Skip to main content

Full text of "Lollo [e. Mädchen von heute ; Sammelbd.]"

See other formats 


Google 


This  is  a  digital  copy  of  a  bix>k  lhat  was  preservcd  for  gcncralions  on  library  sIil-Ivl-s  before  il  was  carcfully  scanncd  by  Google  as  pari  ol'a  projeel 

to  makc  the  world's  books  discovcrable  online. 

Il  has  survived  long  enough  Tor  the  Copyright  lo  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subjeel 

to  Copyright  or  whose  legal  Copyright  terni  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  niay  vary  country  tocountry.  Public  domain  books 

are  our  gateways  to  the  past.  representing  a  wealth  ol'history.  eulture  and  knowledge  that 's  ol'ten  dillicult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  marginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  lile  -  a  reminder  of  this  book's  long  journey  from  the 

publisher  lo  a  library  and  linally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  lo  digili/e  public  domain  malerials  and  make  ihem  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  cuslodians.  Neverlheless.  this  work  is  expensive.  so  in  order  lo  keep  providing  this  resource.  we  have  laken  Steps  lo 
prevent  abuse  by  commercial  parlics.  iiicIiiJiiig  placmg  lechnical  reslriclions  on  aulomatecl  querying. 
We  alsoasklhat  you: 

+  Make  non  -commercial  u.se  of  the  fites  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals.  and  we  reüuesl  lhat  you  usc  these  files  for 
personal,  non -commercial  purposes. 

+  Refrain  from  imtomuted  qu  erring  Do  not  send  aulomated  üueries  of  any  sorl  to  Google's  System:  If  you  are  conducling  research  on  machine 
translation.  optical  characler  recognilion  or  olher  areas  where  access  to  a  large  amounl  of  lex!  is  helpful.  please  contacl  us.  We  encourage  the 
use  of  public  domain  malerials  for  these  purposes  and  may  bc  able  to  help. 

+  Maintain  attribution  The  Google  "walermark"  you  see  on  each  lile  is  essential  for  informing  people  about  this  projeel  and  hclping  them  lind 
additional  malerials  ihrough  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use.  remember  that  you  are  responsable  for  ensuring  lhat  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  ihc  United  Siatcs.  lhat  ihc  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 

counlries.  Whelher  a  book  is  slill  in  Copyright  varies  from  counlry  lo  counlry.  and  we  can'l  offer  guidance  on  whelher  any  specific  use  of 
any  specific  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  means  it  can  be  usec!  in  any  manncr 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringemenl  liability  can  bc  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Google 's  mission  is  lo  organize  the  world's  information  and  to  make  it  universally  accessible  and  useful.  Google  Book  Search  helps  readers 
discover  ihc  world's  books  wlulc  liclpmg  aulliors  and  publishers  rcacli  new  audiences.  You  can  searcli  ihrough  llic  lull  lexl  of  this  book  on  llic  web 
al|_-.:. :.-.-::  /  /  bööki  .  qooqle  .  com/| 


*6S 


S3yt 


Q.    HORATII   FLAGCI 

OPERA 


IlLVI  TR.A»  I  T 

CHRIST.  GVIL.  MITSCHERLICH 

lOttllllt       »TBL.      OJtDiB.     I«      ACADR.ll 


r        (9^05-*OM 


TS    p  R  I  M  V  : 


LIPSIAE,   «iccc 

(vmiBVS    ItrGERUJ)    Llllt^KT    CtlSN 


ASKMOLEAN  MUSEUM 


i'JAN19o6     ' 


oxFcr;:. 


.**  ■.» 


VIRIS 

ILLVSTRISSIMIS     GENEROSISSIM» 
EXCELLENTI8SIMIS 

CHRISTIANO  LVDOVICO  AVGVSTO 
L.  B.  de  ARNSWALDT 


JET 


GEORGIO       AVGVSTO 
L.  B.   de   STEINBERG 

MAGiris  GEORG  II  m.  am  i  eis 

# 

ACADEMIAE  GEORGIAS  AVGVSTAE 

CVRATORIBVS   et   MVSAGETIS 

SAPlENTIS8fMIS 


t 


-* 


1    • 


Duros  labores  Martis  et  afperae 
Virtutis  oefiro  praetrepidos  duces, 
Quos  blanda  nafcentes  Enjo 
Sustulit,  indomitum  Melanta, 


Craiique  robur,  Nelfonaque  horridum 
Tridente  rapto,  et  vim  Suorovü 
Defaevientis  fortiori 
Ingeminet  fidibus  tumultu 


Heroa  teftudo :.  hie  levioribus 
Imbelle  mecum,  Melpomene,  Tonis 
Molire  Carmen,  quäle  quondam 
.  Aeolio  modulata  Flacco  es. 

Echus  anheläe  vox  reeihat  Viros 
1+ate  togatis  laudibus  inclutos, 
Quos  alta  fepoftos  eburnis 
Gloria  per  populos  et  urbes 

Vehit  quadrigis  tempora  civica 
Laura  coruTcos;  quos  prope 
Miratur,  exundante  frugum 
Laetitia  decorata  cornu, 

Vos  copiam,  Vos  redditis  aureae 
Beata  Vena«  tempora;  Veftra  ope, 
Ahnswalde  StEiNBERGique,  noitr 
Finibus  exitioia  belli 


Defenfa  nubes,  quae  populöö  gravi 
Inceftat .  nmbra.    Pierides  iugis 
Pindi  relictis  hie  nlente£  v 
Propter.  aqua»  zefesunt  ömÜTos, 

9 

Veftro  feroces  praefidio,  choros: 
Quas  inter  alta  fronte  Georgia. 
Angufta  procedit  fluenti 
Syrmate,  quam  fequitur  priorum 

Caterva  vatum,  laeta  quibus  novam 
Adflayit  auram*.  Häeonides  gravis 
Sceptri  potitus,  Pliadamquc    . 
Antevolans  graviore  nifu  . 

v 

Duz,  hofpitalein  Caftaliis Linam 

*  *  " 

Mutans  finentis,  Pindarus,  et,  pium 
Qui  duxit  Aenean  per  ignes*. 
Per  maria  Aufonias  ad  orü,    . 


Maro  iuventa  turgidus:  hoc  minor 
Gaudens  videri  pone  fubit  novo 
Decusque  virtutesque  Vefiras 
Flaccus  ayens  celebrare  plectro. 


O  longo  Mufis  mitibus  otia 
Praeftetis,  älmi!  Sic  precibus  piis 
Votisque  tutelaxe  Sidus 
Vltiina  Vos  veneretur  aetas. 


7 


-»    ^  »■» 


'j-  • 


PRAEFATIO. 


Uuod  homines  9  longintjuum  iter  ingrelE, 
facere  folent,  ut,  ubi  paullo  longius  profecti, 
et  in  peregrina  loca  delati  aliud  coeli  momen- 
tum  verti  aliamque  rerum  fcenam  Iixccedere 
animadvertunt,  aliquantisper  fubfiftant,  et 
quidquid  feu  fconfragofae  ac  deviis  commean- 
tium  erroribus  abrupiae,  feu  occurfu  filvarum 
coarctatae,  nunc  latioribus  campis  explicitae 
viae,  quod  a  tergo  reüctuip  eft,  cum  animo 
fuo  exputent  ac  plane  remetiantur,  feque  hac 
ipla  dilficnltatuin ,  qufrs  eluctati  fuerint,  baud 
iniucunda  retractatione  ad  ulteriora,  fi  quae 
forte  ante,  quam  optatam  metam  contingant, 
impedimenta  emerfura  fint,  «.exfuperanda  ac- 
cingant,  fuscitatoque  itä  fpiritu  ac  Bonura 
Even  tum  rite  prius  apprecati  audactet  pergant; 
eodern  fere  egomet  ipfe,  quidni  enim  ingenue 
fatear,   pröiügata  qualitercunque  vtffti  atque 

*  im-, 


ii  PRAEFATIO. 

,  l 

impediti  operis  9  cuius  perficiundi  aliquot  ab- 
hinc  aimis  publice  nomen  profeflus  fum,  di- 
niidia  parte,    eodem,    inquam ,  jatg  conftitu- 

tum  loco,  eodemque  affectu  me  intime  per- 

,       »  .      • « •  -  ,—  —  , 

tentari  fentio.     Atque  hulc  quidem  tanto  excu- 

fatius    indulgere    mihi  Heere  arbitror,    quo 

potiori  iure  a  me  poftulzpi  poffe  iutelligo,  ut 

abfoluta  operum  Horatii,  quae  Lyricis  conti- 

nentur,    parte  collocatae  meae  in  illuütrandis 

iis  operae  modum  ac  rationes  in  iftorjim  fronte 

diligenter  exponam  ac  praefinianu     Gui  qui* 

dem  tanto  prolixiori  animo  concedo,  quo  faci- 

lius  me  ita  efFecturum  fpero,   qupd.  £ane  pru- 

dentes    atque   idoneos    aeftimatores  ipfa,   res 

monet ,  ut  vel  iis  indignatiuneulas  fua6  excu- 

tiain,   tardationemque  meam  approbejn,    qui 

i 
ex  fuo  ingenio ,  quo  ipfi  calide  coepta  calidius 

deproperare  aflblent,    rem  nimis  lente  tralii 

opinarentur,  atque  adeo  in  iiicili  liaerere  fub- 

inde  clamitarent.      Quibus  equidem  clamori- 

bus  tantum  abeft  ,    ut  ab  inftituta  via  detur- 

bari  me  pafliis  ßm9   aut  confilii  mei  rationes 

confundi,  ut  potius,    quo  longius  procede- 

rem 


s 
r 


PRAEPATIO.  in 

t 

ran,  tanto  penficülatius  pedem  movere,  at- 

goe  circumfpectius  agere  decreverim.     Quam« 

quam  enim   iam  tum,    quum  edendi  Horatii 

provinciam,   a  Iani  f^tis  prudenter  adminiftra- 

tarn,     eiusdeinque  praeflantüfimi  viri  morte, 

* 
quae  bonis  oranino  literis  ,  maxhne  Noftro  et 

Velleio,     quibus    fe  totum    dediderat,     fane 

quam  gravis  accidit,  vacuefactam  Summorum 

Viroram  hortatu  et  auctoritate  ulterius  ornan- 

dam  fufciperem,  probe  admoduin  mihi  per- 

fpicere  v idebar,  quot  et  qualia  ea  eflfent,  qui-  . 

bos  fatisf actum  oporteret ,  fi  facilitatem  meam, 

in  capienda  illa  oftenfam,  a  temeyitatis  culpa 

apud  aequos  et  intelligentes  rei  arbitros  redem- 

tarn  cuperem,  iftaqtie  cdgitatio  animum  foli-^ 

citius  haberet;  in  ipfo  tarnen  operis  progreffu, 

quam  in  medium  rerant  actum  deferrer,    ac 

difficultates  partim  agmine  facto  me  circumfi- 

lirent ,  partim  ex  infidiis  necopinum  opprime- 

rent,   folicitudinem  iftam  mirifice  augeri  in- 

tendique  magno  cum  moleftiae  fenfu  expertus 

(um.     Qnas  quidem  difficultates  min  im e  affe- 

ctatas  aat  remüEoris  ftudii  patrocinia  a  me 

prae- 


*y  JRA  BFA  T  I  O. 

praetexi  facile  fibi  cordatiores  perfuadebunt, 
fi  me  nqn  translaticie  mtmere  interpretis  £e- 
fugcUprum  olim ,  quam ,  quas  partes  mihi  in 
curando  hoc  negotio  agehdas  tuendasque  de* 
ftiaaflem ,  fpecimine  aliqao  evulgato  expiicare 
anaiterer,  publice  profeflum  merainerint 
Quam  profelEonem,  cum  iuftam  operae ,  Ho- 
ratio,  doctiflimo  poetae,  a  me  impendendae, 
defcriptionem  expromat  9  hie  reponendam  iu- 
dieavi,  quo  luculentius  inde  fimul  appareat, 
quanto  Audio  ei  re  ipfa  fidem  adftruere  allabo- 
•   raverim. 

Igitur  quamquam  is,  qui  poetae  alieuius 
verba  ac  fenfum  commode  atque  perfpicue  ex- 
plicat,  boni  oroniBO  interpretis  partes  fufti- 
nuifle  videri  debet ;  in  Horatio  tarnen  maio- 
rem  campum,  in  quo  fefe  exerceat,  apertum 
fibi  exiftimare  debet»  quumque  Horatius  is  fit, 
per  quem  Romanae  poefeos  maieftas  fteterit, 
qui  linguam  fuam,  Ennii,  Lucretii  aliorum- 
que  conatibus  tantum  exafeiatam,  felicifium 
ingenii  lima  perpoliverit»  eamque  ad  Graecae 
poefeos    genium  infiectendo  informandoque 

novis 


PRAEFATIO.  v 

novis  et  exquifitis  fermonis  poetici  augmentis 
locupletaverit,  adeo»  ut  tota  Homanoruii) 
poefis  noVam  inde  eamque  laetam  ac  fiatis  libe» 
ralem  induerit  faciem,  quam  quidein,  tan- 
quam  exempiar  co  tif ummati  ffimn  m  feriores» 
qai  aliquid  fibi  videri  vellent»  poetae  fibi  pro- 
porierent  contemplandam ,  exprimendamque 
unice  allaborarent;  xnaius  ei  opus  mqvendum, 
qui  omnes  Horatianae  poefeos  virtutes  cogno- 
fcere,  cognitasque  ätque curate perfoectas  aliis 
ita  tf ädere  cupiat,  ut  Horatii  lectio  inde  per« 
fpicua  exißat  atqtie  iucunda. 

Atque  omnium  quidem  primam  ei  virtu- 
lern,  qui  Horatium  recte  interpretari  velit, 
hanc  inefle  oportere  arbitror,  ut  ingenium 
afferat  graecorum  latinorumque  poetarum  le- 
ctione  tritum  atque  expolitum,  quod  ipfum, 
phantasmatum  fublünium  capax,  poetam  in 
altos  nubium  tractus  tendentem  nifu  haud 
impari  fequi  audeat  9  utque  adeo  ipfi  fit  mens 
divinior  atque  jos  magna  fonaturunu  Non 
igitur ,  ubi  magnarum  rerum  obiectis  a  poeta 
ideis  incendi  atque  exaeßuare  debet,  com  mi- 

fello 


N 


vi  PRAEFATIO. 

fello  Baxtero  lectorem  frigore  feriet;  aut  ubi 
inter  Deos  res  agi,  Deorum  confortio  poetam 
frui,  eos  videre,  alloqui  fentiet,  fidem  eins 
rei.6odem  auctore  Apeliae  Iudaeo,  qui  hoc 
credät,  transmittet :  fed  eodem  contactus  af- 
flatusque  fpiritu  eundem  cominotioris  anirai 
fenfum  et  in  aliis  excitare  conabitur.  Et  quam 
tria  potüümum  interpres  Horatianus  in  quovis 
carmine  fpectare  debeaf ,  inventionem,  tracta- 
tionem,  elocutionem ;  primam  impofitaiu  fibi 
cenfebit  curam  in  exponendo  carminis  argu- 
mento ,  dilfcicietque ,  num  primae  eius  ab  ipfo 
dtictae  (int  lineae,  an  praecipua  inventi  laus' 
graeco  alicui  poetae  deferenda  fit,  et,  li  grae- 
cum  exemplar  ante  oculos  habuerit,  num  id> 
quod  imitandum  fibi  propofuerat,  aflecutüs 
fit ,  vel  ornatiore  orationis  habitu ,  aut  fubti- 
liori  tractationis  artificio  fuperarit ,  an  omnino 
inferior  difcefferit,  diiudicubit  Mox  rei  per- 
tractatae  rationem  expofitionisque  virtutes  ao 
curate  exponet,  et  in  expediendb  fententia- 
rum  nexu  docebit,  quae  pedeftris,  et  quae 
poetica  eius  fit  ratio.     Tum  ad  ipüun  carminis 

inter- 


P1UEF4T.I  O;  jvji 

interpretationem  delatus,  fermords  poetici  na- 
tuiam  atque  indolem»    doctiinam,    ora^tum, 
pulchritudinem  cum  cftuffis  declarabit,   ewn« 
que  ad  vulgarem  loquendi  norraam  revocando 
orationis  amplificatae  atque  exornatae  I emiai 
atque  origines  üidagtitit»     Quo  in  gebäre  xifc 
rectum  de  ffoetae  virtute  fem  poflit  iudicium, 
fedtüo  inquiret,  quid  ipfios  f ecundunv  extu-    , 
derit  ingenium,  quidve  ab  aliis  acceperit,  a#* 
ceptumque    quibus  ornameotis „  nobilitaveri*, 
Adponenda  adeo,  firfuperüpt,  graecorum  poe^ 
tarum  ,  quorum  flores  ap£j  Matinae  mbre  nio-   v 
ifoqrzf*  legifle  y  et  ad  quös  totum  fefe  compo~ 
fuiffe  copftat,  ea  loca,    qüorum  vel  fenfunx    ' 
cxpreflferit,    vel  unde  prima  comtioris  dictio- 
nis  ftamina  deduxerit,  omninoque  iuncturaxn» 
fiexionem,    collocationem  verborum  gra^cam 
diligenter  notabit     Neque  vero  in  bis  £ub-. 
Met,  fed  et  eos,  quoacunque  Latiunj  ipfi  fub«« 
peditarit  loculos,   excutiet;    et  quid  inde  in 
fuos  ufus   deproroferit,    depromtutnque  qua 
arte  excolnerit,  fuumque  prorfus  fecerit,  in« 
veftigabit ,  ac  difpiciet«     $7eque  leve  interpre- 

tatio- 


vni  ,     PRAEFATJ  O. 

tatiönU  fübfidium  ex  eerum,  qtiöfr  foä  aetas 
vidit,  quosque  ferior  protulif ,  poetarüm  car- 
minibuB  petet ,  enotandisque  ,  qua«  colorem 
fuum  ex  Horatio  dukifle  videntury  locis  ipfi 
haud  parum  lucis  adfundet;  quo  ipfo  dubi- 
taiidumnon  eft,  quin  liberalioris  ingenii  iu- 
venibue  mültum  delectationis  ^lLaturus  £t 
Neque  taitien  laborem  fuum  extendi  ac  paene 
dicam  effundi  in  hoc  patietur,  ut  fententiarum 
vulgarium  locorumque  communium  ftruem 
inde  coacervet,  iisque  poetain  obruat :  Ted  in 
hiscircumfpecte  Verfabitur,  eaque  tarttuitt  ad« 
feret,  quae,  eoderii  orationis  colore  delineata, 
utique  ex  Horatio  ducta  videri  poflunt 

Praeterea,  quum  Horatii  lectione  iuvenilis 
inprimis  aetas  terieri  foleat,  intelptes  non 
tantum  in  difficilioribus  poetae  locis ^  aut  ubi 
forte  doctam  aliquam  et  exquifitiorem  obfer- 
vationem,  quam  in  penu  habet,  depfoinendi, 
aut  leveram  in  alios  ftricturam  exercendi  occa- 
fionem  fibi  datam  pütet  >  ambitiofe  inorabitur, 
fed  adolefcentum  utilitati,  quam  femper  in 
oculis  ferre  debet,  multo  magis  confulet,   li 

con- 


¥  RAEFAT  10.  ix 

contuma  adftotatione  poetae  leclionem  adiu- 
vet,  partium  inter  fe  iunctarum  artem  atque 
confenfum,    phantafinatum  viin,    elocutionis 
virtntes  plana  ordine  retextas  perfpicuis  verbis 
illaftret;  unde  erec^ioris  indolis  iuvenes  inge- 
nium  ad  humanitatis  fenfum  fingere,  ac  poeti* 
carum  notiomun,  quas  et  ad  alios  poetas  intel» 
ligeado6  cum  fructu  transferant,    copiam  fibi 
parare  ,  omninoque  veram  interpret&ndi  artem 
are  queant. 
Inter.  haec   omnia  fubtilitatem  adhibebit 
entkam»  deque  fentehtiarum  veritate,  quaeve 
fub  veri  tantum  fpecie  adblandiantur,  fucalo- 
que  colore  mentem  teneant,    quid  recte  yel 
fecus,  quid  ambigueppeta  eloquutus  fit,   ubi 
in  niedio   volatu  defectus  viribus  laflatisque 
alis  magpis  aufis  exciderit,  diligehter  monebit ; 
circumfpecte  tarnen  de  bis  pronuntiabit,  cave- 
bitqae  fedulo»    ne  fenfu  hoc,    ut  ita  dicam, 
critico*    mjnuafur    atque    obrigefcat    fenftu 

poeticus.  — . 

Atque  haep  ferp  fruit,  quae  in  Ho  ratio  in- 
terpretando  rouu&e  fpectap  opprtere  iudicuvi, 


x  P  p.  A  E  F  A  T  1  O. 

quaeque  hac  nova  editione  aflequi  fhidui. 
Quo  igitur  Horatii  carmina  com  fenfu  aliquö 
ad  lyricum  fpiritum  ättemperätö  legi  poflent, 
unaqae  ifta  opera  felicioris  indolis  adolefcen- 
libus  Ingenium  fingendi,  pukhritudiiiisque 
fenfu  imbuendi  copia  fieret  ,  in  eo  potifliftiöitt 
mihi  elaborandtim  intellexi ,  üt  virtutem  poe- 
tae  lyricam,  h.  univerfunl  cuiuäque  cafmiftis 
habitum  et  inceffum  expedirem,  difpofitionis 
artem  enodarem ,  celerem  ac  iiberiorem  inge* 
nii  motum  ac  prae^ipiteita  adeb  impetrUn  ,  •  quo 
argumentum  fuum  fubinde  d'evolvit  poeta, 
perfequerer,  eundemque  enthufiaßnum  in  ge* 
neröfioris  venae  ingeniis  excitärein  et  inßam* 
marem ,  phantäsmatum  vinr  ac  t ationem ,  nh 
incerta  fluitarent ,  animumqufe  obfcufa  taiitum 
aut  omnino  vana  fpecie,  umbrarum  t&ctuni 
refugientium  inftar  >  deluderettt  ,  follerter  ex* 
planarem ;  tum  fingularum  *parttam  adornatio- 
nem  et  tractaticmem  excutei^m^  eammque 
iuftam  cum  inter  fe  tum  cum  primario  carttri* 
nis  argumento  conVenieiiti&ifk  >  öftenderem; 
deniqae  fermonis  lyrici  Tätet  et  indolem  ita 

de- 


s 


PRAEFATIO. 


XI 


dedartfem,  u t  otnÄtUs  eius  »  verborum  dele-» 
ctü,  dignitate  et.copia,    exquifitiore  eorun- 
dem  fiructura  et  collocatione,  docta  fentent&&- 
nun  inverfionfc,    amplificatione  caet  quaeßti 
femina  et  cauflae  patefcerent     Quae  quidem 
omnia  ut  rite  aflequerer,    nihil  prius  atqu£ 
antiquius  habni,  quam  ut  Horatium  cum  iu 
«rgomentis  tum  in  angulis  carminum  partibus- 
mihi  plane  graecran  fingerem  ac  repraefenta* 
rem,  fontesque,    fi  quo$  bona  fortuna  nobis 
fedflet  reliquos,   circumf picercm ,  feduloque 
inveftigarem;    defectum  autem  iftorum  con*- 
muoi  Graecorum  loquendi  ufa  ad  partes  to« 
cato  fupplerem.    Etenim  £atis  äxploratum  eft, 
Romanos,  maxiine  poetas,   ad  graeca  ingenia 
fefe  prorfus  compofuifle,   graeca que  exempla 
aut  plane  expreffiffe  aut  imitando  adumbralTe ; 
tun  Horatium,  qui  novum  lyrici  carminis  ge- 
n«  e  Graecia  Latio  inferret ,  ad  graecos  Ly ri- 
cos  exprimendos  fe  applicuiffe,    etiamfi  null* 
iftonun,  quae  rei  fidem  adftruerent,  fragmenta 
fupereCfent,    neque  ipfe  aperte,    unde  profe» 
faterttur,  ipfa  tarnen  planum  cacmj> 

**  2  num 


x„  PRAEFAHO. 

ntitn,    qua  argumenti  indolem  ennntiationis- 

-que  vim  plane  graecam,    ratio  iftud   abufrde 

comprobat.     Quo  in  genere  admodum  probat 

bile  eft  poetam  ita  verfatum  efle,  ut,    quum 

•  •  < 

aifidaa  poetarum,  graecomm ,  maxime  lyrico- 
rum ,  lectione  bene  penitus  fefe  in  eorum  fa- 
miliaritatem  dedidilTet,  graecorumque  ver- 
Xuum  tentaminibus  ingenium  ad  eos  plane 
conformallet,  prinmm,  quo  fenno  iätinus, 
horridus  adhuc  ac  pr^efractae  afperitatis 
emolliretur  rotundiorque  exifteret ,  iis  ad  ver- 

r 

hxaa  vertendis  infudaret,  tum  liberiore  inii- 
tatione  fpiritum  Graia£  Camenae  excipere  ,  in- 
ventaque  eius  fua  facere  conaretur,  donec 
tandem  affidua  hac  contentionis  afperitate  vires 
«jterfectas  conftitutasque  nactus  operi  fuo  ita 
fofficeret,  ut,  quum  ad  argumentum,  ut  ita 
dicam,  Roraanum  defeiretur,  nou  tarn  a 
Graecis  lumen  fuum  accendifle,  aut  ab  iis  tan- 
tum  defloxifle,  quam  omnes  ex  fefe  Virtutes 
jexpromiifle  videretur.  Hocce  autem  modo 
poetae  progreflum  efle  ftudium,  profectusque 
eius  adole vifle ,  dubitare  vix  licet,  fi  ipforum 

car- 


F  IV  A  £  F  A  T  I  Os  WJ 

* 

canninum  di vcrf urri  Iiabitum  acformam  cura- 
tius  introfpicias.  Suiit  enim  in  iis  >  quae  preffe 
ac  paene  ad  verbum  ex  gra^ois  exemplis» 
etiamfi  nulluni  eorum  veftigium  fupereffet, 
ducta  effe  praeter  argumenti  rationein  affecta- 
tior  loqueixdi  ratio  enataque  in^Lö  ohfcuritas 
abunde  arguit;  tum.etiam,  qtiae*  quum  pri- 
mnmfuis  ipfe  pennis  niti  vellet,  iuvenilem 
redundantia^n^  immodicum  translationum 
nfum,  earundemque  diverfifliraarvun  copula- 

» 

tioaem,  orationem,  calamift ratam ,  verbq» 
uondam  plane  fubactum  poe^ae  iudicium  ma* 
nifeftant;  plurima  denique  in  fumjno  perfe-  • 
carotis  faftigio  collocata ,  ad  quqd  poetam  non 
nifiper  gradus  eniti  potuiffe  apparet  Atque 
inde  masme  divini  eiu^  ,ingeuii  vim  cenfen* 
dam  effe  iudico ,  quod  non  uni  ^ut  alteri  poe- 
üs  lyricae  generi  adbaeferit,  in  eoque  folo 
maturitatem  quandam  alBdua  exercitatione 
duxerit,  Ted  fere  omnia  delibando  parem  h. 
maximam  ex  iis  laudem  abftulerit.  ,  Ita,  quem 
nunc  Anacreontea  afyeXsla  ad  lufus  et  iocos 
defcendere»    aut  remiifiore  Sapphus  lafcivia    ' 

**  3  dul- 


iiv  PRAEFltl  O. 

» 

dulciores  affectus  fidibus  committere ,  aut  8i- 
inonidea  aequalitatfe  ac  fermonis  proprii  iu- 
cunditate  quadam ,  lenis  ac  pari  fontis  ritu, 
decurrere  artimad  vertag ,  etiftdem  nunc  fancta 
ac  gravi  oratione  Deortfm  atque  Üerotttn  lau- 
des  perfequi,  fententiis  denfum  et  grandem, 
fibi  Jemper  inffantem»  concitatoque  fpirita, 
tortrentis  inftar,  efFundi  ac  dfbacchari  videas, 
adeo  quidem,  ut  Alcaei  bellicum,  Steficho— 
ream  gravitatcm ,  Pindarique  fxeyocX^oflav  ac 
dithyrambicam  audaciAm  congenitam  ei  exi- 
ßimes.  Neque  minor  eins  virtus  in  •  illo  ge- 
nere  exfplendefcit ,  in  quo  nnmeros  Animos-» 
que  Archilochi  fequutüs  liberrimae  kidigna- 
tionis  fenfum  prodidit,  vipereoque  veneno 
infecta  tela  ipfis  hominum  ,  a  quibus  vel  irri- 
tatus  effet,  vel  quos  nitro  adverfarios  fibi  de« 
pofceret,  iugulis  intendit. 

Expofita,  quantumv  fieri  potuit*  poetae 
doctrina  altcrum  hoc  mihi  datum  cenfui  ne- 
gotium, nt  artificium  eins  in  tractando  iüumi- 
nandoque  argnmento  fao  oftenfum,  contex- 
tumque  cuiusque  canninis,  Arachnaea  fubincle 

fub- 


PRAEFÄTIO.  xv 

fubtilitate  oculos  paene  faljentem,    refolvereni 
alque  explanarem.    Quo  quidem  me  hoc  fimul 
coofequutum  efle  arbitror ,  ut  iis  tandem  all« 
quando  fides  derogetur,    qui,    quas  virtute* 
lyricas  fpiritus  poetici  inopiq  fequi  intellectu 
haud  potuerint,    eas  in  vitiis  reponerent ,   ac> 
Tel  plane    nexüm  in  quibusdam  carminibip 
de&deraren  t ,     Vel  amoeniorem  et  in  mukös 
flems  recedentem  .ingerui  inceflum  gravier, 
j*prehenderent#  Sennonem  denique  po^ticum 
ut  infto  modo  a?  perfpicue  declararem,    id 
vero  vix  aliter  me  adfequutütmn  effe  intellexi* 
quam  ut  eum,   deterfo  omni  CQlore  poeüco, 
in  pedeftrem  fonnam  diffingerem ,    et  ubiqug 
ciaras  notiones  fubftituerem.      Atque  in  hoc 
nimiam  curaip  quam  defectum ,    quippe  ado- 
lefcentibus  > .  opem  defiderantibus ,   m^leftio- 
rem,  malui  reprehendL 

Ex  bis  ömnibu»  laus  intdlUgi  opino*  *  wf 
in  ttactando  hoc  opere  rationes  ita  inftitu*ffe, 
ut  uon  tarn  aliorum,  qui  eaadcm  yiam  tri  vif« 
fent,  veftigia  fequerer,  adminiculaque,  ad 
quae  adniterer,  circurnfpicerem,  quam  #t  ipfe 

*  *  4  mihi 


xvi  PR  AEFATIO. 

mihi  viam   fternerem,     meoque  potiflimum 
Marte  Harem.     Quo  minus  enim  nie  in  com- 
mentariorum,  feu,   ut  antiquiores  interpretes 
haud  igepte  indigitant,  commentorum  vafti- 
tates  immitterem*  cum  infinita  eorum  copia, 
tum  maxime  ipfe  commentandi  ratio  abfterroit. 
In  antiquioribus  enim  quum,   aetatis  quidem 
iftius   vitio,     föla  fere   doctrina^  fchalaftica, 
omni  venuftatis  poeticae  fenfu  eiurato,  regnet, 
recentiores  autem  plerique  interpretes  in  vuW 
garibus  diferti  lectorem,  übt  opem  defiderdt^ 
fere  deftituant,  captandisque  infüper  acumini- 
bus>   dilogüs,   et  quae  id  genus  funt,  verum 
fenfum  poeticum  perdant,  ac  fpeciofis  com- 
mentis  ,  varie    illudant ;    facile   praevidebam, 
gentrofiorem  mentis  impetum  lectionis  mo- 
leftia  atque  taedio  fufflaminatum,    animique 
iudicium  plane  obtufum  iri.     Rite  igitur  prae* 
paratis  onmibus  accelE  ad  hanc  provinciam, 
tantpiam  a  nemine  dum  occupatam ,    eamque 
ad  praefcrip  tarn  a  me  f uperius  förmulam  ita 
quidem  regundam  ornandamque'ftatui,  ut  ad 
meum  prorfus  fenfum  quodvis  Carmen  excute- 

.     rem 


P »K  AltElII .(X:  ,xxu 

rem ,  artemqne  eiusininvenieadis  tractarküs- 
qne  rerum  argtamentis  proditäm ,  ac  •  fenten* 
tumm  elocutaortißcjue  victutes  explorarero; 
Atque  tunoL  d^xruxmv  ne  xNunia  ante  ?me  «ad  il- 

■ 

luftrandnm  .Hotratium  allata  feftofo  XuparciUö 
afpernatus  vicLerer,  ,in  oonfiUam  ädkitmi  ali- 
quot meiioris  uotae  iüter  pre  tes ,  ac  ptup&fqHir 

riönem.  ?), '  *»  quorvim  Ichalüa  iatef  $lju$$ 


/    » 


!    i 


_  tW|  »      <  i  .1"* 

*)  De  Acrone  /  Porpbyrione  'deperditiÄqae  C.  Aemilii» 
<  Inlii  ModaM,  -  et  Qi  TSeren'tii  Scauri  fcbotfis  yid.  fa> 
bric.   Praef.  ad  cd.  fuam  a.  155 5.   et,    qui  fua  indc 
haufit,     Iaa*  Proleg.  p.  XLII.  tum  Ian.  Parrbaf.  de 
-    Xet>ue     per  epißolam    qtfaeßtir  p.    14  feq.  Reibe!» 
DcfertC,  Var.  I^ect  p.  107«  et  Pct  Nannii  Mifcell.  I. 
et  II.  x6«     Praeter  iftoa  extat  farrago  Scboliorum ,  a 
Cr u quid  e  Godd.  Blahdd.  exce*ptav  et  ab  eodem  Coin- 
xnentatori»   nomine  inßgnita ,  •  non   unius  aetatis l  ac 
pretiL       Sunt  enim  in  iis  nonnulla  bonae  admqdum 
fragis,  -  e    deperditis    antiquioram     Qrammaticornai 
Ccholiia  bauet  dubie,  depromfa,  ,  plurima  ex'Acrone 
et  Porpbyrione ,  et  ipüs  truncatis,    confiipata,   alja 
denique  recentiflimae' aetatis.     Sic,   ut  ntriutque  ge* 
neria  exemplum  apponam  Serm.  II»  5.  92.   Davi  obßi- 
pum  caput  illuibatur  Scauri  fcbolio:    Uiclitiatum  in 
alterum  humerum ,  uti  quoque  Cicero  Arati  AoSov  in« 
terpretalur  in  fragoi,  Aratei»  init,  Obßipum  caput  et 
tcrcti  ctrvice  reßexum.     Tum  Serm.  IL  4«  Qi.      Hie 

*  *  5  fcobis 


xyiii  PRAEFAT.  10. 

I 

» 

ineptias  et  quisquüiae,  eliunde  £qnte  ingeftas, 
maltas  bonas  obferyationes  reperiri  axnreranj, 
tum  praeter  Lamhinn/m,  docttupe*  äccuratum 
vir  um,  CtliquiuiiL  et  Torren  touun,  kiderii 
döctcs*  Ted  fenüis  Tpoetici  ao  nmlto  »agis  fpi- 

4 

ritus  lyrici  pkhe  «xpertes ,  «t  interdwm, 
xtiaxime  Cruquium,  abfonis  ©pinatuwribite  .et 
Mgutiifrväld*  rttileftos}  e  receHtiöribas  autaem 
hinc  inde'äd  pftgtefi  citavi  Dacerium  et  Sanado- 
rtum  venuftatis  poeticae  intelligentes,  fedfub- 
ijide  Jiiipis  argutos;  tmn  Iani,  ,  elegantiJfl|mi 
iadim  virtfm  ac.  de  Horatio  meritiflimurn; 
denique,  qui  partem  tantum  carpunum  pro 
inftituti  fcholaftici,  -;cui  deßinAta  erant,  ra- 
tione  illuftrandam  fufcepere ,  duumviros  prae- 
ftanüffuno6,  Kpeppeniom,  ftuaMOawihi,  dum 
viveret,  familiaritäte  coniunctdm,  euius  re- 
cotdalione  adhuc  fruor  iacundülima,  po«tica- 
rum  Venerum  acerrhnum  indagatorem ,  eun- 

dem- 

fcohis  *  haec  fcobes  dicitur  rafüra  femtrum ,  graece 
*tfot**z  Thtotifca  lingua  urpora;  qaod  haud  dubie 
Noftrum  Botir  cft ,  quod  adeo  latiorem  olim  fignifica- 
tum  habuit. 


PfiAEFATIO.  xix 


*         » 


dejnque  hattd  vulgaris  doctrinae  lande  oonfpi 
cmito/ *t  Boettigeriimi  cuius  operatti  fi  Hö- 
ratio  tarn  feliciter  oeffiflfe  dicatn,  ut,  eident 
plane  latiefeetum  dici  poffet,  ft  omnia  carmina 
ab  eo  pferpelita  teneremus ;    haüd  temere  me 

pronuntiare,  aut  änricitiae  cuidam  quidquam 

« 

me  dedifle  fetebuntur  :omnes,  qui  profandos 
mültiplicis  doctrinae  recoffus  amoeniffimiqne 
eins  ingenii  vim  hd^erint.  Atque  hie  cum 
cura  a  me  prftedicanda  venit  infignis  Heynii, 
Viri  de  me  meisqu*  ftudiis  egregie  meriti, 
humanitas ,  qua  quidem  »mihi,  tarn  grave  iae 
difficile  opus  molienti ,  dexter  fteöt ,  oonfiliisr 
que  fuk,  poetafe  fruetuöfiflimis ,  nunquam 
defuit;  enras  quidem  beiieficii  meitioriam  ita 
colam,  ut  gratiÄim©  illud  homini  praeftitum 
bonus  quisque  intelligat. 

In  textu  poetae  repraefentando  vulgataxn 
fere  fequutus  fum  rectenfionem ,  ad  Codicum 
fidem  fatis  probabiliter   conftitutan^    neque 

■ 

facile  difeeffionem  ab  ea  faciendam  iudicavi, 
nifi  ubi  Codicum  auetoritatem  temere  poftha- 

bitam, 


bifc?jn,<  ^^opiec^np&#correctionibu$qi*e  viro- 
Tffm  ,  dootorum  non  admodum  grairibus  de 
opiflis  iadultum  .  ajajaxiadv^rtil^n}.  .:„  Slcubi 
tarnen  lectionera  äliquam ,  omaibus  pravitatis 
ifljdiGiis  pppreffam>  -ext^bandam  iuberent  artis 
cv'}tic$e  regulae,  et;  ab;  aliquo  docto  viro  iatis 
probabile  medicjnae  ^$rijpe,iatum  factum  de- 
p^ehenderejÄ,  haue,  reclamantibxis  licet  Omni- 
bus libris,  poetae  admovere  hqq.  fUibitavi. 
Mukq  n^gis  milpi  licere  putavi  in  interpun- 
ctione  facienda,  qua*  quidem  exactius  infti- 
t»ta  dici  vix  pöteft,   quantum  fubinde  ad  ex« 

* 

pediepidam  fententiam  adivunenti  adferat  Sed 
de  bis  cuiratiüs  agendi  Iqcus  erit  in  fuigulari 
ypluxrtijae,  quQd  crilin  in  omnia  Horatii  Opera 
complectetur ,  quam  quidem  ut  plane,  ab  int^r- 
pretatione  feiungerenv  pluribus  de  caulfig  in- 
ductus  fum.  Praeter  iftud  autem  ,  ut  verbo 
faltem  e^ct^rnam  operis,  quod  reliquum  eft, 
formaraindicem,  fequentur  duo  alia  Volumi- 
na, quorum  prius  Sermones  et  Epiftolas, 
pofterius  Artem  cum  Indice  uberrimo  con- 
tinebit. 

Co- 


P  R  A  E  F  A  T  I  O.  xxi 

t 

I  » 

Codicum  et  Edd.  elenchum ,  Iam,  maxime 
indnftria  concixmatum  huic  praefationi  fub- 
iuizgere  placuit»  iatisque  habui,  hinc  inde, 
maxime  in  antiquis  editionibus ,  a  quibus  in- 
ftrnctior  eiam,  nonnulla  refingere,  fupplera 
atqra  emfendare:  quod.rpfum  mihi  interdum 

Catis  moleftiae  attulit;    quamquam  vel  ßc  Hör 

■ 

raüani  textus  liiftoriam  minime  ad  liquidum 
perductain  efle  ipfe  probe  intelligam.     .Tum. 
vilam  poetae ,    a  Maffono  ampla  docüina  in- 
ftructam ,  ab  eodem  autem  Igni  feite  in  conir 
pendium  redaetam  fubieci;    quae  vel  lola  ar- 

r 

gumentorum  affatim  fuppeditat,  quam  infirpta 
omnino  Bentleii  temporum  fit  ratio ,  qua  Ho- 
ratium  primum,  idque  axuiis  aetaüß  fuae 
XXVI—  XXXm.,  Sermonibus,  pofte*  biennio 
Epodis,  deinde  fejütem  annis  tribus  prioribus 
Carminum  libris,  tum  JEpiftolaruxn  libro  l, 
inde  Carminum  Libro  IV.  et  Saeculari ,  dem« 
que  Arti  et  Epiftolarum  Libro  IL  uni  vacafle 
demonftrare  couatus  eft.  Denique  cum  fru* 
ctu,  antequam  ad  ipfam  Hpratii  poefin  ani- 
mos  convertatur ,  legi  poterit  libellus  E.  van 

Om- 


xxii  PB.AEFÄTIO. 

Ommeren,  *  Gymnafii,  qu6d  AmB^lodami 
flöret,  Rectorjs  huper  meritüfimi ,  lingua 
Jßelgica  löriptus,  v  in  quo  poetae  noftri  vir- 
tutes  iia  expendit,  ut  aiiorum  conaminibus, 
eidein  ixnpcnfis,  fädle  oarere  poffimus»  Di* 
gnus  ftne  ifc  über  eftf  qtu  Teile  latina  orna« 
tiis  in  plurium  notitiam^erveniat. 

.  Ante  autem,  quam  prae&tioni  knie  finem 
imponam,  non  poflum,  quin  publice.  CeL  C.  C. 
Weadtero,  doctüfimo  ätque  Reiziajiae  plane 
accurationis  Viro ,  animum  meum  gratiflimum 
profiteär,  quod  in  ptegtdfc  a  fphitlmatis  typo- 
gTaphicis  defendendis  operaip  fuam  mihi  com« 
modare  voluerit,  eaque  Jküe  quam  molefb 
perfecerit,  ut,  fi  pauciflima  imbecüHtatis  uti- 
que  humanae  argumenta  exbipias ,  terfa  omnia 
ac  nitida  appareant  Set.  Gottüagtte  M.  No* 
raibri  MDCCXCiX. 


ELEN- 


I 


ELENCHVS 

CODICVM      MSS. 

t 

AD  QVOS  HORATIVS  ADHVC  EXACTVS  EST. 


JJeCodd.  Horatii  in  genere  monendum,  omnes»  quos 
hodk  habemns,  e  recenJQone  Vettii  dgorii  Bafilii  Ma* 
tfortik  quiquidem  Conful  fuit  üne  collega  anno  poft.Chri« 
ßum  DCCXXVII.  et  Feticis,  oratoria  Vrbie,  fluxiffe. 
Ita  enim  in  antiquioribus  Codicibua,  Leiden/!,  Kegi- 
nenfi  aliiaque ,  uti  Bentleiu»  in  praef.  teftatur,  poft  Epo- 
do#  litteris  maiuaculis  fcriptum  fertur : 


VETT1V8  AGORIV3  BA9ILIVS  MAVORTiyS  T.  C.  ET 
IVL.  SXCOVE.  DOM.  EXCONS.  ©HD.  LECH  CT  TT  POTVI 
IHENOAVI.  CONFBRENTE  BtiSU  J(EA6J6TR0  FELlCE 
ORATOK&    VRBIS    ROJIAE. 

h.    Vir   elariffimus  et  inluflris,    Excomite  Domeßiea, 

ExconfuU    Ordinario,    eoriem   Bentl.   interpretef      Cf. 

Relandi  Faftw  ConfuL  p.  696.  Ac  librorum  quidem  MßS., 

«jui  fuperfunt,  etß  paene  infinitus  in  bibliothecis  numerus 

reperiatur,    paucoa  tarnen ,    qui  Saec.  X.  attingant,  pau- 

cÜHmos  vero,    qui  illud  probabiliter  antevertant,  inve- 

nirit  (atts  conftat.    Vti  autem  cxiguam  ad  m*  dum  iftorum 

partem  critico  acumine  exciüTam ,    et  eraaculando  poetae 

tdmotam  efle  res  ipfa  fidem  facit,  ita  bona  forturia  accidit, 

Qt&t  qui  ad  emeudandum  textuni  ftudia  fua  conferrent, 

optimae  fere  qnosque  notae  libros  MSS.  infpiciundi  copia 

tcta  fit,  nt  adeo  de  reliqui»  perveftigandis  feduloque  ex- 

catiendia  noa  lantopere   laborandum  videatur.     Atqoe 

Toau  L  a  haec 


I        * 


II  DE     HOBATII 

haec  quidem  forttina  Trxumviris  potilKmum  Horatii  Cen- 
foribus,  rite,  fi  qui  alii,  creatis,  Lambino,  Cruquio  ac 
Bentleio  contigit,  Codd.  Vaticanorum,  Blandinianorum, 
Graeviani,  Reginenfis  ac  Leidenfis  ope  .infigpem  ac  no- 
vam  prorfus  ei  Iucem  praeferentibu*. 

Quo  autem  rectius  inteltigatur,  quousque  conatns 
Virorum  doctorum,  qui  tali^us  praefidiis  inftructi  crilln 
in  H oratio  exercuerunt,  proceflerint,  quaeque  amplius 
de  eo  beoe  merendi  fuperfit  materies ;  brevem  Codiciira, 
ad  quoa  Horatius  adhuc  recenfus  eft,  elenchum  fubiicere 
vifum  eß;  nam  pleniorem  et  accuratiorera,  quam  quidem 
res  poftulare  videbatur,  quandoquidem  e  critica '  eonim 
notatione  lectionum  pendet  auctoritas,  notitiam  dare  non 
licuit,  quum  ipfi,  qui  eos  tractaverint,  de  iis  fubtilius 
difpiciendi  fuperfederint ,  fatisque  habuerint,  eos  certi* 
nominibus  aut  fignis  diftinguere. 

CO-DD.     ALDI   ET    MVRETl 

Muretus  quidem  palfim  veteres  libros  orepat,  iiulkim 
tarnen  diferte  noruinat  aut  defcribit;  quo  minus  tarnen 
exißim'es  ,  antiquiores  edd.. ab  eo  defignari ,  vetat  lectio- 
num, inde  allatarum,  difcrepantia;  v.  c.  1. 23. 5.  Praeter 
tos  laudat 

Codlcem  Bemardini  LauredanL,  et 

Codicem  Achiüis  Statu  perbonum  ac  perveterem,    11 1 
ipfe  ait. 

Vid  Praefat.  ad  ed.  a.  1555.  et  ad  I.  1.  extr.  et  paflim. 

Neque  Aldus  uspiam  diferte  tradlt,  quibus  Codd. 
ufus  fuerit.  Satis  habet,  Codd.  manu  fcriptos  ab  im- 
fjreffis  diftinguere.  Laudat  quidem  ad  III.  112.  Codicem 
Viennenfem  antiquum  Stanislai  cuiusdam  Zaur,  ex  quo 
illnd  carmen  conftituit ;  fed  hanc  folam  notitiam  de  eo 
acceperatab  amico;  ipfe  adeo  nunquam  m&nibus  tracta- 
vit,    aut  lectiones  inde  enotatashabuit.  . 

CODD. 


CODICIBV8    MSS.  111 

CODD.   DIONYSII   LAMBINf. 

» 

•  Lambinus  cnm  Francifcp  Turnonio  Cardinali  Rp- 
mm  profectus,  ibiqueeam,  quam  diu  expetuTet,  vete- 
rnm  librorum  copiam  nattus»  multos  Horatii  Codd.  MSS. 
infpexit»     Ii  funt: 


/        t» 


Codices  Vaticam  quinquefK  quoa  antiquilEaios  vo- 
cat,  üec  tarnen  pluribus  defcribit. 

Ctufex  Donati  Iannoctii  Florentini,  ad  quem 
tdbmento  Rodolphi  Cardinalia  per  venerat. 

Codex    Gabrieüs    Faärni. 

Codex  Ludovici  Vrfitü*  Farnefiorum  confobii- 
ni,  ab  Hannibale  Caro  ipfi  donatua;  in  quo  defideraban- 
tar  Scrmones. 

Über  Rainutii  Tarne fü  Card,  typis  quidem  ex- 
enfai,  Gedcuro  atitiquÜEmis  atqne  optimia  codd.  compa- 
neu»  atque  ex  iis  plurimia  locia  emendatus. 

Codex  Ioannis  Torueßi,  tjpographi  Lugdunen-* 
tsf  Lambino  ex  Italia  reverfo,  commentariiaque  iara 
abfohitia,  nee  opinanti  oblatus;  quem  ille  vetulhifimuin 
cenfet. 

Tum  ad  ultimam  editionem  adornandam  Lutetiae  fex 
aliis  codd.  etiam  ufus  eft.     Ii  funt 

Codex  Clerici,  quem  nactus  eft  ab  haeredibua 
N.  Clerici. 

■ 

Codices  HuJJardini  duo9  aeeepti  a  Lud.  Rnf- 
iardo,  iuris  doctore  Avarici  Biturigum. 

Codices  Kkotiani  tres,  dati  ei  a  Io.  Nicotio, 
legalion«  apud  Lufitaniae  regem  funeto. 

Codex  ColombiniiSi  donatua  ei  a  Io.  Colombine 
Monfirolienfi. 

CODICES  IACOBI  CRYQVIL 

Codices  Blandinii  feu  Bland! hiäni  quatuor$  eK 
hibliothcca  Blandinia,   h*  PP.  ßenedictuiorum  S.  Petvt 

a  2  in 


IV  DEUOKATXX 

in  monte  Bhmdüuo  Gandavi,  quo  Roma  perlati 
erant.  Sed  i\la  bibliotheca,  una  cum  Dunenii,  a  ,B?  Igis 
tumultuantihua,  templaque,  et,  cosnobia  vaßanübus  (unde 
siKOvonkafaf  Cruquius  vacat  ad  Serm.  I.  x,)»  anno 
MOLXVIII  plane  perdita  et  exußa  cß.  Hos  eodd.  cum 
omnes  venerandae  vetußatis  effe  et  ad  Saeculum  IX  refe- 
rendos  iudicat  vir  intelligentiffimus  (Append.  ad  lecto- 
rem),  eosque  Omnibus  fuis  reliquis  praefert;  tum  ünum1 
eorum,  '^uem  cum  virtute  Blandinium  antujuijjimum 
dicere  (biet,  et  fic  ultra  Saec.  tX  etiam  reiicit,  onmiwn 
maximi  aeTtimat;  quem  eumdem  Vir  KyiTtKwrarof  Cn- 
ntngamiüs  (praefat.  Horat.  et  animadv.  c.  16.  p.  097.) 
omuium  qni  exftant,  codicum  ftoratianornm  emendatiffi- 
mum  optimumque  pronuntiat.  Mentionem  eiua  facit 
>etiam  Muret.  praefat.  ad  edit.  1555*  Defcriptionera  am- 
pliorem  Blandiniorum  codd.  in  Cruquio  frußra  quaeras, 
nifi  quod  ad  Serm.  IL  7.  64-  barbarijfjimos  eorum 
charactercs  vocat;  ex  quo  tarnen  non  multum  Tumi 
polEt. 

Codex  Dwaei,  cm  etiam  magnum  pretium  ftatuit 
vir  doctilKmus. 

Codex  Silviusp  oui  Cmalteri  Silvü  erat,  Cruqo»  ad 
Serm.  I.  3.  5. 

Codex  Buslidianns,  e  bibliotheca  Gyronafn  Buslidia- 
ni  trilinguis  Lovanii,  qqem  a  vetußate  commendat  ad 
Epifi.  I.  1.  57.  Apparet  autem9  mutilum  fuilTe. 

Codex  alius  Buslidianus  laudatur  e.  g.  ad  Epod.  II. 
69.  cuiua  autem;  cum  fere  modo  unius  Buslidiani  men- 
tio  fit,  exiguum  tantum  fragmentum  fuifle  fufpicor. 

Codex  Carrionis,  itidem  mutilua. 

Codex  Martinius  f.  Martiniu 

Codex  Tonfamts  ex  bibliotheca  Toniana,  qui  foios 
Sermones  continuifle  videtur. 

Codex  Maldez;hetniu$,  qni  folas  odae  videtur  habuifle, 
quemque Cruquio  commodaHe  puto  lacobum  a'Claerhout 
D.  de  Maldegbera,    cuius  mentio  ad  Serm.  1.  s.    106« 

*         quam* 


CODICIBVS      M  S  S.  T 

m 

qnaxnquam  ibidem  etiani  inemöratur  Iudöcus  hfahleghem 
D.  de  JLeifchot. 

CODICES    GE.  FAfiHICJI.  .     „ 

Ge.  Fabricius  vetuftis  et  optimae  notae  qqjjni^&ni 
codieibus  mlT.  et  in  Italia,  et  in  Germania  conquißtis, 
ufuaeft.,   equibua  inprimis  ab.  4o  eommemörantur 

Codex  Anhakinns,  miOaa  ad  eum  a  Georgjo  principe 
Anhal^no  et  Afcanienfi ;  quem  a  veluftate  et  bonitate 
lectionum  xnaxime  comniendat,  eiurtquefibLLydiiiapidie 
loco-foiiTe  ait,  cuiua  benefieip  emepdarit  ac  reilltuerit  lo* 
ca  pfriruna,  pt  Aaronem  multo  babiüorem  et  nitidiötemin 
palaeftram  liteTariam  produxerk»  vid.  fraef»  ad  etllt*.  *  555* 

Codex  Saxonicusj  communicatua  cum  eo  a  Lauren- 
tio  Scrariaeo» 

li^pteKiTtorinzfru**.  roiffttf  fci  ab  Wo%i^o.  Wer- 
thero,  Equite  Thuringo ,  fed  n*>n  integer. 

*s  \;"-6fc   BERSMANNVS   ;* 
fex  codd.  MSS.  ufus  e.ft,  quos  aeeeperat  a  Poßhio, 
Iacobo  Monavio  et  Id.  Cotteritio. 

CODICES  THEOD.  PVLJWANNL 

i.  Codex  Angnßirü  Ilunnaei,  quem  ihic  ifli  ctono 
dederat,  cuique  ipfe  fumruura  ab  antiquitate  et  emenda- 
Vtone  pretiun«  ftatttit.  Defignave  eum  folet  littera  h« 

2.    Codex  Collegii  Gemblacenfis.  a» 

3.'  Alter  Codex  Gemhlaeenßs.  K. 

4«   Codex  Bellen ,  a  quo  illi  donatue.  b. 

5.  Fragmentum  CodicU  AmonH  Diefihhnü^  quoif 
continebat  libros  Hl  et  IV  carminum,  fed  mutilos;  item 
«armen  (aeculare.  a. 

6.  Codex  Plautini,    Sermotaea  tantum  exhibena.  p. 
7»   Codex  CornelU  Gualtlieri  ,   fragmentum ,    conti- 

neni  librum  II  Epißt.  et  libri  1  Sermonum  eclogas  tre* 
cum  dimidia.  c. 

ß.   Codex  vetus,  Artem  poeücam  complettena.  t. 

«5  9- 


VI  DEHOEATI1 

3%  ,QldepG&*t  PlaMijii,  Ars  pogtica.  p.  ' 
io.   Codex  Victoris  Gifelini,  Arspoetica,  Eptftola- 
rurn  liber  I^jet  §ejrmonum  liber  IL,  v.    - 

11.  Fragmentum  Caroli  Clußi,  .pars  Epißola» 
tum.    k.  •  '*•'' 

CODICES   L.    TORRENTIL 

Torrentiug  inlignes  mültös  codd»  quos  inprimis  Ro- 
mae  collegiffet,  ad  recenfcndnm  Horatium  adhibäit,  in 
tjuflmi  maximum  pretiüm  ftätüit  Codici  Lafarehtiäno; 
vid.  ad  Carrn.  IV.  1.  Sfcd -neqne  hunc,  neqne  ceteros 
accunrtius  defcriptos  usquarn  in  eius  editione  reperiafet 
haud  diibie ,  quod  ipfe  eam  non  curavit. 

