Full text of "Patrologiae Cursus Completus. Series Graeca. (Volume 33)"

PATROLOGLE

CURSUS COMPLETUS

SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, (ECONOMICA,

0.INIUI.SS, PATMM, D0CT0H1 SCHPTORUNOUK KGUSUSTICOBIM*

SlYH LATINORUM, 3IVB GRACORUM,

QUI AB JEVO APOSTOUCO AD TEMPORA INNOCENT II 111 (ANNO 1216) PRO LATIN IS
ET AD CONCILU FLORENTINI TEMPORA {ANN, 1439) PRO GR/ECIS FLORUERUNT.

RECUSIO CHRONOLOGICA

OMNIUM QU/E EXATITEHK MOMJMENTORUM CATHOLICS TRADITIONIS PER QUINDEC1M PRIORA

EGCLESLE S^CULA,

JUXTA EDITIONES ACCVRAT1SSIMA3, INTER SB CUMQUE NONNULUS CODTCIBUS MANU8CRIPTIS COLLATAS, PBRQUAM MUOSN-

TKK CASTtGATA; DISSERTATION! BUS, COMMKNTARIIS, VARIlSQUE LECTIONIBUS CONTINKNTER ILLUSTnATAJ OMNIBUS

OPERIBUS POST AMPLIS3IMAS EDITIONES QVS& TRIBU3 NQVISSIMI3 S45CULI9 DBBSNTUR ADSOLUTAS DBTECT1S, AUCTA,*

INDICIBUS PARTICULAR2BUS AN ALYTICIS, StNGULOS S1VB TOMOS SIVE AUC1TORES ALICL'JUS MOMENTI SUB3EQUENTI-

BUS, DONATA; CAPI1ULI3 INTRA 1PSUM TEXTUM RITE DJSPOS1TIS, NECNON ET TITUL13 81NGULARUM

PAGJNARUM MARCINKM SUPERIORS*! DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM S1GNIFICANTIBUS,

ADORNATAJ OPERIBUS CUM DUBI1S, TUM APOCRYPKT3, ALIQUA VERO AUCTORITATB IN OR DINE

AD TRAD mON EM ECCLE3IASTICAM POLLENTIBUS, AM PL! PI CAT A J

DUCENTI* ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHA HUT [CIS, CHRONOLOGICW, STATIC

7ICIS, S"*N7HETICIS, ANALY1ICIS, ANALOGICIS, IN QUOD'jUE RELIGION IS PL'NCTUM, DOGMATICUM, MORALE, LITUR-

GICUM, CANONICUM, DISCI P LIN ARE, KISTORICUM, ET CUNCTA ALIA SINE UI.LA EXCEPTIONS; BED PRASERTIM

DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GBNERALIBU3, ALTERO SCILICET RERUM/gUO CONSULTO, QV1DQVIO

NON SOLUM TALIS TALtSVB PATER, VERU.M BTIAH UNL'SQUISQUB PATRUM, NE UNO QUIDEtt OUISSO,

IN gUODLIBET THEMA SCRIP5ERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR J ALTERO SCRIPTUR/E

SACR^E, EX QUO LECTORI COMPEHIRB SIT OBVIUM QUINAM PATRK3 ET IN QUIBU8 OPERUM

SUORUM LOCIS SING IF LOS SINGULORUM L1BRORUM S. SCRIPTUR/E VERSUS, A PRIMO

GENESEOS USQUE AD NOVI3SIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI HINT.

EJ>ITIO ACCURATISSIMA, C/BTERISQU8 OMNIBUS PACILB ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR CHARAGTERUM NITIDITA*

CHARTS QUALITAS, INTEGR1TAS TEXTU8, PEUFECTlO CORRECTIONS, OPERUM RKCUSORUM TUM VARIKTAS, TUM

NUMERU6, FORMA VOLUMINUM PKRQUAM COMMODA SISIQUB IN TOTO PATHOLOGIC DECURSU CONSTANTLY

>IMILIH, PRETII EXIGUITAS, PR^fERTIMQUB ISTA COLLECTIO. UNA, MEi'liODlCA ET CHRONOLOGICA,

SEXCENTORUM FRACMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS litC 1LL1C 9PARSORUM, PRIMUM

AUTEM IN NOSTRA BIBLtOTHECA, EX OPBRIBUS ET MSS, AD OMNP.S STATES, LOC03, LINGUAS

FORMA6QUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES GRiECA

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESLE GHMCM

A S. BARNABA AD PHOTIUM,

ACCURANTE J. -P. MIGNE

IBibllothecie Clerl uuivernne

SIVE
CURSUUM COMPLETOHUM IIS S3NGULOS SCIENTI/ii ECCLESIASTlC/F. RAMOS EDITORS.

<♦♦•

PATHOLOGIC GWMCM TOMUS XXXill

CYKILLUS HIEROSOLYMITANUS, PETR13S U. TIMOTHEUS ALEXANDHINI, ALU.

PAIUSIIS

A PUD GARNIER FR AIRES, ED1T0RES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,

IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, SOB.

S&CVLUtt IV.

TOY EN ATIOI2 FtATPOS HMQN

KYPIAAOY

ffiPOSOATMON APXIEIEXKOnOT

TA EYPI2KOMENA IIANTA.

S.P.N. CYRILLI

ARCMEPISCOPI HIEROSOLYMITANI,

OPERA QILE EXTANT OMNIA,

AD KANUSCKLPTOS CODICES NECNON AD SUPERIORES ED1TIONBS CASTIGATA, DISSEHTATIONIBUS
ET NOTiS HXUSl'RATA, CUM KOVA INTERPRETATIONS KT COPIOSIS 1NDICIBUS.

CERA ET STUDIO

DOMNl ANTONU AUGUSTINI TOUT'LEl,

PUBSEYTKP.I KT XOXACHt BENEDICTINI E CON6&KGATIOXE SANCT1 MAUM.

ACCEDtWT

PETRI II, TIMOTIIEI, ALEXANDRINORUM PRJLSULUM, APOLMNARI1 LAGDIGKNI, DIODORI TARSENSIS

SCH1PTA VEL SCRIPTOnVM FRMMENTA QUM SUPERSUXT,

ACCURANTE ET DENUO RECOGNOSCENTE J. -P. MIGNE

lilbliothecre C-leri ITuiversee

Si YE CURSUUM COMPLETORUM IIS SINGULOS &niE*U.£ ECCLESIASTIC* RAMOS EDITORE

^♦^

TOMUS UNICUS

*M*»

PARISIIS

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J. -P. MIGNE SUCCESSORES,

IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208.

ELENCHUS

AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO XXXIII CONTINENTUR

S. CYRILIUS HIEROSOLYMITANUS, ARCHIEPICOSPUS

Catecheses. CoL 331

Catecheses mystagogicae quinque. 1059

Homilia in paralyticum juxta piscinam jacentem. 1132

Epistola ad Constantium imperatorem- 1165

Fragmenta depcrditorum S. CyriJIi operum. 1179

Opera S. Cyrillo supi>osita. 1183

Prsecedcntium editorum pratfatioues et notee. 1211

PETRUS If ALEXANDRINUS EPISCOPUS

Epistola encyclica. 1275

Fragmenta epistola* ad episcopos /Egyptios fidei causa cxsules, 1291

TIMOTHEUS ALEXANDRINUS EPISCOPUS

Responsa canouica. 1295

Epistola ad Diodorum Tyrensem. 1295

APOLLINARIUS LAODICENUS EPISCOPUS

In terpretatio in Psaltem, 1313

ISAAC EX JUDiEO CHRISTIANUS

Liber fidei. 1539

DFODORUS TARSENSIS

Fragmenta ex libro De fato. 1559

ex libro contra Svnusiastas, 1559

— ex Cateuis. 1561

Addenda ad Apollinarium. 1627

prjEfaho.

I. Antequam Cyrilli doetrinam et red gestae accuralius perse quar, officii raci esse dueo bre-
viler de sanctA prsesule ejusqne operibus, da snperioribus edilionibus ac hujus novte raiiune
cl consiiio pn.efari. Ac inCyrillo quidain pluribus laudando uecesse non est iminorari. Satis
eum sedfi digudas, res praeciare gestae commandant* Presbyler primum, deind<? archiefd-
scopu* T-licrosoiyinitacia) omnium mains l*>,clasi& ; tbi daLechuiicas orationes habuii, ubi reii-
gtifrnis incunabula, itW Tons sa^as traditionjs. hide op^ris prMium. Hue accedit anwquitas :
ante e.dm pronuntiaiie fuerunt quam Aihanadius, Hilariu*, Basil ijis, aiiique prae*;antis5imi
Pa I res, quibus cliam auperFuu Cyril las, Mylum adversns Arianos aeuissent. Variant forlunam
sanctus prsesiil expertus est, setfe sua non semel dejcelus. Scd bsec pro fide ca'bolica pati
dulco ei et decorum fuit. filud m<*ft*&Uus quod Galholicornm, imo sanctorum maledicla non
efl'ugiL Verum Uiirnmymi rumoribiis inccrUs dftCfcpti ttlinus oequum judicium pmcla e com-
petisalur turn synodi Conslanlinopolitauos, qu» Gyrilli lidem < t ordinalionem ab ^fficlis crimi-
nibus viodicavit, turn scripiorum eccU'siuslicnrum teslimoniis qui Oyr-Mum perhonorilice
semper appelant. Itu» Ti*eo-H«ro?us (a) tlogmatum ae-iniirtum pnipugualorcm appeiiaf,
Tbeophana*(6; Kacrali*$imurn vA (c) orthodox^ doci-iute defensoiem ; Pliolius (//) vinim qui
apud omnes snnclus habetur el est, GatvchexcsL\iie scrip** t sublimi theolngia, rcfoflas ; Cly*
cas (e) magnum vocal ; Niet'pborus (/} uaun) e ftpeclalw viris ; qui in Ecclesia Dei ennliiioue
el ciuquunlia fnitiiere, virum {$) singular) ad plcbem doeendam facilitate pn&dilum. Demura
ejus nouiei] ab utruque Ecclesia Laluia et Q-ueeea, cum elogio cpnjessoris, sanctorum fastis
ascriptuui.

II. Lam Cyrilli scipiorum. Ad opera quod atlinot, baud dubilabo dicere, ex omnibus
antiqunaus monnmentis nihil f&rfi ad nos ma j oris prclii perveoisse. Nam, si maleritfm consi-
d* res, omnia rcligtoois dogmata rudibus ICcclcsiai filiis inculcat ; decern et ado Cuiedusibiis
univer.*am Sy ■•iboli docirinam, quinqnc aliis Iria baptiftmi, confirmationis et Eiicharisli<£ sacra-
mftnta r-ompteclilur ; quod ppm eu nrajoris moment), quod cum aliorum scriptorum calecheses
una aula4tera eoneinhe conlinsantui^ CyriUianae seri«m luijusmodt concionum in nmnn veluli
corpus redactam liabeanL Si rerum petractandnrnm ralionem species, niidi mngis rimplex,
nib it ad vu!^i capluru accoiumudaltus. Ditucide et copinSM singula dogmata, ralionum
moment is confra paganos, scripture senleiiliis contra Judceos el luerelic-os ricinbnstrat ;
ac sejiositis theologicis vocibus, ms e me tii thw>logla repetitas, Scripturae verbis et
usilalo si rmotui disherit, lliud eliam in Cyrillo mireris, «]uod, cum peranliquus sit, nihil
fere t%men in eo reperias quod lempora ilia redoleat quibus haereses nondum curim altule-
rant caulius loqiu-mdi. Ha enucleate et dislincle dispulal, ut non solum natas baereses, sed
fniuras oliam quasi p»jfi^agt»ujs ovrrtat. Nondum prodierant Mucedoniani^ cum sancti S\ iritus
diviuilatem sic doleudil, ut vix uborios exottam ha; resin* Alhdnaiiu*, Basilius ac ulcrque
Gregorius profligaverint. Neslorium, liulycben, Wonolbelita^ Adoptionarios anlieipato cou-
futavit, prrsdnam el ftVtlatem unam, duplicem naturam yd ^operationem diserla as^t^rens, nee
tamen personoe aut nalmos nomvrt u^nrpans. Aerimn qui precibus pro moHuis, Vi^ilantiurti
qui sacris reliquiU b^lluin indixir, antcquaLn emergi rent, refellil. Quaj aulem in cunlrovcr.

[a) Lib. u (/*'$'. e&'its., cap. 26,

(/>} tlkrtifaw. pag. 58*

(r) Pair. *7.

\d) Cotlectan* de melrop.

Patrol. Ga. XXXUL

(e) JminL part iv; pag. 252,

[f] Hid ecrh's. }\(< isc, cap. 14.
(g\ Lib, jx. t cap 46.

H PRjEFATIO. !2

siam ab hodi^rnis heereifcis vocaniur, at sacramentorurn vis, pi*a*seritia realH, tpanasubslan-
tiadu, ftjcrUy&iiia) euchari&ticum, ea tarn siu-niilcanter a&severaf, tarn &lndio*e con f i i mat, ut
hetKrodoxorum alii suppo^itas Cyril h) CatecJteses aul interpolate* fin gore, alii CyriPntn a
catholtcis pariibus si are eoaoti siritconliteri, alii dentque ob*tinatiores siultissirnU subiurilag-iU
eliulere ccma:i sirrt ; quae, *i st:mel valent, nullce jam humanse orationis leges, nihil auperoit
apud antiques de quo lis mnveri non po&it.

{]{. Quanio in pretio afjud Gr&cos et OrUntaks. — Minimo mirnm, ex opere Ecclesriaa lam
tilili plurimns sen tan-lias a Sanctis I'alrihus et scrtploi ibus ecclesiastics deprdmi, turn in tilrtis
advemis Iraeh tie#$, aul ad Calholicos edoeendos scripti-, turn in Pandccius el PbrwiiUd-is, turn in
C&Umis in S'criptiiram. Noo enun Ul assenJimur, qui Cyril I urn in silento el obiivione laluisse
volunL Tria tamen cogimur confiieri : 1° s&piua mullo quattl Cynllum, in sjupfi rti$lis mouu-
meri»i-i caneros seriptores, Eusebium, Aibana*ium, Basil i urn, i.hryaostonuiro fcilari ; (fuauquam
nan pauca n&tuifti haclenus observata reperi, qn<B ex Cyrillo ttcriplores natu nj inures mutuati
alque usi pro suis fuerant ; 2° Gyrilii exemplaria fu bibliulheci* multo paneiora quam prsedi-
etorum Patrum exs are, adeo ul integrum Ca'eckesfon vo lumen inslar thesauri sit in Oalha.
V arise iutardum occmrunt catache.ses inter homilias Patrun, velut Cftte&hesjs decima tcttia,
qua) in Lcciiouurio Colbrrtino inscribitur, Cyrilti honvlia in ftmjujft f*ara$c?vv$ ! ex quo colligas
Cvrillt CnU'chesei lectas aliquando in Kcelesise officio fuisso ; 3° uuu defuisse octavo jjjecuIo
qui » yrillo, pnqitar laudatum in cpislola Constant! una cl prsetarmissiim in CaJeciteii'bus con-
sutHi'tntialis nom -n, AriaaU ni nolarn iourerent : quam iujurtatn ah e<* propulsat Theophaues
Chronoy?\ p :v g 3w Msec tamen in&iia nonnullss opinio de ejus nomine et operum judlcio
delralvm pofuit. Usee de Cyril ii optjrrbus quantum a J Ecclesiam Giwcani. Apu^l lirien-iak'S
auh:m t eliain eos qui ab ICcrie^ia dud.um abshndi, magno eliamnum in prelii* (iyriUus, magno
Usui Cotf'cht'teSi quae in Arabicum strmonem cunverv^e, seriptoribus Orieniaiibns, sive ad
Su'riplurcB inlerpretaUouem, sive ad dogmaUs pertrachujoncfn, sive ad moruui tn^lilulioaem
pturirtluifi aOorurit, ul s&pc audivi ex clarissimo viro D. Eusebio Renaudot, quicum in oinni
erudiUnne. jarpaucos, neudnetniu boc g^nereconferas.

IV. Apud LtUnos. — Apud Lalinos non vrtWr* Celebris Cyrilljjs ; nomine tantum ex Ifieroriyrrio
et flutorin tripartita notm. Quod si Rufinus, dum tlbri^liauae docirinse ^umrnarn ex probalo
aliquo scrip (orb ail Latinos trau^forre inst.ituit, pro Origeuiano De pnncipiis iibro > t.-yrilli
Catechrsvs Salinas feci^ei ; na& ille melius et sibi et Ecclesioe coirb'ului«ifet # Utinam saltern eas
in Lalihum sennonenri converters, quam cowpilare c-t 9yee Syrftioli Expintiom asduer« ma-
Inisset j $&& c«m for to ad hoc conditio dclerrueruuL sasccptee cum Cyrillo simullates. An alius
aliquis ("yrilll Catecheses Latine vel oiones, vel earum partem reddiderit, prorsus ip.noro :
eerie Latinis vel prorsusj jncognh&e, vel ex endicibus int*;rpolalis parum cerlo cogniJse. Oela-
sius, sou quivia alius au- tor Laiini De duabus Ckristi naturU libri, senterjiiam ex quarta
Gyrilii catecbesi dapi'omptatii titans. Grregorii Nazianzeni oialioni in Chruti natahm acce-
plam rofert. Adiiilmit sanctus Thomas in opu?cu!o Adversus Gr&cos nonnulia Cyril li testimonta ;
?ed ijuce jarfim fi suppot^ita, pariirn ex interpolato codiec dcsumpla. An Cynllum p^lerea
Lalijjus aliquis ante inventam Lypi^rtipliiam cilaverit, faleor me nescirc. Kihii tnoror eoa
scripiore& qui supposilam Cyril to ad Auguslinum episiolam heeretfcis, ad purgatoriu r n asse-
pendurn, indocto prorsusobjererunt.

V. Varix ediHnnes : Sctawmca et Rofonica. — Prima Gyrilii edilio videtur ea faisse quara
Jacobus Ucban&ki, archiepiscopus Gnf^snensis, regnique F^oloniee primal; cum Crodecio
comrnunieavit. .lie C&techeses 8clavonum idiomale conscrip'as ex Macedonia et Bulgaria
uaetu* fucrat, et in Polonicam linguam transiulcrat annis plurjims anlequao: Grodecio, ex
quolitec acc^pimus^ suurn illud Sciavono-Polonum exemplar tradcret ; po^lquam intelJexerat
euiu tirsco-Lalines Gyrilii Hierosolymilani Calecheses habere, curavilqoe diligenter, ut
transjal'io ulraque cum origine Gr«eca conierrelur. « Quo factum est, inqtiit Grodecins, ut ox
mirabili quaiiam concordia diversse linguse et tranalaiionis, conslans Veritas inslilulionum
elucesceret. Quafnvis enim menda nonnulla et biaiu.^ qui vilio librari-rum committi solent,
in uti'oque exemplar! non deessent, ex mutua lamen collatione so b hatha illis, et quae desi-
derabantur in integrum reslitutis, series oralionis et doclrinae sic coacordabat ? ut nulla
poesit superesse suspicio, quin istee Calecheses Cyriili sint verissimie. » Ila Grodecius de

13 PRjEFATIO. 14

utraquo ilia interpretation Sclavonic ei Poloniea. Libanter el a$«entimur, qui neutram vidi-
mus, ac utrainque ILngnam ignoramus. Cceterum ulrum primum illud Sclavonicum exemplar
oiimi exiratum ossat an sere excusutn, in ambiguo rdiquit Grodecius.

?]. EUtm Vlmnw a*? . 15150. — Quinquo mystagogicas Qyrilli citecheses Vienna in Austria
Graece et Latine editas anno 15G0 fui.-se, docet catalogus Gisecorum codicum Augustanae
bibiioihecae. Meum de hac editione judicium non mferponam, cujus inspiciendaecopiam nun
habui, quamvis diu mukumque quse*ierim. Idem usu venit Fabrieio, dibgentissimo hujusinodi
rerum tndigatori, qui nullum a se hujus edilionis exemplar in tota Germania inveniri potuisse
tcstalur.

VII. Pnrkiensis OuilL Morelii ex Montana ma. editio. — Anno 1561 Guillelmus Morelins,
Garoli IX typographic, fionnullas Hlumiuandorum catecheses, quartam, soxtam, oclavam,
nonara, decimam, decimam quintain, et dccimam octavam, uria'cum ' mystagogb-U quinqtie
Pavisiis rdidit in 12°, ex manuscripto codice viri clar. de Mesmes, libellorum supplinium ma-
gistri. thee editio Greece conlexlu Vtoiga continelur ; adjuncta est taraen -in exemplari Bfblio-
tbeese regiae Latiua interpr-eLalto, qua ad calcetn rejecla ol mullis foiiis rnutila, eidem anno
eidemque typographic trihuittir ; nequo ex Grodecio, qui ana tin eodem anno edidil, deseribi
poluit, sed Griccum id omnibus coniextum diligenb-r et ornate reddit. Hoc unuui rn^asmodi
exemplar in man us meas venit, nee de auctore interpretation is habtfo qirnd ennjieinm. De
contnxtu autem, in hac editione, quae ad unius codicis (idem, e^jusdemque mnlili t.l mendosji
elaborata est, idem otnniuo vilimn aiiimadverti, quod in cseteris omnibus, quse dnlte px nno
codice luerunt : nam et lacuna* frequentes. et voc«*s pturimoe inajorem in mo J urn deform a I se.
Ejus tamen varietalta, non parvo mihi ad emendamlum contex uin usui f a runt. Godicera
ipsum si inspicere licuisset, plus forlo ulilitatis percepissem, aur saltern do ejus setale et
prelio judicandi copia essei. Sed is prorauii evanuil, nee usquam reperiri potuit ; com s< ruttus
prineeps illuMiissimus, ad quern hujus bibliothecae hseredilas a raajoribua pervenit, prolixam
hac in re vol ut dab m de more suo significasset.

VI H. Grodeciana inter j >n> tat h. Catechesis 22 edita a StanUlao Row <»>. iol>2. G<*t*J$a
Cijiilti inlet pretatio. Judicium de Grodecii editione. -- Quo anno Parisiis Graece catecheses
nonnullce, eodem Latine omnes cum ephtola ad Gonstanlium prodierunt. Auctor huj«s tnter-
pretalioni^ Joannes Grodecius, decanus Glugovicn>U, Wratislaviensis Warmiensi^que can«:uicus.
Gum ante aliquot annus in Urbe commorarvtur, et apud emmenUssinnini D. Sianislum li^icim,
cardinaletn Warmiensem^ posteaque sed is apo tolic:.c in conci io Trifle nil no a later* legal um
amplissimum, nactus essel Gtaeuim exeaif>lar Cafechese^n Cyrilli mannscriptum, ncque anlea,
quod sciret, in sermonern Lalinum translatum aul editum, in illud LaLiniiate durundum
inenbutt. Quo in opere periiciendo cum versaretur, p'aneque illud cordeciss't, communicato
&ibi a I). Jacobo Uchanski eo de quo diximus Sclavono- Polono exempbiri, illud cum Gra^o suo
ita cunhilil ut ex nlroque lranj>bitionem suam Lalinam pertVceril. qu^dam itientidi-m ex uiioque
muhialus. f odex iltd GrSBCuI, quern iiHClum se ait apud cardinalem Stanislaum Husiuin, erat
Guiileimi cardinali» S»i ieii, tam bene di lilterU ecclesiasticis ineriii ; ex tjnque llo^ius jam
ab anno 1502 in Confesstoae Petromviemh sf/nadi, cap. 40, mystago^icam quanta in, sen. ut
ego numero, vicesintam Hccundam calechesiir;, et in cap. 3«S frag in en I um iny$tag*>gicoe taitiife
gieu vie- simse primai Greece edtderat. upus suum absolvit Gnidecius nondnm dum*so conci io,
ac praefalionem snam ius-'ripsit Tridenli, die nona JuJjji an. ioihi. H;ec inierprelatio anno
sequente, Romas, r.dloniae, Antuerpiae. Par isiis excusa ; quod Ga'huiicorum hujus libri legendi
studia dccltrat. Qu\n etiarn Uyrillum idem annus Gallice loquentem vidil, 6pera Ludovici
Ganei (itienim se ipse in AdmonUtone ad L»ctQ*e*n vocal), qui Grodecium if) umnibusducem
seculus, quae i-tce Laline peccavera-t, eadem vernacule comuiisil. Ut pujeis rxponam do
Grodeciana edilioue quid scniiam, plus se veriiati cousuluissc ail. qu am eb-gaidi^e, uec lamen
caret cleganiia. uccurrunt lacunae interpiilatimies, vitio>ae Ifctione^ ; sod co«li«'um. quibus
iis.us e?t, vii-iw trihnerniae. Dmn verbum et litterani in interp»e<Hndi) s^qtiilur. obrcntus fit
inlerdum ae barban.s : ac -a?(>e a seuai Grajcaruin vocum aberr»t, dum magis atti'inlil quid
apud grammalieos si^nificeid, quam quid ^ilji fipuj Cyrillum velinl. Simdia pi'ceavii in inuUs
ccclesiasli' is vocibus, quaraiii vim et serilenliam ig*»uravi<. Exemplo erit locus cat. 5, n. i^ f
ubi fidem sive bymbolum Cyrilius aiiud ei, quod erat Uaditurus, addisci aut tITetri vetaus, sic

15 PRiEFATIO. *6

loquitur : lffftn h yattfoi **' ir.% r r<V-« wfeijv nW x*fa*t* **«■» Grodecius sic interpretatur :
Fi4mi si (li'ticeris et ?>rommhnem habehis : non m.-lius Prevotioa : Ftdem in d**cipl*'m et
prcmtumme. In miiltis aliis Grodecius, nun de Cyrilli sententia dubitaret, non tarn videtur
considerate quid interprelaretur, quam sortitus <Me. Nolantur ad rnarginem in eadem edi-
tionc res major is momeuti, summa Cyrillianae ratiocinationis. Scripturae lestimonia nee indi-
canlur, nee distinguunlur ; soepe ipsi interpreti minus animadversa, in varios turn errores
abstrabunt : interduoi nulla Vui§alas habita raliooe verUmlur : interdum ad earn accommodata,
u Cyrilli Ugen.se Scrip lu raj raiione prorsus abludunt. BrcvU Prsefalio de Cyrilli vila et scripUa
levi'ur dispulat, non tameu indocte. Ulilis sane rJcelosiaj fuit opera Grodecii : cjusque in ter-
pretaiio in Latinis Patru Hibiioihecis saepe excusa ; atque in Lugdunensi an. i&lH notis ad
margiiiom pa rum commodis, partim inutilibus anela potius quam illustrata.

IX. Editio imvotii an. 1508. Pamirs. — Nomium Greece lotnm opte pmdierat : id Ecclcsi*
navavit Joannes Pr^vutins, Bunivgalensit, qui in dedicatoria ad Paulum V epislola narrat se
tnelions nolae codices nacinm in bibliuthecn Valicana, cum editas a iMorelio Catechesm inendis
exfHirgas&c tdin biennis inmime.ua explevisse, lum nondum editas accurate descripsisse, et
diligcter cum Lntina inter pre tat ion e conlulisse. Aditum ei ad VatiCauum cortfecit cardinal
Perrouius, ut intelligilur ex his versions a Frederico MoreHo in banc ediuonem bcriplis :

***'

Te Solymomm an its (en. maxima Paute, salutat
Cyril lit* per te qui redirirv* erit.
ContuUlnt Rom*v ehurtts Pre oiins amplas

Cyrillic ohhigeri I 'err on ii auspiao.

Jude typU lingua ngnl/hus &lit*i utraque

Morel* i siudio, scripta sucrulu Pair is,

Fid*iu quam Romae sum mo poriiillei obstrinxerat, r^dux in Gallia? lih-eravit ; ejusqtu* editio
paW»ii», ni'-nse Sepsembri, anno lo'OK apud Clan Hum More-Mum proatiiit, t«»xlum et interpre-
tationem attorn fa f diil in 4° cumplexa, fitulht Cnt echelon a Grodecio out) is -in aucla. Efthtolam
(td Conskmt/um G'<ece rdtdcrai GftUems Ingoteiadii an. lb'00, interpretalioue Grodecii paucis
lucid emendal.% ; earn Pravotius ex m>s. Vatic^nii dedit, quos non videuir cum Gietseriana
edition*? conluli*$e. Mulla sane in context n satis commode mutavit Prevolius, non (amen
aimonilo lectore, nee codicum numero, estate, variis lectiouibus commemoratis : prrpauca
auteuiin interpreUitii'ine, nee felici semper exilu. Nam dum plus cpdicibus sui* Irihuit, quam
iis quos Grodecius adbibuerat, s^epe ejus inter pre la tionf»m ex nitida et.accurrata ineptam et
ab-urd.im redi.i'., velul cat. b\ n. 17, ubi pro Valentinianorum vet bo, quod Grodecius oplime
inielb-xeiat, Jo\eiii genliliuin nou ir ridicule obtruclil. Scriphuae lesiimonia notal el diMiogutt,
sic tamen ut muKa praBtennilttL Gro«lecii n »sas partim retinet ad rnarginem, pariim eis
rojoclis alias addioit de suo. Ilaec editio, qua perpeluis mendis sive tjpograpborum sive codi-
cuui vilio laborabat, iterum eL Icrtlo Parisiis an. 1631 et 1G40, sed resiactatjor, piodiit in fol.
cieum openhugSyiieaii conjuncla ; qiiu aceurante, quibus instrumenlis emendate prodierif,
niillo vesligio indiigare [»otui. Consul us fuisse codices antiques lacunee interdnm rxplet®
declarant. A.4 ea quae Prevolius in interpretaUone einen -.lavoral. accedunt pcrpauca, sed in-
terduni vatde negiigenter emendata.

X. Vimika'ur Grodtcn vt PrevofU fides. — Antequam Grjdecium et Prevolium dimittam,
vindicanda ulriusque probitas ab improbU Uiveti et Alberlini ciiminalionibus. Andreas Hivetus
Cyriiiianas Cattvhmts 'fridento conciliubulo, ut appellat, Roma e Valicano, Parisiis e do mo
cardinal^ Perronii prodiisse pronuntiat : nee in aoimum inducere potest ex itnpuro illo cceno
purum nliquid et sincerum prodiisse. Arriserunt Albertino acumina Riveti, et codicibtis Ro-
mania et Pre voiio difl'idil, timet Danaos ct dona fereutes. Velim animadverlant moderati Pre*
tetanies majonun Miorum iniquitatem. Erat perfacile Uiveto et Albertino Grodecium ct Pre-
volium furti argnere ; tanlum codices antiquos consulerent ; si quid fracidis admissum, id non
odore aliquo ant conjectura levi, sed oculis et raanu comprehendissent. At verum examinare
nolle cum facile possis ; viros probos nefariee fraudis accusare, cum allata ab eis testirnonia elu-
dere non possis • hominum est profecto, non qai veriutem qu«rant, sed qui suscepti errorii

17 PR/EFAT10. \S

sibi conscii sint, et cequitatem omnem una cum vcrifale projeeerint. Tenemus hoc loco Rive-
turn et Alberlinum in imprubtlate manitesta. Nam q«»8e de prasentia rcali. Iranssutatantia-
tione sniTra.tiis sanclunim, precibus pro mtirtuis a Grodeeio et Prevolio ussula pruuunliant,
ea in omnibus codiiibus m.ss. in vlerum liforis, ut Euslralii qui sascu^o splifno. Ni-
conis qui decimo scripdU, in libello Grsaod Ili^j ■ T *»v OelWv pump (wv, loiidem verbis expressa
reperiuntur. Crrod'»ciusab edito past eum context*] liiuliid Me quidem locis discivpat ; sed h&c
discr-epanlia codicibns quos adhi'Kut. no-i fraudi tribueuria. Nam qusecunque ab eo praelcr-
missa, in nonnullis mss, donnt ; qua vcro aridila, similiter in iisdem aut aiiis htgiiftlur*
Prftvmii iucrt-dibilis religio in describendis cotJicibus, a quibns ut discedeiei, nee Grodrciana
interprdlatio, . nacCynlliani argument! eonlinuatio, nue causae catholic® atudimn tanti ei fume.
Uniim hujns rei exemplum subjiciemus, quamvis multa possimus. Gyrillus catech. i^, my-
slag. 4, num. 2, aqimm a Christo in vinum aanguint afiine conversam demonMral. et vinum in
sanguinem mulauu credendum esse cnncludit. Grodecius qui in sun endice iuguralt:/.ilov
aTjA^xi, vertiL ut pan-rat, affini Sfnujnini ; qua} Irgrnii ralio magi* ad calhohcum dogma eon-
fir rnandum apposita. A I P'r.votius cum in suis coiicibus h gissel olttUp ve-5|xat:, et>i pol'-rnl ine-
liorera lectionem ex Grodecio el H'»sio mutuari. maluii occasion em dogma I is confirmandi
pnBlermiitere, qnam ab insUtuta in descrihendo diiittentia recede re, Judieent igiUir aequi
g&timaiotes an ixsideat in lania limiditate nefariae I'rsudU stupicio.

M. li've I in Cyrdiim ii\ff>;x (UtitnaJ- t-rtiows. — (Junmani in Ri velum incidimns moras
prcliuui \idriur i im? j •! as epi-s, in Gyrilltiiu aui-mad vr?g|ones r«*feire, de qtobtis die* ndi aliud
tempos non ocenrret. Is anno 11)10, mm inuho- posl cditiouum Prevnhanam Ccitmmi sacrum
in I net: in emisil ; quo in opere cum inepia de caeieris scnpioritnjs arbhria I'arUl, baud seiy an
detlyrillo inepti^ime judicet. Lib. in, cap. 18, nugator iih* dun polis-imon cMieere Cunatur;
1° prrruulta e<->e in Cut -chevhm r.yiilli »*dit<*nnn !r ude inlcvla; if pi'rnndta coin iTivn bus
Pootiiicinrum (i'a d«»grua tathoiir.uni appetlat) onmino fiognaniia. S«*d, si t'^iions* in>£nien?ut
quae dogniati no favrrnnl, quamobnm <juse pugnibant. non tad ^m Jicfnlia mi*suI< runt ? Ila
sibi i{.»se obstrepit Itivutus et secum pngoat. Kjus de iute.rpnlalo l^vritJo M)innia dis-enalione
^ecunda refertmui et profligamus, ubi ('afeeheseon. inlcgrilatfm vindi-amus: nee sane qnis-
quatn est qui non videat altud caune Rivcto non i'uisse cur Cyril loin iritrrpoiahtui lingeret,
ni>i quud ejtis testimoniorum vim alitor eflugere non po^et. Qoae vein cum Callndieoi um
erroribus pugnare pronuntiat, ea vel ad doclrioam Kccle^ise falso as»ignatam. vel ad oj.imories
non impermissas inUr theol*»gos referunlnr t vel ad rittis anliquos a quibns jam desnevnnus,
vel ad sentenlias qua? olim non satis explicates, communi postea consensu dtrtini'ae, vel tandem
ad ipsa Keclesiae catbolir«e dogmata, quibus cavillando et nugando tenebras oUnndere conatur.
Ad piimum genua revoeo leclionem Scripturarum, qnam a Gyriiio comuiendatam a nobis
prohiberi merit ihir : effic-ciam bafdismi, quam a Gyriiio Spiritui -saneto, a uobi^ operi operato
tribui confirmat ; quasi opus sacra men tale a Spiritu sanclo et operalione divina ^issneirmus ;
fidetu dogmalum el tidem miraculorum, quam a Cyril lo distingui, a nobis confurwli tingil ; cum
nemo cathoiicus ignoiet primam sine secunda fere semper consistere : eucharisticam conse-
crationem, quam a Gyrillo invoeationi Trinitatis, a nobis vcrborum ChrislI el(icaci(B assignari
dicit ; quamvis nee Cyrillus vi verborum, nee Eeclesia, quae nihil ea de re sancivit, vi precum
et invocationum quidquarn derogel. Secundum genus spec tat Joan n is baptism us, cui re mis-
sionem peccatorum qui tribuere nolunt, ens Cyrilli sententia feriri proaunliat. Aiiter quidem
ea de rcmnllis Palribus visum, aiiter hodie plerisque theo!ogis videtur : sed unicnique libera
datur eligendi oplio, modo ne Joannis baptismo eamdem et parem vim ac nostro ascribat,
quod a CyrUlo caeterisqoe Patribus aliciiutu synodus Tridentina sub analhemate damnavit.
Caetera non melius Riveto suceedunt ; velul cum objicit multa apud nos interdicia a Cy»illo
preecipi, ut corpus Domini eliam laiei mann suscipiant, calicem bibant, el residoo in labiis
humore oeulos et csetems sensus perlinant. (Juis non vide! bsec omnia aliud nihil esse nisi
rilus et cperimonias qu» in Eeclesia Latina partial desuetse, partial certo conditio mntalaj,
uuuquam tamen aut in antiquis damnaiOB fnerunt, aut in Greecis, qui earum partem ahquam
rotinent ? Quod aub m de Scriplurarum canone Cyrilli cum Erclesiis reformaUs consensionem,
a Gatholicis vero dissensionem jadai eum lalli et lallere demonstramus dissert, in, cap. 13,
num. 95. Similiter quse adversus traditiones et transsubstantiationem violenter detorqnet, ni

10 PILEFATIO. 20

eadem dissertatione vindicamus cap. 0, 10, i«'t. Qanraobrem onvsso Riveto ad edition es Cy-

rilli rcdaamus.

XII. li tit fa Artfjticana vtri cl. Thomas Milles. -— Nonduni idftm Cyril to cnnlingerat, quod
muhis mvtia i'airumque memoria s«riptonbus, ut accuraliorv iuduslria illusOalus prodireL
Nihil habebanl. supeiiore.s editions jtfseler Catechvses et Eoistolim aU Constantium. Nemo
collegia! quae luh Cyri Hi nomine feruntur, velut hvmiliam in Hypapanttm, fipi&tofam ad
Auausnnwti ; nemo latentia in bibliolhccia f ragman (a t ruerat. Ad haec, con lex Us mire defor-
uiaiu», nsevis scatens intcrpretatio, nullae animadvorsiones quae vulnera sanarent, Incem ob-
scuris darent. Banc operara suseepit vir clar. Thomas Millcs, theologiag bacculauretts ex M\ie
Christi coi'.egU Oxoniensis. Prodiit ejus edilio Oxoniee Iheatro Sheidoniano, impensis Kichardi
Sare, bibiiop. Londm., an. 1703,eo characterujii nitore et ehailc splendure, nihil ut elegan-
tius requiri po*sit. In hac emTione, prsBter cilata jam opera, accedunt eruta ex bibliolhecis
fragmenia, iinprimitj (ragmenium homiliaj in Paralyttcum ad phvhnun jacenkm, turn primnin
ex rnss. editum : Wistaria ecclesiasttca et wystagogica, sive Tfteoria mysteriorum :
quod opus Midesius, cum Gejrnani CP. episcopi esse sciret, cum Cyril lo lamen e lendum pu-
tavil, quia ejus iiornini nounullis in libris tribuitur. Haec omnia ad mss. co iices emen-
dala, itilerprela'io casligala, contexlus in nuraeros sive artieulos incisus, Scriptures lesiimonia
diligcntcr nutaa, indices copiosd. accuratior in viLafla et scrrpta Cyrilli prsefalio ; de quibus
omnibus sdedteam, ut nee Mill&ium dehitus laudibus defraud* 1 m, nee (amen quae, ejus cdilio-ru
desiuit relictjun ; postulat enim inatitnti in«d ratio, ul nee ejus labore mullum dc meo detra-
ctum fuisse in timer, nee. mnlla mi hi ad elaborandum relicta dissimulem.

XUl. Judicium tie Knylieana editione. — Nihil sibi doctUsimus cdiLor antiquius ait tuisse
qnam ul couiexium G'r&ciun, proe/eHirn Cater, h^seon, purum et intaminatum ederet. Quam-
obrt-m eum el cum sup« ri«>ribus edilionihus et cum mss. duobus vel tribus contulit, de
quibus post banc pieefaliunem dicamira codicum nnlilia. Harum omnium ac preecipue codicum
mss. varifu leclioue* inter conlextum et nolas limps tolani lalitudinem occupanlibus
col local ae. s«-d tanta religion)*., ut ne Iftvifltimas quidern et a libra riorum inscila profoctas ue-
glexeril. Melius ■ hunc locum, mea quid%ii sentenlia, sorf.itee futo*nt, quae ex Grodeciana
intfrpu'taiijuc cum edilis ftortit arala cruunlur. N«>n p*uca fianein contextu emendavit. idque
tectc»rr st»m|i»'r admouito ; sed mnlla t'um letytlerunt, mulia prudens el sciens reliquit, quae ex
varus lettliimibus ab eo appositis emendari poterant. Cujus ret exemplum babas catech. 4,
num. 21. edit. ()*fm., nnslrae 35, ct caiech. 23, num. 5 et 6 t edit, Ox«m., noslra^ 7-9, in quibus
p»*itiM Until vcrborum cpn.-iiruciio. ex leclionibus apposilis in i ttaynim restiiui potrrat ; nt j c
l:nn«-n t| tii Iquam mu'an»m. Quiri eliam in uolis nuiuiiil-a fomnu mo> al a ?e cnuinlata, qua?
tamen in u*xl'», neseio quo pacro, radein uiahs«runt, v« tut cat* ch. *», num. 7, et raleeh. (>,
num. 17 . luter*|iiralinnU nufae \i\ hac ediiione muho ditigimtius quum in superinribus obser-
valffi : iiiliu'diim minus uniuniive ><£ edilorum lor.siv unl, et ad mrdieanrtimi lucid inti'gris et
6ani< ifidnxftninl : vide cat. II, n. 4. Cajtrurn Joaunis Pulleri, qui rnendis lypograjfhiae rxpur-
gandis prflefuit, lanta rxsthil diligcuiia, ut in Im>c gHiier\ in qnn , abi et r.rrare proclivi: est,
fix unquam «dfendat. Nova) iuterpretatioiiis necessiUldrn viuil Millesins ; cur hunc Iaborem
mxi fiLisceprtil, ignore. Giodecianam multis ille quidnn loots ennndavit ; srd in muJ't'n piuri-
bus am prorsu- inonjaiis, ant ;. (Scienu di>t;i(;parjtibu^ inlattacn rdiquit Quin eliam a in earn inductos retinet, alius a-ijeeiL ut CyriHuin ad Albertini s« ntenliam
iing'Mvl. 'Jam lexlum quam intorpretuli>mi m in rnimrros sivo pura^r-aphos distrihuil ; i<i quod
in SMpeiiorihus ediliofuhus deerat. Sed uiiror in hac deesse nfHus illn$, i;u@e in Ulis ad mar-
giro in aj.po.-iim, res ob^tsrvaliaiie diyruus, tl suuunam argum«'iitoi t-m indicabanL ScHplui®
tes inmina, qi.-ae loiillus refer I, vel quasi preel^i ris designal, . dilig^ui. r ad nnrginem no-
tatitur, Wft lauun ul labor! noslro nun paina nliqut ril : ea p-iffiieilim quce Giaj^e tantum
ex^lanlia, am in Vulgnta cum in.-igni divrr>ilate [Mwila, lectorniu fallunt : nee tamen iis non
animadvvww, Cyrilli ^enlenliam po-sis asM'.qui. Vide hujus rei exemjda Procat., n. 7 ; cat I
n. 5 : cat. 0, h. 2 ; cat. 8, n. 6 ; 22. n. 7.

XIV In ob.-eivalionibus et turn* riiodoralionem animi et erudilionem laudes. Editor non
cathoiicus, nihil in Calholi^os aspere, nihil conlumeliose dicit. I'kcle-ise catlmlicae operam
naval in continuamiis pluribua ins ilutis, ut siguo crucis, exorcismU, inauiQalionibus, prcci-

** PRiCFATlO. 22

bus pro mortuis. quae plerisque Proleslanlibus vid-ntur nova, cum sint perantiqua, Scriptorca
catholiros. in his sodalitii no Iri monachos perhonorifice semper appellal ; corumque aucto-
rilate saepius utitnr quam snomm. Galholicum esse jura res, si aliis in locis ope ram non t&nsret
in irnpugnanda (a) clerieafU contiuenlEs lege, permiseendis (&) bapismi et peeniUmice div* r-
sii characteribus, et lestimoniis (e) praesenliae realis perab*urde eludenlis, Inesi lUiem obser-
valionibus non mudiocrU aniiquitalis coguiiio : &ed tau>en quid mihi non proboinr exponam.
Videtur 1° non satis eonstanter in nolis apponendis versari : iHun in prints ad I lurninandos
catechenilHis eliit tAyvl'ig^igica prima pene luxuriat ; in aliis uutem. qua* non minus materia
suppeditabanl, taedio laborts quodam modo exaruil. 2° Illud multo gravius, quod in rebus
contritis et pervulgatis, quale-* sunt nocoini* ante baptisma dandi consueludo, ahreiiuiitiatio-
nes, triplex immfrrio, et alia hujusmodL raultus et disertus : in arduis aufem e.t spissis, cum
scriptoris suntenlia quibusdam veluti lenebris involvitur, aul a communi docUina recedit, aut
a vero in rebus histories aberrat, ant in obscuris ritibus versatnr. in his, inquam, jejunns est
et pene taciturn u^. #* Neque illud eliam a Millesio suseeptum, quod lamen Irctori-bus utile et
jucundum, ut Oj* r 1 1 1 i Scripturse legends raiiorie.cn expenderet in niullis a nostra di^crepan*
tern ; e,t quffi Cyrilius ex scripioribus natu majoribus, quo? acriplores natu miimres ex Gyrilio
descripseruot, in medio poneret. In postremo genere lam iudilk;enler versalus est, tit mord-
tus ab anuco de quadam Cyriili senlenlia ab Anastasio laudata. riiu qoae-itam nee inventam
Cyril o abjudtca* it ; quae lamen in calrchesi sepUnia verbis cnnceptis>im's legiiur.

XV. Operis inili », quod Pembruchiae et Monlis-Goiuerici comiii nuncupating Pieefalio
legitur de vila etscripiis Cyrilli, de variis ediiionibus, ac demum de Oxoniuiisi br< via et ditu-
cida. Grunt in rebus gesiis Cyrilli pennulta majorcm in nmdum ob&cura • t implieaia. qi.ee
diligentius expedki poteraut ; de i^cnpl rum q-jo^ue numero, veri ale, m'egrilale. g nere et
nalura uberius disputandwm liberal. Yeternm deinde lcstim-.»nia in mddio ponH : muha san«
cnnqufeivu, nofi larnen oocupavit omnia, ut ex hi- qnaf* coilegimus patebil. Ad t*.tlrem v.du-
minis apponilur t° Itgberti Cou c«msura de Cyrilli atl Auguslinom upistola, el 4«* qiiiwque
mystagogici* caiechesibus ; vera ilia quidem, quantum a I epistolam, etsi in ea-ho icos »ra-
cundior, de ratechesibus aut* m prorsus absurda ; 2° Kivnti de Cyrillo ejusque ycriplU judi-
cium, non sati^ dignuin quod a Millesio Innii fienU ; ^° Heiiiqun E imundi Allnutini tit*, r'yriilo
ejusqce fCiiplU dispulalio, non !am expli audi Oyrilii quarn exaifitandi et riepnivaudi sludio
suacepla. Opus totum inlice triplici clau<iiiur. Primus et Scripiurge lestim -miorutn ; seciindtis
scriplorum, qn(»s elilor in suis observatinabus eilavit el emendavit, quunvis nihil pene
eniendaverit ; terlius rerum in cont» j xtu et noils memorabiliuro, multo quaoi In superioribus
edi-ionibus, <)iiaoUnn ad conlextuin atlinet, locuplelior.

XVI dilnmis nostras consilium, — Ad ea qua in e litiune Oxoniensi minus commode pro-
visa demonstraviinns, illud aecedebat ul ejus exculpiaria his in regionibus rara admoduin
vixque essent parabilia.. Mulu scberant slimuli novae editionis suscipiendae, in priiuis amor
quidam et ad mi ratio Cyrilli operum, quas accurate emendari et illunrari, non parvi interesse
ad rem ecclesi««sticam videlxatur, Sed deUirrebat mediocdlatis mese c&n&eientia, ne materiam
viribus hand aequam sumerem. Cessi landem praepositorum volunlali, monitis amicorum, non
invitus ; eumque laborera snscepi, in quo mihi divinam opem adfuluram, meque suavisstmos
fruttua percepturum sperabam, si quid Kcctesus calholicae navarern.

XVII. Tvmtus emerulatio. — Vrascipuam partem suscepli muneris pxislimavi y Grsceum exem-
plir, si qua ratione cmisoqui pos*em, ita pur on et intaminatum edere, ianq.i.nn e manibus
aucloris prodiret. Quamobrem illud, quam diligentissime potui, cum Urodeciana interpreta-
tione, Morelii et Prevotii editionibus, cum codicibus manuscriplis in hac urbe exslaniibus
contutt. llomanorum diversas lertiones amicorum opera cousecutus sum : quae autem ex
AngUcaniscolleclffi fucrant a Millesio, eas ad usus meos adjunxi. Neque etiam neglectui esse
judicavi citata ab antiquis Cyrilli testimonia, ex quibus quid olim iectum in Cyrillo fueril,

lode nata Jectionum diversarum si!va>

quamve in sententia ejus accepia verba, perspicitur. In
in quibus eligendis non minus oper& fuit quam in colli

ligcndis non minus operas fuit quam in colligendis : alterum eniin diligentia, alte-

(a) At cat. 12, n. 25. (c) Ad cat. 19, n. 7 ; cat 21, n. 3; cat. 29.

(b) Ad cat. 23. u. 4, et Procat. n. 17. n. 1, 3.

^ Plt/EFATIO. 26

alii ex Cyril lo, sive expresso nomine, si ve tacito mutual*, in iisdem notis indicamus. Alterum
genus notarum sic se babel : \° ambiguae voces quam vim el senlentiam habeani, expendilur ;
ubi corli nihil cxluudi poluit, judicium lectori permittilur ; f° o>ajmis mo me mi supleiaise simi-
libtis Cyrilli aut aliorum iocis explicanlur ; 3* qtras doctrinam aut historian! spectant vuriis
modi?, UlhslramNS, luoem ohscuris dajfelo, male in dubiurn vucata confirmando, fbnlem en-aria,
si quid erratum sit, investigandd : suutenim in Cvrillo nonnulla, quae prima specie naevutn
esse dicas, propius spt ctafea non improbes. Alia hcerelicorum in erpivtationibus exagituta
opus fuit a uobii vindicari ; alia minus dicta commode, velul de aHcrno Christi sacerdotio
non i-quidem purgavi, sed tamen a pravU eonsecutionibos *WendL In historia Cyriilus sic
versatur, ut aliis interdum monumentis explicandus sit, suae interdum memoriae aui inccrtis
monumentis male videatur Gredidisse. Jn his omnibus observaliones meas non passes sum
dftftidarari. 4° Quae apud Cyrillum tie sacrum m locorum situ, aut de ritibus Kcfelesiee ltieroso-
Jymilanse propriis Irguntur, res erant auditoribus ante oculos posilae, at ieofiwibus non parum
neg lii facesseut, nisi aliis monumentis illuitr. ntur. 3 y Saepe disced il Cyril Ins a comrmmi
legendse et inlerpretandae Scriplurae ratione : qui ei bac in re praeiverint, qwique snJTragaU,
paucis demonstrandum duximus. His in rebus noise nostras versantur, non illaa quitlem ermiitis
necessariee, baud lameri scio an multis rebus asperaae quas erudiii noudutn observaverint,
ccrte mediocriter doctis non fu tunas inuliles speraimis. Dio potis-aimum vilUi in Jioc gbflcro
caveoda esse duxi, alterum no, dum paucorum foetid i a formido. . gerem in dclemleudu Eeclesiaj
causa et illuslrando Cvrillo f-egnius ; alternm ne b-mpus lererera in rebus pervtilgatis. Quamob-
rem in iis quae jam p-rirar.taia, ad eos qui tractaruni dirailtere soleo, ne actum agere viuear.
Ac profecto, si judiciis adsit zequitas, erit niihi magis verendnm, ne operam meam lectores in
iv bus non coniemnendis, quas ut nolas pneiermisi, defuisse exiAlitnent', quam ne in levioribus
qucranlur sup' rfnisse.

XX. {?vid hac edit tone cantineatur. — Omnia Cytilli opera, Sum quae vera et germana, turn
quae stpposila ani dubia cum fragment is repree^ento. Admoniiio singulis praetixu quid de illis
juditem decimal. Si'pposila eliiniuare propositus initio fuerat ; sed satius visum e*i nihil in
hue volumine desideraii, quod qui cm Cyiilii in men prdelerreL, iis tamen excepts, quotum
cerlui ac notus est parens. Post opera Cyrilli divernarum lecliorntm indiculnm appunimu^,
deinde dedica'orias Grodecii et Pievntii epistolas, in qui bus de editionum suamm instruments
dis*erunL His ad<limus Grodecii brev* m dir>serlatu>nem in viuui et scrip tu Cyrilli, MiUesii
piaefationem cum seleclU notis : in his omnibus con. muni ediiioruim consuttudini serviendum
duximus. Appeudicis loco suhjieitu'r descriplio Huiromdymitanas Sanclae Crucis seu Resurrti-
ciionis eccte^iae, in qua Cyrilk;s catecli* ses proiiontiaxil, rujusqne ornamenta ssBpe enmme-
fnnrat. Ichuograf.hiam hujus templi deliiuari curavi, eju<qu»* historian) brevi oration e per-
sequor. Sequunlur duo indices copiosi ; primu> Seripiuree les;imooiurnm, niter re rum in
C>rillo m« mm abilium, turn eliaru earum qu&> noiis, HiasTalione, Dij^seriationillu* contiuetitur.
Iniiio vfduiViinis, ante vcteruni et qum unuiam ncentiorum de t.yri.lo t» stiniouia, triplicem
dissertationem iusiiluimus. Prima est de vila et rebus geslis Cyrilli, quas non perfunctorie. ut
superiores rdilores, sed operosius persequimur, ita ut in hac hi^loria? parte illustranda aliquid
me sperem ptotecisse. A^it alia de ejusdem scriptis, quorum ind^x lexilur, vetitas, anliqui-
tas. inlegrilas vinrti* anlur, ac de Catechesibvs potibsimum, quo tempore et loco pronuntialae,
qua ralione, melhodo et stylo composite, inquiritur. Quae do Cyrilli doctrina disserere non
licuil in notis, ea in tertiam dissertaiionem conjecimus. In prions Cyrilli sententia de Cbristi
el Spiritus sancti divinilale expenditur, apertissima de Ecclesia^ et liaditionis auciorita?o 4
de prses'fitia reali et iransubstantialionc testimonia ab hajrelicorum caviilationibus vin-

dicautur.

XXL Commemorandi jam mihi sunt ii quorum beneficio, opera et consiio in hac edilione
adornanda, usus sum. Ut ab exteris regionibus iniiinm ducam, plurimum debeo eminentis-
simo cardinali ottoboni, cnjns dittssima binliotheca, ut s«pe alias sodalibus nostris, ita mihi
ad hoc opus magno usui ex>titit, codices mss. expiorante D. Philippo HaflteV, qui
turn erat sodalbii noslri in curia Romana procurator generally. Idem comn.odis meis aUc-ntua,
a doctissimo viro D. Antonio Maria Salvini impctravit, ut sua in edition* m C) rilli an. il>40
scholia non parum mihi profutura concederet. In hac urbe, Biblioiheca Regia. magnum illud
lilteratorum peifugiurn. percommode mihi patuit, annwenle illustrissinio abbalc Camillo lc
Tellier de Louvois, bibiiolhecee moderatore, doctissimL, viris. D. deTarguyet D. Boivin sum-

J7 Pfi^FATTO.

mam humanitatem slgnificantibus. Sed presidium longc maximum in Coisliniana constitulum
habni, qnam excellent'n-simus Metensis cpUcopus DD. Uenricus du Oambout, dux de < oislin,
pro su*> singulari in nm amorft, asservandam in hoc San Germanensi monasterio deposnit :
ei prae facias a ft lea fuerat vir clar. D. Blanchard, doctor Sorbonicus, quern facile m et hama^
num expetlus sum. Vir ilhistrUsimus D. Joannes Colbert, C'niifts de Seignelay, notam sodali-
bus nostris beneficed tiam mi hi non clausit ; ejusque bibliolhecse pr&fectus I). «iu Cheque
promptus ab bene ie me lucrcndurn fkit. Pari me humanitate impertierunt doclUsimi S.
Genofevae bibliolhecarii. Viros in liac urbe eruditos prselermitto, qui de rebus obscuris con-
Bulenli lupem ingeuii ssii non inviderunl. Nee domestica subsi lia, defuere : ul ea»s taceam qui
consilio juverunt, D. Jacobus Leger, olim sodalitd noslri, nunc austerioris vitaa studio Trap-
pen, sis monachus, cum Cyril lam vernacule reddere instituisset, ubl consiJii mei certior factus
est, libenter communicavit quidquid ex mss. excerpserat, ant in Cyril I um observave-
ral. (iiilfcm ope ram navarunt duo alii sod ales, quorum alter aretioris ami cilia:, alter fratcrni
sanguinis vinculo conjunotissimns. Nunc exorandi lectores, ut, quae incogitauli exciderunt,
ant minus commode cogitanti, patienter excusent ; ac saltern Ecciesioe calholieae inservieudi
stadium, quo ad hoc opus suscipienduro adductus sum, requi boniqueconsutant.

Auctor hufus editionis taudatur. — Videtur hie locus e«se admonendi lectori*, domnum An-
guslinum Toultee, pre»byterum et monachum congregation!? S. Mauri, hujus novae editionis
auctorem, cum lypis maudasset tolum S. Cyrilli contextual* acPr© ationem et OissTtatinnes prelo
parapet, in hoc laboiisdecursu obiisse. Natus erat Kicomagi Idib. Decern b. an. 1677, ex pa Ire fo-
rensi eloquio. juris civilis scientia, morum probilale sp«etato. Peracti*e*rregii' apud eruditos Ora-
torii sacerdotes lilt'rarum humaniorum. philosophise H theologian studiis. nrmasiicam vjiam am-
plexusesl, seque voti* solemnihus ohslrinxit in monasterio Yindooiuenn, it Kai Nov. an. 1608.
Post navatam iterum rebus th«'ologicis operam. presbyter m<-ii*e Decern Loi an. 1702 o rectus, phi-
losophiam anni* d obus, Iribus Iheologiam in moaasierio Floriacansi docuit : quod munns ma-
gna cum iaude pielatis et cruditionis perfunclus, in mon«sterium S. l)i«mvsii accemtur an. 1708,
ubi saniorem tlieologiain per annos qualuor profiler) perrexk. Hanc autem docemli viam seque-
balur, ut, miosis $ehofa#lic«c spinis. quid sancti Pat res sen^bsent nnice cu rarer, atquc ex eonim
libris, quos noclurna diurn.ique mann versa hat, oinnem dictandi materia m comportaret. Flos ad
u f us litterarnm Grsecarum presidium sibi paraverat, in quibus ita contrilus f it, nl cum excel-
laivihus in hoc genere eomparari posset. Sic iuslra* Ujs et muniius ad novam editionem S. Cy-
rilli adornandam aeeessit, suadenttbus amicis, praepo*itU juhenlibus. Opus inceptmnin monaste-
rio S. Dionysii, absolvit i/i San Gerraanensi, Lnte'iam vocatns an. 1712. l.trum eximi :*n hunc
scriptor»*m accur.ile LuIeffU'tiia*u*sil. commode em^ndaveril, illnstraverit M*u lie. publico judi-
cio statui mnlo. quern ir.ra f» aedicatione. Tantum dicam. quod argnli jndices satis perspicient,
ejus notas «:t dissertationes non t«x aJienis mrssibns drc^rptas. ted v.x diti-siini> adversariis de-
prom ptas, quae ipse si hi omnibus Pal ri bus el c»»ncdiis ordine legeuife pepererat. Auc tores noji-
nulli fueiant, ut in notis apjn>nendis parcus esset et tennis, alii delmrlati. ne leclorem aptis ad S.
Palris contexlum, ad do^ma cl di^ciplinam observalionibus defraudaret. jMaluit muliorum ulili-
tali sarvire quatn pa u cor um la slid i a fugcre.

Spes ailulgebat homincm firma valetudine, «tate fl>renli, eruditions non quotidiana, multa
iugenii sui monumeuta relic urum ; s«ri qui© legendo el mcilitando com para vb rat, ea, m minus
ad exspec atos ejus laborum I'ructu*, ip*i certe ad vitam sanclisssmum et pieeclarissimam mortem
profuerunt. Ejus enim stndiorum labor nihil aliud hahuit, nisi meditationem Christi crucitixi ;
totus in SS. PP. evolvaniiis, non udum eorum de dogmate sentenlium nostra? Calholicorum per-
similem, ?ed etiam religkmis studia noslris majora perspieiebat ; non solum pra&clare dicta col-
ligebat, sed eliam (Idem et charilatr m adhuc in his libris spirantem. Mis in fontibus eximium il-
ium amoJem veritatis hauserat, quern lot rebus declaravit ; nee f rave pu<lens in ea amptecien-
da, nee in defendenda timidus, libenter emendans si quid errasset imprudens, patronisui doctrinse
Uberrima affixus. Haud verebor iisdem studiis acreplum referre, quod de mona^tico in-tituto,
acde rcclcMaslicis prseceplis et documentis tarn maguitice sentiebat, imprimis v«ni 'ieipsa Ercle-
sia catholica, cujus causa cupiebat miritice. Nemini profec'o coucedebat, qui plus dolorisex ejus
rebus adv rsis colligerei, ac maj.»ri lueiilia in progeria efferrctur ; etcum long* ftgriliidine ad
omnes vilae evenlus percalhdsset, haec una reseum recr«*abat, si quid Kcclt-siaead spera pacilica-
tionis, veiiiatiad triump/iiitn accessisse nuntiaretur.

Jam Ires fere auni sunt ipsi, cum eum tussis pcrincommoda tentaverat. Male curala vellicabat
interdura. Sed an, 1710 exeuntc, sic inscdit peclori ut sanguinis voiuitum non semei exciverit,

29 PRiEFATIO. 30

nee ulla medicorum arte polueritsanari. Hujus reirausa non exstitit in studiis immoderalis ;
nam, ut ccfilerarum rerum, ila studiorum modum tenebal, nee eis quidquam tribuebat quud aul
monastics mini us, aul necessarian corporis procuration] ereplwm ess«t : std minima minim, *i
asMduus lahur viia; austeriori aduitos bonam vaktudioem Jabefaclavil. LegeudieUeiib.ndi facul-
tatem perdni morbus reiiquerat, cogitaudi et precandi ne in i-xir. mo quidem >piritu ubalulit.
Cum se in dies Atuiui aimnadveiieret, in p-rvigilio awcfptionis M. V. 3d. exirema IDcclesise sa-
cramentu poalulavit, ae prgesenle Christ Domino, religiosi ac vmiati-m a maul is ariimi signiOca-
lionesdedii. sequein >anQUe, catboli-a, apostohcae et Humana? Ecclesise Tide et comiwuniunemo-
ripTOiiuiiiiavit. His subsidiis corpus si minus murbo, saltern dolor ibus levalum, atiimum ad spem
vilje ae'eruse confi renal urn dicebat. Quod sup. rfuit temporisfsupeifutrunL aulem decern el novem
dies) in rerum ccelesltum meditalione Iradoxit, nee oculos Crucilixi imagine, nee menlem duci-
fixi Dei cogilatione diraovens. Erat omnibus spectaculo ad specum corporis faliscenl.is lugubri,
ad conslaiUiam et tranquidilatmn, qoam Veritas certo cogrn'.a et vilce b«ne actas eunscienlia
dabat, longe piaj.darissimo. Quinquc ant sex ante moitem diebus lecto affixus, cum jam mortem
fancibus Concepissat, ac spiranli mortuo similis videretur, erat, robusto, ul cum maxim e et cons-
tant! animo ; precaturum se pro amicis dicebat, cuuj ad Christum migrasset, eaquo sibi curabat
ex Scripturis Sanctis legi, quae olitn ad hoc tempus provisa notaverat. Tandem quo die nascen
tem Lleutn celebravimus, praeclare secum agi existimans, quod «ibi tarn sancto die rnoriendum
ess«l, extremas preces duabus ante mortem horis, uiiimam absolnlionem in ipse extremo spiriln
petiit. sicqne obdormivit in Domino an. 1718 Nifas fugere duximua tain signatam mortem omni-
bus prsedeslinatlonU noiis : sed lamen cximiatn nioiuin simplii-itatem ingenio non mediocri,
summam pietatern eruditioni non vulgari, s«veriorem doo.trin.am facili inter sodales aniuio con-
junclam desideramus.

NOTIIIA CODICDIM MAMJSCHIPi OHUM

Ad quorum (idem hsec tditio casiigata est.

fie codicibns qum Qrodtcius et Prevotius secnti sunt s cum nihil ipsi dix&rinL ex conjectvra tan-
turn tnft/rm&f€ pu$m*n%$ judicium. Totum opus G&tpcli^sBun et KnUlolam ad Cuns*tanliun contulit
Grodt&cim cum S< lavonn M Poiona ex bclavono interpretation? f +t G*seco uno radios Scnde^a*** ;
Pre cut r us at ViM'Cnnos co**ic*&* quorum ucc numemm nee notmil docet, Q id ex S*lncotiO If bra, quid
ex Gt&co codice suntp&erit G*Qdeciu*\ non ttotat. Stiirtefitoni coi/ch spmxmm aliquot ded*: Stanislaus
Hostus. ex to cQleehisim 22 (otam dvsnibmd \ Multts sane tihrariorum ei scri/rturx mendis scatct.
ner eum m omnibus wcttttii est Gro'iecins. Hahet Grodecius lacunas ptarimas ; habtt et asxumenta
qt'&danii q*>& in attts quoqu* endieibus rep&ri*

Vatican* e**li*e*, qutbas Prtvotiu* usus eft, pawioribus qnam Grodfciana editio dt> formes, et ab
omnibus assHuwntis titotn ; *i vocm ofjtoo-S^-.ov ttd fimwi cat. 17, n 32 et Ho y Spin tux sanrto contra
menfcth ftuctO'h* nt rgo Qy»ntig> % uiMrtam KTvrpms.

(Jrtiwrsas quogue Cati^ch^sps H l^piHolnni ad ConsUmiufu tecemwl Thomas MtUesius, AngHca-
n&> eiiittanis curator , ad codicem Mtum Lh tquifis Thomx flue, et ad varias tec/wuh a vu\ ciar.
f$»ac<t Casuubofto cot'ecOrs ex ntiqm mss. twtice. Pn'mnm cod*c>fN Rounum ante annus stexevntos
scrifftum }>utn ; metnhraneus e*t % et tx Onente itlorctus emmp^urimis aOis y bihitftlurxquc ftndteiaujc
datus a Thoma Hw>^ rqaite aunttn* q**\ aJaroh /, Hritannix reye, feyatu* ad iwperatorem Moqoltum
fuit. Vart'a imtem Hi& Casauboni ttsetinues ab ea cotkette sunt ex ms. cmfice et accurate ascri^tse ad
mnrguum sat Cyrdlianorum opevum Vbri, m quo p* deter wrwtates lectiomim* suas et*am de tocti
obscuris conjn turns ndttidtrat. hum cum MHtu&*Q perhummvtrr comntunuavd Joanne? tXotntremir,
episcipns. C&terurn quis et uude sam/dux sit hie eodeX } tgnorafur, wcid aanotav** Ca$&ub< nus. ton-
jwtt MilltsihS earn m ahqua Gail in rum bibtudbeca a viro clar. repertum. Iiga vera hunc cod)cent
euwdem esse cum ftO'-ano valde smpicor. iVmA utrimque eadem est varietur le< tianum, e&dem prwter-
tnissionrs y eadem nssuwenta. sciu'din ad mirquwrn eadem, uti Wiltr.sionx editiouts rwtdniex tetttones,
aut notas nostras tlrxcas tt vatiantium mdtcutnm v+l leoiter in$p*ci nti />atet. Nihil moror qu&dam
inter utrwnqtw discrwtnia quae a l iqunndo appa^tnt. Ea diHytnttx MULvsi* ttibiv j*<munt: notu em ■#
res est^y un » do u« us post ahum weasel *umdem cmHo-m mu ila nbn runt vrtp r<eterm isa male tectu *>b*e rvar*
ob altera. Quod v duo Sunt codices satiam u>*us eurevudnn ambn descripti suntVumCa$a>*b' nuset \1d-

Us/us mtnatixximas quasque honuu exnujdnnum oariciates o n<da-*iat nuf/nret eo$ optima warm des-
criptt* fwim t nam i>aucts siriptwx viots sen tent. Ifanaw ubique scr/pturam reptmtmttwt^ pa»&
hahent ossumuota, tantnm schnlton aHquod hiterdvm e margme in twtum ir* epsme wdeiur. Kruenda

Quod \* duo >ani codices saltern u>*us ewem/dun ambn descrif

(i^ f fH ret eo$ optima tnanu ne

/W aiM,^«..«^r,,H T -« K ....pturam reptmetdQut, pa>'ca

tquod hiterdvm e margme i» texdnn inepstm mdtfur. Emend
tiotes saspe wdgati* lecoonn rept<v«r*itnnt % qua$ % uti torrectiones suspicions, rulgo neykzt.

Romn 7H is it ad me It. P. />. Phftippus Ha flier coIU>ciq$ a sa mmma industna rarieiaUs codtcum
duonon Qitohontm an ;ibiu,the?x % qui ex haempsinna in ilium transwere. Contnnnt Cal< cheaes
omnes et ilipisinam ad Constanlium. Primus, qui notatus e$r It. / i , vetusius et mnnfn amwms est,
et ?nultas hahet insignes ab editis vanetates : propter prima folia detrtia vanantes Prucaleche^ls et
prima? cuttchesis extundt non potuere. Alter ckattdCtus et mew est, nihil fere ab editis discrepans ;

DE VITA S, CYRILLI

ht; jus varietatcs cotlegit, quan-iu alter deficu'bat. E icrt : o cod&s M upm f ragmen turn invenit prmjafus
Pater secundm catccheseos, mmt ad me fectUwes nounuttn$ } E bib-ifttJwcn excel! ntissimi Ecrbmtte
prmcipis D. ducts d* Coisim, Uctemis ephwpL quam ab nuo cancellnno Seynerio hvereMoik stbi
transmissam posudet, babui m**.mb*a"(\ v e*tm \0<UCetn note turn num. 227, olhn 101, nndtcimi Ht titer
sxculi y qui r.ncbstr& in Cypro fuit ; fnutitm est initio fntits H liquet ; qnaj*rof>(er *ieest P»<*euUv*|i»s-
fU, et media pars catech<*$is prim<e ; qudsdam etoim d sunt folia qutlmh catechusis <>rimce Hquxdam
etiaot (fount folia qnibus ca?*<:hesi$ 17 ftui* < j t ctteches 18 initio, onttnentur, Postrnux ca*ech"S's
fftqstayogicx titulttm solum reprxsentat, in tor/He de*init. Multis scri}*tu*:e wtits xcatet ; ty>Citi*s vi
dipktonyos ej'tsftfttt aput. recentiom Gr&cos so hi t>as$?m cmUundit etmismt: in nrcnt'tum. $pirit^nm f
et interpwictionnm povtione tnutta peccat ; in cateebzui swundte scrip ti*tne ah e^itis iwgnitcr disc re-
pat ; vateche&k dtctmze sextx initio qrandi asswnento mfortum est y qu\ continetur tucul'mtum de
processione SpiHtus S'tncti a Fitio estunonhim a S. Thama Latine citatum. Eo endice me maxinwpere
adjntum fateor ; Mile m**ttx matjni moment* emendationes.

CiHecbeses quartern^ scxtam, octavnm, nonam, decimam. quint am d^cimam, octavam deeimnm* et
quinqne my stuff agica* c&ntwet codex Mesmianns. editm a Guilt. M tretio an. 156 \ > tlvqiw edifion&sa-
tis diximus pnefat. num. 7. ffujm edifionis exemplar in San G&wwftin/t hib fi odi*en ti<i-*rmtwn
varum wrnmunicarfptiht eruditi singula? ique m*ht amici'w conjuncti bfbi*othrca* p'lefetti ; in quo
ad mnrgnvm ad no* at & sunt vtriantes rx oeferi aliq^o cot lev tcctUtfut** una rum aMqmbus emtnda-
iionfbus. Ad ralcetn sutqdrta est catecftesis decimae tnc*twi % ct asenpta Cffi 9 itti ad Ctmtttintium ef/is*
tola, aliunde quam ab edith tibris ; et m utroquv prxhren nottttx sunt exvrieri codtce vnrtantes cum
hew nofityo. Fuit. Mr. liberi f). du t'fmne % qui eas notes ab aliqun >i*.cto oir* asC"it*tns teslatur,
(ju'batur do*'tu< We vir diffdici minf scripfo. quorum altcrwn indie ti hoc nut'n m»« atterutn htn y?,
Exttant q»$ lorn unrie fates lectionum nutia notn de^jqnatse, quas ant ytts emnidntiwes %t vmtpefurns
suspicoi\ nut. put *hs ex cod. qucm-'Otu m*. $i(/»at p>oferta> credidtrhn. Gwtovt-jatium stWjMciter ap-
pt'fb* codieetn qui nutam vp mm bab f, t .qui luthct. % G^V'Vvfnautu V' trnrm*

Catecheses qututnm, $* j x f am } octavam, nouam. deehunn. <j*tintam decmnm. sertnmdrcimrtm, acta-
vaih drcimam contulit Mitirsutx cum chit rtarqa rottoe bihlinthw a? fhidL quntt mnnu G>teri eujnsd*m 9
sf*d hn^d an e trecento* a*aios dj^tiptnm cense?. Easdrm quoqw anfevuepe*. exce/da st'Xtn defmn*
contutt c»m codtce Colbtninx I), camith de S*)gnelay bibiiatftpae chortmw et }•**&*>* t.L uu$n WG3
notato, Uterqu* Vie codfX in omnibus pene cum Wnrefvina edition* con^ut/t. Ejd*?m >u t*o!lwrtin>> ct
BodL ratrchest* dedmx hcun* quae in \ie*m>*mn m Aliem ttsi swnux cod-ce Cn b* t m»mh'*tmacto si*
(junto 1717, decimi tert'd sxett'i. diver&as Putrum horn* has con f *nt>.nte et citidisim dtcimvn tertiatn
exhibetVe sub nnnvne Cyrtftianie in Oueem et Parascoven homi/i<v.

Catechzses XII Xf/f, XIV, XV y compwam cum codici (iej. bibiw'keci* num. 2)03; scriptus est
in hn*Hbq<dna chart a an. 1:231, quam anni nntam apposuit cniUqm^kus.

P nm'ncbexMt q-ioq te c mt-uti cum fi^/io alter "* colice olia \ 260, nun? 18 1 1, q*d S. Bidiii opera
compkaen*. sub fjus no-tdne proen*ech*$i*n contiuet.

Catech sim nooam prmterea contuli cum codicibax duobu* RR, PP. ftasidanonim, in qidb 'S sub
nomine h>m ilix S. RtisiOi, !)»$ bo qqo'l iucomprehensihili.s sit Deis, conltnHnr. llornm unum
descn)nu ft. P. D. Btmardus de Mowfaacoa cum Rim:e versaretur } addttis aUerius hbn
var'tiatdnis.

f/omdiam in p.-ir^lylicum exiwVmtt* ad exemplar c$*L Bo It. a Mi f Usio dafn<n. *>t at fro.co li-
cem not. 20J0. Enlilo'i'n \\ -!ofi*fc%«iLitifi. n»*m*w m**li*ratos codices* conudi cum edit*aoe firets:ri.
De ceteris opwculi* et fr*t*/ mentis coiicihusque, ex quibus eruta, vet qtdbuscum collate, dictmus in
Admonition* singulis ^riefixa.

DISSERTATIONES GYMLLIANiE.

D1SSERTATI0 PRIMA.

f)4 vita et rebus gestis S. Cyrilli IHerosolymitani.

[I] CAPUT PRTMUM.

Cyrilli eadem wtate plures. Quibm ex monurnentis

nostri Vita colligUur.

i. Dicturus de S. Cyrilli lliesosolymitani vita et

rebus gftstis. rem aggrediordiffici lis op^r^ nee con-

temnendi luboris : obscuive niroirura historifc la-

tenlia vestigia pcrsequi. diversas aurlorum narra*

tioncc Goncitiare, contrarias cxpondera, laJsas re-

futare, verb robur asserer^. incortos rumorcs a

ceriis rclationibus, inimicorum calomnias a vere

geslis rebus &«cernere; in his disscrlalio prisons

tota versabilur. Quamobrem ncexspectet lector ut

hislorin? in moron, directe et continue fluatoratio;
sod uli inler aspera et salebrosa viam sibi argre
facieusy ad finem usque jactabitur.

2. Ac primus quidom labor, ue diversorum co-
gnoiuinum gesla in unum conferanUir. Cum enim
plurcs ruerint c^lebrali in Ecclesia diversis /etali-
bus Cyrilli, Gorliaensis, Alexandrinus, Scylbopo-
lihums, etc, quos me qftis cum Hiurosolyniitano
confundat nullum tnetus ^.st: turn vcro eadem. qua
ille vixil ablate, plures exslilisse constat nominis
ejusdem qui sunt ab auctore Catecheseon diligen-
tissime secernendi. in priaiis distinyuendus esL,si

DISSERTATIO 1.

Epiphanio roqualict ejusd em provincial auc tori ere- A lendamejus Vitae, si quidem abeo scriptasit.jactu-

dimus (1), a Cyril lo alio compelilore suo. et sedis
ejusdem post Cyrilli nostri exauctorationem ihi*a-
sore ; quanquam nou desuat qui Epiphanium pu-
tent Cyrillum eumdem in duos male distraxisse,
qua) res a nobis suo loco (cap. 8, n 48) diligcnlius
indagabilur. Alium me moral idem Epiphanius has-
resi lxxui, n. 37. Cyrillum seniorem, IvjptXXou too
yipovxo^, quern ab Eulych-io Eleutheropolitano per-
peluo Cyrilli nostri ininiico in Canadensis Eccle-
%\m sede collocalum reiert. pulsoinde Philumeno,
quern Cyril I us noster ei sedi piaefecerat, qui qui-
dem Cyrillus senior non ita m u I to post loco motus
est, e | usque in locum con 5 titui I Cyrillus Gelasi um
sororis suas filium Cur ille Cyrillus senior appel-

ram. Cum legissent Bollandistx in publico quodam
instrumento, ad se Inter amna in Italia misso^ Pe~
trum Antonium Nardum % lnteramncnsem civem et
catkedralis ecclesix prior cm f anno 1474 commenta-
ries rerum geslarum cum aliorum sanctorum , turn
B. Cyrilli civis hiUramnentis episcopi Hierusalem,
injuria temporum oblitteratos et fere omni parte ofe-
lUos, sua diligentia et impensa per totum fere orbem
qwesitos. memoriae poster i talis tradendos curavisse ;
quo immatura morte sublato, Petrum Fra7u:i$cum
nepotem ea edidisse ; statim codicem sibi Intcramna
mitti rogaverunt. Sed mortuis iis in quorum potentate
diclus codex tunc full, respmmm est quovis adhihito
studio nihil potuUse reperiri. Ha*c Bollaudista; ad

lctur.num propterCyrillumalininjuniorernneseire [) diem 18 Marlii, num. 40. Miami sane et ad ilium

me fatcor. Ac valde suspicarer eumdem esse cum
llierosolymitamr sedis mvnsore, qui ab Eutyehio
ulrique Kcclesia* Gu? sari en si et Hierosolymitani,
cum ab altera exclusus esset, impositus sit. S. Ba-
silius epist 187. pag 202, Cyrilli cujusdam epi-
scopi vol Sal a lor urn vel prope Satala in Armenia
me mi nit, qui cum ab inimicis calumniam passus
esset, Salalensem populum a sua [II communione
refugcre dolens vidit. d^prehensaaBarilio calum-
nia, de qua auc to res ipsieonfessi sunt. Idem vide-
ttir Cyrillus esse, de quo Basil ins in altera epistola
loquitur, epist 5$, pag. 86, cujus in locum cum
Am him us alterum episcopum, nempe Fan stum.

diem inaudt turn quodCyrill us Hieroso lymitanusin-
leramnensis [lllj civis fuisse dicatur: ac vel ex ilia
sola re, quaui parum corn men la riorum illorum
dolenda sit nobis jactura, salis declarator.

4. Res igitur gcslas S. Cyrilli ex ejus scrip tis, et
ex historian generalis aucloribus colligi necesse est.
Sed de se Cyrillus scrip sit pauca ; omniaque ejus,
qua; habemus scripla, episcopatus illius initio ter-
minanlur.lntcr ajquales Cyrillo scriptures non sa-
tis convenit; aliqui rnonstrosa prorsus et incredi-
bilia n an. int. Recentioribus Gratis, qui in Me-
ntis et Synaxariis, aliisque monument) s piura de
eo referunt, auctoritatis satis non est.ut quidquam
ex solo eorum tesfcimonio afOmiare lioeat. itaquo

onlinasset, tola sedilkmibus opplela est Armenia.

In ejiislola Libcrii papa? ad complures Asia? epi- p singula diligenter excutienda. qua in re conjec-

sconos, qui ad ipsum deleaarant apud Socratem turae et opinion] samius quam certe asseverationi

pos, qui art ipsum aeiegarant apud
lib. iv Hist. cap. 12, Cyrilli nomen reperitur in in-
scriptione secundo loco ascriptum. Fuerilue ille
aliqui? ex eommemoratissuperius Armenia? et Sy-
ria* Cyril lis incertum : num idem sit cum llieroso-
lytniUmo, hujus dissertation is cap. 12 et num. 70
indagabunua Hieronymus anno 379 vel etiam380,
in Syria) ere mo a d i vends Me left i et Paulini, ac Vi-
ta Its factionibus vexatus, Cyrillo cuidam episcopo
conscript am 8£ falem dedisse teataiur. Nosier turn
Jerojsolymis, longe a deserto Chalcidis,in quo com -
morabatm* Hieronymus. agebat. Alius ilaque ab
ipso estHieronymianus ille Cyrillus, iueerlo) in Sy-
ria ut videtur, sedis episcopus.

3. S. Cyrilli Hierosolymitani Vitamnullusacqualis

soepms qi

locus erit.

CAPUT II.

De orlu,patria,(ienere % 7nona$tico institute, et primis
sludiis S. Cyrilli.

5. Quo anno in lucem prodierit Cyrillus nulli
auc to res declarant, ex van is tain on conjecluris
aesliraari p<ites»tpumcirciterannum 3lbnatum esse.
Primo enim anno 347 vel 348, quo catecheses di-
cebat, presbyter erat, nee novus presbyter, utin-
ferius probamus cap. 3, num 42. Si Cyrillum sup-
ponamus an. 345 creatum presbyterum anno ar talis
tricesimo,quai legitima et vulgaris suscipiendi pre-
sbyterii a? las erat, habebimus annum nativi talis
ejusdem Christi 315. Quod autem dicimusCyrillum

auctorscripsit.nullusquodquidem sciampostetio- D catecheses anno splatis xxxu aut xxxm habuisse,

rum temporum Gr&culus. Cum asservari diceretur
in Mftssanensi nionachorum Uasilinnsium biblio*
theca scripla a Metaphrasle Cyrilli Hierosolymitani
Vita, biblio theca) custodem per lilteras rogavi ut
mi hi exemplar transcribi et a me edendum trans-
mi tti curare t ; qui cum diligentissime ibrulos bi-
blioLheca) perlustrasset.ac nihil penitus reperisset,
signidcavit mi hi peril u man iter fatso me in dido
usum. Ex iis qua) de Cyrillo Me tap U tastes in Vita
S: Athanasii refert, colligimus, nonadmodum do-

id primo optime consentit S Hieronymo,scribenti
in Catalog, script, ec les. ilium catecheses inadole-
scentia compomim. Adolesce us enim S. doc tori
erat vir xxxm annorum, et supra. Ipse procemio in
Abdiam, se in adolescentia sua Abdiarn alienor ice
interpretatum esse narrat,idqoesc puerumlusisse,
turn vero annos natus erat circiter triginta duos.
Prologo in Danielem ait se adolescentulum Hebrai-
cam lin^uam addidicisse, cum esset la men annos
natus xxxm, aut xxxiv. Secundo Cyrillus orciica-

(i) Epiph. h«r. lxvi, n. 20.

DE VITA S. CYR1LLI.

tus est a Macario diaconos, ut infra vidchimus A postquam enim virgincs sui institui excellent©

(cap. 3, n. J0«. nee id fieri potuit serius amio H34,
([iii Macarii vitajtfxlremusfuil Diaconmn voro non
rcnscmus factum auuos natum minus viginti vel
novemdecim. Tertio de veteri sanctorum locorum
statu, anlequim ea Gonslantini et Helena* pietale
nurearentur et exornarentur, sic loquitur Cyrillus
quasi ea ante prasentes reparalionesconspexisset.
Cat. 42, n. 20, Bethlehem locum ante paucos an-
nos fuisse sihestrem observat. Cat 14. n. 5, ait
in loco, in quo Christus crucifixus est, prius hor
turn fuisse, cu jus adhuc vestigia et reliquiae inane-
rent; num. 9, inonetante sepnlcri exornationem
a Constantino lactam, spelnncam fuisse sancto se-
pulcro pro vesiibulo, qua? Con si an tin i jussu erasa

admonuit, idem observare monachorum ordinem
jubet, subjungitque num. 33 : IS on enim privamnr
vtH integri talis dufnitate Se a u tern ex proposito
perpet ua^casti tali add ictura perspicuedeclarat.curo
his verbis cat, 12, n. 1 : Puritatis alumni et ca-
sta atis (iiscipw//, Deum ex virgine natum plenis ca-
stitate labiis celebremus ; turn istis num. 34 : Omnes
aulem (quod de monachis et virginibus manifeste
dictum) caslitatis cursum Dei gratia curramus... ut
Dominus de nobis dicat turn tiris integritatem ser-
vant ibiis, turn feminis coronal is : « Inhabit abo in it-
lis l . » Quod si inonachus fuit, cum junior ad or-
dines sacros promotus sit, non in desertis loeis,
nee forte in cu^nobiis, sed domi, ascetiva* vitoa la-

>i t. Porro sancta loca post annum 326 purgari et n bores, quos non uno deschbit loco, videtur tole-

■ __^ *■*»_* . .. .. ..: J! ..^i .i ....1.'^ 1., _.«.«.--_«. «. •. v .._•• » ••

ornari cceperunt. Qui nrgo ea vidissetet oculis lu-
slrusset, utveterem staUun posset post . znullos an-
nos depfingere; eanon in infanlia. sed jamadullus
et duodenis sallem eonspexissedicendus est. Non
igirur serius anno 315 in lucem piodivisse Cyril
lum exisUmamus

6. [IV]Qiu3d ejus patria fuerit a nullo pa titer est
proditum. Ex iis qua* modo diximus. patet eum
Hierosolymis enutritum et p dura Mini ab infanlia.
Mu Ha ha bet in catechesibus in quo sua in et Hiero-
solyniitanorum aliorum forlimam laudat. quod

mniaapud semysteria peraota sint; quod yicteant
ipsi Qt con tree tent qum caste ri audiunt tun turn et
oredunt. At in bis non mognopero nitor, qua) ub eo
licttt alibi nato, cum Ilierosolymis versar»*lur,per-
inde dici poluerunl. Ad parentes quodattinel,dici-
tur in Me nans CyriHum pi is et orthodoxam fidem
profilentibus parcntibus natum : id quod maxime
pro ha bile est, cumnullibi sealiquando autnuminu
latsa coluisse, aut in secta ab Ecclesia separata vi-
xisse^etagnilaveritatead tneliores partes transit sse
sumi licet ; imo quasi piclali innulritus semper lo-
quaUir. Cat. 7, n. 16. d* honore parenlibus refe-
rendo dum verba Tacit, videtur sn iis adjungere qui
parentes adhuc superstates el Chrislianampietatem
coleutes habeat. Sororeui babuit raalrem Gelasii,
quern Acacio mortuo Cyrillus Cfesaricnsemin Pa-
kcstina episcopum fecit: lmncauctorcsecclesiasti*
ci rnagnis propter doctrinam et pietatern projooniis
passim celebrant ;qum laus in Cyrillum avimculum

rassc ; ac jxov«5*»»^ potius quara monachus exsti-
tisse. Nam monacbos nunquam.monazontas auteiu
saipe comtneraorut; qui cum in urbe degerent, ad
ecclesiam una cum aliisconveniebant, separato in
loco residentes. Horum se statui, perpetua conti-
nenti.T, et laboriosis ptenitentia) operibus, seces-
suique addicto, non obscure accenset in citato
cat. 12 loco.

8. Prteclare actam Cyrilli juventutem ex ordini-
bus in prima aetata busceptis colligere possurnus.
Quamdiligenter doctrinam ccclesiasticam addidi-
cerit, fidem faciunt. opera in quibus [V] ea et ro-
bnstissimo asseritur et planissime explicatur. Sa-
cra s Htterus eum diurna etnoclurna manu versasse
peuilusque an imo bausisse, probat facilis et prom-
ptus illarum usus Extemporaliter enim dicens. non
solum inulta cumulat ad probationem sui argu-
ment! Scriptural urn testimonia.sed tota ejus oratio
ex sacris textibus sive Iranscriptis, sive per allu-
siones indicatis oL veluti obiter lactis, intexla est.
Hebraicaj lincu® nottttam vel nullam babuit vel
levissimam : argumento sint inter alia multadua*
Hebraicorum nominum interpretationesa re prorsus
alienaf, quas ab aiiis forte Cyrillus acceperat Pro-
mt- n. i\, uit Samuelem significare eiMU>licnti$
Dei salutem ; cat. 13, n 27. dicit Bosor apml lie-
bra?os ignominiam son are. At ecclesiasticos int^r-
pretes diligenter legerat, ita ut in uno sfppe loco
varias iuterpretationes referat. Nee veroproprium
Scripturajsensurn atlribuere solet, sed quem com-

viri patronum, consiliariuui, et forte educalorem 1) nnuniter aseribebant interpretes. Ecclesiaslicos di-

refundilur.

7. Qua a?tate baptizatus sit Cyrillus, nescimus.
(ira?ci in SynaxarioClaromonlensi superiusa nobis
exscriplo, Cyrillum liadunt monachum prirno et
a see tarn fuisse. Fuit sane apud eum magna mona-
stic* vita? laus et commendatio; hujus instituti su*
blimitalein accerlaiitcm ctirn angelis excelleutiam
sa*pius colebrat, pra-sertim cat. 4. n 24, etcat. 42
it. 33 et 34. In bis aulem calecbesis duodecimo
locis se monachorum otdini videtur adjungere ;

sceptatores st4idiose legit, et non raro laudat, uti
Clemen tern Romanum, Irena-um, etc. Historic ec-
clesiastical rudis non fuit,et multa de hrereticis ex
opliiuis fontibus suinpta comniemorat. Ipsos b.-ere-
ticorum, ac prmsertim Manichreorum libros, solli-
cite conquisitos, sludiose se l^gisse ait cat 6 n.
34, dum borrenda de iis et monstrosa narrantibus
fidem ad hi here detreclat. Eo se in studio versjilum
addit propter amlitomm utililatem. utqu;n fugien-
da esseul vitia fidelibus tutius indicarel; quod ar

Lev. xxvi, 12 ; 11 Cor. vi, 16,

DISSERT ATI L

gumento esse potest, in id studii tantum postea \ natum ab illo collatum repudiare.si modo sibi vel-

quam facliise,<t presbyter, et catcctieseon oftioium
suscepil, inc buisse.

9. Prfficipuam Cyril I us in sanctioribus stud i is
operam posnit, ut tameu humaniorum iitteiarum
cursuin nonomnino pnetermisisse videalur. Gram-
ma Li cse arlis et oratoria* tametsi non perfectc gna-
rus fuit at prorsus impei ilum et inexpert urn di-
cere non licet. Quanquam in electione et constru-
ctione verborum parum arlUiciosus.diserie lamen
et perlucide sensa exprimere, apposite orationem
partiri, et quod oratoris maximum est, vi ratio-
num persuadere noverat. Nulla, vel pauca,exora-
torum etpoetarumsentenliisornamenladepromit;
ethnicorum lamen mythologiae non se ignarum

lentconstare, debebant. Quod si a Macario diaso-
natus ordinena suscepit Cyrillus, serius id anno
334 vel inchoante 335 conlingere non potuit : cum
Maximum Macarii successorern anno 335 in conci-
lio Tyrio ad versus Athanasium coaclo sedisse vi-
deamus apud Ruf. Lib. i Hist, ecci, cap. 17, et So-
zomenum lib. n, cap. 2a. Turn Cyrillus «tatis an-
nos habebat vteinti vel circiter. Cur juveni gravis
simum in Ecclesia munus commissum asanctissi-
mo praesule sit, nulla alia causa prrcter eximianx
honestissimi castissimique adolescentis virlutem
flngi potest.

11. Macario cujiis temporibusloca sacra expur-
gata Helenas matris et filii Constantini pieiate, et

prod it. dutn paganos ex suis ipsorum i'abulis re- g ornata sunt, successit, S. Maximus : qua; pra?sule,

feliitcat. 4, n. 6. cat. 6. n. 10 et U; cat. 12, n. 27,
et aliquando Nee minus dialectic**? recte institute
pra)ceptisu!ebatur,namaccuratis saepeetin utram-
que partem fetieutibus ratiociniiset aliquando ex
intima raetaphysica depromptis, docte gentiles et
hrerettcos confulat. Vid. cat. 6, n. 12, 13; cat 18,
n. 1. 2, 3, 4; cat. 14. n IS, 13, etc. Physieam quo-
quo alligerat ; mundi enim sli'ucturam. negtecta
Hebrrrorum et multorum sua? a? talis ecelesiastico-
rum auctorum ccelum et terrain ordinandi rati one,
ex philosopliorum plucilis describit cat. 6. n. 3;
cat. 16, n. 22. Historic naluralis partem non con-
temnendam catecbesi noiue mseruit, nee medico-
rum artem neglexerat, qui de humani corporis fa-
ll rica non semel apposite loquitur, cat. 4, n. 22 ;
cat. 9, n. 15, etc

[VIJ CAPUT III.

Cyrillus a Macario, ut quidem mdetur, diaconus ;
a Maximo tero presbyter ordwatur % habendkque
catechesilms et plebi erudi<:nd& pr&ficUur. Qua
fide et sediditaie catechistx munm impteverit.

10. Quos ordinum gradus pertransierit Cyrillus
antequacn ad diaconatumperveniret, nulla monu-
menta prodiderunt Diaconuma S. Macario ordina-
turn esse nulla ceria rationed probabili9 conjectura
persuadet. Barrat Uieronymus inchroaico ad an.
349, Maximo Hierosolymorum episcopo mortuo,
Acacium et caiteros Arianos episcopos Cyrillo.qui
qui a Maximo fuisset presbyter ordinatus, ejusur-

anno 335, jam perfecta Sanclae Resurrectionis ec-
clesia, numeroso episcoporum concilio Hiorosoly-
mam convocato dedicata est. Ab eo praesule Cyril-
lum presbyterum creatum fuisse. teste Hi crony mo
commemoravimusnum. praecedenti Quoveropne-
cise auno ea facta sit ordinatio divinure non pos-
sumus. Duo tamen nobis affirmareliccat : 1° Cy-ril-
lum anno 347, vel '148. quo, eas quas habemus.ca-
tecbeses dixit, presbyterum exstitissc: 2° novum
tunc presbyterum non fuisse. sed aliquot saltern
ante annis eo honore auctum. Ac primum quidem
prohatu difficile non est. Sunt qui ad id vincendum
eo trahant quod habet cat. 23, n. 2, de sacra) ac-
tion Is initio loquens: Vidisti diaconum aqttam ab-
luendis manibus tradentcm sacerdoti et vircumsian-
*-• tibus t)ei altarc presbyterh ; quorum numero se ac-
censere videtur sequcn tibus verbis : Nequaquarn
vero ad ectergendas [VII] corporis sordes dabat ;
non propterea sane. Neque enim sordido cor pore ini-
tio ecclenam ingress i eramm. Quod tamen non de
presbyteris solum, sed et de audientibus omnibus
dici potuit. At se ipsum signifieare vidotur presby-
tcri nomine Procat n. 13, dum illuminandos mo-
nens ut sum ad baptismum preparation is tempore
vanasnihilque ad se. pertinentes sotlicitudines omit-
terent, vetat eos sekari quid fecerit imperalor.qiiid
episcopus. quis presbyter. Quern enim ea. quaru
modo vidimus, presliy tero rum Lurba singularem
presbyterum recenset,nisieum qui illuminandorum
institutioni,eorurademque profectui indagando pros-
bis episcopatum hac lege obtulisse, ut ordinatio- D positus, ipsosspecialim respiciebat?Sedepiscopict

nem Maximi repudiarrl; Cyrillum conditione ac-
cepta diaconum in Ecclesia ministrasse,eamqueob
impietalom sacerdoti i me reed e pensatum. Fab u la)
hujus ab inimicis Cyriili excogitata) idoneisque
testimoniis confutata?, falsitatem capite quinto de-
monstrabimus; nihil tamen prohibetquominusveri
aliquid, quod adcalumniam Cyriili non pertineat,
in ea conlineatur : nempeCyrilluma Muxirno pre-
sbylerum tantummodo, diaconum yero ab alio ni-
mirum a Macario factum. Nam si di aeon at urn a
Maximo recepisset, ii qui ordinationem sacerdotii
a Maximo profectamhorrebant,eauidem legediaco-

presbyteri nomina hie sine articulo posita. facile
possunt per enallagem numeri de quovisepiscopo
ac presbytero indeflnite intelligi. Efficacius igitur
presbyteratus Cyriili, quando catecheses dicebat,
argumentum ex hac ipsa functionedesuinitur: qua?
cum in universa fere Ecclesia episcopi propria esset,
ac Jerosolymis ab ipso Cyriili successore cxerce-
retur, ulipse testaiur apud Hieronymum epist. 61,
nunc 38, aS. Maximo, non potuit nisi presbytero
coinmitli.Adde Cyrillum p raster caleclicseon cu-
ram, etiambomilias in synaxi eodem tempore pro-
uuntiaudi ofEciumhabuisse ; ut etiamsupersitho-

DE VITA S. CYRILLI

ilia ejus in paralitycurn, vivente et prajsente epi- A canone H. Nee multo ante annum a nobis assi-

scopo, qui postea concionaturus erat, dicta. At
pmjdioandi ordinarium in ccclesia munus solis erat
presbyteris illo tern pore attributum.Ne quisautein
dioat catecheses a Cyriilo postquam fuctus fuitepi-
scopus peroralas obstantgravissima-i rationes,qui-
bus in sequenti dissertationecap. 2, num. 10 etli,
et cap. 3, n. 31, probamus easanno 348. ut serius
pronuntiatas, viventibus duobus imperatoribus
Coustaiilio et Constants. At episcopus Cyrillus
nou fuit nisi post Constants necem.

12. Aiterum probandum superest, Cyril I um ali-
quot untequam catecheses nostras dice ret annis,
jam presbyterum fuisse. Primo enim, quis credat
presbylnro adolescent!, qualein Uieronynuis Cyril-

gnatum presbyter est creatus, qui an. 3*7 vel
348, adliuc in adokscenlia erat, si credimus Uiero-
uvmo.

13. Non simpliciter et rulgariter Cyrillum pre-
sbyterum fecit suus episcopus. Elunc, postea sal-
tern, caeleris collegis pra?posuit. ita utpel solus.vel
omnium postremus, quod dignitatis erat, ante epi-
scopum diceret. Jd palet ex bomilia in paraliticum
in fine num. 20. Citius enim abrumpit orationem,
ne prolisitas ejus subsequent! Patris concioni im-
ped i men turn aliquod afferret. Se in singulis syna-
xibus Dominica die oration em habnisse satis de-
clcirat. cum in una Quadragesima duarum Domi-
nica dieliabitarumconcionum meminerit ; altnrius
lura depingit. statim abordinatione sua Maximum g cat. 10, n. 14, alteriuscat. 14, n. 24. Plura etiam

confessor* m gravissimurn, pnrcipuum officii sui
mu n us co ncred id ibsc.priusquam, experi men turn ali-
quod suidedisset in ordiuariis ho niiltis?Cyri Hum ita-
quoeenseosimpliciprscdicandimunere aliquot an-
nis functum. ant equameicatecheseoncurapraUerea
imponeretur. Secundo, nee primas. istas quas ha.
bemus, a Cyriilo diclas catecheses putem Utnnim
omittam, quod cat. 0. n. 21, qua) de Manelis hi-
sloria diet: rus erat: ea jam a se, iis quos ad bapti-
smuiQ institucbat pnecedeutibns annis dicta signi.
ficare vidvtur. annotalio catechesibus post earum
indicera in mss. p-rati&a et a nobis ante prooate-
chesin editadeclarat, Cyrillum non hos solas cate-
cheses, scd singulis annis si miles dixisse ; istas au-
t?m a stutliosis viris ex ore dicontis scripto oxce-

cotnmemorat a se non ila pridem pro suggestu
tractata et exposita, quorum facile poterant audi-
to re s reco rdu ri Vid. cat. 42, n . 2H ; cat. 13, n . 9 .
Habiturum ab aliis concionuai non merninit ; nee
propterea tamen ca>tero9 presbyteros mutos man-
sisse putem Nam eum morem. qui in plurimis
Orienlis saltern Feclesiis servabatur, ut presbyteri
unus postaliumconcionarentur^tultimusomnium
episcopus, etiam HierosolynKeretentumsignificare
videtur his verbis Procat. num. 4, quibus admirari
jubens pra'senlis ecclesiastici conventus ordinem
et compositionom, simul recenset S-.oa-jxuXi?.; axo-
XovOi«v, docendi ordinem et seriem; quod vix aliud
prater subsequentes exordine conciones design are
viris ex ore dicenUs" scripto oxce- potest. Ex commissa tamen catechoseon et bapti-
ptas. Verisimiie ««t studiusos illos, non quas pri- ° zandorum cura ad episcopum proprie pertinente,

nee facile aliis commendata, una cum frequenti.et

mum dixit Cyrillus slatimscripsisserscd pr&ceden-
tium admiratione et fructu adraonilos, istas anno
aliquo subsequente, scripto ad posteritatis memo-
riam conservare voluis>e. Tertio, ita [V ill] in to to
catecheseon corpore loquitur quasi ex auctoritate
sumrna, quasi solus audilomm instil utionis et pro-
tect as curam su si inens, quasi in hoc gene re dicendi
subactus et exercitalus Nnllibi suae recentis ordi-
nation is memi&it,ve1 juventutis veniam deprecatur;
quod vir modest issimus non videtur prajtermissu-
rus fuisse. Meliorum be ipso magistrorum, qui ea
quae di x i ss e t su b li m i us et perfect! us cugilarenl me-
rninit cat. 18, n 32, antiquiores vero et seuiores
non dicit. Quarto tandem, inter Cyrillianam liomi-
1

assiduo in synaxibus concionandi munere,optime
colligitur, Cyrillum a sancto ptaesule presbytero-
rum principem, et quasi majorem ac generalem,
uti dicimus, vicarium constitutum : quatis postea
fuit Anliockia* sub Meletio Joannes Chrysostornus,
etHippone sub Valeric Augustinus in 1 imam illara
Maximi in Cyriilo flXJ fiduciam, dubilare non licet
ex rcciproco Cyrilli in Maximum alTeclu,obsequio,
obsorvantia, fidelitate, sentential urn u nan imitate
et concord i vol uu late profectam, nutrilam et cor-
roboratara.

14. Quam de Cyriilo spera conceperat S. Maxi-

mus, non fefellit dignissimus presbyter. Non erat

iara inpara^icwmejusdcmque catecheses, oastyli D leviscatechistiefunclio, inter alia prasertira praj-

discrepantiadeprehen«.litur.quajhomiliamajuvene
et iinmaluro ncc satis in arte die ndi exercxtato
profectam signilicet ; catecheses yero a robustiort
ruaturiorique in^enio. Qua3 cum ita sint, licet
pvesse ac circumspecte annum ordinationis Cyril-
lianajdefinire non possimus,conjicim us tamen eum
anno 344 vel 345, non serius presbyterum factum
esse; annis tribus vel qualuurantequam su'as cate-
cheses pronuntiaretr^uraque turn annos natumtri-
ginta vel circitcr ; qua) coinrnuuis et legitima pre-
sbyteralis ordinationis a? las erat, ut patet ex con-
cilii Neocottariensis his fere temporibus celebrati

sbyteratus mania, in occupatissimacivitate. To turn
ejus rei la bore m Cyriilo resign asse videtur episco-
pus, cum de illo Cyrillus nullibi loquatur. Admit-
teiidorum qui seoflerebant, etinscribendorum eo-
rumdern nominum curam se solum habuisse signi-
ficat Procat num. 4,curnsead permittendum uni-
cuique ingressum jnniloris vice fungi ait. Erant au-
tem p lures qui erudiendi accedebant; non enim ex
Hierosolymitana urbe solum,sedex pagiseturbibus
etiam episcopalibus habuisse videtur auditores;qui
deinde vel ab episcopis vel apresbyteris vel a dia-
coaisbaptuandierant;quosidcircomonet cat. 17

DISSERTATIO 1.

num. 35, eamdem esse semper baptismi vim etgra- A slidio consulit, ac catecheson prolixitatem excu-

tiam, quicunque tandem ex illis pr&iatis ritum sa-
crum adminislrent. Singuloiutn volun tales explo-
raudaeeraul. ne quis vel doloso animo, vel prava
alia aniini iuduclioue aeccderst: turn profcclus in-
dagandi, quod sc so II kite examiualurum ait his
ve r b i s Proca t, n . I .'» : V idc bo at udlum am uscuj u&q u e
viri % viffcbo xmicujusque femhim pktatem. Ad hasc
acccdentium conl'essiones audienda;, qua! omni a
prorsus an tea eta viL» peceata sum ma fide expri-
mcrc debebant, cat. 1, num. o, sed pra:eipuus in
diccndo lahor. Praeler ordinarias in synaxibus ho-
rn i lias, trcs aut quatuor singulis hcbdoinadibus
habcbal calechoses ; qtianim mullro prolixa?, et
sermon cm in noctein trnxisse vi dentin 1 .

sat, quod sa?pe facit, suoipse I abort non parcebat;
imo ad paltenter et perseveranler ai diendum quod
ad ipsoruin utilitatem pertinehnt, vehementer hor-
tatur. Vid. Procat. num. 10, cat. 17, num. 20. Su-
um ea in re ipsis exemplum proponebat cat. 4, n,
20; nam sidoclores, iuquit, non minimum deputant
lucvi sibi accedcre quod hicc addiscas, tu quis addiscis
7ion debes libenter multitudinem verumquw dicuntur
exciperc? Alibi, nimirum cat. 13, n 22, ex ipsa in
Sanctis locis com moraiione* eorumdemqueeonspe-
ctu, amnios eorum ad sustinendam oralionis de
tropceis Domini prolixilatcm exitat et roborat.
Tantus ipsi baplizandorum res pectus et cura, ut

etiam in horniliis Dominica die ad totam pic b em
•15. Hrec omnia admirabili diligentia ot alacritate g tuihitis, illos speciatim respiceret, et ad eorum in-
;rhinctus Cyrillus. Pnecipuam in Dei auxilio po- slitutiouem oralionem suam accornmodaret, quod

suit fiduciam, cujnsopem sibi audi tor um prccibus
sa?pe accersiri postulat. Vid. cat. 12 n. 4 ; cat. 13,
n. 8. Turn ecclesiastic am doctrinam totam annuo
complexus, cam in lolquoloporluilcatcchesesdi-
visum, per totam Quadragesima in indefesse audilo-
rum animis instil I avit, cat. 18, n. 32, umui argu-
mcnlorum gene re probata in ; et contra o nines Ee-
clesia) hostos, gentiles-, Samarilas, Judiuos, lucre-
ticos, propriis adver.-us unosquosque argumenlis
roboratam ; quod et Procat num. 10 Caelum m re-
cepit, el. diligentissim* exseculus est. Cogilanti
quemudtnodum secuiius et altius nnguia nostra)
religionis dogmata in audi torn rn anions iiiYprime-
rentur, sneeurrit in generalcm prius el eonipendio-

testaltir cat. 14, n. 24. Ulinam catechist® nostri
illam Cyrilli rudes instituendi plenam roboris et
succi rationem sequerentur, non tarn supiua re-
gnaret nostras religionis ignoralio !

CAPUT VI.

Qux fuerit Cyrilli el S Mavimi. Eccleslrque Jew*
sohjmitame. dc diszidiis Ecdesiam eo tempore von-
turbantibus sententia*

16. Quo tempore Cyrillus diaconi et presbyteri
gruihi in Eeclesia ministrabat, gravibns ilia procel-
lis jactabatur ; quas ipse deplorat. et ut proximi
Anlichrisli adventus pnmunlias special, cat. 15,
n. 7, 9 et 18. Episcopi adversum episcopos, clerici
contra clericos. populi in pnptdus tan to animo rum
sum omnium Jidei oapilufn expositioncm pruunit- C fervoredebacchabautur. ut ad sanguinem usque ea

terel in cat. 4 qua nalione praspuratus audi to rum
animus singula nos>lhacsuoordtne proprieexphcan-
da faciliu* intelligeret Et h(8& una catochesis quasi
pcrfunctorie et preparation is tunltun gratia, a Cy-
rillo ilicla, pi nra. complcoitur, quatn oinues fere
Patrum, quibus symboli tradilioneni et expositio-
no m absolvimt concioaes ilu;U3 instituli, quod
ejussacee^sor seqtumnliir aiutor vi.ielur Cyrillus,
cat. 4, n. 3. Maximum ilium sludium audiloresad-
ver.sum hiereti^orum. eorutu praesertim qui illis et
locis et torn paribus gras.-abanlur [X., doles et frau-
des armare. Proplerea diligenter etH'uin historiam
et prava dogmata describit; nee timebaLos et lin-
guaui recensitis cor tm blaspliemis et itnpuris sive

dissidia prosilircnt ; ibid. n. 7. Nimirum Ario etse-
quacibus in Nica>na synodo darnnatis et Eeclesia
ejectis, Eusebius ulerque Ca'sariensis. ac pra?ser-
tim Xicomediensis. una cum nliis factionis ftjusdem
cum Arii el pfirsonxetdognalibustecte, imo el satis
aperte taverent : Athanasium, Euslathium, cajte-
rnsque fervidos consubslantialilaiis defen sores ar-
libtis omnibus oppugnar^, et sedibus dejicere !en-
tarunt Hinoalroeesjactata? adversuseoscalumnifie
quibus dum plus a?quo taciles ab imperaloribus,
alioqui piis,aures accommodantur, ipsis assentien*
tib us ac jubentibus, deposilioae, exsilio, variisque
pcenis sanctiores[XIJ vexantur episcopi. lnde inur-
bibusseditiones, dum novi in sedes charorum po-

dogmatis, sive factis commaculare ; tan turn, ne ea D pulis episcoporum armata vi intruduntur ; aut ve-

rum rerum ignari audi lores eorum mendaciis et
biandiloquentiacapcrentur. Vide cat. 16, n. 5 ; cat.
6\ num. 13 el 34. Cum que omnium max i me Mani-
chau' periculum crearent, ho 3 majori opera et om-
nibus loeisoppugnal. Non erudiendis et instituen-
dis solum aadilorilun o'iicium strum fiuiri existw
mabal ; sed el ad pugnanduin el uhro laeessendum
hostes Eci:!e>ia3 etad pra»dicandum aliis quod didi-
eeraut»eos pra?pararesui muneiis arbitrabatur.Vid.
cat. 3. u. 13; cat. 12, a. 27 et 38; cat. 13, num 22 et
37 ; cat. 14, num. 15 ; cat. 15. num. 20 ; cat. 18,
num. 10 el 11. Dum autcm audilorum tasdio et fa-

Patkol. Gr. XXXlil.

teres principum favore vel conciliorum auctoritate
sedes pristinas pulsis intrusis repetunt. Sed nus-
quam majori cum piorum ofTensione se prodidit il-
lud episcopate dissidium,<juam cum convocato am-
borum imperatorum Occidentis et OrieiHis con-
sensu, Sardicensi concilio, episcoporum divortium
factum est ; et major pars, Calholicorum videlicet,
Sardicffi remanserunt ; Eusebiani lurauliuariafuga
se Philippopolim recepere,privaluin concessum ce-
lebraturi. Ambo concilia sese mutuis unatiiematis
perceilunt, datisque synodicis ad universes orbis
episcopos litteris sese gravissimis crirninationibus

01 IP

DE VITA S. CYR1LLI.

rant, Sardicenses Philippopolilanos Arianae do- A Ecclesiae communions fruebantur.Sabellianos quo*

ctrinao, Philippopolitani Sardicenses Sabcl liana? :
I'lichiviim cvnliuiii utrique alterosinsiiflulant. Auxit
pr<etetva et iavit ea Ecetcsiu) disstdia duplex ea
tempest ate, qiuc ut pliuimum veibiduntaxat fuit,
&ed unimos laiivn diverse movit conlroversia ; ni-
mirunide eon<mb&tantiali etlribus hypostahbus.

17. Quid in his eorUroversiisCyiilloanimifuerit,
quarrve partes secutus sit, pretium opera) est dili-
gentius inquirare. Hinc enirn scriplis ejus non mi-
nima lux affuKgebit. et probabiles de ejus conse-
qudulibiislciuporibussentftiitiifi ct cestis conjectu-
re riuev nlur.Tum de Eusebiano; partis dolis. turn de
Ai-hawiasas causa? juslitta non satis edoetus, neutri
parti quam alteri abdietior, et in utraque lraterni
odii et fotae hareseos suspicionem adhasrere ex- jj enirn Vater heminem induit; Sed Film: dicatur enirn
islknans, jubebat audi tores eo scandalo niinirne
perturbari, heccin antecessum a Christo, tan qua ru

que eaatate vel nullns omnino vel paucos novimus
qui privalam sectam conslituerent ab Ecclesia di-
visam. SabflliSque nomine gioriarcntur. Non alios
erga Filio paternitatcm in Ecclesia pradicorc dicit,
quam vel Marcellumet Photinum certosCyrilli sen-
tentia h.'erelicos; sed quorum alter a Catholieis sus-
lentabatur, alter, Sirmiemis episenpus ad annum
usque 3K1 mansit; vel tandem lotam opposilonun
Eusebianisepiscopormn.etcoiisnbstfuitiiililatejiiad-
versus eospropugaantium turbatn. Postremum hoc
suaderi potest eo catechesis H, n. 17, locoubi duas
oppo3ilas Sabellianorum et Arianorum ii^reses
rejiciensj de prima ait : Dens vera* est films, ha-
hem in se ipso Patrem. non in I* air em mutalus, nee

proximi Antichristi adventus signa pranuntiata
Cuisse momrns. Sic enirn loquitur cat. 15. num. 7:
Si audieris quod episcopi advermm episeopos, et cle-
rici contra dericos. et populi m populos ad sangui-
itemmqne gra$mniitr y ne perturberis ; prediction enirn
ante full- lul'erhis: Si in aposlolis deprekensa est
prodUiOy miraris si in episcopin quoque fraternum
odtumrepmiatur. Monet ne niagistrorum exemplum
et aueloritalein ea in re sequantur ; quod ad se ip-
sum eliam si similiafaceret extendit. Neque et'am
$i ego qui tc doceo per earn, tu mecum una pereas ;
fits tuiim est auditor cm magistro meiiorem fieri* Schi-

tibere Veritas. Quod hie se foraiidare Sabellianos ne-
gat?Ulline sub ConslantioCyrillo timendi fuere ?
An Maroelhim Ancyralein solum et sequacesintel-
HgitV necii magisforrnidabiles. Piwlerea tectis lue
reticis vel Filiuin creaturam docentibus, vel Filio
paternitatem prajdicantibusplenam Ecclesiam ait.
Atqui Marcelliani Ecclesiam non replebant. nisi
eos a quibus adjuvabatur e; susleiHabatur Mar-
cellus, unaconjunxeris. Palam igitur est eum eon-
substantialisdefensores, quorum Humerus et auc-
toritas erat magna, respieere.

IB. Ad earn Sabel liana? hmresis, quam in illis vel
in aliquaeorum parte su<picabaUir,formidinem re-
toco, quodconsubstantialis voce non est in cate-

nifita banc populorum et Ecclesiarum ab variis et ^ obesibasusus, quanquam earn nullibi repreliendit.

con! rani s ba*resibus quas utrique fovercnt, nata
existimabal. Cat. -17, num. 33, com memo ran* illud
sancti Spiritus valicinium, quod in novimmk tern-
paribus dmedent quid cm a fide *, i J factum observat
nun in antecedentibus solum temporibus, sed etin
pra?senlibu<schismaLis videri^cumdiversuset mul-
lis modis varius esset hooreticorum error. Cat. vero
15, n. 0, genera I flitst a fide defectionem, sive apos-
tasiam. quam Paulus Antichristi advoniui pi*a*viam
oliinev nkiiam dixit, jam adessemonet Nunc vero,
in qui l. defect io est: defeeerunt enirn homines a recta
fide, i t alii quidem Filio paternitatem pr<rdican( y
alii vei'o Christum ex non extantihvs ad esse perdu-
Cliint dicere audio t. El prius quidem conspicui n-ant
haretki, mine autem tectis h/ereticis plena est Eccle

Similiter nee unius nee trium bypostaseon mentio-
nera in explicandaTrinilate adhibct ; quasi ulrum-

quepravauteniinminteipretaUonesuspectum.Nam
incognita Cyril lofuisse. quas circa consubstantialem
et tres hypostases Ecclesiam conturbabantdissidia
versimile non reor. Quod autem in duabus illis
Eusebianorum ? et divers® partis episcoporum fac-
tionibus.utipsecensvbat, et fralarmun odium, et
liJL'resis suspicionem hrorrro existimavit ; non id
eum de omnibus et singulis qui eas paries secta-
banUir, episcopi? sensisse crediderint, sed tantnm
de ducibus et principibus. Quamvis enirn occultis
hsereiicis replelam Ecclesiam dicatcal. 13, num 9.
observare tamen nosjubet cat. 10, num. 22, non
apud exteras tan turn naliunes, sed et in Romano

$w. Quod tectos (XHJ et in Ecclesia latentes ait, D imperio qua late palet, episcopos, presbyteros, dia-

conos. etc.* a Spiritn sancto variisvirtutum etdo-
norum munerihus dilatos; etcat. IS, num.27, flo-
renlemposlperseculi«>ncs Ecclesia) slatumdepingit
Autergo mulios existimavit nullas in srbismate et
basresi [XIII] partes habere, se-eque in illis conlen-
tionibus mr^ios lenuisse ; aut mulios ctiam in di-
versis partibus vera Calliolicoset pios arbitrabatur.
Certe cum occulti lantum ii essent hxreiici, exte-
rioremcum utrisqueEcclesiaj socielatem retinebat.
19. PeropLaremus sane ut Athanasii et conjun-

qnos supra commemoravit ha>rctiros; arguxnento
est eum de professis et publicis Sabelliani?, Aria
nisve non loqui.sed dceontrariisEusebianurum et
diver-a % partis cpiscoporum f'acUoriibus.Nam Arianj
!»' fvsirn palam el apcrte prolitentes, separatosque
ab Ecclesia con von ins tenentes eo tempore pauci,
iVicanique concilii anathemale ab Ecclesia ejecti.
occult tin! licet apud Eusebianospatrociniumreperi.
rent a b om nibus tamen derelictiexosique videban-
tur. Eusebianos igitur hie solos notat, qui adbuc

1 1 Lim. iv t i .

DISSERTATIO I.

4<5

otorum eidem episcoporum, qui se pro catholica A cone. Philipp. apud Hil. fragm. 3, n. 23, apud

eumdem Hilar, lib. x De Trw.^n. 5, et Socratem
lib. i, Hist. eccles. y cap. 23. Nee deerat accusation!
color el Locus. Videbant primo Marcellum Ancyra-
nurn in eadem causa cum Athanasio conjunctum,
Catholicorum iavorc et gratia sustentatum, eorum
conciiiis iterum ac semel absolutum, cum Euse-
bianorum conciiiis damnatus esset. Atqui Marcel-
lum Orientalesin gravissimis erroribus deprehen-
disse se non dubitabant : eumque Cyrillus pro certo
et indubitato haoretico habuit, Sabellismi et pejoris
etiam crroris reo, cat. 4 5, n. 27. Ifoc porro Mar-
cell i defenmo Catholicorum apud Orientates existi-
raationi dudum nocuit, ut intelligimus ex epist.
Basil. 10, qua presidium illud ha?resis Marcellianae

fide tuenda discvlm'ini dedere, causam rnagis per-
speclam ; Husebiauorumque doles, fraudes et ca-
lumnias perfecting ac penitus compc&hensas ha-
buissBA; hoc utrosque, et calurnniatores Ecclesia?
lid em oppugn antes, et calumuiam passos sancta?
Trinitatis defensores, uno ordioe et loco habuisset.
Non mul to posteum ab errore libera turn videbimus.
Interim mnlta ad sub le van das ejus suspiciones,
judicium que exeusandum non desuut. Primum,nec
illud sane pa rum est, quod cum oreteri fere in
Oriente et Syria, Euschianoruni m Athanasiumet
soetos calumniis sufFragarenLur,eorumque causam
adjuvarcnt; Cyrillus in eis et fraternum odium,
et gravissinKe litres is patrocinium, et suspicatus

sit el deprehemierit. Eusebiani sub catholieis in g confirmationem appellat ;.et ep. 52, idque pneoi-
speeiem professionibus de lite see ban t ;quas ad ex- " puum fuit Philippopolitauo]

pugnandam haeresim revera invalid iores, et ipsa*
ad h aires im si quis vellet non ocgre Qcctendfe, ni-
hil lumen nislverum etcatholioumsonabant; nee
ha&resim palam aperuere nisi post aliquot annos,
sive in Medio lanensi concilio an. 353, sive potius
in Sirmicnsi an. 357. Catholicos non directe propter
diviuiialem Christi propugnatam, sed aut accusa-
tionibus variis ad mores spectantibus. aut im posit a
Sabel 1 ismicri mi nation eoppngna ban).. Multosetiam
e sand is episcopos. Simula to orlkodoxae doetrjna?
aut recti ordinis studio, in suas partes pertraxerant
dolorum et fraudis ignaros, ut etiam confessorem
S. Maximum Hierosolymitanum episcopum; non
enim omncs qui Arianis illis conciiiis intererant,
fraudis priheipum et faction is socii. Ilaud tamen
se et Eusebiauornm arlibus, et imperatoris hanc
causam sustentantis auctoritate moveri passus est
Cyrillus, ut eorum se societati et causae addiceret;
sed in eis ba?r'*sis Aria rite patrocinium subodoratus
est, et inimicum in fratres anirnum exhorruit.Se-
cundo, quod in ad versa? partis eplscopis eadem
suspecta habuit. id tempo rum con fusion i et cala-
mi tati tribuendum. Tain atroces in eos et tanta
fnlucia jaetata? ingerebanturcalumnise, ut prorsus
innocenteseos arbiLrnri difficile vid ere tur. No rid urn
erant editre eximim ilia? ab Athanasio apologise,
Aria no rum historic, o rati ones eontra ipso?, quibus
de tola Eusebiana? causa* ini qui late edocemur,
Christi confessoru mi nnoomUiademonstralur, A tha-

Hppopolitauorum, cur Sardicenses
Sabellismi accusarentfundamentum,apud Hil. frag.
3,n. 23. Pra?terea, licet consubstantialis det'ensores
nihil vulgo nisi catholicam doclrinam tuerentur,
suspiciosa nihilominus Orientalibus vox erat, sive
propter perversum ejus olim in ore Pauli Samo-
satensis usum, quapropter in concilio Antiocheno
damnala ferebatur ; sive propter nonnullos, quos
Hilarius de synod is num. 67, confitebatur ea voce
ita uti, ut komousion impie mayk qxtam pie pra-
dicare v ideren tur . A ccede b a t ta n d em tr i u m h y p o s t a-
seon dissidium. Qui cum Athanasio conjuncti erant
eptseophunara vulgo hypostasim et trespersonas
admittebant; quod quid em OH en tales passim nihil
a Sabelliana coufusione dilferre criminabantur.
Quanquarnaulem Athanasius diupostha?c tempora
in concilio Alexandrino an. 362 audi lis utrorum-
que rationibuh et fidei expositione, hanc verbi con-
troversiam esse deprehendisset et notasset ; dudum
tamen mansit altercalio cum animorurn fervore
conjuncta : Basiliusque tantus vir, non hanc nomi-
nis et vocabuli, sed nullatenusconlemnendam. et
ad pielatis stmpum pertinenlem dispulationem ar-
bitrabatur, qua? schismati Antiocheno occasionera
ministrasset. epist. 349. p. 345. Unius hypostasis
asserlione Sabellismum instaurari censebat epist.
64, pag. 100, unam hypostasim a Sabel lio dictam
aiebat epist. 349, p. 34o, et a Marcello Ancyrano
epist. 74. p. 126. Quapropter epist. 325, pag. 320,
laudat Epiphanium quod scripsisset necessarium

aasii etsociorum tides luculente explicatur et de- D esse Ires hypostases con-fiteri. Quod si ea Basilio

fenditur: qua? nisi nobis adessentauxilia, baud ita
forte certum nobis esset quid de Arianis conciiiis
sa n ctorum que accusal ioni bus nos sen tire oporteret.
Contra, vide rat Cyrillus, siquidem post Sard ic ease
concilium dicebat, utriusquc coneilii Sardicensis
et Philippopolitani repugnantes et reciprocarum
accu?a lignum plenas litteras, quibus pi or urn ani-
iTios, qui rem penitus non noverant, 'XlVjadversus
utrosque ott'endi par erat Tertio, Catholici passim
ab Eusebianis uti Sabelliani infamabantur : hacac
cusationedejeetusAntiochenaEcclesia Eustathius.
Earn in omnes alios intentatam videmus in epist.

venia datur, quanto a?quius Cyrillo debetur, qui
longe ante scripsit?quanquam ipse triura hyposta-
ses n pronuntiatione abstinuit, Arianismum forte in
hac profess! one suspectans. Si post Sardi cense con-
cilium catecheses dixit, videre potuerat expositio-
nem fidei, quae ad calcem synodic© hujus coneilii
epistojjc cum ea continenter habetur apud Theodo-
re turn lib. fi, Hist. cap. 8, et ab nonnullis coneilii
Patribus, reciamantibus cseteris, profecta exislima-
tur. In ea post vehementem Irhitn separatarum
hypostaseon [XV] refutationem.hanc se catholicam
fidem ac traditionem accepisse aiunt, unam esse

DE VITA S. CYRILLI.

trium hypofttasvm quam haoret-ici o£j(av, essentiam A
vel subUdntiam dieuhLPropter inlempeslivam forte
hujut asserlionisauclaciam et atlversa* partis crimi-
nutiones factum uiauctoritalecaruftriteaexpositio,
quam Athanasiu*, Eusehius Verceilensis atiique
concilii Alexandrini an. 362. Fat-res omnino vol legi
vel proferri vetuerunt t Atban. torn, ad Antioch. n. 5,
cui rei f sicut et cseteris in eo concilio decrelis sa~
sensit et subscripsit Paulinus Antiochenus, ibid,
n. 11. Hac expositione qurc ipsos unius hypostasis
asserlores oflendit, si Cyrillus offensus est, mirari
non debemus.

20, lliud quoque non parnm ad excusandum
Gyrillum valet, quod non proprios sibi de dissidiis
ecelestasticis sensus, sed quos a Maximo pn&sule
acceperut, quique in Eeclesi i Hierosolyinifena et ™
tola forte Pahestina communes eraut, expressisse*
ac rue Libre* Landem eutn lis sumpsisse videatur.
Quisenmicredat juniorem presbyterum.cujus fidei
totamepiscopatussarcinameredideratsuuspra>sul,
alios quam episcopum suuin de rebus gravissirais
cogitalus hubuisse ? Sed, ut id magis approbetur,
juvat paulo alLius de sancli Maxima etPaleslinorum
prasuluni hoc tempore sententia inquirere. Maxi-
mus confessor cum aliis Pajlrestmis episcopis Tyrio
contra Athanaiium concilio, Arianorum dolls de*
lusus interfuit Nacrat Hufinis lib i Hist., c. 17,
quod cum Puphnulius Maximum in concJHo una
curnAlhanasii inimicis sedentem vidissel.pro nimia
sum pJici tale nihil de illorum seeiere suspicantem,
preheiisum rnanu abduxit e oonsessu.ct de singulis p
inslructum perpetaadehinc Athanasiocommunione
sociavit Idem factum Sozomenus lib. u, cap. 2Ki
post decretam et pronunlialam in concilio Atliana-
sii danmationem refert, innuens Maximum earn
hoc facto improbasse ; de retcnta tamen a Maximo
Alhanasii communione siiet. Utut sit de iiia Ru-
fini etSozomeni narratione, cerium videlur Maxi-
mum el Pal;t>slino&episcopos,siveiu concilio Tyrio,
sive postea.vi compulsos aliquid in nomen Alha-
nasii subscribendo commisisseJiefert enim Ai haua-
sius in HiMor. Arianorum ad monavhos, num. 23,
pag. 338, cum ipse an. 349 Pula?sfinafti pe-rirans-
ireU ormies Palflestiiias episcopos, duobus vol tribus
exceptis, iisque stapedis vtris, itu AlhaLasiura
suscepisse et communionem ejus amplexos esse,
xal iv,v i?po^ auxov ^airxrarcd xoivfevlav, ul etiaui J)
litteris se excusaront, quod ca quos prim scripse-
rant, non ex animo, sed *i coacti fecissent : *i2c sud
YprJ/at xa! aftoXov^aacftat, oti a rcpvespov ^paiav,
ou xati -poabutv aXXa J3i*£o;j^o'. izzr^irx^u Ho-

rum vero episcoporum grincepsMaximusfiiu cujus
nomen in lilleris ad episcopos Egypli et I cclesiam
Alcxundrinam pro Athanusio bcriptiscastcrorum in
capile hahelur,apud eumdem Athanasium Apolog.
cout. Avian, num. 57, p. \V6. Si quis Maximum a
comraiml caHerorum culpa liberate veJit, per me
licet Idem tamen eodem anno, concilio Hieroso-
ly mis ad dedicationem basilica* Resurrecli onis con-

gregate, ex cisdemque episcopis qui Tyri antca
fuerant composite, interfuit ; in [XVI] quo Arius
et sequaccs ad communionem sine p^nilcniia re-
cepti fuere. Nurti temeraiia) ill* et contra leges
ecclesiasticas receptioni in lercesserit, seseque op-
posueril S. Maximus, incerlum. Unua laudalur
apudSozomenuin lib. n, cap. 33. Marcellus Ancy-
ranus qui Arianorum admissioni consentire nolue-
riUnecconsecralioni basiliciBinteresse,dum borum
episcoporum communionem reiufjit Qood Arius in
Ecclesia Hierosolvmilana communioni resiilufus
sit, hide factum puto ut cum ejus JVasresirn Cyril-
lus variis locis ^raviter oppugnet, oniuesque itlius
surculos perscquatur, nuiiqnam tamen Arium de
nomine appellet; vel ejus lueresissequaces Arianos
dicat Idem Maxiinusiisduhio prooul as^ensit quw
contra Marcellum Ancvratem ab Eusebianis decrela
sunt sive Hieroaolymis an. 3IjM, ubi causa ejus pri-
raum examinari ca^pta, si\*e ConstanLinopoli anno
scquenti, cum, uti plane convielus, abdicatut^ cpi-
scopatu est: nam Ecclesife suce sententiam, ut vi-
delur, exponens Cyrillus cat, 15, n. 27, de ejus
li^eresi verba faciens, banc appellat novissimum
draconis caput,quod in Galalia recens succrevisset.
Convocato an. 341 ad Encaenia Ecclesia* Antioche-
nse concilio, dedita opera Maximum abfuisseferunt;
pcenitentia ductum ait Sozomenus lib. jii, cap. 6,
quod fraude deceplus eoruin qui Allianasiutn pje-
cerant episcopatu, sentenli;e suffragaius essct. So-
crates lih. n,c. 8,eadem conlirmat. Nee aliis postea
s*ve Eusebiiworucri siveCatholiMrurn conciliis in-
tferfuis.se videlur. Nullo tamen ante uunuii) 340
publico teslimonio quae in Athanasium eraut ges-
ta retraclavit.

21. Cum autem Pal-'pslinam ipse ex Galliis redux
eo anno pertransiret, omnes, uti jam dixi, prnvin-
ciie itlius episcopi, duobus vel tribus ? Aeaeio ni-
mirum Cojsariensi el Patrophilo Scytbopolilano
exceptis Hierosolyrnis concilium cum Maximo ce-
lebrunles, Alhanasii communionem amplext sunt,
quieque contra cum scripseranU vi adactos fecisse
datis liileris sunt conlestali. Insuper ail episcopos
jKgypli. etplebeni Alexandrinain litieras dedenuit
de reditu Athnnusii gratulalorias ; eisque aiunt se
aniore ecciesiasticte pads cum ipsis con*pirantes
Athanasium prioies amplexos esse, per emnque
cum ipsis com muni care ; apud Athanas.j ApoL
cont. Ariun. n. 57, pag. 47^>, subscribil Maxitnus
cum aliis quindceim episcopis. Eodem tempore fa-
ctum videlur. quod iidem cpiscopi synodic^ ad
omnes loiius calliolica* Ecclesiae episcopos etcom-
ministros concilii Sardicensis epistola* subscripse-
runt; apud Aihan., ApoL eont. Avian, n. SO, pag,
169.Eadcm sunt enim episcoporum nomina eod^m*
que fere ordine script a, nisi quod num. o0 deest
Maerini nomen, quique Thi-odorus appellatui num.
57, hie Theodosius dicilur. Ac Socrates lib. n,
cap. 24, Sardicensis synodi decreta Maximo ab

DISSERT AT 10 J.

Athanasio significata et nota facta elicit ; xxcoKpst*^ A cium Cyrillo prae
its :{ sac ta xe foo xrj; sv 2ao3:xf t G'jvd'oo-j yvtuoOiv- tuisse.

ter eamdera assertam objicerepo-

xa' cicjue concilii Hierosolymis cogendi auctorem
fuisse Ex his omnibus colligimus 1° Maximum,
aul Pulu-s linos saltern episcopos con Ira A I liana-
shim, sed vi adactos subseripissc ; 2° Eusebiuno-
rum fraud is ol dolorum i^naros non fuissc, [XVII]
quibus vis at iniquis gestis consenltrent adhibea-
da fuerit ; 3° nonuulla ipsos Eusehiunis concessi-
se, nti restilutionem Arii. Marcelli Anc-vraai con-
demnationem; 4° Maximum in posterurn omnes
episcoporum conventus eJTugisse.neque porro Sar-
dieeivsi concilio interfuisse, quasi tnrbas ovitan-
tem, et utriusque partis episcopos suspectantem ;
5* A than a si i communion era pa I am saltern non te-

CAPUT V.

Mortuo vel exauctorato Maximo. CyriUus post ali-
quantum temporis fd episcopus HierosolymUamts.
Canonica ejus ordinal io defend itur ah impact is m-
lumniis Luckla crux HierosotymU conspicitur,
idque Constantio nuntiat CyriUus.

22. Difficillimum et vexatissimum ingredior Cy-
rilltanrc vifite tempus, episcopalis nimirura |XVIII]
ejus ordiuationis ; qua? ab auctoribus etiam icqua-
libus magna varietate, ab nonnullis verocumgra-
vissima et incredibiii prorsus Cyrilli criminatione
conjuncta rcfertur ft cum aliquo ordine proce-

nmsse i n ten m; nam ex Athanasi Hut. Avian.. r> a

' ,. , . ,. ' B damns, plura habemus hie tractanda : i° Nura

num. 2o, et synodicarumJerosolyrni tanas sy nodi ad

ilCgyplios litterarum verbis, non obscure Paheslini

turn primum an. 349 Alhauasii conimunionem pri-
de m iu tor ru plain ampleelunlur. Unde Socrates
lib. n, cap. 24, ait Maximum Uim Athanasio com-
munioneiu ct dignitatem reddidisse : *A7Eo3iS'oai
seal aSxoc xr ( v y.o:v<ovlce> 'A Qa vac up seal x?fw d^iotv.
Philoslorgiiis quoquo lib. :u, num. 12, Maximum
in eorum nnmero pone re videtur, qui priusa con-
substantial i ulieni,ad Athanasii sententiam postea
declinarunt. Ante hnBCtemporaigiturMaximus me-
dium se in bis turbis lenebat; Athanasio nulla ex-
teriore communiouis nota conjunclus, Eusebiuno-
tumdolos et conventus exosus, netitrius partis pro)- post ftiacarium Hierosolymorum episcopus moritur.
suits uLi ab Kcclesia alienos spectans, haereses op- p Delude post aliquanturn temporis quo sedein va-
positas, quarurn utrique pairocinium alteri parti casse ait, ordinationem Cyrilli per Acacium C:esa-
objioiebanl, detestatus; in utrisque forsitan vitii riensem et cajleros episcopos Arianospotuit. Theo-

raorte an deposilione fi merit episcopalum MaxN
mas ;2°quo anno Maxiraus episcopatum claused t,
et inieril CyriUus ; 3° expendendaevarhc in Cyrilli
ordinationem crimination> , s,eaque abiisliberanda.
id porro pro)sLabimus nudo veritatis amore, nullo
Cyrillum praepostere purgandi studio occupati;
sed a no tori latum, liberum de omnibus lectori
judicium permitlemus.

23. llieronymus in Chronico ad ann. 349, p. 183
(qui quidein numerandus est 350 ; nam in Chro-
niv.) i I lu uno anno scram nostram anticipate, Maximi
mortem assign at Quadrage&imus, in quit, Maximus

aliquid su spectans. Eadem, ut ostendimus mini 18,
Cyrillo stabat mens et sententia. Seddubilari non
potest quia Maximo se ad Athanasium adj'uug<mte>
eadem secutus silCyrillus, el synodi Hierosolymi*
tame in Athanasii gratiam decreta suo assensu, ac
prajsenLia fortassm ipsa comprobarit. Unde id con-
firm em rogas? I'rinio, a it ti qua ferebat Ecclesix di-
sciplina. Roma?, Alexandria?, Antiochia\ ul in con-
ciliis provincialibus interessent una cum urbis in
qua concilium celebrabatur episcopo.cjusdem Ec-
clesia? presbyten etdiaconi, quanto id verisimitius
de pnecipuoac prinio presbytero. qualis turn Cy-
riUus ftral. cui etepiscopalia munia, et totius pene

doretusquoquelil) \iHi$t.eccles.. cap. 26, Cyrillum
scribit aposLoliC# doctrinae propugnatorem acerri-
mum, S. Ma imo ad vitam senii expertem trans-
lato episcopalem gratiam promeruisse : To-ixoaSl

<yxr>7iiy.Y,; yjtpixo^ ^$(.w0^ At Socrates lib. M Hist.,
cap. 38, scribit : Acacius et Patrophilus Maximo
Hierosolymorum ea-puhOy Cyrillum adversus e.tnx
constituerant. (fed em fere verbis Sozo menus lib.
iv, cap. 20 , Acacim et Patrophilus Maximum <m-
fercntcs, Hicrosohjmilamtm Eceleshm Cyrillo re-
gendam permmrant. Hire alter ab altero exscri-
psisse videtur Amborum credo, auctoritate per-

Ecclesiro administratio concredilu? Secundo, id D aioli, eadem repelunt Then p banes in Ohronogra-

phia, pag 34; Metaplirasles in Vita S Athanasii.
qui ipsa Socratis verba transcribit nuui 11 pag.
149 ; incerlus anctor alterius VUm S. Athanasii,
ibid. num. 19, pag 1^0, qui Cyrillum tanto im-
pietatis studio accensum dicit,quanlo vel Maximus,
velpoliu* Alhanasiusin pietalem Ferrbatur: auctor
synoiliui libulli. qui synodo Hi'M'osolymis ab baue-
ticis eoacta. Maximum expulsum el Cyrillum sub-
ro^aUim ait. Hnruin verba in Testimoniis deS Ct/*
riifa ^ s<-ripl2$ ejus a nobis suo ordine ascripla.
Qu rum sit ra io potior, inquirendum Si auctori-
tatem sequimur, Socratem etSozoxueuum (ex qui-

suadent eonsequentia Cyrilli gestu; nam uuo ferme
dunlaxatanno postea ab episcopis provincije cano-
ntce in sede llierosolymilana collocatus est. lidem
crant e pi sco pi qui concilio an. 349 interfuerant,
nee in ejuselectionr»uiconspirass.'-ntquemsibicon-
juiiclum senlentianon novisseuL I psR initio episco-
pal us ad Coitstanlinm seribens in line epislolas
c»>n subs tan tialem Trinitatem intrepid^ p roles ws
est Tandem paucis post annis habuiL cum Acacio
dipgidia, cum mutua violate fidei accusalione con-
juncta. Osteudemus porro nihil Cyrillum Acacio
p raster negatam cons ubstautialita tern, nihil Aca-

EHORY

If my

rr%~. ^

DE VITA S. CTRILLI.

bus, tel potius quorum ex altero cretcri qui similia A
scripsere, sentenliam suam surapserunt) tempore
multura antecedit Hieronymus, gravitate autem et
ecclesiasticarum Syria* rerum pcritiaTheodoretus.
Ad Ihbc Hieronymus, in eodem locoCyrillo parum
favorabilis, et inimicorum ejus maledicta fcran-
scribit, qui hanc quoque depositiunis Maximi cir-
cumstantiam non ornisissent. Quod ille^itimam
Maximi deturbationeranarrantetordinationis Cyril-
liar^ arbitios et do mines faciunt Acacium et
Patropbilum longe superiori ac graviori Patrum
concilii CP. auctoritate refelluntur, qui Cyrilium
canonice ab episcopis provincial olim ordinalum
fui sse testantur. Nee hujusmodi tern pus erat, quo
Acacius et Patrophilus si ve in concilio servata [XIX]
exterius juris forma, sive si aperta, atque impera- g
toris favore, Maximum expugnare possint. Oinnes,
uti vidimus, ex Alhanasio sup. num. 20 et 21 , Pa-
Isestinre episcopi* duobus vel tribus, hoc est Acacio
et Patrophilo exeeptis, se in concilio, oinisso Aca-
cio melropoiita suo, ad Maximum adjungentes,
synodicis Sardicensis concilii litteris subscripse-
rant; quibus Acacius ipsQ non episcopatu solum
abdicatus, sed et ipsa fidelium communione pri-
vandus decernebatur, apud Athan. Apolog. cont.
Avian, num. 49, pag. 167. An ipsi transitu mox ad
Acacium facto, cum eo in depositionem Maximi
conspirassenttet quam ob causam ? Earn uimirum
qua) ipsis cum eo communis erat, in qua propria)
comicientia* siimulis satisfaceranl, dutn Athanasii
damnationem, cui vi et metu erant assehsi, retra- p
ctarunt. Aliosne Acacius ex Syria accivcrat suio
sentential episcopos ? sed quo jure fncere poterat ?
Pneterea horum qui Alhanasio infensi errant, qua*
esset an. 349 et usque ad mortem Constantly scn-
tcntiaacqui rerum status, bis verbis aperit Atha-
nasius Hist. Avian, num. 23 : Ex aliia quidam ad
A thanasii conspectum affecti pudore sinl ; nonnulU
coram $e sistere ?io« aim, sese abdebanl ; alii pmni-
tentia ducti, qux adversus [eum] ephcopum sub-
scripserant, retractaharti. Sed vi aperta grassatns
est Acacius. Parum favorabilia in torcid erant teni-
pora; ipse pronuntiataadversum se«* n'ilii Sardi-
censis sententia depositions •'texconimnnicalionis
infamis autsus pectus saltern. He cone i Halo Cons fan-
tii erga Athanasium et Catholicos animo, ae lega-
tione Sardicensis concilii lenito, exsules passim re- D
vocabantur episcopi. Ipsi Ariani paulo ante Stepha-
num Antiochenum, propter structas ipso conscio
catholicis prasulibusinsidias, deponere perimpe-
ratorem coacti. Is rerum status an. 349. Revera
Constante anni sequentis initio e vivis sublato, non
diu postea recruduit persecutio, auctore Socrate
lib. n, cap. 26, Marcellus Aneyra, etPaulus Con-
slantinopoli eodem a nno Constanlii auctori tale p ni-
si. Sed alia erat apud Arianos Marcelli etPauIi.alia
S. Maximi causa: ilii diutumiet perpetui Ariano-
rum hostes, sajpe ab ipsis suis Ecclesiisdeject^et
cmdiura, quas ipsi Ariani perpctrarant, accusati.

Plura exstabant vetcra in ipsos Eusebianorum ju-
dicia, qua) solum exseculioni mandanda erant.
Nihil simile <le Maximo, baud ita A nan is inviso,
cuius judicium aliquod sal Lent instruenduin erat.
Nee ullis satis certis monumeutis constat Arianos
sarvitiam in alios a supra diclis episcopos exercuisse
ante an. 351 ct victoriam de Ma^nentio reporta-
tam, post quam se Constants us Aiianis magis ad-
dixit. Cum enim Socrates loco citato et Sozomen.
lib. iv, cap. 2. noiuiuljas alias slalim post obitum
Constantis episcoporum catbolicorum dejectiones
assignet, ibi lam multa adversus rectam ordinatio-
nemtempornm peccant, ul nihil cftrtipossitexsola
eorum auctoritate constitui. Mihi vero persuasum
est, Maximum ab Acacio neque anno 349 neque
3o0 deposilum luissc, vel deponi potuisse.

2*. Quo anno vilam vel episcopatum clauserit
Maximus, non satis definite affirm are possum us,
quin Cyril liani episcopatus iuitia primum assigna-
verimns. [XX] Cyril I us non serius an. 351 initio
Hierosolymorum episcopusfuit. Eodem enimanno,
mense Maio, die <eptima,epistolamadConstantium
dedit, ul idoneis argu mentis probaviraus in ad mo-
nit, previa ad hanc epistolam, num 10. Necetiam
rauHo ante ordinatus erat. has enim primas esse
litterarum ac sermonum suo rum prim i lias, decla-
rare videtur his verbis, num. 1 : Primas hasce ex
Hierosofymis ad te, Deo dilecte imperalor % litter a-
rum primitia* mitto; et num. 7 : Has Hid nostra
rum sermonum, Deo dilvetissime imperator, offerro
primilia*; has ex Uierosohjmis primas iibi eloquor
voces. Qme t r imen non minium urgenda, quasi pri-
mas omnino hasce litterctsa consecraiionc sua-de-
disset aut voces pronunti asset; nee aliud forte signi-
ficant, nisi li as esse prim as a se ad impcratorem con-
scriptaslitteras Non ibi notamfacil Augustoordiiia-
tionem suam, nee verbo quidem recens accept®
consecration is meminit. Facile tamen in omnium
fore jiulicio acquiesco, qui hanc epistolam initio
Cyrilliani episcopatus dalam pronuntiant. .Sed
nulla inili i vide or ratio ne prohiberi, quo minus il-
ium mensibus aliquot vel anno eliam integro anti-
cipem. Quare cousecratum ilium an. 330 credi-
derim, quando pax Rcclesia; eonstuhat. Jam do
extrenio Maximi anno agendum. Si Socratem. So-
zouientim, aliosquc, qui depositionem Maximi cum
Cyrilli ordinatione conjungunt, audi verim us, Maxi-
mum nonnisi an. 3ol vel 3§2, vita vel episcopatu
cessisse, consequens erit Sed horum a nobis jam
explosa num superiore sen tentia est. Hieronymus
in Ghronico y\\ri tempora digerit, Maximum an. 340
mortuum facit. Cui nihil cciiius ac fundatius op-
poni potest ; sub extrema anni 349 tempora deces-
sisse ilium oportet,aut potius anni sequentis initio,
qui anno 349 concilium transcunte Alhanasio cele-
brave rat.

25. Sed em aliquandiu vacas=e idem testis est
Hieronymus, dutn ail Maximo mortuo, Acacium et
ca?teros episcopos Arianos Cyrillo episcopatum pro

DISSERTATIO 1.

misisse,siordinationemJtfaxirairepudiasset: Cyril- A amatum et ceteris praelatura novissenl? Terlio. si

I unique couditione accepta diaconum administra-
tis*^ et ob earn impietatem saccrdolti mercede
pensatum. II u jus fabulro falsLtaleni non mullo post
iddiibis, ul videtm\ argumemis refcllemus. Nihil
tanfcn vctalaliqiiam sedis vacalionem admidi, si
qua) 1'undamentum aliquodoccasionemque calum-
niaipraisl.ilMiriLisodnuliusalirispruHiM'fti^rouymum
vacalionis ejus meininil :guse quidem optima cum
Maximi mortis el Gyrillianm ordinationis tempori-
bus conciliator. Quw vacalionis diulurna* causa,
incornpertum. Possumus in ea quaiii Hicronymus
innuit acquiesc-ere. Nempc Acacium metropolilani
curh Patrophilo aliisque fortassis moras nexuisse,
dutn idoneumsuis consiliis,atquc adarbitriumsui
versatile in episcopum quarunt, et quomodo scdi r>
Hierosolymitan<e possint imponcre laborunt. Prte-
terea omnes provinciates episcopL non ita pridein
concilii Sardicensis deeretis subscribendo, se ab
Acacii communions avulsvranl. 11 1 o contra super-
bum erigebat caput, ncc sua jura violari patieba-
tur, Durn ilia componitur dissensio, tempus in-
teWluxil. Utuc conjectura.

[XXI] 26. Hie etiarn disculiendum quod Hicro-
nymus in allcgato jam s*epe Chronko de Maximo
narrat : nimirurn mm morientem lleraclium in
smira locum substitute ; quern Cy villus episcopus
factus varia fraude soUicitans de episzopo in pre-
shyterum regradaveriL Ha' S. Hieronymi voces non
designatum simpliciter et indicatum, quod prim is
illis Ecclesiio temporibus insitatuin non eral % sed
consecratum et ordinaluin a Maximo suceessorem
significant r quod uti liberie plebis etcleri electio
ni, provincialium episcoporum et metropolitan
prsasertim legitimis elerlionem lirmandietelectum
consecrandi juribus inimicum, ab ticclesio? con-
suetudino semper alienum fuit et ante anuos *e-
ptem concilii Antiochenicanone23damnalum.Rein
itaque illam ab inimicis Ovnlli in ejus odium con-
Ac tarn [into. Prime enirn de S. Maximo temere
credi non debet factum ecdesiastico inori contra-
rium. Quod enim Er-clesiae surc prsesenliebat ab
Arianisimpeiidenspericulutu?Traii«|nillisKcclesia}
rebus mOrinbatur. compressis Ariani*, revocatis
summa gratulatioue insuas sedeh caibolicis,sepa-
ratis ab Ariaua faclione alque sibi et catholics
pari
r
s

debat, quern alium Cyrillo pnfcpouere potuit cui a
mult.is jam unnis tolam sui episcopatus sarcinam
crcdidcrat ? Quem prtcoplasse dicitur Hcracliurn,
idem sine dnbio est, quem posteaab Arianisoppo-
situm Cyrillo, et ejus l®ci>substUuUnir«]piid Socra-
tetu, Sozomenum, Nicephorum le^irnus. An Ma-
ximus Ecclesise sua) cavens enm i|»i cusiodem
pnefecisset, qiuc Ariani digiuvm sua* impi<Hali< in-
strumentum repererint ; aut Ariani ipsi iioinhiam
adhibuissent, quem ab Maximo capital; mhnieoad-

Heraclium a Maximo sibi substilutum concedimus*
fatpndum arit illegilintam banc proviiuMalibus epi-
scopis ordinalionem vUatu ess'i; cum ea ne^le^la
canonice, ut niodo vidftbiinus, ordinaiintCvrilluin*
Turtiqne nitiil adv*rsus KcGlesia? stuUila pec*Mive-
rjtCyrillus, si cum unusesset legi limns cpiseopus
Heraclium. qui se dicebat episcopum, non vi,ul la-
telur Hieronymus, sed sua$ione et piis arlihus pe-
sbyteri gradu contentum esse perfeeeril. Nic;i*iia
synodus, can. 8 Novatianos episcopos ad Fcclesiam
redeuntes solum presbytcrorum honnrem habere
jusserat, ni^i episcopo placuis^et, quod oumino
ejus in arbilrio et potestale ponit, iis eliam epU*
copatus nomen permittere.

27. Tandem ad ipsam pervenimus Gyrilli ordi-
nalionem, quam sic refert in Chro)}ico ajqualis au-
clor et oinni revcrentia dignus Hieronyitins,qu fc m
tatuen incautius inimicorum Cyril I i nialc.dir.ln iran-
sciipsisse remur. Post quem, Maximum, Ecctetiam
Ariani imadunt ; id e$t> Cyrillic* Euhj^hiuA ; rttr-
sum Cyritlus, Ircncew ; tcrtio Cyrillm, HUarim \
quarto Cyril (us. Quorum CyriHus, cum ft Maximo
fuisset presbyter ordinatus t et post modem ejus ita
ei ab Acacia episcopo tmsariensi el c&Urh ephcopis
(XXUj Ariani^ episcopatus permit teretur, si orrfina-
tioncm Maximi repudiasset ; diacoinis in Ecclesia
adminislmiil: ob quam impielalem saewfotii mer •
cede pen&atus, lleraclium^ etc. Lcviora Htillnus, sed
simile quid piaminsinuans, eademcuin Hwrorryimi.
Q ut vidytur, scribere veritus, lib. //«><• ec&t.. , r. 22,
ait: llierosolymis Cyrilhis post Maxhuut/). saterdo-
tio tonfusa jam ordhmtione suscepto, aliquando In
fide* sa>p\us in commanione tariabat Quam anl. r, ni
ordinationis confusionem narrat. sic intelliyo: Cy-
rillum eo tempore ordinal urn episcopum, quo Aria
norum factioue passim ordinationum episcopiiliiim
ordo et tranquillitaspcrlurbabalur ; Lujusquo con-
fusionis partem aliquam in Cyrillianuni ordinalio-
nem pervenisse. De ilia vero Cyrilli tid^i et com
muni' nis variatione alias. Hlos omitlo qui Acmcu
et l^ttrophili factionepulsum Maximum etOyrillum
inslilnlum scrilnmt, quorum falsain. quaulum ad
expulsionem Maximi, sentenliamostendimus imim.
23j. Hie porro oslendendum suscipimus. neo Aca-

ordinalum esse.

28. Primo enim illis omnibusscriploribus oppo*
nimus longe superiorem Patrum concilii Con^hiU-
tinopolitani oecumenici ii-aucUiritnft'UK qui rtnspi-
stola ad Damastim etOccidcntabrs cclesia>Ui::ru:u
Ori^ntisrerum slatum exponente- iladet^yiillo !»•
quimlur apud TheodoreL lib. v Hist . cap \) :
HUvWtitjntiiQnto aulem Erclemm* qua>, u (tier est om*
niu"< BtyixtUtrum. reverendissiwnw lh>oque diivcti**
simani Cyrillum episcopum me indkamus : qui et

DE VITA S. GYRILLI.

canonic,* olm ab episcopis provincial ordinatus fait, A las et iterasse: atqui milium ejusrei rnonumentum

rfAai, ct plurima variis in lock certamina mbiit.
Hoc amplissundillusirissimoque coucilii, quod bv
terajcuinciHcanunieralar.tftstimonio^aduii^ omnia

quae in ordtnationem Cyril li coiigeruntur probra.
Prisons fiierat Cyril lus anno snperiore conciiio
Constantinopolitano ex eisdem episeopis eongre-
gato, quibus ipse sine dubio ordinaticnis sua* ra-
tionem propter maledicta inimicorum exposuerat.
Aderaut cpiscopi complures sanctitate Lnsignes et
ecclesiasticis fastis ascripli ; quorum plume Sy-
ria, aliqui ex Palaestina fortassis, Orientaies oxnncs
de ecclesiasticis Syrioe rebus melius sane instructi
quamHieronymus, Lalinus homo. Scribebant ha>c

istis teniporibus reperilur : nonni?i longe posfea
eo amentia) pervenerunl. Pruuu.n id tentaturn a
Georgia Aiexandri no circa r:n nam ftjG\ a pud A than.
Apolog. ad Vimtiant, n. aj., et ex Marcel lo et Fau-
stino libelii siipplids, p. 77, sed malum tunc Hon
longe propagatum Cum enim BasUius maudivisset
EuslathiumSebastunum quusdani reordinaroausum
esse, 6ftt 'M\ awr/siso-ovrjcrai tivok koXfj/^v, ve-
rus no rumor esset, qui hoiniimm omnium iiorrorl
et detestationi objiceret. an figmenturn adcalum-
niam com posit urn, dubitavH; quod ad sua usque
tempera nullus id luerelicorum feriss&t. £ <iiyoi

Basil, epist. 190, pag. 213. Cur autern prxcipue
in monumento anlhentico, in quo maxime inter- Maximum oderatAcacius, ut presnyleralem Cyrilii
erat nihil nisi certi atque explorati proponi : ne, s v ordinalionemabip$ofactamrepudiarel,diacouulem
qua in re falsi convicti 1'irissent, Qccidenlalium jam ejusdem a Macario probacei '? Nam iirfensior Aria-

non valde iavenUum querimonias augerent. Quis
hancauctoritatemnon anteferat uni'us Hicrowymi
alio qui maxim e suspicienda) auctorilali? lllechro-
nicum suum junior anno superiore Constantinopoli
ex variorum relatu aut vulgalis sermonibus scri-
bebat; cum nondum in Syria satis versa tus fuisset,
ut Ecclesiaa in iis regiouibus statu m peniius per-
uoscerel; sese Paulinianis ita parlibus addixerat,
ut omnia in deterius de diverse partis hominibus
acciperet; qui. si post illud concilium scripsisset,
iliudque ejus de Cyrillo testimonium 'XXI 1 !] legis-
set, non dubito quin ipsi fuisset ajquior, Ac re vera
in Catalogo scriptorum ecdvsuislicorum longe poslea

nisMaximus quam Maearius, quo acriorem nullum
pene hostem habuere? quern Alius u(i pracipuum
sui adversarium notat, qui [Sfcusin conciiiiin Pala>
stinadeeretapromulgavcrat: quern Sozomenuslib.
h t cap. 20, ab Eusebii et PatrophUi se commu-
nione ante mortem se^rogasse refert. ifaxrums com-
tra mulla Ariauis seu frauds deceplus, sen vl ad-
actus, seu animcrum defectu gratific-atus erat. Si
postquam se Alhanasio ad uuxorat Cyrilinm pre
sby le ru m f e ci s s e t . fu is s et a u i d a m Ac aei c> re pr ii i an
da hujus ordinaliouis pruHextus, Sed eo tempore
Cyril I um ordiuaverat quo ilium eliam EusObiani
inter suos numerate poLnrant. Qjiiinlo, si ab acoi-

scripto nihil ad ejus laudem magnopere, at nihil O pienda lam infami [XXIV] coiirliiiuiiuC} rlll-.mnon

ad cri mi nation em refert.Secundo.quod disorfceskio
fuco atque anibage Cyrillum Ar aiiisacoemeteum-
que cum ceteris Ariauis Ecclesia^HierosoIymiianm
inyasonbus.confundit; priruum ineo pecjeat, quod
hominem sector Arianee facit, qui in culecke&ibus
earn data opera et pluries et gra.vissimerefeilitj et
multa postea ab Arianis expert as est Incommoda;
deinde sepaz*andus erat ab iis, qui ipso in odium
catholic© hdei ab Ariauis pulso, ab eis in sstiem
intrusi fuerant. Sed Arianor- appellare solet Iliero-
nymus quotquot Meletia;'.:- parlibus uldicU erant.
Tertio, quod Acacium et episcopos Aria-nos post

mortem Maxi mi EcclesiajHicrosoiymitunajarbitros*
et episcopatus ejus quibus vellent p^r/nittendi do"

retrahebal religio et Christ! sacra men to rum reve-
renMa, non tangebat ilium ;>udor, nou propria) exi-
stimal.ionis f ura? qui multos annus uti presbyte-
rorum primus tola in penn Kcc!esiam rcxerat, sese
in diaconi graduni et oificiumsegra^a}>jiceret?qius
in populo clamor, qua? apud provinciales episco-
pos infamia, omnium hulkm-vm? Sexto tandem,
incredible non videri deliethanc ab inimicis ejus
intent-atam in mm caiuraniam.Meletianis parlibus
favebat, Meletio eiiam hill intimafamiliuritatecon-
junctus. Satis id, ut Pauliniunurum partium operas
inse concitaret; mulla(|in« ab iliis, ut s:-o loco df-
cemus, perpelienda habuit. Sola porro quw in Pau-
Uniaziis partibusreuruiveril, de adversaiiis maledi-

minos supponit, male omninocum px^scntiPaloe- D cendi licentia. Unum excmplum suffieitdeMeletio

stina&EcclesuB conditioneetstatuconciliatur.Ariarii
episcopi duo tantum vol Ires in qjibus Acacius ;
caeteri omnes numero quatuordecim, ipso quo Ma-
ximus obi it anno, ab Acaeto ^c avulserant, ej usque
et depositions et excommunicationi subseri]>serant;
quo mod o illos ad sui arbitrium tain cito a versos
flexerat, ut iuiquis ejus molitionibus suffragaren-
tur ?

