Skip to main content

Full text of "Plutarchi Vitae parallelae. Iterum recognovit Carolus Sintenis"

See other formats


^j 


Doc 








MOFFATT ST. ANDREW WOODSIDE 


1970 





M OYTUED 







SRI Sev d 





zm 





Verlag von Otto Holtzes Nachfolger In Leipzig. 





Karl Tauchnitzsche Stereotyp-Ausgaben. 


Jeder Band ist einseln su haben. 


I. Griechische Autoren. w. 


Aeschyli Tragoediae . —.90 
ontis Carmina . —4A5 
Anthologia Graeca, 8 VolL. 842 


Apollonii τα cese à —.60 
Aristophanis Comoediae, 8 V. 2.70 
PBabri Fabulae . . — 50 
Euripidis Tragoediae, 4VoL 8— 
Hesiodi Carmina . . . —.80 
Homeri lias, 2 Voll. . . . 150 
Homeri Odyssea, 2 Voll. . 150 
Orphica, Procli, Musaei et 
Callimachi Carmina . .. —90 
Pindari Epinicia . 5 —.90 
Poetae Graeci Gnomici . —.60 
Quinti Smyrnaei, Tryphio- 
dori, Tzetzae et Coluthi 
C de reb. Troianis 1.30 
Sophoclis Tragoediae, 2 V. 1.50 
Theoeritus, Bion et Moschus —.60 
Aeliani Varia Historia, He- 
raclides Ponticus et Nico- 
laus ascenud . . . —J290 
Aeschinis oratoris Opera —.90 
Aesopicae Fabulae. . . —.60 
Antonini Commentari . . —.60 
Apollodorus . —.175 
Ap Romanae Hist., ΑΥ̓͂. 39.60 
Aristotelis Opera omnia, j16Y. 16.— 
Arriani Expeditio Alexandri 1.20 
Athenaeus Deipnosoph., 4 V. 7.20 
Demosthenis Opera, 5 Voll. 4.50 
Demosthenis Or. Philipp. --.45 
Dio Cassius, 4 Voll . , 8.— 
Diodorus Siculus, 8 VolL .  9.— 
Diogenes Laertius, 3 Voll. 8.— 
Dionysins Halicarn, 6 Voll 6.-- 
Herodiani Hist. Romana . —.90 
Herodotus, 8 Voll . : 2.70 
crm 6YVol . ὦ &£&— 
Is — wee «d o Mm 
Isocrates, ois d, e MR 
Luciani Opera, & Voll. . . 4.80 
Lysiae Orationes . .. —90 
Decio ΒΥ. 8.-- 
Philo Iudaeus, 8 Vo .. 123— 
x coe 8 ἐκ δ 9.— 
d ll, 9 v. 8.10 
— Plutarchi Morali, 6 6 Voll . $9.15 
— Polybii Historiae, 4 Voll &— 





M. 
Ptolemaei Geographia, 3 Voll. 5.50 
Stobaei ᾿ς παν στρα 3Yol.. 7.— 
Strabo, 3 V. 4.50 


Mind, Xpictetus, Cebes. —.80 
Thucydides, 2 Voll. . . 
Xenophontis Opera, 6 Voll. 

Il. Lateinische Autoren. 
Catullus, Tibullus Lips —.90 


2.10 
8.90 


Horatius . . —.715 
Lucani Pharsalia. 1.-- 
Lucretius Carus. . 1.50 
Martialis Epigrammata 1.20 
Ovidii Opera, 3 Voll. . 2.70 
Palingenii Zodiacus vitae 1.50 
Persius et Iuvenalis - —.45 
Phaedrus cum Gudii, Aviani 
et Faerni fabulis . —J3B50 
Phaedri Fabulae .. —.80 
Plauti Comoediae, 4 Voll. 3.60 
Senecae Tragoediae 1.50 
Silius Italiens . . 1.50 
Terentius . . . , . . . —.90 
Vine 7 27: $e - 0240 
Ammianus Marcellinus 2.25 
Aurelius Victor. . . —.4A5 
Caesar, Iul, de bello Gallico —,75 
Caesar, Iul, de bello civili, —.45 
Ciceronis Opera, 11 Voll. 23.25 
Cornelius Nepos ; . —390 
Curtius Rufus . 1.230 
Erasmus, παν, 3 Yol. 2.10 
Eutropius . —.80 
Florus .. —380 
Gellii Noctes Atlicae . . . 3.-- 
lustinus V ..- D 
Livii Opera, 6 Vol ... 525 
Muretus, Me RE 9 VolL 2.40 
— - tolae 1.50 
Plinii Hidtoria Naturalis, 5Y. 9.— 
Plinii Epistolae. . . . . 1.20 
Pomponius Mela . . . . —.45 
QOREMRMN 2 Yoll, . 1.80 
ustius . .—4Àb5 
E Opera philos, 5Y. &— 
Suetonius . .. —.90 
Taciti Opera, 2 YolL . πῶ» Ὁ 
Valerus Maximus . . . . 1.88 
Velleius Paterculua .ν —50 
Vitravias ὰ . 3». 


Verzeichnis fremdeprachl.Wórterbücher. 
Otto Holtzes Nachfolger in Leipzig. 


8) Handwóürterbücher in gr. 8, geheftet. 


Helms, Dueigohwontrdeti u. Deutsch-dán. -norw. M. 8,25 
wedisch 


Sc hwedisch-deutsch und Deutsch-sch 


Kaltschmidt, Englisch-deutsch ἃ. D-—: 


— FranzóÜsisch-deutsch u. Deutsch-fra 


Kreussler u. V., Latein.-deutsch ἃ. Deutsch-latein. 


Potocki, Polnisch-russisoh. . . « .« « . 
- Russisch-polnisch s 4 ὸ 
-— Russisch- 

Bchmidt, Russisch-deutsch v. Deutsch- 


russisch . 
Weber, Énglisch- -deutsech und Deutsch-englisch (kl. 8.) ,, 


Itali enisch-deutsch u. Deutsch-italienisch . 


Deutsch-bó hmisch u, Bóhmisch-deutsch . . . 
-dánisech und Dünisch-deutsch . . . Ὁ 
-englisch und Englisch-deutsch . . ὁ 
-franzósisch und anzósisch-deutsch . 
-hollándisch und Hollündisch-deutsch . 
"italienisch und Italienisch-deutsch , Ὁ 


-polnisceh und Polnisch-dentseh . 


ΠΝ ΤΎΠΟΝ 


-spanisen nnd Sp 
— -ungarisch. (ll. Tei] unter der Presse  . A 
ep trm und Bóhmlisch-englisch . : 


tsch u. Deutsch-russisch (d. 8). 


* 


b) Taschenwóürterbücher in 160, gehettet 


-russisch und Eussisch-deutsch (neue » Ausgabe) i 
-&chwediseh und Sch isch-deutsch . . . . 
anisc -lentseh . . . .. 


h-norwegisch u. Dünisch-norw.-englisch 


-hollándisch und Hollündisch-englisch 

-fránzósisch und FranzóÓsisch-englisch , 
"italienisch und Italienisch-englisch. . 
-polniseh und Polnisch-englisch . , 
-russisch und Russisch-eng "DTP 


-schwedisch und Sch wedisch-englisch 
-panisch «nd Spanisoh-englisch , , 
Franzósisoh-dánisch und Dünisch-franzósisch 


— -polniseh und Polnisch-franzósisch . . , 
-— russisch und Russisch-franzósiseh . . . 
— -Sschwedisch und Sch wedisch-franzósisch . 
Italienisch-dánisch und Dánisch-italienisch 
Russisch- "peine und Polnisch-russiseh . 
— -sehwedisch und Schwedisch-russisch . 
Griechisch-deutsch (von J, A, E. Schmidt) . 
Deutsch-griechisch (von J. A. E. Schmidt, : 
Griechisch-lateinisch (von Dr. E. F. Leopo! 
Hebrüisch-lateinisch dime Dr. B. F. Leopold 
— repu (von Dr. J. F 


9. $59, 9.9 





* 


- 


-neugriechisch u.NNeugriechisch-deutsch (neue Ausg.) ) 


2:23 


μα δν εὐ ἐν αν εκ τ δα ἢ, 


τε 


LE 


" 


3.50 


eEE 


ξΞᾷ 


Ὁ δὲ τ το οὐ ἢ φὲ ὃς ἐς ὃν 


τῷ π' (ὦ κὸ σεζφ ὁ ὡς ὡ ῷ τῷ AS ἐπ᾿ ξ 
WigEEEEZEEIEE RIZ 


i. 


Bu in H albiranr gebundene Exembl. ay M 18. "m 75 Pf eahri 


ΠΛΟΥ̓ΤΑΡΧΟΥ͂ 
ΒΙΟΙ IAPAAAHAOLT. 


PLUTAROHI 
VITAE PARALLELAE. 


NOVA EDITIO STEREOTYPA C. TAUCHNITIANA, 





TOMUS IX. 


DION, BRUTUS, ARATUS, GALBA, OTHO. 


NOVA IMPRESSIO. 





LIPSIAE 
SUMPTIFUS SUCC. OTTONIS HOLTZE. 
1900, 





LIPSIAE. 
Impresserunt Oscar Brandstetter. 


aser emp DER ες. 


pu i 


di 





E 
hg 


A, ρά γ᾽, ὥσπερ ὃ Σιμωνίδης φησὶν, ὦ Σόσσιδ Xe- 
εκίων, τοῖς Κορινϑίοις, οὐ μηνίοιν τὸ Ἴλιον ἐπιστρατεύ- 
τασι μετὰ τῶν Ayo, Ort κἀκείνοις οἵ περὶ Γλαῦκον, ἐξ 
ἀρχῆς, Κορίνϑιοι γεγονότες, συνεμάχουν προϑύμως" οὕ- 
τὼς εἰκὸς τῇ “Ἵκαδημίᾳ wire “Ῥωμαίους, μήτϑ Ἕλληνας, 
ἐγκαλεῖν, ἴσον φερομένους ἐχ τῆς γθαφῆς ταύτης, 5 τόν 
τὸ Βρούτου περιέχει βίον καὶ τὸν Δίωνος" ὧν ὃ μὲν 
αὐτῷ Πλάτωνι πλησιάσας, 0 δ δὲ τοῖς λόγοις & ἐντραφεὶς τοῖς 
Πλάτωνος, ὥσπερ & μιᾶς ὥρμησαν ἀμφύτεροι παλαί- 
στρας ἐπὶ τοὺς μεγίστους ἀγῶνας. Καὶ τὸ “μὲν opoto 
πολλὰ καὶ ἀδελφὰ πράξαντας μαρτυρῆσαι τῷ καϑηγε: 
μόνι τῆς ἀρετῆς, ὅτι δεῖ φρονήσει καὶ 1 δικαιοσύνῃ δύναμιν ; 
émi τὸ αὐτὸ καὶ τύχην συνελϑεῖν, ἵνα κάλλος. ἅμα καὶ 
μέγοϑος αἵ πολιτικαὶ πράξεις λάβωσιν, οὐ ϑαυμαστόν 
ἐστιν. Ως γὰρ Ἱππόμαχος, ὃ ἀλείπτης, ἔλεγε τοὺς 78- 
γυμνασμένους παρ᾽ αὐτοῦ, καὶ κρέας ἐξ. ἀγορᾶς ἰδὼν 
φέροντας, ἐπιγνῶναι πόῤῥωθεν" οὕτω τὸν λόγον ἐστὶν 
εἰκὸς τῶν πεπαιδευμένων ὃ ὁμοίως ἕπεσϑαι ταῖς πράξεσιν, 
ἐμμέλειαν τινα καὶ ῥυϑμὸν ἐπιφέροντα μετὰ τοῦ πρέ- 
πόντος. 
Prur. IX. A 


2 PLUTARCHI 


Hu. 4i δὲ τύχαι, τοῖς “συμπτώμασι μᾶλλον, ἢ 7 ταῖς 
προαιρέσεσιν, οὖσαι αἵ αὐταὶ, συνάγουσι τῶν ἀνδρῶν 
τοὺς βίους εἰς ὁμοιότητα. Προανῃρέϑησαν γὰρ ἀμφότε- 
eor TOU τέλους, εἰς 0 προὔϑεντο τὰς πράξεις ἐκ πολλῶν 
καὶ μεγάλων ἀγώνων καταϑέσϑαι, μὴ δυνηϑέντες. Ὃ δὲ 
πάντων ϑαυμασιώτατον, ὅτι καὶ τὸ δαιμόνιον a ἀμφοτέροις 
ὑπεδήλωσθ τὴν τελευτὴν, ὁμοίως ἑκατέρῳ φάσματος εἰς 
ὄψιν οὐκ εὐμενοῦς παραγενομένου. Kaítot λόγος τις ἐστὶ 
τῶν ἀναιρούντων τὰ τοιαῦτα, μηδενὶ ἂν νοῦν ἔχοντι προσ- 
πεσεῖν φάντασμα δαίμονος, μηδ᾽ εἴδωλον, ἀλλὰ παιδά- 
Qu. καὶ γύναια, καὶ παραφόρους δι᾿ ἀσϑένειαν ἀνϑρώ- 
πους, ἕν τινι τιλάνῳ ψυχῆς, ἢ δυσκρασίᾳ σώματος, γενο- 
μένους, δόξας ἐφέλκεσϑαι κενὰς καὶ ἀλλοκότους, δαίμονα 
πονηρὸν ἐν αὐτοῖς εἶναι δεισιδαιμονίαν ἔχοντας. Εἰ δὲ 
Δίων καὶ Βροῦτος, ἄνδρες ἐμβριϑεῖς καὶ φιλόσοφοι, καὶ 
πρὸς οὐδὲν ἀκροσφαλεῖς, οὐδ᾽ δὐάλωτοι πάϑος, οὕτως 
ὑπὸ φάσματος διετέϑησαν, ὥστε καὶ φράσαι πρὸς ἑτέ- 
ρους, οὐκ οἶδα, μὴ τῶν πάνυ παλαιῶν τὸν ἀτοπώτατον 
ἀναγκασϑῶμεν προσδέχεσθαι λόγον, ὡς τὰ φαῦλα δαι- 
μόνια καὶ βάσκανα, προσφϑονοῦντα τοῖς ἀγαϑοῖς ἀν- 
δράσι, καὶ ταῖς πράξεσιν ἐριστάμενα, ταραχὰς καὶ φό- 
βους ἐπάγει, gelovra xai σφάλλοντα τὴν ἀρετήν" ὡς μὴ 
διαμείναντες à ἁπτῶτες ἐν τῷ καλῷ καὶ ἀκέραιοι, βελτίονος 
ἐκείνων μοίρας μετὰ τὴν τολουτὴν τύχωσιν. ᾿4λλὰ ταῦτα 
μὲν εἰς ἄλλον ἀνακείσϑω λόγον. Ἐν τούτῳ δὲ, δωδεκάτῳ 
τῶν παραλλήλων ὄντι βίων, τὸν τοῦ πρεσβυτέρου προεισα- 
γάγωμεν. 

ML. Διονύσιος ὃ πρεσβύτερος, εἰς τὴν ἀρχὴν κατα- 
στὰς, εὐϑὺς ἔγημδ τὴν Ἑρμοκράτους τοῦ Συρακουσίου 
ϑυγατέρα. Ταύτην, οὔπω τῆς τυραννίδος ἱδρυμένης fe- 





ὉΙΤΟΝ. 3 


βαίως, ἀποστάντες οἱ Συρακούσιοι, δεινὰς καὶ παρανό- 
μους ὕβρεις εἰς τὸ σῶμα καϑύβρισαν, ἐφ᾽ αἷς προήκατο 
τὸν βίον ἑκουσίως. Διονύσιος δὲ, τὴν ἀρχὴν ἀναλαβὼν 
καὶ κχρατυνάμενος, αὖϑις ἄγεται δύο γυναῖκας ἅμα, τὴν 
μὲν ἐκ «Μοκρῶν, ὄνομα Δωρίδα: τὴν δ᾽ ἐπιχώριον, ᾿4ρι- 
στομάχην, ϑυγατέρα Ἱππαρίνου, exitio ἀγδρὸς 
Συῤαχουσίων, καὶ Διονυσίῳ συνάρξαντος, ὅτε πρῶτον 
αὐτοκράτωρ ἐπὶ τὸν πόλεμον ἠρέϑη στρατηγός. A&yerot 
δ᾽ ἡμέρᾳ μὲν ἀμφοτέρας ἀγαγέσϑαι μιᾷ, καὶ μηδενὶ γε- 
γέσϑαι qavegoc. ἀνϑρώπων, ὃ ὁποτέρᾳ προτέρᾳ συνέλϑοι" 
τὸν δ᾽ ἄλλον χρόνον, ἴσον νέμων ἑαυτὸν διατελεῖν & ἑκατέρᾳ, 
κοινῇ μὲν εἰθισμένων δειπνεῖν μετ᾽ αὐτοῦ. παρὰ γύκτα δ᾽ 
ἐν μέρδι συναναπανομένων. Καίΐτοι τῶν “Συρακουσίων 
ἐβούλετο τὸ πλῆϑος τὴν ἐγγενὴ πλέον i ἔχειν τῆς ξένης" 
αλλ᾽ éxelyy προτέρᾳ ὑπῆρχε τεκούσῃ, τὸν πρεσβεύοντα 
τῆς Διονυσίου γενεᾶς υἱὸν αὐτῇ βοηϑεῖν πρὸς τὸ 7ἕνος. 
Ἧ δ᾽ “Αριστομάχη πολὺν χφόνον ἅπαις συνῴκει τῷ Διο- 
νυσίῳ, καίπερ σπουδάζοντι περὶ τὴν ἐκ ταύτης τέχνωσι»" 
ὃς ys καὶ Up μητέρα τῆς "Aoxgidoc αἰτιασάμενος κατα- 
φαρμακεύειν, τὴν ᾿ἀριστομάχην,, ἀπέκτεινϑ. 

IV. Ταύτης ἀδελφὸς ὧν ὃ Δίων, ἐν ἀρχῆ μὲν siye 
τιμὴν ἀπὸ τῆς ἀδελφῆς, ὁ ὕστϑρον δὲ τοῦ φρονεῖν διδοὺς 


: πεῖραν, ἤδη καϑ᾽ ἑαυτὸν ἤγαπατο παρὰ τῷ τυράννῳ. Καὶ 


πρὸς ἅπασι τοῖς ἄλλοις, εἴρητο τοῖς ταμίαι:, ὃ τι ἂν αἰτῇ 
Δίων, διδόναι, δόντας δὲ πρὸς αὐτὸν αὐϑημερὸν φράζειν. 


Ἂν δὲ καὶ πρότερον ὑψηλὸς τῷ ἤϑει, καὶ μεγαλόφρων, 
καὶ ἀνδρώδης, € ἔτι μάλλον ἐπέδωκϑ πρὸς ταῦτα; ϑείᾳ τινὶ 


: τύχῃ Πλάτωνος εἰς Σικελίαν παραβαλόντος, κατ᾽ οὐδένα 
$ λογισμὸν ᾿ἀνϑρώπινον᾽ ἀλλὰ δαίμων τις, ὡς ἔοικε, πόῤῥω- 





O99 ἀρχὴν ἐλευϑερίας παραβαλλόμενος Συρακουσίοις, 
A2 


LO. 


ἡ PLUTARCHI 


xoi τυρραννίδος κατάλυσιν μηχανώμενος, ἐχόμισεν ἐξ Ἶτα- 
λίας εἰς Συρακούσας Πλάτωνα" καὶ Δίωνα συνήγαγεν 
εἰς λόγους αὐτῷ, γέον μὲν ὄντα κομιδῆ, πολὺ δ᾽ εὐμαϑέ- 
στατον ἁπάντων τῶν Πλάτωνι συγγεγονότων, καιοξύτα- 
τον ὑπακοῦσαι πρὸς ἀρετὴν, ὡς αὐτὸς ἔγραψε Πλάτων, 
καὶ τὰ πράγματα μαρτυρεῖ. Τραφεὶς γὰρ ἐν ἤϑεσιν ὑπὸ 
τυράννῳ τατιδινοῖς, καὶ βίου μὲν avia ov καὶ καταφόβου, 
ϑεραπείας δὲ νεοπλούτου, καὶ τρυφῆς ἀπειροκάλου, καὶ 
διαίτης ἐν ἡδοναῖς xoi πλεονεξίαις πιϑεμένης τὸ καλόν 
ἐθὰς καὶ μεστὸς γενόμενος, ὡς πρῶτον ἐγεύσατο λόγου, 
καὶ φιλοσοφίας ἡγεμονικῆς, πρὸς ἀρετὴν ἀνεφλέχϑη τὴν 
ψυχὴν ταχὺ, καὶ τῇ περὶ αὐτὸν εὐπειϑείᾳ τῶν καλῶν. 
ἀκάχως πάνυ καὶ νεωτερικῶς προσδοκήσας v ὑπὸ τῶν αὐ- 
τῶν λόγων ὅμοια πείσεσϑαι Διονύσιον, ἐσπούδασε καὶ 
ἐπράξατο ποιησάμενος σχολὴν αὐτὸν ἐγτυχεῖν Πλάτωνι 
καὶ ἀχοῦσαι. 

V. Γενομένης. δὲ τῆς συνουσίας αὐτοῖς, τὸ μὲν ὅλον 


| περὶ ἀνδρὸς ἀρετῆς, πλείστων δὲ περὶ ἀνδρείας διαπορη- 


ϑέντων, ὡς πάντας μᾶλλον ὁ Πλάτων, ἢ ἢ τοὺς τυράννους, 
ἀπέφαινεν ἀνδρείους" ἐκ δὲ τούτου τραπόμενος περὶ δι- 
καιοσύνης ἐδίδασκεν, ὡς μακάριος μὲν ὃ τῶν δικαίων, 
ἄϑλιος δ᾽ ὁ τῶν ἀδίκων βίος" οὔτε τοὺς λόγους ἔ ἔφερεν ὁ 
τύραννος ὥςπερ ἐξελεγχόμενος, ἤχϑετό τὲ τοῖς παροῦσι 
ϑαυμαστῶς ἀποδεχομένοις τὸν ἄνδρα, καὶ κηλουμένοι T 
ὑπὸ τῶν λεγομένων. Τέλος δὲ ϑυμωϑεὶς καὶ παροξυν- 
ϑεὶς, ἠρώτησεν αὐτὸν, ὃ τι δὴ βουλόμενος εἰς Σικελίαν 
παραγένοιτο. Τοῦ δὲ φήσαντος, ἀγαϑὸν ἄνδρα ζητεῖν, 
ὑπολαβὼν ἐκεῖνος" »κΑλλὰ vn ϑεοὺς, εἶπε, καὶ φαίνῃ μή- 
πῶ τοιοῦτον ever. * Qi μὲν οὖν nep) TOY Alava tovto 
τέλος ᾧοντο τῆς ὀργῆς γεγονέναι, καὶ τὸν Πλάτωνα στιεύ- 


DION. 5 
δοντα συνεξέπεμπον ἐπὶ τριήρους, ἢ Πόλλιν ἐκόμιζεν εἰς τὴν 
Ἑλλάδα, τὸν Σπαρτιάτην. 'O δὲ Διονύσιος κρύφα τοῦ 
Πόλλιδος ἐποιήσατο δέησιν, μάλιστα μὲν ἀποκτεϊναι τὸν 
ἄνδρα κατὰ πλοῦν, ei δὲ μὴ, πάντως ἀποδόσϑαι: βλα- 
βήσεσϑαι γὰρ οὐδὲν, ἀλλ᾽ εὐδαιμονήσειν ὃ ὁμοίως, δίκαιον 
ὄντα, κἀν δοῦλος γένηται. Διὸ καὶ λέγεται Πόλλις εἰς 
Alyuwav φέρων ἀποδύόσϑαι Πλάτωνα, πολέμου “πρὸς 
᾿Ιϑηναίους ὄντος αὐτοῖς, καὶ ψηφίσματος, ὅπως ὃ .λη- 
φϑεὶς ᾿᾿ϑηναίων ἐν Αἰγίνῃ πιπράσκηται. Οὐ μὴν ὃ ye 
“ίων ἔλαττον εχξ παρὰ τῷ Διονυσίῳ τιμῆς, ἢ πίστεως, 
ἀλλὰ πρεσβείας re τὰς μεγίστας διῴκει, πεμπόμενος πρὸς 
Καρχηδονίους" ἐϑαυμάσϑη t8 διαφερόντως, καὶ τὴν 
παῤῥησίαν ἔφερεν αὐτοῦ μόνου σχεδὸν ἀδεῶς λέγοντος τὸ 
παριστάμενον, ὡς καὶ τὴν περὶ Γέλωνος ἐπίπληξιν. 
Χλευαζομένης γὰρ, ὡς ἔοικε, τῆς Γέλωνος ἀρχῆς, αὐτόν 
18 τὸν Γέλωνα τοῦ Διονυσίου γέλωτα τῆς Σικδλίας γεγο- 
γέναι φήσαντος, oí. μὲν ἄλλοι τὸ σκῶμμα προσεποιοῦντο 
ϑαυμάζοιν. ὃ δὲ Δίων δυσχερῴνας" ,, Koi μὴν, ἔφη, σὺ 
τυρανγεῖς διὰ Γέλωνα πιστευϑείς" διὰ σὲ δ᾽ οὐδεὶς ἕτερος 
πιστευϑήσεται.“ Τῷ γὰρ ὄντι φαίνεται κάλλιστον μὲν 
Τέλων ἐπιδειξάμενος ϑέαμα, μοναρχουμένην πόλιν, 
᾿ς αἴσχιστον δὲ Διονύσιος. 

P. VI. Ὄντων δὲ Διονυσίῳ παίδων τριῶν. μὲν ἐκ τῆς 
ο΄ Μοκρίδος, τεττάρων δ᾽ ἐξ “Ἀριστομάχης, ὧν δύο ἤσαν 
E ϑυγατέρες, “Σωφροσύνη καὶ Aperi, Σωφροσύνη μὲν Z0- 
᾿ς γυσίῳ, τῷ υἱῷ, συνῴκησεν, "germ δὲ Θεαρίδη, τῷ ἀδελφῷ. 
; Τελευτήσαντος δὲ τοῦ ἀδελφοῦ, Θεαρίδου, Δίων ἔλαβε 
E τὴν Aperi, ἀδελφιδῆν οὖσαν. Ἐπεὶ δὲ νοσῶν ἔδοξεν ὃ 
E! Διονύσιος ἀβιώτως ἐ ἔχϑβιν, ἐπεχείρησεν αὐτῷ διαλέγεσϑαι 
᾿ περὶ τῶν ἐκ τῆς ἀριστομάχης τέκνων ὃ Δίων. Οἱ δ᾽ ἰα- 





6 PLUTARCHI 


τροὶ, τῷ μέλλοντι τὴν ἀρχὴν διαδέχεσϑαι χαριζόμενοι, 
καιρὸν οὐ παρέσχον" ὡς δὲ Τίμαιός φησι, καὶ φάρμακον 
ὑπνωτικὸν αἰτοῦντι δόντες, ἀφείλοντο τὴν αἴσϑησιν αὐ- 
τοῦ, ϑανάτῳ συνάψαντες τὸν ὕπνον. Οὐ μὴν ἀλλὰ συλ- 
λόγου πρώτου τῶν φίλων γενομένου παρὰ τὸν νέον 4ιο- 
γύσιον, οὕτω διελέχϑη περὶ τῶν συμφερόντων πρὸς τὸν 
καιρὸν ὃ Δίων, ὥςτε τοὺς ἄλλους ἅπαντας τῇ μὲν φρονή- 
ce παῖδας ἀποδεῖξαι, τῇ δὲ παῤῥησίᾳ δούλους τῆς τυ- 
ραγγνίδος, ἀγεννῶς καὶ περιφόβως τὰ πολλὰ πρὸς χάριν 
τῷ μειρακίῳ συμβουλεύοντας. Μάλιστα δ᾽ αὐτοὺς ἐξ- 
énÀjEe τὸν ἀπὸ Καρχηδόνος κίνδυνον ἐπικρεμάμενον τῇ 
ἀρχῇ δεδοικότας, ὑποσχόμενος, εἰ μὲν εἰρήνης δέοιτο Διο- 
γύσιος, πλεύσας εὐϑὺς εἰς Διβύην ὡς ἄριστα διαϑήσε- 
σϑαι τὸν πόλεμον" εἰ δὲ πολεμεῖν προϑυμοῖτο, ϑρέψειν 
αὐτὸς ἰδίοις τέλεσι, καὶ παρέξειν εἰς τὸν πόλεμον αὐτῷ 
πεντήκοντα τριήρεις πλεούσας. 

VH. Ὁ μὲν οὖν Διονύσιος ὑπερφυῶς τὴν μεγαλοψυ- 
χίαν ἐθαύμασε, καὶ τὴν προϑυμίαν ἠγάπησεν. Οἱ δ᾽ 
ἐλέγχεσϑαι τῇ λαμπρότηχι, καὶ ταπεινοῦσϑιαι τῇ δυνά- 
p& τοῦ Δίωνος οἰόμενοι, ταύτην εὐϑὺς ἀρχὴν λαβόντες, 
οὐδεμιᾶς ἐφείδοντο φωνῆς, ἧ τὸ μειράκιον ᾿ἐξαγριαίνειν 
ἔμελλον πρὸς αὐτὸν, ὡς ὑπερχόμενον διὰ τῆς ϑαλάττης 
τυραννίδα, καὶ περιστιῶντα ταῖς ναυσὶ τὴν δύναμιν εἰς 
τοὶς ᾿“ριστομάχης παῖδας, ἀδελφιδοῦς ὄντας αὐτῷ. Φα- 
γερώταται δὲ καὶ μέγισται τῶν εἰς φϑόνον καὶ μῖσος αἷ- 
τιῶν ὑπῆρχον, ἢ τοῦ βίου διαφορὰ, καὶ τὸ τῆς διαίτης 
ἄμικτον. Oi μὲν γὰρ εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς νέου τυράννου καὶ 
τεϑραμμένου φαύλως ὁμιλίαν καὶ συνήϑειαν ἡδοναῖς καὶ 
κολακβίαις καταλαμβάνοντες ἀεὶ τινας ἔρωτας καὶ δια- 
τριβὰς ἐμηχανῶντο ῥεμβώδεις περὶ πότους καὶ γυναῖκας 


à 
X 





DIO N. " 
καὶ παιδιὰς ἑτέρας ἀσχήμονας. Y. ὧν ἡ τυραννὶς, 
ὥσπερ σίδηρος, μαλασσομένη, τοῖς μὲν ἀρχομένοις ἐφάνη 
φιλάνϑρωπος, καὶ τὸ λίαν ἀπάνϑρωπον ὑπανῆχεν, ovx 
ἐπιεικδίᾳ τιγὶ μᾶλλον, ἢ 7 deg vule TOU κρατοῦντος, ἀμβλυ- 
»ομίψη. Ἔχ δὲ τούτου προΐουσα καὶ “γεμομένη κατὰ μι- 
κρὸν 7 περὶ τὸ μειράκιον ἄνεσις τοὺς ἀδαμαντίνους δε- 
σμοὺς ἐκείνους, οἷς ὃ πρεσβύτερος Διονύσιος & ἔφη δεδεμέ- 
»ην ἀπολιπεῖν τὴν μοναρχίαν, ἐξέτηξε καὶ διέρϑειρεν. 
Ἡμέρας γὰρ, ὡς φασιν, ἐνενήκοντα συνεχῶς ἔπινεν ἀρξά- 
μενος, καὶ τὴν αὐλὴν ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ, σπουδαίοις ἀν- 
δράσι καὶ λόγοις ἄβατον καὶ ἀγείσοδον οὐσαν, μέϑαι, 
καὶ σκώμματα, καὶ ψαλμοὶ, καὶ ὀρχήσεις, καὶ βωμο- 
λοχίαι κατεῖχον. 

VIL Ὧν οὖν, ὡς εἰχὸς, ὃ Δίων ἐπαχϑὴς, εἰς οὐδὲν 
ἡδὺ καὶ »εωτεριχὺν ἐνδιδοὺς ἑ ἑαυτόν. Διὸ καὶ πιϑανὰ χκα- 
κιῶν προσρήματα ταῖς ἀρεταῖς ἐπιφέροντες αὐτοῦ διέ- 
βαλλον, ὑπεροψίαν τὴν σεμνότητα; καὶ τὴν παῤῥησίαν 
αὐϑάδειαν ἀποκαλοῦντες. Koi νουϑετῶν κατηγορεῖν 
ἐδόκει" καὶ μὴ συνεξαμαρτάνων “καταφρονεῖν. μέλει 
δὲ καὶ φύσει τινὰ τὸ ἦϑος 0 ὄγκον εἶχεν αὐτοῦ; καὶ τραχύ- 
vj δυσπρόσοδον ἐντεύξει καὶ δυσξύμβολον. Ov γὰρ 
μόνον ἀνδρὶ γέῳ καὶ διατεϑρυμμένῳ τὰ ὦτα κολακείαϊς 
ἄχαρις ἣν συγγενέσϑαι καὶ προσάντης, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ 
τῶν πάνυ χφωμένων αὐτῷ, καὶ τὴν ἁπλότητα καὶ τὸ 
γενναῖον ἀγαπώντων τοῦ τρόπου, κατεμέμφοντο τῆς ὃμι- 
λίας, ὡς ἀγροικότερον καὶ βαρύτερον πολιτικῶν χρειῶν 
τοῖς δεομένοις συγαλλάσσοντα. Περὶ ὧν καὶ Πλάτων 
ὕστερον, ὥςπερ ἀποϑεσπίζων, E eypeye πρὸς αὐτὸν, &Egv- 


λαβεῖσϑαι τὴν αὐϑάδειαν, ὡς ἐρημίᾳ συνοικοῦσαν. Οὐ 
μὴν ἀλλὰ τότε πλείστου δοκῶν ἄξιος ὑπάρχειν διὰ τὰ 


A ET ER 
m3 


8 PLUTARCHI 


7 


πράγματα; καὶ μόνος, ἢ μάλιστα, τὴν τυραννίδα σαλού-, 


ουσαν ἀνορϑοῦν καὶ διαφυλάττειν, ἐγίνωσκεν οὐ πρὸ; 
χάριν, ἀλλ᾽ ἄκοντος ὑπὸ χρείας τοῦ τυράννου, πρῶτὸς 
ὧν καὶ μέγιστος. 

ΙΧ. «Αἰτίαν δὲ τούτου τὴν ἀπαιδουσίαν εἶναι νομζων, 
ἐμβαλεῖν αὐτὸν εἰς διατριβὰς ἐλευϑερίους ἐφιλοτιμεῖτο, 
καὶ γεῦσαι λόγων καὶ μαϑημάτων ἠϑοποιῶν, ὡς ἀρετήν 
T8 παύσαιτο δεδιὼς, καὶ τοῖς καλοῖς χαίρειν ἐϑισϑείη. 
Φύσει γὰρ οὐκ ἐγεγόνει τῶν φαυλοτάτων τυράννων ὃ 
Διονύσιος" ἀλλ᾽ ὃ πατὴρ δεδοικὼς, μὴ φρονήματος με- 
ταλαβὼν, καὶ συγγενόμενος νοῦν ἔχουσιν ἀνϑρώποις, ἐπι- 
βουλεύσειεν αὐτῷ, καὶ παρέλοιτο τὴν ἀρχὴν, ἐφρούρει xa- 
τάκλειστον οἴκοι, δι᾿ ἐρημίαν ὁμιλίας ἑτέρας, καὶ ἀπειρίᾳ 
πραγμάτων, ὥς φασιν, ἁμάξια καὶ λυχνίας, καὶ δίφρους 
ξυλίνους, καὶ τραπέζας τεκταινόμενον. Οὕτω γὰρ ἢν 
ἄπιστος, καὶ πρὸς ἅπαντας ἀνθρώπους ὕποπτος καὶ 
προβεβλημένος διὰ φόβον ὃ ὃ πρεςβύτερος Διονύσιος, Gere 
μηδὲ τῆς κεφαλῆς τὰς τρίχας ἀφελεῖν κουρικαῖς μαχαίραις, 
ἀλλὰ τῶν πλαστῶν τις ἐπιφοιτῶν ἄνϑρακι τὴν κόμην 
περιέκαιδν. Εἰσῆει δὲ πρὸς αὐτὸν εἰς τὸ δωμάτιον οὔτ᾽ 
ἀδελφὸς, οὐϑ᾽ υἷος, ὡς ἔτυχεν, ἠμφιεσμένος, ἀλλ᾽ ἔδει, 
πρὶν εἰσελϑεῖν, ἀποδύντα τὴν ἑαυτοῦ στολὴν ἕκαστον, 
ἑτέραν ἀναλαβεῖν, ὁραϑέντα γυμνὸν ὑπὸ τῶν φυλαττόν- 
των. "Ens δὲ Λεπτίνης, ὃ ἀδελφὸς, αὐτῷ more χωρίοι 
φύσιν ἐξηγούμενος, λαβὼν λόγχην παρά τινος τῶν δορυ- 
φόρων, ὑπέγραψε τὸν τόπον, ἐκείνῳ μὲν ἰσχυρῶς ἐχαλέ- 
παινδ, τὸν δὲ δόντα τὴν λόγχην ἀπέκτεινεν. Ἔλεγε δὲ 
τοὺς φίλους φυλάττεσϑαι, γοὺν ἔ ἔχοντας εἰδὼς, καὶ βουλο- 
μένους μᾶλλον τυραννεῖν, ἢ τυραννεῖσϑαι. Καὶ Μαρ- 
σύαν δὲ τινα τῶν προηγμένων ὑπ᾽ αὐτοῦ καὶ τεταγμέ- 


DIO N. 9 


γῶν ἐφ᾿ ἡγεμονίας ἀνεῖλε, δόξαντα κατὰ τοὺς ὕπνους 
σφάττειν αὐτόν" ὡς ἀπ᾿ ἐννοίας μεϑημερινῆς, καὶ δια- 
λογισμοῦ, τῆς ὄψεως ταύτης εἰς τὸν ὕπνον αὐτῷ παρα- 
γενομένης. Ὁ μὲν δὴ Πλάτωνι ϑυμωϑεὶς, ὅτι μὴ πάν- 
τῶν αὐτὸν ἀνϑρώπων ἀνδρειότατον à ὄντα ἀπέφῃνεν, οὕτω 
περίφοβον καὶ τοσούτων ὑπὸ δειλίας κακῶν μεστὴν εἶχε 
τὴν ψυχήν. 
X. Τὸν δ᾽ υἱὸν αὐτοῦ, καϑάπερ εἴρηται, διαλελω- 
βημένον ἀπαιδευσίᾳ καὶ συντετριμμένον τὸ ἤϑος ὃ ὃ Δίων 
δρῶν, παρεκάλει πρὸς παιδείαν τραπέσϑαι, καὶ δεηϑη- 
yot τοῦ πρώτου τῶν φιλοσόφων πᾶσαν δέησιν ἐλϑεῖν εἰς 
Σικελίαν: ἐλϑόντι δὲ παρασχεῖν αὑτὸν, ὅπως διακοσμη- ' 
. ϑεὶς τὸ ἦϑος εἰς ἀρετὴν λόγων, ᾿ καὶ πρὸς τὸ ϑειότατον 
᾿ ἀφομοιωϑεὶς παράδειγμα τῶν ὄντων καὶ κάλλιστον, ᾧ 

τὸ πᾶν ἡγουμένῳ πεὶι ϑόμενον, ἐξ ἀκοσμίας κόσμος ἐστὶ, 
πολλὴν μὲν εὐδαιμονίαν ἑαυτῷ μηχανήσεται, πολλὴν δὲ 
τοῖς πολίταις, ὅσα νῦν ἐν ἀϑυμίᾳ διοικοῦσι πρὸς avay- 
xu» τῆς ἀρχῆς, ταῦτα σωφροσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ ust 
εὐμενείας πατρονυμούμενα παρασχὼν, καὶ γενόμενος βα- 
σιλεὺς ἐκ τυράννου Τοὺς γὰρ ἀδαμαντίνους δεσμοὺς 
οὐχ, ὥσπερ ὃ πατὴρ ἔλεγεν αὐτοῦ, φόβον καὶ βίαν καὶ 
E- veav "Àj oc εἶναι, καὶ βαρβάρων μυρίανδρον φυλακὴν, 
εὔνοιαν δὲ καὶ προϑυμίαν καὶ χάριν ἐγγενομένην wn ὑπ᾽ 
] ἀρετῆς καὶ δικαιοσύνης" ἃ, καίπερ ὄντα μαλακώτερα τῶν 
συντόνων καὶ σκληρῶν ἐκείνων, ἰσχυρότερα πρὸς διαμο- 
γὴν ἡγεμονίας ὑπάρχειν. Χωρὶς δὲ τούτων ἀφιλότιμον 
εἶναι καὶ ἄζηλον τὸν ἄρχοντα, τῷ μὲν σώματι περιττῶς 
ἀμπεχόμενον, καὶ τῇ περὶ τὴν οἴκησιν ἁβρότητι καὶ 
᾿ ατασκδυῇ λαμπρυνόμενον, ὁμιλίᾳ δὲ χαὶ λόγῳ μηδὲν 
ὄντα τοῦ προστυχόντος σεμνότερον, μηδὲ τῆς ψυχῆς τὸ 













10 PLUTARCHI 


βασίλειον ἀξιοῦντα κεκοσμημένον ἔχειν βασιλικῶς καὶ 
πρεπόντως. 

XL. Ταῦτα πολλάκις τοῦ Δίωνος παραινοῦντος, καὶ 
τῶν λόγων τοῦ Πλάτωνος ἔστιν οὕστινας ὑποσπείροντος, 
ἔσχεν ἔρως τὸν Διονύσιον ὀξὺς καὶ περιμαγὴς τῶν T8 λό- 


ὧν καὶ τῆς συνουσίας τοῦ Πλάτωνος. Εὐθὺς οὖν 


᾿᾿ϑήναζε πολλὰ μὲν ἐφοίτα γράμματα παρὰ τοῦ Διονυ- 
σίου, πολλαὶ δ᾽ ἐπισκήψεις παρὰ τοῦ Δίωνος" ἄλλαι δ᾽ 


ἐξ ᾿Ιταλίας παρὰ τῶν Πυϑαγορικῶν, διακελουομένων 


παραγενέσθαι, καὶ νέας ψυχῆς ἐξουσίᾳ μεγάλῃ καὶ 
δυνάμει παραφερομένης ἐπιλαβέσϑαι, καὶ κατασχεῖν 
ἐμβριϑεστέροις λογισμοῖς. Πλάτων μὲν οὖν, ὥς φησιν 
αὐτὸς, ἑαυτὸν αἰσχυνϑεὶς, μάλιστα μὴ δόξειεν ἐν λόγοις 
εἶναι μόνον, ἔργου δ᾽ ἑκὼν οὐδενὸς ἂν ἅψασϑαι, xai 
προσδοχήσας δι᾿ ἑνὸς ἀνδρὸς , ὥσπερ ἡγεμονικοῦ μέρους, 
ἐχκαϑαρϑέντος, ὅλην i ἰατρδύειν Σικελίαν νοσοῦσαν, ὑπή- 
xovg&y. Οἱ δὲ τῷ Δίωνι πολεμοῦντες, φοβούμενοι τὴν 
τοῦ Διονυσίου μεταβολὴν, 1 ἔπεισαν αὐτὸν ἀπὸ τῆς φυγῆς 
μεταπέμπεσϑαι Φίλιστον, ἄνδρα καὶ πεπαιδευμένον πιερὲ 
λόγους, καὶ τυραννικῶν ἡϑῶν ἐμπειρότατον, ὡς ἀντί- 
ταγμα πρὸς Πλάτωνα καὶ φιλοσοφίαν ἐκεῖνον ἕξοντες. 
Ὁ γὰρ δὴ Φίλιστος ἐξ ἀρχῆς τὸ τῇ τυραννίδι a καϑιστα- 
μένῃ προϑυμότατον ἑαυτὸν παρέσχε, καὶ τὴν ἄκραν διδ- 
φύλαξε φρουραρχῶν ἐπὶ πολὺν χρόνον. Ἦν δὲ λόγος, 
ὡς καὶ τῇ μητρὶ πλησιάζοι τοῦ πρεσβυτέρου Διονυσίου, 
τοῦ τυράννου μὴ παντάπασιν ἀγνοοῦντος. Ἐπεὶ δὲ 
““επτίνης ἐκ γυναικὸς, ἣν διαφϑείρας ἑτέρῳ συνοικοῦσαν 
ἔσχε, γενομένων αὐτῷ δυοῖν ϑυγατέρων, τὴν ἑτέραν 
ἔδωκε Φιλίστῳ, μηδὲ φράσας πρὸς Διονύσιον" ὀργισϑεὶς 
ἐκεῖνος, τὴν μὲν γυναῖκα τοῦ Aentlyov δείσας ἐν πιέδαις 


ΤΟΝ. 11 


καϑεῖρξε, τὸν δὲ Φίλιστον ἐξήλασε Σικελίας, φ φυγόντα 
παρὰ ξένους τινὰς εἰς τὸν ᾿Αδρίαν" ὅπου καὶ δοκεῖ τὰ 
πλεῖστα συνϑεῖναι τῆς ἱστορίας σχολάζων. Οὐ γὰρ 
. ἐπανῆλϑε, τοῦ πρεσβυτέρου ζῶντος, ἀλλὰ μετὰ τὴν ἐκεί- 
- vov τελευτὴν, ὥσπερ εἴρηται, κατήγαγεν αὐτὸν ὃ πρὸς 
Δίωνα τῶν ἄλλων φϑόνος, ὡς αὐτοῖς τε μᾶλλον ἐπιτή- 
δειον ὄντα, καὶ τῇ τυραννίδι βεβαιότερον. 

XII. Οὗτος μὲν οὖν ευϑὺς κατελϑὼν διεπεφύκει τῆς 
τυραννίδος" τῷ δὲ Δίωνι καὶ παρ᾽ ἄλλων ἐτύγχανον οὐ- 
σαι διαβολαὶ καὶ κατηγορίαι πρὸς τὸν τύραννον, ὡς διει- 
λεγμένῳ περὶ καταλύσεως τῆς ἀρχῆς πρός 18 Θεοδότην 
καὶ πρὸς “Ἡρακλείδην. ᾿Ἡλπιζε μὲν γὰρ, ὡς ἔοικε, διὰ 
- Πλάτωνος παραγενομένου τὸ δεσποτικὸν καὶ λίαν a ἄχρα- 
τὸν ἀφελὼν τῆς τυραννίδος, ἐμμελῆ τινα καὶ γόμιμον 
᾿ ἄρχοντα τὸν Διονύσιον καταστήσειν. Εἰ δ᾽ ἀντιβαίνοι, 
— xoi μὴ μαλάσσοιτο, καταλύσας ἐκεῖνον, ἐγνώκει τὴν 
Be ἀποδιδόναι Συρακουσίοις" οὐκ ἐπαινῶν μὲν 
᾿δημοχρατίαν, πάντως δὲ βελτίω τυραννίδος. ἡγούμενος 
᾿ τοῖς διαμαρτάνουσιν ὃ ὑγιαινούσης ἀριστοκρατίας. 

XI Ἐν τοιαύτῃ δὲ καταστάσει τῶν πραγμάτων 
᾿ ὄντων, Πλάτων εἰς Σικδλίαν ἀφικόμενος, περὶ μὲν τὰς 
πρώτας ἀπαντήσεις ϑαυμαστῆς ἐτύγχανε φιλοφροσύνης 
χαὶ τιμῆς. Καὶ γὰρ «ouo τῶν βασιλικῶν αὐτῷ παρέστη 
κεχοσμημέγον διαπρεπῶς ἀποβάντι τῆς τριήρους" καὶ 
ϑυσίαν ἔϑυσεν ὃ o τύραννος, ὡς εὐτυχήματος μεγάλου τῇ 
ἀρχῇ προσγεγονότος. Αἰδὼς δὲ συμποσίων, καὶ σχη- 

ματισμὸς αὐλῆς, καὶ πιρᾳότης αὐτοῦ τοῦ τυράννου περὶ 


















δὰς μεταβολῆς τοῖς πολίταις. Φορὰ δὲ τις ἣν ἐπὶ λό- 
g z , " t 
ους καὶ φιλοσοφίαν ἁπάντων, καὶ τὸ τυραννεῖον, ὡς 


12 PLUTARCHI 


φασι, κονιορτὸς ὑπὸ πλήϑους τῶν γεωμετρούντων κατεῖς- 
χεν. Ἡμερῶν δ᾽ ὀλίγων διαγενομένων, ϑυσία μὲν ἣν 
πάτριος ἐν τοῖς τυραγννείοις" τοῦ δὲ κήρυκος, ὥσπερ εἰώ- 
Oe κατευξαμένου διαμένειν τὴν τυραννίδα ἀσάλευτον 
πολλοὺς χρόνους, ὃ Διονύσιος λέγεται παρεστὼς, ,, Οὐ 
παύση, φάγαι, καταρώμενος ἡμῖν; ““ Τοῦτο κομιδὴ τοὺς 
περὶ τὸν Φίλιστον ἐλύπησεν, ἀμαχόν τινα τοῦ Πλάτωνος 
ἡγουμένους ἔσεσϑαι χρόνῳ καὶ συνηϑείᾳ τὴν δύναμιν, 
εἰ νῦν ἐκ συνουσίας ὀλίγης ἠλλοίωκεν οὕτω καὶ μεταβέ- 
βληκδ τὴν γνώμην τὸ μειράκιον. ἷ 

XIV. Ovx ἔτ᾽ οὖν xo^ ἕνα καὶ λαϑραίως, ἀλλὰ 
πάντες ἀναφανδὸν ἐλοιδόρουν τὸν Δίωνα j λέγοντες, ὡς 
οὐ λέληϑε κατεπιάδων, καὶ καταφαρμάσσων τῷ Πλάτω- 
voc Ayo Διονύσιον ; ὅπως, ἀφέντος ἑκουσίως αὐτοῦ καὶ 
προεμένου τὴν ἀρχὴν, ὑπολαβὼν εἰς τοὺς ᾿ἀριστομάχης 
περιστήσῃ παῖδας, ὧν ϑεῖός ἐστιν. Ἔνιοι δὲ προσεποι- 
oUrto δυσχεραΐνειν, εἰ ngotegor μὲν A ϑηναῖοι ναυτικαῖς 
καὶ πεζικαῖς δυνάμεσι μεγάλαις δεῦρο πλεύσαντες ἀπώ- 
λοντο, καὶ διορϑάρησαν πρότερον, ἢ λαβεῖν Συρακούσας, 
γυνὶ δὲ δί ἑνὸς σοφιστοῦ καταλύσουσι τὴν Διονυσίου 
τυραννίδα, συμπείσαντες αὐτὸν ἐκ τῶν μυρίων δορυφό- 
av ἀποδράντα, καὶ καταλιπόντα τὰς τετρακοσίας τριή- 
ρεις, καὶ τοὺς μυρίους ἱππεῖς, καὶ τοὺς πολλάκις τοσού- 
τους ὁπλίτας, ἐν ᾿ἀκαδημίᾳ τὸ σιωπώμενον ἀγαϑὸν ζη- 
τεῖν, καὶ διὰ γϑωμετρίας εὐδαίμονα γενέσϑαι, τὴν ἐν 
ἀρχῇ καὶ χρήμασι καὶ τρυφαῖς εὐδαιμονίαν Δίωνι καὶ 
τοῖς Δίωνος ἀδελφιδοῖς προέμενον. Ex τούτων ὑποψίας 
πρῶτον, εἶτα καὶ φανερωτέρας ὀργῆς καὶ διαφορᾶς γε- 
νομένης, ἐκομίσϑη τις ἐπιστολὴ κρύφα πρὸς Διονύσιον, 
ἣν ἐγεγράφει Δίων πρὸς τοὺς Καρχηδονίων ἐπιμελητάς" 


γυσαναψσα 


ἜΣ 





DION. 13 
κολούων, ὅταν Διονυσίῳ περὶ τῆς eiiis διαλέγωνται, 


μὴ χωρὶς αὐτοῦ ποιήσασϑαι τὴν ἔντευξιν, ὡς πάντα 
ϑυησομένους ἀμεταπιτώτως δι᾽ αὐτοῦ. Ταύτην ἀναγνοὺς 
Διονύσιος Φιλίστῳ, καὶ uer ἐκδίνου βουλευσάμενος, ὡς 
φησι Τίμαιος, ὑπῆλϑε τὸν Δίωνα πεπλασμέναις διαλύ- 
σεσι" καὶ μέτρια σκηψάμενος, διαλλαττεσϑαΐ τε φήσας, 
μόνον τ΄ ἀπαγαγὼν ὑπὸ τὴν ἀκρόπολιν πρὸς τὴν ϑά- 
λασσαν, ἔδειξε τὴν ἐπιστολὴν, καὶ κατηγόρησεν , ὡς 
συνισταμένου μετὰ Καρχηδονίων ἐπ᾿ αὐτόν. AnoAoy&- 
σϑαι δὲ βουλομένου τοῦ Δίωνος, οὐκ ἀνασχόμενος, 
ἀλλ εὐθὺς, ὡς εἶχε, ϑέμενος εἰς ἀκάτιον, προσέταξε 
τοῖς ναύταις κομίζοντας αὐτὸν ἐκϑεῖναι πρὸς τὴν Ita- 
λίαν. 

XV. Γενομένου δὲ τούτου, καὶ φανέντος ὠμοῦ τοῖς 
ἀνϑρώποις, τὴν μὲν οἰκίαν τοῦ τυράννου πένϑος εἶχε διὰ 
τὰς γυναῖκας" ἢ δὲ πόλις 3 τῶν Συρακουσίων ἐπῇρτο, 
πράγματα γεώτερα καὶ μεταβολὴν προσδεχομένη ταχεῖαν 
ἐκ τοῦ περὶ Δίωνα ϑορύβου, καὶ τῆς πρὸς τὸν τύραννον 
ἀπιστίας τῶν ἄλλων. Ἃ δὴ συνορῶν ὃ Διονύσιος, καὶ 


ü δεδοιχὼς, τοὺς μὲν φίλους παρεμυϑεῖτο καὶ τὰς γυναῖ- 
/ xac, ὡς οὐ φυγῆς, αλλ ᾿ ἀποδημίας, τῷ Δίωνι γεγενημέ- 
᾿ γῆς, ὡς μή τι χεῖρον ὀργῆ πρὸς τὴν ᾿αὐθάδοιαν αὐτοῦ 
Ψ. παρόντος ἁμαρτεῖν βιασϑείη" δύο δὲ ναὺς παραδοὺς 
E τοῖς Ἅἰωνος οἰκδίοις, ἐκέλευσεν ἐνθεμένοις. ὅσα βούλοιντο 
d τῶν ἐχδίνου χρήματα καὶ ϑεράποντας ἀπάγειν πρὸς av- 
— τὸν εἰς Πελοπόννησον. Hy δ᾽ οὐσία μεγάλη τῷ Δίωνι, 
— καὶ σχεδόν τι τυραννικὴ πομπὴ καὶ κατασκευὴ περὶ τὴν 
δίαιταν, ἣν oi φίλοι συλλαβόντες ἐκόμιζον. Ἄλλα δ᾽ 


ΕΣ 


€ ἐπέμτιετο πολλὰ παρὰ τῶν γυναικῶν καὶ τῶν ἑταίρων, 
- ὥστ χρημάτων ἕνδκα καὶ πλούτου λαμπρὸν ἐν τοῖς Ἐλ- 


44 PLUTARCH! 


λησιν εἶναι, καὶ διαφαγῆναι τῇ τοῦ φυγάδος εὐπορίᾳ τὴν — 


τῆς τυραννίδος δύναμιν. 
XVL Πλάτωνα δὲ Διονύσιος εὐϑὺς μὲν εἰς τὴν 
ἀκρόπολιν μετέστησεν , ἔντιμον αὐτῷ σχήματι ξενίας φι- 


λανϑρώπου φρουρὰν μηχανησάμενος, ὡς μὴ συμτιλέοι 
Δίωνι μάρτυς, ὧν ἠδίκητο. Χρόνῳ δὲ καὶ συγδιαιτήσοι, d 


καϑάπερ ψαῦσιν ἀνϑρώπου ϑηρίον, ἐϑισϑεὶς ὑπομένειν 
τ τὴν ὁμιλίαν αὐτοῦ καὶ τὸν λόγον, ἠράσϑη τυραννικὸν 
ἔρωτα, μόνος ἀξιῶν ὑπὸ Πλάτωνος ἀντερᾶσϑαι καὶ 
ϑαυμάξεσϑαι μάλιστα σιάντων, ἕτοιμος ὧν ἐπιτρέπειν τὰ 
πράγματα καὶ τὴν τυραννίδα μὴ -“προτιμῶντι τὴν πρὸς 
Δίωνα φιλίαν τῆς πρὸς αὑτόν. Ἢν οὖν τῷ Πλάτωνι 
συμφορὰ τὸ πάϑος αὐτοῦ τοῦτο, βαινομένου, καϑάπερ 
οἵ δυσέρωτες 4 ὑπὸ ζηλοτυπίας" καὶ πολλὰς μὲν ὀργὰς ὦ 
ὀλίγῳ χρόνῳ, πολλὰς δὲ διαλλαγὰς καὶ δεήσεις ποιουμέ. 


γου πρὸς αὐτὸν, ἀχροᾶσϑαι δὲ τῶν λόγων καὶ κοινωνεῖν — 


τῆς περὶ φιλοσοφίαν πραγματείας σπουδάζοντος μὲν 
ὑπερφυῶς, αἰδουμένου δὲ τοὺς ἀποτρέποντας, ὡς δια- 
φϑαρησομένου. Ἐν τούτῳ δὲ πολέμου τινὸς ἐμπεσόντος, 
ἀποπέμπει τὸν Πλάτωνα, συνϑέμενος εἰς ὥραν ἔτους 
μεταπέμψεσϑαι Δίωνα. Koi τοῦτο μὲν ἐψεύσατο, τὰς 
δὲ προσόδους τῶν κτημάτων ἀπέπεμπεν αὐτῷ, ἀξιῶν 
Πλάτωνα συγγνῶναι περὶ τοῦ χρόνου διὰ τὸν πόλεμον" 
εἰρήνης γὰρ γενομένης, τάχιστα μεταπέμψεσϑαι τὸν 
Δίωνα, καὶ ἀξιοῦν αὐτὸν ἡσυχίαν ἄγειν, καὶ μηδὲν 
γβωτερίζειν, μηδὲ βλασφημεῖν χατ᾽ αὐτοῦ πρὸς τοὺς 
Ἕλληνας. 

XVIL. Ταῦτ᾽ ἐπειρᾶτο ποιεῖν Πλάτων, καὶ Δίωνα 
τρέψας ἐπὶ φιλοσοφίαν, ἐν ᾿ἀκαδημίᾳ συνεῖχεν. Ὥικει 
μὲν οὖν ἐν ἄστει παρὰ Καλλίππῳ τινὶ τῶν γνωρίμων" 


"iw. 


DION. 15 


ἀγρὸν δὲ διαγωγῆς χάριν ἐκτήσατο, καὶ τοῦτον ὕστερον 
εἰς Σικδλίαν πλέων Σπευσίππῳ δωρεὰν ἔδωκεν: ᾧ μάλι- 
στα τῶν ᾿1ϑήνησι φίλων ἐχρῆτο καὶ συνδιητᾶτο,Ἤ βουλο- 
μένου τοῦ Πλάτωνος ὁμιλίᾳ χάριν ἐχούσῃ, καὶ παιδιὰς 
ἐμμελοῦς, κατὰ καιρὸν ᾿ἁπτομένῃ κεραννύμενον ἀφηδύνε- 
σϑαι τοῦ Δίωνος τὸ ἦϑος. Τοιοῦτος δέ τις ὃ Σπεύ- 
σιπίτιος ἢν" ἢ καὶ σκῶψαι ἀγαϑὸν αὐτὸν ἐν τοῖς Σίλλοις 
ὃ Τίμων προσηγύρευσεν. «Αὐτῷ δὲ Πλάτωνι, χορηγοῦντι 
παίδων χορῷ, τόν τὲ χορὸν ἤσκησεν ὃ Δίων, καὶ τὸ δα- 
πάνημα πᾶν ἐτέλεσε παρ᾿ ἑαυτοῦ, συγχωροῦντος τοῦ 
Πλάτωνος τὴν τοιαύτην φιλοτιμίαν πρὸς τοὺς ᾿4ϑηναΐ- 
ovc, ὡς ἐκείνῳ μᾶλλον εὔνοιαν, ἢ δόξαν αὐτῷ, φέρουσαν. 
Ἐπεφοΐτα δὲ καὶ ταῖς ἄλλαις πόλεσιν ὃ Δίων, καὶ συνε- 
3 σχόλαζε xoi συνεπανηγύριζε τοῖς ἀρίστοις καὶ πολιτικω- 

H | τάτοις ἀνδράσιν, οὐδὲν ἐν τῇ διαίτῃ σόλοικον ἐπιδεικγύ- 
1 - u&voc, οὐδὲ τυραννικὸν, οὐδ᾽ ἐπιτοϑρυμμένον, ἀλλὰ σω- 
3 φροσύνην, καὶ ἀρετὴν, καὶ ἀνδρείαν, καὶ περὶ λόγους καὶ 
περὶ φιλοσοφίαν δὐσχήμονας διατριβάς. Ep oic εὔνοια 
* παρὰ πάντων ἐγίνετο καὶ ζῆλος αὐτῷ, τιμαί 18 δημόσιαι 
— xoi ψηφίσματα παρὰ τῶν πόλεων. «Πακεδαιμόνιοι δὲ 
p Σπαρτιάτην αὐτὸν ἐποιήσαντο, τῆς Διονυσίου κατα- 
φρονήσαντες à ὀργῆς; καίπερ αὐτοῖς τότε προϑύμως ἐπὶ 
᾿ τοὺς Θηβαίους συμμαχοῦντος. «Λέγεται δὲ more τὸν 
Biiwo: τοῦ Μεγαρέως Πτοιοδώρου δεομένου ἐπὶ τὴν 
οἰκίαν ἐλϑεῖν" ἣν δ᾽, ὡς ἔοικε, τῶν πλουσίων τις καὶ 


Es ὃ Πτοιόδωρος: ὄχλον. οὖν ἐπὶ Sonic ἰδὼν ὃ ὃ 











᾿ ὕσοδον, ἀπιδὼν πρὸς τοὺς glos δυσχεραίνοντας 
ὲ ἀγανακτοῦντας" ,, Τί τοῦτον, ἔφη, μεμφόμεϑα; καὶ 


ΑἾΑΝ 
pr. 


πο. 


᾿ς 


ΨὌΕΥ ΨΚ athl "Uv w ΜΝ οι ὧν 
' * v 


16 PLUTARCHI 
γὰρ αὐτοὶ πάντως ἐν Συρακούσαις ὅμοια τούτοις ἐποι- 
μὴ « 

XVIII. Xgovov δὲ προϊόντος, ὃ Διονύσιος ζηλοτυ- 
πῶν, καὶ δεδοικὼς τοῦ Δίωνος τὴν παρὰ τοῖς Ἕλλησεν 
εὔνοιαν, ἐπαύσατο τὰς προσόδους ἀποστέλλων, καὶ τὴν 
οὐσίαν παρέδωκεν ἰδίοις ἐπιτρόποις. Βουλόμενος δὲ καὶ 
τὴν εἰς τοὺς φιλοσόφους διὰ Πλάτωνα κακοδοξίαν ἀνα- 
μάχεσϑαι, πολλοὺς συνῆγδ τῶν πεπαιδεῦσϑαι δοκούν- 
των. Φιλοτιμούμενος δὲ τῷ διαλέγεσϑαι περιεῖναι τπιάν- 
των; ἠναγκάζετο τοῖς Πλάτωνος παρακούσμασι καχῶς 
χρῆσϑαι. Καὶ πάλιν ἐκεῖνον ἐπόϑει, καὶ κατεγίνωσκεν 
αὐτὸς αὑτοῦ, μὴ χρησάμενος παρόντι, μηδὲ διακούσας, 
ὅσα καλῶς εἶχεν. Οἷα δὲ τύραννος, ἔμπιληκτος ael ταῖς 
ἐπιϑυμίαις, καὶ πρὸς πᾶσαν ὀξύῤῥοπος σπουδὴν, εὐθὺς 
ὥρμησεν ἐπὶ τὸν Πλάτωνα, καὶ πᾶσαν μηχανὴν αἴρων, 
συνέπεισε τοὺς περὶ ᾿Αρχύταν. Πυϑαγορικοὺς, τῶν óuo- 
λογουμένων ἀναδόχους γενομένους, καλεῖν Πλάτωνα" δύ 
ἐκείνου γὰρ αὐτοῖς éyeyovet φιλία καὶ ξενία τὸ πρῶτον. 
Οἱ δ᾽ ἔπεμψαν ᾿Αρχέδημον παρ᾽ αὐτόν" ἔπεμψε δὲ καὶ 
Διονύσιος τριήρεις," καὶ φίλους δεησομένους τοῦ Πλάτω- 
»ος" αὐτός τὸ σαφῶς καὶ διαῤῥήδην ἔγραψεν, ὡς οὐδὲν 
ἂν γένοιτο τῶν μετρίων Δίωνι, μὴ πεισϑέντος Πλάτωνος 
ἐλϑεῖν εἰς Σικελίαν" πεισϑέντος δὲ, πάντα. Πολλαὶ δ᾽ 
ἀφύχοντο πρὸς Δίωνα παρὰ τῆς ἀδελφῆς καὶ γυναικὸς 
ἐπισκήψεις, δεῖσϑαι Πλάτωνος ὑπακοῦσαι Διονυσίῳ, καὶ 
μὴ πρόφασιν παρασχεῖν. Ovio uiv δή φησιν ὃ Πλάτων 
ἐλϑεῖν τὸ τρίτον εἰς τὸν πορϑμὸν τὸν περὶ Σικδλίαν, 

"Ogg ἔτι τὴν ὀλοὴν ἀναμετρήσειθ Χάρυβδιν. 

XIX. ᾿᾿Ελϑὼν δὲ μεγάλης μὲν αὐτὸν ἐνέπλησε χαρᾶς, 

μδγάλης δὲ πάλιν ἐλπίδος Σικελίαν, συνευχομένην καὶ 





ΤΟΝ. 41 





συμφιλοτιμουμένην Πλάτωνα μὲν Φιλίστου περιγενέσϑααι, 


5 


E φιλοσοφίαν δὲ τυραννίδος. "Hy δὲ πολλὴ μὲν τῶν γυναι- 
— χῶν σπουδὴ περὶ αὐτὸν, ἐξαίρετος δὲ παρὰ τῷ Διονυσίῳ 
: πίστις, ἣν οὐδεὶς ἄλλος εἶχεν, ἀδιερεύνητον αὐτῷ πλησιά. 
NS Δωρεὰς δὲ χρημάτων πολλῶν καὶ πολλάκις τοῦ 
μὲν διδόντος, τοὺ δὲ μὴ δεχομένου, παρὼν “Αφίστισιπιος, 
i ὃ Κυρηναῖος, ἀσφαλῶς i ἔφη μεγαλόψυχον εἶναι Διονὺ- 
 Gi0v* αὐτοῖς μὲν γὰρ μικρὰ διδόναι, πλειόνων δεομένοις, 
Πλάτωνι δὲ πολλὰ, μηδὲν λαμβάνοντι. Μετὰ δὲ τὰς 
πρώτας φιλοφροσύνας, ἀρξαμένου Πλάτωνος ἐ ἐντυγχάνειν 
περὶ Δίωνος, ὑπερϑέσεις τὸ πρῶτον ἤσαν, εἶτα μέμψεις 
καὶ διαφοραὶ λανϑάνουσαι τοὺς ἐκτὸς, ἐπϑιρυπερμθνὺν 
Διονυσίου, καὶ ταῖς ἄλλαις τὸν “Πλάτωνα ϑεραπείαις χαὶ 
τιμαῖς πειρωμένου παράγειν ἀπὸ τῆς Δίωνος εὐνοίας, 
οὐδ᾽ αὐτὸν ἔν je τοῖς πρώτοις χφόνοις ἀποκαλύπτοντα 
τὴν ἀπιστίαν αὐτοῦ καὶ ψευδολογίαν, ἀλλ᾽ ἐγκαρτεροῦντα 
xai σχηματιζόμενον. Ovto δὲ διακειμένων πρὸς ἀλλή- 
λους, x καὶ λανϑάνειν πάντας οἰομένων, Ἑλίκων ὁ 0 Κυξικη- 















TU υράννου, Coran ἐλ hd ἀργυρίου τάλαντον. glrun- 
08 δὲ, παίζων πρὸς τοὺς ἄλλους φιλοσόφους, ἐ ἔφη τι καὶ 
αὐτὸς ἔχειν τῶν παραδόξων προειπεῖν. ᾿Εκείνων δὲ 
000 c δεομένων" ,, Πρφολέγω τοίνυν, εἶπεν, ὀλίγου χοό- 
Πλάτωνα καὶ Διονύσιον ἐχϑροὺς γενησομένους. » 
Aoc δὲ, τὴν μὲν οὐσίαν τοῦ Δίωνος ὃ Διονύσιος ἐπώ- 
&, καὶ τὰ χφήματα κατεῖχϑ᾽ Πλάτωνα δ᾽ ἐν τῷ περὶ 
οἰχίαν κήπῳ διαιτώμενον. εἰς τοὺς μισϑοφόρους μι8- 
4808, πάλαι μισοῦντας αὐτὸν καὶ ζητοῖντας ἀνελεῖν, 


Prur. IX. B 


18 PLUTARCHI 


ὡς πείϑοντα Διονύσιον ἀφεῖναι τὴν τυραννίδα, καὶ Uu» 
ἀδορυφόρητον. 

ΧΧ. Ἐν τοιούτῳ κινδύνῳ γενομένου τοῦ Πλάτωνος, 
οἵ περὶ “Ἀρχύταν πυϑόμενοι, ταχὺ πέμπουσι πρεσβείαν 
καὶ τριακόντορον, ἀπαιτοῦντες τὸν ἄνδρα παρὰ Διονυ- 
σίου, καὶ λέγοντες, ὡς αὐτοὺς λαβὼν ἀναδόχους τῆς 
ἀσφαλείας πλεύσειεν εἰς Συρακούσας. ᾿Ἵπολεγομένου δὲ 
τοῦ Διονυσίου τὴν ἔχϑραν é ἑστιάσεσι καὶ φιλοφροσύναις 
περὶ τὴν προπομτπιὴν, ἕν δὲ τι προαχϑέντος ὡς αὐτὸν 
τοιοῦτον εἰπεῖν. ,,Hnov, Π]λάτων, πολλὰ καὶ δεινὰ κα- 
τηγορήσεις ἡμῶν πρὸς τοὺς συμφιλοσοφοῦντας" “ᾧπο- 
μειδιάσας ἐκεῖνος ἀπεκρίνατο" » Μὴ τοσαύτη λόγων ἐν 
᾿“καδημίᾳ γένοιτο σπάνις, ὥστε σοῦ τινα μνημονεῦσαι / 
Τοιαύτην μὲν τὴν ἀποστολὴν τοῦ Πλάτωνος γενέσϑαι 
λέγουσιν" οὐ μέντοι τὰ Πλάτωνος αὐτοῦ πάνυ τούτοις 
συνάδει. 

ΧΧΙ. Δίων δὲ καὶ τούτοις ἐχαλέπαινε » καὶ μετ᾽ ὀλί- 
γον χρόνον ἐξεπολεμώϑη παντάπασι, πυϑόμενος τὸ 
περὶ τὴν γυναῖκα" περὶ ov καὶ Πλάτων jvi&ato, γράφων. 
πιρὸς Διονύσιον. Ἦν δὲ τοιοῦτον. Μετὰ τὴν ἐκβολὴν 
τοῦ Δίωνος, ἀπιοπέμπων Πλάτωνα Διονύσιος, ἐκέλευσεν 
αὐτοῦ δι᾿ ἀποῤῥήτων πυϑέσϑαι, μή τι κωλύοι. τὴν γυ- 
vaixa πρὸς γάμον ἑτέρῳ δοϑηναι" καὶ γὰρ ἦν λόγος, 
εἴτ᾽ ἀληϑὴς, εἴτε συντεϑεὶς ὑπὸ τῶν 4ἴωνα μισούντων, 
ὡς οὐ xaJ ἡδονὴν ὁ o γάμος εἴη Δίωνι γεγονὼς, οὐδ᾽  m- 
ἄρμοστος ἣ πρὸς τὴν γυναῖκα συμβίωσις. Ὡς οὖν ἧκεν 
ὃ Πλάτων ᾿Αϑήναξο, καὶ τῷ Δίωνι σπιδρὶ πάντων ἐνέτυχε, 
γφάφει. πρὺς τὸν τύραννον ἐπιστολὴν, τὰ μὲν ἄλλα σα- 
φῶς πᾶσιν, αὐτὸ δὲ τοῦτο μόνῳ 7νώριμον ἐχδίνῳ qeu. 
ζουσαν" ὡς διαλεχϑείη Δίωνι πρὶ τοῦ τιράγματος ÉxH- 


EAMCVN 


DIO SN. 19 


vov, xai σφόδρα δῆλος εἴη χαλεπαίνων, εἰ τοῦτο Διονύ- 
σιος ἐξεργάσαιτο. Koi τότε μὲν ἔτι πολλῶν ἐλπίδων 
; οὐσῶν πρὸς τὰς διαλύσεις, οὐδὲν ἔπραξε περὶ τὴν ἀδελ- 
qu νεώτερον, ἀλλ᾽ εἴα μένειν αὐτὴν “μετὰ τοῦ παιδίου 
τοῦ Δίωνος οἰκοῦσαν. Ἐπεὶ δὲ παντάπασιν ἀσυμβάτως 
εἶχε, καὶ “Πλάτων αὖϑις ἐλϑὼν ἀπεπέμφϑη πρὸς ἀπέ- 
χϑειαν, οὕτω τὴν geri ἄκουσαν ἑνὶ τῶν ᾿ φίλων, Τιμο- 
κράτει, δίδωσιν: οὐ μιμησάμενος τὴν κατά 78 τοῦτο τοῦ 
πατρὸς ἐπιείκειαν. γεγόνει γὰρ, ὡς ἔοικδ, κἀκείνῳ 
Πολύξενος, ὃ τὴν ἀδελφὴν € ἔχων αὐτοῦ, Θέστην, πολέμιος. 
᾿Ἀποδράντος ovv αὐτοῦ διὰ φόβον, καὶ φυγόντος ἐκ Σι- 
κελίας, μεταπεμψάμενος ἡτιᾶτο τὴν ἀδελφὴν, ὅτι U'UVEL- 
δυῖα τὴν φυγὴν TOU ἀνδρὸς οὐ κατδῖπε σιρὸς αὐτόν. yz! 
δὲ ἀνεκτιλήκτως καὶ γὴ AU ἀφύβως: »EiÓ' οὕτως σοι 
H pos Atovocte , φαύλη γυνὴ 787 ονέναι καὶ ἄνανδρυς, 











νῶν. ue καλῶς e. μοι nece tite γυναῖκα 
φεύγοντος, ἢ σοῦ τυραννοῦντος ἀδελφὴ», λέγεσϑιαι." 
Ταῦτα τῆς Θέστης παῤῥησιασαμένης, ϑαυμάσαι λέγουσι 
᾿ τὸν τύραννον. ᾿Εϑαύμασαν δὲ καὶ oi Συρακούσιοι τὴν 
Qety» τῆς γυναικὸς, ὥστε καὶ μετὰ τὴν κατᾶλυσιν τῆς 
1 θαννίδος ἐκείνῃ τιμὴν καὶ ϑεραπείαν βασιλικὴν ὑπάρ- 
qeu ἀποϑανούσης δὲ, δημόν εν "gos τὴν ταφὴν ἐπακο- 
n t τοὺς πολίτας. Ταῦτα μὲν οὖν οὐκ ἄχρηστον 
εἰ τὴν παρέκβασιν. 

—XXH. Ὁ δὲ Δίων ἐντεῦϑεν δὴ τρέπεται πρὸς πό- 
λεμον" αὐτοῦ μὲν Πλάτωνος ἐκτιοδὼν ἱσταμένου Ot. αἰδῶ 
᾿ πρὸς Διονύσιον ξενίας καὶ γῆρας, Σπευσίππου δὲ 
τῶν ἄλλων ἑταίρων τῷ Δίωνι συλλαμβανόντων; καὶ 

Β 2 





20 PLUTARCIHI 


παρακδλευομένων ἐλουϑεροῦν Σικελίαν, χεῖρας ὀρέγουσαν 
αὐτῷ, καὶ προϑύμως ὑποδεχομένην. Ὅτε γὰρ ἐν Συρα- 
κούσαις Πλάτων διέτριβεν, ot περὶ Σπεύσιππον, ὡς ἔοικε, 
μαλλον ἀναμιγγύμενοι τοῖς ἀν ϑρώποις κατεμάν ϑανον 
τὴν διάνοιαν αὐτῶν. Καὶ τὸ μὲν πρῶτον ἐφοβοῦντο τὴν 
παῤῥησίαν, ὡς διάπειραν οὖσαν ὑπὸ τοῦ τυράννου" χρό- 
vq δ᾽ ἐπίστευσαν. Ὁ γὰρ αὐτὸς ἦν παρὰ πάντων “λόγος 
δεομένων καὶ παρακελευομένων ἐλϑεῖν Δίωνα, μὴ ναῦς 
ἔχοντα, μηδ᾽ ὁπλίτας, μηδ᾽ ἵππους, ἀλλ᾽ αὐτὸν εἰς ὑπη- 
ρετικὸν ἐμβάντα, χρῆσαι τὸ σῶμα καὶ τοῖνομα Σικελιώ- 
ταῖς ἐπὶ τὸν Διονύσιον. Ταῦτα τῶν περὶ Σπεύσιππον 
ἀγγελλόντων, ἐπιῤῥωσ ϑεὶς ἐξενολόγει κρύφα καὶ δι᾿ ἐτέ- 
av, ἐπικρυπτόμενος τὴν διάνοιαν. Συνέπραττον δὲ καὶ 
τῶν πολιτικῶν πολλοὶ καὶ τῶν φιλοσόφων, 0 τε Κύπριος 
Εὔδημος, εἰς ὃν ᾿Ἡριστοτέλης ἀποϑανόντα τὸν περὶ ψυ- 
χῆς διάλογον ἐποίησε, xai Τιμωνίδης ὃ 0 Δευκάδιος. Συν- 
ἑστησαν δὲ καὶ Μίλταν αὐτῷ τὸν Θεσσαλὸν, ἄνδρα 
μάντιν, καὶ μετεσχηκότα τῆς ἐν ᾿Αχαδημίᾳ διατριβὴς. 
Τῶν δ᾽ ὑπὸ τοῦ τυράννου πεφυγαδευμένων, οὐ μεῖον ἢ 
χιλίων ὄντων, πέντε καὶ εἴχοσι μόνοι τῆς στρατείας ἐκοι- 
γώνησαν, οἱ δ ἄλλοι πιρούδοσαν ἀποδειλιάσαντες. Ὁρ- 
μητήριον δ᾽ ἦν ^ Ζακυν ϑίων νῆσος, εἰς ἣν οἵ στρατιῶται 
συνελέγησαν, ὀχτακοσίων ἐλάττους γενόμενοι" γνώριμοι 
δὲ πάντες ἐκ πολλῶν καὶ μεγάλων στρατειῶν, καὶ τοῖς 
σώμασιν ἡσκημένοι διαφερόντως" ἐμπειρίᾳ δὲ καὶ τόλμῃ 
πολὺ πάντων κράτιστοι, καὶ δυνάμενοι πλήϑος; ὅσον 
ἤλπιζεν E&em ἐν Σικδλίᾳ “Δίων, ὑπεκκαῦσαι καὶ συνεξορ- 
μῆσαι πρὸς ἀλκήν. 

XXII. Οὗτοι μὲν πρῶτον ἀκούσαντες, ἐπὶ Διονί- 


σιον καὶ Σικελίαν αἴρεσϑαι τὸν στόλον, ἐξεπλάγησαν | 


uu 322. 


ΝΥ͂Ν 


ΤΟΝ. 21 


καὶ κατέγνωσαν, ὡς ὀργῆς τινος παραφροσύνῃ καὶ μανίᾳ 
τοῦ Δίωνος, ἡ ἢ χρηστῶν ἐλπίδων ἀπορίᾳ, ῥιπτοῦντος ἕαυ- 
τὸν εἰς ἀπεγγωσμένας πράξεις" καὶ τοῖς ἑαυτῶν ἡγεμόσι 
xci ξενολόγοις ὠργίζοντο, μὴ προειποῦσιν εὐϑὺς ἐξ ἀρ- 
χῆς τὸν πόλεμον. Ἐπεὶ δὲ Δίων τῷ λόγῳ τὰ σαϑρὰ 
τῆς τυραννίδος ἐπεξιὼν ἐδίδασκεν, ὡς οὐ στρατιώτας, 
ἀλλὰ μάλλον ἡγεμόνας αὐτοὺς κομίζοι, Συρακουσίων καὶ 
τῶν ἄλλων Σικελιωτῶν τπιάλαι πρὸς ἀπόστασιν ἑτοίμων 
ὑπαρχόντων". μετὰ δὲ τὸν Δίωνα διαλεχ ϑέντος αὐτοῖς 
᾿)κιμένους , ὃς πρῶτος ὧν ! Ayetiy δύξῃ καὶ γένει. συνε- 
στράτευεν, ἐπείσ ϑησαν. Ἣν μὲν οὖν ϑέρους ἀχμὴ, καὶ 
κατεῖχον ἐτησίαι τὸ πέλαγος" ἢ δὲ σϑλήνη διχομηνίαν 
ἡγε. Τῷ δ᾽ ᾿Ἱπόλλωνι ϑυσίαν μεγαλοπρεπῆ παρασκευ- 
ἄσας ὃ law, ἐπόμπευσε μετὰ τῶν στρατιωτῶν κεκοσμη- 
μένων ταῖς πανοπλίαις πρὸς τὸ ἱερόν: καὶ μετὰ τὴν ϑυ- 
gla ἐν τῷ σταδίῳ τῶν Ζακυνϑίων κατακλιϑέντας αὐτοὺς 
ἡ εἱστία, ϑαυμάζοντας ἀργυρῶν καὶ χρυσῶν ἐχπωμάτων 
2 καὶ τραπεζῶν ὑπερβάλλουσαν ἰδιωτικὸν πλοῦτον λαμ- 
: πρότητα, xoi λογιξομένους, ὅτι ,παρηκμακὼς ἀγὴρ ἤδη 
χαὶ τοσαύτης εὐπορίας “κύριος οὐκ ἂν Eni ri goh παρα- 
βόλοις πράγμασι χωρὶς, ἐλπίδος βεβαίου, καὶ φίλων 
ἐνδιδόντων ἐχεῖϑεν αὐτῷ τὰς πλείστας καὶ μεγίστας 















XXIV. Μετὰ δὲ τὰς σπονδὰς καὶ τὰς νενομισμένας 
χατευχὰς ἐξέλιπεν ἡ δελήνη. Koi τοῖς μὲν περὶ τὸν 
lov ϑαυμαστὸν οὐδὲν ἢ qs λογιξομένοις τὰς ἐκλειπτι- 
περιόδους, καὶ τὴν γινομένην τοῦ σχκιάσματος ἀπάν- 
mou πρὸς τὴν σελήνην, καὶ τῆς γῆς τὴν ἀντίφραξιν πρὸς 

; ἥλιον. ᾿Επεὶ δὲ τοῖς στρατιώταις διαταραχϑεῖσιν 
« τινὸς παρηγορίας, Mlrec. ὃ μάντις. ἐν μέσω κατα- 


22 PLUTARCHI 


στὰς, ÉxéAeve ϑαῤῥεῖν αὐτοὺς καὶ προσδοχᾷν τὰ κράτι- 
στα" σημαίνειν γὰρ τὸ δαιμόνιον ἔκλειψίν τινα τῶν γὺν 
ἐπιφανῶν" ἐπιφανέστερον δὲ μηδὲν εἶναι τῆς Διονυσίου 
τυραννίδος, ἧς τὸ λαμπρὸν ἀποσβέσειν ἐκείνους εὐϑὺς 
ἁψαμένους. Σικελίας. Τοῦτο μὲν οὖν Müsac εἰς μέσον 
ἐξέϑηκδ naci τὸ δὲ τῶν μελισσῶν, ct περὶ τὰ πλοῖα 
τοῦ Δίωνος ὠφϑησαν ἐσμὸν λαμβάνουσαι κατὰ τιρύμναν, 
ἰδίᾳ πρὸς αὐτὸν καὶ τοὺς φίλους ἔφραζε δεδιέναι, μὴ 
καλαὶ μὲν αἵ πράξεις αὐτοῦ γένωνται, χρόνον. δ᾽ ὀλίγον 
ἀνϑήσασαι μαρανϑῶσι. -«Ἱέγεται δὲ, καὶ τῷ Διονυσίῳ 
πολλὰ τέρατα n “παρὰ τοῦ δαιμονίου γενέσϑαι σημεῖα. 
᾿Δετὸς μὲν n ἄρπάσας δοράτιον τινὸς τῶν δορυφόρων. 
ἀράμενος ὑψοῦ καὶ φέρων ἀφῆκεν εἰς τὸν βυϑόν. H δὲ 
προσχλύζουσα πρὸς τὴν ἀκρόπολιν ϑάλασσα μίαν ἡμέ- 
gar τὸ vo γλυχὺ καὶ πότιμον παρέσχεν, ὥστε γευσα- 
μένοις πᾶσι κατάδηλον εἶναι. Χοῖροι δ᾽ ἐτέχϑησαν 
αὐτῷ, τῶν μὲν ἄλλων οὐδενὸς ἐνδεεῖς μορίων, ὦτα δ᾽ οὐχ 
ἔχοντες. ᾿Δπεφαΐνοντο δ᾽ οἱ μάντεις, τοῦτο μὲν ἀπο- 
στάσεως καὶ ἀπειϑείας εἶναι σημεῖον, ὡς οὐκ ἔτι τῶν 
πολιτῶν ἀκουσομένων τῆς τυραννίδος" τὴν δὲ γλυκύτητα 
τῆς ϑαλάσσης μεταβολὴν καιρῶν ἀνιαρῶν καὶ πονηρῶν 
εἰς πράγματα χρηστὰ φέρειν Συρακουσίοις. “ἀετὸς δὲ, 
ϑεράπων. Διός" λόγχη δὲ, “παράσημον ἀρχῆς καὶ δυνα- 
στείας" ἀφανισμὸν ovv. καὶ κατάλυσιν τῇ τυραννίδι βου- 
λεύειν τὸν τῶν ϑεῶν μέγιστον. Ταῦτα μὲν οὖν Θεύ-. 
πομπὸς ἱστύρηκϑ. 

Χχν. Τοὺς δὲ στρατιώτας τοὺς 4ἴωνος ἐξ ἐξρδέξαντο 
στρογγύλαι δύο ναῦς, τρίτον δὲ πλοῖον οὐ μέγα, καὶ Ld 
τριακόντοροι παρηκολούϑονν. Ὅπλα δὲ, χωρὶς ὧν εἶχον 
oi στρατιῶται, δισχιλίας μὲν ἐκόμιζεν ἀσπίδας, βέλη δὲ 


ΑΝ... ὃς... 


ΤΟΝ. 23 


καὶ δόρατα πολλὰ, καὶ τιλῆϑος ἐφοδίων ἄφϑονον, ὅπως 
ἐπιλίπη μηδὲν αὐτοὺς ποντοποροῦντας" ἅτε δὴ τὸ σύμ- 
— may ἐπὶ πνεύμασι xci ϑαλάσσῃ πεποιημένους τὸν πλοῦν, 
διὰ τὸ τὴν γῆν φοβεῖσϑαι, καὶ πυνϑάνεσϑαι, Φίλιστον 
ἐν Ἰαπυγίᾳ »γαυλοχοῦντα παραφυλάττειν. E δὲ καὶ 
μαλακῷ πνεύματι πλεύσαντες ἡμέρας δώδεκα, τῇ τρισ- 
καιδεκάτῃ κατὰ Πάχυνον ἦσαν, ἄκραν. τῆς Σικδλίας. 
Καὶ πρῶτος μὲν ὃ κυβερνήτης κατὰ τάχος ἐχέλευσεν 
ἀποβαίνειν, ὡς, ἂν ἀποσπασϑῶσι τῆς Jue καὶ τὴν 
ἄκραν ἑχόντες ἀφῶσι, πολλὰς ἡμέρας. καὶ νύκτας ἐν τῷ 
πελάγει τριβησομένους, ὥρᾳ ϑέρους νότον. “περιμένοντας. 
Δίων δὲ τὴν ἐγγὺς τῶν πολεμίων ἀπόβασιν δεδιὼς, καὶ 
τῶν πρόσω μάλλον ἅψασϑαι βουλόμενος, παρέπλευσε 
τὸν Πάχυνον. Ex δὲ τούτου, τραχὺς μὲν ἀπαρκτίας 
ἐπιπεσὼν ἤλαυνε πολλῷ κλύδωνι τὰς ναῦς ἀπὸ τῆς Σικε- 
B aec, ἀστραπαὶ δὲ χαὶ βρονταὶ, φανέντος ἀρκτούρου, 
E συμπεσοῦσαι, πολὺν ἐξ οὐρανοῦ χειμῶνα καὶ ῥαγδαῖον 
n ὄμβρον ἐξέχεαν᾽ ᾧ τῶν γαυτῶν συνταραχϑέντων, καὶ 
E πλάνης γενομένης, καϑορῶσιν αἰφνίδιον ὑπὸ τοῦ XU- 
ματος. ὠϑουμένας τὰς ναῦς ἐπὶ τὴν πρὸς “Ἱιβύην Κέρκι- 
yay, ἢ μάλιστα κρημνώδης a ἀπήντα καὶ τραχεῖα προσφε- 
3 φομένοις αὐτοῖς ἡ νῆσος. Μικρὸν οὖν δεήσαντες ἔχρι- 
φῆναι καὶ συντριβῆναι περὶ τὰς πέτρας, ἐβιάζοντο πρὸς 
| χοντὸν παραφερύμενοι μόλις ἕως ὃ χειμὼν ἐλώφησε, καὶ 
πλοίῳ συντυχόντες, ἔγνωσαν ἐπὶ ταῖς καλουμέναις κεφα- 
| ᾿λαῖς τῆς μεγάλης Σύρτεως ὄντες. ᾿ϑυμοῦσι δ᾽ αὐτοῖς 
᾿ πρὸς τὴν γαλήνην καὶ διαφερομένοις αὔραν τινὰ κατέ- 
Ξ σπειρεν 7 χώρα νότιον, οὐ πάνυ προσδεχομένοις γότον, 
E οὐδὲ πιστεύουσι τῇ μεταβολῇ. Κατὰ μικρὸν δὲ ῥωννυ- 
μένου τοῦ πγεύματος xoi μέγδϑος λαμβάνοντος, ἐκτεί- 


———— ÁÉ— αν 

















- n PAN 


(d 


24 PLUTARCHI 


γαντες ὅσον ἦν ἱστίων, καὶ προσευξάμενοι τοῖς ϑεοῖς, 
πελάγιοι πρὸς τὴν Σικελίαν ἔφευγον ἀπὸ τῆς Διβύης" 
καὶ ϑέοντες ἐλαφρῶς, sttuntaio κατὰ Μίνωαν ὡρμί- 
σαντο, πολισμάτιον ἐν τῇ Σικελίᾳ τῆς Καρχηδονίων ἐπι- 
κρατείας. Ἔτυχε δὲ παρὼν ὃ Καρχηδόνιος ἄρχων, Σύ- 
γαλος, ἐν τῷ χωρίῳ, ξένος ὧν καὶ φίλος Δίωνος. Ayvoar 
δὲ τὴν παρουσίαν αὐτοῦ καὶ τὸν στόλον, ἐπειρᾶτο χω- 
λύειν τοὺς στρατιώτας. ἀποβαίνοντας. Οἱ δὲ μετὰ τῶν 
ὅπλων ἐχδραμόντες, ἀπέκτειναν μὲν οὐδένα" ἀπειρήχει 
γὰρ 0 Δίων διὰ τὴν οὖσαν αὐτῷ φιλίαν πρὸς τὸν Kag- 

χηδόνιον᾽ φεύγουσι δὲ συνεισπεσόντες αἱροῦσι τὸ χω- 
οἷον. Ὥς δ᾽ ἀπήντησαν ἀλλήλοις oi ἡγεμόνες καὶ ἡσπά- 
σαντο, Δίων μὲν ἀπέδωκε τὴν πόλιν Συνάλῳ, οὐδὲν ad - 
κήσας" Σύναλος δὲ τοὺς στρατιώτας ἐξένιζε, καὶ συμπα- 
ρεσκεύαζεν, ὧν Δίων ἐδεῖτο. 

ΧΧΥΙ. Μάλιστα δ᾽ αὐτοὺς ἐθάῤῥυνε τὸ συμβεβη- 
xoc αὐτομάτως περὶ τὴν ἀποδημίαν τοῦ Διονυσίου. 
ἹΝβωστὶ γὰρ ἐκπεπλευχὼς ἐτύγχανεν ὀγδοήκοντα ναυσὶν 
εἰς τὴν Ἰταλίαν. Διὸ καὶ τοῦ Δίωνος παρακαλοῦντος 
ἐνταῦϑα τοὺς στρατιώτας ἀναλαμβάνειν, πολὺν xoóvov 
ἐν τῇ ϑαλάσσῃ κεχακωμένους, οὐχ ὑπέμειναν αὐτοὶ, 
σπεύδοντες ἃ ἁρπάσαι τὸν καιρὸν , ἀλλ᾽ ἐκέλευον ἡγεῖσϑαι 
τὸν Alva 7190; τὰς Συρακούσας. “Ἀποσκευασάμενος 
οὖν τὰ περιόντα τῶν ὅπλων καὶ τῶν φορτίων ἐκεῖ, καὶ 
τοῦ Συνάλου δεηϑεὶς, ὅταν ῆ καιρὸς, ἀποστεῖλαι πρὸς 
αὐτὸν, ἐβάδιζεν ἐπὶ τὰς Συρακούσας. Πορευομένῳ δ᾽ 
αὐτῷ πρῶτον μὲν ᾿Ἰχραγαντίνων προσεχώρησαν ἱππεῖς 
διακόσιοι τῶν περὶ τὸ Ἔκνομον οἰκούντων, μετὰ δὲ τού- 
tovc Τολῶοι.. Ταχὺ δὲ τῆς φήμης διαδραμούσης εἰς 
Συρακούσας, Τιμοκράτης, ὁ τῇ Δίωνος γυναικὶ συνοικῶν, 





SEE REC OT PONO ETE 


DIO N. 25 


ο΄ Διονυσίου ἀδελφῆ, τῶν ἀπολελειμμένων ἐν τῇ πόλει φί- 
λων προεστὼς, ἐκπέμπει κατὰ τάχος ἄγγελον τῷ Διονυ- 
σίῳ, γράμματα κομίζοντα περὶ τῆς Δίωνος ἀφίξεως. 
Αὐτὸς δὲ τοῖς κατὰ τὴν πόλιν προσεῖχε ϑορύβοις καὶ 
κινήμασιν, ἐπῃρμένων μὲν πάντων, διὰ δ᾽ ἀπιστίαν ἔτι 
καὶ φόβον ἡσυχαζόντων. Two δὲ πεμῳφϑέντι 7γφαμματο- 
D φύρῳ τύχη τις συμπίπτει παράλογος. Διαπλεύσας γὰρ 
ο΄ εἰς τὴν Ἰταλίαν, καὶ τὴν Ῥηγίνην διελϑὼν, ἐπειγόμενος 
εἰς Καυλωνίαν πρὸς Διονύσιον, ἀπήντησε τινὶ τῶν συνή- 
Sav ἱερεῖον νεωστὶ τεϑυμένον xouizovr καὶ λαβὼν 
παρ αὐτοῦ μοῖραν τῶν κρεῶν, ἐχώρει σπουδῇ. Τῆς δὲ 
γυκτὸς μέρος ὁδεύσας, καὶ μικρὸν ἀποδαρϑεῖν ὑπὸ κύπου 
βιασϑεὶς, ὡς εἶχε, παρὰ τὴν ὁδὸν ἐν vy TU/L κατέκλινεν 
ἑαυτόν. Πρὸς δὲ τὴν ὀσμὴν λύκος ἐπελϑὼν, καὶ λαβό- 
μενος τῶν κρεῶν ἀναδεδεμένων ἐκ τῆς πήρας, ᾧχετο (om 
Qov ἅμα σὺν αὐτοῖς τὴν πήραν, ἐν ἡ τὰς ἐπιστολὰς 
ἄνϑρωπος εἶχεν. Ὡς δὲ διεγερϑεὶς ἤσϑετο, καὶ πολλὰ 
μάτην πλανηϑεὶς καὶ διώξας οὐχ, εὗρεν, ἔγνω μὴ πορεύε- 
σϑαι δίχα τῶν γραμμάτων πρὸς τὸν τύραννον, ἀλλ 
ἀποδρὰς ἐχποδὼν γενέσϑαι. 

