Google
This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
- Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
- Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
- Maintain attribution The Google *watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
- Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
alhttpo://books.goodle.com/
A-7019
c n)
WS
n — xxm m he | |
HARVARD
COLLEGE
LIBRARY
APPIANOX. ANONYMOI
TPEIX. ATAOHMEPOX.
TEMAXIA AYO.
ARRIANI PERIPLUS PONTI EUXINI.
ANONYMI PERIPLUS PONTI EUXINI, QU1 ARRIANO/ ««
FALSO ADSCRIBITUR. ANONYMI PzRIPLUS PONTI
EUXINI ET MAEOTIDIS PALUDIS. ANONYMI MEN-
SURA PONTI EUXINI. AGATHEMERI HYPOTYPO-
SES GEOGRAPHIAE. FRAGMENTA pvo
GEOGRAPHICA.
GRAECE ET LATINE
'ADDITIS
H. DODWELLI, F. OSANNI ALIORUMQUE DISSERTATIO-
NIBUS, ATQUE STUCKH, 'CENNULII, VOSSII, GRONOVII,
HUDSONI, BASTII, KOEHLERI, GAILII FILII, LETRONNII,
TUM INTEGRIS TUM SELECTIS SUISQUE NOTIS
EDIDIT
^8. F. GUIL. HOFFMANN
DR. PHILOS.
—————»——————
LXPSEAE,
SUMPTIBUS C. L. FRITZSCHII.
MDCCCXLII.-
4M
AX, C " , /;2s
* » Led
BEER
A «
b C? 5I "s e) ,
d "A
H "-
UNIV. «SITY
LIBRARY
F. OSANNO
PROFESSORI GIESSENSI
QUI CUM DE HUMANITATIS STUDIIS, TUM DE GEOGRAPHIA
ANTIQUA OPTIME PROMERITUS8 EST
AMICO
A. G. HB. NAUMANNO
PRAECEPTORI IN SCHOLA NICOLAITANA LIPSIENSI ET
PRAEFECTO BIBLIOTHECAE CIVITATIS PRIMO
LIBRUM
S. F. G. HOFFMANN.
LECTOHI HENEVOLO S.
Arriani periplun Ponti Euxini aliorumque eiusdem argumenti
libellos tres anonymos una cum iis libris, quos adhuc nomine
Agathemeri omnes fere appellant, nunc edimus. De illorum
periplorum interpretatione atque emendatione ante nos Ioannes
Franciscus Gail filius bene meritus est, quamquam plura in- -
tacta reliquit. Nos quidem ea explicare atque emendare stu-
duimus, sed non facile est sibi ipsi satisfacere, nedum aliis qui
rem melius sciant. Gailius multum etiam eo praestitit, ut dili-
gentissime indagaret, ubi et quomodo illi libelli de Ponto Eu-
xino, re verbisque inter se aut congruunt aut differunt. Haec
fecit et in notis et in praefatione, quas libellis adiecit at-
que praemisit. Quare et eiusdem notas omnes fere integras,
et praefationem, in qua rem accuratissime pertractavit, repe-
tendas esse duximus, ne aliquis quid desideraret, quod ad rem
pertinet magnique momenti est, et haec omnia adiicere necesse
esse persuasissimum nobis habuimus, quod volumen tertium edi-
tionis Gailii in Germania ignota fere est. Plura autem, quae
huc spectant, nos in notis exposuimus, v. pag. 64. 66. 70. 789.
100 sq. 103. 104. 105 sq. 110. 111 sq. 114. 1106.
Quod iam Gailius vidit, nos hodie Arriani periplum Ponti
Euxini non integrum habere, docent luculentissime Leo Diaco-
nus atque nonnulli loci illius libri, qui Stephani Byzantini no-
mine superest. Haec quidem omnia Gailius inter testimonia de
Arriano iam libello ipso praemisit, sed ea non ita perpendit,
ut necesse fuisset. Leo Diaconus haec refert hist. IX. 6:
"Aóóuxvóg. yág quow iv và IlsglxAo, Xxó9nv 'AyAMio vÓw
,
— "n —
IljÀMéog x&qqvévoi, ix vg Mopugxuvog x«Aovuévgg zoAU-
vgg, zmoQà vv Moutw Aiuvgv xüuivgg: «mxtAoQtvro Ó&
zQ0g vOv ZxvOOv Oià vO dzxuvig, ÓuÓv, xci «DOa0sg vo
eoovQuerog, «o9:g OsrraAlav olxngoów.. Nescio an plura ex
Arriani libro receperit Leo Diaconus. In nostro autem peri-
plo Arriani nomine neque oppidulum Myrmecio commemoratur,
neque historia de Achille narratur, quae in eo libro Leo Dia-
conus legit. Tum tempore igitur, cum Leo Diaconus scriberet,
Arriani periplum integrum atque alium ac nostrum superfuisse
ex illo loco satis apparet. Myrmecio autem in anonymo libello
altero p. 171 commemoratur, ubi periplus paludis Maeotidis
describitur, sed praeterea ibi nihil de Achille legimus.
Quod antem ad Stephanum adtinet, aliam viam ingredimur,
ac Gailius ivit, qui in hac re nihil fecit, nisi Stephani verba
ex Arrinno desumpta simpliciter inter testimonia retulit. Nos
enim accuratius perpendemus, habuerit Stephanus, cum suum
opus conderet, Arriani periplum integrum, an eiusdem epito-
men? Stephanus periplum Arriani tantammodo v. 'Air/Ao: di-
sete citat, sed ex hoc loco non liquet, Stephanus Arriani pe-
riplo integro usus sit, nec ne. Stephani verba sunt: 'Aqíiai,
É&vog dxvBixóv, ysurmatov Aatoic, óc Miórievóc iv zsolzAo
ro) Evislvov llóvrov. dem fere legimus in nostro periplo
Arriani nomine; itaque, cum hic locus unicus sit, ubi Stepha-
nus, qualem enim nunc habemus, Arriani periplum diserte atque
ità commemorat, wt ibi eadem res narretur, quae in periplo
nostro Arriani legimus, difficile dictu est, an in ceteris locis
Stephanus, uhi res narrantur, quarum nusquam in nostro Arriani
periplo commemoratio fit, periplum primitivum habuerit, an alium
fortasse ab alio iam inutatum, qui a nostro diversus fuerit.
Deinde apud Stephanum legimus s. v. 495vat . . . Eovt
ób iv rà Evftivo nóvto yoolov 'A95va, óc AQQuavog. For.
à (:póv aUvO9. 'EAAqvuxOv. Bi verba posteriora cum peri-
pli nosiri verbis p. 40: xa( ví x«l '495vàg [tgóv 3o0rw av-
vó9, lAÀgvixóv conferimus, dubitare de eo non possumus, haec
verba aut Arriani ipsius esse, quae peripli nostri auctor ser-
vavit, aut iam Stephanum periplam nostrum habuisse. Hoc ta-
men verisimile non est, cum Stephanus alio loco referat ex Ar-
riano: '4Aurvg, xólg xooc tà Eottvo Ilóvro, oc AóQuvós,
— YU —
cujus urbis in nostro periplo Arriani nomine non fit mentio. .
Sed ad alia respicere necesse est. Armene, qui sine dubio
idem locus fuit, appellat Menippus apud Stephanum s. v.
"Aouévg, xàug IlagAcyovíiag. Mévurstog &v.zttolzAg. Etiam
in periplo anonymo, quem secundo loco edidimus, p. 125 '4o-
uévg vózoc commemoratur. Quomodo autem haec inter se
conveniant, facile cuique patebit, qui rem accurate intuetur.
Dubitari nequit, Almenem et Armenem eosdem locos fuisse;
porro id certum videtur, quod, cum Arrianus periplum suum
componeret, idem locus urbs erat atque Almene appellata;
cum autem Menippus suum periplum scriberet (v. nostrum li-
bellum: Menippos der Geograph. Lips. 1841, p. 21), Armene
nondum urbs eral, quae postea facta est. Hic locus est unus
quidem eorwm, ex quo nihil patet, utrum auctor anonymi peri-
pli prioris Menippo an Arriano usus fuerit, sed ex eo hoc sa-
tis constat, Arriani periplum, qualem nunc habemus, anonymo
periplo mox laudato esse iuniorem. Illo enim tempore, que
periplus, quem Arriani nomine nunc habemus, ad usum quem-
piam compositus est, urbs Almene, cuius mentionem Arrianus
ipse fecit, quod Stephano .comperimus, iam interiit; in nostro
enim Arriani periplo, Prytani vicinus Pyxites fluvius, omissa
urbe Almeni, indicatur.
Ex reliquis locis, ubi Stephanus Arrianum breviter lau-
dat, nihil liquet de nostro periplo, qui Arriani nomen praefert.
Omnes enim loci, in quibus Stephanus Arrianum laudat, nibil
aliud praebent, nisi quod etiam in nostro periplo reperimms.
Itaque ex his non colligi potest, utrum habeat Stephanus inte-
grum Arriani librum, an jam mutatum ac usui temporis acco-
modatum, fortasse qualem nunc habemus. Sunt autem Stephani
loci hi: KoróoQc, xu zoóg vo llóvro, o6 4óivóg.
Huius loci commemorationem in nostro periplo Arrianeo p. 75
reperimus. Berkelius ad hunc Stephani locum annotavit, quae
ad nostrum Arrianum spectant, haec: ,.Hodie profecto in Ar-
riani Periplo Korvogc« non occurrit, sed quidem Korooosc, ita
enim ille: "Ev8sv ó0£ sig Kórogov iveváxovro. óguóg vavolv
iv Kvroo sig AiywAoUg tEjxovzo, Cl. Vossius in notis, ad
Seylacem, eundem locum esse censet, ut et alii geographiae
periti. Contra Stephanus Kvvogov in Paphlagonia celeset,
vel TOT
]VEII DERIT
Imi,
fus j
us
HARVARD
COLLEGE
LIBRARY
— 4 ——
coarguit, sed etiam rationes exteriores, e codicmm conditione
desumtae, eaeque non mipus graves, quas quisque agnoscet, con-
ürmant. Conferas 'enim lib. I. cap. 2 cum lib. IL. cap. 12; lib. I.
cap. 9 cum lib. II. cap. 14, quae quamquam idem argumentum
tractant, adeo inter se differunt, ut non facile idem scriptor tam
diversa de iisdem fere rebus conseripserit, nisi balbus fuerit;
conferas deinde lib. L. cap. 4 cum lib. H. cap. 4. Quod autem
"adtinet ad codices, scimus, in omnibus librum, quem nunc
Agathemeri nomine habemus, acephalum esse, in tribus autem
codicibus, Altempsiano enim et Viennensi et Vaticano, tantum -
partem quandam et priora quidem capita libri primi contineri.
Conf. enim Holstenii notitiam libro praemissam, atque ea quae
ex Nesselii Catalogo codicum Vindob. P. V. p. 172 sq., atque
er Kollarii Commentariorum de Augusta Bibl Caes. Vindob.
smpplementi libro primo posthumo p. 538 et 543 huc trans-
scripsimus. Nesselius l|. l. de codice Vindoh. narrat haec: ,, A
fol. I. sqq. Dionysii Alex. Periegesis. Exstat autem ibi primo
loco nempe fol. 1, pag. 2 Vita Dionysii graece, ah anonymo
quodam Autore conscripta, et ab aliis eiusdem Vitae narratio-
nibus aliquantum discrepans." — , Secundo, et quidem fol. 32,
pag 2 Anonymi cuiusdam Autoris Observatio de duodecim Ven-
tis, cuius principium "Ióréov Ov. &vsuol siot Óc0sxa etc.^ —-
»lerlio et quidem fol. 32, pag 2 Anonymi cuiusdam Autoris
Fragmentum sive Excerptum Hydrographicum Navigationis per
Pontum Euxinum a Bosphoro [?] Thracio usque ad Bosphorum
Cimmerium; cuius principium: "Ecg ro? ítQoO zfióg Ovglov
fou oróuerog -dzÓ coU ísQov Atyouívov z£vraOtoulov rod
"[Gxgov, zorauoD oU szóvtov, oraów etc. lllustrandi huius
fragmenti causa consulendus praecipue est Arriani Periplus
Ponti Euxini ad Imperatorem Adrianum.* — ,, Quarto a fol.
93 pag. 1 — fol. 103 pag. 1 Iulii Alexandri Introductio syn-
optica in Astrologiam Apotelesmaticam.** — — ,, Quinto a fol.
104 pag. 1 — fol. 143 pag. 2, fol. 144 pag. 1 — fol. 177
p. 2 Aeschyli Prometheus vinctus.^ — ,, Sexto a fol. 178 p. 1
— fol. 183 pag. 2: '4yaO0guégov vov "Og9avog I'toyoagíag
vxzorUxoGcu. "Avatiuavógos 6 Miqdwg, dxovéris OaÀsoe,
zoooc iróAugor r«v olxovuévgv iv xiwaxi yQtvou us9 Ov
'Exataiog ó Mipoioc etc. Est autem Opusculum hoc ibi
mutilum.*
Ad , Tertio * Kollarii narrationem l. l. p. 638 conferas.
Dicit enim: ,, Est vero hoc fragmentum de Ponte nihil aliud,
nisi dxocmau&rtorv acephali illius anonymique Peripli Ponti
Euxini, qui editus habetur inter Geographiae vet Scriptores
Graecos min. Oxon. 1698 Vol. I post Marciani .Heracl. Peri-
plum p. 16. Intercedit tamen inter utrüunque exemplar non
minimum discrimen; cuius cognoscendi gratia, censee, utiliter
olim collatum iri. Consule praeterea Analectorum Vindob.
Tom. L. p. 1102. Ceterum non dubito, quin illud quoque de
ventis fragmentum sit huius persimile excerptum, in cuius ta-
men auctorem, quod operae pretium non permittit, studiosius
indagare non vacat: praesertim cum de eodem argumento multo
plura ac meliora legi possint apud Agathemerum laadatae su-
pra editionis Lib. I. cap. 2 et Lib. IL. cap. 12.* — Ad
»Sexto* Kollarius haec adnotavit l. l. p. 543; ,, Est praeterea
dimidia paene sui parte mutilum, quod scilicet solum ad capi-
üs VI. libri primi illa verba pertingat: 6vradícw» óà unvoutóov
0'. eov 0b Ó. uw) xcva zAaeygs (sic).
Qui legit caput sextum libri primi dubitare nequit, hic
incipere novum opus, cuius auctor Ptolemaeum secutus est. De-
inde luce clarius est, omnia quae exinde sequuntur mathema-
tie& ratione demonstrata esse, atque ea eliam, quae ex Stra-
bone sunt desumpta. Itaque, si non omnia nos fefellunt, quin-
que priora capita alieni operis pars habenda sunt, atque au-
giprem vel potius auctores utriusque operis adhuc non comper-
tos habemus, quamquam omnes Ágathemerum eum esse hucusque
putaverunt, deque eius aetate, ut si haec sola res esset dubia,
inquisiverunt. Prius autem quaerendum erat, num hic liber, qualis
nunc nomine Agathemeri circumfertur, ei omnino tribui potest.
Hoc autem constat, eum librum quem nunc nomine Agathemeri
habemus, e duobus iisque diversis libris conflatum esse. Ad prio-
rem, quod iam diximus, referenda sunt quinque priora capita libri
primi, ad alterum vero reliqua capita libriutriusque. Ad hanc no-
stram sententiam firmandam etiam id non exiguum argumentum est,
quod in illa priore nostri libelli parte componenda plures auctores
sunt adhibiti, quam in posteriore parte, antea nobis designata. De-
— XH ——
inde eliam nequaquam negligere debemus, quod in illa priore
parte omnes mensurae simpliciter stadiis, in posteriore autem
et stadiis et milibus Romanorum designantur. Haec differentia
utriusque partis in nostra re de auctore libelli diiudicanda
maximi momenti est, quamquam nemo hucusque eam vidit. At
aliquis fortasse dicet, in posteriore parte milia ab alio, qui
genuinum Agathemeri librum retractavit atque in epitomen re-
degit, adiecta esse, quod ex eo appareat, multis in locis mi-
lium numeros omissos esse. Imo etiam hoc, quod non ne-
gamus, nequaquam contra nostram opinionem de diverso utrius-
que paris nostri libelli auctore repugnat, sed potius eam vel
maxime confirmat; posteriorem enim illam partem aliquis suo
, more reiractavit, qui priorem partem non babuit, quia illo
tempore utraque pars nondum coniuncta erat.
Si lacunas quascunque, quae praecipue inde a capite sexto
libri primi occurrunt, attento animo respicimus, non facile persua-
debimur, hanc operis partem esse Agathemeri librum. Sed de
eo, quaenam pars nostri libri nomine Agathemeri fortasse ei
adscribi posset, nihil andeo dicere; alii fortasse me melius
feliciusque hanc rem implicatam expediunt, qui codices mstos,
qui innotuerunt, atque eum quidem, ex quo ceteri sunt descrip.
ti, inspicere possunt. Veteres scriptores de Agathemero eius-
que libro prorsus tacent, atque ex libro ipso sive eius partibus
de auctore sive auctoribus nihil apparet. Omnes quidem mecum
consentient, necesse esse quaeri, quomodo illae lacunae ortae
sint, eaeque scriptori genuino adiribui possint nec ne. Si vero
lacunas illas accurate intuemur, ut par est, id respicientes, queg
ad finem auctor librum suum composuit, quod ipse initio libri
i. e. capile sexto distincle indicavit dicens, se id ad usum Phi-
lonis, discipuli sui, fecisse, hoc saltem dicere possumus, lacu-
nas illas nequaquam ab ipso libri auctore relicta esse posse.
Si hoc ipse fecerit, quomodo ad finem sibi propositum perve-
nire potuisset, Ptolemaeum emendare, quod voluisse l. l. di-
serie dicil verbis his: TOv óà và vj aio956s dg wvóg
dxoAtÀsyuiva, ixuóvguovuxcg Ovog8oUusvo,, Ósiv zQoGtzEVO-
56nutv xal avtol v9v tOU zxavtog. cg LyyeQi0lo OvvtAtiv
zoc«yuatsay, og &v ini wvijuxe Eyyc, o ODAGv &quóve, 00e
x«l óux (eogc qevs x«gQ »uov dax9gxoag. PBtünsi Berke-
— XH —
lius ad Stephanum v. 4ui60g recte* opinatus fuisset, hunc Phi-
lonem eundem esse, qui librum eol zóAcov composuit, ta-
men nihil de nostri libri auctore sciremus, TEMPOS eum
esse necne.
De priore illa parte nostri libelli eiusque auctore fortasse
aliquid certius sciremus, si Ioannes Damascenus indicasset, ex
quo libro locos de ventis et maribus sumserit. In omnibus
enim et quidem singulis fere verbis noster et Ioannes Damasce-
nus consentiunt. Consulto abstinemus, plura verba de hac re
facere, cum etiam coniectura nihil assequi possit, quod pro-
babile habendum sit.
Ex Ptolemaeo excerpta vel descripta esse capita VI. VII.
VIIL.libri primi, inprimis videmus ex capite octavo, quod
in singulis rebus cum Ptolemaei geographiae capite XXIIImo
libri primi congruit, si vulgatam Ptolemaei lectionem sequimur.
Wilbergius quidem, V. doct., qui nuperrime Ptolemaei geogra-
phiam bene edere coepit, lectionem vulgatam in nonnullis locis
mutavit, sed in eo adsentiri nequeo; Agathemer enim, quem
auctorem libri nostri dicimus, quem autem Wilbergius prorsus
neglexit, quamquam antiquior omnibus codicibus Ptolemaei te-
stis est, ita in omnibus obloquitur, ut eum audire debeamus.
Ne quis quid desideret, transscribimus quae Wilbergius iam
p. 939 l l. de ea re disputavit. Dicit antem: ,,Exactes am-
tem quum in hoc opere numeros negligens Ptolemaeus fn mi-
nutis indicandis quinariis tantum numeris utatur, illos quos re-
cepimus eum posuisse verisimillimum est. Tribus tantum locis
a vulgata lectione recedere ausi sumus, in parallelo sep-
timo, sexto decimo et duodevicesimo. Quorum in
sexto decimo emendatio nostra (vo L^) nulla commendatione
eget, quippe quae optimorum codd. MSS. auctoritate confirma-
tur. Atque in septimo quoque ex eo, quod duo codices prae-
bent, x£.e€ pro vulgato «t c c facili correctione vera lectio
x£ € erui'potest, quam ipse probat Ptolemaeus l. IV. c. 5.
p. 125 B., ubi Ptolemaidem Hermiae, per quam in Almagesti
]- II. c. 6. vol. L p. 82 hic parallelus scriptus esse dicitur, la-
titudinem habere zz € docet. Orta enim est vulgata lectio ex
male iterato s, quod quum absurdum esset, librarii in g c
mutaverunt. Contrarium fere accidit duodevicesimo parallelo,
— X" —
noster, si ex fonte ipso hausisset, quem Marciamus indicat, sine
dubio distinetius locutus esset. Itaque verisimile videtur, Aga-
themerum illam notitiam ex Marciani libro hausisse, quocum
in aliis etiam rebus consentit. Fortasse plurem lucem nobis
adfert caput quartum nostramque opinionem probabiliorem red-
dit. Marcianus quidem atque auctor noster nomen 'lozavíg
usurpant, sed ille ita ut videamus, eo tempore quo scripsit,
alterum nomen "fsoíc usitatius fuisse; contra autem noster di-
serte dicit p. 348: "Tazevío, votic, &g ' Ipnolag zoóvsgov ixa-
Aovv, ex quo certissime liquet, eo tempore alterum nomen iam
obsoletum fuisse. Praeterea tempore Marciani nomen Keáro-
yaAorte in usu fuit, qui.scriptoris nostri tempore iam prorsus
obsoletum fuisse videtur; hic enim dicit p. 349: [eAAuv, &g
zoórsQov l'aAovlag tAsyov. In his Marcianus magis cum Pto-
lemaeo, quam noster consentit; in definiendis autem provinciis
Marcianus et noster plane consentiunt. Cum haec ita sint,
vere videor posse contendere, Marcianum et nostrum scripto-
rem, quod ad utriusque tempus adtinet, non adeo differe, ut
hic post Aurelianum vixerit. Si porro alium locum libro I.
cap. 2, consideramus, ubi legitur: '"Ipgolov tqv vóv 'Iózavíav,
non facile quis negabit, hunc non alius scriptoris quam supra
laudatum esse. Nostram de auctore nostri libelli sententiam etiam
diversae totius terrae singularumque locorum mensurae, quas in
variis nostri libelli locis legimus, satis confirmant. Auctor
prioris partis nostri libelli vixit post Artemidorum et Menip-
pum, quibus praeter Timosthenem in describendis insulis usus
est: dubito quin aliquid certioris de eius aelate dicere possi-
mus. At de Agathemero utor Ciceronis verbis: , Et refellere
sime pertinacia et refelli sine iracundia parati sumus."
Ptolemaeus posteriore tempore pluribus scriptoribus fuit
fons, ex quo doctrinam geographicam hauserunt, v. Scholia
ad Dionysium Periegetem v. IL. 43 al. Cenferri etiam Marcianus
Heracleota, quem edidimus, atque Nicephori Blemmydae libel-
lus aliique debent. .
Quid ipse in libello, nomine Agathemeri insignito, irac-
tando praestiü, paucis indicabo. Quanquam libellum, qualem
nunc habemus, neque Agathemeri neque etjam unius auctoris
esee -pescze satis constat, tamen ubique brevitalis causa Aga-
"— m —
themeri nomine usus sum, nihilque praeterea mutavi, quod huc
spectat. In investigandis fontihus, wt par erat, operam mul-
tam laboremque impendi; numeros etiam, quibws mensurae di-
stantiarum locorum designantur, vel emendare, vel qui falsi
sunt, simpliciter indicare studui. Signa interpunctionis, quae
nos dicimus, et praeterea hic inde verba ipsa versionemque
latinam, quae est Gronovii, emendavi. Omnes editiones habui,
Supra sententiam meam eamque diversam ab ea, quae
omnibus communis est, pluribus exposui; at si Holstenium,
quem iam Bastius virum spectatae fidei nominat, sequi ausus
essem, totum librum, quem nunc nomine Agathemeri habemus
et Samuel Tennulius a. MDCLXXI primus edidit, cuiusque ve-
stigia Gronovius, Hudsonus. et Dodwellus presserunt, tribus
partibus disiunxissem, ut necesse essel. Quae enim Holstenius
a. MDCXXVIII. ad Peirescium de suo Syntagmate Geographo-
rum et quidem de Agathemero et duobus aliis libellis anony-
mis scripsit, in nostra causa de Agathemero maximi momenti
minimeque negligenda sunt. Id tantum Agathemeri frag-
mentum esse, quod inde ab initio nostri libelli usque ad finem
capilis sexti libri primi legimus, Holstenii notitia certum red-
dit, ut iam p. 226 sq. vidimus; reliqua autem, quae sequun-
tur, duo opuscula sunt anonyma habenda et disiungenda, si ea
respicimus, ut necesse est, quae Holstenius in epistola laudata
statim post notitiam de Agathemero dicit. Illa notitia de Aga-
themero secundum locum obtinet; quae porro huc pertinent,
tertium et quartum locum habent, et quidem hae sunt: ,, IIl.
"Avovüuov Ószovroxocus ysoygepleg iv émwóuo. eiusdem no-
tae opusculum cum praecedenti, repertum in iisdem regiis MSS.
sequitur in omnibus fere Ptolemaeum. emendavi ex optimo co-
dice Altempsiano. Incipit: 7 víág O459s yZs zsQlusvQog. finit:
$ piv xo9 Qu&gc QP«AasÓc roiv. distinctum est in XIV ca-
pita: et continet folia XXIV graecolat. in 4to. Hoc opusculum
ita placuit P. Bertio, ut conatu mihi extorquere siuduerit, ut
Breviario suo geographico subiungeret éxivop?v hanc admo-
dum concinnam, et publice praelegeret auditoribus suis." Omnis
quisque mecum videt, hoc esse sine dubio idem opusculum,
quod nostri libelli nomine Agathemeri est secundus liber.
Deinde scripsit Holstenius l. 1l. haec: ,,IV. Anonymus de
**
— XVI -— — "^ x:
desribenda terra in globo, ex mente Ptolemaei. Habui
ex regia bibliotheca, sed corruptissimum: et absque schemati-
" bus mathematicis, in quorum demonstratione totum opusculum
consistit, nec intelligi potest absque illorum ope. id quoque ex
Altempsiana emendavi, ubi et figuras illas descriptas reperi.
Incipit: zo? vtyvwxoU llvoAsuaiov. est XII foliorum cum latina
versione in 4te. Haec opuscula hactenus lucem non aspexere.*
Sine dubie hoc est illud opusculum, quod in nostro libello
edito Agathemeri nomine inde a capite Vito usque ad finem li-
bri primi habemus. llaque noster libellus Agathemeri nomine
tribus partibus disiungendus est, quorum pars prima sola Aga-
themeri est. Nihil video, quid meae opinioni obsiare pos-
set. Nescio, quomodo beatus Klugius, Hannonis editor, a.
MDCCCXXIX, p. 48 inter Geographos graecos non editos, au-
ctore Manzio, referre potuit haec opuscula: , Agathemeri Or-
thopnis hypotyposis Geographiae. Ex iribus MSS. Regiis. Ano-
nymus de lerra describenda in globo. Ex iisdem tribus MSS.
et alio.*
Attamen omnes, qui de Agathemero post Dodwellum, quem
presso pede secuti sunt, scripserunt, erravisse de illo libello
certissimum est. Solos libellorum titulos, quos Lucas Holste-
nius edere constituerat, iam Lambecius in Commentariis de Bi-
bliotheca Vindobonensi prodidit, unde eos Harlesius in nova
editione Fabricii Bibliothecae graecae T, IV. recepit. Cum au-
tem Harlesius dissertalione viri Cl. Galli de Sainte- Croix,
inserta Diario: Journal des Sqavans a. 1789 m. Aprili, qui
iam Holstenii epistolam adhibuit, ubique usus sit, miror, quo-
modo ad unum omnes, a(que eliam exinde illo tempore quo a
MDCCCXII. Bredovius Molstenii epistolam edidit inlegram, er-
rorem de nostro libre Agathemeri nomine relinere poluerint.
Iam autem Godefridws Vendelinus, quod ex Tennulii prolego-
menis scimus, Agathemeri librum, duabus partibus sive libris
constantem, babuit atque edere consütuerat, nisi morte prae-
repius fuissel. Eiusdem consilium perfecit deinde Tennulius, qui
in epistola ad Io. Henr. Heideggerum data atque editioni prae-
fixa dicit de Agathemero: ,Infelix emim librariorum manibus
est deformatus, montes et maria mensuravii, cum ignarae es-
sent hominibus regienes, nimiumque terra sua placeret.^ Quem
—— 3IX —
autem codicem habwerint Vendelinus et Tennuhus aescimus. Co-
dex Altempsianws omnium codicem optimus esse videtur.
Ex his videmus, dubitari non posse, emnia quiae inde a
Vepndelino de Agathemero eoque libro, «ti nunc nomine eius
editus exstat, disputata sunt, partim alio modo dispeneada,
partim etiam perversa esse. Nulla opinione captus, rem de
novo perpendi.
De editionibus pauca sunt dicenda, eaque sufüciant, Omnes
periplos, Arriani triumque anonymorum scripterum, compre-
hendit. Gailii editio, quae a. MDCCCXXXI. Parisiis prodiit,
estque Volumen tertium collectionis Geographorum Graecoram
minerum, quos omnes uno corpore collectos edere instituit, sed
eonsilio suo abalinuit. Arriani utrumque periplum Ponti EHg-
xini et Maris Erythraei, cum Hannonis periplo, Plutarchi libre
de flumimibus et montibus, atque Strabonis epiloma graece
primum edidit Sigismundus Gelenius, Bohemus, ex llialia re-
versus, Basileae a. MDXXXIH, 4to Frobenii sumiibus. De
codice autem, quem habuit Gelenius, nibil dicit in praefalione
ad Anselmum Epherinum medicum, quam libro ipsi praefixit.
Codicem olim in bibliotheca Palatina exstitisse docet Sylbur-
gius in Catalego codd. graecor. MSS. olim in bibl. Palatina,
nunc Vaticana asservatorum, Francof. ad M. 1701, p. 124,
no. 989. Hic postea, quod ex Sylburgii notitia videmus, in
Vaticanam bibliothecam migravit, nunc vero, teste Dastio
(Lettre critique de F. J. Bast a J. F. Boissonade, Paris. 1806,
8, quam latine deinde reddidit Wiedeburgius. Lips. 8,) in bi-
bliothéca Parisiensi asservatur, ubi eum Bastius ea diligenlia,
qua selebat codices legere, relegit, illaque epistola varios Mt-
ctiones. edidit.
Arriani libellum sive epistolam ad. Hadrianum, ceati-
nemtem periplum Ponti Euxini, atque periplum Maris Erylkraei
post Gelenium cum prolixo commentario et latina versiene edi-
dit Io. Guil. Stuckiws Tigurinus, Lugduni apud Barthol Via-
centium a. M. D. LXXVIL fol. sive alio titulo: Genevae apud
Eustathium Vigson. M. D. LXXVIL Deinde repeüi( texium
graecum, ut dieimns, cum Stuckii versione latina Nicolaus
Blancardus, Amstelod. apud Iansson. Waesberg a. MDCLXXXIH.
8vp. Cuius editionis sovus titulus est: Amstel. Apnd Peirum
*ox* 2
-
de Coux, MDOCL. iterum prodíit ille libellus in collectionis
Geographorum graecor. minor. Vol. L, quam Hudsonus a.
MDCXCVIII 8vo paravit.
Descriptio Ponti Euxini, quam primo loco post Ar-
rianum cum Gailio edidi, primum volumine tertio collectionis
Io. Hudsoni à. MDCCXII. ex Cl. Io. Alb. Fabricii voluntate
prodiit, ut Hudsonus ipse in praefatione monuit. Iam quidem
Holstenius eam edere instituerat, qui in epistola sua ad Peire-
scium de ea dicit haec: ,,Alia descriptio Ponti "Euxini, con-
fecta ex tribus antiquis auctoribus, Arriano scilicet, Anonymo
Periegete lambico, et Marciano seu potius Menippo, quem
Marcianus transcripsit. ex horum fragmentis invicem coniunelis
quasi emblematis tessellatum hoc opus concianatum, forte &
Constanüno Porphyrogeneta; cuius coniecturae rationes nuper
ibi exposui. Posteriorem partem primo in Palatino codice
reperi à Bosporo Cimmerio Byzantium usque, dein primam ab
eodem Bosporo usque ad Phasin in alio MSto Vaticano. eo
nomine gralissimum mibi fuit inventum, quod CCXL versus
Anonymi illius poetae nobis conservati fuerint: eoque vehemen-
tius desidero integrum exemplar alicunde protrahi, quo dam-
num illud resarciatur. Posteriorem illam partem Cl. Salma-
sius passim citat nomine zregízAov paludis Maeotidis Arriani,
cum nihil nisi ostium in transitu tangat, et recentior sit non
Arriano solum, sed Marciano quoque Heracleota.'
De altero Anonymo sufficiunt, quae Bastius p. 150 docet;
de Anonymo, quem tertio loco edidi, iam dixi. Agathemerum
autem primus edidit Samuel Tennulius titulo: A4I40HME-
POTZ Tov "Og9cvog "Toruxootov Dtoygaglag iv imwougj
BIBAIA 4T0O. AGATHEMERIS Orthonis filii Compendiariae
Geographiae expositionum Lirsn1 nvo Cura 4 interpretatione
Samuelis Tennulii. AMSTELODAMI, Apud IOAN-
NEM RAVESTEINIUM. clo]pcixar. 8 min. Deinde prodiit
Agathemer & lac. Gronovio editus, inter eiusdem Geographica
antiqua eic. Lugd. Bat. a. 1697, 4 et novo titulo a. 1700;
iterum inter Io. Hudsoni Geographos graecos minores Tom. II.
Haec omaia, exceptis F. Osanni anonymo duobusque frag-
mentis, quae adieci, extaat etiam in neograeca editione Geogra-
phorum graec. min., quae a. 1806 et 1807. Viennae prodiit,
Adieci duo fragmenta geographica, quae sumsi ex Milleri
editione Marciani p. 320 sqq. qui ea e codice Paris. graeco
no. 39, fol. 167 recto et fol. 168 recto, descripsit atque cum
nonnullis notis edidit. Ipse ea latine reddidi. Haec fragmenta
ex eodem fonte manasse videntur, ex quo pars prior libelli
nomine Agathemeri prodiit; fortasse ex hoc ipso libello sunt
desumpta. Maxime gavisus sum, quod Letronni V. Cl. li-
ber novissimus bonaeque frugis plemms atque inscriptus:
Fragmens des poemes géographiques de Scymnus de Chio et
du faux Dicéarque, Paris. 1841, 8. etiamtum ad me pervenit,
ut illo in his fragmentis tractandis uti possim.
Omnes, qui me in Geographicis scriptoribus graecis et la-
tinis tractandis vel edendis adiuvare et favere velint, oro at-
que rogo ut, quae in hac re difficili aliquid prodesse possint,
mecum benigne communicent. Admodum hi scriptores neglecti
iacent, vel etiam plures in bibliothecis latent, qui si ederen-
tur rei doctrinaeque geographicae prodessent, quam diutius
negligere nefas est, cum ceterae antiquitatis studiorum doctri-
nae omni cura diligentiaque foveantur.
Pag. 304 initio adnotationis 3ae adiice: Vulgo uvo. &' x«i ygu9.
Deinde legas ibidem quaeso: passuum. — ,Est iniqua in
omni re 'accusanda, praetermissis bonis, malornm enumeratio,
vitiorumque selectio.** Cicero.
EOANNIS FRANCISCE GAELIE
PHAEFATIO.
Arriani Periplum Ponti Euxini, qualem nunc tenemus, fere
iterat ad dimidiam auctor Anonymus Peripli Ponti Eux. (mox
insignitus Ánon. A, quem Hudsoni tomus tertius init. continet);
id est, ab ore Bospori Thracii et fano lovis Urii usque ad Ar-
echabim fluvium, Phasi proximum: Arriani circumnavigatienem
illam refert et Marcianus Heracleota (Peripl. p. 69 — 74, Huds.),
cuius descriptio abrupte desinit ad Chadisium fluvium (Amiso
proximum), orientem versus. Arrianei Peripli dimidiam alteram
quasi repraesentat Anonymus alter (nobis dictus Anon. B, quem
Budsonus ad calcem volum. primi includit), incipiens a Maeo-
tide palude, peracto itinere eccidentem versus, usque ad Thra-
-— XXM —
eium Bosporum. Verba saepius eadem, quae leguntur in Arriani
libello, adumbrata reperiuntur apud Anonymum utrumque? : at
1) Quod adtinet ad símilitudinem Arrianum inter et prio-
rem Anonymu m, cf. Krrinn. p. 58, Anon. A, p. 100; Arr, p. 59,
Amon, A. p. 102 (mox uterque [Arr. p. 60 sq. Anon. A. p. 103]: 6
dà Kcíiwwg Auugv Omxoiov rL 4vQíOv, x. t. À. ; Arrian. p. 61, Anon.
A, p. 103, Arr. p. 63 sq,, Anon, A, p. 106, Arr. y. 65 sq. , Anon.
p. 106; Arrian. q. 69, Anon. p. 111 [sed hoc uon est recte adnota-
tum, v. nostram tabulam ibi propositam]; Arr. p. T] sq., Anon,
p. 116: o$9vog óAAvg .. .; Arr. p. 72 sq., Anon. p. 111 de Amiso
urbe; Árr. p. 74, Anon. p. 118 sq.: ojrog 0 Oeguodo x. v. 4.; de
Cotyoro, Arrian. p. 15, Anon. p. 128: vovz5c, eg zóisog Hevogdv
. .j Arr, p. 15, Anon. p. 121: a9*9 5j Dogvoxeío. . .; de Trape-
zunte Arrian. p. 35, Anon. p. 122 sq. ; de Ophi vel Ophiuute fluv.,
Colchicae et Thiaunicae termino, Arrian. p. 44 sq., Anon. p. 123;
de Athenis Arrian. p. 39 sq., Anon. p. 124 (hic verba, neque pauca,
quasi exscribuntur); de Prytani fluvio Arr. p. 46, Anon. p. 125; de
Apsaro oppido Arrian. p. 48, Anon. p. 125 (perlonga utriusque; ne-
que fortuita similitudo).
Ad Marcianu m [sive potius Menippum Marcianeum] nunc
transeamus. Quem cf. pag. 69 [ed. Huds.,, p. 166 ed. nostr.]: K«-
tt t0» ÉOQodxiov Bóoz. usque ad Éyc&;, cum Arriano p. 51 sq., et
cum Anon. A, p. 100 sq. de Calpes portu Marc. p. 69 [ed. Huds.,
p. 167 ed. nostr.] (nam lacuna subest, et de Calpes portu ibi agi-
tur [v. nostrum singularem librum: Menippos, der Geograph, Lips.
1841 editum p. 39, in quo Menippum retractavimus]), et Anon. A,
p. 103: rosvo [0i] v0 jumóQióv &cru» "HoaxAsoróv. lin sequentibus
haud multum absimilis Marcianus ab Anonymo A ; de Billaeo, Bi-
thyniae et Paphlagoniae termino, Marc. pag. 71 init. [ed. Huds,
p. 169 st. ed. '6ost, p. $1 sing. sestr. 3ib.], et Aaos. À, p. 106 sq.
eadem verba exhibemt, De inswja rica fSémopen Scopela Marc.
p. 72. 73 [ed. Huds., pag. 174 ed, nostr, pag. 44 sing. nostr. lib.],
Anon. A, p. 114. De Evarcho fi, Paphlagoniae termino orientali,
Marcian. p. 18 (ed. Huds., p. 174 sq. ed. nost. pag. 44 sing. nostr.
lib.] Anon. p. 114 sq. Sic Anonymo A propior est Marcianus, quam
Arriano ; sed liquet in libello triplici vestigia affinitatis superesse.
(V. nos p. 101 al. et nostrum libellum: Menippos der Geograph
peg. 21].
Non ita multa agnoscuntur congruentiae specimina Arrianum
inter et Anonymum posteriorem, qui multa et uberiora ex
diversis fontibus, neque silentia praetermissis, hausit, Demetrio
Calantiano (p. 161. 189), Ephoro (p. 161, 165. 170). Hecataeo Ere-
wieusi (p. 110), Artemidoro (p. 188): sed communis est utriusque
locus egregius de Achillis insula. Arrian. p. 89 sq., Anon. B, pag.
— XXHHD c—
plura colligere solent Anonymi, quam Arrianus; prior, nullum
auctorem , nisi semel aut bis Xenophontem, posterior Xeno-
phontem, Hecataeum, Epherum , Demetrium Calantianum, Arte-
midorum, nuneupando (v. infra). Sed alius fens est, unde per-
multa ambo mutuati sunt, et de quo silent, poeta nempe geo-
graphus, Seymnus Chius procul dubio, ut plures et in primis
Vossius Bastiusque coniecerunt !. Quidquid in utroque Anonymo
iambici carminis formam facile induit, in Arrianeo Periplo de-
est?2; quidquid de iisdem locis legitur apud Arrianum, deside-
ratur in utroque Anonymo.
189: Koecà voto uAute tO [U.A0v] ctp. . . usque ad Exoivo:
vo) AyiAAÉog (verba desinentia Arrian. p. 91, Anon B. p. 199). De
Carum portu Arrian. p. 95, Anon. p. 194: x«l y yj iv wóxio toU
Auiévog, Keolo uA£eroi. Mox: voÀ. Afuov vàg UxcQsívg verbis 1lis-
dem laudant Arrian. p. 95, Anon. p. 196. Et iterum a Salmydesso,
Xenophontem et Seutham excitantes, Arriam. p. 9T, Anon. p. 200,
simillimo et uberiori contextu: et tandem concinunt ambo de Cya-
neis et lasone laudandis, Arrian. p. 91, Anen. p. 200,
[D ludicavit Miller, Marciani editor maxime laudandus, de Ba-
stio, eum Hoeschelium atque Holstenium falsificatores appellasse ;
sed eus opinionem Letronnius V. Cl. libro nuperrimo: Fragments
etc. p. 41 sqq. refellit.] |
2) De Sangario fl. Anon. pag. 104, Scymni fragm. vs. 235; de
Heraclea Anom. A. p. 105, fragm. vs. 430; de Artemidis Balneis ad
Parthenium, Anon. p. 108. fragm. vs. 2285; de Amastride urbe con-
dita, Anon. p. 108, fragm, vs. 216 sqq.5 de veteribus coloniis circa
Sinopen, Anen. p. 113 sq., fragm. vss. 204—215; de Tibarenorum
risu, Anon. p. 120, fragm. vs. 177: de Cerasunte et de Mosynoe-
cis, Anon. p. 121, fragm. vss. 174 et 162 — 112.
Devenianus nunc ad Anonymum B. [alterum]. De Tanaide,
Asiae et Europae termino, et gentibus proximis, Anon, B, p. 159:
sq., fragm. vs. 185 — 141; de locis circa Phanagoriam, Anon. pag.
161 sq., fragm. vss. 158 — 161: de Cimmeri urbe et Cepo, Anon.
p. 161, fragm. vss. 148— 151; de gentibus quibusdam scythicis ube-
rius Anon, p. 165 sqq., fragm. vss. 06— 134; de Athenaeone et
Cimmerico urbe, .Ànon. p. 173, fragm. vs. 89— 95; de Taurica et
incolarum moribus, Anon. p. 111 sq., fragm. vss. 719— 88; de Cher-
soneso urbe, Anon. p. 179, fragm. 3 — 18; de Borysthene, Anon.
p. 184 sq., fragm. 66 — 18, de Tyra H., Anon. p. 186, fragm. pag.
91 — 56, de Olbia, Anon. p. 185, fragm. 51— 64; de Achillis insula
Anon. p. 189, fragm. vss. 45— 49; de Istrbo, Ahon. p. 190, fragm.
21— 44; de lstro urbe, Anon. p. 192 sq., fragm. 21—26; de 'To-
fnis et Calati, Anon. p. 198 sq., fragm. 15— 20; de Crobyzis, de
Bizone, Odesso et Dionysopoli, Anon. p. 106 sqq., fragm. init.
— XXIV. —
At, quum permulta communia habeant Arrianus noster et
Anonymi, estne ut concludamus illa ex Arrianeo textu, qualem
habemus, in libellos Anon. fluxisse? Minime. Mox monstrabi-
mus Periplum, eui inscriptum est Arriani nomen, non genui-
num esse, sed detruncatum et mutilum. In describendis litori-
bus a Bosporo Thracio ad Trapezuntem usque, concinunt non
tantum Anonymus À cum Arriano, sed etiam Marcianus usque
ad Halym fluvium (nam cetera inde desiderantur): videntur au-
tem quae communis habet Marcianus cum Anonymo ÀÁ, haud ab
illo manare, sed ab Artemidoro, vel potius a Menippo
Pergameno 1.
Menippum non laudat Anonymus A, sed nonulla exhibet
quae inscius forsan a Menippo conscripta et ab aliis repetita, in
suam epitomen inseruit. Lectori nunc patefaciamus oportet, Me-
nippo tribuenda esse nonnulla, quae Anonymus Á, et Marcianus
in suis exhibent; quum autem in prima Peripli sui parte Arria-
nus noster Marciano et praesertim Anonymo similis sit, et &
fonte communi omnes hausisse videantur, inde coniiciendum est
Arrianeum textum nostrum nonnulla Menippo debere.
Arrianus p. 72 ad orientem Amisi Lycastum et Chadisium
fluvios omittit, at non sic Anon. A, p. 118, et Marcianus p. 74
ed. Huds. [p. 178 ed. nostr, p. 46 sing. nostri lib.]?. Posterior
habet: 4ízxó z00 zivxacrov sig xov xol mxovopov XaóÍciov,
ezíó.« Qv. Quod Anon. adimplet: 4zxó óà Xadiclov sig Ayxo-
vog hipéva, iv à xal ^Ioig iplius, oráOio. Éxazóy. Haec ea-
dem Stephanus Byz. voc. XoOicÍa Menippo tribuit: Mévizzog
8à Xadloiov x«oqv xol zmorepóv iv Iltoluio rdv Óvo llóviov
gyolv ....
De terminis Paphlagoniae et Cappadociae ad verbum se in-
vicem exseribunt Marcianus, p. 73 Huds. (p. 175 ed. nostr.], et
Anonymus ÀÁ, p. 115. En Stephanus fontem communem aperit:
Kaonxzadoxla .: .. ., &g quoi Mévimog, dnxo Ziwonweoc tig
Ebaoyov moranov, 0g óolfs HagAeyovíiay xe Komnmaüoxlav.
Vix dubito quin Mareiano (p. 09 ed. Huds.) Menippus hunc ti-
1) Artemidorus floruit circiter 100 annis ante Chr., et Menippus
paullo ante Chr. natum, quum Marciano (p. 66 Huds.) et Agathe-
mero (7, 5), Menippus laudetur ut Artemidoro recentior, et tamen
Strabo illius meminerit.
(2) V. nos p. 78, et nostros libellos: Artemidoros d. Geograph,
et: Menippos der Geograph. Lips. a. 1838 et 1841 editos.
— X14Y —
tulum praebuerit: llóvrov Egtslvov ssQímAovg fxatéQov vÀw
ajmtíQov x. v. À.; sed magis etiam procul recedit dubitandi lo-
cus, quin titulum alium huncce suppeditaverit Menippus, I1ó»-
vOv vOv D' wtolmiovc (Marcian. p. 73 Huds.), cuius sensum
supra Mare. explanáüt dicendo ad orientem Evarchi fluvii regio-
nem esse Pontum, et adiiciendo: Óifggzat 0à eig éxaqylog do.
Quam divisionem statuit iam ante Menippus apud Stephanum, in
loco supra laudato: imo hic titulus erat operis cuiusdam, quod
Menippo auctori non tribuere haud licet. Haec autem verba ea-
dem Anonymus A in titulo reposuit . . . . llóvrov zàv Óvo s-
QÍniovg. Neque obiici potest, quod divisionem illam de suo
scribere potuerit Anonymus; Pontum enim non duplicem deseri-
bunt recentiores auctores. Nihili puto, quod Arrianus eam omi-
serit; multa alia omisit. Sed quomodo non iudicareris hanc di-
visionem parum marsisse, et mox obsoletam fuisse, quum hanc
retulerint quidem libri ad geographiam veterem pertinentes, ne-
que Mannertus ipse? Videtur illa àzoQyía duplex spectare ad ul-
timum saec. ante Chr., et ad aetatem qua magis ac magis, regnan-
te Mithridate, recesserunt Ponti limites usque ad Chersonesum
Cimbricam, sed ita, ut post eius obitum'litora tantum ad Dioscu-
riadem successoribus superessent: inde forsan regio Pontica pro-
prie dicta, et Pontica pars nuper domita, quae duplex ixaegyía
parum stetit, et ab auctoribus tunc usurpata fuit, quum iam
coaevus geographiae status eam negligeret, imo respueret.
Consideranti autem mihi inter se in permultis consentire
Marcianum et Anonymum À, in permultis Arrianum no-
strum eum Marciano et Anonymo, atque Menippum plura dedisse
Marciano et Anonymo, facile concludi posse videtur, plura Ar-
riani alia ex Menippo manare debuisse (quamvis sat multa hu-
ius rei vestigia desint), et eius descriptiuneulas et voces in
primam peripli partem irrepere potuisse.
In secunda parte ex aliis fontibus hausit Arrianus, forsan
ex Demetrio Calatiano. Nam uberius ille tractat de Achillis
insula, nequé descriptionis auctorem ullum laudat: sed Anony-
mus B, p. 189 ipsissima verba Arriani, p. 90 refert, et insuper,
Gg Ó9 ovyyodgss ZimuQurosoc. Circa descriptionis initium adicit
Anon.: £Éye& Óà mAá9og q590u9sc dovíov, et nonnulla, quibus
caret Arrianus; sed post... . £mewos voU 44lAÀsog (Arrian.
— xxn -—
p. 91; Anon. p. 190), habet ille plura quam Anonymus, et for-
tasse ex eodem Demetrio sumta 3.
Quum autem Arrianum saepe reperiamus nonnullis indigere,
quae in aliorum textu, alioquin simillimo, leguntur, tum arctiori
illo scribendi genere non erit ut offendamurs. si libellum Arriani
non integrum et genuinum in manibus nos tenere cogitaverimus.
Vossius iam ante illud subodoratus fuerat in sua in Scylacem et
hunc Anonymum praefatione (v. p. 128): ,,. .. . Compendium
voco, quia revera sit... .. * Sed debili argumento nititur vir
doctus: ,,. . . . Citat ex eo (periplo) loco quaedam Eustathius
in Comm. ad Dionysium, quae hodie tamen apud eum non re-
periuntur.^ His commentariis diligenter evolutis, in sententiam
Dodwelli (v. p. 132), incidimus, iudicantis laudatos ab FEusta-
thio Arriani locos, non potius ad Periplum Ponti Euxini, quam
ad alia historica vel geographica illius scripta, pertinere posse.
Dodwellus ipse, quum argumenta Vossii infirma deprehenderet,
inde in sententiam contrariam abiit: ,,Periplus Euxini maris ab
Arriano scriptus non est, ut Cl. Vossio videbatur, mutilus
(p. 132).* At caret ullo argumento Dodwelli ipsius sententia,
et Vossium saltem veri intuitus bene suaserat.
Vir rei geographicae peritissimus Bernhardy, in com-
qui copiosior olim ac luculentior exstabat. Sed in transcursu
tantum illud ait; neque enim tunc locus erat huius rei tractandae.
Nihili procul dubio duxeris, quod Hudsonus in ms. Vindo-
bonensi, excerpta Arriani continente, locum repererit, quo ]ja-
cuna impletur, et quem inseruimus p. 57 sq.: illud est ógoi-
TÉlsvrov, neque ab auctore Peripli manat. Maior i&m movetur
dubitatio de libelli integritate, fragmentum perlegendo quoddam
8 Leone Diacono suppeditatum, lib. IX. c. 6. p. 92, 93 ed. Ha-
sio, et iterum inscripto inter veterum testimonia 2. Imo res erit
aperta, nisi de Leonis Diaconi ipsius diligentia suspicio quae-
dam oriatur, atque timueris ne scribendo cum festinatione ni-
mia et forsan iuvante tantum memoria, Arriano ille tribuerit,
quae apud auctorem alium legerat.
Scatent argumenta, quibus oratio apud Arrianum detrun-
cata et imminuta cognoscitur, si illam cum Anonymo et Mar-
ciano comparaveris. Nunc digitum libet ponere in locis permul-
(1) 1n eo, quod Gailius hic de fonte Arriani, quem nunc ha-
bemus, dicit, ei adsentior.) — [2) V. nostrum praefat. p. V sq.)
— XXVÀHD —
tis parvi momenti, et quibus regionum termini non mutantur,
seriem servando geographicam.
1) Arrianus p. 63 ab Hyppio fluv. stadia 100 ad Lillium
habet; Anonymus A, p. 104 ab Hyppio stadia 60 ad Diam, inde
40 ad Lileum eorrupte pro Lillium ; (Marcianum relinquo, de
Lillio ob lacunam, silentem). Arrianus omittit Diam, sed sta-
diasmum bene reponit.
2) Idem p. 66 a Billaeo fluvio ad Parthenium fl. stadia 100
numerat, dum Anon. A p. 107, et Marcian. p. 71 (ed. Huds.,
p. 171 ed. nostr.], Psilidem interponunt, a Billaeo 60 stad.
ad Psilidem, inde 70 ad Parthenium ponentes, 130 a Billaeo ad
Parthenium. Epitomater nempe, quem Arrianum vocamus, vi-
detur Psilidem delendo, summam stadiorum collegisse; et nune
pro rouixovra xoà É£xcróv, ultimus tantum numerus superest,
fortasse ex incogitantia librarii cuiusdam.
3) Arrian. p. 68 ab Aegialis ad Thymenem 90 stad. habet,
Anon. A, p. 110 ab Aegialo ad Climacem st. 50 (cum Mar-
ciano p. 71 [ed. Huds., p. 172 ed. nostr.]), inde ad Timolaeum
401,3 Timolaeo ad Thymenem 20, summatim stadia 110 ab
Aegial ad Thymenem. Summam Arriani damnat, computatio-
nem Ánenymi confirmat Mareianus, numerando stad. 50 ab Ae-
gial. ad Climacem, et confuse 60 ad Timolaeum, dum dicere de-
buisset ad Thymenem. Vid. not. infra. Sic mendose Arrianus,
intervalla locorum quae omittit, resumendo, nullam rationem,
habuit stadiasmi a Timolaeo ad Thymenem, quo impletus fuisset
numerus 110 ab Aegialis ad Thymenem. lllud erit, ni fallor, in-
dicium festinationis in contrahenda oratione iudicandum. — En
iterum Arrianus, vel nescio quis, loca nonnulla nimio prope-
randi studio dum omitteret, erravit de stadiorum computatione.
De praetermisso Gurzubantho v. p. 71. 73.
4) Arrianus interdum contra loca nonnulla tollit, sed inter.
vallorum rationem restituit. Sic p. 68 sq. a Carambi ad Zephy-
rium stadia 60 ponit; Anonymus A, p. 110 sq. à Carambi sta-
dia 20 ad Callistratim, inde 40 ad Zephyrium; et sic praeter-
1) Marcianus a Climace ad Timolaeum stadia 60 numerat, et
Thymenem omittit, unde liquet confuse Marcianum stadia dedisse -
sua, resumendo intervallum a Climace ad Thymenem. Ergo scri-
bere debuisset, aut: dz vjc KAlpexog sig Tipoloiov gogíov ordói«
p. «zxó TiuoAaíoe z. sig 6 Uuqvo, ordóio x, aut: «dz vio KAipoaxog
slg GOvumva, ordóia E. daO0 GOZvwjvov» ixi Kéígoufuv .. .. Timo-
laeum praetereundo. Haec noture debuissem mox, pag. 68.
— XXVIH O —
mittit Arrianus Callistretim , sed recte intervallum computat. —
Et iterum mox: Arrian. à Zephyrio ad Aboni Moenia stad. 150.
Anon. À a Zephyrio stad, 20 ad Garium, inde 120 ad Aboni
Moenia; concinit apud utrumque stadiasmus.
Ab Amiso Arrian. p. 73 stadia 160 ad Aneonem portum nu-
merat; Anon. Á, p. 118 ab Amiso ad Lyeastum fl stad. 20
(cum Marciano p. 74 [ed. Huds., p. 178 ed. nostr], inde ad
Chadisium fL 40 (mendose Marcianus 150), inde ad Anconis. por-
tum 100: stadia 160 apud utrumque.
A Phigamunte fluvio ad Phadisanem castellum, Arrianus
p. 74 stadia 160; Anon. A, p. 119 a Phigamunte ad Amele-
tum locum stad. 20, inde ad Phadisanem 130; uterque 150
stad. a Phigamunte ad Phadisanem.
A Cilicum insula ad Genepum fluv. Anon. A, p. 119 sta-
dia 55; inde ad Boona 20: habet recto itinere Arrianus p. 75
a Cilicum insula ad Boona 75 stadia.
A Corallis Anon. A, p. 122 stadia 60 numerat ad Cera-
suntem alteram, inde 90 ad Sacrum montem; Arrian. p. 76,
omittit hanc civitatem, sed stadia 150 ponit a& Corallis ad Sa-
crum montem. :
Ab Adineo Anonymus p. 124 ad Cordyla castellum stad.
100, inde ad Athenas 80; Arrianus p. 45 summatim ab Adieno
suo ad Athenas stad. 180.
. . 5) Laudant Anon. A, p. 113 et Marcian. p. 72 [ed. Huds.,
p. 174 ed. nostr., p. 44 sing. nostr. lib.], fluvium Ochthomanem
iuxta Harmenen, quo caret Arrianus. [Interdum voces tantum,
quibus brevitas impeditur, repellit noster. Ex gr.. iyi
nude laudat p. 69; Anon A, p. 112, et Marcian. j. 72 [ed.
Huds., p. 173 ed. nostr.] adiiciunt zoAÍgvioy xol zorauóv. Sie
Elaeum tantummodo laudat noster; Anon A, p. 104: 'Elmodv» -
ipnóQiov xal zorcu0v, cum Marciano p. 70 ed. Huds. [p. 168
ed. nostr.]. De Cinoli p. 69 concinunt Arriani verba cum ver-
bis Anonymi p. 112, et Marciani p. 72 [ed. Huds., p. 173 ed.
nostr., p. 43 sq. nostr. sing. lib. Menipp.]; sed insuper Anon. et
Marcianus habent: Fyeí dà xol Ügoguov sig qv xalovuívgv 24v.
vixivoliy. Quomodo siluit Arrianus de Anticinoli et portu ille
abditof Quomodo siluit de insula quadam, quae oxemá[e zóv
Maya, ut aiunt Anon. A, p. 102, et Marc. p. 69 extr. [ed.
Huds., p. 167 ed. nostr.], ad ostia Artanes fluvii, et laudavit
contra p. 60 fanum Veneris, Marciano omissum, sed Anonymo
— XXXIX —
nuncupatum ? (Haec et similia patefaciunt quam facile in rescri-
bendo opere eodem, nonnulla ab uno servata maneant, ab alio
nonnulla reiiciantur). Cur arctius meminit Arrianus Heraclei
portus, p. 73 sq., et reperit tantum ibi óguov, dum Anon. A,
p. 118 diligentius seribit: ivraó9e Asuv uéyac, Ó xeÀoUutvog
Z"euvgOv, Oguoc vaval xol $0ponrÓAoc? Cur Thermodontem vix
nuncupat, nec illum vevoízogov cum Anonymo p. 118 sq. vocat, -
neque Themiscyrae meminit, Chalybumque ibi incolentium, et
pariter Tibarenorum iuxta Cotyorum (Anon. A, p. 120)? Quo-
modo circa Sinopen (Arrian. p. 70) insulam Scopelum ne lau-
dat quidem, dum Anon. A, p. 114, et Marcian. p. 72, 73 ed.
Huds. [p. 174 ed. nostr], habeant insuper: stiros Ó» iml vàv
üxgov vgcíov, 0 xoÀsirus Zxórmehog. Éyew 0b OtfmAovy voig lAdz-
voc, zÀoloig* và Óà uslfovo mtQimAciv Ósí, xal ovre xavalgtwv
tig v€uv nó? Quomodo Aiaéva iuxta Phadisanen (Anon. p. 119);
Aufva. závvov dvéuov iuxta Boona (ibid. p. 120), et Aretiadis
insulae 0goQpov voig dq £6mxíQag dvéíuoig |(ibid. pag. 122);
xopuqv xal Aiéva, Stephanen (ibid. p. 120), sinum unum iuxta
Harmenen (ibid.), alium Cotyoro vicinum (ibid. p. 120), $gog-
pov sub Sacro monte latentem (ibid. p. 122), c&Aov ojuuerQov
ad Ophiuntem fluv. (p. 123), et ad Adienum fluvium (p. 124)
praetermittit Árrianus noster, quem rerum rei nauticae pertinen-
tium studiosum valde fuisse haud immerito iudicamus?
En erit, ni graviter fallor, argumentum haud mediocre im-
minutionis factae, quod in proxima phrasi oratio eadem ad ver-
bum reperiatur apud Arrianum p. 71, et Anon. A, p. 116: OZ$-
vog Ó smotdpóg (Anon. 6 "4Àvg) piv O9og 4v vüc Ko. .. . xa-
Góc, 0b siofálAes eig vóv llovrov, óolfe và. Zwomug xol g-
£qvóv Foya. Ibi stat Arrianeus periplus, nec sensum abruptum
relinquit; sed Anonymus, sensu supra suspenso, adiicit; rQroxó-
-ei« Ób crd0ia dzíycov vüc "4ut0o0, utrabó ZUgov cvs xoi Ila-
gàayóvov qsgóptvog tig vóv llovrov Pisoiv. Aperte phrasis
eadem est, apud Anon. expleta, apud Arrianum resecata.
Arrianum et Anonymum B, inter se similiter cenferre non
licet, quum hic non iis careat, quibus affinitas cum Arriano per-
spicitur, sed longe plura et ex aliis fontibus diversis hausta ha-
beat, sicut iam supra p. xxiI sq. vidimus. Sed ex data compara-
tione locorum sat multorum, in praesto sunt argumenta, quae
Arrianeum periplum, qualem habemus, epitomen esse arguunt,
— XXX —
sive Arrianus ipse auctorum sibi exscriptorum verba miüuerit,
sive neseio quis Arriani compendium pro integro libello tra-
diderit. ;
Non semel nobis orta fuit dubitatio, quaerentibus utrum Ar-
rianus, an alius nescio quis breviorem reddiderit orationem
auctorum , qui pre fontihus delecti fuerant. Nunc saltem vide-
bitur forsan Arrianus de suo nonnulla sustulisse, nonnulla adie-
'eisse: aliquid nempe, utpote ad laudandum Xenophontem pro-
pensus, solus refert in loco quodam, ubi desunt simul alia ab
Anonymo À, p. 106 sq., et Marciano p. 71 ed. Huds. [p. 170 aq.]
expressa. Qui quidem scilicet aiunt Billaeum Ífluvium a qui-
busdam orientalem Bithyniae terminum haberi, sed a quibusdam
(imo coaevis adiicit Anonym. A.) Parthenium. Paucioribus ver-
bis et nude scribit Arrianus p. 66, Parthenium Bithyniae termi-
num esse, breviori contentus exscriptoris cura; sed mox gaudet
in superaddendis hisce: àv (BiOvvóv) Etvogpóv iv vij ovyyoagi
pvqgpwmv ixonjcaro, Ort popyuioTaTO. . . ., xol rd moÀÀd xaxd
jj Gvoati& àv "EXlqvov 0r; v vgós vj q09o PnaOtv, x. v. À.
Si partem illam peripli manus aliena abscidit, mirum prorsus
videtur, quod, verba plura ab Anonymo et Marocieno servata de-
lendo, lecum fusius manus illa adiecerit e Xenophonte sumtum,
et quo carent Anonymus et Marcianus. Non absonum erit Ar.
riano ipsi tribuere et loci imminutionem et additamentum ; nam
semper gaudent soripteres arctius ex aliis, prelixius de sue
yerba adferre. Huiusmodi esse iudicaveris levem xeprehensionem,
qua non abstinuit poster i& Xenophontem p. 54 aq.: xel osg A&-
7€* (5vogdv) vo)g poyiumvazovg xel éyOpeserovo clvos toig
Teans£ovvrlo:g , ixsivog piv «folàlag Ovou&is., iuel dà doxoU-
div ob Zuvvot eUvos elvai. — At considerandum est similem Xe-
nophontis [imo potius Herodoti] reprehensionem . apud Arrianum
simul (p. 77) et Anonymum A (p. 116) esse de Haly fluvio,
oUx dz putonuDoleg, dg Afyss "Hoó8ozog, dÀàà dno dvlogovrog
gAlov. | :
Sed, quid necessarium leetori videtur, singulae loea Arriani
eum locis Anonymi A et Marciani respondentibus comparare,
dum aspectus ipse Peripli arguit hoc non esse genuinum et in-
tegrum Arriani opus? Non possumus non offendi ieiunam le-
gendo narrationem, haud qualem exspectare licet ex Imperato-
ris praefecto, iussu summo iter et itineris descriptionem susci-
pienti. Quam abruptum exordium, ut ait Stuckius, sibi fecit
— X33 —
noster: Big Tocmstosvra ij»oucv! Rationem rei qualemcunque
reddit Dodwellus, quam perpendet et comprobabit, si lubet?
leotor. kkannonis Periplus, quamvis excisus et truncatus, ini-
tium saltem praebet haud ita absonum et decurtatum: "Eóo£ev
Keaoy99ovlotc: ». v. À.
Consideranti autem hunc libellum haud genuinum esse, sed
recisionibus multis imminutum, inde mihi etiam fit verisimile,
nonnulla, si totum periplum non ipse depinxit Arrianus, eXi
aliena manu fuisse adimpleta. Quaerendum est enim, an pro»
positum Arriano aperte fuerit, ut totam Euxini Ponti oircum-
navigationem describeret, quod fere negaverim "ob sequentia
(p. 77): "Ext 0à inv9ópqv. Kóvwv vevelevena£vos, vóv BaciAéu vot
Boózógov o9 Kip. xo., éniusAig inonoówgv xal vóv puéyor roó
Bocnógov nÀo)v ÓgAocaL co,* óg,civt Bovisvoio msgl vo? Hoc-
TÓQ0v, Uz&Qgo& Gor, x. T. À. Nempe si praefecto Cappadociae
Traianus expresse totum Ponti circuitum describere praecepis-
set, non sibi sic gloriaretur noster, quod illud excogitaverit et
fecerit. Descriptionem litoris a Bosporo "l'hracio ad Trapezun-
tem (p. 57 sqq.) fere coniicerem aliena manu insertam fuisse,
quun a Trapezunte primum profectus fuerit noster, et nescio
eur redeat ad praeteritum litus, nisi p. 59 legerem, voUro pàiv
slüóvi gos Aye , et mox p. 77 iyra9Oc (Trapezunte) 60 aoicig
Mpíva, quo magis etia agnoscitur Arrianus Traianum adlocu-:
tus Verum enimvero possunt haec, OU z0isig Aéva, aliumde
transposita, fertaase ex initio libelli p. 35 sqq., ubi uberius de
Trapezunte tractat, ulterius inserta fuisse. Sie non semel libe
lus idem alius libelli cuiusdam epitome fuit, et semel amplifica-
tio; quod se egisse profitetur ipse Marcianus p. 66 imit. Hudg.
[p. 163 ed. nostr]: xazapaOQv à xol IMévuxzow pizolov uv
tWwe« soig évruyyovoudw ix. viv oixcloy flifilloy mapsqüpavov el-
óqoiv, uw) xdci 0à dxoiflg imskslOÓvra, và dAlsinovra nisieg
Óvra mgocOtg, x. z. À. Haud aliter potuit manus aliena quae-
dam in Anonymi Stediasmo Maris Magni vol. II. p. 433 sq. [ed.
Gail], plura addere, quae prologus non fuerat pellicitus (cf.
Stadiasm. p. 434, et ib. supra p. 414): saepe apud veteres li-
belli iterum atque iterum retractati erant, aucti et imminuti,
neque auctoris genuini nomen et titulum priscum amittebant:
sic forsan de Arrianeo hoc textu cogitandum.
Ut ut est, alterutrum erit concludendum, vel Arrianum suam
narrationem rebus nonnullis auxisse peculiaribus, quales vide-
— XXXI —
mus p. 35—44, et quibus animus Imperatoris intentus foret,
sed illas post initium ab exscriptoribus semotas fuisse, ut nuda
locorum mentio superesset; vel Arrianum, id sibi tantummodo
proposuisse, ut ieiunam saepius descriptionem locorum traderet,
et idcirco satis habuisse, si auctoris cuiuslibet verba ipse mi-
nuendo mutuaretur. Sed ad priorem coniecturam potius redeo.
Anonymus uterque, cum uberiores descriptiunculas praebet,
tum recentiorem calamum prodit: intervallis stadiorum addit
milliaria respondentia, quibus stadia septem et dimidia eontinen-
tur (cf. mox p. 133 sqq.); nomina locorum recentiora tradita
(cf. p. 111 sqq., 128), unde fit ut vir cl. Koehlerus, in Mém.
de l'Ac, de St. Petersb., T. X. 'p. 615 scripserit: ,,Cet auteur
donne des détails qui nous font connaitre l'état de ces lieux
dans le IVe. siécle de notre ére, temps oà ce Periple fut, à ce
qu'il parait, composé, au moins enrichi de nouvelles obser-
vations.*
In numeris datis saepius concinunt Anonymi ambo cum Ar-
riano; Anonymus Á imprimis, cuius et Arriani auctoritate erro-
res Marciani permulti aperiuntur. Ex. gratia ef. p. 60. 62. 63.
66. 68. 69. 70. 71. 72. 73. Sed semel Marcianus ansam praebet
emendandis Arriano et Anonymo A, p. 72 sq. — Interdum men.
dosi sunt apud Arrianum numeri. Cf. p. 65. 68 al. Et tandem
non desunt sui Ánonymo errores. (Cf. p. 72. 73. 74.
Vix erit monendum, in fractis numeris Anonymos A et B
ubique tertia parte gaudere L/ y 5, vel L/ d 2; sed auctorem
fragmenti C, quod viro clarissimo et amicissimo Osanno debe-
mus, dimidiam, jjui0v, adhibere; at carere omnes exquisita eura
in fractis numeris exprimendis. s
-Ad calcem voluminis huius tabulam in aere incis&m subieci-
mus, quam delineandam curavimus ad similitudinem tabulae apud
nos egregiae, cui titulus: CARTE REDUITE DE LA MER NOIRE,
par M. GavriER, capitaine de vaisseau, etc. 13
APPIANOY
IIEPIIIAOTZ IIONTOT ETREINOT.
HENNICEI DODWELLI
'"DISSERTA TIO
de aetate Epicteti atque AnnRIANI, conscriptique
ab AnnrAwNO peripli maris Euxini, etc.
$. 1. Sub exitum Hadriani de Mari Euxino scripsit Arrianus.
fSeripseram quidem de hoc Maris Euxini Periplo nonnulla,
cum de Periplo Maris agerem Erythraei: sed pro modo
quem concessit nata in alieno Opere occasio. lam paulo
agam accuratius. Sub Hadriano scriptum fuisse docent
ipse titulus. * Sed propius initio Hadriani scriptum tum ar-
bitrabar, quod quidem Reges harum partium finitimi a Tra-
iano dati etiamnum essent in vivis, Unicus autem is erat,
quem memoravit Arrianus. Rex Apsilarum Iulianus a
Traiano designatus?; plures autem idem refert, quos fecerit
Hadrianus. 9 Et Traiani Imperio exeunte factos fuisse veri-
simillimum est, quos ille Reges dedit, cum iam victoriae
illius in Oriente fecissent ut vicini, et tam Parthis quam
Romanis finitimi, a Romanis diademata libentius quam a
Parthis acciperent. Antea. certe causam Traiano belli in
Parthos dedit, quod Armenia a Parthis Hegem accepisset.
Tum ergo vel inde vincitur, nondum Romanorum tantum
in his partibus fuisse terrorem: proinde multos ab Hadriani
initio annos elapsos esse necesse est, cum iam plureg
essent ab eo, quam *a Traiano, Heges. :
l1) Vid. infra notam ad libelli titulum additam. — 2) Peripl.
pag. 12, Huds. 3) P. 12. 19. Pr oer
II. X
3 DISSERTATIO
$. 2. Arrianus, cum haec scriberet, Provinciam habebat Cappa-
dociam.
Erat autem certe Arrianus ipse, cum haec scriberet,
in Imperio, et gladii iure ornatus. Hoc indicant militum
sub eo exercitia? , et ab eodem soluta stipendia ?: hoc
etiam navium ab eodem assignatae stationes ?; hoe muni-
tionum illa, quam profitetur, cura*: hoc etiam rei anno-
nariae 5: hoc quod Sannos tributa recusantes a se exter-
minandos minatur 9, ni pactis starent, fidemque a se obli-
gatam liberarent: hec denique quod. aras .& se in Pro-
vincia positas fuisse doceat", et quod statuas in honorem
Principis dedicandas ad se mittendas esse moneat?. Nec
sane oram Ponti Euxini universam a se lustratam obten-
dit, sed a Trapezunte tantummodo ad Dioscuriada, quae
etiam Sebastopolis fuerit appellata. Aliam omnem oram
*inde ad Bosporum Cimmerium; rursusque inde ad Byzan-
tium, Bosporumque Thracium, non sua fide narrat, sed
aliena. Et ne quidem a Bosporo 'Thracio ad Trapezuntem
oram innuit a se fuisse navigatam : cur ita, quaeso, si
Pontum Euxinum universum auspiciis Hadriani lustran-
dum suscepisset? Cur ita, inquam, si classis potestatem
alibi habuisset, quam in suae. Provinciae ora tantummodo
maritima? Cur denique a Trapezunte Periplum huius maris
inciperet, quem alii plerique a Bosporo potius incipiunt
Thracio,: nist quia ab illo demum portu usque ad Dioscn-
riada terrae pariter ac maris potestatem habuisset? Obno-
xios sihi in hac omni ora fuisse milites ipse indicat. Abru-
ptum hoc, quod a Trapezunte petebatur, exordium crede-
bat Btuckius (p. 67): quod scilicet non occurrerit, hos Pre»
vinciae, cui praeeret Arrianus, fuisse limites, Facilis au-
tem erat universi Peripli occasio, cum ius rei Nautieae
eousque ipse pro Provinciae iure teneret, si reliquas Eu-
xini Maris oras sigillatim, aliorumque fide narratas, ad-
iunxerit, Certe Flavium Arrianum sub Hadriano Cappa-
dociae praefuisse testatur Dio, * quem alium a noatro non
]) Pag. 3. 11. 2) P. 6. 11. 3) P. &, 4) P. 6. 9. 10... 5) P. 6.
€ P. 1l. 7) P.2. 8)P.2, 9) Dio, lib. LXIX. 15.
IN ARRIANUM, 9
fuisse verisimillimum est: nam Trapezuntem, nuuc Ponto
Cappadecio,* nune Cappadociae? ipsi accensuit Ptole-
maeus, qui proximus nostri temporibus vixit Arriani. Ita-
que hoc Seculo ad Pontum usque Euxiuum pertigit, Pon-
tique regionem complexa est Cappadocia, et Tibareniam
et Colchida usque ad urbem, quam dixi, Dioscuriada. Pon-
tum saepe Provinciam suam ipse appellat Arrianus, p. 4. 8
(Huds.), in eo Ptolemaeo consentaneus, qui Pontum ap-
pellat Cappadocium. Sic autem scribit de Athenis: "Eorw
y&o voL xci iv Ilóvto Evttyo qooíov oUro xcaAovutvov
(p. 4 Huds.)) De: regione loquitur, quae Ponti nomine
veniebat, non de Mari. ldem paulo postea dicit ventum,
qui in Ponte Thrascias appellabatur, in Graecia Scironem
esse appellatum. Ait denique lignorum vavzgyyciuav dg39o-
víav fuisse xer& vóv llóvrov (p. 9 fin. Huds.), propter
navis quam passus fuerat iacturam. De sua utique rursus
intelligendus Provincia. Nam eousque iam perGgisse vidi-
mus Provinciam Arriani, Hos autem huius Provinciae li-
mites Traiani victoriis debebant, ut existimo,. Romani.
Colchos certe ab eo subactos referunt Rufus Festus et
Eutropius (VIII. 3). Seculi ergo saltem, quo haec gesse-
rit Árrianus, notam in his ipsis Provinciae huius finibus
tenebimus.
. $. 8. Cappadociae anno Hadriani XX9* praeerat ARRIANUS.
Tempus autem quo hanc Provinciam his limitibüs:cir-
cumscriptam tenuit Arrianus, ex. eiusdem Tactiéis, ni
fallor, colligemus, Scripsit illa anno Hadriani XXi;5
rit, inquit, rzv z«gobóav Beciielo, iv '40giovóg. sixoccó»
vOoUTt Prog fa«cusvg. Verba eius Imperium Hadriaüt de
signare' videntur post obitum "Traiani, Nam inde drtéfd,
de qua ibi loquitur Arrianus, militarem excoluit Hadr!
nus. Coepit aunus ille Hadriani XXus anno aerae no-
strae christianiae 186, Aug. XI^. Desiit autem anüo eiug-
dem aerae christ. 131, Aug. Xl». Medio autem tempore
1) Ptolem. geogr. lib. VJ. c. 6. 2) Ptolem, lib. VIL. Asise
"Tab. 1. 3) Tactic. fin. [p. 97, ed. Amstel, 1683.] E
A*
$ DISSERTATIO
se ad scribendum de re militari accinxit Arrianus, cum ius
gladii esset a Principe consecutus. Convenit cum nobis
Arriani Dioniani haec etiam nota accuratissime. Confecto
bello Iudaico (nempe cum Barcocheba), bellum Alano-
rum a Pharasmane motum tradit Dio.* Qui idem addit,
terrore Flavii Arriani fuisse repressos, qui tum Cappado-
eiae praeerat. Coepit bellum illud in Barcochebam anno
Hadriani XVll? si Chronico Eusebiano fides: xucotv
anno eiusdem Principis XVIII9o, teste meliore, illisque
temporibus propinquiore, Aristone Pellaeo.? Si tum fuerit
illud in &xuj bellum; sequenti certe, qui annus erat Ha-
driani XIXvus, debellatum fuisse consentaneum est. [lta
videmus quam apte motus illi Alanorum, et proinde Prae-
fecturn etiam Arriani, ad annum referantur Hadriani X Xm.
Scripsit Arrianns Alanica, teste Photio. * Huius nimirum
belli, ut videtur, occasione, Et fragmentum illius operis
habemus hodieque de acie illa qua Alanos ad pacem ter-
ruit Arrianus. Arrianum enim ipsum illius aciei fuisse
ducem inox ostendemus, * Nec ultra terrorem processisse
docuit, ut vidimus, ipse Dio, Porro eundem illum, qui
Alanos ad bellum concitavit, Pharasmanem in vicinia sua
Zydritis imperasse, cum de Mari haec Euxino commenta-
retur, idem testatur Arrianus. 5 Nihil ergo est cur dubi-
temus quin idem fuerit Arrianus, qui et Cappadociam mo-
deratus fuerit, et bellum gesserit in Alanos, et qui Tactica
scripserit, et de Mari etiam Euxino. Addit Dio Massage-
tas fuisse hos, cum quibus res Arriano fuerit, Alanos.
Fieri potest ut hoc quoque fuerit uteunque verum, At in
illius Seculi geographia novum fuisse suspicor, quod aut
iidem haberentur cum Massagetis Alani, aut sedes tenue-
rint huic Arriani Cappadociae propinquas. Albanos appel-
Jat, ut videtur, e Dione Zonaras. * Estque sane in his par-
tibus Albanorum nomen, quam Alanorum, longe notius,
Antiquitus omnes invicem diversissimos fuisse constat e
]) Dio Cass. LXIX. 15. 2) Ap. Euseb. II. E. IV. 6. 3) Phot.
Cod. LVIM. 34) &. Vi. 5) P. 1I. 6) (Annal. lib. XI, p. 590, ed.
Paris.].
IN ARRIANUM. -
veteribus, tam Alunos, quam Albanos, quam etium Massu-
getas: imo ne sedium aliqua propinquitate coniunctos.
Quod ergo tandem coaluerint, inde factum arbitror, quod
Massagetarum ultimi in has sedes translati ab Albanis
victi in nomen pariter ditionemque victorum transierint.
Constat enim certe iamdiu intercidisse nomen Maassageta-
rum. Et cum in Albanorum nomen deinde concessissent,
facilis inde error erat, ut iidem Alanorum nomine intelli-
gerentur: eorum scilicet qui Albanos Ásiaticos non satis
accurate ab Europaeis distinxerunt Alanix, [luec tamen
obiter,
$. 4. Initio Praefecturae ante Bellum cum Alanis, ann. Chr. 131,
hunc Periplum scripsit AniiANUS.
Caeterum initio gestae a se Provincine haee scripsit
Arrianus. Cum nempe primas redderet Provinciae a se ad-
ministratae (pro recepto officii munere) rationes. Ad illud
certe munus spectare videntar yocuuore, quorum toties
meminit, "Pouoixc. Hoc enim exigebat ipsa Imperii Ro-
mani Maiestas, ut ne alia lingua, quam Homana, concipe-
rentur formae omnes rationum solennes et legitimae, seu
Principi essent, seu Senatui, reddendae, Archivisque publi-
cis recondendae: his nempe Hadriani temporibus, cum
nondum in Romanam civitatem recepti essent vel Homani
Imperii cives Graeci, quod postea factam a Caracalla; nec
novi iam Imperii caput esset Urbs Byzantina, ipsa quoque
olim stirpe graeca. Litteris ergo romanis, quae scriniis
Principis recondendae erant, multo liberius de arcanis Ha-
driani mandatis se egisse ipse indicat Arrianus, Plane, ut
decuit in arcanis Imperii. Nec in literis : romanis : quic-
quam & Provineiae rationibus alienum fuisse verisimile est,
ln illis itaque soli Provinciae paraplo lecum fuisse con-
sentaneum est, a T'rapezunte seilicet usque ad Dioscu-
riada, Alibi certe nuspiam literarum: ocearrit vel mentió
Romanarum, Si quid praeterea ad illas literas accesserit,
illud fortasse fnerit, ut Provinciae stse paraplum a Dio:
1) P. 6. 10.
6 DISSERTATIO
scuriade ad Bosporum continuarit Cimmerium, Est enim
sane ratio politica eur eousque iter maritimum descripse-
rit, siquam: forte novam expeditionem eo medituretur Ha-
drianus, propter mortem, quae nuper contigerat, ? Cotyos
regis Bosporani: de qua propterea monendum duxit, pro
officii ratione, Hadrianum, Suspicor ergo inter Hegna Im-
perii Romani adsignata hoc tempore accensitum fuisse Reg-
num Bosporanum. Erat certe aetate etiam Strabonis. Illius
verba sunt: Kol vov 0x0 vois vov Boóozogevowv BeoiAsUOw, og
&v 'Poueio, xoxaóvóoósiw , Gxocvrt iov lib. (VIL, p. 812).
Inde similia monita de Rege Bosporano sub Traiano legi-
mus, Bithyniam tenente Plinio iuniore lib, X. ep. 18, 14,
16). A Byzantio ad Trapezuntem paraplum addiderit for-
tasse, quem obierit ipse cum in Provinciam veniret, ld si
verum, a, Homa venerit, fueritque adeo Hadrianus ipse in
Italia, cum mitteret Arrianum. Quod sane.anno Imperii X X9
verisimillimum est, cum de successore Aelio Vero ageret
Hadrianus. Obstabat enim causa illa ne pedem ipse ex
Italia. moveret. Reliquum paraplum a Bosporo Cimmerio
ad "Thraciam non video cur addiderit Arrianus, nisi ut
Maris illius Euxini universi periplum absolveret. Nupe-
rum autem illius in Provinciam appulsum indicat. itinerum
illa tam accurata descriptio, quae adeo opportuna non fu-
isset, si iam itineribus illis aliquamdiu assuevisset, Sic
enim spa etiam in provinciam itinera nuper peracta de-
soripsit Cicero. Sunt et alia quae nuperum Arriani, cum
haec scriberet, appulsum fuisse doceant, Sannas ait xc4cu
fuisse tributarios, tunc autem latrociniis intentos solutie-
nem neglexisse ; se autem operam daturum, ut vel solutio-
nem. praestarent, vel e sedibus pellerentur,? Haec ad suam
ipse contumeliam, si, se gubernncula tenente, officio de-
fuissent. Meminit etiam Pharasmanis:? sed nulla adhuc
de eo suspicio. Alanorum autem ne meminit quidem, Inde
facile colligunus, nullos adhuc eorum fuisse motus. Cavet
enim noster ne quid Hadrianum celaret, quod Heipublicae,
si nesciretur, perniciem afferre posset. Inde tempestiva
]) P. I8. 2)P.1l. 3)P. 1l.
IN ARRIANUM. 7
illu monitio de morte Cotyos. Hecte ergo, ni fallor, Ar-
riani adventum ad annum aerae nostrae christianae 186m
exeuntem retulerimus, quo prauedictum de re militari com-
. mentarium ipse scripserit, cum primum gladii ius accipe.
ret, nullo adhuc hostis manifesti metu. Aliter faisset, ho-
stium mentio facienda erat, et disciplinae eorum militaris,
cum quibus rem gesturus erat, Medio enim anno Howa
discedebant plerumque Provinciarum praesides, ut e legi-
bus Claudii? de eorum discessu satis apparet. ]ta necesse
erat, ut anno Iuliano exeunte in Provincias remotas, qua-
les erant hae, de quibus agimus, Asiaticae, venirent. Sub
Traiano Plinius? XV kal. octobris venit in Dithyniam,
quae tanen propius aberat a Homa quam nostri Arriati
Provincia Cappadocia. Itaque si anno 187? Augusti diem
XIm superasset Árrianus antea quam in Provinciam appel-
leret, sic annus fuisset Hadriani non iam XXus, sed
XXlus, Quare anno aerae nostrae venerit oportet 186.
Illum enim certe diem elapsum esse cum veniret, ipse in-
nuit. Narrat enim, cum Provinciam praeternavigaret, pro-
cellas ?* magnas, Et tamen nondum docv irovg fuisse in-
dicat, qua naves essent in portus subducendae. Caeterum
non longe illam abfuisse ipso facto docuit, quod primo
queque tempore illas in portus subduxerit, zolv zevroza-
cw dGyowoO5vea,. vqgv 2ü6AaGGov.* Facile inde intelligi-
mus paulo illum ante maris claudendi tempus eo appulisse,
Quod sane cum XX? Hadriani anno concurrere non potait
alio aerae nostrae christianae anno quam 1809. . Proximo
ergo anno 187? eruperit seditio Alanorum, concitante Pha-
rasmane: ita scilicet, ut Romae hoc nomine sub Hadriano
accusatus (fnerit ipse Pharasmanes5: ita ut ab Hadriano
Romam invitatus ipse tamen sibi conscius venire contem-
serit: 9 ita ut vicissim munera ab ipso missa contemserit
Hadrianus: ita denique ut Regulos alios qui venerint ita
acceperit Hadrianus, ut Pharasmanis * recusantis invidiam
1) Dio lib. LX. 2) Plin. lib. X, ep. 38. 3) P.4. 4)P.5.
5) Bio Excerpt. Theodos. 6) Spart. Adrian. cap. 13.. 71) Ib. cap.
13, fin. . 8) lb. cap. 13. d
& DISSERTATIO
exocitarit, Non sunt haec omnia in limites nimis angustos
contrahenda. . Itaque intervallum aliquod agnoscendum est
inter primos Alanorum motus mortemque Hadriani, Nee
tamen magnum illud fuisse e numis colligo. Nec enim
alio, quam ad hos Alanorum. motus, Cappadociae mentio-
nem retulerim, quae in numis occurrit Hadriani atque Pii.
Numi Hadriani, qui Cappadociae meminerint, consulatu
illius signatur IIl?, qui ab anno aerae christianae 119, ad
finem Hadriani pertigit, annumque Christi 188. Numi Pii
consulatu eius II?, qui non ultra annum aerae nostrae 189,
quo consulatum illum gessit, extendendi sunt. Proximo
enim anno Christ. 140 consulatum suscepit gessitque IlIIm.
Hinc intelligimus ad finem Hadriani illud referendum esse
bellum, de quo numi gratulatorii adhuc Pii initio excude-
bantur.
$. 5. Horum certe temporum et huius etiam Principis indolem
referunt quae hoc in Periplo tradit ARRIANUS.
Certe horum temporum indolem refert examussim hie,
in quo versamur, Periplus. Cum urbibus memorat celeber-
rimas quasque mythicorum temporum historias, et histo-
riarum, siqua credebantur exstare, etiam monumenta. His
enim sane, siquis Princeps alius, maxime delectabatur
Hadrianus. Sed et disciplinae militaris euram profitetur
Arrianus, quam multis novis inventis locupletaverat hic
atque excoluerat imperator. Et sane Tactica ad illam
ipsam normam, quam stabiliverat Hadrianus, exegit Arria-
Dus, quae etiam ad Dionis? tempora inviolata permansit,
Idem urbium nova memorat tam munimenta, quam orna-
menta,? quorum studiosissimum hunc eundem fuisse con-
stat Hadrianum, Nescio? quisquamne Principum cum eo
fuerit, hac in causa, conferendus. Et peregrinationum no-
mine idem Princeps celeberrimus erat, teste Spartiano. €
Talem quoque supponit Árrianus. Ait se summa cum vo-
1l) Dio lib. LXIX. 9 et pass. 2 2) Arrian. Peripl. Mar. Eux.
P. 3. 3) Dio et Spartian. 4) Spart. Adrian. cap. 18.
IN ARRIANUM. 9
luptate mare Euxinum lustra$se ex eodem loco, * 69tvzto
(inquit) x«l Ssvopov xoel 6v. Et quo loco de fano lovis
Urii loquitur:* Tae)vre uiv eidór. ool Aéyo. taque iam il-
las quoque Ponti Euxini oras peragraverat lladrianus.
Quod tamen sero tandem factum opinor, cum nulla huius
itineris nota habeatur apud Spartianum. Nisi forte haec
ad iter illius per Asiam? retulerimus, quo et servitia ca-
stris profutura a Cappadocibus Arriani nostri susceperit.
Affectum ergo Hadriani imperium, vel praeceps potius, et
ad exitum vergens, supponunt hae notae, Cum nempe iam
et disciplinam militarem ad exitum perduxisset, et Provin-
cias plurimas itineribus lustravisset idem Hadrianus.
$. 6. AnnIANUS hic Peripli Auctor, et Praeses Cappadociae, idem
cum philosopho Epicteti discipulo.
Conveniunt eadem praeterea cum temporibus Arriani.
Erat enim profecto hic Arrianus non alius a philosopho,
quem Epicteteum appellant veteres, quod fuerit Epicteti
discipulus. Is enim Arrianus, qui aciem instruxit in Ala-
nos, et qui proinde Cappadociam Provinciam habuit, in
ido ipso fragmento quod habemus hodieque scriptae ab eo
historiae Alanieae, Xenophon appellatur: 'O óà oysuov
tác zG659g (inquit) 6rgooruxg "Xsvopow. Et postea; Oí 0i
ix(Asxvoi (mzxtig duq avróv MsvogGvra ÉovoOcv etc. Sed
quis ille fuerit Xenophon, non videntur observasse frag-
menti editores: * nedum, ipsum fuisse Arrianum. Et ta-
men nomine véov JMevogüvrog, seu Xenophontis iunioris,
appellatum fuisse omnes sciunt: non item illud, hoc no-
mine ipsum delectatum fuisse Arrianum, nec alio libentius
appellari voluisse. Ut proinde quoties in illius scriptis
Xenophontis nomen simpliciter occurrit, non alius ab ipso
intelligendus sit Arriano. Hoc tamen verissimum esse ex
aliis eiusdem scriptis manifestum est. In libro de Vena-
tione, de Xenophonte Grylli filio facta mentione, ipse
mox de se ita subiungit: T«eora A£fo, óuóvvuóg ve dv
1) Peripl. Eux. p. 1. 2) P. 13. 8) Spartian. Adrian, cap. 13.
4) [Cf. H. Steph. Schediasm. 1Tum in lib, de Venat. p. i: ed.
Amstel. 1688. Gail] uad
91 . DISSERTATIO IN ARRIANUM,
tissimum, ut annis istius modi illustribus historias termi-
narent: apud Romanos vero sub Augustis, ut quinquenna-
libus Augustorum, quorum aetate scripserant, concluderent,
aut decennalibus. Hoc ergo potius forte eligendum, dum
certiora suppetent, quibus iuniorum etiam traditionem re-
fellere possimus, de vita Arriani ad Marci tempora pro.
ferenda.
TT
ATTOKPATOPI KAIZAPI TPAIANQ&4 A4A4PIANO.
ZEBAZTS84, APPIANOZ XAIPEIN.!
E Toazcito)vra Sxoutv?, moÀw £Alqvlón, dg Afytt 6 Etvo-
qv éxtivog?, énl Oaldrrg duxicufvgv, Zwonícov &mxoiov. xl
IMPERATORI CAESARI TRAIANO ADRIANO AUGUSTO
ARRIANUS $.
'TRAPEZUNTEM pervenimus, urbem, ut Xenophon ille inquit,
graecam, maris in ora sitam, Sinopensium coloniam. Atque il-
1) Titulum, quem omnes edi-
tiones atque codex huius libri uni-
cus literis Arriani praepositum ha-
bent, propterea reiiciendum pu-
tavi, quia illam non ad literas
ipsas pertinere posse, sed a libra-
Tio, tanquam epistolae argumen-
tum, compositum esse satis ap-
paret, Quae res quamquam per
se clara est, tamen etiam confir-
matur longiore titulo, quem e
codice Vindob. cognoscimus. Hoc
loco tantummodo reiectum titu-
lum exhibemus. Estautem: APPI-
ANOT EIIIZTOAH IIPOZ; AAPIA-
NON, iv 5$ «ol nsQízAovg EvEsi-
vov llóvrov. Sic habet ed. pr.
et quae eam postea sequutae
sunt. Bastius, qui codicem uni-
cum Arrianeum relegit, loco 409:a-
vov reperit Tooicvov. Haec alia
scriptura sine dubio orta est li-
brarii negligentia, sive potius in-
scitia, qui quum initio epistolae
scriptum videret Toeioavg 40Qia-
sp primum nomen habuit verum;
itaque ipse zog TQoeicvov scri-
sit. Gelenius autem, princeps
arum litterarum editor, recte
vidit, quid necessario verum es-
set scribere, atque recepit 40Q:o-
vov; qui omnino quam diligenter
in legendo codice, quem unicum
huius opusculi superesse dixi,
versatus sit, intelligere licet ex
eo, quod toto libro duas tantum
aut tres easque admodum leves
alias scripturas Bastius reperit.
Quoniam igitur non potest ulla
dubitatio esse, quin librarius,
qui illum epistolae indicem fe-
cit, suo iure Tootevov scripserit
et quin 4ó0giav»óv ex epistolae
ipsius initio scribendum sit. me
subit mirari, quod Gailius, re-
cens opusculi editor, hanc falsam
scripturam recepit, sed multoma-
gis mirabere eiusdem Gaili in-
diligentiam, cum considerabis,
Te«ievóv si scribatur et epistola
ad Traianum scripta esse summa-
tur, necessario effici, Arriani ae-
tatem multo superiorem esse eum-
que non Hadriani, sed "Trajani
tempore provinciam Cappadociam
administrasse, ^ Nunc autem a
Dodwello validissimis argumen-
tis probatum est, Arrianum Ha-
driano imperatore eam pru
ciam habuisse illasque litteras
ad eum scripsisse. Quod verum
esse, non modo ex Arriani epi-
stola ipsa, sed imprimis etiam,e
Dio Cassio LXIX. 18 et Proc. Goth.
]M. p. 320 apparet. Ne quis vero
in coniuncto utroque nomine T'oc-
.avo "Aógievo haesitet, cuius
rei mentionem facere omisit et
Hudsonus et Gailius, cum non
facile usquam alibi ita appel-
ak
96 APPIANOT
v]v piv Oaloccav rjv vo) Evísvov &cutvor xavíOoutv , 0Otv
zep xal EtvogGv ixttvog *, xoi gv. Kal of fopol aveavüciv. 20r,
Ai9ov uévro, ys vo) vgoyfog* xal và ygüpporo Óià voro oUx
tÜÓna wc[-2]4&0exzoi. v0. 03 £AMqvinóv Éniygoupua, xal sjpaorqpt-
vog yiyoamzat, ola ór x0 fagfágmv yoagéív. "Eyvoxe oUv
vovg vt fopovg AÍQov Asvxo) dwaOtivoi, xol và imiygaupera
iyyagótos tUompuow toig yoduuacw?. Ó piv yàg dvÓgiag feq
xtv ó GÓg, vd plv OyQuen qjótog* dnoütíxyvor ydg viv GdAovtar
lud quidem Mare Euxinum summa cum voluptate collustravimns
eodem ex loco, urde Xenophon quoque, et tu. Stantque ibi iam
arae erectae, ex aspero prorsus lapide, quo fit ut literae illis in-
cisae minus adpareant: et ipsum epigramma graecum vitiose scri-
ptum est, utpote a barbaris delineatum. | Statui igitur et aras
albo lapide dedicare, et epigrammata perspicuis literis insculpere.
Nam tua statua ibi insidet, adspectu quidem satis iucundo; mare
letur Hadrianus, dico, propter
adóptationem sui sive revera sive
non a Trajano factam, nomen
. patris adoptivi sibi indidisse. Et
credo ego, eam ipsam ob caus-
sam, quod suppositio testamento
a lrajano adoptatus eiusque suc-
cessor factus esset, tam saepe ab
Arriano, qui imperatoris auctori-
. tate in Cappadocia provincia rem
publicam gereret, 'l'raianum pa-
trem Hadriani appellatum esse.—
»litulus sic concipitur in Excer-
tis Arriani in codice caesareo:
Adóu.evo) ztQíniovg ^ Evftivov
IHóvrov, xol Bi9ve(ag tác mxQ0c
Ilóvrov: msoíniovg lloagàaoyovíag:
etoíziovg Ilóvrov rov Óvo' ztot-
xAovg rv iv rj EvQonzQ utoQQv
vto) llovrov: migímAovg OQcxnc
t5ác.zQ0g llóvtov. V. Lambeccii
Comm. de bibliotheca Caesarea
Vindob. lib. v, p. 153.* Huds.
2) Videtur ex abrupto exordi-
ri, nulla neque loci, unde rape-
zuntem sit profectus, neque cu-
iusque alterius rei mentione prae-
missa. Stuck. V. Dodwellum
g. 2.
8) Xenoph. anab. IV. 8. Conf.
Seyl. p. 33 ed. Huds.: pera ói
Bégeuoetg MarxQoxéqalot É8vog, xai
Woocov Au v, Toontgo)g, mOAtg
'"EAinwig. Suab. X1l. p. 543. Steph.
Byz. Teooeztfojg, zóAig mQOg tó
Ev£sivo Ilóvrto, Zuvoméow xo
x0g. ÉxxAsiro «xxl Olifgvíg. Plin.
hi. nat. V1, 4: sita Pharnacea cen-
tum mill. passuum Trápezus libe-
rum, vasto monte clausum. . ..
]n ore ante 'Trapezunta flumen Py-
xites. Eustath, ad Dionys. Pe-
rieg. 687. Schol. ad Apollon. Rh.
v. 965: daxàó ZXivozmg Liz. Tec-
zifo)vrog vg Kolyuwgg c0 tQid?
erüüíov Auw]v GÀAog OUVy ÜxÓxt-
vaL zÀQvV rOUTOV, word tÓv Hod-
xÀsiOv TOzOv. acit. hist. 1I. 41.
Antonini Itinerar. p.216 ed. We-
sel. Constant. Porphyr. de the.
mat. l. 8. Ammian. XXII. 13 in
ardua insula sive potius "nd
insula "urbem esse sitam dicit.
Ruinas reperit nuper vir Exeell.
de Blaramberg in loco emi-
nente iuxta fluvium, v. Bulletiu
univ. archéol. 1825, p. 369 sqq.
Hodie eiuslocumhabet urbs TT ra-
b esun et Trebisonde SA
lata. Olim a Pelasgis condita
esse dicitur. Paus. VIIH. 21. Dio-
dor. XIV. 3I.
4) Gesnerus: o8£vztQ xal Xtvo-
gàvr. xal co. ol (ouol dvtorácuy:
Huds. Vulgo Xcevogov» i». Cod.
addit éxeivog, quod reperit Bastius.
]) Mihi videtur noster interdum
deicticam voculam 0, 5, vó paà-
HEPIHAOTZE. 31
"ijv 03 égyaciov, ovs Ouoióg doi, ors Alo xalóg. dig st néuwov
dvüglavra, Sov inovopaftoOo: aóv, lv và aXrO voUro Gqqpevi, rà
ydo 4coíov imimótióverov sig uvüuqv cloviov. Ilenolgrei óà
xci Ó veg Àí8ov verQaydvov, oU gaUÀog. dààd tO roU 'EQuoU
&yolpga ovrt v0U vs Gbtóv dcrv, oUrs oUro0 ToU qooíov. Ei
OÉ co, Óoxti, méuwov uot mevrázovv ucligra "Egno) &ycAua*
rgÀixoUtov yoQ uoi Óoxei ÉocOo, dg ys mgóg rÓv vtQv Gvyuput-
rQov' xoi &ÀÀo roU Qumoíov revQázovv. oU ydg dmÓ TQÓzxov
Óoxsí uo& Govvaog xol cvufopog ÉordOa, v mQomároQi. xol ó
Bév vig v "Egpuj, 0 06 zà QuAgoío, ó Ób wal dugoiv, 0005
zXQuOv. yoagioDvzos Óà so ovvOL *dxsivos và ve "Egui] xol vg. Di-
Agsío* rG plv 'Eowü, Or. vOv Éyyjvov avro? vwudew* và b
Qugoío, 0x. vOv eUvo) ztgozaroga. og Fymys [8] xol 2fovosrnco
ivradOn ovy donso Ó Xevogdv iv! Kálnmg hbwi, ig! dya-
£uc Bojv XAofàv, Oi dmogíav.Ísgslmv, dÀa vày Toonttovvriov
aUtQv magaGxtvacavrov icgtiov, ovx dytyvég" xal dozAaygvsvod-
Ls8a? aUrOO0:, xoi Éml voig GmÀdyyvorg émionsldauev. Oro Ói
enim [digito] indicat: sed, quod opus respicit, neque tui similis,
ueque alias multum elegans. Quamobrem aliam fac ut mittas
statuam, dignam quae tuo nomine adpelletur, hoc eodem corpo-
'Yis habitu: locus enim ad memoriae aeternitatem valde adcom-
modatus. Exstructum est quoque templum ex quadrato lapide,
haud contemnendum opus: at Mercurii statua neque fanum, ne-
que locum illum decet. Quocirca, si ita tibi videatur, aliud mihi
Mercurii simulacrum mittas, quod quidem quinque sit omnino
pedum: huiusmodi enim magnitudo mihi videtur templo conve-
niens fore: atque etiam aliud Philesii, quod quatuor sit pedum.
Haud enim mihi a ratione videtur alienum, hunc eiusdem cum
progenitore suo templi et arae esse participem. Unus enim Mer-
curio, alter Philesio, alter contra utrique, sacra praeteriens of-
feret: pergrati autem erunt hi et illi Mercurio: atque Philesio;
Mercurio, dum eius progeniem honore prosequuntur; Philesio,
dum illius avum colunt. Quamobrem ipse quoque bovem illic
immolavi: non quidem, ut Xenophon olim ad Calpes portum fe-
cit, bove ex plaustro arrepto, ob hostiarum penuriam, sed dis
Trapezuntinis splendidam hostiam praebentibus. Extis ibidem
inspectis, et fusis super exta libaminibus, pro quonam primum
rum diligenter usurpare; ut su- 1) óez:sQ O .Eevogov éx£ivog.
pra: xoi oi feuol &vsotGGww . ... Cod. ut supra, quod Bastius co-
AÍl89ov ... vo? rQazíog; mox: ze- dicem relegens reperit. V. cius
zoíqcaL .. 0 vedg, iterum cc zo- Lettre crit. p. 29. j
Aciag égyocíog, et passim. Gail. 2) Verbo onAcyyvevcaQo, ritus
88 APPIANOT
ngdro rdya9à mUjóut8n, oU AavOdvouév Gt, TQV v& TQÓTOY
vóv ijuirtoov oUx dyvo)vra, xal devrO OGvvróOra, 0n
&&iog ti €mio Ürov mávvsg tUbowro tdyaDd, xol 0Ocos sud»
FAertov m0 GoU t minóvOaoi. Ex Toansfovvrog à ógugolv-
veg, tij uiv modrQ tig" Tocov Àuéva? xorüocautv, xol rovg smt
foUg vovg fatty Pyvuvdcoaucv. Xj yao tdLic^ avr, cg oloóe,
mttov écriv, wal [zméag sixoow 0Gov sig Oinxovlav Fyes..— dila
Xol toUrovQ Tüg lóyjac dxovríca, éÓfnasv. "EvOéyós imAfouty,
và uiv modro tai; eUQouig vaio ix vOV nzotouyv mwveoUGoig Bfe-
O9ev, xel Gua zaíg wo moig Onvyooiusvor spvygel ubv yag sjoav
ef o0got, dg Afyti xol "Ougoog 5, ovy ixavol 0b roig veyvvavstiv
BovAou£voig. tira yoalqvn inflofrv, dove xol vusig vij stigsolo
vota nuncupaverimus, non te fugit, utpote mores nostros perno-
scentem, et tibimet ipsi conscium, te dignum esse pro cujus sa-
lute omnes vota faciant, etiam qui inter nos minoribus beneficiis
affecti fuerunt. Ex Trapezunte autem quum solvissemus, primo
quidem die in Hyssi portum adpulimus, ac pedites, qui ibi sunt,
exercendos curavimus. Cohors enim ista, ut scis, est peditum,
et habet equites viginti ministerii tantum causa: veruntamen hos
quodque oportuit hastas eiaculari. Inde navigavimus primo qui-
em auris, quae matutino tempore e fluminibus spirant, et -simul
remigio utentes. Frigidae enim eranf aurae, ut ait Homerus,
sed ad perficiendum celeriter cursum minus idoneae. Deinde
tranquillitas fuit subsecuta, ita ut remigio tantum usi simus.
omnis continetur, quo exta inspi-
ciuntur, probantur, arae inpo-
nuntur, et quae edulio sunt, co-
meduntur. Quibus peractis, thus
et vinum libabant. Salmas. in
Gail. — Hjyssi portus ab urbe
Trapezunte 180 stad., et totidem
stadiis Anon. A, distabat -——
Hunc portum éundem esse ac
Scylacis vo "mov censet Man-
exercitat. Plin. p. 94.
8) Ptolomaeus portum hunc in
Ponto Cappadocum, iuxta Sido-
nem, inter Pharnaciam et Trape-
zuntem, ponit. Eiusdem quoque
meminit Sophronius in vita Mat-
thiae his verbis: d» c7 ósvrége
Al8i.oxíe (mendum videtur esse,
et Konmzaóoxía legendum) Ozov
5 xcoruBoi Aveégov xal Tocov
Auuv. Stuck. FalliturStuckius in
sua emendatione: nam Aethiopia
vere dicitur haec Asiae pars, ubi
Matthias religionem propagavit.
Cf. Vossium ad Scyl. not. 456.
nertus Tom. Vl, 2, p. 316. —
HMyssi portum, Anonymus A etiam
laudavit, et Ptolemaeus. Proco-
pius autem Goth. JV. 2. .Zos-
covouowwa eum appellat et Amo-
nymus idem recentiore nomine
Zovocouie. — Hyssi portum Gai-
lius posuit in tabula geegr. ad
fluvium Nourmnu, qui hodie di-
citur. V. notam seq.
4) Notitia Imper. Oriens. e. 21:
Cohors Apuleia civium romano-
rum Ysiporto.
. $) Locus Homeri est in Odyss.
&, 469. Huds.
HEPIHAOTZ 30
uóvg &yooipsQu. * Ensisa 0à ovo vtpfln inavadiágo, iitdódys
xev tvQov! [4] uei ta, xol Émdveyxcv nviüua i&alotov, xal rovro
cxgipdg ivavilov, OmxtQ xol uóvov dvygctv WuGg.! xolÀqv pulv
yàg Ov oAbyov vív QaÀavrav imolgo:v, Og wn] xarà rdg xmaeg
uOvov, dÀÀà xal Umig rdg zoQtbtigtolag? éEmtiGQéiv duiv fxaxl-
QuOsv dp9dvog vo) Vü«vog. voUro 5 10 vgayimóv*
— Kol rv uiv iEnvvAoUusv, 1j 0. éntiGtdóec.?
dÀÀ oU màÀeyidv ys qv rÓ xÀvOowviow ravTEQ xol wvUroutv uóyeg
xai goÀemog TQ. bigsGig. xol uív vos moÀÀa zaQ0vrtc, Jjxouev
&g vdg Lqvag. ^ "Ecuv 5 ydg 0i xol dy Ildvro và. Es&tlvo
Hinc nubes derepente exorta in Eurum potissimum erupit, ven-
tumque violentum nobisque plane adversum excitavit, qui non
perdidit nos. Mare siquidem tumidum brevi reddidit, ita ut ma-
gna vis aquarum, non per eam tantum partem ubi remi sunt,
verum etiam super partes extremas quae sunt extra remos, in
naves utrinque irruperit. Res plane tragica: hinc enim un-
dás [intus effusas] exantlabamus, illinc undaeiterum
invadebant.
rum vis, ideo vix atque aegre remigio nos expedivimus.
tamen perpessi, Athenas pervenimus.
6) Sic vertit Adr. Turnebus:
Postea repente nubes coorta, ab
Austri parte rupta, atrocem fla-
tum invexit nobis adversum, quod
unum vel maxime Tobis bono
fuit. Et mox infra: quodque T'ra-
gicus scribit, Aqua haec exhau-
riebatur, influebat alia. Huds'
4) Stuckius: in Eurum po-
tissimum erupit: Gailius vult
ex Euro; nam quasi per Eurum
occidentem versus erumpebat pro-
cella. Hac aetate respondebat
eurus hiberno orienti, id est, gal-
lico sud-est, .Cf. Gossellini Roses
des vents, p. 10, ad gallic. Strab.
vers, tom. l, init. Sic vere con-
trarius erat ventus Arriano a
Trapezunte orientem versus na-
viganti. G ail.
1) "Onto xol uóvov àvnosv vuás
Ed. pr. Móvov ojzi dàscsv 5uóg
legit Gesner. uovovovyl dtGsv
G ail.
2) De hac voce v, Schol. ad
Thuc. 1V. 12. Vil. 34. Huds.
*
-
Quum autem non transversa saltem esset aqua-
Multa
Est enim in Ponto quo-
3) Sentio omnino cum Turnebo
sequentia verba ex tragico ali-
quo poeta desumta. Et erit iam-
bus, si éz&cgíes legamus levis-
sima transpositione literarum,
Hanc conjecturam verissimam
esse ex Athenaeo discimus, qui
lib. IV. pag. 156, ubi de coena,
quae mera lenticula constabat,
facile eumdem. versum zagoóii:
Kol vgv uiv ébgvtlovusv qawQ»,
5 9 inucgíti. Et Erasmus inter
Adagia retulit, idque ex Suida,
quem v. voc. '4AAgv uiv éfave4.
Holsten, Ex marg. adnot, Cf.
Dicaearch. ed. Mauzio, Hom.
1819, pag. J12. Gail. Nemo.
riorum interpretum, praeter Gai-
lium, hunc versum distinxit,
4) V. Stephanum in v. '487j-
va.' Huds. V. Procop. Go:
thic. lib. IIl. init. et Anonym,
A. Holsten. Quam urbem Gro-
novius dignoscere sibi videtur in
scylaceo Aíuvp Mannert, VI. 2,
214 in eiusdem 'Oórwwóg. Non
40 APPIANOT
qeolov oro xoloUpevov, xaí ví xol "Omnvag itoÓv ÉGtwv aU:o-
$i £Aqvixóv, 08tv uos Óoxzi xol v0 Ovopa civas voUro* rà 1o-
olo. xoi qgooígidv vi igrlv djutimuívov'. ó i Oguog, oloc
doc Provo Ófgs09o& oU mxoÀÀag vaUg, xal Gxémqgv vavruig xagl-
45v dzó vórov dvéípov, xol GvroU ToU tÜgov. ocoLoiro Ó dv
xal dzO roU ogóà ra ÓgnoUvta zÀoia* cGÀÀd oV vOU yt exaQ-
xríov?, ovóà voU O9acxíov? uiv iv vO llóvrio, oxíocvog! ài
iy vj EAldÓ: xolovpívov. Eig óà viv vénra oovraí vc oxlqg-
gol xol dGorQemol xorsig0v* xoi zxvtüua [6] ov tO avro fm,
dÀÀa tig vótov utÜcicTQxsi, xal ÓV dAiyov dmÓ voU vórov si;
que Euxino locus sie dictus, ubi Minervae fanum graecanicum,
& quo locus ille nomen suum videtur accepisse. Castellum quo-
que est illic derelictum ; statio autem aestiva, haud multarum na-
vium capax, et perfugium eis praebens a noto et ab ipso euro
In uer Fuerint etiam naves eo adpellentes a borea tutae, at
non ab aparctia, neque eo vento, qui in Ponto thrascias, in
Graecia sciron adpellatur. Sub noctem tonitrua dira atque ful-
gura [mari] incubuere: nec ventus amplius idem, sed in notum,
ac paulatim ex noto in africum fuit conversus; nec amplius na-
b
exprimit noster quo distent in-
tervallo Athenae ab Hyssi por-
tu; sed illud innuit esse 540 sta-
diorum (rectius dixisset 740, v.
p. 7.) cum infra fluviorum inter-
valla accurate dederit. Fort.
hod. Boulep. Gail.
9) Ecr: Gail. ex Anonymo A.
p. 14. Cod. £erov.
6) Forsan leg. roíro. G. —
Bast habet in libro inscr, Let-
tre critique p. 29 sq. haec: ,,Li-
sez, d'apres le manuscrit, 2» IIó»-
to tà Evf£c(vo et xal vi xol 497-
vg l:QO0v x.r.À4. Quant aux mots
zoolov otro xcAovusvov, j'ob-
serve qu' Arrien aime à ne pas
omettre le mot otro ou dós,
méme quand il ajoute le nom
douat il s'agit. P. 13 ]. 13 £z&r«
Méiawa dxQa düs xelovuévm, p.
23 l. 32 ézl v0» " AQaxov t óvo-
Lesóutvov. Conformément à cet
usage, il faut lire p. 21 1. 8,
d'aprés le manuscrit eg ró U7-
Ao» ovro xalojutvov, cróna toU
IcrQov. D'autres auteurs se sont
4
servis de la méme facon de par-
ler etc.^ Recepi xaeí v: e co-
dice cum Bastio, quod edd. omit-
tunt. Gelenius et alii, qui eum se-
quuti sunt, ediderunt 2» IIóvro EW-
Esívo yogíov. E cod. veram lectio-
nem cum Bastioet Gailio recepi.
1) gesu5gutvov Anon. A. p. l5.
8.9) Agathem.1. 2. Aristot. me-
tereol. 1i. 6. Plin. hist. nat. 1l.
41. WM uds. Bogó&. Distinguit
auctor boream ab aparctia. Ap-
arctias est rectus septentrio, bo-
reas vero gallice nord-nor d-
est. Cf. Gossellini Roses des
vents, ad Strab. T. l. init. —
«zcQxríov. Agathemerus ]. 2:
"Amo óik doxrov dmxagxríag. lta
etiam Aristot. lib. ll. Meteor.
c. 6. Vide Plin. nat. hist. 1l,
41. Huds. — 69Q«cxíov Agathe-
merus l. l.: u£cov à dxaeQxtíov
xal dgyícrov 99aoxíav, f/co: Rio:
xi0v UxO tO» xtooíxo». Et Ari-
stot. lib. Jl. Meteor, cap. 6:
0v xaAov0; 99aoxía», u£cog dxaQ-
xtíov x«i «gQyforov. lluds.
10) De origine apellationis v.
Hl EPIIHA4OTTZz. 41
Aifla &vrcuov *, xol vàig vevoiv oux Fr dogelnug ó Oguog rjv.
lioglv ov mevrüzadw dygiOnvoi vüv OdAaccav, 0ccg uiv «UrO
t0 yogíov ai dO05va, ÓffacOn, xóÓvvavro ?, raírag aXvoU ivtad-
x1causv;, Mv vájg vovQoovc' aUrg ydg mérom vil Oqoppuoca,
dogeÀdóg icaevev. Tag ÓÀ molÀdg dÓóxti míumzw sig voUg ai-
gioÀovg vovg zÀqolov veolxnüncouévag. xol ivsmAxrOmoav, dors
&mo9tig dinysvéoOos -mágag, mÀqv wig dv wa iv và óguite-
GÜci, zQ0 ToU xaigoU imicvgéyasav mÀoylov, Unolofóv tÓ xvua
dEQveyxsv scíg vuv sjüóva xoi GvvéívQuptv. dztodOn utv voi
zavra* oU t& ÍGrla uóvov, xol và Gxrvw và vavrixd, xol of &v-
Ooo7c0t, dÀA& xol oí xÀoi, xai Ó xqoóg dztbocO«?, dg unütvüg
&Alov | EvAov ÓcicÜo: vavnmqynciuov tig t«v xaradxtvQv: dv
zcumóÀMQ, Oc olo9o, dpOovía * io:ly xod vrÓv Ilóvrov. Odvog
ó qt Ov 2nxl Óvo quégeg worsigsv, wol qv dvayxq utvtiv. éyoriv
vibus statio tuta exstitit. taque priusquam mare magis effer-
vesceret, quaecunque naves loco ipso, Athenis, excipi poterant,
illas eo in aridum traximus, praeter unam triremem: haec enim
postquam scopulum quemdam subierat, ibi tuto undis iactabatur.
Plerasque vero [naves] in vicina litora misimus in arenam tra-
hendas, quae quidem omnes salvae permanserunt, una excepta,
quam inter adpellendüm intempestive latus praebentem fluctus
abripuit in oram et perfregit. Omnia tamen salva evaserunt;
non tantum vela, armamenta nautica, atque homines, verum etiam
clavi: immo ceram abrasimus, ita ut nulla re alia, quam mate-
ria ad naves aedificandas apta, opus sit, cuius materiae copiam
ingentem in Ponto esse non ignoras. Haec autem tempestas per
biduum duravit, ita ut necessario nobis illic fuerit manendum.
Strab, IX. p. 391. Hu ds. Conf. ctio foret, mox haberemus 7ó49-
Gosselini Rose des vents, ad voro, referendum zd gooíov, et
Strab. T. l|. p. 17. Anonym. A. foret vox '495vo: adpositio ro9
yp. 135 ed. Huds. yooíov. Gail. Conf, Polyb. V.
JD) 4Aíf« ovsuov. Subvesperum á, 4. al.
(Süd-West.) n 3) ozs£voOqg. "Anco Nec
2) 4jrà vÓ gooíov ol 'AOgvo,, iCgendum, ut pau anta e
Videutur has peut có 2 uolu". redundat. Stuck. Minime: ius-
esse interpolata, adpositionis in-
star et explanationis, ut lector
intelligeret có "497a, esse mu-
nimentum litorale, nec vero
ortus undas. Nam auctor
ic exprimit.naves in litus re- : ;
trahi, ne fluctibus iratis solve- — 4) 6v . . . &g$9ovía. Idem tra-
rentur. Imo si genuina haec le- dit Xenophon. Anab. lib. Vt.
navis disruptae fragmentis, ut ea
navigium aliud illiniretur. Me-
lius igitur Turnebus: ... ve-
rum etiam clavi, e$ cera
derasa ... Gail. :
Fr
-sit Arrianus ceram abradi ex.
42 APPIANOT
y&e &g« pndà reg iv rà llovto '4ürnvag sxeQozituces xac,
&cuío rwe OQuov Loguov xai dvevvpov. Evütvó: €Qgvrsg vo
uiv vv fe, zmÀaylov rov xivÓmvog ixiQeurÜe. zxootovexc di
Tác 5MíQec, Boóóec &x[.6]wvivscag oÀíyog ' xaríGrmGs vv Ó«-
Aarrav, xol ÜiarQsurGer imoígcrv. xci TÀOoucv mQgó T4c MiGqM-
feíag, eraóíovg misíovag T| msvraxoGiovg sig Zhwagov ^, tva x:Q
et mévre Gmtigei ticiv iOguuécvei. — Kal 4v ui690Qogev tj
Grgqerig ÜÓnxa, xai ra Onla? tióov, x«i tO vtigOg, xui vxv a-
Neque etiam videbatur esse conveniens, Athenas in Pouto
Euxino sitas, ceu stationem quamdam desertam et igmobi-
lem, praeternavigare. |nde cum sub auroram selvissemus,
transversis usi fluctibus, mare tentavimus. Precedente aa-
tem die, boreas leniter spirans mare stravit et sedavit; et n.
venimus ante meridiem [peractis] plus quam quingentis stadiis,
Apsarum, ubi quinque cohortes [nostrae] commerantur. Stipen-
dium militibus persolvi, et arma inspexi, propugnaculum, fessam,
cap. 4, 2, et Strabo lib. XII, p.
946. Stuck. pag. 81. Qui qui-
dem auctores ligni copiam in
omnibus Ponti litoribus celebrant,
Philostratus in Amazonum regio-
ne: ob075g ... vcvz5/noíuov oqíot
t?e jy009«s (Heroic. p. 262. Bo-
iss.) Gail.
]) Boreae qui in Ponto, iidem
qui etesiae ab aquilone flantes,
noctu 'desinunt, et a tertia diei
hora oriuntur; testis Plinius, lib.
Hj, c. 471. Stuck. Ait noster bo-
ream mo:lius flare. Plinus enim,
1]4,41: saluberrimus autem
omnium aquilo; noxius
auster. Aquilo autem idem est
ac Arriani boreas, et respondet
allico nord-nord-est; quod
innuit Plinius ipse l. l. capitis int.:
septentrio, interque eum
et exortum solstitialem,
aquilo, aparctias et bo-
reas dicti. Sic boreas ex tri-
bus iis ventis, maxime recedit a
septentrione ad solstitialem or-
tum, id est, proximus est aestivo
orienti,
2) Noster 280 stadía tantum si-
gillatim numerat ab Athenis ad
Apsarum (nam stadia 7 ad Zaga-
tim reponenda sunt ad occid.
Athenarum): sed memdosus est
interdum nostri stadiasmus. Sic
seriem locorum componere ten-
tamus: ab Athenis ad Prytanim
(hod. Soouk), 40 stad. cum Ar-
riano et Anonymo A; inde ad
Pyxitem (fort. hod. Vitzéh), sta-
diis circiter 125 pro 90 Arriani
et Anonymi; inde ad Archabim
(hod. Ark ava), 150 stadiis, pro
90 auctoris utriusque ; et tandem
ab Archabi ad Apsarum (hod. fors.
Makria), sed stadiis circiter
200, pro 60 in utroque auctore
datis. Sic composita ratione in-
tervallorum, quam fulcit etiam
ante et mox similitudo nominum
quorumdam, Trebizonde, Ri-
z éh (Arr. Rhizius, Arkav a (Ar-
chabis), Batoum (Bathys), Ar-
riani numerus, 500 stad. et am-
plius, satisapte reperitur, quum
sigillaim a Boulep (Athenis)
ad Macriam (Apsarum) 515 repe-
riamus. |n hac dubitatione, qua
non caret istiusmodi labor, Ap-
sarum collocaveram in hod. flu-
vio iuxta Khoppa; at 500 sta-
dia Arriani non reperiuntur a
Boulep ad Khoppa, sed 499
tantum. Gail.
8) Ad hunc locum respexit Pro-
HEPIHAOTZ 43
qgov, xol roUg xdpvovrao, xal voU Grov viv zeQ«gxev)v c)v
ivoUsav. vnva dà ónip asróv vv yvdpev Éoyov, iv roig
ócpeixoic yo&upasiv. yfygazvai. "O 0i "Awagoc* ró jegloy AM-
yovotv Ort "Axpvoroc* ixeAsiro males mxorí' ivreíO0n ydg vóv
"AMyvgrov vxo vüc Mmgósíag dzmoOavtiv: xol vagog "iuvorov
Ocínvurot Émtva ÓimqOaggver v0 Üvona €9nx0 TOv smtQiolxov
Baof&oov, xaO8dnzso xol dAÀag molÀa OiépOograw* Óxórt xol va
Teoova 9 rà iv roig Kasnmaüoxaig O0ava 7 Afyovdw, Ovi oUtog
aegrotos, et rei frumentariae adparatum subpetentem. De qui-
bus omnibus, quae mea sit opinio, latinis literis perseriptum est.
Ápsarum autem locum ferunt olim Apsyrtum adpellatum; ibi
enim Apsyrtum a Medea occisum: et Apsyrti sepulerum monstra-
tur. [Aiunt etiam] nomen illud postea a barbaris accolis vitia-
tum, ut permulta alia vitiantur; quum perhibeant etiam Tyana
Cappadociae [olim] Thoana; sic adpellata fuisse ex Thoante, Tau-
.copius Hl. Gothic. p. 320.: A£-
yovo. uiv ov», og xard roUg Toa-
Lovoó Tro? Pouaíov cUroxocroQog
z06vovs, xovc4oyoy Pouaíov ctoa-
rLOTOV ÉvrcóOX vt, xxl uígygs dg
Adtovg x«l Zovvíivag (in marg.
Zuaayíóng) tóovyvo. Holsten, l.
l. p. 1138.
4) Sine dubio Stephanus in ge-
nuino suo opere hunc locum vel
transscripserat, in voce Aapvortí-
ós;, vel respexerat. Berkel.
Apud Capaccium, pag. 897, in
vetere inscriptione nolana : PRAE-
POSITUS. NUMERORUM. TEN-
DENTIUM. IN. PONTO. APSA-
RO. Sub Trajano. A4waoo?g Pro-
cop. ]ll. Gothic. Holsten. l1. 1.
p. 112. (Apud Stephanum hodie
legimus tantum haec: 4yvoríóse,
vijooL mQ0c và A40ügíe, UmO A1vg-
vov ztuiÓ0g Aírrov fév uid Ooo-
qoribiveoc Vz0 tg dOtAgqnüe Mm-
tíag. oi wmoidoret "Aspvereis p7.7
"Awvoro.. fore xal vróxog iv tà
Evs£s(vo móvro "Awooog, "A4wvvo-
- 0g ztQÓrtQOv Aeyóusvog' Aottüi-
. 6cgog év éxirouá x«l móAw xal
yijoov " Aqyvocov isrogsi.] Apsarus
fluvius est tantum ap. Scylac. 8$.
.80; ibi locus munitus, Nempe
urbs erat fluvio óuovvuoc, 50 sta-
diis ab ostiis eius sita. Cf. Pto-
lem. V. Plin. VI. c. 4 et 9, et
Mannert. Vl. 11, 366. Gail.
5) "4wverog. Cf. Procop. lil.
Goth. p. 382. H olsten.
6) Tiovoa. Stephanus ad voc.:
éxaAsiro 0b Oódavo xal word ma-
eyoepuoruguov TUavo, og Aó-
deris. Huds. Minime rescribi
potest apud Scylacem, $. 80, p.
2817 [ed. Gail. p. 32 ed. Huds.]
Tvgpig pro Tvagvóg. Nam 'Tye-
nis illa, T'yana Arriani, videtur
non procul a Trapezunte ad orien-
tem esse quaerenda, et nomen
dedisse Tyanicae vel 'Thyanni-
cae regioni in Colchorum vicinio
sitae, occidentem versus. Vid.
mox Arrian. Scylax contra suum
G y enum fluvium qualemcunque
collocat ad septentrionales Col-
chorum terminos. Gail. Steph.
8. V. Tvm«vig zólig KóAgov, cmo
Tvmvíóog xorouo)?. ldem s. v.
IIvowvig, xóAig Kó4yov. Eadem vox
depravata est.
1) Vide Ovidium, lib. lil. de
Ponto (epist. 3, vs.. 59), et Lu-
cianum in Toxari (9$. 6, T. 1l,
p. 913, ed, Reitz.), Huds,
4i
APPIANOT ' .
[d
dvopofeco énà Ooavri, và BaciMi vv Tovgov' 0g, tovg dugi
'Ogférqv xoi Ilvidóqv OÓwoxov, &49t vücür tüg qoQoag &AOciv
quite: , xol ivraó8a voco dnoOevtiv. Iloreuovg Ób magg-
usipeusv iv v, zagtnào v dmó TooamstoUvrog, vÓv v& " T'Ggov,
e L4 "my 1 8 MJ ) ? od
Orov é&rovvuog "T6cov Atuuv?, Oc «nxégyc& ToonttoUvrog ora-
Olovg óyOoQxovra xol £xeróv' xol vOv "Oguv, 0g dziyti " T'ocov
Auuévog ig dvevajkovta Gro0íovo ucAiwto, xal ópífe vov Koi-
rorum rege, qui Orestem atque Pyladem persequendo, ad illum
usque locum pervenisse, ibique morbo interiisse, dicitur. Fluvios
autem praeteriimus in praeternavigatione a Trapezunte [hosce]:
Hyssum, unde cognominis Hyssi portus, qui a Trapezunte stadia
distat centum et octoginta; et Ophim, qui ab Hysso portu abest
nonaginta omnino stadia, Colchorumque regionem a Thiannica sepa-
8) Hyssus, hod. Sourmnu.
Cf. ad p. 3, 2. — Ophis fl. 90
(sic Anon. A) stad. distans, qua-
drare potest eum fluviolo ad
orientem fluvii Sourmnu etur-
bis Chaouchi. — Ab Ophi ad
Psychrum fl. Arrianus et Anon.
A 30 st. numerant: sed nullum
fluvium reperio in hoclitore, nisi
distantem 130 stadiis a proximo
supra, et vicinum fluvio exeunti
iuxta prom. Foudji. — Calos flu-
vius, inde distans 3Ustadiis apud
utrumque auctorem, reperiri pot-
est in fluv, iuxta prom. Foudji.
— Rhizius fl. 120 stad (sic et
Anon.) a Calo remotus, collocan-
dus est circa hod. Rizeh; sed
cui fluviolo respondeat, nescio.
Unus reperitur ad occid. urbis
Rizeh; sed non 120 stadiis a
prom. Foudji distans; alter ul-
tra Rizeh ad occid., sed solus
hoc in litore, ita ut in eo Ascu-
rum ponere vellem, a Rhizio 30
stad. tantum ap. utrumque auct.
distantem. — Adienus ab Ascuro
60 stad. distat ap. Arr. et Anon;
sed 160 disiungitur a proximo
circa Rizeh fluvius, iuxta M a-
pavreh sese exonerans.
Athenae civitas, 180 stad. (Arr.
et Anon.) ab Adieno, querenda
est in anfractu ubi insidet Bou-
lep. Conf. supra adn. Eo confi-
dentius Athenas ibi ponerem, quod
careat fluvio hic locus, sicut et
Athenae Arriani, — Fluvius Za-
gatis, quem non reperio in Gaut-
terii tabula, erat, non ad orien-
tem, sed ad occidentem Athcna-
rum, quum mox ab Athenis ite-
rum proficiscatur noster, nec
vero a Zagati, ut Prytanim de-
veniat, — Prytanis, 40 stad. (Arr.
et Ànon A) inde remotus, fort.
hod. Soouk. — Pyxitem repe-
riamus in hod. Vitzéh, forsan
consonantia quadam vocum ad-
ducti, sed 125, non 90 stad, Ar-
riani et Anonymi, a Prytani se-
paratum. — Archabis erit hod,
Arkava, servata nominis simi-
litudine, sed 150, pro 90 Arriani
et Anon., stadiis distans. — Ap-
sarum transtulit ad fl. hod. M a-
kria; v. supra, quibus ductus
argumentis, — Acampsim, 15 st.
ab Apsaro distantem, non repe-
rio in laud. tabula. Vult Man-
nertus, VI, 2, p. 366, pro 15 st.
50 (zsvr5xovra) numerari; sed
caret argumentis ullis emendatio
illa. — Bathys erit hod. T cho-
rack juxta Batoum, antiquum
fluvii nomen referentem. — Sed
stad. 120 pro 175 reperio. (Alia
tamen infra de hoc fl. coniicio.)
— Acinasis iuxta hod. T chou.
rouk, eo potius, quod vicinum
prom. Sikindsi, antiquum A ci-
nasis referat. Sed stad. 220 pro
IIEPIILAOTZ 45
yov q0oav dzó v9e Owvvixüc?. "Emtza róv "Puyoóv xolov-
pevov zoreuóv, Otyovra cov [7] rQuexovra craüíovg dzo toU
"Ogsog: Énsiza vÓv KolÓv morcuóv. xol o)rog vQráxovta SIT TT
dzó 00 "Uyygov. "Exóutvog Ói! dolv ó 'Plfiog? smorauog,
£waróv tlxoci Gr&Oia Oifgov GxÓ rov Kolos. Kol dmO rovrov
vQiaxovra "4oxovgog? dAAog movouóc. "Kol "4Ouvóg * tig dnó
voU Loxovoov £iQxovra. ivOtvós tig L4OqQvag OyÓoQxovra xl
£xaróv. Toig Óà 4OrQveig Zayerig? morenóg, Émrd uota
rnt ; postea Psychrum dictum flumen, triginta circiter stad. ab Ophi ;
postea Calum fluvium, et ille triginta stadia aPsychro separatur.
Vieinus est autem Rhizius fluvius, qui a Calo centum et vigiuti
stadia distat. Ab hoc triginta stadia Ascurus alius fluvius. Ah
Ascuro Adienus [fluvius] quidam, sexaginta. Inde Athenas usque
sunt centum et octoginta stadia.
90, — Isis hod. Tchékélis; 90
stad. recte. — Mogrus, hod. K é-
goli; 90 stad. recte. Et tan-
dem Phasis a.Kégoli 90 stad.
vere remotus. Gail. ;
9) Azo tc O.avvixác. Quae
sit ista T'hiannica, nescio: forsan
Tvcvixrij legendum, quae una ex
decem praeturis Cappadociae fuit,
quam Strabo Tvovírióo (p. 805,
811, Alm.) appellat. Stuckius,
p. 8T. Anon. A. Oiavitixng. —
Leg. 77s Zaevvixn5g. Macrones
enim, sive Sanni, huc usque per-
tingebant. Holsten. Fallitur
Stuckius: Strabo (pag. 808, B)
hanc Cappadociae praeturam col-
Jucat iuxta Ciliciam, imo iuxta
Cilicias portas (p.. 811, B) nec
ullo modo haec reditad rem no-
stram, Videntur voces Zvvoi,
O.av»x]j (quam censet Manner-
tus. Vl. 2, p. 421, referre sonum
ro? lTzanika), T£dvor, TWava,
ex una gentis unius adpellatione
manare, Vid. Mannertum, 1. 1.
p. 420—422. Gail.
1) Non potest esse Psychro con-
tiguum os Rhizii fluvii, 120 sta-
diis tantum aCalo distan-
tis, dum Calus sit Psychrum in-
ter et Rhizium. Liquet ibi sub-
esse lapsum calami, quem tollere
ncmo ausus est. Forte leg. £zopu
bj
Athenis fluvius Zngatis vici-
-
óà fovw. Ni volueris róusvog
suum genitivum pone habere, re-
scribendum £. àà vo? K«1o9, de-
lendo mox «zó vr. K. Gail. De-
levi zo9 «Pvyoo? post ó$, quod vulzo
legitur.
2) Ptolemaeo (v.6) 'Pítovs pot-
tus inter Pitiusam ct Athenarum
promontorium. Huds. 'Pífsov
gooíov habet hoc loco Procopius,
lll. Gothic. Holsten.
3) Huius nominis fluvium nul-
lum apud authores positum inve-
nio. Stuck; p. 8T. '4exovovoy
zorouov Anonymo A.
4) De hoc quoque summum apud
authores silentium. Stuck. —
[Anonym. A. 0tvóg.] Hic fluvius
Adienus prorsus respondet cà
VósiviOg, m0Àig EAAqv(g Seylacis,
$. 82, t. 1, p. 288 [ed. Gail. p.
32 ed. Huds.], nec adsentior
Mannerto Vl. 2, p. 311, iudicanti
Odinium Scylacis, esse Athenas
Arriani. Ab Ascuro ad Adienum ha-
bent Arrian. et Anon. A. stad. 60,
dum 160 requirere videtur natura
locorum,— Ceterum de stadiasmo
concinit cum Arriano Anonymus
ab urbe Trapezunte ad fluvium
Adienum; sic et mox de inter-
vallo usque ad fl. Apsarum et fi-
nem Anonymi. Gail.
9) Zdyarig. Huius quoque nul-
46 , APPIANOT 5
crdÓin dz awrGv Üiéymv, moóGxtivi. Amo 0b vÀàv L1dOmvàv
ógunOévrsg, vÓv: Ilouvoww. sagnutiipoutv, Uva zsQ xol vd "4y-
qi&Aov BocíAuk 9 Zorw. xol oorog dmgti veOGÓ QGxovra Grddia
exo vOv 4Oqvàv. To) llgvraveog 0à Éyevos ó. Ilobívqg ?. mo-
veuOg* Or&0i0L dvevijxovra àv uc dugoiv. xal dmó vov Ili.
vov ég "Agyofiv9, &Alos dvevQxovra. :4nxó 0b oyéfsmg? ctis
"Awaeagov, £bxovra, dzxó ÓBb Lyügov gavreg, vOv "Axauapiy ! ?
nus.est, ab eis stadiorum omnino septem intervallo distans.
Athenis autem quum solvissemus, Prytanim praetervecti sumus,
ubi Anchiali est regia; et hic [fluvius] ab Athenis quadraginta
stadia abest. Prytani vicinus est Pyxites, nonaginta stadiornm
spatio interposito. A Pyxite ad Archabin similiter sunt nona-
ginta [stadia]. Ab Archabi ad Apsarum sexaginta. Ab Apsaro
la, quod sciam, alibi fit mentio.
Stuck. Zecyo vig. Holst. Hic
fluvius erat procul dubio ad oc-
cid. urbis Athenarum ; et postquam
intervallum dedit noster ab Adie-
no fl. ad Athenas iterum a fluvio.
inter Adienum et Athenas sito,
sed Athenis propiore, proficisci-
tur, ut fluvii quasi Athenarum
proprii distantiam exprimat, Sin
aliter mox aZagati, non ab Athe-
nis, profectus fuisset ad Pryta-
nim. Eamdem perturbationem
levem locorum imitatus est Anon.
A, [p. 15 ed. Huds.] Gail.
6) Anon. A. xol vro? 'A4yziciov
BacíAsio p. 15 ed. Huds. quare
conimotus coniecit Gail. esse
fort. legendum h. l. x«l rà vo?
"Ayziclov BaocíAsta.
1T) Laudatus Plinio Vl. 4. Hic
fluvius videtur haud absimilis
esse, aut parum recedere ab
Arione Scylacis, $. 8l, pag.
281. (ed. Gail. p. 329. ed, Huds.]
Nam Arrianus pariter ac Scylax,
duos tantum fluvios collocat Pry-
tanim inter et Apsarum, Pyxi-
tem scilicet et Archabim, re-
cedendo a Prytani ad orientem.
Scylax ad orientem Pordanios
sivePrytaniosponitArionem
et Daraanonem, quorum prior
po Pyxite, posterior pro Archabi
aberi possunt. Gail.
8) Ptolemaeus V. 5. "A4oxaàiw
appellat. Huds. '4goaflig Scylaci
[p. 32 ed. Huds,] Holsten. Cf.
ad Scylac. adnot. Vossii, tom. I.
pag. 456. Supra series locorum
nos deterruit a coniiciendo Ar-
chabim Arriani esse Arabim Scy-
lacis; sed restat consonantia vo-
cum, quae auctoritate non caret.
1mo facilis est inversio fluminum
in remotissimo tractu. Gail.
Scylacis fluminum nomina cum
iis, quae ab Arriano appellantur,
non possunt collocari Anon, A.
"Aeze uv , sed ms. ib, habet '4o-
xapnv. EE
9) Anon. Á. 4oz«fitocg, quod
rec. loco vulg. "4ozdfiiog. Conf.
"Ogsog Arriani,
10) "4xauqiuv. Plinius 1V, 4.
Campseonnysin vocat. Stuck.
— Hic est Boag fluvius apud
Procopium Gothic. 1V, 2, qui
circa ostium "4xoppig dictus. Qui
oritur ex montibus T'efavvixgjg, et
labitur in mare &yz:eca vov .4a-
£e zooíov, Colchos autem suo
tempore Lazos dictos fuisse ibi.
dem testatur. Holsten. Re-
scribit apud Plinium Vossius
Acampsis, lsis, pro Cam-
seonisis. Cf. ad Scylac. t. 1,
p. 455 [ed. Gail.] — Supra con-
1,
IIEPIILAOT6ZAZ. 41
zaonutlpapsv voxroQ, imn) mtvrtxalütxa Groülove dzéyovra 109
"wagov. 'O àà. Be9vg!* soreuóc £füouqxovra xol mívrs dmí-
qt& tovtov. xcl ó ixwaonc *? dzó ro) BaOfog ivevisovra. "Eve-
vixovra Ó3 xol dO "xivddov ó "Igig ! 9. vovolztogor óà cioiy 6
rs "xaptig xol ó "Icig, xal oUQag v&g £mOivag ioyogac ixníu-
ztovoiv. "4m Ói "lowog zóv Moygov zegnushyopev. ivtvijxovra
Grx0:0,! * uérobU vo) Mowpgov eioclv xal roO "IGt0g" xal ovrog
vevoínogog. 'EvOétvóse tig t0v Gdaow clotmitóoousv, ivevg-
xovra ro) Moygov Ói&jovro [B] ', moraudv àv éyà lyvov xov-
ques solvissemus, Acampsin, circiter quindecim stadia ab Apsaro
istantem, noctu praeterivimus. Ab illo [Acampsi] Bathys flu-
vius septuaginta quinque: a Bathy Acinases nonaginta: ab Aci-
nase [sis similiter nonaginta. Acampsis autem et Isis fluvii sunt
navigabiles, qui matutino tempore validas admodum auras emit-
tunt. Ab Isi Mogrum praeteriimus: nonaginta stadia Mogrum
inter et Isin sunt; et ille bs, d etiam navigabilis. Inde Pha-
sim devenimus, nonaginta stadia &« Mogro distantem, et inter
ieci Apsarum esse hod. Makria; 12) De hoc nihil alibi potui in-
neque locum inveni in tab. Gaut-
terii, ubi Acampsim ponerem 1$
stad. ab Apsaro distantem. At vi-
detur Acampsis haud ignobilis
fuisse his in litoribus, quum Pli-
nio et Procopio laudatus fuerit, et
Arriano sit vevotzogog dictus;
Bathys contra ceu navium capax
non depingitur. Fl. autem T cho-
rak maximus est his in locis, et
cum Acampsi bene quadraret.
Stadia mox 75 nos deducunt us-
que fluviolum alium ad septentr.
urbis Batoum. Si rem ita com-
ponamus, stadia 115 pro 15, ab
Apsaro (Makria) numeranda
erunt. Gail.
11) Hunc fluvium conieci supra
esse hod. T chorak, iuxta H a-
toum, zg BoO9g consonantem :
censet Mannertus, VI. 2, pag. 365,
in hod. Batoum dignoscenda
esse vestigia procopiani Bóoc
(Boas fl. idemac Arriani A ca m-
psis. V. supra). At Bathys fa-
cilius deprehenditur in Batoum
quam Boas. Gail.
venire, Stuck. Vulgo 4xívooig
Gail. qui rec. '4xiwdang.
13) "Io:g. Sic forsan ab lside
dea aegypt. nuncupatus. Stuck.
Miud respiceret Sesostris expedi-
tionem ad Phasim. $ed conside-
randum vulgatam scripturam apud
Scylaceum, p. 281, esse "Ig:c, quae
non ita facile tollenda erat in
not. Tom. 1l. pag. 455, et Amm.
Marcellino 1 rim esse. Nunc il-
lud dubium, annon ' potius Arria-
nus reducendus sit ad formam
scribendi "Ig: ; nam pliniana scri-
ptura Campseonisis, quam
Vossius dividit in Acampsis,
Isis, quum mendosa ipsa sit,
auctoritate caret. Gail. — Mox
Mogrus, Plinio dicitur No-
grus, et cum perturbatione 1o-
corum ponitur. Gail,
14) Sic Gelen. et Stuck. Alii
6vc0io. Gail,
1) Ab Amiso Anonymus B (p.
11, init, ed. Huds.), sed cum Ba-
stii restitutione, habet stad. 3802.
M. 501;, ad Phasim, Arrianus
48
APPIANOT
górarov UücQ zeQtyóptrvov, xal vuv 4ooixv peiora iigAXayat-
vov?. vqv uiv yàg xovgorqgva tQ v6 GraÜÓuQ vtxualQoito dv
rig" xal mgÓ vovtov?, Ort éménia vá 9oÀa0on, ovjl Ób cvyugl-
Y
fluvios mihi cognitos levissimas undas praebentem, et colore ma-
xime singularem. Levitatem autem illius vel statera quis depre-
hendat, et inprimis ex eo quod mari innatat, nec eum eo com-
-
sigillatim 3715. A Trapezunte
Strabo ad Phasim ait stadia esse
circiter 1400, Arrianus sigil-
latim 1450, Strabo (pag. 824, fin.
Alnel.) a fano Chalcedouio ad
Phasim esse circiter octo mil-
lia stadiorum, de quo v. Casau-
bonum. Agrippa ap. Plinium, VI.
], ait a Chalcedone ad Phasim
esse X mill. p. —8000 stad., quod
iam vidit Manncertus, 1V. p. 316.
Arriani stadiasmum sigillatim sup-
putanti mihi, colliguntur stadia
8585, sic:
A Bosporo ad Calpen 190.
A Calpe ad Heracleam . . 8090.
Ab Heraclea ad Carambim 1140.
A Carambi ad Sinopen. .. 910.
A Sinope ad Jasonium. . . 2190.
A Jasonio ad TTrapezuntem 1255.
A Trapezunte ad Phasim . 1450.
89585.
Ait cl. Dureau-Delamalle, Ge-
ogr. phys. pag. 182, sc. stadia
9113 apud Arrianum collegisse,
e Bosporo ad Phasim. Ego nunc
ex viri docti supputatione recedo.
]llud a Strabonis summa eo mi-
nus discrepat, quod laxius dixe-
rit Strabo . .. . xegl. oxvoxiayt-
A(ovg oraó(ovg, 7] uixQ mAs(ovg
3 dAdrrove. Auon. B. Pont. Eux.
sub fin. scribit esse 8462 stad. a.
Bosporo ad Phasim; Anon. C,
8418U (id est, 4660 ad Amisum,
inde 3820 ad Phasim). Agathe-
merus, Il, c. 14, init., ait longi-
tudinem Ponti esse 6000 stad.
De quo Dureau-Delamalle 1. !.
p. 185, sic: Ce nombre de 6000
pourra se concilier, si l'on admet
qu' Agathémére évalue la distance
en ligne droite, et les autres en
longeant les cótes. mo hanc
longitudinem ulterius, p. 60 Huds.
Agathemerus contendit esse 5090
stad., aut aliquanto plus. Gail.
2) 'E£gAAeyuévov. Omnes fere
vertunt colore mutabilis.
/Sed non adtendunt mox Arria-
num dicere Phasidis colorem si-
milem esse plumbo, et de
mutabili eius colore tacere. Usur-
patur hic i£oA2Acrttw eodem sen-
su ac Óreg£goseuv , eminere, prae-
stare, Euripides in lphig. Aul.
965, 560: vó vs yag «i0sicD'a. co-
gíe, t&v v i£oAAcocovoav Eysu qd-
oe. Hic é&£aAAdocovcav ydoiw in-
tellige de pretio sinj;ulari. Cf,
Indic. polybianum, tom, Vlll. part.
i. pag. 223, ed, Schweigh. Imo
Dionysius Halicarn. (Epist. ad
Pomp. tom. lH. p. 127, lin. 32,
ed, Francof.) meminit c5zg yxa-
v«oxsvov xal éEnileyuéwng AéÉeog,
3 *éxenrot IIliavov. Hic é£pAAay-
pévg Aéfig est vox exquisita et
elegantiae singularis. (Cf. tamen
Theophr. Ernesti Lexicon techn.
rhet. p. 112) Arrianum melius
interpretatur Turnebus: levissi-
mam aquam, et insuliti coloris.
Eodem sensu mox iterum noster
usurpat r0 é£yAiayuévg. Gail.
3) Stuckius:vel ex eo quod
. ». Recte si haberemus xol x9ós
tOUTOU; at XQÓ tOUTOV significat:
antequam ad hoc experimentum
supra dictum adveneris. Gail.
LU]
HEPIIAOTZ ^ ^ 84
yvvzu xa0démsQ TO ligvt vóv TwaQgowv AMyn initi
"Ou1ooc *:
esr ren s Xü0UzxtoOUsv inidóéen gr. EAouov.
xol qv, xorà uiv ro) émijófovrog fkuovro, ylvx) v0 00m
dvupoacOoi* si 0B elg BáOog vig xaO9xtv vv xéÀmw, &Àuv-
Qóv. xoí ror 0 zGg llóvrog moÀv ti yÀuxviígov voU WVOaróg!?
lovi, [reo 3] Eo 9dAasoa* xol rovrov rÓ alviov of zorepol si-
Giv, ovrt zmÀgjOoc, obvrs uíysDog araDuqvol Ovreg! *. — Texungiov
02 vüge yAvxorqrog, ti vexumolov Oti iml voig aicO50t pawoyut-
voig, Or& zGüvro rà DocxQpora zxQocomo)vreg vij Oolacon xi
viv 94lacoov xaráyovow, xol dz ovTÜc norifovow. váós ml.
vovro v& TÓfog óÓgüroi, xol AÀóyog xorfyt& Or) wol eGtugov .
eUroig ToUrO0 t0 zortóv dGrww toU yÀvxéog u&AÀov. 'H Óà qoóo
vÀ QáciÓs ota! 5 dzó uolf0üov 1 xevurígov Brfapufvov rov
Üüavog'* xoradvav Ób xaOogdírerov yiyvstat, 0) volvvy vevóptovoi
sioxoplans O0oo slg vóv Dicw vo)g slonAéovrsag" dAÀ' imeiódv
siofalvocw 0g tig vóv Qo)v, mageyy(AAevas mdv Óxyíoi cO
miscetur. Eodem plane modo Titaresium Peneo innataré testis
est Homerus his verbis, xoOvzxtgO0cv (éimióé) Uv FAowov
(olei instar supernatat) Et illud [proprium] erat, ut, si
quis in summo fluctu urnam immergeret, aquam hauriret dul-
cem; si contra in profundnm demitteret, salSsam: quamvis uni-
versus Pontus longe dulcioris est aquae, quam mare externum,
propter immensam fluminum [sese exonerantium] multitudinem
et magnitudinem. Dulcedinis autem huius argumentum, si modo
argumentis opus est in iis quae sensu percipiuntur, quod maris
accolae pecora omnia ad mare ducunt, et ex illo aquantur. llla
vero cernuntur lubenter bibere, et fama constat salubriorem eis
hunc potum esse [aqua] dulci. Color autem Phasidis similis
aquae plumbo vel stanno infectae, quae tamen ubi subsedit, pu-
rissima fit. Quamobrem mos obtinuit, ne ingredientes Phasim,
quicquam aquae [externae] invehant; sed simul ac flumen in-
[ 12) ll. B, vs, 154. Huds. Recepi 14) Zra8gugvol Ovrsg. Vox Ar-
Wolfii lectionem. Vulgo ap. Arr. riano familiaris. Sic coronas ma-
legitur: xo0" jxsoQtviémidoft.zUr rinaset mergosait non esse ora9-
Koaiov, vel (miden) uncis inclu- ro)g tO zÀ7590g, hoc est uetQr-
sum. ' z0Us, mensurabiles. Stuck. p.94.
13) Inter fragmenta Sallustii
p. 367.: Ipsum mare Ponticum 15) Sie cum Bastio. ' Vulg. oi»,
dulcius quam caetera, Holsten, Gail.
i. á
$0 APPIANOT
ivv Dóoo iv vaig vavolv. sl Óà wj, Aóyog sevéyet Oti. of vod-
"vov dueMjoavtsg [0] oUx sómAoo)o:v. v0 08 vÓoQ vov GOacdeg
oU G5mstei, dÀÀa uéves dxQoupvég xal Unio Ófxorov Érog* nÀwv
ys Óq 6: tig vó yvxvvegov prrafaAAe — Elofollóvrov à eic
zàv Qdácw, iv doioreod * Vüpovros 9 Daciavr? 9:0g. ci Ó' dv
dzó ye voO oy5uerog vexuoigouévo 7 "Pa: xal y&o xóufalor
utvà qeigag Üysi, xol Afovrag 0mÓ TÀ O90vo, xal x&Oqvo, do-
nto dv và Mqioóo? Ovvgcw 1j oU Ouólov. "Evras9a xal
(jj &ywvga. Oclxvvros vig "oyoUg: xol 5j uiv oi0mQG *, ojx Edo
uos elvas malis. xol vos vÓ uíys0og oU xatd vdg vOv dyxv-
Quc5 doriv, xol v0 oynua dunyénnu iinMÀayutvg: dÀÀd vemíQa
uot égàviy elvat voU. qoóvov. AiOívgc 9 OÉ vivog GAAgg Ooabcuota
ressi fuerint, praecipitur, ut quicquid in navibus est aquae, ef-
fosdatar: alioquin fama invaluit illud non curantibus haud feli-
cem navigationem esse. Aqua Phasidis a putredine est immunis,
ae plus quam decem annis incorrupta manet, nisi quod in dul
ciorem abit. Intrantibus Phasim a sinistris ,Phasiana dea sita
est, quam ex eius specie Rheam esse coniicere licet. Manibus
enim tenet cymbalum, leones habet in' ima throni parte, sedet-
que ut celeberrima Phidiae Athenis in Metroo. lbi etiam an-
chora navis Argus ostenditur: quaequidem ferrea, non mihi visa
est antiqua. Magnitudine quidem recedit ab hodiernis anchoris,
1) "Ev doicteQG. Sic Apoll.Rhod. — 3) Scilicet Temple magnae deüm
matri consecrato, Huds.
(II. 1210 sq. ed. Elzev., et Well.;
41266 ed. Br. ad sinistram in-
trantibus collocat Caucasum et
Citaeam civitatem, et Martis fa-
pum. Nam ibi, L»9:» Ó' ov m&-
&íov v0 Moriov..., non verterem
cum Hoelzlino ,,ex altera rursum
parte*, quasi ad dextram esset
campus Martius, "Ev0tv à ov
significat ulterius iterum progre-
diendo**, sed usque in septentrio-
nali fluvii ora, id est, sinistra.
At non Martem, sed Rheam, Ar-
rianus intelligere videtur. Gail.
ix' aQicovtoc Apoll, Rh. 1I, 1266.
3) daciav). Phasis Argonauta-
tarum navigatione celebrata est:
quos Rheam in primis coluisse
certum est, ex Apollonio et Dio-
nysio. Huds.
4) Vulgo male c:óged. Gail.
$) Hanc anchoram, ut inquit
Gyllius, verisimile et fuisse reli-
quias illius anchorae, quam Dei-
lochus tradit Argonautas acce-
pisse a promontorio Ancyreo Bos-
pori. Stuck.
6) Olim apud veteres anchoras
lapideas in usu fuisse manifestis-
sime liquet ex Apollonio Rhodio.
Árgonaut. (1. 955). ]mo ancho-
ris eX saxo usos veteres testatur
Stephanus in voce 4yxvoo» : quam
urbem ita vocatam esse dicit,
quia ibi ex adiacente lapicidina
auchoras lapideas, quibus uteban-
tur, scindebant, Híuds. Pinda-
rus Pyth. IV. 341 de Argonau-
tis ait: ézxsl à' éufo1ov xoépacov
eyxDgeg ÜxtoOev; ubi schol. no-
HEPIHAOTZ 8
ddtíxvvro mxoaXoic, cg taÜra uGllov tinddos ixtiva ilvai và Aeí-
vavo vig dyxvgeo ve «oyo)g. GÀÀo Óà ovólv Óxóuvquo dv
ivra)On vOv uvOcov viv dugl róv 'lácova. TO uév to: qQob-
Qiov «UTO, Uva msQ waÜwgvrat vevQaxócio! GrQotiQvas inlAsxvos,
vi] ve qUott toU qyoglov óyvocrarov slvaí po: Édobtv, xol dv
imivmóctovavo xsicDa, mo0g dogpolsav vv tovt] nÀtOvrov.
xai tüggog ÓrmÀ meoiféfAmvos v6 viigysi, tUQeia Éxavíga. — Ilá-
Aet piv ovv ynuivoy 1Ó zeipog sv, xol of mügyot £UAwoi! igtarij-
xtGuv' viv 0B éx mÀívOov ómrüc xmtmolmra! wol evr0 [10] xai
oí zvgyoi' xol veOcusllovas doqoldg, wol uqyavol igtovácuy,
xai iv oMyo , máciw Pbnovvvos mgóg rÓ! uqób miÀádas Óv mwa
evtQ TOv faofegov, purwys Ór sic xivüvvov xaractQcei. mxo-
Aiogxíag rovg iv aUrQÓ qoovgoDvrag. '"Emtióg 0b xol vÓv 0Quov
ixoáv dcqalá sivo! veig wavcl, xol Oca PEo toU ggovolov xa-
vQXsiro O7z0 tt TOV ntzovuévov vic Gvgari&g, xab TwvOV xol
&AÀov iunmoguxóv dvDQdmov?*, POobÉ uo: dmó Tüg Oimüg ca-
et forma aliquid habet singulare: sed agnoscitur mihi recentior
aetate [argonautica]. ^ At alterius cuiusdam lapideae anchorae
fragmenta pervetusta ibidem exposita sunt, quae quidem verisi-
milius est antiquissimae illius anchorae Argus lnavis] reliquias esse.
Nulla praeterea ibi eorum, quae de lasone fictis fabulis fuerunt prodi-
ta, mentio erat. lpsum tamen castrum, in quo quadringenti electi mi-
lites sunt collocati, et loci natura munitissimum mihi visum est, et
peropportune situm ad securitatem eo adpellentium. Fossa duplici
cinctusest murus eaque lata. Olim terrenus fuit murus, ligneaeque
stabant turres, at nunc ille pariter atque turres ex latere coctili
sunt exstructa: ipse murus probe fundatus, [in quo] et machi-
nae [bellicae] imminent, atque uno verbo, omnibus rebus in-
strugtus, ut nullus barbaris aditus pateat, illiusque custodes ab
omni sint oppugnationis periculo tuti. Quoniam autem ipsum
quoque portum oportuit navibus tutum esse, sic et quidquid lo.
corum extra castrum incolitur ab iis, qui militia sunt immunes,
et ab aliis quibusdam mercaturam exercentibus, decrevi a duplici
tat id improprie dici a Pindaro: — 2) 'Eumoquxóv c&v99o. Saepius
ov ydg Tu&ig cyxvQoig ixégggvro apudveteres mercatura inter bella
vOts, XAÀG A(Ooig.... Holstem exercebatur. Cf. Thucyd. 1. 62;
l. l. p. 114. AdiPlin. XXXVI, 16. VI. 51. Auctor idem non omittit
1) Ilvgyo,. £(Awo:. Estne ibi in classis suppellectili , co. ixl
aliquid commune cum ligneis tur- gro(lolg tig 7] OtQotuovng, 7] bu-
ribus Mossynoecorum? Gail. zogog Eye» miss (Vl. 58). Xe-
Conf. Strab. XII. p. 549. noph. Anab. 1V. 8, 23: dyogdv
J) Sic Gelen. et Stuck. Male à zegsiyov év TQ OtQotontÜo
.Blancard. Huds. Boch, zó. Gail. Toozsfovyrio, 1mo in Sophoclis
4*
62 APPIANOT
gov, 3] ntoiféfAmros vi velyes, &AAqv vogpov éxfolttv og éni
vÓv morOuÓv, jj vÓ vs vavGraDuov mxtQiéfet, xol vag Pio oU
velg0vg oixíag. '4mó 0b vov Qoidog Xagltvva zxorauÓv? sao-
muebpeusy vevgimogov' Grádio: urrabo epgoiv Pivevijxovva. xai
dxó voU Xagítvrog ig Xoflov* móvauóv slósmicvoautv, dAlovg
lvevijkovza 5, Üva. zc&Q xol ouloOnuev. Qv Óà fvexa, xol Oca
lyraó9a ingdbaucv, ÓgÀoGti coi và Qouaixa yo&upara. — iso
0à Xófov Ziyy&umv? moveuóv magnutíeutv vovoizogov. Oi
q£& 08 vo) Xov oraü[ovg ig Ófxa xal Óiexociovg pda.
"Egtras Ob vo) Zayyéuov Tagocovgog zovouóg* GraÓiot slxoo:
xe) £xaróv usrabo dugoiv. 'O ói"Inmog morauóg toO Tagcov-
gov ztyrüxovra Ora0lopg xol £xovóv Oi£ysi* xal oU "Immov ó
"derilegog? — vQi&xovta. magousipavrsg Óà 0v ori[-11]ie-
illa fossa murum cingente, alteram ad flumen usque deducere, quae
et ipsam stationem, et caetera, quae sunt extra murum, aedificia
complectatur. A Phaside autem Charientem fluvium navigabilem
praetervecti sumus: stadia inter utrumque nonaginta. A Chbariente
ad Chobum navigavimus, nonaginta pariter stadiis distantem, ubi
etiam adpulimus: qua autem de causa, quidque illic egerimus, ex
latinis literis cognosces. A Chobo Singamem fluvium navigabilem
praetervecti sumus, qui a Chobo plus quam ducentis et decem
stadiis abest. Singami vicinus est Tarsuras fluvius: stadia au-
tem. fnter utrumque centum et viginti. Hippus a Tarsura cen-
tum et quinquaginta stadiis distat; ab Hippo Astelephus triginta
Philoct. adducitur persona, mer-
6) Zuyycumv, Nominis hodierna
cator quidam (Zuzoeos), ex 'l'roia
similitudo nos deducit ab Ana-
ipsa redux. Gail.
8) Ptolemaeo Xdceiorog, Stra-
poni [XI. p. 499.) o Xdoric. Huds.
Charien, Plinio, VI. 4. Hunc flu-
vium apud Scylacem in rà "4gtog
(p. 32 ed. Huds.] dignoscere mihi
visus sum. Potuisset ex Arriani
stadiasmo respondere hic fluvius
hodierno Copi. At fere liquet
sequentis amnis Chobi nomen ve-
surgere ín illo Copi. Gail.
4) Idem forsan ac Xogoog Ncy-
lacis p. 32. Quaerendus hic am-
nis, utpote secundus post Phasim,
in hodierno fluvio iuxta Anacria
exeunti, nisi sithod. Copi. Gail.
9) Auctor d41o; utitur, ubi idem
numerus praecedit.
cria ad fluvium Osingiri, sed 400
stadiis, non 210, distantem. l1mo
ait Arrianus mox, p. 64, 62, à
Singame viam deflecti ad sini-
strum Ponti latus, id est, post-
quam a meridie ad septentrio-
nem navigerint, iter a Ningame
ad occidentem verti. lllud autem
mire congruit cum situ hodierni
fluvii Osingiri. Ceterum nihil noa
dubii tali in re coniici potest,
tum de hodierno situ locorum,
tum de stadiasmis datis usque
ad fretum Cimmerium. Gail.
1) MoréAsgog. Coniicit, nec pro-
cula vero, Rochettius Ilist. des
colon. |j. 420. not. 2. rescribi
posse '4oxcAagos, ab Ascalapho,
IIEPIIIAO?TZ $8
gov, eg Zeflagrómoliww * djxoucv m0 ptonuuBQíog, dxà Xofov
opum OÉtvisg?, Gra0Lovg sixoci xal &xatóv, roUg dnÓ Lartlégov:
Og xol r5qv jiioDopogév roig GrgatioTaig Óo)vvor 5g ovTüc tju£-
Quc, xal rovg Ummzovg, xol và Omnia iüciv, xal voUg Ízxmíeg dva-
zódvrag ími vovg Vmzovg, xal ro)g xGpvovrac, xol rÓv Girov,
xol 90 vtiyog scegitÀOsiv, xal viv ràggov. Zrádio& dm piv
Xaov cig Zeflacsómohw, vosáxovra xol £faxócios!9* dzmó TQa-
stadiis. Astelephum vero praetervecti, Sebastopolim pervenimus
ante meridiem, postquam a Chobo solvimus, [peractis] centum
et viginti stadiis ab Astelepho: quamobrem eodem die et militi-
bus stipendia persolvendi, et equos, arma, equites equis insi-
lientes, aegros, annonam, murum, fossamque perlustrandi [no-
bis facultas fuit]. Stadia a Chobo Sebastopolim usque, sexcenta
eolonorum duce ad haec litora.
Conf. Priscian. Perieg. 666. Ut
ut est, de eodem viro nomen du-
plex intelligendum. Gail. Plin.
. nat. Vl. 4 appellat fluvios:
Singames, 'l'arsuras, Astele-
phas, Chrysorrhoas.
8) Z:efacrómoAwv. Hodie Seva-
topoli, retento utcumque vetusto
nomine, appellatur. Huds. De
hac urbe eiusque nomine v. no-
strum librum: Griechenland und
die Griechen, pag. 1570 sqq.
9) '4xo Xoflov ógun9. Confuse
vertunt: ,,a Chobo digressi con-
fectis 120 stadiis: tot enim sunt
ab Astelepho.^ Minime intelli-
enda sunt haec 120 stadia a
hobo ad Sebastopolim, quum
particulatim, et mox summatim,
noster hoc intervallum 630 sta-
diis constans fecerit. Jam illud
sensit Holsten. in notis a Man-
zio collectis, l. l. p. 114, et ad-
licit: Forte leg. 4c oveóíovgc (quod
nihil prodest) ... vel potest sim-
pliciter legi zoo usonufloíag có
Xdpov .ógunOQivrsg ovaü(ovg ...
sed priorem praefero. Et ego;
nam assidue pro more suo desi-
gnatis locis, ad quos adpulerat,
et unde profectus est (doun9Év-
vseg p. 3; p. 15 d&oovrsg p. 6.
p. 1; xov5go«ut» p. 3.), ibi et-
iam, ut supra (dg Xoffovy .... ?v«
ato oQguícÜnus» p. 10.) monet se
ex Chobo solvisse. — lbi oza-
óíovg pendet ab dvd subaud., ut
supra dAAovg éwsvjwovra. Gail.
10) T'oouxxovta x«l éPEoxóoio:.
Hic numerus! vere ex praeceden-
tibus colligitur. — A Phaside ad
Sebastopolim sigillatim 810 sta-
dia numerat Arrianus, Ait Pli-
nius, (qui Sebastopolin castellum
appellat] vr. 4. extr. hoc inter-
vallum esse 100 mill. passuum.
Quum autem octo stadiis millia-
rium romanum respondeat, 800
stadia refert Plinii numerus, quod
satis concinit cum Arriano. Ait
Hipparchus ap, Strab. p. 147 C,
et Strabo ipse, pag. 161 B, esse
6U0 stadia a Phaside ad Dioscu-
riadem; sed de recta navigatione
a meridie ad septentrionem ducta
illud exprimunt. Situm Sebasto-
poleos, vel Dioscuriadis, quamvis
haud perfecto modo, iudicat ho-
diernum promontorium 1Iskouria,
quod vere 800 st. distat a Pha-
side fluvio. Innuit autem Strabo
hanc urbem fuisse ante sinum
quemdan,, quum, p. 82 A, 187 A,
et 188 B, laudaverit r0» uvyov
xavaü T» Zí.06X0vQuctÓa. Imo eam
in sinu collocat, p. 761, et circa
litus huius maris $o95vot«rov.
94
APPIANOT
xetoóvrog 0i tig XZefjaorómoAw, &Enxovra xal ÓnaxOGiOs xai Óic-
qos. cj ób Zefagrónolg mies Ziocxovoiég ixoltiro, &xo:-
xog Milgslov!. "E9vg 0» mognuthjoutv vas.
