  adaequare;  t  (submittere:  2, 

40, 1  u.  E.  pars.) 

1).  dat.:  (confidere:  2,40,1  u.  E.  pars;) 
t  (imperare:  2,40,3  ib.  copiae;)  t  prae- 
ficere:  VII  64, 5  ib.  milia. 

E.  geii.:  eorum  (equitum  et  leuis  armaturae 
peditum)  aduentu  ...  a  tribunis  militum  .  .  . 
atque  euocatis  equos  sumit  CTermanisque  distri- 
buit:  VII  G5, 5;  t  magna  auxilia  equi- 

tum  peditumque  ab  rege  missa  Vt'cam  uenire: 
2,26,2;  t  celeritas:  148,7  u.  A.  adae- 

qu.are;  t  haec  ciuitas   longe   plurimum 

totius  Gailiae  equitatu  ualet  magnasque  habet 
copias  peditum:  V3, 1;  JSaburra  copias  equi- 
tum  peditumque  instruit  atque  his  imperat,  ut 
simulatione  timoris  paulatim  cedant  ac  pedem 
referant:  2,40,3;  t  equitatum  .  .  omnem 

et   peditum    niilia    X   sjbi  celeriter  mitterent. 


quae  in  praesidiis  rei  frumentariae  causa  dispo- 
neret:  VII 34, 1;  Haeduis  Segusiauisque  .  .  . 
decem  milia  peditum  imperat;  huc  addit  equi- 
tes  octingentos.  his  praeficit  fratrem  Epore- 
dorigis:  VII  64,4.5;  coactis  equitum  milibus 
(c)  VIII  et  peditum  (pedum  BM)  circiter  CCL 
haec  in  Haeduorura  finibus  recensebantur :  VII 
76,3;  Caesar  legiones  in  Hispaniam  praemiserat 
[ad]  VI  [milia] ,  auxilia  peditum  V  milia  {Np.; 
peditum  nulla  codd.) ,  equitum  III  miUa,  quae 
(om.  Np.,  Dt.)  omnibus  superioribus  bellis 
habuerat,  et  parem  ex  GaLlia  numerum:  1,39, 
2;  t  equitum  peditumque  certum  nume- 

rum  a  ciuitatibus  Siciliae  exigebat:  1,30,4; 
tota  auxilia  regis  .  .  .  in  fugam  coiciunt  equi- 
tatuque  omni  fere  incolumi  .  .  .  magnum  pedi- 
tum  uumerum  interficiunt:  2,26,4;  t  i^ba, 
...  II  milia  .  .  .  equitum  .  .  .  et  peditum  eam 
partem,  cui  maxime  confidebat,  Saburrae  sub- 
mittit    (c):    2, 40, 1;  t   it^  mobilitatem 

equitum,  stabilitatem  peditum  in  proeliis 
praestant:  IV  33,3. 

F.  c.  praep.:  ad  eos  (pedites)  se  equites  re- 
cipiebant :  I  48, 6. 

cum  his  (peditibus)  in  proeliis  uersabantur 
(equites) :  I  48, 5. 

pedester.  A.:  cum  (c)  equitatu  nUiil 
possent  —  neque  enim  ad  hoc  tempus  ei  rei 
student,  sed  quicquid  possunt,  pedestribus 
ualent  copiis:  1117,4;  Ipse  eo  pedestribus 
copiis  contendit:  11111,5;  equitatu  suo  pulso 
.  .  .  subito  pedestres  (pedestris  fi)  copias,  quas 
in  conualle  iu  insidiis  conlocauerant ,  ostende- 
runt:  III  20,  4;  fugientes  (c)  (equites)  usque  ad 
fiumen,  ubi  Vercingetorix  cum  pedestribus  co- 
piis  consederat,  persequuntur:  VII 67, 5;  qui 
(Cauarillus)  post  defectionem  Litauicoi  pedestri- 
bus  copiis  praefuerat :  VII  67,  7  ;  equitatu  .  .  . 
educto  omnem  eam  planitiem  .  .  .  complent 
pedestresque  copias  paulum  (c)  ab  eo  loco  *ab- 
ductas  in  locis  superioribus  constituunt:  VII 
79,2. 

B.:  pedestria  esse  itinera  concisa  aestu- 
ariis:  1119,4;  ut  neque  pedestri  itinere 
neque  nauibus  commeatu  iuuari  possint:  2,532, 
12;  t  non  eadem  alacritate  ac  studio,  quo 

iu  pedestribus  uti  proeliis  consuerant, 
utebantur  (CC):  IV 24, 4. 

lieditatn!!!.  A.  subi.;  a):  cum  equitatu 
.  .  .  proficiscitur  (Ambiorix)  .  .  .  peditaturaque 
sese   (c)   subsequi   (sequi  A)   iubet:  V38,l. 

b):  (legionesque  pro  castris  constituit,  ne 
qua  subito  inruptio  ab  hostium  peditatu 
fiat  (ne  .  .  .  fiat  .  .  add.  X;  edd.;  del.  Paul): 
VII  70, 2.) 


1037 


peditatus  —  pello 


1038 


B.  obi.:  at  Indutiomarus  equitatum  pedi- 
tatumque  cogere  .  .  .  instituit:  V3,4;  Tf 
habere:  VII  G4, 2  u.  D. 

C.  greii. :  ut  auxilia  peditatns  equitatusque 
mittant:  VIIO,  1;  T  docet  omnes  equi- 
tatus  peditatusque  (-4|J;  ped.  equitatusque 
BMQ;  Fr.,  Db.,  Dt.)  copias  Treuerorum  tria 
milia  passuum  longe  ab  (c)  suis  castris  con- 
sedisse:  V47,  5;  Treueri  magnis  coactis  pedita- 
tus  equitatusque  copiis  Labienum  .  .  .  adoriri 
parabant:  VI  7, 1 ;  Haedui  .  .  .  copias  equitatus 
peditatusque  subsidio  Biturigibus  mittunt:  VII 
5,3  ;  cf.  qti.  sqq.;  cum  .  .  .  foris  tantae  copiae 
equitatus  peditatusque  cemerentur:  VII  76,  5; 
1  celeriter  magna  multitudine  peditatus 
equitatusque  coacta  ad  castra  uenerunt:  IV 
34,5. 

D.  ubl.:  peditatu,  quem  antea  liabuerat 
(habuerit  aef) ,  se  fore  contentum  dicit:  VII 
64,2;  T[  sed  peditatu  dumtaxat  procul  ad 
speciem  utitur,  equites  in  aciem  mittit  (c): 
2,41,2. 

<^.  PedillH :  duas  legiones  .  .  .  couscripsit 
et  inita  {(•)  aestate  in  ulteriorem  (c)  Galliam 
qui  deduceret  Q.  Pedium  legatum  misit:  112, 
1 ;  his  (fl)  Q.  Pedium  et  L.  Aurunculeium 
Gottam  legatos  praefecit:  II  11,3;  eo  cum  (tum 
iV)  a  Q.  (aque  a)  Pedio  praetore  cum  legione 
*  *  *,  lapide  ictus  ex  muro  periit  {c;  eo  cum 
Q.  Ped.  pr.  missa  legione  lap.  ict.  ex  m.  periit 
F.  Ilofm.;  u.  CC):  3,22,2. 

peiiiH  «.  niale  B.  p.  ,537  (I  loc). 

(l*elij»;iiii!<»  u.  PaelignuH.) 

pellii^.  A.  subi. :  pelles  (erant)  pro 
uelis  alutaeque  tenuiter  confectae,  hae  {CC) 
siue  propter  lini  (o)  inopiam  atque  eius  usus 
inscieutiam  («)  siue  eo  (c)  .  .  .,  quod  tautas 
tempestates  Oceani  tantosque  impetus  ueutorum 
sustineri  (c)  ac  tanta  onera  iiauium  regi  uelis 
non  satis  commode  posse  (c)  arbitrabantur: 
11113,6. 

(B.  obi.:  habere:  IV  1,10  u.  E.  b).) 

(',  gen. :  pelles  . . .,  quarum  propter  exigui- 
tatem  magna  est  corporis  pars  aperta:  IV  1, 
10;  —  liarum  (alciuni)  est  consimilis  capris 
iigura  et  uarietas  pclliuin:  VI  27, 1. 

D.  abl.:  quae  (scuta)  subito,  ut  temporis 
exiguitas  postulabat,  pellibus  induxerant:  II 
33,2;  t  tegcre:  3,15,4  «.  E.  ii);  T[ 
interiores  .  .  .  lacte  et  carne  uiuunt  pellibusque 
suut  uestiti:  V14,2;  f  ct  pcllibuH  aut 
paruis  renonum  (c)  tegimentis  utuntur, 
magna  corporis  partc  nuda:  VI  21,5. 

E.  e.  priieii.;  a)  ex :  accidit,  ut  difiiciliori- 
bus  usi  tciupestatlbus  ex  pellibuH,  quibus  orunt 


tectae  naues,  noctumum  excipere  rorem  coge- 
rentur :  3, 15, 4. 

b)  praeter:  ut  locis  frigidissimis  neque  uesti- 
tus  praeter  pelles  (peUis  X)  haberent  (habeant 
DE;  edd.  itr.)  quicquam  .  .  .  et  lauarentur 
(lauantur  A')  in  fluminibus:  IV  1, 10. 

e)  sub:  uti  .  .  .  continuatione  imbrium  diu- 
tius  sub  pellibus  (suppellibus  BMa)  milites 
c  0  n  ti n  er  i  non  possent :  III  29, 2 ;  —  ibique  .  .  . 
sub  pellibus  hiemare  constituit.  hoc  idem 
Pompeius  fecit:  3,13,5. 

pello.  A.  =  expenere:  (recepto  Firmo  {CC) 
expulsoque  (recepto  Firmo  ex  iiinere  pulso- 
que  EHoffm.)  Lentulo  Caesar  conquiri  milites 
.  .  .  iubet :  1, 16, 1 ;)  \  futurum  esse  paucis 
annis,  uti  omnes  ex  Galliae  finibus  pelle- 
rentur  atque  omnes  Germani  Khenum  trans- 
irent:  131,11;  t  si  nostros  loco  depulsos 
(pulsos  p)  uidisset:  VII 49, 2. 

B.  =  uiucere,  fugare;  a):  cum  hostium  acies 
(acies  host.  a)  a  {om.  [i)  sinistro  cornu  pulsa 
atque  iii  fugam  coniecta  (e)  esset:  152,6;  t 
eas  omnes  copias  a  se  uno  (uno  a  se  fi) 
proelio  pulsas  (fusas  B-\i)  ac  superatas  esse:  1 
44,3;  t   equitatum   u.   eqnitatni» 

p.  1016  (3  loc);  t  bis  (equitibus  nostris) 
facile  pulsis  ac  proturbatis  (perturbatis  B^^) 
iucredibili  celeritate  ad  ilumen  decucurrerunt: 
1119,7;  t  exercitum  M.  exercitus 

p.  1209  (sq)  (5  loc);  t  liostes  «.  Iiostiiit 
p.  1532  (4  loe);  t  qua  (legione)  pidsa 

impedimentisque  direptis  futurum ,  ut  reliquae 
contra  consistere  uon  auderent:  1117,3;  quod 
eo  pulsa  (pulso  l)  legio  sese  receperat:  3,67, 
6;  t  intellegebant  maximas  nationes, 

quae  proelio  contendissent,  pulsas  supcratasque 
esse:  11128,2. 

b):  Haeduos  .  .  .  magnam  calamitatem 
pulsos  accepisse:  131,6;—  Heluii  sua  spcmte 
cum  finitimis  proelio  congressi  pelluntur  et  .  .  . 
intra  oppida  .  .  .  compelluutur:  VII  65, 2;  — 
Komanos  pulsos  superatosque ,  castris  impe- 
dimentisque  eoriim  liostes  potitos  ciuitati  renun- 
tiauerunt:  1124,5;  —  —  cum  Cimbris  et 
Teutoiiis  a  C.  Mario  pulsis  n(m  miiiorem 
laudeni  exercitus  quani  ipse  iiuperator  meritus 
uidebatur:  140,5;  —  Ceutronos  ct  Graio- 
celi  (c)  et  Oaturiges  .  .  .  itinere  exercitum 
prohibore  conantur.  compluiibus  his  (c)  proe- 
liis  pulsis  .  .  .  in  linos  Vocontioriim  .  .  .  per- 
uonit:  I  10,5. 

<0:  tautiim  esse  nomen  .  .  .  eius  (c)  exer- 
citus  Arioiiisto  piilsi)  .  .  .,  uti:  IV  16,7;  — 
fama  percrebriierut  pulsum  fugoro  Caeaareui 
paeue  omnibuB  copii»  araissis:  3,  79,4;  —  Poni- 


1039 


pello  —  per  (1.  A.  a)  a)) 


1040 


peius  enim  nullo  proelio  pulsus  uestri  facti 
praeiudicio  demotus  Italia  excessit :  2, 32, 2. 

d):  ut  aequo  proelio  discederetur  et  neutri 
pellerentur  (repell.  f):  3,112,7;  —  ut  equestri 
proelio  commisso  pellerent  omnes  complures- 
que  intcrficerent :  3,75,5;  —  qui  {(■)  cum  iis 
una  fuerant,  quos  primo  liostium  impetu  pul- 
sos  dixeram :  II 24, 1. 

(peluis:  ne  illa  quidem  ratio  recepta  est, 
quam  C.  Caesar  ponit  in  femininis,  ut  puppim, 
restim,  peluim  (puluim  cod.;  puppi,  resti,  pelui 
Np.)  *  *  *:  Charis.  art.  ijramni.  I  p.  122,  30 
Kcil.) 

Pelnsinm:  Pompeius  deposito  adeundae 
Syriae  consilio  .  .  .  Pelusium  peruenit.  ibi  .  .  . : 
3, 103, 1 ;  (Pothinus)  exercitum  a  Pelusio  (pu- 
lesio  x)  clam   Alexandriam  euocauit:  3,108,2. 

pendo.  A.  propr.  (=  soluo):  si  in  eo 
manerent,  quod  conuenisset,  stipendiumque 
quotannis  pendereut:  136,5;  quod  (stipendium) 
sua  uoluntate  ad  id  tempus  pependerint  (per- 
penderint  B^;  dependerint  5^^):  144,4;  quod 
(stipendium)  Aduatucis  finitimis  suis  pendere 
consuesset:  V27, 2;  t   druides    a    bello 

abesse  consuerimt  neque  tributa  una  (um- 
quam  [i)  cum  reliquis  pendmit:  VI 14, 1 ;  t 
quid  ([i;  quod  AQB;  quot  M)  in  annos  sin- 
gulos  uectigalis  populo  Romano  Britanuia 
penderet  constituit:  V22, 4. 

B.  trsl.:  orant,  ut  (e)  sibi  parcat  (o),  ne 
communi  odio  Germanorum  innocentes  pro 
nocentibus  poenas  pendant:  VI  9,  7. 

penes:  quod  penes  eos  (paene  in  eo  ik; 
Np.;  paene  ex  eo  Em.  Hoffm.),  si  id  oppidum 
retinuissent ,  summam  uictoriae  constare  in- 
tellegebant:  VII 21, 3;  t  edicunt,  penes 

quem  quisque  sit  Caesaris  miles,  ut  producat 
(e):  1,76,4;  addit  etiam,  ut  *quae  quisque 
eorum  in  bello  amiserit,  quae  sint  penes  miUtes 
suos,  iis  (c),  qui  amiserint  (c),  *restituantur : 
1, 87, 1 ;  quod  penes  eum  est  pecuniae  tradit : 
2, 20, 8. 

penitns:  Suebos  .  .  .  cum  omnibus  suis 
sociorumque  copiis,  quas  coegissent,  penitus 
ad  extremos  fines  se  recepisse :  VI 10, 4. 

(pensio:  legem  promulgauit,  ut  sexenni 
die  {sii:  P.  Manut. ;  sexies  seni  dies  codd.;  sex 
pensionibus  Ald.;  ii,.  CC)  sine  usuris  creditae 
pecuniae  soluantur  (?)  :  3, 20, 4.) 

per.  I.  Conlocatio:  multos  per  annos:  3, 
64,3;  quorum  per  fines  (per  fines  quorum  af): 
I  28, 1 ;  rcliquis  locis  (50  fere  numero)  praepo- 
sitio  per  prinmm  obtinet  locum:  per  fines  Hae- 
duorum ,  per  suos  fines ,  per  fines  suos ,  per 
eorum  fines ,  sim. 


II.  Signif.;  1.  de  loeo;  A.  =  did  zivog 
(—  ab  altera  parte  extrenia  usqne  ad  alte- 
ram  paiieni);  a)  ]ier  uicdiani  aliquani  rem 
(=  durcli);  a)  peudet  cx  uerbis:  itiuere  (non) 
intermisso  per  tines  Haeduorum  iu  Lingones 
contendit:  VII  9,4;  1  asseres  enim  pe- 

dum  XII  cuspidibus  praefixi  atque  hi  maximis 
ballistis  missi  per  IIII  ordines  cratium  in  terra 
defigebantur:  2,2,2;  t  (Rhenus)  longo 

spatio  per  flnes  Nantuatium  (c),  Heluetiorum, 
Sequanorum,  Mediomatricum  (c)  ,  Tribocorum 
(e),  Treuerorum  citatus  fertur:  IV  10, 3;  t 
quod  (flumen)  per  fines  Haeduorum  et  Sequa- 
norum  in  Khodanum  influit:  112,1;  t 

ire  per  fines  ti.  eo  p.  1017  a)  y)  (4  loc);  t 
(castra  ex  Biturigibus  mouet  in  (fi;  per  a;  om. 
Fr.,  Db.;  per  Boios  in  Vielh.)  Aruernos  uersus: 
VII  8,  5 ;)  t  qui  non  bis  (c)   per  agmen 

hostium  perequitarit  (p;  -tasset  a;  edd.): 
VII  66,  7;  t  nouo  genere  pugnae  perterri- 

tis  (c)  nostris  per  medios  audacissime  perru- 
perunt:  VI 5, 4;  per  medios  hostes  perrum- 
punt:  VI 40, 4;  t  quae  (silua  Arduenna) 

ingenti  magnitudine  per  medios  fines  Treuero- 
rum  a  flumine  Rheno  ad  initium  Remorum 
pertinet:  V3, 4;  t  pauci  .  .  .  incertis 

itineribus  per  siluas  ad  T.  Labienum  legatum 
in  hiberna  perueniunt:  V37,7;  et  per  fines 
Marrucinorum ,  Frentanorum,  Larinatium  in 
Apuliam  peruenit:  1,23,5;  celeriter  Petreius 
per  Vettones  ad  Afranium  peruenit:  1,38,4; 
t  ipse  .  .  .  ad  bellum  Ambiorigis  profectus 
(profectus  del.  Faern.;  profecturus  Th.  Bentl.; 
proficiscens  Voss.)  per  Arduennam  siluam  .  .  . 
L.  Minucium  Basilum  cum  omni  equitatu  prae- 
mittit:  VI29,4;  \  proficisci:  (VI  29, 

4  u.  praemittere;)  uti  Petreius  ex  Lusitania 
per  Vettones  cum  omnibus  copiis  ad  Afranium 
proficiscatur :  1,38,2;  ut  .  .  .  coniuncto  exer- 
citu  cum  Domitio  per  Illyricum  Italiae  sub- 
sidio  proficisceretur :  3,  78, 4 ;  \  ex  castris 

cohortes  per  oppidum  crebro  submitteban- 
tur:    1,45, 7;  t  Heluetii  iam    per   an- 

gustias  et  fines  Sequanorum  suas  copias  tra- 
duxerant:  111,1;  quod  per  fines  Sequanorum 
Heluetios    traduxisset:    119,1;  t    quae 

(auxilia  legionum)  cum  Pompeio  per  Maureta- 
niam  uenire  dicebantur:  1,G0,  5. 

(inter  duos  uallos,  qua  perfectum  opus  non 
erat,  ■[  per  mare  {codd.;  Np.,  Dt.;  del.  Nicas.; 
Pompeiani  Paul;  per  mare  =:  per  mare  uecti 
esse  censet  Hand  Turs.  IV  430)  nauibus  ex- 
positi  (expositis  Ox ;  nauibus  expos.  del.  Dt.) 
in  auersos  (c)  nostros  impetum  fecerunt:  3, 
63,8.) 


1041 


per  (1.  A.  ii)  fi)  —  3.  A.  a» 


1042 


P)  pendet  ex  subsf.:  negat  se  more  et 
exemplo  populi  Romani  posse  iter  ulli  per 
prouinciam  dare:  18,3;  tutum  (se  add.  fi) 
iter  per  (suos  aM.  fi)  fincs  daturum:  V27, 
10;  —  erant  omnino  itincra  duo,  quibus  .  .  . 
exire  possent:  unum  per  Sequanos  .  .  .,  alterum 
(iter  add.  AQ)  per  prouinciam  nostram :  I  6, 1 ; 
qua  proximum  iter  in  ulteriorem  Galliam  per 
Alpes  erat:  110,3;  —  iter  facere  per  u. 
facio  p.  1270  (uers.  31—51,  0  (10)  loe.) ;  — 
Pompeius  per  Candauiam  iter  in  Macedoniam 
expeditum  habebat:  3,79,2;  —  quod  iter  per 
Alpes  .  .  .  patefieri  uolebat:  1111,2;  —  quod 
eo  inuito  iter  per  prouinciam  per  uim  temp- 
tassent:  114,3;  T  relinquebatur  una  per 

Sequanos  uia:  I  9, 1. 

b)  =  |icr  sumiiiitni  uliquiim  rein,  per  rei 
superliclein  (ilbcr  —  hin  (wefr));  a)  pendct 
ex  uerbis:  quod  angusto  ilinere  (equitatus)  per 
aggeres  ascendebat  (derat  Ciaec.):  3,69,2; 
1  hostes  undique  circumuenti  .  .  .  se  per  muni- 
tiones  deicere  (eicere  RScIin.)  et  fuga  salu- 
tem   petere  •contenderunt:   11126,5;  t 

plerosque  ii  (c) ,  qui  receperant ,  celant  noctu- 
que  per   uallum   einittunt:  1,76,4;  Tf 

ne  semper  magno  circuitu  per  pontem  equitatus 
esset  mittendus:  1,61,1;  1  uti  .  .  .  per 

temonem  percurrere  et  in  iugo  insistere  (con- 
sistere  a)  et  se  inde  (o)  in  currus  citi.ssime  re- 
cipere    consuerint:    IV  33, 3;  1    si    per 

decliue  sese  reciperent,  nostros  ex  superiore 
insequentcM  loco    uerebantur:  3,51,7;  1 

per  eorum  corpora  r('li(|uos  audacissinic  trans- 
ire  conantcs  niullitudinc  tcloruni  reppulerunt: 
II 10, 3. 

fi)  pend.  ex  subst.  c.  uerbls  coMiuiictis : 
erat  per  decliue  receptus  (receptum  NUx): 
3,45,4;  —  priniisque  oj)prCKHis  reliqui  per  ho- 
rum  corpora  salutom  sibi  atque  cxitum 
paricbant:  3,69,3. 

B.  =  avcc,  XOTa:  diinissis  pcr  agros  nun- 
tiis  aibi  quemque  consulere  iussit:  VI 31, 2; 
ubi  qiiae  (c)  maior  atque  inlustrior  incidit  res, 
clamore  por  agros  rcgioncHque  significant: 
VII  3, '2;  t    Caesar    significationo    per 

castolla  fumo  facta  .  .  .  eodcm  iicnil:  3,65, 
3;  If  a  Pompeio  liMcris  per  onines  pro- 

uincias  ciuitatosquo  dimissis  (dcniisHis 
Oal)  fama  percrebruerat :  3,  79, 4 ;  1  (juod 

so  per  (qiiod  sempcr  al)  litora  coleriter  in 
oppidum  (cqiiitiiluH)  lecepit  (rocipit  afh)  :  2, 2(;,4  ; 
K  per  maiius  tradcic  ii.  iiiaiillN  y*.  '>l~  )') 
(.'llnc);  t  iit  eiiuitibiis  \nT  (iiiiiii  mariUiiiiuii 
(oni  iMiiritiiim  Nx)  ab  Antoiiio  (lis]>iisitiH  ii(|imi'i 
proliibcicnlur:  3,24,4;  Tl  cum  rama  pcr 

Loxiu.  CuuHur.    II. 


orbem  terrarum  percrebruisset:  3,43,4;  per 
orbem  terrarum  fama  ac  litteris  uictoriam  eius 
diei  concelebrabant  (-brant  0/Z'):  3,  72,4;  t 
primo  per  omnes  partes  perequitant  et  tela 
coiciunt:    IV33, 1;  t   Caesar   dispositis 

per  uias  (uiam  N)  cohortibus  impetum  eius 
sustinuit:  3, 111,1. 

2.  de  tenipore;  A.  slguificat  totuni  teinpus 
expleri:  hanc  (aquilam)  .  .  .  uiuus  multos 
per  annos  magna  diligentia  defeudi:  3,64,3; 
1  auster,  qui  per  biduum  flauerat,  in  Afri- 
cum  se  uertit:  3,26,5;  %  Cicero,  qui 
omnes  (per  omnes  \i)  superiores  dies 
praeceptis  Caesaris  .  .  .  milites  in  castris  cou- 
tinuisset:  VI36, 1. 

B.  slgullicnt  aliquld  incldere  in  teiupiis 
aliquod  (=  inter,  Innerhalb):  an  paenitet 
uos  .  .  .,  quod  bis  per  biduum  equestri  proelio 
superauerim?    2,32,12;  t   (per  conci- 

lium:  VI  20, 3  u.  3.  A.  e)  a);)  t  nam- 

que  etiam  per  eos  dies  proelium  secundum 
equestre  fecit:  3,84,5;  t  palma  per  eos 

dies  [in  tecto]  inter  coagmenta  lapidum  ex 
pauimento  exstitisse  ostendebatur:  3,105,5;  t 
qui  (o)  milites  aduersariorum  in  castra  per 
tempus  conloquii  uenerant:  1,77,1. 

3.  trsl.;  A.  =  opera,  auxllio;  a)  pcr  al(i»i 
(=  adiuHaiitc  iilqo,  hominuni  opera):  nisl  co 
ipso  tempore  quidam  nuntii  de  Caesaris  iiictoria 
per  dispositos  equites  essent  allati:  3,101, 
3;  tabuLae  testiimenti  unae  per  legatos  eius 
Eomam  (c)  cnint  allatiie:  3,108,4;  t 
legatosque  dcprecandi  causa  ad  Caesarcm  mit- 
tunt;  adeunt  (mittunt  ad  euin  BM)  per  H.ae- 
duos:  VI 4, 2;  t  princepsque  decima  legio 
per  tribunos  militum  ei  gratias  egit:  141,2; 
Afranii  etiam  filiiis  adulescens  de  sua  ac  paren- 
tis  sui  salutc  cum  CaesiU'e  per  Sulpicium  lega- 
tum  agebat:  1,74,6;  testibus  se  mililibus  uti 
posse  .  .  .,  quae  per  Viilinium  in  conloquiis, 
qu.ie  per  A.  Clodiuin  (c)  cum  Scipione  egisset: 
3,90,2;  t  cognoscere  per  explora- 
tores  tt.  oxplorator  p.  1232  C.  c)  (7  loc); 

—  hac  re  sliuiiii  Ciu^siu-  per  speculatores 
cognita  .  .  .  excicitum  .  .  .  coutiuuit:  1111,2; 

—  per  quos  (Brundisiiios)  rc  cognita  Ca(\sar  . . . 
iubct:  1,28,2;  t  Ciiesar  .  .  .  suos  per  An- 
toniuin,  (jui  ei  legioni  praccrat,  cohortatus 
tuba  signum  diu-i  .  .  .  iussit:  3,46,4;  t 
ueteribus  clientclis  restitutis,  nouis  per  Cne- 
sarem  (rest.  p.  Caes.,  nouis  \'ielh.)  compara- 
tis  .  .  .,  rcliquis  rcbus  coruiii  giatia  dignitiitc- 
que  (c)  amiililicidii  Sciiiianl  priiu-ipatiiiu  diini- 
scraiil:  VI  12,6;  1  id  sc  ab  ipsis  por 
corum   iiiuitidH   compcrtum  liiibcre:  144,12; 

66 


1043 


per  (3.  A.  a)) 


1044 


postea  quam  per  {om.  AQ)  exploratores  pontem 
fieri  comperissent :  IV 19, 2;  postquam  per  Vbios 
exploratores  comperit  Suebos  sese  (c)  .  .  .  rece- 
pisse :  VI  29, 1 ;  1  frumentumque  omne 

conquisitmn  spoliatis  eflbssisque  eorum  domi- 
bus  per  equites  comportarat  (c):  3,42,5; 
t  celeriter  confecto  per  suos  dilectu  .  .  .  do- 
cuit:  VI  1,4;  T  quanto  haec  dissimulari 

(f)  et  occultari  quam  per  nos  confirmari 
praestet?  2,31,5;  1  celeriter  missis  legatis 

per  suos  principes  inter  se  coniurant:  III 8, 
3 ;  1  cotidianis  interpretibus  remotis  per 

C.  Valerium  Troucillum  (c)  .  .  .  cum  eo  con- 
loquitur:  119,3;  milites  .  .  .  inter  se  per 
tribunos  (tribunum  JSx)  militum  centuriones- 
que  atque  lionestissimos  sui  generis  conloquun- 
tur:  1,20,1;  t  (conquirere:  3,42,5  u. 

comportare;)  1  qui  (Conuictolitauis)  per 

sacerdotes  more  ciuitatis  intermissis  magistrati- 
bus  esset  creatus:  VII 33,  4;  t  quod, 

cum  ipse  gratia  plurimum  domi  atque  in  reli- 
qua  Gallia ,  ille  minimum  propter  adulescen- 
tiam  posset,  per  se  creuisset:  120,2;  t 

haec  eadem  centurionibus  tribunisque  militum 
mandabant,  ut  per  eos  ad  Caesarem  deferren- 
tur  (-ferantur  p) :  VII17,8;  haec  quoque  per 
exploratores  ante  lucem  in  tanta  projjiuquitate 
castrorum  ad  hostes  deferuntur :  VI  7,  9 ;  quae 
res  nota  erat  Porapeio,  delata  per  Allobrogas 
perfugas  :  3,  63, 5 ;  —  haec  ad  Antonium  statim 
per  Graecos  deferuntur :  3,  30,  6 ;  —  quae  man- 
data  ad  se  per  Vibullium  (p)  delata  essent:  3, 
22,1;  t   (effodere:  3,42,5  u.  compor- 

tare;)  T[  ne  ex  praetura  et  consulatu,  ut 

semper,  sed  (c)  per  paucos  probati  et  electi 
in  prouincias  mittantur:  1,85,9;  t  omnes 

clientes  obaeratosque  suos  .  .  .  eodem  conduxit; 
per  eos,  ne  causam  diceret,  se  eripuit:  14, 
2;  f  quam  (sororem)  paucis  ante  mensibus 
per  suos  propinquos  atque  amicos  reguo  ex- 
pulerat:  3,103,2;  t  itinere  exquisito 

per  Diuiciacum  .  .  .  profectus  est:  141,4;  t 
constituit,  ut  arbitri  darentur;  per  eos  fierent 
aestimationes  possessionum  et  rerum:3,l, 
2;  si  quis  appellauisset  de  aestimatione  et  de 
solutionibus,  quae  per  arbitrum  fierent;  3,20, 
1 ;  — crebrae  etiam  (c)  per  Albicos  truptiones 
fiebant  ex  oppido,  ignesque  aggeri  et  turri- 
bus  inferebantur :  2,2,6;  —  nam  ad  eas 
(naues),  quae  factae  erant  Arelate  per  Caesa- 
rem ,  captiuae  Massiliensium  accesserant  sex : 
2,5,1;  —  certiorem  fieri  per  esploratores  u. 
explorator  p.  12S3  (4  loc);  milites  .  .  . 
centuriones  (c)  tribunosque  militum  adire  atque 
obsecrare,  ut  per  eos  Caesar  certior  fieret,  ne 


labori  suo  .  .  .  parceret :  1 ,  64,  3 ;  Caesarem  per 
nuntios  facit  (o)  certiorem,  quid  faciendum 
existimet:  VII  87, 5;  t  cum  per  alios  con- 

diciones  ferantur:    1,24,6;  f   hi  suos 

notos  hospitesque  quaerebant,  per  quem  quis- 
que  eorum  aditum  commendationis  haberet 
ad  Caesarem:  1,74,5;  —  per  M.  Silanum,  C. 
Antistium  Eeginum ,  T.  Sextium  legatos  dilec- 
tum  habere  instituit:  VI  1,1;  in  Lucanis 
Bruttiisque  per  legatos  suos  ciuium  Romano- 
rum  dilectus  habebat:  1,30,4;  —  habere  pro- 
uinciam:  1,22,4  tt.  uenire;  t  inferri: 

2,  2,  6  u.  facere  (eruptiones) ;  T  uadoque 

per  equites  inuento  .  .  .  exercitum  traduxit: 
VII  56,4;  t  Cassiuellaunus  .  .  .  legatos 

per  Atrebatem  Commium  de  deditione  ad  Cae- 
sarem  mittit:  V22, 3;  t  V^^  ^^  P^r  ex- 

ploratores  nuntiata  Caesar  (c)  legiones  .  .  . 
intromittit :  VII 11,  8 ;  ea  res  per  fugitiuos  L. 
Aemilii  .  .  .  hostibus  nuntiatur:  123,2;  1 

summam  in  spem  per  Heluetios  regni  obti- 
nendi  (eum)  uenire:  118,9;  ^  (occupari: 
3, 109, 5  u.  tolli ;)  t  Pompeius  eadem  illa, 

quae  per  Scipionem  ostenderat,  agit:  1,6,1; 
t  idoneos  nactus  homines,  per  quos  ea,  quae 
uellet,  ad  eum  perferrentur:  1,9,1;  consilio 
eius  cognito  et  per  mercatores  perlato  ad  Bri- 
tannos  .  .  .  legati  ueniunt:  IV  21,  5;  interim  ad 
Labienum  per  Remos  incredibili  celeritate  de 
luctoria  Caesaiis  fama  perfertur:  V53, 1;  1 
qiu  se  per  uos  perisse  existimant:  2,32,4; 
t  regno  occupato  per  tres  potentissimos  ac  flr- 
missimos  populos  totius  GalUae  sese  potiri 
posse  sperant:  13,8;  f  probari:  1,85,9 

u.  eligi;  t  nonne  (c)  .  .  .  proditi  per  illum 
Caesaris  beneflcio  estis  conseruati?  2, 32, 8;  t 
itemque  per  equites  dispositos  aqua  prohibere 
classiarios  instituit:  3,100,2;  1  quod  per 

eos  suos  se  obsides  .  .  .  reciperaturos  exi- 
stimabant :  III  8,  2 ;  reseruatis  Haeduis  atque 
(c)  Aruernis,  si  per  eos  ciuitates  reciperare 
posset:  VII  89,5;  t  Aetolia,  Acarnania, 

Amphilochis  per  Cassium  Longinum  et  (c) 
Caluisium  Sabinum  .  .  .  receptis  ...  longius 
progrediendum  existimabat:  3,55,1;  f  si 

per  populum  Romanum  stipendium  remit- 
tatur  et  dediticii  subtrahantur:  144,5;  —  illi 
deliberata  re  respondent  scriptaque  ad  eum 
mandata  per  eosdem  remittunt  (Hoiom.;  per 
eos  remittiuit  fhl;  Db.;  permittunt  Na:  remit- 
tunt  Np.,  Dt.):  1,10,2;  t  restituere: 

VI 12, 6  u.   comparare;  f  legiones  cum 

tribunis  militum  et  primorum  ordinum  cen- 
turionibus  egerunt,  uti  (per  eos  add.  B^^) 
Caesari  satis  facerent:  141,3;  t  (spo- 


1045 


per  (.3.  A.  a)  —  d>  a)  aa» 


1046 


liari:  3,42,5  ti.  comportare;)  ^   sub- 

leuari:  1,22, 4  w.  uenire;  ^  subtrahi:  I 

44,5  u.  remitti;  ^  quorum  alter  acccpto 

uulnere  occupatus  (sopitus  ./.  F.  Gron.;  ob- 
sopitUB  Dauis.;  del.  Matlii.)  per  suos  pro 
occiso  sublatus,  alter  (acc.  uuln.  occ.  p.  s. 
p.  o.  subl.,  alter  om.  af)  interfectus  est:  3, 109, 
5;  T  item  per  Treueros  uenisse  (eum) 

(iermanis  (c)  in  amicitiam  cognouerat:  VI 5, 
4;  quod  per  eum  in  collegium  pontificum  uene- 
rat,  quod  prouinciam  Hispaniam  ex  praetura 
liabuerat,  quod  in  petitione  consulatus  erat 
subleuatus:  1,22,4. 

b)  e.  uerb.  obtcstaiidi  (=  deorum  anxllio): 
haec  uti  fierent,  per  omnes  deos  perque 
(per  quae  fli)  foedera,  quae  Romae  fecisset, 
eodem  testamento  Ptolomaeus  populum  Koma- 
num  obtestabatur:  3,108,3. 

c)  per  alqd;  a):  de  re  publica  nisi  per 
concilium  loqui  non  conceditur:  VI  20,3; 
^  fore,  uti  per  conloquia  omnes  controuer- 
siae  componantur:  1,  9,  6;  conatus  tamen 
nihilo  minus  est  aliis  rationibus  per  conlo- 
quia  (CC)  de  pace  agere:  3,18,5;  t  ea 
res  est  Heluetiis  per  indicium  enuntiata: 
14,1;  ^  non  nullae  (matres  familiae)  de 
muris  (c)  per  manus  demissae  (dimissae 
a)  sese  (c)  militibus  (o)  tradebant :  VII  47, 6 ; 
(relinquit  animus  Sextium  .  .  .;  aegre  per 
manus  traditus  {liSclin.;  tractus  X:  edd.) 
seruatur:  \T38,4.) 

fi):  praestaret,  quod  proticiscenti  recepisset, 
ne  per  eius  auctoritatem  deceptus  uide- 
retur:  3,82,5;  ^  eos  neque  conloquii  neque 
indutiarum  iura  seruasse  et  homines  imperitos 
et  per  conloquium  deceptos  crudelissime 
interfecisse :  1,85,3;  ^  committendum  non 

putabat ,  ut  pulsis  hostibus  dici  posset ,  eos  ab 
se  per  fidem  (perfide  Pluyg.;  cf.  Vsener  JJ. 
117,  74;  Paulus,  Wiirtlemb.  Kurresp.  Blall  ISSO 
p.  480)  in   conloquio  circumuentos:  146,3. 

y) :  doluisse  se ,  quod  populi  {c)  Romani  (e) 
beneficium  (c)  sibi  per  coutumeliam  ab  ini- 
micis  extorqueretur:  1,9,2;  ^  sibi  prae- 

stare  .  .  .  quamujs  fortuuam  a  populo  Romano 
pati  quam  ab  his  per  cruciatum  (cruciatus 
[i)  interfici,  inter  quo»  dominari  consuessent: 
1131,6;  \   qui  per  dolum  atque  in- 

sidias  petita  pace  ultro  bellum  iutulissent: 
IV  13,1;  —  uereri  se,  ne  per  insidias  ab  eo 
circumueuiretur :  I  42, 4 ;  ^  Caesar  enim 

per  litteras  Trebonio  magnopere  miindaue- 
rat,  ne  {ler  uim  oppidum  expuguari  piUcretur: 
2,13,3  ;  ibi  (c)  cerlior  ab  Acilio  et  Murco  jK^r 
litt«ras  factus  dc  posluiutiH  Libotiis  et  liibuli 


legionem  relinquit:  3,16,2;  ^  imperinm 

se  a  (c)  Caesare  per  proditionem  nnllum 
desiderare,  quod  habere  uictoria  posset  (e) :  ^TI 
20,7;  ^  indutiisque  per  scelus  uiolatis 

suam  uirtutem  irrisui  fore  perdoluerunt:  2,15, 
1;  ^  praestare  dicebant  per  uirtutem 

in  pugna  belli  fortunam  experiri  quam  desertos 
et  circumuentos  ab  suis  grauissimum  suppli- 
cium  perpeti:  2,30,2;  ^  si  quid  iis  (c) 

per  uira  accidat:  11122,2;  mandauerat,  ne 
per  uim  oppidum  expugnari  pateretur:  2, 
13,3;  non  nuUas  urbes  per  uim  expugnauit, 
reliquas  ciuitates  circummissis  legationibus  ami- 
citiae  {Faem.;  -tia  x;  cdd.)  Caesaris  {x;  Cae- 
sari  jV,-  edd.)  conciliare  studebat:  3,55,3;  nt 
.  .  .  partem  finitimi  agri  per  nim  occupatam 
(e)  possiderent :  VI 12, 4 ;  quod  eo  inuito  iter 
per  prouinciam  per  uim  temptassent:  114, 
3;  si  per  uim  nauibus  flumen  transire  conen- 
tur:  11111,2: 

d)  per  se;  a)  =  sua  siwute,  suo  arbitrio, 
sine  alterius  ope;  aa)  de  hominibus:  legati 
.  .  .  nihil  iam  Caesaris  imperium  esspectabant 
(c),  sed  per  se  quae  uidebantur  administra- 
bant:  1120,4;  illis  se  oneri  non  futurum  et 
per  se  rem  publicam  administraturum :  1,32,7; 
^  illius  denique  exercitus  mUites  (officium  suum 
praestitisse) ,  qui  per  se  de  coucilianda  pace 
egerint:  1,85,2;  (se)  postulatis  Caesaris  cogni- 
tis  missuros  ad  Fompeium,  atque  illum  reliqua 
per  se  acturum  hortantibus  ipsis :  3, 16, 5 ;  ^ 
plebes  paene  seruorum  habetur  loco,  quae  nihil 
audet  (habet  MC;  Aim.;  Fr.)  per  se  \per  se 
nihil  audet  (i) :   VI 13, 1 ;  ^  simul  ipse 

Cordubae  conuentus  per  se  portas  Varroni 
clausit,  custodias  uigiliasque  in  turribus  muro- 
que  disposuit,  cohortes  duas  .  .  .  retiuuit:  2, 
19, 3 ;  \  cum  his  (cohortibus)  ad  Domi- 

tium  .  .  .  peruenit  ....  Domitius  per  se  cir- 
citer  XX  cohortes  . .  .  coegerat:  1,15,7;  t 
disponere:  2,19,3  u.  claudere;  \  (Car- 

monensium  ciuitas)  deductis  tribus  in  arcem 
oppidi  (c)  cohortibus  a  Varrone  praesidio  per 
se  cohortes  eiecit  (0*;  iniecit  0^*)  portasque 
praeclusit :  2,19,5;  ^  cum  (r)  propter 

longitudinem  agminis  mimis  (c)  facile  (c) 
omnia  per  se  (pcr  se  omuia  p)  obire  et  quid 
quoque  loco  facienitum  esset  prouidere  (scire 
(i)  possent :  V  33, 3 ;  ^  postulabat  Caesar, 

ut  legatos  sibi  ad  Pomj^eium  sine  periculo  mit- 
tere  liceret,  idque  ipsi  fore  reciperent  aut  accep- 
toB  per  se  ad  eum  perducerent:  3,17,2; 
\   praecludere:   2,19,5  u.   eicore;  \ 

prouidere:    V33,3  u.   obiro;  t  reti- 

nere:  2,19,3  «.  claudere;  5  (scire:  V 

66* 


1047 


per  (3.  A.  (!)  —  B.  d))  —  percontatio 


1048 


33,3  M.  obire;)  t  reliqua,  ut  poterant,  in- 

conimoda  per  se  (per  se  incomm.  0)  sustine- 
biiut:  3,  9, 5;  T  cum  per  se  minus  uale- 

reut,  .  .  .  Germanos  atque  Ariouistum  sibi 
adiunxerant:  Vl  12,2. 

[i[i)  <le  rebus:  aegre  portas  nostri  tuentur; 
reliquos  aditus  locus  ipse  per  se  munitio- 
que  defendit:  VI 37, 5;  —  at  <ad  codd.) 
luce  (Ciacc;  lucem  x,;  edd.)  multum  per  se 
pudorem  omuium  oculos  (Ciaec;  oculis  x.; 
cdd.) ,  multum  etiam  tribunorum  militum  et 
ceuturionum  praesentiam  (praesentium  0'af) 
adferre  (u.  CC):  1,67,4;  —  turris  tectum 
per  se  ipsum  pressionibus  (c)  ex  contignatione 
prima  suspendere  ac  tollere  coeperunt:  2, 
9,5. 

[i)  i»er  se  =  si  ipsani  reni  spcctainus,  nulla 
aliaruni  rcruni  ratione  habita:  haec  (castra), 
etsi  erant  exigua  per  se,  uix  bominum 
milium  septem,  praesertim  nullis  cum  impedi- 
mentis,  tamen  angustiis  uiarum  quam  maxime 
potest  contrabit :  V  49, 7 ;  —  Bellouaci  autem 
(c)  defectione  Haeduorum  cognita,  qui  iam  (c) 
ante  erant  (erant  aute  p)  per  se  infideles, 
manus  cogere  .  .  .  coeperunt:  VII  59,2;  — 
crant  per  se  magna  quae  gesserant  equites, 
praesertim  cum  eorum  exiguus  numerus  cum 
tanta  multitudine  Numidarum  conferretur,  baec 
tamen  ab  ipsis  inflatius  commemorabantur :  2, 
39,4. 

B.  =propter;  a):  per  aetatem  u.  aetnH 
p.  203  c)  (3  loe.) ;  1  crebraque  iuter  se 

conloquia  milites  habebant,  neque  ullum  iu- 
terim  telum  per  pactiones  loquentium  traicie- 
batur:  3,19,1;  f  cum  primum  per  anni 

tempus  potuit,  ad  exercitum  contendit:  III 
9,2. 

b):  is  enim  erat  anuus,  quo  per  leges  ei 
(eum  b)  consulem  fieri  liceret:  3,1,1;  ^ 
quod  autea  de  couloquio  postulasset,  id  per 
se  fleri  licere:  142,1;  licere  illis  incolumibus 
per  se  (per  se  inc.  ^)  ex  hibernis  discedere  et 
quascumque  in  (c)  partes  ueUnt  sine  metu  pro- 
ficisci:  V41,G;  f  qui,   si  per  te  liceat, 

perendino  die  cum  proximis  hibernis  coniuncti 
communem  cum  reliquis  belli  casum  sustineant, 
non  .  .   .  intereant :  V  30, 3. 

c):cognouit  per  (recc.?;  om.  x)  Afrauium 
stare,  quo  minus  proelio  dimicaretur:  1,41, 
3;  quod  stetisse  per  Trebonium,  quo  minus 
oppido  potirentur,  uidebatur  (-bantur  af):  2, 
13,4. 

d):  per  causam  u.  cansa  p.  4'J(S  \.  15. 
(4  loc);  %  qui  omnes  discessu  Curiouis 

multique  praeterea  per  simula  tionem  uid- 


uerum  ex  castris  iu  oppidum  propter  timorem 
sese  recipiunt :  2, 35,  (j. 

C.  rcspoudet  ablatiuu  modi,  u.  S.  A.  c)  y). 

ZJepetita  est  praepositio  per  semcl:  per  omnes 
deos  perque  foedera :  3, 108, 3 ;  non  ropetitu 
6  -\-  2  -]-  3  -\-  1  loc.  (per  dolum  atque  insidias ; 
per  angustias  et  fines;  per  agros  regiouesque; 
per  M.  Silanum,  C.  Autistium  Keginum,  T. 
Sextium  legatos.) 

peragito  :  milia  enim  progressi  IIII  uehe- 
mentiusque  peragitati  ab  equitatu  montem  ex- 
celsum  capiunt:  1,80,2. 

pei-ago:  concilioque  Oallorum  Samaro- 
briuae  peracto  .  .  .  coactus  est:  V  24, 1;  peragit 
coucilium  Caesar  equitesque  imperat  ciuitati- 
bus:  VI 4,  6;  t  t  si  peracto   (protracto 

Ilell.)  consulatu  (cons.  Nafh;  cos.  /;  pro- 
consulatu  Olaiid.;  postulatu  Elloffm.) 
Caesaris  (Caesar  Elloffm.)  non  (cons.  Nafl; 
cons.  non  h;  om.  EHoffm.)  profectus  (N ;  prae- 
fectus  x)  esset  (peracto  caesaris  consulatu  pom- 
peius  profectus  non  esset  O^,-  Oud.;  si  peracto 
delectu  uon  profectus  esset  Viclh.;  si  peracto 
consilio  n.  p.  e.  Kran.;  u.  CC)  :  1,11,2;  % 
ipse  (c)  couueutibus  Galliae  citerioris  per- 
actis  in  Illyricum  proficiscitur :  Vl,5;  liis  (c) 
confectis  rebus  couuentibusque  (conueutisque 
AQ)  peractis  in  citeriorem  Galliam  reuertitur: 
V2,l. 

perangastns :  quod  (urbs)  prope  ex  omni- 
bus  partibus  flumine  et  palude  circumdata 
unum  habeat  et  perangustum  aditum:  VII 
15,5;  (ut  (c)  erant  loca  montuosa  et  f  ad 
specus  angustiae  (et  aditus  perangusti  Dt.;  u. 
CC)  uallium:  3,49,4.) 

pcrcello:  quicumque  alterum  obsidere 
conati  simt,  perculsos  atque  infirmos  hostes 
[adortij  aut  proelio  superatos  aut  .aliqua  oifeu- 
sione  permotos  coutinueruut:  3,47,2. 

percipio.  A.  ~  capere ,  sibi  parare :  co- 
hortatus,  ut  aliquando  pro  tantis  laboribus 
fructum  uictoriae  percipereut:  VII  27,2;  t 
cum  uestri  officii  praemia  percipere  debeatis: 
2,32,6;  t  ii  .  .  .  nullo  etiam  nunc  usu 

rei  militaris  percepto  (dd.  Ciaec.)  neque  in  .  .  . 
cousilio  permauere  .  .  .  neque  .  .  .  iniitari  po- 
tuerunt:  VI 40, 6;  qui  cotidiana  consuetudiuc 
usum  quoque  eius  geueris  proeliorum  percipe- 
rent:  3,84,3. 

B.  =  audli-e,  cognoscere:  Germani,  qui 
auxilio  ueniebant,  percepta  Trenerorum  fuga 
sese  domuni  receperunt  (c):  VI  8, 7;  t 

percepta  (accepta  [i)  oratione  (ratione  (i) 
eorum  Caesar  obsides  imperat:  VI,  8. 

percontatio :   nos   nihil   de  eo  percon- 


1049 


percontatio  —  perequito 


1050 


tationibuB  (percunctat.  [i;  percunctati  om- 
nino  Ciaec.)  reperiebam  us:  V13,4;  t 

ex  percontiitioue  (percuuct.  h)  nostroriim 
uocibusquc  Gallorum  ac  mercatorum  .  .  .  timor 
omnem  cxercitum  occupauit:  139,1. 

percrebresco :  cum  fama  per  orbem 
terrarum  j)crcrebruisset  {bf;  percrebuisset  ahl?), 
illum  a  Caesare  obsideri  neque  audere  proelio 
dimicare:  3,43,4;  *de  proelio  ad  Dyrrachium 
facto  *clatius  inflatiusque  multo,  quam  res  erat 
gesta,  fama  percrcbruerat  (fl;  percrebuerat 
ah?),  pulsum  fugere  Caesarem  paene  omnibus 
copiis  amissis:  3,79,4. 

(l>ei*canctatio  u.  percoutatio.) 

Itercnrro:  uti  .  .  .  pcr  temoneni  jier- 
currere  et  iu  iugo  insistere  (consistere  a)  .  .  . 
cousuerint:  IV  33,  3;  T[  Auximo  (c)  Caesar 
progressus  (c)  oninem  agrum  Picenum  per- 
currit:  1, 15, 1. 

percntio:  unum  es  multitudine  procurreu- 
tem  traicit;  quo  percusso  et  (c)  exanimato 
hiuic  scutis  proteguut  hostes  (c)  :  V  44,  G. 

IterdiMCo:  fere  plerisque  accidit,  ut  prae- 
sidio  litterarum  diligentiani  in  perdiscendo  ac 
memoriam  remlttant:  VI 14, 4. 

perdo :  an  qui  incolumes  resistere  nou  po- 
tueruut,  perditi  resistant?  2,32,6. 

pcrditUH  ui  adiect.  (subst.):  magnaque 
praeterea  multiludo  undique  ex  Gallia  per- 
ditorum  hominum  latronumque  conuenerat 
(e):  11117,4. 

in  agris  liabet  dilectum  egentiuni  ac  per- 
ditorum:  VII  4, 3. 

perdoleHCo:  ul)i  .  .  .  indutiis  . .  per  scelus 
uiolatis  suam  uirUitcni  irrisui  fore  pcrdolue- 
runt:  2, 15, 1. 

pertlnco.  A.  =r  Hniytiv,  ir.Quauyuv,  pro- 
inouurv;  a)  propr.:  (itaque  uastatis  omnibus 
eorum  agria  .  .  .  Caesar  (c)  exercitum  re- 
duxit  (ji;  perduxit  a):  11129,3;)  1[  po- 

stulabat  Caesar,  ut  legatos  sibi  ad  Pompeium 
sine  periculo  mittere  liceret,  .  .  .  aut  acceptos 
per  se  ad   cum  pcrducerent:  3,17,2;  t 

nullo  hoHlc  prohibentc  .  .  .  incolumcm  legio- 
ncm  in  Nantuates  (c),  inde  in  Allobroges  per- 
duxit:  III  G,5;  'i  musculum  pedes  LX 

longum  ex  niatcria  bipedali,  quem  (quae  afl) 
a  turri  lalericia  ad  liostium  turrim  murumqiio 
perdiicercnt,  facere  inHlitucrunt :  2,10,1;  \ 

prima  luco  terram  altigit  omucsque  iiicolumes 
nuucH  perduxit:   V2.'i,(i;  %  qui  (tiroiicH) 

onineH  ad  oum  pcnliicti  (O;  producti  Nx)  contra 
religioiicm  iuris  iurandi  in  eiuH  couspectu  (c) 
crudcliHHimo  interliciuntur:  3,28,4. 

tres  nobillHHimi  Hacdui  capti  ad  Cacsarciu 


perducuntur  (produc.  Fr.) :  Cotus  .  . .  et  Caua- 
rillus  .  .  .  et  Eporedorix :  VII  67, 7 ;  Yi 

opjjidani  .  .  comprehensos  eos,  quorum  ojjera 
plcbem  concitatam  existimabant,  ad  Caesarem 
perduxeruut  (produserunt  Q^;  i^V.)  :  VII  13, 2. 

1))  trsl.;  «):  Germanos  atque  Arioui- 
stum  sibi  adiunxerant  eosquc  ad  se  magnis 
iacturis  poUicitationibusque  perduxerant:  VI 
12,2. 

P) :  u.  ad  p.  12G  (i  loc.  exccpt.  2, 9, 1.) 

B.  =  Irahcre,  extrahere  (/.irf/.vveiv).  ad 
meridiem  res  erat  perducta:  3,95,1;  res 
disputatione  ad  mediam  noctem  perducitur: 
V31,3. 

C.  =  TEivEiv,  {oly.odoi.iElv,)  facere,  iu- 
stituere:  fossam  (-as)  n.  fossa  p.  1320  B. 
(3  (4)  loc.) ;  \  (fossamquc  (c)  et  mace- 
riam  (materiam  a)  sex  in  altitudinem  pedum 
praeduxerant  (prod.  fi;  perd.  D;  M.  Millcr): 
VII  69,  5;)  1  muuitionem  (-nes)  u. 
Uiuuitio  p.  067  (4  loc.) ;  *t  ea  legione, 
quam  secum  habebat,  .  .  .  milia  passuum 
XVIIII  (c)  murum  in  altitudinem  pedum 
sedecim  fossamque  perducit:  18,1;  \ 
(musculum:  2,10,1  ti.  A.  a)  musculum;)  1 
ubi  (c)  turris  altitudo  perducta  (perfect;i 
hpr.)  est  ad  {Ald.;  ut  x)  contabidationem 
(Ald.;  -ionis  x.)  eam  (Ald.;  causa  at)  in  parietes 
instruxerunt  (c)  ita,  ut:  2,9,1. 

pereudiiiUM:  qui,  si  per  te  liceat,  pereu- 
dino  die  cum  proxiniis  hibernis  coniuncti 
communem  cum  reliquis  belli  casum  sustiueant: 
V  30, 3. 

pereo.  A.  =  interllei:  (omnis  noster  equi- 
tatus,  omnis  uobilitas  iuteriit  (pcriit  h): 
VII  38,2;)  Tl  militum  pars  .  .  .  iuco- 

luiiiis  in  castra  pcrucnit,  pars  a  barbaris  cir- 
cumuenta  periit:  VI  40,  8;  \  duae  fuurunt 

Ariouisti  uxores  .  .  .,  utraque  ([i;  6'c/ot.,  Ub., 
Ilold.,  Uuy;  utraeque  a;  rell.  edd.)  iu  ea  fuga 
periit ;  (fl;  perierunt  a;  edd.;  periit;  fucrunt 
tiuij;  llold.)  duae  tiliae:  harum  altera  occisa, 
altcra  capta  est:  153,4. 

Germani  .  .  .  reliqui  so  iii  (lumcn  praccipi- 
tauerunt  atque  ibi  tiniorc,  lassitudinc,  ui  lliinii- 
nis  oppressi  perieruut:  IV  15,2;  IH  (Milo) 
lapido  ictus  ex  muro  periit  (reec;  edd.;  perit 
*):  3,22,2;  t  ut,  si  qui  etiam  iu  praesenUa 
se  occultassent,  tameii  liis  .  .  .  rerum  (iiiiiiiuiii 
inopia  pcriuinduin  uidciotur:  VI  43,3. 

i{.  =  incidcro  in  ciihiMiilatoin:  qui  .se  pcr 
uoH  i)orissc  cxistimanl:  2,32,4. 

pere«iHito:  equitatus  .  .  noBter  ...  inlcr 
diian  acicH  perequitiuis  commodiorciii  ac 
tutiorcm   nostris   receptum   dat:  l,4l),  3;         iic 


1051 


perequito  -    perficio 


1052 


ad  liberos,  ne  ad  parentes,  ad  uxorem  (e) 
aditum  habeat,  qui  non  bis  {om.  AQ^)  per 
agmen  liostium  perequitarit  (p;  -tasset  a; 
edd.):  VII  66,7;  primo  per  omnes  partes 
perequitant  (essedarii)  et  tela  coiciunt:  IV  33, 1. 

perexignns.  A. :  perexigua  pars  illius 
exercitus  superest;  magna  pars  deperiit:  3,87, 
3;  1  cum  hae  (c)  (coliortes)  perexiguo  in- 

termisso  loci  spatio  inter  se  constitissent:  V 
15,4. 

15.:  id  (frumentuni)  erat  perexiguum  cum 
ipsius  agri  natura ,  .  .  .  tum  (f )  ,  quod :  3, 
42,5. 

perfacilis:  perfacile  esse,  cum  uirtute 
omnibus  praestarent,  totius  Galliae  imperio 
potiri:  12,2;  —  perfacile  factu  (factum 
MCh)  esse  illis  probat  conata  perficere,  prop- 
terea  quod :  I  3, 6 ;  sed  quoniam  abundet  equi- 
tatu,  perfacile  esse  factu  (factum  «'-)  frumen- 
tationibus  pabulationibusque  Romanos  prohi- 
bere:  VII  64,2. 

perfero.  A.  =  adferre,  deferre  (inintiare) : 

interim  consilio  eius  cognito  et  per  merca- 
tores  perlato  ad  Britanuos  .  .  .  legati  ueuiunt : 
IV 21, 5;  \  famam  ti.  fama  p.  1279  b) 

(7  loc);  \   nam    illo   incommodo   de 

Sabini  morte  perlato  omnes  fere  Galliae  ciui- 
tates   de   bello  consultabant :  V53,  4;  t 

mittuntm-  ad  Caesarem  confestim  a  (c)  Cice- 
rone  litterae  (nuntiique  add.  Eussn.)  magnis 
propositis  praemiis,  si  (qui  H.  J.  Miitler)  per- 
tulisseut:  V  40, 1 ;  quibus  litteris  nuntiisque  Ko- 
mam  perlatis  magni  domum  concursus  ad  Afra- 
nium  magnaeque  gratulationes  fiebant:  1,53, 
3;  \  cum  (Commius)  ad  eos  oratoris  modo 
Caesaris  mandata  deferret  (perferret  p):  IV 
27,3;  quod  sua  mandata  perferre  non  oportuno 
tempore  ad  Pompeium  uererentur:  3, 57, 2;  ^ 
uuntium  (-ios)  u.  MUiitia!i>  p.  S61  sq.  B.  1)) 
(3  loe.);  f   his   rebus  gestis   .  .  .  tanta 

huius  belli  ad  barbaros  opinio  perlata  (pro- 
lata  A)  est,  uti:  1135,1;  hi  siue  uere  quam 
habuerant  opinionem  ad  eum  perferunt,  siue 
etiam  auribus  Vari  seruiunt,  .  .  .  confirmant 
quidem  certe:  2,27,2;  \  ut  nulla  ratione 

ea  res  enuntiari  aut  ad  Treueros  perferri  pos- 
set:  V58,  1;  eae  res  in  Galliam  Transalpinam 
celeriter  perferuntur:  VII  1,2;  iamque  Caesaris 
in  Hispania  res  secundae  in  Africam  nuntiis 
ac  (c)  litteris  perferebantur:  2,37,2. 

idoneos  nactus  homines,  per  quos  ea,  quae 
uellet,  ad  eum  perferrentur ,  petit  ab  utro- 
que:  1,9,1;  celeriter  haec  fama  ac  (om.  [J) 
nuntiis  (reec.;  nuntii  A';   Hold.,  Dt.-)  ad  Ver- 


cingetorigem  perferuntur  (perferunt  P):  VII 
8,4. 

B.  —  i>eri»e(i,  toler.irc:  praestare  (c)  omnes 
perferre  acerbitates  quam  non  ciuibus  Ro- 
manis  .  .  .  parentarent:  VII 17, 7;  l  mol- 

lis  ac  minime  resistens  ad  calamitates  per- 
ferendas  mens  eorum  est:  11119,6;  Tf  in- 

dignantes  mihtes  .  ,  quod  conspectum  suum 
(sui  A)  hostes  perferre  (ferre  fJ)  possent  tan- 
tulo  spatio  interiecto :  VII  19,4;  t  Hae- 

duos  a  (c)  Caesare  in  seruitutem  redactos 
omnes  (omnes  red.  fi)  indignitates  contu- 
meliasque  perferre:  1114,3;  naues  totae  factae 
ex  robore  ad  quamuis  uim  et  contumeliam  per- 
ferendam :  III  13,3;  f  quod  .  .  .  Sequa- 

nis  .  .  .  omnes  cruciatus  essent  perferendi: 
132,5;  t  praestare  (e),  si  iam  principatum 
Galliae  (Haedui)  obtinere  non  possiut  (c),  Gal- 
lorum  quam  Romauorum  imperia  perferre 
(praeferre  af;  Np.,  Db.):  117,3;  tantum  se 
eius  opinionis  deperdidisse ,  ut  populi  Romani 
([i;  a  populo  Romano  a;  edd.)  imperia  per- 
ferrent  (praef.  Jl/a^),  grauissime  dolebant  (Galli) : 
V54,5;  t  indignitates:  1114,3  u.  con- 

tumelias;  ^   ut  iu  ea  libertate,  quam  a 

maioribus  acceperint  (c) ,  permanere  quam  Ro- 
manorum  seruitutem  perferre  malint  (c) : 
1118,4;  1  uim:  11113,3  u.  contumeliam. 

ut  (homines  insueti  laboris)  omnia,  quae 
imperarentur,  sibi  patienda  (et  perferenda 
add.  P;  Sclm.  (Db))  existimarent:  VII30,  4. 

perficio.  A.  aliquid;  a)  pertiiiet  ad  eon- 
creta;  a)  udditui-  obiect. ;  aa)  subst. :  fossas- 
que  ad  eandem  magnitudinem  perfici  iubet:  1, 
42,1;  1[  munitiones  (-nem)  u.  mnnitio 
p.  667  (8  loc.) ;  t  imperat  .  .  .,  ut  naues 

faciant.  .  .  .  has  perfectas  carris  iunctis  deuehit 
noctu  milia  passuum  .  .  .  XXII:  1,54,3;  T 
opus  (opera)  u.  opns  p.  955  sq.  (14  toc); 
Tl  ubi  uero  ea  pars  turris,  qu^e  erat  perfecta, 
tecta  atque  munita  est  ab  omni  ictu  hostium : 
2,9,5;  t  infra   eum  locum,   ubi  pons 

erat  perfectus:  VI 35,  6;  si  esset  in  perficiendis 
pontibus  periclitaudum :  VII 56, 1 ;  pons ,  qui 
fuerat  tempestate  interruptus,  paene  erat  re- 
fectus;  hunc  nocte  (c)  perfici  iussit:  1,41,1; 
conatus  est  Caesar  reflcere  pontes,  sed  nec 
magnitudo  fluminis  permittebat  neque  ad  ripam 
dispositae  cohortes  aduersariorum  perflci  patie- 
bantur:  1,50,1;  cum  in  his  angustiis  res  esset 
.  .  .  nec  pontes  perfici  possent:  1,51,1;  ex  utra- 
que  parte  pontem  instituit ,  (institutum  Ofht) 
biduo  perficit:  1,54,4;  simul  perfecto  ponte 
celeriter  fortuna  mutatur:  1,59,1;  perfecto 
ponte ,  .  .  .  expedita  re  frumentaria,  .  .  .  multae 


1053 


perficio  —  perfuga 


1054 


loDginquiores  ciuitates  ab  Afranio  desciscunt: 
1,60,5;  ^  rates  duplices  .  .  .  conlocabat. 

.  .  .  his  perfectis  conlocatisque  alias  deinceps 
pari  magnitudine  rates  iungebat:  1,25,8;  ^ 
iiis  rebus  (=  mnnitionis  generibus)  perfectis 
.  .  .  pares  (c)  eiusdem  generis  munitiones  . . . 
contra  exteriorem  hostem  perfecit:  VII 74, 1; 
1  (turrim:  2,9,5  u.  partem;)  ^  contra 

mare  transuersum  uallum,  qui  has  duas  mu- 
nitiones  coniungeret  (c) ,  nondum  perfecerat: 
3,63,5. 

pp)  pronom.  (uel  totum  einintiatum):  seu 
quid  in  munitionibus  perfectum  non  erat,  seu 
quid  a  peritioribus  rei  militaris  desiderari  uide- 
batur:   3,61,3;  ^   quae  deesse   operi 

uidebantur  perficiuntur:  V40, 2. 

(l)  subaudieudum  est  obiect.:  sed  opervim 
magnitudo  el  continens  omnium  dierum  labor 
.  .  .  perficiendi  spatium  non  dabat:  3,63,4. 

b)  pertinet  ad  abstract. ;  a)  additur  obiect. ; 
aa)  subst.:  cuius  rei  opinio  tolli  non  poterit, 
cum  in  Italiam,  ex  qua  profectus  sum,  reductus 
existimabor  bello  perfecto.  ab  iis  (his  x;  exi- 
stimabor.  bello  perfecto  ab  iis  edd.)  Caesar 
haec  facta  cognouit,  qui  sermoni  interfuerunt : 
3,18,4.5;  1  comitia:  3,2,1  u.  res;        1 

perfacile  factu  (e)  esse  illis  probat  conata 
perficere:  13,6;  T  hac  adiuncta  ad  reli- 

quas  naues  cursum  MassiJiam  uersus  perficit : 
2,3,3;  1  ferias:  3,2,1  u.  res;  1 

quae  iudicia  aliis  audientibus  iudicibus  ,  aliis 
.sententiam  ferentibus  singulis  diebus  eraut  per- 
fecta:  3,  1,4;  \  partem:  2,9,5  u.  A.  a) 

a)  aa)  partem;  1   uelle  se  de  iis  (e) 

rebus,  quae  inter  eos  agi  coeptae  neque  per- 
fectae  essent ,  agere  cum  eo :  I  47, 1 ;  quibus 
rebus  paene  perfectis  aduentu  Curiouis  cognito 
queritur:  1,30,5;  his  rebus  et  feriis  Latinis 
comitiisque  omnibus  perficiendis  (perfaciendis 
af:  perficiundis  Nh)  XI  dies  tribuit:  3,2,1. 

^'^)  pron. :  inuentum  est  magno  esse  usui 
posse,  si  haec  esset  in  altitudinem  turris  elata. 
id  hac  ratione  perfectum  est:  2,8,3. 

[i)  subaudieud.  est  obiect. :  celeriter  adu- 
lesfentibus  et  oratioue  magistratus  et  praeniio 
deductis  . .  .  ratio  perficiendi  quaereliatur :  VII 
37, 6 ;  conati  sunt  .  .  .  Volusenum  interficere. 
[Kjstquam  id  difficilius  (0-/^;  faciliusn;  facinus 
XOIil:  facinus  difficilius  1'aul)  uisum  est  nequc 
tacuitas  perUcieudi  dabatur:  3,60,5. 

(satis  et  ad  laudom  et  ad  utilitatcm  iirofec- 
tum    (perfectum  AQ'^)  arbitratus:  IV1'.I,4.) 

U.  ut:  obsidesque  uti  iuter  sese  dent  jjcrficit 
(perfecit  MOf,):  19,4;  quibus  rebus  iHjrfectum 
cHt,  ut  altissimiB  (lumiiiibuH  atque  inipeditissi- 


mis  itineribus  nullnm   acciperet  incommodum: 

3,  77, 2. 

perfidia:  etsi  multis  iam  rebus  perfidiam 
Haeduorum  (haed.  perf.  caesar  _S)  perspec- 
tam  habebat:  Vn54, 2;  —  renimtiant  se 
Biturigum  perfidiam  ueritos  reuertisse, 
quibus  id  consilii  fuisse  cognouerint,  ut,  si 
flumen  transissent,  nna  ex  parte  ipsi,  altera 
Aruemi  se  circumsisterent :  VII  5, 5 ;  ^  ut 

nuUus  (Stepli.:  nullius  x)  perfidiae  neque 
eruptioni  (-nis  0)  locus  esset:  2,16,1;  'i 
id  eane  de  causa,  quam  legatis  pronuntiarunt 
(c),  an  perfidia  adducti  fecerint,  .  .  .  non 
uidetur  pro  certo  esse  ponendum  (c) :  VII 5, 
6;  —  milites  nostri  pristini  diei  perfidia  in- 
citati  in  castra  inruperunt:  IV  14,3;  —  ciui- 
bus  Eomanis  ,  qui  Cenabi  perfidia  GaUorum 
interissent:  VII  17,7;  ita  multorum  men- 
sium  (c)  labor  hostium  perfidia  et  ui  tempe- 
statis  puncto  temporis  interiit:  2, 14,4;  —  mane 
eadem  et  (o>«.  ji)  perfidia  et  simulatione  usi 
Germani  (simul.  et  perf.  germani  usi  [i)  fre- 
quentes  .  .  .  in  castra  uenerant :  IV  13,  4. 

(perfide :  committendum  non  putabat ,  ut 
pulsis  hostibus  dici  posset  eos  ab  se  per  fidem 
(perfide  (Hot.,)  Pluyg.)  in  conloquio  circum- 
uentos:  146,3.) 

(perfluo :  omnia  enim  flumina  atque  omues 
riuos ,  qui  ad  mare  pertinebant  (perfluebaut 
Eell.),  Caesar  aut  auerterat  aut:  3,49,4.) 

perfringo:  Galli,  nisi  perfregerint  muni- 
tiones,  de  omni  salute  desperant:  VII  85, 3; 
^  milites  .  .  .  pihs  missis  facile  hostium  pha- 
langem  perfregerunt.  ea  disiecta  .  .  .:  125,2; 
^  ne  aut  tela  tormentis  immissa  (c)  tabu- 
lationem  ( tribulationem  af;  tabulatum 
Faul)  perfringereut  aut  saxa  ex  catapultis  late- 
ricium  discuterent :  2,  9, 3. 

perfaga.  A.  obi. :  neu  pro  his  pugnarent, 
a  quibus  cum  contumelia  perfugae  appella- 
rentur:  2, 28, 3;  ^   reliquos  omues  ob- 

sidibus,  armis,  perfugis  traditis  in  deditionem 
accepit :  I  28, 2. 

li.  dat.:  quo  maior  perfugae  (/.  e.  Labieno) 
(eorum  fugae  eon».  Ciacc.)  fides  haberetur: 
3,71,4. 

C.  geii. :  (ad  hoc  consilium  Gallos  hortiiba- 
tur)  superiorum  dierum  Sabini  cunctatio,  por- 
fugae  confirmatio:  11118,6;  ^  nume- 
rus:  VI 144,  2  (/.  1).  c)  extr. 

D.  c.  priiep.:  a)  ub:  his  (c)  rebus  coguitJs 
a  captiuis  perfugisque  (perf.  captiuisque  (i) 
Caesar  .  .  .  iussit:  V  18,  4. 

b)  euiii :  uidetisne  .  .  .  capduorum  uratiouem 


1055 


perfuga  —  periculum 


1056 


cum   perfugis  (profugis  bf)  conuenire?  2, 
39,3. 

c)  ex:  ex  perfugis  (profugis  bf)  quibusdam 
oppidanis  audit  lubam  .  .  .  restitisse  in  regno: 
2,38,1;  t  quibus  rebus  cognitis  ex  per- 
fugis  et  {om.  h)  captiuis  (q.  reb.  ex  perf.  et 
capt.  coguitis  P)  Caesar  haec  genera  munitionis 
instituit:  VII  72, 1;  libenter  etiam  ex  perfugis 
(profugis  h)  cognoscebant  (audiebant  /")... 
iumenta  interisse :  3, 49,  3 ;  t  admiratus 
quaerit  ex  perfugis  (profugis  a)  causam,  quo- 
rum  magnus  ad  eum  cotidie  numerus  confiue- 
bat:  VII  44,  2. 

d)  i»er:  quae  res  nota  erat  Pompeio,  delata 
per  Allobrogas  perfugas :  3, 63, 5. 

e)  pro:  qui  ubi  pro  perfuga  ad  eos  uenit: 
11118,3. 

perfngio.  A.  additur,  quo;  a)  ad  alcini 
u.  ad  }].  103  (9  (10)  loc.) 

(b):  Litauiccus  cum  suis  clientibus  .  .  .  Ger- 
gouiam  profugit  (perfugit  (J) :  VII  40,7;  — 
L.  Caesar  .  .  .  pedibus  Hadrumetum  pro- 
fugerat  {Oud.:  perfugerat  %;  edd.):  2,23,3.) 

(B.  absol. :  t  neque  enim  ex  Marsis  Paeli- 
gnisque  ueniebant,  ut  qui  superiore  nocte  (per- 
fugerant  orfd.  Terpstm;  ad  Varum  perfug.  coni. 
Np.):  2,29,4.) 

perftijjinm:  qui  cum  propter  siccitates 
(r)  paludum  quo  se  reciperent  non  haberent, 
quo  perfugio  superiore  anno  erant  usi  {sic 
p;  Sclm.:  quo  superiore  anno  perfuerant  usi  a; 
quo  superiore  anno  perfugio  fuerant  usi  Weissen- 
born:  Np.,  Fr.,  Db.;  quo  sup.  a.  pcrf.  erant 
usi  Dt.,  Hold.):  IV  38, 2. 

Pergamnm :  deductis  Pergamum  atque 
in  locupletissimas  urbes  in  hiberna  legionibus 
maximas  largitiones  fecit:  3,31,4;  Pergamique 
(que  om.  recc;  Np.,  Dt.)  in  occultis  ac  recon- 
ditis  (e)  templi  (c)  .  .  .  tympana  sonuerunt: 
3, 10.5, 4. 

pergo :  (cum  uterque  utrimque  perrexisset 
{Paul;  exisset  a)  exercitus,  iu  conspectu  fere- 
que  e  regione  *Caesaris  castra  ponebat  (  Vielh. ; 
ponebant  a;  u.  CC):  VII  35,1;)  1  laeti 

ut  explorata  uictoria  .  .  .  ad  castra  perguut: 
11118,8. 

pergratns :  id  uero  militibus  fuit  pergra- 
tum  et  iucundum  .  .  . ,  ut  qui  aliquid  {c)  iusti 
{c)  incommodi  exspectauissent ,  ultro  praemium 
missionis  ferrent:  1,86,1. 

pei'ielitor.  A.  =  teinptarc,  expcriri; 
a)  alqd:  cur  denique  fortunam  periclitaretur: 
1,72,2;  debere  utrumque  .  .  .  ab  armis  disce- 
dere  neque  amplius  fortunam  periclitari :  3, 
10,3. 


b)  sequ.  interrog:.  obl. :  cotidie  tamen  eque- 
stribus  proeliis  quid  hostis  uirtute  posset  et 
quid  nostri  auderent  periclitabatur  (periclitatur 
£■;  sollicitationibus  exquirebat  IP^) :  118,2; 
ueque  ullum  fere  diem  intermittebat ,  quin 
equestri  proelio  interiectis  sagittariis  quid  in 
quoque  esset  animi  ac  uirtutis  suorum  pericli- 
taretur  (p;  Schn.,  Db.;  perspiceret  rccc;  Np., 
Fr.,  Dt.'^;  perspiceretur  a;  Dt.^,  Hold.):  VII 
36,4. 

B.  =  in  i>erieulum  uenire:  ut  potius  in 
siluis  Gallorum  uita  quam  legionarius 
miles  periclitetur  (periclitaretur  (i):  VI 34, 8; 
t  si  esset  in  perficiendis  pontibus  pericli- 
tandum:  VII  56, 1. 

pericnlosns:  saxa  inter  et  .alia  loca 
periculosa  quietam  nactus  stationem  .  .  .  mili- 
tes  exposuit :  3,  6, 3. 

intrare  intra  praesidia  periculosum  puta- 
bat:  VII 8,1;  —  in  Galliam  magnam  eorum 
multitudinem  uenire  populo  Romano  pericu- 
losum  uidebat:  133,3. 

pericnlnm.  I.  Forma:  periclum  in- 
uenitur  in  AQBTV 2i,\;  reliquis  locis  in  oni- 
nibus  codd.  periculura  uidetur  exstare. 

II.  Sigiiif.;  A.  =  srEiQa:  factum  (esse  add. 
A')  eius  hostis  periculum  patrum  nostrorum 
memoria  .  .  .,  factum  etiam  nuper  in  Italia 
seruiii  tumultu:  140,5;  ad  haec  cognosceuda, 
prius  quam  periculum  faceret,  .  .  .  C.  Volu- 
senum  .  .  .  praemittit:  IV  21, 1. 

B.  =  yiivdLvog;  a)  subi.:  cum  tantum  re- 
pentiui  periculi  praeter  opinionem  accidisset: 
III  3,  2  ;  nullum  enim  poterat  uniuersis  a  per- 
territis  ac  dispersis  periculum  accidere :  VI 34, 
3;  ut  .  .  .  quibus  in  pugna  uitae  periculuin 
accideret  (-rat  i\'0*) ,  non  ita  multo  se  reli- 
quorum  ciuium  fatum  antecedere  existimarent : 
2,6,1;  1  quod  suum  periculum  in  aliena 

uident  uirtute  (c)  constare:  VII  84,  4;  t 

posse:  VI 34, 3  u.  accidere. 

b)  obi.:  omnium  ex  conspectu  remotis  equis, 
ut  aequato  omnium  {del.  Sc.al.)  periculo  spem 
fugae  tolleret :  I  25, 1 ;  t  leuiusque  tem- 

pestatis  quam  classis  periculum  aestima- 
iierunt  (existimau.?):  3,26,4;  f  augere: 
(V31,5««.  i)  t);)  quodcumque  addebatur  sub- 
sidio  (-dii  PauT) ,  id  .  .  .  terrorem  et  periculum 
augebat   (adaugebat  0) :  3,  64,  2 ;  t  nec 

tribunis  plebis  sui  periculi  deprecandi  neque 
etiam  extremi  iuris  [intercessione]  retinendi  .  .  . 
facultas   tribuitur:  1,5,1;  f   ut  (e),   si 

essent  liostes  pulsi,  celeritate  periculum  effu- 
gerent:  IV  35, 1 ;  t  existimare:  3,26, 

4  u,.  aestimare;  t  [equestris  autem  proelii 


1057 


periculum 


1058 


f 


ratio  et  cedentibus  et  insequentibus  par  atque 
idem  periculum  inferebat:  V16,3;]  qui  nostris 
nauibus  periculum  intulerant,  de  suo  timere 
cogebantur:  3,27,1;  f  (qui  ex  urbe  amici- 
tiae  causa  Caesarem  secuti  (magnum  periculum 
miserabantur,  quod  add.  AQ[Ifi)<^)  non 
magnum  (periculum  miserabantur  orfrf.  jB')  in 
re  militari  usum  habebant:  139,2;)  cum  fami- 
liaribus  suis  commune  periculum  miseraban- 
tur :  I  39, 4 ;  t  qui  uestrae  salutis  caiisa 

suum  periculum  neglexerunt:  VII  77,  9;  H 
(pertimescere:  V  29,  7  u.  timere;)  t  'Libo 
neque  legatos  Caesaris  recipere  neque  periculum 
praestare  eorum,  sed  totam  rem  ad  Pom- 
peium  reicere:  3,17,5;  f  profitentur  Car- 

nutes  se  nullum  periculum  communis  salutis 
causa  recusare:  VII  2,1;  quos  (milites)  cum 
sic  animo  paratos  (o)  uideat  (c),  ut  nullum 
pro  sua  laude  periculum  recusent  (recusarent 
aliq.  recc;  recussasent  A):  VII 19, 5;  multum 
ipsis  militibus  hortantibus  neque  ullum  peri- 
culum  pro  salute  Caesaris  recusantibus  .  .  . 
naues   .soluunt:  3,26,1;  t  si  mons  erat 

ascendendus ,  facile  ipsa  loci  natura  periculum 
repellebat:  1,79,2;  f  ut  .  .  .  paratiores 

ad  omnia  pericula  subeunda  essent:  15,3; 
VI  30, 4  u.  uitare ;  t  iu  quo  si  non  (c) 

praesens  periculum,  at  (c)  certe  longinqua  (c) 
obsidione  fames  esset  timcnda  (pertimescenda 
hefik):  V29, 7;  t  Gallus  poriculum  ueri- 

tus,  ut  erat  praeceptum  ,  tragulam  mittit:  V 
48,7;  (Caelius)  exclusus  Capua  et  periculum 
ueritus ,  quod  conuentus  arma  ceperat  atque 
eum  hostis  loco  habeiidum  existimabat,  con- 
silio  destitit:  3,21,5;  t  sic  et  ad  subeun- 

dum  periculum  ol  ad  uitanduni  multum 
(tumultum  [i)  fortuna  ualuit:  VI  30,4;  ut 
(Afraniani),  si  priorcs  montes  .  .  .  attigissent, 
ipsi  periculum  uitarent,  impedimenta  .  .  .  ser- 
uare  non  possent :  1 ,  70, 2 ;  eorum ,  qui  tanta 
pericula  uitasse  .  .  .  uidebantur:  1,74,7;  pau- 
lumque  afuit  (e),  quin  Varuni  intorficeret; 
quod  ille  pcriculum  sulilato  ad  eius  conatum 
scuto  uitauit:  2,35,2;  quem  (c)  (Mbonem) 
ubi  Cacsar  intoUexit  praesentis  periculi  atque 
inopiae  uitandae  causa  omnem  orationem  (c) 
instituisso  :  3, 17,  6;  Dr^mitius  .  .  .  Iiostlum  bene- 
licio  periculum  uitauit:  3,79,7. 

V)  dat.:  (oriperc:  IV  12,5  u.  f)  6);)  t 
iK^   labori    suo  neu  periculo  |)arceret:   1,64,3. 

(!)  «:<'».;  a):  cormeiituni  Halonis  cum  nequo 
pollicitationibuH  iie<iue  denuii  tiation  o  (-oni- 
buH  lil)  periculi  permouoro  possot,  oppidnm 
oppugnaro   instituit:  3,  9, 2  ;  t   <luoniam 

piiilKi  ad  fiiieiii   liib<iruiii  ac  periculoriiiii  ossot 

Loxiu.  OuuMiir,     1 1. 


peruentum:  3,6,1;  t  pro  magnitudine 

periculi  bellum  parare  .  .  .  instituimt :  III 9, 
3;  t  proinde  habeat  rationem  posteri- 

tatis  et  pericuU  sui  {u.  CC) :  1, 13, 1 ;  t 

cum  laboris  sui  periculi^^t^e  testimonium  ad- 
ferre  uellent:  3,53,4. 

[i):  quod  non  nulli  cum  probarent,  peri- 
euli  causa  sequi  non  potuerunt:  ap.  Cie.  ad 
Att.  X8B,2. 

y):  tantum  periculi:  1113,2  u.  a)  acci- 
dere. 

d)'-  erat  magni  periculi  res  tantulis  (c) 
copiis  iniquo  loco  dimicare :  V  49,  6. 

e)  abl.;  a):  repentino  periculo  exterriti 
sinistras  .sagis  inuoluunt  gladiosque  destrin- 
gunt:  1,75,3;  t  neque  is  sum,  inquit, 
qui  grauissime  ex  uobis  mortis  (in  add.  (i) 
periculo  terrear:V30, 2;  t  deposcunt, 
qui  belli  initium  faciant  (faciat  (i)  et  sui  capi- 
tis  periculo  Galliam  in  libertatem  uindicent 
(uindicet  (i)  :  VII 1,  5. 

[i):  (Romanos  . .  .  magno  cum  (om.  a;  Np., 
Dt.,  Hld.)  periculo  longius  a  (e)  caatris  pro- 
cessuros:  VII 14,  7;)  id  (c)  si  fecissent,  magno 
eorum  capitis  (capitiV)  periculo  futurum  (ad- 
futurum  a):  3,102,6;  t  (ut  exploratis 

itineribus  minore  cum  {om.  fj)  periculo 
uallem  riuumque  transiret:  V50, 3;)  quo  mi- 
nore  periculo  undique  frumentum  commeatum- 
que  exercitui  supportare  posset:  3,43,2;  t 

sui  c  apitis  periculo:  VII  1,  5  u.  a). 

y):  unam  fore  tabellam,  qui  liberandos 
omni  periculo  censerent,  alteram,  qui  capitis 
damnareiit:  3,83,4. 

f)  c.  praep. ;  a)  ab:  quod  abesse  a  pcri- 
culo  uidereiitur:  II  11,5;  tt  qi'o  libe- 
rius  a  (ac  sine  Ulil)  periculo  (quo  liberius  |ac 
sine  periculo]  Patd)  milites  aquareutur:  3,66, 
6;  —  quae  (oppida)  non  munitione  et  loci 
natura   ab  omni  sint  periculo  tuta:  VII 14, 9. 

[i)  ad:  iion  enim  has  (iiaucs)  aut  conspectus 
patriuo  aut  propinquoruiii  i^raecepta  ad  extre- 
mum  uitae  periculum  adire  cugebant:  2,7,1; 
1t  tinioro  Caosarom,  .  .  .  ne  ad  eius  peri- 
culum  reseruare  ot  rotinere  eas  (legioues) 
ad  uriiem  Pompeius  uideretur:  1,2,3. 

y)  euiii:  ne  autom  (c)  cum  periculo  cx 
castris  egrodi  cogatur:  VII  74, 2. 

magni)  (miiioro,  nullo,  quanlo)  cum 
Iioriculi)  «.  Olllll  p.    771  sq.  (I'J   loi\). 

()')  do:  ab  eo  do  pcriculis  Ciceroiiis  legionis- 
ijuo  i'<)gnoscitur  (cognoscit  [i):  V  45,  5; 
tt  Jjabienus  .  .  .  de  suo  ac  legionis  periculo 
nihil   timebat:  V57,l;  3,27,1   ti.   b)  inferro. 

f)  t'x :    hic  cuni  fratri  iiitorcluso  ab  hostibus 

67 


1059 


periculum  —  perlego 


1060 


auxilium  ferret,  illum  ex  {om.  (i)  periculo 
eripuit:  IV  12,5;  parentes  suos  commendabaut, 
ai  quos  ex  eo  (suo  af)  periculo  fortuua  ser- 
uare  potuisset:  2,41,8. 

P  iii  c.  acc:  oraiit,  ne  sua  dissensione  et 
pertinacia  rem  in  summum  periculura  dedu- 
cant:  V31,l;  uestrae  .  .  .  uitae  prospiciam, 
quos  cupiditate  gloriae  adductus  in  periculum 
deduxi:  VII  50,4;  sese  rem  in  summum  peri- 
culum  deducturum  non  esse:  1,19,3;  | 

se  coliortesque  amplius  XXX  magnumque 
numerum  senatorum  atque  equitum  Romano- 
rum  in  periculum  esse  uenturum:  1,17,2. 

>;)  iii  c.  abl, :  esse  in  periculo  ?«.  in  -p.  134 
extr.  (3  loc);  |  cum  .  .  .  quo  in  loco  res 

esset  quantoque  in  periculo  (impericulo  ABM) 
et  castra  et  legiones  et  imperator  uersaretur 
cognouissent:  1126,5;  qui  sunt  adfecti  grauiori- 
bus  morbis  quique  in  proeliis  periculisque  uer- 
santur:  VI  16,2. 

(in  (e)  periculo  terrear:  V30,2  u.  e)  a);) 
plerumque  in  summo  periculo  timor  misericor- 
diam  non  recipit:  VII 26, 4;  cum  .  .  .  reliqui 
in  labore  pari  ac  (atque  /)  periculo  ne  unus 
omnes  .antecederet  recusarent :  3,  82, 5. 

^)  pro:  si  quis  a  domino  prehenderetur, 
consensu  militum  eripiebatur,  qui  uini  suorum, 
quod  in  simili  culpa  uersabantur,  ipsi  pro  suo 
periculo  defendebant:  3,110,4. 

t)  sine:  quoniam  propius  accessisset  seque 
id  sine  periculo  facere  posse  existimaret  (e): 
1 42, 1 ;  commeatus  ab  Eemis  reliquisque  ciui- 
tatibus  ut  sine  periculo  ad  eum  portari  pos- 
sent  (c)  efficiebat:  II  5,  5;  [omnia  excogitantur, 
quare  nec  sine  periculo  maneatur  (mane  eatur 
Hartz)  et  languore  militum  et  uigiliis  pericu- 
lum  augeatiu-:  V31, 5;]  seu  quis  Gallus  seu 
Romanus  (c)  ueUt  ante  horam  tertiam  ad  se 
transire,  sine  periculo  licere:  V51,3;  ut  .  .  . 
ipsi  sine  periculo  ac  timore  Hiberum  copias 
traducereut:  1,65,4;  miles  .  .  .  operi  quaecum- 
que  sunt  usui,  sine  periculo  supportat:  2,15, 
8;  sua  sponte,  dum  sine  periculo  Uceret,  exce- 
deret  Gadibus:  2,20,3;  postulabat  Caesar,  ut 
legatos  sibi  ad  Pompeium  sine  periculo  mittere 
liceret:  3,17,2;  (66,6  u.  a);)  ita  sine  periculo 
legionum  et  paene  sine  uulnere  bellum  con- 
ficiemus :  3, 86,  4;  1  .se  .  .  .  quaecumque  bella 
geri  uellet,  sine  ullo  eius  labore  et  periculo 
confecturum:  144,13;  etsi  sine  ullo  periculo 
(peric.  uUo  fj)  legionis  (-oni  Ciace.)  delectae  cum 
(c)  equitatu  proelium  fore  uidebat :  1 46, 3  ;  ita 
sine  ullo  periculo  tantam  eorum  multitudiuem 
nostri  interfeccrunt,  quantum  fiiit  diei  spatium: 
1111,6;   harum   omnium  rerum  facuUates  sine 


uUo  periculo  pons  Ilerdae  praebeb.at  et  loca 
tr.ans  flumen  integra:  1,49,2;  ita  tuto  .ac  sine 
ullo  uuluere  ac  periculo  sex  tabulata  exstruxe- 
runt:  2,9,8. 

Adiect.:  commune:  139,4;  extremum:2, 
7,1;  (idem:  V16,3;)  leuius(?):  3,26,4;  ma- 
gnum:  (139,2;)  V49,6;  1,79,3;  3,102,6;  u. 
pradcrea  cnm  p.  771  (7  loc.);  minus:  V50, 
3;  3,43,2;  nullum:  V29,6;  VI  34,  3;  VII  2, 
1;  19,5;  omue:  VII  14,9;  3,83,4;  omnia:  1 
5,3;  par:  (V  16,3;)  3,82,5;  praesens:  V29, 
7;  3,17,6;  quantum:  1 17,6;  1126,5;  V47, 
5;  48,2;  52,3;  VI  39,1;  VII 41, 2;  repen- 
tinum:  1113,2;  1,75,3;  summum:  V31,l; 
VII26,4;  32,3;  1,19,3;  (suum:  V57,l;  VII 
77,9;  84,4;  1,5,1;  13,1;  64,3;  3,27,1;  53,4; 
110,4;)  tanta:l,  74,  7;  ullum:  144, 13;  46,3; 
1111,6;  1,49,2;  2,9,8;  3,26,1. 

peridonens:  quod  is  locus  peridoneus 
castris  habebatur:  2,24,2. 

peritns.  A.  absol.;  a)  pos.:  (nostri)  mlnus 
exercitatis  remigibus  minusque  peritis  guber- 
natoribus  utebantur:  1,58,3;  t  de  re 

tanta  et  a  tam  perito  imperatore  nihil 
frustra  confirmari  uidebatur :  3, 87,  7 ;  f 

nostri  milites  .  .  .  usu  periti  ac  superioribus 
pugnis  exercitati  sua  sponte  cursum  represse- 
runt:  3,93,1. 

b)  superl.:  quod  duas  Hispanias  bellicosissi- 
morum  hominum  peritissimis  atque  exercitatis- 
simis  ducibus  pacauissent:  3,73,3. 

B.  peritns  alcs  rei:  Galli  .  .  .  locorum 
peritos  adhibent;  ex  (c)  his  superiorum  ca- 
strorum  situs  munitionesque  cognoscunt:  VII 
83, 1 ;  f  Domitius  ad  Pompeium  in  Apu- 

liam  peritos  regionum  maguo  proposito 
praemio  .  .  .  mittit:  1,17,1;  hos  leuis  arma- 
turae  Lusitani  peritique  earum  regionum  cae- 
trati  citerioris  Hispaniae  consectabantiu- :  1,48, 
7;  T  neque  enim  sex  legiones  alia  de  causa 
missas  in  Hispaniam  .  .  .  neque  submissos 
duces  rei  militaris  peritos:  1,85,  6;  —  seu 
quid  in  munitionibus  perfectum  non  erat,  seu 
quid  a  peritioribus  rei  militaris  deside- 
rari  uidebatur:  3,61,3;  —  qui  (Considius)  rei 
militaris  peritissimus  habebatur  et  in 
exercitu  L.  SuUae  et  postea  in  M.  Crassi  fuerat : 
121,4;  —  (cunicuUs  actis ,)  cuius  rei  sunt 
longe  peritissimi  Aquitani:  11121,3. 

perlego:  ille  perlectam  (epistulam)  in 
conuentu   militum   recitat:  V48,  9;  T  lit- 

teris  perlectis  Domitius  dissimulans  in  con- 
silio  pronunti.at  Pompeium  celeriter  subsidio 
ueuturum:  1,19, 1. 


1061 


perluo  —  permoueo 


1062 


perlao:  quod  et  promiscue  in  fluminibus 
perluuntur  et:  VI  21,  5. 

perniagnnK:  quorum  (sagittariorum)  erat 
permagiius  (magnus  AQ)  numerus  in  Gallia 
(in  gallia  numerus  fi):  VII 31, 4. 

pernianeo.    A.  propr.;  a)  dc  liuniiiiibus: 

cum  .  .  .  nostros  .  .  .  defatigarent,  quibus 
propter  magnitudinem  ca.strorum  perpetuo 
esset  isdem  in  uallo  permanendum  :  VII 41, 
2 ;  t  Britanniae  .  .  .  maritima  pars  ab  iis  (c) 
(incolitur),  qui  .  .  .  ex  Belgio  transierunt  (e) 
et  bello  inlato  i  b  i  permanserunt  (remanserunt 
p)  atque  agros  colere  coeperunt :  V  12, 2. 

ducem  suum  Domitium ,  cuius  spe  atque 
fiducia  permanserint ,  proiectis  omnibus  fugae 
consilium  capere:  1,20,2. 

b)  de  rebus:  hae  permanserunt  aquae  dies 
coniplures:  1,50, 1. 

1$.  trsl.;  a):  qui  diutissime  impuberes 
permanseruut,  maximam  inter  suos  ferunt 
laudem:  VI  21, 4. 

quod  certe  iude  decedendum  esset  Afranio 
nec  sine  aqua  permanerc  posset:  1,71,4. 

b)  pcriuanerc  iu  alqa  re  u.  iii  ^j.  13'j  sq. 
(S  (!))  loc). 

perniano :  hoc  ubi  uno  auctore  ad  plures 
permanauerat  atque  alius  aUi  tradiderat,  plures 
auctores  eius  rci  uidebantur:  2,29,2. 

perniiMceo.  A.  (propr.):  sic  cum  suis 
lugientibus  permixti ,  quos  uon  siluae  montes- 
que  texerunt,  ab  equitatu  sunt  interfecti:  VII 
62,9. 

B.  trsl.:  omnia  diuina  humanaque  iura 
{del.  Orut.)  permisccntur :  1,6,8;  —  inimicorum, 
qui  .  .  .  omnia  permisceri  mallent  quam  im- 
perium  exercitusque  dimittere:  1,32,5. 

perniitto.  A.  =  naqaSidovai  (iibjer- 
lusHcn,  iibertragen);  a):  comitia:  1,9, 5?;. 
rem  publicam;  |  seseque  (c),  si  Caesar 

permitteret,  ad  eum  in  castra  uenturum,  suas 
ciuitatisque  fortunas  eius  fidei  permissurum : 
V  3,  7 ;  f  conueniunt  undique  frcquentes. 

multitudinis  (ik ;  frequentes  multitudines.  X.) 
suffragiis  ros  permittitur:  VII  63, G;  t 

libera  (sint  adil.  Vidh.)  comitia  atque  onniia 
res  publica  senatui  populoque  Jlomano  pcr- 
mittatur:  1,9,5;  f   maiores  .  .  .  copiae 

BrilaiiMorum  conuenerant  summa  impcrii  l)cl- 
liquc  admiiiistrandi  communi  consilio  permiasa 
CasHiuellauno:  V  11,8;  Commius  reliquique  (c) 
(luces ,  (|uibuH  summa  impcrii  permissa  erat: 
VIJ  79,1;  DomitiiiH  .  .  .  uilii  piaelicitur;  suiiima 
ei  belli  admiiiistranili  pcrmittitur:  1,3(),  1;  (|iiod 
(le  consilii    (coiihiiIiiiu   KUwii.)   Heiilciitia  muiii- 


mam  (summa  01)  belli  rerumque  omnium 
Pompeio  permiserint:  3,16,4. 

b):  legatos  .  .  .  miserunt,  qui  .  .  .  se  sua- 
que  omnia  eorum  (Romanorum)  potestati 
permittere  dixerimt:  1131,3;  —  qui  dicerent 
se  suaque  omnia  in  fidem  atque  in  (c) 
potestatem  populi  Romani  permittere:  II 
3,2. 

B.  =  EifLtvai,  iav  (erlauben);  a)  ahjd:  ea 
re  permissa  diem  concilio  constituerunt:  130,5. 

b)  ut:  obsides  .  .  .  redderet  Sequanisque  per- 
mitteret,  ut  quos  illi  baberent  uoluntate  eius 
reddere  illis  liceret:  135,3;  huic  permisit,  si 
opus  esse  arbitraretur,  uti  in  his  locis  legionem 
hiemandi  causa  conlocaret:  1111,3. 

c)  abs.:  seseque  (c),  si  Caesar  permitte- 
ret,  ad  eum  in  castra  uenturum:  V3, 7;  — 
conatus  est  Caesar  reficere  pontes,  sed  nec 
magnitudo  fluminis  permittebat  neque 
ad  ripam  dispositae  cohortes  aduersariorum 
pcrfici  patiebantur:  1,50,1. 

(pernioneo:  nuntios  tota  ciuitate  Hae- 
duorum  dimittit ;  eodem  (in  eodem  [i)  mendacio 
de  caede  equitum  et  principum  permouet  {recc; 
permonet  A';  permanet  B^?k;  Ald.):  VII  38, 10.) 

permoiieo.  A.  =  graulus  auimo  eoni- 
mouere;  a)  de  uniuerso  totius  aniuii  molu; 
a)  non  additur  abl.  eausae:  tandem  dat  Cotta 
(precibus  luid.  Dciter)  permotus  manus ;  supe- 
rat  seutentia  Sabini:  V31,3. 

(i)  additur  abl.  eaiisae :  conuentum  Salo- 
nis  cum  neque  p  ollicitationibus  neque 
denuntiatione  (-onibus  /;/)  periculi  per- 
mouere  posset,  oppidum  oppugnare  instituit: 
3,9,2;  t  qua  orationc  permoti  milites 

crebro  etiam  dicentem  (c)  interpellabant ,  ut 
magno  cuni  dolore  infidelitatis  suspicionem 
sustinere  uiderentur:  2,33,1;  t  maxime- 

que  hac  re  permouebantur  (legati),  quod:  V 
28,1. 

b)  de  eertis  iiuibusdam  grauioribus  uninii 
inotibus;  a)  =  perturbarc,  obstiipcfacerc: 
coniirmatis  militibus,  ue  ob  hanc  causaui 
animo  permouerentur,  .  .  .  legiones  .  .  . 
eduxit:  VII  53, 1. 

celeritate:  [112,5  ii.  IJ.  ccleritate;  1f 

defectione:  V22,  3  u.  B.  defectione;  t 

et  nauium  figura  et  remoriim  niotu  et  iuusi- 
tato  genorc  tormcntorum  permoti  barbari 
constiterunt  ac  paulum  [modo|  pcdeni  rettule- 
runt:  IV 25, 2;  f  nostri  repentina  for- 

tuna  pcrmoti  arnia  quae  pos.sunt  anipiunt: 
2,14,3;  1   gcnore,   niotu:    1V25,2   ii. 

ligiiiii;  %    (iiiiciinupie    altcnun    obsidere 

couali   Miiiil,   pciciilso»  atqiic    iMliniios  lioHtes 

67* 


1063 


permoueo  —  perpauci 


1064 


*[adorti]  aut  proelio  superatos  aut  aliqua  (alia 
Kraff.)  offensione  permotos  continuerunt : 
3,47,2. 

(i)  =  exacerbare,  ii-ritare:  ne  grauius 
permoti  milites  et  defectionis  odio  et  con- 
temptione  (contentione  %}  sui  et  diutino 
labore  omnes  puberes  interficerent :  2, 13, 3 ;  t 
Brundisini  Pompeianorum  militum  iniuriis 
atque  ipsius  Pompei  contumeliis  permoti 
Caesaris   rebus  fauebant:   1,28,1;  \  ille 

(Coelius)  ignominia  et  dolore  permotus 
palam  se  proficisci  ad  Caesarem  simulauit:  3, 
21,4;  t  ignominia:  3,21,4  u.  dolore; 

t  iniuriis:  1,28,1  u.  contumeliis  ;  1,36,4  u. 
B.  iniuriis;  f   adbortatus   milites,  ne 

necessario  tempore  itineris  labore  permoue- 
a nt  u r :  VII 40,  4 ;  2, 13, 3  u.  contemptione ;  T[ 
(Litauiccus)  nuntios  tota  ciuitate  Haeduorum 
dimittit;  eodem  (in  eodem  fi)  mendacio  de 
caede  equitum  et  principum  permouet  {recc; 
permonetX;  permanet  CSV^;  ^R):  VU38,10; 
t  odio:  2,13,3  u.  contemptione;  f  rebus: 
3,59,4  u.  B.  rebus. 

B.  =  adducere,  impeUere  (semper  particip.) : 
sed  nostro  aduentu  permoti  Britanni  hunc 
toti  bello  imperioque  praefecerant:  Vll,9;  f 
his  rebus  adducti  et  auctoritate  Orgetorigis 
permoti  constituerunt  (Heluetii):  13,1;  ^ 

his  rumoribus  ([i;  rebus  a;  edd.)  atque  audi- 
tionibus  permoti  de  summis  saepe  rebus 
consilia  ineunt  (Galli) :  IV  5,3;  f  (Sues- 

siones)  magnitudine  operum  .  .  .  et  celeritate 
Romanorum  permoti  legatos  ad  Caesarem  de 
deditione  mittunt :  II 12, 5 ;  t  Cassiuel- 

launus  ...  tot  detrimentis  acceptis,  uastatis 
finibus,  masime  etiam  permotus  defectione 
ciuitatum  (c)  ,  legatos  .  .  .  mittit:  V  22, 3 ;  t 
etsi  te  nihil  .  .  .  imprudenter  facturum  iudi- 
caram,  tamen  permotus  hominum  fama  scri- 
bendum  ad  te  existimaui :  ap.  Cic.  ad  Att.  X 
8  5,  1;  t  qua  necessitate  et  ignominia 

permotus  Libo  discessit:  3,24,4;  T[  simul 

infamia  duarum  legionum  permotus  .  .  .  rem 
ad  arma  deduci  studebat  (Pompeius):  1,4,5; 
t  quibus  iniuriis  permotus  Caesar  legiones 
tres  Massiliam  adducit:  1,36,4;  f  maxime 

frumenti  commeatusque  (c)  inopia  permotus 
.  .  .  in  prouinciam  reuerti  contendit  (Galba): 
1116,4;  t   magnitudine:    1112,5  u. 

celeritate;  t   necessitate:   3,24,4  u. 

ignominia;  t  nouitate  rei  Curio  per- 

motus  praemittit  equites :  2, 26, 3 ;  t  Pom- 

peius  siue  operibus  Caesaris  permotus  siue 
etiam  quod  .  .  .  excedere  constituerat,  .  .  .  in- 
cipit:  1,27,2;  t  quorum  oratione  per- 


motus  Varus  .  .  .  profugit:  1,13,2;  3,74,2  u. 
ratione;  t  precibus:  V31,3  u.  A.  a)  a); 
quorum  ille  (VercingetorLx)  precibus  permotus 
castra   ex  Biturigibus  mouet :   VII  8, 5 ;  t 

cum  superioris  etiam  ordinis  non  nuUi  ratione 
(oratione  V.)  permoti  .  .  .  rem  proelio  com- 
mittendam  existimarent :  3,  74,  2 ;  t  quibus 

omnibus  rebus  permoti  equites  Treueri  (c) 
.  .  .  desperatis  nostris  rebus  {om.  (i)  domum 
contenderunt :  1124,4;  (IV  5,  3  u.  auditioni- 
bus;)  his  rebus  permotus  (J.  Titurius  .  .  .  ad 
eum  mittit :  V  36, 1 ;  quibus  rebus  permotus 
Caesar  Brundisium  ad  suos  seuerius  scripsit : 
3, 25, 4 ;  quibus  illi  (equites)  rebus  permoti  uni- 
uersi  Caesarem  adierunt:  3,59,4;  t  ru- 

moribus:  IV  5, 3  M.  auditionibus ;  MetropoHtae 
primo  (c)  eodem  usi  consiUo  isdem  permoti 
rumoribus  portas  clauserunt:  3,81,1;  t 

(Cicero)  simul  eorum  permotus  uocibus  (per- 
mot.  uoc.  eor.  (i)  ,  qui  illius  patientiam  paene 
obsessionem  appeUabant,  .  .  .  mittit  (c):  VI 
36,2. 

permnlceo :  eorumque  (principum)  ani- 
mis  permulsis  et  confirmatis  equitatuque 
imperato  bellum  cum  Germanis  gerere  con- 
stituit:  IV  6, 5. 

peruinlti :  erant  enim  circum  castra 
Pompei  permulti  editi  atque  asperi  colles:  3, 
43,1. 

perniciet«:  quonam  haec  omnia  nisi  ad 
suam  perniciem  pertinere?  1,9,4;  --  qui- 
bus  opibus  ac  neruis  non  solum  ad  minuen- 
dam  gratiam,  sed  iJaene  ad  perniciem  suam 
uteretur:   120,3;  t    neminem  secum 

sine  sua  pernicie  (perniciae  A;  perneciae 
Bpr.)  contendisse:  136,6. 

periliciosns:  quotienscumque  sit  decre- 
tiun,  darent  operam  magistratus,  ne  quid  res 
pubUca  detrhnenti  caperet,  .  .  .  fiictum  in  per- 
niciosis  legibus:  1,7,5. 

pernicitas:  ut  .  .  .  adulesceutes  atque 
expeditos  ex  antesignanis  electos  {Madu.;  elec- 
tis  i  ;  edd.)  mutatis  {Madu.;  miUtes  x;  del.  Np.; 
edd.)  ad  pernicitatem  armis  (suspectum  Oud.) 
inter  equites  proeUari  iuberet :  3,  84, 3. 

perpanci.  1.  adiect.:  equites  ex  proelio 
perpauci  se  recipiunt :  2, 42, 5;  t  ut  (naues) 
perpaucae  ex  omni  numero  noctis  interuentu 
ad  terram  peruenerint  (c) :  III 15, 5 ;  ut  .  .  . 
ex  iis  (nauibus) ,  quae  inanes  ex  continenti  ad 
eum  remitterentur  .  .  .,  perpaucae  locum  cape- 
rent,  reUquae  fere  omnes  reicerentur  (c):  V 
23,4;  t  ex  quibus  (principibus)  per- 

paucos  (paucos  AQ),  quorum  in  se  iidem  per- 


1065 


perpauci  —  perqiuro 


1066 


spexerat,  relinquere  in  Gallia,  reliquoB  obsidum 
loco  secum  ducere  decreuerat:  V5, 4. 

2.  ui  subst.;  A.  subi.:  ibi  perpauci  aut  uiri- 
bus  confisi  tranarc  (tra(ns)natare  [i) 
contenderunt  aut  lintribus  inuentie  sibi 
salutem  reppererunt  (pepererunt  Hein- 
sitis;  Np.):  153,2;  —  mons  autem  altissimus 
impendebat,  ut  faciie  perpauci  prohibere 
possent:  16,1;  —  (nostri  .  .  .  duas  nacti 
turmas  exceperunt,  quarum  perpauci  fuga  se 
ad  suos  receperunt  (quarum  perp.  f.  se  ad 
s.  rec.  add.  Freudenbcnj :  l)b.;  om.  codd.;  Np.; 
quarum  perp.  f.  salutem  sibi  reppereruut 
add.  Kra/fert,  Hell.,  Dt.):  3,38,4.) 

B.  obi. :  oppido  potitur  perpaucis  ex  hostium 
numero  desideratis,  quin  cuncti  (e)  cape- 
rentur:  VII  11,  8;  t  nostri  ad  unum  omnes 
incolumes  perpaucis  uulueratis  ex  tanti  belli 
timore  .  .  .  se  .  .  .  receperunt:  IV 15, 3. 

perpendiculnni :  liaec  (tigna)  cum  machi- 
nationibus  Immissa  iu  flumen  (-mine  [i)  defixe- 
rat  festucisque  (c)  adegerat,  non  sublicae  modo 
derecte  ad  perpendiculum ,  sed  prone  (c)  ac 
fastigate  (c):  IV  17, 4. 

perpetior:  praestare  uisum  est  tamen 
omnes  diff  icultates  perpeti  quam :  VII 10, 
2;  K  satis  (se)  .  .  .  supplicii  tulisse:  per- 

pessos  omnium  rcrum  inopiam;  nunc  uero 
paene  ut  feras  (c)  circummunitos  proliiberi 
aqua,  prohiberi  ingressu,  neque  corpore  ''laborem 
neque  auimo  iguominiam  ierre  posse:  1,84,4; 
memiuerant  Imilites)  ad  Alesiani  uiagnam  .se 
inopiam  jjerjiessos,  multo  etiaui  maiorem  ad 
Auaricum  maximarum  (se  add.  codd.;  Db.;  del. 
Dauis.)  gentium  uictores  discessisse:  3,47,6; 
t  praestare  dicebant  per  uirtutem  in  pugna 
beili  tbrtunam  expcriri  quam  desertos  et  cir- 
cumueiitos  ab  suis  grauissiraura  supplicium 
perpeti :  2, 30,  2. 

neu  contra  eos  arma  ferrent,  qui  eadem 
essent  usi  fortuna  eademque  ui  obsidione  per- 
pessi:  2,28,3;  recordabiuitur  cuim  eadem  (ean- 
dem  Nald)  se  superiore  anno  in  llispania  (ino- 
piam  add.  Nf^)  perpessos  labore  et  patientia 
maximum   l)ellum   confecisse:  3,47,6;  Tf 

illi  oninia  perpeti  parati  maxime  a  re  frumen- 
taria  laborabant :  3, 9, 5. 

perpetuuM.  1.  adicct.;  A.  de  loco:  per- 
petuae  fossae  quinos  pedes  altac  ducebantur: 
VII  73, 2  ;  t  ut  nostri  peri^ctuiis  muni- 

tiones  t  uidebanl  ([«'rpetuii  munitione  proui- 
dobant  Kocli :  Dh.)  penlucta»  e.\  castellis  in 
proxiuift  custcUa  (penlucta  ex  c.  in  pr.  cast. 
uncia  incl.  Kocli;  Db.) ,  .  .  .  ita  illi  interiorc 
Bpatio   perpetua»   munitioncH  efticiebaut:  3,44, 


4;  t  erant  Menapii  propiuqui  Eburonum 

flnjbus,  perpetuis  paludibus  siluisque  muniti: 
VI 5, 4;  et  palus,  quae  perpetua  (perpetua, 
quae  [i)  intercedebat,  Romanos  ad  insequendum 
tardabat :  VII  26,  2 ;  cum  anunaduertisset  per- 
petuiun  esse  paludem,  quae  influeret  in  Sequa- 
nam  atque  Ulum  omnem  locum  magnopere  im- 
pediret:  VII57,4;  ^  siluae:  VI5,4  u. 

paludes;  %   mUites   disponit   non   certis 

spatiis  intermissis,  .  .  .  sed  perpetiiis  uigiliis 
stationibusque  (perp.  stationibus  /),  ut  con- 
tingant  inter  se  atque  (aeque  fhi)  omuem  mu- 
nitiouem   expleant:   1,21,3;  t   (trabes 

derectae  t  perpetuae  (XIIII  pedum  R.  Metige) 
in  longitudinem  paribus  interuaUis  distantes 
inter  se  buios  pedes  in  solo  conlocantur:  VII 
23, 1 ;)  quiie  (materia)  perpetuis  trabibus  'pedum 
*quadragenum  plerumque  introrsus  reuincta 
ueque  perrumpi  neque  distrahi  potest:  VII  23, 
5;  ^  uigiliae:  1,21,3  u.  stationes. 

B.  de  temporc :  si  [id]  ita  fecisset ,  sibi  po- 
puloque  Romano  perpetuam  gratiam  atque 
amicitiam  cum  eo  futuram:  135,4;  ^ 

hi  perpetuas  inter  se  controuersias  habe- 
bant:  V44,  2;  t  (quos  (Haeduos)  praeci- 

puo  semper  honore  Caesar  habuit)  pro  uetere 
ac  perpetua  erga  populum  Romanum  fide:  V 
54,4;  t  gratia:  135,4  u.  amicitia;  t 

qua  rei  familiaris  iactura  perpetuum  impe- 
rium  libertatemque  se  (c)  consequi  uide- 
aut :  VII  64, 3 ;  1  Romauos   non  solum 

itinerum  causa,  sed  etiam  perpetuae  posses- 
sionis  culmina  Alpium  occupare  couari:  III 
2,5;  t  nolite  .  .  .  aninii  imbecillitate  (o) 

omuem  Galliam  prosternere  et  perpetuae  ser- 
uituti  subicere  (c):  VII  77,9;  quae  (finitima 
Gallia)  in  prouiuciam  redacta  .  .  .  securibus 
subiecta  perpetua  premitur  seruitutc:  VII 77, 
16;  'i  exercitura  cum  milit.iri  mure  ad  pu- 

guara  cohortaretur  suaque  in  eum  perpetui  «^per- 
petuum  a)  temporis  officia  (-ium  a')  prae- 
diciu-et:  3,90,1;  ^  suam  innoceutiam  per- 

pelua  uita,  felicitatem  (uitae  felicitate  aa,- 
perpetuam  uitae  feUcitatem  li)  Hehietiorum 
bello  esse  perapectani:   I  40, 13. 

2.  ui  subst.:  iu  perpctuum  u.  in  ij.  IOH 
c)  (3  loc). 

perpetno :  ueque  (se)  recusaturos,  quo  miuus 
perpetuo  sub  illorum  dicioue  atque  imporio 
essent:  131,7;  —  cum  .  .  .  uostros  .  .  .  dc- 
fatigjirciit,  quibus  propter  niuiriiitudineni  castro- 
riiiii  perpetuo  esset  isdciii  iii  UiiUo  pciiiiaucii- 
dum:  VII  11,2. 

per«|uiro:  Jiditus  uiasquc  in  Sucbos  per- 
quirit:  VI  9, 8. 


1067 


perrumpo  —  perspicio 


1068 


peri-nmpo.     A.  propr.  (—  perfriiigere) : 

qiiae  (materia)  j>erpetuis  trabibus  *pedum 
*quadragenum  plerumque  introrsus  reuincta 
neque  perrunipi  neque  tlistrahi  potest:  VII 
23,5. 

B.  trsl.  (=  penefraro  per);  a)  traiisif.:  {liis 
( ra  u  n  i  t  i  o  n  i  b  u  s)  prorutis  (Faern. ;  proruptis 
X;  perruptis  reec.)  prius  in  hostium  castris 
constiterunt ,  quam:  11126,3;)  multis  undique 
uulneribus  acceptis  nulla  munitione  perrupta 
.  .  .  (Galli)  se  ad  suos  receperunt:  VII  82,2; 
^  si  eam  paludem  Romani  perrumperc  cona- 
rentur:  VII  19,2;  1  (Pompeius)  turres  .  .  . 

ad  opera  Caesaris  appellebat,  ut  rates  pemim- 
peret  atque  opera  {dcl.  Paul)  disturbaret:  1, 
26,1. 

T))  iiifr. :  x)  per:  (equites  hostium  essedarii- 
que)  nouo  genere  pugnae  perterritis  (c)  nostris 
per  medios  audacissime  perruperunt  seque 
inde  incolumes  receperunt:  V  15, 4;  (ueteres 
miUtes  1  inter  se  cohortati  duce  C.  Trebonio  .  .  . 
per  medios  hostes  perrumpunt  incolumes- 
que  .  .  .  in  castra  perueniunt :  VI  40, 4. 

P)  abs. :  Heluetii  .  .  .  nambus  iunctis  rati- 
busque  compluribus  factis,  alii  uadis  Ehodani 
.  .  .  si  perrumpere  possent  conati  .  .  .  telis  re- 
pulsi  hoc  conatu  destiterunt:  18,4;  confirma- 
tur  (e)  opinio  barbaris  .  .  .  nullum  esse  intus 
praesidium.  perriunpere  nitmitur:  VI  37,  (9.) 
10;  alii  cuneo  facto  ut  celeriter  perrumpant 
censent :  VI 40, 2 ;  qua  re  omni  ratione  esse  in- 
terdiu  perrumpendum :  1,  67, 5. 

perscribo.  A.  =  accui-ate  scribere ,  lit- 
teris  iiarrare;  a)  alqd:  Labienus  .  .  .  litteras 
Caesari  remittit  (e) ,  quanto  cum  periculo  le- 
gionem  .  .  .  educturus  esset;  rem  gestam  in 
Eburonibus  perscribit;  docet  .  .  .:  V47,  5. 

haec  Alranius  Petreiusque  et  eorum  amici 
pleniora  etiam  atque  uberiora  Eomam  ad  suos 
perscribebant:  1,53,1;  cum  .  .  .  haec  ad  eum 
elatius  (Oiaec.;  latius  x;  edd.)  atque  infiatius 
Afranius  perscribebat  (praescr.  afl):  2,17,3. 

b)  sequ.  acc.  c.  iiif.:  (Cicero)  perscribit  in 
litteris  hostes  ab  se  discessisse  omnemque  ad 
eum  multitudinem  conuertisse:  V49, 3. 

B.  =  iu  tabulas  publicas  referre :  de  reli- 
quis  rebus  senatus  consulta  perscribuntur 
(praescrib.  Oe):  1,6,5;  —  haec  senatus  con- 
sulto  (senatus  consulta  Elbeti.)  perscribuntur 
a.  d.  VII.  Id.  lan.:  1,5,4. 

perseqnor.  A.  propr. ;  a)  alqm:  iu 
ipsum  Caesarem  hostes  (hostis  a;  hostium 
B-'fi)  equitatu  (equitatum  AQB-'^)  persequen- 
tem  (insequentem  a-h)  incidit:  153,5;  (hostes) 
fugientes  (que  add.  [i)   usque  ad  flumen,  ubi 


Vercingetorix  .  .  .  consederat,  persequuntur 
(-secuntur  ABM)  compluresque  interficiimt: 
VII  67,  5;  fit  in  hostes  impetus  [eorum] ,  sed 
dc  muro  sagittis  tormentisque  fugientes  perse- 
qiu  prohibentur :  2, 14, 3. 

Caesar  omnibus  rebus  relictis  persequendum 
sibi  Pompeium  existimauit,  quascumque  in 
partes  (c)  se  (c)  ex  fuga  recepisset :  3, 102, 1. 

postridie  . .  .  mane  tripertito  milites  (c)  equi- 
tesque  in  expeditionem  misit,  ut  eos,  qui 
fugerant,  persequerentur :  V  10, 1. 

b)  oniisso  obiccto:  hostes  .  .  .  coartantur 
(c).  Germani  acrius  usque  ad  munitiones  (c) 
sequimtur  (persecuntur  [i) :  VII  70, 4. 

B.  ti"sl.;  a)  =  adgredi,  uexare:  nisi  ita 
feceriut,  sese  bello  ciuitatem  persecuturum 
demoustrat:  VI,  8;  Tf  si  pacem  populus 

Eomanus  cum  Heluetiis  faceret,  in  eam  partem 
ituros  .  .  .  Heluetios,  ubi  eos  Caesar  .  .  .  esse 
uoluisset;  sin  bello  persequi  perseueraret, 
reminisceretur  .  .  .  pristinae  uirtutis  Heluetio- 
rum:  113.4. 

b)  =  uleisci:  postremo  omnes  aut  de  hono- 
ribus  suis  aut  de  praemiis  pecuni.ae  aut  de  per- 
sequendis  inimicitiis  (inimicis  0)  agebant: 
3,83,5;  T[  hortatiu-  (Haeduos) ,  ut  simili 

ratione,  atque  ipse  fecerit,  suas  iniurias  perse- 
quantur :  VII 38, 10 ;  ^  proinde ,  si  quid 

in  nobis  animi  est  (o),  persequamur  eorum 
mortem,  qui  indignissime  interierunt  atque 
hos  latrones  interficiamus :  VII 38, 8. 

persenerantia :  labore  et  perseuerantia 
nautarum  [et]  uim  (nautarum  impetum  Patil) 
tempestatis  superari  posse  sperabat :  3, 26, 3. 

persenero.  A.  absol.:  naues  omnes  re- 
uocat.  mia  ex  his,  quae  perseuerauit  neque  im- 
perio  Caleni  obtemperauit,  a  Bibulo  expugnata 
est:  3,14,2. 

B.  pers.  in  alqa  re:  ille  in  sua  senten- 
tia  perseuerat:  1,72,4;  \  Cotta  se  ad 
armatum  hostem  itmum  negat  atque  in  eo 
perseuerat  (constitit  fi):  V36, 4;  ut  condiciones 
pacis  dimittendas  non  existimaret.  ac  tametsi 
.  .  .  tardabat,  tamen  omnibus  rebus  m  eo  per- 
seuerandum  putabat :  1 ,  26, 2. 