XXVIL. Διονύσιος μὲν οὖν ὀψὲ καὶ παρ᾽ ἑτέρων 
ἔμελλε πυνϑάνεσϑαι τὸν ἐν Σικελίᾳ πόλεμον. foy δὲ 
πορευομένῳ Καμσριναῖοί τε προσέϑεντο, καὶ τῶν κατ᾽ 
[ ἀγροὺς Συρακουσίων ἀνισταμένων ἐπέῤῥει πλῆϑος οὐκ 
ὀλίγον. Οἱ δὲ μετὰ Τιμοκράτους τὰς Ἐπιπολὰς φυλάσ- 
| govtec «εοντῖνοι καὶ -Καμπανοὶ, λόγον ψευδὴ προσπέμ- 
Mfavroc εἰς αὐτοὺς τοῦ Δίωνος, ὡς ἐπὶ τὰς πόλεις πρῶ- 
τὸν τρέποιτο τὰς ἐχείνων, ἀπολιπόντες ᾧχοντο τὸν Tiuo 
χράτην, τοῖς οἰκείοις βοηϑήσοντες. fc δ᾽ ἀπηγγέλϑη 
ταῦτα πρὸς τὸν “ΐωνα περὶ τὰς Μαχρὰς στρατοπεδεύ- 


Ὺψαα“ σὰμεοε 


JD 


1 























Αἰ  ε 
ΨΗ͂ 


30 PLUTARCHI 


οντα, γυκτὸς ἔτι τοὺς στρατιώτας ἀναστήσας, πρὸς τὸν 
᾿άἌναπον ποταμὸν ἧκεν, ἀπέχοντα τῆς πόλεως δέχα στα- 
δίους. Ἐνιαῦϑα δὲ τὴν πορείαν ἐπιστήσας ἐσφαγιάξετο 
πρὸς τὸν τιοταμὸν, ἀνατέλλοντι τῷ ἡλίῳ προσευξάμενος" 
ἅμα δ᾽ ot μάντεις παρὰ τῶν ϑεῶν γίχην ἔφραζον αὐτῷ. 
Καὶ ϑεασάμενοι τὸν. Alava διὰ τὴν ϑυσίαν ἐστεφανω- 
μένον οἱ παρόντες, ἀπὸ μιᾶς ὁρμῆς ἐστεφανοῦντο τειν - 
τες. Ἦσαν δὲ πεντακισχιλίων οὐκ ἐλάττους προσγεγο- 
vorec κατὰ τὴν ὅδόν. ᾿Ὡπλισμένοι δὲ φαύλως ἐκ τοῦ 
προστυχόντος, ἀνεπλήρουν τῇ προϑυμίᾳ τὴν τῆς παρα- 
σκευῆς ἔνδειαν, ὥστε, κινήσαντος τοῦ Δίωνος, δούμῳ χω- 
ρεῖν μετὰ χαρᾶς καὶ βοῆς ἀλλήλους παρακαλοῦντας ἐπὶ 
τὴν ἐλευϑερίαν. 

ΧΧΝΠΙ. Τῶν δ᾽ ἐν τῇ τπιόλει Συρακουσίων οἱ μὲν 
γνώριμοι καὶ χαρίεντες, ἐσϑῆτα καϑαρὰν ἔ; ἔχοντες, ἀπήν- 
τῶν ἐπὶ τὰς πύλας" οἱ δὲ τιολλοὶ τοῖς τυράννου φίλοις 
ἐπειίϑεντο, καὶ συνήρτιαζον τοὺς καλουμένους προσα- 

γωγέας, ἀν ϑϑρώπους ἀνοσίους, καὶ ϑεοῖς ἐχϑροὺς, οἵ 
περιδνόστουν ἐν τῇ πόλει καταμεμιγμένοι τοῖς Συραχου- 
σίοις, πολυπραγμονοῦντες καὶ διαγγέλλοντες τῷ τυράννῳ 
τὰς 18 διανοίας καὶ τὰς φωνὰς ἑχάστων. Οὗτοι μὲν οὖν 
πρῶτοι δίκην ἐδίδοσαν ὑπὸ τῶν προστυγχανόντων ἀπο- 
τυμπανιζόμενοι. Τιμοκράτης δὲ, συμμίξαι τοῖς φρου- 
ροῦσι τὴν ἀκρόπολιν μὴ δυνηϑεὶς, ἵππιον λαβὼν διεξέπεσε 
τῆς πόλεως, καὶ πάντα φεύγων ἐνέπλησε φόβου καὶ τα- 
φαχῆς, ἐπὶ μεῖζον αἴρων τὰ τοῦ Δίωνος, ὡς μὴ δοκοίη 
μέτριόν τι δείσας ἀποβεβληκέναι τὴν πόλιν. Ἐν τούτῳ 
δὲ καὶ Δίων προσε χόμενος ἤδη “καταφανὴς ἦν, πρῶτος 
αὐτὸς ὡπλισμένος λαμπρῶς" καὶ παρ᾽ αὐτὸν, ἔνϑεν μὲν 
ὃ ἀδελφὸς Μεγακλῆς, ἔνϑεν δὲ Κάλλιπτιος 0 ᾿4ϑηναῖος, 





ΤΟΝ. 21 


| ἐστεφανωμένοι. Τῶν δὲ ξένων, ἑχατὸν μὲν εἵποντο φύ- 

λακες περὶ τὸν Δίωνα, τοὺς δ᾽ ἄλλους ἡ yov οἱ λοχαγοὶ 
διακεκοσμημένους, ϑεωμένων. τῶν Συρακουσίων, καὶ δε- 
χομένων ὥσπερ ἱεράν τινα καὶ ϑεοπρεπή πομπὴν, ἐλευ- 
ϑερίας καὶ δημοκουανας Ór ἐτῶν ὀκτὼ καὶ τετταράκοντα 
κατιούσης εἰς τὴν πόλιν. 

XXIX. Ἐπεὶ δ᾽ εἰσῆλθεν ὃ Δίων κατὰ τὰς Μενιτί- 
δας πύλας, τῇ σάλπιγγι καταπαύσας τὸν ϑόρυβον ἐκή- 
ρυξεν, ὅτι dia καὶ Μεγακλῆς ἥκοντες ἐπὶ καταλύσει τῆς 
τυραννίδος ἐλευϑεροῦσι Συρακουσίους καὶ τοὺς ἄλλους 
Σικελιώτας ἀπὸ τοῦ τυράνγου. Βουλόμενος δὲ καὶ δι 
ἑαυτοῦ προσαγορεῦσαι τοὺς ἀνϑρώπους, ἀνήει διὰ τῆς 
 ἄχραδινῆς, ἑκατέρωθεν παρὰ τὴν ὁδὸν τῶν Συρακουσίων 
ἱερεῖα, xai τραπέζας καὶ κρατῆρας ἵστάντων" καὶ xod 
ovc γένοιτο, προχῦταις τε βαλλόντων. καὶ προστρεπομέ- 
γῶν ὥσπερ ϑεὸν κατευχαῖς. Ην δ᾽ ὑπὸ τὴν ἀκρόπολιν 
καὶ τὰ πεντάπυλα, Διονυσίου κατασχευάσαντος, ἡλιο- 
τρύπιον καταφανὲς καὶ ὑψηλόν. Ἐπὶ τούτῳ προβὰς 
ἐδημηγόρησε, καὶ παρώρμησε τοὺς πολίτας ἀντέχεσθαι 
τῆς ἐλευϑερίας. Οἱ δὲ χαίροντες καὶ φιλοφρονούμενοι 
᾿χατέστησαν ἀμφοτέρους αὐτοκράτορας στρατηγοὺς, xai 
προσείλοντο, βουλομένων καὶ δεομένων ἐχείνων, αὐτοῖς 
συνάρχοντας εἴκοσιν: ὧν ἡμίσεις ἦσαν ὧς τῶν μετὰ 
Δίωνος ἀπὸ τῆς φυγῆς συγκατερχομένων. Τοῖς δὲ 
μάντεσιν αὐϑις ἐδόκει, τὸ μὲν ὑπὸ πόδας "λαβεῖν τὸν 
Δίωνα δημηγοροῦντα τὴν φιλοτιμίαν καὶ τὸ ἀνάϑημα 
τοῦ τυράννου, λαμτιρὸν εἶναι σημεῖον" ὅτι δ΄ ἡλιοτρό- 
πίον ἣν, ἐφ᾽ οὗ βεβηκὼς ἠρέϑη regime ὠῤῥώδουν, 
μὴ τροπήν τινα τῆς τύχης αἵ πράξεις ταχεῖαν λάβωσιν. 
τούτου τὰς μὲν Ἐπιπολὰς ἑλὼν, τοὺς καϑειργμένους 



















28 PLUTARCHI 


τῶν πολιτῶν ἔλυσε, τὴν δ᾽ ἀκρόπολιν ἀπετείχισεν. "E- 
βδόμη δ᾽ ἡμέρᾳ Διονύσιος κατέπλευσεν εἰς τὴν ἀχρόπο- 
λιν. καὶ Δίωνι προσῆγον ἅμαξαι τὰς πανοτιλίας, ἃς Xv- 
νάλῳ κατέλιπε. Ταύτας διένειμδ τοῖς πολίταις, τῶν δ᾽ 
aua» & ἕκαστος ἑαυτὸν, ὡς δυνατὸν ἡ ἢν. ἐκόσμει καὶ πα- 
ρεῖχεν ὁπιλίτην πρόϑυμον. 

XXX. Διονύσιος δὲ πρῶτον. ἰδίᾳ πρὸς Δίωνα πρέ- 
σβεις ἔπεμπεν ἀποπειρώμενος" ἔπειτα κελεύσαντος ἐκεῖ- 
γου διαλέγεσθαι κοινῇ Συρακουσίοις, ὡς ἐλευϑέροις οὖ- 
σιν, ἐγένοντο λόγοι διὰ τῶν πρέσβεων παρὰ τοῦ τυράν- 
γου φιλάνϑρωποι, φόρων ὑπισχνουμένου μετριότητα, καὶ 
ῥᾳστώνην στρατειῶν, ὧν αὐτοὶ σύμψηφοι γένωνται. 
Ταῦτ᾽ ἐχλεύαζον οἱ Συρακούσιοι. Δίων δ᾽ ἀπεκρίνατο 
τοῖς πρέσβεσι, μὴ διαλέγεσϑαι πρὸς αὐτοὺς Διονύσιον, 
εἰ μὴ τὴν ἀρχὴν ἀφίησιν" ἀφιέντι δὲ συμπράξειν, ἃ δεῖ, 
αὐτὸς, κἂν ἄλλο τι τῶν μετρίων δύνηται, μεμνημένος τῆς 
οἰχειότητος. Ταῦτα Διονύσιος ἐπήνει, καὶ πάλιν ἔπεμπε 
πρέσβεις, κελεύων ἥκειν. τινὰς εἰς τὴν ἀκρόπολιν τῶν Xv- 
ρακουσίων, οἷς τὰ μὲν πείϑων, τὰ δὲ πειϑόμενος, διαλέ- 
ἔβται περὶ τῶν κοινῇ συμφερόντων. Ἐπέμῳφϑησαν οὖν 
ἄνδρες πρὸς αὐτὸν, ovc Δίων ἐδοκίμαζε. Καὶ λόγος 
πολὺς ἐκ τῆς ἄχρας εἰς τοὺς Συρακουσίους χκατήξει, 4ιο- 
νύσιον ἀφήσειν τὴν τυραννίδα, καὶ μᾶλλον ὁ ἑαυτοῦ χάριν, 
ἢ Δίωνος. Hv δὲ δόλος ἡ 7 προσποίησις αὕτη τοῦ τυ- 
ράνγου καὶ σκευωρία κατὰ τῶν Συρακουσίων. Τοὺς μὲν 
γὰρ ἐλϑόντας πρὸς αὐτὸν ἐκ πόλεως συγκλείσας εἶχε" 
τοὺς δὲ μισϑοφόρους πρὸς ὄρϑρον ἐμπλήσας ἀκράτου, 
δρόμῳ πρὸς τὸ περιτείχισμα τῶν Συρακουσίων prie 
γενομένης δὲ τῆς προσβολῆς ἀνελπίστου, καὶ τῶν βαρ- 
βάρων ϑράσει πολλῷ καὶ ϑορύβῳ καϑαιρούντων τὸ 


in. LN 
2 " 


', 
P E 


AT OM 





a ur 


LNSUB ed ub dl 


DIO N. 29 


διατείχισμα, καὶ τοῖς Συρακουσίοις ἐπιφερομένων, οὐδεὶς 
ἐτόλμα μένων ἀμύνεσϑαι, πλὴν τῶν ξένων τῶν Δίωνος, 
ot πρῶτον αἰσϑόμενοι τὸν “ϑόρυβον ἐξεβοήϑησαν. Οὐδ᾽ 
οὗτοι δὲ τῆς, βοηϑείας τὸν τρόπον συνεφρόνουν, οὐδ᾽ 
εἰσήκουον ὑπὸ κραυγῆς καὶ πλάνης τῶν φευγόντων Xv- 
φακουσίων, ἀνατιεφυρμένων αὐτοῖς καὶ διεκϑεόντων" 
πρὶν γε δὴ Δίων, ἐπεὶ λέγοντος οὐδεὶς κατήχουεν; ἔργῳ 
τὸ πρακτέον ὑφηγήσασϑαι βουλόμενος, ἐμβάλλει πρῶτος 
εἰς τοὺς βαρβάρους, καὶ γίνεται περὶ αὐτὸν ὀξεῖα καὶ 
δεινὴ μάχη; γινωσκόμενον οὐχ ἧττον ὑπὸ τῶν πολεμίων, 
ἢ τῶν ᾿ φίλων" ὥρμησαν γὰρ ἅμα πάντες ἐμβοήσαντες. 
Ὁ δ᾽ ἢν μὲν δὴ βαρύτερος Ór ἡλικίαν, 1 ἢ κατὰ τοιούτους 
ἀγῶνας, ἀλκῇ δὲ xoi ϑυμῷ : προσφερομένους ὕφισ τάμενος 
καὶ ἀνακότιτων, τιτρώσκεται λόγχῃ τὴν χεῖρα, πρὸς δὲ 
τὰ ἄλλα βέλη καὶ τὰς ἐκ χειρὸς πληγὰς μόλις ὁ ϑώραξ 
ἤρκεσε; διὰ τῆς ἀσπίδος δόρασι πολλοῖς καὶ λόγχαις 
τυπτόμενος" ὧν κατακλασϑέντων, κατέπεσεν ὃ Δίων. 
Εἶτ᾽ ᾿ἀναρπασϑεὶς ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν, ἐχείνοις μὲν 


| ἡγεμόνα Τιμωνίδην ἐπέστησεν" αὐτὸς δὲ τὴν πόλιν ἵππῳ 


" περιελαύνων, τούς τ Συρακουσίους ἔπαυξ φυγῆς, καὶ 





τῶν ξένων τοὺς φυλάττοντας τὴν “᾿χραδινὴν o ἀναστήσας, 
; ἐπῆγε τοῖς βαρβάροις ἃ ἀχμῆτας ἐκπδπονημένοις, καὶ προ- 
5 ϑύμους ἀπαυδῶσιν ἤδη πρὸς τὴν πεῖραν. Ἐλπίσαντες 
4 γὰρ, ἅμα τῇ πρώτῃ ῥύμῃ τὴν πόλιν 0 ἅπασαν ἐξ ἐπιδρο- 


κῆς καϑέξειν, εἶτα παρὰ δόξαν ἐντυγχάνοντες ἀνδράσι 


- σλήχταις καὶ μαχίμοις, ἀνεστέλλοντο πρὸς τὴν ἀχρόπο- 
λιν. Ἔτι δὲ μαλλον, ὡς ἐνέδωκαν, ἐπικειμένων τῶν λ- 
3 apro, τραπόμενοι κατεκλείσϑησαν εἰς τὸ τεῖχος, ἐβδο- 
1 μήκοντα μὲν καὶ τέσσαρας ἀποκτείναντες τῶν μετὰ Δίω- 
- voc, ἑαυτῶν δὲ πολλοὺς ἀποβαλόντες, 





30 PLUTARCHI 


XXXI Γενομένης δὲ λαμπρᾶς τῆς νίκης, oi μὲν 
“Συρακούσιοι τοὺς ξένους ἑκατὸν μναῖς ἐστεφάνωσαν, οἵ 
δὲ ξένοι Δίωνα χρυσῷ στεφάνῳ. Κήρυκες δὲ παρὰ τοῦ 
“ιονυσίου κατέβαινον, ἐπιστολὰς πρὸς 4ἴωνα παρὰ τῶν 
οἰκείων γυναικῶν κομίζοντες. Μία δ᾽ ἦν ἔξωϑεν ἐπιγε- 
γραμμένη" Τῷ πατρὶ, nap Ἱππαρίνου" τοῦτο γὰρ ἣν 
ὄνομα τῷ τοῦ Δίωνος υἱῷ. Καίτοι φησὶ Τίμαιος, "Ape- 
ταῖον αὐτὸν ἀπὸ τῆς μητρὸς Aperi καλεῖσϑαι. Τιμω- 
vió δὲ μᾶλλον, ὡς οἴομαι, περί γε τούτων πιστευτέον, 
ἀνδρὶ φίλῳ καὶ συστρατιώτῃ Δίωνος. Αἱ μὲν ovy ἄλλαι 
τοῖς Συρακουσίοις ἀνεγνώσϑησαν ἐπιστολαὶ, τιολλὰς 
ἱκεσίας καὶ δεήσεις ἔχουσαι παρὰ τῶν γυναικῶν" τὴν δὲ 
παρὰ τοῦ παιδὸς εἶναι δοκοῦσαν οὐκ ἐώντων φανερῶς 
λυϑῆναι, βιασάμενος ὃ ὁ Δίων ἔλυσεν. "Hy δὲ παρὰ τοῦ 
Διονυσίου, τοῖς μὲν γράμμασι πρὸς τὸν Δίωνα, τοῖς δὲ 
πράγμασι 7,90€ τοὺς “Συρακουσίους διαλεγομένου" σχῆμα 
μὲν ἔχουσα δεήσεως καὶ δικαιολογίας, συγκειμένη δὲ 
πρὸς διαβολὴν τοῦ Δίωνος. Ὑπομνήσεις τὸ γὰρ ἦσαν, 
ὧν ὑπὲρ τῆς τυραννίδος ἔπραξε προϑύμως, καὶ κατὰ τῶν 
φιλτάτων ἀπειλαὶ σωμάτων, ἀδελφῆς, xoi τέχνου, καὶ 
γυναικὸς, ἐπισκήψεις τϑ δειναὶ μετ᾽ ὀλοφυρμῶν" καὶ τὸ 
μάλιστα κινῆσαν. αὐτὸν, ἀξιοῦντος μὴ καϑαιρεῖν, ἀλλὰ 
παραλαμβάνειν τὴν τυραννίδα, μηδ᾽ ἐλευϑεροῦν μισοῦν- 
τὰς ἀνϑρώπους καὶ μνησικακοῦντας, ἀλλ᾽ αὐτὸν ἄρχειν, 
γικρέχοντα τοῖς φίλοις καὶ οἰχείοις τὴν ἀσφάλειαν. 

XXXI. ᾿Αναγινωσκομένων δὲ τούτων, οὐχ, ὅπερ ἦν 
δίκαιον, εἰσήδι τοῖς Συρακουσίοις ἐκπλήττεσθαι τὴν 
ἀπάϑειαν καὶ τὴν μεγαλοψυχίαν τοῦ Δίωνος ὑπὲρ τῶν 
καλῶν καὶ δικαίων ἀπισχυριζομένου πρὸς τοιαύτας οἶκει- 
ὅτητας, ἀλλ᾿ ὑποψίας καὶ φόβου λαβόντες ἀρχὴν, ὡς 





DIO N. 31 


μεγάλης οὔσης ἀνάγκης ἐκείνῳ φείδεσϑιαι rov τυράννου, 
σιρὸς ἑτέρους ἤδη προστάτας ἀπέβλεπον" καὶ μάλιστα 
P πυνϑαγόμενοι καταπλεῖν Ἡρακλείδην, ἀνεπτοήϑησαν. 
— "Hy δὲ τῶν φυγάδων Ἡρακλείδης, στρατηγικὸς μὲν ἂν- 
Ἵ ϑρῶπος, καὶ 7νώριμος ἀφ᾽ ἡγεμονίας, ἣν ξιτχδ παρὰ τοῖς 
Ἷ τυράννοις" οὐκ ἀραρὼς δὲ τὴν γνώμην, ἀλλὰ πρὸς πάντα 
- κοῦφος, ἥκιστα δὲ βέβαιος ἐν κοινωνίᾳ πραγμάτων ἀρχὴν 
ἐχόντων καὶ δόξαν. Οὗτος ἐν Πελοποννήσῳ πρὸς Δίωνα 
στασιάσας, ἔγνω xa^ αὑτὸν ἰδιόστολος πλεῖν ἐπὶ τὸν 
τύραννον, εἰς TE Συρακούσας ἀφικόμενος. ἑπτὰ τριήρεσι 
καὶ τρισὶ πλοίοις, Διονύσιον μὲν αὖϑις εὗρε περιτετειχι- 
σμένον, ἐπηρμένους δὲ τοὺς Συρακουσίους. Εὐϑὺς ovr 
— enusÜvero τὴν τῶν πολλῶν χάριν, ἔχων μέν τι καὶ φύσει 
— πιϑανὸν καὶ κινητικὸν ὄχλου ϑεραπεύεσϑαι ζητοῦντος" 
ὑπολαμβάνων δὲ καὶ μετάγων ῥᾷον αὐτοὺς, ot τὸ σεμνὸν 
1 τοῦ Δίωνος, ὡς βαρὺ δυσπολίτευτον, ἀπεστρέφοντο, διὰ 
᾿ τὴν γεγενημένην ἐκ τοῦ κρατεῖν ἄνεσιν καὶ ϑρασύτητα, 
— πρὺ τοῦ δῆμος εἶναι τὸ nay ortis d ct ϑέλοντες. 
XXXIII. Koi πρῶτον μὲν εἰς ἐκκλησίαν ἀφ᾽ αὐτῶν 
συνδραμόντες, εἵλοντο τὸν Ἡρακλείδην ναύαρχον. Ἐπεὶ 
δὲ Δίων παρελϑὼν ἡτιᾶτο, τὴν ἐκείνῳ δεδομένην o ἀρχὴν 
ἀφαίρεσιν εἶναι τῆς πιρότερον αὐτῷ δεδομένης" οὐκ ἔτι 
| quo Eutoiqu rtg μένειν, ἂν ἄλλος ἡγῆται τῶν κατὰ a ϑά- 


mec 

















τὸ οὐδὲ συμφερόντως ὑπὲρ b δὰ δὐηλιὀνολνα πρὸς 
E ἐν καιρῷ ῥοπῆς ὀλίγης δεομένῳ 7190; ἀπώλειαν, 
; ὖϑις ἐκκλησίαν αὐτὸς συναγαγὼν, ναύαρχον ἀπέδειξε 

ὃν “Πρακλείδην, καὶ τοῦ σώματος ἔπεισε φυλακὴν δοῦ- 





32 PLUTARCHI 


»ot τοὺς πολίτας, ὥσπερ αὐτὸς εἶχεν. Ὁ δὲ τῷ μὲν 
λόγῳ καὶ τῷ σχήματι τὸν Δίωνα θεραπεύων, καὶ χάριν 
ὁμολογῶν ἔχειν, παρηκολούϑει ταπεινὸς, ὑπηρετῶν τὸ 
κελδυόμενον" κρύφα δὲ τοὺς πολλοὺ: καὶ γεωτεριστὰς 
διαφϑείρων καὶ ὑποκινῶν ϑορύβοις τὸν Δίωνα περιέβαλ- 
λεν, εἰς ἅπασαν ἀπορίαν καϑιστάμενον. Εἴτε γὰρ 
ἀφιέναι κελεύοι Διονύσιον ὑπόσπονδον ἐκ τῆς ἄκρας, 
διαβολὴν εἶχε φείδεσϑαι καὶ περισώξζειν ἐκεῖνον" εἴτε 
λυπεῖν μὴ βουλόμενος, ἐπὶ τῆς πολιορκίας ἡσυχάζοι, δια- 
τηρεῖν ἐδόκει τὸν πόλεμον, ὡς μᾶλλον ἄρχοι καὶ κατα- 
πλήττοιτο τοὺς πολίτας. 

XXXIV. "Hy δέ τις Σῶσις, ἄνϑρωπος ἐκ πονηρίας 
καὶ ϑρασύτητος εὐδοχιμῶν παρὰ τοῖς “Συρακουσίοις, 
περιουσίαν ἡγούμενος ἐλευϑερίας , τὸ μέχρι τοιούτων 
ayeia Ó ot τὴν παῤῥησίαν. Οὗτος ἐπιβουλεύων 4ἴωνι, 
πρῶτον μὲν, ἐκκλησίας οὔσης, ἀναστὰς, πολλὰ τοὺς 
Συρακουσίους ἐλοιδόρησεν, εἶ μὴ συνιᾶσιν, ὡς ἐμπιλήκτου 
καὶ μεϑυούσης ἀπηλλαγμένοι τυραννίδος, ἐγρηγορότα 
καὶ νήφοντα δεσπότην εἰλήφασιν" ἔπειτα φαγερὸν τοῦ 
“Δίωνος ἐπιδείξας ἐχϑρὸν αὑτὸν, τότε μὲν ἐκ τῆς ἀγορᾶς 
ἀπῆλϑε, τῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ γυμνὸς ὦφϑη διὰ τῆς πόλεως 
ϑέων, ἀνάπλεως αἵματος τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ τιρόσωπον, 
ὡς δή τινας φεύγων διώκοντας. ᾿Ἐμβαλὼν δὲ τοιοῦτος 
εἰς τὴν ἀγορὰν, ἔλεγεν ὑ ὑπὸ τῶν ξένων τοῦ Δίωνος ἐπιβε- 
βουλεῦσϑαι, καὶ τὴν κεφαλὴν ἐπεδείχνυξ τετρωμένην" καὶ 
πολλοὺς εἶχε τοὺς συναγαναχτοῦντας καὶ συνισταμένους 
κατὰ τοῦ Δίωνος, ὡς δεινὰ καὶ τυραννικὰ πράττοντος, εἰ 
φόνοις καὶ κινδύνοις τῶν πολιτῶν ἀφαιρεῖται τὴν παῤ- 
ῥησίαν. Οὐ μὴν ἀλλὰ, καίπερ ἀκρίτου καὶ ταραχώδους 
ἐχκλησίας γενομένης, παρελϑὼν ὃ Δίων ἀπελογεῖτο, καὶ 











DION. 33 
τὸν Σῶσιν ἀπέφαινε τῶν Διονυσίου δορυφόρων ἕνὸς 
M ἀδελφὸν ὄντα, καὶ δι᾿ ἐκείνου πεπεισμένον στασιάσαι 
^ καὶ συνταράξαι τὴν πόλιν, οὐδεμιᾶς Διονυσίῳ σωτηρίας 
᾿ οὔσης, πλὴν τῆς ἐκείνων ἀπιστίας καὶ διαφορᾶς πρὸς 
αὑτούς. “Ἅμα δ᾽ οἱ μὲν ἰατροὶ τοῦ Σώσιδος τὸ τραῦμα 
: καταμανϑάνοντες, εὕρισκον ἐξ ἐπιπολῆς μάλλον, ἢ ἢ κατα- 
1 φορᾶς, γεγενημένον. «Αἱ μὲν γὰρ ὑπὸ τοῦ ξίφους πλη- 
Li γαὶ μάλιστα τὸ μέσον ὑπὸ βάϑους πιέζουσι" τὸ δὲ τοῦ 
“Σώσιδος λεπτὸν ἡ av διόλου, καὶ πολλὰς εἶχεν ἀρχὰς, ὡς 
εἰκὸς, vu ἀλγηδόνος ἀνιέντος, εἶτ αὖϑις ἐπάγοντος. 
"Hxov δὲ τινος τῶν γνωρίμων, ξυρὸν κομίζοντες εἰς τὴν 
" ἐκκλησίαν, καὶ i διηγούμενοι, βαδίζουσιν. αὐτοῖς xc. δδὸν 
: ἀπαντῆσαι τὸν Zocw ἡμαγμένον, καὶ λέγοντα φεύγειν 
᾿ τοὺς Δίωνος ξένους, ὡς ἀρτίως vm ἐκείνων τετρωμένον" 
- &vÓuc οὖν διώκοντες, ἄν ϑρωπον μὲν οὐδένα λαβεῖν, ὑπὸ 
— πέτρας δὲ κοίλην κείμενον ἰδεῖν ξυρὸν, ὅϑεν ἐχεῖνος 
— epón τες ψᾳραε 
0 ΧΧχν. Ἣν μὲν ovy ἤδη μοχϑηρὰ τὰ περὶ τὸν Σῶ- 
— eu προσγενομένων δὲ τούτοις τοῖς ἐλέγχοις οἰκετῶν, 
μαρτυρούντων, ὡς ἔτι νυκτὸς ἐξέλϑοι μόνος, ἔχων 
. τὸ ξυρὸν, οἵ τε κατηγοροῦντες τοῦ Δίωνος v ὑπεχώρησαν, 
ὃ τε δῆμος καταψηφισάμενος ϑάνατον τοῦ Σώσιδος, 
διηλλάσσετο τῷ Δίωνι. Τοὺς δὲ μισϑοφόρους οὐδὲν 
ov ἐν ὑποψίαις εἶχον, καὶ μάλιστα τῶν πλείστων 
ἀγώνων πρὸς τὸν τύραννον ἤδη γιγνομένων κατὰ ϑά- 
ατταν, ἐπειδὴ Φίλιστος ἧκεν ἐξ Ἰαπυγίας, ἔχων πολλὰς 
͵ ἤρεις, “ιονυσίῳ βοηϑήσων, καὶ τῶν ξένων ὄντων 




















ΒμΟΨ, ἀλλὰ κἀκείνους ἐφ᾽ ἑαυτοῖς ἔσεσϑαι, ναυβάταις 
ὕσι, καὶ τὸ κράτος ἐκ τῶν νεῶν χτωμένοις.. Ἔτι δὲ 
- Pru. ΙΧ. € . 


34 PLUTARCHI 


μᾶλλον αὐτοὺς ἐπῇρεν εὐτυχία τις γενομένη. κατὰ ϑά. 
λασσαν, ἐν ü γικήσαντες τὸν Φίλιστον, ὠμῶς καὶ βαρ- 
βαρυιῶς αὐτῷ προσηνέχϑησαν. Ἔφορος μὲν οὖν φησιν, 
ὡς ἁλισκομένης τῆς γεὼς, ἑαυτὸν ἀνέλοι" Τιμωνίδης δὲ, 
πραττομέναις ἐξ ἀρχῆς ταῖς πράξεσι. ταύταις μετὰ 4ἰω- 
γος παραγενόμενος, καὶ γράφων πρὸς Σπεύσιππον, τὸν 
φιλόσοφον, ἱστορεῖ, ζῶντα ληφϑῆναι, τῆς τριήρους εἰς 
τὴν γῆν ἐκπεσούσης, τὸν Φίλιστον. καὶ πρῶτον μὲν 
ἀποδύσαντας αὐτοῦ τὸν ϑώρακα τοὺς Συρακουσίους, 
καὶ γυμνὸν ἐπιδειξαμένους τὸ σῶμα, προπηλακίζειν, o»- 
τος ἤδη γέροντος" ἔπειτα τὴν κοῳφαλὴν ἀποτεμεῖν, καὶ 
τοῖς παισὶ παραδοῦναι τὸ σῶμα, κελεύσαντας ἕλκειν διὰ 
τῆς ᾿Αχραδινῆς, καὶ καταβαλεῖν εἰς τὰς Ματομίας. Ἔτι 
δὲ μᾶλλον ἐφυβρίζων ὁ ὃ Τίμαιος, ἐκ τοῦ σκέλους φησὶ τοῦ 
χωλοῦ τὰ παιδάρια τὸν vexQov ἐφαψάμενα τοῦ Φιλίστου 
σύρειν διὰ τῆς πόλεως, χλευαζόμενον ὑ ὑπὸ τῶν Συρακου- 
σίων πάντων, ὁρώντων τοῦ σχέλους ἑλκόμενον. τὸν εἶπόν- 
τα, μὴ δεῖν ἐκ τυραννίδος φεύγειν Διονύσιον ἵππῳ ταχεῖ 
χρώμενον, ἀλλὰ τοῦ σκέλους ἑλκόμενον. Καίτοι τοῦτο 
Φίλιστος, ὡς ὑφ ὅτέρου λεχϑὲν, ovy οὐχ wp αὑτοῦ; πρὸς 
Διονύσιον ἐξήγγελκεν. 

XXXVI. ᾿Αλλὰ Τίμαιος, ovx ἄδικον λαβὼν πρόφα- 
σιν τὴν ὑπὲρ τῆς τυραν» ἔδος τοῦ Φιλίστου σπουδὴν καὶ 
πίστιν, ἐμπίπλαται τῶν κατ᾽ αὐτοῦ βλασφημιῶν, ᾧ τοὺς 
μὲν ἀδικηϑέντας τότε σύγγνωστόν ἐστιν ἴσως ἄχρι τῆς 
εἰς ἀναίΐσϑητον ὀργῆς χαλεποὺς γενέσϑαι" τοὺς δ᾽ 
ὕστερον συγγράφοντας τὰ t πεπραγμένα, xai τῷ μὲν βίῳ 
μὴ λυπηϑέντας αὐτοῦ, τῷ δὲ λόγῳ χρωμένους, ἡ δόξα. 
παραιτεῖται, μὴ usd ὕβρεως, μηδὲ μετὰ βωμολοχίας, 


ὀνειδίζειν τὰς συμφοράς" ὧν οὐδὲν ἀπέχϑι καὶ τὸν ἄρι-, 
| 





ΤΟΝ. 35 


(ero ἀνδρῶν ἐκ τύχης μετασχεῖν. Ov μὴν. οὐδ᾽ Ἔφορος 
ὑγιαίνει τὸν Φίλιστον ἐγκωμιάζων, ὃς; καίπερ ὧν δεινό- 
τατος ἀδίκοις πράγμασι καὶ πονηροῖς ἤϑεσιν εὐσχήμο- 
vas αἰτίας περιβαλεῖν, καὶ λόγους ἔχοντας κόσμον &Eev- 
| edv, αὐτὸς αὑτὸν οὐ δύναται πᾶντα μηχανώμεν ος ἐξελέ- 
Iron τῆς γραφῆς, ὡς οὐ φιλοτυραννότατος ἀνϑρώπων 
γένοιτο, καὶ μάλιστα πάντων ἀεὶ ζηλώσας καὶ ϑαυμά- 
σας τρυφὴν καὶ δύναμιν καὶ πλούτους καὶ γάμους τοὺς 
τῶν τυράννων. ᾿Αλλὰ γὰρ Φιλίστου μὲν ὃ μήτε τὰς 
πράξεις ἐπαινῶν, μήτε τὰς τύχας ὀνειδίζων, ἐμμελέ- 
 στατος. 
Ῥ XXXVIL. Μετὰ δὲ τὴν Φιλίστου τελευτὴν Διονύσιος 
] epe πρὸς Δίωνα, τὴν μὲν ἀκρύπολιν ἐκείνω παραδι- 
i OUc, καὶ τὰ ὅπλα, xai τοὺς nid adégues d καὶ 7LÉVTB 
avv ἐντελῆ τούτοις μισϑόν᾽ αὐτὸς δ᾽ ἀξιῶν ὑπόσπον- 
loc εἰς Ἰταλίαν ἀπελϑεῖν, κἀκεῖ κατοικῶν καρποῦσϑαι 
Συρακουσίας τὸν καλούμενον Τύατα, πολλὴν καὶ 
αϑὴν χώραν, ἀνήκουσαν ἀπὸ ϑαλάττης εἰς τὴν μεσό- 
. Οὐ προσδεξαμένου δὲ τοῦ Δίωνος, ἀλλὰ δεῖσϑαι 
Συρακουσίων κϑλεύσαντος, οἱ μὲν Συρακούσιοι ζῶν- 
το ᾿λήψεσϑαι τὸν Διονύσιον ἐλπίσαντες , ἀπήλασαν τοὺς 
ρέσβεις" ἐχεῖνος δὲ τὴν μὲν ἄκραν ᾿Αἀπολλοκράτει, τῷ 
£go τῶν παίδων, παρέδωκεν, αὐτὸς δὲ πνεῦμα 
᾿ηρήσας ἐπίφορον, καὶ τὰ τιμιώτατα τῶν σωμάτων καὶ 
ὧν χρημάτων ἐγϑέμενος sic τὰς ναῦς, λαϑὼν τὸν ναύ- 
ΧΟΡ; Ἡρακλείδην, ἐξέπλευσεν. ὋὉ δὲ κακῶς ἀκούων, 
καὶ ϑορυβούμενος ὑπὸ τῶν πολιτῶν, Ἵππωνά τινα τῶν 
δημαγωγῶν καϑίησι προκαλεῖσϑαι τὸν δῆμον ἐπὶ γῆς 
ἀναδασμὸν, ὡς ἐλευθερίας ἀρχὴν οὖσαν τὴν ἰσότητα, 
βίας δὲ, τὴν πενίαν τοῖς ἀκτήμοσι. Συνηγορῶν δὲ 
c2 





























26 PLUTARCHI 


τούτῳ, καὶ τὸν Δίωνα καταστασιάζων ἐγαντιούμενον, 
ἔπεισδ τοὺς Συρακουσίους ταῦτα ψηφίσασϑαι, καὶ τῶν 
ξένων τὸν μισϑὸν ἀποστερεῖν, καὶ στρατηγοὺς ἑτέρους 
ἑλέσϑαι τῆς Éxelvov βαρύτητος ἀπιαλλαγέντας. οἱ 9. 
ὥσπερ ἐκ μακρᾶς ἀῤῥωστίας τῆς τυραννίδος εὐϑὺς ἐπι- 
χειροῦντες ἐξανίστασϑαι, καὶ πράττειν τὰ τῶν αὐτονο- 
μουμένων παρὰ καιρὸν, ἐσφάλλοντο μὲν αὐτοὶ ταῖς 
πράξεσιν, ἐμίσουν δὲ τὸν Δίωνα, βουλόμενον, ὥσπερ 
ἰατρὸν, ἐν ἀκριβεῖ καὶ σωφρονούσῃ διαίτῃ κατασχεῖν τὴν ' 
πόλιν. : 
XXXVIIL Ἐχκλησιάζουσι δ᾽ αὐτοῖς ἐπὶ νέαις ἀρ- | 
χαῖς, ϑέρους μεσοῦντος, ἐξαίσιοι βρονταὶ καὶ διοσημεῖαι. | 
πονηραὶ συνέβαινον ἐφ᾽ ἡμέρας δεκαπέντε συνεχῶς, ἀνι- — 
στᾶσαι τὸν δῆμον, ἀπὸ δεισιδαιμονίας κωλυόμενον éré- 1 
ρους ἀποδεῖξαι στρατηγούς. "Ens δὲ φυλάξαντες εὐδίαν, ! 
σταϑερὰν oi δημαγωγοὶ, συνετέλουν τὰς ἀρχαιρεσίας; 
βοῦς ἁμαξεὺς οὐκ ἀήϑης οὐδ᾽ ἄπειρος ὄχλων, ἄλλως δέ, 
noc τότε πρὸς τὸν ἐλαύνοντα ϑυμωϑεὶς, καὶ φυγὼν ἀπὸ 
τοῦ ζυγοῦ, δρόμῳ πρὸς τὸ ϑέατρον ὥρμησε" καὶ τὸν μὲν. 
δῆμον εὐθὺς ἀνέστησδ καὶ διεσκέδασεν οὐδενὶ κόσμῳ, 
φεύγοντα, τῆς δ᾽ ἄλλης πόλεως ἐπέδραμε σκιρτῶν καὶ, 
ταράττων, ὅσον v ὕστερον οἵ πολέμιοι κατέσχον. Οὐ μὴν. 
ἀλλὰ ταῦτα χαίρειν ἐάσαντες oi “Συρακούσιοι, πέντε καὶ 
εἴκοσι στρατηγοὺς ἐχειροτόνησαν, ὧν εἷς ἡ ἢν Ἡρακλείδης" 
καὶ τοὺς ξένους, ὑποπέμποντϑς χρύφα, τοῦ Δίωνος ἀφί-, 
σταῦον, καὶ μετεκάλουν πρὸς αὐτοὺς, ἐπαγγελλόμενοι. 
καὶ τῆς πολιτείας ἰσομοιρίαν. Οἱ δὲ ταῦτα μὲν οὐ 
προσεδέξαντο, τὸν δὲ Δίωνα πιστῶς καὶ προϑύμως μετὰ 
τῶν ὅπλων ἀναλαβόντες καὶ συμφράξαντες, V ὑπῆγον 
τῆς πόλεως" ἀδικοῦντες μὲν οὐδένα, πολλὰ δὲ τοὺς ἐν- 


———— νάνι... 


dd 


V— 















DION. 31 
























καταφρονήσαντες, καὶ γενόμενοι πολὺ πλείους ἐκείνων, 
ἐφώρμησαν, ὡς ῥᾳδίως ἐπικρατήσοντες ἐν τῇ πόλει, καὶ 
πάντας αὐτοὺς καταχτενοῦντες. 
D XXxix. Ἐν τούτῳ δὲ γεγονὼς ἀνάγκης καὶ τύχης ὃ 
- Alo», ἡ μάχεσϑαι τοῖς πολίταις, 1 ἢ μετὰ τῶν ξένων ἀπο- 
ϑανεῖν, πολλὰ μὲν ἱκέτευσεν, ὀρέγων τὰς χεῖρας τοῖς 
“Συρακουσίοις, καὶ τὴν ἀκρόπολιν, περίπλεων πολδμίων 
οὖσαν, ὑπερφαινομένων τὰ τείχη, à καὶ τὰ γινόμενα καϑο- 
ρώντων, ἐπιδεικνύμενος" ὡς δ᾽ ἣν ἀπαφαΐτητος ἡ " τῶν 
πολλῶν φορὰ, χαὶ κατεῖχεν, ὥσπερ ἐν πελάγει, τὸ τῶν 
δημαγωγῶν πνεῦμα τὴν πόλιν, ἐμβολῆς μὲν ἀποσχέσϑαι 
τοῖς ξένοις σιροσέταξεν" ὅσον δ᾽ ἐπιδραμόντων. μετὰ 
βοῆς καὶ τοῖς ὅπλοις τιναξαμένων, οὐδεὶς i ἔμεινϑ τῶν Συ- 
᾿ρακουσίων, ἀλλ᾽ ᾧχοντο φεύγοντες ἀνὰ τὰς ἀγυιὰς, οὐ- 
δενὸς ἐπιδιώκοντος" eu ve γὰρ ἀπέστρεψεν ὃ Δίων tovc 
ξένους, καὶ προῆγεν εἰς “Δεοντίνου. Οἱ δ᾽ ἄρχοντες 
i Συρακουσίων, “καταγέλαστοι γεγονότες ὑπὸ τῶν 
»αικῶν» καὶ τὴν αἰσχύνην ἀναλαβεῖν ζητοῦντες, αὖϑις 
ὁπλίσαντες τοὺς πολίτας, ἐδίωκον τὸν Δίωνα. Καὶ κα- 
ἔλαβον μὲν ἐπὶ διαβάσει τινὸς ποταμοῦ, καὶ ngooín- 
"σαν ἁψιμαχοῦντες" ὡς δ᾽ ἑώρων οὐκ fn nodu, 
πατρικῶς, ὑπομένοντα τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν, ἀλλὰ 
τοὺς ξένους ἐπιστρέφοντα καὶ παραταττόμενον, 
lova φυγὴν τῆς προτέρας φυγόντες ὑπεχώρησαν εἰς 
pu ov πολλῶν ἀποθανόντων. 
XL. Δίωνα δὲ Aeorvtivo: λαμπραῖς ἐδέχοντο τιμαῖς, 
771 soie ξένους ἀνελάμβανον μισϑοῖς καὶ πολιτείαις" 
ρὸς δὲ τοὺς Συρακουσίους ἐπρέσβευον, ἀξιοῦντες τὰ 


d 


A NI. UY ΡΨ, ar LX ENS ἡ ἀλλο οςς 
, Vos MN δι TE Arrow 


38 PLUTARCHI 3 


δίκαια τοῖς ξένοις ποιεῖν. Οἱ δὲ πρέσβεις ἔπεμψαν κα-᾿ 
τηγορήσοντας Δίωνος. Τῶν δὲ συμμάχων ἁπάντων εἰς, 
Aeovrivovc ἀϑροισϑέντων, καὶ γενομένων λόγων ἐν αὐ- 
τοῖς, ἔδοξαν ἀδικεῖν οἵ Συρακούσιοι" τοῖς δὲ κριϑεῖσιν 
ὑπὸ τῶν συμμάχων οὐκ ἐνέμειναν, τρυφῶντες ἤδη καὶ 
μεγαλοφρονοῦντες ἐπὶ τῷ μηδενὸς ἀκούειν, ἀλλὰ χρῆσϑαι, 
δουλδύουσι καὶ φοβουμένοις τὸν δῆμον στρατηγ οἷς. ᾿ 
XLI. Ex τούτου κατατιλέουσιν εἰς τὴν πόλιν παρὰ 
Διονυσίου τριήρϑις, Ἰγύψιον ἄγουσαι, τὸν ἸΝβαπολίτην,, 
σῖτον καὶ χρήματα κομίζοντα τοῖς πολιορκουμένοις. ΓΕε- 
νομένης δὲ ναυμαχίας, ἐνίκων μὲν oí Συρακούσιοι καὶ 
τέσσαρας τῶν τυραννικῶν γεῶν ἔλαβον" ὑβρίσαντες δὲ τῇ | 
νίκῃ, καὶ δὲ ἀναρχίαν τὸ χαῖρον εἰς πότους καὶ συνου- 
σίας μανικὰς τρέψαντες, οὕτω τῶν χρησίμων ἠμέλησαν,, 
QUTS τὴν ἀχρύπολιν ἔ ἔχειν δοκοῦντες ἤδη, καὶ τὴν πόλιν, 
προσαπέβαλον. Ὁ γὰρ Νύψιος, ὁρῶν. οὐδὲν ὑγιαῖνον 
ἐν τῇ πόλει μέρος, ἀλλὰ τὸν μὲν ὄχλον αὐλήμασι καὶ μὲ- 
Soc εἰς νύχτα βαϑεῖαν ἀφ᾽ ἡμέρας κατεχόμενον, τοὺς 
δὲ στρατηγοὺς ἐπιτερπομένους τϑ τούτῳ τῷ πανηγυρι-. 
σμῷ, καὶ προσάγειν ἀνάγκην μεϑύουσιν ἀνϑρώποις͵ | 
ὀκνοῦντας, ἄριστα τῷ ᾿ καιρῷ χφησάμενος, ἐπεχείρησε TO | 
τειχίσματι" καὶ χρατήσας καὶ διαϑρύψας, ἐφῆκδ τοὺς 
βαρβάρους, κελεύσας χρῆσϑαι τοῖς προστυγχάνουσιν,, 
ὡς "βούλονται καὶ δύνανται. Ταχέως μὲν οὖν οἱ Xega-| 
κούσιοι τὸ κακὸν ἤσϑοντο, βραδέως δὲ καὶ χαλεπῶς 
συνεβοήϑουν ἐκποπληγμένοι. “Ππόρϑησις γὰρ ἦν τὰ 
γινόμενα τῆς πόλεως, τῶν μὲν ἀνδρῶν φονευομένων, τῶν 
δὲ τειχῶν κατασκαπτομένων; γυναικῶν δὲ καὶ παίδων, 
ἀγομένων εἰς τὴν ἀκρόπολιν μετ᾽ οἰμωγῆς, ἀπεγνωκότων 
δὲ τὰ πράγματα τῶν στρατηγῶν, καὶ χρῆσϑαι μὴ δυνα-, 











DION, 39 


μένων τοῖς πολίταις πρὸς τοὺς πολεμίους, ἀγαπεφυρμέ- 
γους καὶ συμμεμιγμένους αὐτοῖς πανταχόϑεν. 

XLIL Οὕτω δὲ τῶν κατὰ τὴν πόλιν ἐχόντων, καὶ 
τοῦ κινδύνου πρὸς τὴν Ay oou πλησιάζοντος, εἰς ὃν 
μόνον ἣν καὶ λοιπὸν ἀπερείσασϑαι τὴν ἐλπίδα, πάντες 
μὲν ἐφρόνουν, ἔλεγε δ᾽ οὐδεὶς, αἰσχυνόμενοι τὴν ἀχαρι- 
στίαν καὶ τὴν ἀβουλίαν τὴν πρὸς Δίωνα. “Πλήν ye δὴ 
τῆς ἀνάγκης ἐχβιαζομένης, παρὰ τῶν συμμάχων καὶ τῶν 
ἱππέων γίνεται φωνὴ, καλεῖν Δίωνα, καὶ μεταπέμπεσϑαι 
τοὺς Πελοποννησίους ἐκ «Δεοντίνων. Ὥς δὲ πρῶτον 
ἠκούσϑη καὶ ἀπετολμήϑη τοῦτο, κραυγὴ καὶ χαρὰ καὶ 
δάκρυα τοὺς Συρακουσίους κατεῖχεν, εὐχομένους ἐπιφα- 
γῆναι τὸν ἄνδρα, καὶ ποϑοῦντας τὴν ὄψιν αὐτοῦ, καὶ 


μεμνημένους τῆς παρὰ. τὰ δεινὰ ῥώμης καὶ προϑυμίας" 


ΎΘΡΗΝ τ 


ΜΡ ΨΥ ΨΥ ΤΡ 


ὡς οὐ μόνον αὐτὸς ἢν ἀνέκπληκτος, ἀλλὰ κἀκείνους 
παρεῖχε θαῤῥοῦντας, καὶ ἀδεῶς τοῖς πολεμίοις συμφερο- 
μένους. Ευϑὺς οὐν ἐκπέμπουσι πρὸς αὐτὸν ἀπὸ μὲν 
τῶν συμμάχων Agyoviiy καὶ Τελεσίδην, ἀπὸ δὲ τῶν 
ἱππέων πέντε, ἐν οἷς τοὺς περὶ Ἑλλάνικον. Οὗτοι διελά- 
σαντες τὴν. ὁδὸν ἵπποις ἀπὸ ῥυτῆρος, ἧκον εἰς «Αδβοντί- 
νους, τῆς ἡμέρας ἤδη καταφερομένης. ᾿ἀποπηδήσαντες 

| τῶν ἵππων " καὶ τῷ Aii πρώτῳ προσπεσόντες δεδα- 
χρυμένοι, τὰς συμφορὰς τῶν Συρακουσίων ἔφραζον. 
"Hàr δὲ καὶ τῶν «Δεοντίνων τινὲς ἀπήντων , καὶ τῶν Πε- 
λοποννησίων ἡϑροίζοντο πρὸς τὸν Δίωνα πολλοὶ, τῇ 
σπουδῇ καὶ τῇ δεήσει τῶν ἀνδρῶν v ὑπονοοῦντες, εἶναί τι 
καινότερον. Εὐϑὺς οὖν ἡγεῖτο πρὸς τὴν ἐκκλησίαν av- 
τοῖς, καὶ συνδραμόντων προϑύμως, oi περὶ τὸν Agyovi- 
δὴν καὶ τὸν Ἑλλάνικον εἰσελϑόντες ἐξήγγειλάν 18 βρα- 
χέως τὸ μέγεϑος τῶν κακῶν, καὶ παρδκάλουν τοὺς ξέ- 


40 PLUTARCHTI 


vovc, ἐπαμῦναι τοῖς Συρακουσίοις, τὸ μνησικακεῖν ἀφέν- 
τας, ὡς μείζονα δίκην δεδωκότων αὐτῶν, ἢ λαβεῖν ἂν oi 
κακῶς πδπονϑότες ἠξίωσαν. 

ΧΙΙΠ. Παυσαμένων δὲ τούτων, σιγὴ μὲν εἶχα πολ- 
λὴ τὸ ϑέατρον" ἀναστάντος δὲ τοῦ Δίωνος, καὶ λέγει 
ἀρξαμένου, πολλὰ τῶν δακρύων ἐμπίπτοντα τὴν φωνὴν 
ἐπέσχεν" oi δὲ ξένοι παρεκάλουν ϑαῤῥεῖν, καὶ συνή- 
χϑοντο. Μικρὸν οὖν ἀναλαβὼν ἐκ τοῦ πάϑους ὃ ἑαυτὸν 
ὃ Δίων, » Ανδρες, ἔφη, “Πελοποννήσιοι. καὶ σύμμαχοι, 
βουλευσομένους ὑμᾶς ἐνταῦϑα “περὶ ὑμῶν αὐτῶν συνή- 
γαγον. ἜἘμοὶ δὲ περὶ ἐμαυτοῦ βουλεύοσϑαι καλῶς οὐκ 
ἔχοι, Συρακουσῶν ἀπολλυμένων" ἀλλ᾽ εἰ σῶσαι μὴ δυ- 
velum», ἄπειμι τῷ πυρὲ καὶ τῷ πτώματι τῆς πατρίδος 
ἐνταφησόμενος. '"Yusig δὲ βουλόμενοι μὲν ἔτι καὶ νῦν 
βοηϑεῖν τοῖς ἀβουλοτάτοις ἡμῖν καὶ δυσευχεστάτοις, 
ὑμέτερον ἔργον οὖσαν ὀρϑοῦτϑ τὴν Συρακουσίων πόλιν" 
si δὲ μεμφόμενοι Συρακουσίοις ὑπερόψεσϑε, τῆς 78 
πρότερον ἀροτῆς καὶ προϑυμίας περὶ ἐμὲ χάριν ἀξίαν 
κομίζοισϑε παρὰ τῶν Oeo μεμνημένοι Ἵἴωνος, ὡς 
ovÓ' ὑμᾶς ἀδικουμένου πρότερον, οὔϑ᾽ ὕστερον τοὺς 
πολίτας δυστυχοῦντας ἐγκαταλιπόντος. « "En αὐτοῦ 
λέγοντος, οἵ μὲν ξένοι μετὰ χραυγής ἀνεπήδησαν, ἄγειν 
καὶ βοηϑεῖν κατὰ τάχος κϑλθύοντες " oi δὲ πρέσβεις τῶν 
Συρακουσίων περιβαλόντες ἠσπάσαντο, πολλὰ μὲν ἐκεί- 
νῷ, πολλὰ δὲ τοῖς ξένοις ἀγαϑὰ παρὰ τῶν ϑεῶν εὐχό- 
μενοι. Καταστώντος δὲ τοῦ ϑορύβου, παρήγγειλεν ὃ 
Δίων εὐθὺς ἀπιόντας παρασκευάζεσϑαι; καὶ δειπνήσαν- 
τὰς ἥκειν μετὰ τῶν ὅπλων βἰς αὐτὸν ἐκεῖνον τὸν τόπον, 
ἐγνωκὼς διὰ νυκτὸς βοηϑ εῖν. 

XLIV. "Ev δὲ ταῖς Συρακούσαις τῶν Διονυσίου 





3 
1 

| 
jJ 
1 
1 
ἢ 
) 





COUTE RE NIENRPCERIEHR RP RERPTUN S 





DION. 4 
T στρατηγῶν, ἄχρι μὲν ἣν ἡμέρα, Tt πολλὰ κατὰ τὴν πόλιν 
i ἐργασαμένων, γενομένης δὲ νυκτὸς ἀναχωρησάντων εἰς 
᾿ τὴν ἀκρόπολιν, καί τινας ἐξ ἑδαυτῶν ὀλίγους ἀποβαλόν- 
1 τῶν; ἀναϑαῤῥήσαντες οἵ δημαγωγοὶ" τῶν Συρακουσίων, 

καὶ τοὺς πολεμίους ἐλπίσαντες ἀτρεμήσειν ἐπὶ τοῖς δια- 
r B reseorniroie; παρεκάλουν τοὺς πολίτας αὖϑις ἐᾷν 

— Δίωνα" κἀν προσίῃ μετὰ τῶν ξένων - μὴ δέχεσϑαι, μηδὲ 

᾿ παραχωρεῖν τῆς ἀρετῆς ἐκείνοις, ὡς κρδίττοσιν, ἀλλὰ σώ- 

ζειν τὴν πόλιν καὶ τὴν ἐλευϑερίαν αὐτοὺς δι ἑαυτῶν. 

Πάλιν οὖν ἐπέμποντο πρὸς τὸν Δίωνα, παρὰ μὲν τῶν 

στρατηγῶν ἀποτρέποντες, παρὰ δὲ τῶν ἱππέων καὶ τῶν 
᾿ γνωρίμων πολιτῶν ἐπισπεύδοντες τὴν πορείαν. Καὶ διὰ 
᾿ τοῦτο βραδέως ἅμα καὶ κατὰ σχολὴν πορευόμενος προσ- 
| ἤει. Τῆς δὲ νυκτὸς προελϑούσης, οἵ μὲν μισοῦντες τὸν 
᾿ Δίωνα κατεῖχον τὰς πύλας, ὡς ἀποκλείσοντες αὐτόν" ὃ 
E Νύψιος, ἐκ τῆς ἄκρας αὖϑις πολλῷ προϑυμοτέρους 
᾿ γεγονότας καὶ πλείονας ἐφιεὶς τοὺς μισϑοφύρους, τὸ μὲν 
P pueiteono πᾶν δὐϑὺς. κατέσκαπτϑ, τὴν δὲ πόλιν κατέ- 
E καὶ διήρπαζεν. "Hy. δὲ φόνος μὲν οὐκ ἔτι μόνον 
ἢ ἀνδρῶν, ἀλλὰ καὶ γυναικῶν καὶ παίδων, ἁρπαγαὶ δ᾽ ὁλί- 
pos φϑόρος δὲ πάντων πολύς. “ἀπεγνωκότος γὰρ ἤδη 
τὰ πράγματα τοῦ Διονυσίου, καὶ τοὺς Συρακουσίους 
δεινῶς μεμισηκότος, ὥσπερ ἐνταφιάσαι τὴν τυραννίδα τῇ 
πόλει πίπτουσαν ἐβούλετο. Καὶ τοῦ Δίωνος προκατα- 
λαμβάνοντες τὴν βοήϑειων, ἐπὶ τὸν ὀξύτατον διὰ πυρὸς 
πάντων ὄλοϑρον καὶ ἀφανισμὸν ἐχώρησαν, τὰ μὲν ἐγγὺς 
ἀπὸ χειρὼν δᾳσὶ καὶ λαμπάσιν ὑποπιμπρᾶντες, εἰς δὲ τὰ 
πρόσω διασπείροντες a ἀπὸ τόξων πυροβόλους. Φευγόν- 
τῶν δὲ τῶν Συρακουσίων, oi μὲν ἐν ταῖς ὁδοῖς ἐφονεύ- 
- ovro χαταλαμβανόμενοι" τὸ δ᾽ εἰς τὰς οἰκίας καταδυό- 

















ELT 


42 PLUTARCHI 


μενον, αὖϑις ὑπὸ τοῦ πυρὸς ἐξέπισιτε, πολλῶν ἤδη φλε- 
γομένων καὶ καταφερομένων ἐπὶ τοὺς διαϑέοντας. 

XLV. Tovro τὸ πάϑος μάλιστα τὴν πόλιν ἀνέῳξε 
Δίωνι, πάντων συμφωνησάντων. Ἔτυχϑ μὲν γὰρ ovx ἔτι 
σπουδῇ πορευόμενος, ὡς ἤκουσεν εἰς τὴν ἀκρόπολιν. κα- 
τακεκλεῖσϑαι τοὺς πολεμίους. Προϊούσης δὲ τῆς ἡμέρας, 
πρῶτον ἱππεῖς ἀπήντησαν αὐτῷ, τὴν δευτέραν κατάλη- 
ψιν ἀπαγγέλλοντες" ἔπειτα καὶ τῶν ὑπεναντιουμένων 
ἔνιοι παρῆσαν, ἐπείγεσϑαι δεόμενοι. Συντείνοντος δὲ 
τοῦ κακοῦ μᾶλλον, Ἡρακλείδης τὸν ἀδελφὸν ἐξέπεμψεν, 
elro Θεοδότην, τὸν Ó&ov, ἱκετεύων ἀρήγειν, ὡς μηδενὸς 
ἀντέχοντος τοῖς πολεμίοις, αὐτοῦ δὲ τετρωμένου, τῆς δὲ 
πόλδως μικρὸν ἀπεχούσης ἀνατετράφϑαι καὶ καταπε- 
πρῆσϑαι. Τοιούτων ἀγγελμάτων τῷ Δίωνι | προσπεσόν- 
τῶν, ἔτι μὲν ἑξήκοντα σταδίους τῶν πυλῶν ἀπεῖχε" φρά- 
σας δὲ τὸν κίνδυνον τοῖς ξένοις καὶ παρακελευσάμενος, 
οὐκ ἔτι βάδην ἦγεν, ἀλλὰ δρόμῳ, τὸ στράτευμα πρὸς τὴν 
πόλιν, ἄλλων ἐπ᾽ ἄλλοις ἀντιαζόντων, καὶ δεομένων ἐπεί- 
γεσϑαι. Χρησάμενος δὲ ϑαυμαστῷ τάχει καὶ προϑυ- 
uli τῶν ξένων, εἰσέβαλε διὰ τῶν πυλῶν εἰς τὴν Ἑκχατόμ- 
πεδὸν λεγομένην" καὶ τοὺς uiv ἐλαφροὺς εὐθὺς ἀφῆκεν 
ἐλϑεῖν πρὸς τοὺς πολεμίους, ὡς ἰδοῦσι ϑαρσῆσαι τοῖς 
Συρακουσίοις ἐγγένοιτο" τοὺς δ᾽ ὁπλίτας αὐτὸς συνέ- 
TGTI8, καὶ τῶν πολιτῶν τοὺς ἐπιῤῥῥοντας καὶ συνιστα- 
μένους, ὀρϑίους λόχους ποιῶν, καὶ διαιρῶν τὰς ἥγεμο- 
γίας, ὅπως ὁμοῦ πολλαχόϑεν ἅμα προσφέροιτο φοβερώ- 
τ8ρ0». 

XLVI. Ἐπεὶ δὲ ταῦτα παρασκευασάμενος, καὶ τοῖς 
ϑεοῖς προσϑυξάμενος, ὄφϑη διὰ τῆς πόλεως ἄγων ἐπὶ 
τοὺς πολεμίους, κραυγὴ, καὶ χαρὰ, καὶ πολὺς ἀλαλαγμὸς 








βου ΝΝΝ ΝΝ — 











ὍΤΟΝ. 43 
εὐχαῖς ὁμοῦ xol παρακλήσεσι μεμιγμένος ἐγίνετο παρὰ 
τῶν Συρακουσίων" τὸν μὲν Δίωνα σωτῆρα καὶ ϑεὸν 
ἀποκαλούντων, τοὺς δὲ ξένους ἀδελφοὺς καὶ πολίτας. 
Οὐδεὶς δὲ φίλαυτος οὕτως ἥν καὶ φιλόψυχος παρὰ τὸν 
τότε καιρὸν, ὃς οὐ μάλλον ὑπὲρ μόνου Δίωνος, ἢ τῶν 
ἄλλων ἁπάντων, ἀγωνιῶν ἐφαίνοτο, πρώτου πρὸς τὸν 
κίνδυνον πορευομένου δι᾿ αἵματος καὶ πυρὸς καὶ »εκρῶν 
πολλῶν κειμένων ἐν ταῖς πλατείαις. — "Hy μὲν οὖν καὶ τὰ 
παρὰ τῶν πολεμίων φοβερὰ, παντάπασιν ἀπηγριωμένων, 
καὶ παρατεταγμένων παρὰ τὸ τείχισμα χαλεπὴν ἔχον καὶ 
δυσεκβίαστον τὴν πρόσοδον" ὃ δ᾽ ἐκ τοῦ πυρὸς κίνδυνος 
ἐτάραττε μᾶλλον τοὺς ξένους, καὶ δύσεργον ἐποίει τὴν 
πορείαν. Κύχλῳ γὰρ ὑπὸ τῆς φλογὸς περιελάμποντο, 
τὰς οἰκίας περινεμομένης" χαὶ διαπύροις ἐπιβαίνοντες 
ἐρειπίοις, καὶ καταφεδρομένοις ἀποῤῥήγμασι μεγάλοις 
ὑποτρέχοντες ἐπισφαλῶς, xol πολὺν ὃ ὁμοῦ καπνῷ διαπο- 
φευόμενοι κονιορτὸν, ἐπειρῶντο συνέχειν καὶ μὴ διασπᾷν 
τὴν τάξιν. ὯΩς δὲ προσέμιξαν τοῖς πολεμίοις, ἐν χερσὶ 
μὲν ὀλίγων πρὸς ὀλίγους ἐγίνετο 5 μάχη, διὰ τὴν στενό- 
rote καὶ τὴν ἀνωμαλίαν τοῦ τόπου" χραυγῇ δὲ καὶ προ- 
ϑυμίᾳ τῶν Συρακουσίων ἐπιῤῥωσάντων, ἐβιάσϑησαν οἵ 
περὶ τὸν Νύψιον. Koi τὸ μὲν τιλεῖστον αὐτῶν εἰς τὴν 
ἀχρόπολιν ἐγγὺς οὐσαν ἀναφεῦγον ἐσώξετο" τοὺς δ᾽ 
ἐναπολειφϑέντας ἔξω καὶ διασπαρέντας ἃ ἀνήρουν οὗ ξένοι 
διώκοντος. ᾿Απόλαυσιν δὲ τῆς νίκης ἐν τῷ παραυτίκα, 
καὶ χαρὰν καὶ περιβολὰς ἔργῳ τηλικούτῳ πρεπούσας οἱ 
παρέσχεν ὃ καιρὸς, ἐπὶ τὰς οἰκίας τρεπομένων τῶν» 
Συρακουσίων, χαὶ τὸ πῦρ μόλις ἐν τῇ νυκτὶ κατασβε- 
σάντων. 1 

XLVIL Ἡμέρα δ᾽ ὡς ἦν, τῶν uiv ἄλλων οὐδεὶς 


ἀκ PLUTARCH! 


ὑπέμεινβ δημαγωγῶν, ἀλλὰ καταγνόντες αὑτῶν ἔφυγον. 
Ἡρακλείδης δὲ καὶ Θεοδότης αὐτοὶ κομίσαντες ἑαυτοὺς 
τῷ Δίωνι παρέδωκαν" ἀδικεῖν ὁμολογοῦντες, καὶ δεόμενοι 
βελτίονος ἐκδίνου τυχεῖν, ἢ γεγόνασιν αὐτοὶ περὶ ἐκεῖνον" 
πρέπειν δὲ Δίωνι, τὴν ἄλλην ἅπασαν ' ἀρετὴν ἀσύγκριτον 
ἔχοντι, καὶ πρὸς ὀργὴν κρείττονι φανῆναι τῶν Ἰγνωμονη- 
κότων, οἱ περὶ οὗ πρότερον ἐστασίασαν πρὸς αὐτὸν, νῦν 
ἥκουσιν ἡπτᾶσϑαι τῆς ἀρετῆς ὁμολογοῦντες. Ταῦτα 
τῶν περὶ τὸν “Ἡρακλείδην δεομένων, ot μὲν φίλοι παρεκε- 
λεύοντο τῷ Δίωνι, μὴ φείδεσϑαι κακῶν καὶ βασκάνων 
ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ τοῖς στρατιώταις χαρίσασϑαι τὸν 
“Ἡρακλείδην, καὶ τοῦ πολιτεύματος ἐξελεῖν δημοκοπίαν, 
ἐπιμανὲς νόσημα, τυραννίδος οὐκ ἔλαττον. 'O δὲ Δίων 
παραμυϑούμενος αὐτοὺς, ἔλεγεν, ὡς τοῖς μὲν ἄλλοις 
στρατηγοῖς πρὸς ὅπλα καὶ πόλεμον 1, 7j πλείστη τῆς ἀσκή- 
σεώς ἐστιν, αὐτῷ δὲ πολὺν χρόνον ἐν ᾿ἀκαδημίᾳ μεμελέ- 
τήται ϑυμοῦ περιεῖναι καὶ φϑόνου καὶ φιλονεικίας πά- 
σης" ὧν ἐπίδειξίς ἐστιν οὐχ ἢ πρὸς φίλους χαὶ χρηστοὺς 
μετριότης, ἀλλ᾽ εἴ τις ἀδικούμενος εὐπαραίτητος si καὶ 
πρᾷος τοῖς ἁμαρτάνουσι' βούλεσϑαι δ᾽ Ἡρακλείδου μὴ 
τοσοῦτον δυνάμει καὶ φρονήσει κρατῶν, ὅσον χρηστότητι 
καὶ δικαιοσύνη φανῆναι. Τὸ γὰρ ἀληϑῶς βέλτιον ἐν 
τούτοις" αἵ δὲ τοῦ πολέμου κατορϑώσοις, εἰ καὶ ἀν- 
ϑρώπων μηδένα, τήν γ8 τύχην 'διαμφισβητοῦσαν ἔχουσιν. 
Εἰ δ᾽ Ἡρακλείδης ἄπιστος καὶ κακὸς διὰ ᾿φϑόνον, οὔ τι 
καὶ Δίωνα δεῖ ϑυμῷ διαφϑεῖραι τὴν ἀρετήν" τὸ γὰρ 
ἀντιτιμωρεῖσϑαι. τοῦ προαδικεῖν γόμῳ δικαιότερον ὡρί- 
σϑαι, φύσει γινόμενον ἀπὸ μιᾶς ἀσϑενείας. ᾿Ανϑρώπου 
δὲ κακίαν, εἰ καὶ χαλεπόν ἐστιν, οὐχ οὕτως ἄγριον εἶναι 





— — 











DIO N. 4o 


παντάπασι καὶ δύσκολον, ὥστε μὴ μεταβάλλειν χάριτι 
γικὴ ϑεῖσαν vro τῶν πολλάκις εὖ ποιούντων. 

XLVIHL Τοιούτοις χρησάμενος λογισμοῖς ὃ Δίων͵ 
ἀφῆκε τοὺς περὶ τὸν Ἡρακλείδην. Τραπόμενος δὲ πρὸς 
τὸ διατείχισμα, τῶν μὲν Συρακουσίων ἕχαστον ἐχέλευσδν 
ἕνα κόψαντας σταυρὸν ἐγγὺς καταβάλλειν" τοὺς δὲ ξέ- 
γους ἐπιστήσας, διὰ γυχτὸς, ἀναπαυομένων τῶν Συρα- 
χκουσίων, ἔλαϑεν ἀποσταυρώσας τὴν ἀχρόπολιν" ὥστε 
μεϑ᾽ ἡμέραν τὸ τάχος καὶ τὴν ἐργασίαν ϑεασαμένους 
ὁμοίως ϑαυμάζειν τοὺς πολίτας καὶ τοὺς πολεμίους. 
Θάψας δὲ τοὺς τεϑνηκότας τῶν Συρακουσίων, καὶ λυσά- 
μενος τοὺς ἑαλωκότας δισχιλίων οὐκ ἐλάττονας ὄντας, 
ἐκκλησίαν συγήγαγε. Καὶ παρελϑὼν Ἡρακλείδης εἰση- 
γήσατο reu, αὐτοκράτορα στρατηγὸν ἑλέσϑαι Alava 
zara γῆν xoi ϑάλασσαν.  Ano0sboucvoy δὲ τῶν ἀρί- 
στων, καὶ χειροτονεῖν κελευόντων, ἐθορύβησεν ὃ ναυτι- 
χὸς ὄχλος καὶ βάναυσος, ἀχϑόμενος ἐχπέσετοντι τῆς γαυ- 
ἀρχίας τῷ Ἡρακλείδῃ, καὶ νομίζων, αὐτὸν, εἰ καὶ τἄλλα 
μηδενὸς eus ἐστι, ,δημοτικώτερόν 78 πάντως εἶναι τοῦ 
Δίωνος, καὶ μᾶλλον v ὑπὸ χεῖρα τοῖς πολλοῖς. Ὁ δὲ Δίων 
τοῦτο μὲν ἐφῆκεν αὐτοῖς, καὶ τὴν κατὰ ϑάλατταν ἀρχὴν 
ἀπέδωχδ τῷ Ἡρακλείδῃ, πρὸς δὲ τῆς γῆς καὶ τῶν οἰκιῶν 
τὸν ἀναδασμὸν ὡρμημένοις ἐναγτιωϑεὶς, καὶ τὰ πρότε- 
gov ψηφισϑϑτὰ περὶ τούτων | ἀχυρώσας ἐλύπησεν. Ὅϑεν 
εὐϑὺς ἑτέραν ἀρχὴν λαβὼν ὃ 0 ἩΗρακλεΐδης, τοὺς συνεχκ- 
πλεύσαντας μετ᾽ αὐτοῦ στρατιώτας καὶ ναύτας ἐν Μεσ- 
σήνῃ καϑήμενος ἐδημαγώγει καὶ παρώξυνΒ κατὰ τοῦ 
Δίωνος, ὡς τυραννεῖν μέλλοντος" αὐτὸς δὲ πρὸς Διονύ- 
σιον ἐποιεῖτο συνϑήκας κρύφα διὰ Φάρακος τοῦ Σπαρ- 
τιάτου — Kol τοῦτο τῶν γγωριμωτάτων Συραχουσίω; 








46 PLUTARCHI 


ὑπονοησάντων, στάσις ἦν ἐν τῷ στρατοπέδῳ, καὶ δι᾿ 
αὐτὴν ἀπορία καὶ σπάνις ἐν ταῖς Συρακούσαις" ὥστε 
παντάπασιν ἀμηχανγεῖν τὸν “ίωνα, καὶ κακῶς ἀκούϑιν 
ὑπὸ τῶν φίλων, οὕτω δυςμεταχείριστον ἄνϑρωπον καὶ 
διερϑιαρμένον ὑπὸ φϑόνου καὶ πονηρίας αὐξήσαντα 
xc αὑτοῦ, τὸν «Ηρακλείδην. 

XLIX. Φάρακος δὲ πρὸς ἸΝϑαπόλει τῆς ᾿κραγαν- 
τίνης στρατοτσιεδούοντος ἐξαγαγὼν τοὺς Συρακουσίους, 
ἐβούλετο μὲν ἐν ἑ ὁτέρῳ καιρῷ διαγωνίσασ ϑαι πρὸς αὐτόν. 
Ἡρακλείδου δὲ καὶ τῶν γαυτῶν καταβοώντων, ὡς οὐ 
βούλεται μάχῃ κρῖναι τὸν πόλεμον Δίων, αλλ aei μένον- 
τος ἄρχειν, ἀναγκασϑεὶς συνέβαλε καὶ ἡττήϑη. Γενο- 
μένης δὲ τῆς τροπῆς οὐ βαρείας, ἀλλὰ μάλλον ὑ ὑφ ἑαυτῶν 
xoi τοῦ στασιάζειν ταραχϑώντων, αὖϑις ὃ Δίων παρε- 
σχδυάζετο μάχεσϑαι, καὶ συνέταττε τιείϑων καὶ παρα- 
ϑαῤῥύνων. Τῆς δὲ νυχτὸς ἀρχομένης, ἀγγέλλεται ngoc 
αὐτὸν, Ἡρακλείδην ἄραντα τὸν στόλον πλεῖν ἐπὶ Συρα- 
χουσῶν, ἐγνωκότα τὴν πόλιν καταλαβεῖν, κἀκεῖνον ἀπο- 
κλεῖσαι μετὰ τοῦ στρατούματος. Εὐϑὺς οὖν ἀναλαβὼν 
τοὺς δυνατωτάτους καὶ πιροϑυμοτάτους, ἵππάσατο διὰ 
τῆς νυκτός" καὶ περὶ τρίτην ὥραν τῆς ἡμέρας πρὸς ταῖς 
πύλαις ἦν, σταδίους κατηνυχὼς ἑπτακοσίους. "Hoaxisi- 
δης δὲ ταῖς γαυσὶν ὡς ἁμιλλώμενος ὑ υστέρησεν, ἀποπλεύ- 
σας, καὶ πλανώμενος ἐ ἐν ταῖς πράξεσιν ἀσκόπως, ἐπιτυγ- 
χάνει Γαισύλῳ, τῷ Σπαρτιάτῃ, φάσκοντι πλεῖν ἐφ᾽ ἦγε- 
μονίᾳ Σικολιωτῶν ἐκ ““ακεδαίμονος, ὡς πρότερόν, 71018 
Τύλιππος. “Ἄσμενος οὖν ἀναλαβὼν τοῦτον τὸν ἄνδρα, 
καὶ περιαψάμενος ὥσπερ ἀλεξιφάρμακον τοῦ Δίωνος, 
ἐπεδείκνυτο τοῖς συμμάχοις" καὶ κήρυκα πέμπων εἰς τὰς 
Συρακούσας, ἐκέλουδ δέχεσϑαι τὸν Σπαρτιάτην ἄρχοντα 











DION. KT 


τοὺς πολίτας. “Ἵποχριναμένου δὲ τοῦ 4ἴωνος, ὡς βἰσὶν 
ἄρχοντες ἱκανοὶ τοῖς Συρακουσίοις, δὶ δὲ πάντως δέοι καὶ 
Σπαρτιάτου τοῖς πράγμασιν, αὐτὸς οὗτος εἶναι, κατὰ 
ποίησιν γεγονὼς Σπαρτιάτης" τὴν μὲν ἀρχὴν ὃ Ταίσυλο- 
ἀπέγνω, πλεύσας δὲ πρὸς τὸν Δίωνα διήλλαξε τὸν Ἥρα- 
κλείδην, ὅρχους δόντα καὶ πίστεις τὰς μεγίστας, αἷς αὐ- 
τὸς ὁ Γαίσυλος ὦμοσβ τιμωρὸς ἔσεσϑαι Δίωνι, καὶ κο- 
λαστῆς Ἡρακλείδου κακοπραγμονοῦντος. 

L. Ex τούτου κατέλυσαν μὲν oi Συρακούσιοι τὸ 
γαυτικόν" οὐδὲν γὰρ ἦν ἔργον αὐτοῦ, μεγάλαι δὲ δαπά- 
vot τοῖς πλέουσι, καὶ στάσεως ἀφορμαὶ τοῖς ἀρχουσι" 
τὴν δ᾽ ἄκραν ἐπολιόρκουν, ἐξοικοδομήσαντες τὸ περιτεί- 
χισμα. Μηδενὸς δὲ τοῖς πολιορκουμένοις βοηϑοῦντος, 
ἐπιλιπόντος δὲ σίτου, τῶν δὲ μισϑοφόρων γινομένων no- 
νηρῶν, ἀπογνοὺς ὃ υἱὸς τοῦ Διονυσίου τὰ πράγματα, 
καὶ σπεισάμενος πρὸς τὸν Δίωνα, τὴν μὲν ἄχραν ἐχδίνῳ 
μετὰ τῶν ὅπλων καὶ τῆς ἄλλης κατασχδυῆς παρέδωχεν, 
αὐτὸς δὲ τὴν μητέρα καὶ τὰς ἀδελφὰς ἀναλαβὼν, καὶ 
πέντξ πληρωσάμενος τριήφοις; ἐξέπλει πρὸς τὸν πατέρα" 
τοῦ Δίωνος ἀσφαλῶς μὲν ἐκπέμποντος, οὐδενὸς δὲ τῶν 

ν Συρακούσαις ἀπολιπόντος ἐκείνην τὴν ὄψιν" ἀλλὰ καὶ 
E μὴ παρόντας ἐπιβοωμένων, ὅτι τὴν ἡμέραν ταύτην 


jJ ^ * e » ' $^. - , 

- x«& TOY ἥλιον ἐλευϑέραις ἀνίσχοντα ταῖς Συρακουσαις 
2 - e ' - Dd , 

οὐκ ἐφορῶσιν. που γὰρ ἔτι yvy τῶν λεγομένων χατὰ 


τῆς τύχης παραδειγμάτων ἐμφανέστατόν ἐστι χαὲ μέγε- 


Γ στον ἣ Διονυσίου φυγὴ; τίνα χρὴ δοκεῖν αὐτῶν ἐκείνων 
[ τὴν τότε χαρὰν γενέσϑαι, καὶ πηλίκον φρονῆσαι τοὺς 
T μεγίστην τῶν πώποτε τυραννίδων καϑελόντας ἐλαχί- 
σταῖς ἀφορμαῖς; 


Ll. Ἐχπλεύσαντος δὲ τοῦ ᾿ἡπολλοκράτους, καὶ τοῦ 


4$ PLUTARCHI 


Δίωνος εἰς τὴν ἀκρόπολιν βαδίζοντος, οὐκ “ἐκαρτέρησαν 
ci γυναῖκες, οὐδ᾽ ἀνέμειναν δἰσελϑ εἶν αὐτὸν, ἀλλ᾽ ἐπὶ 
τὰς ϑύρας ἐξέδραμον" à μὲν ᾿ἠριστομάχη τὸν υἱὸν 
ἄγουσα τοῦ Δίωνος" ἡ δ᾽ Aper κατόπιν &nero δακρύ- 
ουσα, καὶ διατιοροῦσα, πῶς ἀσπάσηται καὶ προσοίπῃ 
τὸν ἄνδρα, κοινωνίας αὐτῇ πρὸς τὸν ἕτερον γεγενημένης. 
᾿ἡσπασαμένου δ᾽ αὐτοῦ πρώτην τὴν ἀδελφὴν, εἶτα τὸ 
παιδίον, 7 Apurrouóyn προσαγαγοῦσα τὴν “ἀρετὴν, 
»Ἡτυχοῦμεν, ἔφη, ὦ ἍἽἰων, σοῦ φεύγοντος" ἥκων δὲ καὶ 
γικῶν ἀφήρηκας, ἡμῶν ἁπάντων τὰς κατηφείας, πλὴν 
μόνης ταύτης, ἣν ἐπεῖδον ἢ δυστυχὴς ἐγὼ, σοῦ ζῶντος, 
ἑτέρῳ συνελϑεῖν βιασϑεῖσαν. Ὅτε οὖν σε κύριον ἡμῶν 
ἡ τύχη πεποίηκεν, πῶς αὐτῇ διαιτᾷς ἐκείνην τὴν ἀνάγ- 
xq»; Πότερον ὡς ϑεῖον, ἢ καὶ ὡς ἄνδρα cs ἀσπάσε- 
ται; "“ Τοιαῦτα τῆς ᾿Ἡριστομάχης λεγυύσης, ὃ Δίων éx- 
δακρύσας, προσηγάγετο φιλοστόργως τὴν γυναῖκα" καὶ 
παραδοὺς αὐτῇ τὸν υἱὸν, ἐκέλευσεν εἰς τὴν οἰκίαν τὴν 
αὐτοῦ βαδίζειν, ὅπου καὶ αὐτὸς διητᾶτο, τὴν ἄκραν ἐπὶ 
τοῖς Συρακουσίοις ποιησάμενος. 





LII. Οὕτω δὲ τῶν πραγμάτων αὐτῷ προκεχωρηκό- | 


τῶν; οὐδὲν ἀπολαῦσαι πρότερον ἠξίωσε τῆς παρούσης 


εὐτυχίας, ἢ καὶ τὸ φίλοις χάριτας, καὶ συμμάχοις. δω- 
ρξὰς, μάλιστα δὲ τοῖς ἐν ἄστει συνήϑεσι καὶ ξένοις ἀπο- 
γεϊμαΐ τινα φιλανϑρωπίας καὶ τιμῆς μερίδα, τῇ μεγαλο- - 
ψυχίᾳ τὴν δύναμιν ὑπερβαλλόμενος. Ἑαυτὸν δὲ λιτῶς 
καὶ σωφρόνως ἐκ τῶν τυχόντων διῴκει" θαυμαζόμενος, 
ὅτι, μὴ μόνον Σικελίας τε καὶ Καρχηδόνος, ἀλλὰ καὶ τῆς 
Ἕλλαδος ὅλης ἀποβλεπούσης πρὸς αὐτὸν εὐημεροῦντα, 
καὶ μηδὲν οὕτω μέγα τῶν τότε νομιζόντων, μηδ᾽ ἐπιφα- - 


γεστέρας περὶ ἄλλον ἡγεμόνα τόλμης καὶ τύχης γεγονέναι 





DION. 49 


δοκούσης, οὕτω παρεῖχεν ἑαυτὸν ἐσϑῆτι καὶ ϑεραπείᾳ 
᾿ xol τραπέζῃ μέτριον, ὥσπερ ἐν “Ἱκαδημίᾳ συσσιτῶν μετὰ 
Πλάτωνος, οὐκ ἐν ξεναγ οἷς καὶ μισϑοφόροις διαιτώμε- 
γος, οἷς αἵ καϑ' ἑκάστην ἡμέραν πλησμοναὶ καὶ ἀπολαύ- 
σεῖς παραμυϑία τῶν πόνων καὶ τῶν κινδύνων εἰσίν. 
Ἀλλ᾽ ἐκείνῳ μὲν Πλάτων ἔγραφεν, ὡς πρὸς ἕνα vov τῆς 
οἰχουμένης τοῦτον ἅπαντες ἀποβλέπουσιν" αὐτὸς δ᾽ 
- ἐκεῖνος, ὡς ἔοικεν, ἀφεώρα πρὸς ἕν χωρίον μιᾶς πόλεως, 
τὴν ᾿ἀκαδημίαν, καὶ τοὺς αὐτόϑι καὶ ϑεατὰς καὶ δικα- 
στὰς ἐγίνωσκεν UIS πρᾶξιν » οὔτε τόλμαν, οὔτε vin 
τινὰ ϑαυμάζοντας, allo μόνον, εἰ κοσμίως καὶ σωφρό- 
(vac τῇ τύχη χρῆται, καὶ παρέχει μέτριον ἑαυτὸν ἐν 
i AM μεγάλοις, ἀποσκοποῦντας. Τοῦ μέντοι πορὶ 
τὰς ὁμιλίας ὃ ὄγκου καὶ τοῦ πρὸς τὸν δῆμον ἀτενοῦς ἐρι- 
: Bion μηδὲν ὑφελεῖν , μηδὲ χαλάσαι" καΐτοι τῶν πραγ- 
μάτων αὐτῷ χάριτος ἐνδεῶν ὃ ὄντων, καὶ Πλάτωνος ἐπιτι- 
μῶντος, ὡς εἰρήκαμεν, καὶ γράφοντος, ὅτι ἢ αὐϑάδεια 
ἐρημίᾳ σύνοικός ἐστιν. ᾿4λλὰ φύσει T8 φαίνεται πρὸς 
τὸ πιϑανὸν δυσκεράστῳ κεχρημένος, ἀντισπᾷν τε τοὺς 
Συραχουσίους ἄγαν ἀγειμένους καὶ διατεϑρυμμένους 
E go 9 vuovuevoc. 
1111. Ὁ γὰρ Ἡρακλείδης αὖϑις ἐπέκειτο" καὶ πρῶ- 
μὲν &ic συνέδριον παρακαλούμενος, οὐκ ἐβούλετο βα- 
δίζειν" ἰδιώτης γὰρ ὧν, μετὰ τῶν ἄλλων ἐκκλησιάζειν 
πολιτῶν. Ἔπειτα κατηγόρει τοῦ Δίωνος, ὅτι τὴν ἄκραν 
οὐ κατέσκαψεν, καὶ τῷ δήμῳ , τὸν Διονυσίου τάφον ὧρ- 
μημένῳ λῦσαι, καὶ τὸν νεκρὸν ἐκβαλεῖν, οὐκ ἐπέτρεψε" 
μεταπέμπεται δ᾽ ἐκ Κορίνϑου συμβούλους καὶ συνάρ- 
χοντας, ἀπαξιῶν τοὺς πολίτας. Τῷ δ᾽ ovii μετεπεέμπετο 
᾿Κορινϑίους ὃ Δίων, ἣν ἐπενόδι πολιτείαν ὅᾷον ἐλ- 
Ρεστ. ΙΧ, D 





















50 PLUTARCHI 


πίζων καταστήσειν, ἐκείνων παραγενομένων. Ἐπενόει δὲ, 
τὴν μὲν ἄκρατον δημοχρατίαν, ὡς οὐ πολιτείαν, ἀλλὰ 
σιαντοπώλιον ovo ay πολιτειῶν, κατὰ τὸν Πλάτωνα, χω- 
λύδιν. Δακωνικὸν δέ τι καὶ Κρητικὸν σχῆμα μιξάμενος 
ἐκ δήμου καὶ βασιλείας, ἀριστοκρατίαν ἔχον τὴν ἐπιστα- 
τοῦσαν καὶ βραβεύουσαν τὰ μέγιστα; καϑιστάναι καὶ 
κοσμεῖν" ὁρῶν καὶ τοὺς Κορινϑίους ὀλιγαρχικώτερόν TÉ 
πολιτθυομένους, καὶ “μὴ πολλὰ τῶν κοινῶν ἐν τῷ δήμῳ 
πράττοντας. Ὥς ov» μάλιστα πρὸς ταῦτα τὸν Ἧρα- 
κλείδην ἐναντιώσεσϑαι προσεδόκα, καὶ τἄλλα ταραχώδης 
καὶ δὐμετάϑετος καὶ στασιαστικὸς ἤν» οὕς πάλαι βου- 
λομένους αὐτὸν ἐκώλυεν ἀνελεῖν, τούτοις ἐπέτρεψε τότε" 
καὶ παρελϑόντες εἰς τὴν οἰκίαν ἀποκτιγνύουσιν αὐτόν. 
Ἐλύπησϑε δὲ σφόδρα τοὺς Συρακουσίους ἀποϑανών. 
Ὅμως δὲ τοῦ Δΐωνος ταφάς T6 λαμπρὰς παρασκευάσαν- 
τος καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος ἑπομένου προπέμψαντος 
τὸν vexgov, εἶτα διαλεχ ϑέντος αὐτοῖς, συνέγνωσαν, ὡς οὐ 
δυνατὸν ἦν, ταρασσομέγην παύσασϑαι τὴν πόλιν, Ἥρα- 
κλείδου καὶ Δίωνος ἅμα πολιτευομένων. 
μιν. Ἦν δὲ τις ἑταῖρος τοῦ Δίωνος ἐξ ᾿᾿4ϑηνῶν, 
Κάλλιππος, ὃν φησιν ὃ Πλάτων οὐκ ἀπὸ παιδείας, ἀλλ 
ἐκ μυσταγωγιῶν καὶ τῆς παρατυχούσης ἑταιρείας, γνώ- 
ριμον αὑτῷ γενέσϑαι καὶ συνήϑη" μετασχὼν δὲ τῆς 
ergareao καὶ τιμώμενος, ὥστε καὶ συγεισελϑεῖν τὰς 
Συρακούσας πρῶτος τῶ» ἑταίρων ἁπάντων ἐστεφανωμέ- 
γος, καὶ λαμπρὸς ἐν τοῖς ἀγῶσι καὶ διάσημος. Ἐπεὶ 
δὲ, τῶν πρώτων καὶ βελτίστων. φίλων τοῦ Δίωνος ἀνηλω- 
μένων ὑπὸ τοῦ πολέμου, καὶ τεϑνηχότος Ἡρακλείδου,, 


τόν TB δῆμον ἑώρα τῶν Συρακουσίων ἔρημον ἡγεμόνος, 
ὄντα, καὶ τοὺς στρατιώτας τοὺς μετὰ Δίωνος προσέχον- 








δ 


τὰς αὐτῷ μάλιστα, μιαρώτατος ἀνϑρώπων γενόμενος, 

xoi παντάτιασιν ἐλπίσας Σικελίαν ἀϑλον ἕξειν τῆς Esvo- 
- xto»íac , ὡς δὲ φασιν ἕγιοι;, καὶ τάλαντα προσλαβὼν εἴ- 
toc TOU φόνου μισϑὸν παρὰ τῶν πολεμίων, Oii Ó euge 
ὃ παρεσκεύασε τινὰς τῶν ξένων ἐπὶ τὸν 4lavo; κακοη- 
᾿ϑεστάτην ἀρχὴν καὶ πανουργοτάτην ποιησάμενος. "Ael 
ἀρ τινας φωνὰς τῶν στρατιωτῶν πρὸς ἐχεῖνον ἢ λελογ- 
μὲ νας ἀληϑῶς, ἀναφέρων, 5 nenieguévac ὑφ᾽ αὑτοῦ, 
























*& κρύφα, καὶ διαλέγεσ ϑαι μετὰ παῤῥησίας; οἷς βού- 
λοιτο, χατὰ τοῦ Δίωνος, αὐτοῦ κελθύοντος, ἵνα μηδ᾽ εἷς 
ἄνῃ τῶν ὑπούλως καὶ δυσμενὼς ἐχόντων. Ex δὲ 
Ων συνέβαινε τοὺς μὲν πονηροὺς καὶ νοσοῦντας &v- 
tw ταχὺ καὶ συνιστάναι τὸν Κάλλιππον" si δὲ τις 
ὠσάμενος τοὺς λόγους αὐτοῦ, καὶ τὴν πεῖραν ἐξείποι 
πρὸς τὸν Δίωνα, μὴ ταράττεσϑαι, μηδὲ χαλεπαίνειν 
εἴνον, ὡς, ἃ προσέταττε, του Καλλίππου περαίνοντας. 