Toast£ovvrlo:
piv, xaOdzto xai Nevopdv Aéyti?, KoÀyos Opogot. xci ovg M-
yt vovg uogiptrürovc xel iy8ogorírovg tivei voig TOoemsfow-
et triginta: a Trapezunte ad Sebastopolim duo millia ducenta et
sexaginta.
Milesiorum colonia.
Sebestopolis autem Dioscurias olim fuit nominata,
Gentes autem praeternavigavimus hasce:
'lrapezuntiis, ut Xenophon quoque scribit, finitimi sunt Colchi.
Atque quos ille bellicosissimos ipsisque Trapezuntiis infestissimos
Si haec ad verbum sumas, quae-
renda erit civitas iuxta fl. 'l'ami-
che, ad orientem promontorii Is-
kouria, Sed hie haereo in con-
ferendis stadjasmis Arriani cum
hodierno geographia. Ex Arriano
stadia 350 sunt a Dioscuriade
ad Pityuntem, 360 ex Ntrabone ;
a Phaside ad Dioscuriadem Ar-
rianus 810 numerat, Plinius fere
totidem exprimit: cf. supra, At
reperio in Gauttier, Carte de la
Mer Noire, non tantum differre
inter se spatium a Pitsiounta ad
promont. [skouria, et spatium a
prom, iskouria ad Phasidem: et
illud intervallum etiam minus
differet, si Dioscurias ponenda
fuerit ad orientem prom. Iskou-
ria, in ima parte sinus. Ego mi-
nime rationem geographicam cum
veterum stadiasmo paullulum con-
eiliare queo, nisi Dioscuriadem
posuerim ad septentrionem pro-
mont. jskouiria, iuxta hod. Sou-
koum-Kaleh. Sic intervallum 350
stadiorum a Pityunte ad Dios-
curiadem, par erit intervallo a
fluvio Isi ad fluvium Chobum,
2d quadruplex spatium 90 sta-
iorum (360) amplectitur (90 ab
lsi ad Mogrum, totidem a Mogro
ad Phasim, et a Phaside ad Cha.
rienta, et 90 tandem a Chariente
ad Chobum). Spatium illud ho-
diernum ab ]side fluvio (hod.
Tchékéli) ad €hobum (hod. Ana-
cria), fere respondet spatio a
Soukoum-Kaleh ad Pitsiounta. .
Paullo laxius, fateor, intervallum
supererit, pro stadiasmis datis,
ad Sebast. a Phaside; mam plus
quam 1000 stadia reperire mihi
videor. Seriem tamen fere for-
tuitam locorum sic compono:
Erit Charieis (90 stad.) hod. Cv-
i. Chobus, si hod. Copi noa
uerit contra seriem Arriani, quae-
ratur iuxta Anacria, Singames
(210 st.) Okoumitzkal. 'Tarsuram,
nescio ubi ponerem, quum ]latius
sit ibi intervallum pro datis sta-
diis (120 et 150). 8i ad Hippum
transilias fort. Salamacho, inde
30 stad. pervenies ad Astele-
phum (Kodor), et inde ad Neba-
stopolim (Soukoum-Kaleh). G ail.
11) Cf. Rochettium. Hist. des
colon. lil. 395. Gail.
12) Anabas. V. c. 2. Huds.
])no ait Xenophon Anab. lV. 8,
22 "Frapezuntem esse dy
KóÀyov zoóea. In loco, quem lau-
dat liudsonus, Anab. V. 23, 2.
Drillae infensissimi "Trapezuntiis
dicuntur, sicut mox apud nostrum
legitur. — Inter Colchos autem
et Trapezuntem, Scylax collocat
Byzeras, Ecechirias, Bechiros et
Macrocephalos, quod ad antiquio-
rem geographiam pertinet. Ut
ut est, plurimas gentes colchicas
Arrianus numerat, et hae aunt,
quas Apollonius vocat £Qyra Kól-
zo» 1l. 1225. Gail.
, II EP I II 4 O T X $99
ríoig, éxsivog piv afglAÀlag!? Ovouatt, duoi Óà Qoxovow oí
Zavvor ovo, silvas 1 *. xol yaQ ueyiuoterol ticiw tig voro Er,
xoà voig Temtfovvriorg ày99óvoro:, xai qmola dyvod oixodcw:
xai fOvog ef lacíAsurov. llaÀos piv xol qOgov UOxottlig 'Pm-
uoíorg, vxo Óà ro0 Agorevtiv ovx cxgifo)o: vqv gogav: dAÀa
viv ys Oi0óvrog 9:00 dxgiBodcovow, 14] iisioüptv evroUg. Toi-
voy Ói Pfyovrot Mayéloveg! 5 xol 'Hvloyow faciMevg Ó' avrdv
ZyylaÀog 9. Maysióvov 0B xoi 'Hviógov iyóusvou ZvdQtivoi*
Qoapooouavovy o)ro. OnQxoot. ZuOgrrdv Ob afar!" facieog Óà
Zlafàv Moaecag, 0g vüv [12] facuslev maga co) Eyc. — 71a-
Cv Óà Liwílar! PÉyovrew^ acileóg Óà avsrQv '"[oviiavóg ovrog
[
esse ait, Drillas vocat, ii vero mihi videntur esse Sanni. Hi enim
ad hoc usque temporis bellicosissimi, ac Trapezuntiis inimicissimi et
loca incolunt valde munita, gens regum imperio carens. Tributarii
elim fuerunt Romanis, at nunc latrociniis dediti tributorum solutio-
nem negligunt: quae quidem posthac, Deo iuvante, accurate per-
solvent, aut eosexterminabimus. Hosattingunt Machelones, et Henio-
chi, quorum rex est Anchialus. Machelonibus et Heniochis vi-
cini Zydretae, Pharasmano subditi. Zydretis vicini Lazi; Lazo-
rum rex Malassas, qui a te regnum tenet. Lazis finitimi Apsi-
lae, quibus Iulianus imperat ; ille autem a patre tuo regnum ac-
13) 4oíAog Xenophonti, 1, c. V.
27 25 4ovióg Stephano. tiuds.
14) Zévvoi oóroí tivo. Recte
coniicit Arrianus. Nam iidem sunt
Sanni et Macrones olim ita dicti,
teste Strabone, xir. 825 B; et
proxime ad orientem "rapezun-
tis, Scylax, p. 288. collocat Ma-
crocephalos, eosdem ac Macrones
Strabonis. Imo Trapezuntem Ma-
crocephalorum urbem facit Scy-
lax. Ceterurh absimiles sunt Sanni
a Sannigis Stephani, quamvis eos
confundit Salmasius ad Steph, voc.
Zdvvwav: Arrianus enim Sanni-
as infra distincte numerat, De
annis Huetius in not. ms,: Vide
num Suani nunc. Danvillius re-
gionem illorum coniicit esse hod,
Keldir. Gail.
15) Anon. À. p. 16 Maysidvsg.
J6) Conf. Strab XI. p. 492, 495.
506. Reges Heniochorum comme-
morat Strabo Xl. p. 496. Plin.
h. nat. Vl. 4. coniungit populos
Sannorum et Heniochorum, atque
dicit , multis nominibus Henio-
chorum gentes* esse, deinde
etiam cap. 12 commemorat ,,He-
nochorum plura genera*',
11) Vulgo 4efor. Sic Procop. ;
sed Ptolum. V. 10 4dfo:, quod
adstruit corrupta lectio £dc4o«.
cod. Pal. Haud aliter scripsisse
nostrum iunuit accentus genitivi
Adfóv: sin scribendum .4éfo».
Gail. Sed. apud Stephanum Byz.
8. v. 4ofoí, 2xvOdv FOvog. Pot.
xal yogíov iv Ilóvro mz«Aowt A«-
£o, og AdÓrovóg. legitur, La-
zos esse Colchos Herodoti et Stra-
bonis atque hod. Mingrelios con-
tendit Ed. Eichwald, Alte Geo-
gr. des kasp. Meers etc. p. 508
sqq. Sed iam Plinius commemo-
rat VI. 4 Lazos.
]) Plin hist. unt. VI. 4. com-
memoratgentem A psilas. Kich-
$96 APPIANOT
iw vo) mdrg0g toU gov? vqv faciclav Éyei. — adiplAeig ÓÀ Opo-
qos Zfaaxol*: xoi "4gaoxdv acitug '"Pycp&yag' xoi obroc
mag& GoU rqv facitlav Éysi. — facndv 0b Piyóusvor Zavlyai*,
va mto xol sj ZefacrómolMu duuicvoi: ZXeviytov facitóg Zma-.
Ücyag ix GoU vrqv facihtlav Pyci. — Méyor uiv. 0r) M'yagov, di
zmoüg x énÀfoutv, iv Osbig voU Evbclvov. 'O à ^4yagóg s-
oac égóávm uot tlvat xarà psjxog voU llóvrov5. ÉvOcv yag fü
zoüg Goxrov Ó mÀoUg uiv iyivero Eg vt Éml Xofov morauov,
xoci Unio vov Xofov ini vóv Zw. dmo0 Ó& Ziy&uov ixag-
zrousv 9 sig vv Àoigv mÀtvoav ToU llóvrov, Éc v& iml vóv "In-
eepit. Apsilas excipiunt Abasci: Abascorum rex Rhesmagas, qui
& te regnum obtinet. Abascis contermini Sanigae, ubi Sebasto-
polis sita: Sanigarum rex Spadagas a te regnum habet. Ad
Ápsarum usque orientem versus navigavimus, in dextra parte
Maris Euxini. Apsarum autem agnovi terminum esse Ponti se-
cundum eius longitudinem. llinc enim ad septentrionem fuit
nostra navigatio ad Chobum usque, indeque ad Sigamem. A Si-
game autem defleximus ad sinistrum Ponti latus Hippum usque
wald l|. l. p. 506 erravit, dicens,
byzantinos scriptores solos de il.
lo gente aliquid tradidisse. Pro-
copius narrat, Apsilios semper
Laziis subiectos fuisse.
2) 'Ex ro? zxorQ0g9 ... Reges
ponticarum gentium romani Cae-
saris clientes. Suidas voc. zfouz-
t.&vÓg : AÓQiovog 0b zoAAd dvog-
$«60«g, xol A4ofoig, 77to. KóAxyore,
BaciAfo éxéorQotv. H olsten.
3) 4Bacyoí Stephano, aliisque
Huds,. Steph. Hyz. s. Y. Zv-
vuyot, EOvog ZxvOiog, roig " Afaa-
yoig 7e«Qextíuevoy. — Constantin.
Porphyr. de admin. imp. 42: zó
ób mogooOeAdociov dmxÓ rtág Govg-
zÀnggovctog t?2c Ziylag 7o. Ni-
xo)eog zorcuo) doriv y rg Afao-
yíag zg0Qa u£zgQt ro xacrQov Zo-
tge.ovzOAsog* siol Ób ulia v.
4) Zav»iyat, Stephano Huds.
Memnoni Z«vpyor in Exc. ap.
Phot. cap. LVl. Te)ta oi mgl
KAtoydgnv Otacdusvor xal réAsow
oz 0yvóyttg, 7ÀoUrO» TOÀU» roig
vavolv dvOfusvo: xal vn» mów
ÜiaQx«ca, roig GtQateu roig dq£v-
vtg (UxO wv)xra Ób varo ÍxQdt-
verO) Óià vÀv zAoí(ov Egevyos, sis
và écr:Qv ToU llóvtov (Zivmy
óà xal 4ofo)vg imoíxovg siyow vd
q09íu) roig vVzoAtugÜOríceig cd»
v£Qv VQ ivévtsg.
5)"A4waegog, zéoue épdrym ...
v0) Ilóvrov. Non contrarius est
nostro Apollonius his verbis:
0.5. Ogolv v ts)ovo£sorra,
Poyara ztíQato xóvyvov (l1. 1261).
Nam ipse exprimit supra (1246)
post Byzeras praeteritos iam ia-
cipere có» uvzóy Ponti, quod Ar-
riano concinit, dicenti curvatu-
ram litoris ab Apsaro fluvio in-
cipere. Strabo pag. 160 B, iam
a l'rapezunte incipientem flexum
exprimit, et ait usque ad hanc
urbem tantum ]atus dextrum
Ponti septeutrionem versus spe-
ctare. Ned accuratius noster;
nam ab Apsaro tantum, occiden-
tem versus spectant Ponti litora.
Cf. Gauttier, carte de la Mer
Noire, 1822. Gail. '
6) 4x0 05 Ziyauov éxduxto-
put». Bupra ad p. ll. ut series
IIEPIILAO TZ. 81
zov zoTrCHOvV. "imo Óà voU "Imrmov do im' arlitpov xal 4fio-
GxovgidÓa , xnavtlÓoucv cóv Kavxacov c0 ügog, vd Üwog yá-
ÀiGva xarà vàg imtig vdg wsÀruxdg. xoà voU Kaovxádov xo.
ovg) vig éelxvero: ZXroóf)iMog vj xogvgiü] Üvoua, iva mtQ ó
llooug9:)0g xgsuacOuvo: Ux0 "Hgelorov xovà mgóGrobw aig
uvOevszot. |
Ta óà dxo* Bocmógov vo) $9oxlov Pg vs inl Toamt-
foUvra zóÀw, dós Éys, 9. [Kov vóv Ogoxiov Bóamogov xol r0
crópa ro) Eu£tívov Ilóvrov, àv voig ócbioig vrjg 44olag pégsaw 19,
flnvium; ab Hippo ad Astelephum et Dioscuriadem usque, vidi-
mus Caucasum montem, altitudine prorsus Alpibus Celticis haud
imparem; et Caucasi iugum quoddam monstrabatur; cui iugo no-
"men Strobilus, in quo Prometheum a Vulcano [ovis iussu sus-
pensum fuisse poétae fabulantur. Locorum autem atque itinerum,
a Bosporo Thracio usque ad 'lrapezuntem, ratio sic se habet.
Ad Thracium Bosporum atque os
locorum in Arriano cum serie
hodierna conferretur, . Singamen
respicere ad Okoumistzkal con-
ieci. Sed, si perpendamus Arria-
num et Singame flexum litoris
incipientem exprimere, videretur
aptius quadrare hic Singames
cum hodierno Osingiri. Vide ad
p. lU. 4Aau.kv mÀsvod» est
litus septentrionale, sinistrum in-
gressis ab occidente. Gail,
1) Caucasus ex Ponto videtur:
idem Aristoteles lib. 1. Meteor. 13.
adfirmat. Hinc puto Apollonium
Rhod. 1V. 135. Euxinum Pontum
vocasse Kevx«oínv &A«. Delirant
enim, qui Caspium eo loco intel-
ligendum putarunt ; et verior est
posterior scholiastae expositio ad
locum, ubi legendum, ov yco és
viv Koacnzíav (male Kovxwxoloav),
QÀÀ sig vóv Ebtrwvov ixOíÓcoLiv
0 déo:g. Holsten. Strabo pa-
riter, quum ad Pityunta et Dios-
curiadem devenit, tunc imminen-
tem Caucasum depingit, p. 160
B, Alm. Gail.
8) '4xó restituit Gail.
- 9) 'Q0s Éyti.. Ex. excerptis Ar-
riani in codice caesareo post óóe
uxini Ponti, in dextro [Eu-
Eye; adde: ware t0v 8ociov . . .
(usque ad ot9rog iyzs). Quicquid
nempe inter verba dós Éye et
obrog trs, fuit in medio, iucuria
librarii omissum est. Cuiusmodi
errores etiam a typographis pro-
pter similitudinem verborum saepe
solent committi. Vide Lambecii
Comm, de Biblioth. Caesarea
Vindobonensi, lib. XIl, p. 101 et
lib. V. p. 158. Vide etiam Nes-
selium p. 305, Huds. Haec fere
ad verbum reperiuntur in Ano-
nymi A. Peripl. Pont, Eux init.,
et apud Marcian. p. 69 Huds.
Gail. Recepit Gailius et ego ea,
quae cod. Caes. praebet. Codex
Pal., ex quo Gelenius librum pri-
mus edidit, hunc locum non habet.
10) 'E» toig Ótfioig vc Aoíeag
uéígsciv. Vulgo in dexteris Asiae
partibus. At non habet per se
ipsam Asia dextram, vel sini-
stram partem; sed illud dicitur
respectu navigantium. Valent haec
verba Arriani, sicut haecce: in
dextro latere, quod Asiae est.
Hic conferendus locus Thucydi-
dis minus intellectus, VII. 1:...
ifoviséovto (Gylippus et Pythew
$8 APPIANOT
&xtQ!! dev soU BiOvvav POvovo, smiiret qmoiow Atyóutvov
'tgóv, iv à vaóg!* dou 4ióg Ovolov!? oUte!* zzoosayo-
eevouévov. rovro Oh r0 gqmoíov dgrrqgQióv dori toig sig sóv
Hóovtov xiíovciww 5. Toig wmitvoooi: Ób sig vov llóvroy Osbug !*
tig vqv Lolay !' , v0 Acyóuzvov uégoc sov BiOvvóv FOvovc, Te
zoóg llóvrov xiíutvov, Ó ztolxnAovc !? oUvroc Pyn]. TO 'Isgov
roU 4ióg roU Ovgíov Óiéqr ! . dx Bulavríiov eradlovg sixoei
xini] latere Asiam adluente, ubi regio est Bithynorum, insidet
locus Hieron dictus, ubi templum est lovis Urii sie dicti. Hic
locus est, unde solvunt in Pontum navigaturi. Navigantibus au-
tem in dexterum Ponti latus, Asiam versus, pars Bithynorum
entis dicta, ad Pontum sita, quam circumnavigant, sic se ha-
bet. Hieron lovis Urii a Byzantio distat centum et viginti sta-
N
ex Tarento profecti) siz', i» óde-
Ed Aefóvrtg vyv Zia», Oua-
xavOvytUGoG0:iy écxitsUGaL., tlv, iv
doiortQG ig Iuí£Qav xQGtoy xÀtU-
O0XVtRg, . . . . xe«ra yn» 000i.
Quod male sic vertunt: Consul-
tare coeperunt, utrum a dextro
Siciliae latere navigantes introi-
tum in urbem periclitarentur, an
vero sinistrum latus sequentes,
Himeram primum peterent . . ..
At venientibus ex urbe Tarento,
eundum est sinistram versus, ut
Nyracusas petant, dextram ver-
sus contra, ut Himeram per-
veniatur. 4efóvr:g tn» Zuxe-
Aev i» Orbi, est: Siciliam sibi
naviganti habere ad dextram, et
contraria ratione Himeram pe-
tunt. Bic Strabo p. 151. A. Alm.:
Krxog xard . . . w5üco» .. . tig.
xÀitovrt iv cQiottQG 5 latine vul-
yo: ad laevam insulae, Rectius
du "Theil: à la gauche, en remon-
tant le canal. Gail.
11) Al. à xóisg^ WReposui gor)
ex Marciano [sive potius Menip-
po] p. 69 ed. Huds., et Anon,,
pro eol. ro?. Gail.
12) Sic Anon. A., Marciano
[sive potius Menippo) vt , fors.
atticistae convenientius. Gail.
13) De hoc fano lovis Urii v.
nostrum librum: Griechenlaod
und die Griechen p. 1544 sq«.
De statua lovis Urii conf. Cic.
Verr. 1V. 51. Dallawayi Reise
nach Constantinopel pag. 189.
Osanni Syllog. inscr. p. 228.
14) Legitur Ovoíov xQoccyo-
evousvog ap. Anon, A., Pont. Eux.
À., Pont, Eux. init. et Marcian.
Heracl. p 69 Huds. Gail.
15) To» s. v. Il. xitóvrov» ap.
Anon laud. et Marcian. Gail.
16) Huds. i» Orid, seu éxi
drbid. Marcian. de£iav. G ail.
11) Prava lectio eg t9» Maíav.
Ceterum hic locus, si corrupte-
lam excipias, idem est ac Ano-
nymi hicce: E/oxisvoavti Ób sig
r0» llórro», Otfid Ob vn» Molav
Iyovri, xol mtQumAfovri vÓ
utvov u. v. B. t. vÓ xQOg Ih
xt(utvov O0 stoíxiovg oUro xe
Ey&, Gail.
18) Vulgo 0 xeQuxicovet, Gail
19) Anonym. A. cxézc«. Cete-
rum suam lectioem uterque alibi
confirmat, quasi solitam, De in-
sula Apollonia Arrianus, p. 18.
p. 66: oi/yov Oi£yovoay rig zsí-
eov. Anonymus oàdíyoy» axtyovw-
ue 5d stadia 120 pariter Auon.
a e.
II E P I II A4 O0 T 2. 59
x«l £xavov 39. xal Éorw Gvtvoratov vabrp9*? r0 GrÓpa toU Ilóv-
rov xclovusvov, xaOóri slofldÀÀs sig v5v Iloomovrlüa. roíca
piv sióórs co, Aéyo. "Anó 0à zov 'Iego? [13] nAcovci dv. 8:tid "Poj-
Bac? zorauóg: ovgülovg Oiéyct vo9 "Iegod oU Zfióg üvvevijuovra ?.
"Enta Mílava? &xQa dós xcAovuífvg, mtvrixovra xal £xaróv.
vino Mezàaivue dxguc ic Lovávmv * morauóv, iva xal OQuog
dia; atque est ibi os Ponti strictissimum, per quod in Proponti-
dem labitur, quod apprime noscentem te doceo. Ab Hiero au-
tem navigantibus a dextra occurrit Rhebas fluvius: nonaginta
stadia ab Hiero lovis distat.
tum et quinquaginta stadia.
20) Eixoc, x«i ix«tov. ldem si-
gillatim numerat sub finem Pe-
ripli, et hunc numerum adstruit
Anonym, A. Gail.
21) Anon, zo?$cvo, Gail.
1) P5jfoegc. Laudatus Scylaci,
$. 91. t. Ll. pag. 291 (ed. Gail.]
Conf. Dionys. Perieg. vs. '195.
et Plin. Vl. 1. Gail. Schol. ad
Apoll argon. II. 341: 'Pyfag i
azorauoc Bigwvíag. 11, 189, ubi
autem ad cod, Par. gr. no. 2121
zagc Tv)v tóv Tirdvov zoAw le-
gendum eat.
2) 'Evsváxovra. Anonymus A.
p. 2. Huds. et Marcianus, p. 69.
Huds, totidem. Gail.
8) MéíAa,va dxQo. Cf. Apollon.
1I. 651. et ibi Brunk. Dicta quo-
que Kaelívexgov Anonymo A. 1].
c. Hoc promontorium aegre ego
crediderim esse hod. Kara-Bou-
roun, quamvis multum eminen-
tem; minime enim stadia 150
forent a Rheba ad Melaenam,
nec satis hoc intervallum 150 sta-
dia superaret intervallum 90 stad.
a Bosporo ad Rhebam. Credide-
yim Melaenam esse promonto-
rium quoddam omissum in Gaut-
terii Carte de la Mer Noire, sed
quod reperio in Carte (manuscri-
te) de l'ancienne Bithynie par
Joseph Jouannin, à Constantino-
ple, 1826, paullo ad orientem ho.
dierni Kara-Bouroun. Imo, hoc
Ab hoc Acra Melaena abest cen-
Ab Acra Melaena ad Artanem 1lu-
promontorium vere in medio est
inter Rhebam fl. (Riva), et Chile
fl., Artanem Arriani, Sunt enim
150 stadia a Rheba ad Melaenam
Acram, et totidem a Melaena ad
Artanem, Leakius in Essay of
a Map of Asia minor, Melaenam
quidem posuit ad orientem capi-
tis Kara. Bouroun, sed nimis re-
motam ad orientem. Gail. Schol.
ad Apoll. argon. 1j. 347: vo ó&
Méloiwoe tg «xvüg jorlv Üvoua.
4) ig Mordvgy. Bic Scylax 8. 91,
t. l, p. 291, ex emendatione Vos-
sii, p. 462. Anonymus A, |l. c.,
habet corruptam formam "4orae-
yov. — lbi ille non solum OQpox»
cum Arriano collocat, sed etiam
qooíov ignotum Arriano. Hic 0Q-
pog erescere forsan potuit in em-
orium, Sic noster. mox in Apol-
onia insula portum tautum me-
morat; Anonymus, p. 9, Huds.,
civitatem. Salum Carusae tan-
tummodo tribuit Arrianus mox,
p. 15; Anonym. id. p. 8 Huds.
et Marcian. p. 73, Ajuéva coig
dg éontQag dvfuoi. Arriani Ste-
phane, p. 15, Gguo» habet cum
Marciano quidem, A4iuéva apud
Anonym. Sic Tyram fluvium lau-
davit Scylax, p. 282, sed non vi-
cum ibi Hermonactem Strabonis,
p. 469 B. At saepius ista '"ma-
nant ex scriptorum incuria, po-
tius quam ex topographiae ww-
APPIANOT
vavgi uixgeig ztQ0g [egeo zippolivgg, mtvr]xovra dÀÀo, xal £xa-
vóv*. mo 0i Moravqc sig "Plhv9 mxorauóv, mtvrQxovra xci
£xavóv: xol zÀoia uixg& Ógpífoio àv mgOc rjj 7írQa vij dwt-
qotoq oU zógóc dzó roU zorauoU TÀv ixfoidv. "EvOtvü: tig
KéAmqe Myuéva? , óéxa. xai Óiaxóciot Gra0ioi. 0 06 KaÀmmg h-
vium, ubi et statio parvis navibus juxta fanum Veneris, centum
pariter et quinquaginta stadia.
Ab Artane ad Psilim fluvium
centum et uus ng Ju et navigia exigua commode adpellere
possint ad petram
tem.
tationibus. — Hic fluvius Arta-
nes ad occidentem hod. Kili exit
in mare, et Kili ipse dicitur, l.o-
cus ille est, de quo Jouanninus,
in Carte de l'ancienne Bithynie
supr. laud., scribit: Faux Bogaz,
ou se trompent beaucoup de na-
vigateurs , et qui cause de nom-
breux naufrages. Nempe non-
nulli eo devehuntur, dum se os
Bospori petere credunt. Cete-
rum litus a Kara- Bouroun ad
Chili periculosum esse ait Jou-
anninus, Gail.
5) Eosdem numeros habet Ano-
nymus A. 'otidem etiam Menip-
pus; ubi distantiam fluvii Rhe-
ae et promontorii Melaenae in-
dicat. De distantia Melaenae
Mom: et Artanni fluvii, quae ap.
enippum excidit, v. nos ad Me-
nippum p. 39.
6) wVíi»] "VíAug Ptolemaeo,
v. |. Wí(1Aing Straboni, lib. XII.
(p. 818. B, ubi v. adnott.) Hud s.
Mabet accusat. 77;22í8& Anonym.
A, pag. 2 lluds., "7Ui1lo» Mar-
cianus Heracl. [sive potius Me-
nippus] pag. 69 Huds., "10v
Stephanus [V//Ai0v, zoreuóg us-
vaf0 Ovyíag xal BiGvvlag. douí-
v:09 KedllorQarog év voíro tol
"Hoaxisiag' Év xvgiécGavrog dxó
toU JuayyoaQíOv xoQi0v, tV ToU
Ufl(ovy xorcuo). Lóru x«l &Alog
W(lig novepog t?)g BuOvví(ag, ixo£-
ov.ti; r0v Ebbtvov Ilóvrov. et
8. v.. Q&AAig.... Est. xol xoto-
uóg Bi&vrvíag déAA.) Psillis Pli-
aud procul ab istius fluminis ostio imminen-
[Inde ad portum Calpes ducenta et decem stadia. Qualis
nio, VI. 1. — Ab Artane ad Psi-
lim habet noster 150 stad. cum
Anonymo, Marcianus vero 299.
Sed error Marciani est manife-
stus. Praetermisit ille supra sta-
diasmum ab Acra Melaena ad Ar-
tanem, quem ait Arrianus esse
150 stadiorum ; procul dubio con-
fuse hunc numerum in sequenti
miscuit, qui 300 stadiis constare
debuisset. Sed quum Arrianus
150 stadia numerat, illud agit
quadrato numero, et forsan 145
vere numerare potuisset. Sic ad
idem fere redit intervallum apud
utrumque auctorem, si Marciani
stadiasmum 290, non ab Artane,
sed a Psili profectum mecum in-
tellexeris. Gail. Ex sxogodg
Qvliglóog Apollon. argon, 4l.
652 schol. ad h. ]. dll, xo-
vouóg Bu&vvílag.
1) [Anon. Kdcizmg» Auu&»m xe
ezorcuov.] Plinio. Vl. 1 portus Cal-
pas. Apollonius 11. 661 habet
$véós(ovrd re KcAzqv» [corr. Wel-
lauero], Xenophonti Anab, VI
4. in. Kcàizag Aur», est penain-
sula et yoQéov, potius quam por-
tus. Cf. patris mei Essai ser
Limen Calpé, in Atlas, pl. 107.
Anonym. Pont. Eux. pag. 2 Huds.,
laudat Calpen portum et fluvium.
Hic fluviolus est forsan ] AT-
riani. Et revera, reperio in Jou-
annini Carte de l'ancienne Bi-
thynie, iam laudat., rivulum
quemdam exeuntem in imam par-
tem sinus Calpes, sed qui moa
IEPIIIAOTZ.
61
tjv ómoióv -& qcolov deriv, xal ózoiog 0guog, xal Oti megyy*
v avvd ipvygoU xal xe8agoU UVOÓorog, xal Ori Ükes meg rij
$alcccn E)Àov vavmqygoluov, xal avver PvOnoor, ra)ra Etvo-
gOvt? TO mtofjivr£oo Afkexvos.
"Póqv, ovdÓi0& tixoci!? Oguog vavol uixQoig.
Vino Káinme Awuívog elg
Vno 'Pógg sig
autem locus sit Portus Calpes, qualisque statio, et ibi fontem
esse frigidae ac limpidae aquae, et sylvas mari vicinas, lignorum
ad naves conficiendas, illasque feris abundare, haec satis Xeno-
phon senior narravit. A Calpes portu ad Rhoem, stationem par-
vis aptam navigiis, sunt viginti stadia.
reperitur in Gautterii Carte de
la Mer Noire. Quod vocat no-
ster Oguov, Aujv dicitur Xeno-
phonti |. c. 8$. 4. Sic ille: A-
uv à' óx' cvv nérQu, TO mzQOc
éemígav aiyuxAÓv Éycv. Mlud mi-
ye congruit cum Jouannini Plan
minute du port Calpé, ubi sunt,
formes creusées dans la roche,
pour y abriter les bateaux de
cabotage. Quas iuxta, orientem
versus, est Harman Kaia, bas-
fond de roches oü les bateaux
sont exposés à de grands 'dan-
gers, s'ils se laissent deériver.
Et considerandum est illum Har-
man-Kaia spectare occidentem
versus, zQ0g éozé£Qov, et esse ai-
yixAóv Xenophontis — — Ait Ano-
nym. Pont. Eux. l. c, Calpen
esse Heracleotarum emporium.
Silent omnes, quod sciam, deortu
huius urbis. Forsan aliquid ha-
bet commune cum monte Calpe
juxta Gaditanum fietum sito, et
Herculis nomine consecrato. Cf.
Megasthenem apud Stiab. XV,
pag. 1007 €; et Raoul - Rochette,
Hist. des col. Il. 402, 403. Pro-
cul dubio non erat Calpe a Grae-
cis condita, quum illam Xeno-
phon anab. VI. 4, init. posuerit
jn litore, ubi zóAig ovósuío, obre
guía, oUte 5AAmylg, dA. 3$] OpG-
xsg BiQvvot. — Ceterum 210 ha-
bet hic noster, Anonymus 220,
p. 2, Huds. Gail.
8) llle est fons, de quo Xeno-
phon l| e. ait: xg5vg Oi xóéog
A Rhoe ad Appolleniam,
v$O0arog xol dg90Ovov, Qfovca ix'
3 / »- " , . TES
«vr? t5 Oolcvty. Rivulus scilicet
reperitur in Jouannini Plan du
port Calpé, qui delabitur in Har-
man-Kaia supra laudatum. Repe-
rio quoque ibi puteum; sed hic
vix esse potest zmyj veterum,
quum illa fluat ex) rj 9edrcy,
id est mari quasi immineat, et
procul dubio in mare delabatur.
Intelligit tamen Jouanninus pu-
teum, et ait rivulum supra lau-
datum fere desiccari aestate ; il-
lius aquam non dg$ovyov dixisset
Xenophon Gail.
9) Xevogóvri] Anabas. Vl. c. 4
(ini) Huds.
10) Eig Póqv, ocvdóio: soci.
Haec pars litoris non satis accu-
rate exprimitur in Gautterii tab. ;
sed ap. Jouanninum l1. c., por-
tus Kefken mire respondet 'Póg
Arriani, et inde iterum 20 stad.
deducimur ad insulam Kefken,
Apolloniam Arriani. Ceterum in
Ause de Koumdjighaz, portui
Kefken proximum, exit rivus
quidam, qui a environ une lieue
et demie de cours, auctore Jou-
annino, et ex quo suum nomen
Rhoe forsan accepit. Reperio
etiam rivulum. alium minorem,
in portum ipsum Kefken exeun-
tem, ex quo Hhoe forsan dictus
locus fuit. Gail. Eadem loca
eandemque distantiam commenmo-
rat Anon, A. p. 3 ed. Huds. Lo-
cis huius regionis allatis differt
Menippus p. 69 sq.
62
APPIANOT
"AnolÀoviav ^* véSov uixgdv, dilyov Oufgovsav vüc. sjrsíoov,
&ÀAos €ixo011?. Av 9n0 v5 vnoíóit?. Kal FvOcv sig. XqAag!*
Gr&Óioi zixoniv. mo XmÀÀv óyÓo5Qxovra xci £xarÓv 15, Tvya mto
Zayydágiog !5 zorenóg £ofaAÀe tig vov Ilóvrov. 'EvOÉvós cic
insulam exiguam, non procul a continente remotam, alia vi-
ginti: subest portus in hac insula. Hinc ad Chelas viginti sta-
dia.
A Chelis usque ad id loci, ubi Sangarius fluvius in Pon-
tum influit, centum et octoginta. Inde ad Hyppii ostia, alia cen-
11) 4zo4A1ovío». "Thynnias di.
citur Pomponio lib. 1J. c. 7. [$.
2; Scylaci Ovy»iag t. l1, p. 291,
Apollonio 1l. 350, 6Gv»nig, et vs.
460 Gvvíg. Gail. (612. 613 »;-
cov Ov»idóog] Aliis Apollonia
'Thyanias ad distinctionem al-
terius Apolloniae in Europa si-
tae, Vide Salmasii Exercit, Plin.
sub init. c. 19. Huds, y viv
4oegpvovcía adscribitur margini
mss. Palatini. Holsten. Da-
phnusia dicta Ptolemaeo, Apol.
loni sacra: de quo vide Casau-
bon. ad Strab. p. 818, et Tzschuck.
ad Mel. ll. not. exeg, p. 532.
llodie" insula Kefken. Gail.
Ifanc insulam appellat Menippus
. . Thynias,. Schol, ad Apol-
lon. argon. ll. 612: IIsoi tz; 6v-
vidüog vrsov mQotiQmtai, 7)g, uÉ-
nvgrau N9ugig 0 Heexisotng.
dmol óà «vcjv mra Graóíovc
iytv viv mtoíuttQov. KoALuOt-
vng Ob iv vg mtoínlo wVmxO uiv
'EAANvov qmol 7QoccyogtvtoQo.
vv tt yoQav» xal vn)v vncov Ov-
».d60a, vxo 0? và» fagBagoy Ov-
ví«v. et ad v. 685: 'Ey óà 17 Ov-
ví(8. vijoo ItoOv éozw 'AnóAlovogs.
'HeóóoQog ovv qnowv igo» tóv
'"Anóllove EQ0 OQ onu xai
Quó» cUroU sivx, iv vy vijoo,
acp t 0o990 joies. Bos
«lia xa€90 ol Aoyova)ra:, Óg8Qov
t/g eUri]v xatézitvoay.
12) 20 stad. a Calpe ad Rhoem,
20 alia a Rhoe ad Apolloniam nu-
merat Arrianus cum Anon., id est
quadraginta à Calpe. ad Apollo-
niam. At sexaginta stadiorum
hoc intervallum ait esse Marcia-
nus [sive potius Menippus] p. 70.
init. Huds. Quomodo haec con-
ciliari possint, nescio. "Videtar
tamen Arriani numerus vero pro-
pior esse; nam Jouanninus, in
Plan minute de Kefken, ait leu-
cam unam esse a Calpe ad Kef-
ken, et leucam aliam a promon-
torio Kefken ad insulam eiusdem
nominis, eamdem ac Apolloniam
Arriani. Gail.
13) Nihil mirum quod portus
hic collocetur quasi sub rupibus.
Ceterum portus ille est, de quo
Apollonius ait 1l. 350: »xjgov
vnlóog OQuov txnoO9s. Gail.
14) Xyiag. Nullam formam for-
cipis zg4cevog, ibi litus refert,
quae huius adpellationis rationem
redderet. Gail.
15) 'Oyóor5xorra xal ixavov. Sic
Anon. A, pag. 3 Huds. — Viginti
stad. ab Apollonia insula ad Che-
las, 180 a Chelis ad Sangarium,
numerat Arrianus. Sic ducentis
stadiis constabat intervallum ab
Apollon. ad Nangarium, et illud
supplere numerum potest apud
Marcianum [s. potius Menippum],
pag. 10, Huds., ubi scribitur falso
', et forsan legendum g'. Gail.
Numerde apud Menippum fortasse
,
leg. c.
16) ZeyycQiog. Scylaci Zaeyd-
Qiog, aliis Sagaris; hodieque ap-
pellatio esse in usu dicitur apud
indigenas. H uds. Interdum Zd,-
1*eog dictus. Cf. adnotat. in Scy-
II EPIIILAOT Z2.
03
ToU "Tuníov" rdg ixfoldc, GAlos óyÓodsxovra xci Éxatóv!*.
Eig 6, 4iliov. duzógiov dnó vov '"Tz[.14]míov , Gvaó101 Éxa-
vOv !, xal dzO toU Mov tig "Eloiov?, £iQxovra?. 'EvO0tvdc
ég Kéqra, dAÀo dunópiov, cixocs xal £xaróv*.
"nó Kéàqrog
ig .4vxov moreuóv, OyÜonxovra 5. dnÓ Óà .fvxov sig 'Hoáxiu-
tum et octoginta, Ab Hyppio ad Lillium emporium, centum stad., et a
Lillio ad Elaeum, sexaginta.
centum et viginti. A
Inde ad Caletem, aliud emporium,
alete ad Lycum fluvium, octoginta. A
Lyco ad Heracleam, urhem graecam doricam, Megarensium co-
lacem, T. I. p. 462, Ceterum Pli-
nius Vl.-1. ait: à quo (fluvio)
incipiunt Maryandini sinus. Inci-
pit enim ex Nakari fluvio sinus,
usque Heracleam. Gail. Zoey-
.y&guiog Menippus. Apollon. argon.
ll. 122 zozeuo? cróue Zieyyaguoio.
Schol. ad h. l.; Zoeyycgiog, 70-
rouÓg Oovyiuc. 'O óà Muvoilra-
vóg Zéyyagov evróv AéyscQaí qm-
c.v. '"Éguoyévgg ób év và mgl
» Qgvyíag qmaiv, Zéyyav viva diat
Drjevra ztgol. vv Péow, utrafla-
4siv tig roUrO cÓ $009, xol cx
«Ur0U TOV mOr(uOv Zoyydoiov
ovonacüTvoi. lligoíov ói avrov
(0osíoc) zf5umtoog isoóv dotuv, dg
976. ,Aoxv90g. uM
11) Apollonio [ll. 795. et Ano-
nym. p. à ed. Huds.] "Tz:ov ; at-
que ita hic loci legendum esse
docet Salmasius in Exercit. Plin.
cap. 43. Muds. "Tsog Steph.
Byz. s. h. v. ad Doinitium Cal-
listratum , "Tz:og Menipp. Schol.
ad Apoll. argon. ll. 794 sq.: $-
civ, óz. ol Béflgvxsg mOÀw dmtta-
povto cT5s Maogiavóvvov ropas,
x«l ufyou vo? '"Tmíov morouo)
ztQo0mycyovro ro)g Ogovg' "Qxi-
ora. Ób mooc tQ mxortouo àv tjj
Gvvío xxl zóÀug Tzol Aeyouévg.
'O óti"Tmiog àvouacra. dzO ToU
xorcqéogsoÜaL. coxÓ cvÀv Tmíov
OQ».
18) 'Oyóorx. xol éxaróv. Con-
cinit Anonym. A. p. 3, et Marcia-
nus p. 70. Huds. Gail.
1) 'Exaróv. Totidem Anonym.
A. p.8 Huds. Nam ille ab Hyp-
pio ad Diam, vel Diospolim, 60
stad. numerat; et inde ad Lil-
lium 40. Lillium desideratur ap.
Marcian. et in tab. Peuting,
utrum in scribendo neglectum,
an derelictum iam a naviganti-
bus, nescio. G ail. !
2) Anon. A. atque Menippus
adiiciunt duxógiov» xol moropuóyv.
3) 'E£jxovra. Totidem Anonym.
A. — Arrianus et Anonym. ab
Hyppio ad Elaeum 160 stad. nu-
merant, Marcianus 150 tantum.—
Elaeum cum Leakio (in tab. ad
calceem a 'Tour of Asia minor)
uaesiverim in hod, Akchechar,
ail.
4) Elxoci. xol ixavóv. 'Tlotidem
Marcianus p. 40 Huds. Silet
Anonym. ob lacunam. — Hunc
fluvium Thucyd. 1V. 15 KoAyxa,
Diodorus Xll. T2 Kcxyyc« vocant.
De variis vocis formis cf. Pal-
mer, Exercit. pag. 51. Duker. ad
'T huc, 1. c., etPopponem in Thuc.
vol. ll, pag. 432. — Cales Hala-
bli; sic Leak.
5) 'Oyóoyxxovra. Totidem Ano-
nymus À pag. 4 init. — Mar-
cian. 80 stad. numerat a Calete
ad Heracleam usque, dum noster
habet 100, Anonym. 99: sed in-
caute Marcianus silet de Lyco
fluvio, et quantillis stadiis ad
Lycum pervenire debuit, Hera-
cleam transilit, Gail.
64
APPIANOT
av 5 nó 5Aiqv(da Óoguv, Meyogécv &zoiov? , Gxádio: ci-
x00,* dv "Hoaxitíg Oguog vovalv9. mxó Ób 'Hooxtíag dmi ulv
v0 Murodov? xeloüpsvov, Gráóio: dyOonxovra. "EvOsv 0i dj
1:0 llocíóciov !? ,
TEGGoQuxOvTO P! *
xol &vOtv sig
TvvOagl-
loniam , viginti stadia: in Heraclea statio navium. Ab Heraclea
ad Metroum, octuginta stadia.
60) '4xo0 ói A/xov sig 'Hocxà.
Tabula Peutingeri a Lyco ad He-
racleam quatuor millla passuum
ponit, hoc est triginta (fere) sta-
dia. Male ideo Plinius (Vl. l) Lyco
flumini Heracleam Ponticam adpo-
nit: nam adpositae fluvio urbes,
quae ad ripas fluviorum positae.
Hu ds, Cf. Mannert. VI. umi. 518.
— Non 20, sed 19 stadia a Lyco
ad Heracleam numerat anonym.
p. 4 init. — Locorum naturam
mutaverunt — fluvii — adluviones,
quum hodie Heracleae ruinae a
mari recedant. — A fano Chalce-
donio 1500 stad. numerat Strabo,
p. 818. Alm. 1550 sigillatim Ar-
rianus. G ail.
1) 1ta Xenophon (Anab. V1.11,
]], Strabo [fallitur hic Huds. G.],
Apollonius (minime. QG.), licet
alii Milesiorum esse velint [inter
quos Strabo, XI. p. 542, G.].
Huds. Cf. Casaub. ad Strab.
p. 542, Tzschuk. ad Mel, I. not.
exeg. p. 582, et Haoul - Rochette,
Hist. des col. 111. 300. 301. Con-
cinit Anonymus de stadiasmis ex
Calpe ad Heracleam, nisi quod
exciderint 120 stad, ab Elaeo ad
Caletem, et quod a Lyco ad
Heracleam 19 stad. pro 20 Ano-
nymus numeraverit. Marcianus
ab utroque saepius recedit, et
numerorum mendis foedatur, —
Ceterum | ait Marcianus stadia
1530 esse a fano Jovis Urii ad
Meracleam: apud Arrianum re-
perio a Bosporo ad Calpen 150,
inde ad Heracleam 800; sic sum-
ma Arriani 1550, non multum
recedit a summa Marciani. lpsis-
Inde ad Posideum,
Inde ad Tyndaridas, quadraginta quinque. l1nde ad
uadraginta.
ymphaeum,
simum numerum 1550 exhibet
Anonym, A, p. 4, Huds. Plinius,
Vl. 1], habet 200 M., id est cir-
citer 1600 stadia. Apud Strabo-
nem p. 3242 distat Heraclea a
Chalcedonio fano 1500 circiter
stadiis. — Ait Strabo ibid. di-
stare Heracleam a Sangario 509
stadiis; sunt 560 apud Árrianum.
dpi V. nos ad Menippum
p. 40.
8) Opuog vavcív. Forsan dictus
Acone. Huds. De qua statione
silent Anon. et Marcian. Magnum
Heracleae portum tribuit Mem-
non. c. $2. — Mox Anon. cum
Arriano 80 stadia habet ab He-
raclea ad Metroum, quod prae-
termittit Marcianus. Gail.
9) Locum Metroum non legi-
mus apud Menippum. Metroum
autem fanum Deae Matris esse
videtur, utut fuit urbe Smyraa,
conf. Strab. XIV. p. 646. Hoc
fanum Menippus non commemo-
rat, sed tantum distantiam urbis
Heracleae et templi Posidonii
indicat. Anonymus autem A. si-
ve Menippeus, quem dicimus,
habet Metroum, adiecto eodem
distantiae numero, quem apud
Arrianum legimus.
10) Anon. A, sive Menippeus
veram formam IIoozíÓstov praebet.
V. nos ad Menippum p. 40. Cf.
Steph. Byz. s. v. IIoosíÓsiov.
11) Totidem Anonymus A. Sic
ab Heraclea ad Posidium 129
stad. numerat Arrianus cum Ano-
nymo; Marcianus 100 tantum-
modo. Posidium cum Mannerto,
VI. HH. p. 614, ponerem in pre-
IEPIILAOT Z3.
0ng!?, mévrt xal rt6daQáxovra. IlÉvrs Oi xoi Oíxa ÉyOrv ix) «ó
Nuugaiov!? * xal dx z00 Nvpgalov inl vóv 'Oeivavy!* norouóv,
vgi&xovra. xol axo Obtívov eig
. Zavóagdxqg Ognog vevol wuixoaig.
Zavüagoxqy ! 5, iysyixovsa 5 -
EvOévóc ci; Kogvídag, 6is-
xovra!?. xol dzó KeuviÓmv tig "Vvilav ipnógiov, vQidxovra!*.
nindecim ; et a Nymphaeo ad
Oxinam fluvium, triginta. Ab
xina ad Sandaracam nonaginta stadia: Sandaraca statio est
parvis navibus. Inde ad Crenidas sexaginta ; et a Crenidibus ad
Psyllam emporium, triginta.
mont. hod. Tschautsche, vel
Kousseh. Gail. Scribendus est
apud Menippum numerus g;.
12) Stad. 45 noster et Anon. A,
a Posidio ad Tyndaridas habent.
Omittit Marcian, ''yndaridas. —
Cum Leakio crediderim "l'ynda-
ridas esse hod. Kousseh. Gail.
''yndaridae fuit fanum Dioscu-
riorum, conf, schol. ad Apoll. ar-
gon. ad 11, 836, 111. 1319 sq.
13) Stad. 15 noster, 45 Anon.
A, rectius, ut videtur. Praeter-
mittit Nymphaeum Marcianus [s.
Menippus]. Gail. :
14). Marciano Heracl. [s. Me-
nippus] ézl róv 'O&ívg» mora-
uóv. Ob&ivay Anonym. A. Huds.
Ab Heraclea ad Oxinam conci-
nunt de stadiasmo Arrianus et
Anonymus A, nisi quod a Tynda-
ridis ad Nymphaeum 45 stad., pro:
195 Arriani, habeat Anonymus.
Numerum Arriani adstruere vi-
detur Marcianus p. 70 Huds.,
90 stadia dicendo esse a Posidio
ad Oxinam; totidem ex Arriano
colliguntur. Sed melius gaudet
Anonymi numero geographica ra-
tio, si tabulas geographicas con-
feramus. — Oxinas fl. hod, Tcha-
rouk, iudice et Leakio. Gail.
-15) Ap. Menippum Zegaócxnv
legebatur. Menippus Sandarcan
appellat: óguoc xAoíoig.
16) Ab Oxina ad Sandaracam
90 stadia numerat noster, Ano-
nymus A. et Marcian. [s. Menip-
Inde ad
ion, urbem graecam io-
pus] 40, quod melius duco. Nam,
quum videatur Oxinas fl. esse
hod. Tcharouk, et mox aperte re-
spondeat Tium hodierno Filios,
Stad. 270 ex Arriano forent ab
hod. 'TTcharouk ad Filios, quod
non patitur locorum natura. Fa-
cilius autem erit rem totam com-
ponere, si cum Anonynio stadia
40 numeraverimus ad Sandaracam,
60 ad Crenidas, hod. prom. Kili-
moli; inde 30 ad Psyllam, 90 ad
Tium, Sed cum Arriano nume-
rante 90 stad. ab Oxina ad San-
daracam, arctius est intervallum
litorale, quam ut stadiasmum con-
tineat. Haud recte igitur Hud-
sonus Marcianum (s. Menippum],
emendatum ex Arriano vult;
emendantus potius Arrianus ex
Anonymo. Gail. V. nos ad Mar-
cianum et Menippum p. 169. .
171) Stadiorum numeri mihi vi-
dentur corruptissimi. Cum Me-
nippo (ap. Steph. Byz. s. v. VvV2-
Ac) et Marciano [atque iterum
Menippo], pag. 10 Huds, , legen-
dum &ixoc, pro ifjxovra, et zo-
e(ov pro &uzóeiov. Berkel. ad
Steph. p. 416. Habet etiam Anon.
A. 20stadia : triplici igitur testi-
monio deletur mendosus uostri
numerus. Ceterum videtur Ar-
rianus hic latiora urbium spatia
exprimere, quam ut cum loco-
rum natura quadrare possint, Cf.
not. supr. Gail.
18) rgicxovra. "Votidem Anon.
08
APPIANOT
'EvO4vüse tl; Tiov, nóhwv £Aqvióa iovwv, ini Oakerrg oi-
xovp£vnv, Milqolov xol vebrqv Gmoimov, ivevüxovra 19. — "Ano
óà Tíov sig Billoiov?9 moreuóv, GráÓwo, slxocw.
viso. ài
Bijolov éri 1óv IlagOfviov ?!. zorauóv, GráÓiot £xazóv ??.. g£-
xor voUds GoGxsg oí Bi9vvol?? vépovrm — dv el Brwo-
nicam, in maris ora sitam, Milesiorum coloniam,
Tio ad Billaenm fluvium, viginti stadia. A Billaeo a
nonaginta. À
Parthe-
nium fluvium, centum stadia. Hucusque Thraces Bithyni sedem
A, p. 5 Huds. viginti [s/xociv s.
x] tantum Marcianus [s. Menip-
pus] » 10, fin. Gail. Menippus
appellat Psyllam zooíov utroque
loco; item Anon. A., quem nos
Menippeum appellamus.
19) éverijxovro. 'Totidem Ano-
nymus A, et Marcian. Ab lIera-
clea ad Tium Plinius VI. 1, nu-
merat 38 w. pass. id est, 304 cir-
circiter stad.; Arrianus 430 habet
sigillatim, aut 390, si Arriani
stadiasmum minuerimus ex Mar-
ciano. Conf. not. supr. Gail.
20) Bieiovy. De accentu cf.
Herodianum év» cà méuxto ric
xa961ov, all. in. schol. ad Apol-
lon. argon. ]I. 791. Arrianus nu-
merat stadia 90a Psylla ad ium,
et insuper 20 a Tio ad Billaeum;
totidem Anonymus. Ait Marcia-
nus [s. Menippus] p. 10, esse a
Psylla 90 stadia ad Tium urbem
et ad Billaeum fluvium, quasi in-
sideret Tium fluvio Billaeo. Hic
hallucinatur etiam Marcianus (s.
Meríippus]; nam Arrianus et Ano-
nym. A, stadia 20 habent a Tio
ad Billaeum, — Mox contra da.
mnandus noster ex auctoritate
Anonymi et Marciani [s. Menip-
pi]: a lio nempe illi stadia 60
numerant ad Psilidem, 70 ad Par-
thenium ; omittit Arrianus Psili-
dem fl, et stad. 100 numerat a
Billaeo ad Parthenium, dum alii
sigillatim 130 diligentius expri-
mànt. — Billaeus fl. ad orient.
hod. Filios, Gail.
21) Il«o9évg» Anonymo di-
ctum, hod, Bartin. Gail- Apoll.
Rhod. H. 936: IIag9tvío:wo Qo«í.
Schol. ad h. l]. IIoreuóg llagàáa-
yovíeg. 'ExfoAls 0b vc | rim
ztol zóÀu Zhjoouov. TO0 Oe 90eo
«Uro) iy móc: mogéQrerai. Tlae-
S9iviov ÓÉ gnow avró» o
c9«. KoAlio8évng Oud vÓ (r2v Ae-
vtuiv dy ovo AovsgÜo:,. "Ew
ób óid v0) GvéGoiuov vo9 (tparos
x«i jTotuov (qaclv o0to xQose-
yootvsctaL.
22) ixoavov. Cf. adnot. supra.
23) De 'l'hracibus Bithynis cf.
ad Scylac. t. |J. p. 462, Adde
Mannert, Vl. m pag. 945. —
Longe latiorem Bithyniam Ar-
rianus exprimit, quam Scylax,
utpote quae Mariandynos et fere
dimidiam Paphlagoniae partem
amplectatur ad orientem. Cf. tab.
geogr. Scylaceam. Paulo serius
Bithynia patuit usque ad Billae-
um (cf. Anonym, A, p. 5, Huds.
et ibi not), et tandem ad Par-
thenium, Cf. Mannert. ]. c. p.
541—549. Gail. Videbis, si con-
feras hoc loco Menippum et Ano-
nymum A., hunc ex illo quae visa
sunt descripsisse. Ta à? éyÓpeva
Ilagiayov(ag écr(í apud Menip-
pum finem descriptionis Bithy-
niae fuisse, quae vero sequuntur:
ti»slg 0l vOv Ilag8évio» morouóv
0Qi0» Bi9vvdy xci IInplayóvcov &-
vat BovAoyza:, Marcianus ex Arria-
no Menippeo operi adiecisse vide-
tur. Quae deinde sequuntur etiam
Anon. A., quem nos Menippeum
IIEPIII AOT Z. 01
pOv?* iy rjj óvyyoagtj pvuugv Exovsazo, 0r; nego aros eltv
TOv xav v]v ZGciav, xal rà nolla xcx& 9j GvQavi.a vy "EAAqvav
0v. iv vjüs vj qoo EnaÜücv, innóg amtyooícÓnsav ol 4oxá-
Ósg dmOÓ ve v4g Xsgicógov xoi vg AHtvogdvrog utelóog. [15]
T& ài dmó vov0s $óm llaglayovío. '"4nó llagOtvlov ig "4ua-
GrQuv z0ltv ÉAiqvíóa, ovàdior ivevixovza * * 0guog vavoly. "Ev-
Ov sig "EQvOivovc? , £Egxovro. xoà cn "EovOivov tlg; Kgo-
-
tenent, Quorum Xenophon in sua historia mentionem fecit,
quos omnium Asiae populorum bellicosissimos esse ait, et a qui-
bus Graecorum exercitum multa mala perpessum esse testatur,
postquam Arcades a Chirisophi atque Xenophontis partibus de-
fecerunt. Hinc Paphlagoniae est initium. .À Parthenio ad Ama-
strim urbem graecam, ubi navibus statio, nonaginta stadia.
de ad Erythinos, sexaginta; et ab Erythinis a
appellamus, recepit, sed suo more
mutavit.
24) Anabas. V1.3. Huds, Haec
ex Xenophonte allata neque apud
Menippum neque apud Anony-
mum 4A. legimus, &Si respicimus,
quae deinde Arrianus dicit: Tc
ób «x0 voj?0s jm Ilagiayovía,
et quae apud Menippum post
ooítcei Bi9vviav leguntur cd 0? zó-
uevo IlopAoyovíeg écri luce cla-
yius fit,his verbis Mepippum Bi-
thyniae periplum finiisse.
1) Rudimenta urbis, quae olim
Amastris, hodie Amastra s. Ama-
sta, atque arabice Amasrah ap-
pellatur, videmus in colli, sita
dextera parte portus hodiernae
urbis, lbi enim stat monunientum
marmoreum ad memoriam victo-
riae cuiusdam Romanor. positum.
Incisa sunt monumenti uno latere
emblemata i, e. fasciculi hastarum,
signa, coronae murales, et inscri-
tio haec: ZTEOANOIIITPIÓ-
OI CORONAE MVRALES. At-
tero latere videmus militem, cu-
ius equus hostem caesum calcat.
Incertum quidem est, quo tem-
pore hoc monumentum positum
sit; fortasse tum cum Lucul-
lus urbes Ponti, et Amastiin,
et. Heracleam aliasque Romania.
In-
Cromnam, sex-
subiecisset. Conf. Appian. de bello
Mithrid. . .. . , Hanc rem pu-
blicam fecit Rottiers legatus le-
gionis gallicis, qui has regiones
vidit. V. F. Osanni relationem in
A. ephem. schol. univ. 1830, sect.
M. no. 10. p. 566. — ,,Evsvijxosco.
Totidem Marcianus [s. Menipp.]
et Anonymus. Mox ait Marcia-
nus distare Amastrim a Parthe-
nio 220 stad.; ex Arriano distant
210, quod parum discrepat. —
Ait Anonymus, p. 9. Huds. distare
Amastrim ab Heraclea 700 sta-
diis; apud Arrianum illud esse
690 stad. reperio. — Ceterum flu-
vium iuxta Amastrim laudat Ano-
nymus; de quosilet noster. ,,G a il.
Schol. ad Apoll. argon. 1. 941:
T à? Zjoeuov uerovoucc9»" Aua-
OtQig c70 4agsíov dÓsAgo) 9v-
yatoóg. 'Exijón 0 vj» doyi»w
O70 TOU Ornocuov siy auc
Kagóy (dvri vg goeag) [vov] Bov-
Aóusvov wcícor. vu» 0Àw.
2) 'EgíQ1vo. cxózsioi 9500. me-
morantur Ptolemaeo l|, v. c. ];
non tamen inter Amastrim et
Cromnaàm collocat, sed prope He-
racleam Ponti, Huds. De Ery-
thinis rupibus cf. et Strab. p.
820. Alm. Non 60, sed 90 stadia
ab Amastri ad Erythinos nume-
e *
608 APPIANOT
pvav, &AÀos £bqxovra?3. '"EvOivós sig Korogow ivsvqxovta:
0pguoc vovciv iv Kvvogo. xol dmó Kvrdgov tlc Aiywo)g,
fbxovra*. "Eg 6à Ovuqva5, Pivevxovra. xal tig Kapop.
xaginta alia. Hinc ad Cytorum, ubi statio navibus, nonaginta. À
Cytoro ad Aegialos, sexaginta. Ad Thymena, nonaginta. Ad Caram-
rat Anonymus A. p. 6 Hauds.,
quod melius convenire videtur
cum spatio hodierni litoris, Nam
ab Amastri, hod. Amasserah, ad
Cytorum, hod, Kidros, Arrianum
210 stad. tantum uumerat, Ano-
nymus 210. Et ab Amastri qui-
dem 90 stadiis Anonymi, melius
. quam 60 Arriani, deducimur ad
fluv. Tchakroun. ubi Erythini vi-
dentur collocandi. Inde iterum
90 Anonymi stadia malim, quam
60 Arriani, ut Cromnam deve-
niam, et inde 90 stad. cum utro-
que et Marciano, ad Cytorum
perveniatur. Arriani arctior est
hie stadiasmus. Gail. Schol. ad
Apoll. arg. 1l. 941: 'EovOivo: ó£
A is AeyOutvoi Aóqoi sol Ila-
gáeyovíav. Obro ài Retidisn did
tiv fovO oóty ra voo «rog. Ele
ydo vroio0Tot. Kai 45 ^ g «dcdv
uBéuvyroa:. Miad. HM. 855.
3) "411o. éfgxovra. Mendose.
Vide adnot. supra. Anonymus A.
stadia 180 sic numerat ab Ama-
stri ad Cromnam, noster 120. Mar-
cianus 150. Ab Anonymo male
recedunt alii. Gail.
4) 'E&nxovca. Gail. haec: ,,Hoc
numero, ut recte Huds. vidit ad
Marcian., implendus Marcianus,
qui, postquam nos transtulit ad
Cytorum, nos subito ab Aegialo
abducit, antequam illuc adduxe-
rit. Ceterum singulariter discre-
pant hic tres auctores, quos com-
ponere nequeo.
Arrian. Anonym, MMarcian.
A Cytoro ad Aegialos. 60. 60. (60?)
Climacem. 90. 90.
Timolaeum. 40. 60.
Thymena. 90. 20. :
Cavrambim, — 120. 120, 100.
210, 290. 210.**
Apoll. arg. ]1. 942: sijtvra. Kyrogos.
5) Thymena forsan quae Ar-
riano, Ptolemaeo, est Teuthrania.
Huds. Cf. Mannert. VI, ni, P.
22. 23. — Mendose noster €0O st.
ponit ab Aegialis ad Thymena, et
componendus est cum Marciano
[s. Menippo] ad numerum Ano-
nymi: 50 stad. ad Climacem, 40
ad Timolaeum, 20 ad 'hymena
(summatim 110 ab Aegial. ad
Thym.), Praetermittit noster Cli-
macem et Timolaeum; et forsan
incaute nos transvehif£ ad Thym.
90 stadiis, quae ad Timolaeum
tantum perducebant. Marcianus
[s. Menippus] fallitur quoque nu.
merando 60 (£] stad. a Climace
ad Timolaeum; omittit ille Thy-
mena, in quam cadunt 60 stadia
male ad Timolaeum numerata.
Gail, Ex ejusdem prafat. p.
VIII. not. transscribo haec: Mar-
cianus a Climace ad Timolaeum
stad. 60 numerat, et Thymenem
omittit, unde liquet confuse Mar-
cianum stadia dedisse sua, resu-
mendo intervallum a Climace ad
Thymenem. Ergo scribere de-
buisset, aut cdxo r2; Kiluexog
tí; Tiu&oAeiov yooíoy crdOi« gu.
«x0 Tiuoleíov z. tí; 89ug*va crá-
re »'. aut có r9; KAluaxog tis
IIEPIIIAOT Z. 89
Bw sino, nol &xesóv. "EvOtvüs cic Zsqigiov, &xovta?. dzó 0i
Zsigvolov sig "fvov veiyog, móÀw OGuixodv, wevr5xovia xol
£xavóv?. Ogpog vavolv ovx dagaAQc: dÀA' tÜOowtv dv dnaOsig,
sí 5] uíyog yetav xoréyoi.— "4n. 0B ABovov vilgovg slc Aly.
vivqv? , Alo, mevvüxovra xol £xoróv!9. ivOlvós tlg Kivolw
dumógiov, GAÀos EExxovra 1 !* xol dv Kivolt?!? costo: dv
vitg Oe frovg. l4mó Ob Kivólig dg ZXugüvqv!?, óyÓog.
bin, centum 'et viginti. Inde ad Zephyrium, sexaginta. A Zephyrio
ad Aboni moenia, urbem exiguam, centum et quinquaginta: statio
illic navibus non admodum tuta; ubi tamen, si non magna sit tem-
pestas, a damno inmunes commorari queant. Ab Aboni moeni-
bus ad Aeginetam, centum et quinquaginta. Inde ad Cinolim
emporium, alia sexaginta; et in Cinoli naves aestate commorari
possint. A Cinoli ad Stephanem, ubi statio navibus tuta, cen-
Gugva ordów E azó Ovunvov
éni Kagaupu». . . . , Timolaeum
praetereundo. Gailio consentire
non possum, cum 68 ju£vc Menippo
sive eius epitomatori Marciano
intrudere studeat.
6) Ei; Keoopufiw. Recte noster
stad, 120. cum Anonymo. Perpe-
ram Marcianus 100 a Timolaeo
ad Carmbim, dum 140 scribere
debuisset. — A Bosporo ad Ca-
rambim sigillatim habet noster
21205 sunt 2800 apud Agutheme-
rum, ]. 4. fin. Gail. De Ca-
rambi promontorio v. schol. ad
Apoll. Rh. 1]. 360., ubi dicitur
situm esse: xotovtixoU cg llo-
gáeyovíag.
T) "E&gxovra. Concinit Anony-
mus, p. 6, qui a Carambi habet
Callistratim 20 stad., et inde Ze-
phyrium 40, distantem. Gail.
8) IIsvrxovro xolíxerov. Fere
respondent inter se Arrianus et
Marcianus de intervallo a Ca:
rambi ad Aboni murum. Arrianus
et Anon. 210 stad. numerant,
Marcianus 220, per diversa loca
stadiasmum perducentes. Gail.
9) Malim ex Stephano Aw
zm» scribere Huds. Sic Holste-
nius, ]. !|. p. 116: Legendum A4-
ytvrcyv, ut Anonymus et Stepha-
nns, et Marcianus, licet et ibi
male obliquo casu. Gail. Conf,
nos ad Marcianum et Menippum
p. 133. Menippus: xi AéywvyQrov
[s. Ayuv5ácgv] zoíiyviov xal mo-
rauO0v of. Ex Menippo hausisse
videtur Stephanus: Aéyur5cag xo-
Aiyyiov xal ztovouóg IHogioyovíec.
Item Anonymus A. sive Menip-
peus: &g Aywgtqgv, xoliywov»
xoi zOorcuO0v» oraOÓic QX.
10) 120 stadia habet Anonyrus,
160 Marcianus. Mox de stadias-
mo ad Cinolim haud absimiles
sunt Arrianus, Anonymus, Mar-
clanusque. Gail.
11) &Aior ante &fgxovra deélen-
dum videtur. V. nos ad Menip.
pum p. 43..
12) Kwoet] Ens Straboni.
Huds. V. nos ad Menippum p.
43 de usu KívoAgs et KíuoAmg.
Menippus appellat KívoAw xo-
uqv xol sotüuó»y; Anonymus A,
dicit «ou».
13) Menippus adiecit xoumv;
Anon, A. xov» xci Auué»ve, Me-
nipp. Ki»oAtóog, Arrian. Kiuwe-
ALOg.
10 APPIANOT.
ovra xai É£xüróv '*' Oguog vovoiv déqel(g!*. 'dnxó óà Zu
o&vgg sig Ilovauovg ! 9 zsvrgxovra xal éxovóv?. dvOÉypOs tig
Aervüv &xgov!9, ÉxorÓv wal siwoot L4mó 0B emo üxgeg
ég Aouívqv £Eqxovra' Auwv 1? cUt00:1. xol Hevoqpdw 99 rüc
"ouívgg duvguóvevosv. Kol EFyOsv sig Xiwvdmwv?!, Gvádi
vt0GaQuxovra' Zivomtic, Mioioy &noixot. ^ dno 0à Zavozqc
tum et octoginta. A Stephane ad Potamos, centum et quinqua-
inta. Hinc ad Leptem Acram, centum et Lr isaig A Lepte
cra ad Harmenen, sexaginta: portus illic; et Harmenae a Xe-
nophonte fit mentio. Inde ad Sinopem, stadia quadraginta: Si-
nopenses Milesiorum coloni.
Pd
14) oyóorxovco xal íxacór. Ar-
rianus cum Anonymo A, 150. Mar-
cianus (p. 32 Huds:) 150 tantum-
modo stadia: Oguov ibi noster
et Marcian. laudant, Anon. A:uué-
v«. Cf. ad p.12. et 14.
Mox Arrianus a Stephane ad Po-
tamos 150 stad.; totidem Anony-
mus À.: Marcianus (s. Menippus)
120. Gail. |
15) Hoc loco Menippus cun
Arriano consentit, sed non cum
Anonymo 4AÀ. Unde concludere
licet, Marcianum, cum Menippum
ederet, Arriani periplo usum
esse.
16) Menippus et Anon. A. ad-
iiciunt zyooío».
11) Menipp. 9x, Auon. A. o».
18) Eig Xvoitón dxQav Atmtüáv
Marciano Heracl. [s. Menippo].
Huds. &Stad. 120 ponit noster
cum Marciano [s. Menippo]. Ano-
nym. mendose 100, quum simul
idem intervallum adiiciat esse
18 ». P., quod 140 circiter stad.
exprimit. Gail. :
19) 60 stad. noster, 617 Anon.
. A. Marcian. E ,Menipp.] —
Mox pro 4iuév. habebat in sub
libro Aí(uyy Holsten. Cf. 1l. c.
P 116. Sed Aiuéva, imo uéya»,
audant Anon. et Marcian. [s.
Menipo-] Habet noster '4guéynv
cum plerisque; Xenophon Anab.
Vi. 1. 15, '4ou5gvg», de quo
vid. ibi Zeuuium, pag. 312. Con-
A Sinope ad Carusam, ubi salum
iicit 'zschuek. ad Mel. 1 not.
exeg. p. $93, illud dictitantis voce
natum, quum Arrianus et Xenoph.
reddiderit per «&. Gail,
20) Anabas. Vl. r, 9-11. Huds.
21) Zwwoz5v. De colonis Mi-
lesiis cf. nostra tom. M, p. 491.
— ftadia 40 penunt Arrian. et
Anon. A, Marcianus 50 cum Stra-
bone pag. 821 A, Almel. — Cete-
rum Marcianus [s, Menippus), p.
Tà Huds., plures supputationes
colligit, quas cum supputationi-
nibus Arriani confero, nec mul-
tum absimiles deprehendo. Mar-
cianas a Carambi ad Sinopen ait
esse stadia 700, in rectum navi-
ganti; Arrianus 960 numerat, li-
tora praeternavigando : Marciano
ab Amastri ad Sinopen 11750 sta-
dia sunt; Arriano 1440, quod sa-
tis recedit: Marciano ab Hera-
clea ad Sinopen 2040, Arriano
2131, Straboni (pag. 822) 2009.
Et tandem Marciano a fano lo-
vis Urii, id est, a Bosporo 'l'hra-
cio, 3570 stadia sunt, Arriano
3681, quae ex stadiasmis parti-
culatim collectis constant. Apud
Strabonem (XI]. p. 822 B) sunt
3500 stadia a fano Chalcedonensi
ad Sinopen. Hi numeri, ut ait
Casaubonus apud Strab. l. c., ne-
que conveniunt omnino inter se,
nec multum discrepant in rei
summa. Sed valde discrepant in-
ter se Strabo et Arrianus de in-
,
IlIIEPIIAOTZ 71
sig Kàgovsav?? , mtvrQxovta xol £xaróv: Golog vavoív. 'Ev-
$évós tig Zéáyoga?^, GÀlor av sztv[-10]exovra xol £xozóv!.
ivOfvós sig vóv "ivy novanóv?, vQuexócioi?. Ovrog Ó moza-
uóg m«Àat uiv OQog xv vic Kgoícov feduslag xoi [rgc]* Ilsg-
càv: v)v 0? vxo rà Pouolov imwQgoriíg.óéti, oUx dmó yt-
cqupolac, cc Aéfyss "Hoó0orog 5, diàa dno avíoyovrog mÀ(ov.
xoc00r. 08 clo(nAAes eig vov. Ilóvrov, ógift& và. Zwomnéíov xoci
navibus, centum et quinquaginta. Hinc item ad Zagora, centum
et quiuquaginta. [nde ad Halym fluvium, trecenta. Hic fluvius
olim regni Croesi et Persarum terminus fuit, qui nunc sub Ro-
manorum imperio fluit; haud a meridie, ut Herodotus ait, sed
ab ortu solis: ubi autem se exonerat iu Pontum, Sinopemsium
tervallo a Carambi ad Sinopen,
quod ait prior esse 700, noster
contra sigillatim 960 stadiorum.
Gail. Schol. ad Apoll argon.
H. 945 Ilólg co? Ilóvrov 5» 2a-
v6, dQvouccuévg éz0 tg Aco-
z0)0 QvyatoO0g Zuivommg.
22) Kdgovoca dieitur Scylaci
(88., Kago?9ec Marciano Heracl,
(s. Menippo p. 713, et Anonymo
A). Huds,
23) Ptol. Záyzig« , Marcian. [s.
Menipp.] Zéyogog. Huds. I«-
fovoog Auon. A.
J) Concinunt Ánonym. A et
Marcian., apud quos sunt stadia
80 a Sinope ad fl. Euarchum, et
10 alia ad Carusam. — Habet
Carusa cc4o» ap. Arrian., Aiuévo
zoig &q' éexégag avéuoig ap. Anon.
A et Marcian. (s. Menipp.]— Ar-
rianus 190 stad. ponit a Carusa
ad Zagora, Anon. A 60 a Carusa
ad Gurzubanthum et inde 150
ad Gazurum (Zagora Arriani).
Walde suspicor mendo carere
Anonym., et nostrum, dum omit-
teret Gurzubanthum, omisisse et
intervallum ad hunc locum. Mar-
cian. 120 stad. a Carusa ad Za-
gorum, manifesto vitio. Gail.
2) Eig vov "Alv. dris fluvius
memoratur etiam a Scylace in
Ponto, sed alio loco, in Colchis
scilicet. Meminit hoc loco Apol-
lonius 1f. 965. Apollonii schol.
corruptus, ubi pro czgíe» gcaóícv
leg. « ov. oraóíov. Nam ex He-
raclio portu ad 'Trapezuntem Ar-
rianus numerat stadia 1808, atque
hoc intervallo duas stationes cem.
memorat Zephyrium et Cordylen :
sed aliae, fortassis parvi momenti,
ab aliis neglectae. Holsten. l.
c. pag. 116.
3) Haec 300 stad. adstruitAno-
nym. A, p. 9 Huds,, stad. 90 uu-
merando a Gazuro (vel Zagoris)
ad Zalecum, et inde 210 ad Ha-
lym. Habet Marcian. 120 a Za-
goro ad Zalecum, et 150 inde ad
Halym (210 a Zagoro ad Halym).
Patet error ap. Marcian.,. quum
Arrianus cum Anonymo 300 de-
derit, et Anonymus millibus com-
probationem stadiorum adferat.
Gail.
4) Ts Gail. adiecit ex Auon.
A. et recte quidem.
5) 'Hoó8orog lib. I. 72 [fallitur;
legendum c. 6. G.]. !
discrepantia Herodoti et Arriani
aliquid coniicit Wesselingius ; sed
rectius mox Schweighüuser. Duos
fuisse cognomines fluvios, alterum
influentem in alterum, et alterum
quidem ab oriente decurrentem,
et alterum vero ad meridie, post
Danvillium monuit Larcher ad
Huds. De :
1
; -
-
TL *
^
VIAPPIANOT
Auiogvàv Foya*. '"4nxo Ó "divo motouo) dc NoócraOuov,
erádio, dvevijxoyva? Tva. mto xol AMyvm dotlv. "Ev0fvót/ ic Ko-
voxtioy, &AAgv AMuvqv, Gor oU: mztvrNxovra?. 4xnó 0b Ko.
voriíev:ig EXdoQvqv?, fxavóv xoi sixoo. iv8fvüs rig "duicüv
fxaróv xol ££qxovru!9. "Auicóg, mólhg £&Awwig, AOnvalov
et Amisenorum agros separat. Ab Haly fluvio ad Naustathmum,
ubi palus, nonaginta stadia.
dem, item quinquaginta.
viginti.
Merod. l|. c. lbid.
Gail.
6) Eadem paucis mutatis legimus
apud Anonymum A.,atque apud Ár-
rianum, a verbis: oócrog 0 xorouóg
zéAo. usque adz/và Zuvonxéov xol
A4uonvàv Eoyo, Haec desiderantur
apud Menippum, quibus quae ad-
dit Anonymus A,: roioxoóo:x Ói
etdü.x dxíryov tác Auiwob, ut-
raf) ZQov» rs x«l llagieyóvov
gtQOusvog elg tOv llóvrov Etui
neque apud Menippum neque apud
Arrianum leguntur. Deinceps ve-
TO Omnes tres consentiunt in his:
"Axó db "Alvog etc., in singulis
tamen magis Anonymus A. atque
Arrianus; Menippus enim sive
eius epitomator Marcianus pluri-
bus describit Naustathmum.
1) Noster 90, Anonym. A 40,
Marcianus [s. Menipp.] 120, Ano-
nym., ut videtur; Arriano rectius;
. Mannert. Vl, i, 452: sed
aperte mendosus Marcianus [s.
Menippus]. Gail.
8) Totidem Anonymus; Mar.
cianus 120 stadia: sed mendose
Gail. Ex Alo. c? videmus, aut
numerum $0, aut qui antecedit
90 mendosum esse. à
9) Evojvgv. Hanc Ptolemaeus
inter civitates et villas mediter-
raneas Paphlagoniae ponit. Stu-
Ckius, Noster 120 stad. nume-
merat, totidem Anonymus A.
Gail.
10) Arrianus sic a Conopeo
ad Amisum 280 stadia cum
Schweigh.
Hine ad Conopeum, aliam palu-
A Conopeo ad Eusenen, centum et
Inde ad Amisum, centum et sexaginta: Ámisus autem,
Anonymo numerat, Marcianus
150, Ceterum apud Arrianum
Sinope ad Amissum mendose
stadia 1020 reperio; apud Mar-
cianum legitur hoc intervallum
esse 350 stad.; sed perperam,
nam 930 ipse sigillatim exprimit,
et Strabo (p. 823 A) hoc inter-
vallum idem stadiorum 900 esse
exprimit. Stephanus v. '4pioóg.
Mox mendose etiam ait Marcia-
nus esse a Bosporo Thracio 1520
stadia ad Amisum. . Sed iam su-
pra, p. 73, numeravit 3510 a Bos-
poro ad Sinopen; a Sinope 930
ad Amisum esse videmus ex Mar-
ciani supputatione: sic 4500 [re-
cte iam Gailius ante omnes men-
dosum Menippi numernm ;
correxit scribens (óg'.] innuit ille
a Bosporo [sive ab Fano] ad Ami-
sum, Ex Arriano collegi 4710,
quod non parum discrepat. toc
intervallum 4660 stad. esse ait
auctor Anon. A Pont. Eux, sub
fin. De sinu Amiseno sic doct.
Dureau-Delamalle, |. c. p. 1823:
On peut se figurer aisément qu'en
2500 ans, les alluvions de l'Iris,
de l'Halys et du Thermodon, ont
comble une grande partie de ce
olfe, qui n'était dés-lors qu'ua
as-fond. (Du reste) la cóte mé-
ridionale de la Mer Noire, étant
formée en grande partie de ro-
chers calcaijres, aux pied des-
quels là mer à une assez grande
profondeur, n'a dü subir quel-
ques changemens que vers les :
embouchures des rivieres. Gail.
HEPIHAOTZAM
€
e. zu
&roixog, énl OalovrQ oixeifés 11. "n0 0i "4uisoÜ lg Aynva
lpfva, fva mto xol-ó "Igig. elofalAss eig àv. Hóvrov, crádio:
E£Ejxovra xol Éxovóv!?. daó 0b ro) "Ioiog vy ixflohdv lg "Hod-
urbs graeca, Atheniensium colonia, mari insidet. Ab Amiso ad
Anconem portum, ubi Iris in Pontum exoneratur, centum et
sexaginta stadia. Ab lris ostio ad Heracleum portum, trecenta
Adiicio autem computationem
hanc:
uÁA|en
uno9|ez
uimnJ0597
09 wunqujueqnzing
0L.
umq»1eng p? (zx) 0g
unstury
uouasn^q
unnidouoj :
umuinjejsneN
0£6 0£6
09T
0c
OtOT
1Y2) oc
(av 10
Usn?2)
umuo1eng pe
(o0) 01
: pe (x) 0s
L
*28
*)8
"Js
adoutiS v
--
y cüaouy
ddiuo Iw
"UerIly
Si numeros conferamus', vide-
mus Anonymum atque Menippum
in 930 stadiis consentire, valde
autem in singulis distantiis dif-
ferre. Strabo XII. p. 541 distan-
tiam ab Sinope ad Amisum xeol
eraóüíovg iv»cxoc(ovg atque ean-
dem Stephanus Byz. s. v. 'A4us-
cog esse dicit, Qua re videtur
Arriani numerus 1020 admodum
magnum esse, '"44lo. «v iam no-
tatum mendi locum non indicat.
mzevc/xOvyto integrum est, quia
etiam Anonymus eandem distan-
tiam praebet, sed quae interce-
dit. évevxovco. in zreverxovca mu-
tandum esse videtur.
11) Aceurratiorem Arriano Áno-
nymus A. dat notitiam de urbe
Amiso graeca. Apud Menippum
Marcianeum nihil de Amiso legi-
mus, attamen ex iis quae sequun-
tur satis apparet, Anonymnm A.
atque Menippum consentire atque
prorsus differre ab Arriano, qui
neque Lycastum fl, neque Chadi-
sium commemorat. Hic desinit
Menippus Marcianeus.
12) iEgxovra xal éxorOv. 'Tot-
idem sigillatim Anonymus: 20
nempe abAmiso ad Lycastum fl.,
40 ad Chadisium fl., 100 ad An-
conem, sive lrim fl.; Marcianus
plura habet: 20 ad Lycastum,
150 ad Chadisium, et ibi scribere
desinit, At recte Marcianus 150
stad. ponit ad Chadisium, quod
adstruit Menippus ap. Steph. Byz.
voc.: Xaói.cíc , imo quod melius
patitur naturalocorum. Ergo sic
videtur componendus ibi stadias-
mus: 20 ad Lyc., 180 ad Chadis.,
100 ad Irim (quod etiam compro-
74 APPIANOT
xÀsiov 13 , ££gxovra xal tQuoxoGi0s ^. OQuog vavoiv. — "EvOévó:
ixi vóv O:guoovra zorauóv, veGGnQaxovra !5. ovrog Ó Okguó-
óoy. dcrlv, tva mto ai "Auafóveg! 9 oixsos Afyovvot. — mo dé
O:gud ovrog sig Bügiv 1? zovauóv, Grói0, ivcvxovra. ivOéyó:
sig Oóaqiv 19 zovauóv, iQxovra. dxó 0i OodQrog ég Olydqv!?,
roi&xovro. Ano Olvógg ig Oryauno)vra movauóv, vtGGaQaxovie.
dvO£vde tig Dadicávqv?? qgotQiov, nzcvrgxovra xal Exezóv. d»
Oívós eig Ilolsudviov?! ztólw, Graios Oéxa. 4n IIo[-17]ic-
uavlov sig &xgav "acoviov* xoAovpévgv, ordóiot vQusxovra xd
et sexaginta, ubi statio navibus. .Hinc ad Thermodontem flu-
vium quadraginta: hic est ille fluvius, ubi Amazones sedem ha-
buisse dicuntur. A Thermodonte ad Berim fluvium, nonagiuta
stadia. Inde ad Thoarim fluvium, sexaginta. A Thoari ad Oe-
noen, triginta. Ab Oenoe ad Phigamuntem fluvium, quadraginta:
«
inde ad Phadisanem castellum, centum et quinquaginta: inde ad
Polemoninm urbem, decem stadia.
rium [lasonium vocatum, centum et triginta stadia.
*
bat Meuippus, l. c), i. e. 210
stad. ab Amiso ad AÀnconenm, sive
lrim fl. Gail.
13) 'Hodxistov. Ptolemaeo 'Hoo-
xAéog dxgov. Huds."Igiog Ptol.
V. 9. Conf. de hoc fluvio Strab.
pluribus locis, Anonymus A. "Iec-
og. Noster etiam infra Vois
Njotog al.
14) Non 360, sed 101 [o7] ha-
bet Ánonymus, at mendose, quum
ex millibus ibidem ab eo adpo-
sitis, 384 stadia circiter innuan-
tur, quod satis redit ad Arria-
num. —"Ogpog ibi Arriano, 4:-
uv utes et 0ouog simul Anony-
mo. Cf. ad p. 12 Gail.
15) Totidem Anonymus. Gail.
16) Vide Petr. Petiti Disserta-
tionem de Amazonibus, cap. 28.
Huds, Cf. Tzschuck. ad Mel.
V., cap. 19, not. exeg. p. 603, 601.
Schol. ad Apollon, argon. Il.
496. iy Qxto Anon. A. Gail.
11) Bíone dictus Anonymo. —
Noster 90stad. ponit a'l'hermod.
ad Berim, et inde 60 ad Thoa-
rimi Amon, contra 60 ad Berim,
A Polemonio ad promento-
Hinc ad
90 ad Thoarim, quod stadias-
mum eumdem a 'lhermod. ad
Thoarim statuit. Sed, quum al-
teruter damnandus sit, aptiorem
duco Arriani numerum, utpote
melius quadrantem cum .tabul.
geogr. Gautterii. Gail. :
18) 8odQio» Anonym. De sta-
diasmo vide supra. G ail.
19) Oi»io» Anon. A, Concinunt
ambo de stad. 30, et mox de ia-
intervallo ad Phigamuntem. G ail.
20) Doóiccavg» Anon. A. Coa-
cinit cum 150 stadiis Arriani,
stad. 20 numerando ad Ameletum,
130 ad Phadissanen. Gail.
21) Stad. 10 noster, 50 Anon.
A ponit rectius, ut videtur, Gail.
1) Xenoph. Anab. VI. 2, 'Iaee-
víav &xtyv appellat, Evra s Aeye
Aéyevas oQuícacOci. Hu ds. Stad.
130 cum Anon. — Forsan pro
'"Aci?t(o rescrib, "Iecmvía apud
Scylacem, $. 86. nec vero 'Jaee-
9.0» cum Vossio. Anon. 'Iaes-
si0y. Sed v. Weish. ad Xenoph.
Anab. VI. 2, 1. Gail.
Pd
HEPIHAOTZ 15
éxotov. '"EvyOfvósr sig Kiev vijoov? ,. sctvrexaldtxa | Gvrdóto:.
«z0 0à KiMxoy vqgoov ig Bodvo, mévrt xoi £fOouQxovra9: iy
Boóvi 0ouog vavoiv. '"EvOtvós eig Kovocoa *, ivtvijxovra. vav-
vyce, Og müÀemg9, evopdv 9 duvguóvevotv, xol Aéyt& Zwex-
zov GmÜÓiwxov slvai viv 0À wd igrl, xol oU0À avt] ueyéim.
4nó Kovwdógov ic MeiávOiov morauóv, criÓi0t u&Aw ra E[ij-
xovra?. évOcvüs sic ODaguorqvóv, &Alov motauOv, zxtvrsQxovia
xal £xarOv. xol ÉvOtv eig GOoovoxslav?, sixocw xal Éfxaróv.
evzm 5 Oocgvaxtla mila! Kegaco)g ixaltivo, Zivonmíov xol aU-
vy &zouxog. "Evotvós dg viv oquaóa? vgsov, tQixovra.
Cilicum insulam; quindecim stadia. A Cilicum insula ad Boona,
ubi statio navibus, septuaginta quinque. Inde ad Cotyora, no-
naginta: huius a Xenophonte fit mentio, qui eam urbem adpel-
lat et Sinopensium coloniam; hodie vero pagus est, neque ille
quidem magnus. 4A Cotyoris ad Melanthium fluvium stadia
omnino sexaginta. Inde ad Pharmatenum, alium fluvium, cen-
tum et quinquaginta, et inde ad Pharnaceam centum et viginti.
Haec Pharnacea fuit olim Cerasus dicta, Sinopensium et eadem
colonia. Hinc ad Aretiadem insulam, triginta; et inde ad Ze-
2) Peu 15 Arrian. et Anon.
ail.
3) Stad. 175. "Totidem Anon.,
qui stad. ponit 585 ad Genepum,
2U ad Boonem. Gail.
4) Korvoeo. ]tà Xenophon et
Stephanus locum Arriani citans,
Korvogog [minime: sed Xojcov-
eoc. G.] Straboni lib. Xll. pag.
548, Cotyorum Plinio, Kvzéogov
Ptolemaeo. Huds. Korvog. em.
Bast.; vulgo Korvóo. Stadia 90
ponunt noster et Anonym. À. —
Graviter fallitur Vossius ad Scy-
lac. t. l, pag. 461, dum contendit
Kotyora interdum adpellari Cy-
torum; abripuit vir doctus in er-
rorem Berkelium ad Steph. voc.
Koríwegu et Wessel. ad Diod.
XIV. 3l. Luculenter Xenoph.
Anab. V, 5,5. Diodor. l. c. et
Arrianus (cf. 14, 2 et 16, 3),
Cotyora, urbem orientaliorem iu-
xta Cerasuntem, collocant, et. di-
versam à Cytoro, quam Strabo
pag. 82 Alm,, Apollon, Rhod. 1I,
942, noster et alii, iuxta. Ama-
strim posuerunt. G ail.
5) vatsr9ge tZg KotvoQov, og
z0Àsog Anon. Á.
6) Anabas. V. 5, 3. Huds.
1) 90 stad. noster cum Anon.
A, Mox ad Pharmatenum (Anon.
doquoyróv) ambo 150stadi G ail.
8) Straboni, Ptolemaeo et Ste-
phano $ogvoxíc. Huds. doeva-
xía et Anon. A. Ille cum Arria-
no 120 stad. — Pharnaciam am-
bo Sinopensium coloniam faciunt,
Strabo Cotyorensium. Cf. Ro-
chettium , Hist, de col, Il, 420.
Gail.
9. '4ogticóc. Quam formam op-
tavi, ideo quod ap. Anonym. A
potius, seriorem excerptorem, for-
ma corrupta tolerari possit, ut
in usum airo di At qas Anon.
"Aem. Vulgo 4óó0gv:. De varie-
atc scripturae ef t. 1, p. 406,
et Rochett. ], c. Quae insula et-
iamuum reperitur iuxta hod. Ke-
resoun. Noster 30 stad. ponit,
16 APPIANOT
xai ÉvOsv ég Zsgugiov, sixoGs xob £xaróv: Opuog vavGiv. ino
08 Zegvolov sig Toimolw, Gvdóio, évevyuovra. dvOivós ig sa
"oy)Qia, GrdOio, eixogi 19. "Ex 0à vv oyvolov sig Qiioxa-
Auav, dvevijkovra. évOévós ég KógaAAa, fworóv. 4mó Óà Ko.
o&Alov slg'Iegóv Opog'!, mtvrixovra xol £xaróv!?. dzxo Oi'Le-
qoU Ogovg tig KogüvAmv, vtGGagaxovra: Oguog voavolv. "xà di
KogóUAqge ig 'Eguovacoav, nívrs wol vtodagüxovta* xal Óervgo
Oguog. 44mó 0à "Eguovácong!? tig ToomiboUvra, craÓio: £Eq-
)hyrium , centum et viginti: ibi statio navibus. A Zephyrio ad
ripolim, stadia nonaginta. [nde ad Argyria, stadia viginti.
Ab Argyriis ad Philocaleam, nonaginta. Hinc ad Coralla, cen-
tum. À Corallis ad Sacrum montem, centum et quinquaginta.
A Sacro monte ad Cordylam, ubi statio navibus, quadraginta.
A Cordyla vero ad Hermonassam, quadraginta quinque: et ibi
etiam statio.
Anon. 50, sed mendose, quum ».
41V ipse scripserit. — De qua ins.
cf. Mannert. VI. 11, p. 388. —
Mox noster cum Anon. A. stad.
120 ad Zephyrium, et inde 90
ad Tripolim (laudatam Plinio,
V1, 4). — Videntur Martis faua
interdum collocata, ubi Amazones
devictae aut victrices fuerant. Cf.
Pausan. 11. 32, 8, ed. Facc. Gail.
Schol. ad Apoll. argon. 1I. 1032.
Apoll. argon. 1l. 103!. 1046. Ste-
phan. Byz. s. v. "A4etog w»ijcog.
Ánonym. A. p. 12.A verbis «9-
vg 7j DaQvextía usque ad &moi-
«og consentiunt Anonym... A. et
Arrianus. Deinde plura Ano-
nymus A. habet, quae apud Ar-
rianum non leguntur. Iterum con-
cinunt in verbis dg czv'Aemvidóan
vioov hic et illic.
10) 4eyvoà Anon, A. Ambo st.
20, et mox 90 ad Philocaleam,
100 ad Coralla. Gail.
11) Sic Xenophon, Anab. IV.
1, 21: xol dcgixvo)vro: éÉxl ro
ItQóv 090; . .. . Óvoua Ór» cà
0Q&. Ojrynge. lbi Zeunius, p. 219,
sic: ,,Stephanus "Hzyg. Ms. Eton.
Ab Hermonassa Trapezuntem usque, sexaginta
"Hong: Diodorus vocat hunc mon-
tem X»5v»iov; Apollon. Rhod. li.
1015, Arrian. et [Anon, A], sim-
pliciter 'Jsg0» ógog . . . Ceterum
si verum est, quod Danvillius
scribit, montem illum hodie vo-
cari Tekeh, scriptura recepta ei
zs satis comprobatur.* Gail.
Mons 'IsQ0»] ÓQog laudatur in
schol. ad Apoll. arg. 11. 1015 4yd-
€ov iv và vo? Ilóvrov IIeoíso,
12) Concinit Anonymus de hoc
intervallo, quum a Corallis ad
Cerasunta 60, inde a Hieron. 99
habeat. Mox a Cordylam, pro 48
stad., habet Anonym. A 495. Ait
Agathon ap. Apollon. Schol. v.
1017 (v. 1015 Br.) hunc montem
distare 100 stadiis a 'Trapeszunte:
sed 145 numerat Arrianus. G ail.
13) 'Equvong» Anonym. A. Stad.
45 ille cum Arriano ponit Gail
Steph. Byz. s. v. 'Eoucovacoa . .
... Mévunzog 0$ zo09oíovy Toast-
fo)vrog ív msQínio và» Óvo xóv-
roO». '"Exaraiog Óà xal Oesoxop-
zog móAuy «)tny» quoi», «xo Eo-
pevácons.
HEPIIIAOT6Z. 11
xovra !** lyraí0a có zmortic Apfva 15. molat yàp, 0cov dmo-
GeÀtUciv ! 9 [18] doe Érovc, Oguog sv. Ta Ob dx Toextfo)v-
rog Otecvqpora ufyos ZiocxovoraÓog, ztposíonver Óià vÀv mo-
rouOv cveauttonOévra. dOooltfovreg 08 dzó Toansfovvrog eig
ZhiocxovgidÓa, rqv viv. Ztfeotónoliw ! . «aAovuévqv, avádtos Óio-
qlÀior Oiexócio( EExxovra?. — Tdds uiv3 rà dnxÓ Bfevrlov
mÀsóvrov dv Oei og iml zioGxovgiiÓUm, ig OztQ GrQerÓmtÓov
vele "Poualow 4j imunüvta (iv Osbug dlomAsóvrov tig vOv
Ilóvrov). "Em: 0i imvO9opqv Kóvov* vevritwrqguíva:, tv la-
ciÀéa roU Boomógov vo? Kinutolov xalovuévov, imunsAÀg imoing-
cduqv xol vóv níyot vo9 Boonógov nào)v OqAGGal Gow de, ci
Tí BovÀs?boio mgl roí Boonógov, Ondoyot cos xal rOvOs rÓv
stadia. Hic tu portum curas fieri: nam olim erat statio, in qua
aestivo tantum tempore naves in anchoris stare poterant. Loco-
rum autem intervalla, a Trapezunte usque Dioscuriadem, ipsis
fluminum intervallis dimensa protulimus: quae si colligamus,
erunt a Trapezunte ad Dioscuriadem, nunc Sebastopolim dictam,
stadia bis mille ducenta et sexaginta. Atque haec quidem itine-
ris dextri a Byzantio Dioscuriadem usque, quod castrum [mpe-
rii romani terminus est (a dextris Pontum ingredientihus) sese
offert ratio. Postquam autem Cotym, regem Bospori Cimmerii
dicti, defunctum cognovi, operam dedi sedulam, ut hanc tibi
etian ad Bosporum navigationem apertam redderem: ut, si quid
14) Noster et Anon. A. 60 sta-
dia ponunt Gail. — Ait Strabo
XH. p. 824. fin., esse 2200 stadia
ab Amiso ad Trapezuntem; ex
aetate iam dirutus perfugium
navigantibus negaverit, — Ut ut
est, genuinae epistolae vestigium
ibi vividum habemus (o9 zxoieig
Arriani stadiasmo 2205 colligun-
tur, quod mire congruit. Gail.
Situm urbium Trapezuntis, Sino-
pis, Aklinami, Gydroni, Jenikii,
Amasra, Heracleae Dont. sive
hod. Eregri designavit computa-
tione Oltmanns ad Beaucampii
notitias, v. Dissertatt. acad, Be-
" rol. a. 1827 edit. 1830, Cl. math.
p. 138 sq. ]n Stephani notitia
S. V. Tooztf£o?g urbs etiam ap-
pellabatur Opis.
15) Futurum portum loco sta-
tionis (Oouov) pollicetur noster:
attamen Ánon. À, multo recentior,
Oouov zégpvov ibi collocat, sive
quod portus non exstructus om-
nino fuerit; sive quod Anonymi
... ), quod caret Anon, Gail.
1) Plinius tamen Sebastopolim
a Dioscuriade facit diversam.
Huds. :
2) Hic numerus ex praeceden-
tibus supputationibus bene imple.
tur. Gail,
3) Sic Turnebus : Haec summa
locorum est eorum, quae a By-
zantio dextra navigantibus ad
Dioscuriadem numerantur; quo
limite desinit romanum imperium
dextra Pontum innavigantibus.
Huds.
4) Forsan híc est ille Cotys,
cuius meminit Tacitus, Annal.
XII. 15, 18. Huds.
48 - APPIANOT '
mÀo)v wu: dyvoo)vri fBovisiscOo: 'OgugOsicw ovv ix 4iocxov
qiG00g, zgrog &v sim Oguog àv llivvojovi 5^ Grd0ios zQuaxó-
6i0& ztvri]xovro 9. évDOtvós dg viv. INviwqv!, oraütos setvrsjxovra
xol Éxavóv: tva ztQ zzGÀon (wei ÉOvog GxvOixOv, oU uvqum
stoieivo, Ó Aoyozoióg "oó0orog9. wal Aéyci Tovtovg sivas zov;
qOtigorQoxvéovrag: xal yàg sig voUto Pr d Oófa d e
v] Unig a/rÀOv mxarfycti. "Ex 0à Nwwüg tig '"Afaoxov? szora-
nóv, GráÓi0. ivevqwovra, Ó Óà Bógyvg!? voU "Agacxov Oiégu
craüÍovg Éxaróv xol sixoocw: xol ó NN5goig voU Bógyvog, iw«
z:Q xol 'HodxiAtov dxgov Éyci," Gvp0Lovg £bqxovra. L4zó [19]
óà Nqoiog* sig Mocaivixiv ?, ovadiot dvevijxovra. dyObvds. ds
forte de Bosporo capere velis consilii, hac nova tibi navigatione
cognita, id agere possis. Solventibus itaque a Dioscuriade pri-
ma sese offert statio in Pityunte, trecentis et quinquaginta sta-
eiis distans. Inde ad Niticam, centum et quinquaginta stadia,
ubi olim gens scythica habitabat, cuius Herodotus quoque hiato-
ricus meminit: illos autem tradit pediculis vesci solitos; quae
scilicet fama eadem de iis etiamnum constat. A Nitica ad Abe-
scum fluvium, nonaginta stadia. Ab Abasco distat Borgys cen-
tum et viginti stadia, et a Borgy Nesis, ubi Herculeum pro-
montorium est, stadia sexaginta. A Nesi ad Masaiticam stadia
9) ILzvo?vczi. Vocat Strabo, p.
160 A Ilivvo)vro t0v u£yov, quod
videtur Casaubono indicare ma-
gnitudinem urbis: sed potius duo
eiusdem nominis fluvii erant per
campos pinis refertos. Forsan
fuit Pityus minor, idem ac ho-
diernus Kotoch, iuxta Pitsiounta,
eumdem ac Pityuntem Arriani.—
Vide Mannert. 1V. 390. Gail.
6) Hoc intervallum ait Strabo
p. 160 A, esse 360 stadior., quod
satis concinit, ut iam vidit Ca-
saubonus ad ]. Gail.
1T) De qua ceteri silent. Col-
locanda videtur inter hod. fl.
Kotech et Kentchili. Gail.
8) L. IV. 109. Hluds. Habet
Herodotus g9:s:19orgeyéovo:, et
coniicit ibi Valckenar. rescriben-
dum esse apud Arrian. g9e/Qo-
rQnyfoyrag. Gail.
9j Ubi (nunc) Abassi. Huetius
(ad Fragm. Pont. Eux. p. 141,
Gronov.) Nunc sese extendunt
Abassi in toto litore a promont.
Jsussup ad Soukoun-Kaleh. At
videtur Arriani Abascus fl, re-
spondere hodierno Kentchili; nam
stadia sunt 240 a Pityunte ad
Abascum, et totidem fere repe-
riuntur hod. a Pitsiunta ad Kent.
chili. Gail.
10) Fors. fluv. ad septentr.
prom. hod. Ardler. Gail.
1) Hanc regiunculam Ptole-
maeus vocat JVgoiOtida. Fors.
hod. fluv. Camisiliar, et prom.
Herculeum hod. Zenghi. ail
2) Solus, quod sciam, nmoster
laudat Masaeticam , et supra Ni-
ticam, Abascum, Borgym, Nesim
et Herculeum prom. — Fors. Ma-
saetica quaerenda est intra hod.
promont, Zenghi et fl. Soutchali.
Gail.
IIEPIIIAOT 2. 19
7fjetotrva ?, GriUtor EErxovra* Ocmso moreuóg Ouoglfti Zilyosc
xci Zowviyeg*. ZaÀydv Üacitve Zxayf£ngab: wel obrog maga
co) rqv Bacilelav Faoyev. "Ano "yoiotvrog eig "HodxAtiay áxgay5,
ztvrQxovre xol fÍxaróv crai: ivOfvós sig üxgav, va 9 stg
6xémw ióriv avíuov OQeoxlov xoi BodóG, óyOonxovra xal fxa-
vóv. "EvOívós sig vv xelovufvqv llalowtv Zafwmv?, tixocw
xol fxoróv Gréá0i0i. ivOfvós ig viv moÀewv "yoíav9, mtvréj-
xovra wel £xavóv, xol EvDcv ig Iláygeg Auéva, nmtvrQgxovra xol
TgiexóciOL. — dnO 0b Iléyoag Aiuívog tig "Iegóv Auuéva ?, 0yóos-
Inde ad Achaeunta fluvium, qui Zilchos atque Sa-
nonaginta.
Zilcehorum rex est Stachem-
nichas separat, stadia sexaginta.
phax, qui a te regnum habuit, Ab Achaeunte ad Herculeum
promontorium, stadia centum et quinquaginta. Inde ad pro-
montorium quoddam, ubi tuta adversus thrasciam et boream ven-
tos statio, centum et octoginta. Inde ad eam quae dicitur Ve-
tus. Lazica, stadia eentum et viginti. Linc ad Achaiam anti-
quam, centum et quinquaginta, et inde ad Pagrae portum, tre-
3) '4yeto)$vro. Fors, hod. fl.
Soutchali. Gail.
4) Zuyovg xal Zóv»iyag. For-
san iidem sunt quos Ptolemaeus
Zuvro)g et "'Agivyo)g appellat.
Huds. Cf. ad Neylac. t. 1. p. 452.
Huetius in not. ms. in Arriani
Frobeniani margine: Z';yyol xol
Zidviyoir , ubi nunc Zugii. Ziizo)g
et mox 2Z2iàÀyóv vidit Bastius. 1n
margine Zixyoí, Ziívvoti. — Exhi-
hent omnes libri Zixzo)g. Tur-
neb. Zíyyove. Gail.
5) zig HocxAsiav. Laudat Pli-
nio VI. 5. Fors. intra hod. fl.
Soutchali et Mamai. Gail.
|. 6) eis «oo, iv«. Quod prom.
sine nomine, fors. intra hod. Ma-
mai et Varda. Gail.
1) Aofix5v. Quam laudat ex
Arriano Stephanus Byz. voc. /a-
£oí, Zxv8dv FOvog: Fori xol zo-
oíov iv Ilóvro zxoAoiux AofuiwÜ), dg
"Ago.avóg. — Meminit noster La-
zorum, ut gentis, $. 11., p. 62,
— Lazicam ponit Mannertus IV.
589, in hod. sinu Roda. ]n tab.
Gautterii ego collocarem ad sep-
tentr. hod. Varda. Gail.
8) IHoioiav Ayafev. Fors. circa
hod. Kodos, et Pagrae portus
hod. Ghelinjik. G ail.
9) sic Tso0v Ainéve. Quem lau-
dat Plinius Vl. 5 et ait distare"
ab Heracleo 136 M. 8i milliarium
octo stadiis respondeat, 1088
stadia habebimus; Arrianus 980
tantum sigillatim numerat. —
Fors. hod. Sougoudjak. Manner-
tus IV. 380, Sacrum portum iuxta
hod. Anapa posuit, nulla stadi-
asmi ratione ductus, ln hoc li-
tore percurrendo Arriani potior
est, quam Strabonis, auctoritas,
quum noster recentior sit, et hu-
ius maris indagator diligentissi-
mus, Sic igitur, Arriano duce,
scriem locorum compono: À freto
Cimmerio deducimur 540 stadiis
ad Sindicum portum, hod. Anapa
(Strábo 180 tantum a Sindico
ad Corocandamen habet; quum
autem 100 circiter sint inde ad
Panticapaeum, vix stad. 300 Stra-
bo numerasset a freto ad Sindi-
cum portum: sed rectius: noster,
ut videtur). A Sindico ad Sa-
crum portum 300 stad, Bene his
APPIANOT
xovra xei £xcrOv. ivOtvdr ric Zíivüixsw !*, rosexosuo: — ixo ói
ZAvüixrc tic Booxogov ro» Büuguíguov xalovptvov, xoi xólhw
rov Booxoógov llavuxaxoww!!,
rtGGGQGxOVUE XG) ZEVLEZÓGLO.
"v»0fvüs ini Tavaiv xoragóv, chwxowra??. Og Aíyeras Ógi[uw
eenta et qu'nquaginta. A Pagrae portu ad Sacrum portum, cen-
tum et octiginta inde ad Sindicam, trecenta. AÀ Sindica ad
Bosporum Cimmerium dictum, et Panticapaeum urbem Bospori,
quingenta et quadraginta. Inde ad Tanaim fluvium, qui Euro-
adducor ad portum "'hod. Sou-
goudjak, et quum sileat noster
de Batis, quum de Sacro portu
sileant qui Bata laudant, haec
Bata, sive Patuntem Scylacis,
aut confunderem cum Sacro por-
tu, aut huic proxime collocarem
in hod. Sougoudjak (ibi quoque,
id est, in loco, quem vocat Zud-
zuk Kale, Mannertus Bata po-
suit, recte, meo iudicio, sed suis
numeris parum constans; nam
4U0 stadia Strabonis a Sindico
ad Bata, non debuissent pertin-
gere a prom. Taman ad Sougoud-
jak). — 4A Sacro portu stadia
150 Arriani ad Pargae portum,
nos deducunt ad hod. Ghélinjik
(Mannertus confundit Pagrae por-
tum Arriani cum Batis Strabo-
nis, et eum collocat in hod. Zud-
zuk Kale. Vide quae coniecimus
supra de Sacro portu). Gail.
0) eg Zuvüuxgy. | Zivóixov 1i-
Líva , Scylacis, Strabonis, Ste-
phani. — 4A 8Sindic. ad Dioscu-
riadem Strabo 1. c. sigillatim nu-
merat 3110 stadía, Arrianus 2350.
Bed quantum a se discrepant!
Non melius concinit Plinius cum
nostro, Nam Plinius, Vl. 5,a
Bebastopoli ad Heracleum nume-
rat 80 *., id est, 640 stadia, Ar.
rianus 1070. Plinius ab Heracleo
ad Hieron 136 w., id ést, 1088
stadia, Arrianus 950. Plinius ab
Micro ad Sindicam 6T w., id est,
236 stad., Arrianus 300. 4A Sin-
dica ad initium Bospori Plinius
(vt. 6 init.) numerat 8S w. 500
p455., id est, TOS stadia, noster
910. — Sindica fors. circa hod.
Anapa. Gail.
11) Ileavrixaxoi0». A indico
portu ad Corocosdamem Ntrab.
150 stad. tantum numerat ; quum
autem usque ad Panti uM
pergat noster, et eius mumerus
spectet ad maius intervallum, in-
de concludit Mannertus, 1V, 388,
duos scriptores illos miuime sibi
contradicere: at multum contra
discrepant. Vide supra.— Arrianus
sigillatim a sano lovis Urii ad Pan-
ticap. habet 12285 stad., Anon. B
12151, quod parum recedit, et
adstruitur millibus 1665 eiusdem
summam 12457 stadiorum mire
referentibus (stad. 74 in milliario
pro auctoris consuetudine nume-
rando). — Agathemerus 1, 4 fin.,
a prom. Carambi ad os Maeoti-
dis 2500 mendose habet; Arria-
nus sigillatim 95653 praeterpaga-
tionis: stadia 3700 circiter re«ti
itineris reperio Gail
12) ixl Tévaiy .. . . àE5
Sic Anonym. B. Pont. Eux. pag.
1 fin. Huds. — Sic Tanais di
ducitur usque in Pontum Ruxi-
xinum. Haud aliena ratione Am.
B, p. 4. Huds.: ££ccos (Yanais)..
t(g vv . . Meudtiv, dg sÓv». Kup-
utguxov rt BócxoQo»; et mox p.
1:... dy có otouío tg M. Ai
vns, ro. toU Tdávsog. laterdum
enim veteres ad arbitrium ostia
fluminum quorundam collocabant.
Arrianus aperte inter hod. Ot-
chakof ct Kilbourn os Borysthe-
nis ponit, et post illum Anonym.
B (cf. nostra mox ad $. 20, 2):
a
HEPIILAOT3Zz
81
dz v]g 44oíag tqv Evgodommv' xol óguávos uiv dmó Mug ic
Moicoridog 13, éofaAle. 03 slg Qalacoav vqv voo Evsvov Ilóy-
rov. Koi vós AloyvAog év IIgourosi Zdvouévo, vóv Qdcw 0gov 1*
pam ab Asia dicitur disterminare, sexaginta. Hic quidem erum-
pit ex Maeotide palude, ac influit in mare Ponti Euxini: quam-
vis Aeschylus in Prometheo Soluto Phasim Europae atque Asiae
neque multum miror, quod non-
nulli inter veterrimos scriptores
Hellespontum olim Borysthenem
adpellaverint, auctt, Hesychio et
Steph. Byz. voc. BogvoQ., sive
quod hoc nomine vim aquarum
ad Euxino mari irrumpentium ex-
presseriut, sive quod, litoribus
lis diutius iguotis, fluvii celebra-
tissimi ostium ignotum in exitu
cognito Ponti collocaverint. De
quo tamen dubitare maluit Koeh-
lerus in Mém. sur la course d'
Achille, l. c. p. 540. Sic vir do-
tisss, : Peut-on croire que le 'Ta-
nais tire son origine de la mer
Méotide, et qu'il se jette de la
mer Méotide, et quil se jetté
de là dans le Pont-Euxin? Haec
ex Arriani loco isto. At ógudra:
intelligendum est de exitu 1luvii,
et éofoAÀrs, eig, de loco in quem
exit. — Haec 60 stadia, quae sunt
ex Panticapaeo ad initium freti,
non numeravi, quasi adiicienda
forent stadiasmi summae; nam
dixit noster esse 940 stad. a Sin-
dica ad Bosporum et Pantica-
aeum, id est, ad hanc partem
Bonon regni, ubi est Panti-
eapaeum. Quum autem adiicit
60 stad. esse a Panticapaeo ad
'YFauaim (id est, ad initium me-
' yidionale freti) illud est retro in
peractum iter quasi redire, ut
intervallum detur quo Pantica-
paeum distet ab ore freti; illud
est extra supputationem peripli.
Sic quum a Chalcedone ad Paa-
ticapaeum sigillatim numeraverit
noster 12285 stadia, si 60 detra-
xeris, ut ad Cimmerium fretum
tantummodo perveniatnr, 12225
M.
habebis. Ait Plinius Vl. ;j, esse
a Chalcedone ad Maeotium lacum
1488 w. pass, — 11504 stad. Non
multum discrepat haec summa ab
illa nostra Arriani. — Dictum sit
obiter: fuit civitas Tanais (cf.
Strab. pag. 411 B, et inprimis, p.
799 init), cuius rudera detexit
M. Stempkofsky, in ripa europaea
fluvii, 10 verstes a mari distan-
tia, iuxta vicum hod. Nedvigofki.
Adi Bulletin univers. archaeol.
nov. 1825, pag. 369—372, et Clas-
sic, Journal no. Lxv. marcb, 1826, -
p. 195—198. Gail.
13) óguóvzet . . . dzO À(us. r.
Mauorióog. Arrianus contra om-
nium opiniones illum ex .Maeoti
0onóc9o. dicit. Quidni ex Hero-
doto 1V. 123 sic corrigamus Ar-
rianum: xol oouGcot uiv dO À-
uve usycAge, éx0100i 08 sig Aíuvrv
Moioti0n, fjvig slo) AA. sig Qa-
Ae«ccax vv ro0 Ev£is(vov Ilóvrov.
Stuck, Fallitur hic Stuckius, -
Cf. Vossium ad Anonym. B Pont.
?ux. p. 140 ed. Gronov. Adde,
quod Strabo 1I. 188 B, etiam di-
cat esse Paludem Maeotidem,
quasi partem Tanaidis; xoci yg
éorwv og &v u£Qog vl vo) Tovci-
og (9j Meidrig). Ceterum simili
modo Arrianus mox producit
ostium Borysthenis usque ad in-
sulam Berezan. Gail.
14) Cf. Tzschuk. ad Mel, I. 6.
n. exeg. p. 5l. Gail. Conf. C.
Ritteri Erdkunde, Asien T, 1l.
eiusdemque librum: Die Vorhalle
Europáischer Volkergeschichten.
p. 35 sq.
0
82 -
vjc Evsgunqg xei vüjc dog moii. .éyovGww yojv evt
Tiváveg vog vOv llooug0£o!5*
[5d
7X9u8V 4...
APPIANOT
,
oí
üTL
roUg GOo7G GOAovg'* rovoOs, lloourQt).
óscuoÜ vt zO9og vÓÓ0 Émowóusvoi:.
"Exceire Xo[- 20]raAéyovow 009v qogov inrA9ov:
vj! uiv ólóvuov y90vog EvgoTQs
u£yev 970^ Aclag réouova Dici.
terminum facit. Sic enim apud illum Titanes adloquuntur Pro-
metheum: Huc nos venimus, o Prometheu, hos tuos labores,
vinculorumque : dolores visendi
quantam regionem peragrarint:
15) Gf. Hermannus in dis-
sertatione acad, a. 1828. de Ae-
schyli Prometheo soluto edita
hos versus p. 14 constituit atque
adiecit annotata sua. &abet au-
tem haec: ,,Titanes anapaestis
fabulam exorsi sunt. Arrianus
in Periplo Ponti Euxini p. 19.
xoí toL AioysAog ÉvIloounQti Avo-
pé£vo vóv dici 0gov rng; EvQO-
«ng x«l vg Aoíog soLti. Afyovoi
yo?v cUrQ ol Titüvsg mQÓg TOv
IIoougQ9éa Ott
"Hwousy —
rovg goUg GOAovg rovUgÓr, lloo-
unvev,
óscuov cre zzi €og v0Ó éxopóutvoi.
incesto xecaÀéyovoww 009v xoQcv
énjido,
tj uiv ólóvyuov zy€90vóg Evooc
uéyay 70. Acílag réguova Dácuw.
Ed. Has. vj uiv et z5j ó&. Ac
vulgo cj ó. MKadem scripta fue-
runt in Periplo Ponti Euxini et
Maeotidis paludis p. 1, ubi pri-
mis verbis recisis superest cuo
vt züO0g et quae sequuntur, in
quibus recte scriptum est yó.
od, Pal. apud Bastium Ep. crit.
p. 12. vers. Lat. xj uiv — m5
à', et ad zéguova «ci addit
xzorcuóv. Procopins Hist. Goth.
IV. 6. p. 336, 11 ciÀc xal à roa-
voóiozotóg AiayóXog iv IIgountei
tó Àvouétvyp tv9vg cezouevog rüc
fzQvyodíag tÓv xoroauóv D&ciw céQ-
pora xai q5g tt t5üg 4Gíag x«l
i apos ' Deinde commemorant,
ac Europae geminum et ingen-
rtjg EvQo5c. Toupius ad Suid.
1l. p. 94 temere ordinem verborum
mutabat, 7xouev dO10vg ro)g cov;
vtoUgÓt. lacobsius in cens.
Schütz. in Diurnis litt. Halens.
a. 1822, fol. 72. p. 569. fZxoprr
evrol coniiciebat, otioso voca
bulo. Non dubitandum videtur,
quin 7xoutv, ut 7xo im Hecuba,
primum fuerit fabulae verbum.
Adiectum ei fuisse credibile est,
Titanes esse qui loquerentur, id
fortasse copiosius exornatum:
quare omisit Arrianus, Blomfiel-
dus praefat. ad Pers. p. 14. quo
loco de choris metro anapestico
tragoedias exordientibus, — non
recte intellecta Aristotelis defini-
tione prologi, disseruit, c6
óiàUuov yO9ovóc, EXoaixng utydlss
T Acíag t£ouova, Dic scribendum
censuit, quae prosae orationi quam
poesi convenientior est dicendi ra-
tio. * Hermannum sequebamur.
16) zov; covg à920ovg. Legit
Vossius: rovg &€4ovg rovoóe, et
mox, rjj ui» Oídvuovy z0ovóg ES-
oOzno, Méyav 50 A4oíog víouova
Qdcw. Sic autem in Aeschyli
editione Stanleiana :
In uiv Ó(óvuov z0ovóg EvXQoisue,
&yav v5 0 oíag rfoguova Ddev.
Huds.
Cf. Aeschyli Fragm. 111, vol, V,
P. Da n Schütz. Gail.
*x9y uiv, et mox sj ài, inh
ed. Hasil. Hu ds, diii
IIEPIIL AO T.Z.
83
Téc óà Mpuvnc $c Motoridog msgíxAoug iv xóxko Aéystos Gra-
óíov dugl rove dvaxiaqiMOvg ?.
Vino 0à lloavrixasalov sig wu-
pv Kotéxa?, ini QoAocry axicpí£viv, araóios tinoos xol vtrQo-
10010, *. évOfvüc ic Otoloc(av 5, nóAw dgeunv, ctaóio. óydon-
tem, illac Ásiae terminum Phasim.
dis ambitus fertur esse circiter stadiorum novem
Ipsius vero paludis Maeoti-
millium. A
Panticapaeo ad vicum Cazeca, mari insidentem, stadia quadrin-
genta et viginti.
2) evaxiozcAcovg. Totidem Stra-
bo 14, p. 157, Alm. Agathemerus,
]. 3, et 1l. 14, extr. ; totidem
Anonym. B Pont. Eux. pag, !.
Huds,, et iterum sub finem libelli.
At Strabo (pag. 417 fin.) óxra-
«X04.AÍov ambitum esse ait, quod
emendavit Casaubonus, ut repo-
neret éyyaxiozilioy. Ad normam
prioris loci Polybium tamen vir
doctus laudat, qui (1V. 39) hunc
periplum scribit quoqun esse
8000 stad. Ceterum longe latior
era£ haec palus Herodoti aetate,
qui eam non multo minorem
Ponto Euxino esse adserit. Vid.
Herod. 1V. 57, et Eustath. ad
Dionys. Vl. v. 63. De quo sic
doct. Dureau Delamalle in Géogr.
phys. de la Mer Noire, pag. 164:
Cette mer avait déjà diminué de
moitié au siécle des Antonins. ..
On peut méme suivre la diminu-
tion successive de la mer d'Azof,
depuis les cartes de Ptolémée
jusqu'à nos plus anciennes cartes
modernes, et depuis celles- ci
jusqu'aux derniéres données par
Pallas, oà cette mer est repré-
sentée plus petite que sur toutes
les autres. Polybius ipse IV.
40 illud iam fieri sensit, zzv ...
Moidóriw 0m xsgo9o:.. Potuit
. igitur duplex mensura 9000- et
8000, esse vera pro diversis tem-
poribus. Gail. Cf. v. Hoff Ge-
schichte etc. T. 1. p. 105 sqq.
Müller der Ugrische Volksstamm
P. l. p. 106 sqq. 209 sqq. Eich-
wald alte Geographie des kaspi-
schen Meeres p. 1 sqq.
3) Kotexe. Formam genitivam
Ketix«g habet auctor Anon. B.
Inde ad Theodosiam, urbem desertam, stadia
Pont. Eux. (p. 142 Gronov, p.
9 Huds.), quae lectio verior est,
iudice Vossio. — lnsidet Cazeca
promontorio hod. 'l'ach-Katchik,
monente Koehlero in Mém. de
Saint- Pétersb. t. IX. pag. 610,
in Gautterii tabula reperio nomen
'chaouda. Gail.
4) einoot «kl vttQaxOGiOL. — Ait
Arrianus esse 420 stadia a Pan-
ticapaeo ad Cazecas. — Ceterum
recentiorem urbem esse Cazecam
recte innuit Mannertus iV, 305,
quum de ea sileant veteres; xou
tantum Arriano dicitur. Eam Man-
nertus collocat iuxta locum ma-
rinum Tusla, 1n mea Gautterii
tab. geogr. Cazecam ponerem
iuxta promont. ''ehaouda. Gail.
5) Oso8ocíeav. Inter Pantica-
paeum et T'heodosiam ab Arriauo
100, a Strabone (p. 4:16 Alm.)
530 stad.; a Plinio (1V. 12)
85 M. pass. intervallum statuitur.
Stuck. p. 153. Olim apud Plin.
legebatur MX XXV, mendose, ut
iam vidit Casaubonus ad Strab.
|l. c. Sed mendosus est quoque
Stuckianus numerus XXXV, qui
respondet 280 circiter stadiis
Mallem LXX XV, id est 680 stad.
Ceterum concinit Anon. B Pont.
Eux. cum Arriano de intervallo
a Cazeca ad Theodosiam. — De
vicibus variis huius urbis, quam
noster pro sua aetate égrusv di-
cit, cf. Mannert. IV. pag. 386,
304. — Ait Tzshuckius ad Mel.
H.-not. exeg. pag. 15, hanc ur-
bem esse Kaffa, etsi de eo dubi-
tat Vossius ad Anonym. (p. 3
Huds.), quod Kec a posteriori-
bus a Theodosia distingui putat.
8 *
84
APPIANOT
xovra xoi OtxócioL xol oUvQ molcuk xv 6GAÀag mólg5, levi,
Miqolov &moixog. xXel vu ic:iv evTüg £v xoÀAoig yoeupa-
gw 7. "EvOévós sig Myuíva Zxv8ovavoov? Fonuov, ev&óLor Óia-
xógi0L* xal ÉvOsv elg -dauzaóo? vig Tovoiwric, GvaOLos ÉEaxóotoL.
"nó 04 4eunéüog tlg ZvufóAov Aiuéva ! , voavQixóv xal vobrov,
ducenta et octoginta: haec olim graecanica fuit, urbs ionica,
Milesiorum colonia, et illius memoria multis literarum monu-
mentis celebratur.
Inde ad portum Sceythotaurorum desertum,
stadia ducenta. Hinc ad Lampada Tauricae (civitatem), stadia
sexcenta.
Vid. Constant. de Admin. imp.
c. 53. Cautior ait Mannertus, 1l.
c. p. 303. extr. Kapha insidere
aut in loco ipso Theodosiae, aut
proxime adiacere. In Diario quo-
dam Petropolitano (Zeitschrift,
iul. mense 1825, p. 193), adfertur
cuiusdam sententia — iudicantis
''heodosiam iam dirutam fuisse
primo seculo post Chr. et Caffa non
ipsissimum locum tenere. Gail,
6) Vulgo x«i ocbürg moi «v
éAAqvig, OAig. Nic Stuck, et
Hudson. Editio tamen Basil.
p. 12 habet 7v 11g, quod ante-
ponit Vossius ad Anon. B, p. 143
Gronov. Ego quoque é4àicg ante-
ponam, non quod tractus Theo-
dosianus Hellas dicebatur, sed
quia forma adiectiva est &1A«c,
cuius modi permultas reperire
est, et quia ed. Basil. cum Ano-
nymo B hanc formam tuetur, Si
vere Theodosia olim Hellas yro-
prie dicta fuisset, vox vrcA«, non
jme offenderet; sed, quum nun-
quam desiit 'Theodosia esse grae-
canicae stirpis, quamdiu habitata
fuit, zoA«i« anteposui, quod prae-
bet Anonym. B, nedum cum Vos-
sio Anonymun ex Arriano emen-
dare volucrim. Facilis utriusque
ermutatio, et ipse Anon. B mox
abet mendose (p. 11 Huds.) cs
z4Àe, pro Tg mze«ÀetGg fbeyoacíog
E 21, 1. Gail.
Anon. A. 6vy7 ocu.
8) Auuéve SxvUUsET Cdi cf.
Fragm. B Peripl. Pont. Eux. (p.
A Lampade ad Symboli portum, et illum quoque Tau-
143, 144 ed. Gronov., p. 6 Huds.),
ubi ipsissima haec verba reperi-
untur. Quadrant ambo de inter-
vallo. — Recte vidit Mannertus,
1V. 303, minime quaerendum esse
hunc locum in hod. Sudagh, quae
nimis distaret a Theodosia, pro
Arriani stadiasmo, Ego ponerem
Scythotaurorum — portum inter
promont. Karadof et Meganeme.
Gail.
9) Vulgo "4iuízióo. Rescribit
Vossius Jfeuzcóc ad Anon. B
Pont. Euxin. p. 144, ed. Gronov.
— De numero é£oxóoco: concinit
Anonym. — Ait Mannertus, 1V.
303, respondere Lampada hodier-
no Jalta. 1n Gautterii Carte de
la Mer Noire, reperio prom. Li-
oudagh, cui conveniet situs Lam-
padis. Supraad septentrionem est
quidem locus dictus Malaia-Lam-
pada, qui Arriani Lampada referre
videtur. Sed Arrianus et Anony-
mus numerant 600 stad. a &cy-
thotaurorum portu ad Lampads,
et 520 a Lampade ad Symbolo-
rum portum; plus igitur distare
debet l,ampas a Scythotaurorum
portu, quam a portu Synibolo-
rum. Malaia-Lampada autem pro-
pior est ad septentrionem, quam
ut intervallorum ratio servetur.
Saepe locorum veterum nomen
ad proximam sedem transiit. Cf.
Indic. Gener. t. ll. p. 587 med,
Gail.
10) Zvufolov Awrv. Straboni
Vil. p. 4315 Alm. Ait Ntrabo
IEPIHAOT32Z
85
GraÓ,0, rixoGL xal mevrexoOior xel ÉvO:v ig Xeóóóvicoy1! rào
Tavoixsig, OyÓorxovre xol éxaróv. dao 0b Xeóóovücov ig Kg-
xwvizw !?, GraÓcot £foxdoio,, xol dxÓ Kroxwirióog ig Kolóv
ricum, stadia quingenta et viginti, et inde ad Cherronesum 'Tau-
ricae, centum et octoginta. À Cherroneso ad Cercinitim, sta-
ibid., esse M. circiter stadia a
Symbolorum portu ad Theodo-
siam; apud Arrianum 1320 colli-
go. — De intervallo a Lampade
concinit Anonym. B: nam a Lam-
pade ad Criu-Metopon 220 nume-
rat, et inde ad Symbolorum por-
tum 300. Gail.
11) XsóQóvgcoov.. Hod. Seba-
stopol. De stad. 180 concinit
Anonym. B. — Habet noster si-
gillatim 2200 stad. a Panticapaeo
ad Chersonesum, Anonym. B,
2185, cum emendatione Bastii,
Epistola crititica, p. 19. — Ait
Strabo, p. 474 Almel., a; fluvio
Tyra ad Chersonesum urbem,
praeternavigationem esse 4400,
Apud Arrianum 4010 stadia col-
ligo a Chersoneso ad septentrio-
nale ostium Danubii. Sed plus
distat Danubius a Chersoneso,
uam 'Tyras; et quum dixerit
Strabo, p. 469 Alm., stadia 900
esse ab Istro ad Tyram, si ab
Arriani stadiasmo 40170 haec 900
detraxerimus, supererunt stadia
81710, quod multum discrepat a
Strabonis summa. . Sed videtur
Arriauus in hac sui Peripli parte
multum errare, Gail.
12) Carcinitem sinum et urbem
Carcinem memorat Mela H. 1.
($. 4.) Huds, Vulgo Kzoxevyz. et
mox Xegxiv5grióog. Stad. 600 a
Cherson. ad Carcinitem ponunt
noster et Anonym. B., sed 1000
circiter stadia sunt. — Danvil-
lius, Tzschuckius et Maunertus
1V. 108 et 248, Carcinitem col-
locant in septentrionali ora Car-
cinitidis sinus, ad ostium Hypa-
ciris fluvii, auctoribus, ut pu-
tant, ITerodot. IV. 55 et Mela,
l4. 1, 8. 4. Plures putant esse
hod. Goeslewe vel Gjueslew ; cf.
'"schuck. ad Mel. not exeg. p
23. Mannertus IV. 114, vult esse
hod. Mariupol. Sed minime hic
locus cadit in seriem geographi-
cam Arriani, qui a Chersoneso
urbe 600 stad. numerat ad Cer-
cinitim, et 100 a Cercinitide ad
portum Calum. Videtur noster
suam Cercinitidem ponere circa
prom. hod, ''arkhan (cuius nomen
corruptela ipsissima nominis prisci
videtur: sed ab hoc agnoscendo
nimis recedebant viri docti). —
Neque omnino repugnant Arriano
Herodoti verba de fl. Hypaciri,
qui éxàiBoi xarà Kagxiiriv m0Aww.
Mihi videtur ibi xo«zd fere adhi-
beri pro dvrixovg; neque ali-
ter Melae verba intelligo: Cer-
cine, quam duo [lumina Ger-
rhos et Hypaciris, uno ostio efflu-
entia, adtingunt. Non usurpatur
adtingunt pro praeterlabuntur ;
sed idem ibi valet ac spectant
Hanc interpretationem meam utri-
usque auctoris adstruit Herodotus
ipse scribendo Scythiam pertin-
gere usque ad Carcinitim, et
statim adiiciendo partes extremas
Scythiae a Tauris habitari, fere
quasi Atticae pars prom. Sunio
vicina ab externis teneretur, vel
lapygiae prom. extremum, nou
ab lapygiis, sed externis habi-
taretur. (Herod. 1V. 99, 100.)
lllud comparandi genus parum
quadraret Tauricae, totam pe-
ninsulam amplectenti. lmo Strabo
ipse 'l'auros incipientes facit, non
ab isthmo, sed a Chersoneso urhe
(pag. 474 B, Alm.). De que vid.
APPIANOT
Mp£va ! 3, dKUDIRUP xci vOUrOV, OÀAot ÉmvaxOGiOtL. "Ex Óà Ka.
AoU Auévog dg Toawvoüxqvi*, rQiaxóciow Éo Ob v5c Tauvoé-
dia sexcenta, et à Cerciniti ud
cum, alia septingenta. A Calo
nostra ad Scymn. Fragm. tom. 11,
pag. 394, 395. Ga il.
: 13) De situ huius portus parum
eonstat inter recentiores. ludicat
Gossellinus ad Strab. T. 1lj. p.
59, a Ptolemaeo Calum extra
Cherson. '"l'auric., et in obposito
litore, collocari:' sed Melae Ca-
lum esse intra prom. Parthenium
(Eski- Bouroun) et Criu- Meto-
pon, de sorte qu'il est fort diffi-
cile de savoir ou il était. Tzschu-
ckium (ad Mel. n. exeg. lI. p. 11)
non fugit duos eiusdem nominis
portus intelligendos esse, sed
situm septentrionalis Cali parum
sensit. Strabonem nempe, sed
perperam emendatum, secuti ple-
rique, in errorem abrepti sunt.
Habet geographus l|. VII. p. 414
A, Alm. (t. Ij. p. 28 Cor:
"xnzA£ovr. à iv cQiottQG zxolizvn,
x«l d4AAog Aum» Xe. 0770170».
Emendationem Casauboni, x«l
Kalóg Awujv, admisit cl. Cora-
yus et comprobat ''zschuck. 1. c.
€alum portum vult Koehlerus, 1l.
c. p. 616, esse hod. Akmétchit.
Sed, quum aperte Cercinites prom.
sit. hod. Tarkhan, et stadia 700
Arrianus et Anon. B numeraverint
a Cercinite prom. ad Calum por-
tum, ponendus est hic portus ad
orientem hod. pointe de Sari-
boulatski, id est, iuxta Kourmat,
eo potius, quod inde vere 300
stadiis sinus possit duxs» in ad-
versum prom. Tanyyracem, Dromi
partem orientalem. — Perturba-
tío locorum est ap. Ptolemaeum,
apud quem orientale prom. Dromi,
Cephalonesus, Calos portus, 'l'a-
myraea, Carcinites fl. Nempe Ta-
myraca ponenda erat ante Ca-
lum. — Quod adtinet ad alterum
Calum Melae (Super eos [Tauri-
Calum, portum quoque scythi-
portu ad lamyracaim, trecenta.
cos] sinus portuosus et ideo Ka-
Aóg Auujv adpellatus, promonto:
riis duobus includitur. Alterum
Criu-Metopon... Parthenium al-
terum), voluit Harduinus ad Plin.
1V, 26, $. 12, eum in Symbolo-
rum portu (Balaklava) reperire:
minime. Nullus cogitavit ibi si-
num totum, nec vero portum in-
tellizendum esse, Cf. 'l'zschuek, .
ad Mel, HH, not. exeg. pag. 11,
et Mannert. IV, 241. Videtur hic
portus collocandus iuxta isthmum
et urbem Perecop, ut sint 100
stad. a Carcinitide Arriani (prom.
Tarkhan), et 300 a Calo portu
ad "l'amyracen. De numero 100
concinit Anonym. B Pont, Eux.
Gail.
14) Teuvocxg». Inde desinit
noster penetrare in sinum, et
recto itinere obversum litus petit.
Nunc igitur liceat mihi recedere
a sententia eruditissimi viri, qui
mihi saepissime in hoc opere
facem praetulit perutilem. — Sie
Koehlerus loc, cit. pag. 616:...
Mais Tamyrace est un promon-
toire de la Chers. Taurique, qui
n'a rien de commun avec [a
Course d'Achille. At ipsissimi Dro-
mi pars est lamyrace. Ostendi
supra Tauricae adscribendum esse
Calum portum, unde óuxer sinus
Carcinites Zg T'euveridxovg, ut
ait Anon. B; óugyx«ctv. autem ad-
hibetur de transitu soluminodo.
Imo Strabo, p. 473 Alm. ait
Achillis Dromum ztisvrdw sxQóg
dxguav Touvgodxg». Quae dicendi
forma non perducit nos extra
Dromum, sed intelligenda est ut
horatianum desinit in piscem mu-
lier formosa superne, scripsisset
Strabo xord dxQ«», si obpositum "
litus exprimere voluisset, Cf. su-
IEPIIIAOGTZE 81
44g !* Aw» é&riv ov utydÀg xol FvOev sig vag éxgodg xac ÀÍ-
uvae !9, dAÀos vgiaxóciot. "Ex 0b rv ixgoív vüg Alvgg dg
"Hovag!!, era0iot OyÓonxovra xol rgiexóciow xol FvOsv dg xo-
rauóv BogvoOsvqv, msvrQxovra xal £xaróv !9. | Kord 0b vOv
Bogve8évgv dvo nÀéovu, nólig &qvig, óvoua 'OABía' 9, zz.
móÀuTat — m0 à BogusOívovg émi vncov ocui[.21]x«gav, £o
Intra Tamyracam palus est nou admodum magna; et inde ad
ostia paludis, trecenta alia. Ab ostiis paludis ad Eonas, stadia
trecenta et octoginta; atque inde ad Borysthenem fluvium cen-
tum et quinquaginta. Per Borysthenem sursum naviganti ürbs
graeca, Olbia dicta, condita est. A Borysthene ad parvam
quandam desertam nomineque carentem insulam, stadia sexa-
pra not. ad 8$. 19, 5. Adiicit tan-
dem Anon. B, a Tamyrace za«g-
qj«ttv/ Dromum, id est, continuo
itinere. — — Quae peninsula ap.
Strab. habet dgoguov fAémovra
zQ0g vv 7|mt1Qov: doctiss. Koeh-
lerus, suam minus felicem opi-
nionem exsecutus, intelligit Ca-
lum portum, quem in "laurica
cum '"lamyrace collocat. Calum
portum in eadem penins. repono,
sed paullo ulterius ad orient. et
septentr. Fateor me offendi, quod-
in litore arenoso et humili dgog-
og et promontorium laudentur
a Ntrabone. — Stadia 300 pariter
(M. 40) ibi ponit Anon, B, quae
revera reperiuntur ab hod, litore
Kourmat ad obversum peninsu-
lae promontorium. Gail.
15) Hoc est in interiore sinu
Tamyraco. Stuck. p. 156. Koeh-
ler. 1. c. p. 651, anceps est ubi
Eonae collocandae sint, et Dro-
mum Achillis iam ex orientali
parte Eonas esse cogitat. Virum
cl. abripuit falsus, quem voluit,
situs Tamyraces in 'lauricae li-
tore, et impulit ad vertendum
fco 0i v9g T'euvo. Aguvg.., lin-
térieur du golfe de lamyraces
est un lac... lterum Koehl. p.
481: cela me paráit étre le sens
de ce passage, qui, traduit à la
Jettre, n'en a pas du tout; quasi
haec palus eadem esset ac Car-
cinites sinus, obvius primum in-
trantibus. Ceterum cum viro docto
clamandum' est, obscurum esse
hunc locum, imo agnosei lacunas
locorum et intervallorum, Gail.
16) Suntne ostia proximae pa-
ludis? Quis non credat? At nul-
lam reperio in tab. Gautterii
aperturam in orientali parte Dro:
mi Achillis. — Ceterum suspecti
ibi numeri, imo aperte mendosi,
quum 680 tantum stadia habeat
noster ab orientali ad occiden-
tale promontorium huius penin- .
sulae, cui Anonymus B in duplici
loco 120" stad , M. 160 recte tri-
buit. Gail.
11) Hod. occidentalis pars iu-
sulae de Tendra. — Promonto-
rium occidentale Dromi Achillis
vocat Anonym. B. isgóv dioog
vig "Exdtng. Gail.
18) Haec 150 stadia nos per-
ducunt iuxta hod. Kilbourn. Cf.
not. infra. Anonym. B Pont. Eux.
200 stadia numerat a Dromo
Achillis ad Borysthenem. Gaik
19) Sic Strabo VII. pag. 410,
Alm.: llitécavti; óà tóv Bogv-
aOévqv oreü(ovg Ó.axocíovg (Anon.
B 240 stad.) ouovvuoc tÓ 7t6ra-:
p mxÓA:g* ví (rectius Cor. 32
à or) xxl 'Olfía xosira.. €
Casaub. ad Strab. l|. c. Gail.
88
APFPIANOT
puv xpi dvdvvuóv, ctáóio, EbQxovra?. x«l EvOsv sig 'Oóga-
cóv?, dyüoqxovra. dv 'Oóqcad OQguog vavoiv. ;4xó ób 'Obge-
coU Éyevot "Iórgiaviv. Àuerjv ? *. 0v&0108. ig evr0v qtvvuxovra xol
ur
ginta; et inde ad Odessum, ubi statio navibus, octoginta. Odesso
proximus, stadiorum ducentorum et quinquaginta intervallo di-
stans, lIstrianorum portus.
J) vijcov ..... cvovvuov, ot«-
610; iErjxovza. | Concinit Anonym.
B Pont. Eux. de stadiasmo. lam
vidit Casaubonus ad Strab. p.
410 Alm, , eamdem hanc insulam
esse, ac illam de qua Strabo:
x«l vijcog stQO0 roU crouerog vroU
Boovo9£vovg, Éfyovca Auu£vo. Cf,
et p. 472. extr. Strabonis epito-
mator eam adpellat Borysthe-
nem. Eius primus meminit
Strabo ]]l. cc. Mela 1l. 7, 2:
Leuce, Borysthenis ostio obiecta,
parva admodum, et quod ibi
Achilles situs est, Achillea cog-
nomine. (Nam recte vidit doct.
Koehlerus in Remarques sur les
ant. du B. Cimm. p. 15, et iterum
in Mém. de l'Ac. de Saint - Pé-
tersb. tom. X. p. 549, hanc in-
sulam vere intelligendam esse,
diversam ab insula Istro obiecta,
et illam Achilli pariter dicatam).
Ptolemaeus eam primus vocat
Borysthenim, Ill. c. 10; sicStra-
bonis Chrestom. p. 86 &Huds.,
et p. 87, init. (non BogvoSO9svis
tamen, sed BogvoOéygg). Et tan-
dem Marcianus Capella: Bory-
Ssthenes, propter Achillis insulam
eius sepulcro celebratam, Quae
insula, cur deserta et nomine
carens tandem fuerit, diserte
aperit Koehlerus l. c. p. 550, De
insula eadem uberius etiam vir
doct. l. c. p. 629, 632, 633, et
praesertim de adspectu physico,
P. 621, 628. — . Coniicit recte
ossellinus (ad Strab. gallic. vers.
T. IH. p. 52) hanc insulam esse
hodiernam Berezan. (V. Koeh-
ler. l. 1. p. 627:;, Beresanza, qui
est d'apres le témoignage d'Edri-
sj, le nom d'un bourg ou ville
Huic proximus 1[siacorum portus,
de la méme contrée.] — Sed, si
ita erit, nec mendosus fuerit
Arriani et Anonymi numerus,
coniiciendum est nostrum produ-
cere ostia Borysthenis usque ad
hodiernum Otchakof. sicut ac
Tanaim produxit usque ad Bos-
porum et Euxinum Pontum. Sin
aliter, 360 stadia ad minimum
numeranda fuissent ab ostio flu-
vii iuxta Kerson, ad insulam Be-
rezan. lmo, quum 150 stadia
tantum numeraverit noster ab
Eonis ad Borysthenem, liquet
hoc intervallum intelligendum
esse ab extrema parte insulae
Tendra ad Kilbourn. Quod sen-
sit iam cl. Koehlerus 1l. c. p. 550,
551, sed non satis extra dubita
tionem habuit. Gail.
2) Forsan legendum 'Ogóaaeós
ex Ptolemaeo lll. $5. Stuck.
Ordessus Plinio IV. 12, 26 et
Ptolem. I11l, 10. — Stad. 50; aic
Anon. B, recte, iudice Koehlere,
l. c. p. 662. Collocanda Arriani
Odessus inter Adji- Hassan et
lacum quemdam, parum receden-
tem occidentem versus: eam po-
nit Koehler. ad ostium fl Téli-
goul. Multo occidentalior coms
tra hodierna Odessa. Cf. Mas
nert, IV. 24lI. Quid igitur de
hisce? Des fouilles faites à Odes-
sa prouvent que le port étoit
anciennement habité, et réfutent
l'opinion du périple d'Arrien et
de plusieurs autres, qui ont avan-
cé qu'à la place de ce port se
trouvaient autrefois la mer et
une rade pour ]les vaisseaux
(Bulletin des sciences historiq.
octob. 1827, p. 3:8). Gail.
3) Quaerendus est in imo sinu
IEPIII 4.6 7T.z. 89
Oroxócto.. — "EvOfvds Pyevos "Iavexóv. Aujv *7.-3zdÓtos. dc evóv
zmtvvixovra. xol FvOsv cic zÓ "WAAOv5 wolotptvov OrÓua coU
"Iovgov, Ótax0gios xal q(Aii09* ra 08 àv uéco, lFonua xol dvd-
vvua?. Kard^vo)ro qéAira vrÓ cróga?9, iX £O) mLovu
dvépo enoagxrlo iBlog vó néleyog?, vijGog moócxtizos, ijv vwa
stadiis quinquaginta distans. Inde ad Psilum, os Istri, mille et
ducenta. Loca in medio deserta sunt, et nomine carent. [n
conspectu omnino huius ostii, [obvia] naviganti recta versus al-
tum mare, secundum ventum aparctiam, adiacet insula, quam
ad septentrionrm hodiernae Odes-
sa. Hunc portum collocat Koeh-
lerus iuxta hodiern. Odessa (in
sua Curte d'une partie du Pont-
Euxin, ad calc. laud. vol.), ubi
Jsiacorum portum reposuimus.
Suspicor lapsum esse calami in
doctiss. viri tabula. — Stadia to-
tidem sigillatim Anonymus B.
Gail.
4) "Iowwxàv Arv. Anon. B.
mendose s£/g Tox Auuévo. Stadia
idem 90 pro 30 Arriani. — Col-
locari potest lsiacorum portus
circa Odessa. Gail. De distan-
tiae numero 250 Koehler l|. 1.
p. 6062: L'intervalle quoiqu'il pa-
roisse trop grand, ne l'est peut-
étre pas dans la réalité, si l'on
compte toutes les sinuosités de
la cóte que les navires des an-
ciens étoient obligés de suivre
dans leurs conrses.
5) ULióv. Alii crevov appel-
Jant. Huds.
- 6) óioxdoror xol y(Aior. Ab Isia-
corum portu 1200 stad. habet
Arrianus: apud auctorem Frag-
menti supra laud., 1200 stadia
sigillatim — reperio. — . Strabo,
.p. 469 B, Almel., stadia 900 po-
nit ab ore Psilo ad ostia 'l'yrae
fluminis; haec numerum Arriani
et Anonymi adstruunt, quum sta-
dia 300 bene numerari possint a
Tyra ad hod. Odessa, ubi lsia-
corum portus videtur collocan-
dus. — Os Psilum fort. hodierno
Bouche Kilia, Gail.
1) Haec loca sunt apud &Stra-
bonem, 468 B, Alm. 5 cà» I'tróv
iéonuía ..... mE01.dg mom, xal
&vvógog. Quae sequuntur exscri-
psit ad verbum Anonymus B,
p. 10 Huds., sed et alia aliunde
sumsit. Coniicit Vossius ad loc.
Anonymi, multa Arrianum mu-
tuatum fuisse a Demetrio Cala
tiano, quamvis de auctore silet ;
Demetrio quidem Anonymus ipse
ea tribuit, quae apud Arrianum
hic reperiuntur. Gail.
8) Kerà T0010... TO OtÓu«.
Koehlerus l. c. p. 547: ,,Arrien
»5e trompe en placant l'ile de
»Leucé devant l'embouchure nom-
»mée Psilon, puisqu'il aurait dü
»la placer devant le Kalonsto-
»ma.** De situ huius insulae va-
ria apud variosj et de auctori-
bus eam laudantibus, vid. l. c,
p. 542—541; de magnitudine,
forma et natura, vid. ibid. p. 600
sqq. et tab. geogr. ad calc, —
Mendose ait Philostr. Heroic.
p. 262 extr , distare illam a Ther-
modonte 2000 stadiis; sunt plura
quam 5000, et fort. pro óioz:AL-
ovg leg. ztvrowioyiliovg. Anon.
B. có *U:10v or. vov Iovgov. Gail.
Paulo post. Anon. B zoxeicat.
9) dzxaQxríe ióíog vO méAeyog.
"Anon. B in cod. et in edd. czo«x-
tieLovLOGOTÓ 7. Vossius pro 4óí-
eg coniicit og. Bast, Epist. cr.
p. 28, lectionem évovcíog và c-
Adys, refert, quam Abricantarum
Episcopus in nota manuscripta.
90
APPIANOT
oí piv yéog v5cov, oí 0$ Zoóuov Ayiéog 19, of ÓÀà 4w-
xqv émi Tác qQoiíg !!, Ovopetovoiw. vavrqv Aéyevas Ofrig dyi-
alii Achillis insulam, alii Dromon [Cursum] Achillis, alii Leu-
cam [Albam] a colore adpellant. Hanc Thetis filio suo deldi-
vossianae — editioni adposuerat.
Mas coniecturas haud inmunerito
respuente Koehlero, l. c. not. 174,
. 133, cogitabam legi posse vc
a v0 zx. Ned in vulgata lectione
acquiescam, aut leg. /óíog ég v.:
nam HH. Steph. ín 'U'hes. (col. 3536,
ed. Lond.) ex Arístot., sed sine
|. c., exhibet /óíog simillimum:
ióícg xaAsirar fogíag. — l|nter-
dum zàtiv simplex usurpatur pro
comp. aogezAtiv, dvomAtiv , Óia-
másiv. Hanno, $. 6. t. I. p. 117:
ixisvomus» Ócótx« TjuíQug, vv
yu» w«egoàeyOóusvoi — lbid. $. 2,
p. 1!4 extr., substantivo z4o)v
utitur ratione simili: cg» c& Ai-
uvqv zagQaAAdtavcsg (sic enim leg.)
000v Tjuígag xio)v (pro zaga-
zÀo)») Habet noster x4éovti
vÓ zx£Acyog. Sic Strabo, p. 410
(VM. c. 3, I1, Cor.): zásvoavr,
óà vóv BoqvoOtvg. Fateor epito-
matorem in respondente loco,
p. N36 Huds., exhibere cvozAsv-
Gavr,.5 sed dubium utrum id re-
ponendum sit apud Strab., an
vere scripserit geugraphus z4eiv
pro ovezàisiv. Anun. B VUont.
Kux. p. 7 Huds.: éx' sv9s(ag xA&-
ovr. tóv loOuóv (pro óuexA£ovci.
Vid. not. ad 1.)). Gail
10) oi óà 4dgOuov Ayiuécg. Ce-
teri scriptores [si Anon. B exci-
pias. G.] Achillis insulam, Leu-
cam dictam, ab Achillis Dromo
separant. dMluds, Viri docti
plurimi, inter quos editores ar-
rianei Peripli Pont. Eux., Stuck.
Schol. p. 159, Hudsonus ad |.,
et insuper Valesius in Ammian,
Marcell. !. 22, c. 5. Arriano quum
exprobraverunt counfusas Achillis
insulam, Achillis Dromum, ins.
l,eucen, ostendit Koehlerus in
Mem. sur. la Course d'Achille,
p. $41, 612 et 621, nou Arriani
ipsius, sed navigantium quorum-
dam opinionem ihi referri, et
rectius Stephano Byz. (voc. zi.
Zoóuog, hanc perturbationem a
Valesiu (vid. Koehl,. not, 115,
p. 133) tributam fuisse. — Cete-
rum ait Strabo, p. 413 Alm. loa-
gitudinem huius Dromi esse 1008
circiter stadiorum. Valde discre-
pat Arrianus, quum 3U0 stadia a
lamyrace ad paludis ostia ha-
beamus, 380 inde ad Eonaas, quud
680 stadia tribuit longitudini hu-
ius*peninsulae. 700 habet frag-
ment. B Pont. Eux. De quo cf.
Koehl. l|. c. p. 618 sq, — Achillis
Dromos, rà '4ó0oaQc* Constant.
Porphyr. Admin, imp. lib. XI.Il.
c. l13; Dandareon Geogr. Ra-
venn. l. V. c. 11; hodie Tanda-
ra, vel l'entra, ex proximis su-
pra nominibus, Cf. Koehler. l|.
c. p. 617. Gail. — De Achille
illo, a quo et insula Leuce et
peninsula dicta Dromos, fuit ap-
pellata, vide Kustathium ad Dio-
nys. vs. 336. Huds. Cf. laudatt.
ad Scyl. t. 1. p. 446. De Acbil-
lis in ins. Leuce habitatione cf.
Eurip. Androm, 1238 ed. Matth,
Iph. "l'aur. 422 Geogr. Ravenn.
l. Vl, c, 19 et. doct. Koehler, 1.
c. p. 334 et 601. De variis cau-
sis huius adpellationis Zsvx5, vi-
de Koehler. eumdem, ibid. p. 551
et 607; de variis nominibus an-
tiquis, ibid. p. 556, de recentio-
ribus p. 611. Hod. lian Adassi. —
De templo et hodiernis ruinis cf.
ibid. p. 562, 563, et imprimis
602 sqq. Gail.
11) Lectionem fragmenti Poat.
Eux. dxó tj zooidg, laudat Vos-
sius ad l. p. 154 Gronov.; sed
non emendandum Arrianum pro-
IIEPIII AO T z. 91
vo& TQ 0i xci revTQv oixeiv vOv "dyilAén !*. «al veg daviw
iv ovv toU 4yiÀéng, xal Eómvov cvüc xaloidg dgyaclag. 'H
08 v5cog dvOgozov uiv éggug!? ovv, véuera, Óà altiv oU
moÀAeig' xol vaUrag dvartOÍvo, AÉyovvo, v. AqiAAei 000s noocí-
Gyovcwv. xoi!* dGÀ4a moÀÀa dvaO5uera dváxsos iv v vtO,
gi&Àa, xol ÓoxvuAuo, xoi AíOO0! TOV. moÀvrtAsOrÉQmv. Tojta
cvuzavVra qagi0TNQia vO VAyiAei dvaxesot, xol éniyoaupaca! 5,
và uiv ómuoixGge, và 0B lMAÀqvixdg, menouuéva iv GAAo xol iv
&AÀo uévgo, Émawos voO 1dyuécg. Écviv 08 d xal voU llaroó-
xÀov!9* xol ydg xal rÓv llávgoxiov riudGw GUv và qui,
casse, eamque Achilles inhabitare fertur; in qua templum est
Achillis, simulacrumque antiquo opere. Deserta est ab homini.
bus insula, eamque caprae non admodum multae depascuntur;
quas qui illuc adpellunt, Achilli offerre dicuntur. Multa prae-
terea alia sacra dona in templo illo reposita cernuntur, ut phia-
lae, annuli, gemmaé pretiosissimae. ILaec omnia donaria sunt
Achilli consecrata; et inscriptiones [leguntur] graecae et latinae,
variis metris, in Achillis laudem: sunt etiam nonnullae in Pa-
troclum. Nam simul et Patroclum colunt cum Achille, qui Achilli
ponit, quamvis Hudsonus Vossio
haec verba (sua potius) tradide-
rit: Forsan legendum dzó rg
- 4e0tdg, ut habetur in fragm.
Pont. Fux. Ut ut est, utramque
lectionem multa adstruunt, e
iní cum simili usu cf. Sylbur-
gii Indic. ad Dionys. Antiq. rom.
voc. éx/5 Siebelis Symb. crit.
p. 109 et Matthiae Gramm. gr.
$. 584, pag. 856. Quum adhibe-
tur dz, sensus est sumendi ex
aliquo; có éz) contra idem fere
valet ac gallice, se modeler sur
quelqu'un, se componere ad si-
militudinem nominis alicuius.
T0 énzl proprie erit dictum de
rebus animatis, czó de rebus
inanimatis, quamvis haec analo-
gia saepe violatur, ut in Dionys.
Halicarn. Antiq. rom. Il. p. 186
lin. 34 (t. Il. p. 262 R.) óvouo« ó&
xowvÓv Gzouvrtg.... Foyov Ksátguot
s... Ézb vüg ObUtQqrOg TÀv Vz9or-'
6,0», et in Arriani loco hocce.
G ail.
12) oíixsiv Aya. .Achillis et
heroum animas illic obversari
dicit Dionysius, v. 545. IHluds.
13) &vQ' ooo» .. . .égrjur. Restri-
cte haec intelligenda sunt: de
quo Koehlerus, l|. c. p. 564: Si
les anciens auteurs nous disent
que líle d'Achille était déserte
et sans habitans, il ne s'ensuit
pas que le temple n'ait eu ni
prétres, ni gardiens. Cf. ibid.
p. 605 et 619. Gail.
14) «el y&o xci. Anon. B.
15) Cf. Philostr. Heroic. p. 250
— 252, et Koehl. l|. c. p. 514.
Gail.
16) IlacgóxAov. Non unus ade-
rat Patroclus, at simul Aiax uter-
que et Antilochus. Cf, Pausan.
Laconic. c. 19. 8. I1, et Koehler. -
l. c. p. 563. — cà Aye zaoíte-
69o,. Eamdem ob causam 'Thes-
sali Patroclum invocabant,...
eg xal vojsro ig ydou vt Ari-
Aet zodrrovrsg (Philostr. Heroic.
p. 236 fin). Gail.
92 APPIANOT
0soi vÓ AqpiÀÀAet qaolts[-22]50a, àO6Aovaiw. "OgvsOsg ÓÀà solio!
ovAfovre, àv vg vico, Àégo,, xal olOviot, xal xogdivas ai 0«-
ÀdGdio:, vÓ mÀdOoc oU GraOQqvol* osro. of ÜQvtOtc Otgext-
ovoy toU viyiÀémg vÓv vtov?. ÉoOtv OcguéQas xeraníroru
elg vv Odlaccav: Éntira dmó vc 9aÀacene Defosyuivor 5
zmvtQ&, Oz0vUg aU tiomérovrai tig vÓv veOv , wal Galvovewy [riv
vedv]?. "Exmuócv 0bxoÀÓg Pyg, oiós ixxoAlóvovciv aj c0 He
gog voic »rtQoig. OÍ ÓÀ xol váüt [orogoUoiv* vÀv mQoGscynxótem
vj voc, Ícoeia vo)c uiv ibenivnOtg* nÀAéovrag ég euvsyw , Exi vai;
vovolv xouí£ttv , «ol ro0vov và uiv xavaO«tiv, và 0à dgu£vor 5 18
Vyisi* vovg OÉ rivog Ux0 qeu vog iSavaysagOÉvrag zoosézuv
xol roUrOvg zwvQ cUroU r0U OcoU airtiv ÍeQeiov, yoepuévovc isi
vOv fegslov , ei. Adov agíciw xol Guswov OUomt, O vi tQ av-
rol vj yvogwg émiÀéfouvro veuóutvov, vuv Gua xerofillovi
placere cupiunt. Aves quoque innumerabiles, ut lari, mergi
[sive fulicae], coturnices marinae, in insula illa degunt: hee
aves templum Achillis curant. Mane singulis diebus ad mare
volitant, indeque, alis aqua madefactis, ad templum iterum pre-
perando advolant, illudque adspergunt. Ubi autem id satis per-
actum fuerit, illae rursus alis pavimentun) mundant. A nonnul-
lis haec alia etiam traduntur: eorum qui ad insulam adpellunt,
alios ex proposito ad illam navigantibus secum victimas imme-
landas in navibus portare, quarum alias mactant, alias [vivas] ia
Achillis honorem dimittunt: alios autem quosdam tempestate co-
aetos adpellere, eosque ab ipso deo victimam petere, oraculum
illius interrogantes de victimis, expediatne, meliusque sit eam
hostiam immolare, quam pascentem ipsi ad arbitrium delegerint;
1) De avibus ibi permultis vi-
de Koehl l. c. p. 551, 602 et
laudatt, auctt. not. 251, 252,
p. 139. :vxovg ÓQvi£ag hic col-
locat Philostr. Heroic, pag. 246
extr. Boiss. Gail.
2) 9touzEUovow ... tO» vtov.
De simili avium erga templa
quaedam veneratione cf. Koehl.
l. c. p. 964, 565. Gail.
3) xal óeívove, zóv veóv. te-
ratione nimia ibi vocis vsov ad-
ducimur ad suspicandum haec
esse glossam vel ex margine, vel
eX lineae interstitio, adductam,
Quae praeteriit omnino Borhe-
ekius in suo textu, nescio utrum
ex proposito, an incaute. Forsan
sistebat phrasis post x«l óaívovei,
quod implere voluit nescio quis,
Coniici potest lectio (Qaívovwes
«vtov. Gail.
4) vovg uiv ifexírnÓsg. Ex,pro-
posito. Nam testatur Maxim.
'lyr. Dissert. XV. p. 178, ple-
rumque eos tantum illuc adpel-
lere, qui sacrificandi gratia de-
veniebant Cf. Koehl. l. c. pag.
561. Gail,
5) v& Ób dquévo.. Alios vero
Achilli liberos dimittunt, 'TTurne-
bo interprete. Huds.
HEPIHAOTXZ 93
viv dilev Gqícw ÓGoxo)cav. El 0à dzeyogsóos Ó 4omepóg (:-
vei y&Q qoucuoUg iv và vc), noocBaAluv vj vwpü: 6 0i [nu
czoyogevo, àri zgonfaAAav' cvyyogroavrog 0À, yiyvdox&v O1
ez04006o 1j Tiu jovwv. vO Óà [:griov i6ra00oi iml vds ew
vóuorOv, uu0à dzogtsüytw Fr. — Kol voUro Óq moÀ) dvaxeicOo:
r0 doy/giov vrÀ 4joo rag vidg TOv Legtlov. DalvecOq. i
ivimviov vóv ya, roig piv mgocyoto: vj vyoo, roig Óà
xal mifovéiww, imnóav [Q3] oU zógóm c/r59c dmóczc0:w!, xol
9o&ttwv üzov mgocysiv vig wvngGov &utwov, xol 0xov óguíca-
Got. Of 0? xol Ünoao Aéyovcw gavijval agigiv, éxl voU (orov,
7 ém dxgo rov xfQ0g, vOv Wyiléa, xa8dm:o vToUg fiocxoU-
Qovc. rocóvÓs uóvov rv Zfio0xovQoY» utiov Éycw vOv yia,
0c0v oí uiv zfiógxovgo, Toig mevrayo? zmÀcifouífvoig ivagyeig
qalvovrai, xol povívitg Gov5josg ylvovvow* ó Óà oig méAdfov-
civ jq vj vqco. oí 02 xol vóv IlóázgoxÀóv .0guew ógO4vos
ivvzviov Aéyovow. — Táüs uiv nig vüg vQcov vüg vo) Ly
Aíog, dxoqv dvéygcwa, Tàív 4 evvQv mgoOyóvvOv, 9 GAÀOV
senvouívov: xal uoi Óoxei ovx dnro tivo. — Mya yag éyà
zelOouot, siníQ vwa wol &AÀov, Some cives, vj ve eVytvslo
pretium, quod illis iustum videtur, deponentes: quod si oracu-
lum renuat (aiunt enim oracula in templo esse) pretio aliquid
adiiciunt: si rursus abnuerit, insuper addere, donec, annuente
illo, cognoscant sufficiens pretium esse; qua conditione stare sua
sponte victimam, neque amplius aufugere: et sic magnam ar-
enti copiam [perhibent] heroi, victimarum pretium , consecrari.
n somnis Achillem (aiunt) adparere tum iis, qui insulam cursu
petunt, tum navigantibus, si haud procul ab illa distent, atque
significare quamnam insulae partem .adpropinquare melius sit, et
quo adpellendum. Nonnulli quoque non dubitant adfirmare ipsum
Achillem etiam vigilantibus sibi adparuisse, ut solent Dioscuri,
in mali sive antennae fastigio. Hoc solo volunt eum Dioscuris
cedere, quod Diescuri ubique navigantibus perspicui adpareant,
et visi salutem adferant; at vero Achilles statim iis, qui ad
hanc insulam accedunt. Nonnulli ipsum quoque Patroclum sibi
in somnis visum esse aiunt. Atque haec quidem de Achillis in-
sula refero audita, tum ab iis, qui ipsi illuc adpulerunt, tum
ab aliis, qui res percunctati fuerant: quae mihi quidem fide
digna videntur esse. Achillem enim, si quem alium, heroa fuisse
fácile mihi persuadeo, ob nobilitatem, et pulcritudinem , animi-
1) Vulg. «zocydotv. 'Aróc6y. Cod. quod vidit Bast.
-
91 APPIANOT
reXuctQopsvog, xol vÓ xcAÀsi, xol vij QoQvQ tüc tPvySIQ, xol r8
víov usralAdbo, dE dvOgoimov, xol vj 'Ouggov iw a/rÀ xo
ct, «ol v dgorixóv ysvécOos: xol quiévaiQov, og xol ixexo
. Gaveiv &AfcOor xoig maiDiwoig. mo ÓÀ voU "iloD sxeovyivos
Gróuorog TOU "lórgov ig vÓ ÓrUvrtQgov cróun, GráÓios ÉEQxoru?.
ivOfvós inl v0 Kolóv wolovutvov Oróua, OrdÓ:i0s rtGOOQdxOYIT
xol dzó vroU0 KoloU inÀ v0 Náguxov?, ds dvogaLóptvov, crga
vívagrov vo) "lozgov, GváÓi0) £b5Qxovra. '"Ey0tvós inl xó xi
zrov *, eixoct xal fxavóv, xol PvOtv tic "Iovolav srólav 5, [24]
Gr&0Lot zcevraxóciot. ivOivós tig Touétav ! mzóhw, cráÓios vgu-
que robur, et ideo quod iuvenis vitam cum morte commutarit,
et ab Homero eelebratus fuerit, denique quod ín amoribus at-
que amicitiis colendis ita fuerit constans, ut maluerit post ame
res suos mortem insuper obpetere. Ab ostio [stri Psilo vocate,
ad secundum eiusdem ostium, stadia sexaginta. llinc ad Calum
adpellatum ostium, stadia quadraginta; et a Calo ad Naracum,
sic nominatum, quartum [stri ostium, stadia sexaginta. Inde ai
quintum, centum et viginti, et inde ad Istriam urbem, stadia
2) ig v0 Ótir. av... ifxovra.
De numero 60 concinit Anon. B.
-— Uterque inde ad os Calum 40
stadia, et ubique in sequentibus
unus alterum firmat usque ad
Odessum Haemo vicinam. Gail.
3) Lege "4oexov. Huds. Cf.
Holsten. ad Steph. pag. 42. Ha-
bet quidem Anonym B, p. 1l
Huds. '4Qcxov; sed emendat ibi
Voss. in N«goxov, quae lectio à
pluribus adstruitur. Cf. Mannert.
14V. 228. Gail.
4) ixl v0 méuxrov. Forsan ge-
nuina lectio erat éxl ró "ItQOv
cs OvouofOusvov, Gróuo zíuztov
. » . Aliquid forsan supra et ex-
cidit in p? tO ÓtUrtQov cróua. —
Istrum zevccorouov exprimit hic
Arrianus, sicut in Anab, Alex. I.
8, p. 14 ed. Borh., Ephoro prae-
eunte apud Strab. 469 Alm. SNtra-
bo 300 stadia numerat a primo
ad ultimum ostium, noster 2580;
ceterum ille 7 ostia numedJat.
Cf. Melam, 11. 1, et ibi Tzschuck. ;
Ammian. Marcell. XXII. c. 8, etc.
Dicuil, de Mens. orb. c. Vl. 8.
Hodie mutata prorsus locorum
natura ob arzgestus limi, nec con-
gruunt veterum mensurae cum
hodiernis intervallis ostiorum. Cf.
Barbié du Bocage, in Sainte-
Croix, Exam, critiq. des hist.
d'Alex. p. 801 et Dureau Dela-
malle, Géogr. phys. p. 181. Gail.
Cf. Kruse de lstri ostiis diss.
Vratisl. 1820, 8.
5) Ptolem: "Iergog xóAig, Tógo
Kaliazín, iovvoóxolig, Tio
6zoío dxoe, Oónoc0g, Me &.
Huds. De varietate nominis vide
Mannertum, VII. 125, 126; de
ortu civitatis, R. Roch. Colos.
IM, 314. Ab ore Psilo ad Istri-
am urbem habent Arrianus et
fragm. B Pont. Eux. 500 stadia.
Ceterum coniicit Mannertus lstri-
am fuisse iuxta hod. Kiustenza;
ego collocarem ad meridiem ho-
diernae Kara-Kerman. Gail.
1) Quam civitatem non 300
ut noster et Anon. B, sed 256
stad. distantem ab l|stria facit
Strabo, pag. 491 Alm. Hodie
Jegni Pangola, dicta quoque 'To-
miswar. Cf. Mannert. Vil. 138.
Forsan quaerenda haec civitas
iuxta prom. Gustendji. Gail.
I EPIIILAOT Z2. 95
100,01. xà Óà Touéag eig KolAavrlav * móAw, &ÀÀor tgiaxó-
0.0," Oguog vovoív. dv8fvós ég Kagdv Au£va?, dyOosxovra xal
éxavóv' sal s yf iv wóxio vo) hiuévog, Kagía xigftvas. — nó
ó$ Kagov Aufvog ig Tevoicu.GÓm *, ovóÓiot cixocs xol Éxorov.