\ 

CO  DICES    TALBOTl 

I.  God;  Galei f  cui  inier  ta  ftint  HoratU  Opera ,  cum 
fcholiis  ad  marginem  fcriptis.  ..      ;v. 

2*  Cod.  Galei  vetuftus,  continens  H.  Epißolas9  cum 
fcholiis  et  glofla  interiineari. 

3.  Cod.  MS.  Cardin»  Bembi9  continens  //.  opera, 
in  Bibi.  Coli.  Regal,  fervatus..  Vid.  Codd.  Bentl.  n.  12. 

4..  Cod.  MS.  Coli.  Petrenfis,  cui  infertae  funt  //. 
Odae,  Satirae  et  Epißolae,  cum  fcholiis  et  glofla  inter- 
lineari. 

5,  Cod.  MS.  Coli.  Trinit.  Cantabr.  qui  habet  //• 
Epißolas.  , 

6.  Cod.  Bodl.  I.  continena  Odas  H.  nitide  feriptas. 
7»  Cod.  jßodl.  IL  IL  Odas  haben*,    olim  liber  Ge. 

a  Turre,  Profeff.  Med.'  Patäv. 

3.  Cod.  Bodl.  HL  papyrao.  contin.  IL  Odas  et  1. 
de  Arte  poetica  a.  14.63.  per  Iohannem  de  Munti  finitus. 

9.  Cod.  Bodl.  IV*  tenens  H.  de  A.  P. 

10.  Cod.  Colleg.  Magd.  Oxon.  continens  //. 
Opera. 

I I.  Cod.  eiusd.  Colleg.  contin.  BL  Satiras,  Epp.  et 
Artem  poeticam. 

.  12. 


COOICIBVS     MSS.  VII 

12»  Cod.  College  Regüial.  Oxon*  continens  If.  Ofy. 
.15.  Habuit   infuper .  varietatem  lectionis,    editioni 
Muretinae  a.   1559«  e  cod.  Michaelis  Bonae  RaguC  ad- 
icripura,   tum 

14..  Variaa.  lectionei,  quas  Pithoeus  ex  31SS.  ed. 
B»SL  1580.  adleverat. 

CODICES  R.  BENTLEII. 

1.  Codex  Graeviamis,  vetultifömus,  anporum  DCC, 

od  tarnen  Epiftolarum  et  Sermonum  pars  magna  deerat. 

Eratisa  Gracvio  adBentleium  miflus;  poft  cuhis  obitum 

cumieiiqua  illius  fupellectile  libraria  in  bibliotnecam  £le- 

ctoria  Palatmi  concelEt.     Eiusdem  Graeviani  codicis  col- 

lationem,     cum  ed.  Afcenfiana  a.  1529.  a  Iano  Brouk- 

hufio  inßitutam  affervat  Bibl.  Bodlej*   Vid,  Catal.  Bibl. 

Bodltj.  imprelT.  libr. 

2.  Lcidenßs  Codex,  eiusdem  aetatis,  in  bibliotheca 
academiae  Lugduno-Batavae. 

5.  Codex  Tjdichtmümus  f  annornm  DC.  Huiua  et 
Leidenfis  varietatem  a  N.  Heinfio  enotatam  interpoßtis 
propriis  coniecturis  a  F.  Burmanno  nactus  eft. 

4«  Codepc  Voßianus%  quem  nOn  inferiorem  prioribut 
illis  cenfet. 

5-  Codex  Markianus,  qui  epiftolas  modo  habet* 
Haius  et  Vofliani  lectlones  in  Batavia  ab  Abrahamo  Fran- 
kio  deferiptae  erant.       v      ' 

Ex  Britannicid,    quos  ipfe  omnes  infpexit, 

6.  Codex  collegU  Reginettßs  Oxonii,  qui  caeteris 
pslmam  aufert,  annorum  DCC,  et  ab  omni  parte  integer. 

7.  Codex  e  bibliotheca  Regiae  Societalis  Londini. 
8-   Codex   Petrenßs  dömus  Cantabr  igiäe ,     D   an- 

»oram,  ,    -, 

9*   Codex  collegii  Magdaleneitßs  Oxonii. 

10.  Codex  Roger i  GaleL 

11.  Codex  epifcopi  Jßlienßsf  fub  initium  typogra- 
Poiae  fcriptus. 

a  4.  iü. 


VIII  DE     HOIATU 

i£.  Codex  ceUegii  Regä  Cantabrigtae,  ab  eadem 
manu.  Ferperam  Bembinus  dicitur  Talboto.  Vid.  eiua 
Codd.  n.  3. 

13.  Codex  Battelianus  f  e  muteo  Io.  Bat tely.  De* 
fimt  i*i  eo  Epiftotae,   et  Sermones  aliquot  Ubri  IL 

14.  Codex  Megiiis,  Sermones  et  Epiftolae  Artemque 
complexus.  - 

15"— 17.  Codices  tres  ex  collegio  TrinUatis,  Ser- 
mone*, Epp.  et  Artein  P.  continentea.  ,r 

18-  19-  Codices  diu)  Bodlelani 3  in  quibua  Carrnini 
et  Epodon  über» 

so.  Codex  Vigornienßst  Ars  poetica.  , 

£  1.  Codex  Digbeanus  Oxonii ,  Ars  poetica* 

££.  Codex  Moretit  a  N.  HeinQo  collatua,  etiam  ar- 
tem  poet.  coritineh». 

£3.  JE  Codice  Colbertino  et  , 

£4».  Frdnequerano  etiam  excerptas  lectiones  habuit, 
,  fed  pauculas,  et  levi  cura. 

£5.  Codex  Magdalenenfis  alter,  Sermones,  Epiftolae 
v  et  Ars,  ab  eodem  librario,  a  quo  fupra  n.  14. 

£6.  'Acronis  exemplar  fcriptum,  quod  olira  erat  Bi* 
fibaldi  PirJeheimeri ,  in  bibl.  Reg.  Societ.  affervatum. 

Duos  libros  manu  exaratos  adhibuit  dan.  heinsiVs; 
vid.  Not.  ad  I.  7.  1$.  ed.  16:29.  p.  £4..  Codicibus  et- 
iam RISS,  quibusdam  fe  ufos  dicunt  alex.  cvningahivi 
et  10.  10 neö;  fed  eos  non  ulteriua*  defcribnnt.  Item 
henk,  ste^han vs  paucos  quosdam  codd.  et'  excerpta  ha- 
buit.   Vid.  eius  diatr.  II. 

CODICES    OESNERt 

Codex  Gpttingenßs,  in  bibliotheca  academica,  char* 
taceus,  eleganter  fcriptus,  recentior  quidem,  fed  opti- 
mas  plerumque  fcctiones  habens.  Scholiis  inftructüs  eft 
«narginalibuö  et  glofla  interlinear!«  Fiiit  quondam  ex  li- 
bria  Congregat'.  &  MauriRom.  quod  alterum  eiua  foHum 

tefta« 


1 


CODI  GIB  V  S     MS  S.  IX' 

teftatur.  Sermones  wbieetoa  habet  EpiÄolU,  qua*  libraro 
daudunt. 

Codicwn  Hamwvtranomtn  duörum,  «x  bibbotbeea 
regia«  fragmtnta  membranacea,  8  mf cf* .  Virarn  chara- 
ctere  Longobardic*  t  fed  terroi  et  elegant!  9  nee  tarnen 
fine  rocum  eompendife,  ferrpraro,  ctfntinttSem.  L  1  ^~ 
fi.  121.  tarn  L  4.  4; —  IL  4.  50.  porro  iL  6.  14.  usque 
id  finem  libri.  Jklteiura,  litteri*  mkmtilfimis  Longo- 
bardicis,    habet  Eptft.  1.  3.  97  —  I.  iß.  13. 

CfMatio  Saooisfia  h»  e.  yariantium  lectionum  fylloge, 
a  Chrifto.  £axio  defcriptarutil  partim  de  erfemplo 
Gunuigamianae  editkmis,  tut  gas  adleverat  Corriua  ex 
nno  cod.  Lipftenß,  6t  uno  Vfinarienfi,  partim  de  aüö 
Maettariame  edfttonU,  toi  doera  mann«  IV  Codicnrh  Je*» 
cttonea  adferipferat.  Ex  ea  fylloge,  Abi  miffa,  pro  cou* 
filio  fuo  qtuiqdam  enötavit  Gefaerua,  quae  fyUabä $a& 
defignantur. 

Codex  Iö.  Brodaei)  cum*  collationem  adferiptara 
exemple  Torrentianae  editionis  habuit  Gefaerus.  Ek  ita, 
quae  in  fine  codicia  fünf»  apparet,  eum  efle  e  faeculoXlV; 
Lectionea  quasdam  exhibet  memorabilea;  multaa  optima*, 
nt  Carm.  II.  1  o.  1  o.  * 

CODICES     IANL 

Codices  Deffauitnfes  duo ,  ex  Italia  ep  perlati,  quo« 
nmi  primiSf  membranaceua»  in  folio  minori,  laceratu* 
et  uiutJlus.  ManipuH,  quoruth  fidgiill  integri  babent 
IV  plagulas  complieatas ,  numeria  romanis,  ab  alia  manu 
ftdditia,  certe  teparatis,  fignantur,  et  progrediunrur  ad 
XXIL  Paginae  nee  numeTum  nee  cttftodem  babent. 
Textus  totua  eft  ab  eadem  manu ,  pallefeente  Longobar- 
dieo  cbaractere,  praeter  initiale*  verfuum  quadrataa ,  ele- 
ganter et  äd  lineas  inftrumento  ferreo  impreflaa,  feriptus. 
Litterae  initiale*  jroaiofet  defunt,  nee  nifi  rariüa  fnppletae 
fant  a  manu  feennda.  Semper  f  longnm  in  fine;  i  fcf« 
fine  apice;  yocuih  eompendia  femper  eadem;   correetio- 

a  5  nei 


X  DI      HORATU 

ne*a  mm*  prima,  quae  fcribam  doßtum  pro.dant«  Scho- 
lia,  tarn  interlinearia ,   quam  marginalia,  quam  plutima, 
lectü  difficilümäu  ledtet  praeter  ea,   quae  in  Scholiaftis 
iam  Iegimus .  parvi.  pretii.     Habet  codex  otultas  lacuoas  ; 
1)  glibril  carm.  13.  19  —  II.  9.  16.     a)  ah  HL  2« 
A9  t— ?4.  *5-  tum  a  5.  27  —  7-.  iS-item  a  9.  4 — i<>* 
41.  danique  a  .19,  1  — -  JV.  14.  50*   3)  a  U  V.  1.  1  — a. 
.50.  ^turu  a  5,  71  —  17.  27.    .4)   Epiftoiarum  librl  I 
deeft  ultimus  ver/m;    in  libro  II„aut0m  1  —  3.  65» 
£)<a  SermonumUb.  U;  £,45  —90.  Unna  6.26 — fin. 
4t$m  4  7.  46-1-9%  et  ab  8»  65 — '&*•      Titulus  ab  alia. 
jqanu,  haud  dubia  eadem,  quae  manipulos  numeris  in* 
.Jiruxifc,    exhibet  poft  <indicem  operuni  Horatii  banc  no-  , 
lata:  Sancta&DgigenctricLs  Mßriat  Sanctique  Cipriani 
•tpifcopi  et  rmtittyris  in  Nigenburga.  .  Reparatus  (h.  vel 
cmtn#,  vel  renpvatus)  anno  demini  milleßmo  quadrin» 
genteßmo  feptuagefimo.     Si  omnia  baec  et  inpr.  etiatn 
JGcriptwaro  r«cenfiotfemq«e  coditis  expendamus,    proba- 
J>ije  fit,  illum  e  Saecukr  XIV  eflet  fed  e*  vetufto  admo« 
^um  et  bono  exemplari  defcriptum« 
,       Codex  fecunßitSs    membranaceus  f   in  forma  oetava, 
rudi  Bio  et  glutine  (recentius.fortaJTe)  compactus,   Lon- 
gobardicis  litteris  minutiilimis^  faepe  negligenti  et  fugi- 
tiva  manu,   et  paißdd  atramento ,  feriptus.'      Manipulos 
habet  IX,  quorum  ultimus  V,  ceteri  VIII  fo^lia  contiaent, 
fine  numeris  et  cuftode.  <  In  odis  ilngulae  paginae  in  bi- 
pas.  fectiones  divifae.     Initiales  rnaiores  rubrae,  virides, 
atrae.     Verfuum  initiafea  paullum  eminent,  fed  ehtsdem 
et  manus  et  characteriji  cum  textu,    niii  quod  nonnullae 
funt  quadratae  minores.,     Semper  /in  fine  longum  et  i 
fine  puncto.      Vocum  .compendia  femper  diver  Ca,   ver- 
limm  ordinandorumfirequens  neglectue,  correctiones  vel 
negligentes,    vel  perverCac,    commutationqs -ütteraruro, 
ut  ditt  t9  b  et  v9  feribato  dedarant  rudern  et  imperitum; 
Quantum  e  feriptura  ceterisque  argumentis  afiequi  pölKs, 
videatur  hie  codex  paullo  recentior  priori. 

Codex 


C^DI.CiftTS  vBÄSS.  XX 


Codex  HlcnttUanWi  e  Saeculo  XI,  qui  olim  in  biblio 
theca  Io.  Iac*  MenteUifuit,  cuiua  leetionto  Marquardus 
Gudiua  examplo  editionis  Mureti,  Veacfc.  1592«  8*  ac** 
leverat,  unde  adfcriptae  ümt  exeropla  editionis  Defpre? 
liariae ,  quod  in  iüuftri  bibliotbeca,  acadeiniae  Lipfienfia 
(ervatur*  ^  Adfoipta  eft  eidem  huic  jg&emplari  Defprezia- 
do  (fic  tarnen»  <Ut  dilSgqnter«  diftingiiatur  a  lectionibua 
Co<Ucis>  üliue)  varietas  edkiOCriitf  wtidaePaufienße,  ex 
officio»:  ValpoCmi,  Ex  his  em^ndanfia  funt,  quae  in 
Fabricii  biblioth.  lat.  (ed.  nov.)  T.,1,  p.  4.09.  traduntur; 
ubi  et  diciuqpr  Ule  icodex  MentetianiM  Lambtui  olim  fuiffe, 

quod  falfum  eft     1.38-6;  31.  *8?    57»  fl8*  ö- 3- *  ** 
Codices  Lipßxnfet  quatuor*  qui  in  bibljotheca  fena- 
toria  Ldpfet  aileryÄMtur;  quorum  prmius  (pulpiu  1.  n.  6.)* 
uembrahac^ue,  £ol.  cpmplectena  CX  folia,  necnumerif 
nee  fignis  4ifti^*aj    quorum  octona  videaUir  manipu* 
lum  effioere.    iStagula  folia  interd um  a  bibtfQpego  pe&» 
nmtau  fuiic .  ,  Scripfit  totüm  cod.  und  manus,   fed  ,UU 
Tibi  non  con(tan$,  nunc  maiores  jivwg  minore»  pingens 
iitteras,   quae non  quidem  plane  rüde«,  at  nequg  elegan- 
tes diceudae.     Sunt  eae,   etianv  initiales  verfuuni,    mi- 
nufeulae,  raagis  latinae  quam  gothicae.     Initialeß  carmi- 
uumt  mere  in  MSS.  confuUo,,  plerumque  defunt,    et 
leviter  tantum  funt  defignatae.  Compendia  voeuni  crebra. 
Airamentun* .temporis  diuturnifrate /ufeuro  factum.-    In 
primi  et  ujtimi  folii  colurana  priori  fic  deletae  liuerae,  ut 
legi  vix  poflint;    quare  primos  XI  verfus  ödes  1  ferior 
penna  denuo  induxit.     Ex  Omnibus  his,  aliisque,  pToba- 
biU ,  codicem  Sacc.  XIII  aut  XIV  in  Italia  feriptum  effei 
Duabus  quafi  partibus  conßat*   in  quarum  prima,    quae 
Odas,  Epodos  et  Carmen  faec.  continer,  fingulae  paginae 
inbinas  fectiones  cüvifae  funt,  lineaeque  ductale  tarn  trans* 
▼erlae  XXVIII,    quam  ab  utraqne  parte  ad  perpendicu- 
hun,    quibus  initiales  litterae  et  longitudinee  linearum 
definirentur*      Nee  libri ,  nee  fingula  caimina  numerata. 
Paucae  inferiptiones,  rubrae  iilae  et  a  ferlori  manu.     Vt 

ante 


XU  DI     ÖORATir 

ante  artem  poeticam:  Xnripit  Hher  potticae*  Ars  po&tica 
ftatim  foqnitur  Epödos.  Scholia  in  prima  parte  paudfli* 
ma,  in  altera  phira/  edem  a  prima  mann)  a  qua  *t  codi« 
eis  infcriptio  eft:  0|><r  Orscy:  item  pottria: 

Codex  fecitndus  (pnlpit.  I.  n.  38»)»  niettibiranaeeue, 
in  4.  folia  haben»  GXV;  nam  prhnum  fotiuni  depferditam 
eft,  11t  mikc  codex  incipiat  a  v.  39  odfce  IL  Fölia  non 
Ägnata;  quaedam^et  a  MbMopego  pernttttäta.  -OctonU 
tomftant  manipnli»'  praeter- XIII  et  XV 1  qei  habent  fetoa. 
Eos  manlpulos  ferior  manus-fri  infttna  prknä  pagina  jigna» 
vit ,  I?»  :II«  eet.  •  Ab'nna  manu  totns  codex  eft ,  fed 
xtfegltgeirtior  Caepe  fcrtba  ptedkur,:  verbia  aut  IrtWgris  ver* 
fibua  rtmiffis*  poft  ati  aHo  (upplätis;  Nee  Iitterae  fibi  con- 
ftant,  neque  atrameAtomv'  Vocum  cempendfe  fiurtma. 
Diphthougi  plures,  cfiiam  in  ceterisUribus,  geminatae 
littefat*  päuetares.  Quaeomnia,  conimeta  ittprimia  cniü 
feripttiraeifpecie,  fuödent  codicem  adtÖeeülumXIIreferre, 
£t  habere  pro  antiqtt iffimo  Llpfienßüm  quatnöir.  Lineae 
in  fingula  pagina  dwctBe  XXXIV.  Initiales  jierfaum  alter* 
f*e  mbrae  et  atrae ;  iilae  carmimnn  et  librorum  pietae, 
fett  arte  rudi.    Nullä  tibrortmt  divifio,  riolli  humeri.  Pro 

*  • 

frifcripdoriibu»  carfofoim  folins  nletri  defignationea  funt, 
miniö  feriptae,  fediectu  difficiles,  faepe  etiam  fallae. 
Scholia  pa(Rm  adfunt,  fed  panca,  nee  tnulti  momenti. 
Ars  peetica  eft  inter  Oda*  eft  Epodoa  ,  Epiltofce  ante  Ser- 
faones.  Folia,  quaedam  ab-  inkio  et  in  fine  ütn  et  vermibus 
ädmodum  corrapta  fnnt. 

Codex  tertius  (piilpit.  I.  n.  39. ),  friembranacetis,  in  4.. 
Ttiit  olim  Nicolai  Heirifit,  (VW.  eins  Gätel.  P.  II.  p.89.) 
e  eu!u»  bibliotheca  redetnit  Fr.  Bened.  Garpzorhts  (quod 
hie  ipfe  notavit),  unde  in  bibüofh.  fenat.  pervenk.  Ha- 
bet codex  LXXXII  folia,  fuperne  numeria  i,  at  3,  cet. 
fignat*  (qnamquam  XV1I1  ultima  elegiam  continent  feri- 
ptoris  recentioria,  cni  in  fine  additum :  Explicit  Yronia 
Gauffidt);  qudrum  octonis  eonßant  maniputt :  qnosnon 
folum  in  ima  pagina  litteria  a>  b>  e  cet.  fignatit  primi 

librarii 


COPICIBYS     M  S  S,  X^II 


librwil  mrae,  &A  etiam  folia  finguli  manipuli  appofitis 
nansrif,  a1,  a2»  ä3  cet.  In  find  fnanipuli  cuiusque  cu^ 
Botell  Membrana  adhuc  (atift,nQyaf  atraiuenbuin  ni* 
gram,  licet  paUe&#«».  Quaeomniat  praeter  duetue  cha* 
nctffiun,  cudicem  admodum  re^entein  arguunt,  Eft 
3k  litten«  gqtfucia  eleganter  et  cum  cura  fcriptus*  Vo* 
cabulonna  comp^adia  in  eo  pUirjnia.  Initiales  carminun* 
admodum  niinuK»  charaotere  defignantur.  Continet  über 
IV  libroa  (Manna*  Jibrnm  E^doruro  et.caripen  faecti» 
lue,  £ne  librorum  divifione  et  tituiis:  nifi  quod  intft 
fingolas  odaa  una  linea  vacua  fetfeta  oft,  in  qua  ferior  ma- 
nu* qoibuadara  odja  infcriptionem  pofuit;  «ptae  et  onvHf 
aiibmio  fhpplevU,  vitiaque  emenejavit  l*ectione*  jn.» 
terdum  memorabilea  habet,  ut  Carm.  IL  4*  £°*  ßcholia 
pauriffima  tont. 

Codex  quartus  (pulp.  I.  n.  4°0>  chartaceus,  in  4- 

Fnit  olim ,    nt  docet  emblema    a  fronfe  infertum ,    Io. 

Chrifio.  Wagenfeilii,  et  conßat  foliis  LXXXVI11,  quorum 

IV  prima  vacua  funt,     VI  ultima  t)il  praeter  pauta  de 

metris  odarum,  eaque  nullius  moraenti ,    paginis  fex  ex* 

hibent.  Foliis  numeros  dedit  prima  manu«,  usque  ad  55. 

Manipuli  quatuor  priora,  cum  feptimo,  habent  folia  X; 

quintnj  XII,  fextus  XVI,  oetavus  IV.     In  cuiusque  fine 

cnftos  clL      Characteres  admodum  fimiles  hodiernis  Ita- 

lomiD.     Compendia  vocum  vaWe  multa  ac  impedita. 

Omnia  produnt  codicem  admodum  recentem.     Atramen- 

tamlatis  nigrum  adhuc,  licet  iam  inclinans  ad  rubieun- 

dum  coloretn.    Nee  libris  nee  odis  numeri  dati ;  plerum- 

qnc  tarnen  unius  lineae  fpatium  inter  has  refictum.     Con- 

tu>et  codex  odas,    epodos  et  Carmen   faeculare;    et  e(l 

▼tlde  Titiofeexaratus:    habet  tainen- fectionea  interdutn 

▼ix  alibi  obvias ;  e.  g.  Carm.  I.  1 4.  1 3.  '  Schotia  paflira 

Ptncaad&inl. 

Codices  Altorfini  duo,  in  bibliotheca  academica,  quo; 
nun  deferiptionem  et  lectionee  Cl.  Nagelius  inde  ab  a. 
l766  octo   plagolis  üngmlia   edidit,      quQrum 

primus 


1 


XIV 


J>£     HORiTU 


primus,  membranaceus,  in  4.11011  adeo  antiqttus,  M.  D. 
Omeifii,  alias  olim  fuit»  iudicio,  in  Fronte  libri  adfcripto. 
Eft  i«  minutiore  litterarum  cbaractere,  fed*  negligenter  «t 
vitiofe  admodum  a  fcriba  valde  indocto  exaratus.  Attamen 
e  bono  et  nunc  ignoto  antiquo  codice  exfcriptu*  vidctur; 
habet  enim  lectiones  multas  egregiaa  et  elegantes ,  quae 
„  Tel  raro  vel  nusquarn  alias  reperiantur,  nee  pröfecto  ex 
ingenio  ftupidi  fräterculi  venerint.  Continet  codex  ftmnia 
Horatii,  fed  cum  magna  lacuna,  a  Serm.  I.  5.  57  — 
IL  1.  49.  Ars  poetica  fequitur  ftatim  carmen  faeculare. 
Initiales  carminum  multo  auri  levigati  nitore  fplendent« 
Lectionum  eins  fpeeimen  dedit  Ch.  Theoph.  de  Murr  in 
Memorabü.  Biblioth.  Norimberg.  P.  III.  p.  77  fqq. 

Codex  feeundus ,  chartaceus,  in  volumine ,  quod  et 
Ciceronis  de  offieiis  libros  f  kern  Claudiani  de  raptu  Pro1 
ferpinae  carmen »  carmen  de  littera  Y  (quod  alias  Virgi- 
Jio  tribui  folet),  Virgilii  moretum,  et  partem  batracho- 
piyomachiae  Homeri,  CL1V  latinis  hexametris  expreflam, 
continet.  Satis  eleganter  feriptus  eft  Horatii  codex,  mul- 
tisque  interpunetionibus  diftinetus.  Magna  in  illö  etiam 
librarii  ignörantia  proditur,  in  Graecis  praefertim,  Veluti 
arti  poeticae  fubferipfit :  T$Ao*  <pqv^.  To  Sso  %*?*$• 
Ars  poetica  inter  Sermones  et  Epißolas  collocata  eil. 
Quamvis  recentior  hie  quoque  codex  hand  dubie  fit,  forte 
e  Saeculo  XIV  exeunte,  tarnen  idem  ob  lectiones  nou 
folum  bonas  plerumque,  fed  et  proprias  ipfi  quasdam, 
easque  elegantes  et  rnemorabiles,  e  bono  et  vetufio  libro 
deferiptus  et  emendatUs  videtur.  Nam  emendatorem  ce- 
terum  indoctum  hominem  fuiiTe  apparet;.  Vid.  v.  c.  ad 
!•  l5-  35-'  *»•  l3«n,  12.  g.  et  21.  Cf.  de  Murr  üb. 
laud.  p.  iog  fq« 

Codex  Francqueramis ,  in  bibliotheca  academica  af- 
Jervatus,  yeneraudae  antiquitatis ,  cuius  et  Bentleium 
lectiones  habuifle  vidimus,  fed  pauciiHmas  et  negiigentef 
excerptas.     Tum  quoque  Lamb.  Eos  in  animadverlT.  ad 

Ho- 


C0D1CIBVS    M3S,  XV 

Horatium  (quae  eius  '  animadverliombu*  ad  fcriptoret 
quosdam.  Graecos,  Franequ,  1715.  8*  Aibiectae  funt) 
nommUas  iüius  Iect.  commemorat«  Pleniorem  eins  le- 
ctionuxn  recenfum  accepitlani  ab  Herbcllio,  qui  a.  1770» 
cum  Franequerae  verfaretur,  codicem  iftum  cum  Cru- 
quiani  Horatii  editione  anni  1593  docte  diljgenterque 
contulit.  Eft  codex  membranaceus,  forma»  quä&  in  folio- 
vocatur,  oblong* ;  habetque  fcholiofum  ineditorum  iniU 
gnem  copiam.     Vid.  et  Gutberleth.  de  Salus,  p.  9. 

Codex  Hdmßadieiifis,  formae  rnaximae ,  chartaceu* 

et  levigatua ,  litteris  minufculip  fatis  elegantibus  feriptus. 

Vocum  compendia  pauca;  femper  £exef  longum  et  »pro 

v;  feripturae  errores  crebri,   ^nprimia  in  verbis,  quae  9 

Graecis  funt.     Initiales  librorum  variid  coloribu*  pietae 

et  deautatae;  in  iingulorum  carminum  initiia  alternant 

rubrae  et  caeruleae.     Incipit  Ära  poetica,  fequuntur  Ser- 

mooes,    Epiftolae,    denique  carmina.     Librarius  fe  ap- 

pellat  JMariam  Ieronimum.  Saeculo  XIV  exeante  Scriptum 

effe  codicem»  omnia  fufpicari  iubenU     Sed  diügentiifim* 

tarnen  ad  antiquiorum  librorum ,   nobia  nunc  ignotorum, 

ftdem  emendatua  efle  videtur«  Habet  certe  lectt.  quasdam 

unguteres,  et  memqrabilea,  ut  I.  ia.  35 :  26,  1.0  et  1 1 : 

37.  ag.     Scholia  etiara  nonpaüca  adferipta*     FuiQe  .et 

hie  et  ceteri  libri  mü.  bibliothecae  HelrnTtadienüs  tradun- 

tur  olim  in  Jäungariae  regia  Corvini  thefauro.    Lectionif 

rarietatem  cum  eo  communieavit  Henkiufe ,  V.  S.  fu 

CODEX    BARTHIL 

Commemorat  Vir  doctiflimua,  Adverf.  XXXV*  2. 
codicem«  utait,  venerandae  vetuftatis,  DCCCC  anno- 
rum,  atque  ex  eo  profert  quaedam;  fed  neque  am- 
pliua-  illum  deferibit,  nee  urbem  quid  cm,  übt  cum 
viderit,  norninat.  Facilis  nimium  erat  Barth,  in  con- 
itituenda  codicum  aetate.  vid.  111«  Heyn,  elench.  codd. 
Tirg.  Tom.  I.  p.  XXXII, 

CODD. 


XVI 


DB    HpftATII 


CODD.  CAR.  COMBI! 

Delectum  habwt  Goipbjua  Codd.  Hafleianorum ,  In 
MuCbq  BriUnnico  adfervatorum  ♦  ex  iiaque  fequente* 
melioria  notae,  libroa  adhibuit,  iu  ab  eo  defignaU» 

A.  N.-ß725.  £aec.  X. 


B.  —  3534- 

C.  —  «734.. 

E.  —  2609. 

F.  —  486  a- 

G.  —  flöfii. 


Xfl. 

XIII. 

XV. 

XV. 

XV. 

XIII. 


Editionem  infuner  principem,  in  Bibliotheca  Regia  afler- 
ratam,  pcrlegit,  et  lectionea  variaa  iiide  enotavit. 

CODD.   IOS.  NIC.   DE  AZARA. 

Interioris  notae  Codd.  aliquot,  ad  quos  textum  typis 
Bodonianis  exprimerrdum  exigeret,  nd  maimm  habait 
Eques  illuftriffimus ,  e  bibliotheca  amplilEma  eaderaque 
lectiffima  Chiliana  depromtos ;  quinquß  nimirum  Odarum* 
tres  Epifioldrum  *  Artis  poeticae  et  Sermonum,  quorum 
duo  ex  eodem  thefauro  acceflere:  tertinm  Zeladiana  Bi- 
bliotheca fuffecit.  Lectionea,  quas  in  iia  deprehendit» 
fcitaa  doctasque  idem  vocat  in  doctiffima,  elegänterque 
fcripta  Praefat.  p.  X.  ut  adee  maximopere  dolendum  fit» 
lectionum  exquifitiorum  ülvulam  in  calce  libri  non  ad- 

iectam  ftxÜTe*  «         • 

•  * 

CODD.    OB  ERLINI.  ' 

Quatuor  CodcL  MSS.  ArgentoratenGbus  ufus  eft  Ober- 
linus, vir  humanitati*  pariter  atque  exquifitioria  doctriuae 
laude  Hören  tiflimus,  e  quibua  in  ufum  critices  extantiora 
in  calce  fplendiciifömae  fuae  editionia  adiicienda  curavit» 
Ita  vero  accuratiJEoie  eos  defcribit : 

Cod.  A.  Formae  quartae  faeculo  X.  tribuendus  vide- 
tur,  quod  frequentior  diphthongorum,    feparatia  literis 

fcripta- 


CQDJCIBVS     MSS.  '  XVII 

fcriptarum  ufus  et  rariofa  vocum  compendia  docent,  ut 
alia  argumenta  taceam.  Continebat  Odas,  Epiftolas  atque 
Satiras,  ex  quibus  varia  fuperfunt.  Statim  vero  deeft 
folium  primum,  adeoque  incipit  codex  ab  Ödes  II.  L.  I. 
v.  2,  hinc  pergit  ad  v.  1.  ödes  XXIX.  ubi  lacuna  occurrit 
ad  verfura  usque  16.  ödes  XXXI.  inde  proceditad  v.  31. 
Od.  II.  L.  III.  Tum  adfunt  folia  duo9  quac  fragmenta 
exhibent  Epift.  II.  L.  II.  fcilicet  av,  1 12  ad  152.  item 
a  v.  193  ad  finem.  Cui  fubiectae  leguntur  Satiräe  ordi- 
ne  confueto,  ubi  tarnen  excifum  folium  unum  abstulit 
partem  Satirae  IL  et  III.  L.  IL  a  v.  15^2  Sau  IL  ad  v. 
75.  Sat«  I1L  Deluiit  codex  v."  94..  Sat.  V.  Liber  de 
Arte  poetica  ex  eo  plane  exulat.  Satis  accurate  caeterum 
Icriptus  eft  9  et  a  vidi*  immunis.  In  vocibus  compofitis 
fct  accufativo  plurali  in  is  exeunte  frequens  antiquam  for- 
mam  (ervat,  quod  idem  et  de  fequente  codice  valet. 
(Extat  in  Bibl.  Academica.) 

Cod.  B.  Formamcum  primoeandem  obtinet,  eiua* 

dem  cum  ep  Eaeculi  putandu*  eft.     Scriptura  eft  nitida  et 

follicite  curata ;  argumenta  rubro  colore  funt  tincta.     In- 

noruit  olim  Cafp*  Barthio,    qui  mentioneib  eius  facit  in 

Adverfariis  L.  XXXVI.  c.  14*   Leguntur  hie  odac,  et  qui- 

dem  ab  initio  ad  verf.  &£•  ödes  XXXV.  .L.  I.    Tum  per- 

gunt  v.   19.  ödes  XIII.  L.  IL  unde  contuwa  ferie  proctr 

dunt  ad  finem  libri  IV.  poft  quem  vkletur  in  codice,  ex 

quo  hie  nofter  deferiptus  eft,  fecutus  Liber  de  Arte  poe* 

*tica.    Ita  enim  rubrum  habet:  Q.  //.  F.  de  Arte  poetica 

cxplicit  f   incipit  Rpodon ,    et  *glofla  adieeta  in  margine 

Ißa  addit :  -finitis  quatuor  libris  carminum  et  poetria  IJo- 

ratius  a  Mecoenate  rogatus,    ut,  ß  aliquod  genus  metri 

&pud  Graecos  inveniret,  id  Latinis  oßenderet  etc.   Ne- 

que  vero  in  noftro  codice  inferta  fuit  Ars  poetica ;    fequi- 

^urenimillud  rubrum  ftatim  Ldber  Rpodon  in  eodem  qua- 

ternione  ab  initio  ad  Ödes  X.  v.  8«  u^i  deficit,   tum  rur- 

.  tus  pergit  ad  Ödes  XIV.  v.  1 2.  ad  finem  Epodon,  cui  fub- 

ücitur  carmen  laeculare.     Scholii*  abund^t   hie  codex, 

Tm.  L  b  *eq»« 


xvni 


DE    II  O  RAT  II 


aeque  ac  prior ;  de  qtribus  alibi  forfan  aperietur  dicendi 
locug.  (DibL  Acad.) 

Codex  C.  Folio  oblongo.  Spectat  ad  faec.  XI.  aut 
initium  XII.  RarilRmas  habet  diphthongos  feiunctim 
pictas ;  hinc  inde  vocafts  tertia  duplicata  gemino  accenta 
infignitu*.  Caeterum  in  medio  diverfa  literarnm  forma 
diverforum  librariorum  manum  arguit.  Coraplectitur 
Ariem  poeticam*  Satiras  et  Epißolas,  et  omnia  quidem 
liaec  opera  integra.  Scholia  habet  rariora.  Mendis  hinc 
inde  fcatet.    (7o.  Iac.  GambßL) 

Codex  X>.  Forma«  qnartae.  Saec.  XL  vel  XII.  hunc 
quoque  adfignandmn  puto.  Minorem  Irbrarii  curam  fre- 
qnentiora  vitia,  fcripturae  inaeqoalitas  et  paflim  ruditas 
produnt.  Habet  librum  de  Arte  poetica,  Epißolas  et 
Satiras.  Scholia  pauciora  margini  vifuntur  adlita.  Eft, 
tibi  credas ,  ad  dictata  recitantis  verba  excepiffe  fcribam  ; 
fic  L.  I.  Sat.  X.  v.  50.  habet  addtxi  pro  at  dixu  Scd 
Idem  in  Cod.  C.  nonnümquam  obfervare  licet;  fic  L.  II. 
Sat.  VI.  v.  54-  adomnes  DU  pro  at  omnes  DiL  (Franc* 
Phil.  Louis.) 


Hactenna  de  Codicibus ,  quorum  auctoritate  Horatii 
Iectio  ftabilita  eft.  Iam,  quo  melius  perfpiciatur,  quam 
exiguumomninoillud  fit,  finumeri  ratio  habeatur,  quod  in 
poetam  noftrum  eCodd.  redundarit  adiumenti  atque  com- 
modz,  et  qui  früctus  amplius  inde  fperandi  fint;  librorum. 
MSS.,  maximam  partem  riondum  excuilorum,  copiam« 
per  culr.iorem  Europae  partem  fparfam,  fub  unum  cor- 
fpectum  hie  adducere  et  tanquam  in  tabula  repraefentare 
viliim  eft :  quamquatm  ex  n  oticus,  quas  bibliographi  de  iis 
fuppeditant,  parum  aecuratis  ac  fubtilibus,  quem  ufuni 
tri ti cum  praeftituri  fint,  oninino  parum  tuto  ftatui  pofle 
ipfe  fentiam.  Alphabeticum  antem  in  terris,  quae 
iftoö  thefauros  reconditos  fervant,  percenfendiö  tenebi- 
rnug  ordinem.      Primum  igitur 

In 


CODI01DVS     M  S  6.  XIX 

In  s4ngli*  et  q^idem  hondmi  affervatur  In  bibBoth. 
Regia:  • ». 

Horatii  .Ars  poeticß%  Scrmoncs  et  Epißolae.  Vid. 
Dav.  Casley  Catal.  of  the  MSS.  of  che  Kings  Libra- 
ry ,p.  slQo.     Eß  BentL.n.  .14- 

In  Ecclef.  PVeßmonaßerier^u 

n.  11 16.    Horatii  Opera. 

n.  1117«   Ä  Epiftolae  quaedam  et  Ars  poetica. 
n.  nig.   Ä  Odae,  com  vet.  cqinmentatoris  notu.  Ib. 
I>;  27. 


*  » 


In    bibL    ifaaci   Voffü  .  . 

n.  24.9c   Horatius»    cum  expofitione  interlinear!,  ,  et 

Scholiiü  antiquia.  . 
n.  11622.   Horatius  9   cum  expof.  interlin.  et  notb  margi- 

-   .  nalibua. 

•        ■         •  »  > 

Ibidem  exempl.  Horatii  Flantinianum  extat, 
Cafauboni  manu  nptatum,    n»  2790. 


• 


.  ...  fa.Mufeo  Britannico  Co  cid.  Harleimi 

n.  Sjg l.   O»  £/.  JF7.  de  Arte  poetitä,  Säturarum  Libri  II. 

Epißolämm  libri.ll.  t  " 

21.2609*    Q.  H.  Fl.tCarminum  libri  lV.pt  Fita,   Defunt 

•in  "fine  duo  folia.    Saec.  XIII.     luxta  .Comb. 

faec.  XV.  * 

«.  2621*  De  Arte  Foetica  Über,     Epißolariim  libri  IL 

cfc  poft  alia  interieota    Saiurae   octo  priores. 
.    facö.,  XIII.  - 

n.  2652.    Carminum  five    Odartim  libri  IV;   cum  z?/£* 

Horatii.      Epodon  Über  et  carmen  facculare. 

faec.  XV. 
n.  2Ö42.'  Gtknßnvh  ftuOdarum  libri  IV,  fcec.  XV. 

b  2  n.  2688» 


XX  D£     HOA  AT  I  t 

d.  26$8'.  Epodwv  IX  poßremae:    cum  expofitionc   — 
>  earmen  faeculare:    Epißolarum  primi  libri  et 
pars  jecundi. 

n.  ß.699 .  JDe  Arte  poetica  über:  ,  Sermonufh fiop  Satf ra- 
mm libri  IL 

ix.  £ 7 1  o •  Carminum  Libri  IV. ;  Epodtvv  UbeUur:  Carmen 
feculare..  (Jod.  fcriptus  per  Angelum  Arimi- 
nenfem,  Romae  i4-4-5% 

n.  2724-  Opera  omnia  cum  Scfaoliis  hoc  orttipei   Car- 
minum libri  IV..  <b  jSrti?  poetica : .  Efjodwv  li» 
i  lAr*  Carmen  feculare:   Epißolafum  libri   IL 
Sermonum  libri  11,  Vita*    Saec:  XHL 

n.  H725.  Opera*  eodein  ordine.  DeeftSermonumlib.il. 
Saec.  X.  •"•.'.  ;:    ./. 

n.  2734.  Opera*    Saec.  XV* 

rr  5510.  Opera.    Saec.  XV. 

»•5554-   0/;«r«.    Saec.  XII. 

n.  S754-.  Opera.    Saec.  XV.    '  

n.  3892.  De  Arte  Poetica  %  Über:  EpißotaelV  libri  I. 
Saec.  XV.        — 7;    ":  '      ' 

».  3997»  Opera.  Saec.  XV.       ' 

n.  4.079.   Opera  et  Vita.   Saec.  XV. 

n.  4-8 6 2.  Otlae,  fertpottei,  ''Epißolae  et  //rr  poetica. 
Scribebat  Ferrariae  loh.  Carpenfis.  A.  p.  1461. 

n.  5303.  Opera.  Saec.  XV. 
'    **»'54*5«  Opera.  Saec.  XVI.  Denique 

jk>ä75«.  Scholiaßes'm  Howüum.  Saec,  XIU. 

* 

.    In  bibl.  Bodleiana 

n.  1657.  Horatius  de  Arte  poetica  (Gttai  Libronim 
MSS.  Angliae  et    Hibernfce  (Oxfcn.  1697.) 
.  p.  7D-T.L)       1    -     .  v       .     ; 

In  bibl.  JÜorfolciaha  \ 

n.  2961.  Horatiuti    cum  copamenUrio  ^Acronij  Gram 
matici. 


CODXCrBYS     MSS.  XXI 

11.  3ift6.  H.  ode  Vfl.  L,.  IV.  fubiecta  Cicarooi«  de  Off. 

libris,  unde  coniecturam  dpcaA,   Schoefferum 

edilioncm  fti^m  inde  defcripfiffe. 
n.  5130.  H.  Opera ,   cum  notis  interlin.  et  margg. 

In  bibL  Franc.  Bernardi 
n.  5605.  Borati i<  üpifiolae* 

In  bibl.    TJtonuu  %GaUi    >  f 

11.6052.  Horatii  JLpifiolae%  übe*  valde  antiquus,    cuiu 

,     glolRs  interl.  et  commentarus. 
11.6120.  Horatius  integer,  cum  co-mmentariii. 

m 

In  bibl.  Mduardi  Bernardi 

n.  7445*  Horatius. 

n.  7VV^a  Idem.  . 

0.  7453.  7Jr/n  cum  gloiBs. 

Ibidem  tria  Horatii  exempla  extant ,  cum  rett. 

libri*  collata. 

In  aedibus  lacobaeis 

u.  8621.  H.  <k  Arte  pottica  %  et  eiusdem  Sermoius  cum 
Scbolü». 

« 

In  bibl.  Jb.  JHWf 

n.  9193..  Horatius  integer,  elegant!  cbaractere  exaratu*. 

Cod.  naembran.  in  13. 
» 

Qooouienfes  ' 

Oxomi  in    Collegio  Reginenft: 

u.gjj.  Cod.  itiembran.  4»  Horatii  Opp.  cum  Scholl, 
hoc  ordiue  exhibens :  Carminum  Libri  IV.  Ars 
.poetica:  Liber  Epodon:  Carmen  faeculare: 
Sermones,  Epiftolae.  (T.  I.  P.  IL  p.  50.) 

b  5  In 


XXII  DB     BORITI! 

In  Coüegio  Magdalenenfi 

li.  2156*  Horatius  cum  Scholiis  aliquot.  (Ibid.  p.  72.) 
»«  2 185.  H.  de  Arte  poctica,    eiusdem  liber  Satirarum 
et  Epp»  cum  Scholiis/  (Ibid.  p.  75«) 

Cantabrigiae  in  Colleg.   5.  Trinitatis 
11.  4.4.6.  Horatii  Epißolae  (Ibid.  T.  I.  P.  III.  f>.  99.) 
In  domo  S.  Prtri 

11.  1929.  Horatius;   liber  ex  parte  imperfeetus.   (Ibid. 
P-  x55-> 

Vigorniäe  in  Eccleßa   Cäthedrali 

n»  822-  Horati^  Carminum  et  Epodwv  libri.  Carminum 
libri  II.  priores  deperditi  funt.  (Ibid.  T.  II.  p.  20.} 
n.  Q02.  H.  de  Arte  poetica*  cum  notis.  Ib.  p.  2  1. 

In  Batavis  oria  et  quidem  Lugduni 

In  bibl.  Acadethica 

n.  27.  Horatii  vzx\z  opera,  quae  fininnt  in  Satira:  Vir  Na* 
ßdieni  iuvit  te  coena  beati,  cum  variis  gloiüs  in- 
ter  verfus  aut  ad  margin  es  adfcriptis.  0,Qd.  uaembr«, 
vetuftifKmus.   Catal,  Bibl.  Lugd.  Bat.  p.  326. 

Ibidem   inter  Vojjlaiios 

n.fii.  Iloratii  Carmina^  cum  Scholiis   dentis   et   anti* 

quis ,  ubi  etiam  Sermonen  dividuntur  in  Eclogas. 

Codex  egregius  in  membr.  4..    Colligata  eft  Ans 

eiusdem  poetica.     . Adhaeret  Ovidii  Ibis  in  charta. 

Catal.  p.  378« 

n.  6.  Iloratii  Flacci  Venufini  moraliflimi  Epiflolarum 
liber.  Item  Odarum  libri  et  de  Arte  poetica; 
Vita  Iloratii  et  Ars  metrica  Odarum  eins.  Item 
ars  metrica  Boetii  Severini  Torquato     In  ipfo  Ho- 

ratio 


CQDICIBVS     MSS.  XXIII 

ntio  funt  Scfaolta  interlinearia  et  marginalia.   Cod. 
membran.  rqc  3.   Catal.  p.  386.  / 

In  eaderu  bibl.  ex  tan  t  ex?mpla.  Dionyf.  Voflü  et 
Calauboni  manu  notata.   Vid.  Catal.  p.  266. 

In  Belgip:    in  bibliotheca  ßlarchianeuji 

Oratii  carmina^  cum  explanatione* 
V.  Sander  Bibl.  Belg.  MSS.  (Iniulis  164.1.)  p.'  60. 

In  Dania  et  quidem  Hafniae  in  bibliotheca  Regia : 

Carmimim  libri  in  membrana  niüdeex,arati,  4.. 
Cormmum  Uh.  II.  cum  Scholiis,  cod.  chartac. 
Ars  poetica  et  JZtfißolarum  Libri  II.  cum  commentarie 

Zach.  Lundii  autographo. 

Vid.  loh.  Exichfen  Vdßgt  over  den  gamle  Mann*, 
fcript-Satnling   i   det   Kongel,   Bibliothec.  (Kobenh* 

In  Gaüiis  et  qnidem  in  Parißenß  bibliotheca  publica: 

11.6098«  Horatii    Epißolarum    Libri   II.   cum   Scholiis 

roargg.  et  gloftis  Interim.   Codex  chartac.  laec. 

XV.  olim  de  Noailles. 
11.  6 1052.  //.  de  Arte  poetica:  canmnum  libri  IV*  Ejjo- 

don  liber%  et  Carmen  facadare.    Cod.  chartac. 

fce<5.  XV. 
n-  7569.  //.  Ars  poetica.  cod.  membran.  a.  1471«  exa" 

ratus,    olim  Mazarinaeus. 
n-789^«  II»  de  Arte  poetica,  cod.  membran.  faec.  XV. 

exaratus.  Olim  Puteanu9. 
n«79oo.a.  //.    carmimtm  libri  QnsQVK,    cum  Acronis 

commentario :    Epp.  liber  I.    Cod.  membran. 

faec.  X.  olim  Puteanus. 
u.  7971.  II*  opp.  omni-a%  cum  glolRs  inter  linea9  et  ad 

marginem;  in  calce  annotatt.  de  variis  metro- 

rum  Hör.  generibus  cum  eiusdem  Vita.    Cod. 

membr.  laec.  X. 

b  4  n.  7972. 


XXIV  DE     HOBATtl 

ii.  7972.  H.  Opp.  camgloIHs  e^ScholiUf,  cod.  membr. 

face.  X.  olim  Mfentellianue.     f 
n.  7973.  Ä  Carmiria,    ars  poet.  epodon  UbeYr  carm. 
feadare,  Satirhrum  l.  I.  et  Jecundi  duae  prio- 
,  res.  Cod.  laec.  X.  membr.  primum  Pctri  Da- 

nielfs  Aurel.  poßea  Colbertinua. 
ii.  7974*   Opp.  cum  Scholiis.  Ad  calcem  fubiie.  de  metris 

H.  et  eiua  vita.  Cod.  membr.  faec.  XI.  olim 

Puteanus.  ' 

n*  7975«   Opp.  cum  Scholiis.  Cod.  membr.  faec.  XL 
11.  79  "'6.   Opp.  cum  Scholiis.  Cod.  membr.  laec.  XII. 
X1-  7977-   Opp.   cum  Scholiis.    Cod.  membr.  faec.   XII. 

olim  Magiftri  Nicolai  de  Clamengiia,    poftea 

Colbertinus. 
n»  7978f  4rs  poetica  et  Epißolae  V.    poßremae   L,  I. 

Hae  faec.  XIV.  illa  faec.  XII.  exarata.     Cod. 

merabran.       < 
11.  7979*   Carmina,  ars  poet.*,    et  Satirae  cum  glojffis. 

Cod.  membr.  laec  XII.  exaratua.    Qlim  Col- 

bert. 
n«  798°-  Ars  poetica  9     Satirae  et  Epp»    cum  Scholiis. 

Cpd.  membr.  faec.  XIV. 
ii.  798 1.  Ars  poetica ,  Epp.  et  Satirae  cum  Scholl.  Cod. 

membr.  laec.   XIV.  primum  Thuani,    poßea 

Colbert. 
n.  7982.  Ars  poetica  et  Epp.  cum  Scholiis.  Cod.  membr. 

faec.  XIV.  olim  Tellerianus. 
n.  7985-  Opp.  deeft  ep.  2.  L.  II.  Cod.  chartac.  laec.  XV. 

•    olim  Mazarin. 
n.  7984*  Opp.  cum  glojjis.  Cod.  membr.  faec.  XV.  pri- 

muin  Thuani ,   poftea  Colbert. 
11.  7985-  Acronis    commenlarii   in    Hotatii     carmina, 

Ubrum  Epodon ,    et  Carmen  faec.  —  Anonymi 

Expofitio  in  eiusdem  A.  P.  et  Satiras.  Cod.  faec. 

XV.  chartac.  olim  Mentellianus»  x 

11.  7986. 


COD1CLBTS     BISS.  XXV 

n.  7986.  Aeronis commentariu  CocL chartac.  faec.  XVV 

olim  Mentell. 
n.  7937.  Pomyouü  Porpkyrionis  comment.  in  H%    Cod. 

membr.  faec.  XV. 
*  7988-  Pomp.  Porphytionis  cornm*  in  H.  —  Acronit 
^eomm.  in  einsdem  Carmina*   epedon  librum  et 
e.faeculare.  Cod.  membr.  feec.  XV. 
n.  8072.  Carminum  Ubri  LIL  priores ,     cum  gfo^Jr  $£ 
Schoüis.   Cod.  membran.  faec  X.  olim  Thuani, 
polt  Colbert. 
n.  8  074.  Ars  poetr  et  Epp.  cum  gfaffis  et  SchoU.    Cod. 
membr.   faec.   XIV.  primum  Thuani,  poßea 
Colbert. 
n.  8212.  Opp.  Cod.  membran.  laec.  XII.  olim  Maza* 

rinaeus. 
11.  8213.  Opp.  Cod.  membr.  laec.  XII.  olim.  Mazar. 
n.  8214.   Opp.  cum  glojfis  et  Scholl,  in  fine  fubiectas  ha- 
bet annotatt.  de  rjoratii  immeris  et  eiuadem 
Vitam.   Cod.  membr.  faec.  XII.  ojira  Colbert. 
n.  82 15.  Opp.  (deeftL.  I.  init.)  Cod.  faec.  XIII.  membr. 

olim  Bigotianus. 
n.  8216.  Opp.  Cod.  laec.  XIII.  in  membrana.  OlimCol- 

bertinus. 
n.  82 17.  Opp.  (defiderantur  L.  II.  Serm.  et  A.  P.)  cum 
ScholL  et  gloßls.  Cod.  membr.  faec.  XIII.  olim 
Colbert. 
n.  8&i8-  4rs  poet.f   Epp.   et  Satirae.    Cod.  4  membr, 

laec.  XIII.  olim  de  Noailles. 
0.8219.   Opp.  (£..  II.  Sat.  et  Epp.  defiderantur)  Cod.x 

laec.  XIV.  membran.  Olim  Lud.  de  Targny. 
n.  8220.  Epp.  Libri  II.  ad  Calc.  fubiic;  Anonymi  Anno* 
tatt.  in  OdaaH.  manu  recentiore.  Cod.  faec» 
XIV.  membran. 
n.  8221.  Epp.  L.  I.   (finis  defideratur.)  Cod.  membr, 

[aec.  XIV.  Mazar. 
n.  8222.  Ars  poet.  et  Epp.  Cod.  membr.  faec.  XIV. 

b  5  n.  Ö223. 


XXVI  DE     HO  RA  TU 

n.  8223.  Opp.  eitm:  gloffis  et  Scholl.  Cod.  membr.  face. 

XV.  Colbert. 
n.  8fi24-   Carmina  et  Epp.     Cod.  chartac.    a.    i4-(>5- 

exaratus. 
n.  82a5-  Carmuuh  cum  Scholl.   Cod.  chartac.  üecXV. 

olim  Mazar. 
11.  8226.   Carmina  et  Ars  poetica.  Cod.  chart.  faec.  XV. 
n*  32127.   Carmina:  Cod.  chartac.  faec.  XV.  Mazarin. 
»•  8328*  -^W*  #*  Carmina:  Cod*  membr.  face.  XV. 
xi.  8229«  Ars  poetica  cum  glojfis.  Cod.  faec.  XV.  chartac« 

olim  ßaluzianus.  . 

'  Argentorati 

O.  IL  Fl.  F.pißolarnm  libri  cum  gloffa.  Cod.  char« 
tac.  fol.  in  bibl.  S,  0.  Hierofolymit.  Vid.  fVittcr  Catal. 
Codd.  MSS.  biblioth.  iftius  Ordinis  p.  13. 

In  Germania,   et  quidem. 

Dresdac,  Jloralii  Opera.  Codex  chartac.  faec.  XV.  £0!. 
Notatae  in  margiiie  eius  Var.  Lcctt.,  Eiuendationes 
et  Obfervatiujiea  manti  Ge.  Fabricii^  ad  quem  olim 
pertinuiflb  putatur.  Vid.  Guctzii  Memorabb.  Bibl. 
Drcsd.  V.  Lp.  5»5- 

TLrlangae,  in  bibl.  Academica»  Cod.  cbartac.  face.  XIV. 
(1 536.)  Iloralii  Epißolas  complexus.  Vid.  Pfeiffer 
Beytr.  zur  Kenutnifs  alter  Bücher  und  Handfchr. 
Hof.  1733.  Hirfching  Befcbr.,  der  Bibl.  T.  II. 
p.  304« 

♦ 

Ibidem  Odas  IloratU  in  membranis,  cum  diver« 
fitate  lectionia  et  Scholiis  in  margine  aflervari,  fatis 
locuplea  auetor  eft  Gl.  Harlef.  Notit.  Script.  Lat. 
T.  II.  p.  370.  qui  paucas  fmgulares  et  a  vulgatis  di- 
verlaa  lectiones  in  iito  cödice  deprehendit. 

* 

Franca- 


cor>icivfv$    nas.  xxvn 

Francofurti  dd  M.  H.  Fl*  Ejnfiolarum  moralium  L.  I. 
Cod.  MS«  feec.  XV.  Uffenbach.  Nonmillae  Anony- 
mi notie  uherrimis  inftructae  funt. 

Vid.  Catal.  bibl  Vffenbach.  P.  II.  p.  aco. 

Gayhaci  in  Franc onia*  apnd  IlluftriJEmos  Comites  de 
Schon  born : 
Horatii  Rplßolas ,  cod.  membran.  fcriptusa.  1532.   ' 
Horatii  Carmina  et  Oiae  cum  glofla  marginal!  et  in* 
terlineari. 