C.  c.  iuf. :  ille  (Scipio)  a  uallo  (c)  non 
discedere  perseuerauit :  3,37,2;  Tf  unum 
ipsius  nauigium  contendit  et  fugere  perseue- 
rauit  .  .  .,  duo  .  .  .  sese  iu  portmu  receperuut: 
2,22,4;  \  sin  beUo  persequi  perseueraret: 
113,4. 

persolno :  quae  pars  ciuitatis  Heluetiae 
insignem  calamitatem  populo  Eomano  intule- 
rat,  ea  princeps  poenas  persoluit:  112,6. 

perspicio.    A.  propr. ;  a)  =  oculls  peiie- 


1069 


perspicio  —  persuadeo 


1070 


I 


l 


trare :  coIUs  nascebatur  .  .  .  ab  (c)  superiore 
parte  siluestris,  ut  non  facile  introrsus  per- 
spici  posset  (c) :  1118,2;  *i  ut  instar  muri 
hae  saepes  munimentum  (c)  praeberent,  quo 
(quod  o)  non  modo  non  intrari,  sed  ne  per- 
spici  quidem  posset  (c):  1117,4. 

b)  =  accurate  inspicere ,  oculis  perlustrare 
alqd:  mittitur  L.  Decidius  Saxa  cum  paucis, 
qui  loci  naturam  perspiciat  (-iant  O):  1,66, 
3;  ^  cum  in  minora  castra  operis  per- 

spiciendi  causa  uenisset,  animaduertit  (c) :  VII 
44,1;  ^  Volusenus  perspectis  regionibus 
(om.  a)  omnibus  (c)  .  .  .  ad  Caesarem  reuer- 
titur  quaeque  ibi  perspexisset  renuntiat:  IV  21, 
9 ;  ^   Gergouiam  peruenit  equestrique  eo 

die  proelio  leui  facto  perspecto  urbis  situ  .  .  . 
de  oppugnatione  (c)  desperauit:  VII 36, 1;  ad 
Alesiam  castra  fecit.  perspecto  urbis  situ  per- 
territisque  Ijostibu.s  .  .  .  Alesiam  (c)  circum- 
uallare  instituit :  VII  68,  3. 

<■)  =;  oculis  aniwiaduertere ;  a):eadem  fere, 
quae  ex  nuntiis  litterisque  (c)  cognouerat ,  co- 
ram  perspicit:  Vll,2;  f  quae:  IV  21,  9 

11.  b)  regiones. 

p):  (armorum)  circiter  parte  tertia,  ut  postea 
perspectum  (compertum  7?-p)  est,  celata 
atque  in  oppido  retenta :  II  32, 4. 

B.  trsl.;  a)  alqd:  sibi .  .  persuaderi  cognitis 
suis  postulatis  atque  aequitate  condiciouum 
(et  condicione  R-h)  perspecta  eum  neque  .  .  . 
neque  .  .  .  repudiaturum :  140,3;  t  «atis 

longo  spatio  temporis  a  Dyrrachinis  proeliis 
intermisso,  quo  (c)  satis  perspectum  (per- 
spectis  a' ;  perfectum /}  habere  militum  (om. 
l;  militem /")  aniraum  (N;  V.;  om.  O;)  uide- 
retur ,  .  .  .  Caesar  existimauit :  3, 84, 1 ;  f 

quidam  ex  his,  ut  postea  ex  captiuis  coguitum 
est,  eorum  dierum  consuetudine  itineris 
nostri  exercitus  perspecta  noctc  ad  Neruios 
peruencrunt:  1117,2;  ^f  suam  innocentiam 

perpetuii  uita,  felicitatem  (/i'(>r/«.s ;  uitae 
felicitale  xa;  perpetuam  uitae  felicitatcm  /() 
Heluetiorum  bello  esse  perspectam:  140,13; 
^  perpaucos,  quorum  in  se  fidem  perspexerat, 
rclinquere  .  .  .  decreuerat:  V5, 4;  ^  his 

cogiiilis  et  Litauicci  fraude  perspecta  Haedui 
mauus  teiidere  .  .  .  iucipiunt:  VII  40,  6;  t 

si  modo  iuHulam  adisset  (c),  genus  honiinum 
perspexisset ,  loca,  portus,  aditus  coguouissot: 
IV  20,  2;  t  ut,  qui  propinquitateui  loci 

uideret  (c),  (Galloa)  paratos  prope  acquo  Martc 
ad  dimicnndum  existimaret  (c),  qui  iniqui- 
tatcm  loudicionis  perspicerot,  iiiani  siiiiiilii- 
tioiie  seso  oHlcnlare  cognosccicl :  VII  l',l, It;  1 
iiiiioceiiliHm:  140,13  u.  felicitatcui;  ^l 


etsi  multis  iam  rebus  perfidiam  Haeduonun 
(haed.  perf.  caesar  [i)  perspectam  habebat 
atque  .  .  .  existimabat,  tamen:  VII  54, 2;  ^ 
hac  re  perspecta  Crassus  .  .  .  ad  hostium 
castra  contendit:  11124,5;  T  cuius  tam 

egregiam  in  se  uoluntatem  perspexisset:  V 
4,3. 

b)  sequ.  acc.  c.  inf. ;  a) :  i  Veneti  reliquae- 
que  ciuitates)  longe  aliam  esse  nauigationem  in 
concluso  mari  atque  in  uastissimo  (c)  atque 
(c)  apertissimo  (c)  Oceano  perspiciebant  (respi- 
ciebant  ,B):  1119,7. 

p):  contra  in  dissensione  (-nem  a)  nullam 
se  salutem  perspicere:  V31,2. 

c)  sequ.  iuterrog.  obl.:  quod  qua  de  causa 
discederent  nondum  perspexerat:  1111,2;  cum 
Sotiates  .  .  .  putarent,  nostri  autem  quid  sine 
imperatore  et  sine  reliquis  legionibus  adulescen- 
tulo  duce  efficere  possent  perspici  cuperent :  III 
21,1;  (neque  ullum  fere  diem  intermittebat, 
quin  equestri  proelio  .  .  .  quid  in  quoque  esset 
animi  ac  uirtutis  suorum  periclitaretur  (fi;  per- 
spiceret  recc;  Np.,  Fr.,  Dt.^;  perspiceretur  a; 
Dt\,  Hold.):  VII 36, 4.) 

[Falso:  (statuebat,)  quod  longius  eius  amen- 
tiam  progredi  uidebat,  prospiciendum  (Q^; 
perspiciendum  ABM;  Wbitte),  ne  quid  sibi  ac 
rei  publicae  nocere  posset:  V7,2.] 

pert^to :  ubi  eos  in  sententia  (praesentia  A) 
perstare  (praestare  AQ^B^f)  uiderunt:  VII 26,  4. 

persnadco.  A.  =  rr^orpf/ren';  a)  propr. 
(i.  e.  uerbis);  a)  alci:  his  (Sequauis)  cum 
sua  sponte  persuadere  (Heluetii)  non  possent 
(poterant  X) ,  legatos  ad  Dumnorigem  Hae- 
duum  mittunt,  ut  eo  deprecatore  a  Sequanis 
impetrarent:  19,2;  facile  hac  oratione  Ner- 
uiis  persuadet  (Ambiorix):  V38, 4. 

(i)  alci  alqd:  ciuitati  persuasit  (Orgetorix), 
ut  .  .  .  exirent.  ...  id  hoc  facilius  eis  per- 
suasit,  quod  :  I  2, 3. 

7)  alci,  ut;  aa):  (Orgetorix)  ciuitati  per- 
suasit,  ut  de  finibus  suis  cum  oiunibus 
copiis  exireut:  12,1;  neque  tamen  ulli  ciui- 
tati  Germanorum  persuaderi  potuit,  ut  llhe- 
num  transiret:  V55, 2;  t  t""'  cuidam 

ex  equitibus  Gallis  magnis  praoniiis  per- 
suadet  (suadet  p),  uti  (ut  Q)  ad  Ciceronein 
epistulam  deferat  (ref  Paul):  V48, 3;  persuasi 
equitibus  no.stris  .  .  .,  ut,  cum  propius  sit 
accessum ,  dextrum  Caesaris  cornu  ab  latere 
aperto  adgrederentur  et  circuinuenta  ab  tergo 
acie  piius  pcrturbatuiii  exorcituui  pollorent, 
quiun  a  nobis  toliim  iii  liosloiii  iaoorotur:  3,86, 
3;  t  fiiiitimis:  I  5,4  u.  [i[i);  % 

(Sabiuus)  idoiioum  quoiidani  hominciu  ot  cnl- 


1071 


persuadeo  —  perterreo 


1072 


lidum  delegit,  Gallum  ....  huic  magnis  prae- 
miis  pollicitatiombusque  persuadet ,  uti  (ut  p) 
ad  hostes  transeat:  11118,2;  t  alieno  esse 

animo  in  Caesarem  milites  neque  iis  (his 
eodd.)  posse  persuaderi,  uti  eum  defendiint  aut 
sequantur  saltem  :   1,6,2;  ^  hic  (Vertico) 

{hvac  hhk)  seruo  spe  libertatis  magnisque  per- 
suadet  praemiis,  ut  litteras  ad  Caesarem  de- 
ferat:  V45,3. 

pp):  AUobrogibus  sese  uel  persuasuros 
.  .  .  esistimabant  uel  ui  coacturos,  ut  per  suos 
fines  eos  ire  paterentur:  16,3;  —  his  (Bello- 
uacis)  persuaderi,  ut  diutius  morarentur  neque 
suis  auxilium  ferrent,  non  poterat:  1110,5;  — 
(Heluetii)  persuadeut  Rauracis  et  Tulingis 
(c>  et  Latouicis  (c)  finitimis  (c),  uti 
eodem  usi  conailio  oppidis  suis  uicisque  exustis 
una  cum  iis  (c)  proficiscantur:  15,4;  —  nam 
his  utrisque  (Atrebatibus  et  Veroman- 
duis)  persuaserant  (Neruii),  uti  eandem  belli 
fortunam  experirentur:  1116,3. 

yy):  in  eo  itiuere  (Orgetorix)  persuadet 
Castico,  Catamantaloedis  filio,  Sequano,  .  .  . 
ut  regnum  in  ciuitate  sua  occuparet,  quod  pater 
ante  habuerat:  13,4;  —  itemque  Dumnorigi 
Haeduo,  fratri  Diuiciaci,  qui  .  .  .  maxime 
plebi  acceptus  erat,  ut  idem  conaretur  persuadet 
{M.  Eotom.):  13,5. 

b)  ti'sl.  (noii  uerbls,  sed  alia  ratioiie) :  quod 
propius  Romanos  accessisset ,  persuasum  loci 
oportunitate ,  qui  se  ipse  (c)  sine  (c)  munitione 
defenderet:  VII 20, 3. 

B.  =  ytioTiv  ef.i7roi£iv  (sequ.  acc.  c.  inf.); 
a)  alei:  sic  ex  castris  proficiscimtur ,  ut  qui- 
bus  esset  persuasum  non  ab  hoste,  sed  ab 
homine  amicissimo  Ambiorige  {CG)  consilium 
datum:  V31,  6;  1f  sibi  quidem  persuaderi 

(-dere  A)  cognitis  suis  postulatis  .  .  .  eum  ne- 
que  suam  neque  populi  Romani  gratiam  repu- 
diaturum :  1 40, 3 ;  Romanos  .  .  .  occupare  co- 
nari  et  ea  loca  finitimae  (finitima  J'ossii/.s ;  Fr., 
Db.)  prouinciae  adiungere  sibi  persuasum 
babebant:  1112,5;  postremo  quis  hoc  sibi 
persuaderet  sine  certa  spe  (c)  Ambiorigem  ad 
eius  modi  consilium  descendisse?  V29, 5. 

b)  uon  additur  datiuus:  in  primis  hoc  uolunt 
persuadere  (druides)  non  interire  animas,  sed 
ab  aliis  post  mortem  transire  ad  alios:  VI 
14,5. 

perterxefacio :  Veneti  reliquaeque  item 
ciuitates  cognito  Caesaris  aduentu  (certiores 
facti  (tdd.  X;  del.  edd.;  perterrefacti  Paul), 
simul  quod  quantum  in  se  facinus  admisissent 
int«llegebant ,  .  .  .  bellum  parare  .  .  .  instituunt : 
1119,3. 


perterreo.  a):  Caesar  paene  omni  acie 
perterrita  .  .  .  cohortatus  suos  legionem  nonam 
subsidio   ducit:  1,45,1;  \  quibus  rebus 

perterritis  animis  aduersariorum  Caesar  .  .  . 
instituit:  1,61,1;  quae  res  eorum  perterritos 
animos    confirmauit:   2,36,3;  Tf   quibus 

rebus  perterritos  (-tis  a;  -tus  l)  ciues  (-ibus 
A')  Romanos  (rorii.  codd.)  eius  prouinciae  .  .  . 
coegit :  2, 18, 4 ;  t  eorum  fuga  reliquum 

esse  equitatum  perterritum:  118,10;  quod 
recenti  proelio  perterritum  (equitatum)  esse  exi- 
stimabat:  IV  13, 6;  t  equites  m.  eqnes 

p.  1029  (3  loc);  f  neque  .  .  .  Caesarem 

fugiebat  tanto  sub  oculis  accepto  detrimento 
perterritum  exercitum  sustinere  non  posse: 
1,  71, 1 ;  perterrito  etiam  tum  exercitu  princeps 
Labienus  procedit:  3,13,3;  f  hominum 

milia  sex  .  .  .  siue  timore  perterriti,  ne  armis 
traditis  supplicio  adficereutur,  siue  spe  salutis 
inducti  .  .  .  conteuderunt :  127,4;  t  ho- 

stes  (hostem)  2i.  hostis  p.  1532  (7  loe.);  \ 
cum  magnae  manus  eo  conuenissent ,  multi- 
tudine  nauium  perterritae  .  .  .  discesserant:  V 
8,6;  \  milites  n.  mile^t  p.  384  (5  loc); 
t  ex  his  unum  ipsius  nauigium  .  .  .  ex  con- 
spectu  abiit,  duo  perterrita  concursu  nostra- 
rum  nauium  sese  in  portum  receperunt :  2, 22, 
4;  1  oppidanos  u.  oppidanas  C. 

p.  936  (3  loe.);  t  ut  (Pompeius)  .  .  .  eam 

partem,  cui  maxime  confidebat,  perterritam 
animum  (c)  aduertit:  3,94,5;  ^  postea 

quam  non  nulli  principes  ex  ea  ciuitate  et 
familiaritate  (e)  Cingetorigis  adducti  et  ad- 
uentu  nostri  exercitus  perterriti  ad  Caesarem 
ueneruut:  V3,5;  t  tirones  enim  multi- 

tudine  nauiuui  perterriti  et  salo  (e)  nauseaque 
(c)  confecti  .  .  .  se  Otacilio  dediderunt:  3, 
28,4. 

b):  quem  perterriti  omnes  Aruerni  circum- 
sistunt  atque  obsecrant:  VII 8, 4;  —  quo  (?) 
timore  perterriti  Galli,  ne  ab  equitatu  Roma- 
norum  uiae  praeoccuparentur ,  consilio  destite- 
ruut:  VII  26, 5;  VII 70, 6  u.  e)  non  nuUi;  — 
qui  (Germani)  omnibus  rebus  subito  per- 
territi  et  celeritate  aduentus  nostri  et  discessu 
suorum  neque  consiMi  habendi  neque  arma  ca- 
piendi  spatio  dato  perturbantur  .  .  .:  IV 14, 2; 
—  tantae  midtitudinis  aditu  (aduentu  (i)  per- 
territi  (Menapii)  ex  iis  (c)  aedificiis  .  .  .  de- 
migrauerunt:  IV4,3;  —  Numidas:  2,38,5?«. 
e)  multi;  —  seu  quod  timore  perterritos  Ro- 
manos  discedere  a  se  existimarent :  123,3; 
longum  esse  perterritis  Romanis  Germanorum 
auxilium  exspectare:  VI  8,1;  —  quos  (Suebos) 
Vbii  (c),   qui   proximi  Rhenum  incolunt,   per- 


1073 


perterreo  —  perturbo 


1074 


territos  [Benserunt,]  insecuti  magnum  (o)  ex 
his   (c)   numerum   occiderunt  (m.  CC}:  154,1. 

e):  Caesar  Pompeianis  ex  fnga  intra  (?) 
ualium  compulsis  nullum  spatium  perterritis 
*dari  oportere  existimans  milites  coliortatus  est, 
ut:  3,95,1. 

d):  quos  ubi  Afranius  .  .  .  conspexit ,  noua 
re  perterritus  locis  superioribus  ♦consistit:  1, 
65,1;  —  tum  (c)  timore  perterritus  Cassius 
cognito  Scipionis  aduentu  .  .  .  ad  montes  se 
conuertit:  3,36,5;  —  cognouit  .  .  .  Consi- 
dium  timore  perterritum  quod  non  uidisset 
pro  uiso  sibi  renuntiauisse :  1 22, 4 ;  —  ille 
(Cotta)  perterritus,  quod  omnem  prouinciam 
consentire  intellegeljat ,  ex  Sardinia  .  .  .  pro- 
fugit:  1,30,3;  —  Marcellus  pertcrritus  con- 
uiciis  a  sua  sententia  discessit:  1,2,5;  —  qui- 
bus  rebus  perterritus  Varro,  cum  .  .  .  sese 
Italicam  (c)  uenturum  praemisisset  (e),  certior 
.  .  .  factus  est  praeclusas  esse  portas:  2,20,6. 

e):  aliique  aliam  in  partem  perterriti  fere- 
bantur:  1124,3;  ut  .  .  .  magnitudine  poenae 
perterreant  alios :  ¥114,10;  1  illi  perterriti 
uirtute  equitum  minus  libere,  minus  audacter 
uagabantur:    1,59,2;  f    bos   (Numidas) 

opprftssos  somno  .  .  .  adorti  magnum  eorum 
numerum  interficiunt ;  multi  perterriti  pro- 
fugiunt:  2,38,5;  1    perturbantur    Galli: 

ueniri  (c)  ad  se  confestim  existimantes  ad  arma 
couclamant;  nou  nulli  perterriti  in  oppidum 
inrumpunt:  VII  70,6;  adeo  es.se  perterritos  non 
nullos,  ut  suae  uitae  durius  consulere  *cogitent : 
1,22,6;  t  nostros  ti.  no»!itcr  ^.  S2S 

(4  loc);  1[  omnes  u.  omiiis  p.  918 

(H  loc);  t  ex  liominum  milibus  amplius 

triginta  .  .  .  plus  tertia  parte  interfecta  rcli- 
quos  pcrtcrritos  in  fugam  coiciuut:  III  0,2; 
compluribusque  nostris  (equitibus?)  deiectis  rcli- 
quos  in  fugam  coniecerunt  atque  ita  perterritos 
egerunt,  ut:  IV  12, 2;  t  (calones)  se  in 

sigua  manipulosque  coiciunt;  eo  magis  timi- 
d  o  s  perterrent  milites  ( perterrent.  Milites 
liussiier) :  VI  40, 1. 

qui  longius  aberant,  re])entino  tumultu 
perterriti,  cum  hostcm  (c)  intra  portius  esse 
existimarent,  sese  (c)  ex  oppido  eiecerunt:  VII 
47,4. 

1'):  nulhini  enlin  ]>iiterat  uniuersis  *a  per- 
territis  ac  (IIhihthIs  iiericulum  accldero:  VI 
34,3;  hic  uero  iiiillu  muuilio  est,  quac  iierterri- 
tos  reciiiiat:  VI  .'!!•,  2;  aguiit  f^TutiaH  omncs 
omnibus,  quod  sibi  jjerterritis  pridio  pe]jcrcis- 
Bcnt:  1,74,2;  equitcH  sequi  iubct  sese  iterque 
accelcrat,  ut  quam  maxime  ex  fuga  ])crterriloH 
udorirl  jjOHHct:  2,39,6;   si  *in  iliniTc  imjifditos 

IjOxIc.  CuuDur.     11. 


(et  add.  V.)  perterritos  deprehendere  posset:  3, 
75,3. 

(pertimesco:  in  quo  si  non  (c)  praesens 
periculum,  at  (e)  certe  longinqua  (c)  obsi- 
dione  fames  esset  timenda  (jwrtimescenda 
bdefik):  V29,7.) 

pertinacia:  debere  utrumque  pertina- 
ciae  finem  facere  et  ab  armis  discedere 
neque  amplius  fortunam  periclitari:  3,10,3; 
t  accidisse  igitur  his  quod  plerumque  hominum 
nimia  pertinacia  atque  arrogantia  accidere 
soleat,  uti:  1,85,4;  —  orant,  ne  sua  dissen- 
sione  et  pertinacia  rem  in  summum  pericu- 
lum  deducant:  V31,l;  —  cum  P.  Attio 
agebant,  ne  sua  pertinacia  omnium  fortunas 
perturbari  ueUet:  2,36,2;  —  —  fore,  uti 
pertinacia  desisteret:  142,3. 

pertineo.  A.  propr.;  a)  pertinere  ad  n. 
ad  p.  ns  (15  loc). 

b)  non  additur  ad:  hoc  pertinet  (latus 
tenet  p)  circiter  milia  passuum  quingenta: 
V13,2;  —  (siluam)  hanc  (Ji;  ac  a)  longe  in- 
trorsus  pertinere:  VI  10,5. 

B.  trsl.;  a)  pertinere  ad  u.  afl  p.  129  sq. 
(13  loc.)  et  p.  133  (4  loc). 

b)  c.  aduerb. :  quod  .  .  tam  diu  se  impune 
iniurias  *?Vituli.sse  admirarentur,  eodem  i)er- 
tinere:  114,4;  —  haec  omnia  Caesar  eodem 
illo  pertlnere  arbitrabatur,  ut  tridui  mora  in- 
terposita  equites  eorum,  qui  abessent,  reuer- 
terentur:  IV  11, 4;  f  quonam  haec  omnia 

nisi  ad  suam  perniciem  pertinere?  1, 9,  4. 

Pertinere  a  .  .  .  ad  «<.  ab  p.  12  (.5  loc);  — 
ex  .  .  .  ad:  16,3;  —  per:  V3,4. 

(pertingo  :  munitionem,  quam  (quae  ahl) 
pertincre  (jiertingore  Olil)  a  castris  ad  flumen 
supra  demoustrauimus :  3,68,2.) 

pertnrbatio:  siue  ipsorum  perturbatio 
siue  error  aliquis  siue  etiam  fortuna  partam 
iam  praesentemque  uictoriam  intcrpellauis- 
set:  3,73,5;  T  compluribus  nauibus  fractis 
.  .  .  magna,  id  (c)  quod  necesse  crat  accidere, 
totius  exercitus  perturbatio  facta  est:  IV 
29,3. 

pertnrbo.  A.  propr.  (=  ordines  tiirbare) ; 
a)  obi.  cst  subst. :  itaque  perturbatis  aute- 
signanis  legio  .  .  .  locum  non  (c)  tenuit(c): 
1,44,5;  1  equitcs|quc)  committunt  proe- 

lium  et  .  .  .  tota  :i  u  x  i  1  i  a  regis  impeditji  ac 
pcrturbata,  quod  nullo  ordlne  ct  sine  tlmore 
itcr  feceraut,  iu  fiigani  coiciuut  (c):  2, 2(),  4; 
t  (his  (equitibus)  fiiiile  ])ulsis  ac  proturbutis 
(perturl)ati8  /i^fi;  turbatis  /')  inercdibili  ccleri- 
tatc  ad  flumcn  dccucurrcrunt:  II  19,7;)  t 

persuiiHi  iqiiitibuH  nostris  .  .  .,  ut  .  .  .  circuiu- 

6» 


1075 


perturbo  —  peruenio 


1076 


uenta  ab  tergo  acie  prius  perturbatum  exer- 
citum  {om.  0)  pellerent,  quam:  3,86,3;  t 
ordines  u.  ordo  p.  962  B.  b)  (3  loc). 

b)  obi.  est  prou.:  nostros  u.  noster 
p.  828  (sq.)  (6  loc.) ;  ^  dispersos  .  .  .  subito 
adorti  paucis  interfectis  reliquos  iucertis  or- 
dinibus  perturbauerant  (-eriint  bf):  IV  32, 5. 

B.  trsl.;  a)  =  euertere :  cum  P.  Attio  age- 
bant,  ne  sua  pertlnacia  omnium  fortunas 
perturbari  uellet:  2,36,2. 

b)  =  auimum  alcs  couruiidere;  a)  obi.  est 
subst. ;  aa):  tantus  subito  timor  omnem  exer- 
citum  occupauit,  ut  nou  mediocriter  omnium 
mentes  animosque  perturbaret:  139,1;  | 

horum  uocibus  ac  timore  paulatim  etiam  ii  (c), 
qui  magnum  in  castris  usum  habebant,  milites 
centurionesque  quique  (i?-(i;  ut  quisque  a) 
equitatui  praeerant,  perturbabantur:  139,5; 
1  postero  die  duces  aduersariorum  perturbati, 
quod  omnem  rei  frumentariae  fluminisque  Hi- 
beri  spem  dimiserant,  de  reliquis  rebus  cou- 
sultabant:  1,73,1;  f  atque  hostibus 

primo  aspectu  perturbatis  incolumem  exercitum 
traduxit:  VII  56, 4;  t  illi  (legati)  repen- 

tina  re  perturbati  .  .  .  non  neglegenda  existi- 
mabant:   V28,l;  t   mentes:  139,1  u. 

animos;  omnia  enim  plerumque,  quae  absunt, 
uehementius  hominum  mentes  perturbant:  VII 
84,5;  t  milites:  139, 5  u.  centuriones; 

milites  non  longiore  oratione  cohortatus  (p), 
quam  uti  suae  pristinae  uirtutis  memoriam  re- 
tinerent  neu  perturbarentur  animo  .  .  . ,  signum 
dedit:  1121,2. 

(i(i):  non  minus  qui  intra  munitiones  erant 
perturbantur  Galli  (galli  pert.  fi ;  Selm.);  .  .. 
non  nulli  perterriti  in  oppidum  inriunpunt: 
VII  70, 6. 

yy):  Pompeius  .  .  .  re  noua  perturbatus 
maioribus  itineribns  ApoIIoniam  petere  coepit : 
3,11,2;  1  Cassius  .  .  .  aduolauit  .  .  .  per- 

turbatumque  eum  (Pomponium)  nactus  nul- 
lis  custodiis  neque  ordinibus  certis  .  .  .  onera- 
rias  naues  .  .  .  in  Pomponianam  (c)  classem 
immisit :  3, 101,  2. 

fl):  existimabant  tribus  locis  transire  legio- 
nes  atque  omnes  perturbatos  defectione  Hae- 
duorum  fugam  parare:  VII  61,4;  t  nemo 

est  tam  (c)  fortis,  quin  rei  nouitate  pertur- 
betur  (w.  CC}:  VI  39, 3;  tl  ii,  qui  .  .  . 

habebant  .  .  .  quique  .  .  praeerant:  139,5 
tc.  aa)  centuriones. 

postero  die  concUio  conuocato  consolatus 
cohortatusque  est,  ne  se  admodum  animo  de- 
mitterent,  ne  perturbarentur  incommodo: 
VII  29, 1. 


c)  pertm"b.irl  =  perterritum  dubitare:  qui 

(Germani)  omnibus  rebus  subito  perterriti  et 
celeritate  aduentus  nostri  et  discessu  suorum 
neque  consilii  habendi  neque  arma  capiendi 
spatio  dato  perturbantur,  copiasne  aduersus 
hostem  ducere  (c)  an  castra  defendere  an  fuga 
salutem  petere  praestaret :  IV  14, 2. 

peruagor:  hunc  monet,  ut  in  omnes 
partes  equites  quam  latissime  peruagentur: 
VII  9, 2 ;  hac  re  cognita  Caesar  mittit  complures 
equitum  turmas  eo  (e)  de  (e)  media  nocte; 
imperat,  ut  paido  tumultuosius  omnibus 
locis  peruagentur  (af;  peruagarentur  h;  uaga- 
rentur  a;  edd.):  VII  45, 1. 

pernehor:  interim  L.  Nasidius  .  . .  freto 
Siciliae  imprudente  atque  inopinante  Curione 
peruehitur  (proueh.  Dederic/i) :  2, 3, 1. 

pernenio.  A.  propr.;  a)  pernenire  ad 
II.  ad  p.  104  sq.  (42  loc). 

b)  perueuii-e  iu  ti.  in  p.  95  (28  loc). 

e)  Alexandriam,  sim.:  Caesar  .  .  .  cum  le- 
gione  .  .  .  equitibusque  DCCC  et  nauibus  longis 
Ehodiis  X  et  Asiaticis  paucis  Alexandriam 
peruenit:  3,106,1;  t  his  datis  mandatis 

Brundisium  cum  legionibus  VI  peruenit:  1, 
25, 1 ;  ab  urbe  proficiscitur  Brundisiumque  per- 
uenit.  eo  legiones  XII,  equitatum  omnem  ue- 
nire   (conuen.  Paul)   iusser.at:  3,2,1;  t 

acceptis  mandatis  Roscius  cum  {fhl;  a  a;  ecld.) 
Caesare  Capuam  peruenit  ibique  consules 
Pompeiumque  inuenit:  1,10,1;  t  (Vibul- 

lius)  cum  his  ad  Domitium  Aheuobarbum  Cor- 
finium  magnis  itineribus  peruenit:  1,15,6; 
t  biduum  tempestate  retentus  .  .  .  in  CUiciiim 
(siciliam  a')  atque  inde  Cyprum  peruenit. 
ibi . . .:  3, 102, 5;  t  Caesar  ex  eo  loco  quintis 
castris  Gergouiam  perueuit:  VII 36, 1;  t 
coniuncto  exercitu  Caesar  Gomphos  peruenit: 
3,80,1;  t  codemque  die  Larisam  peruenit: 
3,98,3;  t  Domitius  nauibus  Massiliam 

peruenit:  1,36, 1;  Tarracoue  discedit  pedibusque 
Narbonem  atque  inde  Massiliam  peruenit.  ibi 
.  .  . :  2,  21 ,  5 ;  t   silentio  e  castris  tertia 

uigilia  egressus  eodem  quo  uenerat  itinere  Me- 
tiosedum   (c)   peruenit:    VII  58,  2;  t 

Narbonem:  2,21,5  u.  Massiliam;  t  uti 

ipse  eodem  omnibus  copiis  contenderet  et  rau- 
tato  itinere  iugis  Octogesam  perueuiret:  1, 
70, 4 ;  t  Pompeius  deposito  adeundae  Syriae 
consilio  .  .  .  Pelusium  peruenit.  ibi  .  .  .:  3, 
103, 1 ;  t  ^l-  Octauius  cum  iis  (c)  quas 

habebat  nauibus  Salonas  peruenit.  ibi  .  .  .: 
3,  9,  1;  t  ipse  iis  (c)  nauibus,  quas  .  .  . 

Giiditani  .  .  .  fecerant,  Tarracouem  (-nam 
af)   paucis   diebus  peruenit.  ibi  .  .  .:  2,21,4; 


1077 


peruenio  —  pes 


1078 


^  ex  portu  exeunt  et  Tauroenta  .  .  .  ad 
Nasidium  perueniunt  ibique  naues  expediunt: 
2,4,5;  1  Coelius  profectus,   ut  dictitabat, 

ad  Caesarem  peruenjt  Tliurios.  ubi  cum  .  .  .: 
3, 22, 3 ;  t  suis  inopinantibus  quam  maxi- 

mis  potest  itiiieribus  Vienuam  peruenit.  ibi 
.  .  .:  VII  9, 3. 

d)  domiuu:  cum  sibi  quisque  primum  itineris 
locum  peteret  et  domum  peruenire  properaret: 
1111,1. 

e)  eo,  huc:  eo  m.  i»  p.  343  (7  loc.) ;  t 
huc  biduo  peruenit:  VII  11, 5;  —  11119,1 
u.  f). 

f)  Nubaudieudum  est,  quo  quis  perueuerit: 
huc  magno  cursu  contenderunt,  ut  quam  mini- 
mum  spatii  ad  se  colligeudos  .  .  .  Romanis 
daretur,  exanimatique  peruenerunt:  11119,1; 
reliquas  cohortes  .  .  .  ad  legionem  Pompei 
castraque  minora  .  .  .  eduxit  neque  eum  prima 
opinio  fefellit.  nam  et  jieruenit,  prius  quam 
Porapeius  sentire  posset ,  et :  3,  G7, 4. 

B.  trsJ.;  a)  perueuire  ud  alqui,  ad  .ikxd  u. 
ad  p.  1^7  (7  luc). 

b)  perueulre  in  u.  in  p.  107  (0  loc). 

Perueuit  auuoua  (ad  ^iel  in):  1,52,2;  com- 
meatus:  1, 48, 4;  existimatio:  1,26,4;  fama: 
VI  35, 4;  laus:  1,26,4;  (nauis:  11115,5;  IV 
36,4;)  pecunia:  VI19,2;  res:  V  45, 1 ;  VII 
6,1;  res  publica:  ap.  Oic.  ad  Att.  1X7  (7,2. 

Perueuire  ad  Labienum  iu  hiberna:  V37,  7; 
(3,41,1;)  ad  Domitium  (!orfiuium:  1,15,6; 
2,4,5;  —  ab  Ocelo:  110,5;  1115,2;  —  ex  eo 
loco:  VII  36, 1 ;  ex  inferioribus  ordinibus:  1, 
46,4;  ex  fuga:  1,31,2;  iude  :  VII  62, 10;  2, 
21,5;  3,102,5;  —  per :  V37,7;  1,23,5;  38,4; 
—  traus :  VI  35, 4. 

Aduerb.:  celeriter:  11126,2;  VII  46,4;  1, 
38,4. 

pernillgo:  quo  edicto  tota  prouincia  per- 
uulgato  nuUa  fuit  ciuitas,  quin  .  .  .  mitteret: 
2, 19, 2. 

peM.  A.  propr. ;  u)  obi.:  tandeni  uulncri- 
bus  defeHsi  (Galli)  et  pedem  rclcrrc  ct  .  .  . 
eo  so  rccipere  coeperunt:  125,5;  inusitato  ge- 
nere  tormentorum  perinoti  barbari  constiterunt 
ac  paulum  [modoj  pedem  rettulerunt:  IV  25, 2; 
ut  (milites  illi)  .  .  .,  si  premercntur,  pedeni  ro- 
ferre  et  loco  excedere  non  lurpe  cxistinuirent: 
1,44,2;  Saburra  copias  ('(niitiini  pcililunKiue 
iiiHtruit  atquc  liis  iiiqx  nit,  iil  HiiiiiihitidiK'  tiino- 
ris  paiilatiin  C(^dant  ac  pedem  iclcriuit:  2,  40, 3. 

b)  ubl.:  quod  illi  .  .  .  ex  CHKCiliH  deHJlircnt 
et  pedibus  dispari  [iroolio  coiitenderent 
(u.   GO):  V16,2;  1  L.  Caesar  filius  .  .  . 

ex  alto  refugerat  adpulsaque  ad  proximum  lilus 


trireme  .  .  .  pedibus  Hadrumetum  (c)  pro- 
fugerat  {O;  Oud.;  perfugerat  x;  edd.):  2, 
23, 3  ;  \   Tarracone   discedit  pedibusqne 

Narbonem  atque  inde  Massiliam  peruenit:  2, 
21 , 5  ;  \  equestribus  proeliis  saepe  ex  equis 
desiliunt  ac  pedibus  proeliantur:  IV 2,3; 
(essedarii)  ex  essedis  desiliunt  et  pedibus  (pe- 
dites    p)   proeliantur:   IV  33,1;  1  quod 

flumen  uno  omnino  loco  pedibus,  atque  hoc 
aegre,  transiri  potest:  V  18, 1. 

erant  eius  modi  fere  situs  oppidorum,  ut  .  .  . 
neque  pedibus  aditum  haberent  .  .  .  neque 
nauibus:  11112,1. 

c)  c.  praep.;  a)  ad:  consuetudine  {o)  sua 
ad  pedea  desiluerunt:  IV  12,2;  t  pro- 

cumbunt  omnibus  Gallis  ad  pedes  Bituriges, 
ne    .   .  .   cogerentur:    VII  15,4;  Tf    (se) 

proicere  ad  pedes  u.  ad  p.  100  extr.,  107 
(4  loc). 

(P)  iu:  hostes  ex  omnibus  partibus  signo 
dato  decurrere,  lapides  (in  pedes  B^^) 
gaesaque  {c)  in  uallum  coicere:  1114,1.) 

B.  trsl.  (meusuram  siguiiicat);  a)  obi.:  con- 
firmandi  et  stabiliendi  causa  singuli  ab  infimo 
solo  pedes  (.III.  add.  [i)  terra  exculcaban- 
tur,  reliqua  pars  scrobis  ad  occultandas  in- 
sidias  uiminibus  ac  uirgultis  (c)  integebatur 
(c):  VII  73,  7. 

b)  acc.  uieusiu'ue;  peudet  a)  ex  uerbis: 
distare  u.  diMto  C.  p.  034  sq.  (4  loc.) ;  If 
(fodere:  VII  73,  5  u.  c)  a)  scrobes;)  t 
patebat  haec  (turris)  quoque  {c)  uersus  pedes 
XXX,  sed  parietum  crassitudo  pedes  (pedum 
0)  V:  2, 8, 2;  t  reliquas  omnes  munitioues 
ab  ea  fossa  pedes  (passus  Ouuchard)  quadrin- 
gentos  (pedibus  CCCC  (i)  reduxit  (deduxit 
fi):  VII  72,  2;  t  (reuincire:  VII23,5 
u.  f)  a)  trabes.) 

fl)  ex  adiect.:  altus:  VII  24, 1  ;<.  latus;  per- 
petuae  fossae  quinos  pedes  altjie  ducebantur: 
VII  73, 2;  t  diebus  XXV  aggerem  latum 
(longuin  coni.  Riisloir,  Ooler)  pedes  CCCXXX, 
altum  pedes  LXXX  (XXXX  OiU.)  exstruxe- 
runt :  VII  24, 1  ;  duas  fossas  quindecim  {om.  A) 
pedes  (pediim  li)  latas  eadem  altitudine  per- 
duxit:  VII  72, 3;  storias  autem  cx  fuuibus  an- 
corariis  tres  in  loiigitudiuem  parietum  turris 
lataa  IIII  pcdes  fecerunt:  2,9,4;  t  lon- 

gus:  (VII  24, 1  «.  latus;)  ante  liaec  taleae  (e> 
pedem  longao  ferrcis  liainis  inli.\is  {c)  totae  in 
torram  infodieliaiitur:  VM I  73,  9 ;  muHculum  ]«- 
des  {rccc;  pod.  iilil ;  p(Hluin  /")  LX  (XL  coni. 
Np.;  XX  Oiil.)  longum  ex  materia  bipedali  .  .  . 
facere  instituorunt:  2,10,1. 

c)  gouct.;  a):  una  ox  parte  leniter  adcliuis 

68* 


1079 


pes  —  peto 


1080 


ad  itus  (additus  P)  in  latitudinem  (altitudinem 
a)  non  amplius  ducentorum  pedum  (pedum.  CC 
i'*^)  relinquebatur:  1129,3;  %  post  eas 

(c)  aggerem  ac  uallum  XII  pedum  exstru- 
xit:  VII  72,4;  aggerem  in  altitudinem  pedum 
LXXX  exstruit:  2,1,4;  ^  asseres  enim 

pedum  XII  iuspidibus  praefixi  .  .  .  per  IIII 
ordines  cratium  in  terra  defigebantur :  2,2,2; 
1f  inque  eis  (trabibus)  columellae  pedum  in 
altitudinem  V  defigimtur:  2,10,2;  f  aggerem 
uoui  generis  .  .  .  ex  latericiis  duobus  muris 
senum  pedum  crassitudine  .  .  .  facere  in- 
stituerunt:  2,15,1;  f  castra  in  altitudinem 
(-dine  X)  pedum  XII  uallo  fossaque  duode- 
uiginti  pedum  muniri  (e)  iubet:  115,6;  Neruii 
uallo  pedum  X  (p;  Oros.;  IX  ABM;  edd.;  XI 
Q)  et  fossa  pedum  (.p.  a)  XV  iiiberna  cin- 
gunt:  V42, 1;  fossamque  duplicem  duodenum 
pedum  a  maioribus  castris  ad  minora  perduxit: 
VII  36,  7 ;  fossam  pedum  XX  derectis  lateribus 
duxit:  VII  72, 1;  contra  hostem  pedum  (pedes 
/)  XV  fossam  fleri  iussit:  1,41,4;  fossas  pedum 
(pedes  l)  XXX  in  latitudinem  complures  facere 
instituit:  1,61,1;  erat  eo  loco  fossa  pedum 
(pedes  x)  XV  et  uallum  (^uallus  Ald.)  contra 
hostem  in  altitudinem  pedum  (pedes  f)  X, 
tantimdemque  eius  ualli  agger  in  latitudinem 
(altitud.  NOx)  patebat:  3,63,1;  t  tigna 

bina  .  .  .  interuallo  pedum  duorum  inter  se 
iungebat:  IV 17, 3;  duo  ad  eundem  modum 
iuncta  (c)  interuallo  pedum  quadragenum  (.XL. 
P)  ab  inferiore  parte  .  .  .  statuebat:  IV  17, 5; 
f  partem  ultimam  pontis,  quae  ripas  \Tjiorum 
contingebat,  in  longitudinem  pedum  ducen- 
torum  rescindit:  VI 29,  2;  f  fossamque  (c) 

et  maceriam  (materiam  oih)  sex  in  altitu- 
dinem  (in  alt.  VI  ^)  pedum  praeduxerant  (e) : 
VII  69,5;  1  non  enim   amplius  pedum 

milibus  duobus  ab  castris  castra  distabant: 
1,82,4;  minus  horis  tribus  milium  pedum 
{Nap.;  Hold.;  Dt.";  .p.  a;  passuum  rell.  edd.) 
XV  in  circuitu  (circuitum  a;  Fr.)  munitionem 
perfecerunt  (decem  milium  in  circuitu  muni- 
tionem  pedum  XV  perfecerunt  (i):  V42, 4; 
ex  {add.  Np.)  X  (de  decem  Oehl.)  pedum  mu- 
nitione  (c)  se  in  fossas  praecipitabant  (e): 
3,69,3;  1i    milia   passuum    XVIIII    (c) 

murum  in  altitudinem  pedum  sedecini  fossam- 
que  perducit :  1  8, 1 ;  a  medio  fere  colle  in  lon- 
gitudinem  (c),  ut  natura  montis  ferebat,  ex 
grandibus  saxis  sex  pedum  miurum  .  .  .  prae- 
duxerant  Galli :  VII  46,  3 ;  t  discussa  (c) 

niue  sex  in  altitudinem  pedum  (in  altitudinem 
(c)  pedum  VI  fi)  atque  ita  uiis  patefactis  .  .  . 
ad  fines  Aruernorum  peruenit:  VII  8,2;  \ 


et  in  altitudinem  pedum  XV  effectis  operibus 
uineis  eam  partem  castrorum  obtexit :  3, 54, 1 ; 
'i  rates  duplices  quoque  (f)  uersus  pedum 
(p.  afh  (compemlio);  o»i.  el)  XXX  e  regione 
molis    conlocabat:    1,25,6;  f    scrobes 

trium  in  altitudinem  (c)  pedum  fodiebantur 
(scrob.  in  alt.  trium  pedum  fod.  /*;  fodieb. 
scrob.  in  alt.  pedum  trium  a;  scrobes  tres  in 
altitudinem  pedes  fodiebantur  a;  edd.):  VII 
73,5;  t  ab  eo  intermisso  spatio  pedum 

DC  alter  conuersus  in  contrariam  partem  erat 
uallus:  3,63,2;  ^  antecedebat  testudo 

pedum  LX  aequandi  loci  causa:  2,2,4;  t 

trabes  derectae  t  perpetuae  (XIIII  pedum 
R.  Menge)  in  longitudinem  paribus  interuallis 
.  .  .  in  solo  conlocantur:  VII  23,1;  quae  Ima- 
teria)  perpetuis  trabibus  pedum  quadragenum 
{Hotom.;  pedes  quadragenos  X;  edd.)  plerum- 
que  introrsus  reuincta  neque  perrumpi  neque 
distrahi  potest:  VII  23,  5;  \  uallum:  II 

5,6  u.  fossa;  postea  uallo  pedum  (a;  Schn., 
Np.,  Hld.,  Dt.^;  .p.  fi;  passuum  Fr.,  Db.,  Dt.^} 
XII  (i?*ji;  Schn.,  Np.;  om.  a;  rell.  edd.)  in  cir- 
cuitu  (c)  quindecim  milium  crebrisque  castel- 
lis  circummuniti  oppido  sese  (c)  continebant: 
1130,2;  V42,l  u.  fossa;  VII 72, 4  u.  agger; 
castra  muniunt  (c)  uallo  pedum  XII:  1,61,4; 
3, 63, 1  u.  fossa. 

fi):  quod  (spatium)  est  non  amplius  pedum 
7niUe  sescentorum :  I  38, 5 ;  fluminis  erat  alti- 
tudo  pedum  circiter  (circiter  pedum  fJ)  trium: 
II  18,3. 

d)  abl.:  hunc  .  .  .  palus  .  .  .  cingebat  non 
latior  pedibus  quinquaginta:  VII 19, 1. 

pedibus  CCCC  deduxit:  VII 72, 2  u.  b) 
a)  reducere. 

pestilentia.  A.  morbuin  siguiiicat :  Mas- 
silienses  .  .  .  crebris  eruptionibus  fusi,  graui 
etiam  pestilentia  conflictati  ex  diutina 
conclusione  et  mutatione  uictus,  .  .  .  sese  de- 
dere  siue  fraude  constituimt:  2,22,1. 

B.  =  caeli  (et  locorum)  grauitas :  multos 
autumni  pestilentia  in  Italia  consump- 
sit:  3,87,3. 

petitio:  quod  in  petitione  cousulatus 
erat  subleuatus:  1,22,4. 

peto.  I.  Forma:  petiuit  cst  in  %  2,32, 
8;  petistis  in  X  VI  8, 3;  petiuerunt  in  X 
IV  27, 4  ei  VII 28, 2,  in  ^  2,  7,2  et  32,10  et  3, 
97,5;  petierunt  in  ^130,4  et  31,1  e<  II13, 
8;  petierunt  in  (Oi,  petiuerunt  mo/^IV^,  1; 
petierunt  in  AQ'^,  petiuerunt  in  M,  pe- 
tuerunt  in  B  VI 8,6;  petierunt  in  x,  peti- 
uerunt  in  fl  IV28,3  et  VII  26,3  et  77,14; 
petiuerunt  in  ahl,  petieruut  in  /'3,98,2; 


1081 


peto 


1082 


petierint  m  X  V41,8;  petisse  in  X  144, 
5;  petierat  in  x.  3,80,1;  petisset  in  x  3, 
90,2;  petissent  in  X  127,2  ct  IV 13, 5  ".t 
27,5. 

II.  Si^iflc. ;  si-iiipiT  —  capere  uel  consequi 
coDor;  A.  corporis  uiriuui  contcntione;  a)  lo- 
]l  cuni,  regionem  (—  peruenire  sludeo  ad);  a): 
quae  (naues)  .  .  .  necessario  aduersa  iiocte  in 
altum  prouectae  continentem  petierunt  (c): 
IV  28,  3 ;  Ti  ut  donio  emigrent  (Galli) ,  aliud 
domicilium,  alias  sedes  remotas  a  Germanis 
petant:    131,14;  ^   locum   u.   locuH 

p.  476  (4  loc);  T  montem,  montes  u. 

mon8  p.  6.34  V..  {3  loc);  ^  partem:  II 

24,1  II.  c)  p)  fugam;  partes:  VI  43, 6  u.  regio- 
nes;  abiectis  (o)  armis  ultimas  oppidi  partes 
(portas  Paul)  continenti  (continuo  p)  impetu 
(mn.  (i)  petiuerunt:  VII  28, 2;  ^  portas: 

VII  28, 2  n.  partes;  ^  ut  .  .  .  (Ambiori.x) 

noctu  occultatus  (c)  alias  regiones  partesque 
peteret  non  maiore  equitum  praesidio  quam 
quattuor:  VI  43,  ti;  longo  circuitu  easdem  omnes 
iubet  petere  regiones:  VII 45, 3;  T[  sedes: 

131,14  u.  domiciiium;  f  cum  .  .  .  ipsi 

densiores  siluas  peterent:  11129,2;  (hostes) 
in  fugam  coniecti  proximas  siluas  petierunt  (r)  : 
VI  8, 6;  1  Cimbri  .  .  .  finibus  quidem  (e) 

nostris  aliquando  excesserunt  atque  alias  ter- 
ras  petierunt  (e)  :  VII  77,  14. 

[i):  quac  (naues)  omnes  citeriorem  Hispa- 
n  i  a  m  petiuerunt :  2,  7, 2. 

Pompeius  .  .  .  maioribus  itineribus  Apol- 
loniam  petere  coepit:  3,11,2;  ^  erat  uuum 
iter,  Ilerdam  si  reuerti  uellent,  alterum,  si 
Tarraconem  peterent:  1,73,2. 

y)  (=  incolendi  causa  delig:ere) :  domicilia 
Gallorum  ,  qui  uitandi  aestus  causa  plerumque 
siluarum  ac  (c)  Huminum  petunt  propiuqui- 
tates:  VI 30,  3. 

b)  alqni  (=  ad^rcdi):  praecipit  .  .  .,  unum 
omnes  petant  (fi;  -terent  a;  edd.)  Indutio- 
marum  (o>n.  p):  V58, 4;  —  cum  unum 
omnes  peterent,  .  .  .  deprehensus  (c)  Indutio- 
murus  interficitur:  V58,  G. 

c)  ulqd;  a)  obiect.  cst  subst.  coneret. 
(=  udporturc):  qui  puulo  longius  aggeris  pe- 
tendi  causa  processcrant,  (erant)  arcessendi:  II 
20,1;  quod  longius  erat  agger  petendus:  1,42, 
1 ;  T[  detractis  cohortibus  duabu.s  et  com- 
pluribuH  siugiilatim,  qui  commeatus  peleudi 
causa  (conimeatu  petito  Bcrgk)  missi  erant, 
absentibus  (oni.  a;  «W.) :  1112,3;  (praefectoa 
tribunoHquc  niilituiii  complurcs  iii  fiiiitinias 
ciuitiltes  frunieiiti  ((•oninicatusquc  iiclciidi 
add.  (a'i')  h)  caiisa  diuiisit:  1117,3;)         t  pa- 


b  u  I  u  m  secari  (c)  non  poBse ;  necessario  disper- 
sos  hostes  ex  aedificiis  petere:  VII  14,4. 

accidit,  ut  .  .  .  discederent,  quaeque  (c) 
quisque  eorum  carissima  haberet,  ab  im- 
pedimentis  petere  atque  arripere  properaret:  V 
33,6. 

fi)  obi.  est  subst.  abstr.  (=  quaerere,  sequi): 
ac  rursus  aliam  in  partem  fugam  (aliam  par- 
tem  fuga  Ciacc.)  petebant  (equites  peditesque): 
1124,1;  ^  fuga  salutem  petere  u.  fa{;a 
1>.  1345  E.  a)  (H  toc). 

15.  auimi  couteutione;  a)  precibus  (=orare); 
a)  absol. :  Boios  petentibus  Haeduis,  quod 
egregia  uirtute  erant  cogniti,  ut  in  finibus  suis 
conlocarent  concessit:  128,5;  cum  id,  quod 
antea  petenti  denegasset ,  ultro  polliceretur :  I 
42,2;  (1112,5  u.  S);)  quod  contra,  atque  esset 
dictum  et  ipsi  petissent ,  proelium  pridie  com- 
misissent:  IV  13,5;  libenter  Caesar  petentibus 
Haeduis  dat  ueniam  excusationemque  accipit: 
VI  4, 3 ;  quibus  ita  (c)  est  interdictum ,  hi  (e) 
numero  .  .  .  sceleratorum  habentur,  .  .  .  neque 
his  petentibus  ius  redditur  neque  honos  ullus 
communicatur:  VI 13,  7;  datur  petentibus  (Bi- 
turigibus)  uenia  dissuadente  primo  Vercinge- 
torige,  post  concedente  et  precibus  ipsornm  et 
misericordia  nulgi:  VII  15,6. 

fi)  alqd;  aa):  amicitiam  populi  Romani 
sibi  ornamento  et  praesidio,  non  detrimento 
esse  oportere,  f  idque  se  hac  (ea  BM;  cdd.) 
spe  petisse  (ideoque  se  eam  petisse  Zucker) : 
144,5;  quibus  (legatis)  pacem  atque  amicitiam 
petentibus  liberaliter  respondet  (c):  IV  18, 
3 ;  ut  undique  ad  eum  legationes  concurre- 
rent,  gratiam  atque  amicitiam  publice  priuatim- 
que    peterent:    V  55,  4;  ^    auxilium 

u.  anxilinni  ;).  302  (i)  {4  loc;  excipienduii 
est  locus  VII  59, 6;)  ^    (commeatum 

petere:  1112,3  u.  A.  c)  a)  commeatum;)  f 
tandem  omnibus  rebus  obsessi  .  .  .  conlo- 
quium  (-quia  af)  petunt  et  id,  si  fieri  possit, 
senioto  a  militibus  loco:  1,84,1;  t  quod 

legati  eorum  paulo  ante  a  Caesare  discesserant 
atque  is  (c)  dies  indutiis  erat  ab  his  (iis  [i) 
petitus :    I V  12, 1 ;  ^    his  prouocati   (e) 

sermonibus  (niilitcs)  fidom  ab  imperatore  de 
Petrei  atque  Afranii  uita  petunt:  1,74,3;  ^ 
gratiam:  V55,4  u.  amicitiam;  TJ  (ius: 

VI  13,7  u.  a);)  t  pacem  u.  pax  p.  WJi) 
(7  loo.);  ^  quae  gens  puueis  antc  mensibiis 
ultro  ud  Cacsarem  legatos  niiserat  .  .  .  prao- 
sidiunique  ub  co  militum  pctieiut:  3,80,1; 
K  scse  liaberc  <jii:u<daiii  rcs,  qusus  ex  conimimi 
conscnsu  ab  co  jicterc  uelleiit:  I.'!0,  4;  \ 

ulii   ,  .  .  passis   .  .   palmis    proiccti    lui    tcrraiii 


1083 


peto 


1084 


flentes  ab  eo  salutem  petiuerunt,  consolatus 
consurgere  iussit:  3,98,2. 

Pp):  haec  cum  pluribus  uerbis  flens  a  Cae- 
sare  peteret,  Caesar  eius  dextram  -  prendit :  I 
20,5;  t  (id:  144,  5  u.  aa)  amicitiam;) 

t  sperare  (se)  pro  eius  iustitia  quae  petierint 
impetraturos :  V41, 8;  1[  unum  (se)  petere 

ac  deprecari  .  .  .,  ne:  1131,4. 

Y)  de:  postea  quam  (non  nuUi  principes)  .  . . 
de  suis  priuatim  (priuatis  fJ)  rebus  ab  eo  pe- 
tere  coeperunt:  V3, 5. 

d)  ut:  petit  atque  hortatur,  ut  sine  eiua 
ofFensione  animi  uel  ipse  de  eo  causa  cognita 
statuat  uel  ciuitatem  statuere  iubeat:  119,5; 
(28,  5  u.  a) ;)  (totius  fere  Galliae  legati ,  prin- 
cipes  ciuitatum,)  petierunt,  uti  sibi  concilium 
totius  Galliae  .  .  .  indicere  idque  Caesaris  uolun- 
tate  facere  liceret  {u.  CC)  . . . .  ea  re  permissa  . . . : 
130,4  ;  (idem  principes  reuerterunt)  petieruntque, 
uti  sibi  secreto  [in  occulto]  de  sua  omniumque 
salute  cum  eo  agere  liceret.  ea  re  impetrata  .  .  . : 
131,1;  quorum  (tribimorum  militum,  praefec- 
torum  reliquonunque  .  .  .)  alius  alia  causa  in- 
lata  .  .  .  petebat,  ut  eius  uoluntate  discedere 
liceret :  I  39, 3 ;  legatos  .  .  .  mittunt  et  petenti- 
bus  Remis,  ut  conseruarentur,  impetrant:  II 12, 
5;  petere  non  solum  Bellouacos,  sed  etiam  pro 
his  Haeduos,  ut  sua  (e)  clementia  ac  mansue- 
tudine  in  eos  utatur:  1114,5;  (Sotiates)  legatos 
ad  Crassum  mittunt  seque  in  deditionem  ut 
recipiat  petunt.  qua  re  impetrata  .  .  .:  III 21, 
3;  legati  .  .  .  orabant.  cum  id  non  impetras- 
sent,  petebant,  uti  ad  .  .  equites  .  .  .  prae- 
mitteret  eosque  pugna  prohiberet  sibique  ut 
(uti  f)  potestatem  faceret  iii  Vbios  legatos 
mittendi:  IV  11, 2;  (hostes)  in  petenda  pace  eius 
rei  culpam  in  multitudinem  contulerunt  (c)  et 
propter  imprudentiam  ut  ignosceretur  petiue- 
nmt:  IV  27, 4;  ille  (Dumnorix)  omnibus  primo 
precibus  (omn.  prec.  primo  (i)  petere  contendit, 
ut  in  Gallia  relinqueretur:  V6, 3;  (Trinobantes 
legatos  mittunt;)  petunt,  ut  Mandubracium  ab 
inluria  CassiueUauni  defendat  atque  in  ciui- 
tatem  mittat:  V20, 3;  (Vbii  legatos  mittimt;) 
petunt  atque  orant,  ut  (om.  ^)  sibi  parcat 
(parcat  sibi  fj) ,  ne  communi  odio  Germanorum 
innocentes  pro  nocentibus  poenas  pendant:  VI 
9,7;  ((Carnutes)  quoniam  in  praesentia  obsidi- 
bus  cauere  iuter  se  non  possint  (c),  ne  res 
efferatur,  at  (fi;  ut  a- :  Atd.;  M.:  aut  y.)  iure 
iurando  ac  fide  sanciatur  petunt:  VII  2,2;)  pe- 
tunt  a  Vercingetorige  Haedui,  ut  (om.  M)  ad 
se  ueniat  rationesque  belli  gerendi  communicet. 
re  impetrata  .  .  .:  VII 63, 4;  Domitius  ad  Pom- 
peium   .  .  .   peritos    regionum    .  .  .  mittit,    qui 


petant  atque  orent,  ut  sibi  subueniat:  1,17,1; 
Attius  ad  Antonium  deductus  petiit  (Procksch; 
petit  »;  edd.),  ut  ad  Caesarem  mitteretur:  1,18, 
3;  cuius  oratione  confirmatus  Lentulus  ut  in 
oppidum  reuerti  Uceat  petit;  .  .  .  facta  pote- 
state  discedit:  1,22,6;  petit  ab  his  omnibus, 
ut  se  frumento  iuuent.  poUicentur:  1,60,3;  in 
primis  a  te  peto,  quoniam  coniido  me  celeriter 
ad  urbem  uenturum,  ut  tc  ibi  uideam :  ap.  Oic. 
ad  Att.  IX  6  A. 

€)  seciiiitur  coniunctiuiis:  simul  ab  Cn.  (c) 
Pompeio  proconsule  petit  (petiit?) ,  quoniam 
ipse  ad  urbem  cum  imperio  .  .  .  remaneret  (c), 
quos  ex  Cisalpina  Gallia  consul  (c)  sacramento 
rogauisset,  ad  signa  conuenire  et  ad  se  pro- 
ficisci  iuberet:   VI  1,2;  9,7  u.  S);  VII 2,  2  ib. 

t,)  peto,  ue  u.  ne  p.  723  sq.  (7  loc). 

b)  alia  ratioue  (=  expetere,  postulare,  oi)- 
tare) ;  a)  :  tantis  subito  difScuItatibus  obiectis 
ab  animi  uirtute  auxilium  petendum  uide- 
bat:   VII 59,  6;  f   aUi  domos   bonaque 

eonmi,  qui  in  castris  erant  Caesaris,  petebant: 
3,82,4;  1  condiciones  pacis,  quoniam 

antea  conuenire  non  potuissent,  Romae  ab 
senatu  et  a  populo  peti  debere :  3, 10, 8 ;  1 

domos:  3,82,4  u.  bona;  \  habetis,  in- 

quit,  milites,  quam  petistis  facultatem:  VI 
8,3;  \  (ius:  VI 13, 7  ti.  a)  a);)  1 

testibus  se  militibus  uti  posse,  quanto  studio 
pacem  petisset:  3,90,2;  \   sui  laboris 

milites  semper  euentu  belli  praemia  petiue- 
runt:  2,32,10. 

p):  accidisse  igitiu-  his  .  .  .,  uti  eo  recurrant 
et  id  cupidissime  petant,  quod  paulo  ante  con- 
tempserint:  1,85,4. 

Romani  uero  quid  petu nt  (adpetunt  Pa;//) 
aliud  aut  quid  uoluut  nisi  inuidia  adducti 
quos  .  .  .  potentes  .  .  .  cognouerunt,  honun  in 
agris  ciuitatibusque  considere  atque  iiis  aeter- 
nam  iniungere  seruitutem :  VII  77, 15. 

Petere  atque  arripere:  V33, 6;  —  petere 
ac  deprecari:  1131,4;  petere  atque  hor- 
tari:  119,5;  p.  atque  orare:  VI  9,  7;  1,17, 
1;  lIVll,  1.  2;)  —  p.  atque  uelle:  VII  77, 15. 

petere  ab:  V33,  6;  VII 59, 6;  u.  praeterea 
ab  p.  18  (19  (20)  loc);  petere  ex:  VII  14,4; 
—  II 13, 3. 

petere  longo  circuitu:  VII 45, 3;  conti- 
nenti  impetu:  VII  28, 2  (c);  obliquo  iti- 
nere,  maioribus  itiueribus:  1,70,5;  3,11, 
2;  t  noetu:  VI43,6;  nocte:  3,97,5; 

t  ex  coinmuni  consensu:  130,4;  per  dolum 
atque  insidias:  IV  13,1;  t  flen(te)s: 

120,5;  —  127,2;  VII  26, 8 ;  3, 98, 2 ;  magno 
fletu:  132,1;  suo  more:  1113,3;  omnibus 


1085 


peto  —  phalanx 


1086 


precibus:  VG,  3;  VII26, 3;  quanto  studio: 
3,90,2;  pluribus  uerbis:  120,5. 

Aduerb.:  continuo  (c):  VII  28,2;  cupi- 
dissime:  1,85,4;  longius:  1,42,1;  neces- 
sario:  VII  14,4;  plerumque:  VI  30,3;  pro- 
tinua:  3,93,5;  publice  priuatimque:  V 
55,4;  semper:  2,32,10;  simul:  VI  1,2; 
ultro:  IV27,5(?);  3,80, 1(?). 

Petra.  Cf.  W.  Mohring,  GP.  Kreuz- 
nach  1858  p.  18-21. 

edito  loco ,  qui  appellatur  Petra  aditumque 
habet  nauibus  mediocrem  atque  eas  a  quibus- 
dam  protegit  uentis,  caatra  communit:  3,42,1; 
cf.  42,2-54;  56;  58-74. 

Petraens:  Petraeus  {M.  Raupt;  petreus 
cod.  Ciaee.;  petreius  x) ,  summae  nobilitatis 
adulescens,  suis  ac  suorum  opibus  Caesarem 
enlxe  iuuabat :  3,  35,  2. 

PetreiuM.  Oenetiui  forma  uidetur  esse 
Petreii  etia^n  in  a  (1,39,1;  74,8;  2,17,3). 

aduentu  L.  Vibullii  Rufi  .  .  .  Afranius  et 
Petreius  et  Varro,  legati  Pompei,  quorum  unus 
.  .  . ,  alter  .  .  .,  tertius  ab  Ana  Vettonum  agrum 
Lusitauiamque  pari  numero  legiouum  obtinebat, 
officia  inter  ae  partiuntur,  uti  Petreius  ex  Lusi- 
tauia  per  Vettoues  cum  omnibus  copiis  ad 
Afranium  proticiscatur ,  Varro  .  .  .  ulteriorem 
,  Hispaniara  tueatur:  1,38,1.2;  his  rebus  cou- 
stitutis  equites  auxiliaque  toti  (c)  Lusitaniae  a 
Petreio  .  .  .  imperantur:  1,38,3;  quibus  coactis 
celeriter  Petreius  per  Vettones  ad  Afranium 
peruenit,  conatituuntque  communi  consilio  bel- 
lum  ad  Ilerdam  .  .  .  gerere:  1,38,4;  erant,  ut 
supra  demonstratum  est,  legiones  Afranii  III, 
Petrei  duae:  1,39,1;  quo  cognito  a  Petreio  et 
Afranio  ex  aggere  atquc  cratibus  .  .  .  Afranius 
.  .  .  legioues  Ull  (c)  equitatumque  omuem 
traiecit:  1,40,4;  Afranius  Petroiusque  (petro- 
niuaque  a')  terrendi  causa  atque  operis  impe- 
diendi  copias  suas  .  .  .  producunt  et  proelio 
lacessunt:  1,42,2;  cf  §  4;  erat  inter  (c)  oppi- 
dum  (c)  Ilerdam  (c)  et  proximum  (c)  collem 
(c),  ubi  castra  Petreius  (preteius  o)  atque 
AfraniuH  habebant,  planitia  (c):  1,43,1;  haec 
Afrauius  l'etreius<iue  et  eoruni  amici  pleniora 
etiam  atque  uberiora  llomam  ad  suos  perscri- 
bebant:  1,53,1;  his  paeue  effectis  magnum  in 
timorem  Afrauiua  Potreiusquo  perueniunt:  1, 
61,2;  ef.  (ju.  si/</.;  cum  de  tertia  uigilia  Pe- 
treius  atque  Afraniua  castra  niouisaciit:  1,63, 
3;  quoa  ubl  Afrauiua  procul  uisoa  cum  Pctreio 
couspexit,  noua  re  perterrilus  .  .  .  cr)iiaiatit  (c): 
1,65,1;  cf.  §  3  s{/i/.:  postero  die  Pctreius  cum 
pBUcis  equitibus  occulte  ad  cxploranda  Iocil 
proficiHcitur:    1,66,3;    cf.   §  4;    disputatur    iu 


conailio  a  (c)  Petreio  atque  Afranio  et  tempus 
profeetionis  quaeritur:  1,67,1;  Petreius  atque 
Afranius  oblata  facultate  in  castra  sese  referunt : 
1,72,5;  id  opus  inter  se  Petreius  atque  Afra- 
nius  partiuntur  ipsique  perficiundi  (c)  operis 
causa  longius  progrediuntur :  1,73,3;  cf.  74,1; 
fidem  ab  imperatore  de  Petrei  atque  Afranii 
uita  petunt:  1,74,3;  Petreius  uero  non  deserit 
sese :  1, 75, 2 ;  cf  qu.  sqq. ;  quibus  rebus  confectis 
flens  Petreius  manipulos  circumit  militesque 
appellat:  1,76,1;  cf.  §2.3;  Petreius  atque 
Afranius  cum  stipendium  ab  legionibus  paene 
seditione  facta  flagitarentur  (c),  .  .  .  Caesar  ut 
cognosceret  postulatum  est  (c) :  1, 87, 3 ;  (cogno- 
uit)  copias  Petrei  cum  exercitu  Afranii  esse 
coniuuctas:  2,17,3;  frumenti  magnum  nume- 
rum  coegit ,  quod  Massiliensibus ,  item  quod 
Afranio  Petreioque  (pompeioque  Ox)  mitteret: 
2,18,1.  Cf  omnia,  quae  1,38—55  et  1,59—87 
narrantur. 

[Falso  petreius  scriptum  est  in  x  [pro  Pe- 
traeus)  3, 35, 2  in  dhil;  {j)ro  Petronius)  VII  50, 4.] 

Petrocorii  :  imperant . . .  t  Senonibus  (A',- 
sena  (milia)  Andibus  Bm.  Hoffm.;  Db.),  Am- 
bianis,  Mediomatricis,  Petrocoriia ,  Neruiis, 
Morinis;  Nitiobrogibus  quina  milia  (V  [i) :  VII 
75,3. 

Petronius:  M.  Petronius  (pretor  n'.-  pe- 
treius  dhik) ,  eiusdem  legionis  ceiiturio,  cum 
porta-s  excidere  conatus  esset,  a  (c)  multitudine 
oppressus  ac  sibi  (c)  desperans  .  .  .  iuquit:  VII 
50,4;  cf.  qu.  .iqq.  (§  4—6). 

Petroniidintii:  ex  quibus  L.  {om.  p)  Pe- 
trosidius  aquilifer,  cum  .  .  .  premeretur,  aqui- 
lam  iutra  uallum  proiecit,  ipse  pro  castria  for- 
tissime  (o)  pugnana  occiditur:  V37,5. 

phaianj;a:  lioc  opus  .  .  .  perficiunt  aubito- 
que  .  .  .  machinatione  nauali  (mach.  nau.  rfc/. 
1'aul),  plialangis  subiectis,  ad  turrini 
hostium  admouent:  2,10,7. 

plialanx.  A.  obi.:  ea  (phalange)  disiecta 
gladiis  destrictis  in  eoa  impetum  fecerunt:  I 
25,  2 ;  1  ipsi  confertissima  acic  (conf.  acie  del. 
1'aul)  reiecto  nostro  equitatu  phalauge  facta 
sub  priniam  nostram  aciem  suceesscrunt:  I  24, 
5;  ({crmani  celeriter  ex  consuctudine  sua  pha- 
lango  facta  impctus  gladiorum  exceperunt:  I 
52, 4 ;  T[   milites   e   loco   superiore   pilis 

missis  facile  hoatium  phalaiigem  porfrege- 
runt:  125,2. 

H.  c.  |>rae|). :  rcporti  sunt  conipluros  iiostri 
militea,  (iiii  in  phahiiiga  \i';io:  phiilanga  IP^; 
plialaiigna  a  ;  etltl.)  i n s II i re n  t  et  acuta  nuiuibua 
reuellerent  et  ilosuper  uiilnerareut  («.  CC):  I 
52, 5. 


1087 


phanuin  —  pilum 


1088 


(plianam  ii-  fannm.) 
Pliaro!^  II.  Pliams. 

(Pliarsalia:  ad  eum  locum,  qui  appella- 
batur  Palaeste  (Olandorp.;  pharsalia  cocld.), 
omnibus  nauibus  ad  unam  incolumibus  milites 
exposuit:  3,6,3.) 

Pharns :  confestimque  ad  Pharum  nauibus 
milites  exposuit:  3, 111,6;  Pharus  est  in  insula 
turris  magna  altitudine,  mirificis  operibus  ex- 
structa;  quae  nomen  ab  insula  cepit  (c):  3, 
112,1;  ef.  §  2.  3;  iis  (e)  autem  inuitis,  a  qui- 
bus  Pharus  (pharos  Nh)  tenetur,  non  potest 
esse  propter  angustias  nauibus  introitus  in  por- 
tum:3, 112, 4;  hoc  tum  ueritus  Caesar  hostibus 
in  pugna  occupatis  militibus[que]  expositis 
Pharum  (pharon  Nkl)  prehendit  atque  ibi  prae- 
sidium  posuit :  3, 112, 5. 

Philippns.  1.:  Philippus  et  Cotta  (Phi- 
lippus  et  Marcellinus  collega  Kindsch.;  u.  CC) 
priuato  consilio  praetereuntur  neque  eorum 
sortes  deiciuntur:  1,6,5. 

2.:  de  Fausto  impedit  Philippus  (phylippus 
a),  tribunus  plebis:  1,6,4. 

Phoenice :  Pompeius  .  .  .  magnam  ex 
Asia  Cycladibusque  insulis,  Corcyra,  Athenis, 
Ponto,  Bithynia,  Syria,  Cilicia,  Phoenice, 
Aegypto  classem  coegerat,  magnam  omnibus 
locis  aedificandam  curauerat :  3, 3, 1. 

Phoenices:  isdem  fere  temporibus  Cas- 
sius  cum  classe  Syrorum  et  Phoenicum  et  Cili- 
cum  in  Siciliam  uenit:  3,101,1. 

Picennm:  dilectumque  toto  Piceno  cir- 
cummissis  senatoribus  habebat  (Attius) :  1, 12, 
3;  a  quo  factus  Vibullius  certior,  quae  res  in 
Piceno  gererentur,  milites  ab  eo  accipit:  1,15, 
4;  relinquebatur,  ut  ex  longinquioribus  regioni- 
bus  Galliae  Picenique  et  a  freto  naues  essent 
exspectandae:  1,29,2. 

Picenns:  Auximo  (e)  Caesar  progressus 
(e)  omnem  agrum  Picenum  (picenatium /^) 
percurrit:  1,15,1;  cf.  qu.  sqq.;  incidit  in  Vibul- 
lium  Kufum  missum  a  Pompeio  in  agrum  Pice- 
num  conflrmandorum  hominum  causa:  1,15,4. 

cum  his  duabus  (legionibus)  Asculum  Pi- 
cenum   proficiscitur.  id  oppidum  .  .  .:  1,15,3. 

Pictones:  (Gallicis  nauibus,)  quas  ex 
Pictonibus  (pectonibus  X;  Hold.-  ef.  VIII 26, 
1)  et  Santonis  reliquisque  pacatis  regionibus 
conuenire  iusserat:  III  11,5;  celeriter  sibi  Seno- 
nes,  Parisios,  Pictones,  Cadurcos,  Turonos, 
Aulercos,  Lemouices,  Andoa  reliquosque  omnes, 
qui  Oceanum  attingunt,  adiungit  (c):  VII 4, 
6;  imperant  .  .  .  octona  (milia)  Pictonibus  et 
Turonis  (c)  et  Parisiis  et  Heluetiis:  VII  75, 3. 

pietas:  non  facile  GaUos  Gallis  negare  po- 


tuisse,  praesertim  cum  de  recuperanda  com- 
muni  libertate  consilium  initum  uideretur.  qui- 
bus  quoniam  pro  pietate  (Q;  proprietate 
ABM^)  satis  fecerit,  habere  nunc  se  rationem 
officii  pro  beneficiis  Caesaris:  V27,7. 

pignns:  a  tribunis  militum  centurionibus- 
que  mutuas  pecunias  sumpsit;  has  exercitui 
distribuit.  quo  facto  duas  res  consecutus  est, 
quod  pignore  animos  centurionum  deuinxit 
et  largitione  militum  uoluntates  redemit:  1,39, 
(3.)  4. 

pila:  ubi  aut  spatium  inter  muros  aut  im- 
becillitas  materiae  postulare  uideretur,  pilae 
interponuntur,  trauersaria  tigna  iniciuntur:  2, 
15,2. 

pilnm.  Cf.  V.  Qoler,  Die  Klimpfc  bei 
DyrrJiaehiiim  u.  Pharsalus.  Karlsr.  1854  p.  142 
sqq.;  HI  p.  220—222;  Eiistou'^  p.  12  sq.; 
Kdclily,  iiber  das  romische  pilum,  Verh.  d. 
21.  Philol.-Vers.  Lpx.  1863 ;  J.  Quiehcrat,  Le 
pilum  de  Vinfanterie  romaine.  Par.  1S66.  (Extr. 
des  Mhnoires  de  la  soe.  imper.  des  antiquaires 
de  Franee.)     Cf  Rev.  erit.  II  p.  77—80. 

A.  subi. :  leuiusque  casura  pila  sperabat 
(pilas  parebat  a)  in  loco  retentis  militibus 
qu.am  si  ipsi  immissis  telis  occurrissent  (c) :  3, 
92,2. 

B.  ol)i.:  ut  spatium  pila  in  hostes  (in  h.  pila 
P)  coiciendi  non  daretur:  152,3;  milites 
legionis  VIIII.  subito  conspirati  pila  coniece- 
runt:  3,46,5;  t  emittere  u.  emitto 
p.  lOOS  B.  (3  loe.);  1  mediocri  spatio 
relicto  Pulio  pilum  in  hostes  immittit  (mittit 
p)  atque  unum  ex  multitudine  procurrentem 
traicit:  V44, 6;  celeriter  (o)  nostri  clamore  sub- 
lato  pila  in  hostes  immittunt:  VI  8,6;  f 
intercipere:  1127,4  u.  remittere;  1 
mittere  «.  mitto  p.  624  B.  a)  (4  loe.);  ^ 
nostri  omissis  (emissis  p)  pilis  gladiis  rem 
gerunt  (c):  VII 88, 3;  t  reiectis  (re- 
lictis  B^p)  pilis  comminus  gladiia  pugnatum 
est :  I  52, 4 ;  f  ut  .  .  .  qui  superessent  ut 
ex  tumulo  tela  in  nostros  coicereut  et  pila 
(pilaque /;)   intercepta  remitterent:  1127,4. 

C.  gen. :  pluribus  eorum  scutis  uno  ictu  pi- 
lonim  transfixis  et  conligatis,  cum  ferrum  se 
inflexisset  (inflixisset  A'),  neque  euellere  neque 
sinistra  impedita  satis  commode  pugnare  pote- 
rant:  125,3;  1  multae  praeustae  sudes, 
magnus  muralium  pilorum  numerus  institui- 
tur:  V40, 6;  harpagones  parauerant  magnoque 
numero  pilorum ,  tragularum  reliquorumque 
telorum  se  instruserant :  1,57,2. 

D.  abl. :  ex  uallo  ac  turribus  traiecti  pilis 
muralibus  interibant  (e)  :  VII 82, 1 ;        %  cum 


1089 


pilum  —  placeo 


1090 


priini  ordines  liostiuni  transfixi  pilis  ([i; 
Schn.;  telis  a;  rell.  edd.)  concidissent :  VII 
62,4. 

nostri  milites  dato  signo  cum  infestis  pilis 
(om.  Iil :  signis  A',-  Oificc.)  procucurrissent 
atque  aniuium  aduertissent  non  concurri  a  Pom- 
peianis,  .  .  .  cursum  represserunt:  3,93,1. 

[Fiilso:  milites  .  .  .  ex  inferiore  loco  aduersus 
cliuuni  {P.  Mamit.i  pilum  eodd.;  tumulum 
Faern.)  incitati  cursu  praecipites  Pompeianos 
egerunt  <c>:  .3,46,5.] 

pilns.  A.  =  friiii-ionim  iMsinipiiliis:  a)  obi.: 
(qui  (Baluentius)  superioro  mww  primum  pilum 
duxerat  (deduxerat  [i>:  V35,6;)  f  pri- 

mum  pilum  ducere  u.  dncop.  '■ir,4  fl)  (3  loc). 

1))  preii.:  P.  Sextius  Baculus,  primi  pili 
ccnturio,  .  .  .  et  item  C.  Volusenus  .  .  .  ad 
(ialbam  adcurrunt  (e>  :  III  5,  2 ;  deprensus  (e> 
L.  {'■)  Pupius,  prinii  pili  centurio,  adducitur, 
qui  liunc  oundem  ordincm  in  exercitu  Cn.  Pom- 
pei  antea  dii.xerat  (ante  adduxerat  f):  1,13,4; 
ex  Afranianis  interficiuntur  T.  Caecilius,  primi 
pili  centurio,  et  praeter  eum  centuriones  IIII: 
1,46,5. 

c)  C.  praep. :  quem  Caesar  .  .  .  .ab  octauis 
ordinibus  ad  ])rimipilum  (jirinium  pilum 
Giaec.)  se  traducerc  proMutitiiiuit:  3,53,5. 

(K.  =  pili  ceiitnrio:  in  liis  primipilo  (primo 
pilo  fi>  P.  Scxtio  Baculo  (p>  ,  fortissimo  uiro, 
multis  grauibusque  uulneribus  confecto:  1125,1.) 

pinna:  huic  (uallo)  loricam  pinnasque 
adiecit:  VII  72,4;  —  turres  coiitabulantur, 
pinnae  loricaeque  (c>  ex  cratibus  attexun- 
tur:  V40,6. 

4l>i>'nta4>'  n.  Pii-nntao.) 

l*irilNta4^:  (juod  a  1'irustis  (piratis  «'; 
pyratis  h)  finitimam  partem  prouinciae  incur- 
sioiiilnis  uastari  audicbat:  VI,  5;  qun  re  nun- 
tiata  PiruKtac  (|)yiat:io  fi;  i^irustalao  Q')  lega- 
tos   ad    011111  iiiitliiiit,   (|ui  doceant  .  .  .:  VI,  7. 

l*iNaufnni  :  Pisaiinim  (pisarum  <?■>, 
Kanum,  Anconam  siiigiilis  coliortiltus  occupat: 
1,11,4;  thirioncm  cum  tribus  cohortibus,  quas 
Pisauri  et  Arimini  (c>  habebat,  mittit:  1, 1:',  1. 

IiiMratoriuM:  uetercs  .  .  .  naues  refece- 
raiit  .  .  .  pi.Hcatoriascjiic  adieccrant  atqiio  con- 
tox(!raiit  .  .  .:  Iias  Hagitlariis  torniciitisquc  com- 
lilouoruiit  (m.  CC):  2,4,2. 

piMciM:  cx  (]uil)Us  sunt  qui  piscibiis  atque 
(c>  ouis  aiiiiiiii  iiiiiore  exiHtimantur:  IV  10,  5. 

PiMO.  I.  li.  PiMo:  A.:  Caesar  .  ..  ctiani 
priiiataH  iniiiriii.s  ultus  est ,  (]iiod  oius  Hocori  \,. 
PisoiiiH  aiiiiiii  ,  1/.  PiHdiioni  logatiim ,  'ri};uriiii 
eodciii  jirooliii  qiio  (lassiuiu  iiitiM-roconuit :  I 
12,7. 

liOxio.  CluuHiir,     il. 


B. :  is  dies  erat  a.  d.  V.  Kal.  April.  L.  Pisone, 
A.  Gabinio  consulibus:  16,4;  12,7  u.  A. ;  pol- 
licetur  L.  Piso  censor  sese  iturum  ad  Caesa- 
reni:  1,3,6;  ef.  qu.  sqq. 

(Falso  135,4  u.  2.] 

2.  ]?I.  (PupiuM)  PiMo:  is  M.  Messala 
[et]  JI.  (p.  m.  A';  Pujiio  Marco  Oiul.;  M,  Pupio 
Hold.;  Dt.^;  publio  marco  /J^iU*>  Pisone  consuli- 
bus  .  .  .  coniurationem  nobilitatis  fecit:  I  2, 1 ; 
quoniam  M,  Messala,  M.  {Ciacc;  \.  X)  Pisone 
consulibus  senatus  censuisset,  uti:  135,4. 

3.  PImo  AqnitannM :  interiiciuntur 
LXXIIIl,  iii  his  (p>  uir  fortissimus  Piso  Aqui- 
tanus,  amplissimo  genere  natus,  cuius  auus  in 
ciuitate  sua  regnum  obtinuerat ,  amicus  ab 
senatu  nostro  appellatus:  IV  12,4;  ef.  §  5.  6. 

pix :  apertos  cuniculos  praeusta  et  praeacuta 
materia  et  pice  feruofacta  et  maximi  poii- 
deris  saxis  morabantur:  VII  22, 5;  —  alii  .  .  . 
picem  reliquasque  (c>  res,  quibus  ignis  ex- 
citari  potest,  fuudebant:  VII24,4;  \ 

quidam  ante  portam  oppidi  Gallus  per  (c> 
manus  seui  ac  picis  traditas  glebas  (globos 
Ber.)  in  ignem  .  .  .  proiciebat:  VII  25, 2;  ^ 
Cassius  .  .  .  completas  oncrarias  naues  taeda 
et  pice  et  stuppa  roliquisque  rebus,  quae  sunt 
aptae  {e)  ad  iucendia,  in  Pompoiiianam  cla-s- 
sem  immisit:  3, 101,2;  —  cupas  taoda  ao  pice 
refertas  incendunt  easque  de  muro  in  muscu- 
lum  deuoluuut:  2,11,2. 

pl.   U.    ploItM. 

Placontia  :  Caosar  ilosidorauit  milites 
DCCC(?LX  et  equitcs  •  *  *  Tutioiuiuiu  Gallum, 
senatoris  (ilium,  uotos  equitos  Ivomanos  C. 
Fleginateni  Placentia  .  .  .  {Np.;  DCCCCLX  et 
notos  equitos  r.  flegmatem  tuticanum  galliim, 
senatoris  lilium,  c.  fiegmatem  placentia  ;>:  3, 
71,1. 

pIa<>i>o.  K.  =  aqHmKiv:  condicioncs  pacis 
.  .  .  ab  senatu  ct  a  ]j()piilo  ]ioti  debere.  id  in- 
teresse  {sic  Madn.;  deberc.  iutoroa  ot  \;  edd.) 
rei  publicae  et  ipsis  phicere  oportere.  si  {Madu.; 
oportere,  si  cdd.)  uterque  in  contioue  statim 
iurauisBot  se  triduo  proximo  exercituin  dimis- 
surum :  3, 10,9. 

B.  =  (ioY.eii'',  soqii.  ii)  inr.:  iiiaiori  taiiiou 
Iiarti  placiiit  lioc  rosoruato  (<•>  ad  oxtiomuiu 
'*ca.iiu)i  coiisilio  intcrini  rei  ouentiim  oxporiri  et 
castra  defendore:  III  3,4. 

b)  iice.  c.  iiif. :  deliboratur  (c>  de  Aunrico 
iu  oommuni  concilio ,  incendi  plncent  ((i;  pln- 
ooret  a;  edd.)  aii  dolouili:  VII  15,3;  sibi  iiiim- 
quam  ])laciiissc  Aiuirioum  (loloiuli:  VII  29,4; 
roliqiin  (lua  ratiouo  iigi  jiliuoat  oonstituiiiit :  VII 
37,7;   (iiiid  ((]iii  [i>  (Hkhiuo  ^c^  jiiiolo   agi  pla- 

()!l 


1091 


placeo  —  plebs 


1092 


ceat  occulte  inter  se  constituunt:  VII 83, 5;  L. 
Domitius  in  consOio  dixit  placere  sibi  bello 
confecto  ternas  tabellas  dari  ad  iudicandum  iis 
(c),  qui  ordinis  essent  senatorii  belloque  una 
cum  ipsis  interfuissent,  senteutiasque  de  sin- 
gulis  ferrent  (ferri  Paul),  qui  Eomue  reman- 
jiisseut  quique  .  .  .  praestitisseut :  3,83,3;  osten- 
dit  sibi  placere  regem  Ptolomaeum  atque  eius 
sororem  Cleopatram  exercitus,  quos  baberent, 
dimittere  et  de  controuersiis  iure  apud  se  potius 
quam  inter  se  armis  disceptare :  3, 107, 2. 

c)  ut:  quam  ob  rem  placuit  ei,  ut  ad  Ario- 
uistum  legatos  mitteret:  134,1;  placuit,  ut 
(uti  [i;  Sclm.)  Litauiccus  decem  illis  milibus, 
quae  Caesari  ad  bellum  mitterentur,  praefice- 
retur  atque  ea  f  ducenda  curaret  fratresque 
eius  ad  Caesarem  praecurrerent :  VII  37,  7. 

d)  coniuuctiuus:  3,83,3  zi.  b). 
placide:    eadem   usus  simulatione  itineris 

placide  progrediebatur:  VI  8,  2. 

placo:  pro  uita  hominis  nisi  (e)  hominis 
(o)  uita  reddatur,  non  posse  (aliter  aihl.  [i) 
deorum  immortalium  n  u  m  e  n  placari  arbitran- 
tur:  VI1G,3. 

Plaiiens  u.  Ilniiatiii8. 

plaiie :  ut  .  .  .  Ambiorigem  .  .  .  circum- 
spicerent  captiui  nec  plane  etiam  abisse  ex 
conspectu  contenderent :  VI  43,  4 ;  T  prius 

quam  plane  legiones  explicari  et  cousistere 
possent:  2,26,4;  t  prius  .  .  .  constiterunt 

quam  plane  ab  his  (e)  uideri  aut  quid  rei 
gereretur  cognosci  posset:  11126,3. 

planities.  Forma:  Vtrum  planities 
cm  planicies  in  eodd.  pkrumqiie  exstet,  parum 
eoHstat.  Planities  probatur  Schneidero,  Fri- 
gellio,  Diibnero,  planicies  Nipperdeio,  Dintero, 
HoMero;  mihi  T^\a.nic\es>  nullo  modo  ferri posse 
uidetur.  Nulla  libronim  discrepantia  indieata 
Np.  et  Hold.  edidenint  planicies  (-em)  143,1 
et  118,3;  Hold.  dicit  planicies  esse  in  AQB 
VII  69,3;  planicies  esse  in  AQ,  planities 
in  B  II  8, 3  et  VII 46, 1  et  51, 3  et  70, 1  et  79, 
2  idem  testatur;  1111,5  in  Baf  est  planitie, 
in  A  teste  Np.  planiciae,  teste  Eold.  plani- 
tiae.  In  B.  Ciu.  1,43,1  in  ahl  i^vucniri  pla- 
nicia  dicit  Db.,  cui  repugnat  Np.,  c.iim  in  cod. 
a  planitia  exstare  dicit.  Duobus  reliquis  locis 
(1,70,3  et  3,98,1)  in  a  uidetur  scriptum  esse 
planities. 

A.  subi.:  planities  erat  magna  et  in  ea 
tumulus  terrenus  satis  grandis :  I  43, 1 ;  erat 
inter  oppidum  Ilerdam  et  proximum  collem 
(  Vascos. ;  in  oppido  ilerda  et  proximo  colle  - ) 
.  .  .  planitia  (planities  edd.)   circiter  passuum 


CCC:  1,43,1;  t   patere  u.  in  p.  104 

uersu  15—22  (3  loc). 

B.  obi.:  qui  uicus  positus  in  ualle  nou  magna 
adiecta  planitie  altissimis  montibus  undique 
continetur:  1111,5;  1  ubi  primum  (legio- 
nes)  planitiem  attigerunt:  VII  51,3;  t 
postero  die  equitatu  ex  castris  educto  omnem 
eam  planitiem ,  quam  iu  longitudinem  III  (c) 
milia  passuum  patere  demonstrauimus ,  com- 
plent:  VII  79,2;  If  fit  equestre  proelium 
in  ea  planitie,  quam  intermissam  collibus 
tria  milia  passuum  in  (e)  longitudinem  (c) 
patere  supra  demonstrauimus :  VII  70, 1 ;  1 
Caesar  .  .  ex  magnis  rupibus  nactus  plani- 
tiem  in  hac  (Sieph. ;  hauc  x)  contra  hostem 
aciem  iustruit:  1,70,3. 

C.  c.  praep.;  a)  ab:  oppidi  murus  (c)  a 
(p;  ab  BM;  edd.;  at  AQ)  planitie  atque  initio 
ascensus  recta  regione  .  .  .  mille  CC  passus 
aberat:  VII  46,1. 

b)  ad:  collis  .  .  .  leniter  fastigatus  (c)  pau- 
latim  ad  planitiem  redibat:  118,3. 

(•)  ex:  quod  is  collis,  ubi  castra  posita 
erant,  paululum  ex  plauitie  editus  tantum  ad- 
uersus  in  latitudinem  patebat,  quantum:  II 
8,3. 

(1)  iii  e.  ace. :  omnes  .  .  .  ex  superioribus 
locis  in  planitiem  descendere  .  .  .  iussit:  3, 
98,1;  1  (1,70,3  u.  H.  nancisci.) 

e)  in  c.  abl.:  esse  in:  143,1  u.  A.;  t 

fi  t  proelium:  VII  70, 1  u.  B.  intermittere;  t 
instruere:  1,70,3  ib.  nancisci. 

planns:  aperto  (^;  om.  a.)  ac  plano 
litore  naues  constituit:  IV  23,  6;  1  ca- 

rinae  (erant)  aliquanto  planiores  quam  no- 
strarum  nauium :  III 13, 1. 

platea:  portas  obstruit,  uicos  plateas- 
que  inaedificat,  [ac]  fossas  transuersas  uiis 
praeducit:  1,27,3;  (ut  .  .  .  cum  liberis  atque 
uxoribus  f  publicis  custodiis  quae  {uel  custo- 
diisque)  aut  muro  (ex  plateis  uestibulisque 
aut  ex  muro  Vielh.)  ad  caelum  manus  ten- 
derent:  2,5,3.) 

pleb!^.  A.  Romana  (sempcr  tribunns 
plebis);  tribuuus  est  a)  subi.;  a):  (tribuui 
plebis)  de  sua  salute  septimo  die  cogitare 
coguutur:  1,5,2;  t  profugiimt  statim  ex 

urbe  tribuni  plebis  seseque  ad  Caesarem  con- 
ferunt:  1,5,5;  t   Ariminum  .  .  .  pro- 

ficiscitur  ibique  tribunos  plebis,  qui  ad  eum 
confugerant,  conuenit:  1,8,1;  t  quod 

illi  tiubulentissimi  superioribus  temporibus  tri- 
buni  plebis  post  octo  (CC)  deuique  menses 
uariarum  (e)  actionum  (toto  den.  emenso  spatio 
suarum  act.  Momms.)  respicere  ac  timere  con- 


1093 


plebs  —  plenus 


1094 


Buerant  (consuerat  afh):  1,5,2;  t  dent 

operam  consules,  praetores,  tribuni  plebis  (pr., 
tr.  pl.  alil;  P.  R.  tr.  pl.  Obef)  quique  pro  coss. 
(c)  sint  (c)  ad  urbem,  ne  quid  res  publica 
detrimenti  capiat:  1,5,3;  %  (deprecari: 

1,5,1  tc.  e);)  1  distrahere:  1,33,3  u. 

c)  a)  ;  1f  itemque  practoribus  tribunis^^MC 

(PR.  {tml  P.  R.)  trib.  z)  plebis  rogationes  ad 
populum  ferentibus  non  nuUos  .  .  .  damna- 
tos  .  .  .  in  integrum  restituit:  3,1,4;  t 

impedire:  1,6,4  et  33,3  u.  c)  a);  t  in- 

tercedere:  1,2,8  ib. ;  t  profugere:  1, 

5,5  u.  confcrre;  t  huic  .  .  .  simultas  cum 

Curione  intercedebat ,  quod  tribunus  plebis 
legem  promulgauerat,  qua  lege  regnum 
lubae  publicauerat:  2,25,4;  t  respi- 

cere:  1,5,2  u.  consuesse;  t  (retinere: 

1,5,1  u.  e);)        ttimere:  l,b,2  u.  consuesse. 
P):   latum   ab   X  tribunis  plebis  (ab  octri- 
bus  plebis  a;  ab  X  trib. ;  pplis  /}...,  ut  sui 
ratio  absentis  haberetur:  1,32,3. 

b)  praedic:  2,25,4  «<.  a)  a)  promulgare. 

c)  appusit.;  a)  nom. :  intercedit  M.  Anto- 
nius ,  Q.  Cassius ,  tribuni  plebis :  1, 2, 8 ;  de 
Fausto  impedit  Philippus,  tribunus  plebis:  1, 
G,  4 ;  subicitur  etiam  L.  Metellus,  tribunus  plebis, 
ab  inimicis  Caesaris,  qui  hauc  rem  distrahat 
reliquiisque  res,  quaBcunique  agere  instituerit, 
impediat.  cuius  coguito  consilio  .  .  .:  1,33,3. 

[i)  abl. :  duabus  legionibus  missis  in  ulterio- 
rem  Hispaniam  cum  Q.  Cassio,  tribuno  plebis, 
ipse  cum  (c)  UC  equitibus  .  .  .  progreditur 
(c) :  2,19,1;  t  et  de  imperio  Caesaris  et 

de  amplissimis  uiris,  tribunis  plebis,  grauissime 
acerbissimcquc  decernitur:  1,5,4. 

d)  obi.:  iniuriam  in  eripiendis  legionibus  (c) 
praedicat,  crudelitatem  et  insolentiam  in  cir- 
cumscribendis  tribunis  plebis:  1,32,6;  t 
cogere:  1,5,2  u.  a)  a)  cogitare;  t  con- 
uenire:  1,8,1  ib.  confugere;  t  ^^e  .  .  .  ex 
prouincia  egrcssum  .  .  .,  ut  tribuno»  plebis 
'iuiuria  cx  ciuitate  expulsos  in  suam  digni- 
tatem  restitueret:  1,22,5;  t  subicere: 
1,33,3  M.  c)  a). 

e)  dat. :  nec  tribunis  plebis  sui  periculi  de- 
precandi  Me()uc  etiam  cxtrcmi  iuris  |intcrccs- 
sione|  retineudi  .  .  .  facultas  tribuitur:  1, 
5,1. 

1')  pcii.:  consilium:  1,33,3  u.  c)  a);  t 
littcris  .  .  .  Caesaris  (c)  consulibus  rcdditis 
aegre  ab  his  inipetratum  est  summa  tribuno- 
ruiu  plel)is  coii teutione,  ut  in  scuatu  rcci- 
tarcntur;   1,1,1;  t  "^'**^'  paratos  cssc  im- 

peratoris  sui  tribunorumquc  plcbis  iniurias 
defendorc:  1,7,7. 


gr)  c.  praep. :  cum,  de  m.  c)  [i). 

B.  aliorum  populoruni;  a)  subi.:  (admit- 
tere:  VII  42,4  m.  b)  impellere;)  t  audere 
(habere):  VI13, 1  u.  b)  habere;  t  ne 

omuis  nobilitatis  discessu  plebs  (pleps  A)  prop- 
ter  imprudentiam  laberetur:  V3, 6;  t 

reucrti:  VII  42,  4  u.  b)  impellere. 

b)  obi.:  adhibcre:  VI 13, 1  m.  habere ;  t 
eos,  quorum  opera  plebem  concitatam  existi- 
mabant:  VII  13,2;  t  ut  animi  aequitate 
plebem  contineant,  cum  suas  quisque  opes 
cum  potentissimis  aequari  uideat :  VI  22, 4 ;  t 
nam  plcbes  (plebs  Aimoin.)  paene  seruorum 
habetur  loco,  quae  nihil  audet  {Q;  aut  et 
A;  habct  MC;  Aim.;  Fr.)  per  se  (per  se  nihil 
audet  (i),  nuUo  (a;  Aim.;  nulli  fl)  adhibctur 
consilio  (concilio  fJ):  VI13, 1;  t  'i<l- 
iuuat  rem  proclinatam  (c)  Conuictolitauis  ple- 
benique  (que  om.  [i)  ad  furorem  impellit, 
ut  facinore  admisso  ad  sanitatem  reuerti  pu- 
deat  (pudeat  reuerti  [i)  :  VII  42,  4. 

c)  dat. :  qui  eo  tempore  principatum  in  ciui- 
tate  obtinebat  ac  maxime  plebi  acceptus 
erat:  13,5. 

d)  c.  praep. ;  a)  apud:  esse  nou  nuUos, 
quorum  auctoritas  apud  plebem  plurinium 
ualeat,  qui  priuatim  plus  possint  (c) ,  quani 
ipsi  magistratus:  117,1;  t  ipsum  esse 
Dumnorigem,  summa  audacia,  magna  apud 
plebem  propter  liberalitatem  gratia:  118,3. 

[i)  ex:  ne  quis  ex  plebe  contra  potentiorcm 
auxilii  egeret:  VI 11, 4. 

[Falso:  completur  urbs  f  et  ius  coniitiiiin 
tribunis,  centurionibus,  euocatis  (I.ips.  <f-  Oiid. ; 
tr.  pl.  ceiituiio  cuocat  x):  1,3,3.] 

plennH.  A.  =  rcrertus,  repletus;  a)  propr. ; 
a)  c.  g:e".;  aa)  pos.:  (ille  idoneum  locum  in 
agris  nactus  (plenis  frumentorum  a<kl. 
Kcryd;  Db.;  copia  frumentorum  addciulum 
censct  Np.):  3,81,3;)  t  erat  ple"<i  (phuic 

a)  lictorum  et  t  imperiorum  (apparitorum 
Forclih.;  interprctum  Paiil)  prouincia,  dif- 
ferta   praefectis  (c)  atque   exactoribus:  3,32,4. 

(3fJ)  superl.:  non  materia  multitudiiie  arbo- 
rum,  non  frumentum,  cuius  erant  plcnissimi 
agri,  dcficero  polcrat:  2,37,6. 

[i)  abs. ;  aa)  pos.:  docuit,  quaiitiim  usum 
haberet  ad  sublouaiidaiii  (iiiiiiiiim  reruiii  iiio- 
[liam  potiri  oppido  plcno  atquo  opulento:  3, 
8(J,  5. 

[i[i)  siipcrl. :  aiiimaducrtit  multa  undique 
|)(irtari  atiiuc  agi  pleuissimis  uiis:  2,25,2. 

h)  trsl.:  oniiies  alacrcs  ct  fiduciae  (fi- 
(liicia  (i)  ploiii  ad  Alcsiam  proliciscuntiir : 
VII  76, 5;  —  suos  cohorlalus  .  .  .  ploiius  spci 

69* 


1095 


plenus  —  plerumque 


1096 


bonae  atque  animi  aduersus  eos  (c)  profi- 
ciscitiu-   (Brutus):    2,  5,  2;  ^    omnia 

eraiit  plena  .  . .  ii.  oniilis  p.  021  extr.  (3  loc). 

15.  ^integ^er:  eadem  nocte  accidit,  ut  esset 
luna  plena:  IV 29,1. 

quod  legionem  neque  eam  (f5;  tam  a) 
plenissimam,  detractis  cohortibus  duabus  et 
compluribus  singillatim  .  .  .  absentibus  (c), 
propter  paucitatem  despiciebant :   III  2, 3. 

C.  plenior  =  auctus :  haec  Afranius  Petreius- 
que  et  eorum  amici  pleniora  etiam  atque  ube- 
riora  Romam  ad  suos  perscribebant :  1,53,1. 

plene :  cum  neque  opus  (c)  hibernorum 
munitionesque  plene  (plenae  A(B?))  essent  per- 
fectae  neque :  III 3, 1. 

pleriqae.  A.  ui  adiectiiii;  a):  CC  (equi- 
tes)  ex  Syria  a  Commageno  Antiocho  .  .  . 
missi  erant,  in  his  plerique  hippotoxotae :  3, 
4,5;  1  hunc  Marcellus  collega  et  pleri- 

que  magistratus  consecuti  sunt:  1,14,2; 
t  mercatores:  IV  5,3  ii.  B.  a)  a)  respon- 
dere;  t  qui  cx  acie  refugerant  milites 

et  animo  perterriti  et  lassitudine  confecti  missis 
plerique  armis  signisque  militaribus  .  .  .  de  .  . 
fuga  .  .  .  cogitabant :  3, 95, 3 ;  ex  Gabiniauis 
militibus ,  qui  iam  in  consuetudinem  Alexau- 
drinae  uitae  ac  licentiae  uenerant  .  .  .  uxores- 
que  duserant,  ex  quibus  plerique  hberos  habe- 
bant:  3,110,2;  f  expositis  omnibus  copiis 

Antonius  .  .  .  plerasque  naues  in  Italiam 
remittit:  3,29,2;  |  uiatores:  IV 5,3  u. 

B.  a)  a)  respondere. 

b):  plerosque  Belgas  esse  ortos  a  (<■)  Ger- 
manis  .  .  .:  114,1;  l^  (Britanni)  in- 

teriores  plerique  frumenta  non  serunt,  sed 
lacte  et  carne  uiuunt  pellibusque  sunt  uestiti: 
V  14, 2. 

B.  ui  subst. ;  a)  masc;  a)  subi.:  iu  con- 
silio  .  .  .  dixerat  .  .  .  .  id  cum  essent  plerique 
admirati  (mirati  ?•),  .  .  .  inquit:  3,86, 
2 ;  t  disputatur  in  consilio  .  .  .  pleri- 

que  censebant,  ut  noctu  iter  facereut:  1, 
67, 1 ;  t   plebes   paene   seruorum   habe- 

tur  loco  .  .  . ;  plerique,  cum  «aut  (c)  aere 
alieno  aut  magnitudine  tributorum  aut  iniuria 
potentiorum  premuntur,  sese  (o)  in  seruitutem 
dicant  (addicunt  Aim.)  nobilibus:  VI 13, 2; 
t  hae  copiae  .  .  .  in  citeriore  Gallia  sunt  re- 
fectae,  et  plerique  sunt  ex  coloniis  (c)  Trans- 
padanis:  3,87,5;  t  at  plerique  existi- 

mant,  si  acrius  insequi  uoluisset,  bellum  eo 
die  potuisse  finiri  (e):  3,51,3;  nisi  eo  ipso 
tempore  quidani  nuntii  .  .  .  essent  allati,  existi- 
mabant  plerique  futurum  fuisse,  uti  (oppidum) 
amitteretur:  3,101,3  ;  If  fingere:  (IV  5, 


3  u.  respondere;)  alius  castra  iam  (o)  capta 
pronuntiat,  alius  .  .  .  uictores  barbaros  uenisse 
conteudit;  plerique  nouas  sibi  ex  loco  religio- 
nes  fingunt  Cottaeque  et  Titurii  calamitatem 
.  .  .  ante  oculos  ponunt:  VI37,  (7.)8;  1 

(incidere:  3,69,3  u.  praecipitare ;)  t  po- 

nere:   VI  37, 8  u.  fingere;  ^   dextrum 

cornu  .  .  .  sese  recipiebat,  ac  plerique  ex  his, 
ne  in  angustias  inciderent ,  ex  X  pedum  muni- 
tione  (e)  se  in  fossas  praecipitabant  (/'. 
Manut.;  praecipitant  ,v):  3,  69, 3;  T  rcrait- 

tere:  VI  14,4  «.  y);  \  est  enim  (c)  hoc 

Gallicae  consuetudinis ,  uti  ( c )  et  uiatores 
etiam  inuitos  consistere  cogant  et  .  .  .  quae- 
rant  et  mercatores  in  oppidis  uulgus  circum- 
sistat  quibusque  ex  regionibus  ueniant  .  .  .  pro- 
nuntiare  cogat  (c).  his  .  .  .  auditionibus  per- 
moti  .  .  .  consilia  ineunt,  quorum  eos  .  .  . 
paenitere  necesse  est,  cum  incertis  rumoribus 
(c)  seruiant  et  plerique  (cum  incerta,  ut  eorum 
auribus  seruiant,  et  plerumque  Ciacc.)  ad 
uoluntatem  eorum  ficta  respondeant:  IV 5, 
3;  t  uocibus  consuUs,  terrore  praesentis 

exercitus,  minis  amicorum  Pompei  plerique 
compulsi  inuiti  et  coacti  Scipionis  sententiam 
sequuntur:  1,2,6;  Tf  (municipia  etiam 

diuersis  partibus  (erant)  coniimcta;  aeque  {coni. 
Np.;  Madu.;  neque  eodd.;  Dt.;  plerique  H. 
Sehneider)  enim  ex  Marsis  Paelignisque  uenie- 
bant:  2,29,4.) 

[i)  obi. :  sed  plerosque  ii  (c),  qui  receperant, 
celant  noctuque  per  uallum  emittunt:  1,76, 
4;  t  cogere,  comjiellere:  1,2,6  u.  a) 

sequi;  1[  emittere:  1,76,4  u.  celare;  K 
(premere:  VI  13,2  ii.  a)  dicare.) 

y)  dat. :  quod  liere  plerisque  accidit,  ut 
praesidio  litterarum  diligentiam  in  perdisceudo 
ac  memoriam  remittaut:  VI  14,4;  1  quo- 

rum  uocibus  et  conciu-su  terrentur  iuflrmiores, 
dubii  confirmantur,  plerisque  uero  libere  decer- 
nendi  potestas  eripitur:  1,3,5;  1  hoc 

consUium  Caesaris  plerisque  non  p  r  o b  ab a  t  ur : 
1,72,4. 

b)  ueutr.:  ut  celeritate  reliquas  res  conficeret, 
qua  pleraque  erat  consecutus:  VII 12, 3. 

plernmqne:  accidere:  11126,4  e<  V33, 
1  ct  3, 32, 5  u.  consuesse ;  1,  85,  4  u.  solere ;  t 
nam  plerumque  in  nouitate  (rei  add.  Dt.)  fama 
rem  {add.  Ciacc;  Np.;  om.  codd.;  Dt.)  ante- 
cedit  {codd.;  Db.,  Dt.;  excedit  Np.;  fama  an- 
tecellit -Ma<??<. ;  nam  pler.  rei  nouitatem  fama 
antecedit  Paul) :  3, 36, 1 ;  t  quod  illi  etiam 

consulto  plerumque  cederent  et  .  .  .  ex  e.sse- 
dis  desilirent  et  pedibus  dispari  proelio  conten- 
derent  {u.  CC):  V16, 2;        1  equites  plerum- 


1097 


plerumque  —  poena 


1098 


que  omnes  tela  intra  uallum  coiciebant:  V 
57,3;  ^  nostri  redintegratis  uiribus,  quod 

plerumque  in  spe  uictoriae  accidere  consueuit, 
acrius  impugnare  coeperunt:  11126,4;  quo 
plerumque  genere  in  proeliis  uti  consuemnt: 
IV  24, 1 ;  quod  plerumque  iis  (om.  ^)  accidere 
(accedere  BMQ)  consueuit,  qui  in  ipso  negotio 
con?ilium  capere  coguntur:  V33, 1;  accedebant 
ad  haec  grauissimae  usurae,  quod  in  bello 
plerumque  accidere  consueuit  uniuersis  impe- 
ratis  pecuniis:  3,32,5;  ^  contendere, 

desilire:  V16,2  u.  cedere;  ^  huic  (^Marti), 
cum  proelio  dimicare  constituerunt,  ea,  quae 
bello  ceperint  (<•),  plerumque  deuouent:  VI 
17,3;  ^  nam  plerumque  omnibus  {CC} 

Gallis  prae  magnitudine  corporum  suorum 
breuitas  nostra  contemptui  est:  1130,4;  ^ 

(excedere:  3,36,1  u.  antecedere;)  ^  ut 

plerumque  in  calamitate  ex  amicis  inimici  ex- 
sistunt:  3,104,1;  ^  (cum  incertis  rumo- 

ribus  (e)  seruiant  et  plerique  (cum  incerta,  ut 
eorum  auribus  seruiant  et  plerumque  Ciacc.} 
ad  uoluntatem  eorum  ficta  respoudeant:  IV 
5,  3 ;)  1  ipso  terrore  equorum  et  strepitu 

rotarum  ordines  plerumque  perturbant:  IV 
33, 1 ;  omuia  enim  plerumque,  quae  (quae  pler. 
a)  absunt,  uebementius  hominiun  ment«s  per- 
turbiuit:  VII  84,  5;  ^  qui  (Galli)  uitandi 

aestus  causa  plerumque  siluarum  ac  (c)  fiumi- 
uum  petunt  propinquitates:  VI  30,3;  ^ 

qui  diligentius  eam  rem  cognoscere  uoluut, 
pierumque  illo  discendi  causa  proficiscun- 
tur:   VI 13, 12;  ^    quod    plerumque   in 

Kummo  periculo  timor  misericordiam  non  reci- 
pit  (recepit  A}  :  VII 26, 4 ;  'i  quae  (ma- 

teria)  perpctuis  trabibus  *peduni  'quadragenuni 
plerumque  introrsus  reuincta  ne<iue  perrumpi 
nuque  distralii  potest:  VII 23, 5;  ',  acci- 

disse  igitur  liis,  quod  plerumque  homiuum 
(-ibus  0)  nimia  iK;rtiuacia  atque  arrugantia 
accidere  soleat,  uti:   1,85,4;  ^  quod 

sunt  in  consiliis  capiendis  mobiles  et  nouis 
plcrumque   rebus   student:   IV  5, 1 ;  ^ 

quibuscum  (c)  saepe  numero  Heluctii  con- 
gressi  non  solum  in  suis  (c),  sed  etiam  in 
illorum  (r>  finibus  plerumque  sui>erarint 
(bui^erassent  i^fl):  140,7;  t  uti:  IV  24, 

1  u.  consuesse;  quod  sunt  loca  aspera  ac  (c) 
montuosa  ac  plerumquc  fruuientu  utuntur  im- 
])()rtalo :  3, 42, 5. 

I*l<'llliiuxii:  confestim  diuii^sis  nuiiliis  iid 
CVutruiics,  (irudius,  Lcuucos,  1'leumoxios  (plcu- 
moximOH  BM) ,  (leidiimnuN,  qui  umucs  sub 
euruin    (Neriiiurum)   iinpcrio  sunt   (cuntiiieban- 


tur   ,3),    quam    maximas    manus    (o)    possunt 
cogunt  (c):  V39,l. 

l*lotins:  uulnerantur  tamen  complures,  in 
his  Comelius  Balbus,  M.  Plotius  (plocius  Na?l}, 
L.  Tiburtius,  centuriones  militesque  non  nulli: 
3, 19, 6. 

plumbiun:  nascitur  ibi  plumbum  album 
in  mediterraneis  regionibus :  V  12,  5. 

(l>Inries :  expeditae  cohortes  nouissimum 
agmen  claudebant  pluresque  (pluriesque  Ciaec.} 
in  locis  campestribus  subsistebant :  1,79,1; 
cf.  lieisig-Haase  p.  213.  not.  2.57.') 

pIuM.  plnres,  plnrimi,  plnrimnm 
u.  mnltn!«. 

plntens.  A.  subi.:  uti  uno  tempore  agger, 
plutei,  testudo,  turris,  tormeuta  flammam  (e) 
conciperent  et  prius  haec  oumia  consumeren- 
tnr,  quam:  2,14,  2. 

B.  obi. :  ubi  uero  ea  pars  turris  .  .  .  mimita 
est  ab  omni  ictu  hostium,  pluteos  ad  alia  opera 
abduxerunt:  2,9,5;  ^  Fabium  .  .  . 
(portas)  obstruere  ceteras  pluteosque  uallu  (ualle 
&M'}  addere:  VU41,4;  ^(consumere: 
2,14,2  u.  A.;)  ^  quud  deustos  pluteos 
turrium  (del.  Kochly}  uidebant  nec  facile 
adire  apertos  ad  auxiliandum  animaduertebant: 
VII  25,1. 

C.  j:eii.:  huic  loricam  pinnasque  adiecit  gran- 

dibus    ceruis    eminentibus    ad    commissuras 

pluteurum   atque  aggeris    (aggeres  a)  :  VII 72, 

4;  ^  miles  dextra  ac  sinistra  muro  tectus 

(c),   aduersus  plutei  obieclu  {Ald.-,   obiecto 

eodd.}  operi  quaecumque  sunt  usui  sine  peri- 

culo  supportat:  2,15,3;  \  banc  supcr  (c) 

contignationem ,    quimtum    tectum    plutei    ac 

uinearum   passum  est,   latericuio  adstruxemnt: 

2  9  '^ 
-,  Of  M. 

D.  abl.:  scaphas  uauiuin  magnarum  circiter 
LX  cratibus  pluteisque  contexit:  3, 24, 1;  ^ 
has  (rates)  .  . .  a  fronte  atque  ab  utroque  latere 
cratibus  ac  pluteis  protegebat:  1,25,9. 

povulnm:  haec  (urorum  cornua)  studiose 
couquisita  ab  labris  aigento  circuuicluduut 
atque  iii  amphssimis  epulis  pro  puculis  utun- 
tur:  VI  28, 6. 

poena.  A.  (prop  .)  :_  niulta,  luoivcs:  a 
Pirustis  ((•)  tinitiuium  partem  pruuiuciae  in- 
cursioiiibus  uastari  audicbat  ....  arbitrus  iiiter 
ciuitate.s  dat,  qui  litciii  aestiniciit  pueiiamqiic 
conslituaut:  V  1,  (5.)'.i. 

U.  (tr>l.)  =  Ttfiiofjia,  ^iifiut,  di/.i^ ;  ii)  ••iM.: 
(druides  sacriliciis  interdicunt.)  haec  piicnii 
apud  eos  cst  grauissima:  VI  13,6;  ^ 


1099 


poena  —   poUiceor 


1100 


damnatum  poenam  sequi  oportebat,  ut  igni 
cremaretur:  I  4, 1. 

i>)  (ibi.:  si  (juod  est  admissum  <o)  facinus, 
si  caedes  facta,  si  de  hereditate,  de  finilnis  con- 
trouersia  est,  idem  decernunt  (e) ,  pruemia 
puenasque  constituunt:  VI  13,5;  capitis 
poenam  iis,  qui  non  paruerint  (c),  constituit: 
VII  71,6;  Tf  bona  restituit  iis  (c),   quos 

libcrius  locutos  hanc  poenam  tulisse  cogno- 
uerat:  2,21,2;  f  orant,  ut  (c)   sibi  parcat 

(o),  ue  communi  odio  Germanorum  innocentes 
pro  nocentibus  poenas  pendant:  VI  9, 7;  f 
qiiae  pars  ciuitatis  Heluetiae  insignem  calami- 
tatem  populo  Komano  intulerat,  ea  princeps 
poenas  persoluit:  112,6;  |  tametsi  (c) 

pro  ueteribus  Heluetiorum  iniuriis  popuii  Ro- 
mani  ab  his  poenas  bello  repetisset:  130,2. 

c)  gen.:  ut  .  .  .  sibi  quisque  etiam  poenae 
loco  grauiores  imponeret  labores:  3,74,2;  1 
magnitudine  supplicii  dubitantes  cogit;  nam 
maiore  commisso  delicto  igni  (c)  atque  omni- 
bus  tormentis  necat,  leuiore  de  causa  auribus 
desectis  aut  singulis  effossis  oculis  domum  re- 
mittit,  ut  sint  reliquis  documento  et  magni- 
tudiue  poenae  perterreant  alios:  VII  4,  10; 
igne  nautas  dominosque  uauium  interfecit 
magnitudine  poenae  reliquos  terreri  (deterrere 
Ohl)  speraus :  3,  8, 3 ;  t  coutaminati  faci- 

nore  et  .  .  .  timore  poenae  esterriti  consilia 
clam  de  bello  inire  incipiunt:  VII 43, 3. 

(pollen  :  haec  poUis,  polUnis,  sic  Charisius; 
Frobus  autem  et  Caesar  hoc  pollen,  pollinis 
declinauerunt:  Priso.  inst.  VI  66.) 

l>olIeo:  lenibus  atque  utinam  scriptis  ad- 
iimcta  foret  uis,  comica  ut  aequato  uirtus 
polleret  honore  cum  Graecis:  ap.  Suet.  uit. 
Terent.  5. 

qui  in  re  publica  iudiciisque  tum  pluri- 
mum  poUeliant  {u.  CC):  1,4,3;  regum,  qui 
plurinuim  inter  homines  pollent:  ap.  Smt.  6. 

pol2ex:  transtra  (erant) . . .  confixa  clauis  fer- 
reis  digiti  pollicis  crassitudine:  11113,4. 

polliceor.  A.  sequ.  obiect.;  a)  subst.: 
(Domitius)  militibus  in  contione  agros  ex  suis 
possessionibus  poUicetur ,  quaterna  (  Olar. ;  XL 
codd.)  m  singulos  iugera  et  pro  rata  parte 
ceuturiouibus  euocatisque:  1,17,  4;  \  iis 

(e)  auxilium  suum  pollicitus,  si  ab  Suebis 
premerentur,  haec  ab  iis  cognouit:  IV 19, 1 ; 
cousurgunt  ii,  qui  et  causam  et  hominem  pro- 
bant,  suumque  auxilium  pollicentur:  VI  23,  7  ; 
1  uauium  magnam  copiam  ad  transportandum 
exercitum  pollicebantur  (Vbii):  IV  16, 8;  % 

interim  cotidie  Caesar  Haeduos  frumentum, 
quod   essent  pubhce  poUiciti,   flagitare:  116,1; 


t  horum  principibus  pecunias,  ciuitati  autem 
imperium  totius  prouinciae  pollicetur  (Ver- 
cingetorix)  :  VII  64,  8;  t  simid  (Otacilius) 

de  deditioue  eorum  agebat  et  incolumitatem 
deditis  pollicebatur :  3,28,2;  t  (iugera: 

1,17,4  u.  agros;)  1   milia   ?«.  mille 

2).  G04  sq.  (3  (ll)loc.);  *i  (ciues  Romanos 

eius  prouinciae  sibi  .  .  .  tritici  modium  (Hot.; 
modios  x)  CXX  milia  polliceri  coegit:  2,18, 
4;}  t  quod  .  .  .  quantam  quisque  multi- 

tudinem  in  communi  Belgarum  concilio  ad 
id  bellum  pollicitus  sit  (esset  [i)  coguouerint 
(c):  114,4;  f  pecuniam  (-ias)  ii.  peen- 
liia  p.  1031  sq.  (5  loc);  f  scio  me,  inquit, 
paene  incredibilem  rem  polliceri:  3,86,2;  % 
triticum:  2,18,4  u.  modios.) 

b)  pron.:  cum  id,  quod  antea  petenti  dene- 
gasset  (Ariouistus) ,  ultro  polliceretur:  142,2; 
t  illud:  V  27,10  u.  B.  a)  a);  t  uti  ea, 

quae  polliceantur ,  facturos  intellegat:  114,6; 
quoad  fides  esset  data  Caesarem  facturum  quae 
poUiceretur :  1, 10, 4. 

B.  secjn.  acc.  c.  iiif.  a)  futuri;  a):  animos 
uerbis  confirmauit  poUicitusque  est  sibi  eam 
rem  curae  futuram:  133,1;  plus,  quam 
pollicitus  esset,  Caesarem  (c)  facere:  pollici- 
tum  se  (esse  B"-p)  in  cohortis  (se  afld.  [i)  prae- 
toriae  loco  decimam  legionem  habiturum, 
ad  equum  rescribere :  1 42, 6 ;  uti  ab  iis  (c) 
nationibus,  quae  trans  Ehenum  incolerent, 
mitterentur  (o)  legati  ad  Caesarem,  qui  (quae 
S^fi)  se  obsides  daturas,  imperata  facturas 
pollicerentur :  II  35, 1 ;  legati  uenerunt ,  qui  se 
.  .  .  excusarent  .  .  .  seque  ea,  quae  imperasset, 
facturos  pollicerentur  ([3;  pollicentur  a):  IV 
22, 1 ;  hostes  .  .  .  legatos  de  pace  miseriuit ; 
obsides  daturos  quaeque  imperasset  (sese  add. 
[i)  facturos  (esse  add.  a;  edd.)  polliciti  sunt: 
IV  27, 1 ;  Triuobantes  .  .  .  legatos  ad  Caesarem 
mittunt  pollicenturque  sese  ei  dedituros  atque 
imperata  facturos:  V20, 2;  illud  se  polUceri  et 
iure  iurando  confirmare  tutum  (se  add.  fi) 
iter  per  (suos  add.  fi)  fines  daturum:  V27, 10; 
profitentur  Carnutes  se  nuUum  periculum  com- 
munis  salutis  causa  recusare  principesque  ex  om- 
nibus  bellum  facturos  poUicentur:  VII  2,1;  eo 
legati  ab  Aruernis  missi  quae  imperaret  se  fac- 
turos  pollicentur:  VII  90, 2;  L.  Lentulus  consul 
scnatui  leiquc  pubUcae  se  non  defuturum  (defen- 
surum  f)  poIUcetur,  si  audacter  ac  (c)  fortiter  sen- 
tentias  dicere  uelint;  sin  Caesarem  respiciant . . ., 
se  sibi  consilium  capturum  neque  .  .  .  obtempe- 
raturum:  1,1,2(3);  poIUcetur  L.  Piso  censor 
sese  iturum  ad  Caesarem,  item  L.  Roscius 
praetor,  qui  de  his  rebus  eum  doceant:  1,3,6; 


1101 


polliceor  —  Pompeianus 


1102 


erat  iniqua  condicio  . . .  polliceri  se  in  prouin- 
ciam  iturum  neque  ante  quem  diem  iturus 
*e8set  definire:  1,11,2;  tempus  uero  conloquio 
non  dare  ucque  accessurum  polliceri  magnam 
paci.s  deaperationeni  adferebat :  1,11,3;  etiam 
Cingulo  .  .  .  ad  eum  legati  ueniuut  quaeque 
imperauerit  se  cupidissime  facturos  pollicentur. 
miJites  iraperat;  mittunt:  1,15,2;  interim  Oscen- 
ses  et  Calagurritani  .  .  .  mittunt  ad  eum  lega- 
tos  seseque  imperata  facturos  pollicentur:  1, 
GO,  1;  Caesar  ex  eo  tempore,  dum  ad  flumen 
Varum  ueniatur ,  se  frumentum  daturum  polli- 
cetur:  1,87,1;  hort.itur  Curionem  Cn.  Domi- 
tius  .  .  . ,  ut  .  .  .  contendat ,  ct  se  ab  eo  non 
discessurum  poUicetur:  2,42,3;  bos  sequuntur 
Byllidenses,  Amantini  et  reliquae  finitimae 
ciuitates  totaque  Epiros  et  legatis  ad  Caesarem 
missis  quae  imperaret  facturos  poUicentur:  3, 
12, 4 ;  cum  .  .  .  ex  Thessalia  Aetoliaque  legati 
uenissent,  qui  praesidio  misso  poUicerentur 
earum  gentium  ciuitates  imperata  facturas :  3, 
34,2. 