évOévóe sig Bífov5, «oov Éouuov, coraóio, £Efjxovra. nuo 0B-
Bitov sig ZiovvaórnoAw 9 cráóiot OyOonxovra. ivOÉvds tig 'Oóqo-
G0v 7, Ótoxóciot* Opuog vavolv. ix 0: 'O0moco! ig ro) Aiuov*
vac vmoQotíac, e? Ó: eig vÓv llóvrov xaOmgxovow cvàóiot TQia-
xócio, ébxxovra* wol de)go Ogpog vevolv. 'Ex Óà ro9 Jfiuov
quingenta. Hinc ad Tomeas urbem stadia trecenta. A Tomea
ad Callantiam -urhem, ubi statio navibus, alia trecenta. Hinc
ad Carum portum, centum et octoginta; et ipsa regio quae est
cireum portum illum, Caria adpellatur. A Carum portu ad Te-
trisiada, stadia centum et viginti. [nde ad Bizum, locum de-
sertum, stadia sexaginta. A hizo ad Dionysopolim, stadia octo.
ginta. Hinc ad Odessum, ubi statio navibus, ducenta. Ab Odesso
usque ad radices Haemi montis, quae in Pontum usque proten-
| 2) Vulgo Kodàdevroov. Vossius
rescribit KoAAovríov, ad fragm.
B. Pont. Eux, pag. 158 Gronov.
Varietates nominis vide ap. Man-
nertum, VII, 129. De ethnico
KoAkaciavoi, cf. nostr. ad Ncylac.
T. |. p. 442. Aiunt noster, et
auctor fragmenti, a Tomeis ad
Callantiam esse 300 stad. ; Stra-
bo (p. 491, B) 280 tantum. De
situ hodierno censet Mannertus,
VI. 130, Callantiam videri quae-
rendam in hod. Kollat, sed pro-
piorem hunc locum esse 'Tomeis,
pro dato intervallo. Ego pone-
rem Callantiam in mea tab. iuxta
Mang- Kaliah. Gail.
3) Kagdv Auuévo. Hod. Kavar-
na iuxta promont. Kelogra vel
Calagriàh, ait Mannert,. Vi. 130.
Ego ponerem hunc portum ad
septentrionem promont. Chabler-
Saghi. De Carum huc adventu
cf. Raoul-Rochette, Hist, des
colon. Ill. 318. Gail.
4) Hanc urbem Mannertus, VII.
131, collocat prope ad meridiem
hodiernae Varna, iuxta prom.
Galata, Sed mihi videtur vir cl.
has urbes nimis ad meridiem re.
movere, Mox habemus nomina,
quae aptiüs cum hodiernis nomi-
nibus quadrant, quam ut hanc
congruentiam violemus. Tetrisi-
adem ego ponerem iuxta prom.
Calagriah. Gail. — Antea x47-
ligero, Bast. Vulg. wAgfevo:.
9) Forsan Bifovg Strabonis,
cuius magnam partem terrae mo-
tibus haustam esse dicit ljb. VII.
pag. 319. (p. 49] B. Alm.) Huds.
Cf. Voss, ad fragm. B Pont.
Eux. p. 159, Gronov. Ceterum
Bizon fors. hod. Kavarna. Gail.
6) ziovvodazoAw. Aliis Cruni.
Hod. Dionysipoli, iuxta fl. Camt-
schi vel Kimfi, ait Mannert. VII,
132. Sed haec civitas fors, iuxta
hod. Baldjick. Gail.
1) 'Oóq6eó». in sinu hodierno
Emeneh eam collocat Mannertus,
VII. 134. Ego ad hodiernam
Varna redeo. Gail.
8) 4fuov. Cf. Strab. Vll. pag.
491 Alm. Haec latera. montis
Haemi ponenda esse coniício in
prom. hod. Emeneh. Ceterum
non 360, sed 260 stadia numerat
06 APPIANOT.
eig Meoquflolav? mólw, dvsvqwovra: uoc vovolv. xol iz
Meoqufolog sic "4yyloalov!? móhw, oraÓvo( éfOopszxovra, xe
& "AyyiAov clg Mnolloviav!!, óyÓogxovra xol Éxavóv. o)ws
zmüco,. ab móng fAMqvíósg tiov, duguévar dv vj Zwv0lg, iv
doiortoG ianAfovr, tig vüv Ilóvrov. "Ex à AmolAowlag &
Xedóóvqcoov!? craÓios tbqxovra* Oguog vavolv. xol dx Xsóóe-
vicov ig JUAolov veiyog!? mevvQxovra xol Óiexó0ioL. — "EvOtybt
dg. ÓvvidOn 1 * dxriv, cixoct xol £xavóv. nuo 08 Ovyidóog ti;
Zaiwvónocóv 5, cváüio, OexóGiot. ToUrov voU qoolov puvüyq
memoiqva, AMtvogQv19 ó mosofWvegog, [25] wc uéyos sovros
duntur, stadia trecenta et sexaginta: ibi etiam statio navibus.
Ab Haemo ad Mesembriam urbem, [ubi] statio navibus, nona-
ginta. A Mesembria ad Anchialum urbem, stadia septuaginta,
et ab Anchialo ad Apolloniam, centum et octoginta. Hae omnes
sunt urbes graecae, in Scythia sitae, [quae occurrunt] a sini.
stris in Pontum naviganti. Ab Apollonia ad Cherronesum [ubi]
statio navibus, stadia sexaginta. A Cherroneso ad Aulaei moe-
nia, ducenta et quinquaginta. Hinc ad Thyniada litus, centum
et viginti. A Thyniade ad Salmydessum, stadia ducenta, Ha-
ius regionis Xenophon senior meminit, et hucusque Graecorum
Anonym. B, ab Odesso ad Hae-
mum. Arriani numerum mavult
Mannertus, Vll, 134, cui adsen-
tior. Vossius Anonymi lectionem
a Calatide ad JPOMONISNI Quae
civitas quaerenda iuxta prom.
hod. Saint- Nicolas. — Stad. 180
Anon. cum nostro. — De condita
anteponit. Ceterum ab ostio sep-
tentrionali lstri mire concinunt
de numeris Arrianus et auctor
fragmenti. Gail,
9) MsonuBoíocv. Hod. Misse-
riria, iudice Mannerto, Vll. 136.
Hodiernum nomen Mesembri re-
erio in Gautterii Carte de la
er Noire, non procul ad occid.
prom. Emeneh. — Stad. 90 cum
nostro Anonymus. Gail.
10) '4yyio4g dicitur Straboni
(Vll. 491 fin.) Huds. Hod. Ahi-
buli, — Anonym. quoque ^0 sta-
dia. Gail.
]]) A Calatide ad Apolloniam
(ait Strabo, pag. 49I. B, Alm.)
esse stad. 1300, Arrianus autem
singula intervalla recensens, sta-
dia colligit 1420. Casaubon, ad.
Ntrab. loc. cit. Apud Arrianum
non 1420, sed 1840 stad. colligo
Apollonia a Milesiis v. Raoul
Rochette, Hist. des col. 11i, 386
Sqq. Concinunt Arrianus et auc
tor fragmenti B de stadiasmo ab
Anchialo ad Apolloniam. Gail.
12) Xràóovgcov. Fors. hod, Sie-
boli. Mannerto VII. 146 vide-
tur esse prom, Zaitan. — Anon.
quoque stad. 60. Gail.
13) 4v4aíov reiyog. Fors. hod.
Athéboli. — Anon. et 250 stad.
Gail.
14) 6vvicóo. Fors. hod, prom.
Kouri. Mannertus VII. 148 vult
esse Kiada- Burun. — Sic 120
stad. Anon. B. Gail,
15) Zaàiuvómocó»v. 'Aluvóme-
cog plerisque Graecorum, non-
nullis tamen Zaàuvóiccóg. Hi uds.
Salmy dessus hod. Midiah. — Anon.
sic 200 stad. Gail.
16) Anabas, VH. 5, 7. uds.
IIEPIIAOT6Z. 97
Aiyt, rijv. GrQoriàv. GÀOciv vv "EAlqvov, tfjg avzóg vjy56aro, ove
zo rsÀtvuvGía GOUv ZtuoOq và SQ9gxl jorgdrtvotv. xol msgl vc
cÀnusvorqgrocg* voU zoolov zxoAÀla avéíygetv, 0r, ivro)0a ix-
mixrtt và zÀoia gtipov& Bietóusva* xal of OpGx:g ob mQoó0cqu-
Qo. Or, nio vOv vevaylov iv agpícw Ówyueyovrer nó b
ZoApvógoco) sig ODovylav? craÓi0s vQuéxovea xoà TQiaxÓcio:
ivOcvós inl Kvavíag ?, clxoot xol vgiaxócioi. abra, 0B oí Kva-
vént ticlv, Gg Aéyovow ob mowjvel mÀeyxrdg males sivor xai
Oi voUtOv zQOrQqv va)v ztodoa, vqv iQyO, 3j vig dg Kólyove
decova 4yaytv. "Ex 08 Kuavíov inl «0 'Itgóv voU fig rov
Ovolov *, Vvo. ze 10 crópa ToU llovrov, ócadi0s venGaQaxovra.
exercitum penetrasse scribit, cui ipse praefuit, quum postremo
cum Seutha Thrace militiam egit. Multis quoque idem describit,
quantum importuosa sit haec regio, quod naves vi tempestatis
eo eiectae pereunt; ac quomodo Thraces accolae pro naufragio-
rum reliquiis inter se digladientur. A Salmydesso ad Phrygiam,
stadia trecenta et triginta; inde ad Cyaneas, trecenta et viginti.
Hae sunt Cyaneae illae, quas poétae olim tradunt vagas fuisse;
per quas prima navis Árgo transierit,
ieron Iovis
perduxit. A Cyaneis ad
1) Cf. Scymn. vs. 125. Gail.
2) sic dovyíav. Hic locus for-
san iuxta hod. Kara -Bouroun.
Ait Mannertus VI]. 151 esse hod.
Fillea, vel Filinu; illud quidem
concinit cum nomine Philea, quod
huic loco tribuit Scymnus, v.122.
Hic noster habet 330 stadia, au-
ctor fragmenti 310 tantum. Ce-
terum ex Haemo concinunt ambo
de stadiasmo. Gail.
3) Cf. Strab. VII. p. 492 B,
Alm. De quibus copiose Tzschu-
ckius ad Mel. ll. not. exeg. 574
—51. Sic ille ultima ait: Si re-
cte retulerunt Ortellius et Fer-
rarius in lex. geogr. a nautis vo-
cantur le Pavonare, ab incolis
Jacarzes. — Stad. 320 Anenymus
quoque. — A Thyniade ad Cya-
neas sigillatim, stadia 850 nume-
rat noster, sed 100 tantummodo
Seymnus vs. 724 et Strabo, pag.
H.
uae lasonem in Colchos
rii, ubi os Ponti, sta-
492 A. Gail. De Cyaneis pe-
tris v. Gyllii libros de Bosporo
Thracio (Lugd. Bat. 1632) p. 241
sqq. Nostrum librum: Griechen-
land p. 1549 sq. 1622.
4) legO0v vo? Zfióg. Cf. ad Scy-
lac. T. 1l. p. 462. — Sic stad. 40
Anon, — Ab Hiero, vel Nacro,
Jstri ostio, ad fanum lovis Urii,
Anonymus B (cum meliori lectio-
ne Bastii) habet stad. 3640, M.
485$, Arrianus sigillatim 3760. —
A Chersone ad fanum idem sta-
dia 8900, M. 1186 Anon. B (etiam
Bastio restitutus), Arrianus sigil-
latim 8110 (sed circa Dromum
Achillís stad. 680 habet, ubi Anon.
B. rectius 1200; haec et similia
summam adferunt 8720 circiter
stadiorum). — A Porthmia ad
Urii fanum, Anon. B (iterum re-
stitutus) 11100 stad., M. 1480,
ponit, Arrianus sigill. 10370 (sed
10980 cum addit. supr.) Gail.
ti
A4PPIANOT
ivOévós eic luéva Zügvqg 5, vic Mowopévgg xoXovpévgg, orc-
dto, r&GGoQóxovro. dxó 0b dagvmg sig Bufavriov 5, d yOosxovn.
dia quadraginta. Inde ad portum Daphnes, quae Maenomem
dicitur, stadia quadraginta: a Daphne Byzantium usque, octe-
5) iuuéva. zfágvge. À portu Sy-
ces distinguendns. Cf. Stuckii
adnot. pag. 191. — Numerum 40
ab Urio fano ad Daphnen ad-
struunt Anon. B, quem Bastius,
Epist. cr. p. 32, ad veram codicis
lectionem revocavit, et Anon. C.
Gail. Hunc locum respicit Gyl-
lius |. 1. p. 315 sqq. qui conden-
dit, portüm insanae Laurus esse
eundem, quem Graeci Amaeam et
Turci Beg-Koussi — appellant.
Praeterea adiecit p. 318: ,,Moc
unum scio, hunc sinum esse por-
tum, quem Arrianus appellat Lau-
rus insanae, ex eo, quod distat a
Fano quadraginta stadia. ltaque
oportet Dionysium errare, aut
Arrianum. Nam Arrianus sinum
Amycum et portum Laurus in-
sanae eundem facit; Dionysius a
sinu Amyco separat Laurun in-
sanam intervallo interposito si-
nus Moucaporidis et promonto-
A Bosporo Thracio ad Phasim . ...
rium Aétorhéchi.* Pag. 320 ostes-
dit Gyllius, Dionysium prorsu
erravisse. Conf. 321 sqq.
6) síg Bvfdvtiov, OyÓonxovm.
A.fano lovis Urii ad Daphaen
40 stadia, inde ad Byzantium 8$
numerat noster, id est, 120 a fa-
no supra dicto ad Byzantium.
Supra enim (p. 58 sq.) illud ipsis
simum ait noster. Ait Strabe
p. 186, 187 Almel., esse a Byzan
tio ad Borysthenem stad. 3800;
apud Arrianum $410 reperio. Sed
forsan Strabo rectam vel rectio-
rem navigationem innuit, noster
contra praeternavigationem,. —
De Byzantio luculenter tractat
Mannertus VII, 154 sqq. Gail
Contendunt Strabo, p. 187 A, et
Agathemerus sub fin., p. 61, Huds
totius Ponti Euxini ambitum es-
se 29000 stadiorum: Polyb. IV.
39 init. habet 22000 stad.; apud
Arrianum 22715 collegi, sic:
8585
e. 9.» 9 9 ? 0$
(Conf. supputata in not. ad p. 47 sq.)
A Phasi ad Sepastopolim .. $$ !
A Sebastopoli ad prom. Heracleum . ,
A prom. Heracleo ad Panticapaeum . . . . ...
A PauGcapáco ad Chersonesum . ... .. . , ..
A Chersoneso ad lstri os Psilum,.. ,...
Ab ostio Psilo ad Apolloniam
Ab Apollonia ad Byzantium .
Auctor anonym. fragm. B Pont.
Eux. sub fin. omnem circeumve-
ctionem Ponti ait esse 23581
stad.; totidem habet fragm. Ano-
nymi C, qui stadia omittit, sed
millia 3145 cum Anon. B ponit,
id est, 23551: nam Anonymi C
milliarium non respondet 8 sta-
diis, sed septem et dimidiae,
810
1010
1820
2200
14485.
4010
2120
erc s n n s. 1440
22115.
Agathemerus (1l. c. 3) 23083 sta-
dia numerat, dum alibi 25000 ha-
bet, ut supra vidimus: et tan-
dem Ammian. Marcell. lib. XXII.
. . . ait: Omnis autem velut ia-
sularis circuitus litorea naviga
tio viginti tribus dimensa milli-
bus stadiorum, ut Eratosthenes
affirmat, et Hecataeus, et Pto-
. * €. «9 9 e 06
* 9 * 9? c
HEPIHAOTZI
Taót uiv xol.va dz0 voU Bogcnógov! ro) Kipusolov imi Bóc-
zogov tÓv Oocxiov xol nólw Bvfavttov.
ginta.
Atque haec [sese offerunt] & Bosporo Cimmerio ad Bos-
porum Thracium, urbemque Byzantium.
lemaeus, aliique huiusmodi cogni-
tionum scientissimi scitatores.
Gail.
1) T&áós uiv xal vx ... Vulgo
vertunt: haec sese offerunt in
navigatione illa, quae est a Bos-
poro..; verum universam Ponti
circumnavigationem resumere no-
ster videtur. XKoeí innuit prio-
rem dimidiam Ponti iam ante
descriptam (asianam scllicet), ibi
mente revocandam esse, cui po-
sterior adiicitur a Bosp.' Cimme-
rio ad Bosp. Thracium. Imo no-
ster supra pag. 7T habet hisce
respondentia: Téós MEN «à
«xo Bv£avtiov. Gail
ZT
102 ANONTMOT
glvovras. 0& ulia tg. xol Kors ozgvósarov voUro 9 rà OrÓua' ro)
Ilóvrov xolo)usvov, xaQóvi siofaAAs, sig vuv lloosxoviíóo?.
Bi&vvíag vg xo0g tO Ilovro msQízAovg?.
"Ano 0b coU "IegoU Zfióg voU Ovglov? mAfovu iv vy Ótbu
sig "Pifav motauóv, oràÓie P^. ylvovros 03 aliia ig. 140 di
'Pifa moreuo) sig MéAewew, viv vàv Asyouévmgv Koàivexgov!?,
ccdóio Qv, ulta x. vnx0 0b Kolvaxgov sig "dorávov !!, zzosza-
póv xol yogíov, o&ó:e Qv, uiu X. ivraíOna Oguog vovol pe
xQeig mQ0g íto L4goodÍrqg sagéxsror 0B xol vuclov, OxtQ
cxsmo[et TOv Auufva!?. I4xo b 4gràvov zorauo) sig "Pi
Mda 3 zorapóv xol qooíov, cváüit QV 15, ulna x * xal mola
pixgà Óguitowo dv mgóg v5 mírog rij avtyovoy ov xójóe
dzó 5 ro) zorauo) rv éxfoÀdv. "Ano Ob voX *"PiAMÓog so-
rapoU tig KáÀnqc!9 Auéva xol motepóv, oria Gx, ulla xg*
lia xvi. Atque ibi arctissimum Ponti os dictum, per quod in
Propontidem labitur.
BITHYNIAE, QUA PONTO ADIACET, PERIPLUS.
A fano Iovis Urii secundum latus dextrum naviganti ad
Rhebam fluvium, stadia sunt xc, id est, milia xii. A Rheba au-
tem fluvio ad Melaenam, nunc Calinacron adpellatam, stadia cL,
milia XX. A Calinacro ad Artanum fluvium et castellum, stad.
cL, milia Xx: ibi statio parvis navigiis, iuxta Veneris fanum:
adiacet autem et iusula, quae protegit portum. Ab Artano fla-
vio ad Psillida fluvium et locum, stadia*cL, milia xx, ubi exi-
ua navigia commode adpellere possint ad petram non procul ab
istius flumiuis ostio imminentem. A Psillide fluvio ad Calpes
portum et fluvium, stadia ccxx, milia xxvii: hoc vero empo-.
6) Arr. vevz».
12) zeg«xsroi 0t .... vÓP Ài-
1. 8) V. adn. 3 fin.
u£va legitur apud Menippum. Ar-
9) 4x0 0i vo) Tregov. Ex Mar-
ciano p. 69. Huds. Imo ex Me-
nippo et Arriano. Gail. Mox
ro) in enunciatione Zfog co)
Ovoíov rec. Gailius ex Arriano.
10) Hoc nonien Calinacrum ne-
que apud Menippum neque apud
Arrlanum legimus.
13) Motiv» Arriano. lbi Ano-
nymus zooíov ponit, de quo si-
let Arrianus. Gail. Haec distan-
tia excidit apud Menippum.
rianus hanc notitiam non habet.
13) De varietate formarum v.
ad Arrian. p. 60.
14) Arr. o», Menipp. o»,
15) dzó reposui ex Arriano.
Gail.
16) Vulgo KcAzmv Augé£sa xal
zotcuov. Hinc suppleri debet lo-
cus Marciani ad imum p. 69.
Huds.. Confundit Anonymus pur-
tum et fluvium, ut in ipsissimo
S IEPIIILAOTZ. 108
vOUrO tO Éunm0Qi0v lovwv "HoaxAtovov. 6 0à Kongo Aus ózxoióy
T. qoolov icriv, xal.Omoiog 0gpog, xal Or» zw«yy iv avro [3]
vvygoo xol xcOcooU vOorog, xol Ori UVÀo& zxQ0g vj 9cÀlo00g
P(lov vovzmqyucíuov, xol evrc. ÜvO«ooi, ra)ra Xevogüvn!
TQ motofvréígo AfAexvoi. udmo 08 KüÀmue Awufvog slg 'Pógv?,
év Qj Oguog vavcl guxgoig, oraÓim *X, uin B3 Lg. 4noó 0i
Pógg sic "AmolÀovíav, vicov uixgüv, rjv vOv Àeyouívv daog-
vqv*, dàiyov dxé£yovcav5 dzó rng qntgov, iv q Mv vxo vi-
rium est lleracleotarum. Qualis autem locus sit portus Calpes,
qualisque statio, et ibi fontem esse frigidae ac limpidae aquae,
,et sylvas mari vicinas, lignorum ad naves confieiendas, illasque
feris abundare, satis Xenophon senior narravif. A Calpes vere
portu ad Rheen, in qua statio parvis navigiis, stadia Xx, mi-
lia u. A Rhoe autem ad Apolloniadem, insulam exiguam, quae
nunc Daphne adpellatur, non procul a continente remotam, ubi
portus sub insula [absconditus], stadia xx, milia n3. Haec au-
loco sitos, et a Psillide distantes
stad. 220. Arrianus Portum 210
tantum stad. a Psilj distantem
facit, et ulterius fluviolum Rhoen
20 stad. Infra tamen Anonymus
meminit Rhoes fluvii, et exscri-
bit Arriani verba: sed ex variis
auctoribus videtur confuse sua
congerere. Cf. ad p. 43, p. 715q.,
pag. 92. At Arrianus non scri-
psit esse fluvium homonymum
Calpen, et insuper Rhoeu. Silet
de fthoe Marcianus, qui fluvium
Calpen laudaverit. Gail, qui
Kéngg scripsit. Cf. nus ad Mar-
cianum et Menippum p. 161. Hoc
loco iterum Menippus et Anony-
mus noster congruunt, Menippum
Miller primus explevit ex Anuny-
mo, sed scripsit £g KcAzag. Ptoi.
V. 1l. ostia fluvii KcAze comme-
morat. Nostumquidem Millerile-
ctionem recepimus, sed hodie cum
eo non consentinus, quamquam
apud Stephanum legimus haec:
Kdinzot mOlig Bi9vvdv. Otózopu-
zog 0y0óo '"EAAmqwwwdw. fov. wol
Auujv KdizQ.... Tiwvig tOUTOUS
KagzgiovoUvg oc Kekztwoyg quot
xai r5v TÓÀuw Kagmnnyuov. et s. v.
Kann. Kenzo urbs erat, por-
tus autem K«4zz, et fluvius K«-
zog, utut "Pofag, appellabatur.
Nescio an recte Menippuim sup-
pleamus, si ex Ánonymo nostro
omnia: '4zó "VAlíov zoteuoÜ sig
KdAnqv Augfva wal moveuov crd-
Ó.o 6x recipiamus, cum mox,apud
Menippum sequantur haec: ro9-
vo OP có duzxóQiov éctuy 'HooxAsco-
vÓv, Xxi zOrUuOv Lyet xxl Auuéva
xcÀov. Anonymus enim tantum
haec: zo)?ro t0 é£umógióv é&oriw
"Hoaxisoróv habet. Qua re ap-
patet, AÁnounymum nostrum et
Menippum Marciani inter se dif-
ferre, quamquam eandem rem
commemorant. Fortasse scripsit
Menippus, sive eius editor Mar-
cianus, simpliciter: cz 9. s.
tig KaÀnov xorouóv 0t. OX , et mox
scr. «z0 KoàAzxa mxorouob.
1I) Anabas. VI..4 init. Huds,
2) Poóqv. Cf. adnot. ad Arr.
p. 61. 62.
3) nium f. Supplendus erat
fractus numerus, ex proxino,
Gail, qui adiecit L'£' &; et mox
legi vult "4zoAlovicóa.
4) 4egvyv. Couf. ad Arrian.
p. 62. Gail. js
5) Arr. O:£govoav jg 7jff.
1ot ANONTMOT
00, Gvádia x, ulta B. Lg. abro 0b vj AnoÀlaniag vijcog Eja
iv odvj nólw Aeyopéviv Ovviaün 5, "HoaxAsorv Gssorxov. ixi
0b 4mxollewiaÓog v5cov, tijg xal. Zfegvovolag, tig Xmylag!,
cvádiy x, pullis ' Lco: evvq Povv wj Atyopévg — Xylal
Mmq0üiavdv. '"4nó 0i XmgÀóv sig Zeyyaágiov; stoveuÓv zeros,
G:í0ia Qm, ulia xÓ. ovrog Ó morap0g ix vig (nio Obvov x
xel Oovylag? qsgóutvog ibusi Óià Tác Ovwiadog?. xà di
Zeyyaolov morwuoU sig"Tzmiov mxorouóv, Gra. Qm, nuu xP.
o)rog ó sorauog Éytí im aUvr:À gtony)og móhw lloovaiióa!*
Agyoué£vqv. "Ano 0b 'Tmiov morauo0 tig diav nóhw, iv jj x
Ügpoc vovol uixgaig, Gr&Ó:« £, ulAia tj. nO Óà flag molte
tlg ZiisoUv 1? dugógiov, cvàUia uw, ulli &..— no. 0b ro) 4
AtoU tig "EAew00v !? duzxóQiov xoi zorouóv, Ovd0im Pb, ula 9
tem Apollonias insula urbem in se habet nomine Thyniadem, ab
Heracleensibus conditam. Ab &Apolloniade insula, quae nune
Daphnusia, ad Chelas, stadia Xx, milia 12: haec urbs etiam
dicta est Chelae Medianorum. A Chelis autem ad Sangarium,
fluvium navigabilem, stad. cLxxx, milia xxiv: hic fluvius ex
regionibus super Thynos Phrygasque iacentibus fluens, per Thy-
niam in Pontum se effundit. A Sangario fluvio ad Hypium flu.
vium stadia cLXXxX , milia xx1v: hic fluvius ad medium sibi im-
positam habet urbem, quae Prusias adpellatur. Ab Hypio fluvie
ad Diam civitatem, quae navium minorum statio est, stadia LX,
milia vi. A civitate Dia ad Lileum emporium stadia xL, mi-
lia v. A Lileo ad Eleum, emporium et fluvium, stadia Lx, mi-
lia vii... A Calete fluvio ad Lycum fluxium, stadia Lxxx, mi-
6) Hanc Thyniada non novit rianus atque Menippus habet
Arrianus, Quam Rochettius, Hist.
des col. 1i]. 301 et 388, non He-
racleae, sed Apolloniae coloniam
esse iudicat, ex Strabone VII.
p. 491, 492 Alm. Gail, Conf.
Steph. Byz. s. v. Ovvicg.
1) Vulgo. Ygij». Hectius X7-
Aág, ut mox infra, et apud Ar-
rianum. Huds. Rec. Gail. Xyàdg.
8) vzxiQ Ovsvov rc. Corrupte in
ms. UxtoOivov Ót xol go. ltesti-
tuimus ex SNeymni Chii Fragm.
vs. 235 [vel potius ex Holsten. in
Scymni Fragm. G.] Huds. Fort.
Sov7yo». Gail. Plura quam Ar-
noster Ánonymus.
9) Gvvicóog. Ex Scymno ma-
lim OvȒag, ut non de insula
Thyniade, sed de TThynia Bithy-
niae ora maritima intelligatur.
H uds.
10) IIgovc:dóa, Omissam Ar.
riano sic et Zía» zóÀw. GaiL
-ii&y zóÀlw Menippus. 2fi00xolu»
Ptol. De fluvio Hypio v. ad Arr.
p. 63, not. 17.
11) 4iA1Aio» Arrian. Hunc ]o-
cum omisit Menippus.
12) gg 'Eioio)». Corrupte pro
"Ei«io» Arriani png. 68 et Mar-
ciani p. 710 Huds. Gail.
-
IIEPIILAOT ZZ. 1095
2... n0 0B KáXqszoc!9 zoraroU sig 4oxov sxovauóv Graó:a
[4] v, ullun & L'g. nó Ób Aowov morauo) sig '"HoaxAtav,
zóhv £qvión Óogwv, Meyagénv ünoixov, cváóia 10^ !, ul-
Ae B Ly. 'Hoéxhta Bowwvóv wvísuig xal Meyagémv?* dvvóg
0b vovvqv Kvovéov? xrijovoww ógpwqO9ívrtg dao wvjg "EAAaóog,
xoO' oUg yoóvove ixgergos Kügog MmÜioc. 'Ouo) dm to) l-
goU * Fog '"HoaxAeiag Gv&0ia ogv 5, plàts og Lig im tvOtíag
0b mÀfovr, ork0ia o0, ullum QE. nO 0b "Hoaxtíag eig mOÀww ,
"Anoliovlav, vuv iv vij Exgdny iv và O9axlo ÉOvn, xav av-
vuxQUg xtévqv vig vov Aeyouévng Zobonoleog9, ovaóia «'* y-
lia xz. A Lyco fluvio ad Heracleam, urbem graecam doricam,
Megarensium coloniam, stadia Xix, milia 113. eracleam Boeoti
et Megarenses condunt ultra Cyaneas, ex Graecia huc profecti,
Cyro Medis imperante. A fano ([ovis Urii) ad urbem Hera-
cleam, stadia fere MDL, milia ccvi^; in rectum vero naviganti,
stadia Mcc, milia cLX. Ab Heraclea ad Apolloniam, urbem eu-
ropaeam in "hracum provincia, ex adverso urbi nunc Sozopoli*
13) Hic liquet esse lacunam,
sic fere supplendam ex Arriano;
Ano 0b Eàa(ov sig KdAgta mora-
póv, [s. 4A1o Zuzógiov om. zocza-
pov] cvi: Qx, uíAux ig. "Anó
4$ Kéiqvog ... Gail Ego sic
scribendum , esse puto: dzó ób
"EAei0$ morouo0 sig Kdigroa &-
z0gi.ov xal morcuó» GroÓix Qu,
píhia ie. Ano 0B KdA.
1) oraóic (.0'. Cf. ad Arrian.
. 64.
2) Haec, quae desunt in Peri-
plo nostro Arriani, [neque ex
Arriano, neque ex Menippo, sed
ex Seymno] revera videntur
(aliunde) manare, quum aliquid
in supra dictis refingere videa-
tur. Supra legimus conditam
fuisse Heracleam a Megarensi-
bus: en nunc conditam fuisse a
Boeotis simul et Megarensibus.
Auctor unus et idem non sic sibi
contradicit. (Cf. ad pag. 43 et
p. 92). Huiusmodi contraria, aut
saltem diversa colligit noster de
Amisi colonis pag. 72, de quo
vid. adnot. ad I, — Quod adti-
net ad colonias ipsas, cf. Pau-
san. V. 26 et laudatt. auctt. ap.
Rochettium , Hist. des col. ll.
301. — Mox vertit Hudsonus £y»-
T0g .. . Kvavéov, intra Cyaneas,
quod est vero contrarium, Ha-
bet vox évróg vim saepe quasi
pactitiam: nunc ad orientem re-
spectu Graeciae, interdum ad oc-
cidentem, ut Herodot. 1, 28 et
Strab. p. 753 B, Alm. Gail.
3) In ms. évzog 0$ roívrqgo Kva-
véov. iiuds. habet ravrQv Kva-
vío xr. Rectius Holsten. in Scy-
mni Fragm. 231. Gail.
4) Scilic. 40g Ovoiov. Huds.
9) e9v'. Cf. ad Arrian. p. 64.
6) v5c vóv Asy. ZfoxóA. vulg.
Zof. Verba sequentia habentur
in Fragm. B Peripl. Pont. Eux.
p. 14 (Huds.) ; praecedentia autem
in Marciano Her, p. 10. Huds.
"Ano ài vág HoaxAs(ag síg móÓAw
"AnoÀA. . . . or. a, Ex Menippo
desumta esse videntur. Nos enim
haec reperimus apud Menippum;
qualis hodie exstat. Ex his vi.
demus, quod significant Marciani
verba p. 63: Mévuxzog ve 0 IIsg-
yeumqvóg óuczxAovg yocwag. Verba
108 ANONTMOT
vovra ulàus oÀy. L'g'. "nó ób "Hoexitíog zóàlseg imi vo
Mmqroóov xolovutvov?, r0 viv Asyóusvov 499, GráÓia m,
plua £ Lig. nó 0b vo? Mmaqvgoov tig llootíótiov, - v0. vy
Aeydutvov rà lloríovsn, ovaOia pw, uília &. dzxó Óà rov lle
Gzt0clov sig TuvüOagíóng, rO vOv Asyóutvov Kvgcowa, craóu
u£, uil g. "no 0b TovoagióOv? fog vo)' Nupqatov craüu
' u£, ulàia c. nó 0i vov Nuyugaíov sig vov 'Ok(vav zotaouoy,
cràdie X, ullua 0. nó 0b voU "Oliva cig Zavóngáxqv, i» g
0guog vavol uixooig, GrG0ie wu ?9, uíMa £. xo 0B ZavÜaga-
xuc sic Kggvióag, iv wj Oguog vavol puxgoig, GráÓsm x 11, ui-
e Bg Lg. '4nó 0$ Koqvióov sig *"PoAlov [5]* qoolov, oza-
Óàia X, ulia O0. xo 08 "Pollgc? sig Tíov, noÀw £AAqvíóa ia-
visiv, énl Qolócog oixovuévgv, Migoiov xol vavvqv. droimov,
ezáóia P. ulli iB. L4m0 08 Tiíov sig BilÀaiov zovauóv, cza-
adpellatae, stadia w., id est, milia cxxxinj;. Ab urbe Heraclea
ad Metroum [olim] dictum, quod nunc Aulia adpellatur, stadia
LXXX, milia X3. A Metroo ad Posideum, nunc Potistea dictum,
stadia XL, milia v. A Posideo ad "Tyndaridas, nunc Cyrsaeta
adpellatas, stadia XLv, milia vi. A "l'yndaridis ad Nymphaeum,
stadia XLv, milia vi, À Nymphaeo ad Oxinam fluvium, stadia
xxx, milia iv. Ab Oxina ad Sandaracam, in qua statio parva-
rum navium, stadia xL, milia v. À Sandaraca ad Crenidas, ubi
statio parvarum navium, stadia XX, milia 113. A Crenidibus ad
Psillam castellum, stadia Xxx, milia iv. A Psilla ad Tinm, ur-
bem Graecam [onicam, in maris ora sitam, Milesiorum etiam €o-
loniam, stadia xc, milia xij. À Tio ad Billaeum fluvium, sta-
autem re r0» Asy. Zof. auctor — 10) ZavOegdxm» ... crdOie p.
nostri peripli ex altero periylo ]ta in codice Herv. Marciani. jn
anonymo recepisse videtur eaque vulgatis czcói« 4'. ]n Arriano
Menippo prorsus aliena sunt. críüix ivevijxovza. 5. Huds.
1) Amó ói Qux... . x«À. ov. — 11) Komvíóang... ctdóio x'. Ita
z. |n Arriano p. 14. Huds. Lo- et Marciano, verum Arriano grd-
cuim. Afrzodor Meuippus non ha- $.« £Erxovzo. Huds. Vulgo Kern-
bet, Distantiam autem locorum »íóy. Gail. V. adn. ad Arria-
lieracleae urbis et Posidii indicat, num et Menippum.
*) Fort. 4v4aía. Gail. 1) Vulgo V/41a. *"Vvlim», et
9) Vulgo "'vvóemQiüívggs. Lege moX Voli Arriano et Marcia-
T'w»róvQi0dy. — Mox stadia yc no. Huds, De stadiasmo v. adn.
Ariano 13. Huds, Cf. Arrian, 8d Arrian. p. 65 sq.
p. 05. Gail. Locos inter Po- — 2) 4xó ób Wiíllgs [vel potius
sidium et Oxinam ignorat Me- 3Pvliyg] Ex Arriano pag. 14.
nippus. lHiuds.
IIEPIIAOT:Z
101
' (ia x ?, ullis B. L'd- ojvog* ó. Buloiog morauóg, dg vwíc
gaciw, óglte, BiOvvíay: và O0? iyopsva IlagAayovíag iot. vivég
0 vóv vov llogOévyqv5 zovauóv 0gov BiGvvíag xol IlagAeyoviag
tivo, fovAovvat. 4x0 ÓP vov Billalov zovauov tig "Pillóm 9 so.
vou0v, T0v v)v Asyóutvov llamdviov, 0ra0ia E', aliia vj. unió
0b. ro) "Atóog movouoU, Qro! lloxevíov, sig llag9évgv mo-
dia xx, milia rjj. Hic Billaeus fluvius, ut aiunt quidam, se-
parat Bithyniam: quae vero finitima, Paphlagoniae sunt. Nunc
autem nonnulli Parthenen fluvium Bithyniae 'et Paphlagoniae
terminum esse statuunt.
A Billaeo fluvio ad Psilidem fluvium,
nunc Papanium dictum, stadia Lx, milia vut.
A Psilide fluvio,
seu Papanio, ad Parthenen fluvium, stadia Lxx, milia 1x 1. Hic
3) Bullaiov ... occíóix x. V.
adn. ad Arrian. p. 66.
4) o)zog ó BiAAaiog ... [dmO Ó&
v0) Bu. praebet solus Menippus,
qualis superest. Desideranturhaec
apud Árrianum]. Cf. Marcianum.
Huds. Vulgo Bidwsíag.
9) ruvig 0& vóv vOv llagOéymv.
Sic ait noster antiquiorem fuisse
terminum Billaeum , recentiorem
Parthenium. lam Arriani aetate
Parthenius erat terminus orien-
talis Bithyniae. Quem vide p. 66.
Gail.
6) 4x0 ób vo? Buüàotov ...
]ta et Arriano p. 14. *Ned Mar-
ciano p. 71: &zó Tíov sig W(-
Auov mor. óréóia &£. Huds. Fal-
litur Hudsonus dicendo: ita et
Arriano, quod verum est tantum
de stadiasmo a 'Tio ad Billaeum,
at non de sequentibus, Hic emen-
dandus noster ex Marciano, apud
quem sunt 60 stad. a Tio ad
Psillium, et inde 70 ad Parthe-
nium, id est, 130 a Tio ad Par-
thenium. lllud apud Arrianum
est 120 stadiorum: quae discre-
pantia parum lectorem oftendit,
Sed Anonymus sigillatim 150 stad.
numerat a Tio ad Parthenium,
Nempe cum Arriano 20 stad, nu:
meravit a lio ad Billaeum, et
insuper, inde 60 a Billaeo ad Psil.
lidem, dum 40 tantum dicere
'^&tra ad Arrian.
debuisset; nam ex Marciano sum-
sit ille numerum 60, quem Mar-
cianus non a Billaeo, sed a Tio
profectus, adhibuerat. —Confuse
noster hic miscet Arriani et Mar-
ciani rem geographicam. Cf. no-
p. 66. — Jii-
Ai0a. Al. (SUuAAgv, UvALav éuxo-
Q.0», Arrianus pag. 65 sed nou
idem ac Z/441,0x Anonymi et Mar-
«iani G.), vel Ví/4igyv. Huds.
Rescripsi "7/44. cum duplici 44,
ex Marciano p. 1I, Huds. Quis
sit hic fluvius, Marciano etiam
laudatus, nescio, Parum conve-
nire videtur veteium stadiasmo
hodiernum litus. Ad orientem
Tii Arrianus et Anonymus colio-
cant Billaeum fluvium, distantem
20 stad. Ad orientem "Tii Mar-
cianus Psillium fluvium collocat,
60 stadiis pistantem ; sed de Bil-
laeo tacet. Anonymus Billaeum
cum Arriano, et Psillium cum
Marciano laudat, sed confuse;
vid. adnot. ad Arrian. pag. 65,
66. Mox Arrianus, 100 stad.
post Billaeum, Parthenium col-
locat, nec alium fluvium inter
Billaeum et Parthenium collocat.
Marcianus Parthenium collocat
1U tantum stadiis ad orient. Psil-
lii fluvii. ^ Cui respondeat hic
Psillius? Ánnon mutata fuit na-
tura locorum? Ut ut est, non,
108 4NONTMOT
rauóv, Gradie 07, ulia. 9. L'y'. ovrog? ó llagOévgg zÀwzóg
lov, xevapígov ótiOoov qovyovarov. iv avv Óà Aóyog Mor-
pi8og &ivat Aovrgüv imipavíovavov. no 0B vo) llagOtviíov?
eig Muaovoqv, vov xol "4uacrQuv Asyouévmv, mólw £AÀmwide,
Éyovsav xol morouóv, mQ0vtQov Asyouívqv!? ZQcoauov, cráüuw
D, pil i. 14nó Ob 'Hoexitog tig "duaGrQww GrdOim qj!!,
uljga U. dv Ób rómov obo: Guvía!? vo) vvolov QDoívixoc:
votíQoig Óà qoóvoig xortÀOtiv dE "Imvíag ovolov Milgcíov, xai
xríGos raUvag!? rüg mÓÀtig, Og tic "duemorQw ÜoreQov Guvrje-
Parthenes navigabilis est, fluento decurrens valde tranquillo:
ubi est (ut aiunt) Dianae balneum limpidissimum. A Parthenio
fluvio ad Amastren, quae et Amastris dicitur, urbem graecam,
habentem fluvium, prius Sesamum adpellatam, stadia xc, milia
xi. Ab Heraclea ad Amastrin, stadia pcc, milia xc. His iu
locis olim regnavit Phineus, tyrii Phoenicis filius: postea autem
Milesii ex [onia classe venientes, urbes [quatuor] condiderunt,
quas in unam Amastrin serius coniunxit, quum ibi civitatem
reperio in tab. geogr. 100 stadia
.contineri posse a fluvio Billaeo
iuxtalFilios; nec iptelligo 90 tan-
tum numerari a Parthenio ho-
dierno, fluente iuxta Bartin, ad
Amastrin, ho4. Amasserah. Nec
video vestigia fluvii Psillii. Vulgo
UVí1,dv et mox VíAióog. Gail.
Hunc locum non habet Arrianus,
solus autem Meuippus Marcia-
neus.
1T) etcóix o. Arriano crcóror
o» Huds, At non ait Hudsonus
stadia 100 numerari Arriano à
Billaeo ad Parthenium, Anonvmo
autem 70 a "sillide ad Parthe-
nium. Gail.
8) Ovcvog 0 IIag9£vgc usque ad
éno Óà vo9 Ileg9. desunt apud
Arrianum [et Menippum]: quae
Sevmni fragmentis tribuit Llol-
stenius 226 sqq. Gail.
9) Aut legendum IIeg9vov, aut
supra IIeg9éviov. in duplici loco.
Gail. Ileg2éviov hunc fluvium
uppellant Menippus et Arrianus,
quod iam Huds, dicit. Cf, Steph.
Byx. s. v. IIao89tviog.
10) Vulgo ityoutvov Zo. Zm-
e«uog nonnullis insula, aliis urbs,
verum Straboni cxgóztolig Apa-
cvgsog. Huds. Liquet nomea
vetus, Z5cauov , referendum esse
ad civitatem ipsam, nec vero ad
fluvium; nam si fluvii nomen an-
tiquum auctor exprimere voluis-
set, recentiorem simul adhibuis
set adpellationem. — Ergo leg.
Atyout£vyv, quo adstruitur qued
conieci ad Scymn. Fragm. vs. 220.
T. Hl. p. 4017, 408. Gail. Conf,
schol. ad Apoll. argon. 1i, 941,
ex quibus apparet, urbem Ama-
strin olim Nesamum appellatam
fuisse.
11) orcóta «p. Ab Heraclea ad
Amastrim sigillatim non 7100, sed
660, habet noster. Habet Arria-
nus sigillatim 690. Gail.
12) duvéce. In his locis Phine-
um primum habitasse memorat
Steph. Byzant. voc. JZ5cepes.
Muds.
13) xai xrícat ravtag .... For-
san ex Ntrabone p. 544 (p. N20
Alm.) legendum cr£60agag zzoisg.
lluds. Haec usque ad cxó ài
"Aucero* desunt apud Arr. Hece-
JIIEPIIIAO T 2. 199
ytv, ini sóv vómov wilcaca T^ Ópowvpuov- mólw "Apuactgig 15, sj
'O£vé9gov *5 [6] uév fovogovpévg Ovyavqo Oxcaoyovoo!, dg ó
Aóyoc, voU Ilegotxov, voU 02 "HoaxAclag voU Zztovvalov v0) rvQavvov
ysvouévq yvvQ. -4nzàó b 4ucorQi0og tig qmqv? '"EgvOlvovg c:á-
Qe D, ulla iB. 1Mnó. 0b quic Egvoivov sic Kodpvav? qolov,
cràóte D, nulio iB, dno 02 Koouvqg qoolov elg Kórogov crá-
Qe 5', ullue iB'^. "Anó 0à Kvrogov sig AiywOv5 qmolov,
sibi cognominem condidisset, Amastris (regina), "Oxyathrae , ut
fertur, persici filia, uxorque Dionysii, Heracleae tyranni. Ab
Amastri ad molem Erythinos, stadia xc, milia xii. A mole Ery-
thinis ad Cromnam castellum, stadia xc, milia xit. A Cromna
castello a Cytorum, stadia xc, milia xit. A Cytoro ad Aegialum
castellum, stadia Lx, milia viu. Ab Aegialo ad Climaca vicum,
pit Holsten. in Scymni fragm.
216—225. Gail. Huds. coniecit
vécouQag scribendum pro crovcag.
14) Sic Holsten. Vulgo xcícag.
G ail.
. 15) Vulgo '4udcro:óog. Rescri-
psi A4uecrQic, praeeunte Holsten.
ad Scymn. 222. Gail.
16) 5 "'O£vc?9'gov. Praeter Stra-
bonem (p. 820 Alm. T. 1I. p. 382
Cor.), etiam hanc historiam tan-
unt Memnon apud Photium (c. 5.
pag. 110 med.), Diodorus Sic.
(XVI. 34 init.), aliique. Huds.
1) 9vydcrqo vzogrovoo. Vulgo
vz&gyov. Holsten. ad Scymni
Fragm. 223. rescripsit Uzooyovo,
sicut supra vs. 221. xrío«o pro
vulgato «xrícug. Virum cl. secu-
tus sum, non quod ex' 9zcgzov
sensus non elici possit, sed quia
TOV zt00:x00 mihi videretur me-
lius pendere ab 'O£vé99ov, no-
mine proprio, quam ab vzrcozov;
nunquam praefectura fuit persi-
cum imperium. Ne offendamur
autem, quod zo? ztQ6.xov tantum
distet ab 'O£vdO gov, et dzcoxyov-
6c proximum sit zà lorogovuévn:
locus est ex metrica oratione mu-
£uatus. Gail. In uno urbis Ama-
stris nummo habemus. Caput for-
te Amastrios cultu peregrino.
AMAZTPIO. BAZIAIZZ. Deinde
mulierem sedentem capite turrito,
quae d. Victoriolam tenet, In aliis
nummis legimus 4MAZTPIEQON.
2) Vulgo z«A5». IIóÀw legen-
dum esse suspicarer, nisi quod
mox iterum occurrat yoàzg. For-
san y«47€ (quod deest in lexicc.
G.), dorice pro z7ài7c, quae apud
"Phucydidem, aliosque est por-
tus, aut crepido portus. — &Ar-
riano corcói:« éfyxovra. Huds.
Rectius Anon. Cf. nostra ad Ar-
rian. p, 61 sq. Gail.
3) Vulgo Kooópv«e [et mox Koó-
pvus] Arrian. melius KXoouvav
po... Homer. l|liad. 14. 855
KodQuvav. Stephan. Byz. Koouvo.
Strabo, p; 820 Alm. KXoouvo. —'
Arrianus stad, 60 pro 90 Ano-
nymi, Vid. pag. 67. Gail. Me-
nippus Koouv»ca, qui tantum ab
Amastri ad Cromnam distantiam
indicat.
4) Post occóic D habet Arria-
nus p. 15 O0ouog vovoiv iv Kv-
vOQo. xxl dzo Kvr. et Menippus
adiecit: ivraíO« odiog; sed post
haec lacuna offendit.
5) Aiy.aAó». Sic Homerus Ili-
ad. 14. 855. Steph. Byzant, ad
voc., et Strabo, p. 820 Alm. Ar-
rianus AiyuuAoí p. 68. Gail.
110 ANONTMOT
et&óia E', ulàia q.. no Ob iyialoU tig Kllyaxo S xou,
cràÓie v, uiia c^ L'y. "no b Kllgaxog tig TiuoAetov je-
olov, aràóia u 7, ulàwvs 8€ "L'j. nó 08 Tipoldiovr tig Oíys-
va?, erdÓue x, ullis B. L'c. "nó 0b Ovugvov tig Kugsap-
Biv?, dxoovrgrov viygAóv xol ufyo, crd0ia QX, pulite tg. sux
&vrixgüg!? Óà Kogáufsog iv vg Evsgon: xsiras uíyiavov dxoa-
vüQiov, anóvopov tig O4Àaccav durnÀóv 0Qgog, r0 AtyOutvw
KgioU péírmmov, dnéyov ix Kagoufrog nio)» vvjdnutgoy!!.
"Anó 0b Kagapftmg sig mólw Kolhorgdrw, Tiv xal Magi.
iav [Aeyoufvqy]!?, cráÓue x, ulli B^ L'g. "Amo à Kolb-
stadia L, milia v1. Ab Climace ad Timolaium castellum, sta-
dia XL, milia vi. À Timolaio ad Thymena, stadia xx, milia
3. A Thymenis ad Carambin, promontorium altum et magnum,
stadia cxx, milia xvi: Carambi autem promontorio ex adverso
iacet in Europa promontorium maximum, mons valde eminens,
praerupta habens in mare praecipitia, Criu-metopon adpellatum,
u Carambi distans diei noctisque navigatione. .AÀ Carambi a4
Callistratim urbem, quae et Marsilla dicitur, stadia xx, milia 1j.
6) Vulgo Kizgumx«a,*et mox
Kinucxov.
1) Tipoiciov. Marciano T'uo-
Aaiov. Muds. Huuc locum Ar-
rianus ignorat, Menippus Mar-
cian. habet numerum horum 1o-
corum; distantiae £', noster autem
anonymus p. Pro vulg. Tiuoàic-
(ov scr. TiuoAdiov.
8) Vulgo Ovyjivc. Arriano Ov-
ivo, Ptolemaeo Gvuouva. Mox
vulgo. vi vy.
9) Kageupiy. De stadiasmo ab
Aegialo ad. Carambim, cf. nostra
ad Arrian. p. III. 112. Gail.
Quamquam noster Anonymus et
Menippus verbis fere singulis,
quibus usi sunt in lovis Timolaio
et Carambi describendis, conci-
nunt, tamen ditlerunt in uumero ;
ille enim habet or, ox, hic tan-
tum gr. o, Sed iu hac re singu-
lari consentiunt. Anonymus. no-
"ter et Arrianus, Arriano et Me-
Mippo usum esse Anonymum cer-
tuMi est.
lU) Kar dvrixQrs; 0€. Cf. Mar-
cian. p. 72. Huds. In verbis fere
xar dvtuxQUg ... KQuoU néroxor
congruunt Menippus et Anony-
mus noster, si eXceperis exóro-
pov sig O9diacoa» Jprió» deos
quae apud Menippum desideras,
Sicut quae sequuntur: dxéros ix
Kagoufsog vAo0v yvzOxutoov. Bx
his colligas fortasse, Anonymum
nostrum ex alio fonte ac Menip-
pum hausisse, sive etiam Menip-
pus ipse Marciano et Anonyme
fons fuerit. Porro apud Anony-
mum Callistratis urbs appellatur,
quem locum Menippus Marcia.
xounv significat.
11) Vulgo zoivvvyOnutsoo». Le-
go zÀi00v vvz95utgov. Huds.
12) Recepi Azyouévgv, quod ex.
cidisse iam Gail. suspicabatur.
Apud Menippum K«Alicroaría lo-
cus dicitur. Hunc locum iguo-
rat Árrianus, qui distantiam im-
dicat horum locorum aliter at-
que Anonymus noster et Menip-
pus Marcianus:
' HEPIIAOTZ
11
^
crgeridog slg Zegugtov, eráóus p, ullin € Ly. |4nó 0b Ze-
qvgíov sig lagiov 1? zózov,, oradta. A, uíAia Ó'.. dno 0b To-
eiov vrózov tic 4Mfjóvov vrsipog, nóliw* [opsxouv, vqv vov] Àe-
A Callistrati ad Zephyrium, stadia XL, milia v 1.
A "Zephyrio
ad Garium locum, stadia XXx , milia iV. À Gario loco ad Aboni
"n
MM GC
CO»PÉíP» oN
em OU" [s-
z OQ cC. "7.
E mg m M
[*» —-— Se
ze » ex
"v4 — i e
E &£ -
"0 & ---
wc UÍD c
& e. vate
[rl bes und
NC CO.
cioce e
£e
. f£
orzQro
- c m$.
eno l-Zs
ws» - Se 0 L
2o0"3420» :
[^P ede "S & :
mc E - L|
- A 2-zsg o
e gp 2c ;
- 8 gno
p un
Noa ox
e» t ind :
t£ | CO t3 t9 939 i tO
c|icocczece
: £e
eo» yy
o c o
gs OQ «— -— e
c-r; ne» endi 4
a. kd - LL b 7] x
ESQgB: y
- e |o
2o es LE]
T Sg 5pz'o
ra 2 c'e
I ^" o--t
-: un A
Es £t
Ma a pni
MO es rI20D0. t2
c|iococoz2- o
-
Anonymus noster, quod ex haác
tabula apparet, plura habet quam
Arrianus et Menippus, sed cum
Menippo maxime consentit. Lo-
ca, quae Anonymus et Menippus
Marcian. plus quam Arrianus in-
dicant, Arriani tempore iam in-
teriisse videntur, liorum fens
fortasse fuit Menippi periplus in-
teger. :
13) Dl'ágtos, Omissum Arriano,
laudatum Marciano pag. 72 init,
Huds. ZesgWeiov solus Anony-
mus noster habet.
14) Vulgo Zfovvov rsugónol»s,
Aeyouévq». Arrianus p. 69. '4fo-
yov vsiyog, TtÓÀw OuxQuy, ...
quam scripturam admisi, eo po-
tius quod vox zeifózoAig caret
in lexicis mihi cognitis. — Con-
jeci r0 vov ante 1syog*»gv; illud
tantum (cf. p. 145 init.), vél 7zo.
vq» Ay. (cf. pag. 159, f. 4), vel
czyv v)», ut p. 141, l. 3 suadet
usus Anonymi. ' Adhibet etiam
formas 70g . . . Aeyóusvov (S. 13
pag. 151 et fin. pag. 152), viv
. e. . Aeyonévgv (p. 11 init.), czv
xgl ... Aeyouévgy (p. 146, 1. 11,
12 et p. 14 fin.) ; sed cum parti-
cipio post ndmen loci posito. —
]bi de stadiasmo dato cf. p. 112
pest med. Gail De tempure,
quo nómen 1nopolis oriebatur,
testes habemus numimmos, quorum
alter cum effigie imperatoris L.
Veri, alter vero cum effigie Lu-
cillae, inscripti suht I3IVOIIO-
AEITAN. V. Mionneti Descr. de
médailles antiques 'T. 11. p. 388.
Reliqui autem, sunt imperatorum
Antonint: et M. Aurelii, sed hi
habent nomen A4BOQNOT 'TEI-
XOT vel 4BOXQNOTEIXEITA&N.
V. Eckhelii Doctr. num. P, l.
Vol. 1l. p. 385 sqq. De oriundo
nomine lonópoli testis est Lucia-
nus sub *fine libelli Pseudoman-
tis: narrat enim pluribus, impo-
storem : Alexatdrum* ab impera-
tore poatulasse, ut Aboni-tichos
deinceps lonopolis appellaretur.
Hoc etiam impetravit. Qua re
112 ANONTMOT
youévgv "Iovónokw, ovíów ox, pia [7] ig. ivrajOc Quos
vavOlv oux aGgol5ug' GoÀtvortv Ob! dzaOcig, ti ux ufyag qu-
pov xorcldfo. xo 0b "lovomültog sig AiywQürqv? , mol
viov xal zoveuóv, Gr&0ie ox, plius ig. nó OB [iywvitov
sg Kívmiw xum, viv Kwoàgv? Acyoufvq», cváóim E', ul-
Ae 54. jv Kwoàg colevotv Gv vig Goc Provg: Eye di
xal Ugdoguov eig vyv xoAovuévqv* Avszixivoliv 5. — "xo di
moenia, civitatem nunc lonodolim dictam , stadia cxx, nrilia xvi:
statio illic navibus non admodum tuta; ubi tamen, si non m
sit tempestas, a damno immunes commorari queant. Ab lono-
poli ad Aegineten, oppidulum et fluvium, stadia cxx, milia xvi.
Ab Aeginete ad Cinolin vicum, qui nunc Cinole aepellatur, sta-
dia Lx, milia vin, ubi naves aestate .commodissime commorentur,
Habet etiam recessum navibus in [insula] dicta Anticinuli. A
apparet, -nomen lonopolin iam
tempore M. Antonini incepisse,
sed L. Vero regnante nuuimis in-
cusum fuisse. Duravit deinceps
hoc nomen per longum tempus,
quod testantur aevi posterioris
monumenta, ut in Novella XXIX.
tit. 8. Forma nominis Iovrózo-
Aw, quam vulgo apud Menippum
Marcian. in editione Hoeschelii
et cod. Paris. legimus, est reii-
cienda, quod iam vidit Hudsonus.
SNceribi iussit auctoritate Luciani
commotus "IovózoAw. Ex his ap-
paret, neque Menippum neque
Arrianum nomen lonopolin cogno-
visse; Marcianus in edendo Me-
nippo illud addidit, atque hac
editione auctor anonymi peripli
usus est.
1l) Arrian. «AÀ sÜóoitv &v, et
mox xcr£yoi pro xeraácfo:.
2) Atywijvry. Arrian, pag. 69;
vulgo Ayvgtiww, quod emendavi.
Gail. Atywitov z0lw apud Me-
nippum Marcian.
3) Kívolww scripsit Gailius;
vulgo KíucoAw. Ntrabo et Ptol.
Kíuolig, Kivolis Arrian, Menip-
pus Marcian. Verbo KíuodAig for-
tasse usus est Menippus, cum
hanc formam apud Strabonem et
Ptolemaeum inveniamuss Marcia-
nus autem forma Xíyo:g, ex qua
Kívolgg oriebatur.
4) Vulgo róv xcAosptro», quod
em. Gail. ex Menippo Marcian,
5) Mvrixivoley. Straboni 'Asze-
«íuoi;» Ex hoc loco patet, quo-
modo emendandus sit Marcianus
p.52. Huds. Mendose vulgo ver-
tunt: Locus est, unde solvruut
navigantes ad vicum Anticipolin.
Respicit &/; ad stationem recon-
ditam, quae insulam versus ob-'
positam petenda erat. Rectius
sensit Mannert. Vl. 11]. p. 18.
Interdum portum in obversis lo-
cis civitates habent, ut 'Tyrus
insnlae Aiuéva. o0 yng (Scylat.
Y. 1. p. 303 init. Cf. adnot.): Di-
dymae urbi Strabo (pag. 251 C,
Amstelod.) tribuit 2zív&os ...
iy a:Qaíeg Tüg Tmt(gov. — De
stadiasmo, conf. pag. 69 et de
proximo ad potamos, pag. 78.
Gail. In Menippo Marcian. eden-
do loeschelius posuit post: Xí-
volu xoOunyv x«l sxovcuóv sipnum
asterisci Vossius autem supple-
vit post zoraguo» stadia ] et
haec recepit recte Miller. Hoe-
schelius haec: ,,Asteriscus an-
te Zy& tolli potest, si verba seq.
&ytt. 0b xal vgoouov parenthesi
includantur,^ Cum primo Menip-
IIEPIHAOTZ. 118
KiwvoAge tig Zvegavgv, xy xoi hpivoc*, cvdÓia Qm, ul-
Ààe xÓ 7. 14mxó Ói ZX:tgavag tig llorauoUvg q09lov, ora0ia Qv,
ulli x. no 0à ràv9 lloraoudv sig ZvguiÓn Lxgovitmrqv
óráóia ox ?, ulia uj. nó OB Zvgiadog Zxgovismrüg xOÀmog
ixüéysvot. slomAsócavr, ÓÀ avTOv tig "douéyqv, «dumv xoi A-
píva péíyav, drG0we ED9, ulia v^ For; 08. magà r0v Aiuéva
zorouóg 'Oy9ouavüc!! óvopari!?. 14mo OP ouívyg elg 2ivo-
zv, MiAgolov Growov, ovaüia uw, ulia & L7. xtirot 0à ini
Cinole ad Stephanen vicum et portum, stadia cLxxx, milia xx1V. -
A Stephane ad Potamos (Fluvios) castellum, stadia cL, milia xx.
A Potamis ad Syriada Acrulepten [promontorium], stadia c, mi-
lia xviii... Syriada Acrulepten sinus excipit: penetranti in illum
ad Harmenen, vicum et portum magnum, stadia r.xvir, milia x:
iuxta portum fluvius est nomine Ochthomanes. Ab lfarmene ad
Sinopen, Milesiorum coloniam, stadia xL, milia vj. Ad extre-
8) Vulgo zo?, quod Gail. emen-
davit.
pum ederem, adsentirer Hoe-
. Schelio, sed sine iure. Si autem
ost Avrixívolw legeremus ozdóue
r sicuti apud Menippum Mar-
cian. vulgo habemus, valde erra-
remus. Hoc loco numerus plane
expungendus est. Noster Anony-
mus verum nobis indicat, quod
etiam apud Menippum distantia
emendata dzà '4ucoezqidog sis Zi-
voyxtrv occLoL qvy' pro vulg. ox
9) "4xgovíezvjv, Scribe "Axoov
Agmtiv. tam hic quam infra, ex
Marciano et Arriano. lluds. ln
vulgata lectione acquiesco, quum
corruptio nominis ibi propria vi-
deatur aetatis, qua vixit scriptor,
vel epitomator "liujus fragmenti.
Nic llorícrte , nomen recentius
confirmat. Hic numerus repugnat
duplicem numerum £'. Itaque ite-
rum Menippo edendo sequebar
nostrum Anonymum, quem alii
neglexerunt, cum mendo & 420:
ébjxovro apud Arrianum se falli
passi sint.
6 Schol ad Apoll. argon. 1l.
918: Zr:górnv, cv dxqav. — Pro
Auu£»& ,lOrsan verius Arrianus
et Anon. ógogpov scribere potuis-
set** dicit Gail., cui vero non
adsentior.
1) Menippus Marcian, z/g Zre-
qv» xóurv vió, Qv 0guog iv-
Quis. '4no 0? Z^egüvmc w. v. 4.
Arrianus: £g Zrspevgy oyOo0fxov-
ca xalixaróv' Oguog vovoly dopa-
ie. "Axó óh Zvigowgg w. v. 4.
41.
veteris IIocs(dttov p. 4; ' Aucater,
olim "A4u«ctQtg, p. 55; Kivoàm,
olim KívoAs, p. 1; Evtyog, olim
Ebagros p. 8. — Supra Zvqidóa
reposui pro JvguOog, analo-
glam, et Marcianum (p. 72 Huds.:
ucem secutus, — Vulgo stadia
o, quod recte ex Menippo et.Ar-
riano em, Gail,
10) cccó:c EP. Stadia &bjxovro
Arriano, cr&0ix »' Marciano.
Huds.
]1]) 'Oyg9ouevagg. —"Oxoofavgg
Marciano. lluds." Hunc locum
Arrianus ignorat. Scylax eundem
p. 33 'Ogéca:vog appellat,
12) Menippus rectius eévouu.
114 ANONTMOT
vOv Gxogv vgclov, 0 xaAsirat Zxonztlog!?. PFye& ÓÀà Oi£xmlory
roig dÀerrod: mÀoloig* xd Óà pilfova sreQimÀsiv Ori, xcl oUte
woraígswv sig Twv mO0Àiw. ticl 0i roig mtoimAfovo, v5v veco»
mÀslovg &AÀow GvaÓià yu !*, ulia € Ly. 2vozxg Ób dam-
vw[8]uóc dox guidg vÀv "4uatfóvov. mÀmolov vwolov 9v xeu
uiv! v0 mzolv Qxovv tUytvtig Ovveg Zugiot, nera. cabra Ob, dk
Aé&yovew, "EAMjvov 000: im uotovov? Oifgcav: ór0ivxo
ve xal 00v ... . Zimléov xal ODioyiog?, Üvreg OtrroAol. Émnsa
AuBoov cà * yfvgs puAqQotog* àxó Kiuutglov otrog dvoigricm
0oxtí. nevà. Kwupeglovo KoGog, molw OB Kowvmo 5, of yevépr
yo, gvyaüsg vv 5 Miqolov. ostro, 0$ cvvoixifovow ajzqy, qyl-
xa ó Kuuutolov GrgarOg xaríógeps v9v LAoíav.
nó óà Zuvormmg tig Evegyov mxorauóv, $j0g EOnqov àÀe
mitates iacet insula parva, Scopelus nominata, quae trensitum
quidem praebet minoribus navigiis: sed maiora [illam] cireumne
vigare oportet, et hoc modo ad urbem adpellere. Insulaim eir-
eumnavigantibus alia adhuc stadia sunt xL, milia v:. Sinoge;
cognominis est uni Amazonum. F'initima erat olim regio, quam f
possidebant nobiles Syri, deinde Graeci, ut aiunt, quotquot hs
Amazonas bello petentes venerant; Autolyeus et cum ipso De
leon et Phlogius, Thessali origine: post hos Anmbron, gente Mi-
lesius, qui a Cimmeriis interemtus creditur: post Cimmeries
Cous, deiude et Critines, qui a Milesiis in exilium missi erast.
llli urbem condiderunt, quum Asiam vastaret Cimmeriorum exer
citus. Ee
A Sinope ad Evarchum fluvium, nune Evechon adpellatum,
13) Zxóxslog. Marciano Zxó- 2) im 'Auofóvow. 'Et 'Ap. im
510g; ex quo desumpta sunt ms. Huds. DUM
sequentia. lluds. . : .
14) A. verbis xeirct ót usque — 3) Vulgo Zevóilràv. Fort. ew
ad Grdó:0. &/ omnia leguntur Cr Zrnáfov... Hulst. ede. r-
apud Menippum, qualem habe- 4te»r& d4o7rec. Apullon. Bhed.
mus. Quae sequuntur apud Me-. Jl. 555: zfgiicov t& xal Mdyrolw
nippum, neque reperis ap. Anon. 208 QO407:06 v&. Valerio Flaeco
nostrum, neque apud Arrianum, V. v5. ll5: Autolycum, Ph
Idem quae deinde Anonymus no-. giumque et Deilunta. Huds.
ster. praebet, hic solus. habet,
praeter Scymnum v. 203 sqq.—
.U -igeior peeior zv mort utv/— 5) Koirívig. Minc forsan emea-
10 zQivr .. . Potius Qv xàÀnsíov dandus Stephanus voc. Zivos.
200 iq» xmorf, gr t0 Toiv .... Ut. Huds.
(Holstepius) in. Ncymno Fragm,
»5. 205. 206. Hus. 6) Vulgo roi.
,
4) In cod. 'Auffocyrag y£»t.
HEPIIHA4OTZ 115
yóutvov, 0:à0.a z, uilu ig Ly. ovvog ó Ebagyog mollqv?
ógí£e& IlogAayoviav xalvqv iyouívgv Kannodoxiay. of zaoeiol*
Trjv Kornmmaüoxíov xcO0xttv Boviovros: ufgQ& ro. Evi£tivov Ilov-
TOv" Tiyig Ób ovrOUg ZevxoOvQovg ixcÀeGav? ^ vvvi Ób urrà civ
, JMagàeyovíiov rd iyoutva puéggu vÀv fagfagixQw óOgíov iÓlcg
llóvrog xoAtivos. Óvjowro, dà sig imoggíag Óvo. '4nó ài Ewao-
«ov mzorauoU tig Kagovoav19, ipmogiov xol Awgéva!! roig dq
. £orégog dvfuoig, modrov llolywov ovouacuívov, Gcraów o,
plÀia 9 Ly. "nó Ób Kagovcoac sig lovotovfav90oy!? cruóie
£, ulum q. "mo ób lovotovfovOov eig Ie[.O]fovgov! 4o-
oíov, 40m Kolmnovg? Asyóutvov, ora0im QV, ulia x. Amó i
Iotovgov tig ZaAqxov, motouóv xol xov dlutvov, dradia U 5,
pllia iB. 14x0 0b Zolixov movauo) tig "[ivv morouóv màÀorov,
stadia Lxxx, milia xv1j: hic fluvius Evarchus Paphlagoniam et
finitimam Cappadociam disterminat. Veteres enim Cappadociam
orrectam esse volunt usque ad Euxinum Pontum: nonnulli illos
Cappadocas] Leucosyros adpellarunt. Nunc vero quae Paphla-
.goniam proxime excipiunt usque ad fines barbaricos, proprie
Pontus vocantur; dividitur autem in duas praefecturas. Ab Evar-
cho fluvio ad Carusam emporium cum portu, olim Polichnion
[Oppidulum] dictum, quod flantibus ventis occidentalibus adire
icet, stadia Lxx, milia 1x 3. A Carusa& ad Gurzubanthum, sta-
dia Lx, milia vii. A Gurzubantho ad Gazurum castellum, nunc
Calippos adpellatum, stadia CL, milia xx. A Gazuro ad Zale-
eum, fluvium et vicum importuosum, stadia xc, milia xit. A
Zaleco fluvio ad Halym, fluvium navigabilem, stadia ccx , milia
7) Ilolàj» vocem suspectam
putavit Gailíus.
8) Gailius scr. oi xeàieiol yao
: e.
9) Conf. schol. ad Apollon. ar- .
gon. M. 946. 964.
10) Menippus et Anonymus no-
. ster a verbis dzó àà Zwozmng
usque ad eg Kego)ee» consen-
tiunt.
11) e&/c Kego96n» iux. xol à.
In Marciano Éyz ài xai Aluuevo
£0ig ... Huds.
12) Vulgo I'ovo£ovf«v90», Hunc .
locum et Menippus et Arrianus
ignorant, Hic distantiam urbis
Sinopes et Carusae, et Zagorae
indicat, ille consentit cum Ano-
nymo nostro, excepto loco Gur-
zubantho, quem non novit.
1) Vulg. lectionem I'cfovgo»,
e& mox I'efovoov retinui. Gailius
seripsit Zéyogov et mox Zceyo-
gov.
2) Vulg: lectionem Kaeiízzo.
tentavit Gail., coniiclens K«Aíz-
zov esse scribendum,
3) otcóic U. Noster 90 stadía
numerat; Marcianus 120, apud
uem o»', 150 coniicit Hudsonus.
f. nostra ad Arrian. p. 113 ined.
Gail.
eQ*
116 ANONTMOT
craóue Gv 5, uiAie si]. ovrog Ó "VAivg zorouóg nias uv Opog $jr
vic Kooícov Baciilog xol vg llego», vüv 0à On0 TOv* Ps
polov invigoctiov dés 9, osx dnx ptonufolac, dg A£yss "Hoo-
Qoroc, dÀX dzó dvlogovrog XÀLov. xaO0ri 6b sioBaAAen sig sor
Ilóvtov, óoítfsi và Zwoníov? xol Miwvóv Ügya9 * voumo- '
c... 9 ó& gráÜue dnégov Tác uicoD, uevobU Zugmv ve xoi lle
gàeyóvov grgüutvog tic vOv llóvrov Ehrwiv. "mo Ób ivo!!
norepoU slg vóv NajcraOuov!!, dv g xol Íuvg desi, cwubu.
u19, ulia 8€ Ly. 4x0 óà Novora9uov Muvgg sig Kewe
zi0v!3 Mgv«v, era0im v, ulis e Lc. nó 0b Kemvozin
xxvi. Hic fluvius Halys olim regni Croesi et Persarum termi
nus fuit, nunc vero sub Romanorum imperio fluit, non a ieri
die, ut Herodotus inquit, sed ab ortu solis: ubi autem in Pos
tum exit, Sinopensium et Amisenorum agros separat: trecenti
vero stadiis ab Amiso distans, inter Syros et Paphlagenas flu-
ens, in Pontum se exonerat. Ab Halyi fluvio ad Naustathmum,
ubi et palus est, stadia XL, milia v 3. A Naustathmo palude ad
Conopium paludem, stadia L, milia v13. A Conopio palude si
P
t
4) '4no ói Zalqxov .. . . mÀo- £sí(vov cf. Steph, Byz.; sive Arr.
v0» item Menippus habet, sed
deinceps occÓt« o». Zalecum Ar-
rianus non habet.
5) Fort, zz» zó». Gail.
6) £mixocréia», — In. Arriano
(p. 16 in. E osieusiin, in quo et-
jam, ut et in Anunyni ins,, óf&
verbis praecedentibus iungitur,
non sequentibus. 1iuds,
7T) Vulgo Zi»ozge. Lectionem
Arrian. recepit Gailius.
8) ovrog 0. Aivg ... . «ol "Ap-
civ» igy«c ex Arriano, qualem
nunc habemus, hausta sunt.
9) roicexóci . , . Unde habeat
quae mox sequuntur, plane ne-
scio, lluds, Menippus ipse fons
Anonymi esse videtur; sed etiam
Apoellodori libri Ponticurum (o£
v9» lloytixo»v), conf. scho!, ad
Apoll. argon. 1M. 159; sive An-
droui periplus Punti (0 zoíz0vs
oU llórrov), conf. ib. 11. 9406.
394, sive. Asclepiadis libri Bithy-
niacürum (zt BiUwvwicxa) Couf.
ib. H1. 589, sive Alexandri opus
geusr. oic vel zegt Hórcov Ev-
periplus communis fons esse por
sunt.
10) &zó ói^A4àvog. Cf. Marci
num, p. 74, et Arrianum pag. 16.
Huds.
11) eg vtov NevoraOpuoy. Recte
noster scribit zov, nec vero t$:
non tam enim urbs erat Naa-
stathmus, quam navale. Marcian.
p. 74 Huds.: dnó A4ivog . .. &5
Aluvyv xal... GdÀOT, Og xaiH-
vet Novora9uog...-- Mox Nan-
stathmum et Conopium paludes
vocat, quod paullulum ah Arria
no recedit, sed non a Marciano:
dxó NovordOüuov ti irígay Aiusgt
x«lovutygy Kovozxuoyv. — : Apul
nostrum x«i exprimit esse palv-
dem praeter navale ipsum, »et-
otaQuov, proprio nomine insiga-
tum. Gail.
12) ercóic uw. Cf. ad Arrian.
CNN
13) Kerozi0». Vulgo Kgre-
zov |et mov Kovoztíov]: scri-
bendum foret Keovoztiov, ut ap.
Arrian,, uisi Marcianl lectio Ae
IEPIILIAOTZzZ 1
Aluvgg cig Evuosvqv, tqv xal deydigv Atyouévgv, GvcÓte ox,
pilus ig. "Ano 0à ExoXvngo tg uicov!* zóMwv Grádim QE,
ulia xd Le. '"u0g, nólg &qvig, "46nvalov!*5 Gnowvoc,
inl 9oÀacog oixiira, iv vj -4evxocóQov yQ'9 z&auívg!!, Do-
xaícv dzoixle. rÉoGaQGi y&Q zpórtgov Ertow obxicOsica rijg
"Hoaxislag, &Aefsv icwiwmv xvlow. xard O8 v]v mÓhw tvovTwv,
vije 4olag eyt00v Grsvórarog ovjqqv douv [10] sig "JaaixOv xóà-
zov Oujxov, qv v6 Alcbavügov nólw, và Moxcüóvi xvuateionv:
qutoQv 0b ó00v tig viv Kiahixlav £xvà vÀv maGGv yz. vÓ vüg
"oíag ydg Aéyeras ioOpno0favavov sig vOv mtQl aUrüv OÓvra Gvva-
yeo9at uvyóv. ó O8 "Hoó0dorog Foimsv dyvosiv Abyov ix Tác Ki-
Aziag [névrs cjusgv 000v sig vOv Ilóvrov]. Iisvrexaíóexa [FOvg
£y]? s qe0dóvgooc* Qv vola uiv EAAqvixd , alolixóv, siv lo-
yixXÓV, xal Ócgixov?. và Aorzü ÓR ry» piyaUcv yoola. BDuofag«
Eusenen, quae et Dagale adpellotur, stadia cxx, milia xvi. Ab
Eusene ad Amisum urbem, ,stadia cix, milia xx1j. Amisus,
urbs graeca, Atheniensium colonia, ad mare sita est, in Leuco-
syrorum regione iacens, Phocaeensium [etiam] colonia: exstructa
enim quadriennio ante Heracleam, ionica de gente originem
traxit. luxta hanc civitatem Ásia arctissimo collo constringitur
pertinente usque ad lssicum sinumg urbemque Alexandriam, a
Macedone conditam: hinc in Ciliciam non minus quam septem
dierum est iter. Nam Asia fertur angustiis arctissimis ad [asici
sinus recessum comprimi. Herodotus autem in errore versari
videtur, quum dicit quinque.dierum iter esse a Cilicia ad Pon-
tum. Quindecim gentes habet liaec peniusula: quarum tres grac-
canicae sunt, aeolica, ionica, atque dorica; ceterae barbarae
voizi.0v, et Anonymi scriptura — 15) Vulgo '492vàv. Gailius re-
proparoxytona, osteuderent ad
qualem formam noster ille re-
currerit. — De stadiasmo cf. ad
Arrian. p. T0. Gail.
14) 4ut0óc. Ait noster cum Ar-
riano, pag. 16, Amisum esse Athe-
niensium coloniam: mox confuse
adiicit doxaéo» wcmowmíc, sicut
"pag. 4, prioribus posteriora op-
posuit de Heracleae ortu (vid.
not. ad loc. Cf. et ad p. 2 et 13).
llaec nempe verba post o/xsirot,
usque ad Qs»sc aliunde manant,
et reposita sunt ab Holstenio in-
ter Scymni Fragm. De cuius ci-
vitatis incrementis vid. Rochett.
Hist. des col, Ill. 33$, 334. Gail.
cepit lectionem Arrianeam.
16) .Vulgo 4sevxocvoov. Hud-
son. /fevxocvoo. In ms. ZsAsvxo-
o6vgo yf, et mox GOoxéov. Lo-
cum restituimus ex Scymno [(ve-
rius ex Holstenio, G.] Ifuds.
1T) Haec, quibus carent Ar-
rian. et Marcian, ia Scymni
fragm. transtulit Holsten. Gail.
1) Verba uncis inclusa suut
elapsa. Ea inseruit ex Herodoto
Holstenius Scymni frggm. 194.
2) Vulgo A/oAxóàv, sir low-
xQv, xxi oou». Gailii emen-
dationem recepimus.
T
118 APPIANOT
Küxig uiv ovv, zuxiol vt, xal moóg rOUtoig Müxegrc, Ma.
gievOvvoi 3 zc mogaOolácgoior oixovct, llapiáyovfg v8 xal Ila
g)A. Xévf:g* ÓBà vv uscóyowtv, oU v6 zxÀqoíov Karcnade-
xeg, oL z& veuóutvoi vQv lliux]v, zv0voÍ vc, wal ztQOg roif-
ós Mucol xol QDovyss. |
"Ano 0b uico sig zfUxaGTov morouóv crGÓsa X, pibe f
Lg. '4nó 0b vo) Avxcorov morauo) sig xpm«v xal sorapér
Xaoóíciov, Grdüie w, ulla 8 Lig. nó 0& Xaüiclou elg "Aysé-
vog Auéva, dv dà" xol "Ioig ipfáXAu, ovadus Q, plis sg.
nó 0b voU "Iosog motauoD tig "Hooxitov?, [eg0v sak. dxguty-
qiov, Graüie 59, ullun ur. PvvatOo Ay péyag, Ó Atyouevos
Zopvgov!9?, Oouog vavcl xal $0gocrtÓAog. "nO Óà "Hexlio
tic Grguc0ovra, zorauüv vavolnogov, oro0ia p, piAut 4. Lj.
ovrog ó ÉÓtoud0ov ic:v, iv dmg *? [11] af "Mpofóysg oixgen
sunt promiscuae: Cilices quidem, Lyciique, et praeter hos Ma.
cares, Mariandynique loca tenent maritima, Paphlagonesque et
umpaxius Chalybes autem mediterranea possident, Hhíaque pro-
à appadoces, Pisidiaeque incolae, et Lydi, dein pi et
Tygces.
n Amiso ad Lyastum fluvium, stadia xx, milia n3. À
Lycasto fluvio: pd vicum et "fluvium Chadisium, stadia XL, milia
v$. A Chadisio ad Anconis portum, ubi Iris in Pontum exone-
ratur, stadia c, milia xvi. Ab lri fluvio ad Heraeleum fanum
et promontorium, stadia cccLx, milia xrvii: illie portus magnus,
Lamyron adpellatus, statio navium, et aqua instructus. Ab He-
racleo ad Tlhermodonta, fluvium navigabilem, stadia xL, milis
Vj.
3) De Maryandinis conf. schol.
ad Apoll. argon, 1. 140,
4 De Chalybis conf. schol. ad
Apoll, argon. iM. 315.
3) Lycàstum fluvium Arrianus
non novit.
6) dg Myxóvog Aus£va.— Arrian.
pag. 16, eg Ayxóvc Ayo. For-
mam Anonymi optaverim: nam
genitivus facile usurpatur in si-
milibus: KcAzgg Auujv, Xenoph.
Anab. Vl. 4, Arrian. leripl. Eux.
P. 13. Anon, À, p. 2, perperam
£g KdAmqv liufya :"Tocov Auujv,
Arr, Peripl. Eux. p. Gextr. (Anon.
A, y. 22, wale '"Tcectv | Auuéva) ;
Hic Thermodon ille est, ubi Amazones habitasse dicuntur,
Zvufólov Auv Arrian, p. 29.
Auu£va. éqvngs, Arrian. pag. 25.
et Anon. B, p. 16 Huds,.; at pes-
sime noster saepius genitivum
habet: G6opos .fígvov, pag. 13
extr.; £c KogdvAov goglos, p.14.
Gail. ; A
1) Arrian. melius ?»« et
ut siop«Alg, Gail. EE
8) TiocxAstov. Ptolemaeo 'Hoa-
xiémg dxgo»; Arrlano 'Hodxisueg
Oouog. Huds.
9) Vulgo of.
10) -1«uvoo». De quo nomine
silent ceteri, quoad sciam, Gail.
11) Arrian. £va xtQ.
*»
IIEPIILAOTZz. 119
Adyovres, Éyovcoi! moóg sag ixfolag aUroU xol mol Otuíaxv-
gov Atyoué£yqv. óiadóei 03 Ocoudóov morauü0g? . . . eig Blonv
zorauóv, ortOia $, ulAia q.. no 0b Bígmgc morauo) tig Oo-
&gi0v? zorauóv, Ora0ia 9, ulÀua iB. 24mx0 08 Goaglov zora-
j xol Üpoouóg iot vevol, ca-
poU sig Otyiov * zozouóv, iv à
im X, ulia 0. nó 0i Oivíov zoreuoU sig QvyauoUvra *
zorouóv Ozd0ie u, uiia & Lg. "no 0b Ovyouo?vrog mota-
uo) sig MdumMqróv vómov, oriów x, uiua B Lg. '4nó ài
"AuyAwroUv vOzov sig Daüisavqv 5, fro. DOi0cav, GraÓie QX,
uiia i Lg. dvrosOn Arv xoi zólg mAgoíov, IloAeuowvioy
A£yo. ino à& Oaüicdvqgc tig lloÀeugviov moÀw, oraÓia v 7,
piu cg. 4x0 02 Iloleuoviov og mÀaylov voU O:ouno0ovrog
z0r&LoU zQQrOv XcAvf:c POvog Qxovv. —mó Óà vo) Iloleuo-
víov sig dxocvrgrov "uccvioy xaAovusvov, craÓu QA, uiAu i£
Lg. '4nó 0i '"lacovíov sig Kilxow vicov, ovádia i£, ulAta f.
no óà Kilwov vQcov inl t0v lívgmov? zxorauov, cta0ia vé,
in urbe Themiscyra adpellata, ad ostia eius sita. Perfluit au-
tem "hermodon hanc civitatem. A "Thermodonte ad Biren flu.
vium, stadia Lx, milia viii. A Bire fluvio ad Thoarium fluvium,
stadia xc, milia xi. A Thoario auteg fluvio ad Oenium flu.
vium, in quo statio navibus, stadia xxx, milia iv. Ab Oenio
fluvio ad Phigamunta fluvium, stadia xL, milia v$. A Phiga-
munte fluvio ad Ameletum loeum, stadia xx, milia 115. Ab Ame-
leto loco ad Phadisanen, sive Phadissam, stadia cxxx, milia
xvii $: illic portus et urbs non procul ab eo, Polemonium scili-
cet. À Phadisane ad Polemonium urbem, stadia L, milia Vi. AÀ
Polemonio usque ad obliquum Thermodontis fluvii flexum, prius
habitavit gens Chalybum. A Polemonio ad promontorium laso-
nium adpellatum, stadia cxxx , milia xvii$. À lasonio ad Cili-
cum iusulam, stadia xv, milia iu. A Cilicum insula ad Gene-
3) Arriano O0cgiv , dein ota-
ia iEgxoyra, lluds.
4) Arriano O/yogv. M uds.
9) QÓvyouo)vra. Arriano dy.
luds.
6) Vulgo $aó:ccctvgy. Sed Ar-
I) Vulgo zyovzeg. Potius £zov-
oxi. dlluds.
2) Apud Arrianum «zo ói :o-
LoO0vrog tig Bow mzor«uóv crQ-
0.0, évevr«ovze. lluds. Nuspe-
ctus locus, ubi lacuna fort. sic
lere implenda:... Aryouévgv, Tv
ó!udóti OrouoOov mor«uóg. AmnO
0i toU OsgumóOovrog s/g B. Gail.
B5ors Arrian, Gailius Arriani for-
mam praestare munet; sed non
adsentior.
rian. $oa0«ccv., et infra noster
ipse $«0:cdvgg. Gail.
1) erdóix v'. Cf. ad Arriau.
p. 73. Gail.
8. Forsan Ie»gzg»v legendum
ex Steph. Byzant. et Scylace.
Huds.
1209 ANONIMOTI
uiua £& Ls. Axó 0t rov ltvgmov xorauoU tl; Beovo, dxoo-
vijoiov xat q09lov, cráüie x. uiua B. Le. éras8a Aiuryv suty-
roy dvíuov, xal Oouos vavoív. lino ói Boovo; tig Korve-
gov* cráóia U, ullua. (B. suvtrgg Tüc Korvdgov, cg szoàtae,
Ztvo[-19]g àv iuvnuovivos, xal Àéye& Zivoxrtéov Gzoixov tiva
v)v Ói xoun icri, xol ovÓL avr] ueyaAg!. nó 0B Korvogov?
fog 7aclov llolsuoviov? zgGrov Tifaogvoi dxovvy, EPOyos
óuoqootor, ttàvu ysl&v Gutv0ovrtg ix zavróg rQOsztOv, tUÜaniao-
víav * sivac vaUTQqv xtxoixOttg. imo 0à Korvogov xOÀzog éx-
ófqevas. elexAcvoavri 0B avr0v* eig MeiavOiov zxorapgÓv, crá-
àie E, ultus m. x0 0b Korvogov p smagunzAfovrs vOv wxol-
z0v, 4ÀÀ Em tUOtlag ÓramAcovrL 9 v0 GrOUum TOU zÓÀzOv, tij
"Eoucv&coav , z0olov Toanstovclov?, crudus v, ple ug. Mz *
pum flnvium, stadia Lv, milia vi13. A Genepo fluvio ad Boona,
promontorium et castellum, stadia xx, milia 115: illie portus ab
omni vento (tutus), et statio navium. A Boone ad Cotyorum,
stadia xc, milia xi. l1luius Cotyori meminit Xenophon; quam
urhem adpellat, et Ninopensium coloniam esse dicit: hodie vero
pagus est, et ne is quidem magnus. A Cotyoro usque ad vici-
num Polemonium prur habitarunt Tibareni, gens eiusdem regio-
nis, qui risui modis omnfbus studebant, in eo maximam felici-
tatem esse iudicantes. Cotyorum sinus excipit: illum autem in-
tranti ad Melanthium fluvium, stadia LX, milia vti. A Cotyoro,
sinus anfractus non praeternaviganti, sed ostium eius recta trans-
eunti, ad lHermonassamn , 'rapezuntium locum, stadia ccc, milia
9! Korvooc Arr.
1) A verbis: rasrgo r5jc usque
ad urycAg consentiunt Anonymus
noster et Avr. ianus.
2) Maec. in Ncymni fragm. 177
translata. Gail.
3. WEmend..— flolstenii £os roo
mÀngatov IloAsueviov rev. Gailius.
Non retinui em, dMolstenii, conf.
infra zug XÀrnoíov Korvtgov et
fag "Ogirobvra.
4) Hluds. £vóciuoycav.
3j' Nie rectius LHlolsten. Vulgo
«vr». Gail.
6. Vulgo ó:czÀfovr:, et mox
Tu«QumA., inversione verborum
lacta, Gail,
1 Vulgo zàee» l'ecte£govaicv.
Xogíov Tooztfovytog dicitur Her-
monassa apud Steph. Byz. Fur-
tasse erat in ditione 'lrapezun-
tiorum, quod 'Egumvdoons màm-
cíov 7 Tooez:fo)g, ut dicit Stra-
bo XIf. p. 825 A, Alm.) Iluds.
vel potius Berkel. ad Steph. 1.
l. Toaztfovcíos. lta, teste Ste-
phano Byzant.. aeque ac. T'oeze-
tovvriov. Muds. Rescripsi zo-
eí(ov, formam usitatiorem aucto-
ris, a Stephano Byzant. coimpro-
batam, et permutatam pariter,
p. 124, ubi zdox 495v«c aperte
emendandum est ex proximo rzog-
to r00 zoQiov. Malui neutrum
Toczifovorovy, quod forsan. mu-
tatum est in Tocrztzovator, post-
JIIEPIHAOTZ 121
óà MtlevOLov movopoU sig GOaguovróv9 zovauov, c:dÓum Qv,
píMa x. no Ói Doguavro) moraueU sig Dogpaxlav, dior vuv
Asyouévgv Dogvaxlav, cro0.* ox, ulli ig . eUvr 3j. Dagvaxía
ztX4Ào, uiv Keguso)Ug ixclsiro, Zuvomíov xol a)rq Gmomog. ..
. 4tiGOsioa Oz aUrOv,.. . xaO Gg Loquog xtipivg [jg àv-
TUXOVG zaQ5xti? vügcog 4oemo!9 Asyouívgy. "4nó ovv QQagya-
xÍec, vig xol mzocÀer KigacoDvrog!!, fog mAgslov Korvo-
Q0v!? modrov dxovv FOvog of AsyOutvo( Moovvoixol, POtciv
cuoig!3Éoyoig BagBagioig. paci yàp dv EvAvoisww vsyAoig v&
&yov svgyoig évoixeiv zavrag, iv qaevtQQ Ob dv!* fxocca
zQTrty* T0v ÓB8 avrOv focifa Orü:uífvov [19], zvoyo* cvy-
xexAsuGuévov vmosiv Éninslog, viv dvorato Gríyqgv Üyovra* roig
goovgoUss 03 avrov imiusAig slvow, vouígmc Vvo zayra szcQoG-
XL. A Melanthio fluvio ad Pharmantum fluvium, stadia cL, mi-
lia XX. A Pharmanto fluvio ad Pharmaciam, sive Pharnaciam
adpellatam, stadia cxx, milia xv1: haec Pharnacia olim Cerasus
vocabatur, Sinopensium et ipsa colonia . . . . ab illis exstructa,
. - . quarum in conspectu obtenditur insula deserta, Martis di-
cta. A Pharnacia, olim Cerasunte, usque ad vicinum Cotyorum
prius Mosynoecorum, ut vocantur, gens habitavit; moribus fe-
ris, et rudi industria: nam ligneas et editissimas habitare tur-
res feruntur, in aperto autem res quaslibet peragere: tum regem
suum vinculis constrictum, turre clausum sedulo custodire, su-
periora domus occupantem:; custodibus vero curae esse, ut cun-
quam lectio vitiosa yógev suc-
cessisset in locum co? 7zooíov.
Gail. Non adsentior Gailio scri-
benti To«czsfovotov.
8) Arriano Geguotqvovy. Huds.
9) Lacunam suspicor esse ante
xti.09ticu, quae verba ex alio
auctore manant. ]nde scilicet
iterum EHlolsten. auxit Scymni
Fragm. vss. 174— 176, et 162—
172.— xo9' Gg Eoguog. Quae verba
pendent ex serie orationis alie-
nae: iuncturae restituendae gra-
tia, reposuit nescio quis, fort.
supra lineam, 76 &vzixovg zaQrj-
xsí, quod iam coniieci ad Scy-
mni Fragm. T. ll. p. 405. Gail.
10) vzcoc "4esos, vulgo "49vsoc.
.Rectius Holsten. "4ocog. Eadem
est insula, quam laudatam ite-
rum, Zogticó« 560v, pag. 122,
et fog vüg 4giotuéÓog vjoov,
pag. 123 videmus. Confuse ex
pluribus libellis locos iteratos
congessit epitomator. G.ail.
11) Vulgo Kzo«G6og.
12) Gail. scr. fog vo? zÀ. Ko-
vvogov. Hetinui vulg. lectionem.
13) Holstenius apud Scymmn.
Fragm. vs. 163: roig £s0L xal vo-
pou xol Éoyoig fj«ofoegixoig. Non
absimile est qnod de illis narrat
Strabo, p. 549, ut et Pomponius
Mela lib. I. cap. ult. Huds.
14) Holsten. reposuit ó' dil,
metro convenientius, et fort. ge-
nuinam lectionem. Gail.
1) Holst. iy zvVoyo rt.
132 DoGDWELLAI BISSERTATIO
maüRK Árranus; nec de alüs quam previmcime suae negotiis
praeiectirae xzrnrs exigebat. ut primcipem certiorem face-
ret. Pane err» Perili sui lomge maxima, quae erat ex-
ara P.mtum Cappacodum. aliusde miliaria hauserit opor-
0e:. exam ex Sirriame. Ne quidem illud certum esse hac-
|EDLS €iaciamO est. am ea quoque ipsa, quae habet cum
AÁrnrsn» cwmmrnia, ipsi tamen debuerit Arriano. Quae
enim erani exira provimciam Arriani; quae ne quidem iter
aiirerirt. qa9 in provirciam ipse-pervenerit; quae ne qui-
&ema iter illud. que Hadriano ipsi iter erat in Bosporum,
cuae ex indicibus proculdubio didicit certisgimis: haec
alzmde Árriam;m ipsum. quam e decessorum scriptis, di-
Sce verisimile non est. Et quidem ad partem Maris
E-wini reliquam spectant potissimum quae hic communia
leziw:s emm Arriano, Haec ergo nostrum Arriano de-
baisse Becesse non est, com ex Arriani auctoribus eadem
kazrire potuerit, quod ipse fecit Arrianus. Habet prae-
terea. nester mulia quoque loca, quae frustra quis quaesie-
vit in Xiriano, Haec ergo quomodo potuit accipere ab Ar-
ame, quae ne quidem ipse complexus fuerat Arrianus!
$ X Ueoplus Busini Maris ab. Arriano scriptus non est (ut
el Vossio videbatur) mutilus,
Neutiquam. sane si talis. olim fuerit Periplas Arriami,
qualem ime habemus. Censuit autem vir praestantissi-
unus elo supo ps 190) hodiernum, quem habemus, Peri-
pli epitomen: esse tantummodo, minimamque partem eo-
vun eetipleeti, quae. ipse scripserit Arrianus, Hoc inde
vella, qued ev Vrriano multa suo ad Dionysium com-
wentarie praíeit Eustathius, quae tamen nullo legimus il-
ju Peuple Sed vero Periplum Arriani nullum ibi, quod
meiner, Saltem de nomine, appellat Eustathius. Quae
Mute Faber onmia, ea istiusmodi sunt, ut in nullo for-
(uno Verplos sed in historiis (quas multas illum. scripsisse
«pua predios omis) ca scribere potuerit Arrianus, Hucus-
quo wg will est, quo. vel. Arriano ipso iunior noster
lMipng Vni Maneunt autem certe. nostri. auctoris illa
DE EUX., MAR, PERIPLI O. 133
de Halmydesso vdd: Tovrov vov xooíov mm "tous;
ZHsvopdQv ó zosofovsgog'. Haec enim auctorum, quorum
fidem secutus est Arrianus , verba non sunt, sed ipsius
potius Arriani, in propria etiam persona loquentis, quen
Xenophontem Socraticum propterea seniorem vocasse pro-
bavimus (ut p. I8 extr. p. .61 H.), quod iunioris Xeno-
phontis ipse nomen affectarit.. Hinc ergo certum est Ar-
riano iuniorem fuisse nostrum Ánonymum, et proinde ve-
risimilius erit, quae habet ipse cam Arriano communia,
ea illum ab Arriano potius TuMNSE; quam ab auctoribus
Arriani.
$. 4. Romana, quae adhibet noster, miliaria, a veterum Roma-
norum miliarium forma plane aliena.
Alteri autem, et recentiori, quam fuerit vel Arrianus,
auctori debuit noster quae habet omnia de romanis sui
temporis miliaribus, quae cum stadiis septenis componit
et dimidio. Maior enim miliaris modus receptus est apud
veteres, et florente republica, stadiorum octonorum, Hic
enim certe modus respondebat examussim proportioni an-
tiquissimae pedis graeci atque romani: qua scilicet pedes
graeci Dc stadium conficiebant, iidemque pedibus romanis
DOXXv pares erant, passibusque cxxv. Sic enim futurum
.erat, ut stadia istiusmodi octona passus implerent roma-
nos mille. Et quidem modum hunc auctorum esse accu-
ratissimorum, et sibi invicem maxime consentientium, do-
cet, adversus Lipsium, vir geographiae veteris peritissi-
mus Philippus Cluverius?. Facit autem ne de eo dubitare
liceat, Strabo, qui hunc modum observatum esse testatur
in via Egnatia, lapidibusque illius viae miliaribus ab
Apollonia ad Macedoniam, Erat enim via illa, Qefieuorio-
uívg xovà uíA.v?, ut docet ibidem Strabo. Buuesióuóc
ille pedum designatio erat, teste Hesychio. Quis autem
dubitet stadii graeci mensuram fuisse accuratissimam in
ipsa Graecia, et romani etiam miliaris in via militari ro-
1) Peripl. Anonym, Mar. Eux. p. ;15, Huds, — 2) Cluver.
Germ. antiq. prooem. lib. 1l. — 3) Strab. lib. VII. p, 322 (p. 496
extr. Alm.).
123 .
4NONTMOR$
óà 'Ogio)vrog zorauoU sig "Pvyoov Aeyopsvoy PN PETIT.
X, ulàia 0. "4nàó àb "Pvyoo0 movuuoU. tig ' KuAóv xovapóv,
vOv vüv Asyóurvov KaÀjv meprufolqv!?, craOw: à, ulla 0.
"Anó óà Kolüg megtuBoAag sig vov "Pífjw Asyópsvow, moze
póv1* xol Aíva, c:í0im ox», ullum ig. V4mó Óà vo) 'Piülov
elg "oxovovov!? zoragóv, GràUim X, uiae 0. L4nxo di voi
dexotqva Z0T&jLOU &ic Abwijov, i07 Aeyóptvov "Aóvqvóy 13. ao-
vagóv, GrG0w. b, pilus q^ Py. cüloy !** cogperQov vevolr.
"m0 0à vov MüwvQov zorauo) tig KogÓvim!5 xogíov, cr&üu
Q, uiia v Ly. nó 0h Kogüvloy tig 4OTwog olov, czá-
Qi zx, uia 6 Lg ivio$9a 0guoc vovalv. Écwi yag 15 iy
Ilóvro xà Estevo goolov 491v Acyóutvov, dv [15] d xi
"A0mvàg isgóv dori9 EAsvixóv, OOsv uos Óoxei xc vü Ovopa d-
vas TOUTOV TOU aoelov: xoi qootoióv ví éovwV jeeunpévov ** 0
óà Oouog olog Ó dog Érovc dbyco8ot OU mollag yes, xoi OxÉny
vaUrGig TiXQí]SWV dzz0 vóTOV dvíuov, xal cUrOU TOU Fgov. eo-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum (F rigidum) dictum,
stadia Xxx, milia 1v. A Psycehro fluvio ad Calum (Pulehrum)
fluvium , qui nune Pulchrum Castrum vocatur, stadia xxx, milia
JV. À Pulehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stalia cxX, milia xvi. A Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia IV. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nune Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vir: habet et salum. modicum ^n-
vibus. Ab Adineo fluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
Xlll A Cordylis ad Athenas castellum , stadia 1xxx, milia Xj,
ubi statio navium. Est enim in Ponto Euxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur; et castellum Bros desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo Ko ze os poA;
11) Vulgo zort wal Aug. Si ser-
vandum malueris voculam mOTÉ,
coniiciendum erit E£yovco: T0Tij
sed zorwuóv optaverim. Gail.
cui adsentior ser. croreuó» xoi
iuga.
12) "4exovovav.
riano. lluds.
13) "Aüiyijov. Quum in Arriano
sit ,Aóímvos, mallém 4ó:5v0», 707
AsyOutvov Aàwijov etc. ... et dein
«n0 vOU OE AÓivro) .. . uds.
"Aoxovooy Ar-
14) i;:. coÀov. Ista alterius
sunt, non Arriani, usque ad £or:
ydo év và xmóvro ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo KXogàvAo».
16) Zer; yàg . . . Locum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant, voc. '4895»a.. Huds. Mox
scr. Gailius JIóvro cà Ev£. pro
IT. Ev£. Deinceps vulgo zejgc
"A8. iryou£yq.
1) Arr. gusAnguévov.
IEPIILA4AOT6Zz 135
foto Ó0' dv xal dx0 vov ojóG :& Oguo)vro mzÀoia?, dÀÀ ov
TOU yt dzceoxriov, ovO02 roU Ogacxíov uiv iv tO llóvro, oxí-
qovog 08 à» vj EÀlaó) xalovuévov. mo 0à 44Ogvdv sig Za-
yerw zxoranóv, orí0!m (3. n0 MOmnvóv tig llovrzdvgv^ mo-
vauóv, Graóia wu, ulia £ L/y^ dv vovro xol rov 9 Lyyitov
BaclAsie iorw. 4nó 0B llovróvov zorouoD sig Wouívmgv c6ó-
zov, Grí0: xÜ, ulàu y JLy. 4mó ói ouívov rómov cic
Ilvtirqv movwuóv, ora0ia Éc, ulli sx l/g. "no Ob vo? Il.
iírov moreno) sig "Moyofiww* morapuór, GráÓta D, ule te. eztO
08 1oyófismg mworcuoU sig '""wegov moveuov, ori: E, ulia qq.
"O óà"wapog v0 qogíov Afyovcw, Ori "7hwpvgrog éxoltiro ma-
4a, * ivrabOa yaQ vÓv "Awvorov ox0 vüc Mmütlag dmxoSavsiv:
xol vagog "wborov Osíxvurai. Entiro. Óicg0oQn 9 0 Üvoyo xz
vv ztoioÍxov oofegov, xeOumsg xoi GAÀa mola OiígOogro:,
ózóvrs xol rà Tóava và? iv voig Kommaüoxeig Odevo Afyovow
Ovi oürog*? dvouafrro ini Oóoovrs v faciei vOv Tovgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
' eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v3: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Ármenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab Ármene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia Lxv1, milia viu2. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia x1. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia LX, milia vii. Apsarum autem castel-
lum aiunt olim Apsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nespe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo Góogo)vre cà wÀoiv. — ^) Arrian: z&Aot mové. Steph.
GtL
Arriani lectionem reposui. Ga il,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) Tlovcavv. IIgsraviy Arriano,
a quo, p. 6 et * desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Mu ds.
5) Arrian. ca.
6) "4gzofiv. )ta ex Arriano re-
scripsi. In ms. '"4ozcfzy», Huds.
Vulgo '4ozefv.
Byz. s. v. '"Aspvozíósg haec:
xci rOzO0g iv vQ Evttívo llóvro
"Awapog, Aapvorog stQOrtQov AtyO-
uevog.
8) Arrian. melius Quegaorvat.
9) Reposui cc ex Arriano.
ail.
10) Revocavi otroc ex Arriano.
G ail.
11' Arrianus suppeditavit rov
T«?0oo0v. Gail.
120. :44NONTMOT
dg, tovg dug 'Ogfergv xal Ilvi&ógv Oudxev, yos vüpüs cc
1ooeg 30v qgquíferoi, xol dvraO0e vóoso [16] dxoSavtiv.
"nó ovv 'Aogaftog xosapoU fec! 'Ogio)vra notehów modrov
dxovv É9vog of Aeyóptvos "Extysigieig?, vov 0à oixovos Mare-
AGvec? xol "Hvlogos *.
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem íluvio usque ad Ophiunta fla-
viure prius incoluerunt Ecechiries; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
. 4 vulgo mendose £og, Gail., 3) Arrian. Mez£Aawss.
qui sér. gg. — ' .
29 ]ta ex Scylace rescripsi. — 4$) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, 'Exzzigceig. Huds. In ms. 'Hfíozo. Huds.
HONTOY EYZEINOY
KAI MAISTIAOZ AIMNHEX IIEPIILAOTZ.
PERILLUSTRI ET. INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALNASIO, -
EQUITI, CONSISTORIANO DOMITI, &c.
Li
Wleputanti mihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis formatum' annis, luce
donarem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , iHustri- tuo
nomini inscriptum irem. lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, 'si pateris, virorum cederent;
: quo favorem, si forte aliquem mereantur, inde -mutuarent,
Addebat animos Scylax, auetor, propfer aníiquitatem, nom
infimae apud te auctoritatis, llli et adiunxi periplum Pont
Euxini; quem beneficio tuo primus 'reipublieae literariae
dono, et iam tibi reddo; cuius sub npmine.haec prodire
non tantum nos libentes, sed et ípsi, si superstites essent,
gloriarentur auctores, .Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus, et meliora a nobis quoti-
die exspecta.
Tuus Isaacus Vossius,
128
*
IS 23ACE VOSSEII
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
2... - Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandenms
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primu
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. (Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis petzi
coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zrzgízáov
Ts OÀys Ooizovuirys, neutiquam ambigendum, Non esse
admodum antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin! ;
Portum Daphnes, Sosthenem ?*; Borysthenem, Danaprin?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentie-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia virj com-
ponat cum mnliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nibil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Scymnus
Chius zsgu;yjow Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque magna
ex parte exstat. Chius vero ille Ncymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
]) Pag. 11 med. Ifuds. — 2) Pag. 16 Huds. — 3) Pag. 1 et
s med. lluds.; p. 9 init,;; p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, ; Istrum, Danubim, p. 11 Huds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut Xrgcóv, Xtpooowos,
bis p. 7 HMuds,; p. 10 init,; p. 16 med,: et r5 '"diarixg Xro( tj
Tlevorj óicAéwro, p. 9. extr, (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9.).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO., ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ab-
soluta est, Quare praeter reliquum .Éuropae, tota Asia,
et Africa, desiderantur. Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit cempendio. Com-
pendium voco, quia revera sit. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, uam est hodie. Citat-ex eo loca:quae-
'dam Eustathius in 'eómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud, Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur, Sed de eo nos alias pluribus, ut.
spero. ad Ptolomaeum nostrum , quem Premi, De vo-
lente, habebis, Lector.
1) Cf. praefat. nostr, in Arrian. Gail,
n
H. 2 8
HENRICI DÓDWELLE
DISSERTATIO
de auctore AxoxYMo peripli euxini maris, etc.
QoS 1. Seymsi Chii iambos an noster confuderit, incertum est.
Nx hoc opere luculentum habemns exemplum commisso-
rum inter se periplerum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctere excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam:saepe Plinius. Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Arrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia" Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis, : Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareant,
ut facile vir maximus 1s. Vossius jllos in pristinam for-
mam redegerit, Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipso
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Scymni constat Hoeschelianfs, Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum su-
spicionem faceret, praeter Scymni verba se: metro comico
scribere profitentis ; et metrum verborum, sowosque versi-
bus congruos; me dicam iam figuras a pedestri oratione
alMlenas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et petmixte exaratos esse ipse agnovit
^
*
Hoeschelius. Itaque iam aliquantisper versibus confunden-
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in- opemis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de' nostro verum fuisse suspicemur, si fue-
rit adeo, quam volebat cl.. Vossius, nuperus. Veteribus
enim frequentiores érant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit ver etiam librarios. Erat
enim apud Graecos celeberrimus? 'hoc nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Ávienus. ltaque num
ih nostrum haec suspicio conveniat, a tempore jonseuom,
quo vixit, iudicandum. est.
DODWELLI DISSERT.-DE EUX. MAR, PERIPLO. li
Ss 2, Arriano, quenr in : multis sequitux, noster, proinde iunior,
Anonymus.
Etiam Arrianum a nostro expilatum esse censuit idem
cl. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tamen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haee ergo saltem noster aliunde; lta certe nisi
"Poywoixa ye&uuoro viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus?,. ]llla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda éfant.
ita ex utroque scripto, tam stadia discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
quae principis causa, et pro Romanorum more patrio, lin-
'gua proinde etiam romana erant concipienda, Utque ema-
Bassent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores , advocare. Ut porro maior fuisset no-
atri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia accipere potuerit
.&b Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae,.Ar«
riani scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
romanarum literarum a se scriptarum ng quidem ipse me-
1) Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.
M
Q*
188 DODWELLI DISBSERTATIO
minit Árrianus; nec de aliis quam provinciae suae negotiis
praefecturae munus exigebat, ut principem certiorem face-
ret. . Parte ergo Peripli sui longe maxima, quae erat ex-
tra Pontum Cappadocium, aliunde miliaria hauserit opor-
tet, quam ex Arriano, Ne quidem illud certum esse hae-
tenus evictum est, an ea quoque ipsa, quae habet cum
Arriano communia, ipsi tamen debuerit Arriano. Quae
enim erant extra provinciam Arriani; quae ns, quidem iter
attigerint, quo in provinciam ipse *pervenerit ; quae ne qui-
dem. iter illud, quo Hadriano ipsi iter erat in Bosporun,
quae ex indicibus proculdubio didicit certissimis: haec
aliunde Arrianum ipsum, quam e decessorum scriptis, di-
dicisse verisimile non est. Et quidem ad partem Maris
Euxini reliquam spectant potissimum quae hic communia
legimus cum Arriano, Haec ergo nostrum Arriano de-
buisse necesse non est, cum ex Arriani auctoribus eadem
haurire potuerit, quod ipse fecit Arrianus. Habet prae-
terea noster multa quoqué loca, quae frustra quis quaesie-
rit in Arriano, Haec ergo quomodo potuit accipere ab Ar-
riano, quae ne quidem ipse complexus fuerat Arrianusi
$. à, Periplus Euxini Maris ab Arriano scriptus non est (ut
cl. Vossio videbatur) mutilus,
Neutiquam sane si talis olim fuerit Periplus Arriani,
qualem nunc habemus. Censuit autem vir praestantissi-
mus (cf. supr. p. 129) hodiernum, quem habemus, Peri-
plum epitomen esse tantummodo, minimamque partem ee-
rum complecti, quae ipse scripserit Arrianus, Hoc inde
colligit, quod ex Arriano multa suo ad Dionysium com-
mentario profert Eustathius, quae tamen nullo legimus il-
lius Periplo. Sed vero Periplum Arriani nullum ibi, quod
meininerim , saltem de nomine, appellat Eustathius. Quae
autem liabet oinnia, ea istiusmodi sunt, ut in nullo for-
tasse Periplo, sed in historiis (quas multas illum seripsisse
supra probavimus) ea scribere potuerit Arrianus, Hucus-
que ergo nihil est, quo vel Arriano ipso iünior noster
fuisse vincatur. Vincunt autem certe nostri auctoris illa
DE EUX, MAR, PERIPL O. 133
de Halmydesso verba: Tovorov vov yooíov uvQuv mou
H:vopQv ó szos6povsgog'. Haec enim auctorum, quorum
fidem secutus est Arrianus, verba non sunt, sed ipsius
potius Arriani, in propria etiam persona loquentis, quem
Xenophontem Socraticum propterea seniorem vocasse pro-
bavimus (ut p. I8 extr. p. 61 H.), quod iunioris Xeno-
phontis ipse nomen affectarit.. Hinc ergo certum est Ar-
riano iuniorem fuisse nostrum. Ánonymum, et proinde ve-
risimilius erit, quae habet ipse cum Arriano communia,
ea illum ab Arriano potius sumsisse, quam ab auctoribus
Arriani. .
$. 4. Romana, quae adhibet noster, miliaria, a veterum Roma-
norum miliarium forma plane aliena.
Alteri autem, et recentiori, quam fuerit vel Arrianus,
auctori debuit noster quae habet omnia de romanis sui
temporis miliaribus, quae cum stadiis septenis componit
et dimidio. Maior enim milíaria modus receptus est apud
veteres, et florente republica, stadiorum octonorum, Hic
enim certe modus respondebat examussim proportioni an-
tiquissimae pedis graeci atque romani; qua scilicet pedes
graeci Dc stadium conficiebant, iidemque pedibus romanis
DOXXv pares erant, passibusque cxxv. Sic enim futurum
erat, ut stadia istiusmodi octona passus implerent roma-
nos mille. Et quidem modum hunc auctorum esse accu-
ratissimorum, et sibi invicem maxime consentientium , do-
cet, adversus Lipsium, vir geographiae veteris peritissi-
mus Philippus Cluverius?. Facit autem ne de eo dubitare
liceat, Strabo, qui hunc modum observatum esse testatur
in via Egnatia, lapidibusque illius viae miliaribus ab
Apollonia ad Macedoniam, Erat enim via illa, pefieuoruo-
uívg xov& ulAov?, ut docet ibidem Strabo. Bwucruuos
ille pedum designatio erat, teste Hesychio. Quis autem
dubitet stadii graeci mensuram fuisse accuratissimam in
ipsa Graecia, et romani etiam miliaris in via militari ro-
1) Peripl. Anonym, Mar. Eux. p. ;15, Huds, — 2) Cluver.
Germ. antiq. prooem. lib. 1. — 3) Strab. lib. VII. p, 322 (p. 496
extr. Alm.).
184 DODWELLI DISSERTATIO
mana! Alium dedit modum Polybius, et maiorem, mo-
nente ibidem Strabone,'sed ante Caii Gracchi tribunatum,
qui anno demum varroniano ncxxxi? primus vias publi
cas per ltaliam lapidibus designavit, ut in eius vita tra-
dit Plutarchus ($. 7); aliquot nimirum annis postquam bi-
storiae suae manum ultimam imposuerat Polybius. Cae-
terum ab illis usque Caii Gracchi temporibus nullus dubi
tandi locus est, quin idem fuerit ubique miliaris romami
modus in viis publicis militaribus, nec alius proinde ab
eo quem in Egnatia via descripsit Ntrabo: imo modum il-
lum Polybianum non alium fuisse revera ab hoc omnium
receptissimo mox ostendemus. ldem praeterea colligitur
ex itinerariorum latinorum miliaribus, si conferantur cum
Graecorum stadiasmis in iisdem locorum intervallis. Ve-
teris ergo Romae non alium fuisse miliaris modum est
sane verisimillimum: nec alium agnoscunt ab illo usque
Gracchi saeculo scriptores romani etiam iunioreg, Certe
Columella, Plinius et Gellius, pro hoc miliaris modo, sts
dium cxxv passuum faciunt.
$. 5. Miliaria illa e Graecerum íuniorum ratiociniis nata, Et quo
: demum progressu,
Graecis, fateor, alius placuit miliaris romani modus,
idem cum eo, quem sequitur nostri auctor Peripli, septe-
norum eum dimidio stadiorum. lta Suidas, qui receptum
quoque miliaris modum suis miscet collectaneis, Ex ille
ergo ne quidem id colligere licet, quae fuerit vel saecule
suo, vel auctoris, quem excerpsit, receptissima sententia.
Sed unicum illum minoris miliaris "modum agnoscit Pbo-
tius, quasi nullus alius fuisset, ubi vixit Photius, in
oriente exploratus, Nic enim habent illius verba, non ta-
men (quod sciam) in Bibliotheca, ut volebat Cluverius!,
sed in lexico ms?: Zr&ói.ov Ó rÓmog Tov cyOQvoc, xol p
Qog v. oU uiAov Atyou£vov. éxvo. yàg Tjuuóv Or&ÓLM zx0L0UO:
uiAiov ?. Itaque ante aetatem Photii obsolevisse verisimile
est antiquioris miliaris usum, siquis tamen unquam fuerit
1) Cluver. Germ. antiq. prooem.
DE EUX. MAR. PERIPLO. .. 135
in oriente. Nam, ut e nostro constat Peripli auctore, non
solum Constantinopoli, sed in locis Constantinopoli vicinis
(quae tamen Romanis olim non paruerint), hic idem obti-
nuit miliaris romani modus. Ego rem totam (si quidem
coniecturae venia sit) ita habuisse suspicor: primus anti-
quissimusque miliaris modus is erat, quem dixi (p. 183);
ut scilicet stadium pedes graecos complecteretur pc, lati-
nos Dcxxv. Hi pedes octies multiplicati, facient in mi-
liari pedes graecos 4800, latinos 5000. Detracti e pedi-
bus romanis pedes graeci reliquos facient pedes 200, qui
graecis tertiam stadii partem explebant accuratissime. Inde
factum ut praeter octonos stadios, tertiam praeterea stadii
partem miliari romano tribuerint Polybius et Eratosthenes.
Nic enim de Polybio testatur Strabo?, de Eratosthene au-
tem Iulianus architectus apud Harmenopolum8. Nam post
bellum cum Pyrrho, pacem inibant cum Ptolemaeo Phila-
delpho Romani: inde evenit, ut Eratostheni aliquatenus
innotuerit miliare romanum. Non tamen propterea diver-
sus erat modus miliaris romani etiam antiquioribus illis
Eratasthenis temporibus et Polybii; octonos enim in miliari
romano stadios supponit utraque illa supputatio, e cuius
discrepantia nati pedes illi 200, quos pro tertia stadii parte
habebant Eratosthenes atque Polybius, Propterea scilicet
redundare pedes illos in romano miliari censebant, quod
is pedum numerus redundarit in octo stadiis, si pro modo
pedis romani metirentur, Nec interim cogitabant minorem
fuisse pedis mensuram, qua factum, ut maior pedum nu-
merus apud Romanos idem conficeret, quod minor confi-
ciebat apud Graecos; nec minoris formae pedes romanos
200 tantundem valere, quod 200 pedes graecos, qui stadii
1) Cf. Bast. Epist. crit. p. 21, et Appendic. ad calc. p. 4, 5,
inserta mox in not. ad Anon, huncce. Gail. — 2) Strab, p. 322
(p. 491 A, Alm.), — 3) De quo cf. mox Osann, in praef. ad Fragw,
Anon. C, Gail. Cf. Uckert: über die Art der Griechen u. Rómer
die Entfern. zu bestimmen u. über das Stadium. Weimar 1813, 8.
Lelewel, über die Lüngenmaasse der Alten, in dessen kleineren
Schrr. etc. deutsch von K. Neu. Leipz. 1836, 8, p. 101 sqq.; des-
sen Pytheas deutsch von Hoffmann p. 18 sqq.
121 ANONTMOT
6à 'Ogio)vrog moroapoU sig "UPuvyoóv Asyoutvov motouóv, cra0u
X, ulun 0. "mà Ob "DuyooU zorauo). tg Kalóv zovauóv,
vOv vüv Atyóutvov KakQjv meposupolqv ^, oro: A, ullia Ó.
"n0 óà Kokag megtuBolüc sic vov 'Pijvov Asyóptvov, sroza-
pv?! xol Aíva, cri0im ox, uil ig. 4mó Ob voU 'Pijlov
tlg "oxovovav!? zorauóv, GrüÓwe X, uium Ó. Ano Ódà vov
"AonoUgve noteuoU tig VOwijov, f[Ór AcyOpsvov VAóvgvóv 19. mo-
vauüv, Or&0im E, ulus m^ Fysi Gilov!* GouuetQov vovair.
"n0 ób rov 4OwQov zorouoU tío KogÓvia!5 woglov, crddic
Q, ulia vf. Ly. "duo 0h KogüvAoy tig 4O1yvac qmolov, axa-
(i zx, uiu £ Lg: ivcvo$Ona Oguog vovoiv. Édr) yagQ5 dv
Ilóvro và Evbdvo qoglov A405vo Asyóptvov, i» [10] d sei
"AOgvüg Ítgóv iori ÉAlqvixóv, ÓOsv uos Ooxsi xol v0 Ovopa l-
vas roUrov T0U qmoíov' xoi gootoióv ví Écvwv vosumuévoy * * 0
àà Oguog olog doo Érov; déycoOo, oU mollag vot, xal OxÍxgy
voüürdig TuxoÍjsv dÓ vórov dvípuov, xal cUro0 ToU tUQOv. GO-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum es rigidum) dictum,
stadia xxx, milia 1v. A Psychro fluvio ad Calum (Pulchrum)
fluvium, qui nune Pulchrum Castrum vocatur, stadia xxx, milia
1v. A Pulehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxx, milia xvi. A Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia iv. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vii1: habet et salum modicum na-
vibus. Ab Adineo fluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
xiüLi À Cordylis ad Athenas castellum, stadia Lxxx, milia x$,
uhi statio navium. Est enim in Ponto Luxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur; et castellum plane desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo K«4r zeotufol.
11) Vulgo zozi x«l Au. Si ser-
vandum malueris voculam zoz£,
coniiciendum erit zyovr« sorti;
sed zore«pov optaverim. Gail.
cui adsentior scr. czoreuo» xoci
Auu£va.
12) '4axovgvav. "Aoxovgoy Ar-
riano. lluds.
13) '4ótvijovy. Quum in Arriano
sit "4óíqvog, mallém'4óinvóv, 70q
AreyOurvoy 'Aóuvijov etc... et dein
«x0 t0) Ot AóiproU ... Muds.
14) ize; oclo». Ista alterius
sunt, non Arriani, usque ad £or:
ydo év rj mxóyro ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo KogóvAov.
16) Zr; y29 . . . Locum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant. voc. "485va:. Huds. Mox
scr. Gailius IIlóvro và Ewv£. pro
JI. Ev£. Deinceps vulgo zegc
"A9. igyop£vm.
1) Arr. susínuévov.
IELEPIHA4OTZz 125
forro 0 dv x«l dxzO rov flodóG t& Oguo)vro mÀoia?, cAÀ ov
TOO yt dzcQxríov, oU02 v0U Ogoox[ov ulv iv và llovro, oxí-
qovog 0» dy vj EllaÓs xalovuívov. no 0à 40gvàv sg Za-
yorw mzorapóv, oriOta ['?. nó LdOqvov tig llovtévgv^ mo-
vauóv, Gra0:e p, ulia £ L/y: iy coro xoi roU * Ziyyiithov
BocíAsst dorw. nuo 0à llovrevov mzorauoD sig Wouévqv có-
zov, OríÓio xÓ, uihu y Ly. "xo 0i ouívov tómov cic
Ilvtírqv movouóv, craÓwa Eg, ullus xj lig. mo 0P vov llw.
iírov morepgoU sig "Aoyofiv* xovauóv, dráÓte 5', ulAte iv. mto
0b oyéfsog movouoU sig '""wegov zorauov, oraóia E, ullta qj.
"O ói"hwaegoc v0 qoolov Afyovow, Or, "^fwpvgrog éxoÀtiro sa-
Aci? * dvraDOa yag vOv" Awvogrov vxo vüg Mmütlag &xoSovsiv:
xol ragog dpborov Osíxvuror. Entvva OitgOaQr? v0 Üvoua 0x0
vv ztgiolxov foofogov, xe9untQ xol &AAa zolAa O gor:
óxóTs xol rà Tücva và? iv roig KommaüOxeig Odava Afyovciw
Ovi oUrog*? dvouafrro imi ovr, vo aciei vv Tovgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v 3: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A vig dene fluvio
ad Armenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab Ármene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia nLxvi1, milia vii2. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia Lx, milia vill, Ápsarum autem castel-
lum aiunt olim ÁApsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum neífnpe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, 'Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo óouo)vre cdX wioiv. — 7) Arrian: zai mocf. as
GTL
Arriani lectionem reposui. Gail,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) IIovcavnv. IIojvaviy Arriano,
a quo, p. 6 et * desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Huds.
5) Arrian. zd.
6) " 4oya(lv. Ytà ex. Arriano re-
scripsi. In ms. '4ozefp, Huds.
Vulgo 'A4gzof.v.
Byz. s. v. Awvoziósg haec:
x«i rO0zxO0g iv vQ Evttívo llóvto
"Awaopog, Aapvorog zroóttQov Agyód-
uevog.
8) Arrian. melius óiogO«aprvot.
9) Reposui cà ex Arriano.
Gail.
10) Revocavi otcog ex Arriano.
G ail.
11' Arrianus suppeditavit rov
T«ev?o0vr. Gail.
«4
126 ,4NONTMOT
0g, tovg euo 'Ogkavny xal Ihiédqy duin, &qoi T59cÓs vy9c
19oag Body puulítto:, xal dvraQ8c vóso [16] exo8cvtiv.
'A4nó ovv 'Agygófleoc zovauoD fec! 'Ogiodvra zOTOROV nodrOy
Qxovy t8vog of Aeyóutyos "Extyeigisig9, vov 03 oixovds Mage-
AGvsg? xol "Hwogos *.
sequendis , ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem fluvio usque ad Ophiunta fla-
vium prius incoluerunt Ecechiries; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
E, vulgo mendose Fg, Gail., 3) Arrian. MoyéAawte.
qui scr. els.
2) lta ex Scylace rescripsi. — 4) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, 'Exzeoieig. Huds. In ms. 'Hfiogo: Huds.
IIONTOY EYEEINOY
K4lI MAISTIAOZ AIMNHZ IIEPIILAOTZ.
PERILLUSTRI ET INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALNASIO,
EQUITI, CONSISTORIJIANO DOMITI, &c.
hd -
Wleputanti tihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis formatum' annis, luce
donarem; non sine ingemuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , iMustri tuo
nomini inscriptum irem. lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
: quo favorem, si forte aliquem mereantur, inde-mutuarent,
Addebat animos Scylax, auetor, propter anüiquitatem, nom
infimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponü
Euxini; quem beneficio tuo primus reipublieae literariae
dono, et iam tibi reddo; cuius sub nprpine-haec prodire
non tantum nos libentes, sed et ípsi, si superstátes essent,
gloriarentur auctores, Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus, et meliora a nobis quoti-
die exspecta. |
Tuus Isaacus Vossius.
128
^
EISAACE VOSSIEI
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
ess. Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandene,
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam, ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis poti
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zregíztov
vüs OAgg oixovucvggc, neutiquam ambigendum, Non esse
admodüm antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin!;
Portum Daphnes, Sosthenem ?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia vij com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Seymnus
Chius z:9ujygoww Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque magma
ex parte exstat, Chius vero ille Scymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, (Quam multa autem de-
]) Pag. 14 med. IHluds. — 2) Pag. 16 Huds. — 3) Pag. 1? et
s med. Huds.; p. 9 init,; p. 16 med. 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, ; Istrum, Danubim, p. 11 Huds. extr. Sic
corruptas adhibet ponit veterum formas, ut X:gocv, Xtoodwog
bis p. 7 Huds,; p. 10 init.; p, 16 med,: et rjj '4iosixg to. r$
Tevorui óiuAéx«ro , p. 9. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEFATIO. ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ab-
soluta est, Quare praeter reliquum .Europae, tota Asia,
et Africa, desiderantur. Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit compendio. Com-
pendium voco, quia revera sit'. Multo enim locupletior
fuit ille pecijlus,. uam est hodie. Citat-ex eo loca.quae-
'dam Eustathius in'eómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud. Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur, Sed de eo nos alias pluribus, ut.
spero. ad Ptolomaeum nostrum , quem propediem; De vo-
lente, habebis, Lector.
*J) Cf. praefat. nostr. in Arrian. Gail,
H. MM
HENRICI DOÓDWELLE
DISSERTATIO
de auctore ÁAxuoxvuo peripli euxini maris, etc.
$. 1l. Scymni Chii iambos an noster confuderit, incertum est.
Xx hoc opere luculentum habemns exemplum commisso-
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctere excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorim, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam'saepe Plinius, Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiarh Árrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia^ Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis. ' Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareant,
ut facile vir maximus ]s. Vossius illos in pristinam for-
mam redegerit, Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit ,- aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipso
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Scymni constat Hoeschelianfs, Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quód versuum su-
spicionem faceret, praeter Scymni verba se: metro comico
scribere profitentis; et metrum verborum, somosque versi-
bus congruos; me dicam iam figuras a pedestri oratione
aMenas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
lieano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnovit
DODWELLI DISSERT.-DE EUX. MAR, PERIPLO. Ri
. b..
^
Hoeschelius. Itaque iam aliquantisper versibus confunden--
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in. opegis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de' nostro verum fuisse suspicemur; si fue-
rit adeo, quam volebat cl. Vossius, nuperus. Veteribus
enim frequentiores érant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit XSteren etiam librarios. Erat
enim apud Graecos .celeberrimus9hoc nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Ávienus. ltaque num
ih nostrum haec suspicio conveniat, a tempore JONES
quo vixit, iudicandum est.
$8. 2, Arriano, quent in. multis sequitux, noster, proinde iunior,
Anonymus.
Etiam Arrianum a nostro expilatum esse censuit idem
.cl. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tanen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haec ergo saltem noster aliunde. lta certe nisi
Popueuxc ygituuore viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus?, lla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda erant.
Ata ex utroque scripto, tam stadia discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
quae principis causa, et pro Homanorum more patrio, lin-
'gu«a proinde etiam romana erant coneipienda, Utque ema-
massent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
&tri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia accipere potuerit
ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae, Ar-
riani scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
romanarum literarum a se scriptarum ng quidem ipse me-
1) Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.:
N
Q*
122 ANONTMOT
z&ttQ? mowiv' dv Ób megofoig, xOÀaciv aUroU Aapfeveiv aci
peylórqv, un Oiü0vrag cvgogqv. '"4nó 0) OcQvaxlog cic vj
'"Aogria0a? vüsov, Érpovcav Ugopuov zoig dg ÉonéQug dvcpow,
cra0ia v, píAum Ó. oUrg 59 -Aognag vidog Afysras "osos *,
dvo "Apri wvqGog. "mo 0i v«g -4owneÜog vqgov sig Ztguqur
qegíov, dv&0ia Qx, uíÀue ic * évraU 0o Ogpog vavolp 5. "Azü
àà Zegvolov qoolov sig Tolzolv cvadia U, nius wf. "Ano E
— ToixóAeng sig "Agyvod 9 ovàUio x , ulia B. iy. "Ano 6b viv
'"Aoyvov sig DiAoxalziav Gra0ie U, ulum iB. "nó OB Due
anÀtlag sig KógolAa cvàOia Q, pilla ty Ly. "Ano à Kogak
àov tig KsgocoUvra, mólw xol zoreuóv, crc0a E, ulla .
' 4n 0& Ksgacovvrog sic "Iegóv 0goc, év à wal zólig xal Ggoopos.
cv&óio D, uiia iB. "nó 0b '"Isgo? Ügovo sig KogüsAqv zo-
lov, dv d xci Ognog deri, cva0ie u£, uiuo € Ly. "uo d
KogüvAgg elg "Egpvonv", iy 1j 0cügo Oguoc?, craüux u&, ulia
£€ Ly. '4nó 0b "Eguvone sig zmolw Toonstoovra, dy: 4j Oouoc
Acyóuevog Zagvovg?, c:aÓe E, ull m. ToemtioUg, molg
cta legitime fieri iubeat; si contra a recto aberraverit, poenam
ab illo repeti aiunt maximam, cibo nempe denegate. Phar-
nacia ad Aretiada insulam, ubi abdita statio est navibus per
ventos occiduos devenientibus, stadia L, milia 1v: haec Aretias
dicitur Martis insula, sive Áreonesus. Ab Aretiade insula ad
Zephyrium castellum, stadia cxx, milia xvi; ibi statio navium.
A Zephyrio castello ad Tripolin, stadia xc, milia xi. A TTri-
poli ad Árgyra, stadia xx, milia 113. Ab Argyris ad Philoca-
leam, stadia xc, 'milia xii, A Philocalea ad Coralla, stadia. c,
milia xi113. À Corallis ad Cerasuntem, urbem et fluvium, sta-
dia Lx, milia vri. A Cerasunte ad Hieron (Sacrum) montem,
ubi et urbs et statio recondita, stadia xci milia xit. A Sacro
monte ad Cordylam castellum , ubi et statio navium, stadia xLv,
milia v3. A Cordyla ;ad Ermysen, ubi statio navium, stadia
xLv, milia v 3. Ab Ermyse ad Trapezuntem civitatem , ubi sta-
tio Daplhnus adpellata, stadia Lx, milia vii. "Trapezus, urbs
2) Vulgo szooctezrti. 6) Arriano '4oyygia. [pag. 16].
3) 'Agqtucóc. Mta lego. In mss. Ifuds.
'" Aorudüc ; in Arriano "AóQgvrutón. — 1T) Arriano "Egucvaecocav, Iluds.
HMuds. At v. p. 15 sq. Arrian. 40 stad. pro 45, forsan ex
4)"Agrcs. lta ex Stephano By- lapsu calami. Gail.
zant. In ms. "4góov;. Hluds. 8) Arrian. xci dr)Qo Oguo;.
9) Vulzo vevoí, Arrian. melius — 9) Vulgo .fígvov. Gail. Conf,
r«vocy. Gall. p. 11, not, 13.
AHEPIII.40 T Z. 128
édqvie, Zivonmímv Gmowmxog, inl O9a1cccq!9? cuxwuévg. "Ano
o)v Tancfobvrog fog cüg "omuadog!! w4cov, |[14] . . . .
frt! xol zaÀm Krgoeco)vrog, mQOrov Qxovy B6vog oi Atyoyus-
vos. Maxgovsc?, vo. Maxogoxíqakoi. "Ano 08 ToonitoUvrog?
tig "Tecov^ Awéva, vv v)?v Asyoufvgy ZovoaQuio ?, Grot
em, ullo xÓ. '4mxó óh Xovcoguíov9 sig 'Ogio)vra? szoza-
uóv, iv d céÀog GouutrQog 9 vavol, cro0:m D, ullia iB. obtog
6 'Ogio?g zorauüg Óioglfet vv. Kolyov yoQav dzO vig Owmwi-
Tuxjc?. dm0 ovv 'OgioUvrog moreuoU ra FOvg vàv Óvo Ilóvrowv
écrÍ* và Óà iyógeva, foofeomv Oiegogov ieriv iOvàv. 'Amo
graeca, Sinopensium colonia, in ora maris condita. A 'rape-
zunte usque ad insulam Aretiadem, olim Cerasuntem dietam,
rius habitarunt Macrones, sive Macrocephali. A Trapezunte ad
yssi portum, (urbem) nuuc Susarmia adpellataf, stadia cLxxx,
milia xxiv. À Susarmiis ad Ophiunta fluvium, in quo salum
modicum navibus, stadia Xc, milia xi. Hic Ophius fluvius Col-
chorum regionem separat a Thianitica. Ab Ophiunte fluvio sunt
gentes duorum Pontorum, quibus finitimae sunt variae gentes bar-
10) Gailius scr. &vàidzr5; vul-
go QoÀlccong.
11) Vulgo '4ot6ridóog. Eadem
insula est, ac supra p. 121 et 122,
laudata, Interdum sua noster ex
pluribus locis confuse mutuatur
et congerit, Cf. ad p. 105, 1017,
117. Gail.
1) Suspectus locus, ubi lac.
fort. sic implenda:... vsj6ov, xal
các Dogvaxíag, vg w«1.... Gail,
2) Vulgo "4xgoveg [et mox
*Augoxépoior]. Korsan Macrones,
sive Macrocephali. Huds, Pro-
cul dubio. Vide nostra, T. I.
p. 496. Gail.
3) Toemtfo)vrog lego: in ms.
Toazsgovv»zíov, Huds.
4)"Tecov. lta lego, quod in
ms. sit"Tocov Awu.; in Arriano
"Tecov Aug. Post Ava etiam
adiicienda videntur xceLl sxóAtu,
obsequentia cv wvüv AtyouévQv.
Huds.
5) In ms. uno loco ZovocQuio,
in altero Zovecouo. Huds. Fort.
epitomator, qui nomen recentius
Zovedouac adiecit, in mente zó-
Aw» habuit, quae vox non erat
in exscribendo libro. Gail.
6) Huds. ZovocQuto.
7) Ogto?vra, "Ogig zortapuóg
dicitur Arriano. Huds.
8) ccAog cUupstQog vovoí, ubi
coniicere liceret ovuuérgoig, ut
evuuscoa zÀAoic, Stadiasm. 8. 105.
T. Il. p. 456. Sed, quum scri-
pserit noster pag. 124 extr.: o?
z04AÀAdg vea)g Ófyt00904,; et iterum
ibid. supra: £yev ocAoy evpusrQov
savoí», liquet Anonymum nostrum
ad stationis magnitudinem respi-
cere, dum auctor Anonym. Sta-
diasmi respicit ad magnitudinem
navium. Cf. Tom. ll. p. 41$ init,
Gail.
9) Gievirixe. Arriano GLovoi-
x5)c; pro quo T'vaev»ie malit
Stuckius. Huds.
121
^
ANONTMOTYT
6à 'Ogio)vrog zorouoU sig "TvyoOv Atyoutvov zotauóv, ocradu:
X, ulia 0. "nó. 0b Duyoo? morauo). tig KaAóv sorapóv,
rüv vüv Atyópsvov Koljv meosufolw!?, craóim à, ullum 9.
"An0 óà Koküg mogtpBolüo sic vov 'Pijov Acyópevov, sora-
póv?1 xol AÀuéva, Grà0:e Qx, ulii ig. AmÓ Ob voU "Pilov
tlg Moxovgvav!? zorapóv, Grá0.e X, piu Ó. Vno dà voi
"Aenovgve zoreuoU sig vOwmov, i|Ór AtyOpevov "Aórqvóy 13. xo-
vagóv, Gr&0:o E, ullum aj^ Üys& Gálo» !* GopustQov vavoiv.
"nó 0i vov 0wQov zxorouoU sig KógUvia!5 mxogíov, oradia
Qd, plie vf. Ly. "nó 0h Kog0vloy tig MOT5veg qmolov, exá-
Qa mz, ulum £ Lg* ivio$9u Oguog vavolv. Éow yag 15 iv
Ilóvto và Ebvtslvo qoolov Move: Aeyópsvov, i»:[15] d xei
"Aemvüg Ísgóv dovw Éllqvixóv, ÓOsv nos Donc? xol vÓ Ovoyua cl-
vas roUrov TOU qoolov* xoi goovoióv zi Pcvww vosumuévoy ** 0
ài Oguog olog doe Érovc déy:a8ci oU mollag vetc, wol xim
sübrciQ TuXQíysv dzÓ vórov avíuov, xal cUrOU ToU rUQov. do-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum(Frigidum) dictum,
stadia xxx, milia iv. A Psychro fluvio ad Calum (Pulchrum)
fluvium, qui nune Pulchrum Castrum vocatur, stadia Xxx, milia
iv. A Pulcehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxX, milia xvi. A Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia iv. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vii: habet et salum modicum na-
vibus. Ab Adineo fluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
xiii A Cordylis ad Athenas castellum, stadia 1.xxx, milia xj,
uhi statio navium. Est enim in Ponto LEuxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur; et castellum pu desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo K«4y zeosufolx.
11) Vulgo zozé xol Au. Si ser-
vandum malueris voculam oz,
coniiciendum erit £yovr« soci;
sed zorceuo» optaverim. Gail.
cui adsentior scr. croreuó» xoi
Auu£va.,
12) '4exovovav. "Aoxovgoy Ar-
riano. Iluds.
13) '4óivijov. Quum in Arriano
sit "4óímvog, mallém'4ó:2v0v, 7óq
AryOpEvov ' Aóivijov etc. ...et dein
«z0 to) Ót '4óiygov ... Muds.
13) zzz; ocdlov. ]sta alterius
sunt, non Arriani, usque ad £ort
ydo iv và xóyto ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo KXogóvAov.
16) £er; yag . . . LlL;ocum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant. voc. '4805»ai. Huds, Mox
scr. Gailius IIóvro và Evf. pro
II. Evé. Deinceps vulgo zejc
"A9. Aryou£yq.
1) Arr. cusAnuévov.
HUHbEPIIIA4O0TZz 125
foto Ó' &v xal dmó rov oQóc € Oguo)vra mÀoía?, cÀÀ ov
TOU y& dzcgxriov, oU02 roÀ Ogcocxlov ulv iv và Ilovro, oxi-
Qovog 0à dy vj "EAAaÓ, xalovuivov. 4nx0 08 40qgvàv sig Za-
yorw mzoraHóv, Grü0ic [?. L4nó MOqvàv dg llqvróvgv* so-
vouóv, Gr&O0: pw, ulia £ Ly dy vovro xoi rob * Zyyidtioo
BeclAtii dorww. "4nxo 0B llovravov szorauo) sig "ouívgv có-
z0v, Orí0ie x0, ul y Ly. xo 0b Aouífvov rómov tig
Ilvbirqv morauóv, orá0ia Eg, ulàw $j lig. mo dé vob Ilv-
iírov moreuoU sig "Aoyafiv* morauóv, dráOta 5', ulli i. mto
0b oyáftog moveuoU sig ""wegov moreuov, orà0ie E, ullta q.
"O ài"4wegoc TO «olov Afyovciww, Ori "7hwpvogrog ixoÀtivo ma-
Ae? * dvraDOa yàg rv "ivgrov vzx0 rgo Mmütlag dzoOaviiv:
xoi vagog "4fwborov Otíxvurot. Entro. OigOsQn 9 v0 Üvoua 0x0
vv ztQiolxov fogfégmv, xoaOémnsQ xol GAÀAa mola OuigSagron,
ózxóvs xol và Tücvoa và? iv voig Kommaüoxew; Odevo Afyovoiw
Qvi oUroc 7? dvouafrro éni Oüovrs vo faciei vOv Tovgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
' eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v 3: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Armenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab Armene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia nLxvi1, milia viu2. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia LX, milia viri. Ápsarum autem castel-
lum aiunt olim ÁApsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nefpe
jbi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo Góogpo)vra ca sioio.
Arriani lectionem reposui. Gail,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) IIovcavgv. IIosvaviy Arriano,
a quo, p. 6 et 1 desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Huds.
5) Arrian. zd.
6) " Aoyofliv. Jta ex. Arriano re-
scripsi. In ms. '"4oycgg., Huds.
Vulgo 'A4gzofiv.
1) Arrian: zat, moví. Steph.
Byz. s. v. 'Awpvoríósg haec: Éozi
x«l vO0zxog iv vo Evttívo Ilóvco
"Aagog, "apvorog ztQortQov AryO-
uevog.
8) Arrian. melius óiogOoporvat.
9) Reposui cc ex Arriano.
Gail.
10) Revocavi otvoc ex Arriano.
Gail.
11' Arrianus suppeditavit róv
Toev?0oov. Gail.
126 ANONTMOT
0g, vovg dup "Ogfórgv xal IlviaÓgv Owxov, qoi v5cür vj
qo9eg dOsty qmulfezos, xol ivrabO0o vóso [16] dmo9avr.
'Anó ovv "Agyafseoc zorauoD Fog! 'OgioDvra motoaRÓv nodtor
Qxovv É9vog of AsyOutvos "Exegsigieig?, vv 0b oixoto, May
Aóveg? xol "Hvlogos *.
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem fluvio usque ad Ophiunta fla-
vium prius incoluerunt Ecechiries; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
3
1) vulgo mendose £eg, Gail, 3) Arrían. MozéAamweg.
qui scr. eg.
2) lta ex Scylace rescripsi. — 1) Ita lego ex Arriano. Gail
Gail. in ms, "Exzzigueig. Huds. In ms. 'Hfíoyu Huds.
IONTOY EYAEINOY
KA4I MAISTIAOZ AIMNHZ IIEPIILAOTZ.
'PERILLUSTRI ET INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALMASIO,
EQUITI, CONSISTORIANO DOMITI, &c.
Wieputanti mihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis formatum annis, luce
donarem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , illustri tuo
homini inscriptum irem, lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
' quo favorem, si forte aliquem mereantur, inde -mutuarent.
ddebat animos Scylax, auctor, propter antiquitatem, non
infimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponti
Euxini; quem beneficio tuo primus reipublicae literariae
dono, et iam tibi reddo; euius sub nomine haec prodire
non tantum nos libentes, sed ef ipsi, si superstites essent,
gloriarentur auctores, Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus, et meliora a nobis quoti-
die exspecta.
Tuus lsaAcus Vossius,
128
^
ISAACE VOSSII
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
26... Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandeno,
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam,ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis potui
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zregízAov
vijo OAgg oixovuévgc, neutiquam ambigendum. Non esse
admodüm antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin!;
Portum Daphnes, Sosthenem ?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat 5; quae vocabula veteribus ignota fuere. RKecentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia virj com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Seymnus
Chius ztzoujyyow Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque magna
ex parte exstat, Chius vero ille Scymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
]) Pag. 14 med. Huds. — 2) Pag. 16 IHluds. — 3) Pag. 1 et
8 med. Huds.; p. 9 init,; p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds,. ; Istrum, Danubim, p. 11 Iluds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut XregcQv, Xtooovwos
bis p. 7 Huds,; p. 10 init,; p. 16 med,: et cj '4imvuxg dioi rj
Tevorw óigAé«ro , p. 9. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 1183 not, 9).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO. ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa aub-
soluta est, Quare praeter reliquum Europae, tota Asia,
et Africa, desiderantur. Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit cempendio. Com-
pendium voco, quia revera sit?. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, guam est hodie. Citat'ex eo loca quae-
'dam Eustathius in 'commentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non: reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud, Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur. Sed de eo nos alias pluribus, ut
spero. ad Ptolomaeum nostrum, quem propediem, De vo-
lente, habebis, Lector.
J) Cf. praefat. nostr, in Arrian. Gail,
o | 9
HENRICI DODWELULE
DISSERTATIO »
de auctore ÁNoNvMo peripli euxini maris, et.
$. 1. Scymni Chii iambos an noster vonfuderit , incertum est.
Ws hoc opere luculentum habemns exemplum commisso
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctore excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etian saepe Plinius, Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Arrianum; et tertium denique, qui, post Arris-
num, stadia Graecorum cum miliaribus contulerit Homae-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis, Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareabt,
ut facile vir maximus ]s. Vossius illos in pristinam for
mam redegerit. Verba enim Scymni fere numerat, ne qui
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an ian
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ips
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Scymni constat Hoeschelianis, Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum s
spicionem faceret, praeter Scymni verba se metro comice
scribere profitentis; et metrum verborum, sonosque versi
bus congruos; ne dicam iam figuras a pedestri oratione
alienas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnoit
DODWELLI DISSERT.-DE EUX. MAR, PERIPLO. li
n *
Hoeschelius. Itaque iam aliquantisper versibus confunden-
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in. opegis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ina-
gis est cur hoc de nostro verum fuisse suspicemur, si fue-
rit adeo, quam volebat cl.. Vossius, nuperus. Veteribus
enim frequentiores éerant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit veteres. etiam librarios. Erat
enim apud. Graecos .celeberrimus* hoc nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Ávienug. ltaque pum
in nostrum haec suspicio conyeniat, a tempore potissimum,
quo vixit, iudicandum est. :
.2, Arriano, uent in- multis sequiturx, noster, roinde iunior
q p Y
Anonymus.
Etiam Arrianum a nostro expilatum esse censuit idem
cl. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tamen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haec ergo saltem noster aliunde: lia certe nisi
"Peopeouxe yeéuuerc viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus!,. llla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda érant.
Ata ex utroque scripto, tam stadia discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
quae principis causa, et pro Romanorum more patrio, lin-
gua proinde etiam romana erant concipienda, Utque ema-
massent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
&tri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia accipere potuerit
ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae ,.Ar«
rinni scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
romanarum literarum a se scriptarum ng. quine ipse me-
4 Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10. '
N
Q*
122 ANONTMOT.
züTtQ? mowiv: dv Óà magafoin, x0Àuci» avroU Aop(avtsv qos
piyíorqv, ux O0vrag vgogpqv. "no 0b GOogvaxlog tig vjr
'"Aoqruaóa? visor, Frovcav Upoouov volg dp ésszéQaug dvfues,
crd0ua v, pilum Ó. ovrq 5 onuuag vndog AÉyero: "Aocag*,
fjvos "Aosevgoog. '"4xó ób vc "JQquedog vaqgov sig Ztgvqur
qogíov, er&üia ox, pilus ic ' évret0no .Qguoc vavolp 5. "Ax
àà Zegvolov qooíov sig Tolnolww ovaóia U, ulAia (B. - " Anà &
— ToimóAsng sig "4gyvod 9 ozabia x , ulia ff Ly. '"daó 0b m»
'"AgyvoQv sig Diloxoleiav Gvadia y, plu iB. "4x. 6à Due-
xaÀclag sig KogolÀa ovaÓ:m Q, nlla iy Ly. "4mó 8B Kogal
àov tig Kegoaco)vro, zxóÀlw xol moronóv, GraÓut E', ullia y.
'Anó 0à Ksgacovzog eic Itgóv 0goc, &v à xal zóltg xal Ogogpos.
or&óie 2, uiia iB. "nó Ob "Irgoó Ügovo sig Kog8dAgv To-
olov, iv à xol Oguog icri, ovoüie u£, ulla & Ly. '4xó0 d
KogóvAgg slg "Egwvangv?, àv qj 0s0go Oguog*, ozadie uz, ulia
€ Ly. '4nó 0b "Egpvong sig zólw Toanttovvri, B 4 Gguoc
AeyOutvog Zlegvovg?, crG0we E, ull w. ToamefoUg, molg
cta legitime fieri iubeat; si contra a recto aberraverit, poenam
ab illo repeti aiunt maximam, cibo nempe denegate. Phar-
nacia ad Aretiada insulam, ubi abdita statio est navibus per
ventos occiduos devenientibus, stadia L, milia 1v: haec Aretias
dicitur Martis insula, sive Áreonesus. Ab Aretiade insula ad
Zephyrium castellum, stadia cxx, milia xvi; ibi statio navium.
A Zephyrio castello ad "lripolin, stadia xc, milia xi. A Tri
poli ad Argyra, stadia xx, milia 113. Ab Argyris ad Philoca-
leam, stadia xc, 'milia xi. A Philocalea ad Coralla, stadia c,
milia xii13. A Corallis ad Cerasuntem, urbem et. fluvium, sta-
dia rx, milia vin. A Cerasunte ad Hieron (Sacrum) montem,
ubi et urbs et statio recondita, stadia xci milia Xii. A Sacro
monte ad Cordylam castellum , ubi et statio navium, stadia xLv,
mitia V3. À Cordyla ;ad Ermysen, ubi statio navium, atadia
xiv, milia v 3. Ab Ermyse ad Trapezuntem civitatem, ubi sta-
tio Daphnus adpellata, stadia Lx, milia vin. Trapezus, urbs
2) Vulgo zQooctérrtt. 6) Arriano '4oygia. [pag. 16].
3) '4oqricóc. dta lego. In mss. IIuds.
" Agticóg ; iu Arriano "A4dógvruxóa. — 1) Arriano 'Egudvaccar, Hu uds.
Muds. At v. p. 19 sq. Arrian. 40 stad, pro 45, forsan ex
3)" Agrog. lta ex Stephano By- lapsu calami. Gail.
zaut. In. ms. "4g800v;. Huds. 8) Arrian. x«i d:UQo Oguo;.
3) Vulgo vaevoí. Arrian. melius — 9) Vulgo zágyov. Gail. Conf.
ravotv. Gail. p. 11, not, 15.
,IHI EP IIDLAO T Z. 128
&qvie, Zivomímv ümowxog, ini O0À«com!9? cuxiuévm. "Ano
o)v TamtíoUvrog fog cüe "omuédog]!! wácov, [1j . . . .
316! xol mola, KsgacoUvrog, zQOrov cxovv &Ovog ob Asyóps-
voi Mexoovsic?, dvo, Moxgoxíqakoi. "adno 0à ToonitoUvrog?
sig "Tcoov* Awuíva, tv vév Asyoutvgy 2ovcaguio 5, Gradi
Qu, ulus xÓ. ^"4mó ób Zovoaguímv9 tig 'OpioUvra 7 moza-
póv, év d calog ovuptrQog 9 vovol, cra0:« D, ullia. iB. odtog
0 'Ogiog zotapüg Óioplfes viv Kolyov q0Qev dzó vic Oiawi-
vixe?. dzO oUv 'Ogio)vrog motopoU và ÜOvyg rdv Óvo llovrav
écví* và 0à byóptva, foofooov Oigógoy idrlv idOvQv. 'Amo
graeca, Sinopensium colonia, in or& maris condita. A 'Trape-
zunte usque ad insulam Aretiadem, olim JCerasuntem dictam,
rius habitarunt Macrones, sive Macrocephali, À Trapezunte ad
yssi portum, (urbem) nuuc Susarmia i Neun stadia cLxxx,
milia xxiv. A Susarmiis ad Ophiunta fluvium, in quo selum
modicum navibus, stadia Xc, milia xit. Hic Ophius fluvius Col-
chorum regionem separat a Thianitica. Ab Ophiunte fluvio sunt
gentes duorum Pontorum, quibus finitimae sunt variae gentes bar-
10) Gailius scr. &«àcrr;; vul-
go €oiccong.
11) Vulgo '4g:6t:cóog. Eadem
insula est, ac supra p. 121 et 122,
Jaudata, Interdum sua noster ex
pluribus locis confuse mutuatur
et congerit, Cf. ad p. 105, 101,
]!7. Gail.
1) Suspectus locus, ubi lac.
fort. sic implenda:... vov, xal
vs Dagvexíag, vjg 1a1.... Gail,
2) Vulgo "4xgoveg [et mox
"Augoxípoio:i]. Korsan Macrones,
sive Macrocephali. Huds, Pro-
cul dubio. Vide nostra, T. l|.
p. 496. Gail.
3) T'oemefob)vrog lego: in ms.
Toezifovvt(ov, Huds.
4)"Tocov. lta lego, quod in
ms. sit"Tocov Aw.; in Arriano
"Tocov Au. Post Awéva etiam
adiicienda videntur xol sóAÀw,
obsequentia cv viv AtyouérvQv.
Huds.
5) In ms. uno loco ZovodcQu:a,
in altero Ziovexgue. Hluds. Fort.
epitomator, qui nomen recentius
Zovodguie adiecit, in meute zó-
Aw habuit, quae vox non erat
in exscribendo libro. Gail.
6) Huds. ZovocQuo.
7) 'Ogio?vvo. "Ogig | zorepóg
dicitur Arriano. Huds.
8) ecAog cVvuustQog vovoí, ubi
coniicere liceret oeuuérgorg, ut
eUpusvon zÀoic, Stadiasm. $. 105.
T. Il. p. 456. Sed, quum scri-
pserit noster pag. 124 extr.: o9
z0ÀÀlodg veUg Ofyto29«L; et iterum
ibid. supra: £zeL oc Ao» evuuscQov
savoív, liquet áAnonymum nostrum
ad stationis magnitudinem respi-
cere, dum auctor Anonym. Sta-
diasmi respicit ad maguitudinem
navium. Cf. Tom. II. p. 415 init.
Gail.
9) O.evirixg. Arriano Oievrt-
x5c; pro quo T'vav»voge malit
Ntuckius. Huds.
121 ANONTMOT
óà 'Ogio)vrog zorGuoU sig "Uvyoow Asyogtvov zorauóv, Grad
X, uiua 0. "4nàó Óà "PuvjyooU zorauoU tig Kalóv sxorapóv,
r0v v)r Atyóutvov Kaekjv sapsufolgv!?, or:adw À, ulli 0.
"nó óà Kaolgg zagtuBoÀuo sic rov "Pip Asyóptvov, sora-
póv?! xol Auíva, crí0.m ox, ullum ig. dm Ob roD 'Piov
tig 4oxovgvav!? zo:auóv, Gra0ia X, píha Ó. imo dà ro)
"doxoj$gva norepoU tic J[üivijov, i05 Aeyóptvov MOvqyóv 13. mo-
vapóv, orc. f£, u(Aum x^ — Pei ccÀov !* GuuuttQov vavolr.
"nó ób vo) iov zorauo)U tí; KopÓvia!5 xoolíov, crai
Q, ulia wy. Ly. xo 0& Kogütloy cic 4059vog qoolov, cza-
Oi zx, uiua £ Lz* ivrev90a Oguog vavoiv. Éóm yaQ 15 iv
Ilóvyro xà Evbtivo goolov A491jvos Aeyóusvovy, i» [10] d sl
"AOmvàg iegóv dirwv. ÉAlsyvixóv, 00tv uox Ooxti xal zü Ovoya ti-
vas toUrOv TOU qOQolov* xoi qgotoióv tí Óarww qotugutvov'' 0
óà Ognog oloc Goe Érovc Ófg:o9o, ov mollag votg, xal cxímgy
raUvOig swXoÍysiv ds vórOv cvíuov, sal eUrOU TOU tUQOv. GG-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psvchrum(Frigidum) dictum,
stadia Xxx, milia iv. A Psychro fluvio ad Calum (Pulchrum)
fluvium, qui nunc Pulchrum Castrum vocatur, stadia xxx, milia
jv. A Pulehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxx, milia xvi. A. Rhizio ad AÁscurnam fluvium, stadia
xxx, milia iv. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia LX, milia vin: habet et salum. modicum na-
vibus. Ab Adineo íiluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
Xii4J. À Cordylis ad Athenas castellum, stadia Xxx, milia x4,
ubi statio navium. Est enim in Ponto Euxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur; et castellum D desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo Kc zcosufol;.
11) Vulgo zori xc«l iua. Si ser-
vandum malueris voculam roré,
coniiciendum erit zzovre roti;
sed zorc«uov optaverim. Gail,
cui adsentior ser. zoreuo» xai
Auu£va.,
12) '4exovovav. "Aoxovgoy Ar-
riano, Hluds,
13) '4àivijov. Quum in Arriano
sit. 4óímvos, mallém'4ó:5vóv, 7àq
Aeyonevoy "Aóiwvijov etc. ... et dein
«30 tOU Ót AdipnoD ... Muds.
13) £;s. odAÀov. Ista alterius
sunt, non Arriani, usque ad £ocrt
ydo iv cg xóyto ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo Kooós1o».
16) zer; yàQ . . . Locum huuc
ex Arriano profert Stephanus Hy-
zant, voc. '497yai. Huds, Mox
scr. Gailius IIóvro rà Evf. pro
II. Evé. Deiuceps vulgo zeooc
'A8. Aeyouéyr.
1) Arr. zusinutvov.
IHIEPIIIA4OT6Zz. 135
forro 0 àv xai dz vov podóG t« OguoUvra zÀoia?, GÀ ov
TOU yt dzugxtíov, oU02 ToU Ogocxíov uiv iv tà llovro, oxí-
qovog óà éy vj "EAAaÓs xolovpévov. no 08 404vàv tlg Za.
ye:w zormuov, Grí0!a [?. L4n0 LOn«vov cio llov:cvgv^ mo-
rauóv, Gr&Óie p, plàia £ Ly: £v vovro xci vob * "Ayyiklov
BeclAtie 2orww. "Axó 0B llovràvov morouoU sig "ouívgv scó-
zov, GríÓuwe xÜ, ulia y Ly. 4mó ói Idouífvov tómov tig
Ilvtírqv moreuóv, cvi0uwa £c, ullum s lig. "nmó 0b vo? llv.
iírov zoreuoU sig Moyofiv9 morapóv, GráÓta 5', ullus 1d. zr
0b Moyéfsmg morauoU sig '""waegov moteuóv, orà0ia E, ulia «.
*O àà"4hwaepgog r0 qeolov Afyovcw , Ori. "7hwvgrog ixoltiro ma-
Àav? * évcatOa yàg TOv "Áwvorov )z0 vüc Mmütlag dxoSovsiv:
xoi rügog "voorov Osíxvurot. Éxtira. OrepOdQn ? v0 Üvoua Ono
vOv mtgioxov Bogfégmv, xeOumtQ xoi GAÀm mole OiígOaQro:,
ózóvs xol rà Tóova và? iv roig Kommzaü0xeig Odovo Afyovow
0r, oUrOc "9 ovouabtevo im) Ooavri vo (acilet vOv Tovgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
' eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia X1, mi-
lia v3: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Ármenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab. Ármene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia Lxv1, milia vi12, A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia LX, milia viti, Ápsarum autem castel-
lum aiunt olim Apsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nefpe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo oouo)vre cd solo.
Arriani lectionem reposui. Gail,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) IIovcavqv. IIo?vaviv Arriano,
a quo, p. 6 et 7 desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Huds.
5) Arrian. zd.
6) " 4ozofiv. Yta ex. Arriano re-
scripsi. In ms. '4oycfyv», Huds.
Vulgo '4gzef.v.
1) Arrian: zrAot sovrí. Steph.
Byz. s. v. '"Apvoríósc haec: Éori
x«i r0zxO0g fÉv tQ Ewv£ftívo llóvto
* Apagog, "Aapvorog zQórsQov AryÓ-
uevog.
8) Arrian. melius óagO orat.
9) Reposui zc ex Arriano.
Gail.
10) Revocavi otrog ex Arriano.
Gail,
11' Arrianus suppeditavit róv
T«e$oov. Gail.
126 ANONTMOT
0g, vovg epp Ogécvgv xol IlvàdÓgv Owxav, Ggyosi vügÓs vic
qooug dAO:iv qmuíferai, xol ivrat9o voso [16] dzoOawti.
'Anà ovv 'Agyofisoc zovauo! fog! 'OgioDvra mxorepóv zxodrov
Qxovv É8vog of AcyOutvos "Exsysigisig?, vüv Ob oixoUs: May
Àdvsc? xoi Hvloyos ^.
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem fluvio usque ad Ophiunta flu-
vium prius incoluerunt Ecechiries; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
?
1) vulgo mendose £oc, Gail., 3) Arrian. May£Aaveg.
qui scr. es.
2) lta ex Scylace rescripsi. — 1) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, 'Exz&oreig. Huds. In ms. 'Hfíoyo: Huds.
IIONTOY EY&REINOY
KAI MAISTIAOZ AIMNHZ IIEPIILAOTZ.
d ro riim :
PERILLUSTRI ET. INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALMHASIO, |
EQUITI, CONSISTORIANO DOMITI, &c.
Keputanti mihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
etum , ineuntis adolescentiae primis fermatum' annis, luce
»narem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
imnatis tenebris , levidense illud opusculum , illustri .tuo
jmini inscriptum irem. lta enim par erat, ut primitiae
iventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
3o favorem, si forte aliquem mereantur, inde mutuarent,
ddebat animos Scylax, auctor, propter antiquitatem, non
ifimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponti
uxini ; quem beneficio tuo primus reipublicae literariae
ono, et iam tibi reddo; cuius sub nomine haec prodire
»n tantum nos libentes, sed ef ipsi, si superstites essent,
loriarentur auctores, Accipe igitur luculentissimi amoris
;: obsequii levissimum pignus , et meliora a nobis quoti-
ie exspecta.
Tuus ÍskxacUs VossiUs,
128
^
XSAACE VOSSIEI
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
26... Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandene,
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam,ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis potui
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zregíztAov
vüc OAÀgg oixovuévgg, neutiquam ambigendum. Non esse
admodum antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin!;
Portum Daphnes, Sosthenem?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia virj com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Soymnus
Chius z::9ujyyow Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque maga
ex parte exstat, Chius vero ille Scymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
]) Pag. 14 med. Huds. — 2) Pag. 16 Hluds. — 3) Pag. 1 et
8 med. Muds.; p. 9 init; p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, 5 lstrum, Danubim, p. 11 Huds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut XrocQv, Xtocowog,
bis p. 7 Huds.; p. 10 init,; p. 16 med,: et cj '4iawwxg tov rj
Tevore; ówAExTO , p. 5. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9.).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO., ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ab-
soluta est, Quare praeter reliquum .Éurfopae, tota Asia,
et Africa, desiderantur. Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit cempendio, Com-
pendium voco, quia revera sit. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, guam est hodie. Citat-ex eo loca .quae-
'dam Eustathius iü^eómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imiinutum sit scriptum illud. Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur, Sed de eo nos alias pluribus, ut -
spero. ad Ptolomaeum nostrum, quem propediem , De vo-
lente, habebis, Lector. |
J) Cf. praefat. nostr. in Arrian. Gail,
M
H. 9$
HENRICI DODWELLE
DISSERTATIO E
de auctore ÁNoNYMo peripli euxini maris, etc.
$. 1. Scymni Chii iambos an noster vconfuderit , incertum est.
Ws hoc opere luculentum habemns exemplum commisso
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctore excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam saepe Plinius, Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Arrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis, Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareant,
ut facile vir maximus ]s. Vossius illos in pristinam for-
mam redegerit. Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipso
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Scymni constat Hoeschelianis, Nee
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum su-
spicionem faceret, praeter Scymni verba se metro comico
scribere profitentis; et metrum verborum, sonosque versi-
bus congruos; ne dicam iam figuras a pedestri oratione
alienas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnovit
'
DODWELLI DISSERT.-DE EUX. MAR, PERIPLO. Bi
. ' x
Hoeschelius. Itaque iam aliquantisper versibus confundem-
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in. opewis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de nostro verum fuisse suspicemur, si fue-
rit adeo, quam volebat cl.. Vossius, nuperus. Veteribus :
enim frequentiores érant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potwerit veteres etiam librarios. Frat
enim apud, Graecos. celeberrimus hioc ' nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et.Festus Avienus. ltaque pum
in nostrum haec suspjcio conyeniat, a tempore potissimum,
quo vixit, iudicandum- est. t
t s
t
E 2, Arriano, quent. in / multis sequitur, noster, proinde junior,
Anonymus.
Etiam Arrianum a nostro expilatum esse censuit idem
.cl. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tagen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haec ergo saltem noster aliunde. lta certe nisi
Pououd ygíuueva viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus!, "lla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda érant.
Ata ex utreque scripto, tam stadia' discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanaririt in publicum,
quae principis causa, et pro Romanorum more patrio, lin-
"gwa proinde etiam romana erant concipienda, Utque ema-
massent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
Sti, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
effüciet illa, üt miliaria romana omnia accipere potuerit
.ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae ,.Ár-
riani scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
-romanarum literarum a se scriptarum ng. quidem ipse me-
1) Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.: Ó
N
Q*
123 ANONTMOT
zütrQ? moteiv: dv Ob megofoig, xoAeci aUroU Àaufevew qao
peyíóvqv, 5j OiÓ0vvag cgopqv. "zo 0b Ocgvaxlog sig wj
"degrado? vüsov, Érovcav Ügopguov volg dp éosxéQug dvcpuois,
or&0ia v, pía Ó. ejr d "Aowuag vüdog Abyeras " dorog*,
$jvos "^ 4osovqoog. '4mó b vüg 'Aowuedog vdov sig. Zeguquor
qogíov, orcüe ox, ulii ic ^ évvatOn Qgpoc vovolp S. "Au
àà Zegvolov quolov sig Tolznolw cvaóia U, ulia if. "no
. TowiAeog sig "Agyvo 9 ovabia x, plua B. Ly. "Az 03 rdv
'"Aoyvoàv sig Diioxalsiav Graia y pili iB. "4n. óà Duo-
xnÀAtlag sig Kógolla G:d:m Q, plua iy. Ly. "Anó 08 Koga
àmv tig Kegaso)vro, mólw xol moropóv, craÓim E, ullia g.