LV. Συνισταμένης δὲ τῆς ἐπιβουλῆς, φάσμα γίνδται 
Aion μέγα καὶ τερατῶδες. Ἐτύγχανε μὲν γὰρ ὀψὲ 
ἡμέρας καϑεζόμενος ἐ ἐν παστάδι τῆς οἰκίας, μόνος ὧν 
πρὸς ἑαυτὸν τὴν διάνοιαν" ἐξαίφνης δὲ ψόφου γενομένου 
poc ϑατέρῳ πέρατι τῆς στοᾶς, ἀποβλέψας, ἔτι qoos 
ντος, εἶδε γυναῖκα μεγάλην, στολῇ μὲν καὶ προσώπῳ 
T δὲν Ἐριννύος τραγικῆς παραλλάττουσαν, σαίρουσαν δὲ 
ὕντρῳ τινὶ τὴν οἰκίαν. Exniayeic δὲ δεινῶς καὶ 
ξ φοβος γενόμενος, μετοπέμψατο τοὺς φίλους, καὶ διη- 
iro τὴν ὄψιν αὐτοῖς" καὶ παραμένειν ἐδεῖτο καὶ συν- 
δι» παντάπασιν ἐκστατικῶς» ἔχων, καὶ δεδοικὼς, 
πάλιν εἰς ὄψιν αὐτῷ μονωϑέντι τὸ τέρας ἀφίκηται. 
0 μὲν ovv αὖϑις οὐ συνέπεσε. MeO ἡμέρας δ᾽ 

D2 








52 PLUTARCHI | 


ὀλίγας ὃ ὃ υἱὸς αὐτοῦ, σχεδὸν ἀντίπαις ὦ ὦν, ἔς τινος λύπης, 
καὶ ὀργῆς, μικρὰν καὶ παιδικὴν. ἀρχὴν λαβούσης, ἔῤῥι-. 
wer ἑαυτὸν ἀπὸ τοῦ στέγους ἐπὶ τὴν κεφαλὴν, καὶ διο-. 
φϑάρη. | 
LVI. Ἐν τοιούτοις δὲ rov Δίωνος ὄντος, ὃ κάλλαι-. | 
πος ἔτι μᾶλλον εἴχδτο τῆς ἐπιβουλῆς" καὶ | λόγον εἰς τοὺς. 
Συρακουσίους ἐξέδωκεν, ὡς ὃ Δίων, ἄπαις γεγονὼς, 
ἔγνωχβ τὸν Διονυσίου καλεῖν ᾿Ἵπολλοκράτη, καὶ notio $a. 
διάδοχον, ἀδελφιδοῦν μὲν ὄντα τῆς ἑαυτοῦ γυναικὸς, ϑυ- 
γατριδοὺν δὲ τῆς ἀδελφῆς. Ἤδη δὲ καὶ τὸν Δίωνα καὶ | 
τὰς γυναῖκας ὑπόνοια τῶν πραττομένων εἶχε, καὶ μηνύ- | 
σεις ἐγίγνοντο πανταχόϑεν. AM ὃ μὲν “ἴων, ὦ ὡς ἔοικεν, 
ἐπὶ τοῖς κατὰ τὸν Ἡρακλείδην ἀχϑόμενος, καὶ τὸν φόνον 
ἐκεῖνον, ὡς τινα τοῦ βίου καὶ τῶν πράξεων αὐτῷ κηλῖδα 
περικειμένην, δυσχεραίνων ἀδὶ καὶ βαρυνόμενος, εἶπεν, 
01i πολλάκις ἤδη ϑνήσχκειν ἕτοιμός ἐστι, καὶ παρέχειν τῷ 
βουλομένῳ σφάττειν αὑτὸν, εἰ ζῆν δεήσει μὴ μόνον τοὺς 
ἐχϑροὺς, ἀλλὰ καὶ τοὺς φίλους φυλαττόμενον. Τὰς ài 
γυναῖκας ὁρῶν ὃ Κάλλιππος ἐξεταζούσας ἀκριβῶς τὸ 
πράγμα, καὶ φοβηϑεὶς, ἦλϑε πρὸς αὐτὰς ἀρνούμενος 
καὶ δακρύων, χαὶ πίστιν, ἣν βούλονται, διδόναι βουλό 
γος. 4i δ᾽ ἠξίουν αὐτὸν ὀμόσαι τὸν μέγαν ὅρκον. Hy 
δὲ τοιοῦτος" καταβὰς εἰς τὸ τῶν Θεσμοφόρων τέμενος 6 
διδοὺς τὴν πίστιν, ἱερῶν τινῶν γενομένων, περιβάλλετα. 
τὴν πορφυρίδα τῆς ϑεοῦ, καὶ λαβὼν δῷδα καιομένην. 
ἀπόμνυσι. Ταῦτα ποιήσας ὃ Κάλλιτιπος πάντα, καὶ 
τὸν ὅρκον ἀπομόσας, οὕτω κατεγέλασε τῶν ϑεῶν, ὥστι: 
περιμείνας τὴν ἑορτὴν ἧς ὦμοσε Sov, δρᾷ τὸν φόνον ἐν 
τοῖς Κουρείοις " οὐδὲν ἴσως τὸ περὶ τὴν ἡμέραν τῆς 
ϑεοῦ ποιησάμενος, ὡς ἀσεβουμένης πάντως, εἰ καὶ κατ᾽ 





DIO N. : 53 
ἄλλον χρόνον ἔσφαττε τὸν μύστην αὐτῆς ὁ μυστα- 
γωγός. 
—— LVIL Ὄντων δὲ πλειόνων ἐν τῇ κοινωνίᾳ τῆς πιρα- 
ξεως, καὶ καϑεζομένου Δίωνος ἐν οἰκήματι κλίνας τινὰς 

ἔχοντι μετὰ τῶν φίλων, οἵ μὲν ἔξω τὴν οἰκίαν περιέστη- 
σαν, οὗ δὲ πρὸς ταῖς ϑύραις τοῦ οἴκου καὶ ταῖς ϑυρίσιν 
E «Αὐτοὶ δ᾽ oi pep τὰς χεῖρας μέλλοντες 
 Ζακύνϑιοι παρῆλϑον &yev ξιφῶν ἐν τοῖς χιτῶσιν. Ἅμα 
δ᾽ oi μὲν ἔξω τὰς ϑύρας ἐπισπασάμενοι ste οἵ δὲ 
τῷ Δίωνι προσπεσόντες, κατέχειν ἐπειρῶντο, καὶ συντρί- 
feo αὐτόν. Ὥς δ᾽ οὐδὲν ἐπέραινον; ἤτουν. ξίφος" οὐδεὶς 
Do ἐτόλμα τὰς ϑύρας ἀνοῖξαι. Συχνοὶ γὰρ ἤσαν ἔνδον 
D μετὰ τοῦ Δίωνος" ὧν ἕκαστος οἰόμενος, ἂν ἐκεῖνον 
πρόηται, διασώσειν ἑαυτὸν, ovx ἐτόλμα βοηϑεῖν. Δια- 
E δὲ γενομένης, dva Συρακούσιος ὀρέγει τινὶ Ζα- 
1 χυνϑίων διὰ τῆς ϑυρίδος ἐγχειρίδιον, ῳ καϑάπερ í ἱερεῖον 
τὸν Δίωνα κρατούμενον πάλαι καὶ δοδιττόμενον ἀ απέσφα- 
| Eo. Εὐθὺς δὲ xoi τὴν ἀδελφὴν μετὰ τῆς γυναικὸς 
ἐγκύμονος οὔσης εἰς τὴν εἱρκτὴν ἐνέβαλον. Καὶ συνέβη 
τῇ γυναικὶ, τλημονέστατα λοχευϑείσῃ, τεκεῖν ἐν τῷ δε- 
σμωτηρίῳ παιδάριον ἀῤῥεν" ὅπερ καὶ ϑρέψαι μᾶλλον 
παρεβάλοντο, πιείσασαι τοὺς φύλακας, ἤδη τοῦ Καλλίπ- 
που ϑορυβουμένου τοῖς πράγμασιν. 
"o LVHI. Ἔν ἀρχῇ μὲν γὰρ ἀποκτείνας τὸν Δίωνα 
λαμπρὸς ἡ ἤν, καὶ κατεῖχε τὰς Συρακούσας" καὶ πρὸς τὴν 
᾿ΑΣϑηναίων ἔγραψε πόλιν, ἣν μάλιστα μετὰ τους ϑεοὺς 
ὠφειλεν αἰδεῖσϑαι καὶ δεδιέναι, τηλικούτου μύσους ἁψά- 
: μενος. AM ἔοικεν ἀληϑῶς λέγεσϑαι τὸ τὴν πόλιν ἐκεί- 
m» φέρειν ἄνδρας a «get; 18 τοὺς ἀγαϑοὺς ἀρίστους, xoi 
LL τοὺς φαύλους πονηροτάτους" χαϑάπερ αὐτῶν καὶ 

















u— Rec 


δωσιν. Οὐ μὴν πολὺν χρόνον ὃ Κάλλιππος ἔγκλημα τῆς 
τύχης καὶ τῶν ϑεῶν περιῆν, ὡς περιορώντων ἐξ ἀσεβή- 
ματος ἄνθρωπον τηλικούτου κτώμενον ἡγεμονίας καὶ 
πράγματα" ταχὺ δ᾽ ἀξίαν δίκην ἔδωκεν. ρμήσας μὲν 
γὰρ Κατάνην λαβεῖν, εὐθὺς ἀπέβαλε τὰς Συρακούσας" 
018 καὶ φασὶν αὐτὸν εἰπεῖν, ὅτι πόλιν ἀπολωλεχὼς, τυρό- 
χγηστιν εἴληφεν. Ἐπιϑέμενος δὲ Μεσσηνίοις, χαὶ τοὺς 
πλείστους στρατιώτας ἀπολέσας, ἐν οἷς ἡ ἤσαν οἵ Δίωνα 
κατακχτεΐίναντες, οὐδεμιᾶς δὲ πόλεως αὐτὸν ἐν Σικελίᾳ 
EN ἀλλὰ μισούντων ἁπάντων καὶ προβαλλο- 

ὧν, Ῥήγιον κατέσχεν. Exi δὲ λυπρῶς πράττων, καὶ, 
did διατρέφων. τοὺς μισϑοφόρους, ὑπὸ «επτίνου καὶ 
Πολυπέρχοντος ἀνῃρέϑη, χρησαμένων ξιφιδίῳ κατὰ τύ- 
χην, ᾧ καὶ Δίωνα πληγῆναι φασίν. ᾿Ἐγνώσϑη δὲ τῷ 
μεγέϑει, ( βραχὺ γὰρ ἦν, ὥσπερ τὰ “Ἵακωνικὰ,) καὶ τῇ 
κατασχευῇ τῆς τέχνης, εἰργασμένον γλαφυρῶς καὶ meQU- 
TOC. Τοιαύτην μὲν οὖν τίσιν Κάλλιπτιος ἔδωχε᾽ τὴν δ᾽ 
᾿Ιριστομάχην καὶ τὴν Agergy, ὡς ἀφεΐίϑησαν ἐκ τῆς εἷρ- 
κτῆς, ἀναλαβὼν Ἱκέτης ὃ Συρακούσιος, εἷς τῶν Δίωνος. 
φίλων γενονὼς, ἐδόκει πιστῶς καὶ καλῶς περιέπειν. Εἶτα 
συμπεισϑεὶς ὑπὸ τῶν Δίωνος ἐχϑρῶν, καὶ παρασκευάσας, 
nÀolov αὐταῖς, ὡς εἰς Πελοπόννησον ἀποσταλησομέναις,, 
ἐκέλουσδ κατὰ noU» ἀποσφάξαντας ἐχβαλεῖν εἰς τὴν 
ϑάλασσαν. Οἱ δὲ ζώσας ἔτι καταποντισϑῆναι λέγουσι, 
καὶ τὸ παιδίον μετ᾿ αὐτῶν. Περιῆλϑε δὲ καὶ τοῦτον 
ἀξία ποινὴ τῶν τετολμημένων. Αὐτός τὸ γὰρ ὑπὸ Τι- 
μολέοντος ἁλοὺς ἀπέϑανε, καὶ ϑυγατέρας͵ δύο προσα- 
πέκτβιναν αὐτῷ Δίωνι τιμωροῦντες οἱ Συρακούσιοι" περὶ 
ὧν ἐν τῷ Τιμολέοντος βίῳ καϑ᾽ ἕχαστα γέγραπται. 


δά PLUTARCHI DION. 

5 χώρα κάλλιστον μέλι καὶ κώνειον ὠκυμορώτατον dvo 
1 
| 











ων. 


DTOTTUOUX 


M áxov δὲ Βρούτου πρόγονος ἣν Ἰούνιος Bgov- 
τῆς, ὃν ἀνέστησαν ἐν Καπιτωλίῳ χαλκοῦν οὗ πάλαι Ῥω- 
μαῖοι, μέσον τῶν βασιλέων, ἐσπασμένον ξίφος, ὡς fe- 
βαιότατα καταλύσαντα Ταρκυνίους. AM. ἐκεῖνος μὲν, 
ὥσπερ τὰ ψυχρήλατα τῶν ξιφῶν, σκληρὸν € ἐκ φύσεως καὶ 
οὐ μαλακὸν € ἔχων ὑπὸ λόγου τὸ ἢϑος, ἄχρι παιδοφονίαὰς 
ἐξώκειλε τῷ ϑυμῷ κατὰ τῶν τυράννων" οὑτοσὶ δ᾽, ὑπὲρ 
0v γράφεται ταῦτα, παιδείᾳ χαὶ λόγῳ διὰ φιλόσόφίας 
καταμίξας τὸ ἦϑος, καὶ τὴν φύσιν ἐμβριϑὴ καὶ πρᾳεῖαν 
οὖσαν ἐπεγείρας ταῖς πρακτικαῖς ὑρμαῖς, ἐμμελέστατα 


| Oox&i πκραϑῆναι πιρὸς τὸ καλόν" ὥστε καὶ τοὺς ἀπεχϑα- 


γομένους αὐτῷ διὰ τὴν ἐπὶ Καίσαρα συνωμοσίαν, & μέν 
τι γεγναῖον ἢ πρᾶξις ἤνεγκε, Βρούτῳ προσάπτειν, τὰ 


δυσχερέστατα δὲ τῶν γεγονότων τρέπειν εἰς Κάσσιον, 


οἰκεῖον μὲν ὄντα Βρούτου καὶ φίλον, ἁπλοῦν δὲ τῷ τρό- 
zt) καὶ καϑαρὸν οὐχ ὁμοίως. Σερβιλία δὲ, ἡ μήτηρ, 
ἀνέφερε τὸ γένος εἰς Xov Σερβίλιον, ὃς, Μαλλίου Σπο- 
ρίου τυραννίδα κατασχευαζομένου, καὶ ταράττοντος, τὸν 
δῆμον, ἐγχειρίδιον λαβὼν ὑ ὑπὸ μάλης προῆλϑεν εἰς ἀγο- 
ράν- χαὶ παραστὰς τῷ ἀνδρὶ πλησίον, ὡς ἐντυγχάνειν τι 





ELDER LR cr ΤΥ Eh er s 
i 7 E Ξ dei e IS PRI M — en » 
*u gx LEWwWA 





56 PLUTARCHI 
μέλλων καὶ διαλέγεσϑαι, προσνεύσαντα πατάξας ἀπέ- 


κτδινδ, Τοῦτο μὲν οὖν ὁμολογούμενόν ἐστι" τὸ δὲ πα- 


τρῷον γένος, oi διὰ τὸν Καίσαρος φόνον ἔχϑραν τινὰ 


᾿ 


καὶ δυσμένειαν ἀποδεικνύμενοι πρὸς Βροῦτον, οὔ φασιν 
εἰς τὸν ἐκβαλόντα Ταρκυνίους ἀνήκειν" οὐδὲν γὰρ ἐκείνῳ, 
λειφϑῆναι γένος ἀνελόντι τοὺς υἱούς" ἀλλὰ δημότην 


τοῦτον oixovouov υἱὸν ὄντα Βρούτου, ἄρτι καὶ τιρώην 
εἰς ἄρχοντα ngosiÓsiv. Ποσειδώνιος δ᾽ ὃ φιλόσοφος 


τοὺς μὲν ἐνηλίκους φησὶν ἀπολέσϑαι τοῦ Βρούτου παῖς | 


δας, ὡς ἱστόρηται" τρίτον δὲ λειφϑῆναι νήπιον, ἀφ᾽ οὗ 
τὸ γένος ὡρμῆσϑαι" καὶ τῶν γ8 xad αὑτὸν ἐκ τῆς oi- 
κίας γεγονότων ἐπιφανῶν ἀνδρῶν a ἀναφέρειν ἐνίους πρὸς 
τὸν ἀνδριάντα τοῦ Βρούτου τὴν ὁμοιότητα τῆς ἰδέας. 
Περὶ uiv ov» τούτων τοσαῦτα. 


11. Σερβιλίας δὲ, τῆς Βρούτου μητρὸς, ἀδελφὸς ἣν 


Κάτων, ὃ φιλόσοφος, ὃν μάλιστα Ῥωμαίων ἐζήλωσεν 
οὗτος, ϑεῖον ὄντα, καὶ πεν ϑερὸν ὕστερον γενόμενον. 
Τῶν δ᾽ Ἑλληνικῶν φιλοσόφων οὐδενὸς μὲν, ὡς ἁπλῶς 
εἰπεῖν, ἀγήκοος ἦν, οὐδ᾽ ἀλλότριος" διαφερόντως δ᾽ 


ἐσπουδάκει πρὸς τοὺς ἀπὸ Πλάτωνος" καὶ τὴν νέαν καὶ 
μέσην λεγομένην ᾿“καδημιαν οὐ πάνυ προσιέμενος, ἐξήρ- 


miro τῆς παλαιᾶς" xoi διετέλδι ᾿ϑαυμάζων μὲν Aviloyov 


τὸν ᾿Ἡσκαλωνίτην, φίλον δὲ καὶ συμβιωτὴν τὸν ἀδελφὸν | 


αὐτοῦ πεποιημένος, ᾿Αρίστωνα, ἀνδρα τῇ μὲν ἐν λόγοις 
ἕξει πολλῶν φιλοσόφων λεισπιόμενον, εὐταξίᾳ δὲ καὶ : πρῳ- 
ὅτητι τοῖς πρώτοις ἐνάμιλλον. Ὁ δ᾽ Ἔμπυλος, οὗ καὶ 
αὐτὸς ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς καὶ οἱ φίλοι μέμνηνται πολλά- 
κις, ὡς συμβιοῦντος αὐτῷ, ῥήτωρ μὲν y, καὶ καταλέλοιτιξ 
μικρὸν μὲν, οὐ φαῦλον δὲ σύγγραμμα περὶ τῆς Καίσαρος 
ἀγαιρέσεως, ὃ Βροῦτος ἐπιγέγραπται. Ῥωμαϊστὶ μὲν 


p DONEC CT IM Tm 
M $ 
" 


Hd 


BRUTUS. 51 


οὖν ἤσκητο πρὸς τὰς διεξόδους καὶ τοὺς ἀγῶνας ἱκακῶς 
ὃ Βροῦτος" “Ἑλληνιστὶ δὲ τὴν ἀποφϑεγματικὴν καὶ 4α- 
κωνικὴν ἐπιτηδεύων βραχυλογίαν ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς ἐγια- 
xov παράσημός ἐστιν. Οἷον ἤδη καϑεστηχὼς εἰς τὸν 
πόλεμον γράφει Περγαμηνοῖς" »»Αχούω ὑμᾶς 4ολοβέλλᾳ 
δεδωκέναι χρήματα" ἃ εἰ μὲν ἑκόντες. ἔδοτε, ὅμολογ εἴτα 
ἀδικεῖν" εἰ δ᾽ ἄκοντες, ἀποδείξατε τῷ ᾿ ἐμοὶ ἑκόντες Óov- 
yt, * IIo Σαμίοις" » 4i βουλαὶ ὑμῶν ὀλίγωροι, αἵ 
ὑπουργίαι βραδεῖαι. Τί τούτων τέλος ἐννοεῖσϑε ;* Kal 
περὶ Παταρέων ἑτέραν" ,, Ξάνϑιοι τὴν ἐμὴν εὐεργεσίαν 
ὑπεριδόντε:, τάφον ἀπονοίας ἐσχήκασι τὴν πατρίδα" 
αταρεῖς δὲ πιστεύσαντες ἑαυτοὺς ἐμοὶ, οὐδὲν ἐλλείπουσι 
διοικοῦντες, τὰ καϑ᾽ ἕκαστα τῆς ἐλευϑερίας. iov. ovy 
καὶ ὑμῖν, ἢ τὴν Παταρέων κρίσιν; ἢ τὴν Ξανϑίων τύχην 
ἕλεσϑε.. Τὸ μὲν ovv τῶν παρασήμων γένος ἐπιστολίων 
τοιοῦτον ἐστιν. 

IL. Ἔτι δὲ μειράκιον ὧν Κάτωνι, τῷ ϑείῳ, συναπε- 
δήμησεν εἰς Κύπρον ἐπὶ Πτολεμαῖον ἀποσταλέντι. 
Πτολεμαίου δὲ διαφϑείραντος ἑαυτὸν, ὃ Κάτων αὐτὸς ἐν 
Ῥόδῳ διατριβὴν ἔχων ἀναγκαίαν, ἔτυχε uiv ἤδὴ τινὰ τῶν 
φίλων, Κανίνιον, ἐπὶ τὴν τῶν χρημάτων φυλαχὴν ἀπϑ- 
σταλκώς" δείσας δ᾽ ἐκεῖνον, ὡς ovx ἀφεξόμενον κλοπῆς; 
ἔγραψε τῷ Βρούτῳ, τιλεῖν τὴν ταχίστην εἰς Κύπρον ἐκ 
Παμφυλίας" ἐχεῖ γὰρ ἑαυτὸν ἀναλαμβάνων ἔκ τινος 
ἀσϑενείας διῆγεν. Ὃ δὲ καὶ μάλ ἄχων ἔπλευσεν, τόν τε 
Κανίνιον αἰδούμενος, ὡς ἀτίμως ἀπεῤῥιμμένον ὑπὸ τοῦ 
Κάτωνος, καὶ ὅλως τὴν τοιαύτην ἐπιμέλειαν καὶ διοίκη- 
σιν, ἅτε δὴ νέος καὶ σχολαστὴῆς, οὐχ ἐλευϑέριον, οὐδ᾽ 
ἑαυτοῦ ποιούμενος. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ περὶ ταῦτα συν- 
τείνας ἑαυτὸν, ὑπὸ τοῦ Κάτωνος ἐπηνέϑη" καὶ τῆς οὐ- 








58 PLUTARCHI 


σίας ἐξαργυρισϑείσης, ἀναλαβὼν τὰ πλεῖστα τῶν zen- 
μάτων eic “Ρώμην ἔπλευσεν. 

IV. Ens δὲ τὰ πράγματα διέστη, Πομπηΐου καὶ 
Καίσαρος ἐξενεγκαμένων. τὰ ὅπλα, καὶ τῆς ἡγϑβμονίας 
ταραχϑείσης, ἐπίδοξος μὲν ἦν αἵρήσεσϑαι τὰ Καίσαρος" 
ὃ γὰρ πατὴρ αὐτοῦ διὰ τὸν ἸΠομτιήϊὸν ἐτεϑνήκει τιρότε- 
ρον" ἀξιῶν δὲ τὰ κοινὰ τῶν ἰδίων ἐπίπροσϑεν ποιεῖσϑαι, 
καὶ τὴν Πομπηΐου νομίζων ὑπόϑεσιν βελτίονα τιρὸς τὸν 
πόλεμον εἶναι τῆς τοῦ Καίσαρος, ἐκείνῳ προσέϑετο. 
Καΐτοι πρότερον, ἀπαντήσας, οὐδὲ προσεῖπε τὸν Πομ- 
πηϊον, ἄγος ἡγούμενος μέγα, πατρὸς φονεῖ διαλέγεσϑ αι" 
τότε δ᾽ ὡς ἄῤχοντι τῆς πατρίδος ὑποτάξας ἑαυτὸν, εἰς 
Σικελίαν ἔπιλευσξ πρεσβευτὴς μετὰ Σηστίου τοῦ λαχόν- 
τος τὴν ἐπαρχίαν. Ὡς δ᾽ ἐκεῖ πράττειν οὐδὲν ἦν μέγα, 
καὶ συνήεσαν εἰς ταὐτὸ ἤδη Πομπήϊος καὶ Καῖσαρ 
ἀγωνιζόμενοι περὶ τῶν ὅλων, ἦχεν εἰς Μακεδονίαν ἐϑε- 
λοντὴς τοῦ κινδύνου μεϑέξων" ὅτε καί φασι Πομπήϊον 
ἡσϑέντα καὶ ϑαυμάσαντα, προσιόντος αὐτοῦ καϑεζόμε- 
voy ἐξαναστῆναι, καὶ περιβαλεῖν ὡς κρείττονα, πάντων 
ὁρώντων. Ἐν δὲ τῇ στρατείᾳ, τῆς ἡμέρας, ὅσα μὴ Πομ- 
τιηΐῳ συνῆν; περὶ λόγους καὶ βιβλία διέτριβεν, οὐ μόνον 
τὸν ἄλλον χρόνον, ἀλλὰ καὶ πρὸ τῆς μεγάλης μάχης. Ἦν 
μὲν ἀκμὴ ϑέρους, καὶ καῦμα πολὺ, πρὸς ἑλώδεσι χωρίοις 
στρατοπεδευόντων" τῷ δὲ Βρούτῳ οὐ ταχέως ἧκον οἵ 
τὴν σκηνὴν κομίζοντες. Ἐχπονηϑεὶς δὲ περὶ ταῦτα με- 
σημβρίας μόλις ἀλειψάμενος, καὶ φαγὼν ὀλίγα, τῶν ἂλ- 
λων ἢ καϑευδόντων, 3 πρὸς ἐπινοίᾳ καὶ φροντίδι τοῦ 
μέλλοντος ὃ ὄντων, αὐτὸς ἄχρι τῆς ἑσπέρας ἔγραφϑβ συν- 
τάττων ἐπιτομὴν Πολυβίου. 

V. “έγεται δὲ Καῖσαρ οὐκ ἀμελεῖν τοῦ ἀνδρὸς, ἀλλὰ 








BRUTUS. 59 


καὶ ᾿προεισιδῖν τοῖς wq ἑαυτὸν ἡγεμόσιν, ἐν τῇ μάχῃ μὴ 
κτείνειν Βροῦτον, ἀλλὰ φείδεσϑαι, καὶ “παρασχόντα μὲν 
ἑκουσίως, ἄγειν" δἰ δὲ ἀπομάχοιτο πρὸς τὴν σύλληψιν, 
ἐᾷν, καὶ μὴ βιάζεσϑαι" καὶ ταῦτα ποιεῖν, τῇ μητρὶ τοῦ 
Βρούτου, Σερβιλίᾳ, χαριζόμενος. Ἐγνώκει γὰρ, ὡς ἔοικε, 
γβανίας ὧν ἔτι, τὴν Σερβιλίαν ἐπιμανεῖσαν αὐτῷ" καὶ 
καϑ᾽ οὖς μάλιστα χρόνους ὃ ἔρως én&pàeys, γενόμενον 
τὸν Βροῦτον, ἐπέπειστό πὼς ἐξ ἑαυτοῦ γεγονέναι. “ὲἐ- 
γξεται δὲ, τῶν περὶ Κατιλίναν πραγμάτων μεγάλων ἐμπε- 
πτωχότων εἰς τὴν σύγκλητον, a μικρὸν ἐδέησεν ἀνατρέ- 
vor τὴν πόλιν, ἑστάναι μὲν ὁμοῦ Κάτωνα καὶ Καίσαρα, 
διαφερομένους περὶ γνώμης. Ἐν τούτῳ δὲ γραμματιδίου 
μικροῦ προσδοϑέντος ἔξωϑεν Καίσαρι, τὸν μὲν ἀναγι- 
γώσκειν σιωπῇ, Κάτωνα δὲ βοᾷν, ὡς δεινὰ ποιεῖ Koi- 
σαρ, ἐντεύξεις καὶ γράμματα παρὰ τῶν πολεμίων προσ- 
δεχόμενος. Θορυβησάντων δὲ πολλῶν, καὶ τοῦ Kolca- 
ρος τὸ δελτάριον, ὡς εἶχε, τῷ Κάτωνι προσδόντος, 
ἀναγνόντα Σερβιλίας, τῆς ἀδελφῆς, ἀκόλαστον ἐπιστό- 
Ao», ἐκεῖνο μὲν δήψαι πρὸς τὸν Καίσαρα, καὶ εἰπεῖν" 
»,Κράτει, μέϑυσε"“ πρὸς δὲ τὴν γνώμην καὶ τὸν λόγον 
αὐϑις ἐξ ἀρχῆς τραπέσϑαι. Οὕτω μὲν ἢν ὃ πρὸς Καί- 
σαρα Σερβιλίας ἔρως περιβόητος. 

VL. Γενομένης δὲ τῆς κατὰ Φάρσαλον ἥττης, καὶ 
Πομπηΐου μὲν ἐπὶ ϑάλασσαν διεχπεσόντος, πολιορκου- 
μένου δὲ τοῦ χάρακος, ἔλαϑεν ὃ Βροῦτος κατὰ πύλας 
ἔρχεσϑαι πρὸς τόπον ἑλώδη καὶ μεστὸν ὑδάτων καὶ κα- 
λάμου φερούσας. Ἐξελϑὼν δὲ, καὶ διὰ νυκτὸς ἀποσω- 
ϑεὶς εἰς Μάρισσαν, ἐχεῖϑεν δὲ γράψαντος αὐτοῦ, Koi- 
gap ἥσϑη τε σωξομένῳ, : καὶ κελεύσας πρὸς αὐτὸν ἐλϑ εἴν, 
οὐ μόνον ἀφῆχβ τῆς αἰτίας, ἀλλὰ καὶ τιμώμενον ἐν τοῖς 








DIUTA CUAL yn S A NS blog T ς 





60 : PLUTARCHT 


μάλιστα περὶ αὑτὸν εἶχεν. Οὐδενὸς δ᾽, ὅπη φεύγοι 
Πομπήϊος, εἰπεῖν ἔχοντος, ἀλλ ἀπορίας οὔσης, ὅδόν τινα 
σὺν τῷ Βρούτῳ βαδίζων μόνος, ἀπεπειρᾶτο τῆς γνώμης. 
Καὶ δόξαντος ἔκ τινων διαλογισμῶν ἄριστα περὶ τῆς 
Πομπηΐου τεχμαίρεσϑαι φυγῆς; ἀφεὶς τἄλλα ᾽ τὴν ἐπὶ 
“Αἰγύπτου συνέτεινεν. Aa Πομπήϊον μὲν, ὥσπερ εἴς- 
κασδ Βροῦτος, Αἰγύπτῳ προσβαλόντα τὸ πεπρωμένον 
ἐδέξατο" Καίσαρα δὲ καὶ πρὸς Κάσσιον ἐπρῴυνξ Βρου- 
τος. Καὶ δὴ καὶ τῷ τῶν “Αιβύων βασιλεῖ προηγορῶν 
μὲν qiero τοῦ μεγέϑους τῶν κατηγοριῶν" δεόμενος δὲ 
καὶ παραιτούμενος περὶ τούτου, πολλὴν αὐτῷ διέσωσε 
τῆς ἀρχῆς. Aiyeron δὲ Καῖσαρ, ὅτε πρῶτον ἤκουσεν 
αὐτοῦ λέγοντος, εἰπεῖν πρὸς τοὺς φίλους" »Οὗτος ὃ 
γεαγίας οὐκ οἶδα μὲν ὃ βούλεται" πᾶν δ᾽ , ὃ βούλεται, 
σφόδρα βούλεται.“ Τὸ γὰρ ἐμβριϑὲς αὑτοῦ, καὶ μὴ 
ῥᾳδίως, μηδὲ novroc ὑπήκοον τοῦ δεομένου πρὸς χάριν, 
ἀλλ᾽ ἐκ λογισμοῦ καὶ προαιρέσεως TOY καλῶν πρακτικὸν, 
ὅπου τρέψειεν , ἰσχυραῖς ἐχρῆτο ταῖς ὁρμαῖς καὶ τελεσι- 
ουργοῖς. Πρὸς δὲ τὰς ἀδίκους δεήσεις ἀκολάχευτος ἦν, 
χαὶ τὴν ἀπὸ τῶν ἀναισχύντως λιπαρούντων ἧτταν, ἣν 
ἔγιοι δυσωπεῖσϑαι καλοῦσιν Z αἰσχίστην ἀνδρὶ μεγάλῳ 
ποιούμενος, εἰώϑει λέγειν, ὡς oi μηδὲν ἀρνεῖσϑαι δυνά- 
μενοι δοκοῦσιν αὐτῷ μὴ καλῶς τὴν ὥραν διατεϑεῖσϑαι. 
Μέλλων δὲ διαβαίνειν εἰς Αιβύην Καῖσαρ ἐπὶ Κάτωνα 
καὶ Σκιπίωνα, Βρούτῳ τὴν ἐντὸς Ἄλπεων Γαλατίαν ἐπέ- 
τρδψεν, εὐτυχίᾳ τινὶ τῆς ἐπαρχίας" τὰς γὰρ ἄλλας ὕβρει 
καὶ πλεονδξίᾳ τῶν πεπιστευμένων, ὥσπερ αἰχμαλώτους, 
διαφορούντων, ἐκείνοις καὶ τῶν πρόσϑεν ἀτυχημάτων 
παῦλα καὶ παραμυϑία Βροῦτος. ἦν, καὶ τὴν χάριν εἰς 
Καίσαρα πάντων ἀνῆτιτεν" ὡς αὐτῷ μετὰ τὴν ἐπάνοδον 


TM OP 


ΠΝ 





a 
3 
] 


BRUTUS. 64 


περιϊόντι τὴν Ἰταλίαν ἥδιστον ϑέαμα τὰς ὑπὸ Βρούτῳ 
πόλεις γενέσϑαι, καὶ Βροῦτον αὐτὸν, αὐξοντα τὴ» ἐκεί- 
γου τιμὴν, καὶ συνόντα κεχαρισμένως. 

VIL. Ἐπεὶ δὲ, πλειόνων στρατηγιῶν οὐσῶν, τὴν μὲ- 
γιστον ἔχουσαν ἀξίωμα, καλουμένην δὲ πολιτικὴν, ἐπί- 
δοξος ἣν ἢ Βροῦτος £e, ἢ Κάσσιος" oi μὲν αὐτοὺς 
λέγουσιν, ἐξ αἰτιῶν προτέρων ἡσυχῆ διαφερομένους, ἔτι 
μᾶλλον ὑπὲρ τούτου διαστασιάσαι, καίπερ οἰκείους Ov- 
τας" Ἰουγίᾳ γὰρ, ἀδελφῇ Βρούτου, συνῴχει Κάσσιος. 
Οἱ δὲ, Καίσαρος ἐ ἔργον γενέσϑαι τὴν φιλονεικίαν, ταύτην, 
ἑκατέρῳ κρύφα, δι᾿ ἐλπίδων ἐνδιδόντος ἑαυτόν" ἄχρις οὗ 
προαχϑέντες οὕτω καὶ παροξυνϑέντες εἰς ἀγῶνα κατέ- 
στησαν. "Hycowizero δὲ Βροῦτος εὐκλείᾳ καὶ ἀρετῇ πιρὸς 
πολλὰ τοῦ Κασσίου καὶ λαμπρὰ τὰ Παρϑιχὰ νεανιεύ- 
ματα. Καϊῖσαρ δ᾽ ἀκούσας, καὶ βουλευόμενος ἐν τοῖς 
φίλοις, δἶτιδ᾽ »Δικαιότερα μὲν λέγει Κάσσιος, Βρούτῳ δὲ 
τὴν πρώτην δοτέον. « “ἀπεδείχϑη δὲ Κάσσιος Ap ἑτέρᾳ 
στρατηγός, οὐ τ τοσοῦτον εὐνοίας ἔχων, δι᾿ ἣν ἔλαβεν, 
ὅσον ὀργῆς, ὧν ἀπέτυχε. Βροῦτος δὲ καὶ τάλλα μετεῖχε 
τῆς Καίσαρος δυνάμεως, ὅσον ἐβούλετο. ΞΒουλομένιν 
γὰρ ὑπῆρχεν εἶναι τῶν φίλων πρώτῳ, καὶ δύνασϑαι 
πλεῖστον" αλλ᾽ εἷλκεν αὐτὸν 3 περὶ Κάσσιον ἑταιρεία, 
καὶ ἀπέστρεφεν, αὐτῷ μὲν οὔπω Κασσίῳ διηλλαγμένον 
ἐξ ἐχείνης τῆς φιλοτιμίας, ἀκούοντα δὲ τῶν φίλων διακε- 
λευομένων, μὴ πϑριορᾷν αὑτὸν ὑπὸ Καίσαρος μαλασσό- 
pevoy καὶ κηλούμενον, ἀλλὰ φεύγειν τὰς τυραννικὰς φι- 
λοφροσύνας καὶ χάριτας, αἷς οὐ τιμῶντα τὴν ἀρετὴν, 
ἀλλ ἐκτέμνοντα τὴν ἀλκὴν, καὶ τὸν ϑυμὸν ὑπερείποντα 
χρῆσϑαι πρὸς αὐτόν. 

VIL Οὐ μὴν οὐδὲ Καῖσαρ ἀγύποπτος ἦν πάμπαν 











62 PLUTARCHI 


οὐδ᾽ ἀδιάβλητος πρὸς αὐτόν" ἀλλὰ τὸ μὲν φρόνημα καὶ 
τὸ ἀξίωμα καὶ τοὺς φίλους ἐδεδίει τοῦ ἀνδρὸς, ἐπίστευε 
δὲ τῷ ἤϑει. Καὶ πρῶτον μὲν ᾿Αντωνίου καὶ Δολοβέλλα 
λεγομένων νεωτερίζειν, οὐκ ἔφη τοὺς παχεῖς καὶ κομήτας 
ἐνοχλεῖν, ἀλλὰ τοὺς ὠχροὺς καὶ ἰσχνοὺς ἐκείνους" Βροῦ- 
τον λέγων καὶ Κάσσιον. Ἔπειτα τὸν Βροῦτον τινῶν 
διαβαλλόντων, καὶ φυλάττεσϑαι παρακελευομένων, τῇ 
χειρὶ τοῦ σώματος ἁπτόμενος eine »Ti οὐκ ἂν ὑμῖν 
δοκεῖ Βροῦτος ἀναμεῖναι τουτὶ τὸ σαρκίον; * ὡς οὐδενὶ 
προσῆκον ἄλλῳ μεϑ᾽ ἑαυτὸν, " Βρούτῳ δύνασϑαι το- 
σοῦτον. Καὶ μέντοι δοκεῖ πρῶτος ἂν ἐν τῇ πόλει γενέ- 
σϑαι βεβαίως, ὀλίγον χρόνον ἀγασχόμενος “Καίσαρι. δευ- 
TEQEUG (4 , καὶ παρακμάσαι τὴν δύνυμιν αὐτοῦ, καὶ μα- 
φανϑῆναι τὴν ἐπὶ τοῖς κατορϑώμασιν ἐάσας δόξαν. 
᾿Αλλὰ Κάσσιος, ἀνὴρ ϑυμοειδὴς, καὶ μᾶλλον ἰδίᾳ μισο- 
καῖσαρ, ἢ κοινῇ μισοτύραννος, ἐξέκαυσε καὶ κατήπειξϑ. 
Aiyetas δὲ Βροῦτος μὲν τὴν ἀρχὴν βαρύνεσϑαι, Κάσ- 
σιος δὲ τὸν ἄρχοντα μισεῖν" ἄλλα τε κατ᾽ αὐτοῦ ποιού- 
μενος ἐγκλήματα, καὶ λεόντων ἀφαίρεσιν, οὺς Κάσσιος 
μὲν ἀγορανομεῖν μέλλων παρεσχευάσατο, Καῖσαρ δὲ 
καταληφϑέντας ἐν Μεγάροις, 09' ἡ πόλις ἥλω διὰ Κα- 
ληνοῦ, κατέσχε. Ταῦτα τὰ ϑηρία συμφορὰν λέγεται 
μεγάλην γενέσ ϑαι Μεγαρεῦσιν. Οἱ μὲν γὰρ, ἤδη τῆς 
πόλεως καταλαμβανομένης, διέσπασαν τὰ κλεῖϑρα, χαὶ 
τοὺς δεσμοὺς ἀνῆκαν, ὡς ἐμποδὼν εἴη τὰ ϑηρία τοῖς 
ἐπιφερομένοις. τὰ δ᾽ ὦρουσεν εἰς αὐτοὺς Éxelvove, καὶ 
διαϑέοντας ἀνόπλους ἥρπαζεν, ὥστε καὶ τοῖς πολεμίοις 
τὴν ὄψιν οἰκτρὰν qoia 

IX. To δ᾽ οὖν Κασσίῳ ταύτην μάλιστά φασιν αἰ- 
τίαν ὑπάρξαι τῆς ἐπιβουλῆς: ovx ὑρϑῶς λέγοντες. ἘΣ 








BRUTUS, 63 


ἀρχῆς γὰρ ἦν. τῇ φύσει τοῦ Κασσίου δυσμένειά τις καὶ 
χαλεπότης πρὸς τὸ γόος τῶν τυράννων, ὡς ἐδήλωσεν E 
παῖς ὧν, βαδίζων εἰς ταῦτὸ τῷ τοῦ Σύλλα παιδὶ, Φαύ- 
στῳ, διδασκαλεῖον. Ὅ μὲν γὰρ ἐν τοῖς παισὶ μεγαλη- 
γορῶν, τὴν τοῦ πατρὸς ἐπήνει μοναρχίαν" ὃ δὲ Κάσσιος 
ἐπαναστὰς κονδύλους ἐνέτριβεν αὐτῷ. ΒΒουλομένων δὲ 
τῶν ἐπιτρόπων τοῦ Φαύστιου καὶ οἰκδίων ἐπεξιέναι καὶ 
δικάζεσϑαι, I [ομπήϊος ἐκώλυσε, καὶ συναγαγὼν εἰς ταυτὸ 
τοὺς παῖδας ἀμφοτέρους, ἀνέκρινε περὶ τοῦ πράγματος. 
Ἔνϑα δὴ Mysini τὸν Κάσσιον εἰπεῖν" »Ay& δὴ, ὦ ὦ Φαυ- 
gTB8, τόλμησον ἐγαντίον τούτου φϑέχξασϑαι τὸν λόγον 
ἐκεῖνον, ἐφ᾽ ᾧ παρωξύνϑην, i ἵνα σοῦ πάλιν ἐγὼ συντρίψω 
τὸ στόμα.“ Τοιοῦτος μὲν ὃ Κάσσιος: Βροῦτον δὲ 
πολλοὶ μὲν λόγοι παρὰ τῶν συνήϑων, πολλαῖς δὲ φήμαις 
καὶ γράμμασιν ἐξεκαλοῦντο καὶ παρώρμων ἐπὶ τὴν πρᾶ- 
Ew oi πολῖται. To μὲν γὰρ ἀνδριάντι TOU προπάτορος 
Βρούτου, τοῦ καὶ καταλύσαντος τὴν τῶν βασιλέων ἃ «g- 
χὴν, ἐπέγραφον" Εἴϑε »Uy ἦν Βροῦτος" xol: ὮὭφελε γῦν 
ζὴν Βροῦτος. Τὸ δ᾽ αὐτοῦ “Βρούτου βημα στρατηγοῦν- 
τος δὑρίσκετο μεϑ'᾽ ἡμέραν ἀνάπλεων γραμμάτων TOLOU- 
— ro»: Βροῦτε, καϑεύδεις; xoi: Ovx εἰ Βροῦτος ἀληϑῶς. 
- Alio. δὲ τούτων oi Καίσαρος κόλακες, ἄλλας τε τιμὰς 
ἐπιφϑόνους ἀνθυρίσκοντες αὐτῷ, καὶ διάδημα τοῖς ἀν- 
- δριάσι νύκτωρ ἐπιτιϑέντες, ὡς τοὺς πολλοὺς ὑπαξόμενοι 
- βασιλέα προσειπεῖν ἀντὶ δικτάτωρος. Τουναντίον δ᾽ 
ἀπήντησεν, ὡς ἐν τοῖς περὶ Καίσαρος ἀκριβῶς γέ- 
᾿ς γραπται. 

X. Κασσίῳ δὲ πειρῶντι τοὺς φίλους ἐπὶ Καίσαρα 
— πάγτες ὡμολόγουν, εἰ Βροῦτος ἡγοῖτο" δεῖσαι γὰρ οὐ 
᾿ χειρῶν οὐδὲ τόλμης τὴν πιρᾶξιν, αλλὰ δόξης ἀνδρὸς, οἷος 





64 PLUTARCHI 


οὗτός ἐστιν ὥσπερ καταρχομένου, καὶ βεβαιοῦντος αὐτῷ 
τῷ παρεῖναι τὸ δίκαιον" εἰ δὲ μὴ, καὶ δρῶντας ἀϑυμο- 
τέρους ἔσεσϑαι, καὶ δράσαντας ὑποπτοτέρους" ὡς ovx 
ἂν ἐκείνου τὸ ἔργον, & καλὴν αἰτίαν εἶχεν, ἀπειπαμένου. 
Ταῦτα συμφρονήσας, ἐνέτυχε Βρούτῳ πρότερος ἐκ τῆς 
διαφορᾶς ἐκϑίνης. Καὶ μετὰ τὰς διαλύσεις καὶ φιλο- 
φροσύνας ἠρώτησεν, & τῇ νουμηνίᾳ τοῦ Μαρτίου μηνὸς 
ἔγνωκεν, εἰς σύγκλητον παρεῖναι" πυνϑάνεσϑαι γὰρ, ὡς 
λόγον ὑπὲρ βασιλείας Καίσαρος οἵ φίλοι τότε καϑή- 
σοιεν. Φήσαντος δὲ τοῦ Βρούτου, μὴ παριέναι" PIT 
οὔν, εἶπεν ὃ Κάσσιος, ἂν καλῶσιν ἡμᾶς“ $$ "μὸν ἔ ἔργον, 
ἔφη ὁ Βροῦτος, ἤδη τὸ μὴ σιωπᾷν, ἀλλ᾽ ἀμύνειν, καὶ 
προαποϑνγήσκδιν τῆς ἐλουϑερίας" * Koi ὃ Κάσσιος 
ἐπαρϑεὶς, »Τίς δ᾽ : eine, “Ῥωμαίων ἀνέξεται σοῦ προα- 
ποϑνήσχοντος; "4o ἀγνοεῖς, ὦ Βροῦτε, σεαυτόν; ἢ τὸ 
βῆμα σου δοκεῖς καταγράφειν τοὺς ὑφάντας καὶ τοὺς 
καπήλους; οὐχὶ τοὺς πρώτους καὶ κρατίστους ταῦτα 
7LOLEL , παρὰ μὲν τῶν ἄλλων στρατηγῶν ἐπιδόσεις καὶ 
ϑέας καὶ μονομάχους, παρὰ σοῦ δ᾽ , ὡς ὄφλημα πατρι- 
κὸν, τὴν κατάλυσιν τῆς τυραννίδος a απαιτοῦντας" αὐτοὺς 








ἵ 


δ᾽ ὑπὲρ σοῦ πᾶντα πάσχειν προϑύμους o ὄντας, οἷον ἀξι- | 
οὖσι καὶ προσδέχονται, φανέντος ;““ Ex τούτου περιβα- 


λὼν τὸν Βροῦτον ἤσπάζετο, καὶ διαλυϑέντες οὕτως ἐτρέ- 
ποντο πρὸς τοὺς φίλους. 

Χι. Ἦν δὲ τις Τάϊος Διγάριος, τῶν Πομπηΐου φι- 
λων, ὃν ἐπὶ τούτῳ κατηγορηϑέντα Καῖσαρ ἀπέλυσεν. 


Οὗτος οὐχ ἧς ἀφείϑη δίκης χάριν ἔχων," ἀλλὰ Ó ἣν ἐκιν- ὦ 
δύνευσεν ἀρχὴν βαρυνόμενος, ἐχϑρὸ- ἦν Καίσαρι, τῶν | 


δὲ πϑρὶ Βροῦτον ἐν τοῖς μάλιστα συνήϑης. Πρὸς του- 


τον ἀσϑενοῦντα Βροῦτος οἰσελϑών" 2 «Αιγάριϑ, εἶπεν,, 





Bs. uw : 


BRUTUS. 65 


ἐν οἵῳ καιρῷ, γοσεῖς / ** Κἀκεῖνος evÓvc εἰς ἀγκῶνα 


] 


Γ 


διαναστὰς, καὶ λαβόμενος αὐτοῦ τῆς δεξιᾶς, »A1À εἴ τι, 
φησὶν, ὦ Βροῦτε, σξαυτοῦ φρονεῖς ἄξιον, ὑγιαίνω." 

* XII. Ἐκ τούτου διαπειρώμενοι κρύφα τῶν γγωρίμων, 
οἷς ἐπίστευον, ἀνεκοινωνοῦντο, καὶ προσϑλάμβανον, οὐ 
μόνον τῶν συνήϑων ποιούμενοι τὴν αἵρεσιν, ἀλλ᾽ ὅσους 
ἠπίσταντο τολμητὰς ὄντας ἀγαϑοὺς, καὶ ϑανάτου κα- 
ταφρογητάς. Διὸ καὶ Κικέρωνα, τοῦτο μὲν πίστεως, 
τοῦτο δ᾽ εὐνοίας ἕνεκα πρῶτον ὄντα παρ᾽ αὐτοῖς, ἀπε- 
χρύψαντο, μὴ; τῷ ψύσει τόλμης ἐγδοὴς δῖναι προσειληφὼς 


ET χθόνου γεροντικὴν βυλάβειαν, εἶτα πάντα xod ἕχα- 


.. 
P 
3 
᾿ 
: 
P 
1 
1 
: 
: 


ἦ 








στον ἀνάγων τοῖς λογισμοῖς εἰς ἄχραν ἀσφάλειαν, ἀμ- 
βλύνῃ τὴν ἀκμὴν αὐτῶν τῆς. προϑυμίας, τάχους δεομένην. 
᾿Επεὶ καὶ τῶν ἄλλων ϑταίρων. ὃ Βροῦτος Στατίλιόν τε 
παρέλιπε τὸν Ἐπικούρειον, καὶ Φαώνιον, ἐραστὴν Ka- 
τῶνος, ὅτι πόῤῥωθεν αὑτοῖς τοιαύτην τινὰ κύκλῳ περι- 
βαλόντος ἐν τῷ διαλέγεσϑαι καὶ συμφιλοσοφεῖν πεῖραν, 
ὃ μὲν Φαώνιος ἀπεκρίνατο, χεῖρον εἶναι μοναρχίας πα- 


1 , , » , c 1 , » - 
- gavouov zoAÀsuov ἐμφύλιον, o δὲ Στατίλιος ἔφη, τῷ 
] - - 14 2 , 

σοφῷ καὶ vov» ἔχοντι διὰ φαύλους καὶ ἀνοήτους κινδυ- 


γεύειν καὶ ταράττεσϑαι μὴ καϑήκειν. Παρὼν, δὲ 4α- 
βεὼν ἀντεῖπεν ἀμφοτέροις. Καὶ ὃ Βροῦτος τότ μὲν, 


ὡς ἔχοντός τι τοῦ λόγου χαλεπὸν καὶ δύσκχριτον, ἀπε- 


σιώπησεν" ὕστερον δὲ “Ταβεῶνι χοιγοῦται τὸ βούλευμα. 
Δεξαμένου δὲ προϑύμως : τόν ϑ' ἕτερον Βροῦτον, ἐπί- 
κλησιν ᾿ἀἀλβῖνον, ἄλλως μὲν οὐκ ὄντα ῥέκτην : οὐδὲ ϑαῤ- 


ῥαλέον, ἐῤῥωμένον δὲ πλήϑει μονομάχων, οὺς ἐπὶ ϑέᾳ 


Ῥωμαίων ἔ ἔτρεφε, καὶ παρὰ Καίσαρι πιστευόμενον, ἐδόκει 
προσάγεσϑαι. Κασσίου δὲ καὶ «“αβεῶνος αὐτῷ διαλδ- 


| qoutvey , οὐδὲν ἀπεκρίνατο" Βρούτῳ δ᾽ αὐτὸς vro 


i. ΙΧ. E 


66 PLUTARCH! 
ἰδίᾳ, καὶ μαϑὼν, ὅτι τῆς πράξεως ἡγεμών ἐστιν, ὡμολύ- 


γησε συμπράξειν. προϑύμως. Καὶ τῶν ἄλλων δὲ τοὺς 
πλείστους καὶ τοὺς ἀρίστους ἡ " δόξα τοῦ Βρούτου προῦσ- - 


ἤγετο. Kol μήϑ᾽ ὅρκον συνομόσαντες, μήτε: πίστιν 


xod ἱερῶν λαβόντες, ἢ ἢ δόντες οὕτως ἅπαντες ἔσχον ἐν 


ἑαυτοῖς, καὶ κατεσιώπησαν, καὶ συνδιήνεγκαν, ὥστε μαν- 
τείαις καὶ φάσμασι καὶ ἱοροῖς ὑπὸ τῶν. ϑεῶν προδεικνυ- 
ἀένην ἄπιστον γενέσϑαι τὴν πρᾶξιν. 


xu. Ὁ δὲ Βροῦτος, ἅτε δὴ. τὰ πρῶτα τῆς Ῥώμης | 
φρονήματα καὶ γύη καὶ ἀρετὰς ἐξηρτημένος ἑαυτοῦ, καὶ — 


περινοῶν πάντα τὸν κίνδυνον, ἔξω μὲν ἐπειρᾶτο κατέχειν 
παρ᾽ ἑαυτῷ καὶ κατακοσμεῖν τὴν διάνοιαν" οἴκοι δὲ καὶ 
γύχτωρ οὐχ ἦν ὃ αὐτὸς, ἀλλὰ τὰ μὲν ἄκοντα τῶν ὕπνων 
αὐτὴ ἢ φροντὶς ἐξέφερε, τὰ δὲ μᾶλλον ἐνδυόμενος τῷ 
λογισμῷ, καὶ διατρίβων ἐν ταῖς ἀπορίαις, οὐκ ἐλάνϑανε 


τὴν γυναῖκα συναναπαυομένην, ὅτι μεστός ἐστι ταραχῆς 1 


ἀήϑους, καὶ κυχλεῖ τι παρ᾽ ἑαυτῷ δύσφορον. βούλευμα 


καὶ δυσεξέλικτον. Ἢ δὲ Πορκία, 'ϑυγάτηρ μὲν, ὥσπερ 


εἴρηται, Κάτωνος ἦν, εἶχε δ᾽ αὐτὴν ὃ Βροῦτος, ἀνεψιὸς 
ὧν, οὐκ ἐκ παρϑενίας, ἀλλὰ, τοῦ προτέρου τελευτήσαν- 
τὸς ἀνδρὸς ἔλαβε κόρην οὖσαν ἔτι, καὶ παιδίον ἔχουσαν 
ἐξ ἐκείνου μικρὸν, ᾧ ὁ Βύβλος 7 qw ὄνομα" καὶ τι βιβλίδιον 
μικρὸν ἀπομνημονευμάτων Βρούτου, γεγραμμένον vn ὑπ 


αὐτοῦ, -διασώζσται. Φιλόσοφος δ᾽ ἢ Πορκία καὶ φίλαν- ' 


ὅρος οὖσα, καὶ μεστὴ φρονήματος γοῦν ἔχοντος, οὐ ᾿πρό- 


τερον ἐπεχείρησεν ἀνερέσϑαι τὸν ἄνδρα περὶ τῶν ἀποῤ- — 
ῥήτων, ἢ λαβεῖν ἑαυτῆς τοιαύτην διάπειραν. “αβοῦσα 


μαχαίριον, ᾧ τοὺς ὄνυχας οἵ κουρεῖς ἀφαιροῦσι, καὶ 
πάσας ἐξελάσαφα τοῦ ϑαλάμου τὰς ὑπαδοὺς, τομὴν 
ἐνέβαλε τῷ μηρῷ βαϑεῖαν, ὥστε ῥύσιν αἵματος πολλὴν 











67 




















.Ayom- 
ὄντος δὲ τοῦ Βρούτου καὶ ric ein ἐν ἀκμῇ τῆς 
ἀλγηδόνος οὐσα διελέχϑη πρὸς αὐτὸν οὕτως" » γὼ, 
Βροῦτε, Κάτωνος οὖσα ϑυγάτηρ, εἰς τὸν σὸν ἐδόϑην 
οἶχον, οὐχ, ὥσπερ αἵ παλλαχευύμεναι, κοίτης μοϑέξουσα 


κοινωνὸς δ᾽ ἀγιαρῶν. Τὰ μὲν οὖν σὰ πάντῃ περὶ τὸν 
γάμον ἄμεμπτα- τῶν δὲ παρ ἐμοῦ τίς ἀπόδειξις, 7j χά- 
eic, εἰ μήτε σοὶ πάϑος ἀπόῤῥητον συνδιοίσω, μήτε 
φροντίδα πίστεως δεομένην; Οἶδ᾽, ὅτι γυναικεία φύσις 
᾿ἀσϑενὴς δοκεῖ λόγον ἐνεγκεῖν ἀπόῤῥητον" ἀλλ᾽ ἔστι τι, 
o) Βροῦτε. , καὶ τροφῆς aya ϑῆς καὶ ὁμιλίας χρηστῆς εἰς 
ϑος ἰσχύς" ἐμοὶ δὲ xoi τὸ Κάτωνος εἶναι ϑυγατέρα, 
xi τὸ Βρούτου γυναῖκα, πρόσεστιν" οἷς πρότερον μὲν 
ον ἐπεποίϑειν, vo» δ᾽ ἐμαυτὴν ἔγνωκα καὶ πρὸς nó- 
0j ἀήττητον εἶναι.ς« Ταῦτ᾽ εἰποῦσα δείκνυσιν αὐτῷ τὸ 
τραῦμα, καὶ διηγεῖται τὴν πεῖραν. Ὁ δ᾽ ἐχκτιλαγεὶς, καὶ 
ἀνατείνας τὰς χεῖρας, ἐπεύξατο δοῦναι τοὺς ϑεοὺς αὐτῷ, 
x0 ogdovrza τὴν πρᾶξιν, ἀγδρὶ IH [ορκίας ἀξίῳ φανῆναι. 
Καὶ τότε μὲν. ἀνελάμβανε τὴν γυναῖκα. 
^ XIV. Προγραφείσης δὲ βουλῆς, εἰς ἣν ἐπίδοξος ἡ m 
Bero Καῖσαρ, ἔγνωσαν ἐπιχειρεῖν. Καὶ γὰρ 
ἀϑρόοι μετ᾽ ἀλλήλων ἀνυπόπτως ἔσεσϑαι τότε, καὶ 
πάντας. ἕξειν ὁμοῦ τοὺς ἀρίστους καὶ πρώτους ἄνδρας, 
prov μεγάλου πραχϑέντος, εὐϑὺς ᾿ἀντιλαμβανομένους 
ΤΊ ἐλευϑερίας. Ἐδόκει. δὲ καὶ τὸ τοῦ τόπου ϑεῖον εἶναι 
καὶ πρὸς αὐτῶν. Στοὰ γὰρ P, μία; τῶν περὶ τὸ ϑέα- 
τρον, ἐξέδραν ἔ ἔχουσα, ἐν ἢ Π ομπηΐου τις εἰκὼν εἱστήκδι, 
τῆς πόλεως στησαμένης, ote ταῖς στοαῖς καὶ τῷ ϑεάτρῳ 
Ε 2 


EN  πρνδιλν, τ 4 T ut ERE DNI T Io t NER EOE 


68 PLUTARCHI 
τὸν τύπον ἐκεῖνον ἐκόσμησεν. Εἰς ταύτην οὖν ἥ | evy- 
κλητος ἐκαλεῖτο, τοῦ Μαρτίου μηνὸς μάλιστα μεσοῦντος 
Εἰδοὺς Μαυτίας τὴν ἡμέραν Ῥωμαῖοι καλοῦσιν ὥστε 
καὶ δαίμων τις ἐδόκει τὸν ἄνδρα τῇ Πομπηΐου δίκη 
προσάξειν. Ἐλϑούσης δὲ τῆς ἡμέρας, Βροῦτος μὲν 
ὑποζωσάμενος ἐγχειρίδιον, μόνης συνειδυίας τῆς γυναι- 
κὸς, προῆλϑεν" οἱ δ᾽ ἀλλοι πρὸς Κάσσιον ἀϑροισϑέντες 
τὸν υἱὸν αὐτοῦ, τὸ καλούμενον ἀνδρεῖον ἱμάτιον ἀναλαμ- 
βάνοντα, κατῆγον εἰς ἀγοράν. Ἐχεῖϑεν δὲ πάντες εἰς 
τὴν Πομπηΐου στοὰν ἐμβαλόντες διέτριβον, ὡς αὐτίχα 
Καίσαρος ἀφιξομένου πρὸς τὴν σύγκλητον. Ἔνθα δὴ 
μάλιστα τῶν ἀνδρῶν τὸ ἀπαϑὲς καὶ περὶ τὰ δεινὰ κα- 
ϑεστηκὸς ἐϑαύμασεν ἂν τις, εἰδὼς τὸ μέλλον" ὅτι πολ- 
λοῖς διὰ τὸ στρατηγεῖν ἀναγκαζόμενοι χρηματίζειν, οὐ 
μόνον πρῴως ἠκροῶντο τῶν ἐντυγχανόντων καὶ διαφερο- 
μέγων, ὥσπερ σχολάζοντες, ἀλλὰ καὶ τὰς κρίσεις ἕκαστος 
ἀκριβεῖς καὶ μετὰ γνώμης ἐδίδοσαν, ἐπιμελὼς προσέχον- 
τες. Ἐπεὶ δὲ τις, μὴ βουλόμενος δίκην € ὑποσχεῖν, ἐπεκα- 
λεῖτο Καίσαρα, καὶ πολὺς ἦν βοῶν καὶ μαρτυρόμενος, 
ἀποβλέψας Βροῦτος εἰς τοὺς παρόντας, »Ἐμὲ Καῖσαρ, 
εἶπεν, οὔτε κωλύει ποιεῖν τὰ κατὰ τοὺς νόμους, οὔτδ᾽ 
κωλύσει." 

Χν. Καΐτοι πολλὰ ϑορυβώδη κατὰ τύχην αὐτοῖς 
προσέπεσδ᾽ πρῶτον μὲν καὶ μάλιστα, τὸ βραδύνειν τὸν 
Καίσαρα, τῆς ἡμέρας. προηκούσης" καὶ δυσιξροῦντα κα- 
τέχεσϑαι μὲν ὑπὸ τῆς γυνωικὸς οἶχοι, κωλύεσϑαι δὲ 
πιροελϑεῖν v ὑπὸ τῶν μάντεων. Δεύτερον δὲ, Κάσχᾳ, τῶν 
συνειδότων ἑνὶ, προσελϑών τις, καὶ λαβόμενος τῆς oe. 
Ec, 2v “μὲν, εἶπεν, ἀπεχρύψω τὸ ἀπόῤῥητον, ὦ 
Κάσκα, πρὸς ἡμᾶς, Βροῦτος δὲ μοι πάντα μεμήνυκεν." 









3 
BRUTUS. 69 

᾿Ἐκπλαγέντος δὲ τοῦ Κάσκα, γελάσας ἐκεῖνος, ,» Πόϑεν 

7 ἔφη; ταχέως οὕτως, ὦ μακάριε, πεπλούτηκας, ὥστ᾽ 
εἰς ἀγορανομίαν ἀποδύεσϑαι;“ Παρὰ τοσοῦτον μὲν ὃ 
Κάσκας ἤλϑε σφαλεὶς ἀμφιβολίᾳ προέσϑαι τὸ ἀπόῤῥη- 
τὸν. vro» δὲ Βροῦτον καὶ Κάσσιον ἀνὴρ βουλευτικχὸς, 
- IIonilioc ALotyac, ἀσπασάμενος προϑυμότερον, καὶ ψι- 

ϑυρίσας. ἠρέμα 7 »Συνεύχομαι, φησὶν, ὑμῖν ἐκτβλεὶν, ἃ 
᾿ κατὰ γοῦν ἔχετε, καὶ παρακελεύομαι μὴ βραδύνειν" οὐ 
ε" γὰρ σιωπᾶται τὸ πράγμα. * Koi τοῦτ᾽ εἰπὼν ἀπέστη, 
᾽ πολλὴν ὑποψίαν ἐμβαλὼν τοῦ πεπύσϑαι τὴν πρᾶξιν. 
I Ἐν τούτῳ δέ τις οἴκοϑεν ἔϑει πρὸς τὸν Βροῦτον, ἀγγέλ- 
E αὐτῷ τὴν γυναῖκα ϑνήσκειν. 'H γὰρ Πορκία πρὸς 
τὸ μέλλον ἐκπαϑὴς οὖσα, καὶ τὸ ᾿μέγοϑος μὴ φέῤουσα 
τῆς φροντίδος, ἑαυτήν T8 μόλις οἴκοι “κατεῖχε, καὶ πρὸς 
| mayta ϑόρυβον καὶ βοὴν, ὥσπερ αἵ κατάσχξτοι τοῖς 
| Bagyixoie πάϑεσιν, ἐξάττουσα, τῶν μὲν εἰσιόντων ἀπ᾽ 
ἀγορὰς ἕκαστον ἀνέκρινεν, ὃ τι πράττοι Βρουτος, ἐτέ- 
ρους δὲ συνεχῶς ἐξέπεμπϑ. Τέλος "ἂν τοῦ χρόνου μῆκος 
λαμβάνοντος, οὐχέτ᾽ ἀντεῖχεν ἢ TOU σώματος δύναμις, 
ἀλλ ἐξελύϑη καὶ κατηκαῤαίναίο, τῆς ψυχῆς ἀλυούσης 
διὰ τὴν ἀπορίαν" xoi παρελϑεῖν μὲν εἰς τὸ δωμάτιον 
οὐκ ἔφϑη, περιΐστατο δ᾽ αὐτὴν, ὥσπερ ἐτύγχανεν, ἐν 
μέσῳ καϑεζομένην λειποϑυμία καὶ ϑάμβος a ἀμήχανον; qu 
(78 χρόα μεταβολὴν ἐλάμβανε, καὶ τὴν φωνὴν ἐπέσχητο 
: παντάπασιν.. Αἱ δὲ ϑεράπαιναι πρὸς τὴν ὄψιν ἀνηλά- 
λαξαν, καὶ τῶν γειτόν ων συνδραμόντων ἐ ἐπὶ ϑύρας, ταχὺ 
1 προῆλϑε φήμη, καὶ διεδόϑη λόγος, ὡς τεϑνηκυίας αὐτῆς. 
Οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἐκοίνην μὲν ἀναλάμψασαν ἐν βραχεῖ καὶ 
Σ παρ᾽ ἑαυτῇ ο7ενομένην αἵ γυναῖκες ἐθεράπευον" ὁ δὲ 
I Βροῦτος ὑπὸ τοῦ λόγου προσπεσόντος αὐτῷ cwreraga- 


NM Km 





pur, 











Hn. 
^ 
É 
" 
E 
τ 
* 


m 





Tes ur m P A tee fce 





*. 





70 PLUTARCH! | 
χϑη μὲν, ὡς εἰκὸς, οὐ μὴν δὲ κατέλιτιδ τὸ κοινὸν» οὐδ᾽ 
ἐῤῥύη τιρὸς τὸ οἰκεῖον ὑπὸ τοῦ πάϑους. 

XVI. Ἤδη δὲ Καῖσαρ ἀπηγγέλλετο, προσιὼν, ἐν φο-᾿ 
ρείῳ κομιζόμενος. ᾿Εγνώκει γὰρ ἐπὶ τοῖς ἱεροῖς ἀϑυμῶν. 
μηδὲν ἐπικυροῦν τότε τῶν μειζόνων, ἀλλ ὑπερβαλέσϑαι, 
σκηψάμενος ἀσϑένειαν. Ἐχβάντι δ᾽ αὐτῷ τοῦ φορείου. 
προσρυεὶς ΠΠοπίλιος «Δαΐνας, ἐκεῖνος 0 μικρῷ πρόσϑεν 
εὐξάμενος τοῖς περὶ Βροῦτον ἐπιτυγχάνειν καὶ κατορ- 
Sow, διελέγετο πλείω χρόνον ἐφισταμένῳ καὶ προσέχοντι 
τὸν γοῦν. οἱ δὲ συνωμόται, ( λεγέσϑω γὰρ οὕτως,) τῆς 
μὲν “φωνῆς οὐκ ἐπαΐοντες αὐτοῦ, τεχμαιρόμενοι δ᾽ ag 
ὧν ὑ ὑπενόουν, μήνυσιν εἶναι τῆς ἐπιβουλῆς, τὴν κοιγολο- 
γίαν, ἀγέπεσόν τε ταῖς γνώμαις, καὶ πρὸς ἀλλήλους ἔβλε- 
ψαν" ἀγϑομολογούμενοι. διὰ τῶν προσώπων, ὡς χρὴ 
πιδριμένειν σύλληψιν, ἀλλ εὐϑὺς ἀποϑνήσκειν δι αὑτῶν. 
Κασσίου δ᾽ ἤδη xai τινῶν ἄλλων τὰς χεῖρας ἐπιβεβληχό- 
των ταῖς λαβαῖς ὑπὸ τὰ ἱμάτια, καὶ σπωμένων τὰ ἐγχει- 
φίδια, Βροῦτος ἐγκατιδὼν τῷ τοῦ «Δαίνα σχήματι δεο- 
μένου σπουδὴν, καὶ οὐχὶ κατηγοροῦντος, ἐφϑέγξατο μὲν 
οὐδὲν διὰ τὸ πολλοὺς ἀλλοτρίους ἀναμεμίχϑαι, φαιδρῷ 
δὲ τῷ προσώπῳ τοὺς περὶ Κάσσιον ἐϑάῤῥυνε. Καὶ 
μετὰ μικρὸν ὃ «Δαΐνας τὴν δεξιὰν τοῦ Καίσαρος κατα- 
φιλήσας ἀπέστη, φανερὸς γενόμενος, ὡς ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ 
τῶν αὑτῷ τινος διαφερόντων ἐποιεῖτο τὴν ἔντευξιν. 

XVIL. Τῆς δὲ βουλῆς εἰς τὴν ἐξέδραν προεισελϑού- 
σης, oi μὲν ἄλλοι τὸν δίφρον τοῦ Καίσαρος περιέστησαν, 
ὡς ἐντυγχάνειν τι μέλλοντες ewig. Καὶ Κάσσιον μὲν 
λέγεται τρέποντα τὸ πρόσωπον εἰς τὴν δἰκόνα τοῦ Πομ- 
πηΐου, παρακαλεῖν ὥσπερ cic ϑανόμενον" Τρεβώνιος δὲ. 
περὶ τὰς ϑύρας ᾿Αντώνιον ἐπισπασάμενος καὶ προσομι-. 


. inna is 
ΕἾ Ἵ 
I! 


n 


BRUTUS. "A 


᾿ λῶν ἔξω κατέσχε. Καίσαρι δ᾽ εἰσιόντι μὲν ἡ σύγκλητος 


ὑπεξαγέστη᾽ καϑεζόμενον δ᾽ εοὐϑὺς ἐκεῖνοι περιέσχον 
ἀϑρόοι, Τύλλιον Κίμβρον ἐξ ἑαυτῶν προβάλλοντες ὑπὲρ 


j ἀδελφοῦ φυγάδος δεόμενον" καὶ συνεδέοντο πάντες, 
3 ἁπιτόμενοί τε χειρῶν, καὶ στέρνα καὶ κεφαλὴν κατεφί- 


[δ 4 δα 


λουν. “Ἵποτριβομένου δὲ τὰς δεήσεις τὸ πρῶτον, εἶϑ᾽, 
ὡς οὐκ ἀνίεσαν, ἐξανισταμένου βίᾳ, Τύλλιος μὲν ἄμφο- 


τέραις ταῖς χερσὶν ἐκ τῶν ὥμων κατέσπασε τὸ ἱμάτιον, 


Κάσκας δὲ πρῶτος (εἱστήκει γὰρ ὄπισϑεν) '᾿ἀναστιάσας 
τὸ ξίφος διελαύναι οὐκ εἰς βάϑος παρὰ τὸν ὦμον. 4»- 
τιλαμβανομένου δὲ τῆς λαβῆς τοῦ Καίσαρος, καὶ μέγα 
ἹῬΡωμαϊστί ἀναχραγύντος" »4vogis Κάσκα, Tl ποιεῖς; “ 
ἐχεῖνος “Ἑλληνιστὶ τὸν ἀδελφὸν προσαγορεύσας, ἐκέλευσϑ 


 βοηϑεῖν. Ἤδη δὲ παιόμενος ὑπὸ πολλῶν, καὶ xvxÀo 


περιβλέπων καὶ διώσασϑαι βουλόμενος, ὡς εἶδε Βροῦτον 
ἑλκόμενον ξίφος ἐπ᾽ αὐτὸν, τὴν χεῖρα τοῦ Κάσκα κρατῶν 
aq xe * καὶ τῷ ἱματίῳ τὴν κεφαλὴν ἐγκαλυψάμενος, πα- 
ρέδωκξ τὸ σῶμα ταῖς πληγ αἷς. Οἱ δ᾽ ἀφειδῶς ἀναπε- 
πλεγμένοι πολλοῖς περὶ τὸ capo χρώμενοι τοῖς ξίφεσιν, 
ἀλλήλους ἐτίτρωσκον, QuiS καὶ Βροῦτον εἰς τὴν χεῖρα 
πληγὴν λαβεῖν, τοῦ φόνου συνεφαπτόμενον, πίμπλασϑαι 
δὲ τοῦ αἵματος ἅπαντας. 

ΧΥΠΙ. Οὕτω δ᾽ ἀποϑανόντος αὐτοῦ, Βροῦτος μὲν 
εἰς μέσον προελϑὼν ἐβούλετο λέγειν, καὶ κατεῖχξ ᾿ϑαῤῥύ- 
yay τὴν σύγκλητον" ἡ δ᾽ ὑπὸ δέους & ἔφευγεν ἀτάκτως, 
καὶ περὶ τὰς ϑύρας ὠϑισμὸς ἦν καὶ τάραχος, οὐδενὸς 
διώκοντος, οὐδὲ ) κατεπείγοντος. Ἰσχυρῶς γὰρ ἐδέδοκτο 
μηδένα χτείνειν ἕτερον, ἀλλὰ πάντας ἐπὶ τὴν ἐλευϑερίαν 
ἀνακαλεῖσϑαι. Καὶ τοῖς μὲν ἄλλοις πᾶσιν, ὁπηνίκα 
διεσκοποῦντο τὴν πρᾶξιν, ἤρεσκεν ᾿Αντώνιον ἐπισφάττειν 








T2 PLUTARCHI 


Καίσαρι, μοναρχικὸν ἄνδρα καὶ i ὑβριστὴν, ἰσχύν τε πε- 
ποιημένον ὁμιλίᾳ καὶ συνηϑείᾳ πρὸς τὸ στρατιωτικόν" 
καὶ μάλισϑ'᾽ ὅτι τῷ | φύσι σοβαρῷ καὶ μεγαλοπράγμονι 
προσειλήφει τὸ τῆς ὑπατείας ἀξίωμα τότε, Καίσαρι συν- 
άρχων. ᾿Δλλὰ Βροῦτος ἐνέστη πρὸς τὸ βούλευμα, πρῶ- 
Tov μὲν ἰσχυριζόμενος τῷ δικαίῳ, δεύτερον δ᾽ ὑποϑεὶς 
ἐλπίδα τῆς μεταβολῆς. Οὐ γὰρ ἀπεγίνωσχεν, εὐφυᾶ καὶ 
φιλότιμον ἄνδρα καὶ δόξης ἐραστὴν, τὸν ΑἈντώνιον, ἐχ- 
ποδὼν Καίσαρος γενομένου, καὶ cuve yea Dat τῇ πα- 
τρίδι τῆς ἐλευϑερίας, ἐπισπασϑέντα τῷ ζήλῳ πρὸς τὸ 
καλὸν ὑπ᾽ αὐτῶν. Οὕτω μὲν ᾿Αντώνιον Βροῦτος περιε- 
ποίησεν" ἐν δὲ τῷ τότε φόβῳ μεταλαβὼν ἐσθῆτα δημο- 
τικὴν ἔφυγεν. Οἱ δὲ περὶ Βροῦτον εἰς τὸ Καπιτώλιον 
ἐχώρουν ἡμαγμένο: τὰς χεῖρας, καὶ τὰ ξίφη, γυμνὰ δει- 
χγύντες ἐπὶ τὴν ἐλευϑερίαν παρεκάλουν τοὺς πολίτας. 
Τὸ μὲν οὖν πρῶτον ἦσαν ἀλαλαγμοὶ, καὶ διαδρομαὶ τῷ 
πάϑει κατὰ τύχην ἐπιγινόμεναι πλείονα τὸν ϑόρυβον 
ἐποίησαν" ὡς δ᾽ ovre φόνος ἄλλος, οὐϑ᾽ ἁρπαγή τινὸς 
ἐγίνετο τῶν κειμένων, ϑαῤῥοῦντες ἀνέβαινον οἵ τὸ βου- 
λευταὶ καὶ τῶν δημοτῶν πολλοὶ πρὸς τοὺς ἄνδρας εἰς τὸ 
Καπιτώλιον. ᾿Αϑροισϑέντος δὲ τοῦ πλήϑους, διολέχϑη 
Βροῦτος ἐπαγωγὰ τοῦ δήμου, καὶ πρέποντα τοῖς πε- 
πραγμένοις. ᾿Ἐπαινούντων δὲ καὶ κατιέναι βοώντων, 
ϑαῤῥοῦντες κατέβαινον εἰς ἀγορὰν, oi μὲν ἄλλοι συνε- 
πόμενοι μετ᾿ ἀλλήλων" Βροῦτον δὲ πολλοὶ τῶν ἐπιφανῶν 
περιέποντες ἐν μέσῳ πάνυ λαμπρῶς κατῆγον ἀπὸ τῆς 
ἄχρας, καὶ κατέστησαν ἐπὶ τῶν ἐμβόλων. Πρὸς δὲ vv 
ὄψιν 0b πολλοὶ, xolntg μιγάδες ὄντες, καὶ παρεσκευα- 
σμένοι ϑορυβεῖν, διέτρεσαν, καὶ τὸ μέλλον ἐδέχοντο 
κόσμῳ καὶ σιωπῇ. Προελϑόντος δ᾽ αὐτοῦ, πάντες 


BRUTUS. T3 








ἡσυχίαν τῷ λόγῳ παρέσχον" ὅτι δ᾽ οὐ πᾶσι πρὸς ἤδο- 
γὴν ἐγεγόνει τὸ ἔργον, ἐδήλωσαν, ἀρξαμένου λέγειν Κίννα 
xol κατηγορεῖν Καίσαρος, ἀναῤῥηγνύμενοι πρὸς ὀργὴν, 
᾿ καὶ κακῶς τὸν Κίνναν λέγοντες" ὥστϑ πάλιν τοὺς ἄνδρας 
j εἰς τὸ Καπιτώλιον ἀπελϑεῖν. Ἔνϑα δὴ δεδιὼς πολιορ- 
-— χίαν ὃ Βροῦτος, ἀπέπεμπε τοὺς ἀρίστους τῶν συναγα- 
— βάντων" οὐκ ἀξιῶν τῆς αἰτίας μὴ μετέχοντας αὐτοὺς 
συγυποδύεσϑαι τὸν κίνδυνον. 

: XIX. Ov μὴν ἀλλὰ τῇ ὑστεραίᾳ τῆς βουλῆς συνελ- 
A , 3 M 2202 295. 3 , 1 S , 
 ϑούσης εἰς τὸ τῆς Τῆς ἱδρὸν, Avraylov δὲ xol Πλάγκου 
| καὶ Κικέρωνος εἰπόντων περὶ ἀμνηστίας xoi ὁμονοίας, 
ἔδοξε μὴ μόνον ἄδειαν εἶναι τοῖς ἀνδράσιν, ἀλλὰ καὶ 
γνώμην ὑπὲρ τιμῶν προϑεῖναι τοὺς ὑπάτους. Καὶ ταῦτ᾽ 
— ἐπιψηφισάμενοι διελύϑησαν. ᾿Αντωνίου δὲ τὸν υἱὸν εἰς 
τὸ Καπιτώλιον ὁμηρεύσοντα πέμψαντος, κατῆλϑον oi 
περὶ Βροῦτον. ἀσπασμοί τ καὶ δεξιώσεις ἐγένοντο 
πάντων ἀναμιχϑέντων. Καὶ Κάσσιον μὲν ᾿Αντώνιος 
εἱστία “παραλαβὼν, «Βροῦτον δὲ «“έπιδος" τοὺς δ᾽ αλ- 
λους, ὡς τις εἶχε πρὸς ἕχαστον ἢ συνηϑείας, ἢ φιλοφρο- 
σύνης. Ἅμα δ᾽ ἡμέρᾳ πάλιν συνελϑόντες, οἵ βουλευταὶ, 
πρῶτον μὲν “Ἀντωνίῳ τιμὰς ἔδοσαν, ὡς καταπαύσαντι 
πολέμων ἐμφυλίων ἀρχήν" ἔπϑβιτα τῶν περὶ “Βροῦτον 
ἦσαν ἔπαινοι τῶν παρόντων, καὶ τέλος ἐπαρχιῶν διανο- 
| uod. Βρούτῳ μὲν γὰρ ἐψηφίσαντο Κρήτην, Κασσίῳ 
Διβύην, Τρεβωνίῳ δ᾽ ᾿Ασίαν, καὶ Κίμθρῳ Βιϑυνίαν, τῷ 
δ᾽ ἑτέρῳ Βρούτῳ τὴν περὶ τὸν Ἤριδανὸν Γαλατίαν. 

XX. Μετὰ δὲ ταῦτα περὶ τῶν Καίσαρος διαϑηκῶν 
καὶ ταφῆς αὐτοῦ λόγων ἐμπεσόντων, καὶ τῶν περὶ τὸν 
] ᾿Αντώνιον ἀξιούντων τάς τῷ διαϑήκας ἀναγνωσϑῆναι, 
— καὶ τοῦ σώματος ἐκφορὰν γενέσϑαι μὴ κεκρυμμένην, 




































7{ PLUTARCHI 


μηδ᾽ ἄτιμον, ὡς μὴ καὶ τοῦτο παροξύνῃ τὸν δῆμον, 
Κάσσιος μὲν ἰσχυρῶς «ἀντέλεγεν, εἶξε δὲ Βροῦτος καὶ 
συνεχώρησε, δούτερον & ἁμαρτεῖν τοῦτο δόξας. Καὶ γὰρ 
᾿Αντωνίου φεισάμενος, αἰτίαν ἔσχεν, ἐπιτοιχίσαι τῇ συν- 

ὡμοσίᾳ βαρὺν καὶ δύσμαχον πολέμιον, καὶ τὰ περὶ τὴν 
ταφὴν ὃν ᾿Αντώνιος ἠξίου τρόπον ἐάσας γενέσϑαι, τοῦ 
παντὸς σφαλῆναι. Πρῶτον μὲν γὰρ ἐν ταῖς διαϑήκαις 
δεδομένων κατ ᾿ ἄνδρα “Ῥωμαίοις πᾶσι δραχμῶν ἑβδομή- 
κοντὰ πέντβ, καὶ τῷ δήμῳ τῶν πέραν τοῦ “ποταμοῦ χή- 
πων ἀπολελειμμένων, οὗ vuv ἐστι Τύχης ἱερὸν, εὔνοια 
ϑαυμασιὴ καὶ πόϑος αὐτοῦ τοὺς πολίτας εἷλεν" ἔπειτα 
τοῦ σώματος εἰς τὴν ἀγορὰν κομισϑέντος, ᾿Αντώνιος 
ἔπαινον, ὥσπερ ἔϑος ἐστὶ, διεξελϑὼν, xoi τὰ πλήϑη 
κινούμενα πρὸς τὸν λόγον ὁ ὁρῶν, εἰς οἶκτον μετέβαλε, καὶ 
τὴν ἐσϑῆτα λαβὼν τὴν Καίσαρος ἡμαγμένην, ἀνέπτυξεν 
ἐπιδεικνύμενος τὰς διακοπὰς, καὶ τῶν τραυμάτων τὸ 
πληϑος. Hy οὖν ἰδεῖν οὐδὲν ἔτι κόσμῳ γινόμενον" ἀλλ 

οἵ μὲν ἐβόων τοὺς ἀνδροφόνους ἀναιρεῖν, oi δ᾽, ὥσπερ 
ἐπὶ Κλωδίου, τοῦ δημαγωγ οὗ, πρότερον, ἀπ ἀπὸ τῶν ἐργα- 
στηρίων τὰ βάϑρα καὶ τὰς τραπέζας ἀνασπῶντες, καὶ 
συγκομίζοντες εἰς ταὐτὸ, τιαμμεγέϑη πυρὰν ἔνησαν" xai. 
τὸν νεχρὸν ἐπιϑέντες ἐν μέσῳ πολλῶν μὲν ἱερῶν, πολλῶν, 
δ᾽ ἀσύλων καὶ ἀβεβήλων τόπων καϑηγίαζον. Ὡς δὲ τὸ 
πῦρ ἐξέλαμψεν, ἀλλαχόϑεν ἄλλος προσφερόμενοι, xai 
δαλοὺς ἀνασπῶντες ἡμιφλέκτους, διέϑϑον ἐπὶ τὰς οἰχίας 
τῶν ἀνῃρηκότων αὐτὸν, ὡς ἐμπρήσοντες. ᾿Αλλ ἐχεῖνοι 
μὲν δὺ “πεφραγμένοι πρότερον, ἀπεκρούσαντο τὸν κίνδυ.. 
γον. Ἣν δέ τις Κίννας, ποιητικὸς ἀνὴρ, οὐδὲν τῆς ai: 
τίας μετέχων, ἀλλὰ καὶ φίλος Καίσαρος γεγονώς. οὗ- 
tog ὄναρ Qro καλούμενος ὑπὸ Καίσαρος ἐπὶ δεῖπνον, 








ἕ BRUTUS. "75 
, ἀρνεῖσϑαι" τὸν δὲ λιπαρεῖν καὶ βιάξεσϑαι" τέλος δ᾽ 
᾿ ἄγειν λαβόμενον τῆς χειρὸς εἰς ἀχανῆ τόπον καὶ üxOt&- 
—»óv: αὐτὸν δ᾽ ἄκοντα καὶ τεϑαμβημένον ἕπεσϑαι. 
Ταύτην ἰδόντι τὴν ὄψιν αὐτῷ συνέβη “πυρέττειν διὰ νυ- 
i χκτός" ὅμως δ᾽ ἕωϑεν ἐικομιξομένου τοῦ σώματος, αἰδού- 
1 μενος μὴ παρεῖναι, προῆλϑεν εἰς τὸν ὄχλον ἤδη διαγρι- 
E cuwóusvov. Ὀφϑεὶς à καὶ δόξας οὐχ ὅσπερ av Κίννας 
 ὀφϑῆναι, αλλ ἐκεῖνος ὃ Καίσαρα πρὸς τὴν ἐκκλησίαν 
3 ἔναγχος λοιδορήσας, διεσπάσϑη. 
ς΄ XXL Τοῦτο τὸ πᾶϑος μάλιστα, μετά γ8 τὴν Ay- 
᾿ TOYlov μεταβολὴν, δείσαντες οἵ περὶ Βροῦτον, "ἀνεχώρη- 
— vay ἐκ τῆς πόλεως" καὶ διέτριβον ἐν Avi τὸ πρῶτον, 
! ὡς, ὅταν παραχμάσῃ καὶ μαρανϑῇ τὸ τῆς ὀργῆς, αὐϑις 
. εἰς Ῥώμην κατιύντες. Ὃ ῥᾳδίως ἔσεσϑαι προσεδόκων 
“ἐν πλήϑεσι φορὰς ἀσταϑμήτους καὶ ταχείας φερομένοις, 
᾿ καὶ τὴν σύγκλητον εὔνουν ἔχοντες, ἣ τοὺς Κίνναν δια- 
᾿σπασαμένους χαΐρειν ἐάσασα, τοὺς ἐπὶ τὰς οἰκίας τὰς 
ἐχείνων ἐπελϑόντας ἀνεζήτει καὶ συνελάμβανεν. Ἤδη δὲ 
xoi ὃ δῆμος ἀχϑόμενος, ᾿Αντωνίου σχεδὸν εἰς μοναρχίαν 
E αϑισταμένου, Βροῦτον ἐπόϑει, καὶ προσεδοκᾶτο τὰς 
ac ἄξειν παρὼν αὐτὸς, ἃς ὠφειλε στρατηγῶν παρα- 
el Ais Ó Guevos δὲ, πολλοὺς τῶν. ὑπὸ Καίσαρος 
ρατευμένων, καὶ γῆν καὶ πόλεις παρ ἐκείνου λαβόν- 
| ἐπιβουλεύοντας αὐτῷ xoT ὀλίγους παρεισρέοντας 
























ἐθεᾶτο, μὴ παρόντος ἐχείνου, τὰς ϑέας ἀφειδῶς πάνυ 
- yopnyovufvec καὶ περιττῶς. Θηρία τὸ γὰρ πάμπολλα 
s spvnuévoc, ἐκέλευσε μηδὲν ἀποδόσϑαι, μηδ᾽ ὑπολι- 
πεῖν, ἀλλὰ πᾶσι goto go «o ac: καὶ τῶν περὶ τὸν 
- Διόνυσον τεχνιτῶν αὐτὸς εἰς Ιγέαν πόλιν καταβὰς ἐνέ- 








TO P AM OPUCCENONM 
E: " 4 "sy m x u 


16 PLUTARCHI 


τυχϑ πλείστοις" περὶ δὲ Κανουτίου τινὸς εὐημεροῦντος ἐν. 
τοῖς ϑεάτροις E &ygoqe πρὸς τοὺς φίλους, ὅπως πείσαντες, 
αὐτὸν ᾿ εἰσαγάγωσιν" Ἑλλήνων γὰρ οὐδένα βιασϑῆναι, 
προσήκειν. "Eygoqe δὲ καὶ Κικέρωνι, πάντως παρατυχεῖν 
ταῖς ϑέαις δεόμενος. 

ΧΧΗ. Ἐν τοιαύτῃ δὲ καταστάσει τῶν πιραγμάτων 
ὄντων, ἑτέρα γίνδται μεταβολὴ, τοῦ νέου Καίσαρας 
ἐπελϑόντος. Οὗτος ἦν μὲν ἐξ ἀδελφιδῆς Καίσαρος, 
γράμματι δὲ ταῖς ὑπ᾽ αὐτοῦ καὶ κληρονόμος ἀπολελειμ-. 
μένος. Ἐν δ᾽ ᾿Ἀπολλωνίᾳ διέτριβεν, ὅτδ Καῖσαρ ἀνῃρέϑη, 
σχολάζων περὶ λόγους, κἀκεῖνον ἐπὶ Πάρϑους ἐλαύνειν 
εὐθὺς ἐγνωκότα προσμένων. Ἅμα δὲ τῷ πυϑέσϑαι τὸ 
πάϑος, ἦλϑεν εἰς Ρώμην" καὶ δημαγωγίας ἀρχὴν TOU- 
γομα Καίσαρος ϑέμενος ἑαυτῷ, καὶ διανέμων τὸ κατα- 
λειῳφϑὲν ἀργύριον τοῖς πολίταις, ᾿ἀντώνιόν Te κατεστα- 
glace, καὶ χρήματα διαδοὺς, συνίστη καὶ συνὴγδ moÀ- 
λοὺς τῶν ὑπὸ Καίσαρος ἐστρατευμένων. Ἐπεὶ δὲ Κιχέ- 
Qu» τῷ πρὸς ᾿Αντώνιον μίσει τὰ Καίσαρος ἔπραττε, 
τούτῳ μὲν ὃ Βροῦτος ἐπέπληττεν ἰσχυρῶς, γράφων, ὡς 
οὐ δεσπότην βαρύνοιτο Κικέρων, ἀλλὰ μισοῦντα δεσπό- 
τὴν φοβοῖτο, καὶ πολιτδύοιτο δουλείας ,εἵρεσιν φιλαν- 
ϑρώπου, γράφων καὶ λέγων, ὡς χρηστός ἐστι Καῖσαρ. 
0i δὲ πρόγονοι, φησὶν, ἡμῶν οὐδὲ πράους δεσπότας 
ὑπέμενον. Αὐτῷ δ᾽ εἰς τοῦτο καιροῦ μήτε πιολεμεῖν βε- 
βαίως δεδόχϑαι, μήτε ἡσυχάζειν, ἀλλ᾿ ἕν μόνον εἶναι 
βεβουλευμένον, τὸ μὴ δουλεύειν. ϑαυμάζειν δὲ Κικέρωνα, 
& πόλεμον μὲν ἐμφύλιον καὶ κινδυνώδη δέδοικεν, αἰσχρὰν 
δὲ καὶ ἄδοξον εἰρήνην οὐ φοβεῖται" τοῦ δ᾽ ᾿ἀντώνιον ἐχ- 
βαλεῖν τῆς τυραννίδος μισϑὸν αἰτεῖ τὸ Καίσαρα κατα- 
στῆσαι τύραννον. 


BRUTUS. Tl 






XXII Ἐν μὲν οὖν ταῖς πρώταις ἐπιστολαῖς τοιοῦ- 
τὸς ὃ Βροῦτος" ἤδη δὲ τῶν μὲν ὡς Καίσαρα, τῶν δ᾽ ὡς 
Ἀγτώνιον διϊσταμένων, ὠνίων δὲ τῶν στρατοπέδων, 
ὥσπερ ὑπὸ κήρυκι, προστιϑεμένων τῷ πλέον διδόντι, 
— παντάπασι καταγνοὺς τῶν πραγμάτων, ἔγνω καταλιπεῖν 
5 Ἰταλίαν, xot πεζῇ διὰ “Δευκανίας εἰς Ἐλέαν ἐπὶ ϑάλασ- 
σαν ἧκεν. Ὅϑεν ἢ Πορκία μέλλουσα πάλιν εἰς Ῥώμην 
Ι ἀποτρέπεσϑαι , λανϑάνειν μὲν ἐπειρᾶτο περιπαϑῶς 
: ἔχουσα" γραφὴ δὲ τις αὐτὴν προύδωχδ, τἄλλα γενναίαν 
i ovcay. Ἢν γὰρ ἐκ τῶν Ἑλληνικῶν διάϑεσις, προπεμ- 
᾿ πόμενος᾽ Ext ὑπ᾽ ᾿Ανδρομάχης, κομιζομένης παρ᾽ αὐτοῦ 
7 τὸ πιχιδίον, ἐκείνῳ δὲ προσβλεπούσης. Ταῦτα ϑεωμένην 
ἃ τὴν Πορκίαν T τοῦ πάϑους εἰκὼν ἐξέτηξεν εἰς δάκρυα" 
᾿ καὶ πολλάκις φοιτῶσα τῆς ἡμέρας ἔκλαιεν. ᾿Ακιλίου δὲ 
D τινος τῶν Βρούτου φίλων τὰ πρὸς Ἕκτορα ᾿Ανδρομάχης 
1 ἔπη διελϑόντος" 

Ἕχτορ, ἀτὰρ σύ μοι ἐσσὶ πατὴρ, καὶ πότνια μήτηρ, 
E κασίγνητος, σὺ δέ μοι ϑαλερὸς παρακοίτης. 
μειδιάσας ὃ Βροῦτος" »»4λλ: οὐκ ἐμοί γ᾽, εἶπε, πρὸς 
' Πορκίαν ἔπεισι φάναι τὰ τοῦ Ἕκτορος" 

Ἵστόν τ᾽ ἡλακάτην 18 καὶ ἀμφιπόλοισι κέλδυε. 
σώματος γὰρ ἀπολείπεται φύσει τῶν ἴσων ἀνδραγαϑη- 
μάτων, γνώμη δ᾽ ὑπὲρ τῆς πατρίδος, ὥσπερ ἡμεῖς ἀρι- 
1 στεύσει.ς“ Ταῦτα μὲν ὃ τῆς Πορκίας υἱὸς ἱστόρηκε, 
᾿ Βύβλος. 

— o XXIV. ᾿Δναχϑεὶς δ᾽ ὁ Βροῦτος ἐκεῖϑεν ἐπ᾽ ᾿4ϑη- 
γῶν ἔπλει. “4εξαμένου δὲ τοῦ δήμου προϑύμως αὐτὸν 
" εὐφημίαις καὶ ψηφίσμασι a διῃτᾶτο μὲν παρὰ ξένῳ τινί" 
 Θεομνήστου δ᾽ ἀκροώμενος, τοῦ “Ἱκαδημαϊκοῦ, καὶ 
Κρατίππου, τοῦ Περιπατητικοῦ, καὶ συμφιλοσοφὼν, 





odis 





, 
Ἦν 











PLUTARCHI 


ἐδόκει παντάπεισιν ἀργεῖν καὶ σχολάζοιν. Ἔπραττε u 


τὰ προς τὸν πόλεμον ἀνυπύπτως. Καὶ γὰρ εἰς Moxe- | 
δονίαν ἔπεμψεν ΗἩρόστρατον, οἰκεξιούμενος τοὺς ἐπὲ τῶν 
ἐκεῖ στρατοπέδων, καὶ τοὺς σχολάζοντας ἀπὸ Ῥώμης 6| 
ἄστει γέους ἀνελάμβανε καὶ συνεῖχεν. foy ἦν καὶ Kia 


ρωνος υἱὸς, ὃν ἐπαινεῖ διαφερόντως, καὶ φησιν, εἴτ᾽ 
ἐγρήγορεν, εἶτ᾽ ἐνυπνιάζεται, ϑαυμάζοιν οὕτω γενναῖον 


ὄντα καὶ ὃ μισοτύραννον. “Ἀρξάμενος δὲ τῶν πραγμάτων | 
ἀναφανδὸν ἄπτεσϑαι, καὶ πυϑόμενος, πλοῖα Ῥωμαϊκὰ, 
μεστὰ χρημάτων ἐξ ᾿Ασίας προσφέρεσθαι; καὶ στρατη-. 


γὸν ἐπιπλεῖν, ἄνδρα χαρίεντα καὶ γνώριμον, ἀπήντησεν 
αὐτῷ πρὶ Κάρυστον" ἐντυχὼν δὲ καὶ πείσας, καὶ πα- 
ραλαβὼν τὰ πλοῖα, λαμπροτέραν ὑποδοχὴν ἐποιεῖτο. 
Καὶ χὰρ ἣν ἡμέρα, καϑ' ἣν ἐγεγόνει πρῶτον ὃ Βροῦτος. 
Ὡς οὖν ἐλϑόντες εἰς τὸ πίνδιν, ἐπιχύσεις ἐποιοῦντο νίκης 
τὸ Βρούτου καὶ Ῥωμαίων ἐλευϑερίας, ἔτι μᾶλλον aw- 
τοὺς ῥῶσαι βουλόμενος, ἤτητε ποτήριον μεῖζον" καὶ 
λαβὼν, ἀπ᾽ οὐδεμιᾶς προφάσϑως ἀνεφώγησε τὸν στῖχον 
τοῦτον" 
Aa με uoi θλοὴ καὶ «ητοὺς ἔ ἔκτανεν υἱός. 

Ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ἱστοροῦσιν, ὅτε τὴν τελευταίαν ἐν 
Φιλίπποις μαχούμενος ἐξήδι μάχην, σύνϑημα παρ᾽ αὖ- 
τοῦ τοῖς στρατιώταις ᾿᾿πόλλωνα δοϑῆναι. Διὸ καὶ τῆς 
συμφορὰς τίϑενται. σημεῖον. ἐκείνην τὴν ἀναφώνησιν. 

XXV. Ex τούτου πεντήκοντα μὲν αὐτῷ μυριάδας 
᾿Αντίστιος, ἀφ᾽ ὧν ἦγε καὶ αὐτὸς εἰς Ἰταλίαν χρημάτων, 
δίδωσιν. Ὅσοι. δὲ περὶ: Θεσσαλίαν ἔτι τῆς Πομπηΐου 
στρατιᾶς ἐπλανῶντο, συνέῤῥδον ἀσμένως, πρὸς αὐτόν" 
ἱππεῖς τὸ πδυτακοσίους ἀφείλοτο Κίννα πρὸς 4ολοβέλλαν 
ἄγοντος εἰς ᾿4σίαν. Ἐπιπλεύσας τὸ Δημητριάδι, πεολλὼν 


M. 