(i):  Auximatibus  agit  gratias  seque  eorum 
facti  memorem  fore  pollicetur:  1,13,5;  Coelius 
Rufus  .  .  .,  si  quis  appellauisset  de  aestimatione 
ct  de  solutionibus  .  . .,  fore  auxiLio  pollicebatur 
(poUicetabatur  /«'):  3,20,1. 

b)  praesenlis:  legati  ueniunt,  qui  pollice.an- 
tur  (pollicerentur  [i)  obsides  dare  atque  im- 
perio  populi  Romani  obtemperare:  IV  21, 5;  VI 
9, 7  M.  C. 

C.  abs.:  plus,  quam  pollicitus  esset,  Caesa- 
rem  facere  <e):  142,0;  quibus  auditis  libera- 
liter  pollicitus  hortatusquc,  ut  in  ea  sen- 
tentia  permaneront,  eos  doumm  remittit:  IV 
21,  (j;  si  amplius  obsidum  uelit  <[i;  /'V.,  Dt.) 
dari,  ([i;  uellet,  dare  a;  plur.  edd.)  pollicentur 
(Vbii):  VI  9, 7;  nec  minus,  quam  est  poUicitus, 
Vercingetorix  animo  laborabat,  ut:  VII  31,1; 
petit  ab  his  omnibus ,  ut  se  frumento  iuuent. 
poUicentur,  atque  .  .  .  deportant:  1,00,3;  illi 
orant  atque  obsecrant,  ut  in  Siciliani  nauibus 
reportentur.  poUicetur  (Marcius)  niagistrisque 
imperat  nauiura ,  ut  ...  omnes  scaphas  ad 
litus  adpulsas  habeant:  2,43,1. 

pollicitatio.  A.  obi.:  hi  modo  digrcssi 
<r')  a  MaHsiliensil)iiH  recoMtein  eorum  (UliH'^; 
codcm  *)  pollicitationem  auimis  continebant: 
1,57,4. 

II.  al»l.:  laborabat,  ut  reliquan  ciuitates 
Jidiungorct  atquo  earum  principes  <,s/>  [i;  .Sclni.: 
atquo  eas  a ;  irll.  edd.)  doniH  iiollicilationibus- 
(pie  <[i;  boniH  |)ollicilutiouil)UH  a;  /'V. ,  /'//.) 
ullicicbnt   <ulliccbat  Aiif;    Sclin.):  VJI31,I; 


t  omnibus  polUcitationibus  ac  praemiis  de- 
poscunt,  qui  belli  initium  <c)  faciant  <c): 
VII  1,5;  T  cohortatus,  ut  magnis  praemiis 

pollicitationibusque  suos  excitarent:  III 26, 
1 ;  %  hos  praem  iis  poUicitationibusque  i  n- 

citant:  1,  5G,2;  1  hunc    <incitatum 

(iM.  %.;  Np.,  Db.;  incitatum  a  f«/</.  Vielh.;  Dt.) 
,suis  et  regis  inflatum  {om.  0';  del.  Forclih.) 
poUicitationibus  quae  fieri  uellet  litteris  nuntiis- 
que  edocuit :  3, 108, 2 ;  T  Germanos  atque 

Ariouistum  sibi  adiunxerant  eosque  ad  se  ma- 
gnis  iacturis  poIUcitationibusque  perduxe- 
rant:  VI  12,2;  ^f  conuentum  Salouis  cum 

neque  pollicitationibus  neque  denuntiatione 
<-onibus  ///)  periculi  permouere  po.sset,  op- 
pidum  oppugnare  instituit:  3,9,2;  1  huic 

magnis  praemiis  pollicit.ationibuaque  persna- 
det,  uti:  11118,2. 

PompeiannH.  1.  ndi.:  ab  isdem  (est) 
acies  Pompeiana  a  sinistra  parte  [erat]  cir- 
cumita  atque  initium  fug.ae  factum:  3,94,4; 
%  ut  progrederetur  a  castris  suis  collibusque 
Pompeianis  aciem  subiceret:  3,84,2;  ^ 

cum  se  (nona  Caesaris  legio)  obiecisset  Pom- 
peianis  copiis  atque  opere  <c)  .  .  .  circum- 
muniret:  3,06,2;  f  ex  finitimis  regionibus 

quas  potest  contr.ahit  cohortes  ex  dilectibus 
Pompeianis:  1,15,5;  1  qiio  facilius  equi- 

tatum  Pompeiauum  ad  Dyrr,acliium  contiueret 
et  pabulatione  prohiberet :  3, 58, 1 ;  f  hoc 

idem  fere  atque  eadem  de  causa  Pompeiani 
exercitus  duces  facicbaut:  1,40,2;  (acces.sere 
(dcl.  Em.  Ilofliii.)  subito  prima  luce  Ponipeiani 
<exercitus  .aduentus  extitit  adtl.  x;  Em.  Iloffiii.; 
del.  Np.):  3,63,0;)  ex  Pompeiano  exercitu  cir- 
citer  milia  XV  cecidisse  uideb.antur,  sed  in  de- 
ditionem  uenerunt  amplius  milia  XXIIII :  3, 
99,3;  Tf  legio  Pompeiaua  <pompei.ana  lcgio 
Ohl)  celeris  (c)  spe  subsidii  confirmata  ab  de- 
cumana  porta  resistere  conabatur  <c)  .  .  .:  3, 
09,2;  t  Brundisini  Pompeianorum  <p()m- 

peiorum  a)  militum  iniuriis  atque  ipsius 
Pompei  coutumeliis  permoti  Caesaris  rebus 
fauebant.  itaque  coguita  Pompei  profectione 
coucurs.antibu8  illis  atque  in  ea  re  occupatis 
uulgo  ex  tectis  significabaiit :  1,28,1.2;  legio- 
ncs  8il>i  ulias  cx  Asia  adduci  ius.sit,  qua.s  ox 
Pompcianis  niilitibus  coTilcccrut:  3, 107, 1 ;  ^f 
M.  Varro  .  .  .  diffidens  Pompciauia  rebus  ami- 
cissimo  do  Caeaare  loquobutur:  2, 17, 1 ;  Hege- 
Baretos  (e),  uetcris  homo  potcntiae,  I'ompeianis 
rebus  studcbut:  3,36,2. 

2.  ni  Nubst. :  quod  tantu  diligcntia  omui.a 
litoru  a  Pouipcianis  lciicbaiilur:  3,42,  3;  nc  (juo 
<c)  loco  crumpcr(Mil  Poiiipciani  ac  yoatros  post 


1103 


Pompeianus  —   Pompeius 


1104 


tergum  adorirentur :  3,44,4;  cf.  qu.  sqq.  §.  4.  5; 
Pompeiani  hoc  insolentius  atque  audacius  no- 
stros  premere  et  instare  coeperunt  cratesque  pro 
munitione  obiectas  propulerunt,  ut  fossas  tran- 
scenderent  (u.  CC):  3,46,3;  praecipites  Pom- 
peianos  egerunt  (c)  et  terga  uertere  coegerunt: 
3,40,5;  cf.  qu.  sqq.  §  5.  6;  cum  iu  conloquiis 
Pompeiani  famem  nostris  obiectarent:  3,48,2; 
cf.  qti.  sqq.  et  49, 3.  5 ;  cuius  aduentu  facile  sunt 
repulsi  Pompeiani:  3,51,1;  cf.  §2;  Pompeianis 
magnam  (e)  res  ad  receptum  difficultatem 
adferebat:  3,51,6;  ef  §  6.  7;  ad  duo  (c)  milia 
numero  ex  Pompeianis  cecidisse  reperiebamus, 
euocatos  centurionesque  complures :  3,  53, 1 ;  ac- 
cessere  subito  .  .  .  Pompeiani  {cf.  1.  exercitus): 
3, 63, 6 ;  inter  duos  uallos  ,  qua  perfectum  opus 
non  erat,  Pompeiani  (Paul;  per  mare  x,-  Np., 
Dt.;  del.  Nieas.)  nauibus  expositi  (expositis 
Ox;  nauibus  expos.  del.  Bt.)  in  auersos  (c) 
nostros  impetum  fecerunt  .  .  .:  3,63,8;  iamque 
Ponippiani  magna  caede  nostrorum  castris  Mar- 
cellini  adpropinquabant  .  .  . :  3,  65, 1 ;  cuius  ad- 
uentus  Pompeianos  compressit:  3,  65,2;  sinistro 
cornu  ,  ubi  erat  ipse,  celeriter  adgressus  Pom- 
peianos  ex  uallo  deturbauit:  3,67,4;  cf.  §  5; 
his  rebus  tantum  fiduciae  ac  spiritus  Pom- 
peianis  accessit,  ut  non  de  ratione  belli  cogi- 
tarent,  sed  uicisse  iam  sibi  (c)  uiderentur:  3, 
72,1;  cf.  §.  2—4;  ut  equitum  mille  etiam  aper- 
tioribus  locis  VII  milium  (c)  Pompeianorum 
impetum  .  .  .  austinere  auderent :  3,  84, 4 ;  nostri 
milites  .  .  .  cum  .  .  .  animum  aduertissent  non 
concurri  a  Pompeianis ,  .  .  .  cursum  represse- 
runt :  3, 93, 1 ;  neque  uero  Pompeiani  huic  rei 
defuerunt  (c):  3,93,2;  cf.  qu.  scjq. ;  cohortes 
sinistruiji  (c)  cornu  pugnantibus  (e)  etiam  tum 
ac  resistentibus  in  acie  Pompeianis  circumierunt 
eosque  a  tergo  sunt  *adortae:  3,  93,  6;  sustinere 
Pompeiaui  non  potuerunt  atque  uniuersi  terga 
uerterunt:  3,94,2;  Caesar  Pompeianis  ex  fuga 
intra  (c)  uallum  compulsis  nullum  spatium 
perterritis  'dari  oportere  existimansniilites  co- 
hortatus  est,  ut:  3,95,1;  Pompeiani,  quod  is 
mons  erat  sine  aqua ,  diffisi  ei  loco  relicto 
monte  uniuersi  .  .  .  Larisam  iiersus  se  recipere 
coeperimt:  3,97,2;  Caesar  .  .  .  IIII  secum  le- 
giones  duxit  commodioreque  itinere  Pompeianis 
occurrere  coepit :  3, 97,  3 ;  qua  re  animaduersa 
Pompeiani  iu  quodam  monte  constiterunt :  3, 
97,4;  munitione  flumen  a  monte  seclusit,  ne 
uoctu  aquari  Pompeiani  possent:  3,97,4;  cf  g  5 
(e/  98,  1—3);  neque  multo  post  de  proelio  facto 
in  Thessalia  cognitum  est,  ut  ipsis  Pompeianis 
fides  fieret:  3,101,7;  cf.  qu.  sqq. 

[Fiilso:   Cassius  .  .  .  oneraria.s  naues  .  .  .  in 


Pomponianam  (0'^;  pompeianam  x)  classem 
immisit:  3,101,2.] 

Pompeins.  1.  adi. :  uon  nullos  ambitus 
Pompeia  lege  damnatos  illis  temporibus, 
quibus  in  lu-be  (c)  praesidia  legionum  Pom- 
peius  habuerat ,  .  .  .  in  integrum  restituit :  3, 
1,4. 

2.  subsl.;  A.  <Jii.  Pompelns  (Ifla- 
giiii!^).  Pracnmiien  Cn.  additur  kis  loeis :  Cn. 
Pompeius  1, 14, 3;  Cn.  Pompei  VII  6, 1 ;  1, 13, 4 ; 
24,  4;  Cn.  Pompeium  1,35, 4;  53,3;  84, 3;  3, 10, 2 
(bis);  Cn.  Pompeio,  M.  Crasso  consulibus  (sic 
OL ;  Pompeio  et  Crasso  consulibus  p)  IV  1,1; 
ab  Cn.  (a;  gneo  AQ;  negeo  BM;  C.  //')  Pompeio 
proconsule  VII,  2;  a  Cn.  Pompeio  1,30,5;  ab 
Cn.  Pompeio  2,3,1;  17,2. 

a)  uoininat.  Pompeius  exstat  his  locis: 
VI  1,4. 

1,2,1  (Pompeiusque) ;  2,iifbis);  3,1  (laudat 
Pompeius  (promptos  Paiitnyatlnis,  Cornelissen) 
atque  .  .  .  coufirmat);  4,4  (ipse  Pompeius);  6, 
1;  9,5;  14,3;  19,3;  24,1;  26,1;  27,2;  28,3; 
29,1;  32,8;  33,2;  34,3. 

2,32,2. 

3,1,4;  3,1;  4,5;  11,2;  13, 1.3.6;  18,3  CiM;; 
29,3;  30,1.2.3.4.7;  41,1.4;  42,1.5;  43,2;  44, 
1.6;  45,1.2.6;  51,8;  52,1;  54,1;  56,1.2;  58, 
2.  5 ;  01 , 1 ;  66,  4 ;  67,  4;  69, 1 ;  70, 1 ;  71, 3 ;  75, 
3;  76,2.3;  77,3;  78,3.6;  79,2;  80,4;  82,1.3; 
84,1;  85,1;  86,1;  87,6;  88,1  (ipse  erat  Pom- 
peius);  88,3;  92,1;  94,5;  96,3;  102,3;  103,1. 
3;  104,1. 

ap.  Cic.  ad  Att.  IX  13  A.  1 ;  IX  14, 1. 

b)  greiiet.  (Forina  pompei  inmnittir  in  a 
(popeij  in  a,  ponpei  in  h  teste  Fr.,  ponpeii 
in  h  tcMe  Ilold.)  VII  0,1;  in  a  1,2,6;  3,2.4; 
29,3;  30,1;  3,19,1;  22,1;  56,1;  67,3;  70,2; 
79,6;  80,3;  81,3;  (82,2?;)  82,5;  83, 1.3;  84,  2; 
85,2.3;  87,1;  88,1;  d3,3  (bis).6;  96,1;  97,3; 
103,5;  106,4;  reliquis  (20)  locis  nidetur  scrip- 
tum  esse  pompeii.  Quid  reliqui  bclli  ciuilis 
codd.  habeant  ignoramus.) 

Knat  r/enctiuus  his  loci.i:  VII  0, 1. 

1,2,1  (ip.sius  .  .  Pompei);  2,6;  3,2.4;  8,4; 
9,1;  13,4;  (14,1  u.  e);)  24,4;  28,1  (ipsius 
Pompei);  28,2;  29,3;  30,1;  38,1;  61,3  (ciui- 
tates  uictae  nomeu  atque  imperium  absentis 
Pompei  (Dauis;  om.  codd.)  timebant,  quae  in 
amicitia  manserant  (poinpeii  add.  codd. ,-  del. 
Dauis.)  magnis  adfectae  beneficiis  eum  dilige- 
bant). 

2, 18,  5.  7. 

3,10,1;  11,3;  (16,4  (Pompeii  add.  codd.; 
Np.;  del.  Elberl.)  summam  (suam  Lips.; 
Forchh.)   suam   (ovi.  eodd.;  Np.;   add.  Kran.) 


1105 


Pompeius  —  pondus 


1106 


esse  ac  fuisse  semper  uoluntatem ,  ut  com- 
poneretur  (c)  atque  ab  armis  discederetur;)  19, 
1;  22,1  ((se)  ea,  quae  faceret,  iussu  atque  im- 
perio  facere  Pompei,  quae  (pomj^eique  a)  man- 
data  ad  se  per  VibuUium  (c)  delata  essent;) 
25,3;  41,5;  43,1;  5G,  1;  67,2.3;  70,2;  78,2; 
79,6;  80,8;  81,3;  82,2.5;  83,1.3;  84,2;  85,2. 
3;  87,1;  88,1;  93,3  (bis).  5;  96, 1;  97,3;  102,2; 
103,5;  106,4. 

ap.  Cic.  acl  Att.  IX  7  C  2  (Ois);  ■priwe  loco 
in  M'  pompeium. 

c>  datiuus:  1,1,4;  6,3;  14,1  (pompeio  af; 
ponipeii  M.) 

(2, 18, 1  (Petreioque  (pompeioque  Cte.)) 

3,  [10, 10;]  16,4;  41,1;  63,5;  79,3;  103,4. 

d)  accus.:  1,7,1.4;  8,3.4;  10,1  (Pompeium- 
que);  10, 3.  4  (Pompeiumque) ;  17,1;  18, 6(mis8i 
ad  Pompeium  {Ofld;  missi  a  pompeio  a;  edd.) 
reuertuntur) ;  19,1;  25,2;  26,2.5;  29,1;  32,8; 
35,4;  39,3;  53,3;  76,1  (neu  se  neu  Pompeium 
{Na;  pompeium  absentem  Ofld;  [Pompeiurn] 
Terpstra;  Db.)  ,  imperatorem  suum ,  aduersariis 
ad  supplicium  tradant  obsecrat) ;  84, 3. 

.*J,9,8;   10,2  (bis);  11,1  (bis);  16,5;  17,2.5 
23,3;   29,1;  41,1  (bis).3;  43,2.3;   45,1;  49,2 
57,2;   60,4.5;   61,2.3;  &),'k(bis);  69,4;  79,6 
80,3  (Pompeiumque);  83,2;   84,5;  85,2  (Pom- 
peium  (pompeiusa ?/"));  89,2;  102, 1.  7 ;  104, 2 ; 
106,1  (Pompeium  om.  l);  108,4;  111,3. 

ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1.  2. 

c)  uocat. :  3,  87, 2. 

f)  abl.:  IV  1,1;  VI  1,  2  (ab  Cn.  Pompeio 
proconsule). 

1,3,1;  4,3;  8,2;  1.5,4;  (18,6  u.  d);)  23,4; 
24,5;  26,3;  30, 5;  32, 3  (ipso  consule  Pompeio) ; 
34, 1 ;  38, 1 ;  60, 5. 

2,3,1;  17,  2;  25, 4. 

3,(5,3  (Joponio  (pomponio  x;  ponipeio  0/«');) 
33,1;  55,2;  61,2;  79,4;  82,5;  92,3. 

Ad  hunc  Pompeium  pertinent  IV  1,1;  VII, 
2.4;  VII  6,1;  —  1,1,4;  2,1  (bis).  3  (bis).  6; 
3,l(bis'^).  2.4;  4,3.4(5);  6,1.(2.)3;  7,1.4;  8, 
2. 3. 4  (bis);  9, 1  (-)  5  (6) ;  10, 1.  (2.)  3.  4 ;  (11, 1 
-3;)  13,4;  14,1.3;  15,4;  17,1(2);  18,6;  19, 
1.3(4);  2;i,4;  24,  1.  (2.)  4.  5(6);  25,2(-4);26, 
1.  2.  3.  (4.)  5;  27,  2(-6);  28,1.  2.3;  29, 1  (bis). 
3;  30,1.5;  32,  3(— 6).  8  (bis);  33,  (1.)  2;  34,1. 
3;  :55,(1.)4(5);  38,1  (-i/ffj;  39,3;  53,3;  60,5; 
61,3;  76,1;  84,3;  -  2,3,1;  17,2;  18,5. 
7;  25,4;  32,2;  -  .%  1,4;  3,1  (-4,4);  4,5 
(6  —  5,4);  9,8;  10,1.2  (bis)  (—9)  (10);  11,1 
(bis).  2,3;  13,1.(2.)3.6;  16,4  (/«*■).  5;  17,  2.  5; 
18, 3  (bis)  (4) ;  19,  1 ;  22,  1 ;  23, ;{ ;  25, 3 ;  29, 1.3; 
30, 1.2.  3.  4.  (5.)  7 ;  :i3,  1  (2) ;  41, 1  (quater).  (2.)  3. 
4.5;  42,1.(2.)5;  43, 1.2  (i/.s-).  :>.  (4);  44,1  (-6). 

lioxto.  CauHar.    11. 


6;  45,1  (bis).2.{S.5.)&;  49,2;  51,8;  52,1;  54,1 
(2);  55,2;  56,1  (bis).  2;  57,2  (3);  58,2.5;  60,4. 
5;  61,1.2  (bis).3;  (62,1—3;)  63,5;  65,4  (bis); 
66,4(6);  67,2.3.4;  69,1.4;  70,1.2;  71,3(4); 
75,3;  76,2.3;  77,3;  78,2.3.6;  79,(1.) 2. 3. 4. 6 
(bisj;  m,3(bis).i;  81,3;  82,1.2.3.5  (bis);  83, 
1.2.3;  84,1.2.5;  ii5,1.2  (bis).3;  86,1(— 5);87, 
1.2.6;  88, 1  (M- 3(— 5) ;  89,2;  92, 1.(2.)  3;  93, 
3(bis).5;  94,5(-7);  96,1.3(4);  97,3;  102,1.2. 
3(— 6).7;  103,1.3.4.5;  104,1.2(3);  106,1.4; 
108,4;  111,3;  —  ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  C,  1.2 
(ter) ;_  13  A,l;  14,1. 

B.  Cn.  Pompeius  filins :  (equites)  D  ex 
Gabinianis  Alexandria,  Gallos  Germanosque,  . . . 
Pompeius  filius  cum  classe  adduxerat:  3,4,4; 
praeerat  Aegyptiis  nauibus  Pompeius  filius:  3, 
5, 3 ;  quibus  cognitis  rebus  Cn.  Pompeius  filius, 
qui  classi  Aegyptiae  praeerat,  ad  Oricum  uenit: 
3,40,1;  cf  qu.  sqq.  §  1-6. 

C.  €n.  Pompeias:  Cf  Np.  Phil.  Ip.  670. 
his    rebus    permotus    Q.   Titurius  .  .  .  inter- 

pretem  suum  Cn.  Pompeium  ad  eum  mittit 
rogatum,  ut:  V36, 1. 

M.  Pomponin«<>;  Pomponianns: 
cum  esset  Caesaris  classis  diiiisa  in  duas  partes, 
dimidiae  parti  praeesset  P.  Sulpicius  .  .  .,  dimi- 
diae  M.  Pomponius  ad  Messanam ,  prius  Cas- 
sius  ad  Messauam  (prius  cass.  ad  mess.  o^n.  af) 
nauibus  aduolauit ,  quam  Pomponius  de  eius 
aducntu  cognosceret,  perturbatumque  eum  nac- 
tus  nulli.s  custodiis  neque  ordinibus  certis  .  .  . 
onerarias  naues  .  .  .  in  Pompouiauam  (O-;  pom- 
peianam  Ox)  classem  immisit  atque  omnes 
naues  incendit  XXXV:  3,101,1.2. 

[Fiilso:  praeerat  .  .  .  "nauibus  .  .  .  Rhodiis 
C.  Marcellus  cum  C.  Coponio  {Vrsin.;  pom- 
ponio  afliH;  pompeio  Oh')\  3,5,3.] 

poiKlo :  ciucs  Komanos  eius  prouinciae  sibi 
ad  reni  publicam  aduiinistrandam  HS  (c) 
CLXXX  et  argenti  pondo  (O;  .p.  x)  XX  milia 
.  .  .  polliceri  coegit:  2,18,4. 

pondrii^.  A.  propr.  {=avad'f.t6g,  ff»;xwf<a): 
utuntur  aut  aere  aut  nummo  aureo  (aereo  fJ) 
aut  taleis  (c)  ferreis  ad  certum  pondus 
examinatis  pro  nummo  (pro  nummo  om.  [i; 
M.  CC):  V12,4. 

U.  trsl.;  a)  —  sniuitas,  (iaQog:  tum  ma- 
gni  pondcris  saxu  ot  pracacutas  trabcs  in 
muro  conlocabant  (o):  1129,3;  apertos  cuni- 
culoB  praeusta  ct  praoacuta  matcria  et  pice 
fiiruorncta  et  maximi  poiulcris  saxis  mora- 
bantur:  VII  22,5;  %  Iiuc  cum  .se  consuc- 

ludine  reclinauorunt  (hIccn),  intiruiiis  arbores 
pondorc  adfligunt  atquo  una  i|>sao  couci- 
duiit;  Vi27,5. 

70 


1107 


pondus  —  pouo 


1108 


b)  =  iiis,  copia,  7rA»;5-og:  in  castris  Pompei 
uidere  licuit  .  .  .  magnum  argeuti  pondus 
expositum:  3,96,1;  t  Pompeius  .  .  . 

pecunia  societatis  sublata  et  a  (c)  quibusdam 
priuatis  aumpta  et  aeris  magno  pondere 
ad  militarera  usiun  in  naues  impcsito  .  .  . 
Pelusium  peruenit:  3,103,1. 

pouo.  A.  =  conlocare ,  coustituere; 
a)  propr. ;  pertinet  a)  m\  rcs;  aa):  Caesar 
.  .  .  aditus  duos  .  .  .  magnis  operibus  prae- 
muniuit  castellaque  his  locis  posuit  (impos. 
O):  3,58,1;  |  castra  t(.  castra  p.  464 

sq.  (28  loc.) ;  f  alteram  n  a  u  e  m ,  quae 

erat  ad  custodiam  ab  Acilio  posita,  pluribus 
adgressus  nauibus  .  .  .  nostros  uicit:  3,40,2; 
1  milites  positis  scalis  muros  ascenduut:  1, 
28,4;  1  tabulae  testamenti  unae  per 

legatos  eius  Komam  (c)  erant  allatae,  ut  in 
aerario  ponerentur  —  hae,  cum  propter  publicas 
occupationea  poni  nou  potuisseut,  apud  Pom- 
peium    sunt   depositae :  3, 108,  4 ;  t  has 

(columellas)  inter  se  capreolis  molli  fastigio 
coniungunt,  ubi  tigna,  quae  musouli  tegendi 
causa  ponant ,  conlocentur :  2, 10, 3. 

PP):  isti  (c),  quorum  in  aedibus  fanisque 
posita  et  lionori  eraut  et  ornatu:  ap.  Oell. 
IV  16,8;  —  neque  saepe  accidit,  ut  neglecta 
quispiam  religioue  aut  capta  apud  (c)  se  (c) 
occultare  aut  posita  tollere  auderet:  VI 
17,5. 

P)  ad  terras  et  oppida  (positum  esse  =  situm 
esse);  aa):  auxilia  ex  Britannia,  quae  contra 
eas  regiones  posita  est,  arcessunt  {Jtaee  omnia 
om.  p):  1119,10;  t  quod  Gallia  sub 

septentrionibus ,  ut  ante  dictum  est,  posita  est: 
116,2. 

[ifl):  oppidum  u.  oitpidnm  p.  !i30  (7 
(fi)  loc.) ;  t  qui  uicus  positus  in  ualle  nou 
magna  adiecta  planitie  altissimis  montibus  undi- 
que   contiuetur :    III  1,5;  t    perspecto 

urbis  situ,  quae  posita  in  altissinio  moute 
omnes  aditus  difficiles  habebat:  VII  36, 1. 

y)  ad  liomiiies;  aa)  =  coiistituere :  iis  (c) 
centurionibus,  quos  in  statione  ad  prae- 
toriam  portam  (ad  praetorium  af}  posuerat:  3, 
94,  6 ;  t   Caesar  .  .  .   deducta  Orico  I  e- 

gione,  quam  tuendae  orae  maritimae  causa 
posuerat,  .  .  .  existimabat:  3,34,1;  (62,4  u. 
qu.aestorem;)  t  i^  praesidium  ponit  et 

in  altera  parte  fluminis  Q.  Titurium  Sabinum 
legatum  cum  sex  cohortibus  relinquit  (c)  :  II 
5,6;  in  extremo  ponte  turrim  .  .  .  consti- 
tuit  praesidiumque  cohortiuni  duodecini  pontis 
tueudi  causa  ponit:  VI 29, 3;  illi  eum  tumulum 
.  .  .   muuiuerunt  (c)    praesidiumque  (que  om. 


Naf)  ibi  posuerunt:  1,47,4;  Pharum  (e)  pre- 
hendit  atque  ibi  praosidium  posuit:  3,112,5; 
t  ad  eas  munitiones  Caesar  Leutulum  Marcel- 
linum  quaestorem  cum  legione  VIIII.  posi- 
tum  habebat:  3,62,4;  t  quibus  in  castel- 

lis  (in  quibus  (om.  cast.)  bdhik)  interdiu  sta- 
tioues  ponebanuir  (dispon.  fl),  ne  qua  subito 
eruptio  fieret :  VII  69, 7. 

[ifi)  =  adpouere,  tlare:  Dumnorigi  custodes 
ponit ,  ut  quae  agat ,  quibuscum  loquatur  scire 
iwssit:  120,6. 

1))  trsl. ;  a)  =  rcponerc  {plcmmqtw  positum 
esse  =  contiucri,  niti):  Caesar  .  .  .  unum 
communis  salutis  (communi  saluti  f;  Sc/in., 
Fr.;  communi  salute  [i)  auxilium  in  celeri- 
tate  ponebat  (ponebant  AM^)  :  V  48, 1 ;  t 

reliquum  erat  certamen  positum  in  uirtute: 
III  14,8;  erat  in  celeritate  omne  positum  cer- 
tamen,  utri  prius  angustias  montesque  occu- 
pareut:  1,70,1;  t  (cum)  priores  .  .  .  exau- 

dito  clamore  perturbatis  ordinibus  omnes  (omne 
Eussn.)  iu  fuga  sibi  praesidium  ponerent 
(sumerent /i) :  1111,5;  ne  cuncta  Gallia  defice- 
ret,  quod  nullum  amicis  {om.  a)  in  eo  praesidium 
uideret  (AQB;  Schn..  Hold.,  Dt.'^;  uideretur  31; 
rell.  cckl.)  positum  esse  (praes.  pos.  uideret[i): 
VII 10, 1 ;  t  nec  fuit  spatium  .  .  .  ad  con- 

traheuda  castra,  quod  res  posita  in  celeritate 
uidebatur:  VII 40, 2;  t  cum  Sotiates  (c) 

superioribus  uictoriis  freti  in  sua  (om.  -B')  uir- 
tute  totius  Aquitaniae  salutem  positam  puta- 
rent :  III  21, 1 ;  si  Gallia  omnis  cum  Germanis 
consentiret  (e),  imam  esse  in  celeritate  posi- 
tam  salutem :  V  29,  6 ;  cum  .  .  .  recentes  defessis 
succederent  omnemque  Galliae  saluteni  in  illo 
uestigio  temporis  positam  arbitrarentur :  VII 
25,1;  t  erumperent  atque  omnem  spem 

salutis  in  uirtute  pouerent :  III 5, 3 ;  nostri  .  .  . 
omnem  spem  salutis  (sal.  spem  [i)  in  uirtute 
ponebant :  V  34,  2 ;  quod  omnem  spem  hostes  in 
celeritate  ponebant :  V  39, 4. 

proinde  omnia  in  uictoria  posita  (esse  add. 
(i)  existimarent :  V34, 1;  t  id  ne  acci- 

dat,  positum  in  eius  diligentia  atque  aucto- 
ritate:  VII  32,  5. 

P)  =  numerare:  tu  quoqne  tu  in  summis, 
o  (Steph.;  tu  in  summisso  eod.  reg.)  dimidiate 
Menander,  poneris,  et  merito,  puri  sermonis 
amator:  ap.  Smt.  uita  Terent.  5. 

y)  =  propouere :  Cottaeque  et  Titurii  c  a  I  a- 
mitatem  .  .  .  ante  oculos  ponunt:  VI 
37,8;  tt  id  eane  de  causa,  quam  legatis 

pronuntiarunt  (c),  au  perfldia  adducti  fecerint, 
.  .  .  non  uidetur  pro  certo  esse  ponendum 


1109 


pono  —  pons 


1110 


<P;  proponendum  a;  A'p.,  Ilold.,  Dt.^}:  VII 
5,6. 

1$.  =  abicerc,  (leponerc:  ac,  si  (o)  sese  <<;) 
interfici  nollent,  arina  pouere  iusserunt:  IV 
37,1. 

Ponere  ad  ti.  ad  p.  121  extr.  et  122  (S  loc) ; 
ante  oculos:  VI  37, 8;  ante  oppidum  :  VII 11, 
5;  contra  eas  regiones:  1119,10;  e  regione: 
VII  35, 1.2;  in  (aedibus,  monX/e ,  sim.)  u.  in 
;;.  122  sq.  (13  (14)  loc.) ;  luxta:  1,16,4;  3,41,1'; 
prope  (flumen,  oppidum):  VII  36,2;  2,26,1; 
3,37,4;  sub  septentrionibus :  116,2;  traus 
flumen:  3,13,6;  —  procul  ab  aqua:  1,81,1; 
—  (edito,  eo,  idoneo,  iniquo,  oportuno,  siluestri) 
ioco:  VII  35,2;  55,1;  (69,1;)  1,81,1;  3,30,7; 
37,4;  66,2;  (his,  oportunis)  locLs:  VII  69, 7;  3, 
58,1;  —  il)i  u.  ibi  p.  11  (■'^  loc);  ubi:  118, 
3;  1   ponere,   positum  esse  in  alqa  re 

(trst.)  u.  in  p.  130  (14  lov.j;  1[  ad  custo- 

diam:  3,40,2;  iu  stationc:  3,94,6;  1 

pro  ccrto :  VII  5, 6. 

Aducrl).:  interdiu:  VII  69,  7  ;  necessario 
maturius:  1,65,3. 

l>on!!«>  De  ponte  a  Caesare  in  lihcno  flumim 
facto  cf.  M.  Jahns  p.  .'J(iO  sq.;  j)raeterca  Tho- 
rnann,  Vr.  Ziirich  1S74  p.  S  sqq.;  Eud.  Maxa 
in  6Z  ISSO  p.  4S1  sqq.;  Wirth  in  BB.  ISSO 
p.  21)  7  sqq.;  ibid.  18S1  p.  24  sqq.;  R.  Schnei- 
der  in  BPhW.  1884  p.  101  sqq.;  A.  Schleus- 
singer,  Studie  zu  Cacsars  lihcinbrUcke.  Milneh. 
1884;  (cf.  Heller,  Ph.  A.  XIV  p.  531  sqq.; 
R.  Mcnge,  Phli.  V  p.  524  sqq.);  Widmann 
in  Oymnasiwn  18S5  p.  307  sqq.;  R.  Mcnge 
in  Ph.  XLIVp.  279  sqq. 

X.  subi.:  cohortes  V  pracmissae  a  Domitio 
ex  oppido  pontem  flumiuis  interrumpebant,  qui 
aberat  (Ald.;  erat  x;  cdd.)  ab  oppido  milia 
passuum  circiter  III:  1,16,2;  H  (cocptus 
est:  IV  18, 4  u.  if.  a)  instituere;)  t  quod 

oppidum  Cenabum  pons  fluminis  Ligeris  con- 
tingebat  <[i;  continebat  a;  Np.,  Dt.'}: 
VII  11,6;  t  iw  Sicori  <c)  flumine  pontes 

eflecerat  duos  distantcs  iuter  se  milia  pas- 
suum  IIII:  1,40,1;  t  esse:  17,2  u.  B. 

a)  rcKcindero;  in  co  Ihnninc  pons  erat.  ibi  prae- 
sidiuni  ponit:  115,6;  (1, 16, 2  «.  abessc;)  t 
pons  <poHt  U'.}  cniin  ijisius  inaginiin  circuilum 
iiabcbat:  1,63,2;  1  (codcni  lcic  lcmpore 

pons  in  Hibero  prope  eflectus  nuntiabatur: 
1,62,3;)  %  ox  co  (ippido  poris  ad  Ilcluotios 
pertinet:  16,3;  1  cuni  .  .  .  iinines  uiao 

ab  Afranianis  .  .  .  obsidcrciitur  ncc  pdiilcs  pcr- 
flci  poHHcnt:  1,54,  I;  t  bariiiii  iiniiiiiiiii 

reruiii  lacuItatcH  siiic  iilln  pcriciilo  |ioiin  llcrdac 


praebebat  et  loca  trans  flumen  integra:  1, 
49,2. 

15.  accusat. :  a)  obi.:  coniungere:  1,40,4 
u.  B.  traicere;  t  (diebus  decem  .  .  .  omni 

operc  <ponte  [i)  effecto  exercitus  traducitur: 
IV  18,1;)  n.  praetcrca  efflcio  p.  094  (4(5) 
loc);  *{  facere  u.  facio  p.  1253  (Oloc); 
\  habere:  1,40,4  u.  E.  traicere;  t  ex 

eo  tempore,  quo  pons  institui  coeptus  est: 
IV  18,4;  ex  utraque  parte  pontem  instituit, 
<institutum  Ofhl)  biduo  perficit:  1,54,4;  *l 
interrumpere  ?<.  intei'i'nnipo  p-  224  A. 
(0  loc);  t  ut  .  .  .  castellum  .  .  .  expugna- 
rent  pontemque  interscinderent:  II  9, 4;  1 
pcrficere  u.  perflcio  p.  1052  .sq.  (8  loc); 
t  (dispositis  cxploratoribus,  necubi  effecto  <re- 
fccto  Vielh.}  ponte  Komani  copias  traduce- 
rent  :  VII  35, 1 ;)  isdem  sublicis ,  quarum  pars 
inferior  integra  reinaiiebat,  pontem  reficere 
coepit.  celeriter  efiecto  opere  .  .  .:  VII  35,4; 
tertio  die  ad  flumen  Elauer  <c)  pontem  <P; 
Schn. ;  pontes  a ;  edd.  rcll.}  reficit  (fecit  af; 
effecit  /i/.')  eoque  <atque  [i)  exercitum  traducit 
<-duxit  [i) :  VII  53, 4 ;  refecto  (refacto  A}  ponte, 
quem  superioribus  diebus  hostes  resciderant, 
exercitum  traducit:  VII  58,5;  pons,  qui  fuerat 
tempestate  interruptus ,  paene  (neque  Ciacc.) 
erat  refectus;  hunc  nocte  (c)  perfici  iussit:  1, 
41,1;  couatus  est  Caesar  reficere  pontes,  sed 
nec  magnitudo  fluminis  perniittebat  neque  ad 
ripam  dispositae  cohortes  aduersariorum  per- 
fici  patiebantur:  1,50,1;  f  pontem,  qui 

erat  ad  Genauam,  iubet  rescindi:  17,2;  se 
in  Galliam  recepit  pontemque  rescidit :  IV 19, 
4;  unius  eorum  pontium,  quos  Vercingetorix 
rescindeudos  curauerat:  VII  35,2;  refccto  ponte, 
quem  superioribus  diebus  hostes  resciderant: 
VII  58, 5;  hostes  .  .  .  Lutetiam  incendi  (incen- 
dunt  [i)  pontesque  eius  oppidi  rescindi  iubent: 
VII  58, 6 ;  t  iii  extremo  pontc  turrim  .  .  . 

constituit  praesidiumquc  cohortiuiu  duodccim 
pontis  tuendi  causa  ponit  magnisquc  euin 
locum  munitionibus  lirmat :  VI  29, 3. 

(b)  acc.  loci  (suspensus  cx  pracpos.  trans) : 
traducore:  II  10,  1  i(.  K.  traduccrc.) 

C.  dat. :  ut  .  .  .  his  dcfcnsoribus  cariiin  rcrum 
uis  minucretur  iieu  ponti  noccrcnt:  IV 17, 
10;  1  ponti  castrisquo  pracsidio  scx 
(c)  cohortes  relinquit  (c):  1,41,2. 

D.  (?cn. ;  a):  quod  pontis  atquc  itiiieruiu 
angustiae  multitiidiiii  (c)  fugam  intcrclusc- 
raiit:  VII  11,8;  t  ad  utranuiuc  parlem 
poiitis  lirmo  pracsidio  rclictii:  IV  18,2;  rcducto 
cxcrcitii    partcni  ultiiiuun  pontis  .  .  .  ivscinilit ; 

70* 


1111 


pons  —  populus 


1112 


VI 29, 2;  t  rationem  pontis  hanc  insti- 

tuit:  IV  17, 2. 

b):  castris  (c>  positis  (c>  e  regioue  unius 
eorum  pontium ,  quos :  VII 35, 2. 

E.  aW.:  liaec  insula  .  .  .  in  mare  iactis  mo- 
libus  angusto  itinere  ut  {Kraff.;  et  \:  edd.) 
ponte  (ang.  it.  et  p  del.  Sclmmbach}  cum  op- 
pido  coniungitur:  3,112,2;  f  his  (is  a> 
pontibus  pabulatum  mittebat:  1,40,1;  quas 
(legiones)  C.  Fabius  ulteriore  ponte  subsidio 
nostris  miserat:  1,40,7;  t  incolumesque 
cum  magna  praeda  eodem  ponte  in  castra 
reuertuntur:  1,55,3;  1[  omnem  equi- 
tatum  et  leuis  armaturae  Numidas,  funditores 
sagittariosque  ponte  (RSclm.;  pontem  X;  edd.) 
traducit:  1110,1;  VII53,4  (ei!  58,  5)  u.  B. 
reficere;  If  celeriter  suo  (suos  l)  ponte 
Afranius,  quem  oppido  castrisque  coniunctum 
habebat,  legiones  IIII  (c>  equitatumque  omnem 
traiecit:  1,40,4;  1  cum  cotidiana  con- 
suetudine  egressae  (c>  pabulatoribus  praesidio 
propiore  ponte  legiones  {Xp. :  proprio  relegiones 
a;  proprio  legiones  fhl;  [propiore  j9o«^c]  legiones 
01.)  Fabianae  duae  flumen  transissent:  1, 
40,3. 

F.  c.  praep.;  a)  ab:  ab  oppido  et  ponte  et 
commeatu  omni  .  .  .  se  interclusurum  ad- 
uersarios  confidebat:  1,43,2;  f  celeriter 
Domitiani  a  ponte  repulsi  se  in  oppidum  re- 
ceperunt:  1, 16,3. 

b)  ad;  a) :  firmo  in  Treueris  ad  pontem 
praesidio  (praes.  ad  p.  fl>  relicto  .  .  .  reli- 
quas  copias  .  .  .  traducit:  VI  9, 5. 

[i):  ibi  cum  antecursoribus  Caesaris  proeUo 
commisso  .  .  .  se  .  .  .  receperunt:  1, 16, 3;  ^ 
ponere:  115,6  u.  A.  esse. 

c)  iii  ponte:  atque  in  extremo  ponte  turrim 
(c>  .  .  .  constituit:  VI29,3. 

d)  per :  ne  semper  magno  circuitu  per  pontem 
equitatus  esset  mittendus:  1,61,1. 

e)  snpra:  sublicae  et  ad  inferiorem  partem 
flumiuis  oblique  agebantur  .  .  .  et  aliae  item 
supra  pontem  mediocri  spatio  :  IV  17, 10. 

Adiect.:  ambo:  1,48,2;  duo:  1,40,1;  ex- 
tremus:  VI29,3;  (hi:  1,40,1;  idem:  1,55, 
3;  omnis:  IV  18,1;)  omnes:  VII  34,3;  pro- 
pior:  1,40,3  (c>;  (suus:  1,40,4;)  ulterior: 
1,40,7;  unus:  VII 35, 2. 

pontifex:  quod  per  eum  in  collegium 
pontificum  uenerat:  1,22,4. 

ponto :  pontones ,  quod  est  genus  nauium 
GalUcarum,  Lissi  relinquit:  ^,2%o;(cf.  3,40,5 
naues  onerarias  XXX.) 

PontnM:  Pompeius  .  .  .  magnam  ex  Asia 
Cycladibusque  insulis,  Corcyra,  Athenis,  Ponto, 


Bithynia,  Syria,  Cilicia,  Phoenice,  Aegypto 
classem  coegerat:  3, 3, 1 ;  sagittarios  Creta,  Lace- 
daemoue,  ex  Ponto  atque  Syria  reliquisque 
ciuitatibus  III  milia  numero  habebat:  3,4,3. 

popnlatio :  Caesar  .  .  .  satis  habebat  in 
praesentia  hostem  rapinis ,  pabulationibus  po- 
pulationibusque  (populationibus  dcl.  Oud. ;  pa- 
bulationibus  del.  Hot.)  prohibere:  115,4. 

popnlor :  agros  it.  ager  p.  2()S  b)  ("•/  loc); 
%  quod  Harudes  .  .  .  fines  eorum  popularen- 
tur:  137,2. 

pdpaln!!«.  In  codicihus  AQB  {et  M?)  plc- 
rumquc  uerba  populus  Romanu s  (-li -ni,  -lo 
-no,  -lum  -num)  notata,  non  perseripta  esse 
uidentur;  usi  autem  sunt  librarii  liiteris  p  r 
{uel  PR  uel  p.  r.  uel  P.  R.  uel  .P.R.),  sed  ita, 
ut  plerumqm  lineola  (-  uel  ~)  aut  super  utra^n- 
que  litteram  aut  super  alteram  utram  aut  super 
ambas  (PR  uel  similiter)  addita  sit.  In  cod. 
B  (raro  in  Q)  non  raro  casus  indicatur  littera 
i  aut  o  aut  li  super  uersum  adseripta;  non 
tiumquatn  super  notam  P.  R.  adiectae  suni  lit- 
terae  11  ni,  lo  no,  lii  nu.  VI  7, 8  in  ABM  exstat 
pri  (=  popuU  Romani).  In  cod.  A  inucnitur  V  27, 

4  populus  roman ;  in  eodem  cod.  I  35, 2  pOp.  rom. 
(an  rom.?)  «!  V3,  3  populi  .r.;  in  BQ  V3,3 
popuLi  f;  in  AQ  119,2  populu  .r. ;  in  p  V54, 

5  .pr.  et  V  41, 5  pop.  r.  (populumque  romanum 
in  a);  t«  Ii  144,7  popls  f.  et  VI  7, 8  .p.  f.; 
in  a  scriptum  cst  V  29,  4  proprium  (pro  populi 
Romani)  et  VI  7, 8  prefert  (pro  his  uerliis :  po- 
puli  Romani  fert).  Reliquis  belli  Galtiei  locis 
quid  exstet  in  libris  a  et  h  nemo  editorum  in- 
dicat.  In  primi  libri  belli  Oallici  capitibus  42 
prioribus  Hokler,  cum  reliquis  loeis  aecuratis- 
simc  typis  expresserit,  quibus  notis  codieum 
AQB  iibrarii  usi  sint,  tiullam  (si  a  tribiis  loeis 
1 30, 2  (bis)  et  35, 2  discesseris)  scripturae  dis- 
crepantiam  significauit ;  sed  cum  mitmne  ueri 
sitnile  sit,  in  priorihts  illis  42  eapitibus  belli 
Galliei  nusquam,  reliquis  loeis  fere  scmpcr 
librarios  usos  esse  nota,  non  dubito,  quin  in- 
curia  ct  neglegentia  Holder  illud  indicare  omi- 
serit.  De  belli  eiuilis  codicum  scriptura  niliil 
constat  nisi  3,12,2  in  a  esse  p.  r.  et  1,9,2  in 
X.  reperiri  pro  (=  populi  Romani). 

A.  pertinet  ad  populain  Komauum;  a)  ad- 
ditur  adiect.  Romanns;  a)subi.;  aa):  (ac- 
cipere:  V41, 7  u.  §)  aa)  consuetudo;)  'i 

(cauere:  114,2  it.  esse;)  Tf  item  (c>  po- 

pulum  Romanum  uictis  non  ad  alterius  prae- 
scriptum,  sed  ad  suum  arbitrium  imperare  con- 
suesse:  136,1;  t   qui  (populus  R.)  si 

aUcuius  iniuriae  sibi  conscius  fuisset,  non 
fuisse  difficile   cauere:  114,2;  —   eius  rei  po- 


1113 


populug 


1114 


pulum  Eomannm  esse  testem:  114,7;  ^ 
si  pacem  populus  Romanus  cum  Heluetiis  fa- 
ceret:  1  13, 3;  ^  quibus  populus  Roma- 

nus  ignouisset  neque  in  prouinciam  rede- 
gisset  ueque  stipendium  imposuisset:  145,2; 
T[  imperare:  136,1  u.  consuesse;  \  im- 

ponere:    145,2   ti.    ignoscere;  t    intel- 

legere:  114,2  tt.  p)  decipere;  t  neque 

(se)  sibi  iudicium  sumirturos  contra ,  atque 
omuis  Italia  populus^i^  Romanus  iudicauis- 
set:  3,12,2;  1[  posse:  V27,4  u.  fl)  supe- 
rare;  t  putare:  114,2  u.  p)  decipere; 

t  redigere:  I  45,  2  «.  ignoscere;  "i  timere: 
1 14, 2  u.  fl)  decipere ;  ^  uell  e:  I  43, 8  u.  $) 
aa)  consuetudo ;  \  se  prius  in  Galliam  u  e  n  i  s  s  e 
quam  populum  (-lus  /»)  Romanum:  144,7; 
%  uti:  136,2  u.  y)  aa)  praescribere. 

(iP):  non  oportere  se  (c)  a  populo  Ro- 
mano  in  auo  iure  impediri:  136,2. 

p)  ol)i. :  sed  eo  deceptum  (populum  R.), 
quod  neque  commissum  a  se  intellcgeret,  quare 
timeret,  neque  sine  causa  timendum  putaret: 
114,2;  t  intellegere  se  diuisum  esse 

populum  Romanum  (Rom.  om.  Ox,)  in  partes 
duas  (o):  1,35, 3;  t  haec  uti  fierent,  per 

omnes  deos  perque  (e)  foedera,  quae  Romae 
liecisset,  eodem  testameuto  Ptolomaeus  populum 
Romanum  (ptolomaeus  pater  KO)  obtesta- 
batur:  ."!,  108, 3 ;  t  opprimere:  1,22,5 

u.  uindicare;  t  quod  non  adeo  sit  imperi- 

tus  rerum,  ut  suis  copiis  populum  Romanum 
(populus  romau  A)  superari  (se  superare  fi) 
posse  confidat:  V27, 4;  t  ^e  .  .  .  ex  pro- 

uincia  egressuni  .  .  . ,  ut  se  et  populum  Roma- 
num  factione  (pactione  ///)  paucorum  oppres- 
sum  in  lil)ertatem  uindicaret:  1,22,5;  t 
qua  uoce  et  quo  senatus  consullo  popuhis  Ro- 
manus  ad  arma  sit  uocatus:  1,7,5. 

y)  dat. ;  aa):  ne  tanta  et  tam  coniuncta 
populo  Romauo  ciuitas  .  .  .  ad  uim  atque  arma 
descenderet  (c):  VII  33, 1;  t  (Neruios) 

increpitare  atque  incusarc  reliquos  Belgas ,  qui 
se  populo  Romauo  dedidissent  {M- ;  dede- 
dissent  a;  dedissent  a.h):  1115,5;  t  sibi 
autem  mirum  uideri,  quid  in  sua  Gallia  .  .  . 
aut  Caesari  aut  omnino  populo  Romano  negotii 
esset:  134,4;  si  (id|  ita  feci.sset,  sibi  populo- 
que  Romano  iicrpetuam  gratiam  atquo  ami- 
citiani  cuni  eo  futuram:  135,4;  t  quod 

liomines  barl)ari  et  nostrae  consuetudiui»  im- 
periti  bellum  populo  Romano  fccissent: 
IV22, 1;  ciuitatcm  ignobilcm  atque  humileni 
Kburonum  sua  siiontc  populo  Romaiio  bcllum 
facere  ausam  uix  erat  crc^lcnduui:  V  28,  I ;  t 
quae    pars  ciuilatis   ilcluuliac   insigucm   cala- 


mitatem  populo  Romano  intulerat,  ea 
princeps  poenas  persoluit:  112,6;  —  (Bello- 
uacos)  impulsos  ab  suis  principibus  .  .  .  et  ab 
Haeduis  defecisse  et  populo  Romano  bellum 
intulisse:  1114,3;  Germanos  neque  priores 
populo  Romano  bellum  inferre  neque  tamen 
recusare,  si  lacessantur,  quin  armLs  conten- 
dant :  I V  7, 3 ;  t  Caesar  .  .  .  quid  (c)  in 

annos  singulos  uectigaUs  populo  Romano  Bri- 
tannia  penderet  constituit:  V22, 4;  t 

libera  (sint  add.  Vielh.)  comitia  atque  omnis 
res  publica  scnatui  populoque  Romauo  per- 
m  i  1 1  a  t  u  r :  1, 9, 5 ;  t  ('d  interesse  rei  publicae 
{Madu.;  interea  et  rei  publicae  s;  edd.;  interea 
et  populo  Rom.  Pluyg.)  et  ipsis  placere  opor- 
tere ,  si :  3, 10,  9 ;)  t  si  ipse  populo  Romano 
non  praescriberet,  quem  ad  modum  suo 
iure  uteretur:  136,2;  t  quoniam  .  .  .  hanc 
sibi  populoque  Romano  gratiam  referret, 
ut  in  conloquium  uenire  inuitatus  grauaretur: 
1 35,  2. 

fjji)  :  coniunctus:  VII  33, 1  tt.  aa)  couiun- 
gere;  t  in  Galliam  magnam  eorum  (Ger- 

manorum)  multitudinem  uenire  populo  RomiUJO 
periculosum  uidebat:  133,3. 

S)  ?eii. ;  aa):  qui  et  sua  uirtute  et  populi 
Romani  hospitio  atque  aniicitia  plurimum 
ante  in  Gallia  potuissent:  131,7;  Ariouistum 
se  consule  cupidissime  populi  Romani  amici- 
tiam  adpetisse :  I  40,  2 ;  quod  uero  ad  amicitiam 
populi  Romani  attulissent ,  id  iis  (e)  eripi  quis 
pati  posset?  143,8;  amicitiam  populi  Romani 
sibi  ornamento  et  praesidio,  non  detrimento 
esse  oportere:  144,5;  non  minus  libenter  (o) 
sese  (c)  recusaturum  populi  Romaui  amicitiam, 
quam  adpetierit:  144,5;  uti  opinione  et  ami- 
citia  populi  Romani  tuti  esse  possent  (o):  IV 
16,  7 ;  se  suosque  omnes  in  officio  futuros  (c) 
neque  ab  amicitia  populi  Romsuii  defecturos 
confirmauit :  V  3, 3 ;  ue  patiatur  ciuitatem  prauis 
adulcsccntium  consiliis  ab  amicilia  populi  Ro- 
mani  deticere :  VII  39,  3 ;  t  Haeduos  cete- 

rosque  amicoa  populi  Romani  defeuderet:  I 
35,4;  t  neque  ipaos  (c)  in  his  coutentio- 

nibus  .  .  .  auxilio  populi  Romani  usos  esse: 
I  44, 1) ;  t  quouiam  tanto  suo  populique 

Roniani  bencficio  adfectus  .  .  .  hauc  sibi 
populoijuc  Romano  gratiam  rcferret:  13.5,2;  in 
apem  ueniebat  pro  auis  tantis  populique  Ro- 
mani  in  eum  bcneticiis  cognitis  suis  postulatis 
fore,  uti  pertinacia  desisleret:  142,3;  doluisse 
se,  quod  populi  Romani  beneficium  (P.  R. 
bencliciuni  </;  pro  bcnelicio  x}  sibi  per  cou- 
tunicliam  ab  ininiicis  cxtorqucretur:  1,9,2;  t 
nc  comuiittcrcl,   ut  is  locus,   ubi  coualitissout, 


1115 


populus 


1116 


ex  calamitate  populi  Romani  et  int«mecione 
exercitus  nomen  caperet :  1 13,  7 ;  1  populi 

Roniani  hanc  esse  consuetudinem,  ut  socios 
atque  amicos  nou  modo  sui  niliil  deperdere, 
sed  gratia ,  dignitate ,  honore  auctiores  uelit 
esse:  143,8;  neque  suam  neque  populi  Romani 
consuetudinem  pati ,  uti  optime  meritos  (c) 
socios  desereret :  1 45, 1 ;  hi  consuetudine  populi 
Romani  loca  capere,  castra  munire,  commeati- 
bus  nostros  intercludere  instituunt :  III  23,  6 ; 
non  esse  consuetudinem  populi  Romani  (iillam 
add.  p)  accipere  ab  hoste  armato  condicionem : 
V41,  7;  maiore  strepitu  et  tumultu,  quam 
populi  Romani  fert  consuetudo,  castra  moueri 
iubet:  VI  7,  8;  'j  finitimisque  (se)  impera- 

turiim,  ne  quam  dediticiis  populi  Romani 
iniuiiam    inferrent:    1132,2;  t    certior 

factus  est  omnes  eas  ciuitates  in  dicionem 
{[i;  Np.,  Di.;  deditionem  a;  rell.  edd.)  po- 
testatemque  popuU  Romani  esse  (o)  redactas: 
II 34 ;  Tf  nauibus  transire  .  .  .  neque  suae 

neque  populi  Romani  dignitatis  esse  statue- 
bat:  IV  17, 1;  te  .  .  .  bene  de  nomine  ac  digni- 
tate  populi  Romani  meritum  esse  existimare 
debemus:  ap.  Cie.  Briit.  253;  t  docuit, 

quid  populi  Romani  disciplina  atque  opes 
(opus  iW)  possent:  VI  1,4;  qui  (milites)  iam  in 
consuetudinem  Alexandrinae  uitae  ac  licentiae 
ueueraut  et  nomen  disciplinamque  populi  Ro- 
mani  dedidicerant  {Ald.  ,•  didicerant  a  ) :  3, 110,  2 ; 
1  negat  se  more  et  exemplo  populi  Romani 
posse  iter  ulli  per  prouinciam  dare :  I  8,  3 ;  f 
numquam  aute  lioc  tempus  exercitum  populi 
Romani  Galliae  prouinciae  finibus  (c)  egressum 
(c)  :  I  44,  7 ;  ita  populi  Romani  exercitum  liie- 
mare  atque  inueterascere  iu  Gallia  moleste  fere- 
baut:  II  1,3;  et  posse  et  audere  populi  Romani 
exercitum  Rhenum  transire :  IV  IB,  1 ;  1[  dice- 
rent  se  suaque  omnia  in  fidem  atque  in  {oni.  (i) 
potestatem  populi  Romani  permittere:  113,2; 
quas  possit,  adeat  ciuitates  horteturque,  ut  (c) 
popuK  Romani  tidem  sequantur:  IV  21,8;  t 
eum  ncque  suam  neque  populi  Romani  {om.  h) 
gratiam  repudiaturum:  140,3;  T  hospi- 

tium:  131,7  ii.  amicitia;  1  (Dumnorigem) 
imperio  populi  Romani  non  modo  de  regno,  sed 
etiam  de  ea  quam  habeat  gratia  desperare:  I 
18, 9 ;  quod  in  tanto  imperio  popidi  Romani 
turpissimum  sibi  et  rei  publicae  esse  arbitra- 
batur:  133,2;  popidi  Romani  iustissimiuu  esse 
in  Gallia  imperium:  145,3;  populi  Romimi  im- 
perium  Rhenum  finire:  IV  16, 4;  qui  pollicean- 
tur  ((")  obsides  dare  atque  imperio  populi  Ro- 
mani  obtemperare:  IV  21, 5;  ardere  Galliara  tot 
contumeliis    acceptis   sub  populi   Romani   im- 


perium  redactam :  V  29, 4 ;  qui  iam  ante  se 
populi  Romani  imperio  subiectos  dolerent:  VII 
1,3;  cum  Graecos  .  .  .  arma  capere  iuberet, 
ilU  autem  se  contra  imperium  populi  Romani 
pugnaturos  negarent:  3,11,4;  —  tantum  se 
eius  opinionis  deperdidisse ,  ut  populi  Romani 
(.pr.  fi;  a  populo  Romano  a;  cdd.)  imperia 
perferrent  (c),  grauissime  dolebant:  V  54, 5; 
T  reminisceretur  et  ueteris  incommodi  populi 
Romani  et  pristinae  uirtutis  Heluetiorum:  I 
13,4;  t  magno  cum  periculo  prouinciae 

futurum,  ut  homines  belUcosos,  populi  Romani 
inimicos,  locis  patentibus  .  .  .  finitimos  ha- 
beret:  110,2;  ^  tametsi  (c)  pro  ueteri- 

bus  Heluetiorum  iniuriis  populi  Romani  (pop. 
B.  dcl.  Pr.)  ab  his  poenas  beUo  repetisset:  I  30,2; 
TT  nulla  tamen  uox  (o)  est  (o)  ab  (c)  iis  audita 
populi  Romani  maiestate  et  superioribus 
uictoriis  indigna  :  VII 17, 3 ;  1  eo  grauius 

ferre,  quo  minus  merito  populi  Romani  acci- 
dissent  (c)  :  114,1;  t   ipos:    18,3   tt. 

exemplum;  t   multis   .sese   nobilibus 

principibusque  populi  Romani  gratum  esse  fac- 
turum :  I  44, 12 ;  1  Caesarem  uel  auctori- 

tate  sua  .  .  .  uel  nomine  populi  Romaui  de- 
terrere  posse,  ne:  131,16;  longe  iis  (c)  frater- 
num  uomen  populi  Romani  afuturum :  I  36, 5 ; 
3,110,2  ii.  disciplina;  ap.  Cic.  Brut.  253  u. 
dignitas;  T  (si  id  facere  occupationi- 

bus  rei  publicae  ([i;  populi  Romani  a;  Friij., 
Db.)  prohiberetur,  exercitum  modo  Rhenum 
transportaret :  IV  16,  6;)  t  opes:  VII, 

4  u.  disciplina;  1  opinio:  IV  16,7  u. 

amicitia;  1  potestas:  113,2  u.  fides; 

II34  u.  dicio;  ^  principes:  144,12  u. 

uobiles;  ^  cuius    pater  .  .  .  a  seuatu 

populi  Romani  amicus  appellatus  erat:  13,4; 
f  eam  rem  non  minus  ex  usu  terrae  Galliae 
quam  populi  Romani  accidisse :  I  30, 2. 

pp):  neque  se  iudicare  Galliam  potius  esse 
Ariouisti  quam  populi  Romani:  145,1. 

£)  e.  praep. ;  aa)  ab :  sese  neque  obsides 
repetituros  neque  ausilium  a  populo  Romano 
implor  aturos:  131,7;  1  sibi  praestare 

.  .  .  quamuis  fortunam  a  populo  Romano  pati, 
quam  .  .  .  interfici:  1131,6;  ^T  (imperia 

perferre:   V54, 5  u.  §)  aa)   imperium   extr.) 

(ifi)  ad:  controuersias  regum  ad  populum 
Romanum  et  ad  se,  quod  esset  consul,  per- 
tiuere  existimans  .  .  .  ostendit  sibi  placere 
.  .  . :  3, 107, 2. 

yy)  contra:  omnes  Belgas  .  .  .  contra  popu- 
lum  Romanum  coniurare:  111,1;  neque  .se 
cum  Belgis  reliquis  cousensisse  neque  contra 
populum    Romauum    (omniuo  add.  (i)    coniu- 


1117 


popalus  —  porta 


1118 


i 


rasse:  II  3, 2;  T  neque  <c)  (sese)  contra 

populum  Romanum  armis  contendere:  II 
13,2. 

(J(3)  de:  ita  se  omni  tempore  de  populo  Ro- 
raano  meritos  esse,  ut:  111,3. 

ee)  erija:  (quos  praecipuo  semper  honore 
Caesar  babuit)  pro  uetere  ac  perpetua  erga  po- 
pulum  Romanum  fide:  V54, 4. 

'Q^)  in  c.  ace.:  quod  nonduni  bono  animo 
in  populum  Romaiium  uiderentur :  I  6, 3 ;  sese 
tamen  hoc  esse  in  Ciceronem  populumque  Ro- 
raanum  (cicerone  pup.  r.  Jj>  animo,  ut:  V41, 
5;  T  quod  Diuiciaci  fratris  summum  in 

populum  Ilomanum  (om.  CM'^}  studium  .  .  . 
cogiiouerat :  1 19, 2. 

Tjr^)  in  c.  abl.:  nisi  (e)  quid  in  Caesare  po- 
puloque  Romano  sit  ausilii:  131,14. 

•^^)  P<'r:  .'<i  per  populum  Komanum  stipen- 
dium  reni  ittatur  et  dediticii  subtrahantur: 
144,5. 

b)  non  additur  Konianus;  x)  !iubi.:  do- 
lui.'<se  se,  quod  .  .  .  in  urbem  retraheretur,  cuius 
absentis  rationem  haberi  proximis  comitiis  popu- 
lus  iussisset:  1,  9,2. 

fj)  seu.:  cur  se  <c)  uti  populi  beneficio 
prohibui.sset?  1,32,3;  ne  .  .  .  arrogans  in  prae- 
ripiendo  (praecip.  fl)  populi  beneficio  <benef. 
pr.  pop.  af)  uideretur:  3,1,6;  ^  statuerat 

enim  prius  hos  <c)  iudicio  populi  debere  re- 
stitui ,  quam  suo  beneficio  uideri  receptos  <e) : 
3,1,6;  necessario  populi  senatusque  iudicio  fore 
utrumque  contentum:  3,10,9;  ^f  quotiens- 

cumque  sit  decretum,  darent  operam  magistra- 
tUH,  ne  .  .  .,  factum  in  perniciosis  legibus,  in 
ui  tribuuicia,  in  secessione  populi  templis 
locisque  editioribus  occupatis:  1,7,5. 

y)  c.  praep.:  condiciones  pacis  .  .  .  Romae 
ab  senatu  et  a  populo  peti  debere:  3,10,8. 

neque  exspectant,  .  .  .  ut  de  eorum  imperio 
ad  populum  feratur:  1,6,6;  praetoribus  <c) 
tribunL^^que  <c)  plebis  rogationes  ad  populum 
ferentibus  non  nullos  .  .  .  damnatos  .  .  .  in 
iutegrum  restituit:  3,1,4. 

(quarum  rerum  illo  tempore  nihil  factum, 
ue  cogitatum  quidem;  [nulla  lex  promulgata, 
non  cum  populo  agi  coeptiim,  nulla  seces- 
sio  facta  «</</.  roilil.;  ilil.  A'/;.|:  1,7,5.) 

It.  u(l  alius  populus  pcrlinct;  u)  subi.:  si 
qui  aiit  priuatus  <priuati  (i)  aut  populus  eorum 
(druidum)  dccreto  non  stetit,  sacriticiis  inter- 
dicuut:  VI 13, 6. 

b)  obl.:  ciuitatem  csse  omneni  in  iu-mis; 
diuiHum  scnatuni,  diuisuni  pupiiliini,  suas 
<iu  Buas  ik;  Sral.)  cuiusque  eorum  clienteliw 
<«.  CC)  :  VII  32, 5. 


c)  dat.:  magnam  imperatam  Asiae,  Syriae 
regibusque  omnibus  et  dynastis  et  tetrarchis 
et  liberis  Achaiae  populis  pecuniam  exegerat: 
3,3,2;  ^  tributis  quibusdam  populis 
</(/,•  publicis  af:  edd.)  priuatisque  praemiis  reli- 
quos  in  posterum  bona  spe  complet :  2,  21, 2. 

d)  e.  praep. :  regno  occupato  per  tres  po- 
tentissimos  ac  tirmissimos  populos  totius  Gal- 
liae  sese  potiri  posse  sperant:  13,8. 

(popnlns:  C.  Caesar  de  analogia  II:  fagos, 
populos,  ulmos:  ap.  Charis.  art.  gramm.  I 
p.  130  Keil.) 

porrigo :  cum  .  .  .  nostri  (non)  longius, 
quam  quem  ad  finem  porrecta  <ac  add.  X; 
Sclni.;  porrecta  ac  del.  A.  Hiig ;  Dt.',  Hold.: 
prata  ac  Paul)  loca  aperta  {tt.  CC)  pertinebant, 
cedentes  insequi  auderent:  1119,5. 

porfO :  neque  (se)  id ,  quod  fecerit  <c)  de 
oppugnatione  castrorum,  aut  iudicio  aut  uolun- 
tate  sua  fecisse,  sed  coactu  ciuitatis  ....  ciui- 
tati  porro  hanc  fuisse  beUi  causam,  quod  .  .  . 
re.sistere  non  potuerit :  V  27, 4. 

porta.  A.  obi.:  eos,  qui  uenerant,  .  .  . 
m  oppidum  dimittit  <remittit?),  portas  muros- 
que  ad.seruari  iubet:  1,21,2;  ^  aperire 
u.    aporio   p.  2S3   (4  loc.) ;  ^   Curio 

castra  Vari  <f)  conspicit  muro  oppidoque  con- 
iuncta  ad  portam,  quae  appellatur  bellica 
<BeIica  Hartx):  2,25,1;  ^  ego  reliquas 

portas  circumeo  et  castrornm  praesidia  con- 
firmo:  3,94,6;  1  claudere  u.  olaudo 

p.  560  sq.  (S  loe.);  ^   (defcndere:   II 

33,6  u.  refringere;)  1  cum  portas  exci- 

dere  conatus  esset:  VII  50,  4;  ^  Caesar 

<c)  legiones,  quas  expeditas  esse  iusserat,  por- 
tis  incensis  intromittit:  VII  11,8;  ^  ob- 

struere  u.  obstruo  p.  S71  (3  loc.);  ^ 

gladiis  destrictis  portas  <-tis  MW)  occupaue- 
runt:  VII  12,6;  (equite.sque  eius  .angiustiis 
atque  his  <angustis  portis  atque  his  codd.;  an- 
gustiis  portisque  Ald.;  portis  del.  Np.;  angi- 
portis  atque  uiis  Landyraf)  a  <c)  Caesaris 
militibus  occupatis  ad  insequendum  tardaban- 
tur:  3,70, 1;)  —  hac  <c)  fugientium  multitudine 
ac  turba  portae  castrorum  occupantiu-  atque 
itcr  imjKjditur:  2,35,3;  ^   portis  pate- 

factis  eo  die  pace  sunt  usi:  1132,4;  ^ 

abiectis  armis  <o)  ultinuis  oppidi  partes  <portas 
l'aul)  continenti  <f)  imj^etu  <p)  petiuerunt: 
VII  28,2;  ^  (Carmonensiura  ciuitas)  per 

se  cohortes  eiecit  <c)  portiisque  praeclusit: 
2,19,5;  ccrtior  ab  suis  factus  e.st  praeclusiW 
esse  portas:  2,20,6;  illi  uoro  (obsides)  daturos 
86  negare  nequc  porlius  consuli  pracclusuros:  3, 
12,2;     Androslhciics    <c) ,    practor    'rhessaliae. 


1119 


porta 


1120 


omnem  ex  agris  multitiidinem  .  .  .  in  oppidum 
cogit  portasque  (que  om.  f)  praecludit:  3,80, 
3;  H  cum  portam  quaererent  castrorum- 

que  eani  munitionem  esse  arbitrarentur :  3, 68, 
2;  t  muros,  portas,  classem  (c)  reficie- 

bant:  1,34,5;  t  postridie  eius  diei  re- 

fractis  portis,  cum  iam  defenderet  nemo, 
atque  intromissis  (e)  militibus  nostris  sectionem 
eius  oppidi  uniuersam  Caesar  uendidit :  II 33, 
6;  \  Fabium   discessu  eorum  duabus  re- 

lictis  portis  obstruere  ceteras:  VII 41,4;  lio- 
stes  .  .  .  se  ipsi  multitudine  impediunt  atque 
angustioribus  portis  relictis  (reiecti  Paul:  u. 
CC)  coartautur  (c):  VII  70,3;  portae,  quibus 
locis  uidetur,  eruptionis  causa  in  muro  reUn- 
quuntur:  2,15,4;  f  testudine  facta  portas 

(portis  Flod.)  succendunt  (succedunt 
Flod.;  Schn.,  Np.,Db.;  [portas]  succedunt  Z)<.') 
murumque    subruunt:    116,2;  ^   aegre 

portas  uostri  (nostri  portas  h)  tueutur;  reli- 
quos  aditus  locus  ipse  per  se  munitioque  defen- 
dit:  VI 37,  5. 

B.  dat. :  neque  finem  prius  sequendi  fece- 
runt,  quam  muro  (o)  oppidi  portisque  adpro- 
pinquarunt  (-arent  fj):  VII  47, 3;  1 

erat  obiectus  portis  (portae  OiJl.)  ericius:  3, 
67,5. 

('.  geii. :  cum  angusto  exitu  portarum  se 
ipsi  premerent:  VII  28, 3. 

D.  abl.;  peudet  a)  ex  uerbis:  reliquas  (le- 
giones)  de  quarta  uigilia  corapluribus  portis 
eductas  eodem  itinere  praemisit:  3,75,2;  1 
l'arsque  ibi,  cum  angusto  exitu  portaruni  se 
ipsi  premerent,  a  militibus,  pars  iam  egressa 
portis  ab  equitibus  est  interfecta:  VII 28, 3; 
%  Pompeius  .  .  .  decumana  porta  se  ex  castris 
eiecit  (deiecit  /"):  3,96,3;  t  cum  celeriter 
nostri  arma  cepissent  .  .  .  atque  una  ex  parte 
(atque  decumana  porta  Paul)  Hispanis  equiti- 
bus  emissis  (missis^)  equestri  proelio  supe- 
riores  fuissent:  V26, 3;  (51,5  u.  b)  eruptio;) 
subito  Labienus  duabus  portis  omuem  equi- 
tatum  emittit:  V58,  4;  f  subito  meridiano 

tempore  .  .  .  portis  s  e  (del.  Apitx,  Kreyss.,  Dt.) 
■\  foras  rumpunt  (erumpunt  rccc;  edd.; 
proripiunt  eoni.  Dt.):  2,14,1;  hostes  .  .  . 
inermes  cum  infulis  se  (infulsisse  af)  porta 
foras  uniuersi  proripiunt:  2,11,4  (12, 1  Np.); 
f  equitatumque  per  causam  pabulandi  emissum 
confestim  decumana  porta  in  castra  se  reci- 
pere  iussit:  3,76,1;  f  (portis   tardari: 

3,  70, 1  u.  A.  occupare.) 

1))  ex  siibst. :  est  aditus:  2,1,2  u.  E.  b)  a) 
esse;  1  subito  omnibus  portis  eruptione 

facta  .  .  .  rclinquunt:   1116,1;    subito    duabus 


portis  eruptionem  fieri  iubet :  III  19, 2 ;  tum 
Caesar  omnibus  portis  eruptione  facta  equitatu- 
que  emisso  celeriter  hostes  in  fugam  dat  (o) : 
V  51 , 5 ;  eodemque  tempore  toto  muro  clamore 
sublato  duabus  portis  ab  utroque  latere  turrium 
eruptio  fiebat:  VII 24, 3;  non  numquam  .  .  . 
Galli  .  .  .  eruptionem  ex  oppido  pluribus  portis 
summa  ui  facere  conabantur:  VII  73, 1. 

E.  e.  praep. ;  a)  ab ;  a) :  quod  paene  ab 
ipso  uallo  portisque  castrorum  barbaros  auer- 
tisset:  VI  42,  2;  f  qui  (calones)  ab  (om. 

a;  e  Friij.)  decumana  porta  ac  (c)  summo 
iugo  collis  nostros  uictores  flumen  transisse  (c) 
conspexeran t:  1124,2;  t  duobusque 

interfectis  reliquos  a  porta  paulum  (c)  sub- 
mouit:  VII  50,5. 

[i):  ab  decumana  porta  u.  ab  p.  38 
(3  loc). 

b)  ad;  a):  ab  iis  (c)  cohortibus,  quae  erant 
in  statione  (c)  ad  portas,  defenduntur:  1,75,3; 
duabus  ex  partibus  ....  una  erat  proxima 
portui  naualibusque,  altera  ad  portam  (Dede- 
rich;  Dt.;  partem  x;  Np.,  Db.),  qua  (quae 
afh)  est  aditus  ex  Gallia  atque  Hispania:  2, 
1,2;  t  Pompeius  se  oppido  tenet.  nos  ad 
portas  castra  h  a  b  e  m  u  s  :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX 
14, 1 ;  t  ut  .  .  .  ante  mediam  noctem  ad 
portas  castrorum  clamor  oreretur  (p)  :  V  53, 
1 ;  t  quos  (centurioues)  in  statione  ad  prae- 
toriam  portam  (ad  praetorium  af)  posuerat: 
3,94,6;  t  ut  idem  ad  portas  urbanis  prae- 
sideat  (Ald.;  praesidia  oodd.)  rebus  et  duas 
belUcosissimas  prouiucias  absens  .  .  .  obtineat: 
1,  85, 8. 

fi):  castra  .  .  conspicit  .  .  ad  portam: 
2, 25, 1  u.  A.  appellare. 

y):  (hic  (=  ad  portas?)  paulisper  est  pugna- 
tum :  3,  67, 5.) 

c)  ante:  (centuriones  .  .  .  ne  ante  partam 
(portam  BM)  rei  militaris  laudem  amitterent, 
fortissime  pugnantes  conciderunt:  VI  40,  7;) 
quidam  ante  portam  oppidi  Gallus  per  (c) 
manus  seui  ac  pieis  traditas  glebas  in  ignem 
.  .  .  proiciebat:  VII  25,  2. 

d)  in  c.  abl.:  capit  arma  a  proximis  atque 
in  porta  consistit:  VI 38,  2;  t  cum 
iam  esset  agmen  in  portis:  3,85,4. 

e)  intra:  cum  hostem  (c)  intra  portas 
esse  existimarent:  VII  47, 4. 

f)  pro:  qui  pro  (por  i?')  portis  castrorum 
in  statione  erant:  IV32, 1. 

[Falso :  frumentumque  omne  conquisitum  .  . . 
per  equites  (importa  add.  a;  in  porta  aM.  fli) 
comportarat :  3, 42,  5.] 

Adiect. :    (angustae:   3,70,1;)    augusti- 


1121 


porta  —  jx)rtus 


1122 


ores:  VII  70,  3;  bellica  (Belica):  2,25,1; 
ceterae:  VII41,4;  complures:  3,75,2;  de- 
cumana:  1124,2;  11125,2;  (V  26,3;)  VI 37, 
1;  3,69,2;  76,1;  96,3;  duae:  11119,2;  V  58, 
4;  VII  24,3;  41,4;  omnes:  1116,1;  V51,5; 
3,54,2;  plures:  VII  73, 1 ;  praetoria:  3,94, 
6;  r<-liquae:  3,94,6;  *ultin]ae:  VII  28,2. 

|>orti«*llM.  A.:  (legio  uernacula)  sese  .  . 
Ilispalim  (c)  recepit  atque  in  foro  et  porti- 
cibus  (-ubus  O)  .sine  maleficio  consedit:  2, 
20,4. 

U. :  pedalibus  liguis  coiiiunctis  inter  se  por- 
ticus  integebantur  atque  hac  agger  inter 
inaiuis  proterebatur:  2,2,3. 

porto.  A.  obi.  est  subst. :  et  commea- 
tus  ab  Kemis  reliquisque  ciuitatibus  ut  sine 
periculo  ad  eum  portari  possent  (posset  a; 
Np.)  efficiebat:  115,5;  1  frumentum 

omne,  praeterquam  (c)  quod  secum  portaturi 
erant,  comburunt:  15,3;  t  »3  (^)  ■■"i" 

pedimentis,  quae  secum  agere  ac  portare 
non   poteraiit,  citra  Humen  Rhenum  depo.sitis: 

II  29,  4;  1[  uti  .  .  .  ueque  lioc  neque  su- 
periore  anno  ulla  (c)  omnino  nauis  ,  quae  mi- 
lite»  portaret,  desideraretur :  V23, 3;  1 
caetruti  auxiliai-esque  .  .  .,  quorum  crant  .  .  . 
corpora  insueta  ad  onera  porlanda:  1,78,2. 

1{.  obi.  est  adicct.  uel  proii.:  auimailuertit 
multa  uiidiquc  portari  atque  agi  plcnissimis 
uiis,  quae  repeutini  tumultu.s  timore  ex  agris 
in  urbcm  conferaiitur:  2,25,2;  1f  cum  sua 

quisque  miles  circumspiceret,  quid  secum  por- 
tare  posset  (c) ,  quid  ex  instrumento  biber- 
norum  relinqueie  cogeretur:  V31,4. 

portoriniii:  (Dumnorigem)  complures 
.annos  portoria  reliipuKiue  omnia  Ilaeduonim 
uectigalia  paruo  pretio  redempta  liabere, 
propterea  quod  illo  liceute  (c)  contra  liceri  (c) 
audeat    nemo:    I  18, 3;  t    quo    (itinere) 

magno  cum  periculo  magiiisque  cum  (oni. 
[i)    portoriis   mercatores   ire   consuerant  (c): 

III  1,2. 

portuH.  A.  subi.;  a):  neque  qui  essent 
ad  maiorum  nauium  (c)  multitudincin  idouei 
portus  reperire  (c)  poterat:  IV  20, 4;  erat 
tutus:  3,26,4  u.  IJ.  tegere;  t  qui  modo 

sibi  timuerant,  hos  tutissimus  portus  recipie- 
bat  (rciciebat  N(h):  3,27,1. 

b)  abl.  abs.:  suinniaquo  erat  uasto  alque 
apcrto  inari,  inagnis  aestibus,  raris  (inari  ma- 
gno ,  aestibus  raris  BM)  ac  prope  iiullis  por- 
tibuH  dilficultas  nauigandi:  11112,5. 

I(.  <»bi.:  api)cllare:  3,26,4  ti.  naucisci; 
t  (iiancs)  oiicraiiac  diiac  eosdem  (diios  adil.  A) 
quoH  rcll()iia<'  ([1;  rclic|iii  a  ;  eikl.)  portus  (eoMd. 

lioxlr.  (luoHiir,     1 1. 


port.  quos  rel.  fi)  capere  non  potuerunt  et 
paulo    infra   delatae   sunt:    IV  36, 4;  t 

claudere:  3,23,1  u.  tenere ;  %  si  modo 

insulam  adisset  (c),  genus  hominum  perspexis- 
set,  loca,  portus,  aditus  cognouisset:  IV 
20,  2 ;  "t  haec  insula  obiecta  Alexandriae 

portum  efficit:  3,112,2;  t  c^^se  Caesari 

((.')  erepta  portum  ac  mare  totum  in  sua  po- 
testate  haberent:  3,111,4;  t  interi- 

cere:  III  8,  1  u.  tenere;  t  nacti  portum, 

qui  appellatur  Nymphaeum,  ultra  Lissum  milia 
pa.ssuum  III,  eo  naues  introduxerunt :  3,26,4; 
t  neque  ( Komanos)  eorum  locorum,  ubi  bellum 
gesturi  essent,  uada,  portus ,  insulas  nouisse 
(nosse  p):  1119,6;  t  (occupare:  3,8, 

4  u.  F.  b)  y);>  t  qua  felicitate  (c)  inter 

medias  hofstium  classes  oppletis  non  solum 
portibus,  sed  etiam  litoribus  omnes  incolumes 
essent  transportati  (c) :  3,73,3;  t  neque 

sibi  nudanda  litora  et  relinquendos  portus 
exi.stimabant:  3,15,5;  t   q"i  portus  ab 

Africo  tegcbatur,  ab  austro  nou  erat  tutus: 
.3,26,4;  t  i"  magno  impetu  maris  atque 

aperto  paucis  portibus  interiectis,  quos  tenent 
ipsi,  omnes  fere,  qui  eo  mari  uti  consuerunt, 
habent  uectigales :  III  8, 1 ;  Sulpicium  Rufum 
legatuni  cuni  eo  praesidio,  quod  satis  esse 
arbitrabatur ,  portum  tenere  (tueri  h'Schu.) 
iussit :  I V  22,  (> ;  quietam  nactus  stationem  et 
portus  omnes  timens  (timentes  o),  quod  teneri 
ab  aduersariis  arbitrabantur  (-batur  rece.),  .  .  . 
milites  exposuit :  3, 6, 8 ;  est  certior  factus  portus 
(portum  Naf)  litoraque  omnia  classibus  aduer- 
sariorum  teneri :  3, 14, 1 ;  praestare  arbitrabatur 
unuin  locuin,  qua  necess.arius  nostris  erat  egre.s- 
.siis,  quain  (minia  (Ciacc;  omnium  ■.)  litora  ac 
portus  custodia  clausos  (aiU  dclend.  aut  clas- 
sium  scribend.  ceiis.  Ciacc.)  teneri  (rccc. ;  tiieri 
«;  custodia  classis  tueri  Paul):  3,23,1;  t 

timere:  3,6,3  u.  tenere;  t  tucri:  IV  22, 

6  u.  tenere;  (Ijabieno  relicto,)  ut  portiis  tue- 
retur  et  rem  (c)  frument.ariam  (c)  prouideret: 
V  8, 1 ;  3, 23, 1  11.  tenore. 

(!.  (liit.:  in.sulam  obiectam  portui  I?run- 
dislno  tenuit:  3,100,1;  t  duabns  ex  par- 

tibus  ....  una  erat  proxiina  iiortni  ^poilii 
«/')  naualibusque:  2,1,2. 

1).  Kcii.:  ad  ministratio:  1,  25, 4  «.  cxitus; 
t  (iiauein)  quinqucromcm  ct  miiior(>s  duas  iii 
angustiis   portus  cepit:  3,100,2;  t  "i' 

utroque  portus  cornii  molcs  iacimus:  <(/).  Oie. 
(w/  >l«.  IX  14, 1;  t    cxilus  iulmiiii.stra- 

tioneBque  (00)  Hruiulisini  portus  impedirc  iii- 
stitiiit:    1,25,4;  1    faucos    ii.    laiix 

p.  JJSiJ  {J  loc);  t    tiirriin   i>lli'cl,'iiii  ad 

71 


1123 


portua  —  posco 


1124 


ipsum  introitum  portus  opposuit:  3,39,2; 
t  nauigationem  impeditam  propter  inscientiam 
locorum  paucitatemque  portuum  sciebant 
{u.  CC):  1119,4. 

E.  abl. :  hic  uenientem  Vticam  nauibus  Tube- 
rouem  portu  atque  oppido  prohibet:  1,31,3; 
sicuti  mari  portibusque  (que  om.  l)  Caesarem 
prohibebat,  ita:  3,15,1;  Hf  se  .  .  .  debere 

.  .  neutrum  eorum  contra  alterum  iuuare  aut 
urlje  aut  (c)  portibus  (porticus  a;  portubus  O) 
recipere:  1,35,5;  oppido  ac  portu  recepti  uon 
erant:  3,102,7. 

P.  c.  praep. ;  a)  alb:  pauhimque  a  portu 
progressus  litteras  a  Caesare  accipit :  3, 14, 1 ; 
tt  quod  se  longius  a  (Voss.;  om.  eodd.)  por- 
tibus  committere  non  auderent:  3,25,5. 

b)  ad;  a):  omnes  ad  portum  Itium  con- 
uenire  iubet:  V2,  3;  1  aditus  autem 
atque  itinera  duo,  quae  extra  muruni  ad  por- 
tum  ierebant,  .  .  .  trabibus  .  .  .  praesaepit: 
1.-7,4;  1  Caesar  ad  portum  Itium  cum 
legionibus  peruenit:  V5, 1;  longo  itinere  ab 
his  circumducti  ad  portum  perueniunt:  1,28,4. 

quod  (theatrum)  arcis  tenebat  locum  aditus- 
que  habebat  ad  portum  et  ad  *regia  naualia: 
3, 112, 8. 

P):  quae  (naues)  .  .  .  consuetudine  cotidiana 
ad    portum    excubabant:    2,22,3;  t 

eodemque  tempore  pugnatum  est  ad  por- 
tum:  3,111,2. 

y);  hoc  confecto  negotio  a  Sasonis  (?. ; 
.salonis  reec;  Np.,  Db.)  ad  Curici  (Momms.; 
corici  NOafl ;  coryci  k;  orici  reec. ;  Oricum 
Np.;  Db.)  portum  stationes  (portus,  stationes 
Np.;  Db.)  litoraque  omnia  louge  lateque  classi- 
bus  occupauit:  3,8,4. 

c)  coiitra:  insulamque,  quae  contra  portum 
Brundisinum  est,  occupauit:  3,23,1. 

d)  ex;  a):  an  paenitet  uos,  .  .  .  quod  ex 
portu  sinuque  aduersariorum  CC  naues  onera- 
tas  abduxerim  {Ciaee.;  Dt.;  addux.  x;  Np., 
Db.):  2,32,12;  t  naues  ex  portu  edu- 
cere  u.  eclnco  p.  991  naues  1,57,2;  2,22,5; 
3,26,2;  t  nacti  idoneum  uentum  ex  portu 
exeunt:  2,4,5;  t  neque  .  .  .  aut  igno- 
minia  (e)  amissarum  nauium  aut  necessariarum 
rerum  inopia  ex  {om.  f)  portu  insulaque  ex- 
pelli  potuit:  3,  100,4;  t  neque  ilU  {e) 
sibi  confisi  «  portu  prodire  sunt  ausi:  3,7, 
2;  t  circiter  CCXX  {e)  naues  eorum  .  .  . 
profectae  ex  portu  (e  port.  ijrof.  [i)  nostris 
aduersae  constiterunt :  11114,2;  t  n.iues 
XVIII  .  .  .  ex  superiore  portu  leni  uento  sol- 
uerunt:  IV28,1. 


(i) :  quo  ex  portu  commodissimum  in  Britan- 
niam  traiectum  esse  cognouerat:  V2,3. 

e)  iii  portuiii;  a):  partem  (c)  nauium  de- 
primunt,  .  .  .  reliquas  in  portum  compel- 
luut:  1, 58, 4;  t  onerarias  naues  .  .  .  de- 
prehendimt  atque  in  portum  deducunt:  1, 
36, 2 ;  t  equitesque  in  ulteriorem  portum 
progredi  .  .  .  iussit:  IV  23, 1 ;  t  ex  his 
luiura  ipsius  nauigium  .  .  .  ex  conspectu  abiit, 
duo  perterrita  concursu  nostrarum  nauium  sese 
iu  portum  receperunt:  2,22,4;  quo  cognito 
se  in  portum  recipit  (recep.  Of) :  3, 14, 2 ;  t 
is  naues  nostras  interiorem  in  portum  {Ciaco.; 
partem  codd.)  post  oppidum  reduxit:  3,39, 
2;  t  nostri  ueterani  in  portum  refugie- 
bant:  3,  24, 2;  t  quattuor  biremes  sub- 
iectis  scutulis  impulsas  uectibus  in  jnteriorem 
portum  {Cicicc;  partem  codd.;  Np.,  Dt.)  tra- 
duxit  (m.  CC):  3,40,4;  t  uento  teneban- 
tur,  quo  minus  in  eundem  portum  ueuire 
possent:  IV  22, 4. 

(i) :  non  potest  esse  propter  angustias  nauibus 
introitus  in  portum:  3,112,4. 

7)  :  eo  introduxerunt :  3,  26, 4  ?<.  B.  nancisci ; 
t  eodem  equitatus  totius  Galliae  couuenit: 
V5, 3;  t   Quo   simul    atque   intro   est 

itum:  3,26,5. 

f)  in  portu ;  a) :  quas  (naues)  in  portu  Brun- 
disino  deprehenderat:  1,26,1. 

fi):  ibi  cognoscit  LX  naues  .  .  .  cursum 
tenere  non  potuisse :  V  5,  2. 

ir)  iutra:  naues  onerarias  XXX  a  IM.  Autonio 
relictas  intra  portum  adgressus  omnes  inceudit: 
3, 40, 5. 

Adiect.:  Brundisinus:  1,25,4;  26,1;  3, 
23,1;  100,1;  (idem:  IV 22,4;  iidem:  IV36, 
4;)  idonei:  IV20,4;  interior:  3,39,2;  40, 
4;  Itius:  V2,3;5,  l;nulli:  III12,  5;  omues: 
3,6,3;  —  3,14,1;  23, 1;  pauci:  III  8, 1 ;  rari: 
11112,5;  superior:  IV 28,1;  tutus:  3,26,4; 
tutissimus:  3,27,1;  ulterior:  IV 23,1. 

posco.  A.  subi.  suut  homiiies:  (Caesar) 
obsides,  arma,  seruos,  qui  ad  eos  perfugissent, 
poposcit :  I  27, 3 ;  t  fidem  reliquis  inter- 

ponere,  ius  iurandum  {del.  Eussner)  poscere, 
ut  quod  esse  ex  usu  Galliae  iutellexissent, 
communi  consilio  administrarent :  V6, 6;  t 
Ariouistum  .  .  .  obsides  nobilissimi  cuiusque 
liberos  poscere:  I  31, 12;  t  obsides: 

127,3  u.  arma;  (131,12  u.  liberos;)  quod  erat 
ciuitas  magna  inter  Belgas  auctoritate  atque 
hominum  (c)  multitudine  praestabat,  sescentos 
obsides  poposcit:  1115,1;  t  seruos:  I 

27,3  u.  arma. 

B.    subi.    est   res    (usus):    addunt   ipsi   et 


1125 


posco  —  pogsum  (1.  et  2.  A.  a)  a)  aa)) 


1126 


adfingunt  rumoribus  Galli,  quod  res  poscere 
uidebatur:  VII  1,2;  1  ad  quos  se  celeriter, 

cum  U8US  cst  (poscit  p),  recipiunt:  IV  2, 3. 

poMMCMMio.  A.  abstr.  (-;  ro  ■/.ey.trja-Uat, 
TO  xr»^'(;«a^«/):  filia  minor  Ptolomaei  regis 
uacuam  possessionem  regni  sperans  ad 
(c)  Achillam  sese  ex  regia  traiecit:  3,112,9; 
—  quod  si  decessisset  (c)  et  liberam  pos- 
seBsionem  Galliae  sibi  tradidisset:  144, 
13;  t  Romanos  non  solum  itinerum  causa, 
sed  etiam  perpetuae  possessionis  culmina 
Alpium  occupare  conari:  1112,5. 

1{.    eoncr.    (=  ■^TJj/.ta,  ayQOi');'  a)  subi.: 


■        esse:  3, 1,2  u.  c). 


b)  obl.  :  Allobroges,  qui  trans  Khodanum 
ulcos  possessionesque  habebant,  fuga  se  ad 
Caesarem  recipiunt  et  demoustrant  sibi  praet«r 
agri  soluni  nihil  esse  reliqui:  111,5;  qui  ha- 
beant  doniicilium  aut  possessionem  in  Hispania 
(-niam  \}:  1,8(),  3;  t  t).  Caesar:  posses- 
siones  redemi  easque  postea  pluris  (c)  uen- 
ditas:  ap.  Diomcd.  art.  gramtn.  I  368  (Keil) ; 
T  integras  uero  tenere  possessiones  qui  se 
debere  fateantur,  cuius  animi  aut  cuius  im- 
pudentiae  est?  3,20,3. 

c)  !fen.:  per  eos  (arbitros)  iierent  aestima- 
tiones  possessionum  et  rerum,  quanti  quaeque 
earum  ante  bcllum  fuisset,  atque  eae  (c)  cre- 
ditoribus  tradercntur:  3,1,2. 

d)  abl. :  ne  .  .  .  potentiores  .  .  .  liumiliores 
possess  ionibus  expellant:  VI  22,3. 

e)  c.  praep. ;  a)  ex :  mililihus  in  contione 
agros  ex  suis  possessioni  li  us  pollicetur: 
1,17,4. 

fi)  in  c.  acc:  cur  in  suas  possessiones  ueui- 
ret?  144,8. 

poHHidoo:  Suessiones  suos  esse  finitimos; 
fines  (/y^[i;  Srhn.,  Ilold. ;  om.  ol  ct  rcll.  cdd.) 
latissimos  feracissiraosquc  agros  possidere 
(poss.  agr.  af) :  II  4,  ti ;  t  sc  neque  sine 

exercitu  in  eas  partes  Galliae  uenire  audere, 
quas  (^aesar  possideret ,  neque :  I  34,  3 ;  ut  .  .  . 
partem  fmitimi  agri  per  uim  occupatam  (-tum 
fj)  possiderent  (iSequani) :  VI  12, 4. 

ItONNido:  uel  sibi  agros  attrihuant  uel 
patiantur  eos  (o)  tcnere ,  quos  arinis  posse- 
derint;   IV  7,4. 

poHMUlii.  1.  ucrbuni  plenuiii  ac  iusluin 
est  (=  ualcrc,  pollere);  coniuii;,'iliir  A.  c. 
nec.  (iicutr.):  multum  fortunam  in  rcpcntino 
hostium  aduentu  potuisse  iudicauit ,  multo 
etiam  amplius,  (pioil  paono  ab  ijiso  uallo  por- 
tisquc  castrorum  barbaros  aucrtisset:  VI  42,  1. 
2;  t  i'i>>>i  >P"'^  gratia  phiriniiim  donii  atquo 
in     rcli<iua    (iallia,    ille     niiiiiniuni     propter 


adulescentiam  posset:  120,2;  t  multum 

u.  mnltuH  p.  658  B.  a)  a)  (ip)  (3  loc);  — 
esse  non  nullos,  quorum  auctorita.s  apud  plebem 
liluriraum  ualeat,  qui  priuatira  plus  possint 
(AQ;  pos"ent  MC^) ,  quani  ipsi  magistratus: 
117,1;  -  plurimum  u.  lunltllM  p.  639  y) 
(6  loc);  t    <;uni   (c)    equitatu    (Neruii) 

nihil  possent  —  neque  enim  ad  hoc  tempus 
ei  rei  student,  sed  quicquid  possunt,  pedestri- 
bus  ualent  copiis:  1117,4;  t  Wc  quan- 

tum  in  bello  fortuna  possit  et  quantos  adferat 
casus  cognosci  potuit:  VI  35,2;  cimi  quantum 
in  hello  fortuna  posset  iam  ipsi  incommodis 
suis   satis  essent  documento:  3,10,6;  t 

quicquid:  1117,4  u.  nihil ;  t  intellec- 

turum,  quid  inuicti  Germani  .  .  .  uirtute  pos- 
sent:  I  36, 7 ;  quae  ciuitates  quantaeque  in  armis 
esseut  et  quid  in  bcllo  ])0!~sent:  II  4,  1 ;  equestri- 
bus  proeliis  quid  hostis  uirtute  posset  (posset 
uirtute  a)  et  quid  nostri  auderent  periclitabatur 
(c):  118,2;  et  celeritate  et  copiis  docuit,  quid 
populi  Romani  disciplina  atque  opes  possent: 
VI 1, 4  ;  exposuit  (c)  ,  quid  iniquitas  loci  pos- 
set:  VII  52, 2;  t  "*!  si  quid  possent,  de 

indutiis  fallendo  irapetrarent:  IV  13,  5;  t 

quod  (hostes)  tantum  multitudine  poterant: 
II  8,4;  atque  ego  hanc  sententiam  probarera  — 
(nam  rtfld.  [i)  tantuin  apud  me  (ap.  me  tantum 
(multum  ik)  fi)  dignitas  potest  — ,  si  .  .  .  uide- 
rem  :  VII  77, 6. 

JJ.  c.  adiierb.:  nequc  solum  domi,  sed  etiam 
apud  finitimas  ciuitates  largiter  posse  (Duin- 
norigem) :  1 18, 6. 

'2.  uerbuiii  auxiliaro:  A.  additur  iiilini- 
tiuus;  a)  noii  additur  particiila  non;  a)  ad- 
duiitur  inf.  act. ;  aa)  siu^'uli:  qui  cogitasset 
(e)  haec  posse  in  itinere  accidere:  V33,2; 
nullum  cnim  poterat  uniuersis  *a  perterritis  ac 
dispersis  ])ericuliim  acciderc:  VI  34,  3;  noii  haec 
omnia  fortuito  aut  siiie  cousilio  accidere  jio- 
tuisse:  VII  20, 2;  proiiide  ac  si  uirtute  uicissent 
neque  ulla  commutatio  rerum  posset  accidere: 
3,72,4;  quo  mihi  grauius  abs  te  nil  (c)  acci- 
dere  potest:  ap.  Cie.  ad  Att.  X  8  B,  1;  t 

omnihus  uicis  aedificiisque,  quo  (c)  adire  po- 
tueraiit  (i>oterant  [i;  Flod.) ,  incensis:  117,3; 
uicos  atqiie  aedificia  incendi  oportere  hoc  sj^atio 
[a  boia]  qiioque  uersus  (c),  (juo  pabuIaiKli  caiisa 
adirc  posse  uideantur:  VII  14,5;  t  quo 

facilius  omiic  Hadriaticum  mare  .  .  .  in  pote- 
Btate  haberet  atquo  ex  utraque  parte  belluin 
administrare    possct:   1,25,3;  t  <!"• 

(milites  piitrcsquo  fauiiliae)  aut  gratia  aut 
niiscricoidia  ualerent  aut  *ad  uauos  adnare 
(adiuuaic  f)  possent:  2,44,1;  t  "t  qnaiu 

71» 


1127 


possum  ('2.  A.  a)  a)  aa)) 


1128 


maxime  ex  fuga  perterritos  adoriri  posset:  2, 
39,  6 ;  si  imprudentes  ex  insidiis  adoriri  posset 
(possit  a'):  3,30,2;  K  ut  iutra  munitionem 
et  sine  timore  et  sine  stationibus  aquari  pos- 
sent:  1,73,3;  ne  noctu  aquari  Pompeiani  pos- 
sent:  3,97,4. 

qui  celeriter  arma  capere  potuerunt,  pau- 
lisper  nostris  restiteruut:  IV  14,4;  reuertantur, 
ut  rursus  communicato  consilio  .  .  .  aliud  ini- 
tium  belli  (o)  capere  possint  (fi;  Np.;  possent 
a;  plur.  edd.):  VI 33, 5;  idoneos  homines  deli- 
gebat,  quorum  quisque  aut  oratione  subdola 
aut  amicitia  facillime  capere  posset  (sie  AQ; 
capi  posset  fj;  possetBi/):  VII 31, 2;  neces- 
sarium  esse  existimauit  de  repentino  aduentu 
Caesaris  Pompeium  fieri  certiorem,  uti  ad  id 
consilium  capere  posset:  3,11,1;  t  (cen- 

sere:  2,32,4  u.  sentire;)  1f  ne  .  .  .  hostes, 

quod  tantum  multitudine  poterant,  ab  lateri- 
bus  pugnantes  suos  circumuenire  possent : 
II  8, 4 ;  t  qua  significatione  qui  in  oppido 

obsidebantur  de  suo  aduentu  cognoscere  pos- 
sent:  VII  81, 2;  f  ne  de  improuiso  aut 

noctu  ad  (c)  munitiones  hostium  multitudo 
aduolaret  aut  interdiu  tela  in  nostros  operi  de- 
stinatos  coicere  possent  (possetfJ):  VII  72, 2; 
^  ut  tuto  ab  repentino  hostium  incursu  etiam 
singuli  commeare  possent:  VII 36, 7;  l 

hos  (eos  [i)  posse  conficere  armata  milia  cen- 
tum :  II  4, 5 ;  Caesar  in  eam  spem  uenerat ,  se 
sine  pugna  et  sine  uulnere  suorum  rem  con- 
ficere  posse:  1,72,1;  ut  pluribus  dimissi  (e) 
itineribus  a  Caesare  ad  Domitium  et  a  Domitio 
ad  Caesarem  nulla  ratione  iter  conficere  pos- 
sent:  3,79,5;  cum  in  spem  uenero  de  com- 
positione  aliquid  me  posse  (Lamb.;  om.  eodd. 
et  edd.)  conticere  (idiq.  me  confic.  del.  Vrsin.; 
Bait.) :  ap.  Cie.  ad  Att.  IX  13  .4,  1 ;  \  quae 
(cohortes)  fugientes  conspicatae  neque  illos  suo 
aduentu  confirmare  potueruut  neque  ipsae 
(c)  hoslium  impetum  tulerunt :  3, 64, 1 ;  t 

quibusnam  manibus  .  .  .  homines  tantulae  sta- 
turae .  .  .  tanti  oneris  tm-rim  (c)  in  muro  (e)  sese 
conlocare  ^osse  (add.  Dt.-)  confiderent :  II  30, 
4;  K  reUquas  copias  Heluetiorum  ut  con- 

sequi  posset:  1 13, 1;  qui  minus  facile  eam  rem 
(in  add.  BM)  imperio  nostro  conseqtd  poterant : 
111,4;  nihil  adeo  arduum  sibi  esse  existimaue- 
runt,  quod  non  uirtute  consequi  possent:  VII 
47,3;  equitatumque  praemisit  ad  nouissimura 
agmen  demorandum,  neque  consequi  potuit:  3, 
75, 3 ;  li    neque    exercitum    sine    maguo 

commeatu  .  .  .  in  unum  locum  coutrahere 
(se)  posse :  1 34, 3. 

negat   se   more  et   exemplo   populi   Romani 


posse  iter  ulli  per  proulnciam  dare:  18,3; 
t  Caesarem  .  .  .  deterrere  posse  .  .  .  Galliam- 
que  omnem  ab  Ariouisti  iniuria  posse  defen- 
dere:  131,16;  t  non  materia  multitudine 

arborum,  non  frumentum  .  .  .  deficere  pote- 
rat :  2, 37, 6  ;  1  quod  si  ueteris  contumeliae 

obliuisci  uellet,  num  etiam  recentium  iniuriarum 
.  .  .  memoriam  (e)  deponere  posse  (posset 
^(>)?  114, 3;  t  si  *in  itinere  impeditos 

(etadd.  V.)  perterritos  deprehendere  posset: 
3,75,3;  t  Caesarem  .  .  .  nomine  populi 

Romani  deterrere  posse,  ne:  131,16;  ut  ne 
Suessiones  quidem  .  .  .  deterrere  potuerint, 
quin:  113,5;  ^  super  lateres  coria  indu- 

cuntur,  ne  canalibus  aqua  immissa  lateres 
diluere  possit  (b;  posset  z;  edd.):  2,10,6. 

cum  .  .  .  uostri  .  .  quid  sine  imperatore  et 
sine  reliquis  legionibus  adulescentulo  duce 
efficere  possent  perspici  cuperent:  11121,1; 
(nostri  milites)  tanto  spatio  secuti  quantum  (c) 
cursu  et  uiribus  efficere  potuerunt:  IV  35, 3; 
quantum  labore  atque  itinere  legionarii  milites 
efficere  poterant:  V19, 3;  quantumcumque  iti- 
neris  equitatu  efficere  poterat,  cotidie  progredie- 
batur :  3, 102, 1 ;  1|  si  forte  timoris  simu- 

latione  hostes  in  suum  locum  elicere  posset: 
V50, 3;  t  ut  cogitata  praeclare  eloqui 

possent  non  nuUi  studio  et  usu  elaborauerunt : 
ap.  Gie.  Brut.  253 ;  t  neque  omni  jnter- 

posita  fide  firmum  esse  posse,  si  in  aliud 
tempus  diflerretur:  1,.86, 2;  ut  bracchia  modo 
atque  umeri  ad  sustinenda  arma  liberi  ab 
aqua  esse  possent:  VII 56, 4;  sese  unis  Suebis 
concedere,  quibus  ne  dii  quidem  immortales 
pares  esse  possint  (possent  AQ;  Fr.,  Dt.^): 
IV  7, 5;  uti  opinione  et  amicitia  populi  Romani 
tuti  esse  possent  (Wliitte;  possint  X;  edd.): 
IV  16,  7  ;  —  si  suam  gratiam  Romani  uelint, 
posse  iis  utiles  esse  amicos:  IV  7,4;  —  sibi 
nullam  cum  iis  (c)  amicitiam  esse  posse,  si 
in  Galiia  remanerent:  IV  8,1;  nobis  nisi  Cae- 
saris  capite  relato  pax  esse  nuUa  (non  O) 
potest :  3, 19, 7 ;  pecora ,  quod  secundum  pote- 
rat  esse  inopiae  (c)  subsidium,  .  .  .  remoue- 
rant:  1,48,6 ;  —  trauersaria  tigna  iniciuntur,  quae 
firmamento  esse  possint  (-unt/"):  2,15,2; 
est  animaduersum  .  .  .  magno  sibi  esse  (om. 
hl)  praesidio  posse,  si:  2,8,1;  inuentum  est 
magno  esse  usui  posse,  si:  2,8,3;  "i  quo 

facilius  (nauesV)  uada  ac  decessum  aestus  ex- 
cipere  jjossent:  11113,1;  ^  erant  omnino 

itiuera  duo ,  quibus  itineribus  domo  exire  pos- 
sent:  16,1;  1  nullam   exoriri  moram 

posse,  quo  minus  .  .  .  diriperentur :  2,12,3 
(Np.  4);  Tf  cum  ab  his  saepius  quaereret 


1129 


posEum  (2.  A.  a>  a)  aa)) 


1130 


neque  ullam  omnino  uocem  exprimere  pos- 
set :  I  32, 3. 

(fabulari:  3,65,4  u.  pabulari;)  ^  quo- 
niam  propius  accessisset  seque  id  sine  periculo 
facere  posse  existimaret  {c}:  142,1;  neque 
enim  aliter  facere  poterit:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX 
16, 3 ;  —  uti  .  .  . ,  quod  commodo  rei  publicae 
facere  posset ,  Haeduos  .  .  .  defenderet :  1 35, 4 ; 
scribit  Labieno,  si  rei  publicae  commodo  facere 
possit  (a,-  Fr.:  posset  a;  rell.  edd. ;  poss.  fac.  fj), 
. . .  ueniat:  V46,4;  Labienum  Treboniumque  hor- 
tatur,  si  rei  publicae  {c)  conimodo  facere  pos- 
sint,  ad  eam  (c)  diem  reuertantur:  VI 33, 5; 
^  qui  numerus  domo  exisset  eorum,  qui  arma 
ferre  possent:  129,1;  ex  liis  qui  arma  ferre 
possent  ad  milia  nonaginta  duo  (erant) :  I  29, 
.2;  ex  bominum  milibus  LX  uix  ad  quingentos, 
qui  arma  ferre  possent,  sese  redactos  esse  dixe- 
runt:  1128,2;  omnes,  qui  arma  ferre  possent, 
unum  in  locum  conuenirent:  IV  19,  2;  onines- 
que  (c),  qui  per  aetatem  arma  ferre  possint 
(^;  possent  a),  ad  belJum  cogant:  VII  71,2; 
non  omnes  (e>,  qui  arma  ferre  possent,  ut  cen- 
suit  Vercingetorix ,  conuocandos  statuunt:  VII 
75, 1 ;  —  saepe  numero  sese  cum  liis  congressos 
ne  uultum  quidem  atque  aciem  oculorum  dice- 
bant  ferre  potuisse:  139,1;  VII 19, 4  it.  per- 
ferre;  nec  iam  uires  sufficere  cuiusquani  nec 
ferre  operis  laborem  posse:  VII  20,11  ;  quo  faci- 
liuii  subsidium  prouinciae  ferre  ([i;  ferri  a; 
edd.)  posset:  VII  66,  2;  cum  uallis  .  .  .  suberat 
neque  ii  (c) ,  qui  antecesserant ,  morantibus 
opem  ferre  poterant:  1,79,3;  neque  (se)  corpore 
•laborem  neque  animo  ignominiam  ferre  posse  : 
1,84,4;  neque  uero  priiuum  impetum  nostro- 
rum  Numidae  ferre  potuerunt:  2,25,5;  \ 

(finire:  3,51,3  u.  [i)  aa)  finiri;)  ^  neque 
ullus  flare  uentus  poterat,  quin  .  .  .  haberent 
<c):  3,47,4. 

imperium  se  a  (c)  Caesare  per  proditionem 
uullum  desideriure,  quod  habere  uictoria  posset 
(possit  ^):  VII  20,  7;  satis  esse  magna  ulrim- 
que  incommoda  accepta,  quae  pro  disciplina  et 
praccepti»  habere  possent  (-sint  Saf):  3,10,4. 

(impetrare:  V36,3  u.  (J)  aa)  impetrari;) 
^  his  rebus  fiebat,  ut  et  minus  late  uagarentur 
et  niinus  facilc  finitimis  bellum  inferre  pos- 
sent:  12,4;  ^  quod  neque  insequi  ceden- 

tes  iKjssent  neque  ab  signi.s  disceiiere  auderent: 
V16, 1;  ^   se  .  .  .  cawtra   moturum,    ut 

quaiii  priiiium  intoUegere  possct,  utrum  ... 
oflicium  aii  timor  plu»  (c)  ualerct :  I  40, 14 ; 
1  ut  spatium  intcrcedcre  posset,  dum  milites 
.  .  .   coiiucnireilt:    17,6;  ^    (ab   his    fit 

inilium   retiucndi  Hilii  (c)  atquc  Veliiuii  (et  si 


quos  intercipere  potuerunt  add.  f5):  III 8, 
2;)  T    qui  (nuntii)   suo  beneficio  con- 

seruatos  docerent,  quos  iure  belli  interficere 
potuisset:  VII 41,1;  ^  inuenire:  1,25, 

3  u.  [J)  aa)  inueniri;  ^  quod  spatii  *breui- 
tate  etiam  in  fiigam  coniectis  aduersariis  non 
multum  ad  summam  *uictoria  iuuare  pote- 
rat:  1,82,3. 

res  gerebatur,  ut  nullum  paulo  fortius  fac- 
tum  latere  posset:  11114,8. 

facillime  inopiae  *rei  frumentariae  sese 
mederi    posse   existimauit:    V24, 6;  ^ 

neque  nostros  exercilus  propter  frumenti  (o) 
inopiam  diutius  apud  se  morari  posse  confide- 
bant:  1119,5. 

nauigare:  IV  31, 3  «.  i)  aa)  nauigari ;  ^ 
non  facile  Gallos  GaHis  negare  potuisse:  V 
27,6;  ^  neque  exiim  iis  (e)  nostrae  rostro 

nocere  poterant:  11113,8;  statuebat  .  .  .  pro- 
spiciendum  (c),  ne  quid  sibi  ac  rei  publicae 
nocere  (-ri  a)  posset:  V7, 2;  eamque  conta- 
bulationem  .  .  .  luto  .  .  constrauerunt  (c),  ne 
quid  ignis  hostium  nocere  posset:  2,9,3. 

(se)  unum  consilium  totius  Galliae  effecturum, 
cuius  consensui  ne  orbis  quidem  terrarum  pos- 
sit  (posset?)  obsistere:  VII  29,  6;  ^ 

tantum  .  .  .  patebat,  quantum  loci  acies  in- 
structa  occupare  (tenere  |i)  poterat:  118,3; 
^  Bibulus  .  .  .  sperans  alicui  se  parti  onusta- 
rum  nauium  occurrere  posse  inanibus  occur- 
rit:  3,8,3;  caslra  mouit  breuiore  itinere  se  oc- 
currere  ei  posse  sperans:  3,41,4;  ^  hanc 

legionem  sperans  Caesar  se  opprimere  posse 
.  .  .  reliquit:  3,67,2. 

cum  animaduertisset  Pompeium  extra  muni- 
tiones  egressum,  ut  libere  pabulari  ^fabulari 
ahl;  populari  V)  posset  nec  minus  ailitum 
nauibus  haberet  (-re   Vielli.):  3,65,4;  * 

quod  uero  ad  amicitiam  populi  Romani  attu- 
lissent,  id  iis  (c)  eripi  quis  pati  posset?  143, 
8;  quod  neque  aucorae  funesque  •sustinerent 
neque  nautae  guberuatoresque  uim  tempestatis 
pati  possent:  VIO,  2;  ueque  se  neque  reliquos 
muniL-ipes  paii  posse  C.  Caesarem  .  .  .  oppido 
.  .  .  prohiberi:  1,13,1;  1  iudignautes  mi- 

lites  Caesar ,  quod  conspcctum  suum  hostes 
perferre  (ferre  [i)  possent  tautulo  spatio  iutcr- 
iecto,  .  .  .  edocet:  VII  19,4;  ^  qumi  certe 

inde  decedemlum  esscl  Afranio  iicc  siue  aqua 
permauere  possei:  1,71,4;  ^  conueiituiii 

Salonis  cum  iieiiue  pollicitatioiiibus  nequc  de- 
nuntiatione  (c)  periculi  pcrmouere  posset, 
.  .  .  iustituit:  3,9,2;  t  nl>>  uadis  Hhu- 

daui  .  .  .  si  perruuiperc  posscnt  conati  .  .  . 
teliB  rcpulsi  hoc  conalu  desliterunl:  18,4;      ^ 


1131 


possum  (2.  A.  a)  a)  aa)i 


1132 


quod  neque  legiones  audeant  absente  imperatore 
ex  hiberuis  egredi  neque  imperator  sine  prae- 
sidio  ad  legiones  perueuire  possit  (p;  posset 
a):  VIII,  7;  magna  difficultate  adficiebatur, 
qua  ratione  ad  exercitum  peruenire  posset:  VII 
6, 2 ;  pons  (c)  entm  ipsius  magnum  circuitum 
habebat,  ut  multo  breuiore  itinere  iUi  ad  Hi- 
berum  perueuire  possent:  1,63,2;  f  cum 

sua  quisque  miles  circumspiceret ,  quid  secum 
portare  posset  (possit  fl),  quid  .  .  .  relinquere 
cogeretur:  V31,4;  %  totius  Galliae  sese 

potiri  possc  sperant:  13,8;  ^  "t  esset, 

ubi  tegimenta  praepeudere  possent:  2,9,3; 
t  id  se  facile  ex  humilitate  sua  probare  posse: 
V27, 4;  t  L.  Minucium  (c)  Basilum  cum 

omni  equitatu  praemittit,  si  quid  celeritate 
itineris  atque  oportunitate  temporis  proficere 
possit  (k;  Xp.;  posset  A'.-  rell.  cdd.):  VI  29, 4; 
apud  quos  cum  proficere  nihil  posset :  3,  22,  2 ; 
1  mons  autem  altissimus  impendebat,  ut  facile 
perpauci  prohibere  possent:  16,1;  castella 
communit,  quo  facilius,  si  se  inuito  trausire 
conarentur,  prohibere  possit  (posset  il/"/(  ,•  Fr.): 
18,2;  Pompeius  neque  .  .  .  discedere  uolebat, 
.  .  .  neque  munitiones  Caesaris  prohibere  pote- 
rat:  3,44,1;  f  non  (se)  existimare  Roma- 

nos  sine  ope  diuina  (p)  beUum  gerere,  qui 
tantae  altitudinis  machinationes  tanta  celeritate 
promouere  (et  ex  propinquitate  pugnare  «rfrf. 
B^p)  possent  (promouerent ,  ut  ex  prop.  pugn. 
poss.    Ciacc.):    1131,2;  ^    nostri   .   .   . 

eos  in  fugam  dederunt,  neque  longius  prose- 
qui  potuerunt,  quod  equites  ciu-sum  teuere 
atque  insulam  capere  non  potuerant  (Lipsius; 
potuerunt  A'>:  IV 26, 5;  f  (pugnare:  II 

31,2  u.  promouere.) 

posse  hunc  casum  ad  ipsos  recidere  (himc 
cas.  ad  i.  rec.  posse  p)  demonstrant:  VII  1,4; 
t  reseruatis  Haeduis  atque  (e)  Aruernis,  si  per 
eos  ciuitates  reciperare  {A^QBVi ;  recup. 
MB-;  recuperari  a)  posset:  VII  89,5;  t 

quo  spatio  plures  rem  posse  casus  recipere 
intellegebant:   1,78,4;  t   sese   ne    ob- 

sidibus  quidem  datis  pacem  Ariouisti  redi- 
mere  potuisse  (lootuissent  il/£^[i):  I  37, 2;  quo- 
rum  omnium  gratiam  atque  amicitiam  eius 
morte  redimere  posset :  1 44, 12 ;  1  &i  nul- 

lam  partem  Germanorum  domum  remittere 
posset,  at  ne  .  .  .  pateretur:  143,9;  f  si 

quos  .  .  .  commoueret ,  hos  (hoc  a) ,  si  quaere- 
rent,  reperire  {B-a;  repperiri  y.h)  posse:  I 
40,8;  neque  qui  essent  .  .  .  idonei  portus  repe- 
rire  (-iri  AQBa)  poterat:  IV  20,  4;  circumfun- 
duntur  ex  reliquis  hostes  (o)  partibus,  si  quem 
aditum    reperire  possint  (p;  possent  a;  edd.): 


VI  37,4;  inopia  adductos  (se)  clam  ex  castris 
exisse,  si  quid  frumenti  aut  pecoris  in  agris 
reperire  possent  (possint  fi):  VII 20, 10. 

Dumnorigi  custodes  ponit,  ut  quae  agat, 
quibuscum  loquatur  scire  possit  (pos.set  a'): 
1  20,  6 ;  1  prius  ad  hostium  castra  peruenit, 
quam  qiud  ageretur  Germani  sentire  possent 
<^possent  sentire  [i):  IV  14, 1 ;  quid  irati  grauius 
t  de  uobis  sentire  (grauius  uobis  censere  Paid) 
possuut ,  quam  ut  eos  prodatis ,  qui :  2, 32,  4 ; 
peruenit  prius  quam  Pompeius  sentire  posset: 
3,67,4;  t  pareutes  suos  commendabant, 

si  quos  ex  eo  (c)  periculo  fortuna  seruare 
potuisset:  2,41,8;  T[  reliquum  quidem  in 

lerris  esse  neminem,  quem  non  superare  pos- 
sint :  IV  7,  5 ;  V  27, 4  u.  Ji)  aa)  superari ;  *neque 
quibus  rationibus  superare  possent,  sed  quem 
ad  modum  uti  uictoria  deberent  cogitabant:  3, 
83, 5 ;  t  circumuallare  Pompeium  instituit 

.  .  .,  quo  minore  periculo  undique  frumentuni 
commeatumque  exercitui  supportare  posset: 
3,43,2;  t  suos  liberos,  nisi  cum  adole- 

uerunt,  ut  munus  miUtiae  sustinere  possint, 
palam  ad  se  adire  non  patiuntur:  VI 18, 3; 
legatos  mittunt  subsidium  rogatum,  quo  facilius 
hostium  copias  sustinere  possLnt  (aA;  posseut 
af):  VII  5,2;  castra  munire  instituerent,  quo 
faciUus  repentinos  hostium  impetus  sustinerent 
(su.stiuere  possent  fi):  VII  29, 7;  collem  cepe- 
ruut  neque  nostrorum  militum  uictorum  (c) 
impetum  sustinere  potueruut:  VII 62, 8;  post- 
quam  neque  aggeres  neque  Ibssae  uim  (c)  ho- 
stium  sustinere  poterant:  VII 87,  5;  nec  mini- 
mam  partem  temporis  equitum  uim  caetrati 
sustinere  potuerunt:  1,70,5;  tanta  (erat)  mul- 
titudo  {CC)  tormeutorum,  ut  eorum  uim  nuUae 
contextae  uiminibus  uineae  sustinere  possent: 
2, 2, 1 ;  neque  uero  diutius  qui  in  uallo  consti- 
teraut  multitudinem  telorum  sustlnere  potue- 
runt:  3,95,4. 

quos  (c)  non  castrorum  munitiones,  non  alti- 
tudo  montis,  non  murus  oppidi  tardare  po- 
tuisset:  VII52,3;  t   tenere:  118,3  u. 

occupare;  tanta  tempestas  subito  coorta  est,  ut 
nulla  eariun  cursum  tenere  posset:  IV  28, 2; 
sacramento  quidem  uos  tenere  qui  potuit,  cum : 
2, 32,  9 ;  neque  se  praesidium ,  ubi  constitutus 
esset,  sine  auxilio  Scipionis  tenere  posse:3, 36, 
6;  t  frumentum  (o)  se  (o)  exigue  dierum 

XXX  habere,  sed  paulo  etiam  longius  tolerare 
{A{i;  Schn.,  Hold.,  Dt:' ;  tollerari  BMQ^;  tole- 
rari  rcll.  edd.)  posse  parcendo:  VII  71,4;  f 
cum  intellegerent  et  posse  et  audere  populi 
Eomani  exercitum  Rhenum  transire:  IV  16, 
1;    explorat,     quo    commodissime    (c)    itinere 


1133 


possum  (2.  A.  a)  a)  aa)  et  fifj)) 


1134 


uallem  transire  {sic  [ij;  iVp.,  Schn.;  uall&s 
transire  a;  ualles  transiri  plur.  edd.)  possit 
(posset  fJ):  V49,  8;  huc  iam  *deduxerat  rem, 
ut  equites,  etsi  difficulter  atque  aegre  fiebat, 
possent  tamen  atque  auderent  flumen  transire, 
pedites  uero  tantum  niodo  umeris  ac  summo 
pectore  exstarent  {b;  extare  z;  Np.,  Db.}:  1, 
62,1.2;  paratos  esse  sese;  po8.se  et  audere 
(posse  et  aud.  del.  Paul)  ea  transire  flumen, 
qua  traductus  esset  equitatus:  1,64,3;  illi  ua- 
dum  fluminis  Sicoris  temptare,  si  transire  pos- 
sent:  1,83,4;  Caesari  circuitu  maiore  iter  erat 
longius,  aduerso  flumine,  ut  uado  transire  pos- 
set:  3,30,4;  ^  (transportare:  3,2,2  2i. 