29. Quarto, quam ab Acaeio propositam Cyrillo
refert condi tionem,ut Maximi ordinatione repudiata
ad diaconi gradum se dejiceret, ea supponitAria-
nos Catholicorurn ordination es rejecisse quasi mil-

etEusebioSamosalensi : qui, cum in conciiio An-
tiocbenoanno 'Mh consubiJantialitom essfiit so-
lemni decreto amp lexi, inventus osl. qui petulanti
scripto sub nomine eonfutatio 'hypocrkte-Sttsebii el
Meletii, eos nogaret ex du*mo ct senteatia se HdtA
Nicoma? addixisse ; cumque ambo Arianorum fa-
ctione exsularent, perfocenml tamen ininnci, ut
Roma) Damasus cos eodem tempore infer Ariaiios
annumeraret, ex Basil, epi^t. 321. Sim ilk credi-

niusCyrilluinmaIedictaexpertum,qua»llieronymi!s
recens a Paulino ord mains, ejusdem partis homi"
nibus plus a?quo credulus transeripserii ;et liufi-

DISSERTATIO I.

nus eanimdem partinm studiosua non rejecerit. A non panels mutum communionis tesUmoniis re-

30. Illud tandem Cyiillianac ordinal ion i objici
tur. quod sibi omninoab Acacio, pravasseu potius
versatiiis ac nullius fidei homine, nuper Sardieen-
sis coneiliianathemateperculsomanus imponiper-
miserit.Primo ordinal urn ilium ab Acacio esse, non
ila certa resort utindubium vocari nonpossi^soli-
dioraque Jnijus assertionis fundamenla postulari.
Nam sola Hieronymi, Socratis ac Sozomeni, Theo-
phanis ac similium aucloritate niti tur, quorum in
narranda Cyrilli ordinalionc suspectam omnino fi-
de m probavimus. Unum id constat, ab episcopis
provincim caiioniceordinalum esse Cyril lutn. His
tamen auc tori bus assentire possum us Acacium ex
melropolilico jure ordi naUonis adminislrum exsli-

felli potest, nee necesse est ; cum eodem loco fa-
teatur intra Orientem ^piscopos, tame Is i divers©
fidei exsisterent, indiffei en lorn lumen comniunio-
nem habuisse. Cum riimirum CaUmlici, episcopos
Arianisini suspicion* luburanles et sub calholicis
in speciem professianibus delitescentes, legitime
judicio convincerc et ejieerenonpos$ent,necessa-
nam cum illiscomniuiiionem retinebant : id quod
sufficit. ut ab Acacio Cycnll us legitime potueritor-
dinationem recipere.

31. Cyriiliani episcopatus iniliu singular! Hiero-
solymis portento Con$%nata sunt {/-'). Nimirum die
Maii septima an, 351 circa boram dici tertiam,boc
est nonam nostram rnatutinam, mapia crux ex

tisse :idquesuperstructarum inCyrillumcalumnia- g luce, solis radios splendore supenms, complures

boras visa super montem Golgotha, ad Olivarum
usque moniem se cxlendens. Coiuinuo totus po-
pulus civitatis, omnis tela lis, saxus, condilionis,
non in cycles tanlum, sed et cxleri, Christian! ct
gentiles ad ecclesiam accurrere,uno animo et uno
tanquam ex ore Christum laudante*, ac rpligionis
ejus verilatcm cadesti viso comprobatam non du-
bitantes Cyrillus ipse signi ocnlaUis testis redditis
primum Deo gratiis,signum boc per lilterasstatim
Conslantio sigiuficandum existimavjt, ratusimpe-
ralorem in religion is Christians amore per illud
magis ac mapis con llriua turn iri ; et no vain ad de-
bellundos hostes ex hocdivini erga se amoris et
ciira> signo, lid tciaui elulacrilatetn concept u rum.

rum fundamenlura exstitisse : sed quamobreni in
Cyiillo fraudi esse debeat non video. Nondmn ea
designaverat Acacius qureseternam nominiejusin-
faniiam accersivero. In concilio Seleuciensi nnno
359 et Consiantinopolitano anni sequentisAriano-
rum princeps faclus, mi rum in modum in Catho-
licos et semi-Arianos sa?viil,orbcmquetotumjussa
Ariminensis formula) subscriptione, labe infecit.
Post ha*c tamen scelera sanclos Meletiurn Aiilio-
cbenum et Pela^ium Laodicenum,Atbanasium An-
cyrinum S. Basilii epist b'3 et 06, encomiis cele-
brem, aliosque. pulsis episcopis bonis, extra pro-
priam provinciam ordinavit. Qi.anto Cyrilli causa
favora'bilior, quem secundum canones ab provin-
cial} inelropolila ordinari oportebat?Quod abcon-

Epistolam ftiusta precalione conciudil,quu! laudis

cilio Sardicensiexauctoratusfuerat Acacius. locum u in modum in formula, Constantium tacite et oflicii

won habuit. Episcopalum ipse et communioncm
eccJesiasticarn constanter tea nit, nullo in sui lo-
cum | XXV] subrogate. Ncmpe rum conciliornm
Sardioeiims el Philipriopolilani Patrcs, principes
adverse partis muluib aualbematis perculissent,
de rei exsecutionenon admodum sollicili suntvisi.
Sardicensesle^alis ad Constantium missisEuphrata
Colonicusi et Viriceniid Capuano, id lauluin postu-
lavere, ut quos synod us a culpa abesse judicarat
episcopos. imperator ad suas Ecclesias red ire per-
mittere^quando ipse ejecisset : A than. Hist Arum.,
n. 20. De ali is vero in I oca Tlieodori, Acacii, Ur-
sacii et Valenlis.deposiLione et excommunicatione
mulctatorura substitnendi.neverbum quidem.Atba-

et verm fidei admonei.MuUa circa bujusostenti et

Cyrillianas e pistol wveri lutein circa annum cldiem

quo visa crux, et divcrsasqua> ab aliis aucfeoribus

referuntur circumstanUas disputarisolent : dequi-

bus cum inadmonitione prajvia in epistolam ad

Constantium satis nos dixisse exislimemus, eo le-

c to rem ejusmpdi rerum curiosnm remitter dum

judieanius.

[XXVI] CAPUT VI.

Qualts in episcopatus fuerit tlyrillus : dv>sidm ejus
aim Acacio Csesariensi ; et nmtux ulrimque ac-
cusat tones.

32 Admodum pauca do Cyrilli episcopal*! conser-
vavit historia.Eum omnia sublimis ^jus officii mu-

nasius Acacium semper uti toleratum ab Ecclesia D niaslrenueadimplevisse certo a?stimarepossnmus

episcopum speclavit, De syn. n. 13. Rasiliumque
Ancyranum una cum aliis in concilio Sardicensi ex-
communicatum. ut fratrem habet, vivo licet Mar-
cello, ibid. n. 41. Sed neque Eusebiani Julium llo-
manum,Protogeuem Sardicenscm.Osium. Gauden-
timn Ariminensem, Maximum Trevirensem quos
vmissim eadem pu?na damnarant, pro vcris epi-
scopis habere desierunt. Nam quod Socrates ait,
lib n t cap 22, ruptam fuisse post concilium Sar~
dicense Orientis cum Occidente communioncm, id

tumex laboribus quos adiuic presbyter perfunclus,
auxissepotiusinepisc.>patuquam minnissecensen-
dus est, turn exflorenti Ilierosolyniiiance Ecclesia*
ejus temporibus statu Quamcnim multi Ulicesscnt
sancti, quo in honore pielas, conjicere licet ex iis
qua) Basilius in episl. 4 admonachuni lapsumait,
pag. 12; eum nempc cum Basilio ipso circa an.
3*7 Hierosolymam ivisse ; illic inultossanctososcu-
latum ; raultos etiammanus ejus uti sanctasattre-
ctassc et confovisse, gembus ipsius provolutos.

(2) Cyriil. epist. ad Constant., n. 4, 5.

DE VITA S. CYRILLI.

Pnedicationis officiura per se adimplevisse Cyril- A Acacio consessus et dignitatis gradum sibi vindica-

lurn illud prohat,quod etiam exsul Tarsi apudlios-
pitem Silvanum, concionandi offlcium upiscopo
permiltente fungi voluerit exTheodoret lib. n.cap.
20. Quam largusinegenos etefl'usus luerit abunde
dcclaratum est dec an la to illo Facto quod ipsi Aca-
cius crimini verlit Cumenim Hierosolymorum re-
giouera fames occupasset, egentinm imillitudo ne-
cessariis ali me litis destituta in Cyril lum f utpote
episcopum, oculos conjecit. Cum auLnm pecuniae
deessent, quibuh subveniri posset egenlibus,Cyril-
Ius thesaurosEcclesifu et sacra vela divenriidit.Hmc
Sozom., lib. iv Hhl.f cap. 2o : quid hide secutum
p os tea narrabimus.
33. Non diu quietus in sede suamansitCyrillus.

bat : quem Acacius forte qui nulla Nicaenae synodi
reverentiu leucbalur, CyriLlo negabat, poteralque
nonnullis suoruni decessorum ijxeniplis se lueri,
quos in Cmsarieusibusuliisve sua) provincia»coiici-
liis supra Hierosolymitunum sedisse nionumenta
quanta m (Idem faciuat; vid. Kuseb. lib. v J list ^
c. 23, et lib. vu. cap. 5. Cyrillus praHerca itunau-
nem se,et solu turn a jurisdictions Csesariensisopi-
scopi asserere visus est. Nam, dum upotioJi.cum
thronum obleudit.quid aliud quam superiorem, et.
ab inferiori sede imuiuncm suam ecclcsiamstatuil?
Vocatus ab Acacio in jus perbiennium continuum,
sistere se Acacio judicirecusavit non accusat.iones
reformidans, ut visum Socrati lib. if, cap. 40 (illuo

De primatu et metropolitico jure inter ipsum et g eaitn Icvissirnso, teste Theodoreto lib. u t cap. 26,

Acacium o b or ta con ten tio,mu tints accusationespe-
perit. Arrepla criminandi causa Cyril him Acacius
in concilio ex episcopissibifactione conjunctisde-
posuit circa anni 357 finem vel 358 im|ia. Qua?
omnia a nobis accuratius indaganda. Ac prinio
quidem contentionem Cyrilli de primatu penecum
ipso Cyrilli episcopatu incepisse significarevidetur
Sozo menus lib tv HUt. % cap. 25, bis verbis: Post
susceptum Hierosolymorum episcopatum t ensioTj
Ir.zTpizTi tt,v *lspo<ro).ufji(tjv lr.io-AOT^ y de jure me-
tropolitano adversus Acacium Caemricnsem contro-
versiom susceperat, lanquam aposlolicarn sedem obti'
nens. BreviusremexplicatTheodoretuslib. u Hist. ,
cap. 26 : Hi cum de primal u inter se cotiienderent,

Cyrilloque polins honorifica* quam timendfc, So-
zom. lib iv, cap. 21)), sednullam Acacii in s© ju-
ris die lion em ad mi Here vol ens. Joatinem Cyrilli
successorem sese pari tcrab jurisdicl -tone cum Cic-
sariensis metropolitan, turn patriarchal Antiocheni
immunem propugnasse patet ex Hieronymo, qui
gra viler ea de re cum ipso cxpostulat, et Nicawii
concilii anctorilalcm allegatepist. 61, nov.edit.38.
Acacius sine dubio in etropoliti casual in Hierosoly-
mi Ian am Ecclesiw jura tuebalur, poteratque se sy-
nodi NiciDius, siquidem ea auderet uti> protege re.
nine proprium Cyrilli j inline m agebal,eum vocando
iu jusac denique judicando.

34. Cujusnam esset causa potior, Acacii an Cy-
rcipublicx Christians yravissimorum malorum can- r\ rilli forte lector inqui rat; et ulrum vero sen con-
sam/>jvf?//«cr^.QuidCyrillusaposlolioillu*oniobtentu sueludine seu jure immunis cstetah Ccesariensis
sibi adversus Acacium arrogaret, aut Acacius ex episeopijurisdtclione Hierosoly in i tan ms episcopus,

metropolitano jure contended, inquirendum. Tiia
tantura sibi arrogare pote rat Cyrillus ; metropoli-
tica in Pakestinas Ecclesias jura, vcl superiorem
Acacio con sessus gra dum, vel immunitatem su*e
ecclesia) ab Acacii jurisdiction e. Cyrillum se me-
tropolilannm Paio>*tinarum Ecclesiai um dici vo-
luisse. nulla* testis prodit : nee porro id conten-
disse verisimile est. Hierosolymiianosenim pr&su-
les honorificum sibi Nicaemj concilii deoretum can.
7 acceptasse et in eo acquievisse [XX VI (J dubitare
non licet lllud Macarius unus e priucipuis concilii
Pal rib us sine dubio PaL&sltnis Ecclesiis significavit
et promulgavit ; ej usque, el successorum maxime
intererat ut sartum integrumque conservaretur-
Atqui concilium Nictcnum can. 7, dum exconsue-
tudineet antiqua tradilione, consequenteni post
ties majorum sedium episcopos (Romannm, Ale-
xandrinum et Anliochenum,de quibus agit can. G],
Hierosolymilano honoris gradum Luetur, salva ot
integra metropolitanc'e urbijura manere decern it :
'Ey.sttu -r,v axoAouOiav zr^ xijay/c, "f» ii.r t xpoit6Xzi
5tu 'C/} n i v o-j o \v.t (o'j a \ i u> ijt vr. o c . Nihil e rgo Cy r i 1 1 u m
putamus metropolitici in Palaestinani juris sibi ar-
rogasse. At ex consuetudine et jure superiorem

quanquam ipse nulla m in alios qui sibi subjeoti fo-
rent exerceret ; an aliorum provincialium more
Caesurieusi metropoli subesset, pi lore inter ipsos
loco et gradupost metropolitanuni contentus?Qua3-
stio esteruditorum contentionibus maxime agitata
et versata,quam definire non facile est. Earn litem
componere nosti i non est instituli ncc virium no-
strarum. Quam toinen prorsus intactam rclinqui
locus iste non palitur. Vidiitnr nobis Cyrillus logi -
tima Ecclesiai sua) ab umni Ca>sanensis episcopi
jurisdictione liberae jura sustinuisse. Id suadet
prinio apostolici throni tiUiius. Prixnun: episcopum
_ habnerat S. Jacobum Iralrem Domini, qui ipse
multoruru opinione Fuit apostolorum unus; saltern
propter eximiam viri [XXVIIj virtu tem et cum
Domino consanguinilatem par ipsis aposlolis cen-
sebatur. Eum Paulusante Petrum eliam etJoan-
nem uomiuuns.tres illasEcclesiaocolumnasappel-
lat 3 .Epistolam ejus Ecclesia cum ceteris aposto-
loruin scrip lis in divinorum libromm canon em
contulit.Ab ipso Domino UierosolyiniUma? EcclcsifB
omnium matris gubernacula suscepisse nounulJi
exist imabant. Nullam vero in Romano imperio,
nequ<5 porro in aliis orbis provinciis apostolicam

8 Galat n, 9.

DISSERTATIO I.

sedemnovinius, quasalteri episcopo subjectapare- A Pauliniani, ab Epiphanio citra Joannis consensura

ret. Secundo, quamvis civilisdispositio metropoles
ecclesiaslicas rc^eret, vulgo tamen ea metropolis
censebatur, ex quase ad alias urbes pra)dicatodif-
fuderal: ex ea legem credendi et vivendi caHeraj
sumebant. Cum imperii dispositio Hierosolymam
PalffisLiiiffi metropolim esse non sineret, sallcm ca
Ecclesia, qua; omnibus initium dederat,apostolos-
queet (idem orbi transiniserat, cantoris quae ei ft-
liarum loco erant.subdila esse non debebat. Tcrtio,
peculiaris ejus Ecclesia? status non parum ad cam
rem volet. Ab ceteris Palaestina) Ecclesiis viclu et
cullu segregala erat : per annos centum ex solis
fere Hebrneis cons tons, ex ea gente episcopos Im-
bens,circumcisionem et maximamlegaliumrituum
partem re
formam recep

composita. At etiam mullos sibi peculiares ritus,
quoad observationera Paschan retiuuit, teste Firiui-
liano epislola ad Cyprianum ; adhucque sub Cy-
rillo peculiares habebai et a casterarum Ecclesia-
rum more distiuctas consuetudines,quarutn pluri-
ii! as suo loco observavimus. Erat autcm id moris,
ut Ecclesia) aliis subjected carum ritus vulgo seque-
rentur. Qua> Alexandria) disciplina vigcbal, ea lo-
tius ;Egypti cense nda; qua) Antiochia!,tolius Orien-
tis; quae Ronm>, Occidents fere universi. Qua? ergo
Ecclesia separalis moribus agebal, ea sui juiis et
solutaa crclerai'um doniinalu censenda. Quarto, S
Jacoho vivente, quis crediderit Cresarienscm epi-
scopum metropoliiica in ipsum jura exercere con-

in monastcrioquodam, quod iste Nierosolymilanod
dioDcefis esse asserebat, isti negabant, ordinati ;
Joannes utriusque accusation ib us circa lutein pul-
satus, omisso Caisariensi et Antioehcoo episeopis,
ad Alexandrinum qumrens subsidia eonfngisset.
Sic ait num. 63 : Tu qui regulas (juocris ecclesiaiiti-
cas t et Nicani concilii canonibus uteris... rcaponde
mihi, ad Alexandrinum episcopum Patmstina quid
per Unci ? 2Vt fallor, hoc Hi decernUur y ut Pal&slinx
metropolis Cxsarea sit, et totius Orkntis Aniiochia.
Aut igitur ad Crsariensem cpiscopum referre dshue-
ras y (ui apreta communion* tua communicare no$
wmeras ; aut M $i procul expclcndum judicium mat)
Antiochiam points Htterx dirigendx. Verurn in tota

itinens: puisis IlierosolymaJudansnovam ~ hac epistola tanlo animi fenore atque impetu in
ecepit Ecclesia, exgentilibussolummodo Joannem invchitur Hieronymusdomesticisinjuriis

incensus, utactor controversiaeinagis quam tuquus
huj us dirimenda* arbiter ac judex esse videatur,
Alias nxta conlroversia erat de Hierosolymitana?
parcucia) finibus, num Hieronvmi ac Pauliniani
monaslerium ad earn pertineret. Ejus rei judex non
Alexandrinus prsesul. sed provincial raetropolita
potius assumi debebat. Opponitur quoquc quod in
provincialibusPalojstin re conciliis, Canadensis me-
tropolila pra?sideret. Id patet de concilio in contro-
versia Paschalis, cu jus presides ab Euscbio dicun-
tur lib. v, cap, 23, Theophilus Ca> sari en sis et Nar-
cissus llierosotyruilanus. At idem cap. 27, eadem
recensons Narcissum pr&ponitThcophilo.Diu post
Cyrilli tempora, cum Joannes Hierosolymilamis
tendisse? Eo moi tuo cladem fliei osolymilanam ex ^ Dispolitano contra Pclagium concilio an. 3l5inter-
prophetia fu^iens Ecclesia se Pellam in Arabiam fuisset.S. Auguslinusactaconeilii, utquidem vide-

con tu lit : nihil turn in cam pa I erat Caisariensi s.
Post suum ad pristinas sedes reditum, an turn
primum metropolifano parere inccpit, cum baberet
Si me on em epi scopum non minus spectabilem quam
Jacobum ipsum ? Tandem cum in novam founam
muiata est, elapsis centum annis, quibus libera
fuerat,an puiamusCsesariensem e pise opum, novum
et decessoribus suis intentatum jus in Ecclesiam
omni semper venerationc a Christianis habitam
praisumpsisse ? Quinio landem, inusitatum in Ec-
clesia erat ut superior pareret inferiori. Snperio-
rem Coesariensi episcopo obtinebat Uierosolytnila-
nus honoris et consessus gradum,quemipsiex anti-

tur secutus lib. i contra hdianum y bis capite vide
liccta, n. 19. et cap. 7, num 3i % Joannem post
Eulogiura Crsariensem nomiuat.Sed nihil ilia C?b-
sariensis in conciliis sua) province prscsideniia
adversus Hierosolymitanum concludit, cum ex ante
dictisconstct Joannem, qui soennd^ hie loco eon-
tentus erat, suam ab Caisariensi, imo et ab Antio-
oheno immunitatera defendis^e. Alioquinihil pror-
sus ex ipsa procsidenl.ia concludi potest. Non no in
concilio Nicamo ante Alexandrum et Eustatliium,
ilium Aniiochio\ bunc Alexandria) pr«esulem.sedit
Osius nulla propria? sedisdignilate in hunc^raduox
sublatus? Qui si negatur concilii prases exstitisse,

qua consuetudine Nicajnum concilium conservavit: D bonorem hunc consecutus videlur Eustathius, qui

ab Caisariensi igitur liber erat. Cum concilium Con-
stantinopolitanum ejusurbis episcopo secundum in
Ecclesia honoris gradumatlribuit, simul ab Hera-
cliensis episcopi metropolitan quondam sui juris-
dictione absolvit. Id ad exemplum Hierosoiymi ta-
na) Eccesise factum credere par est.

[X.XIX] 3o. Huic sententiiB qua) liberam asserit
Hierosolymitanam Ecclesiam nihil fereopponi po-
test prajter S. Hieronymi auctoritatem. Is epistola
nunc 38, olirnGl, de Joanne nostri successore con-
querens, quod, cum eurn inter et Hieronymum ac
Epiphanium exorta essct conlroversia occasions

certe Alexandrino inferior erat. Idem Osius Sardi-
censi quoque concilio pra?fuit, cum omisso Alhana-
sio qui actor erat, nnilti ade«sent metropolitani,
quibus ipse inferior concedere debere videbatur.
Sed, ut in Palaestinam revertar, cum Ca^saricnsis
solus jurisdictions in in provinciapossideret in con-
ciliis sua auc tori tale co-tvocatis et celebratis nemi-
nem alium pra»sidere par erat. At in conciliis ge-
ueralibas vel extra [XXX] provinciam, post Hiero-
solymitanum nulla altercation sedebat. Sic in An-
tiocheno contra Paulum Samosatensem concilio,
post HeienumTarsensem concilii, ut apparet, pras-

DE VITA S.

sidem,proximu5 in synodicislitterisappellatur Hy- A
meiueus Hicrosolymitanus ante Theotecnum Cos-
sariensem, apud uscb. lib. \u Hist*, cap. 30, Al-
que ipse Eusebms cap. 28, Patrum qui ad concilium
convenerunt noinina reeensens, Hymenici noiuen
ante Thcolccni refert. Sozomenus 1. t, c, 17. apo-
stolicaruui sedimn prasuies* qui Nicreno concilio
tanquam principes irUerfuere inemorans, omnium
primum Macarium appellat, eliam ante frusta tfiium
Antiochenum ct Alexandrum Alexandria?. In rebus
quoque ad provinciam Pakcstinam pertinentibus
priorem aliquando locum tenebat liierosolymita-
nus.Eusebiuslib.vi/J?st.,cap\ t9,de littoriscommu-
nibus loqucns, quasi A favorera Origenis ad Deme-
tritim Antiochenum dedere Aiexanpcr Hicrosolymo-
rum etTheoctislus Caesarca), Alexandrum Theoeti- g
slo praponit.Constanlinusdum litteras ad univer-
ses Pal uejs Una) episcopos scribit de cedificanda ad
qucrcum Mambre ccclesia, quae res ad Hierosoly-
raitanam dioecesim nihilo magisquamad alias spe-
clabat, eas inscribit, Macurio et ceteris Palxsdnaz
episcopis, a pud Euseb. lib. in Vim Constant., cap.
52. Alque ila habebatipsum exemplar ad Eusebium
metropolitauuin transmissum, cum ex eoepistolam
se transcribere testetur, c. oi Ex quibus concludi-
raus, si quando Ciesariensis episcopis ante Hiero-
soiymitanum noniinatur aut sedisse refer I ur, id
hujus nee superiori consessui, nee iramunitati
adversari.

36. Cyrilli et Acacii de priraatu ac no etro politico
jure dissidiasubsecutajsuut mutua) circa fide mac- ~
cusationes, de quibus bice apud Sozomenum non
sine judicio adiuiltenda. Sic illelib. iv, c. 2b\ lix
quo factum ftterat, ut iaimicitias inter se $u$ciperent>
seseque mutuo accusarent quad recle de Deo non sen-
txrent. Nam et antca ulerque eontm in sutpicionem
venerat ; Acacius qxtidem quod cum Ario idem sen-
tiret ; Cyn'llua vero quod cos $eclaretur qui FUittm
Palri Hmihun secundum suhslantkim asterelant.
Quibus ex verbis sequerelur Acacium, cum ipse pu-
rus Arianus esset idque public* profitcrctui^Cyrillo
crimini dedissequodluliumPatrisimiiemsecunduin
substantiamassereret. Longe aliter se rem habere
niodo probabimus. NicephorusCatlistnshunc Sozo-
meni locum in suain Hislormn lib. iv, c* 46, trans-
cribers de indusLria commutal his verbis : Qua
de causa in wuluum odium adducti, alter alkrum D
quod non recte de Deo sentiret, est enminatus. Ac a
cius enim prim Ariana dogmata prmdicabat : Cyril-
lusvero eos, qui comubstantiali adhasrebant, a prin-
cipio sequebatur. Quamvls et tempore et aucloritate
Sozomeno longe inferior in historia Nicephorus,
certius tarn en amborum prrnsulum controversies
statum videlur aUigisse; i° enim ut omittam illo
Arianorum etsemi Arianorum propter simililudi-
nem substantia* divorlio, antiquioresviderimuluas
duorum prajsulum accusaliones, natas ex ecu ten-
tione de primatu cum ipso pene Cyrilli episcopatu
suspecta ; is erat hoc tempore [X.XX1J Cyrilli et

CYRILLI. 64

Acacii rerum status, ut AcaciusCyrilloconsubstan-
tiale posset objicere, sinulitudiuem substantia? non
posset, Cyril I us una cum Maximo in concilio Hie-
rosolymitano an 349, Sardicensis concilii deereta,
elconsequenterNicami fidemverisiiuilerassentieu-
do susceperat; idem initio episcopnlusad Conslan-
tiumscribensTiiuilatemconressuseratconsubslau-
tialem. Hioc plusquam sufficientia Acacio ad aecu-
satienera criinina. Sed ipse Acacius, quonam lan-
dem modosiniilitudinem substantia; Cyril lo crimini
daret, quain ipse jam dudum pluries, et in libris
hoc tempore editis tutabalur? In profession e Anlio-
cheni an, 341 concilii Filium in nullo dis i .imilem
paterna divinitatis. substantia?, consilii et potesta-
tis imaginem asseruerat ex Atbanasio. De synod.
n. 36. Qu» quid^m ooncilii Antiocheni formula ab
ipsis semi-Arianis in concilio Seleucieusi, quando
in Arianos a se divisos raagno ffrvore, ferebantur?
pro communi fidei tcssero usurpata est. Ante con-
cilium Selcuciense epistolam ad MacedonTunisciH-
pserat, etlibrum ediderat, quosimihtudinem sub-
stanti<B defendebat. Narrat enim Sozomenus lib iv
Hist., cap. 22, orta in concilio Seleucieusi Acacium
inter et semi -Arianos contentiouo de sumlitudine
Filii, Acacium cumvoiuntatesirnilcni tantum pro-
fiteretur, a semi Arianis substantia similemlortiter
defendentibus convictumex libro, quern scripserat
et ediderat, fuisse, quod siniilia cum ipsis ante sen-
si sset : Ka: xxt' oua-'av Ijjiotov ao:6v iQyy&wco
xal tov 'Axavf.ov fjXsv-^ov 5ii xov Xoy ov ov juvsp-^d-
^XTOxai exSeOto^v, we 6\xoUo; auvit; hti"jZ'j.*z 7tp6zzwj .
Similia narrat Socrates lib. u, cap. 40 ; 2°, ut se-
mi Arianorum et Arianorum divjsio ante annum
337 vei 3o8 facta supponatur. semi Arianis tameu
omissis ad Arianos se transtulisse non videlur
Acacius ante Cyrilli depositioncm. Epiphanius
hoeresi 73,n. 23. ait Acacium in concilio Soleucionsi
pro eo quo in Cyrillum fkgrabat odio, se Basilic
Ancyrano, Sylvano Tarsensi et a!jis quos semi-
Arianos vocamus, cum aliis quos slbi devinaterat
opposuisse. quasi turn primum contra iilos searmas-
set, ntmirum Sylvani er^a Cyrillum hospitalitate
ofTensus. Cerium tamen oM initio an. 32B, Acacium
jam turn Eudoxio Antiochenoadjunciuin fuisse,quw
cum in concilio Anliocheno et consubslantiaie el
simililudinem substantia} abrogavit. Sczom. lib, iv,
cap. 12 Sed hajc prima legitur Acacii adversus s:-
miiitudinem substantia) inolSUo ; 3* etiamsi con-
cesserimus Acacium, quo tempore Cynlhuacrimi-
nabatur, jam turn in Arianorum partes concessissa,
baud tamen illo tempore deveuisse eo putem, ut
similitudinem substantia criminis loco aliis impu-
taret. Nam etiam postea in concilio Constauiinopo-
litano anno 300, cum Acacius factionis priucens,
etconjuncti episcopi semi-Arianos fere ornnes di-
versis causis episcopatu dejicerent. Rdci causam
non alle^avere, auctore Socrale lib. u Hist cap.
42. llediens e concilio in locum cxaueloraiorum
muitos substituit,qui similitudinem substantias om*

DISSLRTATIO I.

uino ad sensuni consubstantialis prasdicabant, ut a
Mel -tium, Pelagiurn Laodicenura, aliosque qui in
Catholicorum eL sanctorum etiam [XXXLlj numero
censentur. Anno sequenii in concilio Antiocheno,
cuin coram Conslan lio concionaretur post Gcor^iuru
Land ice u urn, doctrinam expo suit qum revcra sin-
cerum ao purumapostolica* fidei cbaracterem non
lueretur, ab liujim tamen blasphemia lon&issinio
inlervailo sejunctam. Yid. Tbeodoret. lib. u /Int.,
cap. 31. Atqui Gcorgius prius tanquam unus e
semiAriana>parti«principibushabebatur,exEpiph,
lucres. 73. n. 1. Credibile igitur non est Acacium
Cyrillo similUuriinem substantia) quasi crimen ob-
jeeisse, nisi dixeriseum simililudinem substantia
velut idem cum consubstantiali habuissc. Quam

38. Sive ob hancGyrillianro fidei intentatam ab
Acacio aecusationem, sive ob alias quas historia
non satis expressit, seseque ignorarc fatetur So-
crates, duobusanniscontinuis Cyrillum in jus vo-
cavit Acacius. Srd frustra luit. nusquam coraparuit
Cyrillus. Socrates ex quo habc didicimus, lib. n,
e a p . 40 , h anc cau sain a iler t , q uo n ( X X X j 1 1 J Cyril-
lus aecusationes formidarct: quod quidem, Socra-
tis bona venia dictum sit, ne verisimile quidem est,
Primumeniin leves prorsusillaj aecusationes erant,
Theodoreto teste lib. n . cap, 26, quiJevissimaseas
Cyrilli dcpojiendi causas ab Acacio arreptas ait :

6itXs tov KuotXXov, v/x\ i$y* *Js>otoX'J|xo^v e-j^Awssv,
ipsa) ob le vila tern ct iulilitatem Socrati incogni-
ta}. Suas causa* adeo confidcbat, ut ab Acacio de-

quidem ralionomSirruicnsis an. 357,formula? auclo- ~ tic. Sua

res afferre solebant, teste Ililario De synod, n. ?9 : positus majus concilium appeJiaret; in concilio

Seieuciensi securus el fid ens provocabat Acacium,
qui judicium suum no luit ad concilii censuram
revocari ; jus la concilio visa est Cyrilli causa, ei-

£xm$ant. se (Ursacius et Valensl vfctreo hotnouswi
et homxusion taceri wluisse. quia unum atque idem
signi/teari verboiiivoqite existlmamnt. Eadem ratione
add tic i potuit Aoacius, cum in concilio Antiocheno
formulam Siriniensera lau davit et sccutus est. et
auctoribus gratias agendas decrevit,apud Sozomen.
lib. IV, cap. 12 Earn fuissc Arianorum sententiain
dubitnri non potest, ex Philostor^io qui 6p.o:oijjtov
et ofiooya'.ov pro uno babuit ; et Basilium Ancyra-
num, Eustathium Sebastenum aliosque ojiotoujtou
del en so res ubique pro 6;x90'.>s(w de cert antes indu-
cit. Vid. lib. ur. n 10; lib. iv, n- 9, 10, 12. Neque
porro omnino i'alicbantur: nam Alhanasio, Hiiario
et Rasilio ju'Jicibus, recte intellccta substantias si -

que b on orifice adjudicata. Tandem Cyril lianas de-
positionis causam aftert Sozomenus lib, jv, cap 25,
Cyrillo niagis hoiiorificam quam re foi mi dan dam,
ncnipe Eeelcsico pall in in in ege state publica mer-
catori vend! turn a Cyrillo, et mulieri scenicaj a
mercalore ; do quo sequenti capite dicemus. Non
igiluraccusatione nietu judicium fugiebat Cyrillus,
sed aut vim et fraudes neqnissimiac vaferrimi ho-
rn inis verebaim\aut id quod ego verisimili us credo,
absolutuin se ae liberum ab Acacii jurisdictione
pertendens, apostolici throni pra>sul, in fan oris

mililiido, qualem Cyrillus sine dubio propugna- C judicio so sislere recusabul, out tandem inimiei

et a se accusati boruinis judicium sub ire secun-
dum leges detrectabat.

39. Perillud biennium factum puto, quod Cyril
lus Melilinensi cuidam in Armenia concilio infcer-
fuisse narratur, apud Sozom lib. iv, cap. 25. 01)-
scura prorsus hujus concilii memoria ; ante depo
silionern Cyrilli an 357, factam ceiebratum esse,
si#nificanl.Anoma?orum in concilio Conslanlinopo-
litano an. 360. querelae; in quibus concilii hujus
antequam abdicationis ipsius. mentioneni faciunt.
Cum inunicilia) jam inter Arianos et semi Arianos,
aut Saltein divortii serniua hujus tempore concilii
exslitisse vjdeantur. illnd anle annum 3i>7, collo-
candum non censemus. Ari;mos in eu dominates,

bat, idem est omnino cum coiisubstantialL

37. Ex his abunde ut puto colligitur, Acacium ni-
hil Cyrillo, nisi Nicamam fidem objecisse. Sed si
Acacius. earu in saltern accussationem tempore* si-
miliUnIinom quoad umniaet quoad substantias se-
uuebalui\quidaliudCyrillus in Acacio criminabalur
nisi ex liisduobus allerum ? aut insufficicntem ad
pienam et inte»rara calbolicce doctrina? professio-
nem, simililudinem s ihslantia perlendebat esse;
aut, quoniam cum hu; us sentential defensoribuset
amicitia et com muni one conjunctus erat, Acacium
accusahot quod earn confessionem dolo et I'raude
corrui)!p«*rot.pravis{[ue interprelanientisalegilimo
sensu d I'll ect'* 1 ret. Ulrumvis sequarn. perspicuum

est catholics Cyrilli doctrinse argumentum. Quod 1) ejusque decreta a semi Ariauis spreta et neglecta

si, ut vult Sozomenus, quodque nos cum illorum
temi'Oiiim historia a»grc conciliari probavimus,si-
militudinem substantia? sequens Cyrillus [>urumin
Acacio reprehendebat A rianism urn ; pritnum hoc
Cyrillo prajcipuumdecus quod primus in Anomfcos
gladium strinxenl ; deinde cum certum ex ejus
scrip lis sit ennicalhoJice prorsusel orlhodoxe 5 tum
de Filii, cum de Spin Ins sancti divinitate sensisse;
Aug uncos ab ipso, nondimidiata, ut quidani forte
semi Ariam et Macedoniaui fecerunt, sed plena et
integra catholica tidei defensione, impugnatos
dicemus.

constat, ex Anomaiorum in concilio Conslantino-
politano illius concilii vindices atque ultores so
profitcntiumde semi Arianis propter earn rem ex-
postulationibusapud Sozom. lib. iv, cap, 2-fc et 2a.
In eodeposilusi'uitttuslutliiusSebastenus, ex Basil ii
epist.7i. quise nihiloiuinus ut episcopumhabuit.et
semi Arianorum concilii s postea inlerliiil, corum
leuationibus ad imperalorem honestatus : Meliti-
nensisque concilii decreta abrogare et evertere
studeal:ap. Sozorn. lib. iv, cap. 24. Elpidius Sa-
talorum episcopus, qui concilio iuterfuisse videtur,
Eusebium quemdam presbiterii gradu dejeclum,

DE VITA 9. CTR1LL1.

contra ejus concilii statuta,restetuit. Cyriilum ve- A hratuni esse probare Yidetur quod ait Theodoretus

risimilc eslhujus concilii decretis intereessisse et
opposuissc sc ; saltern ea in concilio Constantino -
politano ejus ubdicandi causa ab Annma*is alle-
gata est, quod cum Euslalhio et Elpidio commu-
nieassel, qui Mel i Linen sis synod i, cui ipse inter-
fuerat, decreia abrogare studucrant. Non ipsi
propria, sed cum aliis mullis communis ea cum
Eustattiio et Klpidio communio. Oportct igilur
ijisum Eustalhii eL Elpidii querolis suasadjunxisse,
eorumque ad versus concilium illud molitionibus
favisse.Idquead [XXXIV-XXXIXliaiidem Cyrilli ee-
dit,quod displicuerit ipsi concilium, Anoina'oriun
kudibus et patrocinio intame.Eustatliiu* porro et,
Eiptdius his temporibus sinijlitudini substantia

lib. n, cap. 26, non depositurn ab Acacio solum
Cyriilum fuisse, sed et Hierosolyrnis expulsum.
Non euim sine vi quadain elirnpetu prn»senU& Aca
cii ilia peragi potuisse videiur cxpulsio. Concilium
sub fineni an. 357, vel initium 358, coactum puta •
mus. circa idem tempus quo Leontius Antiochenus
deeessit, Narrat enim Theodoretus lib. u. cap. 26,
Cyriilum statim ab sua abdiea'ione Antiocbiam
contendisse, camque pastore orbatain offendisse,
7io'. v u.!voc otuT/jv loTZ^Tftii'ir^ supwv,. Atqui Leontinus
nonnisi sub tinem an. 357 f vel etiani anni 338
initia mortuus est : qui ab Alhanasio quasi vivus
recensetur in Histor. Avian. [XL1 ml monacii., n.
4 ; quo in opere Libera et Vosii lapsuni hujusque

addicti, ad versus Anomceos fervide decertabant : n mortem et in morte relractationem memorat,
et uterque postea >'icienam (idem am plexus est. num. 41 et 45, qua? quidem ad sum mum sub
Elpidius rjasilii encomiis celebratur epist. 72 pag.
118. Vid. ep. 215 et 322.

CAPUT VI L

Cyrillus ab Acacio deponitui\ appellat ad ma jus
concilium, sc ad Sylvamim Sorscnsem recipit.

40. Acacius, frustra citato ad judicium per
biciinium continuum Cyrillo, ilium preeveniendum
arbitrates, una cum episcopis provincial! qui idem
cum ipso $mliebanl 1 dtgmuit. Ita Sozomenus lib
iv. cap. 25. \dde ex Theodorelo lib. n, cap. 26 ;
et Hierosolyrois expulit. Ea Sozomcni verba, prx-
veniens depo$uit % <p0*'£ ( xatefciav. significare vidcn-
tur ? Acaeium, cum timeret ne Cyrillus se ad judi-

extrema an. 357 contigere.

41. Cousas depositions Cyrilli ab Acacio sum-
ptas Theodoretus lib. n, cap. 20, Icvxssbnas appel-
lat. Socrates lib, u, cap. 40, depositurn dlch, pro-
pter ea quod xi'pius in judicium vocatm per duos
continues annos comparere detrectasset, arcusatioiies
reformidans. Quibus verbis videiur significare
Aeacium hoc Cyrillo crimen intendisse quod
suum tribunal non agnosceret ; vel potius, Cyrilli
absentiam etfugam judiciu quasi taci (am imposi to-
rum crimiinun confessionem et agnitionem sum-
psisse, atqne a concilio suo approbari curasse,
nullisque prwterea conquisilis argumentis inaudi-

ciumappellaret.alque in concilio proplerea de qui- C lum damnnsse inimicum. Fniqua sane seatentia

bus accusabat Aeacium, dainnari procuraret. Cyrii-
lum ipsum sine mora episcopaludejtciendum.seque
in tuto collocanduni judicavisse. Concilium ilaque
ex episcopis sua? senleutia> si bique addictis coegit
numerosum illud non fuisse inde colli^itur, quod
numerosiusappclhu it Cyrillus in eo sede dejeclus,
alioqui, cum octo ante annos quindecim in Polars-
tiua cpisenpi essent Atliamisiana) causre addicti,
utul quidam fato sublali,alii ab Acacio in suas par-
tes illecli suppoiiantur,uonriullos tamen Cyrillo et
tidei favorabiles super! uisse credibile est : quare
cceteii in anguslum numerum contract! manent.
In his numerare possumus PatrophilumScythopo-
Jitanum, e.\ Ari.morum pessimisunum;Eutychium

Acacit erat si pendente Cyrilluin inter etipsum de
metropoliticisjuribusetde tide accusationibus lite,
ipse judiciis in propria causa vices fungeretur ( cura
actor et accusator esset. Quod si Cyriilum lefriti-
mis causis judicio se sistere detrectantem, quasi
crimina per judicii fugam conti leu tern datnnabat;
iniquius eratcuusas detrectati judicii, dissimulan-
do adversarii innocenliarn, opprimere. Diver sam
prorsus alTert Sozomeaus lib. iv, c. 25, abdicandi
Cyrilli causani ab Acacio arreptain. Cum Cyril-
lus in egestate publica thesauros Eccleske et sacra
vela diveudissH, ahirU quemdam donarium suum
agnovisse in muliere scenica qux illo amicta erat,

inqmrentemque curiosus wade illud habcret, d?pre-
fcleutheropolilanum, si jam turn cum Cyrillo sus- ^ hendissc quod mercator illud mulieri vendidisset,
v epi sset i n i m i ci I i as ; Pe tr u m op i sc o pum 11 i pp i , mercat ori vero episcopus. H an c ergo causam pre© -
Eusebiura Sebasta?, Charisium Azoti, qui Acacio in texens Acacius Cyriilum deposuit. Eadem profecto
concilio Seleuciensi adjunct! rnperiuniur apud
Epiph. hajrerti 13, n. 26. Eos solos concilio pra»sen-
tcs fuisse, verba Sozomeni initio capitis citata si-
gniUcare possunt. Cyriilum verisimile est judicio
j>o sistere noluisso. cum per duos annos continues
venire in jus recusarit-Abseus itaque et inauditus
damnatus fuit Quo loco celebraturu sit concilium,
historici silent. Hierosolymis celebrari postulabat
Ecclesia? consuetudo, ut in iis locis judicium
mstituatur, in quibus admissum crimen dici-
tur, possuntque testes audiri. Ibi quoque cele-

historia est, quam Acacius post concilium Seleu-
cicnse.diversis prorsus ad inflammandutnin Cyrii-
lum imperatorisanimuni circunrstantiis, ornatam
re^essit. Hem ita narrat Theodoretus lib. ii. c. 27 :
Sed prsecipue imperatoris anirnum commoxemnt ea
qxvs Acacius adversus Cyriilum commenlus est : sa~
cram enim vestem quam Comtanlinus omrti laude
celebrandm ad exornandam Hiercsohjtnorum eccle-
siam Macario ejus loci episcopo donaverat, ut ca in-
dutus divini baptismi minister aim perageret (ea
veslti aureis filti context* trat) 9 Cyriilum vendidisss

DISSERTATIO I.

dixit, eamque mercatum quemdam ear m qui in A strum pcrtinet, nam si appellare appellatione pro-
theairo saltare solent, induisse quidem, sed infer sal- prie dicta Cyrillo licucrit sive ex. jure natural!,
tavdnm collapsum, obtrilumque interiisse. Ha»c a
prima narralione di versa, 1° resscenieis distracta,
sacra vestis dirilur a Constantino ad usum bapti-
smi data, cum Socrates unum ex sacris velis corti-

nisve signifkare videatur; §« vestis ilia a Cyrillo
scenico ipsi venditafertur, quam Socrates merca-
tori ah episcopo. mi mo a mercatore venundatam
rel'ert; 3° dicitur scenieus eaindulussallasse.cum
ea mulierem in thealro indulam Socrates narret ;
4° additur scenicum dum saltaret collapsum inter-
iisse ; nihil ea do re Socrates, fhec narration is di-
versitas quae maiiliam prodit Acacii, potest in to-
tara rem illam fabukt? suspieionem aspcrgere. Sed

sive ex Ecclesias appro batione, pa rum interest
utrurn alio rum exempla seeulus, an primus id Je-
ceril ; cum nullus ante eodem jure voluisset, auk
rerum suarum necessitate eoactus fui&sct uti ; ea-
demque in eum, *|ui primus ante Cyrillum appel-
lassot, querimonia i n tend ere tur : sed lioc a^itur,
1° nt rum Cyrillo pcrmissum fuerit pronuntiato ad-
vereum se judicio non stare, 2°dato priinam om-
nium Cyrilli appellationem esse, utrum crimen! illi
fueritforensem appetlandi morera in Ecclesiam in-
trodncere, cum ante non appellation ibus pro prie
dictiSjSed revisionibus soiuromodo judiciorum epi-
scopal! um actum esset. Ac primam quidem quae-

si quid hie veri. magis in prima et sirnplicion psliouem definire non difficile est: optabile sane

C«n nt^ 'VI II * || 1 ** I I «■!■■■•« * « • »• ■ •

Socratis, <_XLIJ quam in altera Acacii dolo corrupla
uarratione acquiescendum. Gyrillum vero deposuit
Acacius vol ob rerum sacrarum in egestate publica
distraction em, vol ob earumdem in theatre pro'a-
nationem el con lamination em. Sed non debuil im-
putari Cyrillo seel us alterius, vel scenici sac ram
vest em profannntis, vel mercatoris rem em plana
mimo vcndentis.PJrit ad sumrmun imprudentia Cy-
rilli. rei sacra) non satis eaventis: quis autem cre-
dat eum necessarias cautioner neglexisse ? Quod si
hoc Cyrillo crimen in tender it Acacius quod Eccle-
siic thesaurus ad e&oslatcm pauperum sublevandam
dislraxerit r mil, quod illi scelus arbitrabantur,
nos max imam Cyrilli laud em ducimus Quod cnim
Cy rill ns, idem postea S. Ambrosius Medio lanensis

ut judicia ecclesiastica hujusmodi semper essent,
ut in eis nunquam innocenlia oppiimeretur. Quo-
niam tarn en id divina Providentia ah PI celesta ar-
cendum non ccnsuit,non solum concessit m semper
sed e re et ulilitate Ecclesia? [XLll) fuit, ut deje-
ctus perinjuriam episcopus presidium innocentia
qunoreret: ne injustorum liominum violentia im-
punita, ad Ecclesia) dedecus et poruicicin, veritati
et HHjuitati pr&valeret. Idcirco probata) Athanasii,
Marcelli Ancyrani,Asclepa) Gazensis appeliattones,
sive ad Romanum pontificera confugia, etposlula-
tiones novorum conciliorum ; ut ea, quae in prio-
ribus concUiis adversum se.seu vi seu ignorantia,
statu t a fuerant, emendarenlur. Eorum pr&cibus
concessa concilia Romanum et Sardicensc. Idem

ad redeniptioupni eaptivovum. quod cum Ariani ^ Donatislarum importunitati semel et iterum, ac

Acacio similes criminarenlm. factisui defensionem
suscepit lib ji, Of fie. % cap. 2^, n. 136 et s^qq.
a an clique Lauren lii se exeniplo tutatus est Fecit
idem S. Exuperius Tolosanus, ea de re-, laudatus a
S. llieronymo Rusticum horlante ut hujus sancti
vestigia couseetetur.epist. 9o, alias 4, fecit S. Cce-
sarius Arelatensis. teste Cypriano Vita) ejus scrip-
tore, num. 17. fecit M prove us Pi eta vo rum e pi Sco-
pus, a Gvegori-o Turonensi commemoraluslib. vrt
llistor. Franc , c. 24.

41. C§ villus cum depositm fuisset. inquit Socra-
tes lib. ii, cap. 40, nihilominus appellalionis libello
ad eos qui se deposuerant misso, ad ma jus judi-
cium provocavit, |A£i£ov ETts/.ocXsiato Cty.aar^ocov.

paucis ante annis ha-resiarchtt Photiuo, datum.
Concilia etiam ea de re leges condiderant, uti Sar-
dicense canonibus 3, 4 et 7, et Antiocbemim sex
ante an nos canonibus 12, 14 et Vo. Atqui multa?
et gravissimae causa) Cyrillo exstiterunt, ne latas
adversum se Acacii et Acacianarum operarum cen
tentia) staret. l Acacium forte judicem non agn©-
scebat. uti ab ejus jurisdiotione solulus et liber,
irao ipso superior. Quauquam episcopus superior
et metropolilana a subjectis sibi episcopis Ecclesiaa
le^rcjudicari possit t quemadmodum Stepbanus An-
tiochenus anie annos decern ab Orientalibus epi-
scopis damnatus fuerat; et Theophilus in contro-
ver&ia, ad versus Joannem Chrysostomum, se, si

Cui quidem appellations Conslantius imperator asti- D judicandus essetab .Egyptiis episcopisjudicandum

esse fatebatur {i'allail ). 2* Itaque CyriJJus. Acacii
tanquam professi inimici judicium, uti nullum et
cassum, ipso jure repudiare poterat. Sic Caecilia-
nus Carthaginensis inimicoruiu concilio citatus
comparere delrectavit, etab iis condernnatus sede
non cessit, sed ecclesiam suam constanter retinuit
(Aug. epist 43 n. 7). Sic .-Egyptii pra i sulesin
concilio Tyriensi postulate runt ut Athanasii bo-
stes consensu suhmovenentur ; apud A than. Apo-
log. cont. Avian ^ n. 77. Acacius autem cum Cy-
rillo publicas siiii ul tales exercuerat ab ipso fere
Cyrilliani episcopatus exordio, propter metropoli-

pulatus est. Solas igilur ac primus omnium Cyril -
I us. contra ecclcsiastici canonis consueludinem, ap-
p ellaiion em y s icu t in public is ju die iis fieri sole t, in-
tcrposuil. Ecclosiasticarum appellationum primam
fuisse illam a Cyrillo iulerjeetam, non omnes So-
civiii assentiunt ; multas enim sive ad summum
poutilicem, sive ad majus concili m. sive ad iiu-
peraloreni ipsum in hoc et superioribus sasculis
pneceisisse tnulti contenduiit. Has alii non appel-
laliones pro prie dictas, sed vel confugia, vel re-
visendi judicii postulationes dici oportere conten-
dunt.Eam litem componere nihil ad causam no-

DE VITA S. CYR1LLL

tica jura,Nec Acaciano judicio majus robur acce- A
debat ex prassfcatl* aliorum episcoporum,quos sibi
senfefitiil conjunclos eodemquc jure Cyrillo, quo
Acacius ipse, suspeetos raplim el festinanter col-
le^erat ille teste Sozomeno, lib. rv, cap. 25, 2u«
ton; tcc a'jTOj opovoSar'.v s~iox<$itoic tpuivit xaO-
£/.(ov, exclusis sine dubio amieis et fau tori bus Cy-
rilli. 3* Mutuis so ace usalioni bus circa fidem peti-
erant Acacias et Cyrillus: unde factum u I Aca-
cius, tanquam accusatus, inimlcus accusatoris sui
censeretur, et judex esse non pot-sci ; utaccusator,
multo minus. Nam ut recte Optatus lib. vu, in
append, pag. 370: Non potest qute hi una causa eo-
dan momnnto duas sustinere personate ut in eodem
judicio accusalor esse possit et judex. Acacius Cy-
ril I utii revera non judieuvit ex ante inten talis circa ^
(idem a se ipso aecusalionibus : at damnavil ut
conlumacem et sua; eitalioni perbiennium obtem-
perare detroctantem ; quod eral suam ipsius cau-
saui judicare. 4° Levitas aecusationem quibus dam-
natus erat Cyrillus, cam ob earn rem I ami and us
poti us foret, pa lam Acacii iniquitutcm publicabat,
et lcgilimum Cyrillo liuic sentential uou acquie-
scendi ; imo ut Acaciuni uti polcstale sua abute li-
tem iu judicium vocandi jusdabat. £adem accusa-
tion urn levitate, sepusita eliam falsi tale. Gaeilia-
nus[XLHrolim sepluaginlaepiscoporum senlcnlia?
contra se fetae pa re re detrac lav erat ; a pud Op tat.
lib. i, n. 10. 3° Viotenliam injudicio Sac tarn accu-
sare pole rat Cyrillus, cum eum Acauus uoti depo-
s u i ss e I soj u m . q nod unum e ecl esi as ti ca* p o t e s ta ti
coneessum ; sed Hierosolymi* eliam cxpulissel.non C
sine vi et iinpHu. 6° Uti apostolicse sedis prsesul,
ct unu's e ma jo rib us Ecclesinft p roc crib us» conten-
dere poterat se non in exiguo quodani paucorum
episcoporum concilio. quale illud foe sat Acacii,
sed in niultonumerosiore et ex pluribus provincjis
coaclo judicari oportuisse. Nam Paulus Samosa-
teuus Anliocbia) episcopus superiors sajeulojudi-
catus Cue rat in concilio majori plurkini provincia-
rum, ad quod eliam Dionysfus Alexandrinus ap-
pellalus fuit. S. Eustalhius Antioolienus deposit us
ante annos vigiiiti seplein fuerat in concilio, quod
Pltiloslorgius lib. n, n. 7, memorat ccl episcopo-
rum fuisse. Alhanasius Alexandrinus in concilio
Tyriensi numerosissiuio, et ex to to fere Oriente
colleclo. 7° Denique, concilium Antiochenum can. D
•15, ratum et irrevocable provincialis synodi judi-
cium, adversus accusalum cerlis criniinibus epi-
scopum, eo tanlum casu deereveral, si accusatus
coademactuc ab omnibus episcopls ejusdem pvomn*
civ, cunetique consonanter eamdem contra eum
for mam de>reli proiulerini Atqui Cyrillus non ab
omnibus episcopis provincial eondenniaUis, sed ab
nonnullis lantum, quos in suam factionem et sen-
ten ti am olim pertraclos raplim ac festinato colle-
ge rat Acacius.

43 Cum lam mulUe Cyrillo sappetereni causso,
quomiuus informi judicio adversum se lato acquie-

sceret, quairitur numjuclicii revisionemex usitato
priiis more ab imperatore postulare debuerit, nou
ex forensi consuetudine omnium primus ad rnajus
concilium appeilare. Loquor ex eorum senlenlia
qui nullas ante Cyril lianam in Eccle^ia auditas
fuisse appellationes coMen&unt. Veruin adeo tenue
est rei utriusque discrimen, ut. cum alterum Cyrillo
concessum fuisse faleantur, quod alterum praa-
oplarit, id cri minis loco objicere ridiculurn v idea-
tar. Hoc inter revisionem judicii ct appellation em
propria dictam interest ex D. Petro de Marca,
quod in revisione judicii iidem iterum judlces esse
non prohibeanlur, contra in appellation© judicium
iis, a quibus est ap pel I alio, eripiatur Ex eodem
praHerea lib. vti, Concordix^ c. 2, n. 6. hoc in Ec-
clesia a teinporibus Antiocheni concilii statutum
vigebat, ut qui a judiciis appellarent, ante amnia
impetrarent rescriplura pro revisione judicu sui ;
in eoque versatam ait n. 10 innovation em a Cy-
rillo introductam, quod suis judicibus app dlatio-
nem ex more forensi stalim sign i (lea rit nee imp>
ratorisrescnptumpostularitac impetrarit, nisi post
significalamappellationem. Qua in re a Cyrillo vio-
lata si l Ecclesia) dignitas, iguoro, Ulud sane epi«
sco pis non decorum, quod eorum judiciis non ste-
tur, novaque uti a>quiora priced en lib us postulen-
tur. Sed sive appellatio interponatur, s.ive revisio
judicii postuletur, hlque ante vel post rescriptum
principis Hat, idooi est ad dedecus ecclesiasi.icorum
judiciorum. At Cyrillis le^itimas causas habuit ut
non revisendum duntaxat judicium suum, sed
[X.LIVJ eliaui novum, a quo Acacius ct sui judices
excluderentur, postularet. Primo enim jure requi-
re te polecat ne Acacius, utinimicus, ut accusator,
et a se aceusatus, iterum de se judi caret. postquara
in priori judicio, contra oranes Ecclesire leires in-
stituto, tarn publrca et perspicua dederat inimici-
tiarum adversum se argumeuta. Secumlo. nou
emendationcm tantuni judicii requirebat Cyrillus;
sed se actorem ad versus A caelum et accusatorem
professus, eum pluriuiis de sceleribus. de vi, de
ecclesiasticarum legum contemptu de inflicta Jevis-
simis de causis gravissima depositionis et exsilii
pcena.ac fortassis de usurpala adversum se auclo-
ritate postulabat Id ex Cyrilli testis in concilio Se-
leuciensi apparet. Athanasius enim de !>ynotiis,riu-
mero 12. perspicue tradit Acaciurn cum aliisaccu-
satum fuisse eorumque principem. qui eum accu-
satorum suorum adversus se vociferantium crimi-
nationes timerent, adjunctis sibi Ariauis secessio-
nern fecerunt : aitque Socrates lib: ih cap. 40,Aca-
cium a Patribus concilii {instantc et persequente
Cyrillo' in jus vocatum. ut causa ejus judtcarelur.
Eademque pene habenlur apud Sozom. lib. iv,
o. 22.

44. Cyrillus sive appellaMonis beneficio, sive
perspicua judicii quo dejectusfueratiniqui late, qua?
legitima rnultis, bac et sequentibus aHatibus, San-
ctis episcopis graJus sui retineudi causa visa est,

DISSERTATK) I.

se semper ill episcopum habuit, sive apud Sylva- A semi-Axiaius sunt propria duntaxat recenseam : in

imra hospitem, sivc in concilio Seleuciensi,in quo
cum rcliqtita ep boo pis consedit, noque ut e con-
sossu discederetulla ratione poluitndduci : oodem-
quo loco habitus est, nequidquam fremonte et in-
dignanle Acacio, sive a Sylvano et conjunct!* cpi-
scopis, sive a Palribus concilii Seleueieneis, /'«/-
sua Hierosolymis Acaciana vi t Antiocfnam perrexil,
quam cum pas fare orbalam videret y verba sunt Tbeo-
dorcti lib. it, //t.sf., c. 26 (Leontio videlicet moriuo %
necduoi subrogate et Eudoxio), prcelcrgressus est, et
Tarsum profeclus cum admirando Sylvano vixit.
Quod cum Acacius iesewi$se%* litter as scripsit ad
Sylvanum, eique deposUionem Cyrilli nuntiavit. At
ille et Cyr ilium rercritus, et populum refoiinidans

concilio Aneyrano ann. 358. circa Paseha, Gultica-
noruni epi«coporum qui Sirmicnsem arm. 3b7 hit-
pielain condemnarant, II del impetturbaUc incou-
cusswque fama incitati sunt ul eamdein sub aua-
themate, proscribercnt, el. ab ipsis aucinribus rant
in concilio Sirniiensi ami, 358 ejurari salagerenl.
{Hilar. De synods n. 3), In proximo citulo Sir-
niiensi concilio quahior Africanos episcopos sibi
conjuuxere, ex Sozomeno lib. iv, c. K», ruznque
fortassis ad Afros et Orientates omnes scripserunt,
ut ej ice rent a sancta Ecclesia ojxooyatov, dicentes
seeum scnlire et Afros ctOrientales nftiUGs; quod
testatur Marius Victorinus lib i. p. SJG2, eoque re-

ferri potest quod ile Basilio Aneyrano conquere-
utpote qui Cyrilli concionibus admodumdeleelarelur, ^ bantur Acaeiani iu concilio Consiaulinopolitano,
mm ab ecvlesiastico ministerio haudquaquam prohi- ann. 360, eum netrme Valentem et Ursacium apud

buit. Communionenj quoque ac forte consuetudi-
n em turn fovit cum Basilio Aneyrano et Gcorgio
Laodiceno, qua? ipsi ab Arianis crimini data esl»ot
in concilio Constantinopolitanoaimi 360, ab eisin
eausis ejus depositionis allegata; apud Sozo men.
lib, iv, c. 2o. Forte Cyrillus Georgium et fiasilium
consilio et opera adjuverat, in if s qua) ambo ad ver-
sus Eutloxium illo tempoieniolitisunt,cum co actum
Georgii hortatu Ancyranum concilium Sirmicnsem
formulam aim. 357, ab Eudoxio in concil. Antio-
cheno probatam damnavit. et ab aucloribus retra-
ctari procuravit. Vid. Sozom. lib. iv, c. 12 et 13.
Erunt contra qui Cyril I um accusent, quod ad semi-
Arianos confugerit, eor um que socie tale et commu-
nions si I usus. Nam Ires modo memorali episcopi
Sylvanus, Basilius, Georgius, bujus factionis verbo
oonsubstantialts tnimica) prinoipes erant. Uis est
breviter respondendum.

45. JXIA'] Prime quo so r«ciporot, qucm appel-
larct Cyrillus? Liberius adhuc exsul agebat, sibi
ipsi succurrendi impos : atque hoc ipso tempore
urbis arnore Athanasium et Nicrenum concilium
turpi lap*u deserebat Alexandria? incubabat lupus,
Georgius. pulso per vim Athanasio sedis ejus sce-
lestns invasor. Antiocliia episcopo destHtitd erat.
Veri et sinccri fuloi defensores vel in exsiliis pro-
scrip tiagebant, vel iu lalebrisoccultabantur Semi-
Ariani quos dicunt. fervens turn adversus Arianos
studium demonstrabant 2° Sctui-ArLani extra Ec-

episeopos Africa? dalis ad cos lilferis insiiuuiasse
(Sozom. lib. iv, c. 24). In concilio Selcuciom, cum
sanelus DUurius eo cum cadcris conven is$c l, qu&$i-
lum ab tfo, ait Sulpicius lib. it, Hist, *acr., p. 25ii,
quse ct>$et Galhrum fides: quia turn A r Urate prava
de iis vuhjantibus. su&pecti ab Orientalibus labrban-
tur Irionymam solUurii Dei unionem secundum 6a-
belli um credidisse. Sed* evposita fide suajaxta ea quee
MUw erant a Palrhbus conscripta, Qrwni&libus
perhibuit testimonium Ita absolutis omnium ammis,
intra comcientium cotwnunionis, necnen etinm iu so-
eietatem reeeptm concilioque ascUus est. PostSe-
leuciense concilium, liujus legati ConaUuilinotmli
agentes, Ariminensis synudi legalis quos prava sen-
lire nesciebanl, imniain Aclii hocresim et oeeuHas
Arianorumn^iliadamnarelurjnoHtionesdeiru?i!ia-
runljKique omnia Oecidenla'.ibus Kcclesiis utmlian-
da sutf^essere, apud Hilar. Fragm. 10, n. 1- Post
concilium Con$tuntinopoli)anum, anno 360. dalis
Rilario ad Gallicanos litterts, Arianorum trinm-
phum et suscepta contra fidem concilia siLmifica-
runt. quibus concilii JKIA'l] l*ai-isicusis uptecopi
fralernis el honoriiicentissimis liiieris responde-
runt Hilar.fra^m. ii y n I ct 4 Nee Occidoii tales pe-
nitus ah eorum communione abstiuebantnd non so-
lum ex modo memoralis KHlarii in concilio Seleu-
ciensi, et Parisiensis concilii exemplis constat, sell
el ante Ililarius lib De synodic n. 77, quos semi-
Arianos dicimus, vocat sanetos viros Orientates epi-

clesiiecommunionem non erant. Nullo publico Ec- D scopos; n. 78, studiosos apostolic® atque evangelicx

desi% judrcio, quod quidem exsecutioni in an datum
fuisset, damnaliaut proscripti fuerant. In Orieute,
ut vidimus, promiscua com m unto erat. Umncs fere
hujus partis erant. demplis Arianis numero paucis,
ut apparel ex concilio Seleucien?u\ in quo numero
105 fuerunt ex Hilar lib. in, cont. Constant.,
num. 12. Cum Occidentalibus ipsi communioneni
non recusabant. Ut enim o mill ant cfntera commu-
nionis hujus, qura somi-Arianorutn ab Arianis divi-
sionem prtecesberunt argumenta, ex conciliis Phi
lippopolitano. Mediolanensi ann. 349, Sirmiensi
ann. 351, Mediolanensi ann. 335, sumpta, et quas

Patrol. Gr. XXXIII.

doclrhw viros; n. 79, f mires ckarissinws ; n. SO,
88, etc., sanclissimos turos, etc. Athanusius quoque
Dc synod., n. 41, Acacianis refu talis sic ad semi-
Arianos couvertitur: Viros qui alia quidem omnia
Nie<t*o> scrip (a recipiunt* de solo auiem comuhstan*
lutl is vccabulo amhiyunl, non ut inimicos spectori
par est ; neque enim velut Arimnanitas aul P&trutn
advenarios homines aggredimur ; svd disputamus
vehtti fraires cum fratiibM, qui eudem qua non smit
seiHentia, solo nomine in conlroveniam addncto.
Addit infra talem esse Basilium Anoyrsc in suisde
tide scriptis; quibus, quoad externam saltern et ort 3

DE VITA S. CYRILLI.

professionem, adjungendi conjuncli ipsi cpiseopi. A prasens tempus. Sylvanus deraum, quern Tbcodo.

Tertio ilaque, tamelsi de occultis hainiuum sen-
tentits nullum judicium inslilui possit, el *:x conse-
quent Libus Euslalhii Sebasleni, Georgii Laodioeni,
EieuMii (jyziccni. etc., gestis, qui in hucresim aut
sehisma iapsi sunt, iugens suspicio in eoruni lioc
tempore (idem aspergatur ; tamen ex eorum exte-
riori profession e, quae nihil a Nicajna nisi verbo
tenus dissidebat, reeteque intellecta code in rcdibat
judice Athanasio loco citato, et Hilar io, De synodis,
n. 72, 74, 77, 89, et ex eorum adversus Arianam
impietalem studio, Cyril las eos uli fralres et secum
eadeni senlientes spectare pole rut, eorum commu-
nionein amplecti, et in rebus afflictis patrocinium
quiBrere. Nee idcirco aut in (ide, aut in commu-

retus admirandum virum dicere non dubital, sun-
cti quoque Basilii elogiis honoralur epist. 82, pag.
151 ; epist. 79, p. 441 ; epist. 50, p. 78. Elpidius
unus e concilii Seleuciensis legalis fuit, qui Occi-
dental urn adversus Anomu'os (idem imploravere ;
et in eorum qui ad Liberium dclegavere aim. 366
numero fuit, ct a Basil io episl. 72, p. 118. lauda-
tor* Vid. epist. 21 o et 322. Supcrest Gcorgius Lao-
dicouus, cujus initia et finem nwrn darn mire non
possumus. At an. 3;>8 fervens adversum Anomooos
studium demonsirabat. Eudoxiu< eniin, qui sine
ejus et uliorum ad quoselectio pertinebat consen-
su, Antiochenam Kcclesiam occupaverat,euni Aria-
nam hasresim pa lam ac delecta f route pnudica-

nione variavit, quod ipsi a Rutino objicitur: quos |% ret (3), inullos qui sibi adversabanUn* clericos ab

eniin Athanasius et Hilarius ut fralres habebant,
an ipse pro inhmeis habuissel ? Neque idcirco oon-
subslantialis auttidem aut vocein rajecit,sicut ne-
quc Hilarius cum eis in concilio Seleuciensi resi-
dendo, ueque Dianams Cassariensis in Cappadoeia,
vel Gregorius Nazianzenus sancti patres in generali
Orie utis communione remanendo, tametsi am bo
postea A riminensi formulae subscripserint; neque
multi alii in Orienle, uhi neminem bis lemporibus
consubstanlialis propugnatorem exslitisse iucredi-
Lilis prorsus res ebt.

40. Quarto denique, ii quibuscura communio-
nera autsocietatem hoc tempore retinebat Cvrjlius,
raajomu omnibus fidci ardorem demonstrabanl.
Quinque maxim c ab Insfcorieis memoranlur, Basi*

Ecclesia ejecit : qui cum adGeorgium Lao die en um
se recepisscnt. liti eras iile (is dedit ad Maccdo-
nium, llasiliura et Cecropium Nicomedicnsem ;
quibussignilicat Eudoxium Actii discipulos a!) ipsis
infumia multatos, in clerum promovisse, Aetium
pra> caHeris in deliciis habere ; hortatur ut quam
maximo numoro possint in unit in conveniant, et
aliorum cpiscoporum subseripliones posluleut,uti
Eudoxius Aelium Kcclesia expellat, promolos in
clerum ejus discipulos dejiciat,et desinat Anomceos
dissimilitudinem pncdicanles con Liana docentibus
anleponere His Georgii lilt oris factum, ut Nasi li us
ct alii in synodo Aneyrana et postea Sirmiensi,si-
militudinem substantia* condrmarent, et hupiam
Sirruiensem aim. 33 V) formulain non dai una rent

lius Auc\nju,Sylvunus Tarsnnsis, Klpidius Satalen- ** solum, sed et ab Ursacio et Valento damnundam

sis, (leorgius Laodieenus, Eustathius Sebastenus.
JDe Basil io supra vidimus elogium Albunasii. Is
omnium qua) Ancyrae etSirraii adversum Anoma-os
gesda sunt actor et incitalor ac conscriptor fuit ; si-
niilitudinem Filii cum Pat re ad omnia prorsus eum
exteudisse (Idem facit<jus subscriptio lormula? Sir-
mi en sis aim. 3 ii ii, a pud l-'pipb. Inn res. lxxiii, u. 22,
Sylvanus Cyrilli liospes in concilio Seleuciensi con-
iirmandaj formubo Antiocbenaj auolor fuil.lnde ad
iinpt'ratorcMii 4$»legatus cum Basilio, [XLVU] Kleu-
sio, liuslathio, iu collatione cum Eudoxio el Acacio
coram itnperatore habita, princeps disputationis
fuit; in qua Anomeeos coegit ut multas Arianas
blasphemias analbemate fenrent,et consubstantia-

procurarent. His lemporibus, qua? optima sane in
vita hominis alioquin illaudati eluxerunt,Cyrillud
consuetudinem cum eo babuit, quam abrupitsano,
poslquam se ille Aoacii parti bus reddidit, ante vel
paulo post concilium Constantinopolitanum an. 360
ex Epiph. Ii a)K'e8« lxxhi, n. 28.

CAPUT VI CI.
he succesHorihus Cyrillo diversis temper ibita ab A na-
na faclione dalis % ac potissimum de Eutychio.
47. Cyril him tantisper Tarsi ho spi lantern relin-
quamus, ut Jerosolyinam reversi in substilutob
ipsi successores inquirarausXum Cyiillus j?a*pe de-
posilus el Ecclesia pulsus sit [XLV1I1J minis 358,
360, 307, quod ullimum exsilium aunorum duode-

lem Palri Filium credendum esse probavil, siqui- U cim fuit; diversi quoque ipsi diversis temporibus

dem Thcodoreto fides adhibeatur, lib. ii, I!ktoi\ 9
cap. 27. Nee minus in eo conllictu Eleusii et Eusta-
tbii eluxit constantia. Idem Sylvanus cum Eusta-
tluo etTheophilo Castabalensi, multoruin aliorum,
in quibus est Elpiiiius, nomine ann. 3C6 delegali
ad Liberium pontificem, declaralionem sua* llde^
dederunt, in qua Niccenum symbolum amplectun.
tur. yescque antea tenuisse proiitentur, xiy.paty,-
y.lrjA y,'x\ -oaietv, apud Socrat. lib. iv, c. 12. Eu-
stathius postea in hauesini lapsus : sed nihil ad

successores oppositi. In his reconseudis non satis
concurs auctorum senten-l.hu Hie eos oranes uuo
conspectu repi ossen tare ju vat, ut liberius postea
deourrat oratio. Eorum nomina el ordinem secun-
dum di versos auctores sic habes :

Ex llieronymo in Chronico, ad ami. 349.

Post Maximum, Cyrillus.

Eutychius.

Rursum Cyrillus.

lrenaeus.

(3) Soz., lib. iv, c. it et 13.

77 DK DISSBRTATIO I.

Tertio Cyrillus.
Hilarius.
Quarto Cyrillus.

Ex Epiphdnio hxrcs. Lxvi, num. "20.
Cvriilus.

Herennius.

Cyrillus alter.

Hilarionus.
Ex socrale, lib* if, Hist., rap. 45, e< So&mi. lib. iv,

cap. 30.

Cyrillus.

Herennius So^om. Socr. Arrhenius.

Heraclius.

Ililarius.

Cyrillus Jerosolyma revorsus.
Ex auctore anliquo catalogi patriarch, in cod. CohL t> sia> prajerat ot Arianorum com muni one infauiis

420, pag. 124.

Cyrillus annos 15.

Heraclius annos 6.

Hellndius annos 12.

Cyrillus annos 35.

Nicepkorus in Chronographia, p. 410.

Cyrillus.

Arsenius.

Heraclius.

Hilarius.

Cyrillus ab exsilio redux.

Ex Eutychio Alex. A n nal. lorn. I, p. 433 et 488.

Cyrillus.

Eraclius Arianus annos 3.

Arvis MauicluBiis auuos 5.

Harins Arianus annos 4.

Cvriilus redux, annos 10- In lotuni 32.
Tbeodoretus, lib. v Hht. 9 cap. 40, nullum substi-
tutorum Cyrillo nominal in indioe Hierosolymita-
norum epUcoporuia . Tlieophatics solum ex illis
Hilarionem refert.

48. Ihuc conferendo invenias, 1° Eutychium a
solo Ilieronymo inter II ierosolymitanae sedisinva-
soros numerari : *i° HeJladiuni pariter a solo au-
ctore catalogi Coisliniani. qui sscculo septimo medio
vixit ; nam llierosolYiuitanorurn poiitificum poslre*
muni rceensot. Molestum. et Homanorum Hono-
rium; 3° Hcraclium ab Ilieronymo et Epiphanio
arqualibus auctoribus prse terra ilLi ; 4° Epiphanium
solum esse qui Cyril Inm alteram a nostro nume-

A lib. ft, c. 45, postquarn geeta non solum anni 360.
sed etiam anni 361 retulit. Cum vero Nicronymus
Irenaeum Cyrillo sucessisse dicat, posiqttam isle
sedeui rursum conscendissel ; non ante concilium
Seleuciejice,quo restitutus eslsine dubio Cyrillus,
etproxime secuium concilium Constantinopolita-
num, anno 300, quo est secunda vice dcposilus et
exsultavit, vacuam sed em invadcre potuil liercu-
nius. Sub Juliano Cyrillus Hierosolymam rovcrtit,
etEcclesiammortuovelpulsoHerennioadministia-
vit, ad annum usque 367, quo pulsus Ecclesia et
urbe fait. Tumque pLures nominantur ab auctori-
bus pra>falis Ecclesia^ invasores. Heraclius, Hella-
dius, Arvis, Cyrillus alter, Hilarionus; quorum Hi-
larionus, Epiphanio teste haeresi lx-vi, n. 20, Ecole-
sia> praeral et Arianorum communions infauiis
erat, aim, 376, quo adversum Mamelueos soribebal.
Epiphanius. Hums etiam Eutychius Arianuin, anno
Valenlis septimo instiiutum, et post qiialuorapis-
copatus annos mortuum ait Heraclium nee Hi&ro*
nymusnee Epifhauius memorant, quoniam annos
forte vel menses paucos sedit. Ex ordinc quein ei
assignant auetores.eum sedissc colligimusu-iin.307
post Cyril li exsiliarn sub Valente. Idem est sine du-
bio quern Uieronymus a Maximo ante inont em suc-
eessorern sibi substratum , et a Cyrillo in presby-
terorum ordinem rcdactum testalur. Ikim Euty-
chius Arianum fuisse ait, et anno imperii Juliani
prirno ab Ariauis cons tilutum,t res post annos ruor-
tuum esse, Ilelladiam catalogi Coisliniani medio
safculo septimo scripti, eurndeni cum Hilar io ecu-

" senilis, cujus in ordine et loco ponitur : nee mul-
tuin discrepant nomina, ut commulari non ic^rc
potiieriut. Qui arvis ab Eutychio Alexandrine dici-
tur,(acile a nobis ob leveru non satis vctusli scrip-
toria auetoritatem potest oinniuu prralerinUti.il une
Eulyehius primo Valentis anno cons litu turn, et .Ma*
nichaunl) fuiise refert; ctpitel quir.quo cfviscopatus
annos mortuum Earn TilleiiKintius euiudem cum
Herennio putat,qui ab Eutychio omiltitur. Sod re-
pugnal locus ipsi post Hieracli urn assignatus:quan-
quam aceuratum ordinem inhujusmodi rebus non
requirimus in Eutychio ; superestC^cillus altera no*
trodiversusquem omisso Heraclio post Herciinium
ante Hilarionem poniLEpipnanius. Sunt qui existi •
men I. Cyrillum ilium ab Epiphanio male stalui quasi

ret; S^eumdem esse, qui Ilieronymo Ircuanrs Epi- I) a nostro diversum ; qui cum post llerennium sub

phanioctSozomeno Horcniiius. Socraii Arrhenuis,
Xicephoro| YI.IX; Arsenius dicitur ; cujus proprium
nomen Latin urn fuisse videtur Hereuuius, ex quo
Gra»ci varia nomina flnxnrunl. ; rt quern liierony-
mus, Socrates, Sozo menus. Nicephorus Hi la Hum
appellant, eum esse qui Epiphanio dicitur Hilario-
nus, cum forte quern Coislin. auctor Helladium vo-
cal. Jam de singulis pauca dicamus. Irenams vel
Herenius post concilium Constantinopolitanum,
ann. 3r»0, in quo depositus et Hierosolymis pulsus
est Cyrillus, ejus sedi videtur impositus; Socrates
eni m Herennium Cyrillo substitutum memorat^

juuano sedem recuperarit, ut Hieionymus iidora
facit, ab Epiphanio alium Cyrillum in locum ejus,
quein exsulem putabat , excogi latum fuisse. Mihi
autem a^gre in aniiaum induci potest Epiphanium
in vicinio versantetn in re tarn aperta et inquisiiu
[I.) facili falli potuisse.Non enlm post llerennium
mod too temporis spatio. sed annus quinque lotos
Ecclesiam occupavit Cyrillus. Nee iguota fuit E|ii-
phanioillaiterataCyrilliepiscopatiHadir.ini^tralio,
cujus nonnulla nobis eo tempore gesta r^tulii ha3-
res Lxxtit,n.37. Alterius a nostro Cyril li, qui eiin
sede successerit, meminit etiam Joannes Nica>nus

DE VITA 8. CYRILLI.

in epist. ad Zachariam, etc., cujus fragmenlum A depositione, et futura Eulychii ad prim am sedem

exstat a nobis editum, p. '610. Aut jgiUir Cyrillus
ille dicendus est idem cum Heraclio. qui duo no-
riiina babuerit; aut mendum in Epiphanii lextu
agnoscewlum, qui loco aXXoc scrip&criti«iAtv ; aut
tandem Cyrillusalter a nostro di versus el ej us sedis
invasor confitendus. Is forte Cyrillus est senior,
quem Epipll. lueresi lxxiji, n. 37, ait ab Eutycbio
vel amicis Csesariensis Ecclesisc episcopum factum
pulso Pliilumeno, qui ei sedi a Cyrillo noslro im-
posilus 1'tioiat ; qui cum a Gelasio Cyrilli sororio
et Euzoio Cajsarea pulsus cssel, Hierosolymam Cy-
rillo exsule vacuam dicendus erit occupasse. Pro-
posita est mi hi ab erudissimo nostro D. Bern, de
Montfaucon ea de re con jectura : Vocem 'iiaptwvo*

reversiune, hauc deserueril pro Caslabalitana. Si
res non ita sit. liierusolymitaua* Eu lychnis Ikdesiaa
soJam tanquam vicinior episcopus adinitiislralio-
nein liubuisse vjdelur ; sivo aliuiti interim qjuwreret
Accaeius, quern llierosolyniitunum crearet cpisco-
pum ;siveappelULiune Cyrilli prohiberetm nealium
in ejus locum subslitueret, donee cau*a in majori
concilio quod appellaveralfinirelur. Nam, jure Ho-
mano appelialume scnteulia suspends batur {Cod.
Tceod. lib. n, tit. 30, legibusit, 61, oG), Kulycbius
Epipliuuiu teste hau'ea. lxxumiuiu 23. a S. Maximo
HierosoLyniiLa.no episeopo ilifterlam recta* doctrinao
professionem edoctus, propter suas adversus Cyril-
luin simullales, Acacii parlibus in concilio Scleu-

iu lexlu Epiphanii non in nominandi casu, quasi „ ciensi so adjunxit; catbolicam {idem aliquauto
dislinolum a ceteris Jerosolymorum episcopum tempore «)roty-auoo3 retinens, sed propria^ dignitatis

conslituat, positam esse ; sed in yigaendi casu,
cum verbis Iv-jptXXo-s oiXXo; f.onjun^eadam, ut sit
sensus : Cyrillus alter Hilar ion is Ulius nimirum vel
amicus. Nam 'jXspiiovoc, o'j. difiicile Gra?eam ler-
minationem videri, cum apud Gra?cos nomen hoc
per c I).a»o< vol '(Xxpiojv elfcni sole at Non impro-
babilis suspicio : (|uani si scquinmr, eumdem cum
Hilariano Cvriilum ilium alLerum uicemus, ab
Ililarione palre vel amico lidarioncm vel Bilarium
dictum, coque nomine magisapud auctores no turn;
quoium pnelcr Kpiphanium nullus Cyrillum a lie-
rum et Hilarium, uli duos Ecclesice Jerosolymita-
naMiivasores.distinguit. Usee in antecessum dixisse
juvat, quo expedilior deindo tluat ©ratio. Nunc ad
Eulyciiium redeamus.

40. Eutychius ille. quern llieronymus primoloco
inter successores Cyrilli nimerat, idem Yalesio,
Tillemontio, etc., videt-uresse cum Elenlheropoli-
tano ejus nominis episeopo. Id suadent duti.urn&
ejus cum Cyrillo inimicithc, qua rum fidrm facit
Epiphanius ips-r alioquiu Kuiychio charus. Neque
pono Kleutheropoli llicrosolymam IranslaUisatque
hujus Eedesia? episcopal propria consiliums vide-
tur ; nam Eleulkeropolitanum semper episcopal um
retinuit, et hoc ipso am 3S> Eleutberopoli ango-
bat, cum Luciferum Calaritanum in hac urbe ex-
sulem multisatrocitatibus yehemftuldr afllixit, tes-
libus Fausto ct Marcel lino in libello supplici ad
Tbeodosium pag. 89, adeo ut Lucifero clausis ja

xetinenda? gratia dissilnulans. Ilieionymus epist.

ul. Gt, nunc 38, euni testa tur S. Epipbanii reve-

rentia lactum, sancloiili viro, qui tanlum niunas-

terii presbyter erat, libenttr aures pra»buisse. Sed

susceptis semel cum Cyrillo iniraicitiis, Luciferum

traclavit atrociter, cum Anonueis so adjunxit, at-

quc in concilio Seleuuirnsi uc-cusaUis, taitdiu suse

Ecclcsiifi communione conlentu> css« jussus est,

donee legilima satisfactione se ab impo&ilis crimi-

nationibus purgaret ; Cyrillumque ad exlrema per-

sftquens, Pbiluinenuni a Cyrillo Cmsarieiisi sedi

iniposilunipepulil.ejusquelnco Cyrillum quemdam

senior em ei Eeolesiaj pra?iecit, ipse vel ejusdom

faction is socii ; ot ttsoi tov Kutu^-ov, Epiph. ha* res.

() Lxxni, uum 37. Sed ad Cyrillum revei -latnur.

CAPUT IX.

Cyril! us in concilio Seleuciensi sedet ; Anaciurn in jus
vomit , qui comparere detrectam deponilur, et Cy-
rillus Itierosolymitanse Ecctcsi.v restilnUnr.

50. Non diu majus itlud concilium quod app^Ha-

verat exspectavit Cyrillus; seu occasioue impie-

tatis Aelii, seu oh alias causas (cum tamen neces-

saria* nulla? subessenl. ut disseril Atban.Oe synod,,

num. o et 0), crncilium generate ex tolo Homano

imperio Nica>am primo cogere voluerul impera-

tof, quod deinde Xicomediam indixit Qua? urbs

cum subito lerno motu collapsa cssel, iierum

proposita est Nica^a ; sed Anomteorum dolis etarie

factum est, uluuius concilii loco duo indicerentar,

Arimini untun in quo Occidenlales convenirent,

nuis mysteria eelebrante, in ipsum irrucmles viri J) alterum Seleucia? in Isauria, quo Orientales co-e-

di viua sacra menta vetcrinf,, fr.aires illuc conve-
uientes inipiaciBde mullarint sacra vasa cum sacris
codicibus Lucifero per vim eripunint. Forte tamen
turn co nli git quod ab concilio Con stan tine poHtano
an. 360 narratur, TUeophilum ab episcopis Pal.'es-
lina) Eleutberopoieos ordinatum episcopum, et
jurejurando astriemm, ne alUu.um p raster eorum
sententiam ambiret episcopatum, ab Sylvano Tar-
sensi Caslabulorum episcopum ordinatum fuisse.
Fieri enim [IJ] potuit ut, Eutycbio Jerrosolymam
Iransiato, Tbeophilu;. ab Acacia Eleuiberopolitanyj
sedi impositus sit ; qui perspeclu Cyrilli injusta

rentur.Seleuciain convonorunt ex divers-k Orientis
partibus episcopi supra exx, tres in partes vel fa-
ctiones divisi. Prima et numerosior semi-Ariano-
rum erat centum supra quinque ex Hilar, lib. in
cout. Const., num 12, hujus anlesignani ac duces
Basilius Ancyranus. Eleusius Cyzicenus, Georgius
Laodicenus, Euslatbius Sebastenus, Sophronius
Pompeiopolilanus, Macedonius Constaniinopolita*
nus, Sylvanus Tarsensis. ac Gyrillus nosier. Se-
cunda[l.H] erat pra^sulum xliii. apud Epipbanium
ha-res. i,xxin, num. 2(>. quorum laiuen quadra^inla
duulaxatnominarecensentur.Sedpr«termissinon-

D1SSEKTATI0 I.

nulIi,qao3 vel ex ipso Epiphanio, vcl ex aids A
auetoribus una adfiiisse constat. Hujus factionis
principes, Geor^ius Alexandria® sedis invasor,
Eud^xius Autlochenus* Urania Tyriensis ot Aca-
cius qui ctiam tolius faction is in ci la lor el actor",
el moderator videturfuisso T adjunr4i.s si hi Pairophilo
Scythopolitano et Eutychio Eleufciieropo2it:ano,eum
tribus vel qualuor aliis e Palccstina. Acacium in
odium Cyrilli segregalam faction em coftflavUse
diccre videlur Ephiplianius ha>re5.Lxxni,num.23et
27 ; additqueEutychium iis se partibu^ adjnnxisse
pro eo quo in Gyrillum flagrabat oclio. Philostorgius
quoquc priccipuam causatft, cur Acacius sese Ba-
silio el conjunclis episcopisopposueril.hancaffert.
quod illi Gyrillum babe ion I in honove lib. iv, cap.
12. Tertia tandem episcoporum djvisio /Egy*nio- i>
rum fuit, qui numero paucissimi erant, quindeeim
oirciter; qui soli test^ Hilario cont. ComL, n. 12,
homonsion cons-tantisshne obtmerent. De prima voro
factione in qua Cyril Ins. sic ail : ftc his qui ho-
mseifflkm priedicabant, aliqui nonnulla ph. verbis
prefer chant, quod et ex Deo esset, id est de sub-
stan tia Dei, Films , et s emper fumet. Fix vo rab i litis
rnuli.o de omnibus prftiim faeUoni.s episcopis lo-
quitur Alhan. De syn n. 12, aiens omnia prorsus
Nicu?n«D fidei capita ab eis approbala, trxcepta sola
consubstant talis voce cujus ohscurilalem pr,vtc<rebant
Neque id tamen de omnibus dictum velim;nullum
enim in Orienle loin Ni canine fidei defensorem
exstitisse incredibilis res est Hilariurn eerie \n so-
cic1alemoomiliietconimunionemrecepere,lametsi
fidei Nicaena* se defenMi'fMB profiteretur. Crcdibile
igitur est Gyrillum et alios consubstantialis pro-
fessores,ne ah aliis separarentur, atque Acaciano-
rum insidiis opportuniores forent,cnm rem ipsam
*n luto viderenfr, non m a ^n op ere de vocula labo-
rasse. In tertia factione nihil nisi profanissimtim
audicbatur,eodemHilario teste, neyahant quidquam
substantias Deisimiic esse posse > neque de Deoexsist&re
posse geneeot\onem y sed esse Christum creaturom •
Ua quod crealus est. id ei natititas deputaretur ;
em nihilo autem esse, et idcirco non esse. Filhtm nee
Deo similem. Nee omnium hujns factionis fuisse
c e n se n< J u m c s I. b 1 asp he f n ; t i 1 1 a d e c r e la , s nd Eudox i i
tantuin el si/n ilium ; nam imnia) hnic sentential
repugnant omnia Acacii ante et post concilium
gesta : non ea erat Eutycliii EleutheropoliUni sen- D
tcntia.qui tamen ty tinendae dignitatis gratia calho-
licamfidemjnquaenulr it us erat. tad tus suppress] t:
non random MeWu postea Autiocheni cpi.;copi, si
tamen in concilio Seleuciensi erat, Acaciancoque
parti adjunctus.quoil KpiphaniUhhwresiLxxiuwm.
23, dicere videtur. In ambabus vero primis faotio-
nibuserant aecusati diversis criuiinibus episcopi et
accusatores.In Acaciana factione multo pin res ae-
cusati erant, in qnos severe animadvertei unl op-
posit a> partis episcopi. Acacius in primis a Cyrillo
in jus vucabatur, sui in eum judioii ralionem red-
diturus, ex Socrate lib, u, cap. 40. Cyril lus eliam

cum Etistathio Sebasteno [LII1J in eorumquiaccu-
sabantur numero erat,eum uterquetuisset deposi-
tus (Sozom. lib. iv, cap. 22),

51. Concilium quinqueactionibus intra rjninque
dies absolulum est. eujus his tori a a Socjate ex
actis per Sabiuum collectis compendio desiripta
est non indiligenter lib. u HisL,cap. 39 et40: quai
autem ad Cyrilli res pertinent bicrcpnesentahimus.
Prima sessione, qum die 27 Septembris celobrala
est. convenerunt omnium faction urn episcopi ; de
industria tamen abfuere nonnulli, quos Socrates
ait accusationum sibi impendentiumformidinc va-
rias cur abessenl pra*Lexuissc rationes. Nolan lur
inter eos Macedonius, Palropbilus; Gyrillum vito
repnosentanl historici.non ut subter. v ugientfiu ju-
dicium, sed uJlro provocantem et lacessenlem ad-
versarios: ejus itaque praesen tia optima) conscien i iob
index. Qui aderant episcopi, negaruntquidquam in
qumstionemvocari debere t priii$quaniiiqui aberant
convenissent; quod cum miniine necessarium esse
Lnonas quoostor ad moderandum concilium abira-
peratore missus, et in Anomoeos propensior pro-
nunliasset, nata est inter Pat.res ullercatio ; cum
alii prius de vilu et moribus eouim, qui accusa-
baulur, inquirendum esse dicerent, quam de Jide
disceplarelur ; alii attic omnia fidei qua^stionem
age n dam con tenderer) t. Qui a priori senientia sta-
bant erant polissimum Acaciani. quos ail AUian.
De synod mini VI, prcetextu qusestionis de tide
habendie caplo, quam ab uccuaatoribus suis c-on-
cepissent formidinem non ohscuris indioiis aper-

ruisse. i-^^jiaT'.cajjiEvo: ♦r,Wsv vip* iritraefij; ^xe:v %
oix D.avOavov xoi>c xat^y^fAou^ tkoiorec. Ait quoque
Sozomenus lib. iv, cap. 22, Acacium dispulitiones
de fnie data opera protraxiese, ut dissensione par-
tium, accusationum examen rejiceretur (on^iusac
penitus tollei'elur.Gyrillua saneabeorum senteniia
stabat,qui causae accusatoruni episcuporurn primo
agi volebant : cum ad concilium ea sola causa ve-
nisset. ut suam cum Acacio causam disceptaret.
Vicit tamen ea senteniia, ut fidei causa ante pe-
culiarium causarum examen ageretur.Hine ^rares
altercationes f quas de industria prolrahebuii I Aca-
cius ej usque socti, dissolvendiconcilii e + accusatio-
num examen lollen<lioccasionemcaptanles. Acacius
enim novam fidem scribi, el abrogari S\ cam urn
symbolum volebant ;etin primis no men substantia?
e medio tolli,uti in Sirmiensi ejusdemanni confes-
sion© coram Conslantio a prinripibus semi-Aria-
norum subscripta factum erat. Alii contrasimilitu-
dinem substant.i;»acnter luebanlur, omnia Nicayii
concilii praDter unam consubstantialis vocem.cujus
obscuritalemcriminabanlur,approbantes. Pro bo-
ta ou s io soli /K gy p ti i e x H i 1 ar i o constan tissim ep\\jin&+
bant; qui bus ipse Hilarius adjungendus. Silcbanl
interim qui ex parte Orien tali-am consubstanUaie
admiUebanl,cum generalem tarn semi-Arianorum
quam Acacianorum in eaiti voce.ni conspirationem
viderent, et alioqui de verbis digladiandum non

DE VITA S. CYRILLL

putarent, cum de re ipsa in major! concilii parte A loco citato, et Aihm. Desyn. n. 12, cum Acacianis
convonirct.Hanc Cyril li et aliorum forte nonnullo- conjunclos memorant.

ruin in concilio sententiam fuisse putci ('i).Cum ad
vesporam usque [LIV< magna oonlenlionc allercali
<.?S( nt, elamavil, Sylvanus nullum novum iidoi tor-
mulam seribondam,srd in Antioebenaacquiescen •
dnm es*e. Quani ad voeern Acaciani secesscrunt J
reliqui vero supradielam formulam si hi pradegi
feccrunt. ac perlccta dlsecsscrunt. tiain forte pro-
po«uei at Sylvanus, uU ad couciliandos omnium
amnios idoneam ; banc enim olim subscript kme
sua firmaverat Acacius.

;ii. PostYidie, Septembers 28 die, semi-Ariaiv
soli, prrcscniibus tamen nonuullis ad versa* partis
episcoporum lectori liusetdiaconis a suispraJSuHbus

B3. Tertio die qui 29 Septembris erat, Leon as
operain dedil. ut o nines convenirent: et adfuere
turn primuni Macedonius Constantinopolilanus et
Basili us Aneyranus (fc). Qui cum am bo in imam
eamde mque oppositorum Acacio cpiscoporum par-
tem so adjunxissent,Aeaciani negatuntse accessu-
ros,nisiconsessu ejicereutur, qui vel ante abdicati
fuisse nl, vel in p raise n Ha ace u sat i (C). Cyrillum
maxime [LVj his verbis pelebal, quem postea in
exemplum coram imperatore adducens, concilium
integrum criminabatur,quod eo in eommnnionem
recepto de aliis sententiam diccreaggressuin esset
(7). Con ten done hac super re habita, concessum

mi>sbJuecclesiamSeleueieusemconvenereforibus g est Acacianis postulatum, suspicanlibus opposite

occui?is ; tumque supradictam Antiocbeni concilii
in Enca?uiis formulam suis subscription! bus appro-
bavere ; una cum iislectoribus et diaconis absen"
tin::! episcopotum, qui per illos suum deilniendis
rebus con sen sum accommodaturoscontestatierant.
Haic ex semi-Ariauorum parte. Num adfuerint Hi-
lariu&> et /Egyptii, et una cum cavlcris Antiochenao
forronko subscripserint,non satis exprimunt histo-
ric!. Null us eos abfuisse dicit ; et ex llilario num.
14palet cum quarla? omnino sessioni iuterfuisse;
cur abesset a secunda et lertia, nulla ratio erut. At
Acac-iaai seorsum convenientes, libellum seu con-
testation em composucrc, quem Leowe quaes tori et
Lauiicio provincial prarfcclo oblulerunt. In copri-
numi querehantur quod in synodo e suis nonnull 1
contumelii? appetiti, alii loqui prohibit!, alii invjti
e coiMKssn exclusi fuissenl; turn quod contra ca-
nonem ccclesiasticum recepti in concessum abad-
versariissuis <juidam ex divcrsis provinces episcopi
qui abdicali fuerant (in bis piimo ac priecipue
Cyi-iiluni notabat Acacius), et inde factum sit ut
tumullu sy nodus plena undique fuisse I Fidem de-
lude $n am profitentes, ucganl se (idem Anliocbiaa
in Knaieniis expositam et his temporibus quibus
o;lila iuerat opportnnam defugere : sed quoniam
voces ojioo jff-.ov ctojjioio'joiov cum praeterilis tempo-
ribus Ecclesiam conturhaverint, turn etiam nunc
con Unbent, ac mo do a quibusdun to av^poiov, id
est, dissimilitude substantia* innovari dicalur:idcir-
eo <e ambo priora u(i a Scripturis aliena rejieere,

partis episcopis,hanc Acacium dissolvendi concilii
causam arripcre.Aetiamequehaeresis damnationem
simtil et accusationum adversum se intentatarum
judicium raalignesubterfugere.Egressi sunt itaque
e concilio ii, qui vol deposili fuerant, vel accusa-
bantur. Ex eis excipiendus est Cyrillus noster, de
quo base Theodore tus lib. ti, cap. 26 : Cum Se-
lenciam vonveni$$ent y Cyrillus cum BasiliOyEustathio,
Sylvano ac reliquis consedit. Acacius vero et ipse
quidem accessit ad episcopos illic congregates, qui
erant numero centum quinquaginta. Sed se cum illis
consilium initurum negavit % nisi Cyrillus e concilio
submoverelur ; quippe qui ephcopatu exutus fuissct,
Ac rvwmidli quidem eonim qui pacts studiosi erant,
Cyrillum royabant ut e concilio discederet, post do-
ctrinx fidei dtecussionem ejus causjrm exammaluros
se esse pollicentes. Sed cum Cyrillus non chtempera-
ret, Acacius relictis illis abscessiL Quod si discessit,
paulo post rcdiit.nam in liac et sequenti die multa
in frequenli concilio ac<*rrime disputaviLVereor ne
Theodoretus qui acta plurkun dierum compendio
refer t, aut potius in unum confundit ei mi seel,
discessum Aeacii qui vel prima vel quintadiecon-
tigit,in hunc locum per errorem retulerit. Cyrillum
verisimilc est, ne e concessu eprederetur, banc
causam allegasse, quod aequo jure inter se et Aca-
cium a^i oporterel ; se ab Acacio depositum qui-
dem fuisse ; at sive a se sive ab aliis Acacium ac-
cusari ; quamobrem vel concilio ubstinerent am bo
velinteressentsimul.Iniquilatom pru$ierea.4caciani

et poslreinumanalhcmatedamnare profitenlur.Si* D judicii, quod manifesto: nullum et irritum essel,

mileindcindecumPatre Filium probant.et symbo-
lum suum subjungent, in quo nihil do simililudinc
Patris et Filii. Habetur hoc ins trumen turn ex ijilc-
gro descriptum apud Socrut lib. u, cap. 40, et
Epiph. ba*r. lxxki, num. 25, apud quem num. 26
subjunguntur quadragin ta episcoporum nomina ;

desuntqueadsupplenduuinumerumpricsuluinxuu,
in fine iiotalum, nomina Iria, Patropliili, Theoduli
Cluoreiaporum episcopi, et Aslerii, quos Socrates

pretend ere pole rat, et appellation cm sua in, cuius
auxilio et beneficio tandiu deberet frui,donecejus
causa legitime discuterelur. His rationibus dubio
procul concessit Acacius. Quibus compositisLeonas
libellum sibiab Acacianis obla turn concilio pralegit:
qua de re ingena excitata controversia est, So-
phronio exclamante, si nova in dies singuios fidei
ex|»ositio edatur, fieri non posse ut vevitatis con-
serve tur integriias. Ubi aut em mult a lum de hac

('ti Sj*cr., lib. ii, cap. 39.
i'i} ibid., cap. i().

i'fil TUeodoret., lib. n, 27.
(7}Socr. lib. n f cap. 40.

DISSERTAT10 I.

re, turn do iis qui in crimen vocabanlur episcopis A c&usam, turn reorura aliorum qui ad partes Acacii

ultro cilroque agitata essent, concilium dimissum
est.

54. Quarladie cum omnes iterum convenissent,
de fide tola exsiit.it controversia, niliilo lelioiore
qua in pridic exitu. Prim tun, cum Acacius. in pra?-
cedentis dici dispututionem persons dicerel, seme I
mutataNicaeni concilii fide nihil obstare quomiuus
nova post tarn multas lidei formula constiluatur :
respondit Eleusius non convenissc concilium ut
addisceret quae non addidicisset, aequo ut (idem
acciperet quam non habuisset, scd fidem Pal rum
illud soqui, e qua ad mortem usque nondiscedcret.
Antiocheni in Ivncrcn iis concilii formulam intellige*
bat : quo sane Acacii argu men turn pa rum [LVI]

confugissent; alii modo postularent ut cerli epi-
scopi in rodibus Leonaa convenient; modo slbi ab
imperalore in mandatis datum dicerenl. ut de aliis
judicarent (10), Acacia.*.ii vero noqueeanidnn [idem
cum aliis confiteri, neque objecli^sibi criminihns
respondent nee ad examinandum Cyrilli iicgol-tum
accedcresustinebant, quern ipsi deposuissentXum
itaque sffipius accersiti non compurcrent. tandem
concilium sentcntiam dixit, qua primum omnium
Acaciutncum Georgio Alexaiidri.no, Eudoxio An-
tiocheno, Pastrophilo Scythopolitanoaliisque non-
null is deponunt; alios vero, in quibus Eulychius,
tandiu propria? Ecclefice comnamione contentos
esse jubent, donee legitima satisfaetionc ab illal.is

feliciter retundebatur. Allera exorta est coutenlio tj sese criminibus purgaverint. CyriUum restitnlum

circa Acacianorum formulam pridic pra?leetam.
Cum quaereretur quo sensu Filium Patri similem.
assererent, respondit Acacius non secundum sub-
stantiam scd secundum volimta tern dun taxat Cujus
responsionis impiissimum sensum, ex cujusdam
ejus factiouiscpiscopisentenliasibi precedent! bus
die bus aperta. refert H Darius conk Const., num.
14. OpposUa Acaeio ab advorsariis propria senten-
tia est, qui sive in 1 Uteris ad Macedoninm, sive in
libro a se conscripio. Filium fassuserat, cum aliis
rebus omnibus, turn eliain substantia similem.
Quibus ridicule respondit Acacius, neminem un-
quam ex his qum scripsisset judicaluih («). Cum
vero semi- Arianisobjecissent. utapparet. Aoaciani,

esse a concilio, quamvis liistorici sileanl. dubitari
non potest. Eum Hieronynuis in Chronica redditum
sua? Ecclcsisc refert, an tcqu am Herenniuseo iterum
pulso ejus sedi imponcretur. Herennii vero intru-
sion em non possum us nisi [I* VII] post concilium
Constant! nopoHtanum anni sequentis collocare.Igi-
tur ante illud concilium Hiorosolymain reverterat
Cyril I us, auctoritate Seleuciensis concilii dubio
procul freUis. Etiamsi nullum ejus concilii in fa-
vorem Cyrilli dec return proprie exstitisset, ipsa
tamon Acacii depositio.quoc ad Cyrilli nccusationes
prajcipue concessa videtur. pro Cyril liana? causa)
absolulione el ejusdem rediutegralione iiabcri po-
lecat. Sedcertum est CyriUum Acacii judicio inter-

Si rmiensem ejusdem anni formulam a Basil io et ^ ruisse, et una cum caHeris in ipsum sentcntiam

Marco Arelliusio conscriplam. qua substantia* no-
men ab iis paulo ante sublalum erat, respondit
Eleusius : quidquid Casilius vel Marcus seorsim
egissent, ac quidquid privalim sibi mutuo obj ice-
rent Acacius d ad vers t& partis homines, ct redo-
ne on secus babercnt edilce ab utrisque formula?,
nihil id concilii interesse; sed in futei confc&sione
Anliochena omnino acquiesce nd urn esse. Cui sen-
tential cum sui omnem, o\ *v>v a&w iravtec, applau-
sissent, nee ccrti quidquam inter oppositarum fa-
ction um episcopos statui potuisset, surgens Leonas
concilium dimisit.

53. Post ri die, nimirum prima Oclobris die, ro-
gatus quaestor ut ad concilium ex more accederet,
negayit se adfulurum : raissum enim s<! esse ab

iulisse ; nam quercbaturad iniperatorem Acacius,
quod eo assessore et consiliario Seleuciem?$ judicare
el de aliis sententiam feme aggressi fument. a pud
Th eod or. lib. 1 1 // ml . , cap . 27 . Kx q u ib an con j eo tu-
ram ducimus concilium Cyrilli causam primum
examinasse, eumque innocentcm comprobatum ad
conscssum admisisse, ct consiliorum oinuium ac
judiciorum, quaj in Acacium aliosve lalasunt,par-
ticipem fecisse.

CAPUT X.

Acacius imperatoris an i mum afaersus Cyr ilium ac-
cenditn qui a concilio Constanlinopolitano an. 3f>0
iterum tfeponilur, el in ex&iliuffi mittitur.

56. Scleuciensc concilium decern ad imperato-
rem episcopos ipsius jussu deleiravit, qui de rebus

imperatore ut concilio co.ncor.di interessel. Quando D a se gestis referrent, quibus nonuulli alii se ad-

autem nonnulli dissenliant, in quit, adesse mm pos*
sum, M>ite igitur, et in ccclesia nugas agile. Hasc
ille favens Acacianis, quos in ejus aerli bus offend e-
runt qui ad eum in vi land urn deputati fuerant.Ejus
voces avide arrepta* ab Acacianis, ut quod ipsi
optabant a concilio discoderent (9). At partis ad versa)
presides in ecclesiam dc more convenernnt ; ac
nonnihil teniporisinterfluxil cum alii Acacianosci-
tarent ad judicandam turn Cyrilli Hierosoiymilani

junxisse video lur ; ca3teri domum rediere, et Cy-
ril 1 us Hierosolyma reversus sua? iterum Kcclesisa
pubernaculacapessivit(4tJ.Acaciana) verofactionis
priucipes Seleuciac depositi, ad aulam ipsi quo que
prafecli sunt Constantinopolim ; ac Seleucionsibus
legalis cilius appulsi, primum quidern eos qui in
palalioplurimumpoterant parti m securu in dogma-
tibus sua sponte consentientes, partim oration is
lenocinio insuam sententiam adductos,partim mu-

(8) Soz. f lib. iv, cap.

(9) Ibid.

(tO) 5oc M lib. ir,cap. 40.
(11) Soz. lib. iv, cap. 23.

DE VITA S. CYR1LLI.

nenbuscxopibusEcclesiasrederoplossibi devinxe- A ctis omnibus aliis probant (Soz , lib. iv, cap. 24),

re.ul hoc paclo imperatoris auribussesefaciliuVui-
sinuareui (12). Turn Acacius Seleueienses probris
oiii niitns coiam imperatorc oneravit, imuYoborum
horn inn ft cartum appellant at! pernioiem oL exi-
Liuiii Eeclesiarum eollccjtum. Sed nulla re magi*
ejus auimitm adversum iilos aoiumovit.quain c:uin
dioerct eos consilionim ac judiciorum purticipem
babuisso Cyrillum Hierosolymitanvim, qui veslem
aurcis lilis conlextam,a Constantino patre ad usum
bupiismi dalam vendidissut initio, qui ea intersal-
taudum amiitus corruisset, et spiritual exbalusset,
iuditMuiM eos leliconsiliorum participe etconsorle
usos.Mittoqme interim conUucre, priorum concilii
Arhnir.eiiMs le^atorum prajvaricationem die Oeto-

el lolo orbe cum imperatoris mandato sub pcena
exsilii subscribendam millunt ;Soz.. lib. iv. cap. 26).
Hujus subscription em cxegerunU turn ah semi-
A nan is, quos ad sententiaul sua in intluxcre pro-
missaquam non prajstiteinntdissimililudinisdam-
naiiouc (Soz , lib. vi, cap. 7), turn etiain ab iis
qui ilissimiliUnliriem substantia} pros dica bant, ex
Pinlostorg. lib. iv, cap. It. Turn ctiam Actium dia-
couatu abdicaal et Eeclesia excludunl, el. in epi-
seopos quosdam qui ejus damnation! subscribers
noluerant, scntentiam cxcommunicationis decer-
nuntj nisi intra sex menses delinitioni conoilii as-
sent! an lur (Theodor., lib. n, cap. 28] . Jnde ad ui-
ciscendunt Seleuciense concilium accedentcsomncs

brisdecima.dumapud Nkenurbem Thraciae omnia g pene semi-Ariana* faction is principes, cum pra»-

Ariiuiui for tileries la in irril.umdedueunUetnovam
fbrmuium ad eliminandam substantia} voeem scri-
bortt, nine Ariminum rnissa ab omnibus pene
opiscopis doplorabili casu subscript a est : disputa-
tion cm go mi nam coram imperalorc : prima in Se-
leueiensium tegatorum.postquam in urbem regiam
advene re cum Acacio et Eudoxio, in qua impias
Aetii voces cunidamnarecocgeruntet consubstan-
lialis ctiam vocabulum for tiler, Tbesdoreto teste
lib. ii, cap. 27, propugnavere : [LYJII LiX] alte-
ram Basilii Ancyraui cum Actio, in qua v ictus iste
ox Soz. lib. iv, cap. 23, el in exsilium missus est:
ox Tlieodoreli loco citato; posteriorur.iconcilii A li-
mine nsis legato rum con junction em cum Acaciarti&
in i lain, nequidquam se interponenlibus Seleucien-
silms I chairs qui eos ad defendendam fidem horta-
bantur : denique Seleucicnsiem ipsoruui, dolis ad-
versariorum et minis imperatoris succuuibentium,
coactam Ariminensis formula? subscript ion cm, ex-
Ire mo anni 359 die : luce, inquam, omnia ut ad
Cyril I » historiam extranea praetermitto indicasse
conlentus, quoniam concilio Constantinopolitano
de quo jam agendum, occasionem dedere.

. : »7. Acacio onim parwn eral, quod prostratis in
(hvblonte Calbolieis omnibus, ex adversantibus
si hi Orient is episcopis decern solum modo Seleu-
cienses legatos subegissot ; nisi eadem a caeleris
exprimeret, etsuas contra adver^a. 1 partis principes
injurias ulciscerctur. Concilium itaque an. 300 ini-
liir.irbraiil., accersilisex Billiynia cpi?6upi$, qui-

sentes, turn absentee, variis ex causis deponunt
Basiiium, Kleusium,Syl vanum, etc., et Cyrillum no-
strum, cuihtiocduo tantum impntarunt ex Sozom.
lib. iv, cap. 2fi, quod communkassel cum Elpidio
et Eustathio, qui decreta conoilii Melitinensis. cui
Cyrillus ipse interfuerat, abrogare studuerant ; et
quod postsuam depositionem in Pato&tina lactam,
com m union cm iniisset cum Ceorgio Laodiceno et
Basilio Ancyrano. Quani insulsa* et injusLa* cssent
ha? accusationes supra diximus ; de prima cap, t),
num. 39 ; de secunda cap. 8, n 44. Ac manifesfa
era! hujus judicii, quo absens ct inauditus dam-
natus fueral Cyrillus, iniqui(;is. Nee crlerorum
ocquior condcii)iiatio.Nam,utail Naz. oral. 21, pag.
387, in eorurn vitam nulla servata lege inquisHum
est, merocde red" -mpti [LX] calumniatores, et ab
eis testimonia prelio eompacto vemlita. Quos vcro
deposuerunt, eosetiamabimperatore exsilio mul-
tari curarunt, ex Philostorg, lib. v cap. l,eosque
Parisiense concilium in sua ad Oricn tales epistola
(Hilar., fragm. xi, num. 4) indifpiismuc cxsulare
queritur. Quonain autem Cyrillus relegatus sit,
nulli liistorici prodidcrunt.

B8. Doposili puesules senlenlice adversum se
lata* non concesscre,3yimdum eurnappcllanles syn-
oduin praivaiicalorum, quos nee pro episcopis
baberi volebant, utpoie \ttnvxn lunresis assertores.
Li U eras, ex Basil, op. 73, ad vers us ICudoxiuin et
tolam ipsius f actionem dederunt ad omues Eccle-
sias, ut eorum conimunionem fn^ereat tanquam

1ms etiam alii acce?serunt. Episcoporura numerus D animarum pestem : coniestanfesse idcirco judicio.

non satis constat, cum alii quinquagiuLu, alii se-
ptuagi nhv duos, alii ad quingentos numereut. Ad-
erant omnes Arianorum principes ; to li usque con •
cilii dux et interpres Acabius, qui teste Philostor-
gio lib. iv, cap. 12. Acta synod i. (juoj non pauca
lucre, un us digessil ac disposuit ; isque, ut ci talus
l'l.iilostorjiius observal, <j nam vis ab Kudoxio di-
versa seutiret s eadem sentire simulabat iiuulium
Cyrilli a Basilio Ancyrano e tad versa garte susten-
tali. hi hoc concilio Ariminensem formulam reje-

quo ab eis damnati fueraut stare non posse, quod
ab ha-TCticis decretum esset, ab bomiitibus, quos
ut idem refer t epist. 182, pa^r. 137, negubant Spi-
rilus saucti parlicipes esse, ac pw gratia m Dei Kc-
clesias gubernate, quippe qui huiuanco potential
favore et inanis ^loriie desiderio gubcrnationes ra •
puoiant. Talesnc lilleias suo nomine dederit Cy-
rillus in cert urn : sed id omnibus exauctoratis in
commuue Uibuit Basilius.Oui veroConstantinopoli
versabanlur, per S. Hilarium litleras ad nostra tes

(1-;) Theodore t M lib. u, cap. 27.

DISSERTATIO I.

episcopos transmiseruut, quibus eis inipia Aetii A Ecclesias revertendi facultatoin concessit an. 361

dogmata dentin tiantes, suamquecondemnatioiiem
significantes, rogabant ne pro episcopis agnosce-
reut oos, qui in sua I oca fuerant substitute (Hil.,
fragm. xi, num. 4). Eis benevolcntissinie respon-
dent Gallicani episcopi in Parisiensi concilio an.
360 congregati, per epis'olam, quae fragmentum
est S. Hilarii n, communionem cum ipsisamplius
stringentes, contestantesque pro apostatis se halu-
turos, qui in I oca fratrum indignissime exsulan-
tiura subsLituti essent, ibid. n. 4. H«c epistoia
proprie data est ad eos qui Constantinopoli per
Hilariuru iiallicanos convenerunt. Verum cum in-
scrip la sit, dilectissimis et beatissiinis conwcerdo-
tibus episcopis Ovientalibm omnibus per diversas

(Sozotn., lib. v, cap. o) : quo factum ut Calliolici
scdes amissas recuperantcs, pristinamin eis revo-
carint (Idem. Cyril I us quoqueuna cumcaHeris rc-
diil, ut traduut Mena?a, et firmathistoria : ibiquc
toto Juliani et Joviani tempore, ac Valentis iiiitiis,
pacifice degit usque ad an. 367. Quid de Herennio
actum, mortuusne hoc tempore an pulsus fuerit,
ignoratur. Cyrillum statim a rcddila exsulibus li-
bertatc Hierosolymam repelisseprobabiieest: quod
si ita est, dicendum eum non multo post Antio-
cbiain ivjsse; undo sub extrcmum anni 362 torn pus
Hieresolymam reverterit; turn enim fidei ejuscre-
didit ac ilierosolyma abducendum tradidit Mele-
tius juvenern quemdam Daphnilici flaminis (Ilium,
provincias in Christo manentibu§ t ad unumquemque n $ ul patris alquc iuiperatoris ham lugienlem. Is ad

Seleuciensium prasulum in concilio Constantino-
politano depositorum pertinere dicenda est; atque
omnium sane, qui in cadem causa crant nomine
data erat epistoia, cui GulBcaiu respondent. Phiio-
Bto rgi us u o t a 1 1 i b . v , cap . 1 , dejectos prxsuics cum
in exsilium ducerentur, subscriptiones mas, quibus
Ariminensis coneilu ftdem uonfimmeranti revocatsse :
atque. kos quidem coyisubstanlialem, illos vero mmilis
substantias Filiwn ilerum prxdicasse. Sed mil lam
Cyrillus subseriplionem retractandam habuil : id-
que ex deposilione sua lucrum fecisse videtur, ut
a co ui muni et genera I i omnium pene Uomani im-
perii episcoporum in subscribenda Ariminensi for-
mula peccato immunis fuerit, ISam cum cceleri in
eadem causa consiituii, subscriptiones illas da-

fldemChristiananuliaconi&sa* cujusdam opera con-
versus, cum sese ad earn recepisset atque a Mele-
tio occul talus in superiori cubiculo fuisset, a patre
detectus est et abductus doinum : ac verberibus
casus, candenlibusque veruculis pedes, manusno
dorsum inustus, in cubiculo, claustris exteriusad-
dilis, inclusus gemebat ; donee, absenio palre.qni
Dapbnen red i erat, omnia patris idola conlrivii; el
iram patris metuens Christum Dominum enixcro-
gavit, ut sibi laboranti openi ferret, contritisque
claustris ipsi fores aperiret. Conlinuo ceeidere ie-
pagula, apertisque januisad diacouissam cucurril;
qua* ilium muliebri habitu in blastema collocaluui
ad Meletium rursus deduxit. Qtiem MebtiusCyriUo
tradidit, quicum in Palaislinum ipsa node profe-

mnarcnt, ad quas Constautinopoli et dolis et vi ° ctus est. Post mortem Juliani, pattern adolescent
corapulsi erant; quomodo Cyrillus ultro acsponle ad veram religionem traduxit. Ilaic Theodoretus

refert bb. ut. cap. 14, sibi juveui ab ip.so (laminis
filio jam sene narrata. Cyrillus juvenern. qui non-
dum baptizatus erat, erudilum sine dubio sacro
foiite lusLriiviLHa3c contingere dum Jiiliauus Antio-
chiso morarelur. Nam quo die juvonU primum se
ad [I.XU] diaconissam recepit. Dapbiiitico epulo
pra?sente imperatore cum patre et iralre interfue-
rat ; cumque aedituus esset tern pi i, cibos ex more
lustralibus aquis asperserat. Julianu^ porro An-
tiochi am venit mensc Julio : et cum Daphiuticutn
templum de cjipIo factum an. 3612, Octofeiis 22 die
iucensuiii sit, ante id tempus earn liislcrium coti-
tigisse necesse est. Ex ea disci m us Cyrillum et

ei decreto subscripsisset, quod e concilio, in quo
fuerat damnatus injusle, proticiscebatur?in locum
depositorum episcoporum, divina providentiamulti
dejectis ctiam meliores [LXIj substituli. Horum
pint imam partem constituit Acacius ; a quo in Cy-
rilli locum subrogatum Iferennium fuisse dubilare
via licet.

CAPUT XL

Cyrillus sub Juliano Hierosolymam redit. hritosfore
Judseorum in templo insiaurando conalm j»*a?*
dicit.

:»9. Ecciesja trahere ruinam in Oriente videba-
tur. triuinphantibus Arianis, et nova in dies ad (i

dei catbolicae subversionem molienlibus, pubis ac D communione et amicitia cum S. Melclio conjun-

de sede dejectis quolquot eorum audaciai re^iste-
bant episcopis,innunieris parti m vijpartim fraude,
Nica*n$ fidei condemnation i subscribentibus,ciim
longos ejus labores miseratus Deus Conslantiiun
sustulit, 3 iNovemb. die an. 361, et Juliani succes-
sor^ prava ad versus Ecclesiani voluntate, ad i li-
st aurandam omuibus in locis orthodoxam fidem,
unus est. I lie enim statim atque ad imperium cve-
clus est,12cclesiam intestinis dissidiis distrahere ac
di ssi pare cogitans, omnibus quolquot religionis
causa sub Constantio exsularant, sive Catholicis,
sivo Arianis aut alioqui hwreticis, lib cram ad suas

ctum luisse : quod quidem Paulinianis partibus
doluit ; indeque Mieronymi ot Uuftni ad versus
ipstim maledicla. Juliani gratia usi quoquo epne-
sulibus concilii Seleuciensis inulli aconcilioCun-
slautinopolitano dejecti etrelegali ; conventusque
in aliquot urbibus celebrarunt, in quibusdainnalis
Acacianis et Ariminensi formula, in Antiocliena
acquiescebant : mediamque se viam ten ore gloria-
bantur.inter Aetianosdissimuliludinisprofcssores;
etOccidonlulessubconsubslanLiaiitalisprsctextudi-
vinarum hypostaseon proprietatem confundentes
(Sozoni.j lib. v, cap. flj. Uinc nati Macedoniani,

DK VITA S. CYRILLI.

<J2

magna pars Spirit us sancti divinitati con turn eliosi.
Sod mil!.i Cyrilli in iis rebus consiliorum socictas
et eonjunrLio a p pa ret.

CO. julianus omnes hostes Ecclesia? ad earn
ever ten dam armani* etiam Judrnos incitavit ; non
ptvrmiUoiis solum, sed et liortatn, pwecepto, snb-
ministratisquo inrpensis, animus addons, til Salo-
mona'um in Jcrnsolvmis lemnlum, a Tito jncen-
sum el divutum,dihgeiilis%ime instaurarent.Oonti-
nuo ex omnibus locis advolere Judari, et opori
parfv^iondoalacriter incumbere. Ipsa? ctiam mulie-
rcs non solum moniliaet ornamenta ad operis im-
ponsas conforre ; scd el prcliosarum vest i urn ac
ii a lu rails molliludinis onlilro, opus manu oontre-
ctare atque htimnm foderc. Restabant adliuc vete-
ris a?diftcii grand ia rudera, non umdaraentorum
solum, et exterioris ambitus templi, sed cl-inm in-
terioris red is qua con si a bat tempi um proprie di-
ctum, nbi cherubim crant, ex Oyrillo cat. xv, n. 15,
atque inde quotidie cives AH'w lapidos adprivala
ac publican a mdiftata sum ere con sue vera nt. ex Eu-
seb. Demnmtr. evang. lib. vm, pag. 406. Ac pri-
mum qui dent Judsci vctera a^dificiaeruere et. amo-
liri. speranles so nova omnia construe turos ; turn
novis subslructionibus fun dam on la effodere, ac
ca?nienla pncparare.Sed cum foder.Ginciporenl.et
agwcm exportare, tametsi mult a liominum mi Ilia
hnic operi in lard in inctimheront, jioctn agger in
fossam reportabatur. Infinites quoquo. calcis et
gypsi mod io s, quos in unuin congesserant, rcpenle
abort i turbines et proceUa* undeqnnque dissipa-
runt. Ila»c Theodore!, lib m jffc/., cap. 17.Permis-
sum tainon eis a Deo est ut et vetera diruerent,
el ad novum opus imponendum fundamenta denu-
darent. Interea Judmi insult arc noslris, Rufini
verba sunt lib. t HL*t. t cap. 37. ac vehti reparalh
Mi repii temporibuscommunicariacrius. acsm-itiam
oslrntare. prorws imwani tumor* ac $uperbut agere*
Bum autem Theodoretns ait lib. in Hht., cap. 17,
eos voterismdiluyireliqitias diruisse, id de Omnibus
solo prominenlinnsrcdificiisac vcterum ctiam fun-
dam en to rum parte maxima intolligenduni ; [LXIll]
nam post banc nHatern con&poola ad hue Salomo-
non tern pi i quantum saltern fundamenta auclore 5
gravissimi teslanlur. S. Fplirjum. bom. demavga-
rita gr., pag. 398, *Koj< t5W vov Vt Oe^iXioi forxvsxi.
Ad hum usque diem fundament a subsistunt. Cliry-
sostomus homil. torn. I, 30 vet. edit., pag. 436,
nova? torn. I Adv. hid. v\ num. 11, p. 646. histo-
riam refert de qua agimus, ailque cum Judaufun
d amenta nudarc c<Bpisscnl,mult.umqueaggeris ex-
hausissenl, jamjainqiie struct uram essent aggres-
suri. ruultos, igne e fuudamenlis exsiliente, eom-
bnstos fuissecum lapidibus etiam loci illius. Uude
colligimus eos non omnia eruissc fundamr>nta,
scd qiucdam saltern addito a lateribus csemento fir-
mare voluisse. Idem horn. 7a in MaUk t) pag. 794,

** Matth. xxiv, 2.

. ad lia?c verba: Non manebit lapis super lapidem *\
sibi objicit: Quomdo igititf me&sitJ turn rcspon-
det : Et quid hoc ad rem? neque enim proplerea
oj-sw cecidit ct irrita facta, est scntentia Dommi.
Aui enim his verbis integrum et onmimodam so/i./«-
dinem dc&ignabat, out rfe loco ilto in quo crat l«fm*
baiur ; hujus enim qitwdam partes ad fundament a
usque sunt exterminate H^Xf* ™ v O e -u.:X'xov rjoa-
vtufjtba. Mud quoqua pnv.lerea dicer e possumm,
ex m qtae jam coniigere periinaciores qttotjm per-
suaderi oportere, ipsas quoque rcliquias penitm ab*
oliium iri. Anonym us Vaticanus, qui Julianas Ha-
licarnassomrn cilat, catena in Marcum Inudatus ad
cap. xiv. vers. 2, pafi. 277. neural prophetiam OJiri-
sL ide lapidibus intelligemlam esse, sed de iis qua)
in templo religiose fiebant; nam stantes adhuc

« quasdam templi paries conspici, oswjjiiv -y*f ^*-v«
txip/) ^ou vaou laxw-ca. Victor Antiochenus ibidem
pag. 278, sibi quemadmoduni Chrysostomns obji-
cit, nondum perfeclc comple.tum Chrisli de slru-
cluris templi vaticmium, sedadbuc iliarum super-
ess e vestigia, a/.X 1 Hi ato^sadat Xsiiivcov (leg.
credo Xe(^avav) tovrwv, quibus primum respond et
Chrysostomi verbis supra relalis. spd pauhim
commutatis : turn alterius auctoris; verba sulijicil,
qui ha?c ad general em omnium rerum iu mundi
cousiuumationeruinam et eversionem.in qua etiam
templi lapidescum ca.'teris rebus dirucntur, refert.
Tandem iiuillelmus Tyrius Belt saeri lib. f, cap.
2, referens Horn arum a Sophronio requisivisse
quonam olim in loco Salomonajum lemplum exsti-

(] tisset, ait : 0$lendente$ ei focum designaverunt . dli~
qua retusiti operis exstantia vestigia demoastrarde*.
Hircpaulo fusius a mo tractata, quod ea jam inva-
luerit opinio, Judaws Juliani tempore omnia pror-
sus templi a^diticia et t'undamenta e#uisse,sivisque
man i bus Chrisli vaticinium adiinplessy; quod uii
maxima ex parte verum, ita non est usquequnuue
ungendum.Nec minus proptereaimplelaestChristi
vali cina Uo : nam sive turn, site aliquot sceculis
postea, cum tern plum eodem in loco a Saracen is
cxcttalum est. plenum et integrum sortita effect it in
est. Sed et alterum eo tempore adimpletum est
jpsius Cyrilli vaticinium, quo ante annos decern et
seplem dixerat cat. X\\ num. 15, futururnaliquando
ut omnes templi lapides f«ruerentur ; idque for Las -

D sis aliis causis, fortassis etiam xditicationis pr&-
texlu eventurum (t.XlVJ esse. Quod ant em addit,
turn Antichristum venturum, id falsum esse ipso
evenlu com peril.

61. Postquam omnia novas rodiflcationi necessa-
ria evertere Judsei, sesc ad nova consign end a ala-
criter compararunt. A pert in igitur fundametdis,
verba sunt Ruflui. lib. I Histor. c. 37, calee ex
mentoque adhibitis. nihil omnino deerat>quiii postera
die veteribus deturbath nova jacerenl fundamenta
(aut Vetera novis substruetionihus corroborarenl),

DISSERTATIO I.

Cyrillus vero imperterritm mamit, ac diligenii con- A prseviam irreparabili templi mince ejusdemprofa-

sidemtione habila y v<d ex illis qua; in Daniclisprophe-
tia de temporibus legerat^vel quae in Evan geliis Do mi-
nus prwdixerat. persist ebal nidlo genere fieri posse id
ibi a Judzis lapis super lapidem poneretur. Cyril lo
cerium crat templum Judaieum nonnisi sub finem
mundi ab Antichri store pa rand um.i mo superfutura
ad illud usque tempus, quo Christi prophetia de
Iapide super lapidcm non mansuro tandem per-
fecte compioretur,veteris anlificii vestigia. Id docu-
erat cat. xv, num. to ; Antichristi autem plurimas
ineodemioco designaverat notas,quas inJulianum
cad ore no a posse observaverat. Decern si mul juxta
Danielem,ut quidem putahat,Romanorum impera-
tores di vends forte in loeis uno tamen eodemque

nationem, per abomination em desolationis lactam
agnoscebat sub Romanis, statua in templo cello-
cala. Cyrillus contra ipaum Antichristum existi-
mabatesse prtcdiclam illam a Daniele desolationis
abomi nation cm, cat. xv, num. 9 el tS.Quamobreni
perse veratui am iilam templi desolation em non
omnino potorat ante Antichristum ex Daniele po-
nerejiisiduplicemadmitteret,quod ego cvedo,abo-
minationem desolationis ; primam sub Romanism
templo J udaieo, alteram Antichristum ipsum in re-
paraloase templo sedentem,ut prima desolatio ad
sccundam usque con stanter perseveraret.Aliud exs-
tat Daniel is vatic-iui uni, cap. xi. vers. 3*, quod Hicru-
nymus hunc locum comraentans, a nonnullis ex-

tempore exsurrecluri erant ; Ires ab Anlichristo n plicalum reTerl de prajscnti eventu. Sic legitur :

humiliandi^septom reliqui ab ipso subjieicndi, cat.
xv, n. 12. Nihil hujusmodi in Romano imperio et
Juliaai initiis deprehensum. Idola odio babiturus
erat Antichristus, ibid. num. i'S, summum autem
idolorum studium pra?ferri a Juliano videbat. Alias
mitto Antichristi notas,nimirum sese Christum di-
cere,prosapiam sibi ex David accersere, ibid.n.ia,
qua? omnia Juliano alienissima. Non igitur ille
Antichristus. a quo solo templum instaurandurn
arbitrabatur. Unde autem haberet templum ante
finem mundi et Antichristi tempora reparari nullo
ho milium conatu posse, id ex ejus doctrina dili-
gcntius indaganduin.Rufinusailideum exDanielis
et Christi vaticiniis collegisse. Exstat in Daniele,
cap. ix, vers. 26 et 27,discrta secundum Vulgatam

Et cam in fir mat i fuerint sublevabuniur auxilio par>
vulOf et adjungentur ad cos multi in oftensionibus.
Qua3 quidem non male ad rem nostram accommo-
dari possunt. Cum enini c-onlrili essent Judasi, Ju-
Jianuseis opem quamdara obtulit; sed qua* nihil
fere esset.Tum pturimi gentilium ad eos adjuiicli,
sed ita ut ipsi cum eis ofiensi cade rent.

62. Cliristi autem vaticinium. quo adductus, teste
Rufino, Cyrillus confirmavit irritos Juddeorum co-
natus iorcexstal in IribusEvangeliisconsignatum.
iVon relinquetur lapis super lapidem qxd non deslrua-
tty)\ Propheti am banc jam adimplelam fuisse,cum
templum a Romania subversion iuissel, asserebat
cat. x, n. 11. Idem la men cat. xv, n. i5, earn per-
fecte non adimplendmm dixit nisi sub finem mundi,

c ...

prophetia : Post hehdomades sexaainta ducts occide- '-'.proximo ad Antichristi tempora qui iliieo essetad-

tur Gkristus. . . et civitatem et sanctuarium dissipa-
bit populus cum duce venturo ; et finis ejus vastitas,
etpost finem belli statuta desolatio. Et crit in temjylo
alomiruttio desolationis, et usque ad consummationem
et finem persecerabii desolatio .Hscc,inquam,diseiia:
post mortem Christi dissipabitur a RomanU ci vi-
tas, et templum sive sanctuarium per ahonwratio"
nem desolationis prius profanatura : et usque ad fi-
nem mundi perseveratura est ilia ci vi talis et tem-
pli desolatio ; cum neque civitatem ad propriam
rempublicam neque templum ad usus Judaicwre-
ligionis unqu&ni reparare potuerint. At Cyrillus
Danielem legebat ex Theodolionis versione, quaj
paulo di versa est. Pro his enim verbis, occidetur

futuriis.lVihil mirari debemus.quod duplex uni pro-
phetia) diverso tempore assignelutessecutio. Idem
epist. ad Constant., n. 6, de apparituro ex Christi
praidictione lucido in ca»iis crucis signodocet ;sed
ut alterum Christi prophetia*, post ruinani templi
sub Vespasiano,in fine mundi assignaret eventum?
fecit templi ruiua) pra*dictio conjuncta inEvangc-
His cum novissimis temporibus ; et cum Antichristi
signis,ut Cyrillus intelligebat cat. xv, n. o,6, 7,8,
ac polissimum cum abominatione desolationis,
quam non opinabatur aliani esse ab Antichristo
ipso, qui templum esset instauraluriii; ui. iii eo se
populorum ado rati on i, J ei loco proponeret.cat.xv,
n. 9 et lii. Mansuras ergo ad tempus illud veteris

Ch islus, habetur peribit unctio : csetcra parumdis- D templi ruinas, et inefficaces aliorum ad illud ins-

crepant, nam pro his verbis, et finis ejus vastilas*
et, post finem belli siatuta desolatio, legitur : Conci-
dentur sicul indiluvio, et usque ad finem belli abbre*
viali or dine , internecionibus : unde Chrysoslom.,
horn. 3 adv. Jud. primiJLXV] tomi 36,pag.334 f nov.
edit., torn. 1, num. 10, pag. 644, ex hac prophetia
concludit ad mundi finem usque duraluram Ju-
diRorura postremam sub Roman is cap ti vita tern ; et
in argumentum sumil quod irriti Fuerint eorum
et sub Adriano et sub Constantino sesc in liber-
tatem asserendi conatus, et sub Juliano coelitus
injpedita templi instauratio. Verum Chrysostomus

taurandum conatus pulabal ; donee semel impieri
cocpta Christi vaticinatio plenum at que integrum
etTecLum habuisset.Hunc autem duntaxat proximo
Antichristi tempora erat habitura ; nullum vero
proximi Antichristi signum spectabatur. Igitur li-
roendum non erat, ne vel Juliunns novum templi
sadilicium ad Judaicco religionis usus excitaret,
[LXVljquod Antichristo servalum ; velJudtei veteris
ae&ificii lap ides onmes eruerent, quod instante so-
lum Antichristi adventu,nondum proximo luturum
erat. Ha»c quidem Cyrillo secundum doctrinam a
se olim in catechesibus expositam et cogitanda et

DB VITA S. CYRILLI.

dicenda erant. Verum Cyrilli dictum paulo alitcr A. (LXVIIJ quad am invisibilii. Hoc autem ww jam ore

refcrt Socrates lib. .11, c. 29, qui ex Uulino hausisse
et comuiutasse videtur. AitGyrilluni mullis astan-
tibus pa lam eo le in pore pnedixisse, fulurum brevi
ut in lemplo lapis super lapidem turn rnaneret, ml
Sakatom oratahim pcnitus cowj^rctar. Quod qui-
dem Cvnllus suarum e<aeeheseon doctripam se-
quens dicere uon potuit,iusi proximum supponen-
do nnmdi ftnem et Antichrist! adveutum. Nisi, cum
videre ;equala solo exstanlia omnia veleris struc-
Uira? red i fima,f>tfuridanien-Wr um ipso ru 111 tfe&x imam
partem evulsam, suam i I lain correxerii, quam re-
vera falsam comprobavit evcfttus scnteittiain.ora-
culum Chris ti de lemplo noimisi in mundi line et
sub Antichristi tempora pcnitus complenduin. At
tern |>lu m ad Judaic® religionis usus nunquain in- g ultro citroque ferebatur.Quod quid-mn ilerum, so>

omnes refenint at pro certo habent, quod eo$ summa
vi atque contentione inqressum sibi apcrireconavtes,
ignis e templo ocewTens inhibuit : eosque partim
eximit et absumpsit ; partim prmcipuis corporis rur-
tibm truncatos, vivam columnam divine advemtm
peaeatores cowminathnis ei motionis reliquit (14).
Necibiultrix flam rnacousti lit? 15 -.Nam in parte alia,
cum ad requirendos eos,quos noctu porticuum up-
pr<\sserat ruina. prima luce 00 u our mien I. Judrei ; ex
asdequadam et camera inferiori inter porticus de-
jectas aditum habente, in qua ferrameniaaliaque
operi necessaria recondebaiitur,subito globus qui-
dain ignis emicuit ; qui per medium platen* docur-
reus, adustis exanimatisque qui aderant Judflris,

stauran<lum certo affirmare poterat, ex mnumeris
turn veteris turn novae le^is vaticiiriis,quibusa)ter-
nnantiqui fiederis abrogatioet comnuU-atio, et ad
linem usque mundi duralura Judaici populi sine
sacerdotio sacrificioque dispersio pwlcndebalur.
Quo fit.ul aeque in millenario Christ] regno asser-
tam ab Apoilinaristis teinpli etveterum sacrifioio-
rum instaurutionein, requo aniino l*alres audire
potuerint.

63. Gyrilli valicinium no 11 fefcllil eventus. Nam
subsequent nocte qme ad incipiendum opus jam
sola re&tabal. (Muftni verbis ulor lib. 1, c. M)JeiT<e.
mot us ingem oboritur, el non solum fundamentorum
sauva longe lateque jactan(u$\ verum etiam thiius

piusque et frequentissime per to tarn illam diem
continuaknn (16). Socrates aliud prodigium ignis
e ccclo delapsi narrat ; qui, cum freqnens conve-
nissat. udspectandatotmonslral Juda?orum mulMu-
do, iis praesentihus omnia opificum insliumcnta
consumpsit,malleos,scalpra, secures, ascias, etc ,
quo in incendio totus dies iusumptns est. Nequo
hie divina? ine demonstrate conquievit, cum tot
prodigiisnecdum rebeilis populi perlinacia (range-
re I ur. Eadem enim et proxime insequcnti nocte,
lux in coelo stetit crncem in orbem describens,
quas victoriai adversus imjrios a Chrislo reporlaUe
troponin signabat(17) Ka crux, ex Theo.pliaue Chro»

noyr.. pa^ r . 44, a Golgotha ad montem usque Oli-
loci pme tfdificia complanantur. PortUus quoque n varum protensa, multo splendidior ea, qua) sub
publienr, in quitms Jud&vrum muUH ado , qiae operi Cohstantio visafuerat, apparait (18). Prmlerea in

videbaiur insistere, commmiebat, ad solum dtdur.tx,
omnes Judaos qui reperti sunt oppressere. (id) Post-
quain motus terras conquievit, qui supererant Ju-
da*i,cum imperatorismandatis quibus parere nefas
eral pressijtum complaciti operis pei Ociendi desi-
derio stimulali.iursus ins tare operi. Ac duns rienu-
dare fundamenta,el iedificare apparant, m<'tnendi
flammarumglobi,prope lundamenta ex Aunuiano,
vel exiundamenlisipsis sccunilum Ghrysostomum,
Theodoretum ac Sozomenum, crebris assultihus
enunpentes (Amrniani verbis utor lib, xxmi init.),
fecere lomm . exmth altquoties operas tibm inacces-
sum ; adeo ut plurimis fodientium ctimumplh, cxteri
fuga saluiem comparare coacti stint lidem ignes ex

omnibus JudaBorum veslibus inusUe diviniUis ac
consignatae cruces, ex Theodoreto,atro colore suf-
fusae.quce nullis lotionibus aboieri potueiunt,tan-
ta^que tenacitatis fuere, ut Naxiaiizei; us miraculi
testes et conscios postea contestaretur.uti profer-
rent vestes suas illas turn crucibus signalas : iimi
uno quidein in loco notalas,ex Theodoreto, sed ii?
si^nis replctas.Addit autein Nazian^enns, simul ac
quispiam sive noslrorum, sive exterorum ha^cnar-
rabataul narrantes audiebat.statimhoc miraciilum
in se ipso vel in vicino suo perspexisse : adeo ut
vel ipse sese stellalum notisquc distinctum.vel il-
ium ita in vest i mentis notalutn inlueretur ; utom-
nem texlorii artiJicii elegantiaiu, ac summa cura

Chrysostomo lapides etiara loci illius corabussere, ^ elaboratara picturam notte ilL-ieadmirabili variolate

quos nimii um terras quassus noctr non excusserat.

Qui turn fugere, ad propinquam quamdam cede-

dam peirexerunt, partim orationh causa, partim, ut

in ejusmodh rebus accidere soiet, eo quod offerebatur

ad per ieuli propagation cm ntentes. Quid iis factum

referre permit Nazianzenus. Sunt, intuit, qui eosne

a templo quidem admissos fuisse mmmemorent ; sed

cum ad aperlas fores accessissent, repents easdem

clausas pesstdoque obductas offendisce potentia

(13t Sozoui., lib. xlv,c. 21.
1 14} Naz . oral. 4- p. 111.
(15) ttuliu., lib, i,c. 39.

superarent. Quod quidem monslrum non Hieroso-
lymis solum,sed Antiochia? reliquisque in urbibus
evenisse refnrt ; nee in solis sive Judworum sive
Chrislianorum vestibus, verum etiam in altarium
map pis, iibris, cteterisque hujusmodi Ecclcsiod or-
namenlis.

64. His omnibus prodigiis deterrili cum Judeoi,
turn JuHanus ipse opusiucceptum dirriittere coacti
sunt. Multos Juda*orum et pagan rum eo tempore

(16) Socrat., lib. xn, c 1

(17) Naz., orat I, p. 112.

(18) Rufin., c. 39,

D1SSEKTATI0 I.

veriLateasnilaadChristianamrcUgioneniaccessisse A referent! lib. vir, c. 30, fides, ampkitheatrtim Hie-

in confesso est Nazianxeuus ait omnes fcrme quasi
ex sujnq uno atque una voce Christianorum Dinmi in-
vovas&e, ewnque wallis laudihus ac precibus placare
sludume* Plurimos etiam non in Umghts (LXVHI]
rem extrahentes, sed eodem ipso tempore, quo harp
accidemnt, ad saccrdotes noslros properavisse ; adhi-
bitisque niuUis precibu* in Ecclg$iam adtrdsso^ sw6-
limiorilms myfterii* imbutos, sacroqtw baplismate
purificatos esse In ea re dubio procul emicuit Cy-
rilli nostri charitas etpia sollicitudo ; ut cum nulla
res ad gloriam Christi illustrior, ita nulla ad com-
mondandam Cyrilli in divinis oraculis fidem, atque
in amplificanda Dei Ecclcsin scdulilaieui honorifi-
eentior con tinge re polucril Multos tamen wxstitisse

rosobjmis esestruU in quo rtvenus a Parthis, episco-
po$ y monachos, omnesque ejus loci sanctos htetiU
etiam arte quadam muoribtm faclis objiceret, specta
re.lquc faniandos. Sed iminania ilia consilia ante
verlifc Dens, Juliano, divina dementia, vicesima
sexla Jti-nii ejusdom anni e vivis subtato.

[LX1X| CAPUT XII.
Cyrilli gesta prinm Volenti* temporihm.
0;>. Duiee et jucundum EecJesia?, sed diuturnum
non fuit, Joviani, qui Juliano suceessit, iuipcrium ;
is reconciliata licclesiis pace, revocatoque Athana-
sio ac reject is Ariaimrum adversus eum suppljca-
tiorrihus, libgrlale Nicftmao fidei prqfessoribus red-
dita, cujus sqso sactatornm denuntiabat, omnia in

Judfros qui incrfttlult etobstinati mausorint. testa* g statuin optimum reparare salagebat Nihil do Cy-

tur Chrysostomus orat, 45 torn. V, pag. 510. Alii,
ut refer! Ruftnus.eap. 39, qui ignera ilium ex aide
inferior) per medium platem riiscurr&ntem et ob-
viosquosque adurentem Yiderunt, pavore ingenti et
trcpidationo deterrili, solum V3ru& Doum Jesum
Christum confileri cogebantur inviti, sed, ut addit
Sor.ralcs, vol an tali ejus non idcirco gessernnt mo*
rem. sod opinione Judaismi mentibus antecepla
ouvnino tenehanlnr astricti. EvenLus ille tantt ad
gloriam Christi etreligionis ejus veritatem momen-
ta perse incredilii!is t tarn multis ao divers) gene-
ris iMllbus eonlirmalur.nl si fidem detrectare quis
velit, nihil ille oei ti habere possit in historia. E
Chrislianis testimonium ferunt sancti, quorum fi-

rillo ab historicis illo tempore proditum (20) Nulla
ejus -mentis in supplioi libello a Basilio Ancyrano,
Sylvano Tarsensi et quinque aliis a concilio Hon-
stantinopolilano dejectis, et eadem qua Cyrillus in
causa versanlibus, imperalori oblato ; quo ro^abaut
ut et Seleudcusis concitti decreta nianer^nt,el quae
eis contraria facta eranl abrogaren tur, raAnomaus
pulsis, ipsi in ecclesias abeis invasas, eorum loco
indueerenlur. I)e eo r?tiam siletur in concilio Antio-
cheno ann. .'1G3, in quo, dncibus Meletio et Euse-
bio Samosatensi, praisulosainpliusS^.el ipso etiam
Acacius cum Eutychio Eleutberopolitano, uliisque
ejusdem proviucia? factioni sua 1 conjunctisepisco-
pis T Nica?nam fidem approbarunt, etvoeem consub-

dan ac perspicacitaU>m accusare sceleris oat. Fa- (; filantiatfe (2i); eo quod vox ilia quro nonnulli? pe-

ctum eodem,quo conli^il, vel sequent! anno refcre-
bal Ore^orins Nazianzenus, eorum qui conscii et
testes fuprftnt fidem appollans, Cbrysostomns qui
non in uno sed in pluribus optirnm suorum locis,
oaiiui^ni bkioriam regent, rem ante annus vigtnli
coulisse refiM-t ; nee son i bus solum sed et maxi-
me juvenibus no tarn et manU'estara ait, ac uudata
in Lestimonintn fumlamonla appellat. Ihtjm, in-
quit (10), rei nns oiuiies testes smmil. Anihrosius
idfiu factum refer t epist 40, scripta anno 38S, n.
it : his acccdun! Rufiuus in Hierosolvmitaais locis
diu vtr:>alu> ; Tlieod<iroLus, qui vixil non procul in
Svria; Socrales. qui h»o omnium fama celeb rata
fuisse, ot H aures Juliani pervenisse raemorat ;

reprina videbantur, a Patribus vera errorique non
obnoxia irJerprcUitione donata es^et ; ut significa-
re tit r Filiitm ex substantia Palris genitum, eidem-
que secundum substanliam similem esse, remote
omniscarnalisgcnerationis vilio. Cyrillus Ilieroso-
lymis agebaL pacitlce : refertque Socrates lib. iv,
c. I* ipsum initio Valentis imperii, hoc est an*364,
Ecclesiam Dierosolvmilanam tcnuisse.

66. Jovianus quippc noctc quaj deei mam sex tarn
Februadi diem est insecula, subita morte pnore-
ptus est, Valenlinianus delectu mililum sum mam
mrum capessiil 20 mensis ejusdein ; unoqu^ post
niensej die nimiruni Martii 28 consortem ascivit
imperii Valcntem frairem ; cui reservato sibi Occi-

Soiomenus, qui Snd tempore fuisse ait, qui hocab j) dentis imperio, Orientii prnvinrias regendas com-
ip^is spectatoribus audivissent ; nee aliaqiunri misit. Valcua, sive antequam ad impcriumpervem*
oporlere tcstiiuottint, prater ipsa rudora et imper-

fecta operis vestigia ; ex Arianis Philoslorgius lib.
vu, nunv et 14, Tande m ex paganis Ammianus
Marccllinus lib. xxm ? n. 1 . Cum vero idem Ammia-
nus eventum iilud ad eum annum commemoret,
quo Jjilianns terlinm consul fuit cum Sallustio,
anno 303 illud ronsignari necesse est. t'yrillo mar-
tyrii gratium eripuit mors ejusdem imperatoris
paulo post subsecula. Procceperat enim, si Qrosio

H'J) Orat. a adw Jud , t, l t nov. edit., ik ! L
(fcfl'J SoiMid., Ub. in, cap. SS-* Sozoni., lib, vi,
c. 4.

retphaoresi jam Ariana conLaminatus el ab Kudoxio
baptizatus esse t,-quzc&0 craiis existimatio e<\ lib.iv,
cap. 4, sive poslea tan turn, ut refert Tbeodoretus
lib. iv, c. 12, ab Albia Dominica uxore corruplus
et ad Ananas partes translalus sit, atque ab Eu-
doxio bapti^atus, ex Hioronymo in Chronica anno
Christi 307, ab ipsis tamen imperii primordiii Aria-
nis commodior, Catholicisque iniquior fuit. Sed
post rcporlatam c Proeopio tyrauno victoriam an.

{21} lideftij ibib.

DE VITA S. CYR1LLI.

!00

366, maximeque post suscepLum an. 367 ab Eu~ A 68. Conligit hoc anno lx pene episcoporura dele-
doxio baptismum, gravissime in Asia primum, gutio Romam, et. por legatos suo? conjunctio cum

deinde Palu?*tiiui, post et in art i is imperii par li bus
Eoclesiam afflixil. Nihil ad Cyrillum attiutt Lam-
psaeense semi-Ariunoruin seu Maoedoniano run) con-
cilium, quamvis a conjunctis ante in eadern cum
ipso causa episcopis celeb ratum (22). Hi an 36o,
Valentis pernrissu Lampsacum convenientes. praj-
missaduorutn mensiumdelibcratione f statuereActa
concilii Constant! nop oli lan i opera ac studio Acacii
et Eudoxii sancita abroganda esse : explodendam
fidei forniulam Ariminensem ; standum |LXX] in
voce $ wilis substantia, ad scrvamlam persona rum
distinclionem necessaria: lenendam in omnibus
Eeclesiis professioncrn dntiocbenam in concilio Se-

Homano pontitice Liberio : quos inter cum unus
Cyri I lus com pule In r, quoin mulli oumdem cum no-
stro ex is ti maul; aliasque goruin principes ejusdem
oli in cans a* societate conjuncti cum Hierosoiymi-
ta.no Cyri Ho fuerint, kujus rei historiara pra?terire
hoc loco non possuraus, indagaturi poslea aliusne
anostro an idem fuerit Cyrillus ille, cujusnomen
inter episcopos, ad quos data; sunt Liberii lilterae
reperilur. Dum Valens bello adversus Procopium
detinetur, Macedoniani qui anno superiore Lam-
psaci concilium ceJebrarant, nihil sibi magnopere
timendum existixuabant. (2i>) Verutu subJata an.
366, 28 Muii, Procopii tyrannide, mctuentes ne Eu-

leueiensi confirmatani. Decrcvenmt pnclcrea ut g doxius imperatorum et fam ilia res suis partibus

conciliaret, suisque adversarios calumniis prerne-
ret, conatns ejus prsevcrtcre ct Acta concilii Lam-
psaceni Augusto significare statuerunt : ip&ique e
[LXXI] Thracia revertenti a pud HeracLoam obviam
fiunt. Sed imperatorem et aulicos often dc run I jam
artibus Eudoxii occupatos. Iliosenim primutn hor-
latus ne ab Eudoxio disjungerentur : cuni illi re-
pugnarent et fraud cm in concilio Constantinopoli-
tano factam, eversaque ibi Seleuciensis concilii de*
creta objicercnt Eudoxio ; inflammatus iracundia
jussit in exsilium ire, eorumque ecclesias aliis tra-
di (20). Concilio deinde Arianorum Nicomediam
indicto, praesens ipse, metu exsilii et bonorum
6.7. Aracio Caosariensi baud dudum post Lampsa- confiscationis, invitum etrenitentem Eleusium co-
cense concilium vi la funclo ann. 36;i excunte vel -, egit corum dogmatibus assemlLri. Qui pumitens

ac nobilissimus faoti Cyzicum reversus propriaiu culpam fassus est;

ejecti per nefas ab * nomceis episeopi ecclesias suas
recipe rent ; nc si quis adversus ali quern ex ill is epi-
scopis accusationem proponendam habcrel, ut ea
lis coram episcopis provinciac et finitimis, a?qua
lege ac pari accusaloris ct accusati periculo diri-
meretur. Eudoxiuni deinde et socios in juscitavere
poetiiteiitue locum eis oflferenles.Qui cum non corn-
pa ruissent, adversus Acacium et Eudoxium lan-
quam jure exaucloratos tulere scntentiam. Nulla
Cyri 1 1 j pars in bis decretis fuisse videlur. Qnoniam
tain en dub Habile est, n um aliquid ad ilium ex huj-us
concilii consectariis pertineat, h»c nos oporluit
breviterattingerc.

360, (23) Cyrillus uti primarius
provincial episcopus ejus KccJesiae curam susci-
piens,ci sedi Philumennm quemdam imposuit.Quo
vcl sponte seob turbasaddicautevelper contrariam
factionem sublalo, Eutychiu? Eleutheropolilanus
quem continuascum Cyrillo exercuissc iuimicitias
legimus, aut ipsius inortui factio, Cyrillum quem-
dam senior-vnei Ecelestw priefccil, Non tulit iilju-
riam Cyrillus; sed Golasium sororis sua» filiuth,vi-
rum omnibus virtuium cldoclriiKo ornamentis in-
signem, pulso cognomine episcopum constiluit. Is
diu sedem non tenuit. Nam quo tempore Cyrillus
ipse Valentis persecutions exsulavil, anno. ut puta-
inii?, o67 ? Ariani lerum domini depulso Celasio
Euzojum e sue *rma in Casariensi sede colloca-

et abire volens plebis sua? chariLate et amore reten-
tus. (27) Macedoniani vero reliqui impendentium
malorum metu, de civitaiibus suis alter ad alterum
legatos mitterCy stgnillcareque sibi necesi-ario con-
fugiendum, cum ad Valenlinianum i m pe ra tori s Ira-
trem, turn ad Liberium Romanura pontificem : quo-
rum tidem potiusamplectendam,quam conjun^en-
diun, uti volebat impcralor, cum Kudoxio eommu-
nionem. Quoniam vero non licebat ipsis in uiium
convenire,diversis conventibusSmyrnaB,in Pisidia,
Panipiiylia et Lycia celebratis, Ires in Occidentem
le«atos millunt, Eustathium Sebastenum, Sylva-
num Tarsensem ac Tbeophilum Castabalensem :
quibua in mandatis datum, ne cum Liberio de tide

rant: qui toto deinde Valentis imperio Ecclesiam " contenderent., sed cum Hornana Fcclesi

nullo lurbante rexit, corruptarnque Origenis et

Pumpbili liibliolbecam (241 inullo labore in mem-

bran is in&kiurare couatus est, ac varios multipli-

cesque tractatus, quos nosse perfacile crat,edidit;

sed ad extremum sub Tbeodosio principe pulsus

est; Gelasiusque in sua sede restitutus, quam ad

mortem usque circa an. 305 retiiiuiL

a commu-
nionemineuntes.fidemconsubstanlialitalisassensu
suo co nip rob a rent. His lilteras dedere turn ad Va-
lentinianura imperatorem, quem in Galliis bello
contra Sauromatas occupatum legati adire non po-
tuerunt ; turn ad Liberium Romanum pontificem,
reliquosquc Occidentis episcopos, utpole qui (idem
sincere m et firm am ab aposLolis tenerent, et prse

(22) Socrat., lib. iv, cap. 2 et4; Sozom., lib. vi,
c. 7.

(23) Epipb.. lxxiii, n 37.

(24) Hieron., Catalog., c. 113.