BRUTUS. 79 


dmm ἐξαγομένων πρὸς ᾿Αντώνιον, ἃ, Καίσαρος τοῦ 
| προτέρου κελεύσαντος, ἐπὶ τὸν Παρϑικὸν ἐποιήϑη πόλε- 
μον, ἐκράτησεν. Ὁριησίου δὲ τοῦ στρατηγοῦ παραδό»- 
E αὐτῷ "Μακεδονίαν, καὶ τῶν ἐν κύκλῳ βασιλέων καὶ 
ὧν συνισταμένων καὶ προστιϑεμένων, ἀγγέλλεται 
— Γαΐος, ὃ ᾿Αντωνίου ἀδελφὸς, ἐξ Ἰταλίας διαβεβηκὼς, καὶ 
᾿ βαδίζειν εὐθὺς ἐπὶ τὰς δυνάμεις, ἃς ἐν ᾿Επιδάμνῳ καὶ 
Bener Γαβίνιος συνεῖχε. Βουλόμενον οὐν φϑάσαι 
E ὲ προλαβεῖν ὁ ὃ -Bgostoc, ἐξαίφνης ἀναστήσας τοὺς σὺν 
χυτῷ, διὰ χωρίων χαλεπῶν νιφόμενος ἐπορεύετο" καὶ 
πολὺ dun τοὺς κομίζοντας τὸ ἄριστον. Ἐγγὺς οὖν 
Ἃ ιδάμνου γενόμενος, διὰ κόπον καὶ Aoc ἐβουλιμίασε. 
?- ει δὲ μάλιστα τὸ πάϑος χιόνος οὔσης πονοῦσι 
᾿ ὶ κτήνεσι καὶ ἀνϑρώποις" eire τοῦ ϑερμοῦ διὰ περί- 
ψυξιν καὶ πύχνωσιν, ὅταν. ἐγτὸς ἅπαν καϑειρχϑῇ, τὴν 
τροφὴν ἀϑρόως ἀναλίσκοντος" εἴτε δριμεῖα καὶ lent 
τῆς χιόνος διαδυομένης i ἰοῦσα πνοὴ τέμγει τὸ σῶμα, καὶ 
ὁ ϑείρει τὸ ϑερμὸν ἐξ αὐτοῦ ϑύραξε διασπειρόμενον. 
Τὰς γὰρ ἐφιδρώσεις. παρέχειν δοκεῖ τὸ ϑερμὸν, ἀπαν- 
τῶντι τῷ ψυχρῷ περὶ τὴν ἐπιφάνειαν σβεννύμενον. Ὑτιὲρ 
ὧν ἐν ἑ ἑτέροις μᾶλλον ἠπόρηται. 
XXVI. 4eioD voro δὲ rov Βρούτου, καὶ μηδε- 
ἔχοντος ἐν τῷ στρατοπέδῳ μηδὲν ἐδώδιμον, ἡ ἡναγκά- 
γησαν oi περὶ αὐτὸν ἐπὶ τοὺς πολεμίους καταφυγεῖν" 
αἱ ταῖς πύλαις προσελϑόντες, ἄρτον ἤτουν τοὺς φύλα- 
0i δὲ, διακούσαντες τὸ σύμπτωμα τοῦ Βρούτου, 
παρῆσαν αὐτοὶ καὶ σιτία καὶ ποτὰ κομίζοντες. 4»8᾽ 
ὡ δ Βροῦτος, ὡς τὴν πόλιν παρέλαβεν, οὐ μόνον τού- 
04, ἀλλὰ καὶ πᾶσι διὰ τούτους φιλανϑρώπως ἐχρή- 
Ταάϊος δ᾽ ᾿Ἵντώγιος, ᾿Αἀπολλωνίᾳ προσβαλὼν, ἐκεῖ 


































80 PLUTARHCHTI 


τοὺς ἐγγὺς ὃ ὄντας ἐκάλει στρατιώτας. "Ene δ᾽ οὗτοί ^ 
πρὸς Βροῦτον ᾧχοντο, καὶ τοὺς ᾿Ἵπολλωνιάτας de jt 

τὰ Βρούτου φρονοῦντας, ἐκλιπὼν τὴν πόλιν εἰς Bov- 
ϑρωτὸν ἐβάδιζεν. Καὶ πρῶτον μὲν ἀπόλλυσι τρεῖς 
σπείρας x«9' ὁδὸν ὑπὸ Βρούτου κατακοπείσας" ἔπειτα 
τοὺς περὶ τὴν Βυλλίδα τόπους προκαταλειφϑέντας ἐπι- 
χειρῶν ἐκβιάζεσϑαι, καὶ μάχην συνάψας Κικέρωνι, γιχᾶ-, 
ται. Τούτῳ γὰρ ὃ Βροῦτος ἐχρῆτο στρατηγῷ, xai 
πολλὰ δι᾿ αὐτοῦ κατώρϑωσε. “Μαβὼν δὲ τὸν Γάϊον ὦ 
χωρίοις ἑλώδεσι μακρὰν διεσπασμένον, οὐκ εἴασεν ἐμβα- 
λεῖν, ἀλλὰ περίίππευσε, φείδεσϑαι κελεύων, ὡς μετὰ μι- 
κρὸν ἰδίων ἐσομένων. Ὃ καὶ συνέβη. Παρέδοσαν γὰρ 
ἑαυτοὺς καὶ τὸν στρατηγὸν, ὥστε μεγάλην ἤδη περὶ τὸν 
Βροῦτον δύναμιν εἶναι. Χρόνον μὲν οὖν πολὺν ἐν τιμῇ 
τὸν Τάϊον ἦγε, καὶ τὰ παράσημα τῆς ἀρχῆς οὐκ ἀφήρει, 
καίπερ, ὡς φασιν, ἄλλων τε πολλῶν καὶ “Κιχέρωνος ἀπὸ 
“Ῥώμης γραφόντων καὶ κελευόντων ἀναιρεῖν. ᾿ἀρξάμενον 
δὲ κρύφα τοῖς ἡγεμόσι διαλέγεσϑαι, καὶ ποιήσαντα veo 
τερισμὸν, ἐνθέμενος εἰς ναῦν ἐφύλαττε. Τῶν δὲ δια- 
φϑαρέντων στρατιωτῶν εἰς ᾿4πολλωνίαν ἀποστάντων, 
καὶ καλούντων ἐκεῖ τὸν Βροῦτον, οὐκ ἔφη τοῦτο πάτριον 
εἶναι Ῥωμαίοις, ἀλλ᾽ ἐκείνους πρὸς τὸν ἄρχοντα χρῆναι 
βαδίζοντας αὐτοὺς παραιτεῖσϑαι τὴν ἐπὶ τοῖς ἡμαρτη: 
μένοις ὀργήν. Ἐλϑοῦσι δὲ καὶ δεομένοις συγγνώμην. 










βαλὼν δὲ τῆς Ἰταλίας ἐκεῖνον, αὐτὸς ἤδη φοβερὸς ἦνν 
ὑπατείαν τὸ μνώμενος παρὰ νόμον, καὶ στρατεύματα 





BRUTUS. 84 


E μεγάλα, τῆς πόλεως οὐδὲν δεομένης. Ὁρῶν δὲ 
καὶ ταῦτα τὴν βουλὴν βαρυνομένην, καὶ πρὸς τὸν Βροῦ- 
τὸν ἀφορῶσαν ἕξω, καὶ ψηφιζομένην ἐκείνῳ καὶ βεβαιοῦ- 
σαν τὰς ἐπαρχίας, ἔδεισε. Καὶ τὸν μὲν ᾿ἀντώνιον πέμ- 
o nay eic φιλίαν προὐκαλεῖτο, τὰς δὲ δυνάμεις τῇ πόλει 

περιστήσας, ὑπατείαν ἔλαβεν οὔπω πάνυ μειράκιον ὧν, 
H ἀλλ εἰκοστὸν ἄγων ἔτος, ὡς αὐτὸς ἐν τοῖς ὑπομνήμασιν 
Ἵ εἴρηκεν. Εὐϑὺς δὲ δίκας φόνου κατὰ τῶν περὶ τὸν 
: Βροῦτον εἰσῆγεν, ὡς ἄνδρα πρῶτον ἐν ἀρχαῖς ταῖς μεγί- 
σταῖς ἀνῃρηκότων ἄκριτον" καὶ κατήγορον ἐπέστησε, 
Βρούτου μὲν «ἀεύκιον Κορνιφίκιον, Κασσίου δὲ Μάρκον 
Ἀγρίππαν. Ὠφλίσκανον οὖν τὰς δίκας ἐρήμας, ἀναγ- 
! καζομένων φέρειν ψῆφον τῶν δικαστῶν. Aéyerat δὲ, 
τοῦ κήρυκος, ὥσπερ εἴωθεν; ἀπὸ τοῦ βήματος τὸν 
Βροῦτον ἐπὶ τὴν δίκην καλοῦντος, τὸ μὲν πλῆϑος ἐπιδή- 
Aoc στενάξαι, τοὺς δ᾽ ἀρίστους κύψαντας εἰς γῆν ἥσυ- 
χίαν ἄγειν: Πόπλιον δὲ Σιλίχιον ὀφϑῆναι δακρύσαντα, 
καὶ διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην ὀλίγον ὕστερον ἕνα τῶν προ- 
γραφέντων ἐπὶ ϑανάτῳ γενέσϑαι. Μαετὰ ταῦτα διαλ- 
λαγέντες, οἱ τρεῖς, Καῖσαρ, Ἀντώνιος, «“ἐπιδος, διενεί- 
avro τὰς ἐπαρχίας, σφαγάς τὸ καὶ προγφαφὰς ἀνδρῶν 
διακοσίων ἐποίησαν, ἐν οἷς καὶ Κικέρων ἀπέϑανε. 

XXVIII. Τούτων οὖν εἰς Μακεδονίαν ἀπαγγελϑὲν- 

τῶν, ἐχβιασϑεὶς ὃ Βροῦτος ἔγραψεν Ὁρτησίῳ κτεῖναι 

Ταϊον ᾿ἀντώνιον, ὡς δὴ Βρούτῳ τϑ καὶ Κικέρωνι τιμω- 

ρῶν, τῷ μὲν ὄντι φίλῳ, τῷ δὲ καὶ κατὰ γένος προσή- 

χοντι. Διὰ ταῦϑ'᾽ ὕστερον Ἀντώνιος Ὁρτήσιον ἐν Φι- 
λίπποις λαβὼν, τῷ μνήματι τοῦ ἀδελφοῦ προσέσφαξε. 

Βροῦτος δὲ τῆς Κικέρωνος τελευτῆς τῇ αἰτίᾳ φησὶν oi- 

σχύνεσϑαι μᾶλλον, ἢ τῷ πάϑει συναλγεῖν. ἐγκαλεῖν δὲ 

Ρευτ. ΙΧ. F 
















82 PLUTARCHI 





τοῖς ἐπὶ Ῥώμης φίλοις" Üoviever γὰρ αὑτῶν αἰτίᾳ paie 
λον, ἢ τῶν | τυραννούντων, καὶ καρτερεῖν ὁρῶντας καὶ 
παρόντας, a ἃ μηδ᾽ ἀκούειν αὐτοῖς ἀνεχτὸν ἢν. Περαιώ- 
σας δὲ τὸν στρατὸν εἰς ᾿Ασίαν ἤδη λαμπρὸν ὅ ὄντα, ναντι-" 
κὸν μὲν ἐξηρτύετο στόλον ἐν Βιϑυνίᾳ καὶ περὶ Κύζικον" 
n& δ᾽ αὐτὸς ἐπιὼν καϑίστατο τὰς πόλεις, καὶ toic | 
δυνάσταις ἐχρημάτιζε, καὶ πρὸς Κάσσιον ἔπεμπεν εἰς 
Συρίαν ἀπ᾽ «Αἰγύπτου μετακαλῶν" ov γὰρ ἀρχὴν κτωμέ- 
γους αὐτοὺς, αλλ ἐλουϑεροῦντας τὴν πατρίδα, τὴν Óvva- 
μιν, ἡ καταλύσουσι τοὺς τυράννους, συνάγοντας. πλανᾶ- 
v do: δεῖν οὖν μεμνημένους καὶ φυλάττοντας τὴν ὑπό- 
ϑεσιν, μὴ μακρὰν ἀπηρτῆσϑαι τῆς Ἰταλίας, ἀλλ᾽ ἐκεῖσε 
σπεύδειν, καὶ βοηϑεῖν τοῖς πολίταις. “Ὑπακούσαντος δὲ 
τοῦ Κασσίου, καὶ καταβαίνοντος, ἀπήντα᾽ καὶ περὶ 

Σμύρναν ἀλλήλοις ἐνετύγχανον, ἀφ᾽ οὗ πρῶτον ἐν Πει- 
ραιεῖ χωρισϑέντες ὥρμησαν, ὃ μὲν εἰς Συρίαν, ὁ δ᾽ εἰς 
Μακεδονίαν. Ἦν οὖν ἡδονή τε μεγάλη καὶ ϑάρσος 
αὐτοῖς ἐκ τῆς παρούσης ἑκατέρῳ δυνάμεως. Ὁρμήσαντες 
γὰρ ἐκ τῆς Ἵπαλίας ὅμοια φυγάδων τοῖς ἀτιμοτάτοις, 
ἀχρήματοι, καὶ ἄνοπλοι, μὴ γαῦν ἑνήρη, μὴ στρατιώτην 
ἕνα, μὴ πόλιν € ἔχοντες, οὐ πολλοῦ πάνυ χρόνου διαγενο- 
μένου, συνῆλϑον εἰς ταὐτὸ, καὶ ναυσὶ καὶ πεζῷ καὶ ἵπ- 
ποις καὶ χρήμασιν ἀξιόμαχοι διαγωνίσασϑαι περὶ τῆς 
Ῥωμαίων ἡγεμονίας ὄντες. 

XXIX. Efovisto μὲν οὖν ἴσον ἔχειν τιμῆς καὶ πα- 
θέχειν ὃ Κάσσιος" ἔφϑανε δ᾽ ὃ Βροῦτος, ὡς τὰ πολλὰ 
φοιτῶν πρὸς αὐτὸν, ἡλικίᾳ τε προὔχοντα, καὶ σώματι 
πονεῖν ὁμοίως μὴ δυναμένῳ χρώμενον. Ἦν δὲ δόξα, 
Κάσσιον μὲν δἶναι δεινὸν ἐν τοῖς πολεμικοῖς, ὀργῇ δὲ 
τραχὺν, καὶ φόβῳ μᾶλλον ἄρχοντα" πρὸς δὲ τοὺς συνή- 















BRUTUS. 83 


eig ὑγρότερον τῷ γελοίῳ, xoi φιλοσκώπτην. Βροῦτον 
δὲ λέγουσι δι᾿ ἀρδτὴν φιλεῖσθαι μὲν ὑπὸ τῶν πολλῶν, 
᾿ἐρᾶσϑαι δ᾽ ὑπὸ τῶν φίλων, ϑαυμάζεσϑαι δ᾽ ὑπὸ τῶν 
ἀρίστων, μισεῖσθαι δὲ μηδ᾽ ὑπὸ τῶν πολεμίων ὅτι 
πρᾷος ὃ ἀνὴρ διαφερόντως, καὶ μεγαλόφρων, καὶ πρὸς 
ὀργὴν καὶ ἡδονὴν καὶ πλδονεξίαν ana 976, ὄρϑιον δὲ τὴν 
γνώμην καὶ ἄκαμπτον ἑστῶσαν ὑπὲρ τοῦ καλοῦ καὶ δι- 
᾿καίου διαφυλάττων. Καὶ μέγιστον ὑπῆρχεν αὐτῷ πρὸς 
| BUY OLX καὶ δόξαν ἢ τῆς προαιρέσεως πίστις.  OUre γὰρ 
ἐκεῖνος ὃ μέγας Πομπήϊος, & Καίσαρα καϑεῖλεν, ἠλπί- 
rro βεβαίως προήσεσϑαι τοῖς γόμοις τὴν δύναμιν, ἀλλ᾽ 
E τὰ πράγματα χαϑέξειν, ὑπατεΐας ὀνόματι xoi δικτα- 
E ᾿τωρίας ἢ ἢ τινος ἄλλης μαλακωτέρας ἀρχῆς παραμυϑού- 
μενος τὸν δῆμον" Κάσσιον δὲ τοῦτον, σφοδρὸν ἄνδρα 
aol ϑυμοειδὴη, χαὶ πολλαχοῦ πρὸς τὸ χερδαλέον ἐχφερό- 
᾿ μενον τοῦ δικαίου, παντὸς μᾶλλον ᾧοντο πολεμεῖν καὶ 
— πλανᾶσϑαι καὶ κινδυνεύειν, αὑτῷ τινα δυναστείαν κατα- 
i xevolóuevov οὐκ ἐλευϑερίαν τοῖς πολίταις. Τὰ μὲν 
γὰρ ἔτι τούτων πρεσβύτερα, Kiyvon, καὶ M «iot, καὶ 
Κάρβωνες, ἀϑλον ἐν μέσῳ καὶ λείαν προϑέμενοι τὴν 
πατρίδα, μονονουχὶ ῥητῶς ὑπὲρ τυραννίδος ἐπολέμησαν. 
Βρούτου δὲ λέγουσι μηδὲ τοὺς ἐχϑροὺς προσβάλλειν 
τοιαύτην μεταβολήν" ἀλλ ᾿Αντωνίου γ8 καὶ πολλοὺς 
ἀκοῦσαι λέγοντος, ὡς μόνον οἴοιτο Βροῦτον ἐπιϑέσϑαι 
Καίσαρι προαχϑέντα τῇ λαμπρότητι καὶ τῷ φαινομένῳ 
χαλῷ τῆς πράξεως, τοὺς δ᾽ ἄλλους ἐπὶ τὸν ἀνδρὰ συ- 
, στῆναι μισοῦντας καὶ φϑονοῦντας. Ὅϑεν Βροῦτος οὐ 
͵ τῇ δυνάμει τοσοῦτον, ὅσον τῇ ἀρετῇ, δηλός ἐστιν ἐξ ὧν 
γράφει πεποιϑώς. Τράφει δὲ πρὸς “ττικὸν ἤδη τῷ 
χινδύνῳ πλησιάζων, ἐν τῷ καλλίστῳ τῆς τύχης εἶναι τὰ 
ΕΔ 














84 PLUTARCHI 


xaO αὑτόν ἢ yàg νικήσας, ἐλευϑερώσειν τὸν "Poualay 


δῆμον, ἢ δουλείας ἀποϑαγνὼν ἀπαλλαγήσεσϑαι" καὶ τῶν 
ἄλλων ἀσφαλῶς αὐτοῖς καὶ βεβαίως ἐχόντων, ἔτ᾽ ἀδηλον 


δἶναι, πότερον βιώσονται uer. ἐλουϑερίας, ἢ τοϑγήξονται.. 


Μάρκον δ᾽ ᾿Αντώνιον ἀξίαν φησὶ τῆς ἀνοίας διδόναι δί- 


xmv, ὃς ἐν Βρούτοις καὶ Κασσίοις καὶ Κάτωσι συναρι-᾿ 


ϑμεῖσϑαι δυνάμενος, ngog Sar ἑαυτὸν OOxtaflo δέ- 
Ünxe' xq» μὴ νῦν ἡττηϑῇ μετ᾽ ἐκείνου, μικρὸν ὕστερον 


ἐχείνῳ μαχεῖται. Ταῦτα μὲν οὖν ἀποϑεσπίσαι καλῶς 


πρὸς τὸ μέλλον ἔοικεν. 


ἃ 





ΧΧΧ. Ἐν δὲ τῇ Σμύρνῃ τότε τῶν χρημάτων, ἃ 


πολλὰ συνειλόχει Κάσσιος, ἠξίου μεταλαβεῖν" τὰ γὰρ 
ὄντα κατανηλωκέναι, »αυτιηγούμενος στόλον τοσοῦτον, ᾧ 


* 
ΕἸ 


πᾶσαν ὑφ᾽ ἑαυτοῖς ἕξουσι τὴν ἐντὸς ϑάλασσαν. Οὐκ 
εἴων μὲν οὐν τὸν Κάσσιον οἱ φίλοι διδόναι, λέγοντες, ὡς 
οὐ δίκαιον, ἃ σὺ φειδόμενος διαφυλάττεις, καὶ φϑόνῳ 
συνάγϑις, ἐχεῖνον λαβόντα δημαγωγεῖν καὶ χαρίζεσϑαι 
τοῖς στρατιώταις. Οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἔδωκεν αὐτῷ τρίτον μέ- 
ρος ἁπάντων. Καὶ πάλιν διαστάντες ἐπὶ τὰς προση- 
κούσας ἑκατέρῳ πράξεις, Κάσσιος μὲν ἑλὼν Ρόδον, ovx 


ἐπιεικῶς ἐχρῆτο τοῖς πράγμασι" καὶ ταῦτα, περὶ TX» 


εἴσοδον τοῖς προσαγορεύουσιν αὐτὸν βασιλέα καὶ κύριον 
ἀποχρινάμενος" »Ovrs βασιλεὺς, οὔτε κύριος, rov δὲ 
κυρίου καὶ βασιλέως φονεὺς καὶ κολαστής.“ Βροῦτος δὲ 
ry dos ja χρήματα καὶ στρατόν" ἐπεὶ δὲ IN αυχράτης, 

μαγωχγὸς, ἀνέπεισε τὰς πόλεις ἀφίστασϑαι, καὶ 
[ida Toc, ὡς εἴρξοντες παρόδου τὸν Βροῦτον, χκατε- 
λάβοντο, τιρῶτον μὲν ἀριστοποιουμένοις αὐτοῖς ἔπεμψεν 
ἱππεῖς, vp ὧν ἑξακόσιοι διεφϑάρησαν" ἔπϑιτα τὰ χωρία 
καὶ πολίχνας λαμβάνων , ἀπέλυεν ἄνευ λύτρων ἅπαντας, 




















BRUTUS. 85 
ὡς προσαξόμενος εὐνοίᾳ τὸ ἔϑνος. Οἱ δ᾽ ἦσαν αὐθά- 
- δεις, ἃ μὲν ἐβλάπτοντο, πρὸς ὀργὴν τιϑέμενοι, τῆς δ᾽ 
᾿ ἐπιεικείας καὶ φιλανϑρωπίας καταφρονοῦντες᾽ ἄχρις οὗ 
συνελάσας εἰς Ξάνϑον αὐτῶν τοὺς μαχιμωτάτους ἐπὸ- 
᾿ λιόρκει. Τοῦ δὲ ποταμοῦ παρὰ τὴν πόλιν παραῤῥέον- 
τος, ὑπονηχόμενοι διεδίδρασχον. Ἡλίσκοντο δὲ δικτύων 
— διὰ πόρου καϑιεμένων εἰς βυϑὸν, ὧν τὰ ἄχρα κώδωσι 
- προσηρτημέγοις διεσήμαινεν εὐϑὺς τὸν ἐνσχεϑέντα. M»- 
᾿χαναῖς δὲ τισι τῶν Ξανϑίων νύκτωρ ἐπιδραμόντων, xoi 
πῦρ ἐμβαλόντων, ὡς ἀπεκλείσϑησαν, αἰσϑομένων τῶν 
Ρωμαίων, πρὸς τὸ τεῖχος, καὶ πνεῦμα λαμπρὸν ἀνεῤῥί- 
— πίζεν ἐπὶ τὰς ἐπάλξεις τὴν φλόγα τῶν ἐγγὺς οἰκιῶν ἄντι- 
 λαμβανομέγην, δείσας ὃ Βροῦτος ὑπὲρ τῆς πόλεως, ἐκέ- 
- Aevae κατασβενγύναι καὶ βοηϑεῖν. 

ΧΧΧΙ. Τοὺς δὲ “Δυκίους δεινή τις ἐξαίφνης πρὸς 
ἀπόνοιαν δρμὴ καὶ λόγου κρείσσων κατέσχεν, ἣν ἂν τις 
ἔρωτι ϑανάτου μάλιστα προσεικάσειεν" οἵ γε μετὰ παί- 
δὼν καὶ γυναικῶν, ἐλεύϑεροί τε καὶ δοῦλοι, καὶ πᾶσα 
ἡλικία, τοὺς μὲν πολεμίους πρὸς τὴν φλόγα βοηϑοῦντας 
ἀπὸ τῶν τειχῶν ἔβαλλον, αὐτοὶ δὲ κάλαμον καὶ ξύλα καὶ 
πᾶν ὑπέκκαυμα προσφέροντες, ἦγον ἐπὶ τὴν πόλιν τὸ 
πῦρ, ὀρέγοντες αὐτῷ πᾶσαν vn, καὶ πάντα τρόπον &Eg- 
Ero καὶ συνεκτρέφοντες. Ὥς δ᾽ ἡ φλὸξ ῥυεῖσα, 

αἱ διαζώσασα πανταχόϑεν τὴν πόλιν, διέλαμψε πολλὴ, 
περιπαϑῦν ἐπὶ τοῖς γινομένοις ὃ Βροῦτος, ἔξωϑεν πα- 
ρίππευε, προϑυμούμενος βοηϑεῖν, καὶ τὰς χεῖρας ὀρέγων 
τοῖς Ξανϑίοις ἐδεῖτο φείδεσϑαι καὶ σώζειν τὴν πόλιν, 
οὐδενὸς αὐτῷ προσέχοντος, ἀλλὰ πάντα τρόπον ἑαυτοὺς 
ἀπολλύντων, οὐ μόνον ἀνδρῶν τὸ καὶ γυναικῶν, ἀλλὰ καὶ 
τὰ παιδία τὰ μικρὰ μετὰ κραυγῆς καὶ ἀλαλαγμοῦ τὰ μὲν 


















86 PLUTARCHI 


εἰς TO πῦρ ἥλλετο, τὰ δ᾽ ἄνωϑεν ἀπὸ τῶν τειχῶν 4 
τραχήλιξεν αὑτὰ, τὰ δὲ τοῖς ξίφεσι τῶν πατέρων v 
fadle τὰς σφαγὰς γυμνοῦντα καὶ κελεύοντα παΐειν. 
Ὥφϑη δὲ, τῆς πόλεως διαφϑαρείσης, γυνὴ κρεμα “γῇ 
μὲν ἐξ ἀγχόνης, παιδίον δὲ νεκρὸν ἐξηρτημένη τοῦ τρα 
χήλου, λαμπάδι δὲ καιομένῃ τὴν οἰκίαν ὑφάπτουσα. Κ 
τοῦ ϑεάματος τραγικοῦ φανέντος, ἰδεῖν μὲν οὐχ ὑπὲμ 
γὲν ὃ Βροῦτος, ἐδάκρυσε, δ᾽ ἀκούσας" καὶ γέρας ἐχή 
τῶν στρατιωτῶν, ὅστις ἂν δυνηϑῇ Αὕχιον ἄνδρα περι-, 
σῶσαι. Φασὶ δὲ, μόνους ἑκατὸν πεντήκοντα γενέσϑαι 
τοὺς μὴ διαφυγόντας τὸ σωϑῆναι. Ξάνϑιοι μὲν οὖν διὰ 
πολλῶν χρόνων. ὥσπερ εἱμαρμένην περίοδον διαφϑορᾶς 
ἀποδιδόντες, τὴν τῶν προγόνων ἀνενεώσαντο τῇ τόλμῃ 
τύχην" καὶ γὰρ ἐκεῖνοι τὴν πόλιν ὁμοίως ἐπὶ τῶν Περσι- 
χῶν κατακαύσαντες ἑαυτοὺς διέφϑειραν. 


ΧΧΧΙΙ. Βροῦτος δὲ, τὴν Παταρέων πόλιν δρῶν 
ἀπισχυριζομένην πρὸς αὐτὸν, ὦκνει μὲν ἐπιχειρεῖν, καὶ 
διηπορεῖτο, τὴν αὐτὴν δεδιὼς ἀπόνοιαν" ἔχων δὲ γυναῖ- 
κας αὐτῶν αἰχμαλώτους, ἀφῆκεν ἄνευ λύτρων. Αἱ δ᾽ 
ἀνδρῶν τὰ καὶ πατέρων ἐπιφανῶν οὖσαι, διηγούμεναι τὸν 
Βροῦτον, ὡς ἀνὴρ εἴῃ σωφρονέστατος καὶ δικαιότατος, 
ἔπεισαν εἶξαι καὶ παραδοῦναι τὴν πόλιν. Ex δὲ τούτου 
καὶ πᾶντες οἵ λοιποὶ προσεχώρησαν, :ἐπιτράψανγος ἑαυ- 
τοὺς ἐκείνῳ, τυχόντες δὲ χρηστοῦ καὶ παρ᾽ ἐλπίδας ev- 
γνώμονος" ὃς γ8, Κασσίου Ῥοδίους 4 ὑπὸ τὸν αὐτὸν χρό- 
voy ἀναγκάσαντος ἰδίᾳ μὲν ὃν ἐκέκτηντο χρυσὸν καὶ 
ἄργυρον εἰσενεγκεῖν ἅπαντας, (ἐξ οὗ συνηνέχϑη περὶ 
ὀκτακισχίλια τάλαντα;,) δημοσίᾳ δὲ τὴν noc ἄλλοις 
πεντακοσίοις ζημιώσαντος, αὐτὸς ἑκατὸν καὶ πεντήκοντα 


BRUTUS, 81 


τάλαντα Δυκίους πραξάμενος, ἄλλο δ᾽ οὐδὲν ἀδικήσας, 
ἀνέζευξεν ἐπ᾿ Ἰωνίας. 

XXXIII. Πολλὰ μὲν οὖν ἄξια μνήμης ἔργα καὶ τι- 
μαῖς ἀπεδείξατο καὶ κολάσεσι τῶν ἀξίων: ᾧ δ᾽ αὐτὸς 
ἤσϑη μάλιστα, καὶ “Ῥωμαίων οἵ κράτιστοι, τοῦτο διηγή- 
σομαι. Πομπηΐου Μ ἄγνου προσβαλόντος Αἰγύπτῳ : καὶ 
"Πηλουσίῳ, ὁπηνίκα τὴν μεγάλην ἀρχὴν ἀποβαλὼν. ἀπὸ 
Καίσαρος ἐ ἔφυγεν, oi τοῦ βασιλέως ἔτι παιδὸς ὄντος 





t6 
b 


| 


ἐπιτροπεύοντος ἐν βουλὴ μετὰ τῶν φίλων ἡ ἦσαν. οὐ κατὰ 
ταὐτὰ ταῖς γνώμαις φερόμενοι. Τοῖς μὲν γὰρ ἐδόχϑι 
δέχεσϑαι, τοῖς δ᾽ ἀπωϑεῖν Αἰγύπτου. τὸν ἄνδρα. Θεό- 


x -Qoroc δέ τις Χῖος ἐπὶ μισϑῷ ῥητορικῶν. λόγων διδάσκα- 








- Àoc τῷ βασιλεῖ συνὼν; ἠξιωμένος. δὲ τότε τοῦ συνεδρίου 
X ἐρημίαν ἀνδρῶν βελτιότων, ἀμφοτέρους διαμαρτάνον- 
τας ἀπέφαινε, καὶ τοὺς ἀναλαβεῖν. καὶ τοὺς ἀφεῖναι x&- 
- λεύοντας TOY Πομπήϊον" ἕν γὰρ εἶναι συμφέρον ἐκ τῶν 
- παρόντων, δεξαμένους ἀποκτεῖναι. Καὶ προσεπεῖπε τοῦ 


E] λόγου παυόμενος, ὅτι νεκρὸς οὐ δάχνει. Προσϑεμένου 
E τῇ γνώμῃ τοῦ συνεδρίου, παράδειγμα τῶν ἀπίστων 
᾿ xol ἀπροσδοκήτων EXELTO Πομπήϊος Μάγνος, τῆς Θεο- 


δότου ῥητορείας καὶ δεινότητος ἔργον, ὡς αὐτὸς ὃ σοφι- 
στὴς ἔλεγδ μεγαλαυχούμενος. Ὀλίγῳ δ᾽ ὕστερον ἐπϑλ- 
ϑόντος Καίσαρος, οἵ μὲν δίκας τιννύοντες ἀπώλλυντο 
᾿χαχοὶ κακῶς" Θεόδοτος δὲ παρὰ τῆς τύχης χρόνον sic 
ἄδοξον καὶ ἄπορον καὶ πλάνητα βίον ἐπιδανεισάμενος, 
τότε Βροῦτον ἐπιόντα τὴν ᾿Ασίαν οὐκ ἔλαϑεν, ἀλλ᾽ ἀνα- 
᾿χϑεὶς καὶ χολασϑεὶς, ὄνομα τοῦ ϑανάτου πλέον ἔσχεν; 
ἢ τοῦ βίου. 
j ΧΧΧιν. Κάσσιον δὲ Βροῦτος εἰς Σάρδεις ἐκάλει, 
xoi προσιόντι μετὰ τῶν φίλων ἀπήντησδ, καὶ πᾶς ὃ 












n M νὰ ODUFSIU RE EET Te t Lu: Tt 








qo 


88 PLUTARCHI 


στρατὸς ὡπλισμένος αὐτοκράτορας ἀμφοτέρους. προση-᾿ 
γόρευσεν. Οἷα δ᾽ ἐν πράγμασι μεγάλοις. καὶ φίλοις, 
πολλοῖς καὶ ἡγεμόσιν, αἰτιῶν αὐτοῖς πρὸς ἀλλήλους ἐγ-. 
γενομένων καὶ διαβολῶν, πρὶν ἕτερόν : τι ποιεῖν, εὐϑὺς ἐκ᾽ 
πορεΐας καϑ' αὑτοὺς ἐν οἰκήματι γενόμενοι. κδκλεδισμένων 
τῶν ϑυρῶν, καὶ μηδενὸς παρόντος, ἐχρῶντο μέμψεσι. 
πρῶτον, εἶτ᾽ ἐλέγχοις καὶ κατηγορίαις. Ex δὲ τούτου 
πρὸς δάκρυα καὶ παῤῥησίαν μετὰ πάϑους ἐκφερομένων, 
ϑαυμάζοντες οἵ φίλοι τὴν τραχύτητα τῆς ὀργῆς καὶ τὸν 
τόνον, ἔδεισαν, μή τι ἐκ τούτου γένηται" προσελϑεῖν δ᾽ 
ἀπεΐρηντο. Μάρκος δὲ Φαώνιος, ἐραστὴς γεγονὼς Κά- 
τωνος, οὐ λόγῳ μᾶλλον, ἢ φορᾷ τινι καὶ πάϑει μανικῷ, 
φιλοσοφῶν, ἐβάδιζεν εἴσω ᾿ πρὸς αὐτοὺς κωλυόμενος V ὑπὸ 
τῶν οἰκετῶν. "AME ἔργον ἦν ἐπιλαβέσϑαι Φαωνίου πρὸς 
ὅτιοῦν ὀρούσαντος" σφοδρὸς γὰρ ἣν ἐν πᾶσι καὶ πρό- 
χειρος. Ἐπεὶ τό γε βουλευτὴν εἶναι Ῥωμαίων ἑαυτὸν 
οὐδενὸς ἄξιον ἡγεῖτο, τῷ δὲ κυνικῷ τῆς παῤῥησίας πολ- 
λάκις ἀφήρει τὴν χαλεπότητα καὶ τὸ ἄκαιρον αὐτοῦ 
μετὰ παιδιὰς δεχομένων. Big δὴ τότε τῶν παρόντων 
διωσάμενος τὰς χεῖρας, εἰσῆλϑε, μετὰ πλάσματος φωνῆς 
ἔπη περαίνων, οἷς τὸν ΙΝέστορα χρώμενον Ὅμηρος ἐπε- 
ποιήκδι" 

᾿Αλλὰ πίϑεσϑ᾽" ἄμφω δὲ » »εωτέρω ἐστὸν fuo, 
καὶ τὰ ἑξῆς. Ἐφ᾽ οἷς ὃ μὲν Κάσσιος ἐγέλασεν, ὃ δὲ 
Βροῦτος ἐξέβαλεν αὐτὸν, ἁπλόκυνα καὶ ψευδύκυνα 
προσαγορεύων. Οὐ μὴν ἀλλὰ τότε τοῦτο τῆς πρὸς ἀλ- 
λήλους διαφορᾶς ποιησάμενοι πέρας, εὐϑὺς διελύϑησαν. 
Καὶ Κασσίου δεῖπνον παρέχοντος, ἐκάλει τοὺς φίλους 
Βροῦτος. Ἤδη δὲ καταχϑιμένων, Φαώνιος ἧκε λελουμέ- 
νος. Μαρτυρομένου δὲ Βρούτου, μὴ κεκλημένον αὐτὸν 




























BRUTUS. 89 


fixer, xol κελεύοντος ἀπάγειν énl τὴν ἀνωτάτω κλίνην, 
| βίᾳ παρελϑὼν εἰς τὴν μέσην κατεκλίϑη" καὶ παιδιὰν ὃ 
| móroc ἔσχεν ovx ἄχαριν, οὐδ᾽ ἀφιλόσοφον. 
| XXXV. Τῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ Βροῦτος ἄνδρα “Ῥωμαῖον 
ἐστρατηγηκότα, καὶ πεπιστευμένον vm αὐτοῦ, Λεύκιον 
“Πέλλαν, Σαρδιανῶν κατηγορούντων ἐπὶ κλοπαῖς, δημο- 
σίᾳ καταγνοὺς ἠτίμωσε" καὶ τὸ πρᾶγμα Κάσσιον οὐ 
| μετρίως ἐλύπησεν. Αὐτὸς γὰρ ὀλίγαις ἡμέραις ἔμπρο- 
σϑεν éni τοῖς αὐτοῖς ἐλεγχϑέντας ἀδικήμασι δύο φίλους 
δίᾳ »ουϑετήσας, φανϑρῶς ἀφῆκε, καὶ διετέλει χρώμενος. 
&v ἡτιᾶτο τὸν Βροῦτον, ὡς yay ὄντα νόμιμον καὶ 
δίκαιον ἐν καιρῷ πολιτείας δβομένῳ καὶ φιλανϑρωπίας. 
Ὁ δὲ τῶν εἰδῶν τῶν Μαρτίων ἐκέλδυεν αὐτὸν μνημογεύ- 
iy, ἐκείνων, ἐν αἷς Καίσαρα ἔ ἔχτειναν, οὐκ αὐτὸν ἄγοντα 
φέροντα πάντας ἀνϑρώπους, ἀλλ ἑτέρων δύναμιν 
α ταῦτα πρασσόντων᾽ ὡς, εἴ τις ἐστὶ πρόφασις καλὴ, 
Leu ᾿ ἧς ἀμελεῖται τὸ δίκαιον, ἄμεινον ἢν τοὺς Καίσαρος 
φίλους ὑπομένειν, ἢ τοὺς ἑαυτῶν περιορᾷν ἀδικοῦντας. 
Exelvoic μὲν γὰρ ἀνανδρείας, ἀδικίας δὲ δόξα μετὰ κιν- 
ἡμῖν καὶ πόνων πρόσεστι. Τοιαύτη μὲν ἡ τοῦ 
ov προαΐρεσις ἦν. , 
XXXVI. Ἐπεὶ δὲ διαβαίνειν ἐξ ᾿Ασίας ἔμελλον, λέ- 
ται D Βρούτῳ μέγα σημεῖον γνένϑας Φύσει μὲν 
9 ἢν ἐπδγφηγορὼς ὃ ἀγὴρ , καὶ τὸν ὕπνον εἰς ὀλίγου 
Q0vov μόριον ἀσκήσει καὶ σωφροσύνῃ συνῆγεν" ἡμέρας 
T οὐδέποτο κοιμώμενος, γύκτωρ δὲ τοσοῦτον, ὅσον 
OVTB TL πράττειν, οὔτε τῳ διαλέγεσϑαι, πάντων ἄνα- 
δ ὑμένων, mele. Τότε δὲ τοῦ πολέμου συνεστῶτος, 
; χερσὶν ἔχων τὰς ὑπὲρ τῶν ὅλων πράξεις, καὶ τεταμέ- 
νος τῇ φροντίδι πρὸς τὸ μέλλον, ὅπηνώια πρῶτον ἀφ᾽ 





CS SUMEMTNTC VERLO 13 LAE Ed: dar ^ [ΡΥ ΨΥ ΡΣ 





90 PLUTARCHI 


ἑσπέρας ἐπινυστάξειδ τοῖς σιτίοις, ἤδη τὸ λοιπὸν ἐχρῆτο 
τῇ νυχτὶ πρὸς τὰ κατεπείγοντα τῶν πραγμάτων. Εἰ δὲ 
συνέλοι καὶ κατοικονομήσειδ τὴν περὶ ταῦτα χρείαν, ἀγε- 
γίνωσκο βιβλίον μέχρι τρίτης φυλακῆς, καϑ' ἢ ἣν εἰώϑεσαν 
ἑκατοντάρχαι καὶ χιλίαρχοι φοιτῷν πρὸς αὐτόν. Ὡς. οὖν 
ἔμδβλλεν ἐξ σίας διαβιβάζειν τὸ στράτευμα, γὺξ μὲν ἦν 3 
βαϑυτάτη, φῶς δ᾽ εἶχεν οὐ πάνυ λαμπρὸν ἡ ἢ σκηνή" πᾶν 
δὲ τὸ στρατόπεδον σιωπὴ κατεῖχεν. Ὁ δὲ συλλογιζόμε- 
γός τι καὶ σχοπῶν πρὸς ἑαυτὸν, ἔδοξεν αἰσϑέσϑαι τινὸς 
εἰσιόντος. “ἀποβλέψας δὲ πρὸς τὴν εἴσοδον, ὁ ὁρᾷ δεινὴν 
xoi ἀλλόχοτον 0 ὄψιν. ἐκφύλου σώματος καὶ φοβεροῦ, σιω- 
πῇ παρεστῶτος αὐτῷ. Τολμήσας δ᾽ ἐρέσϑαι" » Ti; 
ποτ᾽ ὧν, εἶπεν, ἀνϑρώπων, ἢ ϑεῶν, ἢ τί βουλόμενος 
ηκεις ὡς ἡμᾶς; “ ὑποφϑέγγεται, δὴ αὐτῷ τὸ φάσμα" 
»Ὁ σὸς, ὦ Βροῦτε, δαίμων κακός" ὄψει δέ με περὶ Φι- 
λέσιπους "““ xoi ὃ Βροῦτος οὐ διαταραχ θεὶς, ,,Oyopou,* 
εἶπεν. 

XXXVIL. ᾿ἀφανισϑέντος δ᾽ αὐτοῦ, τοὺς παῖδας 
ἐκάλει" καὶ μήτ᾽ ἀκοῦσαι τινὰ φωνὴν, μήτ᾽ ἰδεῖν ὄψιν 
φασκόντων, tote μὲν ἐπηγρύπνησεν" ἅμα δ᾽ ἡμέρᾳ τρα- 
πόμενος πρὸς Κάσσιον ἔφραζε τὴν ὄψιν. Ὁ δὲ, τοῖς 
᾿Επικούρου λόγοις χφώμενος, καὶ περὶ τούτων ἔϑος E ἔχων 
διαφέρεσϑαι τρὸς τὸν Βροῦτον" » Hytregos οὗτος, ei- 
πεν. ὦ Βροῦτε, λόγος, ὡς οὐ πάντα πάσχομεν ἀληϑῶς, 
οὐδ᾽ δρῶμεν, ἀλλ᾽ ὑγρὸν μὲν τι χρῆμα καὶ ἀπατηλὸν αἴ- 
σϑησις" ἔτι δ᾽ ὀξυτέρα ἡ διάνοια κινεῖν αὐτὸ καὶ μετα- 
βάλλειν ἀπ᾽ οὐδενὸς ὑπάρχοντος ἐπὶ πᾶσαν ἰδέαν. Κηρῷ 
μὲν γὰρ ἔοικεν ἢ τύπωσις, ψυχῇ δ᾽ ἀνθρώπου, τὸ πλατ- 
τόμενον καὶ τὸ πλάττον ἐχούσῃ, τὸ αὐτὸ ὕᾷστα ποικίλ- 
λειν αὑτὴν καὶ σχηματίζειν δί ἑαυτῆς ὑπιάρχει. Δηλοῦσι, 





BRUTUS. 91 




















j πάϑη καὶ εἴδωλα γινόμενον. Κινεῖσϑαι δ᾽ ael πέφυκεν" 
 χίνησις δ᾽ αὐτῷ φαντασία τις καὶ νόησις. Σοὶ δὲ καὶ 
ξ τὸ σῶμα ταλαιπωρούμενον φύσει τὴν διάνοιαν αἰωρεῖ καὶ 
᾿ παρατρέπει. 4αίμονας δ᾽ οὔτ᾽ εἶναι πιϑανγὸν, οὔτ᾽ ὃ 0»- 
᾿ τᾶς ἀνϑρώπων ἔ ἔχειν εἶδος, 1 ἢ φωνὴν» ἢ δύναμιν εἰς ἡμᾶς 

διήκουσαν" ὡς ἔγωγ᾽ ἂν ἐβουλόμην, ἵνα μὴ μόνον ὅπλοις 
- xod ἵπποις καὶ ναυσὶ τοσαύταις, ἀλλὰ καὶ ϑεῶν ἀρωγαῖς 
ἐπεϑαῤῥοῦμεν, ὁσιωτάτων ἔργων καὶ καλλίστων ij ἡγεμόνες 
- Oy tec. Τοιούτοις μὲν ὃ Κάσσιος ἐπρῴῦνε λόγοις τὸν 

Βροῦτον. Ἐμβαινόντων δὲ τῶν στρατιωτῶν; "ἐπὶ τὰς 
πρώτας σημαίας ἀετοὶ δύο συγκατασχήψαντες ὁμοῦ, 
συνδιεκομίζοντο καὶ παρηκολούϑουν v ὑπὸ τῶν στρατιω- 
τῶν τρεφόμενοι μέχρι Φιλίππων. Ἐκεῖ, δ᾽ ἡμέρᾳ μιᾷ πρὸ 
τῆς μάχης ῴχοντο ἀποπτάμενοι. 

XXXVII. Τὰ μὲν ovy πλεῖστα TOY £y ποσὶν ἐϑνῶν 
ἐτύγχανεν ὃ ὃ Βροῦτος ὑπήχοα πεποιημένος. Εἰ δὲ τις ἢ 
πόλις ἢ δυνάστης παρεῖτο, τότε πάντας προσαγόμενοι, 
μέχρι τῆς κατὰ Θάσον ϑαλάσσης προῆλϑον. Ἐκεὶ δὲ 
τῶν περὶ ΙΝ ορβανὸν ἐν τοῖς Στενοῖς λεγομένοις καὶ περὶ 
ὃ Σύμβολον στρατοπεδευόντων, περιελϑόντες αὐτοὺς 
ἢ ἠνάγκασαν ἀποστῆναι καὶ προέσϑαι τὰ χωρία. Μικροῦ 
δὲ καὶ τὴν δύναμιν αὐτῶν λαβεῖν ἐδέησαν, ὑπολιπομένου 
διὰ νόσον Καίσαρος, εἰ μὴ προσεβοήϑησεν “Αντώνιος 
ὀξύτητι ϑαυμαστῇ χρησάμενος, ὥστ᾽ ἃ ἀπιστεῖν τοὺς περὶ 
“Βροῦτον. "HÀ9s δὲ “Καῖσαρ ὕστερον ἡμέρας δέκα, καὶ 
Κατεστρατοπέδευσεν ἐναντίον Βρούτου, Κασσίου δ᾽ -Ay- 
106. Τὰ δ᾽ ἐν μέσῳ τῶν στρατοπέδων πεδία Ῥω- 
μαῖοι κάμπους Φιλίτιπους καλοῦσι" καὶ μέγισται τότε 





M? 





99ῳ PLUTARCHI 


Ῥωμαίων δυνάμεις ἀλλήλαις συνεφέροντο. nsn ui 
οὖν οὐ παρ᾽ ὀλίγον ἐλείποντο τῶν περὶ Καϊΐσαρα, κόσμῳ, 
δ᾽ ὅπλων καὶ λαμπρότητι ϑαυμαστὸν ἐξεφάνη τὸ Βρού- | 
TOV στράτευμα. Χρυσὸς γὰρ ἦν αὐτοῖς τὰ τιλεῖστα τῶν | 
ὅπλων, καὶ ἄργυρος ἀφειδῶς καταχορηγηϑεῖς" καίπερ, 
εἰς τἄλλα τοῦ Βρούτου σώφρονι διαίτῃ καὶ κοκολασμένῃ 
χρῆσϑαι τοὺς ἡγεμόνας ἐθίζοντος. Τὸν δ᾽ ἐν χερσὶ 
καὶ περὶ τὸ σῶμα πλοῦτον ᾧδτό τι καὶ φρονήματος 
παρέχειν τοῖς φιλοτιμοτέροις" τοὺς δὲ φιλοκερδεῖς καὶ 
μαχιμωτέρους ποιεῖν ὥσπερ κτημάτων τῶν ὅπλων περιε- 
χομένους. 

ΧΧΧΙΧ. Οἱ μὲν οὖν περὶ Καίσαρα καϑαρμὸν ἐν 
τῷ χάρακι ποιησάμενοι, μυιρόν τι σίτου καὶ δραχμὰς 
κατ᾽ ἄνδρα πέντο διένδιμαν εἰς ϑυσίαν' oi δὲ περὶ 
Βροῦτον, καταγνόντες αὐτῶν τῆς ἀπορίας, ἢ μιχρολο- 
γίας, πρῶτον μὲν ἐν ὑπαίϑρῳ τὸν στρατὸν, ὥσπερ ἔϑος 
ἐστὶν, ἐκάϑηραν, ἔπειϑ᾽ ἱερείων πλήϑη κατὰ λόχους, καὶ 
δραχμὰς ἑκάστῳ πεντήκοντα. διαδόντες, εὐνοίᾳ καὶ προ- 
ϑυμίᾳ τῆς δυνάμεως τιλέον εἶχον. Οὐ μὴν ἀλλὰ σημεῖον 
ἐν τῷ ,καϑαρμῷ μοχϑηρὸν ἔδοξε Κασσίῳ γενέσϑαι. 
Τὸν γὰρ στέφανον αὐτῷ κατεστραμμένον ὃ ῥαβδοῦχος 
προσήνεγκε. “έγεται δὲ καὶ πρότερον ἐν ϑέᾳ τινὶ καὶ 
πομπῇ χφυσῆν Κασσίου νίκην διαφερομένην πεσεῖν, ὁλι- | 
σϑόντος τοῦ φέροντος. Ἔτι δ᾽ ὄρνεά τὸ σαρκοφάγα 
πολλὰ καϑ᾽ ἡμέραν éneqalvero τῷ στρατοπέδῳ, καὶ με- 
λισσῶν ὦφϑησαν ἐσμοὶ συνιστάμενοι περὶ τόπον τινὰ 
τοῦ χάρακος ἐντὸς, ὃν ἐξέκλεισαν οἵ μάντεις, ἀφοσιού- 
μενοι Τὴν δεισιδαιμονίαν, ἀτρέμα καὶ τὸν Κάσσιον αὐτὸν 
ὑποφέρουσαν ἐκ τῶν Ἐπικούρου λόγων, τοὺς δὲ στρατε- 


γῳ» 5 


arra παντάπασι δεδουλωμένην. Ὅϑεν οὐδ᾽ zy πρόϑυ- 
























BRUTUS. 93 
᾿μὸς διὰ μάχης ἐν τῷ παρόντι γενέσϑαι τὴν κρίσιν" ἀλλὰ 
τρίβειν ἠξίου χρόνῳ τὸν πόλεμον, ἐῤῥωμένους χρήμασιν, 
| ὅπλων δὲ καὶ σωμάτων πλήϑει λδιπομένους. Βροῦτος 
δὲ καὶ πρότερον ἔσπευδε τῷ ταχίστῳ τῶν κινδύνων δια- 
i1 κριϑεὶς ἡ ἢ τῇ πατρίδι τὴν ἐλευϑερίαν ἀναλαβεῖν, ἢ πάν- 

τας ἀνϑρώπους, ἐνοχλουμένους δαπάναις καὶ στρατείαις 
| xen προστάγμασιν, ἀπαλλάξαι χαχῶν. Kol τότε τοὺς 
περὶ αὑτὸν ἱπιπεῖς ὁρῶν ἐν τοῖς i tide καὶ ταῖς ἅψι- 
᾿μαχίαις δὐημεροῦντας καὶ κρατοῦντας, ἔξῆρτο τὸ φρό- 
γημα καὶ τινες αὐτομολίαι γενόμεναι πρὸς τοὺς πολε- 
᾿ μίους, καὶ διαβολαὶ καϑ'᾽ ἑτέρων καὶ ὑπόνοιαι, πολλοὺς 
γῶν Κασσίου φίλων μετέστησαν ἐν τῷ συνεδρίῳ πρὸς 

Βροῦτον. Εἷς δὲ τῶν Βρούτου φίλων, ᾿ἀτέλλιος, ἠνᾶν- 
— χιοῦτο, τόν ye χειμῶνα περιμεῖναι κελεύων. Ἐρομένου 
᾿ δὲ τοῦ Βρούτου, Tini βελτίων ἔσεσϑαι νομίζοι μετ᾽ ἐγι- 
— αὐτὸν, »Ei μηδὲν, εἶπεν, ἀλλο, πλείω βιώσομαι χρόνον."“ 
| Πρὸς τοῦτο Κάσσιος ἐδυσχέρᾳνε, καὶ τοῖς ἄλλοις προσ- 
ἐκρουσεν οὐ μετρίως ὃ ᾿Ατέλλιος. Ἐδέδοκτο δὴ μάχεσϑαι 
pee 
[ . Καὶ Βροῦτος μὲν ἐν ἐλπίσι καλαῖς καὶ λογι- 
οἷς Bias γενόμενος παρὰ τὸ δεῖπνον, ἀνεπαύ- 
ετο Κάσσιον δὲ Μεσσάλας φησὶ δειτινεῖν τ χαϑ' ἑαυ- 
τὸν, ὀλίγους τῶν συνήϑων παραλαβόντα, καὶ σύννουν 
ὁρᾶσϑαι καὶ σιωπηλὸν, οὐ φύσει τοιοῦτον ὄντα" παυ- 
[ ᾿αμέγου δὲ τοῦ δείπνου, λαβόμενον τῆς χειρὸς αὐτοῦ 
poüga, τοσοῦτον εἰπεῖν, ὥσπερ εἰώϑει φιλοφρονούμε- 
γος, Ἑλληνικῇ φωνῇ" »»Ἤ αρτύρομαὶ σε, Μεσσάλα, ταὐτὰ 
di ομπηΐῳ Μάγνῳ πάσχειν, ἀναγκαζόμενος διὰ μιὰς μά- 
χης ἀναῤῥέψαι τὸν περὶ τῆς πατρίδος κύβον. ᾿4γαϑὴν 
ψυχὴν ἔχωμεν, εἰς τὴν τύχην ἀφορῶντες, p, κἀν 










94 PLUTARCHI 


βουλευσώμεϑα κακῶς, ἀπιστεῖν οὐ δίκαιον." 7 
δἰπόντα, φησὶν ὁ Μεσσάλας, τελευταῖα πρὸς αὐτὸν» 
ἀσπάσασϑαι τὸν Κάσσιον" εἶναι δὲ κεχλημένον εἰς τὴν 
ὑστεραίαν ἐπὶ δεῖπνον ὑπ᾿ αὐτοῦ, γενέϑλιον οὖσαν. 
Aya δ᾽ ἡμέρᾳ προὔκειτο μὲν τῷ Βρούτου χάρακι καὶ τῷ, 
Κασσίου σύμβολον ἀγῶνος, φοινικοῦς χιτών" αὐτοὶ δὲ 
συνῆλϑον εἰς τὸ μέσον τῶν στρατοπέδων, καὶ λέγει. 
Κάσσιος" ,» Εἴη μὲν, ὦ Βροῦτε, γικᾷν, καὶ συνεῖναι τὸν 
σιάντα φόνον ἀλλήλοις εὖ πράξαντας" ἐπεὶ δὲ τὰ μέγι-. 
στα τῶν ἀνϑρωπίνων πραγμάτων ἀδηλότατα, καὶ τῆς 
μάχης παρὰ γνώμην κριϑείσης , οὐ ῥάδιον αὖϑις ἀλλή-. | 
λους ἰδεῖν, τὶ γινώσκεις περὶ φυγῆς καὶ τελευτῆς; Καὶ 
ὃ Βροῦτος ἀπεκρίνατο" »INéoc ὧν ἐγὼ, Κάσσιε, καὶ 
πραγμάτων ἄπειρος, ovx oi , ὅπως ἐν φιλοσοφίᾳ λόγον. 
ἀφῆκα. μέγαν. Hiero ái Κάτωνα διαχρησάμενον ὦ ἕαυ-. 
τὸν, ὡς οὐχ. ὅσιον, οὐδ᾽ ἀνδρὸς & ἔργον ὃν, — τῷ 
δαίΐμονι, καὶ μὴ yen Dat τὸ συμπίπτον ἀδεῶς, 
ἀποδιδράσκειν. Νυνὶ δ᾽ ἀλλοῖος ἐν ταῖς τύχαις eden | 
xoi ϑεοῦ καλῶς τὰ παρόντα μὴ βραβεύσαντος, ov δέο-. 
μαι πάλιν ἄλλας ἐλπίδας ἐξελέγχειν. καὶ παρασκευὰς, 
ἀλλ᾽ ἀπαλλάξομαι τὴν τύχην ἐπαινῶν, ὅτι Μαρτίαις. 
εἰδοῖς δοὺς τῇ πατρίδι τὸν ἐμαυτοῦ flor, ἄλλον ἔζησα δ᾽ 
ἐκείνην ἐλεύϑερον καὶ ἔνδοξον.: Ἐπὶ τούτοις Κάσσιος, 
ἐμειδίασε, καὶ τὸν Βροῦτον ἀσπασάμενος, » Tavra, ἔφη. 
φρονοῦντες » ἴωμεν ἐπὶ τοὺς πολεμίου. Ἢ γὰρ. »ικήσο- 
μεν, ἢ νικῶντας ov φοβηϑησόμεϑα. * Mera ταῦτα περὶ 
τάξεως αὐτοῖς λόγος ἐγένετο, τῶν φίλων παρόντων. Καὶ 
Βροῦτος ἡτεῖτο Κάσσιον αὐτὸς ἡγεῖσϑαι τοῦ δεξιοῦ x£- 
ρατος, ὃ Or ἐμπειρίαν καὶ ἡλικίαν μᾶλλον ᾧοντο Κασσίῳ! 
τπιροσήκειν. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τοῦτο Κάσσιος ἔδωκε, καὶ 


«ἀκ ἐν τ στο 





BRUTUS. 95 


τῶν ταγμάτων τὸ μαχιμώτατον ἔχοντα Μεσσάλαν ἐχέ- 
᾿λευσεν ἐ ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ καταστῆναι. Καὶ Βροῦτος εὐϑὺς 
ξῆγε; τοὺς ἱππεῖς κεκοσμημένους διαπρεπῶς, καὶ τὸ πε- 
οὐ σχολαΐτερον παρενέβαλλεν. 

ΧΙ. Ἔτυχον δ᾽ oi περὶ ᾿Αντώνιον ἀπὸ τῶν ἑλῶν, 
οἷς περιεστρατοπεέδευον, ἐμβάλλοντες τάφρους εἰς τὸ πε- 
δίον, καὶ τὰς ἐπὶ ϑάλασσαν 00ovc τοῦ Κασσίου περικό- 
πτοντες. Ἐφήδρευε δὲ Καῖσαρ, ov παρὼν αὐτὸς δι᾿ 
X0 ϑένειαν, ἀλλ ἡ δύναμις, οὐ πάνυ μαχεῖσϑαι προσδο- 
χα ὅσα τοὺς πολεμίους, ἀλλὰ μόνον ἐκδρομαῖς χρήσεσϑαι 
᾿ góc τὰ ἔργα, καὶ βέλεσιν ἐλαφροῖς καὶ ϑορύβοις τοὺς 
ὀρύσσοντας ἐπιταράξειν" καὶ τοῖς ἀντιτεταγμένοις οὐ 
τροσέχοντες ἐθαύμαζον τὴν περὶ τὰς τάφρους κραυγὴν, 
ἄσημον οὐσαν, καὶ πολλὴν προσφερομένην. Ἐν τούτῳ 
θαμματείων T6 παρὰ Βρούτου τοῖς ἡγεμόσι φοιτώντων, 
ἐν οἷς ἦν τὸ σύνϑημα γεγραμμένον, αὐτοῦ T6 παρεξιόν- 
τος ἵτίπῳ τὰ τάγματα, καὶ παραϑαῤῥύνοντος, ὀλίγοι. μὲν 
γασαν ἀκοῦσαι τὸ σύνϑημα παρεγγυώμενον" οἵ δὲ 
ἴστοι μὴ προσμείναντες, δρμῇ μιᾷ καὶ ἀλαλαγμῷ 
; ρσεφέροντο τοῖς πολεμίοις. Τενομένης δὲ δὶ ἀταξίαν 
a» ἀνωμαλίας καὶ διασπασμοῦ τῶν ταγμάτων, τὸ 
ἐσσάλα πρῶτον , εἶτα τὰ συνεζευγμένα πιαρήλλαττε το 
(ig o 908 ἀριστερόν" καὶ βραχέα τῶν ἐσχάτων ϑιγόντες, 
? καταβαλόντες οὐ πολλοὺς, ἀλλ᾽ ὑπερκεράσαντες, ἐμ- 
ττουσιν εἰς τὸ στρατόπεδον. Καὶ Καῖσαρ μὲν, ὡς 
ὑτὸς ἐν τοῖς ὑπομνήμασιν ἱστορεῖ, τῶν φίλων τινὸς, 
lov Μάρκου, καϑ' ὕπνον ἰδόντος ὃ ὄψιν : καλθύουσαν 
στῆναι Καίσαρα, xoi μετελϑεῖν ἐκ τοῦ χάρακος, 
Jous μικρὸν ὑπεχκομισϑεὶς, ἔδοξέ τε τεϑνάναι. Τὺ 
φορεῖον κενὸν ἀκοντίοις καὶ ὑσσοῖς βάλλοντες διήλα- 


! 


P 
CT 

































96 PLUTARCHI 
σαν. "Hy δὲ φόνος ἐν τῷ στρατοπέδῳ τῶν ἁλισκο | 
καὶ δισχίλιοι «Ἱακεδαιμονίων, ἥκοντες ἐπίκουροι νεωστὶ, 

ατεκόπησαν. 

XLIL Οἱ δὲ μὴ κυκλωσάμενοι τοὺς Καίσαρος, ἀλλ 
συνεμπεσύντες, ῥᾳδίως μὲν ἀπετρέψαντο τεταραγμένους, 
καὶ διέφϑειραν ἐν χεροῖν τρία τάγματα, καὶ συνεισέπε- 
σον εἰς τὸ στρατόπεδον τοῖς φεύγουσιν , ὑπὸ ῥύμης τοῖ 
κρατεῖν συνδνεχ ϑέντες, μεϑ᾽ ἑαυτῶν ἔχοντες τὸν Boov- 
to». Ὃ δ᾽ ov συνεῖδον οἱ νικῶντες, ἐδείκνυε τοῖς ἥττη- 
μένοις ὃ καιρός. Εἰς γὰρ τὰ 7υμνὰ καὶ παραῤῥηγνύ-" 
μενα τῆς ἐναντίας φάλαγγος, ἢ τὸ δεξιὸν ἀπεσπάσϑῃ 
πρὸς τὴν. δίωξιν, ὠσάμενοι, τὸ μὲν μέσον οὐκ ἐξέωσαν Á 
ἀλλ᾽ ἀγῶνι μ μεγάλῳ συνείχοντο" τὸ δ᾽ εὐώνυμον eral 
καὶ ἀγνοίᾳ τῶν γενομένων ἐτρέψαντο, καὶ καταδιώξαντες, 
εἰς τὸν χάρακα διεπόρϑουν, οὐδετέρου τῶν αὐτοχρατό- 
ρῶν παρόντος. ᾿Αντώνιός τε γὰρ, ὡς φασιν, ἐκκλίνας d 
ἀρχῇ τὴν ἔφοδον, εἰς τὸ ἕλος ἀνεχώρησε, καὶ Καῖσαρ 
οὐδαμοῦ φανερὸς ἣν , ἐκπιεσὼν τοῦ χάρακος" ἁ 
Βρούτῳ τινὲς, ὡς ἀνῃρηκότες αὐτὸν, ἐπεδείκνυον ἡ jua 
γμένα τὰ ξίφη, φράζοντες ἰδέαν, 1, ἣν εἶχθ, καὶ ἡλικίο 
Ἤδη δὲ 10 μέσον ἐξεώκει φόνῳ πολλῷ τοὺς ἀντιτετα) 
μένους, καὶ παντελῶς ἐδόκει κρατεῖν ὃ Βροῦτος, ὥσπι 
ὃ Κάσσιος κρατεῖσϑαι. Καὶ τοῦτο μόνον αὐτῶν δι 
φϑειρθδ τὰ πράγματα, τοῦ μὲν, ὡς γικῶντι; Κασσίῳ 
βοηϑήσαντος, τοῦ δὲ Βροντον ὡς ἀπολωλότα, μὴ περ 
μείναντος" ἐπεὶ τῆς ye νίκης ὅρον ὃ Μεσσάλας lere 
τὸ τρεῖς ἀδτοὺς καὶ πολλὰ σημεῖα λαβεῖν τῶν πολεμία: 
ἐκείνους δὲ μηδέν. ἀναχωρῶν δ᾽ ὃ Βροῦτος, ἤδη δὼ 
πδπορϑημένων τῶν “Καίσαρος, ἐθαύμασε, τὸ Κασσὶο 


à 


στρατήγιον οὐχ δρῶν ὑψηλὸν, ὥσπερ εἰώϑει, περιφαινέ 





































2 BRUTUS. 91 
J usvov, οὐδὲ τἄλλα κατὰ χώραν: ἠρδίπετο γὰρ εὐϑὺς τὰ 
, πλεῖστα, xol κατέσπαστο, τῶν πολεμίων ἐμπεσόντων. 
| AM οἵ δοκοῦντες ὀξύτερον βλέπειν τῶν ἑτέρων, ἔφραζον ; 
᾿ αὐτῷ, πολλὰ μὲν ὁρᾷν κράνη λάμποντα, πολλοὺς δ᾽ ἀρ- 
γυροῦς ϑυρεοὺς ἐν τῷ χάρακι τοῦ Κασσίου διαφερομέ- 
E γους" οὔκουν δοκεῖν αὐτοῖς οὔτ᾽ ἀριϑμὸν, ὦ ovo" ὅπλι- 
V σμὸν, εἶναι τῶν ἀπολελειμμένων φυλάκων" οὐ μὴν οὐδὲ 
- stÀz; 9 oc ἐπέκϑινα ψαΐνεσϑαι νεκρῶν, ὅσον εἰκὸς ἦν νεχι- 
᾿κημένων κατὰ κράτος ταγμάτων τοσούτων. Tavra 
Ov ἔγγοιαν παρέστησε τῷ Βρούτῳ τοῦ συμπτώμα- 
Oc καὶ καταλιπὼν φρουρὰν ἐν τῷ στρατοπέδῳ τῶν 
ολεμίων, ἀνεκαλεῖτο τοὺς διώκοντας, καὶ συνῆγεν, ὡς 
χσσίῳ βοηϑήσων. 
XLIIL Ἐπέπραχτο δ᾽ οὕτω τα xat αὐτόν.  Ovre 
πρώτην ἐκδρομὴν τῶν περὶ Βροῦτον ἡδέως δἶδεν, 
ἄγευ συνϑήματος καὶ προστάγματος γϑνομέκην᾽ οὐϑ᾽ 
ὅτι κρατοῦντες εὐϑὺς ὥρμησαν ἐφ᾽ ἁρπαγὴν καὶ ὠφέ- 
βία», τοῦ περιϊέναι καὶ κυκλοῦσϑαι τοὺς πολεμίους 
ἀμελήσαντες, ἤρεσκεν αὐτῷ τὰ πραττόμενα, Μελλήσει 
δέ τινι καὶ διατριβὴ μᾶλλον, ἢ προϑυμίᾳ καὶ λογισμῷ 
D θατηγῶν, ὑπὸ τοῦ δεξιοῦ τῶν πολεμίων περιελαμβά- 
VETO* καὶ τῶν ἱππέων εὐϑὺς ἀποῤῥαγέντων φυγῇ πρὸς 
τὴ» θάλασσαν, ὁρῶν καὶ τοὺς πεζοὺς ἐνδιδόντας, ἐπει- 
ἅτο κατέχειν καὶ παρακαλεῖν. Ἕνος δὲ σημειοφόρου 
"wyorroc, ἀφαρπάσας τὸ σημεῖον ἔπηξε πρὸ τῶν πο- 
δῶν, μηδὲ τῶν περὶ τὸ σῶμα τεταγμένων αὐτοῦ προϑύ- 
ἔτι συμμενόντων. Οὕτω δὴ βιασϑεὶς ἀνεχώρησε 
᾿ ὀλίγων «ἐπὶ λόφον ἔχοντα πρὸς τὸ πεδίον gxonac. 
᾿ αὐτὸς μὲν οὐδὲν κατεῖδεν, ἢ ἢ μόλις τὸν χάρακα πορ- 








τ Vm 


P9 


pO TIN MM πνεῖν, δἰ T 
" EV [COE SHIP 


98 PLUTARCHI 


ἱπιπεῖς ἑώρων πολλοὶ προσελαύνοντας, ove ὃ Joost 
ἔπεμψεν. Ei ἴκασε δ᾽ ὁ Κάσσιος πολεμίους εἶναι, κ' 
διώκειν ἐπὶ αὐτόν. Ὅμως δὲ τῶν παρόντων fva, Tub 
yu» , ἀπέστειλε κατοψόμενον. Οὗτος οὐκ ἔλαϑε ro 
ἱσιπέας προσιὼν, ἀλλ᾽ ὡς εἶδον ἄνδρα φίλον, καὶ Kaag: 
πιστὸν, ἀλαλάξαντες ὑφ᾽ ἡδονῆς, oi μὲν συνήϑεις ἡ dmi 
ζοντό τὸ καὶ ἐδεξιοῦντο, καταπηδῶντες ἀπὸ τῶν inna: 
oí δ᾽ ἄλλοι περὶ αὐτὸν ἐν κύχλῳ περιελαύνοντες ἄμ 
παιᾶνι καὶ πατάγῳ διὰ χαρᾶς ἀμειρίαν, τὸ red 
ἀπειργάσαντο κακόν. Ἔδοξε γὰρ ὃ Κάσσιος ἀληϑ 
ὑπὸ τῶν πολεμίων ἔχεσϑαι τὸν Τιτίννιον. Καὶ τοῖὶ 
δὴ φήσας" ,,Φιλοψυχοῦντες ἀνεμείναμεν ἄνδρα qi 
ἁρπαζόμενον. ὑπὸ τῶν πολεμίων ἰδεῖν“ ἀπεχώρησεν 
τινα σκηνὴν ἔρημον, ἕνα τῶν ἀπελευϑέρων ἐφελκυσάμε 
νος, Iiyoogov, ὃν ἐκ τῶν κατὰ Κράσσον ἀτυχημάτω 
ἐπὶ ταύτην εἶχε τὴν ἀνάγκην ὑφ᾽ αὑτοῦ παρεσκχευασμὲ 
voy. ᾿Αλλὰ Πάρϑους μὲν διέφυγε, τότε δὲ τὰς χλαμύδα 
ἐπὶ τὴν κεφαλὴν ἀναγαγὼν, καὶ γυμνώσας τὸν τράχηλο 
ἀποκόψαι παρέσχεν. Εὐρέϑη γὰρ 7 Á— δίχα τὸ 
σώματος. Τὸν δὲ Iiydagoy οὐδεὶς εἶδεν ἀνϑρώτι 
μετὰ τὸν φόνον" ἐξ οὗ καὶ παρέσχεν ἐνίοις δόξαν a 
λεῖν τὸν ἄνδρα μὴ κελουσϑείς. Ὀλίγῳ δ᾽ ὕστερον 
Ἱπιπεῖς ἐγένοντο φανεροὶ, καὶ Τιτίννιος ἐστοφανωμιὲν 
vm αὐτῶν ἀνήει. πρὸς Κάσσιον. Ὥς δὲ κλαυϑμῷ x 
βοῇ τῶν φίλων ὀδυρομένων. καὶ δυσφορούντων ἔγνω 
πάϑος τοῦ στρατηγοῦ καὶ τὴν ἀγνοῖαν, ἐσπάσατο 
ξίφος, καὶ πολλὰ κακίσας τῆς βραδυτῆτος ἑαυτὸν ὁ 
σφαξε. 
XLIV. Βροῦτος δὲ, τὴν μὲν ἧτταν ἐγνωκὼς 
Κασσίου, προσήλαυνε, τὸν δὲ ϑάνατον ἐγγὺς ἤδη 











BRUTUS. 99 












χκὸς ἤκουσε. Καὶ τὸ μὲν σῶμα περικλαύσας, καὶ 
ροσαγορεύσας ἔσχατον ἄνδρα Ῥωμαίων τὸν Κάσσιον, 
οὐκ ἔτι τῇ πόλει τηλικούτου φρονήματος ἐγγενέσϑαι 
δυναμένου, περιέστειλε καὶ ἀπέπεμψεν εἰς Θάσον, ὡς μὴ 
σιν αὐτόϑι παράσχοι κηδευόμενον. Αὐτὸς δὲ τοὺς 
Γρατιώτας συναγαγὼν παρεμυϑήσατο, καὶ πάντων 
ὁρῶν ἀπεστερημένους τῶν ἀναγκαίων, ὑπέσχετο κατ᾽ 
ἵνδρα δισχιλίας δραχμὰς ἀντὶ τῶν ἀπολωλότων. Οἱ δὲ 
ἧς 18 τοὺς λόγους ἀνεϑάῤῥησαν αὐτοῦ, xoi τῆς δω- 
suc ἐθαύμασαν τὸ μέγεϑος" καὶ μετὰ βοῆς προῦπεμ- 
; ἀπιόντα, μεγαλύνοντες ὡς μόνον ἀήττητον ἐν τῇ 
ἢ τῶν τεσσάρων αὐτοκρατόρων γεγενημένην. Ἐμαρ- 
ὕρει δὲ τὸ ἔργον, ὅτι τῇ μάχῃ περιέσεσϑαι καλῶς ἐπί- 
στευεν. Ὀλίγοις γὰρ τάγμασιν ἅπαντας ἐτρέψατο τοὺς 
ἀντιστάντας. Εἰ δὲ πᾶσιν ἐχρήσατο πρὸς τὴν μάχην, 
χαὶ μὴ παρελϑόντες οἱ πλεῖστοι τοὺς πολεμίους ἐπὶ τὰ 
τῶν πολεμίων ὥρμησαν, οὐδὲν ἂν ἐδόκει μέρος αὐτῶν 
ἀπολιπεῖν ἀήττητον. 

XLV. Ἔπεσον δὲ τούτων μὲν ὀκτακισχίλιοι σὺν τοῖς 
στρατευομένοις οἰκέταις, οὺς Βρύγας ὁ Βροῦτος ὠνό- 
μαζε" τῶν δ᾽ ἐναντίων Μεσσάλας φησὶν οἴεσθαι πλεί- 
ους, ἢ διπλασίους. Διὸ καὶ μᾶλλον ἠϑύμουν ἐκεῖνοι, 
πρὶν ἢ Κασσίου ϑεράπων, ὄνομα Δημήτριος, ἀφίκετο 
πρὸς ᾿Αντώνιον ἑσπέρας, εὐθὺς ἀπὸ τοῦ νεχροῦ τὰς χλα- 
μύδας λαβὼν καὶ τὸ ξίφος. Ὧν “χομισϑέντων, οὕτως 
ἐθάῤῥησαν, στε Gu ἡμέρᾳ προάγειν ὡπλισμένην ἐπὶ 
μάχῃ τὴν δύναμιν. Βρούτῳ δὲ τῶν στρατοπέδων ἔχα- 
ov σαλεύοντος ἐπισφαλῶς, (τὸ μὲν γὰρ αὐτοῦ κατα- 
λησμένον αἰχμαλώτων ἐδεῖτο φυλακῆς ἀκριβοῦς, τὸ δὲ 
σίου τὴν μεταβολὴν τοῦ ἄρχοντος οὐ ῥᾳδίως ἔφερεν, 
G2 









100 PLUTARCHI 


ala καὶ φϑόνου τι καὶ ? μίσους ἡττημένοις ἐνῆν αὐτοῖς 
πρὸς τὸ »ενικηκὸς,) ὁπλίσαι μὲν ἔδοξε τὸ (ien 
μάχης δ᾽ ἀπέσχειο. Τῶν δ᾽ αἰχμαλώτων τὸ μὲν δουλι- 
κὸν πλῆϑος ἐνειλούμενον ὑπόπτως τοῖς ὅπλοις ἐκέλευσεν 
ἀναιρεϑῆναι, τῶν δ᾽ ἐλευϑέρων τοὺς uiv ἀπέλυε, φά- | 
σκων, ὑπὸ τῶν πολεμίων μᾶλλον ἡλωκέναι αὐτοὺς, x«l | 
nag ἐκείνοις αἰχμαλώτους εἶναι καὶ δούλους, naQ αὐτῷ! 
δ᾽ ευϑέρους καὶ σιολίτας. Ὡς δὲ τοὺς φίλους ἑώρα 
καὶ τοὺς ἡγεμόνας ἀδιαλλάκτως ἔχοντας, ἀποκρύτιτων 
καὶ συνεκπέμπων, ἔσωζεν. Ἦν δέ τις Βολούμνιος μῖμος 
καὶ Σακουλίων γελωτοποιὸς ἡλωχότες, ovg ἐν οὐδενὶ 
λόγῳ τιϑεμένου τοῦ Βρούτου, προσάγοντες οἱ φίλοι 
κατηγόρουν, ὡς οὐδὲ νῦν τοῦ λέγειν καὶ σκώπτειν πρὸς 
vf αὐτῶν ἀπεχομένους. ᾿Επεὶ δὲ Βροῦτος μὲν ἐσίγα, 
πρὸς ἑτέραις ὧν φροντίαι, Μεσσάλας δὲ Κορβῖνος ἐδι- 
καίου πληγαῖς κολασϑέντας ἐπὶ σκηνῆς γυμνοὺς agodo- 
ϑῆναι τοῖς στρατηγοῖς τῶν πολεμίων, ὅπως εἰδῶσιν, 
οἵων δέονται στρατευόμενοι συμποτῶν καὶ συνήϑων᾽ 
ἔνιοι μὲν τῶν παρόντων. ἐγέλασαν, Πόπλιος δὲ Κάσκας. 
ὃ πρῶτος Καίσαρα πατάξας" ,Qv καλῶς, ἔφη, τεϑνη- 
κότι Κασσίῳ παίζοντες καὶ yelotonounwres ἐναγίζομεν᾽" 
σὺ δ᾽, εἶπιεν, ὦ Βροῦτε, δείξεις, ὅπως ἔχεις μνήμης πρὸς 
τὸν σιρατηγὸν, ἢ κολάσας, ἢ φυλάξας τοὺς χλευασομέ- 
νους καὶ κακῶς ἐροῦντας αὐτόν. " πρὸς τοῦτο Bgovio: 
εὖ μάλα δυσχορῴνας" »Τί οὖν, εἶπεν, ἐμοῦ πυνϑάνε- 
σϑε, Κάσκα, xai οὐ πιράττετα τὸ δόξαν ὑμῖν; ;« Ταύτην 
ἐκείνου τὴν ἀπόκρισιν συγκατάϑεσιν ποιησάμενοι xarà 
τῶν ἀϑλίων ἀνθρώπων, διέφιϑειραν αὐτοὺς ἀπαγαῦ 
γόντες. 


XLVL Ἐκ τούτου τὴν δωρφὰν ἀπέδῳχε τοῖς στρα-᾿ 

























BRUTUS. 101 
τιώταις, καὶ μικρὸν μεμψάμενος ἐπὶ τῷ TO σύνθημα ur, 
λαβόντας ἄνευ παραγγέλματος ἀτακτότερον ἐνάλλεσϑαι 
τοῖς πολεμίοις, ὑπέσχετο καλῶς ἀγωνισαμένοις δύο πό- 
Aes εἰς ἁρπαγὴν καὶ ὠφέλειαν ἀνήσειν, Θεσσαλονίκην 
καὶ ““αχκεδαίμονα. Τοῦτο τῷ Bgovtov βίῳ μόνον ἔνεστι 
τῶν ἐγχλημάτων ἀναπολόγητον" ei καὶ πολὺ τούτων δει- 
γότερα νικητήρια τοῖς στρατευομένοις ᾿Αντώνιος καὶ 
Καῖσαρ ἐξέτισαν, ὀλίγου δεῖν πάσης Ἰταλίας τοὺς πα- 
— Aatovg οἰκήτορας ἐξελάσαντες, ἵνα χώραν ἐκεῖνοι xoi 
E τὰς μὴ προσηκούσας λάβωσιν. Ie τούτοις μὲν 
ἄρχειν καὶ χρατεῖν ὑπέχειτο τὸ τοῦ πολέμου τέλος, 
- Bgovro δὲ διὰ δόξαν ἀρετῆς ovre νικᾷν, ovre σώζεσϑαι, 
 σύνεχωρεῖτο παρὰ τῶν πολλῶν, ἢ μετὰ TOU χαλοῦ καὶ 
— δικαίου" καὶ ταῦτα, Κασσίου τεϑνηκότος, ὃς αἰτίαν εἶχε 
καὶ Βροῦτον ἐνάγειν εἰς ἔνια τῶν βιαιοτέρων. AA 
ὥσπερ ἐν πλοίῳ, πηδαλίου συντριβέντος; ἕτερα ξύλα 
1 προσηλοῦν καὶ προσαρμόττειν ἐπιχϑιροῦσιν, οὐκ εὖ μὲν, 
- ἀναγκαῖα δὲ, μαχόμενοι. πρὸς τὴν aget" οὕτω Βροῦτος 
ἐν δυνάμει τοσαύτῃ καὶ μετεώροις πράγμασιν οὐκ ἔχων 
ἰσοῤδοποῦντα στρατηγὸν, ἠναγκάζετο χρῆσϑαι τοῖς πα- 
θοῦσι, καὶ πολλὰ πράσσξδιν καὶ λέγειν τῶν ἐκείνοις δο- 
χούγτων. Ἐδόκει δ᾽ ὅσα τοὺς Κασσίου στρατιώτας 
ero βελτίους παρέξειν" δυσμοταχείριστοι γὰρ ἦσαν, ἐν 
gi τῷ στρατοπέδῳ δι᾿ ἀναρχίαν ϑρασυνόμενοι, πρὸς δὲ 
τοὺς πολεμίους. διὰ τὴν ἧτταν ἀποδειλιῶντες. 

XLVII. ἐν δὲ βέλτιον εἶχα τὰ πράγματα τοῖς 
πορὶ Kaloaga καὶ Avtómoy, ἀγορᾷ τὸ χρωμένοις ἄναγ- 
xni, καὶ διὰ κοιλότητα τοῦ στρατοπέδου χειμῶνα μο- 
χϑηρὸν προσδοκῶσιν. Εἰλούμενοι γὰρ πρὸς ἕλεσι, καὶ 
μετὰ τὴν μάχην ὄμβρων φϑινοπωρινῶν ἐπιγενομένων, 





















102 PLUTARCHI 


πηλοῦ κατετιίμτιλαντο τὰς σκηνὰς, καὶ ὕδατος apex] 


χρῆμα πηγνυμένου διὰ ψύχος. Ἐν τούτῳ δ᾽ οὖσιν av- | 


τοῖς ἧκον ἀγγελίαι τιδρὶ τῆς κατὰ ϑάλατταν γενομένης, 
ἀτυχίας περὶ τὴν στρατιάν. Ἐξ Ἰταλίας γὰρ πολλὴν 


κομιζομένην παρὰ, K αἴσαρος αἵ Βρούτου vijes ἐπιπεσοῦ- 
σαι διέφϑειραν, ὧν ὀλίγοι. παντάπασι τοὺς πολεμίους 
διαφυγόντες, ὑπὸ λιμοῦ τῶν. ἱστίων καὶ τῶν σχοινίων 
ἐσϑίοντες διεγένοντο. Ταῦτ᾽ ἀκούσαντες ἔσπευδον διὰ 
μάχης κριϑῆναι, πρὶν αἰσϑέσϑαι τὸν Βροῦτον, ὅσον 
αὐτῷ γέγονεν. εὐτυχίας. Καὶ γὰρ μιᾷ ἡμέρᾳ συνέβη τόν 
1e κατὰ γῆν ἅμα καὶ τὸν κατὰ ϑάλατταν ἀγῶνα κριϑῆ- 
yo. Τύχῃ δὲ τινι μαλλον, ἢ κακίᾳ, τῶν ἐν ταῖς γαυσὶν 





ἡγεμόνων ἡγνόησϑ τὸ κατόρϑωμα Βροῦτος, ἡμερῶν εἴ- 


κοσι διαγενομένων. Οὐ γὰρ ἂν εἰς δευτέραν μάχην 
προῆλϑε, τὰ μὲν ἀναγκαῖα τῇ στρατιᾷ παρεσχευασμένος 
εἰς, πολὺν χεόνον, ἐν καλῷ δὲ τῆς χώρας ἱδρυμένος, ὥστε 
καὶ χειμῶνος ἀπαϑὲς, καὶ πρὸς τοὺς πολεμίους δυσεχ- 
βίαστον ἔ; ἔχειν τὸ στρατόποδον᾽ τῷ δὲ κρατεῖν, βεβαίως 
τῆς ϑαλάττης, καὶ veptetpcipas πεζῇ το καϑ' αὑτὸν, ἐπ᾽ 
ἐλπίδων μεγάλων Ὁ καὶ φρονήματος γεγονώς. ᾿Αλλὰ τῶν 
πραγμάτων, ὡς ἔοικδν, οὐχέτι πολλοῖς ὄντων καϑεκτῶν, 
ἀλλὰ μοναρχίας δεομένων, ὃ ϑεὸς ἐξάγειν καὶ μεταστῆ- 
σαι τὸν μόνον ἐμποδὼν ὃ ὄντα τῷ κρατεῖν δυναμένῳ βου- 
λόμενος, ἀπέκοψε τὴν τύχην ἐκείνην, καΐπερ ἐγγυτάτω 
τοῦ μὴ λαϑεῖν τὸν Βροῦτον ἀφικομένην. Μέλλοντος 
γὰρ αὐτοῦ μάχεσϑαι, πρὸ μιᾶς ἡμέρας ὀψὲ Κλώδιός τις 
ἐκ τῶν πολεμίων αὐτόμολος ἧκεν ἀγγέλλων, ὅτι διε- 
φϑαρμένον ἡσϑημένοι τὸν στόλον oi περὶ Καίσαρα, 
σπεύδουσι διαγωνίσασϑαι. Ταῦτα λέγων ὁ ὃ ἄνϑρωπος 
οὐκ εἶ ε πίστιν: οὐδ᾽ εἰς ὄψιν ἦλϑε τῷ Βρούτῳ, κατα- 






BRUTUS. 103 
φρονηϑεὶς παντάπασιν, ὡς μηδὲν ἀκηκοὼς ὑγιὲς, ἢ τὰ 
ψευδὴ πρὸς χάριν ἀπαγγέλλων. 

XLVIIL. Ἐν ἐκδίνῃ δὲ τῇ νυκτὶ πάλιν φασὶν εἰς ὄψιν 
ἐλϑεῖν τὸ φάσμα τῷ Βρούτῳ, καὶ τὴν αὐτὴν ἐπιδειξά- 
μενον ὄψιν, οὐδὲν εἰπεῖν, ἀλλ᾽ οἴχεσϑαι. Πόπλιος δὲ 
Βολούμνιος, ἀνὴρ φιλόσοφος καὶ συνεστρατευμένος an 
ἀρχῆς Βρούτῳ, τοῦτο μὲν ov Mya τὸ σημεῖον, μελισσῶν 
δὲ φησι τὸν πρῶτον ἀετὸν ἀνάπλεων eria Sou: καὶ τῶν 
ταξιάρχων τινὸς ἀπ᾽ αὐτομάτου τὸν βραχίονα μύρον 
ῥόδινον ἐξανϑεῖν, καὶ πολλάκις ἐξαλείφοντας, καὶ ἀπο- 
μάττοντας μηδὲν περαίνειν. Καὶ πρὸ τῆς μάχης αὐτῆς 
ἀδτοὺς δύο συμπεσόντας ἀλλήλοις ἐν μεταιχμίῳ τῶν 
στρατοπέδων μάχεσϑαι" καὶ σιγὴν ἄπαστον ἔχειν τὸ 
πεδίον, ϑεωμένων ἃ ἁπάντων, Si£o δὲ καὶ φυγεῖν τὸν κατὰ 
Βροῦτον. Ὁ δ᾽ Αἰϑίοψ περιβόητος 7έγονεν, ὃ, τῆς 


πύλης ἀνοιχϑείσης, ἀπαγτήσας τῷ φέροντι τὸν ἀετὸν, 


CO CM Uu memwsru s es 


l 


καὶ κατακοπεὶς ταῖς μαχαίραις ὑπὸ TOY στρατιωτῶν οἷ- 
ὠνισαμέγων. 

XLIX. προαγαγὼν δὲ τὴν φάλαγγα, καὶ καταστή- 
σας ἐναντίαν τοῖς πολεμίοις, ἐπεῖχϑ πολὺν χρόνον. Ὕπο- 
ψίαι γὰρ αὐτῷ καὶ μηνύσεις κατά τινων προσέπιπτον 
ἐπισκοποῦντι τὸ στράτευμα" χαὶ τοὺς ἱππέας ἑώρα μά- 
χης ἄρχειν οὐ πάνυ προϑύμους ὄντας, ἀλλ ἀεὶ προόμέ- 
γοντας τὸ τῶν πεζῶν ἔργον. Εἶτ᾽ ἐξαίφνης ἀνὴρ πολε- 
μικὸς καὶ τετιμημένος ἐπ᾿ ἀνδρείᾳ διαπρεπῶς, παρὰ τὸν 
Βροῦτον αὐτὸν ἐξιππασάμενος, μεταβάλλεται πρὸς τοὺς 
πολεμίους" Καμουλάτος δ᾽ ἐκαλεῖτο. Τοῦτον ἰδὼν ὃ 
Βροῦτος ἤλγησεν ἰσχυρῶς" καὶ τὰ μὲν ἀπ᾽ ὀργῆς, τὰ δὲ 
φόβῳ μείζονος μοταβολῆς καὶ προδοσίας, εὐϑὺς ἐπὶ τοὺς 
ἐναντίους ἡγεν, εἰς ὥραν ἐγνάτην τοῦ ἡλίου καταφδρομέ- 





10k PLUTARCH! 


vov. Καὶ τῷ μὲν καϑ' αὑτὸν ἐκράτησε μέρει, καὶ πρό- 
ἤλϑεν v ὑποχωροῦντι τῷ ἀριστερῷ τῶν πολεμίων éyxelue- 

γος" καὶ συνεπέῤῥωσαν ot Ἱτεπεῖς, ἅμα τοῖς πεζοῖς ἐμβα- 
λόντες τεταραγμένοις. τὸ δ᾽ ἕτερον κέρας ὡς μὴ xvxÀo- - 
ϑείη, τῶν ἡγεμόνων ἀντιπιαρεξαγόντων, mou δὲ λεῖι- | 


πομέγων, διεσπᾶτο τὸ μέσον" καὶ γιγνόμενον ἀσ ϑενὲς 
óvx àvréjye τοῖς ἐναντίοις, ἀλλ᾽ & ἔφευγε πρῶτον. Οἱ δὲ 


τοῦτο διακόψαντες εὐϑὺς ἐκυκλοῦντο τὸν Βροῦτον, αὖ- — 
τὸν μὲν ὅσα στράτηγἰῆς καὶ στρατιωτικῆς ἀρετῆς ἔργα 


καὶ χειρὶ καὶ γνώμῃ παρὰ τὰ δεινὰ πρὸς τὸ yn ἀπο- 
δεικύμενον" ᾧ δὲ πλόον & ἔσχϑ τῇ προτέρᾳ μάχῃ, τούτῳ 
βλαπτόμενον. Τῶν μὲν γὰρ πολεμίων τὸ νικηϑὲν εὐθὺς 
ἀπολώλει O18" τῶν δὲ Κασσίου τραπέντων ὀλίγοι διε- 
φϑάρησαν, oi δὲ σωζόμενοι, τῷ προηττῆσϑαι περιδεεῖς 
ὄντες, ἀγέπλησαν ἀϑυμίας καὶ ταραχῆς τὸ πλεῖστον τοῦ 
στῥατεύματος. Ἐνταῦϑα καὶ Μάρκος, ὃ Κάτωνος υἷός, 
£y τοῖς ἀρίστοις καὶ je rrr chr τῶν γέων μαχόμενος, 
καὶ καταπονούμενος, οὐκ ἔφυγεν, οὐδ ᾿ εἶξεν, ἀλλὰ χρώ- 
μενός τὲ τῇ χειρὶ, καὶ φράζων, ὅστις εἴὴ, καὶ πατρόϑεν 
ὀνομάζων, ἔπεσεν ἐπὶ πολλοῖς νεχροῖς τῶν πολεμίων. 
"Enito» δὲ καὶ τῶν ἄλλων οἷ κράτιστοι, τοῦ Βρούτου 
ke oci 
. Ἦν δέ τις AovxlÀlioé, ἀγὴ ἀνὴρ ἀγαϑὸὺς, fy τοῖς 
bana Οὗτος δρῶν βαρβάρους τινὰς ἱππέας ἐν TJ 
διώξει τῶν μὲν ἄλλων οὐδένα ποιουμένους λόγον, ἐλαύ- 
γνόντας δὲ ῥύδην ἐπὶ τὸν Βροῦτον, ἔγγω παρακινδυνεύσας 
ἐμποδὼν αὐτοῖς γενέσϑαι. Καὶ μικρὸν ὑπολειφϑεὶς, 
αὐτὸς ἔφη Βροῦτος εἶναι" καὶ πιϑανγὸς ἦν, πρὸς ᾿Αντώ- 
viov δὲόμενος ἃ ἄγειν, ἑαυτὸν, ὡς Καίσαρα δεδοικὼς, ἐκείνῳ 
δὲ ϑαῤῥῶν. Οἱ δ᾽ ἀσπασάμενοι τὸ δὕρημα, καὶ τύχῃ 
















BRUTUS. 105 


ni ϑαυμαστῇ κεχρῆσϑαι νομίζοντες, ἦγον τὸν ἄνδρα 
σκότους ἤδη, προπέμψαντες ἐξ αὑτῶν τινὰς ἀγγέλους 
παρὰ τὸν Avto»iov. Αὐτός τ᾽ οὖν ἡσϑεὶς ἀπήντα τοῖς 
ἄγουσι" καὶ τῶν ἄλλων oi πυνϑανγόμενοι, ζῶντα Βροῦ- 
ἴον κομίζεσϑ'αι, συνετρύχαξον, οἵ μὲν ἐλδεινὸν ἡγούμενοι 
τῆς τύχης, οἱ δὲ τῆς δόξης ἀνάξιον, ἄγραν βαρβάρων 
ὑπὸ φιλοψυχίας γενόμενον. Ἐπεὶ δ᾽ ἐγγὺς ἦσαν, ὃ μὲν 
Ἀντώνιος ὑπέστη, διαπορῶν, ὅπως χρὴ δέξασϑαι τὸν 
Βροῦτον" ὃ δὲ “ουκίλλιος προσαχ ϑεὶς, μάλα τεϑαῤῥη- 
κῶς, »M ἄρκον μὲν, εἶπεν, ΑΑντώνιδ, Βροῦτον οὐδεὶς ἢ ἥρη- 
x5», οὐδ᾽ ἂν ἕλοι πολέμιος" μὴ τοσοῦτον ἣ τύχη κρατή- 
ge τῆς ἀρετῆς! ᾿Α4λλ᾽ ἐκεῖνος εὑροϑήσεται ζῶν, ἢ ἢ ποῦ 
καὶ γεχρὸς, ἀξίως κϑίμενος é ἑαυτοῦ. Ἐγὼ δὲ τοὺς σοὺς 
στρατιώτας παρακρουσάμενος, ἥχω, παϑεῖν οὐδὲν ἐπὶ 
τούτῳ τῶν ἀνηκέστων παραιτούμενος. * Ταῦτ einóvtot 
"τοῦ “Πουκιλλίου, καὶ πάντων ἐκπλαγέντων, ᾿Αντώνιος πρὸς 
τοὺς κομίσαντας αὐτὸν ἀποβλέψας" »Ππου χαλεπῶς, 
εἶπεν, ὦ συστρατιῶται; φέροτο τῇ ἁμαρτίᾳ περιυβρίσ ϑαι 
δοκοῦντος; ᾿41λλ᾿ εὖ ἴστε κρείττονα τῆς ζητουμένης à ἄγρας 
εὑρηκότες. ολέμιον γὰρ Φηποῦντος, ἤχετε φίλον ἡμῖν 
πομίζοντες. Ὡς ἐγὼ Βρούτῳ μὲν οὐκ οἶδα μὰ τοὺς 
ϑεοὺς ὃ τι ἂν ἐχρησάμην ζῶντι. Τοιούτων δ᾽ ἀνδρῶν 
φίλων τυγχάνοιμι μᾶλλον, ἢ πολεμίων." Ταῦτ᾽ εἰπὼν, 
καὶ τὸν “ουκίλλιον ἀσπασάμενος, τότϑ μὲν ἑνὶ τῶν φίλων 
συνέστησεν, ὕστερον δὲ χρώμενος εἰς πάντα πιστῷ καὶ 
βεβαίῳ διετέλεσεν. 
- Li. Βροῦτος δὲ διαβάς τὶ ῥεῖθρον ὑλῶδες καὶ πα- 
: φάκρημνον, ἤδη σκότους ὄντος, οὐ πολὺ προῆλθεν, ἀλλ᾽ 
ἐν τόπῳ κοίλῳ καὶ ραν ἔχοντι μεγάλην προκειμένη» 
ulcus ; ὀλίγων περὶ αὐτὸν ἡγεμόνων xal φίλων οὐτῶν, 












106 PLUTARCHI 


πρῶτα μὲν ἀποβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν ἀστέρων ὄντα 
μεστὸν, ἀνεφϑέγξατο δύο σιίχους, ὧν τὸν ἕτερον Bo- 
λούμνιος ἀνέγραψε" | 

Ζεῦ, μὴ λάϑοι σε τῶνδ᾽ ὃς αἴτιος xaxov: | 
τοῦ δ᾽ ἑτέρου φησὶν ἐπιλαϑέσϑαι. Μετὰ δὲ μικρὸν τῶν, 
ἐν τῇ μάχῃ πρὸ αὐτοῦ πεσόντων ἑταίρων ἕχαστον ὁνο- 
μάζων, μάλιστα τῇ Φλαβίου μνήμῃ καὶ τῇ «αβεῶνος. 
ἐπεστέναξεν. Ἦν δ᾽ αὐτοῦ πρεσβευτὴς ὁ ὃ Aaffeow, ὃ ὃ δὲ | 
Φλάβιος ἔπαρχος τῶν τεχνιτῶν. Ἐν τούτῳ δέ τις, αὐτός 
τ διψήσας, καὶ τὸν Βροῦτον δρῶν ὁμοίως ἔχοντα, Àa- | 
βὼν κράνος ἐπὶ τὸν ποταμὸν κατέδραμε. Ψόφου δὲ 
κατὰ ϑάτερα προσπεσόντος, Βολούμνιος προῆλϑε κα- | 
τοψόμενος, καὶ σὺν αὐτῷ ᾿Αάρδανος, ὃ ὑπασπιστής.. 
᾿Επανελϑόντες δὲ μετὰ μικρὸν, ἠρώτησαν περὶ τοῦ πό- | 
ματος. ᾿Ηϑικῶς δὲ σφόδρα μειδιάσας ὃ Βροῦτος πρὸς 
τὸν Βολούμνιον" » Εχπέποται, εἶπεν, ἀλλ᾽ ἕτερον Viv 
κομισϑήσεται. « Πεμφϑεὶς δ᾽ ὃ αὐτὸς ἐκινδύνευσεν ὑπὸ 
τῶν πολεμίων ἁλῶναι, καὶ μόλις ἐσώϑη τετρωμένος. Εἰ- 
χκάζοντι δ᾽ αὐτῷ, μὴ πολλοὺς ἐν τῇ μάχῃ τεϑνάναι, 
Στατύλλιος ὑπέστη διὰ τῶν πολεμίων ἐκπιαισάμενος (ἄς- 
λως γὰρ οὐκ ἦν) κατόψεσϑαι τὸ στρατόπεδον, καὶ πυρ- 
σὸν ἄρας, ἄνπερ eor τἀκεῖ σωζόμενα, πάλιν ἀφίξεσϑαι 
πρὸς αὐτόν. Ὁ μὲν οὖν πυρσὸς ἤρϑη, τοῦ Στατυλλίου 
παρολϑόντος εἰς τὸ στρατόπεδον" ὡς δ᾽ οὐκ ἐπανήει 
χρόνῳ πολλῷ, Βροῦτος εἶπεν" Av (jj Στατύλλιος, ἀφί- 
ξεται. Συνέβη δ᾽ αὐτὸν ἐπανερχόμενον ἐμπεσεῖν εἷς 
τοὺς πολεμίους καὶ ὃ διαφϑαρῆναι. 