[5)  aa)  transportari ;)  t  ex  ea  turri  quae 

circum  essent  opera  tueri  se  posse  sunt  con- 
fisi:  2,10,1. 

quae  (nauesj  .  .  .  uento  tenebantur,  quo 
minus  in  eundem  portum  uenire  possent:  IV 
22, 4 ;  omnibus  hibernis  Caesaris  oppugnandis 
hunc  esse  dictum  diem,  ne  qua  legio  alteri  (c) 
legioni  subsidio  uenire  posset:  V27,5;  tribus 
horis  Aduatucam  uenire  (conuenire  a)  potestis 
(ueniri  potest  ik):  VI 35, 8;  retineri  urbano 
motu  Caesarem  neque  in  tantis  disseusionibus 
ad  exercitum  uenire  posse:  VII  1,2;  (3G,  7  u. 
fi)  aa)  ueniri ;)  ipse  .  .  .  in  nauibus  excubans 
neque  ullum  l.-iborem  aut  munus  despiciens 
neque  (ne  quod  Oud.;  i\p.,  Db.)  subsidium 
exspectans,  si  in  Caesaris  complexum  (expec- 
tanti  Caesari  in  conspectum  Np.;  Db.)  uenire 
posset    (ueniret  /}:    3, 8, 4;  Tf  hoc  toto 

proelio  .  .  .  auersum  {e)  hostem  uidere  nemo 
potuit  (potuit  nemo  (J):  126,2;  %  neque 

ab  tanta  multitudiue  coniecta  tela  conferti 
uitare  (a  confertis  uitari  fi)  poterant:  V35, 
4 ;  t  eo  autem  frumento  .  .  .  propterea 

uti  minus  poterat,  quod :  116,3;  nianipulos 
laxare  iussit,  quo  facilius  gl.adiis  uti  possent: 
1125,2;  ne  illi  habeant,  quo  contra  se  uti  pos- 
sint:  1,85,11;  testibus  se  militibus  uti  posse, 
quaiito  studio  pacem  petisset :  3, 90, 2 ;  a  te 
peto  .  .  . ,  ut  te  ibi  uideam ,  ut  tuo  consilio, 
gratia,  dignitate,  ope  omnium  reriun  uti  possim : 
ap.   Cic.  ad  Alt.  IX  C,  .1. 

P^)  iidduntur  plurcs  iuliiiitiiii:  lol  liiJijiimiiu 
milia  .  .  .,  quoniin  salutciii  iicqtK^  propiiiqui 
iieglegere  neque  (11111118  lcui  momeiito  uesti- 
mare  posset:  VII  39,3;  U  cum  h^umium 

nOHtrum  tantum  uidissem  neque  loqui  ueque 
audiro  meo  commodo  potuisscm :  ap.  Cic.  ad 
Att.  IX6j4;  t  JicrpetuaH  miiiiitiones  cfli- 

ciebant,  ne  quem  (iiequo  N\)  lociiui  uostri 
intrare  atqiic  ipsos  a  torgo  circii  iiiuciii  re 
poBHent:  3,44,4;  ^    quod   et  paucitateiu 


eorum  ex  loco  superiore  cognoscere  et  uir- 
tutem  despicere  potuerint:  VII 20, 6;  ^ 

persequendum  sibi  Pompeium  existimauit,  .  .  . 
ne  rursus  copias  comparare  (-araret  a)  alias 
et  bellum   renouare  posset :  3, 102, 1 ;  ^ 

Scipionem  ea  esse  auctoritate,  ut  non  solum 
libcre  quae  probasset  exponere,  sed  etiam  ex 
magna  parte  compellare  {Nahl;  -lere  edd.) 
atque  errantem  regere  (corrig.  f)  posset :  3, 57, 
3;  1  cum  neque  ui  contendere  propter 

inopiam  nauium  neque  clam  transire  propter 
custodias  Menapiorum  possent:  IV  4, 4;  ^ 

prius  quam  illi  aut  conuenire  aut  profugere 
possent:  VI  3, 2;  ^  quod  .  .  .  imperium 

et  imperia  dicamus,  neque  quadrigas  in  unam 
nominis  figuram  redigere  neque  harenam  mul- 
titudinis  appellatione  ( CC)  conuertere  possi- 
mus:  ap.  GeU.  XIX  8,8;  t  ne  occasionem 

nauig.indi  dimitterent,  siue  ad  litora  Apollo- 
niatium  siue  ad  Labeatium  cursum  derigere 
atque  60  naues  eicere  {Ald.;  eligere  y.)  possent: 
3,25,4;  t  despicere:  VII20,6  ti.  cogno- 
scere;  \  ne  tanta  multitudine  confusa  nec 

moderari  (ne  emoderari  a)  nec  discernere 
suos  nec  friiraentandi  (c)  rationem  (c)  habere 
possent:  VII  75,1;  t  eicere:  3,25,4  u. 

derigere;  1  cum  .  .  .  ad  hostem  proficisci 

constituisset ,  siue  eum  ex  paludibus  siluisque 
elicere  siuc  obsidione  premere  posset:  VII 
32,2;  t  (eligere:  3,25,4  ti.  derigere;) 

t  (emoderari:  VII  75, 1  ?«.  discernere;)  t 
neque,  si  quo  adflictae  casu  conciderunt,  eri- 
gere  sese  (c)  ac  (fj;  aut  a;  edd.)  subleuare 
possunt  (alces):  VI  27,2;  1 1""'^!  •  •  •  neque 
euellere  neque  sinistra  impedita  satis  com- 
mode  pugnare  poterant  (Galli) :  I  25, 3  ;  t 

copias  cogere  .  .  .  coeperunt,  si  ab  (c)  re  fru- 
mentaria  Romanos  excludere  aut  adductos 
inopia  iii  {<■')  proiiinciam  (c)  expellere  (pro- 
uincia  excludere  [i)  posseut  {nerlia :  aut  add. 
inop.  ex  prou.  oxp.  del.  .Mori(.<i;  Sehn.,  Db.,  IJoUl.): 
VII  55,  9;  t  Varronem  .  .  .  uisurum  (c), 

quem  (c)  ad  modum  tuto  legati  uenire  et  quae 
uellent  exponere  possent:  3,19,3;  57,3  «. 
corapellare;  t  (exstaro:  1,62,2  «.  aa) 

traiisiio;)  t   bi  neque  uultum  fingere 

neque  interduni  buTimiis  teiiore  poteraiit:  139, 
4;  t  babere:  VII  75, 1  //.  di,scoriiere ;  t 
ii  (c),  qui  iu  iiigo  coiistitorant  \('>,  .  .  .  iieqiio  in 
eo  quod  probauerant  cousilio  permanero  .  .  . 
neque  eam,  quam  prodesse  (c)  aliis  uim  cele- 
ritatoraqiio  uidoniiit,  iinitari  potuorunt  ((J; 
potuoranl  a^:  \M1(»,  6;  t  (cquitos)  no^iue 

longiuM  fiigioiitcs  pro.Moiiiii  iioque  (cN  ueliomeu- 
liuH  equoH  iucitaro  potoiaiit:  2,41,4;  t 


1135 


possitm  (2.  A.  ii)  a)  fifi)  rt  fi)  ax)) 


1136 


nostri  tamen,  quod  neque  ordines  seruare  neque 
lirniiter  insistere  neque  signa  suljsequi  pote- 
rant,  .  .  .  niagnopere  perturbabantur  (r):  IV 
2(),  I ;  1  euni  omuium  laborum  fiuera  lore 

existiniabaut,  si  hostem  Hibero  intercludere 
et  frumento  <c)  prohibere  potuissent:  1,68,3; 
t  intrare:  3,44,4  u.   circumuenire;  t 

petit  .  .  .,  ne  grauentur  sua  quoque  ad  eum 
]M)stulata  deferre,  si  paruo  labore  niagnas  con- 
trouersias  tollere  atque  omnem  Italiam  metu 
liberare  possint:  1,9,1;  T  loqui:  ap. 

Oie.  ad  Att.  IX  6  ^  m.  audire;  t  mode- 

rari:  VII  75, 1  «<.  discernere;  t  neglegere: 
VII  39, 3  II:  aestimare;  t  cum  (quod  p) 

propter  longitudinem  agminis  niinus  (c)  facile 
(e)  omnia  (o)  per  se  obire  et  quid  quoque 
loco  faciendum  esset  prouidere  (scrre  fi)  possent 
(poterant  ik):  V33, 3;  t  permanere: 

VI  40, 6  M.  imitari ;  t  neque  ciuitates  .  .  . 

frumentum  supportare  neque  ii  (supportarent 
quod  hi  {vel  ii)  af) ,  qui  pabulatum  longius 
progressl  erant,  interclusi  fluminibus  reuerti 
neque  maximi  commeatus  {e) .  qui  ex  Italia 
(Talli.aque  ueniebant,  in  castra  peruenire  po- 
teraut:  1,48,4;  t  premere:  VII32,2  u. 

elicere;  t   profugere:   VI  3, 2  u.  con- 

uenire;  t  prohibere:  1,G8,3  u.  inter- 

cludere;  t  prosequi:  2,41,4  u.  incitare; 

t  prouidere:  V33,  3  u.  obire;  t  pugnare: 
I  25,  3  u.  euellere ;  t  teniptemus  hoc  modo 

si  possimus  (Petrareha :  possiunus  eodd.-.  Klot-'., 
WsIki.)  omnium  uoluntates  recuperare  et 
diuturna  uictoria  uti:  ap.  Cie.  ad  Att.  1X7  C, 
1;  t  redigere:   ap.  Oell.  XIX  8,  8  u. 

couuertere;  t  regere:  3,57,3  «.  compel- 

lare;  t  renouare:  3,102,1  u.  comparare; 

t  reuerti:  1,48,4  u.  peruenire;  t  (scire: 

V83,3  u.  obire;)  t  seruare:  IV  20, 1  u. 

insistere;  t  subleuare:  VI27,2  ««.  erigere; 
t    subsequi:    IV  26, 1    ««.    insistere;  t 

supportare:    1,48,4   u.   peruenire;  t 

tenere:  139,4  u.  fingere;  t  toUere:  1, 

9,1  u.  liberare;  t  transire:  IV4,4  u. 

contendere:    1,62,1    u.  aa)   transire;  t 

uenire:  3,19,3  u.  exponere;  t  uti:  ap. 

Cie.  ad  Att.  IX  7  C,  1  ii.  recupcrare. 

fj)  adduntur  iiiliuitlui  passiui;  xa)  siii^uli : 
(abici  u.  adigi;)  t  quod  ciuitatem  temere 
ad  suscipieudum  bellum  adduci  posse  non 
conlidebant:  VII  37, 6;  t  (adici  ti.  adigi;) 
t  quod  non  longius  hostes  aberant,  quam  qiu) 
telum  adigi  (Mculu.;  adici  a;  abici  fi)  pos- 
set:  1121,3;  ut  neque  ex  iuferiore  loco  satis 
cominode  tela  adigi  {Madu.;  adici  A)  pos- 
sent  et  missa  ab  (c)  Gallis  grauius  acciderent: 


11114,4;  ita  .  .  .  mare  continebatur ,  uti  ex 
locis  superioribus  in  litus  telum  adigi  posset: 
IV  23,3;  prius  quam  telum  adigi  (Fueni.;  adici 
eod.  Vrsini;  Dt.;  abiei  s  ;  Np.,  I)b.)  posset  aut 
nostri  propius  accederent:  2,34,6;  tautumque 
a  uallo  eius  prima  acies  aberat,  uti  ne  telum 
tormentumue  (Stcph.;  telo  tormentoue :? ;  edd.) 
adigi  (eodil.:  Steph.;  adici  Sc.iii.;  edd.)  posset 
(tela  tormentaue  adigi  possont  Ciaee.):  3,56, 
1;  t  uec  maiore  ratione  bollum  admiui- 

strari  posse:  VII 21,1;  t  nihilo  minus 

tanien  agi  posse  de  compositione :  3,17,4;  t 
quae  (nauis  D.  Bruti)  ex  insigni  (e)  facile 
agnosci  (-ere  af)  poterat:  2,6,4;  t  uti 

.  .  .  prius  haec  omnia  consumerentur ,  quam 
quem  ad  modum  accidisset  animaduerti 
posset:  2, 14,  2. 

hac  (e)  ne  ipsum  quidem  sperare  uostros 
exercitus  capi  posse:  140,9;  (VII  31,  2  u.  a) 
aa)  capere;)  summa  exercitus  salua  locum, 
quem  petant,  capi  posse:  1,67,5;  t  quod 

in  conspectu  omnium  res  gereb.atur  neque  recte 
ac  (aut  h;  Fr.)  turpiter  factum  (fi;  oin.  a) 
celari  poterat  (fi;  om.  a;  poterat  celari  coni. 
l)h.):  VII  80,  5;  t  f|ui  (collis)  supcrioribus 

diebus  uix  prac  multitudine  cerni  poterat:  VII 
44, 1 ;  t  praesidii  tautum  est ,  ut  ne  murus 

(ut  numerus  a;  ut  ne  murus  fi)  quidem  cingi 
possit :  VI  35,  9 ;  t  munitiones  .  .  .  per- 

fecit,  ut  ne  magna  quidem  multitudiue  .  .  . 
munitionum  praesidia  circumfundi  possent: 
VII  74,1;  t  sentiunt  totam  urbem.  qua 

sit  .aditus  ab  terra,  muro  turribusque  circuin- 
muniri  (Aicardm;  Np.,  Db.;  circumiri  x,; 
Dt.)  posse:  2,  16,2;  t  diuersamque  aciem  . . . 
(Plaucus)  constituit,  ne  ab  equitatu  circum- 
ueniri  posset:  1,40,5;  t  qua  quidem  ex 

re  hominum  multitudo  cognosci  potuit  (pot. 
cogn.  fi)  :  V  42,  4;  hic  qu.antum  in  bello  fortuna 
possit  et  qu.antos  adferat  casus  cognosci  potuit: 
VI  35,  2 ;  ut  ex  ipsa  significatione  cognosci 
potuit:  1,86,1;  t  quod  unde  agger  om- 

nino  comportari  posset,  uihil  erat  reliquum: 
2, 15, 1 ;  t  arbitratus  id  bellum  celeriter 

confici  posse  eo  exercitum  adduxit  (c):  III 
28, 1 ;  t  qui  (c)  propter  ueteres  inimicitias 

nullo  modo  cum  Hiieduis  couiungi  poter.ant: 
VI 12,  7 ;  t  cohortibus  .  .  .  lougiore  itinere 

circumductis ,  ne  ex  hostium  castris  conspici 
posseut:   11126,2;  t   Bibulus  .  .  .,  cum 

neque  curari  posset  neque  susceptum  officium 
deserere  uellet,  uim  morbi  sustiuere  non  potuit: 
3,18,1. 

ueque  ullos  in  Gallia  uacare  agros,  qui  dari 
tantae  praesertim  raultitudini  sine  iniuria  pos- 


1137 


possum  (2.  A.  a)  P)  ax)) 


1138 


Bint :  I V  8, 2 ;  quantum  ei  facultatis  dari  po- 
tuit,  qui  naui  (c)  egredi  .  .  .  non  auderet:  IV 
21,  9 ;  t  neque  multum  abesae  ab  eo,  quin 

paucis  diebus  deduci  (naues)  possint  (possent 
recc;  Vriij.):  V2, 2;  sperans  .  .  .  imperitos 
homines  inopia  cibariorum  adductos  ad  iniquam 
(c)  pugnandi  condicionem  posse  deduci:  VI 10, 
2;  exspectabat  .  .  .  responsa,  si  qua  hominum 
aequitate  res  ad  otium  deduci  posset:  1,5,5; 
ir  ad  haec  rursua  opera  addendum  Caesar  pu- 
tauit,  quo  minore  numero  mOitum  munitiones 
defendi  (def  mun.  [i)  possent:  VII 73, 2; 
antecedebat  testudo  .  .  .  conuoluta  (c)  omni- 
bus  rebus,  quibus  ignis  iactus  et  lapides  de- 
fendi  possent:  2,2,4;  \   hos  (c)  omnes 

cotidie  ab  equitibus  (c)  deleri  (P;  diligi 
AQM;  deligi  B;  deici  cmi.  Oud.)  posse:  VII 
14, 4 ;  omnes  hostium  copiae  deleri  potuis.sent : 
VII  88,  G ;  Tf  neque  hominum  morte  memoria 
deleri  debet,  .  .  .  ueque  clientes  sine  summa  in- 
famia  deseri  possunt:  ap.  Oell.  V13,G;  1 
(despici:  VII 3G,  2  u.  dispici;)  t  com- 

mittendum  non  putabat,  ut  pulsis  hostibus 
dici  posset  eos  ...  circumuentos:  146,3;  ^ 
ut  .  .  .  esset  neque  diiudicari  pos.set,  uter 
utri  uirtute  anteferendus  uideretui:  V44, 14; 
t  ut  non  iniquo  loco  posse  dimicari  (dimi- 
care  o')  uideretur:  3,85,3;  t  omnibus  eius 
iugi  collibus  occupatis,  qua  dispici  {Vielli.; 
UoUl. ;  despici  X;  rcll.  cdd.)  poterat,  horribilem 
speciem  praebebat:  VII 36, 2;  t  duabus 

legionibus  .  .  .  relictis,  ut,  si  quo  opus  esset, 
subsidio  duci  pos.sent:  118,5. 

prius  quam  id  effici  posset:  VI  4,1;  t 

sperans  Hcipionem  ad  pugnam  elici  posse:  3, 
38, 1 ;  nulla  ratione  ad  pugnam  elici  (eligi  «) 
posse  Pompeium  existimans:  3,  85,  2;  t  picem 
reliquasque  (c)  res,  quibus  ignis  excitari 
potest,  fundebaut:  VII  24,  4  ;  t  in  castris 

Pompoi  uidere  licuit  .  .  .  inulla  .  .  .,  quae 
nimiam  .  .  .  uictoriae  fiduciani  designarent,  ut 
facile  existimari  posset  nihil  eos  .  .  .  timuisse: 
3, 96, 1 ;  t  neque  (Laclius)  .  .  .  inopia  ex 

portu  insulaque  expelli  potuit:  3,100,4;  % 
neque  tanto  spatio  certi  quid  essot  explorari 
poterat:  VII  45, 4;  t  fl""  •  •  •  'iducia  ot 

opcrc  et  natura  loci  munitissiina  castra  e  x- 
pugnari   posso  conlidimusV  2,31,2~,  t 

cuni  .  .  .  neijue  inultum  acslutls  supcrosset 
atquo  id  facilo  extrahi  posse  intellogeret:  V 
22,4. 

ferri:  (VII  66,2  m.  a)  aa)  ferre;)  quibus  in- 
terclusis  exercitu  Oaesaris  auxilinni  Hiri 
nulla     ratione    poterat:    1,70,2;  t    'd 

fieri    posso,    si    .   .    .    intioduxerint:    1J5, 3; 

Ijuxiu.  Ouunur,     fl. 


quarum  rerum  a  nostris  propter  paucitatem 
fieri  nihil  poterat:  1114,4;  ne  quis  inermibus 
imprudentibusque  militibus  ab  latere  impetus 
fieri  posset:  11129,1;  id  ne  fieri  posset,  obsi- 
dione  .  .  .  fiebat:  1,19,4;  conloquium  petunt  et 
id ,  si  fieri  possit,  semoto  a  mUitibus  loco:  1, 
84, 1 ;  id  quem  ad  modum  (eo  cum  admodum 
J/*)  fieri  possit,  non  nulla  mihi  (c)  in  mentem 
ueniunt  et  multa  reperiri  possunt:  ap.  Oic.  ad 
Att.  IX  7  C,  1;  t  Don  enim  aliter  finiri 

potest :  VI 25, 1 ;  plerique  existimant ,  si  acrius 
insequi  uoluisset,  bellum  eo  die  potuisse  finiri 
{kl;  Db.;  finire  af;  Np.,  Di.):  3,51,3. 

dum  pari  certamine  res  geri  potuit:  1,51,5. 

V  primis  diebus,  quibus  haberi  senatus 
potuit:  1,  5, 4. 

ne  id  quidem  Caesar  ab  se  impetrari 
pos.se  disit:  IV  9,2;  sperare  (se)  a  multitudine 
impetrari  posse ,  quod  ad  militum  salutem  per- 
tineat:  V36, 2;  sperare  (se  add.  p)  ab  eo  de 
sua  ac  militum  salute  impetrari  (impetrare 
AQL-;  Schn.)  posse:  V36,3;  t  expediti 

naues  conscenderent,  quo  maior  numerus  mUi- 
tum  posset  imponi  (quo  .  .  .  imponi  del.  Paul): 
3, 6, 1 ;  t  ut  .  .  .  cui  rei  ferretur  auxilium 

uix  ratio  iniri  posset:  VII 24, 4;  t  has 

(triremes)  cum  audacius  progressas  Libo  uidis- 
set,  sperans  intercipi  posse  quadriremes  V 
ad  eas  rai.sit:  3,24,2;  t  quod  re  frumen- 

taria  intercludi  posse  confiderent,  nostros 
.  .  .  laces.sere  coeperunt:  123,3;  t  (nihil 

esse  negotii  subito  oppressam  legionem,  quae 
cum  Cicorone  hiemet,  interfici;  se  ad  eam  rem 
(interfici  posse;  ad  eam  rem  se  fi)  profitetur 
adiutorem:  V38,  4;)  t  ueque  certuni  in- 

ueniri  (-irc  Paul)  poterat,  obtinendine  Brun- 
disii  causa  ibi  remansisset  .  .  .  an  inopia 
nauium  ibi  restitisset:  1,26,3;  t  <^x  q"0 

iudicari  posse  (posset  X;  floW.) ,  quantum 
haberet  in  se  boni  constantia:  140,6;  t 

an  ])aenitet  uos,  quod  .  .  .  eo  .  .  illos  com- 
piilorim ,  ut  ncquc  pedestri  itinere  neque  naui- 
bus  conimeatu  iuuari  possiut?  2,32,12. 

quibus  rcbus  controuersias  minui  posse  spe- 
rarent:  V26,4;  t  (mutari:  VII 45, 9  u. 

uitari.) 

XII  nauibiis  amissis  reliquis  ut  nauigari 
(nauigare  [i)  *sati^  commodo  posset  eirecit:  IV 
31,3;  t  noceri:  11114,1  u.  fJ[i)  noceri; 

[leuitate  armorum  et  cotidiana  exercitatione 
nihil  iis  (c)  nocori  posso:  V34, 4;]  (ut  nihil) 
oinnino  relinqueiotur,  qua  aut  tehs  (c)  inili- 
tllnis  aiit  igni  o]i('ribns  iiocori  ])osHet :  2,16,1; 
t  priusqiio  ouinoH  in  uniim  liiciim  cogit,  >|uani 

72 


1139 


possum  (2.  A.  a)  P)  aa)  ct  pP)) 


1140 


de  eius  aduentu  Aruemia  nuntiari  posset 
(potuisset  a  pr.) :  VII 9,  5. 

nullum  eius  modi  casum  exspectans,  quo  . .  . 
in  milibus  passuum  tribus  of  fendi  posset,  .  .  . 
mittit  <c):  VI 36, 2. 

cum  .  .  .  omnes  uiae  .  .  .  obsiderentur  nec 
pontes  perfici  possent:  1,54,1;  t  collis 

nascebatur  .  .  .  ab  {c)  superiore  parte  siluestris, 
ut  non  facile  introrsus  perspici  posset  {QB-^; 
possit  ABM) :  II 18, 2 ;  f  neque  tamen 

iilli  ciuitati  Germanorum  persuaderi  potuit, 
ut:  V55, 2;  alieno  esse  animo  in  Caesarem 
milites  neque  iis  (c)  posse  persuaderi,  uti:  1, 
6,  2 ;  Tf  commeatus  ab  Remis  reliquisque 

ciuitatibus  ut  sine  periculo  ad  eum  portari 
possent  (if-P;  Flod.;  posseta;  Np.)  efficiebat: 
115,5;  Tf  [haec  quo  facilius  Pompeio  pro- 

bari  possent:  3,10,10];  1f  ubi  diligentia 

nostrorum  nihil  his  rebus  profici  posse  in- 
telleserunt:  11121,3;  f  sic  .  .  .  exercitum 

constituebat,  ut  tertia  acies  uallum  contingeret, 
omnis  quidem  instructus  exercitus  telis  ex 
uallo  abiectis  (c)  protegi  posset:  3,56,2;  t 
quantum  diligentia  prouideri  poterat,  pro- 
uidebatur :  VI 34,  7 ;  quantum  ratione  prouideri 
poterat,  ab  nostris  occurrebatiu- :  VII  16,3. 

manerent  indutiae,  dum  ab  iUo  rediri 
posset:  3,16,5;  1  ut  amissis  circiter  (e) 

XL  nauibus  reliquae  tamen  refici  posse  magno 
negotio  uiderentur:  Vll,2;  t  (reperiri: 

140,8  et  IV  20,4  u.  a)  aa)  reperire;)  cuius 
modo  (e)  rei  nomen  reperiri  poterat:  3,32,2; 
id  (c)  quem  (c)  ad  modum  fieri  possit,  non 
nuUa  mihi  (c)  in  mentem  ueniunt  et  multa 
reperiri  possunt :  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C>  1 ; 
t  neque  enim  naues  erant  aliae,  quibus  repor- 
tari  possent:  IV 29,4;  t  ne  .  .  .  minus 

facUe  resisti  posset:  137,4;  duplicem  .  .  . 
fecerat  uallum,  ut,  si  aucipiti  proelio  dimica- 
retur,  posset  resisti:  3,63,3;  Tf  reprehendit, 
quod  .  .  .  neque  ab  (c)  tribunis  militum  lega- 
tisque  retineri  potuissent:  VII  52, 1;  t 

stipitea  .  .  .  ab  mfimo  reuincti,  ne  reuelli 
possent,  ab  ramis  eminebant:  VII  73, 3. 

at  reliquos  seruari  posse  confidunt :  VI  40, 
2;  1f  quod  (Caesar)  .  .  .  nulla  re  ex  pro- 

uincia  atque  Italia  subleuari  poterat:  VII 
65, 4 ;  t  neque  uUum  esse  subsidium,  quod 
submitti  posset:  1125,1;  1f  pliura  castella 
Pompeius  .  .  .  temptauerat,  ne  ex  proximis 
praesidiis    succurri  posset:   3,52,1;  \ 

ut  suis  copiis  populum  Romanum  superari 
(se  superare  (i)  posse  confldat:  V27, 4;  labore 
et  perseuerantia  nautarum  [et]  uim  (nautarum 
impetum  Paid)  tempestatis  superari  posse  spe- 


rabat  (se  uim  t.  superare  p.  sperabant  0):  3, 
26, 3 ;  Tf  (se)  rem  frumentariam ,  ut  satis 

commode  supportari  posset,  timere  dicebant : 
139,6;  quibus  est  rebus  effectum,  uti  tuto  fru- 
mentum  auxiliaque  nauibus  ad  eum  supportari 
possent:  3,112,6;  1  ne  primum  quideni 

posse  impetum  suum  (imp.  s.  posse  [i)  susti- 
neri  (sustinere  BM)  existimabant :  1112,4; 
quantasuis  (c)  copias  Germanorum  sustineri 
posse  munitis  hibernis  docebant :  V  28, 4 ;  neque 
(c)  erat  omnium  quisquam,  qui  aspectum  modo 
(c)  tantae  multitudinis  sustineri  (-nere  BMk) 
posse  arbitraretur :  VII  76, 5. 

(tolerari:  VII  71,4  u.  a)  aa)  tolerare;)  t 
quod  unum  genus  tegimenti  aliis  locis  erant 
experti  nullo  telo  neque  tormento  traici  posse: 
2,9,4;  f  quod  flumen  uuo  omnino  loco 

pedibus,  atque  hoc  aegre ,  transiri  potest:  V 
18,1;  (V49, 8  u.  a)  aa)  transire;)  neutrum 
horum  (fluminum)  transiri  poterat:  1,48,3;  f 
tantum  nauium  repperit,  ut  anguste  XV  milia 
legionariorum  (c)  militum,  DC  (c)  equites  (c) 
transportari  {mtt.  edd.;  Dt.;  -are  »;  iVp.. 
I)b.)  possent  (u.  CC):  3,2,2;  naues  ...  re- 
mittuntur ,  ut  reliquae  legiones  equitatusque 
transportari  possent :  3, 8, 1. 

ex  castris  egressus,  prius  quam  subsidio  ex 
oppido  ueniri  posset  (uenire  possent  fJ):  VII 
36, 7 ;  posse  prius  ad  angustias  ueniri ,  quam 
sentiretur  (c>:  1,67,1;  t  uitari:  V35,  4 

u.  a)  aa)  uitare ;  hoc  una  celeritate  posse  uitari 
(p;  mutari  a;  edd.;  euha.n  Paid)  :  VII 45,  9. 

[i[i)  pliires:  adaugeri:  VI  1,3  u.  augeri; 
t  neque  certa  subsidia  conlocari  neque  quid  in 
quaque  parte  opus  esset  prouideri  neque  ab 
uno  omnia  imperia  administrari  poterant: 
1122,1;  1  ut,   si  quid  esset  in  bello  de- 

trimenti  acceptum,  non  modo  id  breui  tempore 
sarciri  ([i;  Hold.,  Dt.-;  resarciri  a;  rcU.  cdd.; 
resarcire  Kraff.) ,  sed  etiam  maioribus  augeri 
(adaugeri  [i)    copiis   posset:   VI  1,3;  t 

prius  ..  .  .  constiterunt,  quam  plane  ab  his  (c) 
luderi  aut  quid  rei  gereretur  cognosci  posset: 
III  26, 3 ;  t  sperans  Pompeium  aut  Dyr- 

rachium  compelli  aut  (\\t  aef)  f  ab  eo  inter- 
cludi  posse:  3,41,3;  t  conlocari:  II 22, 

1  u.  administrari ;  1f  quae  (materia)  .  .  . 

plerumque  introrsus  reuiucta  neque  perrumpi 
neque  distrahi  potest:  VII  23,5;  1f  eos 

accusat,  quod,  cum  neque  emi  neque  ex  agris 
sumi  possit  (D;  posset  X;  edd.),  tam  necessario 
tempore  .  .  .  ab  iis  (c)  non  subleuetur:  1 16, 
6;  t  tanta  diligentia  omnes  .  .  .  continuit, 

ut  nulla  ratione  ea  res  enuntiari  aut  ad 
Treueros  perferri  posset:  V58, 1;  1  quod 


1141 


possum  (2.  A.  a)  [i)  —  B.  c)  a)) 


1142 


.  .  .  suam  fugam  aut  occultari  aut  omnino 
ignorari  posse  existimarent:  127,4;  t 

Caesarem  duobus  exercitibus  et  locorum  an- 
gustiis  facile  intercludi  posse  frumentoque 
prohiberi:  1,17,1;  3,41,3  u.  compelli;  t 

ut  instar  muri  hae  saepes  munimeutum  (c) 
praeberent,  quo  non  modo  non  (CC)  intrari, 
sed  ne  perspici  quidem  posset  {B^fj ;  possit  a)': 
II 17, 4 ;  T  frustra  tantum  laborem  sumi 

neque  hostium  fugam  captis  oppidis  reprimi 
neque  iis  noceri  posse:  11114,1;  1  oc- 

cultari:  127,4  u.  ignorari:  t  perferri: 

V58, 1  u.  enuntiari;  \  perrumpi:  VII 

23,5  u.  distrahi;  \  perspici:  1117,4  «. 

intrari;  t  prohiberi:  1,17,1  m.  intercludi; 
t  prouideri:  1122,1  u.  administrari ;  1 

tantas  tempestates  Oceani  tantosque  impetus 
uentorum  sustineri  (sustinere  a)  ac  tanta  onera 
nauium  regi  uelis  non  satis  commode  posse 
{om.  P)   arbitrabantur:  11113,6;  f  re- 

primi:  11114,1  tt.  noceri;  f  (resarciri,) 
sarciri:  VII,  3  u.  augeri;  f  sumi:  I 

16,  6  u.  emi ;  f  cum  .  .  .  neque  subsidio 

ucniri  neque  commeatus  supportari  inter- 
clusis  itineribus  possent:  1113,2;  t  susti- 
neri:  III  13,6  u.  regi;  t  ueniri:  III  3, 

2  u.  supportari;  |   uideri:  11126,3  ««. 

cognosci. 

y)  udduiitur  inliii.  iict.  ct  imss.:  sed  ad- 
suescere  ad  homines  et  mansuefieri  {AQf^j; 
mansueti  fieri  BM;  Aim.;  Fr.)  ne  pjiruuli 
quidem  excepli  possunt  (uri) :  VI  28, 4 ;  f 

(augeri:   VII, 3  «.  fi)  fip)  .-lugeri;)  % 

prius  quam  plane  legiones  explicari  et  con- 
sistere   possent:  2,26,4;  Tf  quod  .  .  . 

quid  fieri  oporteret  non  minus  commode  ipsi 
sibi  (magis  (uld.  fj)  praescribere  quam  ab  aliis 
doceri  poterant:  1120,3;  f  praeruptus 

locus  erat,  .  .  .  ut  neque  subsidia  ab  lateribus 
submitti  nequc  equites  laborantibus  usui  esse 
possent:  1,45,4;  t  qui  uulncra  acceperant, 
neque  acie  excedere  neque  in  locum  tutum 
referri  poterant:  2,41,7;  t  explicari: 

2,26,4  u.  consistere;  t  (mansueti  fieri,) 

mansuofieri:  VI  28, 4  u.  adsuesccro;  f 

praescribore:  1120,3  u.  doceri ;  t  re- 

ferri:  2,  •11,7  u.  excedere;  t  (rcsarcire: 

VI  1,3  H.  fi)  fifi)  augori;)  1  subniitti: 

1,45,4  M.  essc. 

b)  iiddKiir  iioii  (iioii  |iossc):  quoniani  rcli- 
qui  crudclitate  odiiini  offugore  noii  potiicnint 
nequc  iiictoriaiii  iliiitiiiH  lcncrc  piaetcr  unuiii 
I;.  SiillaiiJ,  (|iiciii  iiiiitiitiirus  non  Hiini:  tip.  Viv. 
ad  Alt.   IX  7  C,  1. 

liabicmiH  .  .  .  iicriliiH,    no,  si  (nc,   si  t^cliii.; 


ne  a;  si  p)  ex  hibemis  fugae  similem  profec- 
tionem  fecisset,  hostium  impetum  sustinere 
non  posset  (ueritus,  si  .  .  .  fecisset,  ut  (a; 
om.  fi)  host.  imp.  sust.  posset  Np.,  Dt.^)  :  V 
47,4;  tt  quod  naues  propter  magnitudinem 
nisi  in  alto  constitui  non  poterant :  IV 24, 
2;  —  ipsum  erat  oppidum  Alesia  (c)  in  colle 
summo  .  .  .,  ut  nisi  obsidione  expugnari 
non  posse  (posse  non  fj)  uideretur :  VII 69, 1 ; 
tt  si  adire  non  possit,  monet,  ut  tragulam 
.  .  .  intra  mtmitionem  castrorum  abiciat :  V  48, 
5;  —  si  id  efficere  (fieri  fi)  non  posset:  V 
50,3;  —  praestare  (c),  si  iam  principatum 
Galliae  obtinere  non  possint  {Eotoni.;  pos- 
sent  X) ,  GaUorum  quam  Komanorum  imperia 
perferre  (c):  117,3;  —  imperat,  si  sustinere 
non  possit  {X;  Se/in.;  posset  recv.;  rell.  edd.), 
deductis  cohortibus  eruptione  pugnet  (c):  VII 
86,2;  t  si  {om.  p)  illorum  nuntiis  con- 

firmari  non  potestis  omni  aditu  praesaepto, 
his  utimini  testibus:  VII 77, 11;  —  fieri:  V 
50, 3  u.  sivpra  efficere ;  tt  tanta  .  . .  exstitit, 
ut  se  ex  loco  mouere  (^;  commouere  a; 
cdd.)  non  possent:  11115,3;  —  res  .  .  .  huc 
erat  .  .  .  deducta,  ut  .  .  .  impedimenta  totius 
exercitus  cohortesque  in  castris  relictas  ser- 
uare  non  possent:  1,70,2;  —  primipilo  .  .  . 
uulneribus  confecto,  ut  iam  se  sustinere  non 
posset:  1125,1;  eo  .  .  .,  ut  hostes  impetum 
legionum  atque  equitum  sustincre  non  possent: 
V18,  5;  t  tantum  aberat  a  nostro  castello, 

ut  telum  tormentumue  (c)  missum  adigi  non 
posset:  3,51,8;  —  uti  .  .  .  diutius  sub  pellibus 
milites  contineri  non  possent:  11129,2;  — 
ita  ut  ocuUs  in  utram  partem  fluat  iudicari 
non  possit :  1 12, 1 ;  —  fiebat  .  .  .  humanitate 
Trebouii  (c) ,  ...  ut  reperiri  non  possent 
{Stcph.;  posset:?),  a  quibus  initium  appellandi 
nasceretur:  3,20,2;  u.  practerca  itvtnp.  795— 
7!)S  (79  luc). 

B.  iiitellcsciidus  cst  iiilinitiiiiiN;  a):  ipse, 
cum  primum  per  auni  tempus  potuit,  ad 
cxercitum  contendit :  III  9, 2;  Brutum  .  .  classi 
praeficit  et,  cum  primum  possit  {cf/o;  posset 
A';  cdd.),  in  Vcnetos  proficisci  iubet:  11111,5. 

b):  ob  eam  causam  (sc)  quam  diu  potue- 
rit  tacuisse:  I  17,  6. 

c)  a):  consedit  et  quam  aoquissimo  loco 
potest  (potest  loco  fi)  castra  communit:  V 
49,6;  regioues  secutus  quam  potuit  aequissimas 
pro  loci  natura  . . .  nuinitioiics  . . .  pcrfecit:  Vll 
71, 1 ;  t  quam  muximum  (-a.s,  -a,  -is)  potest 
u.  iiiH£'illlM  /'.  •''•'i/  fifi)  ((!  lov.);  t  iiaiies 

iii  Vcnctiam  .  .  .  (luiiiii  plurimas  jHtssiiiit 
cogunt:  1119,9;  legatis  impcrat,  ...  uU  qiuuu 

72* 


1143 


possum  (3.  B.  c)  —  h))  —  post 


1144 


plurimas  possint  (ego;  posgent  X;  edd.}  hieme 
naues  aedificandas  ueteresque  reficiendas  curent 
([i;  ciu-arent  a;  edd.):  Vl,l;  Labieno  scribit, 
ut  quam  plurimas  possit  ([i;  posset  a;  ecW.)  iis 
legionibus  .  .  .  naues  instituat:  Vll,4. 

p):  re  frumentaria  quam  celerrime  po- 
tuit  comparata  .  .  .  ad  Ariouistum  contendit: 
137,5;  1  equitibus  imperat,   ut  quam 

latissime  possint  (possent  AQj\P;  Sc/in.} 
uagentur  et  (ut  beh)  quam  maximum  liostibus 
terrorem    inferant :    VII  8, 3 ;  1   his   (e) 

quam  longissime  possent  progredi  (c)  iussis 
.  .  .  coepit :  VII 35, 4 ;  1  castra  .  .  .  an- 

gustiis  uiarum  quam  maxime  potest  con- 
trahit:  V49, 7;  relinquebatm- ,  ut  .  .  .  quam 
latissimas  regiones  praesidiis  teneret  Caesaris- 
que  copias  quam  maxime  posset  distineret:  3, 
44,2;  %  tamen  quam  mitissime  potest 

legatos  appellat:  VII  43,4;  f  quam  pro- 

xime  potest  hostium  castris  castra  communit: 
1,72,5;  tl  Ii^fic  quam  potest  demissis- 
sime  (demisiss.  codd.)  et  subiectissime  ex- 
ponit:  1,84,5;  t  diuerso  itinere  quam  po- 
tuit  occultissime  reliquas  coliortes  .  .  . 
eduxit:  3,  G7,3. 

d):  nostri  .  .  .  arma  quae  possunt  arri- 
piunt:  2,14,3;  —  huic  imperat,  quas  possit 
adeat  ciuitates:  IV  21,  8;  —  ex  finitimis 
regiouibus  quas  potest  contrahit  cohortes: 
1,15,5;  —  frumenti  quod  subito  potue- 
r  u  n  t  nauibus  aueserunt ,  reliquum  .  .  .  cor- 
ruperunt:  VII  55,8;  —  onerarias  naues.-,  quas 
ubique  (ubi  a)  possunt,  deprehendunt :  1,36, 
2;  —  praesentem  inopiam  quibus  poterat 
subsidiis  (subsidium  a')  tutabatur  (CC):  1, 
52,4;  1  redeuntes  equites  quos  possunt 

consectantur  atque  occidunt :  V  58, 6. 

e):  coercendum  atque  deterrendum  quibus- 
cumque  rebus  posset  Dumnorigem  statue- 
bat :  V  7, 1 ;  Labienus  .  .  .  timoris  .  .  opinionem 
quibuscumque  poterat  rebus  augebat:  V 
57,4. 

f):  ipse  equo  uulnerato  deiectus,  quoad  po- 
tuit,  fortissime  restitit:  IV 12, 5. 

g'):  eo  consilio,  ut,  si  possent,  castellum 
.  .  .  expugnarent  pontemque  interscinderent ; 
si  minus  potuissent,  agros  Eemorum  po- 
pularentur:  119,4.5;  Massilienses  .  .  .  remos 
transcurrentes  detergere  (0/('-;  deterrere  x),  si 
possent,   contendebant:    1,58,1;  1    (si 

quid  possent:  IV  13, 5  n.  1.  A.  si  quid.) 

h):  reliqua,  ut  poterant,  incommoda  per 
ae  sustinebant :  3,  9,  5. 

post.  1.  aduerb.;  A.  respondet  primo 
(-um):    datur    petentibus    uenia    dissuadeute 


primo  Vercingetorige,  post  concedente  et  preci- 
bus  ipsorum  et  misericordia  uulgi:  VII  15,6; 
quod  re  integra  primo  incendendum  Auaricum, 
post  deserendum  censuerat :  VII 30, 2 ;  mittit 
primum  (AQaf;  primo  BMh ;  edd.)  Bratum 
adulescentem  cum  cohortibus  Caesar  (o),  post 
cum  aliis  C.  Fabium  legatum;  postremo  ipse 
.  .  .  adducit :  VII 87, 1  ;  nostri  .  .  .  uicerunt 
excisoque  ericio  primo  (primum?)  in  maiora 
castra,  post  etiam  in  castellum  .  .  .  inruperuut: 
3,  67,6;  f  ab  his  primo  (-um?)  Marsi  dis- 

sentire  incipiunt  .  .  .;  post  paulo  tamen  inter- 
nuntiis  ultro  citroque  missis  .  .  .  de  L.  Domitii 
fuga  cognoscunt:  1,20,3.4. 

B.  non  respondet  primo  (-um);  a)  addi- 
tur  abl.  mensurae;  a)  subst. :  hi  rursus  in 
uicem  anno  post  in  armis  sunt,  illi  domi  re- 
manent :  IV  1, 5 ;  magistratus  .  .  .  in  annos  sin- 
gulos  gentibus  cognationibusque  hominum  . .  . 
quantum  .  .  .  uisum  est  agri  (o)  attribuunt 
atque  anno  post  (post  annum  Aim.)  alio  trans- 
ire  cogunt:  VI 22, 2;  \  biduo  post  Ario- 

mstus  ad  Caesarem  legatos  mittit  (o):  147,1; 
f  paucis  post  diebus  (diebus  post  paucis)  u. 
dies  V-  902  Sd)  (7  loc). 

p)  adieet. :  cuius  aduentus  Pompeianos  com- 
pressit . .  .  neque  multo  post  Caesar  .  .  .  deduc- 
tis  quibusdam  cohortibus  ex  praesidiis  eodem 
uenit:  3,65,3;  duae  sunt  depressae  (c)  trire- 
mes.  neque  multo  post  de  proelio  facto  in  Thes- 
salia  cognitum  est :  3, 101,  7 ;  W  Libo  .  .  . 

ad  Pompeium  proficiscitur.  paulo  post  re- 
nuntiat:    1,26,5;  \    mittit.    ipse    post 

paulo  (paulo  post  af;  post  paulum  rcce.; 
tiett.  edd.)  silentio  egressus  .  .  .  petit :  VII  60, 
4;  (1,20,4  u.  A.  extr.) 

b)  uon  additur  abh  mens.:  mUites  cer- 
tiores  facit,  paulisper  intermitterent  proelium 
.  .  .;  post  dato  signo  ex  (c)  castris  erumpe- 
rent:  1115,3;  superioribus  diebus  nona 
Caesaris  legio  .  .  .  castra  eo  loco  posuit  .... 
post  mutato  consUio  .  .  .  Caesar  (c)  paulo 
ultra  eum  locum  castra  transtulit :  3,  66, 4. 

2.  praep. ;  A.  de  loco;  a)  c.  subst.:  quod 
(flumen)  esse  post  nostra  eastra  demonstra- 
tum  est:  119,3;  H  post  eas  (postea  af(h?)) 
(fossas)  aggerem  ac  uallum  XII  pedum  ex- 
struxit:  VII  72,  4;  f  post  eas  (legiones) 
totius  exercitus  impedimenta  conlocarat:  II 
19, 3 ;  T  prope  confecto  sub  lucem  itinere 

post  montem  se  occultauit:  VII 83,7;  ^ 
naues  nostras  interiorem  in  portiun  (c)  post 
oppidum  reduxit:  3,39,2;  1  animad- 

uersum  est  .  .  .  cohortes  quasdam  .  .  .  esse 
post  siluam:  3,66,1;  t  ne  .  .  .  Pom- 


1145 


post  —  postea 


1146 


peiani . .  nostros  post  tergum  adorirentur: 
3,44,4;  —  Germani  post  tergum  (terga  af; 
posterga  a;  postergum  B;  post  ergum  Q)  rla- 
more  audito  .  .  .  se  ex  castris  eiecenmt:  IV 
15, 1 ;  —  repente  post  (hostium  aM.  Paul)  ter- 
gum  (postergum  B;  post  hergum  Q'^)  equitatus 
cernitur:  VII  88,3;  —  multum  ad  terrendos 
nostros  ualet  clamor,  qui  post  tergum  (poster- 
gum  BQ)  pugnantibus  exstitit  (c):  VII 84, 
4 ;  —  post  tergum  (ergum  BQ)  hostium  legio- 
nem  ostenderunt:  VII  62,  6;  —  neque  post 
tergum  (postergu  Q;  post  ergum  B)  hostem 
relinquere  uolebat:  IV 22, 2. 

b)  V:  prou.:  quae  res  .  .  .  post  eum  quae 
essent  (erant  p;  Flod.)  tuta  ab  hostibus 
rcddebat :   II  5, 5 ;  T[   prima  et  secunda 

acies  in  armis  .  .  .  permanebat;  post  hos  {rcc; 
hoc  X,)  opus  in  occulto  a  III.  acie  fiebat:  1, 
41,4;  1   ne    quem  post  se   (posset  a) 

liostem  relinqueret:  VII 11, 1;  finitimis  ho- 
stibus  Parthis  post  se  (posse  a)  rehctis  .  .  . 
legiones  .  .  .  deduxerat:  3,31,3;  —  equites, 
cum  post  se  (P;  u7n.  a;  Frig.)  legiones  uide- 
rent,  praecipites  hostes  egerunt:  V17, 3. 

B.  de  tempore;  a)  c.  subst. :  (Caesarem  in- 
citabat)  rebellio  facta  post  deditionem ,  de- 
fectio    datis   obsidibus:   11110,2;  \  qui 

(CauarilluB)  post  defectionem  Litauicci  pe- 
destribus  copiis  praefuerat:  VII  67,  7;  t 

post  diem  u.  dies  p.  -90.3  ^)  (S  loc.) ;  1 
nam  post  discessum  Belgarum  dimissis  Hae- 
duorum  copiis  ad  eum  reuerterat:  II  14,1;  tan- 
tus  fuit  etiam  post  discessum  hostium  terror, 
ut:  VI  41, 2;  ^  pauloque  liabuit  post  id 

factum  Caesar  quietiorcm  Galliam  (o):  V  58, 
7;  1  illa  pars  .  .  .  post  fugam  suorum 

se  trans  Khenum  .  .  .  receperat:  IV  16, 2;  ^ 
ut,  cum  .  .  .  eo  .  .  post  horam  nouam  diei 
Caesar  peruenisset ,  ante  mediam  noctem  .  .  . 
•  clamor  oreretur  («) :  V  53, 1 ;  eodem  quo  uene- 
p  rat  dic  post  iiorani  nonam  oppidum  altissimis 
moenibuK  opjjugnare  adgressus  ante  solis  occa- 
sum  cxjiuguauit:  3,80,6;  1  Massilienses 

post  sui)criuH  incommodum  ueteres  .  .  .  naues 
rofecoraut:  2,4,1;  T  quod  illi  turbulen- 

tissimi  supcrioribus  tcmporibus  tribuni  plobis 
post  (om.  codd.;  add.  Dt.)  octo  deuique  meu- 
scH  uariarum  actionum  rcHpicerc  ac  timoro  cou- 
Hucrant    («.    CC):    1,5,2;  t    post   eius 

mortoni  nihilo  minuH  Holuctil  Id,  quod  con- 
Htiluerant,  fucorc  coiuuitur:  16,1;  nou  intcrlro 
anlmas,  sed  ab  aliis  poHt  mortem  Iranslre  ad 
alioH:    VI 14, 5;  1    paulo   post   mcdiam 

noctom  naues  sohiit:  IV  36, 3;  t  hi  post 

curuui  obilum  uuiltoH  annoH  a  linitluilH  exiigl- 


tati  .  .  .  delegerunt:  1129,5;  t  principes 

Brltanniae,  qui  post  proelium  (factum  add. 
fl)  ad  Caesarem  (c)  conuenerant:  IV30, 1;  1f 
neque  post  id  tempus  umquam  summis  nobis- 
cum  copils  hostes  contenderimt :  V17, 5;  seu 
quis  Gallus  seu  (c)  Romanus  uelit  ante  horam 
tertlam  ad  se  transire,  sine  periculo  licere;  post 
id  tempus  non  fore  potestatem:  V51,3. 

h)  c.  adi.:  Ita  pugnans  post  paulum  (pau- 
lulum  afk)  concidit:  VII  50,  6;  (60,4  u.  1.  B. 
u)  p).) 

C.  de  ordine  ac  dig:nitate:  maxime  Mer- 
curium  colunt  .  .  .;  post  hunc  Apollinem  et 
Martem  et  louem  et  Mineruam:  VI 17, 2. 

[Fulso:  pons  (post  X)  enim  iiJsius  magnum 
circuitum  habebat:  1,  63,  2;  omuiaque  post- 
haberet  {Ald.;  omniaque  post  ea  quae  haberet 
*):  3,33,1.] 

postea.  A.  absol. :  postea  uero  *quam  Cae- 
sareni  ad  Masslliam  detineri  cognouit .  .  .  quae- 
que  postea  acclderant,  de  angustiis  ad  Iler- 
dam  rei  frumentariae ,  accepit:  2,17,3;  t 

ut  postea  cognitum  est  (cognouit)  u.  co- 
gnoi^co  1.  p.  571  (4  loc);  t  ut  postea 

comperit  (compertum  est)  u.  comperio 
A.  p.  610  (3  loc);  f  quas  (naues)  postea 

Lablenus  faciendas  curauerat:  V23, 4;  t 
qui  .  .  .  secuti  non  smit,  in  desertorum  .  .  . 
numero  ducuntur,  omuiumque  his  rerum  postea 
fides    (lerogatur:    VI  23,  8;  t    quos 

postea,  monltus  ab  suis  .  .  .  circum  famllias  (c) 
conuentus  Campaniae  custodiae  causa  distri- 
buit:  1,14,5;  t  cohortemque  postea  du- 

plici  stipendio,  frumento,  ueste  (c),  cibariis  (c) 
militaribusque  douis  ampllsslme  donauit:  3, 
53,  6 ;  t  qui  (Considius)  .  .  .  in  cxercltu 

L.  Sullae  et  postea  in  M.  Crassi  fucrat:  121, 
4;  t  (duas  fossas  .  .  .  perduxit;  .  .  .  post 

eas  (postea  af(M))  aggerem  ac  uallum  XII 
pedura  exstruxit:  VII  72,4;)  1  (tribuni 

mllitum  centurioiiesque)  nou  nulli  sua  uoluntate 
apud  eum  rcmiiuserunt.  quos  lllc  postea  miigiio 
in  Iioiiorc  habuit:  1,77,2;  quascuuiquc  poslea 
controuersias  iuter  se  milltes  habuerunt,  sua 
sponte  ad  Caesarem  in  ius  (c)  adieruut:  1,87, 
2;  t   (illi   antc   inito,   ut   (poatea  add. 

Framm.)  intellectum  cst,  cousilio  .  .  . 
eruptiouciu    fccerunt:    1133,2;)  \    lioc 

nomcn  obtinuit  aliiuo  ita  se  poslca  salutari 
passus  cst,  sed  (o)  in  littciis  ''iiumquani 
Hcribere  CHt  solitus  neque  in  fascibus  liisignia 
laurciie  praetulit:  3,71,3;  t  ciicilcr  parto 

tcrtia,  ut  postoa  porspectum  (comportum  (i) 
cst,   cclata:  1132,4;  t  amlci  legls  .  .  . 

tiniurc    adducti  ,     ut    postca    pruodicabanl, 


1147 


postea  —  posteritas 


1148 


sollicitato  exercitu  regio  ne  Pompeius  Alexan- 
driam  Aegyptumque  occuparet,  .  .  .  palam 
iiberaliter  responderunt:  3,104,1;  1f  quibus 
illi  agros  dederunt  quosque  postea  in  parem 
(c)  iuris  libertatisque  condicionem  (e) ,  atque 
ipsi  erant,  receperunt:  128,5;  t  casti- 

gato  Scipioue  a  Fauonio,  ut  postea  confecto 
bello  reperiebamus:  3,57,5;  non  facile  oc- 
casionem  postea  reperiemus:  3, 85, 4;  T[  hunc 
(collem)  .  .  .  communit.  huc  legionem  postea 
transiecit  (c)  atque  ex  utraque  parte  pontem 
instituit:  1,54,4;  1  his  (c)  superatis  ,  .  . 

neminera  postea  belli  inferendi  causa  in  Bri- 
tanniam  transiturum  confidebant:  IV 30, 2; 
t  si  cimctetur  (senatus)  atque  agat  lenius,  nequi- 
quam  eius  (».  e.  Pompei)  auxilium,  si  postea 
uelit,  senatum  imploraturum :  1,1,4;  t 

possessiones  redemi  easque  postea  (om.  B) 
pluris  (plus  j\IB-)  uenditas:  ap.  Diomed.  art. 
gramm.  I  368  Keil. 

B.  aiitecedunt  aliae  uoces,  quibus  tempns 
signiflcatur;  a)  primo  (-um):  131,5  ?<. 
posteaqnam  A.  a);  redisse  primo  legiones 
credunt,  quas  longius  discessisse  ex  captiuis  co- 
gnouerant;  postea  *dispecta  paucitate  ex  omni- 
bus  partibus  impetum  faciimt :  VI 39, 4 ;  quam 
(turrim)  primo  ad  repentinos  incursus  humilem 
paruamque  fecerunt.  .  .  .  postea  uero  .  .  .  in- 
uentum  est  magno  esse  usui  posse,  si  haec 
esset  in  altitudinem  turris  elata:  2,8,1.3; 
Pompeius  enim  primo  ignorans  eius  consilium 
.  .  .  angustiis  rei  frumentariae  compulsum  dis- 
cessisse  existimabat;  postea  per  exploratores 
certior  factus  postero  die  castra  mouit :  3, 41, 
4;  Metropolitae  primo  (o';  primum  flil;  ecld.) 
eodem  usi  consilio  . . .  portas  clauserunt  miu-os- 
que  armatis  compleuerunt,  sed  postea  casu  ciui- 
tatis  Gomphensis  (c)  cognito  .  .  .  portas  ape- 
ruerunt:  3,81,1;  ^  primum  (primo?) 

sagittariis  funditoribusque  circumiectis ,  postea 
leuis  armaturae  magna  multitudine  missa  tor- 
mentisque  prolatis  mimitiones  impediebat:  3, 
45,3;  (81,1  u.  supra  (primo  .  .  .  postea).) 

b)  aliae  uoces:  quod  quos  aliquamdiu 
iuermes  (c)  sine  causa  timuissent,  hos  postea 
armatos  ac  uictores  superassent :  I  40, 6 ;  t 
ac  primo  aduentu  exercitus  nostri  crebras 
ex  oppido  excursiones  faciebant  paruuUsque 
proeliis  cum  nostris  contendebant;  postea  uallo 
pedum  XII  (c)  in  circuitu  quindecim  milium 
crebrisque  casteUis  circummuniti  oppido  sese 
(c)  continebant:  II  30,(1.)  2. 

C.  sequitiu'  a)  quam    u.   posteaqnam. 

(b)  cum:  2,17,3  i(.  posteaquam  A.  b).) 

po!!iteaqaam.    A.  antecedit  a)  piimo: 


Morini  .  .  .  spe  praedae  adducti  primo  non  ita 
magno  suorum  numero  (milites)  circumstete- 
runt  ....  postea  uero  quam  equitatus 
noster  in  conspectum  uenit,  hostes  abiectis 
armis  terga  uerterunt:  IV  37, 1.4;  Ule  omnibus 
primo  precibus  (omn.  prec.  primo  P)  petere 
contendit,  ut  in  Gallia  relinqueretur.  . . .  postea 
quam  id  obstinate  sibi  negari  uidit,  omni 
spe  impetrandi  adempta  principes  Galliae  (c) 
sollicitare  (c) ,  seuocare  (c)  singulos  (c)  hor- 
tarique   coepit,   uti:  V6,3. 4;  t  horum 

primo  (primum  A)  circiter  milia  XV  Rhenum 
transisse;  postea  quam  agros  et  cultum  et 
copias  Gallorum  homines  feri  ac  barbari  ada- 
massent,  traductos  plures:  131,5. 

b)  initio:  M.  Varro  in  ulteriore  Hispania 
initio  .  .  .  diffidens  Pompeianis  rebus  amicis- 
sime  de  Caesare  loquebatur;  .  .  .  postea 
uero  quam  (Paul;  cum  x;  edd.)  Caesarem  ad 
MassiUam  detineri  cognouit  .  .  .  quaeque 
postea  acciderant,  de  angustiis  ad  Ilerdam  rei 
frumentariae ,  accepit  atque  haec  ad  eum 
*elatius  atque  inflatius  Afranius  perscribe- 
bat  (praescr.  afl),  se  quoque  ad  motus  for- 
tunae  mouere  coepit:  2,17,1.3. 

B.  non  antecedlt  uox,  qua  tempns  sigui- 
flcetur;  a)  c.  ind.  pf.:  postea  quam  in  uulgus 
militum  elatum  est,  qua  adrogantia  in  con- 
loquio  Ariouistus  usus  omni  Gallia  Romanis 
interdixisset  .  .  .,  multo  maior  alacritas  stu- 
diumque  pugnandi  maius  exercitui  iuiectum 
est:  146,4;  beUum  parare  instituit.  sed  (et  p) 
postea  quam  non  nulU  principes  ex  ea  ciuitate 
. .  .  ad  Caesarem  uenerunt  et  de  suis  priua- 
tim  (c)  rebus  ab  eo  petere  coeperunt,  .  .  . 
legatos  ad  Caesarem  mittit:  V3, 5;  at  hostes, 
postea  quam  ex  nocturno  fremitu  uigiliisque 
de  profectione  eorum  (c)  senserunt,  conlo- 
catis  insidus  bipertito  in  sUuis  .  .  .  Romanorum 
aduentum  exspectabant  et  (c)  .  .  .  coeperunt: 
V32, 1;  dum  longius  .  .  .  aberant  (o)  GalU, 
plus  multitudine  telorum  proficiebant;  postea 
quam  propius  successerunt  (-raut  a;  acces- 
serunt  RSehn.),  aut  se  (c)  stimuUs  inopinantes 
induebant  aut  .  .  .  trausfodiebantur  .aut  .  .  . 
interibant  (c):  VU82,1. 

b)  c.  conl.  (or.  obl.):  Suebos  omnes,  postea 
quam  certiores  nuntii  de  exercitu  Romanoriun 
uenerint  (ueneraut  M;  pr.  edd.;  uenerunt  a), 
cum  omnibus  .  .  .  copiis ,  quas  coegissent,  peni- 
tus  ad  extremos  fines  se  recepisse:  VI 10, 4; 
1  Suebos,  postea  quam  per  exploratores  pontem 
fieri  comperissent,  more  suo  concibo  habito 
nuntios  in  omnes  partes  dimisisse:  IV  19,2. 
posteritas:  proinde  habeat  rationem  po- 


1149 


posteritas  —  postquam 


1150 


steritatis  (potestatis  Koch;  paucitatis  Woljf.; 
posteri  status  Hell.;  in  posterum  ciuitatis 
E.  llulfin.)  et  (rationem,  dum  potestas  sit, 
.lurin.)  periculi  sui:  1,13,1. 

pofitternH.  1.  adiect.:  ubi  omnes  idem 
sentire  intellexit,  posterum  diem  pugnae  con- 
stituit:  11123,8;  Fabium  .  .  .  se  in  posterum 
dieni  similemque  (similem  adfi;  8chn.)  casum 
!ipj)arare  (parare  [i;  .SV/m.>:  ^1141,4;  totius 
diei  pugna  atque  itineris  labore  defessi  rem  in 
posterum  diem  distulcrunt:  1,65,5. 

postero  die  u.  die«  ]>.  S97  sq.  {ip)  (3'J  loc); 
1  (status:  1,13,1  ti.  itoMtci-itas.} 

2.  ui  subst. ;  A.  sing'. ;  a)  masc.  (subaudieiid. 
est  dies):  diei  tempore  exclusus  in  poste- 
rum  (diem  add.  1'luyg.)  oppugnationem  diHert: 
Vnil,5;  denuntiauit,  ut  essent  auimo  parati 
in  posterum  (diem  actd.  Cobet) :  3, 86, 5. 

b)  iieutr.:  laudat  promptos  {Pantagathns ; 
Pompeius  x;  edd.)  atque  in  posterum  con- 
iirmat,  scgniores  (c>  castigat:  1,3,1;  tributis 
quibusdam  populis  (c>  priuatisque  praemiis 
reIi(|uo8  in  posterum  bona  spe  complet:  2, 21,2. 

1{.  plur.  masc. :  cuius  rei  si  exemplum  non 
liaberemus,  tamen  libertatis  causa  institui  et 
posteris  prodi  pulcherrimum  iudicarem 
(cuius  rei  .  .  .  iudicarem  om.  ji> :  VII  77, 13. 

^poHtrenio.  A.  iii  eiiuinerandis  ratioiii- 
bus  aiit  ractis:  rcm  esso  tcstimonio,  quod  pri- 
nium  liostium  impetum  .  .  .  sustiuuerint;  rc 
frumcntaria  non  premi;  interea  .  .  .  conuentura 
subsidia;  postremo  quid  esse  (c>  leuius  aut 
turpius ,  quam  auctore  hoste  de  summis  rebus 
capero  consilium?  V  28, 6;  non  hostem  auctorem 
(se),  seil  rcm  spectare;  subesse  Rheuum;  magno 
esse  (ierinanis  dolori  Ariouisti  mortem  et  supe- 
riores  nostras  uictorias;  ardere  (ialliam  .  .  . 
superiore  {e)  gloria  (c>  rci  mUitaris  exstiucta 
(c>.   postremo   quis   hoc   sibi  persuaderet  sine 

»certa  spe  (c>  Ambiorigem  ad  eius  modi  con- 
silium  descendisse?  V29,5;  rationem  esse  haben- 
dani  dicunt,  .  .  .  ut  Caesar  ab  exercitu  intcr- 
chidatur.  id  esse  facile,  quod  neque  legiones 
audcant  .  .  .  egredi  neciue  im|)erator  siuo  prac- 

»sidi()  ad  legiom^s  perucniro  possit  (c>.  postremo 
in  acic  ])racHtare  interfici ,  quam  non  ueterem 
bolli  gloriam  libertalcmquo  .  .  .  rccuperare:  VII 
1,8;  Hcribenduni  ad  te  existimaui  et  .  .  .  pe- 
teiidum,  no  quo  progredereris  proclinala  (c> 
iam  re,  quo  integra  etiam  progrediendiim  tibi 
non  cxistinuiHses.  nani(|ue  ot  umicitiae  grauiorom 
iniuriam  fcceriH  et  tibi  minus  commode  cou- 
sulueris.  .  . .  postremo  quid  uiro  bono  et  quieto 
et  bono  ciui  niagis  coniienit  quam  abesso  a 
ciuilibus  controucrsiisV  up.  Cic.  wl  Alt.  X  8  J!, 


2;  t  mittit  primum  (primo  BMJi;  edd.) 

Brutum  adulescentem  cum  cohortibus  Caesar 
(o>,  post  cum  aliis  C.  Fabium  legatum,  po- 
stremo  ipse,  cum  uehementius  pugnaretur, 
integros  (c>  subsidio  adducit:  VII 87, 2;  illi 
perterriti .  . .  minus  audacter  uagabautur,  a  1  i  a  s 
non  longe  (c>  a  castris  progressi  .  .  .  pabula- 
bantur  (c>,  alias  longiore  circuitu  custodias 
statiouesque  equitum  uitabant  aut  .  .  .  fugie- 
bant.  postremo  et  plures  intermittere  dies  et 
praetcr  consuetudinem  omnium  noctu  'insti- 
tuerant  pabulari:  1,59,3. 

B.  iii  coiiiprchendciidis  iis,  quac  dicta  sunt 
(=  quld  multa.'  omiiiuo):  erant  sententiae, 
quae  conanduni  omnibus  modis  castraque  Vari 
oppugnauda  censerent,  quod  .  .  .  arbitrarentur; 
postremo  praestare  dicebant  {del.  Orid.)  per 
uirtutcni  in  pugna  belli  fortunam  experiri,  quam 
descrtos  et  circumuentos  ab  suis  grauissimum 
supplicium  perpeti:  2,30,2;  iam  de  sacerdotio 
Caesaris  Domitius,  Scipio  Spintherque  Lentulus 
. .  .  ad  grauissimas  uerborura  contumelias  palam 
descenderunt.  .  .  .  postulauit  etiam  L.  Afra- 
nium  proditionis  exercitus  Acutius  (c>  Kufus 
apud  1'ompeium  .  .  .  .  et  L.  Domitius  in  con- 
silio  dixit  placere  sibi  ....  postremo  omnes 
aut  de  honoribua  suis  aut  de  praemiis  pecuniae 
aut  de  persequeudis  inimicitiis  agebant  *neque 
.  .  . :  3,  83, 5. 

pontliabco:  properaret  ad  se  cum  exer- 
citu  ucnire  omniaque  posthaberet  {Ald.; 
omniaque  post  ea  quae  haberet  %■;  omniaque 
reliqua  posthaberet  Paid)  :  3,  33, 1. 

piiHtpoiio:  Caesar  iutcrmissa  profectione 
atque  omuibus  rebus  postpositis  .  .  . 
mittit:  V7, 6;  t  ut  omnia  postponere 

(post   poncrc    llidd.)   uideretur,  concilium  .  .  . 
transfert:  VI  .3, 4. 

poHtqnaiii.  A.  c.  iiid.  pcri'.;  iii  apodosi 
se<(ii.  a)  praes. :  nostros  .  .  .  lacessere  coepe- 
runt.  postquam  id  animum  aduertit,  copias 
Buas  Caesar  in  i^roximum  coUcm  subducit 
(-xit7>  equitatuuiquo  niisit :  124,1;  Caosar 
posti|unm  per  Vbios  exploratores  comperit 
Sucbos  seae  (p>  in  siluas  recepisso,  .  .  .  con- 
stituit  non  progrodi  longius:  VI  29,  1 ;  Ijabii^nus 
primo  .  .  .  iter  numire  conabatur.  postquam 
id  diflicilius  confieri  (<•>  auimaduertit  (animum 
adu.  [i>,  silcutio  o  ciislris  .  . .  egressus  .  .  .  Mo- 
tioscdum  (<■>  poruenit:  VII  58, 2;  (2, 23,  5  u.  b).) 
b)  pcrl'.:  124,1  u.  a);  co  postquam  Caesnr 
peruenit,  obsides,  ariua,  seruos,  qui  ad  eos 
porfugissont,  iiopoacit:  I  27,3;  postquiun  oiniies 
IJelgarum  copias  iu  uiium  locum  conctas  ivd  se 
uonire    uidit    ncquo  iaiu   longc  abe.ssc  .  .  .  co- 


1151 


postqnam  —  postulo 


1152 


gnouit,  flumen  Axonam  .  .  .  exercitum  tradu- 
cere  maturaiiit  atque  ibi  castra  posuit:  115,4; 
quod  postquam  barbari  fieri  animaduerterunt, 
expugnatis  compluribus  nauibus  .  .  .  fuga  salu- 
tem  petere  contenderunt  (contendebant  p) :  III 
15, 2;  Caesar  postquam  ex  Menapiis  in  Treueros 
uenit,  duabus  de  causis  Ehenum  transire  con- 
stituit:  VI  9,1;  (29,1  et  VII  58,  2  ti.  a);)  Mar- 
cius  (r)  Rufus  quaestor,  .  .  .  postquam  in 
litore  relictam  nauem  conspexit,  hanc  remulco 
(c)  abstraxit;  ipse  rediit  {ego;  redit  ;v;  edd.): 
2, 23,  5 ;  Caesar,  postquam  Pompeium  ad  Aspa- 
ragium  esse  cognouit,  eodem  cum  exercitu  pro- 
fectus  .  .  .  tertio  die  [macedoniam]  ad  Pom- 
peium  peruenit  iuxtaque  eum  castra  posuit  et 
.  .  .  fecit:  3,41,1;  primum  conati  sunt  prae- 
fectum  equitum  C.  Volusenum  interficere  .  .  . ; 
postquam  id  difficilius  (c)  uisum  est  neque 
facultas  perficiendi  dabatur,  quam  maximas 
potuerunt  pecunias  mutuati  .  .  .  ad  Pompeium 
transierunt:  3,60,5. 

c)  iiupf. :  III 15, 2  u.  b). 

B.  c.  ind.  impf.:  Labienus,  postquam  neque 
aggeres  neque  fossae  uim  (c)  hostium  sustinere 
poterant,  .  .  .  Caesarem  .  .  .  facit  (o)  certio- 
rem  :  VII  87,5;  cogebantur  Corcyra  .  .  .  pabu- 
lum  supportare  .  .  .  hordeo{que)  adaugere  .... 
sed  postquam  non  modo  hordeum  pabulumque 
omnibus  locis  herbaeque  desectae,  sed  etiam 
frons  (c)  ex  arboribus  deficiebat,  .  .  .  existi- 
nuuiit:  3,58,5;  60,5  u.  A.  b). 

positrcnio  u.  p.  1149  sq.  .  .  . 

po!!itri«lie.  A.  iion  add.  g-euet. :  (postero 
die  (postridie  p)  cum  duabus  legionibus  in 
occulto  restitit:  VII  35,2;)  haec  uincit  (c)  in 
consilio  sententia,  et  prima  luce  postridie  cou- 
stituunt  proficisci:  1,67,6;  impositae,  ut  supra 
demonstratum  est,  legiones  VII.  postridie  (post- 
pridie  ()'.)  terram  attigit  Germiniorum  (c):  3, 
6,2;  tertio  die  .  .  .  castra  posuit  et  postridie 
(postera  die  N;  postero  die  l^)  eductis  omni- 
bus  copiis  .  .  .  decernendi  potestatem  Pompeio 
fecit:  3,41,1. 

hunc  (consulem)  Marcellus  collega  et  pleri- 
que  magistratus  consecuti  sunt  Cn.  Pompeius 
pridie  eius  diei  (postridie  Idus  Ciacc.)  ex 
urbe  profectus  iter  ad  legiones  habebat:  1, 
14,3.) 

B.  adduutiu-  uerba  eius  diei  u.  dies 
p.  896  (7  loe.). 

postalatnm  (semper  numero  plur.);  A.  ob- 
iect. :  postulatis  cognitis  ««.  cognosco 
p.   573     (3   loe.);  f    quoniam    Pompei 

mandata  ad  se  detulerint,  ne  grauentur  sua 
quoque  ad  eum  postiilata  deferre:  1,9,1;      1 


acceptis  mandatis  Roscius  Capuam  peruenit  ibi- 
que  conaules  Pompeiumque  inuenit;  postulata 
Caesaris  renuntiat  (nuntiat /}:   1,10,1. 

B.  dat.:  exspectabatque  suis  lenissimis 
(Nb;  leuissimis  Ox)  poatulatis  responsa:  1, 
5,5. 

V.  e.  praep. :  Ariouistus  ad.  postulata  (po- 
stolata  A)  Caeaaris  pauca  rospondit:  144,1. 

ibi  (c)  certior  ab  Acilio  et  Murco  per  lit- 
teras  factus  de  postulatis  Libonis  et  Bibuli 
legionem  relinquit:  3,16,2;  —  conuenirent,  ut 
de  eorum  postulatis  cognosceret:  IV  11,  5. 

pos^tnlo.  A.  =  flagitare ,  poscerc  (subi. 
suut  homines);  a)  sequitur  a)  obi. ;  aoc)  subst. : 
Romam  (se)  ad  senatum  uenis.se  auxilium 
postulatum:  131,9;  1  (L.  Piso  censor  et  L. 
Eoscius  praetor)  sex  dies  ad  eam  rem  con- 
ficiendam  spatii  postulant  (-labant  t)  :  1,3,6; 
f  (Bellouacos  esse)  pollicitos  .  .  .  electa  (c) 
(mUia)  sexaginta  totiusque  belli  imperium 
sibi  postidare :  II  4, 5. 

[i[i)  pron.:  postulauit  (postolauit  B')  deinde 
(c)  eadem,  quae  legatis  in  mandatis  dederat : 
1 43, 9 ;  t  itaque  b  o  c  qui  postularet  repe- 

riebatur  nemo:  3,20,4;  t  q"od  antea  de 

conloquio  postulasset  (postol.  BM) ,  id  per  se 
fieri  Ucere:  142,1;  acerbitatem  inimicorum 
docet,  qui  (c)  quod  ab  altero  (alterorum  a; 
altero  non  hl)  postularent,  in  se  recusareut: 
1,32,5;  —  haec  esse,  quae  ab  eo  postularet: 
135,2;  omniaque,  quae  (omnia  quaeque  X) 
postulassent,  ab  (c)  se  fore  parata:  IV  6,3. 

p)  de:  patientiam  proponit  suam,  cum  de 
exercitibus  dimittendis  ultro  (l;  ultra  afh)  po- 
stulauisset;  in  quo  iacturam  .  .  .  honoris  ipse 
facturus  esset:  1,32,4. 

5')  euuutiatnm ;  aa)  enuut.  relatiuuni :  ne- 
que  nunc  se  illorum  huniilitate  (c)  neque  ali- 
qua  temporis  oportunitate  postulare,  quibus 
rebus  opes  augeantur  suae:  1,85,5. 

pp)  ut:  placuit  ei,  ut  legatos  mitteret,  qui 
ab  eo  postularent  (postulant  Ciacc.)  ,  uti  ali- 
quem  locum  medium  utriusque  conloquio  deli- 
geret:  134,1;  Ariouistus  ex  equis  ut  (ut  ex 
equis  [i>  couloquerentur  et  praeter  se  denos  ut 
(om.  [i;  del.  Pr.)  ad  conloquium  adducerent 
(-ret  a)  postulauit:  143,3;  erat  iniqua  con- 
dicio  postulare,  ut  Caesar  Arimino  excederet 
atque  in  prouinciam  reuerteretur ,  ipsum  et 
prouincias  et  legiones  f  alienas  tenere;  exer- 
citum  Caesaris  uelle  dimitti,  dilectus  habere: 
1,11,1;  mandat,  ut  Libonem  de  concilianda 
pace  hortetur;  in  primis  ut  ipse  cum  Pompeio 
conloqueretur  postulat:  1,26,3;  pro  quibus 
rebus  hortatur  ac  postulat,  ut  rem  publicam 


1153 


postulo  —  potentia 


1154 


BUBcipiant  atque  una  secum  administrent :  1, 
32,7;  (Petreius)  postulat  (O*;  pr.  edd.;  postu- 
lant  x)  ,  ut  iurent  (uenirent  af)  omnes :  1, 76, 
2;  Petreius  atque  Afranius,  cum  stipendium 
ab  legionibus  paeiie  seditione  facta  flagitaren- 
tur  (AIU.;  -retur  *;  Fliofm.) ,  .  .  .  Caesar  ut 
cognosceret  postulatum  est  (est  om.  a;  postu- 
larunt  Fllofm.):  1,  87,3;  interim  (Libo  et  Bibu- 
lus)  postulant,  ut  sint  indutiae,  atque  ab  iis 
(c)  irapetrant:  3,15,7;  postulabat  Caesar,  ut 
legatos  sibi  ad  Pompeium  sine  periculo  mittere 
liceret,  idque  ipsi  fore  reciperent  aut  acceptos 
per  se  ad  eum  perducerent:  3,17,2. 

yy)  iie  (neue) :  baec  es.se ,  quae  ab  eo  postu- 
laret :  primum  ne  quam  multitudinem  hominum 
amplius  trans  Ilbenum  in  Galliam  traduceret; 
deinde  obsides  .  .  .  redderet  Sequanisque  per- 
mitteret,  ut  .  .  .;  neue  Haeduos  iniuria  laces- 
seret  neue  .  .  .  bellum  inferret:  135,3;  u.  prac- 
terea  ne  p.  '<-l  a)  (ii  (2)  loe.). 

dd)  coiiiunctiuu.s:  135,3  u.  yy);  postulauit 
.  .  . ,  ne  aut  Haeduis  aut  eorum  sociis  bellum 
inferret ;  obsides  redderet :  1 43,  9 ;  cum  .  .  nun- 
tios  misisset,  qui  postularent ,  eos,  qui  sibi 
Galliaeque  bellum  intulissent,  sibi  dederent:  IV 
16,3;  3,17,2  u.  (ifi). 

££)  acc.  c.  Inf.:  cur  sui  quicquam  esse  im- 
perii  aut  potestatis  trans  lUieuum  postularet? 
IV  16,  4. 

b)  abs. :  illum  (Ariouistum)  ,  cum  (c)  neque 
aditum  neque  causam  postulandi  iustam  habe- 
ret ,  beneticio  ac  liberalitate  .  .  .  senatus  ea 
praemia  consecutum :  I  43, 5. 

U.  =  requirere  (subi.  suut  res);  :i):  matu- 
rius  paulo,  quam  tempus  anni  postulabat, 
in  hiberna  .  .  .  exercitum  deduxit:  154,2. 

b):  sese,  cum  opus  esset,  signum  proclii 
daturum  et  quod  rem  postulare  cognouisset 
impcraturum :  2, 40, 3. 

(•,):  ubi  aut  spatium  inter  muros  aut  im- 
becillitas  materiae  postulare  uideretur, 
pilae  interponuntur:  2,15,2. 

d):  instructo  exercitu  magis  ut  loci  natura 
doiectusque  (delectusquc  X)  collis  et  ne- 
cessitas  temporis  quam  ut  rei  militaris 
ratio  atqucordo  postuhibat:  1122,1;  quae 
(scuta)  subito,  ut  teniporis  exiguitas  po- 
Btulabat,  pellibus  induxeraut:  1133,2;  monuit- 
que,  ut  (uti  (i)  rei  militaris  ratio,  ma- 
xime  (que  culd.  (i)  ut  maritimae  res  postu- 
lareut,  .  .  .  a<l  nutum  et  ad  tempuH  omncs  res 
ab  iis  admiMistraroiilur:  IV2.'i,  5;  si  coMtliiere 
(c)  ad  HJgna  maiiipulos  uellot  ('•),  ut  iiistituta 
ratio  et  coiiHUetudo   cxercitus  Uomaiii  po- 

Luxlc.  Cttiinur.     11. 


stulabat,  locus  ipse  (o>  erat  praesidio  barbaris: 
VI 34, 6. 

C.  =  accu-sare :  poBtulauit  etiam  L.  Afranium 
proditionis  exercitu.s  Acutius  (c)  Rufiis  apud 
Pompeium:  3,83,2. 

Postiunus:  huic  (Lentulo  Marcellino), 
quod  ualetudine  minus  commoda  utel)atur, 
Fuluium  Postumum  (postumium  Of)  adiutorem 
submiserat:  3,62,4. 

potenH.  1.  adiect.;  A.  attiibut.  (super- 
lat.):  (at  hi  miserrimo  ac  patientissimo  (Ald.; 
potentissimo  z)  exercitui  (c)  Cae.saris  luxu- 
riem  obiciebant,  cui  semper  omnia  ad  ueces- 
sarium  usum  defuissent:  3,96,2;)  1  (Dum- 
norigem)  huius  potentiae  causa  matrem  in  Bi- 
turigibus  (c>  homini  illic  nobilissimo  ac 
potentissimo  conlocasse:  118,6;  t  regno 

occupato  per  tres  potentissimos  ac  firmissimos 
populos  totius  Galliae  sese  potiri  posse  spe- 
rant:  13,8. 

B.  praedicat.  (posit.):  quos  fama  nobiles 
potentesque  bello  cognouerunt:  VII  77, 15. 

2.  ui  sabst.;  A.  pcsit.:  Scipiouem  .  .  .  im- 
pellit  .  .  .  iudiciorum  metus,  adulatio  atque 
ostentatio  sui  et  potentium,  qui  in  re  publica 
iudiciisque  tum  plurimum  poUebant  (ostentatio 
sui  atque  adulatio  potentium  Viel/i.;  i.  metus 
atque  ostentatio  sui  et  potentiae,  qua  .  .  .  pol- 
lebat  Madu.):  1,4,3. 

B.  conip.;  a)  siug.:  ne  quis  ex  plebe  contra 
potcntiorem  auxilii  egeret:  VI  11,4. 

b)  plur.:  ne  latos  fines  parare  studeant 
potentiores  atque  (HJMiiUer;  potentioresque 
A';  edd.)  humiliores  (potentiores  humilioresque 
Faid)  possessionibus  expellant:  VI 22, 3;  1f 
quod  in  Gallia  a  potentioribus  atque  iis 
(c),  qui  ad  conducendos  homines  facultate.s  ha- 
bebant,  uulgo  regna  occupabantur:  111,4;  t 
cum  aut  (c)  acre  alieuo  aut  magnitudine  tribu- 
torum  aut  iiiiuria  potentiorum  premuntur: 
VI  13,2. 

C.  supcrl.;  a)  sing. :  apud  eos  fuisse  regem 
nostra  etiam  memoria  Diuiciacum,  totius  Gal- 
liae  potentissimum,  qui  cum  magnae  partis 
harum  regionum ,  tum  etiam  Britiuiuiae  impe- 
rium  obtinucrit :  II  4, 7. 

b)  plur.:  ut  animi  aequitntc  plcbcui  con- 
tincaiit,  cum  suas  quisciue  opes  c  u  m  potcii- 
tissimlH  ac(iiiari  uideat:  VI  22, 4. 

poteiitatiiM:  hi  cum  tantopere  dc  poten- 
tatu  inter  se  multos  aunos  coutenderent: 
131,4. 

poteiitia.  A.  »bi.:  (Dumnorigem)  odisso 
.  .  .  Koiiiaiuis,  quod  eoriim  luluoiitu  potontia 
eius  dcmiiiuta  ct  Diuiciacus   IVator   iii   auli- 

73 


1155 


potentia  —  Pothinus 


1156 


quum  locum  gratiae  atque  lionoris  sit  restitu- 
tus:    118,8;  t    ut   quisque    est    genere 

copiisque  amplissimus,  ita  plurimos  circum  (c) 
se  ambactos  clientesque  habet  (c).  hanc  unam 
gratiam  potentiamque  nouerunt:  VI 15,  2. 

B.  gen.;  (a):  ostentalio  potentiae:  1, 
4,3  u.  potens  2.  A.) 

b):  VercingetorLx ,  .  .  .  summae  poten- 
tiae  adulescens,  cuius  pater  principatum 
Galliae  totius  obtinuerat:  VII  4,1;  Cotum,  an- 
tiquissima  familia  natum  atque  ipsum  homi- 
nem  summae  potentiae  et  magnae  cogna- 
tionis  :  VII 32, 4;  Eporedorix  Haeduus,  summo 
loco  natus  adulescens  et  summae  domi  po- 
tentiae,  et  una  Viridomarus,  pari  aetate  et 
gratia:  VII 39, 1;  —  Hegesaretos  (c),  ueteris 
homo  potentiae,  Pompeianis  rebus  stude- 
bat:  3,35,2. 

c):  (Dumnorigem  non  solum)  domi,  sed  etiam 
apud  finitimas  ciuitates  largiter  posse,  atque 
huius  potentiae  causa  matrem  in  Biturigi- 
bus  (e)  homini  iUic  nobilissimo  ac  potentis- 
simo  conlocasse  :  1 18,  6. 

C.  abl. :  proeliis  uero  compluribus  factis  se- 
cundis  .  .  .  tantum  potentia  antecesserant 
(Sequani),  ut  .  .  .  Galliae  .  .  totius  principa- 
tum  obtinerent:  VI 12, 3. 

D.  c.  praep.:  quas  (duas  legiones)  ab  itinere 
Asiae  Syriaeque  ad  suam  potentiam  domi- 
natiimque  conuerterat  (Pompeius):  1,4,5. 

potestajii.  A.  =  uis,  dicio,  imperiuin, 
mauus;  a)  subi. :  esse:  IV  16,  4  tt.  d)  [i). 

1))  obi. :  habere  it.  Iiabeo  p-  1398  sg. 
(4  loc);  %  SuIIam  nudata  (non  data  f) 

omnibus  rebus  tribunicia  potestate  tamen  inter- 
cessionem  liberam  reliquisse:  1,7,3;  t  cum 
singuli  magistratus  antiquitus  creari  atque 
regiam  potestatem  annum  (annuam  [i)  ob- 
tinere  cousuessent:  VII32,3;  Conuictolitauem, 
qui  per  sacerdotes  more  ciuitatis  intermissis 
magistratibus  esset  creatus,  potestatem  obtinere 
iussit:  VII  33, 4;  *{  omnium  consensu  ad 

eum  defertur  imperium.  qua  oblata  potestate 
omnibus  his  ciuitatibus  obsides  imperat,  .  .  . 
iubet    (c),   .  .  .    constituit:    VII 4, 7;  f 

(nouum  in  re  publiea  introductura  exemplum 
queritur,  ut  tribmiicia  intercessio  arrais  nota- 
retur  atque  (potestas  ackl.  Helt.)  opprimere- 
tur:  1,7,2.) 

c)  dat.:  se  suaque  omnia  eorum  potestati 
permittere  dixerunt:  1131,3;  t  sese 

paratos  esse  .  .  .  L.  Domitium  uiuum  eius  po- 
testati  (iu  eius  potestatem  Old)  tradere:  1, 
20,5. 


d)  gen. ;  a):  (habeat  rationem  potestatis: 
1,13,1  2<.  posteritaiii.) 

[i):  cur  sui  quicquam  esse  imperii  aut 
potestatis  trans   Rhenum  postularet  ?   IV  16, 4. 

e)  c.  praep. ;  a)  de:  multa  praeterea  .  .  .  de 
deorum  immortalium  ui  (de  ui  deorum  (i)  ac 
potestate  disputant  et  iuuentuti  tradunt:  VI 
14,6. 

[i)  iu  c.  acc:  qui  dicerent  se  suaque  omnia 
in  fidem  atque  in  (om.  [i)  potestatem  populi 
Komani   permittere:    II  3,  2;  1    qui 

(Morini)  .  .  .  omnes  (om.  P)  fere  (om.  fi)  in 
potestatem  Labieni  perueneruut  (uenerunt 
(i  ;  conuen.  Q):  IV  38, 2;  demonstrauimus  L. 
VibuUium  (c)  Rufum,  Pompei  praefectum,  bis 
in  potestatem  peruenisse  Caesaris :  3, 10, 1 ;  t 
in  pot.  redigere  u.  in  p.  107  (3  loc);  ^ 
tradere:  1,20,5  u.  c);  *{  uenire  u.  in 

p.  108  sq.  (6  locj. 

y)  iu  c.  abl.:  esse  in  potestate  u.  xji  p.  134 
extr.  et  sq.  (3  loc.) ;  f  in  (sua)  potest.  h  a- 

bere  u.  habeo  p.  1401  SS)  (5  loc);  t 

nuntio  allato,  omnes  (o)  eorum  mUites  in  po- 
testate  Caesaris  teneri,  concurrunt  ad  Ari- 
stium:  VII  43,1. 

B.  =facultas,  occasio,  copia,  neuia;  a)  subi.: 
aciem  instructam  habuit,  ut,  si  uellet  Ariouistus 
proelio  contendere,  ei  potestas  non  deesset: 
148,3;  t  nam  cum  (namque  P;  Flod.) 

tanta  multitudo  lapides  ac  tela  coicerent  (coicie- 
bant  [i;  Flod.) ,  in  (ut  in  (i;  Flod.)  muro  con- 
sistendi  potestas  erat  (esset  p;  Flod.)  nulli 
(nulla  a):  116,3;  post  id  tempus  non  fore 
potestatem  :  V51,3;  (1,13,1  !«.  posteritas.) 

b)  obl.:  constituit  Curio,  cum  primum  sit 
d  at  a  potestas,  proelio  rem  committere:  2, 33, 3 ; 
1[  plerisque  uero  libere  decernendi  potestas 
eripitur:  1,3,5;  t  facere  u.  facio 

p.  1255  sq.  1))   (17  (15)  loc). 

dicio  (deditio  a)  potestasque :  II 34;  fides 
atque  (ac)  p  otestas:  113,2;  13,2;  imperium 
(aut)  potestas:  IV  16,4;  (VII 4,7;  2,32,9;) 
uis   ac  potestas:  VI14, 6. 

Adiect.:  aliena:  2,32,9;  (annua:  VII32, 
3;  nulla:  3,16,4;  regia:  VII32,3;  tribu- 
nicia:  1,7,3;  —  (mea  semel;  sua  sexies). 

Potliiuns:  erat  in  procuratione  regni 
propter  aetatem  pueri  nutricius  eius,  euuuchus 
nomine  Pothinus  (photLnus  a).  is  .  .  . :  3, 108, 
1  {et  2);  haec  dum  apud  hostes  geruntur,  Po- 
thinus  (hl;  plato  pothinus  «' ;  photinus  Of), 
[nutricius  pueri  et  procurator  regni,  in  parte 
(c)  Caesaris] ,  cum  ad  Achillam  nuntios  mit- 
teret  .  .  .,  indicatis  deprehensisque  intemuntiis 
a  Caesare  est  interfectus :  3, 112, 11. 


1157 


potior  —  praebeo 


1158 


potior.  A.  c.  abl.;  a):  carris:  126,4  u. 
impedimentis ;  1f   castris   «.    ca«iitra 

p.  -idO  a)  (fi  loc.j;  \  diu  cum  esset  pu- 

gnatum,  impedimentis  castrisque  (carrisque 
Paul)  nostri  potiti  sunt :  I  26, 4 ;  Romanos  pul- 
sos  superatosque,  castris  impedimentisque  eorum 
iiostes  potitos  ciuitati  renuntiauerunt:  1124,5; 
1  imperio  u.  imperiam  p.  72  e)  fjfi)  (2 
(3)  loc);  ^  Caesar  .  .  .  deiecto  (c)  prae- 

sidio  potitus  loco  dua.s  ibi  legiones  conlocauit : 
VII  36,  7 ;  T  magno  pecoris  atque  liomi- 

num  numero  potitur:  VI  6, 1 ;  magno  pecoris 
numero,  cuius  sunt  cupidissimi  barbari,  po- 
tiuntur:  VI 35, 6;  l^  oppido  «.  oppi- 

dam  p.  011  G.  (5  loc);  \   tutius  esse 

arbitrabantur  obsessis  uiis  commeatu  intercluso 
sine  ullo  (c)  uulnere  uictoria  potiri:  III 
24,2. 

b):  Caluisius  .  .  .  summa  omnium  Aetolo- 
rum  receptus  uoluntate,  praesidiis  (c)  aduer- 
sariorum  Calydone  et  Naupacto  deiectis  (c) 
omni  Aetolia  potitus  est:  3,35,1. 

B.  c.  gen. :  regno  occupato  (del.  Oiacc)  per 
tres  potentissimos  ac  firmissimos  populos  totius 
Galliae  sese  potiri  {imperlo  add.  A^;  Vielli.) 
posse  sperant:  13,8. 

C.  (c  acc.)  ^erundiuum:  cos,  qui  in  spem 
(qui  spe  Oiacc.)  potiundorum  (potiendorum 
Ifili ;  pociendorum  a)  castrorum  uenerant, 
undique  circumuentos  interficiunt:  III  6,2;  t 
(oppida  incendi  oportere,  .  .  .  ne  (sint)  .  .  . 
Komanis  proposita  ad  copiam  comnieatus 
praedamque  tollendam  (potiendam  Madu.): 
VII 14,  9 ;)  t  et  hostibus  eadem  de  causa 
spes  potiundi  (potiendi  Apr.,  I?)  oppidi 
discessit :  II  7, 2. 

potior ,  -  inH :  semper  se  rei  publicae 
commoda  priuatis  necessitudinibus  habuissc 
potiora:  1,8,3;  Tf  sibi  semper  primam  (rei 

publicae  add.  recc;  edd.;  P.  II.  a:  om.  Nfld; 
reipubl.  prim.  tutt.  edd.)  fuisse  diguitatem 
uitaque  potiorem:  1,9,2. 

potintt,  potiMnimnm.  A.  conip.;  a)  nou 
soquitui-  (|uuin:  nihil  est,  quod  potius  facia- 
uuis:  ap.  Cic.  ad  Ait.  1X14,1. 

b)  sequ.  i|uaiii:  ueque  se  iudicare  Galliam 
potius  esse  Ariouisti  quani  pupuli  Humani:  1 
45, 1 ;  optimum  csse  doniuni  suam  qucmque 
reuerti,  .  .  .  ut  potius  in  suis  quam  iii  aiienis 
finibus  decertarent:  II  10,4;  quantum  diligentia 
prouideri  jx)terat,  prouidehatur ,  ut  potius  in 
nocendo  aiiquid  praeterniitt<;retur  (oniilterctur 
\f)),  .  .  .  quam  cuni  aliciuo  niilitum  dctriiuento 
noceretur  ( noceret  AQ):  VI  34,7;  (Caesar) 
oQincs  euocat   (<•)   spe   |>raedae  ad  diripieudos 


Eburones ,  ut  potius  in  siluis  Gallonun  uita 
quam  legionarius  miles  periclitetur  (c):  VI 34, 
8;  cur  enim  potius  Haedui  de  suo  iure  et  de 
legibus  ad  Caesarem  disceptatorera  quam  Ro- 
mani  ad  Haeduos  ueniant?  VII 37, 5;  illo  tamen 
(c)  potius  utendum  consilio,  .  .  .  quam  aut 
(c)  deditionis  aut  (c)  pacis  sul>eundam  con- 
dicionem :  VII  78,2;  debere  eos  Italiae  totius 
auctoritatem  sequi  potius  quam  unius  hominis 
uoluntati  obtemperare:  1,35,1;  quod  esset  ac- 
ceptum  detrimenti ,  cuiusuis  potius  quam  suae 
culpae  debere  tribui :  3, 73,  4 ;  sibi  placere  regem 
Ptolomaeum  atque  .  .  .  Cleopatram  .  .  .  de 
controuersiis  iure  apud  se  potius  quam  inter 
se  armis  disceptare:  3, 107,2;  regem  ut  in  sua 
potestate  haberet  Caesar  *efFecit  magnam  regium 
nomen  apud  suos  auctoritatem  Iiabere  existi- 
mans  et  ut  potius  priuato  paucorum  et  latro- 
num  quam  regio  consilio  susceptum  bellum 
uideretur:  3,109,6. 

B.  superl.:  tanta  erat  completis  litoribus 
contentio,  qui  potissimum  ex  magno  numero 
conscenderent,  ut  .  .  .  non  nulli  deprimeren- 
tur:  2,43,4. 

PR.  u.  praefeetas,  praetor  (po- 
pnln!«). 

prae.  A.  comparalnr  res  cnm  re:  plerum- 
que  oninibus  (horainibus  recc;  Kp.,  Hold..  Dt.-) 
Gallis  (c)  prae  magnitudine  corporum  suorum 
breuitas  nostra  contemptui  est :  1130,4. 

B.  causam  signifieat:  animaduertit  coUem 
.  .  .  nudatuni  hurainibus,  qui  superioribus  die- 
bus  uix  prae  multitudine  cerni  poterat :  VII 
44,1. 

praeaeno,  -entns:  truncis  arborum  aut 
(CC)  admodum  tirrais  ramis  abscisis  atque 
horum  delibratis  ac  praeacutis  cacuminibus 
perpetuae  fossae  .  .  .  ducebantur:  VII  73,2; 
Tf  (erant  magno  usui)  falces  praeacutae  inser- 
tae  adtixaeque  louguriis:  11114,5;  ^  apertos 
cuniculos  praeusta  et  praeacuta  matcria  et 
pice  feruefacta  .  .  .  morabantur:  VII  22,  5;  ^ 
huc  teretes  stipites  .  .  .  ab  summo  praeacuti 
et  praeusti  demittebantur  (c):  VII  73,  6  ;  fossas 
transuersiis  uiis  praeducit  atque  ibi  sudes 
stipitesque  praeaculos  defigit:  1,27,3;  Tf 

tigna  bina  sesquipedalia  pauluin  ab  imo  prae- 
acuta  .  .  .  inter  se  iuiigebat:  IV  17,3;  ^ 

magni  pondcris  saxa  et  pracacutius  trabes  iii 
muro  conlocahimt  (c ) :  1129,3;  aditus  autem 
.  .  .  maximis  detixis  trabibus  atque  eis  prae- 
acutis  pniesaepit:  1,27,4. 

praobeo.  A.  —  suppedU-iire ;  harum  om- 
nium  rorum  facultates  sine  ullo  iiericulo 
pous    Ilerdao   praehobat   cl   Ioca   traus   tlumen 

73* 


1159 


praebeo  —  praecipito 


1160 


integra:  1,49,2;  1  effecerant,   ut  instar 

muri  hae  saepes  miinimentum  (c)  praebe- 
rent:  1117,4. 

B.  =  eflicere,  cxcllarc:  tantamque  opinio- 
nem  timoris  (Sabinus)  praebuit,  ut  iam  ad 
uallum  castrorum  hostes  accedere  auderent :  III 
17,6;  25,1  u.  speciem;  %  cum  .  .  .  auxi- 
liares  .  .  .  lapidibus  telisque  subministrandis 
et  ad  (c)  aggerem  caespitibus  comportandis 
speciem  atque  opinionem  puguantium  prae- 
berent:  11125,1;  reliqui  sese  confirmant  tantum, 
ut  in  munitionibus  consistere  audeant  speciem- 
que  defensorum  praebeant:  VI  38,  5;  (Vercinge- 
torix)  omnibus  eius  iugi  collibus  occupatis  .  .  . 
horribilem  speciem  praebebat  (u.  CG):  VII 
36,2;  reliquit  in  opere  cohortes  duas,  quae 
speciem  munientium  (ego;  munitionis  x;  edd.) 
praeberent :  3, 67, 2. 

C.  se  praebere  =  se  praestare :  mea  sponte 
facere  constitueram ,  ut  quam  lenissimum 
me  praeberem:  ap.  Cie.  ad  Att.  IX  7  C,  1. 

praeeaneo:  id  ne  accideret,  magnopere 
(c)  sibi  praecauendum  Caesar  existimabat:  I 
38,2. 

praecedo:  Heluetii  quoque  reliquos 
Gallos  uirtute  praecediuit  (preced.  A QB) : 
11,4. 

praeceps.  A.  pertinet  ad  homines:  ca- 
loues  .  .  .  praedandi  causa  egressi  .  .  .  prae- 
cipites  fugae  sese  mandabant:  1124,2; 
1  equites  . .  .  praeci  pites  hostes  egerunt: 
V17, 3;  milites  .  .  .  praecipites  Pompeia- 
nos  egerunt  (gerunt  ahl)  et  terga  uertere 
coegerunt:  3,46,5. 

B.  pertinet  ad  loca:  uti  in  decliui  ac  prae- 
cipiti  loco  incitatos  equos  sustinere  .  .  .  con- 
suerint:  IV  33, 3. 

praeceptmn :  non  enim  has  (naues)  aut 
conspectus  patriae  aut  propinquorum  prae- 
cepta  ad  extremum  uitae  periculum  adire 
cogebant:  2,7,1;  1  quo  praecepto 

ab  iis  (c)  diligentissime  obseruato  .  .  . 
hostes  uelocissime  refugiebant :  V  35, 1 ;  1 

memores  eorum  praeceptorum,  quae 
paulo  ante  ab  suis  acceperant,  hoc  animo 
decertabant,   ut:   2,6,1;  \  qui  (Cicero) 

omnes  (c)  superiores  dies  praeceptis  Cae- 
saris  cum  (c)  summa  diligentia  milites  in 
castris  continuisset :  VI 36, 1 ;  \  satis  esse 

magna  utrimque  incommoda  accepta,  quac  pro 
disciplina  et  praeceptis  habere  possent  (c), 
ut  reliquos  casus  timerent :  3, 10, 4. 

[Falso:  erat  .  .  .  prouincia  differta  praefectis 
(Ald.;  praeceptis  x;  praecouibus  Pa^d)  atque 
exactoribus :  3, 32, 4.] 


praecido:  funes  ...  praerumpebantur 
(c).  quibus  abscisis  (praecisis  p)  antemnae 
necessario  concidebant :  III 14,  7. 

praecipio.  A.  =  aiite  capere,  au(e  oceu- 
parc;  a)  propr. :  statuerat  enim  prius  hos  (c) 
iudicio  popuM  debere  restitui  quam  suo  beue- 
fleio  uideri  receptos  (c) ,  ne  .  .  .  arrogans  in 
praeripiendo  (praecip.  fl)  populi  beneficio 
(benef  pr.  pop.  af)   uideretur:  3,1,6;  1 

Caesar  praecepto  (Ciacc;  praefecto  occupato 
A  ;  praeoccupato  Ald.  tiep. ;  profectus  occupato 
Ach.  Stat.;  profectiouis  occup.  Hot.)  itinere 
ad  Dyrrachium  finem  properandi  facit:  3,13, 
5;  1  a  pubhcauis  .  .  .  pecuniam  exege- 

rat  (Scipio)  et  ab  isdem  insequentis  anni  mu- 
tuam  praeceperat  (percep.  0):  3,31,2. 

b)  trsl.  (=:  animo  antieipare) :  iam  animo 
uictoriam  praecipiebant:  3,87,7;  t  qnod 

haec  de  Vercingetorige  usu  (usus  a/*)  uen- 
tura  (Caesar)  opinione  praeceperat  (percepe- 
rat  M'h):  VII  9, 1. 

B.  =  pi-acscribere ,  imperare;  a)  absol.: 
Labieuus,  ut  erat  ei  praeceptum  a  Cae- 
sare,  ne  proeUum  committeret,  nisi  ipsius 
copiae  .  .  .  uisae  essent,  .  .  .  nostros  exspecta- 
bat:  122,3;  Gallus  periculum  ueritus,  ut  erat 
praeceptum,  tragulam  mittit:  V48, 7;  milites 
.  .  .  ab  (c)  tribunis  militum  legatisque,  ut  erat 
a  Caesare  praeceptum,  retinebantur :  VII  47,  2 ; 
Calenus  legionibus  equitibusque  Brimdisii  in 
naues  impositis,  ut  erat  praeceptvun  a  Caesare, 
.  .  .  naues  soluit:  3,14,1;  nostri  milites  .  .  . 
pila  miserunt  celeriterque ,  ut  erat  praeceptum 
a  Caesare,  gladios  strinxerimt:  3,93,1. 

b)  seqiiitur  a)  obi.:  modo  conscripti  .  .  .  ad 
tribunum  mUitum  centurionesque  ora  conuer- 
tunt:  quid  ab  his  praecipiatur  exspectant:  VI 
39,2. 

P)  enuntiatum  aa)  interrogat. :  (Indutio- 
marus)  quae  fieri  uelit  praecipit  (p;  praecepit 
a):  V56,  5;  et  quid  a  quoque  fieri  uelit  (uellet 
a^f;  ueUit  o  corr.)  praecipit  (-cepit  «/"):  3, 
62,3. 

[i[i)  finale:  Labienus  .  .  .  equitatum  emittit; 
praecipit  atque  interdicit,  proterritis  (e)  hosti- 
bus  atque  in  fugam  coniectis  .  .  .  unxmi  omnes 
petant  ([i;  -terent  a;  edd.)  Indutiomarum  (c), 
neu  quis  (c)  quem  (c)  prius  uulneret,  quam 
illum  mterfectum  uiderit  (c):  V58, 4;  —  ne 
.  .  .  committeret:  122,3  u.  a). 

praecipito.  A.  trausit.  (=  deicere); 
a):  eodem  tempore  L.  Fabius  centurio 
quique  una  murum  ascenderant  circum- 
uenti  atque  interfecti  de  ([i ;  o?>i.  a ;  Np.,  Dt., 
Eold.)    muro    praecipitabautur    (-tantur    ufik ; 


1161 


praecipito  —  praeda 


1162 


Sckn.}:  Vn50,3;  t  oppidani  saxa  quam 

maxima  possunt  uectibus  promouent  praecipi- 
tataque  e  (et/o;  de  1'aul;  om.  x;  edd.)  muro  in 
musculum  deuoluunt:  2,11,1. 

b):  reliqua  fuga  desperata  .  .  .  reliqui  se 
{del.  Vsctier)  iu  flumen  praecipitauerunt:  IV  15, 
2;  plerique  ex  lais,  ne  in  aiigustias  inciderent, 
ex  {add.  Np.)  X  (de  decem  Oe/il.)  pedum  mu- 
nitione  se  (Np.;  muuitionesse  a';  munitionis 
se  rell. ;  se  del.  Vsener)  in  fossas  praecipitabant 
(P.  Manut.;  praecipitant  %):  3,69,3. 

B.  intruns.  (=  ad  fincm  uergere):  multi 
iam  menses  erant  et  liiems  praecipitaue- 
rat,  neque  Brundisio  naues  .  .  .  ueniebant:  3, 
25, 1. 

praecipnns :  quos  (Haeduos  et  Remos) 
praecipuo  semper  honore  Caesar  habuit:  V 
54,4. 

praocipne:  huic  legioni  Caesar  et  in- 
dulserat  (huic  caes.  leg.  induls.  [i)  praecipue 
(-puae  A^B^)  et  propter  uirtutem  confidebat 
maxime:  140,15;  quod  (c)  seniper  Haeduonun 
ciuitati  praecipue  (-uae  B)  indulserat:  VII  40, 
1 ;  t   quae    (fortuna)    plurimum    potest 

cum  in  reliquis  rebus  tum  praecipue  in 
bello:  3,68,1. 

praeclarc :  ut  (c)  cogitata  praeclare 
eloqui  possent,  non  nulli  studio  et  usu  ela- 
borauerunt:  ap.  Cic.  Brut.  253. 

praeclndo :  crebris  arboribus  succisis 
omnes  ihtroitus  erant  praeclusi:  VK,  5;  t 
portas  u.  porta  p.  1118  sq.  A.  (4  loc). 

pracco:  praecouibusque  circummis- 
sis  pronuntiari  (hostes)  iubent:  V51,3;  f 

erat  plena  lictorum  et  apparitorum  (e)  pro- 
uincia,  differta  praefectis  (AkL;  praeceptis 
*;  praeconibus  1'aul)  atque  exactoribus, 
qui  .  .  .:  3,32,4. 

PraecoiiinnM :  ubi  paucis  ante  annis  L. 
ValeriuB  Praeconinus  legatus  exercitu  pulso 
interlectus  esset:  11120,1. 

praecurro.  A.  =  TrqoTqixeLv:  milites 
nostri  clamorem  exaudiunt;  praecurrunt  equi- 
tes;  .  .  .  coguoscunt:  VI39, 1;  —  placuit,  ut 
.  .  .  fratres  .  .  eius  ad  Caesarem  praecur- 
rorent:  VII  37, 7;  —  Curio  .  .  .  niilites  .  .  . 
sequi  sese  iubet  et  praecurrit  antc  omnes: 
2,34,5;  t  (loinphoH  pcruenit  ....  sed 

00  fama  iam  praccucurrcrat  (jl,  li  corr.:  prae- 
currerat  a,hpr.;  cdd.),  de  proelio  Dyrrachino: 
3,80,2. 

1{.  =  (pOaveiv:  ul,  si  quid  (c)  etiam  do  sua 
saluto  ab  JTacduis  iuiretur  consilii,  celeritato 
praecurrorct :  VII  i),  4. 

[1''u1mu:  Lertiani  aciom  Caesar  .  .  .  procurrcrc 


(edd.  pr.;  praecucurrere  x;  praecurrere  0) 
iussit:  3,94,1.] 

praeila.  A.  subi.:  illorum  esse  prae- 
dam  atque  illis  reseruari  (c)  quaecumque  Ro- 
maui  reliquLssent :  V  34, 1. 

B.  praed. :  quarum  coliortium  milites  .  .  . 
luba  consjiicatus  suam  (sua /)  esse  praedi- 
cans  praedam  (praedeo;  praedae /")  magnam 
partem  eorum  interfici  iussit :  2, 44, 2. 

C  ol)i. :  praeda  ex  omnibus  locis  agebatur: 
VI  43, 2;  1  stipendiumque  equitum  frauda- 

bant  et  praedam  omnem  domum  auerteliant 
(aduert.    /):    3,59,3;  t    magno    pecoris 

atque  hominum  numero  capto  atque  ea  praeda 
militibus  concessa  .  .  .  in  deditiouem  uenire 
.  .  .  coegit:  VI  3,2;  ^  Germani  .  .  .  cum 

ea  praeda,  quam  in  siluis  deposuerant,  .  .  . 
sese  receperunt:  VI  41,1;  f  Galli  cohortati 
inter  se,  ne  speratam  (paratam  aut  insperatam 
tantam  Ciacc.)  praedam  ex  manibus  dimit- 
terent:  VI  8,1;  •  1  oppidum  diripit  atque 
incendit,  praedam  militibus  donat:  VII 11, 9; 
t  quanta  (-tae  h)  praedae  faciendae  .  .  . 
facultas  daretur,  si  Romanos  castris  expulis- 
scnt,  demonstrauerunt:  IV 34, 5;  1  Ger- 

mani  quam  nacti  eraut  praedam  in  occulto 
relinquunt:  VI  35, 10;  f  (potiri:  VII 14, 

9  u.  tollere;)  t  relinquere:  VI  35, 10 

u.  nancisci;  t  quid  uos,  inquit,  hanc  (om. 
A)  miseram  ac  tenuem  sectamini  praedam, 
quibus  licet  iam  esse  fortunatissimos  (c)?  VI 
35,8;  1  sperare:  VI  8,1  u.  dimittere; 

t  oppida  incendi  oportere,  . . .  ne  (c)  .  . .  (sint) 
Romanis  proposita  ad  copiam  commeatus  prae- 
damque  tollendam  (del.  Oiacc;  potiendam 
Madu.) :  VII 14, 9. 

D.  dat. :  nec  fuit  quisquam,  qui  praedae 
studeret:  VII  28, 3;  t  iu  duas  partes 
sese  distribuunt,  alii  ut  praedae  praesidio 
sint,  alii  ut  ueuicntibus  rcsistaut:  1,55,2. 

E.  sen.;  a) :  praedue  cupiditas  multos 
longius  ^seuocabat:  VI  34, 4;  ^  huc  equi- 
tatum  mittit,  ut  diriperet  atque  haberet  loco 
praedae:  2,25,3;  Pompeius  superioribus  diebus 
praedao  loco  Parthinos  habuerat:  3,42,5;  t 
ex  reliquis  captiuis  toto  exercitui  (c)  capita 
singula  praedae  uomine  distribuit:  VII  89,5; 
t  Morini  .  .  .  s  po  pracdao  adducti  .  .  .  (mili- 
tes)  circumsteterunt:  IV37,  1;  (Caesar)  omnes 
euocat  (fi;  ad  se  uocat  a;  cdd.plur.)  spo  prae- 
dao  ad  diriinendos  l^burones:  VI  34,  8;  ne 
(niilites)  sluilio  puguaudi  iuit  spo  praedao  lon- 
gius  progrediantiu"  VII 45, 8;  non  posso  (c) 
niilitcs  contincri,  (luiii  spo  (h^;  so  v)  praedae 
iu  urlicui  iinuMipcrcnt:  2,12,4  [Isp.  5). 


1163 


praeda  —  praedor 


1164 


b):  Jncolitur  .  .  .  maritima  pars  (Britanniae) 
ab  iis  (e),  qui  praedae  (zi.  CC)  ac  belli  in- 
fereudi  causa  ex  Belgio  transierunt  (c):  V 
12,2. 

c) :  Scipionis  milites  cohortatiir,  ut  parta  iain 
uictoria  praedae  ac  praemiorum  uelint  esse 
partieipes:  3,82, 1. 

F.  abl.:  inuitati  praeda  lougius  procedunt : 
VI 35,  7. 

G.  c.  praep.;  a)  ad:  ad  Germanos  peruenit 
fama  diripi  Eburones  atque  ultro  omnes  ad 
praedam  e  u  o  c  a  r  i :  VI 35, 4 ;  t  proinde 
ad  praedam,    ad   gloriam   properate:  2,39,3. 

(VII 14,  9  u.  C.  tollere). 

b)  cum:  sese  recipere  cum  pr.:  VI  41, 1 
««.  C.  depouere;  —  incolumesque  cum  magna 
praeda  eodem  ponte  in  castra  reuertuntur: 
1,55,3. 

c)  in  c.  abl. :  ne  in  praeda  occiipati  reli- 
qui  negotii  gerendi  facultatem  dimitterent:  3, 
97,1. 

praedico.  A.  =  proliteri ,  (palam  lul 
mug-ua  uoee)  commcmorare  (Iiervorliebeu); 
a)  abs.:  (amici  regis)  timore  adducti,  ut  postea 
praedicabant :  3, 104, 1. 

b)  sequitur  a)  obi.:  Caesar  initio  orationis 
sua  senatusque  in  eum  beneficia  comme- 
morauit  (praedicauit  B'^):  143,4;  t  acer- 

bitatem  inimicorum  docet  .  .  .;  iniuriam  in 
eripiendis  legionibus  (c)  praedicat,  crudeli- 
tatem  et  insolentiam  in  circumscribendis 
tribunis  plebis ;  condiciones  a  se  latas  .  .  . 
commemorat:  1,32,6;  t  exercitum  cum 

militari  more  ad  pugnam  cohortaretur  suaque 
in  eum  perpetui  ( perpetuum  a )  temporis 
officia  (-ium  a')  praedicaret,  iu  primis  com- 
memorauit:   3,  90, 1 ;  1    interim    barbari 

nuntios  .  .  .  dimiserimt  paucitatemque  no- 
strorum  militum  suis  praedicauerunt  et  .  .  . 
demonstrauerunt :  IV  34, 5. 

p)  acc.  c.  inf.:  qui  (Galli  ac  mercatores)  in- 
geuti  magnitudine  corporum  Germanos,  incre- 
dibili  uirtute  atque  exercitatione  in  armis  esse 
praedicabant :  I  39, 1 ;  Galli  se  omnes  ab  Dite 
patre  prognatos  praedicant  idque  ab  (c)  druidi- 
bus  proditum  dicuut:  VI18, 1;  ea  (latrocinia) 
iuueututis  exerceudae  ac  desidiae  minuendae 
causa  fieri  praedicant  (Germani):  VI  23,  6; 
saepe  ex  tribuuali  praedicauit  (Varro)  aduersa 
Caesarem  proelia  fecisse,  magnum  numerum 
ab  eo  militum  ad  Afranium  perfugisse:  haec 
se  .  .  .  comperisse:  2,18,3;  quarum  cohortium 
milites  .  .  .  luba  conspicatus  suam  esse  prae- 
dicans  praedam  .  .  .  iussit:  2,44,2;  Alexandriae 
.  .  .   coucursum  ad  se  fieri  uidet,  quod  fasces 


anteferrentur.  in  hoc  omnis  multitiido  maie- 
statem  regiam  minui  praedicabat:  3,106,4. 

B.  =  g-Ioriari ;  a)  de:  Ariouistus  ad  postu- 
lata  Caesaris  pauca  respondit,  de  suis  uirtuti- 
bus  multa  praedicauit :  1 44, 1 ;  qui  de  meis  iu 
uos  meritis  praedicaturus  {Stcph.;  praeiudica- 
turus  i)  non  sum:  2,32,10;  haec  tamen  ab 
ipsis  inflatius  commemorabantur ,  ut  de  suis 
homines  laudibus  Ubenter  (licenter  Paid)  prae- 
dicant:  2,39,4. 

b)  alqd:  multa:  144,1  ?<.  a). 

c)  c.  acc.  c.  inf. :  VI 18, 1  u.  A.  b)  (3). 
[Falso :   utrisque  ad   animum  occurrit  unum 

esse  illud  tempus  (illud  e.  t.  praedicat  fi),  quo 
maxime  contendi  conueniat:  VII  85, 2.] 

pravrtico:  Pompeius  suis  praedixerat,  ut 
(ne  NJd)  Caesaris  impetum  exciperent  neue 
(neque  hl)  se  loco  mouerent  aciemque  eius 
distrahi  paterentur:  3,92,1. 

(praeilinni:  erat  .  .  .  nianus  certa  nulla, 
non  oppidum,  non  praesidium  (Q  coir.;  prae- 
dium  relL),  quod  se  armis  defenderet:  VI  84, 1.) 

praedo :  liceretne  ciuibus  ad  ciues  .  .  . 
legatos  mittere,  quod  etiam  fugitiuis  ab  saltu 
Pyrenaeo  praedonibusque  (queo)«.  b;  Dauis.} 
licuisset:  3,19,2;  t  quas  naues  Vticae 

ex  praedonum  bello  subductas  P.  Attius 
reficiendas  .  .  .  curauerat:  2,23,3;  (Septimius) 
bello  praedonum  apud  eum  ordinem  duxerat: 
3,104,3;  —  has  (naues)  more  praedonum 
diripere  consuerunt:  3,112,3;  t  huc  acce- 

debant  collecti  ex  praedonibus  latronibus- 
que  Syriae  Ciliciaeque  proiunciae  finitimarum- 
que  regionum:  3,110,3. 

praedor:  ut  Teutomatus  (c)  .  .  .  uix  se 
ex  manibus  praedantium  militum  eripe- 
ret:  VII 46,5;  —  quos  spes  praedandi  stu- 
diumque  bellandi  ab  agri  cultura  et  cotidiano 
labore  reuocabat:  11117,4;  —  quo  facilius  fiui- 
timorum  equitatum,  si  praedandi  causa  ad 
eos  uenissent  (-et  Ald.;  Fr.),  impedirent:  II 17, 
4;  calones  .  .  .  praedandi  causa  egressi  .  .  . 
praecipites  fugae  sese  mandabant :  II  24,  2 ; 
magnam  partem  eqiutatus  ab  us  (c)  aliquot 
diebus  ante  praedandi  frumentandique  causa 
ad  Ambiuaritos  trans  Mosam  missam:  IV  9, 3; 
quam  (partem  equitatus)  supra  commemoraiu 
praedandi  frumentandique  causa  Mosam  trans- 
isse :  IV  16,  2 ;  (Britanniae  .  .  .  maritima  pars 
ab  iis  (incolitur),  qui  praedae  (praedandi  Kraff.) 
ac  beUi  inferendi  causa  ex  Belgio  transierunt 
(c):  V12, 2;)  cum  equitatus  noster  liberius 
praedandi  uastandique  (uastandi  praedandique 
p)  causa  se  in  agros  eiecerat  (c) :  V  19,  2 ; 
(cum  .  .  .  equitibus  Caesaris  GalUs  atque  Hi- 


1165 


praedor  —  praeficio 


1166 


spanis,  qui  eo  praesidii  (P.  Manut;  praedandi 
x)  causa  missi  erant,  pecuniam  polliceretur : 
3, 22,  3.) 

praednco:  fossamque  (que  om.  P)  et 
maceriam  (materiam  a)  sex  (o)  in  altitudinem 
pedum  (copiae  Gallorum)  praeduxerant  (prod. 
(i ;  perd.  D) :  VII  69, 5;  uicos  plateasque  inaedi- 
ficat,  [ac]  fossas  transuersas  uiis  praeducit:  1, 
27,3;  t  maceriam:  VII  69,  5  m.  fossam; 

^  a  medio  fere  colle  in  longitudinem  (c) ,  ut 
natura  montis  ferebat ,  ex  grandibus  saxis  sex 
pedum  mu  rum  .  .  .  praeduxerant  (perdux.  M-) 
Galli:  VII 46, 3. 

pracfectujra :  cunctae  earum  regionum 
praefecturae  libentissimis  animis  eum  reci- 
piunt  exercitumque  eius  omnibus  rebus 
iuuant:  1,15, 1. 

praefectn^.  De  praefectis  u.  Maduig, 
Quelqms  remarques  sur  les  officiers  dits  prae- 
fecti  pendant  les  derniers  iemps  de  la  republi- 
que  romaine:  RPk.  2  (1878)  p.  177—187. 

A.  |>raefectiis  cqultnm ;  a)  additui-  e  (|  u  i- 
tum  tt.  eqnes  p.  1034  (7  loc.). 

b)  non  additnr  uox  equituui:  interim  ad 
praefectos,  qui  cum  orani  equitatu  antecesse- 
rant,  mittit  qui  nuntiarent,  ne  hostes  proelio 
lacesserent,  et  si  ipsi  laceaserentur,  sustinerent, 
quoad  ipse  cum  exercitu  propius  accessisset : 
IV 11, 6. 

B.  praefcctus  fubrum;  a)  additur  genct. 
fabrii  iii:  reducitur  ad  eum  deprensua  ex  iti- 
nere  N.  (f)  Magius  Cremona,  praefectus  fabrum 
Cn.  Pompei.  quem  Cacsar  ad  cum  remittit:  1, 
24,4;  iam  duo  praefecti  fabrum  Pompei  in 
meam  potestatem  uenerunt  et  a  me  missi  suiit. 
si  uolent  grati  esse,  debebunt  Pompeium  hor- 
tari,  ut:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  2. 

b)  non  additiir  fabruin:  N.  Mngium 
{Perixmi.;  magnum  M) ,  Pompei  (pomj)eium 
71/')  praefectum ,  deprehendi.  scilicet  meo  iusti- 
tuto  usus  sum  et  oum  statim  missuin  feci:  ap. 
Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  2 ;  demonstrauimus  L. 
Vibullium  (c)  Rufum ,  Pompei  praefectuni 
(fabrum  add.  P.  Manut.) ,  bis  in  potestateni 
jjerueniHse  Caesaris  atque  ab  eo  essc  dimissuin : 
3,10,1. 