' 4n 0à Ksgacotvvog sic "Iegóv Ogoc, év à sal zxólig xal UgoQpoc.
evadio D, ulia iB. "nó 0b "Iegob Ügovo eig KogütAgv re-
olov, iv d xal Üguog isl, ovaüia u£, ulia € Dy." duo 8
KogüvA«g sig "Eguvonv", iv qj Orügo Oguog*, oraüie p, ullia
£ Ly. '"4nó 0b '"Eguvono cig zólw ToantloUvrét, dy: 4 Oouog
Aeyóptvog Zegvo)vc?, ora0i E, ule v. ToonefoUg, mol
cta legitime fieri iubeat; si contra a recto aberraverit, poenam
ab illo repeti aiunt maximam, cibo nempe denegato. Phar-
nacia ad Aretiada insulam, ubi abdita statio est navibus per
ventos occiduos devenientibus, stadia L, milia 1v: haec Aretias
dicitur Martis insula, sive Areonesus. Ab Aretiade insulam ad
Zephyrium castellum, stadia CXX, milia xvi; ibi statio navium.
A Zephyrio castello ad Tripolin, stadia xc, milia xii. A 'Tri-
poli ad Argyra, stadia xx, milia t3. Ab Argyris ad Philoca-
leam, stadia xc, 'milia xi. A Philocalea ad Coralla, stadia. c,
milia xi113. À Corallis ad Cerasuntem, urbem et fluvium, ata-
dia Lx, milia vir. A Cerasunte ad Hieron (Sacrum) montem,
ubi et urbs et statio recondita, stadia xci, milia xi. A Saero
monte ad Cordylam castellum , ubi et statio navium, stadia xLv,
milia v3. À Cordyla :ad Ermysen, ubi statio navium, stadia
XLv, milia v 3. Ab Ermyse ad Trapezuntem civitatem, ubi sta-
tiu Daplnus adpellata, stadia Lx, milia vin. "Trapezus, urbs
2) Vulgo zoocre&rrtt. 6) Arriano '490y$Qia. [pag. 76].
3) "4oqricóün. dta lego. In mss. IIuds.
'" Agtudüu ; in Arriano "AóQgvrutón. — 1) Arriano "Eoguoveocav. Kluds.
Muds. At v. p. 15 sq. Arrian. 4U stad, pro 45, forsan ex
3)'A4gros. lta ex Stephano By- lapsu calami. Gail.
zaut. In ms. "4g80ov;. Huds. 8) Arrian. x«i 8e?Qo Oguo;.
3) Vulgo vaevoí. Arrian. melius — 9) Vulgo .fígyvov. Gail. Conf.
vy«votv. Gail. p. 11, not, 15.
II E P I Il .40 T Z. 128
vie, Zuwvonéov &mowxog, inl O90lc00g!9 cxiGuévm. "'74no
o)v Teesxtfo?viog foc cfüg "omuadog!! wücov, |14] . . . .
q1t! xol mcÀa, KeQocoDvvog, zQOrov Qxovy &8vog ob Asyout-
voi Mexgovig?, fro. Moxgoxígokoi. "no 0b ToonitoUvrog?
tig "Tocov* Awéva, vQv v)v Asyouévm» ZovcodQuie?, ctoÓt
o7, ull xÓó. '4mó ób XovcoaQuímv 9 zig 'Ogio)vra? mora-
póv, iv d calog coputrogoc9 vovol, cra0we U, ulii. LB. odtog
0 'Ogioíg morauüg Oioglie: viv Kolyov ydgav dzO vig Owwi-
vue?. dx ovv 'Ogio)vrog zoropo) và FOvg vàv Óvo llovrov
écrí* và ÓÀ dyóptva, foofeoov Giagógov idrlv iOvàv. 'Amó
graeca, Sinopensium colonia, in or& maris condita. A Trape-
zunte usque ad insulam Aretiadem, olim Cerasuntem dictam,
prius habitarunt Macrones, sive Macrocephali. À Trapezunte ad
Hyssi portum, (urbem) nune Susarmia adpellatam, stadia cLxxx,
milia xxiv. A Susarmiis ad Ophiunta fluvium, in quo salum
modicum. navibus, stadia xc, milia xit. Hic Ophius fluvius Col-
chorum regionem separat a Thianitica. Ab Ophiunte fluvio sunt
gentes duorum Pontorum, quibus finitimae sunt variae gentes bar-
5) In ms. uno loco ZovocQuia,
10) Gailius scr. &wv4czrz; vul-
in altero Zovocouo. ilu ds. Fort.
go €oiccorg.
11) Vulgo '4gr6ridóog. Eadem
insula est, ac supra p. 121 et 122,
Jaudata. Interdum sua noster ex
pluribus locis confuse mutuatur
et congerit, Cf. ad p. 105, 107,
117. Gail.
]) Suspectus locus, ubi lac.
fort. sic implenda:... v760v, xal
tc DQagvextag, vg 1«1.... Gail,
2) Vulgo "4xgoveg [et mox
"Augoxépolor]. Korsan Macrones,
sive Macrocephali. Huds, Pro-
cul dubio. Vide nostra, T. l1.
p. 456. Gail.
3) Toemsfo)»rog lego: in ms.
Touzsgovvcíov, Huds.
4)"Tecov. lta lego, quod in
ms. sit"Tocov Aw.; in Arriano
"Tgcov Au. Post A4uuéva etiam
adiicienda videntur xol sóAuw,
obsequentia vv viv Atsyouévm.
Hu ds.
epitomator, qui nomen recentius
Zoveodouie adiecit, in mente zó-
àw habuit, quae vox non erat
in exscribendo libro. Gail.
6) Huds. ZovocQu:o.
1T) 'Ogto?vroa, "Ogig zocopóg
dicitur Arriano. Hud s.
8) ecAog evuustQog vovoí, ubi
coniicere liceret evuuérQorg, ut
ovuuscQa zÀoic, Stadiasm. S. 105.
T. IL p. 456. Sed, quum scri-
pserit noster pag. 124 extr.: o9
zoAÀdg ve)g OfysoÜ8nr; et iterum
ibid. supra: fye& ocAo» evpusrQov
sgavcí», liquet Anonymum nostrum
ad stationis magnitudinem respi-
cere, dum auctor Anonym. Sta-
diasmi respicit ad magnitudinem
navium. Cf. Tom. Il. p. 415 init,
Gail.
9) G.ovizoje. Arriano Giovvi-
*5)c; pro quo T'var»uxgge malit
Stuckius. Huds.
121
*
ANONTMOT
óà 'OgioUvrog zorouoU sig "Pvyoóv Atyoutvov zotauOv, Graia
X, pilin 0. "4mxó Ob "Puvyoov movapo0. tíg KoÀóv srorauóv,
rÓv vüv Atyüutvov Kakjv maegsufoAqv!?, Gra0w À, ulum 9.
"nó óà Kalüg megtupoAag sig vov '"Piípov Atyóptvov, mora.
póv 1! xol Aufvo, c:íÓ:m Qx, uil ig. "imo Ob voU '"Piíov
tlg "coxovgvov!? zorauóv, Grá0we X, ullum Ó. L4mo ÓÀ ro?
"Aexotgve moropoU sig MOwijov, ij0n AtyOpsvov "Aóvqvüy 19. mo-
vauóv, orí0w b, uie q^ Eye odAov'* cuuuerQov vevolv.
"nó óà voU i4üwvQov zorouo) tig Koógü0vAa!5 wopglov, oraÜic
Q, pliio wf. Ij. "nó 0b Kog0vAov tig 4OcQvag qyoolov, cvá-
Qi xz, pua £ Lg: ivrob9a Oguog vavolv. Éórs yag 15 dv
Ilóvcm và Ev&£svo qoolov A491vov Aeyópevov, iv. [15] d xel
"AO0nvàg [sgóv larww ÉAlqvixov, 0Osv uoi Ooxei xol v Üvopa ci-
vas roUrov vOU qooíov: xol goovoiOv ví &ovwv sjotumpívovy * * 0
óà Oguog olog dog Érovc 0by:00o. oU moÀldg votg, xol Oxímry
vaUTOiG THXQÍyciv dzz0 vóvov cvíuov, xal cUrOU ToU tÜQov. do-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum (Frigidum) dictum,
stadia Xxx, milia 1v. A Psychro fluvio ad Calum (Pulehrum)
fluvium, qui nunc Pulchrum Castrum vocatur, stadia xxx, milia
1v. A Pulehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxx, milia xvi. A Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia 1V. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vin: habet et. salum. modicum 'na-
vibus. Ab Adineo iluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
xi43. A Cordylis ad Athenas castellum, stadia Lxxx, milia x2,
ubi statio navium. Est enim in Ponto LEuxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur; et castellum pane desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo Kor zcesuflolx;.
11) Vulgo zozé x«l Au. Si ser-
vandum malueris voculam zozré,
coniiciendum erit £yovr& mori;
sed zor«uóv optaverim. Gail.
cui adsentior scr. zorcuóo» xol
AuuEva.
12) '4exovovav. "Acxovgov Ar-
riano. lluds.
13) '4óivijov. Quum in Arriano
sit "40ígvog, mallém'4ó:2vàv, 76q
AryOutvov 'AÓuvrjov etc... et dein
«zx0 to) Ót AÓiuvroD ... Muds.
13) zye&. odAov. Ista alterius
sunt, non Arriani, usque ad £ozt
ydo iv và xóyro ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo KopoóvAo».
16) Fez, yaQ . . . Locum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant. voc. '495vai. Huds, Mox
scr. Gailius JIJOvro zo Ev. pro
II. Ev£. Deinceps vulgo zoe
"A9. ieyou£yq.
1) Arr. zusAnuévov.
ILEPIIIAO T Z. 135
Cotto Ó' dv xal &-0 rov oóG Tv Oguo)vro zÀoin?, cdÀA oU
T00 ys dnzogxríov, 0702 roU Ogcox[ov uiv iv và llovro, oxi-
qovogc 0b dy vj "Ellaós xolovuévov. L4n0 0i Ogvàv» tig Za-
yorw zorauOv, Grí0!a [?. L4n0 LOqvàv tig llovtivgv^ mo-
vauóv, dr&O:e u, nliia £ Ly: dv sovro xoi voU 5 Zyyiétioo
BocíAsit iorw. nó 0i llovrüvov morouoU tig Wouívqv só-
zov, Grd0im x0, uli y Jj. "mó 0i oufvov vóxov cl;
Ilvbívqv movouóv, ova0:a Eg, ulàwe xj Jg. "4nmó 0b vo? Ilv.
£ívov morouoó sig "oyofiv* morepóv, GráOta 5', ulAie ve. mro
0à 4Moyéfsme movauo9 sig" wqooov zovwuóv, oáüia E, ulia «.
"O ób"4waegog v0 qoolov Afyovcww, Ori." hpvgrog éxoltívo za-
Ae, * dvraO0a yag vÓv "Awvorov vzó vüc Mwtlag dxoOevtiv:
xol ragog '"Zpvorov Osíxvuzos. Éntwvo. üvegO0Qn? 0 Üvoua $n
vOv ztgiolxov feofltgov, xaOm:Q xoi GÀÀa molAd OníqOoQro:,
óxórs xol ra Toavo và? iv roig KommzaüOoxe:i Odova Aéyovoiv
Ovi obvoc? dvouatero ini Ooavri vo aciei vOv Tovgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
' cias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v4: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Armenen locum, stadia xxiv, milia 1133. Ab Ármene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia LXv1, milia vii2. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia LX, milia viii. Apsarum autem castel-
lum aiunt olim Apsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nefnpe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo oouo)vra cd mioic.
Arriani lectionem reposui. Ga il,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) Ilovtavqv. IIgtvaviv Arriano,
a quo, p. 6 et 71 desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Huds.
5) Arrian. zd.
6) " 4gyofi.v. 1ta ex. Arriano re-
scripsi. in ms. '"4gzcfmyv, Huds.
Vulgo '4ozdfiv.
1) Arrian: zéAot otf. ar s
Byz. s. v. "Awvoríósg haec: £ozi
x«i r0zO0g iv TQ EvÉttívo llóvrco
"Awagog, "A)pvorog zoorsQov Asyó-
pevog.
8) Arrian. melius óiog Ova.
9) Reposui tc ex Arriano.
Gail.
10) Revocavi otcog ex Arriano.
Gail,
11' Arrianus suppeditavit zov
Te?90v. Gail.
126 ANONTMOT
0g, vovg duo Opg£dvqv xol Ilvi&dqu Óigxov, Gyos r9cÜs 9c
qo00og 3ÀO:v quulferas, xol ivra08o vósp [16] dzoSavti.
'4nà ovv ^Aggéfitoc movauoU Fog! "Ogio)vra noropóv modo
dxovy É9vog of isyoutvos "Exeyeigisig9, vov ÓÀ oixoUc: Maog:-
Avec? xol "Hvlogos ^.
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem fluvio usque ad Ophiunta flu-
vium prius incoluerunt Ecechiries; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
3
1) vulgo mendose £»c, Gail., 3) Arrian. MoeréAnyte.
qui scr. eig.
2) lta ex Scylace rescripsi. 4) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, "Exzgequeig. Huds. 1n ms. 'Hfíoy: Huds.
IIONTOY EY&REINOY
KAT MAISTIAOZ AIMNHZ IIEPIILAOTZ.
PÉRILLUSTRI ET. INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALNASIO,
EQUITI, CONSISTORIANO DOMITI, &c.
Wieputenti mihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis formatum' annis, luce
donarem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , illustri :tuo
nomini inscriptum. irem, lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
quo favorem, si forte aliquem mereantur, inde -mutuarent,
ddebat animos Scylax, auctor, propter antiquitatem, non
infimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponti
Euxini; quem beneficio tuo primus reipublicae literariae
dono, et iam tibi reddo; cuius sub nomine haec prodire
non tantum nos libentes, ged ef ipsi, si superstites essent,
gloriarentur auctores, Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus , et meliora a nobis quoti-
die exspeeta.
T'uus IsaACUR. Vossius,
128
2
ISAACE VOSSII
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
2... Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandeno,
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam, ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis potui
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zregí(záov
vüc O0Agg oixovuévggc, neutiquam ambigendum. Nom esse
admodüm antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin! ;
Portum Daphnes, Sosthenem ?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia vir] com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Scymnus
Chius z:gujyyoww Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque magna
ex parte exstat, Chius vero ille Ncymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
]) Pag. 14 med. Huds. — 2) Pag. 16 Hluds. — 3) Pag. 1 et
8 med. Huds.; p. 9 init, ; p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, ; ]strum, Danubim, p. 11 Huds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut XsgcQv, Xtocowog,
bis p. 7 Huds,; p. 10 init,; p. 16 med,: et zj '4ia»uxg $0: rj
Tevorej óuvAéxro , p. 9. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9.).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO. ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ab-
soluta est, Quare praeter reliquum .Europae, tota Asia,
et Africa, desiderantur. Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri. potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit cempendio. Com-
pendium voco, quia revera sit!. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, quam est hodie. Citat'ex eo loca .quae-
'dam Eustathius in 'cómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud, Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur, Sed de eo nos alias pluribus, ut.
spero. ad Ptolomaeum nostrum , quem propediem, De vo-
lente, habebis, Lector.
1) Cf. praefat. nostr, in Arrian. Gail,
Wo | 9
HENRICI DODWELULE
DISSERTATIO "
de auctore ÁNoNYMo peripli euxini maris, etc.
$. 1. Scymni Chii iambos an noster vonfuderit , incertum est.
E x hoc opere luculentum habemns exemplum commisso
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctere excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam saepe Plinius. Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Árrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis. Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareat,
ut facile vir maximus ls, Vossius illos in pristinam for
mam redegerit. Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipse
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Ncymni constat Hoeschelianis, Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum st-
spicionem faceret, praeter Scymnui verba se metro comico
Scribere profitentis; et metrum verborum, sonosque versi-
bus congruos; ne dicam iam figuras a pedestri oratione
alienas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnovit
DODWELLI DISSERT.-DE FUX. MAR, PERIPLO. iii
| "y
Hoeschelius. ltaque iam aliquantisper versibus confunden-
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in- opewis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de' nostro verum fuisse suspicemur, si fue-
rit adeo, quam volebat cl. Vossius, nuperus. Veteribus -
enim frequentiores érant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit gu etiam librarios. Erat
enim apud Graecos celeberrimus Shoc nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Avienus. líaque num
ih nostrum haec suspicio conyeniat, a tempore potissimum,
quo vixit, iudicandum est. :
l '
E
S 2, Arriano, quent in: multis sequitux, noster, proinde iuniof,
Anonymus.
Etiam A iudi a nostro expilatum esse censuit idem
cl. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tamen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haec ergo saltem noster áliunde. lta certe nisi
Popuouxt ypeéuporc viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus?, "llla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda érant.
Ata ex utreque scripto, tam stadia ' discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
quae principis causa, et pro Homanorum more patrio, lin-
'gua proinde etiam romana erant concipienda, Utqne ema-
massent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam sae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
atri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia accipere potuerit
.ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae, Ar-
rinni scripta, vel romana, meminisse verisimile est. Alibi
romanarum literarum a se scriptarum ng quidem ipse me-
Li
$
1) Arrian, Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.
| *
N
122 ANONTMOT
rüttQ? sottiv* &v Ób zegoBoin, xoAuciv aUroU Aouflavtwv qacl
ueyícrqv, 5j O0vrag cgogqv. xo 0B GOegvoxlog sig vor
'"Agqruiado? vijcov, Éyovcav Uqopuov voig dg ÉczéQag dvfcpuoic,
cra0im v, uíl Ó. eUtQ 4omnuag vidog Alyszos "Aosag*,
dcos "Aoeowvqsog. "'"44mÓ 0b vüg '-4omnaÜog vqgcov sig Ztgvqur
qogíov, evcóia. Qx, ulii ic * àvrat0n Oguoc vavolv S. "ao
àb Zegvolov qoolov sig TolnoAv cvadia U, ulia i. "nó di
ToinóAtog cig '4gyvoa 9 cvaüia w, ulia B. Ly. "nó 03 sv
' doyvodv sig GukoxaAtiov oré01a D, ulia iB. "xà Ó3 duio-
xcÀslag sig Kógolia craUie Q, ulÀus vy Dy. "Ano 8i Koga-
àmv zig Kegaco)vra, zólw xol norepóv, orc0im E, ulli q.
'Anó 0 Ksoagotvrog eig "Igóv 0goc, iv d sal sólig xoà Ugoguoc.
cvàdia D, nili i. "nó Ob '"IsgoU OQovc tic KogótAqv qo-
olov, iv d xoà Üguog icri, ovaDie ue, plua € Ly. "Ano 9i
KogüvAqg sig "Eguvoqv?, év 1j ócógo 0guoc?, oraüie u£, ulii
€ Ly. '4nó 0i 'EguvGne zig nói Toanttovvra, iv 4j Gguog
Asyoutvog Zlagvovg?, ora0:y P, ullum . Toent[oUg, moli
cta legitime fieri iubeat; si contra a recto aberraverit, poenam
ab illo repeti aiunt maximam, cibo nempe denegate. Phar-
nacia ad Aretiada insulam, ubi abdita statio est navibus per
ventos occiduos devenientibus, stadia L, milia 1v: haec Aretias
dicitur Martis insula, sive Areonesus. Ab Aretiade insula ad
Zephyrium castellum, stadia cxx , milia xvi; ibi statio navium.
A Zephyrio castello ad "ripolin, stadia xc, milia xn. A 'Fri-
poli ad Argyra, stadia Xx, milia 113. Ab Argyris ad Philoca-
leam, stadia xc, 'milia xii. A Philocalea ad Coralla, stadia c,
milia Xii13. A Corallis ad Cerasuntem, urbem et fluvium, sta-
dia LX, milia. vi... À. Cerasunte ad Hieron. (Sacrum) montem,
ubi et urbs et statio recondita, stadia xci milia xi. — A Sacro
monte ad Cordylam castellum , ubi et statio navium, stadia XxLv,
mitia V$. A Cordyla ;ad Ermysen, ubi statio navium, stadia
xLv, milia v 3. Ab lirmyse ad Trapezuntem civitatem, ubi sta-
tiu Daphnus adpellata, stadia Lx, milia vin. "Trapezus, urbs
2) Vulgo zQoorerrtt. 6) Arriano '4oyveia. [pag. 16].
3) 'Agiricóc. Mà lego. In mss. IIud s.
"Agridóc ; in Arriano "4dQgvrudón. — 5) Arriano 'Eguovecoav, Nluds.
HMuds../— At v. p. 15 sq. Arrian. 40 stad, pro 45, forsan ex
3) '"4oros. lta ex Stephano By- lapsu calami. Gail.
zant, In ms. "4góovs. Huds. 8) Arrian. x«i dr?Qo OQuo;.
9) Vulro v«vot. Arrian. melius — 9) Vulgo .fágvov. Gail. Conf,
ravoty. G ail. p. 11, not, 15.
II E P I Il .40 T Z. 128
&AAqvig, Zvomnéov Gmxowog, ini OoAc00g!? cwicuívg. "Ano
o)v Tansfojvrog fog cüe "omuádog!! vájoov, [14j . . . .
$18! xol mcÀa, KrQocoDvtog, zQdrov dxovy ÜOvog ol Asyout-
vo. Mexgovic?, fro. Moxgoxígaloi. '"44nó 0B ToonifoUvrog?
sig "Tocov* Awuéva, viv viv Asyouévq»v ZovcaQuia?, GaUi
ez, ullus xó. '4nó ób Zovcoguíov9 zig 'Ogio)vro 7 moza-
póv, iv d calog cvputtQoc9 vovol, oro0w D, ulAia (B. odcog
0 'Ogio?g xorauüg Oioglfe: viv Kolyov ydgav dzó vjg Owwi-
TUXe?. dx ovv 'Ogio)vrog xmoropoU vo LOvg vv Óvo llóvtov
icr: và Óà dyóutva, fogfagov Oiogógov idriv iOvdv. 'Amó
graeca, Sinopensium colonia, in or& maris condita. A Trape-
zunte usque ad insulam Aretiadem, olim Cerasuntem dictam,
rius habitarunt Macrones, sive Macrocephali. A Trapezunte ad
yssi portum, (urbem) nune Susarmia adpellataf, stadia cLxxx,
milia xxiv. A Susarmiis ad Ophiunta fluvium, in quo salum
modicum navibus, stadia xc, milia xit. Hic Ophius fluvius Col-
chorum regionem separat a Thianitica. Ab Ophiunte fluvio sunt
gentes duorum Pontorum, quibus finitimae sunt variae gentes bar-
10) Gailius scr. 8vAcrry; vul-
go Soldcozg.
11) Vulgo '4orozidóog. Eadem
insula est, ac supra p. 121 et 122,
laudata. Interdum sua noster ex
pluribus locis confuse mutuatur
et congerit, Cf. ad p. 105, 107,
117. Gail.
]) Suspectus locus, ubi lac.
fort. sic implenda:... vov, xal
cs Doagvoaxíag, vg »a1.... Gail,
2) Vulgo "4xgoveg [et mox
*Augoxégo1or]. Forsan Macrones,
sive Macrocephali. Huds, Pro-
cul dubio. Vide nostra, T. l.
p. 456. Gail
3) T'oezsfo)v»rog lego: in ms.
Touzefovvziov, Huds.
4)"Tecov. lta lego, quod in
ms. sit"Tocov Aw; in Arriano
"Tecov Au. Post dwéva etiam
adiicienda videntur xol sóAuw,
obsequentia vv viv Asyouérm.
Hu ds.
5) In ms. uno loco ZovodcQuta,
in altero Zovo«ouo. Hu ds. Fort.
epitomator, qui nomen recentius
Ziovcdguia adiecit, in mente zó-
Aw habuit, quae vox non erat
in exscribendo libro. Gail.
6) Huds. ZovodcQuio.
1T) 'Ogto?vta, "Ogqug | zoropuóg
dicitur Arriano. Hud s.
8) ccAog ovuustQog vevoí, ubi
coniicere liceret ovuuérgoig, ut
ovuusrzou zÀoi«, Stadiasm. S. 105.
Y. IL p. 456. Sed, quum scri-
pserit noster pag. 124 extr.: o9
z04AAdg ve)g OfysoOnmi; et iterum
ibid. supra: £yev oco» evpustoov
gavcíi», liquetánonymum nostrum
ad stationis magnitudinem respi-
cere, dum auctor Anonym. Sta-
diasmi respicit ad magnitudinem
navium. Cf. Tom. Hl. p. 415 init,
Gail.
9) OLovizix)ce. Arriano OrLewvvi-
X59c; pro quo Twvov»ixge malit
SNtuckius. liuds.
131 ANONIMOT
óà 'Ogio)vyrog morauoU sig "PvyoO» Atyoutvov mxotauóv, oradu
X, uide O0. "nó db "Puvyoov zxotauov tig Kalov sorapóüv,
vOv v)v Atyóutvov Kaeljv magsufoAlqv!?, craÓw à, ula Ó.
"nó óà Kalüg mxagtupolgc sig rOv "Pipov Asyóutvov, soza-
Lóv?! xol ligfva, oc&0im ox, ulhim ig. m0 Ob voU "Piliov
tig Loxovovav!? zorapóv, GraÓ:ie À, uílu Ó. imo Óài rov
"AexojQve moreuo) tig tiov, 10r Àcyopevov "Aóvqvóv 19. mo-
vauóv, GraÓim E, ulum aj^ — Fge& caÀov!* cuupuergov vevolr.
"nó 0i rov üwvQov zxorouov tig Kogóvian!5 4oQ9íov, aradi
Q, ulia wy Ly. '"uó 0b Kogütlov sig 4O5vag qooíov, e:d-
Qe xz, uium 6 Lg ivra$9a Oguog vavoív. Éocs yag 15 dv
Ilóvzo và Evfevo goglov J491jves Acyóptvov, i» [15] à xai
"AOmvüg ísgóv dart:y ÉAluvixóv, O9:v uos Ooxci xal x0 Ovopa cl-
vas toUrO0v TOU qOQlov* xoi qgootogi0v tí dcrwv gosuuutvoy !* ó
ób Ogpog olog dou Érovc ÓígssOc:. oU molÀag vovg, xai Gximgy
vaUrdig muoÍyciw oiu0 vótov dvipov, xol «UroU voU tÜQov. GO-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum (Frigidum) dictum,
stadia XXX, milia iv. A Psychro fluvio ad Calum (Pulehrum)
fluvium, qui nune Pulchrum Castrum vocatur, stadia Xxx, milia
1v. A Pulehro Castro ad Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxx, milia xvi. A Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia 1V. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vii: habet et salum modicum na-
vibus. Ab Adineo fluvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
Xi43. A Cordylis ad Athenas castellum, stadia Lxxx, milia x2,
uhi statio navium. List enim in Ponto Euxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur: et castellum plane desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax, quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo K«4y zx«etufloAx.
11) Vulgo zozi x«l Au. Si ser-
vandum malueris voculam zozré,
13) iz& odlov. Ista alterius
sunt, non Arriani, usque ad Zczc
ydo 2v cà xOyto ..., quae mu-
coniiciendum erit zyoyvr« oti;
sed zorcuo» optaverim. Gail.
cui adsentior scr. zrorcuo» xai
Auu eva,
12) '"4axovgvav. "Acxovgov Ar-
riano, [Iuds.
13) '4óiwjov. Quum in Arriano
sit. Aoínvos, mallém'4ó:5vóv, 70r
Aryonrtvoy "Aóivrjov etc. ...et dein
«c0 tOU Ot '4óivroD ... Muds.
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo Kogóv1o».
16) ?cz; 7490 . . . Locum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant. voc. '4975vai. Huds. Mox
scr. Gailius JIoóvro r9 Ev£f. pro
II. Ev£. Deinceps vulgo zoo«
"A8. Aeyou£y.
1) Arr. qutiquévov.
IIEPIIIAOTZ. . 135
forro Ó' dv xai dz0 rov ogóc to Oguo)Dvta zxÀoin?, dAÀ oU
TOU y& dzcupxr(ov, ovO2 voU Ogocxíov uiv iv «o llovro, oxl-
qovog óà dy vj EllaÓ: xolovuévov. no 0à 40«gvàv slg Ze-
yexww zxorauóv, crí0ta (3. nó MOqvàv tig Hovrdvqgv* smo-
vouóv, Gra0:e p, ulia z Ly: dv voíro xoi vobí 5 Liyyiitiou
BoclAsia 2orw. 4x0 0i llovravov zoroauoD tig "opírgv c0-
zov, Grd0iv xÜ, ulhu y Lj. '4mó 0i ouívov vózxov eic
Ilvk(rqv movauóv, cvo0:a Écg, ull xj Dig. nuo 0i vov lle.
&irov mozreuoU tig "Aoyofiv* movapóv, aráóta 5', ulAis ve. "Anto
0i Ldoyáfsmg movauoU sig "Lwegov moveuóv, orà0:e E, ulta q.
*O ób"4hwapoc t0 qmoíov Afyovcw , Ort ""hwpvgrog ixoÀtiro 7a-
Ae, * ivratOn yag rÓv "wvorov vxo vüg Mmtlag dxoOavtiv:
xol végog '"dhpbgvov Osíxvurar. Enti. 0itpOnQn 9 v0 Üvoua $z0
tv ztgioÍxov feoffasgov, xoO4msQ xoi &AÀAa mola Oi gOaQros,
óxórs xol rà Teva và? iv roig Konmzadóxeic OOava Aéyoveiv
Or. oUr0c *? dvopafero ini Oóoavr, vo aciei rv Tavgov!!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
' eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin flu-
vium, stadia vii. Ab Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v2: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Ármenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab Armene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia Lxv1, milia vi12. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia Xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia LX, milia vi. Ápsarum autem castel-
lum aiunt olim Apsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nefnpe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
1) Arrian: zo, morí. Steph.
2) Vulgo oouo)vru vd wÀoic.
Arriani lectionem reposui. Gail,
3) Deest mil. numerus, quum
1 stadia ne miliarium quidem
unum implerent. Gail.
4) Ilovcavngv. IIgsvoviv Arriano,
a quo, p. 6 et 71 desumpta sunt
fere omnia quae sequuntur.
Huds.
5) Arrian. ca.
6) " Agyofi.v. ta ex. Arriano re-
scripsi. In ms. '"4oycf;v, Huds.
Vulgo 'A4gzefiv.
Byz. s. v. "Awvoríósg haec: £ori
x«L rOzxOg iv rQ Evbtivo llóvro
"Anpagog, "apvorog zQOrsQov AtyÓ-
uevog.
8) Arrian. melius óegtagrivatr.
2) REposoi vi ex Arriano.
ail.
10) Revocavi obcog ex Arriano.
Gail. |
11' Arrianus suppeditavit zcv
T«v00v. Gail.
126 44NONTMOT
dg, tovg dup "Ogfavgv xal IlviaÓgv Oióxov, üyoi vügOs vc
qooug dA8ctv quuífevas, xol ivre00a vó;p [16] dzxoO«wtiv.
'"Anà ovv 'Aggéfroc movauo) fog! '"OgioUvra morouÓ» sodrov
dxovy ÉOvog of Aeyóptvos "ExsyeiQisig?, viov Ob oixoto: May:-
Àdvsc? xol Hwloyo) ^. |
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem [fluvio usque ad Ophiunta flu-
vium prius incoluerunt Ecechiries ; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
1) vulgo mendose £oc, Gail., 3) Arrian. Mayédowtge.
qui scr. eis.
2) 1ta ex Scylace rescripsi. 4) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, "Exzeigueig. Huds. 1n ms. 'Hfíoyo; Huds.
M
IIONTOY EYAEINOY
KAJI MAIRTIAOE AIMNHZ IIEPIILAOT.
PÉRILLUSTRI ET. INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALMASIO,
EQUIT], CONSISTORIANO DOMITI, &c.
Li
Wleputanti foihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis formatum: annis, luce
donarem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , illustri tuo
nomini inscriptum. irem, lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
uo favorem, si forte aliquem mereantur, inde -mutuarent,
ddebat animos Scylax, auctor, propter antiquitatem, non
infimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponti
Euxini; quem beneficio tuo primus reipublicae literariae
dono, et iam tibi reddo; cuius sub nomine haec prodire
non tantum nos libentes, séd et ípsi, si superstites essent,
gloriarentur auctores, Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus, et meliora a nobis quoti-
die exspecta.
Tuus YstacUs. VOossiUS,
128
^
ISAACE VOSSII
DE AUCTORE PERIPLI PONTI EUXINI PRAEFATIO.
26... Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandena,-
ei veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam,ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius. Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis potui
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zregízAov
vc OÀgs oixovuivgg, neutiquam ambigendum. Non esse
admodüm antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin! ;
Portum Daphnes, Sosthenem ?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia virj com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Scymnus
Chius zsQujygow Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae. Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod hodieque magna
ex parte exstat, Chius vero ille Ncymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
J) Pag. 14 med. Hluds. — 2) Pag. 16 Hluds. — 3) Pag. 7 et
8 med. Huds.; p. 9 init,; p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, ; lstrum, Danubim, p. 11 IHuds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut XtocQv, Xtocowog,
bis p. 7 Huds,; p. 10 init,; p. 16 med,: et cj '4iew»uxg jio. vj
''avorxij óigAéwro , p. 9. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9.).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO. ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ab-
soluta est, Quare praeter reliquum .Éuropae, tota Asia,
et Africa, desiderantur; Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit compendio, Com-
pendium voco, quia revera sit!. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, juam est hodie. Citat:ex eo loca:quae-
'dam Eustathius iü'eómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud, Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur, Sed de eo nos alias pluribus, ut.
spero. ad Ptolomaeum nostrum , quem propediem, De vo-
lente, habebis, Lector. |
Z"
1) Cf. praefat. nostr, in Arrian. Gail,
A
. E
H. DEA
HENRICI DÓDWELLE
DISSERTATIO O*
de auctore AxoxYMo peripli euxini maris, etc
$. I. Scymni Chii iambos an noster vconfuderit , incertum est.
W x hoc opere luculentum habemns exemplum commisso-
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctore excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam saepe Plinius, Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Arrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis. Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareant,
ut facile vir maximus ]s, Vossius illos in pristinam for-
mam redegerit. Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipso
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Seymni constat IHoeschelianis, — Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum su-
spicionem faceret, praeter Scymni verba se metro comico
scribere profitentis; et metrum verborum, sonosque versi-
bus congruos; ne dicam iam figuras a pedestri oratione
alienas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnovit
-- - 0. — —-.—
DODWELLI DISSERT.-DE EUX. MAR, PERIPLO. lli
y
Hoeschelius. ltaque iam aliquantisper versibus confunden-
dis assueverant librarii, praesertim juniores, in. opewis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de: nostro verum fuisse suspicemur, si fue-
rit adeo, quam volebat cl.. Vossius, nuperus. Veteribus -
enim frequentiores érant etiam in' re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit buio etiam librarios. Erat
enim apud. Graecos. .celeberrimus *hoe nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Avienus. Itaque pum
ih nostrum haec suspjcio conyeniat, a tempore potissimum,
quo vixit, iudicandum est. t
S 2, Arriano, quent in /, multis sequitux, noster, proinde junio£,
Anonymus. 2n
Etiam Aidan a nostro. expilatum esse censuit idem
«l. Vossius; imo nihil esse quod nen ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tayeen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxini Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haec ergo saltem noster aliunde. lta certe nisi
Pone yoéuporc viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus!. "llla enim Romanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda érant.
ita ex utroque scripto, tam stadia discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
.quae principis causa, et pro Romanorum more patrio, lin-
gua proinde etiaim romana erant concipienda, Utque ema-
passent, graecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lént Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
atri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia aceipere potuerit
.ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae,.Ar-
riani scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
romaDparum literarum a se scriptarum ng quidem ipse me-
1) Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.:
Q*
N
123 ANONTMOT
zütrq? mowiv: dv Ób nagofain, x0Àlaciy avroU Aap(jewtuv qasi
ueyíorqv, uj Oi)óvrag cvoogqv. no 0b GOcQvaxlag sig vv
'"Aoqruiaüa? vügov, Érovcav Upoouov voig dg. fanéQug dwfpeis,
oria v, pila Ó. evrQ d "Aomnuag vidog AÉyeras "Aorox*,
djvos "Aosovqoog. "amo Ób vüg Aonnadog vqsov sig Ztguquy
qogíov, ozo0ia ox, ulÀia ic * évraG0n Qopoc vavaio 5. "Aui
| 8 Zegvolov quolov sic TolzoAw ovaóia U, ulia ig .- "Ano 8
ToinoAeng sig 'Agyvot * ovaüia x, ullua B. iy. "Asó 0b viv
'Aeyvodv sig Diloxaieiav ovidia 7, ullua if. "uà 0à Duo
xmAslag sig KógolAa cràÓie Q, plua iy Ly. "4nó 0B Kogal-
Ao» sig KegougoUvro, mólw xal movenóv, cvaÓim E, ulli q.
' 4m 0à Ksgaco)vrog sig "Iegóv 0goc, &v à xal zmólig xol Ügogpos,
oraóie D, pilia iB... "n0 0b "Iegoó ügovg tig Kogütiqv qo-
olov, iv à xol Oguog icri, ovadia u£, ulun & Dy. ^ " duo 8
KogóvAgg sig "Eguvaqv?, iv 1j 0cügo Oguog?, radio B5, ula
€ Ly. 'Anó 0i "Eguvono clo moluv Toancbovvrá , :&y: 4j Gguog
AeyOpsvog Zlagvovg?, craduy E, ullum q-. Toent[oUg, mol
cta legitime fieri iubeat; si contra a recto aberraverit, poenam
ab illo repeti aiunt maximam, cibo nempe denegato. li Phar-
nacia ad Aretiada insulam, ubi abdita statio est navibus per
ventos occiduo» devenientibus, stadia L, milia 1v: haec Aretias
dicitur Martis insula, sive Areonesus. Ab Aretiade insulm ad
Zephyrium castellum, stadia CXX, milia xv1; ibi statio navium.
A Zephyrio castello ad "Tripolin, stadia xc, milia xit. A 'fri-
poli ad Argyra, stadia xx, milia 113. Ab Argyris ad Philoca-
leam, stadia xc, 'milia xiu. A Philocalea ad Coralla, stadia c,
milia xiij. À Corallis ad Cerasuntem, urbem et fluvium, sta-
dia Lx, milia vii. A Cerasunte ad Hieron (Sacrum) montem,
ubi et urbs et statio recondita, stadia xci milia xit. A Saero
monte ad Cordylam castellum , ubi et statio navium, stadia xLv,
milia V$. À Cordyla :ad Ermysen, ubi statio navium, stadia
xiv, milia v 3. Ab lErmyse ad Trapezuntem civitatem, ubi ata-
tiu Daphnus adpellata, stadia Lx, xilia viu. CTrapezus, urbs
2) Vulgo szpooocrtezrtt. 6) Arriano "40y9Qia. [pag. 16].
3) ' Jogridóa. ita lego. In mss. Iud s. [pag. 16]
" Agtióc ; in Arriano "A4dggvridóe. — 1) Arriano 'Eguaveocar, Yl uds.
Muds. At v. p. 75 sq. Arrian. 40 stad. pro 45, fursan ex
3)"A4gros. lta ex Stephano By- lapsu calami. Gail.
zaut. ln ms. "4o80v;. lHluds. 8) Arrian. xci 8:9Qo Oguo;.
j) Vulgo vavoí. Arrian. melius 9) Vulgo ;fígyov. Gail. Conf,
vravóiv. G ail. p. 11, not, 135.
^ AHEPIII .40 T Z. 128
&qvig, Zavomémv Gxoimxog, inl OoÀocog!? cxiouívg. '4Ano
o)v Tent(o)vroc fog cüc omnadog!! w5oov, |14j . . . .
3*5? xol mola, KrgocoUvrog, zxQOrov dxovv ÉOvog of Aryóyt-
vo: Maxoovsig?, [vro Moxgoxíqokoi. "nó 0à ToonitoUvrog?
sig "Tocov^ Aiwafva, viv v)v Atyouévqv ZovoaQpia 5, GaUi
oz, ull xOÓ. '4mó Ób XZovcaQuímv9 sig 'Ogio)vra? cmota-
póv, iv d oalog GvuuttQoc9 vovol, cra0im D, uliua iB. o$zog
0 'Ogiog zorauóg Oioglfes viv KoÀyov qdoov dmó rc Oiawi-
vixrie?. dzó ovv 'Ogiotvrog morapoU và POvQ rÀàv Óvo llóvrow
écví* zo 03 dyóptva, foofagov Oiagogov idrlv ilOvóv. 'Amó
graeca, Sinopensium colonia, in or& maris condita. A 'Trape-
zunte usque ad insulam Aretiadem, olim JCerasuntem dictam,
rius habitarunt Macrones, sive Macrocephali. A Tropezunte ad
yssi portum, (urbem) nuuc Susarmia adpellatat, stadia cLxxx,
milia Xxiv. À Susarmiis ad Ophiunta fluvium, in quo salum
modicum navibus, stadia Xc, milia xit. Hic Ophius fluvius Col-
chorum regionem separat a Thianitica. Ab Ophiunte fluvio sunt
gentes duorum Pontorum, quibus finitimae sunt variae gentes bar-
10) Gailius scr. &«4czrg; vul-
go Qoidcong.
11) Vulgo '4orcz.cóog. Eadem
insula est, ac supra p. 121 et 122,
Jaudata. Interdum sua noster ex
pluribus locis confuse mutuatur
et congerit, Cf. ad p. 105, 107,
117. Gail.
]) Suspectus locus, ubi lac.
fort. sic implenda:... v5Gov, xal
trc Dagvoxtag, vig »a1.... Gail.
2) Vulgo "4xgoveg [et mox
*Augoxéqaior]. Forsan Macrones,
sive Macrocephali. Huds, Pro-
cul dubio. Vide nostra, T. l1.
p. 456. Gail.
3) T'oemsfo)vrog lego: in ms.
Toazt£ovvz(ov, Huds.
4) "Tecov. lta lego, quod in
ms. sit"Tocov Aw.; in Arriano
"Tecov ài. Post Awuiva etiam
adiicienda videntur xoel szóAt,
obsequentia cgv wv)v Asyouévmv.
Huds.
5) In ms. uno loco ZovocQouia,
in altero Zovexouo. H uds. Fort.
epitomator, qui nomen recentius
Zovedouue adiecit, in mente zó-
Aw habuit, quae vox non erat
in exscribendo libro. Gail.
6) Huds. Zovocouto.
1T) 'Ogvo?vra, "Ogig | zoropóg
dicitur Arriano. liuds.
8) ecAog ovuustQog vovoí, ubi
coniicere liceret ovuuérQoig, ut
evuusczQa zAoic, Stadiasm. S. 105.
T. IL p. 456. Sed, quum scri-
pserit noster pag. 124 extr.: o9
z0ÀÀdg ve)?g OfysoÜOnr; et iterum
ibid. supra: fyev ocAoy evputtQov
syavcív, liquet Anonymum nostrum
ad stationis magnitudinem respi-
cere, dum auctor Anonym. Sta-
diasmi respicit ad maguitudinem
navium. Cf. T'om. ll. p. 415 init.
Gail.
9) OLevizix9ge. Arriano Otvvi-
x5)ce; pro quo T'va»»iuxge malit
Stuckius. liuds.
121 ANONTMOT
0à 'Ogio)vrog worouoU sig "Uvyoóv Atyoutvov zoteuóv, ora
X, ulia 0. "4nxó 0b "Puyoo? zorduoU tig Kolóv szovapóv,
vóv vüv Acyópcvov KaÀjv muosufolqv!?, cvuÓim à, pilum Ó.
"4n0 óà Kalüg mootufolüg sig vOv 'Pijov Asyóusvov, scoza-
póv11 xol àgíva, cráÓim ox, pilum ig. "dmO Ob oU '"Pillov
tlg Aoxovgvav!? zorapgóv, GràÓw A, ulia 0. ino dà vo)
"dsxotiqvo z0TCUOU tig 4wijov, 10 Atyópevov "Aóvqvóv 13. zzo-
vagóv, orkOim |b, uíAim v Fys& cÀov!* couuerQov vevoly.
"4nà ói vov Oivqov zorouoU sig KogÓvia!S woglov, crai
Q, plua vf. Ly. dno 08 Kog0)loy sig 2Oqveg q0olov, dxá-
Qe zx, ulia (6 Lg ivroó9a Oguog vavolv. Eo yag 15 iv
Ilóvro và Evtfsvo qoolov 495vo, Aceyópevoy, i» [10] d wei
"Aüqvüg iegóv lavi. ÉAqvixóv, OOsv uos Ooxsi xal 0 Ovopa «l-
vas TOUTOU TOU qmelov xai ggotigióv ví éoviy tjeeunpévov * ' à
ób à , 9epog ofog oc Érovc 8EycoOoi 0U zolldg ye)c, xai axntv
vabrcig zxoÍyssv dx vórov dvíuov, xal cUroU ToU tUQOv. GO-
barae. Ab Ophiunte fluvio ad fluvium Psychrum iS rigidum) dictum,
stadia xxx, milia iv. A Psychro fluvio ad Calum (Pulehrum)
fluvium, qui nunc Pulclrum Castrum vocatur, stadia Xxx, milia
iv... A. Pulehro Castro ad. Rhizium vocatum, fluvium et portum,
stadia cxx, milia xvi. A. Rhizio ad Ascurnam fluvium, stadia
xxx, milia 1V. Ab Ascurna fluvio ad Adineum, nunc Adienum
adpellatum , stadia Lx, milia vin: habet et. salum modicum nma-
vibus. Ab Adineo 1luvio ad Cordyla castellum, stadia c, milia
Xii. À Cordylis ad Athenas castellum , stadia LXxx, milia x3,
ubi statio navium. Est enim in Ponto Euxino locus Athenae
adpellatus, ubi Minervae fanum graecum exstat, a quo locus
ille nomen accepisse videtur ; et castellum p desertum: sta-
tio aestate paucarum navium capax , quas ab impetu noti ipsius-
que euri potes protegere: immo et naves eo adpellentes a borea
10) Vulgo Kel) zt eot Boày,.
11) Vulgo zott x«l Au. Si ser-
vandum malueris voculam XOTÉ,
coniiciendum erit Eyovca zOtij
sed zorcuov optaverim. Gail.
13) £zys.. ccÀov. ]sta alterius
sunt, non Arriani, usque ad £ori
y&o iv vg xmÓvrO ..., quae mu-
tuatur ab Arriano, p. 4. Huds.
15) Vulgo KogàtLov.
cui adsentior scr. zoreuóv x«i
Aiu£va.
12) " Acxovo»av.
riano, Iluds.
13) '"Aótwzov. Quum in Arriano
sit 'Aàiqvos, mallém mos 70m
ÀàryOntvOy Aódivijov etc... . et dein
«70 toU Oi 'AÓivro) .. . Mud s.
"Acxovooy Ar-
16) £er, yaQ . . . Locum hunc
ex Arriano profert Stephanus By-
zant. voc. "A8 yat. Huds, Mox
scr. Gailius II0vrzo r9 Evé£. pro
II. Ev£. Deinceps vulgo zoQ0c
"A9. leyoutyq.
1) Arr. sutinu&vov.
IELEPIILA4O0TZz . 135
forro Ó' dv xal dxO rov foQóG tc Oguo)vva mÀoin?, QAÀ ov
TOO y6 dnogxriov, ov08 roD Ogooxlov ulv iv và llovro, oxi-
qovog àà i» vj '"EAAeÓ: xaAovuívov. L4no 0i 40nvdv sig Za-
yoariv zxoranóv, Gríü0!o (3. ao LMO«vàv tig llovrdvgv^ smo-
vauóv, Oro0:e yu, ulia £ L/y- dv voro xol ro65* LyyitAov
BaclAtie 2orww. xó 0B llovrüvov mzorauov sig "ouévqv s6-
z0v, Gri0ia xÜ, ulia y Lj. "mó 0b Moufvov vóxov clc
Ilvb(rqv morouóv, ovx0ia Eg, ulàws 4] lig. "nó 0b vo) llv.
£írov morouoU sig "Loyofiw* morapóv, Gráóta D, ulaio iw. "mà
0b 4ojyáfsog morauoU tig "wagov morauóv, orà0:a E, ulAia 4.
"O ài "A4qepog TO qogíov Afyovciv, Ori ""wpvgrog éxoÀtivo ma-
Aem? * dvrabOa yag tÓv "Awvorov 0x0 tr5c Mmütlag &mxoQavsiv:
xol ragog wborov Otíxvvzot. Éntvra OigOaQn? v0 Üvoua oz
tÀv mxtgiolxov feofigov, xoO9uzsQ xoi &Ala moÀÀa OiégOonQros,
ózórt xol rà Tóovo và? iv voig Kommadoxeig Odcva Aíyovciv
Or, otvog*? dvouatevo ini Oülavrs và focist viv Tovgoy!
tutae; at non ab aparctia, neque eo vento qui in Ponto thras-
eias, in Graecia sciron adpellatur. Ab Athenis ad Zagatin ilu-
vium, stadia vii. Ab. Athenis ad Prytanen fluvium, stadia XL, mi-
lia v1: quem iuxta (insidet) Anchiali regia, A Prytane fluvio
ad Ármenen locum, stadia xxiv, milia 1113. Ab Ármene loco
ad Pyxiten fluvium, stadia nxv1, milia viu2. A Pyxite fluvio
ad Archabin fluvium, stadia xc, milia Xi. Ab Archabi fluvio ad
Apsarum fluvium, stadia Lx, milia viu. Ápsarum autem castel-
lum aiunt olim Ápsyrtum fuisse adpellatum; Apsyrtum nefnpe
ibi ad Medea occisum, cuius ibidem sepulcrum ostenditur: post-
ea corruptum est nomen, sicuti in multis aliis fieri consuevit, a
vicinis barbaris. Sic quoque Tyana, urbs Cappadociae, Thoana
fuit adpellata, a Thoante rege; qui in Oreste atque Pylade per-
2) Vulgo óouo)vre cx vsÀoiv. — ^) Arrian: széAot storé. cas
Arriani lectionem reposui. Gail, Byz. s. v. "4«pvoríósg haec: Éori
3) Deest mil. numerus, quum x«l rózog iv vo Ewv£ftívo llóvro
1 stadia ne miliarium quidem "4jaegog, "pvorog zQóztgov AtyÓ-
unum implerent. Gail. uevos.
4) Ilevecvqv. IIoyvavey Arriano, — 8) Arrian. melius ó«gOaorvot.
a quo, p. 6 et 7 desumpta sunt 9) Reposui zd ex Arriano.
fere omnia quae sequuntur. qc.5|
H u d s. Ó : 0 .
5) Arrian. cd. 10) Revocavi ovzoc ex Arriano.
6) " 4ozofiv. tà ex Arriano re- Gail,
scripsi. In ms. 'Aozcfpy», Huds. — 11' Arrianus suppeditavit róv
Vulgo '"4gzcfi. | Te$oov. Gail.
126 ANONTMOT
0g, vovg dj Opgfórgv xai Ilviaósgv Oixcv, Gqoi v59güs vH;
qo0ug iAO:iv qmuíferat, xol évraQ0« voag [16] dzoS9aviiv.
'A4nó ovv "Agyefisoc zxorauo) fog! "OgioDvra norauó» zQodror
dxovv E8vog of AsyOutvos "Extysigisig9, viv Ob olxovos May
Advsc? xol "Hwlogos ^.
sequendis, ad illum usque locum pervenisse dicitur, ibique mor-
bo interiisse. Ab Archabi autem fluvio usque ad Ophiunta fla-
vium prius incoluerunt Ecechiries ; nunc autem habitant Mache-
lones et Heniochi.
E)
1) vulgo mendose £oc, Gail., 3) Arrian. Maey£cAawtc.
qui ser. eg.
2) Ka ex Scylace rescripsi. 1) Ita lego ex Arriano. Gail.
Gail. in ms, 'Exzzieig. Huds. 1n ms. 'Hfíoy: Huds.
b d
IIONTOY EYAEINOY
KAI MAISTIAOZ AIMNHZ IIEPIILAOTZ.
s dr
PERILLUSTRI ET. INCOMPARABILI VIRO
CLAUDIO SALMASJO, -
. EQUITI, CONSISTORIANO DOMITI, &c.
$
Wieputanti tihi, Vir nobilissime, utrum imperfectum hunc
foetum, ineuntis adolescentiae primis fórmatum' annis, luce
.donarem; non sine ingenuo pudore incessit audacia, ut
damnatis tenebris, levidense illud opusculum , illustri .tuo
nomini inscriptum irem. lta enim par erat, ut primitiae
iuventae nostrae, primo, si pateris, virorum cederent;
quo favorem, si forte aliquem mereantur, inde -mutuarent,
ddebat animos Scylax, auetor, propter antiquitatem, non
infimae apud te auctoritatis. llli et adiunxi periplum Ponti
Euxini; quem beneficio tuo primus reipublicae literariae
dono, et iam tibi reddo; cuius sub npiine haec prodire
non tantum nos libentes, sed ef ipsi, si superstites essent,
gloriarentur auctores. Accipe igitur luculentissimi amoris
et obsequii levissimum pignus, et meliora a nobis quoti-
die exspecta. o x 4
Tuus Isaacus Vossius.
128
A
JSAACE VOSSII
DE AUCTORE PERIPL] PONTI EUXINI PRAEFATIO.
2... . Sufficiant haec pauca de Scylace Caryandeno,
et veniamus ad alterum autorem Ponti Euxini, Primus
illum e bibliotheca palatina exscripsit, iam, ante annos
plurimos, vir in omni doctrina summus, Claudius Sal-
masius, Quis vero sit auctor eius Peripli, nullis potui
.coniecturis assequi. Quin tamen sit fragmentum zrzgíztiov
vic OAgs oixovuévgg, neutiquam ambigendum, Nom esse
admodüm antiquum, hoc evincit, quod urbium, portuum,
fluviorumque, antiquis nominibus recentiores plerumque
subdiderit appellationes: ut, cum Apolloniam, Sozopolin!;
Portum Daphnes, Sosthenem ?; Borysthenem, Danaprim ?
vocat *; quae vocabula veteribus ignota fuere. Recentio-
rum quoque morem in eo sequitur, quod stadia virj com-
ponat cum miliari romano, Quae diversitas inde evenit,
quod Graecorum recentiorum pedes geometrici illos vete-
terum decima sexta sui parte longitudine anteirent. Toto
hoc fragmento nihil non ex Scymno Chio, et Arriani epi-
tome Ponti Euxini, desumptum est, Scripsit Scymnus
Chius zsgujyyóow Europae, Asiae, Libyae, libris tribus,
versibus comicis, Ex eo fragmentum edidit doctissimus
Hoeschelius. Falsum vero titulum praefert Marciani He-
racleotae, Constat hoc ex Stephano et aliis, qui loca ali-
quot ex Scymno citant, Marciani vero Heracleotae esse
non potest, Vixit enim ille multis post Ptolomaeum aeta-
tibus; cuius compendium composuit, quod liodieque magna
ex parte exstat, Chius vero ille Scymnus sub Nicomede
floruit, cui opus suum inscripsit, Quam multa autem de-
]) Pag. 14 med. Huds. — 2) Pag. 16 Huds. — 3) Pag. 1 et
8 med. Huds.; p. 9 init. p. 16 med. — 4) Et Theudosiam, Ar-
dabda, p. 5 extr. Huds, ; lstrum, Danubim, p. 11 Huds. extr. Sic
corruptas adhibet nominum veterum formas, ut Xtgodv, Xtocow*os,
bis p. 7 Huds,; p. 10 init,; p, 16 med.: et zj '4iesxg 7t0( tg
'l'evorj óiA£xTO , p. 9. extr. (sic et Anon, A. Cf. p. 113 not, 9.).
De quo vid, tamen Dodwelli diss. $. 8 sq. Gail.
/
ISAACI VOSSII PRAEPATIO, ' 129
sint in Scymno, argumento est Europa, quae nec ipsa ub-
soluta est, Quare praeter reliquum . Europae, tota Asia,
et Africa, desiderantur; Defectus tamen ille in Europa
ex hoc Ponti Periplo, quem edo, suppleri potest. Caetera
vero hic noster auctor.ex Arriani hausit cempendio, Com-
pendium voco, quia revera sit. Multo enim locupletior
fuit ille periplus, em est hodie. Citat-ex eo loca.quae-
'dam Eustathiug iü"eómmentariis ad Dionysium, quae ho-
die tamen apud eum non reperiuntur. Unde non dubito,
quin multum imminutum sit scriptum illud. Quod ipsum
videre est apud Marcianum Heracleotam, Ptolomaei epito-
matorem. Multa enim ex eo habet Stephanus, quae in
eo non inveniuntur. Sed de eo nos alias pluribus, ut
spero. ad Ptolomaeum nostrum , quem propecium, De vo-
lente, habebis, Lector.
1) ct. praefat. nostr, in Arrian. Gail,
Hu. 9
HENXRICE DODWELULE
DISSERTATIO *
de auctore ANoxYMo peripli euxini maris, etc.
$. Il. Scymni Chii iambos an noster vconfuderit , incertum est.
W x hoc opere luculentum habemns exemplum commisso-
rum inter se periplorum; nec tamen pro recepto illiusmodi
scriptorum more, ut quo loco desierat unus auctor, inde
incipiant quae ex alio auctere excerpsit operis universi
collector. Hic etiam de locis iisdem diversorüm, quos
excerpsit, auctorum sententiam seorsim refert, quod fecit
etiam saepe Plinius, Scymnum imprimis excerpsit Chium;
tum etiam Árrianum; et tertium denique, qui, post Arria-
num, stadia Graecorum cum miliaribus contulerit Homa-
norum, et quidem ipsis plerunque auctorum, quos excerp-
sit, verbis. Scymni certe Chii verba tam accurata fide
repraesentavit, ut iamborum vestigia etiamnum appareapt,
ut facile vir maximus ls. Vossius illos in pristinam for-
mam redegerit. Verba enim Scymni fere numerat, ne qui-
dem ordine verborum admodum mutato. Nescio an iam-
borum formam in suo, quo est usus, Scymni codice ipse
repererit, aut iambice scripsisse crediderit. Nam in ipso
quoque Scymno iamdiu versuum lineas invicem confudisse
librarios, e codicibus Ncymni constat Hoeschelianis,. Nec
enim in illis quicquam invenit Scaliger, quod versuum su-
spicionem faceret, praeter Scymni verba se metro comico
scribere profitentis; et metrum verborum, sonosque versi-
bus congruos; ne dicam iam figuras a pedestri oratione
alienas. Versus autem, tam in codice palatino quam gal-
licano, confuse et permixte exaratos esse ipse agnovit
i
DODWELLI DISSERT-DE FUX. MAR, PERIPIO. Bl
| | y
Hoeschelius. ltaque iam aliquantisper versibus confunden-
dis assueverant librarii, praesertim iuniores, in. opegis
forma, versibus, ut credebant, parum congrui; eoque ma-
gis est cur hoc de' nostro verum fuisse suspicemur; si fue-
rit adeo, quam volebat cl.. Vossius, nuperus. Veteribus
enim frequentiores érant etiam in re geographica versus,
quam ut hoc fallere potuerit haine etiam librarios. Erat
enim apud, Graecos. .celeberrimus Xfioc' nomine Dionysius,
apud Latinos Germanicus et Festus Ávienus; ltaque pum
in nostrum haec suspjcio conyeniat, a tempore potissimum,
quo vixit, iudicandum est. ,
l a
c
E 2. Arriano, quent in.Jmultis sequitux, noster, proinde iunios,
Anonymus.
Etiam A riiapu a nostro. expilatum esse censuit idem
«l. Vossius; imo nihil esse quod non ex eorum altero de-
sumserit, vel Scymno scilicet, vel Arriano: non tagen sa-
tis, quod volebat, etiam probavit. Stadia quidem in suo
Maris Euxipi Periplo dedit Arrianus; non item romana
miliaria: haee ergo saltem noster aliunde. lta certe nisi
Popuouxé güuuore viderit noster, quorum ipse meminit
Arrianus!, la enim Homanorum moribus accommodanda,
proinde miliaribus potius, quam stadiis, designanda éfant.
ita ex utreque scripto, tam stadia' discere potuit. quam
miliaria; sed incertum est num illa emanarint in publicum,
quae principis causa, et pro Homanorum more patrio, lin-
gua proinde etiam romana erant concipienda, Utque ema-
passent, .Braecus tamen erat nostri Peripli auctor, nec so-
lent Graeci, etiam de rebus romanis, alios, quam suae
linguae scriptores, advocare. Ut porro maior fuisset no-
atri, quam civium eius solebat esse, diligentia; non tamen
efficiet illa, ut miliaria romana omnia accipere potuerit
.ab Arriano; nec enim de aliis, quam provinciae suae, Ar-
riani scripta, vel romana, meminisse verisimile est, Alibi
-romanarum literarum a se scriptarum ng quidem ipse me-
1) Arrian. Peripl. Mar, Euxin. p. 6. 10.:
N
Q*
182 DODWELLI DISSERTATIO
minit Árrianus; nec de aliis quam provinciae suae negotiis
praefecturae munus exigebat, ut principem certiorem face-
ret. . Parte ergo Peripli sui longe maxima, quae erat ex-
tra Pontum Cappadocium, aliunde miliaria hauserit opor-
tet, quam ex Arriano, Ne quidem illud certum esse hae-
tenus evictum est, an ea quoque ipsa, quae habet cum
Arriano communia, ipsi tamen debuerit Arriano. Quae
enim erant extra provinciam .Árriani; quae ne quidem iter
attigerint, quo in provinciam ipse-pervenerit; quae ne qui-
dem iter illud, quo Hadriano ipsi iter erat in Bosporum,
quae ex indicibus proculdubio didicit certissimis: haec
aliunde Arrianum ipsum, quam e decessorum scriptis, di-
dicisse verisimile non est. Et quidem ad partem Maris
Euxini reliquam spectant potissimum quae hic communia
legimus cum Arriano, Haec ergo nostrum Arriano de-
buisse necesse non est, cum ex Arriani auctoribus eadem
haurire potuerit, quod ipse fecit Arrianus. Habet prae-
terea noster multa quoqué loca, quae frustra quis quaesie-
rit in Arriano, Haec ergo quomodo potuit accipere ab Ar-
riano, quae ne quidem ipse complexus fuerat Árrianus!
8$. 3, Periplus Euxini Maris ab Arriano scriptus non est (ut
cl. Vossio videbatur) mutilus,
Neutiquam sane si talis olim fuerit Periplus Arriani,
qualem nunc habemus. Censuit autem vir praestantissi-
mus (cf. supr. p. 129) hodiernum, quem habemus, Peri-
plum epitomen esse tantummodo, minimamque partem e0-
rum complecti, quae ipse scripserit Arrianus, Hoe inde
colligit, quod ex Arriano multa suo ad Dionysium com-
mentario profert Eustathius, quae tamen nullo legimus il-
lius Periplo. Sed vero Periplum Arriani nullum ibi, quod
meininerim , saltem de nomine, appellat Eustathius. Quae
autem habet oinnia, ea istiusmodi sunt, ut in nullo for-
tasse Periplo, sed in historiis (quas multas illum scripsisse
supra probavimus) ea scribere potuerit Arrianus, Hucus-
que ergo nihil est, quo vel Arriano ipso iunior noster
[fuisse vincatur, Vincunt autem certe nostri auctoris illa
DE EUX, MAR, PERIPLO. 133
de Halinydesso- soa: : Toórov rob ycooíov uvQuqw moi
AHtvopov ó zotoforsgog*. Haec enim auctorum, quorum
fidem secutus est Arrianus, verba non sunt, sed ipsius
potius Arriani, in propria etiam persona loquentiá, quen
Xenophontem Socraticum propterea seniorem vocasse pro-
bavimus (ut p. 18. extr. p. 61 H.), quod iunioris Xeno-
phontis ipse nomen affectarit.. Hinc ergo certum est Ár-
riano iuniorem fuisse nostrum Ánonymum, et proinde ve-
risimilius erit, quae habet ipse cum Arriano communia,
ea illum ab Arriano potius RUMHAC: quam ab auctoribus
Arriani.
$. 4. Romana, quae adhibet noster, miliaria, a veterum Roma-
] norum miliarium forma plane aliena.
Alteri autem, et recentiori, quam fuerit vel Arrianus,
auctori debuit noster quae habet omnia de romanis sui
temporis miliaribus, quae cum stadiis septenis componit
et dimidio. Maior enim miliaris modus receptus est apud
veteres, et florente republica, stadiorum octonorum, Hic
enim certe modus respondebat examussim proportioni an-
tiquissimae pedis graeci atque romani; qua scilicet pedes
graeci DC stadium conficiebant, iidemque pedibus romanis
DCXXv pares erant, passibusque cxxv. Sic enim futurum
.erat, ut stadia istiusmodi octona passus implerent roma-
nos mille. Et quidem modum hunc auctorum esse accu-
ratissimorum, et sibi invicem maxime consentientium, do-
cet, adversus Lipsium, vir geographiae veteris peritissi-
mus Philippus Cluverius?. Facit autem ne de eo dubitare
liceat, Strabo, qui hunc modum observatum esse testatur
in via Egnatia, lapidibusque illius viae miliaribus ab
Apollonia ad Macedoniam. Erat enim via illa, fefeuerio-
pívg xovà uíAov?, ut docet ibidem Strabo, Breuoctiópóc
ille pedum designatio erat, teste Hesychio. Quis autem
dubitet stadii graeci mensuram fuisse accuratissimam in
ipsa Graecia, et romani etiam miliaris in via militari ro-
1) Peripl. Anonym, Mar. Eux. p. ;15, Huds, — 2) Cluver.
Germ. antiq. prooem. lib. 1l. — 3) Strab. lib. VII. p, 322 (p. 496
extr. Alm.).
134 DODWELLI DISSEHRTAT!O
mana?! Alium dedit modum Polybius, et maiorem, mo-
nente ibidem Strabone,'sed ante Caii Gracchi tribunatum,
qui anno demum varroniano pncxxxi? primus vias publi-
cas per [Italiam lapidibus designavit, ut in eius vita tra-
dit Plutarchus ($. 7); aliquot nimirum annis postquam bi-
storiae suae manum ultimam imposuerat Polybius. Cae-
terum ab illis usque Caii Gracchi temporibus nullus dubi-
tandi locus est, quin idem fuerit ubique miliaris romani
modus in viis publicis militaribus, nec alius proinde ab
eo quem in Egnatia via descripsit Strabo: imo modum il-
lum Polybianum non alium fuisse revera ab hoc omnium
receptissimo mox ostendemus. Idem praeterea colligitur
ex itinerariorum latinorum miliaribus, si conferantur cum
Graecorum stadiasmis in iisdem locorutn intervallis. Ve-
teris ergo Romae non alium fuisse miliaris modum est
sane verisimillimum: nec alium agnoscunt ab illo usque
Gracchi saeculo scriptores romani etiam iuniores, Certe
Columella, Plinius et Gellius, pro hoc miliaris modo, sta-
dium cxxv passuum faciunt.
$. 5. Miliaria illa e Graecorum íuniorum ratiociniis nata, Et quo
: demum progressu,
Graecis, fateor, alius placuit miliaris romani modus,
idem cum eo, quem sequitur nostri auctor Peripli, septe-
norum cum dimidio stadiorum. lta Suidas, qui receptum
quoque miliaris modum suis miscet collectaneis. Ex illo
ergo ne quidem id colligere licet, quae fuerit vel saeculo
suo, vel auctoris, quem excerpsit, receptissima sententia.
Sed unicum illum minoris miliaris modum agnoscit Pho-
tius, quasi nullus alius fuisset, ubi vixit Photius, in
oriente exploratus, Nic enim habent illius verba, non ta-
men (quod sciam) in Bibliotheca, ut volebat Cluverius !,
sed in lexico ms?^: Zraóiov à vózog ToU c7Qvog, xol ui
Qoc tL toU uiAlov Atyou£vov. é&xvà yàg Tjuióv OvráÓLx zx0L0UOL
uiAvov !. Itaque ante aetatem Photii obsolevisse verisimile
est antiquioris miliaris usum, siquis tamen unquam fuerit
)) Cluver. Germ. antiq. prooem.
DE EUX. MAR. PERIPLO, . 135
in oriente. Nam, ut e nostro constat Peripli auctore, non
solum Constantinopoli, sed in locis: Constantinopoli vicinis
(quae tamen Homanis olim non paruerint), hic idem obii-
nuit miliaris romani modus. Ego rem totam (si quidein
coniecturae venia sit) ita habuisse suspicor: primus anti-
quissimusque miliaris modus is erat, quem dixi (p. 133);
ut scilicet stadium pedes graecos complecteretur nc, lati-
nos DOxxv. Hi pedes octies multiplicati, facient in mi-
liari pedes graecos 4800, latinos 5000. Detracti e pedi-
bus romanis pedes graeci reliquos facient pedes 200, qui
graecis tertiam stadii partem explebant accuratissime. Inde
factum ut praeter octonos stadios, tertiam praeterea stadii
partem miliari romano tribuerint Polybius et Eratosthenes.
Sic enim de Polybio testatur Strabo?, de Eratosthene au-
tem Iulianus architectus apud Harmenopolum*. Nam post
bellum cum Pyrrho, pacem inibant cum Ptolemaeo Phila-
delpho Romani: inde evenit, ut Eratostheni aliquatenus
innotuerit miliare romanum. Non tanien propterea diver-
sus erat modus miliaris romani etiam antiquioribus illis
Eratosthenis temporibus et Polybii; octonos enim in miliari
romano stadios supponit utraque illa supputatio, e cuius
discrepantia nati pedes illi 200, quos pro tertia stadii parte
habebant Eratosthenes atque Polybius, Propterea scilicet
redundare pedes illos in romano miliari censebant, quod
' is pedum numerus redundarit in octo stadiis, si pro modo
pedis romani metirentur, Nec interim cogitabant minorem
fuisse pedis mensuram, qua factum, ut maior pedum nu-
merus apud Romanos idem conficeret, quod minor confi-
ciebat apud Graecos; nec mínoris formae pedes romanos
200 tantundem valere, quod 200 pedes graecos, qui stadii
1) Cf. Bast. Epist. crit. p. 21, et Appendic. ad calc. p. 4, 5,
inserta mox in not. ad Anon, huncce. Gail. — 2) Strab, p. 322
(p. 491 A, Alm.), — 3) De quo cf. mox Osann, in praef. ad Fragm,
Anon. C. Gail. Cf. Uckert: über die Art der Griechen u. Rómer
die Entfern. zu bestimmen u. über das Stadium. Weimar 1813, 8.
Lelewel, über die Lüngenmaasse der Alten, in dessen kleineren
Schrr. etc. deutsch von K. Neu. Leipz. 1836, 8, p. 101 sqq.; des.
sen Pytheas deutsch von Hoffmann p. 13 sqq.
196 |. DODWELAI DISSERTATIO
graeei tertiam partem revera conficiebünt. Contra vidit
Plutarchus hosce ducentos pedes, si pro calculo graeco
(qui maior erat) supputentur, deficere potius, quam redun-
dare apud Romanos: quod scilicet pedes romani 4800, pe-
des graecos 4800 non aequarent, nisi alii praeterea pedes
200 adderentur, pro modo scilicet romano; proinde octo
stadiis minorem censuit modum miliaris romani, Ipse, li-
cet in alterum extremum errarit, quam Polybius, pari te
men erroris usus est occasione, quod nec ipse pedum grae-
corum romanorumque discrimen observarit, Pedes enim
romanos numeravit graeco tamen pedum numero, ut in
miliari integro a iusta stadiorum octo mensura deficerent,
Inde autem iuniorum errorem natum crediderim, minorem
miliaris romani quam octo stadiorum mensuram statuen-
tium: his nempe, ut opinor, gradibus. Qui primi obser-
vabant pedes romanos 4800, a iusto pedum graecorum
4800 modo, qui mille passus explebant, deficere, illos
necesse erat, ut plusquam tertia stadii parte contractiora
miliaria fecerint, quam fecerint decessores graeci, qui pare
tem tertiam stadii ultra stadios octonos ad miliaria romana
explenda necessariam feeissent, Erat enim et pars illa
stadii detruncanda, et pars illa praeterea quae deerat ad
stadia octona absolvenda. Defectum illum si parem ipsi
cum decessorum excessu statuissent, sic partibus stadii .
tertiis duabus breviora fecissent miliaria: sed nihil erat
nceesse ut ita facerent. Nec enim pedes romani 200 ad
tertiam stadii partem assurgebant; erant enim pares grae-
cis pedibus tantummodo 180. Duplicentur ergo; pedes
conficient duntaxat 800: sed in miliari romano non alios
pedes censeri oportere manifestum erat, quam romanos,
Pars autem dimidia stadii romani pedes complectebatur
romanos 8123: supererunt pedes 471, qui certe negligendi
erant pro more, quem sequitur noster, supputandi per
partes assis romani, Pars enim assis minima, uncia, seu
XlIIa, si vel graeco exemplo censeatur, pedes explet 50;
8i romano, pedes 52 et duodecimam praeterea pedis 'par-
tem. Sic stadii parte dimidia breviora fecerint miliaria,
quam fecissent veteres, qui stadia 83 pro modo habuerant
DE EUX. MAR. PERIPLO.- 137
romani miliaris. Cum autem paulatim hic veterum error
e memoria hominum intercidisset, modus autem Homano-
rum exploratissimus is esset, ut stadia integra octona sin-
gulis miliaribus assignarentur, proclive erat, ut emenda-
tionem illam miliari romano, suis temporibus recepto, ac-
commodarent iuniores Graeci, et proinde stadia illa octona
dimidio stadio mutilarent. Hoe ego ad Graecos retulerim
Constantinopolitanos. Graecam enim huius erroris origi-
nem produnt huius miliaris auctores, non alii, ut opinor,
quam Graeci omnes, Prodünt ipsi errores non aliunde
nati, quam e Graecorum veterum ratiociniis de rebus ro-
manis, et proinde sibi parum exploratis. Alioqui fateor,
ne quidem Graecis penitus ignota fuisse Romanorum mi.
liaria, postquam etiam ' ipsi in Romanorum ditionem con-
cessissent. Hoc ex ipso. discimus Evangelio S. Matth. V.
41. Nam et in publicis imperii rationariis, et in publiois
metatorum' ifineráriis, iam assueverant Romanorum milia-
ribus etiam provinciae, sed procul dubio veris octonorum-
que stüdiorum, Novus autem ille falsusque miliaris mo-
düs vix potuit ab aliis esse, praeterquam a Graecis; et a
Graecis, ut puto, constantinopolitanae ditionis.
/
$. 6. Et quidem, ut videtur, Constantinopolitanorum: sed paulo
ante nomen ipsum Constantinopolis.
Novae enim Romae nomen sibi vendicabat Constanti-
nopolis, urbisque romanae etiam iura omnia, imperatorem
proprium , proprium sibi consulem, proprium senatum,
proprium sibi pariter (pro Romae exemplo) urbis prae-
fectum: inde Romanos se, urbisque praefecturam Roma-
niam appellabant, Occidentalis Romae incolas ne quidem
Romanorum, sed Latinorum duntaxat nomine dignabantur.
Proinde et mores etiam romanos affectabant, quo magis
Romani viderentur; in his etiam hunc, de quo agimus,
miliarium; verum ita plane, ut decuit graecae stirpis ci-
vitatem. Linguam enim retinebant etiamnum urbis Byzan-
tinae, et cum lingua, gentis suae etiam errores, Sed for-
mam miliaris publicam mutare antea non poterant, quam
138 DODWELLI DISSERVTATIO
imperii potestate potirentur. Nec in eam, quam hie ob-
servatam legimus, mutaturi erant principes, qui in Boma
veteri imperii sedem possidebant; nempe romanarum com-
suetudinum peritiores, quam ut a primaeva romani milia-
ris forma tantopere aberrarent. Itaque post tempora Con-
stantini necesse est nostrum hunc vixisse scriptorem, si
quidem nostra illa procedant ratiocinia: nisi férte hanc
eandem miliaris formam in orientem introduxerint, mon
Constantinopolitani, sed Nicomedienses, cuam imperii etiam
augustei, et quidem primarii, sedem in Nicomedia pone-
ret Diocletianus, Sic potuit noster tum scripsisse, dam
Byzantii nomen adhuc retineret, quae postea Constantine-
polis appellata est. Et sane Byzantii appellationem adhi-
bet etiam ipse, nulla mutatae vel levissima significatione.
Quod sane esset cur in urbe tam insigni merito mairare-
mur, si post imperii sedem eo translatam ipse vixisset;
ea potissimum de causa, quod in aliis urbilius obseuriori-
bus, sui tamen saeculi, pariter ac antiqua, nomina sedulb
observarit. Cur itaque hoc idem non observaret im nrbe
omnium praecipua? Est ergo haec auctoris nostri aetas
potius fortassis anteferenda; vel forte potius illius, cuius
fidem est secutus, ut mox ostendemus.
$. 1, Proinde huius Peripli auctor esse non potuit Alypius,
cuius meminit lulianus Apostata.
Pugnabit autem illa, quo minus verum esse possit,
quod sum aliquando suspicatus, ut nostri operis auetor
fuerit Alypius Caesarii frater, de :quo ita Iulianus Apo-
stata, Epist. XXX: 'Hóg uiv iévvyyavov &vau£vog vgg vo-
Gov, tZv .ytoyoegíav Ove dzíórnÀAeg. ov uv, ÉA«rrov Ou
voUto 10é0g ió:tbaugv vO zagd GoD muvaxiov dzoGteAtv.
"Extt yàg xci va Óuxyg&uuero vàv zo0c0zv BtAriov, xol xat
Lovóoóag «)rO, zQoGUtlg rovg lxujlovc, ov u&yrv asiÓoveag
vyv Bovz&Auv, xcvi TÓv Kvogvaiov zouvv, &AÀ ofovug 1
xcÀcj Xa«xqo Bovisau roig (uvoig (Heyler. vouoig. G.) dg-
Mótr&. Quod equidem opere quasi musivo variegatum
fuerit hoc Alypii opus geographicum, alternis, oratione
DE EUX. MAR. PEBIPLO. 139
-
soluta et iambis tessellatum, in eo sane similis erat. no-
strae illa etiam. Alspii Geographia. Sed ab ipso' fuisse
videntur Alypio iambi illi, quorum nomine Alypium tantis
ornat praecohiis. infelix imperator: nihil enim ad: Alypii
laudis feeissent. iambi alieni, Et zwcexwv complectebatur
Alypii Geographia, tabellam nempe geographicam cum
diagrammatibus, quae technieae potius: geographiae erant,
quam historicae; et ih tabulis praecipue locum, ut vide-.
tur, habebant. Noster totus historicus est, nec quicquam
habet, quo. geopraphiae artificium excoleretur. Nop «b-
stat ergo quo' mints haec vera fuerit auetoris aetas.
$. 8. Locorum eortndem nomiria diversis linguis poterant sibi .
^ — jnvicem fuisse coaeva.
Sed non esse admodum antiquum nostrum illud eredi- -
dit cl. Vossius evincere, quod antiquis nominibus recentio:
res subdiderit appellationes. Sed nullo testimonio confir-
mavit, liác | (quami dedimus) aetate appellationem" aliquam
auctori coaévam fuf&se recentiorem : nonnullae éerte pote-
rant admodum fuisse antiquae; ipsisque receptissimis apud
Graecos nóminibus coaevae. Theodosiam ait taurica
dialecto fel alanica ^490cvó« appellatam, quod idem valet
ac si graece diceretur 'Exrá9s0og. Anfiquum illud fuisse
nomen, etiam alanicum, exinde constat, quod a gentilium
deorum septenario alicuee forte planetarum, emanarit:
inde etiam, quod in confinio illam Bosporianorum Tauro-
rumque sitam, fuisse testetur Steabo?. Hecte ergo tau-
rica dialecto ione illi fuerit assignandum, etiam a prima
urbis origine, 'quo vicinis innotuerit; et aliud a graeco,
ut erat vicinorum lingua etiam alia, Sic enim hodieque
reperimus in provinciis multarum linguarum etiam loco-
rum eorundem multa esse nomina. lta in Flandria no-
mina belgica sunt atque gallica; et in Wallia, nomina
. pariter anglica et britannica, quorum unum alteri non suc-
cedit, sed simul ambo apud suae linguae participes usur-
) Peripl. Mar. Euxin. P. 5. Huds. — 2) Strab, p. 309 (pag.
4'16 init. Alm.).
110 DODWELLI DISSERTATIO
pantur. Sic etiam urbem,: quam cives ipsi Olbiam,: fini-
timi Borysthenem? appellarunt, etiam-a temporibus Hero-
doti?: eadem, ni fallor, causa est Borysthenis fluvii,
' quem noster Danaprin suo tempore appellatum esse seri-
bit, iornandes Danubium vocatum esse testatur, in qw
voce Danapris vestigia agnoscit ipse Vossius. taque iam
diu ante Iornandem innotuerat nomine illo Borysthenes:
nec quicquam habet quo, suo etiam tempore, nomen ille
novum fuisse innuat. Idem addit lornandes, a quibus Bo-
rysthenes ita fuerit appellatus; nempe ab accolis. Proinde
etiamnum apud peregrinos Borysthenis nomen notius fuisse,
ni falloP, indicat: ita eodem tempore fluvius, qui Graecis
Borysthenes, idem Danapris apud accolas audiebat. Erat
enim sane graecum nomen Borysthenes, ut e vocis fine
manifestum est: proinde ipsa urbs Olbia, eadem .a Grae-
eis Borysthenes vocata, testibus hoc ipso nostri Peripli
auctore? et Herodoto*. Quomodo ita, ni vóx fuisset
graeca Borysthenes? Hoc si verum, potuit nomen Dana-
pris lingua accolarum decantato apud Graecog. nomini vel
coaevum füisse, vel etiam fortassis antiquius. Net emim
est quod dubitemus quin nomen fluvius antea habuerit
apud accolas, quam Graecis ipsis innotesceret, Sunt porro
apud nostrum varia locorum eorundem nomina, quae an-
tiqua omnia fuisse veteres agnoscunt. [Ita portus idem
Athenaeon et Scythotaurorum (pag. 8. 6. 7): ita Tauricum
(Eubuli portum G.), vel Symbulon (f. 6): ita urbs Cytae
et Cydeacae (p. 9): ita Carae et Careae (p. 18): ita in ve-
tustissimis nominibus Dionysopolis (p. 18), quae noster hic
recensuit, pro more suo, accurate,
&. 9. Daphne Sosthenii ad discrimen Daphnes Antiochenae: anti-
quior ipsa Daphne Sergii, suburbio Constantinopolis.
Sed de portu zfagvgs tüc uowoutvgg, addit noster,
TOv vUv A£tyousvov ZoG9évgv. Hoc exemplis illis accenset -
I) Steph, BogvoOcvgc. — . 2) Herodot, IV, 17. Cf. Koehler: Re-
marques sur les antiquites du Bosphore, p. 13. Gail.— 3) Pag. 8.
Muds, — 34) Herodot. l. c.
DE.EUX, MAR, PERIPLO. 141
cl. Vossius, e quibus collegit nostrum non admodum faisse
antiquum : sed quo demum tempore nomen portus ille no--
vum. Sosthenis acceperit, de lioc nihil observavit vir ce-
leberrimus. Sed uouwouévgc zícpwüs nomine.portum illum
simpliciter designavit Arrianus, quasi aliud nullum, quo
tum appellaretur, haberet exploratum. Vel inde : mihi su-
specta est emendatio cl, Harduini?*, qua Plinio ipsi Sosthe-
nis huius mentionem inseruit, Plinio, ut opinor, incogniti.
A Bosporo (inquit Plinius!) sinus Casthenes, Vet. cod.:
Leosthenes: reponit Harduinus Sosthenes, Sed cuius nmo-
men ignoravit. Árrianus, non est quod credamus Plinio
fuisse exploratum. Utcunque tamen alienus .est hic Plinii
locus a portu Sosthenis, De sinu loquitur Plinius; noster
de portu: et in Ásiae ora ponit noster portum, quem. 8o-
stheni tribuit; Plinius Casthenem suum in ora emropaea,
Utcunque tamen Sosthenii etiam huius meminit Nicepho-
rus patriarcha ad ann, aerae christ, pccxvr: inde Zioo9£-
v&uov in nostre etiam reponendum, uti etiam ex Leontio
Scholastico?, Itaque ante annum illum 717 iam ita re-
ceptum est recentius illud Sosthenii nomen,.ut antiquius
4dágqvgs powvopgévgs in desuetudinem abierit, Adhuc ali-
quanto erat, ni fallor, antiquius: nam praeter hunc Daph-
nes portum, qui ad dextram erat navigantibus in Euxi-
num, et propterea in ora asiana, erat et alia ad sinistram
Daphne suburbium in ora europaea, 0 A£ysvau ZÉoyuov, in-
quit Stephanus*. Facile intelligimus quam necessarium
fuerit ambas illas Daphnas in eiusdem Bospori "Thracii
oris ambabus sitas invicem distinguere. Quod. factum .ar-
bitramur duobus hisce cognominibus virorum, ut videtur,
excultorum , Sergii et Sosthenii, Erat autem nostra, quae
Sosthenii nomen accepit, multo quam altera fuerit, anti-
quior: nostra temporum etiam mythicorum; alterius men-
tio nulla, quod sciam, apud veteres, Imo ne quidem esse
potuit suburbii; urbis nimirum vel Byzantinae, vel Con-
1) Harduin. 'Adn. ad Plin, tom. |. p. 811. — 2 Plin, N. H.
JV, 11. — 4) Antholog. graec. lib, IV. cap. 25, — 4) Steph, Zf&-.
gvg. Ét ex eo Eustath. ad Dionys. vs. 816.
149 DODWELLI DISSERTATIO
stantinopolitanae: potius, existimo, Constantinopolitanae.
Sergii opus illud fuisse indicat, ut puto, nomen ZEgyuv.
Tantundem enim valet ac £oyov Zoyiov (nisi forte potius
scribendum Zsoyíeiov) , ut Sosthenis etiam epus appellaba-
tur Zoc9vsov. Delicias autem et amoenitates. praecipue
quaerebant veteres in suburbanis laxius habitatis, et pre
inde loca secessibus idonea facilius suppeditantibus, lueis
nimirum, porticibus, piscinis, gymnasiis, atque ambula-
cris. Hoc ipso voluptatis nomine nescio quicquamane fue-
rit celebrius (dicam an infamius?) Daphne Antiochena, cu-
ius exemplo Sergium existimo hoc suum suburbanum con-
didisse, et. propterea Daphnen appellasse; hominem nmimi-
rum , ut ex ipso constat nomine, romanum: proimde Cen-
stantinopolis civem, quae hoc ipso novae Romae nosnine
gloriabatur, non autem Byzantii, cum urbs illa a Severo
excisa, Perintho deinceps (quae eadem Heraclea erat) sub-
iiceretur, ut aegre admodum deinceps vel civitatis illustris,
nedum romanae, dignitatem tueretur. ltaque si ad huius
Daphnes discrimen, alia illa Daphne asiana Sosthenii no-
men acceperit, ita recentius fuerit urbe Constantinopoli-
tana nomen quoque Sostbenii, quod non ferunt nostrae re-
tiones. Fieri tamen potest, ut ad Antiochenae Daphnes
discrimen portus ille Sosthenii nomen acceperit: sic omnia
respondebunt satis accurate, Erat enim Nosthenis illa
Daphne multo antiquior Ántiochena, ut recentioribus suis
temporibus nomen Sosthenii accipere potuerit, cum iam
celebris esset Daphne etiam Antiochena, ut ab ea inter-
nosceretur. Et vicissim illa Antiochena Daphne antiquier
suburbio Constantinopolitano: imo ipso Diocletiani imperio,
cui propinquum nos fecimus huius Peripli auctorem, Hoe
certum est ipsum quoque illum Sergium suburbani Con-
stantinopolitani anctorem, antiquiorem fuisse Sergio illo,
cuius meminit, Iustiniani M, imperio exeunte, Agathius ?*,
Sergii enim, qui suburbanum condidit, meminit ipse Ste-
phanus, cuius epitomator ipse Hermolaus floruit sub Iu-
stiniano. i
1) Agath. lib. IV. pag. 141 (p. 233.ed. Niebuhr,].
DE EM X. MAR. PERIPLO. 143
^
Á^
.S. 10, Aulaei teichi, novum nomen Therae, post Arrianum, sed ante
tabulas Peutingerianas. Apolloniae nomen apud Marcianum
Heracleotam. Eadem Sozopolis, tempore forte Constantini, |
AvAalov vsiyog v0 Aeyóusvov O5oac veopolov. lta noster
(p. 15): et quidem .4vAaíov vzlyovg in suo quoque Maris
Euxini Periplo (p. 24) meminit :etiam Arrianus, eousque,
ut videtur, veteri adhuc nomine designari soliti: et The-
ras mentionem in Tabulis Peutingerianis occurrere recte
observavit maximus Vossius. Medio ergó tempore inter
Arrianum auctoremque tabularum Peutingerianarum nova
illa obtinuit appellatio, quae potuit adeo satis fuisse anti-
qua. Superest tandem Apollonia, cuius coaevum sibi no-
men Sozopolin memorat Anonymus. Sub Apolloniae no-
-mine de hac urbe loquuntur Scylax, Strabo, Mela, Pii-
nius, Árrianus, Marcianus etiam Heracleota: imo ipse
quoque Stephanus, quo loco numerat cognomines Apollo-
nias, Nec tamen inde constat, an illo quoque Stephani
.saeculo nomen illa *mutarit Apollonia. Auctorem -enim,
tum alibi saepissime, tum hoc praesertim in loco, excer- .
psit Stephanus, qui ex professo in unum collegerat cor-
pus urbes sibi invicem cognomines: utilissimo sane .consi-
lio, ut vitarentur errores in historia frequentissimi pariter
ac facillimi, cum propter nominis similitudinem ipse con-
fundantur: eodemque consilio, quo etiam illi usi sunt, qui
viros pariter cognomines recensebant, quos excerpsit Laer-
tius. Satis enim, erat, quocunque, demum saeculo vixisset
auctor, si vel olim nomen urbs habuisset de quo agebat,
ut reliquis eiusdem nominis urbibus accenseretur. .Utcun-
.que tamen, post tempora saltem Marciani, nomen vetus
urbs illa, de qua agimus, retinuit Apolloniae: Sozopolin
illam esse geographo Nubiensi, uti etiam nostro saeculo
Vobservavit ipse Vossius. Est autem forma illa vocis qui-
dem graecae, pro barbarorum autem iuniorum pronuntia-
tione in barbaricam degenerantis; cum nempe lingua ,etiam
graeca, propter barbarorumi incursiones, in illis quoque
partibus iam non esset amplius vernacula, taque cum
scriberet etiam Nubiensis, iam graeci nominis usum cor-
144 DODWELLI DISSERTATIO
ruperant vicini, graecáeque linguae imperiti, burbari:
Graecis nimirum pulsis, vel barbarorum mores diutina
consuetudine deficientibus, Atqui Graecorum erat nomen
illius urbis etiam posterius Sozopolis, etiaimnum sua lin-
gua suisque moribus utentium: itaque, ut Marciano: IIera-
cleota recentius, sic multo tamen antiquius geographo Nu-
biensi. lllius nominis urbem legimus in Pamphylia, tem-
poribus? etiam imperii graecoromani recentissimis, ^S
coniecturis ex historia petitis augurari liceat, vix credi-
derim diu post Marcianum sui iuris in illa Euxini Maris
ora fuisse Graecos. Nam a temporibus Claudii (qui sue-
cessit Gallieno) secundi, molesti erant in omni illa ora
Neythae, aliique barbari; ita quidem ut vel romani impe-
rii fines aegre admodum tuerentur principes illius saeculi
bellicosissimi. Multa gessit in illos, atque admodum prae-
clara, ipse Claudius: et tamen Daciam, quae illis obnoxia
erat, "'ransdanubianam, !quasi quae defendi non possit,
dimisit Aurelianus, princeps invictissimus et victoriosissi-
mus; sic? enim illum, nec immerito, appellant cippi, Inde
factum, ut Illyricum provinciam fecerit Diocletianus Cae-
saream, et quidem Caesaris bellicosissimi, cui fuerit ad
ripam Danubii cum gentibus barbaris luctandum; sic enim
loquitur Lactantius?: sed et Constantinum ^ ipsum exer-
cuerint his iisdem partibus Sauromatae et Gothi, Qui non
illos modo, verum etiam Scythas 5 ipsos volentes in suam
ditionem recepit. Tum ergo liberum erat Graecis, in suas
sedes restitutis, Apolloniam aliojdeinceps, sed graeco etiam
et ipso, Sozopolis nomine designare. Omine certe auspi-
catissimo, ut Servatori potius quam Apollini, beneficium
illud referrent acceptum. Et sane novi, quasi e postlimi-
nio, initii novum illud fuisse videtur Graecorum, iu ea-
dem civitate, nomen. Tum etiam commodissime romano-
$:
1) Nicet. Choniat. loann. Commen. p. 10. Et in Alex. p. 169.
— 2) Gruter. CCLXXVI, 4. — 3) Lactant. de Mort. persecutor.
cap. I9. — 4) Euseb. lib. IV. Vit. Constantin, cap. 5, 6; Socrat.
lib. f. cap. 14; 'Theodoret. lib. 1l, Eccl, hist. cap. 8. — 5) Euseb.
lib. f. Vit, Constantin. cap. 1, vct alii.
DE EUX, MAR, PERFPLO. ! 1460
rum miliarium modum (qualis in hoc opere supponitur) in
his etiam Scytharum et Ponti Euxini oris statuerimus, cum
huius orae incolae universi imperium agnoscerent roma-
num. Nec sane tempus magis congruum, ut puto, repe-
riemus: nondum enim nomen forte mutaverat Byzantium,
Hanc Constantini victoriam ad annum imperii XX1Im re-
tulit Theophanes, et ex.eo Cedrenus: forte ex ipsis Eu-
sebii Graecis, Ad ann. Constantini XXV victoriam ean-
dem refert latinus Eusebius, interprete S. Hieronymo: et
tamen pontem lapideum, quo Danubium traiecerit, ad ann.
imperii [XXIII statuit auctor Chronici Paschalis; et qui-
dem illo ipso anno his ipsis partibus fuisse Constantinum
e codice colligitur "Theodosiano: acceditque proxime ad
sententiam "Theophanis et Cedreni. Haec si vera sint, ita
urbis Constantinopolitanae saltem Encoeniis, quibus no-
men mutavit, antiquiora fuissent illa, de quibus agimus,
Constantini gesta in barbaros, Non me quidem fugit, ne
quidem ipsis Coustantinopolitanis, constare suae urbis ori-
gines: nempe, ut. videtur, quod epocham urbis suae, post
multos demum, quam conderetur, annos numerare coepe-
rint. Est autem receptissima illà, apud optimos chronolo-
gos sententia, quae urbis iam conditae dedicationem sta-
tuit Symmacho et Gallicano coss. anno aerae christ. 880,
vum in feriam lIm, indictionemque IlIm incideret dies ur-
'bis natalis maii^XI, auctore Chronici Paschalis et Idatio:
sic fuerit belli in barbaros initium initio dedicatae urbis
antiquius, Conveniet enim dedicatio illa anno Constantini
XXlV?: sed sequenti anno Constantini XXV victoriam
in Gothos ponit Eusebius, Servorum autem Sarmatarum
rebellionem , qua efíectum est ut in ditionem Romanorum
venirent Scythae, facit idem adhuc triennio recentiorem,
Apponit enim anno Constantini XXVIII, qui exibat anno
aerae nostrae christianae 884, eodemque anno ponit etiam
Idatius. Et quidem ita loquuntur plerique, ut victoriarum
illarum saltem finem faciant urbe Constantinopolitana re-
centiorem, Hoc si tempore scripserit noster, erit sane
cur miremur nullam hic occurrere mentionem novi nomi-
nis urbis Constantinopolitanae.
M. 10
146 *DODWELLI DISSERTATIO
$. 11. Potuit hic noster Byzantii nomen usurpare, etiam postquam
condita esset Constantinopolis.
Alioqui autem tam recenti tantarum victoriarum me-
moria, erat sane opportunissimum, ut nova harum civita-
tum nomina, quae novae illae victoriae patefecissent, au-
ctor nostri Peripli graecus civibus suis graecis ipse simi
liter aperiret. Erat enim, ut videtur, ipse huius expedi
tionis comes, vel forte a comitibus accepit, quae hic cum
aliis communicanda censuit: ab illis certe, qui regionem
ipsi obierant, nisi ipse hoc idem fecerit. Inde linguarum
buius regionis vernacularum peritia, Alanícae atque Tau-
ricae, quam raram admodum legimus in huius saeculi scri-
ptoribus: inde et nomina locorfm barbara a graecis ad-
modum diversa, quae fuerant in usu exterorum receptis-
sima. Haec enim nomina linguarum parum celebrium ae-
gre fere quispiam praeterquam in vicinia audierit. lta nc-
mina locorum wallica rarus est in Anglia ;Walliae non
finitima, qui habeat explorata. Huic ergo tempori optime
conveniunt auctoris nostri, quae occurrunt, ut opinor, tem-
poris notae. Nihil habet certe quo tam serus esse vinca-
tur, quam volebat celeberrimus Vossius: ne quidem loci
nomen, cuius origo recentiori saeculo certo asseri possit,
in eo reperimus, Hoc unum tamen, ut dixi, obstat, quod
Byzantii nomen, non Constantinopolis, in urbe regia usur.
parit. Non quidem quasi nomen illud a prima novae ur-
bis fundatione, saltem ab Encoeniis, non fuerit assigna-
tum: cognominem enim ipsi Constantino fuisse, ipse, "qui
tum vixit, testatur Eusebius?; et multa Constantini edicta
legimus Constantinopoli signata in codicibus, Sed Grae-
cis fortasse magis placuit nomen urbis antiquum Byzan-
tium; et certum est nomen ipsum Byzantii satis esse fre-
quens apud recentiores etiam sophistas, Historiae Byzan-
tinae scriptores. Dedita enim opera sermonem saeculi
non sui usurpant illi antiquorum aemuli, f££zg praecipue
veteris florentisque Graeciae adhihent, quibus tot suppete-
bant purioris aevi lexica, Sic observavi ipse in Luciano,
A&ov veterum superstitiosissimo cultore, raro magistra-
1) Euseb. Vit. Constant. lib, H1. cap. 17.
DE EUX. MAR. PERIPLO. : 1
tus romanos vecibus coaevae Luciano Graeciae designari,
UxatuXoU0 , (vOvzxorov, sed veteris Graeciae, quae remanos
dominos nondum agnoverat; «Quo60ro), OtQor5yoU, etc.
Similiter fecit in rectoribus ecclesiae christianae, quos nec
ipsos nominibus denotavit graecis ecclesiasticis, sed Grae-
ciae illius quae Christi vel nomen ipsum nondum audive-
rat. Erat porro in recentioribus Graeciae scriptoribus af-
feetatio illa, potius quam aemulatio Graeciae antiquioris in-
signissima. —.Myóióuov appellabant antiqui rhetores, si
quis Persis faveret, antiquae Graeciae universae hostibus
infensissimis: nec immerito, quod Cyrus maternum genus
a Medis deduxerat, et reges proinde Cyro oriundi, Ean-
demque vocem usurpant Graeci etiam iuniores de Persis,
qui tertio demum aerae christianae saeculo Parthorum suc-
cessionem interruperunt, nihil quicquam habentibus cum
Medis, vel cum ipso etiam Cyro, commune, nde Persa-
rum Turcarumque nomeh confundit Nicetas Choniates: et
mensium etiam nomina attica adhibent Constantinopolitani
iuniores, cum tamen certum esset Constantinopoli, quae
nova erat Roma, non alios fuisse in vulgari usu menses,
quam romanos. inde tanta illa iuniorum dissensio, cum
menses atticos committunt cum romanis, quod, ne quidem
apud iuniorum saeculorum eruditos in eonfesso esset, quis
mensis atticus vetus, cui mensi constantinopolitano recen-
tiori responderet. Hos ergo nihil est cur miremur si no-
men barbarum Constantinopolis neglexerint, Graeciae ve-
teris vocabulariis prorsus incognitum. — Magis autem est
cur miremur idem facere nostrum, qui professione geogra-
phus est: his enim a vulgo potius, quam a veteribus, nor-
ma capienda erat. lllud ergo loci nomen magis proban-
dum, non quod a classicís auctoribus, sed quod a vulgo,
magis usurpatum erat; sic enim fieret, ut de quo loco age-
retur, lectores facilius intelligerent. Procedit autem haec
ratio pariter in bistoria ac in geographia, si quidem per-
spicuitatem magis, quam veterum superstitiosam imitatio-
nein, auctores illi ob oculos habuissent: et tamen hlistori-
cos illam neglexisse constat. Proeedit quidem; eo tamen
magis in nostro procedere videbitur, quod mutatorum no-
10 *
148 DoODWELLI DISSERT, DE EUX. MAR, PERIPLO.
minum ipse tam cautum se praebuerit monitórem. Nec
porro fieri potuit, ut urbis constantinopolitanae novum
nomen eum latere potuerit, qui sub ditione scripserit im-
perii orientalis, post urbem illam denuo a Constantino re-
stauratam: non potuit sane. Quid si autem sua haec no-
ster vetustiori auctori accepta retulerit, qui tum vixerit,
cum in Nicomedia sedem imperii augustei statuisset Dio-
cletianus, et tamen antea quam nomen mutasset Byzan-
tium? Sic potuit urbem eo potius nomine, quod in auctore,
cuius fidem est secutus, repererat, appellare, quam novo
illo, quod suo demum saeculo notius erat receptiusque.
Cur autem saltem novi nominis lectorem hic non monuit,
ut in Borysthene, portu Daphnes, Aulaeotiche, Apollo-
nia? Potuit in causa esse novi huius nominis ipsa celebri-
tas, maior certe, quam ut lectorem illius ignarum suppo-
nere posset; eoque maior, quo novi nominis originem au-
ctor propius attigisset. "Tum enim non potuit (ne quidem
apud vulgus) nomen vetus obsolevisse Byzantii. lta ne
quidem indocto lectori obscurum fuisset, quae esset urbs,
quam in auctore suo Byzantium appellatam repererat.
Eandem etiam fuisse, quae tum Constantinopolis nomine
veniebat vulgo, id quoque tum notius esse potuit, quam
ut de eo lector fuerit monendus. Longe autem abest, ut
eadem fuerit earum urbium causa quarum mutata nomina no-
ster observavit, Illae enim, quantumvis stirpe graecae, com-
mercium tamen, ante Constantinum, vel nullum habebant
cum Graecis, vel rarum admodum et ignobile; ut facile pro-
inde nescirent Graeci nuperas, si quae unquam contingerent,
in illis civitatibus, rerum conversiones; praesertim cum rari
admodum fuerint apud illas domestici historici, nec exteris
nota monumenta , his maxime, de quibus agimus, tempori-
bus, Sic facile nesciri poterant hae nominum mutationes,
dum alienae essent urbes illae ab imperio romano: nesciri
non poterant in urbe orientalis imperii :primaria, Hanc ergo
aetatem huic scripto commodissime assignabimus, qua nec in
oblivionem venire potuerit nomen antiquum Byzantii, nec vi-
cissim Graecos latere potuerit novum nomen Constantinopolis.
FRED. IAC. BASTIUS
DE PERIPLI AUCTORE ANONYMO. EXCERPTUM EX EIUS-
DEM EPISTOLA CRITICA P. 2 sqq. M
Codex Antonini Liberalis et Parthenii in eorum nu-
mero est, qui olim ex bibliotheca Palatina FElectorali,
quae Heidelbergae erat, in Vaticanum, nuper in Galliam,
ut cimelia bibliothecae parisiensis augerent, translati sunt.
Ncriptus est in membrana et omnino e praestantissimis
codicibus graecis, quos umquam vidi. Literarum forma
tam in textu quam in parvo notarumr in margine adscripta-
rum numero est elegantissima et propius abest in' scholiis
marginalibus quam in textu a quadrata; quod scholiorum,
quorum litterae tantum non omnes maiusculae sunt, leotio-
nem non ,parum impeditam reddit. ,,Nonnihi] ime torsi*
inquit Guilielmus Xylander (ad Phlegontem Trallianum p.
817) ,,in legendis scholiis ob rarissimam et obscurissimam
characterum ab uwsitatioribus* diserepantiam **, — Scriptum
esse codicem puto ineunte seculo decimo: nam docente
Parquoio (Parquoy), viro in dignoscendis antiquis codici-
bus versatissimo, animadverti similitudinem characterum,
quae intercedit inteP hunc et eum codicem, qui inter vete-
res huius bibliothecae millesimus octingentesimus septimus
est, Platonis opera continens. Atque licet mihi eiusdem
similitudinis causa provocare ad eiusdem philosophi opera
manuscripta, quae exstant in bibliotheca vindobonensi sub
Nro 54, cuius codicis character animo meo eo clarius ob- .
versatur, quod primus fuit inter manuscriptos graecos,
quem a principio ad finem perspexi et cuin aliis contuli.
Sed redeamus ad codicem nostrum, non magis anti-
quitate omnibus notis externis probata, quam interna ra-
.tione praestantissimum, — Varia quae continet opera, non
ipsa solum cura sunt dignissima et inaxima ex parte accu-
ratissime scripta aut correcta, sed pleraque non exstant
nisi in hoc uno codice,: qui propterea fons est plurium
editionum. |
Antequam vero ad scopum huius epistolae primarium
pervenio, non alienum fore puto, si singularum partium
N
150 FRID. IAC; HASTIUS
eius indicem Tibi proponam, illo, quem Fridericus Syl-
burgins in' catalogo manuscriptorum graecorum bibliothe-
cae palatinae inserto a. N. Miegio Monumentis pietatis et
litterariis virorum in re publica et litteraria illustrium se-
lectis; Francof, 1701. 4. exhibuit, exactiorem et paullo
ampliorem. Cf. de hoc libro Niclasii praefat. ad Geo-
pon. p. x. : |
Codex num. 888 insignitus constabat olim 381 foliis
quartanis, quorum tria priora perdita sunt ante longum,
: ut videtur, tempus, Continet haec XIX opera.
I. Periplus Ponti Euxini et Paludis Maeotidis auetore
anonymo. Hoc opus in hoc solo codice repertum ab ini-
tio mutilatum est, Descriptum est a Salmasio, cum co-
dex adhuc Heidelbergae habitaret ?, et inspectum a Luca
Holstenio, postquam Romam translatus erat. Apographon
Salmasii ? venit in manus Isaaci Vossii, a quo primum
editum est cum Scylace Caryandensi Amstelod. 1089. 4,
iterumque a Tac, Gronovio in Geographicis antiquis, Lugd.
Batav. 1697. 4. et in Geographiae veteris Scriptoribus mi-
noribus, Oxoniae. 1698. 8. Vol. I. in fine.
Auctor anonymus multis locis exscripsit opus metri-
cum, cuius iam Isaacus Vossius magnum numerum ver-
Suum verisimiliter ad zeguyxóow Seymni Chii pertinentium
restituere conatus est. Alio tempore post editionem Vos-
sii a. 1684, Theodor. Hycquius in lucem emisit Lugd. Bat.
(apud Iac. Hackium) Notas et castigationes posthumas Lu-
cae Holstenii in Stephanum Byzantium, subiungens (p. 811
—888) ,, Scymni Chii fragmenta z:9uy5ósog hactenus non
edita cum versione latinà Lucae Holstenii^ In praefa-
tione fol. 4, ab init, dicit: ,, Unde haec fragmenta deprom-
pta fuerint, et quà auctoritate Ncymni Chii nomen ferant,
cum saepius ab amicis Homae quaesierim, nemo dicere
valuit. Constant vero haec fragmenta maxima ex parte
locis auctoris anonymi. lacobus Gronovius (in Dedicatione
Geographieorum antiquorum) ex hac similitudine censet,
1) Vid, Is. Casauboni epistolae ed. Alinelov. p. 301. — 2) Vid.
Claudii Salmasii epistulae. p. 216.
DE PERIPLO PONTI EUX, etc. 151
versus hos non ex manuscripto aliquo esse desumtos, sed
8b ipso Holstenio ad textum anonymi compositos, more
fere Isaaci Vossii, Quam tamen opinionem reiicit Dod-
wellus, vir doctus acerrimique iudicii (ad Geogr. min. vol,
I. p. 102. 5.), omnia fragmenta Scymni Chii reperta esse -
in codice aliquo a veritate propius abesse iudicans, his
ductus rationibus:
1. Lucas Holstenius, homo spectatae fidei, adfert in
notis ad vitam Pythagorae a Porphyrio scriptam versus
aliquot ex his fragmentis ut ineditos Ncymni Chii; eum -
vero versus, quos re vera ipse fecisset, pro versibus Bcym-
ni vendidisse, non est credibile.
2, Gronovii suspicio pertinere nequit ad 75 versus
posteriores, quorum ne vestigium quidem apud Geogra-
phum anonymum exstat,
9. Ordo fragmentorum diversus est ab ordine Peripli;
accuratissime vero congruit cum dispositione srzgumy/6soc,
'" quantum ex prima, quam habemus, parte cernere licet.
,Scynnus ipse, inquit, a freto orsus Gaditano sinistror-
sum oras legit, respondetque hic idem ordo in Ponto etiam
Euxino, quá quidem Scymni zsQujyyów e Codicibus habe-
mus manuscriptis .. . . Contrarius ordo est in auctore
Peripli anonymo, qui oris dextrorsum lectis ad fretum
progreditur, etiam in Euxino Ponto, Gaditanum.* Cum
autem ordo fragmentorum conveniat cum parte altera zrs-
Qujy5gósog, ad veritatem proxime accedit, universa frag-
menta deberi codici manuscripto a Luca Ilolstenio for-
tasse in bibliotheca aliqua reperto,
Ex mea opinione Dodwellus sese non fefelicisset, si ei
contigissent argumenta ad iudicium ferendum sufficientia.
Cum igitur post—eius disquisitionem non alia, quantum
sciam, institu sit, me gratum Tibi, Amice Doectissime,
facturum esse' spero, dum Tibi rationes proponam, quibus
ductus conte.dam, Holstenium ipsum fragmenta haec ex
libris oratir is solutae manuscriptis, quos consulendi data
ipsi est cc ia, in versus redegisse,
1. Y »rsus, quos laudat in Observationius ad vitam
Pythago 4e (Homae 1630) p. 117 ducti sunt, «ut 161 prio-
152 FRIU, lAC. BASTIUN
res fragmentorum, ex nostro Periplo. Ceterum a. 1030
omnino erant inediti; nam editio Vossii non prodiit ante
annum 1639. Pro certo affirmare possum, Holstenium
cognovisse nostrum codicem. [Is enim ex eo descripsit ty-
pisque submisit commentationem Arriani de venatione,
quae locum Periplo nostro proximum obtinet. Praeterea
SNeymni fragmenta offerunt, ut deinde apparebit, omnet
bonae notae lectiones manuscripti, a quibus editio Vossii
haud raro differt, et exceptis quibusdam minutiis, veluti
transpositionibus vel elisionibus ad versum constituendum
necessariis, nihil ibi reperitur, quod non idem exstet in
auctore anonymo. Vid. quae dicturus sum ad p. 4. 1. 25,
et Holstenii castigat. posthum. p. 335 in voce "TA£e. Non
sine causa igitur credo, Holstenium duxisse haec fragmenta
ex nostro codice, nee dubito, quin illa ad hunc unum co-
dicem numeris sint accommodata, —Cuicunque enim paulle
familiarior est codicum antiquiorum notitia, is vix a se
impetrare poterit, ut credat, versus 161, qui apud auctp-
rem solutae orationis hinc inde latent, in alio manuscripto
metro ita inclusos reperiri, ut neque aliquid grave omis
sum, neque additum deprehendatur.
Seymni autem Chii nomine Holstenius hos versus sine
dubio propterea inscripsit, quod anonymus plures adfert e
principio zeQumy5ósoc, quare ceteros eiusdem esse auctori
autumavit. Ceterum zzou]ygów, ab EHioeschelio editam e
repetitam ab Erasmo Vindingio, non ab origine metricam
fuisse nec Scymni nomine insignitam constat. "Vid. Dod-
wellum 1l. c. Vol. I. p. 158. Attributa erat in codice msto,
ex quo ab Hoeschelio in lucem emissa est, Marciano He-
racleensi , sub cuius nomine Scymnum latere non nisi
1) Commentarii liter. (Journal des Savans) a. 1189, mense Apt
contiuent commentationem bonae frugis plenissimam auct. de Sas
cta- Cruce (de Sainte- Croix) de nova editione Geographorum i
norum. Cuius commentationis auctor doctissimus p, 619 ex episte ;
inedita Lucae llolstenii ad Peirescium haec adfert: ,,Anony i
poetae zo:jygoig ad Nicomedem, Bithyniae regem, iambico c -
mine scripta, cui ineptissime Marciani lleracleotae nomen pr -
litere, quod sine certo. nomine in manuscripto Marciani zeoís *
'"w!
i
DE PERIPLI PONTI EU X, etc. 151
Menippo, quem Marcianus transcripsit, ex horum fragmen-
tis invicem coniunctis quasi emblematis tessellatum hoc
opus concinnatum, forte a Constantino Porphyrogeneta;
cuius coniecturae rationes nuper tibi exposui. Posterio-
rem partem primo in.Palatino codice reperi a Bosporo
Cimmerio Byzantium usque, dein primam ab eodem Bos-:
poro usque ad Phasin in alio Msto Vaticano, eo nomine
gratissimum mihi fuit inventum, quod CCXL versus Ano-
nymi illius poetae nobis conservati fuerint: eoque vehe-
mentius desidero integrum exemplar alicunde protrahi, quo
damnum illud resarciatur. Posteriorem illam partem CI,
Salmasius passim citat nomine zrzgízAov paludis Maeotidis
Arriani, cum nihil nisi ostium in transitu tangat, et re-
centior sit non Arriano solum, sed Marciano quoque He-
racleota.**
194 . FHID. IAC. BASTIUS
tem venisset, ex alio codice Holstenii, quem edere con-
stituerat in collectione fragmentorum geographicorum, quae
non prodiit (Vid. Fabric. Bibl, gr. Vol. IV. p. 664. ed.
Harlesii), quem denique tamen Hudsonus. publici iuris fe-
cit tertio volumine Geographorum minorum, Si Dodwel.
lus, qui a. 1711 in vivis esse desiit, non ignorasset hunc
anonymum, de manuscripto, quod perhibet, sententiam
certe mutasset et fortasse quod Gronovius coniectura quo-
dammodo vaga adsumserat, argumentis probare studuisset,
8. Post ea, quae 'hactenus dixi, ordo, qui alius in
Periplo, alius in 'zzgugy5óst lloeschelii est, ne minimam
quidem difficultatem parare potest. lolstenius differen-
tiam hanc animadvertens Scymni Chii opus totum edere,
eique fragmenta subiungere constituerat, (Vid, Fabricium
l. c. p. 603.) Debebat igitur ordinem peripli multum im-
mutare et illi, quem auctor ubique secutus est, accommo-
dare. Sed quare nihil de his omnibus dixit? Explicasset
sine dubio rem, si editionem perfecisset aut certe frag-
menta haec ipse in lucem emisisset, Sed impressa sunt,
ut supra vidimus, post mortem eius; Hycquius autem ni-
hil recepit nisi textum graecum et versionem latinam;
praefatio et notae, si unquam scriptae sunt, aut perie-
runt aut fortasse in bibliotheca aliqua cum materia, ex
qua Holstenius syllogen illam construere voluit, adbuc
sepultae iacent.
Periplo nostro cum fragmentis Scymni eurate compa-
rato sententiae meae aliquid obstare videatur, quod ipse
indicabo, Tolstenio si volupe fuisset, dixerit aliquis, hos
versus facere, sine dubio loca anonymi omnia nunierig ac-
commodasset, in quibus id facili negotio fieri poterat, Sed
exstat locus p. 14. l. 1 sqq., qui sine ulla mutatione in
versus duci potest hunc in modum:
Aluog uéyuazóv iati» yuiQ avrrv Ogos,
Tà Kílx. Tavop vo n£yt€og xQogtuqteris
Téà te xoà uijxog vv vóxOv muQrxtdott *
Anzó y&Q Kooffótov, tàv ve IIovrsxuv 0gÀv
"AzyQu. ty ' Aüguarix Oy Üuex(laAles tx '
1) Ketinui hunc versum non admodum elegantem, quod talem
DE PERIPLO PONTI REUYX. etc. 155
Hi versus iam a Vossio in notis p. $8 (ed. a. 1089.)
laudati non exstant inter fragmenta a Hycquío edita, Quod.
si vero Holstenius , dicat forte quis, anonymi codicem ]le-
gisset, versus illi eum fugere non potuissent, cognitos
vero collectioni suae sine dubio inseruisset; quod cum non
fecerit, sequitur, ut fragmenta sua non ex hoc periplo,
sed ex alio quodam manuscripto, cui versus illi deerant,
transscripserit, Ad quam obiectionem equidem haec habeo
quae respondeam: Holstenius hos versus, quos quisque
primo intuitu agnoscit, et ipse sine dubio animadvertit,
sed cum Scymni ordinem sequeretur, illos intra fragmenta
recipere non potuit, Agunt enim de monte Haemo, de
quo auctor loquitur in fine fragmenti maioris, editi ab
Hoeschelio. RHeperiuntur versus posteriores huius frag-
menti apud.anonymum nostrum et adeo completiores, quam
in manuscripto Hoeschelii. ltaque opus erat, ne quid ex
divina arte, in nostro periplo dissimulata, perderetur, ver-
sus de monte Haemo non fragmentis minoribus, sed parti
z0ujy96scog praecipuae inserere; nec dubitandum est, quin
inserti essent, si Holstenius plenam, quam animo conce-
perat, Scymni Chii editionem perfecisset,
Sed satis de fragmentis huius Geographi. Hoc unum
tamen addendum est, sententiam meam Holstenii epistola
supra a me commemorata, nuper interius .cognita, extra
omnem dubitationem poni. Ita enim ille ad amicum suum
se offert in msto et quod re vera ignoratur, Scymnus bonosne ver-
sus an malos fecerit; nam omnes, quos habemus, et quorum plu-
rima pars, ut supra dixi, incondita est, non tam ab ipso, quam
ab editoribus profecti sunt. Proinde mihi certe lícebit non priores
facere, quam isti fecerunt, et admittit metrum comicum saepius
versus non ad amussim elaboratos i. e. iambos senarios paullo Jji-
beriores, ut Heynius V. Cl. dicit, de versibus Scymni loquens.
(Apollod. t. I. p. 405.) Versu meo non contenti eum facili negotio
emendare poterunt reciso articulo et facta transposítione; qua li.
centia editores saepe usi sunt:
"AüguuzixO v dyorg OtexoAlen cómo.
Loca similia, in quibus dyoi genitivo, quem regit, postponitur ex-
stant passim, v. c. apud Libanium Vol. IV. p. 538 ed. Reiske cc
nxiag....&dvta vo)g 0povg, dv dyot xaióeUscOn: Ódütor.
1980 '" LUC, HOLSTENIUS ,..
Nicol. Peirescium (Cf. Sainte- Croix in Comment. literar.
|. I. p. p. 680): ,,Vix quarta totius operis (zxs9u5y1650x)
ars nobis superest. "Totum enim internum mare descri-
pserat, sed solatur dolorem meum, quod ducentos et am-
plius versus repererim hactenus non editos, in descriptione
Ponti Euxini, quae falso Arriani nomen praefert, de qua
infra XIV. loco scribam prolixius: quibus auctior haec
ztQujynóis nostra opera prodibit.^ Incommodum est, quod
tota epistola Holstenii,. quae Carpentoractae Meminorum
in bibliotheca publica adversatur, dum haec scribo, ine-
dita est, Fortasse Bredovio meo, cuius Parisiis nuper
commorantis cum voluptate recordor,.mox continget, ut
eam in adspectum lucemque protrahat.
Periplus Anonymi minori cura, quam cetera omnia,
quae manuscriptum tanti pretii nostrum complectitur, opera,
descriptus est. Cum vitiosae lectiones Salmasii in omni-
bus editionibus repetitae sint, emendationes, quas ex ma-
nuscripto hausi, Tecum communicandas haud gravatim
accipies. Videbis, tantum abesse, ut versentur in minu-
tiis, ut etiam geographiae antiquae aliquid subsidii affer-
re possint. Ut illis licebit Clarissimo Bredovio in nova,
quam parat, editione Geographorum minorum, quae viris
doctis eo gratior et acceptior erit, quo rarior liber est vel
in ipsa Anglia.
LUCAS HOLSTENIUS
DE FRAGMENTO PERIPLI. EXCERPTUM EX EIUSDEM
EPISTOLA AD PEIRESCIUM, NO. XIV *.
Alia descriptio Ponti Euxini, confecta ex tribus an-
tiquis auctoribus, Arriano scilicet, ÁAnonyuo Periegete
lambico, de quo supra loco VII. et Marciano seu potius
1) Haec consilio hoc loco exhibui ex Bredovii Epistolis Paris.
p. 16, De auctore peripli huius conf. Dodwelli diss, $. 7.
Iepr i
*
DE PERIPLI PONTI EU X, etc. 151
Menippo, quem Marcianus transcripsit. ex horum fragmen-
tis invicem coniunctis quasi emblematis tessellutum hoc
opus concinnatum, forte a Constantino Porphyrogeneta ;
cuius coniecturae rationes nuper tibi exposui. Posterio-
rem partem primo in.Palatino codice reperi a Bosporo
Cimmerio Byzantium usque, dein primam ab eodem Bos-
poro usque ad Phasin in alio Msto Vaticano, eo nomine
gratissimum mihi fuit inventum, quod CCXL versus Ano-
nymi illius poetae nobis conservati fuerint: eoque vehe-
mentius desidero integrum exemplar alicunde protrahi, quo
damnum illud resarciatur. Posteriorem illam partem Cl.
Salmasius passim citat nomine zzgízAov paludis Maeotidis
Arriani, cum nihil nisi ostium in transitu tangat, et re-
centior sit non Arriano solum, sed Marciano quoque He-
racleota.**
(7^
LÀ
Lu ti.
-
HONTOT ETZEINOT KAI MAIQTIAOX AIMNHE
HEPIILAOTZ. ;
[Pag. 1l. Huds.]
[65] cuo) vs mdOog* có0 &zowóusso:
"Enswa xavoléyovow, 009v q0gav in5jÀ8ov, '
: tij usv Oi0vuov xy€ovog Eos
péyov 96 Acíog? zéQuovo Doc
PONTI EUXINI ET MAEOTIDIS PALUDIS PERIPLUS.
vinculorumque hosce dolores visendi gratia. De-
inde commemorant, quantam regionem peragrarint; qua duplicis
[regionis], Europae et Asiae, latius porrectum terminum, Pha-
1) Ex Arriani Periplo haec sup-
pleri possunt; unde ea, et multa
huius opusculi alia, sunt hausta.
Omnia enim fere fragmenti hu-
ius auctor ex Scymno Chio et
Arriano, accepit. Sed de eo iam
nos in Prolegomen:s, Voss. Cf.
Arriani locuin p. 20. Huds. supr.
p. 82, ubi Vossius legi vult z7j
... 70 4cíag vréQuovd qa-
6:0». Gail. Esse utroque loco
(Scymni Frágm. et libello hocce)
eundem auctorem, et eum Scym-
num, intelligendum, post ea quae
Bastius (Lettre crit. p. 4—27) [cf.
t. 1l. p. 308—314. G.] disseruit,
collata Holstenii epistola in Bre-
dovii Epp. Paris. p. 13 et 16,
nemo infitias ibit, Marxius (in
Ephor. Fragm, p. 192). Legimus
in Arriano, ]. c.: Aéyovoiv yo)v
eX: (rà Aioy/1o) ol Tuirüvtg
xo0g tO» lloougO£a, Oti Tyxousv
x. t. À. Codex palatinus habet
evto| (sic), quod Sigisinundus Ge-
lenius bene mutavit in avsg, apud
illum. Videatur de hoc casus
tertii usu Toupius ad Longin.
(ed. 17178), p. 296. Aelianus de
Nat. anim. 1, IV. cap. €5. O«v-
uéco. Aóyov GÉLÓv qnoi» E0g-
uoc* x«i TO ys v cvógl Ó Aóyog
o)róg £cri. |n linguam latinam
qui transtulit, non expressit ver-
ha và ys «v0gl rGOÓ:. Bastius
in Epist. crit. ad Boisson. p. 12,
ed. Lips. 1809. (Gail. Versus
adornavi, qui peripli fragmento,
quale superest, praemissi sunt.
Priores editores hoc prorsus ne-
glexerunt.
2) Edd. rj uiv ... 70 'Acíag.
Cod. xj uiv , . v5 Ó. Ac. Nic in
ed. Basil. Gelenii, ubi verius
Bast. :vidit. in cod. zz uiv...
7 9 (sic, quo in gà' traducimur, .
ut ait Bast. ]. c. p. 12. Quam
lectionem praetuli, ut sententiae
accommodatiorem: sic apud Ar-
rianum reponere debuissem, et
Vossii versionem fere admittere:
ubi geminum Europae et Asiae
terminum esse aiunt magnum
Phasin. At zj non vero ubi,
APPIANOT , 159
zorauov3. Tüg 40à Mavgo vüc Mowroc* mweoimiovsg àv wv-
| *Ào, Afytrot Graüíov dugl vàv O0, ullia o5. 5j 08 Morc
Aiuvg Aíysvas sig djaiGv sivo, voU llovrov9. Tov Ób Tdvmw
zorwuóv, 0g dcv, vig '-4adlag 0gog, váuvov vov [2] [neigov £xo-
sin fluvium [deveniunt]. Paludis autem Maeotidis ambitus dici-
tur esse stadiorum circiter 9000, millium Mcc.
putatur dimidia fere esse Ponti. Tanaim vero fluvium, qui ter-
minus est Ásiae, secans utrumque continentem in partes duas,
Maeotis palus'
sed qua ézx749ov Titanes ad Pha-
sin: O/(óvuov a substantivo czg-
povc, ad regiones ipsas retuli:
Uéyov, non tam ad magnitudi-
nem fluvii ipsius, quam ad lon-
gitudinem finium respicere cen-
sui: et tandem 5óé cum Vossio
et Bastio, ut copulativam admi-
8j; nam zj ói, vel zjj 0i, quod
alü in textum admiserunt, ut
priori z piv, vel z uiv, re-
sponderet, minime huic contra-
rium est, quam linea una intel-
ligenda sit, Europam simul et
Asiam dividens. — dci» serva-
vi, nec vero ddGouv, accentum
metricum, ut videtur. Cf. supr.
pag. 82. Gail. ubi conf. Herma-
num.
3) Dicw zoteuóv. Ms. addit
ztotouov. Salmasius, verisimiliter
consilio, omittit hoc verbum,
quia neque in Arriano invenitur,
neque convenit orationi poéticae.
Bothius, vir. cl., sic versus di-
gerit (Fragm. Aeschyl. p. 584) :
Ilézaua. Apre cj uiv) ó(lóvnov y9ovóg Evo
Méyav 1
4) Aluvngge vs Moo. Scriptura
codicis, e7c às AÍuvms vg Mauo-
(00g, Sine ulla dubitatione re-
cipienda est. Graece enim dici-
tur, aut 5 Moiórig Aura, aut 7j
A(uvq 5j Moaiótig. Utrumque recte
habet, idemque significat, Ean-
dem medicinam exspectant innu-
merabiles scriptorum graecorum
loci, ubi cum posterior constru-
ctio usurpata esset, articulus sub-
stantivum sequens, per scriba-
rum negligentiam excidit. Conf.
quae dedit amicissimus Schaefer,
Melet. crit. p. Il. p. 8 sq. Bast.
Add. Epist. crit. p. 92. In Ae-
liano, N. A. XIV. c. 29. Codex
997 recte legit zZ ui» Qc rj
4tupeoío. V. Epist. crit. p. 109.
Herodotus 1V. c. 41. iv vjj óxt5
$végg, intolerabili vitio, quod
miror in editionem Reizianam
irrepisse. Aliae recte habent i»
vj «xvj vij évégg. Dionys. Halic.
"Aaíag véguovo Oc.
ast.
Aniquit. rom. 1V. c, 34. t. Il.
p. 212, 0 ó5uog Pouacíov. Bene
Cod. Vat. 6o ó5uos "Pouolov.
Schaefer.
.9) Videmus milliarium Anony-
mi B, ut prioris, continere sta-
dia 7 et dimidiam. Cf. Bastium
infra, p. 254 —255. Gail.
6) sis TuiGv &. v, IIóvzov] Dele
praepositionem, aut lege og 7uz- -
cv. Scylax (t. 1. p. 283 extr)...
Aéyevu TjBuGv eivyot . . . ; unde for-
tassis hausit. Vossius. Dissen-
tio. £/g verbo numerali adiunctum
significat circiter, ferme, prope-
modum. Arrianus [supr. pag. 6,
Huds.]: czéye& "To6cov — Aiu£vog
ig évevqxovroa ovaÓíovg udiira.
P. 10: Oiézgc& vo9 Xolov oraóí-
ovg 4g Ófxo xul ÓLtaxocíovg ucAt-
6t&- Aelianus N. A. V. 3. p. 143:
&gíno, 0à fxeorov toov síg wor?-
A«g Oéxa. Libanius vol. 1V. yag.
632: si v9 tig vuv oinévng (pro-
160
ANONTMOT
tígov Ólya, modror viuovra: [evvóv] Zeguavei!, .'. .... Ougl-
Aw, Gra01a. én£povra, ywóptya ulia cv. Elza peva. sog Zae-
primi accolunt Sarmatae, per regionem 2000 stadiis, id est, cci
millibus, patentem. Post ,Sarmatas gens est Maeotarum, qui
ximum verbum deest in codice
parisiensi n. 3011) : ÓUvoLTO gé-
Qeiv óéxe vig TjuéQue; Ópgoguas,
vxo Ob c«oyíag tíg qMLGV qéQor,
coOr0v ovx Gv x. t. À. Reiskius
in adnotatione quaerit: ,, £g num
delendum est.* Minime: eg sig-
hificat circiter. Cf. Fischer. ad
Weller. 2, p. 156. (Conf. Matth.
Gr. p. 558, f. G.] Bast. Non
assentimur, £/g hoc loco esse ad-
verbium, quam quidem vim non
magis quam Latinorum ad ha-
bere potest. E/g 7uicv explican-
dum est ad dimidium, ita ut
auctor dixerit, paludem Maeo-
tidem ad dimidium exaequare
Pontum.
1) Edd. éxazéoo, cod. ixcrsQo.
Melius Holsten. in fragm. Scymn.
1836 ixarégoav. TOv b Tdvow...
zodroL. véuovtoL cUrÓy X. Phra-
sjs perturbata, ubi véuovra, du-
plicem regit accusat. 'T'évou et
«Ucóv. Forsan genuina lectio si-
milis erat huicce: T'ov ó$ Tévoiw
coroLO» ztQOroL víuovre,. Zag-
pévo,* siza uera vo)g 2. Poe-
tica et paululum redundantia, ni
fallor, imo praecedentibus con-
traria de terminis Europae et
Asiae, verba aliunde auctor mu-
tuatus est, vel ex Scymno, vel
ex Scylace nostro (T. 1. p. 284),
at fort. ex fonte communi, 0g oz
T. AG. 0QgOg, tfuvOY tQV ÍijutiQOv
£xatéQav Óíya. Quibus quum in-
terruptam seriem orationis ne-
Scio quis crederet, mox «vzóv
inseruit. Similes insertiones no-
tavimus ad Anon. Ar 3; p. 6,
2; p. 15, 1; p. 22. Vossius in-
fra suspecta iudicat órow(Aie éxé-
qovre , twv. uí(2i« ov. Eo magis
mihi suspecta, aut potius aliunde
cum perturbatione inserta viden-
tur, quod ,Sarmatarum regioxi
-stadia 2000, id est, millia 258,
interpolatio tribuat, sed stadia
intelligendo, quorum octo milliz
rio uni respondent, dum Anony-
mus uterque A. et B, ubique
stadiis 7 tantum et dimidio mil-
liarium impleant. Sin aliter le-
gendum foret uiAux cfe (26861)
Cf. mox pag. 254, et Dodwell
supr. p. 185 —100. Hic stadio-
rum usus forsan ad Ephorum,
vel Hecataeum, aut Demetrium
Calatianum, vel ad auctorem
quemlibet antiquum, nos revocat,
quos Scymnus saepius exscribe-
bat. Anonymus noster B, modo
Scymnum, modo alios prosae
orationis scriptores secutus est,
unde ortae discrepantiae, — De
Tanaide, Asiae termino, cf. Am-
mian. Marcell. xxx, 24 praeter
ter Ncylacem, et quos laudat
Tzschuck. ad Mel. I. 1, p. 6. —
Delendum «evróv cum Holsten,
Fragm. 131. Gail. — IIgoco:...
Zaguévo.. | Emenda JZvoudtat.
Eos hic recenset Scylax (T. 1,
p. 284, 1. 4; at forsan diversa
manus ab ea, quae mox p. 28$
init, scripsit: IIloózov E9vog . ..
Zaevooucrei, fort, ex Ephoro,
cui Anon. noster hanc adpellatio-
nem tribuit S8. 1. p. 206, Conf.
nostra T,]11. p. 402. G.). Vide
quoque Stephanum, qui sic le-
git. Est autem ea Sauromata-
rum natio (procul dubio, Zvoud-
tU, Zovoouora., Xeouiroi, sunt
varietates nominis vicissim usur-
patae, Zvoucro, germanae for-
mae fort. proprior est; sed se-
riores epitomatores ad arbitrium
varias adhibuerunt. Ab anonymo
igitur emendando abstinendum
est, G.) Quae sequuntur, valde
HEPIILAOTSXZ 161
pézag, Mowordv yivog "loapavdv? Asyóutvov, eg 4«usrQuog
slogxcv, ig" ol; xol Meidrig Mpvn Aéytsos. eig Ob" Egogog M-
y&t, Zovooperdv Aiyera, ÉDvog. vovrow; Óà imiusuly9as. «dc
"dudfovag voig Zevgopeveig Aéyovciv, diOovgag morb dzó các
z:gl v0v Oeggoó0ovra? ycvouívqgo uagug* ig! olg ümexisj8noav
of Zaevgouares — livoixoxgavovucvor*. — Ehe Pon QOavayó-
gov zxóhig*, Kiümo: mé. Eiww Éovw 'EQuavacca, GOavayo-
lazamatae adpellantur, teste Demetrio; a quibus palus Maeotis
nomen duxit: Sauromatarum vero gens vocatur, si Ephoro cre.
damus, Cum illis dicunt coisse Amazones, quum olim huc ve-
nissent a praelio circa Thermodontem commisso; unde vocati
. sunt Sauromatae Gynaecocratumeni. Deinceps est urbs Phana- .
gori,: Cepi civitas.
mihi suspecta sunt. Vossius.
Et mihiprorsus; vide supra. 'Exz-
4ovra pendet a voce: quadam,
quae cum aliis in textum nostrum
non' trausposita fuit. Recte igi-
tur Vossius adiicit: Deest ali-
quid. Gail. ,
2) Vulgo '"I«f£euecóv. Codex
habet "Iofauorov, uti legimus in
fraginentis Scymni Chii, v. 140.
[De scriptura vocis cf. Tzschuck.
ad Mel. not. crit. 1l. p. 640 sqq.
G.] Vid. Stephanus Byzantinus
de voce "Iofoflíóro.. Literulae £
et £& interdum commutatae sunt
a librariis. Pseudo - Plutarchus,
de Fluminibus, cap. 20. 5, 1 ed.
Wyttenbachii: àecvróv ifwAsv sig
Eír for. Oowoyóoov zóAu,
, ni, vs. 145.
[Deinde est Hermonassa et Phanagoria,
zorxuo» Zogívüav. Codex prae-
bet ;/Zmocvóo», quod praestat.
Bast. ep. crit. p. 183.
3) Vulgo 8:ouadovza zoreuós.
Proximum verbum desideratur et
in codice et in Fragmentis Scym-
Bast,
4) Voss., Gronov., et codex, ut
videtur, yvvouxooriusvoi, Huds.
cum Holstenio in Fragm. yvvoi--
xóxg. Sic et Scylax. Gail.
5) Eire. Éor. Dovoyógov zóAg.
Haec, ut et caetera ferme omnia,
ex Scymni Chii Periplo, qui co-
micis conceptus erat versibus, in
suam ze&9/7y76:» transtulit noster
auctor. Sic autem reducenda sunt
ea in scenarios:
Kimi aO.
Eir Écr.v "Eguovacon, OovayOostdcs,
"Hv Twníovg Aéyovot oixácoí xor.
Koi ZuvOwwóg Auuzv Éjyow oiwjrogag
"EAlqvag dzO iyyvg Qgxovrag vóxov.
"Torag zsoiégst vig mOAsig OLexeiuÉvag
'H vicog, xoto vv Maori &ygov Boozógov
Xeov dzoAaufovovco moiigv nsóidóo,
Heg rà uiv voig ve PAsciv, voig rt zoTCuOlg
A8Lcflovog, vevdysc( vs voig Ày cà mégov
40e vij 9uAccon, vfós Auvm . .
J
T6 8i crópa iwmAfovro Kipusolg m0,
4xo Kiuuusoiov uv B&ofiioov xexAnu£vy.
Kricig Ób vvQdvvov ovca và» iv Bodzóoo.
It.
K5moc ó' anowuicO0sisa $$ MtAgoíov.
102
Phanagori zó4w hic distinguit
[minime. Vid. mox Gail.] a vha-
nagoria insula, quam Phanago-
ras Tejus, cum Persas fugeret,
deduxit. Rescripsimus itaque, Hv
Tuíovcg Aiyovew o£xGocí mors.
Non Tíovg, ut antea. Miror ve-
ro, Sindicam appellare insulam,
cum revera Sit peninsula. Sed
nihil novi, saepissime insulas
cum pene insulis confundi. Mul-
tis id iam ante probarunt viri
docti: neque id tantum apud
Graecos, sed etiam apud Lati-
ANONTMOT
nos obtinet, Sic. Trapezunta, et
Pityunta, insulas adpellat Am-
mianus Marcellinus, lib. XXII.
]psam quin' etiam Sindicam inse
lam vocat. locum, qui est li
bro! dicto, adscribam: ,,Longe etx
inde intervallo bene est insula,
quam incolunt. Sindi ignobiles,
post heriles in Asia casus coniu-
giis potiti dominorum et rebus."
Ned legendum, pene est insula
non bene. Sequentia vero in s*-
narius ita digere, et emenda:
Toig Boonmógov facisicw' a vopecuévgy [sic. G.]
* Avo Ó B TOUTQY
Oíxog0Qc
cg tlonxs, xol cirOUUEvO
IAaxrt, vmig ZivOixmig c£ lyznuody(atg.
Zàow 0b tv ce wtyow dvaltótiyotsg
Kowrgv dxavrov v5v9 0OÀqv và» ovoíav.
Kal cóv cogOv.Ó ^ AvdyogGuv ix tv Nopadiu»
Qnoiv ysvícOa, vro) Gqó0Q tvo:fsordrov.
Haec omnia ad verbum noster
sttoumyntns ex Scymno Chio; iste
vero ex Herodoto, apud quem
libro IV eadem leguntur. Sed
non ille eius, unde hausit, no-
men suppressit: siquidem in pro-
logo ad regem Bithyniae MNico-
medem, inter eos, uude sua de-
promsit, etiam lferodotum re-
censet. Carpidas autem , quorum
hic meminit, alii non norunt.
Carpos hic locant historici; et
dubito, an sint iidem. Diversos
puto esse ab his Kcegziexvovs,
quos Ptolomaeus describit .q-
vafo levxivyov xal: Bocrígse.
Longiuscule enim illi absunt ab
ostiis Istri, Forte sunt Kdgziot
Ptolomaeo (11, 10) in Moesia
inferiori. T7» ài dz toU agxtr
XOT(TOU orop.arog vOU "[GtQov
muQdAiov, u£yo. tOv rov Bogw
oü:vovg szorcuo0 £xfoAov, mal
tjv évrOg yOeov ptyoi roU l'ga-
G0U zOrGuOU x«céyovoui uiw Kag-
zi0, Vz0 ro)c T'ooyycrag. Ber
rol«yyuL Óób vzig tovc IItvxivov;.
Sic scribendum. Cave autem ,hic
confundas Peucinos, qui in Peu-
ce insula, cum illis Narmatiae,
IEPIHAOTZ
1603
glo * ve, jv Tulovc A£yovaiv oixidal move. «oi. Zwóimóg ipo,
Éyov oixQvogog "EAlgvag dxó rv éyyóg Sxovreg vómOv, taUvag
stEQiÉyet vag ztOletc Ütaxtipévag 1j vijsog?, xara vv Mudrw üqo
quam Teios quondam habitasse ferunt]; et Sindicus portus, grae-
cos habens incolas, qui istue & proximis locis confluxerunt. Has
urbes [Phanagoriam et Cepos], inter se [satis] distantes, conti-
net insula, regienem Maeotidi contiguam, vastam et campestrem,
ui ad Peucem montem, iuxta
fiastcrnas: Sed ignoti mihi vi-
dentur fuisse Carpi ad Danu-
bium, hoc saltem nomine, aevo
antiquiori. Et praeterea Hero-
dotus, unde omnia haec petita
sunt, non meminit eorum. Re-
tinendam itaque arbitror lectio-
nem vulgatam; nisi pro Xcozi-
óug, mavelis KeAziíóag. Kani-
óc. vero sunt, quos Herodotus,
Mela, Plinius, Calipidas vocant,
Saepissime enim litterae mediae,
metri gratia, auferuntur. Bic
apud Dionysium Periegeten, Za-
pazou. pro Zegudro:: et apud
Valer. Flaccum, lib. V1, Bater-
nae pro Basternis, et alia huius-
modi. Potest etium legi KoAími-
ócng. lInter Hypanim et listrum,
ab omnibus collocantur Callipi-
dae. Licentius in carmine ad
Augustinum:
Hexampeosque lacus fugiens Hypaneius amnis
Callipidum scythicas resonat spumosus ad undas.
- Sic restitue. Reliqua vero, quae
sequuntur, confer cum Herodoto.
Voss. in his versibus est quod
attendas, lector. Nam Vossius
septimum ita constituit versum:
'H wicog xaxd civ Mati GzQi
Boosogov, quum in contextu edat
yj vácog, xard v2v Mouótw &yot
vo) Bocozógov. Unde longe pru-
dentius eiicietur primus ille ar-
ticulus 'H, quam genus ToU,
si modo gradus colligas. Nonum
ita ampliat:"Heig vc uiv toig vt
FAsouv , vroig Ts zoTauOic, quum in
codice exstet, 7jzig v& uiv coig
£Asc., xal voig voropuoig, in qui-
bus exstat versus numerosissi-
mus. Sed magis miror sequen-
tem versum, "4yo Ó£ vovrov £Eocr.
Zxv9iw1 Beofagog, ut ille ausus
est digerere, quum in ms. lega-
tur "AvoOey 0$ vosrov 7) ZxvOux)
a0Àig , ubi manifeste patet trans-
positionem innui faciendam una
litera dempta, "4vo$s rovro» 70£
Zwv)ixj Béoflagog. Certe ver-
bum £oz; fatue geminatur et co-
pul& audacter interponitur, ubi
non requiritur. Gronov. Iterum
ibi noster ex plurimis auctoribus
sua hausit. Phanagori urbem a
Phanagoria distinguere videtur,
dum verba ex diversis auctori-
bus congerit, et eumdem locum
bis cum duplici adpellatione lau-
dat. Suspicor ex Ephoro fluxisse
haec: Eire Bor& dowayógov m-ó-
Aug, Kfümo: mólug, xol Zuv8iwog
Auuxv . . .: eosdem locos tantum
memorat Scylax noster, p. 285,
fort. ex Ephoro; et simul ex alio,
fort. Scymno, Anonymus adie-
cit cum perturbatione: E/z« Eovuw
'Eguovaocca, €Oovayoola vs ...
oíxrncaí zote. Gail.
6) evayooío. Sic Strabo, p.
151 Alm. De variis nominis for-
mis vid. Tzschuck. ad Mel. exeg.
J. 19, 15. Gail.
7) toíTOg ztQiÉgEL . . . . T] vi-
coc. De qua insula vid. Stra-
bon. p. 156 extr. et p. 151 init.
Almel. At insula illa Phanago-
riam (vel Phanagori urbem) et
Cepos tantum continet, ut liquet
ex Strabone, sed non Hermonas-
11*
104
4A4ANONTHMOT
T0 Bosmógov yoQav dzoAmpfavovom zoliqv mtsüni0m 9 ug tà
pi» voig fisci, wol roig zovopoig dOwerog, vevoysci cvs roig
iv và nígav?, và à vj OoÀacog vj ve. Aluvg ylvszei ! 1.
T6
üà erópa éxnifovr,!? Kuiupsglg!? móMg, &x0 Kiuutolov uiv
usque ad Bosporum comprehendens: cuius insulae partes non-
nullae paludibus et fluviis imperviae sunt [locisque coenosis, ex
adverso iacentibus], quaedam vero mari et lacu. Egredienti vero
os offert se Cimmeris urbs, a Cimmeriis barbaris adpellata, et
sam et Sindicum portum. Suspi-
cor igitur verba zov/cog sttQi£g£t,
ab auctore*quodam fluxisse, qui
ea adhibuerat dé Phanagoria at-
que Cepis; et confuse ibi repo-
sita fuisse post laudatas alias ci-
vitates, Hermonassam et Sindi-
cum portum. — Supra óioxeu£-
24g, quam vocem versio vetus
omittit, intellexi ceu «eoxeu£-
vag. Gail.
8) zsütcóa. Vulgo vertunt pla-
nitiem. At vox est adiectiva zz-
à Mg, de quo silent lexica, et
non satis constat inter viros do-
ctos. Herodot. IV. 23 et 47: 7
ze ydg y7 £oj0€ zxsÓidg.... Plu-
rima verba in «g-«óog, .:g-:006,
desinentia, sunt adiectiva, ut éy
j OtomQoríó. dmiíoo, Pausan.
ik. 36, pag. "53 init., Sylb.;
$iozQu:iÓ0m oUcovav, Pindar.
Fragm. XI. p. 87 Heym.; d&p-
zvx« ógoucóc , Sophocl. Philoct.
676 Erf.; Tocrziwíoav vs Ótgcóa,
ib. 490; zzv Evfotóc yv Eustath.
ad Dionys, 456, p. 191, ed. Bernh. ;
Minerva 2o4i«tg, Noph. Philoct.
134; Eurip Med. 132, £xAvov ó&
foav vás Óverívov xoAyí(óog; ib.
2, Kvavéeg fvumimydóag; ibid.
981, cov eíóa xócuov; Harpyiae
a:oxoüótg; (quae formidinem in-
cutiunt; lectio servauda, iudice
patre venerando, in Essai sur les
désin. p. XVII. Sic zoxeg A£uuwe,
seusu activo, Eurip. Med. 181.)
Noph. Philoct. 1079. — Vertit
Vossius: usque regionem Buspo-
ranorum, vastam comprehendens
planitiem, quasi legeret dzec t7s
to? B. xyoQu;, quia nempe re-
dundare zdoev crederet, et z:-
ó.dÓa substantivum esse vellet.
Gail.
9) vevdytol ve voig i» vj sz
ec». Haec, nescio unde, inserta
sunt, et includenda erant in se-
cunda phrasis parte: prior enim
interiores regionis tractus respl-
cit, posterior maria et lacus,
quibus ora insulae adluebatur;
et insuper vrs»cysot x. t. 4., male
succedunt post dcOrdferog, qui
vOoic FAsc. et zoveLoig supra qua-
si involvit. Saltem scribendum
erat .. . rà uiv .. . 1dOtdflatos,
vd ÓP vj Qoaidocg vevdysal ve sois
ip vj zxígu», vj vs Auvg. Gail
10) Vulgo &óe vg €9., tjóe |
Codex servavit versum plane eun-
dem, qui legitur in Fragm. Scy-
mni, 861: d ài vj 9oaAdocg vij vt
Atuvg ylvevoi.. Bast. Keposui
z& ó£ vj 9., oppositum praece-
denti z& uiv. — Priscam lectio-
nem z5jóse A(uvg, vertit Vossius:
et supradicta palude. Credidit
vir cl. hanc A/uvgv quasi subin-
telligi in £1:zo;, vel in cewdyte
voig Év v mzéQuv: at monastravi-
mus haec verba esse suspecta:
Aiuvg ila est Kogoxovóeuntug
Ntrabonis, p. 756 extr. Alm., vel
Maeotis palus, si 9«4cacg mare
proprium, Euxinum, 4íuvg inclu-
sam magis Maevutidem, exprimere
voluerit. Gail.
11) yívezat reposuit Bast., quod
deest in edd.
12) Vulgo éxz4éovce, Malim £x-
zÀcovrt. ludas. Nic Holsten. in
Ncymni Fragm. 148. Gail.
17) 10 KiuutQuxó» Straboni, p.
I EPIIILAOTZ. 105
BuofBáoov xexkqutvg, xrídig 08 rvoGvvov osca vàv iv Boonógo:
Kqunmóg vs!* dzowucOsion Quà Miqgolot. xol vara uiv dv xo
[3] vijg* "4oíag ufo&. Tc 0à Evgomgc, iw evroU vo) cró-
porog váe Mewori0og Muvgc, v0 lavrixaszoióv iowwv? Eoyorov,
roU Booxogov BecíAsov? imovouacuévov. "4voOsv Óà vovrov*
5j ZxvOuu] Bágfegog zoog vüv doixqyvov cvvogltfovon 5 dari ygv
xol zo: roig EÀAqo. dyvoovutvqv. Ilgovovg 0à mago vóv "Icrgov
sivc, Kégmiüag slomxsv "Egogocg: tiv «v gorQoacg9 mQooco,
colonia tyrannorum in Bosporo regnantium; atque Cepus a Mi-
lesiis condita: et haec quidem loca sunt in parte Asiae. At in
Europa, in ipso ore Maeotidis paludis, insidet Panticapaeuim ul-
timum, Bospori regia cognominatum. Supra haee est Seythia
barbara, usque ad inhabitabilem terram conterminam porrecta,
omnibusque Graecis ignotam. Primos ad [Istrum habitare Carpi-
das Ephorus tradidit: deinde Aroteras ulterius, Neurosque ad
146 init. Alm. Quae civitas in
tabulis geographicis saepius omit-
titur. Suspicatur Mannertus, IV.
326, eam exstitisse ubi ruinae
reperiuntur fere in medio penin-
sulae: at eam collocat Plinius
in ultimo ostio [Et tamen geo-
graphi veteres laxius has dicen-
di formas adhibebant. Noster
ipse ponit Cimmerium quasi ex-
tra fretum, et mox Porthmium,
fere iu Maeotide sitam, etiam in
ore freti collocat: iterum contra
in ore ipso Maeotidis paludis, **
im" ovro) vo) GrÓuorog Tg M.,
Panticàpaeum reponit, quod vere
ab ore illo satis distabat. Sic
Plinii in ultimo ostio forsan non
examussim intelligamus oportet.]
(VI. 6); Anon. noster: có oróuc
fuzA£ovri, id est, os egresso Maeo-
tidem versus; cf. T, Il. p. 311.
Kt tandem Strabo ]l. c. eam facit
distantem ab AAchilleo pazo 20
stadiis. Insidebat hic pagus ad
exitum parvulae ibi peninsulae
cuiusdam meridionalem. — Ergo
Cimmericum collocari potest ad
sept. et orientem Achillei pagi
et in eadem peninsula. — »xzíGig
vvgkvvov. Cf. ad Seym. Fragm,
vs, 150. 'F. lH. p. 403, 404. Gail,
14) Vulgo Kos óé. Kymosg zt
cod. — lbi etiam, neglecta se-
rie rerum sibi propria, auctor
iterum laudat Cepos, nunc Ce-
um numero singulari, | quasi
inc et inde verba aliquot de-
cerperet. — Plinius VI. 6, cum
nostro testatur Cepos coloniam
esse Milesiorum. | dzovucbtiox
composit. poetice pro simplici,
sed exquisitiore sensu hic carens.
Gail.
1) Voss. et Huds. £v có Aoíog.
Gronov. et cod. zà các. Gail.
2) Sic Bast. ex cod. Vulgo
Ilavtwczatov icriv, Gail.
3) Sic ego cum MHolsten. in
Scymui Fragm. 98: vid. ibi varr.
lectt, Vulgo £cyorov «àv B. fa-
GLiéov. Voss. toic B. (laciisvoiw
ovop. Gail.
4) «vo9Osv Oi rovvov. Haec ab-
rupte posita, ex alio auctore ma-
nant, Ephoro scilicet, qui ipse
ex Herodoto fortasse sumserat.
Cf. Schweigh. ad Herod. IV. 18,
p.180. Gail.
5) Vulgo cvvooitovcoov ictiv y5v.
Voss. et Holsten. cvvooífove £oti
jynv. luds.
6) Vulgo 4ooroc« xQ06o. Edit
Vossius doccjoc, quum in chi.
166 ANONTMOT
Nevgove vs? ufgos yo zàÀw igruov Óià mayov. ngóg daro.
Aag 0B ixfdvr, vóv9 BógvoOévqv novauóv, rovc tqv Atyouivgv
"TÀalav * oixo$vrag ZxvOog: silva: Ó0à l'eoQyovg Pyouívovg rov-
vov *9 vo: Émira nci Ffomuov émi soÀov vOmov. "Tig di
evvqv vÓgopéyov ZXxvOdv POvog!!. imixtwa maÀàw Fomuov
£lvas éyouévqv. Tóv. Iavtixámmv Owfavri. 4diuvaloy FOvoc 1,
frsgd ve màsíova ov ÓLovouacuíva, Nouo0:à Óà iminalosps-
va,'9 cvorfij mávuv: v ovóslg Cpwvgov !* dósijcar zov. Gy. ol-
regionem íterum desertam ob glaciem. Versus orientem vero
transgresso Borysthenem, obvios esse Scythas, qui Hylaeam vo-
catam inhabitant: supra hos autem iuxta habitare Georgos: de-
imde rursus desertum [patere] in magna spatia. Quod Ma Scy-
tharum Androphagorum natio: et iterum excipiunt solitudines.
Panticapen transgresso offert se Limnaeorum gens, aliaeque per-
multae, nominibus haud distinctae, sed Nomadicae [generatim
adpellatae, religiosae admodum:
rographo suo notaverit $z906o:
unde erat corrigendum ^Moorzoog
zoóco, Gronov. Vulgo cv 4Qo-
vioe. Cod. sir évegor5oog [sic]
z9060 v£vgov tore [sic] ucro: yrs.
B a st.
1) Vulgo Jevgovrag vt. Ley.
Nevgoosg re. Voss. Sic Herodot.
JV. 11 et pass. Gail,
8) éxflaáyr. z0» Bog. Herodot.
1V. 18: drag órofiivr, vóv B.
9) Vulgo vie». Leg. Tàioíov.
Voss, Ex Herodoti "TA4oín, IV.
!3, 51, 55, 19. Gail.
10) ?gouévovg rovrov. "Vulgo
vo)g tv. Legitur in codice zovg
(sic). Nemper animadverti, libra-
rium accuratissimum locis, qui-
bus errorem inesse crederet, ver-
bis uon addidisse accentus. ]n
nostro loco nullum exstat du-
bium, quin Holstenius (fragm.
v. 101) restituerit verba, dum re-
ciperet Z;ouévovg cvo)rov dvo.
Ultimum vocabulum significat a
mari remotiores (vid. notam Val-
ckenaeri ad Herodotum IV. I8,
p. 259, et Reiske ad Constantin.
Porphyrog. cerem. p. 119), Ob-
iter animadverto, huic loco. in-
niti posse coniecturam. evcellen-
quarum nemo animatum aliqui
tissimi huius critici, qui loco
verborum Herodoti, dzxó Ói ras-
tuc exon lectionem dxóà 8i
vüUtgs &vo oinéove, ZuiSort ycag-
yol proponit. Credo hanc com.
iecturam satis esse probabilem,
etsi verba dv9goozoi Zxv9as rt
coyol, per se loquendi usum noa
oflendunt, Hanno p. 2: »xegd
e)r0», NoudóO:g &v9gomosi Ji-
voL, fooxruor fveuov. Bast.
. 1j) Herodotus 1V. 18: vógo-
qoyor, Edvog dv iOiov, xal om-
óaug oxvO9uxov. G ail.
12) Aw voíov. Eo magis liquet
Limnaeos illos nonhabitare Maeo-
tidis oram, quod adcolas fluvii
Panticapes eos faciat nester. De
quibus regionibus vide I. B. Gai-
lii Atlas, pl. 5. Gail. Cf. Steph.
Byz. Aiuvat.
13) Vulgo ó£ xc4. Codex: wo-
x
paóic (sic) 08 Zxixoiovutva. Pro-
xima vox adest quoque in Fragm.
118. Bast.
14) Vulgo Zusvirov. Verba ma-
nuscripta noun diflerunt. Constru-
ctio tamen verbi dóixtiv cum ge-
nitivo plane inusitata est. Bast.
osó£cv legerat Holsten.
II & PIIIAO T z.
103
xogógu Óà, og siguxs!5*, xci Girovutva yaÀoxri' 9 GdxvÜixoig
Ínzopuolyíatg. 1? fes 0B vqv vs wráciv!9 dvaOsÜngórtg xowmqv
ánéviov, viv 9' Olqv 1? o/clav. xol róv Gogóv 0B Avdjagciv
ix vóv lNoua0iv q«ol ysvíc0n. vv Gcgó0ga svoifcorarov,
unquam laeserit.
idem], et scythicis equarum mulctibus victitant.
possessione et bonis communibus omnes inter se.
Portant hae suas domos, ut tradidit [Ephorus
Vivunt autem
Quin et sa-
pientem Anacharsin tradit natum esse apud Nomadicos illos, qui
15) oixogóoe, cc slogxs] qeo£-
oto, dóvceg, Herodot. IV. 46. —
Has gentes non ita religiosas,
svos(j, depingit Herodotus, l. c.,
sed cogporarag, id est, cautas et
callidas, quod per solitudines ho-
stem datere didicerint. Hic con-
fuse ait noster eadem ac Hero-
dot. lV. 23, de Argyppaeis, quos
ovOslg dOtxéti dv9gozov' igol
y&o Aéy. Haec verba forsan de-
torta sunt in ovótig duwyigor cÓ:-
x5cot zorí. Neque lacte tantum
vesci solitos ait Herodot., sed et
massis quibusdam ; zoóflazoa ydQ
eg. o) zoààAd dcc. Gail.
16) Voci ycAcxr& possunt pro-
ximae per adpositionem iungi ; at
suspecta est ycAexri, fort. glossa
sequentium. Gail.
17) imzouolytoi:g. Vulgo ix.
Vocem íizzqguoiyía non reperi-
mus in vocabulariis, Quaeritur,
codicis lectio [izzop. et fragm.
Scymn. 116] an possit defendi.
Multis eiusmodi in compositioni-
bus nunc litteram o, nunc 7 ad-
hiberi licet. 1ncidi in locum me-
moratu dignissimum operis ine-
diti Apollonii Dyscoli zgl ézió-
ónuccov hune: ,"Ecr. zQóg rov-
tO Qvoi, dg sxAtíovQ usrdOtoíg
,Éf60ti TOU o &ig vü 9 waco vrv id-
,,9« Óuismtov, o) uiv dAÀd xci
«tX v0 xowov ÉSog. mood vv
»p*Aovov fe«Aavmgóoog. moa vó
,x&AuOog xcAcOonoi0g, dAAc x«l
,»*cio8mnpógog* z«oc có FAegog
»iAegoxtóvog "Agrtuic, «Ad xol
,üugnfólog: Grsqavonoig, cAÀAx
»x«l ersgpevnpógoc. "Imvsg Ó3 xoi
»TO)g OQxioTrÓLOVc Roh xol voUG
" eluoxóreg eciugnrórog.* Neque
vÀgoxomog et j4ooxózog analogiae
repugnat; v4/xózxog a lacobsio
(Anim. in anthol. gr. 'T. 1X. pag.
141), aliisque repudiatur. Op-
piani quoque cucAgzóuog (Cyneg.
L, 322), ex nulla parte obfendit
contra consuetudinem loquendi,
etsi lexicographi non aliam vocis
GuxAA« cum altera iunctionem
huic similem afferunt. Secundi
vero loci vox si a litera vocali
incipit, res aliter sese habet. Di-
citur xox7y0pos, vepelnysoétng,
nec xe«xóyooog, vspsAoysoérmg. lu-
re in Callimacho, in Del. 52, c»-
tiuor(jóv, ut analogiae repugnans,
Ernestius repudiavit, eiusque lo-
co dvrnuoióv scripsit. Nec mi-
nus falsum est zzgiuoiff;, in Ma-
nethone, cuius emendatio peten-
da est ex Dorvill ad Charit. pag.
651. ed. Beck. Schneiderus in
dubium vocat verbi ixzopuolyóg
veritatem; equidem vero illud
damnare non audeo, mihi enim
non procul abesse a veritate vi-
detur, Graecos dixisse uziyo et
duílya, quod cernas in voce uo4-
yóg. Cf. Hesychius, v. uoày0g, et
Scholiastes Aristophanis ad Equit.
v. 959. Bast. ep. crit. p. 17.
18) Vulgo »rícww, Vossii corre-
ctio xvjciw, confirmatur codice
et Fragm. 117. Bast.
19) Vulgo rj» vs OAqv. Codex
9 oàmv. Bast,
108
ANONTMOT
xoi xorouujoas vwvag sig wv oíav i90vrag??, oUg Ó« [4] xei
Züfaxag* xalojoiw. tUcguórarov Ob sivaí guow v0 tQv Zav-
maxime religiosi habentur: et quosdam,
iissent, ibi sedem tenuisse, ques vocant SNabacas.
20) Forxan 2i18óvra, Hluds.
Procul dubio rescribebat etiam
Hudsonus supra xezouxícet, quod
requirit Vos»ii interpretatio: et
quosdam, quum in Asiam rediis-
set, deduxisse. . .. Gail.
1) Sabacum nullus memiínit.
Forte sunt, quos Procopius Za-
yivag, vel Zoeyióag (variant co-
quum in Asiam trans-
Maxime vero
dices) appellat. Nam Hunnis et
Maeotidi proximos facit libro IV
Gothicarum rerum. "TPzroge» di
Zeyívag, Ovvyuxd — E9vg nolis
Üüovvzoai TO Ó' éyreüOey "Tlai
id 7j 100€ ovóuacrat. — Sic scri-
endum, Quae sequuntur , in se-
narios cogenda, et emendanda
sunt:
tUonuórucov Ó tival qat
TO ràv Zovoouerav, xal Deióvov, xal vQívo»
Tó và» 'Ayo9)Q0ov Ééxixalovusvoy yévog.
"Azo ài cà» Mouwovdv Ae[lovcc ro$voue $
Maijórig tEgg dori AÁuvm wsuuévm
Eis jv ó Téóvoig....
'Aró vo moreno? Aefv v Qrüpw '"Aoditog
"Exiuicyto90 txoartog igotitig .. ..
"9s 6 "Egogog lovógrxev , ix
Alpync tivOg,
"Hg v0 zx£gog £Griv dqoaorov- '"Eiímat Ób
"ícrouov Iyov vÓ Qsi8Qov sig viv Aeyontvry
Maiori, Ég vóv Kiupszouovce Boozogo».
Agathyrsos hic Awwotovg, sive
Maeoticos, facit Scymnus. Mire
de iis dissentiunt geographi. Qui-
dam in Thracia ad llaemum
montem collocant; plures vero,
inter quos et Ptolomaeus, in
Sarmatia Europaea, ad Oceanum
Hyperbureum. Marcianus He-
racl. (p. 56 ITuds.) in zsgízio
Sarmatiae: 'E£gs é£6trw» cdxtovog
cvvénzcoy rjj Untofootío xal d7va-
OtQ 9. Tr«QOLxOovGL TOV Xtcvvoy
zorcu0v oí AydkOvoco. cO i£)vog
tjc dv EvoozQ Zaouerleg ÓvtH.
Sic corrigendum. Pessime hune
locum Marciani legit Stephanus
Byzantinus ín Ethnicis. Namque
pro o£ AydOvocor, vitiosum se-
cutus codicem, habet Zivza9ve-
c0t, vel Zic«yarovoyoí. JAZurza-
$0vo7ol, L9voc v£Qi ov .qmoi Maeg-
xiuvog £v zteQízAo Ziaouoztog. Sed
sexcenties éQvixoyoagov in simi-
libus lapsum esse, quod depra-
vatis usus fuerit codicibus, alibi
videbimus. Correximus etiam:
'Anó ro) xorouo) Aaffóv TO Qsüu '"Agcftog.
Idque Aristotelis auctoritate fa-
ctum a nobis. ]s namque in Me-
teorologicis (Ll. c. 13, p. 545 ed.
1619) docet, veterum nonnullos
credidisse, "l'anain flumen ex
Arave profluere:. "Ev ulv ov» rj
Acíc misiGrot trt 6£€ coU llagvi-
60V *UiovuczrOU qQcíyoyrai QéO»-
tty OgO0U, X€À LiytOvOL TUTGLOL.
tOUrO ÓR Ouoloytire: mvroP ki-
vaL uiyigrov Ogog tdv pO; Tav
o TV yeiutQuvi]v. Tzrofavr: 7aQ
70m tovto gaívrrai 7] tbo Salar-
t0, 7g tO ?7réQug OU 0jj4ov Toig
iyrtUD y. Ex uiv OU tOUTOU Qifov-
civ &Alort rt zorcuol, xai o Bda-
XtQ0g, x«i O XodGGOng, x«l O 4gd-
&ge. so/Urov Oi Taüvei; dxougyitt-
JIIEPIILAO Tz.
tw, pígog dv, Eig Ty» Motu
Atuvgv. Sic scribendus ille locus.
Ilegvicóg Dionysio zegupyjtg, et
aliis, dicitur Paropamisus.
Fru-
10
stra Olympiodorus Parnassum in
Asia quaerit. Inepte idem Or-
pheus in Argonauticis (vs. 152
ed. Herm.).
I»9o 6 '4odfto ÓtX9uo usyofosuécov zovauoto
é£ o3 GsouaÓov», Ddoig, Tüvols vs Ó£ovcu.
Nugatur, more suo, poeta ille.
Recte hic Tanain ó/czo vocat,
ut alii omnes. Ne fallant Troa-
des Senecae "Tragici, cuius in
Bed pergamus,
M 2... lloc 0
4icrouoy Éyov «có Q:idooy , .... ...
9
exordio statim 'lanais septem
ora habere dicitur:
en n. » Columen eversum occidit
Pollentis Asiae, coelitum egregius labor.
Ad cuius arma venit,
et qui frigidum
Septena 'Tranain ora pandentem bibit;
Et qui renatum primus excipiens diem,
Tepidum rubenti Tigrin immiscet freto.
Sic legendum ex ms. Sed nemo un-
uam Graecorum tam imperitus
uit, ut 'TTanain éxcdcrouoy esse
roderet: error iste solum est
omanorum. Quod iam Acron in
commentario ad Horatium vide-
tur subodoratus fuisse. Romani
namque solent saepe confundere
Tanain et Istrum; testis eius rei
etiam est Seneca, in Quaestioni-
bus natural. lib. VI: Hinc qui
' Quaque Hebrus, 'Tanaisque,
Sic emendandus hic versus. Ge-
tae enim, et Sigyni, ad Istrum
sunt, non Tanain. Noli audire
alios, qui Mosonos substituunt:
nam immensum quantum ab lstro
et Tanai distant. Ineptissimi ve-
ro, qui Morinos cogitarunt, qui
tantum absunt, quantum Hypa-
nis Veneto distat ab Eridano.
Mirabitur forsan aliquis, quod
hic inquiat, in Bosporum Cim-
merium exonerari Tanain; et
quod infra os Maeotidis paludis
idem faciat ac os 'Tapnaidis, cum
tamen tam vastum intersit spa-
tium. Nane idipsum quoque in-
quit Arrianus in zteoízAo Ponti
p. 59. Hunc locum frustra emen-
dare aggressi sunt viri docti,
Plutarchus iunior in fragmento
medius inter pacata, et hostilia,
fluit, Danubius, ac Hhhenus, al-
ter Sarmaticos impetus cohibens,
et Europam Asiamque distermi-
nans; alter Germanos, avidam
gentem belli, repellens. Nou
sollicitanda est haec lectio, quod
tamen quidam faciunt. Danubium
etiam "Tanain vocet Tibullus,
lib. IV ad Messallam, cum in-
quit:
Getas rigat, atque Sigynos.
de fluminibus Criu-metopon ad
Tanain collocat: llagcxtiroi ÓE
.* Tavdid. (rescribit Letronnius
vj Tovuxfj. G.) ügocir 0.aAéxzo
rüv àyouxoUyrO? wQOOUyOQtvO
vo» Botbdga, Oxto usOtQugvóus-
vóv Sovwy Kio? pévomo». Alibi
quoque similia occurrunt exem-
pla. ubi urbes Bosporanae, Ta-
naiticae dicuntur. Ratio eius
rei est, quod Bosporus Cimme-
rius etiam 'lanais appellatus fue-
rit. Ostendit hoc Procopius lib.