LII. Προϊούσης δὲ τῆς νυχτὸς, ἀποκλένας, ὡς ἔτυχϑ, 
καϑεζόμενος, πρὸς οἰκέτην ἑαυτοῦ, Κλεῖτον, ἐλάλει. 
Σιωπῶντος δὲ τοῦ Κλείτου καὶ δακρύοντος, αὖϑις ἐπι- 











BRUTUS, 107 


σπασάμενος τὸν ὑπασπιστὴν, Δάρδανον, ἰδίᾳ τινὰς αὐτῷ 
προσέφερε λόγους. Τέλος δὲ τὸν Βολούμνιον αὐτὸν 
Ἑλληνιστὶ τῶν λόγων καὶ τῆς ἀσκήσεως ὑπεμίμνησκε' καὶ 
παρεχάλει τῇ χειρὶ συνεφάψασϑαι τοῦ ξίφους αὐτῷ, καὶ 
συνετιερεῖσαι τὴν πληγήν. Τοῦ δὲ Βολουμνίου διωσαμέ- 
yov, xal τῶν ἄλλων ὁμοίως ἐχόντων, εἰπόντος δὲ τινος, 
ὡς δεῖ μὴ μένειν , ἀλλὰ φεύγειν, ἐξαναστὰς, Πάνυ μὲν 
οὖν, φευκτέον" ἀλλ᾽ οὐ διὰ τῶν ποδῶν, ἀλλὰ τῶν χει- 
ρῶν. Ἐμβαλὼν δὲ τὴν δεξιὰν ἑκάστῳ μάλα φαιδρὸς, 
ἤδεσϑαι μὲν ἔφη μεγάλην ἡδονὴν, ὅτι τῶν φίλων αὐτὸν 
οὐδεὶς ἐψεύσατο, τῇ τύχῃ δ᾽ ἐγκαλεῖν ὑπὲρ τῆς πατρίδος" 
ἑαυτὸν δὲ τῶν γεγικηκότων μακαριώτερον »ομίζειν, οὐκ 
 ἐχϑὲς, οὐδὲ πρώην μόνον, ἀλλὰ xol vov ἀπολείποντα 
δόξαν ἀρετῆς, ἣν οὐϑ' ὅπλοις, οὔτε χρήμασιν, ἀπολεί- 
- Vovoir oi κεκρατηκότες" ὡς μὴ δοκεῖν, ὅτι δικαίους ἂν- 
δρας ἄδικοι, καὶ κακοὶ χρηστοὺς ἀπολέσαντες, οὐ τιροσ- 
? ηκόντως ἄρχουσι. 4εηϑεὶς δὲ καὶ παρακαλέσας σώζειν 
1 ἑαυτοὺς, ἀνεχώρησεν ἀπωτέρω μετὰ δύο, ἢ τριῶν, ὧν ἣν 
᾿ xai “Στράτων, ὃ ἀπὸ λόγων ῥητορικῶν γεγονὼς αὐτῷ 
συνήϑης. Καὶ τοῦτον ἔγγιστα παραστησάμενος ἑαυτῷ, 
- xai τὸ ξίφος γυμνὸν ἐπὶ τῆς λαβῆς ταῖς χερσὶν ἀμφοτέ- 
θαις ἐρείσας καὶ περιπεσὼν ἐτελεύτησεν. Οἱ δὲ φασιν, 
οὐκ αὐτὸν, ἀλλὰ τὸν Στράτωνα, πολλὰ πάνυ τοῦ ᾿ Βρού- 
του δεηϑέντος, ἀποστρέψαντα τὴν ὄψιν, ὑποστῆσαι τὸ 
ξίφος" ἐκεῖνον δὲ ῥύμῃ προσβαλόντα τὸ στέρνον xoi δι- 
᾿ὥσαντα, συντόμως ἀποϑανεῖν. 
LIII. Τοῦτον δὲ τὸν Στράτωνα Μεσσάλας, ἑταῖρος 
ὧν Βρούτῳ, Καίσαρι διαλλαγεὶς, € ἐπὶ σχολῆς 7I018 προσ- 
ἤγαγε, καὶ δακρύσας εἶπεν. ,,Οὑτός ἐστιν, r5] Καῖσαρ, 0 
ἀνὴρ, ὃ τῷ ἐμῷ Βρούτῳ τὴν τελευταίαν ὑπουργήσας χά- 





108 PLUTARCHI BRUTUS, 


ptr. Anolebápevo οὖν ὃ Καῖσαρ, ἔσχεν αὐτὸν ἔν τὰ 


τοῖς πόνοις καὶ ἐν τοῖς περὶ xcov ἀγῶσιν ἕνα τῶν πεξὶ 


αὐτὸν ἀγαϑῶν γενομένων Ἑλλήνων. Αὐτὸν δὲ τὸν Meg- 


σάλαν λέγουσιν ὕστερον ἐπαινούμενον ὑπὸ Καίσαρος, 
ὅτι; xalneg ἐν Φιλίπποις πολεμιώτατος αὐτοῖς γενόμενος 
διὰ Βροῦτον, ἐν Arr προϑυμότατον ἑαυτὸν παρέσχεν" 


» Ἐγώ σοι, φάναι, ὦ Καῖσαρ, ἀεὶ τῆς βελτίονος xai Ói- 


καιοτέρας τιμῆς καὶ μερίδος ἐγενόμην.“ Τὸν δὲ Βροῦτον 
ó ᾿Ἁντώνιος ἀνευρὼν τεϑγηκότα τὸ μὲν σῶμα τῇ πολύτε- 
λεστάτῃ τῶν ἑαυτοῦ φοινικίδων περιβαλεῖν ἐκέλευσεν" 
ὕστερον δὲ τὴν φοινικίδα κεκλεμμένην αἰσϑόμδνος, ἀτιέ- 
χτεινδ τὸν ὑφρελόμενον. Τὰ δὲ λείψανα πρὸς τὴν μητέρι 
τοῦ Βρούτου, Σερβιλίαν, ἀπέπεμψε. Πορκίαν δὲ, τὴν 
Βρούτου γυναῖχα, Νικόλαος ὃ φιλόσοφος ἱστορεῖ, καὶ 
Οὐαλέριος Μάξιμος, βουλομένην ἀποϑανεῖν, ὡς οὐδεὶς 
ἐπέτρεπιδ τῶν φίλων, ἀλλὰ προσέκειντο καὶ παρεφύλατ- 
τὸν; ἐκ τοῦ πυρὸς ἀνασπάσασαν ἀνϑραΐας καταπιεῖν, 


καὶ τὸ στόμα συγκλείσασαν καὶ μύσασαν, οὕτω δια- | 


φϑαρῆναι. Καΐτοι φέρεταΐ τις ἐπιστολὴ Βρούτου πρὸς 
τοὺς φίλους ἐγκαλοῦντος καὶ ὀλοφυρομένου negl τῆς 
Πορκίας, ὡς ἀμεληϑείσης vm αὐτῶν, καὶ προελομένης 
διὰ νόσον καταλιπεῖν τὸν βίον. Ἔοικεν οὖν ὃ Νικόλαος 
ἠγνοὴκέναι τὸν χρόνον, ἐπεὶ τό ys πάϑος καὶ τὸν ἔρωτα 
τῆς γυναικὸς καὶ τὸν τρόπον τῆς τελευτῆς ὑπονοῆσαι 
δίδωσι καὶ τὸ ἐπιστόλιον, εἴπερ ἄρα τῶν γνησίων ἐστὶν. 

























GCOMPARATIO DIONIS CUM BRUTO. 


Πολλῶν τοίνυν τοῖς ἀνδράσιν ὑπαρξάντων καλῶν, 
ἐν τοῖς πρώτοις δὲ, τοῦ μεγίστους ἐλαχίσταις ἀφορμαῖς 
; χερέσϑαι , τοῦτο τῷ Δίωνι κάλλιστόν ἐστιν. Οὐ γὰρ 
᾿ εἶχε τὸν ἀμφισβητοῦντα, καϑάπερ ὃ 0 Βροῦτος Κάσσιον, 
ἄνδρα πρὸς μὲν ἀρδτὴν καὶ δόξαν οὐχ ὁμοίως ἀξιόπι- 
᾿ στον, εἰς δὲ τὸν πόλεμον οὐκ ἐλάττονας τόλμῃ καὶ δεινό- 
Ι τητι καὶ πράξει συμβολὰς παρασχόμενον" ᾧ χε: καὶ τοῦ 
παντὸς ἔργου προσποιοῦσιν ἔνιοι τὴν ἀρχὴν, ἡγεμόνα 
τῆς ἐπὶ Καίσαρα γνώμης τοῦτον ἀτρεμοῦντι Βρούτῳ 
“γενέσϑαι λέγοντες. Δίων δ᾽, ὥσπερ ὅπλα, καὶ ndodx, 
καὶ στρατιωτικὴν atu οὕτω καὶ φίλους καὶ συνερ- 
γοὺς ἐπὶ τὴν πρᾶξιν αὐτὸς δι᾿ ἑαυτοῦ φαίνεται κτησά- 
μενος. Οὐ μὴν οὐδ΄ ὡς Βροῦτος ἐξ τῶν πραγμάτων 
αὐτῶν καὶ TOU πολέμου πλοῦτον ἔσχϑβ καὶ δύναμιν, οὕτω 
καὶ Δίων, ἀλλὰ τῷ πολέμῳ τιροδισήνεγκδν αὐτὸς τὸν 
; ἑαυτοῦ πλοῦτον, ὑπὲρ τῆς τῶν πολιτῶν ἐλευϑερίας τοῖς 
τῆς φυγῆς ἐφοδίοις προκαταχρησάμενος. Ἔτι δὲ Βροῦ- 
τος μὲν καὶ Κάσσιος, οὐκ ὃν ἀσφαλὲς ἡσυχίαν ἄγειν ἐκ- 
πεσοῦσι τῆς Ῥώμης, ἀλλ᾽ ὠφληκόσι δίκην ϑανάτου καὶ 
διωκομένοις, ἀναγκαίως εἰς τὸν πόλεμον κατέφυγον" καὶ 





TE EM 
à » 








110 COMPARATIO DIONIS 


τὰ σώματα τοῖς ὅπλοις : παρακαταϑέμενοι διεκινδύνευσαν 
ὑπὲρ αὑτῶν τὸ πλέον, ἢ ἢ τῶν πολιτῶν" Δίων δ᾽ ἀδεέστε- 
gov ἐν τῇ φυγῇ τοῦ φυγαδεύσαντος τυράννου καὶ ἥδι K 
διάγων, ἀνέῤῥιψεν ἑκὼν κίνδυνον τοσοῦτον ἐπὶ τῷ σῶσαι. 
Σικελίαν. 1 

IL. Καὶ μὴν οὐχ ὅμοιον, Διονυσίου Συρακουσίοις, ἢ 
Καίσαρος ἀπαλλαγῆναι Ῥωμαίοις. Ὁ μὲν γὰρ οὐδ᾽ 
ἠρνεῖτο τύραννος εἶναι, κακῶν Te μυρίων ἐμπεπλήκει Σι- 
κϑλίαν" ἡ δὲ Καίσαρος à ἀρχὴ, συνισταμένη μὲν οὐκ ὀλίγα, 
τοῖς ἐναντιουμένοις πράγματα παρέσχε, δεξαμένοις δὲ 
καὶ χρατηϑεῖσιν ὃ ὄνομα καὶ δόκησις ἐφάνη μόνον, ἔργον. 
δ᾽ ἀπ᾽ αὐτῆς οὐδὲν ὠμὸν, οὐδὲ τυραννικὸν, ὑπῆρξεν, 
ἀλλὰ καὶ ,δοομένοις ἔδοξε, τοῖς πράγμασι μοναρχίας πρᾳ-᾿ 
ὅτατος ὥσπερ ἰατρὸς Um αὐτοῦ TOU δαίμονος δεδόσϑαι.. 
Διὸ Καίσαρα μὲν εὐθὺς ἐπόϑησεν ὃ Ῥωμαίων δῆμος, 
ὥστε χαλεπὸς γενέσϑαι καὶ ἀπαραίτητος τοῖς ἀπεκτο- 
γόσι" Δίωνα δ᾽ ? Διονυσίου πάρεσις ἐκ Συρακουσῶν, 
καὶ τὸ μὴ κατασχάψαι τοῦ προτέρου τυράννου τὸν τά- 
φον, ἐπαΐτιον μάλιστα πρὸς τοὺς πολίτας ἐποίησεν. 

I. Ev αὐταῖς τοίνυν ταῖς πολεμικαῖς πράξεσιν ὁ 
μὲν Δίων ἄμεμπτος γόγονε στρατηγὸς, ὧν μὲν αὐτὸς 
ἐβούλετο τοῖς πράγμασιν ἄριστα χφώμενος, ἁ δ᾽ ἐπταί- 
σϑη δι᾽ ἑτέρους, ἀναλαβὼν καὶ μεταστήσας ἐπὶ τὸ βέλ- 
τιον" ὃ δὲ Βροῦτος τὸν ἔσχατον ἀγῶνα ὑπὲρ τῶν ὅλων 
ovO' ὑποστῆναι δοκεῖ φρονίμως, οὔτε σφαλεὶς ἐπανόρ- 
ϑῶωσιν εὑρεῖν, ἀλλ ἀπεῖπε καὶ προεῖτο τὰς ἐλπίδας, οὐδ᾽ 
ὅσον Πομπήϊος ἐπιτολμήσας τῇ τύχη" καὶ ταῦτα, ποῖ- 
λῆς μὲν αὐτόϑι λειπιομένης ἐλπίδος ἐν τοῖς ὅπλοις, ταῖς 
δὲ ναυσὶ κρατῶν πάσης βεβαίως τῆς ϑαλάσσης. Ὃ δὲ 
μέγιστόν ἐστιν, ὧν ἐγκαλοῦσι Βρούτῳ, 10, σωθέντα τῇ 


τε πιο 


















CUM BRUTO. 111 


“Καίσαρος χάριτι, καὶ σώσαντα τῶν συνδαλωκότων, 
ὅσους ἐβούλετο, καὶ φίλον νομιζόμενον, καὶ προτιμη- 
ϑώτα πολλῶν, αὐτόχειρα τοῦ σώσαντος periodos, TOUT 
᾿οὐκ ἃ ἂν τις εἴποι κατὰ Alavos. Aa τοὐναντίον, οἰκδῖος 
: Διονυσίῳ καὶ φίλος ὧν ὦρϑου τὰ πράγματα καὶ 
E ἐχπεσὼν δὲ τῆς πατρίδος, καὶ ἀδικη- 
ϑεὶς περὶ τὴν γυναῖκα, καὶ τὴν οὐσίαν ἀπολέσας, ἐκ 
1 θοφανοὺς εἰς πόλεμον κατέστη όμιμον καὶ δίκαιον. 
τοῦτ᾽ ἀντιστρέφει πρῶτον; ὃ γὰρ εἰς ἔπαινον ὑπάρχει 
οἷς ἀνδράσι μέγιστον, à πρὸς τοὺς τυράννους ἀπέχϑεια 
καὶ μισοπονηρία, τοῦτ᾽ εἰλικρινές ἐστι τῷ Βρούτῳ καὶ 
χαϑαρόν. "IO. γὰρ οὐδὲν ἐγκαλῶν Καίσαρι, τῆς κοινῆς 
Un φοεκινδύνευεν ἐλευϑερίας. Ὁ δ᾽, si μὴ κακῶς ἔπαϑεν 
| ὃς, οὐκ ἂν ἐπολέμησε. Koi τοῦτο δηλοῦται ταῖς 
an Ιλάτωνος ἐπιστολαῖς, ἐξ ὧν δῆλός ἐστιν, ὡς ἀποβληϑεὶς 
"τῆς τυραννίδος, οὐκ ἀποστὰς, κατέλυσε Διονύσιον. Ἔτι 
Βροῦτον μὲν καὶ Πομπηΐῳ φίλον ἐποίησεν, ἐχϑρὸν o Oytu, 
xol πολέμιον Καίσαρι, τὸ κοινῇ συμφέρον, ὡς ἔχϑρας 
ὅρῳ xoi φιλίας ἑνὶ χρώμενον τῷ δικαίῳ" Alla δὲ πρὸς 
ἄριν ὥρϑου πολλὰ Διονύσιον, Ot ὴν βέβαιος αὐτῷ, καὶ 
πρὸς ὀργὴν ἀπιστηϑεὶς ἐπολέμησε. Διὸ τούτῳ μὲν οὐδ᾽ 
φίλοι πάντες ἐπίστευσαν, ὡς μεταστήσας ᾿Διονύσιον 
; ἂν βεβαιώσαιτο τὴν. ἀρχὴν αὑτῷ, πρᾳοτέῤῳ, τυραννί- 
δὸς ὀνόματι παραγαγὼν τοὺς πολίτας" περὶ δὲ τοῦ 
Jpovtov τῶν ἐχϑρῶν ἢν ἀκούειν, ὅτι μόνος τῶν ἐπὶ 
grvees συναραμένων ἕνα προὔϑετο σκοπὸν ἀπ᾽ ἀρ- 


E. IV. Ἄνευ γὲ μὴν τούτων, ὃ πρὸς Διονύσιον ἀγὼν 
οὐχ ὅμοιος ἣν δήπου τῷ πρὸς Καίσαρα. Διονυσίου μὲν 






















4412 COMPARATIO DIONIS 


γὰρ, οὐδεὶς ὃ ὅστις οὐκ ἂν κατεφρόνησε τῶν συνήϑων, à 
μέϑαις καὶ κύβοις καὶ γυναιξὶ τὰς πλείστας ποιουμένε 
διατριβάς" τὸ δὲ uy Καίσαρος κατάλυσιν εἰς νοῦν ipe 
βαλέσϑαι, καὶ μὴ φοβηϑῆναι τὴν δεινότητα καὶ δύνο 
καὶ τύχην». οὗ καὶ τούγομα τους Παρϑυαίων καὶ Ἰν 
βασιλεῖς οὐκ εἴα καϑεύδειν, ὑπερφυοῦς ἦν ψυχῆς». 
πρὸς μηϑὲν ὑφίεσϑαι φύβῳ τοῦ φρονήματος δυνα 
Αι τῷ μὲν ὀφϑέντι μόνον ἐν Σικελίᾳ μυριάδος οὐκ ὁλὶ 
yat συνέστησαν ἐπὶ ΑΙ ονύσιον᾽ A δὲ Καίσαρος δόξα κα 
πεσόντος ὥρϑου τοὺς φίλους, καὶ τοὔνομα τὸν χφησά 
μενον ἦρεν ἐκ παιδὸς ἀμηχάνου πρῶτον. εὐθὺς εἶναι Ῥω 
μαίων, ὡς ἀλεξιφάρμακον τοῦτο πρὸς τὴν  Ἄντων: ) 
περιαψάμενον ἔχϑραν καὶ δύναμιν. Εἰ δὲ φήσει Tij 
ὅτι μεγάλοις μὲν ἀγῶσιν ὃ Δίων ἐξέβαλε τὸν τύραννον; 
Καίσαρα δὲ Βροῦτος ἔχτει»8 γυμνὸν καὶ ἀφύλακτον 
αὐτὸ τοῦτο δεινότητος ἄκρας καὶ στρατηγίας ἦν ἔργ 
ἄνδρα, τοσαύτην περιβεβλημένον δύναμιν, ἀφύλακτο , 
λαβεῖν καὶ γυμνόν. Οὐ γὰρ ἐξαίφνης, οὐδὲ μόνος, ἢ σὺ 
ὀλίγοις, ἐπιπεσὼν ἀνεῖλεν, ἀλλ᾽ ἐκ πολλοῦ συγνϑ εὶς τὴ 
βούλευμα, καὶ μετὰ πολλῶν ἐπιϑέμενος, ὧν οὐδεὶς ἐψεύ- 
ger αὐτόν. Ἢ γὰρ εὐϑὺς E ἔκρινε τοὺς ἀρίστους, ἢ τιῇ 
προκρῖναι τοὺς πιστεύσαντας ἀγαϑοὺς ἐποίησεν. Δίων 
δ᾽, εἴτβ χρίνας κακῶς, ἐπίστευσεν ἑαυτὸν πονηροῖς, &lt&. 
χφώμενος ἐποίησεν ἐκ χρηστῶν πονηρούς" οὐδέτερον πα- 
ϑεῖν ἀνδρὶ φρονίμῳ προσῆκον. Ἐπιτιμᾷ δὲ καὶ Πλάτων. 
αὐτῷ τοιούτους ἑλομένῳ φίλους, ὑφ ὧν ἀπώλετο. : 
V. Καὶ 4lavos μὲν τιμωρὸς οὐδεὶς ἐφάγη πεσόντος E 
ἀλλὰ Βροῦτον καὶ τῶν πολεμίων Ἂν τώνιος μὲν ἔϑαψεν. 
ἐνδόξως, Καῖσαρ δὲ καὶ τὰς τιμὰς ἐτήρησεν. Ἕστηκϑ δὲ 
χαλκοῦς ἀνδριὰς ἐν Μεδιολάνῳ, τῆς ἐγτὸς Ἄλπιθων Ta- 






ἀκ τς TEE Er enis MESE seem 
ETE TNI) TU TN TA, j , 


CUM BRUTO. 113 


- Àerlac. Τοῦτον ὕστερον ἰδὼν Καῖσαρ εἰκονικὸν ὄντα 
᾿χαὶ χαριέντως εἰργασμένον, παρῆλϑεν" εἶτ ἐπιστὰς 
μετὰ μικρὸν, ἀκροωμένων πολλῶν, τοὺς ἄρχοντας ἐκάλει, 
; φάσκων ἔκσπονδον αὐτῶν τὴν πόλιν εἰληφέναι, πολέμιον 
2 ἔχουσαν παρ᾽ αὑτῇ. Τὸ μὲν ovv πρῶτον, ὡς εἰκὸς, ἦρ- 
γοῦντο, καὶ, τίνα λέγοι, διαποροῦντες, δἰς ἀλλήλους à ἀπέ- 
Σ βλεψαν. Ὡς δ᾽ ἐπιστρέψας ὃ “Καῖσαρ πρὸς τὸν 
ἀνδριάντα, καὶ συναγαγὼν τὸ πρόσωπον, »Αλλ ovy 
οὗτος, ἔφη» πολέμιος ὧν ἡμέτερος ἐνγταῦϑα ἕστηκεν; ^ 
ἔτι μᾶλλον καταπλαγέντες ἐσιώπησαν. Ὁ δὲ μειδιάσας 
ἐπήνεσέ r6 τοὺς Γαλάτας, ὡς τοῖς φίλοις καὶ παρὰ τὰς 
. τύχας βεβαίους ὄντας, καὶ τὸν ἀνδριάντα κατὰ χώραν 
. μένειν ἐκέλδυσεν. 


Ρευτ. IX. Η 











doom m lud a? 


SENE urs 


*- 





p" 


DO GM EP 
15 S 


i 





APTE 





II αροιμίαν τινὰ παλαιαν, o Iodngoctes δείσας 
μοι δοκεῖ τὸ δύσφημον αὐτῆς ὃ φιλόσοφος Χρύσιππος, 
οὐχ ὃν bye. τρόπον, ἀλλ᾿ ὡς αὐτὸς cero βέλτιον εἶναι, 
διατίϑεσϑαι" 

Τίς πατέρ᾽ αἰνήσει, εἰ μὴ εὐδαίμονες υἱοί; 
Διονυσόδωρος δ᾽ 0 Τροιζήνιος, ἐλέγχων αὐτὸ», ἀντεκτί- 
ϑησι τὴν ἀληϑινὴν, οὕτως ἔχουσαν" 

Tis πατέρ᾽ αἰνήσει, & μὴ κακοδαίμονες υἱοί; 
καὶ φησι, τοὺς ἀφ᾽ αὑτῶν οὐδενὸς ἀξίους à ὄντας, ὑποδυο- 
μένους δὲ προγόνων τινῶν ἀρεταῖς , καὶ πλεονάζοντας ἐν 
τοῖς ἐκείνων ἐπαίνοις V ὑπὸ τῆς παροιμίας ἐπιστομίζεσϑαι. 
AM ᾧ γ8 φύσει τὸ γενναῖον ἐπιπιρέπει ἐκ πατέρων, κατὰ 
Πίνδαρον, ὥσπερ σοὶ πρὸς τὸ κάλλιστον ἀφομοιοῦντι 
τῶν οἴκοϑεν παραδειγμάτων τὸν βίον, εὔδαιμον & ἂν εἴη 
τὸ μεμνῆσϑαι τῶν ἀπὸ γένους ἀρίστων, ἀκούοντας περὶ 
αὐτῶν ἀεί τι καὶ λέγοντας. Οὐ γὰρ ἰδίων ἀπορίᾳ καλῶν 
ἐξαρτῶσιν ἀλλοτρίων ἐπαίνων τὴν δόξαν, ἀλλὰ τοῖς éxel- 
γων τὰ οἰκεῖα συνάψαντες, ὡς καὶ τοῦ γένους, καὶ τοῦ 
βίου καϑηγεμόνας δὐφημοῦσι. Διὸ κἀγὼ τὸν Ἀράτου, 
τοῦ σοῦ πολίτου καὶ προπάτορος, βίον, ὃν οὔτε τὴ δόξῃ 


* -— 6 o— 






ARATUS. 145 
τῇ περὶ σεαυτὸν, ovre τῇ δυνάμει καταισχύνεις, ἀπέ- 

σταλιά σοι συγγραψάμενος" οὐχ ὡς οὐχὶ πάντων ἀκρι- 
βέστατά σοι μεμεληκὸς ἐξ ἀρχῆς ἐπίστασϑαι τὰς ἐκείνου 
πράξεις, ἀλλ ὅπως oi παῖδές σου, Πολυκράτης καὶ 
I Πυϑοκλῆς, οἰκείοις παραδείγμασιν ἐντρέφωνται, τὰ 
Ἵ μὲν ἀχούοντες, τὰ δ᾽ ἀγαγινώσκοντεξ, ἅπερ αὐτοὺς μι- 
— Μμεῖσϑαι προσήκει. Φιλαύτου γὰρ ἀνδρὸς, οὐ φιλοκάλου, 
᾿ παντὸς ἀεὶ βελτίστου ἡγεῖσϑαι. 

u. ^H Σιιυωνίων πόλις, ἐπεὶ τὸ πρῶτον ἐκ τῆς ἀκρά- 
του καὶ “Τωρικῆς ἀριστοκρατίας, ὥσπερ ἁρμονίας συγχυ- 
ϑείσης, εἰς στάσεις ἐνέπεσε καὶ φιλοτιμίας δημαγωγῶν, 
᾿ς οὐκ ἐπαύσατο γοσοῦσα καὶ ταραττομένη, καὶ τύραννον 
᾿ ἐκ τυράννου μεταβάλλουσα, μέχρις οὗ, Κλέωνος ἀναιρε- 
ϑέντος, εἵλοντο Τιμοχλείδαν ἀρχοντὰ καὶ Κλεινίαν, 
ἄνδρας ἐνδόξους τὰ μάλιστα καὶ ἐν δυνάμει τῶν πολιτῶν 

ὄντας. Ἤδη δὲ τινα τῆς πολιτείας κατάστασιν ἔχειν 
δοκούσης, Τιμοκλείδας uiv ἀπέϑανεν, ᾿Αβαντίδας δ᾽, ὁ 
ΜΠασέου, τυραννίδα πράττων ἑαυτῷ τὸν Κλεινίαν ἀπέ- 
steve" καὶ τῶν φίλων καὶ οἰκείων τοὺς μὲν ἐξέβαλε, τοὺς 
δ᾽ ἀνεῖλεν. Ἐζήτει δὲ καὶ τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἀνϑλεῖν, A ρα- 
τον, ἑπταδτὴ καταλελειμμένον. Ἐν δὲ τῇ περὲ τὴν 
οἰκίαν ταραχῇ συνεχπεσὼν τοῖς φεύγουσιν ὃ παῖς, καὶ 
πλανώμενος ἐν τῇ πόλει περίφοβος καὶ ἀβοήϑητος; κατὰ 
' τύχην ἔλαϑεν εἰς οἰκίαν παρελϑὼν. γυναικὸς, ἀδελφῆς 
μὲν ᾿Αβαντίδου, Προφάντῳ δὲ, τῷ Κλεινίου ἀδελφῷ, 
γεγαμημέύνης, ὄνομα Σωσοὺς. Αὕτη δὲ καὶ τὸ ἦϑος 
οὖσα γενναία, καὶ σὺν ϑεῷ τινι τὸ παιδίον οἱομένη 
κατατιεφδυγέναι πρὸς αὐτὴν, ἀπέκρυψεν ἔνδον, εἶτα 
γυχτὸς εἰς Apoyos ὑπεξέπεμψεν. 

^^ HL Οὕτω δ᾽ ἐβκλαπέντι τῷ get, καὶ διαφυγόντι 
H2 





















116 PLUTARCHI | 
τὸν κίνδυνον, εὐθὺς μὲν ἐνεφύετο καὶ συνηύξετο τὸ 
σφοδρὸν καὶ διάπυρον μῖσος ἐπὶ τοὺς τυράννους. Τρε- 
φόμενος δὲ παρὰ τοῖς ἐν Ἄργει ξένοις καὶ φίλοις 
πατρῴοις ἐλευϑερίως, καὶ τὸ σῶμα βλαστάνον ὁ ὀρῶν εἰς 
εὐεξίαν καὶ μέγεϑος, ἐπέδωκεν ἑαυτὸν ἀσκήσει τῇ περὶ 
παλαΐστραν, ὥστε καὶ πένταϑλον ἀγωνίσασϑαι, καὶ 
στεφάνων τυχεῖν. Ἐπιφαίνεται δ᾽ ἀμέλει, καὶ ταῖς εἰκόσιν 
ἀϑλητιχή τις ἰδέα, καὶ τὸ συνετὸν τοῦ προσώπου καὶ 
βασιλικὸν οὐ παντάπασιν ἀρνεῖται τὴν ἀδηφαγίαν καὶ 
τὸ σκαφίον. , Ὅϑεν ἐνδεέστερον ἴσως, ἢ πολιτικῷ προσ- 
ἦχον ἣν ἀνδρὶ, περὶ τὸν λόγον ἐσπούδασε" καίτοι γε- 
γονέναι κομψότερον. εἰπιεῖν, ἢ δοκεῖ τισιν, ἐκ τῶν ὑπομνη- 
μάτων κρίνουσιν, ἃ παρέργως καὶ ὑπὸ χεῖρα διὰ τῶν 
ἐπιτυχόντων ὀνομάτων ἁμιλλησάμενος κατέλιπε. Χρόνῳ 
δ᾽ ὕστερον ᾿Αβαντίδαν μὲν oi i περὶ i Δεινίαν καὶ ᾿Αριστοτέλη, 
τὸν διαλεχτικὸν, εἰωϑότα τοῖς λόγοις αὐτῶν, κατ᾽ ἀγορὰν 
σχολαζόντων, ἑκάστοτε παρεῖναι καὶ συμφιλονεικεδν, ἐμ- 
βαλόντες εἰς τοιαύτην διατριβὴν, καὶ κατασχϑυάσαντες 
ἐπιβουλὴν, ἀνεῖλον. Πασέαν δὲ, τὸν -Axaviiüov πατέρα, 
τὴν ἀρχὴν ὑπολαβόντα, ἹΝικοκλῆς δολοφουγήσας, ἑαυτὸν 
ἀνέδειξε τύραννον. Τοῦτον ἐμφερέστατον λέγουσι τὴν ὄψιν 
Περιάνδρῳ, τῷ Κυψέλου, γενέσϑαι" καϑάπερ ᾿Δλαμαίωνι 
μὲν, τῷ ᾿ἀμφιάρεω, τὸν Πέρσην Ὀρόντην, Extopt δὲ τὸν 
«ακεδαιμόνιον νεανίσκον, ὃν ἱστορεῖ ài Μυρσίλος ὑπὸ πλή- 
ϑους τῶν ϑεωμένων, ὡς τοῦτ᾽ ἔγνωσαν, κταπατηϑῆναι. 
IV. Tov δὲ Νικοκλέους τέσσαρας μῆνας τυραν- 
νοῦντος, ἐν οἷς πολλὰ κακὰ τὴν πόλιν ἐργασάμενος ἐχιν- 
Óvvevey € ὑπ᾽ Airolay ἐπιβυυ υλευομένην αὐτὴν — 
ἤδη μειράκιον ὁ "ἄρατος ὧν, ἀξίωμα λαμπρὸν εἶχε δὲ 
εὐγένοιαν καὶ φρόνημα, ὃ διέφαινεν οὐ μιαρὸν, οὐδ᾽ 








ARATUS, 411 


ἀργὸν, ἐμβριθὲς δὲ καὶ παρ᾽ ἡλικίαν ἀσφαλεστέρᾳ γνώμῃ 


χεχραμένον. ὕϑεν οἵ τε φυγάδες μάλιστα τὸν γοῦν ἐκείνῳ 
προσεῖχον, ὃ τε ᾿Νικοχλῆς ovx ἡμέλει τῶν πραττομένων' 
ἀλλ ἀδήλως παρεϑεώρει καὶ παφεφύλαττεν αὐτοῦ τὴν 
δομήν" τόλμημα μὲν οὐδὲν τηλικοῦτον δεδιὼς, οὐδ᾽ & ἔργον 


οὐδὲν οὕτω παρακεκινδυνευμένον, ὑποπτεύων δὲ τοῖς 


βασιλεῦσιν αὐτὸν διαλέγεσϑιαι. φίλοις οὐσι καὶ ξένοις 
πατρῴοις. Καὶ γὰρ ἀληϑὼς ὃ "Agerog ἐπεχείρησδ τὴν 
ὃδον ἐκείνην βαδίζειν. Ὡς δ᾽ Avilyovog. μὲν ὑπισχνού. 
μενος ἡμέλει καὶ παρῆκδ τὸν χρόνον, αἵ δ᾽ cm Aiys- 


- mrOv καὶ παρὰ Πτολεμαίου μαχρὰν ἤσαν ἐλπίδες, ἔγνω 


δ αὑτοῦ καταλύειν τὸν τύραννον. 

V. Πρώτοις δὲ κοινοῦται τὴν γνώμην Ἡριστομάχῳ 
καὶ Ἐχδήλῳ. Τούτων ὃ μὲν ἐκ Σικυῶνος ἣν φυγὰς, ὁ Ó 
δὲ Ἔκδηλος “Ἀρκὰς £x Μεγάλης πόλεως, ἀνὴρ φιλόσοφος 
καὶ πρακτικὸς, ᾿ἀρκεσιλάου, τοῦ ᾿᾿καδημαϊκοῦ, γεγονὼς 
ἐν ἄστει συνήϑης. 4Δεξαμένων δὲ τούτων προϑύμως, 
διελέγετο τοῖς ἄλλοις φυγάσιν, ὧν ὀλίγοι μὲν αἰσχυνϑέν- 
τες ἐγκαταλιπεῖν τὴν ἐλπιίδα, μετεῖχον τῶν πραττομένων᾽ 
οἱ δὲ πολλοὶ καὶ τὸν Ἄρατον ἐπειρῶντο κατακωλύειν, ὡς 
ἀπειρίᾳ πραγμάτων ϑρασυνόμενον. Βουλευομένου δ᾽ 
αὐτοῦ χωρίον τι τῆς Σιαυωνίας καταλαβεῖν, ῦϑεν our 
μένος διαπολεμήσει πρὸς τὸν τύραννον, ἧκεν εἰς Ἄργος 
ἀνὴρ Σικυώνιος ἐκ τῆς εἱρκτῆς ἀποδοδρακώς " ἦν δὲ τῶν 
φυγάδων δὸς, Ξενοχλέους, ἀδελφός" καὶ τῷ giro 
προσαχϑεὶς v ὑπὸ τοῦ Ξενοκλέους, ἔλεγε, τοῦ τείχους, xad 
ὃν ὑπερβὰς αὐτὸς ἐσώϑη τόπον, ἐντὸς μὲν oAlyov δεῖν 
ἐπίπεδον εἶναι, προσπεφυκότα χωρίοις πετρώδεσι καὶ 
ὑψηλοῖς, τὸ δὲ ἔξωϑεν ὕψος ὑπὸ κλιμάκων οὐ πάνυ 
ἀγέφικτον. Ὥς δὲ ταῦτ ἤκουσεν ὃ Ἄρατος, ἐκπέμπει 


ΨΥ ee f 





118 PLUTARCHI 
μετὰ τοῦ Ξενοκλέους οἰχέτας ἰδίους δύο, XevÓav τὲ καὶ 
Τέχνωνα, κατασκεψομένους τὸ τεῖχος" ὺς» εἰ δύ- | 
vato, χρύφα καὶ πρὸς ἕνα κίνδυνον ὀξέως, τὸ πᾶν 
ἀναῤῥίψαι μάλλον, μακρῷ πολέμῳ xai φανεροῖς ἀγῶσιν 
ἰδιώτης ἀντικαϑίστασϑαι πρὸς τύραννον. Ὡς δ᾽ ἐπα- 
γῆλϑον oi τιερὶ τὸν Ξενοκλέα, τοῦ μὲν τείχους εἰληφότες 
μέτρα, καὶ τοῦ τόπου τὴν φύσιν ἀπαγγέλλοντες οὐχ 
ἄβατον, οὐδὲ χαλεπὴν, τὸ δὲ λαϑεῖν προσελϑύντας 
ἐργῶδες εἶναι φάσκοντος, ὑπὸ κηπουροῦ τενος κυναρίων, 
πικρῶν μὲν, ἐκτόπως δὲ μαχίμων καὶ ἀπαρηγορήτων᾽ 
"e ἐνίστατο τὴν πράξιν. 

Li μὲν οὖν τῶν ὅπλων παρασκευὴ συνήϑης ἦν 
πάντων, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τότϑ κλοπείαις χρωμένων καὶ 
καταδρομαῖς, ἐπὶ ἀλλήλους" τὰς δὲ κλίμακας Εὐφράνωρ, 
ὃ ᾿μηχανοποιὸς, ἀγαφανδὸν ἐπήξατο, τῆς τέχνης αὐτῷ 
τὸ ἀνύποπτον διδούσης, ἐπεὶ καὶ αὐτὸς ἦν τῶν φυγά 
Ἄνδρας δ᾽ αὐτῷ τῶν μὲν ἐν Ἄργει φίλων ἕκαστος " 
ὀλίγων δέκα παρέσχεν, αὐτὸς δὲ τῶν ἰδίων οἰκετῶν τριά- 
κοντα χαϑώπλισεν. Ἐμισϑώσατο δὲ καὶ διὰ Ξενοφίλου, 
πρώτου τῶν ἀρχικλώπων, οὐ πολλοὺς στρατιώτας" οἷς 
διεδόϑη λόγος, ὡς ἐπὶ τὰς ἵππους τὰς βασιλικὰς εἰς 
τὴν Σικυωνίαν ἔξοδος ἔσοιτο. Καὶ προεπέμφϑησαν 
oi πολλοὶ σποράδες ἐπὶ τὸν Πολυγνώτου πύργον, ἐκεῖ 
κελδευσϑέντες περιμεῖναι. Προβπέμῳφϑη, δὲ καὶ Καφη- 
σίας vm αὐτοῦ μετὰ τεσσάρων ἄλλων εὔζωνος, ovc ἔδει 
πρὸς τὸν κηπουρὸν ἀφικέσϑαι σχοταΐους, φάσχοντας- 
ὁδοισιόρους, εἶναι, καὶ καταυλισαμένους αὐτόν τὸ συγκλεῖ- 
σαι καὶ τοὺς κύνας" οὐ γὰρ ἢν ἄλλῃ παρελϑεῖν. Τὰς 
δὲ κλίμακας διαλυτὰς οὔσας ἐμβαλόντες εἰς ἀχάνας, καὶ 
κατακαλύψαντες ἐφ ἁμαξὼν προαπέστειλαν. Ἐν τούτῳ 





i 





2 0 


ARATUS. 119 


δὲ κατασχύπων. τινῶν ἐν Ἄργει τοῦ ἹΝικοκλέους φανέν- 
τῶν, καὶ περιϊέναι λεγομένων ἀδήλως καὶ παραφυλάττειν 
τὸν Ἄρατον, au ἡμέρᾳ, προελϑὼν καὶ φανερὸς ὧν ἐν 
ἀγορᾷ διέτριβο μετὰ τῶν φίλων" sir ἀλειψάμενος ἐν 
τῷ γυμνασίῳ » καὶ παραλαβών τινας ἐκ τῆς παλαίστρας 
τῶν εἰωϑότων πίνειν καὶ φᾳϑυμεῖν μετ᾽ αὐτοῦ γβανίσκων 
ἀπῇρεν οἴκαδε" καὶ μετὰ μικρὸν ἑωρᾶτο τῶν οἰκετῶν 
αὐτοῦ δι ἀγορᾶς ὃ μὲν στεφάνους φέρων, ὃ δὲ λαμπάδας 
ὠνούμενος, ὃ δὲ τοῖς εἰϑισμένοις παρὰ πότον ψάλλειν 
καὶ αὐλεῖν γυναίοις διρλεγόμενες. Ταῦτα δ᾽ oi κατά- 
σκοποι πᾶντα ὁρῶντες ἐξηπάτηντο, xoi πρὸς ἀλλήλους 
ἀναγελῶντες ἔλεγον" ,»Οὐδὲν ἣν ἄρα τυράννου δειλό- 
τερον», εἰ καὶ Ιγικοκλῆς, τηλικαύτην, πόλιν. ἔχων καὶ το- 
σαύτην δύναμιν, ὀῤῥῳδεῖ μειράκιον εἰς ἡδονὰς καὶ πότους 
μεϑημερινοὺς τὰ τῆς φυγῆς ἐφόδια καταχρώμενον. ἐξ 

νη. Οἱ μὲν οὖν οὕτω παραλογισϑέντες ἀπηλλάγη- 
σαν. Ὁ ὃ᾽ Ἄρατος εὐθὺς μετ᾽ ἄριστον ἐξελϑὼν καὶ 
συνάψας πρὸς τὸν Πολυχνώτου πύργον τοῖς στρατιώ- 
ταις, εἰς ἹΝεμέαν. προῆγεν, ὅπου τὴν πρᾶξιν, ἐξέφῃνδ 
τοῖς πολλοῖς. Τὸ δὲ πρῶτον ὑποσχέσεις τὸ καὶ παρα- 
κλήσεις ἐποιήσατο, καὶ σύνϑημα παραδοὺς, "AnolÀova 
ὑπερδέξιον, προῆγεν ἐπὶ τὴν πόλιν, συμμέτρως τῇ περι- 
φορᾷ τῆς σελήνης ἐπιταχύγωη; καὶ πάλιν ἀνιεὶς τὴν πο- 
θείαν, ὥστε τῷ μὲν φωτὶ χρῆσϑαι xod oov, ἤδη δὲ 
δυομένης, περὶ τὸν κῆπον εἶναι πλησίον τοῦ τείχους. 
Ἐνταῦϑα Καφησίας ἀπήντησεν αὐτῷ, τῶν μὲν κυναρίων 
οὐ κρατήσας, (ἔφϑη, γὰρ ἀποπηδήσαντα) τὸν δὲ κηπου- 
ρὸν ἐγκεκλεικώς. ᾿Αϑύμους δὲ τοὺς πλείστους χενομε- 
γους, καὶ “μελδύοντας ἀπαλλάττεσϑαι, παρεϑάῤῥυνεν ὁ 0 
Ἄρατος, ὡς ἀπάξων, ἂν οἱ κύγες ἄγαν ἐνουχλῶσιν αὐτοῖς. 








120 PLUTARCHI 


Ἅμα δὲ τοὺς τὰς κλίμακας φέροντας προπέμψας, ὧν | 
Ἔχδηλος ἡγεῖτο καὶ Μνασίϑοος, αὐτὸς ἐπηκολούϑει ] 
σχολαίως, ἤδη τῶν κυναρίων ἐντόνως ὑλακτούντων καὶ 
συμπαρατρεχόντων τοῖς περὶ τὸν Ἔκδηλον. Οὐ μὴν 
ἀλλὰ συνέμιξάν te τῷ τείχει, καὶ προσήρεισαν τὰς κλί- 
μάχας ἀσφαλῶς. ᾿Αναβαινόντων δὲ τῶν πρώτων, ὃ τὴν 
ἑωϑινὴν φυλακὴν παραδιδοὺς ἐφώδευε κώδωνι, καὶ φῶτα 
πολλὰ xal ϑόρυβος "ἦν τῶν ἐπιπορευομένων. 0i », 
ὥσπερ εἶχον, αὐτοῦ πτήξαντες ἐπὶ τῶν κλιμάχων, τού- 
τους μὲν οὐ χαλεπῶς ἔλαϑον" ἄλλης δὲ φυλακῆς ἐναντίας 
ταύτῃ προσερχομένης, εἰς τὸν ἔσχατον κίνδυνον ἤλϑον. 
Ὡς δὲ κἀκείνην διέφυγον παρελϑοῦσαν, εὐθὺς ἀνέβαινον 
οἵ πρῶτοι, Μνασίϑεος καὶ Ἔχδηλος" καὶ τὰς ἑκατέρωϑεν 
ὁδοὺς τοῦ τείχους διαλαβόντες, ἀπέστελλον Τέχνωνα 
πρὸς Ἄρατον, ἐπείγεσϑαι χϑλεύοντες. 

vii. Ἦν Y οὐ πολὺ διάστημα ἀπὸ τοῦ κήπου 
πρὸς τὸ τεῖχος κυὶ τὸν πύργον, & ᾧ κύων μέγας ἐφρού- 
g& ϑηρϑυτικός. Αὐτὸς μὲν οὖν οὐκ ἤσϑετο τὴν ἔφοδον, 
εἴτθ φύσει νωϑὴς ὧν, sire μεϑ᾽ ἡμέραν κατάκοπος 
yeyovoc. Τῶν δὲ τοῦ κηπουροῦ χυναρίων κάτωθεν 
ἐκκαλουμένων αὐτὸν, ὑπεφϑέγγετο τυφλὸν καὶ ἄσημον 
τὸ πρῶτον, εἶτα μᾶλλον ἐπέτεινε παρερχομένων" καὶ 
κατεῖχεν ἤδη πολὺς ὑλαγμὸς τὸ χωρίον, ὥστε τὸν πέραν 
φύλακα κραυγῇ μεγάλῃ πυνϑάνεσϑαι τοῦ κυνηγοῦ," πρὸς 
τίνα ,Τραχέως οὕτως ὃ χύων ὑλακτεῖ, καὶ μή τι γίνεται 
καινότορον. Ὁ δ᾽ ἀπὸ τοῦ πύργου πρὸς αὐτὸν ἄντε- 
φώνησβ, μηδὲν εἶναι δεινόν" ἀλλὰ τὸν κύνα πρὸς τὸ φῶ: 
τῶν τειχοφυλάχων καὶ τὸν ψόφον τοῦ κώδωνος παρω- 
ξύνϑαι. Τοῦτο μάλιστα τοὺς ᾿Αράτου στρατιώτας 
ἐπέῤῥωσεν, οἰομένους, τὸν κυνηγὸν ἐπικρύπτειν, κοινω- 






















t ARATUS. 121 
γοῦντα τῇ πράξει" εἶναι δὲ πολλοὺς καὶ ἄλλους ἐν τὴ 
πόλει τοὺς συνεργοῦντας. Ov μὴν ἀλλὰ τῷ τείχει 
προσβαλόντων, χαλεπὸς ἦν ὃ κίνδυνος, καὶ μῆχος ἐλάμ- 

8, τῶν μὲν κλιμάκων κραδαινομένων, εἶ μὴ xoa 
L καὶ σχολαίως ἀναβαίνοιεν. ἡ δὲ ὥρα κατήπειγεν, 
ἤδη φϑεγγομένων ἀλεκτρυόνων, καὶ ὅσον οὕπω τῶν ἐξ 
ἀγροῦ τι φέρειν εἰωϑότων πρὸς ἀγορὰν ἐπερχομένων. 
(0 καὶ σπεύδων 0 ἥρατος ἀνέβαινε, τεσσαράκοντα τῶν 
ἄντων ἀναβεβηκότων πρὸ αὐτοῦ" καὶ προσδεξάμενος 
ἔτι τῶν κάτωθεν ὀλίγους, ἐπὶ τὴν οἰκίαν τοῦ τυράγνου 
"xal τὸ στρατήγιον ἐπήλϑεν" ἐνταῦϑα γὰρ oi μισ ϑοφόροι 
“παρενυχτέρευον. Αφγὼ δ᾽ ἐπιπεσὼν αὐτοῖς, καὶ συλλα- 
fà» ἅπαντας, οὐδένα δ᾽ ἀποκτείνας, εὐϑὺς διδπέμπετο 
; góc τοὺς φίλους, ἀνακαλούμενος, ἕκαστον «m οἰκίας. 
Καὶ συνδραμόντων πανταχόϑεν, ἡμέρα μὲν ὑπέλαμπεν 
, καὶ τὸ ϑέατρον ἣν ὄχλου μεστὸν, ἔτι πρὸς τὴν 
ἄδηλον αἰωρουμένων φήμην, καὶ σαφὲς οὐδὲν εἰδότων 
ὑπὲρ τῶν πραττομένων" nolv ys δὴ προελϑὼν ὃ κήρυξ 
εἶπεν, ὡς -Ageroc ὃ Klewlov παρακαλεῖ τοὺς πολίτας 
ἐπὶ τὴν ἐλευϑερίαν. 


IX. Τότε δὴ πιστεύσαντες ἥκειν, ἃ πάλαι προσεδόκων, 
ὥρμησαν ἀϑρύοι πρὸς τὰς ϑύρας τοῦ τυράννου πῦρ 
ἐπιφέροντες. Ἢιρϑη δὲ φλὸξ μεγάλη καὶ καταφανὴς 
ty Qt Κορίνϑου, τῆς οἰκίας ἀναφϑείσης" ὥστε ϑαυμά- 
σαντας τοὺς ἐν Κορίνϑῳ, παρὰ μικρὸν ὁρμῆσαι πρὸς 
τὴν βοήϑειαν. Ὁ μὲν οὔν Ἱικοκλῆς. ἔλαϑε διά τινων 
1 πονγόμων ὑπεχδὺς καὶ ἀποδρὰς ἐκ τῆς πόλεως" οἵ δὲ 
σ φατιῶται καταπαύσαντες μετὰ τῶν Σικυωνίων τὸ πῦρ, 
διήρπαζον τὴν οἰχίαν. Καὶ οὐδὲ ταῦτ ἐκώλυσεν ὃ 





ΠΌΤΟΥ ΝΡ Εν EUM ΤΕΥ 





122 PLUTARCHI 


Ἄρατος, τά τε λοιπὰ χρήματα τῶν τυράννων εἰς μέσον | 
ἔϑηκε τοῖς πολίταις. ᾿Δπέϑανε δ᾽ οὐδεὶς, οὐδ᾽ ἐρώϑη 
τοπαράτιαν τῶν ἐπελϑόντων, οὐδὲ τῶν πολεμίων, αλλὰ 
καϑαρὰν καὶ ἄϑικτον αἵματος ἐμφυλίου τὴν πράξιν L1 
τύχη διεφύλαξε. Κατήγαγε, δὲ φυγάδας, τοὺς μὲν ἐπὶ 
ἹΝικοχλέους ἐκπεπτωκότας, ὀγδοήκοντα, τοὺς δ᾽ ἐπὶ vOv | 
ἔμπροσϑεν πυράννων οὐκ ἐλάττους πεντακοσίων, «οἷς, 
μακρὰ μὲν 1 πλάνη καὶ ὁμοῦ τι πεντηκονταϑτὴς ἐγεγόνει. 
Κατελϑόντες δ᾽ οἱ πλεῖστοι πιένητες, ὧν κύριοι πρότερον. 
ἤσαν, ἐπελαμβάνοντο" καὶ βαδίζοντες ἐπὶ τὰ χωρία xai | 
τὰς οἰκίας, δεινὴν ἀπορίαν τῷ Αράτῳ παρεῖχον, éniflov- 
λουομένην μὲν. ἔξωϑεν καὶ φϑονουμένην ὑπ “Ἀντιγόνου 
τὴν πόλιν ὁρῶντι διὰ τὴν ἐλευϑερίαν, ταραττομένην δὲ, 
ὑφ᾽ αὑτῆς καὶ στασιάζουσαν. Ὅϑεν ἐκ τῶν παρόντων. 
ἄριστα χρίνας, προσέμιξεν αὐτὴν φέρων τοῖς ᾿Αχαιοῖς" 
καὶ Δωριεῖς ὄντες, ὑπέδυσαν ἑχουσίως ὄνομα καὶ πολι- 
τείαν τὴν Ἀχαιῶν, ovr ἀξίωμα λαμπρὸν, OVIE μεγάλην 
ἰσχὺν ἐχόντων τότε. Μικροπολῖται γὰρ ἦσαν oi πολλοὶ, 
καὶ γῆν οὔτε mop, ovr ἄφϑονον ἐκέκτηντο, καὶ ϑα- 
λάττῃ προσῴκουν ἀλιμένῳ, τὰ πολλὰ κατὰ ῥαχίας ἐχφε- 
φομένῃ πρὸς τὴν ἤπειρον. ᾿Αλλὰ μάλιστα. δὴ διέδειξαν 
οὗτοι τὴν Ἑλληνικὴν ἀλκὴν ἀπρόσμαχον οὖσαν, ὁσάκις 
τύχοι κόσμου καὶ συντάξεως ὁμοφρονούσης, καὶ νοῦν 
ἔχοντος ἡγεμόνος" οἱ, της μὲν πάλαι τῶν Ἑλλήνων. ἀχμὴς 
οὐδὲν, ὡς εἰσιεῖν, μέρος ὄντες, ἐν δὲ τῷ τότε μιᾶς ἀξιολό- 
γου πόλεως σύμπαντες, ὁμοῦ δύναμιν οὐκ ἔχοντες, εὑ- 
βουλίᾳ καὶ ὁμονοίᾳ, καὶ ὅτι τῷ πρώτῳ: xot ἀρετὴν ἐδύ- 
vayto μὴ φϑονεῖν, ἀλλὰ πείϑεσϑαι καὶ ἀκολουϑεῖν, οὐ 
μόνον αὑτοὺς ἐν μέσῳ πόλεων καὶ δυνάμεων τ ων 
καὶ τυραννίδων διεφύλαξαν ἐλευϑέρου:, ἀλλὰ καὶ τῶν 





"LET. VUE 






ARATUS.: 493 


L. Ἑλλήνων ὡς πλείστους ἐλευ ϑεροῦντες καὶ σώζοντες 
διετέλουν. 
Εἰ Χ. ἣν δ᾽ Ἄρατος τῷ τρόπῳ πολιτικὸς μεγαλόφρων, 
᾿ἀχριβέστερος εἰς τὰ κοινὰ μάλλον τῶν ἰδίων, -πιιρὸς 
σοτύραννος, ἔχϑρας ὅρῳ καὶ φιλίας. «sh τῷ κοινῷ 
μφέροντι χρώμενος. Ὅϑεν οὐχ οὕτως δοκεῖ γεγονέναι 
ρέλος ἀχριβὴς, ὡς ἐχϑρὸς εὐγνώμων καὶ πρᾷος, ὑπὸ τῆς 
πολιτείας ἐπ᾽ ἀμφότερα τῷ καιρῷ μεταβαλλόμενος" 
μονοίας ἐϑνῶν καὶ κοιγωνίας πόλεων, καὶ συνεδρίου καὶ 
| Sectgov μίαν φωνὴν ἀφιέντος, ὡς οὐδενὸς, ἀλλ ἢ τῶν 
᾿χαλῶν, ἐραστής" πολέμῳ καὶ ἀγῶνι χρήσασϑαι φανερῶς 
ἀϑαρσὴς καὶ δύσελπις, κλέψαι δὲ πράγματα, καὶ 
συσχευάσασϑαι κρύφα πόλεις καὶ τυράννους ἐπιβουλό- 
τατος. Διὸ καὶ πολλὰ τῶν ἀνελπίστων κατορϑώσας, 
y οἷς ἐτόλμησεν, οὐκ ἐλάττονα δοκεῖ τῶν δυνατῶν ἐγκα- 
λιπεῖν δι᾿ εὐλάβειαν. Οὐ γὰρ μόνον ὡς ἔοικβ, ϑηρίων 
ὄψεις, ἐνεργοὶ διὰ σκότους οὖσαι, ue ἡμέραν 
οτυφλοῦνται, ξηρότητι. καὶ λεπτότητι τῆς περὶ τὸν 
αλμὸν ὑγρότητος, μὴ φερούσης τὴν ngos τὸ φῶς 
ρασιν, ἀλλὰ καὶ δεινότης τις ἐστὶν av gru. καὶ 
σις ἐν τοῖς ὑπαίϑροις καὶ διακεκηρυγμένοις. εὐτά- 
χχτὸς φύσει, πρὸς δὲ τὰς ἐπιχρύφους καὶ λαϑραίους 
: αϑαρσοῦσα πράξεις. Τὴν δὲ τοιαύτην ἀνωμαλίαν 
ἐγδειο λόγου φιλοσόφου πορὲ τὰς εὐφυΐας ἀπεργάζεται, 
τὴν ἀρδτὴν; ὥσπερ καρπὸν αὐτοφυὴ καὶ ἀγεώ 0», &- 
ρουσα δίχα τῆς ἐπιστήμης. Ταῦτα μὲν ovv ἐξεταζέ- 
σϑω τοῖς παραδείγμασιν. 
^ xt. Ὁ ὃ άρατος, ἐπεὶ κατέμιξξ τοῖς ᾿ἀχαιοὶς ἕαυτον 
τὴν πόλιν, ἐν τοῖς ἱππεῦσι στρατευόμενος, ἠγαπᾶτο 
! εὐπείϑειαν ὑπὸ τῶν ἀρχόντων, ὅτι, καίπερ συμβολὰς 














































124 PLUTARCHI 
τῷ κοινῷ μεγάλας δεδωκὼς, τὴν ἑαυτοῦ δύξαν καὶ τὴι 
τῆς πατρίδος δύναμιν, ὡς ἑνὶ τῶν ἐπιτυχόντων, χρῆσϑαι 
παρεῖχεν αὑτῷ τὸν ἀεὶ στρατηγοῦντα τῶν ᾿Αχαιῶν" εἴ : 
δΔυμαῖος, εἴτο Τριτεὺς, εἴτε μικροτέρας τινὸς ὧν τύχο 
πόλθως. "Hus δ᾽ αὐτῷ καὶ χρημάτων δωρεὰ παρὰ τὸ 
βασιλέως, πέντϑ καὶ εἴκοσι τάλαντα. Ταῦτ᾽ ἔλαβε μὲ 
ὃ Ἄρατος, λαβὼν δὲ τοῖς ἑαυτοῦ πολίταις ἐπέδωκεν ἀπο- 
ρουμένοις εἴς T6 τἄλλα καὶ λύτρωσιν αἰχμαλώτων. I 

XH. Ἐπεὶ δ᾽ oi φυγάδες ἦσαν ἀπαρηγόρητοι, τοῖς 
ἔχουσι τὰς κτήσεις ἐνοχλοῦντες, n T6 πόλις ἐκινδύνευεν 
ἀνάστατος γενέσϑαι, μίαν δρῶν ἐλπίδα τὴν Πτολεμαΐοι 
φιλανϑρωπίαν, ὥρμησεν ἐχτιλεῦσαι καὶ δεηϑῆναι τοὶ 
βασιλέως͵, ὅπως αὐτῷ χρήματα συμβάληται “πρὸς τὰ 
διαλύσεις. Avg 0 μὲν οὖν ἀπὸ Μεϑώνης ὃ ὑπὲρ Ma 
λέας, ὡς τῷ διὰ πόρου δρόμῳ χρησόμενος. Πρὸς δὲ 
μέγα πνοῦμα καὶ πολλὴν ϑάλασσαν ἐκ πελάγους κατιοῦ- 
σαν ἐνδόντος τοῦ κυβερνήτου, παραφερόμενος μόλ 
ἥψατο τῆς ᾿Αδρίας, πολεμίας οὔσης. Ἐχρατεῖτο ya 
ὑπὶ ᾿Αντιγόνου, καὶ φυλακὴν εἶχεν" ἣν φϑάσας ἀπέβη, 
καὶ τὴν ναῦν καταλιπὼν, amy dignae. μακρὰν ἀπὸ Sa 
λάσσης, 8 ἔχων ἕνα τῶν φίλων σὺν αὑτῷ, Τιμάνϑην. Καὶ 


ἐπελϑὼν, καὶ ζητῶν τὸν Ἄρατον, ὑπὸ τῶν ϑεραπόντω) 
ἐξηπατήϑη τῶν ἐκείνου, δοδιδαγμένων λέγειν, ὡς εὐθὺς 
ἀποδρὰς εἰς Εὐβοιαν ἐξέπλευσε. Τὰ μέντοι κομιζό-, 
μενα, καὶ τὴν ναῦν, καὶ τοὺς ϑεράποντας ἀπέφηνε πο-- 
Mua, xai κατέσχϑ. Μετὰ δ᾽ ἡμέρας ov πολλὰς ἐν 
ἀπόροις ὄντι τῷ ᾿Αράτῳ γίνεταί τις εὐτυχία ἹῬωμαϊχης, 
γϑὼς παραβαλούσης κατὰ τὸν τόπον, ἐν o τὰ μὲν ἐπὶ, 





ARATUS. 125 


᾿σκοπὴν ἀνιὼν, τὰ δὲ κρυπτόμενος διῆγεν. Ἔπλει μὲν 
Ur ἡ ναῦς εἰς Συρίαν. Ἐπέβη δὲ πείσας τὸν ναύκληρον 
ἄχρι Καρίας διακομισϑῆναι" xoi διεκομίσϑη, κινδύνοις 
αὖϑις ovx ἐλάττοσι χρησάμενος κατὰ ϑάλατταν. Ἔχ 
δὲ Καρίας χρόνῳ πολλῷ περαιωϑ εὶς εἰς μέγυπτον, av- 
τόϑεν Te τῷ βασιλεῖ διακειμένῳ πρὸς αὐτὸν οἰκείως ἐνέ- 
mwge, καὶ τεϑεραπευμένῳ γραφαῖς καὶ πίναξιν ἀπὸ τῆς 
᾿Ἑλλάδης- ἐν οἷς χρίσιν ἔχων. οὐκ ἄμουσον ὃ gatos, 
᾿ ἀεΐ τι τῶν τεχνικῶν καὶ περιττῶν, μάλιστα δὲ Παμφίλου 
᾿χαὶ Μελάνϑου, συνάγων. καὶ κτώμενος ἀπέστελλεν. 

] ΧπΙ. Ἤνϑει γὰρ, ἔτι δόξα τῆς Σικυωνίας μούσης 
p χφηστογραφίας, ὡς μόνης ἀδιάφϑορον ἐχούσης τὸ 
Η καλόν" ὥστε καὶ ᾿Δπελλὴν ἐκεῖνον ἤδη ϑαυμαζόμενον 
᾿ἀφιχέσϑαι καὶ συγγενέσϑαι τοῖς ἀνδράσιν ἐπὶ ταλάντῳ, 
τῆς δόξης μᾶλλον, ἢ τῆς τέχνης, δεόμενον μεταλαβεῖν. 
Διὸ τὰς μὲν ἄλλας εἰκόνας τῶν τυράννων ἀνεῖλεν εὐϑὺς 
ὁ Ἄρατος, ὅτε τὴν πόλιν ἡλευϑέρωσε: περὶ δὲ τῆς 
᾿Αριστράτου τοῦ κατὰ Φίλιτιπον ἀκμάσαντος. ἐβουλεύ- 
σατο πολὺν χρόνον. , Ἐγράφη μὲν 90 ὑπὸ πάντων τῶν 
spi τὸν Μέλανϑον ἄρματι γικηφόρῳ παρεστὼς ὃ Agi- 
τρατος, ᾿ἀπελλοῦ συνεφαψαμένου τῆς γραφῆς, ὡς Πολέ- 
μων, ὃ περιηγητὴς, ἱστόρηκεν. Hy δὲ τὸ ἔργον ἀξιο- 
ϑέατον, ὥστε κάμπτεσϑαι τὸν Ἄρατον ὑπὸ τῆς τέχνης, 
αὐϑίς τε μίσει τῷ πρὸς τοὺς τυράννους ἐξαγόμενον, x&- 
λεύειν καϑαιρεῖν. Τὸν ov» ζωγράφον, Nein, φίλον 
α τοῦ Ἀράτου, -παραιτεῖσ ϑαὶ φασι, καὶ δακρύειν" 
ὡς δ᾽ οὐκ ἔπειϑεν, δἰπεῖν, ὅτι τοῖς τυράννοις “πολεμητδον, 
οὐ τοῖς τῶν τυράννων. »Εάσωμεν οὖν τὸ ἅρμα καὶ τὴν 
νίκην» αὐτὸν δέ σοι παρέξω τὸν “Αρίστρατον ἐγὼ παρα- 
χωροῦντα τοῦ πίνακος.“ Ἐπιτρέψαντος ovy τοῦ "Aga-- 


















126 PLUTARCHI 
Tov, διήλειψεν ὃ ἸΝεάλκης τὸν Aglrtgatov: εἰς δὲ 
χώραν φοίνικα μόνον ἐνέγραψεν, ἄλλο δ᾽ οὐδὲν ἐτό 
παραβαλεῖν. Τοὺς δὲ πόδας ἐξαλειφομένου τοῦ 4ρι: 
στράτου διαλαϑεῖν ὑπὸ τὸ ἄρμα λέγουσιν. Ἔχ ve δὴ 
τούτων ὃ Ἄρατος ἠγαπᾶτο, καὶ διδοὺς πεῖραν, ἔ 
μᾶλλον ἥψατο τοῦ βασιλέως, καὶ δωρεὰν ἔλαβε τὴ πόλει, 
πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν τάλαντα. Καὶ τούτων τεσσαρά- 
κοντα μὲν οὐϑὺς μεϑ᾽ ἑαυτοῦ κομίζων εἰς Πελοπόννησον. 
κατῇρε, τὰ δὲ λοιπὰ διελὼν εἰς δόσεις ὃ βασιλεὺς ὕστερο! 
κατὰ μέρος ἀπέστειλεν. 

XIV. "Hy μὲν οὖν “μέγα καὶ τὸ χρήματα τοσαῦτο 
πορίσαι τοῖς πολίταις, ὅσων σμικρὸν μέρος ἄλλοι στρα 
τηγοὶ καὶ δημαγωγοὶ λαμβάνοντες παρὰ βασιλέων, ἡ 
κουν καὶ κατεδουλοῦντο καὶ προέπινον αὐτοῖς τὰς πατρὶ. 
δας" μείζων δ᾽ ἡ διὰ τῶν χρημάτων τούτων κατασχευα- 
σϑεῖσα τοῖς μὲν ἀπόροις ngbc ποὺς πλουσίους διάλυσι 
καὶ ὁμόνοια, τῷ "δὲ δήμῳ παντὶ σωτηρία καὶ ἀσφάλεια: 
ϑαυμαστὴ δ᾽ ἡ τοῦ ἀνδρὸς ἐν δυνάμει τοσαύτῃ 6T QUO 
της. ᾿᾿ποδειχϑεὶς γὰρ αὐτοχράτωρ διαλλαχτὴς καὶ 
κύριος ὅλως ἐπὶ τὰς φυγαδικὰς οἰκονομίας μόνος οὐ 
ὑπέμεινεν, ἀλλὰ πεντδκαίδεκα τῶν πολιτῶν τπιροσχατέλεξεν, 
ἑαυτῷ, peo" ὧν πόνῳ πολλῷ καὶ μεγάλαις πραγματείαις 
κατειργάσατο καὶ συνήρμοσε φιλίαν καὶ εἰρήνην τοῖς 
πολίταις. Ep oic. οὐ μόνον κοινῇ σύμπαντες οἵ πολῖτα 
τιμὰς ἀπέδοσαν αὐτῷ πρεπούσας, ἀλλὰ xol κατ᾽ ἰδία 
oi φυγάδες, εἰκόνα χαλκῆν ἀναστήσαντες, ἐπέγραψο 
τόδε τὸ ἐλεγεῖον - 

Βουλαὶ μὲν καὶ ἀ5ϑλα, καὶ & περὶ ἡ Ἑλλάδος ἀλκὰ 
Tov) ἀνδρὸς στάλαις πλάϑεται Ἡρακλέους" 
Ἄμμες δ᾽ eixov , ἄρατε; τεὰν, γόστοιο τυχόντες, 

























"Tw WT - 






























A dt dili D AUR 


ARATUS. 121 
Στάσαμεν, ἀντ᾽ ἀρετᾶς ἠδὲ δικαιοσύνας, 
Σωτῆρος, σῶωτῆρσι ϑεοῖς, ὅτι πατρίδι τῷ σᾷ 

Δαΐμον᾽ ἔσον, ϑείαν t ὦὥπασας εὐνομίαν. 

Χν. Ταῦτα διαπραξάμενος ὃ Ἄρατος, τοῦ μὲν 
πολιτικοῦ φϑόνου μείζων. ἐγεγόνει διὰ τὰς χάριτας" 
᾿Αντίγονος δ᾽, ὃ βασιλεὺς, ἀνιώμενος i αὐτῷ, καὶ 
βουλόμενος ἢ μετάγειν ὅλως τῇ φιλίᾳ πρὸς αὑτὸν, ἢ) δια. 
“βάλλειν πρὸς τὸν Πτολεμαῖον, ἄλλας τε φιλανθρωπίας 
ἐνεδείκνυτο μὴ πάνυ προσιεμένῳ, καὶ ϑύων ϑεοῖς ἐν 
IKogbOo, μερίδας εἰς Σικυῶνα τῷ Αράτῳ διέπεμπε. 
Koi παρὰ τὸ δεῖπινον, ἐστιωμένων πολλῶν, εἰς μέσον 
b φϑεγξάμενος, » hp, ἔφη, τὸν Σικυώνιον τοῦτον 
t βαγίσκον ἐλϑυϑέῤιον εἶναι τῇ φύσει μόνον χαὶ φιλοπο- 
: o δὲ καὶ βίων ἔοιχε καὶ πραγμάτων βασιλικῶν 
ἱκανὸς εἶναι κριτής. Πρότερον γὰρ ἡμᾶς ὑπερεώρα. 
ταῖς ᾿ἐλπίσιν ἔξω βλέπων, καὶ τὸν Αἰγύπτιον ἐθαύμαζε 
τλοῦτον, ἐλέφαντας καὶ στόλους καὶ αὐλὰς ἀκούων" γυνὶ 
δ᾽ ὑπὸ σχηρὴν ἑωρακὼς πᾶντα τὰ ἐκεῖ πράγματα τρα- 
γῳδίαν ὄντα καὶ σχηνογραφίαν, ὅλος 3, ἡμῖν προσχεχώρη- 

Αὐτός T οὖν ἀποδέχομαι τὸ μειράκιον, ἐγγωχὼς 
: ἅπαντα ρῆσϑαι; καὶ ὑμᾶς ἀξιῶ φίλον γομίζειν."" 
"c ὐτοὺς τοὺς λόγους ὑπόϑεσιν λαβόντες oi φϑονεροὶ 
αὶ χακοήϑεις, διὴημιλλῶντο ταῖς ἐπιστολαῖς ἀλλή- 
0$, πολλὰ καὶ δυσχερῆ κατὰ τοῦ Αράτου τῷ Πτο- 
ἱεμαΐῳ γράφοντες, ὥστε κἀκεῖνον ἐγκαλοῦντα πέμψαι. 
αἷς μὲν οὖν περιμαχήτοις καὶ διαπύροις τοξευομέναις 
σι φιλίαις βασιλέων᾽ καὶ €— τοσοῦτον προσῆν 
γόνου καὶ ὶ κακοηϑείας. 
xvr Ὁ δ᾽ Ἄφατος , ᾿αἱρεϑεὶς στρατηγὸς τὸ πρῶτον 
"πὸ τῶν ᾿᾿χαιῶν, τὴν μὲν ἀντιπέρας “υκρίδα xoi Κα- 






















128 PLUTARCHI 3 
λυδωνίαν ἐπόρϑησε Βοιωτοῖς δὲ μετὰ μυρίων στρα- 
τιωτῶν βοηϑῶν, ὑστέρησε τῆς μάχης, ἣν €n Αἰτωλῶν 
περὶ Χαιρώνειαν ἡττήϑησαν, ᾿Αβοιωκχρίτου τε, τοῦ Βοιω- 
τάρχου, καὶ χιλίων σὺν αὐτῷ πεσόντων. ᾿Ενιαντῷ ὃ 
ὕστερον, αὖϑις στρατηγῶν, évla rato τὴν περὶ τὸν AxQ0- 
κόρινϑον πρᾶξιν, ov Σικυωνίων, οὐδ᾽ ᾿Αχαιῶν, κηδόμενος. 
ἀλλὰ κοινήν τινα τῆς Ἑλλάδος ὅλης τυραννίδα, τὴν Ma- 
χδδόνων φρουρὰν, ἐχεῖϑεν ἐξελάσαι διανοούμενος. Χά: 
qnc μὲν γὰρ, ὃ ᾿4ϑηναῖος, ἔν τινι μάχῃ πρὸς τοὺς βασι 
λέως στρατηγοὺς εὐτυχήσας, ἔγραψε τῷ δήμῳ τῶν A9, 
valo», ὡς γεγικήκοι τῆς ἐν Μαραϑῦνι μάχης ἀδελφήν 
Ταύτην δὲ τὴν πρᾶξιν οὐκ ἂν ἁμάρτοι τις ἀδελφὴν προσ- 
εἰπὼν τῆς 1]ελοπίδου, τοῦ Θηβαίου, καὶ Θρασυβούλοι 
τοῦ ᾿Αϑηναίου, τυραγνοκτονίας" πλὴν ὅτι τῷ μὴ πρὸς 
Ἕλληνας, ἀλλ ἐπακτὸν ἀρχὴν 7εγονέναὶ χαὶ ἀλλόφυλον, 
αὕτη διήνεγκεν. Ὁ μὲν γὰρ ᾿Ισϑμὸς, ἐμφράσσων zog 
ϑαλάσσας, εἰς ταὐτὸ συνάγει τῷ τόπῳ καὶ συνάτιτϑ : 
τὴν ἤπειρον ἡμῶν" ὁ δ᾽ “ἀκροκόρινϑος, ὑψηλὸν ὄρος ἐκ 
μέσης ἀνατιεφυκὼς τῆς Ἑλλάδος, ὅταν λάβῃ φρουρὰ i 
ἐνίσταται καὶ ἀποκόπτει τὴν ἐντὸς ᾿Ισϑμοῦ πᾶσαν ἐπι- 
μιξιῶν τε καὶ παρόδων καὶ στρατϑιῶν, ἐργασίας T8 καὶ ἃ 
γῆν καὶ κατὰ ϑάλατταν" καὶ ἕνα κύριον ποιεῖ τὸν ap- 
χοντα, καὶ κατέχοντα φρουρᾷ τὸ χωρίον" ὥσιε μὴ nat- 
ζοντα δοκεῖν τὸν νεώτερον Φίλιππον, ἀλλ ἀληϑῶ 
ἑκάστοτε πέδας τῆς Ἑλλαδος τὴν Κοριν δίων πόλιν προῦ- 
αγορεύειν.. Πᾶσι μὲν οὖν περιμάχητος ἦν ὃ τύπος 
ἀεὶ δὲ βασιλεῦσι xoi δυνάσταις. ᾿ 
XViL Ἢ δ᾽ ᾿Αντιγόνου σπουδὴ περὶ αὐτὸν οὐδὲ 
ἀπέλιπε πάϑει τῶν ἐμμανεστάτων ἐρώτων" ἀλλ᾿ oÀo 


ἀνήρτητο ταῖς φροντίσιν, ὅπως ἀφαιρήσεται δόλῳ τοὺ 



















ARATUS. DH 129 


Mirorros, énel φανερῶς, ἦν. 7 inge ig ἀνέλπιστος. 

Alekárügov γὰρ, ὑφ᾽ ὃν τὸ χωρίον ἢν»; ἀποϑανόντος, 
ὡς λέγεται, φαρμάκοις ὑπ᾽ αὐτοῦ, Νικαίας δὲ, τῆς 
E. χυναικὸς, ἐπὶ τῶν πραγμάτων χενομένης, καὶ 
φυλαττούσης τὸν “Ἱκροκόρινϑον , εὐθὺς ὑποπέμπων 
à “ημήτριον, τὸν υἱὸν, αὐτῇ, καὶ γλυκείας ἐλπίδας ἐνδιδοὺς 
᾿ γάμων βασιλικῶν καὶ συμβιώσεως πρὸς οὐκ ἀηδὲς 
ἐντυχεῖν γυναικὶ πρεσβυτέρᾳ μειράκιον, αὐτὴν μὲν ἡρήκϑι, 
ἷ po παιδὶ χφησάμενος ὥσπερ ἄλλῳ τινὶ τῶν δελεασμάτων 
Len αὐτῇ; τὸν δὲ τόπον οὐ προϊεμένης, αλλ ἐγκρατῶς 
φυλαττούσης, ἀμελεῖν προσποιούμενος, ἔϑυε γάμους 
— αὐτῶν ἐν “Κορίνϑῳ, καὶ ϑέας ἐπετέλει, καὶ πότους συνῆγε 
xad ἡμέραν, ὡς ἂν τις μάλιστα παΐξειν καὶ σχολάζειν 
τὴν διάνοιαν à ὑφ ἡδονῆς καὶ 1 φιλοφροσύνης ἀφεικώς. Ἐπεὶ 
: δὲ καιρὸς ἦν, ἄδοντος “Ἁμοιβέως ἐν τῷ ϑεάτρῳ, παρέ- 
cni τὴν Νίκαιαν αὐτὸς ἐπὶ τὴν ϑέαν ἐν φοῤείῳ xEX0- 
σμημένῳ βασιλικῶς à ἀγαλλομένην τὸ τῇ τιμῇ καὶ ποῤῥω- 
ἄτω τοῦ μέλλοντος οὖσαν. Τενόμενος δὲ "jc ὁδοῦ 
χατὰ τὴν ἐκτροπὴν τὴν ἄνω φέρουσαν, , ἐχείνην μὲν ἐχέ- 
βυσε προάγειν εἰς τὸ ϑέατρον, αὐτὸς δὲ χαΐροιν μὲν 
᾿μοιβέα, χαίρειν δὲ τοὺς γάμους ἐάσας, aret πρὸς TOY 
| ροχόρι»ϑον, ἁμιλλώμενο ος nag ἡλικίαν" xoi καχλεισμέ- 
» τὴν πύλην εὑρὼν, ixonre τῇ βακτηρίᾳ, κελδύων ἀνοί- 
Οἱ δ᾽ ἔνδον ἀνέῳξαν καταπλαγέντες. Οὕτω δὲ 
τόπου κρατήσας, QU κατέσχεν αὑτὸν, ἀλλ ἔπινδ παί- 
Lo» ὑπὸ χαρᾶς ἐν τοῖς στενωποῖς, xoi δι ἀγορᾶς, ot- 
λητρίδας ἔχων, καὶ στεφάνους περικδίμενος , ἀνὴρ γέρων, 
xai τηλικαύταις πραγμάτων μεταβολαῖς κεχρημένος, ἐχώ- 
| xe, δεξιούμενος καὶ προσαγορδύων τοὺς ἀπαντῶντας. 
οὕτως ἄρα καὶ λύπης καὶ φόβου μᾶλλον ἐξίστησι καὶ 
. Puvr. IX. ι 


πο" 


δ᾽ ὕσίερον ἡμέραις ἐπανελϑὼν, συντίϑεται τὸν Ἄρατι 


ES c Eae 2 ORE νόσον ον οι, ἐδ 





130 j PLUTARCHI 


σάλον παρέχει τῇ ψυχῇ TO χαίρειν ἄνευ λογισμοῦ παρα: 
γινόμδνον. 

XVIII. 4a γὰρ ᾿Αντίγονος μὲν, ὥσπερ εἴρηται, 

χτησάμενὸς τὸν “Ἀκροκόρινϑον , ἐφύλαττε μετὰ τῶν 
ἄλλων, οἷς ἐπίστευε μάλιστα, καὶ “Περσαῖον ἐπιστήσας 
ἄρχοντα, τὸν φιλόσοφον. Ὁ δ᾽ "Agaros, ἔτι μὲν καὶ. 
᾿ἡλεξάνδρου ζῶντος, émey , ἐπεχείρησε τῇ πράξει" γενομένης δὲ 
συμμαχίας τοῖς ᾿ἀχαιοῖς πρὸς τὸν ᾿᾿λέξανδρον, ἐπαύ- 
voro. Tots δ᾽ αὖϑις ἐξ ὑπαρχῆς ἑτέραν ἔλαβε τὴς 
πράξεως ὑπόϑεσιν τοιαύτην. Ἦσαν iy Κορίνϑῳ τέσ-. 
σαρες ἀδελφοὶ, Σύροι τὸ γένος, ὧν εἷς, ὄνομα Διοκλῆς, ἐν 
τῷ φρουρίῳ uis ϑοφορῶν. διέτριβεν. Οἱ δὲ τρεῖς κλέψαν-- 
Tec βασιλικὸν χρυσίον, ἦλθον εἰς Σικυῶνα πρὸς Αἰγίαν, 
τινὰ τραπεξίτην, ᾧ διὰ τὴν ἐργασίαν. ὃ Ἄρατος ἐχρῆτο. 
Καὶ μέρος μὲν εὐθὺς διόϑεντο τοῦ χρυσίου, τὸ δὲ 
λοιπὸν εἷς αὐτῶν, Ἐργῖνος, ἐπιφοιτῶν ἡσυχῇ κατήλλαττεν. 
Ἐκ δὲ τούτου γενόμενος τῷ ἰγίᾳ συνήϑης, καὶ προα- 
χϑεὶς εἰς λόγον. ὑπ αὐτοῦ περὶ τῆς φρουρᾶς, ἔφη πρὸς 
τὸν ἀδελφὸν, ἀναβαίνων πρὸς τὸ Ἀρημνῶδες, ἐντομὴν 
καϑεωρακέγαι πλαγίαν, ἄγουσαν, ἡ χϑαμαλώτατον 
ἐπῳκοδόμηται τῷ φρουρίῳ τὸ τεῖχος. Senece 
δ᾽ αὐτῷ τοῦ Αἰγίου, καὶ δἰπόντος" » Εἶτ ἢ ὦ βέλτιστ 
διὰ Guikgüv οὕτω χρυσίον ἀνασπᾶτε τὰς βασιλικὰ 
πράξεις, qt ee! μίαν ὥραν πολλῶν ἀποδόσϑαι χρη 
μάτων; ἢ γὰρ οὐχὶ καὶ τοιχωρύχοις καὶ προδότ 
ἁλοῦσιν ἅπαξ ἀποϑανεῖν ὑπάρχει; γελάσας ὃ ὃ Ἐργῖνος 
τότε μὲν ὡμολόγησεν, ἀποπειρᾶσϑαι τοῦ Διοκλέους 
τοῖς γὰρ ἄλλοις ἀδελφοῖς μὴ πάνυ τι πιστούδιν" ὀλίγα 














τ 


ἄξοιν πρὸς τὸ τεῖχος, ὅπου τὸ ὕψος οὐ μεῖζον 


1 ARATUS. 131 
᾿ πεντεκαίδεκα ποδῶν, καὶ τἄλλα συμπράξειν μετὰ τοῦ 
᾿ Διοκλέους. 
— XIX. Ὁ δ᾽ Ἄρατος éxelvow μὲν ἑξήκοντα τάλαντα 
᾿ δώσειν ᾿κατορϑώσας ὡμολόγησεν" ἢ» δ᾽ ἀποτύχη, σωϑῇ 
δὲ μετ᾽ ἐκείνων, οἰκίαν ἑκατέρῳ καὶ τάλαντον. Ἐπεὶ δ᾽ 
δε | παρὰ τῷ Αἰγίᾳ τὰ ἑξήχοντα τάλαντα χκεῖσϑαι τοῖς 
περὶ τὸν Egyivov, ὃ δ᾽ Ἄρατος οὔτ᾽ αὐτὸς εἶχεν, ovr 
ἐβούλετο δανειζόμενος αἴσϑησιν ἑτέρῳ τῆς πράξεως πα- 
ρασχεῖν, λαβὼν τῶν ἐκπωμάτων τὰ πολλὰ καὶ τὰ χρυσία 
τῆς γυναικὸς, ὑπέθηκε τῷ Αἰγίᾳ πρὸς τὸ ἀργύριον. 
Ὁ δ᾽ οὕτως ἄρα ἐπῆρτο τῇ ψυχῇ» καὶ τοσοῦτον ἔρωτα 
τῶν καλῶν πράξϑων εἶχεν, ὥστε τὸν Φωκίωνα καὶ τὸν 
Ἐπαμεινώνδαν ἐπιστάμενος Ἑλλήνων δικαιοτάτους καὶ 
γατίστους γεγονέναι δοκοῦντας ἐπὶ τῷ διώσασϑαι δω- 
; ἃς μεγάλας καὶ μὴ προέσϑαι χρημάτων τὸ καλὸν, 
"TOC εἰς ταῦτα δαπανᾶσϑαι κρύφα , καὶ πρυεισφέρειν, 
οἷς ἐκινδύνευε μόνος ὑπὲρ πάντων, οὐδ᾽ εἰδότων τὰ 
purróusvo, ἡρεῖτο. Τίς γὰρ οὐκ ἂν ϑαυμάσειε καὶ 
συναγωνίσαιτο ἔτι vv τῇ μεγαλοψυχίᾳ τοῦ ἀνδρὸς, 
ὑνουμένου χρημάτων τοσούτων κίνδυνον τηλικοῦτον, καὶ 
x τιμιώτατα δοκοῦντα τῶν κτημάτων ὑποτιϑέντος, 
πῶς παρεισαχϑεὶς γυχτὸς εἰς τοὺς πολεμίους, διαγω- 
ἴσηται περὶ τῆς ψυχῆς, ἐνέχυρον λαβὼν τὴν ἐλπίδα τοῦ 
nag αὐτῶν, ἄλλο δ᾽ οὐδέν; 
XX. Οὖσαν δὲ xo αὑτὴν ἐπισφαλὴ τὴν πρᾶξιν 
[0 φαλεστέραν ἐποίησεν ἁμαρτία τις εὐθὺς ἐν ἀρχῇ 
υμβᾶσα δὲ ἄγνοιαν. Ὅ γὰρ οἰκέτης τοῦ Αράτου, 
YQ ἐπέμφϑη μὲν, ὡς μετὰ τοῦ Διοκλέους κατα- 
xe óptevoc τὸ τεῖχος" οὔπω δ᾽ ἦν τῷ “Διοκλεῖ πρότερον 
xaT ὄψιν, ἀλλὰ τὴν μορφὴν αὐτοῦ καὶ τὸ 
12 




























132 PLUTARCH! i 


εἶδος δοκῶν κατέχειν, ἐξ ὧν ὁ Ἐργῖνος ἐπεσήμῃνεν, οὖς 
λοκόμην, καὶ μελάγχρουν , καὶ ἀγένειον. ᾿Ελϑὼν οὖν, 
ὅπου GUYETSTOXTO , τὸν Ἐργῖνον, ὡς ἀφιξόμενον μετὰ 
τοῦ Διοκλέου, ἀγέμεν πρὸ τῆς πόλεως, πρὸ τοῦ κα 
μένου Ὄρνιϑος. Ἐν δὲ τούτῳ πρῶτος ἀδελφὸς Ἐργὶν 

καὶ Διοκλέους, ὃ ὄνομα Διονύσιος, οὐ συνειδὼς τὴν Mes 
οὐδὲ κοινωνῶν, ὅμοιος δὲ τῷ Διοκλεῖ, προσήει κατέ 
τύχην. Ὁ δὲ Τέχνων, πρὸς τὰ “σημεῖα τῆς μορφῆς τ 
ὁμοιότητι κινηϑ εἰς, ἠρώτησε τὸν ἄνϑρωπον, εἴ τι 
λαιον αὐτοῦ “πρὸς Ἐργῖνον εἴη. Φήσαντος δ᾽, ἁ 
εἶναι, παντάπασιν ὃ Τέχνων ἐπείσϑη τῷ Διοκλεῖ δια 
λέγεσθαι" καὶ μήτε τοὔνομα πυϑόμενος, μήτ᾽ ἃ 
μηδὲν προσμείνας τεκμήριον, ἐμβάλλει ts τὴν δεξιὰ 
αὐτῷ, καὶ περὶ τῶν συγκειμένων τιρὸς τὸν Ἐργῖνον ἐλά 
κἀκεῖνον ἀγέκρινεν. Ὃ δὲ δεξάμενος αὐτοῦ τὴν ἅμαρ 
τίαν πανούργως, ὡμολόγει T6 πιάντα, καὶ πρὸς τὴν τιόλι 
ἀναστρέψας, ὑπῆγεν ἀνυπύπτως διαλεγόμενος. Ἤδη 
σιλησίον ὄντος αὐτοῦ, καὶ μέλλοντος ὅσον οὔπω 
Τέχνωνα διαλαμβάνειν, ἀπὸ τύχης αὐ πάλιν ὃ 0 Ἐργῖνο 
αὐτοῖς ἀπήντησεν. «Αἰσϑόμενος δὲ τὴν ἀπάτην καὶ τί 
κίνδυνον, διὰ νεύματος ἐδήλωσε τῷ Τέχνωνι φεύγϑιν" κι 
ἀποπηδήσαντες ἀμφότεροι, δρόμῳ πρὸς τὸν Ἄρατι 
ἀπεσώϑησαν. Οὐ μὴν ἀπέκαμε ταῖς ἐλτιίσιν ἐκεῖνος, ἀλ 
ἔπεμψεν εὐθὺς τὸν Egyivov χρυσίον 18 τῷ Διονυσίῳ 
κομίζοντα καὶ δεησόμενον αὐτοῦ σιωπᾷν. Ὁ δὲ x« 
ταῦτ᾽ ἐποίησε, καὶ τὸν Διονύσιον ἄγων pe avt : 
πρὸς τὸν Ἄρατον ἦλθεν. Ἐλϑόντα δ᾽ αὐτὸν οὐκιτ' 
διῆκαν, ἀλλὰ δήσαντες ἐφύλαττον ἐν οἰχίσκῳ καταχξ: 
κλεισμένον" αὐτοὶ δὲ παρεσκευάζοντο πρὸς τὴν ἔτι 
ϑέεσιν. 

























ARATUS. 133 


* XXL Ἐπεὶ δ᾽ ἦν ἕτοιμα πᾶντα; τὴν μὲν ἄλλην 
δίναμιν ἐκέλευσεν ἐπὶ τῶν ὅπλων γυχτερεύειν" ἀναλαβὺ» 
δὲ λογάδας τετρακοσίους, οὐδ᾽ αὐτοὺς εἰδότας τὰ 
“πραττόμενα, πλὴν ὀλίγων, jy πρὸς τὰς πύλας παρὰ τὸ 
Ἡραῖον. Ἦν δὲ τοῦ ἔτους, n περὶ ϑέρος ἀκμάζον ὦ ὧρα, 
Tov δὲ μηνὸς πανσέληνος" ἡ δὲ νὺξ ἀγέφελος xai κατα- 
᾿φανὴς;. ὦστε xai φόβον τὰ ὅπλα παρέχειν, ἀντιλάμποντα 
πρὸς τὴν σελήνην, μὴ τοὺς φύλακας οὐ λάϑωσιν. Ἤδη 
δὲ τῶν πρώτων ἐγγὺς ὄντων, ἀπὸ ϑαλάσσης ἀνέδραμε 
ovi , καὶ κατέσχε τήν τὲ πόλιν αὐτὴν, καὶ τὸν ἔξω τό- 
p ἐπίσκιον γενόμενον. Ἐνταῦϑα δ᾽ oi μὲν ἄλλοι 
συγκαϑίσαντες, ὑπελύοντο τὰς κρηπῖδας" οὔτε γὰρ 
᾿Ψύφον ποιοῦσι πολὺν, οὔτ᾽ ὀλισϑήματα λαμβάνουσιν 
οἵ γυμνοῖς τοῖς ποσὶν ἀντιλαμβανόμενοι τῶν κλιμάκων. 
Ὁ δ᾽ Ἐργῖνος ἑπτὰ λαβὼν νεανίσκους ἐσταλμένους 0001- 
| πορικῶς , ἔλαϑε τῇ πύλῃ προσμίξας. Καὶ τὸν πυλωρὸν 
ἀποκτινγύουσι καὶ τοὺς HET αὐτοῦ φύλακας. Ἅμα δ᾽ 
αἵ τε κλίμακες προσετίθεντο, καὶ κατὰ σπουδὴν ὃ Ἄρα- 
τὸς ὑπερβιβάσας ἑκατὸν ἄνδρας, τοὺς δ᾽ ἀλλοὺς κελεύ- 
σας ἕπεσϑαι ὡς ἂν δύνωνται τάχιστα, τὰς δὲ κλίμακας 
ἀναρπάσας, ἐχώρει διὰ τῆς πόλεως μετὰ τῶν ἑκατὸν ἐπὶ 
τὴν ἄχραν, ἤδη περιχαρὴς διὰ τὸ λανϑάνειν, ὡς κατορ- 
Soy. Καὶ πως ἔτι πρόσωϑεν αὐτοῖς ἀπήντα σὺν φωτὶ 
φυλακὴ τεσσάρων ἀνδρῶν. οὐ καϑορωμένοις. Ἔτι γὰρ 
σαν ἐν τῷ σχιαξομένῳ τῆς σελήνης" ἐκδίνους δὲ προσ- 
ἰόντας ἐξ ἐγαντίας καϑορῶσιι Μικρὸν οὖν intus 
εἰχίοις τισὶ καὶ οἰκοπέδοις, ἐνέδραν ἐπὶ τοὺς ἄνδρας 
αϑίζει. Καὶ τρεῖς μὲν αὐτῶν ἐμπεσόντες ἀποϑνήσκου- 
t, ὃ δὲ τέταρτος, πληγεὶς ξίφει τὴν κεφαλὴν, ἔφυγε, 
βοῶν, ἔνδον εἶναι τοὺς πολεμίους. Καὶ μετὰ μικρὸν 




























134 PLUTARCHI 


αἵ τὸ σάλπιγγες ἐποσήμαινον, "» τε πόλις ἐξανίστατο 
πρὸς τὰ γινόμενα, πλήρεις T- ἦσαν οἵ τε στενωποὶ δια- 
ϑεόντων, καὶ φῶτα πολλὰ, τὰ μὲν κάτωθεν ἤδη, τὰ ὃ 
ἄνωϑεν ἀπὸ τῆς ἄκρας περιέλαμπε, καὶ κραυγὴ Gvreg-. 
ῥήγνυτο παγταχόϑεν a ἄσημος. 