(25)-Sozom., lib. vi, c. 7.
(26) Socrat., lib. iv, c. 6.
(27^ Socrat., lib. iv, cap.
c. 40.

ii ; Sozom., lib. vi,

iO\

DISSERTATIO L

102

caeteris retigioni prospicere tcnerentur : orante ut A dera cum l.iberianis tenoris accepere. Nonin Sici-

le^atis suis viribus omnibus prceslo essent; cum
ipsis quid faetu optimum esset consul tarent, ut
status Ecclesise in melius reslituerefcur. li qui lit-
teras illas scripserunt, sunt dubio procui quinqua-
ginla novcni, i 11 1 episcopi, qui bus per litteras suas
respondet Liberlus, omnium nomiuibus in iftscri-
ptionu pr.efixis. Paucorum nota sunt et nomina et
sedes. Cyril I us seeundo loco reccnsctur : sitae
nostcr an aliu*, mox indagabitur,

60. Legati tres Homam appulsi litteras suas pon-
tilici oblulere. llle primuni respucre, quasi oblatas
ab Ariame partis hominibus qui Nic&nnm fidem
abrogassenl. Qui cumagnita verilate resipuisse se
di cerent, Anoinworum h&resiinjampridein rejecis-

liam solum, sed in alias etiam Occident! s paries,
eos vel simul, Yel separation alium in aliaih partem
conlendisso credibiic est; cum ad Tyauensc conci-
lium altulerint ex Sozom lib. vr, cap 12, cum U-
berii ct Sieiluc episcoporum litteris, alius Jlaliu>,
Africa? el Gnllift pr&sulum litteras (18J. Tyancnsc
illud concilium anno 307 sequente, verno tempore
celebratuin est: in quo recepti ad communionem
legati, daUoque ad omnes Ecclesias littcra) ut eos in
comraunionem admitterent, rogalo etiam hujus rei
et suflYagioium concordiae in scrip I is lestimonio.
Tarsum quoque concilium indixerunt ad cerium
diem, ut pax Ecclesiteetconcordia comniuni con-
sensu slabilirelur. Concilium illud Tursense impe-

se f ct similem quoad omnia Patri Tilium confesses r. dituui est, cum ab imperaloreper Eiuioxiuni adver-

iali disci eparct : jussiteos sus Catholicos incenso, turn apertinacioribus qui*

quod nihil aconsubstanti
scripLosuam fidem ac sententiam profi fieri, llli dato
ad Uheriuinlibcllo deslaranfc, seab diversts episco-
porumconvcntibusdepulalos, tarn suo qu&m dele-
gantium nomine Nicsenam (idem, in qua verbum
consubslanliale sancte et pie adversus Ariauam
hicresim posiluni sit, et tenuisse, et tenere et ad
ilncru usque servaturos. Damnant etiam Arium et
doctrinam ejus cum discipuliset sectuloribus, ha?-
resesque omnes Sabellii. Patri passianorum.Mareio-
nistarum. Pholinianorum [LXXUJ Marcelliniano-
rum, Piiuli Samosatensis : anatheniate feriunt doc-
trinam orauem Nicasno concilio adversautem. in-
primis Ariminensem formulam, cui ex Nice TU ra-
cial appotlcUtuGoiis UiiLinopoli sub smpsissentduli^ «
el parjurio subducti ; turn subjeelaex integroNicaini
cumilii fide, banc in extrema epistola clausulam ad-
jiciunt,quod si quis in posleruni adversus ipsos aut
eos a qui bus sunt delegati, crimen aUquodinlendere
voluciil, cum poiilificis litteris ad quosounquepro-
baveril ponlifex orthodoxos episcopos, veniat, et
ipsis judicibus secum disceptet; et quodcunque
probatum i'uerit crimen, in audio rem vifuVieetur.
HaicspojisioneobstrictosLibenusincommuiiiotieni
rccopit.datisquc turn suo, lum Italia* et Occidenlis
opiseoporuni nomine ad deleguutespirasules, oin-
nesquc Orientis ortbodoxos episcopos litteris dimi-
sit. In iis fjralulalur Orientis episeopis, quod turn
ex eorum litlerisadse perlatis, turn ex trium lega-
lorum ptofeNsione intellexerit cos et secum et cum

busduni Macedonian is opi scop is, qui Antiochia) in
Carl a ad Lriginta quatuor congregati, consabsUvu-
tialis vocabulum ruiuquam admiltete voluerunt, et
in Anliocbeno symbolo Seicucia 1 confirmato ac-
quiescerc sc professi sunt.Gravior deinde Vulentis
persecutio subsecuta est. Is A si at i corn m cpiscopo-
ruio ad Libcrium delegationis finis Nunc inqui-
rendum, sitne Cyriilus noster qui in Liberii iitte-
ris secundus appellatur.

70. Dum esse mi hi omntno persuadere nequeo.
pluriinisde causis. Prirao enun, quid luecHomana
delegalio ad Cyrillum, qui Hierosolymis pacilice
agebat, quemquo nihil conferral mefcus ille, qui
delc^antes impulit ut jl.XXlii 1 in Decide nle palio-
ciniuiu qmererent? Metuebantsibi a concilio Lam-
psaceno,in quo male mullaverant Eudoxium quern
ne injurias suas ulcisceretur una Procopiani belli
ratio remorataerat ex Socr. lib. iv, cap. 3. Detiun-
tiaverat eis iraperator, ut se cum Eudoxio conjun-
gerent (So^., lib. vi. cap. 7) ; quod malum ut aver-
lerent, Roznac et apud Valerilinianum quoirendum
presidium censunre. Nihil Cyrillo comupine in
illa'Kudoxii ofl'ensione, nihil in iilis Au^usli de
conjun^eiula cum ipso societal e mandatis. Se-
cundo, omnes illi episcopi ad cam Roman! imperii
partem pertinebant qua m. nos Asiam minorem nunc
solemus dicere : quorum sedes et nomina novimus
sunt cxTbracia. I.ydta, Gilicia, Armenia. Cappado-
cia, Isauria. Eorum conveulus, teste Socrate lib.

aliisOccidentisepiscopismeademiideconsentire, iv, cap. 40, unde ad Liberium litteras dedere.

monitosque eupil.eosomncsepiscopos, qui Arimini
doloct injuriis ac subscribendumfueianl compu^i
revocalajam sententiaformulamillam impiani ana-
tiiemale dainnassCj et Nicenai fulei, magno Arianai
doctiinai odio atque horrorc , subscripsisse. Acta
ha)C Uouue ante 24 Sep tomb ris quo die Liberals
obiit, Gratiano el Da^laiTo coss., hoc est an. 30C.
Hev;*rteules legati in Siciliam proficiscuntur : ubi
concilio provinciae convocato ac fide Nicoeni con-
lii conQrmata, litteras ab Orientis episcopis ejus-

Smvrna*, in Pisidia, Isauria, Paniphilia, Lycia, ce-
lebrati. Hujc distant maxima a Palais titta ; nee eo
OGCurrere videtur potuisse Cyriilus, cum raptim et
festinanter coacta sinl ha^c concilia. Nam ila ceie-
rite* transacla res est, ut mirum sit tarn mullis
rebus satis temporissuppeditasse. Homam pervenit
legatio non serins Septembhs mensis initiis : nee
decrela est nisi aliquanLo tempore post mortem
Procopii, qu« extremis Maii diebus conLigerat.
Kain Procopio in Pbrygia debciiato, el occi&o, Va-

(28; Sozom , lib. vr, cap. 12.

103

DE Y1TA S. CYRH-L1.

104

tensfratrern Rom a ra pro ficisuentem aliquot die rum A
viam eomilatus est. lade ei revert enti, Heracles
ob via in fiunt Lampsaceni concilii legal) ; qui bus
mult* habitis, consultant inter se episcopi, legatis
in ii!*h«-s alter ad allerum missis, de quanendo in
Oreidcnte siibsidio, turn in privatis convenlibus
quos in locis niaxime dissitis celebrant, dc mi lien-
da in Occidentem leguLione staluunt. Non potuere
in iris conventions nisi fiiiitiini episcopi interessc;
nee dissiLos epi scopes ex>pectandi tern pus fuit, ut
Cyrillus e Palasstina in Ci cilia in et I saurian? adven-
taret. Tejrtio, ue eo Cyrillus adiret prohibebant oc-
cupationesin Palnostina ei ex Acacii morte uala>.
Nam Iiog anno duos Cassareae creavit episcopos,
Philnmenum,eoquestatimexpulsoGolasium. Quar-
to, illi onirics episcopi Nicaniam fidetn ahrogave n
ran t.quo ruin litteras ea ration e prime reeipere dc-
trectabat l.ibcrius : cui responderunt legati, eos
agnila verilale resipuisse Per illam Nicami symbo-
li abrogationem intelligebat Liber ins, subscript io*
nem oonfessionis Arimensis, quaiu in sua ail eos
epistola subscriptam ab eis fratide elperjurio de-
ceptis ait. Atqui Cyrillum nullibi legimus buic for-
mulae subscripsisso; seculumqueejusexsilium an-
Icquain ea per provincias defer re lui\ eum videlur
ab bac subscript ion e liberasse. Quanquam falcor
verba Libcrii itaurgenda non esse, utneino eorum
ad quos scribit a subscriplione ilia liber fuerit ;
eademque ratiouequa Cyrillum. quosdam in coiicl-
lio Conslantinopolilnno ahsentcs depo silos, qui in
lilleris lumen Libeiii coraprehenduntur, subserip- p
tionis hujus irnnuines agnosci posse ut Neon am Se-
leuciensem (29) Quinto, ex gestis concilii Tyanen-
sis colligitur. episcopos de qui bus agimua alienos
fuisso a communione eorum pnusulum, qui sub
Joviano una cum Meletio consubslautialitatcm
[IA'XiV| reeeperant. Legates en itu eorum atque
ipsos ad commit nionem admisere, utque idem in
omnibus eeelesiis floret per litlerasadmonucre. At-
qui Cyrillus jam ante Auliochenuin sub Joviano
concilium in Meletii et eommuriioneni el familia-
ritatem ad missus erat, ut vidimus, cap. IT, a. o9.
His omnibus arguments adducor utalium prorsus
a nostro Cyrillum in Liberii littoris comrnemorari
exislimem. Oat-5 ille sit eonjioere possumus, uon
aflirmare : neque eiiim Cyrillos omnes quiidata-
tis fuerunt novimus. Facile crederem ilium esse ^
Cyril him in Armenia episcopnrn, de quo Dasilius
epistolis ;>8 et 187, si con stare t eum i'uissc ante
hmc tempora ordinaluni.

CAPUT XIII.

Cyrillus sub Valente Icrlium $ede dejectm exsulaL
Qim eo cxmU Paktstinae et in primis Hierosolu-
mitante Ecclesix status.

71. Cerium est Cyrillum sub Valente exsilio
mul latum Ecclesiam lerlio amisisse, Epiphanius

qui anno 375 scribebat, recenset episcopos qui eo
depulso Ecclesiam ejus tenuissent ;ethoc tempore
ab Hilariono occupalam teslatnr. llieronymus et
Sozomenus Cyrillum post Vale ntis mortem. Thco-
dosio principe, Ecclesiam suam reenperasse tra-
dunt ; amiseral igifcur sub Valente. Quo autem Va-
lentis anno, no n satis constat; sed cum diu turn urn
fuerit ejus exsilium, nonuno sed pluribus interim
ejus sedis inv&soribus in historia meinoralis ; ex-
pulsionem ejus non ad aliud possumus magis op-
portununi terapus re vo care, quam ad annum 367,
quo Valens ab Eudoxio baptizatus (30), singulis cu-
j usque provincial pr&feclis man datum dedii, ut
ubdicaU, Constantii lemporibus, episcopi, qui sub
Juliano fuissent in sacerdotia sua reslituli, ecele-
siis expellerenlur. Quo quid cm mandate Athana-
sius abiit Alexandria, multique alii catbolici epis-
copi suis civitalibus ejecti, in his Cyrillum nos-
trum numerare licet. Ejus sedem lotoillo tempore
tenuere secundum Socratom, Suzouienuni et INice-
pliorum, Heracliuj) et Ililarius, qui idem ; st cum
Uelladio ab auctore Catalogi Coisliniani post He*
raclium nominato : secundum Epiphanium, Cy-
rillus alter a nostro et H Hamulus idem cum Hila-
rio. Hicioayinus post restitnlum secuudo Cyrillum
unum llilarium qui ei successeiit refer t Quo au-
tem miiiraverit Cvrillns altum in historia silen-
tium ; sed eum loca exsilii variu commutasse col-
ligi potest ex concilii Constantinopolitani verbis,
in quo Patres duni Cyrillum laudant, aiuut eum
plurima variis in locis contra Arianos ccrtamina
subiisse : quorum omnium certain inum causas et
modos tacuit historia.

72. Quam luctuosa, absente Cyrillo, Palajstinoo et
JUierosolymitana? Ecclesise fades fuerit, non tacue-
ruut scrip tores. In earn eniut intluxerunt et Ariani
etApollinaristae e t Pneumato mac hi etomnis generis
hujretici eamque lab«m domestics turbaa consecuUw
sunt, (iregorius Nissenus lib. u iu Eunom.> pag 315,
Pahesliuaui numeral inter pioviucias qua) luereti-
camvastationem et gras nation em ezpertas sunt.pul-
sis[LXXVJ ccclesiai urn praesidibus propter ddei de-
fensionem insignibus.Ccasarea; pulso Gelasio, quern
Cyrillus ei Ecclesiai pra>fecerat,sulistiLutus ex Aria-
norumgregeEuzoius.Erantquoque alii ex eadem fa-
clione episcopi, ut Ceruellinus PhilippusScythopoli-
tanusPatrophili successor etAnastasius Phi lippi alii
que. Qui quidem, aitEpiph. h seres, lixui, num. 37
non occtdte sed palam et aiidatter vehtt omnis bonitutis
cvpertes, non A Hi solum decreta docent, sed etsuum
ipsorum propugnant kwresim, ae veiitath profi-ssorcs
insequuntur : quos non verbis modo niliinlur evertere,
sed kosiilibtis inimiatiis ac bellis lacessunt, et in
reels: fidei sectalores gladns etimn animadvert wit ;
nee in una duntaxat provincia t sed in plerhque ne-
farie bacckatx sunt I lose ille circa an 373 ; add it
n. 38, eos publice pnedicare non dubitasse* crcatum

(29).Soz.,lib. vi, cap. 12.

(30) Ibid,

105

DISSKRTATIO 1.

iOG

« esse Dei Eilium, elcreatum Spiritual sanctum, ac A, versionem ab exsilio, Molania curls at sollicUndi-

« Dei substantia alienum.w Idem nuni.24,de illis ait:
« Hodie audaciam ac licenliara aacii ac earn is bra-
« cliio freti. nulla re jam obstante/fuorurn consilium
*< inierant aperte ilia predicant. Nullus onim jam
« pudor illos retard at. neque mandate ullo coerciti
« simulalionem quamdam ac speoiem pne so fcrre
« cogutitur, ne nova qunedam et inusitata age re vi-
«doankir. » Apollinarianaetiam hanesis in cadem
provincia grassabatur; cum enim post mortem
Athana$ii t episcopi./EgypLii nounulli in Pulestjnam
relegati cssent, S. Basil ins epist. 293, in I Uteris quas
ad eos rled.it, divinam Provident! am laudat, quod
in earn provincial!! ad comprimendani Apcllina-
rianorum Jia>resim dcslinuLi videuntur.

nibus sttis Kcclesias reconciliavit. utcap. $eq><iice~
mus. Apollinariana) quoquc haeresis eontagio ea-
dem laborabat Keclesia, undo turba; inter ft deles
niaximaexcitala3.1)eiispo5tCyrillire.ditummaxime
inflamniaLis^eodem capita a nobis agitur ; sed ante-
quam revocaretur ab exsilio, disputationes circa
iucarnalionem ab Apollinaristis dubio procul exor-
laB.solitariosmonasteriiinmonteOlivarumajdificati
turbaverant ot sciderant. Palladium el lunocentira
ex eodem monasterio, Basilium rogarunt ut paeis
sequester esse vcllet. Qui rcspondit epislola 184,
Sui,37£,cupere.so vehementer arbitrum pacis esse,
sed hoc voto no 11 succedente, dolorem qui dem ex
ea re capare, baud tamen proptcrcu cniquam iui-

73. Mala luce omnia sese in deserlam a legitime Q m,oum esse posse > cum ]mmn P* cis .1 am dudum
catholicoque episcopo HierosolymitanamEcclesiam ami mm Idem dc ,,s Lurbis ad Epiphanium

propensius efluderunt. Cumquo locus magna con-
flucutium ex omnibus partibusGhristiauorum fre-
quentia celebraretur.w faciliussubepiscopis Aria-
nis, haerelicorum etcujusvis generis pestium pate-
bat accessui.Dominabatur prase rlimlia^resisAriaua
imperalorlsauetoritale adjuta sub Hilariono, quern
narrat Epiphanius ti&rea 06, num.20 Ananas commu-
nionis accusatum fuisse. Nulla communions jmige-
baturcum exsulibus propter fid.em<€gyplii$ Dioca*-
sarea? versanti bus. Joan no in an ini Cyril Li successo-
rem,qni turn j uveitis jam in riorum fuisse aseriptus
videtur,hisverbincastigatHicronyinusepist.3B,olim
CI : « Eo tempore quo to turn ()rientem,exceptopapa

scripsit epist. 32o\ anno 377, ailque Epipbanium
fratrum in monte Oliveti dissensionem moles te ex-
cepisse, ac pacem inter eos conciliari cupjvisse; nee
porro ignorasse qua* a nonnullis male ad inventa
lurbas ingenerassent. Subdit deinde Palladium et
Innocentium scripsissc sibi do addendis ad Nieae-
nam lldem, propter articulum deSpiritusancto,capi-
tihus aliquibus circa incarnationem, q.uuj neque
exaiuinasset neque recepisset.In causa sine dubio
erat eorum minime necessaria subl.il i las. Cyrillo
qui pacis sequester ex officio esse debebat, absent®,
Basilius et Epiphanius f iterant in subsidfuin appel-
lati. Hisomnibus malis accedebat Catholicorum in-

ter ipsos divortium. propter onposilas Paul mi et
«Athana$ioatque Paulino, Ariauoruni ctEunomia- P kt , ... * .• •/ i- •

... , . ~ ., L Meletn iactiones. PauliuuMi sequebantur Ore iden-

« norum h&resispossiaehat, quando tuOccidfinta-

« libuset in medio exsilio confessoribus non commu-
«nicabas;ille- (Epipbanium intelli^Ll) « velpresby-
«tcr monasterii abEutychio audiebalur, vol postea
«episcopusCyri a Valento non tangebatur. » Sed quo
tempore Epiphanius episcopusfactusest anrtonimi-
rum 307, vix Joannes decennisnut duodenuis erat.
Ouainobrern luce lords ^miUna: E»'i !i site ab Oc
cidentis cummunione separatio, non potest ad ea
tcmporaextendijCiim Epiphanius adhuc monasterii
presbyter es&et.etEeclcsiaecJeu'uni teneret Cyrillus.
Idem nieronymuiinferiusin oadom opist@lascisei-
taii non vultutruin jLXXVI] Joannes persecutionia
Valentis tempore crcderet,quod posteaprofitebaUn ,
h SS.Trinitatem ejusdem substantial et cottternam.

tales, quorum muLti llierosolyrais monasticam vi-
tam exercebanl. 1 1 03c omnia Cyriilocum ab exsilio
revertit, multum negotii facessivere,

CAPUT XIV.

Cyrillus ah exsilio post mortem Valentis revertitur:
Itcclesiam offendit maccime divisam.

7«i-. Valcnle a CoLhis prope Adriaiiopoliru die y
Augusti, an. 378, superato eiexusto,(>ratianus Asia
et residua Africa) parte imperio suo adjuueta \M) %
malis Eeclesiao a patruo i Hal is medieaturus,pr<**ce-
pit ut cpiscopi ab illo religion is causa in exsiiium
ejccli restituerenl.ur.ecclesireque illis redderenLur,
qui Damasi coiiununionem amplecterentur.Vilegis
hujns multi revera episcopi rediere. Unum ex illis

« ejusdem gloriaeetdivinitatis esse; nam amaret eos " (LXXVIIj Cyrillum fuisse, probat turn id quod af-

« qui taliaprauiicaverunt; cum q ui bus esse t quando
« istadicenlesexsiliasuslinebanl ; »>sedipsi objicit,
«quodTheouepresbyteroSpirilum sanctum Deuiuin
«EccJesiapnLHlicante,clauseritauresforas,quecum
« sttisconoitUfefugeril^ne tan turn audi ret piaoulum..
Ex quo tamen colligimu< non ndoodeditam Arianis
Ecclosiam fuisse,quin samu el orihodoxw doctrina)
a Cyrillo traditaa g^nerosos haberet professores ;
sed eraut in eadem Ecclesia Pneumatomachi, qios
ab Ecclesiae conuuunioue extorres, post Cyrilli re-

Hrmat Sozomenus,quo tempore Cratianus Theodo-
sium consortcm ascivit imperii. nimirum 19 Janua-
riian,37D, Arianos oxiines Orientis ccclesias patri-
archales videlicet, liierosolyinitana excepla, etiam-
num tenuisse;t um quod Socrates ait. lib. v,c. 3, eodem
tempore Cyrillum HieiosolyniitanaiEcclesite pra3-
TuisscQuod si pradatus Sozomenus alibi dicat lib.
nempe tv, c. 30, Cyrillum Theodosio demum im-
perantc ad Itcclesiam suam rovei tisse, ila intelli-
gendum est, quasi tempus oiune, quod ab obitu

(31) Theod., 1. v, c. 1, 2; Socr., 1. v, o. i t 2; S02., 1. vu, c. 1.
Patrol. Gr. XXXlil.

DE VITA S. CYRTLLI.

108

VaLenlis exactum est, in Theodosii Imperio compu- A Quaimdjreni illamPneumatomachorum abEcclesia

et. Hienmymus ail. in Catal<x)o,C\'v\\Uui\ scope pul-
sum EecleVia et recep turn, ail externum subTheo-
dosiopi incipe octoannis inco n cuss umepisco pa turn
tenuisse. Cum Cyril i us, anno 386, et Martio quidem
mense decesseril, nisi ah anno jam 378 reverteril,
non possunl oclo anni inconoussi episcopalus nu-
inerari : qui ne sic quidem pleni et integri obti-
nentur, sex fere men slum spalio decurtati.

7$, Perturbatam siiperiomint^mporuniconfusio-
neoIToiulitRoclesian^diunomniahiDreticislicentjac
nullusest moderator. Ex doiuesUeis lurbis el scis-
sionibns vilium in mores 'niluil/fui turn Uieroso-
lymis.ut infra videbimus,coi:ruptissimi fuere. Tur-

separation cm ot excoinmunicalionem possum u~s in
Cyril Jura oplimo jure conferre : qui cum presbyter
eatecheses pronuntiar et.non seme] ad versus uos qui
Spiritum sanctum a J rini tale separabant ? suinxerat
stylum. Piieumatomachomin porro con versione m
ad hunc annum retVrioius;quomam anno sequente
Jerosolymam cum venisset Nyssenus, omnes in or-
tliodoxa SS.Tri ui talis fide Concordes se reperisse
leslatur, epistola ad Fustathinm. etc.. pag. 057. Nc
Pauliniani sehUmatis lineni y cjusdem Meiauiffi cutis
perfectum, hoc quoque anno ponamus, obstanl eae
quits idem Nyssenus postea ofTeuHt turba*.

76. Gregorius anni scquenlis verno tempore iter
ingressus, lustrata Arab), Jerosolymam pervcuit.

has peperere Apollinnrist(B,Pneumalomachi ; qui-

bus aceessere el Pauliiiiani et. fervidi Oatholici, Cy- ~ Turbatum auctores sic incensoa repent, ut ipsius

rilluni propter velera cum semi-Arianis fanlerusu- oi.iaiu Gregoiii, irui pacis sequester veneral, com-

apeelantes. (32) Ha* turbos ecolesiis cognitaj causa
fuerunl, cur concilium quoddam eo tempore cele-
bratuui, cum decernerct Gregoriuni Nyssemun ad
reparandara Arabia* Ecclesiam eo se cum publica
auctoritate conferre, simul statucrit, ut cum esset
A rabiaJlierosoly mis cont.'rminaGregonns earn quo-
que urbc in in vise ret, cum eoclesiarum Hierosolyrai-
tanarum praesidi bus consultalurus quid remed ii tur-
batis rebus afierri posset; nam ihi media lore opus
eral. Quod nam fucrit concilium i ibid, cum intereru-
dilos dispulelur. facile acquiesco in rtaronii sen-ten -
tia, quam sequitur Tillemonlius, no la 5 in G-rtfg.
$k@smi pag. 735, liic designari concilium Anlioche-
num anno 370, oono vel d^oimo post S. Basil ii
uioiUmii mense, hoc est SeptoiAhni vol Ootobri ce ^
lebratum, teste Nysseno, VitaS. Macrirue, p. i 87. Non
ex Auliochia Arabian? et HierosoJyiuam exleniplo
se conlulit Nyssenus, sed in patriaxn remeavil* Ma-
crina; sororis funeri interfut,urus,t7>uZ., quus aiebat
jpsi in extremis posita, eum ad auxilium et corre-
ct! on em ab ecclesits mitti et vocari. Sanctn ha*c
virgo sub finem anni 37(1 decessit.nec ante annum
sequentem destinatura iter peragere pol.uit.Inlerim
Melaniaet Huiinus. post /fcgypliorum confessorum
revocalioneinabexsiUo.Hierosolyinamappulsi.mo-
nasteriuin ihi ex<truxerc : clerum Kcclesije don is
pliirimis et alimentis suppeditalis bonoraverunt :
reconciliandajque paci studenles, cura.stiuiio,per-
suasione perfecei unt, ut o nines ha?ret.icos Pueuma*

inuuiouem dei'ugctcnt. Cur, inquit, epist. ad Ku-
stalh.pag.060> tanqaam fugiendi *ti adversandi judi-
cQmw\ et aliud contra nos, quasi sancla contamine-
ni.«i5 t excitatur ultare? Nullum babebat Gregorius
Jerosolymis altarc> pra)ter illud in quo catholicus
episcopus loci sibicommunioue conjunclus sacrum
laciebat, quodque omnibus unilalem J^cclesiaj ca-
tholic m relinenlibus commune oral. Hi ergo aliud
contra Cyt ilium, eui (iregorius communicabat.cx-
struebantaltare, atque, ut loquitur Gregorius, pag.
057, « indivisam Cbristi tunicam lacurantcs, Gbi'isti
« nomen in Pauli elGepliai appellation .es secai»ant.»
Cujusmodi assent sebismatici illi,r:on siltis apefit
Uregoiius, sed ex uotis, qui bus cos ille depin^it,
coujiciendum Apollinaristas iuisse,vol qui ejus bre-
rfisSs suspiciono laborant, Priinum eos nihil a ca-
tholica deTiiiiitate doctrinaalienuin tenuisse, salis
probant ha) Crcgorii querela?, pag, 057, dum mirari
se ait « unde nata sint divortia, cum omnes Patrem
« et Filium et Spiritum sanctum, qui unam in in-
« confusa et distinctaTiinitale natnram, gloriatn et
« polesLaiem obtineanl.pie^loriiicent et adorent. />
Secundoeoseodem loci descjibil uti* homines tf ivino
«se/.eloagijactuntes,quisibiplu&cceleriseJ:5Cienlia3
net pur; talis atque innocent ia?arrogarent cajterorura-
« quesiinplicilateimadeoconletiJiiierent.utabamina-
« biles spectaretitcum reclaquamvuACh ristipraedica*
• tione ad se accedentes. »>Terlio,ho< paletpraHerea
inani Arianismiformidine Cyril lum despexisse,qua-

tomachos.hoc eslSpiritus sancli diviuitatis hostes, \) siunumexillisepiscopisquiiniquisEcclesiietempo-

ad Ecclesiam adducerent. ndvta absx^ov Uvij%i%*

9 '.a v. II % c Pa 1 1 ad i u s Ln miacx Hisl.c-. IIS. II w r e tici
illi,ut[LXXViir vidimus, cap. superiori, n. 73, in Ec-
cJesia el forlassis in clero erant, dum abesset Cyril-
lus: ita ul cum Joannes nostri pos tea successor,
con trad am docriuam in Ecclesia pra?dicari audi ret
a Tbeone presbytcro, cum sum hwresis sociis au-
fugcrit.Hilarionum'\riana)Communionis labe in fa-
mem, veri simile est mitiorem Ariaua Ineresim et
ex ea nalam non admodum dure insectatum esse.

(32) Greg. Nyss., De eunt Hiero$ol, t t. Ill, p. 6o3.

ribus humana gratia et lavore evecli essen i;quos des-
puere etrejicere requum esset ne human a potestasse-
seefferret adversus veriiatem.IdsuadentillaGrego-
rii verba,qiu»,ulpulo.ad aliu<! perlinerenonpossunt
pag.0a7: « Hicqiue belli probabciiscausaesse qucat?
«Tunc sane cum late oblinebant hseretica dogmata,
• laudabilis eliam [LX XIX ] res erat se periculo objice-
« re adversus potentates. per quasadversariorum dog"
« ma stabiliri videbatuiMie ab liumanifipotestatibus
c« sa 1 u ta ri s d o c trin a v i o p p r i me w.-lu r. N'u nc au te m ,c u m
«<totoorbeterrarumexffiquopalampra i diceturpietas

409

DISSERT A TIG J.

qui am hominibm piam dactrin4m prmdicaulibua A mineiii in Christo con stare dieebant,

bellum (feritjwn ille cum iis pttgnat, setl cum co qui
pie ab m prxdicatur Quarto, inter Grogorium et
schismatieos illos videlur tuhse quaedam circa in-
carnationim clticlrLna. 1 diversilas. Td paletex tire-
gorii dcfeusione. qua errores Apollinarislarum ita
asereinovel,quasieoruuivel schisnialicosinsimulet
vel ah iliis iusimulalus f until. Nam in e pis to la ad
Euslalijiam,qua justos de infclaci ilinerissui suc-
eessu dolorcs cxproinit, nil. pag. 660, se alta voce
pracdicare Christum Dei virUUem ^semper immnta-
bilem el, ineorniptihilem {legendurn eniai foQzpzos
non SojwwToc), licet in came eorruplibili el muta-
bili verseLur; qui non inquinelur in carno,sedquod
iuquinatum est purified ; sc nee alium Jesumad-

convprsam

arbilrabantur. Hos tamen Apollinaristasniagis su-
spioionem hasresis de sc sparsisse, quatn haoresim
palum professos censeo : bos cnim Grogorius non
occulle et tacite quasi perironiam (Ixrss&l solum-
raodo.sed palain publiccque difl'amasset ; nee ad
pacem prius quain errorem deposuissent, invilas-
sel. ApoHiuarislarum vero uota versulia est, sub
ambiguis professionibusdelitescenttum.ut in alio-
rum coiiimuiiioiiomirreperent,veloblenUiu reline-
rent. Eos quoquemilii persuadeo, cum Hierosoiy-
mittens Paulinianarum partiura Catholicis fuisse
conjunctos : ad Paulinianos cnim mibi peftinere
videntur illade ordinatione Cyrilli querelaijis qua
Rufinus et Hieronyimis ab eis dubioprocul hausta

nuntiare,ncc alLerum Christum designare ; senon, g ei aceepta narrant gemin® cl siinillimm. Namliu

cum B Virgineni Dei pu ram vocet, etiam Horn mi
par am app»llar^,qu(Mnadinodum eorum normullos
face re audivit ; so non Ires resurrecU ones, non mi He
unnoruiu ingur^itationcs, non Judaicorum sacrifi-
ciorum ac tcrrestris Hierosolyuue instaurationem,
similesque fab u las annunliare.Qua* quid em dupli-
ceftisensum habere possum. : ul aut Gregorius ab
illis sohismalicis Apollinariaino h a; regis iiisiriiula-
lus earn a se able gel ac remove a Vaul eos ipso tan-
quam hujus suspicione asperses tacite notct et
ligal.Quod quidom multomilii probabilius videlur;
si cnim primum eoncosserimus, fnlciidum erit
schismatieos ilios Apollinarisini odio in eontrariam
hojresim. qua) poateaNestoriana fuiUabduclosesse,
dumalium et alium Jesuin et Christum praidica* ~
rent bealamqne Virgincm llovtiniparam dicerent;
atqui longe postea Gregorius adTheophilum Alexan-
drinum contra Apolliuarem, pag. 202, dicebathanc
ApollLnaristarum catholica> fldei crimrnalionera
esse, quod noiamlli in calholicaEcclcsia duos (Titos
i;olerenl,unum nalura, alterum adoplioue ; seau-
loui a nomine talia pra?dicari audivisse. Non erjio
ea oral borum scbi?inalicoruni doctiina ; scd polius
ApolMiiaristtt) cum esseuL, iJrogorio. Cyrillo et Ca-
tholicis oppositam hmresim imputabant.

77 . Ex i s ti i no crfl« 1 ° ii o s 1 1 on i i ties A p r> 1 1 i n ari stas
fuisso. quilnis oplime ronvenit zclus illo, quo se
erga SS. Trinitatem. et pro mo Los Ariana faclione
episcopos agi jactabant. Nam bujus Imefesis au-
ctores inter fcrvidos consubstantialiset Atbanasia-

iinus Cyril Uim ait, $acerdotium t confusu jam pro-
pter Ariauorum dominaLurn ordinatione, suscepis&e :
Hieronymus.de Acacii manu • jus voluntatibusob-
secutum mercedis loco banc dignitatem obtinuisse.
Mibil propter inflexamschismaticorum pertinaciam
promovere poluit Gregorius [33) : quare moarens et
tristis, infecta re, dotnuni abire coactus e^t, In-
stcatis prius Sanctis locis. (34)PraaLer eaiudissen-
sipneni, gravi morum corruptione deformatuni of-
fendit Ecclesi® Hierosolymttana^ statum. Nullum
impudicitia} genus erat t quod apud eosnon perpe-
traretur impune. Veneficia^adulteriajinvidias ca>
des. passim uudiebantur. Tantaibi ad Irucidandum
procliviias et furor, ut fri^idi lucelli graMa . bi.*!luino
more in sanguineincoutribulium muluo grasairen-
iur. Hujfis mali causam refundimns,primoin pro-
miscuum peregrinorum ronfluxum ; nam inter
eosjqni [nctatis causa, Loca sancta udibant, vago-
rum et sccteratorutnbominum. ut fieri solet.ad-
misla col In vies suis urbem malis iiiflciebat.2. 4c-
cedebaldiutuma legitimi epistopi, et fnnlLoruin
forie ex oplimis ministi is absentia :cuni Ecclesi®
invasores> suis magis cjuam Ghristi rebus in ten Li,
nutanti-mauctoritatemsuam tueiu unicestudentes,
subditorum mores componere neglignnt.au! defec-
tuauctorUatis legitime forte uon valenL DubHari
non potest, Cyrillum re) i quo viUeet episcopalus
tempore re form an do EcclctiiB stntui diligonter ad-
laborasse,ncc revera tales postea de corrupt is Uie-
rosolyma) moribus querimonias b'gimus Hierony-

ii£B causaj defensores habiti. qui Paulini, spreto D nnisque epist.iiunc49,PaulinumabitineroHieroso-

Meletio, coimnunioni adlneserant Ilia quoque lymitano dehoi tans, nihil Hierosolymisreprehen-

scifcuticu afrectalio, et aliorum simplicilalis despe- dit, nisi quod in ceteris magnis nrbiburi esse soJe-

ctio ab ApoIJinaristis alicnanon <^sl.,quorumbaere-

sis mill I is subtiliiatibus constabat.Quod autem R.

Virgiueun contra omneiii CatlioHcorum omnium

us vim, inoilo Deipnram, nnnlo Ihhmnipnram ap-

pellarent : ut id Nosloriaiue lueresio[»posituin ; «|Uie,

modo sil)i eohnncaL, Deipavm nomen admittere

non potest ; ita ApoIJinaristis [LXXXJ optime

convent I, qui divini latent in carnem, qua sola lio-

bat : cMn'rt.vidciiceMMnt militumMorla*mim\ } scur-
rx,ei omnia qu& solcnt esse in cwieris urbibus.

78. Post (Jregorii Nysseni discessum ponimns
PauliniansFi faction is monacborum, qui ab Ecclesia
separati degcbanl.reconciliationcm, llullnielMe-
laiua* stud iis operaque perfectam.iNarratenim Pal-
ladius LausiacB Histor. c. lift eotum cutis qua-
drin^entos fere monachos Paulinian® partis

(33) Nyss. epist. ad Eustatb, p. 650.

(3-i) Id. epist De euntib. JerosoL, pag. 633.

lit

DE VITA S- CYR1U.I.

112

schisaialo separates, Ecclesi® conjunclos fuisse. \ iis qui consubstantialitatem profitebantur ; ade-

Ttxpr/.o<j!ojv fiova^o^xfMV. Mouaclios iilos inagnain
forte partem Latinos [LXXXIJ exstitisse probabile
est. Cerium mullos Latinos ad monaslicen prolitcii-
dani llierosolymam proflcisei solitos esse. Eos ab
ampleclendu Cyrilli eommuiiiorie revocabant sine
dubio sparsae in ilia parte Fault ni adversus Cyrilli
cauonicam ordinatioiieni caliiiwnia>. Parum eis
relellendis idoueus erat Uulinus, quern iis iidei
nonnihil hahuisse constat,et alioqui Cjrilifl parum
sequum fuisse apparel. Hoc quoquo anno, saltern
ante concilium Constat) tiuopolitanum quo tantus
ejus urbis episoopoconcessus est honoris gradus,
eonti^isse pulumus historian* quae in Vitis Patrttm

rant enim ex Macedonians ^ex et triginta. Sod
inter illosquinquaginta centum compiehenduiitur
exSocratc (3S) d£gyptii et Macedones, qui tamen
norniisi postMelelii mortem, ab imperalorepotius
quam a concilio voeati occurrore.Eo Oyriiluslliero-
solymis accersitur cum Gelasio Ca^sariensi, qui in
subscript ionibus concilii Cyrillo poslponitur,
[LXXXlij Cyrilluni Socrates et Sozomenus, dum
episcopos concilii recen-ent, inter trinui mujorum
sedium episcopos numerant ; quern etiam cuin
illis concilio pra?sedisse narralSozomonus.et ex eo
affirmant TheophaneSjCedrenus.al Glycas S«*d con-
tumeiiosum Cyril lo,quod affirmant Socrates et 3o-
zomenus,Cyrillum eo tempore consubstanliali ad-

refer tar lib. v, interpretc Peiagio, libro seu § xv. hrasisseexresipiscentia,cumanU\additSo/.omenus

De humilitatey n. 83. Uuonempe fratresin quodam
Alexandrini cpiscopalus tractu monasticenprofes-
si, caslitatis studio sciential ac disc re tionis ex pejvte
castraverunt se, quasi propter regnum cudorum.
Quodcum rescivisset archicqnscopus Alexandrinus,
umbos excutuinunicavit. llli culpa m ex Evangel to
maleintellectodefcTidentesJiierosolymitanumepi-
scopum ndiore.ut per cum a vinculo oxcommunica-
tionis solverentur ;qui illis patienter audi lis idem
responsmu dedil: Et ego vos atcouwiunico. Ab oo
repulsi, Anliocliiam prim urn ad episcopum per-
rexere, a quo non melius babiti, Romam profecl-i
nihil aliud a sumtno pontitice prater responsum
hoc rclulcrunt. : Fajo vos excommunico, et segregate
e$ti.<. Nondmu IVaela tot ropulsis perlinacia. qua

Macedouii sentential adluesisset. Nulla enim alia
Cyrilli cum Macedonio pnetcrquam in concilio Se-
leuciensi societas legitur. Jam ab anno 362 Meletii
cornmunionem soqucbatur. qui turn ouinem cum
Arianis eonjunctionein abjeccrat.alque a Macedo-
nio semper sejunctus videtur fuisse. Nihil uuquam
Cyrillo in Macedouianorum rebusjispi\cscrtim quae
adversus Nicavnam tide hi et divinitatoni Spiritus
sancti gessere, coinmuiicfuit : iin6 Pneuinaloma-
chos IHerosolvmis.cum ab exstlio rediit.a eommu-
nione Ecclesiaj tenuil aiienos, donee bauesim
emendassent .; GrcgorhisqueNysstmus, cum Hiero-
solymis anno superiore versarelur, cerium de inte-
ger ri ma Cyrilli circa SS. Trinitatem fide testimo-
nium till eta 1. Concilii gestaqure omnibus nota sunt

ttior illos episisopos honorem sibi tnvieefn neglects C noiipersequur ; tan turn eommomoniboquodCyrillo

aiquitale d«»ferrc rati, Epipbanium Salami nensem
quasi virum sanctum, prophelanri, et ab human is
dissimulalionibus alienum adire conslituunt. Qui
cum appropinquarent ad urbem,episcopus de ere Jo
admonttus, in occurs ma eorum mi sit, qui eis de-
nunliarent ne civitatem in^rederentur.Totnpisco-
poium c(»iicordia«prophetiao 4 i|ue Epipbaniioraculu
perculsi, cul|»ain agiiovere tandem, eamque conti-
tentes in cornmunionem rocepti, et cum litteris
commendatitiisadpropriumepiscopum sunt rem is-
si. Quod inter majores episcopos fratribus illis
Constantinopolitani in ineulem non venerit,argu-
mento est ante concilium Conslautinopolitanum
contigisse hancbistoriam,quo3 alioqui eminentiam
Hierosolyinitanaj sedis baud parum declaraL.

CAPUrXV.

Cy villus concilio Const antiuopoliUmo i /Merest, cui
orditMlionem suam approbut, ejmqtte auctorilate
commend:t iw\

79. Hoc anno Theodosius, ad componendum

Oricn talis Kcclesire statum, non ha?reticorum tan-

tummodo. verum etiam Catholieorum inter setli-

vortiis scisso5, Constantinopoli concilium ex epi-

copis totius imperii sui coegit. (43$ Centum et

quinquaginla vulgo numerart solent episcojii, ex

proprium videbitur. Cum synodusillegitimani Ma-
xim i contra Cregorium ordinalionem pronuntias-
sct, summoque favore Gregorium in lnijus sedis
posscssione con firm asset, subita moric prwreptus
est Meletius Antiochenus; quern GregoriusNysse-
nus unus e concilii Patribus, oratione in ejus fu-
nere coram concilio habilapag ZXl.Palrem commu-
nem et dticetn concilii vocal. Juslis ejus memorise
persoluU-MJonnuIli^eglectofcEderequodMeletium
inter et Paulinnm non ita pridem pactum f'uerat,
ut qui alteri superstes forel Ecclosiam obtineret
solus, de successore Meletio subrcgando ac conci-
lium retulere,('regoriique Nazianzeni qui lum con-
cilio pra?erat,eaiuresub<idiumetoperamrogavere.
D II le (cam. 1, p. 25, 27) » omnibus viribus ne id fieret
<t obnili.ulque ea finieruli schisiaatisAnliocbenioc-
<*casioarriperetnr supplicare. .Non audiU est ejus
« oralioad pacemperlinensJunioresadversusipsum
<« etiam cum impetu exsurrexere,ab eisque seniores
«nimis mo Hi tor pas^i sunt se abduci. Horum ratio
«erat,quoniam Christus in Orient* natusesset, id-
wcirco aiquuin esse ut prmcipua auctoritas penes
« Orientates maneret.»Quo» quidem ratio era! polis-
simum a Cyrillo urgenda, ejus loci prwsule in quo
totumillud Orientis decus positumerat. Certe ut

(35) Soz., lib. vu, cap. 7.

(36) Soce., lib. v, cap. 8.

ti3

DISSERT AUG I.

114

esset Paulinianro factioni infensior, perficcro pole- \ sanelissirnai trini talis unam deitatera, et Sancti

ran L tu vhm ab ilia parte i n ipsum annis su peri o rib us
excitatte.sparsa'queabeis ad vers us ©jits ordinatio-
nejiiaaiumnia)dequibus ( ut infra dicemusprobahile
est eum ad concilium reUUisse. Sed cum anno su-
per! ore Paulinianos Melanin; et Itiilini inlerventu
sincere ad pacem adtnisissel,nihil nos cogil ut eum
fervid e advert us Paulinum egisse dieamus,

80. Eaconcilii advgrgus optima Gregorii consilia
rel acta lie, tan turn ejus anirao do 1 oris injecil, ut a
conventibus se subducere , ac de seeessu cogitare
cob per it. Interim .Egyptii et Macedones advene re,
qui Gregoriuwi in locum Maximi a [LXXXUI| Ti-
molheo Alexandrine inpretio habili, ab Orientals
bus in sedem Constant inopolitanain eveclum fuLsse
inique tulere, et varios ad versus banc ejus ordi
nationcm , quasi canonum vindices allegavere
proHextus. Aliunde parum riEgyptais et Macedoni-
bus cum Oriental! bus conveniebat. Quapropter
Gregoriu? (carm, 1, pag. 26), id quod jam in solcm-
ni convenlu proposuerat, ut se videlicet abdicaret
episcopatu, exsequi decrevit, pra?sulesquc exora-
vit, ut ad sedaudam, quam ipse non excitaverat
in Ecclesia Lempestytem, sese Jonas exeioplo in
mareprascipitari pateientur. Condicioamajori epi-
scoporum e tiara Oriental ium parte excepta cum
plausu,slupentoet indignanle Gregorio (pag.29, 30)
quamvis so onere absolutum gauderet. Fuere ta-
men permulti, quidum ita facile Gregoric postula-
ta coneedi vide rent, sibi aures occluserint, abie-

Spiritus divinitatem prujdiCaral, Pncuruatomachos-
que paulo anlea judi cave rat ab Ecclesia alienos
nisi resipi.scereut. Gum igilur duplicem illam ob
causam, eonlentionein nernpe de suecessore S. Me-
letio atlribuendo, et exceptam facl litis abdicatio-
nem Gicgorii, factum sit utille conci lilum (carm. 1,
pag. 27), graculorum ftregtim at vesparutn examen y
et (carm. 11, pag. 81} magnam ejus episcoporum
partem grues el anseres ap pel la veril ; Cyrillum pos-
sumus ab boc grege segregare,

81. In locum Grogorii postea ordinatus est Necta-
rius Cyrillum etiam probabile est de Ecclesia; Hie •
rose I y mi tana; statu retulisse; commemoratisque ac
refu talis adversariorum in suani ordinalionemca-
' p lumniis, earn coucilio approbasse, ejusque aucto-
ritate conlirnrari salegissc. Id satis diserte sign i fl-
oat Uujus cuueilii Patrum iter um in consilium
anno sequenii congregate rum testimonium, quod
infra referemus. Ordiuato [I.XXXIV] ccclesiarum
statu, quasdam ad refellendas Inure ses et saneien-
dam ecclesiasticam discipliaam decrevit synodus,
quib us facile Cy rill us assensit (37). Con Hr mala est
INicama tides, cujus doclrinam Cyrillus in cateche-
sibus expresscrat, ipsa voce conmbstaiUialis jam ab
initio sui episcopatu* approbata, et in 1 Uteris ad
Con stan tiutn prredicata . rheretici pronuntiati
non Ariani solum, sed et scmi-Ariani. sou Pneu-
matomachi. jam ab ipso Ecclesia exclusi ; Apolii-
naristto turbariun ad versus Cyril] um auctores ; ip-
si uifeusissimi Marcelliani quorum haeresim jam

rintque e eonsessu, nemincm aliumin ejus sedem C antft compluresanuos atqueiu ip«is tnil.iis debella-

induci patientes. Qui ill! fuerint , tacet Gregorius.
Cum in hoc concilio non pauci sederent sand 1
quos Ecclesia in sanctoruiu lubulas retulit, bos
tanquam hum an is afleetibiis minus obnoxios, me
liorilms consiliis obseculos crcbibile est. Uuusau-
tem ex eis Cyrillus, quern saltern a lurba plauden-
tium de abdicatione Gregorii episcoporum exci-
pere licet. li cnim. ipso teste, fuere, qui vel in
Meletii suecessore designando, cui rei se tile op-
pone bat, ardentiores erant {''.arm. 13, pag. 85), vel
qui ejus cloqucnlioi nonnulla invidentia torque-
ban tur(De episc op w, pag. 302. col. 2). vel viitulcm
ejus invidis oculis intuebantur (Sfcui), vel tandem
qui doctrinal ab ipso de Spiritu sanclo pnedicala^

verat(ctf(. 15, n. 27), symbolum Nicnenum auoUnn
artieulis, quorum doclrinam in catechesibus jam
docuerai, ac verba ipsa tan turn non ex symbolo
Hjerosolymitano expressa. De casleris canonibus,
quoniam nihil ad Cyrillum pertinent taceo. Conci*
iio exacto do muni cum ceteris reversus est. In
reditu auteni adilisse videtur Anliochia), ordina-
tioni^Klaviani, quam Paired conci Hi Constantino-
politani anni sequentis factam aflirmant apnd
Theodoret. lib. v, cap. U, in concilto ab -episcopis
provinctic, et OriaMalis diazceiis. sujuino et unanimi
Antiochenaj Ecclesia) suffragio ac consensu. Una
autem ex quindecim Orientis diojeesis provineiis
Palaestina erat. Cum vidissdt in concilia Constanti-

iuiquiores erant, aut saltern liduciam et iiberta- D nopolilano Patrum pene omnium conspirantem in

tern qua Spiii tin 1 1 sanctum Deuiu esse pnedicabat,
reprebendebant (oral. :>2, pag. .SI 9, et carm* i*23,
prig. 187). At nulla earum rat ion um ad Cyrillum
pertinebat. qui sesePaulinianis llierosolymu) etiam
vivente Melctio reconciliaveral. ; qui virtutem et
finem in disci pulis etiam suis inajorem et firmio
rem sua et pnecipiebat et optabat (eat. 5,n. 12,
mt. lo, n. 7), cui ail esset eloquentia, etsi Grego-
riana inferior, at non pocnitenda, «jua populos sui
studio tenebal. astrictos ; qui denique louge ante
Gregorium in catecbesibus non minus diserte et

(37) Cone. Constantinopolitanum, can. 1.

attribuendo Melelio suecessore sententiain,et Lotius
pene Autiochfuio; Ecclesiee ejus rei desiderium,
suum etiam sufl'ragiuiu non denegandum judicavit,
quidquid de re tota prius in conciliocensuissfet.

82. Bod em anno quo colcbratuin est coin-ilium
Constantinopolitanuui, aliud Aquilcia) sub tincm
anni mouse Septembri ab Occideutalibus celebra-
turn est; qui audilo Oricntalium decreto ut alius
neglecto Paulino in locum Meictii subrogaietur,
datis ad imperatorem litteris, apud Ambr. epist.
42, rogave-j imt, u Iliac super re, gene rale concilium

11 5

DE VITA S. CYRILLI.

11*

Alexandria; cogeretunAmb.,ep. 12. n. 5). Atimpcra- A Occidente, injustis eriminatiornbus infamatam*

lorThcodosius Orientalibus praccpit tan turn ulGon-
stanlinopolim accederent. Conciliinn ta men gene -
rale Remain indicium est. Quod dum cxspeelatur,
Mnximus veteribus Petri Alexandriui 1 Uteris mu-
nilus, quas in aliquo Italia* concilio obiulil, Oeci-
den tales ad versus cum Cregorii. luin postea Necla-
rii in sede Constant! nopolitana ordinationem niaxi
me commovit : hi ad generate concilium, quod
Homio celebrandum erat. causam ejus remiltentes,
imperatorem per Iitleras obse era runt, ui. Ho in am
mittcret Orientates de communibusEeclesioG rebus
simul deliberaturos JAmbr , episl. 13, n e.L 7).
Oriental es ex Theodosii da lis anno superiore man-
datis Constant! no polini accedunt anno 382 (38).

CAPUT XVI.

Cyrilli obitus, et cultus in itniocna ICcelesia. /'jus
format thsemptio seettmUtm (W&c&s recentiores.
Effigies animi ex ejus ge$fa ac script is e.tpressa.
Pntcipuie ejuadetn vh'tules. Ab unpar.lis calumniis
fides ejus vindiwtur.

83. De Cyril lo post concilium Constantinupoli-

tanum, an. 382. nihil amplius auditor iu historia

$9}. in concilioquod Fheodosius an. 383 Cons tan*

linopoli coegit,cui sectarum omnium principes in-

teresse voluil, erant Palatini, Phuaiioes, etSyri,

qui pro Flaviani Anlioeheni partihus advorsuni

.'Egyplios, Arabes et Cyprios conlenlioncm susce-

pere. Uttusne ex illis Paheslinis fuerit tyriJlus,

■ncertum. Nee multo post obiit : mortem ejus yuI-

Erant hi, magna pars eorumdem pnesulum, qui {$ go consignant an. 386; earn Sozoruenus, lib. v Uj

anno superiore Constantino poll concilium cetebra-
verant; Cyrillusneeodem accesserit, incertum. Ibi
coaeli. episcoporum, qui Roma* jam ad celebran-
dum concilium congrcgabanlur, litteras, qui bus
ad earn synod urn invitabantur, synod ieas aoci-
piunl, una cum imperatoris litteris idem jubenli-
bus. At illi, qui Gonstautinopolira solum ab impe-
ratore jamab anno superiore con venire jusad erant,
neque de ilia liomana peregrinatione quidquam
ante suum in regiam urbem [LXXXV] accessum
audierant, ad iter lougiusimparati, nullaque epi-
scoporum qui in provinces re manserant con sensione
et auctoritate, ad alterius pra)ler Conslunlinopoli-
tanum concilii celehrationein niuniti, deiinitique
temporisaugustiispr;essi, synodicasad Rornanum ^
concilium litlcrns per ties episeopos eo delegates
dedere, quibus absentiam suam, cum ex rnem ora-
lis mode, turn ex aliis plurihus causis excusant.
Turn fidei sua? rationem rcddituri t suminum ape-
rum I ISieami symboli sludium, ac compendia nam
SS. Trin i lulls et IncariKilionismysleriorum expla-
nation em edimt, ad fusiorem a se factam, turn in
Antioclteno an. 370, turn iu ConslanlinopoiiUiuo,
anni superiorisconeiliodoclaraUunemremillonies.
SigniQcant deinde ex Nicami concilii prcceepio
apud se ceelcsias administrari, et Cort.-'nulinopoli
in concilio generali Nectarium, Anliochite : Flavin-
mini in concilio cum ex provineia, turn ex tela
Orienlis dicccesi coacto canonico ordinal os fuisse
Hierosolymitamo voro omnium Ecclesianun malris
reverend issimum ac Deo dilectissimum Cyrillum
episcopum esse declarant, olim ab cpiseopis pro*
vinci<e juxta eanonum pra>scripta ordinaUim, mul-
taque in variis lucis contra Arianos cer lamina ex-
pertum. lirec de canonicis trium prasulum, Con-
stanhnopolitani, Auliociieni etllierosolymitani or-
dination i bus tan to studio adjecta ; quoniam prima
Oedclenlalibusa Maxinm fraud e deceptis displioo-
bat; altera abeisdem contra fcederaet leges allen-
tata dicebatur ; Cyrilli tandem ordination i>m nove •
raut ab inimicis ejus, tain in Orient* nuam in

cap. 14, post Ituftnuui cura Timolhei Alexandrini
niorteconjungiU mortuusautem est Tiinotheus ex
Socrate, lib. v, cap. 12, consulatu Arcadii primo,
et Vadonis, qui est annus 385. Cum ve.ro aliunde
HieronymusarrirmetCyrillum octo anuis sub Theo-
dosio principe inconcussum episcopatum tenuisse,
non potest ejus obitus citius anno 38f> consiguari.
Cumque Martio uiense decesset it, ab extremis, an.
37 S temporibns quibus sedem recuperavit, ad
Martium usque an. 380 mensem, plenos et integros
annos octo obtinere non possumus ; sed menses
sex saltern deficiunl. Hie Martii octava decima
mortem ejus consignant [LXXXVlj Cr/eci turn in
Moineis, lum in S. Saba) Typico, quod secuii
sunt ii, qui nomen ejus eadein die in Hornanum
Martyrolo?.'iiim intulcrunt. In Synaxario Claromon-
tano notatur ejus rnemoria ad undecimam diem
Martii, quo die principue S. Sopbronii festum eele-
bralur. Sed aliud hahelur in eodem libro Cvrilli
elogium ad diem 18 Martii qua decebsit. In calen-
dario Syriaco, an. I6$4 lUmltM e.vcuso ( quo.d ei>
clrtriasticogentis illius officio prreftxum est, eadnyn
Martii mensis dies mors Cyrilli r^ostri recolitur. At
in M;utyrolo#iio Ani^Lco-vl^ypl'm Uoma ad liolhin-
distas inisso, ad 20 diem mensis Martii habatnr
memoritt 8 CytiUi tyiscopi Jerosolyiaiiani. Me;ns;^
quoque Martio. -ed stnt noUiiionn diei habelur
eloginm Cyrilli in duplici Arabico calendai io per-
an li quo : quorum in uno Cyrilli nomen cum elo-
pv gio dteinivp.po.ril illuslrissimus Ui-ius archiepisco-
pus Damascenus In allero ant em, quod ab Amabili
Piurzam Hicomagensi Latino reddilum est, quodxfuo
priori calendars fere respondot. conlinentur ora-
tion es q mud a in, 1 1 ml to rum *imul sanctorum com-
memorationem complexa?, qua rum optima Martio
men si subservieus. circa medium ha he I ha»c verba:
Maynifketnus Cyrillum huweentem. iix his omnibus,
qua? Bedlam) istnru in fereditigenlifnilobeinus, palet
Cyrilli meinoriam in omnibus ecclesiis, Romana,
G rajca., Sy r iaca. iEgyp ti a, tan q u a in u n i us e san cti s
celebrari. Qui quidem universalis cultus nbunde

(38) Theodore!., lib. v, cop. 8, 0.

(39j Socrat,, lib. v, cap. 10.

117

DISSERT AT10 1.

ii8

ealumnias vivo el. morluo impuctas rcfcllrt. Cum A suspoxU.; magninca sunt qua) de vi exorcismorum,

anni 351 initio episcopatum susceperil., fuit epi-
scopus annus 35c quibus anui fere scxdecim quibus
absens fail excipiendt : quamobrem annos novem-
deeim tan turn Ecebsiarn pra»sens rexit. Fuit au-
tera ejus vitaannorum fere septuaginta.

8i, Gi*au:i in Merurro nonnulia tie hahilu ejus
exlcriore narraut, qua? vereor ut ex optimis nionu-
menlis accepta still. Aiunleuim « Cyrilltim statu ra
« corporis mediocri Suisse, pallidum, proinissis
« capillis. siutu iiaso ; la to ore, seu vullu quadrate,
•< superciliis in directum crispantibus ; canis den-
« sisqufc pilis & oas vestientihus, hatha in duas
w pa ties sub men turn divisa ; » adduntque « niori-
i< bus omnibus rust ici la tern quamdam ptvetulisse •».

exorcisatarumque rerum, uti aquae, olei, chrisma-
tis, deque habenda in signo crucis, uti ad mnlta
polen tissimo fiducia.ac desanclarum reliquiarum
vi et eflicacia passim disherit. Ux illo Ecclesi®
amorenatum illud h&rcticorum odium, quod ubi-
que magna studio praicipilct inculcal. Vid. cat. 0,
n. 13, 19, 33, 35, cat. 7, n. 1, cat. 1G, n. 11. Quani
alte animo imbiberat lidem, fortitcr data occa-
sione confessus est. Consubstantialem Trinita-
teni sui episeopalus initio praxJicavilin liLlcris ad
Gonslanlium hujusdoctrina) inimicissiinum datis :
inulta variis in locis pro catholic a veritate contra
Arianos certamina subiit, triplex exsiliunt passus;
su usque quant cito licuit sese Ecclest® reddens,

Corpore laborispatientissimo fuisse facile credide- g Apoliinarislis el schismalicis ita reslitil, ut gra-

rini, cum Hicrosolyinis magnum onus indefesse
prrcdicandi alacriter suslineret. Si qua in illo rus-
Ucitas crat, tola vullus atque habitus erat, cum
magna in eo ex ejus ca lech e si bus erga subjeclos
com i las ac mansuetudo passim effulgeat.

85. Verum potior ejus imago ex ejus scriptis,
gestis, aevirlutibusexprimenda. Fuit animo, quan-
tum conjicimus, excels© et forti, quern pnecipuc in
suscepta cum Acacio contentione prodidit. Nihil
enim veritus versutum juxta ac audacent omnia
aggredi virum, in aula imperatoris potentissimum*
Ecclesiro sua? jura firmilor intrepidequetutatusest;
ab eoque injuste deposit us et expulsus, majus con-
cilium civili more, novo ut fcrunt excmplo provo-

vein sibi ab eis vexatiouem concitarit.

80. Magnus in ejus scriptis passim elTulget de
Deo sensus: magnifica sunt quuj de re ea dissert I
catechesis sexta? initio, Hanc sequebatur vilis ilia
de se existiutatio, demissioque suudictiset gestis
declarala, in Evangelic et SS. Patribus tantislau-
dibus cumulata virtus; ca fit primum, ut parum
in nobis ipsis pivx'sidii nobis putemus esse, spein-
que omnem iu Deo eollocernus. Ilk in Cyril li scri-
ptis ubiquc sensus elucet ; in omnibus fere cate-
chesibus de rebus prajcipuis dicturus divinom se
gratiam qua) sibi ad recte dicendumnecessariasit,
exspe ctare ait, et auditorum prccibus con fi sum
sermoncmaggredi. Vid. cat. 12, n. i, cat, 13. u. 8,

cavil; oratusque in concilio Seleucieitsi, ut ad r. cat- 16, n. 1. Nolebat abaudiloriluisquidipi.misiia

poslul'ilionem Acacii v concessit ad lempus disco-
derel.graduvel minimum ccdcreconslantissimede-
Irectavil. Emicuit eliam ejus forti Uido [LXXXVU]
in prasflciendo contra Kntychii et Arianorum fa-
ir lionem Ca>sariensi Kcclesia: episcopal, non uno
tantnui, sed et altera post depulsionem prioris,
violenlamque alteriusinvasionem. Fides i 11 i Hrma,
curiositatis alicna, vacillationis expers, ac inter-
rita, cat. a, n- 12. Symbolum traditurus monet, ut
banc intenteratam inlactarnque (idem toto viim
tempore custodian t, noque ulla arte ant vi aliam
sibi indue i patiantur, et.iainsi ipse mu talus alia
d ore ret. Vitandatn in diviuis rebus curio si tale m,
et nihil ultra id quod in Scripturis Deus revelavit,
inquirendum inillies repetit. Quam negligenda ra-

unius auctoritate excipi ac credi ; ac nisi idonea
ex Scripturis argumeuta producat, aiquo animo
sibi (idem d^negari palitur multis in locis, praeser-
tim cat. 4. n. 17, cat. 12, a. o, cat. 13, n. 8. Ea-
dem huinilitatis virtus facit, ut quorum ipsi bono -
rum nos inopes ct indiguos scnlimus.ea non solum
aliis non invideamus, sed ut ill* habeant perople-
mus,fit ha bcntibusgralulemur.t^yrillus audi tori bus
suis dona miraculorum et piophetia', jLXXXVIH]
illis temporibus satis communia, frequenter appre-
cat or, cum ipse prophetia) dono non se care re so-
lum, sed etindignurn esse proliteatur, cat. 15, ti.4.
Nmi prophelanlibw, inquit, nobis; indiyni enim
sunwz* Diffidens sibi monet, ne si ipse mutatus
contraria doccret, ipsum sequantur, cat. 5, n. 12,

lionis ipsius aut sensuunt contra lidei mysteria ^ aut si ipse eulpaa succumbat, una cum ipso perire

velint, cat. 15, n. 1. Seque etiamsieyo qui le doceo
peream, (u una mecum pcreas. Sed fas est Audita-
rem magiatro metiorem fori, et eum qui novvmimm
venit, priorem efficL Is demissse de se opinio nis
sensus tan to prasdicabUior, quod non in tcnui ab-
jectoquc ingenio, sed in excelso ereotoque, forti
acgrandi animo versabalur. Quo tit, ut earn quam
in persequenda causa sua forti tud inera etconstau-
tiam retinnit, non pertinaciai suique ipsius ;uno-ri,
sed officii conservation iascribere debeamus.Ma^no
ad pro mo vend urn Dpi cut turn studio a^stuabat, ut
suo labori non parocret ; indefess^ turn in sua,

reluctatio, lota catech. 2iet23 docet; quanta vnro
in mediis, qua* in Bcclesia nascantur scamlalis,
cons tan tia et (idelitate pcrsistendum sit. cat. la,
n. 7. firm a in clivLxiis oraculis fide, et divinarum
proiuissiojium exspeclatione, ncgal se iniquissimis
Anlichristi temporibus de robore et nervis Kcclesia?
diUidere, cat. la, n. 10, Juda»orumque in tempio
iuslaurando sub Juliano conatus risil. Kcclesiso
traditionem et decreta uti in viola hi lia babnit,etn«
latum quident unguetn abeis recedi posse persua-
sum habebat. Vid, cat. 4-, n. 35, cat. 18, n. 16,
Religione sum ma omues us us et ritus Ecclesia?

Mi)

DE VITA S. GYHILLl.

120

quam ei Deus cominiscrat Eeclesia, turn in iis ubi A. $ubsto,ntiali adhcerentem. 'Son credo illi alia de

causa lidei variationem iniputari, quam propter
variationem communion is ipsi temere ascriptam.
Scd prius agamus de fide. Disscntire non passu nt
ejus adversarii prima ejus el extiomaepiscopatus
tempora cum sincera tide transacta esse ortho-
doxamqne ejus in en tech esi bus do Trinitate doctri-
namdisseHationistertiannitiisinvicteprobabimus;
lit idem de intermediis temporibus judicetur, nisi
obstent diserta in eontrarium argumenta, lex a?qui
justique postulat. Qualcm certe num. 8-i descri-
psimus Cyril li (idem, in earn minime omnium va-
riationis ac mutation is suspieio cadere potest, cum
sese in anlecessum judicio ipse suo damnaverit, si
(Idem mutaret unquam. cat. I>, n. i2. Alias, nnl-

hospitabatur, divini verbi predication i insisten
Amorcm et beneticentiarn ejus in pauperes decla-
ravil ilia in egestate publica, ad suhlevandam co-
ram inopiam sacra) supellectilis distractio ;susci-
lata ipsi ab inimicis oh earn rem vexation e, et
persecutione a Deo coronata. Pacis amans, et tur-
barum osor, prim um Maximo vivente, medium se
et nulli parti addictum in ecdesiastieis dissidiis
gr&vissimis habuil : dein eonsubstantialilatcmam-
plexus, eorum qui fide in tuto posita de voce sola
ambigerc vidpbantur,communion^m non detrecta-
vit; Meletioqueab inimicis suis ordinato. cum ille
sinceram et ortliodoxam fidemprofessus esseL,eum
non solum uti episcopum, sedetiarn in familiarium

nurnero liabuit. Paulinianosquoque monachos, ab g lain aliam legitur Ariunani lormulamsua subtt&ri-

iila parte quainvis otl'onsus gravis sitne, ad pacem
sine detrectatione recepit. E conciliis tarn uiultis
qua? sub Constantio celcbrata snnt,pauca suntom-
nino quibusille interfuerit, nulli rei se ducein at-
que intermedium ingerens. Gumque in concilio
Constantinopolitano multis cum aliis depositus
faisset, illi etstathn, etsub Juiiano, Joviano, et
Valente, niulta adversus cos a qui bus dauiuaXi fuo-
rant, et concilia et convenlus celebravere, quorum
nulli Cyrillus legitur iuterfuisse. Mullas alias ejus
virtu tes in ipsi us Officio receusent Gmcl, aientes
« eum an imam sua in viriutibus exo masse, mentem
« corporeis rebus superiorem effeci^se ; cum men-
« tern haberet divino timore inflammatam, nmuoiii

ptione appro basse, nisi Antiochenam forte cum
aliis in concilio Seteuciensi ; at ei forte una sub-
scripsil llilarius ibidem pricsens, qui saltern in
I i b ro be synodis j a m pro b a v era t earn nihil nisi ve-
rum el ealholicum con tin ere ; nee ad Aiianuui
sensum ficcti potest, nisicontortisetalienis pror-
a us ab obvio et legitimo sensu interpre tarn cutis,
Vocem cowjhxtaniiaUs prime suspectam vide tur
habuisse. llune ipsi sine dubio scrupulum excussit
Atbanasius an. 34$; eosane vocabulo fidem suuni
de SS. Trinilate professus cstadConstantJum scri-
bens, quod in sua cum Acacio de mulua utriusquc
fide con ten Uone retinuisseviiletur. Nee hujusabdi-
catio in formula Anliochena continetur, tan turn

« voluplatis fomitem in cineres redegisse ; lacry* r pnelermissio ac silentmrn. Non i^itur ei subscri-

< inarum imbribusaffectuumflammas exstinxisse,
k Q»uai omnia
sintue communes loci quibus sanctorum omnium
oruatur pi etas, an ex peculiaribus ejus virtu tuin
characleribus expressa suit, ambigj mcrito potest.
87. J Nation tiara sancti viri Deus to to ejus episco-
patus tempore variis probavit modis ; ter injustis
accusation) bus sede deject us el in e>>ilhun pulsus.
In exsiliis suis, saltein in postremo. multa est ab
A nan is passu s. Do muni redux iuteslinis dissidiis
tur ba tarn, et faction i bus ad versa m se (LXXXiXj
susci talis ofl'endit Ecclesiaiu, ordinationem suam

bendo eowubshmttali vepmUum dcdit.Ad summum,
cumin concilio Seleuciensi idoneorum testium au-
ctoritate, de vooula solum, non de subjecta ip-i
sign itica tie ne ambigerc tur ; si vocem deseruisse ad
pi"«»sidium fulei positam peccalum est, non mutalas
fidei scd amissa constanlia; peccatuin est; quod,
inimicis fatenlibus, pcenitentia diluit. et toleratis
gravissimis ab Ariana factioue pamis.

88. Veniamus tie i ode ad ubjectam ipsi comrnu-
nionis variationem. Primum, cum adhuc vivente
Maximo solum presbyter essd, Ecclesiso suo3 et
episcopi moremetjudiciumsecutus,eommuuionem
cum Athanasio in Tyriensi concilio ?ede dejecto,
necfovit proprie nee mpM, alien um et inexperluin
aturbis ecolesiaslicisillius teinpoiis cum tota lie-

dolnit injustis suspicionibua infaroari, quas eliam ^ clcsiasuase habens.Ejuscominnnionem amplexus

sancti et docti viri, ut Hieronymus et Hufinus,
script o posteritati consignarunt. Tria pia»cipu^ in
Cyiillo reprehenduntur, orriinalio ejus, variatio in
fide, etin commuiuoue.Ordinationem ejus lUtfinus
media lemporum confusion e lactam ail, Hierony-
mus vei oi acred ibili bus prorsuscircumslan lii spra i -
ditam refert. Hspc omnia nos ex melioribusaucto-
ribus et monumentis suo loco dissolvissespe ramus.
Rutin us ait Cyrillum atujuaudo in fide svpim in
cpmmunione variasse. Astipulantur fere Socrates et
Sozomeuus£dura aiunt euin concilia Constantino-
politano interfuisse, turn ex'-jnutata sententia con*

estsyuodi Hicrosolyinit-anajan. 340 tempore. Utrum
Acacii demnnu ordinationem susceperit,dubiUibiie
est; sod lac iia esse: non continue cum Athanasio
[XC] eonimunionem rupit; qui cum sedem suam
illo tempore nomine turban te obtineret, ad eum
sine dubio synodicasetconmiunionis initio cpisco-
palus litteras dedit, si jam turn ille mos oblinebat.
Fuerat Acacius gravi Sardicensis synod i, quam
Ecclesia Uierosolymitana receperat, ftduiine per-
cussus; sod iniquilate teniporuni factum est, ut ea
sententia eifeclu careret.Nec Acacii communionem
tempore conciliiSeleuciensis, cum illeprioraniutto

121

DISSBRTATIO I.

122

gravinribus crimina cumulasset, inirc duhitavit A propter gencrosam veritalis confessionem exsula-

S. Hilarius. Quanto inaoeentior Cyriilus, si, quod
tame a i nee r tutu est, ejus manu consecration em epi-
scopaleni recepit. Quaa cei te ordinatio, judice con-
ciJio Constant i nopolilano an 382, secundum ca-
nones peracta luit. Ab Acacio prreter jus Casque
depositus, receptum habuit a pud Sylvan ura Tar-
sensem, iisque tern pori bus com muni onem,ac forte
conciiiorum societatem habuit cum semi -Ananas
partis principibus. At ii vel semper Gatholici fuere,
una voce a rigidioribus veritatis defensoribus dis-
crepantes, vel eo tempore sanara et orthodoxam
fid em proOtebantur : quod enirn aliqui haercsiiD,
quam postea puhlicaruiit, jam tunc fortassis in
corde latentem premercnt, id cognitori coniium

ret; et oxnneiti, quam prius fovissc cum Arianis
vidcbatur,societalein abruperat. Nullum deinde in
Macedonianorum rebus partem habuit ni*i socium
5e ets prmstiterit in dcle^andis ad Libenum epi-
sropis,qui delegantium nomin-Mii Nicomi symboli
verba ju rare n I, cujus rei Cyrillum existimo parti-
cipera non fuisse. Suum sub Yalente exsilium non
promeruit, nisi susceplis cum Ariana fa&ione cer-
taniinibus, quomni etiam rnulta subiit in exsilio.
Inde re vers us, tan turn in lurgiendasua commtmione
delectus a~ judicii habuit, ut Pneumatomachos ab
Eeclesia tenuerit alienos. Ex quibus omnibus,qunr»
in totu dissertatione fusing exposiia sunt, apparet

constanter ab ipso servatani banc ineunda) com-
Deo servanduin judicium erat. Certe omnes qui- muiiionis legem fuisse,ut earn nemini nisi sententia
buscum conjunctus videtur Cyri!lus,magno tunc Catholioo,aut exterius earn h'dem profitenti conce-

animo adversum Arianos dec erta bant, soliquc illos
palain impugnabant; cum id quod supererat for-
tiiim consubstanlialis defensor urn, in exsiliis aut
in lalebris occultali essent ; qui quidem semi -Aria-
nos illo tempore pro fratribus cbarissimis, et sola
a se vocula divisis habebant. In concilio Seleuciensi
cum omnibus stall m communicuvil, sanctique Hi-
larii exemplo nimiuni tutus est.Sciderunt se postea
ab semi-Arianis Anomcei,quibu$cuni nullam postea
legilur societatem et communionem junxisse. Mc-
letio sese adjunxit Antiocbeno an. 362, qui jam

dnrot. Voluisset Huftnus credo, ut cum Acacio, Me-
letio, Eusebio Samosatensi abrumpvrct,et Latino-
rum communionem sectaretur. Veruin ipse in
Ori ente positus longe melius earum partium sta-
tum perceptuin habebat. Nee accusari Cyriilus
potest, quin eadem criminationo plurimi sanctitate
celebres includantur episcopi.

Nunc ut summa Cyrillidiue vitas capita tola hac
dissertatione sparsa,longeque a se avulsa colligam.
hanc breveni illius synopsin unoconspectu repnne-
sento.

CHROSOWGWUM CYRILLIANM VITM COMPENDIUM.

[XCIj Nascitur Cyriilus Jerosolymis vel in vicinia
circiter annum 315.

Monastics vital institutis imbuitur, etvirginitati
consecratur circiter annum 330.

Diacojius ordiuatur a S. Macario, ut serius ann.
334.

Presbvter creatur a S. Maximo circa an 345.

Homiliam in paralylicum dicit, nostra sententia,
ante eatheeheses et satis novus presbyter.

Catecheses 18 ad illuminandos per totam Qua-
dragesimam, et 5 my&jUigogicas ad neopbytos heb-
domada Pascbatis pronuntiat, an 3*7 vel 348.

In concilio Jerosolymitano Albanasius praosens
in communionem receptus, et subscripta synodus
Sardicensis an. 340.

Maximus moritur an 349 vel 350.

Sedes aliquandiu vacat.

Cyriilus ab episcopis provincial can on ice ordina-
tur an. 350 vel 35 1.

Die 7 Maii apparet Jerosolymis crux in coelo ex
luce : quod statim Cyriilus Constant io nuntial per
litteras an. 351.

Ab ipso pene episcopatus exordio contention em
suscipit cum Acacio de metropoliticis juribus ; se-
cut?e sunt muture utriusque circa fideni accusatio-
nal circa an. 35*2 et seq.

Acacius per biennium Cyrillumadsuura tribunal
judicandum appellat an. 356, 357.

C Cyrillum interest concilio Melitinensi in Arme-
nia, cujus decretis obsistentes Klpidium et Eusta-
thiu in fovet an. 357.

Cyriilus ab Acacio in tumultuario concilio depo-
nitur et Jerosolymis expellitur initio anni 358.

Substituitur iii ejus locum Ruty'chius.

Cyriilus appellat ad concillium majus, et se ad
SylvanumTarsensum recipil, apud quem inEccle-
sia conciones habet.

Acacius ilium Tarso frustra exturbare conatur.
Cum Basil io Ancyrano et Georgio Laodiceno com-
munionem. ac forte consiliorum societatem adver-
sns Eudoxium et Acacium init.

Adest in concilio Seleuciensi, in quo, citato in-
cassum Acacio, a Patribus sedi resiltuitur et Je-
iv rosolyrnam revertilur an. 359.

Acacius animum imperutoris adTersus Cyrillum
accendit.

Cyriilus secundo d^poniturin concilio Constan-
tinopoHtani), et in exsilium miuiiur an. 360.

fXCU] Substituitur in ejus sedein Itareuniua*

Morluo Constantio Cyriilus ab cxsilin revocalur,
et sedem rccumlo recuperet an. 362

Antiocbiie fuit cum Meletio hujus anni instate :
unde ad due it Jerosolymam conversum ad fid em
Daphnitici (laminis lllium.

Pnudicit inanes ioie Judo3orum in templo in-
staurando conatus an. 363.

123

DE CATECHESIBUS S. CYRILLI.

124

Sub Joviano, et Valentis initiis, Jerosolymis pa- A.

cilice degil.

Acacio movluo CamriensiEcclcsiac Cyrillus pra?-
ficit lMiihnnenum : eoque per Eutychianatn factio-
nrm deLurbato, Cyriltoque seniore in ejus locum
substitute , GyrLllus itemm hoc pulso in ea sede
substiUiit Gelasiuui sororis sua) (Ilium an. 3fi6.

Cyrillus not* tar, tjaorunulam seutcntiu, cum uiul-
tis aliis ad Liberium delegatur, ad suscipiendam
Niczenam fid cm an. 366.

Valentis mandate Cvrillus tftflio ejicitur in exsi-
Hum an. 367.

Ipsi subrogantur, Heraclius, Cyrillus alter, el
Hilavius, qui sedem ohlinebat an. 475.

In variis exsiliia multa contra Arianos certarniua

subii.

Post Valentis mortem Jerosolymam rovertitur,
ao sedem tertio recuperal an- 378,

Kcclesiam suam ha»resibus, schismalibus, et
morum corruptclis de for ma lam offend it: petitque
atixilium a concilio Antiocheno an. 379,

Bulinus et Melania ipsi Pneumatomachos omnes

ab Ecelesia expulsos reeonciliant au. 379 vcl
380.

S. CrcgoriusNyssenusconcilii Antipcheivi man-
date Jerosolymam ad pacificandani Eccl&nam
missus^praevalente sehismaticorum et haoreticoram
pertinacia, re jnfecta, abit an. 380.

Quadringenti monachi Pauliniame partis, Kufini
et Mclania* opera, Cyrilli communionem amplec-
tuntur an. 380.

Cyrillus daos monachos ab AjexandrindepisGopo
propter sui ca&trationem excommunicato* rejieit.

Jnterest concilio Constaiitinopolitauo cecumoni-
ce ii, an. 381.

Laudatur ejus vita, et a concilio Constanltnopo
n litano omnium pene eorumdem Patrum qui con-
cilitim anni superioris eclebraverant, canonica or-
dinate dei'enditur an, 382.

AslitH forte in concilio Consfanlinopolilano anni
383.

Gytillus moritur die 18 Martii anni 386.

DISSERTATIO SECUNDA.

De script is S. Cyrillic ac potissimum de Catechesibus* In qua ear am Veritas et integritas defen-
ditur : esopticatur nomen, nalura et ratio : annus, tempus et locus quo hahitm sunt, exponun-
tur: Cyrillianaque docendi ao dicendi ratio mvestigatur.

[XCIH] CAPUT PR1MUM.

Rectn&entur omnia scripta S. Cyrillic $enuim f duhia y
depardita % supposita* cum fragment-is.

I. De scriptis Cyrilli dicturus, eoruin prinio nu-
merum insliluam: deinde quoniam singularum,
prater Caieehes&s r opuseuiorum in praflxaeisdcm
admonition*, veritatem et sineeritaiem defendo,
qturque ad ea pertinent expono ; hie Catechoseon
propria exumeii susripiani. Quarutu veritatem, an-
tiquitatem et integritatemadversus cnalevoUuu cri-
ticorum Pmtesfanlium calumiiiarn 5 qua polero vi,
asseram. Post de to to gene.re Catecheseon dtcam,
Cyrillianarumque imprimis natnram et intimain
rationem exponara, Qua* sit earum inscriptions
ratio, quec tilaloriim ipsis pnollxorura auctoriUs:
quo precise anno, et tempore, qiiibus diebus et
horis, ac quibus cirenmstautiis dicta?. Turn de Cy-
rilliana docendi ac dirondi rationo, adjumentis ab
ipso adhilnlis, ac de stylo tandem loquar. Ab enu-
mer'alioae scriptorum exordior.

2, Pauca a<l uosCyrilJi scripta pervenerunt: uec
mnlto plura ab eo compo^ita fuisse, ullis cerlis mo -
Jiumentis testatum est. Quidquid ab eo genuini et
sinceri babemus, ante episcopatum ejus aut in ipso
episcopatus initio scriptum est. Minim sane, boini-
iiem ab juveutiite ipsa in dicondo exercitatuin ac
subactunu nullum fere in laata anuoruni serie,
quibus nobili^iium Ecclesi© prwfuit, sui ingenii

C rnonumentum reliquisse : aut e^s> qui cateche^es
ejus, dum presbyter e^set^ ex ore diccntis exceptaft
scripto consignaruat, nuMas aut pene ituUas ejus-
dem episcopdtus gradu axicf.i hornilias ac ro'aciones
posteritati Gonservassn. Tria tan turn inte^ta babe*
mus germana et sincera Cyrilli opera: catecheses
ad illuminandos decern et octo per totam Quadra*
gesimam dictas, et mystagogicas quinque ad neo-
phytes singulis I'aschalis hebdomads^ diebius pro-
nuntiala^. Sequitur bomilia in parutytimm ad pi*
scinam jace.nteiu : quam nti a Cyrillo adhuc indn-
bitate presbyt^ro hahif.am } epistoknad Constanlium
proeposuimus.Succedit demum ilia ad Conslantium
epistola, qum initio episcopatus ab ipso data est.
Catecheseon veritatem in hac dissertatione vindi-

Q cabimus : aliorun? vero duorum opusculorum in
monilo eisdem picnposito.

3. Deperditorurn Cyrilli nionumentorura memo-
ria est in fragments modicis, qua veteres [XCIV]
conservavcro. Concilium Lateranen^e, S. Maxiinus
martyr, et auctor auonymus saccule octavo anti-
quior in opere nonduiu edito, duo referunt testi*
monia Cyrilli nostri ex homilia quadam in ilium
Joannii Evangelii locum, in quo Dominus aquam
in viinnn ad nuptiascommutassemcrnoratur.Aliud
fragmentum citat Leon ti us in opere inedito adver-
$im Slonophysifas, ex homilia Cyrilli in ilia verba
Joannis xvr, 28, Ego mdo ad Patrem mtum. Quid

125

DISSERTATIO II.

126

de illis fragmentis sentiendum, in Admonitione iis A homiliam in occursum Domini, quam cum nonnuili

prrefixa aperui. Si quis ea inter spuria nut dubia

saltern Cyfflli opera accensere vcliir, noh velo.Mihi

nihil a Gyrjllo alieni videntur habere ; caque con-

jungendo cum hoinilia t» paralylkum, non illegi-

tima suspicio oritur, fuisse olim integrum Cyrilli

in Joannis Evangelium homilin-ruin opus.

4. Deperditm ejus operibus accenseri possunE ho-
milirfi quas presbyter diccbal, code in tempore quo
pronuiUiabateateclieses, quaeque nuuquam fortas-
sis scriptoexcepta^sunl. Trium, imoet qualuor ex
illis argumenta et rnemoriam incatechesibus con-
servavit, Catech. 10, n. 14, dc sacerdotio Gliriati
dicens. remittit ad iiomiliam quam in synaxi Do-
minica die pr&cedenti rccitaverut, in ilia verba :

eruditi vjri non alienam Cyrillo judicarent, ab au-
ctore docto quidem et eradito sed mullo reeen-
liori profectam certis documents approbasse me
spero. Item Hist or i am cccksimticam et mystagogi-
casn, seu sacra? liturgia* cxplieationem, quco in
nonnullis runs. Basilic) Ousariensi, in aliis Cyrillo
Jerosolymilano tribuitur : sed verus est fetus Ger-
niani Constautinopoiilani patriarchs, in Bibliothc-
cis Palrum Grace et Latine editus hoc tilulo,
Theoria mysteriortim ; quern quidem Thomas Mil-
lesius in cod ms. bibliotheca>Bodleiana>repertuni
multo breviorem, et ttli opinatur sinceriorem ad
calcem Cyrtlli operum dedit. Opus iliud existimal
Uermani II Constautinopoiilani patriarchs qui

Sacerdos in astemum secundum ordinem Mdchise- g circa annum 1226 sedem banc occupabat. Liben-

dec, sive psal. cix, 4, sive epistolara ad Hebneos
cap. v, 6j interpretaretur. Magno nobis, ad in-
lelligeiidam Cyrilli de aeterno Christ* saeerdotio
&ententiam, subsidio essethfflc homiliasi superes-
set. Cat. 13, if. 16, se antea dixisse significat de
silentio Domini cum judicaretur ab hominibus.Ca-
techesi 14, n. 24, auditoribuseompendiose repetit
partem eonnn qua? die proceed en Li, fa Dominica
erat, dixeral in synaxi de assumptione, seu ut nos
dicimus, ascensione Domini, cum eonsueludo lec-
tionuminecclesia ordini ohseculus, hujusdiei le-
ctione ad dicendum de ^ublato in ccelos Domino
perductus esset. Cat. 13, num. 9, audiioribus in
rnemoriam revocat expositionein non ita ptidem a
se factam in psaL lviii, et in h*ec illius verba: Con-
versisunlad vespemm* et f'amem patsi sunt ut cams,
et ezreumdederunt civitaiem : quse verba principi-
bus Judaici populi, dum cemprehensus est Jesus,
accomruodaverat. Cateckesi demuui 12, num. IB,
testator se alibi dixisse, per virgam ferream Roma-
nam imperiura significari ; quod in aliqua fortas-
sispsaimi secundi expositione protuierat.Cyrillurn
singulis annis catecheses habuisse, notaturin ob-
servatione quadani amanuensis alicujus a nobis
edita post indiculum Galecheseon [XCVj procate-
cliesi pravfixunt : sed eas solas quas habemus scri-
pto consignatas signilicat. In deperditisctiam nu-
merari potest continuatio. Historic ecclesiastic^
Eusebii per Gelasiuni C&sariensem, qui opus illud
avunculi sui Cyrilli hortatu suscepisse testa hat ut,

tius crediderim a Germano protecturn, qui Leonis
Isaurici lemporibus an. 726 llorebat ; quod quidem
postea additarnentis auctum in major em moLem
excreverit. Sed cum ccrtum auctorem uabeatalter-
utrum ex illis Germanic hie recudendum non
existimavi. Torn. V Conciliorum Harduini editus
est anonym i iibeilus De sex synodis, qui in ms.
coUeetione Regiacod. 2931, fol, 2l0nppeUaUir K£-
ptXXo; s^:4xotco< 'UootroXouwv, Cyrilhts Hieroso-
lymorum episcopus, falsa perspicue attributio. In-
ter varia sacra edita a Stephano Le Moine torn. I,
pag 68, Germano Constantinopolitano tribuitur.
Homilia» De occursu subjeci brevem cbronologiam
qum Cyrilli non est, ejus tamen nomine in aliquo
ms. reperitur. His operibus non dolo maio,scd er-
rore prajfixuin Cyrilli numen. Sequuntur suppo-
sitro Cyrilli ad Julinm Romanum, et Julii ad Cy-
rillum de die Nativi talis Domini iiltera^, qua) eerie
nunquam a Cyrillo Juliove prndiui e. In alio exem-
plari non Cyrilli sed Juvcnalis ad Julium, ejusdem-
que ad Juvenalem dicunlnr litters. Juvenal is, non
Julio sane centum ante annos mortuo, sed alicui
ex Romanis pontificihus m eamdem sententiam
scribeiHi potuit. Sod ulrum istascnpserit,duhium;
ne dicnm falsnm prorsus esse. Sed ornnem fere
impudentiam vincit, quod inscitus et iinprudens
nebulo Angnstini ad Gyrillum, et Cyrilli ad An-
gustinuni epistolas finxit de obitu et miraculis S.
ilieronymi; quffi quidem flammis digniora quam
.ypis num recuderem :XCV1J dubilavi. Vicit U-

apud Phot. cod. 89, p. 210, into ex Pliolio umbo in ^ men sententia, ne in hoc opere desiderareniur, ut

hoc uno exemplo, quantum mendacio Jicuerit de-
clararetur. Kjusdem furfuris est fragmentum a
S- Thoma sub nomine Cyriili citatum, quo omnia
sive germanasive spuria Cyrilli opera eonclusi.

CAPUT 11.

Catecheseon 18 ad iltummandos reritas, antxquUm

et intctjritas defendnntur,

6. Adeo diserta sunt et luculenta qme ad de-

fensionem calholicorum dogmatum ex Cyi illianis

Catechesibusiproleruiitur argumeuta,ut ProlesUui-

tes nonnuili, contorts ratiunculis, quibns eaelu-
dere laborant diffisi, nodum hunc sihi inextricahi-

idem opus suam operam videntur contnlisse; sed
quod ait Photius reperisse se in aliis monumenlis,
Gyrillum et Gelasium nullam sibi propriam histo-
riam composuisse, tun turn Latinam Ruflni Grascam
fecisse, nollem a tan to viro dictum ; nam Rufini
historia longe post Cyrilli mortem, quae in ea suo
ordiue memoratur, conscripta est.

o. Supposita Cyrilli nomini opera duplicis sunt
generis ; alia enim optimorum, aut saltern non ma-
lorum sunt auctorum, per erroreui Cyrillo nostra
attribula : alia ab nebulonibus manifesta fraude
ejus nomini supposita. In primo ordine. numt*ro

DB CATECHESIBUS S. CYR1LU.

lera secandiim pntius quam dis'solveaium judica- A in catena in Joannem ; sexla a Photic el Pctro Si-

rinl, cateehesesque nostras, injectis primum in
Grodecii ac Prevotii fid em suspicion i bus. Cyril lo
nostro cripefe, aut saltern uti interpolation i bus et
assumentis deformatas auctorilato omni spoliare
laborarinl. Kivetus Hieronymi auolorilatepressus,
Cyrillum falelur catechesw composuisse ; an au-
tem ilke sintquas habemus, merilo ait in duhium
vocari. Cum autem ab Theodoreto, Joanne Dama-
sceno, Joanne Cypat issiota ox noslris ealeeliesibus
uti ex Cyril liaiiis testimonia provluoaiitir, non vult
pncfracle ncgare Catecheses illuminandorum ma-
gna ox parte Cyril li esse ; sed nullah nits duhitat.
nonunJla in illis esse delraeta, nonnulla assuta :
qui bus argu mentis, inferius a peri am. Cum autem
mysla^ogieas quimjue similibus veterum iUas ci- r> aliquaniUu visit cum Cyrilio nullam pene ejus ca-
lanliurn teslimoniis contirmari ignoiaiel, eas Cy- lechrsim intactam reliquiL e qua non aliquus,
riilo prorsus abjudicate ut Joanni cuidam Jeroso- quaudoque cliam prolixiores sententias adverbum

culo ; seplima ab Anastasio Quxttionum 153 sro-
cidi sexli vel septirni anctore, aS. Maximo, ot Phi-
lippo soltlario: nona in catena in Joannem: deci-
ma a Joanne Cyparissiola ; duodoeima a Joanne
Daumsceno : lertia decima plutiis in calenis in
Lucam at in Joannem : ocUiMX ducima ab auctorc
Qumtionum sub Athanusii nomine. FJia Cretensi,
Antonio Melissa Hi omnos nostras catecheses sub
Gyrilli, et pone c mites ?ub Jerosolymilani nomine
laudanl Tanlum Creteusis Hlias sub notnine SS.
Patrum generatim Nee minor eisaccedit auctori-
tas ab iis qui lac-ito aucloris nomine sententias
ejus transeribunt et compliant Inde eirirn effici-
tur eas i I brum tempore exslitisse, S- Nilus, qui

lymilano potius tribuat.CaHerumcujuscunquesint,
puras non esse a corruption* iuterpolatoruui pro
certo habet, et rem ipmm loqui ait. In lyijus ju-
dicio ornnino acquiescit Alberlinus. Jam duduin
ilia eritici utri usque, ct eorum qui banc auctori-
talem sunt seen li, ejoeta el. explosa senleutia est,
etiam ab iis qui easdem partes eamdemque com-
munionem amplexi erant. Quamobreiu saliusfor-
tassis esset nos ab ea controversia, quae in hoc
tempore jam nulla est, abstinere. No tamen eui-
quam in nientem postea veniat obsoletam illain et
exsibilatam opinionem susoilare ; doctorum viro-
runi judicio. catecheseou omnium veritatem et in-

snis epislolis insereret. velut e procatechesi, cat.
2,4, 7. 42, 16, 18. lUifinus, qui Jerosolyniis diu
Cyrillum vidit, en rat. 13 it. id et 18, piuriiua
trans luljt in suam symbol! ex position em. Basilius
etiam Cyrilli seatentiis ex procal. etCJregorius Na-
zianzenus ex cat. 3, usi vidcnlur. Proclus, Hasi-
liiisqueSelouciensiseatecliesimduodecimam ititer-
dum compilare vklenlur. Item Car&ai'Umtn'um Dia-
locjorum auctorcatechesim sextam decimain, Joan-
nes Damascenus non nu lias ex cat. i et 4K suis li-
bris sententias aspersit. Ex tatnebesi 15, nonnulla
sump sit p send o - II i p poly In s in libro De consumma-
done tnundi ci Antickritfo. Catechesis nono exsla-

tcgntatein in lanta Inco eollocaudara existimavi, ^ baiinmss. nonmilliss&culo deciino, irno el octavo

ut si quis earn rem nondum salis exploratam l*a-
beat, eum pudeat de tarn aperla veritate solum-
mode tlubilassc. Ab decern et octo prioribms ca-
tecbesibus ezordior.

7. Cyrillum Jerosolymitanum catecheses com-
posnisse dubitari non potest, propler Hieronymi
scrip toris aaqualis auctoritatem. Illas autem non
alias a nostiis esse, duplici ar^umento convinci-
tur. Primum sumilur ab externis anliquorum te-
sliinuniis, qui bus efficitur nostras calecbeses jam
ab ipso Cyril li tempore, aut saltern proximis tem-
poribus exslitisse, et Cyrilio Jerosolymitano nulla
dubilaUoiie tributas. Allerum internum est, et ex
ipsift calecliesibus depromptum. Null® pene vete-

sub nomine homilies S. /iasilii De Deo incompre-
kensibili. Alios omitto, quos in indice jiotatos re-
perire est.

8. Sed quo bene tanta testium nubes ? uilus oni-
nino satis est. Nam tiolicujus antiijni auctorilil.e>
verbi gratia, Theodoreli v«l Hutini constet unam
lantum e nostiis catecliesibus. n Li quartam vel ter -
tiam decimam Cynlli esse, ilhid de omnibus est
prohatum. Adeo onines secuni cunnexa) sunt, et in
unum doctriiue corpus effici end u in eon spi ran r, ut
ne una qunlem a eajterisdivtdli queat. Id ipse ruo-
nui't auclnr, proeat. n. H, ex omnibus fimul ca-
tecliesibus, veluti totidem lapidibusex online po-
sitis et coagmentatis, unum quoddam GluistianaR

rum testimonio destituta? sunt catecheses. Sed eas I) inslitutionis a^dificium conlici, cujus nulla pars

si-

[XCVIl] alii sub aucloris nomine citant, alii com-
pliant et transcribunt tantum f suppresso aucloris,
vcl indicalo ^eneratim dun tax at SS. Patrum no-
mine. Secunda catechesis laudator cum hoc se-
c nda> Cyrilli catecheseos tituio, et verborum a
quibus incipit designatione. a concilio vii uicume-
nico an. 787 celebrato ; quarta u Leontio, el ante
ipsuin a Theodoreto centum post dictas cateche-
ses annis scribente, curn designalioij:; quarlm
catecheseos de dtxetn doymatibus, et specialis ti-
tuii de generatione ex Vir<jinc % qui ci talis a Theodo-
reto verbi? in calecbesi pradigilur. Quinta cilatur

ne totius a?dificii periculo priBtermitli aut detralii
possit Nempeavulsacatechcsi una, vel etiam parte
ejus aliqua, imperfectam ct mancam liabes, qum
in tato ope re proponitur, Christian i candidati in-
stiluiioiiemac symbol i expos it ion em. Is est omni inn
catecheseon ^XCVIJIj ordo, ut posteriora semper
ab anteriuribus depend eaut, etanteiiora posterio-
rurnexspectationem complectanlur ; subsequentes
catecheses in antecedentibus promittitur, et in
subsequentibus prscedentes citantur. Promittit
auctor in procat. n. 41, plenum et integram de no-
stiis dogmalibusexpositioneni, varHd catecliesibus

120

DISSERTATIO II.

130

per lotani Quadragesimam habendis. Pollicotur et ^ « cum esset, etc. Vide et ejusd. caleeh.n. 46 et 38.
cat. 4, ti. 3, el cat. !i, n. 12, singulorum symboli ' De sacra EuchatisUa, cat, 18, n. 33, vocat earn mvs-

capilum accuratain ac diligenlcm exposilionem. At
cat. 18, n. 32, id se di\:&rsis calcehosibus perfecis-
se el absolvisse pro virili parte tcslatur. Priinam,
secundam et tertiam calecheses citat cat. 18, n.
22, aiensse in prioribus calechesibus de buptismo
poetiitculiaque dixtsse. Prim am item et tertiam
citat cat. 4, n. 32, ut cat. 10, n. 30. Calecheses
swum, septimam, octavam, nonam, deeimam,
duodecimam, ac forte etiam Ires seque tiles citat
cat. 17, num. 2. Pnoterea in catechesi 7, num. 1,
citat sex tarn, in octava num. 1, septimam, deei-
i it a til citat in c a tech, M, n. 1, et ia cat. 13, n. 9,
umlecimum in cat. 12. n. 4, et cat. 13, n. 9. Ad
duodecimam remittit cat 13, n 9. Tertiam deci-

reria ex altari smiipta, qua? isthinc, iiiquil, initium
acceperunty Jerosoiyinis videlicet primaiu insfitula.
Veritatera adventus CltrisLi probans cat. 10. n. JO,
iu testimonium assumit sanctum cruris lignum,
quod) ait, ad kodiernum usque diem apud nos cdmpi-
citur : palmam in valle sitatn, qua* ramos puoiis
Christum encomio celebrantibus ministravil :
lielhsernane locum, Judam adhuc quasi dem ou-
st ran tern ; additquc : Sanctus isle Goigolhas super
csutera editus testaiur x cojispicuum se oslentans; te-
sialur monumentum per sanctum, et qui in hunc us-
que diem j ace t lapis. Cat. 13, n. 38, eadem ilerum
repetit teslimonia, quibus nova superadd it, in pri-
mis pra»senlem Caipha* domus vastitalem, et n. 39,

. T R . —

mam in memonam revocat cat. f4, n. I. Eamdeni Pilali praHorium nunc, inquit, in solitudinem re

et deeimam quurtam inemorat in cat. 10, n. 4.
Prumillil. in decima sexta num. 32, septimani de-
eimam, et in seplima decima num. 1, variisque in
locis citat et remittit ad sextain deeimam. Ex his
inlelligis oinnes calecheses unius man us esse : quod
alioqui satis pro buret uuum omnium instil utum et
scopus, una in omnibus docendi et dicendi ratio,
eadem doctriua sa>pius inculcata et repelita, ea3«
dem sentential crebro iisdemque pene verbis repe-
tiUu, idem Scrip turas et citaudi et inlerpretandi
modus. Una igilur calechesi ex auctoritale velerum
et ujqualium auctorum Cyril lo asserla, ab eodem
simut uiii versus profieisci effectum et cone lu sum
est.

dactum. Addit : Golgotkas isie sanctus super em inens,
aique in prsesentem usque diem fidem f'aciens quo-
modo peine propter Christum eo tempore sunt scissse.
Proximum quoque monumentum, et prope mo-
numentum jacentem lapidem in testimonium ap-
pellat. Eadem cat. n. 22, ait se de lropa?is Domini
in ipso ter sancto Golgotha dicere.Aftiemm, inquit,
tantummodo audiwit ; nos auiem tit videmm et tan-
giraus ; n. 23, crucifixum vcre Doniiuum fuisse pro-
bans, tides % ait. locum Golgothx. Secuta est accla-
matio audtlorum assentientium. Oat, 14, n. 22,
ilerum pe train nionumenti, et lapidem in diem us-
que pnesentern conspicuum, et tpsam, in qua di-
cebat. Rcsurrectiouis ecolesiam a Constantino a;di-

9. Ad alterum argumentuin venio, quod bisdua- C ficatam,in testimonium vera; Cbristi resurrection is

bus propositionibus includo. Prima est, calecheses
nostras Jerosoiyinis certo certius babitas esse ;
altera, auctorem (juarto seeculo, imo ante medium
speculum quaitum scripsisse : qua a? bate constat
Cyrillum Jerosolymitanaa Ecclesia? presbytcrum
fuisse, ac calecheses babuisse adhuc juvenem, et,
ut cum Hieronymo loquar, in adolescent ia. Caleche-
ses Jerosoiyinis dictas esse oinnes paginal clamant.
Auditores suos Jerosotymitanos appeJlatcat. 3. n #
7. Cognoscitc o vos Jero&olymilii;. Cat. 12, n. 20. Loca
quod atliiu't^ tu Jet'osohjntitanus cam sis jam ante
novisli, etc. ; cat. 18, num. 34, illuminare nova
Jerusalem. Cum de mysteriis Christiana? religion is
disserit, non omittit qua) Jerosolymis peracla sint,

vocat Alia loca vide cat. 4, num. 10 et 12. Mem tern
Oli varum in testimonium aseensionis citat cat.
14, num. 23 : Mullos testes habes. Habe$ hum; ipsum
resurrectionis locum; kabes locum aseensionis nobis
ad Orienlem situm. Mo n tern etiam Oli varum ex ipsa
urbe contemplari jubel auditores, cat. 12, num. 1 1.
Sionis quoque vastitatem, subactum aralro et re-
plelum cucumerariis locum, uli testis coram tesli-
bus describit cat. i6, n. 18. Se e regione et in con-
spectu Jerosolymitani templi orationein habere to-
statur cat. 7, n. 6, et cat. 10, n. 11. Ecclesia?, cu-
jus eratprtmum episcopum fuisse Jacobuin frulrem
Domini, ait cat. 4, n. 28, et cat. 14, num. 2U se-
ptemque priores diaconos appellat primogenitor hu-

ct hide urbi assent dignitatem, vel ex ipsorum j) jusce aliquando sterilis Ecclesix fitios. Dicebat in

locorurn conspectu veritatein illorum tuetur. Mo-
net cat. 3, n. 7, Jerosolymain baptismi prim i lias
accepisse, cum ad Joannis bap lis mum accederet:
« Omnium eiiim, » inquit, « bonorum prmrogativa
« in Jerosolymis. » Catechesi 16.n.4,<( Spiritussanc-
« tusinPentecoste superapostolosdelapsusesl, ist-
« hie in Jerusalem,omniumcnimapud nossuntprcc-
«ro^atisa).»»Etcat.l7,n. 13," Cum complerentur dies
« Pentecostes, hie, in civitate ista Jerusalem (nostra
« enimest lniec quoque pra)rogativa : loquimurque
« non de his qua^ apud alios conti^erunt,sed de con-
«cessis apud nos bonis) [XC1X] Pente coste igitur

ipso monte Golgotha, ut testalur ipse cat. 4, n. 10
et 14, cat. 10, n. 19, cat. 13, uum. 4, 22. 30, cat.
16, n. 4. in ecclesia Hesurrectionis ad ipsum se-
pulcri locum a?di(icata, cat. 14, num. 0, a Con-
stantino et filiis structa etornata rna^nitice.ilud.n.
oC. 22 et 14. Imo in ipso Hesurrectionis sacello se
mystagogicas calecheses ait habittirura cat. 18,
n.33 Ut ex his omnibus constet catecheses nostras
Jerosolymitani auctoris esse.

10. Jam difficile non est Catecheseon antiquita-
tera demonstrare, quae medio quarto saculo recen-
liores esse non possunt. Multa sunt bujusantiqui-

134

DE CATECHESJBUS S. CYR1LLT.

132

tatissnmpla in ipsis natcchesibus arfrumenla. Pri- A ambitus, sed et interioris ajdis, in qua cherubim

mo enim auctor ab Isaioo tetate ad suam, nondum
mille annos integros et cxactos numerabal; ait
enim eat. 16, uum 18, kaia* ante annos propc udlle
era/. Centum pone supra [CJ mille veveru eflluxo-
ranl amii ; is Uunen error mag is etiam auctoris an-
liquitatcui proJit. Cat. 16, num. 9, ducentes a
morte apostoloi um ad Manctem usque annos nu-
meral. At cat. 6, num. 20, a Hanete ad sua tempera
septuajriuta annos ad summum ponit, addons suo
tempore elianmum in vivts supcresse, ifui Mane-
tfem suis oculis conspoxissent. Annus quo prodiit
Manes, apud cbrono logos constat, estque annus
Chrisli 277, cui conjungendo elapsos inde annus

oliru erant, cat. ll>, num. 15, At Juliani tempore
ait. 363, turn ipsis muuibus Judworum, turn igni-
bus e cado delapsis, et terras successibus, proslra-
ta et dissipata sunt omnia quos e solo proininebant
iodillcia; ut titteg. Nyssenus suo tempore die^refc
templiun jam ne ex vestigiis quidem eognosci,

tech. cap. 18, lorn* III, p. 75). Quinto, belhirn [CI]
era! in Mesopotamia Romanes inter el Porsas cat,
15, n. 6, quod cum loto fere Constant!* et Juliani
impcrio perseveraverit, lhyus niorte et foeda sed
necessaria Joviani pactione an- 303 terminatum
est.
U. Sexto, cura auctor accurate recenseat hie re -

irpLua^Jitla, babes aunuiu, quo dicta? suutcateche-
ses, Christi 347. Secundo seribehat recenli perse- ^ scsoinnescircaurgumentumquod traoiabat enatas,
cutionum memoria. Cat. 16, num. 8, refeions in- non alias numeral -quam vetustioresillas primi, se-

ianda Mnnlanistarum mysleria inlunticidio crucii-
lata, ait: Ad Iwc usque nupera tempera ^s'X'K
rp«ir,v cum perseadio de$£viret f no$ hovum faci-
jiorum suspicione laborabantus, quod Monlanistce
communi nohiscum Chrixliamrum nouhu dicerenlur.
Supereranl qui in perscculionibus Chris to con-
tumeliam inferre poluerant. Cat. 3, num. 13, Si
quis vesfrwf* bl'ssphemis vocibus Christum crucifixit:
n quis per ignoranliam coram hominibm negavil.
Et cat. 2. secundum aliud exemplar num. 19, pag*
37. Si quis hie attest in vobis e gcntilium 7iiwtero>
qui aut in Christianas aliquundo cbnvieium dixerit,
ant penncathwitm tempore sane.tU Eccle&iix imidia-
t us sit. Pace tunc quidem post persecutions ex-
actas, et bono re a principibus exhibilo gaudebat C et lalentes. Sed posl medium quartum sieculum

pr
cuurii et tertii sftuult, atqnc in Manichaica quasi
omnium recentioEe.recen$ion<un suam conclud ere
solet. Vid, cat. 6. n. 20, et cat. 16, n, 9. Sabellia-
norum quoque meminit, et Ariauorum quasi suo
tempore totain peue Ecclesiam occupantium, cat.
4, n, 8, cat. 15, n, JO, ol .iliis in locis; quae vide-
licet optMne in priorem iilam quarti sweuli partem
convtitiiunt : cum videlicet divisa pene ob consub-
stpaliale in dnas partes Ecclesia, altera pars alte-
ram diversaeet opposite hoeresis instmulaiione vi-
cissira insequerclur. Arianam lucresim ox nomine
uum quam appellat f sed earn lecle doceri elgrassari
qneritur. Pauci revera erant illo tempore pur**©
Ariaruc iilDresisprofessorcss iiqueab EccJesiaejecti

Ecclesia, cat. 18 t num. 27, verura non conquieyerat
iterandm persecuiionis metus, cat. 13, it. ^3.
cr Vjdencaliquandoin tempore perseculionisneges.
o Xe in tempore pacis solummodoadgaudeas cx^uci,
v verurn el tarn in tempore persecutionis eamdem ha-
t beto Ihlem. » Tertio, dicebat non mutto post exor-
nata impcratnrum pieUitclocasanoia*etauctam ur-
bem Jerosolvmitanam. Gat 12, u. 20, ail antepaucos
wmos sylvestremfuisse Bethlehcmi locum; succiso
uimirum Helena? opera Adouidis luco, ibidem per
Adrianuin con&ito* Cat. li, num. 9, loquitur de
autcriore spelunca.quae moiuimenlo Gliriili pro ve-
slibulo erat, a Constantino ad ornanduin facilius
monumentum illud erasa et suhlata. Vivebat sub

aperte caput exseruere : iisque se gravissime op-
po^uitCyrillns.Eorum hlasphemias passim refellit.
Desubstilioribus cavillisab eisnon multo post in-
venitft silet De Arianis «|L eorum oppngnatoribus
sic loquilurcat. 15, n. 1 % quasi in utrisquo culpa et
fraternuin odium haesisset. Haud sane post sua cura
Acacto dissidia ita fuisse loculumm puto. Ante
h^Bc tempora igitur dicebat catechescs, Marcelh
httresim tanquam recms enatam scribit cat. I5 t
n 27, 7rpo<TtpdtT<.K &v&v>JtfazMm(: aulem an. 335 pri-
mum audita. Pneumatomachorum vol Apollinaii-
starum nulla mentio, quanquam its, posleaquam
prodiere, Cyrillus maxirne infensus fail, Septimo,
nullns auctorescitat nisi vetustos, Clementem Ro-

iisimperatoribus^iuiResurrectioiii^eccJesiam^di- D nianuni, etlren^eum. Utilur etiam Juslino .Arche-

ficaverant,cal.li.nJ4.«Hujustemporisimperatores
« sanclam banc, in qua surmis, R»isurrcctionis ec-
« clesiam ox^lruxerunt. » llanc autem a?difn:atio-
neni etexornationemConstaJitinojamderuncto tri-
buil n. 22. Loquitur ergo in loco citato ex nunt.lide
filiis Cutis tanlini t ConsLanlio elCouslante; cumque
Constans sit anni 330 initio mortuus, ante id lera-
pus scri[)tas esse catecheses necesse est. Loquitur
procat. num. 16, de balneis recens Jero^olymiH cedi-
ficatis a^x:, et ual. 14. num. 9 ? de antemurali-
bus poslea urbi additis. Quarto, stabanl co tem-
pore grandia templi rudera, non exterioris tantum

lao, EusebioCaesariensi : sed nullum Eusebio re-
centiorem vel citatum ab eo vel cornpilalurn repe-
rias. Octavo, quo tempore diutyn cutecheses, coin-
mania erant in Ecclesia sanaiionum, prophetic,
miraculoi unique dona.Hiec in baptismale pro men-
sura fidei et disposition is cu j usque donari consues-
se, non uno loco testa tur auctor. Vide imprimis
cat. I. n. :],.in qua remissionem peccalorum om-
nibus ex aquo dari ait, comrnunicationern vere
Spiritussancti secundum proporiionem fidei unius
cujusque: Si credistem, inquit; cat-. 17, n. 36, non
solum retnissionem peccalorum accipiea } verum

DfSSEKTATIO II.

134

cliom humanis viribus mperiora efficies. Vtinam A. 347 vel 348, quo catecheses dicebat, annos natus

vara etiam prophetm dono dignm habeare ! A ccipies
lanluni gratia, quantum capeee poieris* el non
quantum ego dico : fieri enim potest me parr a di«
cere, (e vera ma jam report are. Et cal. 13, n. 23,
Accipis nunc peemtorum luorum remissionem, el
spiritual® donalivi regis lui muni fleas gratias. Cat.
5, num. II, dislincla dnplici fide, una dogmatum
et miraeulorum altera, auditurem hortalur ut pri-
mam q.uaj ab assensu ejus pendet, ex se submini-
slret, alteram quae suporiora humanis viribns mo-
titur, accept ,i rus a Deo. Cat. 40, h. 13, aiL invoca-
tion? Christi saspe rii&rbos curari. Cat. 13. u. 40,
tcstnlur si gn o c rue is suo to m pore [CII] sanari inor-
bos efi'ugari (Up m ones. veneficiorum ineanUiiio-

miaus triginta non erat ; qua aetate successor ejus
Joannes ad episcopalum evectus est, Hicronymo
teste ep. al. 61, nunc 38. Quis mirabitur ci pre-
sbylero ereditam catcclieseon habendarum curam,
cui anno secundo vel ad summum lertio post t cre-
dilus urbis episcopalus ? faetus est an. 350, vel 351,
episeopus. Non poterat an. 348 catecheseon curam
suscipere? Ait secundo R'ivetus Cyrillum Micro-
nyrno teste Gatecheses oomposuissc ; nostras autem
extemporaliter pronuntiatas et ab ore dieentisex-
ceptas ; quod lumen de adolescente sibi ae&re per-
suade t. Scilicet, si Rive lum audianms, negabimus
CiccroncmCatilinanas oraliones composms$e i quia

ex tempore efludit Esto lamen, ut compesila diei
miiuque imposluras everts. De ejusdem signi ad g »«» possit,quaj ex temporalis est etn til la praemedi-
damiones abigendos prascnti virlute, exoirisnio- tatione habita o ratio, non licuil Ilieionvmo igno-

r unique in earn rem efficacia, loquitur passim. Yid.
cat. 4, n. 13, cal. 13, n. 3, 3fi, cat. 16, n. If. At
ea dona quarto sieculo exacto jam rara erant. De-
nique alia vetus talis indicia in Catechesibus inter-
micant. publicus idolorum eultus, genliliurnque
irrisio religion is Christians ; Quadragesima dieb us
conslans tantum 40, cum jam sexti sscculi initio
JerosoJymis hebdomad i bus septem const an* t; Sym-
bol um antiquum a Cyril lo exposituni. quod sub
finem quinti sa>culi jam Nieccno vel Constantino-
politano comnintatum erat; sai^urdoUuni (Jiristo
ab reterno tributum ; asserta Filii, etiam sec nudum
divinilalem Patri obediontissubjeclio; quro vixpost
medium sajculum quartum apud catholicos seri-

igno

rare Cyrtili catecheses dictas {CHI) fuisse ex tun-
pore? Quis autem Riveto asseveravit Cyrillum
aut catecheses suas nulla habita prxmedituUone
pronuntiasse, nee ante animo medi latum fuisse et
ordinasse dicenda ? aul quas sine scripto fuderat,
non posteadigessisse et litteriseonsignasse?Terlio
tandem ait in ms. cod. Bibiiotkecaj Anguslamu ca-
techeses tcov ^>o)xi^oix£vtov 18, et mytagogieas
quinque Joanni cuidam Jerosolymitano tribui.Ejus
hac in re negiigentiam mi roc > ne malum (idem ac-
cusem. Eo in cod ice catecheses illuminandoruin
nulli neque Joanni neque Cyrillo tribuuntur, sed
Marcus Welserus sua auc tori Late inscripliomuu
posuit: Catechetkte inslUuliones episeupi Jcroso^

ptoresaudita;pr/etermissiovocuihconsubstantiali5, ^ lymitani, quem Cyrillum esse puto. Ex codice Gra?-

hypostaseos, personao, similiumque, qum co jam
tempore communia, nullo post speculum quartum
in opere theologico pnetereuntur. FTisargumentis,
et iis potissimum, qua* prime, secundo, lerlio,
sex toque loco com memoranlur,abunde demonstra-
te m puto Catecheses ante annum 350 scriptas esse;
quo precise anno consitrnanda^ feint, oapite quinto
disputabimus. Interim quid Rivetus ad auterendas
Cyril Lo CatccheseSt vel corruptionis insimulandas
adducat ^xploranduni.

12. Nihil aflerri poterat levius atque iulilius.
Primo sibi a?gre persuadet catechumenorura insti-
tutionem publicum iis temporibusadolescenLi luisse

co forte sump sit verba cateeheticjc instil utiones epi~
acopi Jerosolymiluni quamvis Grajca verna non
ascribat. Revera mystagogicse in eo libro Joanni
tribuuntur, sed de his infra.

13. Nee felicior Rivetus in oppugnanda Catcclie-
seon intcgritate. Plura se assumenta in eis depre-
hendisse contidit, qua; non ex manu?-ciipUuum co-
dicum praitermissione, styli dissimiiitudiue, cum
veris etcertis Cyrilli sententiiscoinparalioiic,aHis-
ve critices argumenlisa?stimat; sed ex pra\judiea-
tis suis opinionibus, quas Cyrillum la;derenon au-
surum fuisse supponit ; et iilo unico arguntento,
quod detractis iis senlentiis, quas optarel scriptas
non fuisse, manoat integer auc tor is sensus, et con-

oommissam. Affirm at tamen Hieronymus illi aolati

proxiwus, Riveto longe fide dignior. Quin Hivetus D icxlus series. O admirabilem iicentiam, etmisera-

ipse in Cdtechesibus ait repemri non pama, qum bilcm inscitiam disserendi ! Qua ratio si valeat,

ipse m Cdiecnesmus an repet
negligenliw scripta, ab adolescente vidmntur profe-
eta, et carere ea judicii firmitate, qvam in prove-
cliorum scriptionibus observant us. Fateor me nihil
hujusmodi reperire : sed suo se ipse gladio jugu-
lat Rivetus, dum negat catecheseon curam adole-
scenti Cyritlo commissam, et Catecheses ejus a do-
lescentis hominis vesticia conservare ait. Adole-
scent Hieronymi usu hominem annorum triginta
et supra non raro significat. Cum Cyril 1 us pristi-
num loco rum sanctorum statu m ante eorum ex-
purgationem conspexerit et observaverit ; anuo

parentheses omnes, ampliorcs ejnsdem sentcnliflB
declaratioiiesetconnrmationes.etc.,quaitdo ad libi-
tum fuerit assumenli nomine repudiare,etveterum
scriptaimpudenlissinie concerpere licebit.Sed pro-
posita ab ipso assumentorum exempla breviter ex-
pendamus. Primum est ex cat. 12, n. 2&, quo loco
Jesum probat Cyril lus ex virgine uasci decuisse,
quoniamii qui in ipsius lege sacerdotium pra»clare
obeunt, a muliere abstineant illud pncclare si at-
tcndisseUpepercisset sane sen tcnlia3,qua^ com muni
licet sacerdotalis continenli®consuetudini suffra-

135

DR CATECHES1BUS S, CYRILLI.

136

getur,eam tamen abexceptionihus non omnino \U A ff*ov in diversaoxempbmairrepsit cat. 4, n. 7, cat*

bnram fuisse sigtiiftcat. Pepercisset et alteri iu ea-
dem catechesi t n 33,sententuc, si earn inteltcxisset',
vidissetquc nihil in ea de R. Maria* virgin is cultu
et vcnerationc contineri. Set! interpretations non
bona deonptus, et senium ipso. Cynllianis verbis
pen i I us absurduin affingeas.ea merito qualia pr>r ira~
peritiam concipiebat. Cyrilli ana esse muzavit.Tres
quoquesententias, *eu eamdem senteniiam ter re-
petiiam, cat. 4, n. 10, cat. 10, n. 19, cat. 13, n- 4,
dc ligfio cruris Jerosolymis oHenso, et in hodier
num usque diem ass erva to. uno impetu nppuguat.
Pri mum, quod fabulosa sit cruris sub Constantino
inventio ctdetcotio. Secundo, quod verba usque in
hodiernum diem do prolixiori temporis spalio dici

16, i». a cl 23, cat. 17, u. 32 et 34. Divert etiam
lectiones in mss. nonnullis de industria commuta-
ta) videnlur, cat. 4, n. 16, cat. 11, n, 5 et 2,0, cat.
17,n.5 r cum imperitis librariis vel a catholico sen-
si! reccderc, vel non satis diserte ilium exprimere
viderentur. Verum ecquis liber antiquum ab hac
temporis injuria iiumunis ? Non desuntcerla argu-
ments, cum ex mss. sinceriorum auctoritalc, turn
ex artis critica? re^ul.is, quibus assurticnlu disoer-
nantur. Ad sunniium, in paucis admodum scnten-
tii$ kawebit <lubium, et suspicio ; qua) open loti,
quod omnis generis testimoniis approbation est
uuctorilatem adimore non possunl, nisi universe
libris omnibus eL inslruineiilis veteribus (idem

soleant.nondebrevioriacviginlicircitcranuorum, n oranem detrahere volumus.

quod a reperta crtice ad Cyrilli tcrapus effl'uxiL
Verilatcm reperta? crucis uno Eusebii >il;>ntio op-
pugnal; cui longe pnnponderat Cyrilli iequalis et
indigelis auctoris testimonium ,ter diversis lorisre-
petitum,ab eodcmetiaininepistolaad Constanlitim
iuuir 3y [CIV] conflnnalum. Nej^o aulem verba in
hodiernxun usque diem kmgafn temporis moram de*
clarare, qua? a S. Mattluro evangelista xxvn, 8,
annorum ad summum decern spalio applicantur,
eta Cyrillo ipso cat. 17. num, 10» spatio sane non
multo, quod ab imperalorum ad religionism Chri-
stianamconversioneexaclum eral.Sed qaodnodum
penitus et secat et solvit, illud est: Cyriilus quod
de sorvala eruce, idem de lapide momimenti ad
suam usque retatem demonslrato elicit cat. 10, n, ^
19, cat. 13, n 39, cat, 14, n. 22, ubi iisdem ver-
bis in hodierntm usque diem ulilur. Atqui uno et
eodem tempore reperta crux, et delectus cum sacro
monumento lapis. Quanquam non ab reperta* cru-
cis et detedi lapidis epocha^ sed ab ipso usque
passionis et sppultnrm tempore.suuiu illud in utro-
que loco ad hodienutm vsque diem spalium nurne*
rassft ccnsiiiidiLs osl. PosUruium Rivelu«a^s?umeit-
iinn numerat, id quod cat- 18, num. 10. de y
saucloruin defunclorum corporibus elossibus,imo
el eorumdem vivorum pignoribus ad mirabiliumef-
fectionem inhterent^ dicit Cyriilus; quod Rivelus
conlrarium putat ipsius Cyrilli doclrmo? cat 17,
num, 30, uhi ad proven tern Spiritus sancti virLu-
temrevocat tforuin saerorum pignorum cfflcaciam:

CAPUT HI.

Mystagogicd? quoque catcckexes Cyrillo assenmtur ;
earumque. inlegrila$ vindicatur.

iu. Quoddecatechesibus illuminandorum limido
et dubitantei'yid de mystagogtcis cerLe pene tiducia
pronuntiaatHobertus Gocus,x\ndreas Rivetus.Edm.
Alberlinus, cas fCV] Cyrilli noniini suppositas esse:
liberaliterque Catliolicis annuendo Cyrilli esse, in-
siguibu^ sat tern assumentisdepravatasessesibi ora-
nino concede oporlereconfidunt. Hanceorum opi-
nionem triplici argumento everlere tenlabo. Pri-
mura ex testimoniis veterum, alt<*rum ex Cyrillo
ipso, tcrtium ex ipsis catechesibus desumam. Ea
adversariorumnoslrorurn fiducia) causa fuit, ([uod
norxdum producta in fftvorem mystagogmarutft ca-
lecbeseon ? veterum testimoniu fuissent, Repertum
postea fuit eas sub Cyrilli nomine ab anliquis au-
ct.oribus laudatas Kustratius qui Justinian i relate
vivebat, duconlts post Cyril turn annis, longum ex
cat, 23 testimonium recitat. Aitastasiu^ sexti vel
seplimi sieculi auctor cat. nonam decimam laudal.
Nico inonachus decimi fere sroculi scriptor in Pan-
decle ms. cat, 23 leslimouio ulilur. Auctor tnedili
libelli de divinis rnysteriis^ multa ex cat 22 el 23
teslirnonia profert, Idque mirabik, quod ea sola
citant Eu$ Ua tins, Nico, auctor libelli pra>fati, quas
adversarii nostVi, uli certissiitia a^sumeutorum
exempla producunt.

16, Sed dandu* est ipse Cyriilus operis sui asser-
tor et vindex. Nam et in catechesibus ad illumi-

perinde quasi illud catechesi 18 ne^eK Explican- D nandos, mystagopicas se habiturum promittit, etin
dus fuerat ijmus ex altero locus, ncn alter ex niystagogicis se catecheseon ad illuiuinandos auc-

altero criminandus,

14. Sed librraliier ego a£?ere volo cum Riveto,
faleorquc assumentis nomiullis depravata fuisse
Cyrilli scripta. Procatechrsis et calechesis noiia,
sub uominr: S. Rci^ilii cum in$ignibu&» varietalibus
etaddilamentis in quibusdam m»«.rcperiunlur.Du-
plex iidom mss. sofiiiudas catechesis exemplum re-
pra^sentcintramboque inlerse?ediversanouparum.
In cat. 10. num, 3, magnum legilur apud Coisli*
nianum codicem assumenlum ; aliudque eadem ca-
tacbesi apud diversos mss,, num. 23. Vox <J{aooj-

torein proiiiefur. Catech. 18 t n, M\, myslagopicas
singulas, cornmemoratcjcujusque argumento, $* in
ipsosancta) ResurectionisJoeodictunun profitetur :
ibidem revera dicta) sunt 1 ut patet ex cat. 20, num
7et4 v ubi Domini monument! tanquam coram po-
siti meminil. Hujusargumenli vim elevasse se pu-
tat Rivelus, tolum liunc locum cat. 18 assorendo
jiitoxtum esse. Quae quidem alioqui nulla rei>pon-
sionedigna. in roonito ad cat. 18, num. 9, nbunde
refellimus. Cyriilus pra>lerea catechesi 13, n. 10,
promittit catechesim quaj de Euckaristia tractet, in

137

D1SSERTATI0 II.

138

qua explicaturus sit quomodo Chrislus in Euchari- A babes alia,cat.24 , n. 7, cat.22,n. 7 et 8,etad eumdem

stia figuram gerebal panis: quod pr®slitum estcat.
22, n 3. Idem catechesi 1(5, n. 26, pollicetur vice-
si (nam priraam ; dum ait se audttorihus suo tem-
pore explicaiurum, quomodo Spiritus saucti gratia
in eos ventura sit : quod est toturn vicesim® se-
cund® catechesis arguraentum. Al in catechesi 49
se priorum cateheseon auctorem protiletur, n. 9.
Recitato enimbreviori symholo,quodpost<)brcnun-
tialiones in Jerosolymitana Ecelesia pronuntiaba-
tur; quodque trium Trinitatis personaruni.etunius
baptism! poenitenti® confessionomcontinebat; hacc
subjicil:«l)equibusinprioribuscatechcsibus,quem-
« admodum divina gratia concessit, dictum est tibi
«prolixius.»Idemauctor, iidemque audi tores utra-

modurn expiicat abrenuntiationuin formulam cat.
49, n. 4. 5, 6, 7, 8. Tertio, eadem sunt in utrisque
singularis Cyrillo doclrin® capita, vel singularcs

communis aiioquidootrin®expianand®astruend®-
que rationes. Joannis baplismo vimdimittendi pec-
catti tribuit, cat. 3, n. 7, ut tamen Spiritum san-
ctum non conferred ibid. u. 9. et cat. 17, num 8.
Utrumque repetitcat. 20. n. 5. Cibos idolis immo-
latos per invocationemdromonum ex communibus
impuros effici ait iisdem pene verbis, et cat. 3, n. 3,
et cat. 19, n. 7. Vim baptismalis aqua* ad sancli-
tatem cfficicndam repetitcat. 3,n.3, abinvocatione
Trinitatis. Idem tradit cat. 20, n. 3, de oleo exor-
cizato, cat. 21,11. 3, cum de sacro chrismate, turn

rumque caLecheseon. In cat. 23 oinriiuni postrema g de pane et vino encbaristicis per invocationem in cor-

num. 4,se eo die spiritual! auditomm institulionis
cfidificiocoronidemimpositurum ail: quod myslago-
gicis solummodo catechesibus restringerc ac con*
ciuderc, nimis angusfuin rcstrictumque videatur.
Porro si unam ox catechesibus mystagogicisCyrilli
esse constet, omnium auctorem esse una probatum
est. Ncx®. devinctaxiueseeumsunt omnes, uiium-
que Christian® de tribus sacramcn I is doc tiin® cor-
pus conflciunt. In nona dccima num. ll ? promitli-
tur vicesimaet sequentes; in [GVI] vicesiraa num.
1, remittit ad nonam decimam. In vicesima tertia,
n. 1, citantur omnes prance denies. Quamobrem si
banc, Eustratii, Niconis, etc. auetoritale,Cyrillino-
stri esse const! terit, omnes eodcra actu uni auctori
asseruntur. Addendum, mystagogic-ascumcateche- ^
sibus illuminandorum in unum Christian® iiislitu- ^
tionis scopum conspirare, ut a se vicissim sepa-
rari non possint.

47. In ipsis tandem myslagogmis cathesibus
exstanl plurima, qu® eumdem ulrarumque cate-
cheseon auctorem as truant. Primo, eadem est in
utrisque catechesibus docendi et disserendi ratio:
primumprothematcponit, textnm Scriptunc, cujus
com memo rati one m in catechesi data occasione in-
jieere non prsctermittit. Quemadmodum deinde in
catechesibus illuminandorum, symbol i verba vel
singulas mystcrioruin Chris ti partes, particulatim
expiicat, itain mystagogicis, singulas cajremonias
sacras ex ordine quo peract® sunt, asstguatis cu-
jusque causis et rationibus explanat. In utrisque

pus et sanguinem Christi commutatis. Quo in loco
animadvertendus idem in utrisque catechesibus si-
miliumcoraparationum usus.Nam sicutcat. 3, n.3,
excmplo ciborum qui d®monum invocatione ira-
puri Hunt, expiicat quomodo aqua simplex per Ec-
clesi® preces sanctitatis efficiend® eapaxcvadit,ita
cat. 1.9, u. 7, cibos prafalos d&monuin invocatione
impuros reddi probat, exemplo eucharistic® muta-
tion is : eodemque iterum exemplo accedentem per
Ecclesi® preces sacro chrismati vim Spiritussancti
conferendi astruit. Cat. 3, num. 3, observat Aaro-
nern prius lotum quani consecratum per unctio-
nem sacerdotem [CVII] fuisse, Eadem observatio
cat. 21. n. 9, Ait cat. 48, n, 33, chrismatis uncfeio*
ne nos sacerdotum in morem consecrates, quod
mox citato cat. 24 lococonfirmat ; dumque ab hac
unctione nos christorumappellationemjure conse-
cutos ait, ibid.n. 5, suani confirmatquam cateche-
si 10, 11. 41 ct 44asseruerat doctrinam, Dominum
ab sacerd olio Christum esse dictum. Christi huraa-
nitati datum fuisse Spiritum sanctum docet, ut ab
eo exuberaretin 1103 cat. 4 7, num. 9, eadem doctri-
na cat. 21, n.C. Anteperceptumbaptisma etunclio-
nem nos Christianorum nomine nondum proprie
dignos fuisse ait, cat. 24, n. 5 ; sic procat. n. 45
audi tores baptisrai tempore Christi appellationem
sumpturos refcrt. Ante utrumque sacramentum,
mil iti® Christi nondum idoneos,nec satis ad pugnara
cum diabolo comparatos afftrmat cat. 3, n. 43, et
cat. 47, n. 36. Idem tradit eat. 21, n. 4, quod in

singula capita ex Veteri Testimento asserit etpro- D utroque loco ab exemplo Christi confirmat, prius
bat ; cumque aperta testiraouia desunt, ad typos
et figuras recurrit. Tandem utrasque similiter mo-
rali exhortation e brevi, voto acdesidcrio favorabili,
et SS. Trinitatis Chrislive simillima glorificatione
concludit. Secundo, eadem est ulrobique Scriptu-
rajaHegandooetexplananda? ratio. Proprium Cyrillo,
prolixiora quandoque testimonia prof err c ; eaque
paraphrasis in modum explanare ; brevem, quasi
per parenthesim, subjiciendo singulis dictis expo-
si tionem, per quam Scriptural verba inter rum pit
et in iis mediis inlerloqnitur. Ob via sunt in cate-
chesibus illumiuandonmiexerflpla; in mystagogicis

Patrol. Gk. XXXIII.

baptizati et Spiritum sanctum recipientis quam
luctam cum diabolo susciperet. Unc tionem chri-
smatis vocal spiri talc corporis et anima? amulelum
cat. 21, n. 7. Vide similia cat. 47, num. 37, Plura
alia pra}termitlo similia de vi cxorcismorum ad
lire n do s et cffugandos dacmonas, procat. num. 9,
cat. 46, n. 49, et cat. 20, n. 3. De pompis Satan®
variisque superstitionibus cat. 4, n. 37, et cat. 49,
num. 6, 8. De cibis immolatis, cat. 3 3 n. 3, ac cat.
4, num, 28, et cat. 49, n. 7. De tumulatione Chri-
sti, quam appellat plantationem vcraj vitis cat. 13,
n. 3u,et cat. 14, num. 14, uli cat. 20, n. 7. Quarto

139

DE CATECHESIBUS S. CXRILLI.

140

tandem eadem est in omnibus stylisimplicitas,idem A Ne Joanni secundotribuatur,obstatprimumlitur-

orationis color, nulloe figure, exclaniationes, anti-
theses, apostropha?. similes passim locutiones ; ali-
quoioxempladabo.Cat. 19, num. 2, baptisterii ve-
stiimlum vocat, icpoetuXiov too {J*7maTr,ploo olxov
procal. num. 1, nptavX'.vT&v jJa-r.Xsuov. Cat 19, n. 8.
de diabolo sibi subjectos coraplectente, &; olxelov
T.spiinovxo$ 9 et cat. l,n.3, de angelisjustos prote-
geutibus, oi£s txpieuooffiv ^c olxstou Cat.19, n. 1, de
baplismi cawmoniis, etconsecutisco tempore do-
nis, aitxTjv z^oLirt tt 4 v Tipoc u'jjwfc ^Y^f^Vi et
prooat. n. 13, Xaorjxe IvspYeiotv O&ttov rp«Yi JL ^" a>v - & e
Eiicharistia cat. 22, n. 3, lv Tuirtj> apxou 8t$c*TXt trot
to 7ui(ia- cat. 13, n. 19, to <ra>(jw <rko3 vinov e<pspev
a.rrov cat. 23, n. 22, ou icfeXXc{> jiaXXov ascpaXs-rtepov.

gias in catechesi 23 descriptaa simplicitas, quam
sasculo sexto constat ampliorem multo ac prdlixto-
rem exstitisse. In commemorationemortuorum n.
9, fit solum mentio episcoporum ; nonduin intro-
ductisin liturgiam archiepiscoporumetpatriarcha-
rum noininibus. Obstat etiam pub lieu s ilie idolo-
latriaa cultus, conventus illi ac mercatus in idolo-
rum solemnitatibus ; aut, ut in nonnulis codicibus
legitur, in vlolorum deluhro el solemnikitibua ; sus-
pensaeque ibidem carnes,panes, esculentaque alia ;
de quibus fit mentio cat. 19, num.7, srcculo enim
sexto nulla ejus rei vestigia remanserant. Eadem
ratio facit ne Joanni etiam proximo Cyrilli succes-
sor! possint tribui catecheses. Num enim talia

Eadem locutio passim in prioribus catechesibus B post annum 386 auderent idolorum cultores, me-

occurrit: cat. 12, n. 28, iwtov pxXXdv exn 0'j<r*oX<6-
teoov cat. 4, n. 30, ou itoAXqj jaocXXov xai euxcnra)-

Tepov. Ihem ones vocat cat. 20, num. 3, Mali virtu-
tes $ tou Ilovr^pou BuvdjjtsK* cat. 17, n. 30, Mali spi-
rilits, t« to*3 llov7)po5 -nveufjiaxa* cat. 29, n. 2, ad-
vct'sarias vivluUs 9 z\ avxtxc'jjtevai Suvifteic* diabolum
vero, cat. Ki, n. Z^adversariampotestatem, ouvajjuc
bmTiai. Diabolum et d&niones vocat cat. 20, n. 3,
avxixetjievi]> Ev£pye:av, et procal. n. 10, Tot< avTixst-
jji£va; ivEpYEta;. Plurcs alias Cyrillo familiares col-
ligere possem locutiones, quae in utrisque cate-
chesibus oecurruut. His abunde probatum puto
eumdem utrarumque catecbeseon auclorem esse :
quid objiciaut adversarii nunc expendendum.

18. Pal ma to Coci, Biveli et Albert in i argumen- p
turn ctosuiuilur ex codicc Augustano, qui mysta-
gogicas quinque catecheses non Cyrillo, [CVI1IJ
sed Joanni Jerosolymitano episcopo tribuit. Quibus
etiam hoc addo liberaliter, in Ottob. codice ainbo-
bu.s udjudicari, et Cyrillo et Joanni. Sed qua unius
eodicis, alteriusve auctoritas, adversus cajterorum
omnium consensuni, veterumque auctorum suffra-
gium, et sumpla ex ipsa re argumenta ? atqui pri-
ma i tide constat, non ignoti auctoris nostras esse
catecheses, sed Jerosolymitani alicujus episcopi,
Quai j i juamalioqui satis constetexipsis catechesibus
cas Jerosolymis dictas : cum ex diserta auctoris
asseveralione, eat. 20, n. 7, Christum eo ipso in quo
dicebat loco seoullum testantis, eveautcc -ne^g-

rilo dubilatur. Terlio, quod si concesserimusJoan-
nem huncearum catecbeseon auctoremesse,nihi!o
minor in controversiis nostris earum futura est
auctoritas, eadem perie antiquifate. Sed ut Cyrillo
praidarum opus eripiatur, non cogit unius eodicis
auctoritas ; obstant contra adductse superius a
nobis ineluctabiles pro unico omnium catecbe-
seon auctore rationes.

19. AliaRiveti argumenta sunt, quod a veteribus
non citentur mystagogics2. Falsum idetimperite
assertum, veterum testimonia producendo ostendi-
mus : «Quod catecheses iiluminandorum ex variis
« Scripturro locis quasi centones sint consular, ct in
t rebus etiam non necessariis ad nauseam usque pro-
it hxso, mystagogicee vero in rebus arduis, magnis,et
« non ita vuIgonotisbrevissima^Scripturarum testi-
«mouiis in plerisque suis assertionibus destituta) ;
« quas si aliquando usurpant,id plerumque Htridicu-
« le. » Nihil de priorum catecheseon prolixitate dico:
quarumpene singular argumentum continent pluri-
bussa?pelibris,grandibusque volurninibus, a Sanctis
Patribus tractatum et expositum, quanquam [C1X]
exstant inulUe quavis mystagogica breviores, ut
cat. 1 et 8, ne quid dicam de tertia, quinta, septi-
ma, nona, qua* non sunt vicesima tertia prolixio-
res. Cyrillus oration em pro rei tractandco ubertate
etcopia, ac dati temporis mensura, nunc produce-
bat, nunc contrahebat. Mystagogicae cujusque ar-
gumentum sufficientissime.etut nihil desit,tractat;

Twxai yj atxicsXoc *, aXr^tv^, et Domini monumen- .. nee paulo uberiores videas aliorum Patrum deeo-
tuin coram positum indice demons Iran tis, ibid. " dem argumento tractatus. At temporis angustia

cogebatur, qui post synaxim, totoque populo di-

num. 4, airo oraupou sr:t to icooxe'psvov jjivYiji.a :
turn ex his verbis brevioris symboli cat. 19, num.
Q t Et in unnm Oaptisma paaitcntia' ; quae propria
Kccleshv Jerosolymitani hujus articuli enuntiatio.
Sccundo, cum plurcs Jerosolymis sederintahtisti-
tesJoannis nomine, non inunumaliquem e poste-
i ioribus conferri possunt nostras catecheses ; sed
aulin Joaunem primum Cyrilli nostri successorem,
aut in Joaunem secundum qui post Eliam sedebat
anno 514 ante Petrum; nam Joannes tertius qui
sub ejus sa3culi finem vivebat, Eustratio posterior,
ciUti ab Eustratio operis auctor esse non potest.

misso, ad horam prandii dicebat, cat. 18, n. 33.
Guniulatis Scripturarum testimoniis ubi res postu-
labat, utebatur; multieque sunt iiluminandorum
catecheses in quibus reperiantur pauciora quam
in raystagogicis : testes procatechesis, catechesis
prima, quarla, nona, etc. Tractandos habebat in
mystagogicis secretos quosdam, et sine scripto ab
apostolus Ecclesiaetraditos ritus ; quos Basilius lib.
De Spiritu sancto, cap. 17, docet sola sine scripto
traditione servari. Quanquam Cyrillus suae consue-
tudinis retinens, Vetus Testamentum et propheta-

141

DISSERTATIO If.

142

ram vaticinia,quotiescuiique licet, in testimonium A in proocedentibuseditionibusobtinebat, suspectam

vocat; nostrisqueritibuseaScripturarum locavete-
resquc typos ac figuras accommodat : ut caeteri
Patres in eodem artiiiuiento solent. Quod si Riveto
ridicule factum videtur, non illi Cyrillus unus,sed
et omnes penc Patres hidibriuru debent. Sed alia
Jibens Riveto argumenta submini$trabo, quibus,
ad distinguendos utrarumquc cathecheseon aucto-
res>non sine colore aiiquoacpt selnxtu inductus visas
esset, Cyriilus cat. 2, n. 10. agnoscit in beatis ange-
lis peccata, qua; Dei condonunlis benign i late ifi-
digeant. At cat. 23, n. 14, supponit ab angelis in
cado Dei voluntatem nunquam praetermitti. Pra>-
terea cat. 10, n. 4, ait Christum ex omni aHernilate
a Patre unctum esse : quern cat 12, n. 2, docet

facit. Atea perturbatio jara nulla est, a nobis mss s
codicil m auctoriiate sublala. Quae vero mi maris
duobus sequentibus com prebend untur, de iis pror-
sus conticescit, nee ullam cur ea oppugnet ratio-
nem affcrt. Male factum, qiiodexmyslagogicisca-
techesibus, ea penc sola quae Rivetus assula pro-
nuntiat, a veteribus auctoribus sub Cyrilli nomine
in testimonium adducantur. Cfflterum iis detracts
qua? Riveto displicuere, pneeipua ecclesiastics li-
turgijxi pars detruncatur; qua} quidem in nulla
unquani Ecclesia quovis tempore praetermissa est.
Nihil moror suspicionem corruptionis quam injicit
Albertiuus, ex eo quod in libello inedito de divinis
mysteriis, nonnulla nrntagogicarum testimonia

Spiritu sancto unctum a Patre, ilium tolius mundi g detruncataet decurtata proferantur, cum nonuul-

servalorera constituente, quod ad humanitalem
perspicue perlineat. Idem autem psalixti xliv locus
ad ulruruque sensum ilium accommotiatur. Dissoi-
venda est duplex ilia apparens conlradictio. Quas
in augelis agnoscit culpas, eee sine dubio leves ;
quas non Deus, uti Luciferi et sociorurn rebellio-
neni, irrevocabili supplicio plectit, sed pro facili-
tate condonat ; qua& idcirco non impediuntne pre-
cemur Denm, ut ita faciamus ejus voluntatem in
terris, sicut ei in ccelo angeli obsequuntur. Nonne
quotidie rogamus, ut ita Deo ft deles simus, quern-
admodum sancti nobis ad imitaiionein propositi,
eidem,quando in terrisdegerenLfidelitatempraesti-
terunt? nee propterea illos apeceaMs omuibus id-
circo immunes fuisse eonsemus. Quod ad alteram r»
caput ; si constiterit, quod non egoprorsus cerium
existimo, unctionem Ghristi de qua sermo est,
cat. 21, n. 2, temporariam esse, et ad humani la-
te m per tin ere (nam verb urn 7ipoyo.<ji\xvfo^ op time
possil ad lelciiiilatem referri, qua ex ceterno Deus
Filium suum muado servatorem dcsUuavit : sed
non ago pugnaciter) ; si, inquam, constiterit hasc
ad humanitalem Christi referenda, duplex erit
Ghristi unctio Cyrilli mente distinguenda. Una ab
setcrno, qua Filius sacerdos est consti tutus a Patre ;
unctio Palm soliusgenerantis, nulla Spiritus [GXJ
sancti mentione. Altera tcmpor&rta, qua huoani-
tatem Christi Pater uuxit, et exornavit Spiritus
sancti donis abunde curaulatis; cum earn divino

lis varietalibas. Quis enim Grsecorum recentiorum
in catenis et pandectis conficiendis, aut alioqui
citandis veteribus morem ignorat, ut testimonia ad
arbitrium delruncent, ad sumendum illud unum,
quo opus habent ad pnesens argumentum ? ut o-
mittam tan tarn in librario opusculi hujus exseri-
plore, atque in ipso aucto re fortassis imperiliam
deprehendi, ut ne divinando quidem sensum ejus
orationis assequi possis. Male ccrte de omnibus
scriptoribus mereremur, si eorum opera ex hu-
jusmodi exscriptorum fide emendaremus.

CAPUT IV.
De catechem nomine et varus signifieationibus : ac
de catcchesibus dicersis. Da Cyrillianarum cateche-
seon duplici generc, earumque inseriplmnibus, ac
tituliSy Scripturcpque kclionibus in titulo indicalis.
21. Catechesis nomen Latinis pene inusitatum,
null us ignorat Graicum esse ; quod a voce ^x°^>
sonus, et xxrr^ki), insono, derivatum, proprie si^ni-
Ileal insinuatum auribus sonura ; et cuivis institu-
tion! animo per aures datwaccommodatur. Sic Pau-
lus I Cor. xiv, 17, 7>i Ecclesia malo quinque verba
meo sensit loqvi ut alios inslruam, "va x*l aX/.ow
xaTr^TJcw, quam decern millia verborum in lingua.
Sermo eratde quavis orationead a?di ficationcm com-
patala. Eodem sensuThe-odorusStuditacalechcseon
nomine [CXI] inSGripsit morales suas ad monachos
suae euro) subj ectos exhortaliones.Sic calcch istac no-
men cuivis pneceptori tribui potest, ut facit Hiero-

Verbo sociavit: quae unctio visibiliter declarata est ^ nymuscpist. 51, vet. ed. p. 32, dum ait : « Crego-
baplismi Christi tempore, cum ad pugnandmn cum « rium Nazianzenum et Didymum in Scrip turis ca-

diabolo pnedicandumque Evangelium agressus est.
20. Unum Rivetus in totis catechesibus mysta-
gogici?5 assumentum numeral : ea nempe quae in
cat. 23, num. 8, 7 et 10, contiuentur, ab his ver-
bis initio num.8,«Obsecramu3 Deumprocommuni
«Ecciesiarum pace, o etc., quorum verborum loco, is -
tanum, 8, 11 :« Turn vero post hecc illam recitarnus
« orationem,quamSalv;itorprcpriis discipuiistradi-
«dit,>» etc., conjungenda arbitratur his qua) minx, 8
occipiunt: Postquam vero perfecium est spirituals
saerificium. Ac primam quidem partem quo? num.
8 continetur, ex perturbatione constructions, qua

dymum in Scrip tin
« techistashabui.»In epistolaClementisad Jacobum
num. 13, PctrusClementem sibi in episcopatu sue-
cessurum, dicit post se cateckizaturum, fxex' ipl
xotxTiysiv ul^XovTa. Cyriilus procat. n. 6, ludens in
derivutis vcrbi ^Xe<*>, verba xaxij^sldflai et tziqit,-
yjXaftu ad exterioris soni anditionem refert, ver-
bum hrrjjAsbvi interpretans de interiorisonoquem
Spiritus sanctus menti infundit. Minus subtiiiter
Gregorius Nyssenus catechesis quoque verbum in-
terior! sancti Spiritus inspiration! tribuit, lib. u
in Psahnos, cap. JO pag. 3 V 23, 'Evr.pyeTto ^ xatT-
^yjl 9 '^ ^ xa "* ™ a^p^xov x^i ^uX§ Tiapa too Ilvey-

143

DE CATECHESIBUS 3, CYH1LLI.

144

liwco* hffivpv&vii, «0perabalurcatccbesis, aSpiritu A cui Pantaonus, Clemens, Origcncs, aliique succes-

« saucto animas secrete infusa. ?>Qucmadinodum ta-

men apud profanos auct ores calqchem designare so-

lelpriraamilJaminslilutiunem, qua sciential alicu-

jusc!ejaonUctrudimcntatradunULr,itaecclesiasti-

coiisucateolicsisassuiuiLutad^^niricandamprirDa-

riiim sacnu doctrine inslitutionem. Sic Paulas Ga-
Uit.vijOi^CoirniiuiLiceU^^uicarodiizalurvfttburri-, ei
« qui se calechizat,in oifthibjA bonis?. >? Clem. Ale-
xandria lib. v Strom, {ity* 750, eatechesim appel-
Lal far: quod Jam , vMutiprimvm mitim alimenlum :
ri).i jjtev v; xax^y^tf'^, 6tftVt! t-q^tvj ^°X*K t P°?^»
vor.Qv^rrai. Ho sensu Pamphilus martyr in exposi-
tionc capitum Actuum aposLolorum, bibl. Coisl.
cod. 2S ? «aleeUi^"6s appellat illas Petri ad Judeajos

sive prarfuerunt. In Ecclesia Carlliaginensi, ei mu-
neri propositus est a Gypriano lector Opttftus, ut
testatur his verbis epist. Pamel. 24, Oxon, 29, « Op*
«talum inter lectoresaudientium doetorem ceaisti-
«tuiimis* » Eumdem locum tenebat ducenlis pene
postannisin hac Ecclesia Deo gratiasiHe diaconus,
qui pe tius ab Augustine ad minislerium suum di-
griefungeudumdocumeutis,abeoimpetravit iihruin
De catechizandh nidibiis. Eodem quoque de argu-
ments eatecheticam orationern scripsit S. Greg,
NysseuusadcatecluzanUumutilitalemetsubsidiuiri.
Vides huic officio modo lcelores,modo diaconos in
eadem Ecclesia, modo laicos, ut erat OWge'noi,
pracfectos esse- Ad id enim non ordinis pradus, sed

condones qiuv habentur Act. xi t 14; ty, 8; x f 28. g cruditio vel speciale donuin requirebatur. Certis

Cyrillusque Pauluni dicit cat. 17, n. 26, Rom am
catoehizasse : Kitr^rJcwTft 8s /.at rrjv (JaaiXiSa
Pi!>(xr r v.. A ealechesi dicti caiechuraenu qui primis
Christiana; doctrinal prgeceptis imbucbanltir. Latins
lamen apud Cyrillum et Hierosolymitauain ffcele-
si am patebatcateehesisquam catechumeui nomen.
Ut enim omillam quod insti tiitio.nes.de saeramen-
tispostbaplismum neopbytis dato, catacheses apud
Cyrillum appeilanlui\ priores eliani oatecheses iis
dioUesuivfc, qui dato ad baplismum nomine, cale-
ciiiiinciumnji appcllationem, proptio fere Eecle-
siio lliurosolymitauaj usu deposuerant, fidelesque
fidebantur.
;i2. Ut autem duplex erat Christianam religio-

vero in Ecclesiis null! ad id rnunus speciatim de-
putati videntur fuisse. Cyriilus prioris hujus cate-
chols mentionem faciens cat. fa, num. 48, ait:«Si
quern percatechcsiin£enuisti,hunccaulumredde: »
quo loco queuA r isdeauditoribusalioqintui\Alibi(39*)
eos invitat, ut certamen cum Ecqlesi® hostibus
strenuc suscipiant, atque etiam Evangelium pr«-
dicent : quique ad lucrandas Clirislo animas apti
suntjd sollicite claborenU Qusc fjuidem omnia non
excludunt deputatum ex officio ad catecburneos
inslituendos viruin ; at relictum banc unicuique,
proutferebat voluntas, aut scdederal occasio, spe-
cialem curam insinaare videntur. Nullum Augusti-
nus Mediolani ad id oflicium destinatum, sussque

nem prpiileti cu-pHJirtiwnspr* sive gradas, ita du- ^ conver^ioni prsopositum raernorat; milium Rom&

plcx catccb^is. Primus catccJiunienoroim gradus,
in quo quidoinsolo Hierosclymio. catechumenornm
nonien retinebatur; eorum eratqui sive sponlesua,
sive olerieoruui aliorumve Cdeliura, quibus spe-
ciale ad earn vt\ti& donuin vel Studimn contulerat
Deus, opera ot hortatu atlducti t suum de profitenda
Cbristiaua reli#ionc volum deolarabant. Uorum
voiuiiias iUkSuju oxplun\baUtr ; explorat^q'Ue.signo
cruci$,ac precibus, aliisve pro locorum divcrsitale
c&rpnioiuis iniiiali, catccburnenorum nomine cen-
sebanlur, cumque auditis in ^ynaxi iectionibus et
coucionibus dimittereniur, audientcs in utraque
Eroli'sia appollari consuevcrant Vid. GomL ap.
lib. viii, cap. 5 et 12j Cone. Laod. can. li: ad eani
appeLlationcm alludere videturCyriiius, procat. n.

hujus cateehistaj vestigium observatur; deque niul-
tit> Ecclesiis did idem potest. Quidquid sit, prater
catecbistas, patrini et matrinaj liorum catechume-
norum animuin Christiana) doctrinae prceceptis in-
ibnnaresoleban'LAt lis catechurnenis non intoriora
religionis nostrse dogmata aperiebantur, TanUun
ethnicae superstitionis vanitas,gentilisque myiho-
logice et philosophic absurditasprobabalur. Mora-
lia Evangelii praecepta docebantur illi, ut se gene-
raliA nostras fidci dogmata de Dei unit ate, judido
et resurrectione generali; una cum sacra utriusque
testament] liistoria. Verum Cyrillic uegatipsis de*
claratumfuisse Trini talis rnysterium, cat. 0, num.
S^aitque^si siquandocateeburaenispraesenlibusde
ea re sermo occurat, id tcctis omnino verbis fieri

6. Interim in maims catecbista [GXII] alicujus tra- *" suelum. Quare summopere cavet procat. n. 7, ne

uebantur. Cateehista* illi aliquando ad id munus ex
oHicio depulad: a)i(|uando nemine potissimum de-
s-ignalOj quivis fidclimn jitoprio studio incen^useo
munei , n iun^obatur. Commune est apud veteresca-
techibtarum v.&.zr^/^x^t nomto. In falsa Clcmentis
ad Jacobum epistola, n. 13, o! y.ax^x&uvT^ distin-
guuntur ab episcopis, presbyteris, et diacouibus.
Eodem modo in Clementina bomilia 3,n, 71, dici-
tur : Hoaorale presbyteros, cateckistas, diaconos.
In Alexandrina Ecclesia erat schola catccheseon^

ea quaj in catechesibus audita fuerint, coram ca-
techurnenis efferantur. Symboium ipsis etiam ma-
gna religione occultari praecipit cat. S ? num. 12.
Gregorius tamen Nazianzenus orat. 40, quo cate-
chumos invitat ad danda nomina et baptismum
sine mora [CXIIIJ suscipieudum, sub finem eis et
Trinitatem, et symboium sed aliis verbis integrum
explanat. Alias quoque communis legi^ exceplio-
nes afferri posse novi,
24. Alter catecbumenorum ordo eorum erat,qui

(S9 # ) Cat. 3, a. 13 r cat. lo. a. 20

145

DISSERTATIO If.