]V. de Gothis: T'ivoaiy 0b xc40)-
civ ol iémugoQioL xal vy» ixolnw
i trie de£auévn» vüg
Mouoriüog, go. dg vov El£swov
Ilóvrov. Ammianus Marcellinus
hoc fretum appellat angustias
Panticapes, a Pantieapaeo urbe,
ito
eoposd», xci I*ovmv, xol roívov 0 sv udyo9vQcev? x
xalovptvov yífvog. "nó 0i vàv IMowrdy AefloUcm cO Üüvopa
Mag £e Fowv Myvg xtpívg, sig 2v ó Tüvelg, dz rov
zoreuoD Aofov vrÓ (tüpo Lonbeog, imiplayssar, eg "Exotatog?
slg ogevQitóg* dg Ob" Egogoc foróguxsv, ix Muvgg vivüc, tj;
r0 zéígag do:lv dggeorov^. Eis, 08 Oícropov Eymv xà (QriOQuw
A4ANONTMOT
celebre inquit esse Sauromatarum, et Gelonorum, et tertium
quod AÁgathyrsorum nuncupatur genus. Deinde est Maeotis pa-
lus, quae a Maeotis nomen id sortita est: in quam Tanais, ex
Araxe flumine profluens, exoneratur, ut ait Hecataeus Eretrius,
ut vero prodidit Ephorus, e palude quadam, cuius terminus in-
non minus ibi clara, quam Cim-
merium, Utrumque enim dicitur,
Ilavcixdox, et IIavrixdmotov sive
Ilavvixdzaiux. Verba eius sunt
lib. XXl1: Prope palus est Maeo-
tis amplissimi circumgressus: ex
cuius uberrimis venis, per Pan-
ticapes angustias, undarum ma-
gnitudo prorumpit in Pontum.
Male vulgo legitur, per patares
angustias. V 0ss. — Zdxog pro
dfaxeg reponit Holsten. fiuds.
Ait Herodotus VII. 64, Scythas
omnes a Persis Sacas vocari:
immo Sacas gentem Caspio mari
vicinam laudat lli. 93. Procul
dubio haud absimiles sunt Saba-
ces a Sacis, et optima videtur
Holstenili emendatio, saltem ad
sensum. Gail.
2) Sic codex et Fragm. Vulgo
'Aya9vgodv. Conf, Lettre à M.
Osann p. 12.
8) éixiuíoysra,, og "Exmot, Sic
emend. Buttmann. ap. Niebuhr.
opusc, T. l. p. 397 sq. Vulgo
ósópa dires Pmxuueyíc0m iue
tíog Ígorisíg. Non videntur mil
haec verba esse desperata adeo,
ut non appareat, quo auctor di-
rigat. Nam in media voce sedet
manifeste ixerégog, quo notari
vult duobus ostiis devolvi ín
Maeotida, unde Ó/(crouos appel
lari constat ex hoc fragmente
et nota Vossii. Lege igitur ézi-
píeys9" oUro ix«víQmg émaguelg.
Haesit quoque in his Holstenius.
Gronov. "loupius, Emend. ia
Ilesych. vol. IV. p. 5, hanc edit
coniecturam :
Eug ad cg Exereiog uív y é&gicroQti,
d]
"Egooog ...
Emendationem cl. Buttmanni ad-
misi; cf. Letronnium, in Jour-
nal des savans, févr. 1829, p. 113.
Gail.
4) Salmasius et Holstenius ra-
tiones habuere retinendi verbum
&g aoro» , , contra correctionem
0
librarii &ggactov, i. e. dógarov.
Signum * verbo superscriptum
per integrum codicem errorem
indicat, et saepissime litteram
Bast.
eam, cui superiacet, esse reii-
ciendam. [Cf. p. 267 extr., 269,
210 et 213 med. G.] '40
sola explicatio est vocis deos:
órOv, quae, derivata a verbo
qgooctouor, animadverto (vid, quae
infra dicentur de Anton. Liber.
c. 11), significat: non animadver-
sum et interdum, improvisum, ex
g Euripid. Hippol. v. 820. Vid.
leathius et Valckenaerius, n-
terpres Apollonii Rhodii (11, 221),
explicat per cvexíyvootog, dxQo-
HEPIIIAOT Z
171
sig Tuv Aeyouévmyv Moiirw, dg vóv KipusQuuóv ve. Bodzogov.
r0 Óà cróua vc Mpvgo Aéyesas Bóomogog. "nó óà IlogOuiov 5
qoplov, íjzos vo oroplov* «ác Moiduüog Apvgg, sig moàly-
viov Mvgoyurxlova? Asyópcvov, ovadia E, pllio x9. "Ano i
cognitus est, Exit autem.cum bifido fluento in dictam Maeotim
atque Bosporum Cimmerium: os huius
rus. À Porthmio oppido, sive ab ore
rper adpellatur Bospo-
aeotidis paludis, usque
oppidulum Myrmecium dictum, stadia 60, millia viu. A Myr-
óemtos, &dügiog. Bast. ep. crit.
1
i 5) Stephanus: lIog89uía, xol
IlooOuíov, xum ixl vo cróueti
ve Moieridog Aípwyme. Voss.
Mox meminit noster JJogOnízidog,
mutata nominis forma. Gail.
6) Vulgo cezóuc«rog. Cod. oeró-
parog i. e. oropíov. Bast.
17) xojíy»,ov. Haec est lectio
codicis, quae non derelinquenda.
Minus cognita minusque forsan
casta est lectio xoá4)vy»iov, cuius
exempla obviam mihi fuere. Eu-
docia, p. 153: ài» Ayíóvoig xo-
Avzyíp vd* 497n»r6y. lbid. p. 899:
Mio irte Teocag. Utrum-
que locum Villoison., qui alias
, ea, quorum pravitas patet, cor-
rigere solet, ad codicem expres-
sit. Phavorinus, V. Mieiva, item
dat voàÀíyzvio» et xol)óryn. 'Tzet-
zes vero (ad Lycophr. 245) quem
ile transcripsit, ,consuetam ve-
cem zoiízs». €f. quoque Pha-
vorin. v. "sida, z0ÀUg9LOV T7
Teoixóv x. v. 4. Bast. Mvgur-
xíova, Alii Mwvoprxíor , et Mvo-
umxío», vocant non AMvgumxto-
9X. Viginti a Panticape stadiis
situm esse, tradit Strabo. Voss.
Recte Mannertus 1V. 309, ait
Myrmecium esse non ipsissimum
Jeni- Kaleh, sed iacere ad sud-
euest hodierni loci Jeni- Kaleh.
Non intervalla in Fragmento no-
stro data, et cum tabula geogr.
Gautterii collata, illud omnino
poscunt. Sunt enim 25 tantum
stedia a Myrmecio ad Pantica-
paeum ; imo Strabo p. 819, viginti
tantum numerat. Sunt 60 a Myr-
mecio ad Porthmium, id est, ad
os septentrionale freti. — Hic.
Myrmecium non est urbs, sed
tantum oppidulum, de quo silet
Arrianus. Gail.
8) erdüto,. E pue 9. Codex
plerumque fert oco,
orcdói0,, quam crdóie, notari
potest. Priorem formam huic
praepono; vox enim ista quo-
ties ad omnes litteras integra
exprimitur, genere gaudet mas-
culino. Pag. 8. |. I2. cum resti-
tutione Bastii. G.: oi moostonuc-
voL ozu0io:. ibid. 1. 4. ixi oca-
üLovg eg, uil o£. Pag. 10. 1. 5.
arod(ovg Ovx, uíAie qun9' y. (Et
insuper pag. ^ fin. noster scri-
bit s/clv crdÓ:o& v': si formam
ercór.x adhibuisset, fort. habere-
mus fer, orcóim. Sic sub fin.
fragmenti: 'Ouo?$ y[vovra,. 0 zég
vzsQixAOUvS . . . GtoÓLoL (ordin
posceret yívsto!. Habet tamen
noster, p. 22: ig' ixzraxóoia crá-
à1e.] Eiusmodi abbreviationes, in
quibus lectori syllabas finales
explendi potestas datur, multis
erroribus ansam praebuere, In
Eudocia, pag 223, textus, quem
Villoison. recepit, hic est; xga-
jog sio. Ódo, àv à frtgóg dori
XteíusvQov TQuOrdÓo. Stupeo
Villoisonum, doctum hunc pa-
laeographum, tam malam con-
struere potuisse lectionem ; nàm
zQiorc óc prorsus et vox nihili.
quo tam
Codex praebet rguoró, quod le-
112 ANONTMO?T
roU lMveggugklovog sig? llavruxómoiov, moAw dxíoquov Bocno-
gov, 6re0ja x&', uiia y, y. Eyes 08 xol iipivo ué£yav xol vta-
Qux, "Em tvOsíag!9 0b mAfovr, dmó Boomogovu ml v. crÓpe
rc Moiwróog Apvmg, iro: vroU Tavasog!!, draÓie E, nile
q. Ano 0& Ilavrixozaíov mólsgg sig TvgiGraxqv !9 zóAmw, dra-
Ója E, ulli mq. 4nó 0à Tvgioraxmo móÀtog tig Nuugaioy 13
c0Àw, GráÓto x$, ulAum y, y. [D] umo 0B vo9 Nopgélov ci;
"Axgag xopiov, GrG0,« E£, ula sq Lis. "ao 0i" Mxgag d;
mecio vero usque Panticapaeum, civitatem inclytam ad Bospo-
rum, stadia 25, millia 1111: habet et illa portum magnum, atque
navalia. Recta autem naviganti & Bosporo, ad os otidis pa-
ludis, sive Tanaidis, stadia 60, millia vir. A Panticapaeo urbe
ad Tyristacen urbem, stadia 60, millia viu. A Tyristace "eivi-
tate ad Nymphaeuim civitatem , stadia 25, millia 113. A Nym-
phaeo vero ad Acras vicum, stadia 65, millia vin$. Ab Ácra
gendum esse zgrordÓ:0g contex-
tus docet. Sic quoque legimus
in Apollonii Rhodii scholiaste
Jl. 41, quem Eudocla reddidit.
Bast.
9) Vulgo uro: sg. Cod, om.
uézgoi. Bast.
JU) iz sv9elag . ,. Haec, us-
que ad zo óé, non ex eodem
fonte sumta videntur. Ceterum
Arrianus postquam ad Pantica-
paeum devenit, adiicit haec : £»-
$évós inl Tcvoi» mxovauov (id
est, ad os Paludis) é£5yxovta.
Gail.
11) Vulgo Téveog. Pro 'Ta-
vdióog. Voss. Cod. Tavétos.
De Bosporo conf. schol. ad Apoll.
argon. 14. 168, De TTanaide, eo-
dem ac ore Paludis, vide supra
Vossii adnot. p. 169. Gail.
12) Vulgo czó à? IHayrixazaov
z0Àtog tig NNvugaiov . . Nalma-
sius praeteriit integrum versum.
Legendum est, uti in codice ma-
nuscripto invenimus: dao óàIIav-
tixcmzG(OV z0Àtog tig TuguGtoxqvy
zólw, GrdOi0L E, uíAun q. dao
ói Tugigtíxgg xólsos tig Nopn-
quioy zóàu x. t. 4. Animadver-
siu Vossii (inox pag. 260) docet,
hunc interpretem similem suspe-
xisse omissionem, quamvis inter-
vallum, quod fecit linearum, aon
bene conveniat verbis manuseri-
pti. — Pro Tvqiovcéxg alii aucto-
res scribunt Twerréxg. Plin. Hig.
nat. lib. VI. cap. 4 (T. Il. p. 346,
ed. Franz.) Oppida in ripis ha
buit complura celeberrima, Tym
darida, Circaeum, Cygnum, etc.
Primum legebant pro 'T'yndarida,
Tyritacen; relicta vero est haec
lectio, quia huius urbis, ut di-
cit Harduinus, in hoc tractu nul-
lum apud ceteros scriptores ve-
stigium, Vid. porro Holstenii
Castigat. posth. in Steph. Bys.
p. 332, v. Twoicaxirg. Invenimus
jbi haec: Apud Ptolemaeum cor-
rupte T'egixrzí»p, apud Anony-
mum T'gicríxn. Geographi us-
que ad hodiernum diem nom mi-
rer si laboraverint in detegendo
loc anonymo. Bast.
13. Nvpgeio». Circa Mhudier-
num Kamuich, sed paullo re-
motior ad meridiem. Manner-
tus 1IV. 301, Nymphaeum colle-
cat, ubi hodiePaulowskische
Schanze, Gail.
1) "Axgeg xouios, Erat Acra
IEPIIIAOT323.
118
Kovag xmóÀw, vqv moonv Atyouívgv Kvü:íxei?, Gro0:a X, ul-
Ae 0. '"4nó ovv MOnvaiQvog? uéyo Kordv ^ Zxo89a, xaroi-
xoci us:à 0Oà re)ra 5 Bódnogog Ó Kiuptgsxóg Bovw. "mà
0) Kvràv ég KiugsosxOv 9 zxóliv, ova0ia B, ullis m. dvvatOQ
autem ad Cytas urbem, quae olim Cytaea dicebatur, stadia 30,
millia 1v. ÁAb Athenaeone autem usque Cytas Scythae habitant.
Inde Bosporus Cimmerius sequitur. A Cytis vero ad Cimmeri-
cum urbem, stadia 60, millia vin: ibi est statio navium, quam
Panticapaeoruüm vicus, oppositus
Corocondamae. Testis Strabo,
lib. X1, (p. 756 C, Alm.). In tabu-
lis Peutingerianis male Acria.
Voss. De situ hodierno obscu-
riora tradit Mannertus IV. 306,
Ego suspicor hoc promontorium
non esse hod, Takli, sed aliud
paullo remotius ad septentrio-
nem. Gail ercó:o, £e, uíAua
gL's. Ad rationem numerorum
fractorum graecorum intellectu
faciliorem . reddendam adfero,
quae in nobilissimi Delambrii de
Arithmetica Graecorum commen-
tatione egregia ac philologis
valde commendanda, p. 580 [Con-
tinetur hic libellus in fine Ope-
rum Archimedis in linguam fran-
cogallicam trànslatorum, affixo
commentario, auct. F. Peyrard,
49, Paris 1807. B.], leguntur:
, Lineola in dextra superiorisque
numeri parte posita, hunc deno-
minatorem indicat numeri fracti,
cuius numerator unitas erat. Sic
est y 2 1; ó i; F0 — 4.
Numerus fractus 3 proprium ha-
bebat signum: (vel —, vel (' vel
L'. Quando numerator uno erat
maior, denominator locum eun-
dem obtinuit, quem apud nos
exponentes, Sic 155* notat i£
vel i: £0; «44, scribebatur foxo.'*
Modus, quo codex noster atque
editio numerum fractum 3 expri-
munt, diversus est. Scribitur enim
i 1j e. $—;$. Huius quoque
scribendi rationis doctissimus De-
lambrius, p. 989, mentionem fa-
cit, de multiplicatione graeca
disserens: ,,Videmus,inquit, Grae-
cos amasse numeros fractos, qui-
bus numerator est unitas: pro $——
$-Li scribebant 4 -4- t.'* Bast.
2) Kvóscxoi. Nescio, num le-
gendum sit, zzv zo» Asyouévgv
Kwóeicv»; sic sane Scylax. Alii
tamen omnes Xoroux» vocant,
Ptolomaeo' est Kvvoeioy. Sed is
eam perperam in iudi I
ponit, contra quem omnes dlii.
Apud Plinium lib. IV. cap. 12.
scribendum est: Ultra fuere op-
p:da, Cytae, Zephyrium, Acra,
Nymphaeum, Dia. Voss. Hanc
civitatem collocarem ad occiden-
tem promontorii Takli, fort.
Zephyrii (Plin.). lllud suadet
noster, qui mox ait a Cytis inci-
pere Bosporum ; insidet ergo haec
civitas iuxta promont., unde li-
tus deflectitur et fretum incipit.
Gail. :
3) 'déz0 ovv A95»edvog ...
Haec paullulum rumpunt seriem -
orationis; ut ut est, de terminis
hic Taurorum et Scytharum, cf. -
nostra ad Scymn. Fragm, vs. 99,
T. M. p. 396. Gail.
4) uizo. Kvvóv. " Ayo, vàv Ko-
TOv. MHolsten.
95) Locum sic constituit Hol-
sten.: puerü Toór« Bóonmogog 'O
Kiupégióg 26r xai KiuusouxOv ac0-
Atg. "vrorifo vovoiv OQuog toig
dg ionígag '"Eoriv dvéuoig* iv vj
S$oAérrg Ó dvrwgUg. Huds.
6) Vulgo KipusQuxo»y. | Malim,
sg KiwuusQiov z0ÀAw, Infra etiam
114
ANONTMOT
Oguog vavol, voig dq £Gmígag dvfpuoig. üvvmQug? 0B dv vj Oc.
À«0o5 vroor metQo0cic 5, oU zt&vv neycÀet Óvo, dnégovaar9 dii-
gov 9c sx5tíoov. 'OuoU dmxó vo) Grouíov vac Moiridog M-
uv«e €og voó KiuusouxoU, ora0i.m T9, uium w. 4dxo Ob lla.
rwxozpÍov zxÓAsog tog KipusQuxo?, GOra0. Gu, ulÀum AUS.
ventis ab occidente spirantibus petunt. In maris parte obposits
[sunt] insulae hinae, saxosae, non admodum magnae, neque
multum a continente distantes. Ab ore Maeotidis paludis usque
Cimmerium, stadia circiter 300, millia x1. A Panticapaeo urbe
ad Cimmericum, stadia 240, millia xxx.
aliquoties K«upisorxóy vocat, quam
alii Kupuéorov. Ptolomaeus hanc
quoque mediterraneam faeit: ne-
scio qua ratione. Cave autem
confundas id oppidum cum altero
(mihi ignoto. G.) eiusdem nomi-
nis, quod év vj xsooíc atque iti-
dem in ore Bospori. Voss. Quod
M dien ibi plane ignoro: in
Chersoneso etiam erat Cimme-
rium quoddam alterum Ptolo-
maei, de quo vid. Mannert. 1V.
311. — Quae civitas videtur col-
locanda iuxta hodiernum Staba-
che, et promont. Karak. Doct.
Koehlerus (Mém. de l'Acad. de
St, Pétersb. T. IX. p. 666) vitu-
perat Mannertum (1V. 304—305),
quod Cimmericum civitatem Ano-
nymi posuerit ubi hod. Eski-
Krim: Je présume (ait vir cl.)
que cet auteur n'à pas indiqué
exactement la distance de Panti-
capaeum à Cimmerium, lorsqu'il
l'a évaluée à 250 stades (50 ver-
stes, dum 55 vere sunt), non plus
que celle de Cazéka à Cimmer.,,
en la faisant de 180 stades (35
verstes; verius 41.)
1) Codex ita distinguit: quam
interpunctionem Holstenius quo-
que Fragm. 93, retinuit. Vulgo:
vavcl roig dq ozxégog (cod. pra-
ve: ionígav. Cf. p. 226) avéuoig
évrixQvg. "Ey 0$ vj 9. Bast.
8) v5ácor xttQe0s.;. Quarum
una est hodiernalechankaleh.
Vid. tab. geogr. Gautterii. Gail.
A Cimmerico ad vi-
, 9) Vulgo dxéyovew Gilyor vi
qmtígov. c0 utv.... Lege, ut
codex et fragmenta Ncymni bha-
bent: ézéyovoo, ólíyov v5g qesi-
Qov. OLo) cm vro? crouíov. Vox
ouo)? eodem sensu redit [pag. T;
p. 10 et 16]. Vide etiam Peripl.
Pont. "Tenor ab ppc ane-
nymo [supr. pag. 4]: duo? ex
t09 isQo9 fog 'Hoaxlelag x. t. l
et Agathemerum, Geogr, min.
vol. Jl. p. 8 et 9 (Huds.) Bast.
Mox vulgo czó uiv dcrouíov. Vul
go OpoS deest.
10) czcóro. v. Stadia 300 non
sunt ab ore meridionali freti, id
est, a Myrmecio ad Cimmerium
urbem, sed 210 tantum, quod
sigillatim numeri adstruunt: a
Porthmio, id est, a septentrio-
nali ore, 300 st. vere sunt. Gail.
11) &zó 0t Ilevt. xóirmg fe;
Kiuu. Lego xóisog Eogc Kup.
Voss. Vulgo xóàsog Kip. et
deest Fog, quod rec. Gail.
vulgo czcüi« cu, ute qp. Hunc
locum esse corruptum
Cum septem stadia et dimidium
milliare romanum expleant, 240
stadia aequare nequeunt millia-
ria 1040. legendum, uti in ced.
(et cum Vossio, G.) erc4io: ep,
uíàiua AB. Bast. Suidas:
ói0v'* O róxog ro9 dcyÀyvog, wu
LÉgog ti ToU Atyouívov palos.
éxzrd y&o fuicv ioríÓ:im xouode
puíAvov. Unde emendandus schol.
Luciani vol. Jj. pag. 509 Reitz.:
IIERPIIIAOTZ2Z.
115
"no ób KuuuspixoU. sic-xouqv Kofixag!? ixi Oolagey diwui-
cum Cazecam, mari adsitum, stadia 480, millia xxiv.
etcÓL0v* O v. v. d. xol p. t1 vo)
piAtov. £' ydo xol g orcÓia xo:-
. 0960, uíAiov. Bipontinus editor,
nimio scribendi compendiorum
odio flagrans, excudi iussit (T. H11.
p. 41 et 383), xal oz' (sic) evg-
ó:v. De quo sic Hemsterh. ad
l. ,,xal €, quae deleri volebat
M. du Soul, intelligenda sunt
ual qui0v* persimilis est ac pae-
ne eadem notae forma, qua Graeci
dimidium significant.* Vide quo-
que l. C. Schweighaeuseri Epist.
ad Millinum de locis quibusdam
Theophrasti, Suidae et Arriani,
Paris. 1803. p. 13. Inter signa
numeri fracti 1, supra (p. 173)
adducta ex egregio Delambrii
libello, quen in philologorum
üsum latine versum pervellem,
nullum video quod cum s' faci-
lius confundere potuerint librarii.
1n mente habuit Hemsterhusius
notam s" vel, quae saepissime
occurrit in libris scriptis Syn-
celli. Notam hanc et nonnullas
alias, quibus partes indicantur,
accurate repraesentavit Monte-
falconius, Analect. graec. T. l.
p. 319, in fronte Rationarii an-
tiqui Augusti Caesaris etc. Con-
feratur etiam Ducangius, Glos-
sar. med. et infim. graecit. Ap-
pend. p. 8, v. 42; p. 12, v. 13;
et y. 22, v. 25 et 26. Ceterum
idem, quo scholium illud Luciani
corruptum est, error, quod ve-
hementer miror, reperitur etiam
in scholiis ad Platonis Critiam,
ubi p. 211, ed. Ruhnk.. haec le-
as: ZirtÓióv icr. uégog v. uuALoO
£gÓouov eGGeQscxarÜrxerov' cO
y&ào uíAióv icr. tg" avdóio. Prae-
clarus codex Paris. 1807, unde
hoc scholium sumtum est, recte
habet Z 4 , h. e. ézxzd xoi zjusov.
ltaque stadium aequat 43- vo9 ui-
Ato» Sed cum hac ratione quo-
-
A Ca-
modo verba quae praecedunt, £f-
onov ct6GGQEOxotÜÉExorov , conci-
liari possint, me ignorare fateor.
Numerus quidem cs6Gogsoxoió£-
xX«r0v, quem librarius codicis
1807 sic plene scripsit, corruptus
videtur: nisi profectus est a glos-
satore, qui rz; illud scholiastae
interpretari vellet. Vid. de sta-
diis et milliaribus Dodwell. (supr.
p. 181 G.) Bast. Stadia 24U vere
sunt a Panticapaeo ad Cimmeri-
cum, quamvis contrarium scri-
pserit mox Vossius ad $. 9. pag.
260. Gail.
12) xóuyv Kofíxeg. Arrianus
[p. 76], legit x. Koféxo: sed ve-
rior est altera lectio. Sic Acram
vicum, "xoug xopucov vocat, et
ita passim. [Interdum, sed cor-
rupte, Anonymi ambo huiusmodi
genitivos usurpant, Cf. ad Anon.
A, $. 15. I. p. 1714. Nihili igitur
est forma corrupta recentioris
aetatis ad deligendam genuinam.
Gail.] Ex Arriano hic locus emen-
dandus est. ls enim intervallum
inter Panticapaeum, et €azeca
vicum, taxat stadiorum 380. [Mi-
nimé: sed 420, quod requirit
Anonymi textus ipse: 60 a Pan-
tic. ad Tyrist.; 25 ad Nymph.;
65 ad Acram; 30 ad Cytas; 60
ad Cimm; 180 ad Cazecam: id
est, summatim 420. lterum 240
st. habet supra a Panticap. ad
Cimm., quibus cum stad. 180 ad
Cazecam , adimplent 420. Gail.]
Nostri itaque auctoris verbis sic
emendenda: '4xó óà II. zóàAsog
fog K,. ercóue cu, uíAux Af. 100
igitur stadia a Panticapaeo ad
Theudosiam. ]ta et Arrianus.
Plinius tamen XXXV. P. M. a
'lTheudosia illam abesse tradit.
Sed mss. exhibebant XXXVII.
P. M, Totus ergo locus ita con-
cipiendus est: Hestat longe vali-
116 ANONTMOT
vqv, 6raÓia oz, ullum x0. mo Óà Kafíxag sig OtvOoclay !*,
zóXw Poquov, PFyovcav xoi Awiva, cra0;m om, pie AM, y:
xol eUrq zoÀoik qv $AÀóg mólg!*, vOv Milqolov ümotxoc, xel
pvXuy e)r4c ic:rlv iv moÀÀoig cvyyoeupaciw 15. vov Óà AÉysze
Xj Osvüocla vj dÀevixg divot vj vovguxtj OixMéxzo MoOafóa1*,
vOovréOvv ÉmraOtog. iv vobvoj 0À vj OtvÓocía Aéyrral srors (6)
xcl pvycüag ix vov? Boomógov óOixgcos — mo ób Gevdoolog
eig 4óqvaidva? Avo, dvor. ZuvOoratoov? Aufya — Fonuoy,
zeca ad Theudosiam, urbem desertam, instructam portu, sta-
dia 280, millia xxxvi1;j. Haec antiqua civitas graeca erat, Mi-
lesiorum colonia, multis passim literarum monumentis cele-
brata: nunc autem Theudosia alanica sive Taurorum dialeete
adpellatur Ardauda, id est, Heptatheos
deos].
sive, septem habens
In hac Theudosia dicuntur aliquando Bosporanorum ex-
sules habitasse. A Theudosia ad Athenaeona portum, sive Sey-
dissimum in ipso Bospori introi-
tu, Panticapaeum Milesiorum, a
'Theodosia mill. LXXYII pass. A
Cimmerio vero oppido, trans fre-
tum sito, mill. quinque, ut di-
ximus, pass. Haec ibi latitudo
Asiam ab Europa separat, etc.
Tantundem enim, mill, LXXXV11,
et stadia 100. Strabo (pag. 416,
Alm.), alios secutus, 530 stadia
ponit inter Theodosiam et Pan-
ticapaeum. Voss. — De situ ur-
bis vid. p. 83.
183) GOsvóocíav. Habet noster
cum Scylace formam antiquio-
rem, Arrianus contra Csoóocíav.
Cf. Raou! - Rochette, Antiquit. du
Bosph. Cimmer. p. 30. De sta-
diasmo vide nostra ad Arrian.
p. 88 sq. Gail.
14) xaie:d gv ids. Malim
legere, ut habet Arrianus, xai
eUrm xdloi gv iAldg, mólig o-
sux , Milqoioy az0:x0g. Quam-
vis Stuckius ediderit, àiimgvwig.
Male, 'lractus enim 'Fheodosia-
nus Hellas dicebatur. Unde Maeo-
tin paludem é» rjj 'EAAdó, pone
Hesychius: Moiórig Muyn, é» 75
'EiXàdó.. Mox pro ovyyocpuaoci,
Arrianus habet 4oQcuucouy, V 088.
1$: Arrian. yocuuacL.
16) '4o8cfóo. Non legi alibi
Theodosiam adpellari Ardaudam,
alanica sive taurica lingua. Ce
pha vocari creditur; sed male.
Distinguunt enim zz» Kag& Grae-
ci posteriores, a 'Fheudosía.
Voss. Vulgo Zoó«vóu. Codex
'"AgódBÓa, sicuti (p. S), Zeile
pro Zovíc. Bast.
]) Cod. ex có».
2) '49qvatóva. Athenaeonem ac
Scythotaurorum portum eundem
facit. Meminit huius Arrianus.
Errat, qui putat eundem esse ae
Ctenuntem, Plinius multos hic
loci l'aurorum esse portus testa-
tur lib. JV. 12. Promontorium
Criumetopon adversum Carambi-
co Ásiae promontorio, per me-
dium Euxinum percurrens CCLXX
M. P. intervallo, Quae maxime
ratio scythici arcus formam effi-
cit. Ab eo '"lTaurorum portus
multi, et lacus. Sic enim scri-
bendus ille locus, ni fallor. Aw.
ctor quippe compendii Strabonis,
illud intervallum inter Criume-
topon et Carambim, taxat sta-
diorum 2200, lib. Vll: 1'6 óíag-
pe« zó ustcbo Keocufiióog xci KQi-
oj usrozOv crdóiot f, c. dpse
tamen Strabo (lib. Il. p. 186 Alm.)
HEPIHAOTZ 1
craó0i* 0, ulia xc, L' y *. dvyzevOo Opuog vavolv üxAvoroc *.
"nó o)v LOwqvaidvog Au£vog, dvor. ZixvOovavoov, sig "auza-
0o 9, ccà0ia y, uiae m. ivraíOn Oguog vavolv. 4x0 ói Aap-
z&0oc tig v0 KgioU uéromov, dxocvQgriov z5c Tevgmg, vwg-
Aóv 0goc?, cr&0i 0X, uie x0, y. iv vovvg v qO9oo? tüc
thotaurorum portum desertum, stadia 200, millia xxv12: ibi na-
vium statio tranquilla. Ab Athenaeone portu sive Scythotauro-
rüm, ad Lampada, stadia 600, millia 1xxx ; illic statio navium.
A Lampade ad Criu-metopon, arduum "T'uricae promontorium,
stadia 220, millia xxix 3j. In hanc partem Tauricae dicunt non-
habet stadia 2500, Sed (p. 475)
corrigens seipsum,linquit, a Cher-
soneso urbe Tauricae, quae multo
inde longius abest, í(ad Caram-
bim non plura esse stadia, quam
bis [mille et quingenta, Multo
vero pauciora a Ciiumetopo ad
Carambim; nimirum 2200, ut ha-,
bet epitomator eius: quae sunt
millia CCLXXV. Ammianus Mar-
cellinus, lib. XXII, forte e Stra-
bone, !ponit bis mille et quin-
genta stadia inter haec duo pro-
montoria, V oss.
3) Zxv)oravQov. Hic semel ad-
notasse sufficiat, nostrum codi-
cem, uti codex celeber Marcia-
nus Homeri, eiusmodi verba ita
scribere, axvd'o cu/oov, z:96Ó v1-
gov, loOu0 zo x. v. 4. Signum
copulae secundam inter et ter-
tiam syllabam, quo hodie non
' utimur, veteres nominabant vgér,
Qua de re vid. Villoisonii Anec-
dota gr. T. ll. p. 108 et Prole-
gom. in Homer. ab iuit. Bast.
4) evcóuu. c, uiu xs; Ly.
Leg. xs' L'e. Voss.
5) Coniecissem dxàtiGtog, nisi
poeticae voces abundarent apud
nostrum, qualis est xAvorog, ite-
rum usurpata p. 179. Gail.
6) A4euzcóc. Meminit huius
loci etiam Arrian. (p. 84): 'E»-
Qévós sig Auu£va ZvtQoravoov
£omuov, ot«ói0. ÓOLoxOctOL* xal
Evüsv tig "AMuividn cie, T'ovouxie,
erc0L0L iÉaxóci0.. "AmO ÓÀ Ac«p-
zog sic ZvufóAov Awuévo, Tav-
QixO0v xci tOUTOYV, GriÓi0L £ixoc.
x«l sevroxóciot, Non cohacrere
haec facile quivis videt. Non
enim addidit, quot stadia inter
Halmitidem et Lampada sint.
Halmyrin tamen lacum putat
commentator Arriani, quam in
ostiis Danubii Plinius recenset.
Inepte. Quidam Zaezeav A(uvq,
quae in Maeotin exit, auguran-
tur. Sed haec in cervice penin-
sulae, illa vero in fronte. Lege
itaque /cuzcéóo, non AAuícrióua.
Voss. Paullo post vulgo .ocg-
ztcÓov.
1) lllud ógoc forsan delendum
minime. Cf. Ánon. A. p. 110
e Carambi. Gail.] sixos( xal
éxozO» substituit Holsten. Hu ds.
Recte numerat noster 220 stad.
ad Criu- Metopon. Vid. p. 84 sq.
G ail.
8) év cor v5 z09c. Hos Scym-
ni versus ita ordina:
"Ev Tavouxá Aéyovoww cquxécOor mori
KAemsicov Igwyívtiav ix vig AvAL(ÓoS.
Eiclv ài roig uiv ÓyAoig ol Tao)Qor cvyvol,
i.
Bíov à' iyógu.ov voudüa v inAoxOtte,
178
ANONTMOT
Tavguejg Twvig Ayovusw dquécOnr mové xÀoncicav vuv? "Iguyt.
- nulli pervenisse aliquando Iphigeniam ex Aulide raptam.
Pluri-
Toy» v auócmzo BetoBeoot ve xol qovsig
$a iAeoxouevoite Toig dosfiuoat.
"H Tevouxi) ài q:6Qóvnoog Aeyou£vi
Tovroig GvvTTiL, TOÀLV Éyovo "EAAgyíón
"Hv 'HooxAsórat ZhíjAtoire diargwioa *
Tis Hooxeoivotg yevouévov zenopo? LITT
oig tZ] Acíav Eyovcuv £99 . Kvavécv
"Aue ZmoÀioug vzv gedóOvncov oíxícot.
De 'Taurorum feritate et vita,
vide cum alios, tum Strabonem.
Omnes enim hae nationes, et eae
quae in Tauricam migrarunt, et
Achaei, et Heniochi , quamvis
graecae, éx(uo«ooÜUTv«i. levo-
eotoL và 200v0 , Toig 7/9 £6tv toig
zo migolov. Nemo nescit infe-
stas adpellentibus, aras deae tau-
ricae. '4v69o70go.yovg tamen ne-
mo dixit, nisi Aristoteles, Polit.
lib. VII. cap. IV: IIo&ic '8 ded
LY £Ovdv , Q zxQ0g TO XTEL VEU.
xl 21906 EL) c'v8 ooo iporylay E-
ytoÀc Eye, xod7sQ to zceel T0
ITovcrov Agouof - ve xol "H»iogot,
xol vàv 5nnatigotuxdv £Ovoy Ectea.
Ned scribendum — &vOQozxoocge-
yíav. Sequitur:
H evo ó& Xtdóóvgoog 2tyouévyQ, etc.
Cave hoc de tota accipias Tau-
rica. Loquitur hic de urbe eius
peninsulae, cui Chersonesi no-
men inditum. Meminit huius ur-
bis Stephanus, et in 'llaurica po-
nit. Mox etiam aliam recenset
ad Carciniten sinum, quae ta-
men eadem est: "Eoro wel 4g
zto0g tV Kogovír.» mólig. Nic
lege. Male vir doctus Kóorv3ov
emendat. Coronitis sinus quis
Sit, infra docet auctor noster.
Addit, hanc esse Iieracleotarum
et Deliorum coloniam. De De-
liis non legi; de Heracleensibus,
Plinius IV. 12: Iugum ipsum
Seythotauri tenent: clauduntur
ab occidente Cherroneso, ab or-
tu. Scythis Satarchis. |n ora a
Carcinite oppida Tayphrae, iu ipsis
angustiis peninsulae, Mox AHe-
raclea Cherronesus libertate a
Rowanis donatum, |n vet. cod.
cuius lectiones debeo iro. illu-
stri, cl. Ssalmasio, legebatur, ab
occidente Cherrunesunea. Unde
fac: lugum ipsum SNeythotauri
tenent; clauditur àáb. occidente
Cherroneso, €a ab ortu Sev this
Satarchis. Chersonesiorum enim
peninsulam claudunt ab ortu 8a-
tarchae: ubi et Satarchen civita-
tem recenset Ptolomaeus. Ad
Isthmum ponuntur a Stephano.
In Maeotidem vergentia obtinere
inquit Satarchas Pomponius ; quod
idem est. Nam et Pontum, et
Maeotida, spectant angustiae.
Nullo autem modo in orientali
latere Chersonesi Scythicae tole-
rari possunt, quod graecae te-
nent coloniae. Aliter hunc lo
cum Hermolaus Barbarus legit.
Quem refellit multis vir itidem
summus, Ferdinandus Pintianus.
Sed falsus est uterque. Sequen-
tia vero Plinii verba sic corrige:
In ora a Carcine oppida, 'fa-
phrae, in ipsis anzustiis penin-
sulae: mox Heracleae Cherrone-
sus, libertate a Komanis duna-
tum. Nullo modo vulgata lectio
ferri potest. Voss. Ilic notan-
dus usus datni poeticus post
«qixi£cdüur; sed. pendet. potius a
xÀemxtióav, Gail.
9) Sic cod, Vulro deest zzz.
IIEPIILAO T 2. 139
veuuv ix. vg Avhldog. siociv dà roig OxyAotg of To)gor ovzvoi,
Bíov àà ivógstov!?, vouaón vs iqAoxórsg' Tuv 02!! odyuormto
Béofoooi vs xoi qovsig, tAaoxousvor và. O:ia 1? roig ao:fuuaci.
'H vovguem à Xsóó0vqoog Asyouívg tovrowg Gvvamtti, mxÀw
fyovca &AÀqvíóa, 4v :Hooxitovoi ZhÀioi ct ex0wxXov, coig
"HooxAso rotg ysvouévov qonouo) TivOc Toig TZv Joe» oixovciw
dvrog Kvovégy 13, Gua. AqMoig Xedóovgoov oix[cat. 4nó Ót
Kio? usrozov sig Evfjoviov Aiuévo, vavgixOv xol roUrov, iro.
ZouBoviov!^ Asyóusvov, Grí0ws v, ulhw w^ ivreDOa. Mv
&xivGorog. vV4nxo 0b XvyufovAov Auaévog sig Xsdóovmsov móÀw,
djvos Xsooovncov 5c Toevgixe, üzowov '"HoaxAsorOv cvv [7]
iv và llóvto, oróóie om, uíMa xÓ. ivravOn Oguog xol A
Lévsg xaÀol. "Eysi 0b magóünzÀovv vo 0Quo vüg vavouxg XtQóo-
mum autem multitudine abundant lauri, vitae montanae et pa-
storitiae dediti, crudelitate barbari et homicidae, atque deos pla-
care impio cultu studentes. Contermina his est Chersonesus
Taurica, urbem habens graecam, quam Heracleenses et Delii
condiderunt, reddito Heracleensibus oraculo, Asiam intra [id est,
*ltra] Cyaneas habitantibus, ut Chersonesum una cum Deliis
conderent. A Criu-metopo ad Eubuli portum etiam tauricum,
sive Symbulon dictum, stadia 300, millia xr: portus ibi tran-
quilus. A Symbuli portu ad Cherronesum urbem, sive Cherso-
nesum Tauricae, coloniam Heracleensium, in Pontó habitantium,
'stadia 180,. millia xxiv: ibi statio portusque pulchri. Praeter-
10) Vulgo évógiovy, Verba (jíov
évógiov ad sensum recte trans-
feruntur per vitam montanam;
verum évàgiog non significat mon-
tanus, sed qui intra fines, intra
terminos est. Scribendum est
évógsi.ov. — Similia verbi ógogc
(mons) composita sunt vzógsiog
et zooóoztog. Bast.
1!) Sic cod, Vulgo zyv vs.
12) "IÀ«cxóusvo! vx Jsix toic
cosQjuoc;w. Holsten. Ex cod.
Conf. fragm, Scymn. 88.
13) évróg Kvavéov. Legendum
puto: eU09v vel éxróg K., non iv
zoig. Voss. Vulgo £v voig K.
et ante éyovor pro o£xo?60. Cod.
et fragm. o/xoóciwv. Bast. Paullo
post vulgo o/xjco.. — Verum
vy5v 'Acíov oixo$6,» (cum codice)
éyr0g K. malit Holsten. Huds,
Recte éyróg. Sic Anon. A, p. 105:
éyzüg Ó2 v. Kvowvémy. .. Vid. p. 169.
Scribit noster roig... obondi
iévrog K., ut mox: 'Hoexisocóv
và» iy và Ilóvzo. Gail.
14) ZvwuBoAov, et Zvufoviov
Auuyv aliis dicitur. Fallitur ita-
que vir magnus, ad Strabonem,
cum alterum tantum dici arbi-
tratur. Omnia autem haec loca
alió ordine recenset Ptolomaeus.
Sed plurimum is a caeteris omni-
bus abit. Voss.
Y) ezíói.€ om. Totidem Ar-
rianus p, 85 a Symb. portu ad
Cherson. Gail.
12*
180
vqoov «mà ünvoeivog Auévog Béyot KoÀoo Anévog?,
ANONTHMOT
Gra óia
vectio autem terminerum tauricae Chersonesi, ab Athenaeone
2) uégor Koo? Auévos. Se-
quens numerus corruptus est. lta
enim scribendum: gro: Kaiob
Auu£vog, orc0ix y, uiu cue.
A Portlimniu oppido. ad
Myrmecium. .... :
Pauticapaeum ..... 25
'yritacem. 35 (imo 60. po.
Nymphaeum. s | us
Acram vicum . . .. .. és
CyUS. s ono Roe 30
Cimmerium . ...... 60
Cazecam.. .... .. , 1s0
Theudosiam. . ... . . 280
Scythotauron . . . .. . 200
Lampada ........ 600
Criumetopon ......
Symbulon portus. . ..
Chersoneson. . . . . ..
Carcinitin . . . ..
Portum pulchrum. , .. 100
A Porthmiu igitur oppido Cher-
sonem sive Chersonesum, sunt
stadia 2260 (at 2285 cum restitu-
tione Bastii de Tyristace. G.):
a Scythotauron portu, ad por-
tum Pulchrum, 2600. Etiam hoc
verum crit, quod supra ait, a
Porthmitide ad Cimmerium esse
stadia 300 (325. G. Omnino
itaque superius legendum: "Ano
ót IlavrwemxGaíov tig rad
zoÀtv, 6T.ÓLG Àé, utace, $, L'.
Ao ài 1^ vorzdxzsg, LIED eis Non
qeiov mó2v, Gtcüio x&£y, uilux y
y. (Vid. supr. p. 292. G.). Tyri-
tacen urbem Ptolomaeus, et alii:
hic recenseut— Stephanus, T'voi-
vdxn, z0Àig [Ióvrov. | 1'0 £8 vixOv
T'vgitcxeios. xui TvQitexnvOg t
cvrj$:u ríxe. Moc vero esse
non potest, quod inquiat, a Pan-
ticapaco ad Cimunierium esse sta-
dia CCXLA (imo, ita est. G.',
et quod Arrianus a Pauticapaeo
ad Cazecam, numeret stadia
CCCCXX. Non a Pauticapaeo,
L'. c. Tota autem hoc fragmento
series stadiorum falsa erit, nisi
ita sit, ut hic constitui:
ARRIANI STADIASMIE..
A Panticapaeo ad
Cazecam ......,.. 420
Theudosiam . 280
Scythotauron portum . 200
Lampada ., 600
Symboli portum . . , . 520
Chersonesum. . .. .. 180
Carcinitin. ...... . 600
Portum pulchrum . . . 400
sed a Myrmecio esse tot stadia,
dicendum ipsis fuerat [Minime.
Vide pag. 255. Gail.,] Voss.
Vulgo, stad. fz, uíAw uB Ly
(id est, stad. 2600, M. 421, pers
mendose in secundo numero).
Codex, teste Bastio, stad. f,
pilo vu L'^y' (id:est, stadia 2600,
M. 312,, melius, sed mendose
etiam). ,n margine, ait Ba-
stius, reperitur alia lectio sra-
ó10L "By (fortasse fr B.) uiL«
vss, id est, st. 2300, sive mil-
liaria 306 ;** lllud autem minuit
summam numeri, iam minorem
vero. In Vossii scriptura uília
vus L'g, acquiesco (stad. 2609,
M. 316), quod in mentem scripto-
ris redire videtur, et a scriptura
codicis recedit tantum mutando
finalem 6' in €. — Stadia 2608
ab Athenaeonc nos non ulterius
deducunt, quam ad Carciuitem
urben et promont. hod. 'l'arkhban.
Ad Càlum portum 33090 nume-
Ld
HEPIHAOTZ 181
Bx, uum cap L y. nó 0B xougc cvüc lloo9uiridog?
vüc iv và víÀs ve Evgommgc, vüg iv và ocvouío rgo Moiowu-
0og Àluvgg, Qvos roU Tuvotoc*, xsiuévac, &oc Xtoodvog, ava-
0e o£, ullus vB', y. "Opo? domo Boozógov, mro: llavrixa-
zaíov*, fug zÀsog Xrgódvog, ordOim 6, ullis aby, y. nó
óà X:goQvog sig Kogovirwwv, dvo Kegwiwvixiww 5. Aeyouévqv, Gra-
portu, usque portum Pulchrum, stadiorum est 2600, millium
cccxLvi$. Ab oppido vero Porthmitide, quod est in terminis
luropae, in ore nimirum Maeotidis paludis, sive Tanaidis, us-
jue Chersonem, stadia 2260, millia cccna. A Bosporo, sive
anticapaeo, usque Chersonem urbem, stadia circiter 2200, mil-
randa erant, At quum a Cher-
soneso urbe ad Carcinitem sta-
dia 600 male posuerint Arrianus
et Anon., dum 1200 circiter scri-
bere debuissent, lerror ille solus
impedit quin stadiasmus Anonymi
ab Athenaeone ad Calum portum
concinat cum natura locorum. —
Dicendi forma cà 0gux TZg T. T.
£ge. moagozAovv, paullulum sin-
gularis, — Rumpitur series iti-
neris usque ad czo ó&$ Koo) 4.
«0Àz0g ÉxÓÉysrot, ut in transcursu
varia intervalla exprimantur. —
cdzx0 AÜ)0q5vatóvog. De terminis
'lauricae regionis cf. nostra ad
Scymn. Fragm. vs. 90. T. 1l. p.
$396. Gail.
3) Iloo9uízi0oc. Sequentia ver-
ba sic scribe: 7/ro: vo? Taovcióog
xsiui£vng tog XsocQvog, OGrdóia
BcE. uíAux , vo y. Supra IIog9-
píov [verius IIóoQyuiov y. p. l1.
Gail.], zeoíov adpellat, quod
bic lIlogQ9uíir.'óe, Voss. Maec
c0 O0? x. II. ex alio fonte ma-
nare videntur, ut resumerentur
varia intervalla. Proditur diver-
sus auctor forma IJooQuírig, dum
supra p. l11. IIóo9u:ov exhibeatur.
Jdem concludi potest ex forma
gen. T'avosog, quam supra repe-
rimus p. 11. fin. iterum in loco,
ubi similem interpolationem con-
ieci. Sic Xsocovog nuuc, dum
Xsé00vqcov zóAiw supra habemus.
Notandum etiam dicendi genus
iy v tilt, vic Eveozzg. Vete.
res Graeci scribebant céAog ro)
Bíov, sed non zéàog vás zooog.
Sic Anon C. S. 3:.. cg àv c£i&
tics Ewooz. Ceterum habet He-
rodotus IV. 12, formam JToo9ujic,
Steph. IIogg9y2«. Gail.
4) Vulgo. Téveog, Codex: ca-
vésog. Nec non p. 4 [p. 211], .
legi videtur covcsog; quamvis
littera c litterae v inscripta, ad
dimidiam sit deleta. Bast.
5) Panticapaeum iam Deimnosthe-
nis aetate . Bosporus adpellata
erat, seda Graecis tantummodo ;
at serius, et Procopii aetate,
secunda adpellatio sola reman-
sit. Cf. Raoul-Rochette, Antiq.
du Bosph. Cimm. p. 158—161. —
lbi stadiasmus 2200 falsus est,
sed forsan non mendose scriptus.
Sic autem a Panticapaeo ad Ca-
lum portum 3500 stadia forent,
dum supra vidimus ex Arriano
et Anonymo, esse 2600 stadia.
Gail.
6) Vulgo Kooovízgv 1$rou Kto-
xiwvirgy. Arriano Ksoxevgzeg. Aliis
Carcinites, a Carcine oppido.
Voss. Etiam vidit "Tzschuck,
Not. crit. ad Mel. Il. pag. 29 re-
scribendum esse XKegxuviri» ol
proximum XKzgx,víriOog. — Cou-
cinit Arrianus dé stadiasmo 600,
et de numero sequenti. Gail.
*
182 ANONTMOT -
àie 4, ulÀta m. Ln i Kogovírióog, vow Ksgxivizidog, clc
Kaldv Auéva GxvOi0v? Xegcovívidog, GváOia «j, ulàia by, y.
"Anó oov Kaolo) Auivog uéggu vov "Iorgov9 szormuoU, dvos Za-
v&zQtog? mxolovuévov, sw Zxo0wi. xororxovO). —izo di
Koào) Awuévog xoÀmog PxÓfjgsvow walovutvog Kogxwirgg 19, óig-
xev ég Touvoexqv: Fonv Ób Óó xókmog GtaÓie oV, lA s.
wu] zegimAfovr, voívuvy a/róv, dA im tÜOilog OtazAfovri 1! vov
lia ccxcii2.. A. Chersone ad. Coronitim, sive Cercinitim, stadia
600, millia rxxx. A Coronitide, sive Cercinitide, ad Pulchrum
portum scythicum Chersonitidis, stadia 700, millia xcmii. A
portu Pulelro usque Istrum flumen, sive Danaprin, rursus habi-
tant Seythae. A Pulchro portu sinus excipit adpellatus Carcini-
tes, cuius os pertingit usque Tamyracam. Sinus est, stadio-
rum 2250, millium ccc: eum autem si non circumnaviges, sed
1) K«àov Auuéva. De situ hu-
ius portus vide ad Arrian. supr.
p. 124, 125. — Quibus olim in-
clusa terminis haec Chersonesus
fuerit, vide ''. Il. p. 394, 395 et
supr. pag. 126. Gail — Vulgo
cxv9uxo9. Cod. cxvOuxov.
8) Similes Thraciae et Scythiae
terminos habent Herodot. 1V. 99,
Scylax T. J. p. 282 et alii. €f.
Tzschuckius ad Mel. 11. exeg.
p. 64. Gail.
9) 5ro& z4ovwzotog. Hoc fal-
sum. Non enim Danapris est
Ister, sed Dorysthenes. Docet
hoc ipse autor infra. Delendum
igitur 7roi zfevézgotoc. Hodie
etiamnum adpellatur Danambre.
Plerumque coniungitur cum Da-
nastro a veteribus. ls est lly-
panis, qui eodem cum Borysthe-
ne ostio in Pontum profluit. Vir
doctus tamen in notis chronolo-
gicis ad Nicephori patriarchae
Mistoriuom, Tyram esse arbitra-
tur. Sed male. Hoc quoque tem-
pore, ab accolis dicitur Deni-
strus, Arabibus Hypauis simili-
ter est Dinest: Borysthenes vero
Danabres.. Male itaque in lor-
nandis Geticis, cap. 5 legitur:
bBerystheuem ab. accolis. Danu-
bium vovari,.— Scribendum enim
Danubrum. Voss.
10) xóAzog £xüfztr. x. Kagxu.
Paullulum lectorem offendit, quod
Anonymus hunc sinum a Calo
portu (circa hod. Kourmat) in-
cipientem fecerit, et extra Car-
cinitem sinum urbem eiusdem
nominis reliquerit. Ab urbe ipsa
(cirea hod. C. "arkhan) Strabo
incipere sinum intelligit, quum
p. 413 Alm., stadia 1000 (recte)
ei tribuit ad septentrionem. Sed
aliter rem componit noster. [laec
sinus apertura vere Óuxec ad Ta-
myracem 300 stadiis rectae na-
vigationis. Stadia 2250 et M.
30U circumnavigationis equidem
reperio a Calo portu ad 'Tamyr.;
sed penetrando sinus partem re-
motam ad septentr. et occid.
Tamyraces. — £xó£zstot. Sic no-
ster infra et Anon. A, p. 113.
Gail. — Paullo post deest ig
in cod. — Teuvocxg». Vulgo
Teuvowtxove. Alii omnes (Arrian.
p. 865; Steph. Byz. ad voc. Pto-
lem. Gail.] hoc promontorium
vocant, T'uuvouxg». Omnino sic
legendum. Statim post similiter
lege: '4x0 ói rov «xQortpoíov
Teugvocxgg. Et sic quoque in-
fra, pro T'euvgicxgs. V oss.
11) Vulgo zá£ovr. rov í/aOpo».
IlÀéety etiam | Graecis dicuntur,
qui terra iter faciunt. Unde v410o)g
E. IEPIIAOTZ 188
igÜuov, siciv Gra0ia v, uílua uw. $6 0b TouvQüxgc!? forw
Aipvy oU usy&Àm. 1imó à vo? [8] dxoornoíov Touvodxag nag-
Qxs 0 LylAÀeog ÓgOuog!, 0zsQ éGriv sjOv?, rovrifGtw alyta-
Aüg GpóÓgu uaxgd, sel Grcvz], Óuxovoa vov szóQov? mi ccà-
Otovc oc *, uiu o£ * v0. 0à nÀerog Üyovoa rtrQümAtOQov5 cà
08 xoc avtüg vuGítovra 9 Éysi. dqéczixtv 08 1gs ajmsígov. Grá-
recta per isthmum iter facias, sunt stadia 300, millia xr. Intra
Tamyracam est palus nom magna. 4A T'amyrace promontorio
Achilleus cursus, qui est litus admodum longum, et arctum,
pertingens in traiectu ad stadia 1200, millia crx: latitudinem
vero habet iugerum quatuor. Extremitàtes eius paene redduntur
insulae.
Hesychius:
stegí gogo»,
pro itinere terrestri,
zÀOÜg T/g vsog TÓ
MégQ. oU vOv góOQtov Acfsiv Ogsí-
Az". wAÀQ mel cvQv mi55v OÓ00r,
zÀo)» &Asyov. Sed non ita hic
capiendum. £oquitur quippe de
ore sinus Carcinitidis, quod di-
stenditur stadiis CCC. "Ic8400g
Graeci vocant non tantum terras
inter duo maria coarctatas, sed
eliam maris angustias, quod
zo0o8L0v dicunt. De hoc nos alibi
loquemur. (Fort. ad Ptolem. co-
gitabat. Gail.]. Voss, Suspectus
locus. Aut legendum, aut intel-
ligendum óiezàAéov:z, cóv (oOy.
(Conf. ad Arrian. pag. 129, 130.)
1n simillimo loco Anonymo A,
p. 198 habet: yu7 megemáé£ovtt
vÓv xÓAxOv, dAX ém sv9síag Oic-
zA£ovr. tO GrÓuc TOU xOAmOU ..].
Nic enim legendum. — Ceterum
de zÀésw» cum sensu itineris pe-
destris, cf. Gataker. Advers. misc.
p. 3965 et Letronnium, Prolegom.
in Dicuil. de Mens. orb. p. 12. —
Ntadia 300 et M. 40 vere reperio
in arctiori sinus apertura. Gail.
12) Vulgo T'uvgicxgg, mox
T'auvoritxovg.
1) AxíAAgL0g Og6uog. Tamyra-
cen hic vocat orientale huius in-
sulae promontorium. Alterum ve-
ro, iroOóv GÀcog tijg Exdr5g, quod
omnino idem est, ac illud, quod
alii quoque nominant, í£sQ0» d4-
cog AyilAéQg. Atqui in conti-
Abest autem a continente stadiis 6U, millibus vin.
In
nente sunt haec promontoria, non
in insula. Tanta autem est lon-
gitudo Achilleae, quantum inter
sese distant haec promontoria.
Nam fpraetenditur iis. Sed de
hoc, ut spero, ad Ptolomaeum
dicemus. Voss,
2) 0zto écrlv wàw. Huius zó-
yog nomen proprium tribuit Ar-
rianus, pag. 87, occidentali pro-
montorio huius peninsulae. , . ?g
'Hóvag. Gail.
3) Respicit zogog ad iter soli-
tum quoddam navigantium. Erat
Dromus Achillis gallice, paral-
léle au. chemin de cotoiement^
Gail.
4 ccoa0tovg ,zc. Non 1200, sed
680 mendose Arrianus: cf. p. 127,
Strabo Vll. p. 413 A, ait esse .
eius longitudinem 1000 .stadio-
rum. Gail.
3) rsrocmAsÜQo». Strabo l. c.:
mzÀctog óÓ2 v0 uéyiorov, voir
ezxüícov' éloyuorov cícGaQu sÀZ-
V9oov. Gail.
G) ca óà dxgv . . . vqoi£ovra.
Distinguit doctiss, Koehlerus 1.
c. p. 616 dxo«, quod de ipsis
Dromi extremis intelligit, a pro-
ximo infra cxocrgoic, quo vi.
cina utrinque promont. Kinbourn
et Sariboulatski (ut opinor) de-
signari vult. Sed Anon. ipse ad-
iicit infra: dzo Toeuvo ... ini
vÓ Éregov dxgmr. v0) Agi. z1gó-
Lov. — vruoígsuy ibi est (insulas
184 ANONTMOT |, ^*
Y E, ulla: «y. Kov ufoqv 0b c/vrüc avyqv icOpotibg,
vovtéoTww GrtvoDwg, vij vmelgo djror] vij yi ovvazetes ," xl cradle
u 9, ulla £, y, Óujuov vo uijxog. 4xó TapvoQaxmg? volvvv zapo-
zÀsóGuv:t vOv zQotiguuívov Ógóuov, émi vÓ fregov dxgorQotor
vo) AyiÀémg Ógóuov, O xoÀsivo, Ísg0v OGÀcoc vro Exdvng, lol
of mgotigruévo Gràótot eo , uiAue QE. nó Oi vo ftooU GAdov;
vüc "Exávqgg sig BogvcOévqv!9, movauóv vovolmogov, vÓv viv
Zavümgw Asyóusvov, Orí0we G !!, ulàuia xc, L gc. O$vog 6
BogvoOfvnc zozauog!? müvcov ioriv qoeto0cGrarog, sxjvg ueyala
medio vero eius cervix, isthmo similis, id est, angusta, conti-
nenti sive terrae iungitur; latitudine patens ad stadia 40, millia
Vi. Porro a Tamyrace praeternaviganti iam dictum cursum us-
que aliud promontorium cursus Achillis, quod dicitur sacer He-
cates lucus, stadia sunt iam dicta 1200, millia CLX. A sacre
Hecates lucu ad Borysthenem, íluvium navigabilem, qui nune
Danapris adpellatur, stadia 200, millia xxvi3. Hie Borysthenes
fluvius omnium utilissimus est, magnis abundans plurimisque pis-
imitari, nec vero esse insula, negligentia Salmasii, quem opoi-
Sicut fluvius quidam Herodoti 1.
184, qui ézsiAcyife, uec ipse pe-
lagus erat, Cf., Wyttenb. Bibl,
crit, X. et Letronn, ad Dicuil.
p. 8). Gail
1) Totidem Strabo 1. 1. |
8) Totidem Strabo p. 413 A.
Ceterum male hic Vossius vertit,
cuius longitudo ad stadia 40;
scribendum erat latitudo. Gail.
9) Vulgo Teuvoucxns.
10) Vulgo dicog tg Excrtqe, tig
BogvcOévgv zorauóv. Hic locus
l'aig vOv Óvci zoraud» ...
véAsvrov integram lineam praetet-
mittere induxit, corruptus, .ad
exemplum codicis supplendus est,
Bast., qui quidem oi zzgoc:Q. 6rd-
0.x legit, sed ar«ó,o, legere de-
bebat, sicut post eum fecit. Gail
11!) Non 200, sed 150 st. ha-
bet Arrianus. Gail.
12) o?rog 6 BogvoOfvgg aora-
Bóc. Hactenus ex Arriano, et
aliis. Quae sequuntur, ex Scym-
no Chio similiter exscripsit. Ha-
bes eius senarios:
cuu poAaig
"Ecoriv xtriGQticc mOÀig ToÓTttoov uiv Oía
Savíu xcsovu£y
Miz& ra00' dp ElAQvev záàiw Boqvo9éyne
KAing'cica.
T'evrgv 0t ward rjv Mmóiwv i£n«ogzi«v
MiÀ9010t, xtítovoty.
HEPII.AOTZ., 185
xol moÀÀo, xoi xaomovc péíogov rove qvonévovc, vou rs TOig
Bocxxuocw* ósiv Ó cevrOv inl uiv qQutgüv Aéyovoww mÀo)v dc
veGGaQüxovra zÀOTÓV. tig Ób roUg vo tTOzovg &mAorOg éccw,
xol oU zttQüGiuog* vmO "qiÓvog ydg xol zaycv ébeioyevor. — "Exc
0i roig xo "Tmavw!? xol BogvoOfvqv roig vv Óvoiv!* smo-
rouGv Guufoloio Ffoviv xviO9cioa móÀig, mgórtgov uiv 'OlMe .
Zefía 9 xolovufvg, utra 0b vaíra 0g EAvov züMw Bogv-
GOívqc xiw|-O]9sico. vavrqgv 0B xarà Tqv wuÓwsv Pimooziav
JMinoiot wvitovow* Otaxocíov à xal vsGGoQexovro GraüÍov vOv
cibus, frugumque copia, atque laetis pascuis. Dicunt autem il-
lum navigabilem [quadraginta fere dierum navigatione currere:
superiori vero parte navigari nequit, neque transmitti, quod
nives et gelu impediant. Ubi vero Hypanis et Borysthenes
fluvii iunguntur, urbs condita est, quae prius Olbia Savia
dicebatur: deinceps autem a
est.
Olbiam Miletopolin etiam appel-
lari, inquit Plinius, Eadem et
Borysthenes, ut ex omnibus con-
stat. Martianus Capella: Ab Hi-
stro ad Oceanum bis decies cen-
tum millium passuum est: in la-
titudine millibus quadringentis
usque ad SNarmatiae solitudines.
Nec procul fluvius, lacus, oppi-
dum, sub uno cuncta nomine
Borysthenes, propter Achillis in-
sulam eius sepulchro celebratam,
1ta legendum. Male Borysthe-
nem urbem ab Olbia diversam
esse tradit Pomponius Mela. ln-
epte quidam Borysthenem antea
Hellespontum vocatum fuisse pu-
tant: ideo forte, quod apud He-
sychium legerint, BoovoQévng, o
"EAVvjezovrog, Sed Hellespontus,
antequam Helle. in eo deimersa
esset, Borysthenis nomen obti-
nebat, non autem Borysthenes
Hellesponti. Docet hoc Stephani
epitomator: BoovcO£vno zóAig xol
zotuuóg TO llóvrov, czovoc cv
Mori Aipvqv, xol Tévoiv vOv
zorcuóv. Ovro xxl ó EAAczov-
vOg x90 v7; EAlug éxaAsiro. Non
recte vero Stephanus Borysthe-
nem, zococ z5v Mori, «cl T-
vaiv, collocat. Voss.
Graecis Borysthenes adpellata
Hanc Milesii, sub Medorum imperio, condiderunt: du-
13) Vulgo '"Tzcvyv. Cum Vos-
sio rescribit ex eod, Bast. $za-
vw, probante Creuzero in Hist,
Graec. Fragm. p. 59. Gail. In
margine manuscripti hoc occur-
rit scholion: g«cí zwwsg xovra vÓv
"Tamovw socuuov wvívscQou toov
xcAosus (l xoAoUusvov) émildi-
.Aov, Ox:o ovOTnusQOv ctüv vt yf-
veGLvV xol v5yv q9ooaáv vgíétacot.
Noscimus ex Aristotele et prae-
terea e Cicerone, animalcula ista
ad fluvium Hypanim, quorum id
Nestor quasi putandum, quod vi-
vit per unum integrum diem,
Veteres appellabant hocce inse-
ctum égxyusoov, povyusgov vel
"utoO0fL.ov. Vid. Schneiderum ad
Aelianum, N. A. 1l. 4. pag. 42.
Verbum éz,íiiov aliquamdiu
corruptum putavi, quia solemus,
quae non intelligimus, depravata
habere; in manuscripto vero re-
petitur in Antigono Carystio,
cap. 92, ubi in margine legitur:
z&Ql roU xcAovuévov imiiAlovrog
£omov, 9 uíov nu£oav t5. Bast.
14. Vulgo zóv óvol; fort. zoig
óvco. vv» z. Gail.
15) Vulgo. Zevíc.
156 ANONTMOT
ovaxAovv azo tüc OoÀaconc Lys, v9 zorauQ ! Bogvoóoétva,
:G vóv xalovufvo Zavanoc, ule AB. 14no 0à BogvaOtvow:
zorwuoU ini vicov uixoor&Tqv, foupov xol dvowupov, Gcrabu
£', ulla q. nó 08 vicov pixgoráruc?, &pguov xcl cvawve-
pov, sig 'O0gocóv* crddue mw, ull (6, B. no Ó& 'Oónsoo)
tlg Zxonílovg qooíov, jozo0ie ob, ulla xd, y. mo Ób Zxo.
nélov sig lorgtavóv Awéva, orá0uw 9, nile i. — dro di
'"orzgsevQv Àipévog eig "Iotaxv 5. Muéva, Gradi D, uli ig.
'"4Axn0 Óà voU iciwwxóv Auévog énl vó Nixoviov qooíov, Gradi
v, niÀlia gu. — x0 O0) vo0U Nixovíov qooíov sig Tugav zzovayür
vavgímogov, Gràóue X, ullum Ó. ovrog ó Tgog 9 zorauóg, fe-
centisque et quadraginta stadiis, milliaribus xxx1!, & mari
sursum naviganti per fluvium Borysthenem, qui nunc Danapris
adpellatur. A Borysthene fluvio, ad insulam parvam admodum,
desertam, et absque nomine, stadia 60, millia vin. Ab exigua
hae insula, deserta, et sine nomine, ad Odessum, stadia 80,
millia x2. Ab Odesso ad Scopulorum oppidum, stadia 160, mil- '
lia xxi3-. À Scopulis ad Istriauorum portum, stadia 90, ainillia
xiu. Ab Istrianorum portu, usque ad Isiacorum portum, stadia
90, millia xit... Ab Isiacorum portu ad. oppidum Niconium, sta-
dia 300, millia xi. A Niconio oppido ad Tyram, fluvium uz
l) Vossius zz: T. z. Quum
sic haec discerpat Vossius, uou
mirum est post vocem .JavzQc.
ab eodem apponi asteriscum, et
postremum quem posui dativum
ab eodem verti hinc ad fluvium.
Quis talia fando? Debent omnia
coniungi, et procedit sententia,
ducentisque et quadraginta sta-
diis à mari sursum navigando
abest per fluvium Borystheuem,
qui nunc Danapris appellatur,
millia XXXII. Certe non dissi-
mili ratione intellexit Holstenius.
Gronov. Büstius ad. codicem
post HEyes. posuit comma. — Paulo
post stadiorum numerus excidit.
2) dzó ói BogvoO:tvovg. Ex Ar-
riano p. ubi v.
[loreuós ;
3) Vulgo vyoiov. Nroíov inue-
ductum est à. primo. editore. Cu.
dex habet «. 0i waG6ov guxgoré-
tov. Vid. d'Orville ad €harite-
nem p. 412 ed. Lips. Bast.
4) Infra meminit. urbis Odessi.
Ad "Tyrum vero. nemo. Quessuu
esse dixit. Omnino igitur reseri-
beudum est, 'Ogóg6cóv, ex ile-
rodoto, Plinio et Ptolomaeu.
Quamis etiam "Oónocóv hubeat
Arriauus, unde hic noster. Voss.
9) Hic et paullo post vulzv
£/g [exa à. Arrianus, habet "/cia-
xóv Au£va [quod admisi. Gail.
Voss.
6) o?roc 0 T/gces. Quinque ute
rum senarii:
T'Voas
, " 3 , * *
B«O9vs re cv, tv[Otavos reis vouais
T'óv iyivoy, óutOtoiv ruzóQors Fyov,
- P 7 [1 LI , *. -
leis 0oàx«civ t£ vavcoiv avezlovv «ogaág.
, aw - . ,
'Oudvvuos ót và Ort«ud xtirat TOÀN.
'"H àyoucvg Tveag &zoxog Mimciov.
Vous.
II EPIILAOT2Z 181
Ovc ve Qv, eU[jorog! voig voueig, vv iq9vov iorv QOuaOscw
dumógowg? Éyov, Toig ÓÀxo0L. ve vevoiv dv&mÀovv doge.
ópovuuoc Óà vÀ srorauo xciro, mÓlig Tugag Àeyouívg, &moixog
Miqoíov.?: 'OuoU dxó Bogvo9évovg morouoU fog Tuo mo-
ToapuoUv, Gvà0im cw, uiÀAws Qu. cxO0 Óà XtgoQvoc fog Tuga mo-
vigabilem, stadia 30, millia iv. Hic fluvius profundus, pinguis-
que ad alendas pecudes, venditionem piscium mercatoribus prae-
bet, et navibus onerariis adverso amne navigationem tutam.
Eiusdem autem nominis urbs Tyras dicta, flumini adsita' est,
1) sbPflorog. Vulgo x«i svfóca-
vog t. 9. T. iy0X0v écriv, OicOc-
GL . . . Vossius: . . profundus
est, piscium pabulo satis exhi-
"bens herbarum, mutatione mer-
cium mercatoribus commodus.
Vides idem contingere Vossio,
quod Holstenio, quasi fluvius
notabiliter laudandus sit, quod
piscium pabulo satis exhibeat
herbarum, quum hie laudetur ut
sUvfórovog toig voucig pecudum,
et cemmodam insuper mmercatu-
rae piscium copiam praebeat, ut
docui ad Harpocrationem p. 52.
Gronov. In ms. deest xai ; idem
habet svforovog, accentu in syl-
Jaba ev posito (et literis «v du-
plici puncto superposito insigni-
tis. Vid. Bast. supra p. 250 G.)
Nic demum apparet, scriptum
illud esse pro s$forog, quod
multo praestat. Plutarchus, Ca-
mill. cap. 16: 9o£uuocw | sÜüforog
(yoQ«) xol wercóovrog srorouoig.
Strab. p. 563 Alim.: xol fovcol xoi
soi.uécww (leg. moíuvoic.» cum
Valcken. ad Phoeniss. p. 90 [et
Corayo, Strab. '. 1l. p. 115 init.])
sUDororérnv. Libanius epist. ls.
p. 6 Wolf.: v5cog .. . tüoroc
«cL zoAvowog. Bast. |
8) Articulus roig ante £uzópoic
desideratur in codice et frag-
mentis. Post has igitur mutatio-
nes versus illi sic componi pos-
sunt:
e" e «^» e * 9 2c. TVocg
IIoze
dg forge 7 Qv &U[joróg
éotL toig vOLOCÍiG
Tóv iy9cv, óutOscu iunógorg Ero.
Jacobus Gronovius coniungit in
animadversionibus ad Harpocra-
tionem, p. 53 /;0sov et Oic9c-
c6,» , atque vertit voucg per pas-
cua pecudum. Adferre potuisset
ad hanc explicationem corrobo-
randam., ea, quae dixit auctor
de Borysthene fluvio, (supra
218), xeozo)g qé£oov Tovg
qvouívovg, voucg cs vois [oexr-
ucc, Vid. Hérodot. 1V. (c. 53).
Vox autem esv)flórovog in hanc
interpretationem | eum induxit.
]sta cum in codice [mutetur in
sb(ovog, ea sola, quae de voce
órcOtcig dicit, vera liabenda
sunt. Merito censet, hoc verbum
non significare latinum situs
(quemadmodum Holstenius trans-
tulit), sed venditionem, expor-
tationem. "l'yras flumen, inauit
auctor, quod profundum est, pi-
scibus lauta offert alimenta, .et
mercatoribus faciliorem reddit
mercium exportationem. "Erysuw
positum est pro zegéyswv. Vidj
de hac significatione Dukerus ad
Thucyd. vol. ll. pag. 423 ed. Bi-
pont, et'Abreschius, Animadv. in
Aeschyl vol. ll. p. 212 sq. Bast.
9) T'vQaug, 7:0x0g yevouévyg Ma-
Agcíov. Holsten.
188 ANONTHMOT
vopo? croÓ:. [10] Oo6, ullis pus ). ovsulíómpog Ó& Ó ye
yo*gog dz0 sólsog Xrgoóvoc puéyo! Togo zxoreuoUD, GUv tü
ssglzÀo voU Kogxwlrov xókmov, yoéget cvadÍovg Óvx ?, pius
qgnxO0, y. Lnmó 0b Téógo zorouoU ini vOv NsomroÀfuov?3, c
Oe Qx, uw ig. 4x0 0b vo) Nromvolfuov iml Komquvioxow'
czo0ia oX, uíAux ig. — "Agvepíómgog O03 Ó ysoyodqog dzo Tue
voropoU fog vv Konuvíoxov tiva, ÀÉysu craüÍovg "vm 5, pila
£0. i4n0 0à vàv Kgoquvícxov imi và Mvrgpílov9, craOi 1l,
plAus uà. "Anó 0B vrupíAov sig "ilóv xoloóutvov osos
voU "Iovgov zovouo), cra0:m T, u(Aue w. oUros Ógcxsg xoi Be
Milesiorum colonia. A Borysthene fluvio ad Tyram flumen, sta
dia 810, milliaria cvi: a Chersone vero usque ad Tyram fh-
men, stadia 4110, milliaria nXxxxviit.. Artemidorus vero geo-
graphus ab urbe Chersone, usque Tyram flumen, una cum circum-
vectione Carcinitis sinus, numerat stadia 4420, millia B2oLXXXIX ;.
A Tyra flumine ad Neoptolemi turrim, stadia 120, millia xvi
A Neoptolemi turri ad Cremniscos, stadia 120, millia xvr. Ar-
temidorus vero geographus a Tyra Íílumine usque Cremmisco
inquit esse stadia 480, millia Lxiv. A Cremniscis ad Antiphilun,
stadia 330, millia xiiv. Ab Antiphilo ad Istri fluminis ostium,
1) Vulgo óuov czxó BogovoO-
vovg zorcuo) £c Tvgo zt. Gri óuo
Sox, utAux gn. 9. locus corrup-
tissimus, A Borysthene enim ad
Tyram non plus numeravit, quam
stadia 1j) CCCX. Voss. Bastius
autem restituit veram lectionem
t
e codice, ubi numerus, ox scri-
ptus est pro jo; et uix gun.
2) ev«óíovg Ovx. Artemidorus
a Chersoueso ad Tyram habet
4420 stadia. Arrianus sigillatim
3240 innuit; 2820 scilicet a Cher-
soneso ad lstrianorum portum,
et quum sileat Arrianus de Tyra,
si fragmenti stadiasmum mutuati
fuerimus, ab l|strianorum portu
ad Tyram, 420 stadia, summam
habebimus 3240 stadiorum. Au-
ctor autem ipse fragmenti sigil-
latim numerat 3310, quod parum
recedit ab Arriano; sed multum
recedit Artemidorus ab aliis.
Gail.
3) «xo0 ro) Ntoxroàiéuov. Stra-
bo VII. (p. 469 Alm.). 'Ezi éi
TÓ orÓuori. ToU Too moy;
écriv, NiomzoÀéuov xoAovusro;.
x«i xourg Eguovexrog Asyoprrr-
Quomodo abest igitur stad. CXX
ab Tyra fluvio ea turris?! Voss.
Codex ézi và NeoxcroàAtuov $e
Editt. ixi vc)? NN. or. Gailius
coniecit ex Ntrab. l. l. adiicien
dum esse post JVzozt. züg;on
et paullo post dzó ó& ro) JN.
zU070v pro zo) N. ézi. Ned du.
bito an recte, si Zzl zd Hyrgc
4ov et éz0 st vriíqiov, quac
mox sequuntur, conferamus.
4) Plinius lib. IV. cap. 12: Ve
rum ab istro oppida Cremniscae,
Polium, montes Macrocremni, etc.
Sic mss. Voss.
9) oraóíovs vx. Artemidorus
stadia numerat 480, ubi noster
240. Gail. Vulro cr«óia.
6) éni td A. et dxÓ Ós A. mes
dosam esse lectionem atque adii-
ciendum esse z/gyor, supra dk
xit Gail.
HEPIHAOTZ 189
crdgvor imqAvO:g. Kevà vroUvo! piro v0 "Pihov oróuo rov
"Iozgov àn' s609 nifovw dvíuo dmagxilog iü[mg ig v09 míAa-
yoc vicog mgóxsiroi, Zvriwva oL uiv Lyiéoo vcov, oi óà Ógd-
pov yudléíog, ob OB zfevxov dnxó cvüc qooiGg? Ovouofovoiw.
Éyc, 0b mÀQgOog!? qsoómOsg ógvíov, Ofav vs! fegomosmE toig
dgixvovuévoig. ov Üvveróv O6 icrw dm vovrue qogov ióciv!?,
xoízto dztjovonc eurüc ezx0 ce amgov Gro0ín v, uil
vy, y. 3e Ó5j cvyyoiqges Zqurrgioc 13, vavrv vqv vroov ÀA£-
gerat. Ofvig dvsivas (11] v zoi0l, xol ravTqv oixsiv vv Myi-
Aéa, xol vaóg davw dv avvg voU yog, xol Eómvov dvot
&yaÀua? vie moÀoidg? ioyacíag. 'H à vgcog dvOgomov uiv
i
quod Psilon dicitur, stadia 300, millia xr. Hi sunt Thraces,
et Bastarnae advenae. Huic autem Istri ostio, Psilo, navigan-
tibus recta cum flante aparctia altum versus mare, adiacet in-
sula, quam hi quidem Achillis insulam, illi cursum Achillis, alii
Leucen a colore adpellant. Habet multitudinem avium mansue-
factarum, et venerandum eo venientibus adspectum praebet. Ex
ea terra videri nequit, quamvis haec a continenti abest stadiis
400, milliaribus Lii. Ut vero inquit Demetrius, hanc insulam
dicunt Thetim filio suo concessisse, eamque inhabitare Achillem,
cuius in ea est templum, et simulacrum vetustissimi operis. Rari
Bastius vero alius docti viri con-
1) Ex Arriano p. 89 desumpta
iecturam: czegxzíe évavtíog vó
sunt.
$) Vulgo ézaegxrietovioccó z£-
Aeyog. Vorte scribendum «véuo
czxooxrtíe cg TO méíAeyog. Sed
apud Arrianum est (/óíog v0 mé-
Aayos. V oss. Optanda Arriani
lectio. V. supra p, 89. Gail.
sttAcysu& profert. — Paullo post
Arrian. ztQóoxszttat,
9) «z0 tZgs zoo:Gg. Recte Ar-
rianus, éxzi v7g yooicc. Voss.
,10) "Eye. óà zÀ590s. Duo se-
narii:
"Eyes 03 mAá9og ytto0mg9sg OQvéo,
Osc» vs iegozQsz voig dguxovucvoig. Voss.
De multitudine avium et adspe-
ctu huius insulae v. Koehlerum
in:Mém. de l'Acad. de St. Pétersb.
T. X. p. 557. Hanc vocat $sov-
óía v5cov. Quint, Smyrn. Para-
lip. lib, lll. 715. Gail.
11) Vulgo 8sdv vs. Cod. dor ce..
12) 49o« ibi pro 7zz:goc, paullo
insolentius. Gail.
13) zfgu5toiog. Quin Deme-
trium Callantianum intelligat,
»ullum dubium. ;Ex hoc enim
hausit multa Scymnus. Sed ex
Callantiano etjam hausisse vide-
tür Arrianus, quamvis in epitome
eius, quae hodieque exstat, 'no-
men id nusquam apparet. Voss.
1) Vulgo £óovov cg xoAot éo-
yacíog. Codex: £ónvov 7jro, &yoà-
po coe mz. $. Salmasius fortasse
vocem d&yeAuc omisit, ut glos-
sam ad verbum £daovov. Neque
reperitur in Arriano, unde hic
locus petitus. Bast.
2) Vulgo zc zcÀot £oy. Lectio-
nem Arrian, recepit Gail.
190 - ANONTMOT
doguq ierív: vfusto) 0i aiflv eu moÀÀeig, xol vavrag nip dve.
viOÉvos Aéyovvon và yilict 000r del mgoclogovoiv. xol yàg xai
&Ala moÀÀa dvacQuara dvaxsrci? iv ví vac, guílar, ÓOcxw-
Aio, xoà AbOot rv moÀvtteGríQmv *. Ta)va Lvuzevra ep
ergoue 7O "yiAÀet dvaxtvrai, xol imwgéupera 5, và uiv je
powxdg, r& 0b £Alqvuixd, nemowuéva iv dÀAo xal GAÀc ufrga,
Énowvor voU vAyuAÉmg. ;4mo Ob voU Pio) xelovuévov Grüpa-
voc voU "lorgov sig ÓtUTtQov orÓpiov, OrdÓia E', nlÀim qj. — xi
óà voU Ósvrígov Ovouíov éni v0 Kalóv Grópiov, GráÓia pu, ul
Aux €, y. nó 0b voU Kolo? Grouíov iml vv Nágexov 5, (dà
óvou&tovdu Grópiov véraQrov vo) "lovgov) ovráÓu: E', ula q.
autem in hac insula sunt homines, eamque caprae non admoden
multae depascuntur, quas, qui illuc vicissim adpellunt, Achilli
offerre dicuntur. Multa praeterea alia dona in hoc templo re
osita sunt, ut phialae, annuli, gemmae pretiosissimae. Omnis
MR donaria Achilli dedicata snnt; et inscriptiones, partim ro-
mano, partim graeco sermone condita, alio alioque versuum
nere, in laudem Achillis. Ab ostio Istri, quod Psilon ad
tur, ad secundum eius ostium, stadio 60, millia viii. A secun-
do ostio ad Pulchrum ostium, stadia 40, millia v3. A Pulchro
ostio ad Naracum (ita adpellant quartum lstri ostium, stadia 60,
3) Sic Bast. Vulgo c&vxswzoi.
4) Vulgo xci óexrvAor Óoxzv-
Aio, xal Aí€90L vv moiÀvrtiov xal
zoAvcsisocégov, locus conspurca-
tissimus. Corrige ex Arriano: ovo-
xsuvraL éÉv cQ v«aQ quini, xal
üaxv)0Ai0L,, xol Ai(Cor vOv mO0AU-
vsAseGrÉQOv. | Margini adscripta
fuerant haec vocabula, pro va-
riante lectione; unde duplex le-
ctio in textum irrepsit. Voss.
Haec quoque verba fluxerunt ex
Arriano, cuius auctoritate Vos-
sius ea correxerat. Codex opi-
nionem Vossii confirmat. Vox
ódxrvioi ibi non legitur, et duo
puncta, quibus inclusa sunt verba
zodÀvrtÀOv» x«l (sic: Ai90o( vOv.
zxoAvcsAÓv xal. zoÀvttA.), indicant
ea esse delenda, Hic reiiciendi
modus in aliis quoque codicibus
manuscriptis observatur, omnino
in iis, qui eum elegantia qua-
dam scripti sunt. Keishius ad
Constant. Porphyrog. Cerem p.45
haec habet: ,, Ka8og zrgosígnras
, «xroioyo?G, tX ufQm. Verba
»haec delenda sunt. ]n ipsis
»quidem conspiciuntur membra
nis, fateor, sed librarius pri
,11ae Syllabae x« duo puncta, et
»ultimae syllabae og item due
»puncta superscripserat, indica-
turus ea omnia, quae istis qua-
tuor punctis intercepta essenat,
»Lperperam scripta «et deleada
esse. Nulebat nempe litura ce-
»dicis elegantiam corrumpere."
Bast.
5) Vulgo "4zAti xal d»duuw
TCüL, XGl ÉmLiytyonuu£&va. Leto
dum est, duce Arriano 2. p. 19):
»AyiAAEU cyoxstzot, xol émuygdu-
uorec. Bast.
6) Vulgo Zzi róv 4gaxor. Lt
go, ixi vr0 Ndgexov. Et statim
post, «x0 ó& Nagaxov. Vost.
Vide Holstenii notas ad Stepb.
HEPIILAOT2. 191
"nó 0 ro0 NNogaxov éml 'fegóv AsyÓutvov, 6vopiov mÉumtTOv
roU "Iorgov, OtáÓw« QX, ulus ic. "EvvetOcv và, ufbg Opawqc
vüc sig z0v llóvrov xaOmnxovcqo ix0Eysrar, xol 0goí vÀv Opo-
xv. và 0b zgóvsga mzovro eéofooa &crw EOvg. Ovvog ó
P 8 1 e A Z4 —- , 9 í 2
lorgog? zorouog, 0 xa& Zavovpig Atyoutvog?, xaréQyeroi dro
rQv £oztgíov rómov, viv éxfoAqv mívrt GróueGt moL0vutvOQ"
óvci ÓÀ msgicqifóuevog, xol eig [12] vov 4dolev si *. M
millia viuit. A Naraco ad quintum Istri ostium, quod Sacrum
dicitur, stadia 120, milliaria xvi. Deinde excipiunt partes Thra-
ciae in Pontum vergentes, et Thracum limites. Gentes autem
supra dictae sunt barbarae omnes. Hic lster fluvius, qui et Da-
nubius vocatur, ab occiduis venit plagis, et per quinque ostia
exoneratur: ubi diffinditur, binis in Adriam ostiis effluit. Usque
Byzant, pag. 32. Huds. Vossii nem correctiorem "exhibet zd»
lectionem rec. Gail. Paullo post 99ouxóv i. e. O9gexóv. Gail.
vulg. lect. est cx óà 4gdxovro?
praebet codex. 8 Vulgo o9t0g "Iergog ZL0t-
1) Edd, O9«xóv. Codex lectio- uóg. iScymni Chii senarii :
"Iorgog zOTCLOS, [7 e Ztdvovflus xo loUpevog,
Kozé gecot ubv eTc0 vv "Eoxtolov tÓTOY,
Tov th foAnv z£vt& OTtOUCGL zroL0 uEvOS,
Zvolv ó zFQLOTOuevoc &íg vOv "Aüplov.
An£Aet üt &yot Tüg Keirwxdg yuvoloxeta,
: Kol có Oéost tÓv TzOvVrO üteuévov Z06v07 *
Xswudv uev ydo. eb£srot srAnoovusvogc,
Toig yevouévoig | Oufigo:s,
Kol ox0 tis gi0vog, dg qouoL Kr inddóiang:
Jv vmxouévov ce Aeg ovary cel müyov.
"Ev và ó& 9 és. TÓ jeLd gov Qoov rog cov.
"Exsi 6b xol vijoovg » ev co xeuuévorg,
JIoAAdg TE XUl. peydAog Toig ueyéQecu, cg AOyOG,
'Oy 5 pera) tjs Suidcons xeu Ev)
Koi vàv oropzov, ovx fOTiv drca t?s PoóO0ov
Ilevwn Aéytvou, E d/ àux zATrog àv Erg
Ilevxowv. Eir s09U usv oUcqv nsAayía xeiuévr]
"Ayiéag vgcog. Voss.
Codex o)zog 0 "Icroog.
9) Sic codex. Vulgo Aeyópevoc. finditur. Quem typographi erro-
1) xtQrGyi£Ousvog. zfvcl Ói Gyv- rem Gronovius et Hudsonus re-
£ouevos. Holsten. Huetius ver- cepere. Holstenius mutavit ze-
tit: bifariam dividitur et ^in qicpi£óusvog in cyifóuevog. Ver-
Adriam effluit, |n Vossii ver- sum ita reddere potuisset:
sione diffundetur legis 'pro dif-
Zfval 05 zsQwoyifOuevog ic AOpíov óc.
Bast.
ANONTMOT
08 &4oí cc Kehviwüg? yivoGcWcro:, wol zd Ofot tvÓv mavu
Oimuévov qgóvov: qtpovi uiv yag oUbtras mÀmQoUprvog toi;
ywopévois OuBoowi ? xol dmó vüg q1óvog, dg pacw, ràg ij
(ícng, vÀv vs vqXoucvov AeuBavov ct meyov. "Ev ób d
Oéos; v0 ótiOgov Bticw coovroc icov. Fyci 108 xol vooove b
oUrÓ xtpivag molÀeg ve wol ueyáAeg voig ueybOtciv, og Aoyor
dv 1] ucroíU v5g OoÀocono xeuívg, xol vàv Gcropavov, dcr
ovx dAdvrOv uiv vjc* "Pódov vqcov. lleUxq ób Afysra, am,
(à r0 mA9og dv Eye mrvxdv. EiO' obrog? uev aürqw m
Aeylo xsipévm wv zeottonuuévg voU Lyudíogo vrcoc. "nó db s
"Iego 'crouíov vo) "Iorgov zorauo)? sic mohw [xol JEOT GU,
4101]9 "Iovgov, 6v&óia g, pila $c, L/ c. ovvq *) zólig "Iotqo;
ad Celticam denique cognoscitur, et aetate omni tempore sibi
similis permanet; hyeme quidem augetur, impleturque ex imbri-
bus; e nive, ut inquiunt, et glacie liquefacta, incrementa acti
piens. Aestate vero undas evolvit aequales semper. Habet ia-
sulas in se sitas multas et magnas, ut fama est, quarum quae
mari et fluvii ostiis includitur, non minor est Rhodo insula: ad-
pellatur vero Peuce, ob multitudinem quam fert picearum. Vr
cina huic in pelago est Achillis Insula, iam Supra memorata. 4
Sacro ostio lstri ad civitatem Istrum, stadia 500, milliaria Lxvij:
2) ducis, 0à (yor vg Kelriwgg. Molstenius omisit articulum, ut
Haec sunt verba codicis nostri. ederet versum perperam fictum:
Auélgi 0b dyou Keitux]g yuvoowcetat.
Legendum potius censeo:
"Au£Asu 0b dyoí vog KsAtwwü)o yuvoox£ron.
Bast.
3) Oufoo:. Codex: ópfoouo. ; 4) Vulgo omittitur ui», qued
Scymni fragmenta (v. 34): ouBoí- praebet codex.
0,0;, quod vero refutandum. 'Ogx- » ^ $. ai
gog est verbum Su bstünticum; H d ne Satu i-us elz cviv.
óufoiog adiectivum, cuius loco 5, ,7, 4 QGgip 4 *d* ev
nec nun o^foiuoiog dicitur, in- THE s Re t E
primis in locutione, quae lexico- 6) s(g moÀw x«l zxozcapóo» xcl
graphis non innotuit, vóco Ou- "Iorgov. Diversa est haec urbsa
Boiueiov, aqua pluvialis. Hero- portu Istrianorum, quem supra
dian. EÉpimerism. mss. "Oufigog, recensuit. Alii Histriopolin, vel
óufoiog, Oufoiualog, Onfloiuaiov Histropolin, vocant. ^ Antomisi
vóog. Bast. itinerarium sive Aethici potius:
Historio...... DE , M. P. XXV.
'Tumo8,...... Ll... M. P. XXXVI.
Caljtin zie e Eu M. P. XXX.
HEPIHAOTZ. E
*
&
dzà vroU zorouoU PAofsv 0 Óvogo' xel vovv» viv xólw Mi.
Ages xzí£ovow , sjvxa Zxv6ov tig viv AAclav dvodvtugo Oiífin
Baof&oov r0 Kiuusolovc ÓOw)xov,éx vc Boomógov. nó dà,
"Iovoov. z0Àsog sig Touíev mohw', Fyovcav Oooouov?*, cráüia
v, ulla u * Touéo, &mowor? ywóusvos Milgalov, jx0 Xxv-
haec urbs Ister a fluvio nomen accepit; et eam urbem condide-
runt Milesii, quum Scytharum barbarorum exercitus in Asiam
transiit, Cimmerios Bosporanos persequens. Ab Istro urhe ad
Tomeam urbem, statione abdita instructam, stadia 300, millia-
ria XL. Tomi, Milesiorum colonia, a Scythis undique cingun-
Ita mss. Salmasii. Sed omnino
legendum Histriopolin, non Hi-
storio. Sic est in tabulis Peu-
tingeri. Arrianus vocat "Joroíe»
zO0Àtv: nihil | tamen mutandum.
Maujoto, xzl£ovow, vixe Zuv$9ov .
Nam ita scripsisse palam est ex
Stephano, in voce "Isrgog. Se-
quuntur iam versus Scymni de
hac urbe:
-«
Eis vv 'Acíu» orodrevuo Oii Hagpoqay
To Kiuusoíovo Ouwxov ix vig BooxóQov.
Et statim de Tomis:
Touéo, &zorxog yevouévy Mimaiav
"Pzró Zv9dv ubv qv xUxAo oixovpévy.
De Callati :
€
. KaAÀatig ]
eexAsoTQyv Gzoimov xcvi yonouóv mot
I'evouévg* ExruGav Ób voUtQv vvíxe —
T9v Maxsüóvov doynv Auvvrag mapsAofev..
Arrianus vocat hancgjurbem K«à4-
Aavrouv. Sed scribe Ko4Aavríav,
,Nam dicitur Ke4Aeríae et Koà-
Aevría. Unde Demetrius, Calla-
tianus et Callantianus (Diodor. 19,
18. 20, 25. G.)'dicitur. Solet enim
v litera saepe interseri in eius-
modi vocabulis, ut Amisus, Amin-
sus, Arybas, Arymbas, Ateas, Àn-
teas. Voss. síg z0Àw xol zora-
uv "Iczgov. Huds. Valde suspi-
cor xal zorcuóv, xol, pravum
esse scholion, eo potius quod,
fluvio ipso iterum ac iterum cum
quinque ostiis suis laudato, au-
ctor- genuinus non tum hunc flu-
vium laudavisset, quum eius ostia
transivimus. lster enim, sive
Istna civitas in fluvio ipso non
insidebat: de quo vid. pag. 133.
Gail. Verba xoi soreguóv, xci
includit, ut suspecta, Gailius, et
recte ut videtur. Stephanus enim
Byz. s. v. "I6rgog urbem indicat:
z0Aig IorQog iv và llóvro. Signa
[] itaque retinui.
1) Touécv móhv. Vulgo Toyé-
ov. Habet Arrian. sg Touéog,
ézxàó Touéiog. Leg. s/s Touéev ex
Anon. et ex sequenti dzà Tou£og.
8) Sic cod. Vulgo sgóguovg.
]n codicis margine: zegl zóàAsoc
Tou£es. Bast.
9) 'TTouéo, &zoixot. Legendum
cum Vossio daowog ysvou£vn.. .,
aut cum Holstenio &zo:xor ysvó-
p£voi, et dein 2v xvxAo oixovus-
vot. Huds. 'lüncolas Stephanus
Byz. Touívag.vocat. Suspectum
est 'Tousor, 'Tomitani. Potius
crederem aliam hanc esse urbis
198
1904 ANONTMO?T
Odv iv xóxio oixobpsvor!?. iino dà Topímw sig Káhau xi-
Aw, dy dj Oopog vevoi, craÓia 7, ulÀus gu. KaAasig "Hooxlee-
vàv e7oixle xard qorucogóv ycvouévg. Éxrigay Ób vravTQv, sdvlzs
vgv Maxsüóvov doygv uvviag magQflofev. 4mó Óà Kahn
dog sig Kagrv Aufvo , [13] 6:0: Qm, ua xà. xol $4 pi
iv wóxÀo voU Awufvog, Kagía wAntereu?^ vov Óà ef Kagua!
tur. AÀ Tomis ad Calatin urbem, in qua statio mavium, stadia
300, milliaria x1. Calatis vero est Heracleotarum colonia me
nitu oraculi deducta: condiderunt autem iliam, quum Maeede-
num regnum Amyntas ordiretur. A Calatide ad Carum portum.
stadia 180, milliaria xxiv. Regio autem, quae circum est per-
tum, Caria vocatur: nune vero Cariae adpellantur Careae. À
adpellationem, ut p. 161 de Pha-
nagoria, et de Caria. Gail.
10) Vulgo zv xvxio oixovu£vg.
Cod. qvxixAo [*] oixovusve. Ba-
stius cum Holstenio (Scym. fragm.
20) correxit Zy »vx4o oixovusvov.
1l) Vulgo occ: qx. Rescribe
ox. Voss.
2) Vulgo xe«voxAvtsto:.. Nullo
haec sensu. Vera lectio est Ka-
oíc xÀpyt:ero:. V. Arrian. Voss.
3) Vulgo 4?x«gci. Lege ei Kd-
q.ot. Portus Caria est Pompo-
nio. Verba eius: ]n littoribus
Istro proxima est lstropolis; de-
inde a Milesiis deducta Calatis,
et Tritonice, et portus Caria, et
Tiristris promontorium. — Atqui
Salsovia.
Ad Stoma....... M. P. LX
Histropolis ..... . M. P.LX
Tomos .......... , P. LX.
Stratonis........ M. P. XH
Sic legendus totus is locus, Ad
Stema, hoc est, ad os Danubii.
Salsovia.
Salmyridem....... M. P. IX.
Vallem Domitianam M. P. XVII.
Ad Stoma......... M. P. XXVI.
Istriopolin........ M. P. XXV.
Verba praecedentia ab Arriano,
vel ex fonte commani hausit Ano-
Calatin omnes dicunt Hleraclee
tarum coloniam, non Milesiorum.
Hoc iam viderunt viri summa;
qui tamen expedire se hoc loe
nequiverunt. Praeterea quid hi
Tritonice* quae sane nusquam
terrarum est, nedum in Threcis.
Scribo: In litoribus Istre proxi
ma est lstropolis, 'Tomos deinde
a Milesiis deducta, Calatis, et
Stratonice, et portus Caria, et
Tiristris promontorium. Hic et
verus ordo geographicus, et vera
lectio. Tomos, sive Tomi, Mi
lesiorum colonia, Docent hot,
cum alii, tum etiam hic noster.
Stratonices, sive Stratonis wrbis
meminit tabula Peutingeri.
Callatis....... M. P. XXII.
Tiristria...... M. P. XXIV.
Byzone ,..... M. P. Xl.
Dionysopoli.. M. P. XII.
Haec apud Aethicum corruptis-
sima sunt. lta vero restituenda:
Tomos.,....... M. P. XXXVI.
XXX.
nymus: sequentia, »$» db ei Ke-
quu à. Kaoíci, aperte ex ali
)
195
Myovros Kogéei. "dmó 0b Kagóv Aufvog sig Tesosaiádu *, jo:
Tíoifav &xoev 5 Aeyonévuv, Éyovaav xai Üpoguov toig dg' feni-
guc9 dvíuoig, viv Asyouévgv "Mxoav, GcráÓi QW, pla id.
Ano Ób Tergioi00g 7 divos "Angeg sig. Biboovuv *. svoMaviov, dy
d GGÀog, d1áÓia E, ulium wj. ToUvro v0 smolqvtov cívtg pév
quoi fuoagov, rívsg 0à üsoiov yeyovéves Miogufolag. 4x0
0i Bifdwgc? sic. ZiovvoóxoAw, ovà?ia zx, ulla i£, L' € ed-
rm ?j ZiovucózoÀ:e !? moGrov dvoudü(rro Koovvol dià rdg r&v
IIEPIILAO TZ
Carum portu ad Tetrisiadem, sive "lirizam dietum |promonto-
rium, instructum abdito recessu, quem petunt ventis ab occi-
dente flantibus, nunc Ácram vocatum, stadia 120, milliaria xvi.
A Tetrisiade, sive Acra, ad Bizonen oppidulum, im quo salum,
stadia 60, millia vii. Id oppidulum nonnulli, barbarorum, qui-
d&m vero Mesembriae esse coloniam aiunt. A Bizone ad Diony-
sopolin, stadia 80, millia x3: haec urhs antea Cruni adpellaba-
auctore recentiore, quum nomen
« Kdcqior mutata,
serius Kogéer adferatur, et for-
ma singularis Kooío Arriani, in
confuse alteri
adpellationi succedat. Gail. oi
x«ocu. male Codex. Bast.
4) Vulgo TeroQ.ottóny. | Scribe,
TerQiorc Oo, ut Arrianus (pag. 95),
et ipse infra. Aliis hoc promon-
torium est, Tiristria, sive 'iri-
stris. Voss.
5) Codex rz:gi£evexoog [1] Azyó-
uevov. Vulgaris lectio retinenda
est cum Gailio.
, 9 Codex et hic et p. 14 habet
«p Piozxiqov. Bast. '
T) Codez praebet: dzó ói re-
tQLOLG00g, quo indicatur libra-
er syllabam ze deleri maluisse.
ast.
S) Bitovg»v. Male apud Arria-
nunt Bífov et Bífov legitur, pro
Bigovgv et Bifeovgg. Hic vero
statim, pro Bvfevog, lege Bifu-
vys. De hac seqüuntur versus
Scymni Chii:
Toro có xoÀíyviov tívsec quo, Boofoov,
Tívig Ó d&moiwov ysyovéva, Msonufloíag. Voss.
9) V. antea Vossium. Cod. B:-
£60»0c; edd. Bvf£ovos.
10) ev 5) zfiovvc. Versus
Scymni ita constitue:
'H Ziovvoózolug xedrcrov Qvoudisto
Koovvol, óià rdg vv vO0cto»
jg ànQiaderg:
Ztóvbeiuxo8 0» moocnicóvrog PorsQov
'Ex vüc €90ietrgs toig, vOT016
dy Apertog,
Ziovvoónzolu xin84pret sudAa9. "Ev neO00loic
Koofljvíov 0à ZxvOd* rt yàQeg xsiuévr
Miydüog "Eligvng oixgtag yg .
Pro MeziózoAmg, scribe Maogria-
vózoAig, vel potius Moegxiovóxo-
Atg. Ne autem cfedas esse Scym-
ni Chii hunc versum: "Exciro ue-
€ e 9
tovoudcon MaqgxevózoAg. Mar-
cianopolis enim dicta est a Mar-
ciana, Traiani uxore. Scymnus
vero iam diu ante, nimirum sub
$*
-
D d
196 ANONTMOT
dyyóg j0dvov ixQvGtig^ Fuera 0b urrmvopacOm Morióstolug:
Voregov Óà, Zfhiovudixxo) dycÀuarog zQocmecóvrog ix cüc Ox
Adgome Toig cTÓzosg, Zliovvcómolw Afyovsi xÀgOSvas xáim!!.
iv ucOogíoro 03 vc *? Koofotov xol Z&v8dv goQgac xni,
piyüdag "EXAqvog olwmvag yet. 1x0 03 2ttovusozdAcag tig 'Obge-
Góv mnóhw, év X) Oouog vovol, cráóia d 19, ullum xd, L c.
'Oóqocóv x:ífova. Milmoios, Ore "4orv&yme djoys vüc Mila.
iv xóxlo Ób ovre !* Pye Koofotovg!5 Gogxac. xà di 'Obwe-
co) sig roU ^iuov vügc UzmoQgtíac.,.aí Ór rig vÓv llóvrov xcO4-
xovdiv , év olg Oguog vavol, ovo0i c5 19, ulAu A0, IL g. Mi.
tur, ob vicinas aquarum scaturigines: deinceps vero dicta e
Matiepolis. Tandem vero, quum e mari adpulsa eo fuisset Bae-
chi statua, Dionysopolis vocata est. In confiniis vero Cro
rum et Scytharum regionis sita est, [et incolas habet igraeces
nliis mixtos. A Dionysopoli ad Odessum urbem, in qua atatie
navinm, stadia 200, milliaria xxv123. Odessum condidere Mi
lesii, quo tempore Astyages regnabat in Media: cingunt illam
Crobyzi Thraces. Ab Odesso ad Haemi montis radices,
usque in Pontum pertingunt, in quibus statio navium, stadia
Nicomede, floruit, Falsum prae-
terea Dionysopolin Marcianopo-
lin dictam. Diversae sunt eae
urbes, et multum inter sese di-
stant, Docet hoc Ammianus; do.
cet et Aethicus, qui Pseudanto-
nimus, Dionysopolin sive Crunos
esse inter Callatin et Odissum:
Marcianopolin vero inter Odis-
sum et Anchialon. Sed luculen-
tissimum est testimonium Stepha-
ni, E ubi hunc locum Scymni
exscerIbit, nullam Marcianopolis
facit mentionem: zf.ovvcov ztoAtg
iv rà Ilóvro, 7j wQOriQov Kgov-
vol (x0 tg; TOv vOdrov xctaó-
6059s, zfiüvvotaxo9 O2 syQocztcóÓv-
rog Üortoov ix rog QoÀdrryg Toig
rózoig dycAuevog, ovrog ÍxAn97.
Hoc nemo, nisi stolidus, nega-
e e 9*9 9 99 c9 0€ .* e cs
e
. e
e"v»
oct
verit, Voss. Vid. Stephan, ia
Zovicov zóàug. Huds.
11) Huetius transmutavit xal»
in g«cív. Legendum est, sicuti
in manuscripto et fragmentis le-
gitur: ziovvoozolw 4Afyovo: alg
eve. zcv. Bast. Vulgo .fie
vvc. xAn9ijvoi omisso 4£yovo.
12) à? "js J.. Vulgo roig. ls
codice et fragmentis (v. 10) legi-
tur ts Koo[., sensusque ita me
lior redditur. Bast.
13) Vulgo ctcÓ:« ou'. Repont
cvÓ.o 6, uíAur x. v. A, [ex Arr.
p. 88]. Voss.
14) 49v; ex Holstenio, Huds.
A5) Vulgo Koofiétnc. Lege Koo-
Dv£ovg. Versus vero sic dispo
nendi:
,O8n6aóv xrífover xol»
720gs Mrülag*
REN
Kxio à avr59g Egt& Koofvtove OQg»ixec. V oss.
16) erdó:o. c£. Omnino sic le-
gendum. Arrianus habet stadios
vorcx06lovg xol ibxovta, ab
Odesso ad llaemi montis pre
montorium. Sed sine dubio al
tera l«ctio verior est. Nam et
HEPIILAOTZA. 191
pog [14] wéyiGróv iori» vmio evt» 0gog, tO Kus Tajoo
rÓ uéysOog mooGsupsgrg, vij v6 xara pog ràv tOmOYy mag-
exva0:5. 4dmó yao Koofvfov,. vóv rs llovrwów 0oív?, Gy
vàv aOguoriuOv. ÜrenfaAlss vímOov. nó OB vo) Aiuov sig Mi-
cqufoíav? nóMv, crédito D, plua i. od:m xj Mtonufola nó-
Aug zog Tv vzoQotov^* ro) xalovuévov -iuov wtuévg, r7
Oooxío vs xol vj 5 lerxgj ovvooifes yj. KalynóOvio: à 1avvgv
xoi Mtyagtig duigav 9, Orc ini Zixó0ag egsioc éorgaveUero ".
milliaria xxxiv3. ' Haemus excelsissimus est mons, imminens
huic [urbi Odesso], non absimilis Tauro Ciliciae [monti] magni-
tudine , et latitudine per locos illos patente: a Crobyzis enim,
et finibus Ponticis, usque ad Adriaticos excurrit tractus. Ab
Haemo ad Mesembriam urbem, stadia 90, millia xii. Haec Me-
sembria urbs ad radices montis dicti Haemi sita est, '"lhraciae
Geticaeque telluri contermina: Chalcedonii et Megarenses hanc
condiderunt, Dario in Scythas movente. A Mesembria ad An-
Nubes G aph 3. id Polis, non plura quam L millia
Ubes ce COS Fapa ue aD Ue! passuum recenset. De Haemo
est Haemo , 'usque ad C92 ^! monte sequuntur versus Scymni:
quae est Crunus, sive Diouyso- :
Aluog uéyusvóv dor» daio cUtgv ügog .
Tà KíAwu Tes9o v uéysÜog zoocsuupsers,
T4j ve xara uixog vd» rdmowv zxagtxcdoti*
Amzó ydo Koo(fjofov, vàv vs IIovrix» 0góÀv,
"Aro. vàv AOgriazixov Otx(jdAAs, vózmv. Voss.
1) Vulgo zó KíAux, T. o Cod. — 3 Hic finit fragmentum illud
Gronov.; ró Voss. et Huds. Scymni, quod editum est sub
2) Vulgo ógdv. Letronnius in falso nomine Marciani Heracleo-
not. m8. 6ocv, quod admisi: nam tae. Quaecunque igitur praeces-
Haemus non extenditur ex Pon- serunt, hactenus sunt inedita.
ticis montibus, quum montes illi Versus eius de Mesembria sic
Pontici Haemus sint. Gail. Cf. corrige:
Strab. V4. p. 313. 318. 319 323.
1X. p. 410. Liv. XL, 21. 22.
Ilsoi v5v Vz«c9sta» Ó& v0) xaAovuévov
Afiiov xóAug écri AgyouévQ Mseanufoito,
T$ Oooxío l'tvrwwi vs ovvogítovoo y$.
XoÀxQóóvio, 0b vovgv Meyagtig v duca,
"Oc xi Zug zagsiog dotQoareUoQro. . V oss.
4) Scymnus zsgujy. v. T81, un-— 5) Artic. deest in cod. Mox
de hic locus descriptus est, di- cod. xaQznóo»o:.
cit: z&gi T7v VzoQsay. Anonymi
; Jectio magis placet. Antoninus 6) Vulgo dxgcav.
Lib. 22: qst... muQc ví» vno- 1) Sic cod. Sed edd. éxsGtQot.
etuw» vig ODQvog. - Mox cod. aq' bezégos. -
198 ANONTMOT
"xó ài Meogufolag si; "Ayylalov móAw, ÉyovGev xol Àpiva
voig dp £Gméígag dvínoig, drG0ie 0, uilla O9, y. gxó Oi A.
2 quo sie nxolloviíay nólv, vjv viv Ze(onolw* Atyouivyp,
&ovcav xol lijévag uey&Àovg Ó00, orüÓ:we Qm, nilum x). rw-
vqv vqv inolloviav? m0lw. xrífovsw sig tovg TózOvg dO»
vec oí MiQjdios mwQ0 ztvrQxovro i:àv víjc Kuogov fecus,
zÀeldvag yàg dmossíoc &E "Iovlag loveiiav elg vóv Hóvzov, Ov xgly
"Aiísvov!? Asyóusvov Óid sag imiOícrig vv faofagewv, xootp
- yoglac éxolnoav Edktívov zvyciv. vot Got al zcóMesg EAMvile;
siaiv gixuGuévos dv vij ZivOLo iv agioveog éonAfovri alg vov Ilóvom.
"Anà 0à "Mnolloviag, rijg xal ZotonóAtog, slg Xsüóovijdov, iv ji
0gpoc vevol, ora0ww E, ulla q. "nó 0l XeióOvgcov sig 4$
oov reigoc vÓ ! ! Aeyóuevov Gjgac (15] zo0fov, àv €) xat Üqoegss,
chialum , urbem iustructam portu, quem ventis ab occidente sgi-
rantibus petunt, stadia 70, milliaria 1x x. Ab Anchialo ad Apel-
loniam urbem, nunc Sozopolin dictam, binis magnis portubus
instructam, stadia 180, milliaria xxiv. Hanc Apolloniam urben
condiderunt Milesii, quum in haec loca devenis&ent, annis amte
Cyri regnum quinquaginta. Plurimas enim colonias ex lenis ,
deduxerunt in Pontum: cui prius Axeno [inhospitali], propter
barbarorum irruptiones, dicto, cognomentum Euxini (ios italis]
imposuerunt. mnes hae civitates sunt graecae, conditae 'ia
Scythia, Pontum intrantibus ad sinistram sitae. Ab Apollonia,
uae et Sozopolis, ad Chersonesum, in qua statio navibus, sta-
dia 60, millia viu. A Chersoneso ad Castellum Aulaei ; quod et
N
8) ZoftozoàAw. Nubaeo Geogra- sic etiamnunc appellatur. Ver
pho Apollonia est Sexopolis. Et sus Scymni de Apollonia ita lege:
Me9' Sv Ok moórsQov Éreoi msvrüxovrd mov
r Krítove. vc Kvgov (jacilslag vqv móAw
Eíg vovg romovg &AQ0vrsg ol Miljato:.
Ilàzíorag cmojwxíag yào i£ Iovíog
"Eorttiav tig vóv Ilóvrov, Ov ziv d£evov
4i rdg ÉmiOÉosig AeyOuevoy zv Bagfidomy,
IToocmyogíog éxoíncev Ev£sivovr vvysiv. Voss.
9) Ex Ncymn. Perieg. 130 sqq.
10) 0v xlv " A&vov. [Nic codex
ut apud Seymnum 734.] Vulgo
toy. |ta edidit Vossius, non ex
auctoritate autographi Nalmasia-
ni, sed sua incuria, aut si quid
tunc aliud ei adfuit. Nam ipse
in chirographo suo scripsit 0v
xgi»' Abevov. Quae scriptura quum
prorsus desideretur , non cuncta
tus fui eam restituere, Quid
quaeris? quum poétizat Vossius
verum retinet. Gronov.
. E. Sic edd. Codex: iv qi. i. c.
Q.
i) V. Arrianum p. 83.
autem zogoíov, meminerun
HEPIILAO,TZX 199
óraÓIe. GV , uéMaa Ay , y'. SvssUOev za ulgn àv Bufavrioy inüiyelac
r& 0? zgóvtQa Op&xnc? cüjc elc vov HóvcovxaOx00690 vo) iv và
euooaío ufosy voU Tlóvrov xeglzAov. :4xó 0i Omnpdv qoolov
jvo Asyounívov ziÀefov velyovg?, sig OvviaUn dxgergea *, iv
Q xel Ogpog vevoi, Gra0ta oX, ulia ig. Üvyiac, mwAlutvog
&xga,tüc orix5e 3 Ogdxcc Omeoqgovsa. xo db Ovwvigüog tig
Ziuvónocóv cGráUw c, ullta xcd, L gc. stovrov ro9 ymolov
wvnuav morire, 9 Xrvopev ó sgesfjursgog, xeà uézjo! rovrov
Aéys viv. GrQavelav. dAOtiv vy "EAMvav, sc a9róg symocro,
Ürt rd T&Àevraím Güv ZXeU0qm và Opgexl jorodvtvosv: wol mel
ríe cAiutvóvqrog t0) qoogíov zxoÀÀd dvfygmtv, Or. ivraíOo
Theras [Venationis] adpellatur oppidum, in quo etiam statio ab-
dita, stadia 250, millia xxxiii. Deinde tractus byzantini ex-
cipiunt: superiora vero sunt Thraciae ad Pontum pertingentis,
quae in europaea parte est ponticae circumnavigationis. The-
ris oppido, sive Castello Aulaei dicto, ad TThyniadem promonto-
rinm, in quo statio navium, 'stadia 120, millia xvi. "l'hynias
promontorium , quod commodum habet adpulsum, Thraciae Asti-
cae est. A Thyniade ad Halmydessum, stádia 200, milliaria
xxvi$. Huius loci meminit Xenophon maior, et tradit Grae-
corum exercitum , cui ipse praeerat, postremo cum Seuthe Thrace
militantem, huc usque processisse: deque importunitate eius tra-
lae Peutingerianae. Voss. Pro supra:.. vj zeoczg tjs ITo»-
ro coniecit Gailius 7zo:.
2) và 0b xgóvsQa Godxyc ...
Locus corruptus, Voss. Minime.
Solent geographi genitivos hu-
iusmodi adglomerare. Anonym.
C, sub fin., 0 xg zxsegízAovg roU
Ev£&e(vov Ilóvcov, vàv vs Ottióv
vv rt xcagd tiv Aocíav utQóv
vo0 llóvtov x. v. À. ldem paullo
vixijg tv vg Acíag usgdv. Re-
posui tantum u£oerc pro fqseoog.
Gail.
8) Vulgo: sig «ó y áp idi 4S4.
veigog. l,ego: &zó 0$ Onodw zo-
olov, và Atyoutvos. AvAníov cti-
qoe, sig Ovvidóc etc. Statim
post lege:
Bir svAiusvog Gxoc cvvdmtt. Gv»uis,
Tüe Acruwxig Oodxngc Undogove &cycrp, Voss.
Quid sibi vult zó AeyOusvo» in
medio abrupte positum? Aliter
locum composui, ad versionem
ipsam Vossii latinam. Gail.
4) Vulgo & jerov x. c. à.
j Codex sí; Qoriidu dxodtijea . .
v 3j. Vox e&xeetoc fortasse non
m notae est, quamvis ignota.
Bast.
5) '4vrixfg in ed. Hoeschelii
[et in cod. ipso.) Huds. Haec
vefba: &v»uàg eUAperog . . . UmoQ-
govea, mihi videntur ex alio li-
bro hausta, et ideo inserta (quam-
vis superiora repetant), quod ali-
uid novi inesset in t2g Aotuxác
vzagyo?$ou, Gail.
. 6) Sie cod, Editt. xoiei. Arr.
zexoíqrat.
200 ANONTHMOT,
ixmínves s moin qeuudv. Quapopuevo, xol ot Gogoxsg oi moc-
4090 ür; Unio rv vovaylov iv eglow Üiepezovrat. ovo; 8
6 "4iuvógscóg? aiyiadóg, ig! Énroxócia dra0)a cevaycónc yox.
xal ÓvdzQocóQuicrog?, dàiiíutvóg ve movrtlog szagarfroras zai;
vocogly éy9Qgóvarog vózxog. nó 05 ipvÓgodoU sig Ggvylov:
vqv xol Asyonévgv Guiav, xol Bvtoavriov qo9lov, xal dxoan
otov, GrdÓue zi, ulÀux ud, y. nó Ob Oevylag, djzos 9 vi
duAÁac, ig Kvavéog ffvow. Kolog 1 *, evódia Tx , nia uf, L c.
ajro, O8 af Koavío, siclv 12, Gg A&yovciv ol xowrol szÀoyxsa;
z&Àei sicui, xol Óià rovrov [16] zxoót«v ve)üv zsQacc: wp
ctus multa prodidit, quod navigia tempestate adacta eo eiiciam-
tur, ac contermini Thraces de naufragii tabulis inter sese decer
tent: litus id halmydessium ad septingenta extenditur stadia,
estque admodum coenosum, aditu difficile, penitusque importue-
sum, navibus locus inimicissimus. Ab Halmydesso ad Phrygiam,
quae etiam Philia dicitur, Byzantiorum oppidum et promonte-
rium, stadia 310, milliaria xL1j. A Phrygia, quae et Philes,
ad Cyaneas sive Cylas, stadia 320, milliaria xi13. "Hime suat
Cyaneae, quas poetae quondam erraticas fuisse inquiunt, per
1) Scymnus Chius:
Elv' aiywxA0g vig AAuvónocós AtyÓusvoc
"Eg ixraxóci« ord0te vivoyo 09g Gyav,
Kel Óvoxoócoguog cAíutvóg vt zavrtiog
Ilagacévarzoai vaig vovoly éy9g9ótaroy tOxOg.
lta corrige. Voss. Vulgo '44uvóiocog, et mox '41uvóicooU.
8) Vulgo óvoroócoouog. Libra-
rius noster, ut est accuratus cum
in accentibus dispensandis raris-
sime peccet, atque syllaba og
versus finem faciat, opinari pos-
simus, illum óvozgooóQuiocos,
scribere in animo habuisse, syl-
labam vero ;ct negligentia op-
pressam esse. Nihilominus au-
tem forma óvoxoidoQuog, etsi
alias occurrere non videatur, mea
in dubium vocari debet, cum
analogiae linguae sit adaptata
Simili modo dicebant Graeci óve-
oguog et óvcoouicrog. Bast.
9) Scymni Chii
sic:
versum lege
Bvfavrío» yoga Diog xalovuévm.
Male pro eo Phrygiam reponit
Ferdinandus Valiisoletensis apud
Pomponium, Arriani auctoritate.
idem enim est utrumque, ut ex
hoc loco apparet. Voss.
10) 7vo, cum Gailio recepi.
11) Kvoevéang 7tvo& KvAag.
Margo codicis haec addit: IIsoi
rüy Koavéov JivoitIIAayxtoy. V
Lennepium ad Phalaridem, p. 53.
Bast.
12) Vulgo avza: ób al Kvaséa:
&g A£yovoiv. Duce codice resti-
tuas sic: «. dà al K. cial», d
Aéyovoww. lta quoque Vossius
transfert: laec sunt Cvanese,
quas etc. Bast.
duxit, transiisse aiunt.
IEPIILAO T Z. 4201
Agyà, ivg sig Kolyovo "ladova? djyaysv. xo Óà Koavémw
slg v0 itgÓv voU. 410g Ovoíov, TvazeQ 70? GOr0ua vo) llóvrov,
cvaóim u, uA g, y. zdnx0 ÓB voU isgoU eig Apfva 4dogvms
vic Mowouívgg vóv v)v Atyopevov ZocOívgv?, cvádue uw, ul-
Ai 8, y. ln0 0à ZecOtvovg tig vó Bvtávrov diáüia x; uí-
Ae (, L d Taós?* xol và dz0 rov Bocsógov v0) Kiuutolov
xoAovuívov mi Bógmogov vÓv .Ogxiov xol Bufüvriov, 'Og-
WoU 5 dzó rov ÍsQob GrOuerog TOU lorQov rzxorcuoU, Fog ToU
ísgoU Zhiüg Owolov, d[vot cróperog ToU llóvrov, GváÓta ,yyp,
uo vns y 9. mo 08 BogvcGévovg morauoU, voU xol zfo-
qu etiam primam navem Argo, quae lasonem ad Colchos per-
A Cyaneis ad fanum lovis Urii, ubi est
os Ponti, stadia 40, millia v3. A fano hoc ad portum Daphnes
Insanientis, qui nunc Sosthenes dicitur, stadia 40, millia v.
A WNosthene ad Byzantium stadia sunt circiter 80, milliaria x3.
Haec vero sunt inter Bosporum , Cimmerium dictum, et Bospo-
rum Thracium, ac Byzantium. A Sacro [stri ostio, usque ad .
fanum [ovis Urii, id est, ad os Ponti, stadia circiter 3640, mil-
liaria ccccLxxx 3. A Borysthene fluvio, qui et Danapris dicitur,
1) Edd. zóv 'Idcovo. Articulus
cz0 Ób vo) lsgoO sig Auéya Zd-
in cod. et apud Arrian. deest.
Bast.
2) Vulgo Zv à vó. Ut Arria-
nus [p. 85. Voss. Cum Gailio
Vossii em, recepi: ZvozeQ rÓ.
3) Zioc9ivj», Aliis quoque Zio-
c9éívs,.ov dicitur hic locus. Vide
Arrianum, qui in numero sta-
diorum discrepat. Voss. Hic
locus unicus et memorahilis, si
inspexeris haesitationem Hardui-
ni ad Plinium in Addendis àd
'Tomum primum, p. 8I1, ubi ad
confirmationem huius nominis ci-
tat Nicephorum ex Ortelii indi-
cio, dissimulato doctore, quum
egregius sit hic Peripli auctor,
Gronov. Hic locus arcessitus
est ex Arriani Periplo: etsi Vos-
sius adnotat, hunc aucterem a
nostro in stadiorum numero dif-
ferre, Discrimen illud tantum-
modo est in editionibus; Salma-
sius enim versum praeteriit in-
tegrum et dimidium. Nam ita
sese habet locus in manuscripto:
7,
L' S.
qv5e cs uoivouéivgc vOv wóv às-
yóusvov Zo96évqv, onxdów Ww,
uíAux & y (stadia XL, milliaria
Vi), dzo 0? vo) ZG0évovg sig
v0 Bvfivriov, occüta vx, uílux
Bast.
4) Vulgo rà ó&. Melius Arria-
num codicemque sequimur, le-
gente& zcós xol v&. Bast.
5) Vulgo 9o ui» cxo. Verba ó
piv carent sensu, Mutanda sunt
secundum: codicem in ouo) dxó
r0) i:go?0 ct. Vid. quae dicta
sunt ad p. 5. 1. 18. Bast.
6) Vulgo ozcóio yz, uíAtx vx.
y. Emenda, ecdÓue yyuw, uil
vzi. y. Statim lege, fog o9 te-
Qo) zl.óg Ovoíov otiüux ey, u(Aux
"us. L' s. dzó 03 Xsgoo vog Éoc
vtoU isQoU zfi0g Owoíov, ordóc,
mev, uiu «zc. L.s. Voss.-
Lege, uti codex exhibet, ocdóu«
yas, uie ,vzsy, stadia 11i,
*«Dcxxxx, milliaria ccceLxxxv 1.
Bast.
202 ANONTHM'OT
véxgeme xeAovuivov, Smg toU ÍrQo0 Zfióg Osgíov, erdóse sy,
pile sus, L| $7. 'dxó 6B X:ocóvo? fog voU 'Iegoí 4üég
Osolov, o:ádia m5, uiia ong, L c9. 4x0 ób vág Ilogb.
uíag xong, vic iv vÀ cvéíle vüc Evgdrngg, roS Xlióvtov ar
oQv Tüc iv t0 Grouío vüc? Moworóog Avgc zxseévuc, (re
Bocomogov vov Kiugcolov xoÀovuívov, Boc ro0 itQoU 2zfióg Ov-
olov, crdÓta u.oQ 19, ulum avm., iyevams 0b vügc Edonzy
ó magazAovg?? ioog sivou và mtQinio !? vüg llovrixügc sév
vüc 4íolag utodv. '"4nó ÓÀ coU [eQo0 4fióg Odgíov Bec Ague-
cov, drdÓs O45, [17] ul quof, y ?. xo 0à "dpiceos foy
voU dácsog zo:cWo0, crd0iw yo, uua oU. fmó Oh vé
Qectog xorwuoD? Fog ro) Grouíov vüc Moioriog Mpvne, d&
usque ad fanum lovis Urii, stadia 5600, millia pccxrvig. A
Chersone usque ad fanum lovis Urii, stadia 8900, milliaria
MCLXXXV12. À Porthmia vico, qui in termino Europae ad Pes-
tum in ostio Maeotidis paludis, sive Bospori dicti Cimmerii, in-
sidet, usque ad fanum lovis Urii, stadia 11100, millia mccccrxzt.
Europae vero praetervectio dicitur aequalis esse praetervectiesi
ponticae, quae in Asiae partibus. A fano lovis Urii usque ad
Ámisum, stadia 4660, milliaria ncxxi3. Ab Amiso usque a
Phasin fluvium, stadia 3802, milliaria pvit. A Phasi fluvio v
que ad ostium Maeotidis paludis, sive vicum Achilleum, stadi
1) Vulgo oráüic sy, pilum...
Codex ozdà:a sz, ulAux spo, L' $55
sed cum: Vossio legendum est,
píAus suc L' s. Bast. Noster
stadia 5600 habet, rectius quam
56710 Anon. C. Gail.
8) Vulgo erzcóia m», ulAue xs
L'g. Codex: ordüie 5v (lege
T" i. e. 8900), u(4,x. tonc L' c'.
a s t.
9) Deest 5s in editt.
10) Vulgo czcó:« ,«o. Editores
non tentarunt huius loci correc-
tionem, quamvis, corruptus quin
sit, non dubitandum. Secundum
codicem verba sic restituenda
, Go
sunt: ozcó:u« A. Q, niin mvz',
i. e. stadia x: »c, milliaria
MCCCcCcLXXxX. Bast.
11) Forte: A1éyezo, ài v5; Ev-
qo:5s tzg IIovrixüg ó xagdxie.s
etc. Voss.
12) Edd. et cod. sagd
Bast. corr. zegízio. n i
margine legitur, onpsícGcas 0c 8
xtoímAovg (sic lege, nec se
ocnAovg, quod in textu conspi
citur) /cog iorl vy» ve ewurnwdis
xxl Esoozxcíov c:o9 Ilóvrov pt
oQÀ», et postea (ad p. 234. 1. I3.
Tv toU 7ttQízlov zov llo»
tov czxüíoy én.cvycyoyg. Bast.
1) dixo ób ro? '1:900 .. . Se
'"Aunícco?. Ceteri 4gsgov. Habet
noster 4660 stadia ad Amisum,
quod parum recedit ab Arriame
(sigillatim 4810). Marcianus p.
px. ; mendose habet aocradu
cx (1520 stad.), Leg. zt cum
ORAUAU p.293. G ail. d
2) àxo Oi Muicco? fec daeres
XOTOMOU vz09 Gcromiow. Sk
"ysiov xojwe, Grddim Üx8 ?, ullun gig , U g. '9g ylvc-
60o:.G7x0 toU ÍsgoU 2fióg Ovolov, Enc vo) croplov vc Mmó-
ri0og, ovàdia ovn *, uua oxEf. "Ouot ylvovses? Ó móc s-
olniovg voU Euxbtivov llóvrov, vv cvs Oshidv vv cvs sage
viv "oíav psgóv ToU llóvrov, xal doisregOv à vOv xac
vjv Evsgoz«v utqd» vo) llévtov*, dnxó xo$ 'I:igoO 4:0g OW-
olov, csa0ia By? pnt, nA yous. "Ears 0à xol ó stoísiove
rüc Moioióoc ilpvag cvaÓa 99, ulla ac.
HEPIILAOT Z2.
4025, milliaria pxxxvi$. Adeo ut a fano lovis Urii usque ad
ostium Maeotidis, stadia fiant 12487, milliaria wmpcLxv. Tota
autem circumvectio Ponti Euxini, quique ad idexteram secun-
dum Asiae ponticae partes, et qui ad sinistram secundum Eu-
ropam, a fano lovis Urii, usque ad id ipsum fanum [ovis Urii,
stadia 23587, milliaria 1jmcxLv. Est vero ef cireumvectio pa-
ludis Maeotidis, stadiorum 9000 , millium ciocc.
vulgo. Codex recte legit et ad-
dit, ézo àb 4jucco? fog vo9 Q-
esog mzotcuoD occtóÓur yop, ui-
Aux m$ (stadia ur. wpcccir, mil-
liaria pvir. Milliaria 507, accu-
ratissime .rem si spectas, non
aequant stadia 3820, sed 3502 et
dimidium; facilius credam, au-
ctorem scripsisse gzcóio. yop p;.
librarios autem omíisisse ulti-
mum f), czàó à» cro$ ductos vo-
vano) &og voü crouíov wx. T. À.
Bast. à
3) crc0u.c xs. A Phasi ad
ostium Maeotidis numerat noster
4025 stadia. Cf. adnot. ad Anon,
C. infra qui Anonymi B nume-
rum adstruit. Arnianus sigilla-
tim 3100 tantum. Guil.
4) ercüu.o offvni/. Pro stádiis
12487 Anonymi, Arrianus sigilla-
tim habet 12285 a Bosporo Thra-
p ina Bosporum Cimmericum.
ail.
9) Potius yívezac. ex Anon. C.
Gail.
6) Sic cod. et Anon. €. Vulgo.
desunt roó llóvrov. '
T) ecc 0x By oat. Nostér non
multum recedit ab Arriani sum-
ma. Cf. nostra ad Arrian. p. 98.
Gail.
8) evcó:c €. lllud iterum ad
init. fragmenti, Concinit Arria-
e Cf. nostra ad: Arrian. p. 83.
ail. .
EXCERPTA
ex F. Osanni, Prof, eloq., Disputatione, Gis-
sae a, qDCCCXXIX., edita, de fragmento peripli
graeco e codice Hafniensi deprompto.
.. . . Sumpsi fragmentum geographicum Graece seri-
ptum, quod si neque exacta neque nova rerum traeta-
rum expositione excellit, inde tamen commentationisg noe .
nihil fortasse nanciscitur, quod e codice manuscripto wes
primum, ut videtur , in lucem emittatur . .. . , . .....
Fragmentum illud, de quo dixi, in quo Periplus Pesti
Euxini continetur, servatur in codice Bibliothecae Regise
Hafniensis forma quarta scripto, 1985 numerato, ex qw
custos eius O. Blochius, humanissimus litterarum antique
rum cultor, meum in usum transcripsit, Praeterea Codex
complecitur Demetrii Chrysolorae, Libanii et aliorum epe
stolas, Pselli opuscula quaedam et alia*. [am age ape
1) In folio codicis penaltimo, teste Blochio, haec leguntur:
Tà 'EAlgwuxd gyoduuaro ovuwpngifóusva T7tüvta ÓnoU ovuxsGoPyUM
[melius legit postea vir doctus in cod. cvuzoco)vra:,: quod mecum
amice communicavit cl. Osannus; de qua voce vid. Steph. 'Fhesaur.
Londin. col. 1876, B. Gail. s; dQi0uóv ,y7959, h. e. 3999. Ex
litteris, quas F. Osannus, V. A., nuperrime benigne mecum com-
municavit, adiungo haec: ,, Legendum cvuzoco?vzat , quod reapse
in Codice legi, Olaus Bloshius llafniensis ille, cuius humanitab
fragmentum illud debeo, per litteras d. VIH Aug. 1829 mihi aigsk
ficavit. Vocem, hoc uno quod sciam loco repertam, Lexicis adde.
Frequentior est simplicis, z0gc0co, usus: "Theophrasti loco, quem
Schneiderus Lex. affert, adde Incerti de magnitudine et forma ter-
rae opusculum ap. Siebenkees. ad Strab. T. 1l. p. XXVII. et He
rennium ap. Kopp. ad Damasc. de princ. p. 398.
F. OSANNI DISPUTATIO DE FRAGM, PERIPLI GRAECO, 205
LI P
spasmatium illad, si pauca 'excipias, quae sine cunctatione
corrigenda videbantur, tot verbis exhibeamus, quot codex
refert *, |
Apparet hoc fragmento, quod infimae aetati adseri-
bendum, ente lustiniani imperium conscriptum esse vix
poterit, excerpta contineri ex geographorum veterum li-
bris nonnullis, ac quidem esse ea duplicis argumenti et
rationis. Priori enim parte, quae de circuitu terrae in
. universum agit, exponitur magnitudo terrae ad Eratosthe-
nis computandi rationem, eo ipso testis loco laudato ?,
posteriori, in qua a verbis robo llovrov ó s:olusrgog ad
finem usque comprehenditur descriptio Ponti Euxini, et
adiacentium terrarum, distantiae singulorum locorum pe-
euliariter tractantur, quae ab Eratosthene non sumptae,
sed aliunde adsutae videntur. Quae vero posteriori parte
exponuntur, ea cum Eratosthene nihil commune habere,
ex eo videtur certo colligi posse, quod iuxta stadiorum
accuratam descriptionem simul mentio fiat mensurae mil.
liariae, quae abest a parte Eratosthenica, et iure, Nam
ut Eratosthenem negem in Geographia sua distantiis lo-
[(l' Inde sequitur textus fragmenti. Gail) — [2) Differt autem
Strabo ll. p. 133 dicens: "TzoOtuésovg d'omeo ixsivog ("ImzaQzog),
sivo 7ó péys9og vig yüg oraÓ(ov simoc. mévcs uvQui0cv xal $i:
Aíov, óg xul '"EqgarocOívggs dzxoó(óocw. Cf. Cleomed. Il, 1, P. 88 de
Hipparchi computatione terrae magnitudinis, haec: zóv ài "Ixxag-
góv qooL xol XioxaumsvrQxovraxiaoióvo Ttág yug Ovra cvr0v £miü&-
xvovat, p. 80 extr, de Eratosthene locum a Letronnio V. Cl. emen-
" datum habemus: éxel oov 5j «5 mévre xol sixoos pvQidóc» xc cza-
lov OLcyiMov (B). V. etiam Letronnii dissertationem: Ueber die
Erdmessungen der alexandrinischen Mathematiker, quam germanice
reddidi Lips. 1838, p. 95 sqq. 110 sqq. Eratosthenis numerum ter-
rae magnitudinis praebet etiam Marciani liber p. 6 ed. Huds. p. 35
ed. nostr., ubi v. nostram not. 1), ubi olim eraó/ovg x£ xol 96
legebatur, et Miller retinuit, quod emendandum eràt. V. deinde
Schol, quod primus edidit Miller, et nos una cum Marciano
P. XXI sq., atque alium locum, quem Háaasins ex Heronis libro
ztQl ÓrózTQeg edidit , et nos p. XXII. praefat. ad Marcianum rece-
pimus, Terrae magnitudinem significat locus quidam fragmenti A.
Conf. Uckerti Geographie der Griechen und Rómer. Vol, 1. P. u.
pag. 12.]
. 200 F. OBANNI DISPUTATIO
corum designandis milliaria mensura usum esse, multi
iisque gravissiuis argumentis adducor, tanto magis hic li-
cet in transcursu percensendis, quanto minus hac de re
adhuc dubitatum esse videatur!, quuni praesertim Iuliani
architeeti accedere videatur testimonium, Eratosthemem
dicentis hoc modulo usum esse. Primum qua aetate vixe-
rit Eratosthenes, reputanti id mirum videri debet, grae
cum hominem, popularibus suis geographiam expliomntem,
iuxta stadiorum mensuram per totam Graeciam et ultr
cognitam et usurpatam , non abstinuisse & metiendi genem
peregrino, quod illa aetate paucissimis hominibus iisque
tantum in Graeciae tractibus cognitum esset, quos tem
Romani tenerent subactos, Quorum igitur bono Eratosthe-
nem putaveris mensuras ad millia passuum exegisse, quam
suorum nemo, ubi ratio ad stsdia computabatur, de dé
stantia locorum dubitare posset? Neque Graecorum aa
quorum scriptorum moris fuisse videtur, peregrinum usum
suum facere, ubi eo opus non esset. Gravius vero het
est, Unde, quaeso, Eratosthenes mensuram milliariam
accepit? Nonnea Homanis? Ita ne? Sero vero apud Rome
nos locorum distantiae mille passuum signis sive milliariis
distipguebantur, quamquam nolim negare, mensuram spe-
tài ad mille passuum longitudinem vulgaris vitae in usum
apud Romanos iam ante exactam fuisse, Indubitatum vere
est, milliariorum computationem haud prius usu communi
recepi potuisse, quam viae stratae essent, eaeque ex more
Romanorum lapidibus milliaribus ad millesimum quemque
passum eollocatis distinctae essent. Quod antiquis tem-
]) Danvillii commentationem: Sur le mille romain in Mém.
de l'Acad, des inscript. T. XLV. ed. 8vo, inspicere haud licswit
Videtur tamen aliquid huius rei suboluisse Dodwello, cuius verba
Diss, de Periplo anonymo Euxini maris, p. 161 [v. supra p. 135 se]
haec sunt: ,,]ade factum, ut praeter octomos stadios, tertiam peset-
terea stadii partem milliari romano tribuerint Polybius et Erste
sthenes. Sic enim de Polybio testarur Strabo, de Eratosthene aw
tem Julianus architectus apud Harmenopulum. Nam post bellum
cum Pyrrho pacem inibant eum Ptolemaeo Philadelpho Romam.
Inde evenit ut Kratostheni aliquatenus innotuerit milimre re-
manum.**
DE FRAGMENTO PERIPLI GRAECO, 4201
poribus raro, eerte multum post Eratosthenis aetatem in-
stitutum traditur, a C. Graccho, de quo haec leguntur
apud Plutarchum ! : zgóg óà vovrouw Owuergróag xord pmi-
Aov ó0óv x&c«v (r0 05 plAxv óxvà Graüiov ÓAUyov dxoósi)
" xioveg Aülvovg óousi« rov pévQovu xavíóvgOsv. aAAovg Oi
Algovg BSA«vroyv ázóyovrac d&AAgAewv E£xerígoOUtv vg ó000
Oc qxsv, dg tli Qa0leg Toig imxove Lxovow &xjeivsw ix
aUrQv, évafoAÍoc u5) Osouivoig. Neque sententjae meae
quod nonnulli adversari fortasse putent, apud Polybium
, iam reperiri illud metri genus, revera advérsatur, aed
ipsum, quod contendo, etiam magis demonstratum dat.
Primum enim Polybius rarissime ea mensura utitur, oninia
, plerumque ad stadia revocans, Binis taptum apud Poly-
bium locis, nisi memoria fallor, eius mensurme mentio
fit, et quidem in fragmentis apud Strabonem?, Deinde
noyam rem fuisse Polybii aetate vias per milliaria distin-
guere, luculenter ipse prodit?: &zó Ói vavrgg sov bx .
uiv róv Ifaoa zoveuóv, &ioxócwu óraÓ.04 xQóg OiepiAMong,
&z0 Ób rovrov axÀw slg '"Euzxogsov, ylAv €)» £boxoolou.
xel uv ivrsí0sv àxi vqv vov "PoOÓcvoo Owecw, zsol yi
Alovg é£exoGiovc* saUre yàg vov BsBnueviGros xcl 6sonuslco-
v(& xet& 6rx0lovg Óóxvo Ow "Pouciov ixwpiA;. Res in
Eratosthene eo conficitur, quod a serioribus scriptoribus,
ubi Eratosthenieas rationes ad stadia exactas afferunt, ai-
mul addi solet, quantum spatii ad mensuram rómanam
hine efficiatur: unde certo colligitur, ab Eratosthene ad-
ditum non fuisse milliarium modulum, Unum testem Pli-
nium affere, qui*: ,, Universum autem'*, inquit, ,, hune
cireuitum Eratosthénes, in omnium quidem litterarum sub-
tilitate, et in hac utique praeter ceteros solers, quem
eunctis probari video, ducentorum quinquaginta duorum
millium stadium protulit; quae mensura romama computa-
tiene efficit trecenties quimdecies centena milia pass.*
Non audiendus igitur videtur in tanto argnmentorum con-
1) Vit. C. Gracchi 7. — 2) Vide XXXIV. 11 8. 12, 8 seq. —
3) Mi. 39, 6. — 3) H. N. IL 112 fin. Similis locus reperitur apud
Vitruv. I. 6.
208 . F. OSANNI DISPUTATIO
sensu lulianus Ascalonites ille aetati$ incertae architectus,
qui quidem, teste Constantino Harmenopulo?, quot stadia
ex Eratosthenis mensura milliarium romanum comprehen-
derit, refert, sed non tantam habere potest auctoritatem,
ut, quum alia omnia repugneut, ei uni prae ceteris fidem
tribuas, Nec dubium esse potest, quin lulianus ille, ubi
de stadiorum et milliariorum ratione ad Eratosthenem et
Strabonem facta loquatur, aliud quidquam docere voluerit,
quam quot stadia Eratosthenica vel Strabonica milliarium
aequavefint. Neque denique latet, cur Eratosthenem se
rioris aetatis scriptores mensura milliaria usum tradant.
Etenim romani geographi, utpote Romanis scribentes, noa
poterant non ea. mensurae ratione uti, quae iis, quibus
opera destinabant legenda, cognita esset. Quod igitur ab
Eratosthene ad stadiasmum descriptum erat, nunc per mil-
lia passuum exigendum videbatur. Ex quo scriptorum ge
nere, ut unum afferam, Plinius est, qui ut alibi plerum-
que milliaria mensura utitur, ita passim mensuras Erate-
sthenicas ad milliaria romana computatas affert 9,
Sed in viam redeo. Et primum quidem ex ordine de
Eratosthenis parte seorsum dicendum est. Apparet illo
fragmenti nostri loco non ipsa Eratosthenis verba, sed
vim eorum exhiberi. Neque dubium esse potest, qua
parte trium Eratosthenis de geographia librorum locum
olim obtinuerint. Ex Strabone enim constat de generali .
operis Eratosthenici divisione: unde certo colligitur, quae
nostro fragmento legantur, ea in libro secundo olim ex-
posita fuisse, quo geographiae mathematicae, quam vulgo
dicunt, explanandae Eratosthenes maxime operam dedit?,
et de circumferentia terrae, re ipsa postulante," copiose
1. Promptuar. iur. ll. tit. 4. p. 115: zó uíAio» xard pul» 'Ega-
voc0 ym» xol Zcoc[voa rovg ytoyQdqovg &yet GraÓLovg v xal y sre
0gyviag (Ac. — 2) Vide VI. 28. Quae ibi affertur ratio Eratosthe
nica, eiusdem auctoris nomine apud Strabonem XVI. p. 765 (T. VI.
p. 3880 "zschuck.) recurrit, et per stadia quidem distributa, dum
Plinius milliaria tantum enumerat. Adde Plin, Vl. 33. —' 3) Vide
Eratosthenis Geographicorum fragmenta, ed. Seidel. Gottingae.
1789. p. 44.
U. Lr .
DE FRAGMENTO PERIPLI GRAECO. . 200
egit!, Et primum quidem in fragmento nostro discernitur
universam inter et habitatam terram, et hoc ex auctori-
tàte geographorum antiquorum, universo terrae orbi aliam
magnitudinem, habitabili eius parti aliam adacribentium ?.
Ex Eratosthenis mensura circuitus terrae amplectebatur
250000, vel si alios testes audimus, 252000 stadia? [sta-
dia 259200 numerat Eratosth. apud Marcian. p. 6,, ubi
Hudsoni vid. emend. G.]: quae computationis differentia
tam exigua est, ut in censum vix veniat, quum praeser-
tim meminimus, ex numerorum notis antiquis saepe male
intellectis innumeras mensurarum discrepantias natas esse,
quae non scriptorum errori sed librariorum potius vitio et
oscitantiae adscribendae sunt. Nec maioris vix est mo-
menti ea mensurae differentia, qua fragmenti nostri auctor
ab Eratosthenis calculo vulgari discedit, In numero enim ,
consignato pugudósg ÓióylAux. voudtxovra ivre, h. e. 200035,
vix dubito quin mendum insit. À circuitu terrae univer- .
sae noster ad magnitudinem bhabitatàe terrae progrediens *),
fines eius ita circumscribit, ut longitudinem spatii Gangem
inter et Gades, sive ortum solis inter et occasum, 8308 stadin,
latitudinem a mari Aethiopico usque ad: Tanaim fluvium,
quae ÁArtemidori ratio fuisse videtur*, hoc est a meridie
usque ad septentrionem 8500 stadia interiacere ponat. Qui
dimensionum numeri utrique rursus, neque si per se spe-
ctes, neque si cum traditis Eratosthenicarum mensurarum
numeris conferas, ullo modo coeunt, Neque iidem sunt:
termini longitudinis vel latitudinis, quos Eratosthenem con-
stituisse alii tradunt, de quorum fide non est quod dubi-
temus, Latitudo enim spatii ab aequatore usque ad Thu- .
len ex Eratosthenis mensura complectitur stadia 46400,
longitudo ab Indo usque ad terminos Europae .extremos,
ultra Herculis columnas, stadia 780005. De nostri iam
1) V..Strab. 1l. pag. 62 (T. 1. pag. 167 seq. ed. 'l'zschuck.). —
4) Strab. XVII. p. 824 (T. VI. p. 636 ed. Tzschuck.) — 5) Vide
Uckerti Geographie der Griechen u. Rómer. vol. 1. P. M. p. 42.
[) Conf. fragm. A. a Millero primum editum, quod mos infra .
adiecimus.] — 4) Plin. H. 112, — 5) Vide Uckert. l. c. vol. 1. P. II.
p. 221. 325. [v. nos ad Agathemerum, ib, I. 4.] A
Le YA
JTü (08 D
5o » N
"oa * . €
"
EE
"
214 F. OSANNI DiSPUTATIO
omnino huius emporii, Byzantium inter et templum [ovis .
Urii siti, mentio apud geographos fit, apud Strabonen,
si bene memini, desiderata, Stephanus antiquo Daphnae
nomine v. Z/égqvg his verbis quamvis aperte vitiosis, quae
in ordinem redigere nihil nunc attinet, commemorat: £6n
xci Auuv Zdepvg, poewouzvg imi và 6róueru roO llóvro,
iv üsbii. dvamAcovvi. Eovt xol zmgocovtiov 4&gpvg $v và cu-
pore voU llóvtov, iv &guortQG, iml v5» dv&zAoDv dwwovos,
0 Aéysvau, Zioytov. Quocum fere consentit, Eusthatius!:
Aéy& .. . xol Auuévo zlaqvqv iv và óróuov, voD JIóvcov, iy
ücbug dvemAfovvu xol zoonórsov 08 evrO9& zov Ev dgiv:Qc
inl vóv dvézAovv &wvovcw. Suburbium igitur Daphnae Ser-
gium appellatum, ab emporio Daphne discernitur: quare
dubitari nequit, apud Stephanum legendum esse srpocGre&ov
Z&gvgs, nisi videatur Z/&pvyg potius ut glossema plane
delendum esse. Ceterum proprium et plenum emporii no-
nien id fuisse videtur, quo auctor Peripli Ponti Euxini
appellat, Zdgvg 5 ueiwvouivg, €t quo recurrit in Arriani
Periplo Ponti Euxini fine?, in distantiis Byzantii, Daphnae
et templi lovis Urii cum nostro et auctore Peripli Ponti
cium in rebus geographicis maximi semper feci et facio, nuper'Pe-
riplo Ponti Euxini aetatem multo antiquiorem adsignaverit, fateur
me plane ignorare. Viri eruditissimi sententiam 'breviter pronum.
tiatam loc. cit. vol. I. P. I. p. 156 ipsius auctoris verbis liceat re-
petere: ,,In dieselbe Zeit (Scymni Chii) mag auch die uns erhal.
tene Umschiffung des Pontus Euxinus und der Maeotis gehüren,
wenigstens dem Inhalte nach; zum Theil finden sich darin diesl-
ben Angaben, die bei Scymnus vorkommen, Ut concedamus in-
esse quaedam in hoc fragmento posse, quae seriori aetate adscri-
pta sint, tamen tanta appellationum et rerum noviciarum copia in
eo reperitur, ut non possim non Dodwello plane adstipulari, qui
Periplum seculo multo recentiori tribuit. Dodwelli vero coniectura,
ad Diocletiani imperium Periplum referentis, au plane probanda
sit, nunc non quaero: immo serioris aetatis Periplum esse suspi
cor. Neque nunc exploraverim viri sagacissimi, Koehleri put«.
sententiam, qui Periplo, qualis hodie feratur, nihil aliud quam
antiquiorem contractum Periplum continegi contendit in libro Pe-
tropoli ana. 18085 vulgato: Mémoire sur quatre médailles du Bos
phore Cimmérien, p. XXII.
1) Ad Dionys. Perieg. p. 118. — 2? Pag. 25. ed. Hudson.
* 1 a^
DE FRAGMENTO PERIPLI GRAECO, 215
Euxini plane convenientis. n charti& geographicis iis,
quae ad manus sunt, desideratur Daphne.
Porro refertur distantia eiusdem templi ad lstrum ws-
que, et ad illud quidem eius ostium, quod Sacrum, pas-
sim etiam Peuce a cognomine insula! appellatum, a Bos-
poro "lhracio ascendenti proximum est. Neque hoc sine
iusta causa, Prope hoc enim Istri ostium suspicor empo-
rium illud situm fuisse, quod lstriae nomine Arrianus pro-
fert atque iuxta quintum [stri fluvii ostium collocat ?, Alit
Istrum , alii Istriopolin vocant.
lam age describamus accurate singulorum locorum
distantias, et ita quidem, ut simul ex adverso ponamus
eorundem locorum mensuras ab auctore Peripli Ponti Eu-
Xini traditas.
Ponti Circuitus in fragmento traditus.
. ; stadia. millia
Il. A Byzantio ad Sosthenium . . .. . . .. 80 — 102) millia
ll, A Sosthenio ad Sacrum lovis Urii.. .. 40 2j 16.
lit. A Sacro lovis Urii ad Istri os sacrum — 8640 — 485;
1V. A Sacro lovis Urii ad Borysthenem sive
Danaprin. .. .. .. ... y... 9600 71461
V. A Sacro lovis Urii ad Porthmiam.. ., 1!60 — 480
V1. A Sacro lovis Urii ad Amisum...... 4660 36214
VM. Ab Amiso ad Phasin fluvium ...... . 9820 — 501
VIIl. A Phaside ad os Paludis Maeotidis. . . 1487 665;
1X. Periplus Ponti Euxini a Sacro lovis Urii . 9145
X. Periplus Paludis Maeotidis.. ...... 3003
Ponti Circuitus ab Auctore Peripli Ponti Euxini
traditus.
stadia, millia.
l. A Sostheüio ad Byzantium , . .. 7. . 80 105
1. A Sacro lovis Urii ad Sosthenium.... 40 921
]II. Ab Istri ostio sacroad Sacrum lovisUrii 3640 — 485!
]V. A Borysthene sive Danapri ad Sacrum
Iovis Url i22-—Ó x 3E 5600 — 746;
1!) Cf. Wernsdorf ad Priscian. Perieg. 290 et Avieni Perieg.
439, ubi etiam de Istri ostiis agitur: adde Phav. h, v, — 2) Pag. 24.
3) V. Steph. Byz. v. "I6zgog, ibique Berkel.
ze
Ld
r A
216 F. OSANNI DISPUTATIO.
stadia. millia.
V. A Porthmia ad Sacrum lovis Urii . . . 11100, 1480
VI. A, Sacro Iovis Urii ad Amisum . . . . . 4660 — 621)
Vil. Ab Amiso ad Phasin fluvium , ..... 8802 501
Vill. À Phaside ad os Paludis Maeotidis . . 4025 — 536;
IX. Periplus Ponti Euxini a Sacro lovis Urii 23381 3245
X. Periplus Paludis Maeotidis ....... 9000 1200
AÁnteaquam hae earundem distantiarum differentiae in-
ter se comparentur, et, si fieri potest, componantur, ne-
cessario praenionendum , in subducendis calculis eo magis
utendum nobis vulgari plurimisque probata ea ratione
fuisse, ex qua stadia septem et dimidium milliarium ro-
manum aequent, quo ipse nostri fragmenti auctor hanc
computandi rationem ad calcem diligentius apposuerit, Et
hanc ipsam rationem seriori tempore usitatissimam fuisse,
demonstravit Dodwellus!. Praeterea etiam hoc praefan-
dum, in emendanda numerorum ratione nos non tam reli-
giosos fuisse, ut numerorum, quos fractos appellare so-
lent, magnam curam haberemus, vel, ubi milliariorum
numeri et stadia aliquantum discreparert, omnia ad ean-
dem normam redigere numerorumque notas corrigere ten-
taremus, Cautela enim quaedam in his adhibenda videba-
tur, ne, dum correctoris munus sustineremus, ea mutare-
mus, quae auctor ipse accuratissimae rationis minime stu-
diosus negligenter posuerit. lam unumquemque horum cal.
culorum, sicubi opus videtur, sigillatim consideremus.
] et II. Utriusque scriptoris dimensiones confirmat
Arrianus, qui [supr. p. 97] narrat: iv9ivós (a Sacro lovis
. Urii) ec Auiéve. Zf&gvys vüc uowoutvgg, xoAovufvgg, ora-
üLoL t£GGa.Q&xovva* &z0 Ó& doqvgs sig Bvt&vriov 0yÓo0xorra.
Idem alio loco, p. 12, a Byzantio usque ad templum Io-
vis Urii refert nunerarii 120 stadia: recte, quum in hac
navigatione non possit non tangi Daphnen sive Nosthe-
nium.
Ill. Convenit in utroque numerus milliariorum, non
item stadiorum: quamquam, teste Bastio, l. c. p. 38 co-
1) Dissert, de Periplo Anon. laltero loco posito] Ponti Enxin.
p 160 sqq. Huds. [supr. p. 185 — 190.]
*
* -
- AE » : JF
DE FRAGMENTO PERIPLI GRAECO, 211
dex Peripli idem quod vulgatur. Manifestum est auctori
Peripli zyo reddendum esse pro ey. [Minime: cf. mox
p. 908. Gail.
]V. Dubitari non potest, Nostro eundem stadiorum
numerum restituendum esse, qui nunc post codicem accu-
rate inspectum in Periplo revocatus est. Ac quum noster
forma crc,x utatur, facile perspicitur priorem notam c,
quae desideratur, a littera finali praecedentis vocis 6raóux
, interceptam esse, Eodem modo depravatus est milliario-
rum numerus, nota c propter praecedens uíAu pariter de-
curtatus. .
V. Ab hac distantiae computatione, in qua nostri
consentiunt, mirum quantum distat Marcianus! dicens:
&zx0 Ói IsgoU sig 'Auicov elo ovdóiot cgQX h. e, 1820. Sed
. si maiusculis litteris numeri illius notas. scriptas cogites,
haud diu' cunctabere, quin Marciauo reddas Z/X5' pro
AOK.
VI, Cum Peripli auctore milliariorum numerus apud
nostrum plane consentit, ita ut non haesitem stadiorum
quoque numerum ad Peripli computationem unice veram
corrigere, quum praesertim yof* et yox facile commutari
potuerit. A qua distantiae mensura aliquantum differt
Ntrabo?, Amiso Trapezuntem usque numerans stadia 2200,
et ab hac inde urbe ad Phasin 1400, unde conficiuntur
3600, o9 oí oUuzovrsg, ut idem pergit, «zo coU '"IsgoU
u£you. Dici0og zsQl OxvoxiGyuMovg Grüülovg sloiv, vj uxo
zÀtiovg 7 éAcvvovg. Propius vero ad nostram distantiarum
computationem Arrianus accedit, 8778 stadia exhibens ?.
1) Peripl. p. 74 ed. Huds, — 2) Xll. p. 548 (T. V. p. 84 sq.
ed. Tzsch.) — 3) Pag. 16 seq. Cf. Plin. Vl. Operae pretium esse
videtur totam Arriani rationem hic exponere,
'Amiso ad Anconem stadia . . . . . . 160
lnde ad Heracleum . . . . . . . . 8360
Inde ad Thermodontem fluvium . . . . $340
]ude ad Berim fluvium . . . . . - - 90
Inde ad "Thoarim fluvium . . . . . .. 60
lnde ad Oenoen . . . . «.- . . .. 30
Inde ad Phigamuntem fluvium .-. . . 40
Inde ad Rhadisanam . . . . . . . . 150
p
k : !
218 F. OSANNI DISPUTATIO
A. Phaside ad Ámisum navigationem tridui aut bidui ess,
Strabo auctor est !.
Inde ad Polemonium stadia :. . . . . 10
Inde ad lasonium promontorium . . . . 130
]nde ad Cilicum insulam . . . . . . . I5
Inde ad Boonem. . . . . . . . , . "1$
Inde ad Cotyora . . . . , . »... 99
Inde ad Melanthium ;fluviu . 52. (00
Indo ad Pharmatenum fluvium . . . . 1590
Inde ad Pharmaceam . . .. . . . . . 120
Inde ad Arrhentiadem insulam . . '. . 30
Inde ad Zephyrium . . . . . . . . . 120
lnde ad Tripodlin . . . . . . . .. 99
]nde ad Argyria . . . . . - - - . 20
Inde ad Philocaleam . . . . . .- ... 90
Inde ad Coralla . . . . . « » . . 100
Inde ad Sacrum montem . . . . . . , 19$0
Inde ad Cordylam . . . . . ,. .. £409
inde ad Hermonassam . « e^. . . . 45
Inde ad lrapezuntem . . . . . . . . 60
2325
His iunge quae idem alio loco refert p. 6 sq.
''rapezunte ad Issum portum stadia 180
Inde'ad Ophin . . . . . ..-... 90
Inde ad Psychrun . . . . . . . .. 30
Inde ad Calum fluvium *. . . . . .. 30
Inde ad Rhizium fluvium . . . . . . 120
Inde ad Ascurum fluvium . . . . . . 30
Inde ad Adienum fluvium . . . . . . 60
Inde ad Athenas . . . . - - . . . 180
Inde ad Prytanin . . . . . . ., . . 40
Inde ad Pyxiten fluvium . . . . . ... 990
Inde ad Archabim . . . . . . . .. 90
1nnde ad Apsarum. . . . . . . . ... 60
Inde ad Acampsin, . . . . . . . . - I$
Inde ad Bathyn fluvium . . . . . . «* 5
Inde ad Acinasin. . . . .. .... 99
lndead [sin . . . . . . . - . .. 90
Indead Mogrum . . . . . -. . . - 90
Inde ad Phasin fluvium . . . . . . . 90
1450
Superiora 2325
Ab Amiso ad Phasin stadia 3119 —
1) XI. p. 495 (T. 1V. p. 401 ed. Tzsch).
DE EHAGMENTO PERIPLI GRAECO, 219
VII. Magnopere a nostro auctor Peripli discrepat, et
ita quidem, ut in nostriealculo mendum inesse grave me-
rito suspiceris. Magis ad veritatem accedit ratio auotoris
Peripli, quandoquidem huius distantiae calculus ab Arriano
ad stadia 8420 [3700 reperio. G.] refertur, cui eam ob cau-
sam maior fides habenda est, quod singulorum locorum
interiacentium distantias gecurate describat!. Neque ta-
men ipse milliariorum et studiorum numerus in Periplo
plane convenit, ita ut tam nostro quam Peripli auctori li-
brarii vim fecisse putandi sint. [Cf, nostra p. 304. G.]
. .VIIl. Stadiorum numerum noster omisit, ex auctore
Peripli supplendum: recte enim: ibi numerantur 23587 (vel
potius 28987 1) stadia.
IX. Rursus omissa sunt stadia, et qui millium nume-
1) Numerat Arrianus, p. 10 sg.:
| . A Phaside ad Charientem fluvium stadia 90
]nde ad Chobum fluvium . .^. ..'. 990
Inde ad Singamen fluvium . . . . . . IIO
Inde ad Tarsyram fluvium . . «. . . . 120
Inde ad Hippum fluvium — . - - . . . 150
Inde ad Astelphum . .. * « .. . 80
Inde ad Dioscuriadem sive Sebastopolín | 120
A Phaside ad Dioscuriadem stadia . . 10
Inde pergit idem p. 18 seq.: i
Ad portum Pityuntem stadia . . . . - 350
Inde ad Nitieam . . . . « . . - . 190
Inde ad Abascum fluvium . . . . . . 90
Jude ad Borgyn. . . . « . « « « . 120
Inde ad Nesim . . . . . . » . »« . 60
Inde.ad Masaeticam . . . « * * . . 90 . .
' Inde ad Achaeuntem fluvium . . . . . 60
Inde ad promontorium Heracleum . . . 150"
'|nde ad veterem Lazicen . . . . . . 120
Inde ad veterem Achaiam . . . . - -« 150
Inde ad Pagram . . . - . . - . . 890
Inde ad Sacrum portum, . . . . . . . 180 ^
Inde ad Sindicam . . . . . . . . . 900
Inde ed Panticapaeum . . 940
A Dioscuriade ad Pauicupaouii adis. . -31i0
» A Phaside ad Dioscuriadem ... . . . 110
A Phaside ad Panticapaeum . . . . .89420
*
290 F. OSANNI DISPUTATIO
rus exhibetur, aperte falsus est. Cum auctore enim Pe.
ripli, qui in exordio libri eundem calculum iam attulerat,
plane consentit Árrianus!, ita ut de horum calculo dubi-
tare nefas sit. Quae vero in nostro vitii causa fuerit, ne
prorsus latet.
His calculis iam. subductis, placet .eas
distantiarum
miensuras apponere, quae, quantum ex utroque noste
scriptore colliguntur, ad veritatem proxime accedere vi-
deantur.
Ponti Euxini circuitus, ex fragmento Hafniensi
et auctore Peripli descsiptus.
| stadia. millia.
A Byzantio ad Sostheium ..;....... À80 10 1 milli
A Sosthenio ad Sacrum lovis Urii .'.... 40 5: 16.
A Sacro lovis Urii ad Istri os sacrum . . . 3640 4851
A Sacro lovis Urii ad Borystheneii sive Da-
prim ic eoe qe e 0.0. 560100 1461
A Sacro Iovis Urii ad Porthmiam . .... . 11000 1480
A Sacro Iovis Urii ad Amisum, .. .. ... 46600 6214
Ab Amiso ad Phasin fluvium . ........ 8802 501
A Phaside ad os Paludis Maeotidis. . . . . non liquet accurate.
[Vid. pag. 304. G.]
Periplus Ponti Euxini a Sacro lovis Urii. . 23581 3145
Periplus Paludis Maeotidis .. ........ 9000
1) Pag. 20. Huds.
1200
ANSNTMOT HEPIMETPOX TOT HONTOT.
"Avouétoncig vc oixovuévgg sione «ord ovvowyiu
Xpm jwócxüv 0r, za059c Tüo ynüe 0 mtoluezQocg! ovdóus
icri, uvgueÓsg Oioq[Aiot vouexovroa mívrs?^ xoc 0B vg due-
— tígeg oixovuévgc àmÓ Gróuerog l&yyov foc loütloov, Graóia
OxraxiGylÀuy vQiexóGio Oxrc ?* vÓ OB mÀerog dzxO vügo 4iQiomi-
xijg OuÀdcGqg fog roU Tavdióog moreno), oraÓ:e vQiGylAio mev-
rex0Gia* T0 Óà uerobo Ewgooórov xei Tíygidog movadpo), Ó xo-
4
ANONYMI AMBITUS PONTIÍ.
Mensura totius habitatae terrae summatim data.
SCIAMUS oportet totius orbis ambitum esse stadiorum: 200035 ;
longitudinem autem nostrae habitatae terrae a Gangis ostio us-
que Gades, stadiorum 8308; et latitudinem ab Aethiopico mari
ad Tanaim fluvium, stadiorum 3500.
Intervallum ab Euphrate
' ad "ligrim, quod vocatur Mesopotamia, 3000 stadiis constat.
1) 'O zsoíuttQoc. Recentissi-
mae aetati adscribendum esse
scriptorem nostrum, ex ipso hu-
ius vocabuli usu demonstrari pot-
est, qui a graecitate priorum se-
culorum prorsus abhorret. |n
leonis Diaconi Hist, Vlll. 1 ex-
stat zàv ysíoov «vr0g oynuecícag
vÓv megíusrQov, ubi editor cla-
'" yiss)Ómus z5v SIve TO JrtEQLiUuETQOYV
scribi malebat. Quo minus no-
stro simili medendi ratione suc-
currendum arbitrer, me retinet
inferior locus, quo item 0 zQoíue-
Tgog recurrit, Nec quidquam mu-
tare ausim in Leone. Osann.
'O zxtoíustoog orci éot,. . . Sic
Auon. B, p. 182: £crwv Ó& Ó xó4-.
zog 6zc040, . . . 1d. sub fin. .,
€ ^ d 223
0 7g nztgínlovg roD Ev£....
6tcÓt0t *. v. À. Et sic iterum iu
3
"wn *
ultimis verbis. Scylax contra, T.1.-
p. 282: 0 ovuzog zxsoízAovg ...
OxtQ TutQOv x. t. À. Anon. B,
sub fin. zeQízAovg . . . Ótouvoio. .
Cf. Strab. p. 187 A, Alm. ; sic et
alii scribendi forma usitatiori.
Gail.
2) uvorcósg OtogíA.oL Ttoicxovta
z&vtt. ld est 200035 stadiorum.
Vide supra Osannum, p. 209 et
inprimis Ukert. Geogr. Gr. et
Rom. 1, 2, 42 sqq. Gail.
3) cor. Oxrcxiog(lum vQioxó0ue
Oxro* Vid. supra p. 286. Sic et
de proximojinumero.' Gail. Scri-
bendum videtur cr. b. Oxroxioy.
TQLOX Tr£VTt, Ct mOX Gr. L.. TQLOT.
atvrox. littera y. (i. e. 10,000)
saepe excidit libra'iurum culpa,
Cf. nos ad Agathem. 1, 4.
bj
202
sivo) Meconórepov *, Quorgua Éyéi ora0iov zgioquAoy. — Taj- ,'
4A4ANONTMOT :
qv Tijv dvapéromow zemoinxsv "'EgerocOívgg 5; ó rdv dojalav
poro reroc.
To) llóvrov ó mtoíusvoog dm0 To) Bvfevrlov sig r0 Xe
69£viov?, cváós 0yOonxov:a, ullus Ófxo xol Speo. dx) 8
v0U ZumcOtviov tig v0 '"Iegóv, óvaüia z:60agexovra, ulli nim
piov: vÓ zóv nlAue Ócnoft. L4mo 0b voU 'legoU 2fióg Obgim,
$jros oróuorog ro) llóvrov, fog voU [:goU GrÓpMerOg roo "lone .
zor(u0U, oru0im vgiOylAie ÉboxoGia véGGOQUxOVrO, pla rne CO
, 3 , , e
x00i€ ÓyÓonxovra zéívrs qui0v.
' "4nó ó? vo? 'legoU Z1.0; Ovglov fog BogvaOfvovg5 som
Quam supputationem fecit Eratosthenes, inter veteres mathema-
ticae doctrinae peritissimus.
Ponti ambitus a Byzantio a
d Sosthenium, est stadiorum 88,
millium x 1: a Sosthenio ad Fanum, stadia 40, millia Vi; sum-
matim millia Xvl.