XXIL Ἐν τούτῳ δ᾽ ὃ μὲν Ἄρατος ἐμφὺς τῇ nogels: 
παρὰ τὸ κρημνῶδες ἡμιλλᾶτο, βραδέως καὶ ταλαιπιώρων 
τὸ τιρῶτον, οὐ κατακρατῶν, ἀλλ᾿ ἀποπλαγώμενος, TON 
τρίβου παντάπασιν ἐγδεδυκότος καὶ περισκιαξομένου ταῖν 
τραχύτησι, καὶ διὰ πολλῶν δλιγμῶν καὶ παραβολῶν πε:- 
ραΐνοντος πρὸς τὸ τεῖχος. Εἶτα ϑαυμάσιον οἷον ἢ 
σϑλήνη λέγεται διαστέλλουσα τὰ γέφη, καὶ ὑπολάμπουσι 
τῆς 00ov τὸ χαλεπώτατον σαφηνίζειν, ἕως ἥψατο τοῦ 
τείχους x«Ó' ὃν ἔδει τόπον" ἐκεῖ δὲ πάλιν συνεσκίασϑ 
καὶ ἀπέκρυψε, νεφῶν συγελϑόντων. Οἱ δὲ περὶ τὰς πύ- 
λας ἔξω περὶ τὸ Ἡραῖον ἀπολειφϑέντες τοῦ 4eirod 
στρατιῶται, τριακόσιοι τὸ πλῆϑος ὄντες, ὡς ποτὲ πα-- 
ρεισέπεσον εἰς τὴν πόλιν ϑορύβου τε παντοδαποῦ καὶ 
φώτων γέμουσαν, οὐ δυνηϑέντες ἐξανευρεῖν τὸν αὐτὸν 
τρίβον, οὐδ᾽ εἰς ἴχνος ἐμβῆναι τῆς ἐκείνων πορείας, 
ἔπτηξαν ἀϑρύοι πρός τινι παλινσκίῳ λαγόνι τοῦ κρημνοῦ, 
συστείΐλαντες favross καὶ διεκαρτέρουν ἐνταῦϑα περι-᾿ 
παϑοῦντες καὶ δυσανασχετοῦντες. Βαλλομένων γὰρ. 
ἀπὸ τῆς ἄκρας ἤδη τῶν περὶ τὸν Ἄρατον, καὶ μαχομένων, 
ἀλαλαγμὸς “ἐναγώνιος ἐχώρει κάτω, καὶ χραυγὴ περιήχει 
διὰ τὴν ἀπὸ τῶν ὁρῶν ἀνάκλασιν συγκεχυμένη, καὶ ἄδη- 
λος» ὅϑεν εἴληφε τὴν ἀρχήν. ““ιαπορούντων « δ᾽ αὐτῶν, 
p ὃ n χρὴ τραπέσϑαι μέρος, ᾿Αρχέλαος, ὃ ὃ τῶν βασιλι. 
κῶν ἡγεμὼν, στρατιώτας ἔχων πολλοὺς, μετὰ κραυγῇ; 
ἀνέβαινε καὶ σαλτιίγγων, ἐπιφερόμενος τοῖς περὶ τὸν 





T ARATUS. 435 


Ἄρατον, καὶ παρήλλαττε τοὺς τριακοσίους. οἱ δ᾽ 
ὥσπερ ἐξ ἐγέδρας ἀναστάντες, ἐμβάλλουσιν αὐτῷ καὶ 
διαφϑείρουσιν οἷς ἐπέϑεντο πρώτοις" τοὺς δ᾽ alios: 
xol TOY ᾿Αρχέλαον φοβήσαντες, ἐτρέψαντο καὶ xat&- 
δίωξαν ἄχρι τοῦ σκεδασϑῆναι περὶ τὴν πόλιν. διαλυ- 
Ι ϑέντας. Ἄρτι δὲ τούτων νενικηκότων, Ἐργῖνος ἀπὸ τῶν 
1 ἄνω μαχομένων ἧκεν, ἀγγέλλων συμπεπλέχϑαι τοῖς πο- 
| λεμίοις τὸν Ἄρατον, ἀμυνομένοις εὐρώστως, καὶ | μέγαν 
ἀγῶνα περὶ αὐτὸ τὸ τεῖχος εἶναι, καὶ τάχους δεῖν τῆς βοη- 
' p Οἱ δ᾽ εὐϑὺς ἐκέλευον ἡγεῖσϑαι" καὶ προβαί- 
᾿γοντες, ἅμα φωνῇ διεσήμαινον é ἑαυτοὺς, ἐπιϑαῤῥύνοντες 
τοὺς φίλους" ἢ te πανσέληνος ἀπέφῃνδ τὰ ὅπλα πλείο- 
γα φαινόμενα τοῖς πολεμίοις, διὰ τὸ μῆκος τῆς πορείας" 
᾿ καὶ τὸ τῆς γυχτὸς ἦχῶδες τὸν ἀλαλαγμὸν ἀπὸ πολλα- 
— πλασιόνων, ἢ τοσούτων, ἐποΐδι δοκεῖν φέρεσϑαι. Τέλος 
p. δὲ συνερδίσαντες ἐξωϑοῦσι τοὺς πολεμίους, χαὶ καϑυ- 
- πέρτεροι τῆς ἄχρας ἤσαν, καὶ τὸ φρούριον εἶχον; ἡμέρας 
ἤδη διαυγούσης, 0 t& ἥλιος αὐτοῖς εὐθὺς ἐπέλαμπϑ τῷ 
ἔργῳ: καὶ παρὴν ἐκ Σικυῶνος 7j λοιπὴ δύναμις τῷ ᾿ἡράτῳ, 
δεχομένων κατὰ πύλας τῶν Κορινϑίων προϑύμως, καὶ 
τοὺς βασιλικοὺς συλλαμβανόντων. 

XXIII. Ἐπεὶ δ᾽ ἀσφαλῶς ἐδόκει πᾶντα ἔχειν, χατέ- 
βαινεν εἰς τὸ ϑέατρον ἀπὸ τῆς ἄκρας, , πλήϑους ἀπείρου 
συῤῥέδοντος, ἐπιϑυμίᾳ τῆς τ ὄψεως αὐτοῦ, καὶ τῶν λόγων, 
οἷς ἔμελλε χρῆσϑαι πρὸς τοὺς Κορινϑίους. Ἐπιστήσας 
δὲ ταῖς παρόδοις κατέρωϑεν τοὺς Αχαιοὺς, αὐτὸς ἀπὸ 
τῆς σκηνῆς εἰς μέσον προῆλϑε, τοϑωραχισμένοξ, καὶ τῷ 
προσώπῳ διὰ τὸν κόπον καὶ τὴν ἀγρυπινίαν ἠλλοιωμένος' 
᾿ὥστϑ τῆς ψυχῆς τὸ γαυρούμενον καὶ χαῖρον ὑπὸ τῆς 

περὶ τὸ σῶμα βαρύτητος κατακρατεῖσϑαι. Τῶν δ᾽ 






















436 PLUTARCHI 
ἀνϑρώπῶων ἅμα τῷ προελϑεῖν αὐτὸν ἐχχυϑέντων 
φιλοφροσύναις, μεταλαβὼν εἰς τὴν δεξιὰν τὸ δόρυ, καὶ 
τὸ γόνυ καὶ τὸ σῶμα τῇ ῥοπῇ μικρὸν ἐγκλίνας καὶ ἀπϑ- 
φεισάμενος, εἱστήκει πολὺν χρόνον σιωπῇ δεχόμενον 
αὐτῶν τοὺς κρότους καὶ τὰς ἐπιβοήσεις, ἐπαινούντων 
μὲν τὴν ἀρετὴν, ζηλούντων δὲ τὴν τύχην. Ὡς δ᾽ ἐπαύ- 
σαντο καὶ κατέστησαν, συναγαγὼν ἑαυτὸν, διοξῆλϑη 
λόγον ὑπὲρ τῶν goi τῇ πράξει πρέποντα" καὶ συνέ: 
πϑισδ τοὺς Κορινϑίους, Ayaiove γενέσϑαι, καὶ τῶν πυλῶν 
τὰς κλεῖς ἀπέδωκε, τότε πρῶτον ἀπὸ τῶν Φιλιππικῶν 
καιρῶν. ὑπ᾽ ἐκείνοις γενομένας. Τῶν δ᾽ "Ayuyóyov στρα- 
τὴ) ὧν ᾿Αρχέλαον μὲν ἀφῆκεν ὑποχείριον γενόμενον" Θεό- 
φραστον δ᾽ ἀνεῖλεν, οὐ βουλόμενον. ἀπαλλάττεσϑαι. 
Περσαῖος δὲ, τῆς ἄχρας ἁλισκομένης, εἰς Κεγχρεὰς διεξ.. 
ἔπεσεν. Ὕστερον δὲ λέγεται σχολάζων πρὸς τὸν εἰ- 
πόντα, μόνον αὐτῷ δοκεῖν στρατηγὸν εἶναι τὸν σοφὸν, 
» Ἰλλὰ νὴ τοὺς ϑεοὺς, φάναι, τοῦτο μάλιστα xquol ποτ, 
τῶν Ζήνωνος ἤρεσχε δογμάτων" νῦν δὲ μεταβάλλομαι,, 
γουϑετηϑεὶς ὑπὸ τοῦ Σικυωνίου νεανίου.“ Ταῦτα μὲν 
οὖν περὶ Περσαίου πλείονες ἱ ἱστοροῦσιν. 

XXIV. Ὁ à Ἄρατος εὐθὺς τό T8 Ἡραῖον ὑφ᾽ ἑαυτῷ 
καὶ τὸ “έχαιον ἐποιήσατο" καὶ νεῶν μὲν εἰκοσιπέντι, 
βασιλικῶν ἐκυρίευσεν, ἵππους δὲ πεντακοσίους, xai Σύ- 
ρους τετρακοσίους ἀπέδοτο" τόν T ᾿Ακροκόρινϑον ἐφύ.. 
λαττον οἵ ᾿Ιχαιοὶ τετρακοσίοις ὁπλίταις, καὶ πεντή- | 
κοντὰ χυσὶ, xai κυνηγοῖς ἴσοις ἐν τῷ φρουρίῳ τρεφομέ- 
γοις. Οἱ μὲν ovy Ῥωμαῖοι τὸν Φιλοποίμενα ϑαυμά- 
ζοντες, Ἑλλήνων ἔσχατον προσηγόρευον, ὡς μηδενὸ: 
μεγάλου μετ ἐχεῖνον ἐν τοῖς Ἕλλησι γενομένου. Ero 
δὲ τῶν Ἑλληνικῶν πράξεων ταύτην ἐσχάτην xoi γεωτάτην 





ἴδωυν». 






ARATUS. 131 

φραΐην ἂν πεπρᾶχϑαι, τοῦτο uiv τόλμῃ, τοῦτο δὲ τύχῃ 
ταῖς ἀρίσταις ἐνάμιλλον, ὡς ἐδήλωσεν εὐθὺς τὰ γενόμενα. 
Μεγαρεῖς τε γὰρ ἀποστάντες ᾿Αντιγόνου τῷ Ἀράτῳ 
p προσέϑεντο » καὶ Τροιζήνιοι n Ἐπιδαυρίων συνδτά- 
ἢ χϑησαν εἰς τοὺς ᾿Αχαιούς. Ἔξοδον τὸ πρώτην ϑέμενος 
! εἰς τὴν Array ἐνέβαλε, καὶ τὴν Σαλαμῖνα διαβὰς &e- 
| 


T ET 


λάτησεν, ὥσπερ ἐξ εἱρκτῆς λελυμένῃ τῇ δυνάμει τῶν 
; “Ἰχαιῶν, ἐφ᾽ ὃ τι βούλοιτο χρώμενος. ᾿Αϑηναίοις δὲ 
τοὺς ἐλευϑέρους a ἀφῆκεν ἄνευ λύτρων, ἀρχὰς ἀποστάσεως 
ἐνδιδοὺς αὐτοῖς. Πτολεμαῖον δὲ σύμμαχον ἐποίησϑ τῶν 
Moy, ἡγεμονίαν ἔχοντα πολέμου καὶ κατὰ γῆ» καὶ 
 χατὰ ϑάλασσαν. Οὕτω δ᾽ ἴσχυσεν ἐν τοῖς ᾿ἀχαιοῖς, 
— ὥστ᾽, ἐπεὶ μὴ κατ᾽ ἐγιαυτὸν ἐξῆν, παρ᾽ ἐγιαυτὸν αἱρεῖσϑαι 
στρατηγὸν αὐτὸν, ἔργῳ δὲ καὶ γνώμῃ διὰ παντὸς ἄρχειν. 
 Ἑώρων γὰρ αὐτὸν ov πλοῦτον, οὐ δόξαν, οὐ φιλίαν βα- 
σιλικὴν, ov τὸ τῆς αὑτοῦ πατρίδος συμφέρον, οὐκ ἄλλο 
τὸ, τῆς αὐξήσεως τῶν ouv ἐπίπροσϑεν ποιούμενον. 
| "Hyéito γὰρ, ἀσϑενεῖς ἰδίᾳ τὰς πόλεις ὑπαρχούσας 
σώζεσθαι δι ἀλλήλων, ὥσπερ ἐνδοδεμένας τῷ κοινῷ 
συμφέροντι" καὶ καϑάπερ τὰ μέρη τοῦ σώματος ζῶντα 
xci συμπγέοντα διὰ τὴν πρὸς ἀλληλαὰ συμφυΐαν, ὅταν 
ἀποσπασϑῇ καὶ γένηται χωρὶς, ἀτροφεῖ καὶ σήπεται. 
παραπλησίως τὰς πόλεις ἀπόλλυσϑαι μὲν ὑπὸ τῶν 
διασπώντων τὸ κοινὸν, αὔξεσϑαι δ᾽ ὑπ᾽ ἀλλήλων, ὅταν 
ἄλλου τινὸς μεγάλου μέρη γενόμεναι, κοινῆς προνοίας 
τυγχάνωσιν. 

XXV. Ὁρῶν δὲ τοὺς ἀρίστους τῶν» “προσοίκων αὖ- 
τονγομουμένους, ᾿Αργείοις δὲ δουλεύουσιν ἀχϑόμενος, ἐ ἐπε- 
᾿βούλευσεν ἀνελεῖν τὸν τύραννον αὐτῶν, ᾿Αριστόμαχον, 
ἅμα τῇ Te πόλει ϑρεπτήρια τὴν ἐλευϑερίαν ἀποδοῦναι 

























ὌΠ. Nc -—: 8 Ai. 
CUT PT EE 


Ἄν, ὍΝ. »Ὁ 









138 PLUTARCH! 


φιλοτιμούμενος, καὶ τοῖς ᾿ἀχαιοῖς προσκομίσαι τὴν 
πόλιν. Οἱ μὲν οὖν τολμῶντες ϑὑρέϑησαν, ὧν 4er 
προειστήκει, καὶ Χαριμένης, ὃ μάντις. Ἐΐφη δ᾽ 
εἶχον, ἀλλ᾽ ἀπείρητο κεκτῆσϑαι, καὶ ζημίαι βιὰ 
τοῖς κεκτημένοις, ἐπῆσαν ὑπὸ τοῦ τυράννου. Κατα- 
σχϑυάσας οὖν 0 ᾿άρατος αὐτοῖς ἐν Κορίνϑῳ μικρὰς πα- 
ραξιφίδας, ἐνέῤῥαψεν εἰς σάγματα" καὶ ταῦτα ἐπιτιϑεὶς 
ὑποζυγίοις σκδύη τινὰ παρημδλημένα κομίζουσιν, εἰς, 
"Aoyos ἀπέστειλ. Χαριμένους δὲ, τοῦ μάντεως, προσ-᾿ 
λαβόντος ἐπὶ τὴν πρᾶξιν ἄνϑρωπον, ok περὶ τὸν Αἰσχύ-, 
λὸν ἠγανάκτησαν, καὶ δι ἑαυτῶν ἔπραττον, τοῦ Χαριμέ- 
γους καταγνόντες. Aia D óutvos δ᾽ ἐκεῖνος, ὀργῇ κατε- 
μήνυσϑ τοὺς ἄνδρας ἤδη βαδίζοντας ἐπὶ τὸν τύραννον", 
ὧν οἱ πλεῖστοι φϑάσαντες ἐξ ἀγορᾶς ἀπέφυγον, xal | 
διδξέπεσον εἰς Κόρινϑον. Οὐ μὴν ἀλλὰ χρόνου βραχέος | 
διελϑόντος, ἀποϑνήσκει μὲν ὑπὸ δούλων ᾿ἀριστόμαχος,. 
ὑπολαμβάγει δὲ τὴν ἀρχὴν φϑάσας ᾿Αρίστιπιπος, &o- | 
λέστερος ἐκείνου τύραννος. Ὅσοι δὴ τῶν ᾿Αχαιῶν ἐν 
ἡλικίᾳ παρόντες ἔτυχον, τούτους ἀναλαβὼν ὃ Ἄρατος. 
ἐβοήϑει πρὸς τὴν πόλιν ὀξέως, οἰόμενος εὑρήσειν τὰ τῶν 
᾿ἀρχείων πρόϑυμα. Τῶν δὲ πολλῶν ἤδη διὰ συνήϑειαν | 
ἐϑελοδούλως. ἐχόντων, καὶ μηδενὸς ἀφισταμένου πρὸς 
αὐτὸν, ἀνεχώρησεν, ἔγκλημα κατεσκευακὼς τοῖς ᾿Αχαιοῖς, | 
ὡς ἐν LZ πόλεμον ἐξενηνοχόσι. Καὶ Voy É ἔσχον 
ἐπὶ τούτῳ παρὰ Μαντινεῦσιν" ἣν» Ἀράτου μὴ παρόντος, 
᾿ἀρίστιτιπος εἷλε διώκων, καὶ μνῶν ἐτιμήϑη τριάκοντα. 
Τὸν δ᾽ Ἄρατον αὐτὸν ἅμα καὶ μισῶν καὶ δεδοικὼς £n&- 
βούλευεν ἀνελεῖν, » συνεργοῦντος ᾿Αντιγόνου, τοῦ βασιλέως: 
καὶ πανταχοῦ σχεδὸν ἦσαν oi τοῦτο πράττοντες αὐτοῖς, 
καὶ καιρὸν ἐπιτηροῦντες. 44λλ οὐδὲν οἷον ἀληϑινὴ καὶ 








ARATUS. 139 


βέβαιος εὑνοια φυλακτήριον ἀνδρὸς ἄρχοντος. Ὅταν 
γὰρ ἐϑισϑῶσιν οἵ τὸ πολλοὶ καὶ οἱ δυνατοὶ, μὴ τὸν 
ἡγούμενον, αλλ᾽ ὑπὲρ τοῦ ἡγουμένου δεδιέναι, πολλοῖς 
μὲν ὄμμασιν ὁρᾷ, διὰ πολλῶν δ᾽ ὥτων ἀκούει καὶ προ-- 
αἰσϑάνεται τὰ γινόμενα. Διὸ καὶ βούλομαι, τὸν λόγον 
ἐπιστήσας ἐγταῦϑά που, διεξελϑεῖν περὶ τῆς ᾿ἀριστίππου 
διαίτης, ἣν ἢ ζηλοτυπουμένη τυραννὶς αὐτῷ καὶ ὃ 
τῆς μακαρίας καὶ περιβοήτου μοναρχίας ὄγκος πϑ- 
ριέϑηκεν. 

XXVI. Ἐκεῖνος γὰρ Αντίγονον μὲν ἔχων σύμμαχον, 
τρέφων δὲ πολλοὺς ἕνεκεν τῆς τοῦ σώματος ἀσφαλείας, 
οὐδένα δ᾽ ἐν τῇ πόλει ζῶντα τῶν ἐχϑρῶ» ὑπολελοιπὼς, 
τοὺς μὲν δορυφόρους καὶ φύλακας ἔξω παρεμβάλλειν 
ἐχέλευσεν ἐν τῷ περιστύλῳ: τοὺς δ᾽ οἰκέτας, ὁπότε δειπνή- 
σαι, τάχιστα πάντας ἐξελαύνων, καὶ τὴν μέσαυλον ἀπο- 
κλείων, μετὰ τῆς ἐρωμένης αὐτὸς εἰς οἴκημα κατεδύετο 
μικρὸν ὑπερῷον, ϑύρᾳ καταῤῥακτῇ κλειόμενον" ἧς ὑπερ- 
ἄγω τὴν κλίνην ἐπιτιϑεὶς, ἐκάϑευδεν, ὡς εἰκὸς καϑεύδειν 
τὸν οὕτως ἔχοντα, ταραχωδῶς καὶ περιφόβως. Τὸ δὲ 
χλιμάκιον n τῆς ἐρομένης μήτηρ ὑφαιροῦσα, κατέκλειεν 
εἰς ἕτερον οἴκημα, καὶ πάλιν ἃ ἅμ᾽ ἡμέρᾳ προσετίϑει, καὶ 
κατεκάλει τὸν ϑαυμαστὸν τύραννον, ὥσπερ ἑρπετὸν ἐχ 
φωλεοῦ κατερχόμενον. Ὁ δ᾽ οὐχ ὅπλοις κατὰ βίαν, 
γόμῳ δ v vn aeri, ἀκατάπαυστον ἀρχὴν περιπεποιημέ- 
yog; £y ἱματίῳ καὶ χλαμυδίῳ τῷ τυχόντι, τῶν πώποτε 
τυράννων κοινὸς ἀποδεδειγμένος ἐχϑρὸς, ἄχρι τῆς τήμε- 
Qov ἡμέρας γένος εὐδοκιμώτατον ἀπολέλοιπεν ἐν τοῖς 
Ἕλλησιν. Ἐκείνων δὲ τῶν τὰς ἄχρας καταλαμβανόντων, 
καὶ τοὺς δορυφόρους τρεφόντων, καὶ τὰ ὅπλα καὶ τὰς 
πύλας καὶ τοὺς καταῤῥάκτας προβαλλομένων ὑπὲρ τῆς 








ΥΩ Νὰ UN ΓῸ 
τῶν Mp MISCERI ΤῊ ὙΠ᾿ 


140 PLUTARCHI ' 


τοῦ σώματος ἀσφαλείας, ὀλίγοι τὸν ἐκ πληγῆς ϑάνατον, | 
ὥσπερ οἵ λαγωοὶ, διέφυγον" οἶκος δ᾽, ἢ γένος, ἢ τάφος, 


ἔχων τιμωμένην μνήμην» οὐδενὸς λέλειπται. 


XXVI. Πρὸς. δ᾽ οὖν τὸν ᾿Αρίστιτιπον ὃ ὃ Ἄρατος καὶ 
κρύφα πολλάκις καὶ φανερῶς προσέπταισεν, ἐπιχειρήσας | 
καταλαμβάνειν τὸ Ἄργος. Ἅπαξ δὲ καὶ κλίμακας προσ- 1 
ϑεὶς, μετ᾿ ὀλίγων ἐπὶ τὸ τεῖχος. ἀνέβη παραβόλως, χαὶ 


τοὺς βοηϑοῦντας ἐγταῦϑα τῶν φυλάκων ἀπέκτεινεν. 
Εἶτα ἡμέρας ἐπιφανείσης, καὶ τοῦ τυράννου πανταχόϑεν 
αὐτῷ προσβάλλοντος, οἱ μὲν Agrélot καϑάπερ οὐχ ὑπὲρ 
τῆς ᾿ἐκείνων ἐλευϑερίας τῆς μάχης οὔσης, ἀλλ᾿ ὡς τὸν 








ἀγῶνα τῶν Νεμείων βραβεύοντες, ἴσοι καὶ δίκαιοι ϑεα- | 


ταὶ καϑῆντο τῶν γινομένων. , πολλὴν ἡσυχίαν ἄγοντες" 


ὁ δ᾽ Ἄρατος εὐρώστως ἀμυνόμενος, λόγχῃ μὲν ἐκ χειρὸς | 


διελαύνεται τὸν μηρὸν, ἐκράτησε δὲ τῶν τόπων, ἐν οἷς 


ἦν, καὶ οὐκ ἐξεώσϑη μέχρι γυχτὸς, ἐνοχλυύμενος ὑπὸ τῶν - 


πολεμίων. Εἰ δὲ καὶ τὴν γύχτα τῷ ἡ πόνῳπιροσεταλαιπώρησεν, 


οὐκ ἂν διήμαρτεν" ὃ γὰρ τύραννος ἤδη περὶ δρασμὸν eye 


xai πολλὰ τῶν ἰδίων éni ϑάλασσαν προεξέπεμψϑ" γὺν 
τοῦτο μὲν οὐδενὸς ἐξαγγείλαντος πρὸς τὸν Ἄρατον, ὅδε: 
τος δ᾽ ἐπιλείποντος, ἑαυτῷ δὲ χρήσασϑαι διὰ τὸ τραῦμα 
μὴ δυνάμενος, ἀπήγαγε τοὺς στρατιώτας. 

XXVIII. Ἐπεὶ δὲ ταύτην ἀπέγνω τὴν ὁδὸν, ἐμβαλὼν 
φανερῶς τῷ στρατοπέδῳ τὴν Ἀργολίδα χώραν ἐπόρϑει, 
καὶ περὶ τὸν Χάρητα ποταμὸν. ἰσχυρᾶς μάχης γενομένης 
πρὸς τὸς ᾿Αρίστιππον, αἰτίαν & ἔσχεν ὡς ἐγκαταλιτιὼν τὸν 
ἀγῶνα καὶ προέμενος τὸ νίκημα. Τῆς γὰρ ἄλλης δυνά- 
μεὼς ὁμολογουμένως ἐπικρατούσης, καὶ τῷ διωγμῷ πολὺ 
προελϑούσης εἰς τοὔμπροσϑεν, αὐτὸς οὐχ οὕτως ἐχ- 
βιασϑεὶς ὑπὸ τῶν καϑ' αὑτὸν, ὡς ἀπιστῶν τῷ κστορ- 





ARATUS, 144 


ϑώματι καὶ φοβηϑεὶς, ἀνεχώρησε τεταραγμένος εἰς TO 
στρατόπεδον. Ἐπεὶ δ᾽ ἀπὸ τῆς διώξεως ἐπανελϑόντες 
οἵ λοιποὶ χαλεπῶς ἔφερον, ὅτι τρεψάμενοι τοὺς πολε- 
μίους, καὶ πολὺ πλείονας ἐκείνων καταβαλόντες, ἢ σφῶν 
αὐτῶν ἀπολέσαντες, παραλελοίπασι τοῖς ἡττημένοις 
στῆσαι κατ᾽ αὐτῶν τρόπαιον, αἰσχυνϑεὶς, πάλιν ἔγνω 
διαμάχεσϑαι περὶ τοῦ τροπαίου, καὶ μίαν ἡμέραν δια- 
λιπὼν, αὐὖϑις ἐξέτασσε τὴν στρατιᾶν. Ὡς δ᾽ ἤσϑετο 
πλείονας γεγονότας καὶ ϑαῤῥαλεώτερον ἀνϑισταμένους 
τοὺς περὶ τὸν τύραννον, οὐκ ἐτόλμησεν, ἀλλ ἀπῆλϑε τοὺς 
γεκροὺς ὑποσπόνδους ἀνελόμενος. Οὐ μὴν ἀλλὰ τῇ 
περὶ τὴν ὁμιλίαν καὶ πολιτείαν ἐμπειρίᾳ καὶ χάριτι τὴν 
διαμαρτίαν ταύτην ἀναμαχόμενος, προσηγάγετο τὰς 
Κλεωνὰς τοῖς ᾿Αχαιοῖς" καὶ τὸν ἀγῶνα τῶν Ἱνγεμείων 
ἤγαγεν ἐν Κλεωναῖς, ὡς πάτριον ὄντα καὶ μᾶλλον προσ- 
ἥκοντα τούτοι. Ἤγαγον δὲ καὶ ᾿Αργεῖοι, καὶ συνε- 
χύϑη τότε πρῶτον ἢ δεδομένη τοῖς ἀγωνισταῖς ἀσυ- 
λία καὶ ἀσφάλεια, πάντας τῶν ᾿Αχαιῶν, ὅσους ἔλα- 
βον ἠγωνισμένους ἐν "gre, διὰ τῆς χώρας πορευ- 
ομένους, ὡς πολεμίους ἀποδομένων. Οὕτω σφοδρὸς 
ἢν καὶ ἀπαραίτητος ἐν τῷ μισεῖν τοὺς τυράννους. 

XXIX. Ὀλίγῳ δ᾽ ὕστερον ἀκούσας, τὸν Aglaua- 
πον ἐπιβουλεύειν μὲν ταῖς Κλεωναῖς, φοβεῖσϑαι δ᾽ ἐκεῖνον 
ἐν Κορίνϑῳ καϑεζόμενον, ἤϑροισεν ἐκ παραγγέλματος 
στρατιάν. Καὶ σιτία κελεύσας πλειόνων ἡμερῶν κο- 
μίξειν, εἰς Κεγχρεὰς κατῆλϑεν, ἐκκαλούμενος δι ἀπάτης 
τὸν Αρίστιππον, ὡς, αὐτοῦ μὴ παρόντος, ἐπιϑέσϑαι 
τοῖς Κλεωναίοις" 0 καὶ συνέβη. Παρῆν γὰρ εὐϑὺς 
ἐξ Ἄργους ἔχων τὴν δύναμιν. Ὁ δ᾽ άρατος, εἰς Κόριν- 
Sov ἤδη σκοταῖος ἐκ Κεγχρδῶν ὑποστρέψας, καὶ τὰς 





COSTI ΑΥΨΌΨ ΦΌΡΟΥ ΡΣ 





142 PLUTARCH! 


ὁδοὺς φυλακαῖς διαλαβὼν j ἦγε τοὺς ᾿ἡχαιοὺς, ἑπομένους 
οὕτω μὲν δὐτάκτως, οὕτω δὲ ταχέως καὶ προϑύμως, dors | 
μὴ μόνον ὁδούοντας, ἀλλὰ καὶ παρελϑόντας εἰς τὰς | 
Κλεωνὰς, ἔτι γυκτὸς οὔσης, xal “συνταξαμένους ἐπὶ μάχην 
ἀγνοεῖσϑαι, καὶ λανϑάνειν τὸν ᾿4ρίστιτιτιον. Ἅμα δ᾽ 
ἡμέρᾳ τῶν πυλῶν ἀνοιγϑεισῶν, καὶ τῆς σάλπιγγος ἐγκε- 
λευσαμένης, δρόμῳ καὶ ἀλαλαγμῷ προσπεσὼν τοῖς πολε- 
μίοις, εὐϑὺς ἐτρέψατο, καὶ κατεῖχε διώχων, ἢ μάλιστα 

φεύγειν ὑπεγόει τὸν Aolatunoy, ἐκτροπὰς τιολλὰς τῶν 
χωρίων ἐχόντων. Τενομένης δὲ τῆς διώξεως ἄχρι Mv- 
κηγῶν, ὃ μὲν τύραννος ὑπὸ Κρητός τινὸς» ὡς Δεινίας 
ἱστορεῖ, τοὔνομα Τραγίσκου, καταληφϑεὶς ἀποσφαάττε- 
ται, τῶν δ᾽ ἄλλων ἔπεσον ὑπὲρ χιλίους πεντακοσίους. 
Ὁ δ᾽ Ἄρατος οὕτω λαμπρῶς εὐτυχήσας, καὶ μηδένα τῶν 
αὑτοῦ στρατιωτῶν ἀποβαλὼν, ὅμως οὐκ ἔλαβε τὸ Ἄργος, 
οὐδ᾽ ἠλευϑέρωσε, τῶν περὶ Aylay καὶ τὸν νϑώτερον 
Api tóuay ov μετὰ δυνάμεως βασιλικῆς παρειστιεσόντων 
καὶ κατασχόντων τὰ πράγματα. Τὸ μὲν οὖν πολὺ τῆς 
διαβολῆς καὶ λόγους καὶ σκώμματα καὶ βωμολοχίας πα- 
ρϑίλετο τῶν κολακευόντων τοὺς τυράννους, καὶ διεξιόντων 
ἐκείνοις χαριζομένων, ὡς τοῦ στρατηγοῦ τῶν ᾿Ἰχαιῶν ἐχ- 
ταράττοιτο μὲν D] κοιλία παρὰ τὰς μάχας, κάρος δὲ 
προσπΐπτοι καὶ ἔλιγγος à ἅμα τῷ παραστῆναι τὸν σαλ- 
πιγκτήν" ἐκτάξας δὲ τὴν δύναμιν, καὶ τὸ σύνθημα 
παρεγγυήσας, καὶ πυϑόμενος τῶν ὑποστρατήγων καὶ 
λοχαγῶν, μή τις αὐτοῦ χρεία πὰρόντος, (βεβλῆσϑαι γὰρ 
τοὺς ἀστραγάλους) ἀπέρχοιτο καραδοκήσων πόῤῥωϑεν 
τὸ συμβησόμενον. Ταῦτα γὰρ οὕτως ἴσχυσέν, ὥστε καὶ 
τοὺς φιλοσόφους ἐν ταῖς σχολαῖς ζητοῦντας, εἰ τὸ παλ- 
λεσϑαι τὴν καρδίαν, καὶ τὸ χρῶμα τρέπεσϑαι παρὰ τὸ 


| 








ARATUS. 143 


φαινόμενα δεινὰ, δειλίας ἐστὶν ἢ δυσαῤασίας τι)ὸς περὶ 
τὸ σῶμα xoi ψυχρότητος, ὀνομάζειν ἀεὶ τὸν Ἄρατον, 
ὡς ἀγαϑὸν μὲν ὄντα στρατηγὸν, ἀδὶ δὲ ταῦτα πάσχοντα 
παρὰ τοὺς ἀγῶνας. 

XXX. Ὡς δ᾽ οὖν τὸν Αρίστιππον ἀγεῖλεν, εὐθὺς 
ἐπεβούλευσε “Μυσιάδῃ, τῷ 'Μεγαλοπολίτῃ, τυραννοῦντι ᾿ 
᾿ τῆς ἑαυτοῦ πατρίδος. Ὁ δ᾽ οὐκ ὧν ἀγεννὴς, οὐδ᾽ ἀφι- 
, : Aórioc τὴν φύσιν, οὐδ᾽, ὥσπερ οἵ πολλοὶ τῶν “μογαρχῶν, 

ἀκρασίᾳ καὶ πλεονεξίᾳ πρὸς ταύτην ῥυεὶς τὴν ἀδικίαν, 

ἀλλ᾽ ἐπαρϑεὶς € ἔρωτι δόξης ἔ Ert γέος, καὶ | λόγους ψευδεῖς 

καὶ κενοὺς λεγομένους περὶ τυραννίδος » ὡς μακαρίου καὶ 
; ϑαυμαστοῦ πράγματος, εἰς μέγα φρόνημα παραδεξάμε- 
voc ἀνοήτως, καὶ καταστήσας ἑαυτὸν τύραννον, ταχὺ με- 
[ στὸς ἣν τῆς ἐκ μοναρχίας βαρύτητος. Ἅμα δὲ καὶ ζηλῶν 
εὐημεροῦντα, καὶ δεδοικὼς ἐπιβουλεύοντα τὸν Ἄρατον, 
ὥρμησξ, καλλίστην δρμὴν μεταβαλόμενος, πρῶτον μὲν 
ἑαυτὸν ἐλευϑερῶσαι μίσους, καὶ φόβου, καὶ φρουρᾶς, καὶ 
δορυφόρων, εἶτα τῆς πατρίδος δὐδργέτης γενέσϑαι. Καὶ 
μεταπεμψάμενος τὸν Ἄρατον, ἀφῆκε τὴν ἀρχὴν, καὶ τὴν 
πόλιν εἰς τοὺς “Τχαιοὺς μετεκόμισεν. Eq οἷς μεγαλύ- 
γοντες αὐτὸν οἱ ἀχαιοὶ, στρατηγὸν εἵλοντο. ΦΦιλοτι- 
μούμενος δ᾽ εὐθὺς ὑπερβαλεῖν δόξη τὸν Ἄρατον, ἄλλας 
τὸ πολλὰς πράξεις, οὐκ ἀναγκαίας εἶναι δοκούσας, καὶ 
στρατείαν ἐπὶ “ακεδαιμονίους παρήγγειλεν. Ἐνιστά- 
μενος δ᾽ ὃ Ἄρατος αὐτῷ φϑονεῖν ἐδόκει" καὶ τό ye 
δεύτερον ὃ ὃ “υσιάδης στατηγὸς ἠρέϑη, ἀντιπράττοντος 
ἄντικρυς ᾿Αράτου, καὶ σπουδάζοντος ἑτέρῳ παραδοϑῆναι 
τὴν ἀρχήν. Αὐτὸ: μὲν γὰρ, ὡς εἴρηται, map ἐγιαυτὸν 
"oye. “Μέχρι μὲν ov» τρίτης στρατηγίας ὃ “Δυσιάδης 
εὖ φερόμενος διδτέλοι, καὶ nep ἐγιαυτὸν ἦρχεν ἐναλλὰξ, 


Ἧ 
d 
[ 
t 
[. 
1 
B 
H 
à 
"T 
X 
1 
LI 


Es 
























144 PLUTARCH! 


τῷ. Aparo στρατηγ ν᾽ φανερὰν δ᾽ ἐξενεγκάμενος ἔχϑρω, 
χαὶ πολλάκις αὐτοῦ κατηγορήσας ἐν τοῖς My auos, 
ἀπεῤῥίφη. Καὶ γὰρ opo ᾿πεπλασμένῳ δοχῶν ἤϑει 
πρὸς ἀληϑινὴν καὶ ἀκέραιον ἀρετὴν ἅμιλλᾶσϑαι. Καὶ 
καϑάπερ τῷ κόκκυγι φησὶν Alronos, ἐρωτῶντι τοὺς 
λεπτοὺς ὄρνιϑας, ὃ τι φεύγοιεν αὐτὸν, εἰπεῖν ἐκείνους, 
ὡς ἔσται ποτὲ ἱέραξ' οὕτως ἔοιχε τῷ «ἀυσιάδῃ παρακο- 
λουϑεῖν ἐς τῆς τυραννίδος ὑποψία βλάπτουσα τὴν πίστιν 
αὐτοῦ τῆς μεταβολῆς. 
XXXI. Ὁ δ᾽ Ἄρατος εὐδοκίμησε καὶ τιερὶ τὰς Ai- 
τωλικὰς πράξεις" ὅτε συμβαλεῖν μὲν αὐτοῖς πρὸ τῆς 
Μεγαρικῆς ὡρμημένων τῶν ᾿᾿χαιῶν ; καὶ τοῦ βασιλέως 
τῶν “᾿ακεδαιμονίων, Ἄγιδος, ἀφιχνουμένου μετὰ Óvva- - 
uec, καὶ συνεξορμῶντος ἐπὶ τὴν μάχην τοὺς ᾿ἀχαιοὺς, 
ἐν αντιωϑεὶς, καὶ πολλὰ μὲν ὀνείδη, πολλὰ δ᾽ εἰς μαλακίαν 
καὶ ἀτολμίαν καὶ σκώμματα καὶ χλευασμὸν ὑπομείνας,, 
οὐ προήχατο τὸν τοῦ συμφέροντος λογισμὸν διὰ τὸ 
φαινόμενον αἰσχρὸν, ἀλλὰ ,παροχώρησε τοῖς πολεμίοις, 
ὑπερβαλοῦσι τὴν Γερανίαν ἀμαχεὶ παρελϑεῖν εἰς Πελο-, 
πόνγησον. Ὡς μέντοι παρολϑόντες ἐξαίφνης Πελλήνην" 
κατέλαβον, οὐκέτ᾽ ἦν ὃ αὐτὸς, οὐδ᾽ ἔμελλε διατρίβων καὶ | 
περιμένων ἀϑροισϑῆναι καὶ συνελϑεῖν εἰς ταὐτὸ παντα- 
χόϑεν τὴν δύναμιν, ἀλλ᾿ εὐϑὺς ὥρμησε μετὰ τῶν παρόν-. 
τῶν ἐπὶ τοὺς πολεμίους ἐν τῷ κρατεῖν ἀσϑενεστάτους δι᾽ 
ἀταξίαν καὶ ὕβριν ὃ ὄντας" Ἅμα γὰρ τῷ παρελϑεῖν εἰι: 
τὴν πόλιν, oi μὲν στρατιῶται, διασπαρέντες ἐν ταῖς οἷ-- 
κίαις, ἦ ἤσαν ἐξωϑοῦντες ἀλλήλους καὶ διαμαχόμενοι περὶ 
τῶν χφημάτων᾽ ἡγεμόνες δὲ καὶ λοχαγοὶ τὰς γυναῖκα: 
καὶ τὰς ϑυγατέρας. τῶν Πελληνέων περιϊόντος ἥρπαζον, 
καὶ τὰ κράνη τὰ αὑτῶν ἀφαιροῦντδς ἐκείναις περιετέϑε- 






















| ARATUS. 145 
σαν, Tov μηδένα λαβεῖν ἄλλον, ἀλλὰ τῷ κράνει δῆλον 
εἶναι τὸν δεσπότην ἑχάστης. Θύτω δὲ διακειμένοις 
οἷς καὶ ταῦτα πράττουσιν ἐξαίφνης ὃ Ἄρατος ἐπι- 
πεσὼν προσηγγέλϑη. Koi qevopérue ἐκπλήξεως; οἵαν 
ὃς ἐν ἀταξίᾳ τοιαύτῃ, πρὶν 2) πάντας πυϑέσϑαι τὸν 
ov, οἵ πρῶτοι περὶ τὰς πύλας τοῖς ᾿ἡχαιοῖς καὶ τα 
προάστεια συμπεσόντες ἔφευγον; ἤδη γνενικημένοι" καὶ 
᾿χατεπίμπλασαν ἐλαυνόμενοι προτροπάδην ἀπορίας τοὺς 
συνισταμένους καὶ προσβοηϑοῦντας. 

1 xxxi. E» τούτῳ δὲ τῷ ταράχῳ μία τῶν αἰχμαλώ- 
τῶν, Ἐπιγήϑους 3 ἀνδρὸς ἐνδόξου, ϑυγάτηρ, αὐτὴ δὲ 
: eL xod μεγέϑει. σώματος εὐτιρεπῆς, ἔτυχδ μὲν ἐν τῷ 
ερῷ καϑεξομένη τῆς, “Ἵφτέμιδος, οὗ κατέστησεν αὐτὴν ὃ 
& iexrágye, ἑλὼν ἑαυτῷ; καὶ περιϑεὶς τὴν τριλοφίαν" 
agro δ᾽ ἐκδραμοῦσα πρὸς τὸν ϑόρυβον y ὡς ἔστη πρὸ 
ϑυρῶν τοῦ ἱερου, καὶ κατέβλεψεν. εἰς τοὺς μαχομέ- 
γους ἄνωϑεν ἔχουσα τὴν τριλοφίαν, αὐτοῖς τε τοῖς πολί- 
ταῖς ϑέαμα σεμνότερον, ἢ xav. ἄνϑρωπον, ἐφάνη; καὶ τοῖς 
πολεμίοις φάσμα ϑεῖον ὁρᾷν δοκοῦσι φρίκην ἐνέβαλε καὶ 
ϑάμβος, ὥστε μηδένα τρέπεσϑαι. πρὸς ἀλκήν. Αὐτοὶ 
δὲ Πελληνεῖς λέγουσι, » τὸ βρέτας τῆς ϑεοῦ τὸν μὲν ἄλλον 
ἀποχεῖσϑαι χρόνον ἄψαυστον" ὅταν δὲ κινηϑὲν ὑπὸ τῆς 
ρείας ἐκφέρηται, μηδένα προσβλέπειν ἐναντίον, ἀλλ 
τ οτρέπεσϑαι πάντας" οὐ γὰρ ἀνϑρώποις μόνον ὅραμα 
$91 ὃν elvat καὶ χαλεπὸν, ἀλλὰ xai 1 δένδρα ποιεῖν ἄφορα, 
καὶ καρποὺς ἀπαμβλίσκειν, δί ὧν ἂν κομίζηται. Τοῦτο 
ὃ τότε τὴν ἱέρδιαν ἐξενεγκαμένην, καὶ τρέπουσαν aei 
ατὰ τοὺς «Αἰτωλοὺς o ἀντιπρόσωπον, ἔχφρονας καταστὴῆ- 
καὶ παρελέσ ϑαὶ τὸν λογισμόν. Ὁ δ᾽ Ἄρατος, οὐδὲν 
τοῖς ὑπομνήμασιν εἴρηκε τοιοῦτον, ἀλλά φησι, τρε- 
EPrur. IX. K 














146 PLUTARCHI 


ψάμενος τοὺς Αἰτωλοὺς, καὶ φεύγουσι συνεισπδσὼν 
τὴν πόλιν, ἐξελάσαι κατὰ κράτος, ἑπτακοσίους δ᾽ a 
κτεῖναι. Τὸ δ᾽ ἔργον ἐν τοῖς μεγίστοις διεβοήϑη, 
Τιμάνϑης, ὃ 0 ζωγράφος, ἐποίησεν ἐμφαντικῶς τῇ διαϑὲ 
τὴν μάχην ἔχουσαν. 

XXXIII. Οὐ μὴν ἀλλὰ πολλῶν ἐϑνῶν καὶ δυναστῶν 
ἐπὶ τοὺς ᾿Αχαιοὺς συνισταμένων, εὐθὺς ὃ Aparog ἔπραττι! 
φιλίαν πρὸς τοὺς «Αἰτωλοὺς, καὶ ΠΠ]ανταλέοντι, τῷ τιλδῖ- 
στον Αἰτωλῶν δυναμένῳ, συνεργῷ χρησάμενος, οὐ μόνον 
εἰρήνην, ἀλλὰ καὶ συμμαχίαν τοῖς ᾿ἡχαιοῖς πρὸς τοὺς Ai- 
τωλοὺς ἐποίησε. Τοὺς δ᾽ ᾿Αϑηναίους σπουδάζων ἐλου-, 
ϑερῶσαι, διεβλήϑη καὶ κακῶς ἤκουσεν ὑπὸ τῶν ᾿Αχαιῶν, 
ὅτι, σπονδὰς πεποιημένων αὐτῶν πρὸς τοὺς Μακεδόνας, 
καὶ ἀνοχὰς ἀγόντων, ἐπεχείρησε τὸν Πειραιᾶ, καταλαβεῖν. 
Αὐτὸς δ᾽ & ἀρνούμενος ἐν τοῖς ὑπομνήμασιν, οἷς «nolo. 
πεν, Égyivov αἰτιᾶται, μεϑ' οὗ τὰ περὶ τὸν "AxgoxóQuy- 
Sor ἔπραξεν. Ἐκεῖνον γὰρ, ἰδίᾳ τῷ Πειραιεῖ προσβάλ- 
λοντα, καὶ τῆς κλίμακος συνεριβείσης, διωκόμενον 0v0-- 
μάζριν Ἄρατον, καὶ καλεῖν συνεχῶς, ὥσπερ παρόντα, καὶ 
διαφυγεῖν οὕτως ἐξαπατήσαντα τοὺς πολεμίους. On 
μὴν δοκεῖ πιϑανῶς ἀπολογεῖσϑαι. Τὸν γὰρ Ἐργῖνον, 
ἄνϑρωπον ἰδιώτην καὶ Σύρον, ἀπ᾽ οὐδενὸς ἣν εἰκότοι: 
ἐπὶ νοῦν βαλέσϑαι τηλικαύτην πρᾶξιν, εἰ μὴ τὸν Ἄρατον 
εἶχεν ἡγεμόνα, καὶ παρ᾽ ἐκείνου τὴν δύναμιν καὶ τὸν 
καιρὸν, εἰλήφει πρὸς τὴν ἐπίϑεσιν. Ἐδήλωσε δὲ καὶ 
αὐτὸς 0 Ἄρατος, ov δὶς, οὐδὲ τρὶς, ἀλλὰ πολλάκις, ὥσπευ 
οἵ δυσέρωτες, ἐπιχειρήσας τῷ Πειραιεῖ, καὶ πρὸς τὰς δια- 
μαρτίας οὐκ ἀποκαμῶν, ἀλλὰ τῷ παρὰ μικρὸν asi καὶ 
σύνεγγυς, ἀποσφάλλεσϑαι, τὴν ἐλπίδα πρὸς τὸ ϑαῤῥεῖν 
ἀνακαλούμενος. “Ἅπαξ δὲ καὶ τὸ σκέλος ἔσπιασδ Duk 


















ARATUS. 447 


τοῦ Θριασίου φεύγων" καὶ τομὰς ἔλαβε πολλὰς, ἃς 9ε- 
᾿ραπευόμενος, καὶ πολὺν yoorov ἐν φορείῳ κομιζόμενος, 
ἐποιεῖτο τὰς στρατείας. 
XXXIV. ᾿ἡντιγόνου δ᾽ ἀποϑανόντος, καὶ Δημητρίου 
τὴν βασιλείαν παραλαβόντος, ἔτι μᾶλλον ἐνέκειτο ταὶς 
I4 ᾿Αϑήναις, καὶ ὅλως κατεφρόνει τῶν Μακεδόνων. Διὸ καὶ 
K ᾿χρατηϑέντος αὐτοῦ μάχῃ περὶ Φυλακίαν ὑπὸ Βίϑυος, 
τοῦ Δημητρίου στρατηγοῦ, καὶ λόγου γενομένου πολλοῦ 
μὲν, ὡς ἑάλωχε, πολλοῦ δ᾽, ὡς τέϑνηκεν, ὃ μὲν. τὸν Πει- 
| Quid φρουρῶν Διογένης, ἔπεμψεν ἐπιστολὴν εἰς Κόριν- 
1 Sov, ἐξίστασϑαι τῆς, πόλδως κδλεύων τοὺς ᾿Αχαιοὺς, ἐπειδὴ 
᾿ Ἄρατος ἀπέϑανεν" ἔτυχε δὲ, τῶν γραμμάτων χκομισϑέν- 
τῶν; παρὼν αὐτὸς ἐν Κορίνθῳ, καὶ διατριβὴν 0i τοῦ 
i Διογένους καὶ γέλωτα πολὺν παρασχόντες ἀπηλλάγησαν. 
Αὐτὸς δ᾽ ὁ βασιλεὺς ἐκ M ακεδονίας ναῦν ἔπεμψεν, ἐφ᾽ 
ἧς κομισϑήσεται πρὸς αὐτὸν ὁ Ἄρατος δεδεμένος. Πα- 
σαν δ᾽ ᾿4ϑηναῖοι κουφότητα κολακείας τῆς πρὸς Μακε- 
| δόνας ὑπερβάλλοντες, ἐστεφανηφόρησαν, ὅτ8 πρῶτον 
ἠγγέλϑη τεϑνηκχῶς. Διὸ καὶ πρὸς ὀργὴν εὐϑὺς ἐχστρα- 
τεύσας ἐπ᾿ αὐτοὺς, ἄχρι τῆς ᾿Ἰκαδημίας προῆλϑεν" εἶτα 
ισϑεὶς, οὐδὲν ἠδίκησεν. Οἱ δ᾽ ᾿᾿ϑηναῖοι, συμφρονή- 
σαντες αὐτοῦ τὴν ἀρετὴν, ἐπεὶ, “ημητρίον τελευτήσαν- 
ος» ὥρμησαν ἐπὶ τὴν ἐλευϑερίαν, ἐκεῖνον ἐκάλουν. Ὁ 
; καίπερ ἑτέρου μὲν ἄρχοντος τότε τῶν ᾿Αχαιῶν ; αὐτὸς 
δι᾿ ἀῤῥωστίαν τινὰ “μακρὰν κλινήρης ὑπάρχων, ὅμως 
y φορείῳ κομιζόμενος ὁ ὑπήντησε τῇ πόλει πρὸς τὴν χρείαν, 
i τὸν ἐπὶ τῆς φρουρᾶς “ιογένη συνέπεισεν ἀποδοῦναι 
όν τε Πειραιᾶ , καὶ τὴν Μουνυχίαν, καὶ τὴν Jialayirm, 
τὸ Σούνιον, τοῖς ᾿᾿Αϑηναίοις, ἐπὶ πεντήκοντα καὶ 
ὃν ταλάντοις, ὧν αὐτὸς ὃ "Agetog εἴκοσι τῇ πόλει 
K2 


* 








148 PLUTARCHI 


συνεβάλετο. Πρφοσεχώρησαν δ᾽ εὐϑὺς Αἰγινῆται x 
Ἑρμιονεῖς τοῖς ᾿Αχαιοῖς, ἢ τὸ πλείστη τῆς ᾿Αρκαδίας αὐτοῖς 
συνϑτέλει. Kai Μακεδόνων μὲν ἀσχόλων ὄντων 
τινας προσοίκους καὶ ὁμόρους πολέμους, Αἰτωλῶν δὲ 
συμμαχούντων, ἐπίδοσιν μεὲγ ἅλην » τῶν ᾿Αχαιῶν ἐλάμβανε 
δύναμις. 

XXXV. Ὁ δ᾽ Ἄρατος ἐργαζόμενος τὴν παλαιὰν ὑπό- 
ϑέσιν, καὶ δυσανασχετῶν τὴν ἐν Ἄργει τυραννίδα 7γειτ- 
γιῶσαν αὐτοῖς, ἔπειϑε πέμπων τὸν ᾿Αριστόμαχον εἷς 
μέσον ϑεῖναι καὶ προσαγαγεῖν τοῖς ᾿Αχαιοῖς τὴν πόλιν, 
καὶ ζηλώσαντα “«υσιάδην, ἔϑνους τηλικούτου μετ evgn- 
: μίας xol τιμῆς στρατηγὸν εἶναι μᾶλλον, 7 μιᾶς πόλεως. 
κινδυνεύοντα καὶ μισούμενον τύραννον. ai opetete| 
: δὲ τοῦ ᾿Αφιστομάχου,. xoi καλεύσαντος αὐτῷ πεντήκοντα. 
τάλαντα πέμψαι τὸν Ἄρατον, ὅπως ἀπαλλάξῃ καὶ δια- | 
λύσηται τοὺς παρ᾽ αὐτῷ στρατευομένους, καὶ τῶν xen- 
μάτων ποριζομένων, ὃ Avoiabig ἔ ἔτι στρατηγῶν, καὶ qu- 
λοτιμούμενος ἔδιον αὑτοῦ πολίτευμα τοῦτο πρὸς τοὺς. 
᾿᾿χαιοὺς γενέσϑαι » τοῦ μὲν ᾿Ἵράτου κατηγόρει πρὸς" 
᾿Αφιστόμαχον, ὡς δυσμενῶς καὶ ἀδιαλλάκτως ἀεὶ πρὸς. 
τοὺς τυράννους ἔχοντος, αὑτῷ δὲ πείσας τὴν πρᾶξιν ἐπί-. 
τρέψαι, προσήγαγε τοῖς ᾿Αχαιοῖς τὸν ἄνϑρωπον. Ἔνϑα, 
δὴ μάλιστα φανερὰν ἐποίησαν οἱ σύνεδροι τῶν pon : 
τὴν πρὸς τὸν Ἄρατον εὔνοιαν καὶ πίστιν. ᾿Ἀντειπιόντος | 
uiv γὰρ αὐτοῦ, δι ὀργὴν ἀπήλασαν τοὺς περὶ τὸν ᾿4ρι- 
στόμαχον. Ἐπεὶ δὲ συμπεισϑεὶς πάλιν αὐτὸς ἤρξατο 
περὶ αὐτῶν διαλέγεσϑαι παρὼν, πάντα ταχέως καὶ προ- 
ϑύμως ἐψηφίσαντο; καὶ προσδδέξαντο μὲν τοὺς ᾿Αργείους 
καὶ Φλιασίους εἰς τὴν πολιτείαν, ἐνιαυτῷ δ᾽ ὕστερον καὶ 
τὸν ᾿ἀριστόμαχον εἵλοντο στρατηγόν. Ὁ δ᾽ εὐημερῶν, 





ARATUS. 149 



























| παρὰ Tolg ᾿Αἀχαιοῖς, καὶ ουλόμενος εἰς τὴν «Δακωνικὴν 
ἐμβαλεῖν, ἐκάλει τὸν Ἄρατον ἐξ ᾿Αϑηνῶν. Ὁ δ᾽ ἔγραφε 
μὲν αὐτῷ τὴν στρατείαν ἀπαγορεύων, καὶ τῷ KAsouéve 
᾿ϑράσος ἔχοντι καὶ παραβόλως αὐξανομένῳ συμπλέκεσϑαι 
τοὺς ᾿Ἰχαιοὺς μὴ βουλόμενος" ὡρμημένου δὲ πάντως 
ὑπήκουσε, καὶ παρὼν συνεστράτευεν. Ὅτε δὲ καὶ κω- 
λύσας περὶ τὸ ἽΠαλλάντιον, τοῦ Κλεομένους ἐπιφανέντος 
αὐτοῖς, μάχην συνάψαι τὸν “Ἵφιστόμαχον, ὑπὸ Ἰνσιάδου 
5 ᾿κατηγορήϑη, καὶ περὶ τῆς στρατηγίας εἰς ἀγῶνα καὶ 
H ἀντιπαραγγελίαν αὐτῷ καταστὰς, ἐκράτησϑ τῇ χειροτονίᾳ, 
Η χαὶ τὸ δωδέκατον ἡρίϑη στρατηγός. 

XXXVI. Ἔν ταύτῃ τῇ στρατηγίᾳ περὶ τὸ «Δὐκαιον 
ἡπτηϑεὶς ὑπὸ τοῦ Ἀλεομένους ἔφυγε, καὶ πλανηϑεὶς 
γυχτὸς, ἔδοξε μὲν τεϑνάναι;,. xoi πάλιν οὗτος ὃ λόγος xoT 
αὐτοῦ πολὺς ἐξεφοίτησεν εἰς τοὺς Ἕλληνας" ἀνασωϑεὶς 
δὲ, καὶ τοὺς στρατιώτας συναγαγὼν, οὐκ ἠγάπησεν ἀσ- 
φαλῶς ἀπελϑεῖν, αλλ᾽ ἄριστα τῷ καιρῷ χρησάμενος, 
οὐδενὸς προσδοκῶντος, οὐδὲ συλλογιζομένου το μέλλον, 
; ἐξαίφνης ἐπέπεσε Μαντινεῦσι, συμμάχοις οὐσι τοῦ v Κλεο- 
μένους" καὶ τὴν πόλιν ἑλὼν, φρουρὰν ἐνέβαλε, καὶ τοὺς 
οἶκους πολίτας ἐποίησεν αὐτῶν, καὶ μόνος, ἃ νικῶντες 
οὐκ ἂν ῥᾳδίως E ἔσχον, ἐκτήσατο γενικημένοις τοῖς ᾿Αχαιοῖς. 
αὖϑις δὲ τῶν «“ακεδαιμονίων ἐπὶ Μεγάλην πόλιν στρα- 
εὐσάγτων; βοηϑήσας, ὥκνει μὲν ἁψιμαχοῦντι τῷ Κλεο- 
μένει λαβὴν παρασχεῖν, καὶ τοῖς Μεγαλοπολίταις βιαζο- 
έγοις ἀντεῖχεν" οὔτ᾽ ἄλλως πρὸς τὰς κατὰ στόμα “μάχας 
πεφυκὼς, καὶ τότε λειπιόμενός T6 πλήϑει, καὶ πρὸς 
ρα τολμητὴν καὶ νέον ἤδη παρακμάζοντι τῷ ϑυμῷ 
xoi κεκολασμένῃ τῇ φιλοτιμίᾳ συνεστηκώς: καὶ vo- 
μίζων, ἣν διὰ τοῦ τολμᾷν ἐκεῖνος ἐξ οὐχ ὑπαρχόντων 


H 
" 





150 PLUTARCHTI 


ἐκτᾶτο δόξαν, αὐτῷ κεκτημένῳ φυλαχτέον εἶναι διὰ 
ς. 

XXXVII. Οὐ μὴν ἀλλὰ τῶν ψιλῶν ἐκδραμόντων κα 
ὠσαμένων τοὺς Σπαρτιάτας ἄχρι. τοῦ στρατοπέδου, κα 
περὶ τὰς σκηνὰς διασπαρέντων, ὃ uiv Ἄρατος οὐδ᾽ ὦ 
ἐπήγαγεν, ἀλλ᾽ ἐν μέσῳ λαβὼν χαράδραν, ἐπέστησε κα 
κατεχώλυσε διαβῆναι τοὺς ὁπλίτας" ὃ δὲ “υσιάδης περι 
παϑῶν πρὸς τὰ γινόμενα, καὶ τὸν Ἄρατον κακίζων, ave 
καλεῖτο τοὺς ἱππεῖς, ὡς αὐτὸς ἀξιῶν ἐπιφανῆναι τοῖ 
διώκουσι, καὶ μὴ προέσϑαι τὸ νίκημα, μηδ᾽ ἐγκαταλιπεῖ 
αὐτὸν ὑπὲρ τῆς πατρίδος ἀγωνιζόμενον. Πολλῶν δὲ 
συστραφέντων καὶ ἀγαϑῶν, ἐπιῤῥωσϑεὶς ὶ ἐνέβαλε T 
δεξιῷ τῶν πολεμίων, καὶ τρεψάμενος ἐδίωκεν: ὑπὸ ϑὺυ 
μοῦ δὲ καὶ φιλοτιμίας ἀταμιεύτως ἐπισπασϑεὶς εἰς yop! / 
σκολιὰ καὶ μεστὰ δένδρων πεφυτευμένων καὶ τάφρων 
σιλατειῶν, εὐϑὺς ἐπιϑεμένου τοῦ Κλεομένους, & ἔπεσϑ 
λαμτιρῶς ᾿ἀγωνισάμενης τὸν κάλλιστον τῶν ἀγώνων ἐπὴ 
ϑύραις τῆς πατρίδος. Οἱ δ᾽ ἄλλοι φεύγοντες εἰς τὴν 
φάλαγγα, καὶ 'συνταράξαντες τοὺς ὅπλίτας ὅλον τὸ 
στράτευμα τῆς ἥττης ἐνέπλησαν. Αἰτίαν δὲ μεγάλην ὃ ὃ 
Ἄρατος ἔλαβε, δόξας προέσϑαι τὸν “Τυσιάδην" καὶ βια- 
σϑεὶς v ὑπὸ τῶν “᾿χαιῶν ἀπερχομένων πρὸς ὀργὴν, ἠκολού- 
ϑησεν αὐτοῖς εἰς Alyiov. Ἐκεῖ δὲ συνελϑόντες Api 
σαντο; μὴ διδόναι χρήματα αὐτῷ, μηδὲ μισϑοφόρους 
τρέφξιν, ἀλλ᾽ αὑτῷ πορίζοιν, &i δέοιτο πολεμεῖν. 

ΧΧΧΥΠΙ. Οὕτω δὲ προπηλακισϑεὶς, ἡθουλιύκαι ἢ 
μὲν εὐθὺς ἀποϑέσϑαι τὴν σφραγῖδα. καὶ τὴν στρατηγίον! 
ἀφεῖναι" λογισμῷ δὲ χφησάμενος, τότε μὲν ὑπέμεινε, καὶ 
πρὸς Ὀρχομενὸν ἐξαγαγὼν τυὺς ᾿᾿χαιοὺς» μάχην uel 
πρὸς τὸν Μεγιστόνουν, τὸν Ksoufvovc πατρωόν᾽ ἐν ἢ 














ARATUS,. 151 


γιστόνουν συνέλαβεν. Εἰωϑὼς δὲ στρατηγεῖν παρ᾽ 
- ἐγιαυτὸν, ὡς ἡ τάξις αὐτῷ περιῆλϑε, καλούμενος id 
σατο, καὶ Τιμόξενος j; ἡρέϑη στρατηγός. Ἐδόκει δ᾽ ἡ 

μὲν πρὸς τοὺς ὄχλους ὀργὴ πρόφασις εἶναι "λεγομένη τῆς 
ἐξωμοσίας ἀπίϑανος, αἰτία δ᾽ ἀληϑὴς τὰ περιεστῶτα 
τοὺς ᾿Αχαιούς" οὐχέϑ᾽ ὡς πρότερον ἀτρέμα καὶ σχέδην 
τοῦ Κλεομένους ἐπιβαίνοντος, οὐδ᾽ ἐμπλεκομένου ταῖς 
πολιτικαῖς ἀρχαῖς, ἀλλ ἐπεὶ τοὺς ᾿Εφόρους ἀποκτείνας, 
καὶ τὴν χώραν ἀναδασάμενος, καὶ πολλοὺς τῶν μετοίκων 
ἐμβαλὼν εἰς τὴν πολιτείαν, ἔσχεν ἰσχὺν ἀνυπεύϑυνον, 
εὐϑὺς ἐπικειμένου τοῖς ᾿Αχαιοῖς, καὶ τῆς ἡγεμονίας ἑαυ- 
τὸν ἀξιοῦντος. Διὸ καὶ μέμφονται τὸν Ἄρατον, ἐν σάλῳ 
μεγάλῳ καὶ χειμῶνι τῶν πραγμάτων φερομένων, ὥσπερ 
κυβερνήτην ἀφέντα καὶ προέμενον ἑτέρῳ τοὺς οἴακας, 
ὅτε καλῶς εἶχε καὶ ἀκόντων ἐπιστάντα σώζειν τὸ κοινόν" 
- εἰ δ᾽ ἀπεγνώκει τὰ πράγματα καὶ τὴν δύναμιν τῶν ᾿4χαι- 
- Qv, εἶξαι τῷ Ιλεομένει, καὶ μὴ πάλιν τὴν Πελοπόννησον 
ἐκβαρβαρῶσαι φρουραῖς Μακεδόνων, μήτε πληρῶσαι τὸν 
᾿Ικροκόρινϑον Ἰλλυρικῶν ὅπλων καὶ Γαλατικῶν" μηδ᾽ 
οὺς αὐτὸς ἐν ταῖς πράξεσι καταστρατηγῶν καὶ καταπο- 
λιτευόμενος, ἐν δὲ τοῖς ὑπομνήμασι λοιδορῶν διετέλει. 
τούτους ἐπάγεσϑαι δεσπότας ταῖς πόλεσι, συμμάχου: 
ὑποκοριζόμενον. Εἰ δὲ Κλεομένης ἢν, λεγέσϑω γὰρ 
οὕτως, παράνομος καὶ τυραννικὸς y ἀλλ᾽ Ἡρακλεῖδαι πίι- 
τέρες αὐτῷ καὶ Σπάρτη πατρὶς, ἧς τὸν ἀφανέστατον 
ἠξίουν ἂν, αντὶ τοῦ πρώτου Μακεδόνων, ἡγεμόνα ποι- 
- &g Dat, τοὺς ἔν τινι λόγῳ τὴν Ἑλληνικὴν τιϑεμένους. εὐγέ- 
| Y&uny. Kaltoi Κλεομένης ἤτει τὴν ἀρχὴν παρὰ τῶν 
᾿Αχαιῶν, ὡς πολλὰ ποιήσων ἀγαϑὰ τὰς πόλεις ἀντὶ τῆς 


Ja rao va M rc cnm li 





452 PLUTARCHI 


τιμῆς καὶ τῆς προσηγορίας ἐκείνης" "Anilyovoc δὲ, | 
κατὰ γῆν καὶ κατὰ ϑάλασσαν αὐτοκράτωρ ἡγεμὼν « aya- 
γορευϑεὶς, ovy ὑπήκουσϑ, πρὶν τὸν μισϑὸν αὐτῷ τῆς 
ἡγεμονίας ὁμολογηϑῆναι τὸν ᾿Ἀκροκόρινϑον" ἀτεχνῶς 
τὸν Αἰσώπου μιμησάμενος κυνηγόν. Οὐ γὰρ πρότερον 
ἐπέβη τοῖς ἀχαιοῖς δεομένοις καὶ ὑποβάλλουσιν αὑτοὺς 
διὰ τῶν πρεσβειῶν καὶ τῶν ψηφισμάτων, ἢ τῇ φρουρᾷ 
καὶ τοῖς ὁμήροις ὥσπερ, χαλινουμένους ἀνασχέσϑαι. 
Καΐτοι πᾶσαν ὃ Agatoc ἀφίησι φωνὴν», ἀπολογιζύμενος 
τὴν ἀνάγκην. Ὁ Πολύβιος δ᾽ αὐτὸν ἐκ πολλοῦ φησὶ 
καὶ πρὸ τῆς ἀνάγκης, ὑφορώμενον τὸ ϑράσος τὸ τοῦ" 
Κλεομένους, κρύφα τῷ ᾿Αντιγόνῳ διαλέγεσϑαι, καὶ τοὺς 
Μεγαλοπολίτας προκαϑιέναι δεομένους you) ἐπικα- 
λεῖσϑαι τὸν Αντίγονον. Οὗτοι γὰρ ἐπιέζοντο μάλιστα, 
συνεχῶς τῷ πολέμῳ, ἄγοντος αὐτοὺς καὶ φέροντος τοῦ 
Κλεομένους. “Ὁμοίως δὲ καὶ Φύλαρχος ἱστόρηκϑ, περὶ 
τούτων, 9; μὴ τοῦ v Πολυβίου μαρτυροῦντος, οὐ πάνυ τι 
πιστεύειν ἄξιον ἦν ἦν. Ἐνϑουσιᾷ γὰρ, ὅταν extat TOV 
Κλεομένους, vn εὐνοίας, καὶ καϑάπερ ἐν δίκῃ τῇ ἵστο- 
oie τῷ μὲν ἀντιδικῶν διατελεῖ, τῷ δὲ συγαγορεύων. 
ΧΧΧΙΧ. ᾿πεβάλοντο δ᾽ οὖν οἱ ᾿Αχαιοὶ τὴν Μαν- 
τίνειαν, πάλιν ἑλόντος αὐτὴν τοῦ Κλεομένους" καὶ μάχῃ, 
μεγάλῃ περὶ τὸ Ἑκατόμβαιον ἡττηϑέντο:, οὕτω κατε- 
πλάγησαν, ὥστε πέμπειν εὐθὺς ἐφ᾽ ἡγεμονίᾳ τὸν Κλευ- 
μένη καλοῦντες εἰς ᾿4ργος. Ὁ δ᾽ Ἄρατος ὡς ἤσϑειο 
βαδίζοντα καὶ περὶ “Δέρναν ὄντα μετὰ τῆς δυνάμεως, 
φοβηϑοὶς ἀπέστειλε πρέσβεις, τοὺς ἀξιοῦντας ὡς παρὰ 
φίλους καὶ συμμάχους αὐτὸν ἥκειν μετὰ τριακοσίων" εἰ 
δ᾽ ἀπιστεῖ, λαβεῖν ὁμήρους. Ταῦτα ὕβριν εἶναι καὶ 
χλευασμὸν αὑτοῦ φήσας ὁ Κλεομένης, ἀνέζευξεν, ἐπιστο- Ὁ 















ΟΡ v7 P 


ARATUS,., 153 


λὴν γράψας τοῖς ᾿ἀχαιοῖς, ἐγκλήματα πολλὰ κατὰ τοῦ 
Aga«rov καὶ διαβυλὰς ἔχουσαν. Γέγραφε δὲ κἀκεῖνος 
ἐπιστολὰς κατὰ TOU “Κλθομένους" καὶ ἐφέροντο λοιδορίαι 
καὶ βλασφημίαι μέχρι γάμων καὶ γυναικῶν. ἀλλήλους 
κακῶς λεγόντων. Ἐκ τούτου κήρυκα πέμψας ὃ Κλεομέ- 
γης πόλεμον προεροῦντα τοῖς ᾿Αἀχαιοῖς, μικροῦ μὲν ἔλαϑε 
τὴν Σικυωνίων πόλιν ἁρπάσας διὰ προδοσίας" ἐχεῖϑεν 
δ᾽ ἀποτραπεὶς T Πελλήνῃ προσέβαλε, καὶ, τοῦ στρατηγοῦ 
τῶν “ἀχαιῶν ἐχπεσόντος, ἔσχε τὴν πόλιν. Ὀλίγῳ δ᾽ 
ὕστερον καὶ Φενεὸν ἔλαβε καὶ Πεντέλειον. Εἶτ᾽ εὐϑὺς 
᾿4ργεῖοι προσεχώρησαν αὐτῷ » καὶ Φλιάσιοι φρουρὰν 
ἐδέξαντο" καὶ ὅλως οὐδὲν ἔτε τῶν ἐπικτήτων βέβαιον ἡ ἢν 
τοῖς Ayouoic, ἀλλὰ ϑόρυβος πολὺς ἄφνω περιειστήκει 
τὸν ἄρατον, ὁρῶντα τὴν Πελοπόννησον χραδαινομένην, 
καὶ τὰς πόλεις ἐξαγισταμένας ὑπὸ τῶν νεωτεριζόντων 
πανταχόϑεν. 

XL. τρέμει γὰρ οὐδὲν, οὐδ᾽ ἔστεργεν ἐπὶ τοῖς πα- 
ροῦσιν" ἀλλὰ καὶ Σικυωνίων αὐτῶν καὶ Κορινϑίων ἐγέ- 
γοντο πολλοὶ καταφανεῖς διξιλθγμένοι τῷ Κλεομένει, καὶ 


* * 3 - € 
πάλαι πρὸς TO κοινὸν ἰδίων ἐπιϑυμίᾳ δυναστειὼν ὑπού- 
P 3, ^ , » ' 2? L c 
| Àoc ἔχοντες. Eni τούτους ἐξουσίαν ἀγυπδυϑυνον 0 


Ἄρατος λαβὼν » τοὺς μὲν ἐν Σικυωνίᾳ ἐφϑαρμένους ἀπέ- 


| Xt&Uy&, τοὺς ὃ ἐν Κορϑῳ πειρώμενος ἀναζητεῖν καὶ κο- 


λάζειν, ἐξηγρίαινε τὸ πλῆϑος, ἤδη νοσοῦν καὶ βαρυνό- 
μενον τὴν ὑπὸ τοῖς “Ἀχαιοῖς πολιτείαν. Συνδραμόντες 
οὐν εἰς τὸ τοῦ ᾿Απόλλωνος i ἱερὸν, μϑτεπέμποντο τὸν Ἄρα- 
TOY, ἀνελεῖν ἢ, συλλαβεῖν πρὸ τῆς ἀποστάσεως ἐγνω- 
κότες. Ὃ δ᾽ due μὲν αὐτὸς ἐφελκόμενος τὸν ἵππον, ὡς 


οὐχ ἀπιστῶν, οὐδ᾽ v ὑποπτεύων" ἀναπηδησάντων δὲ πολ- 


λῶν, καὶ λοιδορουμένων αὐτῷ καὶ κατηγορούντων, εὖ πῶς 





154 PLUTARCHI 


καϑεστῶτι τῷ προσώπῳ καὶ τῷ λόγῳ πρᾷως, ἐκέλευσε 
καϑίσαι, καὶ μὴ βοᾷν ἀτάκτως ἑστώτας, αλλὰ καὶ τοὺς 


Ἷ 
Ϊ 
| 
1 
1 





περὶ ϑύρας ὄντας εἴσω παριέναι" καὶ ταῦϑ᾽ ἅμα λέγων ἡ 
ὑπεξήϑι e βάδην, ὡς παραδώσων τινὶ τὸν ἵππον. Οὕτως | 


δ᾽ ὑπεχδὺς, καὶ τοῖς ὑπαντῶσι τῶν Κοριν ϑίων ἀϑορύβως 


διαλεγόμενος, καὶ κελεύων πρὸς τὸ ᾿Ἱπολλώνειον βαδίζειν, 


ὡς ἔλαϑε πλησίον τῆς ἄχρας γενόμενος, ἀναπηδήσας ἐπὶ 
τὸν Vanno», καὶ Κλεοπάτρῳ, τῷ ἄρχοντι τῆς φρουρᾶς, 
διακελευσάμενος ἐγκρατῶς φυλάττειν j ᾿ἀφίππευσεν εἰς 
Σικυῶνα, τριάκοντα μὲν αὐτῷ στρατιωτῶν ἑπομένων, τῶν 
δ᾽ ἄλλων ἐγκαταλιπόντων καὶ διαῤῥυέντων. Αἰσϑόμενοι 


δ᾽ oi Κορίνϑιοι. uer ὀλίγον τὴν ἀπόδρασιν αὐτοῦ, καὶ | 


διώξαντες, ὡς οὐ κατέλαβον , μετεπέμψαντο τὸν Κλεομέ- 
γὴν, καὶ παρέδοσαν τὴν πόλιν, οὐδὲν οἰομένῳ λαμβάνειν 
nag αὐτῶν τοσοῦτον, ὅσου διήμαρτεν, ἀφέντων "Agarov. 
Οὗτος μὲν οὖν, , προσγενομένων αὐτῷ τῶν τὴν λεγομένην 


riy κατοικούντων, καὶ τὰς πόλεις ἐγχειρισάντων, — 


ἀπεσταύρου καὶ τιδριδτείχιζε τὸν ᾿Ἰκροκόρινϑον. 


XLI. Τῷ δ᾽ gato συνῆλθον εἰς Σικυῶνα τῶν 


᾿᾿γαιὼν οὐ πολλοὶ, καὶ γενομένης ἐκκλησίας, ἡρέϑη στρα- 
τηγὸς αὐτοκράτωρ" καὶ meque rg ato. φρουρὰν ἐκ τῶν 
ἑαυτυῦ πολιτῶν, τριάκοντα μὲν ἔτη καὶ τρία πεπολιτεῦ - 
μένος ἐν τοῖς Ay aol, men Qa euxax δὲ καὶ δυνάμει καὶ 
δόξῃ τῶν Ἑλλήνων" τότϑ δ᾽ ἔρημος καὶ ἅπορος συντε- 
τριμμένος, ὥσπερ ἐπὶ ναυαγίου τῆς πατρίδος ἐν τοσούτῳ 
σάλῳ καὶ κινδύνῳ διαφδρόμενος. Καὶ γὰρ Αἰτωλοὶ, 
δεομένου βοηϑεῖν, ἀπείπιαντο, καὶ τὴν ᾿4ϑηναίων πόλιν, 
χάριτι τοῦ ᾿ἀράτου πρόϑυμον οὖσαν, oi περὶ Εὐκλείδην 
καὶ Μικίωνα διεκώλυσαν. Ὄντων δὲ τῷ ᾿Ἰράτῳ καὶ 
χρημάτων ἐν Κορίνϑῳ καὶ οἰκίας, ó Κλεομένης ἥψατο 


dira meg 


αν oS rtm 


UO -—-——M— ———PoK——— 


—€—T" 


——— 





— 9A——— 


πε" 


ARATUS. 155 
μὲν οὐδενὸς, οὐδ᾽ ἄλλον εἴχσδθ, μεταπεμψάμενος δὲ τοὺς 
φίλους αὐτοῦ καὶ τοὺς διοικητὰς, ÉxfÀeve πάντα ποιεῖν 
καὶ φυλάττειν, ὡς ᾿ἀράτῳ λόγον ὑφέξοντας" ἰδίᾳ δὲ πρὸς 
αὐτὸν ἔπεμψε Τρίπυλον, καὶ πάλιν Μεγιστόνουν, τὸν 
πατρωὸν, ὑπισχνούμενος ἄλλα T8 πολλὰ, καὶ δώδεκα τά- 
λαντα σύνταξιν ἐγιαύσιον, ὑπερβαλλόμενος τῷ ἡμίσει 
Πτολεμαῖον" ἐχεῖνος γὰρ ἕξ τάλαντα τῷ gato κατ᾽ 
ἐνιαυτὸν ἀπέστελλεν. Ἤξίου δὲ τῶν ᾿Αχαιῶν ἡγεμὼν ἀνα- 
γορευϑῆναι, καὶ κοινῇ μετ αὐτῶν φυλάσσειν τὸν ᾿4χρο- 
κόρινϑον. Τοῦ δ Αράτου φήσαντος, ὡς οὐκ ἔχοι τὰ 
πράγματα, μᾶλλον δ᾽ ὑπ᾽ αὐτῶν ἔχοιτο, καὶ κατειρωνεύ- 
σασϑαι δόξαντος, ἐμβαλὼν εὐϑὺς τὴν Σικυωνίαν ἐπόρϑει 
καὶ κατέφϑειρε, καὶ προσεκάϑητο τῇ πόλει τρεῖς μῆνας, 
ἐγκαρτεροῦντος τοῦ Ἀράτου, καὶ διαποροῦντος, εἰ δέξεται 
τὸν ᾿Αντίγονον ἐπὶ τῷ παραδοῦναι τὸν ᾿Τκροκόρινϑον" 
ἄλλως γὰρ οὐκ ἐβούλετο θοηϑεῖν. 

xu. Οἱ μὲν ovv Ayoiol συνδληλυϑότες εἰς Aiytov, 
ἐχεῖ τὸν Ἄρατον ἐκάλουν. Ἦν δὲ κίνδυνος, τοῦ Κλεομέ- 
γους πρὸς τῇ πόλει στρατοπεδεύοντος, διελϑεῖν. Koi 
κατεῖχον οἵ πολῖται δεόμενοι, καὶ προήσεσϑαι τὸ σῶμα, 
τῶν πολεμίων ἐγγὺς ὄντων, οὐ φάσκοντες: ἐξήρτηντο δ᾽ 
αὐτοῦ καὶ γυναῖκες ἤδη καὶ παῖδες, ὥσπερ πατρὸς κοινοῦ 
καὶ σωτῆρος περιεχόμϑνοι καὶ i δακρύοντες. Ov μὴν ἀλλὰ 
ϑαῤῥύνας καὶ παραμυϑησάμενος αὐτοὺς, ἐξίππευσεν 
ἐπὶ τὴν ϑάλασσαν, ἔχων δέκα φίλους, καὶ τὸν υἱὸν ἤδη 
γεαγνίαν ὄντα" καὶ παρορμούντων ἐχεῖ πλοίων ἐπιβάντες, 
εἰς Αἴγιον παρεκομίσϑησαν ἐπὶ τὴν ἐχκλησίαν, ἐν ἡ κα- 
λεῖν τὸν “Ἀντίγονον ἐψηφίσαντο; xoi παραδιδόναι τὸν 
᾿Ἰκροκόρινϑον. Ἔπεμψε δὲ καὶ τὸν υἱὸν Ἄρατος πρὸς 
αὐτὸν μετὰ τῶν ἄλλων ὁμήρων. Eq οἷς οἱ Ἱορίνϑιοι 





156 PLUTARCHI i 
χαλεπῶς φέροντες, τά τὸ χρήματα διήρπασαν αὐτοῦ, xol ἡ 
τὴν οἰκίαν τῷ Κλεομένει δωρθὰν ἔδωκαν. | 
XLIIH. Τοῦ δ᾽ “Ἀντιγόνου προσιόντος ἤδη μειὰ τῆς 
δυνάμεως, Cie δὲ πεζοὺς δισμυρίους Μακεδόνας, ἱ ἱπιτιεῖς 
δὲ χιλίους καὶ τατρακοσίουφ) ἀπήντα μετὰ τῶν δημιουρ- | 
yà» ὃ Ἄρατος αὐτῷ κατὰ ϑάλατταν εἰς Πηγὰς, λαϑὼν 
τοὺς πολεμίους οὐ πάνυ τι ϑαῤῥῶν τὸν Aviiyovoy, οὐδὲ 
πιστεύων τοῖς Μακεδόσιν. Hide γὰρ ηὐξημένον ἑαυτὸν 
ἐξ ὧν ἐκδίνους κακῶς ἐποίησδ, καὶ πρώτην εἰληφότα με- 
γίστην ὑπόϑεσιν τῆς πολιτείας τὴν πρὸς ᾿Αντίγονον τὸν 
παλαιὸν ἔχϑραν. AM ὁρῶν ἀπαραΐτητον ἐπικειμένην 
ἀνάγχην, καὶ τὸν καιρὸν, ᾧ δουλεύουσιν oí δοκοῦντες 
ἄρχειν, ἐχώρει πιρὸς τὸ δεινόν. Ὁ δ᾽ ᾿Αντίγονος, ὡς τις 
αὐτῷ προσιόντα τὸν Ἄρατον ἔφρασε, τοὺς μὲν ἄλλους 
ἠσπάσατο μετρίως καὶ κοινῶς, ἐκεῖνον δὲ καὶ πρὶ τὴν 
πρώτην ὑπάντησιν ἐδέξατο τῇ τιμῇ περιττῶς, καὶ κατὰ 


᾿ τἄλλα πειρώμενος ἀνδρὸς ἀγαϑοῦ καὶ νοῦν ἔχοντος, ἐν- 


δοτέρω τῆς χρείας προσηγάγετο. Καὶ γὰρ ἣν ὃ Ἄρατος 
οὐ μόνον ἐν πράγμασι μεγάλοις ὠφέλιμος, ἀλλὰ xai 
σχολάζοντι βασιλεῖ συγγενέσϑαι nag ὁντινοῦν ἐπίχαρις. 
Διὸ, καίπερ ὧν γέος ὃ Ἀντίγονος, ὡς κατεγόησϑ τὴν φύ- 
σιν τοῦ ἀνδρὸς μηδὲν ἀργὸν εἰς φιλίαν βασιλικὴν οὖσαν, 
οὐ μόνον Ayer, ἀλλὰ xoi Μακεδόνων τῶν σὺν αὐτῷ, 
πάντα χρώμενος ἐκδίνῳ διετέλει" καὶ τὸ σημεῖον ἀπέβαι- 
ver, ὡς ὁ ϑεὸς ἐπὶ τῶν igi» ἔδειξε. «Δέγεται γὰρ, οὐ 
πρὸ πολλοῦ ϑύοντι τῷ Agatq δύο χολὰς ἐν ἥπατι φανῆ- 

ναὶ μιᾷ πιμελῇ περιοχομένας᾽ καὶ τὸν μάντιν εἰπεῖν, ὡς 
ταχὺ πρὸς τὰ ἔχϑιστα καὶ πολεμιώτατα σύνεισιν εἰς 
ἄκραν φιλίαν. Τότε μὲν οὖν παρήνεγκε τὸ ῥηϑὲν, οὐδ οὐδ᾽ 
ἄλλως πολὺ νέμων πίστεως ἱεροῖς καὶ μαντεύμασιν, ἀλλὰ 


i 
| 








ARATUS. 151 
τῷ λογισμῷ χρώμενος. Ἐπεὶ δ᾽ ὕστερον ev χωροῦντι 
τῷ πολέμῳ συναγαγὼν ὃ ᾿ἀντίγονος ἑστίασιν ἐν ΚΚορίνϑῳ, 
καὶ πολλοὺς ὑποδεχόμενος, τὸν Ἄρατον ἐπάνω κατέκλινεν 
ἑαυτοῦ" καὶ μετὰ μικρὸν αἰτήσας περιβόλαιον, 5 ἠρώτησεν, 
εἰ δοκεῖ κἀκείνῳ ψύχος εἶναι" τοῦ δὲ καὶ πάνυ ῥιγοῦν 
φήσαντος, ἐκέλευσε προσχωρεῖν ἐγγυτέρω, καὶ δάπιδος 
κομισϑείσης, ἀμφοτέρους ὁμοῦ περιέβαλον oi παῖδες" 
τότε δὴ τὸν "Menor, ἀγαμνησϑέντα τῶν iegQy ἐκείνων, 
γέλως ἔλαβε, καὶ διηγεῖτο τῷ βασιλεῖ τὸ σημεῖον καὶ τὴν 
προαγόρευσιν. ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν ἐπράχϑη χρόνοις 
ὕστερον. 
XLIV. Ἐν δὲ ταῖς “Πηγαῖς δόντες καὶ λαβόντες ὅρ- 
κοῦυς, εὐϑὺς ἐβάδιζον ἐπὶ τοὺς πολεμίους. Καὶ περὲ τὴν 
πόλιν ἀγῶνες ἦσαν, εὖ πεφραγμένου τοῦ Κλεομένους, 
καὶ τῶν Κορινϑίων ἀμυνομένων προϑύμως. Ἐν τούτῳ 
δ᾽ Ἀριστοτέλης, 0 ᾿“ργεῖος, φίλος ὧν A atov, διαπέμπεται 
κρύφα πρὸς αὐτὸν, ὡς ἀποστήσων τὴν πόλιν, εἰ στρα- 
τιώτας ἐκεῖνος ἔχων ἔλϑοι. Tov δ᾽ ᾿ἄράτου φράσαντος 
τῷ ᾿Αντιγόνῳ, καὶ μετὰ χιλίων καὶ πεντακοσίων εἰς Ἐπί- 
δαυρον ἐξ Ισϑμοῦ πλοίοις κομιζομένου κατὰ τάχος, oi 
μὲν ᾿ἀργεῖοι προεξαναστάντες ἐπέϑεντο τοῖς τοῦ Κλεο- 
μένους, καὶ κατέκλεισαν εἰς τὴν ἀχρόπολιν" ὃ δὲ Κλεο- 
μένης πυϑόμενος ταῦτα, καὶ δείσας, μὴ κατασχόντες 
οἱ πολέμιοι τὸ Ἄργος ἀποκόψωσιν αὐτὸν τῆς οἴκαδε σω- 
τηρίας, ἐκλιπὼν τὸν ᾿ἀκροκόρινϑον, ἔτι νυκτὸς ἐβοήϑει. 
Καὶ παρελϑὼν μὲν εἰς “Ἄργος ἔφϑη, καὶ τροπήν τινα τῶν 


. πολεμίων ἐποίησεν" ὀλίγῳ δ᾽ ὕστερον gatov προσφε- 


gouévov, καὶ TOU βασιλέως ἐπιφαινομένου μετὰ τῆς δυ- 
γάμεως, ἀπεχώρησεν εἰς Μαντίνειαν. Ἐκ τούτου τοὶς 


᾿ μὲν eroi πάλιν αἵ πόλεις ἅπασαι προσεχώρησαν; 








158 PLUTARCHI 
Avtiyovoc δὲ τὸν ᾿ἀκροκόρινϑον κατέλαβεν, Agaroc δὲ 
στρατηγὸς αἱρεϑεὶς ὑπ᾽ Agrelov, ἔπεισεν αὐτοὺς Avu- 
γόνῳ τά τε τῶν τυράννων καὶ τὰ τῶν προδοτῶν χρήματα 


δωρεὰν δοῦναι. Τὸν δ᾽ "Ἀριστόμαχον ἐν Κεγχρεαῖς 


στρεβλώσαντες, κατεπόντισαν" ἐφ᾽ ᾧ καὶ μάμστα κακῶς 
ἤκουσεν ὃ Ἄρατος, ὡς ᾿ἄνϑρωσιον οὐ πονηρὸν, ἀλλὰ καὶ 
κεχρημένον ἐκείνῳ, καὶ πεπεισμένον ἀφεῖναι τὴν ἀρχὴν, 
καὶ προσαγαγεῖν τοῖς Ἀχαιοῖς τὴν πόλιν, ὅμως περιϊδὼν 
παραγόμως ἀπολλύμενον. 
XLV. Hs. δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἐκείνῳ τὰς αἰτίας ἐπί- 
φερον" οἷον, ὅτι τὴν μὲν Κορινϑίων. πόλιν Avuyóro 
δωρεὰν ἔδωκαν, ὥσπερ κώμην τὴν τυχοῦσαν᾽ τὸν Ὄρχο- 
μενὸν δὲ συνεχώρησαν αὐτῷ διαρπάσαντι φρουρὰν ἐμ- 
βαλεῖν Μακεδονικήν. Ἐψηφίσαντο δ᾽, ἄλλῳ μὴ γράφειν 
fanis μηδὲ πρεσβεύειν τιρὸς ἄλλον, ἃ ἄκοντος Avuyóyov: 
τρέφειν TE καὶ μισϑοδοτεῖν ἠναγκάζοντο τοὺς Μακεδόνας. 
Θυσίας δὲ καὶ πομπὰς καὶ ἀγῶνας “Ἀντιγόνῳ συνετέλουν, 
ἀρξαμένων τῶν ᾿Ιράτου πολιιῶν᾽ καὶ δεξαμένων τῇ 
πόλει τὸν “Ἀντίγονον va Agarov ξενιζόμενον, ἡτιῶντο 
πιάντων ἐκεῖνον, ἀγνοοῦντες, ὅτι τὰς ἡνίας ἐχείνῳ παρα- 
δεδωκὼς, καὶ τῇ ῥύμῃ τῆς βασιλικῆς ἐφελκόμενος ἐξου- 
σίας, οὐδενὸς ἣν, " μόνης φωνῆς, ἔτι κύριος, ἐπισφαλὴ 
τὴν παῤῥησίαν ἐχούσης. Ἐπεὶ φανερῶς 78. πολλὰ τῶν 
πραττομένων ἐλύπει τὸν Ἄρατον, ὥσπερ τὸ περὲ τῶν 
εἰκόνων" ὃ γὰρ "Avtiyovog τὰς μὲν τῶν ἐν Ἄργει τυράν- 
vov καταβεβλημένας ἀνέστησε, τὰς δὲ τῶν ἑλόντων τὸν 
Ἀχροκόρινϑον ἑστώσας ἀνέτρεψε, πλὴν μιᾶς τῆς ἐχβίνου" 
καὶ πολλὰ περὶ τούτων δεηϑεὶς ὃ Ἄρατος οὐκ ἔπεισεν. 
Ἐδόκει δὲ καὶ τὰ περὶ Μαντίνειαν» οὐχ Ἑλληνικῶς διοι- 
χεῖσϑαι τοῖς ᾿Αχαιοῖς. Κρατήσαντες γὰρ αὐτῶν δὲ 


ἢ 


m—— ——»— AN 


———— —— 


ΡΨ. ν σΨΠΌΎτυσς- 


^ oc— —— 








ARATUS. 159 


Avttyóvov, τοὺς μὲν ἐνδοξοτάτους καὶ πρώτους ἀπέκτει- 
vay, τῶν δ᾽ ἀλλων τοὺς μὲν ἀπέδοντο, τοὺς δ᾽ εἰς Μα- 
κεδογίαν ἀπέστειλαν πέδαις δεδεμένους" παῖδας δὲ καὶ 
γυναῖκας ἠνδραποδίσαντο" τοῦ δὲ συναχϑέντος ἀργυρίου 
τὸ τρίτον αὐτοὶ διείλοντο, τὰς δὲ δύο uolgac ἔνειμαν τοῖς 
Μ ακεδύσι. Καὶ ταῦτα μὲν ἔσχε τὸν τῆς ἀμύνης γόμον" 
καὶ γὰρ, εἰ δεινὸν, ἄνδρας ὁμοφύλους καὶ συγγενεῖς οὕτω 
μέεαχοιρίσασϑαι δι᾿ ὀργὴν, αλλ ἐν ἀνάγκαις γλυκὺ γίνε- 
ται, καὶ οὐ σκληρὸν, κατὰ Σιμωνίδην, ὥσπερ ἀλγοῦντι τῷ 
ϑυμῷ καὶ φλεγμαίνοντι ϑεραπείαν καὶ ἀναπλήρωσιν 
προσφερόντων. Τὰ δὲ μετὰ ταῦτα πραχϑέντα περὶ τὴν 
πόλιν, ovr εἰς καλὴν, ovt εἰς ἀναγκαίαν ἐστὶ ϑέσϑαι 
τῷ Agaro πρόφασιν. Τῶν γὰρ ᾿Αργείων τὴν πόλιν nag. 
“Ἀντιγόνου δωρεὰν λαβόντων, χαὶ κατοικίζειν ἐγνωκότων, 
αὐτὸς οἰκιστὴς αἱρεϑεὶς, καὶ στρατηγὸς ὧν; ἐψηφίσατο, 
μηκέτι καλεῖν Μαντίνειαν, ἀλλ᾽ ᾿Αντιγόνειαν᾽ ὃ καὶ μέχρι 
γῦν καλεῖται. Καὶ δοκεῖ δι ἐκεῖνον ἡ μὲν ἐρατεινὴ 
Μαντίνδια παντάπασιν ἐξαληλίφϑαι, διωμένει δ᾽ ἡ 
πόλις ἐπώνυμος τῶν ἀπολεσάντων καὶ ἀνελόντων τοὺς 
πολίτας. 
XLVI. ἐκ τούτου Κλεομένης μὲν, ἡπτηϑεὶς μάχῃ 
μεγάλῃ περὶ Σελλασίαν, ἐξέλιπε τὴν Σπάρτην, καὶ ἀπέ- 
πλευσεν εἰς «Αἴγυπτον. ᾿Αντίγονος δὲ, πάντα τὰ δίκαια 
καὶ φιλάνϑρωπα τῷ Agi πεποιηκὼς, ἀνέζευξεν εἰς 
Μακεδονίαν, κἀκεῖ »οσῶν ἤδη τὸν διάδοχον τῆς βασι- 
λείας, Φίλιππον, οὕπω πάνυ μειράκιον ὄντα; πέμπων εἰς 
Helonovyggov , “Ἀράτῳ μάλιστα προσήχεὶν ἐχέλευσε, καὶ 
δι ἐκείνου ταῖς πόλεσιν ἐντυχεῖν, καὶ γνωρισϑῆναι τοῖς 


Aj uci. Kai μέντοι καὶ παραλαβὼν αὐτὸν ὃ “Ἄρατος, 


οὕτως διέϑηκεν, ὥστε πολλῆς μὲν εὐνοίας τιρὸς αὐτὸν, 





160 PLUTARCHI 
πολλῆς δὲ πρὸς τὰς Ἑλληνικὰς πράξεις φιλοτιμίας καὶ | 
δρμῆς μεστὸν εἰς Μακεδονίαν ἀποστεῖλαι. | 

XLVIH. Τελευτήσαντος δ᾽ Ἀντιγόνου, χκαταφρονή- 
σαντες Αἰτωλοὶ τῶν ᾿Δχαιῶν διὰ τὴν ῥᾳθυμίαν, (ἐδι- — 
σϑέντες γὰρ ἀλλοτρίαις σώζεσϑαι χερσὶ, καὶ τοῖς Maxa- 
δόνων ὅπλοις αὑτοὺς ὑπεσταλκότες, ἐν ἀργίᾳ πολλῇ καὶ 
ἀταξίᾳ διῆγον,) ἐπέϑεντο τοῖς κατὰ Πελοπόννησον 
πράγμασι" καὶ τὴν μὲν Πατρέων καὶ Δυμαίων λεηλασίαν 
ὁδοῦ πάρεργον ἐποιήσαντο, τὴν δὲ Μεσσήνην ἐμβαλόντες 
ἐπόρϑουν. Ἐφ᾽ οἷς ὃ Ἄρατος ἀγανακτῶν, καὶ τὸν 
στρατηγοῦντα τότε τῶν ᾿Αχαιῶν, Τιμόξενον, ὁρῶν ox- 
»οῦντα καὶ διατρίβοντα τὸν χφόνον, ἤδη τῆς στρατηγίας 
αὐτῷ τελευτώσης, αὐτὸς ἡρημένος ἄρχειν μετ᾽ ἐκεῖνον, 
προέλαβεν ἡμέραις πέντε τὴν ἀρχὴν fyexa τοῦ βοηϑῆσαι 
Μεσσηνίοις. Καὶ συναγαγὼν τοὺς ᾿ἀἀχαιοὺς, τοῖς τε 
σώμασιν ἀγυμνάστους ὄντας, καὶ ταῖς διανοίαις ἐιλελυ- 
μένους πρὸς τὸν πόλεμον, ἡττᾶται περὶ Καφύας" καὶ 
ϑυμικώτερον ἐστρατηγηκέναι δόξας, οὕτως αὖ πάλιν 
ἀπημβλύνϑη, καὶ προήκατο τὰ πράγματα καὶ τὰς ἐλ- 
πίδας, ὥστο πολλάκις λαβὴν τοὺς Αἰτωλοὺς παρασχόντας 
ἀνέχεσϑαι καὶ περιορᾷν ὥσπερ χωμάζοντας ἐν τῇ Πε- 
λοποννήσῳ μετὰ πολλῆς ἀσελγείας καὶ ϑρασύτητος. 
αὖϑις οὖν τὰς χεῖρας ὀρέγοντες εἰς Μακεδονίαν, ἐπε- 
σπῶντο καὶ κατῆγον ἐπὶ τὰς Ἑλληνικὰς πράξεις τὸν Φί- 
λισίπιον» οὐχ ἥκιστα διὰ τὴν πρὸς τὸν Ἄρατον εὔνοιαν 
αὐτοῦ καὶ πίστιν ἐλπίζοντες δὐκόλῳ περὶ πάντα χρήσε- 
σϑαι καὶ χειροήϑει. 