140

baptismum proximo Paschate suseepturi, nomina \ceam Komanne cwitaiis episcopum Cm cod, Sanci-

dabant diversis secundum locorumconsuetudinem
diebus. Ad eos dictae sunt priores decern et octo
Cyrilli catecheses. Hi apud Latinos electi compe~
tenia, quasi simul petentes baptismum dicebantur;
apus Gracos, tpurcigrfpevat, $anzzi*o{jiv9oi 9 p&Xo*~sc
<p<ot<£&cr9at, cpwxt^adusvo'. ; de quibus appellatio-
nibus again scquentibus numeris. Et h»c quidem
nominaassumebant,retentoadhuc tamen cateehu-
menorum nomine. At in Ecclesia Jerosolymitana,
singulari usucatechumenorum nomen deponebant,
fideksque ejus loco dicebantur, procat. num. 6,
cat. J, num. i. cat. 5, num. i, cat. 6, n. 29. Pecca-
torum confessione, jejuni is, precibus, exorcismis
ad baptismum disponebantur. In Ecclesia Latina

gyranensi pro Niceas, scribitur Anechitti* ; ot in
ms. San-German, pro Ifommim fertur liomacianm)
« composuisse sim plici etni tido serin one sex com pe-
« tentibus baptismum instructionis libeiios; in qui-
« bus primus con tine bat rfualiter se debeanl a gore
<< competentes, qui ad baptis microti am oupiunt per-
« venire; secundus agehat de geuUlUatis erroribus;
«tertiuseratdendeunica?maieslaLis;quartusadver-
« susgenekblelodain; quintusde symbolo/scxtus de
«agnipa3chalisvicMina. » Nihil liieattiuet quajreie
quisitille Niceas.vel Anechitus,aut Anicotus.Roma*
vel Romaeiauae eivitatisepiseopus. Tanluni obscrva
librurn primumargumentosimilcmfuissc proeate-
chesi et catechesi prima) Gyrilliamo; secundum ei

di versa subibant scrutinia, in quibus post exorci- n tertium catechesi sextro ; quartum diversis catc-

smos.abrenuntiationes profiterijubebantur; sal in
corum os immittebatur; saliva aures et nares tan-
gebantur, etc. Conciones sive catecheses ad eos ha-
bebantur triplicis generis : 1° morales, quibus ad-
monebantur ne baptismum sine sincera voluntate
et fide susciperent: utque sese dignis pcenitentiao
laboribus ad earn gratiam propnrarent. tlujusmodi
sunt procutcchcsis, et catechests prima S. Cyrilli,
dura S. Joannis Chrysostomi catecheses itpb<; tou;
uiX).ovx£< ytozityvftxi, quae habeuturvet. edit. torn.
I, oral. 60, p. 705, et 21, pag 255, quseque in nova
edilione simul conjunctso sunt torn. II, pag. 221 et
234: prior triginta ante baptismum diebus habita
est, posterior post dies decern. Habentur quoque
similis argument* sermones plurimiod competentcs

chesis secundffi, quarto? ot nonne locis; quinli ar-
gu men turn to to pene cat^cheseon opere traotari ;
sextus autem legi vel pronuntiari tan turn debebat
in ipso Paschalis pervigilio : similis nonnullis
Gaud en Ui babitis in ilia node sermonibus, et ins-
tituUonibus illis quas Cyrilltrs pro tempore se da-
tuium promittit. cat. 18, n. 32, diun sacramenlum
baptisrni etsequnntia auditoribus ad minis irabun •
tur. Cteterum baptizandorum ins ti tu tio. propria epis-
copi vel vices ej us agentispresbytericurae rat ;necut
simpliciorum catechumenorunucatechistis illis do
quibus num. sup. diximus credebalur.Nulios pene
ad com petentes sermon es habemus, prceterqnam
episcoporum. S. Ambrosius se symbolum compc-
tentibus tradidisse testalur. Id agebat per se Augu-

apud Augustinum. 2° Exponebatur baptizandis u stmus post episcopatum, et ante episcopatum ex

symbolum. Paucas et pene nullas habemus apud
Graacos catecheses in iradrtiane symboli : multos
vero de eodem argumento lialinorum sermones.
3* Apud Latinos alio sermone tradebatur et expo-
nebatur oratio Dominica, Sed apud Graecos ea con-
suetudo non erat ; nee oratio Dominica nisi post
baptismum audiebatur.Oraittobrcvem singulorum
sacramentorum expositionem,qu» in ipsa Pascha-
tis vigilia turn fiebat, cum ad ea accessuri essent
qui baptizabantur. Harum mention em facit Cyril -
luscat. 18, n* 32,ejusque argumenti quosdam Gau-
dentii Brixiensis sermones habemus. Sed fatendum
nulla in Ecclesia »que diligentem ac in Jerosoiy-
mitana baptizandorum institutionis curam obser-

imposito sibi ab episcopo in ipsius locum dicandi
officio. In Romana Ecclesia symbolum tradebat
presbyter; sed no id ageret ponlifex nogotiorurn
mole prajgravabatur. ConstanUnopoli palriarehac
suggestudio Parasceves symbolum baplizandis pro-
penebat explicabatque, Thodoro teste Hi*t. pag.
563. Joannes Cyrilli successor catecheses habebat,
teste ipsomet apud Hieron. episL 38, no v. odit.
Chrysostonus Anliochiai duas ad illuminandos ora-
tiones habuit. Totum concionum poudiis ipsia Me-
Ietio et Flaviano impositum. Eadem de cau^a Cv-
rillum adhuc presbytertim catechesibus et horn i His
ad populum die end is praefeeUim fuisse censemus.
Quod deKusebio quoque dieendum. cf ui in epistola

vari. Una vulgo aliis in locis sub Quadragesima} D a<i Cawarienses suos num. 2, symbolum Ecclesia?

fmem concione symbolum tradebatur, duabus ad
summum; semel tantumoccurrit utexplicatiosym-
boli in tres quatuorve sermones dispertiatur. At in
Ecclesia Hierosolymitana totum huic negotio Qua-
dragesima tempus insumpt.um,et septemdecim ca-
techeses attribute. Nullum in totaantiquitate simile
exemplum habemus. Nullum opus reperi in quo
tota baptizandorum instituto simul eollecla, et in
unum volumen compacta sit. Esset aliquid Cyril-
liano operi fiiiiliimim, se postei^itati conservatum
esset opus, de quo testatur Gcnnadius Catalog.
[C\\\ 7 ]virormniUustr., cap. 23 : ait nimirum iVj-

suee proponens, ait earn sc fidein enuntiare.quam
cum in presbyterio turn in episoopalu credidit et
docuit. Symbolum igitur ila docebat presbyter, ut
episcopus quoque doceret. Rufmus invectiva i in
Hieronymura de diacono Eusebio ait, pag. 202:
« AliusdiaconuSjSimulque pater m ili i el doctor sym •
o boliaclideifuit. ?» lndicat, utaibitror,patrinum et
susceptorem,qui privatis instruct ioni bus symbolum
ac fidem sibi exponebat; non exchtsa publira ct
solemni institutione episcopi, cum cail.eriscomf>e-
tentibus in Ecclesiie conventu audita.
24. Catecheses Cyrilli duplices habemus : decern

147

BE GATECHESIBUS S* CYRILLI.

148

el octo priores ad eos qui baptismoproximesusci- A cutus verbo iUuminare passim utitur pro baptizare-,

pjendopraeparabantur;quinqueniystag;ogicas[CXV)
ad neophytos que de tribus sac ram en Us simul col-
latis disserunt. Priores inscribu&liir, cattcheses
<pojT'.?ofjL£v(ov, ad li lie ram eorum qui illuminanlur.
Hasc certissima Jerosolymis bapUzandorum appel-
latio; eos enim ab initio procatechesishoc nomine
coinpellat Cyrillus : *H8ij p.x/v«pioxr,xo<; bay.*, irpos
ojj^, w <fwx.^oasvo'., nee illic solum, sed et cat. 11,
n. 0, ct eat. 13, n. 21. "Eadem voce designantur
baptizandi in Constit. aposL lib. via, cap. 7, 8 et
35 ; in cone. l,aod. can. 46 et 48 ; in cone. Trul-
lano can. 78; demum in Eucho logic pag. 343. De
hujus vocis vi et po testate non una sententia est.
Thomas Millesius censet idem signilicarc ae*05 qui

procat. n. 2, cat, n. 21, cat. 18, n. 32. Ex illo pu-
blico hujus vocis usu factum, utCresconius in Bre-
viario can. CLXXXli I % verbum ^toxt^Asvoi Laodice-
no canonc4G 1 verleriteoi- qui fra^waw/«r;adeoquead
significandum baptismum ea consecrata vox est,ut
Chrysostomus horn. 13 in EfiisL ad Hehr. pag. 828,
baplizutos [CXV1J efc catechu raenos dislinguens,
priores appellet «pwti^{x!*AOo^. Bona vita inquifc,
nihil melius*.*: Itz\ Qtoxi^apivw^xoulr! xttTif^otfjjLa-
vwv. Secundo, iidem qui !piux'.t/jfj.£va f ., allero no-
mine dtcebanlur ^sntxiJ^uMt. In Constit. apost.
modo hoc, modo illo nomine ceovpellantur lib. vjh,
cap. 8, et lib. in, cap. 17. Facundus lib. ix. c. 3,
citat Theodori Mopsuesteni librum Ad baptizatos ;

cognitione imbuuntur, nee desunt probabiles ita ]} qui actione 4 concilii v, perpetuo inscribilur Ad

ex i slim audi rati ones : nam ea est vulgata verbi
cpioxtfesv significatio in Dibliis LXX, IV Keg. xu,
f 2, de Joiada ponlifice regein ioas puerum suis
consiliis ac pr&ceptis instituenle et monente dici-
tur, £W>~i<tev %\>~b'j 'lwBae 6 lepcu;, et cap. xvn,
^ 28, de sacerdote Samaritano ad Chutaeos legem
Domini docendos m is so, vj v oo>x(£wv orjitiu^ it£>c
yoorfi&ii xov K%iov, Ecclesiastici xlv, $ 17, gr.
Vulg. de Aaron e : 'Ecwxev afxov o'.oajai xov 'laxtuo
xa jxapTupia, xa: Iv vouq> auxou (jwtIwi 'Iapa/X.
«DeditillumDominustUdoceretJacobtestimonia,et
« in lege sua illuminaret Israel. » Hinc verbo (ftox:££iv
Patres pro erudire passim uluntur. Vid. Cyrill.
Alexandr., lib. i in Joan. cap. ix, p. 73; synopsim

baptimndos : habetur nimiruiu rp?>; xol»; prnxt-
topivouc. Apud Cyrillura nostrum in titulo cat. 1,
loco ^toxt&jfjti vwy, ierlur in codd. Hoe et Casuub.
jj-xim^ojjiiviov, atque in titulo catechesis 7 legebat
Grodeeius <puiTi£oiji£v<Av £J (3aitxi£ofji£vi*iv, quaudo
vertit, illuminalorum seu baplizatorum. Quid quod
Cyrillus ipse, qui auditores suos <pam£oix£vwv vo-
cabulo compel Lit, allero etiam eosconvenitjcat. I<>,
n. 26, MiXXet irzl a'i t to* pxzT*,£o*pL*vov, oQavsiv f,
X^pK- 4d tc quoque qui bapiizaris, vel paTtx'.^jJtsvoc
diceri$ } perventura est gratia. Tertio exurt^usvot hie
dicuntur, ii apud Chrysostomum oral jontbus num.
22 a nobis citatis appellanlur r A jasXaovts; tpto-cf^ea-
6ai, illuminandi, A lie lor hoiftiiuo iu evangelicam

Athanas., n, 17, pag. 145; Theodoret., in lib. II q paralolam de operaiiis in vinearn coniuctis, Ope-

Paralip.. pag. 384. Cyrillus ipse in huuc sonsum
cat. 18, ii. 32, loquens de necessaria inslitutione a
se dan da accessuris ad mysteria, ait, x^ opitxi^
ty' y /Jfi ^'-* T0 ^ ^^T 0u x ^ S'.oa?/.aX»a< ourct^opiv*/^,
« A uiiuavestrapriu$ per doctrinal vcrbum illumiiia-
« la.» Propriusadhuc ad rem no strain S. Maximus ad
bsec verba pseudo •Dionysii De cadesd hierarcfi, c.
3, ii. 2, 'EwsiSri xa^K, haec habet p. 40 : To-xjTtpoo-t-
'•••■:«<; 6:t (ponl^saOai *^n yvuxrst xtov OsTwv Ppayiov.
Accedentes ad bapusnia ilium in ari oportet co-
t.gnitiuneniilivimuurn Scrip turarui'u.» Ac pauloinfe-
rius ad verba auctoris xouc (jeb (ptoxf^eaxat, iterum
ait ; 27jjji£(tucjrat 6'xi xo ^>a)X',j|xx Ttpo xo5 pa-irr;iJ v ui<3txO';

£?xiv. Ao^a i Humiliation em prcecedere baptismum

rum Cliryso^t. torn. VI, p. r531>, baplizatos dislin-
guensia baptizandis, illos vocat itc^ta-^orjxivou;, i7-
luminatos, hos <ptuT:787;7o*A£vou<, itluminandos.
Tandem in Euchoiogio, cum baptizandi appellen-
tur ^tuxt^ptsvot, quasi ad explicationem hujus vo-
cis pag. I9u, 196, 343,344, dicunlur ol upo; xo
!pwx4j|xa euxp£7ti^|Jievot, ^ui" a4 iiiuminationem pr/c-
parantur. fvx quibus omnibus constat baptizan-
dos did ilium in un do $ a bap Lis in o cui instrueban-
tur.

2o. Hogabil uljqui§, eccur ctuxt^ofjievoi et 3a-xi-
'tfixrm tempoiis proDsentis appellutionedicerentur.
Nulla forte alia r -quirenda ratio est, proctor pro-
miscuum non in Scrip tura solum sacra et Sanctis

ubi vidclur ulluderc ad iiomen et statum <ptoxt!;o- Palribus, sed etiam apud profanos et in omnibus
jxivcuv.qui necessariisinstitutionibusad baptismum pene linguis pnesontis pro futuro temporisnsum.
paiabautur. At ego magis credidorim Maximum ad
banc loquendi rationem inductum esse, ex usuec-
clesiuslico baptizandos <fi*m£oijisvwv nomine com-

pellaiuli quam appellationcm ipsam banc ab in-
stituliune baptizandis data derivalam, Mibi enim
semper placuit, oojxitop.svoj<; hie sign ill care eos qui
baplixanlur : qua me in sententia gravissimae ralio-
nes confirmaverunt. Prime. Celebris ilia et pro*
omnibus usurpala baptismi nuncupalio, qua o«o-
xit;x'>h seu illuminatio dicilur, proprio sibi nomine
et per excellenliam altributo, ut ait Naz. orationis
19 init., pag. 6^8. Cyrillus commuuem usum se-

Qua licentia neminem auclorem novi qui liberius
abutatur, quam Cyrillus noster ; qua) res in inter-
pretando non parum milii facessivit negotii. Alia
tamen alTerri causa potest, qua^in Ecclesia Jeroso-
lymitana majus ad hue pondus liaberet ; nimirum,
baptizandi certa spe atque exspectatione baptismi,
quasi jam baptismum su<ciperent, spectabantur :
vel potius eorum status, quo exorcismis, poeniten-
liselaboribus, aliisque pietatis exerciliis puraaban-
tur, ct secretiorum Christians religionis doctrina-
rum communicatione erudiebantur, velutanticipa-
tus quidam baptismus,ac qusedam baptismi inchoa-

149

DISSERTATIO II,

130

tio habebatur. Certe baptizandos Cyrillussic multis A eos qui illuminantur, vel baptizanlur ; aut ut non

locis alloquitur, quasi baptismi bona jam pragusta

rent ac perciperent, Catcchesim primam ab his

verbis inchoat. Novi Testamenti discipuii, ac mysie-

riorum Chris ti participes nunc quidem vocation* ,

paulo post vero etiam gratia. Ait procat. n. 1, eos

\am Spiritus sayicti ftaqrantia aspiratos ; et num. 6,

Spinium sanctum inhabitantem, men tern ipsorum di-

vinam domum efficere ; n. 13, Ecclesia: filios factos

esse postquam nomina dedisscnt; catechesi 11, n. 9.

jam filios Dei effici. Ncn, inquit, sicut voso illumi-

nandi t nuncefficminifitii Dei,efficimini enim [CXVII]

et vos filii Dei. Catechesi i3, n, 23, ait jam acci-

pere remissiouem peccatorum. Accipis nunc remit-

sionem peccatorum, etc., quo in loco prsesenti lem-

indiligenler a Bollandistis observatmn, illumhiari
vel baptizari incipientes: quae nuncupatio max i mo
conibrmis cstalteri a me numero superior! ullalu)
rationi, cur vox Gr®ca non fuluro scd pnosenli
tempore posita sit. At in appellatione communis
usus, vitanda circumlocution vocabulo uno uten-
dum fuit, ne dicam, pr®sens iilud tempus ad fulu-
rum reducendum esse. Restabat ergo vox illumi-
mndi, in qua acquievi. Coteleriique auctoris ma-
xime accurati auctoritate me prolcgo, qui voeein
^tiiti^fjievoi in Constit. apost. lib. via, c. 7, 8 et 35,
itainterpretatus est. Clarumexauctoritatibusn.2i-
adductis ocot i^o |i£vot, idem esse cum |xii/>*>vxsc'f''>-
xi£saOat, ctoxivQ^adjJievoi irpoc to <p<OTiff|xx sGxpm:-

pore, meo judicio, utitur pro futuro. Nempe ani- « £oy.tvot. [CXVHIJ qu® omnia futuri sunt temporis.

mam ipsorum per exorcismos a peccatis purgan
ait, procat num. 9. Imo etiam cat. 18, n. 26, non
timuit eos jam regenerates in Ecclesia dicere. Mi-
rari ergo jam desinamus, si etiam cat. 12, num. I,
videatur eos dicere jam Chris ti immolati earn i bus
vesci ; tametsi id de solis fidelibus dictum cxisti-
mem. Tandem, cum in Ecclesia Jerosolyrailana,
catechumenorum dim Use nomine, communi cum
baptizatis fidelium nomine censerentur; quasi eo-
rumdemcum ipsisbonorumparticipationeconjun-
cti,utijam baptizari incipientes spectabantur. At-
que ea quidem ratio probat optime et feliciter fa-
ctum,in Ecclesia in prim is Hiero sol ymi tana, quod
baptizandis appellatio <fcoTi£o t u&vot et panxt^fjievot,
non futuri sed prsesentis temporis attributa sit: at

Hieronymus qu®dam verba commemorans in epi-
stola sua3B epistol® a Joanne Cyril li successors ad
Thcophilum dat®, vert.it ii$ qui baplizaudi aunt,
Grcecam vocem, quam ex usu Ecclesice Hierosoly-
mitan® fuisse exist imo ocoxi^opivoi; vel panxifts-
pivots. Sed jam nimium de illuminandis.

27. Altera catecheses Cyrilli, post Pacha et sus-
cepta una nocte tria baptismi, sacri christnalis, et
Eueharisti® sacramenta, ad neophytos dicta) sunt,
ad explicandam eoium mysteriorum, quauionnisi
baptizatis declarari fas erat, vim et potestatem.
Habit® sunt singulis hebdomads paschalis diebus
incipiendo a feria secunda. Du® catecheses expla-
nandis baptismi c®remoniis tribut®, sacramenlo
chrismatis una: Eueharisti®, du® reliqu® ; qua-

earn rationem in ipsa appellatione sancienda pro- ^ ram prima veritatem pr®senli® Chrisli in Kuclia

visam et consideratam.ut eo potius modo vocaren-
tur fecisse, valde addubito ; et ex adductis a me
numero superiors vocis '.pwxt£<$ii.Evoi ad veriorem
sensum reducend® rationibus, in hac pr®sens
tempus pro futuro simpliciter positur existirao.

20. Fixa hujus vocabuli significatione, jam faci-
lis determinand® hujus in terpretationis Latin® ra-
tio. Ac primum onmiuo amolienda est Grodecii,
qu® in sequcntibns editionibus retentaest, inter-
pretatio iliuminati, Fa! lit enim Grace nescientes;
qu® non verbo '-pioTt^ouievoi pr®sentis temporis,
sed verbo T£<ptuxt?iUvov pr®teriti, responded ac
pr®teritam etperactam, non pr®sentemil!umina-
tionem designat. Pr®terea eadein est vis et idem

ristia, altera ordinem sacr® liturgi® ex p Ileal.
Sextain catecbesim promisisse videtur cat, 18,
dum. 33, qu® tota in moralibus documentis,quo-
modo vita in posterum digne transigenda esset,
versaretur ; at earn non habemus. Credo exhorla-
tionem fuisse, Sabbato pascbali, cum alb® Yestcs
deponerentur,habitam: quales apud Latinos mult®
exsistunt,et nonnull® adhucGr®corum supersunl:
qu® quoniam nullam sive dogmatum sive sacra-
men torum exposi tionem contineret^ absolulo in
catcchesibus viginti tribus Christian® instruclionis
®dificio, ut ipse Cyrillus ait cat. 23 initio, in col-
lectione catecheseon videtur pr®termissa. Inscri-
buntur catecheses mystagogim, quasi mysteriortnu

usus ambarum vocum cpwT^4txEvo«. et £«Tru£6|AEvot. D seu sacramentorum secretiorem nolitiara tribu.cn-
Quam autem huicloco alienum sit, ut paitrt^^evoi
vertatur per baptnuti, et de iis qui nondum sunt
baptizati dicalur, nemo non videt. Idem de altera
similis significationis voce judicium. Tandem apud
Latinos vox iliuminati. propria neophytorum ap-
pellatio erat. Aug. torn. V, serm. 120, num. 3, de
iis loquens, isti albati, iliuminati, audiunt per me
verbum tuum : iliuminati, enim tua gratia assi stunt
libi. Latin® lingu® inopia facit ut passivo pr®sen-
tis temporis participio deflciamur, nee uno verbo
ad litterara voces ? out '.££ neve, et Baitxi^fisvoi red-
dere possimus. Utendo circuitione dicere possumus

tes. Catecheseon titulo eas compellat Cyrillus cat.
IS, n. 33 ; at in ipsis catechesibus uonnisi mysUi-
gogicarum nomine designare solet. Utraque sub
appellatione citantur ab auctoribus. Multos habe-
mus similis argumenti Lalinorum Patrum sermo-
nes, pauciores ac nullos pene Gr®corum. Sunt
Gaudentii Brixiensis et nonnuilorum aliorum al
neophytos, Augustini aliorumqne sermones ad in-
fantes de sacramento altaris, et de ponendis albis
vestibus. In appendice Augustiuiana exstani ser-
mones aliqui de mysterio bapiismntis post Pascha
dicti,sed nullum opus est, Cyrilliauo simile, quod

151

DE CATECHESIBDS S. CYR1LLL

152

omnem neophytorum institutionem ex ordine A. additur et de h&resibvs. Fuse revera Cyrillus agit

contineat, dilucide expositam, prseter S. Anibro-
sii librnm De mysterus, et sex apud eumdem Sa-
cramentorum libros ; quibus in volumen unum di-
gests sunt eonciones diversis diebus consequen-
ter habita).

28. Singulis catechesibus tain illuminandorum
quam mystagogieis, procfixi initio sunt tituli cate-
cheseos argumentum continentes: una cum primis
verbis lectionis iliius ex scriptura, quam auclor
prius in conventn lee tain sibi pro orationis them ate
praMixit. Tituli illi simul collect! redact! sunt iuin-
diculum, qui in manuscript-is corpori catecheseon
prapoiii solet. Procatechesis et argumento et le-
ctione caret;in nonnullis taraen indicibus hoc ipsi

de lueresibus qui uiiitatem Dei oppugnaverant :
sed ex consueto more suo,quo dum singula doctri-
ne nostrcc capita expnnit, simul et oppositas ha>
reses recenset. Qui idcircotitulus singulis pene ca-
techesibus eadem de causa iuisset quoque ascri-
bendus. Adhaec non solas hscreses in catechesi
sex la impugnat Cyrillus, sed ante eas etiam paga-
norum muUiplicatas divinilates: dieendum igitur
fuerat, et de polylkeia et de hxresibus. Tandem ca-
tech. 15, pro argumenlo liabet verba symboli de
Chrislo venturo judice, etc., quibus totus con tine-
tur orationis scopus ; additur tamen el de Anlichri-
sio ; qua) res a Gyrilio prolixe re vera, sed occa-
sione et ex respeclu ad pnecipuum scopum tra-

affigi tur argumen turn, Ttept so* jiyj -sipdacu, de von g ctatur. Cyrilli ergo non putem eos inscriptions,

tentando. G&tachesjs 19 et 23 lectionem habetargu-
menturnnullum.In argumenlo recitari solent verba
symboli, qua) in subjecta catechesi exponunlur.
[CX1XJ Plurimis id unum pro argumento est ; in
paucis recitantur et verba symboli quce expouun-
tur et materia quae tractalur. Id pene sextaj ac
quintan decimae catechesi proprium; sunt cateche-
ses qu/rdain, quce propter inajuS et generate argu-
mentum, peculiar! shabent ac minorestitulos, sin-
gulis catechesis sectionibus prcefixos earumque ar-
gumentum indicantes. Id in sola pene catechesi
quarta, et in sexla, in qua unus esttantum minor
titulus circa medium eatecheseos, de hxre$ilws t
Titulorum Uloru.ni eadem est cum catechesibus
antiquilus, et ab iis qui primi catecheses descri-
psere sunt positi. Nam ab anliquis ciUuitur, in
primis a Theodore to, qui quartam catechesi ni oi-
tans, non solum argumentum geuerale de decern
dogmatihttSy sed etiarn peculiarein sectionis a se ci-
tato? titulum de generatione ex Virgine commerno-
rat.PraHerea in iis coutinenlur ipsa verba symboli
Jerosolymitaui,qualia a Cyrillo referuntur. Deinde
vero quas unietuque catechesi lectiones assignant,
e«e sunt revera qu;n ante catech*>sin)lecta?fuerant. #
quas, ut infra di<:.a:u, ad arbitriuui catechistu) de-
lectas,deseripiores rescire non poterant, nisi ipsi
audivissent. Eas autem iuseriptiones Cyrilli ipsius
non esse, his duabus rationibus approbari videtur:
1° quod verba symboli alitor interdum in iis titulis
atquc ab ipso Cyrillo referuntur; 2' quod ipse au

sed librariorum, ac notariorum, qui catecheses ex
ejus ore cxeeptas scrip lis consignarurt.

29. Quod ad lectiones Scripture attinet, eas op-
tiine in i nscrip lion i bus assignatas esse fidem facit
Cyrillus ipse, qui eas plerumque in ipsa catechesi
suo testimonio continual, lectumque fuisse ait,
quod in inscripttone ledum coin mem oratur. [GXX]
Sola procatechesis lectionem initio prefixam non
liabet, quam vis ccrtissinie pnveessissent lectiones
sacra), ut apparet ex n. 4. propriam tamen lectio-
nem non habuit : cujus rei causam hancesse con*
jicio, quod in Dominica die ad diniissiouem iilu-
minandorum habila fuer.it, posl . recitatas ex ordine
et explicalas in concione publica Veneris et Novi Te-
stamenti lcctioues,quod sane sufTecisse videbaiur.
Eee catecheseon lectiones, non ex cunsucto lectio-
num in Ecclesia habendatum ordine surnpta), sed
ad concionantisarbitrium pro tractandi argumenti
qualitateselccta). Id unus conlirmare potest Cyrilli
locus cat. 14, n. 24, quo ait, divina providentia
factum esse, quod cum post era die secundum ordi-
nem verborum symboli de Ascensione Domini die-
turns esset, lectio in synaxi Dominica die ex ordine
annuarum leclionum habila, ipsi anlicipandi hu-
jus argumenti occasionem et locum pregstifeset.
Ex quo con se qui tur cwteras lectiones, qua? in cu-
jusque catechesis argumentum mire quadrant, ex-
tra ordiucra annuarum leclionum dcJectasesse.ac
revera nullus in iis lectionibus librorum ordo ob-
servatur : modo ex prophetis, mode ex apostolo

ctor quandoque suae argumentum digesturus aliter D Paulo, modo ex Jobo, modo ex Catholicis Episto-

lis, nulla certa serie sumuntur; sed oinnes ad rei
dicendaj argumentum accommodala?, Lectiones em
non videnlur admodum fuisse proUxm. Breviores
prajserlim catecheseon mystagogicarum.Cum enim
in tribus primis initium et finis leotionis assigne-
lur, catechesis nonm decimw lectio sex noslris ver-
siculis absoluta : catechesis vicesim®, et vicesima;
primai, versiculis octo. Paulo longiorcs pi turum
catecheseon lectiones ; verbi gratia, cat. 11, cum
iu litulo indicetur lectionem ab ipso Epistola? ad
llebi'ttos exordio inchoatam, ex ipsa catechesi con-
stat, non solum versiculum sextum, n. 4, sed et

fuisse videatur. .Nam in nonnullis catechesi bus,ar-
gumento generali ettotiu* ealechesis scopum con-
tine nti additur argumeutum peculiar*;, quod nou-
nisi obiter et ex occasione in catechesi tractatur.
Secunda catechesis inscribitur, de pa&nitenlia et re-
missione peccatorum : hoc generate et complctum
orationis argumentum. Additur tamen et de ad-
versariOy diabolo videlicet; qua de re solum iu
peccati causas inquirendo ex occasione aicit au-
ctor nuiueris 3 et 4. Sextaj catechesis inscriplio
est de monarchia Dei, quod revera ipso Cyrillo
teste cat.7, n. I, hujus orationis argumentum est ;

153

BISSKRTATIO II.

154

octavum et nonum, n. 15, lectum fuisse. Ante ca- A nobis catecheseum 347, in quo propterea acquic-

techesira 13, to turn Isaiac caput lui, quoprophelia
passionis Christi continetur, videtur ledum fuisse.
Ex catechesi 15, n. i3 et. 21, constat to turn fere
Danielis caput septimum fuisse prmlectum. Item
ex cat. 18, num. 11 et lo, totum Ezechielis caput
tricesimum septimum. Inutile est monerelectiones
illas per lectorem recitatas fuisse.

CAPUT V.

Quo anno precise el anni tempore <iicl% sunt cate-
cheses : guibus diebus, et fwris, et guo in toco ;
ac de tola conventuum illoruni forma.

30. Non una est seu veterum seu recentiorura
auctorum, de anno quo Cyrilli dicta) sunt caleche-

scit Tillemontius. Non ita tamenpra?ciseCyrillum
amies numerasse crediderim, ut annum unuru ut-
tro citrove nobis excurrere non liceal ; quamo-
brem anno magis 348 habjtas esse catecheses cre-
diderim, his de rationibus.

31. Prima, quo anno Cyrillus catecheses habuit
maturum Pascha fuisse videtur. Nam catechesi
18, qua* Sabbato sancto certissime est pronunlia-
ta, sic loquitur num. 7, quasi adhuc in media
hicme posifcus, quod certc in illis mcridionaJilms
parti bus mirabile est. Hi her num. ^ in qui I, tempus
est> ut vide* : stant nunc arbores vetttti mortuss :
ubi enim nunc fclia ficus, ubi vttis uvw ? Nee alio
fere mo do initio Quadragesima? loeufus erat, in-

ses, sententia. Auctor adnotationis chronologies* R tegrum ante mensem, cat. 4, n. 30. Vides ut arbo-

indiculo catecheseon a. nobis edito subjectasnume-
rat annum ab adventu Christi secundum Augusta-
num codicem 352 : secundum codicem Ottobonia-
num et Grodecianum, 332. Quoinodo hie auctor
annos a Christi adventu numeret, incertum.Itaque
inutilis cum per se, turn ex varietate lectionis,hu-
jus scriptoris alioqui recentioris atictoritas.Theo-
phanes d ictus catecheses put at. occasiono crucis
sub Constantio in ccelo visas, cum multi hoc mi-
raculo permoti baptismum requirerent. Apparuit
crux [CXXlJMaio mense an, 351, etcum cateche-
ses in Quadragesima dictac sint, in hac hypothesi
ad annum 352 revocanda>. Bollandistrc auctoritate
chronologies adnotationis secundum (irodeciiver-
sionem leotae adducti, annosquc ab adventu Chri-

rr$ nunc tot mensibus sine fruclm et foliis perstant*
Non ergo tardum illo anno Pascha erat. Atqui ah.
347 incidebat Pascha in diem Aprilis duodeci-
mam : quo tempore arbores et ficus in Palaestina
foliis adhuc destilutas fuisse prorsus incredibile
est ; cum alioqui annu3 extraordinaria hieme, at-
que ultra tenninos producta, insignis non esset.
Nam Cyrillus cat. 14. n. 10, paucts post a»quino-
ctium diebus loquens,tellurem floribus plenum, et
omnem herbam modo germinantem observare ju-
bet. Si paulo tardius Pascha fuisset, sese ab illo
tempore frondibus arbores vcsliissent. Anno autem
348, Pascha die tertia Aprilis erat; quod cum il-
lis hiemis i*eliquiis minus disconvenit. Multo mi-
nus in annum 349 conjicere catechises [GXXU]

sti, de annis ab ejus ascensione interpretantes, ^ possumus: quo anno Pascha 23 Aprilis celebra-

catecheses conferunt in annum 364 vel 365. Tho-
mas Millesius catecheses ad an. 350 refert, pro-
pter bellura Mesopotamicum cat. 15, mun.ftl: Til-
lemontius ad annum 347, propter septuaginta an-
nos quos Cyrillus a Manete etapsos raomorat cat.
6, n. 20. Has sententias omnes non operose refu-
tabo, Theophanis et Hollandistarum jam rejecta
opinio est, cum probavimus supra cap 2, num. 10
et H, aitatern catecheseon medio saeculo quarto
tardius assignari non posse. Ne anno etiam 31>0eas
attribueremus, obstare dixim us Constants mortem
hoc ineunte anno interfecti (Jul. orat. 1, p. 47),
quo? ad Constantium in Oriente degentem sub hie-
mis finem perlata est. Porro Cyrillus eo tempore

batur. Anno 2\S Pascha erat 23 Martii, vel ex Vic-
torn laterculo die ejusdem mensis tricesima. At
catechesis decima quarta cum diceretur, jam ante
paucos dies cequinoctium tran sac turn erat, et in-
choatus Xanthicus mensis ; eujus milium 25 Mar-
tii citius poni non potest. Quod si Pascha *o anno
30 Martii ponatur, catechesi 14, qua* feria secunda
pronuntiata est, num. 24, non alia potcrit assi-
gnari dies prater vicesimam quartam Martii, qu®
extra Xanthioum erat. De anno 345, quo Pascha
in diem Aprilis septimam incidit, nihil dico ; ea-
dem ratione rcfelli potest qua annus 347. Itaque
in anno 348 acquiescendum videtur. Secundo, hel-
ium Homanos inter et Persas cat 15, n. 6, comme-

dicebat, quo plures simul imperatores reipublira? D moratum, melius anno 348 convenit. Nam aucto-

Romanao prmerant. Nam cat. 23, num. 8, ait in
liturgia sacriftcium offerri pro imperaloribus or.io
PatffiXtuiv, iique imperatores erant, qui sanctam
Resurrectionis ecclesiam, cum patre Constantino
exstruxerant etexornaverantcat 14, d. 14. Ne an-
no 344 antiquiores existimenlur, obstat, quod ait
cat. 10, n. 10, Persas pro Christi nomine rnori.
At Persica persecutio ccrpit tantum an. 344, se-
cundum meliorcm computandi rationem. Cyrillus
cat. 6, n. 20, a Manetis exordio annos numeratlO^
qui additi ad annum 277, quo Manem in Romano
imperio primum prodiisse constat, annum dant

res gravissimi secundam Nisibis obsidionem anno
346 consignant : banc porro secutas inter Romanos
et Persas induciae , quibus non multo post Persa-
rum perfidia violatis iterum recruduit helium, et
commissum ad Singaram praelium anno 348 ex
Fastis Fdnlii et Hieronymi Ckronico ; quamvis Ju-
Hani Augusti orat i, pag. 47, repugnet auctoritas,
pugnam banc sex ante Constantisnecern annis col-
locantis: sed in numeralein notam viiinm fortassis
irrepsit, Cyrillum autem loqui pulamus de appa-
ratu belli, qui pugnam a?late commissam anteces-
sit. Singariticae vero pugnaa in annum 347 confe-

153

DB GATEOHESIBUS S. CYttlLLI.

156

renda? nulla ratio est: alioqui nullum pene indu- A existimamus prima quam vocamus Quadragesima

ciis post solutam Nisibis obsidionem pactis rclin-
quis locum. Sed ipsa Nisibis obsidio anno 34-7
collocari potest, ac belluin illud de quo Cyril lus
loquitur, existimari. Earn rcvera obsidionem I lie-*
rouymus in Chronica ad annum 347, decimo Con-
stantii anno consignat. At in nonnullis mss. pro
decimo iegitur none. Theophanes quoque Nisi bi ta-
na m obsidionem ponit ante eclipsim, qua* anno
346, scxtaJunii die contigit. Censemus igitur anno
347 belluin nullum fuisse in Mesopotania, servata
interim induciarum anno sequente violator uni fi-
de. Hoc autem argum en turn praDcipiieTillemontium
petit; qui cum in Historia imperatorum Nisibitame
obsessionis solulionem anno 346, et Singariticam

Dominica pronuntiatani; quod suasit ilia species
coetns ccclesiaslici descripta num. 4, quao nonnisi
synaxi majori convenirevideatur. Procter banc au-
tem, bull am Dominica die habi tarn con semus; nul-
lum certe liujus rei ex s tat vestigium. Contra cate-
dieses itaCyrillusvideturdistinguere asynaxibus,
ut diversas prorsus actiones; ac studium baptizan-
dis utrarumque re rum commendat, cat. 1, n. 5 et
6, et procat. Catccbesi decima quarta num. 24, ait
se in homilia Dominica? diei, cum propter o nines
diceret, specialius tameti ad baptizandorum profe-
ctum et instructionem, orationem suarn accomo-
davisse. Quod de bac Dominiea,idera de cantoris di-
cendum reor; in qui bus non aliter pro baptizandis

pugnam anno 348 ponat, suam catecheseon anno g diceret, quam oration i ea intermiscendo, qua) illis

347 in modi is induciis neeessario habitarum cpo-
cham tueri non potest. Tertio, Cyril lus comme-
morat cat. 15, n. 7, gravia episcoporum, clerico-
rum et Ecclesiarum dissidia, ad sanguincm usque
an i mo rum fervore producto : satis, fateor, ante
annum 347, turbarum in Kcclesia fait, ut ita pos-
set Cyril lus loqui. Verum sub flnera hujus anni,
scisso in duas partes Sardic&nsi concilio, cum e-
piscopi ambarumpartium sese mutuis anatliematis
perculissent; major ad hue piorum ofTensio, cas-
desque inulto quam antea violent? us consecutaj.
Quod Cyril lus ibid. n. 9 t utramque partem accu-
sal ; banc quidem Chris ti ad creaturarum ordinem
relegati, illam vero Filiopaternitatis assert®; non-

utilia fore prospiciebat. Eadeui de causa nullam
quoque Sabhatis dictam catechesim puto, cum his
diebus jejuuium solveretur, ceiebrareturque litur-
gia. Catechesis 18 Sabbato sancto habita est, sed
unum illud to to anno Sabbatum jejunabatur ; nee
ulla esl in ceteris catechesibusnota,quaullam Sab-
bato pronuntiatam colligi possit, Catecheses pri-
mam, secumlain, tertism, et quarta m in priore he-
bdomada ponimus, quoniam in quarta num. 3, in-
ter banc catechesim et bap Us mum auditorum,infr r-
C€$surum t ait, totius Quadragesifnss intervallum.
Quinla etiam catechesis in oadem hebdomada for-
tassis comprehendenda. Catecheses sexta,septima
et octavo, consequentibus diebus proiiuntiatao ; et

miilam ut ita loqueretur occasionem ipsi submi- p consequenter secunda*, vel tertiao Quadragesimal
nistrare potuerunt, mulme ea de re Sardicensium hebdomadi assignanda). Notaiu nullam habeinus

etPbilippopolitanorum prsosulum in litteris suis sy-
nodici s accusationes, atque ut meliori causa* non
satis foquus vidcretur, efficere potuit Marcel li ab
Sardicensibus magno studio suscepta defensio ;
quern [CXXillJ Cyrillus pro certo et cxplorato hae-
retico habebat, cat. 15, n. 27. His rationibus an-
num 348 cuivis alteri catecheseon epocba) praefe-
rendum existimavi. Liberum tamen relinquimus,
ut anno 347 eonsignentur.

32, In Quadragesima diotas esse catecheses, o ni-
nes pene paginae clamant. Quanquam autem sexti
s^culi initio, constaretllierosolymis Quadragesima
septem jejunii hebdomadibus, ut fidem facit Petrus
hujiis Ecclesiaoantistes, infragmento abDamasccno

diei, quicatechesi nonce attribuendus sit. Ka forte
sola tertiaa hebdomadi adjudicanda. Sed decima,
undecirna etduodecimalribuiscontimiis diebus de-
clamata) ; atque idcirco in tertiam vel quai tarn
Quadragesima? hebdomadam cont'erendm. Inter de-
cimam lerUani et quartaindccimam catechesim dies
aliquot intercessere, ex catech. 14, num. 1. Cate-
chesis iCXXtV] tertiadecima forte una per to tarn
hebdomadam quintam dicta. Catechesim quartam-
decimam quae postridieOomiuics habita est ineunte
mense Xaulhico, paucis post aujuinoctiura vernum
diebus, fieri® secutidse maj oris hebdomada) assigna-
mus, sequendo conslitutam a nobis, ut omnium

maxime probabilem, catecheseon epocham anni
ad calcem orationis de jejuniis citato lorn. I nov. D 348. Ac consequenter eadem hebdomada ponenda?
edit. p. 504, quod de Ecclesia etiam Alexandria sunt sequentes omnes, usque ad decimam octavam
diei potest ex aliisauctoritatibusabeodem una pro- quao Sabbato sancto dicta est certissime. Nullaest

ductis , Cyriili tamen tempore, utraque Ecclesia et
AlexandrinaetHierosolymitana,sexhebdomadis,et
quadraginta solummodo diel>us constante Quadra-
gesima utebatur, uti probavimus extrema ad cate-
chesim tertiam nota. To tarn Quad rag osi mam occu-
parunt decern etocto catecheses. Quibus autem die-
bus singula? pronuntiat® sint, licet nonnihil cade
re in monitione cuique pr®(ixa dixerimus, omnia
tamen hie, uovis aueta observationibus seu potius
conjecturis, colligenda judicavimus. Procatechesim

quo die catechesis quinta decima et sexta decima
dicta? sint nota. Septima decima paucis diebus ante
festum Paschatis habita, num. 20 et 34 Quod si
cui displicet tot catecheses una majori hebdomada
peroratas, in annum 347 easconferat per me licet,
etinextremas Quadragesimaohebdomadas, omnes
a quarta decima ad octavam decimam catecheses dis-
tribuat. Quod ad mystagogicas attinet, omnes in
Paschali hebdomada prcnuntiat© sunt, a IVria se-
cunda ad sex tarn, qua die pronuuliata c^t postrema

157

DISSERTATIO IL

438

33. Jam quibus horis catecheses dixerit auctor, A dimitteret, cat. 16, num. 4. Sed illud qumrilur, in

indagandum my sta^ogicae post synaximhabitao circa
meridiem, cat. 18, num. 33. E catechesibus illumi-
nandorum, deciraa octava matutinis horis sub flu urn
sacra; vigilia) peroratu. Procalcchesin die Dominica
In media liturgiadictam putamus : c?eterasqua> fe-
rial ibus diehus habiUe sunt, sub vesperam. Quam-
quam aulem in Quadragesima condones interdum
quotidie duse, altera raatutinis horis, altera sub ve-
speram habere ntur; utex homiliis Basilii in Hexa-
emeron, etnonnullisS.Chrysostomi patet: consuela
omnibus fere locishabendcB synaxis hora erat anona
ad vesperam, seu,ut numerare solemur,a tertiapost
meridiem Iiora. Epiphanius Expos. ftdei y num. 22,
ait, synaxes quadragesi males ab hora nona adve-

ipsane Resurrectionis ecclesia et navi, an in por-
ticu ejusdera. quodnonnullis placuit, aut potius in
baptisterii vestihulo dicta* sint catecheses. To ta eo*
rum, qui in portion dictas auUimant, ratio estquod
calechumenis in ecclesiam ingredi non licet; qua
re nescio an quidquam dici possit inscitius. Nam
omnibus, etiamgentilibus, licebat in ecclesiasacras
lectiones et condones audire : tanturoamissafide-
lium cxcludebantur. Id innumeris auctorem Hocis
probari posset, sed unutu adduco ex Cyrillo testi-
monium procat. num. 4, in quo, si quis forte mala
voluntute dedisset ad baptismum nomen, hortatur,
ut ex conspecto cactus ecclesiastici ordine et com-
positione, assistentium raodestia, lectionum etsa-

speram usque celebrari solitas. Palestina^acCypri g crarum prajceptionum ordinata sorie, reverentia

tactus meliorem animuin suinat. Captizundis ergo
adittis dabatur ad conspicieiulas synaxes. Num. 15
ejusdem ait clausam esse ecclesiam, eosque omncs
intus. Iliec porttcui patcnti etaperUe prorsus repu-
gnant. Probabilior forte videbitur altera de vesti-
bulo baptisterii sententia. Cyrillus ab ipso proca-
techesis initio, num. 1, haoc liabet: Jam circa veali"
bulum regix cofisiUistis: quod ex loco parallel o
cat. 19, num. 2, de vestibulo baptisterii intelligen-
dum. Prcoterea, mos i lie in pluribusEcclesiiserat,
ut non in ecclesia, sed in baptisterio,aut ejus vesti-
hulo symbolum traderetur. De Medio lanensi Ambr.
episl.. 20, num. i, Pout lectiones alque iractaturh,
dimissis cutechitmenis, symbolum aliquibus compe-
teniibus in baplnieriis Iradeham basiltcw. De Orien-
talibus quibusdam AxmsUxshisSinix'ila Anagogicarum
in Cenesim contemplultonum lib. iv, sacerdos eos in
vestzhuiis, inquit, catechen initial et insufftat ventum
qui expel (at decmones, qui habitant in generalione
peccati ; demum in eodem conventu patet Hirosoiy-
mis celebrates iuisseexorcismoset calecheses, pro-
cat, num. 14. Gum vero in cadem ecclesia abre-
nuntiationes ante baptismum factasconstetin vesti-
bule baptisterii ex cat. 19, num. 2, idem quoque
de exorcisinis toto Quadragesima tempore factis
cxistimandumvidetur. Nihil isthaao nccessmio eon-
cludunt. Locus ex procatcchesi num. 1, nihil aliud
forte est pneter translationem acmetapborani.qua
significat auclor baplizandos datis nominibus velut
in baptisterii vestibulum introductos, uno tantuni

consuetudiues exprimebat.JoannemChrysostonum
Antiochi^ in Quadragesima po meridian is horis con-
cionari solitum probant ejus homiliffi ad populum
Antiochenum nona et decima ; quarum initio va-
nam eorunx superrtitionem tollit, qui cum prrepe-
diente infirmilate nonjejunarent,pransiadsynaxim
et audiendum Dei vcrbum accedere formidabant.
Idem tauien homilia de diabolo tentatore, num, 1,
no v. edit. torn. II. pag. 261, meminil sermonis a
se ante duos dies matutinis horis habiti ad bapti-
zandos,de abrenuntiatione et paclione cum Christo.
"Ov xoct eojQev icpo<; tob; jiuaTaYorfouuivo'JS 6*wjasv
#Tt rrepl aitoxcryitf *cd 30VT<r('7js oicX&'YGj.ftsOai ao-
xoT<;. In eodem sermone superius, se jam secundo
eadem die orationem habere commemorat, cum
etiam matutinis horis disseruisset, Erat au tern Qua-
dragesima. At nonnulla incatechesibusCyrillianis
sero Una) hora) occurrunt indicia. Familiare ipsi est
de horaa ac temporis sibi ad dicendum reliqui an-
gustiis conqueri, uti cat. 5, n. 20, cat. 13, u» &,
quo loci ab ipso orationis exordioangusto tempore
premi se semel et iterum rcpetit. Item n. 22, cat.

i4, n. 27, cat. lo, n. 33, ubi provectam jam diem
ait, 6Vx to Tto/u Trfc 7).|jtipo<, cat. 17, num. 20. Qu<e
quidein ut matutinis horis in jejuuii diebusdiceret,
causa nulla fuisse vide tun Existimo post [GXXVj
catecheses, subsccutas fuisse illas Hierosolyrniscon*-
suetas ad vespertini luminis accensionem preces,
de quibus Socrates lib. v Hi$tor. t cap. 21.

3*. De loco jam nulla dubitatio esse potest, quin

in Resurrectionis Ecclesia pronuntiaverit Cyrillus D gradu ab ipso [CXXVIj baptisterio acbaptismo se-

omncs catecheses. lnnumera hujus rei testimonia
fidem faciunt, quorum aliquam partem produxi
hujus dissertationis capite 2, num. 9 sub ilnem.
Si qua, teste Cyrillo ipso, extra ecclesiam Resur-
rectionis habenda fuisset catechesfs, duaa illse ex
omnium forte excipiendaofuissent,in quibus deSpi-
ritu sane to disseritur; quas, ut ait, decere videba-
tur, ut in superiorc Apostolorum montis Sion ec-
clesia dicerentur, qua? Spiritus sancti in die Pen-
tecostesdescensu consecrata erat. At earn rationem
satis idoneam fuisse negat, ut suam in ecclesia
montis Golgotha dicendi consuetudinem propterea

paratos, Si quid concludtt, illud concludit ad sum-
mum, in vestibulum illud ad scribendanominain-
gressos : nam in ipsaecclesia procatechesin dictam,
adducta paulo ante testimonia certissimam fidem
faciunt. Abrenuntiationes hierosolymis ante bapti-
smum in baptisterii vestibulo factas non duJbita-
mus, at exorcismosquadragesimales in ipsa eccle-
sia celebrates, testis ipse Cyrillus procat. num. 14,
qui exoicismorum tempore jubetbaptizandossilen-
tio sedere in ecclesia clausa, viros seorsim a mu-
lieribus ; quomodo in area clausa erant Noeetfilii
ex una parte, et utror unique uxores ex altara.Wec

139

DE CATKGHESIBCS S. CYRILLf.

160

peculiaris Hicrasolyinis eratusus,utexor&isniipu- A nem sermonem coiivert.it: quiniino abipsooratio-

blice in ecclesia haberentur. Eodem modo in Ro-
mana Ecclesia fiebantscrutinia, uti Ecclesia hu.j us
varios ordines in^picienti patet. Idem quoquemos
Ecclesia Africar.ie, teste auctore libri 11 De $ym-
holo ad catechummos, num. i,apud August, torn. VI,
pag. 555. « Quid est quod in hac nocte circa vos ac-
t turn est?utexlocisseerelissin£uti produceremini in
* :onspectutotiusEcclesiae, ibiquecervice bumiliata
f<inhnmilitatepcdum,ci I icio substrata, in vobiscele-
«brareturexamcn,»etc.QuidquidsitdeEcclesiaMe-
diolanensiillisqueOrientalibus,quarumusumrespi-
citAnastasius, qui quidern non consuetospertotum
Quad rages im ic spatium exorcismos, sed promos
baptismo duntaxat reierre videtur; constat in aliis

nis initio tria aiuiitorum genera facta videtur com-
pellare, virginitatis professorcs, (ideles omnes ba-
ptizatos, omnes delude auditores Cat. 4, n. 3, ba-
ptizatosexorare videtur, utaccommodatam rudibus
et doc trimc nostras imperil is oration em snquo an i mo
audiant. Cat. 15, n. 13. iis qui alios per cateeuesim
genuere commendat. nt spirituals filios d^ Anli-
christo diligenter erudiant. Non alii prater bapti-
zatos aliorum patrini : necaliis Evangeliumprsedi-
care permitlit cat. 3, it. 13. Clausa erat ecclesia,
procat, n. 14, exclusique diligenter catechumeni,
ne quid de gentilibus dicam ; cat. 6. n. 29, ecele-
sias fores quae ad urbem portinebaut, occlusascer-
tum. Eas taraen quae ad sanctum sequkrum respi-

multisEcclesiis symbolum in ipsa ecclesia publice D ciebant, e quibus- templi veteris mi use, mons 01$ -

traditumfuisse.Id deRoraana certum ex Romanisor-
dinibus; de liallicana ex ejusdem sacraments riis et
missalibus antiquis ; de Africana ex Augustini ct
Africanoruin sermontbusad competentes inter Au-
gust in i opera et in append icibus ejus, editis : de
Constantino) oli tana ex Theodoro lee to re, Hi. 4. p.
463. Sed ut ;#d EcclesiamHierosolytnitanam venia-
mus, ita loqi itur Joannes Cyril! i successor apud
Hieronymumepist. 38, nov. ed.: « Consuetudoapud
•nosistiusraodi est,ut iis qui baptizandi suntper qua-
* draginta dies publice tradamus sanctam Trinita-
« tem.» Idem b-quensde catechesia sehabitade uni-
versis nostrisdogmatibus Cyril lian an qua rtre si mi Hi -
ma,aiteamse pronunUasseaudiente S. Epiphanioe*
universa EccU iia> Gyrillus ipse se in media ecclesia

varum, mons Golgothas, ac veteris Hierosolyma>
rudera conspici poterant., patentes relic tas esse,
snadent plura teslimonia, in qnibus haee propriis
oculis conlemplari jubel auditores, cat. 13, n. 23.
VideSy inquit, locum Gnlgothoe. Secuta est acclaraa-
tio audi torn rn assent ientium. Catecheticiconventus
aliquando satis prolixi, et in multam diem conti-
nuali, tit vidimus u, 33. Ab ipso quan deque ora-
tion is exordio deesse sibi tern pus conquerttnr cat.
13, n. 8, quod non in prolixitatem lee t ion is ref un-
do ; sed in exorcismos, a qui bus inchoati videntur
isti convenlus. Non affirm av^rim totiesdiotascate-
cheses, quoties exorcism i rn»M)rati. Imo vero pltt*
res et numerosiores exorcismos fuisse c-oricessc-
rina ; de quibus in Clementina bote. 3, num. 73,

Resurrection! o dice re sign if! cat pi u rim is in locis. l« dicitur ad baptizandos, x<xO' -f^jiim* yzicoQzriivfyz,

verbi gratia, cat. 14 num. 14 : Hujus lemvoris im-
pera tores sane am hanc in qua sumus Resurrectionis
ccclesiam urgento induct am et aurv infuso distwetam
exstruxeritnt, etc. ; et n. 22 : Isth&c ecclesia? sanctx
domusj ab impcralore Constantino ex propento amove
Christi ocdificuta^ et ut cernis ita exornata. Quod ad
catecheses mystagogicas non in ipsa Resurrectionis
sive Sancta* Crucis basilica, sed ad monurnentum
Domini in ipso Sancti Sepulcri sacello, quod Ana-
stasis dicebatur,pronuntiata9sunt,ex cat. 18, num.
33, et cat. 2O, 11. 4 et 7,

55. Jam ut de tota catecheticorum convontuum
torraa dicamus ; primum observamus non solos il-
lis interfuisse baptizandos, verum etiam omnes or-

singulis die bus manus impositioncm suscipite. At
exorcismos et catecheses saspe conjnnctos fuisse
fidem faciunt I.atina scrutinia, el veterum teslimo-
nia. Certe Hicrosolymis ante procateohesin exor-
cismos susceperant auditores, quod constat ex bu-
jus orationis n. 9. hi eadem Ecclesia prrccedebant
exorcism i c ate chesim. cum ex loco mox citato, turn
ex alio num. 13, ubi preescribit quid faciendum iis
qui ante horamnxorcismorumdiligentiorescajtcris
accesserint, nenipe ut sodales perqnirant, ut ara-
pu talis otiosis sermon ibus et percunctationibus,
quas ad pietatem pertinent secum loquantur. Alius
in Antiocbena Ecclesia mos erat. Catechesis exor-
cism um praicedebat. Cbrysostomus in prima ad it-

dines Ecclesia). Quod non solum de procatechesi I) luminandos catechesi, nov. edit., n. 2, p. 227: Meta

constat ex numcro hujus orationis quart-o, sed et
de aliis catechesibus. Monet auctor procat. n. 13,
Cum viderint fidcles imervientes [CXXVII] et sotticU
tudine expedites, ne eorum securitatem imitentur ;
cum illi gratiam acceperint.ipsi autem adhucinbi-
lance dubiiconsistant. Erant igitur fi deles baptizati,
exorcismis, lectionibus, aliisque circa baptizandos
ministeriis inservientes. Ac revera psalmistas sive
cantores competkU cat. 13, h» 6, quorum aliquos
e baptizandorum numero iuisse concedere possu-
mus ; do omnibus :;e^amus plane. Cat. 4, n. 24, et
cat. 12, u. 33, ad l.Kmaeiioram et virginum ordi-

dtTroSScravxe;, vup.vo*>< seal avu7ro54xou? \xizv. xoO jkI
twvi^xo'j iiovou irpoc Tie "wv i;opy.^ovxcov tziogl-
rrifjiTToucr'. «pd>vd^.« Post audi tarn a nobis institution em,
odiscalceatos vos etnudatos, nudispedibusunaque
«opertos tunica ad r^xorcizantiu in voces transmittunt
«Patresnostri.»Coutraria Romans [CVXVllIjEccle-
sise consuetudo, quo symbolum postremo loco post
scruliuium tradi jubebat. Contraria Africana? Ec-
clesiai ; ex qua auctor lib. ti t)e symboto ad cate-
chumenos, n. 2: bsec ait : Purgata per exorcism iuq
familia HedemplGris, posteaquam can tat it caniicum

161

DISSERTATIO IK

162

saluti, accipit symboli remedium. Nihil Hierosoly- A Vid. cat. 6, n. 13 et 34 ; cat. 7, u. i ; cat. f 6, a. o.

mis in exorcismis peculiare. Velabantur exorciza-
torum vultus procat, n. 9. Nihil Cyrillusde dirais-
sis vestimentis autcalceis, nihil de subslralo cili-
cio. Cum longa esset exorcismi cjcreraonia, singuli
niinirum unus postalium ad oxorcizantiummanum
succedehant ; praioipit Cyrillus, procat. n. 14, ut
separatis virorunifttmuliernm subselliis, quandiu
alii exorcizantur, cacteri sedenles pium aliquem li-
brum prae nianihus habeant, vol alio audiente alius
legal; aut si desit liber, alius orel, alius utile ali-
quid loquatur ; virgin um vero conventus vcl iegat
vol psa)lat,ita tamon ut nulla vox exaudiatur: quod
et de nuplis praueipit. Exorcismoseonsequebantur
forte vel pieces, velcantus aliquis. Turn legebatur

Duplex 111 I Haagendi causa fuit. Prima, quod ccrta
opinionum monstra exposuisse, confutasse est.
Propterea catechesi 6, excerpta ex Mariictaorutu
libris horum vesaniac capita, per sesc cordato cui-
vishorrorem incutientia absque ullu alia confuta-
tions recenset, num. 33 et 34, satisque censet cum
his Manichmorum probris Ecclesiai sancti la teniae
castitatcm comparare, ut quid eligendum sit per-
spicial auditor. Altera erat, Ecclesta hostium, et
hcereticorum in primis, ac raaxime Maniclueorum
in proviucia prai caeteris grassantium,in occultan-
dis secla) sute vitiis fraus et dolus, cat. 4, num. 2,
qui ne imperitis blandiloquentia sua impouerent,
quales essent retegendi erant. Cum autem fidem

ex libro Seriptunu ad arbitrium concionuntis ac- jj exponit, id eleclis et ex usneommuni sumplis ver-

eomraodata ad futures catechesis argumentum le-
ctio, quam sequebalur catechesis. Hcecasederitibus
audiebatur. Cat. 11, n. 22, aitCyhllus : Cogita, quot
nunc assideiis, quo/ tmintiB admmus. Acclamationi-
lms aliquan<lo interrumpehatur orator, ut cat. 13,
num. 23. Qui farailiaris iti Oriente usus, ut rnulta
Chrysoslomi loca fidem faciunt; in Africa quoque,
ut ex .Vugustino palet, usitatus. Catochesim sine
dubio consequebatur gratiarum actio pro auditis
documentis. SicCasilius horn. 7 in Hexaem.> p. 82,
bortatur auditorem: 'AvacrrivTss cs eoXotpiyc^tfiofxev
uTtlp ■cwva?pT,fjtBvwv. Surgentes vero pro Us qum di-
cta twit graiias persolvamtis .

CAPUT VL
De Cyrilliatia docendi et dicendi ratione.

26. Ea fuit Cyrilli et docendi et dicenti ratio,
quae proposito sibi candidatos Ecclesia* erudiendi
scopo una maxime conveniret. Accuratanimirum
et neeessariii prajsidiis nmnita docirina; simplex
et all onus ab omni fuco ornamentoque stylus, qui
nudam exponat veritatem, rudesque animos alia
pro aliis intelligerenon patiatur. Primuift, qualis
in exponendis, eomprobandis, et ab hostium Eccle-
sifcimpetu vindicandis nostris dogmatibus Cyrillus
fuerit exponam ; turn de stylo et modo orationis
ejus loquar. In exponenda fide ba?c ejus method us
esse solet ; ut primooppositani doetrinam referat;

bis facit. Nulias theologicas voces admiscet, eas
in primis quae hoc tempore magnisin Ecclesia con-
tentionibus locum dabant, studiose vitat; qualia
erant, essentia, hypostasis, person***?, et alia ejus-
dem generis vocabula. Religiosior etiam fuit, ne
fid el privatas opiniones admiscerel. Quidquid in
Scrip turis revelatum, fidenter proponit: quod in eis
aperire noluit Dons, attingere veretur omnino.Jta,
postquam id quod de divina generatione creden-
dum proponit Kcclesia, explicavit : hujus nativi-
tatis arcanum a nemine indagari patitur. Vid. cat.
11, n. 10 et 1 1. Eodem modo inlactam de ipsa :'pi-
ritussancti substantia qusestionem cupit. Vid. cat.
15, ii. 1, 5 et 24 ; cat. 17, n. i et 17. Dum Christ!
-, mysteria exponit, singula adjuncta perse qui tur et
explanat ; dum vero sacraraentorum eairemonias
edisserit, singularum vim et potestatem declarat.
37. Quod ad probandorum tldei nostra) dogma-
turn insli lu tarn a Cyril lo ratione m alf.inet,religioni
habuit quidquam asserere,quod e Scripturis Vete-
ris etNovi Testamentinon approbaret; adeoutsibi
fidem nullam haberi consentiat. nisi sineulurum
rerutn ex Scripturis perspicuam aflerratdemonstra-
tionem, cat. 4, n. 17. In dissertationc tertia probo
nihil ex hoc principio concludi ab hrereticis posse,
pro integraet absolutasolius Scripturoa necessitate
et sufficicntia, seclusa nimirum traditionis et Ec-
clesiae auctoritate ; interim autem aniiuadverto tri-
plicem ita loquendi otagendi Cyrillo causam fuisse.

turn catholicam illi veritatem objiciat, eamquene-

cessariis Scripturarum aliorumve aigumentorum ^ Prima est quod solisratiociniiset probabilitalibus

pr«sidiismuniat,deindeadversantiumobjectacon- Scripturarum auctoritate destitutis, inefficaciter

pr«sidi

futet. Ordinem hunc aliquando perturbatab objec-
tionuin dissolutione incipieus, sed hac omnia
prflostore nun quam omittit. Necessarium existima-
vit uua cum catholico dogmate contraries omnes
gentilium, Judooorurn et maxime hcereticorum sen -
sus eperire, ut eo documenlo pramunili audi tores,
nunquam in eos ex ignorantia praecipitari sepate-
rentur. Id saepissime repetit ; quodque ceenum at-
tingat, rerumque veldictu nefandarum commemo-
ratione [CXXIX] suam ipse linguam et aures au-
dientium commaculare videatur.hac praeniuniendo-
rum ipso rum necessitate sese defendit ac pnrgat.

prorsus theologia>decretapersuadeantur;cum nimi-
rum ratiocinationibns quibusvisratiocinationes op-
posiK'enondesin^quibuscontentionisfunissincfine
producatur. At disertis Dei vocibus e Script ura de-
promptisomnem verborum etsententiarum appara-
tum concedere necesse est. Ha cat. i3, n. 8. Prae-
terea sophismatis deludi facilis res est, cat. 12, n a,
cavendumque in divinis rebus, ne probabilitalibus
temere abducamur, cat. 4, num. 17. Quodquidem
Gnosticis, Manichoois, aliisque hsareticis contigerat,
qui raagno verborum et subtil ita turn apparatu divi-
nam generationem ac mundi (CXXXJ creationem

163

DE CATECHESIBUS S. CYR1LLI.

164

pessumdederant.Secundarpersuasumeratillisym- A 38. Venio tandem ad Gyrillianam dogmatum no-

bolum quod totis decern et octo catechesibusexpia-
nat, nihil aliud esse prajter selecta qmedam ex om-
nibus Veteris cl Nova Testament! Scripturis doctri-
ne capita ; qua* proinde ex iisdem Scripturis asse-
renda essent, cat. a, n. 12. Tertia tandem : cer-
turn illi erat nullasactiorium ac mysteriorumChri-
sti partes esse, qua* non longe ante essent a pro-
phetis pramuntiato, cat. 13, n. 8 et 13. Nihil ergo
mirum, si nihil dici accredi dc Ciuisto vult, quod
veterumScripturarum testimonies non studea Icon-
firmare, cat. 21, n. 5. Cjeterum ratiocinationibus
non adeo inimicus fuit, ut i 1 lis ipse non uteretur.
Nam el unitatem Dei adversum Manicha'os, cat. 6,
num. 12 cs 13, et earn is re sur recti onem adversum

strorumdefendendi,Ecclesia?que hostes oppuguan-
diralionem. Eaprodiversitatehostium varia uteba-
tur. Triplex velquadruplex hostiuin genus totoopere
catechesconsibiconluta ml uin[CXXXI]propouit pro-
cat, n. 10:gentilcs,SamarilanosetJuda}Os,atquehae-
reticos: quorum singula di verso armoruiu generede-
bellandi. Adversum gen liles qui Scripturasnccreci-
piunt,nec norunt,omissis Scripturis, solis ratiocina-
tionibusutendummonet,cat.i8,n.l0,sicetresurrec-
tionemgeneralemilliseo locietpossibilemetneces-
sariam eomprobaverat. Ipsis quoque impiaset ri-
duculas ineptae eoruna theologiae fubulas obj ici pr«-
cipit, cat. 12, n. 27, et cat. 13, n. 37, quibus locis,
et possibilem Virginis partura fateri, et Crucifixi

gentiles cat. 18, n. 34 et seqq., validissimit ratio- g adorationem non illegitimam, si suas ipsi fabulas

nibus e Scripluranon depromptisconvincit. Veri-
tatem incamationis, crucis, resurrectionisChristi,
domes tico monu mentor urn Hierosolyrois conspec to-
rum testimonio roborare non omittit. Qu® etiam
ex Scriptura approbari non poterant, apostolic® et
ecclesiastical tradilionis auctoritate defeudit, ut
Scriptui^arum ipsarum canonem, cat. 4, n. 33 el 35.
Gferemonias et ritus Ecclesiae in catechesibus my-
stagogicis contentas, cum licet ex testimoniis Scri-
ptural aut allusionibus probat. Gum iis argumentis
delicitur, su fli cere pulatauctori late m Ecclesiee ; in
qua universaliteret sine defectu doceri censot,om-
nia quae in homiuum nolitiain venire debent do-
gmata, cat. 18, num.23. Durn auteniScripturasad
confirmationem dogmalum nostrorum adducit,eas
ex inspirala divinitus ut putabat, cat. 4, num. 34,
Septuaginta Seniorum intcrpretatione aliegat: nee
ad vim Hebraici textus expendit : quo factum, ut
cum plura adrenipertinentia,optiiiieque quodpro-
banduin susceperat concludenlia proferat; multa
quoque, qua) vim camdem non habeanl, alleget.
Sed hoc illi commune cuui costeris Patribus Gracis
et Latinis vitium : nee facile reperias testimonium
a Cyrillo ad probandum aliquod dogma allcgalum,
quo non similiter usi fucrint vel anleriores vol sub-
secuti rerum ecclesiaslicarum disceptatores. Sen-
sum vcro litteralemad faciendamfidem divinorura
dogmalum solum sequi sc prolitetur, cat. 13,n. 9 ;
in allegoricum tamen et mysticum data occasione
non invitus excurrit. Vide inter ioca innumera cat.

sequantur, concedereeosoportereconvincit.Quam-
obrem ad refellendum idolorum cultum cat. 6, n.
10 et 11, satis habet eorum cultoribus, deorum
quos adorabaut probra et villa recensere. Quando
autem Christiano de cruce contra infideles dispu-
tare contigerit, monet ut prius manu signum cru-
cis efficiat, et eura qui contra nilitur ad silentium
redactum iri pollicetur, cat. 13, n. 22. Quod si ar-
gumenta im peri to defuerint, ne propterea contur-
betur, sed immotam [idem conservet. Ibid. num.
37, Samaritanis, qui solam Mosis legem recipiunt,
lib rum hunc unura obj ici end una monet cat. 18, n.
11; Judajos vero qui omne Instrumentum Vetus
ftgnoscunt, ex omnibus ejus libris oppugnat. II lis
quandoque opponit apostolorum gentilium suorum
testimonium etlongamquindeeiniHierosolymitano-
rum episcopornra ex Hebrseis sumptorum seriem,
cat. 14, n. V6. Pauli in primis olim persecutors, ab
ipsa veritate sero agnita expressum testimonium
urget, cat. 10, n. 17, 18, 19, et cat. 14. n. 21. Ja-
colii quoque priini Hierosolymorum episcopi testi-
monium prjBcipueergafi delesHierosolyinitauoscoui-
raendat, cat. 4, n. 28, cat. 14, n. 21. Judaeis quoque
deplorabilem objicit suae reipublicaj statuni,cat. 12,
n. 17, ac veteris sui terapli secundum Christi vali-
cinium ruinam, cat. 10, n. 11. Tarn vero Judieis
quam gentilibus Christian % religionis demonstrat
veritatem, ex Christi cultu et nomine to turn in or-
bem propagato, cat. 10, n. 16, ex gen ti bus feris-
simis ejus religione mansuefactis, et quo eo mor-

, n. 18 et 21 ; cat. 14, n. 8 el 11 ; cat. 17, n. 10. D tern oppetere non dubitanlibus, cat. 10, n. 19, cat.

Sed id majoris declarationis, non argument! pro-
band! gratia. Allegoricum cl moralem sensumlibe-
rius adhibet in homiliu in paralyticum, quam ab
ipso junior* dictam puto, se quoque in homiliis
hoc Scriptura* alleganda* genere familiarity usum
indicat cat. 13, n. 9, quo in loco aliam tractandro
Scripturas rationem pra?senli argumeuto convenire
docet. Condouabitur illi facile, id quod eorum tem-
porum consuetudo non solemne duntaxatet usita-
tum, sed et laudabile efficiebaU

13, n. 40, ex Christi invocations et crucis ejus si-
gni virtute in effugandis da3monibus,morbisdepel-
lendis, everlendis niagia> fraudibus, ibid, et aliis
passim in locis. Haorcticos taudem ex omnibus
utriusqueTestaraenti Scripturis diligentissime con-
futat ; aliquando ex ipso naturalis lumiuis duclu,
et validis ratiocinaliouibus; interdum solaridicu-
lorum et impiorum dogmatum expositione ; quan-
doque ab ipsa eorum novitate, ut cat. 6, n. 20, cat.
16, n. 9; tandem exhac vel una ratione fugiendos

165

DIRSERTAT10 II.

163

demonstrat, quod Ecclesire quamvis nomen usur- A absolvil verbis in fine numeri ascriptis, to$

'JX'J IXiV

pent, Catholieorum lamen nomine uni vercc Ecele-
siae proprio destihiantur^ cat. 18, n. 20, Cam de
moribus aglt Cyrillus, ut in procatecliesi ct cate-
chol prima, nullum pene certum ordinem sequi
videlur ; sed utiliaad salutem nionita, proulanimo
occurrunt, audienlibusingcril. lnigam paganaruul
et Judaicarum superslitionum, spectaculorum et
ludorum gravis&ime inculcat; vitandacnrnluoreti-
ticis comraercia praeseribii; orationis sludium,
corporis castigaliouem, utiliuin [CXXXII]libroruin
ac mazime sacra Scripture lectionem, successum,
Christi sacramentorum reverentiain, magno com-
mendat alfectu. Virgiuitatiset monastics vityc pro-
positum summis laudibus extol) it ; atque hrccom-

o3v col. Parenlliesibus crebris gaudet, jisque ali-
quando prolixis. Digreditur nou raro, sed legitima
plerumque oblala occasions Habelur in ejusad p«*
rulyticum homilia digressio prolixior, in qua pene
oblitus propositi sui viduatur. Translatiombus et
comparationibus ulitur parcissime^ ut Syrum uc
Pal a)s tin urn vix agnoscas.

40. Qua* in Gyrillo sermonis vitia notavi causam
banc habere possunt, quod non ante scriptodiges-
seril, sed ex tempore fuderil catecheses. Ilujus rei
iidcni facit non solum auctor adnotationis chrono-
logical eatccheseon indiculo subject®, qui eas ub
ore dicentta exceptas a sludiosis viris ait, verum
etiarn ipse multo antiquiores ac majoris auctorita-

nia tan to Spirilus fervore agiU ut calens virhitis et g lis catcchaseon inscriptions, qura [CXXXIIt] initio

divinarum rerum amore pectus possis agjioscerc.
En qualis fuit in docendo Cyrillus.

39* De stylo ejus ac dicendi ratione superest ut
dicanu Oratorio) arlis niagistri triplicem orationis
figuram assignant, gravem, mediocrem, et extenuu-
tani, quae nimirum dimissa est usque ad usitatissi-
mam puri consuetudinem sermonis; in hoc postre-
mo genore Cyrilli vemtur oratio, qua nullum ad
instituendosrudes animosuccommodatius. Nonhic
graves sententiae qualesin magnarum rerum ampli-
(icalioneadhiberi solenL; non exornationes sentcn-
tiarum copjpsaj ac figuris variata* ; non exclamatio-
nes, apostrophe eojteraque orationis lumina: sed
simplex ac familiaris seraio, facilis, perspicuus,
non obvolulus ; sed uli patris ac magislri lilios ac

uujusque cateche&ss ferunt cjreSiajftswa, extempore
pronuntia to,quamquam idverbunnnnonnullismss*
deest. Atinipsiscatechesibusnon puucadeprehcn-
das extcmporalis orationis indicia. Primum est,
perturbatus plerumque ordo dicendi. Bum symboli
verborum auf dogmatumvel temporuni continuation
vol Scriplurarum quas recenset, aut ecclesiastiea-
rum caflreuioniaruin explicaiidarum series, orationi
quemdam modum et ordinem prsefigebant ; satis
distinetaelordinata oratio est. At ubi hoc dirigen-
dajorationissubsidiodeficicbatur.plerunique nulto
servato ordinc cxcurrit, prout. inenli se offerebaut
pramieditaUc res, unamquatnque pronunlians. Id
maxime reperias in catechesi, catechesibusque
prima, tertia, quinta. Idem quoque in singularum

disoipulos erudienlis; ut lamen In ariduni et cxsan- ^ orationis sectionuni tractalione observare licet;

gue orationis genus nunquam dilabalur. Nam et
unumquemque locum pro rei dignitate traetat, et
varietate sermonis interdurn utiturnon iuconcinna,
ul etiam> si quando locus postulate grand i et e]ato
gen ere sermonis utalui\ Vide quaa in Manjclyeos
detonal , cat. 6, n. 33 et; 35, Brevibus vulgo senten*
tiis raentem suam includit, atquc in compendiario
rerum expositione exc^llit. Una catecfaesi quarta de
omnibus (idei nostra? dogmatibus ita disseruit, ut
in ilia brevi declarationc pra^termiserit nihil .nihil
obscuri reliquerit. Adhorlatio ejus plus kuita-
lis quam vehementia! habere solet: diclio non ve-
nusta atque elegans,al<jue arl Atiici sermonis nito*
rem expolita: facilis ilia quidem ac pnrspicua vul-

oi dinata) enim ex verbis symboli sectiones ; at in
ipsa sectione nullus fere interdurn ordo. Hinc crc-
bra? non tan turn in diversis catochesibus, sed etin
una ct eadtmt, ejusdem rei iisdemque ssepe verbis
nipetitiones ; multas ad margincm textus indicavi.
Vide praeserlim quam saepe ad ideuiredUurgumeii-
tum cat. 11, de Filii iotenia, incomprehensibili, et
nulli.s humanoe generationis defectibus obnoxiana-
Livitate ; et cat. i 6 ? et 17, de uuo et indiviso Spiritu,
eodemqueseparalimsubsistente. Secundo^aquan-
doque sc dixisse in catechesibus ait, qua) lamen
in pnBccdcnlibus frustra quu?sieriSj Sic cat. li-, n-
3, se in superiori sermono altulisse ait locum
Isaiae ; Erit in pace sepultura ejus t qui tamen in

go ; sed sine multo verborum delectu, aut exqui- D cat. 13 non occurrit. Item cat. 17, n. tJ, testatur

sito constructions cura, ita ut impropriasquando-
que, aut saltern improprie constructas voces adhi-
beat, Eodem vorbo saspe divcrso sensu ulitur in
variis locis Longas non raro atque iiuplieitas pe-
riodos habet; nee aliis fere constat njus ad Con-
stantium epistola. Pendel aliquando constructio,
inchoata nee absoluta periodo, verbi gratia, cat.
20, n. 6, verbis axpi&uc e*'Sotwv f,^£»v absoluto casu
positis nihil postoa responded Idem fere observes
epist. ad Constant, n. 5, simile quidpiam babes
cat, 6, num. 9, ubi posito l%zl ouv initio numeri
multa discurrit, tandem diu suspensam orationem

sc in prseccdenli catecbesi locum psaL i* allegas-
se, Spiritu prineipali con fir ma rne> qui nusquam
illic reperitur. II see nimirum dicere pra>meditatus
orat, quaj dicens ex tempore prxlermisit, nee se
oblituni postea existimavil. Tertium extcmporalis
orationis argumentum est, ullegatio Scriplurarum
indiligens, uuiusquect ejusdem testimoniiin diver-
sis locis rccitatio diversa- Sic cat. 1, n. 2, legit
apud Paulum Ephes. iv, 22, cpOsipoaevov x«i x5;
67uQu|x{ac f et cat, 20, num. 2, h -al? tKiOujxfa^,
Danielem aliter citatcat. 4, n. 31, ac cat. 18, num,
lti. Verba Christi^ Nisi quis renatus fuerit ex* aqua

167

DE UOCTHINA S. GYRILL1.

168

el Spiritu sancto (Joan, hi, 6), etc., alitercat- 3, n. A.
4, alitercat. i7, n. 11 ;Scripturasinterdum alias pro
aliissumit.Sicsub nomine Chnsti cttat. cat 2, uura*
4, testimonium quod est ex Joannis epistola I. si-
mile quiddtim revera oceurril in ejusdem Kvdnge-
lio, cap. v [ 1 1 1 j 44. Sed neutrum locum ex fide re-
praseutaL. Item cat 6, num. 3, sub nomine Do-
mini Jesu laud at verba Deum nemo vidit unqnnm :
qusa in Evangelic Joannis vol Joannis Baptist® sunt,
vel si vis ipsius evangelistic, Chrisli autem nulla
modo, cat. 16, n, 18, Isaite nomine duo testimonia
producit, quorum prius Malachiaa est, secundum
tan turn Isaias. Plura aliquando similialoca confnn*
dit, et in tmum perzniscet. Inter multa insigniora
sunt luec testimonia, istud cat, 14, n. 20, Qui edu-
tcit de terra pastorem magnum avium , ex confusis g
IsaiaeetApostoli ad Hebr&os scribentis verbis infor-
matum; aliud cat. 18, n. 18, ubi verba {CXXXIVJ
Danielis, etCliristi in Evangelio, nonnullis de suo
intersertis permiscet.Aiiud eamdemcat.34 % qjidled
duo Fault ex eadem ad Philippenses testimonia
conjungit. Vid. et cat. 5, n. 2, duo etiam ex Epi-
stolis ad Timotheuin permista. Quarto, eodem re-
ferri possunt peccata mhistoria hcereticorumquos
cat. 6 memorat, admissa, atque in primis mullis
capitibus deficiens Valentiniana* doctrina? exposi-
tion Hacc et plura alia quae reperias, demonslrant
Cyrillum re vera calecheses ex tempore effudisse.
Eodem modo videlur dixisse homilias in paralyU-
cunty digression i bus, parentlmibus, iropropriis lo-
cutionibusctconstructionibusabundantem;ac epi- p
stolain ad Constantium scripsisse, quamraptim ac
festinanter exaratam cum ipse testis est num. U,
turn longtt et intricate periodi fidem faciuat.

41. Iisdem argurnentis mihi persuasum est, Cy-
rillum fusas ex tempore orationes scriplo postea
non digessisse, quode Palribus permulti fecere, vel
a librariis execptas non recognovisse. Qua* euim
adnotavimus, in olio dubio procul maxiinam par-

tem emendasset. Nee propterea, quidpiam de cate-
choseon laudeac pretio deperit. Utenim omittam t
auctorem optimis studiis imbutura, ac plurium an*
norum consueludine in erudiendis catechumenis
exerci latum ac sabaclum, nihil nisi oplimi quamvis
ex tempore efferre potuisse; baud puiandum Cyril-
lumimparalum prorsusac impr£emeditatum,maxi-
mis dn rebus dicturum temere m sugges turn aspen-
disse, juvenem praesertim- Necenim tautaScriptu-
raj testimoniorum copia, tanta argumentorum ac
probaliouum moles, sine ullapraparaUone acpra>-
meditationc memoriae succurrere potuit; nee tani
accurate ac circumscripta de theologia dicere, tarn
diligenter pra*cipere de inoribus, lam erudite ac
quandoque subliliter de variis Scripture sensibus
disserere t sine precedent* dicendarum rerum in
animo praeparatione acdispositionepoluissetGyril-
Jus. Rivelus in eiscatechesibus multum diligentia*
desiderat; baud scio an paulo plus auctor addidis-
set, si inotio seripsisset, Quse attulimus sermonis
vilia in argumentum exlemporalis orationis, si ad
magnitudinemetprBestantiam to tiusoperis species,
najvisuot in pulcherrimo alioqui corpore.Quereba-
tur aliquando Cyrilius Alexandrinus lib. vin De
oratione, etc., p. 267, quod aliqui fideles exlempo-
rales doclorum condones litteris mandarent non
sine magno existimationis illorum ac famae peri-
culo ; cum veluti elaborata studio traderentur in
publicum opuscula, quibus diligens industria dc-
futsset. Non est quod de Cyrillianarum catecheseon
scriptoribus similiter expostulemus: ipsi siquidem
extemporales esse adnotaverunL Quod si indicate
omisLssent, vix deprehensum a nobis fuisset; nee
ejus rei ignoralio ullum Cyrillianae existimationi
attulisseldetrimcntum.Quid autem quiete et otiose
scribendo posset, exlemporalis nos ejus facultas
docet* Maxiinam saneillis gratiam habemus, quod
suo opere ac iabore. pretiosissimum suique gene-
ris unicumEoclesiec monumentum conservaverucL

[exxxv] mSSEHTATIO TEUTIA.

De variis Cyrillianx doctrinss capitibus.

i* Studiosius hie aggredimur S. Cyrilli doctri-
na> exam en : qua in alii malevolo animo, ad con-
flandain nomini ejus invidiam, in deterius acce-
pere: alii sectai suse praijudicalis opiuionibus
occupali, ne tanturn catholic© Kcclesiai presidium
relinquerent, pravis interpretamenliscorrumpere,
el ad suas opinaliones inilectere magnis conatibus
laboraveruul. Vindicanda adversum priores sancti
prasulis lides : retinenda Ecclesife catholica), et
eripienda eju? hostibus, in quam temere ausi sunt

1) invadere, possessio. Cyrilli autem doctrinam ope*
rosius inquirere, multis de causis interest pluri-
mum. Primum, quod in opere catechetico, non
privatas opinioncs.uon subtiliores qusestiones ; sed
nudam et communem Ecclesi© fidem, qualis esset
ab omnibus credenda, proposui^et explicavit : at-
que inde legitimam conjecturam informare licet,
quid toto pariter orbe catholico doceretur. Necil-
lud praetereundum, Cyrillum eo tempore ab Arianis
quidem alienissimum, ab Athanasii vero et fervi-

169

DISSERTAT10 III.

170

dioruia Nicana* fidei defensor urn causa sejunctum, A dem cum iis qui sciui-Ariani dicti sunt eommereia.

evitatisquaiconlrnvcisiarntummovebaiitvocabulis,
co m ii \ uu i b us o t usi ta lis q luo co dcm re d o u n t vc r-
borum forruulisdoctriuarn suain cxpressissc,ulin-
tclliganius quaniaui communitcr ab omnibus cc-
clesiarum magistris, fulei nostra Candida lis iiisii-
tutio trad ere tur; ne Arianis quideia cxceptis, quo-
rum etiam plurinii usitatum Ecclcsiac scrmonern
coiDinutare non ausi, suMilibus intcrpretamentis
eludore nitebantur ; quid cm rudis populi cap turn
cum superarent, aul ci cclabanlur, episcoporuiu
ac doctoium disputationibus rcservata ; aul. si ei
propoiieronlur, illo pic rum que iu obvio ac natu-
ral! simplicis instructionis sensu, omissis qutc non
intelligeret ucquiesccbat. Altera studiosius explo-

Quae ad ul nun que caput pertinent, in va rife nostra?
dc ejus viLa dissertations locis abunde diluisse
spcramus. Qua? an tern ex scrip lis ejus defendendi
aul aceusandi causa proferri possunt, ea tan turn
hie inquiro ; ac primum in lager rime do SS. Trim-
tate disseruissc probo ; turn dc Filii et Spiri-
tus sane I i di vim tale, idem specialius ostcn-
dam.

3. Ac primo quidem, duos, cum do Trinitaic
agitur, opposiios errores vilandosmonet. Primus,
ne Sabelliana personarum confusio indticatur :
alter, ne ipsa Trinilas scparclur ac distrahalur ;
ac vel dii plures, vel sejunctas natura persona)
admitkmlur. cat. 40, n. i, « Spcs nostra in Pa-

randas Cyril U doetrimo ratio est Kcclesire llteroso- J$ « trcm et Filium et Spiritum sanctum est. Non

ly mi tame cujus fidem cxponebat auetoritas. Tnde
exivil lex, et verbum Domini, quod illinc phwiw hi
morem universwa orbcm migavU, ut loquitur Cy-
ril I us ipse cat. iti, n. 3 i; luce omnium ecclesiarum
mater, ibi fons ecclesiastics tradition is: huncubi
melius quam in ipsa origine quaisieris? Accedit
antiquitas Cyrilli, et proxima felicibus Ecclcsia?
saeculis aetas. Quo fonti pro prior, hoc purioret mi-
nuspra varum opiniouurn cceno turbatus tradition is
rivus. Hujus puritati diligentissime invigilarant
omnes penc ad illam usque aetatcm sanctiute ac
doctrina celeb res liiijus urbis episcopi. Florebat
Ecclcsia ilia turn castissimis mo rib us, ascelarum-
q ae ac in o n ac I \ o r 1 1 1 n ac v i rgi n u m g regi b u s ; tu m
a tnmdariti special iui ft sancti Spirilusdomorura par- p
licipatione, qiwo ni mi ruin sua a^tate communia et
pervulgata fuissc, testis est Cyrillus [CXXXVI]
sexcentis locis. Has ratiuuc effecere ut in Cyril li
doctrinam quam maximo studio kufuirereni.Mul la
in Notis capita expticavi. Hie ea indaganda super-
sun t, qua? diligentiorem operam postulabant,
quam ut Nolan! m Hrevitate inohidorentur. Ordi-
nem sequor dogma him, quoin ipse catecbesi
quarta prolix it Cyrillus.

CAPUT PHIMUM.

Qua: Bancti Cyrilli de mnclissima Trbritatc
scnlentia fuerit.

2. Sancti Cyrilli tides circa sand issi mam Tiini-

tatem vivo ipso accusata. Kuui Hieronymus in

Chronica Arianorumgregi fideutcr adnuinerat. Hu- r.

fin us in fide aliquando, saipius in communions va-

jiasso scribit. Socrates et Soxo menus ooncilii

Constanliuopolitani tempore ad (idem consubstan-

lialitalis ex pcriiitentiareversumaiuiit. Krant Tbeo-

phanis tempore, qui Ariana? opinionis suspectura,

'A ps'.o'ipova cat u m niarentur. prop ler pihsimi nomen

suffs^ic-atov Cojislantio iii epistola do crucis appa-

rilione tributum, etconsubstantialisvoceu* incale-

cbesibns pradermissanu M e tap bras tes in Vila 8.

A l hanam , e t alius Vita e, j u s d e oi sancti s c r i ,p ( o v ,

eum maximo impietatisardore incensum scribunt.

His calumniis locum dedere, vel sparsa? dum vive-

rctin ejus ordinationem calunrnia*, vel fola ab co-

Patrol. Gh. XXXIII.

« tres decs annuntiamus,conticescanlenim Marcio-
<.< uitai. VerumcumsanctoSpiritu,perunum riHum,
«unumDeum prasdicamus. In di visa est fides insepa-
r< rabilispietas, ncquc separamus sanctam Trinila-
« tern, vein In onnuliifaciunt: nequeconfu sionemj ux-
«taSaJjclliumiacimud.» Docctigiturmimo, $pem no-
stra m in nolo Deo collocari posse : horn, in Parah/t.
num. 9, banc in tribus persouis poni jubet ; unam*
quamque ieilur Deum esse cense t. Scorn do, dum
tres doos ne^at, vel lulium, et Spirilum sauclutn
Dei lituloprivat, vel[CXXXVU] eosunum cumpatre
De urn effi cere cense t; Illos divinitateprivare, Trini-
latcm separare est, quad severissiine cavet : alias
Fi Hum saltern ex verbis symbol) veruni Deum pro-
nuntiat. IJiiuin or^ocum Patre Deuinambos et'ticere
existimavit.TertiOjquod de hicvitandatriumeonfu-
sioneautsoparationemonet, idem do Patre et Filio
innumeris penc locis repetlt: in piimis cat. 4, n. 8 ;
cat. 11, n. 16, i7ctl8;cat. 15 ; n, 9; quibus in locis
idem dc Spiriln quoquc sanclo suppouendumessc
pro bat, quodincitatocatechesis 16 lesti men io earn-
clem illi senteuliam applicavit. Quid vero sit, Cyrilli
sententia,Triuitatein vel personam separarn.persj.u-
cucexplicalcal,ti ,n 17;nimirum personam ali quam
increaturam uumcrum relegare. Hie enim, quod
deopposiliserroribusdixeratexplanaiis,ail:<.Nequc
« Filio deferre honorem rati, Pat rem eumnuncupe-
«< mus; neque dum Patrem ho no rare arbiLramur, Fi*
« bum unumexrebuscondilissuspicemur.w Jdalio-
qui res ipsa clamat. Sabelliauos ex ^equo refutat,qui
tres in unam piscinas confundebant ; et Arianos,
qui Filium et Spiritum sanctum in creaturarum
numerum rcferebant: neutrailli placet sentcntia;
Filium ergo et Spiritum sanctum exirnit a creatu-
ris. Tres ita conjuneit, ut vi tan dam tan turn mod o
unius pcr^oiiffj in tres aliquando mutatae confusio-
neni moneat. Nihil aiiud reliquum esl, nisi ut
tres person as in una natura conjunclas admit tat.
k Secundo, unam tribus person is divinilalein ex
oaquo communem fecit. Cat. 6, num. b', de Filio lo-
quens: Palevme divbiitatis, cum Spiritu sancto
parlkeps est unigenilus PHius. Bsott^o; i3j* ^arpt-
xTit Ir.i 3v»v zCy nvsujjiaii xw «y'' w *^o».vw^o; 6 V\6;

171

DE VITA S. GYIULL1.

172

6 aovo^vjv. Idquft in argu mo ul.um Uffert ul probet ^ de Spiritus sancti substantia cat, 16, n. 5 el 24 ;
Utsuiu A Filio ct Spirilu sancto perfects compre- cat 17, a. 17, etiisdoiufero verbis quibusdetolenia

gcnetalione locutus oral, Ul autem iueompreben-

hcudi, quouiam umbo diviuilulis ejus parli'Oipes
Hint, Galechesi quoq.uc t, it. 16, do Spirilu Mncto
ait : u Qui cum Poire ct Ft liodi viiii talis gloria eondc-
ftcoraUir,*T?| Q^itvjtos 5o£yi TcT-jji^Ta^Tortio, Qt divi-
nitaleitact eonce<su trossemperjungit, procat. n.
I5,de buplisnii tempore loqucits:« Aui mo voids i fifor-
« male unt verso rum Domiuum Deum sedentem, et
faiiiigouituiaFiliuiuadextiisunasudcntcuijClSpiii-
u lurnsimul priBSimtem. Mpxuif** Thronos vcro et
<<Domiiuiiionesministrantcs; >» quam hwgoalribus
intcrvallo sopuralos! Cat. d, ii \%i 9 « Aderitluncitl
<<judicioDoiisomniuml > ater ? uuas^dentoJesuCIiiis-
«to,et*imirl present**, eufxiHc^vrogj Spiri In sanely.*?

Spiritu sancto Wri7ttvuquil,c£sttfoi- t> « luilu?, proprio ac sincere, Fill
sfeng, sempwque Patri ct b l ilio una pimsans, icavto>? « ruinclorescrvalusost. »Cu>t.i],i
IlaTol -/.of: liip <?ojX7tao<5v. Quarto, quos una natura,
divitutate et cousessu, eosdera ct una operationc
conjungit; Cat. lH.niifti.24, a Pater per Filhuheum
« sancto Spirilu omnia donat: non alia sunt Palris
itdona^etaliaFiliijSanclique Spiritusalia: unaeuini
• salus est, una poteslas, Qdcs una. Cat, 7, n, 7, A
ciservitnteinadoptionem Patris gratia. per Filiumet
« Spiritum sauctmn trans! a ti sunius. Cat. 17, n. 5,
«Indivulsa estei coneors,unicaque salutus erga nos
«dispcusalto,qua* ex patre et Filio ct Spirilu sancto
«existit; avel, utferuntmss* nonnulli, qu<# ex Patre
per FiUum in vel cum Spirilu sauclo e&istit : quod
idem est. Et cat. 18, num. 29, Vita ct Patcv, qui
« per Filium omnibus in Spirilu sancto (CXXXV111)

sain aniboiuui nulurmn, iladiviaam uttiique summe
perspoctam et comprebensam docet. Cat. 6 7 n. 0,
cum probasset amides, alios aiiis excellcutius
Dcum vidcrc, nullos tamen pertacte ; addit, « Unus
« videre potest sicul oporlcL,ima cum Filio SpiriUis
« sanclus; illc enitn omnia scrulatur elnovit, cliam
« profunda 0ei, utcwlcclunigfruiUxs FiliusPntrem
« quantum oporlcluovitunacumSpiritu sancto. »Et
raliououisubdit,qu&aiumuFm^
cU parliceps ; cut. 7 P mini, 11, Dei f anient tident
angeti xtnmquhque secundum proprii ordinis ct lo-
ci mensuram : « purus voro p{itonu splendaris cou-
Cat. .17, n. 8, do SpidUi sancto vawm } iwiiul t c£s'i(bsi' R « luUu?, proprio ac sincere, Filio una cum Spirii.it

nuin.il f fu$a ;>robat
divimc generalionis arcanum^ lerr^, cculo, bomi-
nibus^ngolisoLuuivcrsu^generaUojiatura}, xxi iriT^c
Vi/vfjT/i ^u3rt«, mcomperlum esse. At eani uotitiam
primurn coiiccdilSpirituisaucto.num, 11, « Ecquid
c aliud osl ? quod co^noscat profunda Dei nisi solus
« Spivitus sanctiH qui divinas Scripluras elocutiH
« est? al aequo SpiriUis sanclusde Filii geucratioue
« ex Patre in Scripturis est loculus. » Delude Filio,
nam 14,«Uui^enuit ; solusnoviteum quern genuil.et
m quiabipso genjtusesbnoviigenilorem.* Ulrujnque
igikir ub geJiorata sou cn-a'a uatura longo intcr-
vallo discerniL

6. Sexto deiiique, ex una trium tiafcura^ ilivini
tale, bp^ralione, concessu. inflnilu a crcituraruin

«cojlcstiadona profuudil.»Fcrunt nonnulli codices: G $talu ct m0( j 5C par<ilione, una scquiiur triu

Vita, Pater eU ct Fitius et Spirit us sanetm, vol cum
Spiritu sancto etc* Vides societatcm aolionis par-
ticulis mqualitatis notatam.

3- Quintof divines characterescrcalunonegatos.
tribus indistincte personis tribuit, casque sequali
potcstulc, uatura? incomprobensibililate, elcogni-
tionis infinilate clonal. Cum doseat cat, 8, n, 5, ex
auctoriialePsalmistflft, omnia Deisrrva es$p, ab illo
vcrho omnia excipit Filium et Spirilum sanctum,
»|uibusuna cum Patre omnia servlro docet. Omnia,
inquitj tcrva sunt iiti : ttnus porro ac talus ejus Vi-
lim, ct unim sawlm ejus Spivitm extra omnia sunt
podli ; el omnia ilia qua: serva sunt, per unum Vilium
in sancto Spiritu fierviimt Domino. Dis&rbj por omnia
inloHigfil creaturas ; claliuudc cat. 10, n.o, at cat, D p a tris et Filii adoraLionem dividi volat. Quam

m
g]oria,tinareddendaadoratiO.Cat. C, n. 1,< Indivise
« Pa triset Filii cnmsancLoSpiritu glorificatiocele*
• bretur. Xonenim alia mgldriam Pater, alianiFilius
<* babel; sedunameleamrlouicum fCXXXIX] sancto
ftSpiritu.CaC l0.n.4,SpiritussanctiiscumPatreetFi-
« liobonoratusest, elsancii baptismatis tempore in
« sanola Trin ilatc sinuil dtfinprchofidilur ; num. 19,
«PretiosaresvereSpiutUbsauclu» : ineiilobapliza-
Kinur inPatreni,el inFi Hum, etinSpiri turn sanctum.*)
Ek hacFilii ct SpiriUis sancti cum Patre in baplismu-
lisfonimlo iudi^tinctu conjunct iour^nutaosl in e ecta-
sias glorificanda Trtnitatis forinula, quam Cyrillic
in omnibus pene catcchesoon clausulis, piirticulii
iDqaalilatis etcuvi exprimere solet. Cat. 11, n. 17,

i I, num. 21 j, domini uc regis litulum in croaloris

auctoritate constituit ; ac oon$et]uenler opposilam

serviiti ralionem in crcala* rei subjc.o4.ionc ac de-

pendentia. Cum ergo Spirilus sanctus el Filius a

servitio exempli sint, imo illis serviant omnia ;

uterque a croaturarum numcro cxemptus, Divinaiu

naturam a so sola comprobendi asseiit Cyrillui,

nulli crcatio reicomprehcnsam.Videiu piimiscal.

G, n. 2 et seqq.; cat. H, n. 3. Quod aulem de ia-

comprebensa Dei ac Patris nalura docetcitatis lo-

cis, idem de Filio et wtema 6jus nativitato tradit

multislocis,atpra?sertim cat. 11, n. H et 12; idem

adhibct ralionem ne videlicet in oppositam Sabol-
liana> bwresim incidamus, oa de Spirilu sauclo
quoque valet; queui ejusdem ba>reiis melu ne a
Trinilate separcmu^, iisdem pene verbis proliibet
cat. IGj n. 4. Quid aliud desideret lector nescio,
nisi apertam foilassis consubstantialis Trinitalis
professionem, Dane babes in extremis epistot^n
ad Coiistanlinm verbis, quibus oral ut Dcus Au-
gustum mullos annus soepitem servet, cr glorilicau-
c« leuiHempersanctam etconsubstantialem Trinila-
c<temverumDcuninostrunj.»Frustralectionembanc
sollicitari,inPra?loquio ad eamepistolam,num, 10*

173

DISSERTATIO III.

174

admonui. Sed to tarn vim ejus vocabuli efc sen ten- A qua* tarn niagnificc Cyrillus do Deo Patre omnium

tia in adduclis supra cateokescon senlenliis cou-
linori, no mo qui a; qui judicii sit, diffitcri valet.

7. Uuum est, quod adversus exposilam de Tri-
n i la Lc doctrinam ex Cyrilio opponi possjt; mini rum
ilium ex tern as Trini talis act ion es separate, undo
etiam scquaUir nalune separatio. Creation is actio-
nem, verbi gralia,uni Fili-o LeibuiU Palri ma&datuni
la it t n in or ea n d i , c 1 1> u b minis lr a li o n o m c x c m p ! ar i s
rerum eflic ion d arum : Spiriku sane to so Jam rerum
nulu Pa Iris per Christum effoclarum saiietifioalio-
nem Iribucre vidctuv. De l'atremaiidunleet exem-
plar ronnu cnnd^idaruitt Pilio subminisiranle,ac
Filio co a den to, ex si at ejus doctriaa cut, il, n. 22
ct 23, quam declaral cxomplo regis qui civi lutein

crealore pr&huuliai muftis locis. in prim is cat. -i.-,
num. i, 18 ei$t; cat.. 6, n. 9 ct 12; cat. 7, n, 0,
ct lota catechesi nona? quibus in locis Mareioni-
las, Manichoeos, aliosque Urerclicos dilige'nlissime
refellit, qui munduui hunc negabuntPalris Christi
opifieium esse. Advcrsum eos probal cat. 7, n. 6,
cumdom ease Palrem Christi cum mnndi conditore
et auctoroVcteris Testament]. Atqui illi Deum Vc-
teriS Testament! proprie acvere mnndi condiloreui
a^sli malum t : non id refellit. sod ul cumdem quo*
que Christ! Palrem agnoscant, obliuerc nilikir. Se-
cundo, duos in Palro tilulos et acliones di<tinguit,
luuun Palris, alteram Crcaleris, cat. 4, n. 4. « Unus
« Do us solus qui et animarum et cor po rum factor

struere volcns, Filio suo pariter secum regi man- g « est; unus est opifcx cadi et terra*, angelorum ct

datum el exemplar urbis condondaj tribual; quam

deinde filius ex mandate palris ad exemplar sibi

suppedilalum ledifieet: quo excmplo concludalnr

nmndi efifeoiioncm melius Eilii esse. Qiue quidem

Ari anornm se n ten lia oral, crealu ras ac ti o n e m P atri s

f >o r tare n o u p o tui sse ai m ii u m , i u termed i aequo n a -

luraj&llcmperaliori manuopus fuisse. Hanedoetri-

nam fuse expo nit Kuse.hius Caesar, oral. Be laadi-

bus Constant, c. 9, ac refutat Alhanasius oral. 2,

conl-i Avian., n. 24, et De deer. Nio&n., n. 7 ct 8.

DeSpirilu aulem sa nolo res crea las lantumsancti-

ficanie cat. 10, n. 3. « &1, inquil, Spirilus sanctus,

« sanelilicalor rerum oinniuni a Deo per Christum

« elTectarum; cat. 47, n. £. Est rerum omnium ratio-

« arehange loru m fac to r . Qui m ul la r u m quidem re -
« rumopiiexesl,uniusverosolius,Uomiainoslri Jesu
« Cbrisli Paler ante srecuia ». Nota Grxcam voc-em
q nam p e r opifex re d did 1, ess c 5r, fuoupyoc , q u oc ar ti fi ci
e t operario manibus suis c pus altmgenti et form anti
proj>ria est; cat. 7, n. :>: « Esi l)au$ nmllorum qui-
«dem abusive Patcr,uniusvero sol iusKilii JosaChri-
« slinaluraet veritate Pater. Quomodo aulem abu-
sive creaturarum sit Paler, nernpe propter crealio-
nem, explkat n 8. duobus Veteris Testa menli locis,
altero Moysis Deut. xxxn. 0: « Nonne ille ipse Pater
« iiuis possedil le, et fecit, ct creavit te ? » et altero
Isaiici « Domirie, I 'a tor nosier tu, nos aulem lulum;
« opera inanuum luarumomues. » Terlio,suis nlani-

« ne priL'dil arum ,qiuo a Deo per Christum facias sunt, p bus Palrem creation is opus attigisse mui i is locis do-
« sanclilicator. « Quod si iKmcvereCyrillisenlonliani cel;cal 4.num.u:« Opera di^i U» rum ejus sun tceeli, efc

fnisse concesserim, quid porro inde sequalur ? iliud
ad sum mum : Cyrillum nnum aliquod catholica3
doclrirn-Bconseclarium non vidisse ; nimirum, quo-
rum una est natiua el dmiulas, eorumdem aeces-
sariounam esse quce extra prodcat actionem ; ilium
in distinclione persona ruin, indivisa quamvig na-
tura, satis inesse j'umlamenti arbitratum, ul opera-
tion es cuique separata^ assign ari [GXL] possent.
Hujc, inquam, sola concludere lice ret, non autem
diserte conslilutaui a boo de inseparabili Trim late
doctrinam everlcie, si conccdercmus externasTri-
nilatis ope rati ones separavi sse, quan quam alia pror-
sus rati one el causa quam Ariani atque Eusebius,
crealionem Filio tri.buit. Illi propter paternal natuiio
majeslatem, quam nee ad creandum demitlere se
posse , nee a crealu r i s s u s li n er i po Ui i sse d ipso ban t :
Cyiillus veco banc unam causam al legal, cat. 11,
num, 22, quod Pater axfuali sibi Filio creataruin
rerum po testate ni ac dominium communicarc vo-
lens, opus ipsi creation is commiserit. Verum ea
defensione uli nihil nos cogit : probundumque sus-
cipimus ex Cyriilo, lam Palrem et Spiritum sanc-
tum cum Filio ereavisrie, quam eumdeni Palrem
et Fitiuiu cum sancto Spiritu sanolificationis auc-
tores esse.

8. Ac pvimo quidem, quis credat ad simpiicem
nutum atque mandatum creandi, revocanda esse

« uni versa terra in pugno ejus coo iinelur:» cat 9,i u
qua dc Patre tolas sermo estu.i4 : eum esse dicit,qui
« nervis etossibus nosconnexuit,pellemque et car-
et nemoircumduxit ; quiindeOcienli cor agilat moral,
« quioculorum teueritudinem palpebrarum ample-
uxu munivit,»etc. ;cat.l 2,n. 26, <* Douses t,qui inulero
« hodiernuuiusquediem hominum fetus conslruit. »
Quarto, cat. IB, num. G, ejusdem qui nos fecit, ait
esse ut nos collapsos et mortuosresuscitel; quein-
admodum statuarii, ut collapsam statuam ineam-
dem rursus formamconllet. Idautern deDeo condi-
tore, ibid, et num. 3, nulla Chris ti mentione tola
calechesi dicil. Qui a to, Palrem semper operari,
[CKLIlelFiliumcum Patre operari docel homil. « in
<« p a r a 1 y t . n . a : Pater ej u s se m p er ope ra tu r , e t i p se
« cu m Patre n n a o p e ra llir , auvspya *zx ai , e I o mni u m ,
«nuluPalris, factor eiat. Idemaitcat. 7, num.C. Ait
quoquo ealech. 6, n. 7, Palrem cum unus et idem
SiJ.diversis iicelnoimuibusappellatus, « innumera-
ffbilcsdivinitatisoperaliones emittere,»tJLjp'a;£/.i:£-
jjL-n=: *:ac x^; Osot^-to^ LvspYStac. Quid landem mulla
quaH*imus*? Kn disertum consociala3 Filii et Palris
operationis testimonium cat. iO, n. 0, « Utdeclara-
o relur kominem non soli us Dei opus esse, sed Do-
a mini quoque nostri Jesu Chris ti, »> Hicc ex mul-
tis sufficiant, ul ne Palrem a Cyriilo propria in
creando operationis expertem reliclum credamus.

sruos.Tod snqu-j siAtiimib c oitotjt?0jo uj H[(\on unn
-jodmoour ojij^i pinbip? uini.ido.xd 'assinj w&fjudl
-uossojjTrjjoiun.iKHiniinuoa'jsojoiJ ipupuoo'onnuo
o?nb snp: srjniyui p Si'|x;.[ mh|!jI umo stnotfMjfo p
*AHtf ( j tun.) lutuumujj^/dki^ : onbsm.iiucqoi]iuns
-qtfis umiuouiqdinoo opuss miujdg 'mauoyiofljfa nj
-uoCm m*wd$}M%>nv utmdi ( wc;J.c"r.oipoi|m r j|riX.Oj
'umjpvjibt&q ( «;.xoor3 up<[ linqi.i] ^fiiiAip snqu

~odo ut l 9tw.miduo$ m 5 "jsauib 'jossojuoosnunxrq\[
'S *!*£<? '3wd 'xixx -q|[ um>*$>/£ cnun.ipurcxajy

-.toa^[]u;j[y nnmJtniu umiisuoo rnnpunui inn:* op »

-.*«/ ## nnuiunu ;pqnf so« &tfft#d;tfi mmp w?wq
opouionh *in»pi>j o\\u\ nrntoipyomivumou sipueaja
Biiqw 9p aui.iayi.'d wpwnim p flfcpnmu 'cog *^ fI 4

« u< ioj tymmwD)^n$$i]Vjiaiii? u wwdt nsso ui ruopiuqo
-iy u.ma;nlooimt| unmo?|i?^$uoiuop r 6f uin.>'?;»#ifu£
fffl ma a q!f»Tifkpnoilxosn;saTdcfoponb!ipnruoaii^dii|

-a»jrijiiiu»JiiinaiMninjuinprnbMiMUfii.3piA(udiunun
-otitfjtgoD uituniMoiud t>j)uc cntb IjjanlsoJimi uioip

-vjodoain]du!0X8;*(nX0] u " n ^>i^)stMlW«^n^diuo]»>
-HimijnAoSja «:i!Pqn5 0pujoQ -j)Uf £ u>x 'sd U"H^p;«r ?

op
uou snutqrii 1«oiidxo.i;>|i|[un^uic»uo!it?.nsuoiuapsij
-Tqduiaxooutui^^

-IIi.ioqTOoiModpM^ioopuriaj^ijfAjasuouMS^Jt^d))
uu>iutuu|i v pi ?.iT2o8|S9pmv>pjnbo.ij^i\2Sumiojuma»
-CM uiopriiiuift) fs;i inniiOnfs.TStl ffmto'ftj » ^onr.dwji

->.i£.;^z //v» '^(ifcrffc s&r.o nox.vgoo ftf/ .ioAov 30 say
-shifts '^/ijftii o ftsvl ■,r.i-Afj;v!'/.£^ ifioitr.:. *r.ox *ft>x

umns osdr 015 ^f.topiA *]oi?| m«f ajil?cl 1J ^"'> jnro
-ty iJiiiiui") vo *n\[\j ponb 'euouiulo uf[i sntaii uiiuy
^ui'jxo fog 'ijiMO 'yjjvtA;) uifftiuyjuos p« snsao-id
snuyyumvwj sui-ioSai^j .iniLq^adjoiu; uqjov nm|)

-ty ii^-nsnijij i«3lodirojij «:ci \t *m?of opjp n^iJi|3
Kinxud ui 0[|i ]o 'suaidraoc; sniTAip xo oiqup ^ni^
ITpjosnim 'isa stntiumioo snqn-jt^j ua? ^n[o sjjjiuu
umo i|]i amb 'luouupop suu]duiaxo oijf fc »j iiui^s
•uourop «n]|UA3 o.ioa cmikji -.iniiuisuoinap siviipa-Md
DttOjiiMOflo ja microi sis q ris aiThuj.idoad 'jnjiujooos
•mum ^ u*o|pnis $hjjr{oub ^uioddo snj|fjXQ uinns-
lunjdaiDxo anturjoop o^ioj -jrnjj -^©jemHuoj sjodxo
snioj!i;Ji>do uruiipu<30 ua)t.M ui onbpnjji ^nisdj oi)
*t?j io suaur oi.iunivis q« gienb jn^aionSur^p o.ii\?j
v fidiuu uou *jso or|W suic^j ^iu^oj o:nb iunqaa 4 \
( -0|dai>cn) apujs ouofjiM^iUno:) inopinb unf) "ta?wj
-//?s mwv8tcJJj l i)C?y : jpt^jjir r.]! uu?uo$.iod lUThwiji*
unmbutmjuoduroo iniioro-imb incus manoiici c ii«lp
-ur ^JOAOUip\? u^du iminuiMu lunonib M)UT2oui|opos

-aiiuooie ^lyiiqvm^ sut>oio 'umurtaon raoiuupvoui )>
ouor)t?0JO at lujutasop ( oj(: -gcd J oi dua offitps n^tids

*S 'duo tm utmTdf] ii 'qij 'KO.tqiuv ij:i 'ttran *v/ii^j

^(T Af 'qij jo ( oj *"tnn *?} *nj[ 'ihaxo *;»k<! ?u tunu

-tfffij jo opi\ *saqriuo*iossi? umiiModnio^uoo sifftni

-o.Q^nq^-j T?sinjninais mnqjo : \ 'iiuoddo snirnv nutu

-Jin ni ponh :]G^ixnpjaflnintiuai<?isi:o puopuounws

ca* c t««stnu|isns ^MupouuaonDu 0}T)i]T]3;uoq ni.toiwd

sfcfji pi? os rsiu ^uasstniod oxidj cuv.iuimr ?nfo ittitio

uou iiTO^sod u?)y in D^«.TOclLuont; os sijotj snqeu

'ijfuuioioj^ojooiiiiutuno^ujnqjo^irioop^Q'u^'i^io

oi? f Q$sipipuoo cjtiuin uteris arQiiuoTd^s io mnuTitti

jnd }p\ iunijt t .| .lod nnuHl 1!^ ! ( l n '81 1° Sf c 'l #n

•-■n^ '-WP ^fl "uihdy 9p|A 'lucq^pnjouoo iu^T>{i|i:nbce

Itjij snsj^Apt? 'rtnjQqcq «^|jnd rpuQjdfoaStid nifinb.ioi

-a?JtIsTq[uu .roiujunb ut *puwi^.io on ojji oi^pui?ui

x^ rOnh *jnn.io|ndo-t ttutiposuoo uiujuni iui\id p^s

tsoAi^iun.inSsnptuou^ssiAisaid nimiiosuii? c [ oi«p

•uciu umjn c [ ino.iooip luvuy timiq 'uitissiunpnpojd

satosuDjop siHiBuy lunsaOApu jopfi o;;>[|oq^o soj

-oipiA.toj p iuRiirt>i<JOiOTuS[suj -lUuSoio.rd ujihiuaq

a|^irjopnu tuiuoafn oq«]ioso]]nu 4 cc]nunoj ipiiaoip

lutssod uapiA oe)i!.rn^OT} ^tiuitu opumibtit? unuonb

'inn.i^M um.iotiifivq^ ujuy *;?</«$* ^P^./ *Jt*-wo tiwnh

.iod^innoj ump ( T>|imHjsuo:*sn(fiuuiOGXicHi sijoquj^s

ui onbv& *tn^ui.ignoo snqiijuii^ i» '/tms njovj uinsli

,nd muutQ 'spuouinsi)! i.p.i;r|duog )±o xoa uinimuo

uiarjnjoO 'g •u!n!nudnsiAiiqo.idnvopu;)ptii,>X9 uou H pndBntiipuo8unjou«s«fhsoMBUiTiissiT?jttdraooiuTiJrti

uiauoipn ^u|t) t j f .ni)nvptA *mo;»^j >i.i|^| oppuviu xo
Tfiouon^oio iun.io.1 o,i 1 1 -i lucuclcui tuoTnu pinQ'OF
•[tnHjtr urouojpuuruor? uuv|RU tjiiu in imnujrjo* W
unMii^in oiu! 'ojidju \i\u\ iiioiioiitui!il,^tim.iopuop
■ i?j tun.iarJoo|it}Ji«uouri)p uin[[uiA^pnclv jnitsh uaq

-UW "fj P t "» 1^ TlH! ^!!I ,} ^1^ ! vtudfarqv iioip
o^s.fdow>B uiusji ooi[ inniiuuiop ^i.iopo.KKqinn qts
^pdai oi'St j <i;1 Tl ! iTi^]t)iKtaioni2qu Tini|ani h j ! ,u0
umo mux! 'o u 'OF '1 no '°^^° ^Hp^l yuoi|^ieuta8

HI UtlllMOJ^W'tq T? OtJC.ITJtlUUO^SJ UUlldlOUI.Kl SllT

- nr» tjtnj t*ut,naop iHM-vo ojqnp oins iuapi?H *aUa3y!
-COAV.-.0 ^o:^cX» f,o: i ^ ? ^cixn y.? Admoirx ^

-ipuoo uioqjo uino(f :ji/ 'iSimI ;niodxooi> ' *}pd.o)fl
•jw:> u *qn Missaey 'cpsn^ pnd« ui^cjudiuos &uoji
-Vu.i:> iprcmii up uitns c sn:up.r^q ojiiiA^smciiqnpui
p sniJo;>'siMADuy snnaai^K 'Oiiimqns $uoq[|opip
-nrsuovwii^cnb'inniDofuariiT.utioDOo^qijuu^pui
sm^itf^Tfip : }T.i9ri(|M| uid'fu^iiryjd diadoaduijij *arts
-ih^u^J^|'duioxoujT? t rsii|i|,KCotU9.^
-.f<);l p ouiumo lunpcx,) uiiipjuoA \m p iunnba;^i(
-ii luop .i^iduioxo onbiu iiminpu^ui jojajjd ouoii^o.to
hi jiq-iu .iv>)w f j J^ *uoun?j ponb S Ji!]ts9iisj lunjduioxa

OSsOd lJJ0J$U^n^1^TI00T?UUJlTJ]IUlAippUOi.HI*?nSJOjM

untjipdquti asilc sp[[uX3 umo *|so tunuuijui *sji
-uduodup uin[[i.>] ui ituMiio si.iodounjdiuoxo oiipv^i
^itbunrjcq Si/nuqcA ojon.ipuo^ uiopiiaio ^titfa.i \mi

moxjnj )) opioods m iMwoj^wdwj wv/.mfm am ¥ -pn suhkiXo otib : o|daidXdcp>aniiuoddopoi]() a G
9Z.T "ITIIHAO *S \UIA r ^ia Sil

177

DISSERTATIC Id.

178

communi,reperiri; ut special ius per ipsum res co mti* A
tasfuisse.ipsiinuiuecroaloremetfactoremdic^reut.
Qua ia senlcntia nihil certo culfiolicdt profcssioni
adv.grsans deprebendas. Modem onini uiUulio siinili
modo Fili us. quamvis cum aliisconimuni I ar operant
crealionis auctor dici possit. quomodo vox Hie est
Filiu$meit$*y a Uibus eerie personis efTormata, so-
li lam en Pali i impulalur.

it. Vcnio tandem ad Spiritual sanctum, cui nee
so lam sancli ftcalioiiem, ncc soli a Cyrillo allribu-
Lamprobo. Primo enira sit as in crealiouo sancto
Spirilui paries conservandas probul, quod aim
cat. 12, num. 20, Filio tribuat ut in Maria quatn
assumpsit earn em formaverit, id cat. 17, n. 0,
Spiritirs sancli in Mariam supcrvenlui Iribuere vi-

[CXL1VJ CAPUT 11.
Speciitlut* prohatur ex Cyrillo Filii dmniitis*
13. GonstiUita ca quam ox Cyril la cxposuimu*
do SS. Trinilatc doclriua, oodem acta probata est
Filii cl Spiritus saiieli divinitas ot mquaiilas cum
Pat re. Propria tarn en do unoq:>oque a pud Cyr il-
ium docuimmta sunt, qua) hie eolligcuv ac reprse-
scutare juval; ut quantum ab Arianis ac Pneurna-
tomachis, quorum ipsi est objecta com munio, ejus
diseonvoniat sontentia domonstrctur, a Filio inci-
piam. Non calholicum solum de Verbi diviuitate
doclrinam accurate copiosequee*. proposiiit, eiex-
plicavit, ct probavil, vmiui nnmeft Ananas iiiipk-
tatis surculos diligeutissimo pcrseculus slirpiUis
evulsit. Ac primo quidem Filium a crealuris stu-

dealur. Idem in Spiriium sanctum lunquam in an- 3 diose discrovil, refutatis nominatim blasphemis ca

ctorem conl'erl, donorum in altari propositorum
transformationom in corpus et sun&uinein Chrisli,
cat. 21. n. 3; cat. 4 J3, n. 7 ot 19. Quam quidem
operatfonem Patres ad summam Creator is in res
subjectas oninipotentiam pertinere decent; ac Cy-
ril) us ipse Filio tribuit cat. 2*2 t num. J, et toli Tri-
nit.ali cat. 19, num. 7. Ut omittam Spiritum san-
ctum, ex doclrina Cyrilli, com muni cum Palre ct
Filio in creaturas doininio saudere,eal. 8, num. a,
cujus dominii jus sola creandi actione acquiriiur,
ex eodem cat. 11, inim, 21. Quod autem Patri et
Filio, jnxta ac :'piritui saucto sanctificandi niuuus
tribuat, ex omnibus pone ealecliesoon clauMilis
colligitur, in quibus sancli fioationem audiloium a
Patrc appieeatur, Vide in primis procat. n. 17, p
cat. 3, n. 10 ; cat. r., n. 30 ; cat. 14, n, 30 ; cat 13,
num. 3*>; cat. 18, n. 33 ; cat. 20, n. 8, et cat. 20,
n. 23, quam ita concludit: Delta pads sanctified
von inlegros. liaud tamna iniiciundum, non a Cy-
rillo tanturu, sod cl ab omnibus Patribus, imo ct
a Scrip tura sacra, sancli ticationem Spirilui sane to,
uli propriurifk ac specialerxi elTcckmr tribui, diini
aiunt per cum in cordihus charitalein diltundi,
pias cogilatioues immiiti, inliriuitnlem uostram
adjuvarivpurgati animam a peceatis:ha;o cl inuL-
la alia inagniOcentisshne a Cyrillo totis calechcsi-
b;i5 16 et 17 disscrunlur, Ipsi sacrorum baptism i
et confirmation is cliaractorum impressioncm,ani-
nuu custodiam, adopliouis donum altribuit: ipsi
sanclificationem aqua; baplismalls aceoptam rufert
cat. 3, n. \. el sacri chriamatis cat. 21, n. 3, vim D hisnalura. u JUL, » ait eodem loco,* Deivoceeldiclo

de re Arianoruin decietis, gcniluinquc vcro acpro •
prie, et naturalem Patris Filium asseruit. Sic cate.
cbesi 14, n. 17 : « Ncque Filio deferro lionorem rati,
« Palrem rum imncupeinu.snaquo duni Paliemho-
e uorarearbilremus, Filium unam ex rebus conditio
Ksuspicemur. Gat. 15, n.0, Nuncvcro defcctioest;et
« alii quidem Filio — paterni late tu p raid i cant, alii vo-
« ro Christum ex uoii exstautibus ad esse perductum
tfdicero audent. Cat. 11, n. 14, Ftsicut persajpedic-
¥. lum est, ncquaquaxn ex non cute ad esse Filium
<< transduxit, neqneeum qui nonerat in adoptionem
<* adscivit, vcrumajtcrnus exsistcus Pater, aHerimm
« gunuit et inenarrabililer unura solum Filium. »
Quamobrem in l*atrc studiose disi intuit duas actio-
n es, duosqu o respect is.Unumc realoriserga res Oin -
nescxniiiiloeruUis.alleruni Patris r t genera toriser-
g^. solum Filium. Duo ejus rei leslimonia citavimus
cap i to pnvced. n, 8, ex cat. 4, n. 4, ct cat 7, n. 5.
Generatiouem in Palre adrnitlitvoramacpropriam,
<|ua non adoptivus,sed naturalis et prop riusFi Hun
exsistat, Cat. II, n.2:« Filium cum audi*, nc adnp-
« tivtmiexistimes,sed naturalem Flliuift, Filmmuni-
«genitum;<iln.4,FiliumiterumcumaiuIis,neab usi-
*<vn solum modo dictum puta, sed Filium vere, Fi-
«liumnaluraleiii/nuliicxpcrteni;non.ijsservitutead
«adoptionisgradum evectum, sed Filium ab omniio-
«tornitategenitum.'> Magnum inter adoptivos Dei li-
lies et Christum differenliam constituit: i° quod
temporaria sit hominum ado plus Filii nati vitas
sterna: 2<> quod hi fiant filii Dei verbo ct gratia,

exorcjsmorum, procat. n. 9. cat- 10, n. 18, 19, ut
intinita alia omittam: eamdemque alionun SS. Pa-
li um doctrina est. Ex quibus gravissimi (beologi
colli^erc se non immerito existimaveruut, licet
commune m tribus personis fateantur aninioruin
sanctificalionem, in ilia tamen proprium aliquid
Spiritus sancli intcrcedcrc. ut vcluli sauctili.calio-
nis bujus causam atque formara in. se unus susti-
neat. Vidcsis Petavium ha?c doctissimc el conic-
sissime disputantem lib. De Tririrt. vm, c. 44 et
seqq, Dogm. thcoL torn. II.

* Mat Hi. in, n ; xvii, a.

« adoptionem quam non habebantaccepetunl. » Hie
verOjiion « cum aliud quidpiam essetaliud f actus est;
t sedFiliusPatris ab exordio natus ..'St. <upe-iior quo-
«visinilioetsa^culisexistens;>»n.O,deadoptivisPau-
lifiliisloquens: « Hie. qui secundum naturam filius
« nonerat.perdisciplinam filius esl f actus : illi vero
« naturalis lilius, verus filius. Non sicut vos. o illn—
« minandijiiunc (llii Dei ef f i ci mini, sed adoptionc per
« gratiam... non autcm ita natus fi^t Cbrislus ea Pa.
« tre : »ot id probat, quod cum iu tempore bapti-
smalis de unoquoque nostrum dicere possit Deus,
hie mine foetus est filius mats ; de Ciiristo dixerit

■TO

D1J VITA S. CYIULLI.

180

hie est Films mew, quod eliam cat. 3, num. 14, A. K tiliam subjicjt ammo... simulac Pater cogitatur,

difiusius explicate « In le quoque desccndclSpii itus
usaimius, eipatornavoxtihi desuper [CXLVjaudio-
«tur,non» hie est Iilius meus,$£d llic nunc factus
est iiliusmcus." Do illo solo dictum* est,«quan doqui-
« de«i« iu principle era I , Verhutn s ,*elc.,«illi inquain
«coavenitvox » cst,« cum sit semper Filial Dei; libi
« Yerocompetit, » nunc factus est; « quouiuniut Alius
c sis n ou per nato rain habes f sed per adoption can filii
« appellationemconsequeriszille setnpilernoesUu
«vero ex profeEtu graliam acquiris. » Idcirco alio
prorsusmodo dixit Chris tus Deum esse Pa Ire msuum
et Patrem nostrum. Observai Cvrilhii cat. 7, n. 7,
Cbi islam nondixisso « ascendoad Patrem nostrum ;
« sod divisiouc, >• inquil, « adhibila, prima in edixit

« eodem aclu Fi Irani cogitemus.Filium enim ac Pa-
te irenuiibjl prorsus coram qua* sunt medium in te-
« rest. Ca t. M , n . i 4. No c seen m d e 1 i b e ra 5 n s p.o s I e a go -
« tiuit, verum sciupitcrfio gencravit, et sermonihus
« eogilaHonibusque nostris mullo celerius, ut sane
«< consenlaneum cst,gcneravi.. .Cnui do divina poles ■
a tale sernio est, lemporisexpers est generalio, » el
cat. i 1 .ii. 5, ea verba in tcrprctans « Filius mens estu,
t<egoliodiegcnuilc*: Mud, » inquil. hodio, « iion re-
« eens, sed scmprlernum : liodie temporis expers,
« [C X L VI ] an te omnia saecu 1 a . » Yi d . c a t . 4, n . 7 . U t lem •
poris expers, ilaet defeetusomniseamdem genera-
Uo,quaFilius ab aHorno perledus providit. Cat, «J,
num. ii, de Patrcail:« Nonexpassioncac demutalio-

« quod sibipi'opriamesl,)- ad Patrem meum,Mid quod ^ « nesui factus est Paler, aon ex eomplexu, non per
« nimirum nalura oral: turn subjunxit, et » Patrem « ignorantiam, non fluxioncm partus, non demiuu-

vestrum, «quodcratperadoptioncm. * litem rep oUt
cat. ii,u.l9.«Nc existim es ilium eodeinmodoFilii et
tfcreaturarum ess f Pal rem, non dixi Uasccndo ad Pa*
t rem nostru uv no creatu varum cum unigeu i to coin-
am u n i i a s i n d u ce re t u r : » s ed P a tr em me u m e t Pa tie m
veslrum, ait: « alitor mcum, secundum naluram; et
« alitor vestrum, secundum adoptionem. » Qnam-
obremPatrisnoineurespectu Filii propricsuniiju-
bet. Cat. 7, num. u, ait; « Est igitur Deus, mallorum
« quidem abusive Paler, unius vero solius uuigeniti
« twlii nalura et vet i tat e Pater ; * ac severe interdi-
cit n. 3, no Deo, qui gignendi vim omnibus im per-
il tor, palriam dignitatem aufcranms. En Filium a
crcaturis sccrelum prorsus; en Filium Dei verum,
divinam a vero Patro per general ion em vera in
trahentein naluram,

13. Ne autem in ipsa genera I ionc divina quod-
dam ad verum et pcrfectam (ilii divinitalem exsi-
sleret impedimenlum,tria docet : 1° generationem
banc mil lam temporis morampostulare, el esse ab
icterno peifcctain: 2° nullum in re generata impcr-
feciioncm, vol ad perfectionem obioem adferre.
Cat. It, u.3: < Cum Deasct Pater general, neque
« ignoranlia ncquc consultatio in medio .. diceve
wquodtrum temporibus deliberasset, Pater deinceps
«e!Tee tus sit, ejusdem inipie talis est. Non enim prius

«DeusabsqueHberisexist(jiis,postea in tempore Pa-
te ter esl eil'eotus, verum semper Fi I inm habet ; sup.
«n.7 .In gjgnendiscorporibus necessc eslmorain ten.-

« tus, non alleratus. Paler pcrfenus perfeclurn ge-
vjiuiE Filium, omniaeontradansei quern genuit. »
Monet cat. 11, num. 7, in hum an is ac ten en is gc-
ncrationilms, id quod genera lur jjnperfectum r.as-
c i , ac to m p o r e pro f e c lu n i et in «:• re m en tu m co m p a-
rare: contra autem, inquil, « Ft litis Dei perfeelus
« estnatus; quod enim nuneest,id et a prindpiu est,
« natus absque initio: » c t ration ainsuhdi l: « Nullam
•gencranlis i n firm itatem accuses; nam si illeimper-
« fee turn generavit.quod accessu temporis perfect io-
unem assecutum sit, in fi rin i talis a rguisgeiiiloi em ;
« si id quod lempus po.rlea largilurn est, hoc lua
« sentontiagenitorabinitionondedit; n. 13 : Neque
« gene ran-? uUaredeminutusest,nequc deeslgenilo
« quidquam... non in tamper i bus genilus, sed ante
«sa?oulagenilus; non exprofectu auctus. sed hoc ip-
<isutn natus quod nunc est; n. 19: Pater.. Deum
« generans nee ipse deitate spolialus est, nee
« quidquam ipse deperdidit imminutus vol mula-
i< lus ; nee illc qui gen i tus est, dcfeclusquidquam
« luibet: perfeelus est qui genu it, perfeclurn quod
«£euUum est; Deus est qui geiiuit, Deus qui ge-
« niius est. » Uloc autem omnia capita Cyril lus
opponil tot idem impiis Arianoruiu sententiis, tit
in nolis nostris ?ludiose observavimus.

14. Generations vera) ac proprie dicta? effectus
est ut id quod nascUur, per omnia alque in pri-
mis natura simile sit geni tori. Ilinc Cyrillus con-
cludit Filium quia ex Pake geni tus sit, similem

« porisinlercedere, nullum vero itigcncrationc Filii D esse in omnibus Patri; Deum verum cl Dnminu

«ex Patre intermedium reperilnr tempus; el cat. 7,
« u. 5, Non temporum successu adeptus ut Patersit,
«sed Uuigeniti Pater sempilernoexistens. Non enim

« cum essetantea sine prole, postea mutatasenten tia
« factus est Pater; verum ante omnem substantiam et

« an tesensumomneni. ante temporaetsajcula omnia
«paternam dignitatem habet Deus, qua magisquam
f<reliqttisomiLibuslilulisgaudet.>»Sicut autem aba>
tcrno Pater, ila et ab mtomo Filius ; ut enim ail
n, 4: «tPatrisnomensuaipsiusappellalioneFilii no-

verum, sicut Pater Deus veins est el Dominus vc-
rus. Cat. 4, n. 7, a Crede...iu Filium Dei unum et
« solum... Drum de Deo genilum, ulam ex vita

fgenitum,lucem delucegeniluur similem peromnia
(fgenitori: cat. 12, n. 4, Filius Patris ab exordio
« natus est... Filius Patris in omnibus si mi lis geni-
«lori,a5lernusexai(emo Patre, vita ex vita gonitus-
«etDeusoxDeo;n. 18, In omnifjus genitorisimilis
« est Filius, vita ex vita genilus... et Deus ex Deo,
« et nulla in re difTcreutes sunt dcilalisnotaet cha-

3 Joan, i, 1. * Psal. u, 7.

181

DB DISSERTATIO III.

182

«racteresin Filio. » Tandemn.8et9, « Cenuiteum A nus, <uque cum Patre babel proprios et alteri ne-

« Paler anle omnia s&cula Dcuni verum. Cum varus
« Dens sit Pater, si mi I em sibigenuit Filium Deum ve-
MMunMnsymboloIliorosoivmUanohabobalurChri-
stum esse, Deum vcrum ; arlioulum bunc fuse ex-
pouitctprobut. Sic aitcat. H, uAiiii Crcdimusin
« Filium Dei unigenilum Deunt verum ; verutenim
« Deus non general i'alaum; n* 17, Deus igilur verus
« oslFiliusJiabensin so ipso Patre m,nonin Patre m
« mulalus. » Vcrain banc esse ctcui nihildesiuiiw-
nitatoru affiimalbis verbis cat. 4. n, 7, Nihil eiad
divmUatk dignitatem dcesl. Alias divina* natum?
vtuutalem in Chrislo ab ejus general! u no p rob at :
qmu cam in Deo sit vera et propria, ut quisque
similom sibi in nalura general, ila Ileus verus

galos divime nalura* charaeleres. Omnium primus
judicio Pali urn est ailernitas; nee eiTicuoiusAriani
Filium divinitate dejicere se posse consucrunl,
quam si aHernilulom ejus uuferrent; nee Catholici
lobus tius se divinilalem lueri, quam vindicata a>
teiniUite. In hoc fere tnlummcubuilCaliioUeorum
adversum Arianos eerlamon, Nominem aulem fa-
cile reperias, qui lelernilalem Filii et sludiosiusel
copiosius i no u I carit. Mulla jam ejus alluli lesliino-
nia num. 14. En alia quajdam de mullis. Cat. H,
num. 17: « Nee usquam illud dicamus: erat, quando
« non eral Filius; n. 5, Filius Davidis estiuconsum-
« maUonesujeuiorum,Doi varo!Filiu§ ante omniasa*-
«culasine.inilio EUliudquidem assumpsit quod non

Deum verum. Id nimirum opponil Arianouun im- q « habobal; hoc aulern quod babe t,sem pi ternohabot

pielaU, qui cum Filio nomen anferre non ponsent,
verum sallem ac propriu dictum Deum in ficiaban-
lur. Cum porro una sit vera divinilas, unum quo-
que cum Patre Deum Filium esse necesse est
[CXI. VII I Quapropter, num. 10, illud Chrisli di-
ctum exponens, Ego ei Paler unum samas 1 , quadru-
plioom asstgnat Patris et Filii unitalcm: divinila-
lis, rogni, volunlalis, et operum ; contra totupli-
cem Arianorum divi&iouein. De prima loquens ait :
Unum, « propter dignitatis dignitatem, siquidem
<<DeusDcumgenuit.»Kamdemprorsusinaraboliisre-
residere divinilalem ast>crit his verbis, n. 18: « Nulla
« in re diflVrenles sunt doJ talis charaeleres in Filio;
« quique Filii diviuilatemut videretdignus eslhabi-

« ex Patre geuilus. Alque illud qui dem quod secun-
« dum David em est, tempore subjicitui\etoontrecla-
« turret prosapiamhabet quae recens eat ur: quod veto
« estseeundumdeilatein, neque temporiobnoxium
« est neque loco, neque genus liabet quod mcenseri
« possit;n, 20: fioncuminDelhleliemnatuscst, tunc
« esse c&pit, scd ante omnia scecula. . . Neattendas ad
f ( e u m q u i m o d o c x B c I b l e b e in o r lus es t: v e rum adora
« eumquisempiternoex Patre genitusesl. Xcquem-
c quam patiare,qui tempo raleFilii principium dicat:
<» principium namqueFilii lemporisneseium,princi-
«p iocarens. Pater est. »l k ostca(GXL VIM] probatChri s-
lum »< ajlernuui regem esse, eta* tenia apud Pal rem
«gloriairui. »L : no verbo, omnia i n Filio a? tenia statuit:

«lu$,idemadfruendumgenilorcineveetusest. » Ilia p nativitalem, dominium, quorum utrumquo supra
una divinitas ox inUma Patris in Filio ut iladicam probatutnest;sedoin adextris Patris, caL 4,ii, 7; cat.

immaneniiadesumitur; aitn. 17: « Dcusigitur vc-
u rus est Filius habens insoipsoPatrem;* quod pro*
baverat num. 17, uno Isaim ol altoroCbrisli lesti-
mo niOjiunle eon clus erat: « Yides Deum Filium, ha-
« ben tern in semelipso Deura Patrcm. » Propter banc
alterius in altcro immanenliam, sequitur ut duo
non sint principia, sikd unum, Pater videlicet qui
sclolum in Filium in fund it. Quod ail num. 14 : « Xe-
« quo sunt duo principin,sed caput Filii pater unum
«< est piincipium;Patorenimgenuil Filium Deum ve-
uruifi.A Ut aulem Chrislus verus est Deuh, ila el ve-
rus Dominus. Cat. 10, num.4: « Dominus vocatur
« non abusive, ut ii qui in hominibus sunt; sedtan-
« quam naturalein eta^lernum habens dominatum ;

H,n.i"7.cat. i4 9 n.27el30;tandL*nisacerdotium > cat.
10,n. ii; cat H, n.l, Alterum divmaj nuturaj altri-
buUim est ut se ipsam cogtiitionc cornprehendat,a
creatura nulla comprebendi possit: aiqualom in
ulroque Filium Patrisiatuit. Cat. 4, num. 7: «< M-
(thileiad divinitatis dignitatem deest,eumquea quo
« genitusostcognoscit, sicul ipse a genitort* cogno-
« scitur ; » alia produximus testimonia rap, 1, n. U,
Sicul aulem incompreheustbileiu omnibus creatu-
ris Patris naturam afiirmal., eat. 0, n. 3, 1, l> ; ita
el incomprehonsam creatmis omnibus et soli Tri-
nilati no lam, Filii generationem probat, cat. 11,
n. 11, 12 et 1*1, Quo in loco, post rriulfa in banc
rem disputala subdit:« Non te pud eat ignorant iam

«num. :>:Cum sitDominus secundum verilalem : non D « conflleri.siquideni tibi cum angelis communis est.

•ox profectuadeptusidquodDominusestjsed exua-
« hiradominatusdigni late m habens. »Vid. etnum.i',
quo loco dominium Filii ab to tern o ac cop turn do-
cet. hide et rcfulatmullis Jocis heeresim, quajClui-
alurn docebat, non ab ccterno et vi gonorationis
scuj Dominum et regem esse, alque ad dextcram
Pa Iris consedissc, sed id ex profeclu torn pore ac-
qui^itum. Vid. cal, 4, n. 7 ; cat. H, n. 17: cat, 14.
n. 7 et 30.
15. Quod si Filius verus est Deus et verus Dumi-

«< Qui gonnit solus novit euni quern genuit, et qui ab
• ipsogenituseslnovitgenilorcm. » Qucmadmodum
etiam invisibilem inorlalibus oculis Deum Patre m
asserit, cat. 9, num. 1 et 2, ila et invisibilem Filii
naturam iisdem pencargumentis et verbis probat,
cat. i'l y num. 13 et 14, aiens oportuisse ut Filius
humanam carnem sua* deitati vclamentum pra)ten-
derct, ne praesentia? ejus fulgorc interiremus. Did
solius est in omnibus locis esse, nullo concludi
omnia cliam latentiora viderc. Cat. 4, n. f>. cat ,

7 Joan, x, 30,

183

DE VITA S. CYR1LLI.

184

n. 7. Eamdem immcnsitatem et latentium cogila- A. m sententiis est Veritas, ut optirae an im advert it

tionum inspect ioncm Filio Iribuit, cat. 14, n. 30:
^ Qui ill superiss«det,cli)obis)iicruuapra , .9e-«sadest;
« unruseuj usque eomposationein et tidei iirmitatcm
* eontuons. Quod euim came nunc ubest,neidcireo
<« jadices abessce tiara Spiritu: medius Iiicadest,au-
* diens qua; dc sc dicunlur, el quft apud le oogitas
« videns, scrulansrcncs elcorda. » OmuipotenUuiu
ejus in dubiurarcvocare nonpolerut,qui ipsiconden-
diorbisopusaltribuitiamiuulLislocisJnlrraam ejus
viitutrni in miraculls sui ltomiuis inYOoalioueefft-
ckmdis, i'ugandis daemon ibiis, m orb is eurimdis,
gc&tibus immanitate barbaris cieurandis, etad fl-
dem earner lend is multislociscommcndal, ut cat.
4, n. 13; cat. 10, num. 10; cat. 13, n. 3 et 40.

Nazianz. cpist. 20. Quidquid porro consubstan-
tialis vocecontinetur, diserte apiovitel pranlicavit
Cyril I u*. Dum consubslanlialeni Patri Filium diri-
mus, iulclligfimus Filium ejusdem naturae et dig-
nitatis esse cum Patre, eumque non ox n-Iiilo con-
dition, sicut erealuras, seel ex substantia Patri 5
guucralum. Sed cum Cy rill us Filium assent, ut vi-
dimus crp, % n. ti, vi sua generations • similem
« in omnibus Patri, Deum vcruni ex Deo vero,»diver-
samne in utroque naturaiu ac rfivinilatem v-d co-
gilar-c potuit? an duplex est divinitalis, elquidem
verw ae prop r i e die t a? speci e s ? P rare i [) n a , <pi& inter
gen erau tern ot genitum exsislit, similitude, naLurio
est; qu;e sublalisctiamaliis omnibtasimilifudiui-

Unum res tat, ut si Filius re que ac Paler increatus j> bus sola neccssario vi gene ratio nis remanet. ISec

e.sL, Ueus eL Do mi n us verus, una el eadem di vi-
lli tate ipsi conjunctus, uno qnoque «t ccquali cultu
cum ipso adore tur. Ea quo que CyriJIi sententia.
Cat. 11, n. 17 : *< Lnus Pater per ituuiu Filium ado-
« retur, neque dividalur adoralio. Gat. 10, n. 12: Si
« quis pi us in De urn esse veli£,lnlium adore tjalio qui
« cultum ejus non estadmissurus. » Alia citavimus
loca cap. 1, n. 0. Ikcc omnia qu;B superius pro-
duxi lestimonia, etiamsi a Cyritlo nou iia diluci-
de et copiose, ut facit, explicarentur, natural*! et
obvio sensu essent sumenda. Haoc enim non sub-
liliter cum peri lis dtspuLala, sed a rudes Ecctesioe
candidatos simpliciler exposita, qui singula verba,
prout sonant, usurpaturi eraut Nee euim duasha*

prop rie simililudo est, sed ttjtot/,;, i den I i las,
ut ila dicuin, naUira>. Quod si Filius vere gcnilus
est, ex substantia utiqiie Palris genilus est: aliam
euim nee Cyril kis habuit, nee liaberi Veritas pa-
ll lurvcrrn) acpropriedict.r ganc ration is notitiarn ;
in qua sola, cumde Deoagitur, removendi omnes,
ut Gyrillus studio so facit, humance generalionis
defectus. Quod igilur Gatholiei omnes verbo cm-
$ul$lantiaii$ inlelligebanl, id voce prajtermissa
prajdicavit Gyrillus. Quod si S. Basil io licuit certis
do cuusis, cum Spiritu s sancti divinitatem asse-
ruil, Dei nomen roticere, rem ipsam aliit e* a>qui-
valenlibus verbis expiimeiido, quauqnam, vox ilia
in Scrip turn sacris Spiritui sancLo Uibualur;

nun vocum, Deu$, gencralus, Filius, mfaraUo, ideas p ({uamobrem Cyrillofraudierit, vocem tainetsicecu-
ac notiones, sed unaiti communis ac vulgaUfi si- J menico concilio consec -rata m, Scrip tu raj lameii iu-

gniiicalionis babebant. Deumcum audiel>ant, uui-
cum et summuin immen inlelligebanl. Genera-
turn concipiebant, qui ex Patris substantia cons-
taret; |CXLIX] Filium, qui natura referret Pa-
trera ; qui adorandus proponebatur, buuc suui-
mo, qui unieo ac vero Deo debctur; prosequeban-
lur cultu. llanc auditoruni co&Uationem notam
liabobal Gyrillus, atquo ad earn omnino sermon em
luum acconimodasse et exegisse duhitari non po-
test.

CAPUT lit.
Expend un tur ca quae ex Cyr'dlo adversiis Filii

dinin i t a (am o bjici passu nl.
16. Qui apud Thcopliaiieiii Gyrilli lidem suspe-

cognitam, non sine probahili causa tacuissoV Si
Athanasio judice iu epist. ad Kuliuiaiium ejusdeiu
vocis suldata) con sen tan cam excusatiouem attule-
runt ArimiuenscSj cur ejusdem solummodo tacen-
dflolegiiimas Cyrillo ralionns defuisse dicemu??
Secundo itaquo, silentii bujus mulliplicem in
[GL] Cyrillo causam assi^nar«> possumus. Cateche-
slm et inslitutioiicmrudiuiu ^xistimaro potuit r ver-
bis ex usu communi sumptis,siquitlem illasuffice-
rent, informandaru ; nee admiscendas voces auri*
bus ipsorum insuetas, qu» prajserlim iiovce essent,
necduru usu solemni et into aucloritatem acqui-
sivissent. Eoanimo ipsum exislimo non ab hoc so-
lum, sed aliis etiam, naturce, substantia;, oussac,
clam hsduabant, ha?c duo tantum atlerre solebant: D persons, hypostaseos, etc.. vocabuiis in expiicamlo

quod Conslantium Arianum imporatorem imme li-
tis Iaudibus ad cum scribeus cxtulissct: quodquc
in eatechesibus consuhstantialh vocem sublieuis-
sel. Primam querimoniam diligenter excussimus et
refellimus, in previa ad epistolam Conslantium
admonitione, num. 8 : de secunda igilur superest
ut hie dicamus. Ac priinoliceatbic de jiraitennissa
simpliciter a Cyrillo voce dicere, quod de eadem
ab AriminenbibiH non excusamlo lapsu proscripla
et sub lata alt Hi crony mus « Dialog, adv. Lucifer.
« n. 34 : Non erat cura episcopis de vocabulo, cum
«res esset in tuto;»> nou enim in verboruin sono,sed

Trin i late abstinuisso. Pra?terea non satis ftsa et
cerUi hoc tempore videri poterat consubslantialisvo •
cabuli signification alia enim ejus apud Alhana-
sium el Catiiolicos explicatio erat; alia luisebii
Ga; sari en sis in ep is tola ad suos num. i> ; alia in
Marcrlli in disorpulorum ore, siquidem de Trini-
tatc prave sentircut ; quod Cyrillo dubium non erat.
Cur ergo inoertnj significationii? vocabulo rudimu
auresconturbasset? Acredit,(juod eo temporecou-
tentiosa vox oral, iuagnis in licclesia dispuLationi-
bus agitata: aul. ergo, quod visum Theophtni, of-
fensionem plurimorum buic voci infensorum vi-

185

DJSSERTATIO 111.

386

tans Cyrillus, aut, quod euo magis crediderim, A « mcumel Deum rostrum'.* behule observat, nc

nolens hiscontcntionibus vel se vel Ecclesia* can-
didates imraiscere, ab hujus vocabuli usu absti-
nuit. Ad do, suspectam forte in ore utcntitim vis&itf
illi vocem ; cum in contentionibus hujus teroporis
utrainque partem ex a>quo damnare, ct hssresis
suspeclam habere vid&atur, ral.. U>, n. 7 et 3, et
cat. II, num. 17. At anno sequentc, nimirum 349,
Athanasio Jerosolymis Iransennto, de to to rcriim
ecclesiastical u in statu plenius erudilus. Turd ice n
sis el Nicanri coneiliorum definitionem ainplexus
vocem « consubstantialis • siiuul re cop it, ct epis-
eopatus sui initio in cpist&lo ad Constanlium pro-
fessus est. Pima de his in ejus Vita disseruimu?.
i7. Aliud ex Cvrillo objioi potest ad versus Filii

ullam Filii cum creaturis socictatem suspicarcinur,
dictum non esse* Pat rem nostrum, sed « Pat rem
« meura el Patrem vestrurn.Deum meum etDeum ve-
« strum. » Quit? postrcma verba commentansscribit:
<c Deum mourn otDeuin vestrum ;>aU,aliter«aneum,»
« tanquam unigenili Filii ; c tali tor « vc strum,* tan-
« quam opificiorum, Dens igiturvcrus est Filius Dei,
Mon alio igitur mo do Patrcm dixit Deum Kilii, nis-i
tanquam auclorem originis, Hanc forte loculionem
satis emendalam ac castigatam neguttirus es, cum
« Deus :ilicujus »dici nonsoleat nisi de creaturis, ac
verba citati loci « Deum meum ad huraauilatcm
assumptam a Patrihus leforri soleant. Id do posto*
rioribus saeculislibens concedo,at in tribus primis

aequaiitatem. Nimirum ait cat. 11, n, 1!) et 20, jj pcrvulgatum upud Patres est, ut Patrem Filii

Christum pro Deo suo Patrem agnoseere, non so-
cundum humanitatem solum, sedctiani secundum
su peri ore m naturauj ; 2° cat. eadem num. 14,uiuun
principhim ail esse Patrem, qui <« FiJii sit caput ; »
eodein modocat. 13,11.23, <« Caput est omuis pote-
« slatis, quod cruciaffjxum,quod tamen Patrem ha-
« bet pro capite.» Caput Chris ti Deum negarc non pos-
smnus, sed secundum humanam naturum: > Fi-
lium Patri subjeetum et obedientem nit esse ab a>
terno, cat. 10, num. 7, et cat. 15, n. 30. Filius vo-
ro, qualcnus Deus est, Patri nee obediens, nee
inobediens est.scduuius est cum ipso voluntatis et
po testa tis Kx ipsis Cyrilli verbis difficile non est
respondere,Filium sola originc Patri iuferiorem u
Cvrillo affirmari ; si lamen base vera, etnon ad hu-
manum usum concepta inferior) talis ratio est ; nam
sola vera ac proprie dicta subjectio est ereatunead
Creatorem, quam Cyrillus aFilio longissime robu-
stissimeque propulsatiac re vera m tenia gene ratio
necessariam inter Patrem et Filiutn nRqualitatem
cons Li lu it, verarnque Filio communicat divtnila-
tem, cui, Cyriilo judice cat. 0, a. VA, ornuis de-
pendentia atque inferior! las repugnal. Minorem ta-
men Pat re Filium. vel ul enveradatius loquar, ma-
jo rem Filio Palrein propter duetam ab feo Filii ori-
gin cm, non ante-Nicami solum Patres uno con-
censu, sed etiam posi-NicJtui pene |CUJ omnes di-
cere non limuerunt explicantes it lam Christi vo-
cem," Pater major me est 8 ; » quod lamen nusquam
apud Cyrillum reperias. In earn sentential desola

Deum et Dominum dicanl. Non lUar in re a porta
testibus miuime necessariis ; sod in no lis ad locum
quern excutimus, S. Hilarii oadem aolale qua Cy-
rillus ac decern pene postannis scribendis,paueado
mullis testimonia produxi.Nccsequentibussa?culis
minus emondata visa est isla locutio,cuniPascha-
sius Hatbcrtns smculo uono eadem ac similia Hi-
larii verba in suos commentarios transtulci it: nam
lib. ii, «inpsal. wXLiv, 8, ad verba, <• Uuxil te Deus,
« Deus luus, ait : Idcirco Deus Pater qui unxit eum
eDeusejuscfd,quiaexDeonatusinDeuniest.i>lli!atii
au tern lib. iv« DeTrin. »• n. 3«J, verba sunt : « Unxit le
« Deus, Deus luus. » Id enim quod nil « luus, »
•< ad nati vita tern reforlur.costerum non perimitnatu-
« ram (supp, divinitatis.)Iit idcirco Deus ejus est-,
« quia ex Deo natus in Deum est. » Ex eodem Psahno-
rumloco doclrinam earn d em sumpsisse Cyrillum,
perspicuum est cat. 11, num. i'o. Hoc en im testi-
monium ad naturam Christi divinam et ad rt*tsar-
nitateui refert , atquc ex eo probat. Christum ante
inearnationem Deuir esse. Ad alteram caput similis
rcsponsio. Patrem Filiicaput esse, quia«prinoipiumv
ejus et « Pater est: * diserta hac de re in ohjeelis
locis Cyrilli assevcralm. Quod si Patribus omnibus
ante el post N i count m concilium die: re licuit, Fi-
lium esse mauus ct brachium Patris, cur Cyriilo
aoxa> erit Patrem Filii caput affirmasse ,, ? Nee unus
est ita locutus. Kademcognominls Alexandrinido-
cti ina est lib. in r De recta fide,* ua^. I'll, quod
Christus ut homo nostrum sit caput, ut Deus vero

originis subjectione explieamla sunt omnia in ob- D Patrem habeatprocapite tanquam sui principium.

jcetioue cotnmemorala Cyrilli dicta : quorum non
calholicus tantummodo sensu< ex Cyriilo ipso, sed
ct expressio si mi lib us post- Nicreno rum Pat nun lo-
cutionibus vindicatur, et ab omui suspicione libe-
ratur. Sed ad singula venio.