A Fano Iovis Urii, sive ore Ponti, ad Se
erum ostium lstri fluvii, stadia 3640, millia 483 X,
A Fano lovis Urii ad Borysthenem fluvium, Danaprim etiam
4) Hanc nominis formam alibi
non inveni: vix adducor ut sa-
nam credam. Videtur librarius
scribere voluisse AMecozorceu:iov,
quamvis et hoc praeter usum dic-
tum sit. Osann,
9) Ex litteris, quas Osannus,
Vir dostissimus, nuperrime me-
cum. communicavit, adiicio: ,,De
ratione Eratosthenis ambitum ter-
rae computandi conf. Scholion
Basilii minoris et Heronis locum
apud Hotfmannum ad Marcian.
Heracl. p. XXI, XXII. Philopon.
ad Aristot. met. T. ]. p. 1385 ed.
Ideler., et quae nuper hac de re
disputavit Fuhr, diss. de Pythea
pag. 125. V, nos supra ad in.
Osanni dissertationis.
6) Zwec96£viov. Anonymus BB,
p. 201, ZocOévgg. Alii [melius,
Gail.] ZecO9£vtiov; cf. Dodwell,
' supr. p. 142. De quo portu silet
Mauuertus, — oz«ó. oyOonxovza.
Totidem Arr. p. 95 et Anon. B,
p. 201, not. 3*5, qui milliaria x3
accuratius exhibet, quam noster
Xi. — Mox noster cum aliis 4
stad. ad Fanum lovis Urii; sed
Anon. B rectius mill. V 3, quam
V 2 Anon. C. Gail.
1) cr«Ó. i£ex00, rtcc. A Famo
lovis ad Sacrum os Istri concinit
Anon. B, pag. 201. — Mox et-
iam de milliaribus Anon, C, zmu-
6v, quod ubique adhibet pru j I
vel 3. Diligentius alter mill. 4853. ,
Gàil.
8) Apographum Blochii fert .
Bocg0gov, quod sine cunctatiune
corrigendum fuit, comprobante
auctore Peripli Ponti Euxini, ia
mensura distantiae septuaginta .
tantum stadiis a nostro discre
pans. Item mox eodein duce seri-
bendum fuit z/«vézosog pro zva-
zgtog, quod codex otlert. Quam. ,
do hoc nomen in Borystheuis lv-
cum substitutum sit, ignoru: cet-
tum vero est, valde rec-nti ae-
tati jd adsciibendum esse, Me-
que novit Ntephanus Byzant. Pri
mus, qus noverim isto nomine
usum, Jornandes est, qui Getic. $
un L1 , » : E »
HEPIDHAOTZ
Mo), ToU xoi Zfavamosoc xolovpévov, oru: stevroxu0y Ain É£a-
xoci £fOopQxovra ?, puíAux ÉmroxÓU tt0GaQaxOvtatE dpi.
4nà dà vo) "IegoU Ziióg Ovoíov foc llogOulag!9 móltmg, Tig
iy vflü vág Evgümmgo vOv ro) llóvrov !!usgdv các Mowwu-
0og AÍpvuc, dro. Bogzógov!?, vro9 Kiuusolov xaAovuévov, Gvà-
Óio - ubgio qíAia. Exorov 13, uilia yiÀie cergexócu OyÓorxovra!*.
-Aéyszo, Óà vic EvUoonqs 6 ztgínÀové iGog sivos "p zegínio! 5
Tüc llovrixoce vov c59c "Aaloc peoQv.
"nó 0i ro) 'ItgoU 2fhióg Ovoíov Éfoc "Apod 15, oraóia
dictum , stadia 5670 [verius 5600. G.], milliaria 7461. A Fano
lovis Urii ad Porthmiam civitatem, insidentem litori Pontico in
Europae finibus et iuxta Maeotidem paludem sive Bosporum
Cimmerium dictum, stadia 11100, millia mccccixxx. Europae :
Periplum parem ease dieunt Periplo Ponticorum Asiae litorum.
A Fano lovis Urii ad Amisum, stadia 4660, milliaria 621 I.
ait vocari Borysthenem ab acco-
lis Danubrum, uti legendum est
ex sententia; Vossii (supra p. 1825.
Dodwell. (supra p. 140). Prae-
terea nomen inveni Fragmento
anonymi scriptoris, quod. e co-
dice regio Paris. seculi X. Ha-
sius descripsit in notis ad Leo-
nem Diaconum pag. 254 (p. 496,
.ed. Bonnens.). Osann. Nume-
yat noster stadia 53670, mill. 1463.
Anonym. B sub fin. stadia 560,
mill. 7463, rectius: nam millia-
ria 146 utriusque efficiunt stadia
tantum 5595, quod fracto numero
perducitur ad 29600. — Onmittit
noster intervallum a Fano lovis
Urii ad Chersonem, quod Anon.
B ait esse :tadia 8900, milliaria
1186 5 Scripsisset noster : ^" Azró
0? vo) "Irgo? Zfióg Oy!oíov Fog
Xegocvog orate Oxrorku y Luo TEV-
TOX0 GLA y "Pa x(Aux éxotÓv O3
óonxovroa S zpuov. Gail.
9) Numerus $OopQxovro fort.
dm Gail. Sed nescio quo
iur
70) Cod. Ioo8píuc. Recte IIog8-
pog xong auctor Peripli laudati
[Anon. B, p. 202 init. G.]. Step.
Byz. Iloe&nio xe Ioeniov, X6043;
* oa
Lr IS
íémi vÀ cotóuoru. vjg Mouwotidog
A(gvne. (Cf. nostra pag. 181 extr.
Gail) Hanc urbem Strabo non .
novit: neque reperio in,chartis
geographicis signatam. Osann.
ll) vis & v. v5gs E/odm6g vów
00... De quibus genitivis ag-
glomeratis vid. supra ad alterum
anonymum. Gail.
12) Cod. Bocmogíov.
13) or&óia yíAix &xotóv. A Io-
vis Urii Fano ad '"orthmiam bha-
bet vulgo Anon. B, p. 202, mil-
liaria 1480, noster 480, unde ger-
mana lectio 1480 in utroque fir-
matur. Milliaria 1480 efficiunt
stadia 11100, quod fere exhibet
codex Anonymi B, et innuit Anon.
C. desinens in zí(Ai« éxozóv. Cf.
supra Osann. p. 217. Gail.
14) Vulgo oc&ót« yíAux éxozOv, .
uíAua v£TQUX.
15) Cod. zo? zsoíz4ov Osann.
16) Cod. "A4u.co?g, ut etiam
mox, Osann. A Fano lovis ad
Aimisum stadia 4660, mill. 621 3,
totidem Anon. B. — Ab Amiso
ad Fanum noster stadia 3820,
mill. 575 Anon. B, p. 202, sta-
dia 3802, mill, 507, rectius.
. eu.
P : s * e ^ a
221 ANONTMOT
?eroaxiGglÀin. EEaxócia EExovra, ulia Ebaxodia eixociév qu.
"4mó ói "uigoU Fog ro) (àcrog!? sorouo), GOvcÓte Quoque
óxroxóGia tixoGL 19, ulia mtvvaxóGim Emrc. "imo ÓÀ cov da-
cse zorauoU foc vo) OrÓuarog vac Mowriüog Muvye 3x
ozaóto [uvgro Ó:c]g(Ato. verQoxocia OyOoqxovra Émza, uli [r-
Aw] 29. ££oxocie. &bxovra. mévve qjpiov.
'OuoU yiverot 0 9! szsgínàiovg voU Evbtivov llóvrov, :üv
vt mapà viv oíav utodv roO llóviov, dgiortQGw 22 ààb wüv
zega rjv Evsgozwqv usQQv rov llóvrov, &mó voU 'IsQoU [4i
Ovolov, GcraÓ.« ÓLcuóQua — rQiGg(Àie — tvroxO01R — OyÓon]xovre
én1a] ??, ulàia voioy(Aie £narÓv vtGGoQoxovra mévrt. "Ec, ài
xci ó ztgímÀovc v5c Moworidog Auvnc , [oze0ia àvvaxicg Aia]?
ulàie vgioqiÀto. vola? 5.
Ab Amiso ad Phasim fluvium, stadia 3820 [verius 3802. G.].
millia pvii.. A. Phasi fluvio ad os Maeotidis paludis [stadia 4U23,
milliaria pxxxv12. A Fano lovis Urii usque ad o» Maeotidis
paludis], stadia 12487, milliaria wDCLxXV. |
Circumvectio tota Euxini Ponti, tum iuxta Asianas ad desx-
tram [intrantibus] huius maris partes, tum iuxta europaeas ad
sinistram, a Fano lovis Urii, sunt circiter stadia 2:3587, millia-
ria uiwcxrv. Est etiam periplus Maeotidis ;paludis [stadiorum
9000], millium wcc.
11) Memorabili lectionis vitio
codex hic et infra B«egsog.
Osann.
18) Mendose, Rectius . .
xóci« óvo. Gail.
19) A Phasi ad os Maeotidis
habet noster stadia 1457, imnill.
605 3; Anonymus B, p. 234, sta-
dia 4U25, mill. 5365, quod recte
habet. Mox autem deest apud
Anon. C, iutervallum a Fano 1Io-
vis Urii ad os Maeotidis, quod
ait Anon. B esse stadiorum 12481,
millium 1665. Liquet numerum
supra Anonymi C, stad, 145i,
mifl. 665, quamvis corruptum,
nihil aliud esse quam genuinum,
stad. I2485, mill. 1665, a. Bos-
poro "Fhracio ad Maecotidem, Er-
uo lezeudum: — 4dzÓ 0-7 rov
ééOS TOTGUAgU Pug rOv orCUuctOs
. OXTQ-
e
Qc-
t)s MaiwdriÓos i(uvne, orcóia t
TQexLGy(AL0 £(X0GL TtfvrE, ul AL mtEP-
t«x00i:€ TQuüXOVrCEÉ ZuiGv. 'Áxo
0i r0) ;J:g0U .f.0$ OUQíor Erg rob
6roueros tjs Meioridos A(usm
ercüit uUQuic ÓLGyiÀ.e rtrQaxoGur
oyOorxovce Ext, uiÀta gíAia édo-
x 0GLO ifnaovra crzyre (delendum
zutGv). Ceterum ex. eodem fonte
Anonvimus uterque numerus illus
summatim datos sumserunt. G ail.
20) Inserui supra uvgoia« Óig qi-
Ai], et nunc ziiix.. Gail.
21) Anon. B, 0 zcg v. Gail.
22) Anon B xai «icr. Gail.
23) Haec [uncis inclusa] inse-
rui ex Anon. B, p. 203. Gail.
21; Locum implevi ex Anun.
B. verbis ultimis. Gail.
25) Mendose.. Leg. utdeee gia
oiuxoocc, Gail.
i
U dq [4 "5 i ! [d
QU", is
. HEPIUAOTZE 295
Ilzgi vo) Gva0Íov. TO cvaÓiov she | bs verQaxoolovc,
"mó0ac Oxroaxoclovg, Ogyvigg £xarOv tQuiXOVTO recie 26 ho
Ii:ol vo).uÍAiov. To ulMov Pyev ovadia émvà jjpiov,
xete voiGquAlovg, móng f&oxiagiAM ove.
Ileg vo) é&vivvroV. '"Limog Pyst digog óxsavua guides énta-
x06log [?] $5, insons roioxo0lac SEgxovra nívrs xal víragrov.
De stadio. Stadium continet 400 cubitus , 800 pedes, ul-
nas 133 3.
De milliario. Milliarium continet stadia septem et dimidium,
cubitus 3000, pedes 6000.
De anno. Annus totus continet horas $8706, dies 365 1.
26) Cod. zg«oxoveosig. Osann,
lt, T ' * 1$
T L|
..9 c
ATAGHMEPOTY*)
TOT 'OPOONOX
vüs ysOyoogieg vzoruzoo:ov iv imwouy BíBAwx Óvo.
LUCAS HOLSTENIUS
DE AGATHEMERI GEOGRAPHIA,
Locus, ex eiusdem de suo Syntagmate Geographorum
Graecorum epistola ad Peirescium a, ciorocx x vmm.
data, excerptus.
» Ayo quégov Tov "Og9cvog ysoyooglec Oxoroxzeoc.
cuius fragmentum mihi Londini ex Cl. Casauboni biblio-
theca suppeditavit Patricius Iunius Regius bibliothecarius.
sed integrum postea descripsi ex tribus regiis Codicibus
Lutetiae, Est egregium opusculum et ex optimis antiquis
auctoribus confectum, quibus nunc caremus. puto vixisse
'ante ncc vel pnccc annos: cum Damascenus integra ali-
quot capita inde transcripserit in libros de orthodoxa fide.
*) '4yea)nuégov. lta edidi, non '4ye9mu£gove, quod vulgabatar -
[ed. Tennulii], quia sive primus casus fuit '4yo97jusQog sive 'Aye-
93u£onc, illa certe terminatio requiritur; tum quia sic intelligo is
codice Viennensi Caesareo exstare, ubi etiam inscriptio ipsa si
concipitur, '4ya8mu£oov vo? 'Og€cvog ysoyoegpíog 9zotUxosig. Ft
cessat igitur "4ya€mu£govg. Gronov. '4ya95usoov in Cod. Savil
lluds. Gronovii sententiam Holstenius confirmat. Post tituli verbe
iv imiroufj adiecit 'Tennulius post Godefr. Vendelinum, quod ex
eiusdem Prolegomenis apparet, lIo0g dí1ova, quae deinde Gromo-
vius ceterique retinuerunt, sed reiiciendum est.
iTENNULII PROLEGOME N A, 291
emendavi id nuper ad Palatinum et Altempsianum exem-
plar. Incipit: "4vot(uevógoc ó Mixótos dxovétyc Ocio
zoOrog iro0Àumós v$v olxovuivgv iv szivoxi yocwa. finit
Aiofov msoíusrooc «o. est XVIII foliorum graecolat.
in 4to.*
CTENNULIES
PROLEGOMENA,
quae ipse notis suis praemisit.
Mansit omnis intra Balticum sinum et fluvium Nigrum
rudis navigationum antiquitas, reliquam pervasti Mundi
plagam rata nec fruges sustinere, nec homines ferre. At-
lanticum tantum quod aspectum procul littora legentibus;
Aethiopicum ut immensum, ita humanae experientiae inten-
tatum , inagitanda remis vastitas; Pacifieum ne nomen au-
ditum: Sacrae istae aquae, nec velis violandae, propriae
numinibus, secretae sanctioribus animabus ac siderum cu-
bilia. Mare Rubrum ultimus terrarum finis, et in eius
. littore signa figentibus, quod vincerent, deesse credebatur,
natura se in plurima secula noscendam servante, et ope-
riente Belgicarum divitiarum causam, Magnetis efficaciam,
quae esset rectura pelagi cursus. Quibus honoratior visa
militia terrestris, gravabantur undas, in quibus fortuna,
quanquam sit hodieque campi Domina, magis dominaretur
quam virtus, victor bonusque ab ignavo vinceretur, anima
eriperetur et extingueretur, remigum lacerti et magistri
clavum regentis ars victoriam magis praestaret, quam fre-
quentibus militiis induratus et discriminibus exercitatus mi-
les. Hic timor ignorantiam, ignorantia fabulas, fabulae
latratus Seyllae, monstra Charybdis et coetum Symplega-
dum pepererunt. Hinc Ophir et ultimam 'Thulen, omnium
ingeniis licet decantatas insulas, toties quaesivimus in or-
be, ut non in re sed in verbo esse videantur, Hinc pro-
iecto in Colehos et Phasidis ripam lasoni traiectus vel
Pontus Euxinus dedit fidem immortalitatis; Leu ipsa
«1
208 TENNUL II
Argo inter sideralem cursum relata ostentat Palladium
opus in flammiferis campis. Improbitas Eudoxi, omnem
Africam a se ambitam mentiti, ludibrium debuit omnibus
seculis, et tristem notam sustinuit; Hanonius memoratus,
quanqaam apud celeberrimos viros fidelioris diligentiae ti-
tulum meruerit, a veteribus tamen et recentioribus fuit
falsi postulatus: Nec feliciore fato Agathemerin lectum iri
haud falso speraveris, utpote qui a librariis, male subse-
quentibus scriptum, exceptus, parum sibi saepe constet
in numeris,
Verum intererat mortalitatis, ne quid periret ex anti-
quitate, quae semper proxime accedit ad Deos, ne dicam,
quod verbum sui avunculi fuisse Plinius Iunior scribit:
,nullum esse librum tam malum, ut non aliqua parte
prodesset. Quis sit, quae docuerit Agathemer, ut scia-
tis, operae erit audire summum virum Godefridum V ende-
linum,: qui autorem edere constituerat, nisi fato fuisse
occupatus ; is ita scribit: ,,Libelli duo sunt, Geographiae
veteris compendia, si non alia commendatione gratiosi, at
sane de antiquitatis veneratione commendabiles; praeter-
quam quod multa sunt in illis, quorum primi nobis .Do-
ctores adveniunt: Quale est illud Asiae, quale Libyae,
quale Europae ipsius £rvuov; quale est, quod hinc patien-
tius aliquanto Artemidori iacturam toleramus; cuius velut
compendium prior libellus complectitur. Forte caput qyar-
tum totidem prope verbis conceptum est apud Plinium, e
relatum in Ártemidorum. Caput quintum iam eitra ambs- .
ges eundem autorem praefert, Dierum magnitudines et
parallelorum enarratio quin Artemidori sint, dubitari non
debet, si animum intendimus, Etenim Theopompus Gníi
dius Artemidori pater fuit Strabone teste; isque et apud
Caesarem Dictatorem plurimum autoritate valuit, et ad
Strabonis aevum vixit, multis annis puta sub Augrusto.
Ka9' quac, inquit, OGsozxouzog ó Keío«gos rov €toD qiio
TOV usycAn Óvreucvcwv, x«l vi0g JQgreuíÓócooc, ut necesse
sit Artemidori claritatem incidere in Augusti ferme extre-
ma, et omnino circa natalem Christi; quo tempore, secun-
dum ea quae in Loxia meo demonstravi, maxima SNolis
PROLEGOME N A, : . 929
obliquitas gradus 28 minuta 49 non excessit; et vero tan-
tam omnes isti Paralleli et dierum magnitudines largiun--
tur. Tota ergo illorum structura et ratio ad illud tempus
pertinet, quo floruit Artemidorus, et ab eodem illo se con-
ditam tantum non elata voce clamat.**
,; Ad auctoris nomen quod attinet; marmoris. sub Ve-
spasiano exarati exemplar. apud Gruterum pag. 240 et
p. 241 duos exhibet isthoc ferme nomine; legitur enim
L. AELIUS AGATHEMER, itemque C. PAPIRIUS AGA-
THEMER. Alterum exaratum Man. Acilio Glabrione M.
Valerio Homulo Coss. anno nostro 152 apud: eundem Gru-
terum p. 1077 sic habet: C. IULIUS AGATHEMERUS.
moxque C. VATRONIUS AGATIIEMERHR. Haec suadent
ut '4yo)9usgog ex vero: vocitetur; quomodo EUHEMERUS
est ZPHMEPOZ , unde item illic A. CURTIUSN EUHE.
MEH. lnflexio tamen 'Ayo9yuépovg iubet^ ut sit " 4yo9-
u£ogc. Usus alteruterius vocabuli penes arbitrium esto eli-
gentis. In Arundellianis p. 34 legimus I: A414. AI'48H.
MEPON EGOEZION Commodianis temporibus, et pag. 40.
marmore Xl. legitur EIIJ TOT IEPOT AL'AOHM.......
et pag. 49 marmore XXVIII. epitaphium est CL. Aga-
themeri.**
Aevum utrumque videor deprehendisse. Prinuum enim
in Parallelis suis, quanquam de Artemidoro mutuatis, obli-
quitatemque solis grad, 23 minut. 49 identidem profitenti-
bus, eandem tamen exserte statuit 28 —45, quantam facit .
'Tropici distantiam ab Aequatore; ut proin debeat vixisse
per annum nostrum 210 circa, 220 post mortem Severi,
prout Loxias meus hoc manifestat facillime caleulo. Dée-
inde autem Libri 1l. c. 4 facta mentione Albionis illustri
eam notá iusignitam protruduit, i» 4j và 6rgevózsóc iügv-
«t, Vallum Neveri tunc recens anno nostro 210 exstru- -
ctum indicat magnificatque, ad antiquiora isto maioraque
miracula semper alibi mutus, quod profecto notandum, Et
nescio quid vir doctus viderit, qui nuper admodum Ple-
thonis ac Gazae seculo vixisse arbitratus est, quibus utris-
que exemplar nostrum se probat vel de conspectu ipso ve-
tustius, Nam alioquin Constantinopoleos nullam (ieri men-
2990 TENNULII PROLEGOMENA. ;
tionem toto hoc scripto antiquitatis ultimae satis idoneus
character est. Atque adeo 'Zyo9cuéQgc vo9 "Og9vvoc an
non sit illius C. VATRONII AGATHEMERI filius! ut
"OgScvog nomen Vatronium rejraesentet in tanta vulgi le
quentis incuria et vocabulorum corruptione?
Antiquitatem aliunde suffultam odoror ex eo, quod is
Bibliothecis aliis lego exstare Agathemir Elypotyposes
Geographicas, easdem dubio procul, quas hoc opus conti
net, In nomine enim isto nescio quid Arabicum audire
videor; quasi iam olim etiam hunc verterint ex Graeco
Arabes, Et habui ego schedion quoddam vetustum, in quo
inter alia legebatur lemma, Geographiae Agathenoris libri
duo, singulorumque capita subnotabantur; de quo illa prio-
ris libri mea dispunxi, quae in Chiffletiano codice nulla
sunt; secundi enim totidem ipsa comparent.
Scriptio tota est ad morem geniumque illius aevi, quo
Florus, lustinus, Solinus, Africanus, aliique suas Xog
orouoOt:lac in compendia congerebant; et autores, optimos
licet, certo tamen alias perituros, ín parte servabant.
Addidi titulo Iloóc í(Aova, quem lib. I. cap. 6 vocat
&gu.orOv, quod videam nomen hoc agnoscere illum tam-
quam olim discipuli, et grandaevum iam se quodammodo
insinuare; quo verisimilius mihi fit de patre VARRONIO
illo, quem divinabam.*
Haec sunt, in quibus vir summus nobis facem prae-
luxit; optandum erat, ut vel ille maculas omnes et perpe-
tuas mendas emaculasset, vel nos pluribus exemplaribus
fuissemus ornati, quo tutius industriam periclitaremur. Sed
quid tentasse nocebit'
HENRICI DODWELLEI
DISSERTATIO DE AGATHEMERO.
$- I. Calculus Wendelini de Tropici distantia ab Aequatore aetate
Artemidori alia quam fuerit aetate Agathemeri, etiam recte
positus, non tamen sufficit ad aetatem Agathemeri eo
(quem volebat V. Cl.) situ statuendam.
DD. Agathemere nonnulla diximus superioris voluminis
Diss. VII. $. 9. cum de Marciano ageremus Heracleota.
De tempore illius nihil esse necesse cur quippiam addere-
mus, Si processissent Cl. Wendelini rationes: Ástronomi-
cae. Certiores utique futurae, quam quae oppugnari pos-
sent rationibus Philologicis, Videamus ergo an exspecta-
tioni respondeant. lta autem habent: In Parallelis: (in-.
quit) suis (quanquam de Artemidoro mutuatis, .obliquita-
temque Solis grad, 23 minut, 49 identidem profitentibus)
eandem tamen exserte statuit 23 — 45', quantam facit Tro-
pici distantiam ab Aequatore; ut proin debeat vixisse per
annum nostrum 210. [cirea] vel 220. [post] mortem Severi,
prout Loxias meus hoc manifestat facillimo calculo, Sic
ille. Equidem Loxiam Viri Cl, consulere non possum.
Nescio unquamne ediderit, Hoc tamen vult, si recte men-
tem illius capio, discrimen quatuor minutorum, pro illius
calculo per decennia posito, respondere spatio medio inter
mortem Severi (quae anno Aerae Christianae (non 210.
sed) 211. eontigit, et 220, Severo iam per annos aliquot
defuncto) aetatemqne Artemidori, quam in Olympiadem
169. confert Marcianus noster Heracleota, nempe inter-
vallo annorum 310. vel 320. praeter propter. Ut proinde
illo ipso decennio, cuius initium inciderit in annum Sep-
timio Severo Augusto fatalem, scripsisse necesse fuerit
Agathemerum, Sed nec hypotheseon harum Astronomica-
rum, nec Instrumentorum Matbematicorum illius Saeculi,
282 | H,. DODWELLI n
tantam fuisse certitudinem , me monuit Cl, Gregorius Pro-
fessor Savilianus meritissimus, ut tantillae minutorum
exguslec fidem, à tanta annorum intercapidine, praeatet.
Idque verissimum esse docuit e Hicciolio, qui Observatio-
nes de Tropico Veterum Astronomicas omnes collegit.
Nec enim illae sibi in pari annorum intervallo parem sibi
invicem proportionem servant, qua tamen proportione Bi-
titur Viri Cl. omnis Argumentatio. His, inquam, anti
quioribus, de quibus loquimur, Saeculis. Tantum abest
ut minutorum numerus idem locum habere non possit in
annis paulo pluribus, vel paulo paucioribus. Imo mino-
rem fuisse, quam volebat Cl. Wendelinus, testis est ipse
Ptolemaeus, En verba: ! 'Ex óz róv voi vrow szregavyor-
ósv, xal uéALgTC TOV zxtQi v&g vQomOg cUrGc qHMiv dvtxQv
vopuévav,' imi mAsiovog sguó0ovg v& ió« xol và ocvrà tug
ucro rov usóuuDouwoU xvxAov, x«l xcvi vig JUtQuvag tgo
ze, xal xcrí tvüg ysuusQuvüg Tüs GCuusu0soc, ego ixxer
có toU xorx xogvgmuv dzxoAeufevovégs Gcnutíov o»ersáafho-
utÜüw« cqv &zó toU ogsorárov sígerog ixl vÓ vorwdraror
ztQupégsuuv, Tug iGrwv 17) ucrato vÀwv rgosuxv vuuucram.
zvtOTe yvtvouivqv u t. xci usifovos 7j Owtolgov zupuecos.
éAáóGovog Ói quícovg vtriQrov. 40 oU Gvváysrat Gytdüv 0
cUtóg ÀÓyog vG ToU Egovroó0fvovc, o xol ó "Imzxeoyog óv
4
£yoróeto. I'ivevo, yàg rovrov 7) ustofo vOV TQOZXUXOV 1c
Éyytóve otv ióriv Ó usóqufowog z y. Hinc sane manife
stum est, nullam fuisse inter Eratosthenem, et accuratio-
rem Eratosthene Hipparchum, atque Ptolemaeum, insignem
in Tropici a Zodiaco obliquitate díscrepantiam , qua qui-
dem iudicari posset e coaevis illorum temporum Observa-
tionibus, quae tamen trecentorum, et quod excurrebat,
annorum spatio satis futura erat insignis pro accuratiori-
bus iuniorum Observationibus. ltaque vwetustiorum fides
suspecta habenda erit, nisi iunioribus potius fidem dero-
gemus, quod aegre credimus facturum fuisse ipsum Wen-
delinum, (uod si a temporibus usque Eratosthenis tan-
tilla fuerit ad Ptolemaeum usque in Tropici obliquitate
1) Mey Zvvr. L. |. e. 14. p. 47. I8.
-
DISS8. DE AGATHEMERO, 289
discrepantia, cum tamen Artemidoro antiquior fuerit Era-
tosthenes; adhuc minorem fuisse consentaneum erat pro
breviori spatio ab aetate Artemidori, Hinc saltem elici-
mus quam fuerit usque ad Ptolemaeum rude, in hae sal-
tem parte, studium Astronomiae, Inde colligimus, ut ve-
ros haberemus Ártemidori de Tropici obliquitate numeros,
non tamen magni faciendos fore ad constituendam aetatem
Agathemeri, ut credidit Cl. Wendelinus, Hoc satis est
ad vim Argumenti declinandam.
$. 2. Non erant revera Artemidori illae, quas illi tribuebat
Wendelinus, de Tropici obliquitate, rationes. '
Caeterum ego rationem plane nullam video, cur de
loco Tropici, aut Paralleli per Syenem, Auctorem Aga-
themero nostro fuisse Vir Cl. censuerit Artemidorum; aut
. eur Ártemidori alias fuisse crediderit Wendelinus ipse ra-
tiones, quam fuerint illae Ptolemaei. Artemidori quae fue-
rit, de Tropici obliquitate, sententia nemo prodidit, quod
quidem sciam, antiquiorum. .Neminem certe reperit Hic-
ciolus; Neminem ipse Ptolemaeus; Neminem ipse. etiam
Agathemerus. Has autem, quas Artemidoro tribuebat Wen-
delinus, rationes eidem assignari non posse, exinde col-
ligimus, quod tam diversas a suis rationes nesciverit ipse
Ptolemaeus, llle decessorum suorum omnium peritissimos,
ut ex illius loco modo prolato constat, Eratosthenem cre-
didit et Hipparchun. Artemidorum illis antelaturus, si ac-
curatiores fecisset Observationes, lllos ergo excolendos
suscepit, non Artemidorum. Sed nec Instrumenta Astro-
nomica se antiquiora novit post illos excogitata, quibus
rem Astronomicam promovere potuerit Artemidorus, ne-
dum ab ipso excogitata Artemidoro. Addidit et ipse ln-
strumenta nova, nec tamen eousque progressus est, quo
progressum tanto Ptolemaeo antiquiorem Artemidorum cre-
debat Wendelinus, ut Anomaliam aliquam notabilem in
Tropici ab Aequatore declinatione deprehenderet. Unde-
quaque incredibile et Artemidori hanc fuisse sententiam,
quam illi tribuebat Wendelinus, Nulla fretus facti teste,
sed nec ulla rei ipsius verisimilitudine.
T :
T
994 Uu. DODWELLI 4
8$. 3. Nec vera erat Artemidori Geographi aetas quam putabat
Wendelinus.
Et quidem multi sunt Cl. Wendelini de suo Artemi-
doro errores. ,, Theopompus, inquit, Cnidius Artemideri
pater fuit Strabone, teste; isque et apud Caesarem" Dict
torem plurimum Auctoritate, et ad Strabonis aevum vixit,
multis annis puta sub Augusto, Ko9' $p&c ó$ (inquit) 6e !
zouzog, 0 Koíóngog voU 9)toU qíAog vàv usy&Am Quvapiven, .,
x«l vióg "orsuíóogcc. Ut necesse sit Artemidori claritatem
incidere in Augusti ferme extrema, et omnine circa ms .
talem Christi. Quo tempore, secundum ea quae in Loxis |
meo demonstravi, maxima Solis obliquitas gradus 23. mi-
uuta 49, non excessit; et vero tantam omnes illi Paralleli :
et dierum magnitudines largiuntur. Tota ergo illorem :
structura et ratio ad illud tempus pertinet, quo floruit Ar- '
temidorus, et ab eodem illo se conditam tantum mon elats .
voce clamat. Haec si vera, inter finem Augusti finemque -
Severi quatuor fuerit minutorum discrepantia im "Tropid :
obliquitate, quod nullae ferunt veterum rationes n Ricciolo
collectae. Sed causae meae non interest ut hic erraver& .
Cl. Wendelinus. Itane res necne habeat, videant Astro |
nomi. Si autem spatio a fine Augusti ad finem Severi
recte conveniat nota illa, fieri non potuit ut convenerit |
eadem spatio ab aetate Artemidori. Aetatem enim Arte
midori, (quanquam fugerit Wendelinum), docuit Marcianus
Heracleota, et quidem illius, de quo loquimur, Artem
dori Geographi. lllam enim assignat Ol. 69, quae im s»
num U. C. Varronianum incidit 650. Saeculo integro aate
mortem Augusti, quae anno Varroniano contigit 767. Alius
autem erat a Geographo Artemidorus ille Theopompi filis
Cnidius, cum Ephesum omnes Geographi patriam agne .
scant, non Cnidum. Nec scriptis celebrem illum Artem
dorum innuit fuisse Strabo *. lmo potius Seriptoribus ep
ponit eadem patria oriundis, Eudoxo, Ctesiae, Agathar-
chidae. Eodemque potius nomine insignem innuit, quo e!
1) Strab. Geogr. L. XIV. p. 656. |
DISS. DE AGATHEMERO. 995
illius pater Theopompus, Caesaris nimirum. amicitia, Con- :
tra, Straboni non coaevum fuisse Artemidorum Geographum
colligi peterat exinde, quod Artemidorum toties excolen-
dum susceperit Strabo, nünquam tamen illum év roig xo
Ju&c recensuerit, ut facit in aliis Strabo ipse frequentis-
sime, ut fecit etiam in Marino Ptolemaeus. Imo certum
est, cum Artemidorum testem advocaverit antiquior paulo
Strabone Diedorus *. Et quidem tanquam scriptorem me-
moria sua superiorem, qui ea de Aegypto tradiderit quae
etiam ipse, cum in Aegypto versaretur, vera esse repererit.
Fallunt ergo omnia quae de suo habet, Ártemidoro Cl.
Wendelinus. Imo hinc suspectae reddentur Loxiae ratio-
nes omnes si factis conveniunt in Historia falsissimis.
. Nisi forte alia aliqua, quam nescimus, ratione hypothesibus
, suis prospexerit Vir Astronomiae nomine celeberrimus,
$. 4. Imo Ptolemaei rationes fuisse credebat Agathemerus, quas
Artemidoro tribuebat Wendelinus. Sic spatium designabant
medium inter Ptolemaeum et Agathémerum, contra
quam volebat Cl. Wendelinus.
Videamus autem quo tandem haec collegerit ratioci-
niorum circuitu. Testem ipse alium neminem praefert
praeter Agathemerum, ut vidimus, et quidem Capite de
Paxallelis, L. I. c. 8. lbi autem Artemidori ne meminit
quidem. Ptolemaeum autem, eumque solum obtendit con-
silii sui, in illo saltem Capite, universi ducem, ipse Aga-
themerus, Verba illius in hanc sententiam disertiora sunt
quam ut facilem, etiam errori, occasionem praebere pos-
sent. Sic enim habent: Eijósvai Ói 6s 96Ac xol voUro Og
oixovuévg sixoóu. x«l TQu6L zaoeAMgAoU; uiolGstou, cgo moa
vov Teyvuxoo livoAsuoíov uavOdvousv. Numerus praeterea
Parallelorum idem est in Agathemero qui in Ptolemaeo.
Conveniunt etiam examussim cum Ptolemaeo quae habet
in Parallelis aliis omnibus Agathemerus, tam praecedenti-
bus, quam sequentibus. Cur, quaeso, alium in medio
Syenes atque TTropici Aestivalis Parallelo Auctorem illi
1) Diod, L. lll. 11.
2986 : ] H. DODWELLI
fuisse credemus, quem tamen ipse ne quidem mentiose
fuerit dignatus? eum Ptolemaeum ipse doctorem diwert
agnovisset? Spectabat certe capitis huius argumentam
ad Geographiam, non historicam, sed technicam. b
Technica autem nullum agnoscit Agathemerus aemulm
Ptolemaei, quem ille solum Tzyvuxoo elogio ornat, ne
hic modo, verumetiam c. 6. non item Artemidorum. $e
nec ulla apparet in Agathemero ratio exempli adeo siage
laris. Errorem nullum, vel in Tropico Ptolemaei perstrie ,
git, cur alius fuerit, in ea saltem causa, Ptolemaeo aut
ferendus, nedum Artemidorus, Nec Artemidorum mentio '
dedignatur, cum illum revera sequitur, ut e L. I. c. 5
manifestum est. Potiori utique ratione hic certe memo :
randum, ne fraus Lectori fieret, cum Ptolemaei se in hoc
ipso capite discipulum professus esset. Faciunt haec, wt
non aliam quam Ptolemaei sententiam ab Agathemero de-
signatam existimem, quocunque demum errore, seu see
seu alieno, a vera Ptolemaei sententia aberrarit. Sic ae
tem concidet Wendelini omnis argumentatio, eu vere '
Agathemerus, seu perperam, sententiam Ptolemaei expli-
carit, Fiet enim ita, ut ad spatium illud spectarit test
monium Agathemeri, quod a Ptolemaeo fluxit ad suum ut
que saeculum, quo ipse scripsit Agathemerus. A Pio sc-
licet ad finem Severi, pro sententia ipsius WMendeliai.
Hoc paulo maius erat quam 70. annorum, ut ab initio Pii
processerit supputatio. taque tam brevi spatio quatuor
minutis propius ad Aequatorem "TTropicus accesserit, si
quidem recte Wendelinus. Plane contra sententiam ipsius
Ptolemaei, qui Tropicum credidit immobilem. [ta ni ses-
sisset Ptolemaeus, non potuisset Tropicum cum Syene
committere, quam immobilem esse ne quidem dubitare po-
tuit ipse Wendelinus. lta et Veteres illos omnes sensisse
necesse est, qui Tropici situm cum Syene similiter eus-
dem fecerint, quod fecit paulo ante Ptolemaeum etiam Pli-
nius. His certe oinnibus incognitam illam sententiam fuisse
verisimillimum est, quam suo tribuebat Artemidoro Cl.
Wendelinus, lmo illis omnibus, qui ante sententiam illam
vixerunt, quae motum trepidationis, quam appellant, octa-
ua
|
DI88. DE AGATHEMERO. 281
vae Sphaerae assignabat, quae sane sententia Ptolemaeo
multo recentior erat. Hinc etiam incredibile probatur tam
diversam fuisse, in hac saltem causa, a sententia Ptole-
maei sententiam Artemidori, ut volebat Wendelinus, Nul-
lam autem ab Ératosthenis aetate obliquitatis discrepan-
tiam agnovit saltem Ptolemaeus, uti iam ostendimus. Ne-
dum tantam illam minutorum quatuor quantam facit Wen-
delinus. Hane certe plurium fuisse Saeculorum, quam
quae inter Eratosthenem et Ptolemaeum intercesserunt,
docent collatae in unum a Ricciolo, de motu trepidationis,
iuniorum Observationes,
$. 5. Duos e Ptolemaeo numeros elicuit Wendelinus, non qui
tantundem valerent, sed plane invicem diversos.
Nec sane rationem babebat aliam Cl. Wendelinus, cur
Artemidoro has assereret, quas diximus, rationes nisi quod
alienas a Ptolemaéo, ipsoque antiquiores existimaret; et
veterum nemo fuisset, quo usus esset in superioribus fre-
quentius, quam Artemidoro. Quo minus scilicet Ptole-
maeo concederentur, obstare autumabat discrepantiam il-
lam, quam putabat manifestam inter illas rationesque Pto-
lemaei veras. Nos contra iam probavimus, has quoque
Ptolemaei veras credidisse saltem Agathemerum. Dedimus
etiam, dum de Marciano ageremus, rationem, qua sibi
invicem ipsique Ptolemaeo conciliarentur, quae Wendelino
videbantur adeo sibi contrariae, Hinc autem efficietur,
nullum fuisse intervallum illud, quo tamen solo nititur
Viri Cl. argumentatio: Ostendimus nimirum eodem reci-
dere numeros Agathemeri 5 y, »'. 9. et Ptolemaei 5 y. U'.
j. 8 9.: Agathemero quartam gradus partem designarit,
tres autem eiusdem partes. duodecimas nota y intellexerit
Ptolemaeus. Non tamen ille Ptolemaei mos est, ut un-
cias numeret, sed proportionem potius quam servabat ad
integrum. Itaque non tres unciae, sed tertia gradus pars
min. 15. intelligenda est. Et alia quaerenda ratio est, qua
sibi Ptolemaeus concilietur. Veram Ptolemaei sententiam
fuisse probavi uów. x y. ^. y. Dedimus ibi Ptolemaei
288 H. DODWELLI
duos in hane sententiam locos. Est et tertius in Canes
bus eiusdem xzoogztíoous ineditis. ' Et tamen minuta dum
xat 15. quartam gradus unius partem recte censebat Age
themerus. Partes gradus quotas, non autema uncims, m-
meraverant Ptolemaeo antiquiores Astronomi. Ne leagm
abeamus, ecee praebet ipse Ptolemaeus, dum vetustiore
numeros ipse recenset. lta Hipparchus. :1ta post Hippe
chum Marinus, ipso teste Ptolemaeo !: 'O d& 'Omjls
zeodAlgAog ores uoloeg Lx. xol Óvo x£psrvor...
08 9x0 rov "Inzágyov t59c uixg&g &gxrov Ó vorsebrerog, lem
vog 0b vg ojgGc d6vjQ daíyuv vov szxóÀov uolgec wf,
: 0vo zíuzro. Habet et alia in hanc sententiam exemph.
Maiores itaque imitatus est, seu ipse Ágathemerus, sm
Auctor illius, quicunque demum is fuerit, Graecus, qi
Ptolemaei numeros more Astronomorum Ptolemaeo am
quiorum recepto designarit. Nam et illi quoque nom w-
cias numerabant, sed quotarum partium numeris parts -
designabant duntaxat unciales. Aceuratior autem erat cd-
culus Ptolemaei, qui numeros Astronomicos a partibm
integri quintis ad partes eiusdem provexisset duodecima.
Nondum tamen satis accuratus, quod partem gradus qe
que minutis minorem designare non possit, quae pars eset
gradus duoflecima. Proinde alinnde Ptolemaei sentemtism .
quaerendam censuit, ubi illam accuratus explicaverst,
quam per calculum licuerat Romanum. ls erat locus e!
MiyáÀg Zvvráts a nobis iam descriptus, quo latitudisem
inter Tropicos ita describit: zavrore ywouévgv u t xcl gs-
tovog 5j Ouuoígov vu5ucroc, iAc6covoc 0i guíGovc vtrdgres.
Docet vox ipsa ze&vrorz, nullam adhuc fuisse de motu tre-
pidationis suspicionem, ut credebat Wendelinus. ' Reliqua
Ptolemaei verba spatium explicant, quo Meridiani gradss
47. superarit spatium a "Tropicis interceptum. Hoc grade
dimidio et quarta gradus unius parte, seu (quod tantun-
dem valet) tribus unius gradus quadrantibus, minus esse
docet. Hinc intelligimus minuta 4$. non explevisse, pre
mente Ptolemaei. Addit autem viceversa partes duas gra-
V) Ptolem. Geogr. L. 1. c. T. — 2) Magn. Constr. L. f. c. 11.
DISS. DE AGATHEMERO. 239
dus unius tertias superare, quae minuta conficiunt 40. Me-
dio ergo loco aliquo inter grad. 47. 40'. et grad. 47. 45'.
constituenda erit Tropicorum ab invicem distantia, pro
mente Ptolemaei. Propius adhue ut accedamus, efficiet
quod postea subiungit Ptolemaeus, easdem fere (67:80v)
suas fuisse rationes cum rationibus Eratosthenis et Hip-
parchi, quas ait eandem servare proportionem, quam ser-
vabant 11 ad 83. Sic enim dividi solebat meridianus ae-
tate Eratosthenis et Hipparchi, non, ut postea, in gradus
360. sed tantummodo 83. Has partes 11. circuli qui per
partes dividebatur 83. ad grad, 47. 42'. 40". redigit Eras- -
mus Osualdus Schrekhenfachsius *, pro nostra hodierna
partitione, qua Circuli in gradus distribui solent 360. Hinc
etiam intelligimus, recte Nos, et, pro ipsius Ptolemnei
mente, sententiam illius de Tropici obliquitate explicasse,
lisdem enim limitibus sic quoque continebitur spatium in-
ter Tropicos, quibus continendum esse probavimus, pre
sententia Ptolemaei. Ut scilicet 48. gradus partes tertias
duas superarit, nec tamen tres eiusdem quadrantes exple-
verit. Ita singulorum 'Tropicorum obliquitas sb Aequnatore
erit graduum 23. 5'. 20", qua quidem patitur Eelipticae
eccentriticas, cuius nulla hie habetur ratio. Et quidem
hunc ipsum numerum, etiam in? Meyaày Zvvrafs agno-
scit ipse Ptolemaeus. Ne dubitemus quin illius senten-
tiam fidelissime explicuerimus. Convenit praeteren. cum
illius numeris x ?. "'. y. satis accurate. Nam pars gradus
tertia minutorum 20. plane necessaria est, ut ad minuto-
rum numerum surgeretur 51.
$. 6. Verba Ptolemaei in M:zy. Zvy»r. quae erroris ansam
praebebant Agathemero.
Unde ergo factum, ut, cum Ptolemaeum sequi decre-
visset Agathemerus, ab illius tamen sententia tantopere
aberrarit? Crediderim, quod verba illa in animo habuerit,
quibus spatium inter Tropicos xuícovg rsr«Qrov t£Aao6ov
agnoverat. Hinc enim secuturum existimabat singulorum
1) Ad Ptol. Alm. L. 1. c. 13, .— 2) L. Hl. c. 6. p. 30. 38. Graec.
--"
*
240 H,. DODWELLI
Tropicorum ab Aequatore spatium|inter grad. 23. 45. esse
contrahendum, Non scilicet animadvertebat ad quadragesimi
octavi gradus tres quadrantes retulisse Ptolemaeum, quibm
ab invicem distarent Circuli Tropicorum, quod ad singüloram
Tropicorum spatium ab Aequatore retulerit ipse Agatheme:
rus. Sed nec illud animadvertebat, fieri non potuisse, ut que
dragesimi octavi gradus duas tertias superarent numeri a Pte-
lemaeo positi, nec tamen tres eiusdem quadrantes attigerit
spatii a se mutuo interpositi, nisi Singuli ab Aequatore praeter
gradus 24i. partem mediam, tertiam praeterea gradus eim
dem partem implevissent, Hoc enim si fecissent, fieri mon
potuit quin, gradui medio addita parte tertia (quae tries
erat, certe quadrante maior) gradus 24i, quadrantem ter
tiam superarent, quam tamen non superàsse monuerat Pto-
lemaeus, Satis haec fuissent, si quidem expensa fuigsent,
ad reprimendum Agathemerum, ne de singulorum Tropi-
corum spatiis Ptolemaeum intelligeret. Et tamien, vice
versa, verba Ptolemaei tam diserta de tertia gradus qwe
drante non impleta, cum, per errorem ad Tropicum Sye
nes singularem ab Agathemero referrentur, satis erant ia
eam sententiam speciosa, ut pro triente quadrantem potius
reponendum existimaret Agathemerus. Proclivior autem
erroris occasio erat, si e Meyág potius Zuovrátsi, quam ,
ex Opere Ptolemaei Geographico sententiam Ptoleraaei
hauserit Agathemerus. Nam in Opere Geographico saepius,
et in Canonibus zgogeígowg uolo. xy. 9". y. scripmit Ptole-
maeus, limo in illo ipso Capite de Parallelis, unde sua
accepturum Agathemerum verisimillimum erat, si quidem
e Ptolemaei Geographia accepisset. Non ita tamen in
Mey&Ag Zvvrais. Non saltem ubi agebat ex profeszso de
Parallelis.
$. 1. Vidit tamen Agathemerus Ptolemaei Geographiam, qua
alíam diversamque ab ea, quam sibi tribuerat Agathemerus,
sententiam agnoverat ipse Ptolemaeus. Iunior ipse
proinde Ptolemaei etiam Geographia.
Credideram me notam temporis hoc in loco deprehea-
disse, «quo scripserit Agathemerus. Medii scilicet inter
DISS. DE AGATHEMERO, 241
Ptolemaei Magnam Constructionem eiusdemque' Geogra-
phiam, Proinde post annum Pii saltem 2m. quousque Ob-
servationes in Magna Constructione perduxit Ptolemaeus,
Nam post Constructionem Geographiae manum admovisse
Ptolemaeam observavit ante nos Maginus, probavitque e
Libri Constructionis lI. fine; quo Geographiam postea
scribendam pollicetur, et e Geographiae L. VIIT. c. 2, quo
Mo«queruxgs Zvvrafsmg a se antea editae mentionem fe-
cit ipse Ptolemaeus. Sic Pii Imperio scripserit Agathe-
merus, si quidem scripserit, nondum edita Geographia.
Uteunque tamen, licet e Magna Constructione sumpserit
erroris fortassis occasionem, in qua sententiam suam de
Tropici obliquitate Ptolemaeus accuratissime explicaverat;
vidit tamen: certe Agathemerus Ptolemaei etiam Geogra-
phiam, imitatusque est secundas illius melioresque in Geo-
graphia, de eodem Argumento, cogitationes, Parallelos
in Geographia XXIII. numerat Ptolemaeus Meridionalem
unum, tum Aequinoctionalem ipsum , denique a parte Ae-
quinoctii Boreali XXI. Sic item Agathemerus, ad Thu-
lem usque, pro hoc exemplo Ptolemaei. Multo nutem
plures in Constructione Magna numeraverat ipse Ptole-
maeus, Aequinoctialem praeterea Parallelum primum nu-
meravit in Constructione Ptolemaeus. Exclusit autem in.
Geographia, exclusitque similiter et noster Agathemerus,
Paucioribus etiam locorum insignium nominibus Parallelo-
rum situm descripsit Ptolemaeus in Geographia quam in
Magna Constructione. Sed Geographiae exemplum per
omnia imitatur Agathemerus, Loca in Geographia omissa
nulla habet omnino. Sed nec ea ipsa, quae cum Geogra-
phia communia habet, alio recenset, quam quo in Geo-
graphia situ recensebantur, Agathemerus, Parallelum porro
Geographiae et Agathemeri 'XIIIm, (quem XIVm. censet
in Constructione Magna Ptolemaeus) alia tamen urbe
Massilia designavit in Magna Constructione. In Geogra-
phia idem Byzantio designat Ptolemaeus, Geographiam-
que rursus imitatur Ágathemerus, Sed et XIVm. habet
Ptolemaeus in Magna Constructione Parallelum, per Istri
fontes, omissum penitus in Geographia, et a nostro pro-
H. 16
249 H, DODWELLI
inde praetermissam , ut ex illius constat wwémeris, Agathe
mero. Haec certe omnia Parallejos Ptolemaei ab illim
Geographia, potius quam e Magna Construetiene, Ape :
themerum accepisse vincunt. Vel inde manifestum eit,
post Ptolemaei etiam Geographiam scripsisse Agatheme
rum, Vix potuit ergo nescire alios fuisse suos in Syet
numeros, quos ille pro Ptolemaicis Lectori propinavit, s
veris numeris Ptolemaei. Itaque consulto, dedátaque epe
fecit, ut Ptolemaei numeros ex ipso emendaret Ptolemaes, ;
pro illa (quam verissimam existimabat) sententia Ptele-
. maei, Observaverat nimirum in numeris Parallelorum is
Geographia descriptis pullum occurrere partium gexaget
marum, sed omnes partium, pro assis Romani calcele,
proportionalium, In Magnae Constructionis codicibus Ps-
rallelorum hodiernis alios aliosque numeros observamw.
nunc partium sexagesimarum, nunc vero uncialium, Vix
certe pro mente ipsius Ptolemaei, Nam in Tabulis Parsl-
lelorum librariorum fraudi, vel neglectui, minus ebme
xiis, non alii occurrunt numeri quam partium sexagesi
" marum, quae etiam in Textu ipso occurrunt frequenti
sime, Hos ergó ab ipsius Ptolemaei manu fnisse veris
millimum est. lta certe se res habet in hoc, de quo ag
mus, exemplo Syenes. Eam.enim a cirenlo Aequinoctisli
uolQ. x y. vx. distare censet in Construetione Magna Pte-
lemaeus, Idem fecit in Geographia, qua lieuit per nume
ros unciales. Tantundem enim valent uoíg, ;,. U'. y. qued
poíg. x y. V. Nec enim ad unciam vel unicam surgust
minuta singula. Hos autem utrosque numeros tribus units
gradus quadrantibus maiores esse facile vidit Agatheme
rus, Proinde alienos existimabat ab ea, quam ipse ve-
ram deprehendisse videbatur, sententia Ptolemaei, ltaque
ut ageret quam liberalissime, tres novi gradus quadrantes
integras Syene, ductoque per Syenen Parallelo assignavit,
ne longius discederet, quam necesse esset, ab illis ipsis
numeris, quos in utroque Ptolemaei Opere repererat. Ex-
stabat ergo utrumque Ptolemaei Opus, cum posterioris i-
lum, quem credebat, errorem e prioris loco illo, quem
dixi, emendapdum crederet Agathemerus, Sic fiet, ut ante
. -
.
DISS, DE AGATHEMERO, 048
Antonini Pii Imperium saltem affectum seribere ne quidem
potuerit Agathemerus, cum, antea Geographiam mon edi-
derit Ptolemaeus. Quanto postea scripserit, non docent
Astronomicae Wendelini rationes. Nec enim credebat ipse
tanto iuniorem Ptolemaeo Agathemerum, quanto iuniorem
fuisse necesse erat, si quatuor minutis propius ad Aequa-
torem accessisset T'ropicus aetate Agathemeri quam ae-
tate Ptolemaei. Sic enim fieret ut ne quidem mortem Se-
veri prope attingere potuerit Agathemerus, quod taten
verum credebat Wendelinus. Idem certe spatium a Ptole-
maeo esse non potuit, quod ab Artemidoro ipso potius
arcessendum existimavit.
$. 8, Non multo iuniorem fuisse Ptolemaeo, quod exinde collí.
gitur, quod tum novum fuerit apud Graecos nomen Hispania
cum scriberet Agathemerus, quod tum primum Graecis
innotescere coepit, cum scriberet Ptolemaeus.
Aliter ergo exploranda erit aetas Agathemeri, Ptole-
^maeo iuniorem fuisse manifestum est, quem ille csyvuxov
appellat L, 1. c. 8. Sic enim appellari solebant apud Ve-
teres scientiarum quarumeunque peritissimi artifices, qui
documenta sua ad Canones certissimos redegerant, Sic
enim céyvog legimus "Pygroguxác et Ioouuovixég, de quibus
multa erant Veterum scripta, qui ab illis véyvaus TEJVIUXOL
passim audiebant, Geographiam, fateor, rtyvixóg excolue-
rat Ptolemaeo antiquior Hipparchus. Et tamen ipsam il-
lam Geographiae végvgv novo invento linearum meridiana-
rum sphaericarum, qua licuit in plano, ornavit ipse Pto-
lemaeus. Merito proinde iure quodam sibi proprio T&pw
xov appellatione insigniendus, Quanto autem iunior Pto-
lemaeo fuerit aliunde indagandum, est, Sic ergo de Hispa-
nia Agathemerus: "fgoíov c5v vóv Toneviov , L. Y. e. 2.
p. 9. Iterum: "Iósovíog votig, Gc ' Ifgolog stoovsgov éx&Aovv,
L. Il. c. 4. p, 86. Alibi nomen-Hispaniae solius usurpat,
omisso penitus alio illo nomine Iberiae, 'E9vov (inquit).
vig E)goxxc ptylow iori 'lomavía vs wol IvaÀe, L. iL.
e. 7. p. 46, Postea: "IvóovfaAó voc 'Iónoviag, c. 9. p. 41.
Seripsit ergo cum Graecis etiam in usu familiari esse coe-
944 H. DODWELLtIE
ra
«
pisset nomen Hispaniae. Graecis enim: tam frequenti
mum fuisse docent loca nomen solius Hispaniae memora
tia omisso nomine Iberiae. Nuper autem coepisse .inmsat
loca illa alia quibus monendum censuit Lectorem illan 2,
se intelligi Hispaniam, quae paulo antéa notior apud -
fuisset sub nomine Iberiae. Nec enim opus fuerat ea at
tela cum iam alio nomine non veniret quam Hispasis.
Cuius autem temporis nota haec fuerit, non aliunde diste
dum erit quam e Graecis, Ipsum enim nomen Hispani
apud Latinos antiquissimum fuisse constat. Imo, Iberi
appellationem ' pariter Latinis ignotam quam vicevem
Graecis illa fuerit Hispaniae. Non aliter certe quam I
riam Hee Polybius. Nec aliter paulo iunior Polpbe
Scylax, Nec aliter proximus utrique noster Scymm
Chius !. Sie item Strabo, et Strabonis Auctores Graedsl
unum omnes, Sic etiam paulo senior Strabone Dioders.
Sic etiam paulo iunior losephus, B. Iud. II, xeg. xj. p. 980.
Sic etiam Plutarchus, quoties pro Graecorum suorum styli
loquitur, perpetuo. Nam cum Hispaniam appellat, moss
se facere pro stylo Romanorum, in Catone Maiore p. 3H.
"EAeys vÀwv ixmoagyóv $v ivrog '"lIóncviev "Pouetos xcAoDet
Hoc ipso innuens alienum esse a sermone Graecorun, Pr
eodem exemplo Appianus Historiam suam de rebus à
Hispania gestis [berica inscripsit. ldem tamen Hispanie
nomen apud nonnullos obtinuisse refert: Ts 'Zazrevíag vet
$zó vwov vrl 'Ifuoieg Atyouévgs. Nuper itaque apud sue
Graecos irrepserat, cum nondum multi illius usui asset
vissent, Par ille fere Ptolemaeo. Nam sub Traiano se &
Hadriano fuisse testatur Appianus, Sic tamen ille ut pes
mortem Hadriani superstes fuerit, sub Antonino proinde
Pio. [mo ultra Pium, sub Marco, a quo luridici in le.
cum Proconsulum, per Italiae regiones ab Hadriano com
stitutorum, suffecti sunt, Nam tum desierant illi Procons-
sules cum illa scriberet Appianus. Scripsit ergo, ut vide
tur, post Ptolemaeum. Primus igitur erat Ptolemneus eo-
rum, quorum tempus exploratum habemus, qui nostro
, D Seymn. v. 265. 651.
*
. » ] *? 6
DISS. BE AGATHEMEHO. . 248
*
praeiverit Agathemero in hoc novo nomide Hispaniae, et -
forma novitatem illius designante. Sic enim ille: Tgc'Ióme-
víag, xev& 0b "EAMvag 'Ipyoloc, vocig émooylot etc. L. I.
Hispaniae tamen nomen agnoscit ipse Ptolemaeus, Nic
item Marcianus, nisi quod nomen Graecis notiüs lberiae
ipse pro norma habeat: 'IBroío, ?jvic xoi ' Ioxavío xaAsivat
etc, nostro Agathemero paulo fortasse senior. Sie item
Stephanus Ethnicographus, qui sub utroque titnlo regio-
nem illam in suo Lexico complexus est, quod tum Grae-
cos repererit, qui utroque illam noniine designarint. Nec
enim mox in desuetudinem abiit apud illes nomen Iberiae
eum novum Hispaniae nomen illis innotesceret, quod ve-
teri nomini Iberiae assuevissent maiores eorum Graeci, e
quorunt scriptis sua accepissent. Adhuc enim lberiae no-
men retinent Scriptores celeberrimi Pausanias, atque Dion
Cassius, Senator ipse Romanus, et collega in Consulatu
Ymperatoris Alexandri, et Zosimus, ne alios memorem -
yainorum gentium, qui idem fecerint, Scriptores. Fateor
equidem in Graeco Auctore ' his temporibus antiquiori legi
hodie nomen 'Ioxovíoc I. Maccab. VIH. 3, Ita quidem pro
lectione Codicis Vaticani, Sed in illo ipso loco Zmoevíog
nomen reponit Codex Alexandrinus. Hectiusque, ut ex
his, quae diximus, apparet. Est emim usus vocis Zxayíoc
apud Graecos etiam antiquior usu vocis 'loxevíeg. Sic
enim vocem a Romanis inter se habitantibus acceptam cor-
ruperant coloniarum Romanarum in Oriente incolae Graeci.
Strabonis locum, qui huc faciat, profert Athenaeus ! : T'oe-
qs. 0 oov 6 Zxoáfiov (inquit) ofroc* *Ev Zuxovíe zgóg vj
" Axvvavio zxolug IlouzéAcw, og &v simov vig, IlouzstovzoAu,
iy 4j zígvot Ouxqogou Gvvv(Otvra, voig Kifvguxoig [l, Key-
zu fjouxoic] évépuAAor, Sic plane loquitur Athenaeus, quasi
fuisseht Strabonis ipsa verba, Nulla tamen illius habe-
mus in Strabone hodierno vestigia. Sed nec in Strabonis
hodierno Epitomatore, e quibus constare possit, num etiam
olim verbum illud in Strabone reperire, potuerit Athenaeus,
Ned Strabone antiquior est testis de nomine Z2zxavíag Arte-
1) Athen. L4 XIV. c. 21. p. 567. E
"» E n .- e
$46 - | H. DODWELLI «— *-
midorus. Vetba sunt Constantini Porphyrogenneti: ' Ag
uldogog ài (inquit) iv cj D. «àv Tioyoegeopéros oks
Ouuqsióües. qual: 'Amó 0b vÓw Tfogryadanv, ógtly. Boc vi»
xav Iüünoc v0xov bpyüorígo xol dvvewbupg *ingla $9,
Zxawli xaAsivc., de Administr. Imp. c. 2$. p. 43. 54, E
dubium nullum est de Zixovíc; mentione in Apoatolo Res
XV. 24. 28. qui liis, de quibus modo agimus, temporia
antiquior erat. Huius nominis corruptio erat in nmemim
Ilavlog , quam et Stephanus agnoscit et antiquior
Sosthenes, si fides nostro habenda sit in INilo Pluwjeschs.
Ab hoc Sosthene Hermogenem accepisse : idema inp Ewmet
auotor.est. Sic erit Sosthene iunior Hermoggenes, Hie d
Hermogenes sit quem occidit Domitianus, quem. tostes
advoeavit primo in Apionem Libro losephus; sio utregm :
antiquiorem Sosthenem fuisse necesse efit, Aumotorem f
bulae de nomine Paniae, Quae cum Spaniae vocis deps-
vatio sit; adhuc erit antiquior usus vocis Spanime, etim
apud Graecos vocis depravatores. ^ Veri tamen moniinis
Hispaniae usum apud illos temporibus Ptolemaei nove
fuisse vincunt, ni fallor, testimonia a nobis modo prolate.
Kecit, ni fallor, ut Graecis serius innotuerit nomen His
panorum, quod aliud interim haberent, etiam Graeci nme
men, quo ab Asiae lberibus internoscerentur, QCeltibere-
rum, ltaque nec multo iunior Ptolemaeo esse potuit Áge- .
themerus, qui sua adhuc.aetate novum nomen fnisse mo-
net, quod novum erat aetate Ptolemaei.
$. 9. Item colligitur e nomine Galliae tum adhuc novo apud
Graecos cum scriberet Agathemerus, pro veteribus regionis
eiusdem apud Graecos nominibus Celticae vel Galatiae.
Simile et aliud habemus Argumentum de nomine Gal-
liae tum demum Graecis suis innotescenti pro veteri, qwo
Graecis aütiquioribus innotuerat regio illa, nomine Gala-
tiae. Sic enim ille: Tàv à$ leAuóov, cg zQ0ttQov Iuda
víag FAsyov, L. II. c. 4. Hoc autem nomen novum foisse
aetate Ptolemaei exinde colligimus, quod ipsum illud I
Àlag nomen non agnoverit ipse Ptolemaeus, sed Ksároya
DISS. DE AGATHEMERO. 241
A«tícg, quo fuerit ab Hispania internoscenda, quae etiam
ipsa KzAviffpgia, et Scythia KsAvooxvO(a, cum Krug sim-
pliciter audiret sola Germania, Pro illa nimirum veteri
partitione, cuius meminit Ephorus, quae Provincias Occi-
dentales ad unum omnes Celtarum nomine complectebatur.
Erat praeterea alia quoque illius nominis ratio, ut a Ga-
latia internosceretur Asiatica; quae quanquam a Celtis in-
coleretur, non tamen .Celticae ambitu contineri potuit, qua
quidem Celticae nomine, apud Veteres, plaga tantummodo
intelligi solebat Occidentalis, Utroque nomine utitur Mar-
^ eianus Heracleota: 'H xeAovuévg KzAvoyaAevio Ov]xes uiv,
inquit, ixi zAsidrov xal xev& y5v xci QOcAaccav. Zujggra.
08 sig imoaoy(ag 05, DI'nAMav ' Axvravíav, xol I'aAMav 4ovy-
Qovvgólav , xoà D'wAMav BrsAyumv, xol Nogfowgoiav, p. 46.
Habet etiam vocem ipsam l'eAA(ag Appianus, qui vixit
quidem cum Ptolemaeo, sed post Ptolemueum, scripsit.
Sic ergo ille*: Oixobo, 0 «vroo reoc uiv £o KzAvol 660.
DaÀAdvo: vs wei DdAÀo, vóv zgoGcyogevovra. Serius tamen
apud Graecos in desuetudinem abiere vetera Galliae no-
mina, etiam cum innotuisset nomen verum Galliae, Citius
autem quam in Galatia Asiatica Graecis undique cincta,
in qua nulli erant qui vetus gentis Occidentalis nomen re-
dintegrarent praeter.colonias Romanas, Sed et illa quo-
que in scriptoribus Romanis non tantum Graeco Galatiae
nomine insignitur dum Historiam illius Graecis acceptam
referunt, verumetiam Latino nomine, Gallo- Graeciae. Ft
quidem a temporibus scriptorum Romanorum antiquissimis.
Utcunque tamen ex hac Galliae in Scriptore Graeco men-
tione, quasi tum nuper Graecis cognitae, noster Ágathe-
merus eodem Saeculo vixisse videtur, quo et Ptolemaeus,
et Appianus, et Marcianus Heracleota, qui de hoc eodem
nomine similiter loquuntur quasi nuper invento. Graecum
enim fuisse nostrum exinde colligo, non modo quod Grae-
cos imitatus fuerit in nominibus olim apud Homanos no-
tissimis; vérumetiam quod in Parallelis e Ptolemaei Geo-
graphia descriptis Parallelum óu£ Pow similiter omiserit,
J) Appian. Hispan. p. 12i. 422.
248 — H. DODWELLI
ut omiserat ipse in Geographia Ptolemaeus. Correxit, uti
vidimus, in situ Syenes ex ipso Ptolemaeo Ptolemaeum.
Poterat similiter supplevisse Ptolemaeum in situ Hom,
pro ipsius sententia Ptolemaei, e Ptolemaei 'T'ab. VI. Libr.
Geograph. III. et VIII, Et quidem Clima Vm. dia Pouyw
recenset? Martianus Capella. E sententia Graecorum Aatre-
nomorum. Auctor enim erat Climatum Ptolemaeo anti
quior Hipparchus, qui Climata octo tantummodo agnosce
bat, quorum Vm. illud fuerit ài& "Pouyc. Neo enim cire
los latitudinis Parallelos omnes Parallelis habebat, Ne
latuit haec Climatum distinctio Agathemerum, qua ab aliis
Parallelis internoscebantaur, Et tamen Romae mentionem . '
praetermittit, praetermissam scilicet a Ptolemaeo. Et qui-
dem dedita opera, ut ostendunt Climatum numeri ab e
recensitorum, Non ita si homo fuisset Homanus, cui not
fuissent locorum nomina antiqua Romana, Vix ita si dum
vixisset cum communis esset civium Homani Emperii in
genuorum omnium patria ipsa Boma (ut loquitur Censor
nus), quod factum tandem sub Caracalla. Hinc itaque il-
lum Caracalla antiquiorem fuisse colligimus.
$. 10, Aliae notae temporis Ptolemaeo iunioris, sed ab eo
tamen non admodum remoti.
Sunt et alia in nostro Ágathemero, quae rerum ata-
tum eundem arguant, dum scriberet Agathemerus, qui
fuerat etiam scribente Ptolemaeo, Insulam Palaesimundi
Salicam appellat etiam Agathemerus L. IIl. c. 6, 8. Ui
Ptolemaeus, ut etiam Marcianus Heracleota, Sic item de
illa quasi nuper explorata loquitur Agathemerus. Nam et
mores Populi, et terrae proventus explicat, quod alienum
erat ab illius consuetudine in terris pridem cognitis, Sic
etiam de Parallelo Meridionali gradibus ab Aequatore 16.
25'. subiungit Agathemerus: ov vorirtQov ovüiv iyval
c9 zc d&vOgomov. Plane pro sententia Ptolemaei, tam
in Magna Constructione quam in Geographia. Inde con-
stat inter aetatem Ptolemaei atque Agathemeri nullos pro-
1) De nupt. Philolog. L. VIII. p. 296.
DISS DE AGATHEMERO. 249
gressus in Meridionali Geographia fecisse navigatores,
Tum quoque in Romana Africa duae erant Mauritaniae
(Caesareensis scilicet et Tingitana) et Africa proprie sic
dicta, nempe Proconsularis, p. 40. Et Mysiae superioris
pars erat Macedonia, p. 39. Haec quoque similiter Ptole.
maeus. Et tamen singulare illud ad Marcianum de Aga-
themero observavi, quod Danubii nomen ad Vindobonam
usque nec ulterius protulerit, quo ipse Menippum Aucto-
rem habere potuerit, Ptolemaeo iuniorem, vel etiam for-
tasse Protagoram. Vel inde intelligimus non ita Ptole.
. maeum excerpsisse Agathemerum ut alii solebant excerp-
tores, sed cum iudicio atque delectu, ut et alios quoque
fuerit secutus cum meliora docere viderentur, ldque prae-
terea. colligitur ex eo quod modo observabamus, e Ptole-
maeo illum de T'ropici obliquitate ipsum correxisse Pto-
lemaeum. Hinc enim sequitur, temporis, quae occurrunt,
notas non ad Ptolemaei tempora, sed Agathemeri, esse
referendas, ut eaedem fuerint plerunque Provinciae aetate
Agathemeri atque Ptolemaei, Contra faciunt Excerptores
incauti, ut internoscere non liceat aetatem Auctoris atque
Excerptoris. |
$. IJ. Marciano etiam MHeracleota iunior fuisse videtur.
Agathemerus.
Haec autem, quae diximus, aetatem indicant non ad-
modum dissitam. Erat profecto, ut alibi ostendimus, iu-
nior Ptolemaeo Menippus, et vicissim Menippo iunior
Agathemerus. Menippum autem ad finem Marci, vel ini-
tium Commodi referendum esse probavimus, Sic fiet ut
Commodo ne quidem antiquior esse potuerit Agathemerus.
Medium vero existimabamus inter Menippum atque Mar.
cianum Heracleotam Menippi breviatorem. Quod scilicet
Menippi meminerit, non meminerit Marciani, lam coutra
video similiter Menippi meminisse, Marcianumque siniliter
retiouisse Constantinum Imperatorem Porphyrogennetum,
qui tamen multis vixit Saeculis post Marcianum. — Nec
enim obstabant istiusmodi compendia, quo minus Aucto-
$50 OH DODWELME
rumi primorum nomina ferrent eorundém Seripta an com. BR
pendium redacta, Sic enim Stephani, non Hermolai, h- B
bet Lexicon Ethnicographi, etiam cum. utrümque. in mani- A
bus hominum versaretur, Sic advocatur ab Eustathio, fatta |
anepius Epitomes diserta mentione. Sic etiam. Artemidori
testimonia profert ipse Stephanus, saepe étiam. "ex Epitome, :
praetermisso tamen nomine Marciani, Aliter faetum eme |
fateor in Iustini Trogo, qui suo potius quant Auctoris ne
mine compendium suum edidit, et suo, tüi — E
Non ita Marcianus. Sic enim ille? de suis cpm lies |
T9v ExüoGw vàv tQuOV. Buala loquitur gi . Menippo)
:ixowoópqv, ox éesiópsvog Tijg -moo6H yopieg ies 1 Laser
toUtOY, OvOL: sg épevróv pevróvyócc rovg GAAOT, |
vovg, éózsQ oU0b voU züói xegQovriGuéveog | iusjslbéegn
' Agvsuudogov * dia vüg uiv ixtlvow zgo6ryogíag e ay |
tois BiBalos, dc y poi sig voUvc Aoylovg 3e !
xolgv $5006, vüg b vovvov imwouüg wel QuogS eiGeg, rdv E |
iyav oU zoujó&usvog zóvov ivagyis yvogiupua ,. diors t0;
ivvvyyivovtas undi wyts vOv za Pxelvav Guyygaqpévcar,
ugue vOV aug qpGv zgodrsQEvcov , 77 Qvo9G0tog ixuaeiots
dí Aoyov &yvoródoi Proinde Argumentum nullum est, ü
Marciano quis antiquior existimetur, siquis e Marciani
compendiis testimonia advocaverit, omisso tamen nomine
ipsius Marciani, Contra sunt quae suadent potius Artemi-
dori atque Menippi compendia ob oculos nostro fuisse
Agathemero quam Menippum ipsum, ipsumve A rtemido-
rum. "Verba sunt Agathemeri: Jowuróv Ób igoüUurv rw
xo) qu&g vgdov vr&g zsQuuérQovg Ac[jovrsc-meQ 'dortuido-
gov xci MevízzOv xol érígov &&oniorov, L. l. c. 5. luv
xit similiter cum Artemidoro Menippum, ut fecerat in sue .
Compendiorum Corpore Marcianus. Eodemque exemple
primas detulit Ártemidoro. Sic enim fecerat ipse quoque
Marcianus. AddiJit et alios G£&ozíórovc, quo etiam in mu-
mero censet postea Timosthenem. Nec aliter Marciamus,
z9069slg xol iE éviQgow maAcwOv» và iAA:movro. Verba sunt
illius de Artemidoro a se in compendium redacto, p. 65.
)
1) Pag. 66.
DI188. DE AGATHEMERO. 281
Similiter de Menippo: v éAAs(xovra zAcióva Óvva zQocOtic,
p. 66. Habet praeterea Marcianus ipsos illos Auctores,
p. 63, quos &£voz(órovg censet Agathemerus. Et locum in
illis habet vel praecipuum "Timosthenes, ut apud Agathe-
merum. Vix itaque est cur dubitemus, quin hos ipsos
Marciani Auctores, quibus Artemidorum ille suum atque
Menippum suppleverat atque interpolaverat, intellexerit
Agathemerus. Nominaturus utique ni fuissent in illa, qua
usus est, Marciani collectione notissimi, Id quoque ob-
servandum, quod de Insulis praecipue Artemidorum et
, Menippum excerpserit Agathemerus. Hoc enim nomine
illos commendaverat praecipue illorum breviator Marcia-
nus,. Seripserat enim Timosthenes Ptolemaei secundi,
Philadelphi scilicet, 4Qyuxvfsovgrgs Marciano, Straboni
v«vcQyoc, classie nempe praefectus, scsol v5ócv, pag. 64,
quem librum integrum in usus suos transcripserat Erato-
sthenes. Sed non uno nomine imperfectum fuisse queritur
Marcianus, Nam et 'Tyrrhenicum mare integrum non ab-
solverat, nec in ora Lybiae ultra Carthaginem progressus ,
fuerat. Fretum autem Gaditanum non attigerat, proinde
nescius orarum omnium ibi sitarum, seu mare exterum,
seu interius spectantium , quas tamen nondum patefecerant
" Romanae victoriae. Hunc eius defectum supplevisse do.
cet Artemidorum, qui et insulam Gaditanam viderat, et
partes aliquas maris exterioris, et oras alias nondum a
Timosthene.lustratas. Hunc itaque Periplum Artemidori
dagíórarov et dxgifíovorov maris mediterranei censebat
Marcianus p. 65. Supplevit item Menippus, qui Periplum
maris interioris integrum in unum corpus congesserat, Et
tamen viceversa deerant in quibus fuerit e Timosthene vi-
cissim supplendus interpolandusque Artemidorus. In locis
" nimirum a Timosthene accuratius lustratis, aliisque vete-
rum, minus tamen in ora freti Gaditani, quam fuerit Ar-
temidorus, accuratis. Haec illa erant Marciani ࣠éríoov
zoAguOv &AAslzOovrG, quorum unus et praecipuus erat Ti-
mosthenes, ut constat etiam ex AÁgathemero. Proinde in-
terpolatum illum pariter ac breviatum a Marciano Artemi-
dorum usurpavit Ágathemerus, Nec aliunde habuit quae
289Q- H. DODWELLY
L. II. c. 8. de maximis tradit Insulis, quam ex hac ipsa
collectione, quam de Insulis censebat aecuratissimamm, Coz-
ferat Lector Marciani p. 9. Nec puto facile dubitabit.
Marciano itaque iuniorem fuisse necesse est, a quo t»
mutuo accepit Agathemerus,
8. 12. Tam Marciani sententia, quam Agathemeri , Ptolemaeu, |
in Artis Geographicae peritia, Artemidoro anteponendus erat
Ita profecto de Insulis eos Auctores secutus est Ága- '
themerus quos accuratissimos censuit ipse Marcianus, Se .,
ipsum Artemidorum artis Geographicae nomine ne quidem ,
celebravit Marcianus. T7; uiv &xgiflovug yseoyQaglag i
zxsvxL p. 65. De Menippo paulo liberalius: *Iórogucjv ne '!
xci DtoyQagun i£xoujówro vv ixayytiav. De suo utrim-
que compendio non admodum magnifice;. óg ueroloy ply
ysoyoaglov, vsAsoóvevov O2 zsolzAovv dxsgya(EGOn. Com ,
tra Geographiae laudem Marcianus Ptolemaeo tribuit & ,
Protagorae, praecipue vero Ptolemaeo. Sic ille:. gv cjr
iógow, àp' 060v iguxvóv dvOgoxoig, 7) viv ztoÀAQV cxovill
xol quoua9(c, Gaqi xeriórgósv ix vüg ysoygaplag Tw
9zorírov xel dogrrerov IlvoAtuolov, £x vs Tg lloorayé-
gov vQv óra0íov GvousrQngósog v voig vis ltoygagíag p
BAows zxooódvéOtsuxsv. p. 2. Hoc ergo nomine Ptolemaeum
Eratostheni anteponit: llvoAsueiog 08 ó 9uóvretog vp pb
zéíQo xol dAqO6i zoüsv6s. mosofUrtQoc, vois Ó& yoovorg ' Ega-
roGQévovg vsorsQog. p. 6. Sic itaque accuratissimum illum.
Artemidori sui periplum novis e Ptolemaeo et Protagora
excerptis excoluit Marcianus: zx vc vo Ouordrov Ilroi-
uatov ysoygagíeg, xci zpocírws vov Ilocveyógov xoi &t-
gov zaÀcuOv &vügOv i£sAOvreg. p. 35. Hinc intelligimus :
exemplo Marciani Agathemerum T*gjvixobD elogio ornasse
Ptolemaeum, quod artis geographicae palmam omnibus
praeripuerit. Intelligimus praeterea perperam a W'ende-
lino Parallelos Agatbemeri potius Artemidoro, cujus nos
meminit Ágathemerus, quam Ptolemaeo, cuius ne quidem
nomen reticuerit, assignari, Nec enim verisimile est, Ar-
temidori sententia Parallelos staturum fuisse Marcianum,
cum Ptolemaei de iisdem sententiam exploratam haberet,
L
,
DISS. DE AGATHEMERO. ' 2959
quem in Artis Geographicae peritia tanto anteferendum
censuit Ártemidoro. Multo adhuc minus hoc de Agathe-
mero verisimile est, qui tantum: tribuit, uti vidimug, ipsi
Marciano; ciusdesique exemplum aemulatus est in or-
nando similibus praeconiis Ptolemaeo.
$. 13. Quod Ptolemaeum S$&óroro» appellarit Marcianus, pro
temporis nota habendum non est. Mortui fuisse videntur
tam Ptolemaeus quam. Protagoras, cum scriberet
Agathemerus.
Caeterum, qui iunior erat Marcinao, xidessids quanto
iuniorem Ptolemaeo fuisse necesse sit. Elogium certe
9&vv«rov, quo Ptolemaeum celebrat Marcianus, eum non
amplius in vivis fuisse innuit, cum scriberet Marcianus.
Idem enim, ni fallor, valet quod ó uoxagítzc, quod non
de aliis, quam defunctis, usurpatur. Sunt quidem istius-
modi Epitheta, óogorárov, Ssotzrov. etc. satis frequen-
tia apud Malelam etiam in hominibus privatis. Proinde
ante Constantinum Porphyrogennetum Imperatorem, qui
Malelae nonnulla in suas retulerat Eclogas Historicas, ut
nos docet Valesius. Adeoque ante decimum a Christo na-
to Saeculum. "Vocis autem 2ztcérov de hominibus usus
tum quoque rarior est. etate Ptolemaei Imperatores
sio. appellabantur raro 4$&0révoi ^ Aegre tamen ante
:mertem, ut voci Latinae Divorum responderet. Eumque
honorem per Senatusconsultum adepti sunt, quo in Divo-
rüm numerum referebantur, et ritibus Consecrationis, Et-
iam de hominibus quocunque nomine numini charis vox
eadem usurpabatur. Praecipue vero de Philosophis 3*-
ovQyuixoic, qui locum saepe habebant in larariis: de Or-
pheo, de Pythagora, de lIamblicho, et similibus, Gzio:
tamen Ptolemaei Saeculo audiebant, et proximis a Ptole-
maeo Saeculis frequentius audiebant, quam 4ziórotor. Fieri
potest ut Pythagoreus |ipse fuerit Ptolemaeus, Favebant
enim Pythagorae Mathematicarum artium egregio excul-
tori Mathematici, Certe Archimedem ei Sectae addictum
testatur, si recte memini, Plutarchus. Potuit ergo et Pto-
lemaeus hoc 2sovQyíag nomine censeri Oziog. Potius vero
' fortasse iure quodam proprio scientiae, quam profitebatur,
*
$294 /—— H. BODWELLI .,
KirosoidUdd Gslov nomen est adeptus, quao prze alis |
ad Divinitatis quandam cognationem" "scodsire. creifereter. !
Hoc enim innuit Epigramma in illum Graecum, Kret
semper proclive vulgus ad Divinos honores illis tribi
dos, qui qualemeunque coelorum: astrorümque perit '
eallebant, quasi Deorum commercio quodum usi. faissent, (.
qui regionem a Diis habitatam haberent exploratams. Ne '
que vero id in ea Astrologia duntaxat admíserunt;..
Audiciariam appellamus; sed et in ea quag simplágiori smi
nusque ambitioso nomine venire solet. Ástrono Tá
Sulpicii sapientia prope Divina, teste Eávio 3, i
Romanis, qui primus docuit Eclipses Lunares , pateret i
dine statis temporibus fieri, et sciri ante et prüedici ipepe.
Similiter de Hipparcho hnius artis egreglo excultere Pi-
nius?: Nunquam (inquit) satis laudatus, ut quo nemo ms
gis approbaverit cognationem cum homine sidermm, ask '
masque nestras partem esse coeli, De eó iterum et prab ,
dieto Sulpicio Gallo ita*: Viri ingentes, supraque morté-
lium naturam tantorum numinum lege deprehensa, *t »
sera heminum mehte absoluta. Faciunt haec ne oy o
illud S5orérov Marciani de Ptolemaeo immani illi Ám,
bum licentiae imputandum censerem, qui homines quan. '
tumvis immerentes encomiis tamen ornare solent suprs
modum magnificis. Quod quidem si fuisset verum, eff
ceret ut iunior esset saltem Hegira Marcianus, cum ism
victoriae Arabum ad Graeciam usque penetrassent, et mo- |
res eorum nativamque styli simplicitatem corrupissent,
quod quidem, cum scriberet Malela, contigisse manifestum
est. Hine enim constat exemplis Ptolemaeo ipso antiquie-.
ribus, nihil esse quod miremur aetate Ptolemaei istiusmodi
praeconia de homine astronomicis studiis claro. Uteux
que tamen e praedictis Marciani verbis illud saltem faci '
colligimus, medios fuisse Protagoram et Marcianum inter
Ptolemaeum nostrique aetatem Agathemeri, Et quidem its
ut Protagora iunior ipse fuerit Marcianus, tertiusque adee
saltem fuerit a Ptolemaeo Agathemerus. Sed cum Mar
T
Y
1) L. IX. e. 37. — 2) L. H. c. 206. — 3) c. I2.
Y
. E]
256 H DODWELLI!
cundum : Ptolemaeum , in nonam Enro Be Tabula. Nam
. etiam) ibi Septeritrionalem limitem habet Sggsnatiam Eure- ,
peam, Occidentalem lazygas similiter Metanastas, Meri-
dionalem Danubium, uti etiam. Orientalem, .Eadem ergo
Dacia est Ptolemaei atque Agathemeri; "Nec alia illae:
Provincia Traiani. Fines hosce multavit: Aurelianus, Ji
quo ita Vopiscus *; eg vastatum iyricom at Mie. '
que ex en populos in Moesiam collocavit; ;&
suam Daciam, quae nune duas Moesias dividit. M
-autem inter duas Moesias provinciam | nullüm. "ajfnoscit
Agathemerus. Imo contiguas ambas aguoseit. Sic chim
habet: :j dvo Mvaía, Gvvézrovoa zQóc piv dvavoAds vj.
x&ro Mucio, Manifestum ergo est Traiani Dacism. esse, '
de qua loquitur Agathemerus, non autem Aureliani, quM ,
tota erat Cisdanubiana, mediaque inter Moeuias.. Hir :
certo colligimus, anno AG nostrae Christianae" 275. is-
niorem non esse Agathemerum, quo cecidit Aurelianu
Antiquior esse potuit, et fuisse verisimillimum est. Civi
tas certe Byzantina ita vastata est a militibus Galliesi,
ut prorsus nemo superesset; ut nulla postea vetus familis
apud Byzantios inveniretur, nisi siquis perigrinatione vel
militia occupatus evasisset, qui antiquitatem generis Be
bilitatemve repraesentaret, tum quoque cum illa commes-
taretur Trebellius Pollio in Gallienis duobus. Byzantii
sic meminit Agathemerus?, quasi nihil novum tolerantis.
Erat tamen et aliud eiusdem urbis excidium, post tertium
Septimii Severi annum, quod partibus favisset Nigrianis
Medio ergo aliquo tempore inter Excidium sub Severo,
vastationemque sub Gallieno, scripserit oportet Agatheme
rus, cum iam iustam Urbis magnitudinem rudera Urbi
Byzantinae quasi e postliminio accepissent.
1) Ptol. Geogr. L. Il. c. 7. 8. — 2) Yopus Aurelian [389.) -
3) Agathem. L. ll. c. 14. p. 60.
,
DISS. DE AGATHEMERO, 251
$. 15. Erat, cum scriberet Agathemerus, in Romanorum posses-
sione Babylonia. Non autem per victorias Traiani, sed Sept.
Severi.
. Est et alia temporis nota contractior. Laudat Aga-
themerus Europam a frugibus aérisque temperie et aqua-
rum copia, frugumque inde oriundarum ubertate, prae aliis
Mundi s5zzí/ogoig, Asia nimirum atque Libya. Addit deinde,
siqua essent et in aliis continentibus, quae cum Europa
aliquatenus contendi posse viderentur, ea esse rc 04zgs
"Adíag GysÜóv v, và $x0 'Popaloig uóvo: vic 0$ 4ifjgs vc
ztQL vov OQAaGóav. L. ll. c. 7. p. 45. Hinc same intelli-
gimus, tum, cum scribebat. Agathemerus, in Romanorum
potestate fuisse regiones Asiae feracissimas in Romani Im-
perii confinio sitas. Certe Babyloniam, quae hoc nomine
omnium celeberrima erat, Vetat nempe vox guóvc ne auc-
torem nostrum aliter intelligamus. Neque vero cum Per-
sis rem gessit Aurelianus, sed cum Zenobia. Spectant
ergo illius victoriae ad provincias a Zenobia ipsa posses-
sas, et a marito illius Odenatho in potestatem suam re-
dactas, in quibus nullam fuisse verisimile est, quae ad -
Persas nuper pertinuerit, cum ipso illo in Aurelianum
bello Zenobiae partibus faverent Persae, et copias Hera-
eliani in Persas a Gallieno missas interceperit Zenobia.
Nec sane res Odenathi in Persas gestas legimus, praeter-
quam in Oriente, et Syria, et Mesopotamia. Non in Chal- .
daea, nedum in Babylonia, vel in partibus Babylonia ma-
gis Meridionalibus, Sed nec a Valeriano, nec a Philippo,
nec a Gordiano tertio, nec ab Alexandro Severo, nec ab
alio ullo Principe illo iuniore ad Aurelianum usque eo-
rum, qui bellum gesserunt in Oriente. Postea autem Aga-
themeri aetatem non quaerendam esse probavimus, cum
iam e Romanorum iure migrasset Dacia illa "Transdanu-
biana, amissa etiam antea sub Gallieno. Proinde quae-
rendum antea: sub quibus Imperatoribus in Romanorum
possessione fuerit Babylonia. Primus, ni fallor, illam
Romanis obnoxiam fecit Traianus, ut in Praelectionibus !
1) Prael. IV. ad Sp. Adrian. n. 10.
ll. nw
258 H, DODWELLI
, «
nostris Camdenianis ostendimus ex Eutropio: et Hufo Fe
sto. Addit Rufus Festus lmperii Romapi limitem Orien
talem ab eo supra ripas Tigridis fuisse institutum, ve
merat ille porro inter provincias Homanas ab eodem a
quisitas etiam Arabiam. :Mediam illam scilicet Arabiam
inter Palaestinam et. Chaldaeam atque Babyloniam, que
plane necessaria erat ad provincias illas in .offieio cont
nendas, Et sane res a Traiano in Atrenos éstas rece
set etiam Dio in illa ipsa, ut videtur, Arabia. Suffrager
tur etiam Traiani numi BaBvroNiA et nk Carparui
inscripti, quorum mentio non modo apud Scaligerum, vt-
rumetiam Mediobarbum. Nec harum alterutram legims
inter provincias, quas dimiserit Hadrianus, a 'Traiane ten
primum subactas. Nec tamen scio liceatne proinde celli
gere non fuisse dimissas. liem autem ita se habuisse m
. Spicor. Ármatas enim provincias illas fuisse -mécegse est
(si quidem placuisset illas sub Romanorum ditiome cent
nere), cum fuerint limitaneae, Sed ne quidem inter pre:
vincias a Traiano tum primum acquisitas Chaldaeam le-
gimus vel Babyloniam, Inde colligimus, brevi admodm
tempore in Romanorum fide mansisse, quod locum earum»
in provinciarum dispositione nullum reperiamus. Mul
autem adhuc jinus praesidia Romanorum in illis, aut zen
bello gestam aliquam legimus, paulo post Traiauum, qv
saltem intelligi possit ibi fuisse praesidia. Legiones Im-
perii omnes recenset Tacitus!, quibus Imperii fines in ol
ficio continerentur, quarum tamen nullam unquam saseme
rat in Chaldaea vel Babylonia, Recenset etiam iunior T»
. eito Dio, nec veteres modo legiones, verum etiam nora.
I
l
ad suam usque memoriam, earumque stativa, — Sed s '
ille stativa aliqua agnoscit ii Chaldaea vel Babylonia
Ilaec ratio esse potuit cur nomina earum inter provincis
Traiani non compareant, e quibus praesidia, cum dimitte
rentur, deduxerit Hadrianus, quod nulla fuerint his is
provinciis praesidia deducenda, vel in loca tutior tram
ferenda. Mediam quidem inter illas atque Palaestimam
l1) Tacit. Annal. L. IV.
|
DISS, DE AGATHEMERO. 259
provinciam Arabiam provinciis a Traiano constitutis ac-
censent numi et Eutropius. Ea autem, si limitanea fue-
rit, excluserit oportet extra Romani Imperii fines Chal-
daeam atque Babyloniam. Inde quoque Tigridem his par-
tibus liiitem non diutinum fuisse colligimus, Cum , vero
nulla essent, vel in Arabia, praesidia, fieri vix potuit ut
Babyloniam tenuerint Romani. Nec post Traianum usque
ad Severum vestigia ulla praesidiorum in Arabia Homa-
norum reperimus, "Tam longe abest ut in Babylonia re-
periamus.- Inde nihil in finibus novatum colligimus, prae-
terquam ab ipso lHadriano, usque ad Imperium Marci et
Veri. Tum enim rebellasse dicitur Vologesus, Tum au-
tem extra Romanorum 'fines Babyloniam fuisse innuit Ca-
pitolinus in vita Veri c. 7. vel potius, ut credo, Spartia-
nus, qui belli illiua eventum ita describit, Duces autem
(inquit) confecerunt Parthicum bellum Statius Priscus, et
Avidius Cassius, et Martius Verus per quadriennium, ita
ut Babylonem et Mediam pervenirent, et Armeniam ven-
dicarent. Hic sane opponi videmus pérvenire et vendicare.
Ita scilicet ut vendicare tantundem valeat quod possidere.
Proinde Babylonem pro expeditionis termino. habet, ex-
terno scilicet. (quo utique positi non fuerint), pariter ac
Mediam. Erat ergo penes Parthos, nec nuper illo demum
bello a Parthis capta, quam fuerint Romani duces vendi-
caturi, ut cladis paulo amtea acceptae ignominiam abole-
rent. Plane, ut videtur, ab initiotHadriani. Hinc ergo ma-
nifestum est de illa Traiani victoria, qua in Romanorum
potestatem venerit Babylonia, ne quidem intelligi posse
Agathemerum, qui iunior erat Ptolemceo, qui tamen ipse
Marci Verique Imperium attigerit. Novam ergo Homano-
rum "victoriam supponit AÁgathemerus , recentiorem "Traiano,
imo etiam Ptolemaeo, qua effectum fuerit ut in Romano-
rum ditionem redierit, quasi quodam postlimipii iure, DBa-
bylenia. "Talis autem nulla fuit ante Septimium Severum,
quo iunior proinde vincitur Agathemerus. Recepta enim
a Traiano Babylonia e Romanorum potestate iterum mi-
gravit, cedente Hadriano. Provinciis ab Hadriano resti-
tutis Assyriam accenset.Hufus Festus, e quibus Hadrianus
i X
'
200 . — *-H, DODWELLI "
sponte propria rfeduxerit exercitus. lllius. autem nomiae
venire solebat ipsa : Babylonia. Strabe: ; s iex obs. à obm
tw Bafvialoy , xci m0ÀMv Ttüs xvxAo vie: 59); iv ua
xal 1j '4vovgla icr». Ea Amsyriae vetus" eras sppeflaüe,
nec alio retulerim verba. Rufi Festi de Assyria :- uae
Tigridem atque Euphratem sita in rigwis àmeni
Aegypti foecundatur. Babyloniam enim óhm ss hec
ipso riguorum nomine confert ipse Sérabo, E, X1. p. 502
Urbermique ipsam Babyloniam pro Assytiae züetropolt olia
habitam , idem testis est, L. XVI. p. 743. &íc locum
telligimus Spartiani, vel potius Capitolini, in vit. Cam-
callae c. 6. Dehinc per Cadusios fines et Babylonios i» :
gressus, tumultuarie cum Partheruin — manum Geb»
tulit. Fines enim hoc in loco alii int igi noh" possut
Babyloniae, quam qui ÁAssyriae.; Hind efgo:'manifestum
est tum in Assyriae parte saltem illa, quae Babyl
prie sic dicta audiebat, imperasse Homanos, P n
ret Agathemerus, Post Hadriaiii .tàümen mortem atque. Pe
lemaei, et Marci proinde initium. Faáciumt hae notes se
ad "Traiani victorias referri potuerint verba, quae diti ,
Agathemeri. Hanc enim certe, de qua loquimur, 'ab Ex
phrate clausam, una cum Mesopotamia, Babyloniam, ie -
gionum Asiaticarum. omnium feracissimam iam: olim Par |
this cesserat Hadrianus, cum et Assyrium cederet, et finep
Imperii Romani agnosceret Euphratem." "Mesopotamiae koc
lam Babyloniam accenset lsidorus. Characenus, quem Le .
ciano antiquiorem fuisse probavimus, Non alia, ut vid- |
tur, eausa, quam quod communibus Euphratis Tigrdieqe
limitibus ambae continerentur. Eandem tamen" in Re
norum possessione fuisse supponit , cum ipse acribere,
Agathemerus. B
$. 16. Babyloniam in formam provinciae Romanae redegit Be.
Severus ann. Christ, 201. quo fuerit proinde iunior Agathemeres.
Novum autem, post Marci collegam Verum , cum Par
this bellum usque ad Septimii Severi tempora nullum le
1) Strab. L. XVI. init. p. 186. »
w
*
DISS. DE AGATHEMERO. 201
gimus, Defecit paulo postea Avidius Cassius in Oriente,
eui pars fuerat in superiori bello sane magnh. Hoc oc-
«iso res in Occidente gessit Marcus. 'Pacath autem tem-
pora habebat Commodus, Eo exstincto civile erat in
Oriente bellum inter. Nigrum et Severum. Hoc bello pro-
fligato Severus circa Arabiam plura gessit, Parthis etiam
in ditionem redactis, necnon etiam Adiabenus: qui quidem
omnes cum Pescennio senseraut, Verba sunt auctoris de
vit. Severi c. 9, qui: vulgo Spartianus fuisse creditur. Hinc
sane colligimus prius hoe Severi cum Parthis bellum pro
appendice habendum esse belli eiusdem civilis in Pescen-
nium Nigrum, eoque proinde nuper exstincto esse suscep-
tum, , Conveniunt notae T, III. Severi, annoque Epochae
nostrae Christianae 195, Sed nondum redacta est in pro-
vinciae Romanae formam Babylonia, ut recte Romani iu-
ris censeri posset, qualem censet Agathemerus. Hoc se-
cundo demum bello effectum docet Zosimus, exstincto
etiam Albino, cum solus esset in Imperio, et sine aemulo,
Severus!. 'Egóóg, inquit, uz Kvnoupóvta slAs xol Bofv-
AQvo. "Tum etiam Arabas Scenitas vicisse, idem ait Zosi-
mus. Addit enim: zfi&ügeuov Óà vovg Z«vírag " Agofloc, -
xal sov 'Aoaflcv xeradrQnbiáusvos. Quae ita ille qui
Spartianus fuisse creditur: Persarum? Hegem Abgarum |
subegit, Arabas in deditionem accepit. Adiabenos in tri-
butarios coegit. Sic autem Dio Xiphilini: vv vs ZxAs»-
xsuxv xol vyv Befvidwo ixAsqOtlang EAD: xol usrà vovro
«cl vyv KryóupOvro iAdv, ixsivnv ve zcv Ówgsuo: vois
GrQoTL.GTOGug igxs, póvov vs ívOQOzov zxAsóvov slgyacaro.
Tum deinde expeditionem illius in Atrenos Arabas, Sic
Victor Schotti optimus de Caesaribus: auxit Imperium,
subacto Persarum Hege Agario. Neque minus in Arabas:
" simul adortus ut est, in ditionem redegit, provinciae modo.
Adiabena quoque, ni terrarum macies despectaretur, in
tributarios concessisset; Verum hoc de terra Adiabenes
macilenta, Non item de tota Adiabene. Eadem enim illa
quae Assyria, pariterque Babylonem complectabatur, ut
1) Zosim. L. 1. p. 10, Ed. Oxon. — 2) Spart. Sever. c. 19.
209 H. DODWELLI
Uu
-
ex Ammiano constat. Marcellino L. XXIIA. c.-6. Ruíw
Festus ita: Parthos strenue vicit, Adinbenos deliit, Are-
bas interiores obtinuit, et Arabiam provinciam. fecit, Nes
aliter in Chronicis Eusebius atque Cassiodorus, ne alie
minorum gentium scriptores congeram Büfficiunt haee.ad
probandum, secunde demum Severi in Parthes, uti dixi,
bello haeo omnia esse imputanda. "Tum legiones,
cas duas Mesopotamiae praesidio datas a Seyero agn
Dio*, unde intelligimus firmam illam fgiase Beveri posses-
sionem, Annum ipsum, aunique tempestateng qiha has
patraverit Severus, docet receptus Spartianus, Nempe e
racallae annum aetatis XIlIm. qui anno sequenti togam qe»
" cepit a patre virilem aetatis anno XIVo. debitam, utis
Praelectionibus? ostendimus, unaque iniit in Syria cum Psy
tre Consulatum, Hae notae anni sunt .Epochaé^ Christie
nae 202. ut superiori proinde anno 201. haeo" omnia gé
serit Neverus, aestate iam exeunte, et tempore prope hye
mali, ut idem inquit Spartianus. Hoc ergo anno iuni
oportet fuisse Agathemerum, quem tamen Aureliano sem
quiorem probavimus *). Sic terminos quosdam luerati fa-
rimus, quibus fuerit concludendus. Videamu& ergo quowe
que perseveraverit illa Severi dispositio, quae Babylonisa
inter provincias Romanas numerabat.
$. 17. Permansit eadem in potestate Romanorum usque ad Macri
num, ann. Ch. 217. Inde ad ann. 230. scribere ne quidem
potuit Agathemerus.
Fecit perpetua Severi felicitas, ut ad illius exitum
fines illi illibati permanserint. Nec sane aliter par fuie-
1) Dio L. LV. — 2) Spart. Sev. c. 16. — [*) Agathemerum
circa Septimii Severi tempora vixisse Sainte- Croix in: Mémoire
sur une nouvelle édition des geographes mineurs, inserta éphem.
Journal des Savans 1783, uno. XIV. eo potissimum probat, queé
meminit monumenti seu muri per transversam insulam Britanp»iàm
ducti, de quo Spartian, in Script. hist. august. T. |. p. 613. Vid.
"gathemer. lib. 11. 4. p. 39, ubi leguntur haec: sj à' '41ovím», h
j xai vd orgurómt0e fügvroi, usylorg ví dort wah dxigmueerdry
Hamberger vero, Zuverlássige Nachrichten Vol. Il. p. 438 ponit Agà:
themeri aetatem post annum 193 a. Chr.] "
DINS. DE AGATHEMER O. 208
set Getae cum fratre Imperium, cum Asiam illi Aegyptum-
que adsignarent amici, nisi Mesopotamia quoque et Assy-
ria et regiones illae Asiae florentissimae ad sortem illius
accessissent, Sic enim visum docet Herodianus L. IV.
Imo ad finem usque Caracallae idem erat ab Oriente li-
mes, Tigris nempe, non Euphrates. Manifestum hoc est
ex illius ingressu in Parthyenem per Cadusios fines et Ba-
bylonios,, Spart. c. 6. Nec enim nisi per limitem Tigri-
dem in Parthorum ditionem , quae inde coeperit, patebat
ingressus. Manifestum est praeterea ex eiusdem Caracal- .
lae in Mesopotamia hibernis, in quibus etiam interfectus
est, lta quidem, si limitem illum sub Macrino non im-
miuuerit Artabanus, facili ad pacem. ubi de caede Cara-
callae rescivisset. Postea caede illum violavit Artabani
intersector Ártaxerxes sub Alexandro Severo. Tum Me-
sopotamiae minabatur Artaxerxes, teste Dione, qui seri-
psit, antea quam minas exsequeretur Ártaxerxeg, secundo
nempe suo Consulatu, Áerae nostrae Christianae anno 229.
Exsecutum vero docet Herodianus, cuius illa verba sunt:
oUy 5O0vyats, oU0 ivróc Tüyoióog zoveuoD uévsv, dAÀa t&c
óq9ac vztofalvov xol vovg vüc Pouciov dgygg 0govc, Me-
Gozorauleav vs xocvctQéye, xol 2Zvgow 'ixmus, L. Vl. [2].
Hucusque ergo ripas aliquas Imperii Romani fines fuisse
docet, quos cum transgrederetur Artaxerxes, Belli illati
reus habebatur. Convenit quod postea habet idem Hero-
dianus, ubi de Expeditione Alexandri in Persas ita loqui-
tur: ze«Qgaeóxsvetouívov Ts TOD 'AàAsb&vógov xal Owhvoi
rOUg zorauoUg, tg vt TZV Daofagov yv vóv GrQerOv Ou-
yaytiv. Ni quidem fluvii intelligantur Euphrates et Tigris,
hic sane innnitur, post Tigridem initium esse terrae Bar-
barae, seu non Romanae. Sed dubito sane annon potius
de Iure Romanorum a praedicto Severi anno, quam de
possessione auctor intelligendus sit, Cur dubitem faciunt
verba Principis ipsius Alexandri in oratione ad Senatum.
Haec nimirum: Terras * Interamnanas, Mesopotamiae sci-
licet, neglectas ab impura illa bellua recepimus, Sic lo-
1) Lampr. init. Alexandr. c. $6.
204 — H. DODWELLI
qui videtur quasi a tempore Elagabali provincias. Mesope-
tamenas amissas ipse 'denuo Romiüinis. asserufiset, Hoc
enim certe designat vox recipere. Suspicio érgo mibi est,
dimissam a Macrino Mesopotamiam, quam neglexisse pe-
tius, amissam nempe antea, quam ipsé- amisisse dicitw
Elügabalus. Duras quidem conditiones pacis ab irato Ar
tabano, propter perfidiam Caracallae, postulatas a M»
erino consentiunt auctores, quarum una fuerit, ut Mes-
potamia penitus cederetur, Medozorouíoag zxevrsAdg ix nk
v&,, secundum Dionem. Et certe causa erit cur durm
etiam conditiones Macrinus admitteret, quod durior faerit
eiusdem in praeliis cum Artabano gestus eventus, Utqw
provincias illas cessisset, erat nihilominus"et alia cam
eur insaniam Caracallae poenis lueret pecuniariis, propt
damna Parthorum Transtigritanis Satrapiis a Caracalla il-
Jata, Imo ut mollior aequiorque, caede Caracallae cognits
fuisset Artabanus: Babyloniam certe Tigridi Parthorumqee
ditioni conterminam retinere potuit, Sic enim fuerit €
Mesopotamia non cessisset zevrcAóg, quod primo poatul
verat Ártábanus, Laxiori enim vocis significatione (qus
Provincias omnes inter Euphratem Tigridemque sitas com
plectitur nomen Romanum Interamnanae vel Graecum Me-
sopotamiae) communi illo vocis ambitu contineri potuit
ipsa quoque Babylonia. Imo ita rem fuisse innuit part
cula zevrsióg, si quidem ulla sit relicta penes Homanos
pars saltem laxioris illius Mesopotamiae. Imo praeter
Babyloniam, alias quoque extra Aboram provincias Cist
gritanas Parthorum fuisse, saltem tempore Gordiani, mox
ostendemus. Potuit ergo secundus ille post Euphratem
fluvius, qui Romanas provincias terminabat, non Tigris
fuisse, sed Aboras, Sed ne quidem Babylonia extra ter
minos Romanos esse potuit, cum Asiae totius loca neo
alia sjOcipovíag et sUsrgolog nomine laudarentur quam ills
ferme sola quae Romanos dominos agnoscerent, quod t
men-illo, quo scribebat ipse, tempore verum fuisse tests.
tur Agathemerus, Nec sane diu perstitisse dispositionem,
de qua agimus, Severi, exinde suspicio est, quod provia-
cias Mesopotamenas, siquas fortasse ullas, raras tamee
D188. DE AGATHEMERO, 205
admodum legimus, vel provinciarum Pftaefectos, in bonae
fidei seu numis, seu inscriptionibus, seu libris, hoc sal-
tem spatio medio inter Septimium Severum atque Aure-
lianum. Haec ergo si vera sint, post annum aer. Christ.
217. quo coepit Macrinus, usque ad annum eiusdem Ae-
rae 230, quo denuo Mesopotamiam Romano iuri reddidit
Imperator Alexander, Geographiam suam scribere ne qui.
dem potuit Agathemerus, Videamus iam num vel postea
licuerit, usque ad aetatem Aureliani.
$. 18. Sed nec postea usque ad Aurelianum. Medio aliquo anno
inter ann. Chr. 201. et 211. scripsit Agathemerus.
Redegit ergo Mesopotamiam, ut vidimus, Alexander
Augustus, Addit Herodianus de Persis: ivàv yobv rQuv
7 vettéQov 56UxoGcv, ovÓ iv OmAow iyóvovro: GzsQ uav-
S9uvov ó 'AAitavógos, xol ovrog iv vj 4vuoyslg Ouivgifiv,
L. VI. (6]J. Ad annum scilicet 234, quo redierit ex Oriente;
triumpharitque de Persis. Quod certe Herodiani testimo-
nium eo maioris faciendum est, quo parcior est in victo-
ria Alexandri laudibus efferenda; quem victum, potius
quam victorem, arbitratur. Tum vero securum illum a
novo Persarum motu tam reditus illius quam etiam trium-
phus ostendit. Recusavit certe Parthicum nomen Septi-
mius Severus etiam victor, ne Parthos lacesseret, teste
vitae Severi auctore c. 9, qui Spartianus fuisse creditur.
Multo magis recusaturus erat Alexander, si victus ipse
rediisset, ut vult Herodianus. Hoc ipso quoque metu, ne
. lacesseret, si adeo fuisset, quam vult idem, meticulosus.
Sed nec discessu Alexandri, nec triumpho irritatus Arta-
xerxes est ad novum quid audendum, quo ab Occidente
Alexander in Orientem revocaretur. Proximo enim ab
Alexandri caede anno, Christi 236. sic loquitur apud eun-
dem Herodianum Maximinus: Ilígóc! v& oí z&Aou Mi6ozo-
vaulev xovurQiyovteg, vov "ovyátovow, cyemqrág Uyovrsg
và ícvrOv. L. VII. [8]. Et tamen civilium cum Maximino
bellorum occasionem captavit idem, quem vicerat Álexan-
der, Artaxerxes, quem iterum Romanorum Provinciarum
2086 — | H. DODWELLI
limites irrupisse probavimus in ]s:doro Charakeno, $. 10.
Crediderim eo : spectare Capitolini verba im Maximo et
Balbino illa: Et quum iam paratum esset, ut: Par-
thos Maximus proficisceretur, Balbínus contra Jerznanes,
puer autem Gordianus Romae remaneret, ete. e. 139. Noa
opus est ut moneam Parthorum Persarumque nomiaa ja
illius saeculi scriptoribus invicem frequentissime confamki
Est autem annus ille Christi 238, quo,: caesis Maxtmo et
Balbino, solus supererat Gordianus ille tertius. 'T'um oe
cupatam ab Artaxerxe crediderim Antiochiam, cni obviam
iturus fuerit, si per seditionem licuisset, Maximus Pupie-
nus, Ibidem monui eo referenda esse Capifolini? eiusdem
de tertio Gordiano verba alia: Et post Artaxerxem Antie-
. chiam recepit. Erat ergo ab eo usque tempore in Perse
rum potestate multo magis Mesopotamia, Postea cum Se-
pore Artaxerxis filio nova auso rem gessit Goedianus, seb
COSS. anni aer. Christ. 242, teste Capitolino e. 26. Tus
rursus Persas non Syria modo repulit, verumetiam toig
Oriente, c. 27. Orientis nomine complectabatur Hegnum
Odenathi , ni fallor, atque Zenobine, in quo erat Mesop&
tamia. Dubito enim an Orientis nomen hoc sensu usur
patum antiquius sit Odenatho. Post Gordianum rursws
Mesopotamiam occupavit Sapores, capto Valeriano, ans
Christ, 260. Mox amisit opera Odenathi, si tamen Ode
nathi victoria Homanis imputanda sit, quod Odenatham
Augusti titulo ornarit Gallienus. Haec brevis est histe
ria Transeuphratensium victoriarum ab Alexandro usqee
ad Aurelianum. Nec tamen ad earum aliquam verba Ags-
themeri crediderim esse referenda. Mesopotamia tantum-
modo imn illis recepta esse dicitur. Nec verba alia de illis
oecurrunt, quibus discamus, quae fuerit vocis illius siga
ficatio; an latior illa, quae Babyloniam etiam suo ambite
complectitur; an arctior illa potius qua a Babylonia ae-
cernitur, qualis describitur a Ptolemaeo. Oecurrunt pe
tius, cur arctior intelligatur. Nuspiam Babyloniame ab illis
receptam legimus, ut de Traiano et Severo, Nuspiam
1) Capitol. de Gord. tert. c. 26.
DISS. DE AGATHEMERO. 20
Tigridem limitem, ut cum vere Babyloniam possiderent
Romani. Nuspiam res gestas in Arabas Atrenos illis fini-
timos praeterquam ab iisdem Augustis, Traiano, inquam,
et Severo, Est potius e contra cur reliquos ultra Mesopo-
tamiam .proprie sic'dietam progressos arbitremur. Gordia-
num certe haud longe a Romanis finibus interfectum te-
statur Eutropius. Corpus eius prope fines Romani Persi-
cique 'Imperii positum Victor Epitomator. Nempe apud
Circeium castrum in finibus Persidis, auctore Capitolino?.
« Situm autem Circeii ad confluxum Aborae Euphratisque
ponunt? Zosimus et Procopius. Addit Procopius ? roi; ' 40-
cuglov óoloi; fuisse conterminum. nde manifestum esi
Aboram fluvium Mesopotamiae limitem foisse communem
et Assyriae. Et Assyriam omnem Persarum fuisse, in qua
iam probavimus fuisse Babyloniam. "Totum certe Orien-
tem a. Gordiano Romanae reipublicae factum docet Capíi-
tólinus ibidem c. 27, Quae omnis Mesopotamia est ab
Odenatho restituta, qui Orientis dominus erat, teste 'T're-
bellio Pollione* in duobus. Gallienis. Hic ergo fluvius
Aboras limes tum habebatur Mesopotamiae totiusque Orien-
tis, qui Babyloniam exclusit, Persarumque in possessione
reliquit. Vix enim est cur dubitemus, quin de illius aeta-
tis limite sit sermo, Et quidem de limite legitimo. [ta
"quidem paulo ante Agathemerum Ptolemaeus Mesopota-
miam describit, ut aliam ab ea provinciam faciat Babylo-
niam. Haec si vera, medio aliquo anno scripserit Aga-
themerus inter ann. Christ. 201, quo Babyloniam in fidem
Romanorum recepit Severus, annumque eiusdem Epochae
217, quo Parthis illam reddidit Macrinus. ,
8. 19. Italiae terminus: a Varo saltem ad Massiliam prolatus me-
moria Agathemeri, qualem supponit Solinus, ut quidem ipse
iunior anno Christ. 230.
Firmant ea, quae dixi, verba Agathemeri alia de novis
nuperque constitutis Italiae limitibus. Maris Ligustici fines
1) Cap. Gord. tert. e. 34, — 2) Zosim. L. HI. — 3) Procop.
Persic. L. M. .— 4) Treb. Poll. Gall. duob. c. 12.
Ld
208 T Hy: DODWELLI
statuit ad principium Italiae. Eír« xcrà pubv T$v dopn
Tüg viv (inquit) 'IroAiag Auyvaruxóv éxü5yevot azáienyog, L, ll.
c. 14. p. 59. Alios plane suae quam qui, olim fuerint lp
liae fuisse innuit limites. Ponit gutem mure Liguatieem
proximo loco post sinum Gallicum, quem verbis. prexiem
praecedentibus uer; MocóeAíav xol Nagfdwe comdudi
Tantundem autem valet hoc loco uer& quod p. 58. pese
lbi enim IceAeruixóv xóàAzov illum censet, qui eraet.gssejv
Nagfjóvog xoi MaocócAlog. Yta scilicet ut terminus sigió
Gallici ab Italia remotior coeperit a Narlioné Galliae Nar Ner 4.
bonensis capite, propier autem a Massilia,/^Sic a Mami :
lia coeperit Agathemeri Italia. Antiquae fuerat Li
hic idem fere limes. Eam enim a Rhodano exorditur 8$-
lax. Imo Massiliam ipsam ponit in Liguria. Et .quidem (
regionem Massiliensium Auyvonxiyy agrioscit Strabo *. lle
AoUG6w i roug Zeg oí ui» zaÀcwl véw.SEAASvev A |
yvos, xol vy» yoguv v ixovow ol MuóóadA eoa. AIyUR
x$jv. Sic ergo de sinu Gallico loquitur Strabo,. fere «& .
Agathemerus?, xol iv o9và Mac6cAla vs xol Naofàv p |
vu, ztÓÀsig ÉmupovéGrorou, Ab hac ergo regionis Liguatem
antiquissima significatione maris Ligustici appel
emanasse: verisimillimum est. Id nempe in animo |
bat Princeps, quicunque demum is fuerit, qni Agathemes
memoria hos quoque Ligures Italiae, iurisque adéo Ithd,? |
participes fecerit, ut Ligurum omnium iura commaunia fe :
rent, a quibus exclusi fuerant Celto-Ligures, dunt hme
Italiae Varus versus mare inferum agnosceretur, Hus —
autem limitem supponunt haec Solini? verba: .At ex a
tera parte per Ligurum .oram in Narbonensem Previ- -
ciam pergit, (loquitur de Italia) in qua Phocenses quom
dam fugati Persarum adventu, Massiliam urbem, Olym
piade quadragesima quinta, condiderunt: C. Marius Belle
Cimbrico factis manu fossis incitavit mare, perniciogam-
que ferventis Rhodani navigationem temporavit, ete. Li
guriam hic integram includit ambitu Italiae, at prolade
1) Strab. L. 1V. p. 203. — di Strab. L. Il. p. 128. — 3) Se
lin. Polyhist. c. 8.
w
DISS. DE AGATHEMERO. 200
quousque se Liguria porrexisset, eousque etiam ltaliae
appellationem extendendam esse colligeret. Hoc nempe,
ut dixi, consilio, ut non solos Ligures, verumetiam Celto-
Ligures complecteretur. Terminos autem Liguriae ad Mas-
siliam ipsumque Rhodanum promovet, Auctoribus, quos
modo dixi, Scylace et Strabone, Non ita paulo antiquior
Agathemero Ptolemaeus. Varum: ille perpetuo pro limite
habet Italiae. Plane pro sententia vetustiorum. — Conve-
. .iunt haec cum aetate Solini a nobis constituta accuratis-
sime, Soripsit ille cum io Hierichuntis possessione emset
Artaxerxes. Et quidem ipse ut videtur, non autem filius
illius Sapores. Antea certe, quam Syriam attigisset Ale-
xander Augustus. Pulsus enim Syria atque Mesopotamia
Artaxerxes aegre potuit, si vel aegre, Hierichuntem in
sua potestate retinere. Sic nota erit haee anni aerae Chri-
stianae 229. vel 230, quo scribere oportuerit Solinum. Ho-
rum ergo annorum altero, non Varum iam, sed Rhoda-
num [taliae limitem supponit Solinus, Plane qualem sup-
ponit Agathemerus, Nuperam certe Ártaxerxis victoriam
arguit, quod Parthorum ditionem omnem Parthiae nomine
complectatur Solinus ?, eum tamen rerum non iam amplius
. Parthi potirentur, sed Persae. Quod scilicet nondum novo
Persiae nomini assuevissent, qui veterum Persarum memo-
- ria penitus exstincta vixerint. Cum etiam tandem assue-
vissent, tum receptum, ut Persarum nomine etiam Parthi
apud iuniores hac memoria scriptores intelligerentur. Ar-
guit praeterea fortasse, quod propter Babylonem dicit ?,
et Assyrios et Mesopotamios in Babyloniae nomen transiisse.
. Morem enim illum fuisse sub Parthis noster docet Isido-
rus Characenus,. cuius Satrapia, prima Mecoszorauíag xoi
BefvAev(ag communi titulo insignitur. HRedierit ergo is
idem harum provinciarum status, ut, cum scriberet Soli-
nus, illae rursus ambae in unam eandemque Satrapiam
coaluerint. Denique et illud Romanorum possessionem
brevem fuisse vincit, quod milliarium Romanorum usus
nullus plane sit in scriptoribus harum regionum domesti-
1) Solin. c. 589. — 2) Solin. c. 60.
210 H. DODWELLI
cis in designandis. patriarum suarum intervallis. Haec a«
paulo, quam in superiori volumine fecimus,. accuration.
Ad quae proinde exigi cupimus quecunque ibi de Aj&
themero tradidimus, aut de Mareiano etiam Heracleota.:
$. 20. Milliaris Romani modus apud Agathemerum frequen E
est stadiorum septenorum cum dimidio. E
Caeterum in Operae Geographico multum interest ut
recte intelligantur spatiorum miensurae Roe locótum d
stantiae ab invicem designantur, Maxinib i
qui intervalla eadem modis tamen non iisd
pro diversarum gentium consuetudine, cse qe
Esset quidem cur illi frequentius hoc nomine
si liceret per Librarios. Sed frequentes admodtli
hodierno Agathemeri éodice numerorum alteromum bh
nae, Nec aliunde supplendae, quam e numerorum ishgré-
rum consensu. Stadiorum unus erat modus. Jon um
maiorum mensurarum e stadiorum certo circuitu" ori
rum, Romanorum milliarium duplicem formam apud
tales in Isidoro Characeno supra observavimus: aliam sm *
diorum octonorum, quae Schoenis? atque Parassmgis
diorum quadragenorum responderit; aliam vero jc
septenorum cum dimidio, e Schoenis Para
stadiorum tricenorum et sexagenorum. Suntquwe
milliaria in nostro Agathemero longe omnium:
sima, L. ll. c. 14, p. 55 stadia 2400. tantundém '
eensentur quod millia passuum 320. lbidem p. $6. kr
59500 cum milliaribus conferuntur 7000. Rursus
30000 milliaria valent 4000. lterum p. 68. stadia: 199
conficiunt milliaria 16. Haec accurate, pro illo milli
Bomani modo qui singulis milliaribus stadia concessit
tena cum semisse. lllud vero omnium accuratis
quod p. 56 stadia 10000 cum unilliaribus contendit r ed
et tertia praeterea milliaris parte. Pars emim tertia wb.
liaris (pro illa milliaris Romani norma quae stadiia: dipto-
nis dimidioque conflatur) stadia complebit bina ewmy dimi,
LI
1) Diss. de Isid. Ch. $. 14.
212 H. DODWELLI
. ^a S
cem conferendis norma Ágatbemeri, ut, in ewmeris elian
rotundis, non aliarum partium rationem habeat, geu ded-
eientium, seu etiam redundantium P quam tertiarum. Ux
nihil sit proinde cur dubitemus, quin calenlum, recte, po
illius sententia, posuerimus. Néque vero tertiarum in mi
liaribus partium solus rationem habebat Agathemerm
Multa passim exempla illius occurrunt *in Angnymo Per
pli Euxini auctore, dum et ipse, pariter ac ngster, cem [
Graecorum stadiis Romana contendit milliaria. EdÉam e
" Artemidoro unum, quem noster in Insularum
ducem agnoscit Agathemerus. Si tamen mi mumeri,
qui stadiis responderint, etiam ipsi. ——PA aj Artimi-
doro. Propria autem erat haec milliari frtes tet-
tias distributio illius milliaris beg é sipieiis
dio stadiis conflabatur, Nam in milliaribus stadiorum
norum vere Romanis partes istiusmodi tertiae nmilae erant,
quae quidem stadiis paribus designari possent.
dini
$. 21. Emendatur locus Agathemeri. P
Est autem fateor Agathemeri locus, qui cum neutr
milliaris Romani norma convenit. Sio habett^ Too' 0b H»-
vov dz TOuov ixl vdg vov GOduciuos ixBoAdg. Hes ai
óváüu £. ulus xy, L. IL. c. 14.-p. 55. Sic quie
tona assignantur singulis milliaribus stadia; in y illiaribu:
823 stadia erunt 6584. Sin alius ille septenorum eum 4
midio stadiorum in milliari modus agnoscaturj ifa. 1 0que
erunt in milliaribus 828. stadia 6172]. Discrimen it nc
integrorum modo stadiorum, et ne quidem. ter iarum mi
liaris partium, qnae ferenda iam ostendimus: fed )tégro
rum etiam milliarium, plane alienum ab —
meri, Sed in milliarium numero auxit € A gi
rum iunior aliquis Agathemero vel "studiosu libra.
rius, Scripsit enim ipse c, neo. praeterea quidjus am, lu
secum conveniet accuratissime, Sunt enim in Ir m us
septenorum er: dimidii stadiorum octingentis: stadia. 3 E
2714 ' H. DODWELLI
noster: Tà vo vàv ixBoÀOv vov Továitdon &yvotira M;
Boógó&v, L. I. c. 4. p. 11. Dubia enim erant quae de Th
le retulerat Pytheas, et Britannia, Saeculo Eratosthenis
et Artemidori. Non item illo quo ipse soribebat Agathe
merus, qui Romanas agnoscit in Britanni$*etiama legione.
Proinde ex auctorum suorum sententia, potius quam sw
haec verba refert Agatheierus. Situm huius limitis docet
Ptolemaeus, cui XXlIus Parallelus est gr. 54. 4'. ab Ae
quinoctio. Kol yg&gsroi, inquit, Óuà vÀv vov "Tevais
ixoAGv. Hoc idem exordium fuisse Agmthemero ostes-
dunt illius verba in hoc ipso, de quo agimus, capite. Si
enim habet: Kol zà uiv íx0 vob "AgxvxoD mzÓóAom, uiro r6
ApoxvixoU xoxAov zQuixovra xol $E vuüuovo sxàyva iov do
xxvc 0 xoUog. Zráüwo, 0. slav ovvor Oui QlBs xol £ xd d.
Rotundos numerat a Polo gradus, qui in illum ipsum desi-
nunt, quem dixi, Parallelum ostii Tanaidis, pro situ quem
dedi e Ptolemaeo. lnde ergo initium oixwcíuov pro his,
in quibus versamur, rationibus. Graduum "lolo Aretie
numerum sincerum esse vincit, quod illi sf&diorum nume
rus adeo accurate respondeat, si nempe septingena grad
bus singulis assignentur stadia, pro falsa illa, quam diri
veterum sententia, Circulum ergo Arcticum non fixes
aliquem intelligit, pro more recentiorum; sed localem, pre
suo loci cuiusque situ, Sic enim-in omnibus Meridiai
gradibus, illum loei Arcticum appellarunt xeteres; qui pre
prium loci Horizontem attigit, ut docuit magnus Scaliger.
Proinde ab ostio Tanaidis incipit vera Agathemeri oixy&
Mog stadiorum, ut ait, 29000. Hoc autem numero nullum
esse errorem, probat numerus RHomanorém, cum quo coc
fertur, milliarium 3625. Probant etiam ecedentia is
quibus idem intervallum dicitur fuisse tou vOlov cvadis.
XuALov tAcrtov. Initium ergo tenemus terrae oixnelgm.
pro sententia Agathemeri. Finem nondum conastituendss
arbitramur dum alterum terrae &ourov Bimitem, pro eir
dem sententia, eruerimus, Initium illius dowxrov ab ips
Áequinoctio arcessere videtur Agathemerus, Verba eie
J) Mey. Zvvz. ll, 6. p. 3l.
DISS. DE AGATIIEMERO. 215
in hane senténtiam haec sunt: ' 4oíxgra 0€ iov, »ol vo. dxó
vev '"lonusQuoD imi drad(ovg xl. 5 doyQv vo «o9 cu&g ol-
xovuivgg OmordüiíusOn, xoüGxsQ xov ügxvovg và ueri vÓv
&gxvuxov soO$mg woxAov,.p. 94. Stadia- 8000. (si singulis
gradibus quingena assignentur) &d gradum pertingent Me-
ridionalis ab Aequinoctio Latitudinis 16m, 25', qui Paral-
lelo ó.& Mepógg respondet ex adverso quem gradui Lati-
tudinis Septentrionalis 16. 26, assignat Agathemerus, Pto- .
lemaeus autem in Magno Constr. 16. 27', in Geographia
autem gr. 16. 25', si quidem Graeca Erasmi sequamur,
quae rectius hoc in loco se habent quam recentiora Bertii. :
Conveniunt enim examussim cum nostro quoque Agathe-
mero, Conveniunt etiam Latina Magini, qui ducem non
alium agnovit quam Erasmum. |mo ipse quoque Bertius
L. I. c. 10. quamvis gr. 16. 30'. repraesentarit L. I. c. 23.
Hoc enim profecto situ Prasüm Premontorium, et Agi- -
' symba Aethiopum, qui limites omnium Meridionalissimi
habebantu&,, ;quosque alii TTropico Hiberno assignabant,
statuit auctof Agathemeri Ptolemaeus. Geogr. Il. 10. Hoc
tamen tantummodo discrimine, quod stadia ab Aequinoctio
8200 eousque numeret Ptolemaeus, quae 8000 tantum-
modo agnovit Ágathemerus, si saltem haec, quae dixi,
. recte se habeant pro vera sententia Agathemeri. Facilis
autem .est illius queque discriminis ratio, Ea nimirum,
quod numeri, duntaxat rotundi ratior$we habuerit Agathe-
merus, Ptolemaeus autem, ateuratior, ne quidem minuta
neglexerit redundantia, quae, pro praedieto recentiorum
calenlo, a stadiis ducentis non longe discesserint. Hoc
itaque volebat, ssi fallor, Agathemerus (si sincera sit il-
lius hodierna lectio) spatium quoque illud oixovuévgs Me-
ridionale ad Prasum Promontorium atque Agisymbae, (pro
limite etiam arctiori quo fuerat conclusum a Ptolemaeo)
fide niti sublesta, ut proinde fuerit dowro rectius as-
^ signandum, et Septentrionalium de Thule, aliorumque ul-
tra ostium "Tanaidis locorum, fabulis accensendum. Cur
vero suspectos habuerit hos ab Aequinoctio Meridionales
limites Agathemerus, ratio esse potuit, quod nec Veteri-
bus innotuissent, nec certo aliquo au charactere
l
216 H. DODWELLI
insigniti essent, Nihil de illis Strabo, Sed nec Strabom
recentiores usque ad Marinum, qti memoria Ptolemaei
xit recentissima, Inde factum, ut quingena tantummede
stadia singulis Coelestis Meridignalia ui gradibus s
signarint horum limitum primi inventores dior Sautem, wu
antiquiores, 'septingenta, Propterea acilicet, quod iusie
rum Astronomorum [industria et peritia multo tum acc
rator fuerit ars ipsa. Geographica. Hoc ergo spatium ds
xqrov existimabat Agathemerus, quod Promontorii Regie
nisque nominibus contenti, gentium ea lgeà incoleatiu
memoriam nullam prodiderint horum litorum primi navige
tores, Haec ratio erat, cur ab ipso Aequinoctio olxougl
vgc suae exordium arcessiverit Agathemerus, Quod nempe
gentes Meridionales nullas haberet exploratud Sic tame
intelligendus est, ut, in capite de Parallelis, Parallee-
rum ordinem duxerit ab Aequinoctio. Hoe enim veris
mum est, et pro hypothesibus auctoris maximi Hippardi
ita faciendum docet Strabo?, Proinde Hippeühi fidem i
eo secutus est Agathemerus. Non tamett. ii existima
dum est, oixovpévgg fines (illius nempe quam vero cred-
dit oixovpuévgv) ad Aequinoctium usque protraxisse Age
themerum, "Torrida illa erat, quae inter duos 'Tropies
interiacebat, Zona, quam prorsus incultag crediderse
Geographi vetustissimi. Postea compertum navigari perse
habitaeri tamen eousqhe potuisse quo patebant itihera me
ritima, nondum credebant veteres. Et tamen partem he
ius Zonae aliquam. incolis frequentatam didicerunt nostre
Agathemero antiquiores. Certe usque ad Meroem, quam
primo suo Climati (qua a Parallelis vulgo recensitis Cf
mata distinguenda censuit) assignavit Agathegaeerus, Etiam
ultra Meroem pertingit stadiorum numerus, quo ipse me
titur olxóiutov. Nempe a gradu Latitudinia 54 post g*
dus a Polo Árctico 36. Stadia enim 29000 per 700 diviss,
pro calculo Veterum, gradus complebuét $i, et stadi
praeterea 300, quae fere dimidium gradum facimnt, A4
diti fupcciandbns Zonae frigidae gradibus hi terrae cultes
1) Strab. L, Il. p. 132.
DISS. DE AGATHEMERO, 2371
gradus ad gradum pertingent a Polo Arctico TT4 seu La-
titudinis ab Aequatore 124. qui gradus est ihfra Meroem
4us, propiusque accedit ad Aequatorem, quo 3". suum Pa-
rallelum statuit Agathemerus, Sed locum nullum sub illo
Parallelo ponit is idem Agathemeras ab hominibus habi-
tarum, unde censeri potuerit o/x5óipog. Sinum autem Ana-
litiqum eodem Latitudinis gradu statuit Ptolemaeus. Nescio
tamen illumne in animo habuerit Agathemerus,, nullo ha-
bitationis nomine insiguem,
$. 23. De terrae habitabilis fine emendatur explicaturque locus
Agathemeri.
Videamus ergo ecqua alia fatione terrae oixzoíuov li-
mitem ultimum elicere liceat pro illorum saltem auctorum
sententia, quos' sequitur Agathemerus, rectene illos, an
secus, ipse intellexerit Agathemerus. Verba illius, quae
huc spectare existimamus, haec sunt: i4oíxyr« Ó& ióvi xal
v& üzó vov légusQwoU imi Ova0lovo 9, y doy5yv vügs «o9
7u&s olxovuívgg Ozov9iusüe, xoü«umz:p xcv Goxvovg vd
uerà vOv 'Agxvuxóv sÜ9écg xvxAov. p. 394. Ego autem non
de Aequinoctio haec, sed de Tropico et quidem Aestiv o
haec statuisse credo auctores Agathemeri, et proinde pro
do6nusQwo? rescribendum Tozixov. Sic itaque illos inter-
pretor, ut post stadia a Syene 8000 finis fuerit o/xnoíuov,
et nova inde coeperit &oíx5rog illi respondens quae a Polo .
Arctico arcessita in gradum a Polo 36m desierit, unde in-
ierit o/xxXóiuog. Nam in Syene Tropicum Aestivum ipse
ponit Ágathemerus I. 8. p. 30. Erat ergo hic Parallelus
&oyr olxgcíuov, qua calculus processit ab Aequinoctio, ut
gradus a Polo Arctico 36us &oy$ erat eiusdem alia, a Polo
ipso supputantibus, Hic erat Parallelus ài ve Kwvoauo-
qoógov, quam cultam ab hominibus probabat ipsum illud
Cinnamoni commercium celeberrimum, |. Hunc [Australem
vyg xc9' cuc oixovuévgg limitem agnoscit Strabo *- *O à
Itoygcqog, inquit, ixzióxoxsi voovQgv uóvgv vv xc9' Zug
oixovuévQv. .U)v9 0 Ggooífsra, zmégo6t, vorío uiv, vo Out
)) Strab. L. H. p. 132.
"| 9^8 93. DODWELLI -:r;
vis KwwopegóQov zaguAMjAp: Boeríe dh Ded vxo lior.
Haeo ille pro sententia vetustiorüm , Eratosthenis et Hip-
pátchi. Borealem illum terrae habitatae terminum ab Age
themero reiectum: fuisse vidimus. Australem. placuisse vix
dst eur dubitemus, Nam a Syene ad. Merejga stadia p
merat ibidem Strabo 5000. Inde autem .ad. Cinnamemife
ram 3000. Nempe in universum à Syene ad Cimnamen
feram 8000. Et quidem pro sententia Hipparehi. Ix
manifestum est non alium Agathemero. fuisse. anotesem à
illo ipso stadiorum octies millium numero ab Aestivo Tre
pico ad oixyóíuov finem, novae autem &oixesoo exerdien.
Frustra itaque hane lectionem sollicitabat vir sane erwik
tus, Imo nullum illi numero errorem subesse docent Stre-
bonis alia quae sequuntur. Monet enim, ex..iisdem Hip
parchi' rationibus, Cinnamomiferae olxgcw iyyurdwp iem
vov vt lówusQuo0 xol vov OtguoU ToozxuxoU vOU wevà Ie
qvjv. Quod sane, pro his, in quibus versamur, hypothe
sibus, verissimum est, Nam a Cinnamomifera ad Aeqei
noctium idem stadia numerat 8800 pro mente ;biusdein Hip
parchi. Discrimen illud stadiorum octingentorum im caem
erat cur addiderit vocem éyyvrzavo. Conveninnt porro am-
bo illi numeri (qui simul iuncti stadia 16800 conficium)
rationibus eiusdem Hipparchi de Zodiaci obliquitate, Cos-
ficiunt enim gradus 24, si per septingena tribuantur, Re
tundo nempe numero, ad quem proxime accessit pro eal-
culo Hipparchi, qui auctior erat quam ferrent ratienes
iuniorum, Ne vero aliquem hoc numero errorem mubesse
suspicemur, idem facit aliis in locis Strabo. Cinnamomi-
feram alibi temperatae plagae finem censet, eodemque plane
agnoscit, quo nos, situ, Sic ille*; II&Aw à' isch gv Kw
vepouogogov, é&oy&vqyv lousv olxovuivgv zoóg uscguolav
xal xo" "Ixxagyov «vr0v ó 0 avv xm«gáAAmA0g, dQgrü v
sUxQUüTov vüg olxovuévgg ióri, xol Oiys. voU 'IGgpsquo?
ztQl ÓxsoxiGyiMLovg Ob Oxvaxoolovg G6vaüíovrg. Ibidem ne-
merum eundem exhibet stadiorum 25200 ab hoc torridae
Zonae initio ad Parallelum per Borysthenem, quem Age-
1) L. 11. p. 12.
DISS..DE AGATHEMERO. 219
themerus ad ostium "lTanaidis, Ibidem numerat a Bory-
sthene ad.Aequinoctium stadia 34000, Hic item numerus
reliquis Agathemeri numeris 29000 et 8800 adiunctus ab-
solvit stadia 63000, qui integer est numerus totius qua-
drantis a Polo Arctico ad Aequinoctium, si per gradus 90
dividantur .stadia, ut iam dixi, septingena. Hinc etiam
manifestum est in nostro quoque Ágathemero pro cQrucuv-
oíovc xol s reponendum cQuouvQiovg xoc, Ó. Et quidem.hic
etiam auctore Hipparcho, ut docet ibidem Strabo?*, Idem
rursus a Syene ad Meroém stadia censet 5000 a Meroé ad
loca oóxíri oixóuu Óux «xcoue stadia 3000, quae etiam
tribuit Parallelo óu4 vc Kwwvoepeouogógov, et proinde a.
Syene ad Ogovg vc oixovu£vgg stadia in universum 8000.
Inde porro ad Aequinoctium stadia 8800, et proinde a Syene
ad Aequinoctium stadia 16800. Haec certe omnia accura-
tissime pro sententia Agathemeri, Vix itaque est cur du-
bitemus, quin hunc Hipparchi calculum, hoc saltem in loco,
per omnia secutus fuerit Agathemerus, Unicum enim 1o-
cum opponit Magnus? Casaubonus, qui tot locis adeo in-
vicem consentientibus temere opponendus non est. Ibi sci-
licet a Syene Aestivoque ad Meroém usque Tropico sta-
dia recensentur 10000. . Accedentibus deinde stadiis a Me-
roé ad Cinnamomiferam (quae 3000 fuisse diximus) 13000
omnia fuisse colligit. Inde porro addit spatii inter 'Tro-
picos universi partem esse plusquam dimidiam obxjouov.
Quod verum esse non potuit, pro ea, quam Agathemero
tribuendam ostendimus, sententia, quae a Cinnamomifera
ad Aequinoctium stadia supputabat non plura 8800, Sed
vera illa tanta sententiarum discrepantia esse vix potest
in loco quem itineribus tam pedestribus, quam maritimis
pervium agnoscit ipse Strabo. IlAzive vs ydg (inquit) xol
O0svsret. Innuit nimirum, ni fallor, utriusque viae recep-
tos fuisse Paraplos receptasque Periodos, sive ltineraria.
Utcunque tamen ad Agathemeri, in qua versamur, cau-
sam nihil prorsus facere, satis iam, ut opinor, ostendi-.
mus, Romanis autem haec nostrum debuisse necesse est,
1) L. 1I. p. 114. — 2) Strab. L. H. p. 95. -
€
S686 ' B. DODWELEE-"'-1t!!*
qui Homani millieris formam versum loeanmo i loce s
quitur. Et vetustiores, qui stádia sepsibgemm unius gn
dus ambitu amplectebantur, imitari solent; quos hodie be-
bemus , scriptores Romani. Nec satis comitaode alium gre
dus modum, qui septingentorum stadiorum .féerit in pt
ribas terrae habitatae partibus, agnoséemzus; in posterie
ribus alium stadiorum tantummodo : quingentorum. Ne
. sane incomperta erat, etiam vetustioribus, Begio illa Ce
namomifera, quam culti Orbis ultimam: censuit Agatheme
rus, ut iam e Strabone vidimus. Imo Sesostridis ibi me
numenta et cippos Inscriptionesque suo quoque etiammm
tempore superfuisse refert Strabo?. Proinde «nom est ew
recentiorem illum gradus modum, qui stadia comnplectele-
tur duntaxat 500, his in locis obtinuisse opinemur, cai
inventorem Posidonium Philosophum FUP Magno en
aevum fuisse perhibet idem Strabo?.
$. 24. Schaeni modus unicus hoc Agathemert liseeuln du usu fuis
videtur, stadiorum tricenorum, uti etiam Ptolemaei et Marini e
Isidori etiam Characeni, reliquis, ut videtur, &ntiquatis.
Porro observatu dignum est, quod Orbis culti Latite-
dinem etiam Schoenis designari. Et quidem unius tantum-
modo generis, stadiorum tricenorum. Nam in stadiis 29000
Schoenos nunerat istiusmodi paulo plures 900. Verba sunt:
Zxoivo, 0b ix Gva0iov X. wuxoQ mÀfov ivvsaxOGwot, p. 95.
Dividantur stadia 29000 et Schoeni prodibunt 966, quorum
singuli stadiis constabunt 30. Debebat hoc, ut et alis
quoque sua pleraque Scriptoribus, ut videtur, Orientali-
bus et Parthicis, apud quos Schoenorum usum frequentis-
simum fuisse, in nostro iam observavimus Isidoro, Uma
ergo innuit noster Agathemerus, alios quoque in Oriente
receptos fuisse Schoenorum modos, et hunc tamen, qui
stadia triginta capiebat, omnium fuisse receptiasimum. Si-
mile et aliud in Ptolemaeo legimus exemplum, sed M»
rini, qui et coaevus erat Ptolemaeo, et tamen aetate Pto-
lemaeo? paulo maior. Spatium ille a transitu Euphratis
1) Strab. L. XVII. p. 790. M 2) Strab. L. HH. P. 95. — 3)asp.
Ptol. Geogr. L. 11.
DI8S. DE AGATHEMERO. 281
ad turrim lapideam Schoenis conclusit 876, stadiis autem
26280. Hoc idem spatium ad Nchoenos duntaxat 8000,
stadia autem 24000 contraxit ipse Ptolemaeus*. Modum
Schoeni utrobique eundem observavit, quem dixi, stadio-
rum 30, ne de lectione aliqua possit esse suspicio.. Haec
Parthici Imperii latitudo erat dum limes illius ab Occi-
dente esset Euphrates. Nec sane dum lineam illam ean-
dem persequebatur. Marinus ut terrae cultae Longitudi-
nem ab Occidente ad Orientem usque designaret; Schoe-
norum tamen ne uspiam meminit praeterquam in hoc spa-
tio quo Parthicum Imperium metiebatur. [nde colligimus.
ab Euphrate ad turim lapideam duntaxat in usu fuise Schoe-
nos. Non item ultra Euphratem versus Occidentem, sed
nec versus Orientem ultra turrim lapideam. Prorsus in-
utilis fuisset Arti Geographicae, ad gradus Longitudinis
invicem conferendos, omnis illa spatiorum designatio per
Nchoenos, si quidem alius fuigszet aliusque Schoeni modus, .
et quidem duplo maior, Nec sane adhibendam fore cre-
dibile est, his praesertim recentioribus accuratioribusque
Marini atque Ptolemaei temporibus, quibus, propter ipsa
viarum publicarum divertigia, spatia recepta contrahenda
videbantur, et quidem intra limites longe, quam si recta
DIGUeSdieaenE; arctiores, Maior enüin discrepantia futura
erat in Schoenis quam in viarum illis divertigiis. Sic ergo
se rem habuisse verisimillimum est in Schoenis Parthicis
de quibus agit noster Isidorus. Nec sane aliter vel ltine-
rarli vicem praestare poterant lsidori Mansiones, si tan
incerti fuissent, cum ipse scriberet, quam olim, Schoeni.
Praesertim, cum ne semel quidem Lectorem monuerit Je
aliqua Schoeni discrepantia. Ned vero, ubi copiosior est
Schoenorum numerus, ibi de mansionum paucitate monen-
dum censuit. Hac nempe, ut videtur, causa, ut Lector
intelligeret, nullas ibi fuisse, ubi commode pernoctari
posset, mansiones, ut proinde sub ,dio, vel in tentoriis,
pernoctandum esset, Caeterum ubi frequentes occurrunt
mansiones, ibi nullam legimus plusquam Schoenoruni sex,
,
1) Ptol. Geogr. lI. 12.
*
4;
£83 H, DODWELLtIt "--
quae gradus militaris; iter fere diurnum est, quale descri
bitur a Vegetio, pro hoc Schoeni mode, qui stadiis re-
spondet 30, Proclive autem erat, ut hane potius modum,
quam alium quemvis, deligendum censerent, ad quem re
liqui omnes redigerentur, cum iam constaret, necemse esw
ut ad unum aliquem certumque modum omnes redige
rentur. Erat enim hic Parasangae medus apmd Perse
antiquissimus receptissimusque, ut &upra. iam in hi
doro! probavimus. Imo plium nullum fnisse. olim de
: euit Herodotus, Eiusdem ergo modi Sehoenum. in illiw
locum successisse consentaneum erat, quem ne quidem
apud Aegyptios exemplo caruisse ibidem evicimus. me
a Pelusio ad Memphim non alium fuisse receptum fatetar
ipse Strabo, In illa nimirum Aegypti parte, in qua sedem
Regiam habebant Ptolemaei, urbem nempe Alexandri
nam. Quis autem dubitet, quin, cum de coneerdia age
retur, Hegiae Urbis exeiplo parere oportuerit relique
Aegypti nons? ]ta se rem habuisse ex alio eolligimus
exemplo Marini atque Ptolemaei, qui Bohoenis mon aliis
quam stadiorum tricenorum Orbis habitabilis Latitudinem
metiuntur, a Meridie scilicet ad Septentrionem. — Huiws
enim lineae rigor (ut pro Grammaticorum sermone loque
mur) per Aegyptum, minoremque, quam appellant, Asiam
ducta, ad alterutrius exemplum Schoenis metiendus erat,
in quibus locum vel praecipuum habebant Schoeni stadio-
rum tricenorum. ltaque non alios fuisse Schoenos arbi-
tror, quibus mansiones suas emensus est Isidorus, et rari
adee exempli tum fuisse alios, vel forte penitus in desue-
tudinem abiisse, Nec puto facile repertum iri auctorem
Isidoro iuniorem, qui alterius modi Schoenos quasi etiam-
num usurpatos memorarit.
]) De Isid, Characen. $. 12.
ADIl'A0 HMEPOT
TOT OPORNOZ
Tygs Dltoygagíoag ózovvzdóótsov iv ixwoug
BIBAION IIPS& TON.
K E d. «.
Ilegi vc rv mzcÀciQv ltoygagíag!.
"M yokinavégog. ó Mujoiog, dxovotuc OdA:o?, smQorog irói-
AGATHEMERI
ORTHONIS FILII
Geographiae expositionum in epitome redactae
LIBER PRIMUS.
CAPUT I.
De veterum Geographia.
A naximander Milesius, "Thaletis auditor,' sustinuit omnium
1) Et hoc lemma est Vendelini,
de schedii fide repraesentatum.
Nam ut modo dixit, prior libel-
lus in MS. est éxégadog. Ten-
nul. qui ipse scripsit íxepeAo:og.
Conf. Holstenii notitiam libro
praemissam, qui Vendelini auc-
toritatem confirmat.
2) Anaximander invenit Gno-
monem et Sphaeram, Plin. lib. V1.
96 [57. 78.] in Astrologia, et sta-
tuit, teste Theone Smyrnaeo:
terram in sublimi pendentem,
(Diogen e]Laértio: Manere me-
dio loco, centri instar constitu-
tam circa mundi medium. Prae-
dixit et Lacedaemoniis terrae
motum [Cic. de div. I. 50. Plin.
hist. nat. ll. 815,]. Tennul.
Anaximander, philosophiae ioni-
cae disciplinae addictus, naturam
ipsam perscrutari studuit. Neque
Thaletis Discipulum, neque eius
successorem fuisse/ in docenda
philosophia docuit H, Ritter, v.
Gruberi et Erschii Encyclopae-
diam Vol. 1V. p. 4. Cf. Diogen.
Laert. 1|. 18. 14. 122. Simplic.
in Aristot. phys. fol, 6;. de coe-
lo fol. 191. Suidas s. v. Strabo 1.
p. 7. Post Pherecydem primus
fuit Anaximaánder, qui oratione
soluta in describenda natura usus
est, Themist. or. 20. Itaque Pli-
nius eum appellat Milesium Phy-
sicum, II. 81: cf. M. 78. XVIII.
$1. — Notitiam, quam Tennu-
lius proposuit ex '"l'heone Smyr-
naeo, non invenies in eiusdem
libro, qui solus editus prostat.
284
ATA8G8HMEPOT
wqos viv olxovuivqv iv nivmu yoa[-2] vas *. — MeO! Ov 'En-
"-—
primus situm orbis terrarum in tabula pingere: Post quem He.
Fortasse est Theonis Smyrn. li-
ber zeol dorQovogíog, qui adhuc
ineditus latet in Bibl. Scorialensi,
et Parisiis servatur in Bibl. He-
gia. Hunc libellum transcripsit
lanus Bake, V. Cl. V. de Gel-
deri Prolegom. ad "Theonem
Smyrn. p. XXXV sqq. ln hoc
enim libro citantur Adrasti et
Platonis, rarius Eratosthenis, Ar-
chimedis et Dicaearchl nomina;
deinde integri trium poetarum
Alexandri Aetoli, lbyci et Arati
versiculi exhibentur; uec deest
Pythagorae, Hipparchi, utrius-
que commentatoris in Aristote-
lem, nempe Eudoxi et Calippi,
porro ipsius Aristotelis, Mene.
mi, Derbyllidis, Eudemi, Oin
pidis, Thaletis, ^ Anaximandri,
- Anaximenis*, "Thrasylli commemo-
ratio. "Totus liber exit in rela-
tione sententiarum Sereni philo-
sophi. Ceterum liber triginta et
duobus capitibus absolvitur. Uti.
nam Backius hunc librum Theo-
nis edat!
1) Eadem testatur in vita eius
[Diogenes] Laertius [ll. 1:] y5c
x«l €9wicoong csoíustQov soOortog
Éygobs n dd xal ópeigoav xoca-
eoxevaos]] Atqui Homerus, ut
nullam Philosophiae partem in-
tactam reliquerat, teste Strabone
(Il. p. 7] de Geographia disputa-
vit ante Anaximandrum ; sed aliud
agens; praeterea nullas mappas
Geographicas pinxit, ut Anaxi-
mander. '"ennul. qui Strabo-
nis notitiam, quam apud illum
de Homero l. 1l. legimus, non
recte intellexit. Homerus enim
non de Geographia disputavit in
singulari libro, sed Strabo ad
poetae carmina respicit, ubi mul-
tae regiones et populi appellantur.
Groskurdius in notis, quae ad
versionem Strabonis libri germa-
nicam addidit, ogaigav esse ,,ein
Erdglobus* dicit; sed errem
videtur, e£ verbum illud petim
ad veterums astrologiam esse re
ferendum , si :Cnnferas -Plinii (k
nat. XVIIL 57) verba haec: 0c
casum matutinum Vergiliarun
Hesiodus (nàm huius quoque ae
mine exsta& Astrologia) tradidi
fieri; quum aequinoctium am
tumni conficeretur: Thales
timo quinto die ab equa
Anaximander vi O Bé:
Euctemon XLVIII. Deinde alie
loco (1l. 6: Circulorum quequ
coeli ratio in terrae meatiew
aptius dicetur, quando ad en
tota pertinet, Siguiferl modo ie
ventionibus nona d Obliqai-
tatem eius intellexisse, hoc e&
rerum fores aperuisse, Anaxima-
der Milesius traditur primes
Olympiade quingu octe-
va. Signa e in eo Cle
stratus, et prima Arietis ac 8»
gittarii. Sphaeram i acit
multo Atlas. Nunc relicto mui
ipsius corpore, reliqua inter cet
lum terrasque tractentur. Ex
his colligo, astronomiae ratie
nem in describenda vel depin-
genda terra respexisse Amari
mandrum. taque Uckerti see
tentiae adsentiri nequeo, quam
in libro: Untersuchungen über
die Geographie des kataeus
und Damastes. Weimar. 1814
P. 28 de Anaximandri i
terrae proposuit, dicens: ,BEr
war auch, so weit unsere Nach
richten reichen, der erste water
den Griechen, welcher die Erde
auf einer Flüche bildlich éaer-
stelle. Seine A.nsichten
mochten jedoch nicht aebr
von dem abweichen, was
die Homerische QGeogr&
phie gab; daher auch
den lonischen Sünger erhebt,
dem er angiebt (1, I. Diog. Laert.
1
BIBAION A.
Q60
r&iog ó lMiWoioc, cv«o mzoÀvmAavoc, OuvpxolBoctv, dors Pav
pactOxvor rÓ zxoGypo?. "Ellavixog y&Q 4éofiog dvgo rmoàlvf-
cro e7zÀacTQc? magíÜmxs vov [orooíav.
cataeus Milesius, vir multae peregrinationis, idem i rne
tam accurate tractavit, ut in admirationem venerit.
vir doctissimus, sine tabula historiam tra-
lanicus Lesbius,
didit.
l. l. Eustath. ad Dionys.): ,,ihm
würen so treffliche Münner und
so ausgezeichnete Philosophen
gefolgt, wie Anaximander in sei-
ner Welttafel, und Hekataeus in
seiner Beschreibung, was auch
selbst Eratosthenes zugeben müs-
se.* Anaximanders Zeitgenosse
Pherekydes wich darin besonders
von ihm ab, dass er den Okea-
nos nicht mehr für einen Strom,
sondern für ein Meer erklürte.
(Schol. ad Apollon. Rhod. 1V.
1396. Athen. XI, 6).** Strabo non
dicit, Anaximandrum et iHeca-
taeum secutos esse Homerum re,
sed dicit, potius tempore eum se-
cutos esse, Conf. Strab, 1l. p. 78
et p. 68, ubi de tabulis vetustis
(0] coyoío, zívoaxsg) agit, quas
Eratosthenes correxit. — Creu-
zer ad: Historicorum Graecorum
antiq. fragmenta p. 10. haec di-
cit: ,, Ad illud £y zrívox, yodapa
laudat Abrah. Gronovius in no-
tis mscr. (adscriptis margini ex-
empli Geographicorum antiq.,
quo ego utor) hunc Luciani lo.
cum Contempl. zóáeig xoi ógq év
yocgoig oo&v. Quod Propertius
. 3, 35 sic declarat: pictos
ediscere mundos.* 1H. Ritter de
Anaximandri philosophiae doc-
trina l. l. haec docet: ,, Die Erde
scheint er sich walzenfórmig ge-
dacht zu haben (Plutarch. apud
Euseb. praepar. evang. l. 8; Dio-
gen. Laert. M. 1): in der Mitte
[der Himmelskugel] ruhig schwe-
bend wird sie durch den gleich-
müssigen Abstand [von dem um-
schliessenden Himmelgewoólbe ]
gehalten (Aristot. de coelo 2, 13.
Plin. h. nat. H. 44. Simpl. de
am Hel.
coelo fol. 126).** — Ceterum ex
Plinii loco h. nat. IV. 20 non
temere fortasse colliges, si di-
cas, Ánaximandrum tabulae suae
geographicae addidisse notitiam
terrarum verbis descriptam. PiIf
nius enim cicit, Anaximandrum
Cretae insulae nomen ab Hespe-
ridis filia derivasse.
2) De Hecataeo conf. Strab. I.
p. 7, qui idem fere ac Agathe-
mer dicit. Creuzerus V. Cl. 1. 1.
eandem rem tractavit, et Klau-
senius ad Hecataei fragmenta
p. 13 haec disputavit: ,,I1Isolóó0g
y5c, Descriptio orbis terrarum,
etiam 590.7y50:g vocata, duos
continebat libros, quorum prior,
z:£Qujyncic EvgozES, omnes, quae
Hecataeo innotuerant, Europae
regiones et populos cum omnibus
maris Aegaei insulis praeter pau-
cas quasdam Asiae litore tam prope
adiacentes, ut ab eius descrip-
tione divelli non possent, exhi-
bebat, alter Asiam cum Aegypto
et Libya. Borealem enim orbis
terrarum partem communi Euro-
ropae nomine designavit scriptor,
australem Asiam dixit: fines utri-
usque statuens in Caucasio iugo,
ulira quod Persarum ditio, quae
omnem comprehendebat Asiam
praeter Libyae partem occiden-
talem et australem, non pertine-
bat. et p. 17, sq. de Hecataei
ratione, quam in describenda ter-
ra secutus est, haec: ,, Populum
primo commemorabat, id quidem
locutione admodum simplici —
deinde urbes, aeque simpliciter
— interdum breviter addit, ex
quanam gente oriundi sint inco-
lae — passim brevem de histo-
sia urbis notam spargit — eth-
nicum civium cuiusque urbis vo-
cabulum saepissime videtur vel
directo addidisse, vel eo in de-
scriptione urbis usus esse — sae-
pius etiam principem urbis deum
commemoravit — semper fere
operam dedit, ut originem vel
conditorem urbis cognosceret at-
ue annotaret.^ Sed Callimachus
(apud Athenaeum. L. 1l. 21, p. 1U.
conf. 1X. p. 410) et Arrianus (de
exped. Alex. V. 6, 1) suspicati
sunt, opus Heecataei geographi-
eum non genuinum esse, sed
Ütrabo cum &Eratosthene aliisque
(Steph. Byz. Strabo Xll. p. 550)
idem ei tribuebant. V. Uckerti
disquisitionem huius rei accura-
tissimam, quam Klausenius in-
spicere neglexit, l. l. pag. 53 et
p. ]2 sqq., tamen de Hecataei
tabula, in qua terrae imago in-
cisa fuit, conf. Uckertum 1. l|.
p. 33, Creuzerum ]. ]. p. 10 in-
sque F. Osannum in ephem,:
Zeitschrift für die Alterthums-
wissenschaft a. 1889, no. 8, ubi
V. Cl. optimeque meritus de lit-
teris editionem Hecataei fragmen-
torum recensuit, quae collegit
Klausenius, Circa Olymp. LXX.
1l (— 500 ante Chr.) Aristagoras
Milesius, auctore Herodoto V.49,
tabulam aeri incisaam, in qua
Asia descripta fuit, secum porta-
vít, cum Bpartam veniret. For-
tasse illa tabula ad Hecataei ta-
bulam terrae adornata erat, quod
etiam Dahlmannio (in libro: He-
rodot etc, pag. 114) visum est.
Transscribo huc Strabonis locum
J. p. 7, ubi ille Eratosthenem im-
pugnavit ; dicens: 444d zg0g 'Ega-
t000ívn uiv cv0i:g dgobusv Oi
eAsióvov* Ev olg wol s:gl vo)
etorntoU ztíALv Éovrar ÀOyog. Nv»l
àà Ov, uiv "Oumeog vijg ysoyoa-
qíag 9jobev , doxsíro và AsgOtvra.
Qevsool óà x«l oi éxaxolov9T1-
Gevtsg cUtO) dvOQsc dbidAoyos, xal
oíxeio, qiiocoqíag* àv roUg XQo-
zOVG usO" "Ouneov , Óvo ggoiv
:hEearoo8tvncg: AvabigevógOv tt,
ATA06HMEPOT
Gaio) yeyovóta ysebpuuo» nc) «o-
Aivge , xxl "Excvaio» zó» Mi
c10»* tóv uiv oUv, ixJosva: xoe-
TOV ytoyougixóv stóveua* :óp à
"xeroio» wxvocltzti» yooppa, xu
croUpswop éxsivov siv«r ix vig dy
Ang «v9r00 yoegg. Ingenium opt
ris Hecataei respicientes genau
num esse iudicabant, orum
auctoritate nisus est Strabo, «t
recte sine dubio iudicabant. He
rodotus quidem (V. 348) Hec
taeum Milesium eammemorat, aed
nihil de eiusdem tabula geogr
dicit. Creugerue j]. 1, p. 9 hae
dicit: ,, Haee Era si
gas, credideris solam orbis tee
rarum deseriptionem exbibulese
Hecataeum..., atque Eratosthe
nem solum audiendum esse pre
bare studet Beris Mom. de l'À-
cad. des lnser. T. Vi. p. 44
qui etiam Agathemeri iudicium
hoc nomine vituperat. .. , Mae
nert Geogr. graec. et. ros. VeLL
p. 1! tribuit Hecataeo oum emen
datam tabulam ab Amsaximandre
conditam, tum descriptionem eiu
dem verbis comprehensam.
ego dubitandum censeo, quin ei
utrumque tribuendum .sit, si Age-
themeri quidem sequaris seates-
tiam.^ Admodum breviter Klwr
senius haec dicit p. 25 sq.: ,,Ab
ipso Hecataeo talem confectam
esse tabulam non directo tradi-
tur, sed primo ab Anaximandre
hoc esse susceptum. Neque s
Anaximandro honorem illum ab
rogabimus, id tamen nemini de
bium esse potest, quin coasut
tudine uterque junctus fuerit et
hac Anaximandri tabula usas sit
Hecataeus, locos a sese
tos in ea consiguaverit totu
hoc opus in libro deseri :
idemque postea Aristagorae tre
diderit, qui talem Lacedaeme-
niis tabulam ostendit, inp cum)
eonsilio insignem fuisse Heee
taeum scimus. Sed quod ad t
bulam ab Hecataeo emendatam
pertinet, iudicat F. Osaannas, Vit
antiquitatis rerum peritissimus,
l. l. no. 8 sic: ,, Ueber Letztere
BIBAION 4A.
887
Elra 4ouáctgo Ó. Zwytievg ^ và. nÀcióoza 5. ix vÀv "Exoratov
Deinde Damastes Sigeeus, qui plurima ex Hecataeo de-
erklürt sich weder Creuzer noch
Klausen nüher, obwohl es der
Mühe werth ist, darnach weiter
zu fragen. Jetzt nur die Ver-
muthung, dass dies nichts an-
ders als eben der in Fragmen-
ten auf uns, gekommene, in Rede
stehende Periodos der Erde sei,
welcher als Erklürungsschrift zu
jener verbesserten Erdtafel an-
gesehen werden konnte, eigent-
lich aber die Hauptsache selbst
war, welche zu besserer Ueber-
sicht von jener Erdtafel beglei-
tet war. Aristagorae tabulam
eandem esse, quam Hecataeus
confecerit, iam Abr. Gronovius
(in disp. ad Kabr. Bibl, graec.
Vol. 1V. p. 615 sqq. ed. Harles.)
suspicatus est. Qua in re assen-
tientem deinde nactus et Virum
eruditissimum Saintecroix Exa-
men crit. des hist. d'Alexandre
p. 662 ed. alt. Hecataei tabulam
emendasse dicitur Dicaearchus
philosophus peripateticus, v. Dod-
wellium de Dicaearchus 8$. 6. V.
Cic. epp. ad Attic. VI. 2, qui
Dicaearchi tabulas distincte com-
memorat.
3) 4MmAdotog mup£ócxs. lta ut
vides, putavi interpretandum il-
lud adverbium, quod ab alio:
minus concinne, ab alio: citra
fucum ullum aut figmentum red-
di videbam. Agit enim de orbe
per tabulas exhibendo, quod duo
priores fecisse ait; hunc postre-
Tnum non lineis per tabulas ductis,
sed sine illissitum orbis scribendo
monstravit. Gronov. Verbum
ez Acovog simpliciter significat hoc
loco : ohne Bild, i. e. ohne Erdbild.
Agathemer tacite Hellanicum cum
Hecataeo comparat, sive ad He-
cataeum aliosque antiquiores vi-
ros respicit, qui tabulam terrae
facerunt; quare dicit Agathemer,
Hecataeum huc non pertinere,
nullam enim addidit terrarum
tabulam historiae, quam con-
scripsit. Aliam interpretationem
statuit Stallbaumius, V. Cl., quam
mecum communicavit. Sententia
eius haec est: Agathemer Hella-
nicum fontem esse dicit, ex qua
narrationem de Hecataei tabula
hauserit. Quare czAc6rog nostro:
unumwunden interpretatus est.
Tennulius vertebat: quanquam
alias doctissimus, minus concin-
ne ista tradidit; Gronovius e4-
tem:. quanquam doctissimus, abs-
que eolore et tabula ista tradidit.
4) In MS. erat Kxritóg. Kir-
TiE9g COniecit et Vendelinus. Kí-
tL0v ut scribit Ptolemaeus, est
civitas Cypri; vicina Amathunti,
maximorum virorum patria. Stra-
bo lib. XIV. locutus de hoc Ci-
tio: "Eye; 0b Asuéva xAsLovÓv; dv--
v£0Oiv iovu. Zovowv vt O vüjg i-
«rg wigícsog coynyétge, xal AmoA-
Ao»i0g (arQ0g. Urbs ea portum
habet, qui claudi potest. Haec
patria fuit Zenonis, Stoicorum
Principis et Apollonii Medici.
Est et Citium oppidum Macedo-
niae, ut observavit à xo4utixó-
corog Menagius in amoenit. lur.
cap. I3. Verum ab utroque vo-
cabulo venit non Kircio)g, sed
Kirug)g. Stephanus hic mutilus
nihil nos iuvat: Suidae autem
legitur Ziyis?g, et Hellanici an-
tiqui (quem ab Hellanico Gram-
matico — Ptolemaei Aristarchei
praeceptore distinxit iguoratus
suis temporibus loannes lonsius)
auditor asseritur Herodoto c»-
zo0vog. Dionysius Halicarn. lib.
de Thucyd. Charact. vocat quo-
que Ziyiéo, et tradit ante tem-
pora Peloponnesiaca vixisse cum
Xenomede Chio, et Xantho Ly-
do. Ergo natus est in "l'roadis
promontorio, ut Vossius divinus
in Hist. Graec. notavit ex Rufo
Avieno: Quin et Damastes nobili
natus Sige, Tennul, Vulgo ó
ATAG8HMEPOT
pevayodtag mtolnAovrv 9 Éygextv. "Ebo 4upoxQsrog? xej Ev-
Dobog * «ei &AÀor vwvig vüg yüc mtQi000vc xal nsglzslovc exoay-
poveüdavro :
scripsit, EHSUIMUATKSEO PME composuit. Mox Democritus et Eude-
xus aliique nonnul
composuerunt.
Kirvie)g. Creuzer (Histor. graec.
fragm. p. 9) auctoritate Grono-
vii commotus scripsit ZuiyéieUg.
Cf. quoque Uckertum 1. ]. p. 26.
Damastes Sigeensis non est con-
ibndendus cum alio Damaste,
qui Democriti frater erat. Da-
mastes fons fuit, ex
nicus hausit. Steph. yZ. 8. V.
VPsreoBó oto. Damastis opus tol
à» appellat.
$) rà. éx edidit Tennulius. Gro-
novius haec: ,,v& másiota. Sic
supplevi ex M8. quum male po-
sterius esset omissum.**
IIeoíniov». Suidas tradit
euni scripsisse gentium et urbium
catalogum (quod opus citatur a
Valer. Max. lib. Vlil. 13) de re-
bus etiam in Graecia gestis, de
parentibus et maioribus eorum,
ui ad Troiam militarunt, libros
uos; de Poetis ac Sophistis et
alia multa. Mirum est a Stra-
bone lib. Il, carpi Eratosthenem,
guod Damastae autoritate nita-
ior cum ipse Strabo lib. XIII.
583] Plutarchus in Camillo,
S linius lib. VII, 56. Dionysius
Hal, lib. J. Damastem hunc in
testimonium adducant. Tenunul.
7) Abderita fuit Democritus.
Conf. Hippocratis epistolas, A.
Gell. X. 11, Steph. Byz. s. v. " AB-
5o, . dx vüUrng ydo xol 4m
üd vróg dor» ó gi.Aócogog. Cf.
K. F. Hermanni Versuch einer
urkundl. Geschichte von Abdera
in ephem. schol. univ, sect. 11.
nO. 63. Auctore Diogene laer-
tio IX. ... alii Democritum Mi-
lesium esse dicebant.
8) Eudoxus librum «i ztgió00:
sive 7 yy5g ztoíoóog et multis libris
uo Hella- "
1 terrae circuitiones ae eircumnavigationes
constantem composuit. V. nos ad
Marcianum et Menippum p. 158.
Huc T e p
locus
mo yore P Ada Bon!
dig» voyd, xl v9»
pr
tOg, xq
, 1u06g zeli
f eeioeDiPne. cí* xal iynóugt-
vog 0e, xol E$00f0g, wal dium
«oyog, xol "Expogog,. :
zÀt(ovg' Er. ÓÀ ol warc voUtovs
"EgarocÜérng ve xoà [70 id sel
IIocei0c 0g , dv09sg
Deinde etiam Eustathii locus ad
Dionysium DE. init. , " di-
citur haec: JIoó Ó0é ye zo6
Oilya 60: aqoDsrioy tivd, à
viv vs toU 4fiovvolovo 8.
nagaüsíSouév 601, xal tÓ vig sagt-
qjynseog (xo&yu« cruvovobsy ze
yvoeuuov cogmsioUusv, xol vl pis
ovv ÓUvavo, vin ier digpaa ris |
óP 7 vfg yeoyoagíag piat et
tíg Ó» av 1j vis x 50278 sels
Agsig, wol ez: 3
Égyov, xaígiov. piro. à:
vig TÓ vd Gtuvd ."üe cedi
éy Aoyo Qo xt éqroQixeirtoer
Óvvyt viv I oUQavOv UM
vert
qeiv roig uby éy xao.