XLVIH. Καὶ τότε πρῶτον ᾿Ἀπελλοῦ καὶ Μεγ αλαίου 
καὶ Tow» avo» ἄλλων διαβαλλόντων τὸν Ἄρατον, 
ἀνατιεισϑεὶς ὃ βασιλεὺς, καὶ συναρχαιρεσιάσας τοῖς ἀτιὸ 





ΚΟΥ Τοὺς ΡΞ ΤΥ 


ARATUS. 464 


τῆς ἐναντίας στάσδως, ἐσπούδασϑ τοὺς Ayotovc ἑλέσϑαι 
στρατηγὸν Ἐπήρατον. Ὥς δ᾽, ἐκείνου μὲν καταφρονου- 
μένου τελείως ὑπὸ τῶν Ago, τοῦ δ᾽ “Αράτου παραμδ- 
λοῦντος, ἐγίνετο τῶν χρησίμων οὐδὲν , ἔγνω διαμαρτάνων 
τοῦ παντὸς ὃ Φίλιππος. Καὶ ἀνακρουσάμενος αὐϑις 
ἐπὶ τὸν Ἄρατον, ὅλος ἣν ἐκείνου, καὶ τῶν πραγμάτων 
αὐτῷ πρός τὸ δύναμιν καὶ πρὸς εὐδοξίαν ἐπιδιδόντων, 
ἐξήρτητο τοῦ ἀνδρὸς, ὡς δι ἐκεῖνον εὐδοκιμῶν καὶ αὐξό- 
μενος. ᾿Ἐδόκδι 18 πᾶσιν ὃ Ἄρατος οὐ μόνον δημοκρα- 
τίας, ἀλλὰ καὶ βασιλείας ἀγαϑὸς εἶναι παιδαγωγός. HH 
γὰρ προαίρεσις αὐτοῦ καὶ τὸ ἦϑος, ὡς χρῶμα, ταῖς 
πράξεσι τοῦ βασιλέως ἐπεφαίνετο. Καὶ γὰρ ἢ πρὸς 
“Δακεδαιμονίους ἁμαρτόντας μδτριότης τοῦ veoylaxov, 
xoi ἢ πρὸς Κρῆτας ὁμιλία, δὲ ἧς ὅλην προσηγάγϑτο τὴν 
vivo» ἡμέραις ὀλίγαις, 7| T8 πρὸς «Αἰτωλοὺς στρατεία 
γενομένη ϑαυμαστῶς ἐνεργὸς, δὐπειϑείας μὲν τῷ Φι- 
λίππῳ δόξαν, εὐβουλίας δὲ τῷ ᾿Αράτῳ προσετῖϑει. Καὶ 
διὰ ταῦτα μάλλον οἵ βασιλικοὶ φϑονοῦντες, ὡς οὐδὲν 
ἐπέραινον κρύφα διαβάλλοντες " ἀναφανδὸν ἐλοιδοροῦντο 
᾿ xol προσέχρουον αὐτῷ παρὰ τοὺς πότους μετὰ πολλῆς 
ἀσελγείας καὶ βωμολοχίας" ἅπαξ δὲ καὶ λέϑοις βάλλοντες 
) ἀπιόντα εἰς τὴν σκηνὴν μετὰ τὸ δεῖπνον κατεδίωξαν. 
Ἐφ᾿ οἷς ὁ Φίλιππος ὀργισϑεὶς, εὐθὺς μὲν αὐτοὺς &y- 
μίωσεν εἴκοσι ταλάντοις, ὕστερον δὲ λυμαίνεσθαι τὰ 
πράγματα καὶ ταράττειν δοκοῦντας ἀπέκτϑιψεν. 

XLIX. Ἐποὶ δὲ, τῆς τύχης εὑροούσης, ἐπαιρόμενος 
τοῖς πράγμασι, πολλὰς μὲν ᾿ἀγέφυδ καὶ | μεγάλας ἐπιϑυ- 
μίας, ἡ δ᾽ ἔμφυτος κακία, τὸν παρὰ φύσιν σχηματισμὸν 
ἐχβιαζομένη. καὶ ἀγαδύουσα , κατὰ μικρὸν ἀπεγύμνου. «καὶ 
διέφαινεν αὐτοῦ τὸ ἦϑος" πρῶτον μὲν ἰδίᾳ τὸν νεώτερον 

Pru. IX. L 









162 PLUTARCH! 


Ἄρατον ἠδίκει negl τὴν γυναῖκα, xai πολὺν χρόνον £iay- | 
Savoy b ἐφέστιος ὧν xoi ξενιζόμενος vn. αὐτῶν" ἔπειτα 
πρὸς τὰς Ἑλληνικὰς ἐξετραχύνετο πολιτείας, καὶ φανερὸς 
ἦν ἤδη τὸν Ἄρατον ἀποσειόμενος. “ἀρχὴν δ᾽ ὑποψίας, 
τὰ Μεσσηνιακὰ παρέσχε. Στασιασάντων γὰρ αὐτῶν, ! 
ὃ uiv Ἄρατος ὑστέρει βοηϑῶν, ὃ δὲ Φίλιτιτιος, ἡμέρᾳ, 
μιᾷ πρότερον ἐλϑὼν εἰς τὴν πόλιν, εὐθὺς οἶστρόν τινα. 
κατ᾽ ἀλλήλων ἐνέβαλε τοῖς ἀνϑρώποις, ἰδίᾳ μὲν ἐρωτῶν. 
τοὺς στρατηγοὺς τῶν Μεσσηνίων, εἰ νόμους κατὰ τῶν 

πολλῶν οὐκ ἔχουσιν. ἰδίᾳ δὲ πάλιν τοὺς τῶν πολλῶν 

προξστῶτας, εἰ χεῖρας κατὰ τῶν τυραννούντων οὐχ 

ἔχουσιν. Ex δὲ τούτου θαῤῥήσαντες, oi μὲν ἄρχοντες, 
ἐπελαμβάνοντο τῶν δημαγωγῶν, ἐκεῖνοι δὲ μετὰ τῶν πολ- 

λῶν ἐπελϑόντες, τούς τ΄ ἄρχοντας ἀπέκτειναν, καὶ τῶν 

ἫΝ ὀλίγον ἀπολείποντας διακοσίων. 

. Οὕτω δὲ δεινὸν ἔργον ἐξοιργασμένου τοῦ Φι- 
ἀὐξωω καὶ συγκρούοντος ἔτι μᾶλλον ἑαυτοῖς τοὺς Meo- 
σηνίους, ἐπελϑὼν ὃ o Ἄρατος, αὐτός τὸ δῆλος ἣν φέρων 
βαρέως, καὶ τὸν υἱὸν ἐπιτιμῶντα πικρῶς τῷ Φιλίππῳ καὶ 
λοιδορούμενον οὐκ ἐκώλυσεν. Ἐδόκει δ᾽ ὃ νεανίσκος 
ἐρᾷν τοῦ Φιλίπτιου" καὶ τότϑ λέγων εἶπε πρὸς αὐτὸν, ὡς 
οὐδὲ καλὸς ἔτι φαίνοιτο τὴν ὄψιν αὐτῷ, τοιαῦτα δράσας. 
ἀλλὰ πάντων αἴσχιστος. Ὁ δὲ Φίλιππος ἐκδίνῳ μὲν 
οὐδὲν ἀντεῖπε, καίπερ ἐπίδοξος ὧν in ὀργῆς, καὶ πολλά- 
xc ἐξυλαχτήσας, λέγοντος αὐτοῦ" τὸν δὲ πρεσβύτερον, 
ὡς ἐνηγοχὼς πρᾷως τὰ λεχϑέντα, καὶ τις ὧν μέτριος καὶ 
πολιτικὸς τὴν φύσιν, ἀνέστησεν ἐκ τοῦ ϑεάτρου, τὴν 
δεξιὰν ἐμβαλών" καὶ προῆγεν. εἰς τὸν ᾿ϑωμάταν, τῷ τε 
4 ϑύσων, καὶ ϑεωρήσων τὸν τόπον. Ἔστι γὰρ οὐχ 


ἧττον δὐερχὴς τοῦ xgoxogivDov: καὶ λαβὼν φρουρὰν 


il 

























ARATUS. 163 


γίναται χαλεπὸς καὶ δυσδκβίαστος τοῖς παροικοῦσιν. 
ἀναβὰς δὲ καὶ ϑύσας, ὡς προσήνεγκεν αὐτῷ τὰ στιλάγ- 
χνα τοῦ βοὸς ὃ μάντις, ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ὑπολα- 
fov, ἐδείκνυε τῷ τε gero καὶ τῷ Φαρίῳ “ημητρίῳ, 
παρὰ μέρος ἀποκλίνων εἰς ἑκάτερον. » καὶ πυνϑαγόμενος, 
τί καϑορῶσιν ἐν τοῖς ἱεροῖς" κρατοῦντα τῆς ἄχρας αὐτὸν, 
ἢ τοῖς Μεσσηνίοις ἀποδιδόντα. Γελάσας ovy ὃ 4ημή- 
τριος" Ei μὲν, ἔφη, μάντεως ἔχεις ψυχὴν, ἀφήσεις τὸν 
τόπον" εἰ δὲ βασιλέως, ἀμφοτέρων τῶν κεράτων τὸν 
- Bovv. καϑέξεις. “ αἰνιττόμενος τὴν Πελοπόννησον, ὡς; 
εἰ προσλάβοι τὸν ᾿Ιϑωμάταν τῷ xgoxogiv9o, παντά- 
πᾶσιν ἐσομένην ὑποχείριον καὶ ταπεινήν. Ὁ δ᾽ Ἄρατος 
- éni πολὺ μὲν ἡσύχαζθ, δεομένου δὲ τοῦ Φιλίππου τὸ 
| φαινόμενον λέγειν" » Πολλὰ μὲν, εἶπεν, ὦ Φίλιππε, 
Κρητῶν ὄρη καὶ μεγάλα , πολλαὶ δὲ Βοιωτῶν ἄκραι καὶ 
Φωκέων ἐκπεφύκασι τῆς γῆς" εἰσὶ δὲ που πολλοὶ καὶ 
τῶν AAxograyor , τοῦτο μὲν χερσαῖοι, τοῦτο δ᾽ ἔναλοι 
τόποι ϑαυμαστὰς ὀχυρότητας ἔχοντες" ἀλλ᾽ οὐδένα 
τούτων κατδίληφας, καὶ πάντες ἑκουσίως σοι ποιοῦσι τὸ 
προστασσόμενον. «Τῃσταὶ γὰρ ἐμφύονται πέτραις, καὶ 
χρημνῶν περιέχονται" βασιλεῖ δὲ πίστεως καὶ χάριτος 
ἰσχυρότερον οὐδὲν, οὐδ᾽ ὀχυρώτερον. Ταῦτα σοι τὸ 
Κρητικὸν ἀνοίγει πέλαγος, ταῦτα τὴν “Πελοπόννησον. 
"Ano τούτων ὁρμώμενος σὺ, τοσοῦτος τὴν ἡλικίαν, τῶν 
μὲν ἡγεμὼν, τῶν δὲ κύριος ἤδη καϑέστηκας. « Ἔτι λέ- 
7οντος αὐτοῦ, τὰ μὲν σπλάγχνα τῷ μάντει παρέδωκεν 
ὃ Φίλιππος, ἐκεῖνον δὲ τῆς χειρὸς ἐπισπασάμενος" 
» Δεῦρο τοίνυν, ἔφη, τὴν αὐτὴν 000v ἴωμεν" ““ ὥσπερ 
ἐχβοβιασμένος ὑπ᾽ αὐτοῦ, καὶ τὴν πόλιν ἀφῃρημένος. 

— LL Ὁ δ᾽ Ἄρατος, ἀποῤῥέων ἤδη τῆς αὐλῆς, καὶ 

L2 








δὰ τ δον ἢ, 






. 1θ4 PLUTARCHI 


χατὰ μικρὸν ἑαυτὸν ἀνακομιζόμενος ἐκ τῆς πρὸς, τὸν. 
Φίλιτιπον συνηϑείας, διαβαίνοντος εἰς Ἤπειρον αὐτοῦ, 
καὶ δεομένου συστρατεύειν, ἀπείπατο, καὶ κατέμεινδξ, δε- 
διὼς ἀναπλησϑῆναι δόξης πονηρᾶς, ἀφ᾽ ὧν ἐχεῖνος, 
ἔπραττεν. Ἐπεὶ δὲ, τάς τε ναῦς ὑπὸ Ῥωμαίων ἀπολέσας 
αἴσχιστα, καὶ ὅλως ἀποτυχὼν ταὶς πράξεσιν, ἐπανῆλϑεν 
εἰς Πελοπόννησον, καὶ τοὺς Μεσσηνίους αὖϑις ἐπιχειρή- 
σας φενακίζειν, καὶ μὴ λαϑὼν, ηδίκει φανερῶς, καὶ τὴν 
χώραν αὐτῶν ἐπόρϑει παντάπασιν ὃ Ἴρατος ἀπεστράφη 
καὶ ὲ διεβλήϑη πρὸς αὐτὸν, ἤδη καὶ τῶν περὶ τὴν γυναικω- 
γἴτιν ἀδικημάτων αἰσϑόμενος, καὶ φέρων ἀνιαρῶς αὐτὸς, 
ἀποκχρυπιτόμενος δὲ τὸν viov: εἰδέναι γὰρ ὑβρισμένον 
περιῆν, ἄλλο δ᾽ οὐδὲν, ἀμύνασϑαι μὴ δυναμένῳ. Με- 
γίστην γὰρ ὁ Φίλιτιπος δοκεῖ καὶ παραλογωτάτην μδτα- 
βαλέσϑαι μεταβολὴν, ἐξ ἡμέρου βασιλέως καὶ μειρακίου 
σώφρονος. ἀνὴρ ἀσελγὴς καὶ τύραννος ἐξώλης γενόμενος. 
Τὸ δ᾽ οὐκ ἦν ἄρα μεταβολὴ φύσεως, ἀλλ ἐπίδειξις 
ἐν ἀδείᾳ κακίας πολὺν χρόνον διὰ φόβον ἀγνοη- 
ϑείσης. 

Li. Ὅτι γὰρ ἦν μεμιγμένον αἰσχύνῃ καὶ φόβῳ τὸ 
πρὸς τὸν ᾿ἄρατον αὐτοῦ πάϑος an ἀρχῆς συντεϑραμ- 
μένον, ἐδήλωσεν, οἷς ἔπραξε περὶ | αὐτόν. Ἐπιϑυμῶν 
γὰρ ἀνελεῖν τὸν ἄνδρα, καὶ dre οὐδ᾽ ἂν ἐλεύϑερος, 
ἐχείνου ζῶντος, εἶναι, μή τι γε τύραννος, ἢ βασιλεὺς, βίᾳ 
μὲν οὐδὲν ἐπεχείρησε, Ταυρίωνα δὲ, τῶν στρατηγῶν τινα 
καὶ , ἐχέλθυσεν ἀδήλῳ τρόπῳ τοῦτο πιρᾶξαι, μάλιστα 
διὰ φαρμάκων, αὐτοῦ μὴ παρόντος. Ὁ δὲ ποιησάμενος 
τὸν “Ἄρατον συνήϑη, “φάρμακον αὐτῷ δίδωσιν, οὐκ ὀξὺ 
καὶ σφοδρὸν, ἀλλὰ τῶν ϑέρμας T8 μαλακὰς τὸ πρῶτον 
ἐν τῷ σώματι καὶ βῆχα κινούντων ἀμβλεῖαν, εἶτα οὕτως 





ARATUS. 165 


κατὰ “μικρὸν εἰς φϑορὰν. περαινόντων. Οὐ μὴν ἔλαϑέ 
γε τὸν Ἄρατον" ἀλλ ὡς οὐδὲν ἣν ὄφελος ἐλέγχοντι, 
πρᾷως xoi σιωπῇ τὸ πάϑος ὡς δή τινα γόσον κοινὴν 
καὶ συνήϑη γοσῶν, διήντλει. Πλὴν ἕνός e τῶν συνή- 
Oo» ἐν τῷ δωματίῳ παρόντος, ἀναπτύσας δίαιμον, 
ἰδόντος ἐκείνου καὶ ϑαυμάσαντος" ..Ταῦτ΄, εἶπεν, ὦ 
Κεφάλων, ἐπίχειρα τῆς βασιλικῆς φιλίας." 

LIH. Οὕτω δ᾽ αὐτοῦ τελευτήσαντος ἐν Αἰγίῳ, τὸ 
ἑπτακαιδέκατον στρατηγοῦντος, καὶ τῶν ᾿Ἀχαιῶν φιλοτι- 
μουμένων ἐχεῖ γενέσϑαι ταφὰς καὶ μνήματα πρέποντα 
τῷ βίῳ τοῦ ἀνδρὸς, Σικυώνιοι συμφορὰν ἐποιοῦντο μὴ 
παρ᾽ αὐτοῖς τεϑῆναι τὸ σῶμα. Καὶ τοὺς μὲν ᾿Αχαιοὺς 
ἔπεισαν ἀφιέναι, γόμου δ᾽ ὄντος ἀρχαίου, μηδένα ϑά- 
πτεσϑαι τειχῶν ἐντὸς, ἰσχυρὰς 18 τῷ νόμῳ δεισιδαιμονίας 
προσούσης, ἔπεμψαν εἰς Δελφοὺς, ὑπὲρ τούτων ἐρησό- 
μδνοι τὴν Πυϑίαν. Ἢ δ᾽ αὐτοὶς ἀναιρεῖ τὸν χρησμὸν 
τόνδε" 

Βουλεύῃ, Σικυὼν, ζωάγριον αἰὲν "Ag&rov, 

Aug ὁσίη ϑαλίῃ τὸ κατοιχομένοιο ἄνακτος. 

Ὡς τὸ βαρυνόμενον τῷδ᾽ ἀνέρι καὶ τὸ βαρῦνον 
Ταίης ἔστ᾽ ἀσέβημα καὶ οὐρανοῦ ἠδὲ ϑαλάσσης. 
Κομισϑείσης δὲ τῆς μαντείας, οἵ v you) σύμπαν- 
τος ἥἤσϑησαν, καὶ διαφερόντως oí Συκυώνιοι: οὗ μετα- 
βαλόντες εἰς ἑορτὴν τὸ πένθος εὐθὺς, ἐκ τοῦ Αἰγίου τὸν 
νεκρὸν ἐστεφανωμένοι καὶ λευχειμονοῦντες ὑπὸ παιάνων 
καὶ χορῶν εἰς τὴν πόλιν ἀνῆγον, καὶ τόπον ἐξελόμενοι 
περίοπτον, ὥσπερ οἰκιστὴν καὶ σωτῆρα τῆς πόλεως ἐκή- 
δευσαν. Καὶ καλεῖται μέχρι γὺν ᾿Αφάτειον, καὶ ϑύουσιν 
αὐτῷ ϑυσίαν ; τὴν μὲν, ἡ τὴν πόλιν ἀπήλλαξε τῆς τυραν- 
νίδος, ἡμέρᾳ πέμπτῃ Δαισίου μηνὸς, ὃν ᾿Αϑηναῖοι 








προσαγορεύουσι" " 
τὸν ἄνδρα euet Τῆς uiv οὖν ber 
ὃ τοῦ 4ιὸς τοῦ Σωτῆρος κατήρχετο ϑυηπόλος, τῆς δὲ 
δευτέρας ὁ ὁ τοῦ Agáov, στρόφιον οὐχ ὅλον λευχὸν , ἀλλὰ 
μεσοπόρφυρον ἔχων. Μέλη δ᾽ ἤδειο πρὸς κιϑάραν, 
ὑπὸ τῶν περὶ τὸν Διόνυσον τεχνιτῶν" καὶ συνεπόμ-. 
πευὲν ὃ γυμνασίαρχος, ἡγούμενος τῶν τὰ παΐδων καὶ 
τῶν ἐφήβων, εἶτ᾽ ἐφείπετο 5 βουλὴ στεφανηφοροῦσα,, 
καὶ τῶν ἄλλων πολιτῶν ὃ βουλόμενος. fv ἔτι Óely- 
para μιχρὰ ταῖς ἡμέραις ἐκδίναις ἐξοσιούμενοι δια- 
φυλάττουσιν" αἵ δὲ πλεῖσται τῶν τιμῶν ὑπὸ χρόνου 
καὶ πραγμάτων ἄλλων ἐκλελοίπασιν. , 
LIV. 41A γὰρ ὁ μὲν πρεσβύτερος Ἄρατος οὕτω 
βιῶσαι καὶ τοιοῦτος γενέσϑαι. τὴν φύσιν ἱστορεῖται" 
τὸν δ᾽ υἱὸν αὐτοῦ, μιαρὸς ὧν φύσει καὶ μετ᾽ ὠμό- 
τητος ὑβριστὴς ὃ Φίλιππος, οὐ ϑανασίμοις, ἀλλὰ 
μανικοῖς, ἐξέστησε τοῦ λογισμοῦ φαρμάκοις" καὶ πα- 
φέτρεψεν. εἰς δεινὰς καὶ ἀλλοκότους ἐπιφορὰς, πρά-᾿ 
ξεῶν ἀτόπων καὶ σὺν αἰσχύνῃ παϑῶν ὀλεϑρίων ope 
γόμενον' ὥστε τὸν ϑάνατον αὐτῷ, καίπερ ὄντι νέῳ 
καὶ ἀνϑοῦντι, μὴ συμφορὰν, ἀλλ᾽ ἀπόλυσιν καχῶν 
καὶ σωτηρίαν γενέσϑαι. Δίκας γε μὴν ὁ Φίλιππος ] 
οὐ “μεμπτὰς A ξενίῳ καὶ qui τῆς dvocwwgylac 
ταύτης τίνων διετέλεσε. Καταπολεμηϑεὶς μὲν γὰρ ὑπὸ 
Ῥωμαίων, ἐπέτρεψεν ἐκείνοις τὰ καϑ'᾽ αὑτόν" ἐκπεσὼν 
δὲ τῆς ἄλλης ἀρχῆς, καὶ τὰς ναῦς, πλὴν mévte, πάσας 
προέμενος,. καὶ χίλια προσεχτίσειν ὁμολογήσας τάλαντα, 
καὶ τὸν υἱὸν ὁμηρεύσοντα παραδοὺς, δί οἶκτον ἔτυχε, 
Μακεδονίας καὶ τῶν συντελούντων. ᾿ἀποχτείνων δ᾽ 














ARATUS. 161 


ἀεὶ τοὺς ἀρίστους καὶ συγγενεστάτους, φρίκης ἐγέ- 
πλησδ καὶ μίσους ὅλην τὴν βασιλείαν πρὸς αὗτόν. Ἕν 
δὲ μόνον £y τοσούτοις κακοῖς εὐτύχημα κτησάμενος, 
υἱὸν ἀρετῇ διαφέροντα, τοῦτον φϑόνῳ καὶ ζηλοτυπίᾳ 
τῆς παρὰ Ῥωμαίοις τιμῆς ἀνεῖλε᾽ Περσεῖ δὲ ϑατέρῳ 
τὴν ἀρχὴν παρέδωκεν, ὃν οὐ γνήσιον, ἀλλ᾽ ὑπόβλητον 
εἶναι φασὶν, ἐκ Γναϑαινίου τινὸς ἀκεστρίας γενόμενον. 
Τοῦτον Αἰμίλιος ἐϑριάμβευσεν' καὶ κατέστρεψεν ἐγταυϑα 
τῆς “Ἁντιγονικῆς βασιλείας ἡ 5 διαδοχή. Τὸ δ᾽ lgarov 
γένος ἐν τῇ Σικυῶνι καὶ τῇ Πελλήνῃ διέμεινε xo^ ἡμᾶς. 











ΡΒ Σ 


'O μὲν ᾿Αϑηναῖος Ἰφικράτης τὸν μισϑοφόρον, 


ἠξίου στρατιώτην καὶ φιλόπιλουτον εἶναι καὶ φιλήδονον, 
ὅπως ταῖς ἐπιϑυμίαις χορηγίαν ἐπιζητῶν ἀγωνίζηται na-. 


φαβολώτερον" οἱ δὲ πλεῖστοι, καϑάπερ ἐῤῥωμένον σῶμα, 


τὸ στρατιωτικὸν ἀξιοῦσιν, ἰδίᾳ μηδέποτε χρώμενον ὁρμῇ, 1 
συγκινεῖσϑαι τῇ τοῦ στρατηγοῦ. Διὸ καὶ Παῦλον ÁAi- Ἷ 


μίλιον λέγουσι τὴν ἐν "Μακεδονίᾳ δύναμιν παραλαβόντα 
λαλιᾶς καὶ περιεργίας, οἷον διαστρατηγοῦσαν, ἀνάπλεων, | 


παρεγγυῆσαι τὴν χεῖρα ποιεῖν ἑτοίμην καὶ τὴν μάχαιραν 
ὀξεῖαν ἕκαστον, αὑτῷ δὲ τῶν ἄλλων μελήσειν. Ὃ δὲ 


Πλάτων, οὐδὲν & ἔργον δρῶν ἄρχοντος ἀγαϑοῦ καὶ στρα- ] 
τηγοῦ, “στρατιᾶς μὴ σωφρονούσης, μηδ᾽ ὁμοπαϑούσης, 1 


ἀλλὰ τὴν πειϑαρχικὴν ἀρετὴν, ὁμοίως τῇ βασιλικῇ, νο- 


μίζων φύσεώς τϑ γενναίας καὶ τροφῆς φιλοσόφου δεῖσθαι, 


μάλιστα τῷ nggo καὶ φιλανϑρώπῳ τὸ ϑυμοειδὲς καὶ 


δραστήριον ἐμμελῶς ἀναχεραγνυμένης, ἄλλα τε πάϑη 


πολλὰ καὶ τὰ Ῥωμαίοις συμπεσόντα μετὰ τὴν ἹΝέρωνος 
τολευτὴν ἔχει μαρτύρια καὶ παραδείγματα τοῦ μηδὲν εἶναι 


φοβερώτερον ἀπαιδεύτοις χρωμένης καὶ ἀλόγοις ὁρμαῖς ᾿ 
ἐν ἡγεμονίᾳ στρατιωτικῆς δυνάμεως. Δημάδης μὲν γὰρ, 


ἃ 
j 
j 
1 








T—— σω 





GALBA. 169 


᾿Αλεξάνδρου τολουτήσαντος, ele τὴν Μακδδόνων στρα- 
τιὰν ἐκτετυφλωμένῳ τῷ Κύκλωπι, πολλὰς κινουμένην 
ὁρῶν κινήσεις ἀτάκτους καὶ παραφόρους. Τὴν δὲ 
“Ῥωμαίων ἡγεμονίαν ὅμοια τοῖς λεγομένοις Τιτανικοῖς 
πάϑεσι καὶ κινήμασι κατελάμβανεν, εἰς πολλὰ διασπω- 
μένην ἅμα καὶ “πολλαχόϑεν αὐϑις ἑαυτῇ συμπίπτουσαν, 
οὐχ οὕτως ὑπὸ φιλαρχίας τῶν ᾿ἀναγορευομένων αὐτο- 
χρατόρων, Oc φιλοπλουτίας καὶ ἀκολασίας τοῦ στρατιω- 
τικοῦ, δὶ ἀλλήλων, ὥσπερ ἥλους, τοὺς ἡγεμόνας ἐκκρούον- 
τος. Καίτοι Διονύσιος Φεραῖον ἄρξαντα Θετταλῶν 


δέκα μῆνας, εἶτ᾽ εὐϑὺς ἀναιρεϑέντα, τὸν τραγικὸν ἀνε- 


κάλδι τύραννον, ἐπισκώπτων τὸ τάχος τῆς μεταβολῆς. 


Ἢ δὲ τῶν Καισάρων ἑστία, τὸ Παλάτιον, ἐν ἐλάσσονι 


xoóvo τέσσαρας αὐτοκράτορας ὑπεδέξατο, τὸν μὲν εἰσα- 
γόντων ὥσπερ διὰ σκηνῆς, τὸν δ᾽ ἐξαγόντων. AM ar 
ye παραμυϑία τοῖς κακῶς πάσχουσι. μία, τὸ μὴ δεηϑῆναι 
δίκης ἑτέρας ἐπὶ τοὺς αἰτίους, ἀλλ᾽ δρᾷν αὐτοὺς ὑφ᾽ ἑαυ- 
τῶν qorevousvovc* πρῶτον δὲ, καὶ δικαιότατα πάντων, 
τὸν δελδάσαντα καὶ διδάξαντα τοσοῦτον ἐλπίζειν ἐπὶ 
μδταβολῇ Καΐσαρος, ὅσον αὐτὸς ὑπέσχετο, κάλλιστον 
ἔργον διαβαλὼν τῷ μισϑῷ, τὴν ἀπὸ Νέρωνος ἀποστα- 


. σίαν, προδοσίαν γενομένην. 


H. Ἰγυμφίδιος γὰρ Σαβῖνος, ὧν ἔπαρχος, ὥσπερ 


εἴρηται, pero Τιγελλίνου τῆς αὐλῆς, ἐπεὶ τὰ ἸΝέρωνος 
ἀπέγνωστο παντάπασι, καὶ δῆλος ἢ "v ἀποδρασόμενος εἰς 
ἄϊγυπτον, ἔπεισε τὸ στρατιωτικὸν, ὡς μηκέτι παρόντος, 


ἀλλ᾽ ἤδη πεφευγότος, αὐτοκράτορα Γάλβαν ἀναγορεῦσαι, 
καὶ δωρεὰν ὑπέσχετο κατ᾽ ἄνδρα τοῖς αὐλικοῖς καὶ στρα- 
τηγικοῖς προσαγορευομένοις δραχμὰς ἑπτακισχιλίας πδν- 
τακοσίας, τοῖς δ᾽ ἐκτὸς στρατϑυομένοις πεντήκοντα καὶ 






















41 PLUTARCHI 


διακοσίας ἐπὶ χιλίαις, ὅσον ἀμήχανον ἦν συναγαγεῖν 
πιλοίονα μυριάκις κακὰ παρασχόντα πᾶσιν ἀνϑρώποιξς» 
ὧν Νέρων παρέσχε. Τοῦτο γὰρ εὐθὺς μὲν ἀπώλεσε, 
Νέρωνα, uer. ὀλίγον δὲ καὶ Γάλβαν. Tóv μὲν γὰρ ὡς 3 
ληψόμενοι προήκαντο, τὸν δὲ μὴ λαμβάνοντες EX TEL. 
vay. Εἶτα τὸν τοσοῦτον δώσοντα ζητοῦντες, ἔφϑησαν. 
ἐν ταῖς ἀποστάσεσι καὶ προδοσίαις ἀναλώσαντες αὑτοὺξ 
ἢ τυχόντες ὧν ἤλπισαν. Τὰ μὲν οὖν καϑ' ἕχαστα TOY. 
γενομένων ἀπαγγέλλειν ἀκριβῶς, τῆς πραγματικῆς ἵστο-. 
plac ἐστίν" ὅσα δ᾽ ἄξια λόγου τοῖς τῶν Καισάρων ἔργοις. 
χαὶ πάϑεσι συμπέπτωκεν, οὐδ᾽ ἐμοὶ προσήκει sut oe D Ely. 

HL. Γάλβας Σουλπίκιος, ὅτι μὲν ἰδιώτης πλουσιώ-. 
τατος ἁπάντων εἰς τὸν Καισάρων παρῆλϑεν οἶκον, 
ὁμολογεῖται" μέγα δ᾽ ἔχων εὐγενείας ἀξίωμα, τὸν. 
Σερουΐων οἶκον, αὐτὸς ἐφρόνει μεῖζον ἐπὶ τῇ Κάτλου, 
συγγενείᾳ, πρωτεύσαντος ἀνδρὸς ἀρετῇ καὶ δόξῃ τῶν. 
χαϑ' ἑαυτὸν, ei καὶ τὸ δύνασϑαι μᾶλλον ἑχὼν ἑτέροις, 
παρῆκεν. Ἢν δὲ τι καὶ ifie, τῇ Καίσαρος γυναικὶ», 
κατὰ γένος προσήκων ὃ Γαλβας, καὶ διὰ τοῦτο, Aiflag. 
παρασχούσης, ὕπατος ἐκ Παλατίου προῆλϑε. «Πέγεται 
δὲ καὶ στρατεύματος ἐν Γερμανίᾳ καλῶς ἄρξαι, καὶ 
Λιβύης ἀνθύπατος γενόμενος, σὺν ὀλίγοις ἐπαινεϑῆναι. 
Τὸ δ᾽ εὔκολον αὐτοῦ τῆς διαίτης καὶ ψειδωλὸν ἐν δα- 
πάναις καὶ ἀπέριττον, αἰτίαν ἔσχεν αὐτοχράτορος γενο- 
μένου μικρολογίας" ἣν ἕωλόν τινα δόξαν εὐταξίας ἔφδρε, 
καὶ σωφροσύνης. Ἐπέμῳϑη δ᾽ ὑπὸ ἹΝέρωνος ᾿Ιβηρίας, 
ἄρχων, οὔπω δεδιδαγμένου φοβεῖσ 9 τοὺς ἐν ἀξιώμασι 
: μεγάλοις τῶν πολιτῶν. Ἐκχείνῳ δὲ καὶ φύσει δο- 
E κοῦντι πρῴῳ γεγονέναι προσετίϑει niat εὐλαβείας τὸ 
γῆρας. 











GALBA. 14 

IV. Ἐπεὶ δὲ, τῶν ἀλιτηρίων ἐπιτρόπων cuoc καὶ 
ἀγρίως τὰς ἐπαρχίας ἐκείνῳ διαφορούντων, ἄλλο μὲν 
εἶχεν οὐδὲν βοηϑεῖν, αὐτὸ δὲ τὸ φανερῶς εἶναι συναλγῶν 
καὶ συναδικούμενος, ἀμωσγέπως ἀναπνοήν τινα καὶ πα- 
ραμυϑίαν τοῖς καταδικαζομένοις καὶ πωλουμένοις πα- 
Qécys* καὶ ποιημάτων εἷς Νέρωνα γινομένων, xai πολ- 
λαχοῦ περιφερομένων καὶ ἀδομένων,, οὐκ ἐχώλυεν, οὐδὲ 
συνηγανάκτει. τοῖς ἐπιτρόποις" ἐφ᾽ οἷς ἔτι μᾶλλον ἡ ἤγα- 
πᾶτο ὑπὸ τῶν ἀνϑρώπων. Koi γὰρ ἢν ἤδη συνήϑης, 
ἔτος ὄγδοον ἐκεῖνο τὴν ἀρχὴν ἔχων" & v Jovrtoc Owiy- 
διξ ἀπταμέστὴ Νέρωνι, Γαλατίας ὧν στρατηγός. "yero 
μὲν ovr. xol πρὸ τῆς ἐμφανοῦς ἀποστάσεως γφάμματα 
πρὸς αὐτὸν ἀφικέσϑαι σπιαρὰ τοῦ Οὐίνδικος ; otg μήτε 
πιστεῦσαι, inre μηνύσαι καὶ κατειπεῖν, ὡς ἕτερον τῶν 
ἡγεμονικῶν ἐπιστολὰς αὐτοῖς γραφείσας ἔπεμψαν πρὸς 
ἹΝέρωνα, καὶ διέφϑειραν, c ὅσον ἐπ αὐτοῖς, τὴν πρᾶξιν, 
ἧς ὕστερον μετασχόντες ὡμολόγησαν, αὑτῶν οὐδὲν ἧττον, 
ἢ £x&ly ov, προδόται γεγονέναι. ἀλλ ἐπειδὴ λαμπρῶς 
τὸν πόλεμον ἐκφήνας ὃ Οὐννδιξ i ἔγραψε τῷ Γάλβᾳ παρα- 
καλῶν ἀναδέξασϑαι τὴν ἡγεμονίαν, καὶ παρασχεῖν ἕαυ- 
τὸν ἰσχυρῷ σώματι ζητοῦντι κεφαλὴν ταῖς Γαλατίαις, 
δέκα μυριάδας ἀνδρῶν ὡπλισμένων ἐχούσαις, ἄλλας τϑ 
πλείονας ὁπλίσαι δυναμέναις, προὔϑηκε βουλὴν τοῖς 
φίλοις. ?Q» οἱ μὲν ἠξίουν περιμένειν, καραδοκοῦντα, 
τίνα κίνησιν ἡ “Ῥώμη καὶ φορὰν ἕξει πρὸς τὸν γεωτξρι- 
σμόν. Tíroe δὲ  Ὀβίννιος, ὃ 0 TOU στῤατιωπικοῦ τάγματος 
ἡγεμὼν, αὐτὸς εἶπεν" ,ΛΏ, Γάλβα , τίνα τρόπον βουλεύε- 
σϑε; τὸ γὰρ ζητεῖν, ἸΝέρωνι & πιστοὶ μένοιμεν, ἤδη μα- 
γέντων ἐστίν. .f2c οὖν ὑπάρχοντος ἐχϑροῦ ἸΝέρωνος, ov 
δὴ προετέον τὴν τοῦ Οὐυίΐνδικος φιλίαν, ἢ καὶ κατηγορη- 





À 
5d 
"e 
E. 
b. 
ἥ 
15 
Na 





112 PLU'TAROCHI 


τέον εὐθὺς αὐτοῦ καὶ πολεμητέον, ὅτι σὲ βούλεται. 
Ῥωμαίους ἔ ἔχειν ἄρχοντα μᾶλλον, ἢ ἢ Νέρωνα τύραννον. «4 

V. Ἐκ τούτου προγράμματι μὲν ἐδήλωσεν ὃ Γάλβας 
ἡμέραν, ἐν ἡ τὰς κατὰ μέρος ἐλευϑερώσεις ἀποδώσει, 
τοῖς δεομένοις" λαλιὰ δὲ καὶ φήμη προεχπεσοῦσα πλη-, 
Soc ἀνϑρώπων ἤϑροισε προϑύμων ἐπὶ τὸν »εωτερισμόν.. | 








Οὐκ ἔφϑη γοῦν φανερῶς ἐπὶ τοῦ βήματος γενόμενος, καὶ 


πάντες αὐτὸν ὁμοφώνως αὐτοχράτορα “προσεῖπον. Ὁ“ 
δὲ ταύτην μὲν εὐϑὺς οὐ προσεδέξατο. τὴν προσηγορίαν", 

κατηγορήσας δὲ τοῦ Νέρωνος, καὶ τῶν ἀνῃρημένων ay- 
δρῶν vn αὐτοῦ τοὺς ἐπιφανεστάτους ὀλοφυράμενος,, 
ὡμολόγησεν, ἐπιδώσειν τῇ πατρίδι τὴν ἑαυτοῦ πρόνοιαν,, 
οὔτε Καῖσαρ, οὔτ᾽ αὐτοχράτωρ, στρατηγὸς δὲ συγκλήτου, 
καὶ δήμου Ῥωμαίων ὀνομαζόμενος. Ὅτι δ᾽ ὀρϑὼς. ὃ 
Οὐϊνδιξ καὶ λελογισμένως ἐξεκαλεῖτο τὸν Γάλβαν ἐπὶ τὴν 


ἡγεμονίαν, ἐπιστώσατο μάρτυρι τῷ Νέρωνι. Προσποι- 


ούμενος, γὰρ ἐκείνου “καταφρονεῖν, καὶ nag οὐδὲν ἡγεῖ- ὦ 
σϑαι τὰ Γαλατῶν, ἅμα τῷ πυϑέσϑαι τὰ περὶ Γάλβαν 
(ἔτυχε δὲ λελουμένος καὶ ἀριστῶν) ἀνέτρεψϑ τὴν τρά- 
πεζαν. Οὐ μὴν ἀλλὰ συγκλήτου ψηφισαμένης πολέμιον 
τὸν Τάλβαν, αὐτός τὸ παίξειν καὶ ϑρασύνεσϑαι πρὸς 
τοὺς φίλους βουλόμενος, οὐ φαύλην ἔφη πρόῤῥησιν» 
ἐμπεπτωκέναι λογισμοῦ Üeou£v χρημάτων αὐτῷ" καὶ 





τὰ μὲν Γαλατῶν, ὅταν ὑποχείριοι γένωνται, λαφυραγω- | 
γήσεσϑαι καὶ λίαν" ἣ δὲ Γάλβα πάρεστιν οὐσία, χρῆ- 
σϑαι καὶ πωλεῖν, ἤδη πολεμίου πεφῃνότος. Οὗτός το 


δὴ τὰ Γάλβα πιπιράσκειν éxéleva* καὶ Γάλβας ἀκούσας, 


᾿ 


ὅσὰ Νέρωνος ἦν ἐν Ἰβηρίᾳ κηρύττων, οὕρισκε πολλοὺς 


προϑυμοτέρους ὄντας. 
VI. ᾿ἀφισταμένων δὲ πολλῶν τοῦ Νέρωνος, καὶ πάν- 


— 





'GALBA. 113 


τῶν ἐπιεικῶς τῷ Τάλβᾳ προστιϑεμένων, μόνος Κλώδιος 
Μάρκος ἐν Διβύῃ, xoi Ovsgyirioc Ῥοῦφος ἐν Γαλατίᾳ 
τοῦ Γερμανικοῦ στρατεύματος ἡγούμενος, αὐτοὶ καϑ' 
ἑαυτοὺς ἔπραττον, οὐ τὴν αὐτὴν αἵρεσιν ἔχοντες" ἀλλ 
ὃ μὲν Κλώδιος, ἐν ἁρπαγαῖς πραγμάτων γεγονὼς καὶ 
φόνοις ἀνδρῶν δι ὠμότητα καὶ πλεονεξίαν; δῆλος ἢν ἐν 
τῷ μήτε κατέχειν , μήτ᾽ ἀφιέναι τὴν ἀρχὴν δύνασϑαι πε- 
φιφερόμενος" Ovegyirioc. δὲ, “ταγμάτων ἐπιστατῶν δυνα- 
τωτάτων, πολλάκις αὐτὸν ἀναγορευόντων αὐτοκράτορα 
καὶ βιαζομένων, οὔτ᾽ αὐτὸς ἔφη λήψεσϑαι τὴν ἡγβμονίαν, 
οὔτ᾽ ἄλλῳ περιόψεσϑαι διδομένην, ὃν ἂν μὴ ἡ σύγκλητος 
ἕληται. Ταῦτα τὸν Γάλβαν οὐ μετρίως ἐϑορύβει τὸ 
πρῶτον" ἐπεὶ δὲ τὰ Οὐεργινίου καὶ Οὐίνδικος στρατεύ- 
ματα τρόπον τινὰ βίᾳ τοὺς ἡγεμόνας, ὥσπερ τοὺς ἡνιό- 
χους κρατῆσαι χαλινῶν μὴ δυγνηϑέντας, εἰς μάχην ἐξε- 
γεγκόντα μεγἄλην συνέῤῥαξαν, καὶ Οὐίνδικος ἑαυτὸν ἀνε- 
λόντος ἐπὶ δισμυρίοις Γαλατῶν πεσοῦσι, διῆλϑε λόγος, 
ὡς βουλομένων πάντων ini νίκῃ τοσαύτῃ τὸν Οὐεργίνιον 
ἀναδέξασθαι τὴν ἡγεμονίαν, ἢ πάλιν μεταβαλλομένων 
πρὸς INégovo , τότε δὴ παντάπασι περίφοβος γενόμενος 
ὃ Γάλβας ἔ ἔγραψε τῷ Οὐεργινίῳ, «παρακαλῶν κοινοπρα- 
γεῖν καὶ διαφυλάσσειν ὁ ἅμα τὴν ἡγεμονίαν καὶ τὴν ἐλευ- 
ϑερίαν Ῥωμαίοις" αὐϑις δὲ μετὰ τῶν φίλων εἰς ΚΚολου- 
γίαν, Ἰβηρικὴν πόλιν, ἀναχωρήσας, ἐν τῷ μετανοεῖν περὶ 
τῶν γεγονότων, καὶ ποϑεῖν τὴν συνήϑη καὶ σύντροφον 
ἀπραγμοσύνην μᾶλλον, ἢ πράττειν τι τῶν ἀναγκαίων, 
διέτριβεν. * 
VIL. "Hy δὲ ϑέρος ἤδη, xol βραχὺ πρὸ δείλης ἧκεν 
ἀπὸ ἹΡώμης Σικελὸς ἀνὴρ ἀπελούϑερος, ἑβδομαῖος. Πυ- 
ϑόμενος δὲ, τὸν Τάλβαν ἀναπαύεσϑαι xaO ἑαυτὸν, 








"14 PLUTARCHI 7 


ἐβάδιζε συντόνως ἐπὶ τὸ δωμάτιον αὐτοῦ, καὶ βίᾳ T» 
ϑαλαμηπόλων ἀνοίξας καὶ παρελϑὼν, ἀπήγγειλεν, on, 
καὶ ζῶντος ἔ ἔτι τοῦ Νέρωνος, οὐκ ὄντος δὲ φανεροῦ, τὸ 


; στράτευμα πρῶτον, εἶτα ὃ ὃ δῆμος καὶ 1j σύγκλητος αὐτός 


κράτορα τὸν Γάλβαν ἀναγορϑύσειεν, ὀλίγον δ᾽ ὕστερον. 
ἀπαγγελϑείη τεϑνηκὼς ἐκεῖνος οὐ μὴν αὐτός γ8 πιστεύ- 1 
σας ἔφη τοῖς ἀπαγγέλλουσιν, ἀλλ ἐπελϑὼν τῷ νεκρῷ 


καὶ κείμενον ϑεασάμενος, οὕτως ἐξελϑεῖν. Ταῦτ᾽ ἀπαγ- 1 
γελλόμενα λαμπρὸν 98 τὸν Γάλβαν, καὶ συνέδραμε j 


τιλῆϑος ἀνδρῶν ἐπὶ ϑύρας ἐκτεϑαῤῥηκότων vn αὐτοῦ 


βεβαίως. Καίτοι τὸ τάχος ἦν ἄπιστον. ᾿Αλλὰ καὶ 
δυσὶν ἡμέραις Ὀβίννιος Τίτος πολλὰ τῶν ἀπὸ στρατο- | 
πιέδου μεϑ᾽ ἑτέρων ἀφίκετο τὰ δόξαντα τῇ συγκλήτῳ I 
xc ἕχαστον ἀπαγγέλλων. Οὗτος μὲν οὖν εἰς τάξιν | 


ἔντιμον προήχϑη᾽ τῷ δ᾽ ἀπελευϑέρῳ δακτυλίους τὸ χρυ- 
σοὺς ἔδωκε, καὶ Μαρκιανὸς Οὐΐκελλος ἤδη καλούμενος 
εἶχε τὴν πρώτην ἐν τοῖς ἀπελευϑέροις δύναμιν. 

vi. Ἐν δὲ Ῥώμῃ Νυυμφίδιος Σαβῖνος οὐκ LE 
xol κατὰ μικρὸν, ἀλλὰ συλλήβδην ὃ ὁμοῦ, πάντα πράγματα 
φέρων περιήνεγκεν εἰς ἑαυτὸν, ὡς Γάλβαν μὲν ὄντα 
πρεσβύτην, καὶ μόλις εἰς Ῥώμην ἐξαρκέσοντα φοράδην 
κομισϑῆναι διὰ γῆρας" ἦν γὰρ ἐτῶν τριῶν καὶ ἑβδομή- 
κοντα. τὰ δ᾽ αὐτόϑι στρατεύματα καὶ πάλαι πρὸς αὐτὸν 
εὐνόως ἔχοντα, καὶ »u ἑνὸς ἐξηρτημένα μόνου, διὰ τὸ 
τῆς δωρδὰς μέγεϑος εὐεργέτην ἐκεῖνον ἡγεῖσϑαι, Γάλβαν 
δὲ χρεωφειλέτην. Εὐϑὺς οὖν Τιχελλίνῳ μὲν, τῷ συν- 
ἄρχοντι, προσέταξεν ἀποϑέσϑαι τὸ ξίφος" ὑποδοχὰς δὲ 
ποιούμενος, ἐδείτινιζε τοὺς ὑπατικοὺς καὶ τοὺς ἥγεμονι- 
κοὺς ν᾽ ἔτι τὸ Γάλβα προστιϑεὶς ὄ ὄνομα ταῖς κλήσεσιν, ἔν 
τὸ τῷ στρατοπέδῳ πολλοὺς παρεσκεύασε λέγειν, ὡς 














GALBA. 115 


πεμτιτέον ἐστὶ πρὸς Γάλβαν, αἰτουμένους ἔπαρχον fg ael 
Νυυμφίδιον ἄνευ συνάρχοντος. Ἃ δ᾽ ἢ σύγκλητος. εἰς 
τιμὴν ἔπραττεν αὐτοῦ καὶ δύναμιν, ἀνακαλοῦσα δύερ- 
γέτην, καὶ συντρέχουσα xod ἡμέραν ἐπὶ ϑύρας, καὶ 
παντὸς ἐξάρχειν δόγματος ἀξιοῦσα καὶ βεβαιοῦν, ἔ ἔτι πι8-- 
ραιτέρω τόλμης ἀνῆγεν αὐτόν" ὥστε ὀλίγου χφόνου τοῖς 
: ϑεραπεύουσι μὴ μόνον ἐπίφϑονον, ἀλλὰ καὶ φοβερὸν 
εἶναι. Τῶν δ᾽ ὑπάτων οἰχέτας δημοσίους προχειρισαμέ- 
voy τὰ δόγματα κομίζοντας τῷ αὐτοκράτορι, καὶ τὰ 
καλούμενα διπλώματα σεσημασμένα δόντων, ἃ γγωρί- 
ζοντες oi κατὰ πόλιν ἄρχοντες £y ταῖς τῶν ὀχημάτων 
ἀμοιβαῖς ἐπιταχύνουσι τὰς προπομπὰς τῶν 7θαμματη- 
φόρων, οὐ μετρίως ἠγανάκτησεν, ὅτι μὴ παρ αὐτοῦ καὶ 
σφραγῖδα καὶ στρατιώτας λαβόντες ἀνέπεμψαν. AMA 
λέγεται καὶ βουλεύσασϑαι πρρὶ τῶν ὑπάτων, εἶτα τὴν 
ὀργὴν ἀπολογησαμένοις καὶ δεηϑεῖσιν ἀγῆκε. Τῷ δὲ 
δήμῳ χαριζόμενος, οὐκ ἐκώλυδ τὸν παραπίπτοντα τῶν 
Νέρωνος ἀποτυμπανίζειν. Σπῖκλον μὲν ovr, τὸν μονο- 
μάχον, ἀνδριάσι Νέρωνος ἑλκομένοις ὑποβαλόντες ἐν 
ἀγορᾷ διέφϑειραν" ᾿Ἡπόνιον δὲ τινα τῶν κατηγορικῶν 
ἀγατρέψαντες, ἁμάξας λιϑοφόρους ἐπήγαγον, ἄλλους δὲ 
διέσπιασαν πολλοὺς, ἐγίους μηδὲν ἀδικοῦντας" ὥστε καὶ 
 Mavolaxov, ἀνδρα τῶν ἀρίστων καὶ ὄντα καὶ δοκοῦντα, 
πρὸς τὴν σύγκλητον εἰπεῖν, ὅτι φοβεῖται, μὴ ταχὺ IN£govo 
ζητήσωσιν. 

ΙΧ. Οὕτω δὲ προσάγων ὁ Ἰνυμφίδιος ἐγγυτέρω ταῖς 
' &nlow, οὐχ nn Γαΐου Καίσαρος υἱὸς λέγεσϑαι τοῦ 
3 μετὰ Τιβέριον ἄρξαντος. Ἐγνώκει “γὰρ ὃ Γάϊος, ὡς 
ἔοικε, τὴν τεκοῦσαν αὐτὸν, ἔτι μειράκιον ὧν, οὐκ ἀειδὴ 
c ὄψιν οὖσαν, ἐκ δ᾽ ἀκεστρίας ἐπὶ μισϑῷ Καλλίστῳ, 




















PLUTARCHI 
Καϊΐσαρος ἀπελευϑέρῳ, γεγενημένην. AMO» Y 
Γαϊον ἔντευξις αὐτῆς, ὡς Éoxe, νεωτέρα τῆς 'Νυμῳ 
γενέσεως. Αἰτίαν δ᾽ ἔσχεν, ἐκ Μαρτιανοῦ, τοῦ uoo 
μάχου, γεγονέναι; τῆς Νυμφιδίας ἐρασϑείσης διὰ δόξαν. 
αὐτοῦ, καὶ μᾶλλον ἐδόκει xaO ὁμοιότητα τῆς ἰδέας ἐκεί 
προσήκειν. AM ὁμολογῶν ye Ἰνυμφιδίας εἶναι une 


xoi τὰ χρή era, καὶ τὸ Σπόρῳ τῷ Νέρωνος συγκαϑεὺ 4 
δεῖν, ὃν εὐϑὺς ἀπὸ τῆς πυρᾶς ἔτι καιομένου TOU νεχροῦ 
μεταπεμψάμενος ἐκεῖνος ἐν γαμετῆς eiye τάξει, καὶ ITon- | 
παΐαν προσηγόρευεν, ἐπὶ τὴν διαδοχὴν παρεδύετο τῆς 
ἡγεμονίας. Καὶ τὰ μὲν. αὐτὸς ἐν Ῥώμῃ διὰ τῶν φίλων. 
vneigy atero , καὶ γυναικῶν τινων αὐτῷ καὶ συγκλητικῶν, 
ἀνδρῶν χρύφα συλλαμβανομένων" 8 ἕνα δὲ τῶν φίλων, Γελ-᾿ 
λιανὸν, εἰς Ἰβηρίαν ἔπεμψεν - - - καὶ magelxes κατα- 


G8 OY 
x. τῷ δὲ Γάλβᾳ μετὰ τὴν Νέρωνος τελευτὴν. ἐχώρει 
' πᾶντα. Οὐεργίνιος δὲ δὲ ἹΡοῦφος, ἀμφίβολος ὧν Fn. 
φροντίδα παρεῖχε, μὴ τῷ δυνάμεως πολλῆς καὶ μαχιμω- | 
τάτης ἄρχειν προσειληφὼς τὸ νενικηκέναι Οὐίνδικα, καὶ 
κεχειρῶσϑαι μέγα μέρος τῆς Ῥωμαίων ἡγεμονίας, ἐν σάλῳ, 
γενομένην ἀποστατικῶς, Γαλατίαν ἅπασαν, ὑπακούσαι, 
τοῖς παρακαλοῦσιν αὐτὸν ἐπὶ τὴν ἀρχήν. Οὐδενὸς γὰρ 
ἣν ὄνομα μεῖζον, οὐδ᾽ εἶχε δόξαν οὐδεὶς, ὅσον ὃ Ovsg- 
rivos, ὡς μεγίστῃ ῥοπῇ τοῖς Ρωμαίων πράγμασι τυραν-᾿ 
»ίδος ὃ ὁμοῦ χαλεπῆς καὶ Γαλατικῶν πολέμων. ἀπαλλαγὴ. 
γενόμενος. AM ἐκεῖνος τότε τοῖς ἐξ ἀρχῆς ἐμμένων. 
λογισμοῖς, ἐφύλαττο τῇ συγκλήτῳ τὴν αἵρεσιν τοῦ αὐτο- | 
χράτορος. Kairo: φανερᾶς ye τῆς Νέρωνος τελευτῆς 





AC 


"T.-——€——————————— anm 


GALBA. 171 


γενομένης». TÓ 78 πλῆϑος ἐνέχειτο τῷ Οὐεργινίῳ πάλιν, 
καὶ τῶν χιλιάρχων τις τῶν ἔν τῇ σκηνῇ: σπασάμενος τὸ 
ξίφος, ἐκέλευδ τὸν Οὐεργίνιον δέχεσθαι τὴν ἡγεμονίαν, 
ἢ τὸν σίδηρον. Ἐπεὶ δὲ Φάβιος Οὐαῖης, ἄρχων ἑνὸς 
τάγματος, ὥρχωσβ πρῶτος εἰς Γάλβαν, καὶ γράμματα 
ἧκεν ἀπὸ Ῥώμης πορὶ ὧν 17 σύγκλητος ἐψηφίσατο, χαλε- 
πῶς μὲν καὶ μόλις, ἔπεισε δ᾽ ovv τοὺς στρατιώτας αὐτο- 
χράτορα τὸν Γάλβαν εἰπεῖν" καὶ πέμψαντος αὐτοῦ διά- 
δοχον Φλάχκον Ὁρδεώνιον. ἐδέξατο. Καὶ παραδοὺς 
ἐκείνῳ τὴν δύναμιν, αὐτὸς ἀπήντησθ, τῷ RU. πρόσω 
χωροῦντι, καὶ ᾿συνανέστρεφεν, οὔτ᾽ ὀργῆς, οὔτε τιμῆς 
ἐπιδήλου τυγχάνων. ἁΑΐἴτιος δὲ τοῦ μὲν αὐτὸς ὁ Γάλβας, 
αἰδούμενος τὸν ἄνδρα, τοῦ δ᾽ oi φίλοι" xot μάλιστα 
Olivos Τίτος, ὑπὸ φϑόνου τοῦ Οὐεργινίου οἰόμενος 
μὲν κολούειν ἠγνόει δ᾽ ἄρα τῷ Οὐοργινίου χφηστῷ δαί- 
uo». συνεργῶν, ἤδη τὸν ἄνδρα, πολέμων καὶ καχῶν, ὅσα 
τοὺς ἄλλους ἡγεμόνας κατέσχεν, ἐκτὸς εἰς βίον axv- 
μονα καὶ γῆρας εἰρήνης καὶ ἡσυχίας μεστὸν ὑπεκτι- 
ϑεμένῳ. 

XL Γάλβαν δὲ περὶ ΙΝάρβωνα, πόλιν Γαλατικὴν, οἵ 
παρὰ τῆς συγκλήτου πρέσβεις ἐντυχόντες ἠσπάζοντο, καὶ 
παρεκάλουν ἐπιφανῆναι τῷ δήμῳ ποϑοῦντι ταχόως. Ὅ 
δὲ τάς T ἄλλας παρεῖχεν ἐντεύξεις καὶ συνουσίας αὐτοῖς 
φιλανϑρώπους καὶ δημοτικὰς, πρός τε τὰς ἐστιάσεις 
πολλῆς κατασχευῆς καὶ ϑεραπείας ἡλίκης παρούσης, ἣν 


dx τῶν Νέρωνος ὃ ἸΝυμφίδιος αὐτῷ προσέπεμψεν, οὐδενὶ 


χφώμενος ἐκείνων, ἀλλὰ τοῖς ἑαυτοῦ πᾶσιν, εὐδοκίμει, με- 

γαλόφρων ἀνὴρ καὶ ageirra» ἀπειροκαλίας φαινόμενος. 

Ταχὺ μέντοι τὰ γενναῖα ταῦτα καὶ ἄτυφα καὶ πολιτικὰ 

δημαγωγίαν Ὀβίννιος ἀποφαίνων, καὶ Mad μεγάλων 
Ρεῦυν. IX. 


118 PLUTAROCHI 


ἀπαξιοῦσαν αὐτὴν, ἔπεισε χρήμασί τὸ χρῆσϑαι τοῖς : 


Νέρωνος, καὶ περὶ τὰς ὑποδοχὰς μὴ φείδεσϑαι τῆς βα- 


σιλικῆς πολυτελείας. Καὶ ὅλως αἴσϑησιν αὑτοῦ κατὰ 


μικρὸν ὑπὸ τῷ Ὀβιννίῳ γενησομένου παρεῖχεν ὃ 
πρεσβύτης. 

XIL Ἦν δ᾽ 'Oflivnos ἀργυρίου μὲν ἐσχάτως καὶ 
παρ᾽ ὁντινοῦν ἥττων, ἔνοχος δὲ καὶ τοῖς περὶ γυναῖκας 
ἁμαρτήμασιν. Ἔτι χὰρ ὧν γέος, καὶ στρατευόμενος ὑπὸ 
Καλβισίῳ Σαβίνῳ τὴν πρώτην στρατείαν, ἀκόλαστον 
οὖσαν τὴν γυναῖκα τοῦ ἡγεμόνος παρϑισήγαγε γύκτωρ 
εἰς τὸ στρατόπεδον. ἐν ἐσϑῆτι στρατιωτικῇ, καὶ i διώφϑειρεν 
ἐν τοῖς ἀρχείοις, ἃ Πριγκίπια καλοῦσι Ρωμαῖοι. Ἐπὶ 
τούτῳ δὲ Γαϊΐος Καῖσαρ ἔδησεν αὐτόν" ἐκείνου δ᾽ ἀπο- 
ϑανόντος, εὐτυχίᾳ χρησάμενος ἀπελύϑη. Δειπινῶν δὲ 
παρὰ Κλαυδίῳ Καίσαρι ποτήριον ἀργυροῦν ὑφείλετο. 
Πυϑόμενος δ᾽ ὃ Καῖσαρ, τῇ ὑστεραίᾳ πάλιν αὐτὸν ἐπὶ 
δεῖπνον ἐκάλεσεν" ἐλϑόντι δ᾽ ἐκέλευσεν ἐκείνῳ μηδὲν 
ἀργυροῦν, ἀλλὰ κεράμεια πάντα προσφέρειν καὶ παρα- 
τιϑέναι τοὺς ὑπηρέτας. Τοῦτο μὲν οὖν διὰ τὴν Καί- 
σαρος μετριότητα κωμικωτέραν γενομένην. γέλωτος, οὐκ 
ὀργῆς, ἄξιον ἔδοξεν" ἃ δὲ τὸν Γάλβαν 5 ἔχων vn 
καὶ δυνάμενος μέγιστον ἐπὶ χρήμασιν ἔπραττε, τραγικῶν 
παϑῶν καὶ συμφορῶν μεγάλων, τοῖς μὲν αἰτίαν, τοῖς δὲ 
πρόφασιν παρέσχεν. 

Xu. Ὁ γὰρ Νυμφίδιος, εὐϑὺς ἐπανελθόντος τοῦ 
Γελλιανοῦ πρὸς αὐτὸν, ὃν ἔπεμψε τοῦ Γάλβα τρόπον 
τινὰ κατάσκοτιον, ἀκούσας, τῆς μὲν αὐλῆς καὶ τῶν δο- 
ρυφόρων E ἔπαρχον ἀποδεδεῖχ ϑαι Κορνήλιον. “Ἰάχωνα, τὸ 
δὲ σύμπαν εἶναι τοῦ Ὀβιννίου κράτος, αὐτῷ. δὲ μηδέποτε 
τοῦ Γάλβα στῆναι πλησίον ἐγχογονέναι, μηδ᾽ ἐντυχεῖν 


» - 









GALBA. 419 


ἰδίᾳ, πάντων αὐτὸν ὑφορωμένων καὶ διαφυλαττόντων, 
ἐθορυβήϑη: καὶ συναγαγὼν τοὺς ἡγεμύνας τοῦ στρατεύ- 
ματος, ἔφη, Γάλβαν μὲν αὐτὸν εἶναι πρεσβύτην erue 
καὶ μέτριον, ἐλάχιστα δὲ τοῖς αὑτοῦ | χρώμενον λογισμοῖς, 
ὑπὸ δ᾽ Ὀβιννίου καὶ “ἄκωνος οὐκ EU διοικεῖσϑαι. Πρὶν 
ov» λαϑεῖν αὐτοὺς ἣν ἔσχε Τιγελλῖνος ἰσχὺν ἐν τοῖς 
πράγμασι κτησαμένους, πεμπτέον εἶναι πρὸς τὸν ἦγε- 
μόνα πρέσβεις ἀπὸ στρατοπέδου, τοὺς διδάξοντας, ὃ ὅτι 
τῶν φίλων δύο μόνους τούτους ἀποσκευασάμενος, ἡδίων 
παρέσται πᾶσι καὶ ποϑεινότερος. ᾿Επεὶ δὲ ταῦτα λέγων 
οὐκ ἔπειϑεν, ἀλλ᾽ ἄτοπον ἐδόκει καὶ ἀλλόκοτον, 1; ἡγεμόνα 
πρεσβύτην, ὥσπερ ἄρτι -γευόμενον ἐξουσίας μειράκιον, 
οἷς χφήσεται φίλοις, ἢ un, ῥυϑμίζειν, ἑτέραν ὁδὸν τρα- 
πόμενος, ἔγραφε τῷ Γάλβᾳ δεδιττόμενος, γὺν μὲν, ὡς 
ὑπουλα καὶ μετέωρα πολλὰ τῆς πόλεως ἐχούσης, γὺν δὲ, 
Κλώδιον Μάκρον ἐν Αιβύῃ τὰ suya κατόχδιν; αὖϑις 
δὲ, παρακινεῖν τὰ Γερμανικὰ τάγματα, καὶ περὶ τῶν ἐν 
Συρίᾳ καὶ Ἰουδαίᾳ δυνάμεων ὅμοια πυνϑάνεσϑαι. Τοῦ 
δὲ Γάλβα μὴ πάνυ τὸν γοῦν προσέχοντος αὐτῷ, μηδὲ 
πιστδύοντος, ἔγνω. προεπιχειρεῖν" καίτοι Κλώδιος Κέλσος 
᾿Αντιοχεὺς, ἀνὴρ ἔμφρων, εὔνους δ᾽ ἐκείνῳ καὶ πιστὸς, 
ἀπηγόρευϑ, λέγων, ovx ἂν οἴεσϑαι μίαν ἐν Ρώμῃ συνοι- 
κίαν Καίσαρα. προσειπεῖν IN: υμφίδιον. Aa πολλοὶ 
κατεγέλων, καὶ Μιϑριδάτης, ὃ Ποντικὸς, ἐπισκώτιτων 
τὴν φαλακρότητα καὶ ῥυσσότητα rov Γάλβα, νῦν ἔφη 
τινὰ δοκεῖν εἶναι Ῥωμαίοις, ὀφϑέντα δὲ φανεῖσϑαι τῶν 
ἡμερῶν τούτων, ἃς καλεῖται Καῖσαρ, ὄνειδος. 

XIV. Ἔδοξεν οὔὐν περὶ μέσας νύχτας Bic τὴν παρεμ- 
βολὴν παραγαγόντας ἀναδεικνύειν αὐτοκράτορα, τὸν 
Ἰνυμφίδιον. Πρῶτος δὲ τῶν χιλιάρχων, ᾿ἀντώνιος Oya- 

Μ2 








180 PLUTARCHI 


ράτος, ἑσπέρας γενομένης», τοὺς ὑφ᾽ ἑαυτῷ στρατιώτας 
συναγαγὼν, » ἐκάκιζε μὲν αὑτὸν, ἐκάκεζο δ᾽ ἐκείνους ἐν ὀλίγῳ 
χρόνῳ τροπὰς τοσαύτας τρεπομένους, xar οὐδένα Ào- 
γισμὸν, οὐδ᾽ αἵρεσιν ἀμεινόνων, ἀλλὰ δαΐμονός τινος 
αὐτοὺς ἐκ προδοσίας. εἰς προδοσίαν ἐλαύνοντος.  ,Koi 
τὰ μὲν πρῶτα προφάσεις ἔχει τὰ Νέρωνος. ἐγκλήματα" 
γῦν δὲ “Τάλβαν προδιδόναι, τίνα φόνον μητρὸς ἐγκαλοῦν- 
τας; ἢ σφαγὴν γυναικός; ποίαν αἰδουμένους ϑυμέλην, 
ἢ τραγῳδίαν τοῦ αὐτοκράτορος; 1λλ οὐδ᾽ ἐκεῖνον ἐπὶ 
τούτοις ὑπεμείναμεν ἐγκαταλιπεῖν, ἀλλὰ Νυμφιδίῳ πει- 
σϑέντες, ὅτι πρῶτος ἡμᾶς ἐγκατέλιτιδ, P) πέφευγεν εἰς 
Alyentov. Πότερον οὖν Νέρωνι Γάλβαν ἐπιϑυσώμεϑα, 
καὶ τὸν ἐκ ἸΝυμφιδίας ἐλόμενοι Καίσαρα, τὸν ἐκ “ιβίας 
ἀνέλωμεν, ὡς τὸν ἐξ ᾿4γριππίνης ἀνείλομεν; ἢ τούτῳ 
δίκην ἐπιϑέντες ὧν δέδρακε, τιμωροὶ μὲν ἸΝέρωνος, T: Γάλ. 
βα δὲ φύλακες ἀγαϑοὶ καὶ πιστοὶ φανῶμεν; “ Ταῦτα 
λέγοντι τῷ χιλιάρχῳ προσέϑεντο πάντες οὗ στρατιῶται, 
καὶ τοὺς ἄλλους προσιόντες ἐμμένειν παρεχάλουν τῇ πρὸς 
τὸν αὐτοκράτορα πίστει" καὶ τοὺς πλείους μετέστησαν. 
᾿4ρϑείσης δὲ βοῆς, εἴτε πεισϑεὶς ὃ Ἰνυμφίδιος, ὦ ὡς φασιν 
ἔγιοι, καλεῖν αὐτὸν ἤδη τοὺς στρατιώτας, eire προλαβεῖν 
σπεύδων τὸ ϑορυβοὺν € ἔτι καὶ διστάζον, ὑπὸ φωτὶ πολλῷ 
προήδι λόγον τινὰ κομίζων ἐν βιβλίῳ γεγραμμένον ὑπὸ 
Κιγγωνίου Βάῤῥωνος, ὃν ἐχμεμελετήκει πρὸς τοὺς στρα- 
τιώτας εἰπεῖν. Ιδὼν δὲ κεκλεισμένας τοῦ στρατοπέδου 
τὰς πύλας, καὶ περὶ τὰ τείχη πολλοὺς ὡπλισμένους, ἔδεισε" 
καὶ προσιὼν ἠρώτα, τὶ βούλονται, xul τίνος κελεύσαντος 
ἐν ὅπλοις γεγόνασιν. ᾿ἀπαντώσης δ᾽ αὐτῷ παρὰ πᾶν- 
των μιᾶς φωνῆς, Γάλβαν αὐτοκράτορα γινώσκειν, κἀκεῖνος 
ὁμόσε χωρῶν ἐπευφήμει, καὶ τοὺς ἑπομένους ἐκέλευσϑ 

















GALBA. 181 
Τῶν δὲ παρὰ τὰς πύλας παρέντων αὐτὸν εἰσελϑεῖν μετ᾽ 
ὀλίγων, αὐτὸς ἀκοντίζεται λόγχῃ" καὶ αὐτὴν μὲν ἐδέξατο 
πρὸ αὐτοῦ ϑυρεῷ Συπείμιορ: ἄλλων δὲ γυμνοῖς ξίφεσιν 
ἐπιφερομένων, φυγὼν καὶ διωχϑεὶς, ἐν οἰκήματι στρα- 
τιώτου σφάττεται. Καὶ τὸν vexgoy εἰς μέσον ἑλκύσαντες, 
καὶ περιβαλόντες κιγκλίδα, ϑέαμα τοῖς βουλομένοις μεϑ᾽ 
ἡμέραν παρέσχον. 

XV. Οὕτω δὲ τοῦ Ἰγυμφιδίου καταστρέψαντος, ὃ 
Γάλβας πυϑόμενος, καὶ τῶν συνωμοτῶν αὐτοῦ κελεύσας 
ἀπιοϑανεῖν, ὅσοι μὴ δί αὑτῶν εὐθὺς ἀπέϑανον, ἐν οἷς 
ἣν καὶ Κιγγώνιος, ὃ 0 τὸν λόγον γράψας, καὶ Μιϑριδάτης, 
ὃ Ποντικὸς, ἔδοξε μὴ νομίμως, εἰ καὶ δικαίως : μηδὲ δη- 
μοτιχῶς; ἀνῃρηκέναι πρὸ κρίσεως ἄνδρας οὐκ ἀσήμους 
Ἕτερον γὰρ ἡγεμονίας σχῆμα προσεδέχοντο πάντες, ἐξα 
πατώμενοι συνήϑως ὑπὸ τῶν ἐν ἀρχῇ λεγομένων. Ἔτι 
δὲ μᾶλλον ἠνίασεν αὐτοὺς ἀνὴρ ὑπατικὸς καὶ Ἰγέρωνι 
πιστὸς ἀποϑανεῖν κελευσϑεὶς, Πετρώνιος Τερτουλιανός. 
Μάκρωνα γὰρ ἐν Aion διὰ Τρεβωνιανοῦ, καὶ Φροντήϊον 
ἐν Tuouavis διὰ Οὐάλεντος ἃ ἀνελὼν, πρόφασιν εἶχεν ἐν 
ὅπλοις καὶ στρατοπέδοις ὄντας φοβηϑῆναι. Τερτου- 
λιανὸν δὲ, γέροντα γυμνὸν καὶ ἄνοπλον, λόγου μεταλα- 
βεῖν οὐδὲν ἐκώλυεν, ef τις ἣν ἐπαγγέλλεται μετριότητα 
τοῖς πράγμασιν ἔργῳ φυλάξειν ἔμελλε. Ταῦτα μὲν οὖν 
τοιαύτας ἔχει μέμψεις. Ἐπεὶ δὲ προσιὼν ἀπεῖχο τῆς 
πόλεως napi TIÉVIB καὶ εἴκοσι σταδίους, ἐνετύγχανεν 
ἀκοσμίᾳ καὶ ϑορύβῳ τῶν ἐρετῶν τὴν ὁδὸν προκατεχόντων 
καὶ περικεχυμένων πανταχόϑεν. Οὗτοι δ᾽ ἤσαν, ove 
εἰς ἕν τάγμα ó IN£gov συλλοχίσας, ἀπέφῃνε στρατιώτας" 
καὶ τότε παρόντος ἐχβεβαιώσασϑαι τὴν στρατιὰν, οὔτ᾽ 

ὀφϑῆναι τοῖς ἀπαντῶσιν, οὔτ ἀκουσϑῆναι, παρίεσαν 


Tua T TEENS NES Τα), Me d e Ὁ RR 
"e j VU DARE CIE dor TTC 





182 PLUTARCHI 


τὸν αὐτοκράτορα, ἀλλ ἐθορύβουν βοῇ, σημεῖα τῷ Tüy- | 
ματι καὶ χώραν αἰτοῦντες. Ἐκείνου δ᾽ ὑπερτιϑεμένου, l 
καὶ πάλιν εἰπεῖν κελεύσαντος, ἀρνήσεως σχῆμα τὴν ἄνα- 
βολὴν εἶναι φάσκοντες, ἠγανάκτουν καὶ παρεΐποντο, μὴ 
φειδόμενοι βοῆς. Ἐνίων δὲ καὶ τὰς μαχαίρας σπασα- - 
μένων, ἐκέλευσε τοὺς ἱππεῖς ἐμβαλεῖν αὐτοῖς ὃ Γάλβας. 
Ὑπέστη δ᾽ οὐδεὶς ἐκείνων, ἀλλ᾿ οἵ μὲν εὐϑὺς ἀνατραπέν- 
τες, οἱ δὲ φεύγοντες διεφϑάρησαν, οὐ χρηστὸν, οὐδ᾽ 
αἴσιον ποιοῦντες τῷ Γάλβᾳ τὸν οἰωνὸν, εἰσιόντι διὰ πολ- 
λοῦ φόνου καὶ γεχρῶν τοσούτων εἰς τὴν πόλιν. ᾿Αλλ᾽ εἰ 
καὶ τις αὐτοῦ κατεφρόνει πρότερον, ἀσϑενοῦς καὶ 
γέροντος δρωμένου, τότε πᾶσι φρικώδης καὶ φοβερὸς 
ἐγένετο. 

ΧΥῚ. Βουλόμενος δὲ τῆς περὶ τὰς δωρεὰς ἀμετρίας 
καὶ πολυτελείας τοῦ Νέρωνος ἀποδεικνύναι μεγάλην us- 
ταβολὴν, ἀστοχεῖν ἐδόκει τοῦ πρέποντος. Κάνου γὰρ 
αὐλήσαντος αὐτῷ παρὰ δεῖπνον, (ἀκρόαμα δ᾽ ἦν ὃ Κάνος 
εὐδοκιμούμενον,) ἐπαινέσας καὶ ἀποδεξάμενος, ἐκέλευσεν 
αὐτῷ κομισϑῆναι τὸ γλωσσόκομον, καὶ λαβὼν χρυσοῦ: 
τινας, ἐπέδωκε τῷ Kavo, φήσας, ἐχ τῶν ἰδίων, οὐχ ἐκ τῶν 
δημοσίων, χαρίζεσϑαι. Τὰς δὲ δωρεὰς, ἃ ἃς Νέρων ἔδωκε 
τοῖς περὶ σχηνὴν καὶ παλαίστραν, ἀπαιτεῖσϑαι συντόνως 
κελεύσας, πλὴν τοῦ δεκάτου μέρους" εἶτα μικρὰ καὶ 
γλίσχρα κομιζόμενος (ἀνηλώκεσαν γὰρ οἵ πλεῖστοι τῶν 
λαβόντων, ἐφήμεροι καὶ ᾿σατυριχοὶ τοῖς βίοις ἄνϑρωποι) 
τοὺς πριαμένους παρ᾽ αὐτῶν ἢ λαβόντας ὁτιοῦν ἀνεζήτει, 
καὶ mag ἐκείνων ἐξέπραττε. Tov δὲ πράγματος ὅρον 
οὐκ ἔχοντος, ἀλλὰ πόῤῥω νεμομένου καὶ προϊόντος ἐπὶ 
πολλοὺς, αὐτὸς μὲν δόξει, φϑόνον δὲ καὶ μῖσος εἶχεν 
Ὀβίννιος, ὡς τοῖς μὲν ἄλλοις ἅπασιν ἀνελθύϑερον πα- 


1 





GALB A. 183 


φέχων τὸν ἡγεμόνα καὶ μικρολόγον, αὐτὸς δὲ χρώμενος 
ἀσώτως, χαὶ λαμβάνων πάντα καὶ πιπράσκων, Ὁ μὲν 
γὰρ Ἡσίοδος 

“Ἀρχομένου τε πείϑου καὶ λήγοντος κορέσασϑαι 
φησὶ δεῖν. ὃ δ᾽ Ὀβίννιος, ὁρῶν ἀσϑενῆ καὶ γέροντα, τὸν 
Γάλβαν, ἐνεπίμπλατο τῆς τύχης, ὡς ἅμα μὲν ἀρχομένης, 
ἅμα δὲ φϑινούσης. 

XVII. Ὁ δὲ πρεσβύτης ἠδικεῖτο,, τὰ μὲν πρῶτα τοῦ 
᾿Ὀβιννίου κακῶς διοικοῦντος, ἃ ἃ δ᾽ αὐτὸς ὀρϑῶς προῃρεῖτο 
διαβάλλοντος, χωλύοντος" οἷον ἣν τὸ περὶ τὰς κολάσεις 
τῶν Negoriavov. "AméxrBye γὰρ τοὺς πονηροὺς, ἐξ 
οἷς ἦν ὃ Ἠλεῖος, καὶ Πολύκλειτος, καὶ Πετῖνος, καὶ 
Ματρύβιος. Ὁ δὲ δῆμος ἐκρότει, xal δὲ ἀγορᾶς αὐτῶν 
ἀγομένων, ἐβόα, καλὴν μὲν εἶναι καὶ ϑεοφιλὴ πομπήν" 
ἀπαιτεῖν δὲ καὶ ϑεοὺς καὶ ἀνθρώπους τὸν διδάσκαλον 
καὶ παιδαγωγὸν τῆς τυραννίδος, Τιγ ελλῖνον. Ἐφϑάκει 
δ᾽ ὃ γενναῖος προειληφὼς có ὀῥαβῶσι μεγάλοις τὸν Ὀβίν- 
γιον. Εἶτα Τερτουλιανὸς μὲν, ὅτι μὴ προεδίδου, μηδ᾽ 
(uice TOY ἡγεμόνα, τοιοῦτον ὄντα, μισούμενος; ἄλλο δὲ 
μηδὲ ἕν μέγα συναδικήσας, ἀπέθανεν" ὃ δὲ καὶ ποιήσας 
ἄξιον ϑανάτου Νέρωνα καὶ γενόμενον τοιοῦτον ἐγκατα- 
λιπὼν καὶ προδοὺς, περιῆν μέγα δίδαγμα τοῦ μηδὲν 
ἄπρακτον εἶναι παρ᾽ Ὀβιννίῳ, μηδ᾽ ἀνέλπιστον τοῖς δι- 
δοῦσιν. Οὐδενὸς γὰρ οὕτω ϑεάματος ἐρασϑεὶς ὃ Ῥω- 
pode. δῆμος, ὡς τοῦ Τιγελλῖνον ἰδεῖν ἃ ἀπαγόμενον, οὐδὲ 
παυσάμενος ἐν πᾶσι ϑεάτροις καὶ σταδίοις αἰτούμενος 
éx&ivoy , ἐπεπλήχϑη διαγράμματι τοῦ αὐτοκράτορος, Τι- 
γελλῆνον μὲν οὐ πολὺν E ἔτι βιώσεσϑαι φάσκοντος χρόνον, 
ὑπὸ φϑινάδος νόσου δαπανώμενον, ἐκείνους δὲ παραιτου- 
μένους μὴ διαγριαίνειν, μηδὲ τυραννικὴν ποιεῖν τὴν 











MOM da SOT ὙΜ' RENE arre NR - 
WERL E EET νον 










184 PLUTARCHI E 


ἡγεμονίαν. ᾿Αχϑομένου δὲ τοῦ δήμου καταγελῶντες, δ᾽ 
μὲν Τιγελλῖνος ἔϑυσε σωτήρια, καὶ παρεσκεύασε λαμπρὰν. 
ἑστίασιν" ὃ δ᾽ Ὄβιννιος a ἀγαστὰς παρὰ τοῦ αὐτοκράτορος. 
μετὰ δεῖπινον, ὀτώμασεν ὡς ἐκεῖνον, ἄγων τὴν Svyoréa - | 
χήραν οὖσαν. Καὶ προὔπιεν ὃ Τιγελλῖνος αὐτῇ πέντο 1 
καὶ εἴκοσι μυριάδας ἀργυρίου" καὶ τῶν παλλακίδων τὴν 1 
ἀγελαρχοῦσαν ἐκέλδυσε τὸν περιδέῤῥαιον κόσμον ἀφε- 
λομένην ἐκδίνῃ πϑριάψαι, πεντεκαίδεκα μυριάδων εἶναι — 
λεγόμενον. " 
xvi. Ex δὲ τούτου καὶ τὰ μετρίως πραττόμενα 
διαβολὴν εἶχεν, ὡς τὰ πρὸς τοὺς Γαλάτας Οὐΐνδικι συν- 
ᾳραμένους. Ἐδόκουν γὰρ οὐ quay ong TOU αὐτο- Ξ 
κράτορος, ἀλλ᾽ ὠνούμενοι παρ᾽ Ὀβιννίου, τυγχάνειν — 
ἀνέσεώς TE δασμῶν καὶ πολιτδίας. Οἱ μὲν ovv πολλοὶ 
διὰ ταῦτα πρὸς τὴν ἡγεμονίαν ἀπηχϑάνοντοῦ τοὺς δὲ 
στρατιώτας, τὴν δωρεὰν μὴ κομιξομένους, ἐν ἀρχῇ μὲν 
ἐλπὶς παρῆγεν, ὡς, εἶ καὶ μὴ τοσοῦτον, ἀλλ᾽ ὅσον Νέρων 
ἔδωκεν, ἀποδώσοντος. Ἐπεὶ δὲ, μεμφομέγους ἀκούσας, 
ἀφῆκε φωνὴν ἡγεμόνι μεγάλῳ πρέπουσαν, εἰπὼν, εἰωθέναι 
καταλέγειν στρατιώτας, οὐκ ἀγοράζειν, πιυϑομένοις τοῦτο 
δεινὸν εἰσῆηλϑε μῖσος καὶ ἄγριον πρὸς αὐτόν. Ἐδόκει 
γὰρ οὐκ αὐτὸς ἀποστερεῖν μόνος, ἀλλὰ γομοϑετεῖν καὶ 
διδάσκειν τοὺς μεϑ᾽ αὑτὸν αὐτοκράτορας. ᾿Αλλὰ τὸ μὲν 
ἐν Ῥώμῃ τυφλὸν 7 ἣν ἔτι κίνημα, xal τις αἰδὼς ἅμα πρὸς 
παρόντα τὸν Γάλβαν ἀμβλύτητα καὶ μέλλησιν ἐνεποίει 
τῶν νεωτερισμῶν, καὶ τὸ μηδεμίαν ἀρχὴν ἐμφανῆ μετα- 
βολῆς ὁρᾶσϑαι, συνέστελλε καὶ συνέχρυπιτεν ἀμωσγέπιως 
τὴν, δυσμένειαν αὐτῶν. οἱ δὲ πρότερον ὑπὸ Οὐδεργινίῳ 
γενόμενοι, τότε δ᾽ ὄντες ὑπὸ Φλάκκῳ περὶ Γερμανίαν, 
μεγάλων μὲν ἀξιοῦντες αὑτοὺς διὰ τὴν μάχην, ἣν ἐμαχέ- 









GALBA. 185 


σαντο πρὸς Οὐΐνδικα, μηδενὸς δὲ τυγχάνοντες, ἀπαρη- 
γόρητοι τοῖς ἄρχουσιν ἦσαν. «Αὐτὸν δὲ τὸν “Φλάκκον, 
ὑπὸ συντόνου ποδάγρας ἀδύνατον ὄντα τῷ σώματι, καὶ 
πραγμάτων ἄπειρον, ἐν οὐδενὶ λόγῳ τοπαράπαν ἐποι- 
οὔντο. Καί ztote ϑέας οὔσης, καὶ τῶν χιλιάρχων καὶ 
λοχαγῶν τὸ Ῥωμαίοις σύνηϑες εὐτυχίαν ἐπευχομένων τῷ 
᾿αὐτοκράτορι ΓΤάλβᾳ, διεϑορύβησαν οἵ πολλοὶ τὸ 
πρῶτον, εἶτα ταῖς εὐχαῖς ἐπιμενόντων ἐκείνων, ἀντεφώ- 
vovr* » Εἰ ἄξιος. “ 

XIX. Τοιαῦτα δ᾽ ἕτερα καὶ τῶν ὑπὸ Τιγελλίνῳ ταγ- 
μάτων ὑβριζόντων πολλάκις, ἐπέμπετο γράμμᾶτα τῷ 
ΤΙαάλβᾳ παρὰ τῶν ἐπιτρόπων" ὃ δὲ φοβηϑεὶς, ὡς μὴ μό- 
γον διὰ τὸ γῆρας, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν ἀπαιδίαν, καταφρο- 
»ούμενος, ἐβουλεύετο παῖδα ϑέσϑαι τῶν ἐπιφανῶν τινὰ 
γεανίσκον, καὶ διάδοχον ἀποδεῖξαι τῆς ἀρχῆς. Ην δὲ 
Μάρκος Ὄϑων, ἀνὴρ γένει μὲν οὐκ ἀφανὴς, τρυφῇ δὲ καὶ 
φιληδονίαις εὐϑὺς ἐς παίδων ἐν ὀλίγοις Ῥωμαίων διε- 
φϑαρμένος. 25 δὲ τὸν ᾿4λέξ ανδρον Ὅμηρος, Ἑλένης, πό- 
ἰ σιν ἠὐχόμοιο, μηδὲν € ἔχοντα πρὸς δόξαν ἄλλο, σεμνύνων, 
eno τῆς γυναικὸς ὀνομάζει πολλάκις, οὕτως γεγονὼς πϑ- 
φιβόητος ἐν Ρώμῃ διὰ τὸν Ποππαίας γάμον, ἧς ἤρα μὲν 
ὃ Νέρων Κρισπίνῳ συνούσης, ἔτι δ᾽ αἰδούμενος τὴν ἕαυ- 
τοῦ γυναῖκα, καὶ τὴν μητέρα φοβούμενος, v vire τὸν 
Ὄϑωνα πειρῶντα τὴν Ποππαίαν. Φίλῳ δὲ τῷ Ὄϑωνι 
"καὶ συμβιωτῇ διὰ τὴν ἀσωτίαν ἐχρῆτο". καὶ ᾿σχωπιτόμε- 
po: ὑπ᾿ αὐτοῦ πολλάκις εἰς μικρολογίαν καὶ ἀνελευϑε- 
ρίαν ἔχαιρε. «“Μέγδται δὲ store μύρῳ τῶν πολυτελῶν χρι- 
σαμένου τοῦ ἹΝέρωνος, καὶ τὸν Ὄϑωνα καταβρέξαντος, 
ἐκεῖνος πάλιν τῇ ὑστεραίᾳ δεχόμενος αὐτὸν ἅμα πολλα- 
go sv ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς προβάλλειν ἄφγω σωλῆνας, 





V tha ? 


186 PLUTARCHI 


ὥστιερ ὕδωρ τὸ μύρον ἐχχέοντας wal κατ [ 
ÀÀa τήν γε Ποτιπαίαν προμοιχεύσας τῷ Νέρωνι, 
διαφϑείρας ταῖς εἰς ἐκεῖνον ἐλπίσιν, ἔπεισεν am 
τοῦ ἀνδρός. Ἐλϑούσης δὲ παρ᾽ αὐτὸν, ὡς γαμετῆς, 6 
ἠγάπα μετέχων, ἀλλ᾽ ἤσχαλλε μειαδιδούς" οὐδ᾽ αὖι 
ἀχϑομένης, ὡς φασι, τῇ ζηλοτυπίᾳ τῆς Ποππαίας. Κι 
γὰρ ἀποκλεῖσαι τὸν Νέρωνα λέγεται; μὴ παρόντος τι 
Ὄϑωνος, εἴτε τῆς ἡδονῆς ἀφαιροῦσα τὸ πλήσμιον, εἴν 
ὡς φασιν ἔνιοι, βαρυνομένη τὸν Καίσαρος γάμον, (^ 
στῇ δὲ μὴ φεύγουσα y χρῆσϑαι διὰ τὸ φιλακόλαστο 
Βκινδύνευσεν ow 6 ὍὌϑων ἀποϑανεῖν" καὶ παράλογι 
ἦν, ὅτι, τὴν γυναῖκα καὶ ἀδελφὴν ἀποκτείνας διὰ 
IIonnalag γάμον, ἐφείσατο τοῦ Ὄϑωνος. 

XX. Σενέκαν δ᾽ εἶχεν οὔνουν᾽ κἀκείνου τὸν INi 
πείσαντος καὶ παραινέσαντος, &enéug s «“υσιτ 
στρατηγὸς ἐπὶ τὸν .“Ὠκβανόν. Καὶ παρέσχεν ἑαυτὸν 
ἄχαριν, οὐδ᾽ ἐπαχϑὴ τοῖς ὑπηκόοις, εἰδὼς φυγῆς va 
φισμα καὶ παρακάλυμμα τὴν ἀρχὴν αὐτῷ δεδο, 
“ἀποστάντος δὲ Γάλβα, πρῶτος αὐτὸς προσεχώρησε 
ἡγεμόνων, καὶ φέρων, ὅσον εἶχεν ἐν ἐκπώμασι καὶ τ 
ζαις, ἄργυρον καὶ χρυσὸν, ἔδωκε κατακόψαι ποιουμέν 
νόμισμα" καὶ τῶν οἰκετῶν ἐδωρήσατο τοὺς εἰϑεσμένονᾳ 
περὶ δίαιταν 3 ἥγεμόνι ἐμμελῶς v ὑπουργεῖν. Καὶ τὰ ἄλλα 
πιστὸς ἦν αὐτῷ, καὶ διδοὺς πεῖραν, οὐδενὸς 3 ἧττον ἐδὸκ 
πραγμάτων ἔμπειρος εἶναι" καὶ βαδίζοντι τὴν ὁδὸν ἅπα- 
σαν ἐφ᾽ ἡμέρας πολλὰς συνοχούμενος διοτέλεσεν. Ἐν 
δὲ τῇ συνοδίᾳ καὶ συνηϑείᾳ τὸν Ὀβίνιον ἐξεϑεράπευσιν 
ὁμιλίᾳ καὶ δώροις, μάλιστα δὲ, τῶν πρωτείων ὑφιέμενος 
αὐτῷ. Τὸ δὲ μετ᾽ ἐκεῖνον δύνασϑαι, δι᾿ ἐκεῖνον εἶχε βι- 
βαίως. Τῷ δ᾽ ἀνεπιφϑόνῳ περιῆν, προῖχα συμτιράττων 
















GALB A. 187 


δέω... 


πάντα τοῖς δεομένοις, καὶ παρέχων ἑαυτὸν εὐπροσήγορον 
καὶ φιλάνϑρωπον ἅπασι. Πλεῖστα δὲ τοῖς στρατιώτι- 
κοῖς συνελάμβανε, καὶ προῆγε πολλοὺς ἐφ᾽ ἡγεμονίας, 
τὰ μὲν αἰτούμενος ἀπὸ τοῦ αὐτοκράτορος, τὰ δὲ τὸν 
Ὀβίννιον καὶ τοὺς ἀπελευϑέρους παρακαλῶν, Σικέλιον 
καὶ ᾿᾿σιατικόν- οὗτοι γὰρ ἦσαν ἐν δυνάμει μάλιστα τῶν 
περὶ τὴν αὐλήν. Ὁσάκις δὲ τὸν Γάλβαν ε εἱστία, τὴν πα- 
θαφυλάττουσαν αἰεὶ σπεῖραν ἐδέκαζε, χρυσοῦν ἑκάστῳ 
᾿ διανέμων, οἷς τιμᾷν αὐτὸν ἐδόκει, καταπολιτευόμενος καὶ 
δημαγωγῶν τὸ στρατιωτικόν. 

ΧΧΙ. ᾿1λλ᾽ ow βουλευομένου γε τοῦ Γάλβα περὶ 
διαδόχου, τὸν Ὄϑωνα παρεισῆγεν ὃ Ὀβῶνιος" οὐδὲ τοῦ- 
TO προῖκα πράσσων, ἀλλ᾽ ἐπὶ γάμῳ τῆς ϑυγατρὸς, ὁμο- 

. Aoylac γενομένης, γαμεῖν αὐτὴν τὸν Ὄϑωνα, παῖδα τοῦ 
Τάλβα καὶ διάδοχον ἀποδειχϑέντα τῆς ἡγεμονίας. Ὁ 
δὲ Γάλβας aei μὲν ἦν δῆλος πρὸ τοῦ ἰδίου τὸ κοινὸν τι- 

- Outvoc, καὶ ζητῶν οὐχ αὑτῷ ϑέσϑαι τὸν ἥδιστον, ἀλλὰ 
ἹῬωμαΐοις τὸν ὠφελιμώτατον. Δοκεῖ δὲ μηδ᾽ ἂν ἐπὶ τοῖς 

ἰδίοις χρήμασι μόνον ἑλέσϑαι τὸν Ὄϑωνα κληρονόμον, 
ἀχόλαστον εἰδὼς καὶ πολυτελῆ, καὶ πεντακιςχιλίων μυ- 
| ριάδων ὀφλήμασι βεβαπετισμένον. Ὅϑεν ἀκούσας τοῦ 
- Oftriov, σιωπῇ, καὶ πρᾷως ὑπερέϑετο τὴν διάϑεσιν. 
“ἀποδείξας ἐ δ᾽ αὑτὸν ὕπατον καὶ συνάρχοντα 1 τὸν Ὄβιννιον, 
ἐπίδοξος ἦν ἔτους ἀρχῇ τὸν διάδοχον ἀναγορεύσειν. 
Καὶ τὸ στρατιωτικὸν ἡδέως εἶχε τὸν Ὄϑωνα παρ᾽ ὄντι- 

- vor ἄλλον ἀναγορευϑῆναι. 