1'.  alii  priicrccti;  a)  Koiiiaiioruin ;  a):  (|iii 
liracsiiiit  MCifotiis  bcllicis:  liic  (timor)  iirinnim 
ortus  cst  n  tribunis  militum,  praefectis  reliquis- 
que,  qui  ex  urbe  amicitiae  causn  Cacsarem 
secuti  non  ningnum  in  re  militnri  usuni  hnbo- 
i)aiit;  (|ii()niiii  .  .  .:  139,2;  ia  .  .  .  prnefi^ctos 
triliiiM()S(iiie  milituin  c()m|iliircs  iii  rinitiiiias 
ciuilatcs  friimoiili  cniian  (liniiait:  1117,.'!;  quod 
(c)  praotoroa  iiauium  longarum  habobat,  quae- 


stori  (c),  legatis  praefectisque  distribuit:  IV  22, 
3;  tribunos  (c)  militum  et  praefectos  (praefec- 
tum  Ne ;  praefect.  ahl)  circummittit  atque  hor- 
tatur,  non  solum  ab  eruptionibus  caueant,  sed 
etiam  .  .  .  obseruent  (c):  1,21,4. 

p)  (lui  praesuut  aliis  neg^otiis:  erat  plena 
Hctorum  et  f  imperiorum  (et  apparitorum 
Forehh.)  prouincia,  differta  praefectis  (?;  sie 
Ald.;  praeceptis  z;  praeconibus  Paid)  atque 
exactoribus ,  qui  .  .  . :  3, 32,  4. 

b)  aiiorum  populorum:  coactis  equitum  mili- 
bus  (c)  VIII  et  peditum  circiter  CCL  (e) 
baec  .  .  .  recensebantur,  numerusque  inibatur; 
praefecti  constituebantur ;  Commio  Atrebati, 
Viridomaro  et  Eporedorigi  Haeduis,  Vercassinel- 
launc(  Aruerno  .  .  .  summa  imperii  traditur 
(praef.  constituebantur  commius  atrebas,  uiri- 
domarus  et  eporedorix  hedui;  uercassiuellauno 
.  .  .  traditur  p):  VII  76,3;  audit  lubam  .  .  . 
restitisse  iu  regno,  Saburram,  eius  praefectum, 
cum  mediocribus  copiis  missum  Vticae  ad- 
propinquare:  2,38,1;  ipsi  clam  con.silio  inito 
Achillam  [in] ,  praefectum  regium ,  fsingium] 
singulari  hominem  audacia,  et  L.  Septimium 
.  .  .  ad  interficiendum  Pompeium  miserunt:  3, 
104,2. 

[Falso  :  cognoscit  misaum  a  Pompeio  Vibul- 
lium  Kuliim,  quem  paucis  ante  diebus  Cor- 
finio  captum  ipse  dimiserat;  profectum  item 
( dimiserat  praefectum;  item  al(h'^)):  1,34, 
L2.] 

praefero.  A.  =  prac  se  fcrrc,  antc  fcrre; 
a)  piopr.:  iioque  iu  fascibus  insiguia  laureae 
(Pompeius)  praetulit:  3,71,3;  ^  (multa 

praeterea  spolia  proferebantur  (Uotom.;  praef. 
* ;  edd.) ,  capti  homines  equique  (c)  produce- 
bantur:  2,39,5.) 

b)  Irsl.:  sed  haec  eius  diei  praefertur  (-fere- 
balur?)  opinio,  ut  se  utrique  superiores  dis- 
cessis.ae  existimaront :  Afianinni,  quod  .  .  .; 
nostri  autcm,  quod  .  .  .:  1,47, 1. 

B.  =  aiiteponoro,  iiracponcrc:  (pr.iestare  (c), 
si  iam  priiicipatum  Gallino  obtinere  non  pos- 
sint  (c) ,  Galloruin  qunm  Romauorum  iin- 
peria  perferre  (a// ;  praoforre  n/',-  Ayj.):  117, 
3;)  t  qni  (<')  uirtute  belli  omnibus  gen- 

tibus  praofcrebantur:  V54,  5;  1  equites 

uero  . . .  omnibus  in  locis  1-  piignant  (pugnae  (i), 
quo  (om.  fi;  pugnant  quo  (fc/.  A';j.;  u.  CG)  se 
legionnriis  militibus  praerorrent:  1127,2. 

prnelicio.  Addlliir  daliiiiis  A.  ap|icllaliui: 
liritiiiiiii  liiiiic  (Cassiiiollaiiiuim)  Idli  bollo  iin- 
perioque    praofccoraiit :    V  11,  9;  1    ca- 

stellis:  3,32,3  u.  urbi;  T[    castris  u. 

caNtra  p.  mtl  ucrs.  l.  sqq.  (I  lor.);  ei  logioui 


1167 


praeficio  —  praemitto 


1168 


castrisque  Q.  Tulliuin  Ciceronem  praeficit  (prae- 
fecit  //  (P  sec.  Hold.)):  VI 32, 6;  altera  castra 
.  . .  ponit;  Ms  castris  Curionem  praefecit  (-ficit 
ego}:  1,18,5;  1  D.  Brutum  aduleacentem 

classi  Gallicisque  nauibus  .  .  .  praeficit  (-fecit 
(i):  11111,5;  1  copiis  u.  copiae  p.  738 
c)  (3  loc.) ;  1  omnem  equitatum  .  .  . 

praemisit;  bis  (eique  fi)  Q.  Pedium  et  L. 
Aurunculeium  Cottam  legatos  praefecit:  II  11, 
3 ;  t  (Verciugetorix)  decem  niilia  peditum 

imperat;  buc  addit  equites  octingentos.  his 
praeficit  fratrem  Eporedorigis :  VII  64,  (4.)  5; 
1  imperio:  Vll, 9  u.  bello;  t  Caesar 

singulis  legionibus  singulos  {dd.  A.  Miller) 
legatos  et  quaestorem  praefecit  (praefacit  J\P; 
praeficit  M-)  :  1 52, 1 ;  u.  praetcrea  leg^io  p.  441 
extr.  ct  442  (5  loc);  %  ei  loco  praesidio- 

que  C.  Volcacium  (c)  Tullum  (c)  adulescentem 
praefecit:    VI 29, 3;  f   placuit,    ut   (c) 

Litauiccus  decem  illis  milibus,  quae  Caesari 
ad  bellum  mitterentur,  praeficeretur  atque  ea 
t  ducenda  (eo  ducenda  Paul;  ea  traducenda 
Pluyg.)  curaret:  VII 37, 7;  64,5  u.  equitibus; 
t  ei  munitioui,  quam  fecerat,  T.  Labienum 
legatum  praefecit:  110,3;  t  nauibus  «<. 

nanis  p.  709  C.  a)  (3  loc.) ;  t  exercitus 

equitatusque  equitibus  Romanis  administranti- 
bus,  quos  ei  negotio  praefecerat,  celeriter 
transmittitiu- :  VII  61,  2 ;  eique  negotio  Q. 
Fufium  Calenum  legatum  praeficit:  1,87,4; 
1  Gaiumque  Gallonium,  equitem  Romanum, 
familiarem  Domitii ,  qui  eo  .  .  .  uenerat  missus 
a  Domitio,  oppido  Gadibus  praefecit:  2,18, 
2;  t  peditibus:  VII  64,5  u.  equitibus; 

t  *ei  praesidio  nauibusque  ([i;  Np.,  Dt.;  que 
om.  rell.)  Q.  {om.  [i ;  nauibus  quintum  a)  Atriiuu 
praefecit:  V  9, 1 ;  VI  29, 3  u.  loco;  t  pro- 

uinciae  Q.  (que  Nx)  Cassium  praeficit;  huic 
IIII  legiones  attribuit:  2,21,3;  t  uicis: 

8, 32,  3  u.  urbi ;  t  Domitius  nauibus  Mas- 

siliam  peruenit  atque  ab  iis  (c)  receptus  urbi 
praeficitur;  summa  ei  belli  administrandi  per- 
mittitur:  1,36,  1;  non  solum  urbibus,  sed  paene 
uicis  castellisque  singulis  {mn.  Db.)  singuH 
{add.  Ochler ;  om.  codd.;  Np.,  Dt.)  cum  imperio 
praeficiebantur :  3, 32, 3. 

B.  uoiu.  propr.:  Gadibus:  2,18,2  u.  A. 
oppido;  t  Crassum  Samarobriuae  prae- 
ficit  (-fecit  edd.  pr.;  Fr.)  legionemque  ei  (c) 
attribuit:  V47,  2. 

€.  prouoiu.:  bis:  1111,3  u.  X.  equitatui; 
VII  64,  5  ib.  equitibus. 

[Falso:  ut,  si  peracto  cons.  caesaris  cons. 
(cons.  uon  /i)  praefectus  esset  {sic  codd.; 
u.    CC):  1,11,2;   Caesar   praecepto   (praefecto 


occupato  x)  itinere  ad  Dyrrachium  finem  pro- 
perandi  facit:  3,13,5.] 

praefigo.  A. :  ripa  autem  erat  acutis  su  di- 
bus  praefixisque  (que  om.  BM;  Np.,  Fr.,  Db., 
Dt.)  munita,  eiusdemque  generis  sub  aqua  de- 
fixae  sudes  flumine  tegebantur:  V18, 3. 

1}.:  asseres  enim  pedum  XII  cuspidibus 
praefixi  .  .  .  per  IIII  ordines  cratium  in 
terra  defigebantur :  2, 2, 2. 

praefringo :  illae  (triremes)  adeo  grauiter 
inter  se  incitatae  conflixeruut,  ut  uehemeu- 
tissime  utraque  ex  concursu  laborarent,  altera 
uero  praefracto  {NO-hl;  praefecto  a;  praesecto 
f;  praerupto  0')  rostro  tota  conlabefieret :  2, 
6,5. 

praegre^lior:  (duabus  legionibus  missis 
in  ulteriorem  Hispaniam  cum  Q.  Cassio  .  .  . 
ipse  cum  {om.  af;  Np.)  DC  equitibus  magnis 
itineribus  progreditur  (praegr.  Ohl;  Paid):2, 
19, 1 ;)  cum  se  magnis  itineribus  extenderet  et 
praegressos  (progressos  0")  consequi  cupe- 
ret:  3,  77,3. 

praeiadlciam :  his  ducibus  repudiatis 
Corflniensem  ignominiam,  [in]  Italiae  fugam 
(fuga  an  -i),  Hispaniarum  deditionem,  [in] 
Africi  belli  praeiudicia,  sequimini!  (igno- 
miniam,  an  It.  fugam,  an  H.  d. ,  A.  b.  pr., 
sequemini?  F.  Eoffm.)  2,32,13;  t  Pom- 

peius  enim  nullo  proelio  pulsus  uestri  facti 
praeiudicio  demotus  Italia  excessit:  2, 
32,2. 

(praeindico:  qui  de  meis  in  uos  meritis 
praedicaturus  {Hteph.;  praeiudicaturus  x)  non 
sum:  2,32,10.) 

praemetno:  Caesar  cum  iniquo  loco 
pugnari  hostiumque  augeri  (o)  copias  uideret, 
praemetuens  suis  ad  T.  Sextium  legatum 
.  .  .  misit:  VII  49, 1. 

praemitto.  A.  sequitur  obiect.;  a)  alqm; 
a)  appellat.:  adulescentes:  1,34,3  u.  lega- 
tos;  t  Caesar  legiones  in  Hispaniam  prae- 
miserat  (praeterm.  l)  [ad]  VI  [milia],  auxilia 
peditiun  (praemis.  VI.  ad  illa  auxilia  ped.  E. 
Hoffm.)  V  milia  {coniec.  Np.;  peditum  nulla 
A),  equitum  III  milia,  quae  omnibus  superiori- 
bus  beUis  habuerat,  et  parem  ex  Gallia  nume- 
rum  {sie  R.  Menge;  u.  CC):  1,39,2;  t 

his  rebus  cognitis  exploratores  centuriones- 
que  praemittit,  qui  locum  idoneum  (o)  castris 
deligant:  1117,1;  t  cohortes  V  prae- 

missae  a  Domitio  ex  oppido  pontem  fluminis 
interrumpebant :  1,16,2;  t  equitatum 

u.  eqnitatns  p.  1046  (9  (10)  loc);  t 

equites  u.  eqnes  p.  1029  cxtr.  et  1030  (4 
(6)  loc.) ;  t  barbari  consUio  Komanorum 


1169 


praemitto  —  praemium 


1170 


cognito  praemisso  equitatu  et  essedariis  reli- 
quis  copiis  subsecuti  nostros  .  .  .  prohibebant: 
IV 24,1;  1  exploratores:  (121,4  u.  &) 

Considium  ;)  1117,1  u.  centuriones;  1  im- 

pedimenta  u.  impediinentnm  p.  58  b) 
(3  loc.) ;  T  (cognoscit)  praemissos  etiam 

legatos  (del.  Oiaec.)  Massilienses  domum, 
nobiles  adulescentes  («.  CC) :  1, 34, 3 ;  37, 1  u. 
fi)  Fabium;  \  legiones  u.  legio  p-  43H 
sq.  (3 (4)  loc.) ;  ^  quarum  cohortium  milites 
.  .  .  luba  conspicatus  suam  esse  praedicans 
pracdam  magnam  partem  eorum  interfici  iussit, 
paucos  electos  in  regnum  praemisit  (Eartx; 
remisit '«,■  edd.):  2,44,2;  ^  nuntii  prae- 

missi  ab  rege  luba  uenerunt,  qui  illum  adesse 
cum  magnis  copiis  dicerent  et  de  custodia  ac 
defensione  urbis  bortarentur:  2,36,3;  itaque 
praemissis  nuntiLs  ad  Cn.  Domitium  Caesar  ei 
(e)  scripsit  et  quid  fieri  uellet  ostendit:  3,78, 
5;  ^  Scipio  ad  sequendum  paratus  equi- 

tum  (Np.;  equitatum  x)  magnam  (f;  magnam- 
que  ahl)   partem    (leuLs  armaturae  add.    l\) 
ad    explorandum  iter  Domitii  et  cognoscendum 
praemisit:  3,38,2. 
ji)   uom.    propr.:    Basilum   u.    Minucium; 

—  una  cum  his  legatis  Commius  Atrebas 
uenit,  quem  supra  demonstraueram  a  Caesare 
in  Britanniam  praemusum:  IV  27, 2;  —  P.  (c) 
Considius  .  .  .  cum  exploratoribus  praemit- 
titur:  121,4;  —  dum  haec  parat  atque  admi- 
nistrat,  C.  Fabium  legatum  cum  legionibus 
III  .  .  .  in  Hispauiam  praemittit.  .  .  .  reliquas 
legiones  .  .  .  subsequi  iubet:  1,37,1;  —  Curio 
Marcium  (c)  Vticam  nauibus  praemittit; 
ipse  eodem  .  .  .  proficiscitur:  2,24,1;  —  (quem 
(Magium)  Caesar  ad  eum  (Pompeium)  reniittit 
(pTaeui.  Kindiicli.)  cum  maudatis  'liis:  1,24,5;) 

—  clam  nuntiis  ad  Miloncm  missis  .  .  .  atque 
eo  in  Italiani  euocato  .  .  .  sibi  coniiuixit  atque 
eum  in  Thurinum  ad  sollicitandos  pastor&s 
praemisit:  3,21,4;  —  ipse  . .  .  ad  bellum  Am- 
biorigis  profectus  (  CC)  ...  L.  M  i  n  u  c  i  u  m 
(c)  Basilum  cum  omni  equitatu  praemittit:  VI 
29, 4 ;  —  ad  haec  cognoscenda  .  .  .  idoncum 
esse  arbitratus  C.  Voluseuuni  cum  naui 
longa  (longa  naue  p)  praemittit:  IV  21,1. 

b)  alqd:  edictumqne  pracniitlit,  ad  quam 
diem  magistratus  principcHque  omnium  ciui- 
talum  sibi  esse  praesto  Cordubae  uellet:  2,19, 
1;  t  naueni:  (IV2],1   u.  u)  [i)  Volu- 

Hcnuni;)  ex  reliiiuis  (nauibus)  una  pracniissa 
MaHsiliam  huiuH  nuntii  ])crrercn(li  gratia  cuni 
iani  udjiroj>iMqiuirrt  urbi,  omuis  schc  niultitudo 
.  .  .  eHudit:  2,7,3;  T  (Nasidius)  cursum 

Massiliani    uersuH    i^erficit    praeniiHsaque    (l>er- 

liOxir.  ('uuHUr,      II. 


missaque  a)  clam  nauicula  Domitium  Mas- 
aUiensesque  de  suo  aduentu  certiores  facit:  2, 
3,3. 

c)  enuntlatnm:  cohortatus  Haeduos  de  sup- 
portando  commeatu  praemittit  ad  Boios, 
qui  de  suo  aduentu  doceant  hortenturque, 
ut:  VU10,3. 

B.  uou  additnr  obiect. ;  a):  petebant,  uti 
ad  eos  equites,  qui  agmen  antecessissent, 
praemitteret  eosque  pugna  prohiberet:  IV 
11,2. 

b) :  Varro,  cum  itinere  conuerso  s  e  s  e  Italicam 
(Faernus;  italiam  x)  uenturum  praemisis- 
set  (Lips.;  pronimtiasset  Faern.;  promisisset 
x;  cum  it.  conu.  equites  Italicam  praemis. 
Ciacc),  certior  ab  suis  factus  est  praeclusas 
esse  portas :  2,  20,  6. 

praemiom.  A.  obi.:  (attribuere:  2, 
21,2  u.  tribuere;)  "i  Conuictolitauis  Hae- 

duus  .  .  .  sollicitatus  ab  Aruernis  pecunia  cum 
quibusdam  adulescentibus  conloquitur  .... 
cum  his  praemium  (primum  Nb)  communi- 
cat  hortaturque,  ut:  VII  37, 2;  \  Caesar 

.  .  .  sua  senatusque  in  eum  (Ariouistum)  bene- 
ficia  commemorauit  (e) ,  quod  rex  appellatus 
esset  .  .  . ,  quod  amicus,  quod  munera  amplis- 
sima  (c)  missa;  .  .  .  illum  .  .  .  beneficio  ac 
liberalitate  sua  ac  senatus  ea  praemia  conse- 
cutum:  143,5;  1[  si  quod  est  admissum 

(o)  facinus,  si  caedes  facta,  si  de  hereditate, 
de  finibus  controuersia  est,  idem  (druides)  de- 
cernunt  (c),  praemia  poenasque  constituunt: 
VI  13,5;  1  huic  bello  seruirent  eaque  (c) 

quae  (c)  meruissent  praemia  ab  se  deuicta 
Gallia  exspectarent:  VII  34, 1;  t  id 

uero  militibus  fuit  pergratum  .  .  . ,  ut  qui  ali- 
quid  (c)  iusti  (c)  incommodi  exspectauissent, 
ultro  praemium  missionis  ferreut:  1,86,1; 
t  niereri:  VII  34, 1  u.  exspectare;  f  uos 

autem  incerta  (c)  uictoria  Caesarem  secuti 
diiudicata  iam  belli  fortuna  uictum  sequamini, 
cum  uestri  ofdcii  praemia  percipere  debeatis? 
2,32,6;  t   sui    laboris   milites   semper 

euentu  belli  praemia  petiueruut:  2,32,10; 
\  niittuntur  ad  Caesarem  coufeslim  a  (c)  Cice- 
ronc  litterac  magnis  propositis  praemiis,  si 
(qui  JlJMidlcr;  si  qui  Paul)  pertuUsseut:  V 
40,1;  (Labienus)  magna  proponit  iis  (c),  qui 
occideriut  (Indutioniaruni),  praeniia:  V58, 5; 
iis  (c) ,  qui  j)rinii  niurum  aacendissent  (c), 
j)racmia  jjroposuit:  VII  27,  2;  Domitius  ad 
Ponij)eium  .  .  .  jieritos  regionum  niagno  pro- 
posito  praemio  cuni  litteris  niittit:  1,17,1;  1 
tributis  (attrib.  IHuyy.)  quibusdnni  poj^ulis 
(hl ;  publicis  af;  uld.)  priuntisquo  (iiublice  jiri- 

74 


1171 


praemium  —  praepono 


1172 


uatimque  Ciace.)  praemiis  reliquos  in  posterum 
bona  spe  complet:  2,21,2;  CC  (equites)  ex 
Syria  a  Commageno  Antiocbo,  cui  magna  Pom- 
peius  praemia  tribuit  (-uerat?),  missi  erant: 
3,  4, 5 ;  his  .  .  .  agros  .  .  in  Gallia  ex  hostibus 
captos  praemiaque  rei  pecuniariae  magna  tri- 
buerat  locupletesque  ex  egentibus  fecerat:  3, 
59, 2. 

B.  g:eii.:  multi  uudique  ex  ueteribus  Pompei 
exercitibus  spe  praemiorum  atque  ordinum 
euocantur:  1,3,2. 

Scipionis  milites  cohortatur,  ut  parta  iam 
uictoria  praedae  ac  praemiorum  uelint  esse 
participes:  3,82,1. 

C.  abl. :  Indutiomarus  .  .  .  exsules  damnatos- 
que  tota  Gallia  magnis  praemiis  ad  se  alli- 
cere  coepit:  V55, 3;  t  celeriter  adule- 
scentibus  et  oratione  magistratus  et  praemio 
deductis  (adductis  Faem.)  .  .  .  ratio  per- 
ficiendi  quaerebatur:  VII  37,6;  \  omnibus 
pollicitationibus  ac  praemiis  deposcunt,  qui 
belli  initium  (c)  faciant  (p):  VII  1,5;  ^ 
praemiis  excitare  u.  excito  p.  1200  b)  a) 
(3  loc);  Tf  hos  praemiis  pollicitationibus- 
que  incitant:  1,56,2;  t  huic  magnis 
praemiis  pollicitationibusque  persuadet,  uti 
(c)  ad  hostes  transeat :  III 18,  2 ;  hic  (c)  seruo 
spe  libertatis  magnisque  persuadet  praemiLs, 
ut  litteras  ad  Caesarem  deferati  V  45, 3 ;  cuidam 
ex  equitibus  Gallis  magnis  praemiis  persuadet 
(suadet  p) ,  uti  ad  Ciceronem  epistulam  defe- 
rat :  V  48, 3 ;  \  magno  se  illum  praemio 
remuneraturum:  144,13;  t  (suadere: 
V  48, 3  zi.  persuadere.) 

D.  c.  praep.:  omues  aut  de  honoribus  suis 
aut  de  praemiis  pecuniae  aut  de  persequen- 
dis  inimicitiis  agebant:  3,83,5;  —  proinde 
ad  praedam ,  ad  gloriam  properate ,  ut  iam  de 
praemiis  uestris  et  de  referenda  gratia  cogi- 
tare  incipiamus:  2,39,3;  —  iamque  inter  se 
palam  de  praemiis  (praeturis  Marklaml;  pro- 
uinciis  Kraff.;  imperiis  Paul)  ac  de  (c)  sacer- 
dotiis  contendebant:  3,82,4. 

nou  sine  magna  spe  magnisque  praemiis 
domum  propinquosque  (se)  reliquisse:  144,2. 

praemunio :  Caesar  .  .  .  aditus  duos 
.  .  .  magnis  operibus  praemuniuit  (perm.  0) 
castellaque  his   loeis   posuit :  3,  58, 1 ;  t 

Caesar  loca  maxime  necessaria  complexus 
noctu  praemuniit  (A'j3.,"  Db.;  praemunit  /(/;  Dt.; 
praemuniti  a;  muniti  f):  3,112,7. 

Lupus,  qui  Achaiam  .  .  .  obtiuebat,  Isth- 
m  u  m  (sthumum  af;  stumum  Nhl)  praemunire 
instituit,  ut  Achaia  Fufium  prohiberet:  3, 55, 2. 

praeoecnpo.      A.  =  autea    occupare; 


a)  propr.:  non  illi  .  .  .  iniquitat«m  loci  atque 
angustias  praeoccupatis  castris  et  ancipitem 
(angustias,  non  praeoccupatis  castris  ancipitem 
Ciacc.)  terrorem  .  .  .  causae  fuisse  cogitabant: 
3,72,2;  \  Curio  .  .  .  proximos  colles 

capere  uniuersos  .  .  .  iubet.  hos  quoque  prae- 
occupat  missus  a  Saburra  equitatu.s  :  2,  42, 1 ; 
t  (Caesar  praecepto  {Ciacc;  pfaefecto  occupato 
*;  praeoccupato  Ald.  nep.)  itinere  ad  Dyr- 
rachium  tinem  properandi  facit:  3,13,5;)  1 
ne  ab  equitatu  Eomanorum  uiae  praeoccu- 
parentur :  VII  26,  5. 

b)  ti^sl.;  a)  =  (aule)  capere,  corripere :  sic 
omnino  (omnium  [i;  Schn.)  animos  timor 
praeoccupauerat  ( occupauerat  p ) ,  ut  paene 
alienata  mente  .  .  .  dicereut :  VI  41,  3 ;  sed  prae- 
occupatus  animus  Attianorum  militum  timore 
{hl;  tempore  af)  et  fuga  et  caede  suorum  niiiil 
de  resistendo  cogitabat:  2,34,6. 

'p)  —  conciliare,  obstringere:  praeoccu- 
patum  sese  legatione  (-nem  aH)  ab  Cn. 
Pompeio ,  teneri  obstrictum  fide  :  2, 17, 2. 

B,  =  opprimere:  timens  Domitio,  ne  ad- 
uentu  Pompei  praeoccuparetur,  ad  eum  omni 
celeritate  .  .  .  ferebatur:  3,78,2. 

praeopto:  multi  (Galli)  ut  diu  iactato 
bracchio  praeoptarent  scuta  (c)  e  (c)  mauu 
emittere  et  nudo  corpore  pugnare :  1 25, 4. 

I>raepai'o:  falces:  11114,5  u.  rem;  t 
(hostes)  se  in  siluas  abdideruut  locum  nacti 
egregie  .  .  .  munitiua,  quem  domestici  belli, 
ut  uidebatur  (e),  eausa  (o)  iam  ante  praepa- 
rauerant;  nam  crebris  arboribus  succisLs  omnes 
introitus   erant  praeclusi:   V9, 4(5);  t 

Cassius  .  .  .  secimdum  nactus  uentum  onerarias 
naues  [circiter  XL]  praeparatas  ad  incendiuni 
immisit:  3,101,5;  t  una  erat  magno  usui 

res  praeparata  a  nostris  ,  falces  praeacutae  in- 
sertae  adfixaeque  longuriis:  11114,5;  —  re 
frumentaria  praeparata  (comparata  b; 
prob.  Oud.)  confirmatisque  militibus  .  .  .  temp- 
tandum  Caesar  existimauit:  3,84,1. 

dum  ea,  quae  a  Vercingetorige  ad  eruptio- 
nem  praeparata  erant  {Ald.;  praeparauerant 
A"),  proferunt:  VII  82, 3. 

praependeo:  easque  (storias)  ex  tribus 
partibus  .  .  .  in  (c)  eminentibus  (c)  trabibus  cLr- 
cum  turrim  (c)  praependentes  religauerunt:  2, 
9,4;  t  ut  esset,  ubi  tegimenta  prae- 

pendere  (-dere?)  possent  ad  defendendos  ictus 
ac  repellendos:  2,  9,3. 

praepono.  A.  alqm  alci  rei:  sinistro 
cornu  Antonium,  dextro  P.  SuUam,  media 
(in  media  0)  acie  {an  mediae  aciei?)  Cn. 
Domitium   praeposuerat :  3,89,2;  t  hi- 


1173 


praepono        praesens 


1174 


bernis  Labiennm  praeposuit:  154,3;  ^ 

ueteres  milites  .  .  .  duce  C.  Trebonio,  equite 
Romano,  qui  iis  (c)  erat  praepositus,  .  .  . 
perrumpunt:  VI 40, 4;  ^  toti  tamen  offi- 

cio  maritimo  JI.  Bibulus  praepositus  cimcta 
administrabat:  ad  hunc  summa  imperii  respicie- 
bat :  3,  5, 4 ;  huic  officio  praepositus  erat  Fufius 
Calenus  legatus :  3, 8,  2. 

B.  nou  additur  dafinus:  3,89,2  u.  A.  aciei. 

praeripio :  ne  aut  ingratus  in  referenda 
gratia  aut  arrogans  in  praeripiendo  (praecip. 
fl)  populi  benef  icio  (benef.  pr.  pop.  af)  uide- 
retur:  3,1,6. 

praernmpo:  his  (falcibus)  cum  funes, 
qui  antemnas  ad  malos  destinabant  (c) ,  com- 
prehensi  adductique  eraiit,  nauigio  remis  in- 
citato  praerumpebantur  (prorump.  (i).  quibus 
abscisis  (praecisis  fi)  antemnae  necessario  con- 
cidebant:  11114,6. 

praernptn»*  (ui  adiect.):  id  autem  est 
iugum  dercctuni ,  eminens  in  mare,  utraque 
c.\  parte  praeruptum  atque  asperum,  sed  tamen 
paulo  leniore  (c)  fastigio  ab  ea  parte,  quae 
iw\  Vticam  uergit :  2, 24,  3 ;  ^  interiores 

desperatis  campestribus  locis  propter  magni- 
tudinem  munitionum  loca  praerupta  f  ex 
(atque  ex  fl)  ascensu  temptant:  VII  86,4;  prae- 
ruptus  (del.  Madii.)  locus  erat,  utraque  ex 
parte  derectus  (deiectus  Vielli.):  1,45,4;  1 

erat  inter  Labienum  atque  hostem  difficili 
transitu  ilumen  ripisque  praeruptis:  VI  7, 5; 
^  ipsi  erant  transcendendae  ualles  maximae  ac 
difficillimae;  saxa  multis  locis  praerupta  iter 
impediebant:  1,68,2. 

prae^iaepio :  si  (c)  illorum  nuntiis  con- 
firmari  non  potestis  omni  aditu  praesaepto 
(praerepto  o):  VII  77, 11 ;  aditus  autem 
atque  itinera  duo  .  .  .  maximis  defixis  tra- 
bibus  atque  eis  praeacutis  praesaepit:  1,27,4; 
ut  (e)  erant  loca  montuosa  et  f  ad  specus  an- 
gustiae  uallium,  has  (aditus  perangusti 
uallium,  has  Z>/.*.-  aspera,  angustias  uallium 
[hiisl  i'aul)  sublicis  in  terram  demissis  (c)  prae- 
saepserat  terramque  adgesserat  (c) ,  ut  aquam 
contineret  (c):  3,49,4;  ^  (ipsi  profecti  a 

palude  (ji;  prospecta  palude  a;  praesepti  pal. 
Km.  lioffm.;  Db.)  ad  (c)  rii^as  (c)  Sequaiiae 
.  .  .  considunt:  VII  58,6.) 

praeHvribo:  qui  suum  timorcm  in  ... 
anguslias  .  .  itincris  confcrreiit  (c) ,  facere  arro- 
ganter,  cum  aul  de  officio  imperatoris  despe- 
rare  aut  praescribere  (ei  add.  Kusmt.)  uideren- 
tur  (auderent  if^fi)  :  I  40, 10. 

si  ipse  populo  Romano  non  praescriberct, 
quem   ad    nioilum   suo  iuro  uterctur:  1 36, 


2;  (milites)  superioribns  proeliia  exercitati  quid 
tieri  oporteret  non  minus  commode  ipsi  sibi 
(magis  add.  fl)  praescribere  quam  ab  aliis  do- 
ceri  poterant :  II  20, 3. 

[Falso:  haec  ad  eum  *elatius  atque  inflatius 
Afranius  perscribebat  (praescr.  ajl) :  2, 17, 3.] 

praeKcriptio:  ut  honesta  praescrip- 
tione  rem  turpissimam  tegerent:  3,32,4. 

praeseriptum :  duas  legiones  suas  ante- 
cedere,  reliquas  subsequi  iussit.  hoc  eius  prae- 
scripto  ex  Hispania  ad  Varum  flumen  est 
iter  factum:  1,87,5;  ^  aliae  enim  sunt 

legati  partes  atqne  imperatoris.  alter  omnia 
agere  ad  praescr  iptum,  alter  libere  ad 
summam  rerum  consulere  debet:  3,51,4;  — 
populum  Romanum  uictis  non  ad  alterius 
praescriptum,  sed  ad  suum  arbitrium  im- 
perare  consuesse:  136,1. 

praeseco:  ciues  Romani  .  .  .  praesectis 
omnium  mulierum  crinibus  tormenta  eflece- 
runt:  3,9,3. 

praesens.  1.  adieot.:  A.  pertinet  ad  ho- 
miues;  a):  (centuriones,  tribuni  pl.:  1, 
67,4  u.  praesentia  A.  a);)  ^  (Ario- 

uistus)  exercitu  suo  praesente  conclamauit: 
1 47, 6 ;  sic  uocibus  consulis ,  terrore  praesentis 
(del.  Dauis.)  exercitus  .  .  .  plerique  .  .  .  coacti 
Scipionis  sententiam  sequuntur:  1,2,6. 

b):  ipsum  Caesarem,  cuius  ductu  saepe 
numero  hostes  superassent ,  praesentem  (om. 
ji)  adesse  existimarent :  VII  62,2;  ut  Caesar 
praesens  constituerat:  3,20,1;  —  commone- 
faclt,  quae  ipso  praesente  in  concilio  *[GaIIonunJ 
de  Dumnorige  sint  dicta:  119,4;  niliil  hunc 
(c)  se  absente  pro  sano  facturum  arbitratus, 
qui  praeseutis  imperium  neglexisset:  V7, 7; 
T  quod  pluribus  praesentibus  eas  res 
iactari  nolebat:  118,1;  —  is  (e)  se  prae- 
sente  de  se  ter  sortibus  (e)  consultum  dice- 
bat:  153,7. 

B.  perlinet  ad  res:  'terror  *oblatus  a  duci- 
bus,  crudelitas  iu  supplicio,  noua  religio  iuris 
iurandi  spem  praeseutis  deditionis  sustulit: 
1,76,5;  \  omnibus  coactis  nauibus  Pom- 

peius  praesentem  facultatem  insequendi  sui 
ademerat:  1,29,1;  ^  annona  creuit;  quae 

fere  res  non  solum  inopia  praesenti  (Dauis.; 
praescntis  \;  cdd.;  inopia  dcl.  Ciacc;  inopia 
non  solum  pr.  Elleliodiiis) ,  setl  etiiuu  futuri 
tcmporis  tiniore  ingrauesuere  consucuit:  1,52, 
1 ;  ipsc  praesentem  inopiiuu  quibus  poterat 
subsidiis  tutabatur  (CC):  1,52,4;  quem  (o) 
ubi  Caesar  intellexit  praesentis  periculi  atque 
iuopiae  uitandac  causa  omnem  onitioneni  (o) 
iustiluissc :  3,17,6;  ^  id  sibi  ad  praeseu- 

74* 


1175 


praesens  —  praesidiiun 


1176 


tem  obtinendam  libertatem  satis  esse;  ad 
reliqui  temporis  pacem  atque  otium  parum 
profici:  VII  66,4;  %   et  praesenti  malo 

aliis  malis  remedia  dabantur  (medebantur  tiel 
remediabantur  Madu.):  1,81,3;  f  in  quo 

si  non  (e)  praesens  periculum,  at  (c)  certe 
longinqua  obsidione  fames  esset  timenda :  V 
29,7;  3,17,6  u.  inopia;  t  (tempus:  1, 

52, 1  ih. ;)  Curio  ad  superiorem  spem  addita 
praesentis  temporis  opinione  .  .  .  copias  .  .  . 
deducit  (c):  2,40,4;  f  siue  ipsorum  per- 

turbatio  siue  error  aliquis  siue  etiam  fortuna 
partam  (partem  af)  iam  (una  oM.  a^)  prae- 
sentemque  uictoriam  interpellauiaset:  3,73, 5. 

(2.  ui  subst.:  in  praesentia  u.  in  p.  131.) 

praesentia.  A.  propr.;  a)  =  to  naqei- 
vai,  1]  jcaQOvaiu:  *luce  mviltum  per  se  pudo- 
rem  omnium  *oculos,  multum  etiam  tribuno- 
rum  militum  et  centurionum  praesentiam 
(praesentium  0%/}  adferre  {u.  CG):  1,67,4. 

b)  =  o  Ttaqiov  XQOVog :  (quod  longius  erat 
agger  petendus,  in  praesentia  (praesentiam 
bld)  similem  rationem  operis  instituit:  1,42, 
1;)  1  in  praesentia  (=  tV  tw  TiaQovzt) 

u.  in  p.  131  (8  loc). 

B.  trsl. :  tanta  miUtum  uirtus  atque  ea 
praesentia  animi  fuit,  ut:  V43,4. 

praesentio:  Senones  .  .  .  Cauarinum  . .  . 
interficere  publico  consilio  couati ,  cum  Ule 
praesensisset  ac  (c)  profugisset,  .  .  .  expule- 
runt:  V54, 2;  plusque  animo  prouidere  et  prae- 
sentire  (Vercingetorlx)  existimabatur,  quod  . .  . 
censuerat :  VII  30, 2. 

praesertim.  A.  oi  causali;  a)  additiu' 
cuui  u.  ciuu  p.  793  1»)  (6  loc). 

b)  non  addltui'  cum:  ueritus,  ne  (c)  .  .  . 
bostium  impetum  sustinere  non  (c)  posset, 
praesertim  quos  recenti  uictoria  eflerri 
sciret:  V47, 4;  t  neque  suam  pati  digni- 

tatem,  ut  tantis  copiis  tam  exiguam  manum 
praesertim  fugientem  atqueimpeditam 
adoriri  non  audeant :  VI  8, 1 ;  neque  .  .  .  Cae- 
sarem  fugiebat  .  .  .  perterritum  exercitum  susti- 
nere  non  posse,  praesertim  circumdatum 
imdique  equitatu  (equitatum  Oaf),  cum  in 
loco  aequo  atque  aperto  confligeretur :  1,71,1; 
—  cum  tanta  multitudine  bostiura,  praeser- 
tim  eo  absente,  qui  summam  imperii  tene- 
ret,  nisi  aequo  loco  aut  oportunitate  aliqua 
data  legato  dimicandum  non  existimabat:  III 
17,7;  —  neque  (c)  erat  omnium  quisquam, 
qui  aspectum  modo  (c)  tantae  multitudinis 
sustineri  posse  arbitraretur ,  praesertim  an- 
cipiti  proelio:  VII  76,5;  1  quibusnam 

manibus  aut  quibus  uiribus  praesertim  ho- 


mines  (hom.  praes.  P)  tantulae  staturae 
.  .  .  tanti  oneris  turrim  (c)  in  muro  (c)  sese 
conlocare  posse  confiderent  {u.  CC):  1130,4; 
neque  ullos  in  Gallia  uacare  agros,  qui  dari 
tantae  praesertim  multitudini  sine  in- 
iuria  possint :  I V  8,  2 ;  castra  .  .  . ,  etsi  erant 
exigua  per  se,  uix  hominum  milium  septem, 
praesertim  nullis  cum  impedimentis, 
tamen  angustiis  uiarum  quam  maxime  potest 
contrabit:  V49,7. 

B.  ul  coudicionali :  erant  per  se  magna, 
quae  gesserant  equites,  praesertim  cum 
eorum  exiguus  numerus  cum  tanta  multitudine 
Numidarum  conferretur  (-fertur?):  2,39,4; 
III  17, 7  [et  VII  76, 5  ei  IV  8, 2)  u.  A.  b). 

pi-aesideo:  in  se  noui  generis  imperia 
constitui,  ut  idem  ad  portas  urbanis  prae- 
sideat  (Ald.;  praesidia  »)  rebus  et  duas 
belUcosissimas  proiuncias  absens  tot  annos  (c) 
obtiueat:  1,85,8. 

praet^idinin.  A.  =  auxlUum,  subsidinm, 
tutela,  custodia;  (iord^sia;  a)  subi. :  esse;  3, 
28,4  u.  d)  P);  '  If  (uideri:  VII10,1  u. 

b)  pono.) 

b)  obi.:  legionesque  pro  castris  constituit. 
.  .  .  praesidio  legionum  addito  nostris  (c) 
animus  (c)  augetur :  VII  70, 3 ;  ^  cum 
.  .  .  priores  .  .  .  perturbatis  ordinibus  omnes 
(omne  Eussti.)  in  fuga  sibi  praesidium  (sub- 
sidium  ik)  ponerent:  1111,5;  ne  .  .  .  cimcta 
Gallia  deficeret,  quod  nullum  amicis  in  eo 
praesidium  uideret  (AQB^;  Schn.,  Eolcl.,  Dt.^; 
uideretur  M;  rell.  edd.)  positum  esse  (praes. 
pos.  uideret  p):  VII 10, 1;  H  sperare: 
V  41, 5  u.  d)  P). 

c)  dat.:  (Carmonensium  ciuitas)  deductis 
(an  ductis  uel  inductis  ?)  tribus  in  arcem  oppidi 
(o)  cohortibus  a  Varrone  praesidio  per  se  cohor- 
tes  eiecit  (0-;  iniecit  0*):2, 19, 5;  t  paucis 
turmis  praesidio  ad  impedimenta  dimissis  (an 
missis  {uel  praemissis)  ?)  reliquos  equites  ad 
latera  disponit :  VI 8,  5 ;  1[  reliquas  cohor- 
tes  VII  (in  add.  a;  Np.,  Dt.)  castris  propin- 
quisque  castellis  praesidio  disposuerat:  3, 
88,4;  1  ducere(?):  2,19,5  u.  deducere; 
cum  Caesar  omnino  XII  naues  longas  praesidio 
duxisset:  3,7,2;  t  quas  (naues)  praesidio 
onerariis  nauibus  Curio  ex  SicOia  eduxerat: 
2, 23,  5 ;  t  huc  cum  cotidiana  consuetudine 
egressae  (Jurinius ;  congressae  codd.)  pabu- 
latoribus  praesidio  propiore  (c)  ponte  legiones 
Fabianae  duae  flumen  transissent :  1, 40, 3 ;  t 
qui  (Boi  et  Tulingi)  .  .  .  agmen  hostium  clau- 
debant  et  nouissimis  praesidio  erant:  125,6; 
amicitiam    populi  Komani   sibi   ornamento   et 


1177 


praesidium 


1178 


praesidio ,  non  detrimento  esse  oportere :  1 44, 
5;  duae  legiones,  quae  proxime  conscriptae 
erant,  totum  agmen  claudebant  praesidioque 
impedimentis  erant:  1119,3;  milites  legionum 
duarum,  quae  in  nouissimo  agmine  praesidio 
impedimeutis  fuerant:  1126,3;  cohortibus  decem 
ad  mare  relictis  et  equitibus  trecentis,  qui  prae- 
sidio  nauibus  essent :  V  9, 1 ;  easdem  copias 
quas  (quae  ^)  ante  praesidio  nauibus  (fuerant 
add.  p)  relinquit  (c)  :  Vll,7;  locus  ipse  erat 
(er.  ipse  P)  praesidio  barbaris:  VI34,  G;  urbem, 
quae  et  (^ ;  Schn. ;  om.  a ;  rcll.  edd.)  praesidio 
et  omamento  sit  ciuitati  (ciuitatis  [i):  VII 15, 
4;  Labienus  eo  supplemento,  quod  nuper  ex 
Italia  uenerat,  relicto  Agedinci,  ut  esset  im- 
pedimentis  praesidio,  .  .  .  Lutetiam  proficisci- 
tur :  VII  57, 1 ;  in  duas  partes  sese  distribuunt, 
alii  ut  praedae  praesidio  sint,  alii  ut  uenienti* 
bus  resistant:  1,55,2;  est  animaduersum  ab 
legionariis  .  .  . ,  magno  sibi  esse  {om.  hl)  prae- 
sidio  posse,  si  ibi  (e)  pro  castello  ac  recepta- 
culo  turrim  ex  latere  sub  muro  feoissent :  2, 8, 
1 ;  (castra  ad  flumeu  Apaum  ponit  in  finibus 
Apolloniatium ,  f  ut  castellis  uigiliisque  bene 
meritae  ciuitates  tutae  essent  praesidio  {codd.; 
praesidio  del.  P.  Manut.;  edd.;  prouidet  [pro 
praesidio)  iiel  siinile  uerbum  siibstitmitdum  ccns. 
Schnelle;  sine  praesidio  Madu.;  ut  cast.  uigiliis- 
que  b.  mer.  ciuitati  esset  praesidio  Faern. ;  ut 
uicis  castellisque  beue  meritae  ciuitatis  esset 
praesidio  Ciaco.;  castellis  uicisque  bene  mer. 
ciuitatis  ut  esset  praesidio  Paul) :  3, 13, 5;)  idem 
auster  increbruit  (c)  nostrisque  praesidio  fuit: 
3,26,2;  idoneis  locis  funditores  instruxit,  ut 
praesidio  nostris  se  recipientibus  easent:  3,46, 
2;  alteram  (legionem)  alteri  praesidio  esae  ius- 
serat :  3, 89,  1 ;  etiam  cohortes ,  quae  praesidio 
iu  {om.  N)  castellis  fuerant,  sese  Sullac  dedi- 
derunt:  3,99,3;  ut,  cum  esset  legio  praesidio 
Messanae,  uix  oppidum  defenderetur :  3,  101,3; 
T[  inducere  (?):  2,19,5  «.  deilucere;  H 
mittere(?):  VI  8,  5  u.  diniiltore;  his  (imi)cdi- 
njentis)  una  legio  missa  ])iaeMidio  est:  3,75,1; 
\  praeniittere(?):  V18,5  u.  dimittero;  T[ 
poHtridie  eius  diei  Caesar  praosidium  (prae- 
si.dio  B^^)  utrisque  castris  quod  satis  esse 
uiHum  eat  reliquit:  151,1;  u.  jiractcrca 
«•aMtra  /'•  •/''''  ••)  (■'i'  {'•>)  loc.) ;  —  inipedimen- 
tis  u.  iiii|ttMlini«-iiliiiii  ;>.  !>'•>  v)  (3  loc); 
—  nauibuM  priusidio  rel.  Vll,7  u.  s.  esse; 
qui  (milites)  ex  uetcribus  legionibua  enuit 
relicti  praesidio  nauibua  ex  nuniero  aegrorum: 
3,101,6;  —  ipso  cognita  locorum  natura  ponti 
caatriHque  pracHidio  hcx  cohortos  (ex  coliortiM 
A'^)  relinquit  {Oh/ ;  reliiiuil  «/'):  1,41,2; 


eo  biduo  Caesar  cum  equitibus  DCCCC,  quos 
sibi  (O,  f? ;  ibi  ahl)  praesidio  reliquerat,  in 
castra  peruenit:  1,41,1;  —  praesidioque  Apol- 
loniae  cohortibus  (cohortium  jN'! ;  Paul)  IIII, 
Lissi  I,  III  Orici  relictis  (-cto  Paul)  .  .  .  iter 
facere  coepit:  3,78,5;  duabus  auxiliaribus  co- 
hortibus  Ilerdae  praesidio  relictis  omnibus 
copiis  Sicorim  transeunt:  1,63,1;  —  —  duas 
ibi  legiones  praesidio  relinquit  (reliquit  (a?)f): 
2,22,6;  castra  a  cohortibus,  quae  ibi  praesidio 
erant   relictae,   industrie  defendebantur :  3,95, 

2; praesidio  relinquere  [non  additur  cui 

neque  ubi) :  (II  29, 4  u.  B.  b)  a)  relinquere ;  qui 
in  (o*;  om.  a.h;  edd.)  praesidio  (praesidio  del. 
Paid)  contra  castra  Labieni  (fi ;  contra  labie- 
num  a)  erant  relicti:  VII  62,8;)  Caesar  im- 
pedimentis  in  proximum  collem  f  deductis  dua- 
bus  (c)  legionibus  praesidio  relictis  secutus 
hostes  (c)  .  .  .  castra  fecit:  VII 68, 2;  omnes 
copiae  paucis  praesidio  relictis  cohortibus  exe- 
unt:  1,69,4. 

d)  genet.;  a):  ostendit  ciues  Romanos,  qui 
eius  praesidii  fiducia  una  erant :  V1I38,9; 
1  ubi  cuique  (c)  aut  ualles  abdita  aut  locus 
(c)  siluestris  (c)  aut  palus  impedita  spem 
praesidii  aut  (pracsidiaue  a)  salutis  aliquam 
oflerebat ,  consederat ;  VI  34, 2. 

p):  hic  (c)  cognosci  licuit,  quantum  esset 
hominibus  praesidii  in  animi  lirniituiline:  3, 
28,4;  H  errare  eos  diciuit,  si  quicquam 

ab  his  ((■)  praesidii  sperent,  qui  suis  rebus 
diffidant:  V41,5. 

y):  praesidii  causa  ti.  cansa  p.  4SS sq. 
(7  loc). 

e)  abl.:  neque  idcirco  Cacsar  opus  intermittit 
(c)  confisus  pracsidio  legionum  trium  et 
munitione  fossae:  1,42,3;  t  ''!•  nulla 
coacta  manu  loci  pracsidio  freti  in  siluas  pa- 
ludesque  confugiuut:  VI  5,  7. 

ante  .  .  .  quam  .  .  .  exercitus  conscripti 
essent,  quo  praesidio  tuto  et  (tutus?)  libere 
scnatus  quao  uellct  decerncre  audcret:  1,2,2; 
fero  plerisque  accidil,  ut  pracsidio  litterarum 
diligentiani  in  perdiscendo  ac  memoriam  rcniit- 
tant:  VI 14, 4. 

f)  c.  praci).:  quil)us  (eqiutibus)  submotis 
omnes  sagittarii  funditorcsqiie  destituti  iuermes 
sino  praesiilio  (destituti,  inormes,  sino  fv.Dli.; 
destituti  [incrmcH]  suo  praes.  Paul)  interfecti 
Bunt:  3,  93,5. 

B.  =  iiiilites,  ([ui  cuslmliae  causii  loco 
ulqo  iiosil!  sunt;  niumis;  if-Qoi^Qce,  ip(torQOl; 
ii)  subl.;  a):  defendere:  VI34,1  u.  esse; 
t  orat,  ut  Hupra  dcmouHtiaiiimua ,  manus  uerta 
uulla,  nou  uppidiiiu,  uou  pracsidiuiu  {(J  curr. ; 


1179 


praesiclium 


1180 


praedium  -X) ,  quod  se  armls  defemleret :  VI 
34, 1 ;  —  confirmatur  (c)  opinio  barbaris  .  . ., 
nullum  esse  intu.s  praesidium  :  VI 37, 9;  — 
praesidii  tautum  est:  VI 35, 9  u.  d)  fi) ;  — 
satis  esse:  151,1  u.  b)  a)  relinquere:  IV22, 
6  u.  0  ji);  t  posse:  VII  74, 1  ?«.  b)  a) 

circumfundere;  f  uideri:  151,1  ih.  relin- 

quere. 

P):  (Caluisius  .  .  .  summa  omnium  Aetolo- 
rum  receptus  uoluntate,  praesidiis  (a  praesi- 
diis  Np.,  Db.y  aduersariorum  Calydoue  et 
Naupacto  deiectis  (Oiacc.;  relictis  «,-  Np., 
Db.)  omni  Aetolia  potitus  est:  3,35,1.) 

b)  acc;  a)  obieet. :  munitiones  .  .  .  perfecit, 
ut  ne  magna  quidem  multitudine  .  .  .  muni- 
tionum  praesidia  circumfundi  possent:  VII 
74,1;  tcogere:  VII  65, 1  u.  prouidere; 

t  qui  (Camutes)  .  .  .  praesidium  Cenabi  tuendi 
causa  quod  eo  mitterent  (in  eo  mitterent  M; 
immitterent  Fr.)  ,  comparabant:  VII  11,4; 
1  ego  reliquas  portas  circumeo  et  castrorum 
praesidia    confirmo:   3,  94,  6;  t    occu- 

patoque  oppido  ibi  praesidium  conlocat:  I 
88,7;  ut  equitatum  effugerent  Caesaris  prae- 
sidiisque  in  angustiis  conlocatis  exercitum  iti- 
nere  prohiberent,  jpsi  .  .  .  Hiberum  copias 
traducerent:    1,  65,  4;  t    praesidia  in 

Rutenis  prouincialibus,  Volcis  Arecomicis,  Tolo- 
satibus  circumque  Narbonem  .  .  .  consti- 
tuit:  VII  7, 4;  t  quas  Caesari  (c)  esse 

amicas  ciuitates  arbitrabatur ,  his  grauiora 
onera  iniungebat  praesidiaque  eo  deducebat: 
2,18,5;  [haec  quo  facilius  Pompeio  probari 
possent,  omnes  suas  terrestres  lurbiumque  co- 
pias  dimissurum  (dimissurus  afh)  cot/d.:  Np.; 
(omnes  .suas  terrestres  copias  urbiumque  prae- 
sidia  deducturum  Panl)  :  3, 10, 10] ;  ?«.  praeterea 
dedneo  p.  S3o  b>  a)  (3  loc);  t  deicere 
u.  «leicio  p.  848  b)  (4  loe.) ;  f  dispo- 

nere  u.  dispono  p.  031  (6  loc.J;  t 

Varus  praesidium  ,  quod  introduserat,  ex  op- 
pido  educit  ac  profugit:  1,13,2;  t  gratias 
agit  .  .  .  Hispanis,  quod  praesidia  expulis- 
sent:   2,21,1;  t   babere  tt.  habeo 

p.  1399  (4  loc.);  t  (immittere:  VII 11, 

4  u.  comparare;)  t  (quod  deditione  facta 

nostros  praesidia  deducturos  (non  inducturos 
B-f5)  aut  denique  indiligentius  (c)  seruaturos 
crediderant:  1133,2;)  t  introducere: 

1,13,2  u.  educere;  t  mittere:  VII 11, 4 

u.  comparare;  cum  .  .  .  legati  uenissent,  qui 
praesidio  misso  pollicerentur  earum  gentium 
ciuitates  imperata  facturas:  3,34,2;  t  op- 

ponere:  VII  65, 1  u.  prouidere;  t  quae 

gens    .    .  .    legatos   miserat,   ut   suis   omnibus 


facultatibus  uteretur,  praesidiumque  ab  eo  mi- 
litum  petierat:  3,80,1;  t  iW  praesidium 

ponit  et  in  altera  parte  fluminis  Q.  Titurium 
.  .  .  cum  sex  cohortibus  relinquit  {c):  115,6; 
in  extremo  ponte  turrini  .  .  .  constituit  prae- 
sidiumque  cohortium  duodecim  pontis  tuendi 
causa  ponit  magnisque  eiun  locum  munitioni- 
bus  firmat :  VI 29, 3 ;  illi  eum  tumulum  .  .  . 
magnis  operibus  muniuerunt  (c)  praesidiumque 
(que  om.  Naf)  ibi  posuerunt:  1,47,4;  Pharum 
(c)  prehendit  atque  ibi  praesidium  posuit :  3, 
112,5;  t  ad  hos  omnes  casus  prouisa 

erant  (erant  prouisa  p)  praesidia  cohortium 
duarum  et  uiginti,  quae  ex  ipsa  coacta  (AQ^; 
ISchn.,  Db.,  Hold. ;  om.  BM;  rell.  edd.)  prouincia 
ab  L.  Caesare  legato  ad  omnes  partes  oppone- 
bantur:  VII  65, 1;  t  Caesar  praesidium 

(-dio  B-^)  utrisque  castris  quod  satis  esse 
uisum  est  reliquit:  151,1;  qui  (Cimbri  Teu- 
tonique)  .  .  .  impedimentis  .  .  .  citra  flumen 
Ehenum  depositis  custodiam  (custodiae  B-^) 
ex  suis  ac  praesidium  (praesidio  fi-p;  Schn.; 
praesidia  Q)  sex  inilia  hominum  una  reUque- 
runt:  1129,4;  animaduertit  .  .  .  hostem  .  .  . 
uias  obsidere  et  castris  satis  praesidii  relin- 
quere:  11123,7;  C.iesar  ad  utramque  partem 
pontis  firmo  praesidio  relicto  in  fines  Sugam- 
brorum  contendit  (e):  IV  18,  2;  Labienus  .  .  . 
praesidio  quinque  cohortium  (.V.  coh.  praes. 
p;  praes.  coh.  qiunque  edd.  uett.;  Db.)  impe- 
dimentis  relicto  cum  XXV  cohortibus  magno- 
que  equitatu  contra  hostem  proficiscitur :  VI 
7, 4 ;  firmo  in  Treueris  ad  pontem  praesidio 
(pr.  ad  pont.  (i)  relicto  .  .  .  reliquas  copias 
equitatumque  traducit:  VI  9, 5;  infra  eum  lo- 
cum,  ubi  pons  erat  perfectus  praesidiumque  a 
(c)  Caesare  relictum:  VI 35, 6;  nam  praesidio 
e  regione  castrorum  reUcto  et  parua  manu  Me- 
tiosedum  uersus  missa  .  .  .  reliquas  copias 
contra  Labienum  duxerimt:  VII  61, 5;  proximo 
die  praesidio  in  castris  reUcto  uniuersas  ad 
aquam  copias  educunt:  1,81,4;  Caesari  ad  .  .  . 
socios  confirmandos,  praesidium  urbibus  relin- 
quendum  necesse  erat  adire  (c)  Apolloniam: 
3,  78,  1 ;  (praesidioque  Apolloniae  cohortibus 
(cohortium  iVx,;  Paul)  IIII,  Lissi  I,  III  Orici 
relictis  (-cto  Paul)  .  .  .  iter  facere  coepit:  3, 
78,5.) 

[i)  acc.  pendct  ex  praepositioue  uerbi  com- 
positi:  quos  Pompeius  .  .  .  omnia  sua  prae- 
sidia  (sua  repetit  a)  circumduxit  atque 
ostentauit:  3,61, 1. 

c)  dat.:  quorum  (legatorum)  alter  oppidi 
muris  (oppidis  maritimis  Paul),  alter  praesidiis 
terrestribus  praeerat:3, 15,  6;  t  Caesar 


1181 


praesidium  —  praesto 


1182 


.  .  .  cohortibus  decem  ad  mare  relictis  et  equi- 
tibus  trecentis,  qui  praesidio  nauibus  essent, 
.  .  .  contendit.  .  .  .  ei  {Kraff.;  et  -X;  edd.) 
praesidio  nauiljusque  (fi;  Njk,  Dt.;  que  om.  a. 
et  rell.  edd.)  Q.  {om.  fi)  Atrium  praefecit 
(-fecerat  Oiacc.):  V9, 1;  praesidiumque  cohor- 
tium  duodecim  .  .  .  ponit  magnisque  eum  locum 
muniti(jnibus  firmat.  ei  loco  praesidioque  C.  Vol- 
cacium  (c)  TuUum  (e)  adulesceutem  praefecit : 
VI  29, 3. 

d)  genet.;  «):  (praesidii  fiducia:  VII 38, 
9  u.  A.  d)  a)  fiducia.) 

P):  satis  praesidii:  11123,7  u.  b)  a)  reliu- 
quere;  Tf  praesidii   taiitum  est,  ut  ne 

(c)  murus  (c)  quidem  cingi  po.ssit  neque  quis- 
quam  egredi  extra  munitiones  audeat:  VI  35,  9. 

e)  abl.;  a):  confisus  praesidio:  1,42,3  u. 
A.  e). 

[i):  (detinere:  VII 69,  7  u.  tenere;)  t 

sed  is  locus  praesidio  ab  his,  non  nimis  firmo 
tamen  (o),  tenebatur;  VII  36,0;  haec  eadem 
(castella)  noctu  excubitoribus  ac  firmis  prae- 
sidiis  tenebantur  (detineb.  (i) :  VII  69,  7 ;  qui 
(Q.  Lucretius  seuator  et  Attius  Paelignus)  id 
oppidum  VII  cohortium  praesidio  tenebaut:  1, 
18, 1 ;  qui  (saltus  Pyrenaei)  eo  tempore  ab  L. 
Afrauio  legato  praesidiis  tenebantur :  1,  37, 1 ; 
(2, 23,  4  u.  tueri ;)  hos  (colles)  primuni  praesi- 
diis  tenuit  castellaque  ibi  communiit  (c):  3,43, 
1 ;  relinquebatur,  ut . . .  quam  latissimas  regiones 
(Pompeius)  praesidiis  teneret :  3,  44, 2 ;  f 

id  oppidura  C.  Considius  Longus  unius  legionis 
praesidio  tuebatur  (tenebat?):  2,23,4. 

y):  ut  .  .  .  alias  regiones  parle.sque  peteret 
non  maiore  cquitum  (equitatum  Bhi)  prae- 
sidio  quam  quattuor,  quibus  solis  uitam  suam 
committere  audebat  :  VI  43, 6. 

<)'):  dcstituti  suo  praesidio:  3,  93,5  ti.  A.  f). 

f)  c.  praep. ;  a)  ab :  legioues  a  pracsidio 
atque  impediraentis  interclusas  raaximum 
flumen  distinebat:  VII  59, 5. 

[i)  cum :  Bulpiciura  Rufum  lcgatura  cum  eo 
praesidio,  quod  satis  essc  arbitraljatur,  portura 
tenere  (tueri  RSchn.)  iussit:  IV  22, 6;  (erat 
aeger  in  (fi;  Schn.,  Fr.;  cum  a;  rell.  cM.) 
praesidio  relictus  P.  (c)  Sextius  Baculus:  VI 
38,1.) 

y)  ex:  missis  ad  eos  ab  Otacilio  cquitibus 
.  .  .  circiter  CCCC  quiquc  cos  armaii  ex  prac- 
«Idio  secuti  sunt:  3,2K,(). 

d)  siiic:  quod  ncque  lcgioncH  autlcant  ab- 
sento  imi)cratore  ex  hibernis  cgrcdi  nequc  iui- 
perator  sine  pracsidio  ad  legiones  perueuiro 
poHsit  (c):  VII  1,7;  (3,13,5  u.  A.  c)  chso;  3, 
93,5  u.  A.  f).) 


C.  =  locas  munitas  (qoi  copiis  tenetnr); 
(pqovQiov;  (a)  suM. :  esse:   VI34, 1  u.  B.  a) 

esse.) 

b)  aec. ;  a):  munire:  3,45,2  u.  occupare; 
t  in  occupandis  praesidiis  magna  ui  uter- 
que  nitebatur  (c) :  3, 45, 1 ;  cum  legio  Caesaris 
uona  praesidium  quoddam  (praesidio  coUem 
Ciacc.)  occupauisset  et  munire  coepisset,  huic 
loco  propinquum  et  coutrarium  collera  Pom- 
peius  occupauit:  3,45,2;  *{  neque  se  prae- 
sidium,  ubi  constitutus  esset,  sine  auxilio  Sci- 
pionis  tenere  posse:  3,36,6. 

|i):  circumducere:  3,61,1  u.  B.  b)  [i). 

c)  dat.:  praeesse:  3,15,6  ?«.  B.  c). 

d)  g^eii.:  qui  (M.  Antonius)  proximum 
locum  praesidiorum  tenebat:  3,65,2. 

e)  c.  praep. ;  a)  ab :  qui  tamen  fontes  a 
quibusdam  praesidiis  aberant  longius:  3,49, 
5;         1  intercludere:  VII 59, 5«.  B.  f)  a). 

[i)  ex:  deducere  cohortes  ex  praesidiis  u. 
dediico  p.  fioo  b)  S)  cohortas  (4  loc.) ;  t 

unum ,  quod  cohortes  ex  statione  et  praesidio 
es.sent  eniissae,  questus:  VI42, 1;  t  phira 
castella  Porapeius  pariter  distinendae  raanus 
causa  temptauerat,  ne  ex  proxirais  praesidiis 
succurri  posset:  3,52,1. 

y)  in  c.  abl.;  ax):  equitatura  omnera  et  pe- 
ditura  milia  X  sibi  .  .  mitterent,  quae  in  prae- 
sidiis  rei  frumeutariae  causa  disponeret:  VII 
34, 1 ;  t  consensisse  Gaditanos  ])rincipes 

cum  tribunis  cohortium,  quae  essent  ibi  in 
praesidio:  2,20,2;  t  Hirrum  cum  sex 

cohortibus,  quas  ibi  in  praesidio  habuerat, 
cxcipit:    1,15,5;  t    i"   praesidio   relin- 

quere  u.  iii  p.  124  mcd.  (3  loc). 

fl[i):  ubi  constitutus  esset:  3,36,6  2<.b) 
tenere. 

(i)  iiitra:  sententiasquc  de  singulis  ferrent, 
qui  Romae  reraansissent  quique  intra  praesidia 
l'ompei  fuissent  ueque  operara  in  re  militari 
praestitissent:  3,83,3;  t  quod  intrare 

(Luctcrius)  intra  praesidia  periculosum  puta- 
bat:  VII. S,L 

[Falso:  1,85,8  «.  itriiOMiilco.] 

Adiect.:  amicissiraum:  142,5;  crebra: 
VII  65,3;  firmum(-a):IV18,2;  VI  9,5;  VII 
36,  6;  -  VII  69,  7;  magnum:  2, 8, 1;  maius: 
VI  43,6;  maxima:  3,(^2,2;  nullura:  VI  37, 
9;  VII  10,1;   onine  (-nia):  II  11,6  (?);  3, 

61,1;  73,1;  proxiraa:  VII  H7,  5;  3,52,1; 
quoddam  (quaedam):  3,45,2;  —  3,49,5; 
(suura  (-a):  3,93,5(?);  3,61,1;)  torrestrin: 
3, 15, 6. 

priiOHio  Hiim:  qui  (Ambiorix  ot  Oatuuol- 
cus)   ciiiii   m\   (iiiis   regiii  sui  (Sabino  t"ottaequo 


1183 


praesto   —  praesum 


1184 


praesto  fuissent  frumentumque  in  hiberna  com- 
portauissent :  V  26, 2 ;  edictumque  praemittit, 
ad  quam  diem  magistratus  principesque  om- 
nium  ciuitatum  sibi  esse  praesto  Cordubae 
uellet:  2, 19, 1 ;  tu  uelim  mihi  ad  urbem  praesto 
sis ,  ut  tuis  consiliis  atque  opibus  .  .  .  in  omni- 
bus  rebus  utar:  a}).  Cic.  ad  Att.  1X16,3. 

praesto,  -are.  A.  lutrans.;  :i)  =  aiite- 
cellere ,  meliorem ,  snperlorem  esse :  cum  his 
nauibus  nostrae  classi  (e)  eius  modi  con- 
gressus  erat  <c),  ut  una  celeritate  et  pulsu 
remorum  (incitatione  oM.  [i)  praestaret:  III 
13,  7;  —  quod  erat  ciui  tas  magna  inter  Belgas 
auctoritate  atque  hominum  (omnes  B'^fl)  mul- 
titudiue  praestabat:  1115,1;  —  illi  (Pom- 
peiaui)  operibus  uincebant,  quod  et  numero 
militum  praestabant  et :  3,  44, 5 ;  hostes  .  .  . 
continuerunt ,  cum  ipsi  numero  equitum  mili- 
tumque  praestarent :  3, 47, 2. 

perfacile  esse,  cum  uirtute  omnibus(HeI- 
uetii)  praestareut,  totius  Galliae  imperio  potiri : 
12,2. 

I))  praestat  =  melius,  praestantius  est; 
a)  scquitur  q  u  a  in :  hos  seditiosa  atque  im- 
proba  oratione  multitudinem  deterrere,  ne  fru- 
mentum  conferant,  quod  debeant;  praestare, 
si  {sie  Heller ;  Hold.,  Dt.^;  quod  praestare 
debeant.  si  X;  Np.,  Fr.,  Db.;  quod  praestare 
debeat,  si  Herxog ;  Schn.;  [quod]  praestare  [de- 
beant],  si  Lippert;  quod  praestarc  dicant,  si 
Faern.)  iam  principatum  Galliae  obtinere  non 
possint  (possent  X),  Gallorum  quam  Romano- 
rum  imperia  perferre  (praeferre  af;  Np.,  Db.) 
neque  dubitare  [debeant],  quin:  117,2.3;  sibi 
praestare,  si  in  eum  casum  deducerentur, 
quamuis  fortunam  a  populo  Romano  pati  quam 
ab  his  (e)  per  cruciatum  (c)  interfici,  inter  quos 
dominari  consuessent:  1131,6;  postremo  in 
acie  praestare  interfici  quam  non  ueterem  belli 
gloriam  libertatemque,  quam  a  maioribus  acce- 
perint  (c),  recuperare:  VII  1,8;  praestare  uisum 
est  tamen  omnes  difficultates  perpeti  quam 
tanta  contumelia  accepta  omuium  suorum  uo- 
luntates  alienare :  VII 10,  2 ;  praestare  (P ;  prae- 
staret  a)  omnes  perferre  acerbitates  quam  non 
ciuibus  Romanis,  qui  Cenabi  perfidia  Gallorum 
interisseut,  parentarent  (-tare  Ciace.):  VII 17, 
7 ;  postremo  praestare  dicebant  per  uirtutem  iu 
pugna  belii  fortunam  esperiri  quam  desertos  et 
circumuentos  ab  suis  grauissimum  supplicium 
perpeti:  2,30,2;  quod  si  iam  haec  explorata 
habeamus,  quae  de  exercitus  alieuatione  dicun- 
tur,  .  . .  quanto  haec  dissimulari  (/';  -are  rell.; 
Np.,  Db.)  et  occultari  (-are  O)  quam  per  nos 
confirmari   (dissimulare  .  .  .  occultare  .  .  .  con- 


firmare  PoM^)  praestet?  2,31,5;  quod  praestare 
arbitrabatur  unum  locum  .  .  .  quam  omnia  (c) 
litora  ac  portus  custodia  clausos  (classis  Paul) 
teneri  {reee.;  tueri  «;  Paul):  3,23,1. 

p)  non  seqnitnr  (luam:  perturbantur ,  co- 
piasne  aduersus  hostem  ducere  (educere  P)  an 
castra  defendere  an  fuga  salutem  petere  prae- 
staret:  IV  14, 2. 

B.  transit. ;  a)  =  cauere,  spondere:  postu- 
labat  Caesar,  ut  legatos  sibi  ad  Pompeium  sine 
periculo  mittere  liceret,  idque  ipsi  fore  recipe- 
rent.  .  .  .  *Libo  neque  legatos  Caesaris  recipere 
neque  periculum  praestare  eorum :  3, 17,  (2.)  5. 

b)  =  exseqni,  facere,  sernare,  exliibere: 
qui  (Vertico)  a  prima  obsidione  ad  Ciceronem 
perfugerat  summamque  {Paul;  Hold.,  Dt.-;  suam- 
que  X;  rell.  edd.)  ei  fidem  praestiterat :  V45, 
2;  t  ita  mobilitatem  equitum,    stabili- 

tatem  peditum  in  proeliis  praestant  (essedarii)  : 
IV 33, 3;  t  officium   u.   officiam 

p.  S90  sq.  y)   aa)   (4  loe.) ;  1  qui   .   . 

intra  praesidia  Pompei  fuissent  neque  operam 
in   re   mUitari   praestitissent:  3,83,3;  % 

stabilitatem:  IV 33,  3  u.  mobilitatem;  t 
hostes  etiam  m  extrema  spe  salutis  tantam 
uirtutem  praestiterunt,  ut:  1127,3;  praestate 
eandem  nobis  ducibus  uirtutem,  quam  saepe 
numero  imperatori  praestitistis :  VI  8,  4. 

cum  .  .  .  fidem  implorarent  Pompei,  prae- 
staret,  quod  proficisceuti  recepisset,  ne 
per  eius  auctoritatem  deceptus  uideretur:  3, 
82,5. 

(c)  =  snppeditare :  frumentum:  117,2  tt. 
A.  b)  a).) 

[Falso:  ubi  eos  in  sententia  perstare  (prae- 
stare  AQB^f)  uiderunt:  VII  26,  4.] 

praestolor:  huius  aduentum  L.  Caesar 
filius  cum  X  longis  nauibus  ad  Clupeam  prae- 
stolans  .  .  .  ueritus[que]  nauium  multitudinem 
ex  alto  refugerat:  2,23,3. 

praesnm.  A.  additiu'  dat.;  a):  magistra- 
tus,  qui  ei  bello  praesint  et  {Ciace.;  ut  X; 
edd.)  uitae  necisque  habeant  potestatem,  deli- 
guntur:  VI  23, 4;  t  cui  (castello)  prae- 

erat  Q.  Titurius  legatus:  119,4;  1  quibus 

(castris  hostium)  praeerat  Saburra:  2,38,3; 
quaerit,  quis  castris  ad  Bagradam  praesit; 
respondent  Saburram:  2,39,2;  f  classi 

u.   classis  p.  559  C.  (G  loc.);  1  qui 

(Cauarillus)  post  defectionem  Litauicci  ped&stri- 
bus  copiis  praefuerat:  VII  67,  7;  t  his 

autem  omnibus  druidibus  praeest  unus ,  qui 
summam  inter  eos  habet  auctoritatem:  VI 13, 
8;  t  equitatui  u.  eqnitatas  p.  1047 

C.  (4  loc.);  t  ex  Macedonia  CC  (equites) 


» 


1185 


praesum    -  praeter 


1186 


I 


erant ,  quibus  Ehascypolis  (e)  praeerat :  3,4,4; 
Tf  praeesse  autem  (Seipionem)  suo  nomine  exer- 
citui,  ut  praeter  auctoritatem  uires  quoque 
ad   coercendum  haberet:  3,57,3;  ^  qui 

(Plancus)  legionibus  praeerat:  1,40,5;  qui 
(Antonius)  ei  legioni  praeerat:  3,46,4;  t 

Diuiciaco  et  Lisco,  qui  summo  magistratui 
])raeerat  (Etlchodms;  praeerant  X  ;  Hold. ;  defend. 
Moiral  et  Serrure) ,  quem  uergobretum  appel- 
lant  Haedui,  qui  .  .  .  uitae  necisque  in  suos 
liabet  potestatem :  Il(i,5;  ^  his  militi- 

bus  Q.  Titurium  Sabinum  ct  L.  Aurunculeium 
Cottam  legatos  praeesse  (esse  p)  iussit:  V24, 
5;  1  loquuntur  .  .  .  cum  M.'  Acilio  (c)  et 

Statio  Murco  legatis,  quorum  alter  f  oppidi 
niuris  (oppidis  maritimis  Paitt) ,  alter  prae- 
sidiis    terrestrihus    praeerat:    3,15,6;  t 

nauibus  u.  iiailiH  p.  709  C.  a)  (3  loc); 
t  conlaudatis  militibus  atque  iis,  qui  negotio 
praefuerant:  V2,  3;  prout  cuiusque  eorum,  qui 
negotiis  praeerant ,  aut  natura  ant  studium 
Cerebat :  .'f,  61,3;  ^  huic  oificio  oppidoque 
M.'  (c)  Acilius  {<:)  legatus  praeerat:  ."!,  39, 1 ; 
1  oppido  H.  oppidnm  p.  'MU  E.  (4  loc.) ; 
1  his  (Sueborum  pagis)  praeesse  Nasuam  et 
Cimberium  fratres  :  I  37, 3 ;  %  cum  esset 

Caesaris  classis  dinisa  in  duas  partes,  dimidiae 
parti  praeesset  1'.  Sulpi('ius  praetor  Vibone 
(-nem  AU)  ad  frctum,  dimidiae  M.  Pomponius 
ad  Mesaanam:  3,101,1;  f  praesidiis: 

3,15,6  u.  muris;  1  quibus  regionibus 

quattuor  rege»  pracerant,  Cingetorix,  Caruilius, 
Taximagulus,   Segouax:  V22, 1;  t  neque 

druides  habent,  qui  rebus  diuinis  praesint: 
VI  21,1;  —  C.  Fufium  Cilam,  honestum  equi- 
tem  Homanum,  qui  rei  fruinen tariae  (causa 
add.  [i)  iussu  Caesaris  pracerat,  inlcrficiunt: 
VIIS,  1;  1f  (urbi:  3,12,1  u.  K.  a>  ej:tr.) 

b):  his  (c)  (Venellis)  praeerat  Viridouix 
ac  summam  imperii  tenebat  earum  omniiim 
ciuitatum:  III  17,2. 

c):  qui  (Vatiniiis)  Brundisio  (-sii  recc, 
recte,  ni  faltor)  praeerat :  3,  1(X),  2. 

U.  iioii  udditiir  datiuiiH;   u)   udditiir,   ubi 

<|uis   itracNit :   Rrundisii:   3,100,2  u.  A.  c); 

-    qiii   (Otacilius  Crassus)   Lissi   praeerat:  3, 

28, 2.    Cf.  3, 26, 2  et  3, 101, 1  (Dyrrachii,  Vibone.) 

eius  (c)  aduentu  audito  L.  Staberius  (c), 
qui  Ibi  (urbi  Kiiidsclier)  praeerat,  .  .  .  coopit : 
3,12,1. 

b)  ulisol.:  pctuiit,  ut.  Miuiiliiliraciuni  .  .  .  iii 
ciuitatpm  niittat,  qui  pracHJt  iiii|iiiiiinii|iic  ob- 
tineat:  V  20,  3. 

|>faot<'r.    A.  iinipr.  <v<>i'b<'i  hiO:  |i(iHtriillc 

Itoxiu,  (luiiHar.     1 1. 


eius  diei  praeter  castra  Caesaris  suas  (X>piaB 
traduxit:  148,2. 

B.  li-sl.;  a)  =  ausser;  a)  =  rrkrjv,  y.MQig; 
aa)  pertiiiet  ad  iieg^ationem:  Allobroges  .  .  . 
demonstrant  sibi  praeter  agri  soliun  nihil  esse 
reliqui:  I  11,5;  1  in  occultis  ac  reconditis 

templi,  quo  praeter  sacerdotes  adire  fas  non 
(nulli  Paul)  e.st,  quae  Graeci  adiTa  appellant: 
3,  105,  4;  {ap.  Cic.  ad  Att.  IX  7  C,  1  ti.  (ifi) 
reliqui;)  t  ut  praeter  Haeduos  et  Remos 

.  .  .  nulla  fere  ciuitas  fuerit  non  suspecta 
nobis :  V  54, 4 ;  nulla  Thessaliae  fuit  ciuitas 
praeter  Ijarisaeos  (c)  .  .  .,  quin  Caesari  pare- 
ret  (c)  atque  imperata  faceret  (c):  3,81,2; 
105, 4  u.  non ;  f    ut   locis    frigidissimis 

neque  uestitus  praeter  pelles  haberent  quic- 
quam  (om.  p)  .  .  .  et:  IV  1,10;  neque  enim 
temere  praeter  mercatores  illo  (c)  adit  (c) 
quisquam  neque  iis  (c)  ipsis  quicquam  praeter 
oram  maritimam  atque  eas  regiones,  quae  sunt 
contra  Gallias,  uotum  est:  IV  20,3. 

[ifi)  iiprtiiiet  ad  aliui  i  Hocein:  frumentum 
omne,  praeterquam  (praeter  B-^,  reete,  ni 
fallor)  quod  secum  portaturi  eraut,  comburunt: 
1 5, 3 ;  capilloque  sunt  promisso  atque  omni 
parte  corporis  rasa  praeter  caput  et  labrum 
(et  labr.  del.  Uartz)  superius :  V  14, 3 ;  harum 
tamen  omnium  legionum  hiberna  praeter  eam, 
quam  Ij.  Roscio  in  pacatissimam  ct  quietissi- 
mam  partem  duceudam  doderat,  milibus  pas- 
suum  centum  ccmtinebantur:  V  24,  7;  Curio 
exercitum  in  castra  reducit  suis  omnibus  prae- 
ter  Fabium  incolimiibus :  2,35,6;  commeatiis 
omni  genere  praeter  frumentum  abundabat:  3, 
49,6;  hoc  casu  aquila  conseruatur  omnibus 
primae  cohortis  centurionibus  iutcrfectis  praeter 
princiiiem    priorem:   3,  ()4, 4;  %   materia 

cuiusque  generis  ut  in  Gallia  est  praeter 
fagum  atque  (et  [i)  abietem :  V12,5;  t 

cum  reliqui  praeter  Senones,  Carnutes  (seuo- 
nas  et  carnutjis  p)  Treuerosque  uenissent:  VI 
3,4;  quoiiiaiii  reliqui  crudelitate  odium  effugere 
non  potuerunt  neque  uictoriam  diutius  tenere 
pr.aeter  unum  L.  Sullam:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX 
7  C,  1. 

(J)  =  ^CQuc;  (ubgeselion  voii):  Ariouistus  ex 
equis  ut  conloqueroutur  et  praeter  ae  denos  ut  (c) 
ad  conloquium  adducerent  (c)  postulauit:  I  43, 
3;  ex  Afnuiianis  intorliciuntur  T.  Caeciliua, 
primi  pili  ceiilurio,  el  practor  oiim  centuriones 
III I,  niilites  amplius  Ct! :  1,46,5;  logioues 
clloi^crat  ciuium  Uonuuiorum  Vllll  ....  prae- 
terca  magiuiiu  iuinicruni  .  .  .  supplonu"nli  no- 
iiiiiio  iii  logloiuw  distribuoral;  his  AutuniauoH 
niililes    iidniisc.nerat.    praeter    IiaH   extipectabiit 

75 


1187 


praeter  —  praeterea 


1188 


cum  Scipione  ex  Syria  legiones  II:  3,4,(1.2.) 
3 ;  qui  praeter  imperatas  pecunias  suo  etiam 
priuato  compendio  seruiebant :  3,32,4;  praeesse 
autem  suo  nomine  (Scipionem)  exercitiu,  ut 
praeter  auctoritatem  uires  quoque  ad  coercen- 
dum  haberet:  3,57,3;  Achillas  .  .  .  occupabat 
Alexandriam  praeter  eam  {ihll. ;  praeterea  %  ; 
praeterea  eam  Viclh.)  oppidi  partem,  quam 
Caesar  cum  militibus  tenebat:  3,111,1;  naues 
longas  occupare  hostes  conabantur ;  quarum 
erant  L  auxilio  missae  ad  Pompeium  .  .  .; 
praeter  has  XXII,  quae  praesidii  causa  Alexan- 
driae  esae  consuerant:  3,111,3. 

b)  =  eontra,  TTagd:  praeter  consue- 
tudinem  u.  cousnetndo  p.  697  extr.  et 
6'JS  (.')   loc.)  :  T[  cum   tantum   repentini 

periculi  praeter  opinionem  (opinationem  J') 
accidisset:  III  3,  2;  Caesar  paene  omni  acie  per- 
territa,  quod  (?)  praeter  opinionem  consuetu- 
dinemque  acciderat,  cohortatus  suos  legionem 
nonam  subsidio  ducit:  1,45,1;  t  ubi  praeter 
spem  quos  fugere  credebant  infestis  signis  ad 
se  ire  uiderunt  (c):  ¥18,6;  militum  pars  horum 
uirtute  submotis  hostibus  praeter  spem  in- 
columis  in  castra  peruenit :  VI  40,  8 ;  quod 
haec  praeter  spem  acciderant  eius  :  3,  70, 1. 

praeterea:  si  quid  ille  se  uelit,  illum  ad 
se  uenire  oportere.  praeterea  se  neque  sine  ex- 
ercitu  in  eas  partes  Galliae  uenire  audere,  quas 
Caesar  possideret,  neque  .  .  .:  134, 3;  quod 
si  praeterea  nemo  sequatur,  tamen  se  cum  sola 
decima  legione  iturum:  140,15;  his  (c)  paucis 
diebus  Aulerci  Ebiu-ouices  Lexouiique  . . .  se  (c) 
. .  cum  Viridouice  coniunxerunt ;  magnaque  prae- 
terea  multitudo  undique  ex  Gallia  perditorum 
hominum  latronumque  conuenerat  (c):  III 17, 
4 ;  auxiliis  equitatuque  comparato,  multis  prae- 
terea  uiris  fortibus  Tolosa  et  Narbone  (c)  .  .  . 
nomiuatim  euocatis  in  Sotiatium  (e)  fines  exer- 
citum  introduxit:  11120,2;  quod  satis  esse 
ad  duas  transportandas  legiones  existimabat 
quod  (quicquid  [i)  praeterea  nauium  longarum 
habebat  (u.  CC):  IV  22, 3;  in  hoc  medio  cursu 
est  insula,  quae  appellatur  Mona.  complures 
praeterea  minores  obiectae  (c)  insulae  existi- 
mantur :  V  13, 3 ;  quod  consilium  .  .  .  incom- 
mode  accidit  (cecidit?)  ....  praeterea  accidit, 
quod  fieri  necesse  erat,  ut  uulgo  milites  ab 
signis  discederent  .  .  .:  V33,6;  in  primis  hoc 
uolunt  persuadere  non  interire  auimas  .... 
multa  praeterea  de  sideribus  atque  coruni  motu, 
de  muudi  ac  terrarum  magnitudine,  de  rerum 
natura,  de  deorum  immortaUum  (c)  ui  (o)  ac 
potestate  disputant  et  iuuentuti  tradunt:  VI 
14, 6 ;  qui  hoc  spatio  dierum  conualuerant . . ., 


sub  uexillo  una  mittuntur;  magna  praeterea 
multitudo  calonum,  magna  uis  iumentorum  .  .  . 
sequitur:  VI 36, 3;  pabulum  secari  (c)  non 
posse;  necessario  dispersos  hostes  ex  aedificiis 
petere:  hos  (c)  omnes  cotidie  ab  equitibus  (c) 
deleri  (c)  posse.  praeterea  salutis  (CC)  causa 
rei  familiaris  commoda  neglegenda;  uicos  atque 
aedificia  incendi  oportere  ....  praeterea  op- 
pida  incendi  oportere,  quae  non  .  .  .  ab  omni 
sint  periculo  tuta:  VII 14, 5.  9;  legiones  habere 
sese  paratas  X  ;  praeterea  cognitum  compertum- 
que  sibi  alieno  esse  animo  in  Caesarem  mili- 
tes:  1,6,2;  erant  quinque  (c)  ordinis  (c)  sena- 
torii  (c).  . . .  praeterea  filius  Dbmitii  aliique  com- 
plures  adulescentes  et  magnus  numerus  equitum 
Romanorum  et  decurionum:  1,23,2;  erant  .  .  . 
legiones  Afranii  III,  Petrei  duae,  praeterea 
scutatae  citerioris  prouinciae  et  caetratae  fulte- 
rioris  Hispaniae]  cohorte.s  circiter  LXXX  equi- 
tumque  utriusque  prouinciae  circiter  V  milia: 
1,39,1;  uenerant  eo  sagittarii  ex  Rutenis,  equi- 
tes  ex  Gallia  cum  multis  carris  magnisque  im- 
pedimentis  ....  erant  praeterea  cuiusque  gene- 
ris  hominum  milia  circiter  VI  cum  seruis  liber- 
tisque  (c) :  1,51,2;  naues  longas  X  Gaditanis 
ut  facerent  imperauit,  complures  praeterea  [in] 
Hispali  faciendas  curauit:  2,18,1;  qui  omnes 
discessu  Curionis  multique  praeterea  per  simu- 
lationem  uuhierum  .  .  .  in  oppidum  propter 
timorem  sese  recipiunt:  2,35,6;  haec  tamen  ab 
ipsis  inflatius  commemorabantur  ....  multa 
praeterea  spolia  *proferebantur ,  capti  homines 
equique  (c)  producebantur :  2,39,5;  legiones 
effecerat  .  .  .  VIIII.  .  .  .  praeterea  magnum 
nunierum  ex  Thessalia,  Boeotia,  Achaia  Epiro- 
que  (c)  .supplementi  nomine  in  legiones  distri- 
buerat;  his  Antonianos  milites  admiscuerat. 
praeter  has  exspectabat .  .  . :  3, 4,  2;  acerbissime 
imperatae  pecuniae  tota  prouincia  exigebantur. 
multa  praeterea  generatim  ad  auaritiam  excogi- 
tabantur:  3,32,1;  ciuibus  Romanis  .  .  .  pecu- 
niae  imperabantur  .  .  . ,  pubUcanis  .  .  .  in- 
sequentis  anni  uectigal  promutuum.  praeterea 
Ephesi  a  fano  Dianae  depositas  antiquitus  pe- 
cuuias  Scipio  tolli  iubebat :  3,  33,  1 ;  eodem 
tempore  duobus  praeterea  locis  pugnatum  est: 
3, 52, 1 ;  in  castris  Pompei  uidere  licuit  .  .  .  non 
nuUorum  tabernacula  protecta  hedera  multa- 
que  praeterea,  quae  nimiam  luxuriam  et  uicto- 
riae  fiduciam  designarent:  3,96,1;  ex  Pom- 
peiano  exercitu  circiter  miUa  XV  cecidisse 
uidebantur,  sed  in  deditionem  ueuerunt  am- 
pUus  milia  XXIIII.  multi  praeterea  in  finitimas 
ciuitates  refugerunt:  3,99,3;  miUtes  .  .  .  quin- 
queremes  (c)  duas,  in  quarum  altera  erat  Cas- 


1189 


praeterea  —  praetor 


1190 


sius,  ceperunt  ....  praeterea  (praeteriit  a> 
duae  sunt  depressae  (c)  triremes:  3,101,6: 
milia  XX  in  armis  habebat.  haec  constabant 
cx  Gabinianis  milltibus  ....  huc  accedebant 
coliecti  ex  praedonibus  latronibusque  Syriae 
Ciliciaeque  prouiuciae  finitimarumque  regiouum. 
multi  praeterea  (multi.  Praeterea  1}  capitis 
damnati  exsulesque  conuenerant  .  .  .  .  hi  .  .  . 
consuerant.  erant  (om.  NO^hl)  praeterea  equi- 
tum  milia  duo:  3, 110,  (2.)  3.  5;  (Achillas  .  .  . 
occupabat  .(Uexandriam  praeter  eam  (dett. ; 
praeterea  x;  praeterea  eam  Vielh.}  oppidi  par- 
tem,   quam  Caesar   cum   militibus   tenebat:  3, 

111,1.) 

praetereo.  A.  propius  aecedit  ad  uim 
liropriuni ,  de  tem|iore  {—  transire ,  abire, 
eiOuere):  qui  Alesiae  obsidebantur,  praeterita 
die,  qua  auxilia  (o)  suorum  exsi^ectauerant, 
.  .  .  consultabant:  VII  77, 1. 

monuitque,  ut  .  .  .  ex  praeteritis  suis 
officiis   reliqua  sperarent:    3,60,1;  \ 

monet,  ut  in  reliquum  tempus  omnes  suspi- 
ciones  uitet;  praeterita  se  Diuiciaco  fatri 
condonare  dicit:  120,6. 

B.  trsl.;  a)  alqm  (=  iieglegere,  rationem 
uon  liubere):  Phihppus  et  Cotta  (marcellus 
0'^;  —  PhUippus  et  Marcellinus  collega  (Fi- 
ghius)  Kindsch.;  PauIIus  et  Marcellus  Pat^ta- 
gathus;  consules  coni.  Np.;  prioris  anni  con- 
sules  Hug)  priuato  consilio  praetereuntur  neque 
eorum  .sortes  deiciuntur :  1 ,  6,  5. 

1»)  alqd  (=  silculio  praetcrmittere) :  dili- 
gentiam  quidem  nostram  aut,  quem  ad  finem 
adhuc  res  (om.  Nhl)  processit,  fortunam 
(processit  fortima  i\7(/)  cur  praeteream?  2,32, 
11;  %  non  praetereunda  oratio  Critognati 

uidetur  (uid.  or.  crit.  p)  propter  eius  singu- 
larem  et  (c)  nefariam   crudelitatem :  VII  77, 2. 

accidit  inspectantibus  nobis  quod  dignUm 
memoria  uisum  praetereundum  (praetermitten- 
dum  ik;  edd.  uetl.)  non  existimauinius:  VII 
25,1. 

c)  8C(|U.  qulu:  cum  .  .  .  properarem  .  .  ., 
praeterire  tamen  non  potui,  quin  et  scri- 
berem  ad  te  et  illum  (Furnium)  mitterem 
gratiasque  agerem :  ap.  Oic.  ad  Alt.  IX  6  A. 

praeterniitto.  A.  =  diniittere,  uon  uti; 
u) :  Kpoicdorix  Viridomarusciue  .  .  .  non  prae- 
termittendum  tantum  (instans  tuntum  (i)  com- 
modum  exiatimaueruut:  VII  55,4;  %  ne 

quem  diem  pugnae  praetermitteret:  IV  13,4; 
^  ne  VaruB  quidem  [Attius]  dubitat  copiiis 
producere ,  siue  solliiilaiuli  milites  siue  .  .  . 
diniicHiidi  detur  occasio,  ne  facultatom  prae- 
termillat :  2, 33,  5 ;  ^   uon  nullau  eius  rei 


praetermissae  occasiones  Caesari  uidebantur: 
3, 25, 1. 

b):  ut  potius  in  nocendo  aliquid  praeter- 
mitteretur  (omitteretur  fi),  .  .  .  quam  cnm 
aliquo  militum  detrimento  noceretur  (c):  VI 
34,7. 

B.  =  omittere,  negrlegere  (e.  iuf.):  reliqua 
studio  itineris  conficiendi  quaerere  praeter- 
mittit:  2,39,3. 

praeterqnam :  ego  hanc  sententiam  pro- 
barem,  .  .  .  si  nullam  praeterquam  uitae 
nostrae  iacturam  fieri  uiderem :  VII  77,6;  — 
frumentum  omne,  praeterquam  (praeter 
B^fj)  quod  secum  portaturi  erant,  comburunt: 
15,3. 

praeteruelior :  illi  .  .  .  naues  soluunt 
atque  altero  die  ApoIIouiam  (dyrrachium 
Mld.  X;  Dyrrhachiumque  add.  edd.  uett.;  del. 
Elberl.)  praeteruehuntur:  3,26,1;  —  praeter- 
uectosque  Dyrrachium  magna  ui  uenti  nihilo 
setius  sequebatur:  3,26,3;  —  nam  praeter- 
uectas  ( -missas  f)  ApoIIoniam  Dyrra- 
chiumque  naues  uiderant:  3,30,1. 

praetor.  A.  Eomanorum;  a)  snbi.;  a): 
(agere:  1,8,4  «.  c)  a);)  \  (conlocare: 

3,20,1  il). :)  ^  dent  operam  consules, 

praetores,  tribuni  plebis  (pr. ,  tr.  pl.  ahl;  P. 
E.  tr.  pl.  Obef)  quique  pro  coss.  (c)  sint  (c) 
ad  urbem,  ne  quid  res  publica  detrimenti  ca- 
piat:  1,5,3;  ^  (demonstrare:  1,8,4  u. 

c)  a);)  ^  itemque  praetoribus  tribunisque 

(PR.  (uel  P.  R.)  trib.  x)  plebis  rogationes  ad 
populum  ferentibus  non  nullos  ambitus  . . . 
damnatos  .  .  .  in  integrum  restituit:  3,1,4; 
%  (munire:  1,12,1  u.  c)  [i);)  1  (poUi- 

ceri:  1,3,6  e<  3,20,1  M.  c)  a);)  1  (po- 

stulare:  1,3,6  ib.-)  t   (praeesse:  3, 

101,1  ib.;)  t  (profugere:  1,24,3  ib.;) 

t  (suscipere:  3,20,1  ib.\)  ^  (tenere:  1, 
12, 1  u.  c)  [i)  ;        t  (uenire:  3,  22,2  u.  c)  d).) 

[i):  dici  a  praetore:  2,21,5  (c<  teneri 
a  pr.:  3,22,2)  u.  c)  d). 

b)  praed.:  iu  eo  fuit  uumero  Valerius  (e) 
Flaccus,  L.  filius,  eius,  qui  praetor  Asiam 
obtinuerat:  3,53,2. 

c)  appos.;  a)  noui.:  pollicetur  L.  Piso  censor 
sese  iturum  ad  Caesarem,  item  L.  Eoscius 
praetor,  qui  de  his  rebus  eum  doceant:  sex 
dies  ad  eam  rem  couficiendam  spatii  postulant: 
1,3,6;  eadem  fere  .  .  .  praetor  Roscius  agit 
cum  Caesare  sibique  Pompeium  commemorasse 
demonstrat:  1,8,4;  L.  Manlius  praetor  Mh». 
((■)  cum  culiorlibu»  sex  profugit,  Kutilius  Lupus 
prnetor  Tarrucina  (<•)  cum  tribus:  1,24,3; 
isdem    tomporibus   M.   Coeliu»   Rufus   praetor 

75* 


1191 


praetor  —  praeustus 


1192 


causa  debitorum  suscepta  initio  magistratus 
tribunal  suum  iuxta  C.  Trebonli,  praetoris 
urbani,  seUam  conlocauit  et  .  .  .  fore  auxilio 
pollicebatur:  3,  20, 1 ;  cum  esset  CaesarLs  classis 
diuisa  in  duas  partes ,  dimidiae  parti  praeesset 
P.  Sulpicius  praetor  Vibone  (c)  ad  fretum,  di- 
midiae  M.  Pomponius   ad  Messanam:  3,101,1. 

p)  acc:  certior  factus  Iguuium  Thermum 
praetorem  cohortibus  V  tenere,  oppidum  mu- 
nire:  1,12,1. 

y)  genet.:  3,20,1  «.  a). 

(5)  abl.:  seseque  dictatorem  dictum  a  M. 
Lepido  praetore  <PR.  uel  P.  R.  x)  cognoscit: 
2,21,5;  eo  cum  a  Q.  (aque  a)  Pedio  praetore 
cum  legione  *  *  *  (eo  cum  Q.  Pedius  praetor 
cum  legione  uenisset  Kraff.;  ea  cum  a  Q.  Pedio 
praetore  cum  legione  teneretur  Gland.),  lapide 
ictus  ex  muro  periit  (eo  cum  Q.  Pedio  pr.  missa 
legione  lap.  ict.  ex  m.  periit  F.  Hofm.):  3, 
22,2. 

d)  obi. :  in  reliquas  prouincias  praetores  (prae- 
torii  Pighhis)  mittuntur  {u.  CC):  1,6,6; 
t  L.  Jlanlius  praetor  Alba  (c)  cum  cohortibus 
sex  profugit,  Rutilius  Lupus  praetor  Tarracina 
(c)  cum  tribus;  quae  procul  equitatum  Cae- 
saris  conspicatae  .  .  .  relicto  praetore  (relictis 
praetoribus  Basiner)  signa  ad  Curium  trans- 
ferunt:  1,24,3. 

e)  e.  praep.:  (cum  praetore  mittere:  3, 
22,2  t,.  c)  §).) 

Labienum  legatum  pro  praetore  (propere 
Eot.)  cum  duabus  legionibus  .  .  .  summum 
iugum  montis  ascendere  iubet:  121,2;  Faustus 
Sulla  propere  ( pro  praetore  P.  Man. )  in 
Mauretaniam  mittatiur  (mittitur  ?):  1,6,3; 
mittit  in  Sardiniam  cum  legione  ima  Valerium 
legatum,  in  SicUiam  Curionem  pro  praetore 
{N;  pro  PR.  hl ;  prop.  R.  a;  pro  populo  romano 
f)  cum  legionibus  II  (c):  1,30,2. 

B.  aliaruin  ciuitatum  {—  OTQaTr^yog,  Tayog) : 
itaque  Androsthenes ,  praetor  Thessaliae,  .  .  . 
omnem  ex  agris  multitudinem  seruorum  ac 
liberorum  in  oppidum  cogit  portasque  prae- 
cludit  et .  .  .  nimtios  niittit:  3, 80, 3. 

praetorins.  1.  adiect. ;  A.  =  ad  prae- 
torem  (maglstratum)  pertinens:  fuit  contro- 
uersia,  oporteretne  LucUii  (c)  Hirri  .  .  .  pro- 
ximis  comitiis  praetoriis  absentis  rationem 
haberi:  3,82,5;  f  prouinciae  priuatis 

decernuntur,  duae  consulares,  rehquae  prae- 
toriae  (u.  CC) :  1, 6,  5. 

B.  =  ad  imperatorem  pertineus:  se  cum 
sola  decima  legione  itunmi,  .  .  .  sibique  eam 
praetoriam  cohortem  futuram:  140,15;  (Cae- 
sarem)  poUicitum  (esse  add.  B-^)  se  in  cohortis 


(in  cohortis  se  p)  praetoriae  loco  decimam  legio- 
nem  habitiu-um ,  ad  equum  rescribere :  I  42, 6 ; 
armat  famiUam:  cum  hac  et  praetoria  cohorte 
(praetoriam  cohortem  Oa)  caetratorum  .  .  .  ad 
uallum    aduolat:    1,75,2;  %    (pecunias 

monimentaque,  quae  ex  fano  HercuUs  conlata 
erant  in  priuatam  (praetoriam  Paid)  domum, 
referri  in  templum  iubet:  2,21,3;)  ^  quos 

(centuriones)  in  statione  ad  praetoriam  portam 
(ad  praetorium  af)  posuerat:  3,94,6. 

2.  ui  snbst.;  A.  masc.  praetorii:  iUum 
(Pompeium)  delectari  imperio  et  consulares 
praetoriosque  seruorum  habere  nume- 
ro:  3,  82, 3;  —  in  reliquas  prouincias  praetores 
(praetorn  Pighiiis)  mittuntur  (ii.  CC):  1, 
6,6. 

B.  neiitr.  praetorinm;  a)  obi.:  suum 
cum  Scipione  honorem  partitur  classicumque 
apud  eum  cani  et  alterum  UU  iubet  praetQrium 
tendi:  3,82,1. 

b)  c.  praep. :  (quos  (centuriones)  in  stafcione 
ad  praetoriam  portam  (ad.  praetorium  af) 
posuerat:  3,94,6.) 

haec  cum  dixisset  (Pompeius),  se  in  prae- 
torium  contulit  .  .  .  euentum  exspectans: 
3, 94, 7 ;  —  fit  celeriter  c  o  n  c  u  r  s  u  s  iu  prae- 
torium:  1,76, 1. 

productos  palam  in  praetorio  interficiunt: 
1,  76, 4. 

praetnra:  (iamque  inter  se  palam  de 
praemus  (praeturis  Markland)  ac  de  (c) 
sacerdotUs  contendebant  in  annosque  con- 
sulatum    definiebant:   3,82,4;)  f   quod 

(Lentulus  Spinther)  prouinciam  Hispaniam  ex 
praetura  (praefectura  a)  habuerat:  1,22,4; 
quod  (Attius  Varus)  paucis  ante  annLs  ex  (O^; 
et  ;;)  praetura  eam  proiunciam  obtinuerat:  1, 
31,2;  in  se  iura  magistratuum  commutari,  ne 
es  praetura  et  consulatu,  ut  semper,  sed  (c) 
per  paucos  probati  et  electi  in  prouincias  mit- 
tantur:  1,85,9;  quod  is  (BibiUus)  .  .  .  inimi- 
citias  .  .  habebat  etiam  priuatas  cum  Caesare 
ex  aedUitate  et  praetura  (consulatu  Beroald.; 
praetura  consulatuque  Paul)  conceptas  (conc. 
et  praeterea  l) :  3, 16, 3. 

praenerto:  ne  tanta  et  tam  coniuncta 
populo  Romano  ciuitas,  quam  ipse  semper  .  . . 
ornasset,  ad  uim  atque  arma  descenderet  (c) 
atque  ea  pars ,  quae  minus  sibi  (c)  confideret, 
auxiUa  a  Vercingetorige  arcesseret,  huic  rei 
praeuertendum  existimaiut:  VII  33, 1.  2. 

(praenro)  praenstns:  apertos  cuni- 
culos  praeusta  et  praeacuta  materia  et  pice 
feruefacta  .  .  .  morabantur:  VII  22, 5;  t 

huc   teretes   stipites   feminis  crassitudine  ab 


1193 


praeustus  —  premo 


1194 


summo  praeacuti  et  praeusti  demittebantur 
(c)  :  VII  73,  6;  ^  multae  praeustae  sudes, 

magnus  muralium  pilurum  uumerus  instituitur: 
V40,6. 

f  prandiam :  caetrati  auxiliaresque  .  .  .. 
quorum  erant  et  facultates  ad  parandum  (pran- 
dium  i)  exiguae  et:  1,78,2.) 

(pratam:  cum  .  .  .  nostri  (non)  longius, 
quam  quem  ad  finem  porrecta  (ac  add.  X; 
prata  ac  Paul,-  u.  CC)  loca  aperta  pertinebant, 
cedentes  insequi  auderent :  II 19, 5.) 

praaas:  orat,  ne  patiatur  ciuitatem  prauis 
adulescentium  consiliis  ab  amicitia  populi 
Bomaui    deficere:    VII  39,3;  Tj    (quae 

(iumenta)  sunt  apud  eos  nata,  parua  ([i; 
Np.,  Dt.^;  praua  a;  rctl.  edd.)  atque  deformia, 
haec  cotidiana  exercitatione  summi  ut  sint  labo- 
ris  efficiunt:  IV  2,  2.) 

preces  ti.  prex. 

preliendo,  prendo.  A.  =  i-oniprelien- 
dere:  haec  cum  pluribus  uerbis  flens  a  Caesare 
peteret,  Caesar  eius  dextram  prendit :  I  20,  5 ; 
1  fugitiuis  omnibus  nostris  certus  erat  Ale- 
xandriae  receptus  certaque  uitae  condicio,  ut 
dato  nomine  militum  essent  uumero;  si  (esset 
numero  si  XOaf;  esse  numero ;  quorum  si  Id) 
quis  a  domino  prehenderetur  (compreh.  f;  pre- 
hendebatur  U),  consensu  (concursu  ^W.)  mili- 
lum  eripiebatur:  3,110,4;  \  cum  Caesar 

signa  fugientiuui  manu  prenderet  (prehend. 
V.)  et  consistere  iuberet:  3,69,4. 

1{.  =  celeriter  occupnre:  Caesar  hostibus  in 
pugna  occupatis  militibus[que|  expositis  Pha- 
rum  (pharon  Nld)  prehendit  (compreli.  O) 
atque  ibi  praesidium  posuit:  3,112,5. 
.  premo.  A.  propr.:  (militibus  autem 
.  .  .  magno  et  graui  onere  armorum  oppressis 
(pressis  [i;  dcl.  Madu.)  .  .  .  erai  pugnandum: 
IV  24, 2.) 

cum  angusto  exitu  portarum  se  ipsi  pre- 
merent:  VII  28,3. 

H.  trsl,  =  uexare,  ursore;  a)  add.  obi.;  a): 
(hostes)  a  dextro  coriiu  uehemeiiler  mullitudiue 
suorum  nostram  aciem  preraebant:  152,6; 
\  cum  ab  equitatu  nouissimum  agmen  pre- 
meretur,  ante  se  hostem  uideret:  1,70,3;  1[ 
nuntiantur  aquatores  ab  equitatu  premi 
nostro:  1,73,2;  ^f  Octauius  quinis  castris 

"ppidum  circunido<lit  atiiue  uno  tempore  ob- 
sidione  et  oi^pugnatioiiibus  coh  (ciuos  Roni.) 
prcmero  (^ieiut:  3,9,4;  T[  si  illi  (essedarii) 
a  multitudiuu  hostium  premiuitur:  IV  33,2; 
^  simili  omnem  exercitum  inupia  premi, 
nec  iani  uires  sufticcrc  cuiiisqiinm  noc  forro 
operia  laborom  posse:  V112U,  11;  \  cuui 


.  .  .  ad  hostem  proficisci  constituisset,  siue 
eum  ex  paludibus  sUuisque  elicere  siue  obsidione 
premere  posset:  VII 32, 2;  \  cum  multi- 

tudine  hostium  castra  (nostra  add.  fi)  compleri, 
(nostras  add.  x)  legiones  premi  et  paene 
circumuentas  teneri  .  .  .  uidissent:  1124,4; 
%  cum  undique  (fj;  ubique  a;  Fr.)  fiamma 
torrereutur  maximaque  telorum  multitudine 
premerentur  (milites):  V  43,  4;  (ut  milites 
illi ,)  si  premerentur,  pedem  referre  et  loco  ex- 
cedere  non  turpe  existimarent:  1,44,2;  \ 

et  quaecumque  {sic  [i;  ut  quaeque  a;  edd.) 
pars  castrorum  nudata  defensoribus  premi 
uidebatur,  eo  occurrere  et  auxilium  ferre:  III 
4,2. 

^):  ut,  si  eam  paludem  Romani  perrum- 
pere  conarentur,  haesitantes  premerent  ex  loco 
superiore:  VII 19, 2;  —  quod  (Vsipetes  et 
Tencteri)  ab  (c)  Suebis  complures  annos 
esagitati  bello  premebantm-  et  agri  cultura  pro- 
hibebantur:  IV  1,2;  — quod  (Treueri)  . ..  a(c) 
Germanis  premebantur:  \'II  ()3,  7;  —  Vbii  .  .  . 
orabant ,  ut  sibi  auxilium  ferret,  quod  grauiter 
ab  Suebis  premerenlur:  IV 16, 5;  iis  (Vbiis) 
auxilium  suum  pollicitus ,  si  ab  Suebis  preme- 
rentur:  IV  19,1. 

(y):  prohibebantur  (Paul;  premebantur  x; 
edd.)  Afraniani  pabulatioue ,  aquabantur 
aegre:  1,78, 1.) 

(Jy:  erat  res  in  magua  difficultate,  summis- 
que  augustiis  rerum  uecessariarum  preme- 
bantur:  3, 15,3. 

£):  quae  (finitima  Gallia)  in  prouinciam 
redacta  iure  et  legibus  comrautatis  securi- 
bus  subiecta  perpetua  premitur  seruitute;  VII 
77, 16. 

'Q:  quibus  augustiis  ipse  Caesar  a  Venetis 
prematur  (-mebatur  ae)  docet:  11118,3;  — 
cum  (Petrosidius)  magiia  multitudine  ho- 
stium  premeretur :  V  37,  5. 

//):  nostros  u.  uoster  p.  S29  (S  loe.); 
\  hostes  .  .  .  subito  se  (c)  ostenderuiit  nouis- 
simosque  premere  et  primos  prohibcie  asoensu 
.  .  .  cooperuut:  V32, 2;  cernebatur  equitatus 
nostri  proelio  nouissimos  illoruiu  premi  uelie- 
menter:  1,64,1;  Tf  plerique,  cum  aut 

(c)  aore  alicno  aut  magiiitudine  tributorum 
aut  iniiiria  polontiorum  proimimur,  sese  {o)  in 
seruitutoiu    ilioaiit  iiobilibus:  VI  13,  2;  \ 

re  fruuiontaria  (so)  noii  preiiii:  V28,5;  ^f 
suos  ab  liostibus  i>roiui  atquo  aegre  sustiuere 
.  .  .  luiimaduertit :  IV  32, 3. 

b)  ubs.:  utrum  auerteiulae  suspicionis  oausa 
P(mipoiiis  proposuissot  (odiotum)  .  .  .,  aii  iioiiis 
diloctibus,     si     nomo     promcret,    Macedoniiuu 


1195 


premo  —  pnnceps 


1196 


tenere  conaretur,  existimari  non  poterat:  3, 
102, 3. 

Preiiii  aere  alieno:  VI  13,2;  angustiis: 
11118,3;  3,15,3;  bello(?):  IV  1,2;   iniuria: 

VI  13,2;  inopia:  VII20,11;  maguitudine 
tributorum:  VI  13,  2;  multitndine  (ho- 
stium ,  suorum ,  telorum) :  1 52, 6 ;  II  24, 4 ;  V 
37,5;  43,4;  VII80,4;  obsidione:  VII32,2; 
3,9,4;  (onere  armorum:  IV 24,2;)  oppugna- 
tionibus:  3,9,4;  (pabu  latione:  1,78,1;) 
proelio:  1,64,1;  re  frumentaria:  V  28,5; 
omnibus  rebus:  3,63,8;  seruitute:  VII 
77,16. 

Aduerb.:  audacius:  3,46,3;  grauiter: 
IV  16,5;  grauius:  VII  67,4;  1,46,1;  inso- 
lentius:  3,46,3;  uehementer:  152,6;  1,64, 
1;  uudique:  (V43,4;)  VII  51,1. 

preiido  u.  pi-elieiido. 

(prensio  u-  prei^sio.) 

pressio:  rursusque  alia  pressioue  (pren- 
sione  '.:  —  aliam  prensionem  0)  ad  aedifican- 
dum  sibi  locum  expediebant:  2,9,6;  —  turris 
tectum  per  se  ipsum  pressionibus  (pren- 
sionibus  Ohl)  ex  contignatione  prima  suspen- 
dere  ac  tollere  coeperuut:  2,9,5. 

pretium :  quibus  (iumentis)  maxime  Galli 
(c)  delectantur  (c)  quaeque  impenso  (im- 
menso  ^)  parant  pretio:  IV  2, 2;  —  (Dumno- 
rigem)  complures  annos  portoria  reliquaque 
omnia  Haeduorum  uectigalia  paruo  pretio 
redempta  habere:  118,3. 

(prex.)  preces.  A.  propr.  (=  rog-atio) ; 
a)  obi.:  ubi  (Curio)  perterritis  omnibus  neque 
cohortationes  suas  neque  preces  audiri  in- 
tellegit:  2, 42, 1. 

b)  dat. :  uti  et  rei  publicae  iniiuiam  et  suum 
dolorem  eius  uoluntati  ac  precibus  condonet: 
120,5. 

c)  abl. ;  a)  causae  :  praesertim  cum  magna 
ex  parte  eonim  precibus  adductus  bellum 
susceperit:  116,6;  —  omnium  seniorum,  ma- 
trum  famiUae,  uirginum  precibus  et  fletu  ex- 
citati,  estremo  tempore  ciuitati  subuenirent, 
.  .  .  naues  conscendunt:  2,4,3;  —  tandem  dat 
Cotta  (precibus  add.  Deitcr)  permotus  manus; 
superat  senteutia  Sabini:  V31,3;  quorum  ille 
precibus  permotus  castra  ex  Biturigibus  mouet: 

VII  8,5;  —  —  datur  petentibus  uenia  dis- 
suadente  primo  Vercingetorige ,  post  conce- 
dente  et  precibus  ipaorum  et  misericordia 
uulgi:  VII 15, 6. 

p)  iush\ :  hi  .  .  .  flentes  omnibus  precibus 
orabant  (p;  orant  a;  Schn.,  Dh.) ,  ut  se  in 
seruitutem  receptos  cibo  iuuarent:  VII  78,4;  — 
ille  omnibus  primo  precibus  (omn.  prec.  primo 


fj)  petere  contendit,  ut  in  Gallia  relinquere- 
tur:  V6, 3;  flentesque  proiectae  ad  pedes  suo- 
rum  omnibus  precibus  petierunt  (-uerunt  p), 
ne  se  .  .  .  dederent:  VII  26, 3. 

B.  =  (leteslatio:  Catuuolcus  .  .  .  omnibus 
precibus  detestatus  Ambiorigem  .  .  .  taxo 
.  .  .  se  exanimauit:  VI 31, 5. 

pridem:  oinnia  haec  iam  pridem  contra 
se  parari:  1,85,8. 

pridie.  A.  moii  additnr  geuet. :  quod 
pridie  superioribus  locis  occupatis  proelium  non 
commisissent:  123,3;  postridie  eius  diei  mane 
.  .  .  Germani  frequentes  .  .  .  ad  eum  in  castra 
uenerunt  ...  sui  purgandi  (o)  causa,  quod 
contra,  atque  esset  dictum  et  ipsi  petissent, 
proelium  pridie  commisissent:  IV  13,5;  postero 
die  .  .  .  hostes  .  .  .  lenius  (c)  quam  pridie  no- 
stros  equites  proelio  lacessere  coeperunt:  V  17, 
1;  hostes  postero  die  ...  foasam  complent. 
eadem  ratione  qua  pridie  ab  nostris  (a  nostr. 
ead.  r.  q.  pr.  p)  resistitur:  V40, 4;  quod  pridie 
noctu  conclamatum  esset  in  Caesaris  castris: 
1,67,2;  agimt  gratias  omnes  omnibus,  quod 
sibi  perterritis  pridie  pepercissent :  1,74,2;  me- 
moria  tenerent  milites  ea,  quae  pridie  sibi  (c) 
confirmassent :  2, 34, 5. 

B.  add.  genet.:  quod  pridie  eius  diei 
{u.  CC)  Germani  retineri  non  potuerant  (c), 
quin  in  nostros  tela  coicerent:  I  47, 2;  himc  .  .  . 
plerique  magistratus  conaecuti  sunt.  Cn.  Pom- 
peius  pridie  eius  diei  (postridie  Idus  Ciacc.) 
ex  urbe  profectus  iter  ad  legiones  habebat:  1, 
14,3. 

prilliipiln)^ :  reliquarum  cohortium  omni- 
bus  fere  centurionibus  aut  uulneratis  aut  occiais, 
in  his  primipilo  (primo  pilo  p)  P.  Sextio  Baculo 
(c),  fortissimo  uiro,  mnltis  grauibusque  uulneri- 
bus  confecto,  ut  iam  se  sustinere  non  posset: 
II  25, 1 ;  quem  (Scaeuam  centurionem)  Caesar, 
ut  erat  de  se  nieritus  et  de  re  publica,  .  .  .  ab 
octauis  ordinibus  ad  primipilum  (primum  pilum 
Ald.  ncp.)  se  traducere  pronuntiauit :  3,53,5. 

primo,  primnm,  primns  u.  prior. 

priiiceps.  1.  adlect. ;  A.  atlrib. :  legatos 
.  .  .  mittunt  nobilissimos  ciuitatis,  cuius  lega- 
tionis  Kammeius  et  Verucloetius  principem 
(«' ;  principum  a/t;  defetid.  BMenge)  locum  ob- 
tmebant:  17,3. 

B.  praed.;  a):  multi  .  .  .  ad  Cn.  Pompeium 
proficiscebantur,  alii,  ut  principes  talem  nuu- 
tium  attulisse,  aUi,  ne  .  .  .  ex  omnibus 
nouiaaimi  ueniase  uiderentur:  1,53,3;  ■ —  prin- 
cepaque  decima  legio  per  tribimos  militum  ei 
gratias  egit  .  .  .,  deiude  reliquae  legiones  cum 
tribunis    militum    et   primorum    ordinum   cen- 


1197 


prmceps 


1198 


turionibus  egerunt,  uti:  141,2.3;  —  principcs- 
que  ex  omnibus  bellum  (se)  facturos  poUi- 
centur  (Carnutes):  VII  2, 1 ; — princeps  in  ha.x 
uerba  iurat  ipse  (Petreius);  idem  ius  iuran- 
dum  adigit  Afranium:  1,76,3;  —  quae  pars 
ciuitatis  Heluetiae  insignem  calamitatem  po- 
pulo  Eomano  intulerat,  ea  princeps  poenas 
persoluit:  1 12, 6;  —  perterrito  etiam  tum  exer- 
citu  princeps  Labienus  procedit  iuratque: 
3, 13, 3. 

b):  eo  tum  statu  res  erat  (c),  ut  longe 
principcs  haberentur  Haedui  <haed.  hab. 
p),  secundum  locum  dignitatis  Remi  obtinerent: 
VI 12,  9. 

2.  subst.  Cf.  O.  Bratimann,  Die  Principes 
dcr  Oallier  und  Oermanen  bei  Caesar  und 
Tacitm.    Pr.  Berlin,  Friedr.  Wilh.  Gijmn.  1883. 

A.  =  horao  nobilis(sinius);  primorcs  ciui- 
tatis;  a)  snbi.;  x):  (duces  principesque  Neruio- 
rum)  addunt  etiam  de  Sabini  morte;  Am- 
biorigem  ostentant  fidei  faciundae  (c)  causa: 
V41,4;  t  (agere:  131,1  u.  petere;)        1 

magistratus  ac  principes  in  annos  singulos  gen- 
tibus  cognationibusque  (e)  hominum  . .  .  quan- 
tum  et  quo  loco  ui.sum  est  agri  attribuunt 
(attrib.  agri  p)  atque  anno  post  alio  transire 
cogunt:   VI  22,  2;  ^  (Britanui)  suos  remi- 

grare  (o)  in  agros  iusserunt,  principesque 
undique  conuenire  (conuenere  p)  et  se  ciuitates- 
que  suas  Caesari  commendare  coeperunt 
(commendamnt  fi)  :  IV  27,  7 ;  itaque  (principes 
Britanniae)  rursus  coniuratione  facta  paulatim 
ex  castris  discedere  et  (e)  suos  clam  ex  agris 
deducere  coeperunt:  IV  .30,  2;  posteaquam  non 
nulli  principes  ex  ca  (Treuerorum)  ciuitate  et 
familiaritate  (c)  Cingetorigis  adducti  et  aduentu 
nostri  exercitus  perterriti  ad  Caesarem  uenerunt 
et  de  suis  priuatim  (priuatis  (i)  rebus  ab  eo 
petere  cocperunt:  V.'i, 5;  t  cogere:  VI 

22,2  u.  attribuere;  f  cum  (principes  Bri- 

tanniae)  .  .  .  paucitatem  militum  ex  castrorum 
exiguitate  cognoscerent:  IV.30,1;  1 

(duces  principesque  Neruiorum)  facta  potestate 
eadem,  quae  Ambiorix  cum  Titurio  egerat, 
commemoran  t:  V41,2;  t  commen- 

dare:  IV  27,  7  u.  coopisse;  1  quod  (prin- 

cipes  Britanniae)  his  (e)  suporatis  .  .  .  ncmi- 
neni  postea  belli  inferendi  cauHa  iii  Britanuiam 
traiisiturum  confidebant:  iV30,2;  U 

principes  Britauniao  .  .  .  inter  se  conlocuti 
.  .  .  optimum  factu  (c)  esse  duxerunt  rebel- 
lione  facta  frumcnto  coinmoatiuiue  nostros 
prohibere  et  reiii  iii  iiiciiicin  pniduccrc:  IV  30, 
1.2;  (V41,l   II.  (liccrc;)  t  coiiHcnsisse 

GaditanoH  principcH  ciiiii  tribunis  coliortium  . . ., 


ut  Gallonium  ex  oppido  expellerent,  urbem  in- 
sulamque  Caesari  seruarent.  hoc  inito  consilio 
denuntiauisse  Gallonio ,  ut  .  .  .  excederet  Gadi- 
bus;  si  id  non  fecisset,  sibi  (c)  consilium  cap- 
turos  :  2,20,2.3;  1   (totius  fere  Galliae 

legati ,  principes  ciuitatum ,)  ea  re  permissa 
diem  concilio  constituerunt  et  iure  iurando 
ne  quis  enuntiaret  .  .  .  inter  se  sanxerunt:  I 
30,5;  1  bello  Heluetiorum  confecto  totius 

fere  Galliae  legati,  principes  ciuitatum,  ad 
Caesarem  gratulatum  conuenerunt:  130,1; 
IV  27, 7  u.  coepisse ;  principes  Britanniae ,  qui 
post  proelium  (e)  ad  Caesarem  (ea  quae  ius- 
serat  caesar  facienda  [i)  conuenerant:  IV30, 1; 
eodem  equitatus  (o)  totius  Galliae  conuenit 
.  .  .  principesque  ex  omnibus  ciuitatibus;  ex 
quibus  perpaucos  (paucos  AQ) ,  quorum  in  se 
fideni  perspexerat,  relmquere  in  Gallia,  reliquos 
obsidum  loco  secum  ducere  decreuerat:  V5, 3. 
4;  principesque  earum  ciuitatium  (e),  quos 
sibi  ad  consilium  (o)  capiendum  delegerat, 
prima  luce  cotidie  (e)  ad  se  conuenire  iubebat 
(iub.  conu.  fj):  VII36,3;  Ij  deducere: 

IV  30,  2  u.  coepisse;  ^  (deficere:  V54, 

1  M.  d)  uocare;)  t  demonstrare:  VII 

1,4  u.  queri;  t  denuntiare:  2,20,3  u. 

consentire;  %   deposcere:   VIII, 5  u. 

queri;  t  dicere:  1114,3  «<.  ^)  impeUi; 

duces  principesque  Neruiorum  .  .  .  conloqui 
sese  uelle  dicunt :  V  41, 1 ;  (duces  principesque 
Neruiorum)  errare  eos  dicunt ,  si  quicquam  .  .  . 
praesidii  sperent:  V41,5;  in  pace  nulhis  (nulHs 
ilf(i)  est  conimunis  magistratus,  sed  principes 
regionum  atque  pagoriini  inter  suos  ius  dicunt 
controuersiasque  minuunt:  VI 23, 5;  ubi  quis 
ex  principibus  in  concilio  dixit  (dixerit  Aim.) 
se  ducem  fore,  qui  sequi  uehnt  protiteantur, 
consurgunt  ii  (c),  qui:  VI  23,7;  VII  1,4  u. 
queri;  t  discedere:  IV30,2  u.  coepisse; 

t  ducere:  IV30, 1  ii.  conloqui;  tesse: 

131,1  ti.  reuerti;  edictumque  praemittit,  ad 
quam  diem  magistratus  principesque  omuium 
ciuit.itum  sibi  esse  praesto  Cordubae  uellet: 
2,19,1;  t  existimare:  VII4,2  M.  (i) 

prohiberi;  t  expellere:  2,20,2  «.  con- 

sentire;  t   facere:    (130,4   u.   petere;) 

quoruni  (Vbionim)  si  priucipes  ac  senatus  sibi 
iure  iurando  liilcin  fecis.set  (fecissent  AI^Q^; 
Fr.):  IV11,3;  (30,1  u.  conueuire;  30,2  u. 
coepisse  et  conloqui ;  V41,4  u.  addere;)  t 

flere:  131,2  u.  proicere;  t  (gratulari: 

130,1  u.  conueniro;)  t  (diiccs  priucipes- 

que  Ncruioruni,)  ([ui  aliquem  serinoiuH  aditum 
causanique  iiniicitiao  ciini  Ciccrone  habobnnt: 
V41,l;    1,74,5  ii.   qiiacrciv;  t  Uuip®" 


1199 


pnnceps 


1200 


trare:  131,2  it.  proicere;)  1f  (indicere: 

130,4  u.  petere;    VII  1,4   ?«.   queri;)  \ 

(inire:  2,20,3  u.  consentire;)  f  principes 

Britanniae  .  .  .,  cum  equites  (e)  et  naues  et 
frumentum  Romanis  deesse  intellegerent: 
IV  30,1;  t  minuere:  VI  23, 5  ii.  dicere; 

t  miserari:  VII  1,5  ti.  queri;  1  (orare: 

VII  32,  2  u.  uenire;)  t  ostentare:  V41, 

4  u.  addere;  t  petierunt  (legati,  prin- 

cipes  ciuitatum) ,  uti  sibi  concilium  totius  Gal- 
liae  in  diem  certam  indicere  idque  {del.  Eartx) 
Caesaris  nolnntate  facere  {del.  Hartx)  liceret : 
130,4;  principes  .  .  .  reuerterunt  petieruntque, 
uti  sibi  secreto  [in  occulto]  de  sua  omniumque 
salute  cum  eo  agere  liceret:  131,1;  V3, 5  n. 
coepisse;  t  (producere:  IV 30,2  u.  con- 

loqui;)  f  profiteri:  3,34,4  u.  c)  a); 

t  (prohibere:  IV30,2  u.  conloqui;)  t  (ea 
re  impetrata  (principes  ciuitatum)  sese  omnes 
flentes  Caesari  ad  pedes  proiecerunt:  131, 
2;)  t  l'i  (principes  Hispaniae)  suos  notos 

hospitesque  quaerebant,  per  quem  quisque 
eorum  aditum  comniendationis  haberet  ad  Cae- 
sarem:  1,74,5;  t  indictis  inter  se  prin- 

cipes  Galliae  conciliis  (e>  siluestribus  ac  remo- 
tis  lccis  queruntur  de  Acconis  morte;  posse 
(o>  hunc  casum  ad  ipsos  recidere  demonstrant ; 
miserantur  communem  Galliae  fortunara ;  om- 
nibus  pollicitationibus  ac  praemiis  deposcunt, 
qui  belli  initium  (c)  faciant  (e).  .  .  .  (eius 
add.  p;  Ald.)  in  primis  rationem  esse  haben- 
dam  dicunt,  prius  quam  eorum  clandestina  con- 
silia  eiferantur,  ut:  VII  1,4—6;  t  (Dum- 

norix)  principes  Galliae  solUcitare,  seuocare 
{B;  reuocare  AQM)  singulos  (pr.  galliae  sin- 
gulos  sollicitare,  renocare  p)  hortariqne  coepit, 
uti  (e)  in  continenti  remanerent;  metu  ter- 
ritare  (m.  terr.  om.  fi):  V6, 4.  5;  t  idem 

principes  ciuitatum ,  qui  ante  fuerant  (fuerant 
del.  Sual.;  qui  ante  fuer.  del.  Ciacc.) ,  ad  Cae- 
sarem  reuerterunt:  131,1;  t  sancire: 

1 30, 5  u.  constituere ;  t  s  e  r  u  a  r  e :  2, 20, 

2  u.  consentire;  t   uenire:    V3, 5   u. 

coepisse;  legati  ad  eum  principes  Haeduorum 
ueniunt  (uenerunt  p)  oratum,  ut:  VII  32, 2. 