GacLv dc dÓUvctOVP YOOX
vw, mzemiortvrwL* TOig ÓS ya ev
giorevoapévoig Ty» xtQuj Mus hos
AG y put vevOÀ tOt, XX
dósvorov meis leyusus " Scie
oig t7jv steQOtMÍOV , xal ttywaét.
u£voig và cóvsato vida seti
ydo oUro uaxQOD ex ,
BIBAION A. 289 -
Of uiv o)v zaletol v$v oixovuívgv fygogov GvQoyyvlgy,
péíonv Óà weioOa,? c«v '"ElAaÓa, xol ve)vnc 4fiÀgoUg, vüv óg-
— goÀóv!9 yàg ÜÉysw vc yuc. llodvrog Óà Zquóxgavog moÀonz-
gog dwjg Guvsiüsv!!, Ort mgojQxnc jorlv sj yu, qutOAiov cO
püjxoc ToU szÀerOve Fyovoa. ^ ZvvQveos vovro xol Zfuxolagyoc
ó llsgwrormviwOg!?. ^ Eus0oEog'!9 óÓà c0 ájxog ÓOimio)v coU
zÀárovc: ó 0b 'EgerocOévmg mÀeiov voO OwrÀoU!*. Kgdrgg 8i
Veteres ergo orbem habitabilem effigiarunt rotundum, mediam
vero sitam esse Graeciam, et eius Delphos; obtinere enim um-
bilicum& terrarum. Sed Democritus, cuius multa scientiae ex-
perimenta, exstant, primus affirmavit terram esse oblongam, ita
ut longitudo ad latitudinem habeat rationem sesquialteram. Cui
sententiae etiam Dicaearchus Peripateticus accessit. Eudoxus
autem dixit longitudinem ad latitudinem esse in ratione dupla;
sed Eratosthenes in majore quam dupla. Cratesisemicirculo as- .
000, tjv tg OíxovuEvQg TVOXO-
yoogíav ususistixuGiv, Ovvzyiclo
zov TvüyX tii Oicctuueti crnv
eztÍQova qttQuxAt(GOvTSG, xol tO
TOU xor vynjv sinoouerog «act9í-
Ammrov émzixéóc (fgoyvrdro wol
ovrO uixooÓ.aotóro ÉfuxtQuyod-
apovrsg. o0 07 ToAunuotog xocoQ-
c. uiv lorógnrei '"AvabíuevOQos, -
Exeroiog 02 uev «vrO0v vj cvvg
róÀu» éxijisiv, usvd 5 zfnuoxpi-
vog uaO5rsvocusvog Gocigrt, xol
vrévragrog EUóo£fog. ,. Scholia ád
Dionysium Perieg. init. praebent
haec: Tívtg vtQÓóttQov év mívawx
vjv oixovu£rgv EÉygonpoav ^ mQoog
"Ave&(uavógog * ósvvsgog Milj-
eL0g Exoroaiog' toírog dnuóxgirog
Ocio)? uoUntjc: véraogrog E)00-
Eog. ovvos oi uiv otgoyyviosnó
Éygaav, nuóxgirog —vwQou5x,
Kodvrgg rzuivxAi0v . .. . . tQUmE-
£osu07 * &AMor Ob s)gosiÓT.
9) Vulgo u£ozv ótmysicQ'a:. Gro-
novius autem dicit: ,, Legendum
opinor u£cgv ói wsioQoi, quum
in vulgato nulla sit sententia,"
10) Plutarcho et Claudiano te-
Stibus veteres finxerunt, lovem,
cum esset medium et umbilicum
terrae deprensurus, duas aquilas
paris velocitatis emisisse, alterain
ab oriente, alteram àb occidente,
Il.
-
iussisseque, ut illae recta et e
diametro convolarent. l|llae igi-
tur cum in Delphos sibi occur-
rissent, docuerunt lovem ,. Biegl-
phos esse umbilicum terrae. Vi.
rip. Orest. 331; lon. 5. 462. So-
phocl. Oedip. tyr. 488. Tennul.
11) evvgósv "Tennul. recepit,
atque. annotavit: ,,In MS. legeba-
tur cvvsiós»v. Quod tolerari non
potest. Retinui vocem in MSS.
exstantem , cui vicina sunt gvvj-
0sv vel covv/ts», sed nulla mu-
tandi necessitas. Gronov. De
Deinocrito conf. Aristot. de coe-
lo ll. 135; meteor. lI. 7. Euseb.
praep. evang. XV. 956. Schol, ad
Apollon. Rhod. 1V. 269. Plutarch.
de placit. philos. 111, 10. 13. Se-
nec. nat. quaestt. Vll. 3. Macrob.
in somn. Scip. I. 19. V. Uckerti
librum: Geographie d. Griechen
u, Rómer. Vol, I. P. 1l. p. 21. 31.
213 inprimisque p. 99 sq.
12, Vid. Osanni V. doct, Bei-
trüge zur Litteratur Vol. 1l.
13) Cfr. L. Idelerum de Eu-
doxo in Abhandll. der Beriin.
Akad. edit. a. 183! et 1832, pag.
189 sqq. et 49 sqq. et Uckertum
Geogr. Vol 1. P. Il. p. 112 sqq.
. 218.
14) De Eratosthene v. Ucker-
19
296 ATAG8HMEPOT
" L|
óc qusxóxAtoy* "Inzegyog 03 vQomsfosiós 15. "Milos ovgonb.
Hocuódvwiog óà ó Xrwixog ioptvÓovo[-8]eó5 wel puegonierv
. dxd NNorov sig Bodóàv, ovevrv ngóg fà xal Óócww: và xov
Evoov à" óuoloc mAevóv:ga zxQóg rjv lvOwxsy ?.
"Ogo: 1msíoov: EvQozwc uiv xol 2igogc ab "Hoaxlow
eve zione 0b xol "dolog ó INeilog, of 0à "IcOpnÓv vóv dxo
Zaofovióoc? Myuygg xoi oiov xóAmov. "olag dà xel Ev
goce of uiv doyoíos (Aéyovoi) Daci? zmorauóv xal róv f«
simulavit: Hipparchus similem mensae: alii caudae belluinae,
Posidonius Stoicus fundae tradidit, cuius media latitude ab Austre
in Boream pateat, angustior pars circa orientem et Oecidentem
procedat, sic tamen ut latior sit, qua India pertinet ád Eurum.
Termini continentium sunt: EEOME quidem atque Afriew
columnae Herculis: Africae et Asiae Nilus, vel, ut alii volunt,
Isthmus ille à palude Sarbonide et sinu Arabico: Asiae vero et
Europae terminum antiqui dixerunt Phasin fluvium, et Isthmum.
^tum 1. |. Vol. J. P. 1. p. 136 sqq.
P, 1l. p. 133 sqq. 192 sqq. 219
sqq; et Gf. Bernhardy Eratosthe-
nica, Berol. 18223, 8.
15) De Hipparcho v. Uckertum
l. 1. Vol. I. P, |. p. 148. P. Il.
p. 46 sqq. 136 sq. 163. 193.
1) Zgevó0óyya sioixvia, dicit Dio-
M Pd [7]. Huds. Rob.
Stephanus correxit sixvic, quod
plerique codd. praebent. V, etiam
Eustath. ad Hom. lliad. p. 690.
Strab. Il. p. 98. 102, De Posi-
donio, Eratosthene, Hipparcho
aliisque conf. Letronnii disquisi-
tionem germanice per me reddi-
tam: Ueber die Erdmessungen
der alexandrin. Mathematiker,
una cum Lelewelii libro de Py-
thea editam Lips. 1838, p. 79 aqq.
et Lelewelii librum ipsum pag.
66 sqq. et Uckertum 1. l. Vol. I.
P. M. p. 204 sqq. — Ad verbum
creyz»v adnotavit Hudsonus: lioc
firmat lectignem Codd. MSS.
Dionysii, qui v. 6. pro s/gvrég7
habent o£vrégg.
2) Ptolemaeus et Plinius vo-
cant Sirbonem. 8i autem iste
isthmus est terminus Africae «
Asiae, certe sinus Arabicus sea
omnis debebitur Asiae, sed ex
parte Africae cedet, T ennul
Aut hic Zeofloví(8og legendum, wt
apud Dionysium Perieg. 253, ast
n. Zuaofovídog reponendum.
Huds. i;
3) Inepti librarii omiserant i
yovc:, quod necessario supplem-
dum est, Nisi ob similitudinem
perierit ggcív. Tennul. — A4
verbum «ci» haec: Quare rett-
res, et in his Herodotus et Ae
schylus, Asiae et Europae termi
num statuerint Phasin, rationem
reddit Procopius 1V. hist. Goth.
Quae ratio sane elegans videri
posset, nisi Phasis in septentrio-
nem assurgeret ultra! gradam
quadragesimum quintum ; rretem
autem Gaditanum in meridiem
deprimeretur ad gradum trigesi-
mum sextum. Tennul. De tri-
bus continentibus v. Uckerti dis-
quitionem l. l. et conf. Marciani
periplum pag. 37 sqq. ed. nostr.
et Dionys. Per. 1 sqq., ad eum
Eustathium.
BIBA4ION 4A. 291
Kaéníag 'lo0góv, vóv «x0 Zuge *. oí Ób JortQov vedivtoó:
Meidàtw AMuvqv xci Tavoiv xmorauov.
Exüj0qsav 0i "Hzmsoo: &mugoL vwig oUges OV Gyvowov.
Zcía 0à dnó voU dosov tlvci * roig dm Eugommg drobc! xoi
mtt, wel vqsoig GriyqÓ0v xcipéveig, àv. Eíflofa, "Avógog, T5-
voc, lMvxovog, 'Iagío, ZXeuog, MuxeÀAn9. 'H óà Ev/góm«.
dzó vo) Eügov dvouccOg. .hifón 9g "EAWvov «9 üyvo-
Groc zmàvo' dmó 0l ÉÓvovg émicquov GOowixóg dvopacÓnsav
[4] Adovrec *. Sonsavóg 0B Oià v0 dinÍog dvitww xvxÀo rüv y5v*.
qui a Sarbo ad mare Caspium extenditur; postea autem recen-
tiores Maeotidem paludem et fluvium Tanain.
Continentes autem appellantur, (Graeca voce) quasi infinitae,
ob ignorationem. Asia dicta est ab cocov, quod propinqua sit
ex Europa in illam euntibus, sive terrestri itinere, sive navali
secundum insulas ordine sitas, quales sunt Euboea, Andros,
Tenos, Myconos, Ícaria, Samos, Mycale. Europa dicta est ab
Euro. Lybia Graecis plane latebat, sed a populo nobili inter
Phoenices, et significat leones, Oceanus dictus ab aestuum ter-
ras undique pulsantium concitatione.
(
4) rov oxo Zogfo. Mirifica
lsthmi descriptio, quasi unus ille
foret. Ego has tres voces non
reperi in MSto, et videntur pror-
sus alienae. Gronov. lsthmus,
quo Asia et Europa disiunguntur,
commemoratur in schol. ad Dio-
nys. Per. v. 167: zàÀgoíov ydQ zi-
cw oi Kiuu£Quot xslu£von mtegl vOv
lo9uóy , o ort» 0o To)vgog, io9-
nov óà vOv xav Évíovg ÓLa.QoUvte
vjc Ejvooxn5ge tn» '4oíav.
$) In MS. erat /évo;. Herodo-
tus 1V. 45 tres continentes ait
induisse nomine mulieres. Eu-
ropam cunctatur deducere a Ty-
ria, Agenoris filia Europa, cum
illa ex Phoenicia in Cretam, ex
Creta transierit;in Africam; quae
tamen denominatio plurihus pla-
cuit. Tennul. De nominis Asiae
origine v. Uckertum 1. 1, Vol. 1.
P. i. p. 210 sqq. Conf. Eustath.
ad Dionys. Perieg. ad v. 1175.
210 et Steph. Byz. v. 4cío. Schol.
ad Apollon. Rhod. J. 444. 1). 117.
Schol, ad Dionys. Perieg. 210,
X
6) Hic non est Mons, - in-
sula, ut et apud Plin. V. 3I po-
nitur inter insulas ante Asiam in
ora loniae Mycalen, Trogilias,
'Tropsilon.
1) De origine Europae nominis
v. Eustath. ad Dionys. Per. v.210.
211. 214.
1) In. M8. doív»xog restitui
poterat Goívixog integro sensu.
Tennul,— 4éosceg. In MS. quod
Vendelino notatum iam erat, ex-
stabat vAéosr:g spurium. Nam Li-
byam totidem istis literis D'N'2?
exprimi videmus, quae leones
nobis repraesentant, non navigan-
tes. Tennul. — (doiwixóg ovo-
póo90ov Afovrsc. 1d videtur qui-
dem nimis doctum , quam ut ab
Agathemero potuerit sciri. Unde
quum in MSto invenissem doís»,-
vuxeg — ÉnovopdoOnsav — xA£ovrto,
quorum ultimum habuit quoque
codex .Chiffletianus, non potui
aliter censere, quin haec es-
set vera lectio, hoc sensu: Li-
bya autem plane ab Graecis igno- :
19 *
992 ATAGHMEPO'T
Aiwalagyog 03 ógífer vdv. y5v ovy UUaciw, GAAd touj ctia
dxgáro, dxó crgióv Ói& Xag0oUg, .ZaxtMag, lekosovvicov!
Keglag, 4vxíag, IloppvAiag, Kilxlag xal Tevgov, £b9c fe
"Iu&ov Ügove. Tàv rolvvv vónov v0 uiv Bógtov, vó 0à Nórwy
óvopetei ^.
"Tandem Dicaearchus definit orbem terrarum non aquis, sed
ductu lineae cuiusdam simpliciter rectae, a columnis Herculis
per Sardiniam, Siciliam, Peloponnesum, loniam, Cariam, Ly.
ciam, Pamphyliam, Ciliciam, et Taurum, et inde usque ai
Imaum actae: secundum quam alias orbis partes Boreales, alias
Australes nominat.
rabatur: sed ab populo nobili
Phoenices vel Poeni cognomina-
bantur navigantes, vel navigatio-
nibus dediti, vel propter naviga-
tiones, quas eodem modo stu-
diose exercebant, ut Phoenices
in Syria; ab qua vitae similitu-
dine ait ab Graecis vocatos pri-
mo fuisse Africae incolas etiam
Phoenices vel Poenos. j|n voce
4ufi$y sedere significationem leo-
nis, idque iu. sermone Phoenicio
nequivit scireAgathemerus. G ro-
nov.
2) «Qxéog. Rara origo Oceani,
* eum deducatur omnibus ab 'Qyry
'vel ^Qyvog. Clemens Alex. lib. €
Stromat. Zdàg zou do: tt
x«l xcÀov, xol ày eripiet
qüv xal Q5vov xel j»ov àe-
poro. hoc est, Oceanum et ele
sinus. Hesychius: | : .
vóg. Celeberrimo Bochartus 'hu-
jus originem refert ad Phoenian
: PE DDEDESDME: mare am-
itus. Vel Graecam dyugeroírm.
Tennul. V. nos ad Marcianen
p. 26 sqq., ubi adde Schol. ad
Odyss. y, 1 et schol. ad Dionys.
Perieg. 1, — dard Plerique:
circeulum addunt Oceano. Or.
pheus in hymno lovis et lunonis:
Tv wíxiov cxopdtov xcAAódóov Soxscvoio,
Og yoiav OívgG: m£gib Egi. cpppieA (Eng,
Strab. H. p. 100. 'H oixovu£vg wv-
xm z£QtQósiraL v Outsoavo. len-
nul,
3) TIovíag. Haec quidem vox
perquam dubia est. Nec euim
illa sic iacet, ut ab Peloponneso
recte possit linea eam transire
ita ut tendat versus Cariam uti-
que ipsam mari Graeco et Pe-
loponneso obversam. Nec est in
MS. Regio. Gronov. Post ver-
bum JIsioz. omnes editiones ha-
bent /ovíug, quod tamen aucto-
ritate codicis regii omisi. Etiam
Uckertus, V. doctiss., |. 1. VoL I.
P. I]. p. 217, ubi de Dicaearcbi
linea disserit, 1oniam non com-
memorat.
». Conf, Strab. HM. p. 104. 195.
BIBAION A4.
25 | KE f.
Ileoi 4víuov5.
"Aveuos Óà mvéovoiv x0 uiv "oqgusQwwiüc averolüg AAnqo-
vQe' ez0 OB "lómuegwvüg ÓvGsog Zéígpvgoc, dn) Óà pwtonufoíag
Nórog, dmó 0B Goxrov "4nagxlog.
JC.bge 0à dz 'Ioquspivig dveroAge nqAwotQc, xol*
Koixtag.
3 —' L2 .
«7x0 yeuusoivro Evgog.
nó Óà vgomxüc Ospgwiüg
4dvGpixol 08 dzó uiv Óvctog queue) dh, xol Ebr zxa-
Í
CAPUT H.
De Ventis.
Venti autem flant ab Aequinoctiali ortu Apeliotes, ab occasu
Aequinoctiali Zephyrus; a meridie Notus, a Septentrione Áparc-
tias: ab aestivi
ropici ortu Caecias ; dein ab ortu Aequinoctiali
Apeliotes, ab hiberno denique Eurus.
Rursum ab occasu hiberno Libs, deinde ab occasu sequineo-
9) loannes Damascenus, ortho-
doxa fides, lib. 1I. cap. xg. haec
habet: "A4vsuou zvéovoiw d eva
toájs O'ouvije , xauxíog , 0 xal ue-
é0ng. daro dvoroAjs xeuueourie, £U-
eos. «x0 ÓVosog 4euuEQuPnG , Ap.
dzó óUcsoc ianusouvijs , $égvoog.
darà óVctag tovc ; oyéctns,
fro. OÀvuzíeg, O xc) icizv£ , «a
deyécrng. silva vóSog, xol cxag-
xztag , üvyrLTVÉOVEEG «AAnAoig. Éoc.
ós uécog eo Qxtíov xal wewxipv,
Boe£cos. sÜgov ó «ol votov u.écog,
qoivié, à xaXovpévog sUgóvrog. ué-
60g Ó& vOtOV xol Aifós, Auflóvoros, 0
xai Aevxóvocog * pécog à? czceoxríov
xal c oyéozov, &'ouoxíag 7ycot u£quiog
vztO stEQuoUxmov Ovouetóuevog.
ài oiusb.vÀ míguro, xor, dmnAud-
tyv, Boxvneravot. xoc &Ugov , iy-
8ixoi. xcd goívixo , égvQod 9«-
i«ccoa, xui aiQionic. xata Af6-
vorOv, Ol UnxiQ GvQtw» yugQapuav-
reg. xU TC Af , eiOLonsg, x«i oi
óvcopuxol Üméguaveo.. xatd Légv-
eov, ecTjAaL , xol ,eyal Atffóne xal
&UQairhS xoc deyéozm, iflnoío,
5j vóv lenovo" xozoót Vjo«oxíav,
x£Avol x«l rà OuoQu. xoarc dzag-
xcíu», ol vaio tv Socxgy Óxv
ui. «cto Bodda». zÓvtog, pou
tig, x«l ae'ouoron. xod «axxo,
xaozía doAc60o, x«l aix. Omnis
quisque vidit, loannem Damasc.
Agathemeri libro sive potius eius-
dem fonte usum fuisse, attamen
loannes Dam. nonnulla mutasse
videtur. — V. Plin. h. nat. 1l.
45. 46 Senec. quaestt. nat. V.
16. Strabo docet 1. p. 28, Ari-
stotelem, "l'imosthenem et Bio-
nem eos viros fuisse, qui ex Po-
sidonii sententia accuratissime
de ventis scripserunt. Fortasse
itaque non errabis, si coniicias,
Aristotelem esse Agathemeri fon-
tem. V. Aristot, meteor. Il. 6.
et conf. Agathem. ipsum ll. 12.
Galeni commentar, in lib. Hip-
pocr. de hum., Gell. noct. Attic.
II. 22. Uckerti librum l. !. Vol. 1.
P. 1l. p. !71 sqq., qui famen Io-
annem Dam. neglexit, et Krusii
Hellas Vol. l.
6) Verba cx onu. d». 'Axn-
x«l delendo existimavit Bernar.
dus ó perxogírng. H u d s., qui ea-
dem wncis inclusit,
204 ADAGHMEPOT
luy ax0 Ovctoc lonusgwc Zéípugog, dzxó óà ÓOóctog Otguwi
"Agyíovgg vov "Olvunlag". siza Novog we "Amogxvíac dvrinsc-
ovteg* ylvovvot ovv óxrO.
[b] Tikuoc8ívgg 0B, ó yoewag vovg mtgímAovg !, dome
gq6., mgocriÓclg uícov "Amogxrlov xol Kewxíov Bogéav, Eügw
03 xoi Nórov GOoívixo vÓv xol Exgóvorov, ué£tov óà NÓórov wi
Aióg vóv Zvxóvorov dvo. Zifóvorov, uécov OB Lsagxilos
xal "4oyíórov Ogacxlav, divo. KiQwiov? mó vüv szspiolxem.
"E9vq 0i oixsiv và mígora? xoTr "AmwM:mv BaxrQuxvoUg, xe
tiali Zephyrus, ab occasu vero aestivo Árgestes, alias Olympias
dictus. Tandem Notus et Aparctias adversi flant; ita ut siat
octo.
Timosthenes autem , qui conscripsit circumnavigetiones, tra-
dit duodecim ventos, inter Aparctiam et Caeciam medium ponem
Boream; inter Eurum et Notum Phoenicem, qui et Euronotus,
inter Notum et Libem Leuconotum, qui alias Libonotus, inter
Aparetiam et Argesten Trascian, quem aceolae etiam Circium
appellant. Gentes autem habitare limites, Bactrianos quidem sub
1) Hunc ventum et Aristoteles
tradit ab occasu solstiali flare.
Hesychius vero fingit ab Olympo
monte spirantem : "Ülvuztlov ?.yO-
cl, 0ÀsuzLOG veuóg dorwv 0 dO
Paene mviov Zígvgog. Ten-
nul.
1) Timosthenes saepe laudatur ,
in schol. ad Apoll. Rhod. ad Il.
291. 511. 526. 532. IV. 1112, et
a Stephano s. v. '"AÀsÉdvógsio,
"Ania, Agróxg, et a Plinio. Scrip-
sit enim libros decem de Insulis
atque VL iéqut vid. Strab. 1H.
p. 92. 1X. p. 421, Menipp. p. 159
ed. nostr., quorum epitomen uno
libro comprehensum ipse edidit,
Steph. s. v. '4yd05 commemo-
rat Timosthenis auctoritatem £v
tQ Ocra0i.«Gup ; in scholiis ad
Apoll. Rhod. I ju Egi
ratur T'iuocQOsvng év vG ti-
xà. Uckertus V. CI. " l. v l.
P. I. p. 134 sq. postremum opus
non indicat: sicuti Agathemeri
ztQíxAovg ihi neglexit.
2) Huic vento Augustus, cum
in Galliis moraretur, templum
vovit et fecit, tanquam salubris
aeris causae. T ennul.
3) Timosthenis haec ventorum
metatio convenit tantum hori-
zonti Alexandrino; quod in trans
itu monuisse non est inutile. Fuit
autem l'imosthenes praefectus
classibus Alexandrinis Philadel-
phi. Strabo lib. IX. p. 421. Hunc
ante Eratosthenem vixisse et ab
eodem compilatum tradit autor
epitomes Artemidori Ephesii [y.
159 ed. nostr.]. Tennul. Goe
selin libro: stecherches sur ]a
Géographie system. et positive
des anciens, t. IV. (P 1813,
4.) p. 401 sq. de Timosthenis ro-
sa ventorum dicit haec: ,,H eet
vraisemblable que la Rose de
douze Vents, d'aprés Timosthe-
nes, avoit éte tracée à - peu - pré
pour la méme latitudc, (que ]a
rose de huit vents] quoiqu'oa
n'en trouve pas de preuve posi
ve: mais pour celle-ci, ja
paroit évidemment énoncée dams
un passage d'Agathémére (1. 3)
oü il est dit que "l'imosthénes,
chef des flottes de Ptolémée Pbi-
BIBAION 4A. 205
Evgov '"Ivüo)g, xarà Qolvixa 'Egvy99av 90Xaconv xoi AiOionav,
xo:& JNóvov vqv nig Alyvmvrov 4iQioníav. xard Jtvxóvorov
rovg vzxio Zvgtrüg logüuavrag, xara Jdifa 4iO[omag xal Óvc-
wixovg ómig Mavgovg': xarà Zígvgov ZrjÀag xol doyedg "ione
xoi Euvgonm5e, xav Aoytorqv "Ifmolov viv viv 'Iomavíav ** xa-
và 0d Opgocxíav vovg ómig Ogaxqv ZxvOac5* xorà 0b Bojoav
IHlóvrov*, Motrw, Xevoóuarag: xard Koiwíov Kocónlav Oa-
ÀaGGav xol Zaoxag.
Apeliote, Indos sub Euro, sub Phoenice mare Rubrum et Aethio-
piam; sub Noto Aethiopiam ultra Aegyptum. Ad Leuconotum
Garamantas, qui supra Syrtes colunt, ad Libem Aethiopas et
occidentales supra Mauros; ad Zephyrum vero columnas Hercu-
lis et initia Áfricae et Europae, ad Asecscedi Iberiam, quae nunc
Hispania; ad Thraseiam Scythas supra Thraciam; ad Boream
Pontum, Maeotin ac Sauromatas; ad Caeciam denique Mare Ca-
spium et Sacas.
ladelphe, en indiquant sur la
Rose des vents l'emplacement
des différents contrées de la terre,
fixoit les Colonnes d'Hercule,
c'est-à-dire, le détroit de Gibral-
tar, droit au couchant,. Cette in-
dication suffit pour faire voir
que Tennulius s'est trompé quand
il a cru que la Rose des Grecs
d'Alexandrie étoit tracée pour
la latitude de cette ville, puis-
qu'on avoit reconnu depuis long-
temps, qu' Alexandrie étoit beau-
coup plus méridionale que le dé-
troit des;/Colonnes. Cette Rose ne
pouvoit donc étre faite que pour
le trente-sixiéme degré de lati-
tude, qui est en méme temps le
aralléle du Détroit et celui de
hodes. Ce paralélle étoit d'ail-
leurs tellement distingué parmi
les astronomes et les géographes,
que c'est à lui que se rapportent
la plupart des observations an-
térieures à la fondation de l'é-
cole d'Alexandrie; et Dicaearque
(Agathem. 1. 1) lavoit indiqué
comme étant le diaphragme
ui divisoit la longueur entiére
de la Méditerranée et de l'Asie.
Aussi, pendant cinq siécles, ser-
vit-il de base, avee le méridien
de Rhodes, à la constructioa de
toutes les cartes, comme. on le
voit dans Strabon, dans Ptolé
mée et dans d'autres auteurs. li
n'est donc pas étonnant que les
navigateurs se soient réunis pour
fixer à l'intersection de ces deux
lignes, le centre des Roses dont
ils se servoient.. Cette disposi-
tion avoit .encore un avantage
plus réel, et qu'en auroit vaine-
ment cherché dans toute autre
combinaison de ce genre. Pour
le temps dont nous parlons, les
amplitudes ortives et occases, au
trente-sixieme degré de latitude,
étoieot, le jour du solstice d'été,
de 299? 59'! 40", ou de trente
degrés en nombres ronds; ce qui
divisoit le cerele de l'horizon
en. douze párties égales de trente
degrés chacune, et donnoit une
trés-grande Íacilité pour la con-
struction des Hoses.*
4) Sunt enim et Iberi ad Pon-
tum, coloni lberorum in Hispa-
nia. Socratis histor. eccles. ], 20.
T ennul. Conf. librum nostrum:
Die lberer im Westen u. Osten,
Leipz. 1838, et Graslin, de l'Ibe-
rie, Paris 1838.
5) Thrascias est Circius, qui
:-ATA0GHMEPOT
(6 KEGO. y.
IlegízxAovg
9ol1acco»!
"Ec: ài 4 usy&Ag Zgvig Gva0lov 6, Xj 0à uixQa Graliev
gn, ró 8b cróua v00 LAóplov, O xokoUc,. vwig "oówiov zÉlayw,
CAPUT
Circumnavigatio marium.
Syrtis autem maior quinque millibus stadiorum ambitur, mi-
nor mille et sexcenta continet.
ad Horizontem Romanum venit
ex. Galliis. 'Tennul.
6) Pontus in horizonte Alexan-
drino premitur non Borea, sed
Aparctia; qui ventus quoniam hic
omittitur, puto subesse mendum.
Tennul.
lI) Hoc caput tertium (quod
hinc exordiebatur Vendelinus)
totum videtur desumptum ex Ti-
mosthene,- vel qui "'imosthenem
expressit Artemidoro: ita in Ae-
gyptum et Canopum identidem
collineat. Paret sane capite V.
(quod citra controversiam est Ar-
temidori) Timosthenem illic, ubi
Siciliam metitur Artemidorus,
auctorem laudari. l|ta T'imosthe-
nem Artemidorus, Artemidorum
Agathemeres noster exscribit.
Tennul. "lotum fere caput re-
peries apud loannem Damasc. in
eiusdem libro de orthodoxa fide
lib. 1H. cap. X. sed addidi c. 1X.
ztQl vócrov partem posteriorem.
Dicit enim loannes Damasc.:
Deus collegit aquam, deinde per-
git: évreUO8:» ai Óvo Gdicccoi,
el TV alyvmvov mtQi£povoa, (u£-
6j ydo «Utg cov vo xtire, 9o-
AeGcay) cvvéscnsav óucqogo ze
Adyn, xal :0Qn, x«i v5jcovc, xol
d'yxd vag, xal Auuévag Éyovoact. xol
xO4movg Óioqópovg XSeictoUs.
GU LHOEE Ji e axvdg. aty.o10g
ydo jóng Aéyeron.
dee) as Tet Mr xal dy bos
O59, mUfog íi» t5 dorf Ba
Éyrovea. Onuoíog xal OÓ wto rv
Fauces vero maris Adriatic,
dvartoÀgv, 9$) tig Afyeraua dvd.
xc Boosw , 5j ze recae x&-
onío. x«l ai b d»Orsüm
cvyjz09ncav. Éoruy M 9 ul» ez
avóg, olóv vig xorcuóg xvxlds
mca» t5» y5uv. xol ot & n
uo. Óoxst 7) O9sle yoagr), so
v&uO0g iwmogsUera: Éx ToS epe
óeícov, xótusov xal Aou vomp
Éyov. ojrog zognyet vO. DOwQ rui;
QaAdocoig. OzsQ àv vaig Oald
ccig zoÓvipoy, xal iereg riy
róv zuxQÓv yivezo:, roS sie
del rÓ Aemróro d»tupévov xai
rÀÓv cipdvov. 60v. x«l vd hs
ovvicravro,, xcl ol Opfloos yísor-
voL, Óid tig 0um970smg yÀvxatvo-
uévov toD Vóerog.. o9vog x«l d;
téO0uQug dQorag, TtOL Big véGsa.
Qug zovwuovg OiciQeiroi. Óvon«
tÓ Évl qeiGÀw, vovrécri ydyyns o
ivüxog. xol Óvona vo Srveéee
yeu , ovrog dot)v GO vweilog, 6
dmà ai9iozíag tís clyveto» xat
EQTÓUEvog. Hin óvoua có roi
vÜyens. xal p ttteQtp,
goornys. a "à *a ios: isl
cto, xal uéyiotoL xotauol d» o
uv &ig Ty Duloccey x idiipi s el
ób dy zi yj dvn re s
Cap. radegecoi alyaias
T: £A0y06 Miljexovrog, Aye eis
dgvàov xal cmnovó». sire vj x
mzovtig, A5yovca sig zaxed 1xedópe
ze vicvriov. EvOu va creva, a9
móvrog Goysrat. elec y] mat-
óng Aiuyg, zd 8b dw de
EU Qoia xci Avus. ifnoixóv
dx0 gniàv» tíg wvQ9PT» tO do
BIBAION 4A.
297
Éyey dtrhovv GvaÓlov ny, dmO Xxgag "emvylac imi Ktgavvio
0gq vüc Hztígov.
*
Ziaüégero, T0. Aiyoiov "Ei Gztovrog , Agyov sig "Afvóov
xoi 2Zmoróv, sirva v lloomovrig
vi0v, ÉvOa và Greva, dg. àv Ó
vig. Abu.
Ajys sig XoÀunó0vo xol Bvfév-
llóvrog Ggyeva:. Eica 5j Moió-
Ilíhv àà dm dgygc Evgomqe xoà zhfo«ge, "Igmowóv có
? A
«710
ZimAdGv eig Ivosjvqv vó 0gog, AltyvaorixOv Ó& 0 Fog vOv vic
quod nonnulli vocant lonium pelagus, patent in latitudinem 1700
stadia, a promontorio lapygiae ad montes Ceraunios Epiri.
Aegaeum mare sequitur Hellespontus ad Abydum et Sestum
desinens: mox Propontis usque ad Chalcedonem et Byzantium
patens, ubi angustiae, a quibus Pontus incipit, post quem iacet
Palus Maeotis.
Rursum si incipias a continiis Africae et Europae, erit Iberi-
cum mare, quod a Columnis pertinet ad montem Pyrenaeum,
AuyvotuxO0v Ó8, tO Fog àv Tüc
vvéónv(ag zneQirov. cugÓóvioy Ói,
vtO0 Vzig trjv caQÓ0, vs)ov ctQOg
viv AifVng» xdro. vvdógvuxóv 8i,
tO LEyQu GuksAlag Ajyov, cogóue-
vov c7z0 TOv tn)c AuyvotuxüG (xov.
sivx Aivxóv, sirva wenrixóv, xol
Gux&AuxOv , xol iviov, xo cógia-
vóv, tÓ dvoxsyvué£vov ix ro) ci-
XtAuxoU gwsAoyovg, Ov xaAoUGL xo-
Quy €.axOv xóAzO» Tjrou dAxvovíóo
Su1accoav. v0 0b covvío xol oxvà-
Aeío sQuEgOutvov méAeyog, oa-
Qovixov. sizt uvordov xal ixdoiov
zéA«yog, Év c wel cal wvxAdOsg.
tira xaomoO.ov, xal aui»,
xol aiyUzxri0y, UmziQ Ob v0 (xdQiov
éÉngo dvoysivat. vO aiyaiov. Fer, à?
ó Tüc &UQO7Eg T7teQdzÀovo, co
vaüvcidog vorauo0 éx(oÀóv, fog
neuxiéovg ovgAóv, crcóix SUO".
Tig 0b Afóng daz cíyysog uégoi
Gz0uorog xavoixo), occÓu 9 avg.
vjg 0$ doíog dz0 wovo(ov, Fog
ruvoióog zorcuo) usto tv xÓÀ-
zov OÓ magczÀove, orc0ix ÓQia.
Op0) zt&QGALOg OOv xOATmOLG tüG
xo "udg oixovuévne, erdt vy op.
Nescio an Agathemer et loannes
Damasc. ex eodem fonte hause-
rint, quae apud eos legimus.
Eratosthenis computationem ma-
,gnitudinis Syrtis maioris reddit
Agathemer; Strabo enim habet
haec H4, p. 128: Tàv às ZVgrtov
$3 uiv ifAdrroy éarlv Gcov yilíov
XXL i£uxocíov eraüíov vv mtol-
uevQo» .... vj; Ob ueydàng Zwe-
veOG qQnolv "EgoaroGOfvgg TÓv x9-
xAov slvat ztvroxi0yillov, vO Ób
é9og guíov Oxroxoclov, dp
Ecnxsgíómv sig 4/rÓucAe xci ro
tice Kvogvaiag usQ9'óQiov vtoOg vr]v
diiqv yg» viv rovTQ Aifnv. &À-
Ao. ób vÓ» meQimAOvy cvtrQoxi0zL-
Aiov craóíov sizmov' v0 ó? fog
qiAov al mzevvoxocíov, 000v xcl
vÓ zÀétog TOU GtOuatog. Atque
XVII. p. 834: Zvveyüg Ó' dorlv
5j wixgt Zworig, 7v xol Aoroge-
yizuw Zt» Aéyovouw."Ecvi 0. 0 uiv
«Uxlog to) xO4zxOUV TtOUTOU Otc-
óím» giiov iEaxociov* v0 Oi
mActog 'v0U0 HERD EEOS Efonocíoy.
et p. 835: *$ ó& yueyXAm ZWetig
vóv uiv xUxAov Eyet avaO0ov [vo16-
quo éyvaxocioy vQuxxovcd vQU'
viv Ó' éml rÓv uvyOv.Oicustoov
qiAlov zevroxoaiov' voco)rov OE
zov xol tO tO GcrOuerOg 7tÀcTOg.
Videtur hoc caput principio non
integrum, sed ex Eratosthene, ^
sive ex imosthene, quem ille ex-
scripsit, haustum esse,
*
298 ATAOHMEPOT
Tvdósvlog megérov. —Zooüdov dà và Ómig ZagÓo, ve)ov» wg
4fógv sxá:o. Tudóqvuxóv 0b x0 uégo) 2axsMegc doróptro
dxó tàv 4iyvdux9c íxgov. tita Zifvxóv, tira Kgsyixóv wi
Zuxchunüv, xol "oviov, sol "4ógiavixóv ? dvaxtqouévov ix vw
ZuwsluxoU msÀéyovrg, Ov [7] xaAotc; KogwOiexÓv xÓAÀsov, in
"AAxvovíóa 94Xaccav. . ]
TO Zovvio xal ZxvAalo* mtgugopsvov? -méleyog Zoos.
vixóv, tira Muordov xol "ndqiov, dv d ab KoxAaOeg, dim
KogzáOiov xci Iloupvlov xol 4iyumwiov: 9nmàiQ dà zÓ 'Indgwy
£bgge dvaxtivai 9 vO iyoíov.
"Eo: ài ó vájg Ewdgormmge mogániovg, dmó Tavaiüog sou
inde Ligusticum ad fines usque Hetruriae. Huic adiacet Siardeun
supra Sardiniam versus Africam inferne vergens. 'Tyrrhenum &
extrema Liguria porrigitur usque ad Siciliam. Deinde sequitur
Libycum, Creticum et Siculum, tum et lonium cum Adrietice;
quod ipsum a Siculo mari refunditur. Postea se offert Corinthia
cus sinus, qui et Álcyonium mare vocatur.
Inter Sunium et Scyllaeum promontoria iacet Saronieum
lagus; hinc sequitur Myrtoum et lcarium, quod continet
Cycladas: inde transitur in Carpathium , Pamphylium atque Aegyr-
tium ; super autem [carium statim est AÁegaeum.
Europae autem ab ostiis Tanais fluvii ad columnas Herealis
2) Vitiose legebatur 40gíav tóv.
Tanta fuit librarii vel ignorantia
vel supinitas. Tennul. Scripsit
quidem Gronov.: ,xal A4ógíev
:Óv dvoxsyUvufvov retinui, quum
exstaret in Ms. Chifletii, quum
proculdubio scripsisset ita Aga-
themerus, ut patet vel ex initio
huius capitis: zó ó£s oróu« to?)
Aóglov, O0 xaAojc. civsg Jowviov
xéleyog, vel ex capite V. e/o ó?
xxl év và A0gíc vjcoi.'* sed in
eiusdem textu legimus: xol 4óg:-
«trixÓ» c»ocx. Dubito quin Gro-
novius recte de hac reiudicaverit.
Conf. enim Steph. Byz. s, v.
"Aóoía: . «0Àzxog ógiag et
zÜ '4óguarixÓ» méAmyog. At hic
non est Strabonis usus loquendi,
qui semper o '4ógíag utitur, et
quidem p. 1283. dicit: ó à' Ta»1og
xoÀmog uéQog &orl zo9 vOv A40glov
Aeyouéyov. Etiam Polybius babet
ó AOoíag; 0 AOoíog xàAxog, sei
quoque: ó 4Ogretexog M. V.
nostrum librum: . Griechealasd
und [die Griechen p. 1387. s.
ubi de maribus agimus.
1) Apud Ptolomaeum legitar
ZwiAo» dxgov. Verum, ut&
Strabone aliisque constat, vocari
debet hoc Hermionae vicinum
Promontorium ZxvAAatoy, a Scylla
Nisi filia, quam a Minoé, qued
ei, deperdita ipsius amore, Ni
saeam prodidisset, in mare de
mersam, fluctibus eo eiectam ibi
que sepultam ferunt. Tennmsl
2) Melius in Ms. altero sxegu-
z0utvos. Gronov., quod rect-
pimus. Vulgo i Her dMiNes.
3) Nisi scripsit dv»agsiva. Gre
nov.
BIBA4ION 4A. 209
MoU éxfolóv fog "Hoexislov cvnÀóv, dra0lov 9E xol O«9 *-
vüc 0B 4ifomc dmó Tíiyywg fog cróparog Kovofixo? craülov
pvgQiaümv Óvo xal Oevg'. vic 0B 1olog, dmó Kovofov fuc
Taváióog movropoÜ pera vv xóÀmov, Ó mogéímAove Gradllv
uvgi&ümv Ó' xol gié. ÓuoU mepdlioc GUv xólmo:g Tac xc0' qduág
oixovufvgg craülov uegiáUQv iy' xal Dof', o) cvuuttQovyué-
vnc^ vüc Mewóog Mavuc, ve megluevgoc .orad[ov 8. x0. ài
cróuo ó Kiuuéíoiog Bóczogoc GraÓlov oq.
'O 0i Ilóvvog Gta0lov Oicuvolov ymy 5, ó 0à Ogwog
Bócxogog tà dvevà, Oz: 4fageiog [B] Pievicv iml Zxó0ag vov
oys0Íov !, ovoallov c'?.
pO ATEM stadiorum est 69700. Africae vero ab oppido
'ingi usque ad ostium Nili Canobicum stadiorum 29252. Asiae
omnis a Canobo ad Tanain fluvium praeternavigatio stadiorum
40111, sinubus una comprehensis: [ta ut littoralis omnis ora
universi nostri orbis conficiat summam stadiorum 139072: si
tamen Maeotis palus, cuius ambitus est stadiorum 9000, non con-
numeretur. Eius ostium vocatur Bosporus Cimmerius, longus
stadia 78.
Euxinus vero Pontus ambitur stadiis 23083. Thracius Bos-
ion ; angustiae, quas Darius ponte iunxit subitario aggrediens
cythas, stadiorum sex.
4) In his numeris latere men-
dum non dubium est: puto legen-
dum uvgoricOov ?E xol sp9/. 'T en-
nul. Aliam computationem prae-
bet Marcianus p. 38. ed. nostr.
ubi tamen lectio non certa vide-
tur esse, sj Agathemerum confe-
ras. Attamen utriusque computa-
tio, si singulas dimensiones com-
putes, non adeo differt, ut non
videas, utrumque ex eodem fonte
hausisse, Signa numerorum in
codd. sunt saepissime perverse
interpretata. Ex Plinio videmus,
hoc loco Agathemerum Artemi-
doro usum fuisse. llle enim di-
cit IV. 37: Longitudinem eius
Artemidorus atque Isidorus a Ta-
nai usque Gades bis et octuagies
rfentena et quatuordecim M. pro-
diderunt. ExArtemidoro hauserunt
quoque Marcianus Capella de nup-
tiis philol. lib. Vl. et Dicuilius
4
cap. V. V. nostram collectionem
fragmentorum Artemidori, p. 216.
9) Lege ov ovuuttQovuévng. Sic
invenies 60709, 29252, 40111 con-
ficere dictam summam 139072.
TT ennul. 8i particula oV recte
inseratur, de qua re non dubi-
tem, tum prorsus reilcienda est
Tennulii coniectura, quam prae-
cedenti annotatione proposuit.
Conf. Plin. h. not. V. 9. 41.
6) óvouvoíov» yzy' in MS. Non
hic describit traiectum, qui est a
Maeotidis exitu ad ostia Ponti,
sed Ponti ambitum. Ergo expri-
mendum fuisset óicuvelov ,tmy
stadia, inquam, 25083, vero pro-
Xima, ut in fine libri H. Agathe-
meres docet. Tennul.
l) ozgt0í(av. Subintellige yégv-
ee». Sic loquitur Herodotus de
ponte Bosporum hunc committente
IV. 88. 89. Iustinus meminit tan-
800 ATA0OHMEPO?T "
'H ài llegow Oaa00a xvxÀovsQtg oUGa, Gwvdyovóa t0
czópe &xoo Kagueviog xol 4oafloc, znsoluerQov Éyss uogiadar
óso crodÍov. "Ecri dà v0 ueroto Loofíag xal Kogpmeviag oro
po? crad(ov v.
'H ài "Tgxavía, ivo Kacnla 9álacca, uuwvoridgc ova,
xarà O6 vwag xol moouqxagc, iori cvaüiov QiGuvolov Oper
ro) 0? Grógarog Üyti r0 ÓloQna crod(ovg Ó'*.
Mare Persicum, quod est rotundum , ostium suum contrahens
promontorio Carmaniae et Arabiae, habet circuitum atadiorum
20000. Ostium vero ipsum inter Arabiam et Carmaniam patet
stadia 400.
Hyrcanum vero, quod et Caspium mare, lunato flexu sinu.
tum, et ut aliis placet, oblongum, extenditur in stadia 22008:
ostium vero traiicitur stadiis quatuor.
tum lstri a Dario ponte iuncti
lib. H. 5$. Idque omnes de Dario
testantur. Quid dicemus de Cyro,
quem nostri homines negant tra-
iecisse Bosporum, affirmantem
Ammianum Marcellinum falli accu-
sant Lib. XXIII: Cyrum Bospori
fretum cum multitudiue fabulosa
transgressum, ad internecionem
delevit Tomyris regina Scytha-
rum, ultrix accerrima filiorum.
Clamant haec a nullo alio esse
memoriae mandata. Atqui Phi-
lostratus in Heroicis fol. 677:
"EAdcag y&Q Kéógog wvzio zora«-
uóv "Iorgov, ixi Maocoyérag v&
x«i Iconóóvag, rà 0: LQvm voUtc
Zwy9ai, dmg ayé TE U7zÓ yvvat-
xóg, 7 voUtOv mos vOv (jaofiiQov.
Ut Amazonum Patria dubia est
apud auctores, sic de regno To-
myris certatur; nisi velimus Cy-
prum Bosporo Thracio lstroquc
traiectis circuisse. Pontum per
Bosporum Cimmerium, et ita in
Scythiam Asiaticam regyrasse.
T ennul.
2) Longitudo Bospori est cxx
stadiorum, Latitudo (ut Herodo-
tus reliquit 1V. 85) qnatuor sta-
diorum ; vel teste Plinio IV, 12:
CCCCC passuum. mo ipse au-
tor infra 1l. 14. Itaque nume-
rus Ó' vertit in c Tennulius.
V. nostrum librum : Griechenland
und die Griechen p. 1399. 1391.
1531. 1544. 59.
3) Sic malim legere, quam ly-
perbaton illud, quod erat zó ge
va£0 orÓux '"Agafl(eg xci Kagge
víag retinere. Tennul, Demag-
nitudine vede i conf. Strabo
XV. p. 121. XVI. p. 166 in., qei
Eratosthenis sententiam exhibet,
et Nearchi paraplum ab Ariammao
enarratum p. 22, et Plin. h. nat.
VI. 28: Persicum introitum V
mill. passuum latitudinis, alii qua
tuor fecerunt. Ab eo ad intimum
sinum recto cursu XI. X XV. mill.
propemodum constat esse, et sk
tum eius humani capitis effigie.
Os maris designat Strabo XV.
p. 127 sic: età 05 erÓua ro Ilg-
G.X00 xóÀzOV OU ibo uo"
zog "ipeenciov. Eodem modo XVYI.
p. 706. Arr. peripl. mar. erythr.;
p. 20: uécog evcvog óÓ à
v0) cOróuoro0g Og Gcrta0(ovg ie
x00íovg, óc Léyuocog xal xle-
tUtatOg t(g tOUgQ Cor rOUQ TOXOW,
ó llsgoixOg xóÀmog dveysiro.
4) De mare Caspio sive Hyr-
canio cf. Herodot. 1. 208: y ài
Kocníg ict. ivígg xw iawri
éojcc xoc uiv wAdo» teg
BIBAION A.
801
'O ài "4oéfiog xolmog, Grtvóc Qv xai moouxmc, &oysros
dp "Hooov nóÀtog? saga Tqv JTooyloóvrwev fog vüe IlIro-
Aeuoíóog, vüg inl 67000, Gra0lov O rÓ wüxoc 5. |
Arabicus sinus, qui est angustus et oblongus, initium capit
ab Heroum oppido, praeterit oram b ipsi usque ad op-
pidum Ptolemaidem ad venationes; ha
tudinem.
qotouévo zsvrexolÓsuo qusQ£cv: sv-
.gog Ob cj sUgordrm Gri oci)
éoUTZs OxrO Tjusofov. Aristot.
meteorol. ll. 1: sj ó? "Toxovía xci
Koczía etc. Strab. Xl. p. 492.
307. 1). p. 74. Vll. p. 294. et Plin.
h. nat. Vl. 15. Uterque, qui Era-
tosthenis mensiones prodit, hoc
mare Oceani scythici sinum ap-
pellat. Cf. Eduard. Eichwaldii
librum: — Alte Geographie des
Kaspischen Meeres (Berol. 1838,
8.) p, 8. sqq., et p. 52 sqq., ubi
dicuntur haec: ,,Gerade wegen
dieser grossen Ausbreitung des
Aralsees nach Nordost mochte er
für eine Fortsetzung des Kaspi-
schen Meeres gelten, dessen
Nordende in einer früheren Epo-
che der Erde da, wo die Mun-
godscharischen Bergkuppen durch
eine 'Thalfláche an den Ustürt
grünzen, mit jenen Binnenseen
' der Kirgisensteppe zusammenhün-
gen konnte: alles dieses mochte
wohl Ursache gewesen seyn, dass
im hohen Alterthume weder der
Aralsee, noch das Kaspische
Meer als selbststándige Neen,
sondern vielmehr als Busen des
nürdlichen Ozeans erschienen. *
Müller, der Ugrische Volksstamm
P. l. p. 195 53-
9) 'Hodov zólsog reposui, non
quomodo legebatur, zocveuo?.
Quis enim unquam fluvium illic
legit aut vidit huius nominis?
Scimus oppidum esse jn extremo
recessu sinus Arabici, Plin. V.
11. Vi. 29. Mela Ill. 9. Strabo
XVI. [p. 767. 768. 716. XVII. pag.
803. 804. 809.] et Sues hodie
LÀ
et stadiorum 9000 longi-
vocatur. ltaque facessat illud
zorchoÜ0 vitiosissimum, quales
etiam sunt qui sequuntur numeri
stadiorum multi, quibus corrigen-
dis maius et otium et o»erae pre-
tium debeatur Tennul.
6) Plin. Vl. 29 uno vocabulo
enunciat: Epitheras. Strabo etiam
addit Elephantos Lib. XVI.
p. 768. T'ennul, Arrian, peripl.
mar, erythr. p. 2. ed. Huds.:
IIroàsucig *j TÀv mov Aeyo-
pívg, iterum ib.: perd Ob rjv
IIcoAsuotüo vv vv €1790v. conf.
Strabo XVl. p. 7170: 9$ Ilzoàe-
polo xoóg cj 9770€ vv lAsgivrov,
«tícua Eduyóovo vo) mxtugpOiv-
vog éml viv 9"9gav wWzx0 vov d-
A«óíAgov. Haec Strabo ex Arté-
midoro, — or«ó. (O9. ldem nu-
merus est apud Strabonem dicto
loco. Tennul. — Ex strabone.
XVI. p. 469, ubi dicit: và uiv
09 vro? "EgerocOQc»ovg col c7
"Agafíog movere, videmus, ab Aga-
themero oraelongitutidem ex Era- -
tosthene desumptam esse, si con-
feramus Strabonem XVI. p. 768:
To? à' Agufíov xóAzov, có uiv
[usoog] zao& rjv 4oefíe» zisu-
od» dorou£voig dixo vo9 Elcvícov
poxyo0, wocOdzso ol mtol '"Aiébav-
ógov dweygonpav xol Avafixodtn,
pvQíov xal rsrQowiGyiAlov | Gca-
0íov icr[»* slogra, àà in) mico».
TO ók xecd cv TooyAo0vtixi,
Onío éorwv dv Otbug dmomAGovoiw
dx0 Hooov zóAsog uézou u£v IIro-
Aeuelüog x«l vjs tàwv éAegpdvvoy
Orgoec évvexicylAio: stg pueonu-
Boíoav crdó,or, wel uixgov Éml
ty» Eo
-
APTPFA0OHMEPOT
Ta 0b xaxd Zilomv cvevà Gra0lov B 7: PvOtv t£i9c zio
cra0[ov cp, vO 0B Aowzóv oU zÀsiva, maQd v9v "EQvOQav» 9c
AemcGav foc "ixcavov cGra0Í(ov xq. vÓó ÓÀ magd tv5v doof
zÀtvodv dm Elevirov? qvyo? cra0lov uvoikÓmv ,4. ovrj à
Huius sinus fauces ad oppidum Diren latae stadia 60: iné
deinceps navigatur stadiis 6500. Reliquum vero nom nmavigatw
praeter rubrum mare usque ad oceanum per octo millia stadie-
rum. Id vero latus, quod Arabiae praetenditur a recessu Elan
1) «feos». 1ta et Strabo vocat,
verum accentum in ultima ponit.
Ptolemaeus: 42/799 zóAug év &xgo.
Tennul. et. Arrianus
[peripl. mar. erythr. p. 14 ed.
Huds.] et Strabo conveniunt cum
auctore, sed Plinius Vl. 29. po
nit 4500 passus, cum deberent ad
auctoris calculum esse 7500, ut
ex Chifletiano cod. ad, marginem
ibi notatum. Tennul Etiam
hanc notitiam Agathemer ex Era-
tosthene sumsit, quod confirmat
Strabo IX. p. 769 l. 1,, et verbis
his: rc ó? xerd zfuonv ccveva
evyaystuL tig GraOÍovg y iiti :
oU 72v vüUcrd ys wxoAsiraL vvvi
Grey" dÀld moocmisvoooww czo-
víQo, xo«90 ro uiv Oíngue Gri
tó usrab£Ü vw» smtíoov Óioxociov
zov oraüíov. t£ 0b vico. ovvsysig
dAÀnjie:g vO ÓíxQue fxxAmgovocat,
GrevOUg TsÀfog OucmÀovg czoAtl-
zxovci' Óv àv Goys0ícig v& qogría
xopnítovo, Ós$Qo x«dxsics, xol A&-
yovco. ra)rc Grtvd. Mera ói vdg
encovg O éco mAo)g Eyxolmífovo:
xac v7V GuvQvoQóoQoOv , ... 060v
m&ytoxu.oziAlov ovaó(ov* zxégav à
ta r»5g ovOÉEva dqizO9al pact uégor
vo». Postrema notitia z£gov ó$
etc. certissime confirmat, si Aga-
themeri verba: có ó? Àojzóv ov
mAtiva, conferas, Agathemerum
Eratosthene et non Ártemidoro,
x multo progressit, usum fuisse.
. nostrum librum: Die lberer
im Westen und Osten; Artemi-
dorus der Geograph (Lips. 1838,
8) p. 194 sqq., Gossellin, über die
Kenntniss der Alten von der
West- und Ostküste Afrikas, ia
Bredovii Untersuchungen über
einzelne Gegenstünde der altes
Geschichte, Geographie uud Chre-
nologie P. IIl. pag. 169. sqq. Ne:
ad Marcian. p. 45 sqq. Artemi-
dori narrationem de Tis oai-
bus v, apud Strab. XVI. psg.
169 sqq.
8) Ptolemaeo est "'Elapeitm
zóÀAxog. Tennul. Aliis dicite
Ailavírys. Huds. Strabo XVI.
p. 117 0 Elcvírne mwzóg:; Diode
ll. 43: xóixog pieds d, ubi ali
codd. A4ic«ivírng habent; Plis. &.
nat. prodidit VI. 48 baec: Irrum
pit deinde et in hac parte gemi
num mare in terras, quod Ru
brum dixere nostri, Graed Ert
thraeum .. .. Sed in duos diri
ditur sinus. 1s qui ab orieate
est, Persicus adpellatur, XXV.
M. passuum circuitu, ut Eretee
thenes tradit. Ex adverso es
Arabia, cuius X]i mill. pass. es
longitudo. Rursus altere ambi
tursinu Arabico nominato. Deinde
32 haec: Sinus intimus, in qw
Leanitae, qui nomen ei dedere.
Hegia eorum Agra et im sim
Laeana, vel ut alii Aelana, Na»
et ipsum sinum nostri Aelanit-
ticum scripsere, alii Aelenaticum.
Artemidorus Aleniticum, lub
Laeniticum, . Circuitus Arabis
a Charace Laeana colligere pre
ditur quadragies septies ceatess
LXX. M. Iuba paulo minus LXI
putat. Latissima est a septem
trione inter oppida Heroum et
Characem. Deinde 88 haec: Nux
BIBAION 9A.
€» gala tlg tqv 'EgvO9odv xa[-9]0sxc« xal uepsyxvtos. En Gra-
(ov uvolov ÓiGqiov *.
KEMOdXY, à.
llsgl uwxovg xal mAdrovg v9g oixovuéfvgc?.
Mijxog 03 vüg olxovufvgge dzxó leyyov sig rà. T'aótiga ora-
tico, est stadiorum 14000. Porro ipsa Arabia ad rubrum mare
exporrigitur, et extenditur per longitudinem 12000 stadiorum.
CAPUT IV.
De longitudine et latitudine orbis habitati.
Longitudo vero orbis terrarum concipitur a fluvio Gange ad
. reliquam oram Arabiae contrariam
pesequemur. "Timothenes totum
sinum quatridui navigatione in
longitudinem taxavit, bidui in la-
titudinem, angustias VII mill. D.
assus. Eratosthenes ab ostio
li! mill. in quamque partem.
Artemidorus Arabiae latere XVII
quinquaginta mill. Troglodytico
vero Xl. XXXVII. D.pass. Pto-
lemaida usque. Agrippa XVI.
XXll. mill. passuum, sine diffe-
rentiis laterum. Plerique latitu-
dinem CCCCLXXV. prodiderunt,
faucesque hiberno orienti obver-
sas, alii Vl. mill. alii Xll. mill,
passuum patere. Sinus autem ita
se habet. A sinu Aelanitico al-
ter sinus, quem Arabes Aeant vo-
cant, in quo Heroum oppidum
est.
1) Strabo ex Eratosthene pro-
dit XVI. p. 161: . . . 'Egoro-
69ívnc. . Pe ài meol t»)6 ?7:QO-
cagxtíov xal ovum, fieie doc
petofo vág vs svOipovog Aoofiíag,
x«l v9ge Kouiogvoow» zoll 'Iovóal-
oV, L£zQ. to) Agofíov xóimzov:
üiótL oxÓ 'Hodov móAlsog, 7 tig
icri zQ0g và Ne(Ao uvzóg co?
"Aeafíov xóÀxov, xQ0g uiv tnv
Nofagreíeap zérQu» tig Befjviovo
zevrax.oy(Aio, — $Eawódio, ^. mdoa
piv zg0g dv»oaroldg OtQuvdg, Óid
óà try» megextuu eofíov
i9vyàp Noflavaíov vs «cl Xavào-
taíov» xal Aygaíov: Uzlo 0b voW-
rov 5$ Evócluov der, iml wv-
olovg x«l O.oyiALovg Éxxsiuévm Gra-
üíovg wQOg vórov, uégot toV 'Ac-
A«vrixoU sAcyovg. Differre qui-
dem Strabonem et Agathemerum
inter se videntur, sed ex eodem
fonte, ex Eratosthene, uterque
hausit, quod Arabiae mensura af-
firmat. Strabe enim Atlanticum
oceanum appellavit totum pro
parte, cf, etiam 1, p. 5. 6. XV.
p. 639.
2) Titulum hunc non iniuria
capiti huic quarto praefixum Pli-
nius (1l. 108, 112, 242, sq.] docet,
qui eundem libri sui penultimo
inscripsi&á, et de Artemidoro te
expressisse prodidit, quae ibi to-
tidem paene verbis retaglit, nisi
uia ille milliaribus Romanis sta-
dia Graecanica permutavit. T e n-
nul. Unde constat Agatheme-
rum exscripsisse Artemidorum,
aut ex Artemidori ysoygagpovu£-
vo:g Epitomen fecisse. Huds.
Nunc in libro Agathemeri, qua-
lem fortasse non integrum habe-
mus, Artemidori nomen capite
"quarto non appellatur,-sicuti ca-
804
ülov pvpiaÓQv c xol gpué? * oUzoc.
ATA0OHMEPOT:
Anzó ubiy IWyyov xom-
uoU foc MugiavOgov rác iv 'Icowd x0oÀmo cvoólov puvuder
Ó xoi cwxs *' ovrog.
Gades esse stadiorum 68549 hoc modo. À Gange ad Myriandrun
in sinu [ssico positam, sunt stadia 41725: quae summa sic col-
ligitur.
pite quinto, ubi Artemidori at-
que Menippi nomina legimus. For-
tasse Artemidorus BKratosthene
usus est.
8) Stadia haec sunt millia pas-
sum 85628. Hinc tu mihi Plinium
corrige, apud quem: octuagies
quinquies centena septuaginta
octo M. ut Artemidoro autori
placet. Rescribe: sexaginta et
octo M. Tennul. V. CI. Har-
duinum ad Plin. ll. 108. Huds.
Sed hic numerus 68549, si 41725
et 26520, atque iterum 68545 et
3932 computas, falsus videtur, et
corrigendus u. c&' xol ygus.
4) uvoicócv Ó' xal owxs. a
lege. I1mmanis error erat in MS.
pvoucóov c' x«l ete. Nam 61125
stadia iam abirint in millia pas-
suum Romana 1716 minimo mi-
nus; prae quibus Plinius non
plura exhibet quam 5215, ita ut
legerit non c' sed ó' stadia in-
quam 41725: quod cum Geogra-
phia hodierna non male congruit.
Nic igitur vertas licet, quando ét
sequentes numeri huc invitant,
utcunque. Tennul, Recte qui-
dem hunc distantiae totius nume-
rum correxit Tennulius; ita enim
etiam singuli numeri, qui sequun-
tur, cum illo congrunnt. Hi enim,
quales nunc sunt, efficiunt 41725
stadia. Hae singulae distantiae
ap. Plin.ll. 108, 112 non leguutur,
Plinius enim illa: ibi omisit, sed
.alio loco ex Eratosthene et Ar-
temidoro aliisque tradidit, v. lib,
Vl. 21. 22. 23. Strabo autem
eas ex Eratosthene haustas tra-
didit, quem ceteris geographis in
describendis his regionibus prae-
fert. Strabo l, p. 64 dicit haec:
'Egerog8isps . . .. ) dor,
tO uiv vis IvBuxie km vo$ I-
Qov mzorwuo) rÓ GrPvo)rcrov, cta-
lov uvgiov iborusayiAow " cà yi
ézL T& Q(XQOT0QLG tELvOT, tQu6j-
Alo:ig sivo. usitov^ vó db pel
éni Kaomíovo smleg uvoíe» n
xal verQoxiGgiMimw * elt y» d
Evgoccty» uvolo». Conf, XV. ];
. 689. Sed aliam mensuram ab in
usque ad portas Caspias, iterum
ex Eratosthene (aregl ov
c8évnc otrog slorxsy- od ydo le
ü£» t. AÉyti»— Üflziow zb
cUTt09') desumptum: legimu
XV. des Set autem ye
uos [Ze Merov; àb cx
Kaozícov REA, arie voig 4e
tixoig cce oie d'vory£yoasrar re
t0v. Méyo. uà» MXsEavüQsiag vi
du Agíoug &xÓ Kaoczxíoy» xvlé»
àix vis Ilao8vaíeg ula xol yj v-
v? 000g" s:i8 3*4 ul» ix! svürie;
óia tre Bexcotavgg x«l tS UxH-
Be«ceoc vo? 0govo sig'Ogróezxere,
0X t5» éx« BüxtQow roío8o», ft
écriv iy toig Ila aauicadaug y
'éxvrQénsrot paxQOv. diaz. «jg Aplas
zQ0g vórov elg IHoogQ«clay :H
4deayyuuvas: sirva zw
LfyQ. tv OQov tjüg "Ivünxüg wai
t0) Ivüo9- crt noxoor£oa teri»
ev» 7] 0d tv zoe yyd» xol Age-
gor0v, ovx0lov uvolo» stryraue-
giíov touaxocíov» *$ axüca. Hk
habemus 153UU stadia. Sed da-
plicem mensuram a portis Caspiis
usque ad Indum flumen Krator-
thenes proposuit, quod Strabo
docet lib, Xl. p. 514. Strabo l.
p. 64. ll. p. 79 et 81 refert, Era-
tosthenem inter portas Caspiss
et Euphratem 10,000 stadia po-
suisse. Conf. Strab. XIV. p.663
BIBAION 4A.
$
$05
imo luyyov im éxfoàag 'I|vüoo moraunoU croÓiov uvgíov
S. 4n "Iv)o9 foc Kaoníov nviàv pvolav v:
énl TOv Ev-
godrqv 6ra0Íov uvglov v* sig Muglavógov ccraülov rog 5
Amo 0i Mugiavógov émi laótga Graóíov Oiguvolov cox,
A Ganze ad Indi fluminis ostia sunt 16000
15300; hinc ad Euphratem 10050; inde ad
ad portas Caspias
Myriandrum stadia 375.
stadia: ab [ndo
lam vero a Myriandro usque Gades stadia 26820, hoc modo:
extr. et Plin. h. nat. Vl. 13 et
21, ubi Eratosthenes et Artemido-
rus appellantur. De distantia ab
]ssico sinu usque ad Euphratem
Strabo habet lib. 1XVI. pag.
149, ut nunc legimus, haec: 7;
ó? Zvoía wg0g cdQxrow uiv dgo-
e.cra, vy Kiluxio xol tQ "Auvor
c7t0 J'oAdvtgg Ó éxi v0 ft)yuo voU
Evqocrov ovcóioí &síciv dtfÓ vo)
"ocio? xóÀmzov uégot 09 Zsvyua-
vog TOU xarà Kouucymvov, ol vo
AtyOiv mÀsvgOv cgooifovesg, oUx
éleétrovg vv yiliov x«l verQowo-
Giov. Ante Casaubonum legeba-
tur tantum ovUx didrrovg rà rr-
vQoxocíoy. Apud Plinium h, nat.
V. 13. quidem haec sunt: Lati-
tudo a Beleucia Pieria ad oppi-
dum in Euphrate Zeugma, CLXXV
M. passuum, sed dubito, quin cri-
tici apud Strabonem recte nume-
yum reddiderint maiorem ex Pli-
nii mensura; haec enim non so-
Jum depravata esse videtur, sed
etiam id respicere debenius, quod
Plinius et Strabo fortasse non
eodem fonte hauserint. Agathe-
meri et Strabonis vetus lectio non
ita differt, ututerque adeo a vera
lectione erraverit. Apud Plinium
potius numerus esset emendan-
dus, sicuti nota distantiae a Gan-
ge ad Indum lib. Vl. 22, ubiad-
huc legimus haec: — Artemidorus
inter duos amnes XXI interesse
tradit. Sine dubio autem emen-
dandum est: XX. centena (i.
e. C), quod efficit 16000 stadia.
Dc Indiae magnitudine et distan-
tia Gangis fluminis ab Indo amni
ll.
Plin. VI. 21 ex Eratosthene haec:
Sed unde plane constent gentes,
Emodi montes adsurgunt, Indo.
rumque gens incipit, non Eoo
tantum mari adiacens, verum et
meridiano, quod Indicum adpella-
vimus: quaeque pars orienti ad-
versa recto praetenditur spatio,
ad flexum et initium Indici ma-
ris XVlll. XXXV. mill. passuum
colligit. Deinde qua flectitur in
meridiem XXVI. LXXV. mill,
pass., ut Eratosthenes tradit, us-
. que ad Indum amnem, qui est al
occidente finis Indiae. — Deinde
23 : Ab ostio Gangis ad promon-
torium Calingon et oppidum
Dandagula DCXXV. M. passuum.
Ad 'Tropina Xll. XXV. mill. pas-
suum. Ad Perimulae promonto-
rium, ubi est celeberrimum In-
diae emporium, DCCL. Ad oppi-
dum in insula .... Patala,
DCXX. Hanc insulam efficit In-
dus amnis, atque in ipsis Indi
faucibus sita est. . . . Olostrae
Patalen insulam attingentes: a cu-
ius extremo litore ad Caspias por-
tas Vlll. [corr. pro XIX.] XXV.
mill, produntur. .
5) In. his Agathemea, vel ex
Eratosthene, vel ex AMktemido-
ro, qui illo in bis regionibus
describendis usus est, hausit.
Plinius Vl. 12 et 15 dicit: Portas
Caucasias magno errore multis
Caspias dictas fuisse. — Prae-
terea Gronov. et Huds, babent
male ezaóíov roS pro rog, quód
Tennulius edidit.
20
ATAGHMEPOT
oürec. '4nó Mugiávügov iwl Kitriüang Kuspoov* craói ev
inl xápoavra vÓ dxgor5Qiov Grádia qv'7 &nml Óà Xthievie
àià IleugvMov msi&yovg 140 GraÓ:m ov! ^ eig Il&raQa Gradi
o: dg elg "Pólov arà0ia sj ?* elg IMorunaAmav Óià Kagnatio
a Myriandro ad Cypri Cleidas stadia 1400.
torium Acamanta stadia 1300.
Inde ad promos
Hinc in Chelidonias per mare
Pamphylium stadia 1300. Tum ad Patara 800; dein in Rhe
dum 700; ad Astypaleam per Carpathium stadia 940; ad Tae
6) Numerum oz. óicouvo(ov ox
verum habebis, si Plin. h. nat, ll,
112: ,vicies et semel centena tria
mill. pass. Deinde Gades duode-
cies centena et quinquaginta mill.
pass. Quae mensura universa ab
eo mari efficit octogies quinquies
centena LXVIII. mill. pass.*^ com-
pares et corrigas, quod facile est.
Itaquealiquotsingularum mensura-
rum, quae sequuntur, corrigendae
sunt. — Kisiósg nomen vel Insula-
rum vel Promontorii. V. Meursii
Cyprum lib. l. cap. 27. Huds.
V. nostrum librum: Griechen-
land u. die Griechen p. 1281 sq.
1) Mensura a Cleidis ad prom.
Acamantem vulgo mendosa jyz'
(3300), facile autem corrigenda
est ovr (1300). Conf. Strab. XIV.
p. 682: Fori 0i 0 uiv xvxAog Tüc
Kizgov craüíov cgicyuov xac
r&7Qox06íoY E4060, XatowoAziCovtt*
puxog 0b omx0 rà» Kisnócv éml
vÓv Axduavre ctifj Goro0LtoV vu
A(ov ctsrQoxocíov OÓsUOvtL. UVzO
&»orolgc ini Ó90v.... O0
'Axdpag oru» xoc ÓvOo uacro)g
prs xol d moÀÀ]v, xslutvog
uiv Éml rdv ÉtomtQlov vüjg vioov
Lt£QOv .. . . . zQOg 0b Aslióos(l-
ag z(Aíov évvexociov. Plin. h. nat.
V. 85: . . . Cypri. , . circuitum
Timosthenes CCCCXXVIII. M. D.
rodidit, lsidorus CCCLXXV.
. Longitudinem inter duo pro-
montoria, Dinaretum et Acgman-
tao, quod est ad occasum Artemi-
dorus CLXII. D. [— 1300 stad.],
Timosthenes CC. [i. e. 1600 eai
Stadiasm. Vol. |. p. 238: ds
TOv Xtlióovicv . . . éni vOv Axd-
pavca . .. GcoÓ. ao" (1800), conf.
ib. p. 282 sqq. lix his mensuris
liquet, nostram emendationem €
pro y veram atque ex Artemidore
desumtam esse. — Marinus Cheli-
donias et Acamantem stadiis 198
distare posuit, v. Ptol. geogr. l5.
Chelidonium prom. (Plin. h. nat.
V. 27. al.), ex adverso Chelido-
niarium insularum positum est,
Strabo XIV. p. 666. Alii quoqve,
sicuti Agathemer, Xe4:Óovíd so-
lum dicunt, Strabo 4. I. al. St
dlasm. p. 238 ed. nostr., Cheli-
duniae Plin. V. 85, sed: Chelido-
niae insulae, . . . scopulosi ma-
ris, ante promontorium sitae Plis.
1X. 85; ad Chelidonias insulas
dulcis aqua in mari hauritur ib.
]. 106. V. nostrum librum: Grie-
chenland und die Griechen p. 1153
8qq.
I) Mensura ,«v non admodum
exigua habenda est, etenmim ia
Stadiasmo p. 238 legimus: erad.
,*6 atque apud Strabonem. 1. I.
qtÀiov évvoaxocíoyv, lta varias
eaedem »a»uensurae.
2) crxÓ,« 1 integra mensa
est, quod colligas ex eodem Str
diasmi numero p. 252: éx 'Poóes
síg IIdvaQa or«Ó. «p. Conf. mes
suram distantiae insulae Rhodi
et Cypri, Pliu. V. 36: Rhodos
. distat ab Alexandria At-
gypti DLXXVIIL mill. ut. si
dorus tradit: ut. Eratosthenes
CCCCL XIX. mill, ut Mucianus
D. a. Cypro CLX VI, Mucian!
mensura videtur corr. DLXVI.
Stadiasmus praebat quidem p.
252: craÓ. fio sed sine dubiv ibi
BIBAION A.
301
6r&Ói QN 37 éni Tolvagov Gzódio ovv ** dni Dlagvvov. Zixe-
Mog craó.m Oy 5* iml Aivfatov Oud ZhifivxoU meAayovg atédio
egÀ 5* ini 0à Kagolw Zagüovg Óiy TugoOmvixoU zxtAdyovg cra-
Ówy fo ': éml Iuótiga (mutgmAtvsavri lvuvgoíag vqcovg cva-
narum stadia 1450; ad Pachinum Siciliae 4600; ad Lilybaeum
pe mare Libycum stadia 1520;
'yrrhenicum stadia 2800; ad
legendum est 70', qui numerus
fere cum Agathemeri mensuris
1800, 800 et 700, atque Eratos-
thenis mensura congruit.
8) Em. 7o, ex quo facile vulg.
tb librarius fecit. Conf. alias
mensuras ex insula Rhodo ad in-
sulas Nisyrum, Carpathum, Coum,
duse Stadiasmus p. 253 sqq. prae-
et,
4) Stadia ,ov»', quae hic legun-
tur, non mutanda sunt.
3) Stadia à non sunt integra
mensura huius distantiae, quod
colligitur ex Ntrub. Vlil. p. 363:
iy 0t và xOAmo vüg magciíag TO
pv» Taívagov dxvij éovwv. éxxtiuévm.
. . . ÉvreDOty» . . . elg 0$ TIdgvsov
zto0g ÓVat», rÓ Tügc EuxsAlag cxoo-
TüQiO», retQUxLOTLAÉOV EÉowociov *
vivig Ób cetQoxi0yiloy | geocív.
Conf, ll. p. 124: roo ZuxtAcxov à
v0 Énl KQoucrgv «wo lloróvov, tt-
vQoxLOYLÀULOV xol vsvroxoclov dtc-
óíov qací: roco)?toy Ob xol tO
éxi Taívaogo» tjg Aocxovwg. et
Vl. p. 261: zfí(ague ó'doriv cmo
vr09 lloyóyov zQOg rÓ GrÓuc ro)
AÀgsio0 , ccdótou 0. Aortuí-
ócooog À dxO vro) Iloyóvov gj-
coc ézl Taívagov sivo, cevoaxu-
qgtÀiovo wal i£axooí(ovg. Plin. h.
nat. lll, 14: ,,Pachynum in Grae-
ciam, CCCCXL. M. ab eo distante
Peloponneso, sed sine dubio
emendandum est DXL., quod ef-
ficit 4320 stadia, ^ Sine dubio
emendandam est Oy. Hic est
teste Strabone Ártemidori nume-
rus.
6) Vulg. mensura stadiorum ,«gx'
i. e. 1920 necesse est, ut emende-
ad Caralin Sardiniae per mare
Gades praeternaviganti insulas
tur, etscribatur «g4'. Conf. enim
Strab. Vl. p. 265 sq.: tà» 6
mÀevoOv», dg dqooífovow ol vosi?
dugoi, Óvo ubv »* xoiieL ustol-
eg" 7 8» voíty, 5j dzx0 vo) Aiv-
Baíov xa81xovca zoog tjv IItio-
Q.dÓo, 5x:Q ueylovy éctl óvadíov
giÀLov xol Ézroxoaíov, og IlToott-
ócvtog &íorxe, moocOsig xal sfko-
vi. vv» Ó GAÀAov, 7j uiv ini ITdgv-
vov dx to9 Aiv(alov usifov
tys irígog, [ore0Íov vyiÀiev zxtv-
vtoxocío» wxcl s ovta]' £&io-
(org 6à d moo8j xwl cj
IraA(e TQoo6s7]o, 7 dO t9g lle-
AegidOog éxL vOv llíyvvov, ora-
iov 0cov y.Mov Exazov xal voud-
xovru. TOv O£ msQímAov» o Ilo-
cs.0Q LO; GOtou0ÍO» ttGGoQUXOG(OV
éz roig verQaxioyiALo(g cogaíve.
Diodor. V. 2: Kor. à' eXvgg [Zi
xtlíag] 9 msoíuttQog octaóíov ag
verzQuxiOyLALOV tQuuaxodíos kEnxos-
tu* vOv yuQ tQuO* mAsevodv sj
cx tc IIslooidóog àx) có 4iAs-
Betov Uxmdozer ovadiov yiMev bn-
voxocioy, 7j 9 dxó Auvflelov ués-
10. llayvvove tig Zvgexooíag zo
o«e oroÓ0íov Tiiiov xol serraxo-
cíoy, 9 3 dszoltxouévg cvaóíov
(Aes uos bBrixoyvo. Plin. h. nat.
ll. 14: Inter seautem haec pro-
montoria ac latera distant his
spatiis, terreno itinere a Peloro
achynum CLXX XVI. M. pass.
Inde Lilybaeum CC. M. Inde Pe-
lorum CLXX. . Ex Timosthene
Agathemer ipse seq. capite dis-
tantiam Pachyni et Lilybaei
prom. esse 1600 st. dicit.
7) Harum mensurarum numeri
accuratissime congruunt c. Plin. h.
20 *
hj
308 .
ADT,A0HMEPOT
$ia uvQia?. udzó loütí(omv ÓÀ Ow (cgoU cxQovmolíov nl Ao-
vdfgov Auéva, ozadios. TAB 9. "OuoU yíyvovrot pugiles (
xai vol.
Gymnesias 10000 stadiorum cursus. Ab Gadibus praeter Sacrum
promontorium et Artabrorum portum stadia 3032. Ita fiunt in
universum 72477 stadia.
nat. 1l. 112 numero mensurarum a
Myriandro ad Calarim Sardi-
njae: ,,vicies et semel centena
tria mill. pass. Deinde Gades
duodecies centena et quiuqua-
ginta mill. pass. si ad priorem
mensuram D. mill., pass., qui ef-
ficiunt quatuor stadia, addideris,
cum facile excidere potuerint.
Conf. autem lll. 13, ubi haec in-
venies: Sardinia. .. abest. ..
Caralitano promontorio . . . à
Gadibus quatuordecies centena;
alioque loco lll. 14: Lilybaeum
. . . à Caralitano Sardiniae CXC.
M. Sed Plinius his in designan-
dis mensuris sibi non constat.
8) Numerus oz. uvgic integer
est. De Dicaearchi, Eratosthe-
nis atque Polybii mensuris conf.
Strab. ll. p. 104 sqq.
9) Zcdóio: y734f'. Lege ut est
in MSN. £f, 3332. Tennul.
Tennulii lectionem Gossellinus et
Uckertus consentientes proba-
runt, sed reiicienda est, quamvis
eam probabilem reddere studuit
sagacissimus Gossellinus, cuius
sententiam Uckertus libro: Geo-
graphie der Griechen und Rómer
Vol. ll. P.1. p. 259 repetiit atque
confirmare voluit Mart. Capellae
de nupt. phil. lib. Vl. verbis his:
Terrae longitudo ab ortu ad oc-
casum, Octuagies quinquies cen-
tena septuaginta octo millia sunt,
Sicut etiam Artemidorus auctor
asseruit: nam lsidorus nonagies
octies dicit, et decem et octo
nillia, Verum Artemidorus .di-
mensioni praedictae adiicit quic-
quid a Gadibus procurrit: nam
per Sphenis frontem circuitu Sa-
cri promontorii, ad illud finale
promontorium, quod Artabrum
nominatur, procedere, dicit ter-
ram in nongenta nonaginta unum
millia. Ditterunt autem Plinius
etAgathemer inter se, significas-
tes sive Artabrum prom. sive Ar-
tabrorum portum 3" sed hoc noa
tam magni momenti est, ut de
mensurae numero, qui verus sit,
dubitemus. Numerum 3932 ve-
rum esse liquet, si hunc et prio-
rem 68549, quae sunt mensurae a
Gange ad Gades, computes; hi
efficiunt enim 72471 stadia, quae
Agathemer ipse habet, Hoc, quod
interpretes non animadverterunt,
emendationem Tennulii repugnat.
Plinius h. nat. ll, 112: Pars nos-
tra terrarum, de qua memore,
ambienti (ut dictum est) Oceano
velut innatans, longissime ab or-
tu ad occasum patet, hoc est,
ab India ad Herculis columnas
Gadibus sacratas, octuagies quin-
quies centena sexaginta octo mill.
pass., ut Artemidoro auctori pla-
cet. Ut vero ]sidoro, nonagies
octies centena, et XVII. mill.
Artemidorus adiicit am-
plius, a Gadibus circuitu
sacri promontorii ad pro-
montorium Artabrum, quo
longissime frons procurrit Hispa-
niae, C CCCX Cl. Haec posterior
mensura, quae confirmat, Agathe.
merum hoc loco ex ÁArtemidoro
hausisse, olim: DCCCXCI lege-
batur, dlarduinus autem eam
CCCCXCI scribebat, et recte qui-
dem. Nemo adhuc vidit Agathe-
merum esse emendandum sic: zzi
4erdfoov Aiufva pro vulg. xai
Aderc[loov Auutvog. Mane emen.
BIBA4ION A.
*
300
Koi GÀÀoc!9. '"4mó Iwyyov fog Evgoatov mosouo) ua
giadov Ó xal e:v. 4m Ejggazov tig Mafoxa Kammaüoxev
Alia via. A Gange ad Euphratem amnem stadia 41350. Ab
Euphrate ad Cappadocum Mazaca stadia 2550. A Mazacis vero
dationem Plinii ipsius verba
confirmant, conf, Strab. lll. p.
151. Gossellinus autem non recte
suam expositionem ad tabulam
geographicam hodiernam accom-
modavit. V. eius: Hecherches
surla géographie systémat. et posi-
tive des anciens, 'T. IV. p. 38 sqq.
10) Ex Plinii loco ll 112 vi-
demus, Agathemerum Artemidoro
iu sequenti mensurarum longitu-
dinis terrae computatione usum
esse. Qua re totum locum, emen-
dationibus interpositis, huctrans-
scribo : Alia via, qwe certior iti-
nere terreno maxime patet, a
Gange ad Euphratem amnem quin-
quagies et semel centena mill.
pass. et L XIX, [quinquagies ceu-
tena mill. pass. et XXl.] Inde
Cappadociae Mazaca. CCCXIX.
[CC€. M. LXIV.] Inde per Phry-
giam, Cariam, Ephesum, CCCCXV.
[CCCC. M. pass. XCVIII.] mill.
Ab Epheso per Aegeum. pelagus
Delum, C€C. lsthmunm, CCXII.
quingenti. [CCXI],] Inde terra et
Lechaico mari et Corinthiaeo sinu
Patras Peloponnesi, XC. millia
[ducenta duo M. D.] Leuca-
deu LXXXVIlI. millia quingenti
[(LXXXVI.] Corcyra totidem:
Acroceraunia CXXXII. millia quiu-
genti. — Brundisium LXXXVII,
[LXXXVI.] millia quingenti. Ro-
mam CCCLX. millia. Alpes usque
ad Scingontagum vieum DXVIII.
— Per Galliam ad Pyrenaeos
montes llliberim -DCCCCXXV I.
[DL VI.] Ad Oceanum et Hispaniae
oram CCCXXXI.[CCCXX Xll. ''ra-
iectu Gadis Vll. millia quingenti,
Quae mensura Artemidori ratio-
ne efficit octuagies novies cente-
na, XXXXV. [LXXXVl. centena
LXXXV.] Sed etiam Strabo XIV.
p. 663 Artemidori mensuras ex-
hibet, quas ut facilius eas con-
ferri possint, adiungo. Dicit
enim; '"'Ezsl ói wow» vig óó0g
tÍTQUXTOL 7t«GL tOlg ÉzL t&g d*a-
v0Àdg 000:zogo00. éE Eq £cov,
xol roüvUrq» Pvt Exti0i0v. "EmL uiv
ti Kégovoe vo Ke«oíeg OQiov
zo0g v2v Oovyiav óut Moyvqoíag
xol TocaAAéov, Nvong "vrtoytíog
G00g éxzoxocíov rtvouodxovra aco-
óíov. 'EvtzOUtv Ob 9 Dovyío Oic
AcoÓuxgíag, xci Asoustiog, xxl Mmp-
t ozó1eng , x«l XshiÓoviav ' . éns
pBév ovy c9v cQ79v tc Tte QoQtí0V,
vovg "Oluovg, Gvddi0. vsQl ivva-
xocíovg xol sixocu. ix vàv KogoU-
eov: éml óà tO mQo0g rj Jv
x«ovíy méQeg — vüg mwowomQsíov
M - ,
vtO . d'vgiaiov Ow — duAountov .
uxo — mzÀt(OVG | TOV qmEVtOXO-
díov. Eli9' 9 A4vxaovía uégo, Ko.
qoxecco0 OX Amoüit(ag vig Kc
TüxXEXCVUEVng OxvuxÓGLOL TETTOQG-
xovta^ éx Ób Kogozocco) cnc 4v-
xaovíeg sig l'ugccovoa, xol ViOV
vüs Kamnoaüoxíang, iml vàv OQcv
eUrjg idouuévov, bxarov tixocww*
éyrsoUev Ó tug Máfoxa rov unteó- .
z0Àtv vv Kenaaóüoxóv 0,c Xody-
óov xol quies vid É&oxóctoL óy-
8onjxovra* $yveüOtv 0 inl vóy Ev-
get» uéyo. Topioóv yooíov rfjg
Zogqvüe 9:4 Hogdóv molizvge xí-
ALOL tezQoxÓOLOL tetvruQUxovco. T'«
à' im svÜtíag vojroig u£yQu. vg
"Ivówvg, tà cUrd xsirat wal steQc
vÀ AMorsuiÓoQq, GmztQ xvi mod
tà ÉgorocOivt. — Afys. ób xal
Iloiéfog, msQi TOv £xsi ucALGra
üsiv mzuGrsUsLwv Éxtívo. "AQysvon Ó
daó Zouoctrov vie Koupoynviüs,
a kd - [4 L1 " ry
3 «0g t9 Oiaeos. xvi TQ ZEUj-
Lec. xeiruL* sig Ob Zmuócare
«z9g tOv ooov tngc Kozmoadoxíag
vOv toL TOuicc vUmxtQÜtvit vOv
-
310
APT,A0HMEPOT
ctáóia gv. nó 0i Mafánov Sia GOvyleg vüc xagopía
xdb ueyal«g Kagíog Fog "Egícov ora0i0s yv. 'OuoD dmoó luy
yov tic "Egscov óvaólov uvoi&óov Ó xol fox.
Vimó ói 'Egt.
gov sig Züiov Óià r0) iyalov crdÓia «ex^ im "IoOpnóv radi
cV. dm "Ic0uoU 0i KogwOlov xókmov tig llevoac Gradi qx:
inl ZtvxáÓn GráÓta sj; ini Kogxógav GraÓta j^ dm "xgoxt-
per Phrygiam submontanam et magnam Cariam usque Ephesum
3320. Ita colliguntur a Gange Ephesum usque stadia 47250. Ab
Epheso per Aegaeum usque Delum sunt stadia 1600. Hinc ad
Isthmum sunt 1700 omnino. Ab lIsthmo per sinum Corinthiaceum
Patras stadia 720. Abinde Leucadem 700; hinc in Co
tantundem; usque ad Aeroceraunios montes stadia 1060. inde
Te$90o» ctaÓíovg slogxs vretQaxo-
6íovg xal wsvryxovro De distan-
tia oppidi Mazacae ab Euphrate
Strabo Xll. p. 539 haec: "4géc-
vqy«s 05 rd Mafoxo vo? ub» llov-
vOv creQli Oxraxocíove eovaóíovg
zogog vórov: vro) O0 Evggárov g-
xoÓv &Adrrovg 7| Owvzicc([ovg^ tÀw
Kuuxíov óÓB mvidv 000v» vutoóv
T6 xal to0 Kvoívov GrQarozéóov
id Todvov* xacd uíon» Ób rjv
000v xsirat rà Tvova' Oi£ygsr OP
Kuvflíocoov tQuoxocíovg araóíovg.
Eratosthenis mensuram terrae
longitudinis v. apud Strab. I. p.
63. 64. ll. p. 17. 85. 865 Dicaear-
chi mensuram ib. ll. p. 105. Hic
autem a Peloponneso, i. e. for-
tasse ab oppido Patra, usque ad
Herculis columnas dimensionem
esse 10,000 stadia dicit, et qui-
dem a freto usque ad praedictas
columnas numerat ^47000, ita ut
reliqua mensura 3008 stadia effi-
ciat. Sed posteriorem mensuram
non veram esse contendit Tm
bius, qui vero ipse ad Strab. ll.
p. 105: eig uev Aevxucóo éx IIclo-
movrjcov éxvaxocíovg ,ÉvreüOcv ób
rovg Loovg sig Kégxvoov, xol m-
Aw. iyceUOtv sig và Ksooivio vo)g
laovg, wal iv Ótbid sig vrv Jloxv-
t«v, dzx0 Ót vrO» Ktgavvio» vo)v
IÀlvorxny nzoQ«ciíav ctaÓ0íov 5£a-
xtogtAlov. Exoatóv ztvtrxovta pro-
posuit. Strabo autem et Dicae-
archi et Polybii mensuras reii-
cit, atque ipse haec docet, ib. p.
105 et 106. Dicit: 'Opgo4o
yío ol xAeiorot Abyorctsg &ia
TtÀldyove uvglov sivas xe) Ow
Ao» cvupmovsi 0b vo9ro xal r$
dzogdos. tj xsQl v09 u$fxovg b.
oixovuérne* ndligra ydo slyai oa-
cl uvgidóo» bxrd* rovrov 0b d
boxiguov tuuc TO XO roS lee-
xo) xólxov uírot tv» ix» ri
"Ifnoíag, &xso Óvcuixotod den,
pixoov czoAsixew vv toucuvoler
Ptr à dire dx pi ves?
"oIediwo) xóAmOv Q4 t5Ze Podíms,
atevrauLoyLALovg * iio iva En] Zel-
uoviov vüg Kontgo, Onso deri v9
édov dxgov, z.Aovg* evr5g Ó3 ti
Kerne wüxog mAsíovg 7 dic e
inl Koio? uévomzto»: Évce9.
éxl Ildyvvo» v5ág Zuxsiíag vttgt
«XiGy.ALOvg xul mxtvroxoGciovg,
dzó lloyóvov ixl xoogQpnó» xisi-
ovg 7] giMlov,* sire v0 Óíagua tà
inl ovgAog dzo xmoo9uo09 mvoiov;
voloy.liovg: dzÓ crmglo» Ódi ixi
vo ttitvraia TOU ieQoU d (ov
tc Jfnoloc xsol toi0zilÍOvg. Conf.
etiam Strab. ll. p. 116. Mense-
rae ab Euphrate usque ad Ephe-
sum, quantae apud Strabonem ex
Artemidori leguntur, non ab iis,
uas refert Agathemer, adeo dif-
erunt, ut non uterque emenda-
tione aliqua exaequari possit.
BI1B.410N A. 311
gavvio 0gy 6ra0ia qb !!* imi Beevigsiov GcraÓja 4j. — nO
Bocvrqoíov mif ó0svovri foc "Pougg cvaó:w fom. '4nó 'Po-
puc dmi vag "dimüg [11] fog Zxiwyyouayov xoumg! x0 caig
"Alntow ovome cra0.e ÓgvB. Ela 0ia KeArixg Eg molsog
"ivfídósoc ****. fa càv mxavóoxtiov foc luósígov ocva-
Ox fxyve, xol ÓiazÀovg inl DIaótigo cváüwe E. "OuoU dx Iuy-
yov sig Iuósgo ovaü(ov uvQiáóov P xol egt.
llierog óà vgg oixovuévgc? anxo ve i)i0miwüc O9eÀac-
Brundusium 700. Unde terrestri itinere Romam proficiscenti re-
stant 2880. Roma usque ad Alpes et vicum Soingom
sub ipsis Alpibus positum, stadia sunt 4152.
ad DPpicnis liliberim numerantur * * * *.
2651, in quam insulam traiectus est stadio-
secundum mansiones
um,
Unde per Galliam
Hine usque Gades
rum 60. Omnis ergo numerus ab Gange ad Gades consurgit in
71560 stadia.
Latitudo terrae qua habitatur, ab Aethiopico oceano ad Me-
11) "Ezi '4xoox. 09 ordótc o£.
Ita omninolege, quamquam in M8.
Sit z£. Nam £z erat nota zuidóog.
Nec iam stadia sint 660, sed planis-
sime 1060. Sane Plinius interval-
lum hoc concipit in millia passu-
um centum triginta duo et quin-
gentos, qui conficiunt ipsissima
1060 stadia, 'lTennul.
J) fog Z»wyyoudyov wougg. lta
lege, cum sit prodigiosum men-
dum in MS. "Eog *tó udgo».
Roma ducit nos Scingomagum
vicum ad initium nempe conscen-
dendarum Alpium, Hodie Susa
vocatur. Strabo [IV.] p. 1179:
xal y dzó Zwxwyyoudyov 0b 40g
"Italia Aéyevoi. — Unde constat
male apud Plinium legi ab alío
Cincomagum, ab alio Calcinco-
magum. 'l'ennul. — Vulgo JAvys-
Qs£o0c, quod emendavi ad Strabonis
IV. pag. 183 vulgarem lectionen,
quud Groskurdius cum Coraio male
mutavit in Hlibirrim. Stadiaomisit
scriptor.
2) Ea etiam, quae Agathemer
de terrae latitudine habet, ex Ár-
temidoro hausta esse confirmat
Plinius, qui idem fere ex Arte-
midoro refert, hist, nat, |l. 112.
Hoc enim probat Plinii narratio:
»Ab ostio Tanais nihil modicum
diligentissime auctores fecere:
Artemidorus ulteriora incomperta
existimavit, quum circa Tanaim
Sarmatarum gentes degere fate-
retur ad septemtriones versas," , et
Agathemeri verbu: và ydg dvo
vOv ixgoió» ro) Tavdidog dyvo-
&ivaL eig Bodódv quae cum illius
narratione ad verbum fere con.
ruunt. Deinde Agathemer mare
A ethio picum (7g Aí8iozx
f£aicsc;) commemorat, culus
etiam Plinlus eodem sensu memi-
nit. Ea quoque videntur. pro-
bare, Agathemerum reddere Ar-
temidori mensuras, cuim. "l'analm
flusium esse finem boreulem . lu.
titudinis terrae dicat, conf, Ntra.
bon. p. 107, 1084 scimus enim, Kra
tosthenem ibi terrae latitudiuem
flueio Horysthene | consignanne
De Eratosthenis mensuris terrae,
qui latitudinem terrue au Meroe
incipit, v. Ntrab. |. p. 63 nqu. at
que ibi Gossellinum. ad. versio:
nem gallieum et Ntrabo 1], pag.
114. 115, 110. 130: "Iv, 0k teh,
geuurqivalg sjplquig d Aog 0
miblgvov pesroqiperen myynug dy
ví. Qgol M ldutoobtvgg €
tovg tZgy MreoUnge Duque unm
zAsiovg, 7] Quauvolovg tguagiAlo ug
4i yuq Elnanóyeuv tlyoi qu.
312
ATA0OHMEPOT
exc ixÀ vqv Mtgóqv? cra0lov s. 4mó Megósng tig ida
ógsiav Gra0Íov uvolov o. "xo 0b isbeavügslag ixi Tuüveiv
gvoíov qe *.
T& 4àg dvo vàv ixBoléóv voU Tovaióoc dyve-
roen est stadiorum octo millium: inde Alexandriam undecim zil-
lium stadiorum: ab Alexandria vero in Tanain stadiorum octo-
decim millium quinquaginta sex.
Q(ovg OxvoxioyLALOUG, sivo Tevro-
xiGytALovg sis Boovoüétvg. 'Ey ói
voig czéyovo. vo) Bvtavrlov ora-
Oíovg msg) iboxweyiMovg. rQuoxo-
Gíovg, fogstorí£go:g ovo zc Mai-
etiOOg, xev cog zetusgivag 7] Léo
pevsmoítsra. zà zÀelovov Q jALog Emil
z5r5sg t5. Sed Aethiopici maris
mentionem apud Strabonem, ubi-
Eratosthenis opinionem de ter-
rae mersuris refert, non reperi-
mus. |n scholiis ad Dionysium
Perieg. l. A/9it0zix0g xóÀzog ex
Ptolemaei sententia, pars Oceani
terram totam circumdantis, com-
memoratur, Nicephorus Blemm.,
ubi de Oceano agit, (p. 404. sq.
ed. Bernh ) eandem sententiam
refert: Ovczog 0 ccwsuvog slg àv
x«l avxÀQ ztQuprQÓusvog ríGcaQag
loyev 0 aUrOg vüg éncvvuíeg. xol
7Q0g piv rÓ vtlog ro) fs:gv/oov
"AtÀag éomíQuiog weltirai* mo0c Ób
tÓv fogdóiv, Oxov x«l vó àv Ap:-
ueozov yfvog oixsi, Kodwiog me-
T]yOe' &o0g ói cv idev xdog
xci '[vÓwxóg' zxQ0g Ób rÓv vOrOv,
Oz0v Tj yj wexcvuivg deriv daxÓ
vüs toU TÀíov touórgtog, &ov-
Qeaiog xoaà Ai9i0zL0g xwAsitat.
V. Agathemer. |l. 11. extr, De
fluviorum Nili et Tanaidis tractu
cf. Strab. !l. p. 107.108, Dionys.
Perieg. 14 sqq. 661 ad eum Eu-
stath et schol., atque Nicephor.
. Blemm. p. 405. ed. Bernh. Arte-
midori sententiam de "Tanaidis
ostiis v. nostram eiusdem frag-
mentorum collectionem a. 1838
editam p. 234, no. XLVIl. Ex
hoc loco alioque p. 267 sq. li-
quet, Artemidorum flumina Ta-
uain et Phasin discernisse. Era-
tosthenes autem terrae latitudi-
nem ad Pytheae sensentiam us-
Nam ulteriora ostiis Tanais
[que ad insulam Thule consig»a-
vit, Strab. 1. p. 63 al.. 'Fota autem
mensura efficit 38000 stadia. Ned
apud Marcianum p. 40 ed. nostr.
numerum eiusdem dimensionis
43000 legimus, ltaque aliter Ar-
temidorus ac Eratosthenes latitu-
dinem terrae consignavisse vide-
tur, v. Plin. h. nat. 11. 112. Era
tosthenis sententiam de terrae
magnitudine retinuit Hipparchus,
v. Strab. ll. d. 143 sqq. — Osanei
sive Blochii anonymum supra p.
221 sqq., ubi autem numerus est
mendesus, conf. Uckerti Geogra-
phie der Griechen u. Rómer Vol.
l, P. Hl. p. 2205sqq. Conf. de Eratoe
thenis mensuris nostram ad Ano-
mum, quem tertio loco p. 29$
sqq. edidimus, quae quidem mes-
dosae sunt, sed faeile corrigi pos-
sunt.
3) Exi vjv Mtgómg». Sic edidi,
quum nihil aliud animadverterem
in MS. exemplari, ut adeo igmno-
rarem, unde tredecim asteriscos
his interponi placuerit. Video qui-
dem in versione Latina suppleri:
ad Aequatorem primum in sta-
dia 8000 ac rursus in Meroen.
Sed ea dixisse Agathemerum vix
credo, et hinc tum ipsa illa La-
tina, tum asteriscos eieci. Gro-
nov.
4) Mvoíov sg. Hanc sum-
mam universam quum mox ex
sequatur particulatim, certe il-
Jam ipsam parvis illis collectio.
nibus non adaequat, quum illae
accedant ad novendecim millia
trecenta triginta, hoc est pvoiee
O9rA. (Et certe vidi quoque in
minutis illis varietatem aliquam.
Gronov. :
. |BIBAION 4A. 818
tira, tig Bodoav. Obvvog. 4m AAcbavOgtlag tic Livóov 'Pó.
Qov Grà0.m Óg 5: mi v0 ÉOokvrov Orbióv naganAcovri "Pódov
craóim v^ dmi Tov craÓia g£^ iml Aaxrjoa vio Koag
cváOue vx inl 4oínavov Koag! cvíüua Q^ dm xolrqv
vijoov oráóix cÀ 9* mí Kogoíag? o * [12] iml Zouíov "4u-
ztÀov ovrG0im X ** — iml v0 Aiyaiov "Aoyctvov? Oi voi 4lyalov
versus septentriones incomnerta sunt. Hoc processu. Ab Alexan-
dria ad Lindum Rhodi stadia 4500; Thoantium dexteram praeter-
naviganti Rhodum stadia 400. Inde in Telum stadia 560. Hinc
ad Lacterem Coae 320 stadia. Ad eiusdem insulae Drepanum
stadia 100. Deinde ad Acritin insulam stadia 230, moxque ad
Corsias 100,' et ad Samiorum Ampelon stadia 30. Abinde ad
*: óíoV. . . .
5) Eandem distantiam Alexan-
driae et Rhodi (óg) praebet
Stadiasm. p. 250 ; sed multo nfii-
norem posuit Eratosthenes (cir-
citer 4000 stadia), Strabo l. p.
25. ll. p. 86. .p. 125: for; Ó' dnó
-PPóóov (aqua sig AisbovóQsiaw
Booíe vsvQoaxioyiAmv xov oca-
) 'O 6i 'EgarocO0évgc,
vaUrqv 'ubv vrÀv vovv» tivu
go. tjv Q)zxólqQu, ztQl ro) ÓL-
&ouatog vo) xsÀcyovg, tÀv uiv
obra Asgyóvrov, TOY Ób xal mtvra-
ovx Oxvovtov timsiv.
evcog (id vv cxi08qguxov
couóvov dv»tvgsip vQuOzHAlovg
iS riirosiovs zeyvjxovra, conf. p.
134. Qui sequuntur loci usque
ad verba «x«l dAAeog apud Plin.
l. 1. non leguntur. De Thoantio
conf. Strab. XIV. p. 655, ubi
appellatur zó Godvriov, dxvrj tic,
2c ucAwra mzoóxswroa, el Zmogd-
ósg ol mxsoi vv XoàÀxínv. Men-
sura inter '"Thoantium et Telum
in Stadiasmo p. 256 est y»'., men-
sura autem inter Rhodum et
Coum ibidem p. 257 est o»'.
6) Strabo XIV. p. 657 nominat
hoc promontorium 5j &xge« 6 Jta-
xqyrQo, cq' o9 ijxovra eig Níov-
gov. Situm est ex adverso eius-
dem insulae. — 57g Koàeg. Sup-
plendum videtur »5c0ov, sicuti
apud Strab. XIV. p. 657.
1) Lege Zoéxavos. lta vocatur
*LG7LÀAÍOU
TAB
teste Strabone [XIV.] pag. 651
promontorium €Coae, zfo£xevoy
autem est Siciliae oppidum. T en-
nul De situ promontorii dicit
Strabo 1 L: dzoó óvorog ói zO
Zofkevoy 22. . TOUTO ulv oUv
0co» ÓOLc«xocíovg dmzéytL vg mó-
Asog Gvro0lovg: O0 Ob 4oxyrje
zooGAou(eve, tévee wol rQucxovzo
tQ qe. rOU mzÀo9. Agathemer
atque Strabo de mensura inter
Laceterum et Drecanum differunt.
Tennulii emendatio est reiicien-
da; nomen enim zfQezavo» etiám
promontorii insulae lcariae est,
Strab. XIV. p. 637.
8) '4xoízgv vijcov. Hoc nomine
an fuerit, videant alii, In MS,
vidi '4oxízwy. Gronov. cuius
dubitationem Stadiasmus p. 279
ed. nostr. refutat, V. nostrum
librum: Griechenland und die
Griechen p. 1466.
9) Koooíet insulas appellat
Strabo X. p. 488 et XIV. p. 636
Koeaocía,, mgóg Oow wriusvos
«5. Zippo. Plinius autem h. nat.
V. 31 eus Corseas dicit.
1) De promontorii insulae Sa-
mos, quod Ampelos dicitur,
Strabo XIV. p. 637 habet haec:
xwAsivuL uiv ovv xal dxga vig
"Auntiog fAémovad seg zog vÓ
te Ixaolog Zfofmovov. Ex Stra-
bonis loco videmus, qued navi-
gationis cursus confirmat, quem
aa
e:aói o *
Qàíov, íxgov Xíov, eraóia v *
órádua vy". inl Zlygiov 4fofov cvaóia g *
ATAGHMEPOT'
ixi v0 "EgvOgaiov Kogvxaiov? GraÓ:a co^ im
inl Milavén, üxQov ofov*,
eig Tívsóov vj-
Aegaeum Argenon per Áegaeum mare stadia 800. Ad Erythraeum
Corycaeum stadia 270; inde Phlium promontorium Chii stadia 30;
ad
Agathemer sequitur, non idem
promontorium esse Ampelon, quod
Kiepertus nuperrime in tabula
harum regionum eo nomine de-
signavit.
2) Promontorium "Aoyzvvov ab
aliis eiusdem nominis in Sicilia .
atque Lesbo distinguitur, v. Pto-
lem. geogr. lll. et V., atque hoc
quidem ad Ptolemaei sententiam,
qui Argennum nostrum in Áegeo
mari situm esse dicit. Potuisset
etiam Agathemer idem appellare
"Eov9ooiorv, sive ut Strabo fecit.
' Apyevvóv cxgor, apud Stephanum
Byz, v. 'A4eyevvo?co commemora-
tum idem in Lesbo insula esse
videtur. De situ promontorii
nostri dicit Strabo XIV. p. 644:
pstd óà Kovxov 'Alóvvnoog vm-
cíov. sva vÓ AQysvvov, dxgc vc
'"Egv8guíog, mAncidfovoa police
và Xícov IIocsi0ío, moi0bvct z0oQ-
pov 0cov éfnxovra cra0íov. Di-
rectum cursum ab insulis Corsiis
usque ad prom. Argennum Aga-
themer indicat significans navi-
gationem per Aegeum mare. Pli-
nius hoc promontorium non com-
memorat.
3) Scribe KXoovxaiov. Promon-
torium quod Agathemer XKogov-
««iov dicit, primo intuitu idem
videtur qaem esse, quod Plin.
h. nat. V. 31 appellat: ,,Cory-
naeum Mimantis promontorium,
atque ad septentrionem spectat,
sed cursus ipse navigationis, cu-
ius appellendi loca Agathemer
indicat, huic sententiae contra-
rius est. Plinius ibidem paullo
ante aliud similis nominis signi-
ficat sic : »Lebedos: fuit et 0-
elanea promontorium Lesbi stadia 450; ad Sigrium Lesbi
tium oppidum, — Promontorium
Coryceon: mons Mimas CCL. mill.
passuum excurrens, atque in cor-
tinentibus campis residens. Hoc
autem in austrum vergit. liu
vero non idem est, quod Strabo
XIV. p. 645, post locum Xvfielía,
nomine Méàdeiwe indicat. au-
tem parvam dimensionem distax
tiae stadiorum quinquaginta inter
promontoria Corycaeum et Chi
Phlium, atque deinde erii, cr
nis cursum a promontorio Phlie
ad Lesbi Melanea, diligenter per
pendimus, noa dubitare mus,
quin Agathemeri Corycaeum aliud
promontorium sit, ac Plinii Cory-
naeum. Si eadem essent, navig&
tio a Corycaeo ad Phlium retro-
versa fuisset, quod per se non
credibile est. Quare fortasse vi-
detur esse cornu, quod in occ
dentati insulae latere versus sep-
tentrionem spectat atque insulae
Chio propinque accedit. De situ
insulae Chio habet Plinius h. nat.
V. 88: Posita est inter Samum et
Lesbum, ex adverso maxim
Erythrarum.
4) De distantia insularum Chii
et Lesbi Strabo Xlll. p. 619 haec:
Oüiégze O0. vj Aéoflog vO Foov dxé
tüc TevíOov wal Xíov eyrdóp m
vOv mEvroxocéo» ivóortíQe grali-
ov». Plinius h. nat. V. 89: Cle
rissima autem Lesbos a Chio LXV.
M. passuum, qui $20- stadia ef$-
ciunt. De promontorio, qued
Agathemer Metiavéa appellat, du-
bito quin hoc idem ac Straboais
Meàlía sit, et quod nilicat
Xlll p. 616. 617. sic: «lin
tÓ votiQtütoP Gugop . . . we
BIBAION 4A.
815
cov ora0.y vv: sig Zhysiov o:ó0:.a Q 5*.— inl GrOun Hlóvrov
cradue fg 5*
éni Kagaufiw .GvaÓia Bo) * iml cróua Mui
ridog Or&0iw p: inl Tavoiv? craÓw yo.
Kol &AÀleg dz 'Podov sig Kvíóov era:
sig Ko
500 stadia. Inde ad insulam Tenedum stadia 450, a qua 100
sunt ad Sigeum. Hinc 2500 ad os Ponti, tum Carambin 2800;
mox ad os Maeotidis 2500 ; ac deinceps in Tanaim 2670.
Aliter etiam a Rhodo cursus hic intelligitur, in Cnidum nu-
Q al Kdvat udAtora Gvcíxswto
cj vüoo .. . évcsbOsv 0. ini Zl-
yetov, Ozxsg éori "e viíjcov cO uj-
«0g, 7tevtaxÓGLOL b£5zxovrta. Dis-
tantia Strabonis inter promonti-
ria Malea et Nigrium non valde
repugnaret. Agathemeri notiti
Plehn, diligentissimus auctor Lok.
Diacorum Libri, a. 1826 editi ne-
glexit.
5) Plinius h. nat, V. 39: extra
Hellespontum adversa BSigeo litori
adiacet Tenedos .... Abest
a Lesbo LVl. mille passuum [—
448 stadia], a Sigeo XII. M. D.
[7 100 stadia].
6) De hac mensura, quae ta-
men admodum magna videtur,
" conf, Strab. Xlll. p. 581 et 591,
ubi dicitur Abydum ad ostium
Hellesponti atque Propontidis si-
tam esse eandemque distantiam
habere inter Lampsacum etilium,
110 enim stadia. Apud Abydum
est Graecis Heptastadion dictum,
Strabo ll. p. 124. Longitudinem
autem Propontidis Strabo ll. p.
124 determinat sic: z ó8 llgo-
zovtle yuMov wal mevroxocíoy A&-
ysvrx. tO gijxog GraÓíov vÓ cmo
vice Towodtóog imi t0 Bvfavcíov.
Bospori Thradgi longitudo, qui
Propontidem cum Ponto Euxino
coniungit, omnes ad 120 stadia
indicant. V. nostrum librum:
Griechenland und die Griechen
p. 1385 sqq. 1544 sqq. De Era-
tosthenis mensuris.a Meroe us-
que ad Alexandriam, 10000 sta-
dia, et ab Alexandria ad Helles-
pontum circiter 8100 stadia, inde
ad Borysthenes 5000 stadia v,
Strab, l. b 633 deinde idem di-
cit ll. p. 68: cxó óà MeQgómg ixi
v0» "ElAQoxovrtov ov xsiovg sio
tÀV» qvgiov xal Oxvoxiogu.Alov
ecaóíov. ll. P 10: ró óiocTQue
vÓ cx0 Mtoóng iml vÓ orÓua TO
«eva rÓ Bvfivrtov, Ort Eore sso
pvolovg ocraóíovg xal Oxvoxi6yt-
A(otg. conf. p. 71 et p. 185. Plin.
h. nat. 1V. 12, 24. o
1T) Ex hoc loco videmus, Ta-
naim non eundem fluvium esse
posse, quem alii Borysthenem
appellant. Hic in Pontum effun-
ditur, v. Strab. ll. p. 107. 125.
126 al. Anonymum nostrum su-
pra p. 166. 184. 201. "Tanais au-
tem effunditur in Maeotidem,
Strab. ll. p, 107 al. Artemido-
rus Tanaim fluvium duplici ostio
et in Maeotidem paludem effun-
di et in Scythiam fluere dicit,
v. nostram Artemidori fragmen-
torum coll. no. XLV]1I.; alii au-
tem docuerunt, 'lanaim in palu-
dem Maeotidim, atque ex ea
etiam in Pontum effundi, v. ad
Anonymum alt. p. 168. lT1, qua
re Tanais appellebatur ó/orouov.
— Si autem omnium mensurarum
numeros, qui produntur ab Alexan-
dria usque ad "Tanaim, colligas,
efficitur computatio admodum:
maior, quam quae Agathemer ipse
initio harum mensurarum indi-
cat. Sed singulos numeros mu-
tare non audeo, quamvis facile '
sit.
"816
ADAOHMEPOT
crudum d: slg Zdpuov GraÓiw c * slg Xlov Gradua «py 9^ d;
Miwviijvgv craÓie gx' tig TívytÓóov cGrd0tm cV -
,
sié. Ziytiv
Q' émi vó cvOoua llóvrov f imi Kegeufiv Gradi fe
sig órópa Mowwiüog fy: ini Teveiv xovouóv fo.
"Opot
dx Asfevogsag fog Teváidog evaülov uvolov qw *.
—-
K EGO. e.
Tàv vycov dvouévonoig.
4oinóv 0i igoüusv vv xaO (ug viccv cüg mtouuétqoo;
Aefóvveg maQ "greguü0mgov xel Mtvímuzov xa Éfrígm» dio
nziorov.
Iuónoe wüxog Graó[ov oq, [19] mAérog cradlev ig.0
0à a0 "HooxAovg óvíjAag togO9u0g ovevovasoc dors Gradlav x*.
meratis stadiis 700; in Co 200; Samum deinde 800. Abest hiac
Chios stadia 750. Ultra hanc Mitylene 520. Sequitur. Tenedei
post stadia 320; mox Sigeum 100. Os Ponti abest inde stadis
2500, et Carambis hinc post 2800 stadia.
lam ad os Maeotidis
sunt 25300, ac deinceps ad Tanaim fluvium 2200. Summa st
diorum ab Alexandria in Tanaim 18608.
CAPUT V.
Insularum dimensio.
Restat, ut dicamus insularum nobis aflinium ambitus, prew
accepimus ab Artemidoro, Menippo et aliis autoribus fide dignis.
Gadium longitudo stadiorum 108, latitudo 16. Fretum M
columnas Herculis, qua angustissimum est, patet 80 stadia.
8) Stadiasmus p. 253. sq. ed.
nostr. distantiam inter Rhodum
et Cnidum st. y»', p. 263 sq. in-
ter Cnidum et Coum st. oz, p.
206 inter Coum et Samum st. o,
atque inter Rhodum et Samum
st co p. 261, inter Rhodum et
'l'enedum st. jq' pag. 261 sq.
praebet.
9) Dubito, quin numerus men-
surae (jo integer sit, cum paullo
antea eiusdem distantiae mensura
Bxzo sit. Deinde etiam numerus
x» , qui singularum mensurarum
computatione efficitur, paullo mí-
nor est, quam ut singulis nume-
ris eXaequaretur. Ceterum quoi
attinet ad locos distantiarum po-
steriorum designatos, hos ex Ar
temidoro Agathemer desumpsit.
1) cc«óíov oQv' in cod. Saril.
Huds. Sed si Strabomis narra
tíonem de hac insula conferas,
codicis lectionem non veram be
bebis. Dicit enim 1I4, pag. 169:
tocoíro, Ó' Óvtteg, AL. Yon
ov zoÀ) utítosm rà ixaróy er
Óíov t0 ufjxog, vxÀdzrog d ied
Onxov, x«l cr«Órciov. atque alis
loco p. 169: xal A£yovar ul» àvé
yew tí; vOÀtcog OeiÓtwm mila m
legov, ico» xoioüvyreg ró» T
BIBAION A.
311
Ev 6i và "mox miAéysi vioo:, llwvovoa xj uti[mv xot
oixovuívg cro0(ov v 0 piüxog'. wj 0B ddvrov Gra0íov Q9.
Tàv 0i I'vuvgolov, dc Kaoynóovios Bolwgídag* xakobow (of
ydo oqevüovízos ovr xoloovros of Boiatig) cj uelfov wüxoc
£y, Gra0iov c0, nÀdTog Gra0Íov v *' qj dÀe:vov Graülov v 9.
Praeterea in mari Hispanico insulae; Pityusa maior et habi-
tata longa stadia 300; minor 100. Gymnesinrum vero, quae a
Carthaginiensibus vocantur Baliariae, (nam funditores sic Balia-
res appellantur) maior longa ést stadia 1200, lata 400; minor
stadia 300.
&O1ov xai tv tO» uiov di9-
uóv* icri 0$ usi£ov [ro Outorqua],
xol oytüóv vt tOGOÜTO» Ocov &otl
TÓ u5xog tüg vgcov, tO dazó t9
óVctog íml viv ovato.
2) Strabo 1l. p. 122: slonre,
: 6$, 0v; aoy7 tovÓs vov xo |
icviv Ó word rdg OUtuAog mog8uótt
v0 Ób crsvoratos roUvtOv mgl P-
Oou5xovro craÓíovg A£ysraw.^ E-
ouzÀsUGovrL Ób vOv OrtvozOv ixa-
cov x«L tixoc. ovaülov OÓvca, Óu-
ecocuv Amufdvovauw oi ióvsg d-
$99o0ov, 5 Ó iv doiuovtoG uGALov.
Plin.:h. nat, Ill. 1: Origo ab oc-,
casu solis et Gaditano freto, qua
irrumpens Oceanus Atlanticus in
maria interiora diffunditur. Hinc
jutranti dextra Africa est, laeva
Europa: inter has Asia est. Ter-
mini amnes 'lanais et Nilus.
Quindecim M. pass, in longitu-
einem, quas diximus, fauces Ocea-
ni patent, quinque M. in Tatitu-
dinem, a vico Mellaria: $ffspa-
niae ad promontorium "Africae
Album, auctore Turranio Gracili
iuxta genito. 'l. Livius ac Ne-
pos Cornelius latitudinis tradide-
runt, ubi minus, Vll. M. pass.,
ubi 35r9 purum X. M.
3) Steph. Byz. s. v. IIwvovo-
cc, vijoot Óuíqogor, dg llvó-
ó:sig xaMAsi AÀxucv. De maioris
insulae magnitudine Strabo ill.
p. 167 habet haec: z/ci óà x«l
sttAe«ytou. ucAAov ci Ilwoovocaot,
xcL 7gOg £OzéQUv wsxAuuivoL TOV
IwuviGicv. xeAsivuu. Ó' ovtOv 1j
uiv "Efovseog, zxóliu Éyovca óuo-
vvuOV' xUxiog Ób rüc vücov cs-
tQUxOGLOL OrCÓLOL, TtxQOuOAOG tÓ
zÀdrog x«l vÓ uixog* 7 Ob 'Ogu-
ojco, Bgnuog, xci mxoÀAv dAdvrow,
vaUTQS zÀnoíov xstp£vm. Plin. h.
nat lll. 11: Pityusae a Graecis
dictae, a frutice pinss: nune
Ebusus vocatur utraque, . . ..
patent XLVl. M. past. Agathe-
mer suam mensuram ex Artemi-
doro hausisse videtur, aliter ac
Strabo, qui sine dulijé alio fonte
usus est.
4) BeAtdegtig edidit "Tennulius,
qui annotavit haec: ,, Ptolomaeo
dicuntur goAAudQiósg. Gronovius
autem haec: ,, BeAwagíeg reposui
ex MN. quum edictum esset Bo-
Autgsig, quod sane est nugato-
rium, neque enim ut nomen in-
sulae ab incolis aliter pronun-
cietur apud Carthaginienses, pot-
est efficere accentus, sed ipsae
postremae syllabae.* Etiam Ba-
AruQíÓeg scribi posse Strabo 1ll.
p. 167 et Stephanus Byz, s. v.
I'vuv5oie, testantur. Apud Dio-
dorum V. 17 nunc legimus Bo-
Aixgsig, quamquam ibidem codd,
etiam BeaAiagíóag, | BoAseotÓag,
Baiagíósic, praebent. Steph. Byz,
Iwvuvgoíat, óo wvioor stol v2
Tvoogvíón . . .. éxAxümgoo»
x«l BaAwwoíósg. iq oU BoAtaQsig
vÓ iüvixÓ», "0 dor. GgevOovivon. —
5) Ex Strabone ]. ". videmus,
Agathemerum ex Artemidoro de
insulis Balcaribus referre, Dicit
518
ADTA0OHMEPOT
Ai dà Z«ordüne, oi pegdvopoi, iso dm eUOslag xeivrm
xoó rà» Maccoluxóv nóltov: oí uiv peífovg vgtig, Óvo à
puxgal aUrsc iyyvg Maccasag.
'H óà Zagóo Eye Gyngua Gg zo0dc Vyvoc* , usgóxodog t
wüsog fd.
Stoechades, quia in directum iacent suo nomine indicante
ordinem, urbibus Massiliensium sunt oppositae. Harum tres sust
maiores: minores duae. proximae ipsi Massiliae.
Sardinia habet figuram, similem hominis vestigii, estque ih
medio sui cava, et longa 2200 stadia.
enim: To» óbzgoxsiuévav gnj0ov |
ví Ignoíoc, vàg piv lhrvovcag
àdo, x«i vdg l'vuvncíog vo, ug
xcaAotoi, BaàieuoíÓng, zQoxcioQo.
cvpfoívs, vig usvebv Toguxovog
xal Xo0)xQovog voouAiag. ... .
và» óà l'vuvgoíov y uv usitov
lyet àUo misi, . . . . Mrjnog Ob
c vGov pixgOv czOAtimOv TtÀwv
HAMM Gra ov, tAcvog 0$ Óia-
xocíov. Aocrtuíócmgoog ó3 Ói-
mAccLo» slogxs xol rÓ mÀdcTOG, xol
v0 ujxog. Haec posteriora verba
confirmant nostram sententiam,
Plin. h. nat. lll. 11 Baleares du-
ae . . . Baleares fuuda bellicosas
Graeci Gymnesias dixere. Maior
centum mill. passuum longitudine,
circuitu vero, CCCLXXV. M. .,.
Ab ea XXX. M. pass, distat mi-
nor : longitudine XL. M., circui-
tu CL. M. pass.
6) Ex Plinii notitia de longi-
tudine minoris insulae videmus,
Agathemeri ozaóíov» c, longitu-
dinis mensuram significare. Ipse
fortasse Plinius Artemidoró hoc
loco usus est. lo. Chr. Werns-
dorfius, de antiquitatibus Balea-
ricis exercitatio, Brunsv. 1760, 4,
de insula minori haec dicit pag.
20: Si Severum, Episcopum Ba.
learis minoris (in epistola circu-
lari apud Baronium, Annal. ec-
cles, an. 415), audiantis, haec in-
»ula longitudine XXX. M. pass.
seu CCXLI, stadia, latitudine 111.
M. passus tantummodo habet.
1) Si cum Agathemeri notitia
Strabonis verba 1V. p. 184 extr.
conferamus, videmus, illum ex
Artemidoro de Stoechadibus in
sulis hausisse.
8) [Vulgo] og seo» lp»
(auod emendare duxi.) Unde id
auserit Agathemerus? Cert
quum ita edant, sciendum tamea
est in MS. legi eg zxóàog lyww;
unde fieri debet zoó0g, pedis
vestigium; et ille quidem intel-
ligendus hominis. Sic enim di-
xerunt Plinius 114. [(13.] Nardi-
niam insulam Timaeus Sandalio-
tin appellavit ab effigie solese,
Myrsilus Ichnusam a similituding
vestigii. Gronov; Eodem Mvr
silo usus est Strabo 1. pag. 64
XHl. p. 6I0. Myrsili narratie-
nem de nemine Ichnusa etiam is
Aristoteles sive alius scriptore it
libro: IIo] Ocvucacío» dxovcua-
vov» Cap. 104, p. 208 ed. Bechm,
dud Apt lbi pia dicitur de
insula Sardinia: à? 5 ves,
eg Foie», éxoisito "ie ki unie
"Iryo?oa , 0X v0 écynuavícDa: vi
ztQuuétoo Ouoiórote d»ÜQoezet
Üyv&. idem fere refert Pause
nias in Phocicis, et Stephanaes
Byz. s. v. Zagó0. Eustathius ad
Dionysium Perieg. 458: y$ Zaeg-
óÀÓ ... ovoudcOÓn óé xor: xi
'"Iyvovca, éizxtl Üyve& | dvOpesor
iori» Ouoía vÓ cymua. Scholia ad
h. |. "Izvovca. ó$ ovoudtsto Zap
d, imt lyve dvÜpoxov opci«
nr. Mis omnibus Gronosii cun
BIBZA4ION 4A.
319
Kgvog iyy)g ZagÓo)g, mold Ob dytvveGríga, dAdrrow 4 .
duicv r5g Zog0o)g, wüxog Py... .
, 19.
"gevuouov Ó' sig Zagód xol Kv/gvov Ilomoviówiov wc
Tvgoqvíag* v0 03 Ólagua Gva0Íov fo 1.
Cyrnus (Latini Corsica) adiacet Sardiniae, vilior multo
illa, brevior dimidio; in longitudinem patet stadia.......
Ex Populonio Hetruriae in Sardiniam et Corsicam vela di-
mittüntur traiectu stadiorum 2200.
iectura confirmatur. Cf. etiam
Caroli Ritteri, V. Cl., librum:
Die Vorhalle Europüischer Vól-
kergeschichten p. $52 sqq., ubi
rem de vestigio pluribus explicit.
9) De significatione verbi ge-
60x0.Aog, quoad ad insulam atti-
net, cf. Strab V. p. 224 et 225
de insula Sardinia, ubi dicitur:
Éor, 0b avtág TO z0À9 u£oog tga-
).... Térreou Ó dorl vÀy
ogtíov E9vp, Tapodror, Zocouwa-
voL, BeAegol, Mxóvirtg, iv ommp-
Aeíotg Oíxo)0vrsg. De mensuris
Strabo nihil habet, quod Aga-
themero respondet. Dicit enim
V. p. 224: Mzxag ó$ vüg vrnocov
[Kvovov] gc» 0 Xogoyodgog
pílua o£, mxÀdrog óà o. ZagÓó-
vog Ó& u59xog ox, sdcog Ób évve-
vixovra x«l wv. war dàiovg
K*Qovov uv z:£oíusrQoc, 7t£gl [vo:o-]
qiAiovg Aéysroat xal Ouexocíovg
ora0íovgo, t57gs Ób ZXegO0vog xal
cetooxioyLALovg. Plinius de Sar-
diniae mensuris nihil praebet 111.
]3 nisi: Nardinia ab oriente pa-
tens CLXXXVIII. millia passu-
um: ab occidente CLXXV. nmil-
lia: a meridie LXXVHM. millia:
a septentrione CXXV: circuitu
DLXV. millia.
10) Numerus quidem mensurae
in longitudinem excidit, sed si
ea conferemus, quae alii scrip-
tores de insulae Corsicae longi-
tudine referunt, fostasse non
valde errabimus, si dicimus, eam
mensuram esse inter 10410 et 1230
stadia, et quidem 1200 (ao) sta-
dia, quae exaequant Plinii CL
millibus pass., qui fortasse eo-
dem fonte, ac Agathemer, usus
est. Chorographi commemorati
mensura admodum magna esse
videtur. Plinius autem haec ha-
bet l], l.:: In Ligustico mari est
Corsica, quam Graeci Cyrnon ad-
pellavere, sed Tusco propior: a
septemtrione in meridiem pro-
iecta, longa passuum CL. mil-
lia: lata maiore ex parte quin
quaginta: circuitu CCCXXV. M.
Demonstratio provinciarum — ed,
Bode (in eiusdem Mythographis)
p. XXI: Insula Coréica finitur ab
oriente promontorio Sacro, ab
occidente Proturiano, a septen-
trione ligustico, a meridie mari
Africo: cuius spatia in longitu-
dine milia passuum XXXX,, in
latitudine milia passuum XX.
11) De integritate numeri ,fo
valde dubito; potius scribendum
esse ,ad existimo. Haec enim
est Artemidori mensura distan-
tiae inter Populonium et insulas
Corsicam et Nardiniam. Strabo
refert V. p. 223 et 224 haec: T
àà Ilomioóvio» éx &xgag venis
fügvroi, xortQQowyvíeog sig tvnv
€aieccov, xol ztQóvnoi£ovons . .
. Ecott ób. xol. 9vvvocxoxtiov
VzO tj ixog. Koromrsscrat Ó doro
v£g molsoc mÓQQoO0tv uiv xal uó-
Aig 5 Zag0o0y, víQo à 5 Kvo-
vog, £ xog Oi£govom tüg 2Zu0900-
vog ozadíovg: zoAv d$ uo Aloy roU-
vow, rj Ai&uMa moocrysaréoo vj
qutíoQp dcr|v, O0co» v Oiéyovoo
etaó(ov;, Ocovo xal vr5c Kvorov
üiéyg&. "Mdovovtov Ó' dgtryo-
^
320 ADTDAOBHBMEPOT
Tsjg ZuxsMag xeva TiuocO£vqv ztolusroog avaOlov yy,
cygpe [14] rolyovov 6xaAqvotiófc* Olagua Ó' Eyes dmó Ilüe-
gov &xgov zig "roÀlav cvaülov i zxogO0uOv!- szÀsvoü voco
dzó llelogov sig lléyvvov craÓiwe oA[?* dssÓ Ilaqovov eig A4
Avfeiov oràÓw ey ?* xerà TipocOfvgv dmó —iivfaelov sic Il-
ÀQiión ota0ia gu ** dzxO Aivfalov Qu gnkovg sig amida si;
Zone éyyog ova0ia. ex 5. D
Siciliae ambitus secundum Timosthenem est 4740 stadiorum.
figura triangulari, cuius latera sunt inaequalia; a P'eloro pro-
montorio in Italiam traiectus habet undecim gtadiorum fretum:
latus insulae & Peloro ad Pachynum stadiorum 1037, a Peachrne
ad Lilybaeum 1600, iuxta Timosthenem a Lilybaeo in Peloriada
stadia 1700. A Lilybaeo in Aspidem Libyae traiectus patet sa
dia 1600.
L0» rod vo tÓó zeoíov éaclv
zl Tíg Ttotig rag Aeg si-
cag vicovg..... Obr ovy» Ega-
r0GÜisng 0QOOg, OÓ qro«g uy xe-
€ooésDÉa., ure v» Kwvovov
je,meiQov, uite vij» Zug0óva*
v Aortuíómoog, Ó qujóag £v xyi-
Aloitg tivo xal Osoxooíoug acabo
msiwylog dutporígoug" xol ydo si
TL0LV , Liv yt OUX Q» Unznüo£cv
óQocal wi imi voco)rop, iq 000v
dogs bmodvro, wel uda 7
Kvovosg.
12) V. Cluverii Siciliam antiq.
J. 3. Huds. Mensurae ambitus
insulae eiusque singulorum late-
rum; si has colligis, non con-
gruunt. Ambitus enim solus Ti-
mosthenis esse videtur, ceteri
autem, numeri excepto uno, ex
aliis desumptis in his etiam Aga-
themer ipse sibi non constat.
l) ezaóíov ic. Plinius fretum
inter Italiam et Siciliam duode-
ciem stadiorum tradit. 'l'ennul.
Xll. stad. est vetus lectio, quam
in XV. emendavit Harduinus. Tra-
iecti distantiam designat Plin. lil.
14: Sicilia . . . . quondam Bru-
t'o agro cohaerens, mox interfu-
so mari avulsa XV. M. in longi-
tudinem freto, in lutitudinem
autem M. D. pass. iusta. colum-
nam Rhegiam. Hoc fretum i»
ter ltaliam et Siciliam Graeci
dicebant zó Éxrecrdóios, quod
eiusdem dimensionem existimi-
bantur (Strabo ll. p. 122): d piv
$o0g 3 Ivalía Exc eroüos, e
conf. Vl. p. 251.
2) ez&Ó. «Af. Plinii mensura
valde ab hac differt, non adeo
Strabonis, v. supra not. ,.
3) Hic cum autore mentit Pli
nius 111. 8. Nam statuit CC. mill.
pas. Tennul. Paullo ante
cap. 1. Agathemer ipse hanc men-
suram stadiis cg»x', sive potius
qpà , designavit. V. supra 1. 1l.
. 4) Timosthenis mensuram ha-
ius lateris, ut videtur, reuduat
Strabo, qui autem ex Posidonii
sententia £/xoci addit, atque Dio-
dorus, non ita Plinius, cuius
mensura multo minor est.
9) Chorographus, cuius menss-
ram refert Strabo Vl, p. 2T;
eandem z' xol z uíAi« duplicem
sive gog esse, quae 1408 efficiunt.
Aliam mensuram 1500 stadiorum
inter Lilybaeum et Carthaginem
praebetStrabo XVII. p. s34, (ubi
etiam collem Aspidem comme-
morat , quae non admodum ab
Agathemeri numero diflert.
BIBAION 4A. 321
Kégxwa v5cog u9xog Ep oráÓim 0. mÀdrog Ó Omxov cr:-
vorum Orá0te u 9. oméoxeivas ÓÀ móltog qmtigotung Guvgc 7,
T wsiret Tíjo uixodg Zvgridog éml tg doyüc. Tü ób K:oxlvm
mopexsiraL vüdog Kegsivivig yegvoó fevy8cioa, wijxog Graóia
p. mzÀGrog 0B crdÓta x.
"nó Kroxivgg inl wáoov Mmwviyya ví» Aorogayrríóog*. ó
ÓikzAovg GraÓ.€ q, Odov vüc uixgüg ZUgri0og Aéytros vO Gr1ó-
ua. CH 0ób Mewwyt? piüxog Gra0iov xq, nÀdtog G:a0lov oz.
MeycÀai. 0! tiglv mgl evrQv molidóoru 1.
Cercina insula habet longitudinem stadiorum 70, et ubi an-
gustissima est, latitudinem 40. lacet e regione urbis in conti-
nente 'henae , iuxta initium Syrtis minoris. Adiacet vero Cer-
cinae Cercinitis insula ponte coniuncta ; longa stadia 40, et lata 25.
A Cercina in insulam Meningem, Lotophagitidis regionis,
traiectus stadiorum 600, quantum etiam Syrtis minoris ostium
dicitur. Meninx vero longa est stadia 600, lata 180. Circa hané
magnae reciprocationes contingunt.
6) De dimensionum mensuris
conf. Plinium V. 7: Clarissima
est Meninx, longitudine XXV.
mill. pass., latitudine .XXll., ab
EratostheuneL otophagitis ad-
pellata. . . . Ipsa a dextro Syr-
tis minoris promontorio passibus
CC. sita. Ab ea centum mill.
passuum contra laevum Cerci-
na,... longa XXV. mill. pass,
lata dimidium eius, ubi pluri-
mum: at in extremo mon plus
quinque mill. passuum. Huig per-
parva, Carthaginem versus, Cer-
cinitis ponte iungitur, Quí nunc
apud Plinium leguntur dimensio-
num numeri non omnes integri
videntur, quamquam Strabo XVII.
p. 834 dicit, insulas Cercinam et
Meningem magnitudine esse fere
aequales." De situ earundem in-
sularum habet idem haec: eire
GO av o móAig vtto tijv coyr)» xsi-
uévm vfjg uxodg Zóorsog ... zoQd-
«sutOL ÓbTjj cor5 tno Z'Qrsog vi-
cog zegoqujxns, 7) Kégxivvo, eUpE-
y£9mge, txovoa Oucvvuov móAÀu
&AÀm éAdrrov KsQuwvvivig. | Zwv-
syng Ó éorlv :5 uxo Zworig,
jv xal 4dorogpeyiriv Z5g-
ziv Aféyovouy . . . . *«9* Exact-
I.
Qu» T2v dxgov tjv xoio)Gov TO
6r0U« mxQoGcszsig t/oi vj Tutíoo
vijGot, 1j ts ror Kégxiyyvo wel
7 My9avwyb, xdoricor voie usyfOütoi.
V. Dionysium Per. 480, ad eum
Eustathium.
T) Os9»ngc. Autoritate Plinii V.
4. plurali. numero t henarum
vertit, 67»« autem Namariae in
ter urbes a Ptolémaeo recense-
tur. Strabo hanc Cercinae ur-
bem per e scribit Géra». 'l'en-
nul. Uno loco quidem lll. pag.
881 extr. apud Strabonem legi-
mus Oéyo», sed alio, quem supra
exhibuimus, 6aívo. Quare Gros-
kurdius loco prius laudato seri-
bere voluit Gaísev. — Inscriptio
enim in Gruteri "Thesauro p. 263
praebet: Coloni Thainit.;
Ptolemaeus autem G£oc,vo, ltner,
Antonini: T heni s.
8) Ni Plinii inprimis et Stra-
bonis locum supra 6) laudatum
respicimus, dubito quin /orogoe.
yiríóog vera lectio sit, potius
scribendum est Aorogeyitty.
9)'H óà Myowwyb. Ut passim
ulibi, sic in Agathemero etiam
edi placuit, quum tamen in MSN.
legerim My». : ronos,
1
ü Pd
322 ATA6HMEPOT
KegolMqvla vijdog rtrQazolic u5jxog Gxad[ev v 11.
Eicl óà xdi iv và 4Ógíg vico! xnagà r9v "'lAÀvolüa, dv
[15] émioquórsQoi! "Ioas, xcl *? Mflawa KogxvQa, xa) Qe-
gog?, xal Miirq, dw dyvod vag mtQipésQoug 5.
Ilelonovvqcov 0à Ó msglmiovg xol vd9 móÀszecv Ovpptrgov-
pévav cráóio syx[ *. yuglg 0i voU xaraxolmíGas
. C
szegízlow
Cephallenia insula habet quatuor urbes, longitudinem sta-
diorum 400.
Sunt quoque in Ádriatico mari insulae propter oram Illyrici,
quarum insigniores sunt Issa, et Corcyra
igra, Pharus dein et
Melita, quarum dimensiones non habeo compertas.
Peloponnesus, si connumeres etiam eius sinus, circumnavi-
gatur stadiis 0027: quod sí sinus praetereas, ambítur atadiis 4008.
10) Strabo qui de insula Me-
ninge Lqgtaphagiti plura profert
XVÍL p. 834, dicit p. 835: Óia-
TEÍVEL b uégQu Ósügo rà và» cu-
ztOTEOV zz OQ xal ev mAnuuvolóo.
11) Nescio, utrum furtasse nu-
merus v' mutandus sit in t', nec
ne; Strabo quidem dicit X. pag.
455, insulae ambitum esse gr. z',
sed petius eo numero designan-
da fuerit insulae longitudo, quae
revera efficit 73 mil. germ. V.
nostrum librum Griechenland und
die Griechen p. 2085 sq.
I) àv éaioguótsgo:, Quum sic
viderem exstare in MS. libenter
id adhibui, quia nesciebam tole-
rare vulgatum és6guéotsqui. G r o-
nov. Tennulius edidit éx:cegué-
GTEQUCL.
2) ddgog. Et Plinius lib. 1l].
cap. 21 insulam lllyrii hoc no-
mine agnoscit, Tennul., qui
tamen erravit; Plinius insulam
non Pharum, sed Phariam lll.
30 nominat. Refert autem: 1s5sa
civium Romanorum, et cum op-
pidu Pharia. Ab his Corcy-
ra, Malaena cognominata, ...
iuter quam et Illyricum M elita,
unde catulos Melitaeos adpellari
Callimachus auctor est.
3) Insulas: 'Iosa x«l Tocyov-
erov. xai 7 Mélata Kógxvgo, xai
dvoeog ex adverso lBlyriue com-
memorat Straho ll. p. 124, e
Vll. p. 31$, ubi has insulas sp-
pellat ,,75d01 yvo Quad vato, at-
que dicit de insula Pharo, eam
olim lJlIXogog appellatam fuisse.
Ceterum 'ex praecedenti adnmote-
tione videmus, Plinium ac Age
themerum de his insulis ex eo-
dem fonte hausisse. Alium ur
tem habuit Strabo, cum insulam
Meliten ex adverso prosce
Pachyni sitam esse dicat Vl. p.
211. Refert enim ex Chorogra-
pho, quem saepe laudat, in his
verbis: zoóxtizas Ob zog Ilege
Mtr, CP v xvȒdim, d xa-
Ao9s,: Miliraia, xal L'av0og. de
hac insula eandem rem, quam ex
Eratosthene Plinius narrat.
4) Vulgo gzx/ ; sed codex Pa-
ris. graec. no. 1405 praebet xf,
quod protulit Miller ad Marcias.
p. 327. Strabo Vlll. p. 335: q
0b mrQíxtrQog M7 xataxolmí[orn,
vetQoxioyuiov ovaÓLcr, dg Ileis-
Bioc* MovsuíómQog Óà xe zerea-
xooíovg zQgocríÜnGL* xataxsizi-
ovr. Ób màizíovg tdv» iLaxosia»
zl voig mtytoaxioyiÀ(O4g. — Ex his
videmus, a Strabone Artemido-
rum, quo fortasse Agathemer
usus est, inter dignissimos au-
tores relutum fuisse. Eandem fere
mensuram legis iu fragmento pri-
ore, quod iufra adieci. lin. bh.
BIBAION 4A. : 823
c:xóin Ó?. Mixog 0b anó Medéag Üog Aiylov evodia ov *.
"Ege à Opoiov oqyüpe qvilo zmAcrávov, xOÀxoi uty&Aoig vt-
pvouévg. Xevayevas uiv tig vóv KogívOioy 'IoOnóv, maroc
cro0Íov u 9. '4xà toU KogwwOLov xolmov xel Xegcvixo) ini
vÓ Zxvilowow üxgov i5 evewvupov, ÉvOna moOxsvo: vücog Ka-
Aevoía lloeti0Qvog [sQa?. Elva ó "Eguiovixóg ! nóÀnog. "E£üc
0i ó Adoyolixóg xOÀmog Mézo! Maléeg &xgov, Ü zmoÀU soni.
cwroXxtV tig zfleyog. 'Ebüc 0à wea Moàíav 4axowixóg xóà-
zog teg Tew&gov ix Ósbiov, Og meQiogítes d$ eXevüuev tov
Meodsqviaxés 2xÓAsov , o9 ix Oebióv Auglvag üxga.
Longitudo eius a Malea ad Aegium est stadiorum 1400, figura
platani folio similis, magnis sinibus concisa; coaretatur tandem
in Corinthium Isthmum, latitudo 40 stadiorum. A sinu Corin-
thio et Saronico in Sceyllaeum promontorium, ubi sinistrorsum
obiacet Calauria insula Neptuno sacra. Hinc sequitur sinus Her-
mionicus. Inde sinus Argolicus usque a&d promontorium Maleam,
quod longe in mare procurrit. Dein post Maleam iacet dextror-
sum sinus Laconicus usque ad Taenarum, qui a sinistra terminat
sinum Messeniacum, cuius a dextra Acritas promontorium.
xel vig MinioRoM edo, ixl vOv
nat. IV. $9: Peleponnesus . . . .
"Io8uóy.' v0 0 dxà vo)? vtov xo0g
platani folio similis . .., cir-
cuitu DLXIlI. M. pass. colligit,
auctore lsidoro. Kadem per si-
nus paene tantumdem adiicit.
5) cr. ,Ü integra mensura est.
6) Azo Maàléwg Smeg Aiyww.
[Tennulius edidit 4/yaíov, quod
Gronovius recte emendavit.] 1d
vero Aegaeum nihil est, nec in
Peloponneso hic;dimensionis ter-
minus considerari potest, Egre-
gie M8. liber habebat A[íyíov.
intelligitur enim Aegium Achaiae
urbs notissima, quam restitui.
G ronov. — Strabol.!. nonlongi-
tudinem, sed latitudinem Pelopon-
nesi inter Maleam et Aegium deter-
minat; ceterum mensurarum nu-
meri Strabonis atque Agathemeri
congrunnt, Ille enim dicit: "Ecr«
... qj listiomóvvgcog .. . lom 0b
ayt0Óv cL wavd uixog xol xatd
zAdrog, 000v yilloy xol vct0GcaQa-
xocíov GraOíov: tÓ uiv dxO rijg
bomégag iml vzv Fo, ro9ro Ó doti
10 dxO v0U Xelovata à Oàlvyuniag
tr» &gxvov, 0 otc vo cz Toivdoov
86 Aoxaóíag tig "Alyirov. Plin.
IV. 10: Peloponnesus in latitu-
dine & promontorio Maleae: ad
oppidum Aegium Corinthiaci si-
nus CXC. M. pass. patet.
1) V. Strab. ll. p. 83. [VlllI. p.
835] et Dionys. Perieg. 404. (ad
h. 1. Eusthatium et scholia. Plin.
IV. 5.] Huds.
8$) Eandem dimensionem Isthm.
invenies apud Straboneu VIII. p.
334. 335. "n apud Plinium iVs
9. quinque M. pass. Eusthathiu-
ad Dioys. Per. 405: ó uiv joi
Bog .. . tg IIslozovyncov o tso-
GaQecxovractüÓi0g, E/QyOusvog ace-
jg, fous v dxoo níoyo vo
jAÀov.
9) Deinsula Calauria v. nostrum
librum: Griechenland etc. pag.
1414 sda-
]t) Nic legi iubent et natura
loci et autoritas Melae et Stra-
bonis [Vlli. p. 368]: in MS. pro
; g1*
1
A
$21 AALTDAO.HMEPOT
Elta ngonínroxty &xgov 300g, xaO üv xtiroi ZoaxvvOor,
xc Éregov 0 Xelowdórag. velevraiov 0à üxgov "footogc dvringoe-
cov "xagvavio. ut0' 0v ó KogivOtanóg dvcyeire xoÀnoc, [
craüíov ocvyxie[-15]outvog orópera, xarà sO "Prov * dxQov,
for, v5jg liekomovvsgoov, vo Ó' Mvrldótov /oxoldog.
"Axó Tawágov ixl Qvxo)vra Zifonc-10 0ülague Gráóia. y' 5.
Alywa vijoog ngopxxue Grtüia of. i69 dvavrlog xsiras vqc
Postea prominet promontórium lehthys, iuxta quod Zacyn-
thus obiacet, et alterum Chelonatas: postremum wero
torium est Áraxus, situm ex adverso Ácarnaniae.
Coriuthiacus diffunditur conclusus ostio septem stadiorum, inter
Rhium Peloponnesi et Antirrhium Loeridis promontoria.
A Taenaro in Phycuntem Africae traiicitur 3000 stadiis.
Insula Aegina exadversum Atticam sita, oblonga est stadi
'Eoguiovixóg erat 4oyoArmog, et vice
versa. Tennul.
1) xaz& Togíacov ed. Tennul.,
qui annotavit: ,,Nomen ignora-
tum omnibus reliquis Geogra-
phis. — 1d quidem sane nihili
est; sed et in facili est inde cor-
rigere t0 '"Piavov dxgov. Sed
quum observarem in scripto libro
tO Pío», merito id praefero, etsi
in ipsum contextum non invexe-
rim. Gronov. Lectionem co-
dicis, quam Gronovius protulit,
quaeque vera est, recipere duxi.
Strabo VIII, p. 335 extr. faucium
latitudinem circiter quinque sta-
dia inter. promontoria Rhium et
Antirrhion esse dicit. 'O ó$ Ko-
Q.vOuaxOg xoÀzog doyseront piv
dzo tó» éxfoló» vo? Ev5ovov....
xol Agdbov. ivcaíOw yàg moórov
dfL.óloyov cvveyoysv Aoufdvovoi
zQ0g cAAAeg «i éxeríQo Ut» d»-
vaí' zQoioUca,. Óà mÀfOv, vtÀÉmg
cvumímzovéO, xarà TO Píov xal
AvzíidQuov, 000v Ór] mévce otaólov
ézxols(zovoat mooOuóv. Lov, ÓÀ v0
piv Plov, và» "Arcu cÀittvüg
dxqu . .. t0 Ó AvríÓQuov, &v ue-
€ogío:g v9Zc Aítoàlíag, xal tnc
4Aoxgíóog fügvtou. x«Aobo. ài
Moàv«giov 'Píov. Plin. h. nat.
IV. 3: in cora promontorium
Antirrhium, «ubi ostium Co
rinthiaci sinus, — minus mil-
le passuum Jjlatítudine influes-
tis, Aetolosque dirimentis a Pe-
loporneso. Promontorium quod
contra procedit, adpellatur Rhion.
2) Eandem mensüram iavenies
apud Strabonem VÀll. p. 863
aliam autem XVII. p. sh. $v-
xojg Gxgu .. .. wtiral Ob xard
T'aívagov tig Acxevixrg i» Qidg-
petu OLoy.Aiov Oxrexodío» era-
Óíovy. quacum consentit accuratis-
sime Plinius h. nat. V. 5: Mex
XL. M. pass. promontorium Phy-
eus per Creticum mare excurrit,
distans CCCL. M. passum aTae-
naro Laconicae promontorio. llla
Artemidori mensura esse videtur,
sed non posterior. Ex his li-
quet, Agathemeri numerum esse
integrum.
3) Mensuram o£ fere Plinius
reddit IV. 19: Aegina , . . . ew
ius XX. mill. pass. praetersavi-
gatio est. Strabo autem insulae
ambitum VIII. p. 315 determinat
sic: éyrcat, Ób Gtadío» kxaro»
OyÓonxovrc O0 xUxiog rg wyeos.
Eundem numerum Qx' ex alio
fonte refert Eustathius ad Die-
nysium Per SII. Puillou Bo-
blaye, Recherches géographiques
BIBA1089 A.
Avoanie.
Zeleulg uxog GrG0im o 5. 'H Kéíwg ox 5.
TOv
óà Koxiaómv xgarícvg dcrlv q'Náfog, 010 giga Aéyevat Xaxc
Ala 9.
"Ex ó:tidy 0à af. Zinogaótg *.
"H 0$ Evfoi yspvgo mwQóg r5v Bowovíov EF(svxw' wopga-
veivt&& 08 Bowvión, GDoxídà, 4oxgo)sg, ix Ób Ocvígov ini smo-
cov xol v5v rvwonv 9. "Eoti yég pnexoga, 0:0 MáxQig? cyo-
pecóm, wrüxog Graó(cy ep !9.
160. Salamis longa 70 stadia. Ceus 120. Inter Cycladas insu-
las optima est Naxus,
Ld
Nporades sunt.
quare vocatur minor Sicilia: ad dextram
Euboea ponte Boeotiae iungitur; praetexitur Boeotiae, Pho- .
cidi, Locris, et altera sui parte aliquantum ipsi etiam Atticae.
Est enim longa, ideoque Macris apellata fuit, longitudine 1700
stadiorum.
sur les ruines de la Morée (Pa-
ris 1835) p. 64 dicit: Strabon,
Plinie
des nombres qui conviennent avec
assez d'exactitude à sa position
dans le golfe ,et à sa circonfe-
rence.
Juée par Strabon à 180 stades,
chiffre qui ne différe que de 1U
à 19 stades du contour réel, en
employant le stade olympique.
Gell, Anglus insulae circuitum,
si sinus non respicias, 210 stadia
esse contendit, v. eius librum:
Argolis, et nostrum: Griechen-
land etc. p. 1416 sqq.
4) Strab. 1X. p. 393: Zo4oplg
éfOouxovro mov ocraÓíov ovo«
zó pijxog, 0l à OyÓo5xovcd qao.
ldem refert Eustathius ad Dio-
nysiuni Per. 511,
9) Vulgo Ksiog; sed omnes
praebent Kécog, Strab. X. p. 486.
Diodor. 1V. 82. Apoll. Rhod. lH.
520. al. Plin. 1V. 20 extr. : Ceos
Ae sc guam nostri quidam
dixere Ceam . . . . quingentis
longa stadiis fui£ quondam: mox
quatuor fere partibus, quae ad
Boeotiam vergebant, eodem mari
devoratis. V. nostrum librum
Griechenland p. 1421 sq.
60) Siciliam minorem ap-
et Agathemere donnent,
Cette derniére est éva-
ellari testatur Plinius IV. 12,
I2), atque alteram Siciliam,
cuius meminit Stephanus in voce
ZixeAio, hanc ipsam esse insulam
putat Berkelius. . Quod firmat
lectionem €ulgatam Euripidis 219
Phoeniss. contra coniecturas CI.
Stanleii et ro1vuo9soccrov Barne.
sii. Huds. Ntrabo X. pag. 481
init. usezaà óà ra)rgv Noc, «cl
"Avógog d ÉróAoyot, xai ITígog. Plin.
l, L: Naxus . . . . patet cir-
cuitu septuaginta quinque mill.
pass. dimidioque maior est, quam
Paros. Herodotus autem refert
V. 81: Apioreyóegs . . , Aéget ...
eg NéLoc sig vijcog usyd9si uiv
ov usycin, dioc 0b ww ve wal
dyo095. Eustathius ad Diony-
sium Per. 151 dicit, insulam 2v
Ne«fov duzílov qiio similem
esse. )
1) Insularum Cycladum tantum
unam eamque Naxum nominat,
Sporades autem omnino: tantum
commemorat Agathemer. Ex hoc
uno loco, si non ex aliis.etiam
liqueat auctorem librum suum in-
struendi causa scripsisse.
8)'Ezi mx0có» xal cav Att]
legit Berkelius ad Steph. v.
Evo. Huds. Berkelii emen-
dationem recipere duxi,
ATÁAe€HMEPOT
'H 6b Korg xavà MaoMov nigaistn. TleAosovvsjoo: stel-
pizgog 0b avc cradle 39. wüxog pr'*. xerd 7:0À0 yug put
wüxvtos — Kongo pícov Korg web Zfaxowvweiic. |
Koónooc Bógon vó cyua Ópoia!?, meQimAovg eG:àíia ,yvx,
wixog 0à er 19. nó llágov sis "Astdvügnuev Olagua Bootov
c:n0Íov yo !*.
'Pódov msoluevgog orddia ov !*. [17] KG msoíperoog era-
At vero Creta circa Maleam Peloponneso adíacet; suo am-
bitu stadia implet 4100,
UEENUINCTE patet. Cyt
media.
Cyprus habet fi
longitudine 2300. Nam plurimum ina
hera inter Cretam et oram Lacoenicam
ram similem A eds bovis, et circumnari-
gatur stadiis 3420, longa est 1300.
Papho flante Borea tra-
iicitur Alexandriam spatio stadiorum 3800. :
Insula Rhodus circuitur stadiis 1300. Cos 550 cingitur.
D) Ita et Strabo X. [p. 444.
extr.: zd ài vQv orsvótgra xci
T0 AtyOlv uoc Umx0 vrÀv mz«Àct-
àv MéQxc covoudo9m.] Huds,
Conf. etiam Eustathium ad Dio-
nys. $20.
10) Zraóíov ,«f' hic loci re-
scribendum esse existimat Berkel.
quem v. ad Steph. v. Edfoio.
Muds. Berkelius nititur emen-
dationem suam consensu Strabo-
nis et Plinii. Ille enim dicit X.
p. 444 extr: llogotrxgg uiv voí-
vv» éctlv y vioog iml yiMiovg Gye-
ó0v t, x«l Oieaxocíovg craó(ovg
eO ipis zQ0g l'egotovóv, hic
autem IV. 21: nusquam intra duo
millia contrahit: sed in longitu-
dinem universae Boeotiae, ab At-
tica ''hessaliam usque praetenta
in CL. mill, circuitu vero tre-
centa sexaginta quinque. V. nos-
trum librum Griechenland pag.
1488 sqq.
11) Eandem ambitus mensuram
ex Artemidoro refert Strabo X.
p. 415 init,, eandemque longitu-
dinis mensuram ex Artemidoro
ib p. 474 extr. sumsisse videtur,
cum dicat, Sosicratem eam maio-
yem posuisse.
12) Idem refert Eustathius ad
Dionysium Perieg. 175, dicens:
vj» Kóxoov óood xQofidrov simi
lem esse.
13) Dimenslonem ambitus yvx
integra est et — "T'imosthenis
mensura, quod Plinio comperi
mus V. 35, qui de hac insula di-
cit: Huius circuitum Timos-
thenes CCCCXXVII. M, D. ubi ae-
tem em. est CCCCXX VI. M. D.
testeStrabone] prodidit. Isidorus
CCCLXXV. . Longitudinem
inter duo promontoría Dinaretum
et Acamanta, quod est ad occa-
sum, Artemidorus CL XII. D. Ti-
mosthenes CC. Strabo XIV. p.
682 init. nostram opinionem da
Agathemeri fonte confirmat, di-
cens: "Eot, 0 ó ul» xvxàleg v;
Kinmoov craÓío» cTQiucziliew uei
vttQaxoGío» tikoc. wxctexolzior
vi, Hoc loco numerum mensu-
rae longitudiuis «r' esse inte-
grum videmus ex eo loco p. 396,
ubi dimensio Cleidarum et pro-
montorii Aeamantis eodem au
mero indicatur. ]!n Stadiasmo
p. 294 ed. nostr. est «c»' mutan-
dum in yo».
14) 1dem prodidit Strabo XIV.
. 683: acl à' sig MAsEds8griay
. IHdgov vig sive evaóíiovg
voioytilovg ifaxociovg.
15) Ambitum insulae desit
Strabo XIV. p. 655 init. 924
BIBAIO JW A.
óàia oy ? * Zduov cráóia qX ?.—
327
"TIxagía 0à iori nexa, voaycio,
uüxoc Gra0íov T *. Xiov megíueroog ctüÓim gb'*. — Atofov
zépluerQog cQ 5.
Samos suum ambitum 630 definit.
learia longa est et confra-
gosa, longitudine 300. Chius in eircuitu continet 660. Lesbus
1100 ipsa stadia.
Stadiis: 5 óà vog x)w4o» Eye
€caóíov ivyaxocíov slkosu, Pli-
nius V. 36: CXXV. mill. passu-
um, aut, si potius Isidoro credi-
mus, Clll Hyginus fab, 216:
circuitu stadia XXC.; fragmen-
tun- príus infra adiectum xs
praebet. — Agathemeri mensura
omnium maxima est.
I) Circuitum insulae Strabo
XIV. p. 651 definit, consentiens
cum Agathemero: crZg Ób wyoov
tO uéysÜog 0cov mztvroxoc(ov cta-
Óíov xal xeyr9yxovra; multa ma-
iorem apud Plinium V. 36: cir-
cuitu centum mill. pass. legimus.
Eadem ac Plinii mensura in frag-
mento priore, infra adiecto,
prostat.
23) Zduog cod, Paris. no. 1405.
(v. Miller ad Marcian. p. 328),
qui tamen g4 praebet. Strabo
t. 631: Meme
"4 íov v5ncov ctaó(lo» ita-
Moles. Plin." V. 31: Samon li-
beram circuitu octoginta septem
millia passuum, aut, ut Isidorus,
centum.
3) Mixog hic sienificat ssoí-
p£zoov, non longitudinem. Nam
cum lcaria sit minor Samo, cu-
ius circuitus dicitur 630 stadiis
absurdum foret icariam statui
longam 330 stadiis. "l'enuul.
Eandem circuitus mensuram le-
gimus apud Strabonem XIV. p.
639: rgrexoa(ov à é£ari vrv mtoí-
à dor
pstQov araólav 5 vijaoc &xaco. Con-
tra l'ennulii opinionem Plinius ipse
repugnare videtur IV. 23 his: a -
Naxo decem et septem mill. pas-
suum lcaros, quae nomen mari
dedit, tantumdem ipse in lon-
gitudinem patens... Ex his
omnibus liquet, Agathemerum vel
alium, qui hunc librum compo-
suerit, non satis accurate scripsis-
se. Dicere potius debuisset: lca-
riae insulae, quae lin longitüdi-
da patet, circuitus est 300 sta-
ia.
4) Strabo XIV. 'p. 645: 5 ó?
Xíog vóv uiv msQímiovy icr Gra-
Oíov ivr»axodíoy zaQd yáv qsgo-
pévo. Plin. V. 38: Chios libera :
0. Cireuitu CXXV. mill, pas-—
suum colligit, ut veteres tradi-
dere: Isidorus 1X. millia adiicit.
Fragmentum saepius laudatum:
Xiog ób evaÓíov «5' (1600). Pli-
nii mensura prior efficit 1000 sta-
dia, posterior autem 1072. For»
tasse itaque scribendum erit o£.
$) Strabo XIIl. p. 616 circui-
tum insulae oreóíov yidtov &xa-
zÓv definit. Plinius V. 39 haec:
tota insula circuitur, ut Isidurus,
CL XVIII mill. passuum: ut vete-
reo, CXCV. mill. Fragmentum
laudatum &Qz'st., quae non admo-
dum a Strabonis et Agathemeri
differunt. Hic finit Codex Palat.,
quo Holstenius usus est.
328 ATAGSHMEPOT
' KE €. $.
4i&yvodig dy ínmiouüj vüc iv vj Ggoloe l'aoyoagíoc.
To? veqvixo9 *. IIvoAsuolov Oiebiovrog, OGa Tj yscoygagic
cagtGrürzog? OifOsro, ovy dmÀdg, ovà , dg Gv xig simo, H
oixsíag yvoguo 1] 9óbmg, dÀÀa vaig rdv zoÀnioTíQcov xal OVT0;
imoxolovOdv mzegaüóctsc, xol vOv uiv và Óópavra dÀmOsj clva,
dc xo) «)rà rà mQéyuora UzopaAlovow, émiBeBoicv. Tov
rà vj also dg speüÓq dzoltheyuéva, imigvuuowixog Óp-
Oovuevos, Ósiv^zooGtmsvondeusv xal aUrol, vov TOU sxevrüc dc
lygttoiülo ovytAeiv zoayuarsov, do dv iwi wv9unc Eypc, d
Oilov dgio 9, 000 »ol Óià foogc qpowvüc nap Tdv dxsjxoog.
4déov volvuy siófvo, os, dg 1| oixovutvg sxüda xoc T
piyt9og [18] vc 9Aqge yüc dvoloyifonfvg 10 tfreQrov vajrw
sÜpglGxeroi. "Extión ydQ Ggergotiós ra?tqgv naQtidopev sive,
CAPUT VI
Summaria ratio geographiae in sph&era intelligendae.
Postquam Ptolemaeus geographiae artifex eam dilucide ad-
modum exposuit, neque vero perfunctorie, aut, quod quispiam
forte opinetur, ex privata sua notitia aut opinione: enimvero et
ipse priscorum traditiones secutus, et quicquid illorum verisimile,
quod res ipsae demonstrant, comprobans: Nos vero quae sensus
experimento tanquam falsa damnantur, ex artis praescripto cor-
rigentes, cogitavimus universi negotii disquisitionem velut in pu
gillum esse contrahendam, ut, OPTIME HILO, in memoriam
revoceris eorum quae viva voce & nobis accepisti.
Scire igitur debes, habitabilem orbis portionem mensuratam
ad magnitudinem totius terrae reperiri quadrantem eius. Quo-
niam enim accepimus terram esse globosam, eiusque ambitum
dam etiam meminerunt acholia
ad Apollon. Rhod. li. 118, DPbi-
6) veyvixov. ]ta Ptolemaeum
infra cap. 8. vocat. Tennul.
1) copaizegov Cod. Savil. Huds.
8) Hunc Philonem esse Geogra-
phum (cuius operis zsgl II04sov
meminere Steph. Byz. Etymolo-
gici M. auctor, et Suidas (v. dX-
cov] contendit Berkel. ad Steph.
*. 4uigó0g, atque insuper addit
discipulum fuisse Agathemeri,
quem circa annum ducentesimum
post natum Christum vixisse au-
tumat. lluds. Philonis cuius-
lonis grammatici Eustathius ad
Dionysium Per. 152. ldemne sit,
qui librum sol zólsovw, non li-
quet. Philo Byblius floruit reg-
nante "lraiano. — ]lli adtribuit
Uckertus, Geograpie Vol. I. P. I.
p. 219 librum de urbibus.
1) Conf. Ptolemaei Magua const.
J. 1l. et Geogr. 1. 19 sqq. Aga
themer eadem dicendi rativuavr.
quae mathematici uti solent, Idem
BIB AIO SN, A. /,. 829,
xai mtoluetQov Üyew oig» x£', sdg uiv Qm' xarà vÓ gouvóue-
vov pígoc vig yüg €mo90gs0a, vég Ü' fvjoeg om TÓ ui gou-
vouévo Ódyutv. To)vvo 0b monjcnusv inl roig víosoQ0: vc oi-
xovuévqe uégtos, Bogslo Aéyo xol Norío xal *Eazsolo xoi "Eoo.
Eire yog OuAóvreg viv OÀmv oixovuívgv dmó Óvctmg
L£gou dvarolóv, dqoglcousv vóv Bodóav dmó o0 lNóvov. Ka-
Asivo Ó Gv Xj yoeuur lonusQuóc, og imi rov: ecl lonusoloc
yevouévgc, xal dg émüüdv iv vovg vqv dvarolQv moitiras Ó
fog lomusQleg xarà mücav ywouivqg vew yüv.
"Extra wóxÀo, Ólya vs xal mgóg óoO0dg vo loqutQwo,
OicAovrsg v5v oixovuévqv, ix rovrov Ó ÓvcyixaveQov xol dva-
voÀuxQTéQov TOU zt0Àov vorsogutv. iíyowo Ó' àv dj ygeupm .
ev Meonufoióg*, énciós iv vaívg yuwogvog xe0 £xaccqv ó.—
5g vqv usonuolov dnozcisi?. "pgórtga O6 po, Óoxti xa-
Àóv, &v vnzorvzO Gy5puqow, dg dv cvÀgnrórtQo coi yívoiro.
esse graduum 360; eorum quidem 180 gradus attribuimus s
tabili eius parti, reliquos 180 damus parti non ápparenti. Hoc
vero intelligemus per quatuor habitabilis plagas, nimirum borea-
lem, et australem, et occidentalem, et orientalem.
Deinde dncta linea ab. ocoidente in orientem, qua dividamus
totam habitabilem, separetur, septentrio ab austro. [lla linea
appellatur aequinoctialis, quod sub illa noctes semper aequentur
diebus, quodque quoties in ea sol oritur, aequinoctium faciat per
orbem universum.
Rursum in circulum, separatim et ad rectos angulos aéqui-
noctiali, dividentes orbem, dignmoscemus, quidnam sit in eo oc-
.cidentale, quidáam. poli orientale. Vocetur autem haec linea Me-
ridiana , quandoquidem sol quotidie, ubi in eo constituitur, facit
meridiem. Sed operae pretium videtur, utrumque figuris defor-
mare, quo ista facilius mente consequaris. |
fere dicit Strabo 1l. p. III. sqq.,
et quidem: wvazoxsicQo 07 ogaoi-
eotióng 5 y5. etc. Haec non sic
accipi possunt, ac si Strabo et
Agathemer de terrae rotunditate
dubitarent, Ne longius essem
quam hoc loco fieri possit, om-
nes qui has res accuratius trac-
tare velint, ipsi Ptolemaeum,
Strabonem (ll. p. 109 sqq.), Pli-
nius ll. 61 sqq.) aliosque inspi-
ciant. Conf, etiam: Histoire de
lAstronomie ancienne par De-
lambre, Paris 1811, 4. 1l. Tomi.
Uckerti V. doctiss, librum: Geo-
graphie Vol. 1. P. ll. p, 86 sqq.
2) Mqo:ufouóg. Subintelligitur
XvxAog, non yogauuz, Tennul.
3) landem rationem qua lineas
maximas jn fingenda terra se
scindunt docet Strabo 1l. p. 12U.
131 extr.