Vid.  Gl.  Degen  Beytrag  zu  Nachrichten  von  alten 
Handfchriften  Anfp.  1785.  Nlrfehing  T.  I.  p.  154.. 
«I II.  535-- 

Gotha* 

Horatü  Sermones  et  Carmina.  m. 

Ex  Cypriani  bibl.  Goth.  lattdat  Montfaue.  I,  p.  600. 

Gottingae 

Praeter  Cod.  chartaceum,  a  Gefnero  iaro  fubinde  ad 
parte  vocatum  alium  Bibliotheca  academica  poffidet  Cod. 
membranaceum ,  O.  Oratü  Flacci  Sermones  et  Epijidlas 
compiexum.  Eft  is  mtidiifime  fcriptus*  caeteriaque  or- 
namentis  iibrariortim  Cutis  liberaliter  inftructus ,  Ted  vix 
«xltra  typographicae  incunabula  adfargit ,  ac  vulgares  fere 
lectiotium  difcrepantias  offen.  Ad  noftras  terras  perla* 
tus  eft  inde  ab  ultima  Hefperia  a  Cel.  Tychfenio  a.  1 7  84- 

Ipfe  poflldeo  fragm.  Artis  poeticae,  in  membrana 
«aratum.  et  ipfuixi  faeculi  XV.  neque  ulla  memorabili 
iectionb  varietate  infigne. 

Noribergae 

Plurc»  ibi  Codd.  extarc ,  qui  vel  Integra  Horatii  ope- 
^t  vel  fingulares  eius  libellos  complectantnr,  qui  tarnen 
"ön  ultra  faec.  XIV.  adfurgant ,  tradit  Hirfching.  Zufätxe 

Pragae 


XXVIII        /  DE     H  OB  ATII 

Pragae 

In  bibl.  Principali  Furftenb*rgia :  Floratii  Opera* 
Cod.  membran.  Lee.  XIV.  4..  olim  Ducis  de  la  Vallierc. 
Adjectas  habet  Lectt.  diferepantias. 

Ibidem:  H.  Opp.  itidem  Lectt.  varietate  inftrueta. 
Cod.  membr.  faec.  XIII*  vel  XIV.  4-  Vid.  Hirfchuig 
Bcfchrcib.  der  BibliotJu  Deutfchbmds.  T.  III.  Zufutz* 

In  bibl.  Capitul.  quae  in  aede  S.  Viti  affervatur : 

Horalii  Epißolae  et  Poetria*  fol. 
Ewsdem  Carmen  faeculare.  föl. 
Eiusä.  Carmina.  4. 

Jlirfehiag  1.  1.  T.  IIL  P.  I.  p.  ai  o,  2 1 1 . 

in  bibl.  Clementina ,  f.  Academica: 

lloratii  Sermones  £aec.  XIII. 
Iidem  faec.  XIV. 
Jidem  fpec.   XV. 
'  Hirfcking  1. 1.  p.  057. 

*    • 
Ratisbanae  in  bihliotheca  Monach.  O.  S.  Baue« 
.    dielt  ad  S.  Etnmeranum 

Opera:  Cod.  MS.  n.  537.  in  Catal.  bibl.  T.  II.  p.  56. 
Alitis  Cod.    MS.    xueinbr.   laec.  XL  11.  324.     Ibid. 

.   Carolina :  Über  Odan^m  in  membrana,  n.  834-     In 
eorfem  volumme :  diver  Ca  Horatii  carmina  faec.  XIII. 
Ibid.  p.   159.    Carmina9    in  fine  et  initio  mntila»% 
cod.  membran.  faec.  XI.   n.  850.    lbid,   p.    139. 
tt  Hirfching  Befchr.  der  Bibüoth.  DeuifchL  11 1. 

p.  583- 

Ibidem   reperitur  Oratius  Flaceus  de   Diverjls 
(f.  Satirae)  n.  04.5.  laec.  XL   Ibid.  p.  14.1. 

>    Vima~ 


CQP10I  BV8      ty.S  S,    ♦  XXIX 

.   Vimariac 

Code*  unus  Horatii*  »f> 

liirfching  Zufatze  zu  feiner  Bibiiothekengefchichtc 
Deulfchlands  p.  1 7 1 .  , 

Vvn$6bor\ac 

n.  141,  Philol.  Horatii  Opp.  ,Cod.  merabran.  fol^mii^ 
eleganter  Xcriptu*  ju  i448-  <flnitus  <l^  y I.  Febr.) 
ut  in  cake  operig  librarius  rnonuit,  üteria  maio- 
ribua  at;tinciofe  pictis.  Fuit  olim  lp.  Sambuci. 
Continet  Horatii  poemata.  antiquo  ordine. 

n.  i87-  ^rx  poetica  cum  Schpliis  marginalibua. 

b.  201.  Cod.  uaembran,  foLmin.  ,faec.,  ut  videtur,  XIIJL 
fcriptas. .  Continet  poetriam  et  Sermones,  Scho- ' 
liis  interlinearibu*  qt  marginalibus  inßru<qtos,    ( 

11.204«  Ars  poctica*  Satirae,  >  cum  Scholiis,  et  vita 
Horatik  ,  vi  ,  ..%     -    -     , 

n.  314.  Cod.  membran.  fcec.  ZVI.  nitidiifime  fcriptus 
(in  4.)  Üteris  maioribus  depaerrime  pictis»  au- 
iaqnefujiinde  obductiji,  Fuit  olim  Io,  Sambuci, 
qui  paifina  lectionia  yarietatem  in  maigine  adno- 
taviu  -  .  x 

n.  465.  Cod.  chartac  fol.  Epißolas  cum  glojfis  com- 
plexos.  Vid.  Lambec.  T.  IL  p.  927.  ed.  Kol- 
lar.    Denique  ,      •    . 

n.  244.  Cod.  niembran.  faec.  XIII.  in  4-  crebris  vocum 
cocnpendiis  et  pallido  atramento  fcriptus.  Con- 
tinet  foll.  i7.Schulia  anurvpni  cuiusdam  auctoris 
in  Horatii  artem  poeticaun,  cuius  initium;  I? 
hoc  lihro  eß  intentio  OraUi  tractare  (U  poetica 
arte  caet.  et 

n.  aßfl  et  fi83-  (Apogr.  eiusdem  exempli)  Cod.  chartac« 
in  4.  faec.  XVII.  Contiuet  incerti  auctoris  (in 
Catal.  bibl.  Palat.  »,qui  Franc  Tonner  a  Trubach  * 
eile  videtur)  Scbolia  in  H.  XVI II.  priores  Epp.» 
et  in  nonnulia  eiusdem  carn.ina  lyrica. 

Accu- 


XXX  DE      UOllAtit 

Accuratiorem  htmirii  Codd.  notitiam  debeo 
'  doctiflimo  Medico  Car.  freigäbt  Aetü  futuro 
Sofpitatori. . 

In  Helvetia  et  quidem  in  bibl.  Benienß 

A.  60.  Horatii  Ars  poetica.  Codex  chartac.  faec.  XV.  4±m  <, 
n.  £1.  fa:Odaruni  libri  IV*  ArspOetica\  Epodcm,  ELpi- 
1  iiolanim  libri  II.  Sen/nonvm  libri  IL  Cod.  rnem- 

bran.  faec.  X.*  fol.   Olim  Petti  Darrielis  (  Aurelia- 

nferifis).     Sermönes  irrutili  funt  a  medio  Sat.  VIII. 
•  L.  IT.  et  definunt  v.  89-  %*  lepörnm  avulfos  ut 
mtäto  fuaviüs  ärmor:  \     * 

t\.  225.  In  Horatii  Cartnina  et  TZpo\lon  c&trinxcntarius 

•  '   '    Acronis.  Cod.  membr.  faec.  XV.  :f bl.  * 
n.  066.  *Sdholia  in  Horatii  Artem  poeticam,    Scrmoncs 

"    •  *r  Epfßotax/  Ood/imürnbiran;  faec.  XIII.  fol. 

n.  jüß.  Horatii  Car  mit  ta  (Oj>p.),  eoderm  ördine,  quo  in 

:    cod.  n.  a'i.'mmtibfäh.'Iaec.  X.  4..  MtitHus  eft  a 

■*    Sat.  I.  L.  II.  v.  ij{.   Cnpidum  pat&r'  tptime  vi- 

n*x.  Ädciitae  funt  paucae  et  levis  momenti  no- 

taterntnarg.  ; 

n.  327.  H.  Ars  poetica  %  Epißolae  et  Serrnones;   prac- 
'•-     '         mi/ft*  argumenta  odanim  et  Schvlia  in  Art  ein 

poeticäm.  Cod.  mentbran.  faec.  XII. 
n.  398-  Horatii   O darum    fragmentum   ab  oda  XXIII. 
L.  HI.  usque  ad  finem  Odarum.    Adflitae  funt 
Arspoetica,  Satirae  III.  L.  I.  et  Epißolae.  Cod. 
membran.  faec.  XI.  4. 
n.  487-  Horatii  Epißdlanim,  hagmentam  a'I.  fipift.  L».  I. 
v.  6Q.  usque  ad'T^.  X.  v.  4.1.  Sendet  aetcrnum 
caet.  Cod.  membran.  laecl  XII.  '4-  Varia  in  eo 
extra  ordinem  pofita. 
li.'Jiß.  In  Horatium  Porphyrionis  et  A^ronh  commen- 
tariu  Cod.  chartac.  faec.  XV.  4-  »Scrtyfit  Petrus 

IVlarfus  Viterbi  14.7  a/* 

* 

n.  5ao. 


CODICIBTS     MSS.  XXXI 

n.  520.  H.  Odarum  Libti  IV.  cum  Scholl,  marginaübus. 

Cod.  rnembr .  iaec.  XV«  4.  •  Olim  Bongarfri. 
n.  54-2.  H.   Odarum  Ukri>IV.  Epodoti,    Ars  poetica, 

Satirarum  Libri  II.Epp.  Ubrill.  Cod.membr. 

faec.  X.  4.  iäitio  Artis  pofet,  *  mutilua ,  etSat.  2. 
••"'-  1.  I.   in  duaa  dividit  a  vertu  regibus  hie  mos  cß 

caet. 
u.  619^  H.  Satitatet  "Bpißolae  cutnGlöffis  marginalibus. 

Cod.  membr.  föec.  XL  ß»  Incipita  L,  I.  Sat.  9. 

TuraSat.  ao.  praefixos  habet  vir,  JLucili  caet. 
n.  622.    Scholia  in  ßl^- Aftern  poeticam,     tt  Epp.  ex 

Acronecptofcripta.     Cod.roembr.  faec.  XIII.  g. 
11.648-  Scholia  in  Horatii  Odas,    Artem  pect.,  Satiras 

et  £pp.   Cod.  membr  an.  iSaec.  XIII.  ß«     Olim 

Bqngarfii.  * » 

(om/iwCatBl.Codd.  MSS.  bibl.iierntmßs  T.  I. 

inde  a  pag.  477.  IdemTVIH.  p.  282.  ibidem 

aflervari  äit  tiadr.  Iunii  in  Odarum  Horatii  libros 

II.  priores  Cömmeirtaricun*   ^cuiu«  -etiam  fpeci- 

men  cum  praefatione  eins"  adpofuit.) 


In  Italia,  et  quidexn 

Caefenae  in  bibh  Fratrum  minorum 

Cpdex  Horatii  faec.  XII.  cum  Scholiis,  quae  tarnen 
feec.  XV.  demimi  exarata  videntur,  judice  JVIucciol.  Catat 
Wbl.  Malateft,  T.  II.  p.  165.  qui  et  Acronis  pleniorem 
* ommentarium  ibi  allervari  iraclit. 

Floren  tiae 

I.  In  Bibl.  Lauremiana  Medicea  Plut.  XXXIV. 

11  •  1.  Codex  membran.  faec.  XII.  4.  correctiilimae  atque 
caftigatiflimae  lectionis,  dignns  adeo,  qui  aecura- 
tilfime  explorefur.  Glolfas  interlineares  habet  et 
Scholia  in  margine  uberrima  »  ab  eadeni  manu  exa- 
rniii.     Praecedtint  Vilae  Horatii  III,  quarum  dtuie 

prio- 


aCfcXII  DE     HOJATII 


l  V 


priores  tahturo  editae  fumV  Opera  ita  funt  difpofita: 
CarmioOm  librUV.    D.c.Arte  poetiga  Über  unua. 
Eiusdem  Epodon  ad  Mecöohateni  (in.hib  Ep.  IL  in 
duaa  divifa  eft,  .altera  ineip.  a  w  23.  i^^t  iacere 
.     . .   caet.  :  Idem  factum  in  Epod..lX.  ubi  altera  incipit 
a  v.  2/7.  cum  epigraphet  .Defuga  Anloniu)  Car- 
men faeculare:   Epiftolarum  libri  II.  (Ep.  XV.  L.  I. 
in  duaa  dividitun  Altera  incipit  a  v.  aßn  cum  titulo: 
.    Ad  Moenwm  3curram.t. :  Item  Ep.  II.  L.II.  definit 
.v.  log*  et  jnoxfcincipity.  ijjq.  appQfito:  Lexpoe- 
v  .   .    matis.)  Serröonum  Libci  II.,ubiSermo  2.  Libri  I.  in 
.  ^  .  .  duosdividituc».ir!choant£  alter/)  ftv.Qß.  ItemSermo 
i.üu  52.  Libri  II.  ubi  alter  incipita.  $«53.  cum  titulo:  £or- 
■•\1'»  ripit  .fordidMßib  QfeMLwrpme.  lt-^m  Serm.  3.  qui 
definit  v.  167.  et  v.  168*  novus  incipit,  inlcriptus: 
.1 .     .. Contra awUtioj os  et  avafbs  ectoga  V.  Franc.  Petrar- 
j    "     chae  fuüTe.hunc  Codicenr  teftatur  fubferiptio  eius 
.  autographa:  .JJfatr  Fräncifci  Petrarce  laurcaliy  qui 
•  .,»..    poß  ohitum   eius  rcmane&t  penvs   heredem  fuum. 
Ernptur  Ion*  *34-7*  Novembris  aß*  Iß  GiU*  integu- 
mento  legitur,  Ant.  Cocchium  hunc  cod.  contuliJOfe 
menfe  Febr.  17 Ji.  CotiiUt  foliis  14.1.  • 

n.  2.  Cod.  m^mbfdöafc.  -faec.  XV.  4,  nitidiifimus,    vulga- 
,  rem  fervat  opp.  ordinem.      . 

p<  3.  Cod.  membranac*  lacc,  XV«  8*  I*1  toc  Ars  poetica 
■     '  int  er  Sermonen  et  Epjj.  relata  eft. 

n.  4..  Cod.  membr.  in  4  minori  oblongo  Caec.  XIII.  a 
pag.  4.1  ad  50.  novä  manu  fuppletus.  ,  GloIIas  et 
Scholia  habet  in  margine  diverfa  manu  exarata.  Ars 
poetica  antiquüm  iocum  tenet. 

n.  5«  Cod.  membranac.  faec.  XIII.  ineuntis,  in  4  minori 
oblongo.  Complectitur  Artem  poeticani ,  Sermones 
et  Epifiolas,  cum  Schollis  in  margine  eocaratis. 
Iuitio  legitur:  ^Anlonii  Fetrei  Canonici  Florentini 
n.  69.  ' 

n.  6. 


CODICIPVS     M  6  S.  XXXIII 

n.  G.  Cod.  merabran.  faec.  XIV.  in  4-  Continet  Artem 
poeticmn  et  Epißvlas.  In  fine  rubris  literis  fubnota- 
tnm  eft :  IJie  Über  eß  Franc»  loh.  Vannicclli  populi 
Sancti  Fellcis  in  Plalea,  quem  ipfe  fecit  fcribi 
anno  Dom.  MCCCLXXIX  de  menfe  FebruariL  • 

n.  7.  Cod.  memhran.  faec.  Xlf.  in  4  mmori,  binis  co- 
lumnis  exaratus.  Poft  praecepta  Grammatica,  ratio- 
nem  metricam  et  Murarum  nomkta  fequuntur  arga- 
menta  in  omnia  poemata,  hoc  praeßxo  titulo  Tatif) 
poetico :    Sucus  odorifer ßorentifjimi  et  aprici  libri 

Odaruin  HoratiL     In  fine  auctoris  nomen  indicant 

dno  hi  verficuli: 

FLaec   ego  Furlanns  Daniel  quaeßta  coegi9 
Vtqus   vides  y   ecleri  feripta  fuere  manu* 

it.  8»  Cod.  membran.  faec.  XV.  4»  niti<1ifiimns,  in  quo 
Ars  poetica  ante  Epodon  librum  feripta  eft,  et  Ser- 
xnones  libri  I.  primo  et  ultimo  excepto,  Eclogae 
audiunt. 

n.  9.  Cod.  membran.  faec.  XV.  4.  Continet  Carminum 
libros  IV.  ILpod.y  Carmen  Je<ndare  et  [ermonum  Li- 
bros  II.  quorum  alter  deßnit  in  S.  V.  v.  52. 

n.  10.  Cod.  membran.  faec.  XIII.  ineuntis  in  4  minor! 
oblongo.  .  Exhibet  Carmina  cum  glojfis  et  Scho- 
lus ,  £pod.9   Carmen  fec9    et  reliqua. 

11.  ii.  Cod..  chartac.  in  4  min.  faec«  XV.  complectens 
H.  Opp*  antiquo  ordine. 

11.  12.  Cod.  membran.  faec.  XIII.  ineuntis  in  4  min* 
obl.  Ars  poeUca  inftrueta  eft  Scholl,  marg.  et  glof- 
£9  interlin.  et  in  fronte  habet  monftrum  ilhul, 
quod  initio  de  fcribi  tur,  rudi  calamo  delineatum. 
Rcliqua  deftituta  funt  Scholl. 

11. 15.  Cod.  membran.  faec.  XII.  in  8  obl.  Continet  Opp. 
antiquo  ordine,  cum  glofl^a  et  Scholiia,  alia  manu 
adiecti«. 
T—u  U  *  c.  n.  14. 


XXXIV  DE     HORATIl 

n.  14..  Cod.  membran.  Gaec.  XIII,  in  ß.  hoc  online:    Ars 

poetica,  Sermonum  JJbri  II.  Epißt.libri  IL  Car- 

minum  libri  IV.  Epodonliber  unus,    carmeit  Jeat- 

lare*    quod  gloflas  et  Scholia  habet/  a  varia  manti 

srtlita.     Tum  fequuntur  argumenta  Sermonum  et 

Epp. ,  verfibus  heroicis  expreffa. 
n.  15.  Cod.  membran.  faec,  XIII.  ineuntis  in  8  min.  ba- 

bens  tan  tum  Sermonum  Jeu  Satyrarum  libros  II. 

cum  glojjls  et  Scholiis  brevi&us. 
n.  1 6.  Cod.  membran.  faec  XV.  g.  Epißolas  exhibens. 
n.  17.  Cod.  membran.  faec.  XV..  8  obl.  Carmina  9    Epo- 

don  lihrum  et  Carmen  faeculare  continens. 
n.  18-  Cod.  membran.  faec.  XIV.  8*  tenens  Carmina  cum 

glojjls  et  Scholiis;   Epodou  librüm  (qui  infcribitur 

liber  F.)  et  cartnen  Jeculare. 
n.  ig.  Cod.  chartac.   faec.  XV. *8.  habet  Carmina,  KpocL 

Carmen  Jeeulare,  nrtem  poeticam  et  initium  primae 

Sati'rae  usque  ad  v.  5 1 . 
n.  20.  Cod.  membran.  faec.  XTV.  4.  Artem  poeticam  et 

Epp\  cum  glojjls  et  Scholiis  exhibens.     In  fine  : 

"Explicity  eocpjiciat ,  ludere  feriptor  tat. 

n.  &i.  Cod.  membran.  faec.  partim  XII.  partim  XIII.  fol. 
.   complecten8  Artem  poeticam  cum  glojjls  et  Scholiis 
Bpifi.  I.  Lib.  I.  faec.  XV.  exaratum,     et  Perfium. 
In  fine  infeite: 

Claufit  Dane  (Danaen)  pater,    cid    imtgitur  aureus 

imber  caec 

n.  fl 2.  Cod.  membran.    faec.  XIV.  ineuntis,    fol.  liabet 
Artem  poeticam  et  Epp.  cum  glojjls.     In  fine : 

Qui  feripfit  ferihat ,  femper  cum  Domino  vivat, 

_  • 

n.  03.  Cod.  membran.  faec.  XIIL  8»  Ars  poetica  et  JEpp0 
cum  glojjis.     In  fine : 


Manus  feriptor it  falvctur  Omnibus  horis, 
Qidme  fcripßfii ,  fias  ovjs  in  grege  ChriftL 


Jfi< 


CODICIBV8     MS  6.  XXXV 

Ifle  Über  efh  Giorgü  Ghezzi,  worantis  in  fcholts 
mapfiri  Francijei  Doctoris  grammatici  ac  poitae. 
Deo  gratias.     Amen.  - 

(Bandini  Catal.  SibL  Laurent.  T.  IL  p.  143 — 153.) 

In  eiusdem  faibl.  Flut,  XXXVII.    . 

n.  £4.  Cod.  membran.  faec.  XIII.  ß.  H.  Ars  poetica  et 
Epp.  cum  glojjis  et  Scholiis.  Sandini  IL 

Flut,  XXXVIII. 

n.  27. Cod.  membran.  laec.  XIIL.in  4  maiori,  contin. 
Carmina ,  Artem  poeticam*  Epod.,  carm.  fecular* 
(quod  patrimi  et  mamae  cantabant  ad  chorum  pue« 
roruiii),  Epp.*  Sermones,  quorum  III.  Lib.  IL  in 
tres  partes  divifa  legitur,  cum  titulo  primae: 
Difceptatio  Damafippi  cum  Horatio  J  fecundae : 
Contra  ambitiofos  et  avaros;  tertiae:  Contra 
hixuriofos  et  infanos.  Bandini  IL  275.  dignif- 
fimum  huuc.  cod.  iudicat,  qui  pro  editione  iftiua 
poetae  adornanda  confulattir. 

Plut.  LXXXXL  Sup.  (Sandini  HL  756.) 

n.fli.Cod.  membran.  laec.  XV.  8-  Carmina  9  epod»  et 
Carmen  Jeculare  continens. 

n.  afl.  Cod.  chartac.  laec.  XV.  in  4  minori ,  Eclogas 
(Sermone«),  Carmina ,  Epodon  lib.  et  Carmen 
faectiiare  cum  Scholiis  f  quae  tralde  docta  Bandiui 
dicit,   continens.   In  calce : 

Scriptori  (  Scribae  )  det  munus ,  qui  regnat  ternms  et 


unus 


yivat  in  caelis  Bartolomeus  nomine  felix. 

Plnt,  LXXXXL  inf.  (Bandini  IV.  p.  7.) 

n.  ifi.  Cod.  chartac.  faec.  XV.  ß*  Horatii  Opp.  -praeter 
Epp.  complectena» 

c  2  Flut. 


XXXVI 


SS      HORATII 


Flut.  XXIII.  bibl.  S.  Crucis  (Laurent,  illatae)  a  dextc- 
ra  p. 

n.  1 1.  Cod.  membran.  faec.  XIII.  4.  Artem  poeticam  et 
Epp.  cum  Scholl,  habens.  In  calce ; 

Qui  me  furalur  (vel)  reJdat,    vel  fufpendatur, 

Sandini  IV.  p.  677.     Denique 

« 

Plut.  LXXXXI.  fap.  (Bandini  III.  p.  757.) 

n.  23.  fervatur  Cod.  Acronis  expoßtiojiem  fuper  JLpifiO' 
las  et  Sermones  II.  coniinens »  vulgata  plenior,  et 

Plut.  XXXIII.  (Bandini  IL  105.) 

n.  2 1  •  Cod.  chartac.  Eaec.  XV.  in  4  min.  Acronis  com* 
mentarium  in  Horatii  carmina  complexua«  Ex 
vv.  fubiectiaf  patet,  Petrum  de  Cenninis  Acronem 
iftum  fideliter  {error ß  quis  meß,  exemplar  Jcmitiß 

fevit)  ex  antiquo  cod.  defcripfilTe. 

« 

II.  In  bibl.  Riccardiana.  (Vid.  Lamii  CaL  p.  257.) 
Plut.   M.  III. 

n.  11.  Cod.  chartac.  in  fol.  tenet  Horatii  Opera  cwn 
commentariis  Acronis/  In  fine:  Explicit  Über 
Acronis  fuper  odas  Oratii  a  me  Ricardo  Jjinenfu 
BlaßißUo  Lunenß,  a\<D.  MCCCCLni.  et  die 
quarto  mcnfis  Mail  et  hora  prope  XXI JI.  et  die 
McrcnriL    S.  Explelus  Floren tiae. 

r>.  14.  Cod.  chartac.  in  4.  IL  Oppm  cum  Scholiis  et  glojfu* 

Plut.   M.  IV. 

i».  3.  Cod.  chartac.  in  4.  H.  Opp.  In  fine:  Explicit  liber 
Oratii  Venufini,  feriptua  per  me,  Benedictum  An- 
dreae  Gini:  finiturn  autein  eil  die  XV.  menfi»  Au- 
gnlti  1470. 

i).  4.  Cod.  uiembranac.  in  4.  faeculi,  ut  videtur,  XII. 
//.  Opp.  continens.     In  fine  legitur;  Hie  libeftnei 


GODICIBVS     Ä1SS.  k  XXXVII 

tß  Fr.  Chrijlophori  Lucenßs  Ord.  Min.  Et  alibi : 
Prefbjteri  Francifci  Ser  Philippi  de  Bonagratiis  de 
'  Fifcia. 

n.  5.  Cot?,  roembranac.  4«  feec.  XIII.  initio  mutilua,  xon* 
tinet  Uoratii  Opp.  cum  Scholiis. 

o.  6. Cod.  membran.  in  4..  H. ßpp.  Inprima jpag»  legi« 
tax:   Earpt  olomei  Font  iL 

n.  7.  Cod.  membran.  in 4.  faec.  XIII.  H.  Opp.  continens. 

n.  ß.  Cod.  chartac.  in  4.  Opera  II.  complexus.    In  prima 

pag.  legitirr  :    Giraldi  de  Giraldis  Francifci  fdii.  In 

fine  Art  13   poet.  fcriptum  eft:  Finit  die  V.  Aprilis 

1475.  et  in  fine.Cod. :  Index  O darum  finit  fexto 

KaL  Atigtßi  1476. 

Plut.L.IVÄ 

w.  15.  Cod.  membran.  in  4*  ^aec-  XIII.  contin.  Altem 
poet*  Sermone*  et  Epißolas.  In  fronte  legitur: 
Über  Gcorgü  Antonii  VefpuccL 

n.  22.  Cod.  chartac.  4.  cotnpl.  Carmina  etfermones. 

n.  26.  Cod.  chartac.  4.  habet  Opp.  cum  fckol.  Porphyrio- 
wü.    Olim  Bartöl.  Fontii. 

a.  50.  Cod.  membran.  in  4.  Faeticam  et  Fqjk  com- 
plexus.  In  fine:  Ifte  über  eft  Francifci  Altobranci 
de  Alberiis  de  Floren tia  pofuit  hoc  manu  propria 
V.  Nov.  1433.  Tum:  Hunc  librum  ego  Landi- 
im«  a  Franc.  Altobranci  dono  accepi  die  VI.  Aug. 

*  '+43- 
ii.  53.  Cod.  membran.  4,  Epißolas  habet. 

n.  3f_.  Cod.  chartac,  4.  Satiras  cum  glojfis. 

n.  55.  Cod.   membran.   g.    Epißolas.       Denique  Phit. 

N.  III-  n.  09.  tenet  Cod.  chartac.  4.  Acronis  fcho» 

lia  in  A.  P.  Plut.  M.  IV.  n.  fl.  Commentar.  in  Ho- 

ratium,   chartac    4.  Piut.  IV.  n.  I.   Porplryrioms 

comm.  in  Hpr.  in  chart.  4.  N.  I.  n.9.  Evcplana- 

t  tönern  Forfirionis  Ja  per  H.FL  Poctica.  cod.  eh.  4. 

tandem  H.M.  IV.  11.  ß.  Vitam  Uoratii  chartac.  4. 

c   ~,  lil.   In 


XXXVIII  DE      HORATII 

•» 

III.  In  bibl.  Monafterii  Camaldulenfium  B.  Mariae  de 
Angelid  Horatii  Carmina  extare  tradit  Montfauc.  in 
.  Diario  Ital.  354.« 

MtdioUmi 

In   bibliotheca  Ambroßana 

,    Horatii  Lyrica  cum  notis.     Cod.  membran. 

Eiusdem  Epißölae  item  cum  notis.   Cod.  membran. 
Eiusdem  Toetica  cum  annotatt.  Cod.  membran» 
Eiusdem  Odae%    item  cum  notis. 
Montfauc.  T.  I.  p.  51 6. 

Neapoü 

In  bibl.  Olivetanorum 

•  » 

Horatii  Codd.  II.  integra  opera  exhibentes.  * 
Eiusdem  Sermones,   Epp.  et  de  Arte  poetica9     cod. 
membran.  rec.  Montfauc.l.  p.  230. 

Patavii 

In  bibl.  S.  Atitonii  Horatii  poetica9  Vid.  Phil.  To- 
mafini  dc#Bibliothh.  Patavinis  p.  53.  et  inde  Montfauc. 
B.  B.  T.  I.  p.  4.86. 

In.bibl.  O.  Eremitanorum :  Ödae.  cod.  membran.  4^ 
Tomafini  1.  1.  p.  76. 

In  bibl.  feu  mufeo  Fignorii :  H.  carmina  fcripta  cha- 
racteribus  Langobardicis  (ex  munere  Nicolai  Graßi  ).  To- 
mafini  p.  35.  Montfauc.  I.  4-87-  Trdnfut  cum  ca^terig 
Pignorii  MSS.  in  Domini ci  Molini  Veneti  bibliothecam 
ex  teßamento. 

In  bibl.  Candorum  (Francifci  et  Antonii)  H*  Oiae 
cod.  chart.  4..-  Tomaßni  p.  89*  Montfauc.  I.  487* 

In  bibl.  Io.  Rhodii:  H.  Odae,  cod.  membran.  4_. 
charact.  Longobard.  Tomaßni  p.  1 39.  Montf.  I.  489' 

JXomae 


CODICIBVS       K$9.  XXXIX 


Homo* 
InbiUL  Vaticana  inde  a 


n.  2?65  usqne  ad  2777-  tum  a 
0.5252  ad  3261.  Codd.  XLL     Tum 

In  bibl.  reginae  Sueciae ,  quae  ibidem  aJTervatur, 
n.  1665 —  1673.  Codd,  XI. 

In  bibl.  Pctavii,  ibidem  repofitae 

**•  43-  6o-  4Ö9-  883*  965« 

Vid.  Montfauc.  bibl.  M5S.  T.  I.  p.  4..  52.  et  91. 

4 

Taurini  Codex  membranaceus ,  conftans  foliis 
LXXX1V.  faecnli  XIII. ,  additas  habet  intra  tcxtum  et  in 
margine  adnotationea ,  plerumque  ad  Etymologiam  ver- 
bonnn  fpectantea.  V.  Catal.  Codd.  MSS.  bibl.  regii 
Taurinenßs  Athenati  LH.  p.  297.  Montfauc. II.  p.  1 398« 

Vcnetiis 

Epi/iolae,  Cod.  faec.  XV.  in  4..  n.  692.  Cod.  eil 
pulcherrimus ,  cum  brevibue  poftiliis  Graecis  et  Latinia 
characteria  miiiutilEmi  et  manua  fynchrona  textui ;  teße 
MillareM  in  biblioth.  Codd.  MSS.  S.  Michael?*  Venitia- 
nun  p.  509. 

Ars  Poetica,  faec.  XIII.  extat  cum  luvende  et  Ovi- 
dio  in  Cod.  188-  teile  eodem  Miliar.  1. 1.  ldem  p.  913. 
laodat  cod.  chartactum  in  fol.  faec.  XV.  u.  4.5.  (p.  54-.) 
infcriptum  Poetica  varia,  qui  continet  illuftratiorein  Cai> 
rauiutn  Horatii,  qua  occafione  afferuntur  plures  verfus 
Virgilii,  Lucani,  Terentii,  Vlauti,  Statu,  luvenalis.  In« 
cipit  Codex:  Horatius  Flaccus,  Übertino  yatre  natu* 
caet.    Hactenua  Mitarelli. 

Ibidem  in  bibliotheca  Naniana 

n.  1 1  o.  Q.  H.  Fl.  Satyrae  et  Epißolae.   Cod.  cbartac* 
laec.  XV.  8-    . 

c  4  n.  1 1 1  • 


XI.  DEHÖRATII 

n.  xii*  Acronis  cömmcnlarius  in  Horatii  carmina. 

Vid.  Iac.   Morellii  Cat,Codd.  MSS.   lat.  bibl. 
Nanianae  p.  151« 

Cracoviae  in  biblioth.  Zalufciana 

xi«  42^*  P'  horacij  ßacci  de  arte  poetica  tluo  Cotld. 
membranacei  perexiguis  characteribus  confcri- 
pti.  8* 

Vid.  IanozJä  Spec.  Catal.  Codd.  MSS.  bibl. 
Zalufciana«  1752.  4.. 

Denique  in  Suecia 

Vpfaliat  eft  Codex  Horatii  membranaceus ,  formae, 
quae  in  folio  vocatur,  minoris,  integer  praeter  lacunam 
ab  £pod.  III.  3.  usque  ad  Carmen  face.  v.  26.  quam  alia 
xnanus  fupplevit.  Folia  habet  CXVil.  quorum  öetonis 
maniptili  conßant;  praeter  VII.  qui  fex,  et  XV.  qui  fe- 
ptem  folia  habet.  Nee  libri,  nee  carmina  diftineta,  nifi 
unius  literae  fpatio.  Infcriptiones  nnllae :  initiales  car- 
minum  grandes  et  pietae.  Numeravit  alia  roanus  Odas 
usque  ad  Epod.  III.  cui  adferiptus  numerus  ioß.  Carmen 
VII.  L.  I.  in  duo  divifiim.      Odas   fequitur  Ars  poelica 

cum  titulo :  lioracij  ßacej  publij  QnTI  LIBertinI  libm 
Eglarum  jnciplt.  Tum  fermones  non  divifi  induolihros; 
unde  ultimae  eclogae  (II.  Q)  fubferiptum :  Uoratij.  ßacci. 
liier,  fermonum. ,  explicit.  Quae  fequuntur  Epiftolae, 
etiam  non  diferetae  in  libros.  Eft  codex  minufculis  litte* 
ris  f.  Langobardicis  feriptus ,  immixtis  tarnen  paffim  ma- 
iufculis.  Vocum  compendia  creberrima,  diphthongi 
rarae;  i  conitanter  fine  apice,  in  fme  ferc  J  longum; 
plurima  foloeca  et  archaica ;  diftinetionum  figna  a  prima 
manu  nulla,  niß  punctum,  Ted  id  faepe  vix  commatis 
vim  habene.  Membrana  non  crafla ,  fatis  Candida;  atra- 
mentum  praeter  manipulum  VII»  quo  illa  lacnna  exple* 
tur,  ad modum  pallidum.     Conveniunt    characteres  cum 

feriptura 


C  ODICIBVS     JtfSS.  XU 

fcriptnra  face.  XI.  aut  Xll.'apud  Mabillon.  et  auetores  110- 
vi  Tr.  diplom«,  Scatet  über  raendis  apertis,  transpofitio- 
uibtis,  rafuris  ,  correctionibus.  Fuit  plim  Seb.  Miegii» 
pofi  lo.  Schefferi  ,   unde  in  biblioth,  acad.  venit. 

Aurivill.    in  Act.  Nov.  Societ.  Reg.  Vpfal.  T.  L 
p.  1 1  o  fijq- 


c  5  AD 


XLII  DE     HORATII 


D  £ 

HORATII    EDITIONIBVS. 


Uuum  praefbmtiores  fere  fcriptoree  veterea,    ad  quo» 
illuftrandos  emendandosque  Viri  doctiindeab  inventaarte 
typographica  certatim  ftudia  fua  contulere,    ßngulis  pro« 
pemodum  annis  plura  praela  exercuerint,    fieri  vix  poffe 
exiftimo,  ut  lectionis  fea  textus,  quemvocant,   origines 
acfontes  plane  indagentur,  neduni  rivuli  oinnes  inde  de- 
ducli,  Maeandrique  inftar  ludentes,    expediantur.    Fere 
cnitn  qulsque,  ut  alias  cauflaa  taceam,  novando  interpo- 
landoque  pedum  veftigia ,    vulpeculae  inftar,   delere  (hi* 
dcbatv  novumque  iter  ingreflus  videri  cupiebat.     Quara- 
quam  igitur  editionum  ftirpcs,    familias  et  cognaliones 
deducere  ac  diftinguere  difHcillimum  ßt;  tarnen,    quam 
fata  ac  viciilitudines  contextus,  per  tantum  temporis  tra- 
ctum,    ad  quem  fere  caligat  vifus,    propagati  rationem 
mutationesque  nofle  perquam  iucundum,  ad  crifin  autem 
recte  inftituendam  admodurn  heceflarium  fit,  coramittere 
nolui ,  ut  oppra  ifta  in  Horatio  prorfus  dciideraretur.   Ex- 
perturus  igitur,    quousque  in  hoc  negotio  progredi  lice- 
ret,  fimulque  pleniores  accnratioresque  editionum  huius 
poetae  annalea  confecturus  non  tantum  edd.  congeriem 
a  VV.  DD.  rem  literariam  augentibuö  hucusqueadgeftam, 
amplasque,  quaa  bibliotheca  Academica  Gotting.  ail'ervat, 
copias  perluftravi  diligenterque  excufli,   fed  etiam  libros, 
de    rei   librariae  primordiis  exponentes,    ac   bibliothe- 
carum  infigniorum  catalogos,    aliosque,  in  quibus  edd. 
Horatii  notitiam   aliquam    occurrere  memineram ,    in- 

fpexi, 


ED  ITIONIBV&  XLIII 

fpexi,  ac,  ftxmma  quanivis  cum  taedii  moleftia  pcrvolve- 
re  band  gravatus  Tum.  Atque  ita  demum  de  nonnullis 
certiora  exploratioraque  affcrre  licuit,  ßmulque,  Hifto- 
riam  textus  Horatiani  a  Iani  fatis  probabiliter  et  accurate 
concinnatarn  fuifle  intellexi.  Hanc  igitur  tanquam  tabu* 
lam,  in  quam  referren  tur  reliqua ,  a  me  leviter  rafam  at- 
que deterfam  praemjttendam  duxi,  fatis  babens,  de  fin- 
gulis,  ubi  opus  efle  putarem,  fup  loco  monere. 


£x  edd.  laec.  XV.  paucae  adraodum,  neque  fatis  ac- 
curate a  Viris  doctis  exploratae,  funt,    ut  adeo,   quaenaiu 
ex  iia  principes  babendae  fint,   quaeque  ex  aliis  defcri- 
ptae  fint,   certo  definiri  vix  poflit.       Priores    quideru 
Mediolanenfes    ab    una    ftirpe    fetae     videntur  ,usque 
ad  Mediolanenfem  a.    1508.  quae  quidem    ad   Venetas 
alterius  receniionis  transfugit.       Nam  et  ipfae  Venetae 
non    nnam   eandemque    textus'  defcriptionem   babent« 
Primae  illae  1477.  14.78«  *479-  tum  Zarpttiana  14.9a, 
ct  14-98-  e  Mediolanenü  exemplo  aliquo  anterior i  ductae 
funt,    iectione  fubinde  ad  veterem  aliquem  librum  refi- 
cta;   nam  illae  fere  cum  Mediol.  14.77,  quae  ad  manus 
ruit  confpirare  vidi :  tum  novam  familiam  ducunt ,    quae 
«ditae  funt  cum  Landini  commentario ,  qui  primum  pro* 
diit  Flor.  i^82*     Vnde  pendent  Venetae  14.8 3*  i484- 
l486.  Harum  lectionem  iotmutarunt  pafEm  edd.  Vene- 
tae a.    14.90,    quae  a  Io.   Fr.  Philomufo  purata  eft,  et 
l492.  apud  Pincium,    quas  ferefecutae  deprebendi  Ve- 
netas 1494..  1495.  1497-  l498-  »499-  *509  caet.    JJe 
Neapolitana  a.  1474.  et  Patavina  Rapb.  Regii  a.  1481* 
quod  nemo  adhuc  difpexerit,    tanto  aegrius  ferendum, 
quo  probabilior  fufpirfo  eft,  illam  e  cödd.  omnino  fluxif- 
fe,   banc  critica  cum  cura  factam  efle.     Ljpfienfes  edd. 
fere  funt  ex  recenßone  Io*  Honorii  Crifpi  Cubiteniis,  di* 
gnae  utique,    quae  accuratius  infpiciantur. 

Inda 


XLI\r 


.I>E      HO  RAT  II 


Inde  a  principiö  Saec.  XVI.  usque  ad  Eiaiäbinum  pri- 
maria quafi  tria  editionum  ftemmata  erant:  ALdhiae,  Iun- 
tinae  et  Afcenfianae  editionea  (plane  ut  in  Virgilio) ;  quae 
omnes  cum  et  a  fuperiöribua  et  a  fe  invicem  manifeflo 
difcederent,  tum  fuam  quaeque  famiiiam  et  quafi  propa- 
ginem  editionnm  fecutarum  habuit;  licet  fubinde  ab  una 
«familia  ad  allcram  transfugüTe  videantur  editorea.  Aldina 
-prima  prodiit  150 1«  £am  fecutae  tres  aliae,  1509»  1519, 
1527.  quae  nibil  in  textu  novafle  vjdentur;  Ted  quarum 
tarnen  emendatiflirna  putatur  1519.  Repetierunt  Aldi- 
num  textum  plures  aliae,  ut  Bafil.  1520.  item  fere,  Ve- 
netae  1540.  157 3-  Parifinae  quaedam  ut  H.  Stephani  I. 
.  1 5 1 3-  cet«  Contra  Aldi  iunioris  editionea,  quibus  Mu* 
retus  praefuit,  in  multis  a  prifcis  Aldinia  difcedunt,  no- 
vamque  recenßonem  conftituunt.  Earum  Uprima  fuit 
>  15519  faepius  deinceps  repetita;  etiam  cum  fcboliis  I.  M. 
Bruti  1561,  1570.  cet.  Expreflerunt  hanc  iuniorem 
Aldinam  f.  Muretinam  etiam  Rouilliana  i559.Lugdunen- 
fes  1566.  1610.  cet«  Paullus  autem  Manutius  a.  1566. 
et  156g.  Lambinianam  repetiit. 

luniina  prima,  a  Phil.  Itmta  exprefla  eft  a.  1503. 
quam  fecutae  ex  eins  officina  duae  aliae ,  1 5 14.  et  1519. 
In t er  emendatiilirnas  haben dae  luntin ae,  nimiumque  ne- 
glectae  funt  ab  editoribus;  quamquam  nön  defuerunt, 
qui  eas  fequerentur. 

Afcenßana,  h.  Iodoci  Badii  Afcenfii  commentariis 
inftrueta ,  prima  prodiit  a.  1 503 ;  quam  fecutae  (  1 505. 
,  1506.)  1511.  1516.  1519  et  1529.  Si  verum  dicen- 
dum,  refpectu  ad  textum  univerfum  habito  Afcenfianae 
ab  antiqua  receniione,  quam  habet  Veneta  14.92  et  eius 
familia,  non  multum  difc?dunt;  in  fingnlis  iectionibus 
quaedam  omnino  aliter  exhibent.  Sed  in  his  ipüs  etiam 
editt.  1519.  1529  a  prioribua  faepins  diflentiunt;  nam 
lectiones  ex  Afcenfianis  1503.  1511.  1516.  laudatas  re- 
perias,  quae  non  fint  in  iüa  1519.  Scilicet  in  hac  fub- 
inde 


EDITIONIBVS  XLV 

iude  Afcenfio  Matth.  Bonfinis  impofuit.  Tranfifcriptae 
autem  ex:  Afcenfianis  complured  Venetae,  ut  1536; 
1543. 1558»  Lugdünenfes,  ut  1519.  Parifinae,  ut  152g. 
1545.  ioprimis  ex  Afcen  fiana  ultima  1509  expreflae  funt 
editt.  Parifinae  Roignii,  VaJDco&ni  et  Richardi.  Vid. 
Urning.  Animadr.  c.  VIII. .. 

Maxime  mcmorabilia  et  inter  clalEcas  referenda  eft 
editio  Lugdunenfis  a.  1*51 1.  et  fummae  raritatis,  et 
emendatae  lanaeque  lectionis  nomine.  Sed  quis  ei  vir 
doctus  praefuerit,  non  certo  conftat;  quamquam  proba. 
büe  eft»  Simonem  Carpentarium  fuifle.  Id  apertum,  di- 
Iigentem  accurataeque  doctrinae  virum  fuifle.  Funda- 
mentum  editionis  eft  textns  Aldinus ,  Ted  multa  ex  anti- 
quie  libris  editor  in  eo  correxit.  Ducta  hand  dubie  ex 
hac  Argen tinenfis  ex  aedibus  Matth.  Schnrerii,  qua  Ho- 
ratii  opera  feparatim  prodierunt ,  annis  151 4- —  *  5  *  7  J 
qaod  facile  intelligatur  ex  infcriptione  tomi  IV  an.  1517. 
compaiata  cum  infcript.  Lugdunenüa. 

Qc.  Fahricins 9  Chemnicenfis,  exemplo  luntin o,  ut 
ridetnr,  pro  fundamento  poßto,  Codices  et iam  mfT.  in 
fubfidium  vocavit,  deditque  Horatium  cum  argumentis 
1 1  caftigat ionibus ,  Lipfiae  1570.  quae  editio  polt  faepif- 
fime  repetita  eft.  Inprimis  autem  unu9  omnium  maxiin« 
promeTitua  eß  Fabricius  de  antiquis  Horatii  Intpp.  vel 
Schoiiaftis,  non  Acr#ne  et  Porphyrione  folum,  Ted  et, 
quorum  pauca  tan  tum  fragmenta  exftant,  C.  Aemiliip 
küii  Modefti  et  Terentii^Scauri;  in  quibus  reftituendis  ac 
emendandia  operam  per  multos  annos  affiduam  pofuit; 
oxius  fructus  publici  ufua  fecit  editio  Henricopetrina 
1555.  inter  praelbnitiffimas,  Ted  et  rariflima*  numeranda. 

Glareaui  prima  editio  15*25  fere  ducta  eft  ex  Aldina 
1519  t  fictam'em,  ut  ipfe  nonnnlla ,  audaciori  interdum 
rouatu,   correxerit.     Repetita  faepiu*. 

Editio- 


XLVI 


DE      HORATII 


Editiones  Sim.  Colinaei  i5&8>  *53i«  *533«  <**• 
prelle  fequuntur  Aldina  cxempla ;  de  fönte  Gryphiana- 
rum  1530,  1533«  cet.  nihil  adfirmare  aufim ;  hin  quod 
Gryphianae   1559.   1566.  1567.  ex  Muretinia  ductae 

videntur. 

Rober  tum  Stephanum  I  in  editione  prima  1539t  Ua- 
que,  quae  fecutae  funt,  Iuntinum  exenip)um  operis  imi- 
tandum  dedifle,  fafpicor.  Multo  plus  adiumenti  Horatio 
attulit  Henriais  Stephanus  II.  dum  in  coniilium  adhibuit 
lectiones  codd.  Lambini,  Cruquii,  .  Fabricii,  Mureti; 
dein  de  et  paucula,  quae  aliunde  habuit,  five  Codices»  fiye 
excerptas  lectiones,  confuluit,  magnumque  fe  et  genero- 
fum,  Ted  modeftum  quoque,  in  emendando  criticum 
%  praeftitit.  Sunt  editt,  1577.  15  88*  1&9*-  1600.  Deni- 
que  Ro.  Stephanus  III.  a.  1613  eflitionem  minorem 
evulgavit,  cum  notis  I.  Rutgerfii,  in  quibus  multa  utilia, 
inprimis  ad  crifin,  Textus  expreflus  eft  fere  ex  edit.  D. 
Heinßi ,  etiam  cum  plerisque  illius  emendationibus« 

Bafdeenßum  primäriae  funt  tre6  ex  officina  Valentin! 
Curionis  (quibus  praefuit  Michael  Bentinus),  1524. 
1527.  1531.  ex  luntino  exemplo ,  utarbitror,  ductae, 
Ted  adhibito  etiam  vetufto  codice  Io.  Sichardi,  ut  Benti- 
nus in  praefatione  teftatur.  Has  ex  impreflls  emendatif- 
fimas  eAe  iudicabat  Fabric.  ad  Carm.  I.  6.  Henricopc 
Irina  prima.  i54-5>  fequitur  editt.  Curionis.  Secunda 
eft  Fabriciana  1555»  ex  <lua  etiam  textus  repetitus  eft  in 
tertia  1570  et  quarta  1580;  quarum  utraque  variorum 
Intpp.  commentariis  onerata  atque  obruta  eft;  quod  iam 
in  prima  factum  erat. 

slntverpienfes,  ex  officina  Mart.Nutii,  duae,  1557 
et  64»  cum  Theod.  Pulmanni  notie,  ex  Aldino  textu 
ductae,  Ted  ob  emendationes  Pulmanni,  et  collatos  ab  eo 
cödd.  admodum  utiles.  Plantinianac  non  unius  generis 
funt.     Prima  fuit  cura  Raphelengii  iS58»    ex  Aldino 

exera- 


SBITIONIBVS.  XLVII 

exemplo,  recata  i575«  *59°  et  1608«  Tum  ex  recen- 
fionePnlmanni,  1566.  recufa  deinceps  1577.  8°-  8a- 
87.  1610.  77.     Hinc  ex  ea  prodieruut  Heinfiana  160& 

item  Cruquianae  157  3-  i578«  *  586.  1678«  Ex  officina 
Plantiniana  Rapbelengii  Lugd.  Bat.  prodiere  Cruquianae 
1593.  1597.  1603.  1604.  1611  et  1620.  feu  ultima; 
et  minores  editiones,  1594*  *6o4*  tum  Heinfianae 
1605.  1610.  1709- 

Dionyfii  Lambini,  magni  illius  Horatii  fofpitatoris, 
a  quo  novam  aetatem  editionum  ordiri  faß  eft,  editio 
prima,  ad  fidem  decem  codd.  MSS.  cmendata,  prodiit 
8.1561;  altera  et  ultima,  ab  ipfo  quidem  accurata,  a* 
1567.  In  hac  adomanda  VII  aliis  etiam  codd.  mfl".  ufus 
eft,  et  quaedam  in  textu  novavit.  Cum  certatim  utraque 
editio  per  Galliam,  Germaniam  et  Italiam  repetita  eß; 
in  qnibus  princepa  eft  illaf  a.  1605.  ob  adiecta  Turnehj 
et  Marcilii  commentaria :  tum  recenfio  («ambini  in  mul- 
tas  Vcnetas ,  innumerasqne  alias  editt.  eft  illata. 

Iaeobus  Cruquius  ad  undecirn  codd.  MSS.,  in  quibus 
omninm,  qui  noti  funt,  praeftantUHmi  quidam,  Hora» 
tinm  Tecenfnit  et  commentarip,  illußravit.  Prima  editio 
prodiit  1578  *pud  Planünum,  poftquara  iam  a.  1565 
librum  IV  carminum,  et  15(73  Sermones  feparatim  edi* 
derat.  Saepius  earecufa  eft;  fed  in  editione  .1597  pri- 
mam  acceiEt  ineditus  Scholiaftes.  vel,  ut  Cruquius  dielt, 
Commentator,  hoc  eft,  fylloge  fcholiorum,  quae  ille  ex 
codicum  Blandd.  margine  et  interlineari  fpatio  laborio- 
fiflimo  Audio  eruit«  Fuerunt  (in  bis  Barthius  et  T.  Fa- 
her),  qui  huic  commentatori  exiguum  admodum  pretium 
Batuercnt;  nam  nihil  in  eo  eile,  quod  non  in  Acrone  et 
Porphyrtone  iam  legatur.  Quod  licet  negari  non  polRt, 
confluxifle  quafi  videri  ex  Ulis  fcho Haften  Croquianum, 
tarnen  is  quaedam  fubinde  addit,  alia  aliter,  luculentius 
etiam  interdum,  exponit,  atque  hactenus  fua  ei  dignitas 
teKnqttenda  eft,     Deinde  huic  edit.  Cruquianae  etiam  ad« 

•  nexus 


vi 


Xl/VIII  i>E     IIOUAT1I 

nexus  eft  Iani  Doufac,  patris,  commentariolus ,  quem 
huc  usque  non  ita,  ut  opufe  erat»  infpexcre  Intpp.  Ho- 
ratii.  Repetita  autem  eß  haec  editio  a..  1605.  1611. 
quac  clalEca  eft,  fed  admodum  rara,  tum  16120  et  1678- 

Greg.  Bersmanni  prima  Lipfiae  prodiit  a.  160 2.  cum 
variis  lectt.  fex  codicum ;  et  faepius  fub  praelum  eß  re- 
vocata. 

Ex  officina  Plantiniana  Raphelengii  primum  exät  a. 
1605.  Horatius  ex  recenßone  et  cum  notis  Dan,  Heinfiu 
Repetita  eß  in  eadem  officina  a.  1610  et  1709/  Tum 
apud  Elze  vir.  a.  1612,  animadverßonibus  auctioribu»  et 
cum  libro  de  Satyra  longe  praeßantiIHmo ;  item  i6&8  cl 
l6&y  quae  clallica  eß),  et  forma  minore fine  notis  i653* 
Denique,  fine  notis etiam,  Aniftel.  1676.  1696.  etEdimb. 
1704..  Ex  Heinfiana  autem  ductae  Rutgerliana  1615  (ut 
vidimus),  item  haud  dubie  Schrevelianae,  et  quacdam.aliae. 

Laevinus  Torren tius  Horatium,  fubiecto  textu  vul- 
gato ,  emendavit  et  recenfuit  ad  fidem  aliquot  codicum. 
Prodiit  prima  ediüo  a.  1608  ex  officina  Plantiniana;  et 
eß  numeranda  inter  principes :  repetita  a.  1620.  17°8; 

Tanaquillus  Faber  Horatium  recenfuit  et  caftigavit, 
fed  e  folo  ingenio,  a.  1671.  Heinfmm  inprirois  acriter 
In  notulis  fuia  infectatus,  fed  eo  ipfe  faepe  non  conti- 
nentior.     ExprefTu*  ex  eius  recenfione  eß  textus  Däcern. 

Petrus  Burmannus  edidit  Horatium  primum  a.  1Ö99' 
cum  Rutgerfii  lectt.  Venufinis,  doctis  etad  crifin  utilÜfiniis; 
deinde  17 13  emcndatum  ad  fidem  codd.  MSS.  et  ad 
Bentleii  editionem ,  a  qua  tarnen ,  ubi  ille  audacior  eiU 
reccdit.      Vtraque  editio  ad  ufum  criticum  praeclara. 

Prodiit  anno  1699  etiam  Cantabrigienfis  editio  !&• 
Talbot,  cum  a  fplendore,  tum  a  diligentia  recenfioni* 
et  variarum  lectt.  elencho  commendanda.  Recufo  elt 
.1701,  et  repetita  a  Io.  Pine,  qui  aeneis  tabulia  incidit 
Horatium  1735. 

Ml- 


• 


SJJITZONIBVS  XLp[ 

•  ■  * 

JViUulmi-Baxteri  prima  editio  exiit  a.  1701.  Nullit 
lue  codd.  MSS.  afus  eft,  fed,  vulgata  lectione  pro  funda- 
mento  pofita  ,  ex  commentatorum  animadverJT.  interdum 
etexiogenio,  textum  conftituit.  Excerpta  e  vScholiaftis 
dedit,  et  in  bis  ipfiß  etiam  quaedam  emendavit.  In  edi-  * 
üone  altera  1725  quae  acceflemnt,  tantura  non  omnia 
cootra  Bentleium  funt.  Repetiit  hanc  Gefherus  in  Ger- 
mania; nt  mox  dketur. 