18. De prirao capite, audtendus est solummodo
Cyrillus ipse. <« l>eus est qui genu it, » inquit cat. I \ ,
n. 18, m Deus qui geiiiUisest; omnium quidem Deus,
* Deum tamen suum,Palremascribens; non enim ve-
«ireturdicere,«Ascendoad Patrem meum, etc. Deum

rtu{inusin^Kxpos.Symboli»ad secundum articulum
explicat quomodo Deus sit caput ; XUI] nimirum
<(quodPateraiiuHo : Filiu5aPalresif.«ra*]cumcuius
if in 1 Cor. ■ cap. xi f vera. ^KsaaXr^oSXpsotoOo-^oc
y.-a\ tlat/jo, &$ Y* VVi I TW ? y ^- ^po&Xsyc /~i'- ojioojc.o;
ao-:w. « Caput Christi Deus « et Pater, tanquam
« genitor, eteinissorcjus,elipsi consubstanlialis. »
10. Ad tertii capitis explicatiojiem suflicit ipsa
Cyrilli verba adducere. Cat. 10, n, « Omnium
« Domiuuscstunigeiiitns Filius; Filius vero estPatri,

8 Joan, xvii, 28. * Joan. xx. 17.

•f 'xio -pscf z} -i\ -fiiqt „ « 6 j 'a 'n«of ol

-idsns oaopco iissod spuiptSip iqaaA fcjiqou iqmu
sonb in 'soaopnv mno isod anbimaouudi 'inodoo
-oi> suq; iii?,j snquombpui? qi? iuuo ponb *£ ' iuosa?[
312 luoniiuu iuo]U)fU[Aip on moivisofttui UJIjI oj hi
vpiur sui-poop i>a ponb „| : tqibuo oasij ijui lunaa
suiopusnoxo snfiiQ 'siuurpoauoooaipi unmftip ouois
-uopp uiniib siSuui oihmivsiioxo ' uwuoa pi 00 oeiRoj
* oo 1 1 1 o:u i ;> p i us aa a o m l m t> pojoa d o u o p o u i r j o p r o ous
vpjanoov snuiur o 'luunuopioig initio ouv.\\ -\%

•umpopiooiis i)sraqQ ?uoxtp lunu

*91i?19U-cjiuoo fnnO* aniucaodomb siq in snsaojd »
tfpmi«<' ?| joaodo osfe lo'anituodo opoiu onbsn suoin »
joit? c | » tuaio?; ?a « 1 Q , ipvj aoippuis snip v .j *|o oomj »
'jtaoooj oyyi rapid ojnf) -mejuyiouj ukm}12 ( j luopu »
P!nbi«!uun7nbpmI>osdjiouiosT?^i:ioTJjsn]|^iisoiod«
uo^ »j ropuTj.Toniounuoo booi psutja oauj'gg 'hi mi
'jj "luo | in nuts lopiiuodo uu pun fu oo no on boa in

K 3 /. c r.o >t! 'j. o AO) 1 as r '{ Sir 1 « *Q puj 301 ! ' P» ll! Ul II • U UI J IS »

tinn» ponb un?pa pes c 9f 'ii'jf lap » t BfiU¥f.iiBcn? »
upuido pstaqQ luis uou r.iju » ponb ui niucj oo ui

jaioj tub 'seuodoa umpsou umpuAQ isod d|iot>j ,r aou.'cpin.rfn onbsnujn anhiuap iaapi?H *spoj sup?

oojjiojopnojop uminqip)ttos c'luauopcapiniuuioa
iunjujyi.ido.id onbsnupi aMft?vu uunpnui aotdoad
ispiuou ; oq.!3 4 \ 'snssuj oaoaanj C)dmnssE tunj-ou ui
ujtj]u.]uj8[p ui*eprj;|iiQd 'snipaXQ on *-jis snpniuuuo
9uiTSStAi3.i« lunsojpuntpioo pvpuSip u|.tu^ umnbuvi
snuojso^ pi 'lossixfp osso iuupi?,f tutuisou uiuoijp

-UOd IUIU(.10A OIIOTI OTIJs!t)'0lU01||t , U'C 111 ^llU1.1pTIl).V3]V

•HUIVK) wno ;n r su3ii9suoo ojnows opnub *it»jii
-3AU03 opoiuuiu[os lueanjiHi iirtMOi.idjui lunpuno
-9S 0)>uip umi]0p.i90'cs ponb *oa op v.j -jir.io sni

-wjL '%y: u 'ot §dwy H^y^'A • I "" *tftw.«y 7«oj •<;
**ji>jo suurqiy pi.\ "junq3.i3jsunjj i,\ «)oi inoiniuoq
ui oq.ia\ v i^noqu'D jo * juuqaaojuoo uid^iuiciunti

1IMU.HJUO0 uituo)iponQ <<*Tnriiuiui3ipvqttq uiniSci »
(dixsiiatoin? itihio xo ur\m%3 umiuv jsy)isd onb xg »
'/, "umn '^ *^i>o 'umidoocvn oj(i j u taauoiiujouo^
jod oujojiu qi> pn[fi umuSei v.mb 'owum srjtr|f;9i
•od pos i)iif« wi^fqnsouif^a otibsninn so.x uioptco
in i>}i 'oj-Rjiiin um.TOJ uxn-jm^ uin.inpuidu.i uou
'Uiniio3.i0iibr.iii.rjn umrm ]9 0iibon(> uiopi *iSH'||ii{Aip
tiaoA }.so vmi sii|d uiniy uou f^fivi ii.innohl«.io<[ mm$
-itupn uiopninn spiniui.\T[) mvioip iu.nlpjd oxi iuv.x
-oa ynbiv •uin.iopyfdo *iuao.i 'stpruniAtp *|ypuoia
-moo uioii?)iun uirijv luoopdi.n 'yiuiunjOA ui 1|B
»ss3 uuuiu iuniji^[ 19 luaaj^d iqn ooo| n "TO oo
ui ponb ^js^iod ui!qo.id opnt s§si.\ou3e spujun|OA
uouivi iuoit>ipiQ -^.it'ddu sp-os uou f.rqp.iX;) ivs

ui"cjiluins>« in uou'uuKi-iOA umsdi ui umpopaoous

uiopniUojp iqiOA uinpnonunu pT.» uit?i.iv 1° oo.nopj ~ snino^suivnppiO'sviuijAip run mnpoiupiuuonb'S'Ci

•ojodpsns lumoyuous m uinipio 'uiouoijr.io lis -un|OAijsvunhnqoqui , ciuinTnt , pHi3|OAT]di3uiid ot?

io(]uuio:o.iao.ijouint3y , jJ3i3s < o.ii?joVi3ri3<Jix; , ( < ;uu.iope ii3yrqn^siHsdinuopt?ainj:tunii}paqoA«nsuosuoofSiu

tu u .i i uu u * a? 1 1 ouoissooousvojodaooxo »
uo^'<V|iunuasv®u[sopjooiissanj/:pn|iuu'si'isiAip»
-n«siouo.iossip ixnTi^suioipuoiiiuuoQsouunipoiu »
-pinui)n0"iuojosso30iis in^snivooiinod-joq^q mnadv>
-iv9iibou'iida?aossosopao3us oiodm^ uioubouinbo
ituiiriopjooES sti%»qiM|uiupit*Ji)jsiii?jinwi*sop.iooiJs-»
suuiuins-jso snjsuuj^ » :-j|.*u ^of^voiu^nv snpios
-1(1 «iu9ii?jui^ip!pop.i90VSioqi?qoiT.i3ijduto«ojpM»
^uiBldooovpdS^^osiijOOAOumiiop.iooi&spTJunjponbrt
nioojo.nPo.ionjnumnufiuoqxouoiiinb'sn.iOAjsosu^SM

oi.ido.nf"]9sso uou ponb *'um,u?ii|OA » jnipipsjioqas
ui in oais 'uin.iuijsodo.id piypm{o\ imu.j.i v»u -p:xirj

-imp 1)09 f<{0 QIIOpiM SnilKTAQIMOSCflipv lUOJUpmiOA

°l\\A 1° »JUM ll ! uiuun umu 'is^iod uuijqiip oiu
-am pos*vi]aoipoqo io opiuoduioiqo 'Bjdoooi? oip^i
Min io **jsoiod io i p nsuos aivponb 0JOpV| 'uniuod
-uiisuiDcl ^ivopmuimoo o.rjt^i u in onbuiopuo 1 of

•umu l \\ *}vo !o * u *0I 'l^ 3 MlPIP^ 1 ! °!I!J tuuuio
oi>uu.iouor? ui jopj j umu 1 .nt)i73jumuuio3 mouop
-i?aouow iui2iU3ir« aod mjmnsqns umo mm o.iin,j v
snpmjo.x uiopinb amQ ajBisuoooivinuoii^aDiiljoi si|
-otjos uino in iso ooq'tiUioic.xAsninuio fpuiunio\
ui 1 1 [j j un»p uo rpoqo ; 8i»iun[0A uuuoquiT? jrg vun

•jaqoiuoiiu?^iH'!iS[.iqosnu9i "ean^yio i;)idXnui?ao » " umo 'aniuibosuoo onb xg *oa,r.» oi jkx w « : uiopf »

ij|I : | u '] \ "icq •sni;)iina9dfnu3diis ojaos uuviu •>
•mi umpopaoocs ui ojiuji? wnuaoiou pos'snqiumu «
sniiui|snn?uinq uoiiSiuicooa snisuijo » '**> Mi 'oj ") R ^
jniinbof Dji snijuAQ -umiijod OfiopaoDiJS i?sutp
oujon« vj 'luouoipofqo uivpaai pv ouioa "05

•suuiipuoi^o ao]uopijjn> ni1R)0[ *o 4 u f oi "jvo
xo unipofqo pc^pou ut 'umuijnuj io 'uunpBqwq f |
^uuu.nqiHasgosoinooiMji^uiiuoipoqojoouopoorqns
op*uini||jXQoubopounuopoo < uiiU9ia?3 , i|U9ttiBpunj

lUU|l21UlllOAUIOUOp3Unsipp , eOSS'ClUpSfX3Spl!<i < aJUOS

-aod io so9SB]sod\i[ ouopoupsip ui umiuci pos 'ijs
snpuooip ossipiisHS orunicu yo spi?iuu v|p uioiviiun
onupiioouou *iossr\ou8n siiciunjOA uiouopoupsip
oijnipoaiCfj ui sh||ijXq is pon{)« •snuiiuoQsupSw

losnun pos Sui nu !!lK»|3nbm , G l si.iiv < iH| , eiunsuo>j »

• $<• ' Xl *5a 1 "fw sniS50idxoio«tuji^iUipj*soii;jun[OA »

stJied fuip! iuiuo uo^ *si>iisaoAipiunjcpaoiu&s^]nc »

npimuossfpii^iqpiiiponb^uibui 'umui » *9| u { if

"}B3 *Gi^iunpAia > «)sso«iunun»» unui{»[ioiuo.ijti c |'op

uroQ •su-3pii(oxoun?puoipoqouivi.idaida?anii)oa^3i?

uioTiUR>iuoi|AJOS < i'B3i|dxotuniuud t snu9Saniu.upoqo

1isua>uponO « Miiiciiliosqo eaoun? xo lovpuopios »

luiiuuxoin'iso sujn.il pas rjurupifqns o)ui[ssooou «

xo in 'i*a sua.ios iuiuo uou ! luoitquiqoA ipuonbos »

-qn aimumiuods pas 4 uiRipioip3qosiu:iso3ad uni|0i!oo»>

uou f ioipo((0 onbonb ouivj i?inb pos ! aodiuos ipt*j »>

T o pms nil ivpl c«ub uiriia ou.idi«n qi? *p!idpuj oaaa »

- , cdu)v ( {ouu] isunbuou^iunpipnrisodj.iniapifqnsM

■ u^A^uiiic 'uouicnua 'lunsmij vputiouiiua voj^ » V IH^d sl, !H/( : 0S * u c fiT 'V&3 isuaaoS uiaaoui jsdf »

i S9

MSSERTATIO UK

190

cio ; 3° quod earn in sacra Seriplura reperisse ac A «Dei unius,»ete. AuclorConst apost.»lih. vm, c

censucrit. P«rincipio,illud statuo,duus in eaeerdolio
res disliugui debere, dignitatem ct funcliones. Sa-
cerdolalisdi^nilas,gentium omnium cujusviseultus
ac leligienis [CLIY] uuauimi consensu, semper
ultimata est omnium post divinam maxima, quavis
alia, etiam regia, superior ac suhlimior.Sacerdolis
Ouu&liones ckrplicis ileruui generis : alia) sunt le-
galione fungenlis pro hominibus ad Deum, alia)
pro Deo ad homines : ac prions quidem cum humi-
lilaleac dojectioneconjuncla», adorarc,supplicare»
sacrificare ; alia? mull© nobiliores, nee ipso Dei
Verbo iroHgnrc, Dei mandata ad homines deferre,
dona et bene flcia cum ipsis communicare.In aHerno
Chrisli saccrdoiio Cyrilhis unam dignitatem atque
honorisprairogativamspeclassevidclur. Quascnim jj pag. i74 et seqq. usque ad pag. ISO, et pag. f 94,

ap
«ib } Pi , imusi&fiUir t nTiUirasanitnus sacerdo<v> -J\ <$y.
ss: a^isps-jc," inugenitus i »Chmtus...«quiii6rriofec-
^Uis.h e to. Mel hod i us in « Symposio»orat. i.num. 13,
Christum vocal»archipropheiam,arehangelum etar-
«<cinsacerdoteni.)»0iigeni5notasenten1iaestlib.vni,
«cont.Cels.» pag. 386, et « De orations » n. 50, Dum
negat pieces nostras adChrKum ipsumdirigendas,
sod ad Patrem dunlaxal per Christum uti sacerdo-
lem uflerendas ; Filium ex natura sua plusquam
saccrdotemesse infictatur ;nullaquc ratio prohihet
quin jXLYJ id ipsain Yerbi natural* saecrdoiium
eonferat.Dusehius GuQ&avicnsisdoclrinam de tcter-
no Chrisli sacerdoUodiserle tenet a:: diffuse probat
lib. i « Dcmonst. » cap. 10, pag. 38 ; lib. iv, cap. *;>,

sacerdolii funcliones Filio ante orbem conditum
assignaret? sed nsque ullas a raundi conditu ad
incarnationis usque leiuporalribuit; nisi fortequod
Dei Paijis nomine hominibus apparueril,ac legem
do d oi it, eat. 12, num. 13. At dum sacerdoliumillud
seinpilernum« humanis rebus suporius>>dicil,cal. 10,
n. V, ab eo hum Has illas, qiue liomini et crcatiirro
propria* sunt, fu no ti ones remove re videlur. Ac ro-
ve ra quomodo Patrem adore t, qui cidem in una
ado ratio ne conjungendus est ? cat. 40, n. 10, et cat.
si, n. 17; quomodo supplied Pali i, de quo illud in
prophetis seri plum refer £ :«In to supplier hunt, quo*
« niuia in te Dcus est, et non est Deus pneler te !3 ? >j
cat. 10, n, 16 ; quomodo sacriflcium offerat, quod

etlib. v, cap. 3, pag. 223, etlib. I « Hist, eeclcs. »
cap. 4, sedab Origenis elEusebii causa plurimum
Cyril I i nostri ratio ac sen ten li a sejimcla est. Novi
in hoe docloium viroruin desudasse industriani.ut
roc t am abutroque de Chrisli divinilatcsententiam
propugnatam oslenderent, et uti unique bene do-
fensum cupio ; sed minus accuralas ct cxplicalu
diilkilcs aiubobus exddisse loquendi raiioiies,qui-
bus Verbi majestas imminuta videalur, ne defen-
sores quidem eorum possunt infleiari, quibus si-
mile nihil iu Cyrillo reperias.

23. Yenio ad scriptures Arianis tempoiibus po-
steriorcs. S. Anlomus, eptst. 2 ad Arse hoi tas, Bib.
PP. L-ugd. torn. IV, pag. 79: a Omnis sanctorum eho-

servilulis professio ac protestatio est, cui abomai p tauscolieelusin unumpeliil Palrisbonitalemdcsa-

servitute alieno, uua ol conjunclim cum Patre
serviuut omnia? cat. 8. num. ;i. NulJani ergo Dei
Filio humilium sacerdolii functionuin tribuit: ue
itaque nos vooabuli oRendat iuvidia, cum nulla in
ipsa re sit oflon>*io.

2 ; 3. Ab anliquioribus el commendaiissimis Kc-
elesiio soriptoribus, banc ?empitcriio Chrisli sa-
cerdotio hauserat <loctrinam. S Poly carpus opisl.
ad Piiiiipp. n. 12, « Deus et Pater Domini noslri
« Je?uChi isti et ipse semp i tenuis 1 Vmlifex Dei Fi I ins
« JesuChiistus; »«l in oration canto marlyiiumfusa
apud Kuseh. lib. iv «liisl.»M:ap. i.*>: « Te glorificoper
«neterunmPouUnc<:mJesurn Christum." Ali tor laracn
in iulegra Ecclesice Smvrnensis epislolaaHuinartio
editahabelur:«Te gloi ifico cum sempi terno et c<eles-
fttiJesuChrislo >:Juslinus:'Dialog.^pag.3i3,aitFilium
a I* at re accepisse qnod rex, Cluistus, sacerdos, et
angelus sit, el qtiaxunque alia ha bet aul habuit.
Porro rex, ChrihUis, e t angel us an I e incarnationcm
Juslini senlcntia Filius Tuit, igitur et sucerdos.
Clemens Alexandr. lib. n « Strom. » n. 9, pag. 380 :
«ColcnsDeu in u ni versoru en per su mm u m ponli llccm
«Yerbum;» el lib. vi, pug. 391, « Descendit in ivar-
« bam Aaron M . »hocestmagnisacerdotisperqu«mi
«omniafaclasuul.»Propheticiii,12, pag.74, « /Kler-
v nus ille Jesus imus, magnussacerdotumprinceps

« lnlari[leg. dosalvalore]uostro,ulcaleart'tinterris
« pro nostra cuuctoium salute: ipso utpoieexslanto
» nostro rnaguoetfidelipontiticeac medico vero,qui
»< solus sanare posset banc enoi mem plagam.Undeot
«volunlatcPatriscxinanivitse propria gloria,elDeus
«e\istensformamservi assumpsit, MetcDiadochusiu
liboDo «« contra Ariauos, »adcalceinOrigeiiiani *< De
« oratione >di}iri<:dito, num*Ujpag.i~l: « Sacerdotio
«funt(i , urutChnstus,i3ile<;tionemindilcctione^acn-
f'fiCiiiutuadunuistrausutVerbuin.^'U^skiG&c'KXjCt*
exo;, it 4 v iydir/jV V* iy* 71 !* i£ p £ ^ v <«< A<5*y°5- Intel'*
polator Ignalianarum epistolarum,ep.adMagnes. t
num. 4, de Chris U dicit« solum essenaturapontiPi-
«c cem, » ;viVo;tt'j«». a^ispi-JCjClepisl.adSniyrn. u.
V>, 0io/xa: Xv.j-ov 'J'^cfOuv tov rptoTOTOXov, v.xl \in+
vovt/1 oujs*. toj Ij'stTj:6v'zp;/i£pia.K Douinet Christum
» Jesiiu^primogenilumsolumquenaturaponiirjcom
u Palris. ExConslil. Apost. » supra citalis hancChri -
2li«« natura ponli fici&»* sentential n exprcssit,quaj mi-
).ii nihil aliud soiuit, nisi ex propria, non autem ex
assunjjita natura ponli lice in esse. Ambrosium ul-
timo loco reservavi, eo quod fontem nobis aperiat,
ex quo doctrinam bane ipse et alii fortasse, saltern
nonnulli subra memoratiauclores hausere.Sic au-
lem illc «De fugasrcculi )»c. 2-, n. 13 : « Qu is est isle
« inagnussaceuIos,nisi Dei Filius VerbumDei,cuju»

« Isa. xlv, 14. « Psal. exxxu, 2.

191

DE VITA S. GYRILLI.

192

«advx>cationempronobishabenuisatIPalrem,quiex- A rit ; duo mm pra>sertim Scriplurae testimoniorum

« sors es t omnium vol untario rum ctaccidon I iumdt;-
* lictontni in quoeousistunlomniaqua; in terra sunt
« elquanneado? Vinculo en im Verbiconstriela sunt
<<omnia'>.Haiccxprc*silexPhilone<< Dcprofugis, » p.
466: Aivorjitv tov ioy tspsa ovx sevQdo/Kov.aXXa Aoy^vOsT-
ov ewai, TravTtov r /y/ sxoucfcuv jjlovgv, a/.Xot xa: v/ou-
cr'iov ixS'.v.rjp.attov ajAS-o^jv... '0 t£ ^aj? tckS ovto^ Ao-
vo;, Sstjjjto; t»)v ttojv arravxcuv, /.m ooviysi ta ;<Ji&*i)
•jtavxa, /al j^YY 6 S * a - tttuX'Jsi aura 8'.st/.y&a0xt, « Di-
M?imussuinmumpontiHcem,nonhoniinem,sed Ver-
« bumdivinum esse ; quod omnium nonvolunlario-
« rum solum, sed invohmlariorum q uoque delicto -
«rnuicxpcreesl.»!liijusdcindcI > aXromdicitDoum ) ct

aaetorilatem seculus fuisse, aut in aliunde acccpta
opinione animum confu masse videiur. Primus est e
psalmo xusyProptcreaunxil te Deus,De*is luusoloo
id&lili&l } ielc. Verba hasdion prophoticc ac do fuluro
tempmre,sed bistoricc intellcxit : cumque aule in—
canmUouem fuerinl. scripla, hide probat, cat. 11,
num. 4o, Christum ante jucanialioncnielabrcteriio
Deum essc.Inde Christum ab a*lerno unctum esse
sumpsit,inde ChtULi appellation era non assunipl©
huuianhulis.sed snperioris naturae vocabulum cxi-
sliuiavit. Qua in re non tanlurn omues pene su-
perior urn Lemporum, sed re talis eliam sua? quam
plurimos auclores assentientcs habebat, ut pro-
bavimus lougu scrip-, ad calcchcsim 10, num. 14,

poslpaucasuhjungit;« Kntiscirini Verb um cum om-
<«nium rcrum vinculum sit. partes omnescontinelct g nota 2. Christum auleni ab sacerdotio ita dici pro
<<eonslringil,impcclilqucnedisso]vanlur f »Ambr.eo- recertacl iiiduhitala supponit,cat. 10, num. 4, ii
demlib.cap.3,n.i6,« Aoeipcquiaprinci;psesl [OI.VI] el 14- : nee ea in re tailebatur. Prxterea ambas

«saccrdolum;magnus Pater deeojuravit: <« Tuessa-
«cerdosinieternum i: '.«jRectea>termim;quiaaliilem-
« poralessuntomnessubpeocato, hie autem impr-cD-
«varicahile habet«aeerdotium. Hoc est igilurVer-
m bum, quod supra cccloshabitans ilium inatomnia.
*undeetunctusnaturalitcrlegitural)eo Patre, quia
<dumen est vera mquod<<Hluraiuatomnemhomiiiom
♦venientom in huncmuruluiu 10 . » Hoc est Verbum Dei
« in quo est magnum sacerdolium,cujusMoysesiu
«illo vestimento principis sacerdotum indumenta
««desoribilintclli^ibiliii/[uodvirtutesuaini]uil.mun-
«dumcttanquameoamictusfu]gctin omnibus. »Plu-
to loco jam citato : A'.4-t r^vy.^aXyv vAyowz: ih'Ay.

regis et sacerdotis dotes, per uiictionom ex qua
dicitur Christus, et ipso ejus nomine conjuxiulixu
signifieari censebal cat. 10, num. 11, eaque Pa-
trum pene omnium vox est. Cum ergo Christum
ab seterno rogem esse giaviter et copiose propu-
gnet, cat. 4, num. 7; [CLVLTj cal. Ih num. 21; cat.
14, num 27 (qui tameu titulus vulgo Christ'©, ut
hoiftini tribuittir), idem de sacerdotio scntiendum
judicavit. Alleium quo in hanc sententiam indu-
clus est lestimouiuuijiihul est tritum i?x psalmo ctx,
« Tu es sacerdos in aUennun, » etc., quibus de verbis
disscrens in synaxi Dominica die, cdpiosum eo de
avgumento disputatronem habitit, utipse leslalar,

X&Y<o£iY9 Tj^sfxovtxov owi! ao^oB'.ost itfioA^jiiKTai w< ca ^- ^0, num. 11. Cumque nnnnuHa adducens ex

a£v 6 7tp &50 j~ a~ o ; too 07X f >? A^y<3 ; w > icrO y,Ta tov ko j ulov •

« Idcircocaputunclusesloleo. Nimirummenlemac
^rationemspb'ridcniilumJnecolIustraUun babel, ut
« digne vestimenta induisse censeatur. Mundum
«cnimalivestciii induit Verbum en teantiquius.Eam-
de m d q Ver b o sace rd o te se n t c n I i a m a 1 i hi e ti a m doc u t
Philo,uiilib.<<Dc5oitHiiis,>ipag.iJ0? > Aj'>YC(:^,w^e5'.KLv,
I e.oa 8i0*j* ev pevoos 6 7.00-^0-; , kv *]> xa! ao^ '.e^eus itp?.uTo»
yov&<; «uxov> 0s?o« Aoyo^. : « Duo sunt, ul videtur, tem-
« plum Dei : ujium,muiulus iste,in quo saccrdosest
«primogenilum ipsim- divinum Verbum. Ut Ambro-
siurn constat suamaPbi lone sen tftfjliamexpresBisse,
»la Oiigenem,Eusebium,Justimim,auctO!vm « Apo-

Epislola ad Ilebaeostestimonia,ea velut expristina
disputatione in memoriani revocarevideatui*; veri-
simillimuin judicavi Cyrilluminsynaxi exposuisse
quintum Kpistoliife ad Hfthi-toos caput, in quo b<ec
legun turners. Ii". « Christus non semelipsum clarifi-
« cavil, ulponlifcx fierot,sed qui loeutusestadeum:
a Filius mous es tu,cgo bodie £enui te. >» Quemadmo-
dum el in alio loco dici I : « 'l'u es sacerdos in aHer-
t num, d etc , quern locum recitatcat. 10, num. i ! .
Hancsentenliam Pauli iLa inlellexit Cyrilhts, Chri-
stum lumpoiutificem aPatreconstituhnn esse, cunt
i 1 II dixit; « Filius iueus eslu, ego hodiegenui te, >»
quern saneApostoH sensum esse libcnsconcesserim.
At verba, « ego hodie genui to »(quaa quideni mea ie

«stolicarurnconstitutionum»ex modern fontehausis- ^ plurimorumsententiaPaulusadincanialioneinac-

se suspicari fas est. Quid ego autem vctera ivvoI vo ad
cxcusandumCyrillum? Meinini meapud interpreles
hujus ac nostras ietatis maximc approbates, el e
catholicorum numero earn .1 cm de leterno ante incar-
natt'unem I'ilii sacerdotio doctrinani legere ad ver-
siculum Psalm i: « Juravit Dominus, elc. % eladKp.ad
Hebr., cap. vn, qui sentenliam banc opliinc cum
divina ejus majestate conciliari senserunl.

24 Cyrilloignolaessenonpolueruntnonnullasal-
temex hisveterum testimoniis: sivc autem suam ab
ipsissumpseriUloctrinam, sive ipse sibi informave-

13 Psal cix, 4. ,G Joan, i, 9.

commodatiu hoc loco) Cyrillusdea^ernageneralio-
ne dicta censebal. et ita export it cat, 1 1 , num. 8; simul
ergogeuitum el pontificemfactumDeiFilium Davidjs
et Pauli aucto ri late col legit.Ut omiUam, quod locum:

«Tuessacerdosin3Cternum,^u(ianleincarnatJonejn
scriptum, deillot<miporc, et omniconsequenterav

ternitale inlelligendumputavit. Isenimejus de CbrU
stidignitatc exVcteriTeslamento disserendi mosesl.

CAPUT IV.

25. Tan to niagis considerari ac ponderari Cyril li

193

DISSERTATIO III.

134

de sancto Spirilu doctrina debet, quod annis duo- \ disertam de diviniiate sancti Spiritus sentenliani

decim Pneu ma lo macho rum exorlum prnjcoduut
ejus calechcsrs. At Arianalueresisin Spiritum etiam
multo quani iu Fi]tinnconUunelio$ior,$iiffieienlem
Cyril lo prcebuit ejus asserendije divinitalis occasion
uem. Luculcnla est hujus rei professio cat. 4, n.
7, his verbis ox pros s a, qui bus scplimum de SpirK'u
sancto dogma orditur : « Crede otiu Spiritum san-
« cluni: deque eocamdem sen ten li run babe, qu-unut
<«haboros dePaire elFilio edoctus es.»A tiiuj us lectio -
nis vim m axi me imminui futomur altera simp lie iori
lectione: « el re clam deeoscnleiiliam Uabe;»qum in
plurtbusmss. occurrilel minus omendalionis sn-
spicione laboral. Priorcm tameu reliuuimus, ut
Cyrilliantn doctrinal con forme m, tainetsi forte ab
illo proniuitiata non sit.Sed aliorum argumcutorum
abuedantia ftsi,illud seponi non aigrc assentimur.
Ac prirno quid em Cyriiius Ion go intervallo Spirit uia
separafc a crcadiris. sou cum in Trinilate, cui nihil
alieni ot creata hnmiscendum, comprehendit ; sou
cum exiniiiab omnium crealurum rerum servilio
gcneralijipsi quoque tanquain Dumino ab cisexhi-
J-'ito ; vel ei in I imam Palm eomprehensioncm, et
diviiia?genpraliunis no Li Liu in [CeVIIlj.ulrnquocui-
vis rei creata? negala, tribtiit ; vel diviniiate, prrn-
scntia,opcrationo etcultu Patri et Ifiliu oonjuiigit:
qua rum oumittni rerum cerla ex Gyrillo documenla
hujus divert a l.ioiiis prime capita allulimus. Sed
propria hoc loco sunt produce tu!ku Cat. 10, n. 23 :
«IS ul la genera lam nay* hoc est creata ruin rerumCyril-
li stylo, « ipsihonorepar; namomniaangelorumge-
« ueraetexercitussiimilcollectinul lam cum Spirilu *- J
« sanclo comparationem a>.qua!itatcmque susti-
« neaat. Ha»c omnia legi t ct obsoural su m me bona Pa-
« racleli potestas. Illi siquidern in ministerium niit-
«tuntur,hic vero scrulalur etiam profunda Dei. » lies
omues creatas, quocuuquc nomine si vein cceiovo*
cent in, per Filium facias, etejuspotcstuti subjeclas
aileat,ll, num/il et'23 Spiritum sanctum in ois non
comprehendit, sod ut a?quapo testa to praxlilum, re-
rum per Christum a Deo effeclai uin sane tifica tore m

dicit cat, •'*, num. 16; cat. 16, num. 3; cat. 17
num. 2.

2o Hine divinitatis tituluin ipsi same tribuit. Ait,
« Cum Filio palerme diviui talis esse participant, * &c
propterea Deum perfecta notitia comprehendentem

requiral? Hanc a Gyrillo Spiritui sancto tribui mi-
nime miraberis, cum cum uti Filium nonnisi ex
ipsa ill viui talis substantia prodire et con stare do-
eoat. Ait, cat. 16, num. 2*, « Kt Pater quidem <lal
t< Filio v etFiliuseomnuinkwil Spiritui saueto. » Ejus-
clem generis ac na I u r;a u Iraqu c co 211 m un ica I i . A l.q ui
primamill:imrommiinicationemPalrisadFilium,dc
(clnm-a substantia) per generation 0111 comma 11 ica-
tiojie mhdligendam esse, extra dn hi um esLpdquc
unum argumonlo esse potest,quod earn conununi-
culionem loco citato probat his Cluisti verbis: « Oin-
• niamihi lradila&imtaPalrcmco :7 ;»qm*nadsem-
piternam genera lioneiu constanter referl, cat. 7,
iium.5;cat.lO,numO;cat.ll.num.lO.Simileinergoex
Filio to-ill ui fcSpi 1 ituisancXoorigincni,cum Filium ait
ea in Spiritum troiisferre, jAitaStowsfj ,qu;e ipse a Pa-
Ire accepit. FH Fume Fiiii cnai Spirilu corn muni ca-
tioncm probat in eodein toco iiis Cluisti verbis :
«llle me^loriticabit.quoiiiam ex mco aceipit ,8 ;>H|UiC
vuleres Gi-ccci Patrcs juxtaac Latini de Spirit ds
processione a Fi tio intellex^iunt Queniadmoduni
autem Cyriiius Filium Patri similem, iUiSpiriluni
skuilcin Fiiio pjotiictur. Nam cat. 21, num. 1, no-
tans Spiritum sanctum iu Christum descendisse, ait
«similemiii5iniiIiacquievisst%,»ix^6.-AO;t;; l^ravxTc-toa-
jjiivou to5 fyofoj. Qmu similitudo ex parte Christi,
nonniw divinitalis respectu iulolligi potest. Kjus
naturae sub] imilatemetperfectaincum PatrcelFilio
similiLudi-ncmet oiqualilatom idprobataiaod %tieni-
admodum unus est Pater, [OJjIX] et u-aus Filius, ail
eumdem niodum uuus <^st Spiritus ; nam ex hue
unilate 11 t,u I singulis pers^nis proprii insintchara^
cteros, quibus nihil vul extra Ti-inilatem vel in Tri -
nilate ipsa simile sil, utqne nulla persona sit aileri
superior, suuni unaquaqu^ sibi propriuill cbara-
cterem ob I i ueule.Uude Basiiius t. J)e Spiril u sane to,»
c. 18, banc uuilalem jjersoualis proprielas Spiritui
quoque sancto conveniciUeni, in e-jus divinitalis ar-
gumentum ofTcrl.Hnc autem CyriJhissrepe etgravis.*
siine inculciHannim esse Spiritum MUiciiun,.iuem-
admodum ttiius est Pater et Filius unus. Vide
cat. iG, num. 3 el- 24; cat. 17, num. 2 : cat. 't,
num. 10.

27. Quod uni Deo proprium. Spiritui sanclo
passim attribuit Cyriiius. Prime Dei solius est,

cat, ii, num. 6. « Cum Palre el Filio divinitatisgloria D cum a nullo dependeal-,agere ex summa potestate.

Id Cyriiius passim ac summo studio urget et in-
culcat : sic cat. 17, n. 9, eum in Christum baptismi
tempore descendisse memorans.monet descensum
fuisse ex propria molione profectum, a-jxejuvij^*
Mr.o£iw sic cat. 10, n. 14, probans Spiritum
sanctum per se subsislere, adducto Actorum laco,
« Dixit Spiritus sauclus, Segregate mihi Paulum et
«Baniabaro ,s % »>elc.,subjungit:« VidesSpirilumvi-
wvenlenijsegre^anteu^advocanleii^elcum potestate
«inillentem,»e50o^ta^-:tx<o^airoTciXA&v,quemadmo-

« con decora tum,» cat. *, num. 16,sicqucde illo loqui-
tur cat. 10, nura- 3, « Kst igitnr Spiritus sanctus,
« maxima potestas, divinumquiddaui elinvcstigabi-
«le,»ctcat.2t ,mun.3, prwsenlem ailsacro chrismati
Spiritus sancti divinitatcm. Ilv£up.axoc «Y'' r J'->» ^?^-

Chrisma,« Spi ri tus sane ti,]jra*seiitia divinitalis ejus,
wefliciens factum est. » Ait tandem Spiritui sancto vim
deilicam convenire, ~b zavxtov y.y.rjnz'.'x.w y.%\ [ } io-
itofov. Quod sane nonnisi Deo convenil. Quis magis

17 Matth. xi, 27. l8 Joan, xvi, 14. 18 * Act. xiu, 2.

DE Y1TA S. CYRILLI.

196

dum tic Filio dixerat, cat, 11, n. 1 , Aovo< XvlCh A uvulfdivii§ct(^clniultd^virUite^perari,>)qno5longb

/a: Myojv... Atfy * M^**** 1 * 1 ^' * Yerbum quod lo-
(<quitur,etdicit J ctc.Yerlaun[)Otes{ateplemim.»Qaa-
propler Spiritum sanctum ubiqne repncseniat, ut
bo no ru in omnium in terra el in ccolos auclorem,
dono ruin que dispensatorem ox voluntatis Vid. cat.
•16, 11. 12. 22 el 23. Secundo, divinilatis unius pro-
prium est omnibus locis per immensilatem ades-
S0, omnia conlueri, eliaru lal.cn! es hofninuin co-
gilationes, et in humanis cordibus fcflicacitftr ftpc-
rari. illusU'a-ndo mentcin, voluntatcm ad opera
bona applicando.Cyrillus porro Spirit u-m sanctum
J>aU i cl Filio ubbpie pr&scnicui adesoe docct, in
locis cap. i, cilalis; pr&tereuque sic loquitur, cat.
16 J n.2i,«Cogi(afo y quot]iunchisassidnl.is:anicuiquc

ordine commemoral, cat. 10, n. 12. Idem rep e lit
11. 25, cl cat, 57, n. 3, i- el '.'*, Qirarla, rem is si 0-
11 era pxealorum largiri,samHifieai"e,justos remu-
ncrare opus est solute divina* potuslalis. H'jcc om-
nia Spiritui sancto Cyril I us attribuU. .Vanclificalio
quidem., proprius ejus porsoua*. character. At cat.
14, n. 'Zt, apostolos a Cbristo « eondonandorum in
«virtute Spi 1 ilussancti pcccaloruin poles la to ra acce-
« pissc dicit; » cat. 10, n. 17, n. 15, deSpiritu sancto
hscc ail. : « Hie ad vos quoque modo veulurus est ; ac
« dum peeeatavestraspiuarunnnstarconcidelelub-

« sumel,pretiosum animao vcslia- fuuduininagisiJi-
« ten tern efleeturus est. v Spirit us quoque sanclus Cy-
rilli sen ten ti a eh arac teres turn bap I ism i, luineonuV-

« convonienler operator, et modius aslans uniuscu- g mationis in anima inui it, adopt ionisdonum tribuit,
« j usque composilionoin vide! ; videletcogitalionem < ; t 1**1 i i i Dei cbarac teres et form am in anima nostra

«etconscicntiam,quidqueelloquannu%ctmcnteagi-
«temus.)>EadejndeChnslodixoratcal. lt,n.^0,«Qui
u in superis scdet, et nobis bin una prasens adesl,
«uniuscujusque compositionera cllidei iirmitatem
« conluens. Modus hie ad est, audiensqutede sndt-
«cun tur ,c t qmp apiid to eo&i las v id ens . * bcinde Cyril-
lus in pncfalo cat. 10 loco, asserta Spiritus sancli in
medio auditorio prassentk, jubel audiloies totum
orbem mcnle complecti; Spirilumque sanctum,
omnia in omnibus locis ? q«u»>emvquo ab liominibus
Hunt, bona opera inspiranlem ct operantem con-
templar i. Post- n. 23 in cftrfos as if inhere pnfrcijS.l,
eumdemquc angolorum omnium in tiiVersfo cool's

renovat ct jmprimit, cat. 12, n. 1. Tandem cat.
17, n. 13, bos ei cumulat fituios : « Gustos ct san-
<rcUlicalor Eeclesiaj, aniinarum moderator, eorimt
« qui tempers late jactanlur gubernalor, crrantium
« collustralor, cerlantiumpugnaj arbiter, et vinecn-
<t t ium corona tor. »Quin to, cerlumCyrilloDcinnmspH
rassc Sc rip lu r as, ct utri u sq u e Tes I am e u I i auclo r e m
essc.Unussufftciellocusexcat, 5,n. 33, « I.->lanos do-
« cent d iv i n i tu s i nspi ra ta? Vc te ris e t M o vi Tes I am en I i
« SeriptursR : unus est enim ulriusqiic fajderis Deus;
<» qui Gbrblum in Novo conspiciumi factum pramun-
<i ti a v i I i 11 Vc \ c r i . » Sc r i p I ura r u 1 1 1 a u Lc m inspi ra ti n c m
et conscriptioncm Spiritui sancto tribuit ex aucto-

cxsislcniium pnefectum, doclorem.et sanctilicato- ritafcagenli. Kadem cat. n. i(5, «< Lnus est Spiritus
rem animo nonspicore. Alibi Uocet euvn Ecclesiam ^ <( sanctus qui inle^e cl prophetic, in Yetcri et Novo

rcgerc. cat, 10, n. %% s et per nposlolos ctdiacouos
lain inulta miralulia operatum esse, cat. 17, n. 21
et scq., animas in baptismo obsignare, aquas
baplismales vi sancti talis replcre, chrisms ex
communi elemento sanctum iedderc,pancm et vi-
no m eucliaristicum [CLXJ supervontu et attaciu
suo in CliCiSti corpus et sanguinern Iranimutare ;
ul vim in eo oumipptc.nteni agnoscas, quam et
diserte protiLetur cat. 10, n. 22 his verbis: « Ma-
wgnurn quiddain omHipot ; e.nsindonis,»7tccv"3oouvay,ov
h X£?kq^?i,t< et admirabiJe,Sptritus 5aucms.» 3° fll-
viiKC haUirao propria est summa unitas, sin^ulari-
las, simjdicitas el inimutabilitas cum multiplici ac
diversi generis opcralione conjuncta. Id tanquam

« Testa men to estlocutus, Gat. 11, n. f2^KcquicLaliud
«est quod cognosca I profunda Dei.nisi solus Spi ritus
osanciiis qui <liviuas Scrip turas r loculiw est? Cat. 16,
« n. 2, Ipse Sp i ritus sail olus elucutus est Scrip turas ;
« ipse de se ipso quoque dixit quajcunquo volnit ; et
«num seq.jSpiiitus sanclus per prophctasdeChristo
«j)ra. , dicavit,ctpostadventum(*lHistidescendit,»etc.
Deuiquc cat. 17, u. 20. cidem altribuit Novi T<rslu-
nienti iiislitutionem. <» Idem Spiritus sanclus, qui
<t ex consensu Pati-iset I'ilii Novum iNcstamcntuin in
«Ecclcsiacatholica excilavil.Jiboravil[GDXIJn(Jsab
«« dirticilibus ad ferendum legis oncrilms, » clo.

28, Magis vercor ne tanta argumentoium moles
lectori importuna, etin re apcrta et constant! eitra

Deo proprium tribuit Cyrillus Patri, cat. : n. 7, D nccessitalem cumulata videalur, quam ne parum
ubiaileum,ciirn«unirormissitsubslanlia^,9 jiovo.e:5^ sibi approbalam ox Cyrillo existiinct Spiritus
xriv 6rojxacr:y, « innumcras tamcndivinilalis opera- saucli divinitatcm. His omnibus maximum robm*

«tioncscmittere; » similiadocctde Filio caL 10, 11,0.
At idem de Spirilu sancto fuse copioseque confii -
mat, iisdem peno verbis quibus de Patre loquens
usus erat. Cum, quemadmodum unus est Pater, et
unus Filius, ita ct umnn Spiritum esse ait. Gat. i,
n. 10, a Disce unumesse hunc Spiritum sanctum in-
« divisum, multipotentem ; qui cum mulla efficiat,
a ipse tarnen nondispertitur; » ait cat. 16, n. 3,«cum
« unus, et uniformis et individuus sit, » & civ x«; ,ao-
voetoe<; xai ^s:ota(p6'cov• « gratiam unicuique prout

accedit, quod nihil in CyriHo. ad minuendam spe-
cie tenus Spiritus majestalcm pertinens reperire
possis. Unum objici potest, quod cat. 10, n. 21,
Spiritum sanctum pro nobis a pud Dcum inlcrce-
deredicat, et cat. 17, n. JO, doccat eum suis pre-
cibus ad remissioncm peccatorum ct spirHualkim
Hliorum generationemconcurrerc ;cum intercessio
inferioris naturcc argumentum sit, aut saltern di-
versi tatem voluu latum inferat, Spiritus vero san-
clus una cum Patre vol un tale conjunctus, inter-

197

DISSELITATIO HI.

cessioneseumeo ad initial, non ad ftmn dirigat. At A lunt, etc., in noslris, prout occasio se d-edit. notis

iu primo loco Cyrillus Pauli verba, intercession em
haric Spiritus aflirmanlis simpliciter refer!., nee
alium eis sensum subjecisse eensendus est, prseter
ilium verissimum sane, quicouque Hie sit, qui in
Apostoli testimonio conlinctur : quod niniirunuut
Patres iulerprelaniur, formans in hominibus ge-
nii l.us el o ratio nes, ipse Meniere el postulare ckii-
scalur. Qua? interprotatio alter i loco ex cat. 17,
cujus sonsus est maxima incerlus el obscurus, ae-
coitttnodari potest ; siqui.de m ibi de $pirilu,non au-
tom de Cbrisli hnmanilale sit senno. Sed esto ul
Spiritus sauclus, ex Cyrilli . docirina, per se ipse
inlereedat apud Ileum ; quidinde ? Non uiagislnec
derogarel Spintus inajestali intercessio,quam Filii

aperuiinus. Unum, qiioniam prolixiorem dispute -
tionem requircbat, in has disscrlationos rejecimus;
nimnum id quod ait auctor cat. 2, n. 10, Deum,
quod etiam lidolibus « angciis condonet habere.
« Neseimus, inquit : quruila Hie angclis quoquc
« condonavcrit; nam efc illis coudonat, rjuando^
«< quid em unus est solus sine peccato, qui nos a
* pece-aUs purgat Jesus.

30. Quadrapliecm ea de re apud vetoes observo
senlentiam. Prima, quam cerla rations et sufli-
cienti auctorilale subnixam jam omnes ulicerlam
et unlcc veram tenemus, oa est : aiigelos bonos
poslquam lidei gratia* usu pravo rebellium soda-
lium exemplo reslilere.in sua) perse vera alia? pra-

dignikilem mum it ejusdem sen tentia, qua aHor- n mi um adeplos a Deo, ut p erf e eta beatitudine ae

n u m Gh r i s to tan q nam V« rb o i m p u la t sa ce r d o I. i u m .
Satis nempe, salva naturae imitate, in personal!
dislinclione ad di*lingucndas quoque voluu talcs
causa) ac loci exislimavil esse. Crolerum Spirilum
sanctum non sec us ac Pattern orandum esse et
oralipnos recipe.ro., manifesta Cyrilli doctrina est
qui tarn same dosolnmniEcclcsisein suis pre ci bus
Spiritus invocalione loquitur* Ait cat. 3, n. 3,
Qquam simplicem per Spiritus sancli, Christi, et
Pa Iris invocation em t vim sancli talis acquire re.
Cat. 19, n, 7, pan em et vinum eueharisticum per
Trinilalis invocationem, Cliristi corpus el sangui-
nem fieri ; quod quidem solius Spintus invocalio-
nis menlionem faciens, re petit cat, 24, n. 3. Ipso

Dei conspectu donali, nee c adore nee peccare ul-
tra posseat, idque ipsi cerlissime scirent. Ange-
los Dei pnesentia et vision? Irui, cor lis Scrip tura-
rum asseverationihus scimns; Dei inandata cl vo-
luntatis tidelissime et constantissime adimplom,
eadem auctorilale constat, et J&s&lesirc voce m so-
lomnihus suis precibus consignata. Tandem pec-
care non posse, ipse vision is boa I i ilea* status, qui
cum peceandi poteslate recta* rationis judicio con-
ciLiari non potest, oslendil. Cyril 1 us de primo no-
biscum con sen til. Nam et augelos divinaj faciei
contemplatione frni concedit, cat. 6, n. 6, etcat. 7,
n. 11. J)e see undo par Urn con ve nit, parti ra dissen-
lil. Nam in cadis Dei voluntatom a-b angolisadim-

Spiriltnn sanctum in vocal, cat. 10, n. ^ : j ; cat. 17, n pleri, uti rem certain et com pertain trad i I cat. 23,
n. 14. n. 14, banc orationis Dominican petitionem : « Fiat

« voluntas tua si cut in co?lo et in terra l0 , n ila

CAPUT V-

0e aiujclomm pecc*Ui$ CyriUi sentenlia.

20. Be atvgelis et da^monibus paucn admodum
cerla et indubitala fide teuenda accepimus : non-
nulla ? sive ex v-Meri eeclesiarum Lradilione, s'iyc
ex conscutan^a fidei ac rationi opinione tandem in
Ecclesia lougo usu prasoripta, eani auctontatem
oblinuerc, ut in iis uno pene consensu acquiesca-
mus omnes : alia landem opinioni ct dispulalioui
pcrmissa. Hinc lam di versa; cum apud velercs,tum
apud recenliores theologos de angel is senlentia? :
quarum riiiilUu ex apocryphis libris, vol pliiloso- «
\) h o rum i?e n U 1 i u rn c t i n p r i m i s 1 M a to n i c oru \ a f o n ti-
bus ^XtXlI] liausta?, quam vis ct m altos cl nobilcs
sulTYagatores habuerint, ipsa tandem sua vanitate
o t f u l i 1 i talc e e cid c r u n I ; ul i a? cad uc is in c o n s u I I.«*r
pbilosophiacj fundamentis supers true too, jam mc-
liori judicio explosto cl ojceUc sunt; alii© tandem
cum nostras ignorationis confessione in" u tram que
partem libere agitantur. Quo: foe r it CyriUi sen-
tentia de angclofum et dsemonuin natura,et utrum
corporei nccne sint, de eoruiu numero, ordinibus
ac perfection! bus diversis, sedibus quas i n co-

in terp re tans, quasi postulemus, ut « si cut in an-
« gelis Dei fit voluntas, ita et in nobis lial. » Ve-
rum cum in eisadmiuit peceata.levia quidem ilia
of. veniabilia ; volunlatem Dei ab illis quandoquc
pratermifeti necessc est ut fltteatur. Qualenus vero
non cum peccan<li poteslate solum, verum eliam
cum peccato ipso visionis beatilicaj statum eonci-
liet nihil ad nos.

31. Secunda opinio Origenis est, vol ei i rap u lata
(non cniin ba>c luij us loci disquisitio est) ; nirnirnm,
cum sive arfgeli sive damiones liberi arbilrii siul^
primum angelos bonos cadere posse et da-menes
fieri ; id di«erte docct lib. i De princip,, cap. 6' et 6,
ct lib. n , c . 3 ; s e en n d o d an n o n es i p sos p os t rjn a m
supplieia consentanea luerint, Yariis profectus de-
cursis gradibus ad prislinum statum reversuros,
lib. i De priftcip,, cap. G. Vide et torn, xiu in
Matth. pag. 332. At de diabolo ipso affirmal lib. i,
cap. 8, ila eum se habere, ut revocari magis noiit
quam non possit; at lib. in, cap 6,revocandum quo-
que asseverat; t. xvm in Joan, p. 25-1, exi slim At ali-
quos ex doamonibus, Christi po tentia ct divinilale
jCbXllil] obslupefaotos,ad cum perildem et pceni-
ten tiara confugisse. Hie do salute et restaurationc

» Matth. vi, 10,

199

DU VITA S. CYRILLI.

200

d&monum error jam dudum yli Ecclesia proscri- A.
plus ct ejectus est. Dcdiabolo Cyrillu* disci (e pro-
nuutiat cat. 4, n, J, nunquam n-o revei'Mirum ubi
iuit, sod incudis mslar iiiXLovibile cur gcicrc, cl
paMiitore nesciam in posteruiu habere animi indu-
clionem. Quod dediabolojdem de dfeinonibi;.? sen-
tiendura, quos Cyritlus ;:biqiu» lauquani ejus fainu-
los ac satellites ipsi lulelisshnc obscquenles wpne-
soiital;cumque a?tcrna elsfoc Hue dauinaloruniha-
ininuin suppliciodeliniat,cat.l8, u, iO.idcm forlio-
ri ralione de daunonibus sensissecxislimandus est.
At uoimulli Pa Ires Origcnianum illud do futmradas-
monum purgatiouc elper Christum salute iucaulius
in suis libris aspersisso vjdcnlur. la primis Greg.
Nyss* Calech. rap. 20, uo ipsum quidem «iualiliu> in-
«venlorem, » diabolum videlicet, excipiens. VidaeL in
«l)e auima et remn\ toia. II, p 643 et (515: aliamuU
tahujusauctoris loca prwlcrmillo. Auclor quoque
Coinmsnlariorum «in Epistolas Puuli* sub Atubro-
sii nomine tinEphes.a e. i;i, vers. lO.asscril per ec-
clesiasttcam pr&dicalioncm invjUui da moncs, « ut
«deserantassensurn lyraimidis diaboli,»iM insinual
iionnullisea r nprofccissc{«uUlojsinantabcrrore.*lIie'
ronymus«in Ep. ad Ephes.» c. tv, vers, JO* hu& ha-
bet:«Inreslitulionc omnium, quaudo corpus totius
vEfxlesiasnuncdisporsuiii atqu^laceraiumCbrisUis
«Jesus saualurus advenoril ,unusquisque secundum
« mensuram tidci et a^nitionisFilii Dei. qucm ideo
aapno&ccrcdicilurquiapriusiiovcratclposlcu nosso
Kdesivil.suum recipiet locum etiitcipict id esse quod
ulueral.lUxlamoi^utnoniuxlaalitimhjJDresinjumnes
din unajju'tatosiiitppsili, id est, oiiineslnangelos re- ^
<* formenlur; sud unumquodquc membrum juxla
« meusuraiuetoniciuiit :Muun perlecUim £&*, » vcrbi
gratia, « utaiigelusrefugaidcsseincipjalquod crea-
« lui est, et homo qui dc paradise* ejectus fuorat,ad
uculluram ilerum paradisi reslituaiur.ldem Ub.w in
«KpisLad(ialaL r cap.v r vers.22, aitjiullamrationabi-
« lium crcalurarum apud Deuin peri re perpeLuo. »
Lccloramhis obslupesccrc credo. Vide cl Didymum
<*iiilPetiiKpist,cap.i.Nolabof>ini5ulai«- v moenUnliam
auclorisCommenUirii'UuIsaiamjsubHa^ilii nomine,
pag* 258, nimirum diubolum fortassis auteprocu-
raiumhominislapsum, locum lift.buis.se resipiftocndi
et prislinum locum rccuporandi.at poslca nullum.
32. Sed reverlor ad ptiuuim Origeniunzc doctri-
ne caput de bonis angelis, quos a mo statu per "
peccalum dellectere posse pulaMnlcr aHapuccata,
quibus eos coutaminari posse censct.il I ml prroser-
lini numeral, si aliqucm ex pai vuli> credentibus
offcuderiul, sicommissaiusibi hoininiunsalutiseu-
ram negligentiuscgcrin!. Ait Loin. « in MatiJi, j> edit.
Erasm.p-SSa^rtinvistbile^ potentates qua; aliqucm ex
«parvuUscredenlibus oirenderintjpuniri per assujn-
« pliunem corporis corruption! olmoxii, animain in
<« hujussweuli negoliu gravanlis: in quo poslquam
i* pcenas luerinl, quod sibi utile est conscqmmUu:.
«Hom. 3iiinl.uc. pag. 283, ail: SiporcurameUjidus-
« triamangelorum, salushominibus sibi commissis

«comparatur,fa6ienil*alris semper visuros; si autem
« per iiegli^euLiam eorum homo corrueril, non
<■. [CLXIVJ idmanereiinpune; nanisD-'iindummeji-
<-ium eorum ijuorumantrcli sunt, aulsempcr aulnuii-
<M]uatu,voJparuin vclplus.faoi^mDeiangtUiconUun-
•}>iabunlur.»Iiom.SOv«iriNum.»'doretcuelodesang A -
lusnobiscum Deijudiciorepra>sCiiUiturniri ? decou-
creditasibi nostra salulis piocuralionejudiciuiiifu-
biUu-os; quod cxdoscriplisin Apocaiypsicap. m tin
an^elorumAsiiocccIesiispraqjosiLoniinricju-atioirr
bus, ct iiiteutatjs per Christum in eos minis pro-
bare conalur. Vide et bomiliam ejusd. « in lucchicr
«lcnn« fv,pag. 110; horn. 24 a in Num. ,» pag.2W;hom.
13 <* in Luc, » p. 2.m. Hancejusdoctrinam liicrony-
musu in Micha>rje » cap. vi, vers, I , tran^ribit, el ea-
dum ex Apocalypsi probalione uUtur,hi.<qucverbis
haiic dispuLationem conc!udit:« In judicio Dai ad
«<angelos(quibus,ut ai I sup.rerum humanaium com-
« missaestprocuratioicrimenieferelm* si noncge-
«< rint cuncla, quoad suuui ofOcium porLinebanL •
Cumque alias dc propo.^ilo sibi ad cxplanaiidum
propheUo loco interfuctaliones aficrat^ banc uti
suam in qua acquiescal pritnaiu pioponit. hi hoc
autem ab Origeniana difTcrlCyrilli seulenlia, quod
Ongenes anyclos male officio funclos, pro culpas
gravitate diverse, aUjue eliain divine visiouisamis-
sione privet; Cyril ins vero leves culpas tanttun
y^noscere videatur, quas Dvn< facile condonot, ncc
sui conspectus snbtraclione plcclat. Non ciiini ob
cas culpas Doi judicium subibunt, quos Cyrillusuti
judicii testes et adminislros saatper, nunqiuiu uti
in do judicandosrepncscntal.Ail cos Cluisli in ju-
dicium venientis satellites futuros, cat. to, n. 1 ct
22, tubis suis oiunns homines ad judicium vocalu-
ros,ct studiose ex locis omnibus collecturos n. 19,
2i t 23, peccatores, ne effuj^cre pbssint, suis cater-
citibus cincturos, num. 22, testes juditii fuluro:>,
n, 24, libros e quibns judicemur a se conscriptos
repra?sentanles ? cat. 4, n 24; cat. 15, n. 23 : cat.
19, num. .;. Angelos etiuut judicii tempore ut in-
signi fulfjorc coltucentes de^cribit, cat. 10, u. 23 ;
Qua> omnia probant,ea quibus angoli, Cyrilli judi-
cio, interdum iinplicantur pecciila^ a judicii geirt-
ralis censura liborari.

J3. Tertia opinio cornm est, qui anyolos vel non-
duin, vel serius tandem in gratia et boni prosecu-
tiono confirmatos docent- Ko revocari jjotesl i I fa
tiim mulioriim quatuor primts Ecclesia) sa-culis
scrii>Loium sonlontia, qui cum diabolum ab initio
ct ante hominis peccatum lapsum esse fateanlur,
dannones ex bonis angelis paulo ante diluvium ih\n~
taxat factos, etamorc inulicrumcorruptos felicila-
tern status sui amisisse docent. Hi, ul omnibus no-
turn est, magno numero el gravis in Kcclcsia au-
e tori talis sunt. Justinus martyr « Apolog. » i, p. 44 ;
Athcnagoras «Apolog.>» jiay:. 27; Iren^us lib. iv\cap.
10, num. 2, ct cap. 36, n. 4; Clemens Alexnndri-
nus lib. ni« Pcedag., » cap. 2, pag. 222, et lib. iu
(«Strom.,»pag.4Sa,ellib.v,pag.5i)0;Tertu]Iianus«De

201

D1SSERTATIO III.

202

idolatr., cap. 9. et De velandls toirg., cap. 7 ; Origenes A circa terrain versantes humanis negotiis occupan-

hom. 15 in Jesum Nave, pag. 353. et lib. iv cont.
Celsum, pag. 226 ; Commodianus, num. 4, Laetan-
tius, lib. n, cap. 14 ; Severus Sulpicius, lib. i Hist,
sacra; Ambrosius, lib. Dc Noe, cap. 4, n. 8 et 9 ;
Apolog. David, cap. i, n. 3 ; in ps. cxviii, serm. 8,
n. 58 ; lib. i De viryinibus, c. 8. n. 52 ct53 ; Xazian-
zenus, carra. 3. pag. 64. Hac [GLXVJ autem opi-
nionis absurditate deludi se passus non est Cyril-
lus noster, qui revera corporeos, et sacrificiorum
ligurtlores, cum omnibus pene Patribus daomones
agnovit ; at eos una cum diabolo, seductosque ab
ipso initio cecedisse docet, his verbis cat. 2, n. 4,
Isle cadens multos seeum abstraxit. Undo daemo-
nas, uti imitatores et satellites diaboli ipsique sub-

tur, alteris esse rnutabiliores. Ad eumdem raoduia
S. Maximus, in scholiis ad librwn De c&lest. hie-
rarchy ad cap., il pag. 157 ait : Angelicas quidem
poteslntes t superiors $ videlicet f pro* veheoienti volun-
tale habitum quemdam ad bonum contraxisse, quo
fiat ne coder e possint : angelos vcro, hoc est postrc-
trios et circa mundum occupatos, posse foy % tassis in
malum per verti. Toy; Si a^eXoDC, zovrkaxi -sXtu-

pov xpzTzijfcsi;, S. Eplmern, in reprehensione sui et
confessione, I.atimo edit. pag. 602, Grseca? pag. 86,
Matures constituit Deux, liominum (CLXVIJ et an-
gelorum intelligc, ipsasque utpole mutabiles miseri-
cordite indigerc deprehendit ; novitenim easampliori

jectOS, vocare solet malispiritus vel malt pot estates g gratia subsistere : nature? enim, ul subsistat, sui

Ad alios venio. S. martyr Ignatius angelos bonos
nondum Chris ti adventus tempore certain in suo
felici statu firniitatemassecutosfuisse, satis decla-
rat his epi stoke suae ad Smyrnj»os num. 6 verbis.
N'jyS&U nXavarffiw* xat ti iiroupavia, xxl \ co£a xixn
iyyiXaw, xai ot ap^ovxe; opxrol te xat alpaxo'. lav
jat, mrrs-jJtw.v el; atjjia Xpircou, xaxetvo».<; xpi*t<
stc'v* 6 yt&piav yoiov.xo). hemo fallatur. Etiam
cmlestia, et gloria angclorum, et principes cum vi-
si biles turn invisibiles> nisi crediderint in sanguinem
Christy ipsis quoque judicium est. Qui cape re po-
test, capiat. Gregorius Na/.ianzcnus in carmine ar-
cano 0, pag. 169, agitata queesti one num angeli boni
empeccabiles sint, id statu it, <p'j=r;v av^eXix^v zU

participationem admensus est, Vberiora vero dona
parcens ipsis et consuUns reservavit . Pro cuj usque
viribus tribuit intelligendi facultatemjxe Wis super-
I ice occas tone m submi n is t raret . Quod caper e potera n t
ticdity quod non pote rant condonacit. Sunt qui an-
gelos bonos firxjiitatcni et immobilitatem in bono,
adventu Christi assecutos esse censuerint. Hippo-
lytus Portuensis, vel quisquis auctor est fragmen
torum contra Beronem et Helicem ab Anastasio
collectorura, etaSinuondo edi torum, aitfragmento
2, Christum Deum in came mira feeisse, wa xa: xd
x«t' oupavous a^ta Tay^axa xcov voep<ov oujiwv oro-
\x<.b<3f\ ~po; dtpeij/tav ttp jAUTUTjpUp t^ auxou awjjia-
T(OTew<« Ut, et satictos in ccelis intellectual ium sub*

xttxixv Sisxo'irov eTvac, anqelicam naluram difficile

<■ . • r stanttarum ordinen finnarei ac durarel, ita ut con-

ad malum verti ; non ausus dicere xcpsTttov, mcon- \u

rcrdbilcm. Item orat. 34, pag. 560, angelos cum
dubitatione dicit, irpoc to X £t p ov a y «*"wJ T o ,J < fi S-xjxi-
v4"OX, ad deteriora immdbiles, vel difficile mobiles.
Atoratione38, p. 6n,Lucireri lapsu prohiberi seait
nc a*/ivvjToo;, immobile*, dicat, HsiQei 6s jas jjitj ax'.vvj-
tqj> iXXi o-><Jx:vrJtouc x«t 6iroXatA.oavstv xauta? xal
Xivetv, 6 8ti TTJv XajxTro'jTT.ta lu>j<popo<;, jj^.oto; r .x
•ctjv eras 7: v xa* yEvo-xtvo; xa! Xgy^iasvuc* Nondum
igitur ab ilia tempore in bono confirmatos cense-
bat. Exstat meraorabilis Synesii locus epist. a7,
pag. 109, Si angelus 2>otuisset supra triginta annos
cum hominihus ita cou$uescere t ut nulla e,v materia
contagio malorum in cum redundarct, quid necessc
fuerat Dei Filium descender/}'? novi et imperii.!

verti non possinl,suw incarnationis 7nysterio.yiCQtSLS 1

in orationem Gregorii Nazianzeni 42, nota 2, banc
proponit opinionem : Angelos bonos, qui anteresur-
rectionemChristi dif/lculter ad malum moveri pole-
rant, per earn assecutos, ut ne moveri quidem gratis
adjidorio possint. Nihil ex Ghristi mentis ad ange-
los Cyrilli sententia pervenisse.exalto ejus ea de
re silentio colligere licet. Piurade beneficiis Chri-
st! in angelos secundum diversorum opiniones
panic post dicaro.

34. Quarta tandem sententia Cyrilli nostri est,
qui angelos bonos sine status suipericulo, in levia
quaulaai, quai Deus faciliscondonei, labi interdutu
peccata docet. In earn sententiam adductum se si-
gnificat ex illo generati effato, unum solum a pec

theologi sententia, Hieronymus, lib. m in Galat. D cat i s Merum esse y qui nostra peccata, pur gat, Jesum.

Epist. ad cap. vi, vers. 1, ait: Seiens Paulus, exce-
pia Trinitate, omnem creaturan t licet 7\on peccet t
tarn en posse peccare. Auctor Dialogorum deTrinitate
sub Athanasii nomine, Dialog. 1, n. 24, pag. 487,
cum stbi proposuissetqunf»stionem num angeli pec-
care possint, respondet posse; idque pro bat quia
nonnulli exeis olim peccavere. Nemesius, De natura
kominis, cap. 41, Bibliothecas Patrum (irfleco-Lat.,
torn, ti, pag. 547,naturas immateriales in duos or-
dines distinguit : et eas quidem, qua) Deo per na-
tures pr^stantiam propinquiores sunt, immotas
manere ait quanquam libera) potestatis ; queB vero

Patrol. Gr, XXXIII.

Innumerabilia patrum testimonia produci possunt,
qui solum Deurn vel Christum peccato carere defi-
niunt. Clemens Alexandr., lib. i Prcdag., cap. 2, et
lib. Ill, cap. ultimo, solum Christum vocat avocjjiap-
T7pi>v,quod intelligit de vacuitale peccati. Idem as-
sent Ephrefim De secundo adventu, Gr. p. 35o, et
Oiigenes horn 3 in Can tic, pag. 616; Theodoret.
Qua3st. 9 in Num., pag. 144. Plerique ex illis de ho-
minibus solum loeuti videntur;curn tamen gene-
rali utantur sententia, quid prchibet quominus ali-
qui, ut Cyrillus, earn ad angelos etiam extendisse
censeantur? Sed producenda testimonia qua> rem

2o;i

Dtt VITA S. CYRILL1.

204

nostrum special ii» ullingant. Ha uiiqui Deum so- A Solum prmeutb cifuhiri, sed etiam prateritoruiu

Iuiii pecoati cxpertcm esse pronuntiantj ut id tan-

qmftn ipsi proprium et nulla cuni creaiura com-

uiunicabile speetare videantur. Tertullianus, Be

anhna, cap. 41, Solus Bern sine peceato, et solus

7wno sine peceato Christus, quia et Deus Christ us.

PmdenLius in Apotheosi, cap. 5, de natura amino;,

vers. 108, Mirar?** peccare anxmam, cum pecact ei

ipse Angelas. .. Solus labe caret peccati Condilor or-

bis Ambros., inps. cxviu.ser.22, num. 27: Nemo

sine peceato est : negare hoc sacrilegium est* solus

enim Deus sine peceato. Quam sentential* gene rati m

ad orane quod Deus non est cxteiidendam, demon-

si rat ejus argumentatio lib. in De Spirtiu sancto

cap. 18, num. 133, et seq., qua probat Spiriftis

s&culurum, ct non solum humano huic ordhii sed
etiam cmlestibus virtutibus profieiat. C&lerum
baud clam me est Origenis stylo, cwletiia, c&lesles
virtutc&t non solum angelos bonos, scd etiam
dannones significare. Verum nihil nosprohihclam-
biguitale testimonii uli, cum alioqui sciamusoum
in angelis etiam bonis adiniUere.

33. Didymus Origenis assecla ab bac mhgistri
doctrinanon recessit. In 1 Petri Kpist., cap. in, lia'c
babet : Sicut per Filinm Dei essentiam cuncta ra-
tionabilia habuerunt; sic per cum minium eorum sa-
lus effecta est. Quia, enim von substantiality' sed ac-
quisitive sanctitatem habent>cum oreaturw .tint, jure
purgatio facia est circa cuncta hoc modo habentia

saiicti divinitatcm ex co quod sine peceato sit. nam g bonitatem 9 unde etiam sublimiora correct ionem reel-

sine peceato nemineiu esse nisi unum Deum.
[CLXVJIJ Hieronymus. in Dialogo 3 contra Pclagia-
nos superbam Uoiuni assertionem quod homo sine
peceato esse possit, hoc argumento retundil : Si et
i He, de Deo loquens, <r>a|*ao*:r,To;, et ego avxjxip-
ttjto<;, qute inter me ei Deum evil dhtantiaf Saii-
ctus Athanasius, orat* 2 contra Arianos, n. 6, inde
probat Verb! divinitalem, quod omniserealura ante
Deiconspcctum judicanda stabit, Filius autem non
judicandus sed judicalurus aderit. Eodem argu-
mcuto ulilur Ambrosius, lib. v De fide, cap. II,
num. 142, et Cyrillus Alexaudriuus, Thesauri as-
sert. 21, pag. 213", Quod argumeuluin love est, si

piunt. « Pacif.cavit enim Jesus per sanguinem cru-
ris sua?, sive quo:- in tcrris sive quae in ccelis $unt 1{ > .»
Subjecti sunt ei angeli... sicut enim homines absti-
nentes a pteccoMs subjecti sunt Christo, ita ei supc*
riora rationalia, cor recta spoilt ane is eulpisquas for-
sitan habuere, ei subjecta sunt, completa dispensa-
tione habita pro salute cunciorum. ITieronvmuseam-
dem doctrinam scquituret ad Didymique et Orige-
nis [CLX.VIUJ iutcrprctationem nos juvat in Epis't.
adEphes. cap. I, vers. 22: Curautem, inqu.it, omnia,
id est angeli, throni, dominationes t pote$tales,et virltt-
tes cwtcrte, qum nunquam fuerunt contearhv Deo %
ejus pedibus $uhjieuutlw\ ridetur obscurum. Potest
itaque responderi, quod absque peceato nullus sit t ct

judicandi cum hominibus non stabuat angeli. Sed

lit a generalibus sententiis ad specialia veniam, (j sicUm ipm non sint munda coyam I)eo > omnisqv.c
multi nee ipsos bonos an^elos peccati expertesesse creatura P*™*L Creotori* advmtum. Unde et crux
definiunt, Origenis seutenlia fuit Christum non pro **«*****> non solum ea quce in terra, sed etiam ea

huiuinibus tanlum, sed et pro omnibus ralionabi-
libus substanliis passum, ut omnium peccata pur-
garet : torn, i in Joan., pag. 38: Absurdum est pro
hominum peccatis ipsum gustassc mortem, el non pro
guovis alio prwter homines in peccatis exsistente •
velut pro astrtSy quce non sunt prorsus pura coram
Deo. Lib. vi u contra CeUu-m, [>&§. 4!7 ; Christ us
magna potentia semina&it toto orhe verbmn pietatis
pttrissimum non solum hominibus t sed etiam y citra
mendacium dico, aliis creaturii rationalibus guibus-
cunquc opus est correct tone* sana tione, mulatto tie-
que a v it lis ad rirtuiem. Vide homil, ejusdem 1 in
Lei it., p. 115, hom/1. 29 Num., p. 293: Zndiycut,

gtite in ccelis erant purgasse perhibetur. \'\&p, eum-
demin cap. ji, vers. IG.Olympiodorus cateiue in Job
pag. 149, 150, ad illudJob, it, 18, secundum LXX:
Si pueris suis non credit , et contra an gclos iitos obli-
quum quid et malum cogitavit ; haec liabet : Angeli
riprchensione non carcnt, <ut>m et ipsimulabilis natu*
rm. (Si a-(^i)^rji ^ a{is^7ri&4, TpsTrxr,; vap oy^swc
xtts a\>zol. Ac divinw quidem per fectlonis respect a 3 ne
ivsi quidem veri ac sinceri ejus servi et mhi'itri in
omnibus fidclitatem ac firmitatem habent. Et nunc
quidem seusum. Synvnavhns express it, vumyerti'; « In
serins ejus inconstantia, et in angelis suis rrpcrlet
vanitatem. » Fiui Uma peceato ieno ran ti a est.Patrum

inquit, purffieatione non solum qure in terra sunt, D vero permulti angelos usque ad adventum Domini

sed el quae in wvlis, imminet narnqnuet ceeti perditio.
Ait homil. 10 in Luc. praxsoutiam Domini Jesit et
dispensationem Ulius, non solum lerrenu, sed etiam
cwlcstia juvisso, eamque et in cadis et in terra pro-
fuU^e. Lib. v in ^pht.adJlom. t ad cap. vi, refcllcns
eus qui aiebantnecesse esse ut Chris tus in futuris
siLuulis cade in vel similia paterctur, ut lJberarenlur
etiam hi quos in prwsenti vita, dispensation^ <?jus
mediuina sanarc non potuit, : aittantam esse vim
cruois Christi, ut ad sauilatem et remeHuta non

so Coloss. i, 20,

et prujdiealionena evangel icani, in maxima rum re-
rum ignoralionc versa tos a rb it rati sunt; qu:i> >ive
a Chrislo sivcab hominibus praJdieantibus lamlem
didicerint. In iis rebus sunt incarnatio, vel sallem
ejus modus, passio et resurrccUo Christi, ejusdem
ascensio, vocalio gentium ;ba?c indico tanlum,
quia eruditis satis no I a.

36. Kx his omnibus qu» disputala sunt,qua>dam
corollarii more coiligenda. Primo, banc de bono-
rum otiam angelorum peccatis, ruultos apud Patres

20%

DISSERTATIO III.

200

suRVaga lores habuisse. Sec undo, banc ex in uii.is \ el regui cuelorum exlorres absque ulla spo. Hnccqui

Scripturce sen tenuis informatam fuisse ; in primis
ex iilo raodo memoralo Jobi testiruonio : iter unique
ex alio cap. xv, vers, ill, qui sic legitur in LXX : S*
Sanctis non credit* aclumque purum non c$l in con-
spectu ejus: quod Symniachus vcrtit : llcce in San-
ctis ejus nullus immulabilis r ncque cat I tun macula
expers ; quanta mag is homo. In cod ice autem Alexan-
drine? sic habet postrema pars vcrsieuli : Cadum
autem purum non esl in conapectu ejus, et astra non
reprchensioms experlia. Quara, vcl ei omnino iiniti-
inam lectionem seculi sunt Origcnes, Ilieronymus,
aliique multi Patres. In eamdem scntenliam de an-
gclorum hominiscustoduc praspositorum peccatis,
modo laudati Origencs etHieronymusreprchensio-

docuerit, isetiamsi originate peccatum non nonri-
nel, rem Uimen totain originalis peccati tenet ; et
si peccalum libera ac voluntaria transgressione de-
iiniens, homines sine peccato naseipronuntiet, tola
no minis ac vocabuli quajstio futura est. Ea porro
capita omnia gravissime etcopiose propugnavil Cy-
rillus, homines etiam. omnes uemine execpto pec-
calls mariuos de fir wens.

38. Priino cniin ita explicat ruinani humani ge-
neris propter peccatum Adoe, ut eo nos deeeplos
periisse, cecidisse, excajcatos esse, claudos elYeelos,
in summa morluos esse dicat. Nam cat. 2, cum
commeinorassct, u. 4, primi parentis lapsum ej us-
que ejectionem ex paradise, con tinuo subjicit n. '6 :

nibus angelorum in Apocalypsi conlentis adduulos g t<QuidigiUir,dixerilaliquis,decepliperiviinu$;nulla«

so non obscure iusinuant : utque in on i nibus crea-
turis peccata agnosecreula Christo purganda, fa-
cere nonnulla Apostoli. verba qua* redemptionem
Christi et aposlolicain grieiti cation em coslo etterris
pro fuisse significant : mini rum Coloss. i, 20 ;
Kphes. in, 10, eto. Generalis quoque sententia de
creaturis omnibus in judicio Chrislo sistendis, fecit
ut angelos etiam judicio comprchenderent. Tandem
maximc valu it generate illudelYalum, solum Deiun
ac Christum delicti expertem. Tertio : Huic quo-
dammodo tolerabili de lev i bus ac venial i bus an-
gelorum ndelium peccatis el. malis, absurda ruulta
Origcncs, aliique ipsum incautius secuti super-
struxcre ; quce Cyrillusnosterprudentissime evita-
vit j ut opinionein ittam [CLX1X] quae nunc gerie-

axedeincepssalus?Cecidimus;numnonliceLresur«
« gere ? Exeaecati sumus ; fas non est visum rocupera-
*a*e?Claudismuuse(Tecti;spesnonestaliquando re-
cto incedendi? in summa dieam, iuortuisuinus;non
« licet utresurgaiuus?» Fa teturhos omnes prirni pec-
cati clTectus, tan turn negat immedieabile malum
esse. Alio in loco omnes in mundo homines repras-
sentat, uti peccatis mortuos, ignorantiae fame per
universum orbeni tabescentes, peccatorum vinculis
cons trie tos, peeca lode ten los. Calecbesi videlicet 13.
II. 1 : Ti ce r.poz ■ro-us Iv xf) otxoouivTi xx7; ifjtapxtou;
vsvsxpu>[Aivoi>c ; xoj< XtfAWJjevTa; ev a'fvuuiq. xa-i-
na-T/jV -riv or/vOJoiv^v ;... 'ft itpo<; -f^a; ravxac, xovic

ISosommes ail peccatorum nosirorum vinculis oon-

, ... , >,. „ 4 „.. — _~ L __ - -j i^-^ ^ - ... A

ralim falsa existimalur, intra angustissimos limites u strietos : quod ileruni repetit, ut nemiuem prorsus

excludat ; ait cnim Christum expedivisse omnes sub
peccato detentos, ot universum munduw [CLXX]
hominum,seu universos homines in mundo degen-

tes libcravisse. » "EXoas Ttavta^ iou^ : n0> ir^ iuac-
*:iac y.axsyojjisvoo^, y.%\ zvjjaov 6'aov avQpu>T70)v i/.u-
p«6<53txo. Fatcor hie potissimum actualia et com*
trtissionil peccata respici, Ne autem quisquam ex
ruina quam deplorat ducior excipiatur, universum
sa^pe genus periisse dicit. Cat. 12, n. 5, diabolum
exhibet post xidami lapsum homini dejecto insml-
tantem, 'Eniyjxi pev 6 i^Opoc ^eictcuxoTt x^ q0qvt ; -
Osvxf quod ne de solo Adamo intelligatur, subjun-
git, icquum non fuisse, ut nomine in hacruinade-
l'Micio, diabolus cadem semper gaud ere pcrmilte-

cotilinuerit, ab omnibus pene contra Scripturam,
traditionem, et rectam rationem erroribus libo*
rani.

CAPUT VI.
De peccato originali.
37. Unum ex pra>cipuis Christianas fidei docu-
ment is originale peccatum est, quod disertis Scri-
pliiranun testimonies assertuin, uuliquiseinlis Ec-
clesiae cu>renioniis consignatum, constanlique Pa-
trum traditione pr;editum, nulii unquam CaLholioo
vel in dubitationem adducere, vol etiam ignorare
lieuit ; cum, ut obscrvat Augustinus, lib. De peeca
to oriyinalL in causa duo rum hominum, quorum
per alterum perditi, per alterum liberal! sumus.

salus nostra consistat. Sod quod Auguslino ipsi [) retur. "A pa eSo'S/.o-j 4 u.£v£»v yaipovra tov ey6p<5v ; Ea-

ad versus Mauichasos disputanti, idem Cyrillo eos-
dem adversarios oppugnanli cdnligit, ut nonnulla
contra doctriiiam originalis peccati effudisse videa-
tur. Anlequain eas diffieul tales disculiaimis ; to 1am
ejus de hoc arguments doctrinam reprmsentare ju-
vat. Quod ca dc re docetEcciusia, illud est, omnes
homines nasei quoad animai vilam mortuos, et no-
vm nativilas egentes; Deo propter peccatum,
una in divina* irai causam, exosos et inimieos : ac
rcconciliatorc acliberatore opus habentes ; subdia-
boli potestale alque imperio ilegentes ; alienos a
saluU, ct nisi baptismi remedium succurrat, vike

diMn caleeh.. num. t.'>, uuiversutti homtiiuin^fmus
peccato ohligatum dicit, ^ mftptumxrtf %\x7.?xta*
Xo;, peeca trie humani tas. Peccatum dir.il. num. 7,
maximum hum an i ymeris vulnus, uiyurtov yJv xo
xpxu{iv... xi xrjc avOpwzoxvjto; xpa^piara. tonus
nostrum iu iutcrituui extremutu ubiens a CliriMo
nun d«*^ju;cluni alque insuper habuuin gralulalur,
numer. 8. ou)r uTteptt&v x^ yivos */ju^ «koX/.u;ji£-
v-v, Vulnera porro humaui generis nihil aliud po-
tissimum sunt prtclcr peccatum, quod satis in su-
per io rib us teslimoniis r*xprcssit ; ac definite pro-
uuutial cat. 2, u. 1, qua ait : Dirarcs e*t peccatum ,

207

DE VITA S. CYRILLI.

208

et morbus an (nice atrocissimus, iniqttitas; guce qui- ^ tes in fugam agat. Eae caremoniaj tam parvulis

dem et nerwos Ulius $uccidit y et cetemum ig-nem ipsi
oonciliat,

39. Secundo, cat. 13, n. 33, universim pronun-
tiat omnes homines inimicos Deo fuisse propter
peccatum,et idcirco morti a Deo addictos. 'E/.Qov,
fyj.ev 6*oo $t' *uapT''ac, */,at tupitfsv h Beo< tov ap.ap -
xivovxa «m.Gvn$sxei v J. ^ um igd-iU nulhis a morte sit
immunis, nullum quoque a peccato insontem cxi-
stimavit. Quasrit deinde quid Deo faciendum erat;
an, ut decreti sui firmitatem servaret, omnes ho-
mines funditus tolleret?*H aX^us-jovca 6e6v -rrirv-
xac dvsXelv ; an benignitate sua sea ton Li am eom-
mutaret? Ait euro invenisse viam, qua, manente
mortis sententia, homines salvi efficcrcntur : Chri-

quam uiajoribus adhibebantur. At Cyrillus nullum
aliuni exorcismictunctionis effectumeommemorat,
quam ut peccata purgarcntur,abigerenturque dav
mones ; eadem cat., n. 2, ait auditoribus suis,aute
eorum baptismum in eorum membris stabulassc
do>mones. ToT^ \xi\zii xo:^ Gu&tIpok craphAsuov at
a*tixsijA5v«i ojvajjts'.c At Bonnisi per peccalum ho-
mo a Deo sui 3 inimiois deditur; id signiiieat cat.
2, n. 1 i , d u m Davide m d ic,i t s ua p r i.u s j us ti U a p ro -
tectum, post peccatuni hostes habuisse ad iuvaden-
dum eum paratos,nisi id pcenitentiaantevertisset ;
speciatirn vero homines se diabolo propria volun-
tate mancipasse trad it ait. 7, num. 12. Quiuto,
nemincm etiam bonis o peri bus ins true tun i absque

stum nempe peccati supplicium, mortem ni minim baptisino viUm adernani et regiuun cielorum adt-

, .i.,.., i_„ D .•„•,..., ..... ..... -v* ..

in se sumpsisse, luinque propter supcrabundan-
li-m, et peecatis hominum majorern suijustitiam,
Deum placavisse. En omnes homines Chris ti pro
peecatis hominum morientis beneficio reeoncilia-
tos.Non loquitur hiede morte corporis, quaGhristus
neminerh libcravit, sed do morte extreina et ^e-
hennofi suppliciis. Tertio, Christum omnes prorsus
homines liberavisse et redemisse conslans est Cy-
ril li sententia. Cat 13, n. i, Universutn hominum
mundum redemit ; n. 4, Pass us est Jesus vere pro
omnibus hominibus ; num. $, Nosti, quamolrsm be-
n ign u s l)om i nus mortem n on dec i in ar i t ? lit ne to tus t
vol, tn totum peecatis interiret mundus. "[•>>% u.r, o'Xo;
(alii libri qX<«k) xaT? d&ffcapt'.aK xttoXtj-ou 6 */.4a-p.o;
En Christum et pro omnibus mortuum, et pro pec-

pisci docet, cxeeptis martyribtis soli.s, qui proprio
sanguine baplizantur. Cum vero Cyrillus medium
nullum inter geh en nam et ccelorum reguuiu adinU
scrit locum, quod patet ex cat. i, n. 2, in qua ad
sin i strain ponit cum luedorum gregc ; omnes qui
lavacri regeneration! s expertes fuerinfc.neecsseest
ut eos qui baptisino nulla sua culpa fraudati de-
cesserint, gehenne addicat. Atqui exclusiouem a
regno ccBlorumjetdamnationem in gehennani solis
illis decernit cat. 18, n. 20, et cat. i5, n. 23 et 24-,
qui peccatorum notas in animaet corporein judi-
cio ge stave rint. Re slat igitur, ut omnes prorsus
qui sine baptismo decedunt, ex Gyrilli doctriua
peccatorum notis deforines sint.
■H, Sexto demum,baptismi effectus swpedescri-

catis solum mortuum; omnes igitur peccato ob- C ^jt t e t in omnibus locis illia remissionem psccato

noxii. Ejusdem catechesis num. 2 elicit, priuium
homiuem universalem mortem atfulisse, 6 -zpmxA*
7rX«Tro^ ^veyxev oiy.ouy.ev.xc*v Oavatov* Christum
vero cum sese in pretiurn pro hominibus tradidis-
set, fexjxov avxiXuxoov Trapaoou^, Dei iuam dissol-
visse.Mors hoec universalis non est soliuscorporis :
neminem enim ab ea liheravit Christus : mors est
totius ho mini's, mors absque ulla spe, qu4 homo
fundi tus [CLXXI] interit. Mors per team Dei pro-
pter peccatuin inlliela, ut in secundo argumento
observavimus.

40. Quarto, homines omnes ante baptismum
sub Satan® potestate esse, doclrina est totius Ec-
clesito, exorcismis, insufllationihus,aliisquc catsre-

rum vel ut solum, vel ut prim urn ac proecipnum
baptismi fructum recenset. Proca tech. num.1 fi,mul-
ta cumulat baptismi nomina vel elogia, qua) omnia
pene remissionem peccatorum unice sonant: « Uap-
« tismus, inquit, captivis pretiurn, peccatorum re-
« missio > Tnors peccati, aninue regeneratio, lumino-
« sum indumentum, signaculum sanctum indissolu-
« bile, vehiculuiuadcoiluni, paradisidelicue, regui
« obtinendi cansa,adoptionisdoiium. »Quatuor pria-
resappellationesad remissionem peccatorum direc-
te pertinent. Eodem etiam caeteras spectare facile ex
Cyrilli doctrinaprobatur. Baptisuius indumentum est
^mmosMfn,iiovinimirunihominisinduti s locoveteiis
secundum erroris desideriu corrupti, in [CLXXIIj

raoniis.quibus daemon e bapti/.andisanima et cor- D quo stabulabaut ac nidulabantur inimicos poicsut-
por« abigitiu 1 , testala. Nemo harum precum eife-
ctus Cyrillo disertius expressit. Procat. n, 9, exor-
cism! describens potestatem, dum homo exorciza-
tur : &ugit% inquit, inimicus dannon, et anima a pee-
catis repurgata salutem eonsequitur ; et supra defi-
nite « bsque exorcis mis an im am pu rga ri n on posse.
Idem de oleo exorcizato, quobaptizandipriusquam
demergerentur in fontem, toto corpore inunge-

bantur, ait cat. 20, n. 3 : Oleum koo exorcisatttm,
per invocationem Dei et orationem. tantam mm
assumiU ut non solum urendo vestigia peccatorum
expurget t sed et omnes invisibles mali potest*-

tes, cat. 20, n. 2, s'ujnaculum sanctum est; quod ovi-
bus ad dexleruni in judicio sistendis conceditur,
ut ea? ab h aid is peccatorum asperitate villosis et
liorridis, qui in sinistra parte conslitueuili sunt,
discern an lur; cat. 1, n. 2 t vchiculum est ad cesium,
paradisum, ct regnum ; qua? loca nobis solo pec-
cato ocelusa, cat. 1, n.2; cat. 2, n. 4: cat. 17, n. 15.
Adoptionem tandem conciliat, qua ex iiliis dia-
boli eftlcimui* Dei filii, cat. 7, n. 13 et H. Hinc
omnes baptismi cacremonias sic exponit quasi uti
ad remissionem peccatorum pertineant. Exorcis mis
animam a dacmoneliberari et a peecatis regurgari

209

DISSERTATIO III.

210

docctprocat. n. 9. Abrcnunliationes interprotatur, A mirum primum illud Ada peccatum carferorum
quasi diaboli tyrannidem deseramus ; cui spontc omnium fonlein ct radicem,de quo solo ageuduui

fuisse I, cum ipsa pcccati ratio, causa, et origo
quajrerelur : hoc autem quo omnes postea obligati

era mug subject!, cut. i9, n. 8, sub onere pcccato-
rum laborantes, u. 3 ; paclis cum Salana el in-
feruo foideribus, n. § ; denudationem baptismum
antecedeutem special u ti symbol urn veterishominis
cum suis aclibus exuti, cat. 20, n. 2 ; qui quidcm
vetushomo nihil aliud est nisi dominanscupiditas ;
qua in re ipsa forma et ratio peccati consistit.
Inunetionem ex olco exorcizato ad expurganda
peccatorum vestigia et abigendos damiones dari ait
ibid., num. 3, immersionomet emersioncmlrinam
de morte et nova vita intcrpretatur num. 4, aitque
cat.3,n.!2,descendere nos in piscina in pcccati s mo r-
tuos, et ascendere vivificatos in juslilia.Porro ba-

ptismus nonadullissolumniodo,sedetparvulisda_ q inter ipsumelManiehneosdc peccato quod
balur, nee in eis baplizandis quidquam de soliiis dicimusdisputatio fuitManichan doctrinal:

casremoniisremittebatur.Ipsi igiturparvuli remis-
sionem quoque peccati consequebantur,quod pra-
ter originals nullum aliud craU

42. Haic doctrine uonnulla ex Cyrillo opponi
possunt. Primum, ejus definitio peccati quam alTert
cat. 2, Ibi enim de mali origine disputans,acquid
sit peccatum inquirens, peccatum in libera volun-
tatis transgressipne, ac prava delectione conslituit.
« Malum, inquit n. i, ex libero delectu, voluntaria)
« an i mi inductionis germen. Nam quod propria spon-
o te arbitrioque peccemus palam dici t propheta,etc;
«n. 2, (juidnam tandem est peccatum ?anima!neesfc,
o an angelus, vel daemon? qua* res est huj us elTeotrix?

fuimus primi parentis peccatum, plane liberum,et
nulla necessitate commissum fuisse. Ha>c Augusti-
niana! responsionis summa,qua) fusius exprimitur
lib. i Operis impcrf., cap. 104 et seqq., et Retract a-
tionum lib. i, cap. 13, n. 5 ; capite45, n. 2, 3, 4,0,
et cap. n, n. 2, et altis in locis. Qua) autem Au-
gustini, eadem el Cyrilli causa. Uterque ad versum
Manichoeos disputat; uterque de ipso peccati ac
mali primordio inquirit, uterque ante natain lit-
res im Pelagianam securius loquitur. Vereor tarn en
uthtec responsio Cyrillo sit applicanda ; tota enim

actual e
spuiauo iuit jwamcnaji uocirinam Eccle-
siaj de peccato originali fundilus ignorasse viden-
tur; nusquam enim videas cam ab illis eatholicae
Ecclesia* ohjectam, quod non videutur pnetermis-
suri fuisse, si novissent. Cum itaque malum dice-
rent nccessarium, non peccatum originis rcspicie-
bant ; sed voluntaria ilia mala, quibus humana
natura deformatur,peccataque ilia qua) ab ho minis
volunlate proflcisci nee ipsi negabant. At ipsam
volunlatempravo ruin homi mini ad pec c and urn cogi
aiebanl,vel ipsius naturae a principibus tenebrarmn
forma Ub vitio, vel siderum natalitiorum, aut fati
dura etincluclabili necessitate. Nihil igiturmiruru,
si ii qui eos refellunt Patres dcunis illis peccatis,

Non est hostis,o homo, qui tc exleriusinvadat,sed p circa qu® tota versabatur conlroversia,locuti sunt;

« mala soboles a te ipso procrescens. »Secundo,cat.4,
num. 16, animam cum in corpus venit, peccati ex-
pertem essepronuntial. « Hoc quoque addisce,quod
« priusquam anima in hune mundum venire t, nihil
«pcccavit;sedcuni absque peccato ovajjiiptrjToivene-
• rimus, nunc ex libera volunlate peccamus. » Ani-
mam antequam u&n I iberag voluntatis peccet, avcqjta-
pT/j-ov, a peccato liberamdiserteslatuit.Terlio, ca-
tech. 2,n.4,docetdiabolum,w non ex natura.peccati
k quadam necessitate obligatum,peccavisse; alioqui
oineum qui talemillu in fecisset,ipsapeccandi causa
orecurrerct. » Porro peccati originallseaest natura,
ul ab ipsa nativiiate et conceptione, peccati ne-
cessitate obligati et as trie ti simus. llaoeigitur cul-
pa, Cyrillo judice. in Deum ipsum a nobis trans-
ferenda esse!.

43. Non tarn en deest his difficultatibus iilonea
responsio. Ad primam enim eadem confulatione
uli possumus, qua Pelagianos Augustinus refeilit,
cum sibi adversus peccatum originis [CLXX11I] il-
las peccati definiti ones objiccrent, quosipse in suis
contra Manictueos libris attulerat : « Peccatum non
«cst nisi voluntas re linen dieladmittendi quod justi-
< tiavctat, et unde liber urn est abstinerc. Et : usque
« adeo peccatum voluntarium, malum est, utnullo
«mo do sit peccatum nisi si tvoluutarium.» He spondit
Augustinusdefinilumaseesse peccatum, quod tan-
tummodo peccatum si^nonautempcenapeccali; ni-

nec aliter ac Cyriltus adversus eos ullus Patrum
disputavit. Secundum difficultatis caput non a*gre
quoque dissolvitur. Agitur de ilia Platonicorum,
quam Origenes secutus existimatur,opinione, qua
putabant animas, cum dudum, antequam corpori-
bus illigarentur, exstitissent, in voluntaria peccata
cecidisse, quibus iram Dei comincruisscnt, quorum
in pom am in base tei rest ria corpora fuisscnt rele-
gata*. Merito asserit Cyrillus animam in hunc
mundum venire, ab ornni peccato pravae electionis
liberam : ac turn primum diviuaa iegissponte vio-
l&Ut ream fieri, cum libere voluntatemsuam maio
applicat, ac corpore sibi ad bonorum opcrum
exercitium dato foade ad voluplatem et peccatum
abuli tur, cat. 4, num. 23. Tandem, quod ad ter-
D tium objectionis caput pertiuet, longe dissimilis
diaboli, si malus natura a Deo creatus fuisse t, et
homiuis primi parentis peccato vitiati et corrupti
causa. Diabolus si malus conditus esset,nullius ilia
praeterquam auctoris ac creator is culpa; homo ve-
ro sua ipse sibi ruina) artifex, cum nolente, ac
sevens mandatis prohibente, minasque intentante
Deo, iu pnenunt iatum sibi exitium ruit,

[CLXX1V] CAPUT VII.

De divinas graticeauziliis, eorum necessitate. graluita
et pravenienti largitione> efficaoitate ae distribu*-
tione vel sub tract tone*

44. Nonnulii scriplores, cum prioribus paginis

DE VITA S. CYRILLI.

242

Cyrillum de gratia baptismali lofpnmtem dicere A «bis) credere in eum qui re$urrexil,exspeclarevero

animadvcrtissenl, Oeum ad benefaciendum nobis
vol nutate m nostram exspeclarc, gratiam suam,
nisi ubi sincerum propositum videat,nonconferre,
etc., nou satis explorato atquc expenso atictoris
proposito ac me ate, Cyrillum semi -Pelagian is, ant
saltern lucresis ejus prrelormaloribus continuo ac-
ce 11 sere non dubitarunt. Qui si auctorem totum ea
qua par est attentionc legissent atquc essentcom-
meditati, nullum fere Pat rum accuratius de gratia
ct sensissc et dixisse facile conccssissent. Toiarn
ejus de hoc pnecipuo Christianas doctrine articulo
doctrinam accurate roprresentabo, qmim ad haic
quatuor capita reducam : ad graluo neccssitatem,
ejus gratuitam ac pnevenicntem largitionem, em-

«quiascenditctiterum venial. » Perseverantiam in
fide, et (idem ipsam a Deo donari iterumagnoseit
procat, n. 17, « Polens est autem Dens... emu qui
« sineeru>eslscrvare,qui vero hypocrilae.st,fidclem
« efficcre. PolestenimDeuseliaminfulelemlideleni
« facerc, simodoeorillipraibuerit. » Adversushanc
dc donoiidei doctrinam unuin opponi potest, quod
nempe cat. o,n. H,scribit. Postquamduplicem dis-
tinxit fidom, unam dogmatum qua* in assensu
proposilis veritatihufl dalo consistit, et miraculo-
ruin alteram, de illis sic loquitur: « Habeas ilaque
« cam fidemqua) a to pendet,et in ilium (Deum)fer-
* tur; lit eliam accipias ab illo earn, qua; supra vires
« human as opcratur. » Ineixmdeni sen sum supra di-

caoitatem ct vim, ac deinum distribulioncm vel •* xerat,num*7:«A to ipso aliquid habes,» lidem nempe

subtractions m,

De gralix necessitate sententia Cyril IL
Divinam gratiam ad omnia pirtatis opera Cyril li
sententia necessariam esse.decursis omnibus recto
factorum generibus approbare facile est. Ut a Dei
cofitiitione incipiam : cum dixisset cat. G ? n. 6, ne-
minem praHcr Filium ct Spirt Uim sanctum perfe-
ctam et intcgram habere Patris notitiam, earn ab
utroque cum ho mini bus pro cuj usque modo com-
municari docet « Deum,inquit,quantumoportet vi-
A del Til ius, e unique cum Spiri I u sane to et per Spiri -
«( turn sanctum revelat, quantum quisqueeapore po-
tt tisest. » Inter diversas ho minimi de religioneopi-
niones, ncgat quemquam sine divina gratia rectam
doctrinarn cap ess ere, et accurate eflari posse. Ca-
tecu.6,n.i,postquam admonuitdiaholmn pravisdoo '-*
trinisveritatemsimulantibus unam rectam i idem op**
primereconari,ait:«Qpuscst igilur nobis divina gra"
*< tia, vigilicogitationc, et acutumvidentibusoculis:
« no lolium protrilieoeomedentcs exiguorantia ti-
utiuui incur ramus. »Quamobrein cat. iG,n.l,deSpiri -
tusancto verba faclurus sic incipit: << Spirilali verc
«opus est gratia,utdeSpiritu sand odisseramus;* mo-
v. ensque grave periculum esse si quisau I exiguoran-
tia aut ex opinalapielate de illo male sentiat, conclu-
ilitn.Sittlpsiusitaqucyritlia'JesuChrislicstconaede-
<a*e,et nobis utabsquedetectu dicamus,etvobis ut in-
«te]ligenteraudiatis:neniniiruma]iuaudiciitf:s,alia
«in munle pravc concipe re nU » Imone toodium pare-
ret audi tori bus prolixitasorationis,eluteaindom ip-

dogmalum; « ab ipso vero aliqnid quo multuiu con ti-
« neuraccipis,* nempe alteram miraculorum (idem.
RespOBsionem per so lector videt. A nobis pendet
fides dogmalum; qua* cum in libcio voluntatis as-
sensu consistat, hoc cuj us domini sumus sublato
consensu, nulla esse potest. Non ita est de mira-
culorum dono, quod dogmatum fidei conjunclum
(idem miraculorum appellalCyrillus. Estenim do-
numillud in nobis sine nobis. Divina largitioct ope-
ratic est in nobis etpernos, aDeivoluntateunicc de-
pendens ; in quam nullum voluntas nostra impc-
rium babel, sicut in actus suos. Quamvis autem a
n os tie consensu d upend eat lidos dog ma turn, non
hiuc sequilur ab eo unice dependere,nec ad effor-
mandutn hnnc assensunt nos nobis ipsis sufiicere,

45, Oralio fidei fetus est, et exereitiuni ; banc
quoque Spiri tui sane to in nobis operand tribuit
cat. 1 6. n. 20: « Vocatur Paracletus, eo quod con-
ic soletur, horlalu erigat, et sublevet infirmitatcm
« nostram ; siquidemhoeipsum quidoraturi simus
« sicut oportet,nonnovimus: sedipse Spiri I us inter -
i( cedit pro nobis gemitibus inenarrabilibus, apud
«J)eum nempe. oDcinde ipsam fidei confessionemet
mar lyrti to lerationemviribushumanisadi mens, soli
Spiri tus sancli in nobis agenti v'irtuti ac ptites ta-
li adjuriicat his verbis: uMartyrium imminct, tor-
<«■ menta undique, igiiis,el gladii, et bo^toetprrnci-
«|)itiura > scdSpiritussanctussu$geiitdicens:Susline
« DomiuuuijOtc. Hoiuiiii depingitregnumcuilorum,
«deinons(ratetdeliciarumparadisum.)»Nonhicsim-

sefortiterco»tinuaret,sanctiSpiriLus presidium pe- D ptex mentis illustratio, sedcxcilatio petensetrobo-

li this verbis n. 25 :« Ipsedequoloquimurvimunicui-
« que nos lrumlai*^iatar f nt nobis qui dicimus y etvobis
« qui audi lis. « De Christi passiono foederis aniiqui
tcstimonia allegaturus, cat. 13, u. 8, jubet audilo-
res alia mulio plura proprio studio et oral i one ad
Deum fusa in Scrip turis ipsos requircre ; dehinc
orationem conlinuaturus ail: « qui (Dens) precibus
« vestris cxoralus et nobis (j u i verba facimus,dicere,et
« [CLXXV] vobisquiaxiditiSj credere concedat. »En
fidem agnoscit Dei muuus esse. Idem affinnat, et
spem una conjungit cat. 14, n. 30 ; « Projstetautem
« omnibus vobis'>(mulli mss clvctcres cditiones,<fno-

ris plena, otei'licax. Subjungitenim : « Ac mar tyres

(fcorporcovultujudicibusnecessarioprcesentes 5 vir«
• tutu tarn en etpotentia in paradiso jam Versailles,
t duraillaqua) videnlur conlenniebant. »Suam illam
de nccessortoad murlyrium Spiri "yissanoUadjuto-
rio tliesim probal n. ^i,ex Christi testimonio Luc.
xii, H : s< Cum Iraxerint vo» ad synagogas, Spiri tus
I'sanclusduccbilvosin ipsa bora qusevosoporteatdi-
occro.Tuxu subd it.iinpossi bile est namqne pro Ghri-
vsli testimonio marly Hum perpcti.nisi perSpiritum
«sa!iclum quisperpetiatur.Sienim nemo potest dice-
«reDoiiiiiHunJesiunChrisUunnisiinSpirittisanctoec

213

DISSERTATIO III.

214

quis suam ipsius vitam pro Jesu daiurus est nisi in X semper sanctam Trintiatem, etc. Preces illre tan to

Sjnritu [GLXXVI] sanctol To turn nostrum ad versus
tentationes presidium irx Spiritus S&ncii auxiliore-
point, cat. 16, n. 10 : Magnum a Deo habemus auxi-
liato^em ac proieclorem magnum Eeclesice doctorem
el pro nobis propugnatorem. Ne formidemus dcemo-
nes neque diabolum ; major est enim qui pro nobis
decertat.

4f>. Greditafia ct confessani a Gyrillu diviulauxi-
lii necessitatem, ul divina man data cum observe-
mus, turn observareperseveremusjefiicacissime pro-
bant ej us catccheseon conclu«ioncs,quiluis apprcca-
tur audi loribusuteosDeus in omni bono constituatet
conserve I * Gat. -1, n. 6, Deus vos omnes sibi placentes
custodial; hoc est, faciat vos sibi placentes, et in tali

amplioris momenti sunt, quod exEeelesiioi&onsue-
tudine et stylo smiipUe, non Gyrilli soli us, sod to-
tins Ecclesire menlem ct sententiam dc divini ituxi-
lii necessitate eflicadtate repr&senlenl ; inanis-
quc ct derisoria potins quam vera et sincera, ut
obsorvat Aug-uslinus, [CLXXYII] oralio nostra fu-
tura est, si id a Deo petimus, quod ipse in iiberi
nostri arbitrii po testate reliquerit. Hie etiam lo-
cum habere possunt diverse, quarurn vim ac sen-
surn Cy rill us exponit cat* 23, n. H et seqq., o ratio -
nis Dominica) petitiones. Ait enirn, n. 12, a Deo peti
ut sanctificetur in nobis ejus nomen: quod tuni oon-
tiugit cum nos sanctificamu>>\ et sanctificalione di -
gna opera f admits ; num. 14, ut si cut in angelis Dei

habitu conservetac tueatur* Gat. 6, u. 35, deMani- ^ voluntat.es facienlibsus fit voluntas Dei, i la super ter*
cluuorum errore ac seducendi arte loquens: A ? os Do- rura \ n nobis fiat; n. 17, ut a tentatione non obrua-

minus a tanto de feudal errore; eaque vobis adversus
d raeonem i n imic itiatribu atu r,u tquo m odo ips i calca-
neum vestrum observa-ntMaet bos caput illor urn conciil-
celts. Gat. 14, n. 16, 30 : Deus custodial animas ve-
stras ; inconcussa-m immutabilemque vest-ram in eum
qui resurrexit spent conservet ; simul exsuscitetvos ex
mortuis peccatis veslvis ad donum suv,m cosltste ;
dignos vosef/iciat qui rapiamini innubibus in occur-
sum Domini. En donum perseveranticc,et optima-
rum ad baplisma dispositionum, ac bonorumopc-
rum qui bus salulein meremur auctorem. Gat. lo,
n. 33 : Vniversorum Deus vds omnes custodiat, si-
gnorum consummation is memores,et invictos ab An-
tichristo manentes. Cat. 17, n. 38, Deus Spirt turn

inur, sed gencrose ct fortiter evadamus ; n. 18, ut
liberemur a diaboJo. Eodcm referri possunt gralia-
rum actiones. Ail cat. 23, n. 5, Vers gralias agere
debemuSy quod cum inpigni essemus, ad tantam ac
talem nos vocavit gratiam : quod cum inimici esse-
ruus 9 nos reconciliavit ; quod Spiritu adoptio?iis est
di'//«afw5.Euvocationeni nostram,reconciiiationem,
adoptionem,dona Dei gratuito et immerentibuscon
cessa, sed quid moror, singulaGhristianae vitac offi-
cia particulatim probansex Gyrillo. divina; gratia?
adminiculo perfici? Sic iile omnia enumerat, cat.
46, n. 12, Anima peccatrix t per poenitentiam
Spiritus sancti dono dignata, justititv racemos por-
lat. Gum que ille unius et ejusdew, modi sit, mulli-

sanctum ad vos emitiat, perque hunc et rios custodial, i« plices iamen virlute operatur. Nam alwrius quidem

communem omnibus nobis beneficentiam impertUns,
ut omni tempore sancti Spiritus fructus redda-m.ua ;
ckaritatcm, gaudium 7 pacem, lenitatem, benignita-
lem, bonitatem, fidem y mans uctudincm, continentiam.

En ornnes i lias virtutes,fructus et effectus Spiritus
sanoti in nobis aeentis. Gat. 18, num. 20, JEtemo
regno vos omnes sua ips his gratia dignos Deus ef-
ficiat; u. $l 9 VUa utterna uiinard uos omnes, et qui
docemus et qui auditis^ Dei gratia poiiri contingat ;
el n. 3:.»7 Deus det rcbis splritum $apienl%# et reve-
lat ion is i n ag n ilio ne su u ill urn inatos oculos men t is
el custodiat vos per omne tempus in operibus y et ser*
monibus, el cogitalis bonis. Nihil pr&termisit quod
Deo non referret, cognition em Dei, opera, dicta,

ulitur lingua ad sapienliam^ alterius mentem pro-*
jmeiia illustrat, huic fugandorum dcemonum potcsta*
lent impertitj illi divinas Scripluras interpretari lor*
gitur. Alterius temperantiam (vel aliter cast'uatem)
corroborate alium quw ad misericordiam, vol elee-
mosy nam per -tinea >u dcet\alit^m jejunarc el ascet hoe
vitce exercitafiones tolerare docet, alium commoda
corporis contemn ere ; alium ad martyrium prceparat.

Quid in an imam homints veniens faciat Spiritus ex-
ponit n. 16, Venit salvare, sanare 9 docere, monese,
r oho rare ) consolari, illustrare mentem primurn ejus
a quo suscipiturj dehinc ct aliontm hujus opera; et
n. 22, Conspire cuj usque gentis episeopos presbt/te-
roSj diaronosy monaehos virgines, et reliquos laicos :

ct COW itati ones bonas. Catech. 20, n. 8 : Potens est D et vide magnum rectorem ac prwsidem donorumque

Deus, qui vos tanquam ex mortuis vivos reprxsenia-

vit } vobis dare ut in noviiate vita? ambuleiis } Gat. 23

11. 23 : Deus pads sanctificet vos lotos, et integrum

vest rum corpus % et anima et spirittts in adveniu Jesu

Christi servetur. Ep i s tola ad Go ii $ tan t . , n . 7 : Uuju $

U gratia ac potent la protectum. atque liBtantem^ illu-

ilripribusque ac majoribus pietatis officiis eondeoo-

ratum... Deus totius boni I argitor conscript ; u. 8

Valentem te et omni ornatum virtute, consuelamque

cum Romani imperii turn sanclarum Ecclesiarum cu~

ram gerentem, et amplioribus pietatis prm mi is ex -

splcndentem... Deus nobis concedat : glorificantem

largitorem t quomodo in orbe toto illi ^wcKcniiaw
is ti j)e) *pet uam v it *gi n itatemjitde m iseri $ordiam, alii
pattpertatis slwli u m allribui I. A tq u u b it *c pi ane s uf -

ficiuut, utintelligatur Cyriili sentenlia bonum nul-
lum esse, quod a Dei auxilio non proficiscatur.
Qua; quidem pluribus alas testimonies sive a me
inferius adducendis, sive ob nimiam copiam pno-
te miss is plane con firm an tur.

De graluila ac jyrccvenienti gralice largxtione,

47. Prcecipua gratiae dos est, quo^ ejus etiam
nomine continctur, ut gratuita sit, et immerenti-
bus sola Dei benignitate concessa : tft mentis mil-*

213

DE VITA S. CYRILLI.

216

lis ab homineeomparetur,sed ipsa voluntatem hu- A monies inductione : at ego te nihilominus admitto,

manam pneveniat: nullaque hoininis praeparatione,
studio, aut pio desiderio proeveniatur ; ita ut si po-
steriores et ampliores gratias pietatis profectti pro-
merealur et acquirat homo, meritum illud priori-
bus gratiis nobis donaturn,elin nobis eilectum sit.
Quo lit, ut to turn saiulis nostra* opus divine mise-
rieordue debeatur, et vita aterna, quanquam solis
bonorum operum mentis juslitia* titulo concessa,
ipsa etiam gratia sit ; quoniam merita quibus
[GLXX.VIII] comparatur, gratuita sunt Dei dona,
Hodc omnia Cyril lus noster et agnovlt et praodicavit.
Primo enim si ad oxnne opus bonum efficiendurn
necesssria sit gratia, ut modo ex Cyrillo probavi-
mus,9equitur gratiam nullis bonis operibus prreve-

sperans nostro labore et Christ i gratia, pravo ani-
mi hub itu abjecto, to ad meliora convorsum iri.)
Cat. i&y num. 19, multa prajvenientis gratis exem-
pi a commemorat: $* qztando sedenti libide castitate
aut virginitate succurrit cogitatio y Spiritus sancti do-
ctrina est. Nonne multoties pueUa jam ad nuptiates
thalamos const iluta aufugit, illo de virginitate eru-
diente? nonne perscspe homo in palatiis conspicuus t
opes et dignitatem conspuit a jSpifitu sancti* edoctus?
nonne plerumqne adolescens, speciosam formam con-
spiciens t oculos compressit, et videre declinavit,et in-
quinomentum effugi&unde illud factum, rogas? Spiri-
tus sanctus adolescentis mentem edocuit. Tot sunt ava~
riiioi cupiditates in mundo, et paupertatem volunta-

niri, et sub meritum non cadere, quoniam nihil g riam ectanturChristiani; quamobreml propter sancti

aliud earn nisi bona opera prom ere ri possunt. Pne-
terea meritum omne fide et oratione comparatur;
donaque sua omnia Deus ab oratione suspendisse
videtur, ut et Cyril] us ipse homil. in paratyticwn,
num. 4, docet : at (idem et orationcm ipsius sen-
ten ti a gratia: fructus esse probavimus bujus capitis
num. 44ct45. Sed jam diserla Cyrilli d§ gratuita
ac merita pnevenienti gratia? largitione testimonia
proferenda sunt. Jam attulimus locum ex cat. 23,
n. 5, quo explicans verba Liturgue Gratias agamus
Domino, ait nos gratias agere debere quod cum
indigni essemus, ad tantanx nos vocavtt gratiam;
cam inimici essemus nos reconciliavit et adopt ionis
Spiritu, dignos effccit> simiii modo populi respon-
sionem, Dignum et jusium es% explicans, ejusque
vim ap ericas : Dum gratias agimu$ t inrjuit, r'em
dignam aghnus et justam ; ipse autem non juste sed
prater justum agens not/ is bene fecit, tantisquc bonis
dignos effecit. Miscricordia* igitur solius opus est et
immerentibus ooiiGes.su m, id to turn quod nos ad
justitiam etsalutem deduxit, Quapropter in lauda-
tis jam, num. 46, duobus ex cat. 18, locis, sua gra-
tia Dcum nos ad vitain a?, tern am perdu cere conli-
tetur. Atque ut ab ipsis salutis iuitiis incipiam,ad
UnaTft viveutis et triumphantis crucifixi virtu tem
refer t, quod baptismum requisituri ad catechesim
auditores sui convenerint, cat. 13, n. 40 : Hoc ip-
sum quod nunc ades^ Crucifixi virtutem tibi per sua-
deat, Quis enim te nunc ad hunc cietum adduxit
qui milites ? quibus es vinculis coactus ? quce te nunc
adursit judicis sen ten t ia ? vei
p<vum t cruxy omnes hue coegit. Notat procat. 11. i>,

tww^osqui ficte et simulate pravisque voluntatibus
ad baptismum accederent, Christi hanio captos,
Spiritu salutein eonsecutos. II ami t inquit, ilfece-
bram sumo t ac recipio te malo quidem propositi) ve-
nientem t at spe bona salvandum* Quo venires , cw»
jusmodi te rete evciperet^ forte nesciebas. Incidisti
in retia ecchsia$tica t vivus capiare % ne fugias, Capil
enim tehamo Jesus, ( Ita quidem locum intelligo,
qui tamen bunc sensuni pati potest ; Venisti prava

81 Uom. vui. 28, l2 ibid.

[CLXXIX] Sj)iHttis intimam, prceceptionem. I)e pio
latrone, cat. 13, n. 31, post recensitam et exposi-
tam domissionis ac poenitentia plenam pii Iatronis
orationem ad Christum, in hajc verba exclamat :
Qute te, o lalro, illuminavit potestas ? quis docuit ut
contemptum et tecum una crucifixum adorares ? re-
spondet : lucem aster nam quo? jacentes in tenebris
iUuminat. ! Demde Christum sicloquentem hulucil:
Vent ut pascam in kortis, ovem perditam inve?ii y
earn i>i humcros meos accipio ; credit enim.

48. Qtm ex Cyrillo adversus pr^evenientem gra-
tia) vim vel objecla sunt, vcl possunt objici, facile
diluuntur. Prirno ait procat. num. 1 : « DMgenii-
bus Deum omnia cooperantur in bonum *K » IAhera-
n lis est Deus ad lenefaciendujn ; cceterum exspecta!
cujusque slnceram voluntatem : propterea subjecit
Apostolus , « his pui secundum proposition vocati
sunt * 2 , » Sinee'rump>x>j>ositu)n cum adfueriu facit ut
vocatus sis; num. 8: Nih.il aliud a nobis requirit
Deus prteter ind actionem animi bonam. Cat. 1, II. 3 :
Ut ii qui milites conscJ s ipturi sunt, allegendorum
(Vtates et corpora, explorant ; ita Dominus deled um
fao/ens animarum^volnntates inquirit : ei si quis hy-
pocvisim abditam. gerat y hunc velud ad veram mili-
tiam i7ieptum rejicit ; .?t ve.ro dignum deprehendent,
huic prompt issime confert gratiam. Et infra... Ut
enim calamo scriptorio vel tela necessaria utentis
opera est* ita et gratia credentibus opus habet. Se-
cundo, de gratia Spiritus sancti, ait earn parafam

* ' ' n omnibus se dare si recipere velmt, pulsare et ex
non salutare Jesu tro- u *.» „ * -u- .• « ^ . .«

u m*i*4 .l .. spcclareaumilhostiaapenamus. Cat. 10, imtnJ9,

D e Sp i r i tu s a n c to ai t : Tantu m illi ostia ape nam us ;
circumit enim queer ens dignos, et requirens quem-
nam rnuneribus impertiat ; et n* 22 : Quemadmodum
lux u7io radii cenjectu omnia ccllustrat sic et Spi-
ritus sanctus eos qui oculos habent iUuminat. Nam
si quis ccecutiens gralia minime donatur, ne Spiri*
turn ilfe, sed suam ipsius incredulitatem accuset.
Cat. 17, num. 19 : Spiritus sanctus personam non re-
spicit ; non enim dignitaies quo?rit, sed animce pie-
tatem, » tantiun unusquisqut se apparel ad susci-

217

DISSERTATJO III.

218

piendam c&Ustum gratiam. Tertio, Deum et ad A. sanctoquc baptismatis signaculo. Secundo argu-

mento eadem penc accommodanda responsio. Ter-
lium enim in oo commemorulum ex cat. 17, n. 19,
testimonium, porspieue a^it de donis Spiritus
sancti, baptismatis veleonfirnialioms tempore sus-
cipiendis, idemque duorum priorum sensus usse
potest. At cliamsi do simplice Spiritus sancti gra-
tia agatur, in his Veritas continetur a nemine in
dubium revocanda; Christianum nempe adult um,
qui velbaplizalus sit,vel I'idei nostra 1 mystcria no-
verit, Spiritus sancti gratis, non care re nisi ob cub-
pain el infidelitatem suam. Si enim ex fide, sup-
plici aratione Spiritus sancti dona poslularefc, ct
lion negurentur. Atpravcnienlis est Spiritus sancti

conterendam gratiam initia qu$dam a nobis ex*-
spectare, et gratiam semel datam arbitrio nosl.ro
ad conservandum reliquisse, his lestimoniis forte
videbiturexislimasse. Procat. num. 17; «Mcum est
«dicere,tuum vero aggredi ad opus,* hoc est volunla-
tern et sedulitatcm ad imperata facienda adjun-
gere,<< Dei vero perficere.>>Ktinfra,aicnsDeum«posse
« ex infideli fidelerafacere, subjungit: si modo cor
« illi praebuerit. » Cat. 1, num. 4 : « Ejus quidem est
« (Dei) plan tire et rigore, tuum vero fructum fer-
« re : Dei est gratiam conferre, tuum vero accipe-
<r re eL custodire. Cat. 17, n. 34 : Nostrum est con-
« ic start, tuum vero cavere ; et num. 37 : Quid-
« nam igitur est, dilecli, gratiam tueri?» quod

gratia ut orare nos doceat, quomodo orandum sit
ita malim vertere per admiralionem, « quantum R j guaros , ul 5pse asserit Cyrillus eat i6, num. 45.
«est,» quam ulilis et proficuarcs gratiam tueri ! ca- Al autem de fi<Jelibus perspicmlin cst : hos solos

jusconservatio tantanobis,ut modo descripta sunt,
bonaconciliat. « Parati estote ad suscipieudam
« gratiam, scmelque susceptam ne abjieiatis.» Ho-
rum testimoniarum sensus penitus jam aperiendus.
•
49. Ac primo quidem, nulla est in comraemo-
ratis priori argumento tostimoniis difficuitas. Non
hie agitur de prima qua) homiui ad rem t [CLXXX]
gratia, sed de gratia baptismali, quo* nonnisi sin-
cere conversis, ac c rede nti bus, pomitenhbus, ct
longo bonorum opcruni cxercitio digne pra?paratis
a Deo conccdilur. Id procatechesim ct catechesim
primam vel perfunctorie legenti, ac sancti Patris
in utraque oratione pro posi turn consideranti per

perspi

habebat in auditorio. Hos si Spiritus gratia pri-
vantur, infidelitatem suam accusare jubet: cujus
reprehensionis immunis est is, qui nihil unquam
audivit de Deo. Non ergo hie agitur de prima gra-
tia per quam sequentes meremur, sedde illis con-
sequentibus quas Deus fidei, orationis et bono-
rum operum mcrito illigavit : quod ipsum meritum
alioqui a Deo nosnaereri faciente proficiscitur.Ni-
hilo plus est in tertio argumento roboris. In ad-
ductis ibi tesLirnoniis, quid nostri officii sit descri-
bit Cyrillus, non quod in nostra po testate sinedi-

vino auxilio esse putet.Officium pnmlicatorum esse
ait recte monere ; auditorum, imperata face re.

scpatct. Homines novum statum ingressos, et C [CLXXXI] At quam multis locis sup.iuira.tt, com-

baptmnum pctentes al loquitur, qui ex more Ec-
clesim duris per to tarn quadragesimum laboribus
purgandi et ad baptisniuin pr&parandi erant: his
hujm preparation is neeessilatem exponit, quo)
tanta sit,ut cum digne pneparati bonis innumeris
cumulentur, qui male dispositi sint incmendabili
rnalo se obligenl. Eo pertinet quidquid in utraque
oratione de prneparatione ad gratiam afferendu con-
tinetur. De gratia vero quam actualem vocant,nec
sernio est, nee dicendi locus erat. lluneprimi testi-
monii sensora esse probant etantecedentia verba,
qua? de vocatione ad baptismum et datis nomini-
bus agunt, et subsequentia, qu« Sirnonis sortem
corpore quidem abluti, aninia vero non baptizati

memoratis dixit, divin® gratia* opus esse, et ut
pneco sacer recte doceat, et ut auditor recte in-
tclligat, ct intellcctis assentiatur? Si nostra? est sine
gratia poteslatis, et imperata facere. et fructum
ferre, et acceptam gratiam conservare, quorsum
in line catecheseon pene omnium a Deo gratiam
hanc suis auditoribus apprecatur, ut eos audita-
rum re rum memores, iisque dociles facial, cat. 0,
n. 33, et cat, 13, n. 33, ut sancti Spiritus fractals
roddaut, cat 17, ix. 38, ut eorum auimas custo-
diat, et virtutes conservet? cat. 14, num. 30. Que
omnia teslimonia ex integro retuli, num. 46. Quod
in primo testimonio argumenti lertii dicitur, Dei
esse ut per ficiat, id non de prima gratia, sedde

comrainantur ei, qui similiter ut ille per dolum D gratia baptismi intelligendum est. Item quod in

accesserit. Vocatio ilia ad baptismum cui omnia
cooperantur et succedunt in bonum, ex bono et
confirniato accedentis proposito veniens, maxime
distinguenda ab ilia, qua nos i mm e rentes et ini-
rnicos ad ii<lem et consequentes gratias vocatos
esse ait Cvrillus in testhnodio ex cat. 23. num. 3,
et aliis qua? superiori numero a nobis comraemo-
rata sunt. Secundi ex num. 5 testimonii idem ac
prmcedentis sensus est; perspi cue enim de lavacro,
et remissions peccatorum per illud data agitur.
Idem dicito de tertio ex cat. 1, num. 3, in quo
sermo estde animae per baptismum regeneratione,

secundo dicitur, Dei esse plantar e elrigare> et gra-
tUm conferre, sensus est Deum multa nobis in
baptismo et ante baptismum pricvenienli gratia
conferre, quoo nostra fidelitate, Deo tamen adju-
vante, conservare et augere debeamus. Dum ait
Cyrillus Deum ex infideli fidclem efiieere posse,si
modo cor illi pra?buerit, non hoc vult. hominem
prius cor docile offerre debere antequam Deus
agat : quomodo enim Deo cor suum homo commit-
tat nisi exquodam initio fidei? sed Deo in se ope-
rant! hominem resislere non debere, et liberum
suum consensum, sine quo nihil fieri possit, obe-

219

DE VITA 3. GYRILLI.

220

dienter accommodare ; qui tamen consensu* ipse A solum suadelur onmc quod vcrum et juslum est,

quoque diviiue gratia>lelusesl,ut modoprobrbilur.
Ik divinw g rati « efficatUalc.
50* Cum (heologos in tor omnes convenmt, ^ra-
tio;', ul effieax sit, nee vacua et infructuosa ad opus
bonuni excitatione ejus terminetur elTectus, uti
tain saepe contingit, humanam cooperationcm ad-
jungi oporlerc, ab liberum voluntatis, quern nun-
quam non potest, si velit. denegare ac supp rime-
re, consensum : illud ulterius qua?ritur t graiiane
illam cooperationem ac consensual exspectet. an
ipsa vi sua pncpotenli ex primal et expngnet; idne
solum In nobis prai&tot ut agere possiiftus, an nl
oliam vcl vidimus agere et rev era agamus facial ;
utrum munus ejus simpliei excitatione ac permo-

vcrum ul persuaderelur; qua? non solum possibilila-
tern, sed ipsam quoque volunlaiem et actionem,
id est ul bene veiimus et agamus, quto non sunt
in honiine nisi quando bene vult el bene agit,dono
suo compleclalur. Divina haec doctrina, totius ora-
lionis et spei, atque huuiilitatis Christianas funda-
menlurn.mirabor si ab antiquis Patribus ac Gras-
cis prassertim, ut vulgata fert opinio, ignorata aut
oppugnata fuisset. Hanc ccrte in Cyrillo ine de-
preheudisse spero non obscuris argunienUs.

!>1. Id fti minim probant primo ea tcstiraoiiia
qme supra num. 47, allata sunt, qui bus jubct Gy-
rillus unumquemque Deo gratias agere, quod iudi-
guus ct inimicus cum esset, Deo reconciliatus sit

lione fiiiiatur,cui deinde voluntas de suoassensum n et adoptionis gratia dignatus. Cum euiin, ul fides

adjiciat, an ipsa nolenlcm et repugnantem (lectat
ut vulit el asscntiatur; uno verbo, delermiiietnect
appHcet voluntas graliam, an gratia volunlaiem?
Alibi semper delinita visa res est ex Scripluris,
qiuohumanum cor aDeoquocunque volueiitineli-
nari docent ; Deum in nobis operari velle el patH-
cere, scribere leges suas in cordibus nostris, fa-
cere ut in projceptis suis ambulemus, dare nobis
cur novum, facere in nobis quod places t coram se ;
ex Ecclesia? quoque precibus, a Deo poslulantisut
dot et facial nos et posse et a mare quce proecipit,
re belles nostras compcllal volun tales, sui amoris
affectum infundat,amorcm sui nomiuis pectoribus
nostris inscrat, spiriluin cogitandi ct ageudi quas
recta sunt largiatur, facial nos qua* sint sibi pla-
cita postulure, devotam sibi gen ere voluntatem,
ej usque majestati sincero eorde servire ; quibus
omnibus non solum possibitiiasactionis, [CLXXXH]
sed ipsa voluntas et actio rogatur a Deo : addo ex
conciliis, quibus decermlur, per grati&m nobis
prajstaii, ut quod faciendum sit facere diligamus
atque valearaus ; Deum jubere bom in i ut velit, sed
operari et velle; jubere ut facial, sed operari et fa-
cere; Deum ul a peocalo purgemur volunlaiem no-
strum non exspectare, sed facere etiam ul purgari
veiimus; mcrita nostra esse dona Dei cum meri-
lum onine per liberum gratice excitanti consensum
comparetur : ex Romanis etiam pnnlificibus, sta-
tu en lihus Deum in cordibus liominum atque in
ipso liboro arbilrio operari, ut sancta cogilaJio,

docet, piiorum gratiarum usu subsequenles pro-
mereamur, suamque justilieationem adulti preci-
bus, laborious et operibus bonis com parent ; si
usus ille gratiarum bonus a Deo non detur, sed gra-
tia) per liberum arbitrium superadjicialur ; primo,
non veraciter Deo do toto nostra; justificationis
opere gratia; redduiitur.dimidiakeque duntaxatde-
bentur; secuudo falsuni est Deum nos inimicos et
indignos sibi per adoptionis graliam reoonciliare;
falsuiu, cum nobis benefacit, prater justum age-
re; conlra, in remissione peccatorumconcedenda
digna res et justa ab ipso flare L Cum eliam vita
tvlcrna per graliam Dei uos putiri doceat auctor
cat. IB, n. 20 et 31 : quia tamen divcrsis operum
mentis dalur; ipsaoportet media, ^tunab asseusu
nostro profickeuniur, per graliam dari. Gratne
quoque vim, quae nos volentes ex nolcnlibuslaeit,
probat ha mus ille ex proeal. num. 5, ibidem com-
memoratus, quo nihil tale cogitanfes,et contrariis
animi induction ibus alfectos capit Jesus ad vitam.
Eamdem vim habent ilia ex cat. 13, num. 40, ver-
ba, quibus ad Cruciiici virtutem revecat Cyrillus,
quod sui audi lores ad audiendum Dei vcrbum ac
pelendum baptisma conveneriut, [CLXXXI11J mil-
lis vinculis prolracti, nulla vi compulsi, sed a
Chris to dc coilo in eorum cordibus agent e adducti
et in imum collecli. Quando cat 10, n. W subi-
tam narrat sancti Spiritus impulsu nuptiarum pa-
ratarum fugam,autrepentinumhominis in palaliis
dignitalo el opibus eonspicui secessum, aul ado-

pium consilium, omnisqne bonus voluntatis molus D lescentis adspeciosajformas conspectum oculorm

a Deo sit ; ilium agere in nobis, ut quod vult et
veiimus et agamus ; gratia? do muni esse, ut fipsi
gratia;] obedientes et huiniles siinus: exAugustini
tandem senlentia, quw lotius Afrieana) Ecclesia;
doctrina fuit, et a Romana et omnibus Kcclcsiis
comprobata ; qui nirairuui a Pelagio ut Calholicus
demum habcretur exegit, ut earn graliam eonlite-
retur, qua fulura gloria; magnitudo nnn solum
prornUUtur, verum eliam credilur et spcralur;
nee solum revelatur sapientiu, sed et amatur ; nee

23 Rom. vm, 26.

compressionem,periculosiquc visus dedinationciu,
aut Cbristianorum lot exemplis uvaritia? circum-
scptorum voluntariam paupertatem ; nonne Sjuri-
tum sanctum repra^sental non doceniem ctexci lan-
tern duntaxat, sed ipsi ©peri applicantem, borne
voluntatis auctorem, el tarn contraries naturae af-
fectus largientem etdantem? Idem dicito do ora-
tione, qua; adeo tola Spirilus sancli clTcctus est,
nobis quid aut quomodo orare oporleat prorsus
inscieulibus 5:, a ut ipso spiritus iulerccderc dica-

221

DISSERT A TIG III.

222

tur, cat, 16, n. 20. Idem de prffistitaaSpiuitU san- A wiwrwitt wciiati virtute Saivatoris.qui non modo

cto martyribus vi/juos licet in terris deg&ntcs vjr-
tute el poteutia jam in paradise constilucre dicilur
eodent loco; qura duo instunonia supra num. 55,
a nobis allata sunt, deum non ipsam laulum boa'
opens possibili Latum, sod at ipsam voluntatem ot
actionem pnestare eo Cyrilli senlentia,arguracnto
sunt preces ejus, qui bus auditoribus apprecatur,
ut Deus przstet ill is credere in Ckrklum, eumque
ilcium venluium exspeclaro cat. 13, n. 8; cat. 14.
num. 30, Helata sunt hgec tcstimonia n. 44, Ut
Dew eos sibi placmtes custodial, eis inimicitiam
contra diaholum tribuat,dignos regni cadestis of-
ficiat,invictos a tenlalionibus conserve!, Spirilum
sanctum emittatut sancti Spiritus iruelus red-

ex monuh surrcxit ipse, sed tecum quoque mortuos
exoitwjit. Ad eamdem iiimirum virtutcm revocat,
quod el surrexii ipse, el mosLuos suseitavit,ei qui
resurrectioncm suam luui praxliearenUum credc-
rcnt et confiterentur cxeitavit. Cat. 4, num. 14,
Christum vivere ct in ccelum vcre ascendisse inde
convincit, quod a Mo orbe adorclur ;et cat. 13, n.
i, quod crux magna et supra naturam gratia ac
potentia, em qui in unweno or he }>ecc.a{i$ imrbi
want excitax-it, ignorant i m fame in tbto orbe pres-
sos aluit, peccalorum catenisconstrictosliberavit,
cttcos ex ignorantia illuminavit, ct onirics sub pec-
cato dctentossolvif. Qua* omnia efHcaeem ex omni-
potent ia Dei in eordibus actionem eorumnie mula-

dant, ut in novitate vil» arnbulenl, hujus rci te- g lionem, qiue Lota ad gloriam cme is. per tin cat, peri

slimonia ex integro descripta sunt num. 46. Nihil
ho rum sine voluntatis consensu fieri potest, sen
potius base omnia sunt pii voluntatis atTectus ac
delerminaliones effecXu adiinplcta;.Cimiha>c pos i.t-
lantur a Deo, aguoscilur rile piarum voluntatis
affectionum ac inductionum auctor.

o2. Eadera res est piaui volunlatem infundcreet
malam auferre, emu ma!a voluntas nonuisi bourn
introductione pel la I ur. Mai am autern vuluntatcmet
inductionern aniini a Deo auferri aguoscit Cyril! us,
cat. 6, a. 30. Quod do Dec infideles cxcaicantc di-
citur, a nonuullis lylvrl non incongrue explicari iu
bunc sensum, ut Deus pravas eorum eogkalioncs
excaccet et tollat, Exc&ca, inqiut, scortaUms scor-
tandi cogitationes, rapacliatem el fnracilatem : et
servatm est homo. Excxca ftiris ~ : x iropv.xi vo^ua-
id, to apna-r: txov xou Xr^t^Dtcv, et mlutem consecu-
tua eat homo. LaUnanou satis exprimunt Grarcarum
vociun vimet poteslatem ; Tiisenim significalur lo>
luni illud pravum infteniu:n, ac dtdiberata iu ma-
lum propensio et adhwsio, qua scortator homo a
casto, et fur a just o distinguitur. Id ex hotuine tol-
lere Dei est. Shnilu illud est quodCyrillus aitcru-
cem sou cruciiixi virtutcm, pravos a gentibus su-
perbis, foris, et idolorum amore insamentibus af-
foetus sustulissc ct contuirios indidisse. Hoc, in-
quit cat. 13, n. 40, crucU iropamm Persas subfayrt-
vit et Scz/ihas cicwavit* hoo JEgypliis^ in locum fe-
lium et canurti ac muliiplicis ervoris^ Dei nolitiam
t}ratifi:aturri est. Ad virtutem Christi similiter re vo-

spicue significant. Ait cat. 10, num. 16, Ghristi no-
mcKuniversam terrain corripitis.\>> 7 ir^oicopiJaTO, vi
ni minim propria; ac quaerens cur, cum Judaeiunius
regionis Jinibus determinati fiieriat, Cbristiani ad
fines terra) propagati sint. ; rationem subdit: Quod
enimannuntiatus unigeniti I'Uii Dei est nomen. Jam
de universi con version e stupendum non est. Mu-
niri posset hoc argumenlum niultis similibus
Gnccorum et Lalinorum Pair urn te s Union i is.

53. Spiritus sancti vim et poteslalcm in don is
suis, qua) sicut vull unicuique peculiariter distri-
bui l,ct in opcrationibus suis omnipotentem et ex po-
leslatcsumma agentcm, bonaque in horainibusper
se cilci en tern, passim c Thibet et describit Cyril his.
^ Cat. 10, n. 22, Map Hum quiddam et omnipotent in
donis el admirabile Spiritus sanctus. Cum deinde
ejus in hominibus cfTectaciiumeret,ut et eadem ca-
techesi, ii- 12, eodem loco eadcm(jne serie ac te-
n o re recenset e t opera virtut nm que nob is-in ^pi rat,
el dona miraculorura qua? in nobis operatur ; ut ad
idem potentia; et efflcacis operationis genus utra-
que revocemus ; q nam vis illo a nobis propter libe-
rum aonsensum dependeant, lirec punw sint ejus
opcrationes, sccuudum ejusdoctrinam, cat, 5, n.9
et ti. Post descriptas induabuscaiechesibus pas-
sim et promiscue diversas sancti Spiritus iu utro-
que Testamento efTectiones, sivc ilb) ad humano-
rum niorum con version em oft iirfbrmationeni, sive
ad miraculaetrcs supra naturam gestas perlineant,
sermon em sic ooncludit cat. 17, n. 44 : Ex tjuibus

cat cat. 10, it. Id, [CLXXXiVJ quod Persce et Gothi D omnibus, el lis qu<c prcetermissa sunt longepluribus

coriXYixendatur inteUigentictpriediti$.s:ibsUtens % saACli-
ftcatrie, et efficacitvr operalrix, [CLXXXV] eveoyo-
tijmJ, virtu? Spiritus sancti. Iniiumcrabilia scilicet
percurrerat sancti Spiritus efTecta, sumraa ab ipso
potestate et cfileacia peracta. Qute ad humani cor-
dis couveriionem pertinent,solaad rem pra?sentem
speclant : nonnnllapriuscommfirnoravimus ; quay
dam adhucsu])jungenda, nam omnia nimis longum
esset recitare. Cat, 17, n. 15, de apostolis illapsu
Spiritus sancti in die Pentecostes sanctificatis ait:
Iff item receperunt sahttarem qui peccatorum spinas
exlerminans animani nitentem reddit* II io cd

et o>ttnes agentililus conversi pro Christa, quern car-
nis oculis nunquam cons gexcrej.ior tern oppetere non
clubitent. Chris ti resurrectioncm probat cat. 4, n.
18, cum ex phnimis orgo mentis, lum vero ex ejus
qui snrrexit in hodiernnm usque diem eHicacia,ToG
a^cTiyxo; hzpyiizs. In liac etTicacia comprehen-
ds vim nominisejus ud efTugan do s dceniones,:nor-
bos pelleudos ;sedpotissimum numerat orbiscon-
Yersionem, cat. 14, n. 14, ait milites qui resurre-
ctionis consciij veritatem pretio redempti occulta-
verunt, ipsos abscond itos et obscuros mansisse :
Qui verO) inqiut, cum vecepere, publicam in lucem

223

DE VITA S. CYRILLI.

quo'jtte mcdo venturus est r ac dum peccata vestra & quamvis ibi dura ex prophetia cxspeclarct,^^^-

sphiarum instar eoneiaet et absumet, pretiosum ani-
vug vesii'w fundmn magis nitentem effeMttrus est>
II&c do sa net ificante gratia potissimum iatelligonda
faleor. Cam vcro spin® peccatorum pravisintaflV
ctus et habitusjbi sine gratia quam aetualem vo-
caiit,ab adulto aufcrri ct exterminate non possunt.
Monet, n. 17, per donum linguarum resliUttss et a
Deo aduna las men t htm senten Has; cum in tta be 1 i c a
lingua ruin divisions el confusio a ni mo rum ac yo-
lunlatuui divisio fuisset. AiL, n. 20, Spirit us sancti
gratiam in Petro et in onmibus simui apostolus effica-
ciler operatam ease, yiptc evTfjpy^xs, quod sexcenties
poslea ropct.iUet seplem diaconis ct Paulo in con-

rasse, et Chrisii doclrmam cum fiducia pr&dicassc.
Mediis etiam mjudicwrum subseUiis coram praosi-
dibus et Agrippa rege, victricis in sapient ia gratia*
tan turn habuisse, ut perm ot us Agrippa diceret, P* m
ru m attest quin mih i per* u adeas u t /tarn Chr ist ianus,
Tandem quod in Paulo et in aposlolis, idem in om-
nibus qui recle credanl,operari Spiritum sanctum,
docet, n. 32. Itec omnia, quam in istisjejuniscx-
eerptis melius hi ipso Paths textu leguntur et in-
telligunUir : idque aliunde evincuut, ex Cyrilli sen-
tentia Spiritum sanctum eadempotestateet efficaci-
tate,quamirapcrapostolosefficiebal,eorumquoqu<!
fidei,con$tanti&,palientire,etc.,auctoremesse;iiisu-
per et conversions et rectarum scnlentiarum aclio-

sequentibus applieat. Triplici vcro efTectu banc

gratia! operationem dofinil: uno interiore, quoni- g numque, eorum qai per apostolns converlebantur.

inirum aposlolis lirmitaset patientia inspirata est; J 54. Ut tamen Cyrillus sua gratia?, ila et humano

allero exteriore, in miraculorum efTectione,ac re-
sislcntibus sacra: doctrina* convincendt3,vel exler-
aendis ; tcrtio denique exteriore simul et interiore,
nimirum in convertendis ad fidem cord i bus, ct ere-
<.bmliummoriLmssanctioredisciplinacoinponeiidis.
Trcs ill os effectus prom is cue re cense t, et ad earn-
deni sancti Spiritus efficacitcr operantis virtu tern et
actionem refert. Pauca ex his qua? ad pri mufti et
tcrtium spectant rcferam. Docet nempe., num. 21,
Petrum in virtute Spiritus sancti stetisse post Pente-
cost en cum undecim t et exaltasse in fortitudine vo>
cent, ac spiritali sermonum retianimas tcr rattle ve-
pisse ; taniam in eh- gratiam opera-taw esse, ut ex
tpsis qui Christ am cruci fixe rant -multi crederentj el

arbitrio sua jura servavit, agnovitque, quamyis
potenti gratia prove nlum hominera,sui tamen actus
domlnum esse, gratis libere asscntiri,ac d is sen tire
quandoque. Fidem Dei donum esse cunt constanter
doceat, a nobis tarnen pendere ait, cat. 5, num. 9 et
It .Ileum ex infideii fulelemefflcere posse eademum
lege et conditione dccernil proeat. n. 17, si modo
cor illi prwbuerit. Pi urn la Iron em praevenienli gra-
tia? consensum denegare potuisse, his qua? Chris ti
in ore poii it verbis in die at cat. i3, n. 31 : Hodie
me-cum eris in paradise, quandoquidem. hodie audi-
vistt vocetn meam, et non obdurasti ccr tuum. Paulo
ante regis Agrippajexemplum retulimus exeat, 17,
n, 31, qui operante per Paulum viotricc Spiritus

persevcrareut in doctrina apcstolorum et orationi- ^ sancti gratia eo usque permotus est, ut sese pene

bus. In eadera virtute Petrum et Joannera postclau-
dum ad portam templi curalu m, «/>»*&«<»/« doclrinw
sagena quinque simul credentium millia eomprehen-
disse, ac summos sacerdotes arguisse et connicisse,
Tantam per eos in Us qui crcdiderant cpercttam esse
spiritus gratiam, ut esset illoruni cov et anima una,
ae promiscuus bonorum usus ; possessoribus prcedia
rendratibus, ac pretla religiose offercntibus. Ad

eamdem causam refert. n. 23, quod intrepide princi-

pes sacerdotum ccarguernnt : et carsi verberibus } ah m
irent gaudentes y nee docere ac Christum 2^'itfdicare
cessarent. Do Paulo ait, num. 26, Spiritum san-
ctum in eo opcratunti eumque cum persecutor olim
fuisset, p/\tjconem et servum bonum effecisse : Tov

adsuscipiendaniCbristianamreligionempersuasum
fateretur ; qui tamen in veteri obduratione perman-
sit. Statu it cat. 4, n. 21, liberam et sui juris ani-
raam esse; iliabolum suggererc quidem posse, baud
tamen propter voluntalemeogere; suggestionesejus
a nobis admitti si velimus^i nolimusnonadniitti;
si ex necessitate peccatum com mitteretur,nul lade
causa geliennam a Deo prceparatam esse; si natura,
non arbitrio recta faceremus,Deum incassum coro-
nas inelTabilesappaiasse ; nullum ovi man suet udi-
nis premium esse, quiaquod mansueta sit, non id
exaniuii voluntate, sed ex natura hahcat. Ex qui*
bus duo consequuntur: prime in hoc naturse nostra
statu, peccarc nos vel recta faccre libero plane cum

trots Stwx.x^jv, xvjpu/.a xat 5o^>Xov avaOov «iti:pva- D arbitrio atque oppositum agendi potestate;hiucquc

ffaxo, qui mille labores pertuiit.Enumerat,num.30,
Pauli labores, conciones, patenliam, qua? vocat <*d-
m i ra n da ej us ex S r. hit u s sa noli opera t ion e ges ta : T a ^

auTou Trpajtic Inter eas banc numeral : Tanta su-
per eo gratia Spiritus erat } ut nan solum contactus
ipsius sanitatem impertiret, verttm etiam delata a
[CLXXXV1] came ejus sudaria et semicinctia mor-
bos curare >tt. Quin et ii qui curicsas artes exer cue-
rant t comporiantes lib ros coram omnibus exurerent :
hoc uli majus priori miraculuin habet. Ait, n. 31,
ex Spiritus sancti virtute ipsum Uitrosolymam,

mcritum nostrum vel contra demeritum, ut vocant,
proficisci. Secundo, in eodem statu si natura et ca>
co quo dam brutarum animantium instar instinciu,
ad malum vel ad bonum cogereumr, nullum laiidi
vel supplicio futurum locum. Alia res est, si de al-
lero quodam statu sermo esset, in quo non exca3-
co natura? instinctu, qualis illc est quo omncs
beali esse volumus ; sed ex pcrfectissiraa cogni-
tione reclissimaque voluntate, qualis in Christo
fuit, et in angelis atque in beatisest, recta faceret
[CLXXXVIT] homo. Nam, si in illo felici statu lo-
cum mcritofacerevelletDeus, quid prohibeat non

225

D1SSERTATI0 III.

256

intelligo. Et certe in actu amoris palerni liberUile A ciens solumsed superabuudatilu>siniuin sua morte

proprie dicta non fuit liber Christus, meruit tanien.
Nee advcrsus gratiam per seefficacemopponi pos-
sunt descriptasuperiusCyrilH de libertatedecreta,
qu<e omnes hujus gratia defensores ex certa fide
atnplectuulur,et adversus hajreticos fervide defen-
dunt. Gratia; efficacitatem Cyrillus in ejus supra
cupiditattsrcsistentiam superabundant rcposuis-
sevidetur.Namcat. 10, n, 17 ,qua?rens qua virlulc sit
factum, ut Paulus qui ad perse quendum egressus
erat, post triduuni Damasci proco visus sit, ille
ante persecutor; post multa, ad iiiiem n. i8, re-
sponded his Pauli ipsius verbis, superabundant gra-
tia Dcii?i m<? 24 .Qua» divinas gratia) superabunban-
tia si Agrippa* regi, non mag is indigno el minus

persolvitjCtiram Dei placavitlta hujus catech. n.33
et 2. SecundOj quod in orbe toto [CLXXXYIIf]
ignorantioB fame et node presses safiavit el ill ami-
navit, peccatorum catenis constrictos solvit, et
peccatis mortuos vitas reddidit: ita num. I et 2,
In hoc sensunon sufficientiam pretii, sedejusdem
applicationem sp octal ; quam in Ecclesia per to turn
orbem fusa accredenlibusin Christum concluiiit;
quos eateehesis ejusdem, n. 40, yoeaUnundum .cw
dentinm in crucifixum hominum, Tertio, quoad
banc prctii mortis Chris ti applicationem per ba-
ptismum et Ghristianam fidem, omnes ad quos Dei
verbum pnedicatione ministrorum defertur, ad
gratiam vocari etinvitari ait. Cat. 1, n. i, Ad red-

adversum Christi religionem fervidocollatafuisset, n m^etwww vcstram pawxtissimus adest unigenitus

haud dubic resistcntiam ejus perfregissel. Cat. 12,
n. lo, cum notassot diabolum carnis instrutncnto
ad nos debeilandos uti solitum ? id%ue probasset bis
Pauli verbis : Video alicmi legem in membris mili-
tant cm adversum legem mentis mew **, etc., ait id-
circo Christum carnem nostram assumpsisse, ut
quibus nosdiabolusdebeltabat et superabatarmis*
iisdem salvi licremus : cum ei carni qua; defectum
et infirmitatem paliebatur, majorem Domini® sum
incarnationis merito conferret gratiam ; et addit;
Vbi enim abundavit peccatum super abundav it et gra-
tia w , Cujus sentential vis est: cum resistendocon-
cupisceutiu) sal u tern consequimur, id superabun-
dant! gratia) abundantiam cupiditalis et peccati

Dei Filius : « Venite, inquiens, omnes qui labora-
lia 21 ,» etc. : cat. 3, num. 2, Sponsns omnes sinedis-
crimine tiocat % quoniam liber oA is et largo, est g)-atia t
et alia prcaoonum voce omnes colliguntur ; ipse vero
deinceps disceruil eos qui in nuptias ingrediuntur,
Nuptialem videlicet et Candida m vestem postulal,
hoc est eos animi virtutes, quas cumconferrc Dei
sit,aurtitoribus suis Gyrillus toto catechescon operc
apprecatur a Deo. Justis pra?terea,quandiu perse-
verant in justitia, docet adesse vigilein Spirilus
sancti custodiam et tuitionem, cat. 17, num. 37,
quern sacramentis chrismalis effectum esse ait
cat. 21, ji. 7. Additque citato catechesis 17 loco :
Daturus est tibi omnis generis gr altar um dona % si

supeianli deberi. Quibus positis facile est intelli- ~ non ilium per peccatum contristaveris. Ac definite
gere, quomodo cum infirmior gratia cum abundan- pronuntiat in testimonies ex cat. 10 et 17, supra re-

tiori etfervidiori cupiditate conftigit, sponte ac li-
bere consensum suura gratia; deneget homo, ut,
verbi gratia, me moral us rex Agrippa : cum an tern
gratia superior majorem non dissentiendi volunta-
tis m inspirat, homo gratia* libera et sponle as sen-
tiatur, dissentire cum possit et, posse se scntiat,
sed nolit, ut pins latro et Paulus.

Be gratia distributions aut subtractions.

55. Multa a Deo humano generi collata externa
et generalia ad saluteui capessendam auxilia recen-
set Cyrillus, quorum alia ad omnes passim homi-
nes, adultos intelligo, alia ad iidcles, aliaque ad
justos specialius pertimant. In primis cat. 18, post

citatis, num. i-8, paratum esse Spiritual sanctum
omnes suis donis impertire. modo illi &$lia aperhant,
per fidem oculorum coecitatem deponant, ad eum
suscipiendum se pra?pareut. Qua; non de prima
Spirit us saucli gratia dicuntur, sed de subsequen-
tibus et amplioribus, qme fidei, orationis,et bono-
rum operuin merito iinpelranlur. Nam ad prima m
ac prsoveuicutem ejusdem gratiam tides, et oratio,
ac meritum pertinent, uti ex Cyril lo probavimus.
Infidelibus propter indighilatem, quia suos ipsi
oculos occluserunt,gratiam et Evangelii lumen au-
ferri ait Arcbelaus, et iu hunc sensum explicat
quod in Scripturis dicitur, Deum exca;care cogita-
tiones infidelium ; rcferente et probante Cyrillo
enumeratasnum.30,quae in Evangeliiscontinentur D cat. 6, n. 28. Additque: Ubi voluntaria praviias

diversas viUe ajlernce assequendse rationes,sic eum
sermonem conclutlit, n. 31 : Cum hominum amans
sit Dominus % non unam nee alteram tantum>scd phi-
res ingressus in vitam oetemam aperuit januas, ut
omnes, quaritum in ipso est, ea nullo tmpediente
perfmantur. Christum pro omnibus mortuum do-
cet cat. 13, n, 1, 2, 3, 4, num. 28,quodquidem eo
sensu interpretatur quod primo Chris tus pro toto
hominum genere Deo propter peccatum inirnico ac
mortis sentenlia condemnato, pretium nonsuffi-

adest y ihiet graticv sttbduetio f iiroyrj t9J; X«p*.~o<;.
Quod deinfidelihusoblatam sibiveritalislucem re-
jicieniihus dictum totus signifieare videtur con-
textus. Duas mitiures a Mert Cyrillus interpretatio-
nes num. 29 : prima est Deum prava inlidelium
cogitala oxco;care et auferre, et hominibus per id
salut mi impertiri ; altera, Deum imbecillis et obtu-
sis infidelium cordibus Evangelii fulgorem occul-
tare. Cat. ll>, num. 17, exponens Pauli verba :
Miltet eh Deus operationem error is u , illud mittes

** I Thiin. i, 14. « Horn, vu, 23. 2 « Rom. v, 20. 21 Matlh. xi, 28. » U Thess. u, 10.

227

DE VITA S. CYRILLI.

22S

pro fieri oonmht positum oxuliuiat: ac schtirtJ A propoiiit ; quod cat. 20, n. i et 5, absolulani iu

vidctur Drum uon pcrraissurum esse cos qui Antt-
cbris-tuiii sequentur falsi s ejus niirumilis in error e
conil rmari, nisi quia prius ipsi increiluli Chrisio
qui Veritas est, approbavemnl injustiliam, hoc est
Antichrislum. Ex qui bus ea Cyrilli sententia colligi-
tur, nee fideles donis sancti Spiritus privari nisi
propter iidei defectum, nee infidelesoblatam lucem
respuentes in obdurationern Dei pennissu cade re,
nisi in poenam incredulitalis. Gratia [CLXXXIX]
vero fidei et orationis, qua camera drinceps impe-
lrantur,divina) munificent!® donum est ex Cyrillo,
indignis etinimicis concessura,ct a Spiritusancto,
dona sua sieut vull distribuente, qui bus vol it mi-
sericonliler datum. Quod donum cum muUis ex

trina demersione, per neophytorum rcgeneratio-
nem ? dal^mquei Ills passio n inn Chusti participatio-
nem,baptismi actionem signiflcatjquodcat. 21. n.i et
&, quemadrnodum res duas numerate ££*•«** bapti-
smum, et sanvti Spiritus in eum adventum, iia et in
yiobis sacrum baplisma, et mysticum- unguentum ;
quod utloeiscitatis sacrum ehrisma cum baptismo
r.omponit, ila et illud cum Eucharistia com para t
cat. 21, n. 7 ; cat, %l t n. 7, 8 et 9 : quod denique
cat. 23, num. i, sacramenta rccensens, qua) in
quatuor precedent i bus mystagogiis explicarat, sic
loquitlir [CXGj : Abunde in prweedentibus symuvi-
bii$ t Deo, clernenter taryientc audlHsUs turn dc ba-
plismate, turn, dc chrismale, el partlcipatione corpo-

superabundant gratia) efficax sit,noniml]is inter- g ™ ei - wtyuini* Ote-fttf ; verbis quihus indicator

dum sua) cupiditatis vi gratia) resistentilmsdalur.
;>0. Hnec forte quam par crat eopiosius ac dilTu-
sius perseoutus sum ; sed magni interest Ecelesiao
traditionem degravissimo doclrino* Christiana? ca-
pite diligenter enucleare. Quod si quis in caj teris
Patribus diligenti studio et accusatione pra)stet,non
tan turn quantum vulgo pulatur, Graci Paires a La-
tinis dissentire fortassis deprehendentur.Anto Au-
gustinum, futeor, nonerantcollatasimul.dififusius
explicata, cum omnibus suis couclusionibus com-
parata, et in unum doctrinro corpus eoag men lata
princlpia illaquibus suffulcitur et constat August!-
nianum et catholicum do gratia syslema. Exstabant
tamen EcclesitB precibus consignata, et fidelium

eanulem inter chrismaet baptisma differential)) in-
lerccderc,ac inter idem ehrisma etsacrain Eucha-
ristiam ; ac duabus primisniystagogicis eatechesi-
busomnera baptismi rituum eteft'eetnuniabsolutam
expositionem fuisse. Hac. inquam, omnia preter-
mit to, utrem totamuna hac argumentation coofi-
ciani. Sacramenta vocamus, sacros ritus et crerc-
raon i as grati x offer trices ; quorum nonnullaprretcr
gratiam quam conferunt, imprimunt quoque in
anima chanecterem. Qui itaque sacri ritus distin-
ctam gratiam ac distinctum characterem habent,
distincla sunt sacramenta. Sacrum chrism a distin-
ctum et separatum a characters baptismi, sibique
p ro pri u m Cyrilli &cn te u t i a ciiarac te r e m i m p r i m e re

ore confessa, et Patrmn pnedicatione tradi:a ipsa abunde probavimus ad procatechesin, n. 1G, nola
principia. ^ 2, pag. 12: nunc ex eodom proband urn dislinctam

CAPUT VIII.

fie baptismo et confirmation?, disttnetis sacranun-
tis. Vis baptismi Joannis, Chrislianique svpra
ipsum pr c&sto ntia. De baptismi aquei citra caxum
martyr ii omnimoda ad sal litem necessitate ; el ba~
ptismi ab hxreticis dati validitate.

a7. Quotuor haec capita, de quibus in no Us pro
argument! dignilate et copia disserere non licuit,
hoc uno capitc conjungimus.

Hapti sinus et confimiatio divcrsa Cyrillo teste ac
judice sacramenta.
Millesius Protestantium suorum prcmens vesti-
gia, in suis ad Cyrillmn nostrum notis, pr^scrtim
4 ol 2, in cat. 21 nota, sacri cbrismatis unctionem

ab utroque grau'am product.

58. Prlmo quidem, remissionem peccatorum
special Gyriltus uti propriuia ac praicipuum ba-
ptismi effectum : communication em vero sancti
Spiritus, uti peculiars sacri chrisraatis munus,
qua in comniunicationecomprehendit etiam dona
graliunuii,qureiUo tempore secundum uniuscujus-
que (idem ac devotiojiem animi satis vulgariter a
Deo concedebanlur.Atquiutramque gratiam magno
discrimine fcparat: turn quod ea in re max tine dis*
tinguit Joannis et Christi baptisimata; turn vero
etiam magis bis disertis testimoniis cat. 1. n. ?5 :
JRemissio peccatorum ex cequo datur omnibus, com-
tnuuicaixo v-ero Spiritus sancti ad proportionem fidct

quaj post baptismum dabatur, baptismi ritum esse, D uniuscuj usque conccditur. Similis habetur locus
ad eum solum periinenlem, at'flrmat; qualis cuat un-
do catechumen i ex olco exorcizalo, qua) bapti-
smum praicedebat.At uiictionem cbrismatis diver-
sum omnino a baptismo e<s-» ex Cyrilli sen ten lia
sacramentum, facile omnino demonstrator. Non
illud hie urgebo, quod Cyrillui do uuctione cate-
chumeni obiter et expedite paucis verbis cat. 20,
num. 3, disserit, integram catcchesim cbrismatis
sacri uuctioni altribuii ; quod cum mystagogicas
cateciieses pollicetur cat. 18, u. 33, de priori un-
ctione silens, postcriorem, ufc gravissinruiu Chri-
stiana) iratitutioais inystoriurn, sihi explicandam

cat, 13, n. 23 : Accipis nunc peccatorum tuorum re*
tnissionem,el spiritualts do nalivi regis tuimunijlcas
gratia*. Spiritus sancti gratiam in con firma! tone
com para I donativo mild i bus ab imp era tore supra
sitpendinm dato; et cat. 17, num. 37 : Si credide*
ris, non solum remissionem peocatorttm aovipies t re-
rum etiam humanis viribus superiora efficient... Tan-
turn gratite acvipies y quantum canere poteris* Gra-
tiam baptismi spectare videtur ut in omnibus
ioqualem ; continuation is. uti pro diligenti a ab
unoquoquc uppartata iliversain. Omnes baptismi
ritus cute chesi bus prima et secunda mystagogicis

221)

DISSERT ATIO III.

230

dcscripti ad reinissionem peccaloium pertinent; A 2! , n. 0. 4° Adoptionis gratiam Cyriilus sacro

cum ad chrisma transilur,dc ea nihil audituram-
plius. Fatendum lamen quod cat. 17, num. 13,
Spirihii sancto atlrihuil, quod in bap Xismato spinas
pcccatorum concidatet absuniaUctaniniam mten-
lem reddat ct splendidam.Sed nihil noscogitidad
chrismatis gratiam rclerrc, cum bit hie regenera.-
tisnis ad baptismum proprie pertinenlis effeclus.
Socundo ilaque, propria baptism i gratia regenera-
tio est, et tran situs a mortc poccati ad vi lam. Hoc
effectual communicatioue passionum Ckrisli, jus
nob is etspem ad resurrection is etgloria)Chrislipar-
ticipationem tribuentc propter iniitalioneni quam
baplisnius geril inorlis,$epullura> ac rcsurreelionts
ejus, tolum Cyrillus concludit mysleriibaptismatis

chrismati velut propriam atlribuere viddur. Id
suadet, quod cat. 20, n, ft-, Spirilus sancti domini,
et adoption em pru una eademque re habct : quod
cat. 3, n. 44, et cat. ij, n 9, ait quemadrnodum
Christus post baptismum et visibilem in ipsuni
sane Li Spirilus SMpervenfcam paterna voce cuditus
audita deetaralus est Films D<^i ; ita descendeute
super nos post baptismum S{ iritu sancto, pa^ler-
nain vocem auditum iri de unoq uo que dice nleni. hie
nunc fnctus est films mens : quod cum Joannis bap-
&mo donuiu spirit us collatum neget, eodera actu
adoptiouis quoque gratiam eidem auferL: ejus
elToctum sola etnuda peccalorumremissionecon-
cludens, cat. 20, n- 6, quod tandem ibid., n. 1.

effectum, coque solo ejus ccercmoniarumexposilio- g per donum Spirilus sancti, formam Ctarist'i in no-

nemterjiiiuatcat. 20, num. 4eto, Add it re vera quod
[GXCIJ Spirilus sancXi donum et adoptionis gratiam
conciliet ; at id iutclligenduui de jure per ilium no-
bis dato ad sacrum ehrismo, quod baptismum eon-
festim consequebatur, ct in eo quodammodo com-
prehend! poterat; hie enim ex Cyril) i sentontia
pro priiis sacramenti chrismatis effeclus, ut mo do
probabitur, alia nempe a re gene rati one gratia est,
quam chrism ate conferri docet cat. 24, primumipse
Spirilus sanclus, cujus divinitas iu ipso chrismalc
p ravens illud redd it Spiritus sancti effectivum, num.
3, perniRtalur seholaslica ilia vox, sola vim Graeca,*
cvs^Tjf.y.ov reddens: turn deinde ait, dum corpus
vi«ibili unguento perungilur, animam Spiritu wn<

bis imprimi ait; per quam ill! similes facti, dicti-
que cum ipso Chrisli, adoptionem quam Deus in
ilia similitudine conslituit, conscquimur. Ha?cau-
tenijquaiKjfuainmaxiineprobubileefliciaiUjCyrilhim
adoptionis gratiam sacramento [CXC1I] chrismatis
propriam adjudicasse ; haudtamen ut itadicamus,
penitus cogunt ; possunl enim de solemn! adoptio-
nis per Chrisli baptismum data? declaratione et ab-
signatione intellrgi. Nam cat. 21, n. 1, ex quo in
Christum baptizati ipsum induimus, similem cum
ipso formam nos comparasse docet. At baptismo
dicto nos Christum induere, doctrina ejus est,
cat. 4H, n. 10, ct cat. 20, n. 2.
39. Ihsc ad distinguemlas utrinsque sacramonU

eta xivlfieoque sanctiftcari. 2° Spiritum ad huuc no- C notas et proprios charactercs abunde sufliciunt.

bis elTectuin con ten i ait- ut nos ad versus salutis
hostes armel totos, n. 4, ut sit animaj et corporis
presidium et tutela, et doctoris vices teneat, n. 7,
hi certe distincti ab regeneratione efiectus. 3° Cum
baptisma mortis Clliristi communicalioncm tribuat
ex Cyril li mente, aliam nobis cum Chrislo com-
munication em per sacrum chrisma conferri docet;
nimirum communicalionem unctionis ejus, qua a
Spiritu sancto super se visibi liter illapso pe fun-
ctus est post baptismum. Cat, 21, num. J : Volte,

iuquit, similiter postquann ex sacrorum laticum pi-
scina aseendislis, datum est chrisma iilias antitgpum
quo unclus est ('bristus: quod est Spiritus scthctus-*
et II. 2: Quemadrnodum Chris tun rere crucifix us est,

Haud tamen infkior, Cyrillum cum Patribus per-
multiscontirmatioiiczn tnlerdumin actioncbaptis-
imcomprehendisse:seuquonjaniip=abaptismiper-
fectio ct complemenluui est; seu polius quoniam
uno tempore cum baqiismo conferebatur ; ac ba-
plismi nomine gcueraliussuinptftinctadeb&tur quid-
quid illud. comitarotur et consequerclur. Eodem
quoque modo eadeinque ralione liiicluuistia) quo-
que bona et fructus nonnulli P aires in baptism';
aclione etctTcctu coin pleotuitXur: quod Albcrlinuiu
sajpe fefellit, ad ipsum baptisma proprie dictum
referentcm, quod de sacra comnmnione, post ba-
ptismum et cOnili'mafeionem in ipsa paschali vigi-
lia ncophvlis data dictum fuit.

et sepultus et resurrect ; r<^i5 autem in haptismate q ^ Joann is baptismi efficaria, et Christiani laptisvii

per quamdam similitudinem una cum t^o cruet ft-gi^
el sepeliri ct resurgere divina dignalione datum est,
ita et de chrismate contingit. lile inlelUgilili exsut-
t alio nix oleo per\t,nctus est y id ettt t Spiritu sancto.*,)
vos rero unguento uncti eslis Chrisli parUcipes et
consot 'Um effect / . En d i ve rsam a b ea q u a m ba p 1. i s m a
confer t, cum ChrisLo socio laletu. llujus clTectus
est communicatio nominis ejus, ut ipsi Chrisli di-
cainur, n. 1, qui que. ante Christianorum nomine
proprie digni non eramus.sed eotantuin contende-
liamus,verilatemhuj us nominis per sacrumchrisma
consequamur, n, o, ut demum aliquant in Chrisli
saceidotio partem compai emus, cat. IS, n. 33 ; cat.

super ipsmn excelientia.