(i)  a  c.  pass.:  ex pelli :  VII  4, 2  u.  prohiberi ; 
t  idem  hoc  fit  a  principibus  Hispaniae,  quos 
illi  (c)  euocauerant  et  secum  in  castris  habe- 
bant  obsidum  loco:  1,74,5;  t  Bellouacos 

.  .  .  impulsos  ab  suis  principibus,  qui  dice- 
rent  Haeduos  .  .  .  omnes  indignitates  .  .  .  per- 
ferre,  .  .  .  populo  Ilomimo  bellum  intuUsse: 
1114,3;  t  prohibetur  {om.  Nik;  Ald.) 

a  (e)  Gobannitlone,  patruo  suo,  reliquisque 
principibus,    qui    hanc    temptandam    fortunam 


non  existimabant ,  expelUtur  ex  oppido  Ger- 
gouia:  VII  4,2. 

b)  praedicat. :  cum  quibusdam  adulescenti- 
bus  conloquitur,  quorum  erat  princeps  Litauic- 
cus  atque  eius  fratres  (frater  fli) ,  amplissima 
familia  nati  adulescentes :  VII 37, 1. 

f)  appositio;  a)  iioniiii.:  130,1  ti.  a)  a) 
conuenire;  Sedulius  (c),  dux  et  princeps  Le- 
mouicum  ([i;  remustum  a>,  occiditur:  VII  88, 
4 ;  Menedemus ,  princeps  earum  regionum, 
missus  legatus  omnium  suorum  excellens  stu- 
dium  profitebatur :  3, 34, 4. 

[i)  aec:  per  C.  Valerium  Troucillum  (o), 
principem  Galliae  prouinciae,  familiarem  suum, 
cui  summam  omnium  rerum  tidem  habebat, 
cum  eo  conloquitur:  119,3. 

y)  abl.:  C.  Valerio  Domnotanro  (c),  .  .  . 
principe  ciuitatis ,  compluribusque  aliis  inter- 
fectis  intra  oppida  .  .  .  compelluntur  (Heluii): 
VII  65, 2. 

<1)  obi.:  accusare:  116,5  u.  conuocare; 
t  adducere:  V3, 5  u.  a)  a)  coepisse;  t 

Germani  frequeutes  omnibus  principibus  maiori- 
busque  natu  adhibitis  .  .  .  in  castra  uene- 
runt:  IV  13, 4;  t  laborabat,  ut  reiiquas 

ciuitates  adiungeret  atque  earum  principes  {sie 
p;  kSchn.;  atque  eas  a;  rcll.  edd.)  donis  (c) 
poIUcitationibusque  (c)  alliciebat  (allicebat 
Aaf:  Kclin.):  VII31,1;  t  (cohortari: 

V  54, 1  u.  uocare;)  t  conciliare:  V4,3 

u.  conuocare;  t  conuocatis  eorum  prin- 

cipibus  .  . .  grauiter  eos  accusat:  116,5;  nihilo 
(c>  tamen  setius  principibus  Treuerorum  ad  se 
conuocatis  hos  (eos  (i)  singillatim  Cingetorigi 
conciliauit:  V4, 3;  f  deligere:  VII  36, 

3  u.  a)  a)  conuenire;  t  ut  procul  in  uia 
dispositis  famili.aribus  suis  principibusque 
ciuitatum  disparandos  deducendosque  ad  suos 
curjiret  {CC):  VII  28, 6;  t  ducere:  V  5, 

4  u.  a)  a)  conuenire;  t  euocare:  IV  6, 

5  et  V54,  1  u.  uocare;  1,  74,5  u.  a)  [i)  fleri; 
t  habere:  1,74,5  ib.;  t  hortari:  V  6, 
4  u.  a)  a)  remanere;  t  principes  ciuitatis, 
Eporedorix  et  Viridomarus,  insimulati  pro- 
ditionis  ab  Romanis  indicta  causa  interfecti 
sunt:  VII  38,2;  interficere:  VII  65,2  u.  c) 
y);  t  mittere:  3,34,4  u.  c)  a);  t 
occidere:  VII  88,  4  ib.:  t  (Germani  fre- 
quentes  omnibus  principibus  .  .  .  adhibitis  .  . . 
uenerunt.  .  .  .  quos  sibi  Caesar  oblatos 
gauisus  (c)  illos  (illico  Berglc)  retineri  iussit: 
IV  13,  6;)  t  perterrere:  V3,  5  u.  a)  a) 
coepisse ;  t  iubet  arma  tradi ,  principes 
produci:  VII  89, 3;  t  relinquere:  V 
5,4  u.  a)  a)  conuenire;            t  retinere:  IV 


1201 


pnnceps 


1202 


13,6  u.  offerre;  t  (reuocare,)  seuo- 

care,  sollicitare:  VG,4  u.  a)  a)  remanere; 
t  territare:  V6,5  ib.;  V54, 1  u.  uocare;  1 
princlpibus  Galliae  euocati»  {\i;  ad  se  euocatis 
Oeycr;  uocatis  a)  Caesar  ca,  quae  cognoue- 
rat,  diBsimulanda  sibi  existimauit:  IV  6,  5; 
Caesar  principibus  cuiusquc  ciuitatis  ad  se 
euocatis  (uocatis  [i)  alios  (e ;  alias  X;  edd.) 
territando,  cum  {deleml.  eens.  Oud.)  se  scire 
quae  fierent  denuntiaret,  alios  (e;  alias  A';  edd.) 
coliortando  (sic  Ald. ;  denuntiaret  om.  p ;  Oud. ; 
cum  se  sc.  q.  f.  al.  coli.  denuntiaret  a;  cum 
.sciret  deficere,  alias  coh.  p),  magnam  partem 
(?alliae  (c)  in  officio  tenuit:  V54, 1. 

c)  dat.;  a):  (licct:  130,4  et  31,1  u.  a)  a) 
petere;)  t  horum   principibus  pecunias, 

ciuitati  autem  imperium  totius  prouinciae  pol- 
licetur:  VII  64,8;  1  (uideri:  VI  22,  2 

u.  a)  a)  attribuere.) 

fi):  (fidem  habere:  119,3  u.  c)  P).) 

y):    quod    si    eum    interfecerit ,    multis    sese 

(nobilibus    principibusque   populi   Ilomani   gra- 
tum  esse  facturum :  144,12. 
f)  frenet.;  a):  quorum  (nobilium  priucipum- 
que)   omnium   gratiam   atque  amicitiam  eius 
morte  redimere  posset:  144,12;  1  eorum- 

que  (principum  Galliae)  animis  permulsis  et 
confirmatis  .  .  .  bellum  cum  Germanis  gerere 
constituit:  IV 6, 5;  t  eodem  (e)  mendacio 

(le  caede  equitum  et  principum  permouet  (c): 
VII 38, 10;  t  (xalli  concilio  principum 

indicto  .  .  .  statuunt:  VII  75, 1;  t  (con- 

silia:   VII 1,  6  «/.  a)  a)  queri;)  t  con- 

uocatis  eorum  principibus ,  quorum  magnam 
copiam   in   castris  habebat,  in   his  Diuiciaco 

»et  Lisco:  116,5;  t  fides:  V5,4  u.  a) 

a)  conuenire ;  t  "t  •  •  ■  obsides  .  .  ab  iis 

(c)  principum  filios  acciperent:  VI  12, 4;  t 
L.  Nasidius  .  .  .  adpulsis  .  .  Messanam  naui- 
bns  at(juo  inde  propter  re[)entiuum  terrorem 
principum  ac  senatus  fuga  facta  ex  naualibus 
eorum  nauem  dcducit:  2,3,2;  t  gratia: 

144,12   ti.   amicitia;  t    Caesar    Remos 

cohortatus  .  .  .  omnem  senatum  ad  se  con- 
ucnire  principumque  liberos  obsides  ad  se 
ad<luci    iussit:   115,1;  t   i<l   ^^  ii'  'ps'^ 

«(nobilibus  principil)us(|up)  per  corum  niintios 
compertum  habcrc:   M^l^l^. 

(i):  quisque:  1,74,5  u.  it)  a)  quaerere. 
(?)  0.  pi'ao|i. ;  a)  aU:  comportum  habere: 
I  44, 12  u.  0  a)  exlr. 

P)    a<l:    (recidcro   ad:    VII  l,'1    ii.    a)    a) 
quori.) 

y)  cx  :  cx  quibuH  perpnucos:  V5, 4  u.  a) 
a)  (^onuenire;   --   (iiiis  ex:   VI  23,7  il>.  dicorc. 

IjuxIc,  (Jutfnur.     11. 


d)  in:  in  his:  116,5  u.  f)  a)  copia. 

£)  per:  (Veneti  finitimique)  celeriter  missis 
legatis  per  suos  principes  inter  se  coniurant: 
1118,3;  t  conloqui  per:  119,3  u.  c)  p). 

C)  pro:  locutus  est  pro  his  (principibus 
ciuitatum)  Diuiciacus  Haeduus:  131,3. 

B.  =  dux,  caput;  a)  subi.:  (cedere,  dis- 
cedere,  sequi:  V56,3  u.  c).) 

1»)  praed.:  legatos  .  .  .  mittunt;  cuius  lega- 
tionis  Diuico  princeps  fuit,  qui  bello  Cas- 
siano  dux  Heluetiorum  fuerat:  113,2;  in  om- 
nibus  ciuitatibus  .  .  .  factiones  sunt  earumque 
factionum  principes  sunt  (sunt  principes  fJ) 
qui  summam  auctoritatem  eorum  iudicio  habere 
existimantur,  quorum  ad  arbitrium  iudicium- 
que  summa  omnium  rerum  consiliorumque 
redeat:  VI  11, 3;  alterius  factionis  priucipes 
erant  Haedui ,  alterius  Sequani :  VI 12, 1 ;  prin- 
cipes  uero  esse  earum  partium  Cn.  Pompeium 
et  C.  Cacsarem,  patronos  ciuitatis:  1,35,4. 

e)  a|>pus.:  Ciugetorigem ,  alterius  principem 
factiouis,  generum  suum,  quem  supra  demon- 
strauimus  Caesaris  secutum  fidem  ab  eo  non 
discessisse  (cessisse  p),  hostem  iudicat  (c):  V 
56, 3. 

(d)  obi.:  iudicare:  V56, 3  u.  c).) 

e)  senet.:  (arbitrium  iudiciumque:  VI 

11,3  u.  h);)  t  (principum  locum:  17,3 

ii.  1.  A.) 

C.  =  aiictor,  iuueutor;  a)  praod. :  con- 
silii  principemessezt.  conMiliHni  p.  675 
d)  a)  (4  loc);  t  esse  aliquos  (aliq.  esse 
h)  repertos  priucipes  inferendi  belli  (bell. 
inf.  P):  V54,4. 

b)  appos.:  huius  (Ja/m;  cuius  eodd.)  te 
paene  principem  copiae  atque  iuuentorem 
bene  de  nomine  ac  dignitate  populi  Romani 
meritum  esse  existimare  dcbcmus:  ap.  Cie. 
Drid.  253. 

I).  —  ccnliirio  principuui:  lioc  casu  aquila 
couseruatur  oiuuilms  jirimae  cohortis  centurioui- 
bus  interfectis  practer  principem  priorem:  3, 
64,4. 

Diix  et  princcps:  VII  88,4;  duccs  prin- 
cipesque:  V41,l;  equitatus  principcsque:  V 
5,3;  equites  et  principes:  VII."!S,  U);  magi- 
stratus  (ac)  priiicipes:  VI'J2, 2;  2,19,1;  uo- 
bilcs  principps(iuo:  I  44,  12;  principes  ac  sena- 
tus:  (115,1;)  IV  11,3;  2,3,2. 

Prin(!cps  (principcs)  adulcsccutlum  :  VII  37, 
1;  infercudi  bcl  li:  V  54,  4;  ciuitatis  (-um): 
130,1;  31,1;  V54, 1;  VII  28,6;  31,1  (c>;  36, 
3;  38,2;  65,2;  2,19,1;  cousilii  n.  fuiiMi- 
liiiili  p.  H7.'')  d)  a)  (1  lor.):  copiao:  ap.  Cic. 
linil.  253;   fuctionis   (-um):    V56,3;   VI  11, 

76 


1203 


princeps  —  pnor,  pnus 


1204 


3;  12,1;  legationis:  113,2;  partium:  1,  35, 
4;  populi  Rom.:  144,12;  Galliae  prouin- 
ciae:  119,3;  earum  regionum:  3,34,4;  re- 
gionum  atque  pagorum:  VI  23,  5;  —  AUo- 
brogum:  VII64,8;  (Bellouacorum:  II14, 
3;)  Britanniae:  IV 30,1;  Galliae:  IV 6,5; 
V6,4;  VIII, 4;  —  (119,3;)  Haeduorum:  (I 
16,5;)  VII  32,2;  Hispaniae:  1,  74,5;  Lemo- 
uicum  (e) :  VII  88,4;  Neruiorum:  V41,l; 
Treuerorum:  V(3,5;)  4,3;  Vbiorum:  IV 
11,3;   (Venetorum    et  iinitimorum:   1118,3.) 

Adiect. :  alii  (e)  . .  .  alii  (c):V54,l;  Gadi- 
tani:  2,20,2;  (idem:  131,1;)  multi:  144,12; 
non  nulli:  V3,5;  omnes:  1(31,2;)  44,12; 
IV  13,4;  perpauci:  V5,4;  (prior:  3,  64,4;) 
reliqui:  V5,4;  VII4,2;  singuli:  V6,4; 
(sui:  1114,3;  1118,3.) 

principsttns.  A.  ol>i. :  ob.sidibus  Hae- 
duis  redditis,  ueteribus  clieutelis  (o)  restitutis 
.  . .  Sequani  principatum  dimiserant  (amise- 
rant  Paul):  VI 12, 6;  1  ut  (Sequani)  .  .  . 

partem  finitimi  agri  .  .  .  possiderent  Galliaeque 
totius  priucipatum  obtinerent:  VI 12, 4;  ii. 
praeterca  obtiueo  p.  S73  (4  loe.) ;  i;  harum 
(factionum)  alterius  principatum  tenere  Hae- 
duos,  alterius  Aruernos:  1 31, 3 ;  ut  omni  tempore 
totius  GaUiae  principatum  Haedui  tenuissent: 
I  43,  7 ;  ^    Ciugetorigi    .   .    .   principatus 

atque  imperium  est  traditum:  VI  8,  9. 

B.  al)I. :  magno  dolore  Haedui  feruut  (r)  se 
deiectos  (sed  eiectus  B'M^)  principatu:  VII 
63,8. 

C.  c.  praep. :  in  ea  ciuitate  duo  de  prin- 
cipatu  inter  se  contendebant,  Indutioma- 
ru8  et  Ciugetorix:  V3,2;  si  sunt  plures  pares, 
suffragio  druidum  (adlegitur  add.  fi),  non  num- 
quam  etiam  armis  de  principatu  contendunt: 
VI 13, 9;  fT[  his  erat  iuter  se  de  princi- 
patu  contentio:  VII 39, 2;  t  sed  cele- 
riter  est  inter  eos  de  principatu  controuersia 
orta:  3,112,10. 

prioi-  (prins,  prins  qnani),  pri- 
ninii)  (prininjH,  priuio). 

I.  eomiiar.  prior  (atliect.);  A.  pcrtiuet  ad 
loeuiu ;  a)  ui  adiect. :  iuteriores,  dum  ea,  quae 
.  .  .  praeparata  (e)  erant,  proferunt,  priores 
fossas  explent,  .  .  .  cognouerunt:  VII  82, 3. 

b)  ui  subst. :  hi  nouissimos  adorti  .  .  .  ma- 
gnam  multitudinem  .  .  .  conciderunt,  cum  ab 
extremo  agmine  ad  quos  uentum  erat  .  .  .  im- 
petum  nostrorum  militum  sustinerent,  priores, 
quod  abesse  a  periculo  uiderentur  neque  uUa 
necessitate  ueque  imperio  continerentur ,  exau- 
dito  clamore  perturbatis  ordinibus  omnes  iu 
fuga  sibi  praesidium  ponerent:  II 11,  (4.)  5. 


B.  pertinet   ad   tempus;    a)    ui   attributi: 

(Philippus  et  Cotta  (consules  coni.  Np. ;  prioris 
anni  consules  Sinj)  priuato  consilio  praeter- 
euutur:  1,6,5;)  f  prioria  commeatus 

expositis    militibus:    V23, 4;  1    sublata 

priore  lege  duas  promulgauit:  3,21,1;  t 

centurioues  in  priores  ordines  (in  pr.  ord. 
Ciace.;  ampliores  ordines  *;  ampliori  ordiui 
IJps.),  equites  Romanos  in  tribunicium  restituit 
honorem:  1,77,2;  ^  prioris  sacramenti 

mentionem  faciunt :   2, 32, 7. 

h)  ui  praedicati:  Germanos  neque  priores 
populo  Romano  bellum  inferre  neque:  IV  7, 3; 
qui  prior  has  angustias  occupauerit,  ab  hoc 
hostem  prohiberi  (e)  nihil  e.sse  uegotii:  1,66, 
4;  res  tamen  ab  Afraniania  huc  erat  necessario 
deducta,  ut,  si  priores  montes,  quos  petebant, 
attigissent ,  .  .  .  impedimenta  .  .  .  seruare  non 
possent:  1,70,2;  confecit  prior  iter  Caesar:  1, 
70, 3 ;  constituerat  signa  inferentibus  resistere 
(f),  ijrior  proelio  non  lacessere:  1,82,5. 

C.  pertinet  ad  ordiuem  uel  dig-ultatem: 
(huc  cum  cotidiana  cousuetudine  egressae  (c) 
p.abulatoribus  praesidio  propiore  potite  legiones 
\sie  Kp.;  proprio  relegiones  a;  proprio  legiones 
flil;  priores  legiones  Kran.)  Fabianae  duae 
flumeu  transissent:  1,40,3;)  t  quae  (naues) 
priorem  partem  exercitus  eo  deport.auer.ant: 
1, 27, 1 ;  1  aquila  conseruatur  omnibus 
primae  cohortis  centurionibus  interfectis  praeter 
principem  priorem:  3,64,4. 

prins  (aduerb.);  X.^nQOTEQOV,  A.  uon 
sequitur  q  n  a  m :  neque  (se)  commissurum ,  ut 
prius  quisquam  murum  ascenderet:  VII 47, 
7;  —  atque  omnia  prius  experienda  arbitror: 
2,31,8;  —  erat  in  celeritiite  omne  positum  cer- 
tameu,  utri  prius  angustias  montesque  occupa- 
rent:  1,70,1;  —  quod  prius  in  tumulum 
Afraniani  uenerant,  nostri  repelluntur:  1,43,5. 

B.  seqnitur  quam:  a)  non  sequitiu*  uer- 
bum :  se  prius  (sepius  /; ;  superius  A)  in  Gal- 
liam  uenisse  quam  populum  Romanum :  I  44,  7. 

b)  sequitur  uerbum ;  ef.  Kitt,  GPr.  Bramis- 
herg  lS7o  p.  17  sq.;  Ilg,  Wiirttemb.  Korrespond. 
Blatt  33,  S.  463-69;  a)  prins  . . .  qnani  aa) 
c.  ind.  (perf.) :  neque  (c)  prius  fugere  destiterunt 
(hostes),  quam  ad  flumen  Rhenum  .  .  .  per- 
uenerunt  {h;  peruenerint  a;  Hold.;  peruene- 
rent  a';  -nirent  a-):  153,1;  nec  prius  ille  est 
a  propugnatoribus  uacuus  relictus  locus,  quam 
restincto  aggere  .  .  .  finis  est  pugnandi  factus: 
VII 25, 4;  neque  finem  prius  (prius  finem  Schn.) 
sequendi  feceriuit,  quam  muro  (o)  oppidi  por- 
tisque  adpropinquarimt  (-arent  p)  :  VII  47, 3. 

jifi)  e.  coni.;  o)  praes.:  constituunt,  ut  .  .  . 


1205 


prior  (priuB  quam) 


1206 


omnia  prius  exx^eriantur  (expediantur  a),  quam 
ad  (c)  Critognati  (c)  sententiam  (c)  descen- 
dant  (Aldus:  descidant  fj;  discedant  a):  VTI 
78, 1 ;  neque  ab  eo  prius  Domitiani  milites  disce- 
dunt,  quam  in  conspectum  Caesaris  deducatur: 
1,22,2. 

6)  perf. :  (153,1  u.  aa);)  non  priiis  Viri- 
douicem  reliquosque  duces  ex  concilio  dimit- 
tunt,  quam  ab  his  sit  concessum,  arma  (c) 
uti  (c)  capiant  (c)  et  ad  castra  contendant:  III 
18,7;  neu  quis  quem  (quisquam  alium  fl)  prius 
uulneret ,  quam  illum  interfectum  uiderit 
(AQ.Bpr.;  uideret  Bcorr.;  M'fi):  V  58,4. 

c)  imperf.:  (153,1  u.  aa);)  his  prorutis  (c) 
prius  in  hostium  castris  constiterunt,  quam 
plane  ab  his  (e)  uideri  aut  quid  rei  gereretur 
cognosci  posset:  11126,3;  prius  ad  hostium 
castra  peruenit,  quam  quid  ageretur  Germani 
sentire  possent  (poss.  sent.  p)  :  IV  14, 1 ;  (V  58, 
4  t(.  b);)  hatc  prius  illi  detrahenda  auxilia 
existimabat ,  quam  ipsum  bello  (c)  lacesseret : 
VI  5, 5  ;  magno  accidit  casu ,  ut  in  ipsum  in- 
cautum  etiam  .  .  .  incideret  priusque  eius  ad- 
uentus  ab  hominibus  (c)  uideretur,  quam  fama 
ac  nuntius  (aduentus  ad/l.  [i)  adferretur:  VI 
30,2;  nec  prius  sunt  uisi  obiectis  ab  ea  parte 
siluis,  quam  castris  adpropinquareut :  VI 37, 
2;  ad  reliquas  legiones  mittit  priusque  omnes 
in  uuum  locum  cogit,  quam  de  eius  aduentu 
Aruernis  nuntiari  posset  (potuisset  o  pr.) :  VII 
9,5;  47,3  u.  a);  interiores  .  .  .  prius  suos 
discessisse  cognouerunt,  quam  munitionibus 
adpropinquarent:  VII S2, 4;  sic  omne  (opus) 
prius  est  perfectum ,  quam  intellegeretur  ab 
Afranio  castra  muniri:  1,41,5;  posse  prius  ad 
angustias  ueniri,  quam  sentiretur  (-rentur  x): 
1,67, 1;  uti  . . .  prius  haec  omnia  consumeren- 
tur,  quam  quem  ad  modum  accidisset  animad- 
uerti  posset:  2,14,2;  quod  prius  ad  contiuen- 
tem  uisus  (usus  x)  est  Caesar,  quani  de  eius 
aduentu  fama  omnino  in  eas  regiones  perferre- 
tur :  3, 7, 3 ;  iiersuasi  cquitibus  nostris ,  .  .  .  ut 
.  .  .  circumuenta  ab  tergo  acie  prius  pertur- 
batum  exercitum  pellerent,  quam  a  nobis  telum 
in  hostem  iaceretur:  3,86,3;  prius  Cassius  ad 
Messanam  (prius  cass.  ad  mess.  om.  af)  nam- 
buH  aduolauit,  quam  Pomponius  de  eius  ad- 
uentu  coguoKceret :  3,101,1. 

b)  ppf. :  ut  oiiini  tcmpore  totius  Galliae  prin- 
cipatuni  Uaedui  teuuissent ,  prius  etiam,  quum 
nostram  amicitiam  udijetisHcnt:  143,7;  ut  non 
prius  fuga  desistcreut,  quam  in  consixjctum  (c) 
aguiinis  no.-itri  ucni.-^stiit:  IV  12,2;  de  obsossioue 
(r)  iioii  priiis  ageudum  constiluit,  quain  rein 
frumenUiriuiu  expe<lisset:  \'1I  36, 1. 


[i)  priaMqaam,  semper  c.  coni.;  aa) 
prae~.:  uelintne,  prius  quam  finitimi  sen- 
tiant,  .  .  .  milites  .  . .  ad  Labienum  dedncere: 
V  27,  9 ;  ac  prius  quam  id  faciat,  castra  Labieni 
(se)  oppugnaturum :  V56, 5;  in  primis  rationem 
esse  habendam  dicunt,  prius  quam  eorum  clan- 
destina  consilia  efferantur ,  ut  Caesar  .  .  .  inter- 
cludatur:  VIII,  6;  Vercingetorix ,  prius  quam 
munitiones  ab  (c)  Somanis  perficiantur ,  con- 
silium  capit  omnem  .  .  .  equitatum  noctu  di- 
mittere  (c):  VII  71,1;  hunc  (coUem)  celeriter, 
prius  quam  ab  aduersariis  sentiatur,  communit: 
1,54,4. 

fi[j)  impf. :  itaque  prius  quam  quicquam  co- 
naretur,  Diuiciacum  ad  se  uocari  iubet:  119, 
3;  Caesar,  prius  quam  se  hostes  (o)  ex  terrore 
(c)  ac  fuga  reciperent,  in  fines  Suessionum  . . . 
exercitum  duxit :  II 12, 1 ;  prius  quam  plures 
ciuitates  conspirarent,  partiendum  sibi  ac  latius 
distribuendum  exercitum  putauit :  III 10,  3 ; 
prius  quam  ea  pars  Menapiorum  .  .  .  certior 
fieret,  flumen  transierunt:  IV  4, 7;  ad  haec 
cognoscenda,  prius  quam  (prius  qui  Oiaec.) 
pericliun  (e)  faceret,  . . .  C.  Volusenum  . . .  prae- 
mittit:  IV21, 1;  et  prius  quam  illi  aut  con- 
uenire  aut  profugere  possent,  .  .  .  in  deditionem 
uenire  atque  obsides  sibi  dare  coegit:  VI  3,2; 
conantibus,  prius  quam  id  effici  posset,  adesse 
Romanos  nuntiatur:  VI  4,  1;  es  castris  egressus, 
prius  quam  subsidio  ex  oppido  ueniri  posset 
(uenire  possent  ^),  .  .  .  potitus  loco  duas  ibi 
legioues  conlocauit :  VII 36,  7 ;  Caesar  etsi  .  .  . 
maxime  probabat  coactis  nauibus  mare  trans- 
ire  et  Pompeiimi  sequi,  prius  quam  ille  sese 
transmarinis  auxiliis  confirmaret ,  tamen :  1, 29, 
1;  equites[que]  committunt  proelium  et,  prius 
quam  plane  legiones  (CC)  explicari  et  con- 
sistere  possent,  tota  auxilia  regis  .  .  .  in  fugam 
coiciunt  (<•) :  2,26,4;  itaque  prius  quam  telum 
adigi  (c)  posset  aut  nostri  propius  accederent, 
omnis  Vari  acies  terga  uertit :  2, 34, 6 ;  per- 
uenit,  prius  quam  Pompeius  sentire  posset: 
3,67,4;  milites  docuit,  quautum  usum  haberet 
.  .  .  id  fieri  celeriter,  prius  quam  auxilia  con- 
currereut:  3, 80, 5;  dixerat,  prius  quam  conciir- 
rerent  acies,  fore,  uti  exercitus  Caesaris  pelle- 
retur  (c) :  3,  86, 1 ;  quos  ille,  cum  in  conspectum 
eius  uenisseut ,  prius  quam  auiUret  <,adiret 
Uaf/i;  om.  1}  aut  cuius  rei  causa  missi  csseut 
coguoBceret,  corripi  utque  iuterliui  iussit:  3, 
109,5. 

yy)  ppf.:  se  .  .  .  ciuitatem  conseruaturum, 
si ,  prius  quum  murum  arics  altigisset ,  sc  de- 
didisseut  {c):  1132,1;  ut,  prius  quum  esseut 
uiuiores  lO  couctue  copiae,  diniicuret:  VII  56, 1, 

76* 


1207 


prior  (prius  primus) 


1208 


2.  =  /.laXXov ,  potias :  statuerat  enim  prius 
hos  (O^h;  hoc  afl)  iudicio  populi  debere  resti- 
tui,  quam  suo  beneficio  uideri  receptos  (recep- 
tas  hl):  3,1,6;  crebraeque  uoces  militum  in 
uigiliis  conloquiisque  audiebantur,  prius  se 
cortice  ex  arboribus  uicturos,  quam  Pompeium 
e  manibiis  dimissiuos :  3,  49,  2. 

II.  supei-1.  primns.  A.  =  princeps,  Trpw- 
TOg;  (opponitur  secuudo.  tertio,  reliquis;) 
a)  perliuet  ad  locnni;  1.  ui  adiectiui;  a)  attri- 
l)ut. :  phalange  facta  sub  primam  nostram 
aciem  successerunt :  124,5;  Eomani  conuersa 
signa  bipertito  intulerunt:  prima  et  secunda 
acies,  ut  uictis  ac  submotis  resisteret,  tertia, 
ut  uenientes  sustineret :  1 25,  7  ;  primam  et  se- 
cundam  aciem  in  armis  esse  (c),  tertiam  castra 
munire  iussit:  149,2;  in  primam  aciem  pro- 
cessit:  II 25, 2;  prima  et  secunda  acies  in  armis, 
t  ut  ab  initio  constituta  erat,  permanebat;  post 
hos  (e)  opus  in  occulto  a  III.  acie  fiebat:  1, 
41, 4 ;  sed  primam  aciem  quaternae  cohortes  ex 
V  legionibus  tenebant:  1,83,2;  tantumque  a 
uallo  eius  prima  acies  aberat,  uti:  3,56,1; 
^  uti  inter  nouissimum  hostium  agmen  et 
nostrum  primum  non  amplius  .  .  .  senis  mili- 
bus  passuum  interesset:  115,5;  una  (acies)  a 
(c)  primo  agmine  iter  impedire  coepit:  VII 
67, 1 ;  uestigio  temporis  primum  agmen  erat  in 
conspectu :  2,  26, 2 ;  Fabius  Paelignus  .  .  .  pri- 
mum  agmen  fugientium  consecutus :  2, 35, 1 ; 
cum  primum  agmen  Pompei  procul  cerneretur: 
3,41,5;  TT  ut  simul  Domitiani  esercitus 

puluis  cemeretur  et  primi  antecursores  Scir 
pionis  uiderentur:  3,36,8;  ^  ubi  prima 

impedimenta  nostri  exercitus  .  .  .  uisa  sunt: 
II 19, 6 ;  ^  neque  esse  quicquam   negotii, 

cum  prima  (primum  h)  legio  iu  castra  uenisset 
reliquaeque  legiones  magnum  spatium  abessent, 
hanc  sub  sarcinis  adoriri:  1117,2;  ^  cum 

sibi  quisque  primum  itineris  locum  peteret: 
II  11,1;  1  hora  .  .  .  quarta  cum  primis 

n  a  u  i  b  u  s  Britanniam  attigit :  IV  23, 2 ;  (hos 
item  ex  proximis  (primis  add.  X;  Sehn.,  Fr.; 
del.  Eot.;  rell.  edd.;  primi  Madii.)  nauibus  cum 
conspexissent,  subsecuti  hostibus  adpropin- 
quarunt  (e):  IV 25, 6;)  1  Gomphos  per- 

uenit,  quod  est  oppidum  primura  Thessaliae 
uenientibus    ab  Epiro :  3, 80, 1 ;  ^   cum 

primi  ordines  hostium  transfixi  pUis  (e)  con- 
cidissent:  VII  62,4;  hunc  ex  primo  ordine 
pauci  Caesaris  consecuti  milites  consistere  coege- 
rimt:  1,13,3;  ^   (calones  in  proximum 

(primum  fi)  tumulum  procurrunt:  VI 40,1;) 
^  qui  cum  essent  progressi  primaeque  turmae 
(turbae  af)  insidias  intrauissent:  3,38,3. 


p)  ui  praedicatl:  hi  (Segusiaui)  sunt  extra 
prouinciam  trans  Bhodanum  primi:  110,5;  (3, 
80, 1  « .  a)  oppidum ;)  ^  haec  cum  dixisset 

(Crastinus),  primus  ex  dextro  comu  procu- 
currit:  3,91,3;  —  legiones  sex  (ow.  [i),  quae 
primae  (ante  f>)  uenerant,  .  .  .  castra  mu- 
nire  coeperunt :  II 19, 5. 

2.  ui  subst. ;  a)  subi. :  ut,  cum  primi  eorum 
(hostium)  cecidissent  (om.  ^),  proximi  iacen- 
tibus  insisterent:  1127,3;  ^  (conspicere: 

IV  25, 6  u.  1.  a)  nauis ;)  ^  adeoque  erat 
impedita  uallis,  ut  in  ascensu  nisi  subleuati  a 
suis  primi  (-mis  h^)  non  facile  eniterentur: 
2,34,5;  ^  ubi  .  .  .  conspexerunt  iamque 
primos  superare  regionem  castrorum  animum 
aduerterunt:  1,69,3;  ^  primos  ^primos- 
que  ,&),  qui  transierant,  equitatu  circum- 
uentos  interfecerunt :  1110,3. 

[j)  obi. :  circumuenire:  II 10, 3  ii.  a)  trans- 
ire;  *;^   neque   .  .  .   impetum   nostrorum 

tulerunt,  primisque  deiectis  reliqui  se  uerte- 
runt:  3,51,2;  \  interficere:  1110,3  u. 

a)  transire;  ^  primisque  oppressis  reli- 

qui  per  horum  corpora  salutem  sibi  atque 
exitum  pariebant:  3,69,3;  ^  nouissimos- 

que  premere  et  primos  prohibere  ascensu 
.  .  .  coeperunt:  V32,2;  ^  subleuare: 

2, 34, 5  u.  a)  eniti. 

}')  dat. :  ut  se  sub  ipso  uallo  constipauerant 
l^hostes)  recessumque  primis  ultimi  non  dabant: 

V  43,  5. 

d)  gen.:  per  horum  corpora:  3, 69, 3'm.  [i) 
opprimere. 

b)  pertinet  ad  tempus;  a)  attribut. :  hosti- 
bus  primo  aspectu  perturbatis  incolumem 
exercitum  traduxit:  VII  56,4;  ^  qui  primo 
clamore  audito  se  ex  oppido  eiecerant  (c): 
VII 28, 5;  primo  exaudito  clamore,  inde  etiam 
crebris  nuntiis  Lncitati  .  .  .  magno  cursu  (c) 
eo  contenderunt:  VII  48, 1;  \  impetum 

modo  ferre  non  potuerunt  ac  primo  concursu 
in  fugam  coniecti  proximas  sUuas  petierunt 
(c) :  VI 8, 6;  primo  concursu  ab  (c)  dextro 
comu  .  .  .  hostes  (c)  pellimtur  (c) :  VII 62, 
3;  *i  nostri  in  primo  congressu  circiter 

LXX  ceciderunt:  1,46,4;  quod  .  .  .  nostros 
primo  congressu  terga  uertere  coegissent:  1,47, 
2;  *i  turris  tectiun  per  se  ipsum  pressio- 

nibus  (c)  ex  contignatione  prima  suspen- 
dere  ac  toUere  coeperunt :  2,  9, 5 ;  \  primis 

diebus  u.  dies  p.  901  (4loc.J;  Pompeius  (c) 
primi  diei  mora  inlata  et  reliquorum  dierum 
frustra  labore  suscepto  .  .  .  quarto  (c)  die 
finem  sequendi  fecit:  3,77,3;  ^  ut  primus 

excursus   uisque  militum  infringeretur :  3,92, 


1209 
2; 


prior  (primus) 


1210 


t  (hora:  1,20,1  ti.  B.  b)  uesper;) 
'  quos  primo  hostium  impetu  pulsos  dixe- 
ram:  1124,1;  ne  primum  quidem  posse  im- 
petum  suum  <imp.  suum  posse  (i)  sustineri  (c) 
exlstimabant :  1112,4;  ut  ne  primum  {Ciacc; 
unum  X;  edd.)  quidem  nostrorum  impetum 
ferrent:  11119,3;  quod  primum  hostium  im- 
petum  multis  ultro  uulueribus  inhitis  fortissime 
sustinueriut :  V28, 4;  ac  uix  primum  impetum 
cohors  in  statione  sustiuet:  VI 37, 3;  neque 
uero  primum  impetum  nostrorum  Numidae 
ferre  potuerunt :  2, 25, 5 ;  praemittit  equites,  qui 
primum  impetum  sustineant  ac  morentur:  2, 
26, 3 ;  an  paenitet  uos  .  .  . ,  quod  classem  ho- 
stium  primo  inipetu  adueniens  profiigauerim? 
2,32,12;  quorum  primum  impetum  equites 
hostium  non  tulerunt :  2, 34, 3 ;  primoque  im- 
petu  unam  ex  his  *quadriremibus  .  .  .  cepe- 
runt:  3,24,3;  Achillas  .  .  .  occupabat  Alexan- 
driam  .  .  .  primo  impetu  domum  eius  (Caesaris) 
inrumpere  conatus:  3,111,1;  t   lux  m. 

lax  p.  50l-5()li  B.  b)  et  C.  (20  loc);  ^ 

obsecrare  milites  coepit,  ne  primam  (  0'f;  prima 
U-alil;  primi  b;  tical.;  M.  Ciace.)  sacramenti, 
quod  apud  Domitium  atque  apud  se  quae- 
storem  dixissent,  memoriam  deponerent :  2, 
28,2;  Ti  Haedui  primis  (trinis  [i)  nun- 

tiis  ab  (c)  Litauicco  acceptis  nullum  sibi  ad 
cognoscendum  spatium  relinquuat:  Vn42, 1; 
T[  neque  eiim  prima  o  pi  n  i  o  fefellit :  3,  G7, 4 ;  ^ 
sacramentum:   2,28,2  n.  memoria;  f 

carinae  ac  priraa  (Np.;  primum  x)  statumina 
ex  (af;  et  Olil;  om.  Ncd  ;  Np.,  Dt.)  leui  (pri- 
mum  Btatumen  aluei  J^JHoffm.;  atque  ima  sta- 
tuniina  ex  1.  Paul)  materia  fiebant;  reliquum  cor- 
puH  nauium  uiminibus  coutextuui  coriis  iritege- 
batur:  1,54,2;  t  simulatione  dcditionis 

extracto  primo  noctis  tempore  gubernatorem 
in  terram  nauem  eicere  cogunt:  3,28,5;  t 

quae  Cenabi  oriente  sole  gesta  essent,  ante  pri- 
mam  confectam  uigiliam  in  fiuibus  Aruer- 
norum  audita  sunt:  VII 3, 3;  et  prinia  con- 
fccta  uigilia  IIII  milia  passuum  .  .  .  [inigrcdi 
.  .  .  iubet :  VII  (iO,  1 ;  ille  ex  castris  priina  uigilia 
egressuH  prope  confecto  sub  lucem  itinere  post 
montem  se  occuitauit :  VII  83, 7. 

P)  ui  priicdicuti :  iis  (c) ,  qui  primi  (primu 
B)  murum  ascendissent  (excendisseii t 
(i)  ,  pracniia  iiroposuit:  VII  27,  2;  -  procur- 
rero:  3,01,;!  cl  ucnirc:  11111,5  «.  a)  1.  p); 
corum  ut  quiK<|ue  [iriinus  u  encrat,  sub  nuiro 
couBiHtcliat:  Vli  4«,  2;  *i  quam  qtiisque 

ab  opere  in  partem  casu  deuenit  quacque 
prima  signa  (sigiui  prima  (i)  conspoxit, 
ad  haoc  couwtitit:  Il21,<i. 


c)  pertinet  ad  ordiDem  uel  diifnitatem; 
1.  ui  ailiect.;  a)  attribut.:  duabusque  missis 
subsidio  cohortibus  a  Caesare  atque  iis  (his 
Np.)  primis  legionum  duarum:  V15, 4;  hoc 
casu  aquila  conseruatur  omnibus  primae  co- 
hortis  centurionibus  interfectis  praeter  prin- 
cipem  priorem :  3,  64, 4 ;  t  nostri  in  primo 

cougressu  circiter  LXX  ceciderunt ,  in  his  Q. 
(c)  Fulginius  ex  primo  hastato  <FuIg.  pri- 
mus  hastatus  Vascos.)  legionis  Xllli.:  1,46, 4; 
t  cum  a  Cotta  primisque  ordinibus  acriter  re- 
sisteretur :  V  30,  1 ;  qui  (centuriones)  primis 
(iam  primis  fJ;  Schn.;  primis  iam  Fr.)  ordini- 
bus  adpropinquarent:  V44, 1;  Labienus  noctu 
(e)  tribunis  militum  primisque  ordinibus  con- 
uocatis  (c)  quid  sui  sit  (o)  consilii  proponit: 
VI  7,  8;  primorum  ordinum  centuriones  u. 
ordo  p.  963  2.  A.  a)  [i)  (i[i)  ceuturiones 
(4  loc);       t  pilus  u.  pilas  p.  lOSiJ  (Sloc.j. 

[j)  ui  praed.:  sibi  semper  primam  (rei 
publieae  add.  recc.  et  edd.;  P.  R.  add.  a;  om. 
Nfhl  :  Hot. ,  Madu. ;  rcipubl. .  prim.  iiett.  edd.) 
fttisse  dignitatem  (sibi  semp.  rempublicam 
fuisse  dignitate  Phiyg.)  uitaque  potiorem:  1,9, 
2;  —  quarum  (legionum)  una  {om.  Id)  prima, 
altera  tertia  appellabatur:  3,88,1. 

2.  ui  subst.:  legatos  Iccium  (c)  et  Ande- 
cumborium  (c),  primos  ciuitatis  (suae 
add.  B^^;  Flod.) ,  miserunt:  113,1;  Caesar 
obsidibus  acceptis  priniis  ciuitatis 
atque  ipsius  Galbae  regis  duobus  filiis  .  .  . 
ducit:  1113,1;  euocat  ad  se  Caesar  Massilia 
{Of;  massiliam  alil;  massiliae  ree.)  XV  pri- 
mos.  cum  his  agit:  1,35,1;  tl  i'i  pri- 

mis  (imprimis)  u.  in  p.  130  extr.  ct  140 
(11  loc). 

]{.  ui  partitiua;  (opiioiiitur  aliis  eiusdem 
roi  purtibiis;  prima  iiox  —  priuia  iioctis  pars, 
initiuiii  noctis;)  cf.  0.  Ricmann,  Rl'h.  V 
103 — 107;  a)  pertiiiet  art  locuui:  primos  Ebu- 
ronum  fines  adeunt:  VI  35, 6. 

b)  pertiuet  ad  teiupiis:  ac  primo  aduontu 
exercilus  uostri  crebras  ex  oppido  excursioues 
faciebant  .  .  .;  postea:  1130,1;  Caluisius  primo 
aduentu  sunima  omnium  Aetolorum  receptus 
uoluntatc  .  .  .  omni  Aetolia  potitus  est:  3,35, 
1 ;  t  priniii  1  u  c  e ,  hice  priina ,  a  prima 

luco  u.  Iiix  p.  r)tl4-5()G  U.  b)  et  V.  (i>(IU>c.); 
t  prima  iioctc  n.  iiox  p.  S4(l  c)  (4  (5)  loc) ; 
t  qui  a  priiua  obsidiono  ad  Ciceroiiom  pcr- 
fugcrat:  V45, 2;  t  concilio  tlalliae  iiriuio 

uore  .  .  .  indicto:  VI  3, 4;  1  militea  .  .  . 

primo  (/';  Paul;  prima  alil;  cdd.)  uesperi 
sccoMsionem    raciunt:   1,20,1;   magistrisque   iai- 


1211 


prior  iprimus,  primum) 


1212 


perat  iiauium,  ut  primo  uespere  omnes  scaphas 
ad  litus  udpulsas  liabeant:  2,43,1. 

primnm  (iiduerb.);  1.  =  ziietst  (tiqio-uoi', 
aQxi]v);  A.  iion  ndditur  cuin,  iibi,  quani; 
a)  onunierautm"  res  ufl  arsumenta ;  seciuuntm* 
a)  siuiTulae  uoees;  aa)  deinde  n.  deiiide 
B.  p.  ,S60  (6  loe.). 

fi[j)  i  n  d  e :  hos  (colles)  primum  praesidiis 
tenuit  castellaque  ibi  *communiit.  inde,  ut  loci 
cuiusque  natura  ferebat,  es  castello  in  castel- 
lum  perducta  mvmitione  circumuallare  Pom- 
peium  instituit:  3,43,1.2. 

yy)  post  M.  post  p.  1144  A.  (3  (■;')  loc). 

Sd)  postea:  primum  (primo?)  sagittariLs 
funditoribusque  circumiectis,  postea  leuis  arma- 
turae  magna  multitudine  missa  .  .  .  munitiones 
impediebat :  3, 45, 3 ;  (Metropolitae  primo  (a^ : 
primum  *;  edd.)  eodem  usi  consilio  .  .  .  por- 
tas  clauserunt  murosque  armatis  compleuerunt, 
sed  postea  casu  ciuitatis  Gomphensis  (e)  cognito 
.  .  .  portas  aperuerunt:  3,81,1.) 

£S)  luni;  id  aliquot  de  causis  acciderat,  ut 
subito  Galli  belli  renouandi  .  .  .  cousilium  ca- 
perent:  primum,  quod  legionem  neque  eam 
(c)  plenissimam  .  .  .  propter  paucitatem  despi- 
ciebant,  tum  etiam,  quod  propter  iuiquitatem 
loci  .  .  .  ne  primum  quidem  posse  impetum 
suum  sustineri  (e)  esistimabant ;  accedebat, 
quod  suos  ab  se  liberos  abstractos  obsidum 
nomine  dolebant:  1112,3 — 5. 

[i)  enuutiala:  hic  (timor)  primum  ortus  est 
a  tribimis  militum ,  praefectis  reliquisque  ,  qui 
.  .  .  non  magnum  (c)  in  re  miUtari  usum  ha- 
bebant.  .  .  .  horum  uocibus  ac  timore  paula- 
tim  etiam  ii  (c),  qui  magnum  in  castris  usum 
habebant,  .  .  .  pertnrbabantur :  I  39, 2.  5 ;  eos  in- 
cusauit:  primum  quod  aut  qnam  in  partem  aut 
quo  consilio  ducerentur  sibi  quaerendum  aut 
cogitandum  putarent:  140,1;  ef.  qu.  sqq.;  ubi 
.  .  .  turrim  (e)  procul  constitui  uiderunt,  pri- 
mum  inridere  ex  muro  atque  increpitare 
uocibus,  quod  tanta  machinatio  ab  (c) 
tanto  spatio  instrueretur  (c).  .  .  .  ubi  uero 
moueri  et  adpropinquare  moenibus  (c)  uide- 
runt,  .  .  .  legatos  .  .  .  miserunt:  1130,3;  31, 
1  ;  duae  primum  trabes  in  solo  .  .  .  conlocan- 
tur  .  .  .:  2,10,2;  cf.  qu.  sqq.;  primum  couati 
sunt  praefectum  equitum  C.  Volusenum  inter- 
ficere  ....  postquam  id  difficilius  (c)  uisum 
est  .  .  .,  ad  Pompeium  transierunt:  3,  GO,  4.  5; 
84, 2  ti.  pi*imo  A.  i) ;  ab  his  enim  primum 
equitatus  est  pulsus ,  ab  isdem  factae  caedes 
sagittariorum  ac  funditorum,  ab  isdem  acies 
Pompeiana  a  sinistra  parte  [erat]  circumita 
atque  initium  fugae  factum :  3, 94, 4. 


b)  non   ennnierantur  res   nel  arg:umenta: 

quorum  in  fines  primum  Romani  exercitum  in- 
troduxissent,  ad  eos  defendendos  undique  con- 
uenirent:  1110,4;  naues  in  Venetiam,  ubi  Cae- 
sarem  primum  (esse  add.  a;  edd.)  bellum 
gesturum  constabat,  quam  plurimas  possunt 
cogunt:  1119,9;  qui  sunt  ex  iis  (c)  nati, 
eoruni  habentur  liberi,  quo  (quibus  p)  primiun 
(primo  iJp)  uirgoquaeque  deducta  est  (uirgines 
quaeque  ductae  sunt  [i) :  V  14, 5 ;  ut  quo  pri- 
mum  occurreretur  (^;  Schn.;  curreretura;  rell. 
cdd.)  aut  cui  rei  ferretur  auxilium  uix  ratio 
iniri  posset:  VII  24,4;  hoc  primum  (?;  proeliuni 
Paid)  Caesari  ad  Ilerdam  nuntiatur ;  simul 
perfecto  ponte  celeriter  fortuna  mutatur:  1, 
59, 1 ;  Alexandriae  de  Pompei  morte  cognoscit 
atque  ibi  primum  e  naue  egrediens  clamorem 
militum  audit:  3,106,4. 

B.  prim-.ini  addltur  uoeibus  cuni,  ubi, 
—  quani;  a)  ciim  prinium:  his  rebus  cele- 
riter  administratis  ipse,  cum  primum  per 
anni  tempus  potuit,  ad  exercitum  contendit: 
III  9,  2 ;  (Calenus  legionibus  equitibusque  Brun- 
disii  in  naues  impositis,  ut  erat  praeceptum  a 
Caesare,  quantum  nauium  facultatem  habebat 
(cum  primum  nauigandi  facultatem  habuit 
Ciacc.) ,  naues  soluit:  3,14,1;)  1  ipse, 

cum  primum  pabuli  copia  esse  inciperet, 
ad  exercitum  uenit:  112,2;  —  Brutum  .  .  . 
classi  .  .  .  praeficit  (e)  et,  cum  primum  posset 
(possit?),  in  Venetos  proficisci  iubet:  III  11, 
5;  —  constituit  Curio,  cum  primum  sit 
data  potestas,  proelio  rem  committere:  2,33,3. 

b)  ubi  prinium:  at  hostes ,  ubi  primum 
nostros  equites  conspexerunt  .  .  .,  impetu  facto 
celeriter  nostros  jjerturbauenmt :  IV  12,  1 ;  legio- 
nes,  ubi  primum  planitiem  attigeruut,  infestis 
contra  hostes  (c)  signis  coustiterunt:  VII 51, 3; 
VibuIIius  .  .  .,  ubi  primum  e  re  uisum  est  (e 
re  uisumst  Elberl.;  Np.;  rursus  eodd.;  reuersus 
est  2  dett.) ,  adhibito  Libone  (c)  .  .  .  agere 
instituit:  3,18,3;  —  quae  (classis)  ubi  con- 
uenit  ac  primum  ab  hostibus  uisa  est,  .  .  . 
naues  .  .  .  constiterunt:  11114,2. 

c)  quani  prinium:  ut  quam  primum  in- 
tellegere  posset,  utrum  apud  eos  pudor  atque 
officium  an  timor  plus  (c)  ualeret:  140,14; 
huic  mandat,  ut  (c)  exploratis  omnibus  rebus 
ad  se  quam  primum  reuertatur:  IV  21, 2;  C. 
Trebonium  legatum  reUnquit,  ipse  ut  quam 
primum  iter  faceret  (conficeret  [i ;  t^ehn. ,-  u.  CG) : 
VII  11,3;  magni  interesse  arbitrabatur  quam 
primum  oppido  potiri  cohortesque  ad  se  in 
castra  traducere:  1,21,1;  hoc  uero  magia  pro- 
periue  Varro,  ut  cum  legionibus  quam  primum 


1213 


prior  (primum)  —  priuatus 


1214 


W  Gades  contenderet:  2,20,1;  ut  quam  primum 
Be  cum  Antonio  coniungeret :  3, 30, 2 ;  ut  aut 
illum  quam  primum  traicere  quod  habet  Brun- 
disii  copiarum  cogamus  aut  exitu  (c)  prohi- 
beamus:  ap.  Cic.  ad  Att.  IX  14,  1. 

2.  —  /,um  ersleii  Ma!  (zro  vcquixov)'-  qui 
tum  i>rimum  adlato  nuntio  de  oppugnatione 
Vellaunoduni  .  .  .  praesidinm  Cenabi  tuendi 
causa  .  .  .  comparabanl:  Vnil,4;  primumque 
eo  tempore  Galli  castra  munire  instituerunt 
{u.  CC):  VII 30, 4;  Capuae  primum  sese  (c) 
confirmant  et  colligunt:  1,14,4. 

primo.  A.  sc(|UHiilur  certuc  ((uucdam 
uoces;  a)  posf  it.  poHt  1.  A.  p.  IIIS  cxtr.  ei 
JIN  (f,  loc). 

b)  postca  u.  poMtoa  p.  1117  H.  a)  (-1  (o) 
toc.j. 

e)  poKtea  (|uam  «t.  poKtcaqnani  p.  1147 
extr.  et  1148  (3  loc). 

d)  postquaiu:  Labienus  primo  uineas  agere, 
cratibus  atque  aggere  paludem  explere  atque 
iter  munire  conabatur.  postquam  id  diflicilius 
confieri  (c)  aniniaduertit  (c) ,  silentio  .  .  . 
egressus  .  .  .  Metiosedum  peruenit:  VII  58, 
1.2. 

e)  iiide:  VII  18,1  u.  prinin»*  p.  1208  A. 
b)  a)  clamor. 

1)  aliae  uoees:  aciemque  instruxit  primo 
(Na;  primum  b;  V.;  Db.:  primus  0'flil)  suis 
locis  pauloque  a  castris  Pompei  longius,  con- 
tineutibus  uero  diebus,  ut  progredcretur 
a  castris  suis  collibusque  Pompeianis  aciem 
subiceret:  3,84,2;  1  crebris  Pompei  litteris 
castigabantur,  quoniam  primo  uenienteni  Cae- 
sarem  non  proliibuisBent,  *at  reliquos  eius 
exercitus  impedirent:  3,25,3. 

«•)  tota  enunliatu:  Caesar  primo  .  .  .  proelio 
supersedere  statuit,  cotidie  tamen  equestribus 
proeliis  .  .  .  periclitabatur  (c).  ubi  nostros  non 

tesse  inferiores  intellexit,  .  .  .  tormenta  con- 
locauit.  .  .  .  hoc  lacto  .  .  .  sex  legiones  . .  .  in 
acie  constituit:  118,1-  5;  nostri  primo  integris 
uiribus  fortiter  repugnare  (c)  ....  cum  iam 
amplius  lioris  (o)  sex  continenter  pugnaretur 
ac  non  solum  uires ,  sed  etiam  tela  nostros  (c) 
deficeront,  .  .  .  adcurrunt  (c):  1114,2;  6,1.2; 
genus  hoc  est  cx  essedis  pugiiae:  primo  per 
onines  partes  perequitiiiit  et  tela  (^oiciunl  atqiie 
ipso  .  .  .  strcpitu  rotarum  onliucs  pleniiiKiuo 
jiorturbant,  et  cuin  sc  inler  cciuitiiiii  turnias 
insinuauerunt,  ex  easedis  desiliunt  et  ])cdibus 
(c)  proeliantur.  aiirigao  intorim  .  .  .  1V33, 1. 
2;  dixcrat  alii|iiis  lcniorcm  sententiain,  ut 
priino  (priiiiiiin?)  M.  Marcellus,  ingrcssus  iii 
eiun   oratioiKini  .  .  .;   ut  M.  Calidius,  iiui  ccn- 


sebat  .  .  .;  ut  M.  Kufus,  qui  .  .  .  sequebatur: 
1,2,2—4;  genus  erat  pugnae  militum  illorum, 
ut  magno  impetu  primo  procurrerent  (concur- 
rerent  hl) ,  audacter  locum  caperent ,  .  .  .  rari 
dispersique  pugnarent;  si  premerentur,  pedem 
referre  .  .  .  non  turpe  e.xistimarent :  1,44,1.2; 
ac  primo  Afraniani  milites  uisendi  causa  laeti 
ex  castris  procurrebant  contumeliosisque  uoci- 
bus  prosequebantur  'nostros  ....  sed  ubi  pau- 
latim  retorqueri  agmen  .  .  .  conspexerunt  .  .  ., 
nemo  erat  adeo  tardus  .  .  .,  quin:  1,69,1.3. 

li.  uon  sc(iuiiutiir  certue  uoces  uut  tota 
enuntiatu:  (V14, 5  u.  priinnni  p.  1^12  A. 
b);)  ubi  tempus  alterius  contabulationis  uide- 
batur,  tigna  item  ut  primo  (-ma  l)  tecta  ex- 
tremis  lateribus  instruebant:  2,9,7. 

pristinus.  A.  =  prior ,  superior :  Catone 
.  .  acerrime  repugnante  et  pristina  consuetu- 
dine  dicendi  mora  dies  extrahente  (catonem  .  .  . 
repugnautem  .  .  .  extrahentem  i):  1,32,3;  Allo- 
broges  .  .  .  seu  pristina  sua  consuetudine ,  quod 
uua  iu  GaLlia  bella  gesserant,  seu  gloria  elati 
cuncta  .  .  .  exposuerunt:  3,79,0;  ^   hoc 

unum  ad  pristinam  fortunam  Caesari  (caes. 
ad  pr.  fort.  h)  defuit:   IV  26, 5;  f  non 

oblitus  pristini  instituti  Caesar  mittit  ad 
eum  >i.  Clodium :  3,  57, 1 ;  ^  tanta  uniuersae 
CTalliae  consensio  l'uit  libertatis  uindicandae  et 
pristinae  belli  laudis  recupeiandae,  ut:  VII 
76,2;  t  auctis  copiis  Pompei  .  .  .  pristina 

oninium  confirmatur  opinio  et  spes  uictoriae 
augetur:   3,82,2;  t    noua  rehgio   iuris 

iurandi  .  .  .  rem  ad  pristinam  belli  rationem 
redegit :  1,  76, 5  ;  H  ut  noii  solum  in  pri- 

stiiiuin  statum  redissent,  sed  omniuin  tem- 
porum  dignitatem  et  gratiam  antecessisse  iiide- 
rentur:    VII  54, 4;  t    reminisceretur    et 

ueteris  incomniodi  populi  Ilomani  et  pristinae 
uirtutis  Heluetioruni :  113,4;  milites  non 
loiigiore  oratione  cohortatus  (c) ,  quam  uti 
suae  pristinae  uirtutis  memoriain  retinereiit:  II 
21,2;  hortatur,  ut  pristinain  uirtuteni  retineat: 
V  48, 6 ;  niilites  cohortatus ,  ut  suae  pristinae 
uirtutis  et  secundissimorum  ( c )  proeliorum 
retiuerent  memoriam  (o):  VII  62, 2;  quorum 
in  consilio  omnium  uestrum  consensu  pristinae 
resideio  uirtutis  (uirt.  rcsid.  fi)  ineinoria  uide- 
tur:  VII  77,4;  ueteiaiiae  legionis  milites  .  .  . 
iicquc  cx  pristina  uirtute  remitteniluiii  nliiiuid 
putauerunt  et  (c):  3,28,5. 

11.  =  hcsterinis:  milites  nostri  pristini  diei 
perfidia  incitati  in  cnstra  inruperunt:  IV  14,3; 
1f  magiiunujuc  fructuin  suae  pristiime  lcni- 
tatis   oiiiiiiiiiii   iiidiiii)  1'iicsiii'    fcivlmt:   1,74,7. 

priiiadiH.     1.  iil  lulicctliii:  uicos  tui  (pin- 


1215 


priuatus  —  pro 


1216 


dringentos,  reliqua  priuata  aedificia  incen- 
dunt:  15,2;  cf.  RSehn.  in  BPhW.  IV 1381; 
t  sed  priuati  ac  separati  agri  apud  eos  nihil 
est:  IV1,7;  t  arma  omnia  priuata  ac 

publica  in  domum  Gallonii  conlulit:  2,18,2; 
T  qui  praeter  imperatas  pecuuias  suo  etiam 
priuato  compendio  seruiebant:  3,32,4;  Tf 
Philippus  et  Cotta  (u.  CC)  priuato  consilio 
praetereuntur  neque  eorum  sortes  deiciuntur: 
1,6,5;  (nauis)  erat  sine  militibus  priuatoque 
consilio  administrabatur:  3,14,2;  ut  potius  pri- 
uato  paucorum  et  latronum  quam  regio  eon- 
silio  susceptum  belhim  uideretur :  3, 109,  6 ;  1f 
fere  de  omnibus  controuersiis  pubhcis  pri- 
uatisque  constituunt  (druides) :  VI  13,5;  T 

pecunias  monimentaque,  quae  ex  fano  Herculis 
conlata  erant  in  priuatam  (praetoriam  Paul) 
domum,  referri  in  temphim  iubet:  2,21,3; 
t  inimicitiasque  habebat  (Bibuhis)  etiam 
priuatas  cum  Caesare  es  aedilitate  et  praetura 
(CC)  conceptas:  3,16,3;  f  qua  in  re  Cae- 

sar  non  solum  publicas,  sed  etiam  priuatas 
iniurias  ultus  est:  112,7;  f  nauium, 

quae  cum  annotinis  priuatisque,  quas  sui  quis- 
que  commodi  (o)  causa  (c)  fecerat,  amphus 
octingentae  uno  (e)  erant  uisae  tempore  (c): 
V8,  6;  t  semper  se  rei  publicae  commoda 

priuatis  necessitudinibus  habuisse  potiora : 
1,8,3;  t  habere   se  a  Ponipeio  ad  eum 

priuati  (priuatim  Nae)  officii  mandata  de- 
monstrat:  1,8,2;  t  (praemia:  2,21,2 

u.  '2.  B.  1));)  t  cuni  in  reliquis  fere  (o) 

rebus,  publicis  priuatisque  rationibus  (del. 
Miller),  Graecis  litteris  (o)  utantur:  VI14,  3; 
t  res:  V3, 5  ii.  prinaf  ini ;  t  (druides) 

sacrificia  publica  ac  priuata  procurant:  VI 
13,4. 

2.  ui  subst.;  A.  siug:. :  si  qui  (quis  C;  Aim.) 
aut  priuatus  (priuati  (J)  aut  populus  eorum 
decreto  non  stetit,  sacriiiciis  interdicunt:  VI 
13, 6 ;  t  sacramento   quidem   uos  tenere 

qui  potuit  (Domitius),  cum  proiectis  fascibus 
et  deposito  imperio  priuatus  et  captus  ipse 
in  alienam  uenisset  potestatem?  2,32,9. 

B.  plur.;  a)  snbi.:  Uctoresque  habent  in 
urbe  et  (P.  Man.;  ex  »)  Capitolio  priuati 
(Steph.;  priuatim  s)  contra  omuia  uetustatis 
exempla  (u.  GC):  1,6,7;  2,18,5  u.  d)  extr.; 
t  (stare:  VI 13,  6  u.  A.) 

b)  (lat. :  prouinciae  priuatis  decernun  tur, 
duae  consulares,  rehquae  praetoriae:  1,6,5; 
t  tributis  (a.tti i\> utis,  Pluygcrs)  quibusdam 
populis  (hl;  publicis  af;  edd.)  priuatisque  (pu- 
blice  priuatimque  Ciacc.)  praemiis  rehquos  iu 
posterum  bona  spe  complet:  2,21,2. 


o)  geu. :  bona:  2,18,5  u.  d)  extr. 

d)  0.  praep.:  quas  (naues)  Igilii  et  in  Cosano 
apriuatis  coactas  seruis,  libertis,  colonis 
suis  compleuerat:  1,34,2;  —  Pompeius  .  .  . 
pecunia  societatis  sublata  et  a  (om.  Oaf)  qui- 
busdam  priuatis  sumpta  .  .  .  Pelusium  per- 
uenit:  3,103,1. 

iudicia  in  priuatos  reddebat,  qui  (redde- 
bat;  qui  Db.;  Dt.)  uerba  atque  orationem  ad- 
uersus  rem  publicam  habuissent;  eorum  (ha- 
buissent,  eorum  Db.;  Dt.)  bona  in  publicum 
addicebat:  2,18,5. 

prinatini:  (habere:  1,6,7?'.  prinatns 
2.  B.  a)  habere;  1,8,2  u.  prinatns  1.  offl- 
cium;)  eadem  ratione  priuatim  ac  publice  qui- 
busdam  (quibus  quaedam  Cfe)  ciuitatibus  (del. 
Paul)  habitis  honoribus  Tarracone  discedit: 
2,21,5;  t  postea  quam  non  nulli  principes 
.  .  .  ad  Caesarem  uenerunt  et  de  suis  priuatim 
(priuatis  -p)  rebus  .ab  eo  petere  coeperunt:  V 
3, 5 ;  ut  undique  ad  eum  legationes  concurre- 
rent,  gratiam  atque  amicitiam  pubUce  priuatim- 
que  peterent :  V  55,  4 ;  t  ^sse  non  nullos, 

quorum  auctoritas  apud  plebem  plurimum 
uaieat,  qui  priuatim  (priuati  Ciacc.)  plus  pos- 
sint  (c)  quam  ipsi  magistratus  :  117,1;  t 
(tribuere:  2,21,2  u.   prinatns   2.   B.  b).) 

prino:  neque  (se)  rem  publicam  al- 
terutro  exercitu  priuare  uoluisse:  3,90,3. 

pro.  I.  Conloeatio :  q  u  i b u  s  ille  pro  meri- 
tis  (sie  a;  edd.;  pro  quibus  meritis  p):  VII 
76,1;  (pro  quibus  rebus:  1,32,7;')  —  rell. 
locis  praepos.  primum  semper  obtimt  locum : 
pro  castris  minoribus  ct  simil.  2  locis;  pro 
communi  amico,  pro  his  rebus,  sim.  14  loc; 
pro  portis  castrorum  et  sim.  12  loc. ;  pro  rei 
necessitate  et  sim.  9  loc;  pro  maguis  hominum 
officiis,  pro  Caesaris  in  se  beneficiis,  pro  iis 
quas  acceperint  iniuriis,  pro  suis  tantis  popuU- 
que  Eomani  in  eum  beneficiis,  sim.  11  loc. 

11.  Signiflc;  A.  propr. ,  de  loco  {=  nqo, 
tUTTQoad-ev);  a)  =  ante;  iudieatur  a)  nbi 
quid  factuni  sit:  pro  castris  u.  castra 
p.  479  0)   (16  loc  erc.  148,  3);  t  (pro 

munitione:  3,46,3  u.  B.  b)  ji)  aa)  obicere;) 
t  copias  omnes,  quas  pro  oppido  conlo- 
cauerat,  in  oppidum  recipit  (c):  VII 71,  8; 
t  ii,  qui  pro  portis  castrorum  in  statione 
erant,  Caesari  nuntiauerunt  (c):  IV  32,  1 ; 
t  paulum  legiones  Ciesar,  quas  pro  uallo 
constituerat,  promoueri  iubet:  VII  70,5. 

[:i)  quo  qnid  motum,  ductum  sit:  dies  con- 
tinuos  quinque  Caesar  pro  castris  suas  copias 
produxit:  148,3. 

b)  =  in,   in   priore   (auterlore)   rei   parte 


1217 


pro 


1218 


(vorn  anf):  hac  re  pro  suggestu  pronun- 
tiata  .  .  .  proficiscitur :  VI  3,  G. 

B.  trsl.;  si.)  =  V7CEQ  (defeudeudi ,  tnendi 
causa):  pacem  ab  Eomani.s  petierunt.  pro  his 
Diuiciacus  .  .  .  facit  uerba:  II  (13,3;)  14, 1; 
Tf  petere  non  solum  Bellouacos,  sed  etiam  pro 
his  (iis  BM)  Haeduos,  ut  sua  clementia  .  .  . 
in  eos  utatur:  1114,5;  t  in  illa  magistra- 

tuum  (c)  controuersia  alter  pro  ConuictoUtaui, 
alter  pro  Coto  summLs  opibus  pugnauerant 
(pugnauerat  p):  VII 39, 2;  eum  tumuliun,  pro 
quo  pugnatum  est,  magnis  operibus  muniuerunt: 
1,47,4;  neu  pro  his  pugnarent,  a  quibus  cum 
contumelia  perfugae  appellarentur :  2,28,3;  tt 
quos  cum  sic  animo  paratos  (o)  uideat  (c),  ut 
nuUum  pro  sua  laude  periculum  recusent: 
VII 19, 5;  multum  ipsis  milltibus  hortantibus 
neque  ullum  periculum  pro  salute  Caesaris 
recusantibus  .  .  .  naues  soiuunt:  3,26,1. 

b)  =:  avxi ;  a)  ==  loco  (iiice)  «lcs ;  aa)  peudet 
cx  uerbis  :  pelles  (eraut)  pro  uelis  alutaeque 
lenuiter  coufectae :  III  13,  6 ;  his  (alcibus)  sunt 
arbores  pro  cubilibus:  VI  27, 3;  1  omnem 

eam  materiam,  quae  erat  caesa,  conuersam  ad 
hostem  conlocabat  et  pro  uallo  ad  utrumque 
latus  exstruebat:  11129,1;  1  qui  sunt 

adfecti  grauioribus  morbis  .  .  .  aut  pro  uicti- 
mis  homines  immolant  aut  se  immolaturos 
uouent:   VI  16,2;  1   locutus   est   pro 

his  Diuiciacus  Haeduus:  131,3;  f  ne  .  .  . 

iunoceutes  pro  nocentibus  poenas  pendant: 
VI  9,7;  1  homines  immolant  .  .  .,  quod, 

pro  uita  hominLs  nisi  (c)  hominis  (o)  uita 
reddatur,  non  posse  (c)  deorum  immortalium 
numen    placari  arbitrantur :  VI  16, 3 ;  t 

utuntur  aut  aere  aut  uummo  aureo  (aereo  (i; 
u.  CO)  aut  taleis  (c)  ferreis  ad  certum  pon- 
dus  examlnatis  pro  nummo  (pro  nummo  mn. 
p):  V12,4;  haec  (cornua  urorum)  .  .  .  ab 
labris  argento  circumcludunt  atque  in  amplis- 
simis  epulis  pro  poculis  utuntur:  VI  28, 6. 

[i[i)  pro  ('Diisule,  \n»  praelore:  deut  operam 
consules,  praetores,  tribuiii  plebis  qui^iuc  pro 
(om.  %;  athl.  PaiUarjatlms)  coss.  (cons.  ald;  con- 
suies  Oef;  proconsules  Manut.)  sint  (sunt  Uld ; 
om.  aef)  ad  urbem,  ne:  1,5,3;  t  pro 

praetore  u.  praftoi-  ;*.  JJH}  e)  (2  {3}  loc). 

yy):  ancorae  pro  liiuibus  forreis  catenis 
(erant)  reuinctae  :  III 13,  5. 

[i)  =  ut,  iiiui<|Uiiin,  ((iiiisi;  wy;  aa)  pcndct 
cx  uerbis:  quae  (legio)  pro  sulmidio  iiaulo 
aequiore  loco  coustiterat:  VII  51, 1 ;  t 

pro  uallo  exHtruero:  11129,1  u.  a)  aa)  ex- 
struore;  t  iiiagno  sibi  esso  prncsidio  posso, 

si    ibi    (oiii.    Olil)    pro   ciiHlello   ac   rct'cptaculo 

IjoxIc.  Cauuur.     11. 


turrim  ex  latere  sub  muro  fecissent:  2,8,1; 
t  habere  pro  u.  habeo  p.  1407  extr.  et 
1408  (5  loc);  t   quod  pro  uallo  carros 

obiecerant:  126,3;  hanc  (c)  (siluam)  .  .  . 
pro  natiuo  muro  obiectam  Cheruscos  ab  Suebis 
Suebosque  ab  Cheruscis  [iniuriis  incursionibus- 
que]  prohibere :  VI 10, 5 ;  Pompeiani  .  .  .  instare 
coeperunt  cratesque  pro  munitione  obiectas  pro- 
pulerunt,  ut  fossas  transcenderent :  3,46,3; 
has  munitiones  insequentibus  auxit  diebus,  ut 
pro  muro  obiectas  haberet:  3,112,8;  t  id 

eane  de  causa  . .  .  an  perfidia  adducti  fecerint, 
.  .  .  non  uidetur  pro  certo  esse  ponendum 
(p;  proponendum  a;  Np.,  Hold.):  VII 5,6; 
t  quae  (sublicae)  pro  ariete  (pariete  Victorius) 
subiectae  et  cum  omni  opere  coniunctae  uim 
fluminis  exciperent :  IV  17,  9. 

(ip)  non  pendet  ex  certis  uerbis:  cum  (Cae- 
sar)  .  .  .  maxime  uellet  pro  communi  amico 
atque  arbitro  (-trio  a')  controuersias  regum 
componere:  3,109,1;  —  Caesar  epistularum  ad 
Ciceronem  Neque,  inquit,  pro  cauto  ac 
diligente  se  castris  continuit:  Cliaris.  ed. 
Keil  I  p.  126 ;  —  quorum  alter  accepto  uulnere 
occupatus  (CC)  per  suos  pro  occiso  subla- 
tus,  alter  (alter  .  .  .  subl.  om.  af)  interfectus 
est:  3,109,5;  —  qui  ubi  pro  perfuga  ad  eos 
uenit:  11118,3;  —  qui  (milites)  uim  suorum, 
quod  in  simili  culpa  uersabantur,  ipsi  pro 
suo  periculo  defendebant:  3,110,4;  —  nihil 
hunc  (c)  se  absente  pro  sano  facturum  arbi- 
tratus ,  qui  praesentis  imperium  neglexisset :  V 
7, 7 ;  —  Considium  timore  perterritum  quod 
non  uidisset  pro  uiso  sibi  renimtiauisse :  I 
22,4. 

y)  =  coinpensandi  causa:  militibus  aequa 
facta  aestimatione  pecuniam  pro  liis  rebus 
dissoluit  (soluit  O):  1,87,1;  1  (esse: 

11113,6  u.  a)  aa)  esse;)  t  reddere:  IV 

16, 3  ib.  reddere. 

III 13, 5  u.  a)  yy). 

f)--did,  propter,  g:rntiu;  a)  peudet  ex 
iierbis:  (conlaudare:  V52,3  k.  d)  a)  aa) 
pro  merito;)  t  sese   pri>  Caesaris  in   se 

beneficiis  plurimum  ei  contiteri  debere:  V27, 
2;  t  quam  rem  et  paucis  contigisse  et 

pro  magnis  (et  a  romanis  pro  maximis  {B^)p) 
houiinum  (omuino  l'aid)  officiis  consuesso  tri- 
bui  docobat:  143,4;  t  consuesse  enim 

dcos  immortalcs,  .  .  .  quos  pro  sceloro  eoruiu 
ulcisci  uoliut,  his  secuudiores  intcrdum  res 
.  .  .  concedere :  1 14,  5 ;  ne  .  .  .  ulcisceudi  Ko- 
inanoH  pro  iis  (his  a.)  quas  acceperint  (accepe- 
rant  af)  iuiuriis  occasionom  diiuittuut:  V38, 2. 

p)  pt'iidi'1  cx  Nubst.:  ut  idiqiiaiulo  pro  tantis 

77 


1319 


pro 


1220 


laboribuB  fructum  uictoriae  perciperent:  VII 
27,2;  Tf  et  ciuitati  sese  consulere  .  .  .  et 

Caesari  pro  eius  meritis  gratiam  referre:  V 
27, 11 ;  quod  sibi  a  parte  (c)  eorum  gratia 
relata  non  sit  pro  suis  in  eos  maximis  bene- 
ficiis:  1,23,3;  1  Haeduos  et  Remos,  quos 

praecipuo  semper  honore  Caesar  habuit,  alte- 
ros  pro  uetere  ac  perpetua  erga  populum  Eo- 
manum  tide,  alteros  pro  recentibus  GaUici 
belli  officiis :  V  54,  4 ;  %  habere  nunc  se 

rationem  officii  pro  beueficiis  Caesaris:  V  27, 
7  ;  t  tametsi  (e)  pro  ueteribus  Heluetio- 

rum  iniuriis  populi  Eomani  ab  his  poenas 
bello  repetisset :  1 30, 2. 

y)  pend.  es  adlect.:  (erant)  Vticenses  pro 
quibusdam  Caesaris  in  se  benefieiis  illi  amicis- 
simi:  2,36,1. 

(5)  nou  peudet  ex  certis  qnibusdaui  uoci- 
bus:  (pro  .  .  .  beneficiis:  I  42, 3  u.  d)  a)  aa) 
pro   beneficiis ;   3, 10,  2  ib. ;  ^   pro  .  .  . 

beneuolentia:  V25,2  u.  p.  uirtute;  t 

ut  magna  multitudine  circumfusa  pro  tali  faci- 
nore  stirps  ac  nomen  ciuitatis  tollatur:  VI 34, 
8;  t  quibus  iUe  pro  meritis  (pro  quib. 

mer.  ^)  ciuitatem  eius  imniunem  esse  iusserat, 
iura  legesque  reddiderat  atque  (c)  ipsi  Morinos 
attribuerat :  VII 76, 1 ;  Caesar  magis  eos  (Mas- 
silienses)  pro  nomine  et  uetustate  quam 
pro  meritis  in  se  ciuitatis  conseruans  duas 
ibi  legiones  praesidio  relinquit  (c):  2,22,6;  f 
huic  Caesar  pro  eius  uirtute  atque  in  se 
beneuolentia  .  .  .  maiorum  locum  restituerat: 
V25,2. 

d)  =  ■Kard:,  a)  =  secuiidnm;  aa)  c.  snbst.: 
ad  eum  (Ptolomaeum)  Pompeius  misit,  ut  pro 
(eius  add.  0}  hospitio  atque  amicitia  patris 
Alexandria  reciperetur  atque  illius  opibus  in 
calamitate  tegeretur:  3,103,3;  %  magnam- 

que  in  spem  ueniebat,  pro  suis  tantis  populi- 
que  Romani  in  eum  beneficiis  cognitis  suis 
postulatis  fore ,  uti  pertinacia  desisteret :  1 42, 
3;  hunc  pro  suis  beneficiis  Caesar  idoneum 
iudicauerat,  quem  cum  mandatis  ad  Cn.  Pom- 
peium  mitteret:  3,10,2;  ^  scribendum  ad 

te  existimaui  et  pro  nostra  beneuolentia 
petendum,  ne  quo  progredereris :  ap.  Cic.  ad 
Att.  X  8  5,  1;  ^  si  forte  pro  sua  clementia 
ac  mansuetudine  .  . .  statuisset  Aduatucos  esse 
conseruandos :  1131,4;  \  Caesarem  quo- 

que  pro  sua  dignitate  debere  et  studium  et 
iracundiam  suam  rei  publicae  dlmittere :  1, 8, 
3;  t   pro   hospitio   i^.    hospitinni 

p.  1518  extr.  et  1519  (4  loc);  1[  quod  ne 

facias,  pro  iure  nostrae  amicitiae  a  te  peto: 
ap.  Oic.  ad  Att.  X  8  B,  1 ;  ^  sperare  (se 


add.  p)  pro  eius  iustitia,  quae  petierint,  im- 
petraturos:  V41,8;  \  (quem  locum  tuae 

probandae  {dik ;  pro  laude  X;  Fr.)  uirtutis 
(pro  laude  uirt.  tuae  fj)  exspecta.s  (|i;  spectas 
a;    Schn.,    Db.,   Fr.):   V44,3;)  H    pro 

magnitudine  periculi  bellum  parare  .  .  .  in- 
stituunt:  1119,3;  ^  pro  .  .  .  mansue- 

tudine:  1131,4  ti.  p.  clementia;  ^  Cice- 

ronem  pro  eius  merito  legionemque  conlaudat: 
V52,3;  T[  ut  .  .  .  reliqua  pro  loci  nalura, 
pro  ui  tempestatum  ilUs  essent  aptiora  et  ac- 
commodatiora :  III 13,  7 ;  t  uel  pro  hospitio 
regis  Nieomedis  uel  pro  horum  necessitate, 
quorum  de  (c)  re  (c)  agitur,  refugere  (c)  hoc 
munus  .  .  .  non  potui:  ap.  Gell.  V  13,  6;  equi- 
dem  mihi  uideor  pro  nostra  necessitate  non 
labore,  non  opera,  non  industria  defuisse:  ap. 
Gell.  XIII  3;  \  Scipiouem   eadem   spes 

prouiuciae  atque  exercituum  impelht ,  quos  se 
pro  necessitudine  partiturum  cum  Pompeio 
arbitratur  (CC):  1,4,3;  \  mUitibus  .  .  . 

agros  .  .  .  pollicetur,  quatema  (c)  in  singulos 
iugera  et  pro  rata  parte  centurionibus  euocatis- 
que:  1,17,4;  ^  quibus  quoniam  pro  pie- 

tate  (Q ;  proprietate  ABilfj)  satis  fecerit, 
habere  nunc  se  rationem  officii  pro  beneficiis 
Caesaris :  V  27,  7 ;  ^  ut  .  .  .  quae  .  .  in 

Gallia  gererentur  (  c )  cognosceret  consilium- 
que  pro  tempore  et  pro  re  (se  .1/)  caperet:  V 
8,1;  pro  quibus  rebus  hortatur  ac  postulat, 
ut  rem  publicam  .  .  .  una  secum  administrent : 
1,32,7;  \  pro  tempore:  V8, 1  u.  p.  re; 

1  pro  .  .  .  ui :  III 13,  7  u.  p.  natura. 

Pp)  pro  se:  cum  pro  se  quisque  in  con- 
spectu  imperatoris  etiam  in  (c)  extremis  suis 
rebus  operam  nauare  cuperet:  II  25, 3;  maxime- 
que  timoris  causa  pro  se  quisque  id  munus 
legationis  recusabat:  1,33,1. 

ji)  =  si  ratio  habetnr,  wg  TiQog,  log  iv :  re- 
giones  secutus  quam  potuit  aequissimas 
pro  loci  natura  XIIII  mOia  passuum  com- 
plexus  .  .  .  munitiones  .  .  .  perfecit:  VII  74, 1 ; 
—  pro  multitudine  autem  hominum  et  pro 
gloria  belli  atque  fortitudinis  angustos  se 
fines  habere  arbitrabantur :  12,5;  —  funera 
sunt  pro  cultu  GaUorum  magnifica  et 
sumptuosa:  VI 19, 4;  —  minus  multitudine 
miUtum  legionariorum  pro  hostium  numero 
ualebat:  151,1;  —  uado  per  equites  inuento 
pro  rei  uecessitate  oportuno,  ut  bracchia 
modo  atque  umeri  ad  sustinenda  arma  liberi 
ab  aqua  esse  possent:  VII 56, 4. 

[Falso :  doluisse  se,  quod  popuU  Romani  bene- 
ficium  (P.  R.  beneficium  d;  pro  beneticio  x) 
sibi  per  coutumeUam  . . .  extorqueretur:  1,9,  2.J 


1221 


pro  —  procedo 


1222 


I 


Repetlta  est  praepositio:  pro  tempore  et 
pro  re:  V  8, 1 ;  pro  multitudine  autem  hominum 
et  pro  gloria  belli  atque  fortitudinis :  12,5;  — 
uel  pro  hospitio  regis  . .  uel  pro  horum  neces- 
sitnte:  ap.  Oell.  V13, 6;  —  non  pro  amico, 
sed  pro  (om.  a;  plur.  edd.)  hoste  habiturum: 
144,11;  —  magis  .  .  pro  nomine  et  uetustate, 
quam  pro  meritis  .  .  .  ciuitatis:  2,22,6;  — 
(alter  pro,  alter  pro:  V54,4;  VII  39,  2;)  — 
pro  loci  natura,  pro  ui  tempestatum:  III 13, 
7;  ^    non    repetita    est   praep.:    pro 

castello  ac  receptaculo:  2,8,1;  pro  sua  cle- 
mentia  ac  mansuetudiue :  1131,4;  pro  cauto  ac 
diligente:  ap.  Cltaris.  1126;  —  pro  communi 
amico  atque  arbitro:  3,109,1;  pro  hospitio 
atque  amicitia  patris:  3,103,3;  pro  eius  uirtute 
atque  in  se  beneuolentia :  V  25, 2 ;  —  pro  disci- 
pUna  et  praeceptis:  3,10,4;  pro  nomine  et 
uetu.state:  2,22,6. 

probo.  A.  =  laudare,  comprobare,  a»sen- 
tiri;  (probari  =  placcrc  ;)  a)  sequitur  obieet. ; 
a)  alqd  ;  aa)  obi.  est  subst. :  consurgunt  ii, 
qui  et  causam  et  hominem  probant  .  .  .  atque 
a  (c)  multitudine  conlaudantur:  VI  23,  7;  f 
consilium  u.  coilt^ilinm  p.  674  (7  loc); 
IV  21,  7  u.  uirtutem;  "i  cum  his  mlhi  res 

*e8t,  qui  eruptionem  probant:  VII  77,  4;  ^f 
meum  factum  probari  abs  te  triumpho  gaudio 
(c):    ap.  Cie.  ad  Att.   1X16,2;  ^  hunc 

cum  reliquis  rebus  locum  probarat  (probaret 
Q^M-;  probabat  fl),  tum  (c)  quod:  VI 32, 5; 
^  probata  re  atque  omnibus  iure  iurando  (f) 
adactis  postero  die  .  .  .  duas  se  acies  .  .  . 
ostendunt:  VII 67, 1;  probat  rem  senatus  de 
mittendis  legatis:  1,33,1;  multum  ad  hanc  rem 
probandaru  adiuuat  adulescentia,  uiaguitudo  ani- 
mi  (o),  superioris  temporis  prouentus,  liducia  rei 
bene  gerendae:  2,38,2;  ^  omnium  consensu 
hac  (ac  BM;  haec  af)  seutentia  probata  .  .  . 
urbes  Biturigum  incenduntur:  VII 15, 1;  ijtque 
ego  haiic  sententiam  probarem,  ...  si  ... 
uiderem:  VII  77,6;  «i  cuius  et  uirtutem 

et  consilluni  probabat:  IV  21,  7. 

[i[j)  obi.  est  prononi.  (uel  nunicrale):  gaudeo 
mehercule  uos  significare  litteris,  quam  ualde 
probetis  ea,  quae  apud  Cortinium  sunt  gesta: 
ap.  Cic.  ad  Att.  1X7  (7,  1;  thoc  ueteres 

non  probant  milites:  VI 40, 4;  —  [haec  quo 
facilius  1'ompeio  probari  possent,  ouuies  suas 
tcrrestres  url)iumque  copias  diniissurum  {c;  u. 
CC):  3,10,10;]  ^  quod  non  nuUi  cum 

probarcnt  (comprob.  M') ,  periculi  causa  sequi 
non  potuerunt:  ap.  Oic.  wl  Att.  XSB,2;  — 
Hcipionem  ea  esse  auctoritatc,  ut  non  solum 
libcre  <[uac  probasset  e.xpoucie,  scd  c(iam  .  .  . 


compellare   (c)    ...   posset:   3,57,3;  1 

facilem  esse  rem,  .  .  .  si  modo  unum  omnes 
sentiant  ac  probent:  V31,2. 

fi)  alqiu:  hominem:  VT23,7  u.  a)  aa) 
causam;  ^  at,  credo,  [si]  Caesarem  pro- 

batis ,  in  (c)  me  otfenditis :  2, 32, 10 ;  ^^ 

in  se  iura  magistratuum  commutari,  ne  ex 
praetura  et  consulatu,  ut  sem{>er,  sed  (Ald.; 
tit  af;  sit  hl)  per  paucos  probati  et  electi  in 
prouincias  mittantur:  1,85,9;  in  se  aetatis  ex- 
cusationem  nihil  ualere,  f  quod  (quom  Np.; 
quin  Madu.)  superioribus  bellis  probati  (Iracti 
uel  debiUtati  Heller;  prostrati  Kraff.)  ad  ob- 
tinendos  (conficiendos  Paid)  exercitus  euocen- 
tur:  1,85,9. 

'/)  dupl.  acc:  ad  unum  omnes  Vercinge- 
torigem    probant    imperatorem:   VII  63, 6. 

b)  sequitur  iuUu. :  Caesar  etsi  ad  spem  con- 
ficiendi  negotii  maxime  probabat  (probat  f) 
coactis  nauibus  mare  transire  et  Pompeium 
sequi,  .  .  .  tamen:  1,29,1. 

c)  intellegeudum  est  obi.:  latum  .ib  X  tri- 
bunis  plebis  .  .  .,  ut  sui  ratio  absentis  habe- 
retur  ipso  consule  Pompeio;  qul  si  improbasset, 
cur  ferri  passus  esset  (c)?  si  probasset,  cur 
(c)  se  (c)  uti  populi  beneficio  prohibuisset?  1, 
32,3. 

B.  =  pracstai'e  (efflcere,  ut  probetiir):  pa- 
storesque  Domitii  (c)  spe  libertatis  excitati 
sub  ocuUs  domini  (c)  suam  probare  operam 
studebant:  1,57,4;  ^  quem  locum  tuae 

probandae  (dik;  pro  laude  a;  Fr.)  uirtutis 
(pro  laude  uirtutis  tuae  fl)  exspectas  (ji;  spectas 
a;  Sclm.,  Db.,  Fr.):  V44,3. 

V.  =  demoiistrare ,  argrumeutis  conlirmare; 
sequ.  a)  obi.:  id  se  facilc  ex  humiliiate  sua 
probare  posse:  V27, 4. 

b)  acc.  c.  iuf. :  perfacile  factu  (c)  esse 
illis  probat  (iUis  probat  del.  Hotom.)  conata 
perficere :  I  3, 6. 

proredo.  .\.  propr. ;  a)  absol. :  quorum 
discessu  Uberam  nacti  milites  conloquiorum 
facultatem   uulgo  procedunt :  1,  74, 1 ;  \ 

perterrito  etiiim  tum  excrcitu  princeps  Labie- 
nus  procedit  iuratque  so  eum  uou  deserturum : 
3,13,3;  t  commeatus  et  qui  frumenti  causa 
processerant  tuto  ad  se  recipit:  1,54,5;  t 

tali  dum  pugnatur  modo,  lente  atque  paulatim 
proceditur,  crcbroque,  ut  siut  auxiUo  suis, 
subsistunt:  1,80, 1. 

b)  additur  a)spatiuin:  iiequo  (c)  quisquam 
eet  .  .  .,  qui  se  aut  {<■)  adisse  ad  initiuiu  eius 
(o)  sUuae  dicat,  cum  dierum  iter  LX  pro- 
cesscrit,  aut:  VI  25,4;  t   lougius    u. 

loiitie  II.  -lUS  e)  (i)  (6"  loc);  longius  a  castris 

77* 


1223 


procedo  -    procul 


1224 


u.  longe  p.  497  P)  aa)  (.3  loe.):  ^  eo 

die  milia  passuum  XX  procedit  (progreditur 
P) :  V47, 1;  duplicatoque  eius  diei  itinere  VIII 
milia  (mil.  a)  passuiun  ex  eo  loco  procedit : 
3,76,3;  1  parua  manu  .  .  .  missa,  quae 

tantum  progrederetur  (c) ,  quantum  naues 
processissent :  VII  61,5;  t  cum  tridui  uiam 
processisset :  I  38, 1 ;  Ariouistum  . .  .  contendere 
triduique  uiam  a  (om.  fj)  suis  finibus  proces- 
sisse  (B-^p;  profecisse  a;   edd.;  u.  CC):  138,1. 

p)  nnde  procedatui* ;  aa)  ab:  ii,  qui  ab 
Alesia  (qui  alesiae  [i)  processerant ,  maesti 
.  .  .  se  in  oppidum  receperunt :  VII 80, 9. 

[i[i)  ex:  tV44,4  ?<.  y)  pip);)  3,76,3  u.  a) 
milia. 

y)  quo  proeedatur ;  aa)  ad:  magna  fiducia 
ad  nostras  naues  (Massilienses)  procedunt:  1, 
56,3. 

[ifi)  extra:  baec  cum  (c)  dixisset  (Pulio), 
procedit  extra  munitiones  (stc  fi;  ex  castris 
munitiones  a)  quaeque  pars  (P;  parti  a)  ho- 
stium  confertissima  est  uisa,  inrumpit  (c;  pro- 
cedit  ex  castris  munitionisqne  qua  parte  acies 
host.  conf.  est  u.,  inr.  Vielh.):  V44, 4;  uix 
agmen  nouissimum  extra  munitiones  processe- 
rat,  cum:  VI  8, 1. 

yy)  in:  scuto  ab  nouissimis  uni  mOiti  de- 
tracto  .  .  .  in  primam  aciem  processit:  II 
25,2. 

(J(3)  eo,  (luo :  hac  nostris  erat  receptus,  quod 
eo  incitati  studio  inconsultius  processerant :  1, 
45, 6 ;  1  cupiditatem  militum  reprehendit, 

quod  sibi  ipsi  iudicauissent ,  quo  procedendum 
aut  quid  agendum  uideretur:  VII  52,1. 

S)  quo  consilio:  aquationis  causa:  IV 
11,  4;  frumenti  causa:  1,  54,  5;  —  [ad]- 
aquandi  causa:  1,66,1;  aggeris  petendi 
causa:  1120,1. 

B.  trsl.;  a)  de  opere  iisque,  qui  In  opere 
faeiendo  occupati  snnt:  tertio  die  magna  iam 
pars  operis  Caesai-is  (-ri  Patd)  processerat: 
1,82,1;  1  sed  quantum  opere  (Afraniani) 
processerant  et  castra  protulerant,  tanto  abe- 
rant  ab  aqua  longius :  1,  81, 3. 

b)  de  terapore:  quantoque  eius  {del.  Koeh) 
amplius  processerat  temporis,  tanto  erant  ala- 
criores :  3, 25, 2. 

c)  de  rebus:  dibgentiam  quidem  uostram 
aut,  quem  ad  finem  adhuc  res  {om.  Nhl) 
processit,  fortunam  (processit  fortuna  Nhl) 
cur  praeteream  ?  2, 32, 11. 

Aduerb.:  inconsultius:  1,45,6;  lente:  1, 
80,1;  longius  9  loc.;  necessario:  VII 16, 
3;  paulatim:  1,80,1;  (uulgo:  1,74,1.) 

C    Yaleriui^    Procillasii :    (cotidianis 


interpretibus  remotis  per  C.  Valerium  Troucil- 
lum  (Hold.;  troaucillum  a/i;  traucillum  A  eorr., 
af:  Procillum  Manut.;  edd.),  principem  GalUae 
prouinciae,  familiarem  suum ,  cui  summam 
omnium  rerum  fidem  habebat ,  cum  eo  conlo- 
quitur :  1 19, 3 ;)  commodissimum  uisum  est  C. 
(om.  fli)  Valerium  (ual  /;;  uL  &a)  Procillum 
(-Y:  trouiciUum  f),  C.  Valeri  (conualeri  MQ) 
Caburi  fiUum,  summa  uirtute  et  humanitate 
adulescentem ,  cuius  pater  a  C.  Valerio  Flacco 
ciuitate  donatus  erat,  et  propter  fidem  et  propter 
linguae  Gallicae  scientiam,  qua  multa  iam  Ario- 
uistus  longinqua  consuetudine  utebatur  (u. 
codd.),  et  quod  in  eo  peccandi  Germanis  causa 
non  esset,  ad  eum  mittere:  147,4;  ef.  §  5.  6; 
C.  Valerius  (ual  h)  ProcUlus  (X;  trouicillus 
f) ,  cum  a  ciistodibus  in  fuga  trinis  catenis 
uiuctus  traheretur,  in  ipsum  Caesarem  hostes 
(c)  equitatu  (c)  persequentem  incidit:  153,5; 
cf  §  6.  7. 

procliuo:  adiuuat  rem  proelinatam  (in- 
clinatam  p)  ConuictoUtauis  plebemque  (c)  ad 
furorem  impeUit :  VII  42,  4 ;  ne  quo  progre- 
dereris  proclinata  (CM;  incUnata  al.)  iam  re, 
quo  integra  etiam  progrediendum  tibi  non  exi- 
stimasses:  ap.  Cic.  ad  Att.  X  8  iJ,  1. 

procliuis :  quibus  erat  procliue  tranare 
flumen:  1,48,7. 

proconsnl:  unde  L.  ManUus  (c)  procon- 
sul  impedimentis  amissis  profugisset:  III 
20,1;  H  simul  ab  Cn.  Pompeio  procon- 

sule  petit .  .  .,  quos  ex  Cisalpina  Gallia  *con- 
sul  sacramento  rogauisset,  .  .  .  ad  se  proficisci 
iuberet:  VI  1,2. 

procnl.  A.  =  Ttooqoi&Ev:  cum  .  .  .  id 
frater ,  qui  iam  proeUo  excesserat,  procul  aui- 
maduertisset  (animum  aduertisset  Mfi,): 
IV 12, 6 ;  fuga  totius  exercitus  procul  animad- 
uersa  sese  incolumes  in  castra  conferimt:  2, 
42,  5;  H    cum   primum    agmen    Pompei 

procul  cern  eretur:  3,41,5;  t  Ambiorix 

pronuntiari  iubet,  ut  procul  tela  coiciaut  neu 
(c)   propius  accedant:   V34, 3;  1    cum 

procul  Ambiorigem  suos  cohortantem  con- 
spexisset:  V36, 1;  signa  legionum  duarum 
procul  ab  utrisque  conspiciimtur :  1,  40, 7 ;  t 
barbari  signa  procul  conspicati  oppugnatione 
desistunt :  VI  39, 4 ;  quae  (cohortes)  procul  equi- 
tatum  Caesaris  conspicatae  .  .  .  signa  ad  Curium 
transferunt:  1,24,3;  \  fumi  incendiorum 

procul  uidebantur:  V48, 10;  equitatus  ho- 
stium  procul  idsus  est:  VII 12, 4;  haec  procul 
ex  oppido  uidebantur,  ut  erat  a  Gergouia  de- 
spectus  in  castra,  neque  tanto  spatio  certi  quid 
esset  explorari  poterat:    VII  45,4;    castra   .  .  . 


1225 


procul  —  procurro 


1226 


uallo  muniri  uetuit,  quod  emmere  et  procul 
iiideri  necesse  erat:  1,41,4;  aut  aliquo  accepto 
detrimento  aut  procul  equitatu  uiso  .  .  .  fugie- 
bant:  1,59,3;  quos  ubi  Afranius  procul  uisos 
(del.  Oiace.)  cum  Petreio  conspexit:  1,65,1; 
^  sed  peditatu  dumtaxat  procul  ad  speciem 
utitur,  equites  in  aciem  inimittit  (c) :  2,41,2. 

monet,  ut  ignes  in  castris  fieri  proliibeat,  ne 
qua  eius  adueutus  procul  significatio  fiat: 
VI  29, 5. 

B.  =  7c6qqcj;  a)  procul  ab:  postero  die 
procul  a  castris  hostes  in  collibus  consti- 
terunt:  V  17, 1 ;  —  consistunt  necessario  et 
procul  ab  aqua  et  natura  iniquo  loco  castra 
ponunt:  1,  81, 1. 

b)  non  additur  ab:  ubi  uineis  actis  aggere 
exstructo  turrim  (e)  procul  constitui  uide- 
runt:  1130,3;  — ut  procul  in  uia  dispositis 
familiaribus  suis  principibusque  ciuitatum  dis- 
parandos  deducendosque  ad  suos  curaret:  VII 
28,  G. 

procumbo.  A.  de  lioiuimbu!,;  a):  pro- 
cumbunt  omnibus  Gallis  ad  pedes  Bitu- 
riges,  ne  pulcherrimam  prope  totius  Galhae 
(o)  urbem  .  .  .  succendere  cogerentur:  VII  15,4. 

b):  ut  nostri,  etiam  qui  uulneribus  cou- 
fecti  procubuissent  (  -erant  f ) ,  scutis  innixi 
proelium  redintegrarent:  1127,1;  ad  summam 
desperationem  nostri  perueuiunt  et  partim 
fugientes  ab  equitatu  interficiuntur ,  partim  in- 
tegri  i^rocumbunt :  2, 42,  2. 

B.  de  bcstiis:  ueque  quietis  causa  (alces) 
procumbunt  neque,  si  quo  adliictae  casu  con- 
ciderunt,  erigere  sese  (c)  ac  (e)  subleuare 
possuut:  VI  27,  2. 

C.  de  rebus;  a):  frumenta  .  .  .  anni  tem- 
pore  atque  imbribus  procubuerant:  VI 43, 3. 

b):  compluribus  (c)  iam  lapidibus  ex  illa 
(c)  quae  suberat  turri  subductis  rei^enliua  ruina 
pars  eius  turris  concidit,  pars  reliqua  con- 
sequens    procumbebat:   2,11,4;  ^    haec 

(tigna)  cum  machinatiouibus  immissa  in  tlumen 
(c)  detixerat  .  .  .,  non  subhcae  modo  derecte 
(c)  ad  perpendiculum,  sed  prone  (c)  ac  fasti- 
gate  (c),  ut  secundum  naturam  flumiuis  pro- 
cumbereut:  IV  17,4. 

proeuratio:  amici  regia,  qui  propter 
aetateni  eiu»  in  procuratione  (curatioue  a; 
Np.,  Ut.)  erant  regni,  .  .  .  liberaliter  respon- 
(ierunt:  3,104,1;  erat  in  procuratione  regui 
proptcr  aetatem  pueri  nutricius  eius,  euuucbus, 
iioniine  I'otliinus:  3,108,1. 

(prociirittor:  1'uthinus  (nutricius  pueri 
et  procurator  regni  ,  in  parte  (c)  Cacsaris  aM. 
X,;  i\p.,  Dl.;  (lel.  FJlofiii  ;  Ob.),  cum  ad  Achil- 


lam  nuntios  mitteret,  .  .  .  a  Caesare  est  inter- 
fectus:  3,112,11.) 

procnro:  qui  (Gallonius)  eo  procurandae 
hereditatis    causa   uenerat:    2,18,2;  ^ 

ilh  (druides) rebus  diuinis  intersunt,  sacrificia 
pubUca  ac  priuata  procurant,  rehgiones  inter- 
pretantur :  VI 13, 4. 

procarro.  A.  abs.;  a):  eodem  tempore 
tertiam  aciem  Caesar,  quae  quieta  fuerat  et 
se  ad  id  tempus  loco  tenuerat,  procurrere  {edd. 
pr.;  praecucurrere  x;  praecurrere  Ob)  iussit: 
3,  94, 1 ;  —  acieque  in  locis  idoneis  instructa 
(c)  uuius  legionis  antesignanos  procurrere 
atque  eum  timiulim!i  occupare  iubet:  1,43,3; 
—  et  quotiens  (quo  Paid)  quaeque  cohors 
procurrerat  (procurreret  ^;  Sehn.),  ab  ea  parte 
magnus  numerus  hostiimi  cadebat:  Vo4, 2; 
illae  (ille  tiel  illae  x;  illi  0'-:  Sp.,  Dt.)  (cohor- 
tes)  celeriter  procucurrerunt  ( prociurr.  Ubl ) 
infestisque  signis  .  .  .  impetum  fecenuit:  3, 
93,5;  ^  eodem   tempore   equites   ab 

sinistro  Pompei  comu ,  ut  erat  imperatiun,  uui- 
uersi  procuciu-rerimt  (procurrerunt  Obl)  omnis- 
que  multitudo  sagittariorum  se  profudit :  3, 93, 
3;  1  ita  nostri  acriter  (o)  in  hostes  signo 

dato  impetum  fecerimt  itaque  hostes  repente 
celeriterque  prociurrerunt ,  ut :  I  52, 3 ;  1 

genus  erat  pugnae  militum  illorum,  ut  magno 
imp)etu  primo  procurrerent  <^concurrerenl  ///), 
audacter  locum  caperent,  ordines  suos  non 
magnopere  (c)  seruarent,  rari  dispersique  pu- 
gnarent:  1,44,1;  sed  nostri  mihtes  dato  signo 
cum  infestis  pilis  {om.  hl;  signis  N;  Ciacc.) 
procucurrissent  (procurrissent  Obl)  atque  ani- 
raum  aduertissent  uon  concurri  a  Pompeianis, 
.  .  .  cursum  represserunt :  3,93,1. 

b):  (Crastinus)  primus  ex  dextro  cornu 
procucurrit  (procurrit   0):  3,91,3. 

e):  relicti  ;\b  his  ^equitibus)  qui  una  pro- 
currerant  leuis  armaturae  (-ra  v)  circum- 
ueniebantur  atque  iuterficiebantur  ab  uostris: 
2,34,3;  'i  circuniiri  enim  sese  ab  aperto 

latere  procurrentibus  singulis  arbitrabantur: 
1,44,4;  1  (Pulio  piluni  in  hostes  immittit 

(c)  atque  unum  ex  nuiltitudine  procurrentcm 
traicit:  V  44,0.1 

d):  sic  neque  iu  loco  manere  ordiuesquc  ser- 
uare  neque  (seruarent.  quae  ap)  procurrere  et 
casuui  subire  tutum  uidebatur:  :i,41,'i. 

B.  ndditur,  u)  unde  protuiTatur;  x)  uh: 
3,  93, 3  u.  A.  a)  equites. 

(i)  ex  II.  ex  p.  U7II  (4  loc.i. 

Y)  hiuc:  hinc  ad  rei>ollcndun>  et  prosequen- 
dum  luistcni  procurrcbant :  2,8,2. 

b)  i|Ui>;  a)  cxlra:  uuamque  cohortem,  quae 


1227 


procurro  —  produco 


1228 


temere  ante  ceteras  extra  aciem  procurrerat, 
seclusam  ab  reliquis  circumueniuut :  1,55,3. 

P)  in:  iamque  .  .  .  apparabant,  cum  matres 
familiae  repente  in  publicum  procurrerunt 
{procurrerant  fj):  VII  26, 3;  t  calones  in 

proximum  (primum  (i)  tumulum  procurrunt: 
VI  40, 1. 

y)  quo:  V34, 2  u.  A.  a)  cohors. 

pi'odeo.  A.  de  sin^uiis  honiiiiibus:  liic 
(Baculus)  diffisus  suae  atque  omnium  saluti 
inermis  ex  tabernaculo  prodit;  uidet  .  .  .: 
VI 38, 2;  —  qua  ex  frequentia  T.  Labie- 
nus  prodit,  .  .  .  altercari  cum  Vatinio  incipit: 
3, 19,5;  —  euocantur  illi  ad  conloquium;  prodit 
Libo  atque  (c)  excusat  Bibulum:  3,16,3; 
t  tum  suo  more  conclamauerimt,  uti  (c)  aliqui 
ex  nostris  ad  conloquium  prodiret:  V26, 4. 

B.  de  niiiitibns :  ubi  ne  tum  quidem  eos 
(hostes)  prodire  intellexit,  .  .  .  exercitum 
in  castra  reduxit :  I  50,  2 ;  t  sed  rationem 
consilii  mei  accipite,  quo  firmiore  animo  in 
{oin.  x,;  an  ad?)  proelium  (proeho  Nhl)  pro- 
deatis:  3,86,2;  ^  si  quo  erat  longius 
prodeundum  aut  celerius   recipiendum :  I  48,  7. 

C.  de  uauibus  et  clnssium  ducibus:  sed 
neque  illi  (Jitrm.;  UIl  af:  quattuor  iV///)  sibi 
confisi  ex  portu  prodire  sunt  ausi,  .  .  .  neque 
Bibulus  .  .  .  satis  mature  occurrit :  3,  7, 2 ;  ^ 
nauesque  triremes  duas  .  .  .  pcr  causam  exer- 
cendorum  remigum  ad  fauces  portus  prodire 
iussit:  3,24,1. 

proditio.  A.  (subi.)  obi. :  cum  .  .  .  signa 
eius  militaria  .  .  .  Capuae  essent  comprensa  et 
familia  Keapoli  uisa,  quae  proditionem 
oppidi  appararet  (sic  Df.;  neapoli  uisaque 
proditioue  oppidi  apparere  x  ;  Neapoli,  uis  atque 
proditio  oppidi  appareret  iVp.;  N.  uisa  pro- 
ditionem  opp.  apparare  Kran. ;  N.  missa,  quae 
proditionem  opp.  appararet  F.  Hofm.:  Db.; 
Neap.,  ut  uis  atque  proditio  opp.  appareret 
Plityg.;  Neap.  uisa  esset  proditionem  opp.  ap- 
parare  Koch;  Neap.  iussa[que]  prod.  opp.  ap- 
parare  Paul) :  3, 21,  5. 

I!.  geu. :  proditionis  insimulare  u.  in- 
siiuaio  p.  185  sq.  (3  loc);  t  postulauit 
etiam  L.  Atranium  proditionis  exercitus  Acutius 
(c)  Rufus  apud  Pompeium:  3,83,2. 

C.  e.  praep.:  imperium  se  a  (c)  Caesare 
per  proditionem  nullum  desiderare,  quod 
habere  uictoria  posset  (e) :  VII  20,  7. 

proditov:  qui  ex  his  secuti  non  sunt,  in 
desertorum  ac  proditorumnumero  ducun- 
tur:  VI  23, 8. 

prodo.  A.  =  tradere,  edere,  patcfacere: 
a)  iiou  additur  uiemoria(e) :  cuius  rei  si  exem- 


plum  non  haberemus,  tamen  libertatis  causa 
institui  et  posteris  prodi  pulcherrimum  iudi- 
carem  (cuius  rei  .  .  .  iudicarem  om.  (i):  VII 
77,13;  1  ne  committeret,  ut  is  locus  .  .  . 

ex  calamitate  populi  Romani  et  internecione 
exercitus  nomen  caperet  aut  memoriam  pro- 
deret  (memoria  proderetur  Faern.)  :  1 13, 7. 

Galli  se  omnes  ab  Dite  patre  prognatos  prae- 
dicant  idque  ab  (ex  fJ)  druidibus  proditum 
dicunt :  VI 18, 1 ;  ^  magistratus  quae  uisa 

sunt  occultant,  quaeque  (c)  esse  ex  usu 
iudicauerunt  multitudini  produut:  VI 
20, 3. 

b)  memoriae,  memoria  prodere  u.  me- 
luoria  ^.  55S  A.  e)  et  B.  a)  (3  loc). 

B.  =  deserere,  destituere,  proieere:  desilite, 
inquit,  commilitones  (c),  nisi  uultis  aquilam 
hostibus    (om-.   h)    prodere:   IV  25,3;  1 

iiu^ent  omnes  se  exercitum  ducesque  non 
deserturos  neque  prodituros  neque  sibi  sepa- 
ratim  a  reliquis  consilium  captiu-os:  1,76,2; 
cuius  (Pulionis)  opera  proditum  exercitum 
C.  Antonii  demonstrauimus :  3, 67, 5. 

quid  irati  grauius  t  de  uobis  sentire  possunt, 
quam  ut  eos  prodatis,  qui  se  uobis  omnia 
debere  iudicant:  2,32,4;  t  (Cato)  queritur 

in  contione  sese  proiectum  ac  proditum  a  Cn. 
Pompeio:  1,30,5;  desertos  enim  se  ac  prodi- 
tos  a  uobis  dicunt.  .  .  .  uosne  uero  L.  Domitium 
an  uos  Domitius  deseruit?  nonne  extremam 
pati  fortimam  paratos  proiecit  ille?  non  (c) 
sibi  clam  uobis  salutem  fuga  petiuit?  non  (c) 
proditi  per  illum  Caesaris  beneficio  estis  con- 
seruati?  2,32,7.8;  1  ne  quod  in  se  scelus 

concepisse  neu  s  u  o  s  prodidisse  uideantur :  1 , 
74,3;  Tft  ut  a  quo  genere  hominum  uic- 

toriam  sperasset,  ab  eo  initio  fugae  facto  paene 
proditus  uideretur:  3,96,4. 

prodneo.  A.  =  Ttqodyeiv,  {i^dyeiv,) 
TTaQtOTdvm;  a)  =  iu  eouspcctuni  (honiinum) 
adducere;  obi.  est  a)  appeUat.:  Labienus  (c), 
cum  ab  eo  impetrauisset,  ut  sibi  captiuos  tradi 
iuberet,  omnes  productos  (Steph.;  reductos  x) 
osteutationis ,  ut  uidebatur,  causa  .  .  .  in  om- 
nium  conspectu  interfecit:  3,71,4;  casu  ciui- 
tatis  Gomphensis  (c)  cognito  ex  captiuis,  quos 
Caesar  ad  murum  produceudos  curauerat:  3, 
81,1;  t  ipse  in  munitione  pro  castris  con- 

sedit;  eo  duces  producuntur:  VII  89, 4;  f 
equites:  1,  23,  1  ;/.  senatores;  (2,  39,  5  u. 
equos;)  t    arma   conferri    (proferri   p), 

equos  (iumenta  Kelkrbauer)  produci,  obsides 
dari  iubet:  VII 12, 3;  multa  praeterea  spolia 
*proferebantur,  capti  homines  equique  (Ciacc; 
equitesque  x)   producebautur :  2,39,5;  f 


1229 


produco  —  proelior 


1230 


gladiatoresque,  quos  ibi  Caesar  in  ludo 
habebat,  ad  forum  productos  (deductos  A'o,- 
Np.)  Lentulus  spe  libertatis  confinnat:  1,14, 
4;  t  iiomines:  2,39,5  u.  equos;  t 

(impedimenta:  VII  45,2  u.  numerum;)  1 
missis  ex  oppido  legatis  de  deditione  arma 
conferri  (proferri  fi),  iumenta  produci,  sescen- 
tos  obsides  dari  iubet:  VII  11,2;  12,3  u.  equos; 
(45,2  u.  numerum;)  t  (Caesar)  munitiones 

.  .  hostium  admiratur;  legione  producta  (pro- 
ducta  legione  p)  cognoscit  uon  decimum  quem- 
que  (c)  esse  reliquum  (c)  militem  sine  uulnere: 
V52,2;  t  liberos:  1,23,1  u.  senatores; 

H  milites  u.  milei^  p.  o84  extr.  et  oSo  (S 
(4)  loe.);  t  (mulos:  VII  45, 2  u.  nume- 

rum ;)  t  Massilienses  post  superius  incom- 

raodum  ueteres  ad  eundem  numerum  ex  nauali- 
bus  productas  naues  refecerant:  2,4,1;  1 

prima  luce  niagnum  numerum  impedimen- 
lorum  (iument.  Ciacc.)  ex  castris  mulorumque 
produci  deque  (c)  his  (c)  stramenta  detrahi 
.  .  .  iubet  (ucrba  mulorumque  .  .  .  stramenta 
om.  «):  VII  45,  2;  t  iubet  arma  tradi, 

principes  produci:  VII 89, 3;  ef.  duces;  t 
Caesar  .  .  .  omnes  senatores  senatorumque 
liberos,  tribunos  militum  equitesque  Romanos 
ad  se  produci  iubet:  1,23,1;  c(.y)  hos  onines; 
t  audite  (inquit)  Romanos  miUtes.  producit 
seruos,  quos  in  pabulatione  .  .  .  exceperat  et 
fame   .  .  .   excruciauerat :   VII  20,  9 ;  t 

tirones  .  .  .  iure  iurando  accepto  .  .  .  se  Ota- 
cUio  dediderunt.  qui  omnes  ad  eum  perducti 
(0;  productiiV*)  contra  religionem  iuris  iurandi 
in  eius  conspectu  (c)  crudelissime  interficiun- 
tur:  3,28,4;  t  tril^unos:  1,23,1  u.  sena- 
tores. 

fi)  uom.  prupr. :  (tres  nobilissimi  Haedui 
capti  ad  Caesarem  perducuntur  (produc.  Vr.)  : 
Cotus  .  .  .  et  Cauarilius  .  .  .  et  Kpore- 
dorix:  VII  07,  7;)  —  itaque  omnes  uiio  con- 
siUo  Domitium  proiluctuni  in  publicum  cir- 
cumsistunt:  1,20,5. 

y)  proii.:  oppidani  pcrtcrriti  comprehensos 
eos,  quorum  opera  plel)em  concitatam  existi- 
mabant,  ad  Caesarem  ijorduxrrunt  (produxe- 
runt  Q^j\  Vr.):  VII  13,2;  ))roduciintur  ii  (A  ■ 
hii  (>;  hi  liM;Np.,  />/..),  quos  ille  cdocuerut, 
(iuae<liii  uellct:  VII3H,4;  t  '"os  omnos  pro- 
ductos  a  contunieliis  niilituin  conuiciisque  pro- 
hibet:  1,23,3. 

b)  =  ex  citstrls  ediiccro;  a):  copias  u. 
copia  j>.  7J7  (7  luc.);  t  omnibus  doinccps 
(lichiis  Caesar  exercitum  in  iicicm  (oniniiim 
dciriccjis  cacHHr  cxcrcitiiuni  aciciii  ())  :ic(iiuiiii 
iii  locuni  pioduxit,   Hi  J*oiiipciuH  jnoclio  dcctir- 


tare  uellet,  ut:  3,56,1;  t  Domitius  tum 

quoque  sibi  dubitandum  non  putauit,  quin  pro- 
ductis  legionibus  proelio  decertaret:  3,37,2; 
t  (numerum:  VII  45, 2  ii.  a)  7.)  numerum.) 
(i):  constituit  .  .  .  proelio  rem  committere, 
posteroque  die  productos  eodem  loco,  quo 
superioribus  diebus  constiterat,  in  acie  con- 
locat:  2,33,4. 

c)  =  prouehere ,  promouere:  Vatinius  .  .  . 
scaphis  ehcuit  naues  Laelianas  atque  ex  his 
longius  productam  unam  quinqueremem  et 
minores  duas  in  angusttis  portus  cepit:  3, 100,  2. 

d)  =  coniuiouere  (alqin ,  ut  prodeat)  {'.), 
ellcere(J):  (Pompeius)  ab  his  liberaliter  ipse 
appellatus  et  quadam  notitia  Septimii  produc- 
tus  .  .  .  nauiculam  paruulam  conscendit:  3, 
104,  3. 

e)  =  traducere  (?):  minus  exercitatis  remi- 
gibus  minusque  peritis  gubernatoribus 
utebantur,  qui  repente  ex  onerariis  nauibus 
erant  producti  (traducti?):  1,58,3. 

B.  =  /iirjxiveiv,  extcndere,  dislcudere,  dila- 
tare;  a):  Massiiienses  .  . .  quoad  licebat  latiore 
uti  (c)  spatio,  producta  longius  acie  circum- 
uenire  nostros  aut  pluribus  nauibus  adoriri 
singulas  .  .  .  contendebant:  1,  58, 1. 

b):  optimum  factu  esse  duxerunt  .  .  .  rem 
in  hiemem  producere:  IV  30, 2;  producitur  tuni 
(e)  res,  aciesque  ad  solis  occasum  contiueu- 
tur:  1,83,3. 

(C.  —TEiveiv,  oi,y.odoj.teh',  facere:  fossam- 
que  (c)  et  maceriam  (materiani  a)  sex  (o) 
in  altitudinem  pedum  praeduxerant  (prod.  fi): 
VII  G9, 5.) 

Producerc  ad  u.  ati  p.  105  sq.  (5  (6)  loc); 
—  in  aciem  aequum  iii  locum :  3, 56,  1 ;  in 
publicum:  1,20,5;  —  rem  in  hicmem:  IV  30, 
2;  —  co:  VII  89,4;  —  pro  castris:  148,3;  t 
cx  u.  ex  p.  1170  (3  loc). 

Aduerb.:  centuriatim:  1,76,3;  longius: 
1,58,1;  3,100,2;  repente:  1,58,3. 

proeliur.  A.:  (essedarii)  cum  se  inter 
equitum  turnia.s  iusinuauerunt,  ex  cssedis  desi- 
liunt  et  pedibus  (pedites  (i)  proeliantur:  IV 
33,1;  t    (duae    legiones)    jirofligatis 

Veromanduis  (c),  quibuscum  criiiit  •coiigressiie, 
ox  loco  superiore  in  ipsis  fluminis  rijjis  proe- 
liftbantur:  1123,3. 