Sed  clarifliinara  huius  laeculi  haud  dubie  editionem 
dedit  ü.  Beiitleius9  qui  Horatium  tarn  ex  codd.  MSS. 
quo*  plurimoa  habuit,  quam  ex  fufpicione,  amplius 
DCCC  iociö  emendavit.  Plurimum  (ane  ei  debet  Hora- 
tiua,  eftque  hie,  etiam  ubi  errät,  ab  ingenii  doctrinaeque 
nugnitudine  feraper  admirabilia  ac  venerandus.  Prodüt 
prima  eins  editio  a.  1711.  notis.ad  calcem  libri  fubiectis: 
emendatior,  et  cnivis  paginae  lubßratia  notis,  repetita 
Amftel.  a.  1713.    17&8*    item  Lipßae  1764.   Londini 

* 

1765.  necula  etiam  eft,  Ted  notis  in  compendium  mif- 
fia,  CanUbr.  1713.  cura  Th.  Bentleii.  Nactus  eft  Bentl. 
adverfarios  plurimos.  Fuit  eorum  primua  anonymua, 
cuina  exßat  Ari/larchus  ampidlans  in  cutis  Horatiahis, 
metor*  Pkilargyrio  Cantabr.  Londin.  1712.  8-  Seen  tut 
eft  iMchardi  Iokttfoni  Arißarchus  Antibentleianus ,  Not- 
tingham. 1717.  8-  Fuit  in  hoc  viro  maior  adverfus 
Rcntleium  acerbitas , '  quam  doctrina. 

Omninm  doctilHme  in  hoc  caftigandö  verlatua  eft 
Alexander  Cuningamius,  qui  a.  1711  (Haga/Com.)  non 
folumedidit  Horatium,  ex  antiquis  Codd,  et  certis  bb~ 
fervationibus  (quar»  inprimis  .ex  codice  Blandinio  anti- 
quifiimo  Cruquii  et  Pierio  Valeriano  fibi  informaffet ) 
emendalum,  cum  variis  leett.  Ted  fubiecit  etiam  huic  edi- 
üoni  Animadverßones  in  Bentleii  notas  et  obfervationcs, 
doctyRmas  illas,  et  unde  eximios  fruetua  aipere  poflit 
critices  ftudiofu*.  In  Londinenli  eiuadeni  anni  cd  it.  acce- 
dunt  objervationes  criticae   textui    fubieetae.    .  Ampliua 

Tum»  U  <l    -'  O'^' 


X.  DB    HOKATII 

CCCC  locis  emendatiorem  efle  fuam  recenfionem  Bent- 
leiana  affirmat  Cuningamius ,  fuperbior  iufto,  fi  verum 
dicendum ,  et  in  Bentleium  acerbior«  Tantum  eft  illius 
adverfus  hunc  odium,  ut,  fi  lectionera  Benthianam 
amplectatnr ,  eam  numquam  Benüeio  debere  videri  velit, 
Ted  femper  ftudiofe  alioa  quosvis  fontee  indaget.  Quo» 
ubi  non  reperit,  quamvis  ei  placere  appareat  Bentleia- 
nam,  aliam  adoptare  mavult;  ita  non  poteft  invidiam 
vincere.  Emendationes  autem  eius  fatendum  eft  omniura 
doctiflimas  efle  ac  ingeniofiflimas,  faepe,  fi  ad  leges  arti* 
criticae  excutiantur,  pro  unice  veris  lectionibus  haben- 
<hi9.  Saepius  tarnen  non  minor  in  iis, .  quam  in  Bentleia- 
iiia,  audacta  eftf  Ted  illa  melior  profecto  aliorum  indocta 
raodeßia. 

Sub  idem  terapua  a.  1720.  apparuit  etiam  editio 
Iöannis  du  Harnd,  in  untverfitate  Parifina  profeiToris, 
repetita  1730  et  1764.  Is  Horatii  textum  et  ad  codd. 
MSS.  fidem  et  multis  locis  ex  ingenio  audacius  correxit. 
Sed  indocta  eft  eius  arrogantia,  impar  talibus  aiifie;  quo 
nomine  fubinde  cum  caftigat  Sanadonua. 

1 

Sanaäonus  in  contextu  Horatii  confti tuend o  cum 
Lambinum,  Cruquium,  Torren  tium  #  aliosque,  qui 
codd.  MSS.  ufi  funtv  confuluit,  tum  multas  Bentleii 
emendationes  fibi  vindicavit;  Ted  oninium  maxime  Cunin- 
gamium  fecutus  eft,  etiam,  ubi  is  ultra  lineas  procelEt. 
At tarnen  et  raultae  emendationes  iplL  propriae  funt.  Re- 
petiit  eine  recenfionem  noviflima  Patavina  1774.. 

Horatii  Carminum  libros  V  a.  1731  recenfuit  Ge. 
PVade ,  qui  ea  ad  certifßnias  artia  criticae  regulas  quam 
plurinüs  locis  ex  vetußis  exemplaribus,  editionibus  et 
commentariis  emendafle  Fe  profitetur.  v.  Iourn.  de«  Sar. 
*  73 l  •  Aout,  p.  56 1 .     Nobia  ea  non  eft  vhV 

Londini  a.  1736  prodiit  editio  Ioannis  Iones,  qui 
fe  MSS.  quibusdam  ufum  ait(  emendavit  quaedam  (Ted 

au- 


IDITIONIBVS,  14 

au&acter  etiam  latia),  lubiecitque  notas  fuas,  tum  var. 
lectiones  et  coniecturaa  viror.  DD.  denique  indicem  edi- 
tionum  Horatii,  fed  illura  eFabricio  tQtum  transfcriptura. 
»Doctrina  critica  longe  inferior  Ionefius  eft  Cuningamio 
et  Beotleio.  Sanadonum  in  multis ,  quae  illi  propria 
Jont,  Eequitur. 

Baxteri  editionem  cum  repeteret  1.  M.  Gefncrus,  a. 
1752,  non  folum  in  textu  Baxteriano  mutavit  quaedam, 
fed  etiam  e  Codd.  et  editt.  antt.  varietatem  lectionum,  at 
iüam  minus  plfenam  et  accuratam,  dedit.  Recufa  cß 
Getneriana  haec  editio  nuper  a.   i?72. 

Denique  a.  1770  prodibat  Parifife  Horatiua  ad  fidem 
LXXV1  codicum,  curante  Abbate  Ipf.  VaLartho.  Quod 
non  accipiendum  de  numcro  Codd.  quos  infpexerit ;  nam 
forte  nulluni  omnino  vidit:  Ted  de  iis,  ad  quos  adhuc 
Horatios  a  viris  doctis  recenfnrf  eft.  Sic  itaque  hoc  intel- 
ligendum,  ut  eum  in  textu  'conftituendo  principes  editt., 
qnamquam  parum  accurate  9   con tulifle  putemtw. 

Qui  Horatii  editionem  a.  1777  evulgavit,  Lud. 
Poinfinet  de Story ,  cum  fatis  multas  criticorum  ernenda- 
liones  in.contextum  recepit,  tum  ipfe,  iriprimis  in  di- 
üinctionibua ,  quaedam  novavit  f  quae  vereor  ut  probari 
viris  doctis  polftut.  Maxime  improbandus  eft  eius  cona« 
tas,  quo  tarn  multas  Horatii  odas,  up.  I.  4:  7:  9:  »7 .: 
36«  II.  11.  III.  8:  J4:  IV.  6:  12.  in  binas  divifit. 
doatautem,  IL  2.  III.  19.  in  ternasadeo. 

Sivrio  maiori  cum  laude  fuccelfit  Chr.  Dav.  Ianif 
qni  quidem  fundamentum  pofuit  vulgatam  lectionem ,  a 
qua  tarnen  difcedendum  fibi  putavit,  ubi  immutandam 
lectionem  fuaderent  artis  criticae.  regulae.  Quem  in  finem 
non  Codicum  folum,  quos  Lambinus,  Crnquius  caete- 
nqne  Horatii  editorea  contuliflent,  quosque  ipfe  nactua 
«ffet,  varietatem  enotavit,  fed  et  edd.  veteres,  quae  ad 
nuatw  ipfi  eraht,    dilijgenter  confaluit,    indeque,    quae 

d  a  Ha- 


LH  DE      UOfilTII 

Horatio  aptae  dignaeque  effet  lectiones,  eruit,  atque  in 
contextu  repofuit.  Ipfe  coniecturis  numquam  Fere  in- 
dulfit,  aliorumque  raro  admodum  nee  niü  gravilHmis  de 
caufiis  ita  ratio  nem  habuit,  ut  ipfi  poetae  textui  ingererefc. 

Iuftae  quoque  recenßonis  inftar  habenda  eil  editio  ,  a 
Gilb.  IVäkcßeld,  acutiflimo  Critico,  parata,  interprui« 
ctione  Iblicitius  facta,  delectuque  lectiouum  memorabilis  j 
quamquam  eura  coniecturis  cum  aliorum  tum  fuis  ,  qua* 
rum  quidem  feraeiffimum  habet  ingenium,  nimium  pre* 
tiiun  fubinde  ftatuifle  animadvertas. 


(1470.)*) 
Horatii  editio  prineepa  fere  habetur»  quae  nullam  edl- 
toris,   loc>,    temporis  expreflam  notationem  habet,     ne 
titulum  quidem  f.   indicern,    'Maillaire  quidem  (Annale 
typogr.T.  I.  p.  292.)  eam  Mediolani  ex  Autonii  Zaratti% 
Parmeufis,   (Vid.  de  eo  Ajjo  Säggio  ßi  la  tipogr.  Far- 
men fo  p.  III.)  typographia  a.  l/f7o.  prodiifle  inde  augu- 
ratur,  quod  Ant.  Zarottus  libros  anno  ifto  Mediolani  ex- 
cudere  coeperit,   et  typi  4jm*i  aliis,    qnos  i(Tem  exeudir* 
fereveonveniant.    Eidem  Zarotto  iftam  adßgnant  Orlxm&i 
(Origine  e  progrejji  della  Jiampa.    x  7 2 2.)  p.  1  o  1 .  Saxius 
(Hift.  typogr.  Medio!.)  p.  5^6.  et  Debure  (Bibliographie 
itijlructive,    heiles  Lettres)  T.  Lp.  311.   12.  Morcllius 
tarnen,  Vir  rei  in  teil  igen  tiflimna,  in  Bibliotheca  Maphaei 
Fiticllii  T.  II.  p.  524..  aegre  ac  difficulter  in  hanc  fenten- 
tiam  concedit,   quod  a  Zarotti  typis  airh  quoad  characte« 
rem,  qui  plane  idem  fit,   quem  Plutarchi  Apophthegrna- 
ta  a  Philelpho  latine  reddita,    Flonis  et  Lucanus,  absque 
ulla  nota  impreifi  praeferant,   tum  quoad  chartae  genus 

über 

*)  Edd.  quac  ftelluli*  noutae  Funt,    habet  Bibliotheca  Acadc- 

mica  Gouiiiiienfis. 


SDITI0K1B  V  S.  UUI 

« 

Über  ifie  band  leviter  dURdere  tidearur.     Conf.   G.  ^F*. 

PflTTz/n  AnnaL  typogr.  T.  II.- p.  143.  et  554^  Primura 

i/b  editio  ad  partes  vocata  eft  a  Gefnero,    qui  eam  ita  de* 

fcribft:  Literae  fuiit  eius  formae,    quam  Ienfonius  adhi- 

boir,  fed  paullo  minus  cultae  et  incompofitae ,   ut  appa- 

reat,  neque  matrices  fuifle  ita  perfeetas,  ut  friere  Ienfo- 

niaiiae,  neque  ita  accuratam  ▼erfuurn  dirigendorum  ratio* 

nem.     Porro  literae  nuttae  initiale* ,  Taepe  ^  Ion  ginn  in 

fme  vocis  pofttum  etc.      Vohimen  eonftat  quinternioni- 

bos,  i.  e.  quinqne  plagnlis  cluplieatia,  ut  oriantur  deno 

nun  folioTum  libelli.    Folia  ipfa  non  fignata  neque  Htcris  , 

ueqoe  numeris,  eoftodes  nutti ,  nulluni  regiftrum,  literae 

fcepe  transpofitae ,  infantia  denique  artis  et  operarum  ro* 

diüs  undtque  apparet.    Voces  vel  orniflae,  Tel  cum  ip/iua 

J&etri  pernicie  permutatae ,  ndem  fachmt,  non  praefuifle 

editioni  Grammaticum ,  fed  fimplictter  exemplnm  funrrt, 

i.  e.  manu  fcriplum  Codicem,   fecutoe  effe  typographos. 

Vnde  Hlud  confequitur,  ut»    quae  bona*  funt  lectiones, 

ea«  ab  antiquo  todice ,  non  ab  ingenio  correctoris  cffeMn- 

telligainua.     Ad  &nem  adduntur  Jii  vevfua: 

Hoc  quicunque  dedit  Venußni  Carmen  Hotati 
Et  ßudio  Jormis  correctum  ejßnxit  in  ißis       % 
Vivat  et  eternö  ßc  nomine  fecula  tüncht 
^  Omnia  ceu  munquam  numeris  abolebitur  aulor. 

Poft  Gcfnemm  adhibuit  eam  Cor.  Combe,  exempli  eiua, 
qnod  in  bibliotheca  Regia  Britanniarum  aflervatur  (per- 
▼*oit  eo  e  biblioth.  Afkew),  copia  ei  facta. 

Sermones  Oratii%  absque  loci  nota  charactere  go- 
duco  f.  14.70. 

Vid.  Mhktaire  T.  I.  p.  396.  Orlandi  p.  346.  Debure 
MUogr.  T,  I.  p.  31 1.  et  Panzer  T.  IV.  p.  5.  De  hoc 
libru  nihil  plane  liquct,  qui  ab  uno  Orlando  infpectus 
videtnr.     . 

•  a  3  (147  t.)  ' 


UV  DE     H  O  RAT  X  I 

(1471.) 

Q.  H.  'Fl.  Opufeula  9   JRpmae  ex  officina  Iohannis 
Philippi  de  Lignamine.  v 

'  Quamquam  parum  exploratum  fit,  num  Opufeula  ißa 
anni  nota  infigaita  fint,  necne;  ad  bunc  tarnen  vel  adeo 
praecedentem  14.70.  annumeditionem  ifiam  referri  opor- 
tere  ex  lpliusmet  Io.  Fh.  de  Lignamine  £piftola9  operi 
JDominici  Cavalcae*  Pungüingua  ( Tractato  contra  el 
peccato  della  lingua,  ditto  Pongie  lingiia)  inferipto,  ac 
Romae  14.72  a  fe  «dito,  praefixa  cognofeitur.  Ibi  enim 
dick,'  fe  iara  feeundum  annum  Roma$  agere,  et  ab  eo 
.impreflumefle  Quintilianum,  Suetonium,  Leonk  P«  M. 
fermoues,  Lactantium,  Ambrofium  de  Omciia,  Lauren« 
tii  Eiegantias,  Horatii  Opufeula  caet.  Cf.  omnino 
Audiffredi  Catal.  hißorico  •  criticum  Romanarupi  editio- 
num  faeculi  XV.  p.  84*  85«  et  p.  11a  fqq.  ubi  de  Io. 
PhiL  de  Lignamine  fufe  difputat,  Adde  Loire  Spec* 
p.  iß?- 

Eodem  annoHoratium  Neapoli  apudlodocum  Hoen- 

ftein  4.  prodiifle,  eiusque  exemplum  in  bibliotheca  civi- 

ca  Argentinenfi  aflerrari  dubia  admodum  fide  tradit  Giu- 

ßiniani  Saggio  fulla  tipogr.  di  Napoli  p.  46.     £ft  band 

dubiea.  1474. 

1 

(147a.) 

Ad  hunc  ril  proximum  annum  Dcbure  Bibliogr.  in- 
ßruet.  T.  L  p.  5 1 2#  editionem  referendam  iudicat,  quae 
line  loci,  anni,  et  typographi  nomine  in  fblio  exenfa  eft, 
hoc  folo  duetus  argumenta,  qiipd  exemplum  eius,  quod 
in  Ducis  de  la  falliere  bibliotheca  effet,  cum  editione 
Catulli,  Tibulli,  et  Propertii  principe*  a.  1472.  foL 
compactum  fuiiTet,  illudqne  integumentum  ad  ip(a  Uta 
tempora  fpeetare  videretur,  tum  quod  Horaüus  iisdem 
fere  typia  exfcriptus  eilet,  quo«  Catullus '  et  reliqui  ha* 
bereut.     Quae  utraque  quam  levis  ratio  fit,  facile  rei  in* 

telligena 


EDITIOKIBV8.  LV 

tsU%ens  perfpiriet.    NiG  utique  extremo  illud  exemplum 
deftitatnm  cft  folio  (quae  res  paiEm  fraudem  fecit  VV. 
DD.^  e  verbis,   Satirarum  fini  fubfcriptts;    Q.  H.  FL 
Satirarum,   non  mdiligenter  eorrectarum  et  impfeffaram 
Jaus,  band  plane  abfurde  colligas,  ex  eadem  A.  Xarotti 
offirina  iftum  librum,  prodiüTe ,   quum  Zarottum  et  alibi 
(vid.  rel  a.   1474«)  hac  formula  ufum  eileconftet.     Ist 
corrigendis  autem  libria,  quo«  Zarottus  evulgavit,.  Petr. 
lufinwmThUelphum  operam  fuam  conluluTe,   latia  con- 
fiat.    Vid.  Orlandi  p.  101.  —  £iuadem  editionis  exem* 
pkun  itidem   CatulU  caet  editioni  principi  annexum  in 
biblirtheu.Cor£niana  cum  notia  MSS.  A.  Politiam  extare 
teßünr  Loire  (in  Spec.  typogr.  Romanae,   Rom.   1778* 
6')  P*  l&6*  qu*  quidem  in  Catullo  caet    Vlrici  Hau  cha- 
racteres  agnofcit.     Maitt.  autem  (p.  767.)  huius  Hora- 
tianae  editionis  chargcterem  ad  eum  accedere  ait,   quo 
CatulL  Tibull.  Fropert.    et  Statu  Silvae  Venet.  14.75. 
apud  Io.  de  Colonia  et  lo.  Manthen  de  Gheretzen  eftcufae 
fnerint.     Idem.duas  huiua  Horatii  editionea  fe  vidifle 
perbibet  adeo  fimiles»    ut,  qui  non  attente  contulerit, 
unam  facile  putaverit;  et  in  altera  epiftolas,  in  altera  Sa- 
tins librum  claudere,   atque  illam  .hac  longe  corrcctio- 
rem  eOe. 

Q.  H.  FL :  per  Antonium  Zarottum  Parmenfem:  Me> 
üotani  f.  14.74.. 

In  fine:  Anno  a  natati  Chrißiano  1474-  die  XJPI. 
Martiidivo  Galeazio  Maria  Sfortia  Vicecomite,  Infu» 
brwm,  Ligurumque  qiänto  duce  feUeiter  regnante  Ante* 
nius  Zarothus  Parmenfts  cuncta  opera  Quinti  Horatii 
Flacei  non  indiügenler emendata.  S.  carminum  libros  IUI. 
Epodon.  Carmen  fecidare.  De  Arte  poetica  librum  I. 
Sermonum  libros  II.  Epißolarum  libros  II.  eleganter  at- 
oneßdeliter  impreßit.  Qiiisquis  haec  coemerit,  mmq 
poenitetit,   Iu  accurate  deferipfit  Laire  (Ind.  Ubrorum 

d  4.  ab 


I.V.I  DE     MO  RA  TU 

fab  invmta  typogr.  ad  a.  1500.  Senon.  17)51.)  T- 1.  p. 
540.'  Cf.  Maitt.  I.p.  336,  Orlandi  p.  101.  PinelliT.  I. 
p.  325.  Debure  BibL  infir.  T.  I.  p.  314..  BibL  Smith. 
p.  CCXXX.  et  inprimis  Sax.  p.  561. 

Eodem  anno  idem  Zarottus  Acronis  Scholia  primuim 
edidit  cum  hoc  lemmate :  Acronis  commentatoris  egregii 
in  Quinti  Horatii  Flacci  opera  expoßtio\  et  in  fine: 
Acronis  viri  quam  doctifllmi  cotnmentaria  quam  dili genter 
emendaka  in  O.  Horatii  Flacci  opera,  per  Antonhim 
Zarothum  Parmenfem  Mediolani  imprejfa  Idibus  Sextiti- 
btts  \  f.  1474. 

Perperam  ftatuunt ,  qui  tex.tum  Horatii  bis  Acronis 
fcholiie  a  Zarottö  adiectum  ponunt ,  v.  c.  Debure  BibL 
injir.  p.  316.  et  plerique,  qui  elenchos  edd.  Hör.  con- 
cinnarunt,  Douglas,  Neuhaus,  lernt,  BipontinL  Vtrum- 
que  librum  habet  bibl/Guelpherbyt. 

0.  H.  FL  per  Antonhim  Zarottum,  Mediolani 

14-74-.  4. 

Laudat  eam  Douglas  Catal.  Edd.  Horatii,  et  recenfet 
Morelüus  in  libris  Pinellianis  n.  4568« 

Q.  H.  FL  Carmina,  Neapoli       ^  *474*  4- 

In  fine  Odarum  haec  habet:  Completum  eft  opus 
Oratii  in  odis  per  Arnaldum  de  BruxeUa ,  Neapoli  anno 
Domini  14.74.;"  die  vero  quindecima  menßs  novembris. 
Seqxtuntur  Salyrae  et  Fptjlolae  (in  quarum  fine  verfus 
extat:  Qui  dedit  expleri,  laudetur  mente  fideli)  cum  Arte 
poetica.  Eximiae  raritatis  haec  editio ,  Maittairio  aliis- 
que  bibliologis  plane  ignorata,  folique  Morellio  vifa. 
Vid.  Panzer  Annal.  typogr.  II.  p.  155.  Vberiua  eam  de- 
•  fcnbit  Gifuftiniani  Saggio  iftorico»critico  fulla  tipografia  di 
Napoli  (1793- )  P-  46. 

Q.  IL  FL  Opera  9  per  Augußinum  Carnerium:    Fer* 
rariae  1474*  8* 

In 


EDITI0JÜBV6.  LVII 

In  fine:  -   • 

Ferrariae  imprejfit   regnante  fub  Hereule  Divo  ' 

Regia  quo  gaudet  nunc  UonOrä   viro. 
Corner  tos  puer  Aitguftinuss    cui  dedit  almam 

Bernardus  lucem  Bibltopola  bonus. 

h.  Au£uftinus  Carncrius;  Rernardi  C.  filiiis.  Male  plerique 
Canieriuwn  praenomen  et  Anguß  ini  (Agojlini)  nomen 
gentile  Haben  t;  in  quo  errore  etiam  eil  Orlandi  p..  157. 
qai  patrein  Bernardo  Agoßini  vocat.  Fraudem  VV.  DD. 
fecit  nietri  neceifitajs,   quamquam  amhiguirati  ifti  facile 

*ita  occurri  poterat:  Ferrariae  impreßi Augtißinus 

egd  Carnerius:  knie  etc.     Sole  clarius  id  patefcit  ex  in- 
fcriptione,  quae  eftin  fronte  carminis  Lod.  Marii  Paruti 
Ferrar  ienfia  in  auctoris  laudem ,  quod  ultimo  folio  libri : 
Omniboni  Leomceni  de  VIII.  partibus  orationis*  Ferrariae 
14.74.  (v.  Audiffredi  p.   194..)  excufi  legitur :  Paruti  in 
Omniboni  grammaticam  carmen  per  Augußinum  Canne- 
rium  Ferr.  Bernardi  Cannerii  bibliopolaeßlaim  impreffam, 
ubi  tarnen  Cannerius  audit.      Aliunde  patrem  Ferrariam 
immigraffe,  admodum  probabile  eil;  e  ßelgio  oriundum 
centebat  Baruffaldi  (Tipograf.  Ferrarefe  p.  60.),  quam* 
quam  parum  finno  argumenta  innixus.     Iclem  hanc  eius 
Höratii  ediüonem  Mediolanenii  priorem  habendam  effe 
iadicabat  p.  62.    Caeterum,   quum  Maitt.  T.  I.  p.  336. 
rerfuö  üloa  ex  exemplo  editionis,  quod  manibus  verfavit, 
afferat ,   idemque  Sermones  et  de  Arte  Poetica  in  eo  non 
comparere  affirmet,  mancam  illam  editionem»    et  e  Co* 
dice  ,   in  quo  ifti  libri  deeflenf,    duetam  recte  fufpiceris, 
Cf.  Audiffinedi  Edd.  Ital.  p.  232. 

H75- 

Affer  tut  huius  anni  editio,  Mediolani  ab  A.  Zarotto 
curata;  a  Saxio  in  luß.  literario-typogr.  Mediolanenfi, 
quae  PA,  Argelati  biblioth.  SS.  Mediolan.  praemilTa  eftf 

'  d  5  P-  563. 


.    I^lII  DE     HORATII 

* 

p.  563.  ecaul.  librorum  venalium,  Venetiia  V735.  edi- 
to;  cuius  adeo  admodum  levis  eft  auetoritas.  Anni  1473. 
illam  habet  Panzer  II.  21»  quam  tarnen  nullibi  memora* 
tani  videas« 

!      14-76. 
p.  H.  Fl.  Opera*  MedioUtni  fol.  14.76. 

In  finc:  Hoc  opus  Horatü  emendatijjimum  impref" 
fum  efl  opera  et  impenjis  PhiUppi  de  Lavagnia  Mediola- 
nenßs  anno  a  not  all  Chrißiano  14.76.  die  XVI.  Februarii. 

Amen. 

* 

Maitt.  p.  366.  Ofiandi  p.  103.  Sax.  p.  565«  Biblkh 
iheque  du  Boi9  Beiles  Lettre* ,  T.  I.  &QQ*  Smith. 
p.  CCXXXI.  nebureBibl.  mfir.  p.  315.  et  Panzer  IL  SO. 
Efegana  et  nitida  editia,  dueta  e  Zarottiano  a.  1474* 
exemplo,  iudice  de  los  Bios  bibl.  inftruet.  p.  67. 

* 

g.  ff.  FL  Odarum  libri  IV.  Epodwn  Über  L  Car- 
men Jeculare  et  Ars  Poetica,  cum  comment.  Acronis  et 
Porphyrionis  curante/0.  Aloyßo  Tnfcano,  et  cum  eiua- 
dem  Epißola  ad  Francifum  Helium  Parthenopeum  f.  loco 
(Romae)  et  a.  (14.76.), 

De  hac  editione  ita  diflerit  Audiffredi  p.  4 1 3 :  Io.  Aloy- 
fii  Tufcani  ea  fuitjeura,  ut  Horatii  carminibua  comznen- 
tarii  Acroni*  et  Porphyrionia  adiungerentur,  quod  ante» 
nunquam,  ipfo  teftante,  factum  fuerat«  Erunt,  inquit  in 
prineipio  fuae  epiftolae,  qui  inventum  hoc  noftrum  leno- 
cinÜTeum  dicant,  quod  Odia  et  Epodia  ac  Poefi  Acronem 
et  Porphyrionem  commifeeri  curaveriou  Nee  deenmt, 
qui  arguant ,  hanc  rerum  mixturam  operi  religionem  ac 
ipaieftatem  detrahere.  Et  infra:  Eoa  tarnen«  qui  recte 
fentient,  et  libero  iudicio  cenfere  voluerint ,  novum  hoc 
cohamenturn  noßrum  arbitror  probaturos.  Caeterum  qui 
edilioniß  curam  geflerunt,   ii  friere  Cneus  'Sabinus  et  He- 

Uusf  uti  declaratipfe  Tufcanus  circa finem epiftolae:  tefti« 

et 


E  D  I  T  I  O  N  I  B  V  S.  I IX 

es  tu,  inqnit,  qui  una  cum  Sabino  noftro  in  corrigmdia 
redigeodiaqae  his  yolttminibua  hnpenlain  operim  näVsißi. 
Ipfe  rere  tleliua  in  fine  epiftolae  refponfivae  ad  Tufcarnim 
fkfaibit:  „  Sed  hoc  mihi  molelhim  eft,  quod  in  his  Ho.- 
neu  Hbris,    qui  te  maxime  hortante  imprelH  funt,  uon 
eamv  quam  vehementer  optaflem,  emendationifl  diligen- 
fiam  exhibere  potui;  at  certe  quantum  inmefuit,  et  cu- 
iam  omnem  et  ßudium  adhibui :  fed  Acronis  exetnplaiia* 
Dtfcaa,  defuere,  unum  habuimua,   nee  id  fatis  ernenila* 
tum;   nteunque  tarnen  fit  et  libenter  feeimua,  et  facie* 
mos  de  integro.'4     Duae  hae  epiftolae  oecupant  quatrior 
priora  folia,   feu  exaetius  paginaa  VI.  et  lineas  VI.  Se- 
quentiquinto  continentur  duae  Horatii  Vitae:   prima  fu~ 
iior  Cecundum  Acronem;    altera  brevior  feeundum  Po*r 
phyrionem.     Poß  haec  incinit  poeta  ipfe,    cuiua  fingulis 
lucubrationibua  rubiieiuntur  explanationea ,   Acronis  pri« 
mo,    et  deinde  Porphyrionia.  .    Tarn   poetae  Carolina, 
quam  interpretum  explanationea  funt  uno  eodemque  Ro- 
mano charactere,  qui  idem  prorfua  eft  ac  is»  quo  BarthoL 
Gnldinbeckius  a.  14*76.  Summarn  S.  Thomae  de  articu- 
lis  fidei  impreffit.      Graeca  fuia  loci*  inferta  lunt;    non 
nbiqüe  tarnen.     Editio  fplendidaeft,  fine  (ignaturis,  ro*- 
meris,  cuftodibus,  ac  regiftro;  extatqu'e  in  bibl.  CaEana- 
tenfi9  apud  S.  M.  de  Populo,   et  in  bibl.  S.  M.  ad  Quer- 
cumO.  P.  P.  PP.  Viterbü.     Hactenua  Audiffr.    Conf. 
Maitt.  p.  759.  et  p.  766.    Debure  bibl.  Ducia  Vallierii 
T.  IL  p.  91.  qui  tanien  opera  Horatii  omnia  ifto  libro 
contineri  falfo  ftatuit.     Ad  de  Foff.  Catal.  bibi.  Magliabec 
I.  p.  8°S*    In  Catalogue  de  la  biblioth.  du  Roi,  bellea 
Lettres  p.  098«  memoratur  vetua  editio  cum  commenta- 
riis  Acronis  et 'Porphyrion is  f.  1.  et  a.  et  circa  a.  1480. 
ponitur;  Ted  haud  dubie  haec  ipfa  b.  a.  eft,  et  exemplum 
iftud  forte  deftitutum  erat  V  prioribus  foliis,     Tufcani 
et  Helii  Parthenopei  epp.  cum  vita  Horatii  compacten- 
tibua* 

* 

»4-77- 


IX.  DE    HORATII 

*  p.  B.  Fl.  Optra,  Mtdiolani  fol.  1477. 

In  fine:  Jffior  öj/wj  Horatii  imprejfum  eß  opera  et 
iirijpenßs  PJulippi  Lavagniae,  civil  Mediolaneßs  äno  a 
natali  Chrißiano  MCCCCLXXVII.  tertio  kl.  Mail. 

ßlaitt.  T.  I.  p.  376.  Orlandi  p.  103.  Sax.  p.  567. 
Scsttet  vitiis  typögraphicis  haec  edltio,  et  fubinde  totoi 
veorfus  omittit,  veluti  L  4.  13.  Jeu  pofcat  agnaßve  ma* 
Ut  hoedo.  <. 

Q.  H.  FL  Opera  Tarvifii  fol.  1477. 

Maitt.,I,  ?•  376-  Valde  fufpecta  eil  haec  editio  Pan- 
aero  A»  Typ,  III.  p.  35.  Sed  Orlandi  p,  iiQ«.  diferte 
'memorat  irrrprefforem  Hermann  um  Levilapidem  (Lieh- 
>en/?*m )* Colon ien fem;  qui  quidem,  vagua  caeteroquin 
fcrtifex,  ut-eum  Orl.  vo'cat,  anno  ifto  typographiam  Tai* 
villi  exereuit,  nam  ibidem  eodem  a.  Terentuis  ab  eo  ex* 
cufus  ftut.      Vid.  Maitt.  et  Orl.  11. 11. 

•      •  • 

w  p.  H.  FL  Opera,   per  Phüippum  Condom  Petri; 
di*   XV.  Sept.   ducan$e    Joanne  Mozenieo.      Venetii* 

fol.  i477» 

■ 

Maitt.  p.  376.  Dubitat  Debure  Bibl.  ihftr.  I.  p.  3 1 6. 
de  anni  nota,  et  banc  ed.  anni  fequentis  eile  iudicat, 
quod  ißa  eundem  diem  (XV  Sept.)  fubferiptum  babeat; 
nön  reputana  fraudes  typographorum  ad  ipfa  fere  artis 
iftius  ineunabula  pettingere,  et  alter  am  Venetam  a.  i478* 
forte  non  nifi  ultimo  folio  ab  hac  differre.  Quamquam 
non  adeo  mirum  videri  debet,  edd.  brevi  intervallo  recu- 
fas  fuiffe,  quarum  non  adeo  magnus  exemplorum  nume- 
rus inprimi  foleret.  Memoratur  autem  huius  i477* 
anni  editio  in  Bibl  Harlei.  T.  I.  p.  179.  Adde  Orlandi 
p.  29.  *  * 

»478* 


EOITIONIBV6.  UI 

V  1478- 

*  g.  H.  FL  Opera  Venetiis  fol.  147g. 

In  fine:    Horatii  opere  finis  cum  magna  diligentia» 
Imprejffum  per  Phüippu$  fcondd  petri  in  ueneeiis  dueätm 
Joanne  Mouenico   inclito   duce  McccIcLxxyiii  die  XF 
Jeptembris  cum  regiftro. 

Maitt.  p.  387«  Orlandi  p.  fl<).  JDebure  p.  315.  PJ. 
nelli  T.  IL  p.  3125.  Smith  p.  CCXXXI.  et  Panzer  IH, 
p.  141.    Perquam  nitida  editio,    quamquam  haud  raro ' 
mexidis  typographicia  foedata* 

H79- 

+  Q.  H.  Fl.  Opera  Veiuliis  per  Philippum  Condom 
Fetri  fol.  1 4.79. 

In  fine  eandem  cum  praecedente  fubferiptionem  ha- 
bet,^ fi  anni  et  menfis  (die  XVIII.  Septembris)  notatio- 
11  em  excipias,    idemque  plane  regiftrum.      Vndfe  Maitt. 
p.  393«  has  tres  Philippi  edd.  Venptas  lub  trium  anno* 
ruin    14.77.    14785.  ct   1479*  noutione  exeufas,    unam 
eandfcmque  eile  fufpicatur',  mutatum  tan  tum  anni  nume» 
ronvpraeferentem.      Maittairio  accedk  Erneßi  apud  Fa* 
tric.  T.  I.  p.  4U6-  n0*-  r-  JDebure  Bibl.  inftr.  p.  316.  et 
a\ii.     Sed  certiora  de  poftremis  a.  1478  et   1479.  nobi» 
afferre  licet',  cum  ntraque  nobia  ad  nianns  fit.     Ac  dueü 
quidem  plane  eft  pofterior  a.  1479.  editio  ex  anni  fupe- 
xioria  exemplo,  adeo  quidem,  ut  paginis  eius  refpondear, 
fed  uovae  plane  impreillonb  habendam  efle  et  literarum 
characteres,  palillo  pinguiorea ,    et  feripturae  comp endia, 
partim  facta«    ubi  in  altera  tion  elTetit,    partim  äbiecia, 
tibi  altera  haberet ,    oftendunt»      Tum  fpbalmata  priori* 
editionis  pailiin  fnblata  in  ea  animadvertas,  quamquam 
▼d  üc  alteram  praeferendam  putem,    accedente  in  hae 
novorum  fphalmatmn  amplifRmo  cumnlo.   Oraninoquam 
negligsnter  hacc  curata  fit,    ab.  uuo  hoc  crimüie  difeere 

licet. 


fcXJI  ^J>£     HORATII 

licet,  quod  in  principio  1.  II.  in  primara  öden  incttlcata 
eft  illa:  O  matre  pulcraßlia  pulcrior.  Magna  etiam  con- 
fafio  poft  111.  9.  Donec  gratus  eram  caet.  ubi  infcriptio- 
nein,  c.  X.  in  quemlibet  adulterum  fequitur  particula  car- 
snlnia  XVIII.  1.  II.  truditur  dies  die  caet«  et  fic  paßim. 

.  O.  H.  FL  Opera  Mediolani  per  Phüippum  de  La- 
vaguia  fol.  i479* 

Memoratur  haec  editio  in  Catal.  bibl.    Thottianae 
T.  VII.  p.  87- 

i48o. 

O.  H.  FL  Epißolarum  libri  IL  Cadomi       1480.  4* 

Primum  folium  habet :  incipiunt  epißole  Horatii;  et 

«tttremum:    Jmprejjfum  Cadomum  (Cadomi)  per  magi- 

Jintm  Iacobum  Durandas  ei  Egidium  Quijoue  anno  Do* 

mini  MccccLxxx.  menje  Junio  die  vero    Vf.   eiusdem 

vienjis.  ' 

Main.  p.  407.  Marchand  hiß.  p.  73.  Orlandi  p. 
tgi.etalii. 

148** 

O.  H.  FL  opera  omnia  cum  commcnt,  Acronit  per 
Lodovic.  de  Strazaroüs  Tarvifanum  recognici  praecedente 
forphyrionis  in  Horatii  opera  comm.  per  Raphaet.  He- 
gium  caßigato.  Fol.  I.  b.  Raph.  Rcgii  dedicator.  ad  Aloy- 
Jium  Mauroccnum  Patritmm  Venetum ,  quae  data  eß 
Patavii  Idibus  Augnßi  MccccLxxxi.  In  fine  commentar. 
Porphyrion.  foi.  50.  b.  Pomponii  Forphyrionis  enarrato- 
ris  diligentijjimi  in  Hör at Ulm  commentariorum  ßnis. 
Fol.  51.  fequitur  Epißola  Lodov.  de  Strazaroüs  ad  An- 
gelum  PJiafcolum  Epifc.  Feltrieiifem.  Fol.  52.  Acronis 
commentatoris  Egregii  in  Quinti  Horatii  Flacci  Vcnufini 
Opera  expofitio  incipit.  Fol.  5.  Ouinti  Horatii  Flacci 
Odarum  ad  JMecoenatem ,  liier  primus.  In  fine  operis : 
TfA.00.      Quinti  Hoatii  (fic)  Flacci  omnium  operum  cum 

Acronis 


SDITI09IBVS.  IfXIH 

AcTOids  Differtiffuni  cornmentataris  expoßtione,  adi. 
Regißro.  Maitt.  p.  4.19.  Venetam  hanc  habet  editio? 
nein  KneUi  IT.  525.  n.  4.570.  Idem  ftatuit  Gemeiner 
(Nachrichten  von  den  in  der  Regensburg.  Bibliothec  be- 
findlichen Büchern)  p.  222.  Ted  Patavii  nomen  lwjiiido 
expreflum  memorat  Bibl.  Hulüana.  Vid.  Lengnich*  Bey- 
träge  T.  IL  p.  102.  Gras  typogr.  Denkmäler  zu  Neu- 
fiift  in  Tirol  aua  dem  XV.  Jahrb.  p.  233. 

-   148«- 

p.  H.  Fl.  Opera  cum  commentariis  Ckrißophori 
laufen*  Florentiae  fpl.   14.82. 


Praecedit  Aiigeli  Politiani  Ode  ad  Horatiom  Flao 
com.  Hanc  excipit  Chr.  Landini  epiftola  nuncupatoria 
ad  illußrilEmum  Guidonem  Feltrium,  magni  Federid 
Duds  filiam.  Tabula.  Praefatio  cum  titulo :  Chr.  Landi- 
ni in  Q.  Horatii  Flacci  carmina  interpretationea  inet» 
pinnt  felidter.  In  fine :  Chr.  Landau  Florentini  in  Q, 
Horatii  Flacci  opera  omnia  interpretationum  finis  divino 
anxilio  felix.  Impreflum  per  Antonium  Mifcominum 
Florentiae  Anno  lalutia  MccccLxxxn.  noniö  Augufti. 
Errata.  Cum  foliorum  numero  in  parte  xnferiori  pagina- 
mnu  Maitt.  p.  4.33.  Orlandip.  132.  PinclU  II.  p,  326. 
Ddntrc  B.  Ihftr.  p.  317.  Audiffredi  p.  290.  Mitarelü 
Catal.  Codd.  BibL  Murianae  Append.  p.  201.  Fojf.  Cat. 
B.  Magliabec.  p.  8°3«  Panzer  1.  p.  4.1 1.  Princeps  haec 
ediuo»  in  qua  Landini  interpretationea  adiunetae  üint, 
cortatim  deineepa  exprefla. 

p.  H.  FL  Opera,  tum  Chr.  Landini  interpretationea 
Pmäiis  foL  14.82. 

Landinl  editionem  Florentinern  Venetila  eo  ipfo  anno 
fepetitam  utique  rnireria.  Vtramque  autem  hanc ,  ne  in 
kco  errorem  factum  fufpiceris,  laudat  Osmont  Dictionn. 

ty»F-  P-  358*  et  polEdet  Bibliotheca  Prindpalis  Furften- 

bergia 


JJUV  DK'HOKA.T-11 

i 

bergia  Pragae  aflervata.     Vid.  Hirfcfütog  Befchreib*  von* 
Bibüoth.      Addit.  adT.  III.  p.  316. 

O.  H.  FL  Epißolarum  über  Upßae  14-82*  4- 

Extat  in  bibl.  Comitie  Solmenfia. 

r  • 

»485* 

O.  /?.  F/.  Opera  cum  commtntariis  Cht*  Landiui, 
Venetiis.  »    fol.  i4-83- 

Pmemittilur  ad  Horatium  Fl.  Ode  Angeli  Folitiani 
cum  praefatione  Landini  ad  Guidon em  Feltrinum.  Sequi- 
tur  tabula  Vocabuiorum,  quae  in  Noftris  cominentariis 
Suo  Ordme  lnterpretata  Invenies,  cum  erratis  librarii  et 
Regißro  chartarum.  Ad  huhu  calcem:  Chrift.  landini 
florentini  in  Qu.  Horatii  Flacci  opera  omnia  interpreta- 
tionum  Unis.  Divino  auxilio  foelix.  die  XVII.  maii. 
MCCCCLXXXIIL  fol.  ^.  opus, incijihv  In  fine:  Im- 
preffum  Venetiis  per  Ioannenvde  forlivio  et  focioa; 

Maitt.  p.  4.43.  Orlandi  p.  37.  Bibüoth.  du  Roi,  belies 
Lettres  I.  sgß*  Seemiller  Bibl.  Ingolft.  Incun.  II.  1 19. 
Panzer  III.  190.  Bibl.  Bunav.  I.  308. 

p.  H+  FL  Optra  cum  Landuli  Florentini  commenta- 
riis,  Venetiis  fei.  14-85* 

Praecedit  vita  Horatii  per  Chr.  Landinum  deferipta. 
In  ßne  Jecundi  librl  Fpißolarum:  Chr.  Landini  "floren- 
tini  in  Q.  Oratii  llacci  cärmina  interpretationes  ExpH- 
ciunt  foeliciter.  Impreflum  Venetiis,  per  Magiftrum 
Reynaldum  de  Novitnagio  aimanum.  anno  falutitJ 
-  MCCCCLXXXJII.  die  VI  Septembris.  Deo  gratias. 
Amen.  Finis  fol.  159.  Chr.  Landini  Florentini  in  Q« 
Horatii  Flacci  libros  omnes  ad  IlkiltriiEmum  G'uidoneni 
Feltrium  Magni  Federici  Ducis  filiuiii  interpretationes  In- 
cipiunt  Foeliciter. 

JllaUt. 


E  D  1  T  I  O  N  I  ß  V  8,  LXV 

Maitt.  p.  44.5.  PinelÜ  IL  p.  325.  Foffi  !.  I.  p.  303. 
Braute  Notit.  libr.  II.  p.  103.  Vtraquehaec  Veneta  repe- 

titae  Florentina  a«  i48s* 

*484- 

p.  ff.  FL  Opera  cum  notis  Variorum  Venetiis  apud 
lo.  Gryphium  fol.  i484* 

Meraoratur  haec  editio  in  CataU  biblioth.  Hulßanac 
et  Douglas.  Gryphiorum  (  Greiff)  adeo  nOmen  f  Reut- 
üiiga  oriundorum ,  ad  ipfa  artis  typographicae  iucunabiila 
adfurgit^  nam  eodein  ipfo  tempore  '  ali  11  m  Gryphium, 
Michaelem  cognomine,  Ioannis  forte  fratrem,  Routlingae  . 
artem  typograpbicam  exercuifle,  fatia  conftat.  Vid.  Denis 
Soppl.  Maitt.  p.  221.  qui  Michaelem  patrem  Sebaftiani 
(adeoqne  etiam  Francifci)  habet.  Cf.  Lengnich.  Bey- 
trageT.  II.  p.  105.  Notae  Variorum  auterti  non  aliaeefle 
polTunt,  quam  Acronis,  Porphyrionia  et  Landini. 

14-85- 

O.  ff.  Fl*  Opera  cum  comment.  Acronis  etPorphy- 
rionis.  In  fine:  Impreffum  Mediolani  9  per  Anthonium 
Zarothum,  Parmcnfem*  impcnßs  Aügußini  Mariae  Conagi 
MCCCCLXXXV.    fol. 

Main.  f.  463.   Orlandij).  102.  Sax.  p.  58*.  Pan* 

i486.   . 

*  O.  ff.  Fl*  Opera  cum  comment»  Acronis  et  Porphy- 
rionis.    Mediolani  fol.  14. 8  6. 

In  fine:  In  ojßcma  egregii  librarii  Antonii  Zarotti 
Parmenßs.  impendio  Alexandri  Minutiani  Appuli  De  • 
Sanrto  Severo  haec  oga  Mediolani  imprejffa  funt.  Anno 
*  falutifero  Virginis  partu  fexto  et  octogtßmo  Jupra 
nälißmum  et  quadringetttefimum.  Quinto  Idns  Martias. 
Iohaanis  Galeatä  Mariae  SF.  Fic.  Sex.  Med.  Dücis 
Tom.  I.  «  inelyti 


LXVI  D2UORATII 

> 
melyti  Jjkgmm  foelici  gubexnante  aufpich    Lodovico 

Maria  SF.  Vic.  invictiff.  ac  fapientijf.  Principe,    cidas 

ßngulari  prudentia  ocio  ac  fc/ia  pacefere  omnis  fruitur 

tialia.  In  epißola  ad  Magnificum  Virum  Bartholomaeum 

Chalcuna,    quam  öperi  praefixit,  magnifice  iactat  Alex. 

Minutfanua,   Ca  Horatii  libroa  (ludiofiffime  recognovifle» 

et  ad  mainim  habuifle  unicum  exemplar,   idque,    tempo- 

rum  iniuria  cxefum ;  tum  lubentjflime  id  oneris  fufccpif- 

fe,  veritum,  ne,  ß  id  peiiitus  detrectaflet,  plurinium  de 

maieitate  Oratiana  tolleretur,    ob  temcrarium  et  veluti 

facrilegum  cuiusdam  conatum ,  qui  recentijjbmas  in  Fiac- 

cum    interpretationea   edidiffet.       Conagum  hunc  efle, 

quem  Minutianus  tangat,   opinabatur  Sax.  p.  531.  fatia 

probabiliter.    Scilicet ,  recentiilimae  interpretationea  fant 

AcronU  et  PorphyrioniH  a  Conago  adiectae.      Landinuin 

tarnen   rugillaii  credebat   Gefn.  praef.  Hör.     Caeterum 

textum  fere  edd.  Venett.  deprehendimus.      Oraninö  Mi- 

nutiani  opera  in  Porphyrione,    cuius  antiquifliraum  Co- 

dicem  nactus  erat ,  expoliendo  videtur  collocata  fuifle. 

*  O,  //.  FL  Opera  cum  commenl.  Clir.  Landini:  in 
fine:  AmprcJJum  venetiis  per  magißrum  Bernardinum  de 
tridino  ex  monteferrato.  Anno  fakitis.  Mcccclxxxvi.  — 
Pri'Jic  idus  Martias*  quod  adiiciunt  nounulli,  in  libro 
non  legitur.  £ft  autem  rfepetita  e  Florentina  Landini 
a.  i^82. 

Aliam  eiuadem  anni  Venetam  editionem  per  Mag. 
Bernardinum  laudat  bibl.  Horat.  (Lipf.  1775.)»  qu.um 
priorem  Beruh,  de  Tridino,  tajiquam  aliug  hominiav  nie- 
moraflet;  hificeto  errore. 

Q.  H.  Fl.  Opera  f  per  Autonium  Zarotlum*  Medut- 
lani  foL  14.8  7. 

Nuaquam  aliht  commemoratur  haec  editio,  praeter- 
quam  DougkC,  cuius  fontem  indagare  non  potui, 

H88- 


M  DITIONIBVS,  JLXVIl 

*488- 

Q.  H.  FL  JEposUnt  Über.  Liptzk  »488*  4- 

Laudat  hunc  librum  Fabric.  Bibl.  Lat.  I,  p,  4.08.  et 
Donglas. 

»489- 
p.  H.  FL  Opera  cum  comment.  Domitü  Palladü  So* 
tarn,  Pcnetüs  fol.  1489. 

Denir  Suppl.  Maitt.  p.  268-  Sed  recte  dubitat  de 
anno  Panzer  III.  277.  qui  ad  a.  i498-  edilionem  depri- 
mendam  cfle  ftatuit. 

149  a. 

p.  //.  FL  Opera  cum  commentarüs  Acronis,  Por- 
phyrionis*  et  LandinL  Fraemittitur  tabula  poßillarum, 
Johamiis  Fraiicifci  Philomufi  rpißola,  eiusdemque  Car- 
men ad  fhrincipem  lohannem  Sfortiam;  in  fiue:  Horatii 
Flacci  Lyrici  poetaeopera:  a  Georgia  Arrivabene  Man* 
tuaiioi  diligenter  Venetiis  imprefla:  Hie  claiiduntur. 
Anno  falutis  M.  CCCC.  XC.  Pridic.  Non.  Februa. 
Laus  Deo. 

Orlatid.  p.  48*  Maitt.  p.  531.  Crevennalll.  p.  137. 
Braun  Notit.  II.  p,  210.  Leninich,  Bcytr.  II.  p,  106. 
Panzer  III.  p.  5*87.  Extat  "*  MM-  Guelpherbyt.  Frae- 
niit  huic  ediüoni  Ju.  Franc.  Phüomufus  Pifaurenßs,  - 
qui  de  ftudio  fuo  Horatio  impenfo  in  praef,  ita  differit : 
Ego  rem  non  üigrataui  nee  inutilem  me  facturum  exifti- 
niavi,  fif  qnae  apud  Horatium  mendofe  legerentuf,  in- 
daftria  ac  diligentia  raea  eniendatiora  red  deren  tur;  tres* 
que  cominecitarios,  qui  in  emicleandis  buius  poetae  fen- 
fibui  praeeipue  elaborarunt,  hnprimendos  curarem;  in 
quiboa  etiam  corrigeudiü  non  minus  mihi  laboris  ineu* 
buk«  Haec  ille.  Novae  adeo  receuiionis  inftar  haben- 
da  haec  editio.  Coounentariia  Ioannie  (Georg.)  Arrivtu 
heai  iftain  inßrucum  autumabat  Fabric.  IJ.  L.  p.  407.  qui 

e   2  ein« 


rXVIII  DE     HORATH 

eins  impreflbr  tan  tum  fuit.  Caeterum  Acranem  et  Por- 
phyrionem  in  hac  ed.  primurn  adiectos  fhuTe#  perperam 
opinahatur  BentL  in  Praef.  ed.  fuac.  . 

ö.  II.  FL  Opera:  cum  comment.  Landini ,  per  lo. 
de  JForlivio  et  focios  (Venetüs)  m  fol.  1490. 

O.  H.  FL  Opera:  impjsnßsBernardi Reßnae  Venetiis 

fol.  14.90. 

De  utraque  hac  editione  parum  conftat.  Prior  qui« 
dem  repetita  videtur  ex  illa  14-85.  Altera  anni  demum 
1492.  videtur;  ad  quem  vide. 

1491. 

O.  //.  FL  Opera  ,  cum  comment.  Landini:  per  Her- 
varäiuum  de   Tridino  de  Monteferrato ,     Venetüs 

fol.  14-91. 

Maitt.  p.  542.  Repetita  Iiaec  editio  ex  eiuadem  ira- 
prefforis  ed.  a.  i486. 

i492- 

p.  H.  FL  Opera  cum  commentariis  Ant.  MancineUi, 
Acronis,  Porphyrie  Chrißophori  Landun^  Venetüs 

foL  14.92. 

Fraecedit  Antonii  MancmeUi  ad  Pomponium  Laecum 
Epißola.  In^fine:  lavs  deo.  Horatii  Flacci  poetat 
opera  a  Philippo  pincio  Mau  tu  an  o  diligenter  Veneliis 
Impreffa:  anno  falutis  MCCCCXC1I.  PridU  Kai. 
ßlartii.  Bernardino  Hefina  Utterarum  doctorumque 
amantijjimo  pecuniam  impejidente» 

Orland.  p.  4ß«  Maitt.  p.  555.  Foff.  p.  ß<>5-  Bibl. 
Bunav.  1.  30g.  FeraciiHma  novae  prolis  haec  editio, 
cuius  textud  fu  binde  a  Venetis  recedit.  Alia  eius^em  anni 
cpnr  iisdem  commentariis,  ehisdemque  Bern.  Retinae 
iaipenßs ,  Id.  Ocicbr.  eodemque  loco  excufa  memoratur 
in  bibl.  Horat.  p.  6.  cuiue  auctor  feepius  in  errorem  in- 

duci 


KDITIONIBV8  JLXIX 

duci  fe  paflus  eft9  adeo  ut,  quura'unius  ehisdemque 
exempli  ediüonem  nunc  breviori  nunc  longiori  titulo 
commemoratam  deprehenderet,  diverfas  ftatim  in  de  edi- 
tiones  prociideret.     Caeterum  ducit  baec  editio  ordinem 

edd.  cum  IV.   commentariis. 

•  •  • 

Q.  II.  FL  Opera  cum  comment  ar.  Mancinetti,  Acro* 
nis,  Parphyrii  et  Chrißophori  Landini.  Venctiis  per 
Fetrum  loannem  de  Quarcngis  fol.  14.92. 

Orland.  p.  53.  Maitt.  p.  54.6.  Panzer  ITI.  325. 

O.  77.  FL  Opera ,  cum  comment,  Acronis  et  Porphy* 
rionu*  per  Anton*  Zarottum  Parmenfem  9  Mediolani 

fol.  1492. 

Habet  Biblioth.  Horat*  p.  6.  Notitiam  eius  aliünde 
frnftra  petas«  . 

O.  II.  FL  Opera ,  Lipfiae  per  Marünum  Herbipo- 
lenfem  *492*  4-* 

cdentc  Io.  Cubitenfi,  qui  Angel i  Paütiam  odea  ad  Ho- 
ratiuro  et  lacobi  Sentini,'  Ricimeniitf,  de  lyiicis  quibus- 
dam  carminibus  li bellum  adiecit.  In  fine:  Imprejffum 
in  inclyta  civitate  SipQgt  per  Baccalarium  ßlartiuum 
Herbipolenfem  annofatutis  MCCCCXCII. 

Maitt.  Index  II.  App.  p.  526.  Anual*  typögr.  l*pj* 
p.  66.  Panzer  1.  4.77.  Cujratam  de  ea  notitiam.  dedit, 
curatioreinque  promilk  Cl.  Seyboid  in  Progr,  fuper  Hör. 
L.  III.  carm.  3.  fcripto  p.  13.  Digna  utique  eft,  quum 
prima  in  Germania  omnia  H*  complectatura  quae  critico 
aeumhhe  cxploretur. 
«  • 

»493- 
p.  H.  Fl.  Opera  f  cum  comment ario  Chrtftoph.  Lan- 
dini (incerto  typographo)  f.  1493. 

Laudat  haue  edit.  Maitt.  p.  560*  fine  tefte.     Vnde 
Panzer  III.  346«  de  ea  addabitat,  et  annum  forte  1483* 

c  5  *  per 


LXX  DE     HOftATII 

per  loh.  et  Gregor,  de  Forlivio  fubftituendtxm  iudicat. 
Sed  recenfet  Orland.  p.  Gö.  in  üb,  qnarnm  imprefloretf 
haud  innotuere. '   Magis  dubia  fides  eft  fequentis : 

O.  U.  Fl.  opera  cum  quabuor ,  commentariis  (Acrone, 
Porphyrione,    Landino  et  Mancinelio)  Venedig 

fol.  1492. 