00. Joannis baptismo Cyrillus vim remit! end i
peccata et ab igne aoterno liberandi atlribuit. Cat.
3, n. 7, sic loquitur de suscipienlibus illud bapti
smai l*rhnum ostendebant vulnera(\)cx coni'essioneni
peccaloruni); deinde Hie medieamenla apponebal* et
redemplinnem abigne mterno eredentibus conferebat :
quod Scrip turro auc tori late probprc satagit. Idem
cat. 20 li. 0, Nemo eruo puiet baptisma in remission
ni$ peccatorum duntaxat el in adoptionis gratia cou-
sistere ; shut crat baptismzts Joannis* quod solam
pevcatoruHi remissionem confeiebut. JSon lueC Cy-

lillo sioigularis opinio, sed ipsi cum anliquissiinis

331

DE VITA S. OYRILLL

232

et noblissimis Patribus communis. Ita eenset Eu- A. smatercmiUi peccata docu.erunt,assensuetconspi-

sebius Caesar, lib ix Dcmonst^ cap. 5, pag, 430, et
in Isiiae- cap. xxxv, vers. 2 ; Juvencus Hist, evang.
lib. i, vers. 367, el lib. m initio ; Hilarius.qui in ps.
cxviu, lilt, 3 ? n. ?>, supponil Joannis baptisnio da-
ta ra peceatorum remissionem, quern ad modum per
baptismum Christi : Opiatus, lib. v, n. ?>, qui et-
Joannis baptisma an to resurrectionem Christi col-
latum, iteratum fuisse negat; Basilius, horn. 13,
pug. 400; et lib. i Oe bapt^ cap. % y pag. t>59 ;
(•reg. Nai. f orat. 34, pag. 694 ; Grcgorius Nyss.,
homil. in Batilium fratrcm y pag. 482 ; Ambrosius,
qui inps. xxx vn, num. 3, per illud haplisma, &*-
wi»m peocatuwt omne deposuisse clocct, ne obnoxius
incipiat esse suppliciis; Prudentiuspoeta,inhymno

ratione proscriptum erat: nimirum baptismum
Joannis eamdem vim habuisse cunt, baptismo Cliristi,

Nihil certe a Cyrilli sententia magis alienum.

61. Earn enim inter ambo baptismata differen-
tiam couslituit, quae inter eorum auctores Joanncm
et Christum. Cat. 3, n. 9, Quid amplius dc homine
verba faciam / magnus Joannes, sed quid is ad Do-
minumA vox g a idem est allisona, sed quid ad Ver-
bum ? Bonus Ule qui in aqua boptizat ; sed quid ad
ilium qui baptizal in Spiritu sancta et igni ? Spiritu
sancto et igni baptizatit apostolos Salvator y quaudo
/actus est repentc de ccelo sonus f etc. Prima m hie
adumbrat utriusque haptisini discrimen, et pri-
mam Christiani haptismatis super Joannis bapti-

jojunantium,strophai3, vers, 960; Paulinus.poema- g smum procrogalivatu, quod ille Spirilum sanctum

te 6, vers. 263 etseqq. ; Cyrillus Alexandr., Thesauri
assert. 11, p. 106, quanquam contrarii aliquid ha-
bere videatur in Joan lib. n, p. 157 ; Basilius Se-
leuciensis, orat. 18, p. 103 ; Petrus Curysologus
serm. 13 ; Auctor sermonis de Theophania, apud
Chrysost., torn, VI, p. 2o3 ; Titus Boslrensis qui in
Lucas in caput ail : Joannis baptismo, I ioet peceato-
rum remissionem adjunct am habebat, non earn ta-
men ex se habebat, sed ex p&nitenlia. Distinguit
[CXCTIi] hie auctor vim sacramenti, ut loquuntur
tlieologi, exopere operate* , et ex opere opevantis ; so-
lam hanc poslremam dimittendi peccata virtu tern
Joannis baptismo attribuens. Eademqne forte non-
nuUoruxn, quorum nomina supra retulimus, sen-

comerat, alter non conferat Id docetcat. 17,11.8:
Joannes ad hoc sancti ficattis est ut Domtnum ba-
ptisaret, non con/erens Spiritum, sed cum qui Spiri-
tum aon/erebal anmtntians, et cat. 20, num. 6,
Joannis baptismi vim sola et nuda peceatorum re-
missione concludens, Cliristi baptismo ut proprios
eftectus attribuit Spiritus sancti donum et adoptio-
ns graliam, qua? quidem pro imo habere videtur ;
etcommunicationem passionum Christi.Donum il-
lud sancti Spiritus baptismo Christi proprium,
nihil mi hi videtur aliud piaster gratiam confirma-
tionis. Illud enim donum est quod apostolis in die
Pentecosles concessum est; ut ipse signified! jam
citato catechesis tertiaa [GXClVj loco. Sed, implies,

tentia fuerit, Mullos la men ex eis hac subtilitate p donum illud alienum est a baptismo, distinctumque

omissa nulloque facto discrimine, eodem mode
quo per baptismum Christi, dimitti Joannis bapti-
smo peccata censuisse, diserta corum testimonia
dtibitare non si mint : in his Cyrillum possumusac*
eensere. Hanc sententiam Augustinus, qui cum Pa-
tribus pcrmultis auctoritate et an ti qui tale gr-avissi-
mis adversariam tuetur, improbare non audet, ac
sequi permiM.it; tan turn, ne par Joannis baptismo
cum Christi bap Us mate vis et poteslas aUribua-
tur. Sic ille lib. v De bapt. cont. Doriat., cap. JO,
n. 12: Si baptismo Joannis peccata dimittebantury
quid amplius prm stare potuit baptismus Christi eis y
quos Paulus post baptism tun Joaaais Christi bapti-
smo bapiizari voluiti Tamen, ne quisque oontendat
etiam in baptismo Joannis dimissa esse peccata i sed

ab ipso sacra m en tu mest:qu am ob rem nullam potest
baptismi nostra super Joannis baptismum exsupc-
rantiam eonstituere. Respondetur primo,incompa-
ratione utriusque baptismi, Cyrillum Scriptura
vestigiis inha?rentem non solum haplisma stricte
etproprie dictum respicere, sed illud omnibus suis
adjunct-is et appendicibus comitatum;quorum con-
lirmatio est, qua) sacramentorum alteram est quo
piius perficitur et consummatur. Et sane quoties
vel Joannes suum comparat baptismum cum bap-
tismo Christi, Matth. m, 11 ; iMarc. i, 8; Luc. m,
16 ; Joan, i, 33 ; vel suum itidem Christus cum
Joannis baptismo, Act. i, 5, vel Paulus ulrumque
Act. xix, 2, 7, oinnes praecipuam Christi baptisma-
a> sed ii s excellentiam in dono Spiritus sancti, apostolis
aliquant ampl ior em sancti fication em eis quos Paulus " i n die Pentecoste date, et nobis post baptismum

per imposilionem manuum communicato const i-

jussit denuo bapt isari per haptismuni Christi fuisse
collatam, ago non pugnaeiur. Augustini ratio om-
iif.s qui secuti sunt theologos itacommovit, ut de-
serta in scholisjam dudum ilia opinio sit,quaB ba-
ptismo Joannis remitiendi peccata vim adjudicate
Sed in notanda opposita sententia, eadem mode-
ratione qua Augustinus, usa est synodus Triden-
tina sess. 7, can. 1. Cum enim non ignoraret earn
a gravissimis Patribus dim propugnatam fuisse,
unum illud in fidei delinitione proscripsit, quod
unanimi Patrum omnium, etiam qui Joannis bapti-

tuunl. Secundo, lieetadbaptismumpropriedictum,
quodaqua3perfusioneabsolviturconhrmationisgra-
tia non pertinei3t;ad eamdem tamen ille jus nobis tri-
buit, ac proxiaie disponit. quod Joannis baptismus
non pnestabat. Tertio, quanquam in dono Spiritus
sancti specialiusacpra3cipuespectetur gratia con fir-
mationis, sunt tamen alia ejusdem Spiritus sancti
dona per baptismum proprie stricteque suraptum
communicata;ut remissio, et aboiitio integra pecea-
torum; characteris impiessio, adoptionis concilia-

233

DISSERTATIO III.

tie, de quibus, modo dieetur, n. 62, 63. Objectio A peccatorum distinxerunt.Italsidorus PelusioUlib.

altera : si Joannis baptismaSpiritus sancti donum
nonconferebat, quoroodo remiltebat peccata? Jam
respondi donum illud Spirilus sancti baptismo ne-
gatum, ex Cyrilli mente primo ac pra?cipuc con-
finnationis gratiam esse ; dcindealia ejusdem dona
Curisti baptismo stricte sumpto proprioqme infra
describentur. Cumautem remissio peccatorum sine
Spiritus sancti operations, Cyrilli etiam sententia,
perfici non possit, Joannis baptism us qui illam
conferebat, non potcrat ex codem omnino donis
Spiritus sancti carere. Remissio peccato rum animas
sanctificatio est. Atqui Cyrillo pronuntiante Spiri-
tus sanctus re rum omnium sancti fica tor est, cat.
16, num, 3, cat. 17, num. 2 Ait apostolos peccato-

ni, epist. 305 : Ne exi slimes, amice , baptismum pec-
cata duntaxal anferendi vim habere ; verum etiam
et adopt ion is et dirinw cognation is, et innumerable
lium aliorum, sive jam commemoratorum sive prw-
termissorum bonorutn efficient esse. Itu Theodoretus
H&ret. fabul, lib. v, cap. 18, de baptismo loquens :
Non solum veterum peccatorum remissionem donat;
verum vtiam spent nobis i user it promissorum borio~
rum* et Dominica* mortis ac resurrectionis consortes
nos constituit % et sancti Spiritus doni participjlio-
nem largUur, et fitios Dei facit. Omittoeos qui me-
dium inter gehennum et regnum cob I or urn locum
distinxerunt ; quam multorum Patrum sententiam
fuissonotum est, ul. inira dicemus num. 65, ill i

rum in tirlute Spiritus sancti condonandorum po- g re miss ion em peccato rum etliberationemagehenna

possent ab adoptione et jure ccelestis hasreditatis
adipiscendas suo jure sejungere ; primumque bapti-
smo Joannis, alterum Christi baptismo tribuere.
Verum ab hac medii ac tertii loci distinctione
Cyrillus abest longissime : quanquam Ambrosius
qui ab eadem alicnus videlur fuisse, in psaL xxxvir,
n. 3, baptismo Joannis solam immunitatem a sup-
pliciis tribuit ; Christi baptismo prceterea gratiam,
hoc est, uL ego intelligoet Ambrosiani textuscon-
scqucntia significant, jus ad vilao ccelestis hseredi-
tatem. Quod si utrasque res pcenitus discutiamus,
licet divina nunc misericordia conjunct^ sint,
magno tamen intervallo sejunctai sunt. Cum enirn
sub Deo justo judice nemo, nisi mereatur, miser
esse possit, idjustisct poenitentibus qui peccata
absterserunt, eorumque remissione donati sunt, ex
justitia debet Deus ne eos in gehennam prrccipitet;
hie Cyrilli alioruniquesententia baptismi Joannis t
qui peccata diraittebat, elTectus. Ut autem liberatis
a gekenna. jus insuper ad cuelestis hwreditatts oon-
secutionem attribuat, misericordiaa est. Quanquam
eniiu justis operum bonorum metito vita[CXCVI]
a; tenia ex justitia debeatur, jus tamen illud non
aliud, prater divi nam eamque gratuitam etejus ex
beueplacito pvofeclam promissionem,fundamentura
habet. Augustinus in psaL xxxn, num. : Teneamus
Deum fiddelissimum debitorem t quia teacmus miser i-
cortttssimum promissorem. Quia tamen res natura
separate, Deo volente conjunct sunt, ut qui re-
missionem peccatorum et sane tin' catiouis gratiam

testatem accepisse, cat. 14, n. 22, idem ex ejus
scntentia de Joanne dicendurn ; Spiritui sanclo in
audi tores baptism atis tempore venturo tribuit,
quod spinas peccatorum consumpturus in eis sit,
et animam nitentem ac splendidam redditurus,
cat. 17, n. 15 ; eidem igitur remissionem peccato-
rum adhibuit.

62, Secunda Christian i baptismi supra Joannis
baptismum pra?rogativa a Cyrillo numeratur ad-
optionisdonum, cat. 20,n. 6/Eadem Basilii sententia
est: Mtoav^c, inquitille, horn. 13, pag. 409, eav;-
pwvz Siiix'.'jjjix *JL&xavot«<; . . . K'J;vto? xr, ovaffsi
pa«x».<jfnx uloO&atac. Joannes prcedicabat baptismum
pee n itentice,. , Dom inuspi^edical baptismum adoptio-
nis t subjungit '. Illud introductions baptisma^lwfto-
vvaoV'&oc per feet ionis 9 zzkz'.u)T',Y.6v. Illud, sccessio a **
peccato : hoc, fayn ilia r is cu m Deo conju nctio, olxet w a t ;
-pb<; 8e4v. Eadem laudata? jam n.60 de Theophania
[CXCV] oration is auctor apud Chrysostom. torn.
VI, pag. 253, qui Jo aim em sic loquentem inducit.
Ego pa*rrite?itice pra>dicatoi\ ille (Cliristus) adoptio-
nis da tor. Ego vos baptizo in aqua* tanquam rasa
peccatoru m sordibus inq ninata p ra?m u n dans : i lie
gratia' ungucntum infundet. AmmoiUUS in eaten.

in Joan, ad cap. in.>*26, ait Joannis baptisrna vo-
luntaria sincere pcenitentibus dimisse peccata :
Christi baptismum omnium peccatorum rcmissio-
nem contulisse, ac prceterea Spiritum sanctum et
adoptionis dignitatem. Sed illud quasritur, possiU
ne a remissione peecatorum; adoptionis et familia-

ritatis cum Deo donum sejungi, iisque qui a pecca- D accepit, suo jure tanquam Dei Films astern® vitsa

tis mundati fuerint, jus coelestis ha^reditatis cer-
nendai negari ? Nam peccata solum infusion e chari-
latis dimittuntur, I Joan, in, H, charitas vero Dei
filios nos facit. Ibidem i 10. Primum, non agitur
quo jure res natura conjunctasilli Pa Ires separave-
rint. Satis separafas existimarunt, ut magnum
propterea inter utrumque Joannis et Christi bapti-
smum intervallumadm ttterent. Id ad cognoscendam
depraastantiaCbristiani bapbismi supra baptismum
Joannis traditionem sufficit : nee omnium hujus-
modi dictorum pressiusac severius exigenda ratio
est. Deinde non soli ill i adoptionem a remissione

Patrol. Or. XXXIII.

haereditatem exspectare possit ; nee Cyrillurn nee
alios ejusdem senlentioe, ita remissionem peccato-
rum ab adoptione dislinxisse putem, uthajcscgre-
gata seorsirn subsistere voluerint: quare quod de
adoptione ad remissionem peccatorum in Christi
baptismo addita docent, non de ipsa propne et
stricte dicta adoptione, quae in remissione peccato-
rum includilur. intellexerim; sed de solemni ejus
declarationeet obsignatione. Id ut, o missis ceteris,
de Cyrillo senti am facit, quod illud adoptionis do-
num a peccatorum remissione distinctum, sacrn-
inento chrismatis proprium facere videalur, ut

235

DE DOCTRINA

supra dixi num. u8. Qui ergo baptismum solum \
sine chrismateaccepisset, quod ii» contingebal qui
in oppidis vol pagis a presbytero vel diacono hapli-
zabanlur, cat. 17, a. 3o, is adoptionis dono tandiu
caruisset. Hunc tamen solo baptismo acceplo,
Christo insitura,etparticipemmortis Christi Caelum
jus ad ejusdem resurrectionis gloriosa3 participatio-
nem consceulum docet cat. 20, n. 7, jus illud sine
adoptione esse non potest Simile jus ad gloriam
acquisivisse qui el liberalionem a gehenna per
Joannis baptismum adeplnsesset, necessariodebuit
existimureCyrilLus ;qui cum nullum medium inter
gehennam et regnum ccclbrum agnoscal, eumqui a
gehenna liberatus sit, regno ccelorura idoueum
necessario debet coufiteri. In hoc autem ad re-
gnura jure adoption is potissinuun si la prorogate - g
va est.

63. Strictim absolvo omloras ex Cyril Li inente
Cliristiani baptismi supra Joannisbaptimum praj-
rogativas; qua* quidcin ad baptismum propria di-
ctum pertinent Tcilia i tuque consisti! in imilalione
mortis, sepullurrc et resurrectionis Christi ; per
quam ejus passion inn medium eteite ctusiiobisciim
commuiricatur : ita ut Christo insiii per similitudi-
nem mortis ejus a nobis in baptismi aclu exprcs-
j*ui i, jus et sp< iij coram ini< anda> quo ,ue gloTiosafe
resurrectionis ejusadipiscamur, cat. 20, u. et7,
el cat. 3, ii. 11; hoc muiierc caruit Joannis bapti-
snia, ibid. num. 6. Quarta est characteris impres-
sio:quem si Joannis bap tisinu.sanimnMmpressisset,
non i'uissetiteralus. Characteris vero impression em
ad Spirilum sanctum pertinere docet Cyril Lus, cat. *-
3, n. 3 ; cat. 4, n, 16 ; cat. 16, n. 24, etc. ; cat. 47,
n. 3. ? >. En igitur donum Spirjtus sancti a confirraa-
tione distincturn,quod Joannis baptismo negatum
baptismi proprie dicti efTcotusest. Quinla praeroga-
t.iva : cum Joannis baptismus Cyrilli sentcntia
nudum et solarn remissionem peccalorum pra»sta*
ret, quam non idcirco sequerctur macular cujus-
dam posl peccatum dimissum superstitis, et pcena?
vel in purgatorio vel in igne judicii luenda? aboli-
tio, baptismus Christi, idemque solus omnes pec-
catorum cicatrices et notas in anima et corpora
"ctiam post sanationem [CXCVI1] residuas abolet,
cat. 18, num. 20. o mucin apud Deum dciictorum
nicmoriain abstergit, cat. to, num. 23, cat. 3,
num. 15, homo velut resuscitatus ac co n forma tus D
Christo, nihil veterishoiutnis retinel, cat. 3, num.
i2, cat. 20, n. 3. Hanc pleaam peccalorum pinga-
tionem SpiriLui sanclo tribuereviielur, in aposto-
lis primumdiePentecosteseftectarxudeinde in no-
bis siniili ejusdem spii itusiliapsu efiiciendam cat.
17, n. 15, ut hunc quoque effectual Joannis bapti-
smo tributum a Cyrilio dicamus nihil nos cogit:
contra soli us Christi baptismi esse ait, cat. 18,
n. 20, et cat. li>, n. 23, et alioqui hunc Christi
mortis et resurrectionis in eo expresse effectual

S. CYRILLI. 236

esse non obscure indicat, citatis ex cat. 3 et20lo~
cis. Alias, pra&Lare agitur cum baptismo Joannis,
si eamdem vim ilii cum nostro pumitenttm sacra*
mento tribuamus. At Patresmulti quod ad cat. 18,
n. 20, eilavimus. liuic sacramento cicatricum abo-
litionem vol plane negant, vel attribuere non
audent : quorum sentential suffragan videtur Gy-
rillus, hunc soli us baptismi etlectum esse af fir-
mans.

De omnimoda baptismi ad salutem necessitate.

64. Tantce ad salutem necessitatis baptismum re
et efl'ectu susceptum existtmavit Cyriilus, ut solis
martyribus sine aqua regnicoelestis ingressum ape*
rial. Ita cat. 3, n. 10 : Si qui* baptism a non red-
pial, salutem non hahet ; solis martyribus except is ,
qui eliam sine aqua regnum acciptunt ; et num. 4,
adducto Christi testimonio.* A r m git is natus fuerit
denuo etc aqua et Spiritu sancto, non potest iutroire
in regnum Dei -- ; ait sine ambobus. aqua nimirum et
spiritu, n em in em posse perfectionem bonsequi } ac
subjicit : «Wy**« si qnts aqua baptizetur at Spiritum
non aecipiat (pravae videlicet aniini inductionis
causa, procat. n. 2, cat, 17, n. 3G), grattam per-
fectam habctencgue, siquis eliam Hrtutum operibus
instructus signaculum per aguam non recipiat y ille
ca*lorum regnum ingress uruscst.\ r e\xementerc\ip'nim

ha?c de eo, qui se juslum putans baptismum con-
temnat. intelligere. Sed quo tandem modo, cum
infra in ex em plum producat Corneliuru,baptisma-
tissane non contemnentum, et quo pacto eum qui
illud contomnat virtutumoperibus instructum, sv-
ap*zo$ xoT^ 6pY°K, vouarct ? cum dkat eadem cat.
n. 10. Si P'iHus Dei est bapthatus, ecquis bapli^
smum pater it salvo piet ate contemnere'i Deinde in
citato ante ex n. 4 loco, sentcntiam suam asperam
fatetur, audax videalur hwo oratio y sed non mea :
cujus asperitas nulla respectu adultorum erit, si
votum ac desiderium baptismi, non secusac mar-
lyrium, baptismi defectum su|»pleat. Nanc senten-
tial asperitatem non mitigal ; contra probat turn
aucloritate Christi qui earn senlentiam tulil ; turn
Cornelii exeraplo, qui quaiiquam t wt«.$ vir ctange-
lorum visione habitus dignus precious t etcdeemosv-
nis acceptusDeo ; insuper post adventum Petri ad
cum emlitus missi, Spiritus sancti linguarum et
prophetire dono diimalus, et in anima per fidem
regeneratus, baplizari tamen jussus est, ut corpus
quoque per aquam gratia) particeps efficereun*.
llujus sentential rationem repetit cat. 3, n. 10, et
cat. 13, n. 21, duplici ex causa, 1° ex eo quod,
Christi [CXCVIHJ latere post ejus mortem in cruce
pcrfosso, fluxit sanguis etaqua, duplicis baptisma-
tis, nee plurium, symbolum. Id Patrum turbam
scculuspronuntiavit; 2° ex necessitate confessio-
nis fidei ; quau cum in baptismo rogantibus Eccle-
siie minisris fjat, in martyrio fit rogantibus ty-
ranuis.

29 Joan, in, o,

237

DISSERTATIO III.

238

C>S. Non hose propria et singularis Cyrilli aid mo A apud Justinum qurest, 13, etc. Sed ab €a causa

insedit opinio. CitanLur in earn rem aul cilaripos-
miit auciov RtcognUionum sub nomine S. Glenie-utis
lib. x, n. 1)5, et lib. vi, n. 8 ; auctor Gtetnentinaruiii
hoiniliarum, homil. 11,11.2') et 20; Oregon us
Naz, oral. 40, pag. 652, ct commentator ejus Nice-
tas in eum locum ; (>regor. Xyssenus, torn. II, Or«-
tione in Differences baptisma, pag, 120;Chrysostom,,
homil. S& inlnann., pag. 159, et homil. 02, pag.
402, ct homil. 3 in Epiit. Pauliad Philipp, y pag. 32
et 33 ; auctor sermonis De cseco nato et lot rone, apud
eumdem, torn. YI, pag. 441, et auctor sequentis
homilia* in triduanam resurrection em . pag. 44a \
Gennadius, De ecclesiast. dogmalib., cap. 41 ; Ful-
genlius, lib hi Deverilate prxd. et grai , cap. 19, in

Cyrillus abest longissime. Duas enim lantum post
extremum judicium, hominum sortes novit, gchen-
nam ct rcgnum cudorum. Vid. cat. lo, n. 26 ; cat.
18, n 19, et cat. 1, it. 2, quo loco ait : Sancto ac
ra tione p rtvdito Ch ris t i greg i accen seam in i, ut oiim
ad ejus dcxteram segregate paratam vobis vitam te-
reditate conser/uamini. Quibus enim adhuc peocato-
rum asperitas adhwrescit, iUi a sin is iris constituent
tur ; eo quod ad gratiam Dei, quo? in lavacri rege*
neratione per Christum datur, non acccsserint, Su-
perest ergo ut igni aHerno addicat eos quibus
haptismus nulla sua culpa demerit

00. Quam ego sententiam omnibus ejus diclis ac
decretis adversantem comperio. Primo enim cat. 18,

libro De fide ad Petrum, cap. 3, num. 41, ct in jj n. 31, statuit: Cum hominum summe amans sit Do-

epistola ad Ferrandum De baptismo JEthiopis, cap.
2: Arnobiusjunior,foj?£o/. cxxix ; Uesychius, lib. u
in Lcvitk, ad cap. vi, J 27 ; auclor. Nhtor, de
Barlaam et Josaphal, cap. 8 ; Kabauus Maurus,
qui lib. iv Deun ivers., cap. 10, Gennadii sententiam
laudat et probat, Eadem ad Orientates sectas do-
ctrina pervenit. Joannes patriarcha Alexandrinus
Jacobita, laudatus a clarissimo viro, locupletissi-
moque universic eruditionispenu, Eusebio Renau-
dot, torn. V Perpetuitalis fidei, lib. n, cap. 2, de
adulto sine baptismi gratia decedente rogatus,
rcspondct ilium otiamsi Jeremiam prceibus, Jobum
eleemosynis, Abraham hospitii gratia s.uperarit, in
flam mas gehenme pnecipitalum in. His addi pos-
sent ii, qui duplicem tanlum aqua*) et sanguinis

7ninus % non unamncc alteram tan-turn, sed plures in-
gressus in vitam otter nam jamtas aperuisse, ut om-
ftes, quantumin ipso estca nullo impedientepSrfruan*
tur. Sed is, qui ad suscipiendum baptismum legi-
time pneparatus, eo nulla sua culpa privatur ; nul-
lum ex se ad vitam celernam aflert impedimentuin,
peccatorum pcenitens, baptismum expetens, eurn-
que quantum in se est recipiens. Deus ergo solus
impedit ne ad vitam a?ternam perveniat. Inter eas,
qtias longo ordine Cyrillus enumerat n. 30, a Deo
subministratas vita»a3terna> obtinendae rationcs,rc-
censet mandalorum observation em, secessionem a
peccato, omnium derelictionem propter Christum,
fidem. Atqui fieri potest ut - omnia hrcciuipleverit,
qui sine baptismo, morte prn.iventusdccesserifc.Se-

baptismum dislmxere, utTertullian., De baptismo. u cundo, desiih-rium efficax bonorum operum effi-

cap. 13; Cyprian., De exhort, martyrii, pag. 168;
Ilieronymus, lib. xin in tea. cap. xlvhi, y 21 ; Pru-
dentius, hyrano Demiraculis ChriMi, stroph. 29, et
Peri$tephanon y carm 8, vers 15 et seqq. Ii quoque,
qui cum alibi disertis testimoniis doceant bapti-
smum expetituin ad salul.em suffice re ; alils lamen
in locis, sive sibi ipsi cunlradi cenles, sive ad prao-
sentem qtiaistionem non attendentes, gen^ralesde
oninimoda baptismi re susce^ti ad salutem neces-
sitate sententias protulerunt. Quern in locum
abcaul ii qui nulla sua culpa baptismi expertes ex
hac luce secesserint non inter eosomnesconvenit.
Alii gebennm nulla misericordia addicunt. (Jn'go-
rius uterque Nazianzenus et Nyssenus. et .Nicetas

ciendorum, cum ipsa opera morte ac necessitate
prreoccupali nxsequi prohibemur,sufficere,ac fidem
ipsorum vicem adimplere docet cat. 13, n. 31, de
pio agenslatrone, sicque de eo loqucntem Christum
juducit. Vuil justa opera facer e latro y sed mors eum
pratoccupat.* Non tan turn opus moror, sed et fidem
acceptam haimi. DesJderiuui igilur baptismi, ba-
ptismi ipsius locum tenere debet; eoque favorabi-
lior hominisbaptismo nulla sua culpa privati causa
est; quod non, sicut latro, recens conversus, sed
longo forte bonorum operum exercitio probatus sit,
ac virtutum operihm instruUus, ut loquitur Cyrillus
cat. 3, n. 4, cum tain en a regno calcium propter
baptismi defectum ilium excludat. Tertio, cat. 5,

medium quemdamut felicitas ita et supplicii, ex- D n. 6, ait Abrahamum, cum filium sacrificaturus

pertem locum eosexciperedocent. Arabrosius, lib. u
De Abrah. t cap, 11, n. 84, infantem et adult urn ali-
qua prxventum necessitate, ne baptismum susci-
plant, a regno coelorum excludtt; et suhdtt: Ha-
beant tamen illam opertam p<£narum immuiiitalem;
nesolo an habeant regni honnrem. In eodein fortassis
ordine locart possunt, qui infantes sine baptismo
decedentcs in hoc medio loco conslituunt ; ut au-
ctor QuiVfitiomtmadAntiockum, qua?sL i 15, torn. Ill,
Athanas., pag., 296; Seyerus Antiochen, catena in
J t ;an., ad cap. ui t ^ 3 ; [CXC1XJ Cosmas ^gyptius,
lib. vu, pag. 295; auctor Quxstionum ad orthodoxos,

colligarit et lignis imposuerit, vohmtate ac mcrito
Sacrifijasse, Deo sacrificii exsecutionemimpediente.
Nonne similiter martvrii vohmtate acdesiderio, ac
sincera animi praeparatione, martyrii ipsius meri-
tiun coiuparari potest? Ambros. lib. it De Isaac,
c. 8, n. 70, Oujus, inquit (mortem martyruui intel-
ligit), non est impar e.haritas.qucB ad&qiiaturmarty-
rum passioni, ut auferat meritum delictorvw. llanc
ad martyrium prwparationem, quae martyrii meri-
tum contineat,supponerepossumusinhomine, qui
baptismi gratia nullo suo vitio ac negligentia frau-
datur; Cyrillus autem non dubitat martyrium vicrm

239

DK D00TR1NA S. CYRILU.

240

baptismalis adimplere. Quarto, meritum el vim ad A. potest. Nihil prinribus Augustini ct Ambrosii testi-
salulem sive baptismi suscepti rive martyrii Cyril-
lus poult infidei corifcssione, [GC] utex ipsi vidi-
mus sup. num. 6k Atqui homo nulla sua culpa ba-
ptismo privalus, poluit iidcui conGleri vel coram
ty rami is aut lueretiois, ant alioqui (idci inimicis,
vel iuEcclesia coram saoerdolibus Symbolum reci-
tando. Habere igilurdebetvel martyrii vel baptismi
meritum. Ea me perm oven t ut oredam, quod si
Cyrillus hissuis principiis attendissel, aut specia-
lity de causa hominis sine baptismo nulla sua cul-
pa dccedeutis rogatus fuisset; responsurum ilium
fuisse, hominom ilium si alioqui peccata digne
emendasset, salulisexpcrtcm nonfuturum. De Am-

inoniis apud Cyrillum expressius. Potuisset ergo,
si quucstionem neslrain acctiratius examinasset, a
sua sententia discedere.

De baptismo ab h&ceticis collate
67. II unc Cyrillus nullum el invalidum, et ab Ec-
clesia iterari declarat his procai. num. 7 verbis :
Non licet bis aut ter lavacrum suscipere. . Units
enim Dominusj et una fides, et unum baptuma XA »
[GCIJ Hwelici namque solummodo rebaptisantur ;
siquidem prhts illud baplisma non erat. In his ver-
bis duo distinguenda : Cyrilli opinio de invalido
hajretieorum baptismo, elEccle$i®HierosolyiniUiia>
in ill is rcbaplizandis usus. itoc, inquam, dislinguo ;
poluit enim Cyrillus generalem silude nulloetcasso

brosii ct Augustini circa cxpetiti baptismalis suffi*

cienliain sententia dubium nullum esse potest. Vix ^ luercticorum omnium baptismo inforaiare senteu-

lamciuipud Cyrillum ex pressioresoccurrunt ad ver- tiam, ex eo quod noimullos in sua Ecclesia viderit,

ipud Cy
suseain op in ion em sententia*. Ambrosius, lib. n.De
Abrah.. cap. 11, num. 79, Nemo ascendit inregnum
ccelorum nisi per aquani baptismalis ; et num. 34,
« Nisi qui* renatus fuerit 3 * t » etc t Uliqtie nullum
txcipUf -non infantem, non aliqua projvenlum neces-
sitate. Inpsal. cxvm, serin. 3, num. 13, triplicem
baptlsmum distinguit : Ecclesia? bap lis mum per
aquam et Spiritum sanctum; baptismutu sangui-
nis; et bap tismum ignis purgaloru indiejudicii. De
mysteriis, cap. 4, n. 20, Credit etiara catechu menus
in crucem 1). Jesu. Sed nisi baptisatus fuerit in no-
mine Patvis ct l'itii et Spiritus sancti, remissionem
non potest accipere peeeatorum y nee graliw spirit ua-
lis munus haurire. Augustinus quoque multa babet

durn ad catholicam revcrtunlur, rebaptizari. Pri-
mum itaquc de Cyrilli sententia ago. Vix dubilari
potest quin generalem de omnibus hacrelicis sea-
tentiam pronuntiet; hoc enim testimonio, quo re-
vera ill o error cverlilur, units Djminm. una fides,
unum baptima, <id eumdemerrorem confirmandum
utitur cum Cypriano : concludens, sicut extra Ec~
clesiam nee vere Dominus colitur, nee reperitur
vera fides, ila nee verum ac ratum baptistnnmin-
veniri. Non utar hoc loco ad excusandum Cyrillum
ea defensione, quam Theodorus Studila lib. l ad
episl. 40 ad Constitutivnes apostolical et Basilium
ailhibet, cum ambo htcrelicorum baplisma reji-
ciunl : nimirum ApostoUco can one eos fueretieos vo-
sueo ipsius seuLentito de sufficient! ad salulem ba- l< can\ qui m tlomai. I^atris et Filii et SpirUus sancti

ptismi voto con Iran a. Serin. 4, num. 0, cap. 8,

Cotcohumenos usque ad baptismum per sequ unt ur pec-
cata; tract. 13 in Jean., n. 17, Qua/Unmcunoue ca-
teohumenus proficidt^adhuc sarcinam iniquitalis sua?
port At. JS'on illi dimittHuv % nisi cum venil ad bapii-
swttm ; De symb, ad catechumen os, tract, i, cap. 8,
n. lo, Catechumeui quandiu sunt t super illos sunt
peeeata eovum ; scrm. 27, n. 0, pro occulto Dei ju-
dicio habet, quod illeoumcatechumenus benevixerit,
subita rtiina mortuus est et a4 baptismum nonperve-

nit. Epistola 228, consultus de pastorum fuga tem-
pore persecutionis, notat eo tempore polissimum
ad Ecclesiamcoucurri solere, cum alii baptismum,
alii in pomilentia constiluti vel admissorum pecca •

nee bapiicati sint nee baptisent. Alicnam enim a Cv-

rillo censco iusuetam banc, ac resU-ictam haeresis
nolioncm ; ucc ab eo reprobatum universim !ia)rc-
ticorum baptismum miror. Celebratum rcvera jam
fueraJt plenarium illud concilium lar. tope re ajuid
Augustinum decaatatum, quo agitata Slepbanum
inter et Cyprianum de vaiidd invalidove hajretieo-
rum baptismate contentio fiuila erat, Sive enim
Arelatensc, sive Nicaenum, obscurum illud conci-
lium dixeris, ut rum que jam dud urn term in a turn
fuerat. Verum longe etiam post ilia ternporanotum
est muitos Patresbsereticorum baptisma pronullo
habuisse : sive uondum satis cognita et evulgata in
Ori cute hujus plenarii concilii definition quod de

torum conscii, absolutionem apeccatis requirant: D Arelatensi concilio dictum sit; sive non satis diser-

lum nc ministri buic necessitati desint, eos consi-
derate jubet, n. 8 : Quantum ex ilium sequitur eos
qui de isto s&culo vel non regenerate exeunt^ vel li-
gali. Quant us luctus fidclium,qui eos secum in vita:
wtcrnw requienon hdbebuni. Idem tamen longe ante
lib. lv De baptismo, cap. 22, n. 29, expresse decla-
rat, non tan t um passionempro nomine Christ i id quod
ex baptismo deer at posse supple re, sed elium fidem.
conversionemqueenrdis ; st forte ad celebrandum my-
sterium bajitismi, in angustiis temporum succurri non

taexpressaque visasit.quod ad concilium Nicscnuin
pertinct. Cum enim in eo Novatiani revertentes
sine novo baptismo recipi jubeanturcan. 8, sequi-
tur revera baptismum hrorolicorum non esse ob
unam causam haeresis null n in ; sed potuit ilia con-
secutionon attendi ; proetereanon deeralexceptio-
ni locus, cum Novatiani passim pro schismalicis
magis quam pro iKoretiois Imberentur, ratamque
baptizandi formulam nee verbis nee menteeorruin-
perent Nam plurimis visum est, non soJam qua)

3ft

Joan, in, 3. Si Ephes. lv, 5.

141

D1SSERTATI0 III.

242

vcrbo liebat, sod earn quoque, quaa prava duntaxat A sehalis a Itomanadissidcntem. Nonrcferlulrum in

ititerpretationcinducebal.ur,tbrmiebaptismalis cor-
rupt ioncrn, irntum ct nullum baptismum efficere.
Ita seusisse videlur Athanasius, oral 2, n, 42 et 43,
aiens multas hajrescs in baptismo SS. Trini talis
personarum nomina quid^m pronuntiarc : verurn
cum recte non scntiaut, mutilans esse quam don ant
aquam. Nicieno ille concilio interfuerat Optatus,
quanquam Africanus, quam provinciam proprie
respicicbat Arelatensis concilii canon 8 : Optatus,
in quam, Milevitanus, lib. cont. Parmenianum, n.
12; schismaticorum baptisma probaiis, h&rctico-
rum diserte rejicit. At lib. n, n. 8, et lib v, n. 1
ct 3, omne datum in nomine Trini fatis baptisma
probare videtur, modo tamen adsit recta (ex parte

bapUsmatis hasreticorum causa eadem ouoquc di-
versilas locum liabcret, cum tamen id esset de quo
agebatnr: silentiuraque iilud nonnullam submini-
strat contrarium prasumendi causam : quanquam
exemplo.quod in ipsuzn rctorqucre inpromptu es-
set, non vidntur usurus fuisse Firmilianus. Kuse-
lius tamen, lib. vn Hi$L> cap. 2, de nata inter
Asianos et ttomanum pontifioem controversia circa
baptismum hrereticorum, agens ait antiquam con-
suetudinem invaluisse, ut in hominibttsad catholicara
reverxis sola manuum impositio cum precationibus
adkiberHur. Id sine dubio provincial suff* Palassli-
i) ic usu tcstimabat. At Constitutiones apostolicae ad
usum Eeclesiarum Syrian ct Pal a vs time max una in

fCCHJ saltern suscipicntis quern credentem vncat, r> lW\emexpre$$iB\ib. vi, cap. 13, baptismum Las re-
al) operante seu rainist.ro distinguens) in caiudcm ticorum uti nullum rejieinnt. Utut sit, Ecclesiam

Trini tatem fides. Quarnquidem suscipienlis (idem
cum tarn studio se requirit, videtur ad mentem con-
cilii Arelatensis facerc. Basilius, epist. i canonica
can. 1 , pag. 20, cum parasynagogarum baptismum
admitta t, schismaticorum pro consuctudi no locomm
recipi vel rejici jubeat; hrorcticorumconslanter uti
nullum cassum que repudiat, tametsi in Pat rem et
Filium et Spiritual sanctum bap tizent. Nazi an zenus,
oral. 40, n. 25, pag, 637, quemvis baptism i mini-
strum probat, modo catholica fide in form alum,
S. Ephraim, orat. de S. l3asilio,Gr ed., p. 403, Aria-
nos ait, cum Valentis iilium parvulum (sexennis
eral) baptiz-arent, aqua baptizasze, non Spiritu. Epi-
phanius Anacephakeosi, num. 5, p. VM f aliquosex

Catholicoruiti parlibus, privata sihi fact tone conflata>
preeter Ecclesiw consuetudinem et ciira concilii gene*
ralis decretum, eos qui ab Aria nix ad suas partes
transeunt iterum bapti-are non vereri, ait ; cum ea
res u n i versa? is sy nod i J u d icio dec isa n on sit, N o n C r-
go tNicamarn synodum arbitrabatur causam illam
fiuivisse. Ambrosius, De mysleriis, cap. 4, num. 23,
JVo» sanat baptismus pcrfidorum ; non inundate sed

polluit ; Asterius Amasenus. t» psal. vi ; Afonwn.
Eecl, Gr. Coteler., torn. II, p. 61, parvulum ab kaj-
roLicis baptizatum, non baptizatum, sed in kseresim
immenum, etab ipso vita) ingrcssu naufrayium jam
passum esse decemit ; llieronymus, quanquam in
Dialogo contra Luciferianos hoareticorum baptisma
diserte defenderit, in mullis tamen locis pro nullo

Hierosolymi tanam NicaBni concilii decretis adhaesis-
semerito juresupponitur ; quosque concilium illud
ha;reticos sine novo baptismatc recipi jubct, non
[CCUIJrebaptizasse. Pauci in ea se ad conversion
neni offerebant luereUci, qui non vitato baptism o
ul.erentai'. Nullos aliosab luerelicis conversos notat
Cyrilluspra?terManiclueos,quodad baptismum una
curnca;terispr.eparabatcat. 15, n. 15, quo loco ad
eos sermoiiRin convertens ait : Erueiiaatur qui ex
Manichxis convevsi sanl } nee anipliux luminaria di-
vinitate donent, etc., quffi adconversosjamdudum,
ac tidelibus diuturno tempore aggregates, non vi-
denlurdici potuisse. At Matiichre: baptismum ha-
bucrunt a Icgilimo Eeclesia3 riUi adeo dmcrepan-
tern, ul ctiam quiBstio sit non facile explicabilis,
numomnino baptismum agnoccercnt. Eorura certe
baptismus tan la impuritate ac fceditate contamina-
tus erat,ut ne illiusmodum enarret.pudoresepro*
hiberi Cyrillus dicat oat. 5, n. 33. Cum totis cate-
chesibus Manic Imbos prroocnlis habeat.studioseque
orani loco exagitet, quod in nullis aliis hscrcUcis
faceredeprehenditur,concludi indepossithos pene
vinos hoc tempore in Hierosolymi tana parceciacon-
spectos, Fnissc Marcionistas in Pakestiiia testis est
Epiphanius, haeresi 42, num. 1. <lcque eorum con-
venticulis ac Dominicis loquitur Cyrillus cat, 18,
n. 26, eos cum Manichiois conjungens. De Marcio-
nistis dubia res num cousuctam baptismi formaiu
commutarint. Horum baptisma Basilius, epist. 1,

irri toque habere videtur, ut in h'cclcsiastcru cap. vu, D can. 1 , ab initio rejectum testatur sicut Maniclmeo-

f 27, lib. i in Oseam, cap. u, f K, et lib, in, c. x,
y 10, et cap. xm, y 4 ; ct t« Ephes., cap. iv, ^ 6.
Hax ad excusandam Cyrilli opinionem abunde suf-
ficiutu : quam certe, si non citrus, saltern anno 381
correxit, cum in concilio Constant! nopolitano una
cum cmteri 5 Patribus, cationc 7, multos ex luereti-
cis sine baptismate novo recipi decrevit. De Eccle-
sia> Hicrosolymitanae ante Iiodc tempora in rebapti-
zandis Uaereticis usu, jam pauca.

68. Hanc Ecclesiam repraesentabat olim Firmi-
lianus ad Cyprianum scribens,uti diversis in con*
suetudinibus ac praecipue circa celebrationem Pa-

rum, Valcnlinianorum et Pepuzenorum; aitque,
epist. 2, can. 41, Marcionistas ab Ecclesia [sua]
non recipi, nisi in nostrum baptismum baptizati
fuerinl. lnde non injuria dubitatur nun: vera l>a-
ptismi formula uterentur. Hanc certe, Cyrilli sen-
ten tia, si non verbis, at mente et intelligentia gra-
vissime corrumpebanl: unius Trinitatis loco Ires
d'os pradicantes cat. 10, num. 4 et 1, Patremque
ct Spiritual sanctum, quorum in nomen baptiza-
mus, a Creatore mundi et Spiritu qui prophetas
inspiravitseparanles.Qua^quidem secundum inlel-
ligentiam baptismalis forma corruptio, sufficieusut

243

DE DOCTRINA S. CYRILLI.

244

vidimus n, 67, nonnullorum opinion e rebaptizatio- A
nis fundainenlum. Nihil itaque mirisi, quodtamcn
nullo monumento pro bar i potest, Jerosolymii re-
baptizarenlur MarcionisUo. Calaphrygum quoque
seu Montanistarum eL Pepuzenorum meminil Cy-
ritlus, cat. 15, num, 8, quos concilium Nica?num,
can. 17, Eaodicenum, can. 8, etConstantinopotita-
num, can. 7, novo cum baptismate admitti prooci-
piunt : nee rairum, si non sensu solum, vcrum
e liana verbis, in Patrem et Filium et Montanum ba-
ptizabant, ex Basil, epist. i can. \. Sabellianos ex
nomine saepe appellaL Cyril I us ; Paulianistarum er-
rorem aliquando, nomen nunquam rcceusel. Hos
concil. Nieamum, can. 19, illos Constanlinopolita-
num,can. 7, ad Eeclesiam reverleiHes baptizariju-
bent. Nihil de veteribus hajreticis ub Cyrillo coin- d
memoratis dicam, Sim one Mago, Menandro, Hasi-
lide, Cnosticis, Valenlinianis, etc., quorum ilia
a'tatc pene exstincUe luoreseS, adhuc vitiate vcl
verbis vel inlclligcnUa eerie baplisini formula
utentes. Arianos Gyrillus a diversis exsiliis redux
sine dubio muling in Eeclesiam recepil : eoruinque
mullos ab invasoribus Eeclesiae sure Arianis bapli-
/.atos ofTendil. A I corum nulios novo bap Us male
initiasse igilur: [CC1V] seseque suppponendus est
con form asse legi per to tarn Kcclcsiam constitute,
ut solaiNicami concilii subscriplione,caque profes-
sion e quod Spiritus aanctus creatuxa non sit, reci-
perentur. Pneceptuiu id eral in cone. Alex, sub
Atbanasio an. 362, et a Paulino Antiocheno assen-
sum; a Rasilio, epist. 203, pag. 222, et a Liberia
post concilium Arimineuse, teste Sirieio epist. i, ^
ad Uimorium Tarracon., can. 7, quod, inquit Siri-
cius, totus Oriens Occidensque custodit. Pneumalo*
macbosCyrillus an. 380, agente Melania et Iiufino,
Ecclesia* reconciliavil j umbo Humana) Ecclcsioe
consueludinis astricti, rebaptizari cos neo proba-
vissent nee assensissent. Idem eodem tempore
suara scbismaticis Apollinaristis per Crcgoriuui
Nyssenum cornmunionem efl'crebat ; novus sane
baptismus non proponcbalur. Ex his omnibus id
probatum et Confeetuii roor, Ecclesiam Jerosoly-
mitanam tempore Cyhlli,ac Cyrillum ipsum, non
omnes ad Ecclesiam revertenles Inarelicos bapli-
zasse : uec probari posse alios ab eis rebaplizatos,
p raster eos quos vel concilia de novo baplizari
prascipiunt; vel vitiata saltern quoad seusum ba- D
ptismalis formula usos esse constat.

CAPUT IX.

De reali Chrisli prwaenlia in EucharUtia et trans-
subntaiiliatione ; in quo inanev Albertini ad ele-
vandam vim test imonior urn Cyrilli argutiw re/el-
luntur ; generates in Albert in ianam respondendi
rationeni observationes,

69. Ea testimoniorum Cyrilli pro ulroque ealho-
lico dogmate multitude, ac perspicuitas est ab
omni fuco aut ambage, aut metaphorico genere lo-
cutionisaliena,ut eProteslaniibussinceriores sen-
ten Lisa suae adversarium so habere Cyrillum caudide

ingenueque profiteri nequitatis esse duxerint. Onus
ex eis est, quern ego honoris causa nomino, Erne-
stus Crabius, cujus tamen Gyrilliamn sentential ex-
plicationi in omnibus assentire non possum : qua
de re sub finem capitis 11, num. 91, nonnthil di-
cturus sum. Aliunde ea Cyrilli antiquitaset Eecle-
siam Hierosolyrnitana? auctoritas e^t, ut si Catholicis
dedalur, ha>retici sibi causa cecidisse videantm
Quamohrem nullum non lapidem movit Albertinus
ut Cyrillum nobis eriperet: salebrosisque in locis
cum se versari non ignorarct, tan turn nihilominus
in speciem sibi sumit Qduciae, ut nullo raagisloco
sejactet, adversariosque suos omnes bardos, stu-
pidos, imperitos, nihil videre dicat. Ex illis est
videlicet quibus nihil intra est oleum, niiiil extra
in nuce duri. Adeo perstrinxit oei.los Thomas Mil-
lesii jactantialuec, ul aliunde fracta ab illo existi-
mans deprompta a Catholicis ex Cyrillo in Pro-
testantes tela ; nihil in suis ad calecheses mysta-
gogioas notis ad ilia Cyrilli leslimonia de se res-
pondeat, sed vcrum il lorn in sensum ex Albeitlno
requiri jubeat; cujus inlegrum caput secundum ex
libro secundo De sacramcnlo vel pptius contra sa-
cramenlnm Eucbarislut), prooclame instar appendi-
cis ad calccm suoj Oxoniensis ediliouis appinxit.
Mihi fidei quoque mc« viudicandtB exemplum de-
dit;ac[CCVJ necessiLatem imposuit, ne minus in
propugnandis calholicuj doctrine proesidiis studio-
sus videar, qnam ille in oppugnandis. Parato ila-
que in ejus edilione toxico uecessarium in hac no-
stra antidotum opponere officii mei esse duxi : et
quanquamadprolixam Albertini catholic orum ar-
gumentorum confutationem brevi oratione respon-
deri non possit, mibi liberum non fuit onus illud
effugere. Non ignoro Albertini cavillatione*? jam-
dudum in libris exiniia eruditions ot rationum vi
conscriptis explosas alque ejectas esse, ut eonuii
diligenlia) vix quidquam adjici posse vidoalur;
nosquc ex corum iudustria m ul turn profecisse, ao
multa ab eisdelibata hue fatcmur conluli=se,horum
vestigia sequi laudi ducentes : verum cormn causa
nonnibil a nostra difcglmilis. Illi ampliori in stadio
posili, causamPatrum omnium luendam habenfess,
non susccpta singulorum iiulagatione, generalia
solummodo priacipia atque argumenta protulere,
qua! singulis applicata vim sententiarum ab ipsis
profectarum aperiant, et falsas omnes interprela-
tiones ejiciant. Nobis augustius spatium et in con-
tract labor est, Unius enirn Cyrilli sentenlianobis,
ex aecux^atiori verborum ejus examine ac toto ejus-
dem doctrinal scopo et institute aperienda, illu-
stranda ac propugnanda est. Quod, Deo propilio,
ita nos praestitisse speramus, ut nullum jam de
Cyril iidoctrinacircatranssubsUntiatioiieradubiu.n
cujusquam anirao hserere passe videalur. Eumdem
cum Albertino ordinem sequcmur. Ille descripta
apud Bellarminum ex Cyrillo argumenta sibi sin-
gulatim objicit, suamque eisdem confutationem
subjicit ; nos nsdem argumentisiteium propositis

245

DISSERTATIO III.

246

ac nova interdum robore contirmmatis, quis re- A. panis dari in Eucharistia ipsum corpus Christi. Ita

poual Albertinus rcferemus, cavillutionumque
ejus i'utilitatem demons trare satagemus- Sed an-
tequam ad rem accedamus, ipsa generaliru Al-
bertmiana respondcudi ratio ac forma propone nda
est, generaiesque in earn observationes pramiil-
tendae : quae quidem universalis confuiationis
locum lencre possint, et nos importune eadem ad
singulas argumentations repetendi et ingemi-
nandi on ore libcrcnt.

70. Ac pritno quidem Albertinus tametsi causae
suae scmaxime prolidentem ostentet, Gyrilliano-
rum lamcn Lcstimonioium vim lotam sen liens,
nihil prarlermiltft, quo pond us illis omnedetrahat.
Cyrillum ipsuminvidia oraui onerat : communica-

mtelligendam leponit, panem esse typum corporis,
sen carpus typicurn ; ac mulla cumulat loca in
quibus res ipsa qu<» est l.ypus otsigjium, voci fr-
pus in regimine suhjicitur: qucmadmodum did-
tur, signwn circumrisionis, lypus Jonss* pro circum-
cisio sujnum, Jonas typvs. Aitque sicChristi corpus
iu typo panis nobis dari, sicut a Patribus dicitur
Christus in typo manna patribus datus, in imagine
et flgura bestiarum omnium in Veteri Testamento
sacrificatarum immolatus. Nihiio rnagis moratur
quod pertiucharistite partieipatiouem,Ghristo con-
sangucs ct ooncorporei cfftfici dicamur. Idem enim
de baplismo dictum a multis Patribus pertendit :

qui quidem fere o mnes id de Eucharistia cumba-
tionis cum Arianis, variationis in fide et commu- g ptisroosumpla Joquuniur.Nec plus difiicuitatis re-
nione, zeli erga impictatem, contentionis ambi- peril in eo t quod sumpto et dislrih

tiosae de primatu accusal. A sanctissiiui pnosulis
persona, in ejus scripta irapetum faciens, cateche-
scs in adolcscmiia auctoris scrip las non sine certo
consiiio notat, Romanorum codicum e quibus Pre-
votius catecheses (Jraecas edidil, suspectam sibi fi-
dem, Danaumquefraudes etinimicorum doname-
tuere se ait. Eas in varus Iocis corraptas esse pro
re deraonstrataindubilabiliquesupponit. Mystago-
gicarura neceumdem stylumnec eamdem auctoti-
tatern se teste ac judice decern it. Dalo tamen eas
Cyrilli vere csse» nihil ineiscontineriquod catho-
lics* causa* fav eat, ostendere aggreditur, Nihil hie
dicani de imprudenti et frivola Albertiui aeeusa-
tione in Cyril turn, catecheses [GCV1] ejus, et. qui
eas edidere ; ha&c cuim a nobis parti in in J^nnfa-
tione general!, partial in disserlationibusde vitaet
scriptis Cyrilli rep til sa et reject a sunt : ejus tan-
tummodoadCatholicorumargumentarespondendi
rationern speclo : qua? tola in subtil itate consistit.
Cum sibi objicit ex Cyrillo, non esse dubitandum
quiit panis et v inn in eucharisticum sint corpus ct
sanguis Christi, re sp on del nvjstiCwh el $ymboi&.um
corpus, hoc est, sacrament o etvirtide: quod nimi-
rum eucbaristica dona figurani referant corporis
Christi. ej usque vobis virtu tern ei effi caciam sua
sumptione communicenl: quemadmodumaquaba-
ptismalis et sacrum unguentum, ejusdem Cyrilli
sententia, nudanon suntelemcnta, sed vim sanrli-
ficandi continent Si objicias ex miraculo convex*

buto in membra
nostra Christi corpore et sanguine Christi feri effi-
cimur. Negat enim dici posse quod verum Christi
corpus in membra nostra distribuitur. Christi feros
autcin pios homines eo quod Ghristum in mente
gerant vulgariter appellari. Si objicias Cyrillum di-
cerc, non credendum sensibis panem etvinum in
Eucharistia renuntiantibus, sed 11 dei Christi corpus
et sanguinem esse docenti, qui enim videturpanis,
panem non esse, etc., respondet Patres eodem
modo in aquis baptismalihus sensuum judioio non
esse stand urn affirmavisse : panem et vinutn id ae-
quisixisse ut corpus typicurn et sanguis sint, quod
Justus non deprehendit. Cum deniquc objicit sibi,
quod Cyrillus in sacra commrmioneregem Christum
suscipi dicat e.fc ju beat ado rari : in promptu habot,
Christum suscipi in signo suo seu sacramento,
quod rei significatae nomine passim appelletur ; et
adorationem rebus a Deo maxime diversis tribui
solerc. [CCV11] Hoc general a Albcrlinianarum ro-
sponsionum a nobis pecuiiariter exponeiuhirum
specimen et exemplum. Interim generates ad earn
respondendi raCionem has observations habe, qua)
possint pro oixmi responsione sulTiccre.

71. Prima itaque sitobservafcio; Si Alberliniana
Cyrilli vocum etsenteniiarum interpretatio veram
S. Patris mentem, et ejus audi to rum intelligentiam
reprzesentet, duo juxta ridicula, ab omni humana
consuetudine abhorrentia,ac rerum naturne plane
ccntraria consequentur. Primo necesse est Cyril-

sionis aqua) in vinum, Cyrillum conlinnare muta- D lum^um nempe doctorem qui in exponendis aptn,

tionem panis ct vini in Christi corpus et sangui-
nem ; parata responsio ex rnullis mutationibus
metaphoricis in ore Patrum communihus. Aiunt
enim sanctos homines in angelos transmutari, im-
pios in bestias : sanctorum animas per justitiam m
divinam naturam,imo ct corpora in resurreetione
in spiritalem annuo) naturam, et in ipsam divinam
naturam transmutari ; Christum sive in incarna-
tione, sive post ascensionem to turn Oeum {'actum,
humanitatem in divinam naturam transisse ; aquas
baptismi Christi sanguine rubricates. Sibi objicit
Albertinus quod Cyrillus dicat sub typo et figura

breviler el dilucide nostris dogmatibus singular!
facultate pra?ditus fuit, ut vel sola tesUatur quarta
catechesis, cum rudibus neophytis ecclesiastic ant
de Eucharistia doctrinam presse, simpliciter ac
circumscripte proponendara acdeclarandam habe-
ret, in hoc so]o capite, tan turn a sua dicendi et
exponendi facilitate deserlum, tain elinguem et
imperitum subitoevasisse^ut nulla quibus mentem
ac sentcnliam suam diserle expediteque propone-
ret verba invenire potucrit: coulra iis verbis et
sententiis usum, quibus alienam prorsus, et ex
toto oppositam ei, quani habebat in animo, doctri-

247

DE DOCTRINA S. CYRILLI.

248

nam enuntiaret, ut e nostris Catholieis vix quis- A quam ex Albertino altuli n. 70. Ea adeo a natural i

quam discrtius quam Cyrilli verbis, catholicum

dogma exprimere ac deelarare vol eat. Quid faci litis

Cyrillo qnamdicere : Mystici panis etvjni parlici-

pes facti estis, qua? corporis et sanguinis Christi

appellatione donata sunt; non quod panis et viuum

esse desierint ; reclamant enim sensus panem ct

viuum ut prius demonstrantes; sed quod, precibus

Ecclesia* et Spiritus sancti superventu sanctificata,

panis nudus et nudum vinum non sint amplius ;

verum figuram gerant -corporis Christi, occullam-

que sen-si bus eorutndem virtu tern et etticaciam in

se contineanl? Quid Calviniano vel imperitissiino

hac oratione faeilius ac promptius ? Eodcm pcne

modo Cyrillus vim aqua? baptismalis, olei cxorci-

verborum sensu recedit, tantuinque subtitilatis
complcclitur, ut non ex re natam ac menti ex si-
gniticalione vocum oblatam, sed studio et sagaei-
tate con quisi tarn, et ad eftugiendam vim veri talis
laboriose excogitam agnoscas. Ha?c quomodo sese
neophytorum niimle offer re potuit nulla prius,
ne dicam conlraria prorsus admonitione praepa-
rata*, qu© subtilibus et eruditis adversariorum
nostrorum ingcniis multo fortassis labore ac stu-
dio constitit?

72. Ad secundam observatiouexn gradum facie.
Dum perspicuis Cyrilli de reali Christi prassenfcia,
vel elementorum in ejus corpus et sanguinem
transmutatione senteutiis alias Albertinusvel Cv-

zati, sacri ehrismatis aperte planissiraequepropo- J} rilli vel Patrum comparat sententias, quas in me-

suit, nulla verborum pom pa et ambage quMquam
amplius de horum elementorum vi ac poLcslate
disputans, quam eorum conditio ferebat. At in Eu-
charistia, pro simplici ilia oratione, quam supra
descripsimus, in con tr aria fertur omnia : nempe
panem et vinum post invocation era jam transmu-
tata, panem et vinum ultra esse negat, quidquid
sensus contra renuntient ; sed corpus et sangui-
nem Christi esse affirm at, qua? in figura panis et
vini nobis ministreutur: id ex disertis Christi ct
Pauli verbis citradubitationem ullam credenduw ;
eademque potestato factum quaChristus aquas in
vinum convert! t. Quam elinguem et insanum qui
ita loquatur Calvinianum? Secundo, si tan ta in
Cyrillo doctore ac magistro infantia aut potius r«
mentis emotio supponenda : admirabilior e contra
in auditoribuscalliditasacsolertia supponenda est,
ut ipsi doctor is sui orationi sen sum ci quern verba
prseferebant contrarium, eum summa subtili-
tate excogitatum, a nullo edocti, com muni con-
sensu et conspi ration e afOngerenl. Erant hi neo-
phyti de panaris Christian® doctrinal mysteriis
proeclare quidem docli et instituti; sed qui de
[CCVMj Eucharistia si hi diligent issi me occultata
nihil unquam inaudierant ante ipsamnoctem Pa-
scludein, iu qua cum essent ad altare sacrum ac-
cessuri, breviteracatechista, ct quantum per tem-
pus licebat inoniti fuerant, quamam esset mysle-
riorum inde ipsis distribuendorum ratio, cat. 18,
n. 32. Quod si Cyrillus ipse per se procslitit, his

taphoricum sensum intelligendas esse constat, ut
ex hac similitudine priores illas metaphorice quo-
que sumi vel posse vel debere probet; multa pec-
cat Albertinus. Primo multa sunt, ut inferius os-
tendaro, Cyrilli teslimonia, quibus nulla siinilia
in meUiphoricum sensum accipienda producit : il-
lorum igitur vis tota et iulegra manet. Secundo
locuUoues quasdam uti motapfioricas proponit,
quae ad litteram sumenda*. Isth.ec, verbi gratia,
Isidori Pelusiola?, lib. in : Natura nostra Unigeniti
coheres effecta est, ac per sanctorum my&teHcrUm
participationem concorporea ipsi reddita y et in ipsius
camem censetur, et quemadmodum corpus capiti, eo-
dem modo ipsi copulatur: et alias similes ab eo al-
ia Ue Cyrilli Alexaudrini ct S. Leon is sentential, ad
litteram intelligendas sunJL de Christi carnis cum
nostra commistione : atque in hoc peccat quod ad
baptismum proprie dictum transtulit, quod ii Pa-
tres de tota baptism! actione, in qua Eucharistiai
continebatur participated, dictum voluere. Tertio,
cum sentential omnisac diisti i liter pre tali o ab ad-
junctisfere dependeal; quaujue alioqui anceps vi-
deretur oralio, ex loco quern oH.inot,antecedenli-
busque ac consequentibus ad sensum non dubium
certo fixa determmataque sit; Cyrilli sententias
discerpit Albertinus, avulsasque partes singulatim
exeutiens, ad metaphoricum sensum llecti posse
exemplis probat. verbi gratia, quod concorporei ct
consangues [COX] Christi fieri dicamur ; ail id a
Patribus dictum de iucorporatione nostra in my-

fcre verbis usus videtur : In figura panis dabitur D sticum corpus Christi, idest Ecclesiam per bapti-

vobis corpus Christi, et in figura vini dabitur volts
sanguis ejusdeml cat. 22, num. 3. Prarterea, banc
sibi admini strata* com muni on is form u lam audive-
ran t corpus Ch r'ist i , et sanguis Ch ) is t i . q u ao si gn i fi-
cabat, id quod ipsis sumendum pra?stabatur, esse
Christi corpus et sanguinem. Cui rei jussi erant
subscribere respondendo amen^ hoc est, vcrurn est.
Ante catechesim audierant praslectam sibi ex Paulo
1 Cor, xi, 23, iectionem, in qua frequens et incul-
cata corporis Christi mentio, figure effioacia^ve
nulla. Hinc male sane comparati erant, ut orationi
Cyrilliana) earn accomodarent interpretationem

smiun, nee ad ejus carnis participalionem necessa-
rio pertinere. Quod Clinstifcri dicimur, Palres
earn vocem vulgo de Christo in mente per amorem
gestato interpretati : quoddivinasconsortes naturae
fieri nos affirmat Cyrillus, id ad divine gratia? in
nobis inhabitantis eftectum ab cis refcrri solere.
Quod adorationis in modum proni Christi sangui-
nem sum ere jubeamur, nihil hac voce adorationis
magis anibiguui.'i, qua>angelis, hominibus, inani-
misetiam rebus adhibeatur. Sed non obscrvat ? cum
Cyrillus nos concorporeos et consangues Christi
effici ait, factum id asseverare, oum corpus et tan-

249

DISSERTAT10 III.

250

ffuinem Ckristi sub typo panis et vini nobis oblala A detil proponunt, declarant, et con firman t ; qua in

sumpserimus. Cum Christiferos effici; addere, dis-
tribute in membra nostra corpora ejus et sanguine.
Qumdivina? fieri eonsartes naturx ; id eodem in loco
dicere, postquam omnibus argumentis et enun-
Uandi modis eonfirmasset Christi Dei corpus ano-
bis recipi : quae seiitentiarura series cl colligatio
n villain circa sinful arum sensum dub talionem h so-

re nulJus esse potest figura) ac translation] locus;
aliam separata; cujusdara sentential qua) ad orna-
lum serraonis velut projicitur, secura et in tulo
positaejus intelligentia; baud tamensimilibus con-
ge mi natis confirmari atque ineulcari potest, quin
aut a veritale aut ab bumana loquendi consue.tu-
dine recedalur'/Quamobremne vim alicujus calhc-
rere penuilliL Sicetconjunctaadorationis inentio lie® senteifctiae elTiigisse se putet Aibertinus, cum

cum Christo regc suscepto, illam ad supremum
cultum oinnino detcrminat. Quarto, cum mnllao
sint in Cyril lo et aliis Patribus sententiae, qua* rem
unaiu et camdem diversis modis conlinnent et
enuntient ; nempe alibi dicit Ghristi corpus et san-
guinem citra dubitationem ullam el repugnante

ei contrariam opposuitfiguratam locutionem; u-isi
aliis deinde alias similiter ex eodein argunieftto lo~
cutiones opposuerit : quod neque fecit, neque
porro facere potunsg securi affirmamus,

73. Terlia ha>c erit obscrvatio ; qu&cunque cu-
mulat Aibertinus melaphoricarum locutionum ex-

licet sensuum teslimonio credi debere; alibi pa- n empla, ea ad rem prassentem inutilia, nee ulla ra

nein et rinuin in Chris li corpus et sanguinem
conversa esse; alibi, Christum regem a nobis sus-
cipi, et idcirco adorari debere, etc. Aibertinus
singulis ill is testimonies similiaopponitqiue meia-
phorice sumi debeant, sed ex diversis arguments
petita ; cum earn metaplioricarum locuiionum in
uno et eodem argumentocontinuationem reperire
non potuisset. Sic adpriinam respoudet, ut panis
et vjauin eucharistica dicunlur corpus Christi, ita
paupcres a Patribus dici ipsum esse Christum,
Christum esse petram. Ad secundam, Patribus fami-
liarc esse inio et Scrip tuxa? ut dicant carnales ho-
mines in bestias transmutari. Ad terl.iam,Kvange-
lium, templa, etc., adorari dici. Sed tria ilia sen-
tentiarum genera, qua* cum inultis aliis uni Eu

tione possunl cum Eucharislia comparari. E;n
nempe ne ad iitteram sumerenturab audi tori bus,
vetabat vel rei ipsius absurditas et impossibililas
perspicua, vel Ecclesia* fides et doctrina in audi to -
rum animis pneseus, et earura locutionum sensum
dirigens: qua; cum ad Iitteram sumpta; sunt, con-
tinue reclamatum est etrejecta falsa figurata) sen-
tential interpretatio. Exempla affcramus. Quanta-
cunque vi orator Christianus in pauperibus Chri-
stum ipsum suscipi declamet, et quamvis multis
modis iJlam senlentiam ornet et verse I; quantum-
cunquo intonet iracundos homines leones esse ;
rapaces, lupos; impudioos, equos infeminam in-
sanientes; heecque omnia ex Scripturis con fume I. ;
quamvis homines justos in baptismo angelos et'iki,

n , j — — „_ „ — p *

charislhc tiibuuntur, uni paritcr ex propositus a se imo et dcificari dieat: nemo adeo iniprudensfutu-

exempljsaccommodataprobetjostendatdictum vel
ab eodem Patre vel etiam a diversis Patribus, pau-
pcres ita ipsum Christum esse, ut id ipsa Christi
affirmation c pronunLialum neminiliceatindubium
revocare, ac dicere paupetes non esse Christum :
licet sensibus videantur distincti a Christo homi-
nes, in Christum ipsum, animam, corpus, et divi-
nitatem ejus divina omnipclcntia cui naturae obe~
diunt mutatos esse ; in do mum pro Christo reci-
piendos, etdebila Christo adoralione ac cultu pro-
sequendos. Idem die-as de altera senteniia quod ho-
mines tran smutentur in bestias : impudici, vcrbi
gratia, in equos, iracundi in leones, deque simili-
bus quas protuli. Nee verosufficeretut ad lotide.m

rus est, utha?c omnia ad rigoreni litter® interprc-
telur. Idem dicilo de istis quoque locutionibus
Christum olim in omni sacrificio veteris iegisma-
ctalum, in typo manna Patribus exhibitum,addere
poterat istas, cum in Abeioccisuni, in Isaac sacri-
fjcatum, in Joseph a Judujis venditum? quomodo
enim ha>c ad Iitteram passus credere tur qui non-
dum corpus habcbal? aquas baptismales Christi
sanguine ruhras esse ; hujus enim proposition is
judices sensus qui contrarium renuntiaut. Alias
propositiones fides Ecclesi© et doctrina animopr«-
conccpta vetabat snnii ut sonant; nempe homiue
inrcsurrectione in angelos transinulalum iri ; cor-
pus in spirilualem et sctheream, imo in auimce

Cyrilli sententias, totidem in eodem argumento D subslantiamevasurum } etdivinumefficieudumesse;
opponeret metaphoricas locutiones : ad alias quo- carnem et sanguinem non amplius futura ; carnem

que Putrum de Eucharistia enuntiationes, alias
quoque iis in eodem argumento (CCX] responden-
tcs ipsum objicere oporlerct. Cum Patres permulii
dicant, verbi gratia, eucharistiam non esse figu-
ram corporis Christi vel antttypum solummodo,
sed corpus ipsum ; similes alferat eorum senten-
tias, qui negent pauperes esse figuras, imagines,
repraesentationesquasdam Christi, locum ejus nobis
ipsoabsentetencntes : affinaeutqueipsos vereesse
Christum. Quis enim nesciat aliam esse vim sen-
tentiarum multarum quae diversis modis rem eam-

Christi in divinitatem mutatam; corpus ejus divi-
nis qualitatihus donatum ; Deum in hominem
mutatum : Iwnc enim omnia pie et innocue dice-
ban tur, dirigente intelligentiam (ide,apopulisrecte
audita et intellecta. Cum autem hiec omnia hae-
retici proximo et obvio ac litterali sensu inielli-
genda [CCXI] al'firmavere, continuo reprchensi et
abEcclcsia ejecti. Jam ut integra sit inter has sen-
tentias, et quas cum illis confert Aibertinus com-
paratio ; ostendatvel adeo insana et absurda esse
nostra de reali praesentia et transsubtantiatioue

251

DE DOCTRINE S. CYfULLI.

2" 2

dogmata, at cum ea Patribus in specicm proponi A tiones fCCXH] ad liltcram intellexere: eaque re-

ot asseri viderenltir, ncmini venire possent in rrien-
tcm vel statim atquc deprehensum est nonnuilos
exteriori sentenliarum sono deceptos, eas ad litte-
ram de nostris dogmatibus intellexisse, redargutos
»;t pro baereticis habitos fuisse. Ne prius dicat
Albertinus, obstat ille, fatente ipso, jam ab octo
sneculis Latince Ecclesiae in Patrum verbis ad eura
niodumintelligendus consensus: obstat Orientalium
quoque Kcclesiarum omnium prfesens saltern suflra-
gium diserlis earum tesliinoniis comprobatum : ne
quid dtcam de anteactis ternporibus, ruin non mi-
nus disertis monumentis pcrpetuum banc earum
iuisse iideni evident issi me demonstratumsil; lam
multa hominum millia qui iusauur- acouset, is ipse
suam insaniam pro di Uuus sit. [Son impediebai g
realis pr&sentiajet tnmssubs tan iiat ion is impossi bi-
litasne eiederetur,eum possibilem ipsi adveivarii
ullro fateantur : neque si possibilem negent.horuni
judicium norma ccclerorum t'uit, qui Deo nihil
iiupossibile arbitrentur. Restatutprobet Albertinus
ab Ecclesia reprehensos el ha?relieorum numero
habitos, qui prirai realis prsesenliae et transsub-
slantiationis dogmata asserere sunt deprehensi :
qucmadmodum damnati, qui metaphoricas quas
recenset Patrum locution es ad lilteram sumpsere.
At contra prorsus eve nit : swculis fere omnibus,
qui prajsentiam Chrisii in Eucharistia ad fi^u ram so-
lum restrinxere, aut hujus opinion is suspicione
aftlali solummodo ; dilig enter cmendali, vel in

gula qui ad litteram, quid sensu metaphorieo in-
telligenduru sit pianissimo de signal, ac proinde
a*qua non est Albertini inter res adeo dispacatas

comparatio.

CAPUT X.
Affemntur ex Cyrillo argumenla, quibus realis
Chrisii in Eucharistia prcesentia et iran-ssfcbstan-
tialio coraprobantur ; et a taviUis Albertini libe-
rantur. Primum et secundum argumentum.
73*. Possent ad refellendum Albertinum suffi-
cerc, quas modo huic disputationi prasfixi observa-
tion es. Sed ipsa catholica doctrina jam ex Cyril li
verbis ac senlenliis diligentinsexcussis ragerenda,
etab iinpelu adversariorum defendenda. Id diver-
sis argumentis ex ordinc prostata).

PIN Ml M AUGCUE.NTIDI.

Sumitur ab bis eateehesis 23 verbis, quibus
postpnulectam exAposto&loI Cor. xi> 23 et seqq.
sectionem, sic orationem ingreditur: Vtl hwosola
beati Pauli institutioafntnde sufficient est* ut cert am
vobte de ditinis mysteriis fidern facial: quzbus di-
gni habiti, ooncorporei et consangues Christ i facti
estis. lUeenim modo clamabat : quod in eanocte qua
tradebalur Domxnus noster Jesus Christus, sumpto
pane et gratiis actis* [regit et dedit dtscipuHs suis
dineiis : Accipite* fnanduca-*e f hoc est corpus meuw-
Et sumpto calice ac gratiis actis, dixit : Accipite,
bibiic-i hie est sanguis meus. Cum igttur ipse pro-
nuntiaverit et dixerit de pane : liocmeum est corpus,
quis audebit dcinceps ambigerel et cum ipse asserc-

ha-rclicorum numero imhiti. Quarto jam saioulo, c raver u et dixerit, iih (vel hoc) meus est sanguis.

qua de wlate traclanius;, Theodoras Ileraclioles,
catena in Matth, y ad cap. xxxi, f 26, pag, 340, et
Macarius Magiies, in fragmento Greece a Tun iano in
lib. v Clementin., et Latino a Coccio, torn. H, pag,
607, edito, banc opinionem rejece runt. Qui n to
saeculo, Theodoras Mopsuest., catenae citato pag.
3»;o : Patres scetiot^e hunc in monacho quodam per
siinplieitatem incrednlo errorem, impctrato etiam
niiraculo emendarunt ; apud Coteler., torn. I Mo-
num 4 in apophthegmatisabbaUsDanielis,!!. 7, pag,
421, et apud liosweid., lib v Yil. pp., cap. 18;
num. 3, Sexto, Leoutius, lib. m De Nesloriamrum
inqnetate in occulto Iradita, banc in eis senten-
tiam condemuabat. Septimo, Anastasius Sinaita
earn, etiam sub nomine Gaianita* gravissimc pro-
pulsatet rejicit. Octavo, Damascenus, lib. iv De
orthod. fide, cap. 14 ; concilium Nicaenum, an. 787,
act. 7; Elias Cretensis, in oral. 1 S. Greg, a Naz.,
not. 161, p. 200, 201. Nono, Nicephorus, in Antir-
rhetico 2, Theodoras Studita, AtUirrket. 1, Cent*
IconoclosL num. 10, Paschas. Ratbertus, etc. Se-
quentibus deraum cum Gra^ca turn Latina Ecclesia
eos f qui figuram corporis Christ i solummodo in
Eucharistia agnoscerent, tanquam in gravissimo
entire versantes pro b^reticis babuit. Idem ergo
judicare debemus de iis qui litlerales Patrum de
Eucharistia sententias ad tiguram de torse ac de
iis qui metaphoricas Patrum de aliis rebus locu-

aitis unquanx dilb Haver it, aiens non esse ejus saw.-
guineml Commentario nostro tarn perspicua verba
non indigent : sed refellendu? adversariorum com-
mentarius. Primo, abunde sufficient Cyrillo visa est
Pauli de Eucharistia imtitutio. quee in Calviniana
sen ten ti a specie vcrborum fallit, acpra^cipu#capite
deficitur. Deest enim apud Paulum interpretalio
necessariaillius modi quo Eucharistia dicitur cor-
pus et sanguis Cbristi, sacramenio nimirum ac ft-
gura,et rirtute atoue efficacia. Necessaria plane in*
terpretatio, ne primo ac simplici verborum sensu,
et congeminata inculcalaqne in consequenli Pauli
contextu corporis el sanguinis Christimentione in
errorem adducanmr ; necessaria, inquara, cum
1^ hujus interpretationis defectu, in realis prassentim
ac transsubstnnliationissententiamChrislianipeiie
omnes iisPauli verbis adducti sint. Ateam Cyrillus
interpretationem necessariam non judicavit, qui
contrariam plane toto virium conatu urget el incul-
cat. Secundo nainque ait, divims mysteriis digna*
tos % oncorporeos et consangues Christi factos ncs

esse. Quod iterum repetit n. 3: In figura pants da-
tur tibi corpus et in figura vini datur tibi sanguis,
ul cum sumpseris corpus et sa-nguinem Christi, con-
corporeus et oonsanguis ipsi efficiarix . Duobus modis

ex Patrum doctrina unum corpus cum Chris tc
efficimur pro rati one duplicis corporis Chrisii. Per
baptismuin enim, etiam a sacra communioae se-

253

DISSERTATIO HI.

234

para turn, EcoAesiae qu© mysticum Christi corpus A. gistri institutis ascribere insueli erant. Docuerat

enim eos aquam baplismalem per TriniLatis invo-
caltonem vim sancti tath acquire re, cat. 3, n. 3,
oleum cxoreizatum, vim peccatorum vestigia de-
purgandi et daemon cs abigendi, cat. 20, n. 3, et
sanctum chrism a, vim sancti Spiritus, in eo per
sux (iioinilatis prwsmliam exsistenlis, cffictendi.
H<ee omnia simpliciter docuerat Cyrillus nulla
affinnationis vi, s'm<\ ulla dubitationis abigenda*,
reive incredibilis [GCXIVj argu mentis confirm and*
eura. Ha;cauditores,ut nihil nisi Deo fac-ile conli-
nentia, sine molestia ulla orediderant. At hie Cy-
rillus, ut rem per se incredibiiem et dubitationi
obnoxiam persuadeat, nervos omnes contend it.
Quarto, quodnara dubitationis genis in aniinis ex
eueharislici dogmatic proposilione nasci significat

B Cyrillus? an illud unum quod Albertinus fatetur in
Calviniana doctriua suboriri ; num. pan is eucha-
riatictis sit simplex et communis panil, an mystke
quoque el virluoMw sit Domini corpus : hoc est co-
de m interprele, an panis et poculum sint signa et
sacramenla virlualza corporis et sanguinis Chi'isti,
quod unum aCyrillo doeeri affirmat. Alia proRsus
dubitatio in catholico dogma tc suboritur; ea est
dicentis, eucharbtiam non esse Christi corpus et
sanguinem, Ea est precise quam rejicit Cyrillus :
contra Hum ergo, quod est Calholicorum, dogma
aftirniibat. Quinto, sed quomodo dubilalionem il-
lam repcll.it ? nihil in* Calviniana sentenliafacilius
ac promplius. Adhibe solum tiguraretefficaciiu in-
terp relatione in, o run is dubitatio, si qua in hoc

C system ate concipi potest, plane conquiescit. At
Cyrillus, omisso ojntnis benigna? interpretation is
lenimenlo, in eo lotus est, ut id de quo dubitatur,
quodque dubitando pernegatur confirm c-t a Dei
ipsius, cui nemo fid em. derogare deb eat assevera-
tioneeonstanli cat. 22, n.-l etc, ab ejus in naturis
mutandisomnipotentia, et similibus exemplis, n.-2,
ab ejus benign itate et liberalitate in suos, ibid, a
testimoniis Scripturac, n. 3, 4, 7, u Novi Testa-
men ti supra Vetus excel lentia, num. o, a Spiritus
sancti mirabilemillam conversionem operantis po-
testate sum ma, cat. 23, num. 7. Deinde in ipsam
dubitationis origiricm inquircns,nimirum sensuuni
repugnantiam omnem illis auclnritalem cum lo-
quitur tides adimcre salagit, cat. 22, num. 6 et 9,

est eonjungimur et [CCX11I] ineorporamur : idqu©
Alberiinu coucedimus perlibenter. At per Kucha-
ristiam unum cum vero ac naturaii Christi cor-
pore, corpus ei'ticimur Chris ti corporis ac nostri
contactu, et utriusque commistione atque con-
junct! one corporea : quod per figurant et effica-
ciam a vero Christi corporeseparatarn fieri nequit.
Quod de conjunctione corporis nostri cum vero
Chrisii corpore hxjuctUir Cyrillus; primum adjun-
cta omnia, antecedentiaiiimirum et consequentia,
dati et stimpli ac distributi in membra nostra corpo-
ris efuset sanguinis mQvi\\o t nihil aliud cogitarenos
sinunt. Deinde de proprio Eucharistiu* et superad-
ds to ad baptismum efTeclu agit ; spiritalem vero in
Christi corpus mysticum incorporationem jam in
baptism! elTectibus recensueral, dumeat. 26, n. 7,
per eura Christo vera) vi ti nos insitos, et cat. 3,
n.2, Christum in duisse, otsimiliscum Filio Dei,
forms§ «aoytyi.opooj; lactos ait; imo et ante bapti-
smum perolei sacri unctionem, Christi sincere olcw
ej usque pinguitudinis partieipes etfeclos, in cam-
quo oleam iuserlos, etper sacri chrismatis unctio-
nem, Christi et unctionisejus ex quanomen inve-
nit, parti cipes et confortes factos docct, eat. 20,
n. 3. Quid quod Ecclesia> quae sponsa Christi est,
eat. 18, n. 26, audi tores suosstatim a datis ad
baptismum nominibns hlios factos ait, procat.
n. 43. Quid post tain multas Christi spiritus ac
mystici corporis participationes Eueharistiae pra-
stan dam super at, nisi ut vero Christi corporis nos
conjungeret?

74. Terlio, vis ilia et constantia affirmation is
qua Cyrillus praeter mo rem utitur, congeminatis
ve rb is , cum i pse pronuntiaverU e t d ixeri t &~o ^*^va -
ixiibo xal sI'ttovto^, de pane hoc est, etc.., et cum
ipse asseveraveril et dixeril (SsooUoj3a;a£voo xat elpr r
koxo<: ( a Hie est sanguis mcus*' z :» et ilia repel-
lendffj dubitationis cura ac sollicitudo, qnis aitdebit,
devneeps ambigere? quis unquam duhitaveril '? haic,
inquam, significant de re per sc incredibili,quaKpie
nuda sui expositione dubitationem in animum inji*
ciat, agi. Qua) ut praelace caUioliea> sententire
conveniunt, ita nullum habentin Calviniana locum.
Quid enim miri et incredibilis, si Deus pani figu-
ram corporissui et spirilualem quamdam efficien-
tiam attribuerevoluerit? non fuissetid GyriUi au- D ct cat. 23, n. 20. Inutilis in Calviniana hypothesi

diloribus novum et insolens ;-qui audio, rant in Ve*
teri Testamento attributum Christi corpori panis
nomen, his verbis apud Jeremiam sibi in hunc
senium a Cyrillo explicatis cat. 13, num. 19", Ve-
rtiie t injiciamus lignum tnpanem ejus 3$ : qui centies
cat. 13, n. 19 ; cat. 14, n. 11 ; cat. 17, n. 10 ; cat,
20, n. 7, audierant ab eodem, Christum se veram
vitem dixisse ; uncle consequens erat sanguinem
ejus vino (iguratum : qui denique sacramentorum
elementis assistentem spiritualem gratiamex ma-

ad probandam rem perse lacilem tanla argnmen-
torum moles.

7:>. Nihil pene ad lure omnia Albertinus : Christ 1
affirmationem quod sacra mysteria corpus et san-
guis Christi sint, intelligendam ait de Sacramento
et viriute. Id patere turn ex Augustino qui contra
Adimantum cap. +S, n. 3, scribit: Non dubitcwU
Dominus dicere, « Hoc est corpus meum, » cum si-
gnum darei corporis sui: turn ex Cyrillo ipso, qui
cum dicat Dominum pronunliasse de pane, <» Hoc est

M Matth. xxvi, 26. I3 Jer. xi, 19.

255

DE D0CTR1NA S. CYRILLT.

256

corpus meum } » sensum ejus verborum hunc esse, A 7>wtn corporis et sanguinis Christi, panem et vinum

Bk panis eU e'orpu* meum, Oftifeso Angus tini testi-
monio nihil ad rem nosfram pertinente,quodqu<"' id
unum probat de quo nulla oontrovcrsia est, sjguis
re rum suarum nomina imponi posse, sive ilia ros
suas contincant, sive excludant; nam utriusque
generis in eo loco exemphi comrnemorat Auguftti-
nus : quod ex Cyrillo objieitur, leve est; panis
quanquara mu talus in corpus Christi, propter spe-
cie m externam quarngent, pristiraun quern depo-
suit statum, et effectus sensibiles quos pant, ab
ipsis etiam Gatholicis in pub icis Ecclesia* preci-
bus, in ipso sacrosancti sacramenti officio, adhuc
panis appellator ; Vanis angelieus fit- pa?ris homi-
num, etc., priorem ob causam angeli in Scrip turis
homines vel juvenes appe 11 rth tux : propter secun-

esse negat. Venio ad efficaciam. Quam agnovit Cy-
ril I us in Eucharistia efficaciam, ea ita pr&sentem
corpore Christum supponit, ul sine hac pnesenUa
nulla sit. i° Enim ait cat. 22, n 3, y>er earn nos
fieri Christi concorporeos et consangues, quod nisi
corporum eontactuei'fici non potest. Vid. sup. m 73 ;
2° Christiferos effici, non spirilu Christi in nobis
gestato, sed distribute in membra nostra corpore
ejus et sanguine, ibid, prius esse potest sine pros-
sen tia corporis,, alterum nullo modo ; 3° Fieridivince
naluras consortcs. Ibid, quodnondesolavoluntatis et
aftectuum, sed de naturali imitate intelligunt Pa-
tres ; cum carnem in nobis recipimus averbo hy-
postatice, et a lota Trinitale propter elrcuminses-
sioncm, inhabitatarn ; 4° docet num. u, pane cde-

dam [CGXVJ aqua jam in vinum mutala, cum a » lesti animam simul et corpus saneiificari, pane

ministris hausta est architridino ofler&rida, adhuc
vocatur aqua, Joan, n, 9. Mmitiri autem sciebant
qui hausemnt aquam; Exod. vir, 12, virg.ie Aaronis
et rnaleflciorum in serpentes versa?, adhuc virgce
appellantur, ut et vers. 21 et 24, aquailumiuis a
Moyse in sanguine m versa, aquae fluminis appelia-
tionem retinet ; et collegium apostolcrum post
Judas casum, du&decim adlmd ab evangelista et Cy-
rillo ipso vocatur : propter tori iam omne esculenli
genus panis nomine in Script ura censetur. Propter
Ires illas causa* conjunctas eucharistia panis ap-
pellationem retinet; et insuper yerus est anjrna*
panis. Si autem ex Cyrillo quaeras, p.anisno ob
pfisUnum nomen retentum, post censecrationem

nempe corpus Christi, corpori nostro sanHificando
attribui: verbum di vinum aniina) uti naturalem
cibum. Adest igiturpani eucharistico verbum, ipsi
hypostaiice [CCXVI] conjunctum ; 5° panem eu-
charisticum eo sensu substantialem diet ait, quod
ad subsiantiam animm ordinatus ac destinatus sit :
m omnem nostri compagtm dhtribui ad animm et
corporis utiliiatera. Non hie, ut in baptism ate
aquam quae corpus abluit, et spiritum qui animam
obsignat cat. 3, n. 4, vel ut in ehrismate ungtien-
turn quo corpus illinilur, et spiritum qui auimam
sanctificat, cat. 21, n. 3, i*a panem qui corpus
alat, et sratiam spiritualem qua mens pascatur,
dislinguit: sed panem eumdem, rem prorsus earn*

adhuc sit panis V respondeat tibi his verbis cat. C dem quae corpus sanctificat, animam quoque adju-

22, n. 6; Ne tanquam nudis et comnutnibus dlemen-

lis pani et vino (eueharisticis) at ten do ; sunt enim

carpus et sanguis Christi secundum Domini assevera-

lionem, ne judices rem ex gutiu. Quod si dixeris,

accessioneilguneetvirtulis, retenta priore natura,

corpus Christi et sanguinem vocari : audies eum

cat. 23, num. 7, ea Spiritus sancti illupsu transmit-

lata esse.

7G. Sed explodendum jam illud figurae eteffica-
cilu separatarum commentura. Iiludultro concedi-
ifetts, quod et doctriiue euchai'isticse pars est, Eu-
charistiam esse corporis Christi, non solum natu-
rali s, verum etiam mysliei il^uram, Cyrillas ipse
cat. 23, n. 20, Eucharistiarn vocat antitypwncorpo-

vare tradit. Id uni corpori Christi proprium, quod
in se habet unde ad utrumqne perveniat. Nee enim,
ut ad proposita exempla rcdeam, vol aqua vel
chrisma ad animam pertingunt : horum effectus, in
con lac tu et perfusione corporis absolvitor; velut
in Eucharistia, si panis materiali s esjset, hujus ef-
fectus in nutritione oorpoiMs finiretur, adjuncta
virlute sola ad animam perlinge.n*e ; 6° Kuchari-
stiam in sacriilcium oblatam, Christum maclatum,
victimam in altari jacentem ) a nobis pro peccatis
nostri s quasi gratum Deo inunus prcesentatam,
Deum demereriac propitiare sive pro vivis sive pro
defunctis ait cat. 3, n. 8, 9, 10. At totam in
propitiando Deo Christi virtu tern in conjuncta

ris et sayiguinis Christi. Figuram esse ab ipso cor- D divinitate residere docet, cat. 13, num. 2, 3, 20.

pore separatam, hoc vero probandum fuisset.
OstendatAlbcrtinus horum alterutrum ; autnuliam
Cyrillo figuram cognitam esse, nisi qua) rem suam
excluderet; aut a figura corporis ipsum corpus se-
paratum esse. Primum plane contrarium Cyrillo,
qui aquam baptismalem agnoscit interna) munda-
Uonis figuram ; sanctum chrisma, aulitypura Spiri-
tus sancti in eo per suam divinitatem praesentis.
Probandum ergo Eucharistiam Cyrillo teste figuram
et signum absentis corporis Christi. Sed contra-
rium jam multis modis a nobis jam demonstrabi-
tur ; et in ipso loco, quo Eucharistiam vocat antity-

33. Victima igitur in altari jacers Dcus est inhu-
manalus, cui uni tribui possunt effeetus ei victi-
jnse assignati. Plura ex alioruxn Patrum dictis ad-
jicerepossera ; sed Cyrillo continebitur hajedispu-
tatio.

77. Logicum deinde agit Alberlinus, (sed huic
quam imperitum et imprudentem, qui omnem hu-
raana? oration is acsermonis consuetudiuera pervci^
sum eat!) et duoh&cbimemhria ratiocinia prcpo-
nit. Cum Gyrillus die it Dominum al'firmasse de
pane hoc est corpus meum \ vel his verbis, ut Ga-
tholicis en tiunt, ejus consecraticnem peractam esse

257

MSSERTATIO III.

25S

censcbat j vel jam ante per gratiarum actionem a A nuncquidcm panis est,sedabsoluta mea proposi-
Cbrisloconsecratumarbitrabalur.Secundani autem tionis enuntiatione,sui demutatione jam est corpus
scntenliam Cyrillum sectatum putat, de quo c. 42,
infra. Primam autem cum Ecclesiaeatkolica lidem
esse supponit, fallitur ; de verbis euim quibus con*

secratio peragitur,nihil durn ex fide dec return. Ait
ergo : si primam senteutiam sequebatur, pro no-
men hoc proposi tionis subjecium ante peractam
conseerationem pronuntiatum supponit pro pane
material) et non consecrato : qua barbara et scho-
lastica locutio idem sonat ac signiftcat panem ma-
terialem et non consecralum. Sensus ergo proposi-
tions Christ! a Cyrillo intellectus est, Panis mate-
rialls est corpus meum : qua? propositio Gatbolicis
falsa,adversariorum opinion e vera est, supponendo

meum. Si consBcralioneni jam ante verborum pro-
nuntiationem factum arbitrabatur ; hoc quod paulo
ante panis erat, nunc est corpus meum, ex pane in
illud corpus niutatum. Facile est jam hac propo*
sitis arguments appIicare.Ad primum id Christus
affirmant corpus suuiu, quod declarabatur per
pronomen hoc significatione permanente et fixa,
conccdo : significatione transeunte et post fiuein
propositionis abolenda,nego.Sed et pronomen hoc
declarabat cum pronuntiaretur panem materialeni ,
significatione transeunte etabolenda, conceditur :
ftxa et permanente, negatur : adeoque negatur
consequentia.Ad secundum. Id Christus suum cor-

Untum sacramento et virtule. Ita eniin argumentuin pus aflinnavit, quod sumpsit et f regit, et interim
in format ur. Id Christus affirmavit corpus suum, niutationem passum est, eonc.quod sumpsit etfre-
quod declarabatur per pronomen hocAd pronomen
significabatcum pronuntiaretur panemmuterialem.
Affirmavit ergo Christus corpus suum de pane ma-

teriali (poterat brevius argutari : hoc signilicat pa-
nem non consecratu in, ergo propositio Christi est ;
Pajiis non consecratus est corpus meum). Si alteram
seculus est sententiam,intelligil Cyrillus Dominum
corpus suum ailirmasse de pane, quern Pauius ait
ilium [GXX V1LJ accepisse t gratiisque aotis fregisse :
atqui panem materiaiem sumpserat Christus, non
corpus suum ; nee suum corpus fregerat,sedpaneiu.
Ergo do pane material i, ex Cyrilii sententia affir-
mavit Christus, quod esset corpus suum* Quaril
tteruni a nobis, Cyrillusne intelJexerit Christum

git, nee ullam poslea mutationem subiii, negatur.
Atqui Christus panem materiaiem sumpsit, qai
postca mutationem passus est, cone, qui nullum
mutationem subiii, ueg., et negatur consequen-
tia. iNi ita respondeatur, possumus in omnes sive
miras sive naturales rerum mulaliones cavfllari.
Sic cavil labor in miraculum virga Aaron is iu ser-
pen tcin mulata, qua) serpentes ex virgis /fcgyptio-
rum magorum factos, veJ, si cui placet, earum
loco furtim suppositos devoravit; Exod. vu, 0, 12.
Ad exemplum Albertini argutaus : id drvocavit
virgas magorum quod tenens manuproj ecit Aaron :
scd virgam {CCXViilJ amygilaJinam ex eoncessis,
non serpen tern tenebat manu et pro) ecit Aaron .

corpus suum pnedicasse de ligura externa panis, C ergo virga amygdaliiia et non serpens verus virgas

sive de accidentibus ; an de substantia panis cte-
lestis, id est de proprio corpora suo ? si prius, fal-
sum accidentia esse corpus Christi. 3i alleruui,
tantologica et inepta propositio est cuj us hie sensus^
hoc corpus meum est corpus meum. llidiculo melius
quam acri secabitur male implicata difficultas,qua
omnem demonslrativarum propositionum ae dell-
nitionum usum subverlit. Si quis Tobiam juuio-
rern de Uaphaele coinite admonuisset, hoc, vel hie
/nihil interest), est angelus: quaro num angelum
praxlicasset de specie externa hominisa Uaphaele
assumpta, an de ipso angelo ? si prius, falsum
exlernam hominisspeciem angeiumesse,si poste-
rius, propositio est tautologica, hie angelus est an-

qelus.

78. Ad hac omnia Albertini argumenta unum re-
spondeo : Cyrillum cum aliis homiilibus in proposi*
iioneChristi, hoc est corpusmcum, pronomen hoc non
inteltexisse neque de pane nou consecrato distincte ;
neque de accidentibus distincte, neque de ipso
Christi corpore distincte ; sed generalim et confuse
de re sensibus subjecta, quam Ciiristus manibus
tenebat,et oflerebat apostolis,quaque statum mu-
tans, alio tempore panis, alio corpus Christi fuit;
atque hunc sibi sacra propositionis sensum effor-
mavit si consccrationem ipsis verbis hoc est, etc,
factam putabat ; hoc, ea res quam manibus gesto

magorum devoravit.Cavillabor et iu propositioaem
Christi, Mattli. xi, o : Coeci videni> clattdi ambulant*

surdi audiunt* mortui msurgunt : neque euim caeci
viderunt ; sed qui ante caci, saui oculis fucli, etc.
Ad tertium, tamctsi hoc in prOposiiiono Christi
non desiguet distincte accidenlia,quia tamen de si-
gno corporis Christi ipsum potest corpus affirmari ;
ita respondeo : Non potest vorum Christi corpus
affirmari de eo quod signifieat rem qua Christi
corpus ininime sit : distingue, quo: nee sit, nee
significet accontineat, concedo ; qua non sit ipsa
Christi corpus,illud tamen significet; nego. Atqui
hoc significat accidentia qua Christi corpus revera
non sunt, sed tamen significant et contineunt,con-
D cedo ; qua Christi corpus necsint, nee signiucent
ac contineant, nego ; sufficit quippe ut res aliqua
sign um sit al terms, ufc hac do ilia affirmari posstl.
Nee repugnabit Albertinus,qui suo illo argumento
totam Calvinianam hypothestm everlit imprudens.
Ad eumdem enim modum adversus ipsum arguere
licet. Non potest affirmari corpus Christi de eo
quod minime Christi corpus sit. Hanc propositio-
nem supponit ejus argumentatio. Sed signum cor-
poris Christi ejusdem exelusivum,qualis apud eo$
est panis eucharisticus, nou est corpus Christi :
non potest igitur de pane eucharistico,nudo Christi
corporis signo, Christi corpus affirmari. Non effu-

259

DE DOGTRINA S. CYRILLI.

260

giet,nisi dato a mead suum argumentum response. A in anterioribus et consequenlibus testimonia do
Ad quarturn ejus argumentum venio. Taulologica prajsenlia corporis et sanguinis Chrisli, in quie
ct inepla propositio est quae idem de eodem aflir,.
mat. Sed .si in Christi propositione, hoc signiiioat
corpus Christi, idem do eodem affirmatur : Corpus
Christi est corpus christi. Igitur hoc in propositione

Christi corpus ejus significant ncquit. Respondeo,
taulologica propositio est, qua: idem distinele co-
g n i turn de eo demdislincte cognito affirm al.concedo;
qua? idem disliucte coguitum de eodem confuse
tantuni ft indistinct* cognito et indicato, nego.tn
propositione autem Chrisli.si hoc sign \i ift&t corpus
ejus, idem distinele cognitum de eodem confuse
cognito el indicato affiii'ualur, concede ; aliler;ne-
go. Nempe inscienti quid sit Eucharislia, vel 11011

panis ac v inure uuilala dicuntur. Secundo, muta-
tionem vini in sanguinem earatione credibiliorem
reddit, quod si aqua transmutata est in vinum,
disparaluru a seelementum: faciltor quodam rnodo
altera vini in sanguinem mutalio,eum inter naturas
ambus inulla intercedat necessitudo,tum naturalist
turn mystiea. Ea prrolerea vini et sanguinis op-
position ulrarumque rerum necessitudinis meu-
tio, argumentum est agi utde vero et ualurali vino,
ita et de yero ac natural i sanguine, in qu^m vinum
transmutatum sit : nulla enim inter vinum natumle
et vimuu quod denoniinationc .sola sanguis signa-
ture rum oppesitio et necessitudo ; una eademque

satis scienti, dicilnr, hoc (juod vides et Libi pra)- t» natura est. Terlio. Cum Christus ad corporales nu-

sens est, corpus est Christi. Si valeret boc argu-
mentum. ex oration e bum ana loll end® forent ora-
nes propositiones demonstrative ac dettnitiones :
in quibus idoirco lautologiaevitatur,quod in pra>
dicato daturnoliodislincta subject!, eujus vel nulla,
vel confusa tan turn nee satis explicata, baberi
censebatur nolilia. Sed nimis plura de tricis logi-
cis,in quibus dum Gatliolicos impediro nititur Al-
bortinus, se ipse rnagis iuexlricabiliter implicavil.
In primo boc argumento prolixius versalus sum ;
caHcra brevius expediam.

SECUNDUM ARGUMENTUM.

79. Ab his Cyrilli verbis depromitur cat. 22,
n. 3, Aqua-m oUm in vinum quod sanguini af'ftne
est, in Cana ffalilwie transmutatnt : et eum parum
[CCXIX] dignum evistimabimus cui eredamus cum
vinum in sanguinem transmittal? it ? Ad nuptias cor~
2>oi'aZes vocalus, stupendum hoc miraculum effecit :
et no n eum m ulto m. agis filiis thalam i n upt ialis (boc
est apostolus, Ma lib. ix. I.>; ; corpus et sanguinem
stmm fi'uenda donasse covfiiebimurt Primo diserte
ait, r inum in sanguinem a ChristO transmutatum ;

deinde, mutationemhanceomparatmuiationi aquae
in vinum: Jutbc autem mulatto substantial est.
Igitur et ilia eucharistiea. Qua? autem mulalio a
Calvinianis agnoscihir.panis nimirum id quod est
mancntis, in panem corporis Christi figuram et
efftcaciam contincntem ; ea prirnum mulatio non
est, sed novo) tan turn quali talis adjectio. Prasterea
si mil is est plane, imo et. inferior, mulalioni qua)

ptias vocatuSyStupendum miraculum exlerorum nulla
sibi famiiiai Hate conjunctoruin in gratiam fecerit;
decuisse significant Cyrillus ut aposlolis, sodalibus
etamicissuis, suarumqueipsiusspiritaliumnuplia-
ruin partieipibus (ii enim sunt tilii thalami sponsa-
lis Malth. ix, 15), magnitlcenlius quoddam divinas
sua) potential munus impertiret.ln Calviniana sen-
tentia, major est unvimu potent'hu eU'eclus aquam
in vinum converterc,quaiii panem et vinum figure
et virtute Christi corporis et sanguinis donare.Plus
igitur esset in nupliis Ganae quam in Eucharislia
divinse potestatisexsertum.Hludvero amplius quod
thalami lllii's a Cbrislo concessum aitCyrillus, est
sni ipsi US corporis et sanguinis /> vilio, participatio,
possessio. U quoque filii thalami, amid sponsi,
erant prajterea spons® Chrisli ; quorum spiriluales
cum Christo nuptua,ex doclrina Patrum per Eucha*
rislia: parUcipationem consummate sunt. Quibus in
nuptiis jCCXX] won fide sola> sed re ipsa nos unum cum
Christo i-orpus effici doeeut. ItaChrysost., in Malth, %
bom. 83, pag. 8C8. Vid«) Pa ires alios a nobis Jau-
dalos in no la ad hunc Cyrilli qnem expendimu^ lo-
cum. Htec causa cur Cy rill us fil Us thalami conce-
dendam fuisseaCbristo dieat sui corporis etsangui-
nis fruitionem. Vis liujusargumenti ex cbjeclioiium
confutation^ rnagis elucescet et conflrmabilur.

80. Albert inus hujus argument! vim prava pri-
rnum Cyrilli verborum interpretatione,deinde va*
riis objectionilms eludere conatur.Sic Cyrilli verba
refer L: Ad nuptial corporales vovatutt* miraculose

ex Cyrilli sentenlia baptismalilms aquis el sacro D id opus filiis tlialami sponsalis pavadoxum operatus

chrisraati per Ecclesi;« preces accedit ; his enim
adest ipsa res quam figurant; baplismalibusundis
gratia Spiritus sancti animani abluens, cat. 3, n.4,
sacro chrismali sancti Spiritus antitypo, cat. 21,
n, 1, ejusdem divinitalis prajsentia, ibid. n. 3. at
llguratum a Calviuiano pane Christi corpus, tola
cadi distantia ab eo abest.iNunquam tamen Cyril-
lus gratiae accesstonem, qua? baptismalibus undis
sacro que chrisraati advenit, ulla mulutionis appel-
latione designavit. Tandem ne earn in Eucharislia
mutalionem inlelligamus e qua Christi corpus et
sanguis absit,obstant diserta cum in ipso loco, turn

est. Cana) con vivas filios thalami sponsalis facit,
qui sunt aposloli Chrislo ipso interprete Malth. ix,
15 ; ethac inlerprelationeargumeniiCyritliani vim
aufert, qua S. Pater Christum majora suis aposlo-
lis ac sodalibus, quam ignolis Canre convivis pra?-
stare debuisse docet. Sed ignosco codicem forte
aliquem verba toic otoTfe tou ^u^S>voc transponen-
tem secuto ; quod quidem saltern indicare opor-
tuerat. Ad argumentum reponit, i° turn ex voca-
bulo liwwnutationis in sanguinem, turn ex corn pa-
ratione Eucliaristise cum aqua in vinum conversa,
substantialem yini in sanguinem Chrisli transmu-

261

DTSSERTATIO III.

262

tationem cerium colligi non posse: quoniam : A moniis patere. Nulla poieratad catholieam fidern

1° Patrcs eodem transmutationis vocabulo passim
utuntur in rebus, quas non substantia, sod sola
qualilalc mutari certum est. Sic ainnt spirituales
homines inangclos transmutari, carnalcs in bel-
luas, etc., multaque generis ejusdem testimonia
cumulat. Secundo autcm, quod Cyrillus res duas
comparct, nonidcirco aequamet ad amussimexac-
tamcoraparationeni dici oportere, cum ipse res d is-
sentaneas secum con ten deresoleat:etal ioqui ilia ip-
sa aq uoe i n v i n u i n con ve rs i o , ab A m b i o s i o so i 1 1 1 o ne
19, qui Ambrosii non est, cum resurrectione car-
nis, al> Augusto cum mutatione corporis lerre-
slris in corpus gloriosum in be<tta im mortal i late,
llespondeo, nos omne presidium in nudo el solo

conii rmandam el'fieaciora producerejmirum si ever-
terint. Primum est ex cat 23, num. 7, Veum he-
nignurn exoramusut emiltal Spirit urn sanctum super
dona proposita : ut facial pattern quidem ao^us
Christi, rinumvero sanguinem Christi % omnino enim
qnidquid attigeril Spiritus sanctus t id sanctiftemtum
ettransmutatumest. Falso affirm are t Cyrillus quid-
quid attingit Spiritus, id substantiaiiter imrnutari ;
nam et aquam baptismalem el chrisma sacrum
qua) attingit, substanlialitcr mutari eonsequeretur.
Solam ergo quali talis in hoc loco mututionerasigni-
ficat. Ilespondeo generalem sen ten ti am omnino
enim, etc., per causalem particulam enim superior! -
bus verbis conjunctam a Gyrillo aiiegariadproban-

transmutatiouis vocabulo, atque in nuda ct sola n duni recle Spiritum sanctum ad consecrationern

comparatione Eucharistiao cum aqtite in vinum con
versione non reponere. Sed ut vocem transmuta-
tionis obvio et naturaii sensu sumamus, siraili-
masquc mutationisa Cyiillo comparatas credamus,
duabus causis adduci : prima, quod nihil nos cogila
litterali sensu, et adsequata comparationis intelli-
gentia recedere : secunda, quod contra adjuueta
omnia quae antecedunt et subsequuntur, qurcque
vel apud Cyrillum alibi.vel apud alios Pa Ires Gyrilli
doctrinre similia legimus, verba ejus ad subs tan-
tialis mutationis sensum omnino deterrainent, et
aecidentalem solum mutationem excludant. Testi-
moniorum qua) Allmrtiuus adduci t, ut mutationis
vocabuluin rebus solo accident c mutatis accommo-
dari probet, oxamen non instituo, tantum res om- ~
nino dispunitas ab eo comparatas esse moneo:eam-
que disparitalem superior! capite in ohservalioni-
bus ii et m, n. 72 et 73, abunde demonslravit ; ut
verbum amplius add ere necesse nihil sit, Li coat
ta men ad specimen advertcre, ipsum uhuli Au
gustini testimonio, contr. Adimant., cap. 12,

fCCXXl] in quo ait : Cum induerit homo in corruption
ncm el immortal itoAem* jam no?) care et sanguis crit,
sed in corpus cceleste mutabitur; supponit Alberti-
nus August inum voces caro et sanguis, de natural i
car tie et sanguine intelligent, qua; idcireo rmitata
dicat, quia codestibus qualitalibus aucta. Fallitur.
Alludit perspicue Augustinus ad verba Apostoli,
I Cor xv, 50; Caro et sanguis regnum Dei non pos-
sidebunt: quaa ait non signifteare carnem secundum

et mutationem elementorum invocari,eaque revera
ejus super ventu sanctificatu ct transmututa esse ;
quoniam quidquid tile attigcrit^ ejus virtute conli-
nuo sanctificatum el transmit latum sit. Sed opera-

tionis sancli Spiritus qualitas et ratio ab prece et
postulatrune Ecclcsia? determinatur ; qualem ilia
postulat transmulationem, talcm ille eiflcit; aeci-
dentalem In aqua et oleo, quoniam itoii petit Ec-
clesia ut fiant aliudab eo quod sunt ; substuntialem
in Eucharistia, cum petal Ecclesia ut Spiritus
sanctus facial pattern corpus Chris ti t el vivtum san-
guinem Christi ; quod panis et vinum lieri el esse

non possunt sine suae naturae demutatione, Alle-
rutn lestimonium ab Albertino sumitur ?x his duo-
bus locis. Cat. 19, n. 7, Quemadmodum pat) is et
vinum Sucharislice ante sanctam adorando* Trinitu-
tis invocationem nudus panis et vinum eral; invo-
eaiione autem per acta panis fit corpus Christi, vinum.
vera sanguis Christi: ita et hufwsmodi esculenta
(cibiidolis immolati) ad pompam Saiunttt periinentia>
cum ex nature, sua nuda et oommunia sinl, invoca~
Hone dwmonum profana et contaminata redduntur ;
et cat. 21, n. 3, de sacro chrismate, Sicut panis
Eucharistia post invocalioncm sancti Spiritus non est
comtnunis pauis* sed corpus Christi; ita et sanctum
islud unguentum* [C'CXXIJJ non amplius nudum, ne'
que, siquisila appellaremalit % commune u a guentum
est post invocationem\ sed Christi. donarium* et
Spiritus sancti, pra>*entia dirimtalis </'«», efficiens

factum. Sicque argumentatur post Rivetum: Talis

substantiam, sed corru^tionem el mortalUatem car- I) est Euuharisticerautatio, qualis eiborum idolis mi-

nt's et sauguinis ; ejusquc propositions sensus est,
corrupt! onem carnis et sanguinis, qua* revera sui
abolitione mutabitur, in Dei regno non futuram.
Yid. epist. 205, n. 15 et 16. Cum etiam in meta-
phoricae mutationis exempt um adduci ( adversarius
earn quaoincorporum resurrectione fit.ludificatur;
nulla enim magis substantial is mutatio, quam ea
quce resoluti corporis, el varia suarum parlium
sorle in omne corporis genus trunsrnutati, in hu-
manam form am redintegration e (let,

84. Hepomt2<> solam a Cyrillo qualitatis muta-
tionem in Eucharistia agnosci,tribus ejusdem testi-

mohilorum, et saeri unguenti. Haec nova tantum
qualitatis acccssione muta(a Nihil igitur amplius
in Eucharistia. Quod AJberlinus ad objeclam sibi
aquas in vinum ad nuptias converse, et vini in
Eucharistia in sanguincm Iransmutati comparatio-
nern respondit; pereum lieeat nobis quoque hie
respondere, non esse inslitutani a Cyrillo rerum
plane similiumetgmneUarumcomparalionem. (Nee
diiTiteri potest Aibertinus. cum in cibis imrnolatis
CYrillusinvocatorum daMiionum praosentiam eat.22,
num,7,et in chrismate divinitalis Spiritus sancti
perillud figurati praesentiam admittat ; Albertinus

263

DE DOCTRKXA S. CYRILLL

204

in Eucharistia figurata» per earn rei praisentiam ne- A 2S, ab vi'rga Aaronis efflorescent^, partxim. virgin is

get.) Sed ul in Cyril liana comparatione Euchari-
stice cum aqua in vinum versa milium disparitatis
apparet vestigium, itaincitatis duobus loois con-
tin cLur ipsa return comparatarum dissimilitude
Hanc inter omnia similitudinom constituit, ut sicut
immolati cibi post invocationem ttenronum, et sa-
crum ehrisrua post invocationem Dei non sunt nudi
et communes cibi,nec nudum el commune unguen-
ium ; ita pan is eucharisticus et vinum post invoca-
tionem Trinitatis non sit nudus pants et vinum
commune. H&c omnibus communia. Sed cibosim-
molatos etehrisma non elicit fieri aKa.m naturam;
cihi semper manenl id quod sunt, et unguentum
semper unguentum. At pan em eucharisticum et

probat, cat. 14, n, 25, Ghristi ascensionem sua vi
lactam in caelum ipsum, ex Enochi translatione ex-
terna, et ex Elioe raptu non in ccelura, sed tmr
quam in codum. Et cat. 18, n. 10, resurrectionem
mortuorum, ex menstrua lunae reparatione ; n. 12,
ex virile Aaronis eiilorescentia, et lepros® man us
Moysis redintegrations ; 4° Cyrillum aliquando
ornissa rnajori vel roinori recti m difficultale, a mi-
nus digno ad ■convenicntius ac Deo dignius argu-
nientari, etiamsi illuddifl.cilius sit. Sic cat. IB, n.
2 et 3, vim sanguinis Ghristi ad universalem sa-
1 utem afferendam, probat a primi ho minis pec-
cato mortis universalis causa; Phinees sacerdotis

zelo iram Dei paean te ; paschalis agfli sanguine
vinum docetj?maliudprorsus a pane et vino, cor- vastatorem arcente; cum Dei Filio convenientior
pus nimirum *< sanguinem Chrisli. Quod do pane e t rlignior res sit human® sal litis operatio. Sic cat

pit

et vino consecratis ait,ea panem et vinum non esse,
licet id sensus renunlient, nunquam adeo impru-
dens cstutde cibis imraolatis similiter dicat, non
esse amplius panes aut carnes : aut de chrismate
non esse amplius unguentum materiale.

82. Tertium quod addueil testimonium, ex ipso
quern expendimus loco deproniit. Ad nuptlas cor-
porale$ vocatwt, etc., et non eum multo magis filiis
thalami nuptialis corpus suum et sanguinem fruenda
donasse confitebimur ? Ait Alb or tin us Cyrillum a
difficiliori ad facilius concludero.Eam enim loquen-
di for mul am, mutto magis, tantummodo locum ha-
bere in comparatione qua? fit actionum inajqua-
lium ; exquarumdifficiliore, quandoquidem de ea
constat, legitime ooneluditur earn quae facilior sit C
mutto magis esse, crcdendum. Ergo, ex Gyrilli sen-
tentia facilior erat mutat.ioeueharistiea,quam aquas
in vinum conversio, contra autem apud Catholicos
j H a a> q ue di ffici I i * , i m o e I m aj orib us d i f fi c u Rati bu s
tniplicata: non earn igilur siguiticat Cynllus. Ut
negare nonpossuin Cyrillum aliquando a difficiliori
ad facilius argumentari, ita milii ista c-onccdi ne-
cesse est. 1° Cyrilluiil cum ita argumenlatur. ad
reborandam argument! sui vim, rnajoris facilita-
lis mentionem prretcrmittere non solere; turn que
his verbis utilur wjt -rcoXXw [aSXXov e&wicwsEpa* ;
t* t uaXXov Su<rxoXwTepov ; exempla babes frequen-
LiSsima, [CCXXIUj eUllud prscsertiiA ab ALbcrtino
com me mora turn, cat. 2, n. 5 : An vera qui Lazarum
quatriduanum fetentemqne excitavit, non potius ?;*- D
venleni te fa<n.lhis *xcitabit a peccati morte"? Vid. cat.
4, n. 30 ; cat. 12, n. 28 eUO ; cat. 18, n. 3, 6, 9, i%
13 : his omnibus loci s a difliciliori disputat; sed rna-
joris facilitatis men ti one non solum facta, verum
etiam copiosissime etgravissinte inculcata. Cur in
prassenti argumento non minus necessarian) o mi sit?
2° Cyrillum s&pe argumentari ab mque difficili ad
a? que difficile. Sic ex triduum conservatione non
minus difficili, resurrectionem Chrisli probat, et
cat, 12, n. 28, virginis patlum, a sterilis mulieris
partu ceque difficili. 3° Eum quoque a faciliori ad
difficilius same argumentari. Sic cat. 12, num.

IS, num. 6, 7, B T ex specie quadam resurrectionis
in arboribus, in f rumen tc, in auimalibus t et ra-
tione destitutis rebus propter hominem cj'eatis
conspicua, hominis ration e praniiti, et propter
quern il!a effecta sunt, resurrectionem generalem
probat Dinnibusallatis a se exemplis diftlciliorem
qirdem .sedcongruentiorem ?»t matire necessarian) ;
r) Gyrillus a faciliori ad difficiliu* stttpe propter ip-
sam difficultatem majorem rei argumentatur, cum
Deo conveniat aliquidgrandiusac difficilius moliri.
Sic epistola ad Constantium, n. % cum daium Con-
stantino dicat ob pietatem u I sane Una cruceru re-
periret, quod donum esset e terra; ait Constantio
filio paternam pietatem superanti t prodi^iummajus
e cmlo dari decuisso ostensa? cruris ; f; ut tandem
ad propositum argumentum veniam, Cyrilius in
loco quern expend ira us a convenient! ac Deo digno,
ad convenient has et De.o diimius concludere vide-
tur; imo ad faciliori ad difficilius propter ipsaru
difficuitatem majorem. Xam si exteris Christus
$tupendum mlvaculwn aquas in vinum concessit, ?><>-
dalibus etamicis suis film tkahtmi majus aii<[iii<l
et stupondum ma^is ilium facere defruisse sigui-
ficat ; 7° verum csto, a difficiliori ad facilius con-
cludat, in hoc lota ilia facilitas ma;; or hasrebit ex
Cyril li sententia. quod cum sit aliqua vini cum
sanguine, ai'fmUas, facilius illud in satiigujncm,
quam aqua in vinum nulla sibi societate conjun-
ctum verti videatur.

[CCXXIV] CAPUT XL

lieliqua argumenta proponuntur et vlndicantur.

TERTIUM ARGUMENTUM.

83. Qnintuplici parte constat hir locus Gyrilli,
eat. 22, num. 3, d° Quare cum omnimoda pewaa-
sioiie tanqv.am corpus et sanguinem Christi ilia su-
ynamus ; 2° nam in figura pants dalur tibi corpus,
et in figura vini datur tibi sanguis ■ 3o ut cum simi-
psevis corpus et sanguinem Christi, conccrporeus
et consanguis ipsi effitiaris ; 4° sic enim st Christi*
feri ef/lciniur, distribute in membra nostra corpore
ejus et sanguine, S° sio secundum B. Petrum divine?

265

DISSERTATIO III.

266

fimns consorles nature 3 *. Kesa secuui sunt ha»c A test, huic parallelo ct gcmiuo accommodet testi-

omnia, et cum prcecedentibus verbis de vini in
sariguiham transmulalione per particulaiu quart
initio pr&rflxam oonjuncta : quo uexu observuto,
certus et delerjninalus sin&ularum proposUionum
serious efficilur, ut fuliles Albcrlini cavil la tiones
cvanescant. Nihil penc ad dcelar&ndain arguinenli
vim, el ejus objeciiones dissi pandas addendum
habeo iis (jure in unlecessum nolavi hoc capite n.
73, in secutuia parte argument! primi. ct num. 76>
ct cap. 9 observation© 'I ct 3, u. 72 et 73. Pauca
tan turn in ejus ad primam, secundum el quarlam
arguments partem responses illic intaota obscrvabo.
Ad primaui proposilionem responds fc Alberlinus
Cyrillum velle cuchai istiam sumi, non ut proprium

momo ex cat. 13, n. 19, ubi de Chrisii corpora in
crucem acto interpretans verba Jeremiai : MiUa-
mus lignum in pmiem ejus u , ait Cyrilhw : Si te Do*
minus dignum habuerit, in postern m cognosces quod
corpus Christ i secundum Evangel turn figuram gere-
bat panis, tjttov Zftpiv apxov interprelalur Al-
berlinus, figuram gorebal panem. Ex his autein
verbis sic argument urn insliluo: Corpus Christt
quod in cama figuram referebat panis, est corpus
eucharisticum; non idem corpus in statu suo natu-
ral i exsistons, quod eucharisticum corpus distrL
buebal : illud enim nullam figuram referebat pa-
nis ; at corpus rcferens panis (iguram, illud est, ex.
Cyrillo quod a pro ph eta panis nomine designatum

Domini corpus ct sanguinem, sed ut corpus et san- ^ in crucem actum rail. Corpus igitur eucharisticum

idem est cum corpora erueitixo. Quam autem aliam
panis figuram referre potcrat corpus nalurale et
crucifixum, prater speciem oxlernam panis sibi ad
velainon circumdatam? quod quidom Cyrillus dum
audi tores snos olim cognituros monet, id ipse in
his verbis doclural, cat. 23 : In figura panis dalur
Ubi, etc Kadem ergo in utroque Joco figura? acce-
ptio pro ligura nuda, externa specie, apparentia
pura. Ecquid enim veto in pane transmutato, qui
panis jam non csl tametsi ad hue esse vide*lur, cat.
23, n. 9, de quo, qitidquid suggeral sensm, sola
audienda est fides corpus Chrisii esse confirmans,
n. (> quid, inquam, in ejusmodi pane, propter nu-
da m prions status Jig u ram el speciem superesse
potest?

84. Suani Alberlinus senlentire Cyriilianannter-
prctationem munit divers Ls Cyrillt Alexandrini te-
stimoniis, qua? cum sensum perspicuum habeant a
nomine satio ad litteramsumendum,etidcifco cum
eucharistia comparari non debeant, praltermitto.
Unum ox illis solum Cyril liana* proposition! sinii-
lem, quo abulilur, exeutio, ail Cyrillus lib. m in
Joan., cap. 0, pag. 312 : 'Eiti3ci£o;j.&v oe ota teayrtuv,
4't.i io |i.ivva to «/.v^Otv&v out'^ iottv 6 X^:oxb^ t to$
ev fiicty T<]i jjiiwa ^ropTfjysiadxi tow ap'/ziojipois vo-
oujasvq^ naps xoO 6ioi> xai llats^;. Ostvndemus au-
tem per omnia in sequent! disputatione dicenda
quod manna verum ipse est Ckruftus, qui in manna
fiyura veleribus a Deo el Pat re datus intvlliaitw*.
Atqui Christus in manna veleribus non dabatur

euiem mystieum et svmbolieum. Mirum si rei
tarn facilis creditu requiratur el commendctur om-
nimoda persuasio anirai et convictio, [uxtt nmr^
«*njpo©oiia$i suam interpretalionem couslare ait
his verbis, cat. 23, n. 20, Qui gustant, ncn punem
et vinum degmlare jubenlur ; sed aniilypum corpo-
ris ct sanguinis Chrisii, Prints erat probanditm Al-
bert] no, antitypnm de se rem quam signi float ex-
cludere. Ea sane Cyrilli existimatio non erat, qui
cum sacrum ehrisma Spiritus sanctiantitypumap*
pellet cat 21 , n . 1 , illud Spiritus suncli efficieus ap-
pellal propter prasentiam dwiniUUis ejus, n. 3, eu-
charistia m vero ejusmodi anlitypum esse in ipso
loco docet, quod panis el vhium non sit. Qui gu~
stanly inquit, non pancm et vinum depasture juben-
lur, sed anti(ypnm % etc., cujus natura non ex sen- ^
suum testimonio CDslimanda, sed ex Udedubitalio-
neiu omnem. quoc ex contraria sensuum signitica-
tione proficiscatur, excludente. Nc coiyorws, ail,
fautibw hu jus rei judicium zcslimaUonemque per-
miUUe y non, inqwnn, sed fidei omnls dubUalionis
emperli- Anlitypum in quo rex ipse Cluistus susci-
p^4ur y ibid. n. 21, prono corpore adorandiw, n. 22.
Anlitypum deniquo, quod sit corpus et sanguis
Chrisii, in figura panis et vini data ; ct cum omni-
moda pfTStiasioyu pro Chrisii corpore et sanguine s«-
menda, cat. "22. n. 3 IIojc autem in verba, qure se-
cundam argumcnli partem continent, sic cavilla-
tur. In figura panis, intellige, in pane figura, Multa
inutilitcr ex Palribus acervat sunilis accej»tionis

cixcmpla: signurn circumcisionis, pro, circumcisio D realiter. Nee ergo ex Cyrilli Hierosolymitani sen-

sign inn ; typus Jonee, pro Jonas typus. Quid multa?
sufflciebat sacramenlum eucharistiWy pro, euchari-
stiasacrainenlnm. Non negamusdicipo^se [CCXXV]
figuram panis, pro, panis qui est figura ; sed utrum
hffic isli loco de quo auimus interprelatio conve*
niat, hoc qu.'eritur Earn eerie accommodaro non
potest, quin ridiculam hanc et ineptam Cyrillo af-
fin^at senttittLtiam : In pme typo, corporis Chrisii
iHtrJiruin, dalur libi corpus Chrisii typicum ; hoc
est, typus corporis Chrisii. Veium eamdem, si po-

tentia couseqnitur, in typo panis (queuipossumus
intelligere panem typurn) Christum vere dari.
Omissa ambarum Alexandiini et Jcrosolymilani
locutionum disparitale ; quod altera de tempore
incarnationem antecedente agat, in quo Christum
honiimm nonduni exsistenlem, jam turn dari in
mentem venire non potcrat; altera vero de tem-
pore incarnationem subsceuto : quodque alieram
adjuncta omnia ad figuratum sensum, alteram ad
litleralem detenninent ; [CCXXVlJ sufTragante

5 *II Petr, i, 4, 35 Jer. xi, 19.
Patbol. Gr. XXXIII.

267

DE DOCTRINE S. CYRILLI.

2GB

Alexandrino ipso, qui hac in ipsa disputatione A rose, quce extreme speciei ab ipsis assunipk-epro-

manna dical cucharisUn; figuram fuisseinquaChri-
stus vcro et corporal iter recipialur, disertis lesti-
moniis ipsa pag 312, et pteg. 3H5, 317, 310, 3.'2,
his, inquam, omissis, dico i° Alexaudrhmin suam
ipsius oration &m inlerpretari. turn pr&*eedcnlibus
locum in objeciionc citatum verbis pag. 312, ubi
ait manna lypuni fui&bQ return fulurarum ; sed cum
vcri talis tern pus adveniet, Patrem dtdUse nobis pa-
ne- fli de ccelo, qui per mannx subministraiioncm ve~
terilus ianquam in urnbris destribvbatur. '0; ciixvjs
toO {Art* XOfrfllaSy xoT; Kpyawzipou; C)$ iv <nci.«Ts
xaxeyotkpsxo* turn sequcnlibus pay;. 3i9, Ipse nobis
manna verum exhibitus est Christus, vetvribus ian-
quam in imagine per typum declaratus. A&xo<

prists Grant Quid ? ipse Christus pronuntiarit,
qtm PM qui vie (vtigit '/ Luc. vm, 45. cum exlre-
main ICCXKVJIJ Lanlum. non in ten oris tunica),
sed pailii exterioris fimbriam miilier a I tig is* el. AJ>
qui, iiislal Alb&rUnus, ne Cyrillum de proprio
Chrisli corpore loeutum credamus, obslat l°quud
caL 14, n. 30, Christum a nobis came abesse pro-
nuntiet ; 2° quod paulo post laudata in argumento
verba, n. I, Judaus vitio vcrlil, quod verba Chrisli,
« Nisi manducavcritis meam car new, » non s>*irilita-
liter aocepcrinl ; sed offensi abierint retro, existi-
niantes ilium se ad mandttcwidas c&rnev hortari.
Ea i-gilur wrba non ad li Lie ram sed xptrt'UialHcr ct
sacramento leans intelligence : n c propria C.I irisli
caro in eucharislia manducahu. Nee no:. Catholici,

f h aiv xo [jtiwa to a ? AY,0tv6v avs3*{£.Qv; "/J»'^K, &< r* car?> m eucl

ev e**4vi to's? 4r/*:ox^cic S:i xu^ov otjXcjjj^'^i qualcm illi concipicbant animo cainium Chrisli

turn deinde cum manna dicit evangel ion doclrinae
figuram pag. 318. Ita nempe nuda Chrisli figura
crat, ut rem quoque alteram llguraret, Ostendat
Albertinus similes in Hierosolyrnilano, decuehari-
stico pane adimaginemel figuram reducto locutio-
ncs. Dico 2° Alexandria! in objeeta propositi one
sensum esse, per manna veteribus dalum.Clu istum
adumbrari ; qui quid em Ianquam verbum omiii
creaturcB ralionali, ut proprius ac naturalis inlel-
Icctualium subs tan liar um cibus. jam tumetangelis
et veteiibus ad sancUfteaiionem dabatur, pag. 314,
312, ianquam homo vera olim in eucharislia lar-
giendus erat, ad vivificandum spirilum nostrum^ el
corpus in incomtplfonem continendum, etper fid em

man ducat ion em credimits. f La so sub figura |?anr$
composuil Christus, ut quanivis ibi &l corpus ejus,
cujus participationo ChriUum in nobis fvvimw, in
unum cum ipso corpus compaginomur, et divina*
natura* huiccorpori cum nostro oommislohyposta-
tice conjuncta: parlicipes eftlciamur. absit tain en
sensibilis manducatio cariiiuni. Muod nut cm came
abesse dicitur a terns Chris lus, intelliga de sensi-
bili et corporal i prooseiitia ; qu« quidern lidei lo-
cum et sacrament) rati on em a u ferret.

QUANTUM ARGUMHNTUM.

86, Ex his verbis in formalin- euL 22, u. b : In
Novo TcstamcnJo panis esl cosiest is % et jiocuhan $a-
lutaris auhnam et corpus sanclificantia. Queiriwlnto-

atque amorem in coidibus nostiis iuhabitat, pag. ^ dum enlm pani* carport conveniens c>t } ita ve-fOp-m

31*2 ; cessantibus enim turn legis figuris, ipsam veri-

iatem nobis h\ c'tbum vel in delicias (lego 'zpoyfy

non xpvorjv, quamvis p:*rindesit) el fruitionem pro-

posilum iri f p. 316. Christum videlicet, qui nos ad

longsemm vitam alii, cum per subminislrat'wnem

sancti Spiritus, turn parlieipatione proprUe c«rni$ f

quse nobis Dei participation em indU et inserit,

fjti(i£;s»- Yt t -% town' 9xy/Jj$ } h^.'.^titr^ r.fjuv t"/,v tou

&-:o\> pL^xoyr^v, pag, 323. Qui denique onuii virtule

et gloria nos replet, in inter iora cordis por fidem re-

rtam et charitatem perfectam Hiatus ct recondilus,

pag. 319. llunc objecta? proposition!* sensum esse

inde conficitur, quod sithajc totaCvrillianaedispu-

tationis snmrna, cujus thesim et argument um sibi

in verbis objeciionc contentis propositi t.

85. Nihil moror quod ad quartarn argumenti
uostri partem reponil, cum corpus ct sanguis Chri-
iti in membra nostra distribui dicuutur, id soli cor-
pora acsanguinitypicocouvenire; de proprio Chrisli
corpore,nequeabipsisCalholicisaffirniari.Falemnr
ipsum Ciuisti corpus in membra nostra non diri-
di. Sed hum ana) oration is consuetudinem ac totius
traditionisexcn.i.plumsecu!i» illudmerilo dc(.hristi
Corporeafl1rinanius v qiiodspecielHis nub qui bus deli-
tescit proprium est : quaquidem orationenon liceret
uti, nisi sub illis speciebus eoutitieretur. In St-ri-
ptura tribuuntur angel is omnes actiones corpo-

aninuv consenlaneum, &• 6. Quamobrcm ne (tta<fuum
nudis (dementis) pant el vino (\a rucliaristiu) pro-
posit is attende. Sunt enim corpus et sanguis Chrisli
secundum Uomini as>everationum ; nutu etiamrt ill ad
tibi suggcrat sensus, fides taw en lee&rimn ci firmioii
efficiat. Ne judu-cs rem ex guslu; sed em fide cUra
ullam dubitalionem perxvasus csto, te corporis et
sanguinis Christ i dono dig nat tint ftti.ttte. V&iiucm
n. 9 ; IslUcc edoclus et certissitna imbtttus fide */uad
qui ridetur panUy pants non est tameui gustu-seusi-
bilis sit t sed corpus Chrisli; ei quod videtur viHunl,
vinu 7>t non est eliamsi ita gustui vidcatur, sed san-
guis Christi, elc. Qua alia verborum formula ule-
rolur Allu;rlinu5, si cui nescienLi prohare vellet
D oricalchum quod tenet, aurnm non esse ; angelum
externa homiuis specie vesliluta, homiuem non
esse? vim argumenti per se perspieuam paucis
explicabo. Primo, pants ille catle*ti& animam et cor-
pus sanctificans verbum divinum esl, ammo? conve-
niens uli pro priu sac natural is ejus cibus. Do verbo
divine sermonem esse probat, turn hu jus sententnc
cum subsequenli conjunctio \w particularn qv.am-
obrem ; tiini alicna huic loco seruionum bi*i men-
tiu, ad quani nihil ante auditoris aniusiun prajpa-
ravit. Pan is ergo eucharislicus est verbum Uet\ ni-
mirum corpori Chrisli hypos la tice conjunciura.
Secundo, ita panem etvmum eucharisliac nuda ele-

269

DISSERT ATIO III,

270

mcnta esse negat, ut aliam prorsus naiuram sccun- A res sensibus subjecta aliud nstab ea quod esse vf~

dwn Domini asseveration tun. nempe corpus et eu
charisliain Christ i esse alTirmet. Torlio, assent
cn*:liari tiarn non esse quod suggerU semus ; quod
oculis et gustui v'xletur dtse ;sed illnd. quod dubium
ex contra ria sensuum run u ntia lion ft f CCXXVIll]
videlur. Quod suggerit sensus, quod gustui sapit
el videlur oeulisest, en charisti amp/mew esse ma-
teria loin ac vinum : hoc igilur non etfc. Id de quo
dubilare lacil sensuum testimonium, illnd est, sit-
ne corpus et sanguis GUrisU Ikec cnim apud Cy-
ril I tun catechesis hujus n. 1, dubitautium oratio,
non esse Chfuti corpus el sanguine m : hoc igilur

cunharistia.

87. Cum Albert! no panels absolvam. Ait ille ad

dclur. Sic oricalchum nun est aurum. quod hujus-
modi reruni im peri lis videlur, sed alia species.
Angelus externa homiuis specie contoxtus, homo
non esl, tametsi nescient! ila vidoatnr, sed angc-
kii : sua euique rerum generi enunliando peculia-
rly convenit oratio. In primo genere non ne<jatur
audiendum esse sensuum testimonium ; sed lan-
tum nihil supra audiendum ; ut nihil in re esse
afiirmeturnisiqnodcorumlestimonio eontinoalur ;
in seeundo negatur" plane jCCXXIX] sensui adden-
dum esse, ct reraovetur a re quod ejus tcsliniouio
contiuetur. Pprnmlari non possuntutriusqus gene-
ris cnuntialionesrsieut cnim deangnloin homiuis
specie cons.picuodiei non potest, prater naiuram

sec und una Cyril I i testimonium inargumento lauda- n homiuis esse in eo naturam angelicaui; ila do ho-

lum, cum duo sin t in eucbarislia, alien im sub-
stantia panis el vini eucharistiet, alteram sacra-
men talis coram ratio qua* in significalione consi-
slit; nullo modo circa priorem partem Cyrillum
velle sensuum testimonium recusari, sed tantum
circa posteriorcm : qiue ciun sit p raster et supra
testimonium sensuum qui ad earn non pcrvcnianl,
recte monet in hac parte rem non esse judicandam
ex sensuum teslimonio.Suam banc responsionem
Bui nil, si mil i bus, ul quidem putat, Cyril liana?
sentential Pal rum teslimoniis. qui aiunt bap t ism i
sac rumen turn nun oculia ajsUnaandum esse sed
men to, magis attendendum ad id quod in eo non
videlur, qnam ad id quod vide hi r, etc. Hebetes nos
putat Albertiiius, cum pcrsuadere vult Cyrillum
sensuum testimonium non reeusmre circa partem
eucharislto visihilem ? ea promise res est de qua
nct'at sensus audiendos. Purs ilia AlbcrLtno est
panis et vimon materiale. Atqui hoc ipsum est
quod Cyril tun eucharistiam exist i man dam esse ne-
gal. licet ita sensibus videalur. UM apud ilium vel
ievissiiua panis et vini visibilis, el illis superad-
dilos figurai et cCficacias invisibilis significatio?
decrantne illi verba quibus rem necessarian! ac
pnecipuarn pure ac disci tc exprimeret? mil lam
alicnani naturalis verborum suorum sensus inler-
pretationem rudibus candidatis subjungendam re-
Jinquebal? ex lam mullis qtue Albertinus cumulat
Patrum debaplismosenlentiis, quaseumCyriUiana
contend it, estne una in qua illi negentaquamba-

mine.quiapraHervisibilecorpusanimamliabeatin-
visibilem, dici non potest eiun non esse corporcuin,
quamvis ita sensui videatar. Compare* quisque !o-
culiones ab Albcrlino cum Cyrillianis comparatas ;
illas reperietad primum genus, has ad postcrius
pertiuere. iNotandum vrro rebus primo genere enn-
tent.is non diriicilc ab bomiiubus, ac pi assert i m
Christianjs,accontmoiiarifidem; prcclerquam enira
quod sensus non reluotantur, norunt multa esse
siveinnalura sive in religinue,qiu*n seusuum sa»a-
citatem efTugiant et superent. Nee revera Cyrillus
mullum laboiavit ut auditoribus p^rsuaderolaquaj
baptismali cl sacro cbrisruaU adesse vim sancti
Spiritus in visibilem. A tin altero genere, cum sen-
suum butiiuoitiuin rei ariirmalaj conlrarium sit,
dubitationem maxirnam patimur; neque enim id
quod videmus facile nobis persuadere possum us
aliud esse ab eo quod videmus. Carta oporlel ad-
sint et snperiora sensibus in conlrarium docu-
menta. Ilinc Cyrillus lota calcchesi rem proposi-
lam confirmateVet inculcal; etexDei testimouio,
ej usque oHmi'poUmtja dubilalionem oinucia ab
auditornm aniinis auioliri contendit.

88. Ad lerlium C.yrilli testimonium in argumoulo
commemoratuin.duorespondetadversarius : 1° ver-
ba, 6 oaiviaivo^ &pro% 9 qui videtiir panis, non sigm-
ficare, qui appar^t et existimatur panis, sed panis
vhifrilis't ac mull a congertt verbi '^vsaOai ccdem
sensu accept! exempla. Possem et mullo plura
alteriusejusdern verbi signiftcalionis, pro eo quod

ptismaleui aquam esse ; cunvque sensibus videatar D apparet et evitiimatuv profcrre, cum duplex sit
aqua ualuralis, bos tanien non audiendos confir-
ment; sed ex fidei lestimoiuo longe cerliori ere-
dendum esse, quod vidolur aqua gratiam esse invi-
sibdem. in quam, sicut olim in vinurn, ipsa ecclc-
siastica precc transmutata sit? non disLinxit Alber-
liiius duo dissimillirnaremm genera: unum in quo
v*\ aliquid pr&tcr et supra sensuum Uslimonium;
alleruni quod est con tra idem sensuum teslimo-
nium. Primum est cum pra>te.r rem subjeclam sen-
sibus aliquid aliud est quod sensum fugitctsupe-
rat. Sic in baplism.o et chrismate, p raster aquam
ctunguentum, adestSpirilus sanclus. Alterumcum

hujus vocabuli potostas et significatio. Sed aliam
in hoc loco, prseler earn quam ei attribuimns lia-
berc non potest: nisi ha?c ridicula Cyrillo affmga-
tur oratio, panis visibilis ct materialis panis non
est, tametsi sensibus ita videatur. Atsupponendum,
inquil, panis communis non est. Oslcndat uaain
apud o nines auctoressenlentiam, in qua suppona-
tur in siniili loco, quod eral exprimendum. Ad hoc
exemplum verbi gratia, quod videbilur corpus in
resurrectione, non erit corpus, licei sensibus ita
videatur : ut vox carnale et tcrHstre neque in ipsa
proposition^ neque in adjunctis cxprimaiuv. Se-

271

DE DOCTRINA S. CYRTLLL

272

cuado, n* ilia Gyrilli vavba pants non est el vinum A ptis et sanguincm CAr&Jt? per venVam aiUem,Amen,

non est, verum paw em et verum vinuni ab cuchari-
stiaexciudere luteal ur; multuprodueitPaUumtoca
admetapboram intelligenda, quibus do renegatur
id quod ipsa res est; cumque substantia negari vi-
deatui\sola negatiir quali l.as;uti quod dicunl: Aurum
non sink homines esse homines , sed aut fcras et dee-
mones reddit. Ira homimm non conceiit hominem
etse* BaptUmi virtus non sinit homines ease homines,
sed angelos pro hominibus faciL Quando homo tern*
perans est y caro non amp? ins oaro esU sel caro in
spiritum mutata est. Corpus regentrali fit corocru-
cifixi. Proslicmum hum locum ex mefepboricU lo-
cution i bus excipio ; nihil en imaiiud signitlca-tquam
corpoream buptizali, post [£CX-XX] sacra m coin-

qnod est assensionis verbunu m»t, 23, num. 18,
quodquc stgni/teal fi'M aut verum eat, prout cum
voto aut cum re assentienda conjuncture e^l; co tu-
rn unicans assensum pnebel muustvautissibicom-
munionem proposilioni. Tcrlio, cautio ilia nequid
ex saero pane iriicrcidat, q.:ani in aqua baptismal!,
oleo, sacro ckrismate, tani severe inculcalam non
legimus ; jaclurac ejus comparatio cum ipsonuft
corporis membroruni de truncal ione: severas anini-
adversiones Ecclesiiu, pamilentiu'quo iilis irnposi-
tiDi quorum c man i bus nulla aliquando culpa sua
lapsa esset, aut; -alioqui in munibus ipsorum profa-
nata eueharislia ; ha?c, inquam, omnia pi s illi-
quid ipsam esse, quam malerialcin ecelesiasUcu

niunionem, cum Christo eonjuneUonem. In ceteris g piece consccratum pattern, dare demons! rant.

autem\ ut perfectam habeant cum Gyrilliana simi-
litudinem. deest. verbum tllud Cyrilliauum, licet
soisus alitcr remmtient. Desunt adjuncta omnia,
quibus Gyrilliana propositi©, pqnis qnividetnr panis
non estftamen gustu setiliatur, etc., ad veram pa-
nis et vini exclusionem detcrminaUir. Alioqui ilia-
rum loeutionum cum Gyrilliana dissim ilittnii neaf*
satis iu observalionibus i el 2 capitis 9 aperui-
mus.

QC1NTUM AKGCMHNTUM.

89. His continctur cat. 23 verbis, num. 21 :
Adiens ad altare, ne expansis manuum volte* negate
disjunctis digitts accede; sed shiistrojn velut thromtm
suttjiciens dexterce, utpote liegem susepduroi; el con-

Quarto, adoration em suscipiendo Chmii sanpiiui
et corpore pra»scri plain, ad Deum in euehristia
pra'senlem pert-mere, et idcirco saprerni cultus
adorationem esse, dubitare non si nit ejus cum pra>
cedenti et [CCXXXl] consequent! doctrina conjuu-
clio. i>uini.o, ea pneceptio ut Cliristi corpus oculis
ad sancHQcationom imponatur.utquc collectuspost
sumptionem calicis ex labiis mad or, froaii ct reli-
quis sensibus adrnoveatur; si^nificat saue tnliai-
rentem quamdam in ipsa re sanctiticationem in-
esse, cujus virtus nou in suseipienlis fide pqsita sit
tota; quale in eucharisLia ciTic iciin gcau 5 solum ab
adversariis admiltilur. llidiculrm est cum Albcr-
tino respondere san^uinem Cliristi, cum in venis

cava manu suscipe e»rpus Christ i . respondent, Amen, -, rijus confinealur, nulla posse huuudiUite snscipien-

Poslguan anient eaate oeulos Uios contacts san-cti
corporis sanctificaverisi Mud percipe, advspilans n&
quid ex eo tiH deper eat ; quod enini iute r cider e pa-
tieriSy id tibi tanquam ex propriis meinbrU deminu*
Uim put a*». quod est auro ac gemmis longe pretio-
sius. Num23: Turn vero post communion em corpo-
ris Christ t, accede et ad sanguinis pocidmn : non
extendens mantis, sed promts ct adoraiionls ac vene-
rationis in modum % dicens } Amen. : saucti ficeris ex
sanguinem Christi quoque sumens. Et citmadhucad*
hte ret latiis tuis ex eo mador, manibus atiingens, et
oculos, et frontenit et reliquos sensus sanclifica, Non
immoror in frcquenti et ad siht'uIaB pene lineas
repe ti lio n e corporis el sanguinis Christi, nulla un-
quam figurae et efficaciac mentione facta ; primim

tuni os ct labia perfundere: nam ot san^uini vnaro
et rnerilo tribuitur, quod bpeciebus suis coiivcuil ;
et alioqui vini consecrati particuloj non solum san-
guinem Christi continent, sed ejus integrum corpus,
cujus est ex sola en nj unction c cum vevbo ad san-
ctificandum corpus nostrum virtus vivilica.

yO. Albertiui o nines ad hoc arguvnentum obje-
ct! ones occupavi. Sed pra^tcreunda nou eslobjeclio
quam cuitf sibi proposuisset Perronius ctdissolvi's-
set, instau randain suseipit aJvcrsarius : eaquc a
nobis in sex turn ealho licit doctrina; argnmentutn
convertitur. Petilur ex his verbis cat, 23, n. ia^
ubi banc Dominica) orationispcliiioncm explicans,
Pancm nostrum stibstantiaiem da nobis kodie 55 ,
ait: Panis iste communis, non est subUaniialiS.

A — rJ ts _.., ,

observo panem eucliaristicum, qui Christi corpus u hte aufem panis qui santtus est substaniialis est.

dicilur. Begem Christum nppellari ; cui tanquam
veroregi thronumpneparnrideeeat. Magnifica sane
de parlicula panis, uuda Christi Hgura, locutio.
Christus alitcr quam corpoie per (Idem ammo sus-
cipi potest, fateor : in manu aulem quomodo nisi
per corpus suum ? 2° illud Amen ad sumplionem
utriusque speciei, responsionemesse coniunmican.
tis ad antiquam et simplicissimam admin is trandfc
commudionis lormulam corpus Chri$ti> sanguis
Christi Qmd ilia formula significat, nisi,, esse cor-

quasi dicas, ad substantiate animcc ordmatus el in-
titutus. Hie panis non in venlrcra vadil alqite in
*ecessum ejkiiur *', sed in omnera ltd co input) em
divktititr ad animm et eorpcris emolummlnm. De
pane eu eh an s t i c o h i c agi e e i • I u m e s t , q ui # ipi i 4 ve-
Iit Albertiuus, non enim spiriluaiis pani>^raliro in
omnem hominis compagem ac consU.lutwmm dividi-
tur,ut unacumanima corpus quoque suo contactu
sanctiflcet. Hinc duo argumenta conficiq. Primo,
eucharistiam non negatCyrillus inventrem descen-

Matth. vi, H. »VMattb. xv, 17.

273

DISSERTATIO III.

274

dere, quam in omnon nostri compagem dividi hie \ slanlia; panis nempe materially ct vinum quo con-

ail, el in membra nostra sic dhtribui ut iudc Chri-
stum f cronies, eidvmqan concorporei et conmngucs
effici'mur, cat. 2 4 2, n. 3, corpori niinirutn Chris ti
tribiiens, quod speeiebus proprium ; coque sensu
addei e potcrat cum Justino et Irenajo, ex eucba-
ristia sanguinem, et carnes nostras per transom*
tationem nulriri, sangtiincm nostrum ex Cluisti
sanguine, et corpus nostrum ex ejus corpore au-
geri : quro uli conimodectcx huraauaconsuetudine
corpori Cluisti Iribuuntur, cum specicbus illud
obtegentibus Ian turn conveniant ; il.anisi Chris tus
in cis continerotur, nunquam dicere licuisset. Ne-
gat ergo tan turn Cy rill us pane in eueharisticum in
ventrem descender e, ut ibi com muni urn ciborum
more concoqualnr ctconfieialur, ac deiiule
cessum tat. Quam autcm sortem Christi corp
ipsam panis eucharistici subsl,anUam,subire ncgat,
de speeiebus non iuficiatur ; cum experientia con-
stet esse aliquid in eucbaristia, quod velut csctcri
cibi in stomach o digeratur, et in seoessum eat :
alias corpus Christi in membra nostra distribui. et
per cue hausti a i ii consangues ipsi nos effici, af fir-
marc non potuisscl, nisi species, sub quibus occul-
ta tur, in membra nostra ac to tarn compagem dis-
Iribuerentur, cumquc noslro sanguine coiumbcc-
rcnlur. Dico [CCXXXII] ergo: panis eucharisticus,
in so propria substantia eonsideratus,nec in ven-
tre ilig-criiurncc in seoessum abit : porspiouum id in
doclrina catholica. At in Calviniana sententia fal-
surn panem eueharisticum, ipsam panis hujussub-
slautiam. nee in venire conooqui, nee in seefcssuin
ire, cum sit panis malcrialis; nee inficianlur ad-
vefsarit ; ridiculum vcro id moncrc de flgura et
efficacia buic pani adjuueta, quod nee vadat in
ventrem nee in secemtm ejuziahtr. Non ergo panem
curiinrisiicnm Cvrillus Calvini sensu, sed secun-
dm a Catboliconun intelligcntiam accipiebat. Se-
cundo, panis eucharisticus sua ordinatione et imti-
tutione ad snbstanliam anifitm per •line t. Substantia-
te habet nomen ex Cyrillo et Palribus non paucis:
idem quo que non ad anhn;c soli us, sed etiam ad
corporis emolumentwn, in lotam humanam compa-
aem dklritutitnr. Non ut in baptismo cat. 3, n. 4,
et in chrismatc cat. 21, n. 3, sic in eucbaristia du-
plicem partem dislinguil Cyrillus, quarum una ad

slat: aliud ad animam, nernpe gralia ilia quam
pani suo et vino liberalileradjungunt. Calbolicum
igitur dogma non Calvin ianum expiicat Cyrillus.
Non ignoro Palres aliquando in figuratis et exor-
naiis de baptismali aqua, e-hrismute, oleo sacro lo-
culionibus, ista usos o ration o, aquam cor abluere^
animam sanctificare Atiidemcum pressiuset accu-
ratius horum mysterioruin vim et ralionem decla-
rant, singularura parti urn quibus constant fines
limilesquc circumscripta determinant: ncquc id
ullus Palrum Cyriilo no'stro diligentius prajslilit,
aqua>baptismalise(Teclum corporea purgatione de-
finiens, et spiritui cordis appcrsionemac purgalio-
nem reservans cat. 3, n.4. Quod iisdera ferme
in se- |j verbis repetunt Greg. Naz., Greg. Nyss., Cyrilli.
rpus, Alex., et alii niulli. Eodem modo loquitur cat. 17,
num. 30. Et banc solam perfusioncm corporis,
sine ul la gratia saneliSpiritus, attribuit iis qui ficte
acccdunt turn boc loco turn procat. n. t et 4. Os-
tendant vclirn, ut dixi, sive apud Cyrillum sive
ajJtnl alios, banc duplicis partis in eucbaristia dis-
tinelioncra, qua fiat: i° ut corpus, boc solum ex
attactu eucbaristia) conscquatur, ut pane et vino
material i alatur, dum gratia ad animam pervenial,
quo panis pertingcre non possit ; 2* ut indigne
communioanles solum panera materialem et ma-
teriale vinum degustent ; nee sacri corporis pollu-
tis mauibus et ore recepti rei flant, atque a con-
demnalione Juda* prodiloris ac crucifigenlium Ju«
d&orutn absolvanlur. , f C(;XXXIIlj Occupata sunt
istis Albertini responsa. Una superest objectio Ri-
veti ex quodam t^stimonio catecb. (2, num. i, de*
sumpla, cui aliunde in ipso loco satisfecimus.

91. Septimum argumentum ex sincerrorum ad-
versariorum ennfessione desumi poscst. Yir cl.
Ernes tus Grabe non minus animi candore atque
honestato monmi, quam eruditione orbi litterario
notus, vi verilatis com pulsus fassus est Cyrillum
nostrum, Ciregoiium Nyssenum ac Joannrm Dama-
scenum, panem ac vinum cucharisti® in corpus et
sanguinemCbristi transinutari sensisse. Ita illc in
suisad Ireiucum a se cditum, ad lib. v, cap. 2, no*
tis, pag. 300: lit, inquit (Patrcs quos nominavi) y
persuasi erant, Spiriium sanctum, cailitvs descen-
denlem pani non modo virttttem corporis Christi

co r p u s so 1 u m , a 1 1 e r a a d a u t m a uj p e r t i n ea t : n e c a i t, D corn m u n tea re, s icyue e u m dent rat tone qual it alum inu-

dam pane et vino matcriali corpus alitur, gratiam
eisdein ex invocatione Trini talis adjunctum, spiri-
tual! ciboac|anguedineanimamalere. Lnielcidem
rei utr unique effect urn assign at ; ut et corpus suo
attactu sanelificclcum in omnia membradistribua-
tur, et animam ut proprius cibus pascat. Ea est
doclrina catholica, qua Christus idem per suum
corpus nostrum viviftcat, Yi ex conjunclionc vcrbi
ipsi insita ; etper divinilatemsuam animam alii et
sanctificat. Contra iu hypolbesi Calviniana, aliud
prorsus ad corpus pertinet; et boc tpsum est con-
tra Cyrilli scntontiam ipsa eucbaristici panis sub-

tarc : sed cl divina potenlia ipsam ejus subslantiam
in camera trans fonna-re, qua? Christi caro Ht% et cam
ilia qua* ex Ii. Vivginis utero prodiit, ac cruci suffixa
indeque in coclum suhiata fuit, eadem fiat per £7iau;T-
atv (hoc est augmenrum), quodque enmdem spiri-
tum vita* in se habeat: sicut panis quern Servator in
ten ix comedil, vi natural h color is in camera ejus
vcrtebatta%et nosier panis qxiolidianus in subsfantiam
corporis nostri transit : quod corpus hodie a nobis
gestatuniy idem dicilur oum illo in quo ante plures
anncs versali sumus, quoniam eadem anitna vegeta-
tur ; licet particulce ejus ]sint prorsus divcrsx, et

275

DE DOCTRINA S, CYRILLI.

276

nulla forte ex prioribus supevstes exsistat. Vellem A posse, ut unus et i&em homo Christ™ et in cadis

base distinolius explicavisset lllud per eirrSjjr,?^,
sump turn nou ex Damascciio vero, sod ex cpistola
Damasccni noiftine inseripla ad Zachariam Doa-
rorum episcopum no v. edit. pag. 65£, quam eru-
dilus etsagacissimus P. le Quia optinie probavit
Joaimis Damasceni nomini supposilaiu esse, cum
vcri us sit Petri cujusdam Damasceni, Qui quidem
auctor alias in gravissimo en ore versatur duin
Christi corpus in euckaristia anie sumptioncm. et
cum a nobis frangitur et coineditur, corruptibile ;
poslquamautem anobissumplumfueritineorrupti-
bile evadere ait: additque in subjecta oralione,
cujus idem auctor est, num. 2, pag. 638, Christi
corpus inmiortaio et incorruplibilc sanguine oa-

versarotur, et in term ore fideiium sumeretur:
unum a idem et hi em corpus fore plane in Hoi or.
Plura cssentcorpora abunaanirna infonnala,qum
unum hominemefficerent divcrsU corpmibus uleu-
tem ; queinadmodum in corpore plura sunt mem-
bra, quro propter informautiH animal unilai'&a,
unum corpus humanuinconslituunl. Scd quemad-
modum de capitc dicinon potest quod sint pedes,
licet una an una into mien tur ; ita de corpore
Christ i eucharistico dici non pot>set, quod sit cor-
pus ejusdem ccelesto : nee verum essetquod affir-
mant Palres in tmeharistia no«, non alium alio,
seduno oumeset codtitu corpore vc>ri ; ila ui quod
ab uno sumitur idem pror-ms sitae quod ab aliis.

rcre, nee carnein quidem jure appeliari. Hujusau- jj Ex omnibus porro quas hue usque produximus

ctoris scntentiani dc corpore Christi, ex pane et
vino in caniem el sanguinem transsubslahtiatis
aucto, transfcrl. (irabius ad JoannemBainascenuin,
Gregoriuift >'yg§. etCyriNtim nostrum, qui ne ver-
bum quidem habent de hujusmodi l^-x/^u et
accretione. Quod si eiwcj^rfctv banc intelhgat do
eximioquodam.etsecundum nostrum coucipiendj
mod u in, accre tionis et ex tension is gear re ; quo
fiat ut per omnes orbis eeclesias sit pr&sens, eta
lidelibus unum ct idem man eras Cliristi corpus,
substantial is jam accre t to nk incapax, vecipiatur ;
qucuiadiiiodum beniime auclorem epistolaaad Za-
chariam intcrpretatur P. Ic Quien ; Cyri Hum istu
sensisse \iltro coucecfijnus. Si autorh hoc Cyrillo
tribuit (nam de ceteris auctoribus quos iu cadem

Cyriili sentenliisapparet,cuni res non itasubt-iliter
rimatuiu esse ; sed cum ipsuni turn auditores siin-
plioiter cteandideintellexissc unum Chris ti corpus
quod in cudo est, in terris a lidelibus inodo quoctam
nobis incomperto et iooxplieabili vere ae real iter
comedi.