(Sucbi)  cqucstribus  j^rooliis  saope  ex  equis 
desiliuul  ac  pedibus  jiroeliantur:  I V2,  3;  1t 
Curio  numquam  se  amisso  exorcitu  .  .  .  rouor- 
Hurum  oonririiiat  atquo  ita  j^rocliiins  intorfioitur: 
2,42,1;  ^t    acceilobiit    liiio,     ut    niim- 

(jiiiini  (illi)  oonlorf i,  sod  rari  iiiiigiiiHijue 
iutoruallis  juooliiucutur:   Vl(!,  4. 


1231 


proelior  —  proelium 


1232 


B. :    nuUuiu    iiitercedebat  tempus,   quin  ex- 

tremi  cum  equitibus  proeliarentur:  1,78,5. 

C.    inter    equites  u.   iiitei*   "p.  201  a)  a) 

(3  loe.). 

proelinni.  A.  subi.;  a):  si  quos  iiduer- 
sum  proelium  et  fuga  Galiorum  commoueret 
(moueret  ^»):  140,8;  f  etsi   sine   ullo 

periculo  (o)  legionis  (-ni  Ciacc.)  delectae  (com- 
missum  add.  &^)  cum  equitatu  proelium  f  o  re 
uidebat:  146,3;  t  proelium  fit  u.  facio 

p.  1271  sq.  (20  (21)  loc.) ;  t  unum  lioc 

proelium  superest;  quo  confecto  et  ille  suam 
dignitatem  et  nos  nostram  libertatem  recupera- 
bimus:  3,91,2. 

T))  iibl.  abs.:  reliquis  oppidi  partibus  sic  est 
pugnatum,  ut  aequo  proelio  discederetur  et 
neutri  pellerentur:  3,112,7;  \  neque  (e) 

erat  omnium  qidsquam,  qui  aspectum  modo 
(e)  tantae  multitudinis  sustineri  posse  arbi- 
traretur,  praesertim  ancipiti  proelio,  cum 
ex  oppido  eruptione  pugnaretur,  foris  tantae 
copiae  .  .  .  cernerentur:  VII  76,  5;  t  cur 

etiam  secundo  proelio  aliquos  ex  suis  amit- 
teret  (c)t  1,  72, 2 ;  —  ubi  neutri  transeimdi 
initium  faciunt,  secundiore  equitum  proelio 
nostris  Caesar  suos  in  castra  reduxit :  II  9, 2. 

B.  obl.:  eo  fama  iam  praecucurrerat  (c), 
quam  supra  docuimus ,  de  proelio  Dyrrachino, 
quod  multis  auxerat  (auxerant  Oflil)  parti- 
bus :  3, 80, 2 ;  1   neque  ante  proeUum  in 

ThessaUa  factum  cognitum  .  .  .  ex  portu 
insulaque  expelli  potuit:  3,100,4;  T  com- 

mittere  u.  committo  2.  A.  a)  p.  609  sq. 
(34  (35)  loc);  \  conficere:  3,91,2  u.  A. 

a)  superesse;  ^  contra  opinionem  enim 

militum  famamque  omnium  uideri  proelium 
defugisse  (Hotom.;  proelio  diffug.  «)  magnum 
detrimentum   adferebat:   1,82,2;  T[  non 

nullos  ab  (c)  nouissimis  deserto  (^l;  desertos 
BMQp;  Fr.;  desperato  Paul;  deserto  loco 
Klussmann)  proelio  excedere  *acie  {add.  Oud.) 
ac  tela  uitare:  II  25, 1 ;  ^  quarum  (legio- 

num)  aduentu  proelium  dirimitur  ac  suas 
uterque  legiones  reducit  in  castra:  1,40,7; 
T  facere  u.  facio  p.  1271  sq.  (24  (2.5)  loc); 
^  milites  certiores  facit,  pauUsper  intermit- 
terent  proelium  .  .  .  seque  ex  labore  refice- 
rent :  III  5, 3 ;  ^  hoc  proeUo  trans  Ehenum 
nuntiato  Suebi  .  .  .  domiun  reuerti  coepe- 
runt :  I  54,  1 ;  milites  .  .  .  proelio  nuntiato 
cursu  incitato  in  summo  colle  ab  hostibus  con- 
spiciebantur :  1126,3;  Cassiuellaunus  hoc  proeUo 
nuntiato  tot  detrimentis  acceptis  .  .  .  legatos 
.  .  .  mittit:  V22, 3;  hoc  primum  (proelium 
Paitl)    Caesari  .id  Ilerdam  nuntiatur:   1,59,1; 


t  opponere  (praeponere) :  3,73,2  ii.  C. 
extr.;  1  Heluetii  .  .  .  rursus   instare  et 

proeUum  redintegrare  coeperunt:  I  25,  6; 
(milites)  rursus  (c)  resistentes  hostes  redinte- 
grato  proeUo  in  fugam  coniecerunt  (c)  :  II  23, 
2 ;  ut  nostri ,  etiam  qui  uulneribus  confecti 
procubuissent ,  scutis  innixi  proeUum  redinte- 
grarent  (redint.  proel.  C) :  II  27, 1 ;  f  hi 

(f)  nostros  disiectos  adorti  proelium  renoua- 
runt:  11120,4;  t  ita  proeUum  resti- 

t  u  t  u  m  est :  1 53, 1 ;  restituto  proeUo  ac  repulsis 
hostibus  eo,  quo  Labienum  miserat,  contendit: 
VII  87, 3;  t   (centuriones  eius  cohortis, 

quae  in  statione  erat,)  pauUsper  una  proeUum 
sustinent:  VI38,  3;  quod  (nostri)  iniquo  loco 
atque  impari  congressi  numero  (c)  quinque 
horis  proeUum  sustinuissent :  1,47,3;  f 

nocturnaque  proeUa  esse  uitanda:  1,67,3. 

C.  dat.:  proeUo  rem  committere  u.  com- 
mitto  p.  611  B.  a)  (3  loc);  1  proelio 
(-us)  interesse  u.  intersnm  p.  224  B,  a) 
(3  loc);  f  Caesar  .  .  .  exercitum  reficit 
(c),  ne  defessum  proeUo  obiciat:  1,65,2; 
t  "futurum,  ut  .  .  .  ei,  qui  ante  dimicare  timuis- 
sent,  ultro  se  proelio  offerrent:  3,  73,6;  t 
hortatusque  est,  ne  .  .  .  his  rebus  terrerentur 
multisque  secundis  proelus  unum  aduersum  et 
id  mediocre  opponerent  (praepon.  Paul): 
3,73,2. 

D.  geiiet.;  a):  superius  .  .  institutum  .  .  . 
seruabat,  ut  .  .  .  expeditos  .  .  .  inter  eqmtes 
proeUari  iuberet,  qui  cotidiana  consuetudine 
usum  quoque  eius  generis  proeUorum  per- 
ciperent:  3,84,3;  f  miUtes  cohortatus,  ut 
suae  pristinae  uiitutis  et  (tot  add.  fj;  Schn.) 
secundissimorum  proeliorum  retinerent  memo- 
riam  (mem.  ret.  p)  .  .  .,  dat  signum  proeUi: 
VII  62, 2;  1  [equestris  autem  proelii  ra- 
tio  et  cedentibus  et  insequeutibus  par  atque 
idem  periculum  inferebat:  V  16, 3;]  uno  die  VI 
proeliis  factis ,  .  .  .  cum  horum  omnium  ratio 
haberetur  (iniretur  Ciaoc.) ,  ad  duo  (c)  miUa 
(c)  numero  ex  Pompeianis  cecidisse  reperie- 
bamus :  3,  53, 1 ;  1  indignantes  miUtes  . . . 
et  signum  proelu  exposcentes  edocet:  VII19, 
4;  Labienus  milites  cohortatus  .  .  .  dat  signum 
proelu:  VII  62,2;  sese,  cum  opus  esset,  signum 
proelu  daturum :  2,  40, 3. 

b):  occasionis  esse  rem  (rem  esse  p),  non 
proelu :  VII  45,  9. 

E.  abl.;  a)  causac:  accidere:  3,87,3  u.  d) 
tot  proelus;  t  (appellare:  3,71,3  u.  d) 
eo  proeUo;)  l  X.  legionem  in  dextro  comu, 
nonam  in  sinistro  conlocauerat ,  tametsi  erat 
Dyrrachinis    proeliis     uehementer    atteuuata 


1233 


proelium 


1234 


(erat  .  .  .  attenuata  NOhl;  erant  attenuatae 
af):  3,89,1;  1  quantum   iam  apud  eos 

(Gallos)  hostes  uno  proelio  auctoritatis  essent 
consecuti  sentiebat:  IV  13,3;  1  (desi- 

derare:  3,53,2  u.  d)  omnibus  proel.;  3,71,1 
ib.  duobus  pr. ;)  1[  elati  spe  celeris  uic- 

toriae  et  hostium  fuga  et  (c)  superiorum  tem- 
porum  secundis  proeliis  nihil  adeo  arduum  sibi 
esse  {c)  existimauerunt  (c),  quod:  VII 47, 3; 
t  frangi:  131,7  u.  b)  frangere;  1  quod 

ftiit  roboris  duobus  proeliis  Dyrrachinis  in- 
teriit:  3,87, 5;  1  quod  lequitatum)  re- 

centi  proelio  perterritum  esse  existimabat: 
IV13,  G;  ut  eos  (equites)  superioribus  perterri- 
tos  proeliis  in  medium  reciperent  agmeu:  1, 
79,5;  1  quo  proelio  sublati  Heluetii .  . . 

nouissimo  agmiiie  proelio  (del.  Grut.)  nostros 
lacessere  coeperunt:  115,3. 

b)  instr.:  (pro  explorato  habebat  Ambiorigem 
proelio  non  esse  contenturum  ([i;  concer- 
taturum  AQM^;  edd.;  concertaturum  ten- 
turum  BM):  VI5,  3;>  t  quo  proelio  bel- 

lum  Venetorum  totiusque  orae  maritimae  con- 
fectum  est:  III 16,  1;  1[  equites  hostium 

essedariique  acriter  proelio  cum  equitatu  iiostro 
in  itinere  conf lixerun t:  V15, 1;  1  Heluii 
sua  sponte  cum  fiuitimLs  proelio  cougressi 
(-sis  B)  pelluntur:  VII  65,2;  f  consequi: 
IV  13,3  u.  a)  consequi;  f  contendere  u. 
contendo  p.  70  7  extr.  et  708  (13  loc.) ;  t 
deeertare  u.  docerto  K.  p.  828  sg.  (8  loc); 
t  equitatus  nouissimos  ( nouissimo  a  corr. ) 
proelio  dctinebat  (distinebat  Ciacc.):  3, 
75,4;  t   dimicare    ii.   diniico  B. 

p.  iJl-l  sq.  (8  loc.j;  t  quod  (militcs)  supe- 

rioribus  proeliis  exercitati  quid  fieri  oporteret 
.  .  .  ipsi  sibi  praescribere  (c)  .  .  .  poterant:  II 
20,3;  t  (exquirere:  118,2  m.  periclitari ;) 
1  cum  his  Haeduos  . .  .  armis  contendisso.  quibus 
proeliis  calamitatibusque  fractos  .  .  .  coactos 
esse  .  .  .:  131,7;  \  fundere:  144,3  u. 

superare;  t  quo   proelio  sublati  llcluclii 

.  .  .  audacius  subsistere  non  numquaui  ct  uouis- 
simo  agmiue  proelio  {del.  Orut.)  nostros  laces- 
sere  cocperunt:  115,3;  nuntiarent,  nc  hostcs 
proelio  lacessereut  et  si  ipsi  lacesserentur, 
sustinerent,  quoud :  IV  11,6;  lonius  (c)  quam 
pridie  nostros  eciuilos  proelio  laoossere  oooiie- 
ruut :  V  17, 1 ;  noque  iam  ut  ali(jui<l  uilquiroret 
proelioque  hostes  lacesserct  .  .  .  cogitabat:  VII 
59, 4 ;  Afrauius  Petreiusque  .  .  .  copiiiB  suas  ad 
iiifiniaH  montis  radices  ])roducunt  ot  proelio 
laoossunt:  1,42,2;  isdeni  de  causis  ('aosar  .  .  . 
proolio  (aniplius  add.  U)  non  lacessil:  1,81,2; 
conslituorat    sigua    iiifcroutibus    rosislcre    (c), 

Loxic.  Cuoiiur.     11. 


prior   proelio  non  lacessere :  1, 82, 5 ;  ^ 

compluribus  his  (c)  proeliis  pulsis  .  .  .  in 
fines  Vocontiorum  .  .  .  peruenit:  110,5;  44,3 
u.  superare ;  Pompeius  enim  nullo  proelio  pulsus 
uestri  facti  praeiudicio  demotus  Italia  excessit: 
2,  32, 2 ;  t  cotidie  tamen  equestribus  proe- 

liis  quid  hostis  uirtute  posset  et  quid  nostri 
auderent  periclitabatur  ( sollicitationibus 
exquirebat  B^^) :  118,2;  neque  uUum  fere 
diem  intermittebat,  quin  equestri  proelio  inter- 
iectis  sagittariis  quid  in  quoque  esset  animi  ac 
uirtutis  suorum  periclitaretur  ([i;  Schn.,  Db.; 
perspiceret  reec;  i\p.,  Fr.,  Dt:^;  perspiceretur 
a;  Dt.\  Eold.):  VII  36,4;  t   (perspi- 

cere:  VII 36,4  u.  periclitari;)  t  ceme- 

batur  equitatus  nostri  proelio  nouissimos  illo- 
rum   premi  uehementer:  1,64,1;  t  ita 

ancipiti  proelio  diu  atque  acriter  pugnatum 
est :  I  26, 1 ;  t  eas  omnes  copias  a  se  uno 

(xmo  a  se  P)  proelio  pulsas  (fusas  B-'^)  ac 
superatas  esse:  144,3;  hostes  proelio  supe- 
rati  .  .  .  legatos  de  pace  miserunt:  IV27, 1; 
Massilienses  (c)  ...  bis  proeUo  nauali  (nau. 
proel.  a;  Np.,  Dt.)  superati  .  .  .  sese  dedere 
sine  fraude  constituunt:  2,22,1;  an  paenitet 
uos  .  .  .,  quod  bis  per  biduum  equestri  proeUo 
superauerim  ?  2,  32, 12 ;  quicumque  alterum  ob- 
sidere  conati  sunt,  perculsos  atque  infirmos 
hostes  [adorti]  aut  proelio  superatos  .  .  .  con- 
tinuerunt:  3,47,2;  t  ut  semel  (Ariouistus) 

Gallorum  copias  proelio  uicerit,  quod  proelium 
factum  sit  ad  Magetobrigam  (c):  131,12;  (GaUi) 
paulatim  adsuefacti  superari  multisque  uicti 
proeliis  ue  se  quidem  ipsi  cum  illis  uirtute 
companmt:  VI 24, 6;  quos  (c)  (Boios)  ibi  (c) 
Heluetico  proelio  uictos  (uictor  AQ)  Caesar 
conlocauerat :  VII  9, 6. 

cum  .  .  .  Hispauis  equitibus  emissis  (c) 
equestri  proelio  superiores  fuissent:  V 
26,3. 

e)  soiiurat. :  Labieuus  .  .  .  nostros  exspecta- 
bat   proelioque  abstinebat:  122,3;  t 

(diffugere:  1,82,2  u.  B.  defugere;)  t 

excedere  u.  exeedo  p.  1197  (i)  (4  loc.) ; 
t  Cacsar  primo  et  proi)ler  multitudiuem  ho- 
stium  et  proplor  exiiniam  opiiiionoui  uirtutis 
proelio  supersedere  statuit:  118,1. 

d)  teiiii>.:  duobus  his  unius  diei  proeliis 
Caesar  (c)  desiderauit  miUtes  DCCCCIA  et 
equites   (c)  *  *  *:  3,  71, 1;  t    Pompoius 

eo  proelio  imperator  est  appollatus:  3,71,3; 
Cacsar  existimabat  eo  proelio  excellentissimain 
uirtulom  Cra.Htiui   fiiisso:  3,99,2;  t   quod 

oius  soccri  L.  Pisonis  auum,  L.  l'isonem  loga- 
tum,    Tigurini    eodoiu    proolio    quo    Cassium 

7» 


1235 


proelium  —  profectio 


1236 


interfecerant:    I  12,  7;  ^   equestribus 

proeliis  saepe  ex  equis  desiliunt  ac  pedibus 
proeliantur:  IV  2, 3;  T[  hoc  proelio:  126, 

2  u.  toto  pr. ;  liis  proeliis:  3,71,1  u.  duobus 
pr.;  Tf  quem  (Baculum)  Neruico  proelio 

compluribus  confectum  uulneribus  dixinius :  III 
5,2;  \  nostri  non  amplius  XX  omnibus 

sunt  proebis  desiderati:  3,53,2;  t  quo: 

1 12, 7  u.  eodem  pr. ;  Tf  cuius  mentionem 

superioribus  proeliis  fecimus:  VI38, 1;  \ 
magna  pars  (ilMus  exercitus)  deperiit,  quod  acci- 
dere  tot  proelus  fuit  necesse:  3,87,3;  ^" 

nam  lioc  toto  proelio,  cum  ab  hora  septima 
ad  uesperum  pugnatum  sit,  auersum  (c)  hostem 
uidere  nemo  potuit :  I  26, 2. 

F.  c.  praep.;  a)  a:  militesque  auersi  a 
proelio  ad  studium  audiendi  et  cognoscendi 
feruntur :  2, 12, 1  (iVp.  2) ;  1  Caesar  suos 

a  proelio  (a  proel.  suos  af)  continebat:  I 
15,4. 

satis  longo  spatio  temporis  a  Dyrrachinis 
proeliis  intermisso:  3,84,1. 

b)  ad:  quod  ad  proelium  egressi  Curionis 
^  mUites  iis  rebus  indigebant,  quae:  2,35,5;  \ 
prodire:  3,  86,2  u.  e) ;  \  quae  (mulieres) 

in  (ad  P)  proeUum  proficiscentes  (milites 
add.  i?-{i)  passis  manibus  flentes  implorabant:  I 
51,3. 

e)  de:  diiferendum  est,  inquit,  iter  in  prae- 
sentia  nobis  et  de  proeUo  cogitandum,  sicut 
(e)  semper  depoposcimus.  animo  simus  (c)  ad 
dimicandum  parati:  3,85,4;  \  neque  multo 
post  de  proelio  facto  in  Tbessalia  cognitum 
est:  3,101,7;  \  luba  certior  factus  a 

Saburra  de  nocturno  proelio  II  milia  .  .  .  equi- 
tum  .  .   .  Saburrae  submittit  (c):  2,40,1. 

simul  a  Pompeio  Utteris  per  omnes  prouin- 
cias  ciuitatesque  dimissis  (c)  de  {add.  Scal.; 
om.  X;  edd.)  proelio  ad  Dyrrachium  facto  *elatiu8 
inflatiusque  multo,  quam  res  erat  gesta,  fama 
percrebruerat  (c)  :  3,79,4;  80,2  u.  IJ.  augere; 
1  litterae:  3,79,4  u.  fama. 

d)  ex;  a):  pauci  ex  proeUo  elapsi  ([i; 
lapsi  a;  Np.)  .  .  .  ad  T.  Labienum  .  .  .  per- 
ueniunt :  V  37,  7 ;  t  aurigae  interim  paula- 

tim  (c)  ex  proelio  excedunt:  IV  33,  2;  | 
t  (labi:  V37,7  u.  elabi;)  J  equites  ex 

proelio  perpauci  se  recipiunt:  2,42,5;  t 

signaque  mUitaria  ex  proelio  ad  Caesarem  sunt 
relata  CLXXX  et  aquilae  VIIII:  3,99,4; 
t  ex  eo  proeUo  circiter  hominum  milia  CXXX 
superfuerunt:  126,5. 

p):  erat  in  oppido  .  .  .  terror  ex  superiori- 
bus  proeliis  magnus:  2,36,1;  —  reliqui  uul- 
neribus  ex    proeliis  et  labore  ac  maguitudine 


itineris  confecti  consequi  non  potuerant :  3, 
106, 2. 

e)  in  c.  acc:  quo  firmiore  animo  in  (om. 
\;  ad?)  proelium  (proelio  A7(/)  prodeatis: 
3,86,2;  t  proficisci:  151,3  u.  b)  pro- 

ficisci. 

I)  iii  c.  al)l.;  a):  cum  his  in  proeliis  uer- 
sabantur:  148, 5;  qui  sunt  adfecti  grauiori- 
bus  morbis  quique  in  proeliis  periculisque  uer- 
santur,  aut  pro  uictimis  homiues  immolant  aut 
se  immolaturos  uouent:  VI  16,2. 

fi):  u.  in  p.  131  (8  loc). 

y):  crebraque  ob  eam  causam  proelia  fie- 
bant.  in  his  (proeliis?)  cum  legio  Caesaris  nona 
praesidium  quoddam  occupauisset  et  munire 
coepisset,  .  .  .  Pompeius  .  .  nostros  .  .  opere 
prohibere  coepit :  3, 45, 2. 

g)  post:  qui  (principes)  post  proeUum  (fac- 
tum  add.  [i)  ad  Caesarem  (c)  conuenerant:  IV 
30,1. 

Adieet.  et  uumer.:  aduersum  (-a)  u.  ad- 
nersus  Tp.  189  B.  a)  {l  loc);  aequum:  3, 
112,7;  aliquot:  1111,4;  anceps:  126,1; 
VII  76,5;  (1,40,7;)  3,63,3;  complura:  110, 
5;  VI  12,3;  cotidiana:  11,4;  crebra:  3,45, 
1;  dispar:  V16,2;  duo:3,  71,  1;  87,5;  Dyr- 
rachinum  (-na):  3,80,2;  84,1;  87,5;  89,1; 
equestre  (-ria)  ti.  eqnestei*  p.  1039  sq. 
(18  loc);  Helueticum:  VII9,6;  leue:  VII 
36,1;  53,2;  mediocre:  3,73,2;  multa:  VI 
24,6;  3,73,2;  nauale:  2,22,1;  Neruicum: 
1115,2;  nocturnum  (-na):  1,67,3;  2,40,1; 
nouissimum:  IV  16,  7;  nullum:  2,  32,  2; 
omnia:  3,53,L2;  87,2;  paruula:  1130,1; 
V50,l;  pedestria:  IV 24,4;  plurima:  1,7, 
6;  recens:  IV  13,6;  secundum  (-a):  III 1, 
4;  VI12,3;  VII 47,3;  53,2;  1,7,6;  72,2;  3, 
73,2;  84,5;  105,2;  secundius:  119,2;  secun- 
dissima:  VII 62,2;  sex:  3,53,1;  superiora: 
1120,3;  VI38,1;  1,79,5;  2,36,1;  tot:  3,87, 
3;  totum:  126,2;  tria:  3,  53, 1  fi/sj ,■  unum: 
144,3;  IV  13,3;  3,73,2;  91,2. 

pvofectio.  A.  snbi.:  ne  profectio  nata 
ab  (e)  timore  defectionis  similis  (similisque 
efk ;  Sclm.)  fiigae  uideretur:  VII  43,5;  — 
fecerunt,  ut  consimiUs  fugae  profectio  uide- 
retur:  1111,1. 

B.  obi.:  itaque  cognita  Pompei  profectione 
concursantibus  ilUs  atque  in  ea  re  occupatis 
uulgo  ex  tectis  significabant:  1,28,2;  ut  .  .  . 
quam  serissime  (Scal.;  suetissime  x)  eius  pro- 
fectio  cognosceretur:  3,75,2;  t  in  tertium 

annum  profectionem  (-nes  If)  lege  confir- 
mant  (conferunt  Ktncala;  constituunt  Pramm.): 
I  3,  2 ;  t  Allobroges   .   .   .    cuncta ,    ut 


1237 


profectio  -   proficio 


1238 


erant  acta,  exposuerunt  et  Caesaris  profec- 
tionem  (prof  caes.  l) ,  aduentum  ( Oakl;  et 
aduentum  f)  Pompei  docuerunt:  3,79,6; 
^  his  rebus  fugae  similem  profectionem  efficit 
(p;   eflecit  a;   edd.;  ti.  CC}:  VI  7, 8;  t 

ueritus,  ne  (c),  si  (c)  ex  hibernis  fugae  simi- 
lem  profectionem  fecisset,  hostium  impetum 
sustinere  non  (c)  posset:  V47,4;  t  qua  re 
nuntiata  Caesar  intermissa  profectione  atque 
omnibus  rebus  postpositis  .  .  .  mittit:  V7, 6; 
t  Pompeius  . .  .  aduentu  nauium  profectionem 
parare  incipit:  1,27,2. 

C.  ?en. :  qui  cogitasset  (c)  haec  posse  in 
itinere  accidere  atque  ob  eam  causam  profec- 
tionis  auctor  non  fuisset:  V33, 2;  t 
quod  subito  consilium  proiectionis  ceperant 
magna  parte  impedimentorum  et  sarcinarum 
relicta:  3,76,2;  t  meridiano  fere  tempore 
signo  profcctionis  dato  exercitum  educit:  3, 
76,  3 ;  signo  iam  profectionis  dato  tabernaculis- 
que  detensis  (c)  animum  aduersuni  est:  3,85, 
3 ;  t  disputatur  in  consilio  a  (c)  Petreio 
atque  Afranio  et  tempus  profectionis  quaeri- 
tur:  1,67,1. 

D.  c.  pracp. :  omnibus  rebus  ad  profec- 
tionem  comparatis  diem  dicunt:  16,4. 

eadem  de  profectione  cogitans,  quae 
ante  senserat,  l^giones  .  .  .  eduxit:  VII 53, 1; 
—  postea  quam  (hostes)  ex  nocturno  fremitu 
uigiliisque  de  profectione  eorum  (eius  (i)  sen- 
serunt:  V32, 1. 

ne  sub  ipsa  profectione  milites  *m  oppi- 
dum  inrumperent:  1,27,3. 

Iirofero.  A.  propr. ;  a)  =  in  conspectuiu 
ferrc,  promere;  a):  missis  ex  oppido  legatis 
de  deditione  arma  conferri  (proferri  (i),  iumenta 
produci,  sescentos  obsides  dari  iubet:  Vll  11, 
2;  arma  couferri  (proferri  [i),  equos  produci, 
obsides  dari  iubet:  VII 12, 3;  Massilienses  arma 
tormentaque  ex  oppido,  ut  est  imperatum,  pro- 
ferunt,  naues  ex  portu  uaualibusque  educuut, 
pecuuiam  ex  publico  tradunt:  2,22,5;  1 

(crates:  VII 84, 1  u.  falces;)  Caesar  receptui 
Buorum  timens  crates  ad  exlremuni  tumuluni 
coutra  hostem  proferri  et  aduersas  locari  .  .  . 
iussit:  3,46,1;  %  a.  castris  (sio  (i;  Schn.; 

castris  a;  cratis  Vrsin. ;  ac  crates  Lips.;  e 
castris  l'.  Man. ;  rastros  Ular. ;  ac  rastros 
atcpli.)  longurios,  musculos  {AQ;  mulculos 
BM[i),  falces  reliquaque,  quae  eruptiouis 
tausa  parauerat  ([i;  -erant  a;  Sclin.),  profert 
(Vercingetorix);  VII  84, 1;  \  matres  familiae 
.  .  .  suoH  obtestari  et  more  (Jullico  passum  (c) 
capillum  ostcntaro  libcrosque  in  conspectum 
prorunc  coqierunt:  VII  48, .') ;        H  I on  gu rios, 


musculos:  VII  84, 1  u.  falces;  t  cum 

Lentulus  consul  ad  aperiendum  aerarium  ue- 
nisset  ad  pecuniam  (que  add.  M)  Pompeio 
(pompeii  lil)  ex  senatus  constdto  proferendam : 
1, 14, 1 ;  t  multa  praeterea  spolia  pro- 

ferebantur  {Hot. ;  praefer.  * ;  edd.) ,  capti  ho- 
mines  equique  (c)  producebanttir:  2,  39,5;  t 
1  tabulae  testamenti  .  .  .  aiterae  eodem 
exemplo  relictae  atque  obsignatae  Alexandriae 
proferebantur :   3,108,4;  t   tormenta: 

2,  22,  5  u.  arma ;  (Pompeius)  primum  sagittariis 
funditoribusque  circumieQtis ,  postea  lettis  ar- 
maturae  magna  multitudine  missa  tormentis- 
que  prolatis  munitiones  impediebat:  3,45,3. 

[J):  interiores,  dum  ea,  quae  a  Vercinge- 
torige  ad  eruptionem  praeparata  erant 
{Ald.;  praeparauerant  X) ,  proferuut,  .  .  .  co- 
gnouerunt:  VII  82,  3;  —  reliqua,  quae  .  .  . 
parauerat:  VII  84, 1  u.  a)  falces. 

b)  =  longiiis  ferre,  porro  portare:  pedali- 
bus  lignis  coniunctis  inter  se  porticus  intege- 
bantur,  atque  hac  agger  inter  manus  profere- 
batur:  2,2,3. 

c)  =  promouere :  quantum  opere  processe- 
rant  et  castra  protulerant,  tanto  aberant  ab 
aqua  longius:  1,81,3;  t  illi  animaduerso 
(c)  uitio  castrorum  tota  nocte  munitiones 
proferunt  castraque  castris  conuertunt  {CC): 
1,81,3. 

(B.  trsl. :  in  contuberniis  centuriones  milites- 
que  (77.  Sclineider;  in  contub.  commilites^iue 
codd.)  nonnulli  grauiora  proferebant  {add. 
Heller);  sermones  militum  dubii  durius  acci- 
piebantur:  2,29,4.) 

proficio.  (A.  =  proeedeie:  nuntiatum  est 
ei  Ariouistum  .  .  .  ad  occupanduin  Vesoulionem 
.  .  .  contendere  triduique  uiam  a  {om.  (i)  suis 
finibus  processisse  (i^[i;  profecisse  a;  cdd.; 
u.  CC):  138,1.) 

IJ.  =  eflicere,  adsequi;  a)  additur  acc. 
ueutr. :  et  prolectum  aliquid  (-quod  lii) 
VibuIIii  ((•)  mandatis  existimabatur:  3,15,8; 
\  neque  uero  idem  profici  longo  itiueris  spatio, 
cum  per  alios  condiciones  ferimtur,  ac  si  coram 
de  omnibus  condicionibus  disceptetur:  1,24,6; 
t  nihil  u.  nihil  p.  773  (4  (5)  loc);  t 

dum  longius  a  (c)  muuitione  aberant  (o)  Galli 
(o),  plus  multitudine  telorum  proticiol)ant: 
VII  82, 1 ;  t  "t  (e)  tiero  quid  proliiinius, 

si  accepto  magno  dotrimento  ab  oi^pugiiatione 
cnstrorum  disccdimus?  2,31,3;  —  L.  Minucium 
Basilum  cum  omui  equitntu  praemiltit,  si 
qtiid  coleritnto  itineris  atque  oportuuitate  teut- 
poris  prolicere  possit  (c):  VI  29,4;  t  ''»'*; 

suos  Cacsar  cquilts  opposuit  cxpoditosquo  ante- 

78* 


1239 


proficio  —  proficiscor 


1240 


signanos  admiscuit  CCCC;  qui  tantum  pro- 
fecerunt,  ut  equestri  proelio  commisso  pelle- 
rent  omnes  .  .  . :  3, 75, 5. 

b)  additur  iMluerl).:  et  adeo  loci  oportuni- 
tate  profecit ,  uti  ad  Pompeium  litteras  mit- 
teret  .  .  . :  3, 23,  3 ;  1  ad  reliqui  temporis 

pacem  atque  otium  parum  profici:  VII  66,4; 
1  satis  et  ad  laudem  et  ad  utilitatem  profec- 
tum  (perfectum  AQ^)  arbitratus:  IV  19, 4. 

proficiscor.  1.  propr. ;  A.  abs.;  a): 
iubet  media  nocte  1  egion  em  proficisci  celeriter- 
que  ad  se  uenire:  V46, 2. 

b):  Antonius  cum  cohortibus  et  Attio 
eodem  die,  quo  profectus  erat,  reuertitur:  1, 
18, 3 ;  —  de  quarta  uigilia ,  ut  diserat ,  pro- 
fectus  est(Caesar):  I  41,4;  media  nocte  silentio 
profectus  ad  hostium  castra  mane  peruenit: 
VII  18,2;  Caesar  confisus  fama  rerum  gesta- 
rum  infirmis  auxiUis  proficisci  non  dubitaue- 
rat:  3,106,3;  —  paucis  ante  diebus  L.  Domi- 
tius  .  .  .  nauibus  III  comparatis,  ex  quibus 
.  .  .  unam  ipse  conscenderat ,  nactus  turbidam 
tempestatem  profectus  est  (est  om.  hl):  2,22, 
2;  —  praestaret  quod  proficiscenti  (Lucilio 
Hirro)  recepisset:  3, 82,  5;  —  ut  (Pompeius), 
si  peracto  consulatu  (cons.  Nafli;  cos.  l)  Cae- 
saris  non  (cons.  Nafl;  cons.  non  h)  profectus 
{Kd;  jjraefectus  x}  esset  (peracto  caesaris  con- 
sulatu  ,  pompeius  profectus  non  (om.  0')  esset 

0  in  ras.;  Oiid.),  nulla  tamen  mendacii  reli- 
gione  obstrictus  uideretur:  1,11,2;  —  ipse 
(Scipio)  iter  in  Macedoniam  parare  incipit 
paucisque  post  diebus  est  profectus :  3, 33, 2. 

c):  qui  in  classe  erant  proficisci  prope- 
rabant.  horum  fuga  .  .  . :  2,  43, 3 ;  t  facilem 
esse  rem,  seu  maneant  seu  proficiscantur ,  si 
modo  unum  omnes  sentiant:  V  31,  2;  haec 
uincit  (c)  in  consilio  sententia,  et  prima  luce 
postridie  constituunt  proficisci:  1,67,6;  at  (c) 
etiam  ut  media  nocte  proficiscamur  addunt:  2, 
31,7. 

d) :  constituerunt  ea,  quae  ad  proficiscen- 
dum  pertinerent,  comparare:  13,1;  quorum 
alius  alia  causa  inlata,  quam  sibi  ad  proficiscen- 
dum  necessariam  esse  diceret,  petebat,  ut:  I 
39,3. 

B.  additar  a)  nihil  nisi  adnerbinm:  (Cae- 
sarem)  profectum  longius  reperiunt  omnem- 
que  esercitum  discessisse  cognoscunt:  VI 35, 7; 

1  Vercingetorix,  ubi  de  Caesaris  aduentu  co- 
gnouit,  .  .  .  obuiam  Caesari  proficiscitur: 
VII 12, 1 ;  f  hoc  ueteres  non  probant  mili- 
tes,  quos  sub  uexillo  u  n  a  profectos  docuimus : 
VI  40, 4. 


b)   quo   qnis   proficiscatur ;    a)   ad   u.    ad 

p.  106  (21  (22)  loe.). 

[i)  ad  .  .  .  uersns:  Labienum  cum  legionibus 
tribus  ad  Oceanum  uersus  in  eas  partes, 
quae  Menapios  attingunt,  proficisci  iubet:  VI 
33,1. 

y)  aduei-sus:  (Brutus)  plenus  spei  bonae 
atque  animi  aduersus  eos  (e.as  Ohl)  proficisci- 
tur:  2,5,2. 

(J)  eontra:  Labienus  .  .  .  praesidio  (o)  quin- 
que  cohortium  impedimentis  relicto  cum  XXV 
cohortibus  magnoque equitatu  contra  bostem 
proficiscitur :  VI  7, 4. 

£)  iu  u.  in  p.  90  (32  Inc);  ^  in  alte- 

ram  partem  item  cohortandi  causa  profectus 
pugnantibus  occurrit:  1121,4;  cohortes,  quae 
in  stationibus  erant,  secum  in  eam  partem 
proficisci  .  .  .  iussit :  IV  32,  2 ;  licere  illis  .  .  . 
ex  hibernis  discedere  et  quascumque  in  ([i  ; 
om.  a)  partes  uelint  sine  metu  proficisci:  V 
41,  6. 

p  trans:  ii,  qui  frumentandi  causa  ierant 
(erant  fi)  trans  Mosam  (profecti  add.  (i),  non- 
dum  redierant :  IV  12, 1. 

Jj)  Xarbonem,  Romam,  sim, :  recepto  Cae- 
sar  Orico  nulla  interposita  mora  Apolloniam 
proficiscitur :  3, 12, 1 ;  —  cognita  militum  uolun- 
tate  Ariminum  cum  ea  legione  proficiscitur : 
1,8,1;  —  cum  his  duabus  (legionibus)  Ascu- 
lum  Picenum  profici.scitiu':  1,15,3;  —  Cae- 
sar  cohortes  legionis  XIII.  ex  praesidiis  deducit 
(e)  Auximumque  proficiscitur :  1,12,3;  — 
Pompeius  his  rebus  cognitis  .  .  .  Luceria  pro- 
ficiscitur  Canusium  atqueinde  Brundisium: 
1,24,1;  —  Cenabum  Carnutum  proficiscitur: 
VII  11,8;  —  repperit  consules  Dyrrachium 
profectos  cum  magna  parte  exercitus,  Pom- 
peium  remanere  Brundisii:  1,25,2;  itaque  po- 
stero  die  omnibus  copiis  magno  circuitu  dif- 
ficili  angustoque  itinere  Dyrrachium  profectus 
est:  3,41,3;  —  biduumque  Cordubae  commo- 
ratus  Gades  proficiscitur :  2,21,2;  —  ipse 
(Cn.  Pompeius  filius)  Lissum  profectus  naues 
onerarias  XXX  .  .  .  incendit:  3,40,5;  —  La- 
bienus  eo  supplemento  .  .  .  reUcto  Agedinci 
.  .  .  cum  IIII  legionibus  Lutetiam  proficisci- 
tur:  VII  57, 1;  —  Caesar  omnibus  consiliis  an- 
teuertendum  existimauit,  ut  Narbonem  pro- 
ticisceretur:  VII  7,3;  —  ille  (Caesar)  expositis 
militibus  eodem  die  Oricum  (orscum  a?hl) 
proticiscitur:  3,  11,  3;  —  Diuiciacus  auxilii 
petendi  causa  Romam  ad  senatum  profectus 
infecta  (c)  re  redierat:  VI  12,5;  —  Cassiusque 
ad  Sulpicianam  inde  classem  profectus  est  (est 
om.  f)  Vibonem:  3,101,4. 


1241 


proficiscor 


1242 


(cum  .  .  .  inita  hieme  in  {om.  AQ^)  Illyri- 
cum  profectus  esset:  1117,1.) 

^)  60,  eodeui ,  illo,  (juo;  aa)  eo:  eo  pro- 
ficiscitur  cum  legionibus:  V21,4;  cognouit .  .  . 
ipsum  cum  equitatu  expeditisque  .  .  .  insidiarum 
(insidiandi  p)  causa  eo  {om.  ^)  profectum, 
quo  nostros  postero  die  pabulatum  uenturos 
arbitraretur:  VII  18,1. 

f/[J)  eodciii :  ipse  eodem ,  unde  redierat ,  pro- 
ficiscitur:  V  11,7;  ipse  (Curio)  eodem  cum  exer- 
citu  proficiscitur  biduique  iter  progressus  ad 
fiumen  Bagradam  peruenit:  2,24,1;  Caesar 
postquam  Pompeium  ad  Asparagium  esse  co- 
gnouit,  eodem  cum  exercitu  profectus  .  .  .  tertio 
die  [macedoniam]  ad  Pompeium  peruenit:  3, 
41,1. 

yy)  illo:  qui  diligentius  eam  rem  cognoscere 
uolunt,  plerumque  illo  (illos  j1 ';  ad  illos  A'-) 
discendi  causa  proficiscuutur:  VI 13,  12. 

8S)  quo:  ipse  cum  reliquis  tribus  (c)  ad 
flumen  •)■  Scaldem  .  .  .  extremasque  Arduennae 
partes  ire  constituit,  quo  cum  paucis  equitibus 
profectum  Ambiorigem  audiebat:  VI  33,  3; 
equitum  uero  operam  .  .  .  illic  ((3;  illis  a.) 
fuisse  utilem,  quo  sint  profecti:  VII  20,4;  Li- 
tauiccus  .  .  .  conuocatis  subito  militibus  lacri- 
mans  Quo  proficiscimur,  inquit,  milites?  VII 
38, 1.  2. 

c)  unde  quis  proflciscatur;  a)  ab:  ipsi 
(iiostes)  profecti  a  palude  ((i;  pr.  ab  p.  /;,• 
prospecta  palude  a;  proiecta  pal.  N-p.;  praesepti 
pal.  itjni.  Iloffm.;  Db.;  protecti  pal.  Ciacc.)  ad 
(c)  ripas  (c)  (ac  ripis  Ciacc.)  Sequanae  e  re- 
gione  Lutetiae  contra  Labieni  castra  considunt: 
VII  58, 6 ;  t  Caesari  cum  id  nuntiatum 
esset,  eos  per  prouinciam  nostram  iter  facere 
conari,  maturat  ab  urbe  proficisci:  1  7,1;  Cae- 
sar  frustra  dicbus  aliquot  consumptis  .  .  .  ab 
urbe  proficiscitur  atque  in  ulteriorem  Ualliam 
peruenit:  1,33,4;  dictaturaque  se  abdicat  et  ab 
urbe  proficiscitur  Brundisiumque  peruenit:  3, 
2,L 

quod  sine  iumentis  impedimentisque  f  ad 
iter  (ab  Ilerda  Paul)  profectos  (nostros) 
uidebant:  1,69,2;  —  Libo  profectus  ab  Orico 
cum  classe  .  .  .  nauium  L  Brundisium  uenit: 
3,  23, 1. 

(i)  ex  M.  ex  ;>.  1171  (12  loc). 

y)  Luceria:  1,24,1  u.  b)  //)  Canusium. 

d)  iiidc,  uiidc;  aa)  iiidc  /f.  iiitlt^  p.  155 
a.)  (••/  lor.). 

(i[i)  uiidc:  Hcluetios,  Tulingos,  Latouicos 
(c)  in  tines  suoh,  undo  eraiit  ])rofecti ,  rouerti 
iuBsit:  128,3;  tanta  tempewtas  subito  coorta 
est,  ut  .  .  .   aliae  (miuos)  eodem,   undo  eraiit 


profectae ,  referrentur ,  aliae  .  .  .  deicerentur : 
IV  28, 2 ;  ibi  cognoscit  LX  naues  .  .  .  tempestate 
reiectas  cursum  tenere  non  potuisse  atque 
eodem,  unde  erant  profectae,  reuertisse:  V5, 2. 

d)  quo  itliiere;  a)  per  u.  per  p.  1040 
(3  loc). 

[i);  magno  circuitu  difficili  angusto- 
que  itinere:  3,41,3  u.  b)  rf)  Dyrrachium;  — 
quinque  eiusdem  legionis  reliquas  (cohortes)  de 
media  nocte  cum  omnibus  impedimentis  ad- 
uerso  (auerso  «)  flumine  magno  tumultu 
proficisci  imperat:  VII  60, 3;  —  quod  diuerso 
ab  ea  regione  itinere  profectum  (Caesarem) 
uidebat:  3,41,4. 

e)  quo  consilio;  a)  ad;  aa)  subst.:  ip.se, 
cum  maturescere  frumenta  inciperent,  ad  bel- 
lum  Ambiorigis  profectus  (profectus  del.Faern.; 
profecturus  Tli.  Bentl. ;  proficiscens  1  oss.)  per 
Arduennam  siluam  .  .  .  L.  Minucium  Basilum 
cum  omni  equitatu  praemittit :  VI 29, 4 ;  1 
(ad  iter:  1,69,2  u.  c)  a)  extr.:}  t  quae 
(mulieres)  in  (ad  (i)  proelium  proficiscentes 
(milites  add.  B''^)  passis  manibus  flentes  im- 
plorabant,  ne:  151,3. 

fjfi)  c.  geriuid.  n.  ad  p.  133  (0  loc). 

fj)  in:  in  proelium:  I  51,3  ?«.  a)  aa);  t 
neque  id  fuit  falsum,  quod  ille  in  pugnam 
proficiscens  dixerat :  3, 99, 2. 

y)  caiisa :  insidiarum  (insidiandi  (i) 
causa:  VII 18,  1  u.  h)  ^)  aa);  ^cohor- 

tandi  c:  1121,4  «.  b)  £);  —  disceudi 
causa:  VI 13, 12  «.  b)  ^)  yy);  —  quin  .  .  .  .id 
Caesarem  auxilii  ferendi  causa  proticiscatur: 
11118,4;  —  frumentandi  c:  IV  12, 1  u.  b) 
C);  —  auxilii  petendi  c:  VI 12, 5  u.  b)  »;) 
Eomam. 

f)  quo  comitc;  a)  cum  u.  oum  p.  761  sq. 
(31  loc.) ;  t  persuudeut  llauracis  et  Tulingis 
et  I/itouicis  (c)  finitimis  (c),  uti  eodem  u.si  con- 
silio  oppidis  suis  uicisque  exustis  una  cum  iis 
(his  X)  proficiscantur :  I  5, 4. 

(i)  abl.:  postero  die  omuibus  copiis  tri- 
plici  instructa  acie  ad  Ilcrdam  proticiscitur :  1, 
41,2;  3,41,3  «t.  b)  ';)  Dyirachium  ;  -  cogno- 
scit  .  .  .  proiectum  item  Domitium  ad  occu- 
pandam  Massiliaiu  nauibus  actuariis  soptem: 
1,34,2. 

3.  trsl.:  (Coelius)  ab  hoc  i^rofectus  (pro- 
uectus  Urut.)  iiiitio  .  .  .  legoiu  proiuulgauit, 
ut:  3,20,4. 

Adduiitiir  adiicrbia  rt  siinilia:  celeritor: 
V25,4;  clam  (?) :  1,6,7;  (ilcm:  1,34,2;) 
longius:  VI  35,7;  (maturius:  IV  6, 1 ;  uoii- 
iluni:  1,30,3;)  obuiam:  VII  12,1;  occulte: 
1,66,3;  (plerumquo:  VI 13, 12;  rursus:  VI 


1243 


proficiscor  —  profiigio 


1244 


43,1;  statim:  V38,l;)  una:  15,4;  VI  40,4; 
^  su  bsidio:  3,78,  4;  ^longissimo 

agmine:  V31,6;  infirmis  auxiliis:  3,106, 
3;  masimis  impedimentis:  V31,6;  magno 
tumultu:  VII  60,3;  —  silentio:  VII  18,  2; 
—  triplici  instructa  acie:  1,41,2;  ^ 

sine  iumentis  impedimentisque:l,69, 2; 
sine  metu:  V41,6;  sub  uexillo:  VI 40,4; 
^  postridie:  1,67,6;  pridie:  1,14,3;  — 
eodem  (postero,  quo,  duodecimo)  die:  (112, 
5;)  VI 3,6;  1,18,3;  41,2;  66,3;  3,11,3;  41,3; 
prima  luce:  V31,6;  1,67,6;  media  nocte: 
V46,2;  VII18,2;  2,31,7;  —  ab  X.  legionis 
cohortatione:  1125,1;  de  uocte:  1,51,4; 
de  media  nocte:  VII  60,3;  de  III.  (IV.) 
nigilia:  1 12, 2;  41,4;  —  paucis  ante  (post) 
diebus:  2,22,2;  3,33,2;  <  inita  hieme: 
1117,1;  nuUa  interposita  mora:  3,12,1;  ef.  II 
35,3;  ni23,l;  IV6,1;  Vl,5;  VI3,6;  5,6; 
6,4;  44,3;  Vn6,l;  8,1;  10,4;  13,3;  90,1; 
1,11,2;  32,1;  78,4;  2,22,2;  3,78,4. 

Subiect.  snnt  naues  11114,2;  IV 28, 2;  V 
5,2;  rdiquis  loois  pertinet  ad  homines  (equites, 
leyiones,  tiautas). 

profiteor.  A.  additnr  a)  obi.:  Menede- 
mus ,  princeps  earum  regionum,  missus  legatus 
omnium  suorum  excellens  studium  profite- 
batur:  3,34,4. 

b)  diipl.  acc:  nihil  esse  negotii  subito  op- 
pressam  legionem  .  .  .  interfici;  se  ad  eam  rem 
{interfici  posse;  ad  eam  rem  se  ae)  profitetur 
adiutorem:  V38, 4. 

c)  ace.  c.  inf.:  his  rebus  agitatis  profitentur 
Camutes  se  nuUum  periculum  communis  salutis 
causa  recusare  principesque  ex  onmibus  bellum 
facturos  polUcentur :  VII 2, 1 ;  cum  se  uel  prin- 
cipes  eius  consilii  fore  profiterentur  (adulescen- 
tes) :  VII 37,  6 ;  responsum  est  ab  altera  parte 
A.  Varronem  profiteri  se  *altero  die  ad  con- 
loquium  uenturum  atque  una  uisurum  quem 
ad  modum  (Elbert.;  uis  utrumque  admodum 
x)  tuto  legati  uenire  .  .  .  possent:  3,19,3. 

B.  inteUegend.  est  acc.  c.  inf. :  ubi  quis 
ex  principibus  in  conciUo  dixit  se  ducem  fore, 
qui  sequi  ueUnt  profiteantur,  consurgunt  ii  (c), 
qui:  VI 23, 7. 

profliso:  an  paenitet  uos,  .  .  quod  clas- 
sem  hostium  primo  impetu  adueniens  pro- 
fligauerim '?  quod  bis  per  biduum  equestri  proeUo 
superauerim ?  2,32,12;  ^  Galli  (equites) 

.  .  .  in  fugam  coniecti  multis  amissis  se  .  .  . 
receperunt.  quibus  profligatis  rursus  oppidani 
perterriti  .  .  .  sese  .  .  .  ei  dediderunt :  VII 13, 
2;  ^  duae  legiones  .  .  .  profligatis  Vero- 

manduis   (c),   quibuscum  erant   *congressae. 


ex  loco  superiore  in  ipsis  fluminis  ripis  proeUa- 
b.intur:  1123,3. 

proflno:  Mosa  profluit  ex  monte  Vosego: 
IV  10, 1. 

profagio.  A.  absol.;  a):  ex  MassiUen- 
sium  classe  (naues)  V  sunt  depressae,  IIII 
captae,  una  cum  Nasidianis  profugit:  2,  7,2. 

b):  illi:  VI3,2  u.  c);  ',  multi:  2,38, 

5  ib.;  ^  non  nulli  iudicium  ueriti  pro- 

fugerunt:  VI  44, 3. 

c):  prius  quam  iUi  (Neruii)  aut  conuenire 
aut  profugere  possent,  magno  .  .  .  hominum 
numero  capto  . . .  in  deditionem  uenire  . . .  coegit: 
VI 3, 2;  —  hos  (Numidas)  .  .  .  dispersos  adorti 
magnum  eorum  numerum  interficiunt;  multi 
perterriti  profugiunt :  2, 38, 5. 

d):  Caesar  .  .  .  reperiebat  T.  Ampium  co- 
natum  esse  pecunias  toUere  Epheso  ex  fano 
Dianae,  .  .  .  sed  interpeUatum  aduentu  Cae- 
saris  profiigisse:  3, 105, 1;  —  qui  (Ariouistus) 
nauiculam  deUgatam  ad  ripam  nactus  ea  pro- 
fugit:  153,3;  —  Senones  .  .  .  Cauarinum 
.  .  .  interficere  pubUco  consUio  conati,  cum  Ule 
praesensisset  ac  (et  k;  om.  o)  profugisset  (o7n. 
a),  usque  ad  fines  insecuti  regno  domoque  ex- 
pulerunt:  V  54,  2;  —  Indutiomarus,  qui 
postero  die  castra  Labieni  oppugnare  decreuerat, 
noctu  profugit  copiasque  omnes  in  Treueros 
reducit :  V  53, 2 ;  —  cuius  aduentu  cognito  dif- 
fisus  municipU  uoluntati  (c)  Thermus  cohortes 
ex  urbe  reducit  (educ.  Ald.}  et  profugit:  1, 12, 
2;  —  quorum  oratione  permotus  Varus  prae- 
sicUum,  quod  introduxerat ,  ex  oppido  educit 
ac  profugit:  1,13,2. 

B.  additur  a)  quo  qnis  profnariat:  a)  ad: 
iratres  Litauicci  cum  comprehendi  iussisset, 
paulo  ante  repperit  ad  hostes  fugisse  (pro- 
fugisse  fi;  Schn.}:  VII  40, 3. 

p)  in  u.  im  p.  96  sq.  (3  loc). 

"/)  Gersoniam.  Hadrnmetnm:  Litauiccus 
cum  suis  cUentibus  .  .  .  Gergouiam  profugit 
(perfugit  !i) :  VII 40,  7 ;  —  L.  Caesar  fiUus  .  .  . 
ex  aUo  refugerat  adpulsaque  ad  proximum 
Utus  trireme  .  .  .  pedibus  Hadrumetum 
profugerat  (0;  (Oud.;)  perfugerat  «;  edd.}:  2, 
23,3. 

b)  nnde;  a)  ab:  (a  Metiosedo:  "^ni  58,  6  u. 
y)  extr.) 

fl)  ex  u.  ex  p.  1171  (7  loc). 

y)  Alba,  simil.:  L.  ManUus  praetor  Alba 
(albam  x}  cum  cohortibus  sex  profugit,  RutUius 
Lupus  praetor  Tarracina  (tarrachina  Nahl: 
tarracinam  0}  cum  tribus:  1,24, 3;  —  quorum 
cognita  uoluntate  clam  profugit  Apollonia 
Staberius  (c) :  3, 12, 3 ;  —  hostes  re  cognita  ab 


( 


1245 


profugio  —  progredior 


1246 


iis  (c),  qui  Metiosedo  (sic^;  qui  melloduno 
AQ;  qui  ametclodone  B(Mj)  fugerant  <pro- 
fugerant  [i;  Schn.) ,  Lutetiam  incendi  (c)  .  .  . 
iubent:  VII  58,  6. 

d)  uiide:  in  iis  (c)  locis,  .  .  .  unde  L.  Manlius 
(c)  proconsul  impedimentis  amissiB  profugisset : 
11120,  L 

profnndo :  eodem  tempore  equites  .  .  . 
uniuersi  procucurrerunt  (c)  omnisque  multi- 
tudo  sagittariorum  se  profudit:  3,93,3. 

prognatnH :  Galli  se  omnes  ab  Dite 
patre  prognatos  praedicant:  VI 18, 1 ;  1 

ip.si  (Aduatuci)  erant  ex  Cimbris  Teutonis- 
que  prognati  (procreati  AVc):  1129,4. 

progredior.     A.  propr. ;  a)  absol.;  a): 

Scipio  .  .  .  equitum  (Np.;  equitatum  x) 
magnam[que]  partem  ad  explorandum  iter  Do- 
mitii  .  .  .  praemisit.  qui  cum  essenfi  progressi 
primaeque  turmae  insidias  intrauissent :  3, 38, 
3;  t   centuriones  .  .  .  nutu   uocibusque 

hostes,  si  introire  uellent,  uocare  coeperunt; 
quorum  progredi  ausus  est  nemo :  V  43,  6 ;  1 
nauesque  trircraes  duas  .  .  .  per  causam 
exercendorum  remigum  ad  fauces  portus  pro- 
dire  iussit.  has  cum  audacius  progressas  Libo 
uidisset,  .  .  .  misit:  3,24,2. 

[i):  duabus  iegionibus  missis  in  ulteriorem 
Hispaniam  cum  Q.  Cassio  .  .  .  ipsc  (Caesar) 
cum  (c)  DC  equitibus  magnis  itineribus  pro- 
greditur  (praegr.  Obkl):  2,19,1;  —  Labienus 
.  .  .  eadem  usus  simulatione  itineris  placide 
progrediebatur  :    VI  8, 2 ;  quorum    studium 

alacritatemque  pugnaiuli  cum  cognouisset  Sci- 
pio,  Huspicatus  fore,  ut  postero  die  aul  in- 
uitus  dimicare  cogeretur  aut  magna  cum  in- 
famia  castris  sc  contincret,  .  .  .  temere  pro- 
grcssus  turpem  habuit  exitum:  3,37,4. 

y):  Caesar  .  .  .  rursus  conantes  progredi 
insequitur  et  moratur:  1,65,2. 

<)'):  hunc  scutis  protegunt  hostes  (c) ,  in 
illum  (c)  uniuersi  tela  (o)  coiciunt  iieque  dant 
regredieudi  (progredien  <li  (i)  facultatem: 
V44,  6;  tum  uero  iieque  ad  explorandum  ido- 
iieum  iocum  castris  neque  ad  progredien- 
dum  data  facultate  consistunt  necessario  : 
1,81,L 

b)  iiilditur  a)  Hpiitiuiii;  aa)  iiliquiintuiii, 
paiiliini ,  taiiluiii:  niilites  (c)  equitcsquo  in 
oxpe<lili()ii('iii  iiiinil.  ...  iis  (a;  liis  (liiJH)  [i; 
Np.,  Sclm.,  01.)  ali(maiitiiiii  itiiicris  pnigrossis 
.  .  .  equites  a  tj.  Atrio  ,  .  .  ucneruut:  V  10,2; 
t  pauluiii  «.  panlnni  p.  1026  extr.  et  1027 
(/i  loc.j :  1f  i>ariia  miinu  .  .  .  misHa,  quao 

tautum     progrederetur     ([j;    iirogrcdiatur    a; 


edd.;  -diebatur  Q''),  quantum  naues  processis- 
sent:  VII  61, 5. 

[i[i)  loiig-e,  longiu.s,  loug-issime:  aUas  non 
longe  (Nz;  longo  recc;  edd.)  a  castris  pro- 
gressi  spatio ,  ut  celerem  receptum  haberent, 
angustiore  (et/o;  angustius  x;  edd.)  pabulaban- 
tur  (c),   alias:   1,59,2;  t   longius   u. 

lonij^e  p.  499  ^)  (11  loc.) ;  longius  ab  «. 
p.  497  sq.  (3  loc.) ;  ^  1™  (c)  quam  lon- 

gissime  possent  progredi  (fl;  Selin.,  Db.; 
egredi  a;  plur.  edd.;  proficisci  f)  iussis  .  .  . 
coepit:  VII  35,  4. 

yy)  itcr,  milia  passuum ,  niam :  ipse  eodem 
cum  exercitu  proficiscitur  biduique  iter  pro- 
gressus  ad  flumen  Bagradam  peruenit:  2,24, 
1;  —  aliquantuiii  itineris:  V10,2  u.  aa) 
aUquantum ;  %  milia  (passuum)  .  .  u. 

niille  p.  606  sq.  (10  loc);  ^  (Vsipetes 

et  Tencteri)  reuerti  se  in  suas  sedes  .  .  .  simu- 
lauerunt  et  tridui  uiam  progressi  rursus  re- 
uertcrunt:  IV  4, 4. 

(()())  longo  spatio:  1,59,2  tt.  (3^);  t 

legionem  X.  (c)  eodem  iugo  mittit  et  (om.  P) 
paulum  (paulo  AQa)  progressam  inferiore 
constituit  loco:  VII 45, 5.) 

ee):  Caesar  .  .  .  quantumcumque  iti- 
neris  equitatu  efficere  poterat,  cotidie 
progrediebatur :  3, 102, 1. 

[i)  qiio;  aa)  ad:  illi  (hostes)  equitatu  atque 
essedis  ad  flumen  progressi  ex  loco  superiore 
nostros  prohibere  .  .  .  coeperunt:  V9,3. 

fi[i)  extra:  de  equitibus  hostium,  quiu  uemo 
eorum  progredi  modo  (om.  (i)  extra  agmen 
audeat,  no  (c)  ipsos  quidem  debere  dubitare: 
VII 60, 6. 
yy)  iu  u.  in  p.  97  (6  loc). 
Jd)  qiio:  si  sine  maximo  detrimento  legiones 
(legio  nona  Ciacc. ,-  legio  Ajp.)  Caesaris  sese 
recepissent  ( -sset  Ciacc. ;  Np. )  inde ,  q  u  o 
temere  essent  progressae  (esset  progressa  Ciacc. ; 
Np.):  3,45,6. 

y)  uiiile;  ax)  ab  ti.  ab  p.  13  (7  loc);   (cf. 
Ioii{;inN  a  p.  497  sq.  (3  Ivcj.) 
[i[i)  ex  u.  cx  p.  1171  (4  loc). 
yy)    Auxiiiio:    Auximo    Caesar    progrcssus 
(sic  recc.;   maximo  caes.  progrejssu  v)    iiiuiumh 
agruni  Picenum  percurrit:  1,15,1. 

()())  Hude:  rursus,  cum  in  eum  locum,  unde 
oraut  cgressi  (progressi  [i) ,  reuerti  coeporaiit, 
.  .  .  ciicumuoniebantur:  V35, 3. 

()')  ubi:  ([uibus  ex  (in  Paul)  locis  oum 
longius  ^(Jiirio)  cssot  progressus,  ...  constitit: 
2,41,1. 

fi)  i|Uo  itliioro:  nauos  .  .  .  siiigulas  oquitibus 
Komauis  altribuit  et  priina  confocta  uigilia  IIII 


1247 


progredior  —  prohibeo 


1248 


niilia  passuum  secundo  flumine  silentio 
progredi  ibique  se  *exspectare  iubet:  VII  60, 1. 

l^)  quo  consilio:  qui  erant  pabulandi  aut 
frumentandi  causa  progressi,  iios  leuis  ar- 
maturae  Lusitani  .  .  .  consectabantur:  1,48,7; 
—  eius  milites,  quod  ab  opere  integris  muni- 
tionibus  uacabant,  alii  lignandi  pabulandi- 
que  causa  longius  progrediebantur ,  aUi:  3, 
76,2;  —  Petreius  atque  Afranius  .  .  .  per- 
ficiundi  operis  causa  longius  progrediun- 
tur.  quorum  discessu:  1,73,3;  —  neque  nostros 
in  locum  iniquiorem  progredi  pugnandi 
causa  uiderunt:  1110,4. 

neque  ii,  qui  pabulatum  longius  progressi 
erant,  interclusi  fluminibus  reuerti  .  .  .  pote- 
rant:  1,48,4. 

Tj)  quo  comite:  cum  equitibus:  2,19,1  u. 
a)  p). 

ipse  paulum  (paululum  af)  ex  eo  loco  cum 
legione  progressus,  ubi  constiterat,  euentimi 
pugnae  exspectabat:  VII  49, 3. 

B.  trsl.:  quod  longius  eius  amentiam- 
progredi  uidebat:  V7, 2;  t  orare  atque 

obsecrare,  .  .  .  ne  ad  ultimum  supplicium 
progredi  necesse  habeat  (hl;  habeant  af;  ecld.}: 
1,84,5;  1  (existimaui)  pro  nostra  beneuo- 

lentia  petendum,  ne  quo  progredereris  pro- 
clinata  (c)  iam  re,  quo  integra  etiam  progre- 
diendum  tibi  non  existimasses :  ap.  Cic.  ad  Att. 
X  8  B,  1. 

Naues  j)rog:redi  dicuntur  3,  24,  2 ;  reliquis 
locis  ad  homines  pertinet  {sed  ad  nauigantes  IV 
23, 6  ;  VII  60, 1 ;  3, 14, 1.) 

Aduerl).  et  simil. :  audacius:  3,24,2;  co- 
tidie:  3,102,1;  longe,  -ius,  -issime:  V  7, 
2;  u.  praeterea  supra  A.  I))  a)  pp)  (16  loc); 
placide:  VI 8,2;  temere:  3,37,4;  45,6;  t 
silentio:  VII  60,1;  —  magnis  itineribus: 
2,19,1;  —  extra  cotidianam  consuetu- 
dinem:  3,85,3;  —  equitatu  atque  esse- 
dis:  V9, 3;—  cupidissimis  omnibus:  VII 
40,4;  —  noctu:  V9, 2;  prima  confecta 
uigilia:  VII  60,1. 

progressus:  riuus  cUfficihbus  ripis  sub- 
iectus  castris  Scipionis  progressus  nostrorum 
impediebat:  3,37,3;  t  (Auximo  Caesar 

progressus  {sie  recc;  maximo  caesar  pro- 
gressu  s)  omuem  agrum  Picenum  percur- 
rit:  1,15,1.) 

proltibeo.  A.  =  eiQyeiv,  moXieiv,  arcere, 
impedire;  a)  additur  iiiMluisi  obiect.;  a)  alqd: 
cum  loci  uatura  et  (tiun  E.  Hoffm.)  munitio 
castrorum  aditum  prohibebant,  tum  quod  (0; 
adiri  tunc  quod  >.;  adiri  tunc  prohibebat,  quod 
E.  lioffm.)  ad  proelium  egressi  Curionis  milites 


iis  rebus  indigebant,  quae:  2,35,5;  t  exi- 

tum:  ap.  Cie.  ad  Att.  1X14,1  u.  b)  a)  exitu  ; 
t  (eum  omnium  laborum  finem  fore  existima- 
baut,  si  bostem  Hibero  intercludere  et  fru- 
mento  {0 ;  frumentum  \)  prohibere  potuis- 
sent:  1,68,3;)  f  neque  (Pompeius)  muni- 

tiones  Caesaris  prohibere  poterat,  nisi  proelio 
decertare  ueUet :  3, 44, 1 ;  (cf.  b)  a)  munitione 
I  49, 3.) 

conatus  est  Caesar  reficere  pontes,  sed  nec 
maguitudo  flumiuis  permittebat  neque  .  .  .  co- 
hortes  aduersariorum  perfici  patiebantur ;  q  u  o  d 
illis  prohibere  erat  facile  cum  ipsius  flumiuis 
natura  atque  aquae  magnitudine,  tum  (c)  quod : 
1,50,2. 

p)  alqm:  sua  classe  auxilia  (esse  add.  a) 
sese  Caesaris  prohibiturum :  3,23,3;  f  qui 

prior  has  angustias  occupauerit,  ab  hoc  hostem 
prohiberi  {Cb^ ;  prohibere  *)  nihil  esse  negotii: 
1,66,4;  tt  (qui  classibus  praeerant)  crebris 
Pompei  litteris  castigabantur ,  quoniam  primo 
uenientem  Caesarem  non  prohibuissent,  *at 
reliquos  eius  exercitus  impedirent :  3,  25, 3 ; 
t  illi  (hostes)  .  .  .  ex  loco  superiore  nostros 
prohibere  et  proeUum  committere  coeperunt:  V 
9,3. 

b)  additiu'  et  quis  et  uude  prohibeatnr; 
a)  alqni  alqa  re:  agricultura:  IV  1,2  u. 
cultura;  t  aqua  u.   aqna  p.  293  d) 

(3  (4)  loc);  t    nouissimosque    premere 

et  primos  prohibere  ascensu  .  .  .  (hostes) 
coeperunt:  V32,  2;  t  quas  (naues  longas) 

si  (hostes)  occupauissent,  .  .  .  mare  totum  in 
sua  potestate  haberent,  commeatu  auxiliis- 
que   Caesarem   prohiberent:  3,111,4;  t 

commeatu  u.  comineatns  p.  606  extr.  et 
607  (5  loc.) ;  t  causa  transeundi  ftiit,  quod 
(Vsipetes  et  Tencteri)  ab  (c)  Suebis  complures 
annos  exagitati  bello  premebantur  et  agri  c  u  1- 
tura  prohibebantur:  IV  1,2;  t  sib  utro- 

que  portus  cornu  moles  iacimus,  ut  aut  illum 
(illum  aut  coni.  Wsbff.)  quam  primum  traicere 
quod  habet  Brundisii  copiarum  cogamus  aut 
exitu  (Asc.  pr.;  exitum  M;  edd.  pr.)  prohi- 
beamus:  ap.  Cic  ad  Att.  1X14,1;  t  (B.el- 

uetii)  fere  cotidianis  proeliis  cum  Germanis 
contendunt,  cum  aut  (a  a<ld.  Aim.)  suis  fini- 
bus  eos  proliibent  aut  ipsi  in  eorum  finibus 
bellum  gerunt:  11,4;  t  quoniam  abundet 

equitatu,  perfacile  esse  factu  frumentationi- 
b  u  s  pabulationibusque  Romanos  prohibere :  VII 
64,2;  t  frumento  u.  frnnientnm 

p.  1341  extr.  et  1342  (4  loc);  t  (iniuriis 

incursionibusque:  VI  10, 5  u.  B.  extr.:^ 
t    perpessos     ( se )    omnium     rerum    inopiam; 


1349 


prohibeo 


1250 


nunc  uero  paene  ut  feras  (c)  circummunitos 
prohiberi  aqua,  prohiberi  ingressu:  1,84,4; 
t  itinere  u.  iter  p.  -^71  e)  y>  (3  hc.j;  "f 
mari:  3,15,1  u.  terra;  t  neque  se  .  .  . 

pati  posse  C.  Caesarem  iniperatorem  . .  .  tantis 
rebus  gestis  oppido  moenibusque  prohiberi: 
1, 13, 1 ;  1  quae  copiae  nostros  terrerent 

(c)  et  munitione  (munitiones  a)  prohibe- 
rent :  1  49, 3 ;  t  ne  .  .  .  milites  repentino 

hostium  incursu  exterrerentur  atque  opere 
prohiberentur:  1,41,4;  contrarium  collem  Pom- 
peiuB  occupauit  nostrosque  opere  prohibere 
coepit:   3,45,2;  t    oppido:   1,13,1  u. 

moenibus ;  hic  (Attius  Varus)  uenientem  Vticam 
nauibus  Tuberonem  portu  atque  oppido  pro- 
hibet  neque  adfectum  ualetudine  fiUum  ex- 
ponere  in   terra  <c)  patitur:   1,31,3;  t 

(ora:  3,15,1  u.  terra;)  t   pabulatione 

(-nibus)  u.  pabnlatio  p.  (072  extr.  et)  073 
(7  loe.) ;  t  quem   (collem)   si   tenerent 

nostri,  et  aquae  magna  parte  (aqua  maguam 
partem  Clark.)  et  pabulatione  hbera  prohibituri 
hostes   uidebantur:  VII  36,  5;  1  Caesar 

8U08  a  proelio  coutiuebat  ac  satis  habebat  in 
praesentia  hostem  rapinis  {del.  Pr.),  pabulationi- 
bus  {del.  Voss.)  populationibusque  (popu- 
lationibus  del.  Oud.)  prohibere:  115,4;  *{ 

portu  (-ibus):  1,31,3  u.  oppido;  3,15,1  u. 
terra ;  t  petebant ,  uti  ad  eos  equites ,  qui 

agmen  antecessissent,  praemitteret  eosque  pu- 
gna  prohiberet:  IV  11, 2;  t  rapinis:  I 

15,4  u.  populationibus ;  \  hoc  decreto 

eum  (Coelium  praetorem)  consul  (ab  add.  f) 
senatu  prohibuit  et  contionari  conantem  de 
rostris  deduxit:  3,21,3;  t  Bibulus  .  .  . 

sicuti  mari  portibusque  (que  om.  l)  Caesarem 
|)roliibebat,  ita  ipse  omni  terra  (ipse  ora  mari- 
tima  Paid)  earum  regioiuim  prohibebatur :  3, 
15, 1 ;  sic  belli  rationem  esse  diuisam ,  ut  illi 
classe  (c)  naues  auxiliaque  sua  impedirent, 
ipse  ut  aqua  terraque  eos  prohiberet:  3,17,3; 
fiibuhis  multos  dies  terra  prohibitus  et  grauiore 
iuorljo  .  .  .  implicitus  .  .  .  uim  morbi  susti- 
iiere  non  potuit:  3,  IH,  1;  t  ''i^  consedit 

(Camulogcnus)  iiostrosquc  transitu  prohiberc 
iiistituit:  VII  57,4. 

Kutilius  Lupus  .  .  .  Isthmum  (c)  praemuiiirc 
instituit,  ut  Achaia  Fufium  (fluuium  a)  pro- 
hiberct;  3,55,2. 

[j)  ali|iu  ub  ulqii  rc:  tinitimis  inipcrauit,  ut 
J     ab   iniuria  et  maleficio  sc  suosque  pro- 
hibcrent:  II2H, 3;        t  «ecutae  suiit  .  .  .  tem- 
pestale»,  quao  et  nostroH  in  castris  contincrcnl 
ct  lioKteni  11  imgna  prohiborciit:  IV34,4. 

7)  al((tl  ub  ulifu:  Amlnirri  .  .  .  Ciiesarem  cor- 

hoxic,  ('atinur,     li. 


tiorem  faciunt,  sese  depopulatis  agris  non  fecile 

ab  oppidis  uim  hostium  prohibere:  111,4. 

c)  uddltur  inliu.  uel  aec.  c.  mf. ;  x)  actiuum 

uerbl  proMbendi;  aa)  additur  inf.  et  obiect.: 

reperiebat .  .  .  solos  .  .  esse  (Belgas),  qui  patrum 
nostrorum  memoria  omni  Gallia  uexata  Teu- 
tonos  Cimbrosque  intra  fines  (o)  suos  ingredi 
prohibuerint  (prohibuissent  (i):  114,2;  (Mena- 
pii)  cis  Rhenum  dispositis  praesidiis  Germanos 
transire  prohibebant:  IV  4,3;  barbari  .  .  .  reli- 
quis  copiis  subsecuti  nostros  nauibus  egredi 
Ijrohibebant:  IV24, 1;  ipsi  (hostes)  ex  siluis 
rari  propugnabant  nostrosque  intra  munitiones 
ingicdi  prohibebant:  V9, 6;  sUuae  incertis  oc- 
cultisque  (c)  itiiieribus  (c)  confertos  adire  pro- 
hibebant:  VI  34,4;  (Galli)  apertos  cuniculos 
praeusta  .  .  .  materia  et  pice  feruefacta  et  ma- 
ximi  ponderis  saxis  morabantur  moenibusque 
adpropinquare  prohibebant  (apertos  . .  .  prohi- 
bebant  om.  BM):  VII 22, 5;  si  (Pompeius  legem) 
probasset ,  cur  se  (cursu  ahl'^)  uti  populi  benc- 
ficio  prohibuisset?  1,32,3;  hiemare  Dyrrachii 
.  .  .  coustituerat ,  ut  mare  transire  Caesarcm 
prohiberet :  3, 5, 2 ;  quem  (VibuIIium)  iugressum 
in  sermonem  Pompeius  interpellauit  et  loqui 
plura  proliibuit:  3,18,3. 

[i[i)  udditur  infiu. ,  subaudieiiduiu  est  ob- 
iectum  :  Cassiuellaunus  .  .  .  magno  cum  peri- 
culo  nostrorum  equitum  cum  his  (c)  couUige- 
bat  atque  hoc  metu  latius  uagari  prohibebat: 
V19, 2;  castris  ad  cara  partem  oppidi  positis 
Caesar  .  .  .  aggerem  apparare,  uineas  agere, 
turres  duas  constituere  coepit;  nam  circum- 
uallare  loci  natura  prohibebat:  VII 17, 1. 

yy)  udditur  ucc.  c.  inf.:  cum  leges  duo  ex 
una  familia  uiuo  utroque  non  solum  magistra- 
tus  creari  uetarent,  sed  etiam  iu  senatu  esse 
prohiberent:  VII  33,3;  t  monet,  ut  ignes 

in  ca.stri8  fieri  prohibeat:  VI  29,5;  suosque 
omnes  castris  (c)  continuit  ignesque  fieri  pro- 
liibuit,  quo  occultior  esset  eius  aduentus:  3, 
30,5;  V).  Laelium  relinquit  {ego ;  reliquit  ;  ; 
edd.),  qui  commeatus  Byllide  (c)  alque  Amantia 
(c)  importari  iii  oppidum  prohibeat  (Aju.;  pro- 
hibelmt  x;  Db.,  Dt.):  3,40,5;  t  adiri: 

2, 35,  5  u.  u)  a.)  aditum. 

^J)  iuf.  imss.  oiuisso  subi. :  Maudubii  ora- 
bant  (c)  ,  ut  se  in  seruitutem  receptos  cibo 
iuuarent.  Caesar  dispositis  in  uallo  custodiis 
{(■)  reeipi  prohibebat:  VII  78,5. 

[i)  imssiuuui  uorbi  pniliibcndi  c.  inf.:  sl  id 
facero  occupalioiiibus  rei  publicae  (c^  prohi- 
berctur,  exorcitum  modo  Rhciumi  transportaret: 
IV  10,  6;  ego  fratribus  ulque  omnibus  mois 
propinquis    iiitcrfccti»    dolore    proiiibi»or     quiii' 

79 


1251 


prohibeo  —  proicio 


1252 


gesta  sunt  pronuBtiare:  VII 38, 3;  nostri  .  .  . 
de  muro  sagittis  tormeutisque  fugientes  perse- 
qui  proliibentur:  2,14,3;  accessit,  ut  equitibus 
per  oram  (c)  maritimam  <c)  ab  Antonio  dispo- 
sitis  aquari  proMbereutur  (-retur  (Libo)  PauV) : 
3,24,4. 

d)  subaudieudus  est  lufiu.,  additur  oMeet. : 
huic  (Labieno)  mandat,  .  .  .  contineat  Ger- 
manosque  .  .  .,  si  per  uim  nauibus  flumen 
transire  conentur,  prohibeat:  11111,2;  —  Caesari 
nuntiatur  Sulmonenses  .  .  .  cupere  ea  facere, 
quae  uellet,  sed  a  Q.  Lucretio  senatore  et  Attio 
Paeligno  prohiberi:  1,18,1;  t  Ambiorix 
copias  suas  iudicione  non  conduxerit  .  .  .  an 
tempore  exckisus  et  repentino  equitum  (c)  ad- 
uentu  prohibitus  .  .  .  dubium  est:  VI31,1;  — 
(Proeillum  et  Metium)  conantes  dicere  pro- 
hibuit  et  in  catenas  coniecit:  147,6;  —  simili 
ratione  ibi  Vercingetorix  .  .  .  conuocatis 
suis  clientibus  facile  incendit  (facere  intendit 
P).  cognito  eius  consOio  ad  arma  concurritur. 
prohibetur  {om.  Nik;  Ald.;  Oud.)  a  <c)  Gobanni- 
tione,  patruo  suo,  reliquisque  principibus  .  .  ., 
expelUtur  ex  oppido  Gergouia:  VII  4, 2. 

e)  absol.:  erant  omnino  itinera  duo,  quibus 
itineribus  domo  exire  possent :  unum  per  Sequa- 
nos,  angustum  et  difficile,  .  .  .  uix  qua  singuli 
carri  ducerentur;  mons  autem  altissimus  im- 
pendebat,  ut  facile  perpauci  prohibere  possent: 
16,1;  casteUa  communit,  quo  facilius,  si  se 
inuito  transire  conareutur,  prohibere  possit  (c)  : 
I  8, 2;  negat  se  more  et  exemplo  popuh  Romani 
posse  iter  ulli  per  prouinciam  dare,  et  si  uim 
facere  conentur,  prohibittirum  osteudit:  18,3; 
ac  nullo  hoste  prohibente  aut  iter  demorante 
iucolumem  legionem  .  .  .  in  Allobroges  perdu- 
xit:  1116,5;  tanto  erant  alacriores  ad  custodias 
qui  classibus  praeerant  maioremque  fiduciam 
prohibendi  habebant:  3,25,2;  cum  erant  loca 
Caesari  capienda,  etsi  prohibere  Pompeius  totis 
copiis  et  dimicare  non  constituerat,  t:imen  .  .  . 
sagittarios  funditoresque  (c)  mittebat:  3,44,6. 

B.  =  aaq^^dleiav  Traqiytiv.  tueri,  defen- 
dere:  hos  omnes  productos  a  contumeliis 
militum  conuiciisque  prohibet:  1,23,  3;  *[ 
Trinobantibus  defensis  atque  ab  omni  militum 
iniuria  prohibitis  .  .  .  Cassi  .  .  .  sese  Caesari 
dedunt:  V21, 1;  qvu  quacumque  (c)  de  causa 
ad  eos  uenerunt,  ab  {om.  P)  iniuria  prohibent, 
sanctos  (que  add.  jiJ)  habent:  VI 23, 9;  1 

hanc  (c)  (sUuam)  .  .  .  pro  natiuo  muro  obiectam 
Cheruscos  ab  Suebis  Suebosque  ab  Cheru- 
scis  [iniuriis  incursionibusquej  prohibere(Cheru- 
scos  Suebosque  prohibere  1'aul):  VI 10, 5. 

Prohibere  .  .  .  coutinere:  115,4;  (11111,2; 


IV 34,4;  3,30,5;  58,1;)  prohib impedire: 

3,17,3;  25,3;  proh.  . .  .  intercludere:  1,17, 1 ; 
68,3;  uetare  .  .  .  pr.:  VII 33, 3. 

Leges  prohibeut:  VII33,3;  loci  natura: 
VII 17, 1;  2,35,5;  munitio  castrorum  :  2, 35, 
5;   silua(e):  VI  10,5;  34,4. 

Aduerb.:  diutius:  149,1;  facile:  16,1; 
11,4;  facilius:  18,2;  3,58,1. 

proicio.   A.  propr. ;  a)  =  iacere,  coicere; 

a)  alqd:  Petrosidius  aquilifer  .  .  .  aquilam 
intra  uallum  proiecit,  ipse  pro  castris  fortissime 
(o)  pugnans  occiditur:  V37,5;  1  (Galli) 

subito  clamore  sublato  .  .  .  crates  proicere, 
fundis,  sagittis,  lapidibus  nostros  de  uallo  pro- 
turbare  rehquaque,  quae  ad  oppugnationem 
pertinent,  parant  (c)  administrare :  VII 81, 2; 
\  quidam  ante  portam  oppidi  Gallus  per  (qui 
per  [i;  Sclin.)  manus  seui  ac  picis  traditas 
glebas  (globos  Ber.)  in  ignem  e  regione  turris 
proiciebat ,   .   .    .  concidit :   VII  25, 2 ;  f 

(sic  .  .  .  exercitum  constituebat,  ut  .  .  .  omnis 
.  .  instructus  exercitus  telis  ex  uallo  abiectis 
(proiect.  a;  adact.  Jurin.)  protegi  posset:  3, 
56, 2.) 

p)  se  proicere;  proiectus:  (qui  aqmlam  fere- 
bat)  se  ex  naui  (ex  naui  se  p)  proiecit  atque 
in  hostes  aquilam  ferre  coepit:  IV  25, 4;  f 

qui  ilegati)  cum  eum  (Caesarem)  in  itinere  con- 
uenissent  seque  ad  pedes  proiecissent  sup- 
pUciterque  locuti  flentes  pacem  petissent :  I  27, 
2;  (principes  ciuitatum)  ea  re  impetrata  sese 
omnes  flentes  Caesari  ad  pedes  proiecerunt:  I 
31,2;  ubi  hostes  ad  legatos  exercitumque  per- 
uenerunt,  uuiuersi  se  ad  pedes  proiciunt ;  orant, 
ut:  2,12,2  yNp.  3);  —  cum  matres  famiUae 
repente  . .  .  procurrerunt  flentesque  proiectae 
ad  pedes  suorum  omnibus  precibus  petierunt 
(c),  ne:  VII  26,3;  —  Caesar  prima  luce  omnes 
eos,  qui  in  monte  consederant,  .  .  .  desceudere 
atque  arma  proicere  iussit.  quod  ubi  sine  recu- 
satione  fecerunt  passisque  palmis  proiecti 
ad  terram  flentes  ab  eo  salutem  petiuerunt, 
consolatus  consurgere  iussit:  3,98,2;  *i 

facUe  erat  .  .  .  prospicere  in  urbem,  ut  omnis 
iuuentus  .  .  .  omnesque  superioris  aetatis  cum 
liberis  atque  uxoribus  .  .  .  templa  deorum  im- 
mortalium  adirent  et  ante  simulacra  pro- 
iecti  uictoriam  ab  dis  exposcerent:  2,5,3. 

b)  =abicere:  arma  u.  aruia  p.  306  b) 
(4  loc);  I  procul  equitatu  uiso  ex  medio 

itinere  proiectis  sarcinis  fugiebant:  1,59,3. 

(e)  proiectns  =  obiectiis,  praeiaceus:  ipsi 
profecti  a  palude  (^;  prospecta  palude  a; 
proiecta  pal.   Np.;   obiecta   pal.   T/i.  Bentl.) 


1253 


proicio     -  promunturium 


1254 


ad  (c)  ripas  (c)  Sequanae  e  regione  Lutetiae 
contra  Labieni  eastra  considunt:  VII  58,  6.) 

B.  trsl.  (=desercre,  prodere);  a)  aliquid: 
fasces:  2,32,9  u.  b);  t  (Neruios)  incre- 

pitare  atque  incusare  reliquos  Belgas,  qui  se 
populo  Romano  dedidissent  (c)  patriamque  (c) 
uirtutem   proiecissent    (praeiec.  &):  1115,5. 

b)  alqm :  ducem  suum  Domitium,  cuius  spe 
atque  fiducia  permanserint,  proiectis  omni- 
l)us  fugae  consiiium  capere:  1,20,2;  —  (Cato) 
queritur  in  contione  sese  proiectum  ac  pro- 
ditum  a  Cn.  Pompeio,  qui  .  .  .:  1,30,5;  — 
desertos  •)■  enim  se  ac  proditos  a  uobis  dicunt 
et  prioris  sacramenti  mentionem  faciunt.  uosne 
uero  L.  Domitium  an  uos  Domitius  deseruit  ? 
nonne  extremam  pati  fortunam  paratos  pro- 
iecit  ille  ?  non  (c)  sibi  clara  uobis  salutem  fuga 
petiuit?  non  (c)  proditi  per  illum  Caesaris 
ijeneficio  estis  conseruati?  sacramento  quidem 
uoB  tenere  qui  potuit  (Domitius),  cum  proiectis 
fascibus  et  deposito  imperio  priuatus  et  captus 
ipse  in  alienam  uenisset  potestatem:  2, 32,  7— 9. 

proinde.  A.  =  itaque,  quam  ob  reni ; 
a)  in  orat.  recta:  an  dubitamus,  quin  .  .  . 
Komani  iam  ad  nos  interficiendos  concurrant? 
proinde,  si  quid  in  nobis  animi  est  (o),  per- 
sequamur  eorum  mortem,  qui  indignissime 
interierunt,  atque  hos  latrones  interficia- 
mus:  VII  38,8;  —  frustra,  iuquit,  meae  uitae 
subuenire  conamini,  quem  iam  sanguis  uires- 
que  deficiunt.  proinde  abite,  dum  est  facul- 
tas,  uosque  ad  legionem  recipite:  VII 50, 
0;  uidetisne,  inquit,  militea,  .  . .  abesse  regem, 
cxiguas  esse  copias  missas ,  quae  paucis  equiti- 
bus  pares  esse  non  potueriut?  proinde  ad 
praedam,  ad  gloriam  properate,  ut  iam  de 
praemiis  uestris  .  .  .  cogitare  incipiamus:  2, 
39,3. 

b)  iu  orat.  obl.:  illorum  es.se  praedam  atque 
illis  reseruari  (c)  quaecumque  Romani  reliquis- 
sent;  proinde  omnia  in  uictoria  posita  (c) 
existim  arent:  V34, 1;  maioribus  enim  coac- 
tis  copiis  reucrsuros  ^Romaiios)  neque  finem 
l)ellandi  facturos.  proinde  in  agmine  impedi- 
toH  ndoriantur  {M-;  adorientur  BM^Q;  ado- 
rirentur  A^;  Np.,  Schn.,  Ilold.):  Vll()(j,  4; 
neque  se  .  .  .  pati  posse  C.  Caesarem  impera- 
torera  .  .  .  oppido  moenibusque  prohiberi; 
proinde  liabeat  rationem  posteritatis  el 
poriculi  Hui:  1,13,1;  Pompeius  enim  rescripse- 
rat  scse  rem  in  sumuium  periculum  deducturum 
non  esse  neque  suo  consilio  .  .  .  Domitium  sc 
in  oppidum  Curlinium  contulisse;  proinde,  si 
(jua  fuiBset  facultas,  ad  se  cum  oranibus  copiis 
ueuirct:  1,19,4;  nequo  nuuc  id  (se)  ngere,  ut 


ab  illis  abductum  exercitum  teneat  ipse,  .  .  . 
.sed  ne  illi  habeant  quo  contra  se  uti  possint. 
proinde,  ut  esset  dictum,  prouineiis  excede- 
rent  exercitumque  dimitterent:  1,85,12; 
satis  esse  magna  utrimque  incommoda  accepta. 
.  . .  proinde  sibi  ac  rei  publicae  parcerent, 
cum  .  .  . ;  3, 10, 6. 

B.  —  perinde,  aequc  (ae)  u.  ac  p.  68  (3  loc). 

prolatio :  quibus  in  rebus  prolationem 
diei  douationem  e.s8e  dicebant  (u.  CC):  3, 
32,5. 

prolno:  tanta  enim  tempestas  cooritur,  ut 
numquam  iUis  locis  maiores  (c)  aquas  fuisse 
constaret.  tura  autem  ex  omnibus  montibus 
niues  proluit  (profluit  f)  ac  summas  ripas 
fluminis  superauit:  1,48,2. 

proniineo :  matres  familiae  de  muro 
uestem  argentumque  iactabant  et  pectore 
nudo  prominentes  passis  raanibus  obtesta- 
bantur  (o)  Komanos  ,  ut:  VII  47, 5. 

promiscne:  cvuus  rei  nulla  est  occul- 
tatio,  quod  et  promiscue  in  fluminibus  per- 
luuntur  et:  VI  21,5. 

promitto:  capilloque  (Britanni)  sunt 
promisso  atque  omni  parte  corporis  nisa 
praeter  caput  et  labrura  superius :  V  14, 3. 

[Falso:  cura  (Varro)  itinere  conuerso  sese 
Italicam  (c)  uenturum  praemisisset  (Lips.;  pro- 
misisset  x):  2,20,6.] 

(proniontorinm,  promonturinni  u. 
promunturium.) 

promoneo:  eodem  die  castra  promouit 
et  milibus  passuum  sex  a  Caesaris  castris  .  .  . 
consedit:  148,1;  t  paulum  (paululum  a) 

legiones  Caesar,  quas  pro  uallo  constituerat, 
promoueri  iubet:  VII  70,5;  ^  qui  (Ro- 

mani)  tautae  altitudinis  raachinationes  tiuita 
celeritate  promouere  (et  ex  prupiuquiuite  pu- 
gnare  add.  IP^ ;  promouerent,  ut  ex  prop.  pugn. 
Ciacc.)  possent:  1131,2;  1f  quo  malo  per- 

territi  subito  oppidani  saxa  quam  maxima 
possunt  uectibus  promouent  praeeipitatnque  c 
rauro  in  uuisculum  deuuluuut:  2,11,1;  ^ 

postero  die  Caesar  promuta  turri  derectisque 
(c)  oixjribus  .  .  .  iussit:  VII 27, 1. 

proniptui!*:  ut  ad  bella  suscipienda  Gal- 
lorum  alacer  ac  promptus  est  animus,  sic: 
11119,6. 

laudat  (Pompeius)  promptos  (J'anla- 
(/alliiis;  pompei\is  v;  edd.;  u.  CC)  atquo  in 
posteruni  confirmnt,  segniores  (f;  seniorcs 
NOalil)  castigat  atque  iucitat:  1,3,1. 

proniiilKo:  legem  «.  lcx  p.  lol  extr. 
ct  '166  i  I  Idc). 

proiitiintiiriuni :  hic  locus  (Anquilluria) 

79» 


1255 


promunturium  —  pronuntio 


1256 


.  .  .  habet  .  .  non  Incommodam  (c)  aestate 
stationem  et  duobus  eminentibus  promun- 
turiis  {l;  promunctoriis  af;  promuutoriis  h) 
continetur:  2,23,2;  1  erant  eius  modi 

fere  .situs  oppidorum ,  ut  posita  in  extremis 
lingulis  promunturiisque  (promuntoriisque 
Mf^y  neque  pedibus  aditum  haberent  .  .  .  neque 
nauibus:  11112,1. 

pi*oiuntans:  ciuibns  Komanis  .  .  .  pecu- 
niae  impcrabantur,  mutuasque  lllas  (c)  ex  (c) 
senatus  consulto  exigi  dictitabaut;  publicanis, 
ut  in  Syria  (c)  fecerant,  insequentis  anni  uecti- 
g al  promutuum :  3, 32, 6. 

pi'one :  haec  (tigna)  cum  macliinationibus 
immissa  in  flumen  (c)  defixerat  *festucisque 
adegerat ,  non  sublicae  modo  derecte  ad  per- 
pendicuhini,  sed  prone  (  Q'^ ;  pronae  ABM;  prona 
F.)  ac  fastigate  (c),  ut  secundum  naturam  flu- 
minis  procumberent:  IV  17, 4. 

pronnntiatio :  Curio  *pronuntiari  onera- 
riis  nauibus  iubet,  .  .  .  se  in  hostium  habi- 
turum  loco,  qui  non  ex  uestigio  ad  castra  Cor- 
nelia  (c)  *naues  traduxisset  (c).  qua  pronun- 
tiatione  facta  temporis  puncto  sublatis  an- 
coris  omnes  .  .  .  quo  imperatum  est  transeunt: 
2, 25, 7. 

[Falso:  3,87,2  u.  pi-onnntio  A.  b)  a).] 

pronnntio.  A.  =  (iialam  uel  magiia 
uoee)  (licere,  proferre,  uuntiare;  a)  abs.:  neque 
uero  Caesarem  fefellit,  quin  ab  iis  (c)  cohor- 
tibus  .  .  .  initium  uictoriae  oreretur  (c),  ut 
ipse  in  cohortandis  mihtibus  pronuutiaue- 
rat:  3,94,3. 

b)  additiu-  a)  obiect.;  aa)  subst.:  id  eane 
de  causa,  quam  legatis  pronuntiarunt 
(pr.  edd.;  pronuntiarint  a;  pronuntiauerint  fi), 
an  perfidia  adducti  fecerint,  .  .  .  non  uidetur 
pro  certo  esse  poneudum  (c):  VII  5,6;  t 

omnibus  interfui  proeliis  neque  temere  incogni- 
tam  rem  pronuntio  (pronunciatio  hl;  pronun- 
tiabo  Pmd):  3,87,2. 

[ifi)  prou.:  haec  ut  intellegatis,  inquit,  a 
me  sincere  pronuntiari,  audite  Eomanos  mili- 
tes:  VII  20,  8;  —  haec  atque  eiusdem 
generis  complura  ut  ab  homiuibus  doctis 
magna  cum  misericordia  fletuque  pronuntian- 
tur:2, 12, 4  (A^.  5);  1[  producuntur  ii  (c), 

quos  ille  edocuerat,  quae  dici  uellet,  atque 
eadem,  quae  Litauiccus  pronuntiauerat ,  mul- 
titudini  exponimt:  VII  38,4;  —  hi  (serui)  (ii 
A^;  illi  QA'-;  hic  (i)  iam  ante  (e)  edocti  (c), 
quae  interrogati  pronuutiarent,  milites  se  esse 
legionarios  dicunt:  VII  20, 10. 

yy):  dolore  prohibeor  quae  gesta  sunt 
pronuntiare:  VII 38, 3. 


P)  acc.  c.  inf. :  alius  castra  (o)  iam  capta 
pronuntiat,  alius  deleto  exercitu  atque  impera- 
tore  uictores  barbaros  ueuisse  contendit :  VI 
37,7. 

y)  iiiterrog'.  obl.:  est  enim  hoc  Gallicae  con- 
suetudinis,  uti  .  .  .  mercatores  in  oppidis  uulgus 
circumsistat  quibusque  ex  regionibus  ueniant 
quasque  ibi  res  cognouerint  pronuntiare  cogat 
(c) :  IV  5, 2 ;  mittit  P.  Vatinium  legatum  ad 
ripam  ipsam  fluminis,  qui  ea,  quae  maxime 
ad  pacem  pertinere  uiderentur,  ageret  et  (ageret. 
is  Patil)  crebro  magna  uoce  pronuntiaret  ( -auit 
Paul) ,  liceretne  ciuibus  ad  ciues  de  pace  tuto 
(c)  legatos  mittere  .  .  . ,  praesertim  cum  id 
agerent,  ne  ciues  cum  ciuibus  armis  decer- 
tarent?  3,19,2. 

B.  =:  edlcere  (de  magisti-atibus  et  ducibus), 
publJee  uuiitiare;  a)  addltur  obiect. :  (iter: 
V31,4  u.  b);)  t  hac  re  pro  suggestu 

pronuntiata  (nuntiata  A  pr.)  eodem  die  .  .  . 
proficiscitur:   VI  3,6;  t  de  Accone,  qui 

princeps  eius  consilii  fuerat,  grauiore  sen- 
tentia  pronuntiata  more  (pronuntiat  amore 
BM;  pronuntiat  ac  more  M-)  maiorum  sup- 
plicium  sumpsit :  VI  44,  2. 

b)  additiu-  acc.  c.  iuf.:  superat  sententia 
Sabini.  pronuntiatur  prima  luce  ituros  (iter 
Ciacc.):  V31,  4;  V34,l  (e<4)z«.  c);  praeconi- 
busque  circummissis  pronuntiari  iubent  (hostes), 
seu  quis  Gallus  seu  (c)  Komanus  ueUt  ante 
horam  tertiam  ad  se  transire,  sine  periculo 
licere ;  post  id  tempus  non  fore  potestatem :  V 
51,3;  his  rebus  confectis  in  concilio  (consilio 
AQ)  pronuntiat  (Indutiomarus)  arcessitum  se 
a  Senonibus  et  Carnutibus  aliisque  compluri- 
bus  Galliae  ciuitatibus;  huc  (c)  itvurum  (c)  per 
fines  Remorum  eorumque  agros  populaturum 
ac,  prius  quam  id  faciat,  castra  Labieni  op- 
pugnaturum:  V56, 4.  5;  Utteris  perlectis  Domi- 
tius  dissimulans  in  consilio  (c)  pronuntiat  Pom- 
peium  celeriter  subsidio  uenturum  hortaturque : 
1, 19,  1 ;  (cum  (Varro)  itinere  conuerso  sese  Ita- 
licam  {Faern.;  italiam  %)  uenturum  praemisis- 
set  (Laps.;  promisisset  x  :  pronuntiasset  Faern.)  : 
2, 20, 6;)  interlm  aduentu  longarum  nauium 
Curio  pronuntiari  (mit.  edd.;  -iare  a.;  eckl.) 
onerariis  uauibus  iubet,  ...  se  in  hostium  lia- 
biturum  loco,  qui  non  ex  uestigio  ad  castra 
Cornelia  (c)  *naues  traduxisset  (e).  qua  pronun- 
tiatione  facta  .  .  .:  2,25,6;  quem  (Scaeuam 
ceuturiouem)  Caesar  .  .  .  ab  octauis  ordinibus 
ad  primipilum  se  traducere  pronuntiauit :  3, 
53,5. 

c)  additui'  ut,  ue,  coniuuctiuus:  (Titurius 
et    Cotta)    iusserunt    pronuutiari     (bk;   Frig.; 


1257 


pronuntio  —  prope 


1258 


pronuntiare  a;  rell.  edd.) ,  ut  impedimenta 
relinquerent  atque  in  orbem  consisterent :  V 
33,3;  qua  re  animaduersa  Ambiorix  pronun- 
tiari  iubet,  ut  procul  tela  coiciant  neu  (ne 
h;  nec  a)  propius  accedant  et  quam  in  (o) 
partem  Romani  impetum  fecerint  cedant; 
[leuitate  armorum  et  cotidiana  exercitatione 
nihil  iis  (o)  noceri  posse;]  rursus  se  ad  signa 
recipientes  insequantur:  V34,3.4;  1 

duces  eorum  tota  acie  pronuntiari  ([i;  Fr.; 
-are  a;  rell.  edd.)  iusserunt,  ne  quis  ab  loco 
discederet:  illorum  esse  praedam  atque  illis 
reseruari  (c)  quaecumque  Romani  reliquissent ; 
proinde  omnia  in  uictoria  posita  (c)  existi- 
marent:  V  34, 1. 

(J.  =  referre  ad  seuatum,  sententias  rosrare: 
Lentulus  sententiam  Caiidii  pronuntiaturum 
se  omnino  negauit :  1, 2, 5. 

prope,  propin»»,  proxiiue.  Dc  forma 
proxime  ct  proxume  cf.  propior. 

A.  de  loco  (=  in  propinquo,  noii  procul); 
a)  posit.;  a)  ubsol.  (aduerb.):  prope  consi- 
stere:  VI  23,  2  u.  p)  exlr.  prope  se. 

p)  addJtur  aocusatiuus  (praepos.):  nisi  ipsius 
copiae  prope  hostium  castra  uisae  essent: 
122,3;  1   ibique  prope  flumen  edito 

natura  loco  castra  posuit:  3,37,4;  ^ 

Vercingetorix  castris  prope  oppidum  (pro 
oppido /i)  in  monte  (in  monte  fJ;  Schn.;  (Db.:) 
om.  a;  plur.  edd.)  positis  .  .  .  separatim  sin- 
gularum  ciuitatum  (c)  copias  conlocauerat :  VII 
36,2;  exercitum  (o)  Vticam  ducit  et  prope 
oppidum  castra  pouit:  2,26,1;  tl  cum 

propc  Dyrracbium  Pompeius  constitis- 
set:  3,13,3;  H  hoc   proprium  uirtutis 

existimant  expulsos  (c)  agris  finitimos  cedere 
uequo  quemquam  prope  (se  add.  P)  audere 
consistere  (considere  Paid):  VI  23, 2. 

b)  coinp. ;  a)  absol.:  propius  accedere  u. 
uccedo  p.  (i'-t  a)  (7  loc.j;  1  \it  .  .  .  non 

nulli  (ienunculi)  deprimerentur,  reliqui  hoc 
(c)  timore  (c)  propius  adire  tardarentur:  2, 
43,4;  K  postea  quam  proj^us  successe- 

runt  (accesser.  RSchn.):  VII  S2, 1;  |  cum 
propius  ornt  necessario  ucnliim,  .  .  .  ad  uir- 
tutem  moutanorum  confugiobiuit:  1,58,2. 

(i)  c.  acc:  propius  tumulum  (Ambiorigem, 
Romanos)  accedere  u.  acvedo  p.  0'J  a) 
(:i  loc);  t  ut  .  .  .  (naucs)  aliae  ad  infe- 

riorem  partom  insulae,  quae  est  propius 
moUh  occasuni,  .  .  .  deicerentur:  IV  28,2; 
K  interea  ne  propius  se  castra  moueret 
pclierunt  (c):  IV  9, 1 ;  cognouit  Vcrciiigetorigem 
consumpto  pabulo  castra  mouisso  propius  Aua- 


ricum:  VII 18, 1 ;  quod  castra  propius  Roma- 
nos  mouisset:  VII  20,1. 

e)  superl. :  omni  ad  Hiberum  intercluso 
itinere  quam  proxime  potest  hostium 
castris  castra  communit:  1,72,5. 

B.  de  tempore;  (a)  compar.:  commeatus 
omni  genere  praeter  frumentum  abundabat; 
t  quibus  cotidie  melius  subterrere  (a/d;  sub- 
terere  f;  subcedere  O*;  cuius  cotidie  pro- 
pius  succedere  tempus  Hell.)  .  .  .  uidebant: 
3,  49, 6.) 

b)  superl.  (=  nuper,  paulo  ante):  quam 
(legionem)  proxime  co  nscripserat,  legio(nes) 
proxime  conscripta(e)  u.  con^^eribo  B.  p.  G04: 
124,2;  118,5;  19,3;  V24,4;  VI32,5;  t 

(exercitum)  in  Aulercis  Lexomisque,  reliquis 
item  (in  add.  {i)  ciuitatibus,  quae  proxime 
(aeflk'f);  maximae  B'M^:  maxime  AQM-{h?) ; 
Fr.,  Db.)  bellum  fecerant,  iu  hibernis  con- 
locauit:  11129,3. 

C.  trsL  =  fere,  paene;  a)  additur  iaiu  ti. 
iam  p.  7  sq.  (6  loc). 

b)  nou  additur  iam;  uox  prope  additur 
a)  substantiuis  c.  praep.:  quoniam  prope 
ad  finem  laborum  ac  periculorum  esset  per- 
uentum:  3,6,1;  —  hoc  proelio  facto  et  prope 
ad  internecionem  gente  ac  nomine  Ner- 
uiorum  redacto:  1128,1;  —  cum  a  meridie 
prope  ad  solis  occasum  dubia  uictoria  pu- 

gnaretur:  VII  80,  6; spe  enim  conficiendi 

negotii  prope  iu  noctem  rem  duxerant  (c): 
3,51,7. 

p)  adieetiuis:  ut  .  .  .  paratos  prope  aequo 
Marte  ad  dimicandum  existimaret  (c):  VII 19, 
3;  dorsum  esse  eius  iugi  prope  aequum:  VII 
44, 3 ;  cum  una  ex  parte  prope  aequura  aditum 
haberet:  3,45,3;  t  prope  dimidia  parte 

operis  a  Caesare  efiecta  .  .  .  naues  .  .  .  reuer- 
tuntur:  1,27,1;  \  exploratus:  VII 15, 

2  u.  §)  explorare;  t  Trinobantes,  prope 

f i  r  m  i  s  8  i  m  a  earum  regionum  ciuitas ,  .  .  .  le- 
gatos  .  .   .  miltunt:  V  20, 1 ;  H  summaque 

erat  uasto  atque  aperto  nuui ,  magnis  acstibus, 
raris  ac  prope  nullis  portibus  ditlicultns  uaui- 
gaudi:  III  12,5;  1  maxinia  coorta  tempe- 

state  prope  omnes  naues  adtlictas  .  .  .  esse: 
VIO,  2;  quod  prope  ox  omnibus  partibus  iiu- 
mine  et  palude  circumdata  uuum  habeat  .  .  . 
aditum:  VII  15,5;  cum  jirope  omnis  ciuitaa  eo 
couuenisset:  VII  33,3;  Tf  iio   pulober- 

riuiam  prupe  totius  Galliao  (galliao  tmius  (i) 
urbem  .  .  .  suis  nuuiibus  succcndere  cogeron- 
tur:  VII  15,4;  1  sic  ut  propo  sumuiam 

(summa    Aii)     muri     aggerisque    altiludinem 


1259 


j)rope  —  propinquitas 


1260 


acerui  armorum  adaequarent  (c) :  II  32, 4 ;  1 
(totus:  VII 15, 4  ii.  pulcherrimam.) 

y)  aduerWo:  iuterim  prope  cotidie  cum 
omni  equitatu  Indutiomarus  sub  castris  eius 
uagabatur  :  V  57, 3. 

d)  Tierbis:  summa  imperu  traditur  Camu- 
logeuo  Aulerco,  qui  prope  confectus  aetate 
tameu  propter  singularem  scientiam  rei  mili- 
taris  ad  eum  est  honorem  euocatus:  VII 57, 3; 
prima  uigilia  egressus  prope  confecto  sub  lucem 
itinere  post  montem  se  occultauit:  VII 83, 7; 
t  qui  ab  (c)  Alesia  (e)  processerant ,  maesti 
prope  luctoria  desperata  se  in  oppidum  rece- 
perimt:  VII  80,9;  t  eodem  fere  tempore 

pons  in  Hibero  prope  effectus  nuntiabatur  et 
in  Sicori  uadum  reperiebatur :  1,62,3;  1 

quod  se  prope  (q.  se  pr.  P;  om.  a;  Fr.; 
ae  prope  o?n.  Db.,  Dt.^}  explorata  uictoria 
celeriter  amissa  reciperaturos  confidebaut  (c) : 
VII  15,2;  t  obsideri  se  a  Caesare;  opera 

munitionesque  prope  esse  perfectas:  1,20,2. 

pi-opello.  A.  alqd  (—  protiiidere,  euer- 
tere) :  Pompeiani  hoc  insolentius  .  .  .  instare 
coeperunt  cratesque  pro  munitioue  obiectas 
propulerunt:  3,  46, 3. 

B.  alqm  (=  subuiou;'re,  rcpellere,  in  fngani 
coieere;  a):  naues  longas  .  .  .  constitui  atque 
inde  fundis,  sagittis,  tormentis  hostes  pro- 
pelli  ac  submoueri  iussit:  IV25, 1;  Germani 
una  in  parte  confertis  turmis  in  hostes  (c)  im- 
petum  fecerunt  eosque  propulerunt :  VII  80,  6 ; 
t  Heluetii,  quod  quiugentis  equitibus  tantam 
multitudinem  equitum  propulerant  (pro- 
pulerunt  M),  .  .  .  nostros  lacessere  coeperunt: 
115,3. 

b):  (equites)  in  duas  partes  sese  distribuunt, 
alii  ut  praedae  praesidio  sint,  alii  ut  uenienti- 
bus  resistant  atque  eos  propellant:  1,55,2; 
t  cernebatur  .  .  .  imiuersarum  cohortium  im- 
petu  (impetum  *)  nostros  propelli,  dein 
rursus  conuersos  (e)  insequi:  1,64,2;  t 

gladio  comminus  rem  (o)  gerit  Vorenus  (o) 
atque  uno  interfecto  reliquos  paulum  pro- 
pelHt:  V44,ll. 

propere:  (Labienum  legatum  pro  praetore 
(legatum  propere  Hot.)  cum  duabus  legionibus 
.  .  .  summum  iugum  moutis  ascendere  iubet: 
121,2;)  Faustus  Sulla  propere  (pro  praetore 
P.  Man.)  in  Mauretaniam  mittatur  (mittitur 
%):  1, 6, 3 ;  (paucas  cohortes  relinquit ;  t  hora 
X.  subsequi  pabulatores  equitesque  (equites 
propere  Paul)  reuocari  iubet:  1,80, 4.  i 

propero.  A.  aksol.:  Caesar  praecepto 
(c)  itinere  ad  Dyrrachium  finem  properandi 
facit :  3, 13, 5;  liis  rebus  tautum  temporis  tribuit. 


quantum  erat  properanti  necesse:  3,78,2;  cum 
Fumium  nostrum  tantum  uidissem  neque  loqui 
neque  audire  meo  commodo  potuissem,  prope- 
rarem  atque  essem  in  itinere  praemissis  iam 
legionibus,  praeterire  tamen  non  potui,  quin: 
ap.  Cie.  ad  Att.  IX  6  A;  —  tantusque  terror 
incidit  eius  (Pompei)  exercitui  (e),  quod  pro- 
perans  noctem  diei  coniunxerat  neque  iter  in- 
termiserat ,  ut :  3, 13, 2 ;  —  hoc  uero  magis  pro- 
perare  Varro,  ut  cum  legionibus  quam  pri- 
muni  Gades  contenderet:  2,20,1. 

B.  additui-  a)  ad :  Pompeius  quoque  de  Cae- 
saris  consilio  coniectura  iudicaua  ad  Scipio- 
nem  properandum  sibi  {om.  k)  existimabat 
.  .  . :  3, 78,  6. 

proinde  ad  praedam,  ad  gloriam  prope- 
rate:  2,39,3. 

b)  in:  quod  (Caesar)  in  Italiam  Illyri- 
cumque  properabat:  1135,2. 

c)  iuliu.:  accidit,  ut  .  .  .  discederent,  quae- 
que  (c)  quisque  eorum  carissima  haberet,  ab 
impedimentis  petere  atque  arripere  pro- 
peraret :  V  33,  6 ;  t  cum  sibi  quisque  pri- 
mum  itineris  locum  peteret  et  domum  per- 
uenire  properaret:  1111,1;  t  qui  i° 
classe  erant,  proficisci  properabant.  horum 
fuga  .  .  . :  2,  43, 3 ;  t  Scipionem  prope- 
rantem  sequi  litterae  sunt  consecutae  a  M. 
Fauonio  :  3, 36,  6 ;  t  properaret  ad  se  cum 
exercitu  uenire  omniaque  posthaberet  (c):  3, 
33,1. 

propiuqnitas.  A.  propr.;  a)siibi.:  pro- 
pinquitas  castrorum  celerem  superatis  ex  fuga 
receptum  dabat:  1,  82, 5;  t  Gallis  autem 

prouinciarum  (prouinciae  rom.  Elberl.)  propin- 
quitas  et  transmarinarum  rerum  notitia  multa 
ad  copiam  atque  usus  (c)  largitur:  VI  24, 5. 

b)  obi. :  qui  (Galli)  uitandi  aestus  causa 
plerumque  siluarum  ac  (e)  fluminum  petunt 
propinquitates:  VI  30,  3  ;  t  ut,  qui  pro- 

pinquitatem  loci  uideret  (uiderent  [i),  paratos 
prope  aequo  Marte  ad  dimieandum  existimaret 
(-arent  fl):  VII 19, 3. 

(c)  gen.:  spatio  propinquitatis :  2,16,3 
u.  d).) 

d)  abl. :  ita  se  a  caetratis  equitibusque  defen- 
dunt  castrorum  propiuquitate  confisi:  1,75, 
3;  t  suorumque  tormentorum  usum  (usu 
hl) ,  quibus  ipsi  magna  sperauissent,  spatii 
propinquitate  {Madu.;  spatio  propmquitatis  x; 
edd.)  interire  .  .  .  intellegunt:  2,16,3;  t 
ad  haec  repetenda  inuitati  propinquitate  supe- 
riorum  castrorum  .  .  .  uallum  relinquebant :  3, 
76,2. 

castra  erant  ad  bellum  ducendum  aptissima 


1261 


propinquitas    —  propinquas 


1262 


natura  loci  et  (o)  munitione  et  maris  propin- 
quitate  et  aquae  et  salis  copia :  2, 37, 5. 

e)  e.  praep.:  (qui  tantae  altitudinis  machi- 
nationes  tanta  celeritate  promouere  (et  ex 
propinquitat e  pugnare  add.  5*fj;  promone- 
rent,  ut  ex  prop.  pugn.  Ciacc.)  possent:  11 
31,  2.) 

haec  quoque  per  exploratores  ante  lucem  in 
tanta  propinquitate  castrorum  ad  hostes 
deferuntur:  VI  7,  9. 

hi  propter  propinquitatem  et  celeri- 
tatem  (cel.  et  prop.  fl)  hostium  nihil  iam  Cae- 
saris  imperium  exspectabant  (c):  1120,4;  et 
ipsi  (Vbii)  propter  propinquitatem  [quod]  Gal- 
licis  sunt  moribus  adsuefacti:  IV  3,3. 

B.  trsl.  (=  cognatio):  de  numero  eorum 
(lielgarum)  omnia  se  habere  explorata  Kemi 
dicebant,  propterea  quod  propinquitatibus 
adiinitatibusque  coniuncti  .  .  .  cognouerint 
(f):  114,4. 

(propinqno:  quae  cum  nauibus  nostris 
.adpropinquassent  {recc.  (?);  propinqu.  ~):  3, 
24,2.) 

propinqnns.  1.  adieet.  A.  de  loeo; 
a)  non  udditur  datiuus:  reliquas  cohortes  VII 
(in  aM.  a;  Np.,  Dt.)  castris  propinquisque 
castellis  praesidio  disposuerat:  3,88,4;  ^f 
quoniam  tam  propinqua  sint  castra:  VI 40, 
2;  f  colles  ac  loca  superiora,  unde  erat 

propinquus  despectus  in  mare:  11114,9;  % 
eos  accusat ,  quod  . .  .  tam  necessario  tempore, 
tam  propinquis  hostibus,  ab  iis  (c)  non  sub- 
leuetur:  116,6;  ^  dimisit  (c)  enim  circum 
omnes  propinquas  prouincias  atque  inde 
auxilia  euocauit:  3,112,(5;  ^f  maxime  eos, 

quod  erant  propinquae  (praepingues  Kraff.) 
regiones,  de  re  frumentaria  ut  prouiderent 
hortatus  est:  3,34,2. 

b)  additur  datiuus:  in  Carnutes,  Andes, 
Turones,  quaeque  (c)  ciuitates  propinquae 
iis  (c)  locis  erant,  ubi  bellum  gesserat, 
legionibus  in  hiberna  (f)  deductis:  1135,3; 
f  cum  legio  Caesaris  nona  praesidium  quoddam 
occupauis.set  .  .  .,  huic  loco  (huic  loco  dcl. 
Ciarr.)  propinquum  et  contrarium  collem 
Pomj^eius    occupuuit:   3,45,2;  t   erant 

Menapii  propinqui  Rburonum  finibus: 
VI  5, 4. 

IJ.  de  leniporc:  quod  propinqua  die 
aeciuinoctii  inlirnii»  iiauibus  liicnii  nauiga- 
tionem  suliicicinlam  uon  existimiibat :  IV  36,  2. 

'.!.  ui  subsfaiit.;  A.  masc;  a)  sin^'. :  his 
copiig  VercaHsiiiellauuum  Aruernum,  ununi  ex 
quattuor  ducibiw,  proi>inquum  (-quni  B) 
Verciugetorigis,  praeticiuiit:  VII  83,  6. 


b)  plur. :  a)  subi. ;  aa) :  adiungere, 
cauere:  VI  2,2  u.  desistere;  ^  comi- 

tari:  VI  8,  8  u.  excedere;  ^  confirmare: 

VI  2, 2  u.  desistere ;  ^  cum  pater  familiae 

inlustriore  loco  natus  decessit,  eius  propinqui 
conueniunt  (ueniunt  M) ,  et  de  morte  si  res 
in  suspicionem  uenit,  de  uxoribus  in  seruilem 
modum  quaestionem  habent,  et  si  compertum 
est,  igni  (c)  atque  omnibus  tormentis  excru- 
ciatas  interficiunt:    VI 19, 3;  \   decer- 

tare:  VII  77,8  u.  y);  ^  interfecto  In- 

dutiomaro  .  .  .  ad  eius  propinquos  a  Treueris 
imperium  defertur.  iUi  finitimos  Germanos 
sollicitare  et  pecuniam  polliceri  non  desistu  nt. 
cum  a  (c)  proximis  impetrare  non  possent, 
ulteriores  temptant.  inuentis  non  nuUis  ciuitati- 
bus  iure  iurando  inter  se  coniirmant  obsidibus- 
que  de  pecunia  cauent;  Ambiorigem  sibi  socie- 
tate  et  foedere  adiungunt:  VI2, 1.  2;  ^ 

(docere:  1,5,1  u.  y);)  ^  cum  his  (c) 

propinqui  Indutiomari,  qui  defectionis  auctores 
fuerant,  comitati  eos  ex  ciuitate  excesse- 
runt  ([J;  excesserant  a):  VI8, 8;  ^  (ex- 

cruciare,)  habere:  VI  19,3  u.  conuenire; 
t  impetrare:  VI2,2  u.  desistere;  ^  in- 

terficere:  VI  19,3  u.  conuenire;  t  (in- 

uenire:  VI  2,2  ii.  desistere;)  Tf  tot  ho- 

minum  milia  .  .  .,  quorum  salutem  neque  pro- 
pinqui  neglegere  neque  ciuitas  leui  moraento 
aestimare  posset:  VII 39, 3;  Tf  polliceri: 

VI  2, 1  u.  desistere;  ^  posse:  VI 2,  2  ili.; 

VII39,3  u.  neglegere;  ^  sollicitare, 

temptare:  VI  2, 1.2  u.  desistere. 

flp)  a  c.  pass.:  et  sua  sponte  multi  in  discipli- 
nam  conueniuut  et  a  parentibus  propinquisque 
mittuntur:  VI  14,2. 

fl)  obiect.:  his  (c)  (obsidibus)  adductis,  in 
iis  filio  (filiis  p)  propinquisque  eius  omnibus, 
quos  nominatim  euocauerat,  .  .  .  hortatus  .  . 
est:  V4,  2;  t  cogere:  VII  77,8  u.  y); 

K  euocare:  V4,2  u.  adducere;  ^  nam 

ego  fratribus  atque  omnibus  meis  propiuquis 
interfectis  dolore  proMbeor  quae  gosta  suut 
prouuntiare:  VII  38, 3;  Tf  non  sine  magna 

spe  magnisque  praemiis  domum  propinquosque 
(se)  reliquisse:  144,2. 

y)  dat.:  nec  docendi  Caesaris  propiuquis  eius 
spatium   datur:  1,5, 1;  ^  quid  hominum 

(c)  niilibus  LXXX  (c)  uno  loco  iiiterfectis 
( quid  («/(/.  [i )  propinquis  coiisangiiinoisque 
nostris  animi  foro  existiiuatis,  si  pneno  in  ipsis 
caduueribus  proelio  decertare  cogeutur?  VII 
77,8. 

d)  gtn.i   nou  eiiiui  has  uut  conspectus  pa- 


1263 


propinquus  —  propior 


1264 


triae    aut    propinquorum    praecepta    ad   ex- 
tremum  uitae  periculum  adire  cogebant:  2,  7, 1. 

s)  c.  praep.;  aa)  a:  a  Cingetorige  atque 
eius  propinquis  oratione  Indutiomari  cognita 
.  .  .   nuntios   (o)   mittit  <c)  :  V57,2;  t 

quibus    (clientibus)   etiam    a   propinquis  nostris 
opem  ferre  instituimns:  ap.  Gell.  V13,6. 

[i{i)  ad  :  deferre  ad:  VI  2, 1  u.  a)  aa)  de- 
sistere. 

yy)  per:  rex  erat  Ptolomaeus  .  .  .  magnis 
copiis  cum  sorore  Cleopatra  belium  gerens, 
quam  paucis  ante  mensibus  per  suos  propin- 
quos  atque  amicos  regno  expulerat:  3, 103,2. 

B.  femiu.:  (Dumnorigem)  sororem  ex  matre 
et  propinquas  suas  nuptum  in  alias  ciui- 
tates  conlocasse:  118,7. 

propior,  proximns.  I.  Forma:  pro- 
X  u  m  u  s  uidctur  exstare  in  x  (X?)  VI 35, 5  et 
VII  67,7;  eocstat  (secund.  Holderi  testimonitim)  in 
AQB  V28,5  et  VI 8,6,  in  AQ  VI 31, 3,  in  B 
VI  3,'l  et  VII  25,  3  et  VII  68,  2,  in  B^  I  54, 1 ; 
seewnd.  Np.  in  AB  VII  3, 2 ;  reliquis  belli  Oal- 
lici  locis  (36)  in  X  uidetur  initeniri  proxi- 
mus;  item  in  bello  ciuili  omnes  codd.  uidentur 
liabere  proximus  onmibus  (20)  locis.  —  Ad- 
uerbium  proxume  scriptum  est  in  BQ  VI 32, 
5  {et  V24,4?),  in  5»  1119,3;  proxime  in 
X{t)  124,2  et  118,5,  in  %  1,72,5. 