XXH. Καταλαμβάνει δ᾽ αὐτὸν ἔτι μέλλοντα καὶ βου- 
λευόμενον ἐκραγέντα τὰ Γερμανικά. Κοινῇ γὰρ ἅπαν- 
τες οἵ στρατευόμενοι τὸν Γάλβαν ἐμίσουν, οὐκ ἀποδιδόν- 

τὰ τὴν δωρεάν᾽ ἰδίας δ᾽ ἐκεῖνοι προφάσεις ἐποιοῦντο, 


188 PLUTARCHI 


Οὐεργίνιόν τ "Povqor ἀπεῤῥιμμένον ἀτίμως, καὶ n 
τῶν τοὺς πολεμήσαντας αὐτοῖς δωρεῶν τυγχάνι 
ὅσοι δὲ μὴ προσέϑεντο Οὐΐνδιαι, κολαζομένους, ᾧ 
τὸν Γάλβαν χάριν εἰδέναι, καὶ τιμᾷν τοϑνηκότα καὶ 
gage δημοσίοις ἐναγισμοῖς, ὡς ὑπ᾽ ἐκδίνου Po t 
ἀποδεδειγμένον αὐτοχράτορα. Τοιούτων ἀναφανὶ 
ἤδη λόγων ἐν τῷ στρατοπέδῳ περιφερομένων, ULL 
ἡ νουμηνία τοῦ πρώτου μηνὸς, ἣν καλάνδας Ἰανουαρΐς 
καλοῦσι" τοῦ δὲ Φλάκκου συναγαγόντος αὐτοὺς ἐπὶ τί 
ὅρκον, ὃν ἔϑος ἐστὶν ὀμνύειν ὑπὲρ τοῦ αὐτοκράτορο 
τὰς μὲν εἰκόνας τοῦ Γάλβα προφελϑόντες ἀνέτρεψαν χι 
κατέσπασαν" αὐτοὶ δ᾽ ὀμόσαντες ὑπὲρ συγκλήτου x 
δήμου ἹῬωμαΐων διελύϑησαν. Εἶτα τοῖς ἡγεμονικο 
παρίστατο δεδοικέναι τὴν ἀναρχίαν, ὡς ἀπόστασιν. 
ye δὲ τις ἐν αὐτοῖς" » TI πάσχομεν, ὦ συστρατιῶτο 
μήτ᾽ ἄλλον ἡγεμόνα ποιούμενοι, μήτε τὸν »ῦν ὄντα 
λάττοντες, ὥστιερ οὐ Γάλβαν, ἀλλ᾽ ὅλως ἄρχοντα x 
τὸ ἄρχεσϑαι. φεύγοντες; Φλάκκον μὲν οὖν Ὁρδεώνιο 
οὐδὲν ἄλλο ἢ σκιὰν ὄντα Γάλβα καὶ εἴδωλον, ἑατέο 
ἡμέρας δὲ μιᾶς ὁδὸν ἀφέστηκεν ἡμῶν Οὐϊτέλλιος, ὃ ; 
ἑτέρας Γερμανίας ἡ ἡγούμενος, πατρός T8 τιμητοῦ καὶ 31 
ὑπάτου γενομένου ᾽ καὶ Κλαυδίῳ Καίσαρι τρόπον τι 
συνάρξαντος" αὐτός Té τὴν λοιδορουμένην ὑπ᾿ ἐνίων 
πενίαν δεῖγμα λαμπρὸν ἔχων χρηστότητος καὶ ὃ uey ad 
φροσύνης. Φέρε, τοῦτον ἑλόμενοι, δείξωμεν av gare 
πᾶσιν, ὡς ᾿Ιβήρων καὶ «“υσιτανῶν ἀμείνους ἐσμὲν evro- 
κράτορα αἱρεῖσϑαι. * Ταῦτα τῶν μὲν ἤδη προσιεμένων. 
τῶν δ᾽ οὐ προσιεμένων, εἷς ὑπεξελϑὼν σημαιοφόρες 
ἀπήγγειλε τῷ Οὐϊτελλίῳ νυκτὸς, ἑστιωμένων πολλῶν παρ 














αὐτῷ. Tov δὲ λόγου διαπεσόντος εἰς τὰ dida] 


per ym 
















GALBA. 189 


πρῶτος Φάβιος Οὐάλης, ἡγεμὼν ἕνὸς τάγματος, τῇ ὕστε- 
| ραΐᾳ μεϑ᾽ ἱππέων συχνῶν ἐλάσας, αὐτοκράτορα, τὸν 
| Οὐϊπέλλιον προσεῖπεν. Ὁ δὲ τὰς μὲν ἔμπροσϑεν ἡ ἡμέ- 
ρας ἐδόχει διυϑασθϑαὶ καὶ ἀναδύεσϑαι, τὸ μέγεϑος τῆς 
ἀρχῆς φοβούμενος" τότε δέ φασιν, οἴνου διάπλεων καὶ 
| τροφῆς ὄντα μεσημβρινῆς, προελϑεῖν καὶ ὑπακοῦσαι 
| T'eguavixóv ὄνομα ϑεμένων αὐτῷ, τὸ δὲ Καίσαρος οὐ 
προσδεξάμενον. Εὐθὺς δὲ καὶ τὸ μετὰ Φλάκκου στρά- 
| τευμα τοὺς καλοὺς ἐκείνους καὶ δημοκρατικοὺς εἰς σύγκλη- 
τὸν ὅρχους ἀφέντες, ὦμοσαν Οὐϊτελλίῳ τῷ αὐτοκράτορι 
ποιήσειν τὸ προστασσόμενον. 

XXill. Οὕτω μὲν ἀνηγ) ορεύϑη Οὐϊτέλλιος αὐτοχρά- 
τῶρ ἐν Γερμανίᾳ. Πυϑόμενος δὲ τὸν ἐκεῖ νεωτερισμὸν 
ὁ Γάλβας, οὐχέτι τὴν εἰσποίησιν ἀνεβάλλετο. Γινώσκων 
δὲ, τῶν φίλων ἐνίους μὲν ὑπὲρ Δολαβέλλα, τοὺς δὲ πλεί- 
στους ὑπὲρ Ὄϑωνος ἀρχαιρεσιάξοντας, ὧν οὐδέτερον 
ἐδοκίμαξεν αὐτὸς, ἄφνω μηδὲν προδιπὼν μετεπέμψατο 
εἰσωνα, Κράσσου καὶ Ki ἴωνος ἔχγονον, οὺς Νέρων 
ἀνῃρήκχει, »εαγίαν ἐν τῇ πρὸς πᾶσαν ἀρετὴν εὐφυΐᾳ τὸ 
κόσμιον. καὶ αὐστηρὸν ἐμφανέστατα ἔχοντα " καὶ κατέ- 
βαινεν εἰς τὸ στρατύπεδον, ἐκεῖνον ἀποδείξων Καίσαρα 
καὶ διάδοχον. Καΐτοι μεγάλαι μὲν εὐϑὺς ἐξιόντι διοση- 
μεῖαι παρηκολούϑουν" ἀρξαμένου δὲ τὰ μὲν λέγειν ἐν τῷ 
στρατοπέδῳ, τὰ δ᾽ ἀναγινώσκειν, τοσαυτάκις ἐβρόντησε 
xod κατήστραψε, xad τοσοῦτος ὄμβρος. καὶ ζόφος ἐξεχύϑη 
εἰς τὸ στρατόπεδον καὶ τὴν πόλιν, ὡς κατάδηλον εἶναι 
μὴ προσιέμενον μηδ᾽ ἐπαινοῦν τὸ δαιμόνιον γινομένην 
οὐκ ἐπ᾽ ἀγαϑῷ τὴν εἰσποίησιν. Ἣν δὲ καὶ τὰ τῶν 
στρατιωτῶν ὕπουλα xoi σχυϑρωπὰ, μηδὲ τότε δωρβῶᾶς 

αὐτοῖς δοϑείσης. Τοῦ δὲ Πείσωνος oi παρόντες ἐδ αὐ- 


t 





Sano “φυτὰ 


Py PI 


190 PLUTARCHI 


μασαν, Tj 16 φωνῇ τεκμαιρόμενοι καὶ τῷ προςώπῳ, 
τηλικαύτην. χάριν ἀνεμπλήκτως, οὐ μὴν ἀναισϑήτως, 
χόμενον' ὥσπερ αὖ τοῦ Ὄϑωνος ἐπεφαίνετο πολλὰ 
μεῖα τῇ μορφῇ πικρῶς καὶ σὺν ὀργῇ τῆς ἐλτιΐδος τὴν a 
τδυξιν φέροντος, ἧς πρῶτος ἀξιωϑεὶς, καὶ τοῦ τ 
ἐγγυτάτω γενόμενος, τὸ » un τυχεῖν ἐποιεῖτο σημεῖον ἔχ 
ἅμα καὶ κακονοίας tov Γαλβα πρὸς αὐτόν. Ὅϑεν 
ἄφοβος ἣν περὶ τοῦ μέλλοντος, ἀλλὰ καὶ τὸν Πεὶσ 
δεδιὼς, καὶ τὸν Γάλβαν προβαλλόμενος, καὶ τῷ Ὁ 
χαλεπαίνων, amet πολλῶν παϑῶν πλήρης. Οὐδὲ 
τὸ ἐλεείζον ἐκλιτιεῖν, οὐδ᾽ ἀπαγορεῦσαι παντάπασιν, 
oí περὶ αὐτὸν ὄντες ἀεὶ μάντοις καὶ Χαλδαῖοι" εἰς τὰ 
μάλιστα δὲ Πτολεμαῖος, ἰσχυριζόμενος τῷ προειπεῖν no 
λάχις, ὡς οὐκ ἀποκτενεῖ Νέρων αὐτὸν, elis τεϑνήξεται 
πρότερος, αὐτὸς δὲ περιέσται καὶ ἀρξει Ῥωμαίων" ἐκεῖ- 
vo γὰρ ἀληϑὲς ἀποδείξας, ἡξίου μηδὲ ταῦτα ἀπελπίζειν" 
οὐχ ἥκιστα δ᾽ οἱ συναχ ϑόμενοι κρύφα καὶ συνεπιστέ. 
vovtég ὡς ἀχάριστα πϑπονϑύτι" πλεῖστοι δὲ τῶν περὶ 
Τιγελλῖνον καὶ Νυμφίδιον. ἐν τιμῇ γεγονότων, ἀπεῤῥιμμέ-. 
vot τότϑ καὶ ταπϑινὰ πράττοντες, ἐφϑείροντο πρὸς ov- | 
τὸν, καὶ συνηγανάκτουν καὶ “παρώξυνον. 
Χχιν. Ἐν δὲ τούτοις ᾿πούριος καὶ Βάρβιος, ὃ μὲν 
ὀπτίων, ὃ δὲ τεσσεράριος᾽ οὕτω γὰρ καλοῦνται οὗ Day. 
γέλων καὶ διοπτήρων ὑπηρεσίας τελοῦντες. Me" o 
Ὄϑωνος ἀπελεύϑερος, 'Üvouagrog, ἐπιφοιτῶν, τοὺς μὲν. 
ἀργυρίῳ, τοὺς δ᾽ ἐλπίσι διέφϑειρεν, ἤδη σαϑρφοὺς ὄντας, 
καὶ δεομένους προφάσεως. Οὐ γὰρ ἣν ἡμερῶν 1e094- 
go» ἔργον, ὑγιαίνοντος στρατοπέδου, μεταστῆσαι πᾶσιν. 
ὅσαι μεταξὺ τῆς εἰσποιήσεως ἐγένοντο καὶ τῆς “σφαγῆς. 
Ἕχτη γὰρ ἀνῃρέϑησαν, ἣν ἄγουσι ἹῬωμαῖοι τιρὸ δδκαον, 















— qe 























| GALBA. 194 
"xro. καλανδῶν Φεβρουαρίων. "Exeiyy yàg ἕωϑεν εὐϑὺς 
ὁ μὲν Γάλβας ἔϑυεν ἐν “Παλατίῳ, τῶν φίλων παρόντων" 
ὃ δὲ ϑύτης, Ὀμβρίκιος, ὁ ἅμα τῷ λαβεῖν εἰς τὰς χεῖρας τοῦ 
d ἱερείου » τὰ σπλάγχνα, καὶ προσιδὼν, OU vr αἰνιγμῶν, 


᾿ Pes γὰρ ὄπισρϑεν τοῦ sies καὶ 7,000818 
τοῖς λεγομένοις καὶ δεικνυμένοις ὑπὸ τοῦ Ὀμβρικίου. 
Ἷ Θορυβουμένῳ δ᾽ αὐτῷ, καὶ χρόας ἀμείβοντι παντοδαπὰς 
ὁ ; δέους, παραστὰς Ὁνομαστὸς ἀπελεύϑερος, ἥκειν 
ἔφη καὶ περιμένειν. αὐτῷ οἴκοι τοὺς ἀρχιτέκτονας. Ἣν 
᾿ δὲ σύμβολον καιροῦ, πρὸς ὃν ἔδει o ἀπαντῆσαι τὸν Ὄϑω- 
χ τοῖς στρατιώταις. Εἰσιὼν οὖν, ὅτι παλαιὰν ἐωνημέ- 
ος οἰκίαν βούλεται τὰ ὕποπτα δεῖξαι τοῖς πωληταῖς, 
; ἀπῆλϑε, καὶ διὰ τῆς Τιβερίου καλουμένης οἰκίας κατα- 
- Bac, ἐβάδιζεν εἰς ἀγορὰν, οὗ Aqua ovc εἱστήκει κίων, εἰς 
ὃν οἱ τειμημέναι τῆς Ἰταλίας δδοὶ πᾶσαι τελευτῶσιν. 

Χχν. Ἔνταῦϑα τοὺς πρώτους ἐκδεξαμένους αὐτὸν 
αἱ προσειπόντας αὐτοκράτορα φασὶ μὴ πλείους τριῶν 
«i εἴκοσι γενέσϑαι. Διὸ, xaíneo οὐ κατὰ τὴν τοῦ σώ- 
ματος μαλακίαν καὶ ϑηλύτητα τῆς ψυχῆς διατεϑρυμμέ- 
νος, ἀλλ᾽ ἱταμὸς ὧν πρὸς τὰ δεινὰ καὶ ἄτρεπτος ἀπεδει- 
λίασεν. οἱ δὲ παρόντες ovx βἴων, ἀλλὰ τοῖς ξίφϑσι γυ- 
οἷς περιϊόντες αὐτοῦ τὸ φορεῖον, ἐχέλευον αἴρεσϑαι, πα- 
θαφρϑεγγομένου πολλάκις ἀπολωλέναι; καὶ τοὺς φορεια- 
I ρους ἐπιταχύνοντος. Ἐξήκουον γὰρ ἔνιοι ϑαυμάζον- 
τες μᾶλλον, ἢ ταραττόμενοι διὰ τὴν ὀλιγότητα τῶ» 
ἀποτετολμημένων. Φερομένῳ δὲ οὕτω δι᾽ ἀγορᾶς 
ἀπήντησαν ἕτεροι τοσοῦτοι, καὶ πάλιν κατὰ τρεῖς 


GU DER ον idc va - NEED er. 


192 PLUTARCHI 


καὶ τέτταρας ἄλλοι προσοπέλαζον. Εἶτα ᾿ 
στρεφον ἅπαντες ἀνακαλούμενοι Καίσαρα, καὶ ; 
μνὰ τὰ ξίφη προϊσχόμενοι. Τῶν δὲ χιλιάρχων ὃ ὃ τὴν qa 
λακὴν ἔχων τοῦ στρατοπέδου, Μαρτιάλιος, ὡς φασι, p 
συνειδὼς, ἐκπλαγεὶς δὲ τῷ ἀπροσδοκήτῳ καὶ φοβηϑ. 
ἀφῆκεν εἰσελϑεῖν. Γενομένῳ δ᾽ ἐντὸς οὐδεὶς ἀντέπεσει 
Οἱ γὰρ ἀγνοοῦντες τὰ | πραττόμενα, τοῖς εἰδόσι καὶ συν 
εστῶσιν ἐκ παρασκευῆς ἐμπεριεχόμενοι, καϑ᾽ ἕνα καὶ 
δύο σποράδες ὑπὸ δέους τὸ πρῶτον, εἶτα πεισϑέντε 
ἐπηκολούϑησαν. Εἰς δὲ τὸ Παλάτιον εὐθὺς μὲν any 
γέλη τῷ Tv, παρόντος ἔτι τοῦ ϑύτου, καὶ τῶν ἱερῶν 
ἐν χερσὶν ὄντων" ὥστε καὶ τοὺς τιάνυ τιρὸς τὰ τοιαυτιῇ 
δυςπιειϑῶς καὶ ἀγεννῶς ἔχοντας ἐκπλήττεσϑαι καὶ ϑαυ- 
μάζειν τὸ ϑεῖον. Ὄχλου δὲ παντοδαποῦ συῤῥέόντος ἐξ 
ἀγορᾶς, αὐτῷ μὲν Ὀβίννιος καὶ Ada xal τῶν ἀπελευς 
ϑέρων ἔνιοι γυμνὰ τὰ ξίφη προϊσχόμενοι παρέστησαν" 
ὃ δὲ Πείσων προελϑὼν τοῖς φυλάττουσι τὴν αὐλὴν δο- 















I! 





- ρυφόροις ἐνετύγχανε. Τοῦ δ᾽ Ἰλλυρικοῦ “τάγματος ἐν 


τῇ καλουμένῃ παστάδι Βαψανίᾳ στρατοπεδδύοντου» 
ἀπεστάλη Μάριος Κέλσος, ἀνὴρ ἀγαϑὸς, sigo] 
ληψόμενος. 

XXVI. Βουλομένου δὲ τοῦ Γάλβα προελϑεῖν, xoi 
Ὀβιννίου μὲν οὐκ ἐῶντος, Κέλσου δὲ καὶ “Μάχκωνος πα- 
γορμώντων, καὶ σφοδρότϑρον᾽ τοῦ Ὀβιννίου καϑαπτομέ- 
voy, ϑροῦς διῆλθε πολὺς, ὡς ἀνῃρημένου τοῦ Ὄϑωνος ἐν 
τῷ στρατοπέδῳ" καὶ μετὰ μικρὸν ὥφϑη Ἰούλιος Atri- 
κιος τῶν οὐχ ἀσήμων ἐν τοῖς δορυφόροις στρατευόμενο"» 
γυμνῷ τῷ ξίφει προσφερόμενος, καὶ i βοῶν, ἀνῃρηκέναι τὸν 
Καίσαρος πολέμιον" ὠσάμενος δὲ διὰ τῶν προεστώτι 
ἔδειξε τῷ Γάλβα τὸ ξίφος ἡμαγμένον. Ὁ LL 


^ 


e 


mte 





GALBA. 193 
πρὸς αὐτόν" » Τίς σξ, εἶπεν, ἐκέλευσε; « Τοῦ δ᾽ ἂν- 
ϑρώπου τὴν πίστιν εἰπόντος, καὶ τὸν ὅρκον, ὃν ὦμοσε, 
καὶ τοῦ πλήϑους ἐπιβοῶντος, ὡς 8U, καὶ χροτοῦντος, ἐμ- 
βὰς εἰς τὸ φορεῖον ἐκομίζθτο, τῷ τὸ di ϑῦσαι καὶ φανῆ- 
yat τοῖς πολίταις βουλόμενος. Ἐμβαλόντος δ᾽ εἰς τὴν ἀγο- 
ga», ὥσπερ τροπαία πνεύματος, amas φήμη, κρατεῖν 
τὸν Ὄϑωνα τοῦ στρατεύματος. Οἷα δ᾽ ἐνπλήϑει τοσούτῳ, 
τῶν μὲν ἀναστρέφειν, τῶν δὲ προϊέναι, τῶν δὲ ϑαῤῥεῖν, τῶν 
δ᾽ ἀπιστεῖν ᾿ βοώντων, καὶ τοῦ φορείου, καϑάπερ ἐ ἐν κλύδω- 
γι, δεῦρο κακεῖσδ διαφερομένου, καὶ πυχνὸν ἀπονεύοντος" 
ἐφαίνοντο πρῶτον ἱππεῖς, εἶτα ὁπλῖται, διὰ τῆς Παύλου 
βασιλικῆς προσφερόμενοι, μιᾷ φωνῇ μέγα βοῶντες, ἐχπο- 
δὼν ἵστασϑαι τὸν ἰδιώτην. Τῶν μὲν οὖν πολλῶν δρόμος 
ἢν; οὗ φυγῇ σκιδναμένων, ἀλλ᾽ ἐπὶ τὰς στοὰς καὶ τὰ με- 
τέωρα τῆς ἀγορᾶς, ὥσπερ ϑέαν καταλαμβανόντων. | .Ai- 
τιλλίου δὲ Σερχέλλωνος εἰκόνα Τάλβα προσουδίσαντος, 
ἀρχὴν τοῦ πολέμου ποιησάμενοι, περιηκόντισαν τὸ φο- 
φεῖον" ὡς δ᾽ οὐκ ἔτυχον αὐτοῦ, προσῆγον ἐσπασμένοις 
τοῖς ξίφεσιν. Ἤμυνε δ᾽ οὐδεὶς, οὐδ᾽ ὑπέστη, πλὴν ἑνὸς 
ἀνδρὸς, ὃν μόνον ἥλιος ἐπεῖδεν ἐν μυριάσι τοσαύταις 


ἄξιον τῆς. Ρωμαίων ἡγεμονίας, Σεμπρώνιος Ἴνδιστρος, 
| ἑκατοντάρχης, οὐδὲν ἰδίᾳ χρηστὸν ὑπὸ Γάλβα πεπονϑὼς, 


τῷ δὲ καλῷ καὶ τῷ νόμῳ βοηϑῶν προέστη τοῦ qpogelov. 


Γ Koi τὸ κλῆμα πρῶτον, ᾧ κολάζουσιν & ἑκατοντάρχαι τοὺς 
πληγῶν δεομένους, ἐπῃράμενος, τοῖς ἐπιφερομένοις ἐβόα 


καὶ διοκελούδτο φείδεσϑαι τοῦ αὐτοκράτορος. Ἔπειτα 
συμπλεκομένων αὑτῷ, σπασάμενος τὸ ξίφος ἡμύνατο πο- 
λὺν χρόνον, ἕως τυφϑεὶς τὰς ἰγνύας ἔπεσϑ. 

XXVII. Τὸν δὲ Γάλβαν, ἀποκλιγϑέντος τοῦ φορεί- 


οὐ περὶ τὸν Κουρτίου καλούμενον λάκκον, ἐκκυλισϑέντα 


Ῥευτ. IX. Ν 


194 PLUTARCHI 


τεϑωρακισμένον ἔτυπτον ἐπιδραμόντες. Ὁ δὲ τὴν 
γὴν προτείνας" » 4ρᾶτε, εἶπεν, εἰ τοῦτο τῷ δήμῳ 'F 
μαίων ἄμεινόν ἐστι.“ Ἰηολλὰς μὲν οὖν ἔλαβε πὰ 
εἴς τὸ τὰ σχέλη καὶ τοὺς βραχίονας" ἀπέσφαξε δ᾽ 
ὡς οἱ πλεῖστοι λέγουσι, Καμούριός τις ἐκ τοῦ τιδντεχ 
κάτου τάγματος. Ἔνιοι δὲ Τερέντιον, 0i δ᾽ "Agxadio 
ἱστοροῦσιν, ok δὲ Φάβιον Φάβουλον" ὃν καὶ φασὶν «no. 
κόψαντα τὴν κεφαλὴν, κομίζειν τῷ ἱματίῳ συλλαβόντα 
διὰ τὴν ψιλότητα δυσπερίληπτον οὖσαν" Énsrra τῶν σὺ) 
αὐτῷ κρύπτειν οὐκ ἐώντων, αλλ᾽ ἐκφανῆ τιᾶσι ποιεῖν τὴ; 
ἀνδραγαϑίαν, περιπείραντα περὶ λόγχην καὶ ἀναπήλαντι 
πρεσβύτου πρόσωπον, ἄρχοντός Te κοσμίου, καὶ ay 
ρέως, καὶ € ὑπάτου, δρόμῳ χωρεῖν, ὥσπερ αἵ βάκχαι, n 
λάκις μεταστρεφόμενον, καὶ κραδαίνοντα τὴν λόγχην 
ματι καταῤῥεομένην. Τὸν δ᾽ Ὄϑωνα, τῆς κεφαλῆς xo 
μισϑείσης, ἀναχραγεῖν λέγουσιν" » Οὐδὲν ἐστι τοῦτο, 
συστρατιῶται, τὴν Πεΐσωνός μοι κοφαλὴν δείξατε. 
Met! ὀλίγον δ᾽ ἧκε κομιξομένη" τρωϑεὶς γὰρ ἔφευγεν, : 
veavlaxos, xai ὃ καταδιωχϑεὶς $ ὑπὸ Μούρκου τινὸς ἀπεσφά- 
y" πρὸς τῷ ἱερῷ τῆς Ἑστίας. ᾿Δπεσφάττετο δὲ κι 
Ὀβίννιος, ὁμολογῶν κοινωνὸς 7εγονέναι τῆς ἐπὶ τὸν Tu s 
fav συνωμοσίας" ἐβόα γὰρ, ἀποϑνήσκειν, παρὰ T) 
ὠγὸς γνώμην. ᾿4λλὰ γὰρ καὶ τούτου τὴν xeqala 
ἀποτεμόντες καὶ Δάκωνος, ἐκόμισαν πρὸς τὸν Ὄϑωνα 
δωρεὰς αἰτοῦντες. Ὥσπερ δέ φησιν ᾿Αρχίλοχος" 
Ἑπτὰ γὰρ νεκρῶν τιεσόντων, ove ἐμάρψαμεν ποσὶ, 
χίλιοι φονῆες ἐσμέν" ; 
οὕτω τότε πολλοὶ, τοῦ φόνου μὴ συνεφαψάμενοι, χεῖρι 
δὲ καὶ ξίφη καϑαιμάσσοντες ἐπεδείκνυντο, καὶ τὰς Óu- 
ρϑὰς ἥτουν, βιβλία διδόντες τῷ Ὄϑωνι. Εἴκοσι 

















GALBA. 195 
xa) ἑκατὸν δὑρέϑησαν ὕστερον & τῶν γραμματείων, ovc 
ὃ Οὐϊτέλλιος ἀναζητήσας ἅπαντας ἀπέκτϑινευ. "Hue δὲ 
καὶ Μάριος Κέλσος εἰς τὴν παρεμβολήν: Καὶ πολλῶν 
αὐτοῦ κατηγορούντων, ὅτι τοὺς στρατιώτας ἔποιϑ8 τῷ 
Τάλβᾳ βοηϑεῖν, καὶ τοῦ πλήϑους ἀποκτιννύδιν βοῶντος, 
Ὄϑων οὐκ ἐβούλετο" φοβούμενος δ᾽ ἀντιλέγειν, οὐχ οὔ- 
τῶς ἔφη ταχέως ἀποκτενεῖν αὐτόν εἶναι γὰρ, ἃ δεῖ i 196- 
t&pov ἐχπυϑέσϑαι παρὰ τοῦ ἀνδρός. Ἐκέλευσεν οὖν δή- 
cayrag φυλάττειν, καὶ παρέδωκδ τοῖς μάλιστα πιστευο- 
μένοις. 

XXVII. Evóvc δὲ βουλὴ συνϑκαλεῖτο. Καὶ καϑά- 
περ ἄλλοι γεγονότες, ἢ ϑεῶν ἄλλων γεγονότων, συνελ- 
ϑόντες ὦμνυον ὅρκον ὑπὲρ τοῦ Ὄϑωνος, ὃ ὃν αὐτὸς ὁμό- 
σας ovx ἐτήρησδ᾽ καὶ Καίσαρα καὶ Σεβαστὸν ἀνηγόρου- 
ov, ἔτι τῶν νεκρῶν ἀκεφάλων ἐν ταῖς ὑπατικαῖς ἐσϑῆσιν 
ἐῤῥιμμένων ἐπὶ τῆς ἀγορᾶς. Ταῖς δὲ κεφαλαῖς ὡς οὐδὲν 
εἶχον ἕτι χρῆσϑαι, τὴν μὲν ᾿Οβιννίου τῇ ϑυγατρὶ δισχιλί- 
ων καὶ πεντακοσίων δραχμῶν ἀπέδοντο, τὴν δὲ Πείσωνος 
ἢ γυνὴ ἔλαβεν Οὐερανία δοηϑεῖσα" τὴν δὲ Γάλβα τοῖς 


ἦ Πατροβίου καὶ Οὐϊτολλίου δούλοις ἐδωρήσαντο. «Ααβόν- 
τες δ᾽ ἐκεῖνοι, καὶ πάντα τρόπον αἰκισάμενοι καὶ καϑυ- 
[ βρίσαντες, ἔῤῥιψαν, ἡ τοὺς ἀπὸ τῶν Καισάρων κολαζο- 
μένους ϑανατοῦσιν" 0 δὲ τόπος Σηστέρτιον καλεῖται. 


Τὸ δὲ σῶμα τοῦ Γάλβα Πρίσκος ᾿Ελβίδιος, ἀγείλδτο, τοῦ 
Ὄϑωνος ἐπιτρέψαντος" ἔϑαψε δὲ νυκτὸς ᾿4ργϑῖος ἀπϑ- 


λεύϑερος. 


XXIX. Τοιαῦτα τὰ κατὰ τὸν Γάλβαν, ἄνδρα μήτϑ 


γένει, μήτε πλούτῳ, πολλῶν ἀπολειφϑέντα Ῥωμαίων, 
- ὁμοῦ δὲ πλούτῳ καὶ γένει πρωτεύσαντα πάντων τῶν xod 


αὑτὸν, πέντε αὐτοκρατόρων ἡγεμονίαις ἐμβιώσαντα μετὰ 
Ν 2 


ΚΑ c 


196 PLUTARCHI 
τιμῆς καὶ δόξης" ὥστε τῇ δόξῃ μᾶλλον, ἢ τῇ δυν 
χαϑελὼν ἹΝέρωνα, τῶν συνεπιτυϑεμένων τότϑ τοὺς μὲν | 
οὐδεὶς ἠξίωσϑ᾽ τῆς ἡγεμονίας, oí δ᾽ ἑαυτοὺς ἠξίωσαν. 
Γάλβας δὲ καὶ κληϑεὶς καὶ € | ὑπακούσας αὐτοκράτωρ, καὶ 
τῇ Οὐΐνδικος ἐμπαρασχὼν ὅ ὄνομα τόλμῃ, κίνημα καὶ γεω-. 
τερισμὸν αὐτοῦ λεγομένην τὴν ἀπόστασιν, ἐποίησε πόλε- 
μον ἐμφύλιον, ἀνδρὸς ἡγεμονικοῦ τυχοῦσαν. Ὅϑεν οὐχ, 
ἑαυτῷ τὰ πράγματα λαμβάνειν, ἀλλὰ μᾶλλον ἑαυτὸν οἰ- 
όμενος διδόναι τοῖς πράγμασιν, ἄρχειν ἠξίου τῶν ὑπὸ 
Τιγελλίνου καὶ Nougiliov τετιϑασσευμένων, ὡς Σκιπίων. | 
ἦρχε καὶ Φαβρίκιος καὶ Κάμιλλος τῶν τότε Ῥωμαίων.. | 
ὙὙπερϑιπόμενος δὲ τῷ rige ἄχρι τῶν ὅπλων καὶ τῶν 
στρατευμάτων ἄκρατος " καὶ ἀρχαῖος αὐτοχράτωρ. 
Ὀβιννίῳ δὲ καὶ «ΔἸάκωνι καὶ τοῖς ἀπελευϑέροις πάντα τὰ 
πράγματα πωλοῦσι παρέχων ἑαυτὸν, οἷος Νέρων παρεῖ- | 
χε τοῖς ἀπληστοτάτοις, οὐδένα ποϑοῦντα τὴν ἀρχὴν, 
οἰκτείραντας δὲ τοὺς πολλοὺς τὸν ϑάνατον ἀπέλιπεν. 















— — À 








00 Q N. 


"Ow νεώτερος αὐτοκράτωρ ἅμ᾽ ἡμέρᾳ προελϑὼν 
εἰς τὸ Καπιτώλιον ἔϑυσε, xai κελεύσας M. ἄριον Κέλσον 
ἀχϑῆναι, πρὸς αὑτὸν, ἠσπάσατο καὶ διελέχϑη φιλανϑρώ- 
πως, καὶ παρεκάλεσθ᾽ τῆς αἰτίας ἐπιλαϑέσϑαι μᾶλλον, ἢ 

τῆς ἀφέσθως μνημονεύειν. Τοῦ δὲ Κέλσου μήτ᾽ ἀγεννῶς 
ἀποκριναμένου, ut ἀναισϑήτως, ἀλλὰ φήσαντος, αὐτοῦ 
τοῦ τρόπου διδόναι τὸ ἔγκλημα πίστιν" ἐγκεκλῆσϑαι γὰρ, 
ὅτι Γάλβᾳ βέβαιον ἑαυτὸν παρέσχεν, ᾧ χάριν οὐδεμίαν 


| ὠφειλεν" ἠγάσϑησαν οἵ παρόντες ἀμφοτέρων, καὶ τὸ 


στρατιωτικὸν ἐπήνεσεν. Ἔν δὲ συγκλήτῳ πολλὰ δημοτι- 


᾿ " dcos e ΄ 
- χὰ καὶ φιλάνϑρωπα διαλεχϑεὶς, ὃν μὲν αὐτὸς ὑπατεύειν 


χρόνον ἤμελλθ, τούτου μέρος ἔνειμεν Οὐεργινίῳ Ῥούφῳ, 


τοῖς δ᾽ ἀποδεδειγμένοις ὑπὸ ἸΝέρωνος, ἢ Γάλβα, πᾶσιν 
ἐτήρησε τὰς ὑπατείας. “Ἱερωσύνγαις δὲ τοὺς xaO ἡλικίαν 
προήκοντας, ἢ δόξαν, ἐκόσμησε. Τοῖς δ᾽ ἐπὶ Νέρωνος 
φυγοῦσι, καὶ κατελϑοῦσιν ἐπὶ Τάλβα, συγκλητικοῖς πᾶ- 
- guy ἀπέδωκεν, ὅσα μὴ πεπραμένα τῶν κτημάτων ἑκάστου 


ἐξεύρισκεν. Ὅϑεν oí πρῶτοι καὶ κράτιστοι πεφρικότες 
πρότερον, ὡς οὐκ ἀνδρὸς, ἀλλά τινος ἢ Ποινῆς, ἢ παλα- 
μναΐίου δαΐμονος, ἄφνω τοῖς πράγμασιν ἐπιπεπτωκότος, 
ἡδίους ἐγένοντο ταῖς ἐλπίσι πρὸς τὴν ἡγεμονίαν, ὥσπερ 
διαμειδιῶσαν. 


Πωνέες 
























198 PLUTARCHI 


I. Ὁμοῦ δὲ Ῥωμαίους πάντας οὐδὲν εὔφρανεν : 
τως, οὐδ᾽ φκϑιώσατο πρὸς αὐτὸν, ὡς τὰ περὶ Τιγελλῖν » 
Ἐλελήϑει μὲν γὰρ ἤδη κολαζόμενος αὐτῷ τῷ φόβῳ ὃ 
κολάσεως, 3 ἣν ὡς χρέος enfe δημόσιον ἡ 7 πόλις, καὶ γο- 
erum ἀνηκέστοις σώματος" αὐτοῦ τε τὰς ἀγοσ 
καὶ ἀῤῥήτους ἐν γυναιξὶ πόρναις καὶ ἀκαϑάρτοις ἐγκυ- 
λινδήσεις, αἷς ἔτι προσέσπαιρβ δυσϑανατοῦντος αὐτοῦ τὸ 
ἀκόλαστον ἐπιδραττόμενον, ἐσχάτην τιμωρίαν ἐποιοῦντο 
καὶ ὶ πολλῶν ἀνταξίαν ϑανάτων οἵ σωφρονοῦντες. "Hy 
δὲ τοὺς πολλοὺς ὃ ὅμως τὸν ἥλιον ὃ ὁρῶν μετὰ τοσούτους x à 
τοιούτους δι αὐτὸν οὐχ ὁρῶντας. Ἔπεμψεν. οὖν ἐπ᾽ 
τὸν 0 Ὄϑων εἰς τοὺς περὶ Σινόεσσαν ἀγρούς" ἐχεῖ y 
διῃτᾶτο, πλοίων παρορμούντων, ὡς φευξόμενος ἀπωτέρω. 
Καὶ τόν γε πεμφϑέντα χρυσίῳ πολλῷ πείϑειν ἐπεχ 
παρεῖναι" μὴ πεισϑέντα δὲ δῶρα μὲν ἔδωκεν οὐδὲν qr. 
τον, ἐδεήϑη δ᾽ ὑπομεῖναι, ἕως ἂν ἀποξύρηται τὸ pir, 
καὶ λαβὼν αὐτὸς ἑαυτὸν ἐλαιμοτόμησεν. ] 

IH. Οὕτω δὲ τῷ δήμῳ τὴν δικαιοτάτην ἡδογὴν ἀπο- 
δοὺς 0 Καῖσαρ, αὐτὸς ἰδίας ἔχϑρας οὐδενὶ τοπαράπαν 
ἐμνησικάκησε" τοῖς δὲ πολλοῖς χαριζόμενος οὐκ ἔφευγε 
τὸ πρῶτον ἐν τοῖς ϑεάτροις Νέρων προσαγορεύεσϑαι" 
καί τίνων εἰκόνας ΙΝέρωνος εἰς τοὐμφανὲς προϑεμένων,. 
οὐκ ἐκώλυσε, ᾿Αλαύδιος. δὲ Ῥοῦφος εἰς Ἰβηρίαν φησὶ κο- 
μισϑῆναι διπλώματα, οἷς ἐκπιέμπουσι τοὺς γραμματηφό- 1 
ρους, τὸ τοῦ Νέρωνος ϑεῖον ὄνομα ngoczygoprioon ἢ 
ἔχοντα τῷ τοῦ Ὄϑωνος. Οὐ μὴν, ἀλλὰ τοὺς πρώτους. 
χαὶ κρατίστους αἰσϑόμενος ἐπὶ τούτῳ δυσχεραίνοντας, 
ἐπαύσατο. Τοιαύτην δὲ τῆς ἡγεμονίας κατάστασιν αὖ- 
τῷ λαμβανούσης, οἱ μισϑοφόροι χαλεποὺς παρεῖχον ἑαυ-, 
τοὺς, ἀπιστεῖν παρακελευόμενοι καὶ φυλάττεσϑαι καὶ 





OTHO. 199 


κωλύειν τοὺς ἀξιολόγους, εἴτ᾽ ἀληϑῶς φοβούμενοι δι ev- 
γθίαν, εἴτε προφάσει χφώμενοι ταύτῃ τοῦ ταράττειν καὶ 
πολεμοποιδῖν. Κρισπῖνον δὲ πέμψαντος avtov, τὴν ἑπτα- 
καιδεχάτην σπεῖραν ἐξ ἰῃστίας ἄξοντα, κἀκδίνου νυχτὸς 
ἔτι συσκευαζομένου, καὶ τὰ ὅπλα ταῖς ἁμάξαις ἐπιτιϑέν- 
τος, οἱ ϑρασύτατοι πάντες ἐβόων, οὐδὲν ὑγιὲς τὸν Κρι- 
σπῖνον ἥκειν διανοούμενον, ἀλλὰ τὴν σύγκλητον ἐπιχειρεῖν 
πράγμασι νεωτέροις, καὶ τὰ ὅπλα κατὰ Καίσαρος, οὐ 
Καίσαρι, παρακομίζεσϑαι. Τοῦ δὲ λόγου πολλῶν ἁπτο- 
μένου καὶ παροξύνοντος, oi μὲν ἐπελαμβάνοντο τῶν ἁμα- 
ξῶν, οἱ δὲ τοὺς ἐνισταμένους ἑκατοντάρχας δύο καὶ τὸν 
Κρισπῖνον αὐτὸν ἀπέκτειναν. Πάντες δὲ διασκευασά- 
μενοι xai παρακαλέσαντες ἀλλήλους Καίσαρι βοηϑεῖν, 
ἤλαυνον εἰς τὴν Ῥώμην" καὶ πιυϑόμενοι, παρ᾽ αὐτῷ δει- 
πιγεὶν ὀγδοήκοντα συγκλητικοὺς, ἐφέροντο πρὸς τὰ βασί- 
λεια, γὺν καιρὸν εἶναι λέγοντες, ἐν ταὐτῷ πάντας ἀγελεῖν 
τοὺς Καίσαρος πολεμίους. Ἢ μὲν οὖν πόλις, ὡς αὐτίκα 
διαρπαγησομένη, ϑόρυβον εἶχε πολύν" ἐν δὲ τοῖς βασι- 
λείοις Ἶσαν διαδρομαὶ, καὶ τὸν Ὄϑωνα δοινὴ κατελάμβα- 
γεν ἀπορία. Φοβούμενος γὰρ ὑπὲρ τῶν ἀνδρῶν, αὐτὸς 
m φοβερὸς ἐκείνοις, καὶ πρὸς αὑτὸν ἀνηρτημένους ἑώρα 
ταῖς ὄψεσιν ἀναύδους καὶ περιδεεῖς, ἐγίους καὶ μετὰ γυ- 
γαικῶν ἥκοντας ἐπὶ τὸ δεῖπνον. “μα δὲ τοὺς ἐπάρχους 
ἀπέστελλε, τοῖς στρατιώταις διαλέγεσϑαι καὶ πραὕνειν 
κελεύσας, ἅμα δὲ τοὺς κεκλημένους ἄνδρας ἀναστήσας, 
καϑ' ἑτέρας ϑύρας ἀφῆκε: καὶ μικρὸν ἔφϑησαν v ὑπεκ- 
φυγόντες διὰ τῶν μισϑοφόρων, ὠϑουμένων. εἰς τὸν ἀν- 
δρῶνα, καὶ πυν ϑανομένων, τί γεγόνασιν οἵ Καίσαρος 
πολέμιοι. Τότε μὲν ovy ὀρϑὸς ἀπὸ τῆς κλίνης πολλὰ 
παρηγορήσας, καὶ δεηϑεὶς, καὶ μηδὲ δαχρύων φϑβισάμε- 


200 PLUTARCHI 


γος, μόλις ἀπέπεμψεν αὐτούς" τῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ δωρησ 

μενος ἅπαντας xaT ἄνδρα χιλίαις καὶ διακοσίαις κα 
πεντήκοντα δραχμαῖς, eios Dey εἰς τὸ στρατόπεδον, x 
τὸ μὲν πλῆϑος ἐπήνεσεν, ὡς πρὸς αὐτὸν εὔνουν καὶ πρό 


Svuov, ὀλίγους δὲ τινας ovx ἐπ᾽ ἀγαϑῷ φήσας ὑποικου-. 
ρεῖν, διαβάλλοντας αὐτοῦ τὴν μετριότητα, καὶ τὴν ἐκεί-, 
voy ϑυστάϑειαν, ἠξίου συναγανακτεῖν καὶ συγκολάζειν.. 
᾿Επαινούντων δὲ πάντων καὶ xeAevovtor, δύο μύνους πα-᾿ 
φαλαβὼν, οἷς οὐδοὶς ἔμελλεν ἄχϑεσθϑαι κολασϑεῖσιν, 


ἀπηλλάγη." 


IV. Ταῦτα oi μὲν ἀγαπῶντες ἤδη καὶ πιστεύοντες, 


ἐϑαύμαξον τὴν μεταβολήν" oi δ᾽ ἀναγκαῖα πολιτϑύματα 
πρὸς τὸν καιρὸν ἡγοῦντο, δημαγωγοῦντος αὐτοῦ διὰ τὸν 
πόλεμον. Ἤδη γὰρ ἠγγέλλετο βεβαίως Οὐϊεέλλιος ἀξί- 


oua xal δύναμιν αὐτοχράτορος ἀνειληφώς" καὶ πτερο-. 
φύροι συνεχῶς ἐφοίτων, ael τι προσχωρεῖν ἐχβίνῳ φρά- Ι 
Sortes; xai ἕτεροι τὰ Παννονικὰ καὶ τὰ Δαλματικὰ καὶ 
τὰ περὶ Μυσίαν στρατεύματα δηλοῦντες ἡρῆσϑαι μετὰ 1 
τῶν ἡγεμόνων Ὄϑωνα. Ταχὺ δ᾽ ἀφίκετο καὶ παρὰ 
Μουκιανοῦ γράμματα καὶ παρὰ Οὐεσπασιανοῦ φίλια, | 
τοῦ μὲν ἐν Συρίᾳ, τοῦ δ᾽ ἐν Ἰουδαίᾳ, μεγάλας δυνάμεις | 


ἐχόντων. 'Yg ὧν ἐπαιρόμενος, ἔ ἔγραψεν Οὐϊτελλίῳ, πα- 
θαινῶν στρατιωτικὰ φρονεῖν, ὡς χρήματα πολλὰ δώσον- 






τος αὐτοῦ, καὶ πόλιν, ἐν ἢ βιώσεται ῥᾷστον καὶ ἥδιστον | 


βίον peo" ἡσυχίας. ᾿Ἀνέγραψε δὲ κακεῖνος αὐτῷ κατει- 


ρωνευόμενος ἡσυχῆ πρῶτον" ἐκ δὲ τούτου διοροϑιζόμενοι | 
πολλὰ βλάσφημα καὶ ἀσελγῆ χλευάζοντες ἀλλήλοις E ἔγρα- 
φον, οὐ ψευδῶς μὲν, ἀνοήτως δὲ καὶ γελοίως ϑατόρου τῷ | 


ὁτέρῳ ἁ ἃ προσῆν ἀμφοτέροις ὀνείδη λοιδοροῦντος. -Aca- | 


τίας γὰρ καὶ μαλακίας xol ἀπειρίας πολέμων καὶ Tüw | 


T o qc7m-——- ος 


OTHO. 201 


πρόσϑεν ἐπὶ πενίᾳ καὶ χρϑῶν πλήϑους, ἔργον ἦν δἰσεδῖν, 
ὁποτέρῳ μεῖον αὐτῶν μέτεστι. “Σημείων δὲ καὶ φαντα- 
σμάτων. πολλῶν λεγομένων, τὰ μὲν ἄλλα φήμας ἀδεσπό- 
τους καὶ ἀμφιβόλους δἶχεν, ἐν δὲ Καπιτωλίῳ ᾿κης ἐφε- 
στώσης ἅρματι τὰς ἡνίας πάντες εἶδον ἀφειμένας ἐκ τῶν 
χϑιρῶν, ὥσπορ κρατεῖν μὴ δυναμένης" καὶ τὸν ἐν μεσο- 
ποταμίᾳ νήσῳ Γαΐου Καίσαρος ἀνδριάντα, μήτϑ σεισμοῦ 
γεγονότος, μήτ πνεύματος, ἀφ᾽ ἑσπέρας μέταστῳαφέντα 
πρὸς τὰς ἀνατολάς" ὃ φασι συμβῆναι πρὶ τὰς ἡμέρας 
ἐκείνας, ἐν αἷς oi περὲ Οὐεσπασιανὸν ἐμφανῶς ἤδη τῶν 
πραγμάτων ἀντελαμβάνοντο. Καὶ τὸ περὶ τὸν Θύμβριν 
δὲ σύμπτωμα σημεῖον ἐποιοῦντο οὗ πολλοὶ μοχϑηρόν. 
Ἦν μὲν yo ὧρα, πϑρὶ ἣν μάλιστα οἱ ποταμοὶ πλήϑου- 
σιν" ἀλλ᾽ οὕπω τοιοῦτος ἤρϑη πρότερον; οὐδ᾽ ἀπώλεσϑδ 
τοιαῦτα καὶ διόφϑειρεν, ὑπερχυϑεὶς καὶ κατακλύσας πο- 
λὺ μέρος τῆς πόλεως" πλεῖστον δ᾽, ἐν ᾧ τὸν ἐπὶ πράσει 
διαπωλοῦσι σῖτον, ὡς δεινὴν ἀπορίαν ἡμερῶν συχνῶν κα- 
τασχεῖν. 

ν. Ἐπεὶ δὲ τὰς ᾿ἄλπεις κατέχοντες ἤδη προσηγγέλ- 
λοντο Κεκίνας καὶ Οὐάλης, Οὐϊτελλίῳ στρατηγοῦντες, ἐν 
"Pau 4ολοβέλλας, εὐπατρίδης ἀνὴρ, ὑποψίαν παρεῖχε 
τοῖς μισϑοφόροις γεώτερα φρονεῖν. Ἐκεῖνον uiv οὐν, 
εἶτ αὐτὸν, εἴτ ἄλλον δεδοικὼς, εἰς: πόλιν ᾿ΑἈκύνιον παρέ- 
n&uta παραϑαῤῥύνας. ,Καταλέγων δὲ τῶν ἐν τέλει συν- 
ἐχδήμους, ἔταξεν ἐν τούτοις καὶ «εύκιον, τὸν Οὐϊτελλίου 
ἀδελφόν" οὔτδ προσϑεὶς οὐδὲν, οὔτ᾽ ἀφελὼν, ἧς εἶχα τι- 
μῆς. ᾿σχυρῶς δὲ καὶ τῆς μητρὸς ἐπεμελήϑη τοῦ Οὐϊτελ- 
λίου καὶ τῆς γυναικὸς, ὕπως μηδὲν φοβήσονται περὶ αὖ- 
τῶν. Τῆς δὲ Ρώμης φύλακα, Φλαούϊον Σαβῖνον, ἀδελ- 
φὸν Οὐδσπασιανοῦ, κατέστησεν, εἴτα καὶ τοῦτο πράξας 





᾿ς Yu TY T" 


* Ys ENEN. "o 79 URN " TINY. t TM 
uw" Xe iui en 
We S 

DR 





202 PLUTARCHI 


ἐπὶ τιμῇ Νέρωνος, (nag ἐκδίνου y γὰρ εἰλήφει τὴν ἀρχὴν ὅ 
Σαβῖνος, ἀφείλετο δὲ Τάλβας αὐτὸν;) eite μάλλον εὔγνοι- — 
αν ἐνεδείκνυτο Οὐεσπασιανῷ καὶ πίστιν, αὔξων Σαβῖνον. 1 
Αὐτὸς μὲν οὖν ἐν Μριξίλῳ, πόλει τῆς Ἰταλίας, περὶ τὸν 
ἸΗριδανὸν ἀπελείφϑη" στρατηγοὺς δὲ τῶν δυνάμεων ἐξ- — 
: ἔπεμψε Μάριόν Te Κέλσον καὶ Σουϊτώνιον Παυλῖνον, ἔτι Ὁ 
Ἄν τε Γάλλον καὶ “Σπουρίναν, ἄνδρας ἐνδόξους, χρήσασϑαι 
Masbuctm δὲ μὴ δυνηϑέντας ὑπὸ τῶν πραγμάτων, ὡς προῃροῦντο, 
τοῖς ἑαυτῶν λογισμοῖς, δί ἀταξίαν καὶ ϑρασύτητα τῶν | 
στρατιωτῶν. Ov γὰρ ἠξίουν ἑτέρων. ἀκούειν ὡς παρ᾽ 
αὐτῶν τοῦ αὐτοκράτορος τὸ ἄρχειν ἔχοντος. "Hy μὲν 
οὖν οὐδὲ τὰ τῶν πολεμίων ὑγιαίνοντα παντάπασιν, οὐδὲ 
χειροήϑη τοῖς ἡγεμόσιν, ἀλλ ἔμπληκτα καὶ σοβαρὰ διὰ 
τὴν αὐτὴν αἰτίαν. Οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἐχδίνοις ἐμπειρία τὸ πα- 
ρῆν τοῦ μάχεσϑαι, καὶ τοῦ κάμνειν ἐϑάδες ὃ ὄντες οὐχ 
Üpevyov. Οὗτοι δὲ μαλακοὶ μὲν ἦσαν ὑπὸ σχολῆς καὶ 
διαίτης ἀπολέμου, πλεῖστον χρόνον ἐν ϑεάτροις καὶ πα- 
γηγύρεσι καὶ παρὰ σκηνὴν βεβιωχότες, ὕβρει δὲ καὶ κόμπῳ 
ἐπαμτιέχειν ἐβούλοντο προσποιήσασϑαι τὰς λειτουργίας, 
ὡς κρείττονες ἀπαξιοῦντες, οὐχ ὡς ἀδύνατοι φέρειν. Ὁ 
δὲ Σπουρίνας προσβιαζόμενος αὐτοὺς ἐκινδύνευσε μικρὸν 
ἐλϑόντας ἀνελεῖν αὐτόν. Ὕβρεως δὲ καὶ βλασφημίας 
οὐδεμιᾶς ἐφείσαντο, προδότην καὶ λυμεῶνα τῶν Καίσαρος 
καιρῶν καὶ πραγμάτων λέγοντες. Ἔνιοι δὲ καὶ μεϑυ- 
σϑέντες ἤδη νυκτὸς ἦλϑον ἐπὶ τὴν σκηνὴν ἐφόδιον αἰ- 
τοῦντες᾽" εἶναι γὰρ αὐτοῖς πρὸς Καίσαρα βαδιστέον, 
ὅπως ἐκείνου κατηγορήσωσιν. 
VI. Ὥνησδ δὲ τὰ πράγματα καὶ Σπουρίναν ἐν τῷ 
παραυτίκα λοιδορία περὶ Πλακεντίαν γενομένη τῶν στρα- 
τιωτῶν. Οἱ γὰρ Οὐϊτελλίου τοῖς τείχεσι προσβάλλοντες, 


ΟΤΗΟ. 203 


ἐχλούαζον τοὺς Ὄϑωνος ἑστῶτας παρὰ τὰς ἐπάλξεις, 
σκηγικοὺς καὶ πυῤῥιχιστὰς καὶ Πυϑίων καὶ Ὀλυμπίων 
ϑεωροὺς, πολέμου δὲ καὶ στρατείας ἀπείρους καὶ ἀϑεά- 
τοὺς ἀποκαλοῦντες, καὶ μέγα φρονοῦντας ἐπὶ τῷ γέρον- 
τος ἀνόπλου κεφαλὴν ἀποτεμεῖν, τὸν Τάλβαν λέγοντες, 
εἰς δ᾽ ἀγῶνα καὶ μάχην ἀνδρῶν οὐκ ἂν ἐκφανῶς κατα- 
βάντας. Οὕτω γὰρ ἐταράχϑησαν ὑπὸ τούτων τῶν Ov&L- 
δῶν καὶ διεκάησαν, ὧστε προσπεσεῖν τῷ Σπουρίνᾳ, δεό- 
μενοι χρῆσϑαι καὶ προστάττειν αὐτοῖς, οὐδένα κίνδυνον, 
οὐδὲ πόνον, ἀπολεγομένοις. ᾿Ισχυρᾶς δὲ συστασης τει- 
χομαχίας, καὶ μηχανημάτων πολλῶν προσαχϑέντων, 
ἐκράτησαν ot τοῦ Σπουρίνα, καὶ φόνῳ πολλῷ τοὺς évay- 
τίους ἀποκρουσάμενοι, διδεήρησαν ἔνδοξον πόλιν xod τῶν 
Troy» οὐδεμιᾶς ἧττον ἀνϑοῦσαν. Ἦσαν δὲ καὶ τἄλλα 
τῶν Οὐϊτελλίου στρατηγῶν οἵ Ὄϑωνος ἐντυχεῖν ἀλυπότε- 
Qo. καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις. Ἐκδίνων δὲ Κεκίνας μὲν, 
οὔτε φωνὴν, οὔτε σχῆμα, δημοτικὸς, ἀλλ ἐπαχϑὴς καὶ 
ἀλλόκοτος σώματος μεγάλου, Γαλατικῶς ἀναξυρίσι καὶ 
χειρίσιν ἐνεσκθυασμένος, σημείοις καὶ ἄρχουσι Ῥωμαϊκοῖς 
διαλεγόμενος. Καὶ τὴν . γυναῖκα παρέπεμπον αὐτῷ λο- 
γάδην ἱππεῖς ὀχουμένην ἵππῳ, κεκοσμημένην ἐπιφανῶς. 
Φάβιον δὲ Οὐάλεντα, τὸν ἕτερον στ ατηγὸν, οὔτε ἄρπα- 
γαὶ πολεμίων, ovre κλοπαὶ καὶ δωροϑοκίαι παρὰ συμμά- 
aov, ἐνεπίμπλασαν χφηματιζόμενον᾽ χλλὰ καὶ eoe διὰ 
τοῦτο βραδέως ὁδεύων v Ὁστερῆσαι τῆς προτέρας μάχης. 

Οἱ δὲ τὸν Κεκίναν αἰτιῶνται, σπεύδοντα τὴν via ἑαυτοῦ 
γενέσϑαι, πρὶν ἐκεῖνον ἐλθῶν, ἄλλοις T8 μικροτέροις πε- 
Quneg ey ἁμαρτήμασι, καὶ μάχην οὐ κατὰ καιρὸν, οὐδὲ 
γενναίως, συνάψαι, μικροῦ πάντα τὰ πράγματα δια- 
φϑείρασαν αὐτοῖς. 


Salon 





" 
ΩΝ 
4 


204 PLUTARCHI 


VH. "End γὰρ ἀποκρουσϑεὶς τῆς Πλακεντίας ὃ 
Κεκίνας ἐπὶ Κρεμώνην ὥρμησεν, ἑτέραν πόλιν εὐδαίμονα 
καὶ μεγάλην, πρῶτος μὲν Ἄννιος Τάλλος, πρὸς Πλακεν- 
τίαν Σπουρίνᾳ βοηϑῶν. , ὡς ἤκουσε καϑ᾽ ὁδὸν, τοὺς 
Πλακεντίνους περιγεγ ονέναι, κινδυνεύειν δὲ τοὺς ἐν Κρε- 
μώνῃ, μετήγαγεν ἐκεῖ τὸ στράτευμα, καὶ κατεστρατοπέ- 
δευσδ πλησίον τῶν πολεμίων" ἔπειτα καὶ τῶν ἄλλων ἕκα- 
στος ἐβοήϑει τῷ στρατηγῷ. Τοῦ δὲ Κεκίνα λοχίσαντος 
εἰς λάσια χωρία καὶ ὑλώδη πολλοὺς δηλίτας, i ἱππεῖς δὲ 
προεξελάσαι κελθύσαντος, κἂν συνάψωσιν οἵ πολέμιοι, 
κατὰ μικρὸν ἀναχωρεῖν, καὶ ἀναφεύγειν, ἄχρις ἂν ὑπά- 
γζοντες οὕτως ἐμβάλωσιν αὐτοὺς εἰς τὴν ἐνέδραν, ἐξήγγει- 
Àay αὐτόμολοι τῷ Κέλσῳ. Καὶ τοῖς μὲν ἱππεῦσιν ἀγα- 
ϑοῖς ἀντεξελάσας, πεφυλαγμένως δὲ χρώμενος τῇ διώξει, 
καὶ τὴν ἐνέδραν περισχὼν καὶ συνταράξας, ἐκάλει τοὺς 
ὁπλίτας ἐκ τοῦ στρατοπέδου. Καὶ δοκοῦσιν ἂν ἐπεῖ- 
ϑόντες ἐν καιρῷ μηδένα λιπεῖν τῶν πολεμίων, ἀλλὰ πᾶν 
τὸ μετὰ Κεκίνα στράτευμα συντρήγαι καὶ ἀνελεῖν, ἐπι- 
σπόμενοι τοῖς ἱππεῦσι" νυνὶ δ᾽ ὃ Παυλῖνος ὀψὲ καὶ 
σχολῇ προσβοηϑήσας, αἰτίαν ἔσχεν ἐνδεέστερον τῆς δόξης 
στρατηγῆσαι Ó εὐλάβειαν. Οἱ δὲ πολλοὶ τῶν στρατιὼ- 
τῶν καὶ προδοσίαν ἐνεκάλουν αὐτῷ, καὶ παρώξυναν τὸν 
Ὄϑωνα μεγαληγοροῦντες, ὡς γενικηκότων, αὐτῶν, UC δὲ 
γίκης οὐκ ἐπίπαν “προελϑούσης κακίᾳ τῶν στρατηγῶν. 
Ὁ δ᾽ Ὄϑων οὐχ οὕτως ἐπίστευεν αὐτοῖς, ὡς ἐβούλετο μὴ 
δοκεῖν ἀπιστεῖν. Ἔπεμψεν οὖν Τιτιανὸν ἐπὶ τὰ στρα- 
τεύματα, τὸν ἀδελφὸν, "αἱ Πρόκλον, τὸν ἔπαρχον, ὃς εἷ- 
tv ἔργῳ τὴν πᾶσαν ἀρχὴν, “πρόσχημα δ᾽ qv ὃ Τιτιανός. 
Οἱ δὲ περὶ τὸν Κέλσον καὶ Παυλῖνον ἄλλως ἐφείλκοντο 
συμβούλων ὄνομα καὶ φίλων ἐξουσίαν καὶ δύναμιν ἐν τοῖς 


1 


1 


OTH O. 205 


πράγμασι μηδεμίαν ἔχοντες. Ἣν δὲ ϑορυβώδη καὶ τὰ 
παρὰ τοῖς πολεμίοις, μάλιστα δὲ τοῖς ὑπὸ τῷ Οὐάλεντι" 
καὶ τῆς περὶ τὴν ἐνέδραν μάχης ἀπαγγελϑείσης, ἐχαλέ- 
παινον, ὅτι μὴ παρεγένοντο, μηδ᾽ ἤμυναν, ἀνδρῶν το- 
σούτων ἀποϑανόντων. Μόλις δὲ πείσας καὶ παραιτη- 
σάμενος ὡρμημένους αὑτοὺς βάλλειν, ἀνέζευξε, καὶ συν- 
qwe τοῖς περὶ Κεκίναν. 


vili. Ὁ δ᾽ Ὄϑων παραγενόμενος eig τὸ Βητριακὸν 
εἰς τὸ στρατόπεδον, (ἔστι δὲ πολίχνη πλησίον Κρεμώνης 
τὸ Βητριακὸν,) ἐβουλεύετο περὶ τῆς μάχης. Καὶ Πρό- 
κλῳ μὲν ἐδόκει καὶ Τιτιαγῷ, τῶν στρατευμάτων ὄντων 
προϑύμων καὶ προσφάτου τῆς νίκης, διαγωνίσασϑαι, καὶ 
μὴ καϑῆσϑαι τὴν ἀκμὴν ἀμβλύνοντα τῆς δυνάμεως, καὶ 
περιμένοντα Οὐϊτέλλιον αὑτὸν ἐκ Γαλατίας ἐπελϑεῖν" 
Παυλῖνος δὲ τοῖς μὲν πολεμίοις ἔφη πάντα, μεϑ᾽ ὧν μα- 
χοῦνται, παρεῖναι, καὶ μηδὲν ἐνδεῖν, Ὄϑωνι δὲ τῆς ἤδὴ 
παρούσης ovx ἐλάττονα προσδόκιμον. εἶναι δύναμιν £x 
Μυσίας καὶ Παννονίας, ἂν τὸν αὑτοῦ περιμένῃ καιρὸν, 
ἀλλὰ μὴ, στρατηγῇ πρὸς τὸν τῶν πολεμίων. Οὐ γὰρ 
ἀμβλυτέροις 7: χρήσεσϑαι ᾿ τότϑ τοῖς vuv θαῤῥοῦσιν ἀπ᾿ 
ἐλαττόνων, ἂν πλείονας τοὺς ἀγωνιζομένους προσλάβω- 
σιν, ἀλλ ἐκ περιουσίας ἀγωνιεῖσϑαι. Καὶ χωρὶς δὲ 
τούτου τὴν διατριβὴν εἶναι πρὸς αὐτῶν ἐν ἀφϑόνοις πᾶ- 
σιν Ὄντων" ἐχείνοις δὲ τὸν χρόνον ἀπορίαν παρέξειν τῶν 
ἀναγκαίων ἐν πολεμίᾳ καϑεζομένοις. Ταῦτα λέγοντι 
Παυλίνῳ Μάριος Κέλσος & ἐγένετο σύμψηφος. Ἄννιος. δὲ 
Γάλλος οὐ παρῆν μὲν, ἀλλ ἐθεραπεύετο πεπτωκὼς ag 
ἵππου" γράψαντος δ᾽ Ὄϑωνος αὐτῷ, συνεβούλευε μὴ 
σπεύδειν, ἀλλὰ τὴν ἐκ Μυσίας περιμένειν δύναμιν, ἤδη 


206 PLUTARCHI 


καϑ' ὁδὸν οὖσαν. Οὐ μὴν ἐπείϑετο τούτοις, ἀλλ ἐκρά- 


τῆσαν oi πιρὸς τὴν μάχην παρορμῶντες. 
ΙΧ. «ἰτίαι δὲ πλείονες ἄλλαι ὑπ᾽ ἄλλων λέγονται" 


προδήλως δ᾽ oi στρατηγικοὶ προσαγορευόμενοι καὶ τάξιν 





1 
3 
| 
| 


! 


ἔχοντες δορυφόρων, τύτε μᾶλλον ἀληϑινῆς γευόμενοι Ἶ 
στρατείας, καὶ τὰς ἐν Ῥώμῃ διατριβὰς : καὶ διαίτας ἀπο- — 


λέμους καὶ πανηγυρικὰς ποϑοῦντες, οὐκ ἦσαν καϑεκτοὶ 
σπεύδοντες ἐπὶ τὴν μάχην, ὡς εὐθὺς ἐξ ἐπιδρομῆς a ἀναρ- 
πασόμενοι τοὺς ἐναντίους. Δοκεῖ δὲ μηδ᾽ αὐτὸς Ὄϑων 
ἐξαναφέρειν ἔ ἔτι πρὸς τὴν ἀδηλότητα, μηδ᾽ ὑπομένειν ἀη- 
ϑείᾳ καὶ μαλακότητι τοὺς περὶ τῶν δεινῶν ἐχλογισμούς" 


ἐχπονούμενος δὲ τοῖς φροντίσι, σπδύδειν ἐγκαλυψάμενος, 


ὥσπερ ἀπὸ κρημνοῦ, μεϑεῖναι τὰ πράγματα πρὸς TO 

συντυχόν. Καὶ τοῦτο μὲν διηγεῖτο Σεκοῦνδος, ὃ ῥήτωρ. 
ἐπὶ τῶν ἐπιστολῶν γενόμενος τοῦ Ὅϑωνος. Ἑτέρων δ᾽ 
ἢν ἀκούειν, ὅτι τοῖς στρατεύμασιν ἀμφοτέροις παρίσεαν- 
το ὁρμαὶ πολλαὶ, ὡς εἰς ταὐτὸ συνελϑεῖν" καὶ μάλιστα 


μὲν, αὐτοὺς ὁμοφρονήσαντας ἐκ τῶν παρόντων ἥγεμονι- 


κῶν ἑλέσθαι τὸν ἄριστον" εἰ δὲ μὴ, τὴν σύγκλητον ὃ ὁμοῦ 
καϑίσαντας, ἐφεῖναι τὴν αἵρεσιν ἐκείνῃ τοῦ αὐτοχράτο- 
ρος. Καὶ οὐκ ἀπεικός ἐστι, μηδετέρου τότε τῶν προς- 
αγορευομένων αὐτοχρατόρων εὐδοκιμοῦντος, ἐπιπίπτειν 
τοιούτους διαλογισμοὺς “γνησίοις καὶ διαπόνοις καὶ σὼ- 
φρονοῦσι τῶν στρατιωτῶν, ὡς ἔχϑιστον εἴη xoi δεινὸν, ἃ 
πάλαι διὰ Σύλλαν καὶ Μάριον, εἶτα Καίσαρα καὶ Πομ- 
πήϊον, φκτείροντο δρῶντες ἀλλήλους καὶ πάσχοντες οἵ 
πολῖται, ταῦτα νῦν ὑπομένειν, ἢ Οὐϊτελλίῳ λαιμαργίας 
καὶ οἰνοφλυγίας, ἢ τρυφῆς καὶ ἀκολασίας Ὄϑωνι τὴν 
ἡγεμονίαν χορήγημα προϑεμένους. Ταῦτ᾽ οὖν ὑπονοοῦ- 
σι τοὺς τὸ περὶ τὸν Κέλσον αἰσϑανομένους ἐμβαλεῖν δια- 


OTHO 207 


τριβὴν, ἐλπίζοντας, ἄνευ μάχης. καὶ πόνων χριϑήσεσϑαι 
τὰ πράγματα, καὶ τοὺς περὶ τὸν Ὅϑωνα φοβουμένους 
ἐπιταχῦναι, τὴν μάχην. 

X. «Αὐτὸς δὲ πάλιν εἰς Βριξίλον ἀνεχώρησϑ καὶ τοῦ- 
To προσεξαμαρτὼν, οὐχ ὅτι τοῦτο μόνον τὴν ἐν ὁφϑαλ- 
μοῖς αὐτοῦ παρόντος αἰδῶ καὶ φιλοτιμίαν ἀφεῖλε τῶν 
ἀγωνιζομένων, αλλὰ καὶ τοὺς ἐῤῥωμενεστάτους καὶ προ- 
ϑυμοτάτους | δι αὐτὸν ἱππεῖς καὶ πεζοὺς à ἀπαγαγὼν, φυ- 
λακὴν τοῦ σώματος, ὡσπερεί τι σῶμα τῆς δυνάμεως ἀ ἀπέ- 
κοψε. Συνέβη δὲ ταῖς ἡμέραις éxelyoug καὶ περὶ τὸν 
Ho δαγὸν ἀγῶνα γενέσθαι, τοῦ μὲν Κεκίνα ζευγνύντος 
τὴν διάβασιν, τῶν δ᾽ Ὄϑωνος εἰργόντων καὶ προσμαχο- 
μένων. Ὡς δ᾽ οὐδὲν ἐπέραινον, ἐνθεμένων εἰς τὰ ὅπλα 
δᾷδας, ϑείου : καὶ πέττης ἀνάπλεω, διὰ τοῦ πόρου πνεῦμα 
προσπεσὸν ἄφνω τὴν παρεσκευασμένην ὕλην ἐπὶ τοὺς 
πολεμίους ἐξεῤῥίπιξε. Καπνοῦ δὲ πρῶτον, εἶτα λαμπρᾶς 
φλογὸς ἐκπιεσούσης, ταραττόμενοι καὶ ἀποπηδῶντες εἰς 
τὸν ποταμὸν, τάς T8 ναῦς ἀνέτρεπον, καὶ τὰ σώματα 
τοῖς πολεμίοις uera γέλωτος παρεῖχον. Οἱ δὲ Γερμανοὶ, 
τοῖς Ὄϑωνος μονομάχοις περὶ γησίδα τοῦ ποταμοῦ 
προσμίξαντες, ἐκράτησαν καὶ διέρϑειραν αὐτῶν ovx oM- 
pes: 

XI. Γενομένων δὲ τούτων, καὶ τῶν ἐν «Βητριακῷ 
στρατιωτῶν τοῦ Ὄϑωνος ἐκφερομένων μετ᾽ ὀργῆς ἐπὶ τὴν 
μάχην, προήγαγεν αὐτοὺς ὃ “Πρόκλος ἐ ἐκ τοῦ Βητριακοῦ, 
καὶ κατεστρατοπέδευσεν à ἀπὸ πεντήκοντα σταδίων οὕτως 
ἀπείρως καὶ καταγελάστως, ὦστε, τῆς μὲν ὥρας ἐαρινῆς 
οὔσης, τῶν δὲ κύχλῳ πεδίων πολλὰ νάματα καὶ ποταμοὺς 
ἀεννάους ἐχόντων, ὕδατος σπάνει πιέζεσϑαι. Τῇ δ᾽ ὕστε- 
ραΐᾳ βουλόμενον προάγειν ἐπὶ τοὺς πολεμίους, ὁδὸν οὐκ 








208 PLUTARCHI 


ἐλάττονα σταδίων ἑκατὸν, οἵ περὶ τὸν Παυλῖνον οὐχ εἴ: 
ὧν, ἀλλ᾽ ᾧοντο δεῖν περιμένειν, xai μὴ προπονγεῖν ἕαυ- 
τοὺς, μηδ᾽ εὐθὺς ἐκ | rrogelac μάχην τίϑεσϑαι πρὸς av- 
ὄρας ὡπλισμένους καὶ παρατεταγμένους xoa ἡσυχίαν, ἐν 
ὅσῳ χρόνῳ προΐασιν αὐτοὶ τοσαύτην ὁδὸν, ἀναμεμι) μέ- 
voy ὑποζυγίων καὶ ἀκολούϑων. Οὔσης δὲ περὶ τούτων 
ἀντιλογίας ἐν τοῖς στρατηγοῖς, ἦλϑε nag Ὄϑωνος ἵπ- 
πεὺς τῶν καλουμένων ἸΝομάδων, γράμματα κομίζων, κε- 
λούοντα μὴ μένειν, μηδὲ διατρίβειν, ἀλλ ἄγειν εὐθὺς ἐπὶ 
τοὺς πολεμίους. Ἐκεῖνοι μὲν οὖν ἄραντες ἐχώρουν. Ὁ 
δὲ Κεκίνας πυϑόμενος τὴν ἔφοδον αὐτῶν ἐθορυβήϑη, 
καὶ κατὰ “σπουδὴν ἀπολιπὼν τὰ ἔργα καὶ τὸν ποταμὸν, 
ἧκεν εἰς τὸ στρατόπεδον. ἱὩπλισμέγων δ᾽ ἤδη τῶν πολ- 
λῶν, καὶ τὸ σύνϑημα παραλαμβανόντων παρὰ τοῦ Οὐά- 
λεντος, ἐν ὅσῳ τὴν τάξιν διελάγχανε τὰ τάγματα, τοὺς 
ἀρίστους τῶν ἱππέων προεξέπεμψαν. 

ΧΗ. Ἐμπίπτει δὲ τοῖς προτοταγμένοις τῶν Ὄϑωνος 
fx δή τινος αἰτίας δόξα καὶ λόγος, ὡς μεταβαλουμένων 
τῶν Οὐϊτελλίου στρατηγῶν πρὸς αὐτούς. Ὡς οὖν ἐγὺς 
ἦσαν, ἠσπάσαντο φιλίως, συστρατιώτας προσαγορεύσαν- 
τες. Ἐχεβίνων δὲ τὴν προσαγύρευσιν οὐκ εὐμενῶς, ἀλλὰ 
μετὰ ϑυμοῦ καὶ φωνῆς πολεμικῆς, ἀμειψαμένων, τοῖς μὲν 
ἀσπασαμένοις ἀϑυμία, τοῖς δὲ λοιποῖς ὑπόνοια κατὰ 
τῶν ἀσπασαμένων, ὡς προδιδόντων, παρέστη. Καὶ του- 
το πρῶτον αὐτοὺς ἐτάραξεν, ἤδη τῶν πολεμίων ἐν χερσὶν 
ὄντων. Εἶτα τῶν ἄλλων οὐδὲν ἢ ἢν κόσμῳ γινόμενον, ἀλλὰ 
πολλὴν μὲν ἀταξίαν τὰ σχευοφόρα τοῖς μαχομένοις ἐμ- 
πλαζόμενα παρεῖχε, πολλοὺς δὲ τὰ χωρία διασπασμοὺς 
ἐποΐϑι, τάφρων ὄντα μεστὰ καὶ ὀρυγμάτων, ἃ φοβούμε- 
voi καὶ περιϊόντες vbiande φύρδην καὶ κατὰ μέρη 


O T H O. 209 


πολλὰ συμπλέκεσϑαι τοῖς ἐναντίοι. Μόναι δὲ δύο λε- 
γεῶνες, (οὕτω γὰρ τὰ τάγματα Ῥωμαῖοι καλοῦσιν»,) éni- 
κλησιν, ἢ μὲν Οὐϊτελλίου Agna&, n δὲ Ὄϑωνος Βοηϑὸς, 
εἰς πεδίον ἐξελίξασαι ψιλὸν καὶ ἀναπϑπταμένον, νόμιμόν 
τινὰ μάχην, συμπεσοῦσαι φαλαγγηδὸν, ἐμάχοντο πολὺν 
χρόνον. Οἱ μὲν ovr Ὄϑωνος ἄνδρες ἡ ἤσαν εὔρωστοι καὶ 
ay ool, πολέμου δὲ καὶ μάχης τότε πρῶτον πεῖραν λαμ- 
βάνοντες" oi δὲ Οὐϊτελλίου πολλῶν ἃ ἀγώνων ἐϑάδες, ἤδη 
γηραιοὶ καὶ παρακμάζοντες. Ὁρμήσαντες οὖν ἐπὶ αὐὖ- 
τοὺς οἵ Ὄϑωνος, ἐώσαντο, καὶ τὸν ἀδτὸν ἀφείλοντο, 
πάντας ὁμοῦ τι τοὺς προμάχους ἀποκτείναντες" oí δ᾽ 
vn αἰσχύνης καὶ ὀργῆς ἐμπεσόντες αὐτοῖς, τόν 18 πιρε- 
σβευτὴν τοῦ τάγματος, Ὀρφίδιον, ἔκτειναν, καὶ πολλὰ 
τῶν σημϑίων ἥρπασαν. Τοῖς δὲ μονομάχοις, ἐμπειρίαν 
1e καὶ ϑάρσος ἔ ἔχειν πρὸς τὰς συμπλοκὰς δοκοῦσιν, ἐπή- 
γαγεν Οὔαρος ᾿ἄλφηνος τοὺς καλουμένους Βατάβους 
Εἰσὶ δὲ Γερμανῶν ἱππεῖς ἄριστοι, νῆσον οἰκοῦντες ὑπὸ 
τοῦ Ῥήνου περιῤῥεομένην. Τούτους ὀλίγοι μὲν τῶν μο- 
νομάχων ὑπέστησαν, οὗ δὲ πλεῖστοι, φεύγοντες ἐπὶ τὸν 
ποταμὸν, ἐμπιίτιτουσιν εἰς σπείρας ᾿ τῶν πολεμίων αὐτόϑι 
τεταγμένας, ὑφ ὧν ἀμυνόμενοι πάντες ὁμαλῶς διεῳϑά- 
quaa». «ἴσχιστα δ᾽ ἠγωνίσαντο πάντων οἵ στρατηγι- 
xol, μηδ᾽ ὅσον ἐν χερσὶ γενέσϑαι τοὺς ἐναντίους ὑπο- 
μείναντες, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀηττήτους ἔτι φόβου καὶ ταρα- 
χῆς ἀνεπίμπλασαν, φεύγοντες δὶ αὐτῶν. Οὐ μὴν ἀλλὰ 
πολλοί ye τῶν Ὄϑωνος νενικηκότες τοὺς καϑ' αὑτοὺς, 
ἐβιάσαντο καὶ διδξέπεσον διὰ τῶν πολεμίων κρατούντων 
εἰς τὸ στρατόπεδον. 

XIIL Τῶν δὲ στρατηγῶν οὔτε Πρόκλος, ovre Παυ- 
λῖνος, συνεισελϑεῖν ἐτόλμησαν, ἀλλ᾽ ἐξέκλιναν, φοβούμε- 

Prvr. IX. 0 


C 


210 PLUTARUCHI 


voi τοὺς στρατιώτας ἤδη τὴν αἰτίαν ἐπὶ τους στρατηγοὺς ὦ 
τρέποντας. ᾿Αννιος δὲ Γάλλος ἀνελάμβανεν ἐν τῇ πόλει, 


καὶ παρεμυϑεῖτο τοὺς ἐκ τῆς μάχης συλλεγομένους, ὡς 
ἀγχωμάλου γεγενημένης, καὶ πολλοῖς κεκρατηκότας μέ- 


ρεσι τῶν “πολεμίων. Μάριος δὲ Κέλσος, τοὺς ἐν τέλει — 


συναγαγὼν, ἐκέλουσϑ σκοτπιεῖν τὸ κοινὸν, ὡς ἐπὶ συμφορᾷ 
τηλικαύτῃ καὶ φόνῳ τοσούτῳ πολιτῶν μηδ᾽ Ὄϑωνος, si- 
περ ἀνὴρ ἀγαϑύς ἐστιν, ἐϑελήσοντος ἔ ἔτι ποιρᾶσϑαι τῆς 
τύχης, ὅπου καὶ Κάτων καὶ Σκιπίων, Καίσαρι κρατοῦντι 
μετὰ Φάρσαλον εἶξαι μὴ ϑελήσαντες, αἰτίαν ἔχουσιν, ὡς 
πολλοὺς καὶ ἀγαϑοὺς ἄνδρας ἐν Aufer παραναλώσαντες 
οὐκ ἀγαγκαίως, καίπιδρ ἀγωνιζόμενοι περὶ τῆς ἱΡῬωμαΐων 
ἐλευϑερίας. Τὰ γὰρ ἄλλα κοινὴν. 7 τύχη παρέχουσα 
πᾶσιν ἑαυτὴν, ὃ ἕν οὐκ ἀφαιρεῖται τῶν ἀγαϑῶν, τὸ, κἂν 
πταίσωσιν, εὐλογιστεῖν ngoc τὰ συντυγχάνοντα. Ταῦτα 
λέγων Enid τοὺς ἡχεμονικούς. Ἐπεὶ δὲ πειρώμενοι τοὺς 
στρατιώτας ἑώρων εἰρήνης δεομένους, καὶ Τιτιανὸς ἐκέ- 
λευϑ πρεσβεύειν ὑπὲρ ὁμονοίας, ἔδοξε Κέλσῳ καὶ Γάλλῳ 
βαδίζειν καὶ διαλέγεσϑαι. τοῖς περὶ τὸν Κεκίναν καὶ Οὐά- 
λεντα. Βαδίζουσι δ᾽ αὐτοῖς ἀπήντησαν ἑκατοντάρχαι, 
τὴν μὲν δύναμιν ἤδη κεκχιγνημένην λέγοντες ἐρχομένην éni 
τὸ Βητριακον, αὐτοὶ δ᾽ ὑπὸ τῶν στρατηγῶν. ἀπεστάλϑαι 
περὶ ὁμονοίας. Ἐπαινέσαντες οὐν οἵ περὶ τὸν Κέλσον 
ἐκέλευσαν αὐτοὺς ᾿ἀγαστρέψαντας πάλιν, ἀπαντᾷν μετ᾽ 
αὐτῶν τοῖς περὶ τὸν Κεκίναν. Ἐπεὶ δ᾽ ἐγγὺς ἦσαν, ἐχιν- 
δύνευσεν ὃ ὃ Κέλσος. "Ervyo» γὰρ οἱ περὶ τὴν ἐνέδραν 
ἡττημένοι πρότερον ἱππεῖς τιροβξελαύνοντες. Ὡς οὖν 
προσιόντα τὸν Κέλσον κατεῖδον, εὐθὺς βοήσαντες ὥρμη- 
σαν ἐπ᾿ αὐτόν. Οὗ δ᾽ ἑκατοντάρχαι προέστησαν ἀνείρ- 
yovreg* καὶ τῶν ἄλλων λοχαγῶν φείδεσϑαι βοώντων, oi 


OTHO. 941 


περὶ τὸν Κεχίναν πυϑόμενοι καὶ προσελάσαντες, τὴν 
ἀκοσμίαν ταχὺ τῶν ἱππέων ἔπαυσαν, τὸν δὲ Κέλσον 
ἀσπασάμενοι φιλοφρόνως, ἐβάδιζον μετ αὐτῶν εἰς τὸ 
Βητριακόν. Ev δὲ τούτῳ μετάνοια Τιτιανὸν ἔσχεν ἐκ- 
πέμψαντα τοὺς πρέσβεις, καὶ τῶν στρατιωτῶν τοὺς ϑρα- 
συνομόνους αὖϑις ἀνεβίβαζον ἐπὶ τὰ τείχη, καὶ τοὺς ἀλ- 
λους παρεχάλει βοηϑεῖν. Τοῦ δὲ Κεκίνα προσδλάσαν- 
τος τῷ ἵππῳ, καὶ τὴν δεξιὰν ὀρέγοντος, οὐδεὶς ἀντέσχεν" 
ἀλλ᾽ οἱ μὲν ἀπὸ τῶν τειχῶν ἠσπάζοντο τοὺς στρατιώτας, 
οἵ δὲ τὰς πύλας ἀνοίξαντες ἐξήεσαν καὶ ἀνεμίγνυντο τοῖς 
προσήκουσιν. "Hólke: δ᾽ οὐδεὶς, ἀλλὰ καὶ φιλοφροσύναι 
καὶ δεξιώσεις ἡ ἦσαν. Ὥμοσαν δὲ πάντες περὶ τοῦ Οὐϊ- 
τελλίου, καὶ προσεχώρησαν. 

XIV. Οὕτω μὲν oi πλεῖστοι τῶν παραγϑθνομένων 
ἀπαγγέλλουσι χενέσϑαι τὴν μάχην, οὐδ᾽ αὐτοὶ σαφῶς 
ὁμολογοῦντες εἰδέναι τὰ καϑ' ἕκαστα διὰ τὴν ἀταξίαν 
καὶ τὴν ἀνωμαλίαν. Ἐμοὶ δ᾽ ὕστερον ὁδεύοντι διὰ τοῦ 
πεδίου Μέστριος Φλῶρος, ἀνὴρ ὑπατικὸς, τῶν τότε μὴ 
κατὰ γνώμην, ἀλλ᾽ ἀνάγκῃ, μετὰ τοῦ Ὄϑωνος γενομένων, 
γεὼν ὄντα παλαιὸν ἐπιδείξας, διηγεῖτο μετὰ τὴν μάχην 
ἐπελϑὼν ἰδεῖν νεχρῶν σωρὸν τηλικοῦτον, ὥστε τοὺς ἐπι- 
πολῆς ἅπτεσϑαι τῶν ἐναντίων. Καὶ τὴν αἰτίαν ἔφη 
ζητῶν οὔτ᾽ αὐτὸς εὑρεῖν, ovre πὰρ ἄλλου του πυϑέσϑαι. 
Θνήσκειν μὲν γὰρ παρὰ τοῖς ἐμφυλίοις πολέμοις, ὅταν 
τροπὴ γένηται, πλείονας εἶκός ἐστι, τῷ μηδένα ζωγρεῖν" 
χρῆσϑαι γὰρ οὐκ ἔστι τοῖς ἁλισκομένοι. Ἢ δ᾽ ἐπὶ 
τούτου σωρεία καὶ συμφόρησις οὐκ ἔχει τὴν αἰτίαν δὺ- 
συλλόγιστον. 

Χν. Τῷ δ᾽ Ὄϑωνι πρῶτον μὲν ἀσαφῆς, ὥσπερ εἰώ- 
ϑει, περὶ τῶν τηλικούτων προσέπεσβ λύγος" ἐπεὶ δὲ 


02 


412 PLUTARCHI 


καὶ τετρωμένοι τινὲς ἧκον £x τῆς μάχης ἀπαγγέλλοντες, 
τοὺς μὲν φίλους ἧττον ἄν τις ἐθαύμασεν οὐκ ἐῶντας 
ἀπαγορδύειν, ἀλλὰ ϑαῤῥεῖν πιαρακολευομένους " τὸ δὲ 
τοῦ στρατιωτικοῦ πάϑος ἅπασαν ὑπερέβαλε: πίστιν, ὡς 
οὐδ᾽ ἀπῆλϑεν, οὐδὲ μετέστη πρὸς τοὺς κρατοῦντας, οὐδ᾽ 
ὠφϑη τὸ xcÓ' αὑτὸ ζητοῦν, ἀπεγνωσμένου τοῦ ἡγεμό- 
»ος, πάντες δ᾽ ὁμαλῶς ἐπὶ ϑύρας ἦλϑον, ἐκάλουν αὐτο- 
κράτορα προσελϑόντες, ἐγίνοντο τρόπαιοι, μετὰ βοῆς καὶ 
ἱκεσίας χειρῶν ἥπτοντο, προσέπιπιτον, ἐδάκρυον, ἐδέοντο 
μὴ σφᾶς ἐγκαταλιπεῖν, μὴ προδοῦναι τοῖς πολεμίοις, ἀλ- 
λὰ χρῆσϑαι, μέχρις ἂν ἐμπνέωσι, καὶ ψυχαῖς καὶ σώμα- 
σιν ὑπὲρ αὐτοῦ. Ταῦτα ὁμοῦ πάντες ἱκέτευον. Εἷς δὲ 
τῶν ἀφανεστέρων ἀνατείνας τὸ ξίφος, καὶ εἰτιὼν, Ta 1, 
Καῖσαρ, οὕτως ὑπὲρ σοῦ παρατεταγμένους ἅπαντας," 
ἀπέσφαξεν ἕδαυτόν. ᾿Αλλὰ τούτων οὐδὲν ἀπέχλασϑ τὸν 
Ὄϑωνα' φαιδρῷ δὲ καὶ καϑεστῶτι προσώπῳ πανταχόσε 
τὰς ὄψεις περιαγαγὼν, » Ταύτην, εἶπεν, ὦ ὦ συστρατιῶται, 
τὴν ἡμέραν ἐκείνης, ἐν d ue πρῶτον ἐποιήσατε αὐτοχρά- 
τορα, μακαριωτέραν ἡγοῦμαι, τοιούτους ὁρῶν ὑμᾶς, καὶ 
τηλικούτων ἀξιούμενος. Aa μὴ μείζονος ἀποστερεῖτϑ, 
τοῦ καλῶς ἀποϑανεῖν ὑπὲρ τοσούτων καὶ τοιούτων πο- 
λιτῶν. Εἰ τῆς “Ῥωμαίων ἡγεμονίας ἄξιος γέγονα, δεῖ με 
τῆς ἐμῆς ψυχῆς ὑπὲρ τῆς πιατρίδος Á— Οἶδα τὴν 
»ἴκην τοῖς ἐναντίοις οὐδὲ βεβαίαν, οὐδ ἰσχυρὰν οὖσαν. 
᾿ἡπαγγέλλουσι, τὴν ἐκ Μυσίας ἡμῶν δύναμιν οὐ πολλῶν 
ἡμερῶν ὁδὸν a ἀπέχειν. Ἤδη καταβαίνουσιν ἐπὶ τὸν ᾿4δρίαν 
"Aala καὶ Συρία καὶ Αἴγυπτος, καὶ τὰ πολεμοῦντα Tov- 
δαίοις στρατεύματα ps9" ἡμῶν, ἣ τὸ σύγκλητος map 
ἡμῖν, καὶ τέκνα τῶν ἐναντίων, καὶ γυναῖχες. ᾿4λλ᾽ ovx 
ἔστι πρὸς ᾿Αννίβαν, οὐδὲ Πύῤῥον, οὐδὲ Κίμβρους, ὃ πό- 


| 


O T H O. 243 
Àsuoc ὑπὲρ τῆς Ἰταλίας, ἀλλὰ “Ῥωμαίοις πολεμοῦντες 
ἀμφότεροι τὴν πατρίδα καὶ γικῶντες ἀδικοῦμεν καὶ νι- 
xousvot. Καὶ γὰρ τὸ ἀγαϑὸν τοῦ κρατοῦντος ἐκείνῃ 
κακόν ἐστιν. Πιστεύσατε πολλάκις, ὅτι δύναμαι κάλλιον 
ἀποϑανεῖν, ἢ ἄρχειν. Οὐ γὰρ ὁρῶ, τί τηλικοῦτον Ῥω- 
μαίοις ὄφελος ἔσομαι κρατήσας, ἡλίκον ἐπιδοὺς ἐμαυτὸν 
ὑπὲρ εἰρήνης καὶ ὁμονοίας, καὶ τοῦ μὴ πάλιν ἡμέραν τοι- 
αὕτην ἐπιδεῖν τὴν Ἰταλίαν. “ 

XVL Τοιαῦτα διαλεχϑεὶς, καὶ πρὸς τοὺς ἐνίστα- 
σϑαι καὶ παρακαλεῖν ἐπιχειροῦντας ἀπισχυρισάμενος, 
τοὶς τὸ φίλοις ἐκέλευεν ἀπαλλάττεσϑαι, καὶ τῶν συγκλη- 
τικῶν τοῖς παροῦσι" τοῖς δὲ μὴ παροῦσιν ἐπέστελλε, καὶ 
γράμματα πρὸς τὰς πόλεις, ὅπως παρακομισϑῶσιν ἐν- 
τίμως καὶ uer ἀσφαλείας. ,Ἡφοσαγόμενος δὲ τὸν ἀδελ- 
φιδοῦν, Κοκκήϊον, ἔτι μειράκιον ὄντα, Sas» παρεκά- Sabes 
λει, καὶ μὴ δεδιέναι Οὐϊτέλλιον, ov καὶ μητέρα καὶ γενδὰν 
καὶ γυναῖκα αὐτὸς, ὥσπερ οἰκείων κηδόμενος, διαφυλάξαι. 
Διὰ τοῦτο γὰρ οὐδὲ ϑέσϑαι παῖδα βουλόμενον αὐτὸν, 
ἀλλ᾽ ἀναβαλέσϑαι" μνημονεύειν, ὅτι Καῖσαρ ἀτεϑεῖ τὴν 
εἰσποίησιν, ὅπως συνάρχοι, κρατήσαντος αὐτοῦ, μὴ προ- 
απόλοιτο πταΐσαντος. » Exéivo δ᾽, εἶπεν, ὦ παῖ, παρεγ- 
γυῶμαί σοι τελδυταῖον, μήτ᾽ ἐπιλαϑέσϑαι παντάπασι, 
μήτ᾽ ἄγαν μνημονεύειν, ὅτι Καίσαρα ϑεῖον & ἔσχες.“ ΓΕ- 
γόμενος δ᾽ ἀπὸ τούτων, μετὰ μικρὸν ἤκουσε ϑορύβου καὶ 
βοῆς ἐπὶ ϑύραις. Οἱ γὰρ στρατιῶται τῶν συγκλητικῶν 
τοῖς ἀπιοῦσι διηπείλουν ἀποσφάξειν, εἰ μὴ παραμενοὺ- 
σιν, ἀλλ οἰχήσονται τὸν αὐτοκράτορα καταλιπόντες. 
Πάλιν οὖν προῆλϑεν ὑπὲρ τῶν ἀνδρῶν φοβηϑεὶς, καὶ 
τοὺς στρατιώτας οὐχέτι δεητικὸς, οὐδὲ πρᾷος, ἀλλὰ τρα- 
χὺς ὀφϑεὶς καὶ uer ὀργῆς εἰς τὸ ϑορυβοῦν μάλιστα 


- 





214 | PLUTARCHI 
διαβλέρας, ἀπεὶλϑεῖν ἐποέησεν εἴξαντας καὶ 
τας. 


αὐτοκράτορα, μηδὲ 
᾿“πέστη δ᾽ οὐδεὶς τῶν xai ἑαυτὸν, ἐγγὺς ὄντων τῶν πο- 


λεμίων, ἀλλὰ ποσμήσαντες τὸ σῶμα, καὶ πυρὰν πατα- ' 
σχευάσαντες, ἐξεκόμιζον ἐν τοῖς ὅπλοις οἱ φθάσαντες 
ἑπποῦδενα: καὶ βαστάσαι τὸ ᾿έχος ἐπὶ) αὐρούμενο. Τῶν 











OTHO. 915 


δ᾽ ἄλλων οἱ μὲν τὸ τραῦμα τοῦ νεκροῦ κατεφίλουν stpoc- 
πέπτοντες, οἱ δ᾽ ἥπτοντο τῶν χειρῶν, οἵ δὲ προσεχύνουν 
πόῤῥωθεν. Ἔνιοι δὲ τῇ πυρᾷ λαμπάδας ἐφέντες, ῥαυ- 
στὸν ὑπὸ τοῦ τεϑνηκότος, οὔτε πείσεσϑαι δεινὸν ὑπὸ 
τοῦ κρατοῦντος δεδιότες. AX. ἔοικε μηδενὶ τῶν πώποτε 
τυράννων ἢ βασιλέων δεινὸς οὕτως ἔρως ἐγγενέσϑαι καὶ 
περιμανὴς τοῦ ἄρχειν, ὡς ἐκεῖνοι τοῦ ἄργεσϑαι καὶ ὕπα- 
κούειν Ὄϑωνος ἠράσϑησαν- οὕς γε μηδ᾽ ἀποϑανόντος 
ὃ πόϑος προύλιπεν, ἀλλὰ παρέμεινεν εἰς ἀνήκεστον 
ἔγϑος Οὐϊτελλέῳ τελευτήσας. 

ΧΥΗΙ. Τὰ μὲν οὖν ἄλλα καιρὸν οἰκεῖον ἔχει λεχϑη.- 
you κρύψαντες δὲ τῇ γῇ τὰ λείψανα τοῦ Ὄϑωνος, οὔτε 
μεγέϑει σήματος, ovr ἐπιγραφῆς ὅγκι, τὸν τάφον ἐποῖΐ- 
: σαν ἐπίφϑονον. Εἶδον δ᾽ ἐν Βριξιάλῳ γενόμενος καὶ 
μνῆμα μέτριον, καὶ τὴν ἐπιγραφὴν οὕτως ἔχουσαν, εἰ με- 
ταφρασϑείη" » dns Μάρκου Ὄϑωνος.“  AntSave 
δ᾽ Ὄϑων ἔτη μὲν ἑπτὰ καὶ τριάκοντα βιώσας, ἄρξας δὲ 
τρεῖς μῆνας" ἀπολιπὼν δὲ μὴ χείρονας, μηδ᾽ ἐλάττους, 
τῶν τὸν βίον αὐτοῦ ψεγόντων τοὺς ἐπαινοῖντας τὸν ϑά- 
»aor. JBuósoz γὰρ οὐδὲν ἐπιεικέστερον ἹΝέρωνος, ami- 
Davey εὐγενέστερον. Οἱ δὲ στρατιῶται, Πολλίωνος, του 
ἑτέρου τῶν ἐπάρχων, ὀμνύειν εὐθὺς εἰς τὸν Ουὐϊτέλλιον 
κελεύσαντος, ἐδυσχέραινον" καὶ πυϑόμενοι, τῶν συγκαλη- 
τικῶν ἐνίους ἔτι παρεῖναι, τοὺς μὲν ἄλλους ἀφῆκαν, Οὐερ- 
pulo δὲ ἹΡούφῳ τιράγματα παρεῖχον, ἅμα τοῖς ὅπλοις d 
ϑόντες ἐπὶ τὴν οἰκίαν, καὶ κατακαλοῦντες αὖϑις καὶ κατα- 
κελεύοντες ἄρχειν, ἢ πρεσβεύειν ὑπὲρ αὐτῶν. Ὁ δὲ τὴν ἦγε- 
μονίαν ἡττωμένων παραλαβεῖν, νενικηκότων πρότερον μὴ 
ϑελήσας, μανικὸν ἢ εἴτο- πρεσβεύειν δὲ πρὸς τοὺς Γερια- 





3 
^ 
Ἢ 





216 PLUTARCHI!I OTHO. 1 

γοὺς δεδιὼς, τοὺς πολλὰ βεβιᾶσϑαι παρὰ γνώμην ὑπ᾽ αὐτοῦ 
δοκοῦντας, ἔλαϑε δὲ ἑτέρων ϑυρῶν ἐχτιοδὼν ποιήσας ἕαυ- 
τόν. Wig δὲ τοῦτ᾽ ἔγνωσαν οἵ στρατιῶται, τούς TE ὃρ- 
xovg ἐδέξαντο, καὶ τοῖς περὶ τὸν Kexivay προσέϑεντο 
συγγνώμης τυχόντες. : 


FS Pn Py ovn mis vt 


i pid, du 














À Plutarchus 


.369 Ploutarchou Bioi 
» paralleloi 

381 

e 9 


PLEASE DO NOT REMOVE 
ZARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET 





UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY 





n 
ott 
LN 
Told 
b 


Y 


Li 
εἰ 
M 


reina dM 
Tp. 
2h id 


δ ἐν AM rt 
AXI IU 


m 


NA 


LIN 
^r 
y 


14 
1913 A 


I ys 


SEE 


EI 
1 

4 
ἢ 
H 


"ts 
TE 
Ip 


MT EEPEE 


τ λαὸ, πο 


-- 


X 














T 


aie d nc i RR Ra d 





"n Qi 
FL