CAPUT XII.

De aacrificio cuoharUtloo^ cl mwiwtioiie ad eonse-

crationem.
92. PfafOus Augustana) confessionis professor,
quern honoris et amicitiie causa nnmino. in disser-
tationo !>e ohtatione ie(rnim euvhwislica, editisase
1), I reiueii 'ragmen lis snhjiuic.la, cap. 158, paj; 327,
scntenliam Cyriili dcsacrificioeuckauisth o his ver-
bis e x p o n i t : Privcipu a it aq u e o hlat to, caq u e qua* sa -

» — _ , , . . . -

conjunct, ad me nihil p Ttinet), ut verum ex pane cri/tcio eucharistico csnenlialis est, juxta Cyrillttm

et vino transsubsfantiulis Ciiristi corpoii acGossio-
nein fieri exist imaverit, valde repuguem. 1-t hoc
itcrum qucero, [CCXXXJVj cum non satis miln
porspectussitviri claris's. verborum sensus;utrum-
n c accre tionem banc naturali et in col'Io vors»anti
Chrisli eorpori accedere putet ; tauturuque illi no-
va) substantia? supervenire dicat, quantum panis
etvini transsuhstuutiatumsit, hoc est pro ulensuia
panis et vini, carnis el sanguinis pins minusve :
an ex pane et vino iu carnem et sanguineus et bu-
mana omnia membra mutatis, fieri arbiUetur hu-
mannm quoddam corpus a cadeali uc naturali cor-
pore Cliristi cum verbo divino conjuncta inforrna-
tuni.uiiumel idem corpus cum codesti cejiseatur;

did dehet qua* vacatur ki'ptix avaiixor/.-r^. pattern
vitiumtfne in corpus et sadpuinem Vlt* m isti transntU'
tans; ita ut smrificium eousecra-tione perfect um t
$il Ou?ia to-3 IXaajjiov, sacrificinm propitiator in w ;
[CCXXXVJ po*t eon see rat to nrm quoquv pro aliis
oflereniium. Nee n effort cntmno potest senlentiam
Cyrillx placitis Ecch'she Roma hat proximam esse*
Nolandum tamon alios l*alres a Cyrillo plnrimura
disscntire. De aliis Patribus nostra res non est:
mi rum tamen t»i in re praocipua et comumnis ao
quotidiani usus, non una Ft i i t omnium He,i;lesi«o
Patrnm, eorumdemque vulgo suiiimorurrj sacerdo-
tum, de sui sacerdotii fuiictione sonhmtia, Sediu
Cyrillo const s-to ; cujus sentenliam Roman (e Ec de-

ne a materia quidem. qure physice di versa sit. sod 1) siai placitis non proximuDK sed genii mm ac si-mil-

costimatione ob animaj unitatem; quemadmoduia
ab ilia unilate lit, ut caro Cliristi ex Viririno nata,
una et cad cm cum crurifixa censealur, quamvis
nihil forte prioris iiiius materia? reliqutim esse!.. Si
primum censuit, quomodo cum prajsenti statu
corporis Cliristi in cuto quod ex hue hypotliesi in
immensum cresceret id componi possit non intel-
li^o : alias, id quod ncgat vir clariis. a Patribus
iliis crediliim. Cliristi corpus e cado descendere
Oporleret, ut n fidelibus sumeretur. Si alteruui ar-
biLralus est, fateor ex unilate aniuKe Cliristi. cum
cttlesli turn eucharistico corpori adjnnct», fieri

limam eamdemque plane dicora debnisset. Cum ex
eo qiuorerem, quid Undent diversi inter ambas
Cyriili el CaLholieorum de saciifieio eucharistico
senteutias deprchendisset, ne plane consenlaneas
latere tu r ; respondit mulio plura qnam apud Cy-
rillum, doctriiue de sacrificio eucharistico capita
recenseri a nobis Catbolicis ; sive indoctrina con-
cilii Tridentini De sacrificio miisas sess. 22, sive
apud Jacob. Hossuetium Meldcnsein episcopum in
Gallico libro l\e exptteatione qudrumdam cwcrn&ria-
ruth misscts. Ha?c responsioilis mca* sum ma In it :
fidem nostram de cucharistisa sacrificio to lam Cv-

r* t

•?5 'x 'jqafl $s

pn tuno 'suasuaoaa anSjuijl uiatnp.io l i umu 'i$a
?ndtK> ponb *ps<jj 'njttfaav/tfub' ij^tfs *>n;i.iHl$ oidvo

l fl|3«W D}0U»S S ^|30A SlUiUOdxO *§J U ££ Jl-O

'tp'ui(j snduoo pi>$ 'sutvd minunaoo fio m*u sn]Ki?d§
ipuD$ utd\ioi)DOO*m pod 'mjmnyjns sjw»j '£ *" '15
•*}T>3 }1$hty0 snddoz pj mwd vpv.iod mapw Quoy
-vooam I iv.i9 mnurt 73 stuvd mpnu umioytvooaui si?
~t>iu(U£ wpumopv ruvjoavs apiv *£ *u *f>( "jdo *$mjs
-umptid uimm ?p snw<j *auaps u.ioja.i wuuoiiuooa

dg ooq ojjojjo snumn innpp.ioous ami uniisuift)
10 os iHujso-poDfl 'tnmsapofl ia as uinisun.o osfcs
-uiJipnaopuiaocs ut *opmiO •a>\minj st'iaoui mail
-oriiuotuauniioo aad jpaj iMiaao 111 :roq 'wsyuil «!1
-auiutK|jaoianjduiouojiu.touiymttiooJ9ilon|isi.iT?qono

oiO||i.ious ui stusijq;) uhjjub ponO VB»*MP utBjnSy
pri»uiupna s ton jo utnpguotts }a *spu.K> ipyuoss
um.inst.mipn;> uintoyur.'Us -ja 111 ? *p?.mdiuoa 01s cas
•situ pspu.io iHOijurnss oquiu mb : aniuwojidxa jaw
-rqujiuipe *gt;g *Sud l $ouMy<*H pv pidft m i\ -ui'oq

-ui cpues snruitlg pa spuiinux SS P c 'otioiiuaiu Q 'ouioisosXiqo m di£\[ •snjuiouiiui p snsajo uAjjin

t»j:h:j i.u snuaip) snijjnu *tv qt? otfcq *sti|||.ia*j Jin
-taboj auoipaaasuoa op onbunasarpnb umpuopcj

9Uons«enb T?iuijd 3p [if-vxXXOOJ °V £oavui|qsixa
s^ ad d ui a u {i v 3 0.\ u 1 urc u puioosn oo pt3 s imj t>sst>o a u
on)Tioor( o£ ^tui.tpopnvtu;ij8oi m? i;s oujo.ua i uinp
►uatjuas auortriuijsrxdsura^Ktap p;nbij..osiias t?ji
!S *? 6ll Jont lW* 12 a*?uyiuoo i:i»airuj in iitojieocAu;
'stqaoA spipihittAa spnpxo *i|os 'uiauojpuoasuoo
a?rjS[jTjipnD siq|tJA'Q utuu u \ otq anjuamf) 't6
m m*u(nj}>j2d$WG2 pv 9wn)vooaui m
"juiiOA^toui?! uioiuitssaodii ipaomai)ju v* IP
-uuuot 'tunnpoao joiitimuuioo insypofl uj i^ Sininb
•}]uv uiniipLU'i ponb iqis otibuic]isoiluii ' Ei.nuu.tojur
uiuilUd)uos$ui^ $ft]nsuoDUt y* sissuuo l onbinn iqts

-uosaj.ido.i }o ooijvaui utisuiuipno ui 'snisuifQ sniq
-ouriui wu.\ oonao ui umjuv] : tssnvo cud owbiudp^o
*odQ sua.ia.yo mapeo 'xojrjuod anbuiep; 'wutpiA
rjsopc uiopoo uitttO da ut i unr|V?nufiUO'.» uiopt p oiut
'ston.io notjuocs «sso ui^udinuoaiaiuLuuo iuu/mj-u
-t?qtno uinioyuOTS 'opaax [IaXXXOoI •$iKMS>jajad
snpeotjjd v|oqiuAs tens sniojssird * g j siqvn Odd i$Q
pupia pmsissb odiaaa 'ivwtjj sij.un ui *|iSr sijtno
ui ponbju \iiT)iuod t.ii?i|V ui o^opjooDs v ooq qo ]o
'isoiod uou ut>Aiad oiui|u?hp i>ns ip^op.ioo«s miua
stn^t.up 'iU9)ua.ioijo insapoQ oad mired $ as luoorjii
-aod pas MuRi^fqo tsis^oog qn ossu uitijos nnrmiv*^ 1 /
uou opyi.ioB? ooq hi uin]suq;j 5 opurv^i>c; *o ♦iumi

< J! l,0 H P u '80 *^ y ; Snv *snwmp uvimwi wni?uqQ

Cil

L>ns i (riuuuiuui suoui ui pustiqnpui uoti)suujsstA ^ auouowv* ut wnp sou uiivitw mg ojo *$.>/*/;u

-tM,9 snqaj ui pr|j( juanoij tsniib apui.iad :p.iu.nqo
-ap ait>ipiauj o« niduo onbsmb ons oad cutmupop
ajisaioo^ mauniuiuoo^n 'jiuj mnr^suoo imhw sitotu
uun lutuaub '?p|pJi>iui sxu]ij]n ( [ *93ujsiqou ouod
pt i snaiV9|o$ ajv:i|snujpajxMiqaop luaiuuiu ia vq
-.10A vu[c xa uinjot|ti 'imj xo| rpuoinas uiopi Lqimi
snqtnb srjdi.ios miuopne lunjouiijoad sipuopaad
-xa in anbiuno : as>|oa!o.i ttfaiar.) \injounuoo siq-i^A
snfa ponb y&]i\i\ assisuos ia ass'uiiuoa 10 opouuunj
-os anbuianbuinun pi ^unnmi^xa uivnuuiuos mm
-ajp> ^sod 8nijsct(v um.ijuj unuo^u^ais poub 'am
-ipuoqaadop uinrjtAOJodo Jjijrjj *>W u ! '11s umpip
luijssiiounlitoD anbtqiui Tui|ssucp uia ooud anb
" 00 H liJaiijsuoo outmjuoo ap pi^uatunaop srjaoo m
'suptiaaip assinj siun|T>qo,iddt{ st>i!SO(Io.ul vqis rim]
-uajcras ^o ujps aiaijej iiiiaoijc giuj 1 jsa supuao
-ip asspofaa 'stifod ponb [ih\ 'assujouiJ} o.Mppt uou
'linat'i ui] (ma*:) ponbpa^ i?ap>d un^au % t*jpnr)sa?ad
uv^[t] ui snqoioods iuk *jj siuud qns iisuq^) aubrf
-tjoj t i?t|uev}uo& |[1|iao piuos «ssiuipx> 'ujn||nu uini
~onb*ajaonpojd viaeraosuoo afujjpop »pywot»s ap
(Koijoqpjo snqi.ni2cl *SS xo uiossod V\\v. tMiry XO

*0Sia 9 duo *ii?(/ ap i>(j x qi| siuipd ui pi\
*tjpi>|joo sipuaiuos ni!}snSiiy sniituixo oa)jj *uil>}
-^1uaso?jda.i suqotc»ads sp^sianqpny i« ia tuujounf
-uoo isdi )\\ laojjo anbonb os'jjarjo umjsuqQ tunp
uisypoa auofjea anbuiaptJ^ Mtrnuo J moo spun 11 [uoo
iiiaun uj snqT|apy st^uiu r.i irisapog u%{ 'si^njitoo
umun in snnun sjijnui xa uniuu qa sinvd qn m^u
4 sii}iiaiuoa tuu jo siued saqopad? qns }uaf*um.tn3tj

-3//0 10 ooifsfttu saitmpnuuti 'omwuy tmiwwi'OfOii
m 2.wp.720 mnp'jnjDutvn mnuBv $o& *0V5 isjda *"/\>^j
•«ajj) i wpmp dU0i)w$ i>}Mru.>vi niiuwtf nmanfiuvs
'tit sndwo otpi>/£ isrmb vn$ a:n*.i uiaiopjoovs jcifuip
unsscd saaiu^ in inn)0i»j atioip^ xo vm{) m At 111:1 ud$
-ajjdaj i2punts]p |a csiAip uiopoui aod i]n sinliiros
•ja sndjoo vnb *auoiii?aaa5uoo $iu mtfues ou suod
-joo uivnulas xa |»a 'Jivjuunsopx'juirisoMd ti|0Ui ot>
dooa outs sulo xa pA 'snp?is tsmiioix mupiub inf)
uaajjo hiqou v &(}vou stfDOOvd oj.d i Ab^nlfisiA.£J»fi{
i\unp)fCivxa wnjstuyj '0 ^ ' urn u ' to ' 1?K> *sw 1 1 «.i aq mi q
-up>j sjcju si]]nui uuiD aat;oi|duiis luoipju *rji t .m*|
-x^uifisuoo suoot?!* am pom cunrpuiu a?aijioiApt? pas
^lurvmiij jittttuod aau t%|V]qo suyuaa jinjumt| ainp?3
oad fuijiajA r.H9tp? .inpuioduii apuiap :aiv|ii\?n.^s
-ap ins raouoiiumuisutiJi jad vpqqo 00 y iuiiu'ia
■ja sinvil lunuiud oub 11 1 Nnnpipaoiis assa iuisiism
-cqana uiuudoad jo uuuaA l oii:f.i,) Mn-iuunbasuoj
ojj|ti vj.u!)oysuo3 uhi;.i pop a.JOjjoqpja niuruo ouifj

*SHJ[UA*'J ipsoUft? OlJJBjvl U4U01UJ \MUULO 0.1? U "JllUl

-rosoa Stiiut>dpr|jfd opijuovs snqnuvo snja p 'at^
-vaayo siu-jauiu ja siaia oad atouoi^i^idojd m ooq
uisapo^ qi> in j uiajuaoBf asiurpm dv\*u\ iojt'iotiu
lunisuqQ tdv\\n ui mod 'uiupvj oajstuiui n?iS£*pog
p ?js].iqy aiopjoous v tuauoiinjoasuoo aod 'is a
uuttuns oio^i.io'cs ap ajrnpqpjj ppij 'S|ii?odmoo
Q\\b\v t siu\n>duiooumoassnq!iimo atibsiq ! snawfaas
*uod tuapsnjo snaussaoou v.> mn«j 'srpuui vj»j:ui.M.u?uy
acuupop iiiapsnfa lunapij -^ siuka xa umj iuui
•Oii||OD'iJT!psnqiJopia'si| qu iuouoi]no|jdXiip uibji

snfno 'anbtuuisapoa ' tUBuitptA in snisuip pajjo V -uariqpiui snf^ urojO(ud|d i muijuooauoiinaornu

Hz -in oLivmassia :ls

279

DE DOGTRINA S. CYRILLL

280

consecrationem deveirit, verborum evangelieorum 4 \ tioni, deindc et veterum GroBOonnft Patrum. imoet

ne meminit quideni: non quod in Ufcurgia printer*
missa cssent. id enim ne cogilare ifuidom permit-
til ur ; sed quad historicc tan turn recilala, nuUara
habere in sacra aclione vim exisiimasse vidcatur-
Solius autem invocalionismentionem faeil in hrpc
verba: Posiquam nosmetipsos per has laades spiri-
tuals (trisagium intcHigit) mnctificavimus, Dcum
benignum exoramus id endttat sanctum SpirUum
super dona proposita ; ul facial pan cm (juidem cor-
pus Christ i, vinam vcro sanguinem Christ L Otnnino
enim quodcunque attigerit Spiritus sanclm, id san-
ctified turn et Iransmutaturn est. Qu» quideni Pfatfio
in altera disscrtationo Dc consecratione veterum eu-
charistica piano sufficerc visa sunt, ut cum iis an-

rcocullorum Cr&culoruiii cxislimationi adversan-
tern. liccciitiorcs enim Grawi uli columniam sibi
impaclam lonjie rejeccre, quod nullam in conse-
cratione verbii ovangelicis partem uibuere c'ice-
rcntur, Terlio, in liturgia* Gra?ea» usu, qum cvan-
gfltica verba invoeationi praMnittit, dubitari non
posse existimo quin Gnecorum omnium et avtatum
et locoruni scntentia fuerit Christum non statira
post evangelicorum verborum prununtiationein,
sed tanlum post invoeation°m peractam adesse ;
Patrum auc tori tales non all ego, qua* c -nimbus
notaf) sunt, nee iu re aperta utor teslihus non ne-
cessariis. Nata ea opinio est ex ipsis liturgiarum
et sacrrc invocation is verbis, qui bus poslulatur a

numoret, quo sin sola invocatione consecration em n Deo, ul. id quod panis et vinum est a Spvitu sane to
rcposuisse pertondit. Dico 1° unum Cyrilli silen- mulatum, fiat corpus el sanguis Christi, Verba tuoc

tium non suf licit, utab eo vim evangelicorum ver-
borum sublatam existimemus:quod exemplo con-
firmo. Si ea fantum S. Chrysostomi opera habere*
nius, in quibus solius invocalionis tanquam conse*
cralionis causae nieumiit-.ut lib. mi ^/c.s<7a;? v (^.cap.4 ,
pag. 32, et lib. vi, cap <i-, pag. 93, et serm. 32, torn. V
pag. 487, et serm 36, pag. ;>.'j3, nullam emu evange-
lic is verbis cTlicaciam reliquisse suspicarcmur. Sed
his quao diserte dicit serm. 30, De proditione Jud,r 9
pag. 463, ne ita de eo sentiamus prohibemur. Hrec
ostendnnl u tram que scntentia m optinu'coniponi.ut
et verba evangel ica sua vitranssubs tan I iationem ope*
rendu ; uleorum tarn en operalioetafplicaUoapre-
cibus ecclesiasticis tanquam ab impetrante causa
dependeat ; Christo et Spiritu sarrcto una opcran-
tibus. Quam quidem Cyrilli fuisse sentenliam ut
non affirmo, ita, non fuisse nemo, utopinor, pro-
bare potest. Dico 2° nonuisi post invocationem Cy-
ril 1 u s p e rac tarn c I c m e n to ru m I ra n s in u Ut t.i o n em s e n~
sit. Eade re, ut. mihi quidem videtur, dubitare non
peimittunt laudato? su peri us illius seuteulinr, qui-
bus ante invocationem aflh mat panern ct vinum at-
charistiw nudum es.se panem el vinum : toque per-
acta jam I urn Chr'tsti corpus el sanguinem esse.
Quid de hac ejus cxisliniatione sentiendum sit ro-
gas? paucis aperio.

95. Ac primo quidem fa ten Audi est totam banc
controversiam ad fidem nihil pertinere, Quam vis
Grrrcos inter et Latinos theologos in concilio Flo-

detorquerc ad eflectuseuohari^Lia? in nobis postu-
landos,Ecclesiam Iuculcntissimo,et constantissimo
transsubstanttalionis testimouio privare est. Alio-
qui verborum illorum sen sum, per se patcutcm et
conspicuum, e quibus certius accipiemus, quam
ab iis qui per omnes states illii usi s.nt ? Non mi*
rum bcbolasticos nostros ca sententia offensos
fuisse : pcrsuasi erant (et merilu quidem si ad li-
turgiam Ho ma nam qua utebaniur spectes), Chri-
stum statim post evangelicorum verborum recita-
tion cm nulla mora sub panis el viui spec Job us con-
lineii. Sed hu>c ad GraT.aiu li turgiam transfcrri
intquiini erat ; in Homaua enim, Mediolanensi, et
omnibus pene Latinis veteribus lituririis, invocatio
ilia, ul nobis corpus el sanguis fiat Domini uostrt
Jesu (hristi, vel similis oralio verbis cvangfdicii
pncmiUi so let; quare nulla dubitatio rftlinquiLur
quin iis recitatis consecratio peracta sit. Quaro,
ut Grmci Patres post invocalionem lanlum, abso-
iutam consecrationem exislimanles. ila loqui so-
leut quasi invocalio ilia sola consecrationem el*fi-
ciat ; ita Patres Latin i post ovuijgelicorum verbo-
rum recitaliouom tanlum, linilam consecralionem
arbilrafci , dc his verbis iU loqui videntur perinde
quasi ill is solis transmutalio ebmieutorum tribucn-
da sit; sed neqne illi verborum ovanyelicorum,
isti multo minus pCecum necossitalem ct eflica-
ciam sttsitili^se dicemli. Quod quidem de utrisque,
gen era Um duntaxat, non de omnibus et singulis ad

rentiito ea de re acrius disputatum sit, in decreto D rtgorotn intelligi volo. Latinos autcmpermuUosde

tamen unionis nihil stalutum fuit de ulravis sen-

tentia Concilium Tridenlinum banc disputationem

ne atligit quidem : [CCXXXVlllj sess. 13, cap. 2,

statu it, statim post consecralionem ex vi verborum)

el can. 4, peracta consccralione, corpus et san-

guinem Chrisli sub speciebus panis et vim una

cum an una et divinilate exsistere : sed qna> verba

ilia sint quibus consecratio peragitur, non decernit*

Sccundo, si Cyril I us vim evangelicorum verborum

sustniisset, et in nuda invocatione totius consc-

crationis causa m reposuisset, dicerem senlentiam

banc videri mibi, Latino? primuni Ecciesia) tradi-

vi precuin iu saerittcio testalos esse notiuu est,
nec ve teres tanlum dico, ut Hieronymum, Augu-
stinum ; sed etiain rccentiore.s,ut Agobardum apist.
ad Bernard. Vicnne., Pascbasium Itatberl. qui in
lib. De corp. el sang. Domini, cap. 3, ait: SpirUum
sanctum panis el vini snbstantiam, invisilUi potm-
tiapcr [CCXXX1X] sacramentt sui sanctificationem,
operari carnem et sanguinem Christi, et cap. i2, Do
Christo. ipse est qui per Spiritwn sanctum hane
suam efficit camem. OmiUo theoiogos multos, pra3-
sertim e Scbolis, qui necessitatem precuni ad luec
nostra tempora cons tan tor asseruere.

DISSERTATIO III.

282

96. Invocationis sane in consecrations cucham- A per earn absolvatur consccratto, in Lalinisvero nee

tiro efficaciam quamdarn esse, eamque non purv&m
ut ait Bamlius, lib. Ik Spiritu santo, c. 27. duo
mi hi semper max hue persuade runt. Prinuun est,
verissimum illud Augustiui priiicipium,saeramen-
torum efficaciam ab Hcclesia* precibusdependere.
Quamvis et minister per exteriorcm sacrainenti
admin is trationem, et Chris tus per gratiam quirs
sacramentis rite collath ex ejus divinapromissioue
nunquam non adest, baptizet etpeccalu rem it tat :
Eeclesia quoque, non tan turn quia claves a Christo
immediate accepit, quas per ministros cum a se,
turn a Christo deputatos exercet; verum etiam alio
sensu, per oralionum suarum nunquam deficien-
tium efficaciam, vnre dici potest et baptizare et pec-

forma eadem, nee idem locus ; evangelicis tamen
verbis vulgo pnenritlitur. Sic in liturgia Bomana
his verbis expressa est ad Palrem: « Quam oblalio-
« nem (panis et vim) tu Deus, in omnibus, qinesu-
« in us. be n ed i 6lam, asc rip tarn ,ra tarn, rational)! 1 cm,
« acceptabiiernqucfaceredigncris.ul nob is corpus et
« sanguis fiatdileclissimiKiliilui Domini noslriJosu
« Cliristi. Qui pridiequam paterelur, » etc. Similis
pane Amhrosianao liturgia) formula, si non ad Ko ma-
il am posterins infiexa et accomodala sit. Certe Am-
brosiuscominuncm quamdam Trinitatis i it vocal io-
nem in saerificio adhibitam testis est his verbis
lib. in DeSpiriiu sancto, cap. tG,n. 112: « Cnm Pa-

« tre et Filioasaceidolibu* in baplismatc nomina-
cata remittere : quod ab Augustiuo centies decan- ri « lur(Sphitussanctns), et in oblaliouibus invoca-
tatum. Vid. lib. in De bapL, cap. 17, lib. iv, cap. 4, « tur. » Sed aliam f or te oration em respcxit. Auctor

num. 6( serm.99, a. ti, serm.295,n.2 Vid. similes
locos apud Ambros. lib. x in Luc, num. \ 1 , et lib. i
Dcpmnit.t c. 13, n. 81, et inslgue testimonium Am-
brosii Ansperli in Apoc. c. n, i. Qui enini sacra-
mentis suis se adfuturum pollicitus est Ohrislus,
cumgratiarnsua'in per ilia fluenlemab Ecclesiro pre-
cious dependerc voluerit, facit ut nunquam in Ec-
clesia sanctorum oratio deficiat ; earn que per mini-
strum. Ecclesia> votorum interpretem, expressam
nunquam non exaudit. In omoi sacram en torum ad-
minislratioue contiuentur Eeclesia.; preces, sacra-
menti effeclum a Duo poslulantes : qua* non pura
ac nuda ca3remonia,sed Eeclesia? vere orautis voto-
rum expressio sunt a tuinistro Ecclcsice sub ejus
nomine fusro ; idcircoque propter ministri indigiii-
tatem affectu nunquam fraudata. His principiis An-
gustinus, totis contra Donatislasoperibus baptismi
ab indignis et ab hsereticis dali validilatem defen-
dit. Idem dgpreci bus Eeclesia* ad consecrationem
in liturgia contentis sentiendum. Sacramentalium
precum efficaciam Palrcs uno ore unixe commen-
dant, necrobustiusquisquam quam Cyrillus nosier:
qui iisdem precibus cl aqu;e baptismalis vim, cat.
3, n, 3, et olei exorcizati efficaciam cat. 20, n. 3,
el chrismatis sacri polcslalcm, cat. 2t % n. 3, et
cuchaiistuo d unique traiisiuulalioncm tribuit.

97. Alterum, quod cucharistica} invocationis
efficaciam necessitatemque non minimum demon-
strate est quod ab secreta apostolorum traditions

librorum De $>* women th apud Ambrosiuin, qui non
Mediolanensis quidem sed vicinco Ecctesius rilus
exponehal, hanc Bomaiuo similem invocalionem
refer L lib. iv, cap. 5, num. 24 : « Dicit sacerdos : Fac
« nobis banc oblalionem aseriptam, raiarn, ratio-
« nabilem,quod fignra est corporis et sanguinis l)o-
« mininostri Jesu Cliristi : »> quod ila inielligendum
ul ex pane et vino Hat tlgura et sacramentutn <'oi-
poris el sanguinis Cliristi prmsotitium. Liturgia?
Hispauicu) consecrationis forma m sic exprimuiit
Bcatuset .Elherius lib. i « con l. Felicem et Elip.,
« Bijj'l. V\K Lugd. torn. KM, pay. 371 : Sexla succe-
ed i t ( LUuryite ota I io) co 1 1 1 i r i n alio sac ram e n ti , h t
« oblalioqUtB Deo offer tur, sane ti Ilea laperSplriUnu
« sanctum Cliristi eorpori ct sanguini oontirmei-iir »
Hoc. hodie in Mi?sali Mozarabico visit ur oratio ad
Filium directa : « Adesto, adesto, Jesu, bone ponti-
« ft.'X, in medio nostri, sicut fuisli in medio disci-
*' pulociun tuoiinu ; sa noli Ilea hanc oblalionem, ut
« sanctilkalasuniamuspermanussaiieti angeli lui
c sancle Domine ac Bedomptor fcterne,»$equuntur
verba cvangelica. In liturgia Afrkana expressior
sancti Spi rilus invocatio babila vide tur ex bis
Africanorum auctorum verbis . Op talus , lib . l
« cont. Parmen., n. I : A I taria in quibus vola po-
« puli (oblaiiones panis et vini% et membra Cliristi
« portata sunt : quo Deus oinnipotens invoralus
c sit; quo postulalus desoendil Spiritus sanclus^
c unde ainultis pignussalutis a?terua5 et spesresur-

petila,judiceBasilio,in omnibus prorsustuamanti- U « rectionisacceptaest. » A' g , epist. 149, n. 19, lo-

qiiis et usu abrogatis, quam usitatis mmc liturgiis

reperitur; non iisdem verbis concepta ncc eidem

loco alfixa ; sed modo verbis evangelicis profit,

modo ca subsequitur; modo ad totamTriuitatem,

modo ad Spiritum sanctum ; modo ad Filium,

modo ad Patrem directa :eumdein tamen cffecUiin

postulans, utoblatio in altari proposita in corpus

et sunguinem Christi transmutetur. Et in omnibus

quidem liturgiis tarn Gnecis quam Oriental ibus

a viro doctissimo D. Eusebio Benaudolio editis,

[CCXLjeadein peneinvocationis forma, idem locus,

post evangelicte uimirum coence recitationem, ut

tarn liturgiam in quatuor partes distribuens. secuu-
dam definite orationescum bcnedicitu:%ct sancti II-
« catur, ct ad distribuendum comminuilur { siipp.
« illud quod est in Domini mensa) quam totam peli-
« tione mfereomnisEcclesiaDominicaorationecon-
aclndit; et lib. v De baptismo, cap. 20. n. 28 : Quo-
« modo exaudit Deushomicidam deprecantem, vol
« super aqu am bap tisma lis, vcl superoleum,vel su-

• per eucharistiam, vel super capita eo rum quibus

• manus iinponitur? ut nempe rata sint ea sacra -
« menta, FvtrjMtiusJib. n ad Monimum,.-;^. 6 : Jam
« nunc etiam ilia est nobis de Spiritus sancti mis-

283

DE DOGTIUNA S. CYRILLl.

284

« sione qu&stio resolvenda,cur scilicet si omni Tri- \ quasi sicut illo nobis Gyrillianum canoncm objicit,

k ni tali sacrificJum oflVrtur, ad siinetificaueliuu
« ohlationis nostfte inuntis sane Li Sjuritris taulum
i missio postuletur; et cap. 7 : Sfririlug [CCXUJ
« sanctus ad eonseerandum sacrifieium a Patre

• poseilur ; et cup. 9 : Saneti Spiritus ad saiiclifi-

• candum totius Ecclcsko sacrifieium poslulatur
« adventus, Inter multas hujvs rci comas hanc as-
« signal c. 10 : Quamlo autem congrue lUiusquam
« ad eonseerandum sacrifieium corporis ChrisMi,

• San eta Eceiesia quae est corpus Ghrlsti, Spiritus
« saneti deposeat ad von turn, quae ipsum caput
« suu rn de Spifitti sane to n over it natum, » ut
idem uimirurn qui Chrisli corpus in Virfuio for-
niavit, illud in cucharislia ex pane el vino con ft-
ciut. Utrum in Africa ua missa invocatio verbis
evangel icis pi ad ret, nullo ex lesl-imonio collide re
potui. In lilurgu& Gal lie an as a Mahillouio edilro
miosis compluribus invocatio reperitur, ad Pa-
trem semper eumquc solum directa uliquando
ut saneti fleet dona oblala ; inlerdum poslulans
ut modo Verbum suuni, niodo ut Spiritum sanc-
tum, modo ut ii tr unique ad sane Uficand urn sacri-
ficiuni emiliatj Lkcc aulcin uabctur oralio, modo
ante, modo post evangelica verba. Aliqnando au-
tem in t'o turn prarlerniitlitur : quod ad nullum
ali ant causam refero prater islnm, quod imperfe-
cta sit ilia mtssarum oollectio, in qua swpg mulUo
partes desunt, exusu communi ut nutw supplendar.
Quod si quis multas illiu* perlectas missas cculinori
pertcndaL in qnibus nullum invocations vestigium

non possimus iili vicissim Romance et Lalinorum
Patrurn canouem opponere. Altera est de Scriptu-
ral urn ad faciendarn (idem dogmatitm necessitate
rarum ad faciendarn fidem dogmatum necessitate
et suffirientia ;[CCXL1F] tjuam opponil tradition is
et Ecelesiae definif ionuni auclut ilati. Prim urn quod
attinet, muita iji eo peecat Rivetus: l°QuodCyril-
lura negal historiam Susanna?, Beli* et trium
puerorum cauticum agnovisse. Ignorabat nimirum
Cyrllum Danielis interpretation* a TUeodotione
adornala, cum tola Cra?cact Laliua Eceiesia usum
esse : in qua nulla erat, sicut in Uieronymiana
translQlionc, trium illorum monumentoruin a reli-
quo Daniel is textu dictinctio ; sed in priino loco
habebatur kistoria Susanna; : in medio captis tcr-
tii cauticum puerorum ; et ad lidem Belis liistcria.
HujusmodinaniciisexemplaribusutebanturPutres;
hujusmodi suntomnes pene mss. (irasci Bibliorura
codices. Sod inexcusabilis Rivcli de Cyrillo aftir-
matio, cum tria hoic monument a in Catcckesibu$>
uti veras Danielisprophetia* paries eitet, Susannoe
historiam cat. 16, ti. 31, canticum trium puerorum
cat. n. 16, cat. 9, n. % Beli et drueonis historiam
cat. 14, n. 2a. Baruchi lihrum pneterea et epislo-
lam Jeremno in calalogo suo recenset; et tertiuin
Esdrtt librum probabiliter pro Esdra* prirno ha-
buil, cum cjeteris vulgo Palrilnvs. Estkeris paritcr
addilanienta in suo libro cum ca?teris conjuncta
non videtur a roliquo textu distinxisse. qui HeJ rai-
ca> lingua plane rudis erat : no Rivetus e:ni solo
appareat, quod v«x negari potest; dieam illam ex C Hebneorum cdiione usum existiroet; in quo lino

voiis (idelimn tola myst^rii actione supponi. llle
autem liUirgiuo Gallieanas usus, ut modo ovange-
licis verbis pr&eat invocatio, modo evangelica
verba iavocalioni. probat nihil max i me ad rem
per tin ere quo in locoea collocetur. l)uas res praj-
staudus in sacramento habet Eceiesia, ut et Chri-
sti verba recilet, quae utolim in ccena ijisius ore,
sic nunc quoque ab ipso minisLioruin ejus perso-
nam sustineutium ore recitala mirabilem euohari-
Sli;u convcrsionem opernnlur ; et volurn suuni
exprimat, ut Ghristus secundum promissionem
suam suo sacramento n.e desit: h;ec cum siniul
pr;e stare non possit. tempore d hid ere cegiGur. Sod
unaestactio sacrilicii duabus illis rebus composita:

se Protestantes acquiescere gtoriantiir. Alterum
ejusdem Rivoti pecoatum est, quod deuterocanoni-
cos quos dicimus libros.quia in Cyrilliano canoae
non reccnseulur,ab eo prorsus rejeolos existimet.
In calalogo revcra non comprehendit suo, quasi
dubios et nundum ullo i^clesiic universalis judicio
in canon em receptor. At eorum aliquos, idem dc
ceteris sine dubio, si se dedissetoecasio, facturus,
satpc citat. Sapiential librum cat. 9, n. 2 et 16,
lauriat sub nomine Salomonis; Ecclesiasliciquc
sententiis utitur cat. 6, n. 4, cat, 13, n. 8, cat. 11,
n. 19. lino et Apocalypsis sententiis p of mult is
utitur, quaitivis librum liunc expresse uti apocry-

plium rejecisse videal.ur. Idem i 1 Ii quod eaHeris
qu;enamearumvelpra)ccdalvel sequatur nemaxi- rj Patrilms accidit, ut cum deulerocanonicos libros
me intersit, lacit actionis hujus unitas, Aptius ab omnibus Ecclesiis non reeipi sciret. in canon e

tauieu videtur. ut causa impetrans qua* in precibus
sila est, el'liciciitcm causam quuiu in vmbis Christi
repouiinus pi;ecedat el attrahal; qiuo est Latinos
Eceiesia? consueludo; quam ut efficiens causa
impe tran tem p ravens ex spec let ut agat, qua3 est
Civwcus coeremoniai ratio.

CAPUT XIII.

Dc sacra scriplura^ traditione, el !:rolesia.

98. Dims hie habemus refellendas Riveti obje-
cliones, quas ex auct-orilate Cyrilli iu cataolicam
Ecclesiam intentat. Prima est, quod alium a Cyril-
liano sequamur Scripturarum canoncm ; pcrinde

ipi

non recensuerit. Sed tainen cum haberetur in
Eceiesia certa et indubitala de eorum bonitate et
utilitate traditio, de eoruin vero divinitate. non
iila cerla et explorata ac generalis, sed tamen
communis ncc interrupt*, el omnium pene Pa-
trurn veluli divinam Scriptiiram cilanlium usu
confinnala; eos lanquum divines laudabat Ectde-
sim judicium exspecUans. Tertio, inique nobis
objicit Rivetus Cyril liaui canonis auctotitalcm,
pejin.de quasi aut eo ipsi Protestanles utantur;
aut ipsi debeamus, vel etiam possimus o nines SS.
Patrurn, quorum uota est inter se diversitas et
contrarietas sequi. Sed nos illis potiori jure

283

DISSERTATIO III.

286

objicere possumus primo antiquos Latinm Eccle- A *>nt. Gandenl., cap. 31 , num. 38, ct De cura pro

sjixi, in qua regencrati sunt, canones quos nos

sequuuur; dciude Proteslanlibus mquigri jure

objicimus mentem ac senieutiam Cyrilli, in ca-

noue Scripturarum describcndo. Quam ut i psi

perfide contemnunt, ila nos perfecto seQiittuur,

cum etiam ab ejus canone diseedimus. Gyrillus

[CCXLUI] noti sua auc tori tate canone m Scrip tura-

rum composuil, sed ilium quem sua Ecclesia so*

quebatur, suis auditorihus de*iit : ac pro lege

prroscripsil utcoslibros pro divinis haleremus,

quosnobis Ecclesia* uuanimis auctoritas et Iradi-

tio proponit, cat. 4, n. 33, 3u, 36. Ex oa logo nos

deulorocanuiiieo* libros suscipimus, quosipso ho-

die Ecclesia) seculus auctoritatom susciperet Cy-

inortuis nap, J, num. 3. Item de Sapientice libro
ab Massilibnsilhis rejeeto, in lib, De prmd. SS\
Et in primo tlelravlat. lib., cap. i<\ num. 3, retra-
ctat ct corfigil idquedaiicubi verbaex Ecclesiasfico
sumpla, propkelUavcrb<€<x$p?U$\'CVi\l; quia, inquit,
non in ejus UOro (egunlar quem cerli aknus e$$i pro-
phtH'tm. Junilius quanquam Afrieanus in lib. i,
cap. 3, '*, 5, 6 et 7, de in u I it's Africani cal&logi li-
bris ait, vol inter canmicas fCCXLIVj Scripture huji
cwrere, vol mediae aucloriiath esse. Quanquam In-
noceiiiius et Gclasitis Romani pontifices canon in
libro r u m s aa auc lo r i tn to de d iss en t , in quo M a c h a-
bu20i'tim libri contiuentur, cumin lamen successor
S. Gregorys Magnus lib. xix Moral., cap 13, quod

ritlus. rili omni Eeeiesias mm eju:> in qua nati ^ iis usus essct ita sc exeusat : Non inordinate a<?i-

suut, turn universalis Ecclesia) e qua schisinate re-
cesscrunt. auc tori Late seposita, oanonem Scrip tu-
ravum ex arbitrio compositors* Cyrillus in suo ca-
none sine dctrectalione admisit libros, do quibus
o I i m t'ue r at a dd u b i I a t u in , nee i p < i u s : e la to d u bi ta -
tio desierat : uti Epistolam ad Ilebneos, eL ox -ttno-
nicis Epistolis complures ; sed pramilenti Ecclesia-
rum auclorilati oblcmperavjt. Quidni ergo hodier-
mi m G r& ere p a t i le ret I *a Li n ai Ec c 1 o s i m s u (TV a g i u m ,
id admiUendis dcuterocanonieis libri s sequuntur
adversarii, etiam si non nulla de iis forte supersit
dubitatio Ecclesia? totius auctoritati submiltenda.
00. Utriusquc Ecclesiro vcteris Gra?cae et l.at'nae,
cum di versos Scriplurarum canones con dercnl,una
mens ac seittenlia fuit Qui vcrbi gratia deulero-
canonicos oxeludebant, eos la men in suis libri 5 **
passim ut divines mtllo discriminc laudabauL. Qui
aulem in canon e recipiebant, ii nulla ccrta aflirma-
tione, a;it contraries scntenlia?damnalione id pra>
stabant: sed volul idonoam auolorilalem suno Ec-
closim traditionem secuti, certius tamen eL gene-
ralius exspectabant EcclesiiD universalis judicium.
Sic cum Ecclesia Alricanain concilia Corlhagincn-
si an. 397, canonein suum. qui THderitiiro confer-
mis est, scripsissei, veluli subdubitans addidil:
De confirmando islo cartont trwwnztrma Ecdesia
c&mulahg*. Iliu-uraque in altero Carlhaginensi an.
410, eodem cataingo confirmalo subjicit, Ul fratri
et cons'icei'doli Bmrifamo (paprej et ear am part turn
episcoffis innotescat. Similiter A u gusli n us qui utri-

ratis si ex Ubris Heel non caaonieis, sed tamen ad
Ecelesue (vdificat iwienx editing testimonium profe-
ramits. Ncmireuiur inferioris subsolliiaucloros ea-
dein iu rcjioiendis quibusdamei iliis liluis liber-
tate, autiu suadeeisdem dubilaliono si^uillcanda
usos esse. Unum ex omnibus, qui omnium pene
Laliiioruii) tbeologorum magisleraudit, S.Tbomam
lando, qui prima parte, quatst 89, arl. 8, ad 2,

Ecclesiasticuni cilans ail: St tamen KeclesiaMci
auctoritan non rccipiaiur, eo qxiod apud Uehrxos in-
ter ca-nouicas Scri) tuvas non cowpulaiur. Eadciu
prme de eodem libro h abet Julianus Tolelanus
ProtjJicslkon lib. it, cap. 30, quam vis ex Isidoro,
Hildepiionso alii^quc tiioiiUiuentis constat Eccle-
siam Hispanicam librum banc, ulierclrros dttuLero-
can uiicosJii caimn^ljabuisse. Sed poslquamaccos-
sitdudiim fixpcdataEccIesiwiii concilio Trident: no
deHiiiLio. ab omni bus Lalinis Ecclesiis ununi mi-
ter accopUita. et Grajca) Ecclesia sentenU.'o conseu-
tunea, quo* lihro* alios tandem pro ranomcis ajrno-
sciL.qiiSD circa illossupeeesso possit dubitatio plane
non video. Quanquam nun ii^noro vims appsimo
catholicos inveniri. qui nee a concilii Trideulini
nee a Uoinanai Ecolc^im s^nteiUia ubhorrere con-
sent, quumdam auctoriiutis inler canonical et
deuterocanonioos libros distinelioncMn adinilXiii'e.
10'). Ad Cyrillum et Eoclesiam nierosolymila-
tiam rodeo. Quos ilia Cyrilli lemporibus nonrtum
recipiebat libros succedeniibusagnovit. Nam Apo-
calvnsim Damascenus in eauoue Xovi Teslameiili

que concilio intermit, cum eumdemcutalogum ex- I) nulla dubitalionissi^nificalione comprehend: t. A

scribat lib. n De doct. Christ.* cap. 8. n. 13, prius
tamen n. 12 bancregulam prnoscripserat: In Scri-
pUtrU canonicis Ecelesiarum caUioticavur* quam-
plurium auotorilatem sequatuv (Scrip turao studio-
aus). Tenehit igitur hune modum hi Scripturi? ca-
nonicis, ut eas qua? ab omnibus o,cci}'tiuntur Bccic-
stis prceponat eis quas qucedam non accipiuut ; ineis
vero quos non accipiuntur ab omnibus \ prxjtonat eas
quas plures gravioresque aeeipiunt % eis quas pane to-
res minorisque auotoritatis Rcclesim tenent. Ac pro-
ptereade Macbabfeorum librorum divinilale certis
locis baud tanta asseveratione pronuntiat, uti lib. i

dreas Cretensis, qui e Jerosolymilana Eeclesia pro-
diisse dicikir, common lario eumdem librum illu-
stravil. Ejus Le^liiu-oniis uLuntur Soph renins J oro-
solymorum palriardia, oraliojie De owjudis, el Mi-
chael Syncellus noiios&culo, in sua Lmtdatmie in
sancloA antjelos a Conibefisio cdita : qui quidem iu
in eadem oralione cum Apocalypsi,lum Judith, To-
biai, el Machabrnoruin libris tribus utitur, Antio-
chus, laune S. Sabte monachus liom., 17, Eccle.skt-
stici lihrntn cvtat. Andreas jam iaudal:is. orat. 2 in
S. Patapiimi, p. 2fti.,Sapientiafti Saloitvonissub no-
mine citat. Pala?stini tandem episcopi in synodo

287

DBS DOCTRINA S. GYRILLI.

288

Bethlehemitica, an. 1672, Sapientiam Salomonis, A faUacia^ nonne divinai Scriptiirec sunt sahis nostra)

non ne p ropheidrum prmd lotto nes ? Com men dai u m
igitur hoc dcqositum mihi immobile custodi, teque
nemo dimoreat : erede Deum hominem factum. Ridi-
cule trail i t hoc deposition ad iolam doctrinam Chri-
slianam,quod ad unum vera) inoarnationis crc-
deudajarljculum perfiinet. Cat. 13. num. 8 : Omnia
qua* ad Christum pertinent scripta -sunt ; nihil f/ue
attMguum est^ nihil enim testimonio destitutum,
omnia in cotumnis prophetic is inscripta sunt; non
in lapideis tabulis, sed a Spiritu sancto manifests
descrtpta. Cum itaque audivcris Evangeiium quie a
Juda pes la sunt re fe reus, nonne,dcbes ejus rei audire
ex Scripluris veleribus testimonium ? AtuUvisti lamca
talus transverberatitm esse Christum : non debes

Tohiatu, Judith, Boli et Susanna* hislorias, Cc&lc-
siaflioum el Maohabieos recipiunt in ha?c verba :
Ka: "xjxa ir,; I'pftsp r t $ fup^ xp'!vofwv El ko$ Ubros
Script itrw partes judiramm.

De adju agenda Scripture 7'radittonis et Ecclesice

auctoritate.

J 01. Alteram aggrcdior dtsp illation is cum Ri-
ve to suscepta? caput. Triumph ans quodam modo
multa cumulatCyrilli LcstimoaiaUe Scriptural suf-
ficientia et necessitate; qnibus verbo respondere
possera, agi, ipso fatente, de symbolo in quo
[CCXl.Vj agnoscimus nihil couiineri soli us sine
scrip lo tradition is auctoritate propositus ; ut mi-
nim non sit tantavi Cyril I um ass eve rare, nihil de

Symbol! doctrina sine Seripturarinn auctoritate, j* explorare scriptumne illud que que fin Vet Testa-
O ratiocinio (id eniui solum exeludit, mento),... Audisti quod resurrexit ; ?u

ton- deles iV*-
quirerc num te [CCXLVI] his doctrinis ludamus?
Id jam nefas csset, adjkit Rivetus, Christiano
adullo, nedura caieehumeno, aut noophyto : in his
certe Cyrillus papista non fail. Ignorabam bapti-
zato Prctestanti licere, suum contenlis in lvvan-
gelio Christi mysteriis assensum tandiu suspen-
dere, dunec in prophclis ca coiifirnvala et prop-
dicta cngnovisset. Call. ia, num. % : Mcamv.s nos

de Spiritu sancto ea tanlum qua; script a sunt : si
quid vera script urn non fuerit, 'i\e curiose scitetnur.
Ipse Spirit us sanclus elocutus eat Scripluras ; ipse
de se quoe/ue ipso dixit quivcuuque voluit, sen qua'-
cunque capere potehxmus. Dicamus ergo qua! ab
ipso dicta sunt ; nam quag Ule non dixit \ nos non
Aff mini qu idem ista proferenti ultra crcdideris, nisi ^ audemus. Tandem cat. 47, ft. 1; HuManis ratioci-

ex humano

non Kcclesiae proponentis et interpretanlis semen -
tiain), (radi debere. Quoniam vero his tcstimoniis
et traditiones nou scriptas, et auctori talent Eccle-
siaj oppugnat. ea ne quid dissimulate vidcar, liic
exscribo. Cat.*, num. 17, proposita compondiose
Ecclcsiio circa Triailatem doctrina ait Cyrillus :
floe signa<:ulum in mente tua semper habeto y quod
q u idem nunc tibi summa i im per cap it um \ 'ecc ns io~
7t em edict um est; si vero Do minus con cesser it f adhi-
btia cjs Scripluris demon stratione pro viribus a no-
bis clisserelur. Oportet enim circa divina ct sancta
fidei mysteria ne minimum quidera sine dlvinis Scri-
pturia tradi ; nee temere probabil tatibus argumen-
lisquc iif. verborum artificio oonsistentibus abduci.

de divinis Script ur is eorum quae tibi annuntio de~
monstrationem- accipias. H&e enim fides cut nostram
sal u tern deb emus, non ex commentitia disputation*,
sed c>v divinarum Scripturarumdemonsiratione vim
habct. Cat. 5, num. 12 : Fid em (symbol urn) illam
solam amplectere et scrva, quw nunc tibi ab F.cclesia
traditur % ex omnibus Scripluris val/f.tia.... et modo
quidera nudi.i verbistemm audie^is /idem memoria
ret i n e ; s i ngu lor a m tero capita m exc ip e opportu no
tempore ex di»i?i is Script uris assert ionem. Non enim
ut hominibus lib art, fidei summa compos ita est; sed
selecta ex omnibus Scripturis commendatoria capita
nnam fidei doctrinam per ficiuni et complent* Cat. il,
n. 12, rum dixisset de diviuio generationis modo

nation ibus et intent is nee kodierno die utemur, t«i-
nime enim expedil ; sed divinarum duntaxal Scri~
pturarum sententia-s memorue suggcremus, hoc enim
tutissimum. Ex his omnibus testimouiis Iria se-
cundum secta) sua* pra»judicia conchiderc voile vi-
dotur adversarius : 1° Unumquenque Udein sibi ab
Ecclesia in qua natns est propositam, ad Scriptu-
rarum censutam revocare debere ; omnique hu-
muna auctori late seposita, quod Scrip loris sibi
conforme videbitur admitlere, quod dissentaneum
Tejicere ; 2° nullum truditionibus non scri^ tis auc*
toritatcm concedi oportere ; 3° tandem rJcclesta)
judicium ac dofinitionem per seacsua auctoritate
nihil vale re ; sed eateuus audi end am, quatenus

nihil Spin turn sanctum Scripturaruinauctorem in D nobis Scripture conformis esse videbitur. Nihil

Cyril lianas doctrine his arliculis contrariuin raa-
gis jam ostendo.

102. Ac de primo quidem, ut laceam probabile
non esse, prroscriptam aCyrilJo unuin inveniendtb
veri talis viarn, qute i° magna! honiinum parti qui
Scripturas legere vel pra? irnperitia vol pr^ occu-
palione non possunt, cat. f». num. 12, impossi-
bilis sit; deindc omnibus longa et ardua propter
Scripturaruni difficultates, version um, texluum et
interprelum comparalione discntiendas ; 3° errori
facile obnoxia propter diversas sen ten lias, quae
omnes Scriptural auctoritate fulUe jactantur; de

e i s d i x i sse , subdit : Q«/«? igitur operosc in q u iris,
qua* neque Spiritus sanctus in Script uris enarrarilt
Qui ea qua' scripta sunt non nosti t non script a per-
cun Claris f Cat. 12, num. 5 : Qua> ram us oujus rei
gratia descender it Jesus ; neque me is ratiocination
nibusattende, sophismatis enim forte itludi passibile ;
rerum % nisi prophetarnm de re unaquaque acceperis
testimonial his qute dicentur ne crede. Nisi et de
Virgine, et de loco,, et de tempore, et de modo didi*
"iris ex divinis Scripluris, ne accipias ab homme
testimonium. Cat. eadem num. 16: Nam doctrine
nostra/ verborum comment a sunt, et humani in genii

289

DISSERTATIO III.

200

quibus secundum Rivetumex veterunisenlcntia ju- A H-aLum. Cat. 17, n. 35. « Si sfetcris in fide, beatus

diciuna instruitur ; 4° nunquam satis ccrta, se,d
semper cum formidiuc conjuncta; quippccum ex
acumine ingenii, diligentia et eruditione cujusque
dependeat: hisomissisdko: 1° aliaiii cateehume-
norum quosalloquitur CyriUus, aliam baplizalo-
rum hominuui esse ralionera : hi coram augulis et
hominibus scriptata in ccelo (cat. 19. num. 5)
fidei professioucin confess! sunt: banc ad consil-
ium suam rovocare, et quod Proteslantes fecerunt,
commit tare, fa)difragi seelus est Cyrillo judice loco
citato. NqIIo ejusmodi sacramento obligator qui ad
rcligionem nostrum accedebant, ulrationabile Deo
fidei obsequium, exhiborent, turn a magistris turn
suo ipso rum studio oUaborede Christiana* doctrince
verilate persLuadiiri ajquuin erat: iueumque fitiem p sione peccatorum ; cltota in hoc arguiuento ver-

« es ; si ox i n fid edi late cccideris. jam ab hoc die
« infidelitatem abjiee, et firm am indue persuasio-
« nem, » Uestabant tameu proband i tres arliculi-
symboli. Fid em omnibus locis camque intimam
audi tori bus common da t. Vid. p roc at. n. 8 et 17.
Cat. 1, n, I, ait « cos fidei lumpadesnuper aceen-
« disse, » hortaturque ut inexstinclus consorvent ;
num 2, horlatur, ut «c arrhabonein Spiritus sancti
<c acquiraut per lidsni. » Cat. 2, n. 3, supponit fi-
de m i n a n i i n i s au d i I o ru m fo nil atom , se d cave re
jubet no quid admittant animo, quod fldem illam
discindat, Multarutn rerum ante piobationes ad-
ducendas cxigit tVclem. Exigil procat. n. 8 dc ob-
tiuenda per sinceram voluntalem ac fidem remis-

nihil utilius adoctoribus Ecelesia? pr&soribi pote-
rat, quam ut Evangel ii bistoriam cum prophetiis
eompaiarent. Nobis Evangelii fidom in dubitatio-
nom adduecrc, sec 1 us. Sjcundo, cranl ut ipse fa-
tetur Cyril I us cat. U, num. 12, qui Scrip turas lege-
re non possent, quibus per symbolum [CCXLYI1]
Scrip turaram com pc odium com pi cc tens ab Ec-
clesia subventum ail : bis ergo praclusa crat in-
venienda? per se vcritatis via. Nisi dixeris satis
iliis provisura esse per argumenta ex Scripluris a
doctoribus allata, quibus singula? partes symboli
jirobabanlur. Atprimo Hicrosolymispropriumerat,
ut symboli doctrina diversis cateehefcibus per sin-
gula! partes accurate demons trare-kir: alibi uno
tantum autaltoro sermone, mida dogmatum sine

satur oratio, ut simulationem doponant ac since-
ram fidom co no i pi an I ; exigit cat. 2 tola, dc pos li-
mit per pamitentiam reparation o pecealoris; exi-
git cat. 2, de sancti Spiritus in aquis baplismalibus
pra?sentia. Cat. 4 siagulos pene articulos quos pro-
pon it solum, olim ase demonslramlos, incipit a
verbo Crede ; cumque Triuitatis doctrinam absol-
ve r it, subjicit, « Hoc signuculum in mente semper
« habeto. » Non ergo volebat ut tandiu suspensus
penderet assensus, donee adducta fuissent propo-
sita? simpliciler et nondum probata* doc I rime argu-
mo-nta.Idmudcsymboloprrocipitcat 5,n. J 2: «Haiic
ti fidom tauquam viaticum [CGXL VI 11] toto tempo-
« re habere jubeo, etproeter earn uullam aliam am-
« plius suscipere, neque etiamsi hos ipsi mutati

argumenlis expositions, symboli traditio absolve- ^ « his quae nunc docomiui contraria loqueremur;

batur. Uoindcsatisne prudentis virisil, auditis do-
clorisalicujus argumcnlis.etiammoxime probabili-
bus, nullo alio examine fidem a/lhibere ? cum pra*-
sertim de rudi et illitterato agatur cui leves argu-
mentationespossint facile fucuin faccre. Tertio, at
neque catechumenis de propo.^ita^ sibi doctrinoc ve-
rt tate, ante add uc las singula rum demon stra lion es
dubiUre pcrmittit. id patet 1° ex hac diserla asse-
veratione cat 13, n. 9 : «* Convcnimus non ut pa-
ct ns contemplatricem ScripUuarum expositionem
« eRiciamus nunc, sod ut potius de his que credi-
« dim us certis document-is convincamur. » Fide-
Hum nornen gcslubaut, non ad titulum et pom-
pam, sed ut rovera niysteria nostra certo assensu

« neque etiamsi angelus advcrsatiusinlucis ange-
<« lum transfiguratus in errorem te vellet abduco-
«< re. i> Nondum symboli doctrinam ex argu mentis
asscruorat : bauc tarn en jam turn ccrto et immu-
tabili assensu recipi jubet. Tandem sadrameato-
rum veritalis asserlionem distulil. post Pascha, et
cad em a neophylis rccepta: an idcirco vohirt ut
ad eucliaristiam verbi gratia «hibii ct hoe«itantes
de veriLato corporis Christisibi dati acccdcrent, do-
nee in catechesi ejus rei ex Scripluris fides Facta
esscl? nonne imperando responsionem Amen, ad
form u lam commuuionis, Corpus Chrisli, exigoba-
tur certa ejus rei fides. His arguments demons-
tratuiu puto, cum Cyrilius sibi permit tit non cre-

credereut. Procat. n. : « Aiiserabilis homo cum D <iJ i msi GOrta cx Scripluris dogmatum documenta

« sis, Dei cognomen » (in appcllationo « fi delis)
« accipis ; sed cave ne appellationem ft delis, irili-
« d ; ».lis vero propositumgeras. » Cat. l\ r n. 2 : « Uic
« jam quturilur nt fi delis quis secundum intimam
« conscientiam reperialur... ut Deo tidei sinceri-
t tateai ostendas, qui srrulalur renes clcorda 39 ; />
et num. 9 : • Si nullius aut. modicai fueris fidei,
« benign us est Dominus, seseque ad le pamiten-
« tern propitiusdemiUit. Die tantum et tu ingenue
« et ex animo, * Credo. Dornine, adjuva infideli-
« tatem meam 40 . » H*cc, ante propositum solum-
modo symbolum, nodum probatum ac demons-

8a Psal. vn. 18. *° Marc, ix, 23.

protulerit, hojc de suspendendo tandiu auditoi urn
assensu nullatcnus, sed de concepla tantum cau-
sa? quam agebat fiducia intelligi oportere. Nunc
probandum ab co trad i Lion es nos scrip las baud
magis lajsas esse.

103. Nullus est Patrum qui plures allegaverit
traditionea non scriplas, ac dc oarum vi crcbrius
cificacius locutns sit quam Cyrilius nosier. Ma-
gnifies passim dissert t de vi et utililatc signi cru-
cis cat. 4, n. 14, cat. 13, n. 3ti ; de exorcismorum
et iusufflationum virtute, procat. n. ; olei exor-

291

Dfi DOGTRINA S. CYIULLI. — DISSERTATIO III.

292

cizali cfneacia, cat. 20, n.2; sacriquc chrismalis* A tfcstimoniis citatis. prajserlim I, 2, 4, 5, 8. Gra-

cal. 21, n. 3; de vi bcnedielionum eeolesiaslica-
rum in conseerandu aqua baptism.ili, cat. 3, n. 3 ;
oleo cxorcizulo. saceo cari&malo, ciuuis I oris ; et
sacra eucharislia, cat. 10, n. 7, cat. 21, n. 3, cat.
23, n. 7. Quiliuscx Scriptures hcechabeuuisaeecula,
aul qmcuam uarum teslimonia in probationem ea-
rum reruni adduc?re satagitCyrillus ? Idem dica-
mus dft honore ligno Douiinicae cruris cxhibito, a
fide H bus particulas ejus habere cupienlihus, quo-
rum {idem laudat Cyrillus cat. 10, n. 19, cat. 4,
n. t0 } cat. 13, ft. 4, et de fey even Ua simcto I)o-
mini monumento, inonli Col&olhm, aliisque Do-
mini monumenlis imponsa; qua* nunqiiam Cyrillus
sine pro Cut rone honoris appellat, et U talis ay to;,

vissimne Cyril luut ut ila et loqueretur et a^crct
iinprilcbunl causae: prima est. porsuadciida> ct cfli-
ca o 1 ie r demons tra ml m r el i gi 11 i a 11 s I rm v e r i la I i s
neees^itas; <ju?o prophelarumjaiKlorUato niulto si-
gn i 'lean lius* quam humanis ruliocinaUo nihus -con-
st iluitur. Vid. cat. 13, u. 8, el Horn il. hi paralytic.
n. OSecunda erat, ul audilores suos ad versus hae-
relicorum cavillationes muni ret Valentin iani Py-
thagoi icajPlatonicrnquc philosophic principia cum
Judaismi et Chrsitianisjjii seminibns admis^entas,
insanum humanis ratioci litis doeUmae systema
effmxerant. quo rudihns et imperilis illuderenL
.Uauichan quoque sua de leiicbris oarumque priu-
ripibus so 111 ni a. tanta vorboruui pom pa ado in a

uavavio; dcforat. Idem de vi sunetarum r$liquia- g bant,utspreiaveteriquatncaluiniiiabauUirScnplu-

rum dispntat copiosissime et gravis si mc cat. 18,
n. 16 : dcutililatc sufl'ragil sanctorum nostris pre-
cibus in sacrifioii oblatione adjunct; » cat. 23, n. 9,
et saerificii pro levamine mortuorum oblali ibid,
n. 10 : eujus rei di serin m in Scrip Lur is affunten-
tum cum non alibi rcperialur proeterquam in Ma-
chahreoruin librisquos Cyrillus in canone non ha-
Lu ft, so 1 am m ea re Lraditionis auctorilatcm s ecu-
turn cum esse necesse est. Nee re vera ho rum om-
nium ullam probalionem atferre labural. His adde
porpetuain Maria? vir^iuitaiem cat. 12, n. 34, mo-
nastic! propositi ac devoti perpeluoj continents
corporis laudera, cat. 4, n. 23, cat. 12. n. 3i>, etc.,
cleriealis contincutiro docus, cat. 12, n. 2o, ipsum
den i que fkiiplurarum canouem, qui eerie in ipsis

ra, ad veritatem audilores suos certoseducere nulla
dubii significations aflinnarent, ac rnultis etiara
persuaderent. Hi in Palcestina Cyril li tern pori bus
maxime grassabanlur. Hint* turn ere baa pud ipsum
et tain inculcata humani ralionii conlemptio, ejus
que imperata audienl ibus diftklentia. A t traditiones
ecclr ssiaslicas verbo viola ro ipsi relijjin fuisset.

104. Neque porro magis E ectasia do II 11 ion Us et
pra'scribentisancloiitalcm uniuscuj usque censura)
el arbilrio subject I. Cal 18, n. 23. scribit, Kccle-
siam cum propter alias causas catholicam, hoc est
un iters a lorn, a p p c 1 1 a r i , t u m p ro p ter i *l<n n : << Q u i a u ui -
« verse et absque defccfei docet omnia qua* in honii-
« nu in notiliam venire debentdo^mata.sivc devi-ibi-
clibus et invisibiliJius, sive de cmlestibus et lerres-

Scripluris desenptus non est; cujus auctoritatera ^ <«tribus rebus. »Nihil Ecclesi?e doclrirue addendum,

ao apontolorum et vctcrum epUcnpwum Ecciesiserec-
torum [radilione desumit, cat. 4, n. 34. Cum igitnr
in objectis num. 9S testimoniis, nihil (CCXL1X]
nisi Scripturaruni auctoritate probaLum credi et
assenliri jubet; primuiu agit de symbolo* non do
sacramenlis, ca'l.erisque traditiouibus ecclesiasli-
cis, quarura nullara in syrnbolo conUneri ullro
agnnsciinus. Symbol mil aulemcumCyrtlliscnlentia
cat o.n. 12, nihilaliud?it.pi. f Bter sunima do«lrina3
in Set ipturisconliMita) capita; quid minim si in ea
doctrina explicanda adipsas Scripturas recurrent
dum sit. in quibus Deus quid el quanUun de rebus
in syin-bolo cont.enlii credere debeamus aperuit;
ciotcra adexcrceudam nostramanimi demissionem

quoniam imivenx doceatquacennque [CCLJ in noli-
UamhoiAiuum venire debent: nihil detrahend urn ,si
omnia quaes docet, in nolitiam hominum venire dekenv ;
nihil conunulandumautreformanduin, cum absque
defecludoceat ,nec major ac^ravior in docendo delec-
tus esse possit quam e/roris praidicalio. Si lalsa
doceret Electa sia, non essct in ejus sinu pertiia-
neudum, sed ma^istri vcritatis ubicunque foreut
requirendi. At Cyrillus in Ecciesia qucc catholicadi-
cilur constanterpermaneri jubet ; banc eniin unam
esse Christi sponsam, unam malrem lidelium ; nee
aliaru m sectarian illecebrisnospatiturabducirqua;
quamvis EcelesioG no men usurpent, eo solo quod ea*
tholicu* nomine desUtuantur, Ecctasia? nominis in-

silcnlio teclaadprarijussit, prohibiiit curiosus in- D juste invasi rea, et sola Ecclesix malignanthm ap-
dagari? Ea vis testimoniorum Cyrilli ohjcolonim, pdlationo digrias convincuntur. « Proprie et vere
pricserLim 1, 2. 3, 0, 7, 8 Quidquid aulem Chri- «quisdixcrit,»HnquiLcat. 18,n.62 :« Ecctasiamma-

slus ad insJilutionuin ct adniinislrationem Eccle-
sun constiluit. non oranc in Scripluris cousi^nari,
sed nonnulla per Eccta.siaj tradition em conservari
vol nit. ut et dictis et factis praicipue suts omnes
Patres docent. Secimdo, cum Cyrillus quidijuani ad
Scripturas addi vclat, nihil aliud oxeludi!, nisi hir-
nmnre invention is raliocinia, sophismata, in^renii
in mysleria nos^aexereilalionem.el ut ipse appel-
lat, €u % 9£?iAfrYitttya&«'!*Ti4CTa t ^'fi^-ixi; */.«*: xffxsyi^
dv8 t DtOK:%ou^ Xoy^{xou<, etc. Id discrto patet ex

«< lignantiuniessehajreticor:;mcaaus... Eorum abo-

«minandacollegiafugiens,ailha^reassenipers«'incta3
"calholicwEcctasiaxinquaetrenalus es.Et siquan-
■ dopere^rinatiisruerisincivilalibus, nesimpliciter
«requiras...ubisitEcclesia:sedubisitcalho3icaEc-
« clesia. Hoc enim proprium nomen est h n jus sane tse,
«etmalris omnium nostrum. Quae quid em et sponsa
« est Domini nostriJesu Christi, »etc AhhacEcclesia
jubet nos requirere canonem Scripturaruni, etsym-
bolum fidi-i. Ue priore ait cat. 4, n. 33 : Studiose

293

VETERUM TESTIMONIA.

294

qaoque, et ah Eccksia disee, qtmiam sint Valeria
Tealuimmti libri, qui vera tfori, et num. 35 : Eos &olo&
libros sludiote meditare el versa, qlim e tiara in Ec-
clesia cum eerta fiducia legimus. Medio prudent iores
et retigiosores te ermt retorts cpfcropi Ecclesiarum
prceshies, qui eos tradidere. Tu ergo fUius Hcdmce
cum sis, ne leges positas p<rverle Non i^ilurper-
Hutlebal umimquemque spreto Eecicsioo judieio ex
private spiritu, seu magus arbitrio, dc divinis Jibiis
judicium ins true re. lit num. 30 : Qaacumquc in ec-
clesiis non legunlur, ilia ncqtte privatim Icgas. De
symbolo vero fidei cat- 5, u. 12 : b'idem Warn solum
ampUuUere el sewa qitrr nunc tibi ab Eeclesia Iradi-
tu>\ m otmabus Script tor is valtata. E cole si a* unius
auc tori tale suscipi et relincri jubetdoclrinam, cu-

4i Malth. xvi, iS. "ITiui. m. 111.

\ jus examen ad scriphiras quas lepere non polorant
in*lituore pra? ignorautia auloccupatiune unpodio-
banlur. Ecclcsiam tandem deficere non posse do-
cet ; scu cum cat. IS, n. 25, dc ca Pet ro dixis^e
Sal valorem ait; Julifimbo Ecetesinmrueam, et porx
infer i non prwvalebwil adversiis cow 41 , sen cum
post Pa lum columnam el sfrtMlittmUum veritettis K2
appeilat ; seu cum oliain Anliobristi tcinporibus
firmi-ierpermansurainaftirmatcaf. 1ft, n. io* Nequti
enim % iiiquit, roi*ur el nertos Ecclesix despcro. Ilroc
Cyriiliprineipiameditari pott us oportebat Uiwtutn.
quutu suctuj siitC piiejudieatas opinion es ten) ens
arrepUs Sanctj ilootonssontentiis sustentaro conari
ac Roman© Euclesiu. 1 false eoncepUm ejus dec re -
torutn cum Cyril Han is discropantiam objieere.

VETERUM TESTIMONIA

DE S. CYR1I.L0 MEROSOLYMITANO EUJSQOB SCULPTiS.

[CCLI-GCLII] S. Basilius homilia 13, pag. 413, sentenliain habet, quae iisdem omiiino verbis exsla-

apud Cyriliuin Procat.. num. iO.

Concilium CoislanlinopoUlanum cecumeniemn n, an. 381 vel 382, in epistola ad Damasttm el occidenlales

apud Theodorelum Hint, eccle-s, lib, v. cap, 9,

Ty,< I Ss ix^Tprx; acmrav twv 'ilkxArsituv ty ? i h R IlicfosolymiDiinas auteift Ecclcsic«,qu?e mater est

xe T.'xya. tcbv ttjc zt.'x >/''*< ^e!poT^vf t Ot^Ta iriAat,
aHXvJ'jav-a.

omnium Ecclesiarum , revorcndissimuin Dcoque
dileotissimurn Cyrillum episcopum esse notuiu fa-
cimus; qui et canonice ab episcopis provinci®
olim ordinatus fuit, et plurima variis in locis con-
tra Ariunos ccrtainma subiit.

S, Epiphanim kceres^ 05, § 20.

Ka< attb -rets, /.«•. eo>^ 8s0po 3IXXoi lx(<r/.QitO'r
Bi£*;, "Epau>v, Mi/.vo*.< [leg. Mx/.ot^io;], Mi;ip.oi;
Kjp:AXoc , 'Epewto^, KupiXXo^ aXXoc* lXxD'!wvo<; t
vuv xati^ciav ir,v 'UxxXr^'av, ^O5i*;xXt,05*; tr, Ttov

A quo tempore ad hodiemam diem hi episcxjpi
numeranl»;r: Bazas, Herman, Macariu?, Maximum,
Cvrillus, Ucrennius, CyriHus aller, lliiarionu> {a)
qui nunc Kcclcsiaj pra'sidet, qui cum Arianisha-
buisse communionem acousatus edt.

Idem lmres y 7o, § 23.
'Axaxio- vap 6 JJaXxt^mvo; 6 K-ii^aptf**? » a;j.a Nam AfU^ius-PalttslirtusCfgsare&o episcopus, ciuu
MeXyjTttj), xa- Oupxvup tt]> Ty^Jcjj, xa: EStu^wji t$ Meletio, et Uranio Tyrio, et Eutycbio Dlculhoro*
'EXsuQspoTtoXt-Ti. 8ta tov ^po; KScaXcv -ov 'Upo- poiiiano, pro eo, quo in Cyrillum Hierosolyinita-
oX^u'Trv 5r,Xov is xa- aTjo;, av0;7vato xos? asp i Hum odio ct invidia llagrabat, Basilic ac Georgio
Bx7tXiov, 7.^ rewpY'.ov tov Aaov./.i^, xat ^'.Xo'joc- p Laodiceno, Sylvano Tarsensi, Eleusio Cyziceiio,
vov tov Tapsix, 'K/5j<j*.ov ts -ov K^^!/.rj, Mxxsoo Macedonio Gonslantinopolitano, Euslathio Seba-
v tov tov ICtovsTflvrivsfUsoXsttavov, 3\u7ta0'.ov tov Ss- stcno, <»L Aniauo AiUiochcuo seipsum opposuit ;
6cr5rs«!x; , xcu 'Av.avov tov 'Av-rto/lr tots xsctx- qui turn conslituli cum essent, suas in eos vires
GtaOlv-wv, /.ai* xitiov iauTOv rrpaT&jca; 6 xutoc collegit Acaeius, ac turbarum pluriinum concivit.
' A v. * x : o ; , tc oX X y. v * >: a i v s* f.^ iw. o .

K/ p»7«?o pa? J m e&lem §.
EOtOxio^ jasv yip 6 'EX-rvOiporoX-TY,;, oTa Sy, arro NamEutycbiusEleulbcropoJitanus.utpolcaboalo

too uaxapCo'i Ma;qi.cov5 toj 'UpoaoX'j^Uou 6(**Xo- Maximo liierosolytnitano episcopo ac conlVssorc
v/j-oy l^'.ffxoito'j tyv ittaTvv iy^oiv oo^n T V ^Oo- calbolicoj iVdei institutis edoclus, propter Cyrilli

(a) Verbi potest. UilarionU fdius.

295 VBTEQUM TESTIMONIA. 296

oltuiH ad Acaeium sesc fnon) adjunxil. Qui quidem A 8o{:oc, 8ta xrp rpo? xov K-b-.XXov syjbfov, (<r) [oox]
aiiqnanto tempore calholieam iidem ampleeteus, I'Myn xot< nspi *Axixtov, opOg?^h>c p-sv s'ytuv <r/ct
dignitatis sua* retiuendrc gratia dissimulavit. %4&pu>, &iwxpuou.=vo; os Sta xov "o-ov Opovov.

£J ejusdcm hwres. § 27,

Sam cum a se mvicem opinione non diserepa- "A v£p txaixo; Io^ei, xa&xa xa» 6 e-xepo; eT^sv,

rent, nihilomiuus cartas in factiones divulsi sunt, el; oyA^itxz'x ol 5^piOo 5 * v ~p^< aX).i*Xoo;, r] piast

dutn privatat inter sesijuu I tales exercent;eo quod -m tw -po; aXX/Xouc, otixo KunXXov xov 'Upojo-

Cyrilhis Hierosolynvilanus, I'CLIlfj ct Entydiius hj[jfar?t it?o< E'jxo/jov s^ctv |jtf]viv, xx» EOxoyiov

muuias inimicitias fovercnt : CyriUus vero a Basi- itoo; K4p*.XXov elvac os xov KSptXXov &«*« ll&§i\&l<p

episcopus, ac Georgii Laodiceni partibus staret. 'Av-to^tac, xa- rscs>p*p<$> t$ Aaoo:xe'«*.

7T< § 37.

Ex hoc enim grege Cesariensis Euzoius prodiit p, *E$ auxwv «pp E-iJwVo; 6 sv Ka:<m>s'3< jAxOyjxr,;
iUorum discipnlus, qui post Acaehmi ei scdi pro? ixsfvtov Gitap^rtuv , s< xa! xov 'Axax-.ov Bi&oi-axo
fuTt, cum ante Philumcnusa Cyrillo Ilierosolymi- piixa xaxarcasiv <l>:Xo'j{jtivo'j xov» utto Kjp:XXo'j xou
lauo iu ilia constilutus fuisset : acdoinde CyriUus kpojoX^jtixoo xatasxaBsvcos xal [aexx xaxacxaj'.v
senior ibidem ab Eutyeliio collocatus ac den) urn Kopi/.Xou xoS yipovkO*, t«£ &o xwv icsp* Kuxo^tov
tiel Hiii&ab Cyrillo Ilicrosolymitano, cujui sororis xaxxixaOlvto; xal jjlsxx xax<xsxa<7:v Tikupiw xou
erat iilius, rursus esset impositus. Cum enim hi 6sfc KopfX/.ou , auOic f &'3 'JepojoXajxixv.* xatxrza-
tres illic ordinal! forent, et oh mutuas simul tales Olvxoc s; dosX^ y*P *'i"o5 ex^f/crvs. Kaxajxa-
dignilate cessissent, poslmoduni Euzois scdem il- Ofcvxwv y : /p x<ov xpuiv, xat ^pY r f^'" wv ^ l * T V
Jam oLlinuit. irpo^ dXX>iXou^ eptv, ot50:< 6 r:po£-.pr,{x:vo^ lviJoVto;

xax?jxd0/;.

HttpmtSi Hislor. eccle?iait., lib. i, cap 23, eJt7. «n. io26, vel 22 «ii/. an. io80.

llicrosolymis vero Oyrillus post Maximum, sacerdolio confusa jam ordinatione suscepto, aliquando
in fide, sa)pius in coininunione variabat.

Idem. lib. r, cap. 37.

CyriUus post Maximum confesso rem Hierosoly* C gwiti considcrationc habita. vel ex iis qua) in Da-
ilus habcliatur eqiseopin. AperUsigitur fundamen- niclis propliclia de temporibus legbrat, vel quod in
ti>, calces funJamentaque adhibita. Nihil omnino Evangcliis Duminus pnedixerat, persisteret, nullo
dceral quiu diepostera, vetcribus deturbatis nova modo fieri posse, tit ibi a Judaeis lapis super lapi-
jacerent fundamenta. Cum tamen episcopus dili- dem poneretur. Res erat in exspeclationc, etc.

Idem. lib. u, cap. 2i

Aputl Alexandriam dnfcmelo Petro TirnoLheus, e(, post hunc Theopliilus, in Hierosolymis aulem post
Cyrilluni Joannes apostolicus reparanl scdes.

Idem Hufinm in mam expssittonem symboli mtdta e.v Cyrilli cateckesibus, pvxserttm 13, 14 et 18, co in-
nominato transtulit.

S. Hieronymtts in Chronico ad ami. 349.

Quadragesimus Maximus post Macarinm Jliero- episcopis Arianis episcopatus permittoretur, si
solyinorum episcopus murilur. Post quern Eccle- ordinal toncm Maximi repudiass«t, diaconus iu
siamAriuni invaddnt, id est, CyriUus, Eulychius; Ecclesia administravil : ob quam impietalem sa-
rarsura CyriUus, henauis; tcrtio Cycillus, Ililarius; cerdotit mercede pensatus, lleraclium, quern mo-
quarto CyriUus. Quorum CyriUus cum a Maximo riens Maximus in suurn locum subslituerat, varia
fuisset presbyter ordinatus, et post mortem ejus D fraud e sollicitatus (6) de episcopo in presbyrcruiu
ita ei ab Acacio episcopo Csesariensi et ceteris regradavit.

Idem, in Catalogo scrip tor. eccJesiat, cap. 412.

CyriUus Ilierosolyma) episcopus, sajpe pulsus K-joiXXo? f Upo*olo/jiwv iniffxoieoc , iroXXdxt< i§-

Ecclesia et receplus, ad ex Ire mum sub Theodosio toOi'.«;xri< 'Ex/.Xr^^;, Ggxs^ov eioBoiio.) pa^tXeuov-
priucipe. octo annis inconcussum epfccopalum te- xoc, sir! ivj«uxou^ oxxa> djdXewxov ivfj. xrp s-uxo-
nail. Kxstantejus catechescs, quas in adolcscentia «r*v o$x;vo\; thw xaxr-^^vcic, a; ev xV, vsdx^xi jjv-
coiuposuit. i-y.tit.

(a) Oox. Petavius omnino expungendam censet negandi particulam ; alioquin qu© hie dicuntur. eis
qua) proximo ante habentur, plane contraria sunt.
(6) F. soUicitans.

29' VETERUM TESTIMONIA. 298

S. Nylus multas Cyrilli sentential ex omnibus peae cateckesibus in suU epistolis transcripsit.

Philostorgim, lib. iv, Histor. ecclesiast., cap. 12.

'Ett-^ottoi &s osuxepaYtov'.ox&v x.opov sJucAvj- ^ Secundas autem ab his (Aetium et Eunominm

poSvxs; Mapr,; xs, /.. t. L fel Syj xat 'Axaxtos 6 xfo irttelligit) partes implebant episcopi, Maris, clc.

IlaXajar.v&v K"areap6*a£j tt,v ttoo; Ixstvto; uttoxpi- llehique Acacias Coosaretc Palnestina). qui se cum

vofji£vo<; 6ijLOooJ(r/, eV <£ xouc irep l BajiXstov avxt- illis senlire simuiabat, ut Basi-lium et sodales vi-

XuitTjcraf Sioxt xdxeTveu KoptXAov xov 'JepoaroXujAtuv, cissim doloreafficeret,propterea quodilli Cvrillum

utt' autoo -aoDivxa xo\> UpcbOxi, oia Tt-jiijs s<ps- Hierosolymorum epucopum ab ipso depositum

6ov. nib ilo minus bonore afficiebant.

S. Proclus, ComtantinopoUtanus episcopus, et $. Basilius Seleuciensis nonnulla ex Cyrilli cateekesibus in sua$
vrationes iranzcripsisse, ve I saltern imitati fuisse vidoitur.

Socrates, Histor. ecelesiast., lib. n, cap. 38.

'Axdfxtoc ph -yap xa'i HaxpoV.Xoc, Majlfxov to v Acacius namque etPatrophilus Maximo II ieroso-

*IspoaoXv 4 uu>y i|w(W,aavT&$, KopiXXov dvxixaxisxY;- lymorum cxpulso, Gyrillam adversus cum consti-

<jav . tueraut.

Idem, U6. n, cap. 40.

Olds too SaXou uipov<j, StaxpiOevxe< xat cuveX- Alterius autem partis episcopi, cum in Ecclesiam

Oovxfi^ xaxa ttjV 1 ExxXr,s»av, IxaXouv too; rcsp? 'Ax*- convenissent, Acacium vocarunt, ut causa Cyrilli

xtoy, sitt xu> xo^vai xa xax#s KupiXXov xov iititrsto* « Hierosolymorum episcopi judicaretur. Sciendum

i:ov 'hponoXu^tuv. 'lsxeov 8e, oxt KuptXXos -jjor^ rcp<5- enim est. Cvrillum jam ante accusalum fuisse ;

ztp'rt xax^op^^o* xa*. Sia xt jjlIv oux Syja <pp*cat" qua autem de re nequeo dicere. CaMerum deposi-

y.a6^pi0r ( oe, bxt uoXXaxt; eirt xh xp'/lrivat xaXo6,p.£- tus est.propterea quodsamius in judicium vocalus,

voc, £f£^T^< 8'jo Iviauxtbv 8i£tpuY£4 x^c xccc^foptV< duobus contiauis arinis noh. comparugral, ttocu^a-

£uXa€o6p.£voc. I(afl«i5£0sl< I* oov, fijxo3$ ixxAYjxou tioncs reformidans. Depositus tamen, (CCL1VJ ni-

^i&Xiov xck; xaOiXoutri ^.ausaiausvo.;, jaiTiJiOh- sirs- hiiominus appellalioiiis libel! o ad eos qui ipsum

•a a X £<xaxo B t x x<rx '/• p i o v * o u xf 4 IxxX ^ xq> xa I 6 p ac lX £i> <; d c p o s« o ran t m i ss o , a d ni a j u s j u d i c i u m pro v o ca vi t,

KwvcrrdvcLfis EVfiy^v^t aujjt^r^oc. Toy to [4? & ^ v 1^" cu ^ quidein appfellationi imperator Constanlius

vb; xrz: 7:ptoio<; -jiapa xo -j'jv/.Ok xTj> exxX7 ( (7i(xax'.xi[> astipulatus est. Solus igitur ac primus omnium

xavov. KupiXXo; sror/j-jsv, £xxX-/;xok o^ Iv $r u uoa'w Cyriilus, contra eople^mstici oanojBs oonsuetu<(i-

0',xa<7XTj.oi*p ypr.'jotu.svo^.Toxe Sk ivx-rj IsXeujceCq; na5Tjv nem, appeliationem sicut in publicis judiciis fieri

x3!Gr ( <joj-uvoc' xat^ta xooxo ol ettloxottoi too; r.Ept so let mlerposuit.Ac turn qutdem Seleucitc aderut,

'Axaxiov eVwOioov, rS^ juxp6> EjJLTcpo^Oiv ifjtvVjjAavsur paratus judicium subire,etob banc oausain cpiscopi

<raasv, onw; Sv itspl x5>v xaxr^opoojAevojv Si-xyvovx^ Acacianos ad concessumvocabatU.quemadmodum

xoiVr,vi*sv£YKat ^^cm3*- paulo ante dixi, ut rebus examiuatis comuiuni

C calculo sententiam proferrent.

Jdem> Histor. ecclesiast... lib. n, cap. 42.
KdO^Xov Slxal Newvav xov SeWxe'iac* tv 5 iv £ " Abdicarunl etiam Neonam episcopurn ?cleuci«e,

Y&ve«. f, aivoSo s -' Ext ut,v xal £u*ppdviov xov rio;jL- qua in urbe synodus habita fuerat ; Sopbronimn
itr/.ooiroAsoK xfjC iv Ha«.'k^ov{qp, xa! 'EXir'StWv Saxi- quoque episcopurn Pompeiopoleos, qua) urbs est
Xtav T-f f !; Mooc€-*ovwt; f xi* xov 'UJswfoA'jjjiow KootXXov, Paphlagonia? ; Elpidium Satalorum Macedonian,
xat aXXou^; oi' aXXa; atxtac e^oaAov. Cyiillom Hierosolymorum episcopum ? alios deni-

que alias ob causas cxauclorarunt.

idem, Histor. ecclesiast., lib. n, cap 45.

'Bv 81 x*>l$ 'iGpocoXujjLot; avxt KyptXXou nzoiyzi- Hierosolyinis vero, in locum Cyrilli subro^atus

pfe()7] 'Aio/.vtoi;. Mcrxiov 6s, /jxixai [j.«x* exeTvov est Arrbenius. Sciendum porro est, post hua cepi-

HpaxXsto; xaxijxr^ xat auOi<; 'liasno^- ocxepov Be scopumordinalum fuisse Heraclium. ac deinde

Xp<5v<o KipiXXo; s-nioT) xwv 'IspojoXuixcov, xat xtk Hilarium : tanderaque Cvrillum Hierosoiyma re-

exec %xxXriffta< eyxpaxr^ E-yivexo. D versum Ecclewain suam recuperasse.

Idem, Histor. ecclesiast., lib. m f cap. 20.
T6te ce K-SptXXoi- 6 xebv UeaojoXu-aojv exSoxoTcoft, Quo quidem tempore Cyriilus Hierosolymorum

zb xou «pooi{too Aav.T.X xata vovv IXii^Satvw, Stceo episcopos memor vaticinii Uaniclil projdietto

xat 6 Xotrco* Iv xotc ay'o'.s B4«-fY £ ^f°'< ^^P 04 " quod Cbristus eliarn in sacris Evangeliis confir-

Y i«?axo ? -tiXXo'c -e itpo£X=Ysv, ^; apa v5v r/--^ * mavit 4 \ palam niultis asUnlibus prajdixit. futu

xatco^ oxs XtOo; W<- >'-0ov oux av p.svoi s;< xov rum brevi ut in eo templo lapis super lapidem

vao'v/iXXa xo xoS Sonrpo; Xr^ov itX^p^O^Exai. non maneret, sed Sorvatoris oraculum compi.u-e-

TxOxa sXey^v 6 iitlT/.o-K<K- %%X h& ~<j$ voxto< act tur. Gumque htec dixisset episcopus, nootu ingens

*Dan. ix, 26. 44 Luc. xxi, 6.

Patrol &b. XXXI1T. «0

299 VETERUM TESTIMGNIA. 300

terras motus exortus, lapidcs ex veleribus templi A. ci*<* j^Y*** ««s-fitytv4jttvo< £vs6p»$ xoik XiOou? x&v
fundainentis avulsos sursum excussit, et cunctos «*Xai fcutXiWv xoS vaou, xat r.dvxac duftrneips auv
una cum contiguis itsdittciis dispersit. xoT5 , irapeMt£i|*svois ooo$*aa<ri.

Idem, Histor. ecelesiasi., lib. iv, eff;i. 4.
Ro tempore Romans) Ecclesi© pra>eratLibcrius..« Kcxxi os xov jrp *m>v xov -rote (a), x?,c j/sv ev f Pt6-

Uierosulymiuiuain vero rursus oblinebat Gyrillus. w 'BxkXtj??*; icposTwfcei At64?io;. . . vifa ol ^sp 5 .

xa 'ls % ooa<JX-jjjia KupiXXot ol36i< expaxet

Mem, Histor. ecclesiast,, lib. v, cap. 8,
Conveniunt jgitur ex lis quidem, qui consub- SwqXQov o5v xifc jaw £ixoou<r>/j irfsrsw;, ex. \xiv

stantialis {idem profttebantur, Timotheus Alexan- \A/.£;ot^5"pe{<^ TtjtoOsoc, £*/. ol 'IsfbcroAufuov KvptX-*
dria> episcopus, Gyrillus iiierosolymorum, qui Xoc, xdxs ix jmaj^eXeJ*; x£ 6;jloouctu}) itpoaxe^s-
lunc pdmitenfcia ductus consubstantialis iidei ad- voc
hte rebat,

$020f/ienta>, Histor. ecclesiast., life, iv, cap. 5.

Eodem tempore cum Gyrillus Hierosolymoruin R r Ev St x& xoxe / p^vtp {6) Kup-XXou jjiexa Ma^o?

Ecelesiam post Maximum adminislraret, crucissi- tt,v 'JepoaoXuixwv 'fcbcxXr^totv Imxporreoaavxc:;, xrau-

gaum iu ecelo apparuit, splendid e refulgens, non p&0 a*QpLsiov b xcji oupav3> avs^avij xocxauya^ov

til cotnetes dil'Nuenlibus radiis, sed plurima luce Xafuzp&t, oS^ofav xojxtJt^c xat; eXXajx^e^tv dtTiop-

collectu ilensatum ao perspiccum, longitudiue qui- plwv, 5c).X r ev eusxctaet stoXXov <pt*>xd<; Itv.^xSk -rcu-

dem a Calvarize Joco ad montemOUvuruin, id est, xvov ml $iaoav£; a f^xo<; jxlv Scov sx xo3 Kpcmou

circiler quindecim stadia, tolum curium quod trac- {*£%?* T0 ^ <>?°°> T & v 'EXcuuSv, aji<pl Slxa xa! tcs»ts

turn ilium super(!niinel complectens ; lutiLudo vero crtaSia xov 6 nip xov X&pov xouxov dupavov arroXa-

respondcbut longiludini Porro ob rem taminsoli- &fcr t£po< oe xit> fjnjxsi dvdcXoYov. *12c ett: 7rxp&oo?tp

tarn lamque inopinalam, admiratiosimu) acmetus Ss t?> au^jSeor^oTt Qau^aTt xc*! Bloc iravia<; sVjr-v'

omuesinvasiu relictisque a)dibus, el Foro,et opere olx:acos xat ayopa^ ? xa? o-ep sfcuyev Citacxoclp-

quod quisijiie pros inanibus habebat, uuivorsjcum y^^I A£V0 ^ ^^aXuiwv, Scfxst uati? xa'. ^avou^v $U

uxoribus el liberis ad ecclesiamconfluxeTunt, uno xv;v exxX^qrtanr aov-fjXoov, xat xo.vfi xov Xpt^tov

consensu Christum lau«lantes,Deumquealacri dfti- ojavoov, xa: tteov rpoOv;xui.; tojtoX<J^uv. Oi jjl£xc:ls><

mo con fit en tes. Porro ejusrei nunfius omnes orbis £s xal irav xo xaO* f,u5c o'xoiuavov r; ttsos xoutou

Romani provincias non mediocriter conturbavit, p <xyy-X^ xxxi-Xr^sv. *Ey^ v£ *° ^- ^o%o oSx et< jjia-

bi-evi autem id ubique nuiUiatum est. Kamcum ex xpiv* <!>; yip du>0et, ex 7ra7r t c T A< zliziw, vf 4 < xjw*

otnuibus,ul itu dixeriin, orbis partjbuSi ut moris euXfv xat l^xoptav xtov t^s x^Ti^v'IspotxoXu^kJvsvSr)-

est, parlim orandi, part-iin sacra loca perluslrandt jjlot5vxsCi ^ e-jivovTo fleaxxi xoT; bixsioi; ej^vgcrav.

causaj Hierosolymis adessent peregrini, ea quea *£yvw ol xouxo scat! 6 $a<j*\zbs> SXa^v t& ttoXX5>v

oculisviderant^uis poslearetulerunt. Ipse quoque avay-ystXavTw^ xa: Kup:XXo*j xoi5 £icc?xoicou ypa-

irnperator ea de n? certior f actus est, tum ex imrl- ^«vxo<. 'EXIyixti Ss irapi xt«v xa toicioe sztaxrjjjto-

torum aliorum relatione, turn ex li'tieris Gyriili vwv, xaxct xtva rpooYjxe'a^ (kfav fraXoci xa^xa t^o-

episcopi ad ipsurn datis. H«c autem [GCLVJ in (Xfiftr/^o^^ ^ *«"< Upa^ p?6Xoic' x«t 'o jxlv aios

sacris libris olim pra^dicta fmsse per divinam tiu{j.6av -noXXou; 'fcXXvJvwv xa: 'Io-jqqcIuiv sl^ Xot-

quamdam pro[>heliam,viri istiusmodi rerum gaari crxiav.&jjLov eTr^YiveTo.

asserebant. Et hoc quidem signum plurimos Gentiles ac Jud%os ad Chiistiaiiam religionem per-
IraxiL

Idem, lib. iv, cap. i~,

Scriptis litteris ad episcopos, qui turn Arimini, D rpdfst [Constantius! xolc x<5xs ev ^Apifi'vw, x«l

et Seleucia) erant congregati, jussit ut primum SeXsuxt^, xa rapt t^^ irtaxs^c «fXf{6oXa irpootcc-

quidem conlroversias de fide componcren trad ex- 0*&ar ev^ciXei 84 <5cccXa€feLv, xAxa xov xf,- 'ExxXij-

tremum vero de episcoporurn causis, qui se in juste <7?ot; 8e«rj/o\ xa! rspi xwv tt?(x<J^ xaOop^oOat i 1,

deposilosaul in exsilium missos esse quererentur, unepopia? or/^Tv jisjjupojjiivwv eirtvxoirciiv/fS eTc ^v

cogno^eemit ; ex quorum numero erat Gyrillus KiptXXo< r iepo^oXv^<*>v.
Hierosolviuitamis.

A/ejw, /t'6. iv, cap. 20.

Acacias enim et Patrophilus, pulso Maximo, 0': \ih yap &\xf. 'Axixtov xai riatp^tXov * ? £>,<5-

Hierosolymorum Ecclesiam Cyrillo re^cndam tra- p&toi Wi^fjiov, Tf ( v •lepo<;oAo(jn u v : £x/.Xr,ff:«v Koo-A-
dideraut. X^> ircStf^av. ' *

(a) Tov T*se. Sic emendavimus quod in editis (6) Tote x?<W- Ha-c verJba addidimus de aostro
egebalur -ov -:. Loix. Decrant iu editis. Edit.

SOI VETEHUM TESTIMONIA. 302

Idem, ejiisdem Hbrl cap. 22,
JErn&bet f i. e. Sdeucia ] o\ p.ev iwotwov to ; \ Hinc alii quidem doctrinam fidei ante omnia
odyiia tjsxd^iv, at Ss x6ak |)<*»c avaxpfrav xwv excutiendam esse dixerunt; alii vero qincstiouem
xxt7)yoooj|x£vwv lv 9tSt0K (fiw V KupiXXoc 'Ucocro- prius habcudam esse de vita ac moribus oorum
Xujxwv x*t ESoxaOio^ 6 Ssoar&Iac dva$xaiov eXe- qui inter ipsos accusabantur : ex quorum numero
T ov - erat Cyrillus Uierosolymorum episcopus, et Eusta-

thius Sebastian.
IS* j?aufa poU, ad finem capitis,
O'jSI ttjv aoxTiv itl<mv 6jaoXoye?v r^ouXovxo fniwii- Nam neque eamdem cum reliquis fidem confi-

rum Acaciani ], r) ntol twv iaptXr^dxwv dnoXovst- teri volebant, nee de crirainibus sibi illatis causara
»0at t ofce ti< xr ( y xaxa KiptXXov e^exaaiv itaepcrye- dicere, nee ad examinanduni CVrilli ncgoftum ac-
vijOa'. f,vetyovxo, ov aoxol xatyeiXov. cedere sustinebant, quem ipsi deposuerant.

Idem, Histor. ecclesiash, it 5. iv, cap. 25.
lyv xovcot; 02 x-zi KiptXXov tov 'UpoTcX-jjjLwv Cum his vero Cyrillum exauctorarunt episcopuni

xxQi'.Xov, fr$ EuffxaQiu* xal 'EXottStw xEx*>:vtovr # x&xa, Uierosolymorum, propterea quod cum Eustathio et
svavTix <rirouod*a<7t tg% ev MeXtxivji or^veX^ouui , B Elpidio communicasset, qui decreta Melitinensis
jaeO' &v xat auxoc suveX^AuOei* xai w? ^&ra xr,v synodi, cui ipse quoque interfuerat, abrogare stu-
Iv IfotXatsxtvYt xa&a'psstv xoivwvick; jiExacr/jivx* Av ducrat; et quod post depositioncm in Palatstina
B«?cXetrp , xa: fWpvfcp xw A&oStxefa< Ituctx^w' factam , communionem iniisset cum Rasilio et
^Trs'.orj sTTexpairT; tip *IepoaoXyjiwv £tci<7xo **/,>> 7icpi Georgia episcopo I.aodiceno. Eteniin post su&cep-
(jLy.xpotcoXixixwv oixaitov Stetpipexo rpog 'Axaxtov turn Uierosolymorum episcopatum, de jure me-
Kotisapetac, t*>; ditorroXcxoij Gpovou fjY 0, V^°< # Iv- tropolitano adversus Acacium episcopurn Cujsareae
xsufjlv -£ eU aic£'2Q£ia<J xaxeaxr.ffav, xat dXXrJXox controversiam moverat, tanquam apostolicam se-
StsSaXov, <u^ o'^x uytux nept 0soo opoveTv x?t yao dem obtinens. Ex quo factum fueral, ul inimici-
-/.%• izph 2v ottovota hcoxeooc fjv, 6 jiev xi ? Aps:ou tias inter se susciperent, seseque mutuo accusa-
ooYpiaxt^uv, KuptXXo; Ss xol; 6jxocoua;o\> xfj> Ilaxpl rent, quod uon reete sen ti rent de diviuitate. Nam
xov Y\fan £'.dY t voufi£vo!< £7:o|X£vo<. Ouxo) 8i c/^wv pw- et an tea uterque eorum in suspicion em venerat ;
y.y^ 'Axaxto; <juv xok xa auxoo <ppovoocrtv fei«ffw$- Acacius qui tie in, quod cum Ario idem sentiret ;
itoiq tou siOvojc tpOatf£». xaOeXwv KupiXXov et:". ^po- Cyrillus vero, quod cos sec tare tur qui Filium Pa-
©acrsi xo'48&* Atjxsu xcxxaXst8ovio< t?jv r IepoaoXu- tri similem secundum substantiam assercbant.
|j.o>v '/'opav, wi si; Ikilxocov sfiXews xo xcov oeoixi- q Gum igilur ita sentiret Acacius, una cum episco-
vtov 7iAf,0o;, xf;< avxvxa(a^ xpo<p?i? dicopoujievov. pis provinciu) Pales Unas qui idem cum ipso sentie-
J E^£i 8k y^ut-axa o6x fjv ot; gictxoupeTv £0£t, xEijxrJ- bant, Cyrillum praweniens deposuit hujusmodi ob
Xta xat Upa -apaiiExdbjxaxa d-Boxo. 'Ex xoixwv eausam : Cum 11 ierosolymorumregionem fames oc-
Ss Xoyoc, '^x iTrivvtuyat olxsto^ dvdO/.^a Y'^xT/.a cupasset, egentium multitudo necessariis alimentis
ex tuiv im O^ixiX^ fj^tsajiivTjV* •noXuT7paY. t JtovT 4 <jat destituta, in Cyrillum utpote episcopuni oenloscoa-
te fitsv e'/oi, xat supstv ztx~aoov cfkri «7rooojji£vov, jeeit : cum autem pocunim d^essent quibus sub-
xit> $1 ^pLicopq> fov liricxoirov . AUtav Se xa.Sxr,v \etiiri posset egentibus, Cyrillus thesaurosecelesico
«pot*x<5;Aevov xaOsXtiv a6cov ' Axdxtov. et sacra vela divendiilit. Aiunt i^itiir quemdam

donarium suum aegnovisse in multpre senica, quae illo amicta erat; inquirentemque curiosius undv il-
lud haberet, deprehendisse meicantorcm qui illucl mulieri vendideral, mercatori vero episcopuni ve-
numdedisse. Hane ergo causam praetexens Acacius Cyrillum deposuit.

Idem, lib. iv, cap. 30.

K-jpiXXou ol xaOatpeOsvxo;, ibz stpr.tat, 7tapaXaa- J) Cyrillo vero, uli dixiuius exauctorato, Hierosoly-

€dva rf,v 'hoosoXiuwv *ExxX*/;ciav 'Epe^ioc, xat mora in Ecclesiara aecipil Herennius, et post eum

|xex* Ix&lvov r HpaxA£io<, i'f£;7< xs xouxou 'iXap:o<. Heraclius, et post Heraclium Hilarius. Hos enim

To-Stot^ y*P ^ v T H* X ^ T * C V ivOaoe 'ExxX^or^av s-rrt- illo tempore banc Ecclesiam rexisse reperimus us-

xooiteOtrai itapetX-^ajjisv j^xpi x^<; ^eoSoctoj tta^t- que ad imperium Theodosii: quo tempore in illam

/.eta;, ^v(x« St, KupiXXo; st< xov aoxov i?cavf,X0e 0po» sedem rcversus est Cyrillus.

Idem, lib. vii, cop. 7.

Syvf 4 X6ov ouv, £x jjtev -cbv otioou^-ov xr,v Tptdoa [CCLVI]Exiis igiturquiTriiiitatem oonsubstantia-

oo^a^ovTtuv , dfjL<3>^. exxxov xai itEvx^xov-a* twv oe lem prof iteban lu r, convenerunt centum circitor et

dTio xy,c Maxs8ov(o« aVpiTcw;, ej xa* xpvdxovxo, wv quinquagiata.Eztfatikd'Onianisvero,sr.xol trinjiinta:

o\ ncXfiiooc tVjvyavov ex xa>v nept xov 'EXXy-?«ovxov (juorum plerique erant ex civitatibus circa Helle-

7TdXecL»v. 'Hvo'jvco SI xovxtov 'EXsSoto^ 6 Kuttxov, spon turn sitis. Pra?erant autem istis Eleusius Cyci-

y.*i Maxp'.av^ 6 Aa^Hxou. Twv os aXXcav TuaoOeoc, zenus, et Marcianus Lampsaeenus. Caoleris vero

h twv 'AXeJavSpiwv fiiiiuuv 6povov, ou Ttpo iroXXoO Timotheus Alexandrine sedis antistes prwsideLat,

303

VETERUM TESTIMONIA.

qui paulo aulea Pelro fratri suo ex hac luco sub- & tst£Xs'jtt|x<$t« ni-pov i^Xoov ovt« ocutoS &aS*ga

iato in cpiscopalu successeral ; et cum eo Mfcle-
tiu> episcopus Antiocbiac* qui noil Ha dudum or-
dinalionis tiregorii causa Constant! nopolhn adve-
ncrat ; et Cyrillus episcopus Hierosolymorum, pa>
uitenlia turn ductus quod opinioni Macodonii an-
tebac adh&sisset.

(X£vo<;- xxi MsX£x«K 6 'Avx'.o)TE(a<c ETtitfxoTtc,;, ?$>;
KpwrjV el? Ivtovaxxvxi^ojTroX :v Sii X'ffb Fpryop'o',
xaxajxaanv 0Kp?x6{jievov xdl IfupiXXo; 6 'Upocftnku-
jjiojv, jji^-cajjisXTjBiU ~ots- ox; fspox'-ipov toe Max*$tofo:>

/<few, **£• vu, cap. 14.

Nee multo post, Timotheo et Cyrillo fato tunc- 0& iwXXtJi 6e usxeoov TtjioQiou xai KoplXXou xov

lis, succedit Alexandria* sedi Theophilus , ac ptov pfcT«XX«(«peV*»j S^Sr/ttat xov 'AXttwSpicav
Hierosolymitan© Joannes, V vov e£o<piXo«, xov 8* 'kpojoXy^v 'IwriviUjc.

2%<wtoreti*j,Histoi\ ecclesiast. ft£, iti £aj>. 26.

Hierosolyaiorum vero sacerdolium, post Maca- T&v Ss yj ^fepoffoXV*™* jaex:x Ifaxapiov fx&wov

riurn ilium, cujus jam an tea mentionein fecimus, g o5 noXXdxic stxvr>6r t v, Mi£: t uoc xr> jtpoeopjav iraps-
Maximum suscepil, vir cjui pro pietatis defensione

Xaoe

dvyjp

in persecutionumcertaminibusinclarueral; numet
oculo dexlro orbalus, et dexlro polite JebilHatus
fuei-at. Quo dcinde ad immortalem vitam trans-
late, Cyrillus apostolical doclrimt* ueerrunus pro-
pugnator, opiscopalem graliam promeruit Hi cum
de primnlu inter se coutenderent. reipubliuu Chri-
stiana 1 gravi$$imorum malorum causam pixebuere.
Nam Acacius quidem levi quadara oceasione arre-
pta Cyrilliini deposuerat, et Hicrosolymis expule-
vat Cyrillus vcro Anliocbiam quidem praetergres-
stis es I, cum cam pasLore orbatam vide ret ; Tar-
sum autcrn jirofeclus cum admiraudo Silvano vi-
sit : hie eniiu eo tempore lCcdcsiam iUatn admiai-

dyfijsr z'ft '£ yap St;tov ooOaXfjtov acp^p^xo, xxt
xf 4 ; ayxuAvjc iaxEp^ro xfj; 8e£:5;. To6xc/*j Oe s:c xov
ayvjpco |A&xa?xavx^ pfov, KuptXXo; xr,< imafeoTt '//.?}{

yctptxoc Vj£iu>0yj, twv a?roTcoX;x£iv Soyp&tujv TtpcO'i-
^lo>< uKep|xayo)v, 0uxo:irp6; aXXijXou? r;ep? irptoxecwv
«f tXovstxoOvxe; {Jtsyt^xwv xaxu>v xot^ xcivoU iysvov*
xo 7:p<$£tv<H . '0 pi*v yap *xkxixtoc |X\xpa; ttvot^
E'jpwv igop;xi< > xotOsTXs xov KuptXX^v f xal xu>v 'Ie-
aoXijjttov e^'^Xa^Ev. r 3e K^piXXti^ x^v jjlev ! Avxto-
^£ J -av TOip&Xi^A'JOs , iiot{Jtivo; auxr $ v eaxepr, jjlsvt a v
e6poV/ t el< Se Tapaov acpi/.ojjtEvo^; tw 0^*>^^-^> <»uv? 4 v
£iX€avtjj* o5xo; yip xot* ixeivov xov xaipfev 4x&wVy^
^sTxo xrjc 'ExxAr^ta^i, To5xo jia(l(ov 6 'Axax<.o^ ,

<:trahat. Quod cum Acacius rescivisj?et, liiterasri iuicrc^iXe xip SiXSavfp, vMX t^v xaQa'ptTtv xoii Ku-

g&ripsit ad Silvammi, eique depositionom Cyrilli
nuntiaviU At ille et Cyrillum reveritus, et popu-
liun reforLindans, utpote qui Cyrilli concionibus
admodum delectarelur, eum ab ecelesiastico mi-
nis tcrio haudquaquam piolnbuit Porro cum Se-
leuciam convonissent, Cyrillus cum Basilic, Hu-
stathio j Silvano ac reliquis sacerdolibus sinnil
consedil. Acacius vero et ipse quidem accessit ad
episcopos illic con^re^atos, qui eranl numcro ce«-
tuTii quinquagiata. Sed se cum illis consilium ini-
ttuuui iVegavit, nisi Cyrillus econsilio submovere-
tuf, quippe qui episcopatu exutus fuisset. Ac non-
nulli quidem eorum, qui pacis studiosi eranl. Cy-
rillum ragabant, ut e concilio Jiscederet, post do-
clrinie tidci discussionem ejus causam examinalu- , Siixptciv, xat xr,v xax' aixov ircoOe^tv i&ziauv.
ros se esse pollicentes. Sed cum Cyrillus non ob- 'EnwSi; SI oix eT$ £> xacaXmtbv |i.lv auxouc 6 'Axa»

ptXX&'j jx£[Jt^vj/iV, r O os x4l tov Iv'iptXXcv a'.6oi{xs
vo;, xat zh -XvjQoc 6^opu>j£vo^ Vfiiaxa yip ■rij"< xoG
Kvp-lXXo!» 6\Sa<rxaXtct<; d^iXx-je), xf,; exxXiyf'.aof ix^t
ojx £X(i>Xuce X^ixoupy'a;. 'EitetSifj Se <jovfjX6ov e*c
xt # v SeXsuxsictv, fcxotvtovst |xsv xoI< ap'^t xov Baji-
Xetov, xa: EuaxaQt&v, xai 2iX6av6v, xat toT^ Xoiirolc
6 KuptXXo^ xou auv£op'!ou. '0 S^ if 5 ' 'A/ixip; *x<pix£-
xo jxlv xat auxo^ irpo; xous; ouveXr, A uOixa^ iraasotirooc
(7tiVX*rJpK0*/xa oe T?av, xa? ixatov), i^aaxs 0£ [jlt ( rpo-

X£pOV OC'ixOU X01VU*V^£«.V XO>V ^OuX£L>^ixo>V f TTptV

£*(i> yevicflat xoO auXXoyou xov KipiXXov, axs St 4 xf^
apjr'epwjyv^c yeY^jxvaijiivov. Ka; xtve; jx£v xGv xr^
e-p^vrj; itpo^r^ojiiivwv OTro^rojpT^af xo* KjoiAXov
txixEuov , uTiiayvoifzevot (Jtcxi t/v xa>v ooypiatcov

temperaret, Acacius relictis illis abscessit.

xio< I^X^X^Oev.

Sed priecipue impcratoris anicnum commoverunt
ea^juie Acacius adversus Cyrillum commentus est.
Sacramenim vestem^uam Constanlinus ornni lau-
de celebrandus ad exornandaui Hierosolymorum
ecclesiam Macario ejus loci episcopo douaverat, ut
ea indulus divini baplismi ministerium perage-
reL(ea vestis aureis illis contexta erat) Cyrillum
vendidi^?>o dixit, cainque mercatum quemdam ex
ji? qui in ilicatro saltare solent, induisse quidem,

Et paulo post eodem H5. n t cap, 27,

0u% ^xiaxa ce aiixov [Kwvaxivxtov] yaXt-nr^zi -jt£-

t:o(v;X£v, a xaxi xo3 KvpiXXou ajvxiOstxe. Tif* yap

Upav «rxoXrjV t f]v 6 Travsjor t fxoc K<uvaxavxTvo; 6 ^a-

<y:Xi?>^, xr,v r hpotfo).v ( u<uv exxX^aiav yepa'ptuv, Se-

Otoxu xS Maxap!<jj xtp xrjc icoXetu; Exeivr 4 ; a^^spp^T,

^.va xa-jx^v TtEp'gaXAo^svoc, xt,v xou Os'oj jJa7:x'!jfjLa-

xoc Ent^EXJ; XetxoupyZav (sx ypustuy SI a'Jxr, xaxE-

axsyauxo v^ptaxtov), TOTCpaxivai xov K^ptXXov |<pr h

xat auxvp xi^i xwv i^t xf^ O^jxiXr^ Aoy i ^H l ^ vwv

30S VETERUM TESTIMONIA. 306

itp-djievov, -rep :6a X beat ji^v, Ipyjyjpzvw 51 -irsffeTv ^ sed inter sallandum collapsum ohtritumque inter-
xai a-jvtp 1 6 fj •/«'., /.a: Oavatqj ita^ooOfvai. ToOtov, iisse. Hoc assessorc, in quit, et consiliario, judi-
ior i9 xocvwvov tyovxec, xpive-v xa: toT; aXXo?; 5ixa- care etde aliis sententiam ferre aggredtuntur.

[CCV1I] Idem, Histor. ecclesiast., &A. til, cap, 14.
'0 ojxw tcov 'JepoToXujAojv ^£ rstps8bjxev emaxQ-nfjr Ule Hierosolymorum me tradidit episcopo, qui

KuptXXcK £e tr^/txauta vr xa: ootco voxtujo tU xr,v tunc Cyril lus vocabatur. Atque ita nocte in Palrc-
IJaiauTiy^i Jjp|xrja«^£v. stinam profecti suinus.

Wm, Histor. ecclesiast., /t£. v, c<z/>. 8.
Hap?/* 81 xai IleXavto? 6 Aao8ixe(ac» xat Ku/ovioc Aderat etiam Pelagius episcopus Laodiceoci, Ett-

o 'Eosasrjc, xai 'Axdxioc, xat *I-j:8ajpo4 o ^jjtETCpoc, logius Edessae, Acacius Beraxo, et nostcr fsido-
xa* KjpiXXoc 6*Ispo^oXupLwv,xo*. PeX«<t».o<; 6 KaLtraps(a<; rus, Cyrillus item Hierosolymorum, et Golasius
tF,$ UxAauTivri*;, Xoya> xa J . £!q> xoa-xo jjzsvqs, xal Its- Caesare® Palcstinso, vir doctfina simul et saneli-
pot icXdiToi ttJc apErf;^ aoXr t Ta£. tale vitse conspicuus, aliique insuper exirai© vir-

tu tis athlct®.
Indiculus episcoporum qui magnis urbibus prcefuerunt. Apttd Theodoretum, Histor. ecclesiast. , lib, v,

cap, 40.

'iipoaoXyjji.wv e7T(7xo7:of Maxdpux;, Mi'ipoc, B Hierosolymorum episcopi : Macarius, Maximum,
KjptXXo;, 'Iywwvr^, IlpatSXto;, 'lo-jSsvdXto*;. Cyrillus, Joannes, Praylius, Juvenalis.

Idem in Dialogo qui inscribitur Incoufusus, pag. 100.

KjpiXXou £7ttaxo7cou 1eoo<joXu|io>v, fcx toO xat- Cyrilli Hierosolymorum episcopi ex catechetico

r,yr t zv/.Qv t$xapxou Xlvou Ilepi twv i' $oy 4 ud-:ojv , serai onu quarto De decern dogma Ulms, de genera-

izzpl t^; ••/. ?;apO«vou vevv^sox; 4 t Uscrteue 8* 6*tt ttone £# vi-r^me : « Crede autem quod ipse, » etc,

ojioc, >» x. x. X. 6c?? tur hsec cat. 4, n. 9, pag. 56.

Gelasius auctor libriDe duabus naturis, sub nomine Gregorii Nasianz. citat Cyrilli nostri testimonium ex

cat* 4, n. 9, p. 56.

Marcel Units comes in Chronico.

lndictione 0, Eucherio et Evagrio coss. (hoc stantinopoli vero per Timotheum Alexandria urn,

est, an. 381) Sanctis centum quinquaginta Patri- perque Mok-lhun Antiochenum. et per Cyi ilium

bus urbe Augusta congregatis, adversus Macedo- Ilierosolyrnitanum episcopos : Nectario ex pagaiio

niurn in Spiritum sanctum naufraganlem, abiis- protinus baptizuto, et in praefata syuodo ponliUce

dern episcopis sancta syuodus(Nicama)confirmata ordinate

est ; Daniaso videlicet B. Petri sedem tcneute ; Con-

S. Rphrem Antiockenus patriarcha in oraiione 3 ad Dominum el Joannem t apud Photium, Bibliotir
cod. 22$, pag. 805, dnm Pat rum testimoaia de duabus in Christo naturis referrei, in his Cyrillum quoyuc
nostrum cilabat., his verbis : "Etc; xoCxoi^ $1 xzi 6 twv 'IspoioXijj/av Kup.XXo; - Propter hes etiam Cyril lus Hieroso-
lymitanus.

East rat. iu$ in libro De titilitate precum pro deiunctts ab Leone Allatio edit to in opere De Purgatorio, ait

num. 8, pag. 509*

Suv<p$a Se toy-coi; xai KupiXXoc 6 twv 'ItpotwXu- Q His quoque consenlanea docet Cyril his Hieroso-

(i.wv infffxoico?, iv xfj 7r£|j.ixt*(i fiofft«Yi«>Y4> ^i^ % lymorum episcopus in quinta mystagogia, cujns

ap/Vj.- Tou BeoO ^ <f-Xav0ptuiri«, xdSe ^-jlv ETta initium : Dei dementia, his verbis ; Deinde memo-

jivrjfjiove'JOfisv, x. t. ) . rwin /actmws, etc. Gatech. xxm, n. 9 et 10.

Leontius, lih, \ cont. Nestor, et Kutychem, oujus here Grmca verba mecum comniunicavil cruditus et amicus

P. Michael Le Quien :

KupiXXou £7nax6nou 'IepoaoXufiiov, ex -ou 8' to>v [} Cyrilli episcopi HierosolyOiorum ex qtiarta Ca-

Ka-rr./^-jewv X^ou- At-reXouc fjv 6 Xpi<no;, av- teelteseon oratione : Dwp to erai Christus : homo q wt-

8pt«>iso{ ixlvto cpatvo-Jtevov, Osoc oe to *jit 4 ^a:v4- rfem, fyufln/um ad id quol videbatur : Deus vero*qua-

jjtEvov. turn ad id quod latebat. Ex cat. 4. n. 9, pag. 50.

7d^m , in I ibro i n cd i to ad ve rsu in Mo nop Kysitas ab eodem Pa t re mecum camm u a icato .

KuolXXo* MbpoooXuulwv ix *co*j elc to, *EvA *no- Cyrilli Hierosolvmitani ex sermone in hwc verba:

lit / 4 v »

p«yo|j.at -npo^ xov Uatspa jxou. *atvwfjai Se, x. t. X. Ego vado ad Patrem meum t ut appareal **, etc. Vid.

fragm. pag. 3o7, 358.

iiM^f/a^ti^ Sinaita monachus Hodegi, cap. 10, ;**£. 190, re/erens Palrum auctoritates adversus Monophyxi'

tasy hose ate bat :

rprjfopio-j esoXoyoy £?c ti eeo<pav£ia, xa! K-jptX- Gregorii theologi in Theopbania, el- Cyrilli Hie-

Xoo'UpocjoX-j-jtujv, waa-j-ux; 8s xat KupiXXou 'AXc£av- rosolymorum, similiter et Cyrilli Alexandria.

opetac.

45 Joan, xvi^ 18.

307 VETERUM TKST1MONIA. 308

Idem, sen quUquis auctor Quaestionura et responsionum do variis argumentis, qucssk 1

Cyrilli Hicrosolyuiorum ex catechetico, vel ex A lbp»XXov> 'hpoaok&pwi ex xoo xax7;Xr,xixo^ seu»
catochelicis : Nihil nobis proder it , etc. Oat. 7, num, ut in inss. Coisl. vidis, ex xwv xax^rjXixwv' OuSsv
14, pag. 118. *»#* %>.o<r, x. x. X,

Idem, ad quwst. 3.

Cyrilli Hterosolvmorum ex caiecheticis : Fuge KupUXou'IeposoXuiAwv ex xtov xxt^yT/ci-wov *e\>Yt
i^iftp' jjrjroa opera ; si enrr/i t//t$ swccu6«cm, etc. oov xi 7iovr,pa cp^a* el y*p xokow v-onii^s, x,
Cat. 19, n. 8, pag. 309. x. a.

[CCLVlllj 7n catalogo ms. codicis 120 Bibliolh. Coisl., ubi patriarchm Roman* usque ad Honorium, et Hie-

rosolymitani usque ad Sophronium inclusive recensentur, sic habentur Rierosolymitani tempore Cyrilli,

pag, 225.

39. Maximus, annos 6. X0\ Ma£t^o$, hr t <'.

40. Cyrilius, annos 12. \i\ KoptXXo.;, Ssq tji'.
44. lleraeiius, annos 6. |«'. f MpixXeto; l st^ c 1 .

Isti oranes ex circumcisione. " Ousoi ™xvxe; ex irepixofiifc.

42. Helladius, annos 12. p.p\ 'EXXdc*to<;, exrj ip\

43. Cyrillus, annos 35. u^'* K^piXXo;, vz% Xe\

44. Joannes, annos 6. jao\ 'Icoaw/jq, sxr; ;',

&'. Maximus abbas, in tomo Dogmal. ad Stepkanum Dorensem, lorn. II, pag. 88,
Hierosoiymorum quoque antistes Gyrillus, vir Ka» frr t v 6 X7K 'kpojoXu^tuv tspipXTK K-iptXXo<

venerabilis, inoratione de evangelicis verbis, ubi 6 dotot{jco<;, & xcp ek xo eya^T^ 1 *^ pr.xov X'jfty,
Dominus aquam vinura fecit, cujus initium : Mira- *v6a 6 Kvp;o<; xo uotop oivov hs&iijasv, oj •?) ipyjS,
cultitn, el ilhul quoque miracidum {*]c habet) : « Na- 6a\>pwt, xat? w3xo 0*o|A<r a 'Evsw^Ovj, SQaujAaTovpyi*-
tus est, miracula fecit, » etc. Vid. frag. pag. 357, <rtv, » x. x. X.
358.

Idem t» sermonibus per excerpta. serin. 23.
Cyrilli. Chrislianorum prima in virtutis loco KopOXo-j. Xptoxtavow EtjaiSsiaEvapexo; itpwrrj, to

pieta$, honor are par enies, etc, ; ut cat. 7, num. 16, tiji^vxoo; vevvyjxopa;, x. x. X.
pag. 119.

Concilium lateranense sub Martina I an, 649 celebratum, act. v, torn. VI Conciliorum Labb., pag. 305.
Sancti Cyrilli episcopi Hierosolyniit&ni, ex ho* ToS «y?o*j KuptXXou Eiriuxjjico'j 'jEpotroX-jpLtov, i£

milia iu Evangelium illud pronuntiata, ubi Domi- 6jjuX(ac Xs^Osto,; eU xo EuayviXiov IvQa 6 K'jp:o<
nus vinum aquam fecit : Stvduit omnino neque no- xo uotup oTvov sttols^csv* ^E^rc/'JoaTt o.o/oj ftijxs
^xm facere siutm deitatem, elc. ; ut in fragm. pag. f&vep&rat xf,^ iawru Oeox^xa, x. x. X. Toj autoS
357. Kjusdem ex eadem oralione : Nafusest, etc. Ix xou a-jtoxi ^you, 'Evevv^O^i- x. t. X.
ibid.

Locus ille cum altero ex eadem oralione sumpto, superius a Maximo in epistola a Stephanu-m Dorensem
citato, videtur a S. Sophronio laudatus in. cpisl. syaodiea ad Honorium papain, ognd Phot, cod, 231, in
qua ITierosolymilantis ille patriarcha citabat multa Palrum testimonia qua; evincerent *V otitXip evepvetav
€ici Xp:Txoy toO fteou -/I1J.WV, duplicem ia Christp Ueo nostro operationem. K Patribus quos allegabat y units erat
xaJ *> vixt/y^po; KOpt/.Xs^. victoriam fer^us CyriiUis. Qw«? cwhi «<i /I lexan&rinum revera pertinere jpos»int t de
Wtxtro parUc.' ah ejus successors dicta esse nihil veiat.

Ambo loca ab concilio I.ateranensi laidata eo*iem modo referuntur, sed primus multo proli&ior, ab auctore
collection is ineditce, qui $uc>\. :\tUem octavo incipienle vivebat. Codex enim Regius num. 21)51, in quo ha-
beCttr, scrijilus est an, 1291 ex alio codice, qui an. 759 scriptus erat,

H. Joannes Lamascenus or at. 3 de Jina^inibus, pag. 383* nonce editionis R. P. Le Qui en,
Gyrilli patriarchal IiierosolyniUcWli, ex duodcci- D KupiXXou r&zpukpym 'IspoaoX^mv, ex xf;< Sto-
ma cateehesi : Si iyitar quxris, etc. ; ut cat. 13, Ssxstorjc xax^yr'^-M? Kl toivov JijtsU x. -. X.
nn in, o, pag. 165.

/r'r;-ij {,? suh operibus raultas tacilo nomine IranscriMt Cyrilli nostri senlentias, quas suis locis indicave
curavi. Unam, quae me turn fugit, hie ascribo : sumpta est ex catech, 1, «. 5, pag, ID, ct habetur lib. iv, De
fide ortriodoxA, cap. y : 'II rjiv ydta 59s at; xwv oe^.apriwv e? Tcrou Siooxa: xot; Trac'.v' ^ S^; toO Hvgjjj.axo^
^g0 <%*'oj xotvwvux x.'(t* dcvaXoyfav SsStupT^xi t?^ cxa«rcov Tttrxeu)^' Remissio enim peccatorum ex a>quo
datur omnibus ; Spiritus \oro sancti cpm mimical io secundum prnportioneiu lidei uniuscujusque donavii loco
concedilnr.

Concilium Nicoenum u, (Ecumenivmn vn, Act. v, /o?». 31 Cone. Labb., pag. 348.

Sancti Cyrilli arcliiepiscopi Hierosoiymorum ca- Tooa^ioo KopfXXou apy teituxoTtou 'lepocroXSijLwv

teohesis secunda^uj us initiuni, Grave. Ei post alia : xatvj/y^tc oeoxsoa, fy otpy^J- Asuov. Kat psO 1

Ouam en/m /eci6«s rft? Nahuchodonosore scntentiam? Ixspa.* Tiva yap uicovoiav r/;t<; Tiept tou N®Souy/joo-

elc. ; ut cat. 2; alleio exemplo num. 17. pag. 37. voiop, x. t. X.

309 VETSRUM TESTIMONIA. 310

Elias Cretensis in oral. 52 S % Greg. haz. not, 1, citat Ion gam S. Cyrilli sententiam ex cat. 18, num. 23 et
24, non ejus auidem speciatim cxpresso, sed appellate general im divinorum Patrum nomine.

Theopkanes in Chronographia, pag. 34, ad an. Christi ut oomputat 335.

Toix(j) to) Etsi Majtaov -ov 'UpcroXopiiov xagtiXsv A Hoc anno Maximum Hierosolymorum episcopum

'Axaxtoc & KataapEtac, xat IlaxpocpXo; 6 Ixatteira- Ac&cius Gaesareic^etPatrophilus Scythopolcosprio-

Xetu;, 'Apetavol ovxec* xal avxeijnfYayov K-jpiXXov, sules, Arhuia lube iufecti, deposuerunt : et Cyril-

Soxoyvtec £"X e ' v a utov o^tu<ppova, 'Ev tojx<jj xtp £p<$- \um, que in una secuni sentire sperabaut, in ejus

v(f>, KypiXXou eTCiT/.oiroOvTO^ f Up osoX j % uwv, to o^- locum suffecerunt. Sub id tcrapus Cyrillo episco

jieiov xo5 ^>o^oto5 araupou etpav?) iv irp oupavqi, pum agente viviiicdB crucis signurn luce magna co-

x$ -Tjjxepa xf r < IJsvx^xojxvjc, <pwxoEtSh, ysxaoaTvov ruscans, die sacro Pentecostes apparuit in cuelo,

«ito xoj roX-yoOa, tvQct iarxa'jpwO', 6 Xptaxoc, sioc et a Golgotha, quo loco Christus sufflxus est, ad

too o'poo; x<ov 'EXaiwv, oOev aveX^oG-*;. K&Xqi St Olivai um mo litem quo,inccelosestassuinptus, pcr-

xou <paveveo< <yr.jistoo 3vtyavo<, w< *ptc xo e?5oc transiit. Corona vero specicin iridis referens si-

l/u>v xxl xfi ctjxfi oe ^ftipf, xat xtt* Kiovjxavr'w gnum apparens circumambibat : eteodem die visio

ai?8/;. H*pl xoSxou 8c. fipsxai KvptXXou &te'.oto>.i{ eademConstaiitiomanifestatufuit:deqiuiad[CCUX]

irpos xov jkstXia Kojvjxivxtov, £v f t vb.3i£hrz3x*n imperatoremConstanlium Cyrilli epislohufuapiis-

auxov xaXel. "OOev xivl^ 'Apetav<$9pova 8ioc6aAXouji simum eum appellate circumt'ertur. Quapropter

tov aurov KjptXXov, Xsyovxec xal xrjv xou ouonustou Arianae opiniotiis suspectum ipnum Gyrillum ca-

<p(0'/r|V zapaaeaiyi&xiyai aoxov ev xaT; KaxTV£rjG&- j% lurnniantur nonnulli, et consubstantialis vocem in

aiv, zU s$iOsxo eV uVfsXsfa xcov aKtipcov Xawv xcov Catecheaibus. quas ob visum vivifieffi crucis porlen-

xa» o^tcu irpooeXOovxcov ^aTixiafxaxi oix x6 OxDfjta aou turn, ad innumera? mullitudinis sacrum baptisma

^cooTro'.oy (jxaupou. £^aX),ovxat oe, xat aaapxavoujiv. postulanlis utililatem explanavif, sublicuissecau-

'Kypfiv *y«p xat tov ^aa'.Xix 1^ arXi-xr t xo;, xai o^x santur. Falluntur autem, etjudicio peccant. Opor-

i/. ciaQicetiK x*ji xaxoypyiqi xtov ^Apstavuiv aitoxXa- tebat enim, ex animi sircplicitate potius, quam

TiEvxa £?< xrjv alpesiv, xal too 'EXX^vijjjiou jjujirw aperto propostto Arianorum dolis in beeresitn ab-

xaXsttoc xaxaoxpa'vivxo?, EusrEoicxaxov Xe-ystv xai ductum imperatorem, gentilitate alioquin nondum

xrjv xou 6p.oooatou <poivr,v utYYiaat, xio><; xapaxxov>- plene abolita, piissiinum nuncupare : et consub-

<i«v xol>^ itoXXo^;, xal xt[ avxtO=«E!. xojv £;rOp<ov ex- stantialis vocem plurimorum aures adliuc ofTen-

xonxoucrav xov>< paTcxt^oii.ivox* S'.a 81 xwv t'aoou- dentem, ct adversariorum controversiis a sacro

va|jLO'jvxtav X4£etev xb xoi5 o!xooucj(ou tpavwaar o xal baptismaledeterrilurainignaros,pra:'teriredecebat,

7t£7ro(v,x£v 6 jiaxipto? KipiXXoc xrjv ev Ntxata mcrxtv et consubstantialis notitiam pari< signiQcatus

xaxa Xi|tv avattx^ac, xa: Osov aXr|8tv6v ex Baou « vocabulis clarius exprimere : quod quidem abeato

dX^Qtvou xr,?u;a<;. Cyrillo prffistitum est, qui publicatam Niciu* fidei
normam ad verbum interpretatus, Deurn verum de Deo vero pracdicavit.

Idem, CUronographiw pag. 47.

Touted xtj> exs: Ai6ioio< e^'axoTro^ ^Pwtxi^c, xal Hoc anno Liberius Romamis episcopu^, Alcxan-

'AOava^toc \\XeSav8psta;, xal MeXexto^ 'Avtioys'ac, dri^ft Athanasius, Antiochio Meletius, et Samosa-
xal 6 Sa^jtoaaxcov EOteS'.os ava/XriO^xe; ex x^? e;- tensium Kusebius, rectoe fidei defensores ? exsilio
opta<; 6jto 'louCtavou iv xq> 6p0ip Xoyy O'.eitpeTrov, a principe Joviana ravocati., et Hierosolymorum
xal 6 'lepooroXvjxwv Kuo'-XXoc, xal exepoi eTttaxoTrot Cyrillus, et alii quamplurimi vera fidei disci plina
x-rfi op8o8o^ta<: irpsua^ot. claruerunt.

Idem, Chroncgrapbise pag. 58.

Twv 51 «y^ wv P v «poTfjyouvTo TL^Oeoc 6 'AXeJav- Sanctorum autem centum et quinquaginta Pa-

Spefac, MeXixtoc *Avxioyeia;, Kup:XXo< upajxaxo; trum presides erantTimotheus Alexandrine, Mele-
"lepoaoX'jawv, xal 6 8^o<; rpr^optoc Kwvaxavxivo->- lius Antiochiro, sacratissiraus Cyrillus llierosoly-
r.oXeto;. morum, et divinus Gregorius CP. episcopi.

Nicephorus patwarcha CP t in Chronographia recensena patriarchas llierosolymitanGS, h(cc hahet edit*

iMparos pag. 410. — Quce vncinte inclusa, sumpsi ex JSicephorianm Chronographise exemplar i ms. hihl-

Reg. 11U4, pag. 407.

\v(. KupiXXo; 6 e^eioffO^c ^h twv 'Apetavwv* 43. Cyrillus, qui ab Arianis ejectus est. Ejus

avx* a'ixou •yzyivm. xoet^' 'ApaevicK, 'IlpaxXeto^, loco suffecti tres : Arsenius, Heraclius, et Hilarius
xal '(Xapto; [exrj i{J'"]. TlaXiv avaxX^Qelc hv. Tpa- [annis 12.1 Iterum revocalus sub Giatiaun, in
xtavou, iv xf, 8ci>xep^ auvdou> EupiOt) ev Kcovaxavxt- secunda synodo inventus est Conslantinopoli.Fj us
vouitoXet. E'slv (oy.ou) I'xtj $3'. anni 'collectij numerantur 62.

I'reculphus Lexoviensis epUcopus sub Ludovioo Augusto, CUrouic., torn. II, lib. iv, cap* 21K

Cyrillus Hierosolymoe episcopussa»pe pulsus est tenuit. Exstant ejus qua in adolescentia compo-
Ecclesia, et receplus : ad eilremum sub Thcodo- suit ojuiscula. Verba pene sunt Micron y ltd in Gata-
sio principe septemannisinconcussumepiscopatum logo.

311 VRTBBUM lESTlMWClA. 312

Petnis Siculu*, Hist, Paulicianorum, pag y 20.

Sic an tern exordial*, quae a B. Cyriilo in Catcche- A 'Anap^ou-/-. ol oSx<o; ( xi rcapa xo3 u.axapfoo Ku-
siU'5 dicta sunt ascribens : Inawpkali nominis p&).o-j iv xaT; Kax/^Y^es: :y,0ivra irpreOw;. *0
Maics »oh cs< e Christianis, etc, ; utcal. 0, n. 21 et fowfoupo; Mxvr,; oCx iVrrv aito Xptaxiavtov,
seqq., pag. 100 et seqq. x. "■ X.

Pholius CP» sedis invasor in Hist. Manichi&oruin, edita Biblioth. Coislin,, pag. S54.

SI qui autem velint a principio eorum iinpieta- Et H x;<rt e&IXov xa<. avojliv roOev !£cTv a-j-s&v xv.v

torn, et unde prioru seinina jacla fuerint, conspi- ov>??46ecav, xa*. xa icptoxa a-nepjAaxa 6()iv xax^SX'/jQ*].
ceroiCyriilus^nisaorajurbisgubernaculiitractavit, !v5p>.XXo; x- auxols, 6 ti x?;<; t*p&; -$Isuk eyxsyji-
ipsis his loriife dux eri L ScythmmsqitidamfuU,eiC\ 9 piauivcc irrSaXta, xyJ; 'fcrcooias xaQ^yr^xat. 2xu-
quu> babentur cat. 6, n. 22, pag 101 el seqq. fttewc xt; %, x. x. X.

/<fctu in eolleetaneis de episcopis et metropolitis ; cvjus libri inediii fragmcntum setjuens ah Isaaco Casau-
bono c&xoriptum a Thtteta Mitlesio inter veteruni de Cyriilo lcnimoniare2>r&setitat it r y fuec haOel de Cyril 'lo ;

lsto nunc vir sanctus ab omnibus el habelur et Ouxo; vOv xa] aytoc 7720a rrajiv eVxt xe xa; c\o-

nominnlur ; ille est qui Cateche$e$ ad Uhmxinandos -aa^xaf ooxo< xal xa<; npo< tou$ $&x'.£o|juvoy$

subhnii plenus Iheologia conscripsit. xaxr^ffeic iv 6t!/r,/rj (IeoXoy^ oruv&Ypa'|xxo.

/ffcm, biblioth. eod. S9, pay. 209, 210, <ft? Gelas'o Ccesariensis in Pahvstina Eeclcsix episcopo loquens^

scribit :

Ait autem se Cyrilli Hierosolymitani ex matre Asyst & avxov &*»<V.4v rrpo^ prxo&g KuoiXXoo xo3

cognatum, eumque ad banc historian) [ecclesiasti- 'lepao-oXupKtfv, xa» irc' sxttwo rpoxpaixfjva'. Et; xnjv-

cain] [CCLX] scribendam hortalorcm habtiisse. ce xt.v wyyozyty. 4 H|xek Ss efeopEv avr^wxoxec

Nos aulem aliorum scripta legendo corap Primus, ev $XXo($, oxc auxo; xe KupiXXoc xat reXaaio< o{ixc;

riam in (Ira?cam linguam transluiisse, nequeporro pfxv sU t^ r EXXdt5a YXw^oav, ou ;jtivTo: toiav twv-

propriam ipsos historiain composui^se. Apparel sxa^avxo loro^tav. AfjXov o', ws apxatoxepo^ f 4 v ooxo;

autem hunc [Gelasium] prsefato jam ((ielasio] xo-> icposipvjjifevou, e^vg xaxa Kup-.XXov j^xpajc xov

antiquiorem esse, quandoquidem Cyrilli Hieroso- e IfpoaoXjuo)v.

lymilaut aequalis fuit.

iit«o/.or libelli synodici, qui per partes dec isus hahetur in collectione Conciliorum torn. II Cone. Labb, % p t 1^2.

HiBnosoi.YMiTASA, Arianorum.

Atlianasio i^itair et Paulo honoriflce ad sua ovilia C *A8av*j(o;> youv xat FIojuXou x^tctK TroptoajJtivwv

[uoficiscenlibus, impietatis antesi^nani synodum Tpo; xa lota roittvue, xrji; aasSe'cu; ol Ttpo ( ua*^rjt dvv-

HierosolymisboBreticam coegeruul: elconfcssorein o$ov ev *[spo<joAotxou aAptnwty* jjjv£y,pox7<jav xal

quid em Maximum abjecerunt, catechistam vero xov |xev oiao/oy^-tv dtTceSaXovxo Ma^ptov, xov 6e

Cyrillum lanquam Arianum elegeruntjqnem tamen xaxv£i*tr 4 v w- f A pt iavov e/stpox^vyaav Ku^iXXov

sub Damaso Horn«jR, et sub Neclario Conslantino- Sv fj &nl ^'livou iv 'Pcuji.^, xa; f ( hm K«xxapio\> h

poli celebratso synodi multis Iai;diJms efferuut ; et Kwvdxavx'.vouTCoXet isoXXot^ £7ra(vOi<: £;aipcuai <riv»

Aoacius Ciesaroffi Pbilippi, disc.ipulus et successor o3or xat 'Axax«oc 6 Ka'.aapst^? xrj; (|u>.iiuc<M> t Kj?s-

Eusebii Pamphili, propter primatuni sede hac S!o^ xoO Us^AclX^y !pr.xT ( xir^ xcr. otaoo/c^, yactv

exe^it. irptoxettov xoO Qpo^ou xoOxou e^Yayev.

Simeon Metaphrastrs in Vita S. Athanasn, (ow. I, pag. 140, <?cf. Paris 1698.
Acacius autem, et PatrophiJus, secialores Arii, 'Axaxtoc os xal LlaxpdotXoc, eo:x>]xai ovxE^'A^Eioy*

sanctum Maximum Jerosoix r.m. cum expulissent. x6v ayi^v Maji^ov ex xwv f iepoj;oAu|Ao>v e^jjO^avxs^,
Cvtilluin ei substituerunU KuptXXov avTtxxxiox>)jav.

Hcripior inoertus Vitw S. Athanasii, torn. I, pa#. 120. ^?rf. Paris.

Riimim Acacius malitiapra?clarus, et Patrophi- D HiXiv 'Axax-o; 6 ttoXix; xtv xax'av, xar Haxpo«i-
lus Ario impietatis patri amicus, Jerosohmam con- Xo; 6 xou xf< a?&€sia< Ttaxpo; 'Apetou 'ftXo?. *lspo
ccdfules, pulsoque Maximo Cyrillum constituunt, ctoXujjlow i^i^otxwvss^, xat MdJt t uov eftyftojvxec,,
victim qui initio impietatis, quaiitomagnus ille vir xal a%xtxal>taxo>vTe^ KoptAA^v, avopa, oaov ye 6 -ac-
piutulis studio tenebatur. Y*^ i v Eo^eS^a, oosauxa -tji x^<; ac^eiat WXm

avx((jsxr>v*

Kittyvhiux Alexandrinus pattiarcha (a^ Aniiuliuin /Im&te scriptorum, Oxoniian. 165D edilorn?n t pay. 475.

Anno imperii ejus [Constant xidelkA, (jmrn solyuiifjnms ; ubi com quiiique annos scdisset,

nonditi* & rare Cwistmtinnm juniorem nppelht} fu^it... Eo autem tempore super Cranii [loco] qui

vicesimo constitutus est Cyrillus episcopus Hiftro- est Golgotha, medio die apparuit crux e luce, a

fa) An. 943, faclus est patriarcha Alex. ; an. 321 Hegira) ; ad calcem libri, p. o3L

313 VETERUM TESTTM0N1A. Mi

terra ad ccclura usque pertingens. et ad montem A « luce ; eujus splendor soils splendorem ipsomeri-

Olivarum protensa.cujus lucis splendors occuTfaia • diesuperat. ■ Liltorisque suis ipsi suasit, ne Arii

est lux soils. Earn Gmnosqui in urbe Hiorosolymita- ipsiusque sequacium sententiam amplecleretur,

naaderunt, tammapni quam parvi conspexerunt, utpote qui a vtro devianlos ad infidelitatem pro-

pnnseute etiam Gyrillo episcopo Hierosolymil.ano- lapsiessenf : quihus maiedixerat tree en to nun nt

Qui ergo litteris statim scriptis imperatorem rei octodecim episcoporum consilium. omnibusqne qui

certioremfeimensdixit:«Sulipatre too beataj memo- idem cum ipsis assererenLlmperatorergoaccepUs

«ria5imperatore,apparuitcruxDomini Christ) stellis Cyril I i litteris,mafrna obillaqiue adipsurnscripse-

«[cffigiata] medie die in carlo : ac jam, teregn ante, rat iaotitia aflectus est.et ad verum reversusveluit

«imperatorfelix,apparuit super Cranii(locoJcruxe admitti Arii seulcntiam.

Idenu V a 9* *S3.
Anno imperii ejus [Juliani nimintm Apostate) se ab ipsis proripuisset, illi Heraclium Hierosoly-
ex incolis Hierosolymorum qui Arii partes seque* mis episcopum prsefecerunt. Foil is A nanus, trfis
bantur, Cyrillum episeopum ilierosolymitanum, annos sodit, dein mortuusest.
ipsum trucidandi animo adorti sunt. Qui cum fuga

Idem, fag. 488.
Anno imperii ipsius primo [Valentcm intelligU, B mortuo red lit Cyrillus episcopus Hierosolymitanus,
quern ValcnUm et Valenlhun scribit interpret] cousti- qui ab Arianis fugeral, in locum wium, ubi annos
tutus est Arvis episcopus Hierosolymitanus, qui et scxdecim sedit,dein mortuus est. To turn ergo spa-
Manichaeus fuit: ct cum annos quinque sedisset, lium quoepiscopatu functus est Cyrillus, annorum
mortuus est.Anno imperii ejusdemseptiroo, fact us erat triginta trium. Episcopatus ipsius anno vice-
estHilariuscpiscopusHierosolyniitanus.quiArianus simo septimo fuit concilium CP. secundum,
erat ; annos quatuor sedit, dein mortuus est. Eo

Jdeniypag. 503.

Theodosius rex, scriptis ad Timolheum patriae- runt ergo patriarcha cum episcopis suis Constat!-

cbam Alexandrinum,Meletiuin palriarcham Antio- tinopolim,uno excepto Damaso patriarcha Romano

chenum, Damasum patriarcham Ronumum, et qui ipse non venit...Coneilii presides erantTimo-

Cyrillum episeopum Ilierosolymitanum litteris,ip- Uieus patriarcha Alexandrinus.Meletius Antioche-

sos una cum episcopis sui? Gonstantinopoli adesse nus, et Cyrillus Hierosolymitanus episcopus.
jussit,utde fide Christiana disquirerent. Convene-

Idem, pay. 536.
Anno imperii ejusdem [Tkeodosii senioris J octavo tanus, ubi annos sexdecim sedit, dein mortuus
consti tutus est Joannes patriarcha UierosolymL- est.

[(XLXr Joannes Nicwnus in scHjito tier Combe fisium edito Auctuarii torn. 11, 302.
w Evo«0irox£ KaftXXo^ [oux] 6 yp*6ac T7;v sittc^o- Q Scripsit atiqnando Cyrillus, [non] is qui epi-
Xtjv Ko^v2rT2vx(v(jj, dXX' 6 peV exsTvov Stctoe^dutsvx stolam ad Constantinum [a) dedit, sed is qui post
tov Opovov auTou, itpo; 'Io-jXiov tt^ 'Pw^t,- ztAtao- ipsum ejus sedi successit, ad Julium Romanum
Ttov, x. t. X. episcopum, etc. ; ut in suppositis.

Nicon monachus in Pamlecte inedita, bibliothecm R#g. cod. 1994, ad hanc question em : Aixw ?«, xl Xoi-
t^v Suvoetou tx$ z&v Ttlevtwvrciiv yuXAt U- zx ^ 6^ v *xov ut'fsXrpzi ; « Quatro a te, quid jam potest
morientium anhnas post mortem juvare t » post alias Patmm aucloritoies Cyrilli testimonium adducit in
hcec verba* fol. 328.

ToO offou K^piXXo'j 'lepojoXjjjt^v. Mvvj^cveuojjisv Sancti Cyril Ji II ie ro so lymorum. Mem on am veix

oe xai uicsp *:u>v y.£xotjji7]|xivo<; «Y'!u>v, IlaTtpwv te xal facimus pro mortuis Sanctis, cum Falribus, turn
eituxoTituv, x. t. X. eptscopts, etc. ; ul catech. 23, n. 9.

Oeorgius Cedrcnu$ % Ounpendii historiarum pag. 301.
Tpy KwvirvavxtDu Tip tB' feet, ev xfi wzp* *r t z \) Anno Conslantii iO,diePent*costes,Hierosolymis
nevtr.xtxjTT;;, iv 'IspoaoXijAo^e^vT; to ar^jieTov tou in ccclo apparuit signum viviliw crucis lucida
^ujo-oiou fftavpou sv o5pov$ owtosioec, xsta.aivov specie, protensum a monte Gol^othaJn quo ciuri-
ano t&3 roX^oea, svOa eoc«upci>0v) b Xpioros, ew<i:ou lixus est Gbristus. usque ad montem Olivarum,
opou^twv 'fiXauov, 50ev xat avsX^Orj* xuxXy oe umle in end urn assutnptus est. Cingebatur per or-
tou-ou axsQavoc, *«c ip^; vi el&* eyjiiv. Ttj ak/i Se bem corona arcusco^lestis simtli. Eadem vero die
^ijAipa Ko,v<3xavT;cj> to<pOr ( , KuptXXou tots f l*po<ro>4- Constant io oonspec turn est, Cyriilo liierosolymo-
jAtov eiticfxoirou. rum tunc episcopo.

(a) Leg. Gon8tantium.

315 VETERUM TESTIMONIA. 316

Idem, pag- 346.
Sexto anno, magnum secundum sacrum cecume- A Tu> exxip exsi, i t p.s*p'Xif) xm oIxgojxevlxt, syccc 6iv-
nicum concilium Conslantinopoiicelebralum est a xipa cruvoSoc t&v Ixaxov tcvx^kqvto 6pfloo<%t*v e-'.j-
cl orthodoxis episcopis, ad confinnanda Nica*ae xoitwv tv K<ov<j?avx:vouitcXsi <j.jvr 4 Opoi30r n ^po; jk-
syuodi decrcta,ac contra Macedonium saiicli Spin- Sauoo-.v xu>v ev NtxaJac 3oYu.ax'.!7Givxu>v, xxl xaxi Mo-
llis inipucnatorein.PrffifueruntTimoLheus Alexan- xsoovfoy xo-3 IlvtujAaTojj.a-/ow oirnpx 07 &* TijxoOeoc
driue.Melelius AnUochi^GyrillusHicrosoIymoruni 'AXs^avSpeias, Me.Xsxioc 'Avxio^sta;, Kup>XXo<; f Iepo-
episoopi, et Gregorius Thcologus. aoXopcov, xat rpr^o|to^ 6 BeoX^o;.

itf*m eadem pagina ad wlcem eadem vejietit aliis verbis.

Sextum annum imperaute Theodosio Magno, Ttp s'St** r?; pw.Ae'«? xoS jisyaXoo 6eoSo9io^ f

secundum sacrum CDcumenicum concilium Cons- -fiyovtv •% tv Kwvjtavti^uTroXei &y(a xa« oixoous-

tatiiinopoli actum est a cl Patribus, Damaso turn vixr, Seuxspx auvooac twv p*/ Ayfaiv flaxtpiov, irrl

Rom* papa. Prwfueruut Timotheus Alexandria;, Aa^«ffo-.> ira-a 'PwfirjC* ^< f,vowco Ti^oOeoc 'AXs-

Mcletius Antiochiee, Cyrillus Hiorosolymoruiu SavBpticu;, MeXLxto< 'Avxtoysfotc, K&ptXXo<; 'Ifpoao-

episcopi, et Gregorius Thcologus. Xujxojv, xou Ppr^pioc 6 BeoXoyo;.

Philippus solitarius in Dioptra, lib. i, cap. 1, quod opus manuscriptum, exstat in Beg. biblioth. % oilat sub
Cyrilli nonii'te sententiam ex cat. 7, n. 14, ^>. 118, ut ibidem indicavimus.
Michael G lycos ^ Anna!,, part, iv, pap. 252.
IpsovivontepontifexUicrosolymorum erat Cyril- B Kaxi Sfc xov x?^ v0%j x*|c £*•>*} c *&xo*> [Constants]
Ius, vir exirnius,qui ad Constantium in ha?c verba &?yj.tpi»<; 'lepoffoX-Sjiiov b ixiyy.; KypuXoc V'* 6'? W 4
perscripsit : « Patrc tuo regnante crux iu terris re- xaiYP*?*' ^<1> Ktovaxavxltjj, 6Vt 'Eitl jxev xou sou
« per ta est. Rursu m tc re gn ante crux de ccelo pate- iwtrpoc lir. yf& «upy,-at 6 uxaupoV etc! os aou it%-
« f ac la e s t . Nam i n G o l go t li a J o co , c i rci L e r h o r a in d i i ! i X i v e £ ou potv o 5 ft t<p a v k p tax a i . K ax a y ap xov t o*j
« tertians, in ipso Pcntecostes festo, signum cruris roXyoQS xotrov, uspi rptxr.v olpav x-^; Tjixl^ac, xaV
« conspectum est, de luce quadam fulgenlissima aoxYjv ok xr,v Hsvxrjxojxr^v &^r t xo xou ixaupou
« compactum.Nequc tan turn ab uno conspectum est a^jisTov, ex <pioxo< uirepXajxirooo xaxeTxeuaajxsv&v*
«vel perimaginationemquamdam,sedab omnibus, tooOi 1 ) Si ou)r evl xa- xoexa oavxaaiav, dXXa -epi o>p«;
« et multas quidem in horas.» \xava<; } xat uxti,

Ideniy Anna!., part, iv, j?a#. 271.

Pfaosidebant huic synodo [Constantinopolilanae] Ttctjp^ov ^k irpottap^ovxc; tyj< <ru^(58ou xa'Sx^c
Timotheus Alexaudrinus, Meletius Antiochciius, Tiixifeas 'AXEjavoosta^, ItUXlrtoc 'Avctoys-'a;, Ki-
Cyrillus Hierosolymitanus, (iregorius Theologus p'.XXo; 'lepocroXujxcov, Fpr^opioc 6 610X070; Kwvorav-
Constantinopolitanus, et Homanuspapa Damasus : C xivouuoasw^, xal Aip.ajo< r:iTxa<; *Pt&fH7jx, oVxtve<
qui Macedonium exsccrati sunt, bomineraadversus avEOsjxaxt^av M*x£odviov xo Ilveo|x« xo ay'ov pX«-
Spiritum sanctum conlumeliosc acimpie locutum, t^^jxo^vxa, xat auvaitc^ SaoeXXtov, xat 'Ar.aXX'.vapiov
!teinriueSabellium,et ApollinariumLaodiccajanti- xov x?ic AaoStxeta; itposSpov.
stitem.
i4n<o?itw5 Melissa lib. 1, «rw. SO. pay. 25 ; <?t /t'A. n, serm. 3i, £>a#. 157, zditionis Grcocaf Tiguri % an. 15-46.

Cyrilli. Exciiabimur ergo> xlerna quidem kali- Kup(XA&\>. 'EyetpofieO* xoivuv, altovta jxiv ^ovxe<

/wri corpora, etc. ; ut cat. 18, n. 19. x* stifxax*, x. x. X.

[CCLXir : Auctor inoertus libelli inediti Ileol Os(wv tAuarTipituv, De dlvinis mvsteris, biblioth* Reg. cod.

*2428, pa^. 112.

Cyrilli Hicrosolymomm ex quarta mysta^ogia : KujhXXoo 'Iepo?joXj t a(ov, ex xtjc 8' |jn>axavioYt«^*

Ne igifur pani aid vhio tanquam nudis rebus atlende, JAr, Ttpfazyt ouv w; |iXck x»]> apxqj r] xq> olvw,
etc. ; ut cat. 22, n. 6. x. x. X.

/dem paulo post.
Ex quinta mystagpgia : Panis autem sanctus sub- 'Ex xfj; e' ix^axay^iic. '0 Se apTo; oiyto-

stantialis est : hoe est, ad auUlantiam animze conve- sttio&r.oc e<rctv* auxo [leg. avxi] xoO, etti xt;v oj-
Jiiem [vel coru?er*u.s], etc. : ut cat 23, 11. 1*. atav x^c 4«»7^ irpsn^xevoc II. xpE?:ofjievoc] p

x. x. X.
Vixil aucior ille non ante duodeeiw-um sosculwn, cum Joannem Antioehenum libro De Sanctis mvsteriis

Nominlla exstant Cyrilli ncstri testimonia in Catenis Grwcis manuscript-is et impress is ; in manuscripts
in Gemsitn, in Jounniui ; in edit in in Lueaiu ; qua* suis locis indicare curavimus.

'Tkeo2>h(incs Ceranleus loagam ex Cyrillo^ vet pot ius ex Catena in Joannem, Cyrilli sentenliam, ejus nomine

suppresso, ex cat. 13, n. 21, pay. 193, transcriOU homil. 27, /jo-^. 212.

S. Thomas Aquinas Qpusculo prime contra errores Grcecorunu torn. VXI1, pay. 7, i.

Dir.il Cvriilus Hierosolymilanus, palriarcha : Spiritus sanctus a Patre procedi-U ct ey deitate Patris et Filii
ecosistii. V. appendiceal, cat. 1G, pag. 262.

317

VETKRUM TKSTIMONIA.

318

Idem eodem Opvsculo, cap. 67, pag. 9.
Item Cyrillus Hierosolymitamis patriarcha dicit ex persona Chris ti loquensjad Petrum] : Tu cum finet
et ego sine fine cum omnibus, etc. Vide in supposiUs,pag. 388.

Xicephoru-i Call is t us, Histor. ecclesiast., lib. ix, cap, 14.
H-ivxcuv o* £ir£x&:va twv ev tt| eu Txzn>zppr t a\<x7ixk- A Supra omnes autem, qui in Oriente magna cum
vwv \6y<x> ar.pi% ttav ev Ntxa-a SoJa*/rwv s-'/ovto libertate saniorem doctrinam defenderunt, tenacis-

Uxi/o; 6 KtovsTavnvoj7to}.E(o; , xac 'AQavdaio; .
oAAOi oe xai a/.Aoj^ sa/oy 1 !^ * «vops$ tots; au-
tou; CDVTfjxjjtaarav exeat, tx"?<; 'ExxA^ariai; 6sou Stx-
Tip tiro v res * wv, 7;epi Xoywv elc/^siv, tojv oXXojv oia-
tpipovTs; r^av EOffioio^ 6 x<ov 'EjAearcipcov Upaxi-
xa>< cYiflavas.... xxi KjoiXXgc 6 "ov x&v 'IeposoXujJuov
Gpo'vov txexd M?;ifjLov olxx^tov.

sime Nicama decreta retinuere Paul us Constantino-
poiilanus, et Athnnasius.... Mulli deniquc alii
a liter spectati viri eisdem annis viguere, atque in
Ecclesiis Dei nituere : inter quos praDcipue erudi-
tions et eloquentia floruit Eusebius Emissenus
episeopus... et Cyrillus, qui post Maximum Hiero-
solymitanam adminbtrabat Ecciesiam.