Affert  eam  Mailt.  p.  567»  •  Rntgerf.  catal.  p.  gß. 
neque  alibi  eam  memoratam  videat».  Vnde  Panzer  III« 
54-6.  fatis  probabiliter  ftatuit ,  efle  eam  vel  a.  14.92.  Tel 
14.94..  cum  üsdem  commentariis. 

*  HoratiuS  cum  quattuor  Commentariis  (Acfönis, 
Porphy rionis ,  Landini  et  Mancinelli).  Praemiltitur 
epißola  Mancineüi  VtUterni  ad  Pompoiiium  Lactum.  In. 
/ine;  Horatii  Flacci  poetae  opera:  aBoneto  Locatcllo 
Venetiis  Jmprejfa:  Anno  fitlutis  Mccccxciui.  Pridie 
Idus  martias.  Öctaviano  Sckolo  Utterarvm  doctorumrpte 
dmantijpmo  pecunias  impendente.  Ducta  haec  ex  edit. 
a.  149s.  uti  haud  dubie  et  fequens: 

O.  H.  FL  Opera:  impenßs  Bernardini  Rcjinae  Ve- 
netiis Fol.  14.94- 

quamquam  idoneum  eius  telttm  adhuc  defidero. 

p.  IL  FL  Ars  poetica  cum  nbtis  Fr.  Petrutchae  F.  1. 

*494~  4- 

* 

Poflidebat  Petrarcha  Codicem  H.   quantivis   pfetü, 
quem  in  exprimenda  A.  P.  fequutum  admodum  proba-   * 
bile  eft. 

M95- 
P-  IJ.  FL  Opera ,  cum  quatuor  commentariis.    Ve- 
netiis  per  Bernardvmm  de  Tridino  fol.  *495- 

Laudat 


EDITIONIBV8.  LXX1 

Laudat  lianc  editfonem  Soubije  p.  523.  et  ex  eo 
Panzer  III.  3^3-  Eß  haud  dabie  repetitio  cd.  a.  149s.  e 
qua  etiani  fiuxere  duae,  quae  fequuntur: 

Horatius  cum  quatuor  commentariis ,  Acronis,  Por- 
phyrionir9   Landini  et  Mäncinelli.    Vmcliis     fol.  14.95. 

In  fine:  p«.  Horatii  Flacci  opera:  Venetiix  im- 
preffa.  Anno  Jalutis  M.  CCCC.  XCV,  du  XVl.februa- 
riL  In  nltinio  folio  confpiciuntur  literae  B.  F.  h.  Beut* 
dictus  Fontana.  Adeantur  de  ifta  Maitt.  p.  595.  Mit- 
tardii  p.  1  ofl.  et  Bibl.  de  la  Falliere  P.  II.  Vol.  IV.  p. 
sy.  iVay  Catal.  Bibl.  Bud.p.  518* 

*  Horatinsz  cum  comment.  Acronis,  Porpkyrionis, 
Ijatä\  Brlaiicüt.   et  figuris  nuper  additis.      Veuetiis 

fol.  14.95. 

In  fine  :    Horatii  Flacci  poetae  ojyera :    Ve)ictiis  im* 
preßa  per  Dominum  pincium  Mantuanum  anno  a  nalivi 
tote  Domini  MCCCC V  (  pro  ;   MCCCCXCV)  die  qidnlo 
TebruariL      ExpreHa  plane  ex  ed.  a.   14.9a.  lervati  quo« 
que  in  dedicatione  et  in  fine  commentarü* 


»4-97* 
O.  TT.  Fl.  Opera  cum  quatuor  commentariis,  Acronis* 
TorphyrioniSf  Landini  et  Mäncinelli  Venttüs  fol.  i4-97- 

Roffi  p.  67.  et  inde  Panzer  III.  4.24* 

1498- 

*  Jloratii  flacci  Uenußni.  Poete  Urici  opera  cum 
quibusdam  annotationibus  imaginibusque  pidcherrimis 
aptuque  ad  Odarum  cöncentus  et  Jententias.  In  fiue ; 
Elaboration  imprejjumqne  ejt.  hoc  elegans.  ornatum: 
fplendidum :  comptumque  Horatii  Jlacci  Venufvii.  lyrici 
Poete  opus,  cum  utilijjwiis  argumentis  *.  ac  imaginibus 
pulcherrimis:  inedebri:  libera:  imperialique  urbe  Argen- 
tina, opera  et  im^mtfu  fedulii  quoque  laboribus  Prooidi 

je  4.  viri 


s 


LXX1I  DE      HO  11  AT  II 

viri IoJuuinis Reinhard*  cognomcrftoGürninger  civif  eius- 
dem  urbis  Argentinenßs :  quarto  idus  Marcij.  abfolutum 
vero  Anno  domini  M.  CCCC«  XCyill..  Curavit  hanc 
cditionem  lacobus  Locher ,  Poeta  lanreatus,  idemque 
Profeflbr  Gymnaf.  Friburg.,  quam  iure  inter  principe» 
reFeras,  quandoquidem  non  ex  Italicia  exemplaribus,  Ted  e 
£odd.  in  Germania  cuftoditis,  ifcque  fatis  probis  eara  du- 
ctam  efle  apparet.  Epigrammata  Iac.  Lochen  requitur 
eiusdem  epißola  ad  Carolum  Matclüonem  Budenjem,  in 
qua  in  Germanorum  laudea  bellicas  pariter  ac  togatas  ex- 
fpatiatur;  hanc  excipiunt  Vita  Horatii  compendiöja* 
duo  eiuadem  carmina  (quamquam  laureato  poeta  param 
digna ) ,  tabula  metrqrum  et  directoria  vocum  et  Jenten- 
tiarum.  Epiftolae  Locherus  fubfcripfit  a.  14.97»;  und* 
paIHm  hunc  imprelüonis  annum  roemorari  videas.  Affe- 
runt  quoque  Argen t.  a.  14.99.  quae  nee  ipfa  a  noftra  di- 
verfa  videri  debet.  Cf.  Seemiller  fafc.  IV.  p.  101. 
Hupfauer   Drucklhicke  aus  dem  XV.  Jahrh.  p.  204.« 

Eodera  hoc  anno  Venotiia  quater  Horatius  reeufus 
eft,  et  quidem: 

p.  H.  Fl.  Opera,  per  Georg.  Arrivabene  fol.  i498» 

/  *  Horatius  cum  quatvor  commentariis  (  Acronis,  Por- 

phyr ionis,  Mancin.  et  Landini);  in  fine:  Horatii 
ßacci  poetae  opera:  Vcneliis  imprejfa:  jinno  falutis 
'Mccccxcvni.  die  XML  lulii. 

Denis  fuppl.  447*  Satis  obvia  haec  editio.  Tum: 

p.  Hi  Fl.  Opera,    cum  tommentar.  Acronis,    Por* 

phyrionis,  Ant.  MancinelU,    et  Chphori  Landini.      V"e- 

netiis,  per  Simonem    Ticinenfem  cognomenlo  BibiUiqua 

'  fol.  i498* 

Denis  fuppl,  p.  4-47*    Eenique: 

*  Horatius  cum  comnientariis  Antonii  Mancin.  et-  in- 
fuper  Aaojtis,  Pqrphyrionis  et  Landini.     In  nne :    Ho- 
ratii 


EDITIONI  B  V  S.  LXXIH 

ratii  Flacci  poetat  Optra  per  Iohannem  alityfmm  dt  va~ 
rifio  Mediolanenfem.    Venetiis  imprcffa.      anno  falutfs 

MCCCC.  LXXXXVIH.  die  XVIII.  iulUL    fol. 

»     • 

JUaüt.  p.  662«  Mitlareüi  tarnen  p.  292  habet:  die 
XXIII.  menjis  lulü;  quocum  facit  Orland.  p.  53..  et 
exemphun  Biblioth.  Acad.  Gottiug.  (quod  etiam  in  fronte 
fimpliciter  habet ;  Jloratiuj  cum  avatuor  commetitariis) 
Dnctae  autem  hae  omnes  praeter  prinro  loco  memoratam 
Arrivabexii  editionem,  quae  forte  eiued.  edit.  a.  1490 
repraefentat,   ex  ed.  Voneta  a.  i49ö* 

O.  H.  Fl»  opera  1  cum  comment.  Chrißophori  Lan» 
dini,  Afgentorati  fol.  1493. 

*  1 

Dubiae  admodum  fidei  haec  eäitioj    melioribtuque* 
blbliologis  prorfus  iguorata. 

Iloratü  Odaecum  argumentis  et  tabula  legum  cor* 
nuriü,    Parifiis  *498*  4* 

Orland.  p.  546.  Maitt.  p.  66a. 

p.  H.  J7.  Ubri  IV.  Carminum,  Lipßae  per  lac. 
Thanner  *4-98«   4- 

Praecedit  Io.  Honorii  Crijpi  Cubitenßs  Ode  et  Nie. 
Perott i  Commentatio  de  Odix  Iloratü.  In  fine:  Im- 
preffitm  Lipcz  per  Jacobum  T/ianner  Herbipolcnfem,  an* 
HoSalutü  ChrißianeU.  CCCC.  LXXXXVIH.  die  fepti- 
mo  IuliL  Cf.  Frey  tag  Apparat.  IL  p.  1350.  et  Denis 
SappL  p.  447'. 

O.  H.  Fl.  Carmen  Epodon9  per  lac.  ^  Thanner* 
Lipßae  1493.   4. 

Editionen!  curavit  idem  Io.  Ilonor.-  Crifpus  Cubit. 
Extat  in  Bibl.  Moeno-Francofurt.  et  Comitis  Solm.  Cf. 
Maitt.  p.  662.  n.  6.  Leick.  AnnaL  Lipf.  p.  72. 

p.  //.  FL  Carmen  feculare  cum  Ioannis  Sentini  de 
qwbusdam  lyricis  carminibus  tractalulo%  Lipßae  1498«  4- 

Fabric.  I}.  L.  E«k  I.  p.  4°  8- 

e  5  *  Zfo. 


tXXI  V  DE      IIOÄATII 

*    *  Höracy  flacdi  veiinßni.   poete  denföry  phetica  a3 
pifones  (per  Iac.  Thanner,  Lipßae)  (14.98;  4- 

Freytag  Adpar.  litt,  II.  p.  1350.  Meufel  ßlagaz.  III. 
t/fi.  Earhem  forte,  quae  Maitt.  Irrd.  II.  App.  52C  Bibl. 
Bunav.  1.  p,  312.  Half.  p.  521.  et  Leich.  Ann.il.  Lipf. 
p.  104.  irremoratur.  In  fronte  et  in  fine  legantur  car- 
minä  lyrica  Magifhi  Hinrici  Northemenfis. 

*  0.  H.  FL  Epißolarum  liber.  Über  JEpißoIarum 
Jloratii  adLectorem:  Dißicha  3.  Ha$c  in  fronte  fol.  I,  a. 
In  fine:  Liptzk  imprejfum  a  Jacdbo  jt anner.    (1498*)  4« 

t\ariflimu$  hie  libellus  extat  yroque  in  bibl.  Pänzeri 
(Cf.  eiusd.  Annal.  I.  p.  504)  er  Harief.  '  Vid.  Bibl.  Sar 
iatiahSi  P.  II.  p.  172.  Etram  iii  BiH.  Guclpherbyt.  extarc 
audio. 

S4patatim  bor»  Horatii  libelloa  a  Thannero  exeufo» 
evulgatOBque  fuille  teflatur  rubferiptio  cuique  fubieeta. 
Quam  autera  mox ,  ut  iuftum  vplumen  explerent,  con- 
iangerentur,  turbatum  inde  mirum  in  modum  eft  a 
bibliographis ,  alios  ex  bis  complectentibua  (ut  Maitt. 
p.  6622.  Art«  Poet.  Epod.  et  Carm.  Saec. )  alios  feorfim 
Cömmemorantibus.  Monendum  hoc,  ne  diverfae  itera- 
täeque  iltos  imprefliönis  habeaa«  Idem  dicendum  de  fqq. 
Martini  Herbip.  edd. 

Q.  H.  FL  poetaram  inßitutiones  ad  Pifones,  et  'Rpir 

ßolarüm  über  1.  et   11.  per  Martinum  Ilerbipolenfem* 

Lipßae ,  die  ult.  mertf.  Ianuarii.  fol.   1498* 

Praemktitur  Io.  Honorii  Crifpi  Cubibenßs  epißola  ad 
Maiüiaetnm  Lupinurn.  Repetltio  ed.  1492.  ab  eodem 
curatae.  Maitt.  p.  66s.  not.  6.  Leicb.  p.  72.  Eosdem 
Horatii  cum  Sennonibus  libellos  idem  forma  4.  dedit» 
quamquam  nee  loci  nee  anni  mentione  facta,  (vid.  Denis 
Suppl.  p.  5880  'item  Carminum  Libri.  IV.  cum  infigni 
Martini  Herbip.  qui  e.'rtant  in  Acad.  Gottiiig.  Bibliotheca, 
Affertur  etiam  eiusdem 


..  EDltTXONlBTS.  LXXV 

Q.  //,  FL  Epißolarnm  Über  primus,  in  cuius  finc 
eft:  finit  foelieUer^  ab«que  anm  ei  loci  hotff »  fed  üftdem 
Martini  Herbip.  characteribu»  in  4.  imprelTne ,  Panzero 
IV.  546.  n.  320.  quae  prb  pfiare  parte  alteriua  huius  ecL 
otique  habenda  videtnr.  Cf.  Fabric  B,  lat.  I.  p.  4°7* 
i>w.    Jlupfaucr  Drnckft.  p.  373. 

Q.  II.  FL  Carmen  fecülare.  Inline:  Impreflum  eft 
hoc  carmen  feculare  horatii  Lipczk  per  Iacobum  Thänner 
Herbip.  a.  ä.  M.  CCCC.XCV1I1.  die  III.  Augußi. 

1498-  4- 

> 

Extat  BeuerbergL.     \IA.  Hupfauerlib.  laud.  p.  4  05. 

»499- 
£>.  77.  Fl.  Opera  cum  comment.  Acronis ,   Porphy- 
rionis  ,    Landmi  et  MancinelU.       Vcnetiis  futnta  16.  de 
Ttidino  die  IV '.  Novembris  fol.  1499- 

Orland.  p.  5a*    Mailt.  p.  658* 

Horatü  Poemata,  cum  fubtilißimä  Acronis  interprb» 
tatione  f.  L  x499*  4* 

Maitt.  p.  707.    Eadera  videtur  cum  feqn.: 

Sermonum  Horalii  familiäre  commentSim  cum  Acro- 
nis  fub tili JJima  Interpret atione.  Tum:  Fpißolar um  Ho- 
ratii familiäre  commentum  cum  Acronis  fubtilifflma 
Interpret atione.  In  fine:  ImpreJJfitm  efi  hoc  et  fer* 
toonum  opus  per  Nicolaitm  Wolf  Ltitrienfem.  anno 
M.CCCC.XC1X.  ad  idut  Martias.  fol.  min.  Vid.  Denis 
Suppl.  p.  4-66.  Pro  eadem  habend*  eft»  quae  ab  eodem 
WoUio,  eodemque  anno  in  4.  cxcufa  perhibetur. 

p.  II.  FL  Epßolae ,    Sermönes  et  inßitutiones  poe* 
ticae  per  Iac.  Barynuin  f.  1.  et  a.  (Lipf.  1499.) 

Vid.  Catal.  Bibl.  Schwarz.  P.  II.  p.  58. 

1500. 


LXXVI  £>  E     H  O  U  A  T  J  I 

Ö.  ff.  TL  de  arte  poetiea  Opufculum  arireum, 
Afccnßo  familiarüer  e^cpoßitum ,  et  rtcmtius  regulis  pro- 
Jaicis  auctum 9  Tarrhißu  f   V.  Idibus  Sept.         1500.   4.. 

p.  H.  FL   Satyrae  et  Epißolae   cum  eommentaria 
Acronis  et  Badii  sifcenfiii  Parißif  1500«  4» 

Maitt.  p.  74.1.      . 

p.  H.  FL  Odae9  impenßs  Petri  van  Os.  ZwoVls 

1500.  4. 

p.  H.tFL  Epißolae.     Fraucof.  1500.4. 


-  0 


Edd.  huius  faeculi ,  texnporis  nota  deftitutae. 

.-  *  p.  ff.  FL  fatyricomm  omnium  principis  Seonones, 
exactijfime  tarn  pridem  exarati.  In  fine:  Hie  fimunt 
libri  Sermonum  Horatii,  imprejß  Colonie  in  ofßcina  Ute- 
raria  ingenuorum  filiorum  Quenteli  ad  Maium.  mendis 
etiam  phifculis  terß.  ,f.  a. 

,    ftarUEmus  hie  libellus  vel  ad  finem  faec.  XV  vd  ad 
initium  fequentia  omnino  referendus  videtur. 

Horatii  Sermonum  ß  Satyr arum  libri,  Epißolae  et 
Odae.  4.  f.  L  et  a. 

Bibl.  Hiilf.  p.  52c. 

Horatii  Epißolae  fatniliari  commento  a  Iodoco  Badiö 
Afccnßo  auet.  et  recogn.  cum  Philippi  Beroaldi  ac  Angeli 
Politrani  annotatt.  4.  L  1.  et  a. 

Eadezn  Bibl.  Half.  ibid.  Eft  forte  a.  1500. 

1501. 

* 

p.  H.  FL  Opera ,  ■  Impendio  Alex.  Minutiani9  üfe- 
diolani  fol.  1501. 

Repetlta  ex  ed.  a.  i486. 

P- 


jeuiTioariBvs.  '  lxxvii 

Q.H.  Fl.  Poewata,  in  quibus  multa  correcta  funt, 
et  inßitutiortes  Juis  loch  pofitae  commentarionttn  quo- 
dammodo  wer*  Junguntur:  ix  recogrütione  Aldi,  cum 
metrorum  gencribus  et  emeiidationibus.  In  fine :  Veneliis 
cpud  dldum  et  jfndraeam  Socerum,  menfe  maio.  Id 
geaus  charcurteres  decennium  ne  attingito.  '  Ubros  huius- 
cemodi  Itftentlis   excvfos  neu  imprefßto  neu  vendito. 

-    1501.8- 

De  bac  et  caetera  edd.  Aldinis  vid.  fnpra  p.  XLIV. 
Expreflaeßtypis  minoribus,  currentium  nomine  infignitis. 
Caeterum  editionem  ßrixienfem  Horatii  hoc  anno  evul- 
gatani  laudat  Bibl.  Horatiana,  qua  fide»  non  dixerün* 
Dabitat  quoque  Panzer  VI.  338. 

V 

1502. 

*  Uorntius  ita  emendatus:  ut  eius  interpretts  non 
mattum  dejideres  Leetor  candidiffime.  In  fine :  Medio* 
lani  apud  Alexandrum  Minutianum.  M.  DIL  Pridit 
caL  Decembr* 

Vana  baec  emendatioris  lectionis  profefRo ;  naxn  Ve- 
netam  aaxii    1492  £ere  expreflani  deprehendimus. 

; 

Horalius  reeognicus  per  Phüippum  Bcroaldum:  im* 
prejfus  Sorzcniae  per  Benedictum  Hectoris,  Blbliopolam 
et  Imyrejforem  elegantfjffimum.  Anno  falutis  MDIL 
*<~f  Navembm   fol. 

Mcmoratur  baec  editio  foli  auetori  libri:  Dictum* 
naire  Eiblutgraphique  hißorique  et  critique  T.  II.  p.  50, 
Nihil  certi  Sgttur  de  ea  pronundare  licet. 

Qm  H,  Fl.  Epißolarum  über.  In  fine :  Epißole  Ho- 
ratn  ttacci*  poete  clariffimi,  a  Iacobo  Thanner  Ilerbi* 
poleiiß  diligenter  Uptzk  imprejfe  hie  clauditntur.  »  Anno 
f aLuis  fecimdo  fupra  quingenteßmnm  et  mUlrßrnum.  4. 


Geft 


riet 


XJCXVXII  DE     HORATII      ' 

Gefiier  Biblioth.  p.  8«  et  iiide  Panzer  VIL  142.  Bibl. 
Princip.  Furftenbergii ,  quac  Pragae  eft.  Vid.  Hirfching. 
Addit.  ad  T.  III.  p.  316. 

1503- 

floratii  Ode.  Carmen  Epodon  et  fecnlarc  cum  eoc- 
actifjima  Antouii  Mancinelli,  et  cum  famümri  Jodpci 
Sadii  Afcenßi  explanatione.  Venundantur  Parrhijiis  in 
vico  divi  Iacobi  a  Dionyßo  Rocefub  divo  Martino  et  m 
monte  Sancti  HUariifub  leuncitlis  aiireis.  '  In  fine :  acczt- 
ratione  Afeenßana  comprejjfa  ad  XV  Calendas  Julias 
anni  MDI1I.  Sequitur  De  arte  poetica  libettus.  Afcertjzi 
Opera  ad  idus  feptembr.  anni  MDI1I.  —  Sermoncs  et 
Epißolc  Quinti  Flacci  Horatii  cum  —  explaitatione  Ja- 
doei  Badii  —  parrhifd  in  regione  divi  Iacobi  cäfct.  In 
fine:  accuratione  ipßus  Afcenfii  ad  Ouintum  Calendas 
Septemb.  anni  huius  MDIII.  fol. 

MaiU.U.  p.  164.  Thott.  Catal.  VIL  p.  88-  Eft  ^ec 
prima  Afeenßana,  e  Vcneta  a.  149a  potiflimum  dueta. 

Ode  Horatii  ßdeliter  emendate  cum  breviußcuüs  arecu- 
Tjitntis  et  tabula  perfacili,  qua  lex  carminis  cujuslibet 
Ödes  clarißima  redditur9  cum  infigni  lypogTaphi  jk^js- 
fbtit.  ,  In  fine  poft  lohannis  Parvi  epißolam  et  Tabu- 
lam  unvüerßas  horatii  odas  metiri  faciüime  docentem: 
Ode  Iloraliane  ßdeliter  emendate  fumptibus  lohannis 
parvi  parißenßis  bibliopoU ,  felici  fine  confiimmatc  ßunt 
Kai,  Februariis  Anno  a  nalali  falutifero  Mitte funo  quin  , 
genleßmo  tertio.  Sequitur  lohannis  Cliappuis  bituri 
cenßs  ep/ßola  ad  lectorem.  4* 

Rariflimae  huiua  editionis  a  nomine  adhuc  excitatae» 
exemplum  poflidet  Panzer,  Vid.  Annal.  eius  T.  VII. 
p.  505.  Exprefla  eft  haud  dubie  ex  edilione  Patif. 
anni  i498*  Qunm  puerorum  nfibus  ea  deßlnata  fuilTet, 
znirandum  non  eft,  tarn  raro  liodie  eam  inveniri.  Idem 
dicendum  defeqm: 


EDITIONIBV5.  LXX1X 


*        *•* 


^>.  üT.  Fl.  Opera  z  cuifi  wtis  J.  Maiicinelli  et  famU 
Um  Iod.  ßatUi  dfcmßi  explanalione.  In  fine.:  Ad  F. 
Csdend.  Sept.  1J4D11I.  in  nobUiJJlmo  Parrhißorum  gymna» 
ßo:  nujj*!*  jpjktit  1503.  4. 

Maitt-  Ind.  p.  504*  Eadem  haud  dubie,  quae  in 
SibL  Harl.  I.  p.  180.  xnemoratur 

£>.  H.  F*k  Opera:  cum  notis  TU.  Claud.  DoiiatL 
Argentorati  fol.   1503; 

Laudat  SibL  Haratiana  p.  1 1.  et  indo  Tanz.  Vf.  30. 

# 

Horatii  opera.  In  fine :  Imprejfum  hoc  opus  Flo* 
reutiee,  hnpcnfa  Philippi  Bibliopolae,  Jnno  faktXis  miL 
leßmo  quingeuteßmo  tertio,  quinto  nonas  Octobrir$  Petnrq 
Soterino  Feocitlifero  foeUciffimo.  3« 

* 

i  Inntarum  typographiae  annal.II.p.5.  Maitr. 


Ind.p.  561.  Eft  haec  prima  Horatii  luntina.  Praccedifc 
Benedicti  Pbilologi  mtacupatoria,  docto  iuveni  Philippo 
Nerlio   infcripta. 

Terentianus  de  lituris,  fyüdbis  et  metris  Horatii. 
Venetiis  per  Joannem  de  Cereta  de  Tridino ,  alias  Tacui- 
num  15°5-  4* 

Dcbure  Catai.  des  Livr.  du  Duc  de  la  Vaüiere  P.  L 
T.  II.  p.  93. 


*>/• 


1504. 
\    EL    FL    Sermones^    per     Greg.    Laticejfludujn 


Upß  1504.  4. 

•  1505* 

p.  H.  Fl.  Opera ,  Afcenßanis  aßerifcis  ittufiratat 
ifi  aedibus  Afcenfianis  ad  terlium  Idus  Januar.  Tarif 

1505-  8- 

Altera  haec  Afcanfiana.   Maitt.  II.  p.  174-  Pmzer. 
VII.  p.  512.  Seguitur  tcrtia  Afceafiana; 

l,|06. 


LXXX  DE      UORATll 

O.  FL  Fl*  Opera:   cum  notis  Afcenfü*   Parißis 

1506.  4* 

»507.  , 

Horatii  Epißolarum  Über*   Liptzk  1507.4. 

Bauer  Supplem.  III.  p.  117.  Panz.  VII.  161.  V  ter- 
rae auctorem  affert  Pray  Catal.  p,  517*  habet  Bibl. 
Guelpherbyt, 

1508. 

*  Hbratii  FL  Opera%  cum  quatuor  commentariis  Por* 
phyrionis*  Acronis,  Landini,  MancineUL  cum  figno  Io. 
de  Lignauo.  Impreff.  Mediolani  per  magißrum  Leo* 
7im  dum  Packet  anno  domini  M.  CCCCC.  VIII.  die  XXIII. 
Augußt.  fol. 

.  Main.  Ind.  I.  p.  504.  Thott.  VII.  p.  88*  BiM-  Bu* 
nav.  I.  309. 

EpißoU  HORATZi.  Imprejfum  Liptzk  per  Bacca- 
laureum  TVolßgangum  Monacenfem  .1508*  4* 

Nomen  _  impreflbris  eft  Wolf  gang  Strockd.  Vid. 
Bibl.  Hör.  p.  12.  De  ipfa  editione  adi  Gefner  BibL 
p.  30.  Leich.  p.  87.  Bauer  Suppl.  T.  III.  p.  117.  et 
Panzer  VII.  p.  1 62. 

p.  Horatii  Flacci  Sermones.    Franeophordiae 

1508-  4- 

Horatii  Titßitutiones  ad  Pifortes,  Jeu  ars  poetica% 
una  cum  duobus  Carminibus  eiusdem  de  FragiUtate  vile 
humane  ad  Torquatum  et  ad  Poßhumum.  Lipfiae 

1508-  4- 

Aeperitur  haec  editio  in  Catal.  Pray  I.  p.  517.  Cf. 
Panz.  Ann.  VII.  p.  163. 

i5o9* 


EDITION  IBVS  tXXXI 

1509* 

/>.  H.  FL  Opera  cum  quatuor  conimentariis ,  etfigu- 
rix  nuper  additis:  imprejf.  Venetiis  per  Philippum  pin- 
chan  Mäntuanum  anno  MDIX.  die  XVI.  Mail.  foL 

Exprefla  ex  cd;  a.  1492. 

*  p.  Horatii  Flacci  poemata*  in  quibus  multa  cor- 
reetaßtnt,  et  inflitutiones fuis  locis  pojitac,  commenta- 
riorum  quodammodo  vice  funguntur.  —  Vndeviginti 
ntetrorum  gener a,  et  quaenam  ßnt9  et  e  quibus  conßent 
pedibus*  et  ante  Volumen  ßmul  habentur9  et  intus  in  vo- 
lumine ßuis  locis.  —  Adnotationes  nonnuüae  in  toto  ope~ 
re9  in  quibus  vel  aliquid  mutandum  oflenditur,  velcur 
mutatum  ßtf  ratio  redditur.  In  fine;  Venetiis  apud 
Aldum  Jiomanum  menfe  Martio.  M*  D*  IX*  3. 

Multo  emendatiorem  quiderii  hanc  fecundam  eclitio- 
a«m  mclioremque  priore  ante  VII.  annos  cürata  in  epißo- 
la  ad  Iafredum  Carolum  Jet.  iaetat  Aldua ;  fi  tarnen  locar 
ab  ipfo  inter  corrigendum  nouta  et  ifti  epiftolae  fubiun- 
eta  confiderea,  parvi  utique  momenti  habenda  funt,  quae 
norae  huiceditioni  acceflere.  Sic  v.  c.  Epod.  XVII.  52. 
cxüis  non  exilu  proxrantiandum  monetur. 

'O.  Horatii  Flacci  Epißolarüm  liber.     Lipßiae  per 
Baecalarium  fVolfgangum  Monacenfem  1510.  4. 

Iscich*  p.  89«  Repetita  ex  ed.  a.  1508* 

p.  H<  FL  Opera  cum  Mancinelli  et  Iod.  "BaduAßen- 
ßi  conimentariis.  Venundantur  Parrhifiis  in  vico  dtvi 
Jacobi  ab  Ioanne  Parvo  Dionyßo  Roce  et  ipfo  Aftenßo* 
In  fine  Od.  et  Epod.:  Hohes  itaqne  lector  Q,  H.  Fit 
Odas9  Mpödon  et  fe/cülare  Carmen  cum  duplici  commen- 
tario  düigcnter  aecurationo  Jfcenßana  rurfus  imprejfa 
Tom.  I.  f  «d 


LXXXU  DE     HOBATII 

ai  wm<w  Septernh.  MD XI.  Ad  calcera  Artis  poeticae : 
haec  rttrfus  in  aedibus  Afcenfianis  ubi  cum  ceteris  operi- 
bus  horatianis  venundantur  in  via  divi  Janobi  et  in  aedi- 
bus  Ipannis  Parvi  ac  Dionyßi  Hoce:  ßnita,  ad  Kaien* 
Octob.  MDXl.  Sub  finem:  Imprejfa  eft  rurjum  hctcc 
Horatiana  poeßs  aceuratione  ipfius  Afcenfü  in  nobiliffi- 
vfio  parrhißorum  gymnaßo;  ad  Quintum  Idus  Octob.  an~ 
vi  huius  MDXL  fol. 

Afcenfianae  fecundae  nomine  haec  venit  editio,  ad 
priorem  fere  exprefla.  Extat  in  Bibi.  Gymn.  Bipont«. 
Bibl.  Bunav.  h  599. 

Q.  H.  Fl.  poemata,  in  tfuilus  multä  nuperrimc  f  Aid. 
fec.  a.  1509«)  correcta  funt ,  et  inßitutioues  Juis  locis 
poßtae  commentariorum  quodammodo  vice  fungnnturm 
Vndeuiginti  metrorum  getiera,  et  quaenamßnt,  et  e  qui- 
bus  conjlent  pedibus  *  et  ante  volumen  Jimul  habentur* 
et  intus  in  volumine  fuis  Iuris.  Annotationes  nonnullam 
in  toto  opere,  in  quibns  vel  aliquid  mutandum  oßendifrur* 
velf  cur  mutatum  ßt9  ratio  redditur.  JDieXXVI.  Fe- 
bruar, f.  L  (Lugduni)  151».    |J. 

Bibl.  Hiilf.  (III.  440.)  et  O.  S.  Bened.  ad  Emmer. 
Ratisb.  (Catai.  P.  IV.  p.  &oi.).  Curata  putatur  haec  ra- 
riflima  editio  per  Simonem  Carpentariuin »  Lugduni, 
propter  literarum  currentium  cum  Plauti  et  Quinctiliani 
Carpentarianiö,  Lugduni  facti s,  editionibus>  et  quod  in- 
figne  idem  in  capite  praeferat,  tefie  Fabric.  Bibl.  lat.- 1. 
p.  4.03.  Textum  quidem  habet  Aldinum,  fed  fubinde  e 
Codd.  cotrectum.  Sic  I.  25.  extr.  editumeft:  Medice t 
Euro  pro :  Ilebro*  Dolendum  adeo ,  hajnc  nonduRx  cri- 
tico  acumine  exeuflam  effe. 

Circa  hunc  annum  prodiere :  Mattk*  Bonfinis>  Afcu- 
lani,  in  Horat.  1  ♦  5.  Annotationes.  Inipreff.  R.  (Komae) 
in  regione   Parioni*  per  M.  Stephanum  Guillereti    de 

1  .  Lothar. 


s  d  it  i  o  im  bvs.  ucxxm 

Lothar.  etHerculem  de  Nanis  deBononia  focioa.  4,  Vid.  » 
Bibl.  Firxniaiia  T.  V«  p.  £37»  ,     . 

1512. 

Horatius  cum  quattuor  Commentarius  (fic)  videlicet 
Porfirio,  Acrono,  Oratio t  Landino,  Mancineüo.  In 
fine:  Impreffum  Mediolani  per  Maqiftrum  Ludovicum 
de  BebuUo  Anno  Domini  MDXII.  die  XXVI.  Augußi  foi. 

Exprefla  plane  ex  ed.  a.  1503.  Maitt.  II.  p.  333. 
6oetz~  Memorab.  bibl.  Drcsd.  I.  p.  518- 

O-  /f.  F/.  Epifiolarum  Ubri  II.  Lipßae  per  Melchio- 
rem  Lotter  15*2.  4« 

Leich.  p.  92.  Thott.  Catal.  VII.  p.  floi. 

/?.  //.  FL  Epißolae*  Jmprejfum  Lipßae  per  Iaco- 
tum  Thanner  i£l&!  4* 

RecuJa  edit.  a.  14.99. 

15*3- 

O.  H.  JF7.  Opera:  apudllenr.  Stephanum*  Parißis 

1513.    12. 

Male  Rob.  Steph.  prajefert  HuIT.  Bibl.  p.  439.  T.  III. 

p.  H.  Fl.  —  lipf.  1513.  4- 

Hirfcbing  Addit.  ad  Defcript.  bibl.  T.  III.  p.  316.  in 
Prinäp.  Furfienberg.  Bibl.  Pragae  extare  ait;  uon  tarnen 
addit*  quoa  Horatii  libros  complectatur.  Audio  nunc, 
esm  Guelpherbyti  aflervari,  et  Epifiolarum  Libros  II. 
eonüncre. 

1514. 

ö.  Hl  Fl.  Opera:  cum  quatuor  eommentarüs ,  per 
Jugußinum  de  Zannis  de  Porteßio  die  XF  vienfis  Octo- 
bris  fol.   1514* 

JUaitt.  IL  259. 

f  a  p. 


LXXXIV  PEHORATII 

■ 

O.  H.  FL  Liber  Epißolarum.  Eiusdem  de  Arte 
Poetica*  Multa  praeter ea  hie  funt  correeta,  vel  mittat  £* 
ad  exemptar  Aldu  Leclor  eme,  lege,  et  iudicabis. 
Fol.  2.  Hieronymus  Gebwiler  Matthiae  Schurerio  Ä  Z>. 
In  fine:  Ex  aedibus  Schurer ii9  menfe  Februario .  Anno 
M.  D.  XI1IL  4. 

Argentorati  exeufam  fuifle  ipfum  Schurerii  nomen 
abunde  adftruit.  Vid.  Panz.  VI.  66.  qui  ipfo  exemplum 
eiua  poflidet.  Ductam  cenfeut  ex  ed.  Lugdunenfi  1511. 

O.  Hn  FL  Poemata  nuper  quam  aecuratifjime  caßi- 
gata%  et  in  quibus  multa  junt  addkaad  eorum  declara- 
tionem  fpettantia.  Eiusdem  omnia  metrorum  genera9 
quae  ßnt9  quibusque  conßent  pedibus,  ante%  et  intus 
fuis  in  locis  adpoßta.  Permulata  quaedam  in  toto  cor- 
pore* et  ratio  etiam  reddita9  cur  ßngula  permulmtur* 
In  fine:  Impreffum  Florentiae  impenja  Philippi  Iuntae. 
Anno  Salutis  M.  D.  XIIII.  Menfe  Februario.  g. 

Eli  haec  Iuntina  feeunda ,  ad  Aldinum  exemplar  fub- 
inde  refoririata.  Cf.  Bandini  libro  1;  F.  IL  p.  56«  Cre- 
venna  III.  p.  158  fq.  et  205, 

lioratii  Epißolarum  libri  II.  cura  Wesleri:  per 
Melchior.  Lot l  er  Lyptzk  1514..  4. 

Bibl.  Altenburg.  v.  Wilifcb.  p.  109. 

Q+  H.  FL  Epodon  über*  eiusdem  de  Arte  poetica, 
item  Epißolarum  libri  dtio.  In  fronte  denique  Horatii 
vita  per  Petrum  Crinitum  Floren t.  Argentorati  ex  aedi- 
bus Schurerii.     Menfe  Januario  MDXV,  4.. 

Bibl.  Hulf.  p.  522. 

» 

p.  TL  FL  Venufmi  Sermonum  libri  duo ,  110»  minori* 

fapientia  quam  doquentia  injiructiffymi.     In  fine :    Hie* 

ronymus  Victor  hnprimebat.       Viennae    Anno  partus 

"  uirgi- 


EpITXOHIBYg,  XXX^V 

Mtrgmd    Müleßmo  fupra    quingentefimum    qiunäecimo 
Matfc  lulio.  1515.  4-, 

Extat  in   Bibl.  Vindob.    Vid.  Penis  Wien«  Buch- 
dnickergefchichte  p.  127.  * 

Q.  H.  Fi.  Epißolarum*  libri  duo  ad  ArcJictypon 
Aldi  Mmiutii  quam  accuratißlme  imprejfu  Judicium  in 
Epißolis  de  Horatio  Rudolß  JgricoLae  Rheti  ad  lectorem. 
In  finc:  ViennaeAuflriae  per Hicronymmn  Vietorem  Cal- 
cograpkum,  anno  partus  virginei  1515.  Menfe  Martio 

1515.  4. 

Praeter  alios  tt.  in  fronte  hi  Ieguntur  iambi  argute  - 
centexti: 

Flaccus,    yietor,    Cofpus.     Jngenia,  manu 
Scientia,      Ingens,    dodaUus  perfpicax. 
Haec  author,    impreßbr-,    profeffor.      Naviter* 
Graphice*    diferte,      Fecit,  eoccudlt,    docet* 
Satin  haec    ementi   dbcimus    lector   tibi? 

Cofpum  adeo  Epp.  Horatii  praplegifle  inde  cognofcitur. 
Vidc  de  hoc  libro  eundem  Virum,  multis  nominibus  ve- 
nerabilem  p.  137. 

1516. 

Q.  II.  Fl*  Opera ,  cum  commentarih.  In  fine:  Im- 
preffa  eß  tertium  haec  Iloratiana  poefis  acairatione 
ipfuis  Afcenßi  ad  quartum  Kaien*  Iulias>  Parrhißis 

fol.  1516- 

Eß  haec  tertia  Afcenfiana»   quam  eodem  anno  Vene- 
tiUrecufam  perhihent,   panira  explorata  fide.     Odarura 
«luidem,  Epodon  et  CS.  explanalio  eft  Ant.  Mancin.  et 
Bad.  Afcenf.  in  caeteros  libros  foliue  Afcenf.  familiarifftma  < 
extat  expofitio.  Maitt.  II.  239. 

Horatii  opera  cum  notis  PetriPagani  Venetiis 

fol.  1516. 

i  5  Huius 


\ 


LXXXVI  DEIIORATII 

> 

Huiua  ed.  notitiam  dat  BibL  Horat.  p.  1 5.  ut  et  Fe- 
qitentis: 

O.  H.  FL  Ars  poetica ,  fermones  duo  et  Jlpßolae  : 
per  Iohannem  Britannicum,  Venetüs  foL  1516. 

Horatius;   imprhffam   Florentiae  per  haeredes  Phi- 
lippiluntae  1516.   8. 

Eft  haec  tcrtia  Iuntina  f  parum  cognita.  Memoratur 
in  Qatal.  Thott.  VII.  p.  259* 

O.  H.  EL  Odarumßve  carminum  JJhri  IV.  Argen- 
torati  apud  Matthiam  Schurerium  menfe  FebjruariQ 

Maur.  i.w?.  p.  505.  Fv*ricm  Bibl.  Lat.  I.  408.  Hern 
liber  recufus  anno  fequenti,  cuiua  exemplum  affert 
PVeißinger  in  Catal.  Biblioth.  O.  S.  Job.  Argentinad 
p.  112.  Vterque  autera  expreffiis  ex  ed.  Lugd.  a.  1511. 

Horatii  morales  epißolae.      Coloniae  1516^  4.. 

Exemplum  poflidet  Bibh  Guelpberb.  Etiam  alibi 
memoratum  vidi. 

1517. 

ö.  H.  FL  Sermonum  libri  duo.  Annotationes  non- 
nuüae  in  calce  adiectae,  in  quibus  aliquid  mutandum 
oßenditurf  vd  cur  mutatum  fit  ratio  rcdditnr.  Argen* 
torati  ex  Aedibus  Matthiae  SckureriL    Menfe  Ianuario 

1517-  4- 

Repetita  band  dubie  ex  Lügdunenfi  ed.  anni  1511. 
cum  ipfo  titulo. 

*      Q.  PL  FL  Mpifiolarum  libri  duo.    Upßae  per  laco- 
bum  Thanner  /  *5*7-  4- 

Recufa  ex  ed.  a.  1512. 

p.  H.  FL  de  Arte  poetica  Über.  Coloniae  in  aedi- 
bus Quentclianis  15 lä»  4« 

9- 


EDITIDNIBVS.  J-XXXYH 

^>.  FT*  Fl.  morates  epißdae.  Daventriae  ex  offi- 
cma  litt  er a  Vor ia  Atfrerbi  Pafra&t  15*8*  4- 

Vtramque  landat  BibL  Bunav.  T.  I.  VoL  I.  p.  312. 
ctinde  Bibl.  Horat.  p.  16. 

£>.  FI.  FL  poemata  cum  annotationibus  MatthOci 
Bonjuiis*  .  JLugduni  fumtibus  Bartholomei  trot  menfe 
Augtißa  1518*  &• 

-BibL  Schvarz.  tun.  tefte  Panz.  VII,- 321,  Caeterum 
male  hinp  duae  editt.  factae  in  Bibliotk.  Hör.  et  ftmi 
recenfu. 

*  Optra  Q.  Horatii  Flacci  poetat  amotnijjlmi  cum 
quatuor  commentariis ,  Acronis,  Porphyrionis ,  Anto. 
Manci?iöUi  Jodoci  Badii  Afcßnßi  accuratc  repoßtis.  Cum-  ' 
que  adnotationibus  Matthaei  Bonfinis:  et  Aldi  Manutii 
Romani  a  PliUologo  (Benedicto) recognitis :  fuisquzlocis 
inj  er  tis  et  ad  ßnem  ex  integro  reßitulis.  V  aenundantur 
Parrhijiis  in  via  lacobaea  ab  ipfo  jtfcenßo*  In  fiine 
Epp. :  ImprcJTa  eß  quartum  Jiacc  Horatiana  poeßs  accu- 
ratione  ipfius  Afcenßiin  nobilißimo Parrhißorum,  gynyia* 
fio  ad  Quartum  Calen.  Octob.  Anni  huius  M.  D.  XIX, 

Quarta  haec  Afcenf.  ex  eiusdem  prioribus  maxime 
Venet.  a.  14,95.  fideliter  exprefla,  et  tantum  Bonfinis  et 
Aldi  notnlis  locupletata  eft.  Forte  haec  eadem  eft,  quam 
Cat.  Bibl.  Harl.  I.  p.  17g.  cum  Notis  Variörum  Floren» 
tiae  editam  dicit. 

Q.  H,  FL  Opera  cum  quatuor commentariis ,  Pari- 
fiis  apud  Io.  Parvum  fol.  1519. 

Sufpectae  fidei  haec  editio ,  foli  auctori  BIM.  Horat« 
p.  16.  mernorata.      Vid.  ada.  1528« 

**     Q.  H.FL  Opera  cum  quin  que  commentariis  f  Lugduni 

fol.  15  *9- 
f  4.  Quin- 


LXXXVIII  DE     HORATII 

< 

Quintnm  nimirum  locum  occupat  Afcenfii  expoiitio. 
Sed  nee  hanc  ullibi  memoratam  reperi,  niÄ  in  Bibh 
Horat.  p.  I. 

*  Q.  H.  FL  Poemata  omnia.  Centimetrum  Mavii 
Servii.  Annotationes  Aldi  Manutii  Romani  iu  Hora* 
tium.  Ratio  rhenfuum,  qnibus  Odae  eiusdem  poetae 
tenentury  eodem  Aldo  aut höre.  Nicolai  Petotti  UbeüUs 
eiusdem  Argumenta  •  Venctüs  in  aedibus  Aldi  et  Art- 
dreaefoceri,  menfe  novembri  M.  D.  XIX.  g. 

Sequitur  plerumque  haec  editio  Aldinaa  anteriores» 
quamquam  novam  recenüonem  feeifle  videri  vnlt  Franc« 
Afulanus,  qui  in  epift.  ad  Io.  Finum  ita  de  fuo  labore«  ei 
impenfo :  poemata  ad  exaetiorem  caftigationem  revoeavi- 
mus;    praeter  alios  enim,   quos   plurimos  adhibuimus, 

.  Andreae  etiam  Naugerii  iudicio  non  parum  roultis  in  lo- 
cis  adiuti,  ita  znendfo  omnibu*  (ublatis  integra  reddidi- 
mue,  ut  vere  proßteri  poflimtis,  non  minus  noftro  labore 
tanto  autnori  priftinam  dignitatem  efle  reftitutam,  quam 
fttfdiofiflirno  cuique  lectori  fatisfactum  in  iis,  quae  vel 
obfcnra  vel  ambigua  ab  omnibus  in  medio  relinqueban- 
tur.  Haec  ille.  Emendatior  utique  eft  caeteris  Aidmis,  et 
manifefta  vitia  (ut  I.   11.  s.    Leuconoe  pro  JLeucothce) 

-  palEm  fublata  videas. 

p.  H.  FL  Poemata  —  —  Florentiae  per  hereies 
JPhilippi  Iuntae.  Anno  Domini  M.  D.  XIX.  Leone1  X. 
PontL  MaxL  ,  *5*9-  8* 

Maitf.  Ind.  I.  p.  50 1.  Bandini  1.  c.  IL  p.  149. 
Pineüi  II.  326.  Eft  haec  Iuntina  quarta.  Praeceditifera** 
dieti  Pküologi  Florent.  epißola  ad  Phil.  Nerlium. 

Eiusdem  anni  edit.  Parißcnfem  fol.  a  Nyon  et  Guil* 
lyn  cüratam  laudant  Bipontini  nefcio  qua  auetoritate. 

■ 

1520. 


SDITIONIBVS.  LXXXJX 

ins  cum  comrnentarüs :  %per Guil.  de  Fontaneto 
de  Montefcrrato.      Venetiis  die  VII.  April.     fol.   1 $10. 

Main.  JL;  600 .  ExpieJFa  haud  dubie  e  Veneta 
aliqna. 

Horatius:    Centimetrum   Marii  Servil.      Adnota- 
iiones  Aldi  Manul ii  inHoratium.      Metrorum  genera  in 
H oratio*      Nie.  Perottl  de  metris  Odarnm  Horalii.    Ba- 
JUeae  in  aedibus  Andreae  Cratandri  Menfe  Dccembri 

1520.  8- 

Extat  in  Bibl.  Norimb.  tefte  Panz.Vl.  Q2Q.  Prelle 
feqpitar  Aldina  exempla, 

15^1. 

Q.  ff»  Fl.  Odarum  liber  Primus  et  Secundus  cum 
mmotationibus  Pauli  Franci.     Francof.  ad  Oderam 

1521.  8- 

Q.  //.  JF2.  Liber  de  arte  poetica  ad  Pifones.  Ex 
vetu/lo  exemplari:  Summa  recognitus  cura  et  diligentia 
per  Valentinum  Ecchiam  Pkilyripolitanum  (Lipfienfem). 
Ex  offlcma  litteratoria  Domini  Iohannis  Halter,  civis  et 

conjulis  Craeovienßs.    Anno  a  Chrißo  nato  M.  D.  XXI. 

XIII.  Kai.  Navemb.  1521.  4, 

RariJliraus  hie  libellu*  commemoratur  in  Bibl.  Iano- 
dana  I.  p.  68- 

Q.  H.   FL    Opera:    per  Paganinum    de  Pagan, 

Laudant  b.  edit.  Bipotmi,  nefcio  qua  fide. 

1522, 

» 

Q»  H.  Fl.  Epißolarum  Ubri  duo.  Ex  antiquijjimo 
exemplari:  fiudioßjjimc  recogniti  per  Volenti  num 
Ecchium  PhilyropoL  Arte  vero  et  impenßs  Domini  loh. 

f  5  Hallet 


XG  DEHO'RATII 

Hattet t  eivis  et  Qmfulis'Crdcovienßs  impreffi.     Ann» 
fahutis  M.  D.  XXII.  Pridie  Nonas  Augufii       1522.  4. 

BibL  lanociana  I.  p.  69.  » 

P.  Fremd  PrdbUmala  fforatiänttptr  Bntiram.  Typis 
Hartmdnni.     Francof.  ad  Viad.  152&»   4- 

Bipontini  p.  XXXVI.  et  B&/.  Hör.  p.17. 

O.  /f.  Fi.  de  divina  poetarum  arte%  non  minus  ele- 
gans  quam  omni  crwUtione  refertum  opus  ad  Pifones  cim- 
etis  adprime  necejfarium.  Eutsdem  Carmen  feculare  per* 
quam  iueundum.  Sequitur  4driani  fVolfkardi  Tranf- 
Jjlvanipraefatio-adLectorcm.  In  finc:  Viennae  Außriae 
per  Ioannem  Singrenütm.     Anm  dommi  1522.    4- 

Bibl.  Vindob.  Vid.  Denis  fViens  Buchdruckergefch. 
p.  230.  x 

Q.  H.  FL  Epißolarum  libri  duo,  curotijfime  imprejß* 
Viennae  in  aedibus  Io.  Sin.  Anno  M.  D.  XXII,  In  fine  z 
Viennae- Pannomae  per  Ioannem  Singrenium  Anno  &o~ 
mini  1522.    4^ 

Bibl.  Vindob.  Denis  lib.  laud.  p.  254.  Phil.  Cunde- 
lium  operi  praefuiiTe  opinatur. 

1503.      ' 

fforatii  Epfßolae:  edildre  Joanne  Caefario  in  gra- 
dam  illußrium  difeipulorum  Antonii  et  Salentini  Conti* 
tum  Ijcnburgicorum.     Coloniae  typis  IoOnnis  Soteris 

»523-   8- 

•  Landau  HartzJiem.  Bibl.  Colon,  p.  165. 

Ö.  //.  FL  Poemata  omnia*  ßfidio  ac  diligentia  Hen~ 
rici  Glareani  recognita  „  eiusdem  Annotationibus  Muß  ra- 
ta: quibus  et  permulta  authoris  loca  hactenus  depravata9 
et  commmtariorum  inßniti  errores9  vel  iniuria  t  empor is9 
vel  librariorum  Uidiligentia%  aut  feiolorum  impoßura  ad— 
mißi  aut  etiam  commentatorum  ojeitantia  non  animad- 

verß 


EDITI  ON  I  B  V  5.  XCI 

verfi  exatto  reftituuntur  iudicio.  Aditctnfimt  ffräiterea 
ubique  argumenta  et  Carminum  rationes.  Ad  haec ,  aüa 
nonmdla  ipfi  aiuhori  non  partim  Iuris  adferentia.  FrU 
burgi  Brifgoiae  '  1523-8* 

DefcrlptTtm  exhibui  plenum  libri  titulam,  quo  cer- 
tina  tibi  de  arrogantia  hominis  conftareU  Expreifa  fere 
eft  Aldina  1 5 19.  6t,  tibi  eam  deferit,  temere  hoc  factum 
deprehendaa.  Sexiea  haeceditio  dein  repetita  eft  a.  1533% 

»555-  *536«  1539-  154°»  *549» 

1524. 

Horatiris*  Iuvenaüs,  et  Perfius.  Bafileae  m  aedibne 
Valentin!  Gtnrionie.   X.  Calend.  Auguftaa       .     1524.  8« 

Maitt*  Ind.  I.  p.  502.  Biblf  Altenburg,  p.  109« 
De  edd.  Bafilk  vide  fupra  p.  XLVI.  Recufa  haec  eft  a. 
1527*  et  1531*  *» 

1505. 

4g.  H.  Tl.  Sermonum  libri  II.  com  annotatt.  nonnullia 
in  calce  adiunctis.  Antverp.  15^5-  4. 

Bibl.  Hulf.  p.  522. 

1526. 

Horatu  Odae  emkndatae,  cum  breviuj cutis  argu- 
menta. Parif,  1526.  4. 

BibL  Hult  p.  522, 

1527. 

*{).  H.  FL  Poemata  omnia.  Centimetrum  Marii 
ServiL  Annotationes  Aldi  Manutii  Romani  in  Horatium. 
Ratio  menfuum9  quibus  Odae  eiusdem  Poefae  tenentur 
eodem  Aldo  out  höre.  Nicolai  Peroti  Ubeüus  eiusdem  ar* 
pinuntu  — -  Venetiis  in  aedibus  Aldi  et  Andreae  foceri 
menfe feptembri  1527-  8- 

Aldina 


t 


XCII  I>  E     HOB1T1I 

AlcHna  qttarta  ad  tertiam  plane  exprefla,  rieque  ulla 
nova  dote  inßructa.  Ipfe  Afulpnus  in  praef.  ait ,  fe  hoc 
egifle,  ut  non  negligentia  quam  antea  eundem  autho- 
rem  einfrieret. 

*  p.*  H.  Fl.  Vemißni  poetae  amoeniffimi  —  opera 
tum  commcnbarüs  Acronis  grammatiti  haudquaquam  vul- 
garis mi)>er  quam  accuratiffxme  caßigati  aeditique  (ßc) 
ac  ampliffimo  indice  illußrati.  Bajileae  apud  Valcntinum 
Curionem  CaUndis  Aprüibus.  Anni  *5a7*   8» 

Secunda  haec  Bafileenfis  f  in  qua  ßudia  editoris  ad 
Acronem  pötiffiraum  limatiua  exhibendura  converü  «ITe 
videntur;  nam  lextus  confpirat  cum  priore. 

Q.  ff.  FL  Epodon  Über  unus.     'Ad  Aldini  exemplaris 

fidein  recognitus.    Seculari  carmine  adiuncto.    Cractrviac 

per  Malthiam  Sckarjfenberg,  anno  a  virgineo  partu  AUL 

Quingent.  XXVII.  Decim.  die  Novembris  1527.    4^ 

Bibl.  lanociana  Lp.  4.3, 

p.  H*  FL  dtw  Epißolarum  Libri,  cura  Ckrißophori 
Landini.  Antwerpiae  per  lohannem  Grapheum  menfe 
Iulio  »5^8*  8* 

O.  ff»  FL  de  arte  poctica.  Antwcrpiae  apud  Ioharz- 
11cm  Grapheurn  menfe  Iulio  15^8.    3. 

Vterque  über,  rarus  admodnm,  quamquam  nullius 
ufuu  criüci,  erat  xeifxyXtQv  Schwarz,  iun.  teße  Panz*  VI. 

P-  *3* 

*  Opera  O.  Horatii  Flacci  poetae  amoeniffimi  cum 
quatuor  commentariis  Acronis.  Porphirionis%  Antom 
Mancineüu  lodoci  Badii  Afcenfii  accurate  repojitis. 
cumque  adnotationibus  Matthaei  Bonfmis:  et  Aldi  ifcfcz« 
nutii  Homani  a  Pkäologo  recognitis:  fiiistfue  locis  ittfer- 
tis  et  adfinem  ex  integro  rcßitutis.     fraemiffo  ampUJJi- 


£JDITIONIBVS.  XCIIJ 

mo  in  vniverßtm  opus  indice.  Uenundantur  Parrißis 
apud  loanuem  Parvum,  Jmbroßum  Gyrault  et  Petrum 
GaudouL  In  fine  £pp«:  Parrhißis  pktrus  Gromorfus 
excudcbat  Anno  a  Chrijio  nato  fol.  152$. 