II.  Signif.;  A.  de  loco;  a)  compar.:  huc 
cum  cotidiana  consuetudine  egressae  (e)  pabu- 
latoribus  praesidio  propiore  ponte  legiones  {sic 
Np.;  priores  legioiies  Kran.;  proprio  relegiones 
a;  proprio  legiones  fhl;  [propiore  powfe]  legiones 
Db.)  Fabianae  duae  flumen  transissent:  1,40,3. 

b)  supei-l.;  1.  adiect.;  a)  iioii  additur  dat. 
uel  accus.;  aa)  attrib:;t. :  celeriter  .  .  .  igni- 
bus  siguificatione  facta  ex  proximis  castellis 
eo  concursum  est:  1133,3;  cohortes  IIII  ex 
prosimo  castello  deducit :  VII  87, 4 ;  ut  nostri 
perpetuas  munitiones  f  uidebant  perductas  ex 
castellis  in  proxima  castella  (m.  CC):  3,44, 
4;  t  iu  proxima  Octanii  castra  inrupe- 

runt:  3,9,6;  1[  (coustituerunt)  cum  proxi- 

mis  ciuitatibus  pacem  et  amicitiam  confir- 
niare:   13,1;  f    Caesar   suas    copias  in 

proximum  collem  subducit:  122,3;  copias 
suas  Caesar  in  proximum  collem  subducit:  I 
24, 1 ;  Caesar  impedimentis  in  proximum  collem 
t  deductis  .  .  .  secutus  hostes  (c)  ad  Alesiam 
castra  fecit:  VII  68, 2;  erat  Lnter  oppidum  Iler- 
dam  et  proximum  collem  {Vascos.;  in  oppido 
ilerda  et  proximo  colle  s)  .  .  .  planitia  (e) :  1, 
43, 1 ;  legio  .  .  .  in  proximum  coUem  sese  rece- 
pit:  1,44,5;  Caesar  quoque  in  proximo  colle 
castra  ponit:  1,65,5;  Curio  .  .  .  proximos  coUes 


capere  uniuersos  .  .  .  iubet:  2,42,1;  ^  con- 
sidunt  et  proximam  fossam  cratibus  integunt : 
VII  79,4;  1  interea  et  ex  proximis  hiber- 
nis  et  a  Caesare  conuentura  subsidia:  V28, 5; 
cum  aliquid  calamitatis  in  proximis  hibernis 
esset  acceptum :  V  29, 1 ;  qui  .  .  .  perendino  die 
cum  proximis  hibernis  coniuncti  commimem 
cum  reliquis  beUi  casum  sustineant :  V  30,  3 ; 
equites  circiter  quadringentos  ex  proximis  liiber- 
nis  cogit  (c):  V46,4;  t  (hostes:  II  27, 

3  u.  2.;)  1[  qua  proximum  iter  in  ulteri- 

orem  Galliam  per  Alpes  erat :  1 10,  3 ;  \ 

uullo  cum  periculo  ad  proximam  legionem 
peruenturos:  V29, 6;  nondum  hieme  confecta 
proximis  quattuor  co.actis  legionibus  .  .  .  in  fines 
Neruiorum  contendit :  VI 3, 1 ;  t  ex  alto 

refugerat  adpulsaque  ad  proximum  litus  tri- 
reme  .  .  .  pedibus  Hadrumetum  *profugerat: 
2,23,3;  1  qui   proximum  locum  prae- 

sidiorum   tenebat:  3,65,2;  f  V  milia 

passuum  proxima  intercedere  (c)  itineris  cam- 
pestris:    1,66,4;  1    r.abius   a   proximis 

militibus  circumuentus  interticitur:  2,35,2; 
T  sese  in  proximos  montes  conferunt:  1,51,5; 
1  mUites  in  proxima  municipia  deducit:  1, 
32, 1 ;  f  hos  item   ex  proximis  [primis] 

nauibus  cum  conspexissent :  IV 25,6;  1[ 

sua  deportabant  omnia  (o)  seque  in  proxima 
oppida  recipiebant:  11112,3;  If  altera  ex 

parte  Gabalos  proximosque  pagos  Aruernorum 
in  Heluios  .  .  .  mittit:  VII  64,6;  t  quas 

(cohortes)  ex  proximis  praesidiis  deductas 
fors  obtulit:  VII 87, 5;  ne  ex  proximis  praesi- 
diis  succurri  posset:  3,52,1;  t  cuius  (salis) 
magua  uis  iam  ex  proximis  erat  salinis  eo 
congesta:  2,37,5;  t  quinque  cohortes  fru- 

mentatum  in  proximas  segetes  mittit  (c):  VI 
36, 2 ;  t  reliqua  .  .  .  quaerere  praeterniittit 

proximaque  respiciens  signa  Videtisne,  inquit, 
milites:    2,39,3;  f   reliqui   sese   fugae 

maudarunt  atque  in  proximas  siluas  (silu. 
prox.  af)  abdiderunt :  1 12, 3 ;  in  fugam  con- 
iecti  proximas  sUu.is  petierunt  (c) :  VI  8,6; 
t  calones  in  proximum  (primum  fi)  tumulum 
procuirunt :  VI  40, 1. 

p{i)  ui  praedicati:  et  ab  Us  (e),  qui  cesse- 
rant,  et  ab  Us  (c),  qui  proximi  steterant, 
circumueniebantur:  V  35,  3. 

p)  addltur  aa)  datiuus ;  o) :  quae  proximae 
ei  loco  ex  Bruti  cLasse  uaues  erant:  2,6,6; 
t  extremum  oppidum  Allobrogum  est  proxi- 
mumque  Heluetiorum  flnibus  Genaua  (c):  16, 
3;  f  una  (pars)  erat  proxima  portui  (c) 

naualibusque ,  altera:  2,1,2. 

b):  proximique  (Belgae)  simt  Germauis,  qui 


1265 


propior 


1266 


trans  Rhenum  incolunt:  11,4;  —  qui  (Remi) 
proximi  Galliae  ex  Belgis  sunt :  II 3, 1 ;  —  in 
fines  Suessionum,  qui  proximi  Remis  eraut, 
exercitum  duxit:  1112,1;  —  cogunt  equitum 
duomiliaSugambri,qui  sunt  proximi  Rheno : 
VI  35,  5  ;  —  Labienum  legatum  in  Treueros, 
qui  proximi  flumini  {om.  fj)  Rheno  sunt,  cura 
equitatu  mittit:  III  11,1. 

c):  qui  proximi  (hinc  proximi  P)  Oceano 
(oceanum  ik)  fuerunt,  hi  (his  [i;  Np.)  insulis 
(c)  sese  occultauerunt :  VI 31, 3. 

Pp)  aceus.:  P.  Crassus  adulescens  cum 
legione  septima  proximus  mare  Oceanum  (pro- 
ximus  Oceano  Ciaee.)  in  (c)  Andibus  *hiema- 
bat:  1117,2;  t  quos  Vbii  (lihenanus; 

ubi  X)  qui  proximi  Rhenum  incolunt,  perter- 
ritos  [senserunt]  insecuti  magnum  ex  his  nu- 
merum  occideruut:  154,1. 

2.  ui  gubst.:  ut,  cum  primi  eorum  (hostium) 
cecidissent,  ijroximi  iacentibus  insisteren t 
atque  ex  eorum  corporibus  pugnarent:  II 
27, 3 ;  1  ubi  quae  maior  .  .  .  incidit  res, 

clamore  .  .  .  significant;  hunc  (e)  alii  deinceps 
excipiunt  et  proximis  tradunt:  VII  3,2; 
t  capit  arma  a  proximis  atque  in  porta 
consiHtit:  VI 38,2;  —  cum  *a  proximis  impe- 
trare  uon  possent,  ultcriores  temptant:  VI  2, 
2;  —  —  hunc  ex  proximis  unus  iacentem 
transgressus  eodem  illo  munere  fungebatur:  VII 
25, 3. 

B.  de  tenipore  a)  praetcrito:  cuius  frater 
Valetiacus  proximo  anno  eundem  magistra- 
tum  gesserit:  VII  32,4;  \  neque  bello 

Allobrogum  proximo  Haeduos  Romauis  auxi- 
lium  tulisse:  144,9;  t  qui  (Cotus)  con- 

trouersiam  cum  Conuictolitaui  proximis  comi- 
tiis  habuerat:  VII  67,  7;  t  sed  ut  supe- 

rioris  temporis  contentionem  (e)  nostri  omnem 
remiserant,  ita  proximi  dioi  casu  admoniti 
omnia  ad  defensiouem  parauerant:  2,14,6. 

b)  futuro:  quas  legatioiies  Caesar  .  .  .  inita 
proxima  aestate  (inilio  proximae  aestatis  fi) 
ad  HO  reuerti  iussit:  1135,2;  |  doluisse 

se ,  quod  .  .  .  in  urbem  retraheretur,  cuius  ab- 
sentis  rationem  haberi  proximis  comitiis  po- 
pulus  iuBsiHHet:  1,9,2;  fuit  controuerHia,  opor- 
terotiio  Lucilii  (n)  Hirri  .  .  .  proximis  comitiis 
praoloriiH  absentiH  rationom  haberi:  3,82,5; 
f  proximo  dio  instituto  huo  Caesar  e  (c)  caHtris 
utrisquo  copiuH  suus  eduxit :  J  50, 1 ;  quaocum- 
que  ad  proximi  diei  oppugnationem  opus  sunt, 
noctu  comparantur:  V4(),  5;  proximis  diebus 
habotur  extra  urbcm  Hciiatus:  1,6,1;  proximo 
(poHtero  A')  tlio  iiraoHidio  in  cantris  relicto  uni- 
uorsuH  ail  u<iuam  copiiiH  oducunt:  1,81,4;        1 

l.Dxic.  CnoHar,     11. 


proxima  nocte  u.  nox  p.  840  c)  (6  loc.);  \ 
si  uterque  in  contione  statim  iurauisset  se 
t  r  i  d  u  0  proximo  exercittun  dimissurum :  3, 
10,9. 

C.  trsL  (=  propinqui):  nam  neque  hominum 
morte  memoria  deleri  debet,  quin  a  proximis 
retineatur,  neque  clientes  sine  summa  in- 
famia  de,seri  possunt:  aii.  Gell.  V  13,  6. 

propias  u.  prope. 

propono.  A.  propr.:  erat  edictum 
Pompei  nomine  Amphipoli  propositum,  uti 
omnes  eius  prouinciae  iuniores  .  .  .  iurandi 
causa  couuenirent.  sed  utrum  auertendae  suspi- 
cionis  causa  Pompeius  proposuisset,  .  .  .  an 
nouis  dilectibus,  si  nemo  premeret,  Macedoniam 
tenere  conaretur,  existimari  non  poterat :  3, 102, 
2.3;  toppida  incendi  oportere,   quae 

non  .  .  .  ab  omni  sint  periculo  tuta,  ne  (c) 
suis  sint  ad  detrectandam  militiam  receptacula 
neu  Romanis  proposita  ad  copiam  commeatus 
praedamque  tollendam  (CC):  VII  14,9;  t 

Caesari  omnia  uno  tempore  erant  agenda: 
uexillum  proponendum,  [quod  erat  insigne 
cum  a'd  arma  concurri  oporteret,]  .  .  .:  II 
20,1. 

IJ.  tr.sL;  a)  =  ponere,  exponere,  spem 
ostondcre,  promittere:  praemium  (-a)  u. 
praeniinni  A.  p.  1170  (4  loc.). 

b)  =  antc  oculos  ponere,  ostendere:  etsi 
summa  difficultas  faciendi  (e)  pontis  pro- 
ponebatur:  IV  17,2;  t  quae  etsi  magno 
cum  dolore  omnes  ferebant,  tamen  hoc  sibi 
solacii  proponebant,  quod  ,  .  .  confidobant 
(c):  VII  15,2;  t  niaioremque  spem  maturi- 
tate  frumentorum  propoui  uidebant:  3,49,(1, 

c)  =  ad  eligouduni  propouere,  opliunem 
dare:  sed  ex  propositis  consiliis  duobus  ex- 
plicitius  (e)  uidcbatur  Ilerdam  reuerti:  1,78,3. 

d)  =  sibi  (anlnio)  proponere,  constiluere: 
(erut  enim  iter  a  proposito  diuersum,  contra- 
riamquo  in  (c)  partem  iri  uidebatur:  1,69,1;) 
confecto  iusto  itinero  eius  dioi ,  quod  pro])o- 
suerat  Caesur ,  traductoque  exercitu  .  . .  conse- 
dit:  3,76,1. 

consecutus  id,  quod  animo  proposuorat, 
Caesar  roceptui  cani  (c)  iussit:  VII  17,  1. 

e)  z^  exponere,  nnrrare,  (•oiiinioniorure; 
additnr  a)  obieet.;  aa):  consilium:  1,78,3 
u.  0);  1  num  IbrtusHo  iiiopiam  oxcusare 
ot  caUunitatom  uut  propriam  suam  aiit  toiu- 
porum  queri  ot  difficultntes  auctionaiKli 
pi()]ionore  etinm  modiocris  est  animi:  3,20,3; 
t  (Voiciugotorix)  suu  in  illoa  moritu  ])roi)onit: 
VII  71,3;  t  iniiiriuH  iiiimiooriim  ooiiimo- 
nioiut,  diio.ut .  .  .  .  pationtium  )>i'0]>oiiit  .~iuuiii, 

8U 


1267 


propior  —  propter 


1268 


cum  de  exercitibus  dimittendis  ultro  (e)  postu- 
lauisset ;  .  .  .  acerbitatem  inimicorum  docet .  .  . ; 
iniuriam  in  eripiendis  legionibus  praedicat,  .  .  . 
commemorat:  1,32,4;  %  postero  die  con- 

tione  habita  rem  gestam  proponit,  milites 
consolatur  et  confirmat ;  .  .  .  docet :  V  52,  5 ; 
1  qui  ubi  pro  perfuga  ad  eos  uenit,  timorem 
Romanorum  proponit,  ...  docet:  11118,3;  ^ 
legati  ad  Caesarem  mittantur,  qui  uoluntatem 
senatus  ei  proponant:  1,3,7. 

PP):  tum  demum  Liscus  oratione  Caesaris 
adductus  quod  antea  tacuerat  proponit:  I 
17,1. 

P)  de  alqa  re :  non  alienum  esse  uidetur  d  e 
Galliae  Germaniaeque  moribus  et  quo  difle- 
rant  hae  nationes  inter  sese  proponere :  VI  11,1. 

(7)  pro  certo :  id  eane  de  causa,  quam  lega- 
tis  pronuntiarunt  (e),  an  perfidia  adducti  fece- 
rint,  .  .  .  non  uidetur  pro  certo  esse  ponendum 
(p;  proponendum  a;  Np.,  Hold.,  Dl:-):  VII 
5,6.) 

(5)  interrog.  obl. :  .  .  .  ostendit ;  quae  ipse  in- 
tellegat,  quae  ciuitas  queratur  proponit;  monet 
.  .  .;  dicit:  120,6;  Labienus  noctu  (e)  tribunis 
militum  primisque  ordinibus  conuocatis  (c) 
quid  sui  sit  (sit  sui  p)  consilii  proponit:  VI  7, 
8;  11,1  M.p);  (VII  5,  6  it.  y) ;)  ostendit;  in  pri- 
mis  monet  .  .  . ;  quid  iniquitas  loci  habeat  in- 
commodi  (inc.  hab.  (i)  proponit:  VII  45, 9. 

propositnm.  A.  oM.:  habere:  3,  84, 1 
u.  B. ;  t  tali  instructa  acie  tenere  uter- 

que  propositum  uidebatur:  Caesar,  ne  nisi  coac- 
tus  proelium  committeret  (c),  ille,  ut  opera 
Caesaris  impediret:  1,83,3;  Pompeius  inter- 
clusus  Dyrrachio,  ubi  propositum  tenere  non 
potult,  secundo  usus  consilio  edito  loco  .  .  . 
caatra  communit:  3,42,1;  commutata  ratione 
belli,  quoniam  propositum  non  tenuerat,  castra 
.  .  .  *muniri  iussit :  3,  65,  4. 

B.  g^en.:  temptandum  Caesar  existimauit, 
quidnam  Pompeius  propositi  aut  uoluntatis 
ad  dimicandum  haberet:  3,84,1. 

C.  =  c.  praep.;  a)  ab:  Laelius  .  . .  Corcyra 
Dyrrachioque  aquam  suis  supportabat  neque 
a  proposito  deterrebatur:  3,100,3;  tt 
erat  enim  iter  a  proposito  diuersum,  contra- 
riamque  in  (c)  partem  iri  uidebatur:  1,69,1. 

b)  ad:  ad  propositum  reuertar:  ap.  Cic.  ad 
Att.  IX  6  A. 

(proprietas:  quibus  quoniam  pro  pietate 
{Q;  proprietate  ABM^)  satis  fecerit,  habere 
nunc  se  rationem  officii :  V  27,  7.) 
'  proprias.  A.  propr.:  inopiam  excusare 
et  calamitatem  aut  propriam  suam  aut  tem- 
poriun  queri  .  .  .  etiam  mediocris  est  animi:  3,20, 


3;  t  neque  quisquam  agri  modum  certum 

aut  fines  habet  proprios  ,  sed:  VI  22, 2. 

B.  trsl. ;  a):  hoc  proprium  uirtutis  exi- 
stimant  expulsos  (c)  agris  finitimos  cedere:  VI 
23,2. 

b) :  munitiones  .  .  .  ad  flumen  perductae  ex- 
pugnatis  iam  castris  Pompei  propriam  (prope 
iam  recc.;  Voss.;  partam  iam  Pluyg.)  expeditam- 
que  (queo?».  NOfhl;  Voss.)  Caesaris  uictoriam 
interpellauerunt :  3,  70, 2. 

[Falso:  cum  .  .  .  egressae  (Jurmius;  con- 
gressae  *)  pabulatoribus  praesidio  propiore  ponte 
legiones  (sieNp.;  proprio  relegiones  a,-  proprio 
legiones  fhl;  [propiore  ponte]  legiones  Db.) 
Fabianae  duae  flumen  transissent:  1,40,3.] 

proptei'.  Coiiloeatio:  quarum  propter 
exiguitatem:  IV  1, 10. 

(Dumnorigem)  fauere  et  cupere  Heluetiis 
propter  eam    adfinitatem:   118,8;  1 

cum  .  .  .  ille  minimum  propter  adulescen- 
tiam  posset:  120,2;  1f  amici  regis,  qui 

propter  aetatem  eius  in  procuratione  (c)  erant 
regni :  3, 104, 1 ;  erat  in  procuratione  regni 
propter  aetatem  pueri  nutricius  eius :  3, 108, 1 ; 
f  propter  altitudinem  u.  altitatlo  p.  244 
A.  extr.  et  B.  extr.  (2  -\-  3  loe.);  f  hos 

(Vbios)  cum  Suebi  multis  saepe  bellis  experti 
propter  amplitudinem  grauitatemque  ciui- 
tatis  finibus  expellere  non  potuissent:  IV  3, 4; 
f  pr.  angustias  u.  aagastiae  p.  261  A. 
d)  (3  loc);  t  pecora  .  .  .  propter  bellum 

finitimae  ciuitates  longius  remouerant:  1,48,6; 
f  ne  propter  bonitatem  agrorum  Germani 
.  .  .  in  Heluetiorum  fines  transirent:  128,4; 
f  pr.  celeritatem:  1120,4  u.  pr.  propin- 
quitatem;  1  quod  propter  crebras  com- 

mutationes  aestuum  minus  magnos  ibi  (o) 
fluctus    fieri  cognouerat:  VI,  2;  1  non 

praetereunda  oratio  Critognati  uidetur  ( o ) 
propter  eius  singularem  et  (c)  nefariam  cru- 
delitatem:  VII  77,  2;  t  cum  neque  ui 

contendere  propter  inopiam  nauium  neque  clam 
transire  propter  custodias  Menapiorum  pos- 
sent:  IV  4, 4;  1  quae  (prouincia)  propter 

diuturnitatem  pacis  nullum  auxilium  de- 
siderarit:    1,85,7;  t    animaduertit  suas 

copias  propter  exiguitatem  non  facile  diduci 
(c):  11123,7;  pelles  .  .  .,  quarum  propter  exi- 
guitatem  magna  est  corporis  pars  aperta:  IV 
1,10;  1  Ehenumque  antiquitus  traductos 

(Belgas)  propter  loci  fertilitatem  ibi  con- 
sedisse:  114,1;  t  commodissimum  iiisum 

est  C.  Valerium  Procillum  .  .  .  et  propter 
fidem  et  propter  linguae  Gallicae  scientiam, 
qua   multa   iam   Ariouistus   longinqua   consue- 


1269 


propter 


1270 


tudine  utebatur  (quorum  amicitia  iam  (o)  ario- 
uistus  longinqua  (c)  consuetudlDe  utebatur,  et 
propter  fid.  et  pr.  1.  gall.  scient.  p)  et  quod  m 
eo  peccandi  Germanis  causa  non  esset,  ad  eum 
mittere  et  M.  (c)  Metium  (c)  :  147,4;  1 

nam  propter  frigora,  quod  Gallia  sub  septen- 
trionibus  .  .  .  posita  est,  non  modo  frumenta 
in  agris  matura  non  erant,  sed  ne  pabuli  quidem 
satis  magna  copia  suppetebat :  1 16, 2 ;  t 

etsi  propter  multitudinem  et  ueterem  belli  glo- 
riam  paucitatemque  nostrorum  se  tuto  dimi- 
caturos  e.xistimabant :  III  24,  2;  t  pr.  graui- 
tatem:  IV  3, 4  u.  pr.  amplitudinem;  intellec- 
tum  est  nostros  propter  grauitatem  armorum 
(armaturae  fi)  .  .  .  minus  aptos  esse  ad  huius 
generis    hostcm:   V  16, 1 ;  t   culpam    in 

multitudinem  contulerunt  (c)  et  propter  im- 
prudentiam  ut  igncsceretur  petiuerunt:  IV 
27,  4 ;  ne  omnis  nobilitatis  discessu  plebs  propter 
imprudentiam  laberetur:  V3,6;  *i  qui  (c) 

propter  ueteres  inimicitias  nullo  modo  cum 
Haeduis   coniungi  poterant :  VI 12,  7 ;  t 

quod  (c)  propter  iniquitatem  loci  .  .  .  ne 
primum  quidem  posse  (o)  impetum  suum 
sustineri  existimabant :  III  2,  4;  ne  paruum 
modo  detrimentum  in  contentione  propter  ini- 
quitatem  loci  accideret  (c) :  VII  52,2;  ^ 

pr.  inopiam  u.  iiiopin  p.  178  sq.  (5  loc); 
f  pr.  inscientiani  ii.  iii!«cieiitia  p.  182 
A.  et  C.  (3  hc);  t  ad  hunc  propter  iusti- 
tiam  prudentiamque  summam  (p;  Hold.,  Dt.^; 
suam  a;  rell.  edd.)  totius  belli  (summam  add. 
a;  edd.  plur.)  omnium  uoluntate  deferri:  114, 
7;  1:    id  (oppiduni)  ex  itinere  oppugnare 

conatus  .  .  .  propter  latitudinem  fossae  muri- 
que  altitudinem  paucis  defendentibus  expugnare 
non  potuit:  II  12,  2;  etsi  summa  difficultas 
faciendi  (c)  pontis  proponebatur  propter  latitu- 
dinem,  rapiditatem  altitudinemque  fluminis:  IV 
17,2;  t  nihil  se   propter  inscieutiam  leui- 

tatemque  (et  leuitatem  (i)  uulgi  grauius  de 
ciuitatc  iudicare  neque  de  sua  in  Haeduos 
beneuolentia    deminuere:    VII  43,  4;  f 

ipsum  esse  Dumnorigem ,  .  .  .  magna  apud 
plebem  propt^r  liberalitatem  gratia:  118, 
3;  1  cum  (c)  propter  longitudinem 

agminis  minus  (c)  facile  (c)  omnia  (o)  per  se 
obire  et  .  .  .  prouidere  possent :  V  33, 3 ;  ^ 

pr.  magnitudincm  ii.  iiin;;iii(ll«lo  p.  51(1 
(H  loc);  TI  cui  rei  proptcr  aniiiii  molli- 

tiem  studere  omnes  uiderot,  quod  diutius 
laborem   ferre  non  possent:  VII20,  5;  t 

cum  conslituisset  (o)  hiemare  (hieuiom  P)  in 
continenti  propter  ropentinos  Galliae  motus 
(agerc  a(W.  ji):    V  22,  4  ;  \  pr.   niulti- 


tudinem  u.  maltitado  p.  S.50  Q)  (3loc); 
t  coniectans  eum  (Pompeium)  *in  Aegyptum 
iter  habere  propter  necessitudines  regni 
(regum  Pluyg.)  reliquasque  eius  loci  oportuni- 
tates:  3,106,1;  1  tabulae  testamenti  .  .  . 

cum  propter  publicas  occupationes  poni  non 
potuissent,  apud  Pompeium  sunt  depositae:  3, 
108,4;  t  impeditis  hostibus  propter  ea 

quae  ferebant  onera  subito  .  .  .  eruptionem 
fieri  iubet:  11119,2;  \  Caesar  primo  et 

propter  multitudinem  hostium  et  propter  exi- 
miam  opinionem  uirtutis  proelio  supersedere 
statuit:  118,1;  t  constituuntque  communi 

consilio  bellum  ad  Ilerdam  propter  ipsius  loci 
oportunitatera  gerere:  1,38,4;  3,106,1  u. 
pr.  necessitudines ;  t  mulieres  .  .  .  in  eum 

locum  couiecisse,  quo  propter  paludes  exer- 
citui   aditus   non   esset:    1116,5;  t  pr- 

paucitatem  u.  paacitasp.  1024  sq.  (5  loc); 
\  hi  propter  propinquitatem  et  celeritatem 
(cel.  et  prop.  fi)  hostium  nihil  iam  Caesaris 
imperium  exspectabant  (c)  :  II  20, 4 ;  ipsi  prop- 
ter  propinquitatem  [quodj  Galiicis  sunt  moribus 
adsuefacti:  IV3,3;  f  pr.  prudentiam: 

114,7  n.  pr.  iustitiam;  t  pr-  rapiditatem: 
IV  17, 2  u.  pr.  latitudinem;  t  ?■■•  scien- 

tiam:  147, 4m.  pr.  fidem;  qui  prope  confectus 
aetate  tamen  propter  singuhirem  scientiam  rei 
militaris  ad  eum  est  honorcm  euocatus  ( GC) : 
VII  57, 3 ;  t  cum  et  propter  uulnera  mili- 

tum  et  propter  sepulturam  occisorum  nostri 
triduum  morati  eos  sequi  non  potuissent:  126, 
5;  t  cum  propter  siccitates  (siccitatem 

(i)  paludum  quo  se  reciperent  non  habcrent: 
IV  38, 2;  quod  eo  anno  frumentum  in  Gallia 
propter  siccitates  angustius  prouenerat:  V  24, 
1;  t    neque   belli  gerendi  propter  anni 

tempus  facultatem  habebat :  IV  22,  2;  id 
propter  anni  tempus  longum  atque  impeditum 
uidebatur:  1,29,2;  t  submotis  sub  murum 
cohortibus  ac  non  uulla  parte  propter  terro- 
rem  in  oppidum  compulsis  facilis  est  nostris 
receptus  datus:  1,46,2;  L.  Nasidius  .  .  .  ad- 
pulsis  .  .  Messanam  nauibus  atque  inde  propter 
repentinum  terrorem  principum  ac  senatus  fuga 
facta  ex  naualibus  eorum  naucm  (c)  deducit: 
2,3,2;  t  "on  fore  dicto  audientes  milites 

neque  propter  timorem  signa  laturos:  131),  7; 
qui  omncs  disccssu  Ourionis  multique  praeterea 
per  simulationem  uulnerum  cx  castris  in  oppi- 
clum  proptor  timorem  sese  recipiunt :  2, 35, 6 ; 
(udplicatisque  nostris  ad  terriun  nauibus  (cir- 
citer  XL  /(.  l.  add.  Np.,  Dt.)  [propter  eunilem 
timoreni  0(/(/.  roild. ;  Np.,  Dh.,  Dt. ;  del.  lloffin. ; 
Kiaii.]   i':m  alquc  antea  rntiono  (egcrunt.  cns- 

80» 


1271 


propter  —  propterea 


1272 


sius]  secundum  nactus  uentum  .  .  .  naues  .  .  . 
immisit:  3,101,5;)  t  huic  legioni  Caesar 

et  indulserat  (liuic  caesar  leg.  iuduls.  (i)  prae- 
cipue  et  propter  uirtutem  confidebat  maxime: 
140,15;  qui  (Fulginius)  propter  eximiam  uir- 
tutem  ex  inferioribus  ordinibus  in  eum  locum 
peruenerat:  1,46,4;  hi  propter  uirtutem  non 
solum  apud  Caesarem  in  honore  erant,  sed 
etiam  apud  exercitum  cari  habebantur :  3, 59, 
3;  t  pr.  uulnera:  126,5  u.  pr.  sepul- 

turam. 

Kepetita  est  praepositio  hislocis:  et  prop- 
ter  .  .  .  et  propter:  126,5;  47,4;  118,1; 
(neque  propter  .  .  .  neque  propter:  IV4,4;) 
1  non  repetita  e.st:  propter  .  .  .  atque:  III 
13,6;  propter  .  .  .  et:  1120,4;  VII  43, 4  (c)  ; 
—  (propter  .  .  .  que:  114,7;  12,2;  1119,4; 
IV  3,  4 ;  VI 24, 1 ;  VII 43, 4  (c) ;  3, 106, 1 ;)  prop- 
ter  .  .  .  et .  .  .  que:  III  24,2;  (propter  .  .  —  .  . 
que:  IV  17, 2.) 

Respondet  praepositioni  propter  coniunctio 
quod:  147,4;  11113,6;  1,45,6. 

propterea.  A.  propterea  quod:  horum 
omnium  fortissimi  sunt  Belgae,  propterea  quod 
a  cultu  atque  humanitate  prouinciae  longissime 
absunt  minimeque  ad  eos  mercatores  saepe 
commeant  atque  .  .  .  important  proximique 
sunt  Germanis:  11,3;  perfacile  factu  (c)  esse 
illis  probat  conata  perficere,  propterea  quod 
ipse  suae  ciuitatis  imperium  obtenturus  esset: 
1 3, 6 ;  alterum  (iter  erat)  per  prouinciam  no- 
stram,  multo  facilius  atque  expeditius,  prop- 
terea  quod  inter  fines  Heluetiorum  et  Allo- 
brogum  .  .  .  Khodanus  fluit  isque  non  nullis 
locis  uado  transitur:  16,2;  sibi  esse  in  animo 
...  iter  per  prouinciam  facere,  propterea  quod 
ahud  iter  haberent  nullum :  17,3;  (Dumnorigem) 
complures  annos  portoria  reliquaque  omnia  Hae- 
duorum  uectigalia  paruo  pretio  redempta  ha- 
bere,  propterea  quod  illo  licente  (c)  contra 
liceri  (c)  audeat  nemo :  1 18, 3 ;  scire  se  illa 
esse  uera,  nec  quemquam  ex  eo  plus  quam  se 
doloris  capere,  propterea  quod,  cum  ipse  gratia 
plurimum  domi  atque  in  reliqua  Galha,  ille 
minimum  propter  adulesceutiam  posset ,  per  se 
creuisset :  I  20, 2 ;  ad  multam  noctem  etiam  ad 
impedimenta  pugnatum  est,  propierea  quod  pro 
uaUo  carros  obiecerant  et  e  loco  superiore  in 
nostros  uenientes  tela  coiciebant  et .  .  .  uulnera- 
bant;  126,3;  tametsi  (c)  pro  ueteribus  Hel- 
uetiorum  iniuriis  populi  Kom.  ab  his  poenas 
bello  repetisset,  tamen  eam  rem  non  minus  ex 
usu  terrae  Galliae  quam  popuU  Eom.  accidisse, 
propterea  quod  eo  consilio  florentissimis  rebus 
domos   suas  Heluetii  reliquissent ,  uti  toti  Gal- 


Uae  beUum  inferrent  imperioque  potirentur  . . . : 
I  30,  (2.)  3 ;  non  minus  se  id  contendere  et  labo- 
rare,  ne  ea,  quae  dixissent,  enuntiarentur,  quam 
uti  ea,  quae  uellent,  impetrarent,  propterea 
quod,  si  enuntiatum  esset,  summum  in  cru- 
ciatum  se  uenturos  uiderent:  131,2;  peius  uic- 
toribus  Sequanis  quam  Haeduis  uictis  acci- 
disse,  propterea  quod  Ariouistus,  rex  Germa- 
norum,  in  eorum  finibus  consedisset  tertiamque 
partem  agri  Sequani  .  .  .  occupauisset  et  nunc 
de  altera  parte  tertia  Sequanos  decedere  iuberet, 
propterea  quod  paucis  mensibus  ante  Harudum 
milia  hominum  XXIIII  ad  eum  uenissent, 
quibus  locus  ac  sedes  pararentur:  131,10;  hoc 
esse  miseriorem  .  .  .  fortunam  Sequanorum 
quam  reUquorum ,  quod  soU  ne  in  occulto  qui- 
dem  queri  ueque  auxiUum  implorare  auderent 
absentisque  Ariouisti  crudeUtatem  uelut  si  co- 
ram  adesset  horrerent,  propterea  quod  reUquis 
tamen  (e)  fugae  facultas  daretur ,  Sequanis 
uero,  qui  intra  fines  suos  Ariouistum  recepis- 
sent,  .  .  .  omnes  cruciatus  essent  perferendi:  I 
32,  (4.)  5 ;  idque  (oppidum)  natura  loci  sic  munie- 
batur,  ut  magnam  ad  ducendum  bellum  daret 
facultatem,  propterea  quod  flumen  Dubis  (c) 
ut  circino  circumductum  paene  totum  oppidum 
cingit,  reliquum  spatium  .  .  .,  qua  flumen  in- 
termittit,  mons  continet  magna  altitudine  .  .  .: 
138,4.(5.  6);  ex  quo  iudicari  posse  (c),  quan- 
tum  haberet  in  se  boni  constantia,  propterea 
quod  quos  aliquamdiu  inermes  (c)  sine  causa 
timuissent,  hos  postea  armatos  ac  uictores  supe- 
rassent:  140,6;  de  numero  eorum  omnia  se 
habere  explorata  Kemi  dicebant,  propterea 
quod  propinquitatibus  adfinitatibusque  coniimcti 
quantam  quisque  multitudinem  in  communi 
Belgarum  conciUo  ad  id  bellum  polUcitus  sit 
(esset  p),  cognouertnt  (-uerant  fj):  114,4; 
cuniculis  .  .  .  actis,  cuius  rei  sunt  longe  peri- 
tissimi  Aquitani,  propterea  quod  multis  locis 
apud  eos  aerariae  secturaeque  {CG)  sunt:  III 
21,3;  (Vbu)  paulo  [quam]  sunt  eiusdem  generis 
[et]  ceteris  humaniores,  propterea  quod  Khenum 
attingunt  multumque  ad  eos  mercatores  uen- 
titant  et  ipsi  propter  propinquitatem  [quod] 
GalUcis  sunt  moribus  adsuefacti:  IV  3,3;  in- 
teUectum  est  .  .  .  equites  .  .  magno  cum  peri- 
culo  proeUo  (c)  dimicare,  propterea  quod  UU 
etiam  consulto  plerumque  cederent  et  .  .  .  ex 
essedis  desiUrent  et  pedibus  dispari  proeUo  con- 
tenderent  {u.  CC):  V16, 2;  id  silentio  noctis 
couati  non  magna  iactura  suorum  sese  (c) 
eflecturos  sperabant  (c) ,  propterea  quod  neque 
longe  ab  oppido  castra  Verclngetorigis  (c)  ab- 
erant  (c)  et  palus  .  .  .  Romanos  ad  insequen- 


1273 


propterea  —  prosequor 


1274 


dum  tardabat:  VII 26, 2;  Butamam  (c)  suam. 
esse  .  .  .  uoluntatem,  ut  componeretur  (c)  .  .  ., 
sed  potestatem  eius  rei  nuUam  habere,  prop- 
terea  quod  de  consilii  sententia  summam  belli 
rerumque  omnium  Pompeio  permiserint:  3,  16, 
4;  quod  nobis  quidem  nulla  ratione  factum  a 
Pompeio  uidetur  (c),  propterea  quod  est  quae- 
dam  animi  incitatio  atque  alacritas  naturaliter 
innata  omnibus,  quae  studio  pugnae  incen- 
ditur.  hanc  .  .  . :  3, 92, 3. 

B.  propterea  .  .  .  quod:  eo  autem  frumento, 
quod  flumine  Arari  (e)  nauibus  subuexerat, 
propterea  uti  minus  poterat,  quod  iter  ab 
Arari  Heluetii  auerterant,  a  quibus  discedere 
nolebat:  116,3. 

I»ro])ngii:itor :  nec  prius  ille  est  a  pro- 
pugnatoribus  uacuus  relictus  locus,  quam 
.  .  .  finis  est  pugnandi  factus :  VII  25, 4 ;  t 
ut .  .  .  ex  magno  remigum  propugnatorum- 
que  numero  pars  ad  scopulos  adlisa  iuterfice- 
retur,  pars  ab  nostris  detraheretur  (c);  quos 
omnes  conseruatos  Caesar  domura  remisit:  3, 
27, 2. 

propngno.  A.  abs.:  quorum  aduentu  et 
Kemis  cum  spe  defensi<mis  studium  pro- 
pugnandi  accessit  et:  117,2;  —  nostri  {om. 
A  Q)  primo  integris  uiribus  fortiter  repugnare 
(propugnare  p)  neque  ullum  frustra  telum  ex 
loco  superiore  mittere:  III  4,2;  neque  erat  facile 
nostris  uno  tempore  propugnare  et  munire:  3, 
45,3. 

B.  additur,  uikIc  propug^netur;  a)  ex:  ipsi 
(hostes)  ex  siluis  rari  propugnabant  nostros- 
que  intra  niunitiones  ingredi  prohibebaut :  V  9, 
6;  —  cum  .  .  .  illi  castra  defenderent  for- 
ti8sime[que]  T.  Pulione  {<■),  cuius  opera  pro- 
ditum  exercitum  C.  Antonii  denionstrauimus, 
e  (eo  /")  loco  propugnante:  3,67,5;  —  multi- 
tudiue  telorum  ex  turribus  propugnantes 
deturbant:  VII  86,  5. 

b)  hine:  liuc  se  referebant;  hinc,  si  qua 
maior  oppresserat  uis,  propugnabant  (refere- 
bant,  si  qua  maior  oppr.  uis;  liiiic  propugn. 
Paul);  hinc  ad  repellendum  ct  prosequendum 
hostem  procurrebant :  2,  b,  2. 

propnlHO.  A.:  Caesar,  ut  ante  coustituc- 
rat,  duns  acies  hoatem  propulsare,  tertiam 
opuH  porlicere  iussit:  I4l),  4. 

|{.:  quod  fere  (o)  anto  Cacsaris  aduentum 
quotannin  acciderc  solebat,  uti  aut  ipsi  in- 
iurias  inforrcnt  aut  inlataH  propulsarent:  VI 
15,1. 

prora:  i])M(>runi  luuies  ad  hunc  modum 
factiio  armaliicqiK)  craiit :  .  .  .  prorac  admodum 
oroctac    alcnic  itcm   puppes,    ad  magniludinem 


fluctuum  tempestatumque  adcommodatae:  III 
13,(1.)  2. 

proripio:  ubi  Caesaris  castra  posita  .  .  . 
animum  aduerterunt,  sese  subito  proripiunt 
hora  circiter  sexta  eiusdem  diei  et  .  .  .  iter 
facere  incipiunt:  1,80,3;  cum  hostes  lu-bis 
direptione  perterriti  inermes  cum  infulis  se  (in- 
fulsisse  af)  porta  foras  uniuersi  proripiunt,  ad 
legatos  atque  exercitum  supplices  manus  ten- 
dunt:  2,11,4  (12,1  Np.)\  interiectisque  aliquot 
diebus  nostris  languentibus  atque  animo  remis- 
sis  subito  meridiano  tempore  .  .  .  portis  se  {del. 
Apitx ;  Dt.)  foras  t  rumpunt  (erumpunt  recc.; 
edd. ;  proripiunt  eoni.  Dt.)  :  2, 14, 1. 

(prornmpo:  nauigio  remis  incitato  (funes) 
praerumpebaiitur  (prorump.  p) :  11114,6;  26, 
3  u.  prorno.) 

prorno:  atque  his  (iis  A)  (munitioni- 
bus)  prorutis  {Faem.;  proruptis  X)  prius  in 
hostium  castris  constiterunt ,  quam:  11126,3; 
cum  esset  animaduersum  coniunctam  (coniuncta 
Nx)  esse  flumini  (munitioneml,  prorutis  {Ciacc.; 
prout  his  afl;  prout  is  h)  munitionibus  defen- 
dente    nullo   transcenderunt:    3,68,3;  T 

dextrum  cornu,  quod  erat  a  sinistro  seclusum, 
.  .  .  ea  parte,  quam  proruerat  {Np.;  sed  ea 
parte  iam  Dauis.,  quam  proruerat  iam  Oiaec. 
cmiiec.;  ex  parte  qua  (quam  Old)  proruebat 
codd.),  sese  recipiebat:  3,69,3. 

proseqnor.  A.  propr.;  a)  auiuio  bene- 
uolo:  haec  cum  dixisset  (Crastinus),  primus  ex 
dextro  cornu  procucurrit  atque  e  u  m  electi  mili- 
tes  circiter  CXX  uoluntarii  (uoluntariae  hl; 
uoluntarie  N)  eiusdem  centuriae  sunt  pro- 
secuti:   3,91,3;  \  ipse  (luba)  equo  in 

oppidum  uectus  prosequen tibus  compluri- 
bus  senatoribus,  quo  in  numero  erat  Ser. 
Sulpiciua  et  Licinius  Damasippus,  .  .  .  im- 
perauit:  2,44,3. 

b)  uuinio  iufesto:  a)  uon  additur  longius: 
hinc  ad  repellendum  et  prosequeiulum  hostem 
procurrebant:  2,8,2;  Ti  hi  noiiissimos 

adorti  et  multa  milia  passiium  prosecuti  ma- 
gnam  multitudincm  eorum  fugientium  concide- 
runt  (m.  00):  1111,4. 

(i)  additur  lougius  «.  lon{>'e  p.  tH!)  P) 
(5  loc). 

\i,  trsl.:  Cacsar  Uomos  cohortatiis  libera- 
literque  oratioiie  jirosccutus  omiicin  seua- 
tiim  ad  se  conueniro  .  .  .  iussit:  115,1. 

primo  Afraniaiii  milites  uisendi  causa  laeti 
ex  caBtris  procurrol)ant  contumoliosisque 
uocibus  prosequebantur  (porseq.  f)  no- 
stros   {Murus ;   Db.;  nos  uec  h ;  nec  «//;  no» 


1275 


proaequor  —  protraho 


1276 


0;  del.  AM.;  Np.,  Dt.):  necessarii  uictus  inopia 
coactos  fugere  atque  ad  Ilerdam  reuerti:  1,69,1. 

prospectns.  A.:  prospectu  teuebris 
adempto  multa  utrimque  uulnera  accipiun- 
tur:  VII 81, 5;  —  cum  .  .  .  saepibus  .  .  deu- 
sissimis  .  .  .  interiectis  prospectus  impe- 
diretur  <«.  CC):  1122,1. 

B. :  iis  (c)  aliquantum  itineris  progressis, 
cum  iam  extremi  essent  in  prospectu, 
equites  a  Q.  Atrio  .  .  .  uenerunt :  V  10,  2. 

prospicio.  A.  propr. :  facile  erat  ex 
castris  C.  Trebonii  atque  omnibus  superiori- 
bus  locis  prospicere  in  urbem,  ut  omnis 
iuuentus  .  .  .  omnesque  superioris  aetatis  .  .  . 
ad  caelum  manus  tenderent  aut  templa  .  .  . 
adirent  et  .  .  .  uictoriam  ab  dis  exposcerent: 
2,5,3. 

(ipsi  profecti  a  palnde  (^;  prospecta  pa- 
lude  k;  proiecta  pal.  Np.;  u.  CC)  .  .  .  contra 
Labieni  castra  considunt :  VII 58, 6.) 

B.  trsl.;  a)  o.  dat.:  postridie  eius  diei  .  .  .  rei 
frumentariae  prospiciendum  existimauit:  I 
23,1;  f  quoniam,  inquit,  me  una  uobiscum 
seruare  non  possum,  uestrae  quidem  certe 
u  i  t  a  e  prospiciam :  VII  .50, 4. 

b)  ne :  statuebat ,  quod  longius  eius  amen- 
tiam  progredi  uidebat,  prospiciendimi  (  Q'^ ;  per- 
spiciendum  ABM),  ne  quid  sibi  ac  rei  publicae 
nocere  posset:  V7, 2. 

proj^terno:  nolite  .  .  .  stultitia  ac  temeri- 
tate  uestra  aut  animi  (o)  imbecillitate  omnem 
Galliam  prosternere  et  perpetuae  seruituti 
subicere  (c) :  VII  77,  9. 

prosnm:  qui  in  iugo  constiterant  (e)  .  .  . 
neque  in  eo  quod  probauerant  consilio  per- 
manere  .  .  .  neque  eam ,  quam  prodesse  (pro- 
fuisse  p)  aliis  uim  celeritatemque  uiderant, 
imitari  potuerunt  (c) :  VI  40, 6. 

protego.  A.  propr. :  has  (rates)  terra 
atque  aggere  integebat  .  .  . ;  a  fronte  atque  ab 
utroque  latere  cratibus  ac  pluteis  protege- 
bat:  1,25,9;  f  in  castris  Pompei  uidere 

licuit  .  .  .  Lentuli  et  non  nullorum  taberna- 
cula  protecta  hedera:  3,96,1. 

B.  trsL  (=  tueri);  a)  alqin:  ut  .  .  .  omnis 
quidem  instructus  exercitus  telis  ex  uallo 
abiectis  (c)  protegi   posset:  3,56,2;  1[ 

ipsi  (hostes)  profecti  a  palude  (p;  prospecta 
palude  a ;  protecti  pal.  Ciacc.)  ad  (c)  ripas  (ac 
ripis  Ciaee.)  Sequanae  .  .  .  contra  Labieni 
castra  considunt:  VII  58, 6.) 

quod  ex  locis  superioribus  qui  antecesserant 
suos  ascendentes  protegebant:  1,79,2;  t 

Pulio  .  .  .  unum  ex  multitudine  procurrentem 
traicit;   quo   percusso  et  (c)  exauimato  hunc 


scutis  protegunt  hostes ,  in  illum  uniuersi  tela 
(p;  protegunt,  in  hostem  tela  uniuersi  a;  edd.) 
coiciimt:  V44, 6. 

b)  alqd  ab  alqa  re:  edito  loco,  qui  appeUa- 
tur  Petra  aditumque  habet  nauibus  mediocrem 
atque  eas  a  quibusdam  protegit  uentis: 
3,42,L 

protero:  equitatus  hostium  ab  utroque 
cornu  circumire  aciem  nostram  et  auersos 
(aduersos  0%/}  proterere  incipit:  2,41,5. 

proterreo:  praecipit  atque  interdicit,  pro- 
territis  (perterritis  31-'^)  hostibus  atque  in 
fugam  coniectis  .  .  .  unum  omnes  petant  (c) 
Indutiomarum :    V  58, 4 ;  t   nostri    .  .   . 

fundis  librilibus  sudibusque,  quas  in  opere 
disposuerant,  ac  (p;  om.  a;  Fr.)  glandibus 
Gallos  (p;  gallos  glandibus  a;  gaUos  gran- 
dibus  p>:  edd.;  Fr.)  proterrent  (pert.  pr. 
edd.):  VII  81, 4. 

protinns:  coepisse:  VII 68, 1  u.  facere; 
f  equites  interueniunt  protinusque  eodem  illo 
quo  uenerant  cursu  .  .  .  in  castra  inrumpere 
conantur:  VI37, 1;  ^  Pompeius  .  .  . 

acie  excessit  prolinusque  se  in  castra  equo 
contulit  et  .  .  .  inquit:  3,94,5;  t  locum 
reUquerunt  protinusque  omnes  .  .  .  in  altissi- 
mos  montes  .  .  .  confugerunt:  3,95,4;  Tf 
hostes  protinus  ex  eo  loco  ad  flumen  Axo- 
nam  contenderunt:  119,3;  ac  non  nulU 
protinus  eodem  cursu  in  oppidum  contende- 
runt:  2,35,4;  Pompeius  .  .  .  se  ex  castris  eiecit 
protinusque  equo  citato  Larisam  contendit:  3, 
96,3;  \  ex  hac  fuga  protinus  quae 

undique  conuenerant  auxiUa  discesserunt 
V17,5;  t  Vercingetorix  copias  (c)  ... 

reduxit  protinusque  Alesiam  .  .  .  iter  facere 
coepit  celeriterque  .  .  . :  VII  68, 1 ;  fit  protinus 
hac  re  audita  ex  castris  GaUorum  fuga:  VII 
88,5;  t  inrumpere:  VI37,1  u.  conari; 

t  Domitianas  enim  cohortes  protinus  a  Cor- 
finio  in  SicUiam  miserat  {u.  CC):  1,25,2; 
\  ad  Auximum  .  .  .  amissis  cohortibus  pro- 
tinus  ex  fuga  in  Africam  peruenerat:  1, 
31,2;  f  ut  .  .  .  omnes  .  .  conuersi  non 

solum  loco  excederent,  sed  protinus  incitati 
fuga  montes  altissimos  peterent:  3,93,5;  t 
tantus  repente  terror  inuasit,  ut,  cum  Lentulus 
consul  ad  aperiendum  aerarium  uenisset  .  .  ., 
protinus  aperto  sanctiore  aerario  ex  urbe 
profugeret:   1,14,1;  t  eundem,   cum 

SiciUam  recepisset,  protiuus  in  Africam  tra- 
ducere  exercitum  iubet:  1,30,2. 

(protralio:  ut,  si  peracto  (protracto 
Hell.)  consulatu  (c)  Caesaris  non  (c)  pro- 
fectus  (c)  esset :  1, 11, 2.) 


1277 


proturbo  —  prouideo 


1278 


protnrbo:  his  (equitibus)  facile  pulsis 
ac  proturbatis  <a;  perturbatis  B^p)  incredi- 
bili  celeritate  ad  flumen  decucurrerunt:  II:!  9, 
7;  T[  (Galli)  subito  clamore  sublato  .  .  . 

fundis,  sagittis,  lapidibus  nostros  de  uallo 
proturbare  (pert.  Ma)  reliquaque  .  .  .  parant 
(c)  administrare:  VII 81, 2. 

pronehor.  A.  propr.:  naues  soluit,  et  leni 
Africo  prouectus  (profectus  r«ce.)  media  cir- 
citer  nocte  uento  intermisso  cursum  non  tenuit: 
V8, 2;  —  (interim  L.  Nasidius  .  .  .  freto 
Siciliae  imprudente  atque  inopinante  Curione 
perueMtur  (proueh.  Dederieh):  2,3,1;)  1 

sed  serius  a  terra  prouectae  (prof.  b) 
naues  neque  usae  nocturna  aura  in  redeundo 
offenderunt:  3,8,2;  —  quae  tamen  (naues) 
ancoris  iactis  cum  fluctibus  complerentur, 
necessario  aduersa  nocte  in  altum  prouec- 
tae  continentem  petierunt  (c):  IV  28,3. 

(B.  trsl. :  ab  hoc  profectus  (prouectus 
Orut.)  initio,  ne  frustra  ingressus  turpem 
causam  luderetiu-,  legem  proniulgauit,  ut:  3, 
20,4.) 

prouciiio:  quod  eo  anno  frunientum 
in  (c)  Gallia  (in  Gallia  om.  Flod.)  propter 
siccitates  angustius  prouenerat:  V  24, 1. 

pronentnm:  multum  ad  hanc  rem  proban- 
dam  adiuuat  adulescentia ,  magnitudo  animi, 
superioris  temporis  (recc;  superioris  animi, 
temporis  NO'k)  prouentus,  fiducia  rei  bene 
gerendac:  2,38,2;  t  errare,  si  qui  in  bello 

omnes  secuudos  rerum  prouentus  exspec- 
tent:  VII 29, 3;  omnes  milites  iutenti  (om- 
nium  militum  int.  animi  ji;  Schn.)  pugnae 
prouentum  (pr.  pugn.  fi;  pugnae  euentum  pr. 
edd.)  exspectabant :  VII  80, 2. 

pronideo.  A.  =  prueseutlre,  ante  uiderc; 
a)  additur  obi.;  a):  conspicataeque  naucs  (c) 
triremes  (c)  duae  nauem  D.  Bruti  .  .  .  sese 
in  eam  *iucitauerunt.  sed  tantum  re  prouisa 
Brutus  celeritate  nauis  enisus  est,  ut  paruo 
momento  antecederet :  2, 6, 4. 

[i):  id  (rrunieutum)  erat  perexiguuni  cum 
ipsius  agri  natura  .  .  .,  tum  (c)  quod  rompeius 
haec  prouiderat  {Ald.;  prouidebat  t)  et  .  .  . 
frumentum  .  .'omne  .  .  .  comportarat:  3, 42, 5; 
t  (nihil:  V33,l  u.  B.  a)  a)  fJji);)  t 

plusque  animo  prouidere  et  praesentire  (Ver- 
cingetorix)  existimabatur,  quod  .  .  .  censuerat: 
VII  30,2;        t  quautum:  VII  Ki,  3  (<.  B.  b). 

b)  uddHiir  ace.  c.  iiif.:  oral,  iio  patiatur 
ciuitatcui  .  .  .  (kticcrc,  quud  fuluiuni  iirouideat 
{BM;  prouiacrat  .U,>fi),  si:  V1139,3;  qiiibus 
ad  sequendum  impcditis,  quod  foro  proiiidcrat, 
Caesar  {cyu;  imp.  Caesar,  quod  foro  prouid.  x; 


edd.)  meridiano  fere  tempore  .  .  .  exercitum 
educit:  3,76,3. 

c)  additur  interroi?.  obl.  u.  B.  a)  (j). 

B.  =  prospicere ,  consulere ,  curare ,  com- 
parare;  a)  additur  a)  obi.;  aa)  subst. :  fru- 
mentum  u.  frnmentnm  p.  1339  (3  loc); 
t  ad  hos  omnes  casus  prouisa  erant  (er.  prou. 
fi)  praesidia  cohortiiun  duarum  et  uiginti: 
VII65,1;  t  re  frumentaria  comparata 

(prouisa  ji)  castra  mouet:  112,6;  itaque  re  fru- 
mentaria  prouisa,  auxiUis  equitatuque  com- 
parato,  multis  praeterea  uiris  fortibus  .  .  . 
euocatis  .  .  .  exercitum  introduxit :  III  20, 2 ; 
Labieno  .  .  .  relicto,  ut  portus  tueretur  et  rem 
frumentariam  {M:  re  frumentaria  AQB;  rei 
frumentariae  [i;  Aldus;  Sclin.;  re  frumentariae 
Hold. ;  de  re  frum.  Vielh.)  prouideret:  V8, 1; 
his  cognitis  rebus  rem  frumentariam  prouidet, 
castris  idoneum  locum  deligit :  VI 10, 2. 

P^) :  (Veneti  reliquaeque  item  ciuitates)  bel- 
lum  parare  et  maxime  ea,  quae  ad  usum 
nauium  pertinent,  prouidere  iustituunt:  III 9, 
3;  t  tum  deuium  Titurius,  (ut  add.  fl) 

qui  uihil  ante  prouidisset,  trepidare  et  con- 
cursare:  V33, 1;  uihil  horum  ad  pacimdas  Hi- 
spanias,  nihil  ad  usum  prouinciae  prouisum, 
quae  propter  diuturnitatem  pacis  nullum  ausi- 
lium  desiderarit:  1,85,7;  t  (quantum: 

VI 34, 7  et  VII  16, 3  u.  b).) 

p)  datiuus:  inopia  cibariorum,  cui  rei  parum 
diligenter  ab  iis  (his  A')  erat  prouisum:  III 
18,6;  —  rei  frumentariae:  V8,l  u.  a)  a«) 
rem  frumeut. 

y)  de  alqa  re  u.  de  p.  817  (2  (3)  loc). 

(J)  intcrrog.  obl.:  ueque  quid  in  quaque 
parte  opus  esset  prouideri  ueque  ab  uno  omuia 
imperia  administrari  poterant :  II  22,  1 ;  cum 
(c)  propter  lougitudiuem  agmiuis  minus  (c) 
facile  (c)  omnia  (o)  per  se  obire  et  quid  quo- 
que  loco  faciendum  esset  prouidere  (scire  [i) 
possent  [Sabinus  et  Cotta):  V33,3;  ncque  quo 
sigiui  ferantur  neque  quam  iu  partem  quisque 
conueiiiat  piouident :  VI  37,  6. 

e)  ne:  quem  (exercitum)  turpiter  se  ex  fuga 
(c)  rccipientem  ne  qua  ciuitas  suis  flnibus  reci- 
piat  a  me  prouisum  est:  VII  '20,12;  (ut  nostri 
pcrpetuas  nuuiiliouo»  1-  uidebaut  ( perpetua 
munitione  prouidchuut  Kvch ;  Db.)  perductas 
ox  castellis  iu  proxima  castella  ([perducta  ex 
c.  in  pr.  cast.]  Koch;  Db.),  ne  quo  (neque  *) 
loco  erumperent  Pompeiiuii  ac  nostros  post 
tcrgum  adorireutur  [tinicbaut|,  ita  illi:  3,44,4. 

b)  absiil.:  ut  iu  oius  uiodi  ditlicultatibus 
(|iiaiiliiui    (liligciiliii    piouidcii   iiotoral   prouido- 


1279 


prouideo  —  prouincia 


1280 


batur:  VI 34,  7;  etsi  quantum  ratione  prouideri 
poterat  ab  nostris  occurrebatur :  VII 16,  3. 

pronincia.  I.  Foruia:  In  codd.  nmi  nul- 
lis  iiiterdum  scriptum  est  prouintia. 

II.  Sigiiir. ;  1.  =  imperii  pais;  A.  pertinet 
ad  prouiucias  populi  Romani;  a)  non  cogi- 
tandum  est  de  eertis  quibusdam  prouinciis; 
a)  obi. :  prouinciae  priuatis  decerauntur, 
duae  consulares,  reliquae  praetoriae  (duae  .  .  . 
praetoriae  del.  Pantayathus) :  1,6,5;  1 

partiri:  1,4,3  u.  p)  extr. 

[i)  geu. :  Massilienses  .  .  .  auxiliis  prouiu- 
ciarum  et  exercituum  desperatis,  quos  in  Cae- 
saris  potestatem  uenisse  cognouerant,  sese  de- 
dere  sine  fi-aude  constituunt:  2,22,1;  t 

quod  si  fecisset,  quietem  Italiae,  pacem  pro- 
uinciarum,  salutem  imperii  (c)  uni  omnes  ac- 
ceptam  relaturos :  3, 57,  4 ;  %  Gallis  autem 

prouinciarum  {prouinciae  Ciacc;  prouinciae 
Rom.  Elherling ;  om.  Ald.)  propiuquitas  et 
transmariuarum  rerum  notitia  multa  ad  copiam 
atque  usus  <c)  largitur:  VI  24,  5;  \  Len- 

tulus  ...  spe  exercitus  ac  prouinciarum  et 
regum  appellandorum  largitionibus  mouetur: 
1,4,2;  Scipionem  eadem  spes  prouinciae  atque 
exercituum  impellit,  quos  se  (quae  secum 
Ciacc.)  pro  necessitudiue  partiturum  cum  Pom- 
peio  (part.  Pompeium  Ciacc.)  arbitratur  (c) : 
1,4,3. 

y)  c.  praep.;  aa)  circum:  dimisit  (Seal.; 
deauxit  x)  enim  circum  omnes  propinquas  pro- 
uincias  atque  inde  auxilia  euocauit:  3,112,6. 

((ifi)  de :  iamque  inter  se  palam  de  praemiis 
(prouinciis  Kraff.;  u.  CC)  ac  de  (c)  sacerdotiis 
contendebant:  3,82,4.) 

(yy)  ex:  inde   euocauit:  3,112,6  u.  aa).) 

§S)  in  e.  acc. :  in  reliquas  prouincias  prae- 
tores  mittuntur  {ii.  CC):  1,6,6;  in  se  iura 
magistratuum  commutari,  ne  ex  praetura  et 
cousulatu,  ut  semper,  sed  (c)  per  paucos  pro- 
bati  et  electi  in  prouincias  mittantur:  1,85,9; 
T[  quibus  (Aruernis  et  Kutenis)  populus  Koma- 
nus  ignouisset  neque  in  prouinciam  redegis- 
set  neque  stipendium  imposuisset:  I  45,  2; 
respicite  finitimam  Galliam ,  quae  in  prouin- 
ciam  redacta  iure  et  legibus  commutatis  securi- 
bus  subiecta  perpetua  premitur  seruitute:  VII 
77, 16. 

ee)  per:  simul  a  Pompeio  litteris  per  omnes 
prouincias  ciuitatesque  dimissis  (demissis  OaZ) 
*de  proelio  ad  DyrracMum  facto  .  .  .  fama 
percrebruerat  (c) :  3, 79, 4. 

b)  sig-uilicautur  certae  quaedam  prouluciae; 
a)  Gallia;  aa)  (iallia  Cisalpina:  ab  Ocelo, 
quod   est  *oppidum   (add.  RSchn.)  citerioris 


prouinciae  extremum,  in  fines  Vocontiorum  ulte- 
rioris  prouinciae  die  septimo  peruenit:  110,5; 
—  quod  a  Pirustis  (c)  finitimam  partem 
prouinciae  incursionibus  uastari  audiebat:  VI, 
5;  T[   dilectum  tota  prouincia  habere 

instituit:  VII  1,1. 

^Ji)  GalUa  Narboneusis;  21)  additur  Gallia 
u.  Gallia  p.  1362  C.  (7  (S)  loc). 

S3)  nomiuatur  prouiucia  nostra  u. 
noster  p.  819  a)  (6  loc). 

6)  neque  Gallia  ueque  nostra  additui'; 
o)  dat. :  (Romanos  conari)  ea  loca  finitimae 
(finitima  Vossius;  Fr.,  Db.)  prouinciae  ad- 
iungere  sibi  persuasum  habebant:  1112,5; 
1  cum  Caesar  in  Sequanos  .  .  .  iter  faceret, 
quo  facilius  subsidium  prouinciae  ferre 
({i;   ferri   a;   edd.)   posset:  VII  66,2;  t 

prouinciae  toti  quam  maximum  potest  militum 
numerum  imperat,  —  erat  omnino  in  Gallia 
ulteriore   legio  ima:    17,2;  1[t   Haeduis 

Segusiauisque,  qui  simt  finitimi  (ei  add.aJi; 
finitimae  a';  finitimei  Np.)  prouinciae,  decem 
milia  peditum  imperat :  VII  64, 4. 

6)  fi:euet.:  finitimi:  VII  64,4  u.  a)  extr.; 
1  quod  a  cultu  atque  humanitate  prouin- 
ciae  lougissime  absunt:  11,3;  %  ciuitati 

autem  imperium  totius  prouinciae  pollicetur: 
VII  64,  8;  t    intellegebat    magno   cum 

periculo  prouinciae  futuxum,  ut  homines 
belMcosos  . .  .  locis  patentibus  maximeque  fru- 
mentariis  finitimos  haberet:  110,2;  1  pro- 
pinquitas:  VI  24,  5  u.  a)  [i)  propinquitas  ; 
Tft  in  fines  Vocontiorum  ulterioris  prouin- 
ciae  die  septimo  peruenit:  110,5. 

(c)  abl.:  prouincia  excludere:  VII 55, 
9  u.  b)  cc)  expellere.) 

b)  c.  praep.;  oo)  ex:  quem  (equitatum)  ex 
omni  prouincia  et  Haeduis  atque  eorum  sociis 
coactum  habebat:  115,1;  quae  (praesidia)  ex 
ipsa  coacta  (AQti;  om.  BM;  Np.,  Fr.,  Dt.) 
prouincia  ab  L.  Caesare  legato  ad  omnes  partea 
opponebantur :   VII  65, 1 ;  T  ea   legione, 

quam  secum  habebat,  militibusque,  qui  ex  pro- 
uincia  conuenerant,..  .  .  murum  .  .  .  fossam- 
que  perducit:  18,1;  partem  copiarum  ex  pro- 
uincia  supplementumque,  quod  ex  Italia  ad- 
duxerat,  in  Heluios  .  .  .  conuenire  iubet:  VII 
7,5;  t  Trebonius  maguam  iumentorum 

atque  hominum  multitudinem  ex  omni  pro- 
uincia  euocat  (Ciaec;  uocat  *;  crM.):  2,1,4; 
t  (expellere:  VII 55, 9  u.  cc)  expellere;)  t 
interclusis  omnibus  itineribus  nulla  re  ex  pro- 
uincia  atque  Italia  subleuari  poterat:  VII 
65,4;  1  (uocare:  2,1,4  u.  euocare.) 

(praesidia:  VII 65, 1  u.  s.  cogere;)  —  naues 


1281 


proumcia 


1282 


.  .  .  aedificari  .  .  .,  remiges  ex  prouincia  in- 
Htitui  (instituit  ^),  nautas  gubematoresque 
comparari  iubet:  1119,1;  ^T^  (inde  .  .  . 

contenderent:  133,4  u.  cc)  exire.) 

66)  cxtra :  ab  Allobrogibus  in  Segusiauos 
(c)  exercitum  ducit.  hi  sunt  extra  prouinciam 
trans  Ritodanum  primi :  110,  5. 

cc)  in  c.  aec:  si  legiones  in  prouinciam 
arcesseret:  VII  6, 3;  ^  Caesarem  inopia 

frumenti  coactum  in  prouinciam  contendisse 
confirmabant:  VII  59, 1;  t  ut  commutato 

consilio  iter  in  prouinciam  conuerteret:  VII 
56,2;  f  neque  sibi  .  .  .  temperaturos  (c) 

existimabat,  quin  .  .  .  in  prouinciam  exirent 
atque  iiide  in  Italiam  contenderent:  133,4;  T 
si  ab  (c)  re  frumeiitaria  Romanos  excludere 
aut  adductos  inopia  in  prouinciam  (in  prou. 
Nieasius  Ellcbodius;  prouincia  [i;  ex  prouincia 
a)  expellere  (excludere  ^)  possent  {uerba 
aut  add.  inop.  ex  prou.  exp.  del.  Morus;  Schn., 
Db.,  Hokl.):  VII  55,9;  t  fugere  in  pro- 

uinciam  Romanos  Galliaque  excedere :  VII  66, 
3;  t  maxime  frumenti  commeatusque  (c) 

inopia  permotus  .  .  .  omnibus  eius  uici  aedi- 
ficiis  incensis  in  prouinciam  reuerti  contendit: 
III  6, 4 ;  T[t  magna  coacta  manu  in  prouin- 

ciam  Narbonem  ue  rsus  eruptionem  (irrup- 
tionem  Hartx)  facere  conteudit:  VII  7,  2. 

bb)  in  0.  abl.:  qui  non  longe  a  Tolosatium 
finibus  absunt,  quae  ciuitas  est  in  prouiucia: 
1 10, 1. 

ec)  per :  sibi  esse  in  animo  sine  ullo  male- 
ficio  iter  per  prouinciam  facere:  17,3;  neque 
homines  inimico  animo  tlata  facultate  per  pro- 
uinciam  itineris  faciundi  tcmperaturos  ab  in- 
iuria  et  maleficio  existimabat:  17,5;  negat  se 
more  et  exemplo  populi  Homani  posse  iter  ulli 
per  prouinciam  dare :  I  8, 3 ;  quod  eo  inuito  iter 
per  prouinciam  per  uim  temptasaent :  1 14,  3. 

yy)  spccfat  ad  ufrumque  proiiiuciam:  pro- 
inde,  ut  esset  dictum,  prouinciis  excede- 
rent  exereitumquc  dimitterent :  1,85,12;  t 
se  non  maleticii  causa  ex  prouincia  (extra 
prouinciam  0)  egressum,  sed  uti:  1,22,5; 
t  erat  iniqua  coudicio  postulare,  ut  Caesar  Ari- 
mino  excederet  atquc  in  prouinciam  reuer- 
teretur,  ipsum  et  prouiiicia-s  ct  legiones  alienas 
tenere :  1,11,1. 

p)  llis|mn!a;  aa)  |Mrliiiit  ad  ilispaiilam 
citerioiTin ;  ?I)  iuhlitiir  II  ispaiiia:  quod  pro- 
uinciam  Hisi^aniam  ex  praetura  liabue- 
rat:  1,22,4. 

iB)  noii  addlliir  lllspani»,  u.  «■itorior 
proiiincia  p.    ;j:is   (•/    /„«..     1,  39,  1       2,  21,  4); 

IjOxIc,  ('iiuHUr,     11, 


praeterea:  multum  (frumentum)  ex  omni  pro- 
uincia  comportabatur:  1,49,1. 

[i[i)  pertinet  ad  liispaniain  ulteriorem ; 
?l)  subi.:  prouinciam  enim  omnem  Caesaris 
rebus  fauere  cognouerat:  2,18,6. 

SB)  obi.:  prouinciam  omnem  in  sua  et  Pom- 
pei  uerba  ius  iurandum  adigebat:  2,18,5. 

6)  dat. :  prouinciae  Q.  (c)  Cassium  prae- 
ficit:  2,21,3. 

!B)  g:en. :  quibus  rebus  perterritos  (c)  ciues 
Romanos  eius  prouinciae  sibi  .  .  .  tritici  *mo- 
dium  CXX  milia  poUiceri  coegit:  2, 18, 4;  f 
neque  se  ignorare,  quod  esset  officium  legati 
.  .  .,  quae  uires  suae,  quae  uoluntas  erga 
Caesarem  totius  prouinciae:  2,17,2;  tanta  ac 
tam  secunda  in  Caesarem  uoluntas  prouinciae 
reperiebatur :    2, 20, 1 ;  Ht   Carmonenses, 

quae  est  longe  firmissima  totius  (oppidi  add. 
a)  prouinciae  ciuitas:  2,19,5. 

©)  al»I.:  dilectum  habuit  tota  prouin- 
cia:  2,18,1;  quo  edicto  tota  prouincia 
peruulgato  nulla  fuit  ciuitas,  quin  .  .  .  mit- 
teret:  2,19,2. 

U)  c.  praep. :  eo  sex  cohortes  praesidii  causa 
ex  prouincia  misit:  2,18,2. 

yy)  sigrnilicatur  uniuei-sa  Hispunia;  91)  sul»i.: 
desiderare:  1,85,7  u.  6)  usus. 

SB)  obi.:  in  se  noui  generis  imperia  constitui, 
ut  idem  ad  portas  urbanis  praesideat  (c)  rebus 
et  duas  bellicosissimas  prouincias  absens  tot 
annos  (c)  obtiucat:  1,85,8;  magnam  impe- 
ratam  .  .  .  Achaiae  populis  pecuniam  exegerat, 
magnam  (c)  societates  earum  prouinciarum, 
quiis  ipse  obtinebat,  sibi  numerare  coegerat:  3, 
3,2;  H  an  uero  in  Hispania  res  gestas 

Caesaris  uon  audistis?  duos  pulsos  exercitus, 
duos  superatos  duces,  duas  receptas  prouin- 
cias  ?  2, 32, 5  ;  ^  erat  iniqua  condicio  postu- 
lare,  ut  Caesar  Arimino  excederet  atque  in  pro- 
uinciam  reuerteretur ,  ipsum  et  prouincias  et 
Iegi(mes  j-  alienas  (ab.sentein  i'ai(/^  tcnere:  1, 
11,1. 

6)  geiiet.:  erant  .  .  .  scutatae  citerioris  pro- 
uinciae  (cit.  prou.  del.  Np.;  Db.,  Dt.)  et  cae- 
tratac  (ulterioris  Hispaniae  add.  codd.;  del.  Np.) 
cohortes  cireiter  LXXX  cquitumque  (c) 
utriusquo  prouinciae  (utr.  pr,  del.  Np.;  Db., 
Dt.)  circiler  V  milia:  1,39,1;  t   socie- 

tates:   3,3,2   u.    !8)    obtiiicro;  t    uiliil 

horum  ad  pacandas  Hispanias,  nihil  ad  usum 
prouinciae  prouisum,  quiio  proi^tor  diuturnitatom 
pnois  inillum  auxilium  dosidoriirit :  1,85,7. 

I))  abl.:  prouinciis  oxoodoro:  1,85,12  ti. 
a)  yy). 

(f)  c.  priiop. :   enit  ini(iuii  ooiidioio  .  .  ,  polli- 

Sl 


1983 


prouincia     -  prout 


1284 


ceri  se  in  prouinciani  iturum  ueque  ante 
quem  diem  iturus  *esset  definire:  1,11,2;  t 
(Calidius)  censebat,  ut  Pompeius  in  suas  pro- 
uincias  proficisceretur,  ne  qua  <c)  esset 
armorum  causa:  1,2,3;  proficiscatur  Pompeius 
in  suas  prouiucias:  1,9,5. 

y)  aliae  piouiuciae ;  91)  sul)i.:  ille  perterri- 
tus,  quod  omnem  prouinciam  consentire  in- 
tellegebat,  ex  Sardinia  in  Africam  profugit:  1, 
30,3;  1  erat  plena  (plane  a>  lictorum 

et  t  imperiorum  (apparitorum  Forehh.)  pro- 
uincia.  differta  praefectis  (c)  atque  exacto- 
ribus:  3,32,4;  t  summamque  in  sollici- 

tudinem  ac  timorem  (Elberl.:  summaque  in 
sollicitudine  ac  timore  codd.)  Parthici  belli  pro- 
uincia  <-ciam  a)  cum  uenisset:  3,31,4. 

S8)  obi.:  Caesar  me,  quem  sibi  carissimum 
habuit,  prouinciam  (-cias  Paul)  Siciliam  atque 
Africam,  sine  quibus  urbeni  atque  Itali.am  tueri 
non  potest,  uestrae  fidei  commisit:  2,32,2; 
t  ex  fuga  in  Africam  perueuerat  atque  eam 
.  .  .  occupauerat,  .  .  .  quod  paucis  ante  annis 
ex  (c)  praetura  eam  prouiuciam  obtinuerat: 
1,31,2;   3,3,2  u.  (i)  yy)  S)  obtinere;  t 

quod  finitimas  frumentariasque  prouincias  in 
potestatem  redegissent:  3,73,3;  K  Cae- 

sar  .  .  .  deducta  Orico  legione  .  .  .  temptan- 
das  sibi  proidncias  longiusque  procedendum 
existimabat:  3,34,1. 

6)  dat. :  equitesque  toti  prouinciae  impe- 
rauerat:  3,31,2. 

2))  geii.:  itaque  aes  alienum  prouinciae  eo 
biennio  multiplicatum  est:  3,32,5;  t  neque 
minus  ob  eam  causam  ciuibus  Bomanis  eius 
prouinciae,  sed  in  singulos  conuentus  singulas- 
que  ciuitates,  certae  pecuniae  imperabantur:  3, 
32, 6 ;  1  huc  accedebant  collecti  ex  prae- 

donibus  latronibusque  Syriae  Ciliciaeque  pro- 
uinciae  finitimarumque  regionum :  3, 110,  3 ;  1 
Domitium  Caluinum  .  .  .  in  Macedoniam  pro- 
ficisci  iussit;  cuius  prouinciae  ab  ea  parte, 
quae  libera  appellabatur,  Menedemus,  princeps 
earum  regionum,  missus  legatus  omnium  suo- 
rum  excellens  studium  profitebatur :  3, 34,  4 ; 
%  praedones:  3,110,3  u.  latrones;  t  item 
a  (e)  publicanis  suae  prouinciae  debitam 
biennii   pecuniam    exegerat:   3,31,2;  t 

societates:  3,3,2  u.  [i)  yy)  S)  obtinere;  1 
hominum  et  locorum  notitia  et  usu  eius  prouin- 
ciae  nactus  aditus  ad  ea  conanda:    1,31,2. 

erat  edictum  Pompei  nomine  AmphipoH  pro- 

positum,  uti  oinnes  eius  prouinciae  iuniores, 

Graeci   ciuesque    Romani ,    iurandi   causa    con- 

uenirent :  3, 102, 2. 

@)  abl.:   interim  acerbissime  imperatae  pe- 


cuniae    tota    prouincia    exigebantur:    3, 
32, 1. 

5)  c.  praep.;  a)  ex:  reperiebat  T.  Ampium 
conatum  esse  pecunias  tollere  Epheso  ex  fano 
Dianae  eiusque  rei  causa  senatores  omnes  ex 
proumcia  euocasse  (c):  3,105,1;  \  h.iec 

in    contione    questus    ex    provuncia   fugit:    1, 
30,5. 

b)  iii  c.  abl.:  legiones  effecerat  .  .  .  VIIII: 
.  .  .  unam  ex  Creta  et  Macedonia  ex  ueteranis 
miUtibus,  qui  dimissi  a  superioribus  impera- 
toribus  in  his  (iis  P.  Man.)  prouinciis  con- 
sederant:  3,4,1;  %^  Tubero,  cum  in 
Africam  uenisset,  inuenit  in  prouiucia  cum 
imperio  Attium  Varum:  1,31,2. 

c)  sine:  sine  quibus:  2,32,2  u.  SB)  com- 
mittere. 

B.  pertiiiet  ad  prouincias  aliorDin  popu- 
lorum :  prouinciam  suam  hanc  esse  (esse  hanc 
fi)  Galham,  sicut  (ut  [i)  illam  nostram:  I 
44,8. 

(2.  =  niuuus ,  officiuni ,  partes :  neque  se 
ignorare,  quod  esset  officium  legati,  qui  fidu- 
ciariam  operam  (prouinciam  Ciacc.)  obtineret, 
quae  uires  suae,  quae  uoluntas  erga  Caesarem 
totius  prouinciae:  2,17,2.) 

Adiect.:  f  alienae:  1,11,1;  bellicosis- 
simae:  1,85,8;  citerior  u.  ait eviov p.  o3S 
(5  loc);  consulares:  1,6,5;  differta:  3,32, 
4;  duae:  1,6,5;  85,8;  2,32,5;  (fiduciaria: 
2,17,2;)  finitima(e):  1112,5  (c);  3,73,3; 
frumentariae:  3,73,3;  (ipsa:  VII  65,  1; 
libera:  3,34,4;  nostra  u.  nostei-  p.  819 
a)  (6  loc.);)  omnis:  115,1;  1,30,3;  49,1;  2, 
1,4;  17,3;  18,5.6;  omnes:  3,79,4;  112,6; 
plena:  3,32,4;  praetoriae:  1,6,5;  propin- 
quae:  3,112,6;  reliquae:  1,6,5.6;  (Romana: 
VI  24,5;  (sua(e):  144,8;  1,2,3;  9,5;  3,31,2;) 
tota:  17,2;  VII  1,1;  64,8;  2,17,2;  18,  1;  19, 
2.5;  21,4;  3,31,2;  32,1;  ulterior:  110,5; 
utraque:  1,39,1. 

proniucialis:  pr.aesidia  in  Rutenis  pro- 
u  i  n  c  i  a  I  i  b  u  s ,  Volcis  Arecomicis  ,  Tolosatibus 
.  .  .  constituit:  VII  7, 4. 

pronoco:  his  prouocati  (-atis  fhl)  sermo- 
nibus  (milites)  fidem  ab  imperatore  de  Petrei 
atque  Afranii  uita  petunt:  1,74,3. 

pronolo:  ubi  prima  impedimenta  nostri 
exercitus  ab  iis  <c),  qui  in  siluis  (c)  abditi 
latebant ,  uisa  sunt ,  .  .  .  subito  omnibus  copiis 
prouolauerunt  impetumque  in  nostros  equites 
fecerunt :  II 19, 6. 

pront:  custodiarum  uaria  (c)  diligentia 
animaduersa,  prout  cuiusque  eorum,    qui  nego- 


1285 


prout  —  publicus 


1286 


tiis   praeerant,  aut  natura  aut  studium  ferebat 
<«.   CC>:  3,61,3. 

[Falso:  cum  essel  animaduersum  coniunctam 
(c)  esse  ilumiai  ( munitionem),  prorutis  (  Ciacc. ; 
prout  his  afl;  prout  is  h)    munitionibus  defen- 
dente  nullo  transcenderunt:  3,68,3.] 
proximas  u.  propior. 
proxiuie  u.  prope. 
tprudeii»:    nam    neque    pudentes    (corf. 
Vrs.;   prudentis  bfld;   prudentes  Oa)   suspicari 
oportet  sibi  parum  credi  neque  improbos  scire 
sese   timeri:    2,31,4;    equites    missi   nocte  iter 
conficiunt,  imprudentes  atque  (O^;  imprudentes- 
que  atque  Nl;  Db.;  prudentisque  ad  af;   pru- 
dentes  atque  // ;   et  prudentis  atque  0')  inopi- 
nantes  hostes  adgrediuntur:  2,38,4.) 

prudentia :  ad  hunc  propter  iustitiam  pru- 
dentiamque  suuimam  <[j ;  Hld.,  Dt:-,  Wliitte;  suam 
a;  edd.  rell.)  totius  belli  <summam  add.  «; 
plur.  edd.;  summa  Whitte)  omnium  uoluntate 
deferri:  114,  7. 

Ptianii:  masima  pars  Aquitaniae  .  .  .  ob- 
sides  .  .  ultro  misit  <c)  ;  quo  in  numero  fuerunt 
Tarbeili,  Digerriones,  Ptianii  {ABQ-a^ ;  pacianii 
Q;  pthiani/(;  sani  a),  Vocates,  Tarusates,  Elu- 
sates  <c),  Gates  ,  Ausci,  Garuiani,  Sibuzates, 
Cocosates:  11127,1. 

Ptolomaens.  CoM.  semper  fere  habent 
ptoIom(a)eus  {ml  ptholom.) 

1.  pater:  quos  (Gallos  Germanosque)  ibi 
(Alexandriae)  A.  Gabinius  praesidii  causa  apud 
regem  Ptolomaeum  reliquerat:  3,4,4;  (ad  eum 
(i.  e.  Ptolomaeum)  Porapeius  misit,  ul  pro  ho- 
spitio  atque  amicitia  patris  Alexandria  reciiiere- 
tur:  3, 103,  ."J;)  in  hoc  erant  numero  complures 
Pompei  milites,  quos  ex  eius  exercitu  acceptos 
in  Syria  Gabinius  Alexandriam  traduxerat  beilo- 
que  confecto  apud  Ptolomaeum,  patrem  pueri, 
reliquerat:  3,103,5;  controuersias  regum  ad 
populuni  Komauum  et  ad  se  .  .  .  perlinere  exi- 
stimaiis  atque  eo  magis  officio  suo  conuenire, 
quod  superiore  cousulatu  cum  patre  Ptolomaeo 
f'.  lege  et  senatus  consulto  societas  erat  facta: 
3, 107,2;  in  testamento  Ptolomaei  patris  heredes 
eraut  «cripti  ex  duobus  filiis  maior  el  ex  dua- 
bus  fdialms  ea,  quae  aetate  juitecedebat.  haec 
uti  lierenl,  per  omnes  deos  perque  \c)  foedera, 
quac  Uomae  fecisset,  eodem  testameulo  Ptolo- 
maeuH  populum  llomauum  obtestabutur :  3,108, 
3  ;«/■.§  4 ;  uiiHBi  Dioscoridcs  et  Serapiou ,  qui 
ambo  legati  Komac  fuerant  niagnaniquu  apud 
patrem  Ptoloniaeuui  auitorilatem  habucrant : 
3,109,4;  (cf.  110,  f);)  iiiuetcraurrHut  hi  omiies 
compluribuM  .Mexandriuo  bcllis,  Ptolomai-um 
palrcm  iu  icgmiui  rcduxcraut:  3,  110, 6;  hitciim 


filia  minor  Ptolomaei  regis  uacuam  possessionem 
regni  sperans  ad  <c)  Achillam  sese  ex  regia 
traiecit:  3,112,9. 

•1.  filius:  ibi  casu  rex  erat  {om.  af)  Ptolo- 
maeus,  puer  aetate,  magnis  copiis  cum  sorore 
Cleopatra  bellum  gerens ,  quam  .  .  . :  3, 103, 2 ; 
cf.  qu.  sqq.  §  2—4;  104,1.3;  106,4;  controuer- 
sias  regum  ad  popultun  Romaniun  et  ad  se . .  . 
l^ertinere  existimans  .  .  .  ostendit  sibi  placere 
regem  Ptolomaeum  atque  eius  sororem  Cleo- 
patram  exercitus,  quos  haberent,  dimittere  et 
de  controuersiis  iure  apud  se  potius  quam  inter 
se  armis  disceptare:  3,107,2;  cf  108,1.2.3; 
109,1.3.4.6;  (110,5;)  112,11. 

PtoloniaiiK :  eodemque  die  Antiochiae  . . . 
bis  tantus  exercitus  clamor  et  signorum  sonus 
exauditus  est,  ut  in  muris  armata  ciuitas  dis- 
curreret.  hoc  idem  Ptolomaide  <ptholomaide  a) 
accidit:  3, 105,3. 

(pubes)  pubis:  (Caesar  decUnat)  pubis 
puberis,  quidam,  ut  Probus,  pubes  pube- 
ris,  quidam  puber  puberis:  Prisc.  i7ist.  VI 
65  m.) 

1 .  adl. :  ciues  Komani  .  .  .  ad  extremum  auxi- 
lium  descenderunt  seruosque  omues  puberes 
(buberes  a)  liberauerunt :  3,9,3. 

2.  ui  subst.:  armatimi  concilium  indicit  <c). 
hoc  more  Gallorum  est  initium  belU;  quo  <quod 
p)  lege  communi  omnes  puberes  <et  add.  a) 
armati  conuenire  consuerunt  <coguntur  fi);  qui 
ex  iis  nouissimus  conuenit  <uenit  p) ,  in  con- 
spectu  multitudinis  qmnibus  cruciatibus  adfec- 
tus  necatur :  V  56, 2 ;  ne  grauius  permoti  milites 
et  defectionis  odio  et  contemptione  <c)  sui  et 
diutino  labore  omnes  puberes  interficereut :  2, 
13,3. 

pnblicanus:  ciuibus  Komanis  .  .  .  pecu- 
niae  imperabantur  .  .  .;  publicanis,  ut  in 
Syria  (Sleph.;  in  sorte  x)  fecerant,  insequentis 
anni  uectigal  promutuum:  3,32,6;  ^  item 

a  <ad  a;  ab  Xp.,  Dt.)  pubiicanis  suae  pro- 
uiuciae  debilam  biennii  pecuniam  exegerat 
et  ab  isdem  insequentis  auni  mutuam  praece- 
perat:  3,31,2. 

publlfo:  (Iiidutiomarus)  in  eo  concilio  Cin- 
getorigcm  .  .  .  hostem  iudicat  <<•)  bonaque 
<que  om.  (i)  eius  publicat:  V5(),;!;  quaestio- 
nem  de  bonis  direptis  deceruuut,  I.iitauicci  fra- 
trumque   bona   publicmit:    VII  43,2;  1 

(Curio)  tribunus  plebis  legem  promulgauerat, 
qua  lege  rcgnum  lubae  publicauerat:  2,25,4. 

publiciiM.  1.  adiect.:  arnia  omiiiu  pri- 
uula  M-  piiblica  in  iloiuum  (ialloiiii  coiitulil: 
2, 18,  2  ;  \  iiihil  earum  reruni  publico  fuc- 

tum  coiisilio:  V  1,7;  Sciionos  .  .  .  Caiiarinuiu 

si  ■ 


1287 


publicus  -     pudet 


1288 


.  .  .  interficere  publico  consilio  conati,  cum  ille 
.  .  .  profugisset,  .  .  .  insecuti  .  .  .  expuleruut: 
V54, 2;  nihil  publico  factum  consilio  demon- 
strant:  VII  43, 1;  t  fere  de  omnibus  con- 

trouersiis  publicis  priuatisque  constituunt 
(druides):  VI  13,5;  1  (facile  erat  .  .  .  pro- 

spicere  in  urbem,  ut  omnis  iuuentus,  quae  (cu- 
stodiis  add.  Np.;  publicis  custodiis  add.  E. 
Eoffm.)  in  oppido  remanserat,  omnesque  supe- 
rioris  (c)  aetatis  cum  liberis  atque  uxoribus 
t  pubbcis  custodiis  quae  {tiel  custodiisque) 
aut  muro  {codd.;  aut  supplicis  ex  muro  co7ii. 
Np.;  [publicis  custodiisque]  aut  in  muro  Db.; 
publicisque  custodiis  aut  ex  muro  Ald.;  Dt.; 
ex  publicis  aedificiis  tectisque  aut  ex  muro 
HelL;  ti.  CC)  ad  caelum  manus  tenderent  aut: 
2,  5, 3 ;)  t  qua  in  re  Caesar  non  solum 

publicas,  sed  etiam  priuatas  iniurias  ultus 
est:  112,7;  t  quod  ibi  impedimenta  exer- 

citus,  obsides  ciuitatum,  litteras  pubUcas 
frumentumque  omne  .  .  .  relinquebat:  V47, 2; 
t  bae  (tabulae  testamenti)  cum  propter  publi- 
cas  occupationes  (Romae  in  aerario)  poni 
non  potuissent,  apud  Pompeium  sunt  depositae : 
3,108,4;  t  liuc   Caesar   omnes  obsides 

Galliae,  frumentum,  pecuniam  publicam  .  .  . 
contulerat:  VII 55, 2;  HS  (c)  LX  .  .  .  Domitio 
reddit,  .  .  .  etsi  eam  pecuniam  publicam  esse 
(esse  publ.  h)  constabat  datamque  a  Pompeio 
in  stipendium:  1,23,4;  t  (tributis  quibus- 

dam  populis  (Id:  publicis  af;  ukl.)  priuatis- 
que  praemiis  reliquos  in  posterum  bona  spe 
complet:  2,21,2;)  f  cum  in  reliquis  fere 

(o)  rebus,  publicis  priuatisque  rationibus 
(del.  Miller),  Graecis  litteris  (o>  utantur:  VI 
14,3;  relatis  ad  eum  publicis  cum  fide  rationi- 
bus  quod  penes  eum  est  pecuniae  tradit :  2, 
20,8;  1  res  publica  u.  rei^publica; 

t  iUi  (druides)  rebus  diuinis  intersunt,  sacri- 
ficia  publica  ac  priuata  procurant,  religiones 
interpretantur :  VI 13, 4. 

2.  ui  subst. ;  pnblicnm  A.  =Tb  xoivov,  t6 
drji.toaiov;  a)  =  aerarium:  Massilienses  arma 
tormentaque  ex  oppido,  ut  est  imperatum,  pro- 
ferunt,  .  .  .  pecuniam  ex  publico  tradunt: 
2,22,5;  1  eorum  bona  in  publicum  ad- 

dicebat:  2, 18,5;  —  pecunias,  quas  erant 
in  publicum  Varroni  ciues  Eomani  polli- 
citi,  remittit:  2,21,2;  t  HS  (c)  LX, 

quod  aduexerat  Domitius  atque  in  publico 
deposuerat,  .  .  .  Domitio  reddit:  1,23,4. 

b)  =  liorrea  publica :  frumenti  quod  inuen- 
tum  est  in  publicum  conferunt;  reliquas 
merces  commeatusque  ad  obsidionem  urbis  .  .  . 
reseruant:   1,36,3;    panico   euim    uetere  atque 


hordeo  corrupto  omnes  alebantur,  quod  ad 
huius  modi  casus  antiquitus  paratum  in  publi- 
cum  contulerant:  2,22,1. 

B.  =  xo  (pavEQOv-  itaque  omnes  uno  con- 
silio  Domitium  productum  in  publicum 
circumsistunt  et  custodiunt;  1,20,5;  —  iamque 
.  .  .  apparabant,  cum  matres  familiae  repente 
in  publicum  procurrerunt  (-eraut  fJ)  flen- 
tesque  .  .  .  petierunt  (e):  VII  26,3;  —  qui 
plurimos  ex  bis  (uris)  interfecerunt,  relatis 
in  publicum  cornibus  ,  quae  sint  testimonio, 
magnam    ferunt   laudem :    VI  28,  3 ;  t 

filiumque  puerili  aetate  in  publico  in  con- 
spectu  patris  adsistere  turpe  ducunt:  VI  18,3. 

pnblice.  A.  —  publlca  auctoritate,  iussu 
populi:  quorum  alter  agros  Volcarum  Areco- 
micoriun  et  Heluiorum  (o)  publice  iis  con- 
cesserit,  alter:   1,35,4;  t   eadem  ratione 

priuatim  ac  publice  quibusdam  (quibus  quae- 
dam  Ox)  ciuitatibus  (del.  Paul)  habitis  hono- 
ribus  Tarracone  discedit:  2,21,5;  1  qui 

sunt  adfecti  grauioribus  morbis  quique  in  proe- 
liis  periculisque  uersantur,  .  .  pro  uictimis 
homines  immolant  .  .  . ,  publiceque  eiusdem 
(eius  ^)  generis  habent  instituta  sacrificia: 
VI 16, 3 ;  t  tantum  .  .  .  antecesserant ,  ut 

.  .  .  obsides  .  .  ab  iis  (c)  principum  filios  acci- 
perent  et  publice  iurare  cogerent  nihil  se 
coutra  Sequanos  consUii  inituros:  VI 12, 4;  t 
legatos  ad  Vercingetorigem  de  pace  et  amicitia 
(c)  coucilianda  publice  missos:  VII  55,4;  t 
ut  undique  ad  eum  legationes  concurrerent, 
gratiam  atque  amicitiam  publice  priuatimque 
peterent:  V55,4;  t  interim  cotidie  Cae- 

sar  Haeduos  frumentum,  quod  essent  publice 
polliciti,  flagitare:  116,1;  t  (tributis 

quibusdam  populis  (hl;  publicis  af;  edd.)  pri- 
uatisque  (pubUce  priuatimque  Ciacc.)  praenuis 
reUquos  in  posterum  bona  spe  complet:  2, 
21,2.) 

(B.  (priuatim  ac)  publice  =  (et  priuatis  et) 
rel  pubUeae :  2, 21, 2  e<  5  m.  A.  habere  et  tri- 
buere;  —  pubUce  (rei  pubUcae  RSehn.)  maxi- 
mam  putant  esse  laudem  quam  latissime  a 
suis  finibus  uacare  (c)  agros:  IV  3,  1.) 

Pnblins  u.  P.p.  971  sq. 

pndeo,  pndet :  plebem  ad  furorem  impelUt, 
ut  facinore  admisso  ad  sanitatem  reuerti  pu- 
deat  (pudeat  reuerti  p):  VII 42, 4;  t 

nam  neque  pudentes  (cod.  Vrs.;  prudentis 
bfhl;  prudentes  Oa)  suspicari  oportet  sibi 
parum  credi  neque  improbos  scire  sese  timeri, 
quod  iUis  Ucentiam  timor  augeat  noster,  his 
(suspicio  add.  Ciacc.)  studia  deminuat  (e):  2, 
31,4. 


1289 


pudor  —  pugna 


1290 


pnilor:  ut  quam  primum  intellegere  posset, 
ulrum  apud  eos  pudor  atque  officium  aii 
timor  plus  (c)  ualeret:  140,14;  t  at 

(ad  %,)  luce  {Ciacc.;  Paul;  lucem  x,;  edd.}  mul- 
tum  per  se  (posse  Kindsch.;  Paul)  pudorem 
omnium  oculos  {Giacc;  oculis  x;  edd.;  sub 
oculis  Paul),  multum  (metum  Paid)  etiam  tri- 
bunorum  militum  et  centurionum  praesentiam 
(praesentium  0'af)  adferre:  1,67,4;  1 

non  nulli  pudore  adducti,  ut  timoris  suspi- 
cionem  uitarent,  remanebant:  139,3;  quo  pudore 
adducti  .  .  .  discedere  a  nobis  .  .  .  constitue- 
runt:  3,60,3;  —  namque  hiiius  modi  res  aut 
pudore  aut  metu  tenentur,  quibus  rebus 
nox  maxime  aduersaria  est:  2,31,7. 

puer.  A.  subi.:  pueri  mulieresque  ex  muro 
paesis  manibus  suo  more  pacem  ab  Romanis 
petierunt:  1113,3;  Hf  quibus  in  tabulis 

nominatim  ratio  confecta  erat,  qui  numerus 
domo  exisset  eorum ,  qui  arma  ferre  possent, 
et  item  separatim  {an  addend.  erant  numerati?) 
pueri,  senes  muUeresque:  129,1. 

B.  apiios.:  ibi  casu  rex  erat  {om.  af)  Ptolo- 
maeus,  puer  aetate:  3,103,2. 

C.  obi.:  (colligere,)  (coicere:  1128,1  u. 
E.;)  t  pueris  mulicribusque  in  muro 
dispositis  (depos.  ah) ,  ne  quid  cotidianae 
consuetudinis  desideraretur,  ipsi  .  .  .  iurujjerunt : 
3,9,6. 

1).  gcii.:  erat  in  j^rocuratione  regni  propter 
aetatem  pueri  nutricius  eius,  eunuchus,  nomine 
Pothinus:  3,108,1;  1  at  reliqua  multi- 

tud  o  puerorum  mulierumque  . .  .  passim  fugere 
coepit:  IV  14,5;  t  (Pothinus  (nutricius 

pueri  et  procurator  rcgni,  in  parte  (c)  Caesaris 
add.  codd.;  del.  Fllfiii.;  Dh.) ,  .  .  .  a  Caesare 
est  interfectus:  3, 112,  11 ;)  t  quos  (milites) 
.  . .  Gabinius  Alexandriam  traduxerat  belloque 
confccto  apud  Ptolomaeum,  patrem  pueri, 
reliquerat :  3, 103,  5. 

E.  c.  prae//.:  quod  {CC)  a  pueris  nullo  offi- 
cio  aut  disoiplina  adsuefacti  niliil  omuino  contra 
uoluntatem  faciant:  IV  1,9. 

quos  (maiorcs  natu)  u  na  cum  pueris  mulieri- 
busque  in  aestuaria  ac  paludes  couiectoa  (col- 
lectoH  A')  dixeramus:  II  2H,  1. 

pneriliM:  filiumque  puerili  aetate  in  pu- 
blico  in  lonspectu  patris  adsistere  turpe  ducunt: 
VI 18,  3. 

pnKllll.  A.  «bl. :  hac  audita  pugna  nia- 
xima  par.s  Aquitaiiiae  sose  t^raHso  iledidit:  III 
27,  1  ;  t  Iioc  proclio  facto  .  .  .  maiores 

natu  .  .  .  hac  pugna  nuntiata  (hac  p.  nunt. 
dcl.  Kra/f.),  cum  uictoribuB  nihil  impeditum, 
uirtis  iiiliil  liituni  arhilnirciiliir,  .  .  .  legatos  .  .  . 


miserunt :    II  28, 1 ;    Adnatuci   .  .  .   hac    pugna 
nuntiata  ex  itinere  domum  reuerterunt:  II  29, 1. 

B.  dat.:  posterum  diem  pugnae  consti- 
tuit:  11123,8. 

C.  gen.:  ne  quem  diem  pugnae  praeter- 
mitteret:  IV  1.3,  4  ;  1  quod  diuturnitate 
pugnae  hostes  defessi  proelio  excedebant:  III 
4,3;  t^uentum  pugnae  exsijectabat: 
VII  49, 3 ;  t  factum  est  .  .  .  uirtute  mili- 
tum  et  superiorum  pugnarum  exercitatione, 
ut:  11119,3;  t  genus  (hoc)  erat  (est) 
pugnae  u.  genns  p.  13  72  C.  a)  (4  loc.) ;  qui- 
bus  rebus  nostri  perterriti  atque  huius  omnino 
generis  pugnae  (pugn.  gen.  p)  iniperiti  non 
eadem  alacritate  .  .  .  utebantur :  IV  24, 4;  nouo 
genere  pugnae  perterritis  (c)  nostris  per  medios 
audacissime  perruperunt:  V15, 4;  toto  hoc  in 
genere  pugnae,  cum  sub  oculis  omnium  ac  pro 
castris  dimicaretur,  intellectum  est:  V16, 1; 
genus  erat  pugnae  militum  illorum ,  ut  .  .  . 
pedem  referre  .  .  .  non  turpe  existimarent, 
f  cum  Lusitanis  reliquisque  barbaris  barbaro 
{add.  F.  Hofm.;  Db.;  om.  codd.;  Np.)  genere 
quodam  (barbaro  quod.  gen.  {om.  barbaris) 
RelL;  Dt.)  pugnae  adsuefacti:  1,44,2;  haec 
tum  ratio  nostros  perturbauit  insuetos  huius 
generis  pugnae:  1,44,4;  t  (equites  .  .  . 
omnibus  iji  locis  t  pugnant.  (pugnae  fi)  quo 
{om.  p)  se  legionariis  militibus  praeferrent:  II 
27, 2  ;)  t  quibus  rebus  perturbatis  nostris 
nouitate  pugnae  tempore  oportunissimo  Cae- 
sar  auxilium  tulit  {u.  CC) :  I V  34, 1 ;  % 
omnes  (c)  milites  (c)  intenti  (c)  pugnae  pro- 
uentum  (pr.  pugn.  [i;  pugnae  eueutum  pr. 
edd.)  exspectabant:  VII  80, 2;  \  neque 
satis  .  .  .  coustabat,  quid  agercnt  aut  quam 
rationem  pugnae  insistereut:  11114,3;  t 
simul  et  cursu  et  spatio  pugnae  defatigati  (c) 
non  facile  recentes  atque  integros  sustinebant: 
VII  48,  4 ;  t  exposcentibus  militibus  et 
studio  pugnae  ardentibus  tuba  .signum  dedit: 
3,  90,  4;  est  quaedam  animi  iucitatio  atque 
alacritas  naturaliter  inuata  omuibus,  quae  studio 
pugnae  (pugnandi  Paid)  incenditur:  3,92,3; 
t  hoc  pugnae  tempus  magnum  attulit  nostris 
ad   salutem  momentum:  1,51,6. 

I>.  abl.;  a>:  totius  dioi  pugna  atquc  itineris 
labore  dcfcssi  rom  in  postenim  dicm  distule- 
ruut:  1,()5, 5;  tll    •"'"  ciinctaiidiim  oxi- 

stiniauit,  iiuiii  pugna  dccertaret:  11(23,7; 
nostri  niilites  .  .  .  usu  periti  ac  suporioribus 
puguis  exercitati  sun  sponte  cursum  ropres- 
serunt :  3,  93, 1. 

b):  (noquc  uero  ooiiiunoti  Albici  (c)  com- 
niiiius    piigiiaiido    i^pugna  Uld^    ilof  io  ioba  iit : 


1291 


pugna  —  puguo 


1292 


2,6,3;)  —  cum  suos  pugna  (pugnae  P)  supe- 
riores  esse  (c)  Galli  (o)  confiderent:  VII 
80,4. 

c):  pugna  ut  excedant  et  cum  Ambiorige 
una  conloquantur:  V36, 3;  Nasidianae  naues 
nullo  usui  fuerunt  celeriterque  pugna  excesse- 
runt:  2,7,1;  ^  ad  eos  equites,  qui  agmen 

antecessissent,  praemitteret  eosque  pugna  pro- 
biberet:  IV  11,  2. 

E.  c.  praep.;  a)  ab:  quae  (tenipestates)  et 
nostros  in  castris  continerent  et  bostem  a  pu- 
gna  prohiberent:  IV  34, 4. 

b)  ad:  exercituni  cum  militari  more  .id  pu- 
gnam  cohortaretur:  3,90,1;  "if  sperans 
Scipiouem  ad  pugnam  elici  posse:  3,38,1; 
nulla  ratione  ad  pugnam  eUci  (ehgi  a)  posse 
Pompeium  existimans  hanc  sibi  commodissimam 
belli  rationem  iudicauit,  uti:  3,85,2;  T 
equites  .  .  .  magna  cum  contumelia  uerborum 
nostros  ad  pugnam  euocant:  V58, 2. 

hostes  (hostem  [i)  ad  pugnam  {AQfi;  Np., 
Sckn.,  Hold.;  pugnandum  BM:  Fr.,  Db.,  Dt.) 
aiacriores  effecit  (alacriorem  fecit  [i):  V33, 
5;  T[  omnium  ocuUs  mentibusque  ad  pu- 

gnam  intentis  .  .  .  peruenerunt:  11126,2; 
T  mulieres  quique  per  aetatem  ad  pugnam 
inutiles  (esse  (uld.  B-^)  uiderentur,  in  eum 
locum  coniecisse ,  quo :  II  16, 5. 

quibus  (auxiliaribus)  ad  pugnam  non  mul- 
tum  Crassus  confidebat:  11125,1;  ft 

Gallis  magno  ad  pugnam  erat  impedimento, 
quod  .  .  .  neque  eueUere  neque  .  .  .  satis  com- 
mode  pugnare  poterant:  125,3;  ubi  .  .  .  con- 
fertos  milites  sibi  ipsos  ad  pugnam  esse  im- 
pedimeuto  uidit :  II  25, 1. 

c)  dc:  Ariouistum  .  .  .  desperantes  iam 
de  pugna  et  dispersos  subito  adortum  .  .  . 
uicisse:  140,8;  1  sic  uuo  tempore  et  de 
nauali  pugna  Sabinus  et  de  Sabini  uictoria 
Caesar  est  (c)  certior  factus:  11119,5. 

d)  ex:  non  modo  defesso  ex  pugna  exce- 
dendi,  sed  ne  saucio  quidem  .  .  .  facultas 
daliatur:  1114,4. 

e(  iii  c.  aoc:  neqpje  id  fuit  falsum,  quod 
ille  in  pugnam  proficiscens  dixerat:  3,  99,  2. 

i)  in  c.  ab;. :  hoc  animo  decertabant,  ut  .  .  . 
quibus  in  pugna  uitae  periculum  accideret 
(-rat  NOx),  non  ita  multo  se  reliquorum  ciuium 
fatum  antecedere  existimarent:  2,6,1;  1 

praestare  dicebant  per  uirtutem  in  pugna  belli 
fortunam   experiri,  quam:   2,30,2;  f 

Caesar  hostibus  in  pugna  occupatis  militi- 
bus[que]  expositis  Pharum  (e)  prehendit:  3, 
112,5;  T[  et  in  appellandis  cohortaudisque 


miUtibus  imperatoris  et  in  pugna  militis  officia 
praestabat:  V33,2. 

atque  hoc  horridiores  (f)  sunt  in  pugna 
aspectu:  V  14, 2. 

g)  siiie:  Caesar  in  eam  spem  uenerat,  se  sine 
pugna  et  sine  uulnere  suorum  rem  conficere 
posse:  1,  72, 1. 

Adiect.:  naualis:  11119,5;  superiores: 
11119,3;  3,93,1. 

pnguo.  A.  propr.;  a)  indicatur,  (niis  pu- 
gnet  (actiuum);  a):  centuriones  .  .  .  ne 
ante  partam  (c)  rei  militaris  laudem  (o)  amit- 
terent,  fortissime  pugnantes  conciderunt:  VI 
40,7;  H  comites  familiaresq  ue  eius 

.  .  .  paulisper  equitum  nostrorum  uim  susti- 
nuerunt.  his  pugnantibus  illum  in  equum  qui- 
dam  ex  suis  intulit  (c)  :  VI  30,  4;  %  tanta 

rerum  commutatio  est  facta,  ut  nostri,  etiam 
qui  uuhieribus  confecti  procubuissent,  scutis 
inuixi  proelium  redintegrarent,  tum  {om.  [i) 
calones  .  .  .  etiam  inernies  armatis  occurrerunt 
(occurrerent  [i;  Sclm.,  Np.),  equites  uero,  ut 
turpitudinem  fugae  uirtute  delerent,  omnibus 
in  locis  t  pugnant  (a;  Fr.,  Db.,  Hold.;  pugnae 
p;  Schn.;  pugnarunt  Vielh.;  Dt.),  quo  (om.  [J; 
Schn.;  pugnant  quo  del.  Np.;  pugnando  J/a(ii(.) 
se  legionariis  militibus  praeferrent :  II 27, 2 ;  — 
equites  hostium  essedariique  acriter  proe- 
lio  cum  equitatu  nostro  .  .  .  conflixerunt  .  .  ., 
impetuque  in  eos  facto,  qui  erant  in  statione 
pro  castris  conlocati,  acriter  puguauerunt:  V 
15,3;  1  potitum  se  (CC)  esse  hostiuni 

castris,  expidisse  ac  superasse  pugnantes :  3, 73, 
5;  t  interim  nostri  milites  impetum  ho- 

stium  sustinuerunt  atque  amplius  horis  quattuor 
fortissime  pugnauerunt:  IV  37,  3;  genus  erat 
pugnae  militum  illorum,  ut  .  .  .  rari  dispersi- 
que  pugnarent:  1,44,1;  milites  uero  palam 
inter  se  loquebantur  .  .  .,  etiam  cum  uellet 
Caesar,  sese  non  esse  pugnatiuros:  1,72,4;  ob- 
secrare  mUites  coepit,  ne  .  .  .  pro  his  pugnarent, 
a  quibus  cum  contumelia  perfugae  appellaren- 
tur:  2,28,3. 

[i):  Gallis  magno  ad  pugnam  erat  impedi- 
mento,  quod  .  .  .  neque  sinistra  impedita  satis 
commode  pugnare  poterant,  multi  ut  diu  iac- 
tato  bracchio  praeoptarent  scuta  (c)  e  (c)  mimu 
emittere  et  nudo  corpore  pugnare:  125,3.4; 
t  L.  Torquatus  .  .  .  cum  Graecos  .  .  .  arma 
capere  iuberet,  illi  autem  se  (om.  a)  contra 
imperium  populi  Komani  pugnaturos  negarent, 
.  .  .  portas  aperuit:  3,11,4;  1  (Massi- 

lienses)  eandem  nacti  tempestatem  maiore 
cum  fiducia  ad  alteram  turrim  (c)  aggeremque 
eruptioue  pugnaueruut:  2, 14, 5;  t   (qui 


1 


1293 


pUgDO 


1294 


(Romani)  tantae  altitudinis  machinationes 
tanta  celeritate  proraouere  <et  ex  propinquitate 
pugnare  add.  B*fl;  promouerent,  ut  ex  prop. 
pugn.  Ciacc.)  possent:  1131,2.) 

y):  ibi  L.  Cotta  pugnans  interficitur  cum 
maxinia  parte  militum:  V37, 4;  t  inter- 

fectus  est  etiam  fortissime  pugnans  Crastinus: 
3,99,1;  K  iniperat  (Labieno),  si  susti- 

nere  non  possit  (c),  deductis  cohortibus  erup- 
tione  pugnet  (fJ;  pugnaret  a;  edd.);  id  nisi 
necessario  ne  faciat:  VII  86, 2;  %  Q.  Luca- 
nius  .  .  .  fortissime  pugnans,  dum  circum- 
uento  filio  subuenit,  interficitur:  V35, 7;  H 
ita  pugnans  post  paulum  concidit  [M..  Petro- 
nius)  ac  suis  saluti  fuit:  VII  50,  6;  T  L. 

(c)  Petrosidius  aquilifer  .  .  .  aquilam  intra 
uallum  proiecit,  ipse  pro  castris  fortissime  pu- 
gnans  (pugn.  fort.  p)  occiditur:  V37, 5;  f 

(Porapeius  filius)  ut  ex  superiore  (e)  pugnans 
loco  integrosque  semper  defatigatis  submittens 
.  .  .  raultitudine  telorum  nostros  uicit:  3,40,2. 

d}'  multum  ad  terrendos  nostros  ualet 
ciamor,  qui  ix)st  tergum  pugnantibus  exsistit 
(e):  VII  84,4;  (nostri)  iniecta  manu  ferrea  et 
retenta  utraque  naue  diuersi  puguabant  atque 
in  hostium  naues  tr.inscendebaut :  1,58,4;  f 
ut  .  .  .  paene  ne  rcspiceret  quidem  quisquam, 
ac  tum  omnes  acerrime  fortissimeque  pugna- 
rent:  V43,4;  f  coliortes  sinistrum  cornu 

pugnantibus  (impugnantibus  0'af)  etiara  tum 
ac  resistentibus  in  acie  Pompeianis  circum- 
ierunt  eosque  a  tergo  sunt  *adortae:  3,93,6; 
Tf  ut,  cum  primi  eorura  cecidissent,  proxinii 
iacentibus  insistercnt  atque  ex  eorum  corporibus 
pugnarent:  II  27,3;  K  ne  .  .  .  hostes,  quod 

tantum  multitudine  poterant ,  ab  lateribus  pu- 
gnantes  suos  circumuenire  possctit:  118,4; 
eorum  ut  quisque  priraus  ucnerat,  sub  muro 
consistebat  suoruraque  pugnantium  numerum 
augebat:  VII  48,  2. 

«):  in  aiteram  partera  item  cohortandi  causa 
profectus  pugnantiljus  occurrit:  1121,4;  cum 
aliuH  alii  subsidium  ferret  (fcrrent  p)  ncque 
timcrent,  ne  auersi  ab  hoste  circuraueniroiitui', 
audacius  resistere  ac  fortius  pugnare  coeperunt : 
1126,2;  cum  . .  .  auxiliares  .  .  .  lapidibus  telis- 
que  subministrandis  et  ad  (c)  aggerom  cae- 
spitibus  compiirtandis  speciem  atque  opinionem 
pugnarjlium  praclicrent:  1 1 1 '25,  1  ;  (V;H,2  w. 
b>  (i>  (i[i)  n)  nura.-rus;)  V  :!5,  5  it.  b)  a>  (i(i>  U>. 

b)  passiiiiiiii  (•(  ^rcnind.;  a>  piiss.;  aa>  pruos. ; 
0)  Ijid.:  piigiiatiir  uiia  (tunc  (idil.  [i;  Sclm.} 
omnibus  in  partibus:  VII  67, 3;  pugnatur  uno 
terapore  omiiibus  locis:  VTI^^l/J;  inli  dum 
piignatiir    iiKido,    lentc   atquc   paiilatim   procc- 


ditur:  1,  80, 1 ;  pugnatnr  acriter  ad  nouissimum 
agmen,  adeo  ut  paene  terga  conuertant:  1, 
80,5. 

6>  iuf.:  pugnatumque  ab  hostibus  ita  acriter 
est,  ut  a  uiris  fortibus  in  extrema  spe  salutis 
iniquo  loco  eontra  eos,  qui  ex  (c)  uallo  turri- 
busque  tela  iacerent,  pugnari  debuit:  1133,4; 
cum  iniquo  loco  pugnari  hostiumque  augeri  (o) 
copias  uideret:  VII 49, 1. 

[i[i>  iraiierr. ;  a>  iud. :  sic  cotidie  utrimque 
eminus  fundis,  sagittis  reUquisque  telis  pugua- 
batur:  1,26,1;  hoc  pugnabatur  loco  et  propter 
angustias  iniquo  et  quod  sub  ipsis  radicibus 
montis  constiterant ,  ut  nullum  frustra  telum 
in  eos  mitteretur:  1,45,6;  simul  enim  diductis 
copiis  pluribus  uiis  pugnabatur:  3,111,2. 

b>  couiuuet.:  cum  iam  amplius  horis  (o) 
sex  continenter  pugnaretur:  1115,1;  cum  ab 
hora  fere  quarta  usque  ad  solis  occasum  pu- 
gnaretur:  III  15,5;  cura  item  ab  hostibus  con- 
stanter  ac  non  timide  pugnaretur:  11125,1; 
cum  a  prima  luce  ad  horam  octauam  pugnare- 
tur  (pugnasseut  (i):  V35,  5;  cum  acerrime  ad 
munitiones  (-onem  (i)  pugnaretur:  V  44, 3;  cum 
in  omnibus  locis  cousumpta  iam  reliqua  parte 
noctis  pugnaretur:  VII  25,  1;  ciun  acerrime 
comminus  pugnaretur  (p;  om.  a.) ,  hostes  loco 
et  nuiucro,  nostri  uirtute  confiderent,  subito 
sunt  Haedui  uisi :  VII  50, 1 ;  ancipiti  proelio, 
cum  ex  oppido  eruptione  puguaretur,  foris 
tantae  copiae  equitatus  peditatusque  cerneren- 
tur:  V1176, 5;  cum  a  meridie  prope  ad  solis 
occasum  dubia  uictoria  pugnaretur:  VII  80,  6; 
l)ostrcmo  ipse,  cum  uehemeutius  pugnaretur, 
integros  (e)  subsidio  adducit:  VII  87, 2. 

yy)  pcrf. ;  d)  iud. :  ita  .ancipiti  proelio  diii 
atque  acriler  pugnatum  est:  126,1;  ad  multiim 
noctem  eliam  ad  impedimenta  pugnatura  est: 
126,3;  acriter  utrimque  usque  ad  uesperuiu 
pugnatum  est:  150,3;  reiectis  (relictis  i^(i) 
pilis  coiuniinus  gladiis  pugnatum  est:  152,4; 
acritcr  in  eo  loco  pugnatum  est:  1110,2;  pii- 
giiatuinque  ab  hostibus  ita  acriter  est,  ut  a 
uiris  fortibus  ..  .  pugnari  debuit:  1133,4;  pu- 
gnalum  cst  diu  atque  acriter:  III  21, 1 ;  pugua- 
tiun  cst  ab  utrisque  acriter:  IV  26,1;  ita  uario 
ccrtamine  puguatuiu  est:  1,46,4;  illi  euni  tumu- 
luin ,  pio  (pio  pugnatuni  est ,  nuignis  oporibua 
muniiicruiit  (<•):  1,47,4;  cum  Massilicnsibus 
coiilliguiil.  pugnatum  est  utrimque  fortissirae 
atque  acerrimo:  1,57,3;  eodem  tempore  duobus 
praeterea  locis  pugnatum  est:  3,52,1;  hic 
paulisper  est  pugnatum,  cum  inrumpere  uostri 
coiiarciitur,  illi  castra  defcnderent :  3,67,5; 
codcnique    lcmporc   pugimtum   est  ad   portuiii. 


1295 


pugno  —  Puleio 


1296 


ac  longe  maximam  ea  fes  attulit  dimicationem : 
3,111,2;  reliquis  oppidi  partibus  aic  est  pugna- 
tum ,  ut  ^equo  proelio  discederetur :  3, 112,  7. 

6)  ("0111.:  hoc  toto  proelio,  cnm  ab  liora 
septima  ad  uesperum  pugnatum  sit,  auersum 
liostem  uidere  nemo  potuit:  126,2. 

dd)  l>l>f'  (conj.):  diu  cum  esset  pugnatum, 
impedimentis  castrisque  nostri  potiti  sunt:  I 
26,  4 ;  cum  ad  arma  milites  concurrisseut  uehe- 
menterque  ibi  pugnatum  esset:  11122,4;  hoc 
cum  esset  modo  pugnatum  continenter  horis 
quinque:  1,46,1. 

fi)  gciuudiiim  et  gerundliium ;  aa)  gerun- 
diuum:  militibus  .  .  .  siraul  et  de  <e)  nauibus 
desiliendum  et  in  fluctibus  consistendum  et 
cum  liostibus  erat  pugnandum  :  IV  24, 2. 

(ifj)  gerundium  ;  a)  genet. :  quorum  studium 
alacritatemque  (alacritatem  studiumque 
Paul)  pugnandi  cum  cognouisset  Scipio:  3,37, 
4;  1  quod  .  .  .  tumulum  .  .  tenuissent, 

quae  causa  pugnandi  fuerat,  et  nostros  primo 
congressu  terga  uertere  coegissent:  1,47,2;  t 
sperans  barbaros  .  .  .  ad  iniquam  <in  aliquam 
P)  pugnandi  condicionem  posse  deduci:  VI 
10,2;  ^  ut  .  .  .  omnes  arderent  <in  add. 

af)   cupiditate   pugnandi:    3,74,2:  t 

datum  iri  (c)  *iam  *aequo  loco  pugnandi  fa- 
cultatem:  1,71,4;  t  nec  prius  ille   est 

a  proi)ugnatoribus  uacuus  relictus  locus,  quam 
.  .  .  finis  est  pugnandi  factus:  VII  25,  4;  1 
dum  locus  comminus  <communis  Ov)  pu- 
gnandi  daretur:  1,58,4;  f  (f  erant  (esse 

lih.)  et  uirtute  et  numero  (studio  Dauis.) 
pugnandi  (pugnando  Nb;  Np.,  Sehn.;  pugnan- 
tium  Db.  ex  Dinteri  eoniect.)  pares  {ii.  CC): 
V  34,  2 ;)  T[    aciem    instruxit ,   hostibus 

(hcstibusque  B^^)  pugnandi  potestatem  fecit: 
1 50, 1 ;  cum  .  .  .  cotidie  .  .  productis  copiis 
pugnandi  potestatem  faceret:  11117,5;  ibi  pau- 
lisper  sub  armis  moratus  facit  aequo  loco  pu- 
gnandi  potestatem.  potestate  facta  .  .  .:  1,41, 
2;  t  multo  niiiior  alacritas  studiumque 

pugnandi  maius  exercitui  iniectum  est:  146,4; 
(V34, 2  u.  numerus;)  contineant  milites,  ne 
studio  pugnandi  aut  spe  praedae  longius  pro- 
grediantur:  Vir45,8;  3,37,4  u.  alacritas;  1 
ne  in  quaerendis  (c)  suis  (c)  pugnandi  tem- 
pus  (temp.  pugn.  fi)  dimitteret:  1121,6. 

neque  nostros  m  locum  iniquiorem  progredi 
pugnandi  causa  uiderunt:  1110,4;  sic  uti 
(c)  omnino  pugnandi  causa  resisteret  nemo:  V 
51,5. 

b)  !ul  pugnandiim :  cum  sua  cunctatione 
atque  opiuione  timoris  (timidiores  X)  hostes 
nostros    milites     alacriores    ad    pugnaudum 


(pugnam  f)  effecissent  (u.  CC) :  III  24,  5 ;  (et 
nostris  militibus  spem  minuit  et  hostes  (hostem 
p)  ad  pugnam  (AQ'^;  pugnandum  BM;  Fr., 
Db..  Dt.)  alacriores  effecit  (alacriorem  fecitp): 
V  33, 5 ;)  t  ne  militibus  quidem  ut  defessis 
neque  equitibus  ut  paucis  et  (om.  af)  labore 
confectis  studium  ad  puguandum  uirtusque 
deerat:  2,41,3. 

(c)  dat.:  pugnando  pares:  V34,2?<.  a) 
numerus.) 

b)  abl.:  1127,2  u.  a)  a)  equites;  —  neque 
uero  coniuncti  Albici  comminus  pugnando 
(pugna  Ohl)  deficiebant  neque  multum  cede- 
bant  uirtute  nostris  (u.  CC) :  2, 6, 3. 

B.  trsl.:  in  illa  magistratuum  (c)  contro- 
uersia  alter  pro  Conuictolitaui,  alter  pro  Coto 
summis  opibus  pugnauerant  (pugnauerat  fi) : 
VII  39, 2. 

Pugnare  contra  alqm :  II 33,  4 ;  3,11,4;  enin 
alqo:  IV  24, 2;  pro  alqo:  VII  39, 2;  1,47,  4;  2, 
28,3. 

Aduerl).  et  simll.:  acriter  (acerrime)  u. 
acriter  a)  et  c)  p.  S2  sg.  (S  -{-  4  loe.j;  com- 
minus:  152,4;  VII  50,1;  1,58,4  (c);  2,6,3; 
commode:  125,3;  constanter:  11125,1; 
continenter:  1115,1;  1,46,1;  (cotidie:  1, 
26,1;  diu:  126,1.4;  11121,1;)  eminus:  1, 
26,1;  fortius,  fortissime  u.  fortiter 
p.  1325  B.  et  C.  (1  +  7  loc);  (item:  11125,1; 
paulisper:  3,67,5;  simul:3,lll,2;)  timide: 
11125,1;  uehementer,  -tius:  11122,4;  VII 
87,2;  (una:  VII  67,3;)  ut:  1133,4;  (utrim- 
que:  150,3;  1,26,1;  57,3.) 

uario  certamine:  1,46,4;  nudo  cor- 
pore:  125,4;  hoc  (tali)  modo:  1,46,1;  80, 
1;  summis  opibus:  VII39,2;  ancipiti 
proelio:  126,1;  dubia  uictoria:  VII  80,6; 
—  maiore  cum  fiducia:  2,14,5;  ^ 

gladiis:  152,4;  fundis,  sagittis,  telis:  1, 
26,1;  —  eruptione:  VII  76, 5;  86,2;  2,14,5; 
ir  diuersi:  1,58,4;  rari  dispersique;  1,44, 
1;  t  sic,  ut  aequo  proelio  discede- 

retur:  3,112,7. 

pulclier :  procumbunt  omnibus  Gallis  ad 
pedes  Bituriges,  ne  pulcherrimam  prope 
totius  Galliae  (o)  urbem,  quae  et  (c)  prae- 
sidio  et  ornameuto  sit  ciuitati  (c),  suis  mani- 
bus  succendere  cogerentur :  VII 15, 4. 

cuius  rei  si  exemplum  non  haberemus,  tanieu 
libertatis  causa  institui  et  posteris  prodi  pul- 
cherrimum  iudicarem  (totum  hoe  emmtiat. 
om.  fi):  VII  77, 13. 

(P.  Clodins)  Pnlclicr:  Caesar  Pulchro : 
ad  Clod.  ap.  Cic.  de  dom.  sua  22. 
Pnleio:  3,67,5  u.  Pnlio. 


o 


BIND[i\'G 


SEC  • 


DECl    1971