Idem. lib. is, cap. 32.
"Ore Stj, etjiovroc exe'vou xy,v *AvTt<5)retav, au6?c Quo sane tempore illo Antiochiam ingrediente,

£v oupavcp to toO «aupou 9?)jjisIov co^Orj, uitepaarpi- rursum crucis signuni in cuulo apparuit, solem
itxov x6v rjXtov, fptoo; (xsviXyj^ axfi^avou xp^Tiov 7TE- radiis suis proucelleus* arc-u, quern In m vocant,
pteX'.Txoujr^ auTov, Tpbri %^c t?»c ^uipa^ Tffc lUv- H ingenti, adinslar corona), circumfusum; hora dici
tTjxojniic ?.vtcixa|MvY)< xcov lopxiov, KupiXXou xrjvt- terlia, Pentecostes feriis ineuntibus : Cyrillo turn

xaOxa h 'kpojoX-jjiotc \x.tik Md^uxov xac \€$*$
Jjfju'ac otaxetpiCovxo^. Datjv oux uiarcsp tlc xo*jujty;<
f,v to <ptu; aitoppiOv, dXXa itjxvov xa? Siavavl; «?v>v-
eaxui^ ev 7toXX<fi xat {jtevdXrp tauxc. Airjxe 8s /.at-
g)r6v irep: to oupdvtov xu%o^ 2|i^:6exa xxi n&wxs
rraoia* x6 jiev jjlt.xoc, o'aov etxacat, dro toO Koa-
vto'j StfjXEv «^pt xal xoy opoupo^, 6jov tu) tjnfxei avocXoY&Tv* itpo< os
T«lj> Gootxatt xal uaj* 020^ £iri xij> irapaoo^cp S'J^v,
xal e6eov itdfcvxsc 4rci to Upov, x6v txEyav dvuavou'/re^
6eov, exavTO^ xa~aXs('!;xc xl xy^oiev epya^ojAevoi.
11x3-71 6t v ; f[ xo 6ar>{jta <potxf|«Ta^ xrrsitXyjtxe, x<ov xxt*
eu^v tow *Iepo79Xy|i.oi<: e.7rtor t aoyvxcov e; aTrd?/,*;

Hierosolymis post Maximum res ecclesiastieas gu-
bemante. Caeterum crucis ilia lux sparsim nou
diifluebat, quod in cometa fieri solct : sed inulto
magnoque fulgore densa ac perspicua consistcbat.
Occupaverat autem ccbIo incumbenscirciter quin-
decim stadia. Lonaitudo ejus, quantum colligere
licuit, aCalvaria) monlead euniqui dicitur Olivcti
pertitigebat : latitudo autem quae longitudini ei
proportioue convenirct. Ad miraculum timor etiara
in re Lam insolita,et inoxspeclata omnibus iucessit.
Itaque omnes cum eonjugibuset liberis ad templum
majus Deum laudibus ferenl.es, relicto a quoque
quod turn forte lace ret op ere, confugerunt. 15 1 ea

yr t <; 8tap.Y ; v , j<iavTfi>v* xa4 itoXXob; xa>v xe 'IooSatcov « res in terras omnes promulgata homines conster-
t.tX 'EXXiJvcdv rrpo; tov Xptaxtavu 4 aov |ji&Qe(Xxu7&v. navit, quod cam ex provinciis cunctis, qui pere-
eyv<o Be x«l 6 JayvXs-uc Tiapd xe twv oixeuov, x«t Ku- gre precationis ergo Hierosolyma venerant, ubiquo
P'!aXou Y.-^ avxo <* vulgarent. Muitos sane, et ex Judaeis, et ex (iraa-

eis ad Cbristianismum perduxit. Factus eiiam deeo certior estimperatorfamiliarium suorumet ipsius
Cyrilli lilteris.

Idem, lih. ix, cap. -40.

'Ent Se Ttact to'jtoi^ tpiTxatSsxaxov xaOstAov xa!
xov lepo9oAufX(uv KuptAAov , atvopot j 31c aptxrj Oia-
ooy,xov, xxi Seivov xax/j*/f^7ai Xoyot? xd 7:Xr-Qrj* ou
ffOY7p»^^*~ot, a KupiXXeta -fj *ExxXy;jia wvopaaev.
AVxtot Ss f^xv xf 4 < xaOatps^tu;, irptoxov jxsv <u$ xo;-
vtov/^Ciiev Eu^TaOs^ xat 'EXiticfy, 0" evavxta zf k
ev MeX:xtvT, dovoStf* wicouSxcrav, ^ /.at at>x6< {iipoc
to xodxiixov ^v xa } . oj^ BajiXettp xa* reoipv(<»j t*Jj
AaoOiy.sta? eTtiaxont^ xotvojvia^ aexaoo^, uexi xf,v
£v llaXai<yxtv^ exelvtov xaOaCpeutv. "Ex 1 . Oe, xa! a)<;

Post hos omnes tertium decimum damn am nt
Cyrillum Hierosolyinitanum, ingenti virtute, et ad
populum doeendum egregium virum, cujus scripta
sunt, qmo Ecclesia CyriUia nominat. Ut autem
damnaretur causae illae fuere : prim urn quod cum
Euslalhio et Elpidio communicaverit, qui Meliti-
nensi svnodo, cujus et ipse potissima pars fuerat,
adversati sunt. Et quod iiidem Dasiliutn et Geor-
gium Laodicensem, posteaquam in Paiaastina cpi-
scoporum online moti fuerant, in communionem

xyjV twv ^epocroXSaw^ bwcpimt* 9 «t« H Ooovoo ° ICCLXIll] receperit, Iasuper, quod cum Ilieroso-

A ■>

e~'.bac «ito«oXtxo5, irept xoiv xy,<; Ivoplac 8r/.auov
n~Jj$ 'Axdx:ov xov IlaXauxtvov 6ic(peptxo. *EJ wv
£K to xat' «XXy)Xi(JV (jlIctoc dvappayavTSc, <*)C oux
ipOo); Trip: 0eou eppovoTev, aXX^Xo-j^ S'.eoaXXov 6 4 utkv
vip Ta J Ap&:o'J Tfpoxspov t^v SoY(Jt9tT((o>v, Kop'.XXoc oe
to!; T(p 6[xoo'jcio> ^xoi/oja-.v e; apyj^U e'tiseTO. ioXe-
pivc o\ &!3t xa3xa xat 'Axdxto; r:po; auxov S'/ojv,
tou^ rcep'. HaXatrrivrjv Inixoitov); aBpoiaac, o'i 6 s ui-

lymorum episcopus creatus esset, uti aposlolicum
th rou urn obtineni de jurisdiction is ecciesiastica)
finibus, ct jure metropolitano cum Acacio Palo»-
stino disceptarit. Qua de causa in mutuuin adducti
odium, alter alterum, quod non rccte de Oeo sen-
tiret, est criminatus. Acacius enim Arian® erat
sententiao , Cyrillus autem consubstantiale lau-
dantes ab initio sequabatur. Earn ob rem male in

310

VRTERCM TESTIMONIA.

320

eumanimatus Acacius, episcopisPala^stinis qui se« ^ ^povr; ^^ Jj^v, <j>6avet twW<; xou^av xoo kpa-
cum faciebant congregatis, administratione sacro-
rum ci iutcrdixit, talem insupur maximc profe-

rens causam : Fames Palftstinam affligebat et
plebs in rerum necessariuni inopia ad episcopum
respeetabat. Et cura illi post pecuniae ctiara fru-
mentum defeci&set, doiiatiatempli, et sacra aulosa
vendidit, et quoad poLuit,peiiuriam populi est sola-
tus. Et quidam vir donarintn suum agnovisse di-
citur, vest em videlicet, qua fetnina ex scenicis at-
que tUymelicis qu&dam amicta erat. Ubi res
inqnisila est, amcrcatore quodam comparatam
esse, qui abepiscopo earn priusenwiteompertuni
est. Uujus practexlu rei Acacius Cyrillum episeo-

orQxi, «*'t(«v pdcAtorxot x^vSs T^poo'^6Xr)yivo<; , Atfxoc
eu^vet TTjV llaXaiorCv/jv, to St tcXtjOoc ivSeia zuyt
a*Oi'(KTii<av rpoc xov feir:cK07rov £§/.£icev. 'Etcei os xa*
xtlvov icpoc xo?^ ypyj(Aaari xai xa area IicIX'.tc, xsi-
unJXta xat Upct SiririXtt airocojAtvoc, w"; y' £v ^ v im^s-
(xuOsito xr.v ivoV.av* xai xiva Xo^oc avaQr^a aoe-
xspov srrtvv&vat twv ou* aaiuviov yuvxTxa ?}{jupie-
jjjllvtjv. EjTter eps'jvty oicou^ otlsv s*^ 01 * £ Y^ 0, « t0 ^
Ep.trop<5^ xt; auto ot arciSoxo, xtp o' «5 6 iit!3XG#ioc*
a?x!av xautr^v 7rpo€aXXojj.evov xov : Axxxiov, xaQeXuv
auxcv. Taotijv atxCav im>66 4 urjV xr*$ xxGaip&creox Ku-
plXXou, O'j TzpoG/ l Y.<>\>>j-xv y s p'V' "i<oi; s|*4t, 6'xt Xi-
jxoO xai its viae ^ upo^aaic fy.

patu abire coegil. Talem qui item abdtcationis ejus causam fuisse audivi, sed noa satis certe turn, ut
mihi videtur, couvenientem ; quoniam fames et penuriavcnditionis causa fuere.

Joannes Cyparissiotus Decade vi, cap. 4, de apparitionihus divini Zmninis.

Ad hiBc Cyrillus Hierosolymitanus in decimaca- B si facies facta splendid a nonquantum poterat facere

ut splendoret, qui splendorem in ea creaverat, scd
quantum discipuli ferre poterant, eos terruit, et
pati non potuerunt,quomodo in divinitatis dignita-
tem intueri qui potuisset?* llabeiur cat. 10, n. 7,
pag. iO.

techesi : • Qn and oqu idem munn iaoiem Dei vide re et
vivere potuit,assumpsit faciem humanilalis, uteum
videntes vivamus : et cum vol in t ernn os tend ere
cum modica dignitate, quando facies ejus splen-
duit sicut sol, tunc discipuli tomtit cad ant * 6 . Quod

Marly rologium Romanum ad xvin, Martii.
ilierosolymissancti Cyrilli episcopi [Natalis] qui gloria clarus in pace quievit ; cujus intemerate fi-
ab Arimtis inultas fidei causa pcrpcssus injurias, dei synodus cecumenica Damaso scribens, proocla-
et ab Ecclesia sua sacpe pulsus, tandem sanctitatis rum testimoxuum dudit.

Menwum (fPatcorum ap xvni diem Martii.
Cyrillus piis prognattts erat parentibus, qui iidem OGxo; lyy y vov ^ wv H £V e'tasB&v, m \ T ^ jV ^p^ y

ortliodoxam tuebantur, ipse outemeudeni fide eru- ■nps^u'ivxcw te(3-W # i*t ofiatoi? Se natSeu^afftv a«j-
dtebatur. Sub regno Constanta, episcopo Hierosoly- C xo$ iyewOpsurxo , tKi xf t <; fioLvuzUq Kwvtrravxfoo.

mornm ad immortalem vitam translate, beatus iste
Cyrillus ad episcopalem dignitatem evectus fuit,
apostolicaj doctrina? non segnis propugnator, Aca-
cius autem 0&$are#t in Palsestina episcopus,quam-
vis synodo Sardicensi damnatus fueril, quod uo*
luerit profited Filium Patri consubstantialem esse,
sentenliam damnationis in se a Pulribus iutain
subire detrectans, etadhucsedem episcopalem re-
tinens; quia imperatori familiariter notuserat, ab
imperatorc potestatem adeptus, beatum Cyrillum
ab episoopatu deposuit et ex Flierosolyinis expu-
11 1. CyriUus autem Tarsum perveniens, cum ad~
mirando vixit Sylvano. Synodo autem Seleuciai
congregata propter injuriam Cyrillo illatara. Aca-

Errei oe x(uv 'IepojoXuj!t«/v 6 eiriaxo~o<; etc ttjv
dvvfcit) C co ^ fJtexs<rcr ; , 6 axxctpio^ ouxoc K'-SpiXXoc tfe
en*.93Co»'.x^ ^aptxo< ^ic&Oi). xtov aTrcrroAtxwv oo-
Yfx«t<ov TrpoO'^jJtw; 'jnep^Lr/tov. 'Axxx(bi> os xov ev
Kaiaocpd^ x/j^ JiaXaisrx'vT^ Opovo^ xax^ovxoc, 0^6
ce xf;<: iv Scrpoixri cryvoSou dnoxTjpuyOiVTO^, 0:a v>
iju; av=)Ti-36ai xq> IHxpi xov Viov Ofjioou^tov Xsveiv,
xai xt// e£sv£YQevjarv uit* auxwv xa0aip£xixr;v ^fjgov
lit) y.axaotjjajjisvo'j, aX/.' tx f . xov Bpovov xuo^wouvxoc
(sttcI vvt6p».jjLoc T<J» {tojiXet '^v, exelQsv sXxwv xrjv
e^oufffav}, xov (xaxotptov xoO Q^vou xa9s?X& KvptX-
Xov, xat tw*J 'lepocroX'Sixiov i^etuaev. '0 ol Kvo-.XXo<;
&*< Tzpoov Ktp'.xopevoCt ^ ( I> Oauuajftj) <tjvt;v £tXoi>cc-
vw' xai ^*rj ec$ SsXeoxeistv <?yY y * 4 0Ot7 <^ £ ^ 5T jC 7ov<58ct

cius celeriterindicioseproripit, etConslantinopo- D ot' ako §yj xojto, 'Axaxioc aTrs^xfpx^s, xai r.po;

lim perveuiens,accusationibus imperatoris iram eo
usque contra Cyrillum accencb-but, ut ilium exsilio
multaret. Mortuo autem Gonstantio succesit Ju-
lianus, qui cum animos borum omnium sibi con-
ciliare studeret, episcopos, qui a Gonstantio in
ex si Hum mittebantur, ad proprias sedes reverti
jussit. Cyrillns ergo simul cum ceteris o mm bus
propriam scd-mi capessiit. Pulchre autem, pro
amore suo ergu Deum, gregem sibi demendatum
pascens, Cateckeses qua* sub ejus nomine circum

~Yjv K(uvaxavTtvo'j7ioXtv i^Hpa^s* xai oTc vitz tov
xov> pa«7iX£<o^ bvi t tyt Q'jjaov xxxa K'Jp'lXXou, xai Oirip
opia xovxov xaxaO'.xa^ei. Tou ouv Kcovyravxiou x6v
P?ov aTioXtTi'ivxoc, xat MouXtavoo xr-v pxj'.Xtlav §ia-
os^ajxjvou, t*<; suvotav iizavxaq xouxou? losXxojAiVo;,
toik 6rto K(«>vTcavxiO*j xu>v 'ExxXr^iwv £jeXa9£vxa<
stc'-o-x^tcou; si; xa; olxt:a^ 'ExxAvjaia; ex:aviXOtTv
lxi).£'JT£. Mexi -avxcov ouv xai auxoc tov to-.ov 8oo-
vov a-iritXyj^ev, KaXuK Se xat Oeo<|j tXco<; xo zt<xxsuOev
auxif) noifJtviov Ttotjxavai;, xai xi<; i^epo^iva; auxtl>

46 Mattb. xyii, i-6.

3*1

TITULI CATECHESUON SANCTI CYIULLI.

322

KstTr^sei^ uvtj^tjvov t$ 'ExxXtjj!? xaxaAeXot- ^ ftMuntur, in perpetuam sui ipsius wemoriam Ec-

tkok, 6Xtyov ypoSov jAi'a t/jv eTidvooov (hoo;, stcxv
^auTato 'j.2xaptu>$, T IIv cs xaTa xov totcov toj <tco;ax-
to<, TfjV T^Xix£av (xitp'-oc, ur^po;, xojj,vjt7j*, utcooh*-
pio;;, xrcpaytuvos to TtpdoruTiov, xa<; 6<pp0«; soO>Tr,xt
1-eptos.pwv eTrtaov^Jiivac, yevs^ x&- j'.«y(jva<; Xsjxuj
caauvd|jifcvo<, Ot^rfj xata tov -rcoV/ojva S'.^p^ii.£vy,
dypoixqj to rcav rfio; Trpo<rso'.xu><;.

clesia* reliquil, Postquarci vcro ab e.xsilio reversus
est, non diu vuit, sed pluoide quievit. Quod acl
corporis form am attiuet, mcdioeri erat statura,
pa Hid us, promissis crinihus, sirno naso, lalo ore-,
superciliis in directum crescentibus,alba lanugine
maxillas cooperienle, barba in duas partes divisa,
et omnibus ir.oribus rusticitatem quamdam praise
ferebat.

fCCLXIV] Xypicun S. Sabce ad dietn xvn Martiu

Too Sv ay!oi< Oocxpcx; 7j.t3.ojv KopiXXo -naxptapXoo
'ieposoXojjicov.

Sancti Patris nostri Cyrilli patriarch® Hieroso<
iymitani.

Ex Synaxario m. Coliegii Claromontan-i Societatis Jesit Parisiis ad diem xi, Boll. y torn. II Mart,, append..

pag. 748.

apXieir •.sxo'tcou 'IeposoX-jjju^.

Ooxoc iyivtxo bil Ktov^xavxivoo too {jtiyaXoo*
7rpdxspov iio-rj:/b<; yEvouevo; xa* aoxvjcras;, orsspov
6taxr ( v ivapexov aoxoo itoXttiiav irposysip'.sQri It:1-
cxotto^ 'UpoaoXopov. Ojtox ce 6a'!oj$ oia7rpi6a< ev
t?, dp7.!cp(07o>rj f wc xa: £v xrj cuvooto irpo<rxXr r Orjvai,
xal STTicToiitTott, xat xaxats/Svat tov So^E^f, Mi*
v£vxa,xat tov a-jp^fpova aoxoo Xf^pov xal UvEMpLaxo-
[li/.ov Maxsooviov, xal 7rXr,pioax'. xy,v TTavvfyjptv tcov
opOooofoiv ya. 0< ** '*** 'iU'^o.irw,*; irvso^axixf^. Ka-
Xto; ce ayioviaa<xEvo<; ev tow opOoos^oi; SoyjAaai, xal
OaujjiaTst irXeTjxa *i< Sojav ©sou epyasdjuvos, xal
to xaxaTtiarwOlv aoxu> ex 6&o5 ?toi|Av(ov xaAfu; ?0'J^
va^, itpoc K-Jpiov i;£0^i.7;5£v, aitoAa6uiv xl r v ^a3t-
Xe(xv a'.iiv.ov xal ^7//, xal aov£i»Q^a.vOf/ivoc toT<
ayvO'.c.

Memoria sancti Patris rmtri Cyrilli archiepiscopi

llierosolymorum*

Hie fuit sub Conslantino Magno. Piimuni mo-
nachus factus, in hacque professione strenue se
exercens, poslniodum propter eximiam con versa*
sionis suto virlutein Hicrosolymorum ordinalus est
episcopus.Qua in dignitate ita sane to la udabi liter-
que se gossit, ut etiam ad synoducn vocaretur, in
qua redarguens atque eonfundens impiura Mane-
tem,et ei consenLienlem delirum fit sancti Spiritus
impugnatorem Macedonium,catum orthodox oiuui
loetitia atque exsultatione spirituali iinplevit. Per
omnia vcro in Christianas dogmatibus recte decer-
tans, multaque ad Dei gloriam tniraculaoperatus,
et conveditaim sibi a Deo gregem pulciirc diri-
gens, migravit ad Uominum, regnuui aalernum ac
vitam recipiens, ei cum Sanctis ezsultans.

TITULI CATECHRSIiON SANCTI CYillLLI

Habenlur subjecti tituli in editions Precolii ex codicibus Valicanis, quos Angel icana editio prater mitten-
dos Judicavit. fisdem cum aliquot discrimiaibus reperiuntur in codice XXII bibliolheca* AttguHante : cuju s
bibliolkecce catatogus primum a M. WeUero editus, novis curte recusus est per Davidem Hcesohelittm, anno
1595 et initio codicia CuU'cheseoa Oltoboniani xxi, seu recentioris. Vwtermn tieest in majori codicum numero.
TUulos edidi, qxtahs editio an. 1008, eos reprwsentat, additis vodivis Augmtani varielatibus, ex quo codice
intt7*dum nonnulla supplevi.

(I) KocO.Xou apyie?ii;rx<SiTGD 'hpoaoX^nujv C Cyrilli Hicrosolymorum aixhiepiscopi Catecheseon
Kat^xviascov ittva^- index.

a'* (2) IIoo^aTtiyr,?^, t.zoi too |jlt| iteipa^ai. 1. Procatechesis, de non tentando, pag. I.

(I) In codice Augnstano deest Cyrilli nomen :

lialietur tan l um ex versione WeUeri, catechetica
institulioncs episcopi Hierosoiyniitaiii; additWel-
serus, que»i Cyrillum esse puto.

(2)Ha3cde Procatechesi desunt in edit.Prevotii.
Qu;o ex Augustano codice supplevi, ut et o nines

numeros alpbabeti Utteris no talcs, qui singulis ti-
Lulis praTixi sunt, lnscribitur Procatccbesis^e non
tentando. quod lota forme in hoc verseturne pfava
raente atque instituto ad buplismmn accedentes
divinam gratia in tentarp ac da in no suo explorare
veli ul.

32a

TITDLI CATECHESBON SANCTI OYftlLLL

324

2. Gatechesis [Uluminandorura Hicrosolymis] A p'. K*ti)£v;jt<: faaiT^ouiv^v lv f IspoaoXu(jioic (1) ]

tlffavfoYixr,! -ok T<p ^ar:rtarjiaTi -pojiXOoSsi, GX*~
£'.aa8&I?a [2y xx? 4viy;(wi< Ix xou r JJ<ratou' Aoi-
axaOs, xai xa cfcfjc, xaxij^. a\

Y - lit pi [xtxavofxc xal a<p£S£o>$ aixxpxtuiv, xxt

Ttzpi xou 'Avx'xecjjitvou* xal ay&yvterfi^ £x tgG *H£e-
xtvjX* A'.xatoauvy; Stxauji, xat xi £!;%, xat, f}\

§\ llspt pairc{*|xaxo<;* xai av«Yv<og^ ex xi;;; Trpis
*Pu>[jLac r ooc* *H otYvoetxe, xa! xx l%f& xax. y\

c'. IJspl t£jv 8£xa ooYP-ctxiov 4xpoO'.Y<*>^* xa; ava-

Y^CUJI^ £x XT«C TtpOC KoX07?eT<' BXilC&Xt, JAtj xt<;

^jxac ? xat xa £;T|<, xax. o ,

<\ IIspi 7r?r:sco<" xxi ivx^oxrtc ix *?,< irpoc
'ESpxtou^ ¥ Eaxi Oi-rrtax:^ xx"? xi i^^, xax. t\
7. Do Dei monachia, ct in has voces, Credo in g _ C- Hep* <fc*u ^ovxpyjx;, xat eU to, IhwSw tU
turn Deum ; et de ha>resibus. Leclio ex Isaia : In- fern (fcov, xat rapt ottpiaEciji (3)' xa? ava^^s ex

Y • rispt Ilaxp^* xa: ctaxvvioa*.*; ix x^c rcpo^ 'E^t*
ciouq- Touxou X a P lv > *** ~* ^rt<t * aT * £'•

introductionem continens iis qui ad baptismum
accrdunt;ox tempore dicta, et lectio ex Isaia :
Lavamini, etc., cat. 1, p. 16,

3. De prcnilentia et remissione peccatonim, et
de Adversario : et lectio ex Bsechielc : Justitia
justOi etc-, cat. 2, p. 21,

4. De baptismate. Lectio ex Epistola ad Rouia-
uos ; An ignoratis, etc., cat. 3, p. 39.

5>. Dc decern dogmatibus sumniatim. Lectio ex
Epistola ad Golossenses : Videte ne qitu vo$ y etc,
cat 4, p. 51.

[CCLXVJ 6. De fide : lectio ex Epistola ad He"
brceos : Est autern fides, etc*, cat. 3, p. 72.

7. I

unum

novamini admeinsulce 9 etc, cat. 6, p, 86.

8. De Patre : lectio ex Epistola ad Ephesios :
llujus ret gratia, etc., cat. 7, p. 112.

9. Da Omnipotente r lectio ex Jereniia : DeMS,ma-
gnus Duminuset fortis, etc., cat, 8, p. 121

10. In has voces, Factorum cwli et terrx, visibi*
Hum omnium el inrisihitiunu Lectio ex Job ; Quti
i$te, etc., cat, 9, p. 126.

11. In illud, lit in utmm Dombiwn Jesutn Chri-
stum : Leclio ex Epistola ad Coriuthios prima :
Tiafn etsi aunt, etc., cat. 10, p, 136.

12. In illud, Christum Filium Dei unigenitum ;
qui ex Patre natus est ante omnia .<?a*ci/te, etc. :
lectio exHpistolaad Ilebra^s ; Multifari&n, mul-
lisque modi$ } etc., cat. 11, p. 149

13. In illud, incamatum el Inhmnanalnm : lectio
ex Isaia : Et addidil Domimts, etc, cat. 12, p.
163.

Jk Fn illud, Crucipmm et sepultttm : lectio ex
lsaia : Domine, qui cveddidit, etc., cat. 13, p. 182.

15. In illud, Et resmrexit ev mortuis tertia die, et
ascendit in calos : lectio ex I ad Corinthios : JYo-
tum antem vobis facio. etc., cat. 14, p. 205.

8\ Hepi llavxoxp xxopo;* xa? ampwoct; Ix xou *U-
pzixiov *0 esQC> 6 piyas Kupto; xai 1<*X U P^, xal
xi £$f|C, xax. r/.

\\ E?< xo, n&trjxr^ oupavou xa? Y^*^» ipaxcov xs
Ttdivxcov xxt aopixcov xal avaYv<o<ric &* to3 'IciS*
TU outoj;, xa? xx egrjc, xax. 6*.

r .x\ Etc^o, Kal itc (4) eva Kopiov 'Ivjtouv Xptaxov*
xal &vaYvu>j»< Jx "•?)< Ttpo^ KopivQtouc a r KiricrxoAijc*
Kal y^P v-Kipi xai eJ^<, xax. t\

t3'. (5) E'c to, Kpijxov Vlov xou 8&o5 t4v jjlo-
voysvJJ, xov tx xo^i Ilaxpo^ yvrrrfiivxa Trpo r:iv-
twv atciviijv, xx! xx ^^C" xxt xvxYvtuatc &x xt;.< TTpQs
'Ecpcrfou;' IIoAuuipd>; xa: irt>X>>xpo7r<o<;, xx! xi i^ijc,
xat. ta\

iY', (6) fc?< xo, SxpxwQ£vxx xx: !vav0ptu7tT]arxvxx ,
xai ccvxyvit)?^ tx xo5 'll^afo^' Kx: 7Tpoj£0sxo Kvp:o;,
xat xi e^«, xax, i£\

tS\ Et; xr> (7}» Sxot'jpwQsvxa xxt xaoivxx* xx?
<xv*y v ^* 1 < Sx tou 'liaaiou* Kupte, xt; er'ateua^ xxt
xa fc^f^, xxx. *y*«

t£*. (8) El; xo, Kx! i^xixdcvxa tx vsxplfov xtj TptxTj
f ( jjiepqt, xat d^eXB^xa e?< xo\>; ouoavoi;* xx? avxY'/cu-
?t;£xt% TzpcK KopivOioo^a* 'EicijjxoXtJc 1, TviupJ^oj Se
Q ujjliv, xai xa i;v;c, xax, iS\

(1) Vocos, xxx^y*)?',*; e;toxt^. ev 'lepoToX., desi-
dcran tur apud Prcvol surapte ex codice Aug., in
quo verba, (po>xt^. h IsposoA., inclusa sunt paren-
Uiesibus.

{2} Vocem cryeotx^OeTja supplevi ex cod. Aug.
verba, xa^ avxYvto? r c 5 etc., hie et in sequentibus ti-
tulisdosunt in cod. Aug.

(3) In cod. Aug., xxfT xip£<T£«av t contra hzereses.

(4) Voccm tU addidi ex cod Aug.

(Ji) Tituluiii hunc aliler exhihel Aug. : Hep! xf^
ix llxxp ; ^ xo-j rlou Y £VV7 ] Ci0> ^ ^P^ Ot'.<ivioy, xxc
fl£oxrjxo<; atixoj, xxt e!'< xo, ill* oci xi Ttavxa* De Fi-

ll i general j one ante sa&cula ex Patre, et divinitate
illius ; et in illud : Per quern omnia,

(6) Aliler cod&x Aug. : lisp: t?;; £x Uapftivou
Yswjiffsox; ix nveojjixxoc; dvtou, xx? E^9 i /0pio , irr]^ftCO #
xoo XpurtoS' DeChrhtiex Virgin e nutivitaleexSpi-
ritu snnctOi et [gjm] inhmftanutione.

(1) Aug.. Et< xov.

(8) Uorunt loco, ita est in Aug : llspt xr t c ex v*-
xpw*j avouTxaaeax; xoti Xpiffxoy, xai xf.c etc oioavou;
dv<5S^u, xx? Opovou xoo Ix oe^uov xo\> ilaxp^c" De
Chisti resurrectione ex mortuis, et in c&tos reditu,
et tkrono a dexlris Patrfs.

325

TITULI CATKCHESEON SANl/Tl CYRILLI.

32 ^i

t<'. (1) E!« xo, K«t ipx%svov xpwat Jwtxc A 16. In iliuti. El vcnturusjudicare vivos et mortuos,

xal v£xpoo; ( xa* nepl too 'Avxi^pfrow* xal ava-
■jfvwji- ex xqu AavtrjX. 'E6ewpoov sea; ou 9p^ vr J'., xat

T* £;?;<;, xxx. is'.

t£ e . lisp : toO (2) iy(o-> Hvcuaato? tou Ilapay.X'/-
xoo* xat dayvaiaK; £x x*}$ 7rpo<; KopivQioo* iipuxrjC.
llepi 81 xcov 7tveu{Aaxixu>v, xat xa sjvjc, xax. if,

tT)'. Tcov nsp? tou ayfou Ilv6u|jtaTo< Ta Xotird* xat*
av£<fvweiti ex x/jc irpo$ KopivBicu? Trptoxijc. "i'i p.e*J
xa: 8(©Vrat Xc^o^, xal tot ££fls, xax. if.

tft*. (3) EU xo, Ka: elc uiav dyiav */aQoALxr,v
'ExxATjaiav xal aapxo; d'/xsxaaiv, xal it's Jurr^
a'wviov xal <xvaYvit>ct< £V. xou ; le£s;xiv$«£. Kal syevexb
eV g|jie ^eip Kupfoo, xal ta ijjyU, xat, cyj*.

et de Antichristo : lectio ex Daniele : Xidebwn do-
me throni, etc., cat. 15, p. 221.

17. Do sancto Spiritu Paracleio : lectio ex priore
ad Corinthios : De spiritualibus autem, etc., cat. 16,
p. 242.

18. Reliqua ad sanctum Spiritual pertinentia :
lectio ex prima ad Corinthios ; Alteri quuicm da-
tur $ermo % etc., cat, 17, p. 263.

19. In hoc, Et in unam sanctam catholicam
[CCLXYII] Eeclesiam; et camis remrreclionan. el in
vitarn xtcrnam : lectio ex Ezechiele : Et facta est
super me manus Domini, etc., cat. 18, p. 283,

(4) Tou auxou KupfXXou Katr, Rostov [rjaxa-yorft- Ejusdem Cyrilli Catecheseon my stagogicarum index.

X&V TJlVlJ.

(5) IIpo? xob; vfiootoxtdtouc* xat avavvwat^ £x x*j<
lKxpou xaOoX-.xrj; icpu>xv;<; 'Eartaxoftijt, a770 tou, Nvj-
t^atE, < Ypr i vopT^a-£, xat xa sjf,^, xax. a\

lit?] pa7rct5fjiato$' xat dvdvvtofft^ ex xrjs itpoc
*Pu;tAatou; 'EixuxoXtjc airo tou, "H d^vcsTc*, oxi
6'aot, xal xa ££*fc, xax. £'.

lisp ■ ^fp?ajx«wc" xat dva'yvcoat; £/. xvfc. 'Iwavvou
xaQoA:/.*?^ Trptix-/:<; 'EitiotoXr^, «x^o tou, Kat uuls:<

Ilcpe atojjL«xo<; xat a'^-icao*; xqu Xeicrxov* xat avi-
Yvtaatc £x x/J; rcpo«; KoptvO!ou< 'EitwioXfj;. 'Eyw ^ap
TtapiXaoov cttco xo*j Kjp'ou, y.cl -ca: efrje, xax. o'.

'KxxFj^ IlETpou xaOoX-xf^ 'EiTtstoXf^* Ato iico-
Oiusvot, xa* xa ^;f A r. xat. e'.

Ad neophytos : lectio ex priore catholica Petri
Epistola, a verbis : Sobrii estote, viyilate, cat. [19
mystag.j 1, p. 303.

De baptismate ; lectio ex Epistola ad Romanos

a verbis: An ignoralis, quod quicunque, etc., cat,
[20 myst.] 2, p. 310.

De chrismatc : lectio ex priore Joannis catholica
Epistola, a verbis : lit vos chrisma hahetis, etc.,
cat. [21 myst.] 3, p. 314.

I)e corpore et sanguine Christi : lectio ex Epi-
stola ad Corintluos: Ego eni7n accepi a Domino,
C etc., cat. [22 myst.] 4, p. 318.

Ex catholica Petri Epistola: ldcireo deponentes,
etc., cat. [23 my at. J o, p. 322.

In codice Auguslano post titulos priorum catecheseon hahetur hmc chronoligica adnotauo^ qum
eliam in codice Grodvcii (egebatur, et ab eo Latine reddita esi, sed cum nonnutla diversitate. In Oitob.
hmc not a habe tur post utrasque Catecheses.

UoXXal jjlsv s^pTjOi^av (0) xat aXAat xat roasts
xax* svtoc'jtov £xaato'/ f xa; «po toj jjanxtatiato*;. xal
jxexa xo pairxisOfjvai xo'jc ^sooo>xtcxo^<, Tauta; Ss
[xova;, lv x<J) AevssOai twv cmouoaioj/ xue^ exAao^V-
x£<, Z'foatyv* lv xo> (7) tv§' etct t% xoo Kopfou xat

MulUo quidem et alia^ singulis annis dicta) sunt
catecheses, ante baptismum ct post Neophytorum
baptismum. Ras autem solas, cum pronuntiaren-
turexcipientes.studiosi quidamexscripseruntanno
852 adventus Domini et Balvatoris nostri Jesu

E-wxftpo; ^jJLu*v l^jaou Xpioxou itapooaia?. 'Ev al; D Christi. In quibus particulatim reperies secundum

(i) fii codice Aug. hie est titulus : Uept xfjc Seu-
x£oa< £voo£ou napoua(a<; xoO XpiaxoO, xai d":£A£UT>j-
too ^actXsta^, xat rrcpl xo-> 'Avxtyp^axou* /)e S5-
cundo advenlu Christi glorioso, el regno sine fine : et
de Ant&hriskk

(2) Deest xo5 ante ^W>, et halieniur ante 11 a pa -
xX>ixoo, in Aug unde add i dim us in lextu.

(3) Pleiiius habetur hie tilulus in cod. Aug. : lisps
x/.i xaOoXtxf,? 'ExxX/ia-x?, xal r.tpi dvaaxaascu; ve-
xpt*t>v xa". -n£pt Ccons; attovtoj* xat uept aXXtov xatTj-
y/aewv, xat eitiXovo^ sei>t awtppoa^vr,?;. Oe catholica
Ecclesia* el de n*urrectione mortuorum : et de vita
xterna: el de aliis cateckesibus, et epilogusde tempe-
r ant hi.

(4) In codice Aug. : Muaxa^xoY'.xat Kanry^a&.s
itivte 'lioavvoo sr:iaxo^ou 'IspotJOAu^cov* Mystago-
gicse Cateckesex qtiinque Joannis Hiero&oUjinorum
episcapi. Mendax inscriptio errantis, vel errantem
sequentis librarii.

(5) Uorum omnium sequenlium Liluloium loco,
in Aug. cod. habetur tan turn : Usp: pa7:x(aiAa-:o;,
^rpiajxatoc, awuaxoc xal a'ijiaxo? Xpiatou. De bapti-
smate, chrismate* corpore et sanguine Domini.

(6) In (irodecii versione additur, a Cyrillo.

(7) In Ottob. cod., ev x% xp ta/.oatotjtijj tptaxoattp
OE'jxsptp £T£t. Annus 3ii2, secundum numerationern
Grfficorum est *ene Ctiristianui 360, annus 332, est
ClM-iftli 340.

327 MONITUM IN PROCATECHESIM. <*28

divinas Scripturas disputatum de omnibus neces- £ e&pifaeu « |*£p.«K, x*ti -ci; Ostx; rpaea*, ttzpl
sariis fidei dogiuatibus, qua) ad lionrinura uuliliam nm-tw ivav*<xiu>v if,; iricrsiu; S*yp*tmv xtbv 6(p«-
venire debonl ; ot opporlima contra Gracos, eos Xovkuv el's ?v<j*v «vO?wnwv eXChiv (1, xa< *ta 7tpo<
qui ex circuifieisione sunt, et hasreses ; et mora- "IvX/.^v^, %*i roi>; £* ic&pKOfuic, xas 7:po< x« atpe-
lia oianis g&neris ad Chrbtianos docuinenta, Dei *w>- xxt «ra tjo./.a Xpu-uavuiv rav-roTa TrajHtypA-
gralia. t u.x-:a, 0toO x*F tTl -

(1) Desunt ha>c postrema verba in Grodecii interp relatione, et Ottob. cod.

(OCLXV.U M Q1NITDM IN I'ROCATECHESIM.

I. Praevius hie, atque ut'i extra catecheseon ordinem est sermo ; in quo auditor es suos, dad's ad bapti-
smurn Quadragesima? initio nominibus, de novi status sui excellent ia et officiis docel (num. 1, 6, 8) ;
quoque modo suum Uiud Chrisiianitatis lirocin%um,se ai baptismum diligenter et ex animo prwparando ,
transiyere debeant. in primis stneerum et nulla prava intent ione fucatam baptismi dewier turn requirii
cujus de/eclu non solum irmJilti, i>ed et pemieiosa hujus doni susceptio futura sit, Qutmti pericuti sit
rem male sine sincera animi inductions experiri ostendit (n. 2, 3) adductis Sonants Magi, etconmvx ad
nuptias sine Candida veste venientt's exemplis i: : turn kortatur (u, A, 5). ut siquisnon bona men (e in-
gressus f writ, pro vain dispoutioaem illtco abjieiens,meliorem sumat; atque ad id conspecto ecclesiastico -
nun conven/uum ordine el maj estate per movea'ur, mult os prune access>s$e et itimel* his mutatosmemorans .
Quod eatecitumeni et iitmnitandi discrimen sit refart (n. 6} : hunc jam fidelem dici t quo nomine Deus
ipse gaudeat ; bens susapiendum s&nel baptismu , qui non iterr.tar si male successerit ; nam kpreticos
solos rebaptizari, quia quern prim receperani nullas fuerat. Omnem voluntatis borne, prater quam Deus
nihil req air it, ditigentiam adhiberi pracipit (n. 7). Exorctsmos siudiosesuscipiani ,quibusanima velut in
fornace per Spiritum sanctum a peccatis purgahtr Jibemiurqne a damonibus (n. 8, 9). Catechesibus assi'
dui admit (n. 10) : in his enim arma ad versus Judxos, Samaritas, gentiles et hxreticos sumi (n. 41) :
nullaniquesine totius dadrinx in e is per ordinem traditoe dispendio permit ti (n. 12) ; catcrum ibi audita
coram caUchutnenis,ctiam curiose percunctantibus sedulo tegant. Quid ante horum extrcismorum eccle-
siam ante alios my rcssisrfuid exorcismor mi tempore facien turn pramribitln, 13, 14). Dmiquetommen-
data noctis paschaits , qua bapthandi erant, celcbritate, ei ostensts baptism bonis (n. 15, 16), diliganli
ac sedula ad omnium bunorum operum axercitationem exhartatione sermonem concludit in. 17, 18).

I ! . Plurima sunt in hoc or at tone eruditorum animadversione digna.Consuetudo nomina ad bapttswum
initio Quadragesima? dandi{n. i el i): tbi catechumenatus finis el sumpta fidetium appellatio (n.el 12):
quae Ecclesiac Hterifsolymitanw fere propria: visexorcismorum (n. 9), bap lis mi ait hxreticis daft nullilas
(n. 7), sllentium mi/steriorum coram catechinnmis (n. 12), dura et labonosa baptizandorum per quadra-
ginta dies exercitatio (n. 4, 13, 15, 16). Clericorum adnersus eos vigilantia et studium, etc.

II l.Ilabita est hxcoratio inido Quadragesima, vx his verbis nam A :N«»n parvam babes temporis?»/?r-
enpedinem ; paenitentia quadragiitla dicrum libi datur. Ipsa prima Quadragesimx Dominica peroratam
esse ex kiscausis co^jicw: \° quod sequenics quatuor catecheses initio Quadragesima cumque tot a adhuc
decurrenda esset,sint dicta \ ex cat. iv, n. 3; 2<> quod coram universo Ecclesise csetu et ipsa insynaxi.ut
credo, prommtiata sit ; his enim verbis compellat earn qui mala mente accessisset, n.4. Videsvenerandam
hancEcclesi^speciem? vides ordinem ac disciplinam, Scripturarum lectionem, canonicarum per-
sonarum praesentiam, docendi ordinem ac seriem? dum, utego interpreter, ptures presbyteri s et
postrema loco episcopus concionaretur. Prteterea, caret Imcoratio iectione Scriptures c&terarum cate-
eheseon initio prwfixa : cujus rei nutlam aliam causam reperio, nisi quod cseterae catecheses in con-*
ventu propria et ad earn rem solummodo deputato habitx sint ; hmc in dimissione iUuminandorom,
antequam fidelium tnissa inckoaretur. Claasa erat ecclmia n. 14, et exclusi caterhumeni n. 12. Jam
nonvna dederant ad baptismum lltummandi, omnes simuL atque ipsa fortasiis die, ut ex dictis n. 1,
3, et 5 conjicio. Jam primum saltern exorcismum suscvperant, cujus rei ritum describit num. U.

47 Act. vri, 48-24; Matth. xxir, 11-13,

329 MONITUM IN PROCATEGHESIM. 330

IV. Procatechesis dicitur, quasi ante catecheses dicta, et iisdem audicndis prxparatura. Similises*
argumenti cum primo illo e sex Insiitutionum libris, quos a Nicea (forte Aniceto) Romanx civitatis
episcopo, vel polios ab aliguo similis nominis ejus Ecchsixpresbytero scHptos (licit Gennad., Catalog.
cap. 23, quorum primus contincbat, qualiter se debeant agere competentes, quia ad baplismi gra-
tiam cupiunt pervenire. Similis est etiam AuguMiniano sennom%l& t ad Competentes dicto. Cum
singular c atque unicum sit hoc Cyrillianum Catecheseon opus, nullibi alias reperivocem Procateche-
sis eodem quo hie sensu usnrpatam ; ipsa etiam vou raro in scriptortbus ecclesiasticis occurrit. Unum
memtni me legere locum apud Cyrillum Alexandrinum f CCLXVIH] lib. n, in Joan., ad cap. in, vers.
22, pag. 157 A^dum ait legem Mosaicam fuisse prxexercitationem quamdam acprxviam institutionem
ad cultum spiritualem 7iovx legis, TcpQ*(\>\wx<jpi ti /.%\ rpQitaT>5y/jsic x%$ tv irvsvpati Xoxmlzc.

V. Cum ex far a catecheses prxvium quoddam in inscriptione habeant argumentum, quod rem in
unaquaque tractatam indicet, nullum in manuscriptis et editis codicibus Procatechesi ascribitur. In
A ugustano tamen incticulo, quern superius editi, repeiiturislud: lisp*. xo5 fir, ueipasar Denon tenlando;
nectemere^ cum iota fere in hoc versehtr oratio, ne prava dispositione et imperatus aut auditor ad
bapdsmum accedat, quasi periculum rei propria salutis dispvndio faciurus. Cur nulla specialis Scrip-
turx lectio, sicut in sequent thus ser'm&nibus factum, istitm prxcedat, conjecturam meant assignavin.
3, 4, kctumque fuisse videtur speciatim capitulum ex Epist. Roman, cap. vi; dicitur enim num. 5 :
Audisti Apostolum dicentem . ** ; Morlui quidem peccato viventcs autem juslltue »

VI. In codice Orodecii et Prevotii,post verba tUvAiJiabcntur ista : Kup:e, ev^t^ov, D$mine fcene-
dic, qux nee in nostro Beg. codice exstant, nee in Anglicanis evstitisse videntur. Librariine an audc-
?-is ista sit benedictionis postulatio, cerium non scio . Presbyteri qui coram episcopo concionabantur ,
qualis turn cgebat Cyrillus, dicere solitierant, EGXoyrjsov, Hd—p Benedic, Pater, ul facit Chrysoslomus
prxsente Flaviano, initio homilix 25, torn L Lectores quoque \n ecclesia, priusquam vel Scripturam

vel hamiliam aliquam legerent, benedic'ionem a prxside postulabant. C/nde fortassis factum, ut mul-
tis Grxcorum Patrum orationibus prxfixa reperiatur formula EoX<fyrj<rov, Kuptt, Benedic, Dominc ;
nisi, quod probability cxistimo, librarii sit inciepti operis benedictionem a Deo postulantis formula.

VI I ♦ Recognovimus banc orationem ad Latinam Grodecii versionem, et Grxcas editiones Prmotii et
Millesii, et ad codices Ang beanos, quorum mrie/atesa Millesio accurate exhibentur ; insuperque a I
codicem Ottobonianum unum recenliorem, cujvs varias Itctiones ad me transmisit R. P. D. Phitippus
Baffler, congregationis nostrx in curia Romana turn procurator generalis. In alio autem vetcri Otto-
boniano codice, et Procatechesis, et primx catechesis initia, prx vetustate ita sunt lacera et con fata,
ut ex ipsis nihil exculpi potuerit. Prxlerea Begio codice usus sum, ohm 260, nunc i2S4, pag. 254,
qui duodec'tmi circiter est sxculi, in quo habetur Protachesis hxc sub nomine S. Basilii, cum mul'Js
varietatibus, quas ad marginem in novis indicavi \ et grandis lacuna qux incipit a oerbo Xsy^sva
num. 11, poh. 9 usque ad voces ^ *** yixXirv<u T n. 14, pag. 10, Inter alia S. Basilii opera eo in libro
contenta nostra hxc Procatechesis cum cxteris continuate describitur, cum hac inscriptione : Too
aot«§ ojjL'.Xia Tiep: tptoxfcpaTCK' Ejusdem homiita de illuminatione, sive baptismo. At ibidem ad mar-
ginem alia manu ap pic turn est scholion istud : Scwpftc TjyJv Sesxv^ 6 yapay^r\p fou Kpw.r. 4 usvoo X4^*i f
6t«. oi» wTi tou dyio'j BaaiXstoo. Evidenternobis demonstrat propoaita3 orationis character acfigura,
cam S. Basilii non esse. Et id quidem optime ; nam prxterquam quod, res, sententix, verba, oratio-
nis modus, plane Cyrillianasunt, Usdem sentenliis ad verbum in aliis catechesibus. ac prxsertim in
prima repetitis ; catechumenatus finis in nominum inscriptione, fide Us appetlatio ab Us qui nomina
dederunt sumpta, continual x per Quadragesimam totam haptizandor am catecheses, Quadragesima die-
bus quadraginta definita, hxreticorum solorxim rebaptizatio y etc., res sunt parlim Ecclesix Hitroso-
lymitanx proprix , parlim a Basilio vt Cappadociensi Ecclesia alienx. Actevera, quamvis non indi-
gna sit oratio qux Basilio parenti supponatur, fatendum tamen aliam esse Basilianarum orationum
vim, elegantiam et majestatem quamdam sermonis, cum puritate y delectu et proprietate verborum con-
junctam.

** Rom. vr, ii, 14, vel. I Petr. n, 24.

Patrol. Gb. XXXIII.

331 S. CYRIIX1 H1ER0SOL. ARCH1EP. 332

-" - L - - ' — - — ■ " ■■

TOY EM A HO IS nATPOS HMQN

KTPIAAOT

IEPOSOATBIQN APXIEIIHSKOIIOY

KATHXH2EIS

S. P. N. CYRILLI

HIEROSOLYMITANI ARCHIEPISCOPI

CATEGHESES.

nPOKATHXHSIS
1 PROGATECHESIS

Seu preevius Catechesibus scrmo, sancti Patris nostri Cyrilli archiepiscopi Hierosolymorum.

I. Vos jam afflat beatit-udinis odor,o illuminan- A. A • "H8r, ;xaxocp^TTjTo; fopj T.phi 6jjwW 5 <5 ow:i-

di (1) Jam (lores sublimioris naturae (2} colligitis^ad Eojuvoi" -?iSr # x* vovjxa ivftr, vaXX^** {'3) ? n^oc flXo-

plectendas celestes coronas; 2 jam Spiritus sancti xrp iiroupaviujv Tts<pivwv tcyj toO fivsujjwt-coc top

aspiraviL fragrantia **« Jam circa ve&libulum re- deyiou Iicvsotcv r, eucoSfa. iic^ tteoi xf,v rpoauXtv

49 Cant, n, 12; i, 2.

(i) itfwwmiandi. Gr. a> <pom£J{A*vo». Cur muta- suimus. Hie autem allegoria continetur ex dissimi-

verimus voccm iltuminatorwn, qxxm in pdoribus libus conilata metaphoris, cujus argumentum sum-

edilionibus ab inLerpretibus posita est, rulioncm psil auctorex libro Canlicoruui sibi plurimum fa-

reddimus in dissertatione n, de scriptis Cyrilli. miliars , Spiritalium llorum nomine intelligere

(2) Jam (lores wblimioris natural, wyftk SvQr;. potest np&rlam jam illuminandis Scripturarum s$-

Ad lilteram* qui sola menlc intelliguntur, vel intel- craruin duelriiiam, quas eos ad ulililalem deflorare

Hgibiles ; qua voce Ambrosius aliiquc Lalini Palres jubet, cat. 9, ih 13. Spirit-as vero sancti fragran-

to vor ( xovGro^corum redderesolent : quorum exein- tiam appellat vel proxiinuju ejus adventum, quern

plo etiara aliquando utemur.in vocabulo cui usus suavissimo plenum odore dicil cat 16, n. 16, vel

ecclesiasticu5 sensum novum affixit. Grpdecius ver- eliam primum ejusdem per insufflatioDes exorcis-

til t floresspiritaks, nee male : cum voyjtov et im^ia- morum inspirali et in auditorum cordibus inha-

xtxov tir&cis, irUelligihile et spiritalv LaLinis pro- bilanlis douum. Vide infra rami. (> et 9.

miscue usurpentur, ad designandain rei ulicujus Q (3) SvAXe^rs. Codex Kegius 1824 habefc roXXi-

sub sensus subjects sublimiorem quamdam intel- 7Sr*t» coll ig tint ttr ; ex vitiosa Gnccorum diphthon-

ligenliam, quie ad rem sensibus superiorem et gum oct quemadmoduin e pronuntiandi ratione,

sola mente aspectabilem, ex quadam simiiitudme quod hie adnotarnus. ut similium variationum,

trunsferlur : eoque eensu Cyrillusipse vocein irvsu- quas in Liu jus operis deoursu animadvertet lector t

pat; sew; adbibel. cat. 22, n. B. Verum cum idem et quarum bene multas prastermisimus, rationem

alibi, jdqueconstanlcr, spiritaiis vocabulo id quod inlelligat. Ca?terum coda. D. Roe et Casaubonia-

Spiritus sancti proprium est significare soleat 1 di- nus, de quibus in codicum notitiadiximus, ferunt,

stinctionis causa vorjxov alia voce reddendum ceu- aovsXsx^^^? collecti sunt.

3J>,3

PROCATECHESIS.

334

twv pxTiXet'wv v?Y<5vocre* yi^ouo ^ ^ a xa *- ^~° T0 ^ A

($3<7tXs<*);; slaajrOiycs (1). *AvOrj y^P v ^ v s<p«vrj xiuv
SevSpov ysvotTo Se 'tvx y.a; 6 xapito<; tsXelo^ yj (2),
'Ovojjtarovpao'ac xIok 6atv ysyov£ < /a * <^pa~£''*S
y.X/jcri;- y.ai ^vjioaywyJas Xa^niocc , £ai oupav'oo
ft&XiTf*a$ liet0ajji(a f x9t ir>40e?t; ayaO/;, y.ai eX-:<
litaxoXo'oQoSca* at^euor,^ yap & elirwv • "(Jit toc<
dyxirwffi xov 6iov rrdvxa crjvepyEi £-£ xo ayxftov,
*0 jjlsv yap Osoc Soc6lX*q< i<rx'.v ei; euspyeffiav **spi-
ptiv*t 61 Exdtatou T'ijv yvTjjlav ~poafp£ffiv ota -outo
eTr^vaYsv 6 'AtcotcoXoc /iywv ToT< xaxa ^foQsetv

«* Rom. via, 28.

(1) r&yovaTe, .. dja^Ofjxe. In Reg. cod. legitur,
Y&YovotjAfev, accessimus, et Elffayowfjtsv inlrodncamur.
Molt or caHerorum libroruni lectio , et Cyril lo
baptizandos in secunda persona fere semper alio- B
quenti convenieutior.

(2) Kal Iva 6 xapito? xiXetoj; ;7j. In codd. Roe ct
Casaub. desunt verba tsaeio<; $, Brevius in Keg.
sublato etiam tva, xa J . 6 xaprrrfc* modo utrovis le-
gator, constat idem sensus.

(3) Circa vestibtdum rcyalis palalii , icspt t*,v
Tcpox-jXtv twv pjtjtXitcov. Regia ilia est interior
aedes baptisterii, ut apparet ex simili loco cat. 3,
n. 2 et 3, eaque voeatur ab eo interdum Sancla
sanctorum, uti cat. 19, num 11. Veslibulum vero,
vaoauXt?, inlelligi potest exterior aedes ejusdem
baptisterii, in qua abrenunliationesetfidei profes-
sio fiebat, ut explicat eatecb. 10, quamque appc-l-
lat ibi num. 2. xov 7rpor5Xiov xo5 pa-tsar:^ oCou ol-
xov. In ea fortassis »de facta fueral ab illuminan-
clis no mi num professio : nam Cyril his cat. 3, n. 2,
extra baptisterii jauuam. quo usque nomina darent
stetisse, ac proinde jam in earn admissos signifi-
care videtur bis verbis, vuv yap t£<oc l£<o xij< Jpx; Q
£7x17x35. Certe symbolum in baptisteriisaliqnando
comnetentibus traditum fuissc exemplo est Am-
brosius ep 20, n. 4, atque ubinam commodius no*
minadedissent^Nibilominus cum totus in at lego-
riis verse tur hoc loco Cy rill us, nihil aliud forte
significat nisi pnoceptam ab auditoribus baptism!
spem ; maxime cum non dicat eos in vestibulo, h
irpsa'jXtoi, sed circa vestibulum. ««pi xr-v irpoauX'.v,
const itisse. Sic Naz., Greg. oral. 40, p. 647 : Quan-
d'*u catechumenus cs. inpiclalh vestibulo cs iv tcoo-
G'jpotc et zt)$ eGas6&iac.

(4) Nomina dedistis. Nihil notius hac nomtnum
descriptione a baptizandis facta, cujus etiam men-
tionem tacit Cyrillus n. 4 et 13, et cat. 3, n. 2. Non
idem in omnibus Eeclesiis daudi nominis tempus ;
alibi enim circa medium Quadragesima), alibi Iri-
ginta ante baptismum dies dabanlur. In Ecclesia
llicrosolyrnitana, qua? sola ad nos respicit, initio
Oundragesimm datafuisse patetex his verbis num. Q
4, « Intrasti, admissus es, nomen luum insert plum
« est .. non parvam habes temporis intercapediucm ;
« quadragintadierum tibi pojnitentiadatur. >>Scripta
Hierosolymis uno die omnium nomina variis ex
hujusoralionis lociscolligi potest, num. 13 : « Unius
« inatrisfiliietfiiia? factiestisquicumque nomina do-
«distis ; num, 5 : Jam ab bodierno die viye.Considera
« quanta m tibi Jesus dignitatem impertit. Catbechu-
« menus vocabaris, elc. Nunc jam non ampliuscir-
« cumsonantaures turn, etc. ; n. I : Jamvosafilatbca-
« titudinis odor, etc., haclenus nomina dedistis. »
Quibusomnibus, et atiis qua pn»termilto f indicator
turn primum nominibus datis in novum statum om-
nestransivisse. Alibi profitendis nominibus spatium
temporis longius prestituebatur. Ambros., « in Lu-
« cam lib. iv, n. 76 : Nemo adhuc nomen suumdedit..

« Misijaculum vocis per Epiphania, et adhuc nihil
« cepi. Siricus, ep. 1 ad Himerium, can. 2, jubet

giae (3) conslitistis : utinam vero etiam ab Rege intro.
ducamini f Flores enim nunc arborum apparuere :
fructus quoqne utinam perfecLus existat. Hactenus
nomina dedistis (4). II ace vobis ad militiam voca-
tio (Ji). [Prse manibusj larnpades (6) ad deductio-
nem sponsaj : ccelestis [adest] civitatisdesideriurn,
et propositurn bonum, et spes consequens. Ve-
ra k est enim qui dixit; Quoniam diligentibus
Doum omnia cooper antur in bonum 50 . Liberal is
namqueestDeusad benefaciendum ; ca>terum ex-
spectat cujusque sinceram voluntatem (7) : pro-

iis solis baptisma dari, qui ante dks quadraginta
via eo amplics nomen dedermt. Raptizandi nomina
prolltebantur vulgo apnd episcoporn. Sic Greg.
Nyss.,homil. in eos quidiflerunt baptismum, torn.
II, pag. 210 : Date mihi nomina, ut ego imprimam
ea iibrii sensibilibus. Di aeon um aliquando huic mi*
nistcrio deputatum legimus; ita observabatur in
Ecclesia Apanieana cujus in supplicalione contra
Petrum ejus civitatis episcopum lecta in concil.
CP. an. r>>:6, sub Mena, actione 5, pag. 221, Ste-
phanus dtaconusdicitur id ofOcii habuisse Cyrillo
ipsi hocc Hierosolymis demandata videtur provin-
cia : ait enim num. 4, se ad admittendos qui vet-
lent ingredi vclut ostiarii vice fungi, et num. 13,
se distinctim uniuscujusque cujus) ibel s.^xus stu-
dium ac pietatem exploraturum esse. Cui id ma-
gi s conveniret quam ei qui nomina ipsa scripsis-
set et in labulis haberet ?

(5) Uxc ad militiam vocatio, cxporofoc xXyj^k.
Non mitilins professio et susceptio, quam <rtpaT:o-
XoyC-aiv appcllal. Huoc enim solum in baptismo fiebat,
ut patet ex cat> 3, n. 3, et cat. 17, n. 26, ubi ho-
ram baptismi appellathoram tremendi delectus ad
militiam Chris ti. Quapropter hujus oral, n, 17, et
cat. 4, n. 37, votum suum pro audilorum baptismo
exprimens. optat nt eos Chrislus sibi milites con-
scribat. Nempe baptismi tempore Ghristus delec-
tum animarum faciens milites allege bat vel repu-
diabaL cat 1, n. 3. Turn per abreruintialiones et
fidei professioncm fiebat a castris diaboli ad cas-
tea Chrisli transilus, cat 19, n. 8 Ghristus bapd-
zato rnilitare sigillum imprimebat. cat. 4 n. 3 : ac
per confirmationem seu chnsmatis sacramentum
dab at anna milili, cat. 3, n. 13 ; cat. 17, n. 20 ;
cat 21, n. 4.

(6) Pros manihw larnpades. etc. Cerei forte da-
bantur illuminandis gestandi, quod etiam indicare
possint ha?c verba cat. 1, n \ : Qui fidci larnpades
nuper accendisti$ y ea$ in manibus iiicxslinctas con-
senwtc.

(7)« Expect&tveroDeus cujusque sinceram volun-
« latent. Ad hac verba curator edilionis Bibliothecoe Pa-
«trumLugduTien&is fixe in margin** ascripsit: Caute
k lege, non enim Deus exspectal volun tales nostras,
« utaparte definivit concilium Arausicanum. can,
«4. Et interpretationem illam verborum Pauli, ut
« propositurn non Dei sed hominis iutelligatur tan-
« quam Pelagianorum rejipit S. Augustihus. lib. u
« contraduaseptstolas Pelagianorum ad Ronifacium
• cap. 10, n. 22. 11 'l'uni recordari nos jubet id quod
idem dixit Augustinus De prxdeslinatione $anct. t
cap. 14. n. 27, Patres ante na?resim Pelagiauam
de prcedestinatiom', non ita accurate locutos Pia
quidem,sed miniine conveniens huic loco cautio.
Non enim hie loquiturauctordeprimagtatiaquacer-
tum est, ipsi etiam Cyrillo, nostros oinues conatus
pra?veniri ; imo neqne de gratia, qua ad opera pie*
tatis exercenda juvamur: sed de gratia baptismal^
ad quam omnes nullo discrimine digni et indigni
vocantur, ut tamen aChristo cordium exploratore

335

S. CYR1LLI H1EROS0L. ARCH1EP.

336

pterea subjecit Apostolus, Hh qui secundum prapo- A
situm vocati cxsislunfi 1 . Sincerura propositum cum
adfucritp faeit ul vocatus sis: quanUunvi) enim
corpus hie habeas, si mens abluent, nulla rei ad
tc pervenict utilitas.

II. Acce&sitaliquando ad lavacrum etiam Simon
Magus, baptizatus est «, sod nou illuminatus : ac
corpus quidem tinxit aqua, cor aulem non iliumi-
navit Spit ilu ; desceudil corpus [in piscinamj et
ascendit 53 ; anima vero non esL consepulta cum
Christo **, ncque una cum ipso surrexit 55 . Ego
3 casum cxempla profero, ne tu cadas. Hcec enim
in figura contingebant illis, scripta sunt autem ad
inslructionem eorum qui usque hodie accedunl i$ .
Ne quisquam vestrum reperiatur {divinae] gratis
explorator 5T ; no qua radix amaritudinis sursum j>
germinans 5S perturbet. Ne quis vestrum ingredia-
lur, dicens : Sine, videamus quid faoiunt fidcles ;
inpressusvidebo, uteaquoe peraguntur cognoscam.
Scilicet, visurum to speras, visum to iri non cen-
ses ? arbitrarisque te ea qua? fiunt perscrutaturum
Deumque cor tuum perscrutaturum non esse ?

III. w Perscruiatus est olim nonnullus nuptias
in Evangeliis; indignoquesunipto habitu ingressus
est, etaccubuitet comedit. Permiserat enim spojv-
sus. Sed oportebal, dum Candidas omuiuui vidcret

tta^toTi vMw* 'II «p«J0«wt€ yvT^ia *&* % > xXt 4 t4v
se iroiei* xav yip to qloixt. &Q£ e'/Ji^H ity ^s ^«t-
vO'.av jay; s/r<, oiSlv <u»£A^,

B* TlpOQrykdz ItOTE X»i E'fUOV T<J* XoUTp<j» i Mi-

yo; (!)■ eoaTrrbfjY}, aXX* ovx evcuTivfo}' xai to ulsv
cGxjia ?or|sv 88«t , tt,v SI xapofatv cix £s>u>Tt<xt
IIv£y;jL«r xal x^tIotj ixlv to aajixa xat iv-iGrj, r 4 Bs
6'j^yj O'S tj^tx^t, Xptrrtp, oGSk auv^yipOv; (2). 'Kycb
c\ Xeyui xi; 6«^YP*T*> x ^ v TOwjjwtawv, f tva jx/; <ri>
7r£jr,^ (3)* rat^Ta ya^> tott.xuk; Sfpra&o exstvoK, ys-
YpaTiTxt 81 Tip 5k vouOs^fav twv txr/ju; «nrjjtepov
icpo7£p^o{ji£.vtov t Mr) t::; ujxtov eupeQ?) trsipa^ojv ttv
yipiv, ixrj ti^ pt£a icixpiac avto ^AauM Ivo^.r/ jjitj
xtc Su<uv £t?£xQ*) Xsycov "Aoe^ Somxsv tI ■rco*oua ,, .v
o'i ttigtol* sIte/Qujv *'8a), tva ;x2§o> ti ytvdjx&vac.
ISsTv rposcoxa:;, to 0£ ^©vjva*. o> Tcpaaoox^g (4) ;
xa? v^jxi^z'.j Srt h!j (xev 7:o)v*jTrp:rf!xov£lc Tct Ytyvo-
[X£va 7 6so^ oi jou ou TroX^Tipa-fj^ovsT (5) vr,v xap8iav >

l v . , EtTo).uT:paY|X'>v7;<T£ -{; ttots tqv Y^f^ v ^ v T0 ^^
EvaY7 £ ^- 01 ^' X3t * dva^tov evSo;/.! Xot?&v stcf^XO©, xa
av^Teae, xott Etpave* ffyvs^wpYjjs y«p 6 vui/.^Co; (6).
Eocj ol auTov tSovxa to X£*j^ei[xovo5v (7) iravTwv

**-. >

&l Rom- vui, 28. 5t Act. vw f 13- 33 Joan» v f i.
57 Hebr. xu, IS. ™ Deut. xxix, 18. V, eat. 3, n.

indigni et hypocriUn rejiciantur, infra n. 3 et 4.
Conscquentef, jwoposrtwm illud bonum quod a Deo
exspectari Cyrillus ait, non est bonus voluntatis
gratiam adjuvantem prajcedens motus et Deuni ad
nos eligendos alliciens, quce Pelagianorum senlen-
tia : sed sincera ad sacramenlum accedentis vo-
luntas, hypocrisim ^xcludens et debitas praepara*
tiones apportans ; qua fit ut ex eorum vocatorum,
quibus sacramenlum bene succedit, qnique nup-
tiali convivio non ejiciuntur, uumerosimus. Hunc
hujus loci genuinura sensum esse cum tota hujus
contexlus et orationis series declarat, turn elinm
comparatio simjliuin ct parallelorum locoruin, in-
fian. 3* cat. 3, n. % et cat. 1, n. 3, quibus banc
Dei et gratias Uheralitatem de promiscua omnium
ad baptismum vocatione, ac propositum de praepa-
rato ad recipiendam Spiritus sancti gratiam ct
baptismi sigillum, aniuiffi ho$pitio intelli^i patet.
C^teruin pra?venicntem gratiam, qua) nos ncc opi-
nantes interdum occupat, et bonooperi sine mora
applicat voluntatem, magnitlce prajdicat cat. 10,
n< 19 ct 22,etcat. *3» n. 3L Ac ne credamus ho-
minem ex sese, nullo praeeunte gratice molu, ad
baptismum requirendum accedere, cat. 13, n. 40,
i nii mat n Crucifixi virlutemac potestatem rcvoeat,
quod sui hue convenerint audi tores, iimsibilibus
quibusdam Cliristi crucis, qua) Persas subjugavit
et Scylhas cicuravit. vinculis adducti ac coinpulsi.
Vide et cat. 17, n. 21, 22, et seqq-

(1) c O Mayo;, Ea verba desunt in Reg. cod. in
quo sequenfcia sic leguntur ; &&xkt(70>) i^v, oux

e^WT'lafl^ ci* iireiSr, to jxlv tui{xoc, etc*

'(2) S*>v»;yIpOT; : His adduniur biec verba in Reg*
cod,, tTtzioii ixr t f/.x'xflaoa; oia^o(a< rpofff^AQsv. quan-
doquidem non ex smccra mente necessity

(3) SO iriafl;. Ita scribimus ex Ref>, cod. cum
editi habeant oh l^^^ quod credimus librario-
rum vitio factum ex aupxztjjs, $imul cadas- banc

54 Rom- iv, 4. «Coloss. ii t 12. I6 I Cor. x, il
2.

CJ nempe vcram esseCyrilliscripturam, Quidquid bit,
male i;xTETr 4 c convamt huic loco. In verbis sequen-
Ubus : Tocura yio tuttixcT)?, etc., continetur imitatio
aut libcriorcilatio lociaposlolici, ICor. x, 2 : T«5t*
Zz Trivia Tuiroi <ruv£6a:vov sxetvoiV iypi^pij oi Ttpoc
vouQ^fav ^ixfov* e'e f J^c "* TsXr^ t£tj octoSvixiv xcct-
^vTTjTav. Qua) ah Paulo de Vetera Testamento dicta
sunt. Ho?c nfonui ne multis in locis miretur lector
indiligentemet minus accuratum Cyrilliex tempore
pronuntiantis, aut cliam verba de industria com-
mutanti s, Scriplurarum allogationem.

(i) To 8c o^o^at oi itpojooxS^ ; Ea verba de-
suntin codice Regio. Nee alia hujus omissionis
causa requiratur, prseter verbi rpocrooxS^ repeiitio-
nem > Nam similium praetermissionum propter
idem verbum recurrens, pleni sunt codd. mss.
Loco oi Trpo-jooxSc, codd. Roe et Casaub. habent

(5) Xoo oi 7coAuicpay^ M etc. Pronomen ^toq in
{) Gra?cis edilionibus cmissum rcposuit auctor Oxo-

nien^iseditionis ex codd, Roe etCasaub' cui favet
Re|{. ms. et Grodecii interpretatio.

(6) r O vufjtiio;, Grodecius vertit ostiarius, itaque,
pro vjfi^io;,* legit, fiupwooc. Eaquf lectio coniirma-
*ttr ex verbis sequentibus ; Es/o, osihtrh&non pro-
hibuit* Kec sponsi,qui nonnisi accumbenlibus om-
nibus in convivium iivgressus est, sed ostiarii offi-
cium erat convivas admiltere. Vide infra num. 4.
Nihil inunutatum voluimus absque mss. aucto-
ritate ; cum alioqui sponsi iraperiumexsequcretur
o&Uarius.

(7) Ai'jyi'.iio^Qjiv. Ita emendamus ex reg. cod.
cum in euitis legatur, fe^ £r V Ov0v i ^uod vitiosum
esse palam est Cyrillus etiam. cat. 22, num. 8,
utitur verbo X6jx ei . uone ^ v Obscurum non eslXs^yet-
fiorfov cdilorum ex vitiosa iectione vel pronuntia-
tione vocis Xr^etjxovoOv esse profectum.

337

PROOATECHESIS,

338

xaUkov 5vaXa6b8at tojoStov Iveoixa- aXX' <W> (1) A vestes. ipsum quoque similiter am iciri. Verum illo

jtottwv xxl TtpooupecECu;. 'AXX' 6 vj^ucpio;, e:' xa< oct-
([aXy.c, «XX' o6x axpiTo; (2)' Tceptep^oj«vo< ce tcov
«vax£tu£vcuv Exa<JTOv, xai Oetupwv (ejxeXs y*P auxw (3),
ou^ oircii< cprjtoatv, <*'^ Sncj^ eva^jiovuwv), ISo/v
Tiva aXXoxpiov, f*r ( s^ovra (4) *y«(i.ov sv8u{jiac, ZXsys
irp6; otuxov (5)* 'ETaTps, rob; .ei^Xq:; &oe ;
Tcoiqj ypwjxaxt ; rota T^ufyxz: ; 'E<jto>, 6 O^pw-
po; (6) oux exwXuse, 8: a to oV^Xe; tgu napi^ov-
to;* estco, ayjotav Etys; itOTairiJ) o"sl (7) syvjjiaTt
elaeXGiiv Etc to sufAirofftov e'avjXQs;, eioe; act-pa-
ircovt* coTiTEp Tot ?)rj|u,3tTa twv dvaxs'.fiiviov" oux eSei
cs xav ex xcuv '.poMvcqjiivcov oi^s^O^vai ; o*ix ec*ei (8)
<ii sl?sXQ£(v euxaipto;, r tva euxaip&>; sJjeXg^c ; vOv oe

pares una cum aliis surnetat cibos, amictibus et
proposito penitus dispar. Atqui sponsus quamvis
Jiberalis.non esttamen absque judicio; circumicus
narnquo singulos convivas et contemplans (nee
enim erat ilii curse quomodo ederent,sed quam de-
core so gererent), viso externo quodam nuptiali
veste non induto, dixit ill i : Amice, quomodo hue
inlrasti co ? quo colore (i i)? quali conscientia?Esto,
ostiarius non prohibuit, propter convivatoris mu-
ni ficentiam; esto,ignorabas quali hubituconvivium
ingredi oportebat. Sed ingressus quod fulgurantia
vidisti discurabentLum vestimenta : nonne te cpoi>
tuit ex conspeclis saltern rebus erudiri? nonne op-
porluneingredidebebas4utopportuueegredereris?

(kix(pu>.c Eisfj/Os;, 'iva axaicwc exaXvyBft;. Kod irpoa- g Nunc vero intempestive iutrasti, ut et intempestive
xaajst to"; taqprrat;' AiJ^axs (9) auxou -sou; ejiciaris. Ac prcecipit minislris ; Ligate pedes ejus,
t^Scccj *tou; ToX[A/ it ow<; £i?6«XXovtoc;- o^aaxs auxoo qui timere irruerunt; ligate manus ejus, qute nitenti
Ta; i*Ip«s. Ta; fjLTj siSufa; evSufxa rEpi^AiiOflti nescieruut ilium ornare vestitu ; et tgsuw injicite
^at8pov (10)- xai e^xXs-e xutov el; to axvco; to m (enebras eMeriores C1 ; indign us est enim auptia-

60 Matth. xxii, 12. C1 ibid. 13.

(1) " J l5t»jv. Ita Regius codex cum impress is. Roe
et Casaub. Caw;. Verum prior lectio, Millesio ju-
dice, melius conservat authesim a Cyril lo institu-
tam inter pares escas, et habitum una cum animi
proposito disparem. Peccat Lie codex Reg., pro
xai Tcpoatpitreio; hal>ens, x«i ou itpoatpijetov, contra
mentem aucloris.

(2) "AxpiTo;. Ueformata est vox liacc in mss.
Hoe et Casaub. ferimt dx«p l ^xo; ingrains, Regius
multo pejus xataxptTo;, damnatus. "Axpixo; non
uno loco diciturapud Cyrilluui qui judicii ratio- p
ncm non habet. Vide cat. 18, d, 1 ; 0u8sk axphvp ^
pacr«.XsT rcpctTEooijiEvo;, etc.

(3) Autcj>. Voceni banc in cdilis pnelermissam
supplevi ex codd. Roe et Casaub. Mox, loco ©iyw-
«y, quod ex codd. Reg, et Ottobon. ac Prevotii
editionibus rcposuinius, Millesius in Anglicana
editione substiluit, $iminwo}3iv 9 $(yrdideQbteclie$-
$enl ? ex codd. Roe et Casaub. ratus cam melius
GyriUi texlui con venire propter antithesim quam
habet cum verbo £i>jyr,u.ovaxyiv. Aiqui haec emen-
datio prim urn necessaria non erat,cum opfimecon-
stet sensus GyriUi sponsum non quomodo come*
derent, sed quomodo amicli esscnt convivce solli-
citum inducentis : deinde et GyriUi proposito, et
ipsi rcrum vcritali conlradicens est, ncgans spon-
sum quomodo sordidc induti essent convivoo, cu-
ran tern.

(4) Mt, r/ovTa. In Reg. cod. pretermit litur par-
ti cuFa negans nullo sensus discrimine : tan turn con- r,
jungendum aXXotp'.ov cum Sv3'j ( *ji« sic : Videns
quemdam vestimentum nuptiis alienum habentem.

{$) Ilp6; auxov. Ea verba adject mus ex codd.
Roe et Casaub.

(6) 4 O0ypo>p6;. Articulum supple vimus ex codd.
Reg., Roe et Casaub.

(7) AsT. In edit. Prevotii legitur $e", man ties la
Iibrariorum vcl tynographorum incuria. Millesius
restituit. Set ex codd. "Roe el Casaub. quibus suffra-
gan fur Reg., Otlo brui. et is quo usus est Grodecius.
Paulo post adverb i urn, &?-zc ante in impressis,et
in cod. Ottobon. prnetermissumu Millesius in edi-
tione Anglicana reposuit ex codd. Roe et Casaub.
quibus Regius astipulatur.

(8) Oox e'ist. Casaubonus sic leaendum exislimat
levi immutationc: Oix *€m\ ss e^eXQsv/ tixafp<u;,
•va Ejxaloto; Etas' Xq$« ; Nojme oportebat te opportune
exire, ut opportune ingredereris ?cujusconjecturam

maxime firmanl verba Cyrilli num. scquenti posita:
Eyredere nunc opportune, ul eras opportunmime
ing rediaris. A trelifiioni nobis fuit lectionem omnium
mss. etimpressorum consensu receptam loco mo-
vere ; cum alioqui non incommodum sensum effl-
ciat : imojucundam antitbesim instiluant verba
eix»(p(o; h£i).i)-§z 9 cum proxime sequentibus, dxai-
pto; exoX^pic* in qui d us opponitur de decora e
convivio ejectio licneslao post convivium disces-
sioni.

(OJArJiats. Ante id verbum codd. Roe et Casaub.
adjiciunt istud, Xi^wv. dicem* quod minime neces-
sariurn est. Porro In Reg. deest integra phrasis,
CrJjatE auxo^ tov; r<5oa; toi>; ToX^t. slaoaXX., quod
ex repetitionc verborum, otJaaTe auxoO, dubio pro-
cul profectum. Codd. Roc et Casaub. omiltuat
arliculos vocibus *rr6Sa; et xsTptx; prsefixos, quem-
admodum est in sacro Evangel iornm textu.

(10) 4>a«.Spi5v. Additur in Reg. ajtov tou yiitou
miptiarum celebntale digno, Mox pro I^ScUets,
Ottob., E|ji6a).^Te. At codd. Roe et Casaub. cum
Evangelio, ixoaXtTE, ejicile.

(il) Quo eolerc? icoiiii -/pojpiaTt ; Putal Casaubo-
nus, in notis raanuscriptfs ad hunc locum, legen-
duia esse, ltotai ayry^xi ; quo habitu ? Non atten-
ditCyrilluin ubique supponere Candidas fuiasecon-
vivarum vesles. idque importuno illi bomini obji-
cerequod similiter amiclus non esset. « Oportebat,
« inquit superius. dum Candidas omnium videretve-
«stes,ipsumquoquesimilileramiciri;eitn/ , ra ? ingres«
« sus cs, quasi rftfulgentia,aaTpaitTovTa o)OTtEp,vidisti
u discumbentium vcstiinenta,f?/c. ; acpaulo post : Li-
« gate manus ejus,qua2 nitenti nescieruut ilium or-
«narevestilu ;» IvSujiairEp'.^aXijOat ^oc.op^v.Norunt
enim qui in Graecis legendispaulum exercttati sunt,
vestimenta IJocarpxirTo^Ta, <paiopa, Xx[X7rpi, idem si-
gnificare ac Xeox4» Candida. Unum hie ascribam S,
Maximi Taurinensis locum, qui ad rem nostram op-
time facit, bom. 3, quae est in vigil iaXativitatis Do-
mini :« Ves tern non habeas nuptialemcunc Us splen-
« denlihusdetbrnii horrore sordebat: et quantoplus
« simul discumbentium beatoruin cart de bat Sancii-
« tas, tan Lo mag is peccatorum illius apparebat im-
« probitas. > iNuptialem veterum vestcm candidam
fuisseprobaUi facile esset: illudpotiusailvertendum
ex ea consuetudine forte profectum, quod neophyti
candidis inducrentur in mysticisbaptismi nuptiis,
quarum illae evangelica typus eraut, cat. 3, n. 2.

339

S. CYRILLI HIEROSOL. ARGHIEP.

340

Hints taodis. Vides quid illi tunc homini esnlige- A.
rit ; tule tuis rebus pros pice.

IV. Nos enim qui ministri Christi sumus, nnurn-
qaeinque exeepimus; et tanquam janilorum vice
fungcntes, liberam porraisinius januam. Fieri po-
test ut an imam peccatomm luio inquiuatam, et
propositum turpi tcr infecluni i'erens ialroiveris.
Inlrasti, admissus es, nomen tuum i use rip turn est.
Vides venerandam hanc Ecclesue speoieiu*? Vidcs
ordinem ac diseiplinum ? Seripturarurn lectionem,
canonicarum[seutabulisecclesiasUcisinscriplarum
personarumpra)senliam,docendi ordinem elseriem?
Reverenlia loci niovearc, et ex his qua) conspicjs
erudixe. Egredere potius nunc opportune, el ingr-e-

(1) £t8ec. Ita in Oxonicnsi editions reposition, p
cum apud Prevotiuni habeatur slSs, quod seriben- "
dum fuerat sT8s vel 'te, vide. Codd. Roe et Casaub.
ferunt, : -1e^. Reg., oT8ac Grodecius vertit, vides;
atque ita legit ul est in aliqm> praefatorum mss.Non
male ex his informata est loclio zTZzs. Loco scquen-
tis arliculi ttj>, qui in Reg. deest, codd. Roe et Ca-
saub. liabent affe|>.

(2) "Jfyovta, etc. Codd, Hoe et Casaub. cam

« test ut unimam habeas peceatis inquinatam, et
« ipsum animi propositum deformiter maculatum.
« Inlrasti, » etc.

(3j K»i tTzusTr'iikYjV. rpctcptov faayvtoaw. In Reg.
Cod. xect £itt9t^fAiyv rpcrotuv za? a-t&yvw.v, et SCicn*

Hum Seriptur arum, et ' lectionem. Ignoravit forte
librarius vim vocis ir.^-zr^x^c, qua) quaonvis vulgo
sign \i\Q6t$cientiavi t apud Gyriltum tamen hicsigni- p
ficat disciplinam, decorcm, rectum ordinem ac *-*
eompositionem.Habetur parrallelus huie locus cat.
6, n. 35, ubi castum ac decorum Ecclesice ordinem
opponens impuro ac pertiirbatoManichaeorum gregi,
iisdem fere quibus hie verbis ulilur : Uic ord& :
hie disciplina : 'Uoe xa;K % <£$£ iirisrxxjjnij, Ea vox hoc
sensuin pluribus auetoruni ecclesiasticorum locis
reperitur. Sic ConstiliUkmum aposto Hear tan auetor
lib. a, cap. 57, jubet episcopum uixa tAiy^ bti-
rrvf'/rjC, cum omni disciplina sacros converdm facere.
Cyrillus Alexandrin. Apologet. ad imperatorem pag.
2a4, eadem voce ulilur, ut designet statum et rec-
tum ordinem, quo ii qui aslant coram principe
suuoi quisque locum noverunt, ac minislerium re-
verenter funguntur. Eodem modo sanclus Ephr&m
sen potius Graecus ejus interpret Paraen. 19, editio-
ills Graccas Oxou. aim. 1709 p. 280. et albi passim,
vocem imexfor t s pro decent! ordine, modeslia
ac recta compositione significanda ad hi bet. Vide
ejusdem Hypomneslici pag. 130, 1. xxxvin, ora- D
tionem de Joseph patriarch,, pag 238, et seqq.
Pscudo, Alhanasius in Dialogo cont. .in win, torn. II
Operum S. A1hana*ii, n. 7, p. 207, et incerlus Do-
clrinas ad Aidiochum auctor. u. 14, pag. liGJ). ibid.,
eadem tKi^^utv^ siguiiicatione utuntur. Alia pro-
ferre possem exerapla: unum sufficiat, quod apud
Gnccos inferioris aevi erat iv.fjzr.^Ap'/r^ ordiui
tuendo acdiscipl use exleriori propositus itautini-
peratorem vocarent E<&AesivQixizzi.ttJbvapy.r t v. Hinc
in Typ ico Irenes A u^uslas hrttft^'Aovap^^a mon ta-
lis ea dicilur. cui decori, disciplina? alqueoidinis
inter sorores in Ecclesiaac monasterioconservandi
curaimpositaiujt. cap. 26. Non ilaque < yrillus hie
Ecclesife scienliam, qu.'e oculis non conspicilur,
commendat ; sed con vent uuniecclesiasticorura or-
dinem etdisciplinam, in sessionibus, ministenis et
actiouibus sacris rite et decenter obitis, cuivis in-

E^os; (I) i,l ffoviSnj zm lote* acr'^iXiaai xx aene^toi.
A\ 'HjisTc ji*v *p*p, ^' l O'.axovot Xpiaro5, 0£ob'|JtsOc<

pa)jiiv*)v ejrovxa (2) typ ^->y/,v ajJLap*;ta';, xat ir.v
ircoatptciv ismXcu^iv^v, eWeXOsiv. KfffjXOec' ***-•

iSuu^* OVOl^i CTOU £V£Yp*f). DXSTCtt^ {i.Ol TO <7t-

|jtvov x r Mxo Tr^ T ExxXr^<j(a; xaTaortv^ia ; Oeo)psl< j^oi
T«$'.v y.a* &K'.T-rJ;jiT,v ; Tpa^wv avav-wjtv (3;, xavo-
vixtav Ttapovuiofv (i), 8t8a?x?X!a< dfetoXo'jOtcfv ; &:>«»
<OTt^0r 4 %i (o) tov tonov, xa: Tcai5i-0>;.wi ix xwv caivo-
uixov e^XQs e-jxaipioc xa vyv, xa: e^tuXQe 2 jptov
euxatpoToixx. El otXap^pov et^x (0) to <7X/?ip» x '^

gredienti protinus conspicuam : qua> priniis illis
tern port bus malignos eliam rcrum nostrarum ex-
ploratores mutare per se idonea erat. Qua de re
S. Augustinus, lib. 11 De civit. Dei, cap. 28, sic ait:
« Populi conlluuntad ecclesias casta celebrilale,
« honesla ulriusque sexus discretione : ubi sancla
o Scriptura, justiliaeque doctrinade superiore loco
« in couspectu omnium perscnante, et quifaciuut
« audiant ad premium, etqui uonfaciunt uudiant
« ad judicium. Quo elsi veninnt quidam lalium
« prmceplorum irrisores. omnis eorum petulautia
« aut repentinaimmutatione deprimitur,auttiniore
» vel pud ore comprimitur. * Ordinem veterum
synaxeon descriptum vide Comfit. apostuL lib. 11,
cap. 57. Quern vero in conventibus catecheseon
servari praccipiat CvriUus, vide infra num. \'3 et 14.

(4) Kavovixo>v itapouafav. Hanc vocem defor-
mavit Regii codicis scriptor, istam nobis exhibens
lectionem , xat vo^-./.tov icapQ'js.'av, et noiniconuh y
vel, legisperitonim prsesentiam. Legiums aliquaiulo
in auctoribus Ecclesiaj nvmicum, v. g. Parti spi-
ritual, cap. 193, quo nomine ibi dispensator sen
a'conomus Ecclesire significatur. Verum id no incut
Gyrilli act ale jam in usu fuisse vix ac ne vix quidem
credibile est. Si legisperitos intelligas, de episcopo
et p resin* teris sacras Scrip turas e suggeslu populo
explicantibus intelligi posset.At eoruin functio ver-
bis sequcntibus exprimitur: <[iiid eniin in uno
conventuecclesiastico signiticaton/o doctrinw, £io««
<r/a).'!as «xoXouOta,nisi cousequentespresbyterorum
et episcopi conciones? ut praescribitur Conttil.
apost. lib. u,eap. 57. Retineniiaigilurvulgata lectio
xavoviKwv* quam vocem Grodccius vertit, rcgala-
rium: accurate qiidem si ad liltei am species; scd
non satis perspicua, nee satis huic loco con vcnicn-li
voce, propter sensum nostris temporibus illi sub-
jectum. Milesius substituit ckrkorum- Sed minus
patebal cleric or urn quam x»v xavov./wv or do : hie
enim non clericos tantum sed et monachos ; ncc
viros solummodo, sed et feminas, virgines neinpe
et viduas, Ecclesias canonici sen catalogo inscriptas,
coinpleclebatur ; quibus omnibus personis certa in
ecclesia sedes assignabatur ; atque ex eorum praj*
seutia et modesta in suis locis compositione,
fiincUonumque sibi assignatarum exercitio,
non modicus accedebat ecclesiasticis conventibus
decor.

(o) AjTio^Orjt, etc. Codd. Roe et Casaub. ita
hunc locum exhibent: ^'jvwni^T'., xt\ tov <xooirov
T,aiZij(ir,x'. t etc. Revercse, et em his qua: conspkis
bonos mores addisce. Eadem est Regii codicis scri-
ptura, nisi quodxo-nov pro xpo-ov habet

(6) Ei cptXapvopov e«xe<. Reest particula zl in
codd. Roe el. Casaub Sequentia transcribed vide -
tur S. Nilus lib, n, epist. 02, qui mulla ex Cyrillo,
suis locis no tan da, compilavit.

341

PUOCATECHESIS.

342

ty®yf,i f SXXo lvSu9s^svoc c^eXOe. "Ekfoffsu to Ty^aa X derecras opportunissirae(6).Siex5 avaritia anirnco

ff clx«C, ^ fcir'.w&'tyfl* ({;• ExSvokI ^.ot iropve-xv

xac dxxGapa-av, xai cvSurai pot auxpsa^yrjs Xaa-

TcpoTXTrjv atoXrJv. 'Eyw icapay^iXXw, itplv 6 vuijupfcx;

t&v 6uy^a)v ebsXOri 'fysoo*;, xal '.oy> tx a/^^axa (2).

UtaXXvj <?oi f) TrpoOsaixia* TearaapdxovTa ^uepojv jj.s-

xdvotav e'^eic* tyj'-t tcoXX^v £ux«;p!av xou sxSoss-

aQai xal ditozXvvao-Qa'., xal E7$u9a?Q£: xai stcsXftsTv.

Et ol £7i' t u£v^ xaxr, TtpoatpasEt, 6 pb Xiyww dvat-

tioc, ffj 6k fA/j rcposooxa X^ij;ea8ai xr,v yaptv to asy

•yap oou>p <T£ OoJeTat, to 6e Tivsopd <rs oux di?o8e£s-

xat (3). EI'tk sovotoev fcautq* to Tpadpa, ttt,v ejtgXs-

arpov Xxfi&H** s; ti; E'7tE<7ev, Ev£ip£jOa>, Mr,Seic sv

6jjtTv J£ ijjttuv t 017,6$ a* a unoxptai; (4), pfoe TtspiEpvia

too TrpayuaTo^,

indumentum habuisti, aliud induens ingredere ;
exue quam habuisti vestem. ne tege. Exue, qusoso
te, scortationem et immundiiiam, et indue pudi-
cttiaj splendidissimam stolam. Ego deruintio tibj,
priusquam sponsus animarum Jesus ingrediatur,
et vestimenta conspiciat. Non parvam habes tem-
poris intercapedinem : pccnitentia dierum quadra-
ginta libi datur ; habes plurimam opportune tatera
et exuendi te et abluendi, ac rursus induendi et in-
grediendi. Quod si inpravo animi proposito per-
se veraris, orator ipse liber a culpa est ; tu vero ne
gratiara te accepturum speres 6 *. Aquaenim te re-
cipiet ; spiritus vero te non admiltet. Si quis vul-
neris alicujus sibi conscius est, emplastrum acci-

piat; si quis ceciderit, resurgat M . Nullus sit inter vos Simon, simulatio nulla, nulla rei explorandse
curiositas.
E\ 'Ey^wpsT <7i xal itpatpcwet a'XXrj iXOelv £y£o>- B V. Fieri potest ut alio quoque prsetextu adducaris.

pil xal avSpa {SoiXsaBai (5) vuvaixt xxfcxetxGsai,
xal Sid tooto itpojiXfktv. 'AvTtyTpsSi'. xa: in\ fv~
varxwv to o'jjio'.ov 6 A6yo? xat oooXo; rcoXX4)u< os-
aiioxTj, xal <p(Xo^ otXcji dpsaai ^jQs'Xijve. ^t/Q' t xixi to
Se'Xeap toO d^xircpoo, xal xataos^Ofjux'! ae, xaxf,

62 YhL cat. 47, n. 36. « vid. cat. 3, n. 4.

(i) *£x8u9at to <jyf t [kx o' iiyzs, ^ ertxxXu-
•v^j;. Ea verba supplevit Millcstus ex eodd. Roe et
C^saub.qum non in prioribus editionibus solum,
sed etiam in codd t Reg., Ottoboniano, et eo quo
usus est Grodecius. propter repetitionem vocis sx-
So^at pnetennissa sunt. Linea sequenti vocem dxa-
Oap^-av idem Millesius ex iisdem codicibus subsli-
luit, cum desit in Prevotio, Grodecii versionc, et
Ottoboniano codice. Habetur in nostro Regio.

Contingitut vir mulierem demereri cupiens, vel ea
de causa accedat : quod et de mulieribus vicissim
dicam. Ac servus sicpe domino, et amicus amico
placere voluit.Harai illeccbram sumo, ac recipio te
malo quidem proposito venientem (7), spe autem

rum neunamquideinsinetotiusdoctrinaBdispendio
praitermitti posse aitn.2.Confessionempeccatorum
quae initio quadragosima? fiebat. cat. i,n.5. lnsuper
tolishisdiebusexigitcessationemacurissceculi,cat.
l,n.o. Orationescrebras et continuas,Proca?. n. 16,
assiduam in sacris synaxibus pr23sentiam,sacraruro
lectionum frequent) am cat. 1» n, 6. Optat ut inte-
grum jejunii cursum perficiant cat. 3, n. 16. Adeo
ut ea verba, Em polius jumc opportune, He. inhume

(2) Ta j^yJjjLaxa. Addunlur in codd. Reg. post p ad litteram de relinquendis resumendisque bapti-
c^ji.aTa, liajc verba, a).A^Tpta to5 yaaou xat dxou- zandorutn exercitiis inteliigenda esse putem ; sed

figuratam esse locutionem, quss significet depo-
nendum esse pravum habitum animi et alium
induendum ; quae locutio sumpta est ex homiimm

SiTSp JXTj *(SVO'.TO,

<jt\$ dresp otT?£u)ro,uat, xai ita|)^?

tidea t aliena mipliis vestimenta : uudiasque ea qu&

Deus avertat* et patiaris qu& ulinam ne continfjant.

(3) 2e oux diroSEjET-at. lta scribmius auctoritate
coaicum Regii, Roe etGasaub. quanquam hie omit-
tit ?K In cditis habetur solum, 7iv=\> ( ua oo Sijeva-.
Jucundior est antithesis inter $i\z'.oL\ et anoSiJe-
xat-

(4) Mr,Sta(a uTroxpiTtc. Editi habebant, [xrfil,
Xos [krfizixlz scrips) raus ex codd. Reg., Roe et Ga-
saub. (irodecius vertit,nw//«s simulatcr, quasi legis-
set, fiT|Selc 6roxpu>ic.

(5) BovXeaOai, etc. Sic habent codd. Roe etGa-
saub., po'jXopsvov dpija'. ^vasxt (Roe vuvaTxat)
irpoeX6eTv. ToOto d'^Tiaxps^si, etc

(6) Egredere potius nunc opportune, ut xngrediaris
eras opporlunissime. To turn Quadragesima* I em pus
pro induciis attribuere \idetur, uL si quis non satis r,
recti propositi sibi conscius sit, etiam post datum
nomen recedat,acdeindereformatamentead bapti-
zandoruui exercitia revertatur, Atqui concilium
Laodicense, can. 4b, vetat ne post secundam Qua-
dragesimae hebdomadam. quisquam amplius ad
baptismum admittatur : Oo 6 e? jjisTa Soo ISSofidSac
xr k <; TEuofpaxoTiYic oiyj.aa,on -:1c (pwri^xa. At id con-
cilium forte xiondum eclcbratum e'rat. aut Hieroso-
lyinis non babebat auc tori tat em. Certe Cyrillo cat.
i\ h. 5, quadraginta dierum praeparatio, ei qui pra>te-
ritaiu a»tatem\anis mundi curis prodegisset, non
nimia videbatur. Onines bujus tomporis exercifa-
tiones baplizando necessarias existimabat : in pri*
mis exorcismos frequentcs, sine quibus auimam
purgari posse negat Procat. n. 9. Catecheses, qua-

nsii, qui ut vestem mulcut, e conventu exeunt, ac
postliroinio revertuntur. Sen sum huac suadent
verba sequentia. Alioqui num privatis in aedibus
facilius potuisscnt an i mum purgare,quam omnibus
prtedictis exercitiis ad hoc constitutis, quibus
etiam num. 5 inultos esse commutatos notat?

(7) Recipio te ; malo quidem proposito venientem,
etc. Non solus Cyritlus querilur de hujusmodi pra-
vis ad baptisranm accedentiura dispositionibus,quaa
post conversosad fidem imperatorescominuniores
fuere, sed etiam alii Patres. Ambros., inpsal. cxvui,
serm.20, n. 48 : « Uxoris ducendse gratia, qua gentili
« tiro a Christianis parentibus negabatur, simulata
« ad tempusfidepleriqueproduntur^uodforiscon-
« fessi sunl,intus negasse.&ld : Venitquisin eccle-
« siam, dum bonorem affectat subjmperatoribus
« Christianis, si mu la to metu orationem se fingit
« deferre, inclinatur et solo sternitur, qui genu
« mentis non flexerit Augustwus serm. 47, n. 47 :
a Nulla temporali commoditate vult esse Christia-
« nus, non ut majorem amicum conciliet, non ut
« ad concupitam uxorem perveniat, non utaliquam
« prossuram hujus sajculi evadat : quanquam multi
« etiam sic intrantes corrigunlur ingrcssi Ilinc ait
« seroi. i 42, «. 8 : Foris inveniatur necessitas, nas-
* citur inlus voluntas. Denique serm. 208, num 8 :
« k;ue halcl quibus sententia Cyrilli mirum in modznn
« illustrator: Caplus es, alque utinam vel captus
« inveniaris, qui non captus peri eras. Bonum
s< estadescammagni regis capi retibus veritatis. »

343

S. CYRILLI HIEROSOL. AUCHIEP.

344

bona salvandum. Quo venires, cujusmodi to rcte ^ upoaiptaei plv IXBovxa, £Xni8i oe d^aOii orwjpr^ojxs-

exciperet, forte nesciebas. Incidisti in retia eccle-
siastica : vivas capiare ; ne fugias ; capit enim te
hamo " Jesus, non ut raorti dedal, sed ut rnorti
trade ns vivum reddat : nam et mori tc el resur-
gere oportet. Audisti siquidem Apostolum dicen-
tem ' Mortui qtiidcm pcccalo, viventes autem justi-
iias**. Morere peccatis, et five justitia ; jam ab
hodierno die vive.

VI. Considera quantam tibi Jesus dignitatem
impertit 60 . Catechumenua vocabaris (i), exleriori
cireum pulsatus son a : spem audiens, nee videns;
audiens mysteria, nee intelligens; audiens Scriptu-
ras,nec illarum profundum videns. 6 iNunc jam non

vov, "I<j<oh oust $5ei< Tiovi ep/3, oiSe 7:0 ta as ca^ijvij
Xa{Jt6a*Et. Fivovas efow Sixxjwv exxXrjtftarctx&v"

£wYP>50r,xi, jATj <p'JYT^* «Y xt7X P £ ^ s '* 7°*P ffe ^ T l°' ^>
ou£ 'iva 0avaxu>J7i, aXX' 'iva Bavaxwcrac £iuOirot>$cTj*
Oct as y*? aiwoOavsw '/.a: avaax^vat, "Hxouscu; Y^p
too 'At:otx6Xoi> Xiyovxo< # Nexpoi ,uev x$ a 4 uapx(a,
£a>vt$c ot xfi otxatccuvfl. 'A~o6av& xoi< otfiapxi)-
^Lxutv, xat £?|ffov xj[ Sixocotruvji (3)* an6 xtJ; a/^ae-
pov pfcov.

£. BX£7t£ ijloi. nT^XtxTjv aot (4) a£'av 6 'Itjctou^: ya-
pHjswi. Kax7)/o'j;jLevo; IX£y° ,j i Q<*8ev Tteptr^oj^s-
voc* axouiov eX-ntSa, xal |xtj sl^w;' axouwv frjccij-
p'.a, xal tjL-fj vouw* dxoSwv rpa^pac, xal jjltj &1&u>; x6

jiaOo;. 05x £it -jTEptY^yf^ dXX* ev^^fj* xo yap tvotzov
amplius cireum sonant aures tuae, sed interior til>i -^ Uvz\>\xa A Xomov otxov GeTov xrfv Siavoiiv sou (5) sp-
sonusauditur: inhabitans enim Spiritus 07 (2) men- y&tyztu. "Oxzv axouajK xi «•**' **■« i.n<rrvrJ«
tern tuam deinceps divinam domumfucit. Oum.au-
dieris eaqu® de mysteriis scripta sunt, tunc intel-
liges quae nesciebas. Neque vero tc rem minimi
pretii accipere putes ; raiserabiiis homo cum sis,
Dei cognomen accipis. Audi Paulum diccntem:
Fidelia Deus 6 * ; audi aliam Scripturam : Deus fide-

tx icept xo>v jjiu<Jt7;pla>v v£-
Yp«[i. 4 'Jilva, xoxi vo/iretc « r**j fj§£K. Kal jayj votMCY);
6'xi pitxpov irpavjAX Xajiodvetc" afvQptoiro:; tliv ol-
v.xpoc, 6*ov> Aajjtfjavsit; icpovY^opCav. "Axous DauXou
X&yovxo;* JliTtos o Osog* "Axous «).At ( c rpaspvj; Xs-
YOuar^* 6so< Trtaxoc xal Sixatoc (6). Touxo ttpo-
SXbrcuv 6 i raXp.^So; eXeY^v Ix iipoawttou xou Oeou

«* Matth. xin, 47. « Rora. vi, 11, 14 ; I Petr. u, 24. M Yid. ca<. 1, n. t, et caf. 5, n, i. 6? Rom. vw, 9,
ii. « 8 1 Cor. i, 9.

{{) Caleckamenus vocabaris, etc. Non satis in La-
tina translatione servari potest ludusCyiilli in ver-
bis xaxTj^t'icOat, iisp'.r^tKTOoi'-, ev^ysIaOat, quorum
duo priora exteriorera sonum ad aures advcclum
sjgnilicant; tertium vero, inleriorem et qui ad
solani mentcm pertingit sancti Spiritus sonum,
ualera in prophetis admittunt Patres, et ea vece
esignare solent. Trina quoque repctilione verbi
audiens Cyrillus videtur alludere ad nomen Audien-
liutn quo calechumeni et pa s uitentes, alii que qui ad
solas iectiones et condones sacras in Ecclesiaj ccc
turn admittebantur, nolari consueverunt in monu-
ments ecclesiaslicis. Vide Const-it . ap., lib. vm, c.
o et 12, conoil. Laod., cau. Ik elc. >otalu (lignum
quod illurninandos ait Cyrillus calechumenorum
nomine appellari desiisse, ut fideles dicerentur.
Quod non hoc loco tantum testalur, sed et cat. 1 ,
n. 4, ubi ait: a An tea catechunienus eras, nunc fide-
« lis vocabere ; ct cat.5 t n l,a catecliumenorum ordi-
« ue ad ad ordinem lideJiuni » translatos memorat.
Idem repetit cat. 6, n. 29»alibique loquitur decate-
ehumenis, uti nomine et statu ab au^iloribus suis
longe diversis, hujus Procat. n. 12, cat. 5,n. 1*2, etc.
Id HierosolymitanajEcclesia; proprium videtur, cum
alibi calechumenorum nomen usque ad baptismum
retculum,et tideliura appellalionem Laplizatis re-
servation esse legamus. Sed elium aliquando fide-
lium nomine solos' baptizatosdosignatCy rill us infra,
n. 13 : « Si videxis fideles inservientes et curis cxpe-
« dilos, sccuri sunt; sciunt quidacceperint,gratiura
« apud se ten cut Tu vero, » etc. Quod (idelesl)ei co-
gnomine honorari ail.prajslatambigui verbi obscu-
ritatemaperirehacS.Auguslinidistinctionein psal.
xxxn, enar. 2, num. 9 : « Habemus erpo et fidelem
« Deum, Distinguamus potius fidelem Deuina lldeli
a horoine. Fidejis est homo promittenli Deo, fidelis
« eslDeusexbibenshouiini quodpromisil.>»Alhana'
sins ot at 2 can tea Avian., utini 6, Deum fidelim ap-
pellari dicit, quasi dignum fide, d>c aEto-tixoc.

(2) Inhabitant Spirifus. Negat Cynllus Alexan-
drinus.lib. xh in Joan. % ad cap. xx, 17, catcchume-
nos, licet Ohristi agnoveriut deilatem, acjam fi-
demconfessi sint,Spiritus sancti donoditatos; uec

vero id nosier Cyrillus negat, qui Spiritus sancti
advtntum tempore baptismatis, tanquam nondum
habentibus s&pe promittit cat. 3, num.14; cat.40,
n. 26. Ac cat. 19, num. 5, ait suos audi tores ante-
quam sacro chrismate Spiritus sancti donum acce-
pisscnt, nondum Chrjstianorum nomine di^nos ex-
Q stitisse Cum vero auctorcm bonorum omnium ag-
noscatSpiritum sanctum cat. 10, num. 19et22, qui
sc per bona opera ad graliam praeparabant, Spiii-
lum sanctum dubio procul,non ut in Sanctis iulia-
bitantcm, sed uli movenlem ac coelestia mysteria
dorentem. et fidei donum infundentem. in seipsis
habobont. Hoc autem Spiritus donum vii tuti exor-
cismoium et insuJllotionum, quibus do'mon per
Spiiitum sanctum eflugabatur, infra n. videtur
tribuere. Hinc in antiquo libio Sacramentomm Ec-
c/estcT Gallicanw a MabiHonio edito torn. I Mvsxi
}ialhi, p. 323, saceidos post trinam insufflationem
dicit: Accipe Spirilvm sanctum, et in corde tineas.
Sublilis est Phitastrii disUnctio hteresi xcix tertiaj
classis, qua spiramen a Spiritu distinguens, ait
catechumenos recipere spiramen, Spiritum vero
post baptismum.

(3) 'Anc6av£ xck ajxar.xi^uaji, xai £r,eov x^
&ixa:o<jovT|. Ea verba in Pievotii editionibus, ver-

p si one (Irodecii, et in Regio cod ice, propter vocem
S:x«io<juv|j repetitum, problem) issa supple vit MiJlcs
ex codd Roe et Casaub.

(4) Sot. Hoc pronomen in textum induximus ex
codd. Roo et Casaub. ac Grodecii versione.

(n) Otxov OsTov xr,v Siavoidv aou, etc. Ita ex
codd. Roe et Casaub. scripsimus, cum editi ha-
beanl: oixou; Betou; ^v t-J o:avoi« soo, etc. Regius
tarn en cod. omittit ev. Eodem modo legit Grode-
cius. chun vortit, Divivas ades in mente tua sedifi-
cat. Priorem lection em uti emendatiorcm praUuIi-
mus.

(OJ ©eo; mexo? xal Sfxaeoc In loco Deuterono-
mii quern Cynllus allegat, inter it uxo;, et xal c<-
xaior, liabentur preterm is sae a Cyrillo voces: xal
oux EJTiv aoixia. et nonestinjustilia. Reg. cod. ver-
bo 6s6< pra?mittit articulum 6, qui in sacro texlu
non legitur.

345

PHOCATECHESIS.

346

ti< avwva, /.ajjie xov opoixov j4)' SXXcv xatpav ?o:o$-
tov cox eX £1 ^* E" ff0: Y^^v f 4* spat nposxEivco (?>),
oox dv xaxeooo^r^s r.dvxtuv, xal rap: tv ixcifjLa-
<n«v xf,^ esxidseux- eyl'vou ; {JtrXXwv os ttt ( -v ^jy/j*
xaQcatouv T<j> STCOupavitp vupoup, ovx aov^as^ '(J)
aoMiatixiuv, \va dpfls rrvE&i/aTixd ;

6iC

xai xpl< Xafielv to XoutpoV t-nti
Atzv.% airox'j^ojv, Befcpov x#: op Our

aTiOTU^r^j dSicjpOuiTOV to 7rpdy>jta*
xa? ix : a itiort^, xa: Iv piftTi?;jLX*

Z'. 00/ ev.

ivijv e!itSLv (7)*

eav os to ontal

ftovov yip (8) ol alpETtxot dva3air:(£ovTa-., £7;&tCT|

TO TtpOTtpOV O'JX

^v pct7iTiorjxa,

IT. OjOev yap aXXo Trap* f,^t>> £r t T£i[ o 0eo<; > gt ;atj
7rpoaip$j»v dyaO^v. Mfj XiyE* Uuk (aou e^aXeupovtcc.
at auapxkx'. ; 'Eyw aoi A ay to* T<]i Q&s:v, tw t:t-

appellati*

lis, hi (i delis vero proposilurn geras. Ingrcssus es
in cerlamen, loleracursus laborcm ; aliudtempus
ejusmodi non babes, Si tibi dies nupliarum propo-
siti essent, annon ncglectis omnibus in apparando
convivio occuparerisY Animani vero luam ccelcsli
sponso devovere parans, non a corporeis eessabis,
\\i auferas spiritalia Y

VII. Non licet bis au I Icrlavacrura suscipere (9);
alioquin liceret dicere : Quod semel male succes-
seril,id altera vice pcrflciam. Sed u vel smel male
successerit, ea res emendationem non admiLlil:
Vnus cnim Dominus, el una fides^ el unum 6a-
plisma :i . lUcreticinamquesolummodo rebaptizan-
lur, siquidem prius illud baptisnia non erat.

VIII. Nihil enim aliudanobis requirilDeuspra)-
ler inductionem animi bonam. Ne dicito : 7 Qui-
nam raea deleantur peccata (10) Y Ego dico libi :

«■>

Deut. xxxh, 4 ; I Joan, i, 9. iQ Psal. lxxxi, 6. 71 Ephes. iv, 5.

(i) EItc«. In cod. Reg. legitur, svjcov, quomodo
niulti Patres aliquando legerunt hunc locum; uli
Euscb. inps. lxxxv, num. 8 ; Theodorel.quaist.5i
in Exod. f pag. 102, et in psal. exxxv, num. 3, et
alii.

Ante i t 7zpOTT\ycp(a 9 et ?j
suspicor vel supponendum

(2) 'II TTpoTvpi'fip'a,
irpoa*'ps7ic legcudum
verb urn f\.

(3) Etoij>.0e? # Viiio

editioncm anni iG40 eio-^XOs
sis editio. Millesius leg*

tov 6pojAov, nc cursum differas. Compavalio sumpta
ex athletis, qui nominaad agonem dabant.

{'6) UposxstvTo. Vitiosam editorum loctioncin
icpoffixsLvto niutavimus ex codd.Heg., lioe.Gasaub.
Elegantius csset. itpouxefvTo.

(0) 'Ap^stCi Editi habent, d,57Wi>» viliose.
Secuti sumusscripiurani codd. Hoe, Casaub.et lie-
^ii : quorum postremus fert dpys'ss^, Vides faci-
fftm commutationcm €'- in tj, et r, in a per vitium
pronuiHiationis. In voce sequenti, pro cwfAaTtxwv,
legitur in Roe etCasaub., Jw^ocTt/.t^, scdmendose.
Suspicatur Millesius Iege»tdum,d7io7WPj.-xTixd)v,cum
intra n. 8, eudem phrasi ulcus dieat auctor: "Ac-
YYj^ov aT:o Travto^ <paiXo'j Kziyiizxoz. Veruni in bo-
nis auctoribus legitur dpyiwcuin genitive sine pro-
posittonedno',

(7) 'Ev? t v tlvth. Vocem bnp ex cod. Reg, scri-
psiinus pro tJv, quod habobatur in cditis. Verbum
autem £i-£iv, in prioribus editionibus prfctermis-
sum, restituit Millcsex codd. Roe et Casaub. qui-
bus Reg. etOttobon. sufTi;:igantur. Iisdemetiamao-
dicibus consentientibusx«TopG£> posuit pro x«op-
0<.o<rat. P riorum editionum leciioprobaripossellcvi
cum add ili one syllable unius : ircst -Tjv ar:a; drox'j-

suscipiaturbaplisinus, incnicndabile malum esse.
Ferit his locis hoeresim Marcionis,qui ut upturn est
ex lipiph., ha? res. 42, n. 3, dedi! hoc sequacibus
suispru^ceptum, ut tertio usque baptismuinrecipi
fas esset. Sanctus Hieronymus in Ephes. iv, 4.
Valentino tribuit quod duo baplismataesseconten-
dat. I laud lamen ea duo aquan fuisse putavcrim.
Novatiani et Donatislaj, qui ill is temporibus pro
schismaticis tanlum habebanlur, Catholics ad so

lypographorum irrepsit

f^XOSjCjuod specula Oxonien- G venientesrebaplizabant. Hos etiam Cyrillus respi-

iendum conjicit sl^Xo^c, cere poluit.dum solos hscreticos rebaplizandosuo-

quoroodo scripsit Prevotius, et Reg. cod. habct. cet. Rebaptizantium impietatem antiquissimac et

{4 j Ka,'j.£ tov ftpoixov. Pro his Reg., jrrj dvdjjtivg gravissimoeauclori tales castigant,ut canon. 47 apo-

slolicus,et lib. vi Conslit. apo&L, cap, 4o, utoniil-
lain qui his i^ecentiores sunt. Quod autem Cyrillus
a<ldit ha^reticos solos rebaptizari, eorumque ba-
ptisma irrilum esse, ita disertum est, ut banc ejus
fuisse sententiam et HierosolyrailanaoEcclcsJaimo-
rem dubitari non posse videatur. Sedmiramur ita
sensisse nobilem Ecclesiam post exactam ac finitam
in concilio plenario,.sivc illud Arclatense fiuit, sive
Nica»num(umbo enim, cum haec scriberel auctor,
jam pridera celebrata luerant), haereticorum ba-
ptism atis causam. Dc hac Cyrilli nostri senientia
dispuUvimus in dissert. in.el ostendisse speraraus
probari non poVsc Cyrillum, vel Ecclesiam Hiero-
solymitanam alios Inert Li cos rebaptizassc, quam
quos concilia cum novo baptismale rccipi jubent.
(10] Ne dicito : Quinam mea deleantur peccata?
Id ait vel adversum Manicha?os qui insanabilia di-
cebantpeccata,exTilo Bostr., lib. i contra Munich ,
p. 444, vel adversum gentiles qui baptism a nostrum
quasi inanem superslitionemirridel)ant,uthabelur
inferius num. IG.Quid dicere gentiles soierent ita
narrat Rullnus in Expos, symboliixd arliculum ; De
i<remissionepeccatorum: Solent, inquit, cum in i-
«' siono adversum nos dicere pagani, quodipsi nos
i< decijiiamus.qui putemuscrimina iju» opere com-
« missa sunt, verbis nossepurgari.etaiunt:Nunquid
« potestqui liomicidiuinfecithomtcidanoii esse, et
« adulter non videri, qui adultei ium perpeiravit Y
« Quomodo ergo huj usceiuodi ci -i milium reus sanc-
<» tus vobiseffic'isuluto vLdebitiU'?Ad versus hunc ha)-
« i eticorumet ^entil ium errorem credo tan toperein-
v culcari a Cyrillo cat.2,vim poenilenti® :et taru mul-
ct lis locis vimaquarumbaptismalium,exDei etSpiri-
« tussanctipra^sentis operatione,commendari. »

^rovxa SsuTEpov xaxopOtusai.

" (8) Movov ^ip, etc. Observatu dignuin, quod
tola h«c phrasis, usque ad Oociv. etc., in Reg. cod.
praHerniittilur.Quodtamcn magi slac lum putem er-
rorc librarii propter repel iiionein vocis {ianxijua,
quam quod id vel ab Cyrillo alienum sit ; vel a li-
brario, cum ei ab Ecclesiaj doclrina alienum vide-
rctur. de industria suppressum.

(9) Non licet lis aut ter tavaerum sweipere, etc.
Admonet etiam, utisthic. cat. 17, n. 36, si male

347

S. CYllILLi HIEKOSOL. AHGIIIEP.

348

Hac una re, cum volueris, cum credideris. Quid \ crrrjeiv. T( toutou auvToporcepov ; lh 8e xi jxsv

isto compendiosius ? quod si labia quidcm tua te
velle pronuntient, cur vero nou dicat ; cognilorest
cordium ille qui judical 72 . Cessato ex hac die ab
onini re prava; ne proferat lingua tua verba gravi-
latis experUa ; non peccet amplius oculusluus ;
neque circum res van as oherretcogilatio Lua,

IX. Feslinentpedeslui ad calecheses.Exorcismos
cum afl'ectu suscipe (1): sive insuUlatus,siveexor-
cizalus fucris, saluti tibires ilia fulura est. Existi-
rhcfe infeclum auruni el adulteratum csse,diversis-
quc materiis, tere, stanno, ferro, ac plumbo im-

" a Vid. cat. 1, n. ■>.

(i) Exorcismos cum affcctu susct'pe. Jam exor-
cisinum receperant illuminandi, quod testanlur
verba sequenlia, quibus veiatura luneeis vultum
fuiase cuinmeraorat. Per suseeptum exorcismum
distinguil Oilmen es, lib. in cant. Celt., pag. 142,
eos qui ad recipiendum proximo baptismum pruopa-
rabuut'ur, ab iis qui reeens admissi eraut, necdnm
symboluin purijioationis, id esleiiim exorcismus,
asseculi, ou$£itci> to ctujjl^oXov toO avexsAaOo^fya'.
av£'.Xy ( ^ri-rwv.At exorcisini pnoterca per totumQua-
dragesima) tern pus frequenles ailhibebantur, turn
ei boc ipso loco, et alio si mill cat. 1, n. 5, turn
etiam ex n. 13 hujus oration is. Ex Scripturis col-
lectosaitexorcismos.quo eyitabatur illud vitiumab
Athanasio in epist. ad Mareellinum, de PsaUnis,
n. 33, in quibusdam casligalum, qui.omissis Seri-
pluriu verbis, daunonum cohort] propter Do m inn in
in iis prajsentem intolerabilibus, cum aliunde ad-
scitas verb or urn formulas ad persuade ndum com-
positas adhiberenl^se da>monibus deridcudosoffe-
rebant. Salutaria ilia in exorcisniis verba oonline-
banl increnaliones diabolism bus exorcizansener-
gumenos cum da>mone luctabutur, cat. 16, n. 18.
Orationera et invocutionem nominis Dei, qua? turn
in exorcismo energumenorum, turn in exorcismo
o)ei adhibebanlur, ibid, et cat. 20, n. 3 ; ex quibus
de exorcismo baptizandorum legitima conjectura
est, Invoeationem Crucifixi et crucis signum cat.
4, n. 13, et cat. 13, n. 3 et 18. Adhibebatur in-
sufflatio.cumad signifieandam vim Spiritussaueti,
cujus virtute fiebant exorcism i, hie, et cat. 16,
n. 18, turn in conlempti, et ejecti. el adusti da*-
nionis signum, luin ad delendact tollenda peccata,
hie, eLcal. 20, u. 3 : atque ha*c insuftlatio in fa-
ciem et in aurc* Uina prat ex can. 7 concil ii CP.
Efl'ugandi potissimum d&monis,ct purgand® apec-
catis aninun causa fiebat: eredebatur eniminnon-
du in bap lizatorum mem brisnidulari ad versarias po-
tentates, cat. 20, n. 2 fut hodie credit etprofitelur
utraque Ecclesia Graeca etLatina), et hotninem ad
baptismum usque peecati et diaboli ty ran nidi sub-
jacere,cal. 19. n. 4Hincefficacissimum,ab exorcis-
mis et iusufflatiohibus erga infantes adhibit is,
peecati originalis argumentum. V. Aug,, ep. 194,
n. 46, el aJibi.Ne lam en ante ip.su m baptismum per
exorcismos penitus effugari <bcmoncm,ct a peccatis
liberarianiinam pules; cum Cyrillus passim, sed
pricsertim cat. 3, n. 2 et 12, et cat. 20, n. i, solum
in baptismalibus aquis nos mori et a dumione
liberari doceat. Alioqui peccatomm rcmissioneni
aliis bene multis causis attrihuit,ut m or urn nmta-
lioni supra n. 4, confessioni pec ca to rum cat. 2,
num. 18, 19, 20, jejuni* cat. 3, n. 1 ; abrenun-
tialionibus, per quas e^it. 19, n 9, veteracum in-
ferno pacta dissolvi et paradisum nobis aperiri
docet : oleoexorcizato quo ante mersionem corpus
inungi mos erat,cat.20 ? n. 3 ; imo et Spiritus san-
cti nobis post baptismum collati gratia) cat. 17,
i t la. Sedut ista perficit datam in baptismo re-

XeO.rj ffw> IvfTi to 8e)eiv, ^ cl xapStot fir. Xsy^ **?-
o i o -( v <i»a C7) ^ 6 xp i v o>v . * A 's{r k aov (2) arco x Z% jt) \xio o v
aito itavro; ipwSXou -payixaTp-' ixij wy ).x>.t i <t«':w *j
y/tocora ^aep/a ^jxaxa* jjlv; sou ib ^Xi^tjxa ajxap-
Tavhw, j*r,8fc pep6ic6S»c «ov (3) reoi xd «xp^ ( -

d'. Ol it o Sec <rou etc t% xaTr^xv^'^ <?ne»6ETW-
cav. Toy<; 6Ttopxiff|ioi>c (4) oijr^oo fjtsxa anouBYis'
yitv ijjt^-jar^OfiC, xav IropxiaOfic, ow;r,p ta coi to
icp ay ;acc (5) . N o {Ji i ao v elv a ; a p yov y p *jso v , xa t o e o o-
Auiijiivov, irot/.tXatc 0X«tc avap.ejxtyu.evov, y^aXxa),

missionem peccatorum, ila exorcismi, jejuuium,
R et alia supra memo rata, ad earn variis modis dis-
" ponunt. Exorcismorum ad baptismum ministri qui
fuerinl, mtllihi aperit. Cyrillus. At exorcisrnorum
olei etaquio liaptismalis pontificem baptizanlein
mini strum f'uisse non dubium est. Exorcismos ener-
gumenorum Sanctis, et iis qui proprio ad id dono
Spiritus sanctiornati erant, tribuere videtur, cat.
20, n. 3, et cat. 16, n. 18, quibus accessisse cre-
dendum estepiscopi ordinal] onem etpromotiouem,
juxta canon. 26 concil. Laod., et 10 cone. Antio-
cheni. Exorcismos vero baptizandorum aliquando
ab diaconis factos videmus, in epistola cleri Apa-
meensis contra Petrum.act. v concil.CP.sub Mena.
Presbvteri vulgo exorcizabant,

(2) ' r ApYr,oov. hi edition ibus ante Oxoniensem,
iypographorum dubio proeul vitio, letrebalur/'Ap-
vrj<jov. v A pyr,crov scribitur in Heg., Oltob., Roe, et
Casaub codd.

(3) *0 voO; ffciu. Eu verba addidimus ex Reg. cod.
-, Quanquam optinie constat sensus,si deoculis circa
k inutiha non torquendis intelligatur, nam infra,

n. 9, mentionem facit ^>iua.cfcog ^£|x6o;x£vo>. Pro
&%pf t j tua legit Grodecius XP 1 J" r: f Jt3( » quod cum auc-
toris sensui disconveniret, ad alienam huic loco
signilicationem torsi t : nee ejus intcrpretationis
vitium in sequcntibus editionibus emendatum est.
In Beg. cod legiturxa tjt^ XP^'F*-

(1) To->c e-opwauLouc. In codd. Roe etCasaub. in
hac Procatechesi,etcat.l6.n. 18, exorcismi, exorci-
starum et exorcizandi vocabula semper schbuntur
per 4<popxtJ|j6c, eoopxurcr.c. e©opx£^eiv, quod qui-
dem ad grammatical leges conformius, cum 6'pxo;
spirituaispe.ro dicatur, atque ila exorcizandi voca-
bulum in concil. Laod., can. 26, et Autiocbeno,
can. 10, et aliis in locis rcperitur. Verum Cyrillus
Iropxt^eiv, etc., vocabulo utitur ter cat. 20," n. 3,
nullo codice reclamante : atque itascribitJustinus
Apolog. pag. 45 ; Eusebius Ccesar. lib. viu Hist,
eccl , cap. 6, p<ag 298 ; auctor Cotistit. apost. libro
D vni, cap. 26, etc. Yulgarior lam en in auctoribus
ecclesiaslicis, et sola qua in Scripturis sacris usi-
tatur lectio, est etopxtjev, quam etiam adhibet
Cyrillus cat. 1, n. a, secundum nonnullos codices.
(5) Scot r,pta aoi to wpavaa. In codd. Reg., Roe,et
Casaub. seribifur, wr^p-ow* ettamin his quam in
editis,et versione thodecii conjungunlurha?c verba
cum sequentibus ; vi^iaov sTvau, puncto post elvat
subjuncto,atinde soquens phrasis pendens ac sine
construction e relinquilur. Verba igitur, v^jxttfov,
tanquam sequentis phrasis initium a prnecedenti-
bus separa\imus.Est infra,n.i I, similis phrasis du-

rum, sed de solo auro loquitur Cyrillus sequente
phrasi. Loco ScSo/.wjjiv&v am bo codd. posterius me-
morati ferunt, SeSeadvov, illigalum.

349

PROCATECHESIS.

350

xa* xaar*:xEp«p, xoft <7i5ijcq> f xa: ;ao).'j63<p. Zr,xo3- \ mistum 73 . Aurura solum habere cupimus ; absque

(*£v tov y^p-XJOv povov e/tiv* ypuao^ jxyj oSvaxa:
«v£u iru oo, xa0apO?jvat x-i dvo!xua • O'jtok «vsu
eft9p%'.c[Muv (-j) ou Svvaxat xaOapOrjvai tyvyj]' star!
ce Qsioi ex Osiwv rpatpwv auvr/XsXe^fxivot. 'Esxswx-
axai aou xo npoa^-ov, ':va s^oXdw/t /.oinov vj oca-
voice ?va jay- to pXejAjia pEu6o{±Ev&v, itoojqg psrx-
0E;Qai xat x/;v xapScav. Tu>v os g^Gxajjiojv esrxcua-
cruiveov, oux feuiToot^stai xa coxa 5s;acOoa to cui<
x7Jpiov. "Ov yip xpoirov ol x^ij ypycro^o-TxT^ ipYacrias

£,U7t£!pO- v 8 '.a T'.VtUV XsiTXWV OpydvtoV ^0 iMtSpa XlJ)

itupl rap£jx6aXXovT£Ci xat to ev x?i £wvr, xsxfvp-
|ji4vov ^p'j<i:ov aveupttovfAt, xyjV 7capaxetj-iEv/;v ips-
8i£ovx£? <pXo*Y« euftgy.ou7i xo ^TjXOVfASvov ovhwv xa*v
eTTOpxi^o'vxwv, ota llvsujjiaxo^ Osioo £a6aAXovxtov tov

igne non potest ab alicnis sibi comrnistib expur-
gari : ila absque exorcismis anima expurgari ne-
quit ; dj vini ills sunt ex divinis Soripbiris collecti.
Yelo obduclus tibi vultus fuit, ut attenta de cas-
tero vacaret cogitatio, neve ooulns vagus ipsum
quoijue cor vagari efficeret. At velatis oculis, non
impediuntur aures quominus salutis adjumentum
suscipiant. Que mad mod um enim aurificinae periti
subtilibusquibusdam organis spiritual igni imniit-
tentes, ac reconditum in vase fusorio aurum con-
llanles, duni appositam flam d tarn incitanl quaj-
silo potiunlur 7 * : itadum exorcizantesper divinum.
Spiritum timorem injicinnt, S animamque in corpo-
re velnt in vase conflatorio positam exsuscitant, fu-

^o6ov > xott oijTtEp ev x,t6v7j, xcjj uwjjLaxi, TT|V «J^X*) V u 8^ ininricus damon, manetautem saius, et perina-
dva^wirupouvxwv' osi^ei jisv 6 kytiobs o«tiu.tov, ira- net spes vitro roternro denique anima repurgaia a

pOf;,xev£i ol V) cojxrjpta, xal -apajaivE' ^ iXirU xvfc
al(0v:0'j 5tof r ;, xa: Xoi—6v /} ^' J X*0 xaQstpO&wa tu>v
d;jiapx7;fxaxojv sjrsi xr,v tfruxz/jpiav . Iiapa;jiiv<orji&v
xotvov xtJ &X-i$i, d6eX?o(, xa: So){i,£v eajxou;, xa:
SATrfyuj^ev 'iva 6 6to< twv 6).u>v > x/jv v);ji£T£pav 7ipo-
alp£7tv towv, xaOapyj jjiIv f ( fji£< :wv i;jiapx:(Ov ;2),

peccatis salutem consequitur. Permancamus ergo
in spe, fratres, nosquc ipsos Sedamus, ao spere-
mus, ut Deus universorum mentis nostra? propo-
siti! m videns, mundet nos a peccatis, et dc rebus
nostris benosperare nosjubens pcenitenliam nobis
tribuat saluLarem. Deus vocavil, lu vocatus es.

eXTrtoa; Bs fj|iw dY a Oi< tapi'XP T ^ v ^P«Y% jl *' :i,)V j * / * at ^'^Ti ^, u *v |A6Tavoiav awxr # p(av (3). 8eo^ ixaXsae^
ou 0£ ixXvJOr^.

1 . IIapdiJi£V£ xa!; xaxT^rotJiv, &: xa* TioXXi ixa-

CaX£(vWJi£V XsYOVTSC, (XTj 7I0"£ J| OlCtVOld 30'J SxX'jOfj.

OirXa Y'p Xa t gtodv£t«; xat a dv~'.x£.tpi£v7)q sv&pY £l ' a ^*
oirXa XaijL6dv£:< xaxa alpsascnv (4), xaxi 'lou^aituv,
xat fcxfxapsixwv, xa* £0vu>v, MoXXov>; i^Opou< S^i;,

X. Perseveres in eatechesibus ; etiamsi nostra
prolixior futura sit oratio, tu tie unquam aniino
deficias. Anna enim accipes contra adversariam
polestatem ; arma capies contra tuereses, contra
Judicos, Samarilas et gentiles (7). Multos habes

TroX/.a 3£Xy, Xd|/oav£' rp6; -oXXou; y*.° aKovrl^su, G liostes, mul I a tela accipe ; cum pi art mis juculo

xa: XP £, ' a c ° l HftOsiv itu><; xaxaxovrtcnpc xcv "liXX^va, decertas ; addiscendum tibi quumodo Iransfigas

Ttw; aYcuv^or, f;i) xipoi; abexr/.ov, r.pb$ 'IouSalov xa: Graocum, quomodo pugnes contra hterelicum, con-

£ajxasetTT)v , Ka: xi jatv o'-jrXa txot|xx, xa: xo $*!?os tra Judsuni et Sainaritam. Etarma quidem parata

IxoTjioxaxov xo5 Uvvipa+of ozl ok xat oejid; (6) xe'vsiv sunt, gladius vero Spiritus promptissimus 75 : ma-

~ 3 Ezech. xxii, 18, H Vid eat. 16, n. i8; v. inf. n. io' 7: ' Mattb. xxvi, il ; Ephcs. vj, 17.

(i) "Aveo eicopxta^ov. In codd. Roe et Casaub.
dvs'j Esopxtsxwv, sine e^orcJMs, male ; nam de
exorcismis sermoniim, esse sequentia declarant.
Sequens phrasis in iisdem codd, sic babetur : EW:

Ot 6*101 O'JTOl 0\ SCOOX'.TMOI, £X OfilCUV Oi TpaOOjV
SlfftV ffOVatXfiYfliVOl,

(2) KaOdpf, uiv i^jjid; xSv dixapxKov . Desunt
hffic verba in cod. Hog. ul et parlicula ol post
EATTtoac.

(3) StoxTjp'av. Maxime arridet codicum Reg. ,
Roe, et Casaub. lectio, jasxavoiav a<oxr,pk;, pa:?u- j,
ftin tiHtn sa/w 14$ , Sic a i t c a t • 14, it. 17: ' i r, so 5 c wa- "
paY*Yovsv £Ttt jjtExavotia tt^ atoiT,ptav. Iil^m a litem
pomiitiUi'a s<a /wits, stylo Cyril li est ac saius pom-
tentise seu p^r patiftcnluwi comparaia : ut cat. 4,
n. 17, TWTr,pix x? ( i iti9Te(0Cf idem est slc fides salvt-
thronciliatrix. Salularera iliam pa>nilentiam,quara
uti bone voluntatis meicedem a Oeo una cum
emundatione a peccatis tribui oral Cyrillus, ba-
ptism um ipsum frucluose perceptum dici existi-
mem ; cum in symbolo Hierosolytnitano baptis-
mus Ecclesiie appelletur haptima pamitenlix in
remif&kmem pe.ccatorum. cat. 1&> n. 22.

(4) Kaxd alpiaEOjv. Vert it Grodecius, adversus hx-
re i icos ; v i d e tu r er# o leg is s e xa ? al otx >. xwv , qu o d
melius com poniUir cum verbissequentibus udvenus
Judxcs, etc., et inferius : Quomodo pugnes contra
hsereticum. etc.

(K) IIwj; dY<«v{<jrj , etc. Reg. f 6'tko; xaxaxovxi-
aa^ apYOvfsfl upos atpExixo-^, Ttpo; 'loodatoo^ xal
Safxapsfx-^/.

(6) ^£?ia;. Reg. , 3e;i?. Grodecius videlur egisse
OE^idv, cum veterit, dexteram, idquc melius vi-
delur,

(7) Arma capies adversus hcVreses, contra Judxos,
Samarilas cl yentihx. Quatuor ilia hostium genera
toto Catecheseon opere sibi confutanda proponit.
Etlinicos docet non ex Scrip tuns, quas respuunt,
sed ex ratiociniis, et suaiuni ipsorummet fabula-
rum hi an State et faidilale re fe lien do s cat. l.' ? n. 27,
et cat. 18, n. 10. Samaritanos, Chulieorum propa-
ginem, (mi Movsis legem solam, non auiemveli-
quas Scnpturas recipiebant, ex quinque Mosaicis
libris oppugnandos censet cat. 48, n. H, 12 et 13,
Judwos ex omnibus Veteris Teslimenli Scripluris,
et declarala in mundo Christi virtute ; atque apo-
stolorum, et prior um Hierosolymilan» sedis epi-
scoporum, qui ex Hebrrna gente fuerant aucloii-
tatf , eat. H. n. lii et seqq. HtPreticos demum ex
omnibus utri usque Testament.i Scripluris ; qui bus
interdum adjungit immutabilem ecclesiaslicre tra-
dilionis auctorilatem, ut cat. 4. n. 35. cafe, i),
n. 12, et ipsum catbolicoe Ecclesiro, quod i Hi nun-
quam sibi proprium facerc potuerunt, nomen,
cat. 48, n. 26.

351

S. CYRIIXI HIEHOSOL. ARCH1EP.

352

nus autem contendere oporlet per bonara volun- A % l * «poaip£«wc ay^O^? ^* itoXs^w Kupio* -noXs-

tatcm, ut bcllum Domini prolieris, ut oppositas
poles tutes debclles, ut invictum te ab omnibus
hoereticorum moiitionibus proestes.

XI. Hoc quoque monitumle volo.Quoe dicuntur
addisse etin perpetuum serva. Ne existimcs has
esse eonsuetas homilias ; ha? quoque bonoe et ftde
dignav. verum si quid in illis hodie neglexenmus,
crastino addiscinms. Ea vero qua? de lavacro rege-
neration is per ordinem tradunlur documenta, si
hodie negligantur, quando demum reparabuntur?
Existima temp us esse plantations arborum ; nisi
fodiamus et inalium excavemus, quandon am alias
potent recti us plan la ri, quod semel fueril male
plantutum? iEdificium quoddam cateehesim esse

(xrJ3T,<; Itt vixijsnr^ dvxtx&t^acevspYEkc/ks fy~?W<>$
v^vr, imwti cApEXixty TcpayiLZTi.

I A'. }l%p2*f{iklz ti do i xa : . xoSto ejtw Td }&*(6~
jxevqc pivQavs, xat ^>5p- 1 *•< ^ v a'tova. Mr, vo(xicnr 4 c
xd$ auvr,0st<; stvou 6uuX(«c (2j - xdx£;vai jjiev y*?
AvaOat, xal "refmwc ajiat" dXX 1 edv <nJ|JLSpov dp.e-
Xr^wjXEv, coptov [xa^Oswojxsv. Tot ok rrept xo5 Xou-
xpoti Tf)^ irxX'.YY 2v£3 - a ^ xax ' dxoXoufHav oiaSto^jxE-
va (3) SioivfxaToe, £dv cnjjxepov djAKAvjOr}, tcoxe xax-
ooOcoOVjJcTa: ; NdjUiaov jxot (4) outsia; etvai SsvSpcov
xx'.poV edv jxt 4 yxd^wusv xat (faO'jvwtiev, hots. 6a-
vaxa-, aX/.oTE xaXa>$ rfuxsuQvjvai to d'naj xaxu>; <pu-
xeuOev ; N<fjxio"o'v jxoi oIxoSojxtjv e:va: xrjw xaxr]yv}»
ndamentum ponamusjnisi g <r:r £dv txf, paQuvcijjxey xat OejxeXiov Ow^a (5), iiv
3 vinculis apte tfr conjunga- jxtj y.axd dxoXooQtav oet^oT; olxooojx/;; dp aoXo^rj atojxev

tov oojjtov, 'iva jxtj supsfjTj xi yauvov,x«t caQpd yiv^tai
')i olxooour., oxoiv o^eXo; duoe xo\3 itootsoou xotto'j*
aXXd Bet xaxd dxoAcv>()'!av Xtyov ;xev ).(0ip axoXon-
96iv (6) , xat vwvlav y w ^? fcitsiQai " dno£eo\xtov
os Yjjxcov (7J xd r.epi??d, xal o'Jxox SeT XotTibv Xei'av
o ixooo jtrf^ dvaioatvstv* o-itco irpoatpip ojjl£v wi X?0<k>C
<$)5fTrsp yv(u9eta>^* AeT &xoue:v ti us pi 8eoo jjwvrex*

ordinaUi serie, struetura?

nius domum, ne quid laxum et hiuns reperiatur,
et ruinosa fiat aedificafio, in irril.urn cadet ornnis
prius susceptus labor ; sed oportet ex ordine lapidi
lapidem apponi, et angulumad angulum consequi ;
et supertluis crasis, ita demum cequabilem tcdiii-
cationem assurgere ad ; eurndem modum afTerimus
tibi tanquain lapides scientia): audire oportet qua?
ad Deum viventem spectant ; audire quae ad judi-
cium ; audire necesse est de Christo; audiendum
de resurrcctione.Etalia uniltaex ordine dicuntur,
quau nunc quidem sparsim (i)refcruntur, tunc au-
tem sue loco apte disposita proferunlur. Si rum
ha)c in uuutn colUgasac memoria priora et poste-
riora compleclare, acdificabit quidem architecfeus,
lu vero fragile el eadueuni liabebis iediliciurn.

XII. Quando catechesis pronunttabitur, si cate-
chumenus percontatus te fuerit, quid dixerint do-
c tores, nihil die as externo 76 . Mysterium enim tibi

Izi axo'jsiv xa 7itpl xpiasoj;- oeT dxouetv td irept
Xpic7T0;>' 8«T dxooetv xd isept dvactd?£0);, Knl roX-
Xd fecrxtv dxoXo.SO<o^ Azy6\W3. f vuv ijlsv ffftopd&tyv el-
pruivoc, to*s ob Kaxa doixov'av 7ipoj<f£p^jXiva. 'Kdv
os \xr t a»jvd^r 4 < -:v xw ivt, xai (xv^fAoveucr^ xtov
1C0WT0JV xal xwv Ss'jxspojv, 6 »xlv oTxo8ofj.(t)v o'xooo-
jjist, jo 0£ jaOpdv e£s'.s tt,v olxoooa^v.

IE'. *Ots xo(vuv x5tx^y>jffL< XsY^" 2 t, tdv 3£ xotx-
Tjyo^usvo; e^txajri, xi Etprjxajtv o\ oiSdyxovxe?, pr,-
oe^ Xev£ t(J> tJo>. Mojxi^ptov yap aoi itaoa£io*oa£v

76 V, caf. 5, n

12, et cal.ti, n. 20.

(1) In homiliis ordinariis.

CI) Td^ ouv^flsw ojxiXiac. Codd, Hoe el Gasaiib.
hanent 7tpojop.tX(x;, qua? am bo sunt ejusdem rei
nom i n a . Hie rony m us i n Cata lotjo de scriploritm ec~
clesiastivis agens de S. Hippolyto, ait se hujus au-
ctoris legisse librum irpoffou.tXtoJv de laudc Domini
SaliHtioiii in ccelesia promintiatarum. Homiliarum
nomine olim uon soIod conciones, sed colloquia,
pia?dicaliones, disserlaliones censebantur, ut de-
clarat Clemen tinarum homiliarum tilulus,qunr; sunt
aliudquidquam quamsermoncsadpopulutnhabiti : n
codemque sensu ©fjuX&xv usurpat Cyrillus cat. 0,
num. 24, pro dialectica disputation e, hunc aiens
ejus vocis sensum esse. Oianino lumen in hoc loco
design at ho mi lias in synaxibus de more pronuntia-
tns; quarum argumeniunicumsumereturexlecUo-
nibus in ccclesiar secundum anni ordinem recilatis,
eienullasecumejusdemargumeuticonnexionoaplso
ac devincta? erant. Prtt'tcrea plurcs all quando con-
cionabantur, uitus post ali urn : ita que null us inter
eas homilias esse poterat ordo doctiinaj. Eodem
tempore quo orationes catecheticas habebat Cyril-
lus, in singulis quoque synaxibusdiebusDomiiiicis
sermonem pronuntiabat; eosque sermones sape
cilat, in primis cat. 10, n. 14, et cat, i4, n. 24, in
hisque, quamvisad omnes loqueretur, baptizandos
tain en se special ius respexisse ail cat, 14. n. 24.
Quamobrem hie prascipit ut iis etiam homiliis. ar-

tenti sint, quamvis minoiis eis momenti essent
quam oatecheses.

(3) A'.«3'.3'i{jiEvai Sic in Oxonicnsi editione posi-
turn ex cod. Roe ; cum ante in impressis legeretur
B»oojjl£v«, quam scripturam exhibet Reg. cod. In
Casauboniano habetur SiaoojxEva.

(4) lNoataf>v k uoi. Pronomen }*-*>'- addidimus ex
cod. Reg , sicut infra etiam habetur.

(o) 'Edv {xf, panjvtu^£v xal Oejx£Xiov Ou»u-v. Ea
verba* hie addidimus ex eod, Regio ; qua? in aliis
turn edilis turn mss. desunt, forte propter repeti-
tas voces eav jxr',Pro oixoooixt^ dojioXoYrJ-jui^ev, in
fa to libro lcgitursimpliciler, olxoSo[xr5a<oji.Ev. Verba
vero, ooEev 6'cpsXoc ouos xou 7:pox£poo x^ttoo , hie
ascripsimus ex codd. Roe et Casaub. quorum proe-
termissione mulilaestet imperfecta auctorisoratio.

(0) 'AxoXouOsw. In Reg. , ftpoaapjxfjcra'., d/oXouOEt
xcd ywvtav, etc.

(7) 'Aico^eovtiov -fj|xwv, etc. Ea plirasis sic cor-
ruple lege ba I ur in editis : ehtoj-sovrwv 8e itepivad,
ooxw osl X(av oixooo ( M.T t v dvxoatvE'.Y. Seculi sumus
scripturam codicura Roe et Casaub, nisi quod in
eis omittitur Xtav. Quam tamen voccm, ad absolu-
tiorem sensum elficiendum retinuimus, Aeiav scri-
bendo, loco Xiav, ut postulat sensus. In Reg. cod.
pro dTTo^soNxtov, fertur, duojiovx** et habetur, ou-
xw^ o£ 0£i dv , vitose scrip turn loco ou-ox; ce!

3S3

PROCATECHESIS.

354

xai IXirfSa jxsUovto* atevo? (1). T^pijwv xo ji-jotiJ- A, e< spciu fuluri sacculi tradinius. Secreturu scrva ei

ptov xq> [A'^e^^oSdxri. M>5 rcoxi aoi t^c sfnn* Ti j3Xa~
irxfl, £av xdycb {xiQco ; Ka! o\ votoOvxsc xoy oivov ^r r
xousiv aXX' eocv dxa?pw$ £?>0ri, $p£vix'.v spyaJJs-
taf xa? quo xaxi ytv£xat f x<3ti ^ vajtuv air&Xuxai,
xal o uxxpos o:aoiXXexar ouxuk xai 6 '/scc^XoijJte-
vo< (2), iav ixoujT^ Tirotpa iiLTirotS, xa! 6 xangyou-
(jievoc '.pptvtxt? (o'jx oToe yap xt rjxooae, xa? fcAeyXei
xo irp3 , y! J - a (3)* *■*'« Jxuuxxvjpf^sc xo Xeyiijuvov), xx!
A iuxco^ &c itpoootr # c xaxaxpivexat. "Hoi) oe <ju sv
juQopfrp (4) fft^xwCiPXsTts fJiot jxij IxXaX7<0T,<;'0uy 6'xi
oux££ta Xa/.'.x; xi Xeyojjisva, i^V fo* ^ &x<ft| av-
a£ta to5 oi^aTQot*.' yJ< ^oxe y,%\ ch xrrijyoyjJtevos, oj

% *

oir^TuajJ.Yjv aot x* itpoxsLjisvtr oxav xr, -n£ip^ Aot-
Gfls to L16to|xa xu>v StSasxopuvtov, xdxs av yvu>s^,
i

qui mercedem rependit.Ne quisquaratibidicatali-
quando : Quid Ulii apportat mali, si ego quoque
didicero? Niniirurn etiam zegroii vimim poslulare
solent ; quod si illis intempestive datum fuerit,
phrenesim coneiliat: et duo hinonascunturmala;
nam ct a?ger intent, et medicus male audit, Idem
quoquo coi)tingitcatechumeno,si audiatn;ysteriaa
fideli ; nam ct catcchumenus phrenesim patilur
(quod enim audivit ignorat, et rem to tain obtre-
ctat, et quod dicitur sannis excipit}:simul verofU
delis uli prodilor eondemnatur. Tu jam inconfinio
consislis ; cave ne quid temere efleras : nan quod
ea quaj dicuntur nou sint digna narratu, soil quod

ox\ <xvi|;sot o\ xixr^ycufjitvOt tSjc axo^<

illce sint aures indignra quibus committantur. Fui-
B sli tule aliquando catecluunenu$,nequerespropo-
sitas enarrabam tibi; quando sublimitatem eorum qua docentur experientia cogaoveris, tunc plane iu-
lelliges, earuia reruni audita dignos baud esse cateclmmenos.

ir. Mi5« tjtiixpo^ y^yovaxs otot xa! Guyaxepsc, o\ XUL Unius matris filii (7) et Qlke faeti eslis,

otrcoYpJKpsvXiC. "Oxav zlvDS^xt (b) rpo ttfi aipa<
xu>v STCopxt5jj.tov, s?< %xmxo<; 6{A&v XaXsfxto xi irpo?
eiffifistav xiv xt; ujjtuiv ^r> irapvi, dKt^rjxr'<TaT£»
Etc xpiics^av et &xXvjQr,{, oux 3v 7tspte{Ji£.v£; tov
auvxExX/juivov ; 'ASsX^ov el e?^ec 5 oux av x<ji aozX-
cp£|> xo a^aOov e^xs*^ ; Mfj uoXu7rpxvjj^jvti Xo:tov
Tcpay^txwv xv<u'jiXe;av jj.T Jf x; e7vOiTj<7£ ir6Xi;* ja^,
xi inoir t tjt ktujir/ ix^, xt iTro^JS (JasiXei;" jjirj, xt
ezoiv;j£7 sirijxoicoc (0)' fi7j t xi eTiot^as Ttps^oyrcpo;.
*Avw fJXiite- xatpCN; 6 m; exefvo-j y^pe'av l'x s '- ^X°"
).aa%x& xa; yvG)%z 9 Hxi syti et";jii o 0eoc. 'Eav "5f 4 <;

quicunqao inscripli estis ; quando ingressifuerilis
ante horam exorcismorum, unusquisque Yestrum
ea loqualur quae ad pietatem pertinent ; et si quis
e vobis defuerit, perquirite. Si ad conviviumYOca-
tus esses, nonne exspectares euin qui tecum una
vocalus esset ? Fratrera si haberes, nonne quod
fratri bonum est qwereres? Qum nibil prosint ne
deinccps percontare ; ne, quid fecerit urbs, quid
vero oppidum ; ne quid iinperator (8), quid epi-
scopus, quid presbyter. 10 Sursum respice ; tem-
pora Jiodc lua id poscunt. Vacate ct cognoscite quia

t n\ t>

xo'^c ji^rrob; Btaxovouvxac;^ xal |xtj jteptptvtovxac* r\ efjo sum Detts 77 , Si fideles vidcris inservientes, el

curis expedites ; securi sunt, sciuul- quid accepe-
riut, graliam apud se tenent : tu vero adhuc in
bilance, dubius utrum adinittendus $h necne,
consist]? ; ne imiteris illos qui securitale fruuntur
(9), scd timorem concipe.
XIV* Gum autem llct exorcis.mus ? quousque

lyoxtGi xo acvsc/.e;, o:occ?i t: zAy.oov y xstTsj^oucrt tt # v
yapiv. S«j 8t ax b ur// iv f J YV vxrjxe.^ ij Sr/D^va*., ^
ftTj Sty^^va'-* {ifi ixifji^oYj xou<; F/.ovxa; xi ttjJtipt-
jxvov ; 4XXa fxixEAQe xov <poSov,

17 Psal. xlv, H.

(l)Aicovo^, Optime emendavit Millesius ex cod.
Roe et Casaub. vitiosam prioruoi editionum scri-
pturam, qua; t lypographorum vitio dubio procul,
fere bat, dycovoc.

(2} UvJxcuc xct: 6 xaxv;xou|j.£voc, Conjunctionem
xat addidimus ex mss. Hoe et Casaub.

(3} lix! sXlyX 61 t ^ ^/^Yf* 2, ^^ voces desunt iu
codd. duobus Anglican., Roe et Casaub

(4) 'Bv LuOopttp. Prospositionem supplevimus ex
codd- Roe, Casaub. ct Ottob.

(o) EtesXOv^ Legebatur in editis, e'<y?X0^<. Id
correximus ex codd. Roe, Casaub., Ottob, et vers.

Grodecii.

(6) Mti, xi ETTotvjdev ctx^xotto;. Ea verba de-
sunt in codd. Roe, et Casaub. Facilis librario-
rum lapsus tain multoties repetito, \ir t :!. Post
pXeTis, additur in praefat. codd., 7r?6? xov ©eov, $ur*
sum respice ad Dcum,

(7) Vnus matris filii. Ecclesisc et Dei filii pro-
prie nou efftcimurnisi per baptismum.Augut>tinus
sermone 1 De symboto ad catechitmenos num. 1,

to in. VI, pag. 547, IncipUis eian habere patrcm,
quando nati fueritisper Kcclesiam matrem, Sed ob-
servandum Cyrillumubique spectare illuminando-

nimstalum, lanquam anticipatani quamdambono-
rum baptismi IVuilionem. Unde cat. 11, n, i), cos
jam nunc tilios Dei per adoplionem eftici ail: N3v
yjyssfh v\o\ ezo\> 1 et cat. 18, n. 20, in Ecclesia re-
generates dicit,
(8) Ac qiti'l impKrator .Ai\ liUeram vertenduin urat
ne quid rex* Sed vocem {JauiXsx, qua Cyrillus, una
cum coetcris Graecis auctoribus, Romanorum prin-
cipem designate solet. proprio hujus principis vo-
cabulo reddidimus, quoties, ut in hoc Ioco,de Ro-
mano imperatore agitur. Id seculi sumus cat. 14,
num. 14 el 22, cat. 23, num. 8, et in epistola ad
Cons tanti urn.

(9) Qui securitate fruuntw\ too; syovtct^ xo
tfjiipiuvov. Male Grodecius, qui nutli meditationi
vacant. Non culpat Cyrillus fideles quod sine solli*
citudine siut. Ait lantuiu, baptismo acceptosolli-
ciUidinn ilia liberatos csse,quae baptizandum sortis
sme dubium exercere debet. Sic ait Basil., tu ps.
xlix, pag. 254, baptismnm, cum remittat peccata t
sollicitudinis vacuitatem procurare iis qui debitis
one rati erant : f E-xzior t xO jii;:xtaaa acpsatv eyet ~&v
ifiap-it&v, xotc i v a£ptavf«; 7tp6$vtov y(\£xat xo^< xa-
xaj^piotc.

355

S. CYRILL1 HIEROSOL. ARGHIKP.

35S

zv&ptc ueta

xat yuv«Txe< !'■«* yovcuxSto, £luv y«j£ P-°*

Xpsia xfj; to5 Nws x;6coxou- Iv ^j f 4 v (4 N&s xai ol

tAdt autou, x t? f, yuvfj

xa*

aixou, E: 'yip xa; cjliql ^v r ( xiototo;, xat x*x).si-

alii (i) quis exorcizaulur accesserint, viri cum vi- ^ Xot §jropxt£o|xsV9i itapaySvwvxat,
ris(2), mulieres cum mulieribus sun to : nunc
mi hi area JNoe opus est, in qua oral Noe et iilii
ejus, uxor ejus, alquc uxores filiorum ejus 78 -
TatueUi enim una erat area, ct occlusuni ostium,
omnia tanien deceuter disposita fuere. Quamvis
clausa sit ecolesia et vos omnes iutus, b*ec tamen
separata sunlOj ut viri cum vim, mulieres cum
mulieribus degant,nc salutis subsidium vertatur in
perditionis ooeasiouem : elsienhnpulehrum sit in—
slitutum sibi invicem assidere, La men proeul ab-
sintperturbationurn vitia. Turn vftro sedentesYiq
librum aliquem ulileni pra; manibus babeant ; e[
alius quidem lcgat, alius vero audiat.Si autem de-
sit liber, alter oret, alter vero utile aliquidloqua-
tur, Yirginuin porro convcnlus sic collcctus eslu ?
ut psallat vel legat, sed tacite : ita ut labia quidem
loquantur, vox autem ad alieuaa smres nonperve-
niiiX.Mulieri enim loquiin ecclesia nan pcrmitlo™.
Et nuptaquoque similiter agat : ut el oret, et la-
bia ilamoveat, ne vox cxaudiatur l0 : tit prodeat
Samuel, ut sterilis anima tua pariat exaudientis
Dei salutem (3) ; Samuel enim ita sonat.

av-

al yuvccixa^ xtuv

u\u>v

9{xevY) fp -fj O'jp*, aXXa effjnr;{iaxi«g xa itpay^axa.
li! xal xixXeiara'. i t sxxXrjafa, xat tAvzz$ 6ueI? iv-
?ov, aXXa $:euxaX6to xa irpayjixxa, avjps- Usxa av-
opruv, xa'. ■yjvaTx;; p.sxi yuvaixu^* |jltj ycvTjxai ^)
£f7«5Gssi< XTjZ atoxr^pia; upooaaic antuXti*;' xav i t
£?;4Qe<7i; xaXrj (o), izXijatov aX/.v;Xuv xaQs^eaQai,
4XX& [Jiaxpav £crxa> xa TriBir. E7x* ol Stv^pec xaQ-
o^ifjtsvot l^lrwsav (6) ptSXf&v yp^stfjiov - xai 6 fiiv
-ci- Stvayiva/Gxixto, 6 oe xt; i^ouitw, Kav jjltj pifiXiov
Trapt^, 6 (iev TTpo<TS'j»^aO^ } o 5f ti XP 1l 5 <fl i J,ov XaXei-
~u>. Kat 6 auXXoycc TcaXiv o xapOevtxos; oDttD cim*-
Xsj^flw v; 'I'i^Xtov fj avayivw^/.ajv ^'j^ (7)' oi^Te Xa-
Xs.lv ixlv ta X £ ^ r i> i^i <tao<ifiw Ss xa AXXotprot to-ra*
ruvstix? yap XaXeTv ev ixxXr^iot oux i7t'.xpsu(i> f
Kat ^ syyajjio; (8) os 6jxo;cu; jjiLas^Sco* xat i:p03Sij-
X^sQutf xat xi XeiXij xivedgui, ^tavr- «5l jx^ axoul-

y£.vv>J<JT, xrjV 7ioxr t pioL4 t^eou e7iaxoyffavxoc*

yap

18 Gen. vn, 7. ™ riim- u, 12,01 I Cor. xtv, 34. fi0 I Reg. i, 13.

(1) Quousque atiiy etc. Gncca dupliceni pati pos-
sunt sensum :1° Donee omncs alii ad exoreisinum
suscipienduni suo ordine aceesseiint : 2° donee
omues qui suo ordine exorcismum suscipiunt, ad
suas sedes exorcismo suscopto revorterintUtruni-
vts sequare parum interest poslrenum'j uli IiUer*
tiinaeiorent araplectim.iu\Exorcizabauturtjaptizau-
di alter post ailernm, quod tarn ex boc loco patet,
quam ex serna 2 do symbolo r num. t, apud Aug.,
torn. VI, p. lio'6 proliiique erant singulorum exor-
cismi, dum increpationes diaboli, preons, invoca-
tionem Grucifixi, salutaria monita, insufHationes,
etc., coutinerentradeo ut hujus ca?remonueproii-
xilas, aliis incommoditalibus, videlicet velamini
vultus, vesLimcntoruin despoliation i, uno tan turn
iinlusio conecsso.vulgo conjuncla, proJiationeia et
Ciperimeutum coutiacret sincere acccdentium vo-
luntatis, ex Greg. Naz. orat, 40, nmn 20, p 6iJ7.
Cum ab exorcismis incipcrcnt )ii iUnniinandorum
convenlu?,quos scquebalur catecbesis, ex illorum
prolix! Lite factum pi]lo,ulCyrillu9 se teinporisuu*
gustiis prcmj tani sawpe dicat, el quaiidoque etiam
ab ipso oration um initio, ut eateebesi \*U num. 8,

(2) Viri cum viris, etc. In cccicsiis vulgo labu-
latis separata eraul viroruin ac iWniuarum loca.
Patel tamen hie ex voto Gyrilli nondutn inEccle-
siam Hierosolyrnitanam inducta fuisse huju&modi
septa; qua revera Cbrysostoinu^hom.7im }iatlk.. r
p. 278, uounisi posterius a Palribusinvectasigni-
ileal, poslquam is qui voluulato servabalur ordo,
licentia confusus erat. Nam viros separatinia rnu-
lieribus in eeclesia scderepraL'cipilurCottsM (tpost.j
lib. n, cap. 57. Gmnino tameu Uierosolymis vir-
giiiuifi conve nlus a ceteris se^regatus erat ut se*
qucatia testatum faciunt. Honaolioruin quoque se-
paratum ordinem fuisse colligfiur ex pturimisCa-
teche&eon locis, in quibus tauqtiaui ordo et classis
bomiuum a ctoteris distincta memoratur.

(3) Samuel exaudienlh Dei salutem.,* sonat. Recle
Millesius conjicit Cyrillum Samuclis nonien inter

pretari quasi ^TOs*, ae si compositum esse ex

yaw, V1&*, el Sst audivit safvtms Item ; cum tamen

vera sit significatio jretttusa