Dncta  plane  ac  defcripta  ad  ed.  Parjf.  Afceniianam  a. 
1519.  Praefixa  eft  epijft.  huucupatoria  Ajcenfii  ad  Franc, 
de  Roukan  cum  a.  1519  fubfcriptione ;  unde  no vam  lo. 
Parvi  eiusdem  anni  1519  noiinulli  edltionem  procude- 
rnnt;  pravc  arbitror. 

Horatü  Opera,  cum  Annotatiunculis  in  margine  ad- 
jectis  et  Kic.  Perotti  de  metris  Odarum  Horatü  libeüo. 
jfpud  Simonem  Cotinäeum  in  alma  Parißorum  Academiay 
fub  folc  aureOj  vici  divi  Ioannis  Btüovaccnfu  9  menfe 
Octobri  »528-  8* 

Matit.  T.  II.  p.  708-  Bibl.  Huif.  III.  44.1.  Prima 
haec  Coliuaeana,  haud  dubie  ex  Aldina  aliqua  expreß*. 

1509. 

Horatü  Opera  cum  quatuor  commentariis :  —  — 
fub  prelo  jifcenßano,  Parißis  ad  V.   CaUndas  Sept. 

fol.  1529, 

Vitima  Afcenüana. 

Dubia«  admodum  fidei  eft  Antwerpiana  buins  anni 
editio  in  rationes  illata'ab  auetore  Biblioth.  Horat.  p.  19. 
«joarnqnam  etiam  habet  Dougl. 

»530- 
p.    H.   Fl.    Opera ,     per    Sebaßianum   Qrypkium, 
JLmgduni  *53<>-  8« 

Prima  haec  Gryphiana  ,  multoties  dein  repetita. 

i53i- 
O.  H.  Flacci,    J.  Perßi,    J.  Iuvenalis,    amoeniffl- 
morum  eocactijßmorumqiic  intcr  Satjricos poetarum  opera: 

Daß- 


XCI V  *>  *     HOEATll' 

Baßleac,     apud   VaUnt.    Curtonem,     Jdibus  Martins 
(in  praef.)  l55V   8- 

Vid.  a.  1 504..  unde.  textus  repetifus  vidctur,  adiecti« 
cuique  carmini  prolixioribus  argumenta  Exemplum  ha- 
ius  edt  pen«s  me  cft.     Cf.  Goetz.  Mcmorabb.  Il  p.  5^6. 

Jo.  Murmelii  Modi  undeviginti  Odarum  Horatiana- 
tum  ad  iuventutem  exercendam,  per  Fr.  Rhodum.  Mar- 
burg* 15S1-  8^ 

Ex  Aldino  exemplo  ducti. 

O.  H.  FL  Opera:  cum  Nie.  Ferotti  de  metris  Hora- 
tianis  libello.  FariJ.apud  Sim.  CoUnaeum       i53l-    xa- 

Kecuf.  ex  $d.  a.  15*8-   Main*  II.  759- 
Q.  H.  FL  Ars  Poetica  9  cum  cornment.  A.  Iani  Bar- 
rhaßi,   Cenfent.ßudio  Jßernardini  MartyranU  Neapoli 

1551.  4.. 
Saepius  inde  reeufa. 

»53ö- 

Melodiae  in  Odas  Hbratü  Et  quaedam  alia  carmi~ 
num  genera.  Earundem  argumenta  f  genus  ac  ratio. 
Una  cum  inßgnioribus  ef  Odis  et  Sententüs.  tbnok. 
Emptori  BibUopola.  Forßtan  hos  rides,  Emptor9  me 
vendere  cantuf  caet.  Francofordiae  Chr.  Ege,  In  fine : 
yipud  Chrißianum  EgenoLphum,  Menfe  Ianuario.  ^4u* 
M.  DXXX11.  Sequitur  Difcantus,    Bajffus,  Altus.      g.« 

1 

KupvjXi ov  Panicri.  Vid.  Ann.  VlI.  52. 

1 

*533- 

O.  H.  Fl.  Foemata  omnia  ßudio  et  diligentia  H&tr. 
Glarearti,  Friburgi  Brisgoiae,  Kalendia  Martiis   1555.  3. 

Vid,  a.  15^3.  Maitt.  II.  791.   C^ßigatiorem  priore 
recognitamque  pniedicat  Glar.  in  ep.  dedicat.  p.  7. 


BPITIQHIPVS.  XCV 

Q.  H.FL  Opera,  Lugdunif  per Sebaß.  Gryphium 

1533-  8- 
JUaitt.  II.790.  Altera  haecGryphiana.  Vid.  a.  1  330, 

^>.  Ä.  jFZ.  Epißolarum  libri  duo*  cum  Schoüis 
fVolph*  Anemoecii  (Wiiidheim).  Ex  oßicina'  Hcnr» 
SUyner,  Auguß.-  Findelic.  *555-   8- 

Laudat  ÄW.  Horat.  p.  &o. 

^?.  ZT.  FL  Ars  poetica ,  nan  TWum  doctijjimomm 
Commentaiüs.  A.  lani  ParrhafiL  Acronis9  Porphyrionis. 
Adiectafunt  ad  calcem  doctijjimae  Henr.  Glareani  anno- 
iationej.  Farifus ,  excßicijta  Bob.  Stephani      1533.  4« 

BiU.  HarkL  I.  p.  i8°-  KM-  du  Roi,  belle«  Lettre« 
II*  301. 

O.  H.  Fl.  Ars  poetica)  cum  comment.  A*  Iani  Par* 
rhaßi  Parißis  1533*  8- 

Vid.  a.  1531. 

{?.  EL  FL  Odarumßve  Carminum  Libri  quatuor,  et 
Fpodon  über,  cum  Annotatiuncuüs  quam  antea  auetiori- 
bus  in  margine  adiectis :  accejjit  Nie.  Perotti  libeüur  de 
Mctris  Odarum  Hpratumaruw.  Parißis,  apud  Simonem 
Cotinaeum  *533*  8* 

Makf.  II.  790.  Bibl.  du  Roi,  belle«  Lettres  II.  p.  30 1 . 
Tertia  Colinataua,  Vid.  a.  15&8* 

O.  H.  Fl.  Ars  poetica :  apud  Prigcntium  Calvarüium 
in  ciasifo  Bruneüo  Jub  inßgni  geminarum  cypparum. 
Parißis  foL   1553. 

MaiU.  IL  790. 

1534« 
Q.  H.  Fl.  Epißolae,  Satyrat  et  Ar«  poetica.     Ant- 
werpiae  l534-  Ö- 

Bibl. 


XCVI  X)  E     UOÄAT1I 

BibL  Horat.  pC  %\m*  Curata  band  düble  per  lo.  Gia- 
phcum,  Vid.  a.  i^fiß* 

1535. 

O.  H.  Fl.  Opera,  cum  Annotationibus  Henrici  Gla- 
reani%  Friburgi,  apud  Joannem  Fabrum  Emmcum  lulia- 
cenfem.  1535-   8- 

BibL  Hör.  p.  a  1.  quae  et  fequ.a.  1536«  editionem  ab 
eodem  impreBam  laudat« 

Ou  H.  FL  Opera  per  Seh  aß,  Gryphium9  Lugduni 

1535.  8- 
Gryphiana  tertia.  Bibl.  Hör.  1. 1. 

Horatii  Opera:  cum  adnotationibus  Erafmi,  Rho- 
diginii  Politiani*  Sabeüici,  loh.  Baptiß.  Pii  et  lacobi 
Bonönienfis:  collectis  a  Ge.  Pictorio.  yintwerpiae  1535.8« 

Conftipatae  funt  in  hanc  editionem  iftorum  Virorum 
in  Horatium  OhJT. ,  quae  ab  iis  per  Mifcellaneorum,  An* 
notationum ,  antiquarum  Lectionum  libelloa  proditae 
fuerant.  Cf.  a.  1544.  etpaiKm.  Habet  BibL  Guelpherbyt. 

1536. 

O.  H.  Fl.  Opera  cum  quinque  Commentariis  et  j4?i* 
notationibus  Aldi  Manutä  et  Matthaei  Bon/inis,  Kenc- 
tüs  foL  1536, 

RepetitioAfcenfianaequintae,  cum  Landini  corantient. 
p.  H.  Fl.  Opera :  per  Sebaß.  Oryphium  Lugduni 

1556.   8- 

Maitt.  II.  *p.  849.   Quarta  ißa  Gryphiana.     Eodera 

anno  quarta  Glareani ,  Frib.  eiuadem  Fabri  cura  prodiit. 

Vid.  a.  1535. 

1 

Q.  H.  Fl.  Opera,  perPhiUppum  Romanum  fjtgduni 

1556.    8- 
Dougl.  p.  4«  forte  eadem  cum  anterior!. 

*  p. 


EDITIONIBVS.  XCVII 

*  Q.  ff.  FL  Ars  poetica.  cum  A.  lani  Purrhaßi, 
Aeronis ,  et  Porphyrionis  commentarüs ,  Lugduni  apud 
Phil*  Aomanum.  1556.  8* 

DougL  p»  JL  Bibl.  Hulf.  III.  443.  Expreflä  haud  du« 
bi«  e  Parifina  Stephani  anni  1533. 

Jodoci  Sadü  Afcenfii  Commentarii  in  Epißolas 
Q.  ff.  Fl.f  cum  Variorum  notis.  Parißis        1536.  8* 

ldera  1. 1«  et  Bibl.  Horat.  p.  ai. 

»537. 

<^.  ff.  FL  Opera:  cum  Annotationibus  Erafmi, 
PoÜHanif  Sabeilici  etc.  Coloniae  apud  Johannem  6ym~ 
nicum  *537«  8 

Hepetitio  edit.  a.  1535. 

Q.  ff.  FL  Opera:  apud  Francifeum  Oryphium* 
Parißis  *537-    8» 

Maitt.  Ind.  I.  p.  50a. 

*538- 

Q.  ff.  Fl.  Poemata  omnia:  ad  caßigatijjimi  cuius- 
quc  exemplaris  ßdem  quam  accuratijjime  reßituta,  Scho- 
liisquc  dsclijßmis  iüußrata.  Lugduni  apud  Seh  aß.  Gry.- 
phwm  ,  1538-  8* 

Gryphiana  quinta.  DougL  p.  4.  Bibl.  Hulf.  III.  440. 

^  1539- 

*  Q.  ff.  FL  Odarum  ßve  carminum  libri  IV,  Epo~ 
Jon  Über  unus  caet.  Nicol.  Pcrotti  libellus  — -  Parißis 
apud  Sim.  Colinaeum  *539«  8- 

Colinaeana  quarta.  Maitt :  III.  307. 

Q.  ff.  FL  Opera:  ex  ojßcina  Rab.  Stepltanl^  Pa~ 
rifüs  1639-8- 

Eodem  anno  prodiere: 
Tom.  L  g  //• 


$CVIII  DEHORATII 

H.  Glarcani  Annotationen  in  Q.  H.  FL  Friburgi 
Brifg.  3- 

lodoci  Wülickü  Commerit.  in  Art.  Pott.  Horatii, 
Argent.  3.  et 

Paid.  Hofheimeri  Harmoniae  poeticae,  five  Horatii 
aliorumque  poetarum  Odae,    mußeis  metris  exprelTae« 

Forimb.  3.  ' 

X54°- 
ö.  H.Fl.  Poemata  omnia  cum  quinque  Commentan- 
tibus,  Anto.  Mancineüo,  Aerone9  Porphyrione,  loh. 
firitannico,  nee  non  Iod.  Badio  Afcenßo,  Viris  erudi- 
tijjimis.  Centimetrum  Marii  Servil.  Annotation**  Aldi 
Manutii  Romani.  Ratio  menfuum  9  quibus  Odae  eodetn 
Aldo  authore  tenentrur.  Nie.  Perotti  Ubeüus  de  Metris 
Odarum.  Annotationes  Malthaci  Bonfinis,  Afculani 
fuis  locis  infertae  et  adfinem  ex  integro  refiitutae.  Index 
copioßjjimus  omnium  vocabulomm ,  quae  in  tolo  opere 
animadverßone  dignavifa  funti  Venet'ds,  per  Venturi- 
num  RoJJlnellum,  menfe  Mprtio  fol.  154.0. 

Ex  Afcenfianif,  haud  dubie  dueta.  Per  eundera  fen» 
tur.  RoJJinelL  Horatius  hoc  anno  oetava  forma  excufua 
memoratur  DougL  p.  4.    • 

*  Q.  H.  FL  Poemata  omnia*  ßudio  ac  diligentia 
H.   Glareani  recognita  —  ^-   FrUfurgi  Brifgoiae 

Sexta  Glareani  editio  (  Vid.  a.  1523.)  cum  epüt.  de- 
dicatoria  a.  1555.  un^e  a^e0  P^ne  expreff*  eil. 

Q.  H.  Fl.  Opera,  cum  annotatinncuüs ajmd 

Sun.  Colinaeum9  Parifiis  1540.    12. 

Maltt.  III.  513.  Colinaeana  quinta.  Osmont.p.  358. 

Q.  //•  FL  Opera ,  —  —  apud  "Sebaft.  Gryphmm, 
Ijtgduni  1540:  8- 

Vid.  a.  1530,  Sexta  Gryph; 

Q 


SOITIONIBV  S,  XCIX 

Q.  Hm  FL  Poemata  omnia,  doctijjimis  Scholiis  iüu- 
ftrala.  per  sinton.  Dumaeum  Antwerp.  154.0.  Q. 

.   DougL  p.  4* 

Q.  //.  2*"/.  After  de  Artepoetica.  Ex  ojjlcina  Mich. 
Vajcofani  Pgrifiia  154.0.  4.. 

Q.  //•  -F/.  Epifiolae%  Satyrae  et  Ars  poetica%    cum 
Annotationibus.  Antwerp.  154.0.  ß» 

154»- 

Q.  //l  Fl.  -poemata  omnia,  cum  Nie.  Perotti  lihel- 
lo  de  Horht.  Od.  metris.  Venetiii  ex  aßteina  Erafmiana 

Maitt.  III.  330. 

Q.  H.  FL  Ars  poetica,  cum  expljeatione  Pomponil 
GauricL    üpmae  *54-l.  4. 

Bibl.  Horat.  p.  24. 

Q.  H.  FL  Ars  poetica  t  per  S.  Chappelet.    Parifiis 

1541.  4. 
DougL  p.  4. 

Q.  Ä  -R.  Epißolae,   ex  oßc.    Robcrti    Stephani 
Parifiis  1541.  8* 

Bibl.  Horat.  p.  24.  et  Hulf.  III.  443. 

Q.  ff.  FL  Poemata  omnia ,  doctijjimis  Scholiis  iüu* 
ftrata,  Antwerp.  apui  Io.  HiUenium  154-1*  8* 

Ducta  haud  dubie  ex  ed.  Antw.  a.  i£40- 

C&mmentarius  in  Primarii  et  Secundam  Horatii  Saty-  , 
ram.    Auetore  lulio  Aurelio  Haurechio%   LeJJinpuenfi : 
aeeeffu  emsdem  Paraphrafis  in  easdem  per  Anton.   Goy* 
nxun>  Antwcrp.  1541*    8* 

Bibl.  du  Roi,  bell«  Lettre«  IL  302. 

* 

g  2  154-a- 


C  DEKOR  AT  II   ' 

154-2. 

Q.  H*  FL  Opera,  cum  commentariis  Acronis'9  JRar- 
phyrionis,  MancineUi  et  Badii.  Parißis  apud  loaniiem 
Roigny  fol.    154-2. 

Repetitio  Afcenfianae  a.  1529. 

O.  IL  FL  Poemata  omnia,  cum. Schotiis  doctiffimis, 
Lugduni  apud  Seb.   Giyphium  154.2.    8* 

Gryphiana  Vllma.  Vid.  a.  1530. 

»543- 

O.  H.  Fl*  opera  cum  quatiior  commentariis  Acronis, 
PorphyrioniSf  Anton.  MancineUi,  Iodoci  Badii  repojitis. 
Cttmque  annotatiönibus  Matthaei  Bonfinis ,  et  Aldi  Wa- 
nutii  9  *  Pkilologo  ( Benedicto  )  recognitis  fuisqiie  locis 
infertis,  et  ad  ßriem  ex  integro  reßitutis.  Pracmiffo- 
ifite  et  aaclo  Indice.  Adiectae  in  calce  libri  eundern  in 
Aüthorem  Heitr.  Glareani  Aimotationes  caet.  Parißis 
in  aedibus  Qudinl  Petit  fol.  1 54-3  • 

Fideliter  exprefla  ex  AfcenJiana  poftrema  a.  1529. 
Mäht.  III.  355. 

p.  IL  FL  Poemata*  Scholiis  brevibus*  iisque  bre- 
vißitnis  illußrata,  apud  Ioan.  Roigny.  Excudebat  Jo. 
Ludov.  Tiletanus  Parißis    •  1 54.3.   4.. 

Mailt.  III.  354.  Ex  anterior!  füperioris  aimi  forte 
exprefla. 

* v  Horntius.  Nie.  Perolti  libeüus  non  infrugißer  de 
metris  Odar*  Horat.  Parißis  apud  Slm.  Cotinaeum 

l54-5*    12. 
Maitt.  III.  354.  Coiinaeana  fexta  eaque  ultima. 

p.  IL  FL  Ars  poetica,  cum  commentario  Viti  Amer- 
backiL     Argentorati  !54-3r*    8. 

Saepiua  dein  recuTa.  Vid.  a.  1547. 

1544.. 


LDITlOJfl  B  V  S.  CI 

» 544- 

Q.  H.  Ft.  omnia  poemata  cum  ratione  earminum  et 
argumentis  ubique  infertis.     Interpretibus  Acronef   Por- 
pkyrione,  A.  lano  Parrhaßo,   Anton.  Mancinello,    nee 
non  lad.  Badio  Afcenßo.  Scholiisque  D.  Erafmi  Roter. 
An*eli  Politiani,   M.  Antonii  SabelUci,  Ludovici  Cael. 
Rhodigini,    Bapt.    Pii/  Petr.   Criniti,  Aldi    Manutii% 
Matth.  Bonfinis  et  Jacobi  Bononienßs  nuper  adlunctis. 
Eis  nos  praeterea    Annotationes    doctifflmorum ,    Ant. 
Thyleßi  Coitfcnt.  Fr.  Robortelü  Vtin.  ataue  Henr.  Gla- 
rtani  apprime  iitiles  addidimus ,  Nie.  Perqtti  libellus  — . 
Auctoris  vita  ex  P.  Crinito:   quae  omnia  lange  polkius  . 
oc  düigentüis,  quam  kneten us,  eoeeufa  in  lucem  prodeunt. 
Venetiis  apud  Hieron.  Scotum  io\    * a  (\  Q  • 

Qnicquid  fere  intpp«  Horat,  extabat,  e  faeculi  jftius 
more  in  hanc  edit.  collatum  eft.  In  textu  refingendo  non 
amplioa  laborabatur ;  latia  habuit  editur,  anteriorem  ali- 
qoam,  haud  dnbie  Venetam,  prelo  iterum  fubiieere. 
Thjlefii  notac  paullo  ante  prodierant,  cum  lemmate: 
A.  Thyl.  in  Odas  O.  H.  FL  außpicia  ad  iuventutem  Ro- 
manam  f.  1.  et  a.  4*. 

*  p.  II.  Fl.  Poemata.  Ratio  menßtum ,  quilnis  Odae 
ousdem  poetae  tenentnr.  Centimetrum  Marii  Servii.  Va* 
na*  lectiones  ex  Vetußiff.  codieibus.  Parißis  ex  ojjicina 
Roberti  Stephani ,   V 11+  Id.  Mali  *544«  8- 

Main.  III.  37a.    Pinelü  II.  326.   Varias  lectiones  ' 
non  ex  anterioribus  edd.  Icd  vere  e  Codd.  et  quidera,  ut 
videtur,  Jtaücis  hauftas  efle  apparet. 

Q.  H.  Flacci  opera,  per  Petrum  Crmitum%    Aut- 
**rpiae  *544-  8- 

VougL  p.  5. 

p. //.  FL  Opera,   doctifflmorum  virorum  diligentia 
reco*nüa  Friburg.  1 544*  8- 

g  3  B°m 


t 
1 


CIX  DEHOKATII 

Horatii  Epißola  de  Arte  Poetica ,  cum  Iafonis  d& 
Nores  Cyprii  ex  quotidianis  Trypkonis  •  Cmbrielii  Jermo- 
nibuf  inlerpretatione.  Parißis  apud  Matth»  David 

Cf.  a.  1553.   Rccufa  a.  1554* 

»54-5- 

r 

*  p.  H,  FL  Venufmif  opera  — —  —  omnium  Commerz- 

taria  — -  iam  dermo  caßigataaddidimus ,  nempe  Aeronis 

et  Porpkyrionis ,    item  annotationes    —  H.   Glareatii* 

ErasmiRot.,  Matth.  Bonfiiüs,  Aldi  Manutii%  L.  CoeUi* 

A.  Politiani,   ßl.  Ant.  Coceü  Sabellici,    Io.  Bapt»  JPii+ 

lacobi  a  Crace  Bonon. ,   Servü  Grammatici  ,    Petri  Cri~ 

9  -•*•«      In  fine :  BaßX*»*  ?•**  Henrichum  Petrum*  Mmfe 
Martio,  Anno  xn.  u.  XLV.  fol.   154.5. 

Prima  hacc  Henricopetrina,     Textua  refert  plane  an- 
teriores edd.  Bafdeenres  Curionis.      Eodem    hoc  anno 
,  Höratium  cum  iiadem  comnientariis  ab  eodem  H.  P.  iQ 
4  *xcu[iirn  aflfert  Dougl.  p.  5.  et  inde  Bibl.  Hör.  p.  ag. 
Sed  haud  dubie  error  eft  in  forma  librL 

*  C«  ä  FL  poemata  omnia,  ad  caßigatifjimi  cwmj. 
que  excmplaris  fidem  quam  diligentißme  rrßituta.  J>ar£- 
ßis  apud  Audoenum  Parvum,  ßub  interfignio  Lila*  wÄ 
adJD.  lacolum  1 154-5-    13. 

Nitida  atque  Catis  correcta  editio ,  vix  ulli  memorata. 
Exprefla  eft  ex  Coünaeana  a.154.3.  Bibl.  Hulf.  III.  4.39! 

p.  Ä  FL  poemata:  ex  oßcina  Michaelis  Vafeofani 

Färiflis  ^  »545.  4. 

Maitt.  III.  383.  Pinetti  II.  306.  Biblioth.  du  Roi, 
bellea  Lettres.  T.  IL  298* 

■ 

p.  H.  FL  Poemata:  ex  oßcina  Franc.  Gryphii^ 
Tarißs  '  .  1545.    ia. 

Maitt.  III.  3a3-  Dougl.  p.  5.  Vid.  a.  1537. 


EDITI  ON  IB  VS.  CHI 

^>.  U.  FL  Poemata:     Lugduni  apud  Sebaß.    Gry- 
jAuam  1545.   12. 

BibL  Hör.  p.  2Q.  Spectat  forte  ad  annum  fequ. 

ty.  H.  FL  Opera  cum  notis  H.  Glareani  et  Variorum> 
BafiUae  1545.  4, 

Dnbiae    fidei  ed.   Habet  Bibl.  Hör.  p.  23.     Neqne 
znagia  confiat  de  fequ. : 

p.  H.   FL   Opera:    cum  commentariis  Acroitis  et 
Porpkyrionis ,  Bafdeae  *545*  8^ 

in  eadem  BibL  laudata. 

{?.  H.  FL  Opera ,  apud  Z\ob.  Stcphanum,    Parißis  * 

1545-  12. 
Deniquc  hoc  anno  prodiere : 

♦  Jodoci  WjMichii  Refel.  Commentaria  in  Q.  H.  FL 
Artem  Poeticam  Argent.  1545«  8- 

BibL  Half.  III.  443. 

1546- 

Q.  H.  FL  Opera ,  Lugduni,  per  Sebaß.  Gryphium 

1546.  *12. 
HougL  p.  5« 

p.  Ä.  FL  Opera  Lyrica,  per  Herrn.  Fipilum,  Fron» 
cef.  apud  Chr.  Egenolphum  1 54^*   8* 

Idem  1. 1. 

p.  H.  Ft.  Poemata  fcholiis  brevibus  —  —  ülißrata 
ejmd  Jo.  Roigny.   Parißis  %  1546.  4* 

Maitt.  Ind.  p.  50s.  Cf.  a.  1543. 

£>.  //.  -F7.  cum  Jcholiis,   Anttverp.  154C.  8- 

BibL  Hör.  p.  28*  Repetita  forte  ex  ed.  a.  1541. 

J).  H.  FL  /fr*  poetica  cum  Ecplvraß  Fr.  Philippi  Pe- 
dimontii.      Fenetiis  apud  Aldißlios  154^-  4* 

g  4  x547. 


C1V  Dl     HOBATII 

»547- 
*  Q.  H.  FL  Poemata  omnia:  Lugduni  apud  Schaft. 
Gryphmm  *54-7-  8- 

Gryphiana  decima ,  a  nemine  adducta. 

p.  Ä  FL  Poemata  —  —  Antwerpiae  ex  officina 
Jo.  Loei  154-7-    8- 

BibL  Hulf.  III.  p.  440.  et  Hör.  p.  29.  quac  aliam 
ciusdcm  a.  Antwerpianam  laudat  forma  lfl.  qua  fide,  non 
liquet. 

*  Viti  Ammerbachii  Comment.  in  Artem  Poetlcam 
Horatii.  Argentorati  1547*  8* 

« 

Cf.  a.  1543.  Adiunctus  eft  WiUich.  comment. 
inA.P. 

»548- 

1 

p.  H.  FL  Carminüm  Kbri  quatuor .  per  Thom.  Ri- 
chardum,   Parlßis  *548*    4^ 

Dougl.  p.  5. , 

()•  Ä  Fl.  Opera:  Venctüs  apuä  Vincent.  Valgris. 

»548-  8- 
Hern  1.  I.  BibL  Hui£  III.  44.0. 

Franc.  RobortelU  comment.  in  aliquot  locos  Horatii 
Florent.  1548-  foL 

*54-9- 

p.  Ä  Fi.  Opera:  cum  notis  Variorum.  Venctüs 
apud  haeredes  Petri  Ravani  foL   1549. 

Dougl.  1.  L 

(/:  Ä  J7.  Opera:  annotatt.  Glareani  iüvßr.  Frib. 
Brifgoiae,    Excud.  Stepk.  Gravius  *549*   8- 

p.  H.  FL  per  Seb.   Gryphium  Lugd\  *54-9*  l2* 


EDITION  IBVS.  CV 

Q.  H.  FL  Poemata,  cum  Schotiis  et  argumentis  ab 
Henr.  Stephano  ülußrata.  Lutetiae  ex  ojßcina  Robm 
Stephan.  i5'f9*  8- 

Maut.  Ili.  p.  581.  Bibl.  Hulf.  III.  440, 

Q.  H.  Fl.  Epißolarum  libri  duo.   Per  M.  Pafcofa- 
num  Parißis  154g.  4. 

Maitt.  1. 1. 

Q.  H.  Fl.  Opera  cum  Annotatt.  Erafmi,    SdbeüicL> 
Aldi  caet.  caet.  Colorriae  154-9*  8- 

Conf.  a.  1535.  1544.  etpa/fira. 

Q.  //.  FL  Ars  Poetica.  Apud  GuiL  Morelllum 
TiBianum  Parißis,  id.  Mali.  1549*  4. 

i55°- 

ö.    jET.    JR.  y^rj   poetica,     per    Vicertt.  Madium, 

,    Venetüs  fol.  1550. 


Fabric.  Bibl.  lat.  I.  415.  A.  31.  Quifini  de  Brixiana 
Literatura  p*  88*  feq- 

Q.  II.  FL  Ars  poetica:  Iac.  Grifoti  interpretatiorte* 
Ütußrata:  rhetoricus  tibros  ad  Herennium  nihil  omnino 
ad  Ciceronem  pertinere  per  eundem  declaratur,  Floreiitiae 

*55<>.  4. 

Fabric.  1. 1.  Dougl.  p.  5.  Bibl.  du  Roi .  belies  Let- 
tre«, T.  II.  p.  30a. 

Q.  H.  $1.  Epp.  libri  IL  Pari/,  per  TA.  Richard. 

1550.  4. 
CataL  Bibl.  Bodlei.  p.  597. 

O.  II.  Fl.  Optra,  per  Anton.  Vinccnlium,  Lugduni 

155».  i' 
Dougl.  p.  6.  Bibl.  Half.  III.  4.39. 

g  5  O. 


CVX  DE     HORATII 

'ft.  H.  Fl.  Opera ,    Lugduni  apud  Sclhßian.  Gry- 
phium  1551.    id. 

Idem  L  L  Bibl.  HulL  1.1. 

O.  H.  FL  Opera,  Lugduni  apud  Beringos  1 5  5  x .  12. 
*  Bibl.  Hör.  pr  30.  Bibl.  Huir.  III.  4.39. 

Q.  H.  FL  Sermonum  Jeu  Satyrarum  Ldbri  duo ,    et 
de  Arte  Poetica.     Lutetiae  ex  ojfieina  Mifh.  Vafcofani 

Dougl.  1. 1.  Bibl.  du  Roi,   belies  Lettre»  II.  301. 

O.  H.  Fl»  Sermonum  libriduo  yer  Thom.  Richardum 
Patifus  1551.   4. 

Idem  p.  I. 

Q.  H.  FL  Opera ,  cumfcholiie  M.  Antonii  Mureti, 
'   Vmetüs  apud  Aldum  iun.  1551.3. 

*55** 

Q.  Hm  FL  Opera  f  per  loh*  Loeium,  Antwerpiae 

1550.  8- 
Hecufa  ed.  a.  154.7. 

p+  H.  FL  Opera ,    Antwerpiae  per  loh.  Gymnicüm 
Antwerp.  155*-    8* 

Vid.  a.  1537. 

p.  H.  FL  Qpera  9  cum  M.  Antonü  Mureti  commcn- 
tariis,  Venetiis  apud  Aid.  kin.  15^2.,  8* 

Muretina  altera. 

Q«  H.  Fl.  Ars  poetica:  per   Thom.  Richard,  Po- 
riß*  155*.  4.. 

DougL  p.  L 


SDITIOBIBVS,,  CVU 

Q.  ff.  FL  Über  de  Arte  Poetica  9  lac.  Grifolii  in. 
terpretatione  explicatus.  Nutte  primum  poß  Florentinern 
editionem    Lutetiae  imprejfus  per  Matth.   David     , 

Vid.  a.  155a.  BibL  du  Roi,  belles  Lettre*  II.  302« 

*553- 
Ol  H.  FL  Opera  cum  commentariis  —  —  per  Hier. 
Scotutn,   Venetiis  foL  1553. 

Dou gl.  p.  6.  Vid.  a.  1544.  unde  etiäm  fluxit  fe- 
quens  editio : 

Q.  H.  FL  omnia  poemata ,  cum  iisdem  Interpret!» 
bus  Venetiis  apitd Fetrum  deNieolinis  de  Sabio  fol.  1553. 

Q.  H.  Fl.  Opera ,  «im  interpretationibus  Chrift. 
Landini  9   Penetiis  fol.   1553.' 

Laudat  BibL  Hör.  p.  31. 

£.  Ä  H.  Carminum  tibri  quatuor.  Ex  oßeina 
Mich.  Vafcojani  Lutetiae  »553.  4. 

Repetitio  ed.  a.  1545-  r 

O.  H.  FL  Carminum  libri  quatuor  9  jLpodon  et  Ca** 
menfeculare,  per  Thom.  Richard.  Parifiis       1553*  4* 

.    DougL  p.  1.  CT.  a.  1548«  et  1559* 

O.  H.  Fl.  Ars  poetica ,  cum  comment.  A.  Toni  Par- 
rhoßi,   Penetiis  155  3.  ß* 

Vid.  a.  1531.  1533« 

Achülis  Statu ,  Lußtani,  in  £).  U.  F/.  Poetriam 
eommentarii ;  cum  textu.  Antwerp.  apud  Martinum  Nu* 
tiwn  1553;  4* 

DougL  p.  6.  BibL  du  Roi,   belles  Lettre»  IL  305. 

*  In  Fpißolam  Q.  H.  Fl.  de  Arte  poetica  Iafonis 
de  Noris9     Ciprii,    ex  quotidianis   Tryplionif  Cabrielii 

fer- 


CVIII  JDEHORATII 

fermonibus  interpretatio ;  — —  —  —  Venetüs  apud  Aldi 

JMo*  1555-  8- 

Fabric.  B.  L.  I.  4.16.  Bibl.  du  Roi,  belies  Lettre« 
II*  303.  Vid.  a.  1544. 

*  loh.  Amaritonis  Nonet.  Contmentarius  in  Epißolas  , 
Q  H.  Fl.  Liier  primus.  Parißis  exend.  Guil.  lulianus 

x5^3-   8* 

Fabric.  B.  L.  1.  I.  DongL  p.  6.  Bibl.  du  Roi, 
belies  Lettret  IL  302*  Male  ad  fequentem  annuxn  re- 
ferunt. 

O.  H.  FL  Ars  poetica  cum  comment.  Iafonis  de  No- 
res:  Venetüs ,  per  Arrivabenum  1553*    8* 

Doiigl.  p.  6.  Eadem  eft  cum,  AJdina  h.  anni  editio- 
ne,   praefixo  tantum  novo  hoc  titulo;   nam  utraque  ad 

# 

raanus  elL 

i554- 

Q.  H.  Fl.  Opera.    JJugduni  apud  Sebaß.  Gryphium 

»564-  8- 

Dougl.  p.  7. 

Franc.  Luißni  Vtin.  in  Librum  p.  //.  FL  de  Arte 
Poetica  commentarius.   Venet.  apud  Aldißlios    1 554«  4- 

Bibl.  Iof.  Kenati  Imperialis  p.  248*v  HougL  p.  I. 
qui  in f aper  /.  de  Nores  rertifam  hoc  anno  Horatii  A.  F. 
Jaudat. 

Q.  H.  FL  Epißolarum  libri  duof  per  Thom.  *Richar- 
dum    Parißis  1554*   4- 

Abfoluta  his  Epp.  Horatianorum  opp.  editio  a  Th. 
Bichardo  curata.  Vid.  a.  1548-   1551.1552.  i555« 

O.  H.  Fl.  Opera:  cura  loa.  Doufae9  Venetüs 

\         x554*  4» 
.    •Jof. 


EDITION  I  B  V  S  CIX 

*  Iof.  de  Nores  in  H.  A.  Poeticam«    Parif.  Mauh. 
David.    1 554.  8* 

Bibk  du  Roi,  bellea  Lettre«  IL  503.  Cf.  a.  1544. 
et  1553. 

1555- 

*  £X  H.  Fl.  Opera ,  Grammaticorum  antiquijf.  He- 
lenii  ^4cronis3  et  Porpfürionis  Commentariis  illußrata, 
admixtis  interdum  C  Aemilii,  Iulii  Modeßi,  et  Terentii 
Scauri  ulniiotatvunculis :  edita  auctius  et  emendatius 
quam  unquam  antea  per  Georgium  Fabricium  Chemni- 
ccnfern.  Ex  Diomedis  etiam  ,Obj*rvationUms  iudicata  in 
Odis  carminum  generafunt,  et  menda  in  iisdem  fublata. 
Huc  quoquc  accedunt  loan.  Hartungi  in  ormiia  Horatii 
Opera  breves  obfervationes ,  quibus  docet  potijjlmum  ubi 
hie  nojier  Graecos  imitatusßt.  In  fine  priori»  Volumi- 
nis:  13afileae  apud  Iienrickum  Petri,  menfe  feptembri, 
aniio  M.  D.  LV.  Alter  Toraus  comprehendit  conimen- 
tarios  J^an dini  in  omnia  Hsopp.  Fr,  Latißni*  I.  Grifolii 
et  I.  de  Nores  in  Ärtem  poeticam;  tum  annotat t.  Eraßni, 
yildi  31.  Xu  Coelii,  jis  Politiani,  Sabellici,  B.  Pii9  Joe. 
a  Cruce*  P.  Crinitiet  Henr*  .Loriti  Glareani;  >  cum  ea- 
dem  in  fine  fubfcriptiQno  fol.  1555. 

Altera  Hcnrico-Petrina  (v.  ann.  1544.),  a  Fabric. 
egregie  curata.  Hairtungua  hoc  faltem  laudis  habet,  quod 
primas  'Horatium  cum  Graecis  comparare  inftituerit; 
quamquam  in  rulgaribus  admodum  opera  eius  continetur. 
In  BibL  Dresd.  extat  exemplum  h.  edit.  ab  Ge.  Fabricio- 
infiniüs  locis  correctum  et  emendatum,  .  Vid.  Goetz. 
Meniorabb.  L  p.  527» 

Eodem  boc  anno  Bafileae  per  eundem  Ge.  Fabricium 
editio  Horatii  cum  corament.  Acronia  in  4*  curata  memo- 
rttur  in  BibL  Hör.  p.  34. 

*  Horatius.  M.  Antonii  Mureti  in  eundem  Annotation 
nes.      Aldi    Mamtiii  de  metris    HoratianU.      Einsdem» 

an- 


CX  !>.£      UO  HAT  11 

/ 

9 

annttatiams    in  Horatiutju     Venetiis,    apxii  Paulum 
Manutium,  Aldi  f.  ,       1555.  8« 

Vfu*  eft  Mur^tua  Codice  vetufto ,  a  Bernardfrio  Lau- 
redano  e  Fkndria  fifri  miflb.  Tum  Vitam  Hör.  ex  auti- 
quilRmo  volumine,  quod  Qandavi  aflervatur,  ab  eodem 
miffam    adiecit.      Caeterum    textua    fequitur    priorem 

^).  H.  Fl.  Opera,  cum  Scholüs  diver  forum  f  Coloniae 

1555-  8* 
Bibl.  Hör.  p.  34. 

1  p.  «ff,  fZ»  fii*r  <2e  Arte  poetica:  per  QudUherum  Fa» 
bricium,    Colon»  Agr.  *55ä-  8« 

f         Eadcm  1. 1. 

Franc.  Rohorteüi  paraphraßs  in  Ubrum  Horatii,   qui 

vulgo  de  Arte  Poetica  ad  Pijones  inferibitur  caet.    Ba- 

v  ßleae  per  Ja.  Hervag.  Jun.  foi.  i556- 

DougU  f.  7.   Bibl.  duRoi,  bclles  Lettre«  IL  303. 

1556- 

Q.  H.  Fl.  Poemataf  fcholiis  brevSms  üsque  doctiffl* 
mis  Utußrata,  apud  Thomam  Richard.  Parifiis  1556.  4* 

•     üfoitt.  HL  685* 

Q.  H.  FL  Opera ,  <rum  metrica  carminum  raiione9  et 
argumenta  vbique  illußrata,  tum  etiam  ^icronis  caet. 
Annotatt.  Colon.  Agr.  »  1556*  8* 

£)•  Ä  J7.  0/mtjz  per  Mart.  Nutzum,   Antw. 

1556»   lü' 
Dougl.  p.  7« 

/o.  /W*  Caefarii  Comment.  in  KXXIL  <?.  H.  Fl. 
Odas,  Romae  1556.  8* 

Recufus  a.  j  566. 

i557- 


EDITIOflIBVS,  CXI 

1557. 

£?.  JET.  F/.  Optra*  cum  Annotationibus  Thaoiort 
Pulmanni,  Craneb.  Antwerp,  cxatfL  M<urtin?tf  Nuf(us 

1557.  8- 

Sequitor   Aldinum  textura.     Pulmannum  pluribus 

Codd.  iifquff  fatia  probis  inftrpctum  huuc  labortUn  profli- 

gaflie,  conftat.  Vid.  fupra  p.V.  et  XLVL  Sacpiua  recuJa 

haec   editio. 

£>.  H.  Fl.  Poemata,  cwp  cqmmefU.  M.  Apt.  Mureti 
—  Vcnet.  apud  Aid.  lun.  1557-  8- 

O.  H.  Fl.  Opera,  cum  Jchgtütr*  Antuf.,      *557-  8» 

BibLHulf.  III.440.  et  Hör.  p.  35*  qua$  eadem  Hora- 
tiam  cum  cojnmenUrio  Adr.  Turnebi  eiusd.  a,  Parif.  edi- 
tnm  afferj.  ScQicet  ex  Adverfariis  eiiia  depromtum  puta 
commentarium. 

Q.  ff.  Fl  Sermonum  Ubri  duo .  Parißis  apud  Thom. 
Richardum  »557.  4. 

JDougl.  7.  Vid.  a.  1551. 

Q.  Ä  Fi.  Botiiem.  Lu^d.  apud  lo.  Freiion 

%  1557.  ia. 

Bibl.  Crofuiaua  p.  93. 

1.558- 

(?.  H.  Fl-,  cvm  Schtiüs  breväus:  apud  Th.  Richar- 
dum,  Parißis  1558*  8* 

Q.  H.FLPoemataomniaf  Parißis  *5*>8«  8* 

g.  H.  FL,  cum  Scfattiti  Z#&  V558*  8- 

Bibl.  Half.  III.  440. 

Q.  H.  FL  Opera ,  cura  loh.  Boulierii,  Ltigduni 
apud  Anton.  Vincent.  *558«  8* 

Laudnt  has  Bibl.  Horat.  p.  35.  qaaa  omne§  fex  ante- 
rioributr«cu&»  frufla,  vhc  dubiunduiq. 


CX1I  D  £      HORATII 

O.  H.  FL  Opera,  per  Raphaleng.  Antwerp.  ex  ojßr 
cina  Plantin. '  1558-   ia«  * 

Aldina  exempla  rcfcrt  textus,   Ikepiu*  däin  recufu*. 

* 

»559- 

Q.  H.  Fl.  Toemata  omnia  -*—  —  Venetiis  apud 
loa*  Mariam  Boneüum  fol.  1539« 

Repetita  Veneta  a.  154.4..  cum  omnibuacommenta- 
riid,  qui-  in*  ifta  deprehenduntur. 

Q.  H.  FL  Pdemata  omnia  doctijjlmis  Scholiis  illu- 
ßrata.   Antv\  ex  ojjic.  Io.  Loei  1559-  8« 

DougL  p^ß.   Vid.  a.  1547-  155^ 

Q.  H.  Fl.  Opera,  Lugduni  per  Io.  FreÜonium 

1559-  I2- 
DougL  1. 1. 

Denique  eodem  hoc  anno  Murctiiia  a  diverfis  typo- 
gräpnis,  variisque  locis  repetita  eft,  idque  Lugduni  per 
GuiL  RovÜL  et  Venetiis  apud  Aldum.  Quae  Lugduni 
apud  fepered.  Sebaft.  Gryphii  hoc  anno  curata  eft  editio, 
anteriorem  (uaa  fequitur,  non  Muretinam,  ut  vulgo  puta- 
tut.     £xtat  in  Bibl.  Gotting.   . 

1560, 

Q.  H.  FL  Epißolae,  Sermones  et  Ars  Poetica,  Ant- 
werpiae  ex  ofhc  Io.  Loeii  1560.  8* 

.    Dougl.  p.  8* 

p.  H.  FL  Poemata  omnia,  Bafüeae  1560.  8* 

Bibl.  Hor.p.  37. 

1561. 

p.  H.  FL,  exßde  atque  auctoritate  decem  librorum 
Mss.  opera  Divnyßi  Lambini,  MotißroU  emendatus :  ab 

eodem* 


ED1TIONIBVS.  CXIIX 

eodenufne  Commmtariis  copiofijfunis  iünfiratüs,    nunc 
primum  in  lucem  edkus  per  loh.  Tcirnaeßum,   Lugduni 

1561.4* 
Nova  tforatii  recenßo,   ad  libroi  Mes.  a  Lambino 
facta,   certatimque  poßea  repetita. 

^?.  U.  FL  UlriOdarum  ctEpodon  cum  fchpliis  Mick* 
BrutL   Pcnctiis  apud  AUL  htm.  1561.  8* 

Recul*  a.  1570. 

£>.  H.  FL  f  cum  fckoliis  M.  Anton.  Mureti  et  Aid. 
Mannt,  de  mctris  Horatiänis,  Venetüs  ,  ^56  u  Q. 

Vid.  a.  1555. 

'  Jo.  Bapt.  Pignae  poetica  Horatiana.  Venet.  apud 
Vinc  Valgrifiam  1561.  £  BibL  du  IVoi,  belies  Lettres 
U.   303.  v 

1562- 

Ö.  H.  FL  Opera:    cum  notis  Potitiani,    Sabettici, 
Manutü  et  atiorum.     Venetüs  apud  lo.  Mar.  Bonellum 

foL  156a« 
Vid,  fupraa.  1544..  1559. 

£)•  H.  Fl.  Ars  poetica:  Parißis  ex  offic.  Gabn  Buon 

Dougl.  p.  8- 

Q.  H.  FL  Epodon  liier  f  per  Th.  Richatd.  Parißis 

1562«  4*» 

Wem  p.  9.   Cf.  a.  1553- 

p.  H.  FL  Epißolarum  libri  duo  per  Thom.  Richard* 
Parißis  156a.  4. 

Idem  1. 1.  Vid.  a.  1 554. 

p.  H.  FL  Ars  poetica:  cum  Scholiisbrevibusfed  eru* 
ditUy  Parißis  \  156a.  4« 

BibL  Horat.  p.  38.  Forte  ab  eodem  Th.  Bichardo 
curata. 

Tom.  U  Ti  £>. 


•    '      x 


OX1V  DE     HOÄ1TII 

t 

Q.  H.  Fl.  Über  de  Arte  Poetica*  lac,  Grifotiiinter- 
pretatione  txpücatus  9  Vcnttüs  apud  lo.  Varifuim  et 
Socios  1562.  8* 

Dougl.  p.  flT  Vid.  a.  155a. 

Q.  H.  FLt  cum  notis  Acronis  et  Aliorum,  per  Ge. 
Fabricium%   Cotonide  1562.   8* 

Philiberti  LaudcnotU  Hedui,  Comraentarius  in  L.  I. 
Epißolarum  Q.  H.  Fl.  Parif.  ex  offic.  Gabr.  Buon.  156 fi/4* 

'     1563- 

O.  H.  FL  Carminum  IJbri  IF.  Epod.  et  Carmen 
feculare  per  Thom.  Richard  %  Parißis*  1563.  4. 

Dougl.  p.  9.  Vid.  fupra  a.   1553.    Idem  A.  F.  hoc 

annorecudit,  tefte  eoclcm  £)ougL 

p.  H>FL  Operaper  Ioajm.  Gryphium,    Fenetiis 

\  *563-   8- 

Dougl.  1. 1. 

p.  H>  FL  Opera:  cum  Annotationibus  doctißlmo- 
rum  Firorum.  Lipßae  ex  ojficina  Erneß.  FoegdinJ, 
Conß.  1563.    8. 

p.  H.  FL  Epißolarum  Ubriduo.  Leidae      1565.    8- 

Bibl.  Hulf.  III.  443. 

p.  H.  Fl.  de  ArtePoetica  über  ad  Pi Jones  — .  Ienae 
excud.  Donat.  Ritzenhayn.  1563.  4. 

1564-  ; 

p.  H.  FL  Opera,  cum  Annetat  t.  Mureti,  Fenetiis 
apud  Aid.  um.  15^4^   8« 

Vid.  a.  1551. 

*  p.  ff.  FL  Ars  poctka,  et  in  eam  Parqphrafis  et 
Commentariolus  loh.  Sambuci.  Antwerp.  ex  ojjic.  Plan- 
en. w  1564..   8- 

DcugL 


I 


IDITIONIBVS.  CXV 

DougL  p.  9.  Bibl.  da  Roi,  belies  Lettre»  II,  502]     ' 
Repctit.  a.  1 569. 

p.  H.  FL ,   cum  Scholiis  Mureti  et  animadocrfioni- 
bus  Bruti  et  Aldi  Manutiide  metris  Horatianis,  Feite  tüs 

Dnbito  an  diverfa  fit  ab  altera  h.  a.  modo  memorata. 

p.  H.  FL  Opera  cum  annotationibus  XIV \  Virorum     ' 
doctoniTjj*   Coloniae  excudebat  Petrus  Horfi       »564.8. 

Vid.  fupraa.  1556.  156a. 

Q.  Ä   FL  cum    Commentario   Theod.  Pvimanni% 
Antwcrp.  »564.  fl. 

Ducu  ex  ed.  a.  1557» 

1565. 

p.  H.  Fl.  Opera  f '  Lugduni  apud  haeredes  Scbaß. 
GryphU  1565.  3.    y 

Bibl.  Hulf.  HJ.  4.39   . 

p.  H*  FL ,  ex  ßde  decem  Mss.  opera  Dion.  Lam- 
bini  MonßroL  Venetiia  »565.  4. 

Prima  Lambinianae  ed.  repetitio.  Vid.  a.  1561.  . 

Q.  Hm  FL  Carminum  Über  quartus,  ex  antiquiffv 
mix  Mssm  Codicibusy  cum  Gommentariis  falfo  ädhuc 
Porphyrioni  et  Acroni  adfcriptis:  Opera  Iac.  Cruquiif 
Mejfcnii,  cditus  ;  JEiusdem  in  eundem  Annotationes%  Brp* 
§h  Fland.  apud  Hubert.  Goltziiim  1565.   8* 

Vid.  ad  a:  i/>78-  <lao  demuni  pleua  Horat.  Opp,  edi- 
tto  a  CraqaiO'Curata  eft. 

x566. 

Q.  IJ2  FL  Art  poetica  cum  explicationibus  Ach, 
Statu  Antwerp.  2566.  4^ 

hfl  Re- 


CXV1  DE       II  O&  AT  XI 

RecuCa  ex  ed.  a.  1553.  Eodem  hoc  anno  Horatius 
Lambini  recufus  eft  Venetiis  apud  Paplum  Manutium, 
Aldrßl.  4.  (Catal.  de  la  Bibl.  du  Roi,  belle*  Lettrea  IL 
p.  ^99*)  et  Parifiis  ß.  fi  fidea  BibL,  Hör.  p.  4.1. 
habenda. 

p.  H.  FL  Opera  ex  caßigatione  Theod.  Puhfianni 
ad  MuretL  Lambini,  aliorumque  editionem  atque  veteres 
aliquot  Ixbros  coüatus,  et  Schotiis  e  Jcriptis  doctiflime- 
rum  Virorum  coüectis  ittußratus.  Antw,  ex  oflic.  Plan* 
tini  1566.   12. 

Prima  haec  Plantiniana  ex  tec.  Pulmanni*     Vid.  a. 
1557-  «*  1564. 

p.  ff.  FL  Opera :  Antwerp.  per  Viduam  Loci 

1566.  J. 
Dougl.  p.  *o.   Vid.  a.  154.7,  1553.  ^59. 

Q*  H*  FL  Epißolarum  libri  duo.  Parifiis  per  Gabr. 
Büonium  l566-  g# 

JDougL  p.  10* 

1 

1 

1567. 

Q.  H*  FL9  fex  abhinc  annis  —  operä  Diottyf.  Lam- 
bini emendatus  —  nunc  ab  eodem  recognitus  et  cum  ali- 
quot aliis  exemplaribus  antiquis  compdratus9  multis  locis 
purgatus9    iisdemque  Commentariis ,    plus  tcrtia  parte 
amplißcatis ,  iUußratus.      Parißis  apud  lo.  Macaeum 

fol.  1567. 

Edicio  Lambini  fecunda  aliquoties  deinde  repetita. 

p.  H.  FL  Opera ,    cum  hidice  TK  Treten  9  Ant- 
werp. apud  Plant  in.  1567.8- 

Adomatds  «ft  hie  index  ad  pagg.  ed.  Antw.  apud 
Gryph.a.  1545. 

Q. 


EDITIONI  B  V  S.  CXVII 

Q.  Ä.  Fl. ,  cum  Annot.  Mureti  et  Aldi  fifanutü  de 
Metris  Jforat.  Lugduni  per  (hueredes)  Scb.  Gryph. 

1567.  8- 
Ducta  atque  exprcfla  haec.  Gryph.  e  Muretina.   - 

Q.  TT.  Fl.  poemato,  a  mendis  iterum  fumma  dili- 
gentia, repurgata,  ac  doctijfwiis  Franc.  Jrenici  in  Artem 
Poeticam  ett  libros  Epißolarum  Annotationibus  in  gra* 
tiam  Jludiofae  iuventutis  ittnfirata.  Adiecta  funt  in- 
juper  tthique  carminum  argumenta  et  ratiimes  profodia- 
cae.   Francof.  ad  M.  apud  Georg.  Cor,  Sig.  Feyerabendt 

»567.  8« 
WeisUnger  CataL  BIM.  Ord.  S.  Hierofolymit.  ( Ar- 
genror. )  p.  1 1 3.  Exemplum ,  quod  ad  manu*  oft,  habet 
blas  Annotatt.  Irenici  absqae  textu  poetac. 

*  Q.  H.  Fl.  ISber  Epodon  cura  Joe.  CruquiL  Ant* 
werpiae  1567.  8- 

Ant.  Hermanni  Gogavini  Elenchua  Omifforum  in 
Horatiam  poetam.     Sablon,  1567*.   8- 

Bibl.  Half.  111.  443. 

Petri  Pagam  Argumenta  in  Iforatium,    Francof. 

"  1567*  8» 

1568- 
O.  H*  FL  Opera  cujn  tnetrica,  carminum  rathnef 
Colon.  Agr.  <  1568.  8- 

Vid  Tupraa.  1556.  1562.  et  1564. 

O.  H.  Fl.  Opera ,  cum  metrica  carm*  tatiom  caeU 
Upf.  1568-  8- 

Recub  ed.  a.  1563. 

Q.  H.  FL  Opera,  Baßleae  perheredes  Nie.  Bryling 

i5<58-*8« 
Sequitur  haud  dubie   anteriorem  aliquam   ed.  Baf. 

forte  a.  1560. 

h  5  Eodem 


« 


CXVIU  DE     HORATII 

'  Eodem  hoc  anno  Lambiuiana  Horatii  editio  ter  recufa 
eß,  et  quidem  Lutetiae  apud  P.  Manut.  fol.  (tefte  DougL 
p.  10.)  Venet.  apud  eundcra  4..  et  Francof.  apud 
Wechel.  4. 

Lecfdegarii  a  Ouercu  Pnjefatro  in  Lib.  II.  Satyrarum 
Horatii,  habita  Kai.  Octobr.  1563«  Parit  apud  DiouyC 
a  Prato.  1568-  8* 

Bibl.  du  Roi,  belies  Lettres  II.  goai 

Mabth,  Collinii  Harmoniae  univocae  in  Odäs  HQrat. 
Argem.  1568.  8-      Cf.  a.  1532.  et  1539. 

1.569. 

Q*  H.  FL  de  yirte  Ppetica  Über,  cum  brevibiu 
Scholiis  f  Parif.  apud  Gabr.  Buon.  •    1569.  4. 

Recufus  a.  1562.  Bibl.  du  RoL,  beUes  Lettres  II.  302. 
lo.  Sambucus  in  Artem  Poeticam  Q,  H.  FI.    Antw. 

»569*  8* 
Vidi  fupra  a.  1564. 

p.  //.  FL  Opera  %  cum  commentarüs  Acronis, 
Erajmi,  SabcUici  et  aliorum.  Francof  apud  Hercdes 
Egeüolf.  1569.   8- 

Vid.  a.  1554,  »544-  *549* 

Denique  Lambini  ed.  recufa  h.  a.  Francof.  4* 

1570. 

Q.  H.  Fl.  Opera ,  Orammaticorum  XL  —  commen- 
tariis  in  unum  corpus  collectis  illußrata.  Bafdeae  apud 
Henricpetri  fol.    1570. 

Henrtcopetrina  III.  Vid.  a.  1544.  *555» 

Q.  H.  FL  9  cum  fcholiis  A.  -Mureti  et  Animadverßo- 
nibus  Brulu    Venet.  apud  Md.  1570.  8* 

* 

Ducta  ex  ed.  a.  1564. 


£  D  I  T  I  O  ff  I  B  V  8.  CaOX 

^.  W.  -W.  Oio*  «*  Epodon  libür9  cum  animadw. 
L  üf.  JBruti.  Venet.  Ali.  4  »570."  8. 

Vid.  fupraa.  1566, 

^.  //•  FL  optra  9  cum  argumentis  et  Caßigationibus 
Georgii  Fabricü.     Lipfiae  typis  Voegelianis      1570,  8*    ' 

£odem  anno  recula  Lambini  editio  Antwerp.  ex  offic. 
GxiiL  Silvii,  8. 