1
3 $oarürvilpy,
$o13hsj0» |501204
J yu. 9'. Est uvoicósg 9. Cum
ex hac figura 180 gradus confi-
ciant stadia 90000, respondebit
unus quingentis stadiis. Quid
facies Agathemeri lib. ll. cap. 1.
Plinio, et eum sequentibus, qui
semicriculo asscribunt 12600 sta-
dia et uni gradui 100* Oedipus
exspectandus, qui hanc quaestio-
nem expediat. vel Alexander qui
nodum Gordii solvat. Tennul.
Ad expediendam hanc rem neque
opus est Oedipo, neque Alexan-
gd: 4909 | gti 4c9»20
ATA08HMEPOT
dro; conf. enim Ptolem. geogr.
|. 7. Il. Strab. 1H. p. 94 sq«.
ubi p. 95 haec legimus: xd» re
veotéooy Ób deuwusroxcre» tisi-
ynro. Baglevme xotodea ti
riv, otav à IIoottóoiviog sri ri
ztQl óxroxaíOsxe uogid dag
cte, Ex his Strabonis verbis cer-
tissime videmus, hanc mensuram
non a Posidonio fuisse inveatum.
sed iam prius extitisse. itaque
Ukertus V. Cl. Geographie Vol
J. P. 1. p. 48 non satis accurste
Ücci & dens
loquitur: ,,Strabo führt an, Po-
sidonius habe noch eine andere
Hestimmung der Grósse der Erd-
kugel gegeben, zu 180000 Sta-
dien; vermuthlich eine spütere
Berichtigung, als man den Raum
zwischen Hhodus und Alexan-
drien nicht zu 5000, sondern zu
3150 Stadien schützte, (Strab. 1l.
p. !25 extr] da 482«3150 gerade
180,000 Stadien betrügt.^ Hane
mensuram stadiorum 150000, cu-
jus auctor male Posidonius babe-
tur, recepit Ptolemaeus (Geogr.
J, 1. t1), qui gradui 5$U0 stadia
tribuit (Vil. 9). Theon in eo
erravit, ut Ptolemaeum illius
mensurae — auctorem nominat
(Comm. in Almagest. init) De
Posidonii alia terrae mensura v.
Cleomed. p. $1 sq.5 prae ceteris
autem conf. Letronnii disquisi-
tionem: Ueber die Erdmessun.
831
Ori h ens
en der alexandrin. Mathemati-
er, E e germanice reddidi, una
cum Lelewelii libro de Pythea
geographo, p. 121 sqq. Ex hoc
uno loco, eoque qui cap. 8. legi-
tur, etiamsi non ex aliis, collato
libro 1l, 1, qui sub Agathemeri
nomine adhuc fertur, colligere
possumus, hunc librum secundum
ab alio quam Agathemero scrip-
tum fuisse. Atque hoc unum est,
quod a Tennulio dii re s di-
Jlemma facile solvit. Ptolemaeus .
ju definiendo terrae cireulo ma-
ximo Hipparchi rationes praecep-
taque sequitur, v. Strab. I1. pag.
182. Ptolemaeus ipse (geogr. F.
4) Hipparchum laudat virum, quí
astronomica ratione viaque adhi-
bens ^in geographia tractanda
multum profecit, conf. Strab. 1.
p. 6. Il. p. 81. 93, 131 sqq.
e
$832 ADAOHMEPOT
[20] "Ecro :ó qeiwóptvov vügc yüc Hyu:rseeioiov, iv à;
oixovutvg xerayotgsra,, v0 a D y 8. logutgivóg ÓÀ mUxloc 0
B s 9. Bogtog 0& zagaAlgiog, dgogltov và yvoouivoy vj
yüe nÀerog, ó £ H 0. Nonuog Óà xaquliqAoe, ó dgoollw
xol evr0g v0 iyvoocuévov avrügg nidroc, ó K 4 M.
"Edrwv oUv Ó ro9 zÀerovg draÓjaGuOg Oi:& roD uroqufowei
uvgiéáóov 0. zo «x0 Bodóà iml Nórov Ómiovóri, Ocov iywee-
uévov vs xal oixovucvov. 'O óà ro? qüxovc GraOiacuOg, fr&
vó dzO0 ÓvoudÀv fog dvarolóv dyvoduévov, GO xel olixobptro,
9. uvgiadov [21] crad(mv slve, Aysses ixl "Iogpnegivov, dei
ói i. ?.
4Ziadrqpa yàg xard vOv qAwxó» Og0pov, ee Feb, tov-
fort vÓ dnmÓ ro) B ini v0 0. TOÀ uéívros dxó voU « ixiróc
iv s. Bogtlo vruQ4ueri, xol dnÓ ToU À imÀ v0. p dv iG vows
&yvocrov nüvyrg xol doíxgrov. "Eyvocuivov 8à póvov 0 à*
voU H ài vó A4 vua. iysros ÓÀ mAévog, dig slomrei, $i
À, 50s B 8 pxozc.
"Eovw oiv ró uiv üjog, Og Ipmutv, uotQdiv- uày ox , eu-
ólov 03 uvgiáüov 9, dodv 0b iB. TO Óà sAavoc norgdy pi
o8 y ig ?, 4 0Àov m, oraüímv Óà uvordÓmv Ó', digdy» 5i €
Esto igitur apparens telluris hemisphaerium , in quo descri
batur quicquid habitatur, 4 B D'z. Nit autem eirculus seqai-
noctialis B E 4, et huic parallelus borealis Z H 6, terminans eeg-
nitam terrae latitudinem: australis autem paralfelus K 4M etiam
ipse, quaecunque eius cognita est latitudo, definiens.
Est igitur latitudinis dimensio per meridianam stadiorem
40000, a septentrione in austrum scil. quantum seu c -
seu incolitur. ltem longitudinis dimensio sive quantum ab ect
dente in orientem cognoscitur aut habitatur, definitur in Aeqei-
noctiali B E ;/ stadiorum esse 90000, horarum 12.
Namque distantia secundum solis cursum, ut didieisti, &
est, spatium ab B ad z. Sic etiam incognitum prorsus et iah-
bitabile in segmento boreali, quicquid est ab H ad 4, deinde in
australi quicquid est a 4 in T'ita ut solum sit eognitum, quie
quid est reliqui ab H ad segmentum 4. Vocatur autem latitude,
sicut dictum est, spatium inter H et 4, longitudo B f.
Est ergo longitudo, ut diximus, graduum 180, stadiorum
vero 90000, horarum autem 12. At latitudo graduum 79 et 25
minutorum, aut summum graduum 80, stadiorum vero 40809,
. V) Idem Ptolem. geogr. |J. 11 2) I" tertia gradus pars «ff 12a.
init. contra Marini sententiam. Muds.
BIBA4ION 4A. 853
pr xerà nÀóyis Ób, maSóti 3nÀ ulv voU wuxoóvc QW, ubsov Üv.
vog iB, gov dxoÀovOov siva, did orqua. inl ÓP voU mÀcrTOvg x,
uóvov óvrog uoigQv, 9' dodv Eyswv evaflacw, OxtO uiv dmà
ToU '"louusguwwo) mood Bogódv, puiGg Óà dmó to) 'loqusQwwov
zoóg lNóvov: ov yag evUtüg Àdyog im cyugozígovg doriv, dAÀ
inl uiv vo) loqtgwoU Ó Opgduog deriv, dg Fgmutv, vo) dAlov,
xol imuón] r0 vvyOnusQov xÓ dal tici. 4iégyttos 0B Ó djAvog
vÓv Zoüiexów xvxAov, x&l qalvevos zo uiv sig wav dvaroÀqv
xara TOv Ógífovra, tomépag Óà eig Óvcuag xera vOv Oglfovra
xci vvy9qus-22]00» dzorsÀsi; cO djuwv Qa xel weGaírarov
vüc yüc iB. oodv Frei Oueorqua.
'Enl ó& vác moóg BogóGv dvoflactmg vojUt0 ct tiÓfvei qo,
eig Ó iAog Uno y54v Qv, 0rt uiv xava viv logusglav dozl, xav-
voyóOtv &vl óolCovrs qaívcra, dvavélAoy xol Óovov Ópolog, xdv-
veUOcv "Ionusola écoriv. dv aug muíog uóvg: (ve 0à vág moüc
Boóódv xj moóg NNOrov dz&gbtros, vÓrs O5 xol sjuéoa ab&uv
dzágytrot vÀ uégti, OgÀovóvi d Ó TÀtog sttQiéQg gren.
"Eóo&s ó£ nos xal rovro óià oy5uarog Umo0tifol cot, Og
&v Fymg dxgif viv sigh voUrov tiógowv. iuuón yaQ oUx for
Óvvazüv, vÓ Ggoigoti0lg sü wr GgaiQav Éytiv / xorovonóoi, uíO-
et horarum 9; sed non per obliqua haee latera, sicut in longi-
tudine duodecim horarum intervallum per gradus 180 divisum
proportionaliter procedit. Latitudo autem cum sit tantum 80
graduum, noctium dierumque incrementa in 9 horás alternantia .
sentit, quarum octo versus borealem partem ab aequinoctiali
consurgunt, una reliqua ab aequinoctiali versus austrum. Non
enim eadem in utrisque est ratio, si quidem (ut dicebamus) sol
eurrit secundum aequinoctialem , absolvitque diem 24 horis: tran-
sit autem siguiferum cireulum, et apparet mane quidem in ortu
iuxta horizontem, vesperi ad occasum iuxta eundem horizontem,
diemque aec noctem consummat. Semis igitur et maxime medium -
terrae 12 horarum intervallum obtinet. .
At vero in boreali adscensu sciendum tibi est, solem «sub
terrà existentem, siquidem aequinoctialem cireulum oceupaverit,
ubique terrarum uro et eodem horizonte videri oriri atque part
modo occidere, et inde aequinoctium est una sola die; simul
autem vel in septentrionem vel in -austrum recesserit, advehere
quoque incipit dierum incrementa in illam mundi partem, in
cuius latere circumvagatur.
Consilium mihi est, tibi id quoque apposita figura exhibere,
ut ita habeas accuratam istorum notitiam. Quoniam enim fieri
nequit, ut sphaericam figuram aliter quam si globum habeas,
331 ATAGHMEPOT
edóv twee diue8lusDÜn, xégc Os iv ixiniógo sav. 09 Ggaigon-
Qovg xeraAe[siv xocypareloy. [29]. —
" Egvo tolvuv xixlog ó ixróg vovusvog Ó osQ&vtoc, ó ( iv
Tc yüg Ojüjpe. " Ear Go, 0 Fog iv éno0tlyuevs ó. Oià noxzives
sig víosaQea psQiopog. dvcig piv I'v, xal versolg « 4, Ms
enufola .4 c, xol Mtcovoxrtov B v, toU) "logusonos$ rà
vnlg yv xol ózO y5üv utem. |
X X X X X X X X X X X X X X X X
€ X X X X X X X X X X X X X xXx x X
comprehendas, methodum aliquam disposmimus, qua etiam ín
plano globosi racio percipiatur.
Sit igitur circulus extimus, quem coelestem intelligimus,
intra quem qui ductus est, referat imaginem terrae. Posatet
etiam, ut in exemplo, divisio in quatuor partes per coccineum
ductum occidens quidem [I'e, et ortus ; 4, meridies 4 ce, media
nox B », aequinoctialis circuli plagae super terram vel infra.
Dividatur vero etiam uterque circulus, lineis ex communi
centro aequalia segmenta definientibus, in 24 partes aequales
inter se, totidem literis alphabeti utrinque adnotatis." Hisqee
ita dispositis intelligatur solem noctidui revolutione morveri ex
« in 8 et y et à, ac sic deinceps.
: BIBAION A. 882
[24] Xo volvv» siüEvei, dg Ürav óxio yi» piv leu» ó
fog, si piv xevà x0 uécov meg toU oUQavoU xezd TO fa x
X X X X X X X X X X X X X X X x x
X X X X X X X X Tj uv H4 log yoepuj x x
X X X X X X X X X X X X X X X Kota
viv yoQ zxoOv5 anapzttas tlvot doo, cóg *j « Ógioi.
Tj óà DI'« loy yoauug. £onfga dxagzgttei, dv 9j v.
Kol v0 £büg 0b Ógíov dor ivrejO:v dw xàw eroislov,
og ürav uiv sig v0 B ylvivos ó. sji0g Ouio yüv, tlg piv tqv
9 B iomv yoeupyv vx yv ngory &xapyitos Qo. vij 0à H 4
& yivezos ÓcvréQa. da.
"Orav Ó' sig x0. DI' ylvezes. 6 djtog Unio puv, vj uiv 1 y
log yonppü 9x0 y5üv lo dadQytras go. vj 0b 44 H « nig
Jv tolvq doa dnaQyeras.
[25] To$ro Oti vosiv, inl mávra v0» x)xÀov ro) vs Ümtg- -
yelov xol 9zmoysíov uígovg xol uva Ert dugifoMav.
Kol ra)ra uiv inl r00 xarà v5v "logutQlav Wiexo0 0Q0-
Dico, siquidem supra terras incedat sol per 4 «, quod est
medium coeli, tunc futurum ut immineat vertici habitantium in
v, atque illic meridiem faciat, quam secundum eam vocare liceat
lineam horae sextae, designatam literis 4 « v. Habitantibus vero
sub aequali linea 41 H a, conspici continget mane orientem at-
tollentemque se ex horizonte solem, ubi hora iam inchoatur diei
prima, quam ex aequo repraesentat illic linea JT c.
Eodem momento temporis existentibus sub aequali linea H c »,
constitutis inquam in y», iam incipit vespera, cum meridies est
quam maxime habitantibus in z, sicut dictum est.
Consequenter vero et illud liquet ex elementis geometricis,
sol simul ac pervenit in 8 ex « adhuc quidem constitutus in
superiore hemisphaerio, tunc sub terra in hemisphaerio altero
habitantibus ad 5B sub linea 9f, scilicet horam inchoari primam,
quo tempore iam seeunda hora sub linea 4 H o.
At ubi iam sol tertium. attigerit punctum, nempe 5, qnod
est adhuc supra hemisphaerium. nostrum; tunc quidem habitan-
tibus in y sub linea aequali, scilicet , » sub hemisphaerium no-
strum depressa prima hora incipit, cum habitantibus sub 24 H o,
nostri adhuc hemisphaerii parte, tertia quam maxime hora labitur.
Atque haec ad hune modum deinceps intelligenda sunt per
universum orbis ambitum, tam in partibus, quae supra nostrum
sunt hemisphaerium, quam infra illud iacent, neque ullatenus
super his haesitandum. ;
Et haec quidem sic descripsimus, Sole circulum aequinoc-
tialem obtinenti, quantum mihi quidem videtur satis commode;
—-
336 ATA8HMEPOT
pov Guvreroqouav, Og piv duol Ooxsi «al- gpoÓQn dopolio.
Oíx olóa Ób tb xol voíg mo: voUro Óoxsi.
Ilv loro müg Ov dvorQímewv imwsigoóvrov, dg wj
Unc«ggpóreg raUva yeyQiqouev, dÀÀd vaig vov» Gogv sudou-
vos mo0ga000tGiv, Ob xal 7ttQl vovrcv xol xeQl zcoAÀQw frípuv
gioxovoreQov ébnyncavro.
KEO. f.
Ilsoi vv v9g suégag Otegogoov.
Ilegh 0i vv vc fufgeg Ówwpogív, xaOóvi Emi uiv ri
xarà vOv lowusgwóv vuguarog &crw cov i^ imh ÓÀ vOv wor
vóv Óià OovAgg dodv x. xal roUvÓ dot, xaOóGov ddriv quiv
Óvvaróv, dgotusv !.
"Ecrnw ovv iótiv oUvog. "Tmovnmócoutv $vraDOa mah» ..
o. éóohgnzov uly yàp ioviv, g sol [26] dvorégo ciggu-
uev, àv iniméóc tqv vo) GgoigotidoUg xavalasiv og E» Gu
an autem perinde ad aliorum quoque omnium captum apposite.
id vero illorum esto iudicium.
Caeterum hoc unum habeto, quisquis evertere conaris, me
ista conscripsisse, nulla opinatione privata inductum, sed per-
suaderi mihi me passum, ut praestantissimorum autorum doctri-
nis pridem laboriosissime elucrubratis variisque commentationibus
accederem.
CAPUT IV.
De diei differentiis.
Ut vero etiam disputemus de diei differentiis, quatenus hic
scilicet sub plaga aequinoctialis cireuli est horarum 12; sub cir-
culo autem qui per 'Thulen ducitur, diea est horarum 20: quo-
modo etiam dioe fiat, tibi pro virili nostra expediemus.
Hoc autem modo exponemus: Exhibebimus iterum hic schema,
quod mundi figuram qualem qualem referat, nimirum eireulum
extimum coelestem, et intra hunc alterum terrestrem inclusum,
1) Haec de insula Thule Pto- Eratosthenes (Strab. 11. p. 135)
lemaeus primus proposuit geo- designavit. Borealem enim diem
graph. flib. V1Il. tab. I. Euro- longissimum esse 17 horas dixit
pae; neque enim Hipparchus pa- Eratosthenes, llipparchus autem
rallelum per 'lhulem ductum esse ultimum lerne insulam.
(Strab, M. p. 132) neque etiam
*
BIBA4AION A. 983 .
elav. siu» roig vos? Éyovci» séxólog dv» zei Óxi T0UtO swtoÀg-
zr») yevüosros, nóvov tà xoig Gq5uase xo) crosytlorg we dxoi-
Belag »oocégoc:.
tQO7t] X au iLEQupT]
|
|
Ilájw ovv Éovo sóxiog oUgdvtog ó ^4 B D, 5 0» có
ivyrüg, nÀárog à vo) fe0ioxoU ro0 E Z, xol H O. mAqv sat-
víécOc 1j 4 I'fognov xal vóriov, 3) 0à B 4 óvrixóv xal dva.
voli[-27]xó0v , ócavtag xel 4 uiv E H Oe:Qwóg tQomixüg, tj 00
Z 6 4uyusgiwóg. | ;
*
ut supra fecimus. Aliter enim, ut monnimus, difficillimum est
in plano sphaericam figuram qomprehendere, ut revera se habet:
sed tamen ingenio praeditis facile erit rem vel sic percipere
mente , si illam figuris et elementis accurate adhibuerint.
Denuo igitur ponatur circulus caelestia 4 B D' z, et sit ter-
restris globi effigies eius internns circulus. Sit vero latitudo
Zodiaci seu Zonae, quam vocant torridam, spatium inter duos
tropices aestivum et hibernum determinstum literis E Z et H 6.
Praeterea vero sumaptur ad partes 4 et I' plagae suppolares,
borealis ad , australi s ad D: Item ad B .4 intelligantur partes
mundi occiduae et orientales; quemadmodum etiam ab E ad H
ducta circuli delineatio habeatur pro aestivo tropico, & Z autem
ad 6 sit tropicus hibernus.
ll, 9Q «
P ; e.
e
585 ATAGHMEPOT
"Pro896uc80a volvo» dwvióvra. vóv Sov inl sàg Oca;
vQonag, 4j dmióvro vg qeipeQuvüg? dvayxr vO sjuicqaloiov ge
zítew , Oztov Ó dv xol Éowi. Kol 0Qa Wo: vig dmÓ toU EZ
xoi H O0 éxfeAlouévag yoe«ppudg. Kol 0Gcov vO sctQirveUov 10
Bogsío 9| và vorío ivvóncov. Olvo yàg nowóv QaOlog Ovvisy
yvGves viv £xàcrov Oiagopgáv. Tevró o)v Gti voriv ig Oia
TQ 7:0ÀQ.
"Ido cor xol roUrov vv àÀvcw, dg sv OÓvvaróv: dv» iw
míóm voiGat mogaürüÜnxaurv, tUxolorígeg Ó' dv ctbyeg voice,
sí viv oixovuévgv wevcoxsvocapev.
[28] K E d. «.
"ExO0:oig vÀv magoAlyAov.
Eiüfvos ó& cs 94lo xol rovro, dg olxovuévg ssa cdxon
xo) vgiol zwegollAo:g utolfsvos, cg mage voO tTeyvixoU loot
uaíov povOavopsv?, ob vqv vÀv xiuwrov qpiv ÓqAoUc, Oitr,
Ponamus ergo Solem vel assurgere versus aestivum tropicus,
vel deprimi in hibernum; necessario tunc sequitur, illud hem:
sphaerium plane illuminari, cui Sol quam maxime incumbit. Nux
cogita ex E et Z item ex H et 6 caelestibus tropicorum punctis
velut demissas in centrum mundi lineas, quibus et in terreno
globo caelestium cireulorum analogia exprimatur et dignoscatur,
qus terris Sol aestivus ac hibernus impendeat; et sic conti
era quantum incrementi boreali vel australi plagae supra diur-
num 12 horarum modum accedat. Hoc enim $i feceris, facile
poteris cognoscere harum utrinque secus partium discrimen; ime
etiam intelligere, quid sub toto polo fiat, etiam ultra illum cir-
culum, qui per "Tlhulen describitur.
Vide etiam huius, quod promiseram, solutionem , quomedo
nimirum fieret; ut in plano quoque istius cognito constaret trt-
didimus; quam tamen facilius potuisses comprehendere, si ter-
rarum orbem in globum contulissemus.
CAPU T Vill.
Parallelorum circulorum descriptio,
Seire etiam hoc debes, orbem universum , quatenus habitatur,
dividi tribus ac viginti parallelis, ut a Ptolomaeo huius artis
prudentissimo discimus, qui climatum situs nobis indicant, se-
1) Agathemer ipse indicat, se Ptolemaeum sequi,
BIBAION A. 339
à! dv ai vàv sutQüv xol vuxsóv cvbuG0sg tr xol utiootg
yivovzei. — Sovuaclog à ÓnloUcw ds! dvarolóv Fog Óvcuóv
oí votoUrO, magallgÀo, tag Tt imagyoc, 0co& (x0 trÓv aUrOv
meQdllglóv tici, rdg re mÓAtig xol v üÀàa Oca vá ytOygagío
zitoémovron.
Elo: vQuiQv? voívvv üvvov vOv zagolAygAoy ..........
roig Aowmoig Éyeu vqv Oécw' GÀ iüÍmg "loqusQuvóg xoAtitos
xord uéca Tíuvov tqv Olqv yqv. Am ovro? yag yiverok d
voyr tv mg0g Bodóav 1] moog lNóvov dviovdóv xol xaTi0vGQv
porov. OS vó uiáxog mooleóvreg clzouev sivos. uvgiéüoy 8
Gra0íQv ?.
"Eb&áe 0à mo0g Boódóàv yodqeros meQdiluAog, 0g xoÀsivos
xoOrog. 'Egti ÓÉ wig lomg' mg oUjl Óevregog xaloiro oUcog,
dre mgóriOtuévou roO 'loqusouoU; dÀX ciograt xal aivía* Ori
'"lonutQwóg os4i xagcAlgAog, dA | ióÍcg "Ioz[- 20]uegivóg xelei-
cundum quae, dierum noctiumqae incrementa et decrementa in-
cedunt. lsti sane paralleli miranda facilitate nobis manifestant
ab ortu in óccasum usque, quaenam provinciae eidem parallelo
sint subiectae, quae urbes, quaeque id genus ali&, I quae geo-
graphiam comitantur.
Cum ergo sint tres ac viginti paralleli, est praeterea alius
principem locum obtinens, qui reliquis non accensetur, sed pro-
prie aequinoctialis vocatur, loco medio omnem terram partitus.
Ab illo enim sumitur initium graduum vel in boream ascenden-
tium, vel in austrum descendentium. Huius longitudinem po-
suimus antea esse stadiorum 90000.
Inde versus boream parallelus scribitur, qui vocatur primus.
Hic forte aliquis interroget, cur non potius iste secundus indi.
getetur, cum iam aequinoctialis ante illum sit constitutus? In
promptu causa est, Quia aequinoctialis nullum paralleli nomen
2) Hic numerus non est falsus. in Compositione mathematica
&l»oct. ctQuOv Ortum esse videri
possit ex hac numerandi nota KA,
quae significat xy. Litera .4 in
codicibus saepissime est 17" sive
y. lgitur 4 pro y legebatur $4 sed
A sive c' legi atque xo' rescribi
videri posset. Numerum inte-
grum.esse videmus ex commen-
tatione paralleli quarti, Ex hoc
loco sive potiua toto capite vide-
mus, Agathemerum nullo alio Pto-
lemaei libro usum fuisse, nisi geo-
graphia. Pluresautem Ptolemaeus
quam in Geographia posuit pa-
rallelos; illic 28, hic autem tan-
tummodo 21 dedit. Conf. prae
ceteris F. Guil. Wilbergii editio-
nem Cl, Ptolemaei geogr. p. 10
sqq.,et Dodwellii diss, $. 7. Wil-
bergius in nonnullis,;purallelis nu-
meros vulgatae lectionis muta-
vit; eos autem auctor noster tue-
tur, quem Wilbergius neglexit.
8) Vid. supra p. 336 sq. notam
nostram.
22*
310 ALTLAGOHMEPOT
va», nQOrog Ós Aoimdv zegnAAyAov Ó p5y- avró» liysse, ixi
rt rd Bógsa Dóvrov $judy xol và vóvia. inéyss Oi ojrog wwv
'legucowvoó poígag 0 9' zgóg Bogóav, xal Oueqéígni sovrw
uide digeg vrirágro, did rÓ moóg Bojóáv dviévar vv fw.
' En! o)zág 0$ vàg Osgivdg vgonag ywouévov voro eiófyas Ó£ov.
Kol e$Oi1c ó Orérepog magolAgAog, dmÉyov xal odTog poi-
gue uiv q' y. iB, Oiagé£gov Ó3 qpictlo quág digag, fivos Epev
sj» usylorgv Qpíogav dov i B' xal rjpiceíog.
Efra 6 volvog magáAlgiog, dzéíjov uolgag uiv s sjpetie,
óiapégov óà qulosi xci vera Qro pig Ogag.
Kol qbüje ó tévagrog, dv d *j doyn swpároy cíOutm
(ro)ro yág iari vÓ 9ià Megomg moorov xilpa) dzméges vob.
pegivoU moog Bodóàv uoíQag ig. y. 1B. sal Ótagégss dog pu
dg Éycw viv ueylorqv qufoov doÀy x y'. "Eyes vó urjxog ere-
0íov uvoiodov dxvà xol g v À y Fyyuova. o dvríxtssas Ó vo
riOraroe magkAÀgÀog ó ÓeürtQog dzxÓ ToU "IdqutgsvoO x9;
Nóvov dnfqov uolgeg « c. y. i. ngüg Nórov, Oca xal ó du
Mesgoug ngog Boóóàv, ÜiapéQov ve pug dee ópoLeg [90] «9
sortitur, sed proprie aequinoctialis vocatur; illi igitur proximus
appellatur reliquorum primus, sive in septentriones sive it
austrum tendamus. Abest vero hic ab Aequatore gradibus 4 et
mimutis 15 versus borean, differtque ab illo per quadrantem
wüius horae, quando Sol ascendit versus borean. Intelligendum
enim id est, quum venit ad ispum solstitium aestivum.
Qui hunc sequitur est secundus parallelus, etiam distaw
radibus 8 minutis 25, quo loco differentia est in semüssem unius
orae, sive maximam diem habens horarum 12 minutorum 30.
Deinde tertins parallelus ab Aequatore distans gradibus 12
et dimidiato, et faciens diei differentiam in tres quartas unius
horae.
Hunc sequitur quartus, in quo positum est climatum ini-
tium, (id enim est per Meroen primum clima) abezt vero ab
aequinoctiali versus borean gradibus 16 minutis 23, et excedit
spatio horae unius, ita ut haheat diem maximum tredeeim hora-
yum. Eius longitudo est stadiorum 86333 quam proxime. - Huic
obiacet maxime australis parallelus alter, àb Aequatore in austrum
distans iisdem gradibus I6 et minntis 25, sed in austrum, quu
etiam hic per Meroen consurgit in septentriones; et idem horae
unius diserimen habet, ut hic per Meroen, ut prejude eaadem
Pd
BIBAION A. 311
diy Megomg, GGdetoc Óà xol rà xti Moog iori rovro. ov
vot.OrsQov ov0iv iyvogíofq zaQ dvOponov.
M:raíoó 0b votrov vs xol lonusQwvoü X XXXXXxx
X X pov y. y. (f, Oigootv 0B Fyov quioglov. — Tic
pig volvvv. digag qv Oixgooév ini 6ártgeo. ufog uotigiv 16
y. & B'. eóoíaxouev ovoov. To)rov 03 vàv vorimv zagciAiAuv
ónpiovósi «à Megómg fvexm mageAlilov uvQuovevGavttg ToU
ztoonoyuévov Ópouov $jóg éyout0a.
Iliuztog voiyago)v utra v0v Oi Mtgógg magcliylog yod-
gezat, uolgag uiv dn£ycov x. 0. Qgav 0à ulav xol ó.
"O fxvog utr avróv, Ó xal Oud ZuQvqgc ygagóutvog xol
$z0 vüv OtgwOv vgozixóv, dméymv xol ovrog uoígug uiv x y.
b 0, 9iapf£gov 0B vo? loqusQwo) doo pi xol wulcn. dv
dcr. Ótbvegov xÀípa. Éyc& 0B wijxog cvraüÍov uvgiaümy Oxrd xci
gB*2^5!.
Eire ó f80ouog, dn£gov uolgag & t'. U, dgav àà d. 0. 0.
'O 6y8oog, Ó xal 0v IdiebavOQelag, dnéyov uiv X. y, à-
illi lorgitudinem possideat; neque illo quicquam australius in
mortalizm notitiam pervenit.
Inter illum et aequinoctialem est medius alter parallelus ab
Aequatore distans gradibus octo minutis 25, et dimidium horae
Jargiens. Ergo unius differentiam horae ex altera parte inveni-
mus esse 16 graduum et 25 minutorum. Nunc vero istorum pa-
rallelorum australium nempe per Meroen propter parallelum men-
tione facta inceptum cursum persequamur. ;
Quintus ergo post parallelum per Meroen describitur in di-
stantia graduum 20, minutorum 15, longiorem hora 1| et minutis
15 diem exhibens. |
Huie proximus sextus, per Syenen describitur et sub ipso
tropico aestivo, distans et ipse gradibus 23, minutis 45, aequi-
noctialem superans hora una cum semisse; quo in loco statuitur
sccundum clima. Habet autem hic parallelus longitudinem sta-
diorum 82336.
Septimus in ordine distat gradibus 27, minutis 30, et differt
excessu unius horae ct minutorum 435.
Octavus autem, qui et per Alexandriam , abest gradibus 30,
1) 82336. Hinc corrigendus nu- 23 gradibus et 45 minutis sub.
merus apud autorem lib. ]l. cap. iecta describitur in MN. literis
13, Ubi longitudo terrae iisdem paene exolescentibus, Teunul.
312 ATA08HMEPOT
gag 0à B. iv d x0 voírov xAipa. [31] "Opa pos znv-v9c coe;
ivzaoO0tv Óraegogáv uoigóv od0av sy. 7 y. «Bl.
'O Évyvazog, dní£jmv uolgag uiv À y. y, €oag Ob B xal 9.
'O óéxarog, Ó xol ia "Pódov, dmíyov uoíowg uà» À c, G-
pac 0à B, U. iv GÀ xà séragrov xilpa, o9 v0 pjxog Orcülev
uvgidóov £' xoi f o 1 B' Iyyiova!.
1 'O ívóixarog, dnuíyov poígeg uiv Àg. V. (8, doag i (f.
0 |
'O ómÓÉfxarocg, ó xai Óv "EAÀmonóOvrov, dmégcov polgag uiv
gu. 9. y. f. doog àb y. dv d xó néusrov xÀlga. "Ióov
«cl revr5]c vic xo0g Boóóav volrgg cag Óiagpogdv posgdw i.
y. :g.
"O coicxci0Íxarog, ó Già Bufavrlov yoagóutvog, dxijer
polgag uiv p y. if. Goog 03 y xal Ó.
'O veGGugexoiüÉxorog, Ó xci Ouf uísov llóvrov, dmutjav
uoígag u £, dgag 0à y U. iv d vó Éxsov »Àlpo.
'O mevvtxoi8Éxatog, Ó xal Óià BogvoOsvovg, dsíqow yol-
minutis 20, et duabus horis; ubi iam tertium clima. Hic animald-
verte alterius horae incrementum nasci intra gradus 13 et mi-
nuta 53, cum prioris fuerint gradus 16 et minuta 25.
Nonus abest gradibus 33, minutis 20, horis 2 et 15 minutis.
Decimus, etiam per Rhodum, distans ier quidem 306,
horis 2 et semisse: in quo quartum clima. Huius longitudo est
stadiorum 72812 admodum,
Undecimus abest gradibus quidem 38, minutis 35, horis autem
2 et minutis 45.
Duodecimus, qui etiam per Hellespontum, abest gradibe
quidem 40, minutis 55, horis autem tribus, ubi quintum clima.
Vide etiam illius tertiae horae ad borean discrimen 10 gradibus,
minutis 33.
Tertius decimus per Byzantium descriptus, abest gradibus
quidem 423, minutis 5, horis autem 3, minutis 165.
Quartus decimus, qui etiam per medium Pontum, abest gra-
dibus 45, et horis 3 ac 30 minutis, in quo clima sextum.
Decimus quintus, qui etiam per Borysthenem, distat gradi-
1) Diétantia Meridianorum, quo vit autor longitudinem terrae
magis ab Aequatore recedas, de- lib. T. cap. 4, ubi iam 68549, iam
scribit Parallelo hoc decimo, qui 12411, iam 11560 stadia, et lib. ll.
ducitur per Rhodum, mensura- cap. 1l. 10000 posuit. 'Tennul.
BIBAION A4. $13
eoc piv a 9,9 , dgag 6b 0. iv Q ifüouov xia, xol vabrqg
óP vc doag 1j Oiagogü uoigày £ D'. ig.
[39] 'O £xwaióéxavos dn£gov uoígag vd. gag 0à 0. 5.
'O £xvaxeid(xezog, daízov puolgag v), dog Óà £. des
rjv vüc Qgag Oiapogdv vost uoigv oUgav 8. 5.
'O dxscoxaidixarog dníyov uoleng vg, Goog 0à £. U.
'O dvvsexaidnazog, dnéqtv uolgag v q, Doug 0à c. Kdv-
ta00a snüAw Tác Gag viv Oiupogdv lót LorQQv oUcuv ct0-
cao. : |
'O sixoctóg, éméqov uolgag E d, digag Ob [ xol cs 1] ig
dgeg ÓiagoQa uoigóv y.
Elta Ó sixooróg mQórog ó flogsióseQog, Ó xoà Ó.4 Oovimc
yonpóusvoc, o9 BogtióvtQov ovOlv iyvoglaOn naQ dvOgonov!,
dnéyov ro) loqutQwo) golgag & y, digag Ob x. o9 x0 pijsog
bus 48, minutis 30, quatuor horis, in quo septimum clima.
Etiam huius horae differentia intra ciadus T et minuta 35.
Decimus sextus abest gradibus 51, horis autem 4, minutis 30.
Decimus séptimus distat gradibus 54, 5. Hic colliges horís
horae accessionem factam spatio 5 graduum et 30 minutorum.
Decimus octavus abest gradibus 56, horis autem 5, minutis 30.
Decimus nonus distat gradibus 58, horis 60. Ubi rursum
considera unius horae discrimen factum post solos quatuor gradus.
Vigesimus abest gradibus Gl, horis autem 7. Et hic dis-
crimen horarium intra gradus 3. ME
Tandem vigesimus primus, omnidm maxime septentrionalis,
per Thulen scriptus, ultra quem nihil magis boreale hominibus
compertum: distans ab Aequatore gradibus 63, horis autem octo,
1) 'Eyvooíc9n naQ dv99ozov.
Dicit nihil ulterius in hominis
notitiam pervenisse: ut et p. 210
(ubi iisdem verbis utitur) non
praesupponit illum parallelum
per 'Thulen, et cvzl à.à. Mens
ab hominibus incoli. Nam post
decimum septimum parallelum,
qui premitur gradibus 54, desinit
terrà culi; quod probo, quia in-
fra p. 211 dicitur omnis terra in-
habitabilis a polo ad gradum 36.
Parallelus autem per ''hulen di-
stat ub Aequatore non 54, sed 63.
gradibus. Hinc facile colligitur
eogniti orbis latitudo, quae pag.
200 fuit promissa, et donata gra-
dibus 79. minutis 25. Nimirum
ex 63 gradibus, quibus subiici-
tur parallelus per 'Thulen, et 16.
25. Paralleli cvrl 24 Mtgóms.
Convenit autem autori cum reli-
quis Geographis, nisi quod quin-
tum clima illi subiiciant Romae
ad gradum 41. 20. sextum Bory-
stheni, ad 45. 24. septimum Ry.
phaeis montibus ad 48, 49, T en-
nal. s 4 "07 [. 09 7-
st ATA8HMEPOT
eradíov uvgidüy rec0áoov, xol c v 0. ivradOa nerqvrqQotv s
v9e Goac Orpogd nolgeie Ovolv. |
Ei oóv ság dz vá; nmgdtgo xol fog vc óyOóge doe;
moocíyuc vàv uoipdv Jerroetig, ix rovrov [B3] Ov»gon xl
vjv v8» QutoOv cbbxolv vs xcà utiocw. Óuyvdvor.
Tevróv ydo Oei vosiv dv roig vvbl vo0 vorlov wólov, Ort
ó $hog xQ9g Bodódv dvco.. — Haw ve wexa x0 dvrwxclutvov,
ürs mgüg JNoto» wezíoyeroi, veig wuéooig uiv viv uslecw cic
1à Bógtia, vaig vvti 0b vqv ebbuow yivecOo.
APTCDAOHMEPOT
BIBAION 4ETTEPON
K E Q. «.
Avapivendig v5c ÜÀnc. yije-
ü vüc 0Àgo yüc nselgsrQog OvaÓlov x4 pvQiaóov xal p!
cuius longitudo stadiorum 40854. Ibi occurrit horae discrimen
duobus gradibus. -
Si itaque a prima et ad hanc octavam horam attente con-
sideraveris graduum imminutiones, ex eo poteris dignoscere die-
rum incrementa et decrementa.
Etenim idem considerandum est in noctibus Austrini poli,
cum Sol ad boream ascendit. Vice versa (ut est contrariorum
eadem ratio) eum Sol in austrum descendit, dies versus borealis
diminui, et noctes crescere.
AGATHEMERI
LIBER SECUNDUS.
CAPUT I.:
Dimensio universae Terrae.
ÜNIVEBSAE terrae ambitus traditus est stadiorum 252000:
. 9) 252000. Sequitur nunc autor truvium, Strabonem Plinium, Ca-
Eratosthenem, Macrobium, Vi- pellam, quos et Joauaes de Ba-
i BIBAION B. 845
sagaófóoroi. MíytOog óÀ vg oixovgéfvgc vo [94] uiv ax dve-
v0láe ini Óvcw qraó[ov dvautuévomra, Énvexic wvolov !.
Tov:o O6 jovt v0 &zxO lüuyyov moxapo) ixfolüg roU iv "lv.
Ooig &mTivordrov ini r0 ÜvrixGsavov vüc 0Àngg oixovufvgg dxoo-
vorov , 0 xaÀsira, uiv [egO0v, vüjg Zfvowavíag 0 &crww. üxgov,
v00 iori vàv 'Hoaxiéovg ovgÀQv OvrixceQov Graüíovg zov vQiG-
qlovc?. Toóvo uiv Ó5 ró uüxog vüc 09g oixovuétvuc.
Tóós mÀarog 1| mAervréTQ tzvyyévti ovo rQiOpvQlmv dva-
perosivo, Gva0Íov qiliov FAovrov, exó uionufolag énà vag &gx-
vovg. Kol rà uàv dmzó voU cQgxri«oU z0Àov uégQu v0U agxrixoU
xUxhov roiáxovra wol ?E vuduera? zóvra Priv doixere, Gia
magnitudo autem eius partis, quae habitatur, habet ab ortu in
occasum dimensionem 70000 stadiorum.
Quae numerantur ab ostio Gangis fluminis, apud Indos ma-
xime orientalis, ad maxime occiduum totius habitabilis promon-
torium, quod vocatur sacrum, et Lusitaniae est promontorium,
occidentalius ipsis adeo columnis Herculis circiter in 3000 sta-
diorum. Haec quidem est totius habitabilis orbis longitudo.
At vero latitudo, qua latissimus est, «censetur stadiorum
triginta millibus, minus uno millenario, a meridie in septen-
triones.
cero Bosco autores habet, Ut ex
divisore 360 et dividendo 252000
numeris resultaret quotiens ro-
,tundus TOO stadia respondentía
uni gradui. Sed Philander ex
Cleomede notat Eratosthenem
posuisse 250000 stadia, et dedis-
se uni gradui 6943. — Ut reli-
quorum sententias (nam citius
inter Philosophos conveniet, quam
horologia) mittam, Ptolomaeus
ambitui terrestri 22500 miliaria,
hoc est, 180000 stadia, et uni gra-
dui 500 attribuit. Communior est
mensura accuratissimi Geometrae
Lansbergii attribuentis toti ae-
quatori tantum 172800, singulis
artibus 480 stadia, vel 15 imil-
iaria Germaniea, milliaribus sin-
gulis 32 stadia, vel 4 miliia pas-
suum. Alfraganus quem in di-
mensione terrae saepe et loannes
de Sacro Bosco sequitur, descri-
psit gradum in 56g milia, sive
Et quidem ab ipso polo arctico ad circulum arctieum
4534 stadia. Tennul. Hippar-
chus etiam illam mensuram, ut
Eratosthenes, recepit; gradus
quisque continebat ^70U0 stadia.
Ntrabo Jl. p. 118. 116. 132. V.
supra p. 205-209 sq. al. Omnia
sunt HKratosthenis. Nescio quo-
modo tam diversa consarcinata
sint.
1; 10000. Plinius lib. 4. 109 fa-
cit 69480 stadia, sive 8985 mil-
lia passuum. Tennul. Cf. Strab.
l. p. 64 qs. 1l. p. 105. 106. 113.
114.
2) Idem legis apud Marcianum
P. 39 sq. ed. nostr. Strabo autem
praebet 3500 sta4ia 11b. p. 137.
V. supra p. 308 sq.
8) Nil ultra 54 gradum priori-
bus seculis cultum facile conce-
ditur. Sed quis unquam fando
accepit iater circulum arcticum
et polum arcticum esse, dintan-,
tiam 36 partium, cum eieuws
316 APFA0GHMEPOT
xgvoc. Gr&Óios Ó siolv oíves OicuvQio, xol 5 xci c. oingra
dé dori xol và daÀ vo6 'logusQuwo) iml cvadíovg qd *' 9) dQpdv
vüc x«9' cuc oixovpíygc OxoriOÉusDa, xaDdstQ xar gxrovc
và (std TOV doxvixOv &UOÉcg xvxàov $5.
"Flores vo)c züvrag T9g 0b émigavilog doíxovg ovvaysoQn
credÍovg, sQiouvoloug xoà £9. — o mov oUv xavaleisovros oixy-
OL4OL ÜxÓ Tj» sÜxgarov sttmrOxÓTtG Oro0:00 ÓiGueQiO) wal O,
[35] damso dol ulla piv yy w 8, Cqoivoi? 0b dx csaüÍmy à,
sunt sectiones 36, omni ex parte inhabitabiles propter frigus,
per stadia 25200. Etiam inhabitabilia sunt spatia ab aequinoc-
tiali ad 8000 stadia, ubi demum initium a nobis habitati orbis
sSupponimus, sicut et versus septentriones post arcticum illico
cireulum.
Ita ut ferme huius superficiei inhabitata stadia 36000 colli-
gantur.
Quare superest, ut sub temperata habitari credantur
stadia 29000, quae sunt millia passuum 3625, schoeni vero sta-
arcticus a mundi polo distet,
quantum i e ab Aequatore *
Verum si 36 gradus' conficiunt
25200, ergo uni cedent 100 sta-
dia, et sic putanda erit ratio.
Gradus faciunt stadia
86s: :209 inet
413... 29000. habitabilia.
90 ... 63000. TennulL
4) Zroóíovg y. Puto legendum
eraülovg y xci &Y. 'TTennul.
5) V. Dodwelli diss. $. 23.
6) Toiouvotove xal t. L. Teioc-
pvroíovg x«l 0. Faciunt enim
S800 et 25200. simul 34000. Ten-
nul. Hanc Tennulii emendatio-
nem confirmat Dodwellus diss.
$. 33.
1) Zxyoivoi. Schoenus est He-
rodoto lib. 2. cap. 6. sexageno-
rum stadiorum, duarum Parasan-
garum, ut et Hermogeni in li-
bello zs&ol pus9ó0óov Ótuwwótyrog,
08Stendenti esse verbum Aegyp-
tium, quemadmodum Parasangas
Persicum est. Strabo lib. Xl.
.Bchoenum facit 40 stadiorum
pag. 530 sed lib. 11. pag. 804 et
Hb XE p 518 profitetur esse di-
versam Schoenorum mensuram
se expertum, cum Artemidoro,
ui stadiorum 120 et 60 et 30.
Schoenum invenit, Plinius lib. 13.
cap. 15: Schoenus patet Erato-
sthenis ratione stadia XL, hoc
est, pass. quinque M, aliqui xxxi.
stadia singulis Schoenis dedere.
Sed idem statuit cum Agathemero
Schoenum esse triginta stadio-
rum lib. V. cap. 10. Hoc ipsum
statuunt et recentioris aevi scrip-
tores. Hero in suis ysoguezQos-
psvois (quod opus propediem da-
0) 0 eg0ivog uiia à xal o xa-
qQuGdyyng éccaQo. Verum si
Schoenus, inquit, constat qua-
tuor millibus, continebit quatuor
triginta duo stadia, Respondeo,
plerique recentiorum singulis mil-
libus non octo sfadia, sed sep-
tem et semissem dederunt, ut
noster auctor lib. Il. cap. 14. Sic
Vossius adducit ex Heroue: Zyzoi-
vog Eye, uíAut zécoaQa, Gcradíovg
tQicxovta. ltem: 'O xeg«eoc
Exec uíAue véacaQa, Gradiovg tQia-
xovytt. Tennul. V. Dodwellii
diss. $, 24.
BIBA4ION B. 247
pixQQ zÀéov Évvtaxódios, ó Oy xal márog icri vüg xa0' qug
oixovpévgge.
KEG. f.
Ilegl Oiioécteg các olxovpnérqc.
Zigeizor 03 1j 0n olxovuéyn cig ajmtigove vosic , "Molqy vs xol
"ifonv xei Eogonqv. 1j 0& Oiaígecig iGOuoig 1] nogOuoic!. Kol
sídwv 0Qos rv sjmeíQov, vig uiv Exgónmg ngóg ruv 4iómv
or5Aot vt xal mog8u0g "HoaxÀtiog, 0f ov sj xaO sug eiogeivos
$aÀecca. Tag 0b 4oleg zg0g viv ÉVgózqv ic0u0g, 0g dnà
toU uvyo)U v5e lMaico:ióog Aluvgg imi viv zQ0g oxvovg Oa-
Àecdav Quae. Zhiaóri 0B vóv ioOu0v voUrov movauüg Távoig?.
Xooífsres dà xol 9j ola vác Zifóne lo0nd naÀw crevo. Tog-
vov Ób y dm0 vüc xerà v0 Ilwioóewov OnÀdcono ini vóv uvqv
dviotca vo) Zgaflov xoÀmov ygouuy. Of pfvros moloi3 viv
ve Zifóqv xal vjv Exgdvmv, dont ulov oj$0dv, Gvvoaugort-
eag ixálovs £v] xoi uávo và vüc EsQumm«g óvouar:.
diorum tricenum singuli, paulo plures quam 900: quae et ipsa
est latitudo habitati nostri orbis.
C AP U T I.
De divisione orbis habitabilis.
Dividitur vero universus orbis in tres continentes, Asiam,
Africam et Europam; quae divisio isthmis vel fretis peragitur.
Et termini continentium sunt, Europae ad Africam columnae et
fretum Herculeum, per quod infunditur mare nostrum: Asiae ad
Europam isthmus, qui a Maeotidis paludis recessu in mare bo-
reale porrigitur: quem isthmum fluvius Tanais rigat. Etiam Asia
ab Africa dividitur angusto iterum isthmo, quem ducta a mari
rope Pelusium ad intimam sinus arabici partem linea designat.
eteres tamen Áfricam et Europam, velut quae una esset, utram-
que simul uno et solo Europae vocabulo appellabant.
1) lam Eratosthenes hanc rem, XII. p. 454 al. Plin. h, nat. 1V.
ju in controversia erat, eodem 24.
ere modo'tractavit, ut ex Stra- — 3) Idem plane dicit Gergraphus
bone 1. p. 65 videmus. Nubiensis. V. Cl. Dom. Hyde
4, Conf. Strab, Vli. pag. 810. ad Peritsoli itinera mundi p. 14.
3ll. Xl. p. 490 init. 491. 492. Huds. V, supra p. 296.
818 ATAOHHMEPOT
[36] K E 6. y.
Ilóg Fyovcw o4íoteg af vQsig j|mttgos mQ0g .v0v Oplfovte
xvxÀov vg oixovuévmc.
Iàhv 0b r&v sxgiàv smilgov 4 uiv EwQomQ mxo0g &ox.
vovg xal Óvotig do: máca' «X Ób 24ifóg moóg peouupoldv xci
óvow.. *H 0i Acla xpgüg vàg dvaroldg xtv dvritagüxti zoic
Óóo maglóg. '"4xó yàg vv fogtorírov inl và voridwara ví;
iyvocuévagc ércslvcevon.
K E o, .&.
Ilsgh vàv xarà qv Exgovgv $9vàw?..
Tovrov ixxtiuévov OnoygeousÜüa ÓAooysQg xarà TO tv-
moüídvarov và xaO Éxdovmv qmtügov EOvg, xol vàg (umesQitgo-
p£vag Oalácgag, dg ÓvvacÜni Ógora rwa, Óià các mQOg dliq-
Aeg Gzíosog avrdv, Tiv OÀqgv olxovufvqv ugólv tixóvog 0t.
Oívra v và ntQuagüQQcar "Ec: roívvv xavd vÓ xtgoleiwütg
iv uiv vj Evgom5Q bOvcg va0t: "Ionavíot vQsig, dg "oíag zt0-
vtQoy éxdlovy. ore: Ób qeóovQsov Obxqv cmtQidofovro, xà
CAP U T IITr.
Quam habitudinem sint sortitae tres continentes ad ho-
rizontem circulum orbis habitabilis.
Iterum vero istarum trium continentium Europa quidem tota
vergit in septentriones et occasus; Africa in ineridiem, et occi-
dentem ; Ásia vero in orientem porrecta, praetexitur duabus ex
aequo. Namque a borealissimis partibus ad australissimas cognitae
terrae extenditur.
CAPUT IV.
De gentibus Europaeis.
Explicitis his describemus, quam possimus simplicissime et
expresse, gentes cuiusque continentis, et maria illas terras pul-
santia; ita ut aliquis facillime possit per habitudinem aliarum
ad alias totum orbem mente circumaspicere, imagine non iodi-
pens. Summatim itaque gentes in Europa sunt hac: Hispaniae
tres, quas prius appellabant lberias. kae autem circumluuntat
|) De terris et populis Euro- 1V. p. 127 sqq. et Niceph. Blem-
pae, Libyae, et Asiae conf. Strab. myd. ,
BIBAION B. 840
$€al&Gogg xova Gqí0go Grtyüv iGOuOv ?, ip ov za IIvoqvoia dou»
og5, dgoigovutva vag loMog oz ovrOv. Koi Fovw 9) uiv 2tvoi-
vevía [97] moóg v Óvoui«o Sixeavo. 5j 0Oà Bowix xarü cov
évrüg 9dlaccav, OA[yov vs xol vg iio uirà vOv mogOuóv imi.
AeuBavovoa. 'H ài Tejóaxovgola Ou: dn voU SixsavoU xal
vig ixv0g Oalecogge inl vv dvrog QaAacGav !.
Tév óà laÀhv, dg mgovtQov laàaríog? FAsyov, $bg xti-
pévov, 9) uiv Axovirovía, xoi ovyüovvgaía, xoà 9 Bslywn,
iv $ sioiv of Ó$0 liguavía: zg6g vüv ixrüg vevsvxvias Oaiag-
gav. "Exieufavovcu uívzou 000v zÀsiGrov vg uscoyoíov, xol
uaAiza y zovyóovvgoía3. ligóg Óà viv ivrüg OGlaccav dvrti-
zagartivovom ravrei:g 5j JNagofovgoía xsizas.
Illààw óà uerà rQv Belywxqv mQoocttow ém dvaroÀag Gv-
qvóv 000v x ltguavía*, vevtevxvia xol cUrg 7zo0g TQv éxrÓG
mari ad modum peninsulae prope perongustum isthmum, in quo
sunt montes Pyrenaei, qui Gallias ab illis separant. Et Lusitania
quidem occidentali Oceano adiaeet; Baetica vero mari interno,
aliquantulum tamen etiam maris externi post fretum particeps.
Denique Tarraconensis pertinet ab Oceano et externo mari ad
mare internum.
Galliarum vero, quas Galatiss prius vocabant, deinceps po-
sitarum Aquitania, et Lugdunensis, et Belgica, quae complecti-
tur duas Germanias in mare externum tendentes. interim pluri-
mum mediterraueae regionis occupant, praesertim Lugdunensis.
Narbonensis vero tribus illis praetenta adiacet mari interno.
Post Belgicam iterum sequitur ad orientem procedens pluri-
o£U£7. Verum D. Eucherius Episc.
2) V. p. 38 Marciani Heracl.
Llhugdunens. cap. 4. de Gentibus
Huds. Ubi v. nos de nomini-
bus lberia et Hispania.
IJ) Tum tempore Hispania tri-
bus provinciis partita fuit. Conf.
Dodwellii disa, $. 8, et nos ad
Marcianum p. 106,
2) Galatias. Natus est ex Her-
cule, cum in Gallis Alesiam con-
deret, et nobilissima ac pulcher-
rima virgine Galates, a quo om-.
nis terra est appellata Galatia.
Diod. Sic. lib. 5. cap. 24. IIzo:-
Bo zog . Dr yevópevog él dvOgsio,
TOUS jm aU tOy ET yLEVOUS Qvo-
pxoev dg éavro? l'aAdrag, eq
Gv 5 Gvuzaco DwxÀetía stQOGmyo-
Galli a candore corporis primum
Galatae sunt appellati, e quibus
populi quondam in Orientis lon-
ginqua migrantes primum Gallo -
Graeci; nunc antiquo Gallorum
nomine Ga!atae vocantur. 'len-
nul. V. Dodwellii diss. $. 9, et .
nós ad Mareianum p. 120 sq.
3) Lugdunensis. Caesar vocat
Celticam. Alias Lugdufiensis, te-
ste Ammiano lib. XV. cum Vien-
nensi continebatur intra Narbo-
nensem, Tennul.
. 4) $ l'eguavía eadem est terra,
quam Marcianus p. 129 al. 7 ue-
890 ADIAO0OHMEPOT
O6éiecdav. Mira 0b v$v NaoBovgolev sj "Izchla mtQisyopívg
óvo Qoel&cdotg.
'Ogífesas 0à 5) uiv. l'sguevío và "Psvo nosauo, Og Óguyg-
Oetg'dx0 vOv €6zio ríg "Ainxtug ógÀv tig vqv ixvóg ixóidec:
$QaÀaccav: 4 0à rola mQO0g v$v INagfovnolav voig zxeallon
"Ainsow. evr«, 0l dwioíco: [88] moóg GQxroug, slra mQóg dva-
voÀldg imicrQogeions xol vrQv Aoizqv "Ivalay dzó Tdv OxtQxa-
pévov i9vóy yoglfovo.
. . OV mpó molào)D 0b zÀv vo) 'Pivov nyyóv vag doyag Éyev
6 "Iovgoc, üv u£zoig Ovivóoflovvge nólsog Zavovfiov xaioUcw,
óglfer qv Itgpavíav mpóg rà Omoxtlusva ÉOvm, "Powíiaev, xa
Ovivósluxíav , xai. INoquxov !, nig vàg Antig xol vov "Iralíav
ssíusva* "Exróg 0b vàv Ainíov rdg Óvo lloavpvovlog? , ig' dg
ier, uevd và dvozoluxd , vj Zdoluarío ? xcltives. Tác l'éguevia;
pera zóv Ovicvovlov zorcuOv Fyrror xj Zagparía dvaAapévov-
cc zoÀÀqv yv sel molàa ÜOvg, xol vüg £vígag sjmtígov, pi-
vovsa ÓÉ xog dxorsouaritei vv moQu Eéoon9v Aluvgv civ
Meiorióe. — Elra' uera. vóv loO0uóv vüg Tuovoreüg qcüóoviow
mum quantum Germania, et ipsa in mare externum tenden.
Post Narbonensem Italia, quam duo maria cingunt.
Terminatur autem Germania flumine Rheno, qui ex monti-
bus transalpinis exoriens in externum mare se exonerat: [talia
vero versus Narbonensem, Alpibus maritimis. lli montes reete
in septentriones porrecti, deinde in orientem conversi separaut
reliquam ltaligm a conterminis populis.
Non multum vero ante fontes Rheni originem ducens lster,
qum usque ad urbem Vindobonam Danubium appellant, terminat
ermaniam a vicinis gentibus, Rhaetia, Vindelicia, et Norico
supra Álpes et [taliam positis: extra Alpes vero duas Pannonias,
quibus contermina ad ortum est, quae appellatur Dalmatia. Ger-
maniam excipit trans Vistulam fluvium Sarmatia plurimas terras
et pan complexa, etiam alterius continentis; tamen quodam-
modo manens terminat Maeotin paludem versus Europam. Deinde
t
y&Ag Itgpovía sive alii: ,Ger- feriorem dividit ll. 15. 16. Ean-
mania omnis* dicunt. dem distributionem habet Aga.
1) Conf, librum prae ceteris themerus, v. mox p. 39.
Jaudandum: Das Rómische Novi-
tium, quem Alb, Muchar V. ex- 3) Strab. VII. p. 314 et $17,
cell. edidit Grütz 1825 sq. 8. ll. ubi autem extensionem Pannoni-
Voll. corum populorum indicat: xgog
2) Ptolemaeus grimus est, qui »órov uiv ufzou daAuctto» xai
Pannoniam in superiorem et di '4eüieiov.
BIBAION B $851
eUrq 0i Éxxtiros, mooÜnOv nmoüg vrv alav sxoio0a tÓv xaÀoU-
psvov Kiupuéoiov Bóoxogov. "4mxoAeufaves vo9 llovrow tà ué-
10. BogvoOévovg zovauov.
Kal Éorwv óxó uiv rà ÓvrixOrara Tüg Zoguarleg iml Nó-
TOV xcri0000 uird vovg Jafvyeg vovg Mizevocrag* 4 axo,
ógifouívg xol aUrg vo "lorgo 5. vzxó à rà Aows& xol móc
dvarolag vnzoféfigro: 9 xáro Mola, émuaufavi à xol advq
Gvyvóv ri xal vüg Unio vOv "orgov qíQag, vrvre zagaliov xaré-
qe& mácov 009 écrlv dno BogvoOtvovg inl Mtoqufolav zxólw.
[99] "Tuxóxsirar?! 0B xol và Zoxío wtva vóv "lorgov 4j &vo
Mvoía, avvenrovoa mg0g uiv dvarolag cj xaro Mvoío, moüg
óà Óvctng ZoÀueríg vs xol vj xovo llavvovío. "Ec, óà xol
$óxó vv Zoluarav xol uígog rác &vo Mvolag 9 Maxtüovla,
vz0 0b v0 Aowxov ixilvqg vs xol vig xavo 35 Ogáxm. Iloog
vavzy Oi ior, xol wj iÓloc xolovuévm geüóóvnoog. Tc 0à Maxc-
Qovíag xQóc Nórov inl vag Óvong «4 "Hmügog xeivoi, iml Óé
post Tauricae Chersonesi isthmum, quae exporrigitur, fretum eum
Asia faciens, Bosporum Cimmerium appellatum; adsumit partem
Ponti usque ad Borysthenem fluvium.
Sub occidentali maxime plaga Sarmatiae in austrum vergens
post lazyges Metanastas adiacet Dacia, et ipsa lstro fluvio ter-
minata. Nub reliquis vero et in Orientem subiacet inferior My-
Sia, quae occupat multum etiam regionis trans Istrum sitae, et
maritimam tenet universam, quantum eius patet a Borysthene
ad oppidum Mesembriam.
ost Daciam vero etiam secundum [strum iacet Mysia su-
perior, contigua ad orientem Mysiae inferiori, ad occidentem
autem Dalmatiae et inferiori Pannoniae. Porro infra Dalmatiam
et partem Mysiae superioris sita est Macedonia; tum ihfra reli-
quum eius et inferiorem Thracia. Ad hanc vero est quoque illa
proprie vocata Chersonesus. Macedoniae in austrum versus. occi- '
dentem adsita est Epirus; versus orientem Thessalia: quibus sub-
4) V. nos ad Marcianum p. 141.
9) Conf. Dodwellii diss. $. 14,
et v. Zeussii librum supra lauda-
tum p. 260 sqq.
6) "Txóxs.ro:. Regio altera al-
teri dicitur subiacere, quae ma
gis in Meridiem vergit. Ut hic
Mysia superior, quia in Austrum
tendit, dicitur vzoxeioüo:, rg da-
€.
xiv, quae est Septentrioni pro-
pior. Sic lib. Hl. cap. 6: vsróxs-
69a, 0$ vj Zeouatía xoO0g ui» vé
Ilóvto :5j Kolyw. bid. XZveíec
óà VazOxeirOa vj lovóoaio. (xiQxte-
c£, dicitu: terra in Septentrio-
nem vergens, in fine operis hu-
ius. llóvrov óàb mo0g '"4oxros sj
UNE vzéoxsutaL AÁuvm. Ten-
nul.
323 ADTDAOHMEPOT
vdg dvaroÀag w Osccolla, aig Onóxtra, x "EÀlag, xev vov dv
v9 Kgiooaío xólxo ioO0uóv moiUca vuv lltomovygoov.
Nádo: óà vavvmg vüc tjmtíoov diióloyos iv piv vj ixx0g
Oelácog ei Besravvixoi ÓU0 "ovtQvíag? ct xal AAovíowog.
AV d niv "ovtQvía Óviuxerórg xüpívg, dvrimagsxrclys-
v&L uéjoi vig vij Ionavie. "H 0' Alovíov?, iv 1j xol và GtQa-
vóztÓa iÓQvrai*, urylovg vé dov; xol émiugxsoratg. obouévg
y&o dzó TOv "4gxrav uéícov vüc Toóóaxovgoíog zoócuolv,
ix! dvavolog uégyQi vÀY uícov cys00v cvág ltouovíag.
Eim à dv dbioAoyog sal v O0vÀq5, xol] usydAng Zuavóla 5,
iacet Graecia, prope isthmum in Crissaeo sinu Peloponnesum
faciens.
Insulae vero continentis huius memoratu dignae in extimo
mari duae Britannicae, Hiberniae et Albionis.
Et quidem Hibernia plurimum in occidentem exporrecta,
aliquantum obiacet Hispaniae. Albion vero, in qua castra etiam
sunt extructa, maxima et longissima est. Siquidem incipiens
a septentrionibus accedit medium 'larraconensis, ad orientem
usque ad media ferme Germaniae.
Etiam memorabilis est Thule, ut et magna Scandia, quae
2) De varia nominis forma in-
sulae luerniae v. nos ad Marcia-
num p. 41.
93) Albion.' Ptolemaeo dicitur
Nzcog Besszravixy. Plin. IV. cap.
16: Albion illi nomen fuit, cum
Britanniae vocarentur — omnes,
'l'ennul.
4) Zvborózt0a. Valum Severi
intelligit. Spartianus in eius vi-
ta cap. 18: Britauniam (quod ma-
ximum eius imperii decus est)
muro per transversam insulam
ducto, utrimque ud finem Oceani
munivit: unde et Britannici no-
men accepit. — Paulus Orosius
istum murum non ex lapidibus,
sed cespitibns constructum docet
his verbis. Severus: magnam fos-
sum firmissimumque vallum, cre-
bris desuper turribus communi-
tui, per centum et trigiuta mil-
lia passuum a mari ad mare de-
duxit. Eutropius numerum mu-
tat: Utque receptas provincias
omni securitate munirct, vallum
per XXXII millia passuum a mari
ad mare deduxit. —. Buchananus
hoc vallum inter Bodotriae et
Glottae aestuaria; vallum autem
Adriani inter Thinam et Escam
flumina statuit. Teunul.
9 'Fhule est eadam insula,
quam Ptolemaeus commemurat.
et bis supra 'pag. 338 et 343
Agathemer ipse, et Plinius IV.
3U, et Marcianus p. 40. Conf. 1.
H. Vussii: Untersuchungen ctc.
a. 1860 editas P. l. p. 122 sqq.
et Wilhelmii Germanien pag.
320 sqq.
6 75 usydÀg Xuecv80ía insula est.
V. Ptolem. geograph. H. et Mar-
cianum p. 13s. Plir. IV. 30.
BIBAION EB. 851
9j wsire, 9x0 [40] viv KipBonegv q:0óovndov!. "Exxsrot yàg
ve: litguovíag *moóg &4gxvovg xal vóv ixelvge "Vixtavóv dui
szAEiOTOY.
"Ev ói vj évrog 9elacoQ (nó uiv va QvrixórtQa 'Iroilóg
sj Kvgvog, x xol Kogow, Omoxüpívgv Fyovoa qv Xag0a-
viay ?. ozó ÓP zo qveroÀtxortQo xol mg0g vOv z0QOuóÓv 5 Zi-
xsÀía, xal zaoa uiv vuv rcv xoi vuv Ilslomovvgoov ixvu-
vouéívg sxoóg dàvarolog 35 Koqrg; maga Ob v5v "zaíav 4
Ed flota.
K E 4. -.
Il:jb zàv «or tqv zipvgv d9vàv.
Té. 0à 2fvoge doyoufvgg dzó ro) '"HooxAtlov xogO9uov
sicww af óvo Mavgizavío:, Óvtixoréga uiv sj Tuyyvzavr, Eyogévg
óà vavvge Kaoicaguolo. usO qv s) vgpixr, sivo vj Kvgnvotxy,
Ilevr&molig, $j Maegpuogue], tira s] 4iyvmrog. "Duóxtivoi 0b.
vaig Mavoiravíoig 5) Fourovila , vij 0à ggiwij ? xol vj Iltvza-
z0Àei 54 Gfgoyóg vs xal Oloupog ju. "Exvtlvsvo: 0B 5] fomuog
e)vq xal u£yor vug Aiyoztov xtívg doyoufvnc.
sub Cimbrica Chersoneso iacet. Extenditur enim Germaniae in
septentriones et eius Oceanum quam plurimum.
In mari vero mediterraneo ad occiduas Italiae partes Cyrnus,
quae et Corsica; subiacentem habens Sardiniam ; sub orientaliori-
bus et versus fretum Sicilia. Etiam iuxta Atticam et Peloponne-
sum Creta protenta in Orientem; denique secundum Achaiam
Euboea.
CAPUT V.
De gentibus Africanis. .
1n Africa, quae exordium sumit a freto Herculeo, sunt duae
Mauritaniae, in occidentem vergens Tingitana, illi continua est
Caesariensis. Hanc sequitur Africa, quam excipit Cyrenaica,
Pentapolis, Marmarica, deinde Aegyptus — Sub Mauritaniis sita
est Gaetulia; sub Africa vero et Pentapoli regio siticulosa atque
arenosa. Haec solitudo etiam ad Aegypti usque confinia pertinet
1) V. Marcianum p. 139. ' 8) Africa hic est Libyae pars,
2) Infrap. 46 Zagócvío, quae quae proprie sic dicebatur. Plin.
verior forma esse videtur; conf. h. nat. V. 3. Mela lI. 1. Ptolem,
tamen Eustath. ad Dionysium 458. geogr. 1V. 6. -—
11. :
858 ATAOHMEPOT
"Anó Gvcud» ráde* 4agádmi*, Iligooyos * , "OBgayyldas,
Nigaxsg*, Noóéuot?, lagauavrtg, Zoguixoi*, MzAavoyoirov-
àot, Iíyyoy?, INwolvot, AgoixiQoveg 19, ZfevxotOiozetc.
'Ev óàb vj (x0 vq» .iyvmvov A[i-[41]8:0xí[o , s] uiv mQüc
vj 9olà00g, mGs« 00:5 Povw dz0 Bdónvixuo ugyQ« vOv Ort-
vóv toU V4gefuxo) xJÀmov xaltiret Tooyloóvrwsx. Tavrgc di
ivüoríga xtivos s] Vtavia, iv qj mavroiol sic. &Aégevrcg, wal
à dgopuoropógog qoa.
Kol uirà Ov puíyav xoradóüxrqv dzó uiv ÓvcuGv toU
Niellov Evovvulvat!, Zefoíóo1?, Kávowxoi? , xol mgóg v5 Mt-
gón vioo Mépvovtg* us9^ og "EAsqavrogáyos AiOiongg* tlra
Ileo:vÓópor ^ xol Kiweutwpógog qoa, Tovrov Ob OÜvrrxorfQa
deriv 5] Dofavía. duo 0b dvaroÀdv Kolofol5, 24mv5Qor*, INov-
Occidentem versus sitae sunt hae gentes: Daradae , Perorgi,
Odrangidae, Nimaces, Numae, Garamantes, Darmicae, Melano-
gaetuli, Gingi, Nigritae, Africirones, Leucaethiopeg.
Omnis vero tractus Aethiopiae (quae est sub Aegypto, et
mari adiacet) qui ab urbe Berenice ad Arabici sinus angustias
patet, Troglodytica vocatur. Ab hac ora introrsum magis sita
est Ázania, in qua sunt omne genus elephanti, et ferax aroma-
tum regio.
Et post magnum cataracten ab occidenti Nili latere Euony-
mitae, Sebridae, Catoepi, et iuxta insulam Meroen Memnones:
post hos Elephantophagi Aethiopes, deinde Pesendorae et Cinna-
momifera regio. Occidentalior his est Phazania. Sed ad orien-
4) Daratitas [Aethiopas in ora]
appellat Plinius V. 1]. Huds.
His in mediterranea adiunguntur
Gaetuli Darae. Conf. Ptol. geogr.
1V. 6, ubi zegcócc commemo-
rantur.
5) Ilígogco: ex Ptolemaeo IV.
6 legendum esse docuit Cl. Har-
duinus ad Plinium l. l. 1£uds,
6) Apud Ptolem. geogr. IV. 6
Míucxsg, male autem, ut vide-
tur, apud Stephanum ex Philisti
Wicelivis MiucAxeg dicuntur.
1) Novg«, Ptol. geogr. IV. 6.
8) Scribendum e8t zfeofxa, ad
Ptol, 1V. 6.
9, Corrigendum videtur Zigdy-
74:, quos Ptolemaeus 1V. 6 una
cum ceteris populis commemo-
rat. Conf. autem Steph. Bvz.
s. v. Zíyya, nóAig Aifing, og ITo-
Avfios ÓvoxoaLOsxcto* tO ÉQrixós
Ziyyatog.
10) '4ggix£gcvtg Ptol, 1V. 6.
1) Evovvuíta, Ptol. IV. 8 et
Steph. Byz. s. v. Evovvuíra, ad
Alexandri Aegyptiacorum lib. I.
commemorantur.
2) Zefoóot tol. 1V. 8.
8) K«óo?xo, Ptol 1V. 8, qui
Agathemeri sive eius, qui librum
concinnavit, fons est.
4) Melius Ilscs»yód Qo. Ptolem.
IV. 8
5) Kóifo: Ptol. 1V. 8.
6) "4vrigos: Pte). 1V. 8.
BIBAION B. . 859
Bor** fregou BMéuuvtg? , ZrgovBogayot * , «ei 5j oyvQvogógog
400.
Tqv ói.lowmv xoi usomufgworoTqv, us9' qv x yvocróg
devi, weríyovot, mgóg uiv và AiOionixQ xolovuévo (mmoügouo
'"Inxogéyos Ai8íon:g?, dv utoqufowottQou o£ xowdg xakoU-
uevor "Econéguo:.
..— Tovrov 9i dvaroluxdrego, IMOdxot. và 0) mgl vÓv xólmov
xal Boeyíog SoXacouc!? iMvOgezegayot i9Íox:g. — Tovrov
0À zpóg dvarolag Guo woà ueoqufolov nigciótovda vá dyvocro
leu qoQa mov X X X X X X X X!' xolovuévy Aywopflo.
K Ed. g.
Ii:gh vdv xezo tqv 4oíay é9vàv.-
T&à ài iv '"Aclg FOvn KFyes ovrog. Mitra yao 10v "oOpóv
xal róv Tàvolv imexra0tióa vOv sloguívov vooxov tj Zoggarío,
tem Colobi, Apteri, Nubi, alii Blemmyes; Struthophagi, et regio
myrthae ferax.
. Reliquam vero et magis meridianam, quam incognita terra
sequitur, habent Aethiopes Hippophagi, ad appellatum Aethiopi-
eum Hippodromum, quibus meridialiores, qui communiter vocan-
tur Hesperii.
His orientaliores sunt Athacae. Sinum vero et oram Brevis
maris Aethiopes Ánthropophagi. Ab his versus orientem simul
et meridiem regio est Ágisymba, incognitae regioni propinqua
multum XXXXXXXX.
CAPCUT VI.
De gentibus Asiaticis,
| Gentes vero in Asia sic habent. Nam post lIsthmum ae
Tanaim, exporrecta ad modum quem dixi Sarmatia terminatur
quidem in meridiano illo, qui longitudinem maris Caspii mediam
6) Nobfo: Ptol. YV. S. et Strab Heracl. p. 35 lege Txa00QOu0v
XVII. p. 819, conf. XVII. p. 186. 4/910zixov. Huds. |
Nubei Aethiopes Plin. VI. 36. 10) Quidni Beeyeíag Qaidacys,
lidem sunt. ut apud Marcianum in periplo p.
1) Ptol. 1V. 8. Strab. XVII. p.
186. 819. Steph. Byz. s. v. BAcuvtg.
8) Vulg. Zrgovr.; emendavi
ZrgovS€ogcyo, oíi9(onsg ex Ptol,
]V.8. Strab. XVII. p. 112.
9) Ex hoc loco pro 'Tzzoógóuov
A4i0iozixo) in Periplo Marciani
12, etAgathemerum 11. 9. Huds,
Ptol. IV. fin. commemorat tea-
gsia €oa1dccov hoc loco simn] cum
sinu, quem Aethiopes Anthropo-
phagi adcolunt.
11) Forsan ézexco8tiau aut si-
mile verbum supolenduso. YÀwà*.
9.A*
hi
ross
260 ATAOHMEPOT
zegarotros uiv ónó MecnuBowoU9 vo? Obya víuvovrog vÓ pijxog
vüjge Kaoníag OolacoQg, ixmsoitlOoUca 0b urvà va)va vg Moi-
ort0oc xol vro? llóvrov tà uífyQ& v0€ pvyoU, Óuà Tijg ueGoyalag
. énà viv. Kaczlav dqiuvtirati. — Tovvgc óà. Éyeros moóg dvarolag
qj ZXxv0io, eUrq 0b mtgl uiv vag doyag ov ogó0ga nAorvverrat,
ztQi ÓÀ vàg dvavoÀdg wol movv. óALyov yag Oti Gvvdzrüw cj
Tvóis; ^.
Mtr& cvumadayv Zxvóíav icrv xj Zu«ow, v0 dveavrolixó-
ravov dzortouorífovoa vüje d'yvocyuívuc.
"Tnóxsivo: Óà vj Zogwtrlo mgóg piv và llóvro sj Koly-
41], w90c 0b vj Koonie x AiDavia, xg wsrobo xsivos aj Jfg-
oía. tira vc uirà vàv lloomovríóm wol vovg mogOguoUg xntígov
zigoxsuzas IlovrofiOvviu , xoi ó ivüovígm llóvrog, ue0 sjg douv
5j llagiayovía. "Tmóxnurot 02 vj llovrofi80vvío xQotovce up
ToU Zióvuov 0govg | Joía: usO' Sv dovw 4j dvx(a, xai Ilau-
gvilag 02 xol Ilóvrov utrobu xiva lueAavlo. 'TovUvov ób toU
vuperog eviovou zegc vv KoAÀy(óa zpóg Goxrovg zagoanAote
4 [49] Kemzaóoxía, d dOvnoóxsro! zoQà v Tovom xtv d
Kuuxto.
"H 0B và sigquíva FOvg msgiiyovsa djmtiQog Üouxs xal cV-
vij yt0govqoo nàÀarov Fyovoa róv aUqívo. sim Ó' dv oUrog dmo
secat: hine circumstringens Maeotidem et Ponti partes usque ad
sinum, per mediterranea in Caspium pervenit. Hanc vero ver-
sus orientem sequitur Scythia, qua circa sui initium non lata
est, sed circa orientem vel maxime: parum enim abest, quin
Indiam contingat. |
Post omnem Seythiam sequitur Serica, maxime orientalem
partem terminans terrae incoguitae.
Subiacet autem Sarmatiae proxime Pontum Colchis, et pro-
, xime Caspium Albania, inter quas media est sita Iberia. Deinde
continenti post Propontidem et freta praetexta est Ponto-Bithy-
nia, et interior Pontus, post hanc est Paphlagonia. Sub Ponto-
Bithynia vero iacet Asia, porr&fta ad montem usque Didymum,
post quem sequitur Lycia. Caeterum inter Pamphyliam et Pon-
tum media iacet Galatia. Huic véro sectioni adscendens praeter
Colchida ad Septentriones obtenditur Cappadocia, cui subiacet
Cilicia monti Tauro contigua. '
Haec porro continens commemoratas gentes complexa, si-
milis est et ipsa peninsulae; latis faucibus Asiae adhaerens,
1) dei» cvvoaxte. Gronov. Huds. Conf. Strab, XI. p. 492. 501. 11.
p. 119.
€ PHI
BIBAION B& . 301
r0) docixoU xólmov éni TgamifoUvra molw év vo llóvro mx&-
uévqv. Quo».
IleAw 6i vj uiv Ifmoiog xol uígst vmg Aifavíag Ox0xtras
à Aopcvia, qooitopévi] vic Karmodoxlog và Evggarg. Tovrg
0à ónoxtrai x Miconorouío, Óvzwsxorígav Zyovca tuv Zvolom.
Zvoío 0à Onóxsio, 9 lovóaíc. Tavrgge óà xarà Nórov xüuyí-
vue cvrumagexveiveso, péyor vov uvyoU voU vddeflov ? xoknov,
7j xor& vjv llévgov "4góofio. 'H 0B usvafo zàv tigyuévov
iOvdv xol vg ÓvrwwQg rov llisgcixoU xoÀzov mÀtvgüg xaAsivas
"Egnuoc. F4s& 0b xol oWrg i0vg oofixa.
HH à zsgiygagouívm djmsgog Unmxó vs tdv vortuorotov Tig
"g5nuov xal v5c llsvgalog Ljoofíog, xol vov w4ógafíov xóAnov
vüc EqvügGge Qolacono, xol uégovg roU llegoixoD.noÀmov, xa-
tiva, ijofía EsOoluav, xol icri v usyéOct ucylovn.
Keizas 0B x0 uiv wv Kooníav OAaUcav ptrd vd ut9é-
eia vg Loutvíag «j Muüla: $mó àb vavvqv dg moóg dvaroidg
vOU TíygiÓog v] 44covgío, sig 1jv 5 Kvgoipdv. Mevo Óà vag
cvpBoldg Evsggorov vt xol TíyorÓog xarzciv sj Bofviovía ut-
4191. 9eÀaGGQc, ÜvrixoríQgav Pyovca viv [44] "Eonuov. Qmóx&cei
quas intellige pertinere inter sinum [ssicum et Trapezuntem,
' eppidum in Ponto situm.
. Rursus Iberiae et Albaniae parti subiacet Armenia, quam a
Cappadocia separat Euphrates: sub illam est sita Mesopotamia,
ad occasum habens Syriam; Syriae autem subiacet ludaea; cui
ad austrum positae praetenditur Arabia ad Petram, et pertinet
ad recessum sinus Arabici. Sed regio inter hos quos dixi po-
pulos et occidentalem sinus Persici oram media vocatur Deserta;
gentibus autem et ipsa Árabicis insessa est. ;
Continens vero ab maxime australibus Desertae limitibus et
Arabia Petraea sinuque Arabico Rubris maris, et parte sinus
Persici circumscripta, vocatur Arabia Felix, et magnitudine ma-
xima est.
Caspio vero mari post cgpfinia Armeniae Media subiacet,
Mediae mox versus exortum Xu. Assyria, ad quam Ctesi-
hon. Post confluentes deinde Euphratis et Tigridis descendit
abylonia in mare usque, ad accidentem habens Desertam. Sub
1) Nescio, qua ratione hic et verbum illo modo scribit; sed
in posteris "4óóofíov, '4dóeBín "'Agofl(ov, 'Agoflía al., vulgari lec-
al. cum duplici óó scribatur. Lib. tione retinenda sunt. Hudsonus
l. 8 uno quidem o exprimitur ea- tacite scripsit 4oofíov etc, Mox
dem vox, Nemo praeterea idem infra xel éxmi v9 wey. lennulius.
*«
lj
302 AT'A0OHMEPOT
ób vj '"4oovolo uígos Oolacogg t| Zovoiavi, vj O6 Mie
ópoiog 1j Ilsooíg.
"Econ 0b wc Mmgóíag mgóc dvaroÀag xoi maga vqv Opowv-
pov 9áAaccav xj "Toxavia: ónó 0B vavvQv wj llagOía. Tavrg
0b onoDffAgro: Éoguog Kogpavía. qcO0' 5v y &gOng xtitm
Keaguavía uéyoy 8alcong.
Ilólw 68 *w« uéygic "Iludov 0govg ZxvOlg Onmóxtwrat anm
óvctog doyóutvoa, Mogyiovi* sva. ZoyÜiavr], sivo Zexiía. Kol
louv zo vjv Mogywevyv dg «m davarolóv cvüc llagOÍag *
"gía. T5 óà Zoyüievg OnofíAgror 5 Baxvowvr :iro vg ulv
"oio voapgapQxs, oU6y vmnóxtrat. 7 dooyyieva: vj 08 Baxrguavi
oí llagonauionÓo:, q^ oig lovi 9j 7Ágogooia vnoxslusva Fyov-
c& zà ÓÜvrixo toa v5g ltÓgoclag, Óvrixqv Pyovongg T5v Kagpae
vlav, qj Unóxsivos 4j Zfgoyywvr.
Tàv óà Aowvv vqv uéíyo) vv Owóv! T[mtigov Gmacov,
zÀelotgv o)0ov xol €zó zolióv iQvÀv xarowxovutvqv, Idol
xorovíuovvo: xol XX XXX cgooifouévgv 90g uiv dvatolaig
Zívowc, mgóg Ó$ vraig Óvcto. lt0gocíog, mgóg Óà raig Ggxrong
Ilagoxopicaóoig xci Moaymoío, ZoyówPoig vt xal Züxaig, Zxt-
Qía vt xol và ngu.
Assyria autem usque ad mare Susiana, sub Media similiter
Persis.
Post Mediam orientem versus sequitur Hyrcania, secundum
oram maris cognominis. uic subiacet Parthia, Parthiaeque
Carmania deserta: post hane sita est vera Carmania ad mare
usque.
? Praeterea Scythiae ad Imaum usque montem subiacent in-
chouutes ab occidente Margiana, dein Sogdiana, denique Sacia.
Sub Margiana vero fere ad orientem |Parthiae iacet Aria; sub
Sogdiana est sita Bactriana. Deinde Ariae regioni oblongae
subiacet Drangiana; sub Bactriana Paropamisadae; sub his Ara-
chosia, subiacentes spectans occidentales partes Gedrosiae , quae
et ipsa occiduam habet M eui subiacet Drangiana.
Reliquam omnem continenteft ad Thinas usque, vastissimam
ut a multis populis habitatam, Indi obtinent, et xxxxx ab ortu
quidem terminatam Sinis, ab occasu Gedrosia, a septentrionibus
autem Paropamisadis et Arachosia, Nogdianis quoque et Sacis,
Scythia denique et Serica.
À) Gsivo, Marcianus Heracl. et Huds, V. nos. ad Marcianum
Give Auctori peripli maris Ery- yp. 54 sq. al.
thraei Arriano vulge adscripti.
BIBAION E 308
"Earn 0b wol vüjc smsigov seí:gg [45] wavà niv v 'Éudi-
xóv zflayeg pryíóvn wüGog, vj nálo, uiv. ZipoUvóa xcAovplvg,
viv 0à Xalu]!, iv qj qaot mávra ylvsoOti rà moóg TQv xod-
civ vqv pioxqv, Uv ve mavtoía uérolla, xol TOUG XOTOL-
xoüvrug ovzáv dvügag uelAoig yvvaixlag dvaüricOos .Tàg xtga«
Adg?*. Ko:à 0b viv xaO0' quüg O6laccav Xj Kungog. ÓuoU i9-
"n Qvy.
KEd. f.
Zóyxowig vÀv vQiOv vjmc(omv.
Zvyxqwoutvoy 08 vÀv vQiàv qmsígov moüg dilgÀee, mt-
yicvq piv dvagaveim « 44oía, &lva 1 fug, vdtvsaia OB qd
EXooz.
vánolw Óà moüg sUOowuoviav xol sUttmolov zoóg v& tà
vÀv &éQoyv xovaGrguava xol vÓárov Oi zzavrOg EUuoiQiav, sal
và» Qvouévov zxoiíAgv Oowislay xava và Í[orogoUutva, tUQol
Ad hanc qnoque continentem in Indico mari pertinet insula
maxima, olim quidem dicta Simonda, nunc vero Salice, in qua
omnia ad usum vitae necessaria provenire dicunt, et metalla
omnis generis contineri, et viros, qui eam incolunt, mulierum
more comas alere et capitibus circumplectere. Caeterum nostro
in mari sita est Cyprus. Summa gentium 153.
CAPU T VII.
Trium continentium comparatio.
Si vero tres continentes inter se contuleris; invenies Asiam
esse maximam, proxime Africam , postremam Europam.
Contra si felicitatem et exuberantiam proventuum cum aerís
temperie aquarumque assidua copia, quaeque inde nascuntur va-
riam frugum ubertatem, prout in historiis traditur, quis consi-
ly Salice. Geographis et T a- dicitur, incolis Selan. V. Ne-
probana veterum, Seilan re-
centiorum, ut luce meridiana cla-
rius ostendit à zxd»v Bochartus,
cui et Nobilissimus Vossius con-
sentit. Tennul Ze malit
Vir doctus, eandemque esse insu-
lam existimat, quae in Globis et
Chartis Zeylon seu Ceylon
tas Cl. D. Hyde ad Peritsolii
]tinerarium mundi p. 25. Huds.
V. nos ad Marcianum p. 85 sq.
2) Comas alere. Hinc Paulo
Veneto et Vartomano incolae hu-
ius insulae dicuntur imbelles.
Tennul. qui yvvoixía» habet,
quod Groaov, mutavit.
& *
364 ATA8HMEPOT
vg dv gano necÓv Oipognorígav vdv GÀÀov viv EdgOmv:
slra vüg ÜÀgce "olog oycüóv vi va Unm0 "PPopelowg uo; vác ó6
"ione và zxsgl viv OaAaccay *.
Tày 0b iv avrai; iOvàv, vác [46] uiv Evocomzmac usylotq
deriv "lonevía vs xal "Iro, l'eguavia vs xal 9j Zaguazia. Tày
dà dv vj 4igón ive Iopourr) sol s] iyorroc. Kal vàv i4oi-
vQv saga ze&vra nui» DOíog v Ivówe, peylowr] Óà xol ZxvOlo,
Z«gue TB xol 4 EXOoluov.
KEd. «y.
) Ile vioov ptylozov *.
Tdy 0à vcev vàv nüvv uiylorov cQOTEÜe: Liv mogd xà-
cag dv vij oixovuévg 4j Zl *, Ósvregeves 0à qj Aoviovog, và
deraverit; inveniet Europam multis partibus praestare reliquas:
dein totius Asiae ferme sola illa sub Romanis; Africae nonnisi
maritimam oram.
Gentium vero in illis maxima est in Europa Hispania, et
Italia, dein Germania, tum Sarmatia. [n Africa autem, Africa,
sic proprie dicta,-et Aegyptus. [nter Ásiaticas maxima est India
. proprie ita appellata, sed et Scythia maxima est et Serica et
Arabia felix.
CAPUT VII.
De maximis insulis.
Inter insulas plane maximas primum supra omnes locum ob-
tinet Salice, secundum Albion, tertium Hibernia. Aliae magnae
:. 4) V. Dodwellii diss. $. 15.
fasc. l. ephem,: Die alten Geo-
1) Comparationem insularum
graphen und die alte Geogra.-
praebet etiam Marcianus p. 40
8Q.,. quae accurate cum ea con-
gruit, quam in scholiis ad Dio-
nysium Per. v. 2 legimus, Utra-
que ex Ptolemaeo concinnata est;
uare Agathemer, sive qui huius
libri autor sit, hic non pure Pto-
lemaeum reddit. Alias insula-
rum comparationes, in quibus üin-
sulae alio ordine enumerantur,
reperies apud Scylacem, ubi ta-
men lácuna explenda est, v. nos-
trum libellum : Menippos der
Geograph aus Pergamon, sive
L
phie, p. 51 sq.) aliam insularum
maris interni, quam Alexis poe-
ta composuit, atque servaverunt
Eustathius ad Dionysium 568.
Constantin. Porphyr. de themat.
li. 10, &Siebenkeesii Anecdota
graec. p. 26, Schol. ad Platon.
P 392; aliam deinde apud Stra-
onem XIV. p. 654 ex Timaei
historia relatam ; aliam apud Dio-
dorum V. 11. Mir. auscultat. 89,
de mundo 8, 5 al.
2) Salice. Hinc facile consta-
bit cuilibet, veteribus ignotam
BIBAION B 865
óB volta qígow! dv '"lovegvla. Toàv 0h &ÀÀov uiv utyaiov,
devvóvaf ÓÀ T] xavd vog sigmpévac, maÀw verGlsrow" mod
piv q Xusia?, Ótvrígt 0b Zogümvía*, roírg 0b Kongos, st-
vagr Óà Koquvg, néumig s E)fow. TQv ÓBb loumGv xol voí-
vqv d6ztQ pryfOci vabiwv Pyovcdv mzooTm ulv dv slm x Kog-
cinq, 1] xal Kógvog, Ótvríga xj 4éafog, voívg 03 7) PóOog, -
[47] K E 4. 5.
Ilegl ógéov utylovov.
"Ec. Ó0à wel vàv óQfov uéyiGra, iv uiv vj olg 9 T "lua-
oc, xol rà im "Iuaov, xol và Kovxácto.
Tevta 05 xe ca 'Pi-
7t40 Qu, ztaQa zxüvra vapuAórava sivor.
ng. sed proxime dictis minores, deinceps describentur prima
icilia, secunda Sardinia, tertia Cyprus, quarta Creta,
Euboea.
T
Reliquarum et tertiae quasi magnitudinis insularum
rima erit Corsica, quae et Cyrnus, secunda Lesbus, tertia
hodus.
CAPU T IX.
De màximis montibus.
Maximi quoque montium sunt in Asia quidem [maus, quique
Imao adiacent, etiam Caucasii.
Hos enim iuxta cum Lipaeis
altissimos omnium esse praedicant.
fuisse insulam Madagascar. Cum
" enim magnitudine superet Mada-
gascar Salicen multis partibus,
Nalice iure nequit dici maxima
insularum, Tennul.
3) Conf. Scylacem p. 56, et
Marcianum Heracl. p. 9 ed. Ox.
. V. Berkelium ad Steph, p. 358
[s. v. E?gow]. Huds. Stepha-
nus insulam Euboeam breviter
sic designavit: w5ooc, uíc TOv
Éxmro, mtoiumxme. Berkelius l. |.
dicit: ,, Septem maximae interio-
ris maris insulae a geographis
recensentur. . . . Verum insulae
maiores, ubicunque in orbe terra-
rum sint, a geographis in tres
classes distribuuntur. Prima con-
tinet maximas, inter quas Tapro-
bane sive Salice, Albion et Hi-
bernia: secunda proxime dictis
minores, inter quas Sicilia, Nar-
dinia, Cyprus, Creta, Euboea.
Inter reliquas, quae sunt quasi
tertiae magnitudinis , referunt
Corsicam, Lesbum, et denique
Rhodum. Adeo ut Agathemerus
non septem, sed octo maris in-
terni maiores insulas statuat,
nam Rhodus apud alios geogra-
phos in censum non venit, Lo-
cum v. lib. 1l. Geogr. cap. VIII.
4) Pag. 40 Zagóowía. Aliis
autem Z«Q0o [sive etiam Zag-
óc», Steph. Byz. s. v. Zagóo]
dicitur, Huds. Steph. l. l. di-
cit: O0 xaerowuxdv 2oQóc?i0g xal
Zagüovía xal ZagóoOo0g xnl Ziag-
8ovixóg xol Zag0cvuw, Cf. Eu-
stath. ad Dionys. Per. v. 82. 458.
366 ATAG8HMEPUmR
Méywrov Ó' ügog xoi ó llogomzavicog? , xal. Ó Tao,
vOv rt xarà viv lvOwv và mAtiGra. us
— Tóv 0b Aifexdv dipgAozava uiv Ore uíyag "ArAog, nal vày
G:àv Üqquua?, usy&Aa Óà xol Émiwqxécrava và iDi0mzixO. aQ-
Eáusva yàg dmÓ vig us8ogíoc vic xev iyvmrov xürtiGiv Eni
ueoqufolav cvvexnvcwóueva ttj voO INelÀov mogslo. mE
'Ev 0b vj Evodmq'uíywrà qacw clivo, và. Zaguovixdà xal sà
"Aintia, tb vig avrà xora Ovvagtiav AauBavoi "Twgia à ga-
civ civas xoi và llvgqvaia, xai vOv "lvóovfolón ? vüc 'loxa-
víac, xol vóv MaxtÓovixóv * Óy "Olvuxov xoi v0v 490, xal
vic" Haslgov và dxgoxegaívia* Taüra 08 dzxó Kavvoiov gaciv
ópácOo:.
[48 KEoOd. v.
Il:Qgl movoudv ueyiovov.
Tày ài iv vj oixovpívg moroudv uíywzos pév claw, iv
Summae quoque magnitudinis mons est Paropanisus, ut et
Taurus; inque Indicis regionibus plurimi.
Africanorum montium altissimus est magnus Atlas et Deo-
rum currus: etiam magni longissimeque procedentes Aethiopici.
Quippe incipientes ab Aegypti confinio descendunt in meridiem
Nili alveum comitantes.
In Europa maximi traduntur esse Sarmatici, et Alpini, si
quis hos ex continentia consideret. Praeterea etiam Pyrenaeos
montes dicunt altos, ut et Indubalda Hispaniae; neque his ce-
dere Olympum Macedoniae aut Athon, aut Epiri Acroceraunia.
Haec vero etiam a Canusio conspici ferunt.
CAPUT X.
De maximis fluminibus.
In orbe terrarum sunt maximi fluvii, illique plurimi in Asia;
4$
1) Aliis II«gozcuicog dicitur. 3) Kal viv 'I6oVftóc» ex Stra-
Huds. Couf. Steph. s. v. IJa-
eozxcuióoog, Strabo Xl. p. 511.
XV. p. 699. Hennelii Angli Sys-
tem der Geographie des Hero-
dot im Auszuge, in Bredovii Un-
tersuchungen P. 1j. p. 451 sqq.
2) V. Hannonis periplum et
Ptolemaeum. Huds. Plin.V. 1.
bone et Ptolemaeo reponendum
censet Berkelius ad Steph. v.
"Oivuzog. Huds.
4) Scholiastes ad lib. 1. Apol-
loni Rhodii (ut idem observavit
Berkelius) sex hoc nomine mon-
tes enumerat in variis regioni-
bus positos, atque unum ex iis
ju Macedonia, Huds.
BIBA4ION B. t07
piv vi Acíe nmoÀldv Üvtmv megà szavrag 0 tt lüyymg wol ó
"[vÓog. o$zot yàg do£eusvor dxó vOv Bogsoravov vüc oixovu£-
vc, xal zoocAeufavovreg Gysüov mávrag voUg dbiolOyovg, Ocos
Oiadóéovci viv OAqv "Ivówdv (clol Óà xol 0cos stÀeiaro:) dxdi-
óóaciv inl viv mgóc vorov 8d4Aa0cav. Tv Ób AormÓóv xara vv
AAciav moreudv duBoÀovrov ve sig Owwgpógovg OoÀdscng "ofag-
Tuc piv xal Jibog xol "Pouvog! xol 'Pg?, xal KOgog xol 4ga-
Ege sig viv Kacníav Vrvvas OdAacoav. (Dacig Ób wol Orguó-
mv xol Züyyogic tig vóv llóvrtov. Oíros àà oq:0óv c4 sto
TOUvg eUrovg vOzOvg vdg ÉxBoÀdg Fyovoi vaig mmyois.
Tdv ài àv vj EvocnqQ moortvt& uiv Gv tixovog Ó "Iorgoc,
0g groüptvog dzxÓ rv mgüg ÓvOiv vüzOV voGaUrÓ vt ÜitQyOue-
voc FOvq xal vüzxovg ixÓíümciv tig vóv llóvrov: £bgg Ó8 uéyi-
cro, BoovoOívgc, 'Ovidvoviag , Tavaig, '"Pávog.-siol 0À xol dA-
Àoi usydÀot zoreuoi zQ0g aig éPxfoÀeig yuwóptvoi, uua
'Hoíóavog, "Igyo, Béug?, Zw«xovévag, 4ogíog* xol of dugl
"Poóavóv.
[49] "Ev àà vj 4ifog uépiovóg dev Ó Neéilog!. 'Oguo-
sed in his prae reliquis eminent Ganges et Indus. Hi enim ex
partibus terrarum maxime septentrionalibus orti, ubi in se re-
ceperunt, quotquot fere per universam Indiam fluunt digni me-
moratu amnes (sunt autem hi plurimi) exonerant se in mare
australe. Reliquorum vero per Asiam fluminum et in diversa
maria se emittentium laxartes et Oxus, et Rhymnus et Rhos,
et Cyrus et Araxes Caspio mari miscentur. Phasis autem et
Thermodon et Sangaris Pontum petunt: sed hi non ita longe &
suis quisque ostiis scaturiunt.
Inter Europaeos palmam tenet citra controversiam Ister,
qui proveniens ex locis occidentalibus tot gentes regionesque-
transiens se in Pontum condit. Proximi magnitudine Borysthe-
nes, Vistula, Tanais et Rhenus. Sunt et alii fluvii magni circa
ostia, praesertim Eridanus, lberus, Betis, Sequana, Durias at-
que etiam Rhodanus.
In Africa maximus est Nilus; siquidem ex locis ultra Ae-
1) 'Puuog Ptolemaeo 'P& dici- ^ 1) Eudoros atque Ariston pe-
tur. Huds. ripateticus philosophus do Nilo
2) Idem forsan cum eo, qui fluvio singularem librum scripse-
Ptolemaeo 'P& dicitur. Huds. runt, quo Strabo ususest, v. XVII.
3) Al. Bairig. Huds, p. 7190 extr. |. V, etiam Letronnii
4) 4ovoí(ug Straboni [1V. p. disquisitionem: Beurtheilung der
. 203 al], Zoeooíog Ptolemaeo. Ansicht des Hipparchos über die
Huds. südliche «Ausdehnung — Afrika's,
868 ATAOHMBEPOT
usvog yàg d» vóv vaio vóv 'lonusqwóv iv faO9n *üc uscQu-
Bolog vóxov, ixóiümciww tig viv «a0 dudg SaAaccav, ÉAwxoyga- |
qüv dg tixüg ünsQ dowv lÓiov moreuóv. X X X X XX X X X
"Oc mvQavóv clivo, uüllov dzO vdv éixsi yuyvouívov xarà vó
zog uiv O£Qoc OufQmv, (mto dz xíovog cécrocww vv smo-
osíav &wavolo 4o0vo noiic0e. — Doívtrot Óà xol ó Baygáóag
6 mtgl Kogymüóva jéov, xoi ó Kivup? dn0 zÀv voruococrarov.
Tdv ài Óinjóróvrmv viv ivvog .diOionlav xol víg vs doyag
sob và TéÀg iv sjmcíQm ÉyovtQv, uéyiGvóg dcwwv OÓ ve lig xoi
TA |
Niyig ?. KE w.
IlsQl "rác uWsy&Àgg 9aÀdGomnc.
Tüc 08 wsylevmo v& xol mgóg vaig dvaroloíg Soldgcomg vd
Liv voridreava x«l ngog vj dyvócro xctivos, Iloacóómg Oa-
Aecca. Àfyevos ydg * vd voor, voiavTT Tig tivoi, xal fiovov
Éyewv nÀsicrov sol uéywvov ipqegic moéco, 00:v sixÓg avr]
xal vqv zQu0007 qavraclav ngecylyvtoO«:.
quatorem in penitissima meridie defertdr, et in mare nostrum
decurrit flexuoso meatu, quod par est, quando id fluminum
omnium propium. X X X X X X.X X X. Ut credibile sit potius
& pluviis illic obtinentibus, quo tempore apud nos est aestas,
quam a nive alveum eius annuo tempore facere agmen. Prae-
terea conspicuus est Bagrada, prope Carthaginem 1luens, item
Cinips ab maxime austrinis.. lllorum vero qui per interiorem
Aethiopiam fluunt, quique fontes et ostia in continente habent,
maximi sunt Gir et Nigir. .
C AP U T XI.
De magno mari.
Quantum maris maximi in orientem porrectum simul Au-
strum respicit et incognitas terras alluit, id omne Prasodes vo-
catur. Dicitur enim colore tale esse, plurimumque in eo nasci
et maximum muscum, viroris aemulum, unde viridem illi spe-
ciem conciliari probabile est.
quam una cum Lelewelii Pythea — 8) Il:/(o xol NíysiQ Ptolemaeo.
a. 1838 germanice reddidi, pag. Huds.
])41 sq. Conf. Eustath. ad Dio-
nys. 226. 4)'zh& v5v gooitv AazovG«
2) lta in Cod. Pal. Ptolemaei, zQoo5yogíav. Marcian. Heracl.
in vulgatis Kivégog, Huds. p. 12. Huds,
BIBAION B 300
Mera 0i vavrq» dg moóg GQxrovo 7] fooytin xeivoi Da.
Aacca, 3] oU did foeyvrqro ro) gsyíOovc (dori yàg peylave)
vovrov rtrUy5xs ToU Ovo[-DO]uarog, dAAm uà td dv avvüj foa-
q3?. T&g yao dpztoGtig ylvecOc. ucutt utylovag, pr) avóq-
pégov? gusrefdlAsw, dÀX imi mAsiorov qQvaycopsiv qoOvov tO
Jóop, xol vog óoyíng usra tjv dvayoonow dvabuoulvecOos,
dore rovg mÀfovroag si ztguníGoifv mots vOUTO c sGÜti?, Uzo-
cvgoí&avrag v0 miotov dvafalvsww xagntg tig fjmtigov.
Tevtgc Ób-cjo OoÀacóQgo )négxsvor s ÀowmS) xol mma cov
jmttgov. Kel for ulv evrüc uéyiovov piv "Ivüuxov. mflayog,
iv à gtüfóvmco: xol xóÀmot mavv ptyálo, Ov, Omguoógc, xol
ó Mtyaec, xci ó luyytrixóc.
Tov óà "IvówxoU mileyovg Éyevos vÓ Kaguvtov, zooióv dg
imi óvcsig. Tovros OP xj 'Egv99à OGlacsa, óg mtgl vàg Gvg-
Bolég xarà voU llegowxoU xólÀmov GtOua xtiros. dvrüg Ob Ó
xoÀmog míoi£yevot piv dO dvarolóv sol utouufolag Kaouavía,
Ab illo Borean verdus iácet mare, quod Breve dicitur, non
quidem propter brevitatem spatii (latissime enim patet) [sed ob
frequentiam in eo brevium. Aiunt enim aestuum reciprocationes
illie contingere maximas, sed aquas non intra eundem diem mu-
tare, verum longissimo tempore destituere suas plagas; ita ut
scopuli post recessum exsiecentur; et si forte navigantes in hu-
iusmodi casum incidunt, suffulcientes navem exscendere velut in
continentem.
Supra hoec mare adiacet reliquum, et iuxta continentem.
Huius maximum est pelagus Indicum, in quo peninsulae sunt,
et sinus admodum magni, qualis est 'Theriodes, itemque Magnus,
ac Gangeticus.
Indicum pelagus excipit Carmanium, in occidentem pergena:
sequiturque Rubrum mare, quod eo loco illi coniungitur, ubi
ostium sinus Persici se aperit. lpse vero sinus a latere orien-
tali ac meridiano cingitur Carmania; ab aquilone in occasum
1l) Ita Stephanus Byz. s. v.
Booyía. MHuds.
2) xoi pu) ev9nusowoóv legit
. 1s. Vossius dd Melane p. 103 T:
sissima haec verba citans, auc-
torique Anonymo et inedito ad-
scribens. Huds.
- 8) dxd9:. Tennul. De Therio-
de v. Marcianum Heracl. pag. 30
etc. H'uds.
4) Eadem plane habet Marcia-
nus Heracl. in periplo pag, 9.
Huds, dterum Zóócfiogs. V.
supra p. 367 not. 1) '
2911 ArAeHÓHmMtr»rorm
dno 0à Ggxrov perofolvovs.s ini Ovctig Ilegolót xoi Zovotavg
xoi Baofviovía, dxó 0i óvotog Aóóefíao 'Eguuo, slve mahw
dzxó utoqufoíag vj Evóaluowv. )
"Amó 0b vie EovOg&gc QaÀacone fog Aiy)nvov ó 4óafhog
xóÀzog, ÜvOa ualuroa dori vÓ GvsvóvorOv Tüg tjmtÍoov «oi Ói-
AMíoyov *ó p .cvvéyes [51] jv x«9' qpdgc Sáleccav. üv r0
qodua* q«agw iquOgóv Üycwv. ovÓ dg GyrÜdljovreg dmÓ cvv
mgogzoQoxsuivov dguv igvOQGy Ovrov AfyovGi, mooGnísxcvtv
vivà mgóGzie0)v yalqvaio vri v UVÓati, xol vov voU dQvOQoU
eovracíov dnigyáQégOs. "AAÀà ra soÀÀd coU meleyovg voUrov
igupalov Üvsog, d:s mvtvueTov, eg ÀOyog, ixti uütt uryálov
pirs Gvveyv jivouévov, àià v0 mAÀgolov 5wevro) xard xogv-
gv tüv qAiov GvGtüOtig ÓcgOv vepov GuvíoradOtt, cíg d dy-
níntovoos aÍ v00 sxÀ[ov avyol qocvvvovoiww avra, xaDastQ tjuiv
GvveyOg và m:Ql vOv Ógllovra mdoytww sloOev avicyovrog 1| xa-
va0:üvxOrog f|Ón voU qÀLov, tLO' ovr vag qoóng OÓtysaOas civ
$alaccav, 0rav ÀAcíav Eym viv imigaviav.
M:sà vóv óafiov xoàÀmov xol và Aowra c5g '"EovOQoac
$elaccgg doriv sj xera viv Beoflaolov .4i0:10z:»1) 9dlacca.
. tendentibus Perside, Susiana et Babylonia: ab occidente Arabia
: Deserta, rursus denique ad meridiem Felice.
A Rubro autem mari ad Aegyptum sinus Arabicus, ubi an-
gustissimum continentis iugum prohibet, quo minus cum mari
nostro committatur. llli rubrum esse colorem tradunt: non, ut
quidam imprudentes dicunt, ab propinquis montibus rubris, ac-
cidere quandam speciem aquae tranquillae, et colorem rubrum
conciliari. Verum cum pelagus istud plurimo tempore quiescat,
utpote flatibus illic, ut dicitur, neque magnis neque continuis,
quia prope toto anno, sol supra verticem nebularum humentium
coetus colligit, in quas cum impegerunt radii solis, inficiunt
eas, eo plane modo, quo circa nostrum horizontem oriente vel
occidente iam sole idem semper accidere consuevit; deinde hae
ratione colorem derivari in mare, quoties placido aequore ster-
nitur.
Post sinum Arabicum et reliquam partem maris Rubri iacet
mare Aethiopicum secundum Barbariam.
1) Ut Uranius, laudatus a Ste- v. 38. V. Agatharchidem de Ru-
phano in v. 'Egv8Qd et ab Eu- bro Mari p. 2. Strab. lib. XVI.
stathio ad Dionysium Perieg. Plinium Vl. 28. Huds.
B DBAION E
3170
[59] XE2O w-
IitQl vàv xard tqv oixovuévqgv dvipow!. a
AL ó8 migl rv xarà viv oixovufvqgv dvíucwv vt xal mvrv-
parov Oícng, xol dg! dw Éxacrog ópuaros vommv, wol Ór dw
loyevar, Pyovoiw ovrag.
MzonuBota
CAPUT
3»ap
XIT.
De ventis per orbem terrarum,
In ventorum autem et flatuum per orbem terrarum stationi-
bus, tum locis, ex
sic se habet ordo.
]) Ex hoc capite, collato cum
secundo libri primi, apparet,
non totum opus, quale nunc Aga-
themero adscribitur, eidem tri-
bui posse; et hoc clarius fiet, si
cap. XIII. libri I1], et cap. XIV.
libri ll. cum capite lll. et 1V. li-
bri l. comparemus. Non facile
Agathemer, ai caput IV. libri l.
quibus quisque ruat, ac per quae feratur,
scripsisset, caput Xlll libri ll.
exorsus esset sic: dvoyxoioy Os
xol ztgl prjxovg wol sAdrOUSG T39G
0Agg oíixovuévng símsiv. taque,
si omnia accurate respicias, non
admodum errabis dicens, singula
capita quidam in uno codice con-
cinnavisse, fortasse ita ut quae
Agathemeri sint, cum aliis com-
312 ATAGHMESPoOrv
NoqOévroc yào usylórov wvxkov msQiéyovrog v0. byvodpévov,
xoi ?5 Owmuérooig tig laa Oc0sxa OlniQeÜévvog, Gg vt Óvo vàv
zgóg 0pg8Gg dAlfAow viv ulv '"lomusgi [-09] vov moiwicOc, vüv
0B u:omuDogwgv X X X X X X.
T&ccovoty éni uiv vüg "oqusQwije moóg niv Toig dveroAaig
"4nniu)wgv, mQg0c 0B voig Óvoto: Zípugov. Kol mxahw dmi uiv
vjc utoquowüc n90g &oxrovg Mnagxriav, mo0g Óà vv usogu-
Bolav Nózov, Eira "Annrov piv £xorígoOtv dg zQ0g utogp-
Bolav EXgov, zgóg 0à &gnrovg Koiíav. — Ildiw 0b "AmaQxríov
óc zx90g uiv dvoroAeg Bogíav, óg óà zgóg Ovcsig Ogncxslov d
Mícqv. Kol Zsgvgov ulv mgóg psomuBolov ifa, moog 0b Gg-
xrovc laánzvym 75 4oyéovqv. Novrov Ób mgóg uiv dvaroÀdg Ev-
góvorov, ég 0B sóc Ovotnig Zióvorov.
Kaí sie, OituevQos xol .dvtimvéovreg dAMgAotg, VdrimAvotQc
piv Zegvgo, Keiwlag Óà J4ifl, Booíag óà Jfigovózo, xol
"xeoxilag ulv Nóro, 9acxlog 8 Evgovóro, xal 'lanxvi
Evoo. |
Coneipiamus cireulum maximum, quidquid cognitum est, am-
bientem, eumque sex diametris 'in duodecim aequalia dividamus;
nimirum duae primum ducantur lineae ad angulos rectos sese
secantcs in centro, quarum altera tendatur secundum Aequato-
rem circulum ab oriente in occidentem ; altera secundum meri-
dianum a septentrione in austrum agatur. lnter has dimensis
spatiis aliae lineae quatuor per centrum item ductae duodenaria
intervalla describant.
In Aequatoris quidem illa linea collocant a parte orientali
Apelioten, ab occidentali autem Zephyrum. Ac rursum in linea
Meridiani ponunt ad septentriones Aparctiam, ad meridiem No-
tum. Tum ab utroque latere Apeliotae versus meridiem Eurum,
versus septentriones Caeciam: porro Aparctiae ad orientem Bo-
rean, ad occasum Thrasciam vel Mesen: item Zephyri in meri-
diem Liba, ad septentriones lapyga vel Argesten: dcuigue Noti
Euronotum in orientem: et Libonotum in occidentem.
Et quidem sic sibi oppositi et ex adverso spirantes sunt,
Apeliotes Zephyro, Caecias Libi, Boreas Libonoto, Aparctias
Noto, Thrascias Euronoto, et lapyx Euro.
mixta, Conf. nostram praefatio- — 1) V. Strab. |. p. 29 et Casau-
nem, ubi de hac re nostram opi- boni comm. p. 19. Huds.
nionem accurattus exposuimus.
BIBMMION B 209
[54] x EO. ww.
Ilsgl ugxovg xoà xnÀevovo T5c OMjc oixovuévoc.
"Ayayxaiov Ób xal zegl uirjxovg xoà mÀdtovg vüc OÀqg oi-
xovuévne timsiv. TO wüxog volvvv evv59c ApyópsOn, oU có
ovvaxolovOo)v v QopBotniüsi cyqpari?, dAÀd Tri xvxÀov Tul-
pati, 0 vv GÀAov Ór OÀov roU wQxovg «vrüc loyouívov ànov-
vov do:l ueifov* Üpoióv ve yàg vo) 'lomusgwvoU Éxmimvov drm
ÓvonOv x x x x dócíy0m voU iyvoGpívov xal z0À0 szQortgo-
varov Éml và uiv votiuoríQov rovrov. Eig O' dv v0 vo) dzxí-
qovrog énà sd. fóQtia vo) "lonusQuwwob uolgeg sixodi vosig xoi
U 8. Ónpogei ÓÀ xal ro)ro psylorow X x x X pvQia óxrO,
v z B. dore Éyyuoza 9' uvgidócv selves Gvaülov vÓ wxoc X x
X X X X X Óia s iz uasylovov xóxÀAov ztQiéqsoDo; v0. iyvoc-
uévov.
To 0i nàÀdvog àmi usomufQguvo)?, ygagouévov àà Ói$ vàv
"Inzinov vg Zogueríag óQv, X X X ctdÓta ToipvQio * Ói-
exilia. g , Qjcos wiMeov quiaOsg, Ó v À y ?.
CAPUT XII.
De longitudine ac latitudine universi orbis.
Necessario autem etiam verba sunt facienda de longitudine
deque latitudine universae habitabilis. — ergo eius
capiemus, non quidem convenientem formae Khomboidis, sed po-
tius cireuli segmento, quod aliis omnibus, quae per totam ma-
gir eius transeunt, est maius. Nam simile aequinoctia-
is circuli eductum ab oecasu . . . monstratum est eo quod no-
scitur, et multo anterius ad ea quae illo magis austrina sunt.
Intelligamus quoque hanc lineam abesse ab aequinoctiali septen-
trionem versus gradibus viginti ac tribus scrupulisque 45, ac dis-
crepare a maximi circuli mensura in tantum, ut longitudo eius
stadia 82382 non excedat, cüm maximi semicireuli longitudo in
90000 admodum extendatur, quod ideo dictum velim ,. quoniam
inter maximi circuli modum habitabilis terra includitur, atque
ad eius normam expanditur. |
At latitudo in meridiano, illo autem qui per Hippicos mon-
tes Sarmatiae delineatur, stadia patet in universum 32500, seu
millia passuum 4333.
1) Conf. Strab. ]l. p. 112. 113. 116. 117. 118. 119. Mox Ten-
nulius zó» dA4ov ràv Óv edidit, — 2) V. Dodwellii diss. $. 20.
n. 24
319 ATCPAS8HMEROT
[S5] kk
Ileol uxjxowg xol nidzQuG zov seva viv oixeupivq» Quleccóv.
Tà» àà víc olxovuívgg Qelesqos sq px xei sies cóvó:
róv sg0mev (gi. — Tug piv «aO djaág Qclxoomg v& dnó Kd,
roÀ v4g Mewosrowlag Tiyyeiee Guoov, nóxor Tie "Mov eca-
Oo sidu OuqpaQuos sv, dxok ullum y v xg. lldwog dà dmo
MacoiMag (ixtk v0 mlgkgrow «4 IwhAwe] OéAasUo iux) Sa moóc
&Qxsovg dvexolnzoQcci) dul Dihyuuw sekeviev vc Movorrosioc
cradua ,s Q, uum Ob p A y 5.
Toó 0à llóvrttv dro JTéyqmw in) vég ses Qjàcidog ixffohdc
wixog uiv Gxáduo, c, wig cp x y..— lero; Óà v0 dwó Gove-
yogleg vsc iv Bedmóom imi vág voU "ivoc ixfoiéc, jeuio seb
"Àeruxuieg demv ó Mlówzog, O"àÓie RÀ v, uldsei v x *.
"Esc! dà v4; Kaonmlag OoÀácoggo pog uiv v0 m0 v6v
CAPUT XIV.
De marium per orbem térrarum longitudine ac latitudine.
Longitudines et latitudines marium in orbe terrarum sic se
habent. Mare mediterraneum a Co Mauritaniae Tingitanae pro-
montorio ad lasum uaque atadia qentinet 2i400, quae sunt mil-
lia passuum 3386. Latitudo vero eius patet a Massilia (ubi
quam maxime in septentriemes s»ease Galisum sinuatur) Gilgilim
usque ZU Me cm stadia 5500, quae sunt millia pae-
suum r
Penái.vero lomgitude a Tomi ad estia Phasidis stedioram
6000, seu, millium paasuum 82 beatitudo a Phanegeria Besport
ad Halyos qs»tis, qua eek Pontus latiasimus, numerat stadia 2400,
quAe faciunt millia passarum
329.
Caspji, autem maris. longindo. ab. ostiia Cysi, qni ex Áxme-
1) Kà. Mujus wamiaia promonc — 29. Strabo. longimdinem: manis.
torium, in Magrifauia "Tingitaga interni, s1adio, 12,000, ejunque. Inz
non Occurrit, sed KXozrge d»gor. titudinem, maxi $9000, stadia
Longitudo hic Mediterranei ma- esse digi, V. ll. p. 106. li$,
ris ponitur. 25400 stadiorum, et 123. Sed hic et. paullo infra di-
infra 29000, quia addidit $000 versas mensuras babemus.
stadia a freto Herculeo ad pro-
montorium Sacrum, et 120 lon- — 3) Ponti magnitudinem Strabo
gitudinem freti ipsius. Verum aliter definit, v. ib. 1l. p. 125, et
us sic quidem ips. bia Plin. 1V. 24. ; :
Namque, essen ab iggico. sinu «
fretum. 29880. 'tenau,
BIBAION B a1
e
voUü Kéoov ixfoiov, Óg xoruci dmwó tüg iopsvíes, ixl vag
ToU "lojwgrov ixfolo; draDiev « d, £vos piMo» a 5 0, nAivos
0) sheisrov evadiov B q, uiMov 0b z à FF.
[56] T9je 0À xarà v0 "IvÓwOv mlayog Bgogsíee Ouiécone,.
Awsizto arg nogd vàg hog Pw misiórov moog dveroidg wi
6óono iuvelveton , v0. dnó "Eowot? éinpnogtov vifo Bagfaolag 3j
v9 "Puxidw vijg wgrgoxóAeng ini Korrlegi$ morouó» vd» Ji.
vow drain» uugutürc € xa D v, ullis 86 D. mAárog 06 vo
dxó pojoU ToU ueyilov xóAsmev kb vv Üyrweorov o:fOw Qio-
pogta , 4fvos uiia O x. :
Toà 0B 4óóoflov sóÀnov ixxAÍvovtog mQOg dwmroldg «vd
bézor sd» dtrvdv on. FAerróv dort puglev cvadíov, & devi ul-
àa p*Ày y.
-A):q 0b 4 ucyóálg OdAa00a, xal v59v OÀqv olxovutvgv ze-
eidólovca xovg piv Ovópesi Sixsavóg xaÀtirer?, xod wAluova
à Óagóqovg Ey ixcvuploc. 'O ui» ydq nó roig Gexzowg
süg miv deutemóg xw Bógetog Abysves. djón Ob eto) vÓ aiv
dyaroluxdTtQov Zavüixóg Sixsavóg, v0 03 Óvnxórtgov opu.
»ixóg r& xab BoeraviÓg xaÀsicuw d Óà aUr0g oUTog GUusag xci
né. flwit, ad estia laxartis stadiorum est 8200, seu millia pas-
semm 1004. Maxima latitudo stmdia 2500 non excedit, quae
sunt müllia passuum 334.
Pelagi ludiei mare Brevo, qued proe aliis latissime in orien-
tem et occidentem porrigitur, extenditur ab Esino emporio Bar-
bariae, sive metropoli Khaptorum, ad Sinarum amnem Cottia-
per stadia 52500 seu millia passumm 7000. Latitudo autem
ab intimo recessu magni simus ad íhcognitam habet stadiorum
30000, sive millia passuum 4000.
Sinus Aiabieus in orientem inclinans ad angustias usque
stadia 10000 non minus obtinet, millia passuum 1333;.
Át vero hoc iare megnum et terras omaes circumluens,
communi. vocabulo quidem neminatur Oceanus, sed pro clima-
tum varietate etium diversas appellatienes sortitur. Nam qua
pele aretico subiacet, appellatur Aretieus sPre Berealiw, cuius
tamen pers orientií mor dicitur Oeeanus Boythicus, occi.
dentalis vero Germanicus et Britannicus: sed hic ipse universus
]) Eccwc égxzégx» apud Pto- ligieni christianae addicti reti-
lemaeum. Huds. nuerunt. V. Alexaudri de Hum-
2) Hane. opinionem de Oceano beldé infra laudatum librum exi-
vanam longissime seripteres re- mium lk. 1. p, 171 s4.
24*
810 ATA8HMARROT
-
[55] KE. ..
Ilegi wxj«oug-xo nmÀezQNG vov seva viv oixovpiveQv Qolaccow.
Tà» 0à vüc olxovpivqe O«Àecqóy vo xx xel milerg vóvó:
vÓv soómxov Pys. Tuo Wiv xaO fag Qokxcono v& dnó Ke,
voü vüc Mevoiravlag Tiyyvseg Gxgov, Móxor vie "JMgov ecx«-
Oto. sida. OuqpuQior sv', dos pli y v 7 €. LAdzog ÓÀ dno
MacciMleg (Éxsk v0 zÀsiarov xj Dew] O6lacUn ivyze0Oa0 scgóc
Ggxzovg dvaxolmoQror) ám. T'Ayite: xoAeviav vig Movossawíac
cràdia ,$ q ulum 0 «p À y 3.
To$ 0Àà llóvtow dno Tóymw inl vdg ses Gcijog ixfolàdc
wüxog piv a:aQue, c, nÍAia c s y. — HAerog 0b *0 dwó QOove-
yooleg vàc iv Begmógo iwi vóg s09 vvoc ixfokóc, TeusQ wel
zÀeruvriog &vuv Ó Movxog, OvdÓ)e B v', uldsn » x *.
"Een à vgg Kaonlog OolacOQo pwüroc uiv r0 x0 vv
CAPUT XIV.
De marium per orbem terrarum longitudine ac latitudine.
Longitudines et latitudines marium in orbe terrarum sic se
habent. Mare mediterraneum a Co Mauritaniae Tingitanae pro-
montorio ad Issum usque stadia oentinet 20400, quae sunt mil-
lia passuum 3386. Latitudo vero eius patet a Massilia (ubi
quam maxime in sepí£entriones »aase Galieum sinuatur) Gilgilim
usque Mauritaniae coloniam, stadia 5500, quae sunt millia pas-
suum 733.
Ponti vero longitude a. Tomis ad ostia Phasidis stedioram
6000, seu millium passuum 823. Latitudo a Phanageria Bespori
ad Halyos ostia, qua est Pontus latiasimus, numerat stadia 2400.
quae faciunt millia passuum 320.
Caspii autem xaaris longitudo ab ostiis Cysi, qmi ex Avme-
1) Ko. Huius pnomigig promon- 2) Strabe longimdinem meris
torium, in Mauritania Tingitaga interni stadia, 12,0900, «iusque ihn
non occurrit, sed Keozrys 09. titudinem. maximam 95$000. stadia
Longitudo hic Mediterranei ma- esse dijoit. V. ll. p. 106. 115,
ris ponitur 25400 stadiorum, et 123. Sed hic et. paullo infra di-
infra 29000, quia addidit $000 versas mensuras habemus.
stadia a freto Herculeo ad pro-
montorium Sacrum, et 120 lon- — 3) Ponti magnitudinem Strabo
gitudinem freti ipsius. Verum aliter definit, v. ib. 1l. p. 125, et
ne sic quidem numeri constant. Plin, ]V. 24.
Namqug essenf, ab Igsico sinu ad
frelum 23880. 'E ean uj,
B FEBAION B 511
voU Kwgov ixfolQv, 0g xdárüdw dmó tuc ogsríag, ixi rág
ToU '"lobdgrov ixfológ dradiev c d, (vos giM ov e 5 0, mXávog
0b mAsierov evadlov B 9, uiMov 0b z à 9.
[56] T9ge 9à xarà x0 "IvÓwmÓv mlayog Boeysiec OtkéGOne,.
AmeízxtQ cUT4 nagd vàg GAleg imi mAeiórov sQ0g dvuroidg sei
606cic Uxvelvevos, vo. dmó "Eewot? unoglov v5c Bagfaolag 3
v9 "Puxróv vig watgemóAeeg àmà Korrlegiw moragoóv rd» Ji.
vow erad(ov uvorcüsc 6 xol DB q, uua 83 D. mAárog dé cO
dx pvyo9 ro) ueydlov xóAmoo in) vv Éqrecrov or:füe vQio-
pug , f[vot plàso [ X. ;
Too 0à Wóéoflov xóAnov iwxAvovrog mQóg dwerolag vá
bfzos vdv crevdv od» FAervóv iov: pvolev cvaólov, & iov: ul-
ha urTÀYy y.
ZAi:q 0B 4 usyóAg 9dla00a, xol viv O0Àgv oixovuévgv mt-
eidófovca. xowg plv óvópers Sinsavóg xalcivei?, word sApeva
ób Oiagógovg Eu inmvuplog. 'O uiv ydg $5ó roig dxroig
süg wiv dgxtmóg xal óosog Aéyeves. dión Ob ero) TÓ gv
dyaroluxdveQoy ZxvOixóg Sixsavóg, tO 0B ÓvruxdreQov F'üopur-
wixüg v& xab Boevovikóg xesivaw Ó 08 a/rÓg oUTog GUusag xc
nia. fluit, ad ostia laxartie stadiorum est 8200, seu miHia pas-
suum 1004. Maxima latitudo stadia 2500 non excedit, quae
sunt millia passuum 334.
Pelagi Indici mare Breve, quod prae aliis latissime in orien-
tem et occidentem porrigitur, extenditur ab Esino emporio Bar-
bariae, sive metropoli Khaptorum, ad Sinarum amnem Cottia-
tím per stadia 52500 seu millia passuum 7000. Latitudo autem
ab intimo recessu magni sinus ad íncognitam habet stadiorum
30000, sive millia passuum 4000.
Sinus Aiabieus in orientem inclinans ad angustias usque
stadia 10000 non minus obtinet, millia passuum 13531.
At vero hoc mare megnum et terras omaes circumluens,
communi vocabulo quidem neminatur Oceanus, sed pro clima-
tum varietate etiam diversas appellationes sortitur. Nam qua
pole arctico subiacet, appellatur Arotieus sive Borealis, cuius
tamen ptrs orienti propior dicitur Oeeanus Seythicus, oeci-
dentalis vero Germanicta et Britannicus: sed hic ipse universus
1) 'Eccw& épzégvov apud Pto- ligieni christianae addicti reti-
lemaeum. Huds. nuerunt. V. Alexaudri de Hum-
2) Hane opinionem de Oceano boldé infra laudatum librum exi-
vanam longissime seripteres re- mium. l. l. p. 171 sq.
24*
8372 ATFA0OHMEPOT
Kgoviov zílayog xoi "llexyyOg xeà N:xgóg? imemvouaferaw /"O
üà vxo :j Meogu(olo couzag uiv x«ltixes Miogu(givog v:
xai Nort0g Cxravog. law Ó' evrov x0 gui» avaroluxostQov
EovO9oa $9elacca, 10 Ob Óvzsxertoov .iOi0zix0Q "ixtavóoc*
zQoGcyogevsro.. Tov Óà Àowzmov D xLpucrov v0 [D7] uiv xar
dveroÀdg "EdGov néleyog £&al "Ivüixóg Sixsovóg. vOÓ Óà xard rqw
$6cw, dq ojz:Q 5 xaÓ' dudc OeÀacca mÀngoUres, Eonígiog
"axrmpóg, xal xar £boysv wrlavrwxOv mQocayogsberas mélayog!.
'H à' $zó zovreov m:giósoufvg yx tou »tvíugre ox
rO» &giora cv oixovpívg» Oukoviov, tlg v6 rv Evgosv,
xei vuv 4oíav, xai qv ifonv. "Ogo, 0$ vg uiv EvQgorzgc
zQ0g Zhifwiqv ó xaO 'Hoaxlíovg ovgAeg mogOn0g, xal r0 OU av-
roU nzÀqoovpívov ém dvarokiv uícov mélayog G494 ro) Kavofh-
nuncupatur etiam pelagus Cronium et Glaciale et Mortuum. Qua
autem sub meridiem, totus quidem Meridianus et Notius Ocea.
nus dicitur. Rursus autem et huius pars orienti vieinior Mare
Rubrum, qua petit occidentem, Aethiopicus Oceanus audit. |n
reliquis duobus climatibus, quicquid eius est ad ortum solis, vo-
camus Eoum mare seu Oceanum Indicum: quicquid ad occasum,
unde nostrum hoc mare replctur, Hesperius nominatur Oceanus,
aut etiam per excellentiam Atlanticum pelagus.
Itaque terra, quae sic ab illis circumluitur, trifariam
describitur ab iis, qui rectissime illam sunt partiti, in Eu-
ropam, et Asiam, et Africam. "Termini autem Europae qui-
dem ad Africam fretum ad columnas Herculis, et pelagus,
quod per illud repletum versus orientem interest medium ad
3) Plinius VI. 14. 15 comme-
morat Scythicum Oceanum, cuius
autem partes esse mare Caspium
et Hyrcanium dicit; lV. 21 Oce-
anum septemtrionalem sive Amal-
chium, Morimarusam h. e. mor-
tuum mare; deinde mare Cro-
nium (v. IV. 30). Ptol. geogr.
M. 2: 6 'Qxsevóg "Tetofjóotiog,
ubi Codex Palat addit: 9 «cvrtog
xcArzirat llexyyog 'QxsavOg, xol
KQóviog, NexQóg. Ad Apollonii
Rhod. argon, 3271: Kgovígy GA«
adnotant scholia haec: TO»
4ógíav qnoív. ivraíOQce ydg TOv
Koóvo» weroxmyxéroai.. Eustathius
ad Dionysium Perieg. 32: "Or; ó
7Q0c .euueomoig erüvóg xem
70g T& X«leitat «cl Koopiog x«l
»:xoóg. De Croni mytho, qui
mari Cronio adhaeret, lege etiam
ibidem. Plura autem praebet
Plutarchi liber de facie in orbe
Lunae cap. 26, ubi non solum
Koósiov zéAcyog commemoratur,
sed etiam Croni insulae in eodem
mari sitae. Conf. Alexandri de
Humboldt Viri excellentissimi
Kritische Untersuchungen über
die historische Entwickelung der
eographischen Kenntnisse von
er neuen Welt, aus dem Franz.
übers. v. Ideler Vol. 1. fasc.!.
p. 78 sqq. Huds, edidit Nexgov.
4) V. supra p. 811 sq.
I) De maribus conf. Eustathium
ad Dionysium 28, et Scholia ad
Dionysium Perieg. 1.
9
BIBA4ION B. 313
xov GtOpotoc ro) Nellov. Tüc 9 4oíag xoóg uiv viv /ifvgv
tÓ evVtrü ToUrO GrORe vroU Nellov, xol ó im ógO*v tob mora-
po) zogoc imi utogufolav. lloóg 0B vv Esgom«v» ó Tüvaig
moreuóg sic viv Moio:v dufcdÀllov Auvqv, x Ó$ sig vóv EA
£ewvov. ixgégrvas Ilóvrov, oUrog 08 sig viv Ilgomovríóa, wj Ói
eig vov "EAMjozovrov, us" 0v t0 Z4iyaioy éni usonufolov óuol-
oc &vezémroro: zueyoc. "E»ioi Ób. rdg mpoxtipívac sjmslgove
ic9uoig Orogífovoiw ?* "dzxÓ uiv vc olac vàv Evoonqv tà
uerabu Kagzíeg OoésCqg xal vov Ilórrov, viv 0b 4ifoge vo
ptvato toU '"óóaplov xólmov xal tc xora TO limAovciov Oa-
Acne ?.
AF uiv OÀocyrotig vouel v5c oixovpivgo sich voteUror. Tiv
0 dugsoouévov iv eXvij ntAeyOv rÓ niv dxO Óvosog vàv Ifm-
Quxdv &xoov é&x [58] dvaroàQv doi voU xov& viv Kixlav
doc:xoU xólzov Onjxov, czó0ws dors ÓwuUQia dvrcoxioglAua ?,
jq1:0& ulàia X X X X X X X. Vinó piv yaQ. vo0 "Iocwo) x0à-
Canobicum Nili ostium: Asiae vero ad Africam idem istud
Nili ostium et fluvii illius in rectum alveus versus meridiem: ad
Europam vero Tanais fluvius in Maeotin paludem se exonerans;
quae ipsa deinde in Euxinum Pontum defluit; hic in Proponti-
dem, Propontis in Hellespontum: unde Aegaeum pelagus in me-
ridiem similiter expanditur. Alii praedictas continen:es illas,
quas posui, dispescunt isthmis: ab Asia Europam quidem illo,
qui medius inter Caspium mare et Pontum; Africam autem illo
inter sinum Arabicum et mare ad Pelusium.
Atque hae quidem sunt generales terrarum sectioneg: Ma-
rium vero intra eas decurrentium, hoc ab occasu promontoriorum
Hispanicorum in orientem usque ad l[ssicum Ciliciae sinum pe-
netrans, est longum stadia 20000, seu millia passuum x x x x
x x x. Namque ab [ssico sinu usque Rhodum numerantur sta.
2) V. Dionys. Periegesin 29.
Muds. v. etiam Eustathium ad
Dionysium Perieg. 19.
3) Haéc de divisione terrae in
tres partes, si caput ll. libri ll.
cum ea accurate conferas, con-
firmant nostram sententiam de
toto libro, qui nunc Agathemeri
nomine fertur. Utreque loco ea-
dem res, sed non eademvatione,
atque ita tractatur, ut haec om-
nia unius scriptoris non esse pos--
sint,
D). Supra p. 305 sqq. diversam
mensuram habemus. Graecus homo
hanc longitudinis mensuram ex
Strabone ll. p. 106, quacum ac-
curatissime congruit, transcrip-
sisse, atque millia romana ex sua
computatione adiecisse sive ad-
iicere voluisse videtur. — Quare
millium numeri ubique aut fal-
si, aut etiam omissi sunt, Vid.
etiam Strab. 1l. p. 124.
€
E ATAOSHMEPOT
xov wéjyoi vüc Poüíog s dgiOmoUvvo: pidta y E D. évrevOev dà
ixi v0 igov dxgorQQiov v5g KQnurqge, U Zaeud vtov neltizen, 3f-
Aio) 0r&6101, uiia 08 Qo À y. dnuÓ voU Zeucoviov inl Kio
uívoxov, Értgov vüc Konurug dxgergQiov v0 ÉfómíQiov, fip?,
Ómso igsh xal pajxog vg v«cov. «fíagua Ó' éóvrssOev dx Ila-
qvvov dxgov vg Zixtilag Ó q,.0 Or xal usxóg dar; vov Zi-
xeluxoU mxwtÀ&yovg. vino llayóvov 0h imi moQOpóv sisiovsg 9
q/hioi* Olagua 0b ivrsofev ini crglag pvolos «oh y?. duo ói
GvyAov ini rÓ [sQ0v dxgevygoiov xy. ToU:o miv Ór) usjxog.
To 0à xsidyovg miévog vé iori vÓ uíyeUrov GroÓlov s, và
dzxO0 vo) loÀoaruxoU xOÀzov, vov uttobo Nagfvog xoi Mamogoa-
Mag, &xà sov xar dvuxobc ien. óvouadiag 0b Éyss và covpu-
z&y xcv& vónzovgQ Üuegógovc. TO iy yàg GrÓpa ToU xelayovg
avv0 xogOuóg se0' "Hooxifov; cv$Aog xoltizai "Eer, à oUvog
v0 wiüjxog Gdvaülew Qo X, glow & c. màóárog 0B 4j Otsvo)rarov
o *. elanisvcaGs Ób vóv zogOpÓv oürov tüOÍog «4 xa0' $udg
dvagalveva. O&Aacca. 5c v0 piv ngóg vij zhfvyg u£zor, vijg. ALL-
qontov Aifvxóv xoksiro: mÉAeyog. [50] àv à xóAmos ovvloravvo:
dia 5000, millia passuum 667. Hinc ad orientale Cretae promon-
torium, quod Samonium appellant, stadia mille, quae sunt mil-
lia passuum 133; a Samonio ad Criu Metopon, alterum Cretae
promontorium occidentale, stadia 2500, quae est etiam insulae
longitudo. Ab hoc traiectus in Pachynum Siciliae promontorium
stadiorum 4500, quae est ipsa etiam longitudo maris Siculi. A
Pachyno ad fretum plura sunt quam mille stadia: inde ad co-
lumnas traiectus 13000, denique a columnis ad sacrum promon-
torium 3000. Haec quidem igitur longitudo.
Latitudo vero pelagi maxima est stadiorum 5000 a Gallico
sinu, qui medius inter Narbonem ac Massiliam, usque in oppo-
sitam Áfricam. Caeterum hoc omne pro locorum varietate ap-
pellationes variat. Nam ostium pelagi ipsum dicitur fretum ad
columnas Herculis, cuius longitudo est stadiorum 120 seu mil-
lium passuum 16: latitudo, ubi angustissimum, 70 stadia. Hoc
fretum ingressis statim sese aperit nostrum mare, cuius latus
omne, quod Africae littus stringit ad Aegyptum usque, vocatur
pelogus Libycum, in quo etiam constituuntur sinus, quos Syr-
2) Vulgo ,ef', quod ut ex vulgarem lectionem tQieziA(Lovg
Strabone atque computatione male mutasse in óiczilovg con-
Siugularum mensurarum emen- firmat hic Agathemeri numerus.
detur necesse est. 4) Easdem mensuras praebet
3. Groskurdium et interpretem Strabo ll. p. 122. V. nos supra
gallicum apud Strabonem l|, |. p. 316 sq.
»
BIBA4ION B. 3*5
ob mgogayogtvógtvot Zuogrtig. — Totvov 0) 59 uiv lAattov. Óvri-
xeríoa oUJa tíg étíQeg wroíuevQov Üjm cra0Íov « y, niin 0i
XXXXXX X! y ób neijov c vevtuc 0) áOog o lori xal
g, üdov we) tÓ WÀdtep vo) etópateg?.
To óà moog tj Eon Héleyog nÀslovog Éys dg inovv-
píag. TÓ ui» ydo &g6tov dmó các Oóccmg "fuomov Afyevos,
pcs óxtlvo 06 dovw ó perá. MacodoMay xol NagfGva lulerixóg
xóAxog. Elra sexa pulv vov doy)» táe vüv "IvoMag ziyvetixóv
éxdégevos néAuyog, peza 0 roUro T0 Xogüov, 6ibüg 0) voUto
tó Tudóégvisóv, sita v0. Xinclixóv. pOayti 08 xotvo. yos. IHa-
qóvov inl uscmufolov, xoà t9» üxpeev vig Kguvgg imi vqv fo,
xal vüc "anvyleg dc imi Bodjiv. ge0' 5v ó fóglog soA0g
dvaysivas xóÀmog ini vüg wQxvovg, tlv eig Óvcw dmoxivu,
wüxog piv Eyov y draóíav, piov dà x x x x x *. Illdrog ài
f mAerórarog g xol c. vo0vov 0b x x x x * "Avoíg foc, và
0à sU ivupa 1 Ivolla uígQs soU. xav zdxvAgtav uvgoU xal I1oAoc.
tes indigitant. Harum minor, oevidentálior altera, &mbitur sta-
diis 1600, millibus passuum x x x x x x, maior,.vero stadiis
iae cuius profunditas &d stadia 1500, quanta etiam ostii la-
titudo.
Pelagus autem, quod Europae adiacet, compluribus nomini-
bus describitur. Primum enim ab occidente vocatur fÍbericum ;
quod sequitur pest Massiliam et Narbonem Gallicus sinus; de-
inde, circa principium nunc Italiae Ligusticum pelagus excipit,
post illud est Sardoum, ac continuo Tyrrhenicum, postea Sicu-
lum, quod magnum tractum occupat versus meridiem usque Pa-
chynum, et promontoria Cretae versus orientem, versus Borean
usque lapygiam: post quam AÁdriatieus sinus sane magnus re-
funditur obversus Beptentrionibus, sed mox ad occasum vobliqua-
tur, longus quidem stadiorum 3000, quae sunt millia passuum
xxt€xx. Latus autem, ubi plurimum, stadia 1200. Huius
oram dextram praetendit [llyricum, laevam ltalia usque ad fn-
timum recessum circa Aquileiam et Polas.
1) Millium numerus o' supplen-
us est.
2) Syrtium mensurae, iisdem
etiam verbis: 0cov x«l rO zAdtog
toU oróparog, ex Strabone ll. p.
128 transcriptae sunt.
8) Millium numerus supplen-
dus est vog.
4) Haec lacuna prorsus ex
Strabone supplenda esse, Strabo-
nis verba eaque quae Agathemeri
dicuntur, confirmant. Legimus
enim apud Strabonem 1l. p. 128
extr.: vosvov 0$ vjv uby i» ósfud
mAseoa» 7j liÀvglg 7o:uti. Cum
autem quae sequuntur ad verbum
fere ex Strabone exscripta sint,
totum hunc locumaddimus. Dicit
Strabo: 'O à' "Iósiog xóAxog uéooc
icr vo) vóív 'Aügíov Abyou£vov.
916
r
ADTA0GHMEPOT
Mera 0à v0 Zux&lexóv méhayog in0Éqssos v0. Kgswuxov, o
cvvézrsi vO Ziyóxriov, ue0' 0 v0 Dowlutov, si 0g ixi vdc
&gxroug magsyxAlvss vav dvo Zvglav xal rjv Kuuaxlev maga-
E$ov, ut9' Gg inl Óvow émweva, xal [60] IlougVALov stooca-
yogetsras zéAayog doi XeAidov(mv wmv xal xQag Jfvxlag.
dzó 0B vóv Xelidovio» avámzesa: cg moóg dgurovg TÓ Alyowov,
wujxog Fyov iml odóGv (Ó cvad., ui. 0B p A y. nàÀdtog Ob gj
zÀawzarOv f. us0' Ov Gevéytvas tig. Gvevóv. "ElAq6tovtog, £xza
Graólov Éycv Ói&crmua word Z0vOv xol 'Afvóoy !.
Ela dz evvo) zÀerüvtvas 9 lloomovig, wüxeg uiv Éyov-
ca 10 dzà vüc Tooadog imi v0 Befdvriov Grad. g, xal p, paà.
à x x x x. maágiGov Ó£ zov xol mÀévog?. Mira 0 vq9v lioo-
Post Sieulum pelagus est Creticum, cui contiguum est Ae-
gyptium, & quo Pbhoenicium, mox iam deflectitur in septentrio-
nes simul superiorem Syriam Ciliciamque stringens; post quas
in occidentem abscedit, pelagusque Pamphylium appellatur us-
que ad Chelidonias insulas et extremam Lyciam. A Chelidoniis
autem committitur Áegaeum versus septentriones, .ouius. longi-
tudo in Borean 4000 stadiorum est, millia passuum 533. Lati-
tudo maxima 2000 stadiorum. Post hoc cogitur in enguatum
ALLONS. septem stadiorum spatium habens inter Sestum et
ydum. e. dos | Rc
Ab hoc deinde laxatur Propontis, cuius longitudo a Troade
usque ad Byzantium stadiorum 1500, quae sunt millia passuum
X Y X x.
toUt0ov Ób zv uà» év ÓOskice
zisvoay pj I&Aveoig modsi*
jv Óü svàvvuov 5j Icaàía
LÉzQi v0U0 uLvyzoó vo? xac&
rv Axvintav: fou 0b moog
doxrov Guo wol zoóg cv boné-
qxv dGvíyow, ovsvóg xol uoxgóg'
püxog ubv 0cov b&EcwicyiAOv Gro-
Óíov, *drog 0b r0 uév uiyiacov
Óiexodéov ixi roig zio. Ex
hoc Strabonis loco videmus, lon-
gitudinis numerum I' vulgarem
esse Thendosum , atque emendan-
dum g, quae signa facile legen-
do commutari potuerunt, Lati-
tudinis mensura ad millia .ro-
mana non reducta nostram su-
pra propositam sententiam de au-
ctore confirmat.
atitudo prope aequalis. |
Post Propontidem. rursus
^
.Bb) Eüàm: baec ex Strabone
ll. p. 124 extr. et 125 suut de-
sumpta. Mensurae in stadiis ex-
pressae eaedem sunt, Longitudi-
nis millia cum stadiis non con-
gruunt, sl octo stadia in mill.
rom, computas, congruunt autem,
si septem et dimid. computas; .
itaque consulto nihil mutavi.
2) Strab, ll. p. 125: 'H óà IIgo-
mo9rlg yiMÁcw wel evvoxocio» A£-
yevuL TO ufog orx0Ííov rO cmo.
víjg Teoww9og éxi và Bvfdwtiow:
zoQu.cov Ó£ zog Édti xol ro zÀczüg. -
Quisquis vidit, epitomatorem sin-
gula fere Strabonis verba ser-:
vasse, Numeros milliorum ro-
man. est CLXXXYII. D.
BIBAION B. 817
zmovríóa sig ttroaGtü0i0v aO0:c; Grtvo)ras xeà Gróua voU Ilóv-
tov, 0 xoÀAsirat Bóonmogog Ogowi10c?. "EvrcóOtv Ó 40q ó Ilóv-
vO0g aUr0g dvolysva, ÓvOnÀaGGoc Qv toon twi. Koro uícov.
y&g «vroU Óvo dvéyovciv Gxgoi, dàlyAov dnéyovgos Oicyillove
zov xal ' éva0Lovg ^, Ov qj uiv dzó vc wielac im ügxrovc
dvartívovGa xoàtivus Kágoaufig, tj O8 amo vg; Evonrege mQoc
vórov KotoU uévomov smoGayopststai.
Kol và uiv doigvegà vob llóvrov, Gm: dor mpóg £oní-
gav, u5jxog uàv Eyes dzxó. Bvtavrlov uéyor vày ixfoldv Bogv-
GOfvovg Gra0. y c, wA. 0b x x x5. lliévog ói fü. «ó ài
idov uégog, OzxsQ dori xol OefiOv Toig siozAíovo:, pejxog Üyu
& ^j wuxoQ zÀíov, dmxó vo) cvopavog [01] imi vÓv xard Zfioo-
xovoi4ón pvyóv, mÀavrog 0B y!.
'H óà meolueroog vo? cvyzavtoc llovrov Ói6uvQid dori xoi
£?, douxvio: ZuvOixg robo. Ta uiv yàg Órbid víüj vevog mopo-
arctatur quoque Ponti ostium in quadristadium, quod appellatur
Bosporus Thracius. Hinc iam ipse Pontus aperitur, in duo vel-
ut maria se diffidens. Quippe circa eius medium duo eminent
promontoria, 2500 circiter stadiis invicem dirempta; quorum al-
terum ab Asia procurrens in septentriones diéitür GCarambis,
alterum ab Europa in austrum Criu Metopon appellatur.
Et laeva quidem Ponti, quae ad occidentem sunt, longitu-
dine sua a Byzantio ad ostia Borysthenis obtinent stadia 3800,
quae sunt passuum millia x x x, latitudine vero 2000. Eoa au-
tem pars, quae innavigantibus est etiam dextera, longitudinem
habet stadiorum 5000, aut aliquando plus, ab ostio ad reces-
sum iuxta Dioscuriadem: Latitudo est 3000 stadiorum.
Universi autem Ponti ambitus est stadiorum 25000, similis
Seythico arcui; quippe dextra chordam imitantur: ubique enim
3) Idem Strabo ]. 1. refert.
4) Apud Strabonem ll. p. 124
Strabonem 1l. p. 125 init. Reii-
ciendam esse Groskurdii emenda-
extr. eadem res narratur, atque
vulgo: Ouéyovra dAANAov zt£pl
ÓioyiALovg GraÓÍLOvg «cL sEvroxO-
cíovg legitur, et recte quidem,
ut ex nostro Strabonis epitoma-
tore videmus, ltaque Gossellini
Galli et Groskurdii numerus 7;:-
Atovg prorsus reiiciendus est.
5) Millia rom.sunt CCCCLXXV.
explenda.
6) Eaedem mensuras longitu-
dinis et latitudinis habes apud
tionem zgicyiAiov pro vulg. ó:o-
qtÀAíov docet noster epitomator
non contemnendus, quem Gros-
kurdius ubique neglexit.
]) lidem numeri praebet Stra-
bo 1. 1. i
2) Stadiorum 25000, Amm, Mar-
cellinus Lib. 22: Omnis autem
eius velut insularis circuitus lit-
torea navigatio viginti tribus di-
mensa milibus stadiorum, ut
Eratosthenes affirmat, et lleca-
8178 AITIA0HMEPOT
poroU0i. — llavroOev yág doc iOvvigs mÀgv Tüc dvtyovonuc
Kagápfecgc: TO Óà Aowuróv xüv TO xípusí roU TOLOV Üirtuv
Éyovr, vq» imwzQoprv, Gott Ó00 xóÀmovg GvvlosacÓo:, dv ó
domíQuog xarà wwoÀv stQoprpéíóregog ÜndQyts v09 boOiworÉgov.
Tovrov óà moóg &gxvov xj Moidng Ómnfgnsses Muvm, vov
zxtQlusvgov £ ovse crodÍov *, sc 0 Gvópa Kippépiog xaÀsirot
Bóomogog. 5j uiv àr xaO Q4udg 0diecca rowrita 5.
ita in rectum tenduntur, nisi qua Carambis eminet; sed reli.
quum omne cornui arcus par est duplicem habenti curvaturam,
sic ut constituantur duo sinus, quorum oceiduus est multo prac-
stantior orientaliori.
Ab hoe Ponto Euxino in Septentriones sursum sita est
Maeotis palus, ambitu stadiorum 9000, cuius ostio nomen est
Cimmerio Bosporo. Atque ita se habet mare nostrum.
taeus et Ptolemaeus aliique hn- 3) V. Dionys. Perieg. 16.
iusmodi cognitionum scientissimi
scitatores, in speciem &Scythici
arcus nervo coagmentati geogra-
phiae totius assensione formatur.
Ut hunc numerum invenias, con-
numerandi sunt sinum ambitus.
Tennul Strabo l. 1,: »j à? ze-
(peroog toU GUQTowvrOg TtÀcyovg
etl O.cuvolov mov xal tvtaMNL-
oy.Miov cvad(ov.
Huds. Haec etiam apud Stra-
bonem 1. 1. legis.
4) Eundem numerum Strabo
l. 1. praebet.
5) Etiam Strabo !l. p. 126 his
verbis maris interni descriptio-
nem finit: x uiv 875 xo9' nud;
OQélarra voicUTy Tig.
FRAGMENTA DUO ANONYXMA.
*
I.
Tdv à s)utysOGv vücmv Zagóo uiv vgv smtelperQov Byei
cra0íov vu, wiÀlov q !. Kwvgvog Ob, 5v Kogcuwqv oi qo-
Qu0L? xalo)ci, z0 xoxo Eye. Gradlev Dvy *.
Téc 9à Kownvgg
rÓ xvxÀo * lorí Gvo0[(oy 07 3. 'H à Kengog cvaólov y*.
I.
Inter insulas autem maiores Sardinia ambitum habet 4440
stadiorum, D. mill. passuum. Cyrnus vero, quam incolae ap-
pellant Corsicam, dimensionem ambitu stadiorum 4440 habet.
Dimensio autem Cretae circuitu est stadiorum 4300, Cyprus ha-
I) Coüf. supra p. 318 sq. Hy-
gin. fab. cap. 279: Sardinia in
circuitu stadia XCCL. 1n De-
monstratione provinc, p. XX. ed.
Bodii Mytholog.: Sardinia ab
oriente Corsica et mari Sardico,
. à septentrione mari 'Tyrihenico,
ameridie mari Africo: patet in lon-
gitudine milia passuum CCXXX.
Martian. Capella lib, Vl. de Sar-
dinia.
3) Miller coniecit legendum
esse £x.yeQuo:.
à) V. supra p. 319. Martian.
Capella lib, Vl. de insulis Tyrr-
heni maris, ubi autem de insula
Corsico Plinii narrationem legi-
mus, Hygin. fab. 216: Corsica,
ager pessimus, circuitu stadia
MCXX. Singularis quidem
est oratio r0 x/xio hic et paul-
lo post, ut infra cd xóx1o, sed
nihil corrigendum vel mutan-
dum. Hic emendare voluit Mil.
ler róv xóxiov.
4) Miller legendum censet ó
4VXÀOg.
5) V. supra p. 326, atque adde
Plinium 1V. 20: Latitudine nus-
quam quinquaginta millia pass.
excedens, et circa mediam sui
partem maxime patens, longitu-
dinem implet CCLXX millium
pass., circuitum DLXKXXIX., Hy-
gin. fab. 216: Creta in longitu-
dine . . . . et oppida utraque
parte centum possidet, circuitn
stadia XXC., Ncylacem, et De-
monstrationem provinciarum 1. 1l.
p. XXI: Insula Creta et quae
circa sunt, finiuntur ab oriente
mari Carpathio, ab occidente
mari Cretico, a meridie mari Li-
byco. Creta patet in longitudine
milia passuum CLXXIII, in lati-
tudine milia passuum sex.
6) V. supra p. 326. Hygin.
fab. 276: Cyprus posita est inter
Aegyptum et Africam, similis scu-
to gallico, circuitu stadia XLIC.
Demonstr. provinc. l. l. p. XX:
insula Cyprus £nitur ab oriente
mari Syvio, ab occidente Pam-
phylio, a septentrione Aulone
3580! FRAGMENTA DUO ANONYMA,
Tàv óà Bosrvavixv wvijoov 3] ueyíotg «alovuévg AABlov? rqjv
mtpgíperQov Eye, ovaülov vgiouvolov ivvoxioyiov* s 03 "Ifovg,
dvolóyog vavrQc usítov.
'H óà Ilelomóvvmoog GraÓlov éico:b vevgoxicyiMOw | mcevraxo.
cíov*. 'Póüov óà 5 mtoluerQog Gra0lov cxé 19. Kd àà vj-
cov Graüíov dq !!. Xiog 08 craüíov oy !?. Afofov OÀ za
xvxÀo eom !3. 'H ób Zap vücog ora0lov cQ 1!*. ——
Mixog vig Olmge yügc dzo dvorolóv sig Óvouég qaci Gta-
ólovg dxraxiGpvgiovc 5. Toc Ó OÀge yüuc'9 r0 píporov iyov-
bet circuitum stadiorum 3000. Insularum Britanniearum maxima,
quae Albion appellatur, cireuitum habet stadiorum 39009.
bernia autem illa maior est.
Hi-
Peloponnesus est circuitu stadia 4500. Rhodi ambitus est
stadiorum 825; Coi vero insulae stadiorum 800.
Chios habet
circuitu stadia 1600. Ambitu stadia Lesbi sunt 1180. Samos in-
sula circuitum habet stadiorum 800.
Longitudinem totius orbis terrarum ab ortu solis ad occa-
sum dicunt esse stadia 80000.
Ciliciae, a meridie mari Phoeni-
cio, cuius spatia habent in lon-
gitudine milia pass. CLXXV, in
latitudine milia pass. CXXV.
1) Cod. 4afíov; Miller em.
"AM.
8) V. nos ad Marcianum pag.
145 sqq. lsidorus etymol. XIV.
6, 2 reddidit Solinum 22; Mar-
tianus Cap. lib. Vl. alia dimen-
sio Europae Plinium; Demonstr,
prov. l l| p. XXIII: Britannia
in longitudine milia pass. DCCC,
in latitudine milia pass. CCC, —
Codex habet I'éoyn, si Miller
recte legit.
9) V. supra p. 322 sq.
10) V. nos supra p. 326 sq.
11) V. supra p. 327.
12) V. nos supra ad Agatheme-
rum p. 327. Videtur scribendum
Xí(ov, nisi fortasse auctor Stra-
honem 1]. l]. secutus est; sed ni-
hil mutavi, quamquam Agathe-
merum reddidisse videtur.
.18) Haec est quidem inusitata
dicendi forma, attamen interpre-
tanda, ut videtur, zd 6ccói« xv-
Totus orbis terrarum cum ad
xÀio v5Zs Aécfov v5cov sic. «ox.
14) V. nos ad Agathemerum
supra p. 321.
15) oxrexiouvoíovg non falsum
esse numerum nemo neget, qui
in his rebus versatus est; sed ad
Marcianum p. 39 ed. nostr. non
facile quis respiciet, attamen ad
Agathemerum p. 303 sq. 'et pag.
308 ed. nostr., ubi rem accura-
tius explicavimus. Nunc autem
video, apud Marcianum l. l]. p.
39 ex Agathemero scribendum
esse orxÓiov Uu. e. mpps, qui nu-
merus vice versa nostram emen-
dationem in Agathemero confir-
mat. Facile fuit apud Marcia-
num legere orcóíov nu. t£. »9u:,
pro vero oc. p. e. t, cum li-
terae £ tx c forma non adeo dif-
ferant. Hoc cum Marcianum
ederem, me fugit, neque verum
viderunt Miller, et qui illi ad-
sentitur Letronnius, Vir sagacis-
simus, qui libro suo: Fragmens
des Poems géogr. de Scymus de
Chio et du Faux Dicéarque (Pa-
ris 1841, 8) p. 294 ad hunc frag-
FRAGMENTA DUO ANONYMA,
381
o«c *ixÀo eig uegiaÓag oreÓlov x£, viv cvunzeGav aUrQOg émi-
gaveay. Aoyitóuevot, zlOspsv &ic uvgiiüag Otexoclag* àv vÓ voc
qpttíoeg oixovuívge, dg rívaQgróv dcrt rovrov.
Mqaxog à vo?
zmovrüg qvperoc, dp HooxAslov ovgÀov foc tijg mwo0g dvaro-
Amig Zwoglag, oU zoÀU Asímti votouvolov craü[ov!?.
summum habeat circuitu stadia 200000, omnem eius superficiem
ponimus contineri stadiis 2000000, quorum autem terra habita-
bilis nostra quartam fere partem comprehendit.
Longitudo om-
nium terrarum a columnis Herculis usque ad Syriam, versus
orientem, ad 30000 stadia est.
menti nostri locum adnotavit haec:
M: Miller remarque avec raison
que cette mesure revient à cette
de Marcien d'Héraclée (18, 545
stades, Apud Agathemerum habe-
mus l. |. 72411 stadia, sed non
apud Marcianum, qui distantiam
ab Gadibus usque ad Artabrorum
Ortum non indicat, quod autem
gathemer fecit. Millerum fefel-
lit mendosus numerus £5 quem
etiam Codex Pith." praebet. De-
inde Miller apud Marcianum
male eiecit &. signum uvoucóov,
quod ego cum aliis editoribus
consulto retinui.
16) Priori loco significat 7c
04qge yis longitudinem terrae ha-
bitabilis, posteriori autem totum
orbem terrarum. |
1T) Letronnius V. Cl. libro:
Fragmens etc. p. 294-sqq. hoc
docet: L'anonyme prend ces mots
3) 045 yj, pour le globe entier,
quand il dit que le périmétre de
toute la terre est d'environ 25
myriades de stades: rig ó O4gc
Tris TÓ Uéytsrov Éyojong wUxio
pour ó cz5s O4Àxyc ys uéyuoroc
xÜxlog Éyov) Ka depu Das X8.
Cette mesure est celle d'Eratos-
théne, Mais la notion curieuse
qui suit ne se trouve, à ma con-
naissance, que dans ce seul frag-
ment: il s'agit de la surface du
globe. L'auteur dit: cv ovuxa-
coy ccs énupáytuay Aoyitóusvos,
T(Üsusv sig uvgutóag Otaxocíog
,calculant la surface entiére,
nous la portons à deux cents
myriades (2,000,000) de stades.
"Ce nombre est beaucoup trop
faible. En effet, d'aprés la pro-
portion : : 1 : 22, qui est celle
d'Archiméde, entre le diametre
et la circonférence, on a pour le
diameétre (la circonférence étant
de 250,000) le nombre 179,546
stades; et, en partant de 252,000,
on a 80,1815 mais, pour la faci- |
lité du calcul, les anciens pre-
naient le nombre rond $80,000.
[Cléoméde (Cycl. Theor. ll. 10,
p.69, ed. Bake) porte le diamétre
à plus de 80,000 stades: mais
c'est qu'il admet la proportion
approximative de 1l à 3 ou de 1
à 21 entre le diamétre à la cir-
conférence (roírov . . . toO ut
yícrov «oxAov 883, 3333). La dif-
ficulté que se fait à cet égard
Schaubach (Gesch. der griechi-
schen Astronomie, S. 218), n'existe
pas.] Voilà pourquoi, dans Plu-
tarque, [de facie in orbe lunae,
P. 435], le rayon de la terre est
porté, en terme moyen, à 40,000
stades (xordà To)vg uícos dvape-
tgobvrag); Ou, en multipliant le
diamétre (80,000) par le grand
cercle (250,000), selon le célébre
théoréme d'Archiméde, on a la
surface de la sphére égale à
20,000,000,000 stades carrés, ou,
d'aprés la facon de parler des
Grecs, à 200 myriades des my-
FRAGMENTA DUO ANONYMA,
II.
Néfog, viooc. 'H Moga8ov, dxà vüc 4irrix59g craólovg
rgroxocÍovg dméyovoo vüg mólsog!?.
"Ecri óà ó 'EAÀgonovtog mogOuóg, peQóutvog dz vw llgo-
zovrióog ini v0 Aiyaiov néAeayog, Éyov v0 zsÀdrog GraÓloy [/ 1*,
Ov ÉtevEe. Afobnc.
"Ee: ób 4 ZüxsMo vicog, craü0lov cvtvgaxidpuiov ÓOxzaxo-
cíov Éyovca vv mtoluszQgov, piMov que ?9.
II.
Naxos. insula.
treceuta stadia.
Marathon in terra Attica sita abest ab urbe
Hellespontus autem est fretum, quod fertur ex Propontide
in mare Áegaeum, habetque latitudinem stadiorum 60, ubi Xer-
xes pontem fecit,
Sicilia est insula, habens ambitum stadiorum 4800, DCLV
mill. passuum.
riades. On voit donc que le co-
piste a. oublié un mot: au lieu
de eig uveorcóog Oaxocíeg; il de-
vait écrire &/g uvoiuóov wuQto-
üug diexocíog. Sans doute, peu
versé dans le calcul, il aura été
effrayé du nembre, et, d'un trait
de plume, il Paura rendu dix
mille fois trop petit, L'anonyme
ajoute que notre terre habitable
est le quart de eette surface, à»
TO Tfjg "jusréQog oixovuévpg, e
vérGQTrÓ» bti vOUTOV ; c'est ceque
dit aussi Agathémére, conforme-
ment au systéme de Ptolémée.
(1, 6. Vid. supra pag. 320.) lH
dit ensuite que la longeur de la
Méditerranée, depuis les colonnes
jusqu'en Syrie, m'est pas beau-
eoup meindre que 30,000 stades
(oU zoà9 Asízst TQiOUvQÍo: 6za-
0ío») En effet, Agathémére (11,
14, p. 246.) dit que cette di-
mension est de 29,000 stades.
L'expression de lanonyme est
singulióre: dg "Heaxlsiov et-
Adv» Fuog rc stQO0g cvarolcig Zv-
eíag, comme si la Syrie pouvait
étre ailleurs qu'en Orient. il
avait certainement sous les yeux
une phrase analogue à celle-ci:
cq 'Ho or, cg zt90g &*vatoAdg p£-
Z0. t5üg 2woíog, comme s'expri-
me Marcien d'Héraclée: dzó ro9
«wiovuévov ArAosrixOU xtÀdyovg
id xn . . 6g xQ0g tig cvero-
Adg Légot o9 '"Icerxo? xoÀzov
(p. 9. 1. 1.)
18) Miller adnotavit haec : Les
distances - modernes fournissant
200 stades au lieu de 300, peut-
étre pourrait-on lire óiexocíovg
au lieu de zgcexocíovgc.
19) Em. £ pro £, quod Miller
edidit. Hanc em. proposuit etiam
Letronnius ]l. l. p. 291, qui ad-
dit: ,,La confusion de ces deux
lettres semblables est perpétu-
elle.*
20) Miller ad h. k p. 328 ha-
bet haec: ,,Pour que le rapport
entre les stades et les milles füt
exact, il faudrait lire ici gu& au
lieu de zus'. Je change le nom-
bre des milles de preference au
nombre des stades, paree que ie
FRAGMENTA. DUO ANONYMA,
dernier s'accerde avec la distanco
fournie par Posidonius (ap. Strab.
Vl. p. 266): T0» dà zteímiowy
0 lloosi0ds»i0g €raÓÍov» vscdmQa-
xocío» PL Toig cevtQoxicyiALo:tg
dzxogaíve. — Éphore (ap. Strab,
loc. cit.): "E»io, 8^ S OPRENQOY
elo mei se "Egooos, ys
mQixiovy fius voxtó» Fr.
Au lieu de e, M. J. Bake (de
Posidonio, Lugd. Batav, 1810, p.
131) propose 7, correction qui
semble justifiée par Thucydide
(VI 1): Zuxelag yc stoíniove
v &otw QàxdÓs o9 moAÀlO tiv
ieccov 7 Óxrà 5usQóv. Cepen-
883
dant je dois observer qu'il n'est
ici question que de 8 jours, tan-
dia que daps le passage de Stra-
bon il est compté einq jours et
cinq nuits, ce qui pourrait bien
établir identité entre les deux
mesures, et par conséquent ren-
dre inutile la correction propo-
sée par M. Bake. 'Thucydide en
eifet "ep iud fort bien, quand
il le faut, les jours et les nuits
de navigation: voyez entre autres
le chap. 97 du livre 11.'** Conf.
etiam Scylacem, et Demonstr.
provinc. p. XXI.
Lipsiae, typis J;: H. Nagel.
4
* la demselben Verlage erschien-früher und ist su haben:
MAPHRK1A N O 2.
MENIIIITIOSZ. ZETAAIAZMO Z.
MARCIANI PznRIPLUS.
MENIPPI pezRiPLI FRAG&4&NTUM QUOD AÁRTEMIDORI NowiNE
FEREBATUB. PERIPLI qui STADIASMUS MAGNI MARIS
INSCBIBI SOLET FRAGMENTUM. -
GRAECE ET LATINE
e
EDIDIT
ADDITA DODWELLI DISSERTIONE, SCRIPTURIS CODICUM,
, HOESCHELI1], HUDSON], ALIORUM ET SUIS NOTIS
S. F. GUIL. HOFFMANN.
8 maj, br. Preis 1 Thlr. 20 Ngr. ;
PYTHEAS
. ] wnd die
Geographie seiner Zeit.
" Von
Joachim Lelewel
herausgegeben vos
Jóseph Strasséwics.
Nebst
A. J Letronne's
Beurtheilung über die Erdmessungen der Alten.
und dessen
'Beurtheilung der Ansicht des Hipparchos über die südliche
Verbindung Afrika's mit Asien.
Von
Dr. S. F. Wf. Hoff mans.
Mit drei Karten u. Münzabbildungen.
gr. 8. br, Preis 1 Thir.
d "E
This book should be returned to
the Library on or before the last date
stamped below.
A fine of five cents a day is incurred
by retaining it beyond the specified
time.
Please return promptly.
DEC 30711
* od
A.
3
3 2044 085 078 467