*57«- 

Q.  H.  Fl.  pocmata,  cum  argumentis  et  ++ßigatiOm 
nibus  Ge.  Fabricü  f  cum  indice  Adagiorum.  Lipfiae  per 
lo.  Steinmannum  typis  Voegelianis  ^  .        1571.  8- 

Ex  eiuad.  a/  faperioria  editione  repetita.  Bibl.  du 
Roi,  bclles  Lettrea  II.  099. 

Q|.  H.  FL  Opera,  ab  Obfcoemtate  repurgata*  Dil- 
üng.  1571.  8 

Q.  H.  Fl*   Poemata.   fccundum  optimas  quasque 
editiones  aecuratijjime  caßigata :  editio  haee  argumentis    . 
ßngulorum  poematum  certist  tum  Annotationibus  copio- 
fu  inßructa  eß  a  GuiL  Xylandro.     Heidelbergae  9   apud 
lo. Maier  *57l-  8» 

Muretinuin  exemplum  potlffiimim  fequutua  videtur 
Xyl.  tarn  in  Annotatt.  antiquiores  lutpp.  maxime  Tur* 
nebi  AdverCaria  fublegit. 

Lambini  ed.  eodem  a.  recudit  Antwerp.  Guil.  Silvius, 
idem,  qiii  fuperiore  anno  dederat,  8* 

*573- 

*  Q.  H.  Fl.  Satyrarum  feu  potius  Ecloganun  libri 

duo  ex  antüpäjf.  Mss.  pprgati  et  clarius  explicati.  opera 

Incobi  Cruquiit  Mejfeuii.    Eiusdem  in  eos  Commentarii. 

Antwerp.  ex  offic.  Plantin.  1 57  3.  8* 

Vid.  a.  i578- 

h  4-  P- 


CXX  DEIIORATIX 

Q.  H.  Fl.  PoematOy  cum  Acrone9  Porph.  P  arrha- 
ßo  caet.  Venetiis  (  apud  I.  M.  ^BoneUum  )        fol.  1 57 3. 

Vid.  a.  1544. 

Q.  H.  Ft.  Potmata,  natu,  Seholiis  et  argumentis 
iflußrata.   Venetiis  apud  Dom.  de  Farrit         1573«  8* 

Laudant  Bipontinu  Iidezn  afferunt  Lugdunenfem 
h.  a.  in  1  a. 

»574- 
p.  H.  Fl.  poemata  jomnia  doctijjimis  fcholüs  ülu- 
ßrata.  *94*ttdti  GuiL  Norton.   Londini  »574*  8* 

Arnes  typogr.  Antiqu.  IL  878» 

p.  H.  Fl.  9  cum  Aldi  Manutii  et  M.  Ant.  Mureti 
Annotatt.  —  — •  Jjngduni   apud  Ant.  Gryphium 

1574-.    12. 
£  proxima  Lugd.  a.  1567« 

»575. 

Q.  ff.  Fi.  Epifiolae,  et  in  eas  praelectiones  metho- 
dicae  Clandü  MinoU%  (Mignault)  quibus  artis  logicae 
analyßs  et  moralis  doctriuae  ratio  illußratur.  Parifüt, 
apud  D Ion  a  P rat o.  >575-  4- 

Dougl.  p.  1. 

Q.  H.  Fi.  Odae  quinque  feleetae  ex  Epodon  libro. 
Parijiit  1575.  4. 

Aepetitat  hoc  inno  edd.,  Lambini  Floreut.  g* 
{Dougl.  1.  1.)  Ge.  Fabricü  Lipf.  typia  Voogel.  8-  Ant- 
werp.  Plantiniana  cum  indice  Treteri  (cf,  a.  1567.)  8*  ct 
Xylandrea  Hoidelb,  Q«  e  qua  Ära  poet«  fequ.  anno  ibidem 
recufa  «ft. 

»576- 

Q.  H.  Fl.  cum   interpretatu  et  SeholUs   Fartorum, 
Venetiis  apud  L  M.  Boncll.  foL  1576. 

Vide  ann.  1559,  »56«*  »573*  •*  *576. 


EDITION  IBV  5.  CXXI 

'  O*  H.FL  Ars  poetica9   cum  eommentario  L  Stur* 
mii,  Argtnt.  157 6-  8- 

* 

Aldi  Mamitiiy  Pauli  f.  Aldi  n.  in  Hör.  Artem 
poet.  commentarins.   Venet.  apud  Aid.  157&  4- 

■ 

* 

Antwerpienfem  h,  a.  Q,  e  Bibl.  Furftenb*  affert  Hir* 
fching  1.  L  p..3l6. 

1577- 

*  Q.  H.  FL  poemata,  novis  Jcholw  et  Argumentis 
ab  Henr.  Stcphano  iüußrata.  Miusdem  Henr.  Stephani 
Diatribae  de  hoc  fua  editione  Horatii  et  variis  in  enm 
abfervalionibüs.     S.  1.  (Parlßis)  et  a.         *     .(i577-)  8» 

Eft  prima  Stephaniana,  bonarum  rerum  referüffima. 
Vide  fapra  p.  XLVI. 

* 

Q.  H*  FL,  emendatur9  Autwerp*  ex  ojfic*  Ch. 
Plaht'mi  »577-  8- 

Seor£m  recufae  funt 

*  Theod.  Pidmonni  Anno  t alt.  in  Q.  Ä  Fl. ,  Aldi 
Manutii  Scholia  et  de  metris  Horatianis  %  M.  Anton. 
Mureti  fcholia  9  Io.  Hartungi  AnnotatUmes.   ibid^  eod. 

Nitida  et  elegans  edltlo,  ductaex  ed,  a.  1566*  In 
bibl.  Leidenfi  exemplum  extat,  If,  Cafauboni  notulia  in« 
ftructtun.  Vid.  CataL  Bibl.  Lugd.  p.  266. 

*  Hndr.  Turnehi  Cötitment.  in  L.  I.  Carm.  HotatiL 
Eiusdem  Turnebi  comm*  in  loeos  obfcuriores  Horatii,  ex 
eins  Adverfariorum  libris  excerptns.  ikf.  Anl.  Mureti 
et  Aldi  Man.  in  eundem  aunotationes.  Pasißis,  exeud. 
Martinus  iuvenis  *577»  8* 

« 

Bibl.  du  Roi,  balle«  Lettre»  II.  30a. 

Eodetn  anno  Lambimina  ed.  recufa  Francof«  ad  M. 
tx  offic  Andr,  Wecheli  fot 

h  5  »578- 


CXXtl  DE     HO  RA  TU 

»578- 

Q.  H.  Fl.  ex  ^antiquifimis  undedm  JJb.  M.  S.  et 
fchedis  aliquot  emendatusf  tt  plttrimis  locis  cum  commcn- 
tariis  antiquis  expurgatus  et  cditus,  opera  lacobi  Cru- 
quiiT  Mejfenü.  Eiusdem  in  eundem  enarmtiones,  olfer- 
vationes  et  variae  lechiones  cum  aliis  quibusdam  et  indicc 
tocupletißmo.  Anttvcrpiae,  ex  oßc.  Ghr.  Planum 

»578-  4- 

Prima  Cruquiana,  faepius  deinceps  recu(a9.  cur  libro 

IV.  Odarum  et  Epodon,  tum  Satyris  evulgatfc  prohiferat. 

XI  Codd.  Cruquius  fe  comparafle  memorat,     de  quibuo 

t.  fup.  et  de  eius  CommehUtore  antiquo  p.  XLVII. 

Q*  H*  Fl.  Poemata  omnla  doctijfunis  Scholiu  et 
novis  aliquot  annotat iunculis  iilußrata. .  Londini  apud 
Gull.  Norton  et  lo.  Hariforu  1 578-  8« 

Arnes  typogr.  Antiqu.  IL  p.  879-  Cf.  a.   1574! 

Q.  H.  Fl.  Poemata,  iUußrata  argumentis  et  caßi- 
gationiius.      JUpßae  s  ^S^Q.  Q. 

RepetiL  cd.  a«  1575. 

*579- 

*  Q.  H.  Fl.,  —  —  opera  lac.  Cruquii,  Antwerp. 
ex  oßc!  Ch.  Plantini  l579#  ,f. 

Vid.  a.  praeced. 

Q.  H.  Fl.  f  cum  Scholiis  et  Argumentis  Venetüs 

1579-  8- 
Bibl.  Hulf.  III.  44.0. 

Q.  H.  Fl.  >  Lambini,  cum  Adr.  Turnebi  comment. 
Lutetiae,  apud  lo.  Macaeum  fol.  1579. 

Vid.  a*  1564.  : 

HugoL  MartelU  Comm.  in  Odam  II.  Libri  IV.  Carm. 
Horatii.     Florent.  apud  Iuntaa  *579-  4* 

Bibl. 


UDITIOH1BVS.  CXXI1I 

« 

Bibl.  dnRoi,  helles  Lettres  II.  302.  Bibl.  Firmiana 

Repetitae  hoc  anno  edd. 

*ffenricopetrina  quam  Vice  Baflleae  per  Sebalb 
Henrich  Petri,  fol.  cum  epift.  nuncupat.  Nicolai  Hönigef. 

Lambiniana,  Lutetiae»  fol. 

Pulmonal  Antwerp.  12.  et  in  haue  Iani  Doufae 
Commentariolus,  feorßm  exeufus.  Antwerp.  ex  offic. 
Plantin.    Ifl8°*     12- 

Cum  notis  Variorum^   Parif.  foL 

Phil.  Engmtmus  in  lyrica  Horatii.  Bafil.    1 58».  8« 

lo.  Tho.  Freigii  Comment.  in  lyrica  Horatii.  Bafil. 

,      »580.  8- 
Vterque  Über  etiam  in  Henricopetr.  evulgatus  eft. 

luL  Aurel.  Haurechii  Comment.  in  I.  et  II.  Satyrara 
Bafileae    •  1580.  8- 

Recuf.  ex  ed.  a.  154.1.  Infertus  quoque  ed.  Henri- 
copetr. h.  a. 

Franc.  Luifuii  Paraphrafis  in  Horatiom.  Bafileae 

i58o»  8- 

J 

Q.  H.  TL  Pulmanni:  adieeta  furit  praeterea  carmi- 
nmn  genera,  Ge.  Fabricii  argg.  inßngula  carmina  —  — 
Bafileae  ex  offic.  Brylingeriana  1581»  8* 

Bibl.  du  Roi,  belies  Lettres  II.  299. 

Lamb.  Lud.  Pühopoei  Paraphraßs  in  Q.  H.  Fl. 
Sat.  I.  et  111.  tibri  prioris.     Heidclb.  *58*-  8- 

§ 

i583. 


CXXIV  DE     HORAT1I 

1582- 

*  p.  H.  Fl.  Opera  omnia :  ex,  emendatiöne  et  cum 
eammentariis  Petri  Gualth.  Chabotii9  Parißis,  per 
Aegidium  Beys.  1532.   8- 

Smith,  p.  CCXXXI.  form,  quadruplicatae  h.  librum 
landat.  £  vaßo  Chabtitü  commentario  parum  praefidii 
ad  meliorem  poetae  intelügtntiam  petaa.  Dialecticum, 
grammaticum  9  rhetoricum  artificium  vocat,  ad  qüod 
poetam  exigit.  Eadem  ediüo  recufa  hoc  ipfo  anno  Bafil. 
g.  et  eiusdem  Expofitio  analytica,  Parißis  apud  Martin. 
Iuvencm  g.  quam  habet  fiibl.  noftra  Acad. 

p.  H.  FL  cum  Scholiis  Ant%  Müreti  et  animadvv. 
ilruti  et  Aldi  Manutii  de  metris  Hör*  Veneliis  apud 
Ald.iun.*  *582*  8- 

Viel,  fupra  1570. 

p.  H.  Fl9f  cum  Aldi  Manutii  et  Ant.  Mureti  An- 
notationibus.    Lugduni  158&*  8* 

ExpreHa  ex.  ed.  a.  1574- 

Iani  Doufae  ad  frperiorem  (a.  i58<>0  commenta- 
riolum  Succidanea.  Antwerp,  ex  offic.  Plantin.   155s.  8* 

p.  H.  Fl.  Opera  cum  notis  Theod.  Pulmanni  et  Iani 
Doufae  patris.  Antwerp.  Plantin.  l58a*  8* 

Vid.  a.  1580« 

x«83- 

p.  H.  FL  Carmina^  cum  fcholiis  et  argumeutis. 
Parißis  i58J«  4- 

<p*  ff:  Fl.  Ars  poetica,  ad  P.  Rami  Dialecticam  et 
Rhetorieam  refohdta,  ßudio  Andr.  Kragii*  Baßkae  per 
Sebaß.  Henricpetri  *583«   4- 

Bibl.  Buxiav.  I.  p.  319.  Quam  alieni  fint  talea  cona- 
tua  a  poeticea  indole  t  vix  eft  ut  moneanaus. 

i584- 


ED  IT  IONI  BV  S.  CXXV 

■ 

»184- 
,  Q.  H.  Fl.  omnia  poemata.  Venetxis  apud  loh.  Gry» 
phium  fol.  1534. 

JDougL  p.  12. 

^>.  Ä  FL  Epißciarum  libri  duot  et  in  eas  praele- 

ctiones  methodieae per  Claud.  Minoem,    JDivib- 

nenfcrn*  Parißis  apud  DuvaU.       v  *584-  4* 

L^bellua  iam  a.  1575.  impreffus.  In  Epift.  nuncup, 
fabfcriptus  eft  a.  1 578*  ut  adeo  ter  evulgatu*  fit.  In  Bibl. 
da  Roi ,   belies  Lettres  memoratur  typogr.  Aegid.  Heys. 

p.  H.  Fl.  Sermones  et  Epißolae9  cum  Iod.  Badii 
djcenßi  expUmatione ,  ab  eodem  diligentia*  recognita,  et 
in  Epißt.  praefertim  etuuctaet  repoßtä.  Parißis,  per 
lo.  Granion  *584*  4- 

p.  H.  FL  Epißolarum  Über  I.  cum  ßhcdiis,  com" 
mcnt.  et  argumentis.  Parißis  »5  84-  4* 

O.  H.  Fl.  Epodon  Über  cum  carmine  fiuculari  9  ad 
optimorum  exemplarium  ßdem  emeudatus.  Lutetiae  apud 
Fed.  MoreUum  *584<  4« 

<  lo.  Hofmanni  Proteus  Horatlanns.  Baf.  1534*  8« 

Bernardini  Parthenii9  Spilimb.  in  Q.  H.  FL  Carmina 
atque  Epodos  commentarii,  quibunpoetae  artificium,  et 
via  ad  imitauonem  atque  ad  poetice  fcribendum  aperitur. 
Veaetiia  apud  Nicotin.    1584-  4- 

Adiectus  eß  textua  Horatii  a  Parthenio,  qui  requenti 
volumine  omnia  H.  opera  abfolvit. 

p.  II.  Fl.  Sermonum  Lib.  IV.  feu  Satyrarum  libri 
duo,  Epißolarum  libri  duo.  Cum  argumentis  ad  Lecto- 
vis  maioremfacUitatemf   Venet*  apud  Nicolin.    i584*  4» 

Catal.  Bibl.  HarleL  I.  18*«  Goetz.  memorabb.  III. 
p.  294.  EU  Pars  IL  ed.  Parthenii.  Cf.  Bibl.  Smith, 
p.  CCXXXI. 

1505- 


CXXVI  DI     HORAT1I 

»585- 
Ö.H.FLPoemata,   c.  argumejttis  et  caftigationibus 
N  Ge.  FabriciL  Lipßae  per  Jo.  Steinmann  1585-  6- 

Videfup.  a.  1571.  et  1578« 

O.  H*  Fl*  Opera:  cum  comment.  Trane.  JrenicL 
Dilling.  1585-  8- 

Repetita  ed.  a.  1567*  Ibidem  hoc  anno  reeufos  eft 
Horatius  ab  obfcoenitate  purgatus.  Vid.  a.  1571. 

O.  H.  FL  Opera»     Land,  apud  Newton      l£85*  8* 

DougLf.iQ.  Arnes  U,  p.  1 156«  Cf.a»  1574-  1578* 

O.  H.  Fl.  Epißolarum  libri  IL  cum  praef,  GuiL 
Xylandri   Parißis  1585-  4- 

+  jFrid*  Ceruti  in  Q.  H.  Fl.  Carolina,  Epodo*,  Sa- 
tyras,  atqne  Epiftolas  parapbrafifl.  Veronac  apud  Hiero- 
nymum  Difcipulum  et  fratres.  1585*  4« 

Exemglum,  quod  ad  manua  eft,  finitur  Caroline  fae- 
culari ,  et  textum  adiectum  habet«  Eiuadem  Paraphr,  in 
Epp.  et  A.  P.  ibid.  excu£a  eft  a.  *588* 

»586.     t 

p.  H.  Fl.   Opera,     cum  comment.  lac.    Cruquii. 
'  Antv.  ex  ojjic.  Planthi.  '  1586.  12. 

Bibl.  Hör.  p.  55.  Videtur  folus  textua  Cruqu.  recu- 
fttB  efle;  nain  commentarittm  ipfa  libri  forma  exeludit. 

P*  H.  FL  Operai  cum  Animadvv.  Hadr.  Turnehi^ 
Mureti  et  Manutii.     Parißis  15Q6.  3. 

*  p.  Ä  FL  Epißolarum  Über  I.  ex  antiquijfunis  Ubm 
M.  S.  etfehedis  aliquot  emendatus  et  plurimis  locis  cum 
commentariis  antiquis  expurgatus  et  editus.  ArgumenCis 
quoque  et  fcholiis  doctifflmorum  kominum  ülußratus. 
Parifüs  ex  typogr.  DionyJ.  a  Prato.  >  1536.   4. 

Titu- 


EDITIONIBVS.  CXXVII 

Titulüa  tranfcriptua  ex  ed.  Ciruqu.  cuiua  etiam  lectio- 
exhibpt.     Caeterum  axgg.  et  brevia  fcholia  in  margg. 
habet,    neque  hilum  amplius.   -  Ferperam  Ve- 
netiia  cxcufum  librum  ftatuunt. 

p.  H.  FL  Opera,  cum  comm.  >Farrhafii%  Jcronis  et 
Porph.  notisque  Glareani,  Lugduni  15  $6..  8* 

Laudant  Bipontini  p.  LI. 

Ge.  Aemiliusln  Horatium  Baf.  1586.  8- 

Nie.  Ftifchtini  paraphrafis  in  H.  Eppi,l.  I.  II.  Fran* 
cöf.  apud  lo.  Spies.  1536.  ß-  rocula  anno  fequ.  ibid.. 
apud  eundem. 

Ode  de  laudibua  vitae  rußicae  ( £pod.  II. )  explicata 
ab  A.  Manuccio.  Bonon.  i5ß6.  4.  Ob  rariutem  Mifcel- 
lan.  Ital.  £rad.  T.  III.  inferuit  hunc  libellum  Hob.  Gau- 
dentius. 

»587. 
Repetitae  hoc  anno  edd. 

*  cum  comment.  <?♦  ChalotiL  BafiL  ex  offic.  Leonh. 
Oftenii  foL 

cum  comment.  LatnbinL  Lutetiae,  apud  B,  Ma- 
caeum,  foL 

cum  comment.  J.  Cruquii,  Antwerp.  Plantin.  4.. 

cum  annotau.  Pulmanni.   Antw.  Plantin.  8. 

cum  Aldi  Mannt,  fcholiif  et  lo.  Hartungi  Annotatie- 
nibua.  Antwurp.  12. 

cum  Aldi  Mannt,  fcholl.  et  Mureti  Annotatt.  Bergo* 
mi  typi*  Comint  Venturi.    12. 

p.  H.  FL  Methodus  de  Arte  poetica,  per  Nie.  Cola* 
nium  expoßta  BergomL  typis  Comini  Venturi     1587*  4« 

€onf.  a.    1591.    Bibl.  Hulf.  III.  439.    Jaudat  ed. 
Hör.  h.  a.  Bergomi  in  04. 

Fr. 


. 


CXXVIII  DE     HOfiATII 

Fr.  jtremeusm  Ariern  pfteticamet  .Epiftolaa.  Francof. 
iß87.  8-   Vid.i  1567. 

Th. '  Corraeae  Explanatio  in  A.  P.  Venetiis  apud 
Frame,  de  Francifcis ,  158%  fi. 

Bibl.  du  Roi,  belies  Lettres  II.  303. 

Q.  H.  Fl.  latine  cum  verfione  Etrufoa  aqct.  Ib.  Tar 
brini  et  Obff.  Phil.  Venuti  Italice  feriptis.  Venet^  1587-  4- 

*  Ö.  ff.  FL  Sermonum  fvde  Satyrarum  Über  prbnus9 
Satyra  prima.  Parißis  apud  t)ion.  a  Prato      15  87«  4* 

Subftitit  conatua  in  Sat.  I.  ,    ' 

1588-     '       '        . 

*  p.  ff.  Fl,  Poemata  novis  fcholüs  et  Argumentis  ab 
Benr.  Stephano  ülißrata.  Eiusdem  Diatribe  de  hoc 
jua  editiona  Horatii,  et  variis  in  eum  Obfervationibus. 
f.  1.  (Parißiö)  1583.  8- 

Editio  haec  feeunda  praeter  Scholiorum  locupletatio- 
nem  aliquot  infuper  diatpbas  et  quaadara  in  veri  Porphy- 
rionis  commentarios  emendationea  nee  non  quasdam  ad 
©os  acceffionea  habet. 

Q.  ff.  Fl,  Opera  ,  cum  comment.  Lambini.    Lutetiae 

fol.   i588- 

{?.  ff.  Fl.  Opera ,   cum  caßigationibm  Oe.  Fdbricii 

'  Lipßae  *5.88*  8« 

Recuf.  ed.  a.  1585* 

.  Q.  H.  Fl.  Opera  expurgata,  Colon.  Agripp.  1 588*  8- 

p.  ff.  Fl.  de  Arte  poetica  liber$  cum  Faraphraß  Cc- 
ruti  in  hunc  librum.    Veronae  apud  Hier.  Dijcipulum 

1588-  4- 
Laudatur  in  Bibl.  du  Roi,  bellce  Lettres  II.  302* 

»589- 


KBIT  XOuff  I  B  V  >§.  s  CXX1X 

.  1589^ 
p.  H.Fl.  Opera:  Lugduniper  Anton.  Tardiß. 

DoiigL  p.  i 5.  Colonienfem  h.  a.  e  bibl.  Furftenber- 
gia  äffen  Uirjching  p,  3.16. 

P.    6.  Chaiot.  in  H.  Poemata  expofitio  anafytica. 
Bafileat  per  Leooh.  Oftemam  1589«  8* 

1590* 
{).  H.  Fl»  Opera  9    cum   notis  Politiani,    SabdUci^ 
Manutii  et  aliurum.      Vene  tili  apud  Laur.  BerteUum 

■fol.  1590. 
Vid.  fupr.  a.  1576.  ■  t    ■ 

£?.  H.  FL  Poemata ,    aceuratißime  caßigata  —  -^- 
ö  GiiiiL   Xylandro.   Neoßdd.  per  Matth.  Harnifch. '    * 

1590.  8- 
Repetii;.  ed.  a.  1575, 

1591- 
PraeUctiones  Petri  Gualt,  Chabotü  in  Horatium  — 
—  Baßleae-ex  ojßc.  Leon.  Oßen.  fol.  1591. 

Eil  ed.  a.  1587-  mutato  tantum  titulo. 

Qr  H.  FL  Epißola&tm  libri  duo,  Andegüvi  per  Pe» 
tramElis  15^.  ^ 

Dougl.  p.  1 3.  » 

{X  II.  Fl.  Ars  poetica  cum'  Anno  tatt.  Francifci  Sau* 
chez  Salm.  l5yi#  g; 

Ant.  Riccdboni  defenfor,  feu  pro  eius  opinione  de 
Horatii  Epiftola  ad  Pifonea  in  Nie.  Colonium,  Ferrar. 
per  Bcned.  Mammarellum  1591.  4.. 

■  • 

Conciliatio  A.  Riccoboni  ainx  Nie.  Colcviio.  Patav. 
apud  Laur.  Pafquatum   1591.4« 

Tom.  /•  i  Epilta- 


OXXX.  B»     HOHATII  /   • 

Epiftola  Nie.  Colonii  ad  A.  Riccobonum.      Patav. 

1591.  4- 

GoniVa.  i587-  et  1611.  # 

*  Angdi  Pagnonü  in  Q.  H.  Fl.  Satyras  atqnc  Epittö- 
laa  praefatio ;  et  in  primam  Satyram  commentariua.  Bo- 
noniae  apud  lo.  Roflurai  1591.  4. 

nm  ffm  Fl.  Opera:  argumenta  ubique  ac  doctiffano- 
nun  Virorum  Annotationibus  adiectis.  Coloniae  1591.8. 

Viel.  Catal.  Bibl.  O.  Bened.  ad  S.  Eminer.  Ratisp. 
V.  IV.  p.  301. 

i592* 
Ö.  H.  Fl.     cum  Aldi  Manutii  et  M.  Anton.  Mureti 
Annotationibus ,    apud  Ant.   Gryphium.    Lugd.  coceud. 
Joe.  Stoer  i59*-  8- 

»593- 
Q.  H.  Fl.   Opera  cum   commentario  Iae.    Cruquii. 
Lugd.  Bat.  ex  oßic.  Plant,  1593-4- 

Cruquiana  quarta  ex  anteriöri  duetä. 

O.  H.  FL  Poemata,  illußr.  argg.  et  caßigatt.  Ge, 
FabricU  Lipf.  »593-  8- 

Vid.  a.  1588. 

» 

p.  H.  Fl,  expurgatus%  Lugd.  1593-   !*• 

Forte  ad  Cruqu.  expreflus. 

QJ  H.  Fl.  opera  omnia  cum  Ceruti  paraphraß  — 
additus  Ubellus  incerti  Auctoris  de  re  poetica,  Veronae 
per  liier.  Dißdpulum  *593-  4« 

Repetit.  a.  i585« 

*594* 
ö.  H.  Fl*  Poemata  omnia,    Lugd.  B.  apud  Fr.  R** 
phelengium  »594-  8- 

.    *P. 


EDITION IU VS 


CJCXXI 


*  P.  G.  Cluilotü  Comment.  triplex  in  Q.   H.  Fl. 
Opera.  Bafil.  per  Leqnh.  Oßen.  fqj.  x  g^ 

Vid.  a.  i589- et  1591, 

jint.  ThyUfü  in  Horatii  adas  aufpicia  recuia  hoc  anno 
4-  f.  L 

s 

Colonienfem  h.  a.  Toitiis  II.  foL  laudat  Hirfching 
p.  3 1 6.  fed  haud  dubie  volebat  Baül.  Chabotii. 

»595- 

•  Analyßs  Iogica  omnium  Epfllolarum  Horatii,  Art  19 
poeticae  et  felectarum  aliquot  Odarurn;  authore  loh. 
Pifcatore.  Spirae  (  Nemetum  per  Bernard.  Albinum 
1595-  8- 

Dougl.  p.  14.  Bibl.  Hulf.  III.  443.  Recufca^  1598. 

Lamb.  Lud.  Pithopoei  Paraphraßs  in  Altern  Poeti- 
cam  Horatii.  Heidelb.  1595.  8*  Cf.  a.  15Q1.    t 

1      ^596. 

Recufa  h.  a.  Horatii  editio  Lambiniana  apud  Hered. 

A.  Wechel.  Francof.  4.  '  •     T 

Repetita  quoque  Nie.  Frifehlini  paraphrafis  in  H. 
Epiftolarum  L.  I.  II.   Francof.  8.   Cf.  a.  1536. 

»597. 

(X  H.  FL  Opera,  cum  uberioribus  comment  arüs  P. 
Om  Ckabotii,  ,  BafiUae  fol,  1597. 

^).  Jf.  Fl.  Opera  cum  comment.  vet.  et  Iac.  Cruquü. 
Acceffeiunt  lani  Doufae  in  eundem  Commentariolus,  una 
cum  fuccidai&a  appendice  ad  fttperiorem  Comment.  Item 
Auctarium  Commentatoris  veteris  a  Cruauio  editi.  Lugd. 

B.  ex  ojfjic.  Plantin.  1597-  4» 

Repetitus  quoque  h.  a.  eft  Horatiua  Lambini  Lugd. 
4*  et  cum  paraphrafi  Cerutii  editio  poitrema  et  aueuor. 
Veronae  apud  P.  Diferolum  4. 

i  2  159R- 


* 


1 


CXXXII  P*      HORATII 

1598- 
Ö.  H.Fl.t  ex  ßde  veterum  Codiatm.     Vitenb.  typis 
M.Iohi  Cratonis  ,  *598-  &• 

Vamllima  hajud  dubie  tituli  profeffio,  quem  forte 
editor  a  Lambini  editione  mutuatua  eft. 

p.  Äify,  cura  Ge.  FabricU ,  Lipfiaet        1598-  8« 

1599-  N 

Eilkard.  Lubini  in  Q,  H.  Fl.  poemata  Paraphraßs 
fcholiaftica  nova»  qua  Teten tis'  poetae  verbia  et  pedeftri 
fermoni  infertis  auctor  gravilfimus  et  dÜEcillimua  pleni 
commönUrii  vice  hrevit^r  et  dilucide  explicatur.  Rofto- 
chii  1599.4. 

p.  Ff.  Fl.  Opera  omnia.  Fräncof.  ad  Od.    1599.  8- 

Annabergenfem  h<  a.  8*  laudat  Hirfeking  p.  316«  Eft 
haud  dubie.cditiojtersnia/ini,  Annaebcrgenfo. 

Phil.    Vemtiii  ObferVationcs  in   Horatiom    Venet. 

159Ö-  a- 

Vid.  fup.  a.  1557. 

1600. 

p.  H;  FL  Opera,  cum  caßigationibus  Ge.  FabricU, 
Francof.  apud  her  ed.  PVecheL  1600,  4.. 

*  p.  H.  FL  Poemata,  fcholiis  et  argpmejitis  Henr. 

Stephaui  illußrata. Editio  tertia.  f.  L  (Parifiis) 

excud.  Paul.  Steph.  1600.  8- 

Editio  haec  III.  ne  hilum  quidem  differt  a  fecunda. 
Eodem  hoc  anno  Stephaniana  altera  Generae  8*  recufa 
eft,  absque  diatribia  ut  videtur. 

*  p.  H.  Fl.  Poemata  omnia :  additi  funt  '  Indices 
duo;  unus  docti  cuiusdam  viri  per  Henr.  Stephanum  re- 
cognitus,  aller  Tfü  Treten,  Francof,  apud  Andr.  We- 
chel,  per  Cl.  Marnium  et  I.  Aubrium  1600.   8* 


EDITIONIÄVS. 


cxxxm 


Q.  H.  FL  Ars  pottica  cura  Sigism.  Iulä  Mynßngi 
de  Frondeck.    Laving.  1600.  4. 

Q.  H.  FL  Ars  poetica,    per  Nie.  Colohium*    Am- 
bergae  1601.  12. 

Vid.  fupraa.  1587-  *t  1591. 

*  * 

Q.  H+  FL  poemapa  omnia*  argumentis  et  Scholiis 
Viror.  doctijf.  ühtßrata  cum  indicatione  dtverfamm  te- 
etientum  partim  e  fex  Codicibus  veteribus  Manufcriptis 
partim  ex  opt.  notac  libris  aliquot  imprejjis  ßudio  et 
opera  Greg,.  Bersmanni,  Anhaeb.  Imprejf*  ßtmtibus 
Grofii  et  Voegelini  Upßae  1602.  ß. 

Prima  Beramanniana »  faepitu  dein  reeufa. 

Q.  H.  FL  Epißolae*  cum  comment.  Frifchlini,  IT. 
Voll.  Francof.  i6oa.   8- 

Cf.  a.  1557. 

Paraphraßs  in  Ldb.  I.  Satyrarum    Q.  H.  Fl.  per 
Sigisnu  lul.  Mynßng.  a  FrondecK  Auguß.  VindeL     . 

160a.  4* 

Cf.  a*  1600» 

Q.  H.  Fl.* Opera  cum  commentario  Iac*  CruquiL 
Lugd.  Batav.  1605.  4« 

Craquiana  fexta« 

Q.  H*  fL  obfcoenitat*  Romae  expurgatus  Colon. 
Agr.  1603.  8- 

Ct  a.  1585- 

Excufus  etiam  Horatius  h.  a.  in  Corpore  Poet.  Lat. 
Anrel.  Allobr.  apud  Sam.  Crifpinnm,  Vol.  I. 

Qm  IL  Fl.  Opera ,  cum  novis  Argumentis.  Ex  offic. 
Plan tin.  1604.   x2. 

i  3  "<?• 


CXXXIV    '  DE'HORATU 

p.  H.  Fl.  Poemata,   illufirata  argumentis  et  cafti- 
gationibus  Ge.  Fabricii,  Lipjis  typis  Voegel.   i6q4-  8* 

Recufa  ed.  a.  1575. 

Q.  II.  FL  Opera  per  Dlon,  Lambinum.  —  Accef- 

ferrmt  poßremae  knie  editioni^idriani  Turnebi  in  euadetn 

Commentarü  —  et  in  fine  Thcod,  Marcilii  ad  f>.  H.  FL 

quotidianae  et  emendatae  Uctiones.  Parif.  apud  BarthoL 

Macaeum  fol.  1604. 

A.  1605  hanc  editionein  laudat  Bibl.  du  Roi,  helles 

,   Lettre«  II.  299.  Th.  Marcilii  lectiones  fepafatira  quoque 

h.  a.  excufae  ab  eodem  Macaeo   memorantur.     Eodem 

hoc  anno  Lambiniana  Horatii  editio  additis  Henr.  Stepha- 

,  tri  Diatribia  recufa  eft  AureL  Allobr.  a  Petr.  de  la  Ro- 

Tiere,  g-  ' 

p.  H.  Fl.  Poemata9    cum  Iuvenali:    Londin. 

1,604.  12. 

In  Q.  H%  Fl.  de  Arte  Poetica  librum  Hercules  Man- 
ZOniust  quiaperte  demonßratt  exprejjum  ab  Arißotelis 
poeticalloratiipoetices  ordinetn.  Bcrgomi,  typis  Comini 
Venturae  1604.  4* 

Bibl.  du  Roi,  belies  Lettres  IL  503. 

Q.  H.  Fl.  Odae  in  locos  commune*  digeßae*  Jtudio 
lo.  LangiL  Hannov.  typis  IVechelianis  1604»   ß. 

Repetit.  ftatim  Lugd.  eodeip  hoc  anno. 

Q.  H.  Fl.  Lambini,  additis  H.  Stephani  diatribis. 
Genev.  apud  Petr.  de  la  Ro  viere  1605»  4- 

Forte  innovatna  tantum  titulua  ed.  anterioris  anni. 

Q.  H.  Fl.  Opera  cnm  commcnt.  Dan.  Ileinßi.  Fx 
offic.  Plantin.  apud  Rapheleng.  1605«    8* 

*(?.  //.  Fl.  Opera  cum  caßigationibus  Gel  Fabricii. 
Lipj.  typis  Voegelianis  i6p5*  8' 

Recuf.  ed.  a.  1604* 


E  p  I  T  l  O  ff  l  B  V  $-  CXXXV 

Q.  Ä  FL  «i  objcoenitate  jmrgatus.    Parif.^apuS 
Sofinium  _  <         1605.    ia# 

Q.  ff.  FL  Odae  in  locos  communes  digeßae:  ßudio 
Iohm  JLangii  Lugd.  1605.    12. 

Vid.  a.  praecedenteni. 


<     \ 


1606. 

Q.  H.  FL  Opera  expurgata.  Parifiif  i6q6.  Qz 

O.  H.  FL  Opera  9  cum  notis  loh.  Bond.  Londini 
,  1606.  8- 

Saepius  repetita.  Singulas  commemorare ,  vix  ope- 
ne  pretium  eft«  —  Editioncm  h.  a.  Francof.  ad  0«. 
curatam  laudat  Hirfching  p.  316. 

1607. 

Q*  H.  Fl.  Opera  ab  obfcoenitate  expurgata.  Ant* 
verp.  '  1607.  3. 

Q.  H.  Fl.  Embletitata,  imagimbus  aere  incißs  notis* 
que  Ulußrata:  ßüdio  Otkonis  Vaenii.  Antverp.  per 
Hjeron.  VerdyJJon.  1607.  4- 

Recufa  a.  161s. 

Q.  ff.  carmen  feculare  et  hymnus  in  ApoUinem  et 
Dianam  iatine,  et  a  Fed:  Moretto  graJce  eodem  carminis 
genere  exprejfa.  ParifiU  cxcud.  Fed.  Mörell.      1607.  4- 

Bibl.  da  Roi»  belle«  Lettres  II.  p.  50  a. 

xi6o3. 

*  Q.  H.  Fl.9  ahn  erudito  Laevini  Torrentii  com- 
mentario  nunc  primum  in  lucem  edito.  Item  Petri  Nan- 
tiü  Alcmariani  in  Artem  poeticam.  Antvcrpiae  ex  ojßcina 
Plantin.    apud  lo.  Moretum  1603.  4- 

De  Torrentio  praeclare  de  Horatio  xnerito  vide  fupra 
p.  XLVIU.  et  de  eius  Codd.  p.  VI. 

i  4  Q. 


CXXXVI  DEHORATII 

Q.  H.  Fl.  ex  fide  veterum  Codicvm.  Wittb.  apud 
Laurent.  Seuberlich. '  l6oß.  g. 

RectiCu  ed.  a.  1598-       "  *      '. 

« 

Q  ff.  FL  Opera*     Antverp.  ex  ofjic*  Plantin. 

1608«  12. 

•        1609. 

Q.  /f.  i*2.  Opera  cum  Notis  D.  Heinßii.  Ex  ojjle. 
Plantin.  Rapheleng.  1609.   g. 

Repetita  ed.  a.   1 604*  v 

Nie.  Prifchlini  Paraphrafia  \n  Hör.  Epiftt.  libros 
duor>.     Francof.  apud  Nie.  Hofmann.   1609.  g. 

Cf.  a.  1 586. 

1610. 

Q.  ft.  Fl.  Opera  cum  notis  XX  Heinfiu  Accedit 
Horatii  ad  Pifones'epißola  et  Arißoteüs  de  Paetica  libel- 
lus  ordine  fuo  nunc  demum  ab  eodem  Heinfto  rrßitutus. 
£x  offic.  Jiapheleng.'  16  IQ.    ß. 

Q.  ff.  FL  ,  cum  Mureti  et  ManutU  Annotationibus 
Lugd.  apud  liaered.  Rouilüi.  ^  1610.   8* 

Typograpfaum  adfcripü  e  Pineüi  II.  328- 

Q.  ff.  Fl.  ex  edit.  Theod.  Pulmanni.    Anttflcrp. 

1610.    16. 

Editionem  h.  a.  Cameraci  vulgatara  g.  habet  bibl. 
Furftenbergia.  Vid.  Hirfchiug  p.  516. 

1611. 

#  Q.  ff.  Fl.:  cum  commentariis  et  enarrationibus 
Commentatoris  veter is  et  Jacob i  Cruquii.  Aceedunt  lani 
Doufae  in  eundem  commentariolus ,  uua  cum  fueeidauea 
appendice  ad  fuperiprem  commentariolum.     lfm  Aucta- 

rium 


EDITlQNIB  r%.  cxxxvn 

ratm  Commentatoris  veteris  a  Cruquio  editi.      Ex  offic. 
Plantin.  Rapfttleng.  "  1611.  4.1 

Cruqaidna  feptima  ,  eäque  praeßantifRma. 

Q.  H*%FL  cum  notis  Ge.  BersmannL  BaßUae 

1611.  8« 

Exprefla  ed.  Lipf.  a.  16a 2. 

Habetnr  quoque  h.  a.  editio  in  Corp.  Poet.  Lat.  ed*  , 
II.  AureL  Ailobr.  apud  Sam.  Crirpin»  4.  Vol.  I.  inde  a 

P-  748» 

Nie,  Colonii  Refponfio  adverfut»  abfurdam  fententiam 
Ant.  Riccoboni  de  Horatii  libello  ad  Pifonea  de  Poetica. 
Bergomi  1611.4. 

VMe  fupraa.  1591«  . 

Q.  H.  Fl.  Optra,  cum  commmt.  Dion*  Lambini. 
Francof.  apud  kered.  fFeclieL  1 6 1  %.  4. 

Q.  H.  FL »  aecuratißime  emendatus  et  explicatus, 
cum  Paraphraß  liilh.  Lubini.  Francof.  1612.  4. 

Q.  H.  Fl.  Opera  9  cum  Notis  D.  Heinfii.  Ex  oßic. 
Raphd.  1612.    8- 

Eadem  hoc  anno  prodiere  cum  Animadverfionibus  et 
Noti*  Dan.  Heinfii  longe  auetioribus,  adUito  libro  de  Sa« 
tyra,  Lugd.  Bat.  apud  Ludov.  Eizevir.   12. 

Pauli  Franci  Commentarii  in  I,  et  HL  Od.  L.  I.  Ho- 
ratii f.  1.  4. 

1613. 

Q.  FI.  FL  ,  cum  notis  Iani  Rutgerfü.  Lutetiae  9  ex 
typogr.  Hob.  Stephani  1615.  x  ö. 

Textus  «ft  ex  Heinfii  ed.  expreflua,  cum  eiuadem 
emendationibua, 

15  ■       D« 


CXXXVIII  iE     HORATII 

De  laudibus  vitae*  rufticao  commentariua  ro  fecua- 
4am  Horatii  öden  e  libro  epodon :  antore  Blaßo  Bed- 
nar do.  Floren tiae  per  Io,  Donatum  1613.  4-«' 

Bibl.  du  Roi,  belle«  t-ettree  I,  30  a. 

1615, 

O.  ff.  FL  Opera  omnia,  a  Pet.  Gualt.  Chabotiö  tri- 
plici  artißcio  explicata,  et  demum  a  i,  Joe.  GraJJero 
ilhißrata.  Bafileae  apud  Ludov.  Regis  fol.  1615. 

Bibl.  du  Roi,  bellen  Lettres  I.  p.  300; 

♦ 

1616. 

Q.  H.  FL  Opera,  per  Valent.  Crcmcorium  1 1. 

1616.  8- 
Dougl.  p.  17. 

». 
O.  H.  Fl*  Poemata,    argumentis  et  fcholüs  vlrorum 

doctißimorum  Uhißratat  -cum  indicatione  diverfarum  le* 

ctionum :  ßudio  et  opera  Georg.  BersmarinL      Seeunda 

editio  locupletiorf    ab  eodem  recognita.       Ldpfiae  typis 

Grojfumis  161 6,  8- 

Viele  fupra  a.  160s.  1611. 

p.  H.  FL9  Amßelod.  apud  Henr.  Laurentmm 

1616.  8- 
*     Haud  dubie  ex  Heinfiana  ed.  duetua. 


1617 


•  •  / 


Q.  H.  Fl*,  ab  omni  obfcoenitate  pürgatus,  ad  ufum 
Gymnaßorum  Societatis  Jeju:  Aldi  Manutü  de  Metris 
Horatianis  et  Odae  aliquot  (teil.  I.  21.  et  24-*  U»  6.  et 
Carmen  faeculare)  a  Fed.  Moreüio  eodem  genere  verf.  lyric. 
graece  redditae.  Parif.  apud  Io.  Libert.  1,6 17.    12. 

1619. 


BDITIONIBVS.  CXXX1X 

i  > 

i 

i 

1619.     ' 

Q.  H.  Fl.  Opera  omnia,  dermo  emendata.  Amfie- 
loa.  apud  Gull.  Ianjfon.  »  1619.   24. 

Ek  Heinfiana  religiofe  exprefla. 

Jp.  H.  Fl.  Opera  f.  Lex  typogr.  Iac.  Stoer  1619.  1 3. 
JDougl.  p.  1 7.  \ 

Q.H.Fl.,  —    Genevae  1619.   16. 

Bibl.  Hulf.  III.  44.3. 

wQ*  H.  FL  de  Arte  poetiea  ad  Pifones  Epißola ,  ex 
ree.  Dan.  Heinßi  Jeorßm  edita.  Addita  et  Differtatiun- 
cula  eiusdem  fuper  Plauto  et  Terentio9  Comic is.  fViteh 
typis  Gormann.  1619.  4» 

1620. 

Q*  H.  FL  Opera ,  a  Joe.  üruquio  ex  Mss.  Codici- 
bus  emendata  cum  Cfßiment.  Veterum  etfuis.  Ex,  offic* 
Plantin.  Rapheleng*  1620.  4. 

Cruquiana  VI  IL  Eodcm  anno  repetita  Laev.  Tor- 
rentii  editio  Antr.  4. 

1621. 

Q.  H.  FL  Ars  poetiea  per  Ion.  Parrhaßum.  Lugd. 

1631.  8* 

Pauli  Franei  Comment.  Horatiani  Praemetium  in  I. 
et  IL  Lib.  L  0<Jas ,  Annotamenta  exhibens.  Francof. 
1621.4.     Cf.  a.  1612. 

1625. 

Q.  H.  Fl.  Opera ,  denuo  emendata.  Amßelod. 
exeud.  GuiL  Coefius  u  1625.    12. 

Exprefla  ed.  a.  1619. 

1624. 


GXI*     .  DE     HOB1TII  , 

.1624. 

Q.  H.  FL  Opera:    ex  typographtä  regia  Parißis 

f.  1624. 

Q.  H.Fl.*  cum  Annotatiunculis  Bafiteae  1624.  ß. 
Bibl.  Hulf.  III.  444. 

1625.     . 

<J.  H.  FI.  Opera.     Antverp.  ex  offic.  Plantin» 

1625.    12« 

Q.H.  FL  Opera.  Amßelod.per  Iod.  Hond.  1625. 1 2. 

*  Io.  fVeitz  Comraent.  de  laudibtis  vitae  rufticae  in 
iecundam  Horatii  odam  e  Libro  Epodon.  Francof. 
1625.  8- 

1626. 

> 

Q.  H.  FL  Odae  felectatk  Lugd.  Bat.  per  Bonavent. 
et  AbraK  Elzev.  1626.  8" 

1627. 

Q.  H.Fl.*  cum  Scholüs  Acronis,  Baßteae  1627.  8- 

*  O.  JH.  FL   Opera  omniaf    cum  novit  Argumentis* 
Sedani  ex  typogr.  I.  lannoni  1627.  32. 

JELditio.  formia  litterarum  minutilEmis  exprefla. 

1628. 

O.  H.  FL  Opera  omnia,  cura  Dan.  Heinfiu  Amß. 
apud  JEUzevir.  1628«   *6. 

Ducta  ex  ed.  a.  1612.  Vide  et  fequ.  a. 

1O29. 

O.  H.  FL  Opera,  cum  Obfervatidnibus  Aldi.  Vlyfch. 

162g.  8- 

O.  H.  FL  Opera  omnia*    Accc&unt  nunc  D.  Heinfii 
de  Salyra  Hotatiana  libri  II.  cum  eiusicm  in  omnia  poe- 

tae 


EDITIONI  KV  S.  CXJLi 


gae  operaanimadverfionibusionge^mtctioribus.  IL  Voll. 

LagiL  Bat.  ex  oßic.  Elzev.  162g.   lft- 

1 

Q.  H.  Fl.  Lyricaßve  Odae,  cum  [Argumcntis  O da- 
rum et  IdeU  Moratianis  Xo,  B#pfi.  MafculL  JDuaei 

Q.  H.  Fl.  Opera  — •  expurgata  cum  comment.  Tod. 
Mareßi,  Duaci  1636.8. 

Herab  ftatim  1638*  tpxa  1647.  164.8*  1653. 
1664..  1686. 

Q.  H.  FL  Ars  poctlca:  Parifi  per  Sit.  Ghap fielet, 

164.1.  4. 

Q  H.  Fl.  Opera,  Piariß  per  lo.  Ubert.    1641«  12. 

p.  H.  Fl.  Opera  omni*.    Parißis,  e  typogr.  regia, 

fol.  1640. 

Vid.  fupra  a.  1 604. 

» 

F.  Ph.  Pedemontii  Ecphraßs  in  H.  Altem  poetianp.» 
Venefiis  16^6.  4. 

^>.  H.  FL,  cum  commci\tari<is  fcUctiJfimis  Kqrißrum, 
etSchpliis  integris  Io.Bond:  ac cur  ante  Com.  Schrevelio. 
Lugd.  Bat.  apui  Fr.  Hack.  1,6531   8* 

Hepetiu  haec  ed.  Eaepitu,  veluti  1658«  »663.  1668- 
1670.  1688« 

{?.  H.  FL  Opera,  per  Dan*  Heinfium.  Lugd.  B. 
apud  Elzevir.  ^53-  8* 

Vid.  a.  1610,  16&9. 

p.  H.  Fl.  Opera,  Amßerd.  per  I.  Ianfon   1653.  ia. 
Vid«  a.  1619. 

p.  H.  FL  Opera,  cum  not.  las.  Mjeurfii,  Antv. 

1656.  12. 


t 


CXLII  DE     HORATil 

p.  Ä  Fl.  Opera*  tum  notis  Phil.  Munckeiru 
Lugd.  B.  i658-  8» 

JLaudat  Bibl.  Hör.  p.  Ao.  nefcio  qua  fide% 

CAr.  Funccii  Aurora  aeftiva  nova  facie  Jürgens  et  coh- 
fecrata  iiluftramento  Carminis  fecularia  Horatiani.  Freib. 
1659.  8.  üpeetat  haud  dubie  ad  Cann.  Saec.  v.  10.  1 1* 

Bibl.  ^Itenb.  p.  110/ 

CK  H%  IL  Ars  poetica  in  methodum  tedueta  per  Franc* 
de  Cajcales.   Valent.  1Ö59.  Q.s 

Q  IL  FL  Opera,    per  Gid.  Uthgow'.  ^EdinbC 

166a.   12. 

O.  H..  FL  Opera,  cum  2?otis  Th.  Munckef.  Lugd.  B. 

1663.  8- 

£).  H.  FL  Odae,    Epißolae  et  Ars  poetica.   Amßm 

1665.  8» 

Ge.  Chr.  Cadesreuter  DüT.  fuper  Epiß.  Hör.  XVI. 
LI.     Cizae  1664..  4. 

Q.  Hl  FL  Poemata,  cum  comment.  Io.  Minellii; 
praemijfo  Aldi  Manutü  de  metris  Horatiaais  traetatu. 
Roterod.  1663*    *&«' 

Saepiuü  dein  reeufa  a.  1675.  1676.  1677. 

P>  H.  FL  —  —  SchreveliL  Lugd.  B.  et  Boterod. 
ex  offic.  Hack.  '■  1670.  8** 

Mernorato  digna  faaec  editio  hactenus,  quod  primum 
Venuiina*  Rutgerfii  lectiones  additaö  habet»  quamquam 
truncatas  atque  interpolataa ;  de  quo  graviter  conqueritur 
Burm.  praef.  ad  ed.  Hör.  a.  ,1699, 

£).  H.  FL  Opera,  recenfuit  Tan.  Faber,  et  Notulas 
et  Monita  ad  Odas  addidit  ,  cum  Jpecimine  novae  int  er- 
pretatiönis  Salmur.  1671.1a. 

Q.H.FL  Opera,  ex  offic.  Plantin. RapheL  1673.  8- 


/ 


EDITIONIBVS.  CXLIII 

/ 

O.  H.  Fl*t  cum  notis  margüuäibus  Io.  Mineüii,  et 
commtnt.  Fr.  RäppoÜif  nee,  non  fupplem.  loa.  Felleri, 
s  Voü.  Lipfi  4675.  ß. 

Rc petita  ed.  a.  1678«  Eodem  anno  Rappolti  com- 
mentariua  feparatim  prodiit  Lipf/  8« 

O.  H.  FL  Opera,  e  rec.  Dan.  Heinßi.  Amß.  Elzev. 

1676.  8-x 
Vid.  a.  1653. 

O.  H.  FL  cum  comment.  Th.  Putmamri,  Ahtv.. 

1677.   16. 
Vid.au  1610. 

p.  H.  tl.  Epißciarum  liier  IL  Parißis      167Q.  4. 
Cf.  a.  1680,  i685-  *688*  1690. 

p.  H.  FL  Zpißolarum  liier  I.   Parif.        x6Qo.  4. 
Cf.  a.  1678- 

Les  Oeuvres  d?Horace9  traduüs  en  Franqois,  avec 
de  notes  et  des  remarques  critiques^  par  Andr.-  Uacier. 
X  Volumes.  Paris  "  1631,  ia, 

Contextum  repetüt  ex  ed.  Tan.  Fabri  1671..  Saepiut 
poftea  reciiCa. 

* 

Q.  H.FL  Opera  omnia.  Vcnetiis  ißßü.   ia. 

ö.  H.  FL  f  cum  interpretatione  et  notis  Petri  Rodel- 
ii/,  e  S.  I.  ad  Ser.  GaUiarum  Delphinum.  Tolofae,  per 
Colomerium  1685.  8. 

Repetka  haec  ed.  a.  1686.  1690.  1695«  1696.0t 
1711. 


p.  H.  Fl.  felectorum  Carminum  lib.  IV.  Parif. 

i6ö5-  4* 
V.  a.  1678-  1680. 

p.  H.  Fl.  Opera  omnia.  Parif.    t  i687-   *ö« 

9- 


QXLIV  D  E     HORATM 

r 

I 

/X  Ä  f/.  Carmbutm  &h.  fJfJ.  Farif.  t688*  4. 

Vid.  a.  1678-  iCßd.  Eodema.  IÖ88-  prodierc  StH> 
tlrarura  L.  I.  et  Ars  poetica. 

Q.  H.  Fl.  Opera  f  VenetiU  iG88-  *2. 

Ductaex  x68&* 

%)accruma\\.  Parif.  X  Voll.  i689«   12. 

p.  H.  Fl.  Satyrarum  Uf>.  II.  Tarif    •     .  1G90.  4. 

Vid*  a.  iC$8*  Repe*ita.q(uo<jue  hoc  anno  P.  RodelKi 
•    ^Utio,  Lopd.  8*  et  erec.  Da».  Heinfii,  Amft.    16. 

0.  H.  JR.  Opera,  cum  novis  argumentis.  Lugd.  Bat* 

i6yo„  12. 
Typia  exfcrlpta  ed.  Sedan.  a.  1632. 

Q.  ZT.  /**/.  Opera ,  interpretatione  et  notis  iüitßraba 
a  Luflov.  Defprez :  in  Vfum  Delphini.  Parif.  per  Fr. 
Leonhard.  1691.   4. 

Parum  novae  lucia  affutßt  Horatio  Defpr^fa  comjmeu- 
tario,  ex  Cuperioribus  confarcuiato.  Crifin  autem  oaminQ 
neglexiL  Repetit.  1694.  1695  etfaepius. 

Daceriana  HL  Parif.  X  Voll.  1691..  12. 

Q.  H.  FL  Opera,  Venetiis    ,  1692.    12. 

Vid.  a.  1682.  et  i6tf8- 

Q.  H.  FL ,    cum  notis  1q.  Jbitgerfii.    Vitra*. 

1694.  *2- 
Repetit.  ed.  1 6 1 3.    Recufae  quoque  hoc  et  fequ.  a. 
Rodellii  (Leodii  1695.  8«   Parif.  1696.  8«)  etDefpreßi 
(Lond.  1695.  8-  et  Amftelod.  1695.  8-)  *dd. 

Q.H.FL,  ex  rec.  Heinfii ,  Antu>erp.      1696.   16. 

Q.  II.  FL   Opera  9    cum  Notis  Eduard,  a  Zlurck. 
'    ffarlem  ex  typ.  JNic.  Braau.  1696.   8* 

Hepetit.  Lond.  1702. 


EDITlONlBV«.  CXLV 

*0.  H.  Fl.  carm'ma  expurgata,  perpetuainterpretatione* 
ähijiravit  lof.  de  Iom>eney.  II.  Voll.  Pariß.    1 696«  12*, 

Ropetit.  1702.  et  1709.  x 

» 

Q.  H.  FL  Opera.  Venttüs  *69Ä.   1«. 

Vid.  a.  1^82.  1688. 

(?.  Ä  Fl.  Optra,  Lugduni  %  1698.  04. 

£).  ff.  FL  Opfra  ad  optimorum  exemplarium  fidem 
recenfita;  Acceßßerunt  variae  JLectiones ,  quae  in  Ldbris 
Mss.  et  JEruditorum  commentarüs  notatu  digniores  oc- 
currunt.  Opera  et  Jiudio  Joe.  .Talbot.  Cantabrigiae, 
lypis  academicis  >  16.99.  4« 

Accurata  poetae  recenfio,  ad  Codd.'  et  edd.  vett. 
hetz.     Recufa  eft  editio  a.  1701.  8- 

Q.  H.  Fl.  9  accedunt  I.  Rutgerßi  Lectiones  Venu* 
ßiiae.    cwf.  Petra  Burmanno.   Traj.  Bat.        1699«   12. 

Praeter  Rutgerßi  Lectt.  Venufina8  Burmannus  ex- 
cerpta  quaedam  ex  eiusdem  Notis,  Lutet.  1613.  evul- 
gatis,  fubiecit.  Textus  eft  Hehiüanus  ed.  1629.  Repetita 
quoque  hoc  anno  ed.  Ijud.  Deßprez. 

1 

Q.  H.  Fl.  Opera,  Venetlis  1700^  ia> 

Q.  H.  FL  Poemata.    Florent.  typ.  reg.  Celßit. 

1700/12. 

Q.  H.  Fl.  Eelogae,  una  tumßcholüs  perpetuis,  tarn 
veteribus  quam  novis ;  praeeipue  vero  antiquorum  Qram* 
maticorum,  Hdcnii  Acronls,  Pomponüque  Porphjriqnis  ; 
quorum  quae  extant  reüquiae  foedis  interpolationibus 
jnirgatae,  nunc  primüm  ßere  integrae  reponuntur.  Adiecit 
etiam,  ubivißumeß,  etßua,  Textumque  ipßum  plurimis 
locisy  vel  corruptum\  vel  turbatum,  reftituit  fViüielmus 
Baxter.     Londmi  1701«  8- 

Aver/U  plane  Charifin  ßaxterum  Horatio  explicando 
adfiluiOe  vel  eoa  animadvertiße  arbitror,  qui  vel  leviter 

Tom.  1.  k  e]"* 


ciua  Notas  deguftarint,  dilogiid  f.  allegoriis  ac  putida 
quadam  doctrina,  in  rimandb,maxime  etymologiis  fpe-i 
ctata«  refertaa.  Neque  accuratior  eiua  opera  fuit  in  Scholl, 
purgandis ,  eorumque  delectu  faciendo.  In  crifi  quoque 
partim  vyiäs  deprehendaa;  quam  utiqüe  fine  librorum  ad- 
inmento  inftitutam  fuifle  apparet. 

Q  H*  Fl.  Opera  -*-  curante  I.  Talbot.  Cantabr. 

1701.    ifl. 

Vid,  a.  1699.  Reppt«  1707. 

Q.  II.  FL  Opera  9  ex  tebris  Mss.  iuxla  edit.  Rul- 
gerf.(i6<)9.)  et  Cantabrig.  (Talboti)  Lond.    1702.  ia. 

Q.  H.  FLj  cum  commerU.  Laev.  Torrentii  Antverp. 

1708.  4- 

*  * 

Vide  fupraa.  1608.  1C20. 

.  Q.  H.  FU  cum  notis  IX  Heinfii  Lugd.  B.  1709«  8» 

Eodem  anno  Baxteriana  repetita. 

1 

Q.  IL  FL  Opera :  idtine  cum  verf.  galt.  Tarteroni 
notisque  criticis   Fetri  Coße.   II  Voü.  » Amfterd. 

1710.  12. 

Q%  II.  FL  ex  rectnfione  et  cum  Notis  Rieh,  jßentleii. 
Cantabrig.  \  1711.  4.. 

AccefRt  ad  adornandam  hanc  Horatii  editionem  Bent> 
leius  tarn  Codd.  praeftantioribus,  quam  ingenio,  quo 
pollebat  xpiTwwTaTW ,  reconditiorisque  eruditionis  copia 
inlrructiffimus,  atque  hanc  fpartam  ita  ornavit,  üt  vere 
Horatii  fofpitator  dici  haberique  mereatur.  Quamquarn 
cum  fublnde  ultra  terminum ,  quem  exquißtior  fenfu» 
poeticus  praefigeret,  vagatum  deprehendaa. 

Q.H.FLfideMss.  emendatus,  Vltraj.       1711.  Qm 

Hepetitac  quoque  h.  a.  edd.  RadeüU  (Loud.  ß.), 
Iuventii  (Rothom.  ß.)  etJDefprez  (Loud.  ß,)t 


RDITIONIB  V ß.  CXLVM 

Q.H.FL. —   — -  BentleiL    Amftelod.  apud  Wct- 
Äcnioa  1715.  4. 

Adiectua  eß  Index  Treteri,  ftndio  Iß.  Verburgii. 

Q.  H.  Ft.t  ad  Rieh.  Bentl.  ed.  exprejffus,  cum  notts 
Thom.  BentleiL  Cantabr.  1713.    1 3. 

Q.  IL  FL  Opera,    eura  lac.  TVatßon.   Edinb. 

1713*  *ä. 

Q-  H.  FL  Opera  i  ad  fidem  Codd.  Mss.  emendata 
per  P.  Burmannum  Traiecti  *  \  n  1  «    g; 

Q.  H.  FL  cum  verß  Tarteroni,  novo  ßudio  emen- 
data. Parit  a715.    ra# 

Vid.  a.  17 iq. 

Excwfus  quoque  h.  a.  eft  in  Corp.  Poet.  Lat.  cor. 
Mich.  Maittaire. 

Iuventiana  Rothomagi   .  1714.  g. 

Q.  H.  FL9  cum  verß*  Angtfca,  eliam  notarum 
Bentleü.   Londiui  II  Voll.  \*j  14.,  lQm 

Q.  H.  FL  Opera ,  cura  Mich.  Maittaire,  cum  vor 
riantüms  lectionibus  Codd.  Londini,  apud  Tonßon  et 
Watts  1715.    12. 

Q.  H.  FL  Opera*  lat.  et  galL  cum  notis  PcUegrini, 
Parif.  apud  Pet.  Witte  1 7 1 5.  8« 

/.  Sturmü  Comment.  in  A.  P,  ed.  ab  I.  H.  Ackero. 
Itadolßadii  1715.8. 

BcntUuana  III.  Amftelod.  1717*  4« 

Heinßana.  Amftelod.  apud  IanC  et  Waesb.  1718«  l  ö  • 

Q.  H.  FL,  cum  verß.  AngL  per  Th.  Creech.  Londini 

1713.   ifl. 

k  a  Q- 


CXLVill  DE     H  O  Ä  A  t  1  l 

O.  H.  Ft.  t  exräc.  Jffeinfii  et  Fabri  ac  variis Lectt. 

jRich.  BhttleiL  Amßerd.  apud  fffetßen.    ,        1719.    16. 

» 
O.  H.  Fl.  Opera  expurgata:  interpretatione  advcr- 

bum,  variis  lectionibus  ac  notis  ülufiravit  Io.  du  HameL 

.  Parifiis  apudfratres  Barfam*  II.  Voll*  1 720.  -$. 

Recufa  ed.  a.  1730.  et  1764*  Arrogantiaiu  audaciam- 
que  magia  mireriü  in  hoc  horuine,  quam  doctrinam. 

O.  H.  FL  Poemata,  exantiquis  Codd.  et  certis  Ob- 
fervatipnibus  emendavit9  variasque  fcriptorum  et  im» 
prcjförutn  Lectiones  adiecit  Alex*  Cuningamius.  Hagae 
Com.  apnd  Tb.  Ionfon  1721.8- 

Alex.  Cuningamii  Animadverßones  in  Rieh.  Bentleiir 
notas  et  emendationes  ad  Q.  H.  FL  ib.  eöd. 

Eodera  a.  uterque  feie  Über  rqeuftis  eft  Loudini  apnd 
Vaillant  et  Prevoft,  ubi  obiT.  crit.  fubieetae  textui 
leguntur. 

Q.  H.  FL  Opera.  Index  variantium  Lectionum  infi- 
gnioris  notae,  qnae  pajjim  in  Mss.  occurrurit.  Dubliui 
per  Griefon  1721.   12. 

Baxteriana.   Londmi,  per  I.  Batley  1725.  8* 

Noyae  notae,  quae  huic  ed.  acceflere,  ftricturae  funt 
in  Bentleiuni,  de  quibus  tarnen  dieipoteft:  rroXkd  jxaryjv 

Daceriana  IV.  Amfteiod,  Wetften.  X  Voll.  1727.12. 

p.  IL  FL ,  ex  recenfione  et  cum  nötis  atque  JEmen* 
iationibus  Rieh.  BentleiL  '  Ed.  III.  cum  Indice  locuple* 
tiffima.'  Amftelod.  Wetften.  17^8-  4- 

Les  Poefies  d'&orace  difpof&es  fuwant  Vordre  ehro* 
nolog.et  tradukes  en  Francis  avec  des  remarques  criti* 
ques  par  le  P<  Sanadon.  II  Voll.  Paria  1728«  4- 

Prin- 


E  D  I  T  I  O  N 1  «  V  8.  CXLH* 

i 

w  .  f  * 

Princep«  fete  Sanadonns,  qui  artfficiüm  poetle  et 
virtutes  poeticaa  cum  fenfu  elegantiae  expofuib  Quam« 
quam  «ft,  «hi  ultra.  Utieaa  procelfit. 


f).  H.  FL  carmina  expurgata:  cum  notis  M.  Bro- 
*h*rd  Parif.  *7Ä8-  8- 

JOukameliana  II.  Parif.  Jf.  Voll,  1730.  8« 

£>.  H.  JT.  cwm  emendd.  et  Interpret,  novo.  Glaaguae, 
apud  R.  et  A.  Foulia  17  |$o.  ß- 

P»  AT  FZ.  Carminum  JJbri  V.  recenfidt  et  e&  i>etu- 

JIU  escemplaribus ,  editionibus  et  commentariis  emendavit 

Ge.  fVade.  Aond.  per  Gutl.  Bowjfer  *75i-  8» 

Nulli  interpretum  vi£a  haec  editio,   omninoque  inter 
tariores  habenda.  Neque  mihi  eam  infpicerefacnltaa  erat« 

p.  Ä  H.  Opera,  Edinb.  apud  R.  Freebarn.  1 7  5 1  .  1  ß . 

^).  Hl  FL  Opera  omnia,  mneis  tabulis  incidlt  Io. 
Pine  If.  VolL   Londini  *733*  8- 

Exprefla  ed.  'Talboti  a.  1701.  Felicior  Pinii  opera 
verfataeßinHoratio  a$re  exprimendo,  quam  figuriaornan- 
do  atque  illuftrando,  in  quibua  delectum  et  artis  periliam 
defiderea.  Vid.  Sax.  Onom.  Anal.  P.  I.  p.  564.. 

p.  H.  FL,  ex  caßigat.  et  cum  obff.  Bentleii,  Cmiin* 
gamü  et  SanadonL    Hamburgi  apud  A.  van  den  Hoeck 

1733-  *a. 
{?.  ff.  FL  Opera,  e  typogr.  regia.  Parif.  1733.  i6. 
Literb  rranutilfimis  eleganter  iropreQa  editio. 

Datcriana,  aucta  notia  et  variis  lectt.  Ben tleii,  Cu- 
ningamii  et  Sanadoni.  Amftelod.  apud  A.  van  den  Hoeck. 
4.  VolL  1753.  4. 

Eadem  ibidem  hoc  anno  X  Voll,  excufa  lfi. 

p.  ff.  FL  Dacerii  erSanad.  notis  covgeßis.  Amft. 
Wetften.  (VIII.  Voll.)  »735    8- 

k  3  Q 


i 

Qfc  JD  JE     HORATII 

, .    p.  II.  Fl. ,  »(per  Ja.  Iones}  Lond.  apud  I.  Brother- 
ton et  I.  Nourfe  *75ß-  8- 
De  hac  editione  fuperius  actum.     Notas  Ceqtiuntuj 
Doctorum  conie6turae  et  variae  lectiones. 

*  * 

Iuventianaf    editio  nova,    iuxta  exempl.   Romae. 
Rothom.  1736.   3. 

p.  H.  FL  poemata,    ex  caftigat.  et  objf.  BentL  Cu- 
ning.  et  Sanadoms  emendata.      Londini»    Nourfe. 

174.0«  12. 
Recufa  ed.  a.  1733/ 

^).  H.  FL  Opera ,  lat.  et  anglice, '  cum  notis  Daccrii, 
Sanadom  aUorumquc.  Lond.  apud  Iof.  Davidfon.  III  Voll. 

174*.  8* 

p.  H.  FL  cum  notis  Variorum.    Anglice  vertit  FhiL 

Francis.  Londini  *74o-   8* 

Q.  H.  FL  Opera,  ex  rec.  D.  Ileinjü  et  T.  Fabri  ac 
varr.  leett.  Bentleii  et  Sanädoni.  Amß«  Weiften.    . 

.        /  *743-  8- 

£).  H.  FL  Opera,  typis  I.  Brindley  Lond.   1744.  8* 

p.  H.  FL  Optra f  Glasguae  *744-   8* 

Editio  immaculata  in  fronte  audit, ,  h.  nullis  men* 
dis  typographicia  deturpata. 

uo  reßituta,   ac  cur  ante 
Steph..Andr.  Philippe.  Lutet.  Couftelier  1746*   is. 

Mitida  et  correeta  editio. 

*  • 

Q.  H.  JJL  Opera.  Lond.  apud  Guil.  Sandby.  II  Voll. 

1  ♦ 

Splendida  editio»    XXXV.  monumra.   antiquis  aere 
incifis  exornata. 

x    £>.  H.  Fl.  poemata ,  latine  cum  verf.  galt,  et  notulis 
Car.Batteux.  II  Voll.  Parif.  »750.   12. 

Q. 


EDITIONIBV$,  Chi 

O.H.  Fl.  •  cunt'verf.  AngLpoetica  notisque  criticls 
fdeetis  et  optimis  quibusaite  Latinis  et  GaUicis  commenta* 
rüs>  per  Phil.  Francis,  ed.  IV.Lond.  IV  Voll.  1750.12. 

£.  H.  FL  Opera,  GlasguäcperR.et  A.  Foulis  (ed.  Ifl.) 

175b.  t  8- 

O.  J£  27.  Eclogae  —  —•  Baxter  ij  ad  cuius  Jecun* 
dam  editionem  rtcitdl  curavit,  et  varietate  bcticniis>fuis- 
€/ue  obfervationibus  auxit  lo.  Matth,  Gefnen  Lipfiae, 
FritTch.  1752-  8- 

Parsfexta  Operum  fforatii,'  Tpß  et  Sidonio  ApolU* 
nari  Laudes^fhoebi  et  Dianae  dieta,  ex  antiquißhna  re- 
cenßpne  Sfdonü  nunc  primum  edita ,  argnmentis  et  nova 
paraphraß  collußrata,  auetGre  I.  P,  Ancherjcn.  Hafhiae 

175?*  8* 
De  hoc  Ancherfenii  commento  fuperins  actum  eft 
,    Q.  H.  FL,  Utine  et  gallice.  V.  Voll.  Tarif.  ,1752. 12. 
Batteußana.  II.  Voll.  Parif.  »755*  8* 

Q.  IL  FL9   ex  ed.  S.  A.  PhiUppe  £arif.        17 54-  8- 
luven  tiantt,  Parif.  II  Voll.  1754-,  **• 

Sauadoniana  IL  ed.  nova  co^rectior,  ordine  jevo- 
cato  et  quibusdam  additiv.  Parif.  VIII  Voll.      1756.   8- 

p.  H.  FL  Eplßolae  ad  Pifones  et  Augußum ,  witk 
an  englifli  commentary  and  Notes.  To  which  are  ad~ 
ded  tuo  differtaliojis.  Ed.  HL  By  iL  Ilurd.  Cambr.. 
II  Volk  ^757-  8- 

Hurdiarmm  commentarium  germanice  vertit  Efchen- 
bnrg.     Lipf.  1772.   g. 

£).  II.  FL  ad  tectiones  prolatiores  düigenter  emenda* 
tusf  et  interpunetione  novafaepius  ilhißratus.  Ed.  IV. 
Glasgnae  exeuck  R.  et  A.  Foulie.  1760.  8* 

P+ß.jFL,  lathuiet,An§jUcc%  interpr.  Ph.  Francis. 

Lond.  1760.  8- 
Vid.  a.  1743. 

k  4.                           Q. 


\ 


CUI  DE      HORATII 


/ 


Q.  ff.  Fl.  Opera  omnia,  prius~ad  exemplar  Berti* 
leii  excuffa,  nunc  infertis  duobus  Codd.  noviffune  reper- 
tis  aucta,  aidita  quoque  de  herum  odarum  inventione 
epißola  principis  Palavicini.  T.  L  IL  f.  L  (Pragae)  et  a. 

(1760)  8- 

Curata  haec  editio  a  Celfeit  Princ.  de  Furßenberg. 

p.  ff.  Fl.  Opera.,  curaute  I.  P.  Mülero.   Berolini 

1761.  8V 

Q.  H.  Fl.  Poemata,  labine  et  gaü.  ex  tferf.  Batteußi 
recufa.  II.  Voll,  lenae  et  Lipf.  176a.  12. 

Q.  ff.  FL  Opera ,  typix  Io<  Baskerviü*.   Birmingh. 

176a.    12.  * 

Nitida  et  fatis  correcta  editio ,   recuC  a.  1770. 

Q.  ff.  Fl.  Cannlna  et  Ars  poetica  cum  Notis  Henrm 
Braun.  Aug.  Vind.  1763*  8- 

Q.  ff.  Fl.  Carmina,  nitori  fuo  reßUuta.  Parif.  apud 
Barbou.  '     §  1765. 

Idem  Barbou  a.  tetfi.'Duhameliariam  recüdi  curavit 

irvoii. 

Chr.  Ad.  Klotzii  Vindiciae  O.  H.  FL;  accedit  com* 
mentarius  in  carmina  poetae.  Bremae  1764-  8« 

Q.  ff.  FL  cum  vcrf.  Anglica  et  notis  C.  Smart. 
Londinl  (IV.  Voll.)  1767.,  8-  ' 

Q.  ff.  FL  Opera ,  adfidem  LXXVI.  Codd.  Acce-  - 
dunt  I.  Synopjis  chronologica  rerum  Romanarum9  vi- 
vente  Horatio.  II.  Tractatulus  de  metris  Horatianis. 
III.  Variae  LXXVI  Codd.  Lectiones.  IV.  Phraßum 
ßibdifßcilium  enucleatio.  V.  LeXicon  mythologicum,  hi~ 
ßoritum  et  geographicnm.  *  VI.  tHctionarium  Latino- 
Gallicum  vocum  Horatianarum,  qrtae  lectorem  morari 
pojfunt.   Curante  löf.  Vahrt.  Parüns,  $1.  Lambert* 

1770.  8« 


t 


N  ' 


EDlTIONIfl-VS,  CLIU 

Q.  H.  Fl.9  Birmmgh.  typ.  Basherviüe       1770.  4. 

Q.  H.  FL  carmina,  eollatione  fcriptorum  graecö- 
rum  iüttßrata  ab  Henri c.  fVagiiero.  Halae  1770.  ß. 
Eiusd.  Additamenta  t  ib.  1771.  8»  % 

Cftr.  Jd.Klotzü  Lectioner,  VenuGnac;.  Lipf.  1770.8» 

Baxtero -  Gefneriana  IL  Lipf.  *773- 8- 

Q.  H.  Fl.  a  Franc»  Dorighello,  Patavino9  iUußra* 
tus.T.  I  —  III.  Patavii  typis  femiuarii  -  1774.  8» 

Q.  H.  Fl.  Carmina  et  Epodan  Über  latine  cum  verf. 
germ.  et  notis  Iac.  Frid.  Schmidt.  T.  1  —  III.  Gothae, 
Et  tinger  1776.  8* 

O.  ff.  Fl.  Carmina  cum  Annotat.  gaükis  Lud.  Poin- 
ßnet  de  Sivry.  T.  I.  IL  Parif.  e  typogr.  Didot.   1777.  8* 

Q.  H.  Fl.  Opera,  recenfuit9  Varietät e  lectionis  et 
perpetua  adnotatione  Mußravit  Chr.  Dav.  lanu  T.  I. 
LipC  1778*  T.  IL  ibid.  178»- 

,  Horazcns  Briefe:  überfett  mit  hißorifchen  Eintet» 
tungen  und  andern  nöthigeu  Erläuterungen  von  C.  JH> 
JYicland.     Deflau  178a.  8- 

RepetiLXipf.  1787*  «fc  »790. 

Q.  H.  FL  Opera ,  ad  optimas  edd.  coüata.  Prae- 
mittitur  notitia  literaria.  Studiis  focietatis  Bippntinae. 
Uiponti  »7Ö3-8- 

Recufa  1792« 

.  Q.  H.  FL  Opera.  Jvenione  »785-  a4* 

Editio  nitida. 

Horazenf  Satyren:  üherfezt  und  mit  Einleitungen 
und  erläuternden  Anmerkungen  verfehen  von  C.  M.  JVie» 
land.  Lipf.  1786.  8* 

Recnla  ed.  a.  1794.  - 


OLIV.  PE    H  O  R.  ,E  D  I  TI  O  NIB, 

*  Q.  ff.  Fl.  Carolina:,  curavit  ler.  Iae.  Oberün.  Ar- 
gentor.  typis  et  fumta  Rollandi  et  Iacobi  1788-  4- 

SplendidiiEma  editio.  In  fine  adiectae  fnnt  varr. 
Lectt.  e  codd.  IV.  Argentoratenübus  excerptae. 

Baoftero-  Gefneriänam  epdezu  anno  obiT.  fuialocuple- 
tatam  curavit  1.  C.  Zeunius,    Lipfiae  apud  Fritfch.  ß. 

Q.  H.  FL  Opera.  Parmae,  in  aedibu«  Palatinia  ty- 
pis Bodoniania  1791.  fol.  raai. 

Editioni  cui  Bodoni  omnes  typographiae  fuae  äffudit 
Veneres ,  praefuit  loh*  Nie.  de  Azara  9  irocatia  in  partem 
laboris  xEnnio  Quirino  Vif  conti  Romano»  Carolo  Fea 
Hicenfi  et  Stephano  Arteaga  Matritenfi,  VV.  eruditifil- 
mis  ac  de  politioris  antiquitatis  monumentis  meritiiliraLj. 
Text us  fubinde  reßetus  eft  ad  probaüflimaa  qnasqueCodd. 
lectione»,  et  accuratifRma  interpunetione  fublevatus',  ut 
adeo  novam  poetae  recenfionem  praeflet  haec  editio» 

'  Ausgeioählte  Oden  und  Lieder  vom  Iloraz ,  herausge- 
geben von  lohl  Heinr.  hiß  Köcppen  Braun  fchw.   1791. 

Erklärende  Anmerkungen  dazu  Th.  I.  von  EbendenfeU 
ben.  Tb.  IL  von  Carl  Aug.  Boettiger  Braunfchw.   1793. 

Q.  H.  FL  Carminum  Libri  V.  überfetzt,  und  mit 
einigen  Anmerkungen  begleitet  von  Jo.  Fr.  Boqs.  Leipzig 

179*-  6* 

P.   F.  A.   Nitfch  Forlefungen    über  die  Idaßfchcn 

Dichter  -der  Römer  T.  I.  IL  ( Horatii  Carolina  et  über 

Epodon).  Leipz.  .'  1792. 

Q+  Ji.  FL  t/uae  fupeffunt ,  recenfuit  et  notulis  wi- 
ffruxit  Gilb.  fVakefield,   Voll.  IL    Londini  i79fh 

Editio  iiitidiiEma,    curatiffimeque  facta. 

Q.  H.  Ft.  Opera,  ad  exemplar  Bentleii  reeudenda 
curavit >  adieeiis  argumenta,  notis  criticis  et  lndicibus, 
Jo.  <ihr.  Fr.  FFetzel    Liguhii  1799.  8- 


Q.  H  O- 


CLV 


»      « 


Q.    HÖRATII   FLACCI 

V     I      TA 

AVCTORE 

*  *      .      • 

C.        5VETONIO      T  K  A  N  Q  V  X  L  L  O. 


^J.  Horatius  Flaccus,  Venufinus,  patre,  ut  ipfe  i 
quidem  tradit,  libertino  et  exauctionum  coactore, 

[ut  vero  creditum  eft,  falTamen tario ,    cum  Uli 

*  qui^ 

Saetonium  Tranquillum  con-  vius,  CaJaubonus,  Voßiuf .  Sed 

Hat  Üb  eil  um  fcripuuV  de  poetis»  efletne  ea  vita  omnino  Suetonit, 

quo  eorum  vius    complectere«  necnc»  dubitatum  cit.  Quiiltud 

tur.    v.  lud.  Orig.  VIII.  7«  Ex  defendtint,    urgent  fcre  liroili- 

eo    fervarnnt   viri    docti'  vitas  tndinem    dictionis     cum    iülo 

Lucani ,  Terentii  cct*     Iara  in  Suetonü.    Qua«  licet  negari  ne« 

eodicibus    andquit    reperta   eft  qucat;    Urnen  admodum  infir* 

▼ita  Horatii,    quae  diferto   tri*  mura   e  tali  firnilitudine  argu- 

bneretur  Suetonio.  JEaro  primu»  menium  c£L     JUud  autem  gra- 

F.  Nannius  e   cod.   BuaUdiano  vius,      quod     Porphyrion     ad 

Mifcellaneornni  fuoruro  übri  III.  Epift.  IL  1  pr.  fcribit:  Apparet* 

c  1.  inieruerat.     Deinde  e  cod.  hunc     librum    hortatu    Caefaris 

Bland.   anÜquilT.  a  Bernardino  fcriptum  etße.     Cuiuj  rei  etiam 

Lauredano   acceptam    Muretus  Suetoniut  auctor  eft.  Nam  apud 

editioni  fnae  a.  15551  pracfixe-  eum  tpi/töla  invenitur  Augufti, 

rat»    Jibique  primus  .efcs*.  per-  increpantis  Horatium,    quod  non 

peraro  vifus  erat.  Pol.  et  Ciuqu«  ad  je    quoquo    plurima  fcribet» 

ex  eodem  cod.  edidit,    Mendo-  Hoc  inquara  plus  rnomenti  La» 

fiflima  initio  erat,  fed  viri  do-  bet;    quaniquam  et,    ii  durior 

cti  poft  e  vetuiüs  MS5.  et  con*  us,.dicera  poflia,   non  idco  ne* 

iectora    pleraque    emendarunt*  ceffe  eile»  ut  haec,  quam  hodie 

inprimit    Rutgerüuft»     Grpno-  habemus,    Horatii  vita  a  Sue- 
tonio 


clvi  de    Vita 

i  quidam  expröbrafTet  in  alteroationc :    quotims,  ego 
2  vidi  patr'em  tiatm  brachte  Je  emurkgentem?]   )>ello  Phi- 
lippen (i ,  excitus  a  M.  Brttto  imperatore,  tribunus 
militum  meruit;  victisque  partibus ,  venia  inipe~ 

trata, 

tonlo  fit,  nara  pofle  nihilo  fe-  Tale  munus  obierat  Horatii  pa- 
ciu»  Gramroaricuniferioreineias  ter,  et  inde  «eottiatn  übi  cora- 
atictofem  effc,  et  modo  illud  paxnxat.  Cf.  Serm.  I.  6.  9 1 .  — 
de  Augufto  e  Suetonio  (omfifle.  Pro  ut  veto  qhidam  libri  ap. 
Sed  vel  fic  facile  inducünur  ad  Rutg.  ut  vere,  unde  Cafaul?.  le- 
rectüftmum  de  hac  vita  iudi-  gebatfere.  Solfcunentarius,  qül 
ciura :  efle  eam  omnino  a  8ue-  lalfamenta  faoit ,  vel  vendit, 
tonio,  Ted  grammaticot  et  libra-  ikkavroxwk^.  J)acer«  vertit, 
rioB  monachos,  qüi  illara  trans*  un  charcutier*  —  immungentem 
feriberent , v  v«A  omifi  fic ,  in  fuo  pro  emungentem  tu  libris  Aut- 
quemque  exemplo,  quaedam,  gerfii  et  fic  Baxt*  mungentem 
vel  alia  de  fuis  interpolaftc ;  Cafaub.  Laudatur  Auct.  ad 
quod  ultimum  de  infami  illo  Heten.  IV.  54.  Vt  fi  falfamen- 
loco  de  fpeculafco  cnbicnlo  ©er-  tarit  filio  dient:  qaitfie  tu,  cu~ 
ti/fiitmm  eft.  Ceterum  Porphy-  ms  patcr  cuhtto  fe  emungers  jfb- 
rionem  ctiam  Vitara  Horatii  Ubat.  Vereor  atitem,  ne  haec: 
feripfifle,  ipfe  teftatur  ad  Serm.  ut  voro  ersditum  —  *nwngentemt 
I.  6.  '41«  '  '    a  librario  fint.  [Rede;  id  quod 

1.  libertinOt  vid.  Serm.  I.  vel  hiulca  oratio  arguit.  Forte 
6.  45.  qüidem  deeft  in  quibus-  duo  pauni  affiitt  fruit ,  prumie 
dam  editis;  elegantiut  adeft  in  de  falfarornurio  f  cuialiut.no« 
MSS.  Pro  exactionum9  quod  tum  Ülud  fcomma  ex  Auct.  ad' 
vulgo  legitur,  praeclare  enaend.  Heren,  adtexuit*  Itaque  uncit 
Gefn.  exauetionum  h.  finitnrum  incluii,] 
f.  peraetaruro  attetiomim  i.  ven- 

ditionum  publicarum ;  in,quibus  s.  exereitus  Über  Puteatii  ap. 
et  -praecones  eflent,  h.  qui  fia*  Rutgerf.  mendofe.  Scriptum 
rent  ad  haftara,  oblafaqa«  pro*  qumeftorium  intelligo  munui 
tia  cnuntiarent »  et  coactores,  feribae,  %  quaeßore  in  deeuriam 
h.  qui  ab  his ,  quibus  «rtribu»  lecti ;  «j«i  fcrtptmm  fucere  dich 
tae  fuillcnt  in  auetione  fingulae  tur.  CSF.  Liv.  IX.  46.  XL.  39. 
res,  pretium  exigendum  Cool-  [Ad de  Mafios,  in  vita  Noftri 
ligendam  pecuiiiam  in  fe-reci«  p.  74  fq-  qui  commode  laudat 
per ent,  pacta  centelinia  parte;  Gell.  VI.  9.  Ad  rem  Noßer 
ut  appnret  e  Cic  Rabir.  Poft.  11.    Sera*  II.  6.  36.] 

5. 


U    O    R    A    T    II  .CEVU 

tcftta,  fcriptum  quaeftorium  comparaTit;  acprimo* 
Maecenati,  mar  Augufto  in  grariäm  infiauatua, 
non  mediocrem  in  amborum  anüciüA  locum  te» 
nuit.     Maecenasv  qnantopere  eum  dUexerit,    tätig 
demonftratur  ifto  epigrämmatc : 

JVi  te  viJceriBus  weis,    HoratU 
Plus  iam  dUigß%    tu  tuum  fodalam, 
Ninnio  videas  Jirigoßorem. 

Sed  rr)ulto  magis ,   extremis  iudiciis ,  tali  ad  Ali-  4 
guftum  elogio :    Horatii  Flacci,  ut  meit  eßo  memor. 

Au- 

3.  ttftatmr.  pro-  demonftratur^  Maecenatem    taKt   negligentia; 

Über  Puteani,  et  lio  Baxt.  mon-  Modo  illud  de  Nixinio  CraflTo 

ftratur  Valart.    Sivr.   In   altero  certios  eflet.     N'umio  haud  du- 

et  terrio  epigraminatis  Maece-  bie  recte  legknr ,  qnod  compa- 

natiani    verfu    magna   varieta»  rauti  rariemtts  attatas  facile  pa- 

eft.  V-  2.  aüi  ap>  Rutg.  habent  tebkj    uim  *ets  gvatior  exGftk 

Timm,  cod.  Put«  tut*m>    V.  5-  ftractura   eieotp  me*     Ninnium 

apud   Cruqviuni    et   Rutg.   eft  poflk  explicare  parrum  mulan* 

Hinno  me  videms,    Muretus  edi-  «Hat  >haanum  f.  ginnum ,  kern 

dk  M'mto .  *.    Neunius    Mimo  nkmum  dictum*    Sed  mihi  ele» 

me  v.  Baxterue  einend«  Minne  gantior  ridctur  iocu* ,  fi  fufpu 

h.  ore  glabra.  Gronovuu  coni.  ceris,  efle  nomen  hominis  vol. 

Tilii  födmUs  Ginne  t   ut  ludetat  garis,    nobis  nunc  ignoti ,  tune 

ki  Titkun  quemdam,    ftrjgofo  a  macrkudine  notÜRmi.    Nana 

ginne  h.   mnlo  Tehi    foHtnin.  et  Ninniam  Cainpanam  gentem 

Deoer.  Nirmo  me»  Yofliue,  Lin-  fnifle  apparet  e  Liv.  XXIII.  8» 

denbrog.  et  Pkhoeu*  JNinnio  vi»  et    ingeniofue    tuno   Infus    eft 

dems;    dickque   Vo/fias,    fnifle  in    epitheto  •  ftrigofus,     qnod 

eo  tempore  Romae  poötam  Nin- '  ptoprie   de    iumentia   dickur. 

ntumCralTani,  qui  iu  eflet  roa-  Volo,     ut,    qui  nunc,     inftar 

cilenrti*  et  fiecua»  ut  in  qnoti»  toi,    bene   ciiratna   et   pingutt 

dianot  iocot  abilTet.      Metrum  Tum  (ia  enim  faifle  videtut)» 

non  obeft ;  nun  etiam  apud  Ca-  ftrigoßor  fiam  Ninnio. 

tuUnm  bendecafyllabi  multi   a  4.  extremis  Esauiliis  ap.  Cm- 

trochaeo     faernjtuit}    et   deeet  qmam    legkur»    et  -fie  v«*go. 

s"  nulle  „ 


CLMIÜ  -DE*      VITA 

5.  .  Auguftus  epiftolarum  quoque  ei  officium*  obtiir 
Üt,  ut  hoc  ad'MaecenatemfcriptX)  fignificat:  Atti,e 
ipfe  fufjicUbäm  fcribendU  epißpüs  amieorum;  nunc  oc* 
\cupatijfimus  et  infirmus ,  Horatium  noßrum  te  cupio  ad- 
ducere.  Veniet  igitur  ab  ißa  parafitica  menfa  ad  hatte 
regiam ,  et  nos  in  epißolis  fcribendU  adüivabit. 

S  Ac  ne  reeufanti  quidem  aut  fuccenfiiit  quid- 
7  quam,  aut  airucHiam  fuam  ingerere  defiit.  Exitant 
epütolae,  e  qjuibus  argupient;  gratia  pauca  fubieci* 
Sume  tibi  aliquid  iuris  apud  me ,  tamquäm  ß  convictor 
mihifueris:  quoniam  id  ufus  mihi  tecum  ejje  volui,  ß 
Qper  valetudinem  tuam  ßeri  potuijffet.  Et  rurfus:  Tui 
qualem  habearn  memoriam,  poteris  ex  Septimio  quoque 

noftro 

nullo  fenfu;  W  apparet,   irre-  liabuerk.     Sed  nihil  vetabat  ad 

pfiffe  ex  fine  huiui  vitae.    Re-  amicuro  fic  feribere,    inprimia 

ctius  cod.  reg.  ap»  Rutg,  extre-  per  iocum. 
mis     iudieiis,      h.    tefiamento;         6.  fuggerere  ftp»   Cruqu.   et 

quod  vel  iudicium  dicere,    vel  vulgo;    Ted    ingarere  cod.   reg, 

Jupremum,     extremutn  i.  Tolle-  Rutg.  et  Murec  defi'u'u   Ge£h. 

mne  iCtis  anttquis.  -*-  ad  Augu-  Sivr. 

ßamlibex  Futean.  ac  de  Li  via         7«  ßeri  .  pojjit    rel    poffet, 

dicatur.    Male.  —  eclogio  vult  vulgo  legitur,  fed  fenfos  requi- 

.  Gern.    .  Sed  bene  Labet  elogium*  üt  potuiffet,  utimox  -pxohabeo 

teüamentb    proprium    vocabu-  legi  iubet  latinitai  haheanu 

Jum  (v.  Gefn.  theL  v.  Elogium  .    8-    IN*   tranaeundi    formuU 

»•  8» )  5    b.  L  brevem  common-  Et  rurfus  aperte  a  monacbo  eß, 

dationem  fignincat.  ex  noto  xaj  xdrXiv  in  facris  lit- 

5.  a  te  cupio  abducert  BentL  teris.      Equidem    oxnnia    illa : 

nefcio  unde.  —  parafitica  men-  Exftmnt  epiftolme    —    «v£v*i£* 

fat  b.  311a  ut  parauttts  fruitur,  (ßpovat/uftv,  emblema  e  margine 

»p.  apud  te ,    cid  null*  officia  eile  puto ,  at  ex  antiquo  tarnen 

praeßat.  —  regiam  menfam  fcr-  nlio  feriptore  famtia  ipfis  epilto- 

re  non  poteft  Rutgcrf.  quia  ap.  larum    fraginentis;    quae    pro« 

Romanos  regia  nomen  invidiam  fecto  non  ab  inepto  grammatico, 

Ted 


H    Q   A   A   X   l  I.  CI.XIX 

noßro  audire;  nam  incidit,   ut  Mo  coravificree  amc  uu 
mentio.     Nequc  enim  >  ß  tufupcrküs  *micitiam  i 
fprevifii,  ideo  nos  quoque  av£u7tp(ßpdvröjüuv» 


•    ^  •       » 


Practerea  faepe  eum ,  ihter  alios  iocos,  putijß-g 

mum   peiiem  et  hamuncionem  UpidiJJiniuni  appellavit, 
unaqueet  altera  liberalitate  locupletavit.     Scripte10 
quidem  ätis  usque  adeo  probavit,  manfuraque  per* 
petuo  opiitatus  eft ,  ut  nun  modo  faeculare  Carmen 
componendum  iniunxerit,  fed  et  Vindelicam  victo-» 
riam  Tiberii  Druiique  privignorum  fuoruxn;  eum»  *  * 
quecoegerit,  propterhoc,  tribus  carminum  libris 
ex  longo  intervallo  quartum  addere:   poft  Sermo*.** 
nes  vero  lecioa  quoädam  nullam.fui  «meptianßux 
habitam  ita  fit  quejßus :  Irafci  mc  tibi  feit  o>  quod  non 
in  plerisque  eiusmodi  feriptis  mecum  potijjimum  loquaris. 

An 


fed  genuin«  effe»   lacilc  eft  fen«  gerrimu«  et  cariflimus,  nil  am-, 

tue.  pliu*.  appellavit»  !ic  legeudum ; 

3.  Septimius  eft  ille»  cd  quem  Yulgo  appellat.   —    tum  atqus 

eft  carai.  LI.  6.  et  de  quo  laqui-  a»V*rit  male  Dacer.  explicat  dua* 

tur  Epift.  I.  3  et  g.  —  mv$v«  Ins,   et  in  eo  fe  torquet.  . 
*if  tytvcZpav »  Yicüfim  fuperbi         10.  Poft   perpetno  in  Blan- 

fumus :  fic  Cruqu.  Mutet.  Rutg.  din.    cod.   lacuna  erat ,    quam 

Minus  bene  alii  poft  Nanniuxn,  explent  fere  credidit ;  Ted  Rutg. . 

«t*3u*if)f<p«vcvfMv.  e   cod.    reg.    opinatu*  eft.  — 

9*   putijjiinum,    antjque  pro  flndeikam   «•     Eft  «arm.  IV. 

pmrijffimum,  quod  ipfura  alii  ex-  4  et  14. 

uibent.  Ptnein  vuJgo»  et  per  io-         12,    Iratmn    quidem    ediri» 

cum  familiärem»  umplicuer  pro  item  mox  pro    Eclogam  male, 

nomine»  Tel»    quod  Itatim  fe«  elogiunu     Eft  epiftola  libri   II 

qnitor»    homuncione»    Romae  prima.       Eclogas  enim  antiqui- 

dietnm  fuifle  put» »    ut  eunnus  orania  generia  poömau  breviora 

fimpl.    pro    femin*    dicebatur;  cjiccbant»  non  folum»  ut  vnigo» 

ut  putijfimut  p»  fit  homo  inte-  IdyUtt. 

«4. 


GLX     •  %  J>    E       V  I    T    A 

An  vereris,   nß  apud  pofleros  infame  tibi  fit,  quod  vi- 
1 3  dearis  familiär is  nobis  ejfe?     Expreilitque  eclogam, 

cuius  initiiuneft, 

Cum  tot  fußineas  et   tanta  negotia  folust 
Res  Italas  armis    tuteris9    moribus    ornes* 
,  Legibus  emendes:    in  publica    commoda  peccem, 
Si  longo  fermone  morer  tua  tempora,    Caefar. 

,4  Habitu  corporis  brevis  fuit  atqtte  obefus,  qualis 
et  a  fiemet  ipfo  in  fatiris  defcribitur,  et  ab  Augulto 

i5hac  epiltola:  Pertulit  ad  nie  Udonyfius  Ubeüum  tuumf 
quem  egüj  Ue  aceufem  bteyitatem,  quantuluscumque  eß% 

iäbani  confulo.  Vereri  autem  mihi  videris,  ne  maiores  li~ 
belli  tut  fintf  quam  ip Je  es.  .  Sed  fi  tibi  ßatura  deefi, 

cor* 

14«  in  fatiris  K,  np.  Serm.  II.  fextqriolo  '(quae   eft    ntenfura 

3-    3oß.    Huc    etiara    pertinet  antiqua  et  aridorum  et  liquido- 

Epift.  I.  4  extr.    £  marginc  ftu  rum,  fexta  congii  pars)  fcribere 

fpicor  efle  hoc  in  fatiris  *   nam  Tel  prudenter  negligunt  JiKpp. 

recenttorem  fatiratum    «ppelhu  vel  putant»  iuberi  Horatium  in 

tkraem  efle  videbimus«  fextariolnin »    tamquam  in  rau- 

'    15.     Dienyfius   band    dubie  fettm  irrepere;    quo  ioco  niHil 

fervus    vei    libertus     Augufti.  poflet  frigidius  excogitari.    R«. 

\    Pro  ne  aceufem.  brevitatem  Übet  ctUfime  unu»  Gefriert»  rem  «x- 

.  Put.  h*beb*t aceuftrem ;  regtns»  pediit.     Cdnßat ,  veteres  volu- 

ut  accufantem9     nnde  Bentl.  ut  xnina  fua  fuper  baeillo»  vel  lon- 

te~accufem.     Male  ooraia.     Re-  giori  vel  breviori,  convölvifle. 

giut  codex  videtu*  enn  leetma  Iara  fextariolus  admodum  brevis 

habuifle  ne  aceuf .  •  •  .  atenu  feu  hnmili*  ftterit  oportet»  vel* 

16.  Codex  regius  cum  lacu*  axiin  faperante  diametro.     Ita» 

na  exhibebat:    Sed  fi  tibi  fiatu*  qne- humanifluno  ioco  Auguftua 

ra  deefe,  $  : .  ...  utide  eft.    Et  brevitatem  Kbri  Horatii,    ctfiti* 

ßc  Bentl.  Vnde  Cauftmb.  coni.  lectione  non  latiatas  eflet,    ao»; 

venter  abunde  eft*      Facile  ap-  cufaL      61  vis»    libros  tuos  te 

paret »     perifle    corpufculum  et  ipfo  non  maiorefi  efle ,    cogites» 

iitteram  primam  ex  non.  —  in  tibi  Hcet  non  fonguin »   at  cra& 

furo 


H.  O    R:  A    T    I    I*  CLXI 

corpufcutum  non  dcefi.  , .  Itaque  ticelit  in  fcxtariolo  fcri- 
hos ,  cum  eircuitus  volummis  tuifu  oyKiviit{jTa?Q;9  ficut 
eß  ventricuti  tuu 

Vixit  plurimum  in  feceflu  ruris  fui  Sa  bin  i  aut17 
Tiburtini,  domusque  eius  oftenditur  qirca  Tiburni 
lucidum.     Veneruntin  nianus  meas  et  elegifubig 
eius  titulo,  et  epiftola  profa  Inratione ,    quafi  com* 
mendantis  fe  Maecenati.     Sed  utraque  falfa  puto.  .9 
Nam  elegi  vulgares.,   epiftola  obfqura ;    quo  vitio 

•mi- 

fum  Corpus  efle;  et  fic  licet»  dam»  diflblutae  nequitiae  homi- 
bacillo  breviffimo»  per  rno  vel  ne»  narrarione»  perrnutato  no- 
fexuriolo »  inyolvas  fcripta  tua»  na  ine  ducta»  ut  nulluni  efle  du- 
rum» h,  duromodo ,  quod  Ion-  bium  poflit»  quin  ab  inepto 
gitudini  deeft»  ut  in  te,  circui*  graromatico  ille  pannua  intet* 
tu  compenfetur,  —  oyKwStora-  polatut  fit.  Doctifftme  inpr. 
to;,  quam  crafliflimtu.  Mire  111..  LelTitig.  Opp.  T.  JTT.  p. 
corrupta  eft~baec  vox ,  in  editis  11—30.  cum  refecuit.  Tacite 
quoque ;  e-  g.  otnoX^armro^  Dacer.  et  Baxrerus  omiferunt. 
onpcwaWocro?  cet.  Sed  non  diili-  17.  Ex  illis:  Sabini  aut  Ti- 
mulandum »  h.'  L  in  vita  Hora-  burtini  male  quidam  ( Valart. 
tii  ap.  Nannium,  Cruquhim,  etiam)  duo  praedia  Horatii  cf- 
Mnretum»  et  yulgo»  fequi  Io-*  finxerunt;  quod  vel  ex  carm, 
cum  inboneniflimum »  qui  tur-  II.  13.  14.  refeil itur.  Recte 
pem  roacnlani  tauto  viro  ad-  vidit  Rittger  f.  praedium  Horatii 
fperCerit :  Ad  res  venereas  intern»  ita  in  confiniis  agri  Sabini  et 
■perantioT  traduur;  nam  fpecu-  Tiburtini  fituro  putandum »  ut 
lato  cubiculo  fcortm  die  itur  ha-  dubinm  eflet,  utro  pertineret. 
buijfe(fic)  difpofita,  ut»  quo-  Talis  erat  et  Catulli  Fundus,  c 
cumqve  refpexiffet ,  ibi  ei  imago  XLII.  qupra  Line  male  quidam 
coitus  referretur.  In  quibus  eumdem  fuifle  cum  Horatiafto 
etiamß  forte  a  latinitate  ferri  putarunt.  Sed  -ülc  haud  dubio  . 
poßint  Jpeculetum  cubiculum  et  propior  Tiburi  fuit.  —  De 
difponere  fcorta;  at  narratio  Tiburni  luculo  vid.  carm.  I.  7. 
ipfa  ita  abfurda    et    aoveraros,  13. 

iul   aperte     o    Senecae   (natur.  19.   [Falfas   quoque    et  mi- 

quaeftt.  I.  16.)  de  Hoftio  quo-  fclli  verüficatoris   fetum  haben- 

Tom.  /.  1                                              das 


cixji 


DE       VITA 


ao  minimc  tenebatur.  Natus  cft  VI  Idus  Dtfcembris, 
L.  Cotta  et  Lv  Torquato  Coff.  Deceflit  V  Kai.  De- 
cemb.  C.  Marciö  Cenforino  et  G.  Aßnio  Gallo  CofT. 
polt  nonum  et  quinquagefimum  annum,  haerede 
Auguiio  pal  am  nuneupato,  cum  urgente  vi  valetu- 
dinis  non  fufficeret  ad  obfignandas  tefiamenti  tabu- 
las. Humatus  et  conditus  eft  extremis  Efquiliis 
iuxta  Maecenatis  tumulum. 


das  efle  duas  Odas,    nuper  in  so.    Pro  VI  Id.  Dsc,  Über 

Codi  Ms.  Horatii  bibl.  Palatinac  Puc.  hobebat    HL  —    In  pofi 

in  Vaticana  reperus  et  in  calce  nonum    erravit    vel    Suetonius 

1.  I.  Carmin  um  adfutai,  dudum  vel  librarius ,    naxn  confules  di- 

oftenderunt  VV.  DD.     Primus  cti  definiunt  numerum  annorum 

caruni  mentionera    iniecit  Vil-  LVH.    —  palam>    Viva  voce., 

loif.    Animadvv.    ad  Long.   p.  Cf.  Iuftin.  Iaftit.  L.  II.  T.  X. 


5»o, 


$.  13- 


\ 


VITA 


H    O    n    A    T    I    I.  0LXI1I 

TITA  HORATII  IN  EODEM   COD.  ALITER 

DESCR1PTA«). 

Q.  Horatius  Flaccus,  libertino  patre  natus  in  Äpulia, 
cum  parente  in  Sabinoa  commigravit  b)0  Quem  cum 
pater  puerum  Romam  raiMet  in  ludüm  litterarium ,  par- 
cilümis  eruditus  impenfis ,  anguftias  patris  vicit  ingeniu ; 
coluitque  adolefcena  Urutum,  fab  quo  tribunus  militum, 
civili  hello ,  militavit,  captusque  a  Caefare,  poft  multum 
tempus,  beneficio  Maecenatis  non  folum  fervatus,  Ted 
etiam  in  amicitiam  receptus  eft.  Quapropter  Maecenati 
et  Augufto  in  omnibus  feriptis  fuis  venerabiliter  aflurgit. 
Scripßt  autem  Carminum  libros  IV ,  Epodon  I  f  Carmen 
faeculare,  Sermonum  libros  II»  Epiftolarum  IJ,  de  Arte 
poetica  I  c).  Comraentati  funt  in  illum  Porphyrion, 
Modeftus,  Heleniuö  Acron;  omnium  autem  optime 
Acron   d)s 


VITA  HORATn  IN  TRIBVS  CODD.  BLANDD. 

ALITER  DESCRIPTA. 

Q.  Horatius  Flaccus,  praecone  patre  natus,  Irbertinae 
conditionis,  Venußnus  ftiit ,  quae  civitas  Apuliae  eft. 
Non  tarnen  aut  opibus  vilis,  autftudio;  nam  litteris  li- 
bereUter  eruditus  pro  ingenii  dexterilate  in  tan  tum  iam  a 
puero  eininebat,  ut  ultra  medium  natalium  talibus  difei- 
plinis  faceret  fe  aptum  videri.  Hie,  poft  ftudia  Romana, 
philofophiae  cauffa  Athenas  profectus,    inter  Epicureos 

*  pri- 

«)  Eadem,  paucis  nmtittii,    e  cod*  antiquo  I.  Sichtrdi»    Ie- 
.  güur,    in  edit.  BafiL  1527. 

b)  migravU  BafiL 

c)  de  A.  p.  deeft  in  Bafil. 

d)  omnium  optima  C.  Aenülius.      Bafil. 

•-  1  0 


» 


X 


CJ/XIV  1>   £  «    V    I    T    A      %    . 

i 
\ 

primum  locum  tcnuit.     Familiaritatem  etiam.  M.  Bruti 

adeptus  eft,  eins,    qui  cum  Augufto  ^dimicavit;  nam  et 

tribunus  militum  eiua  fuit;    poft  victo riain  vero  civiliu 

belli  ,    interrentu  Maecenatis ,     Horatio  Caefar  indulfir. 

Fuit  autem  idem  Horatius  ftatura  brevis,    lippua,  obefo 

corpore,   iracundus,    obfGenia  raoribus,    ita  ut  cubiculo 

fpeculato  uteretur,  quo.  fe  congrediuntem  videret.  Natus 

VI  Id.  Decemb.  Cotta  et  Torquato  Coff.  Septuagefimo  c) 

feptimo  aetatis  anno  periit,  haerede  Augufto,  fepultus  in 

Efquiliis,     iuxta»  tumulum  Maecenatis.       In  opere  fuo 

Alcaeum  imitatus  eft  et  Sapphonem ,  in  fatira  Lucilium.  - 


Q.    HORATil   FJLACCT    VITA   PER    ANNOS 

DIGESTS 

v«  c.   Varr.  6ßp. 
JL  Aurelius  Cotta*     L.   Manlius  Torquatos  Coff. 

a,  C.  65.      llpratii  z. 

Hiß  Coli,  natum  eße  Horqtium ,  non  folum  Suetoniue 
auctor  eft,  fed  ipfe  etiam  Flaccue,  carm.  III.  21.  1.  V. 
13.  7.  Decemhrcm  menfem  ipfe  etiam  natalibua  fuis 
aflignat  Epiß.  I.  so.  cxtr.  illiusque  dieni  VI  Id.  memorat 
Suetonius.  % 

Generis  fui  obfcuritatem  numquam  diflimulat,  fem» 
per  nitro  faffus,  fe  nee  ingenuo,  nee  claro  natum  patre, 
fed  libertino ,  vita  tarnen  et  pectore  puro :  Serm.  I.  6. 
45 .  Ubertinus  autem  eo  tempore  idem  erat  ac  libertus ; 
cum  fuperioribus -feeculis  liberum  dicerentur  filii  liberto- 
rum  f.  manumüTorum.  Vide  vel  Sueton.  Claud.  24.. 
Hinc  Horatius  ex  fuae  aetatia  more  ingeruu/s  erat,  parena 
eins  non  item.  v.  Serm.  I.  6.  8  et  20.  Cf.  MaiToni  vit. 
Hör.  p.  4.  fqq.  et  Wieland,  ad  Serm.  I.  6.  8-      Oportet 

tarnen 

*)  Leg.  quinquagefimo* 


H    O    R    A    T    I    I.  ÜLXV 

'  4 

tarnen  Flaccnm»1  patre  iam  libertate  donato,  natum  effe; 
aliaö  enim  non  ruiffet  ingenuus»  » 

Patrem,  cuius  nomen  ignoraun*,  pofiquam,  ut  di- 
cexnas,  Aomam  concefferat,  coactorcm  ftiuTe,  conftat-et 
ex  cius  vita,  et  e  Sermon.  I.  6. 85-  W  ad  vectigalia  fere 
referunt,  quae  coegerit  pro  publicanis«  Sed  vid.  not.  ad 
rit.  Horat.  §.  l.  Salfaraentarium  fnilTd ,  ut  in  vita  Hon 
dicitar,  Torrentius  non  vult  credcre,  quia  ipfe  id  non 
commemorarit.  Sed  hoc  certe  infinnum.  Ioanniö  da 
Hamel  commentum  de  Horatii  patre  Flavio  Flacco,  no- 
büi  gente  Pontica  orto,  ita,  ut  uieretur,  caftigat  Sana- 
donus. 

Fatria  erat  Venufia ,  vel*  utalii»  Venußum*  Dan- 
niorum  colonia  (Pliu.  III.  i  i.  Strab.  VI.  p.  195.)»  anno 
V.  c.  CCCCLX»  dedueta  (Veliei.  I,  14.),  oppidumnon 
ignobile,  svrs r/iarov  dictum  Polybio»,  III.  90.  In  con- 
finio  Appulorum  et  Lueanorum  ka  fitum,  ut  anceps  effiet, 
utro  polius  pertineret.  v.  Serm.  I.  2.  34..  Cf.  Heinf. 
Advv.  p.  4-90.  Proximus  erat  Vultur  mona,  at  in  Pen* 
cetia,  altera  Apuliae  parte;  v.  Carm.  HL  4..  9  fqq.  In 
ea  regione  agellura  parvum  habuilTe  patrem  Horati>,  con- 
(tat  ex  Serm.  I.  6.  71.  Cum  Apuliam  at  tingere  t.  Calabria* 
Martiali  nofter  Calaber  etiani  dictus,    VIII.  ig, 

v.  ic*  696-   • 
L.  Calpurnius  Pifo.     A.  Gahinius. 
<*.   C*  58*    Horatii  |. 

Pater  Horatii ,  ingenui et  generofi  vir  animi,  cum 
in  filio  elegana  ihgenium  auhnackrerteret ,  omnera  curam 
in  illius  educatioue  pofuit,'  et  qiiidqirid  ex  facultatibtis 
exiguispoflet,  benigne  in  eam  impeiidit.  Agello  enim 
fuo,  quem  Venufii  habebat»  relicto  (nam  vemlidiffe 
errat,  teraere  poni  arbirror,  nmhoque  probabilius  vide- 
tnri  Iloratium  dernnm,  Bruti  partes  fecutum  profcri- 
ptione  polrproeliumphilippenreamififfe,  Ipfe  hoc  innuit 

1  j  £pr- 


CI.XVI  D    £  •    V     ITA. 

Epp.  IL  Q.  4.9.  Vnie  (ex  aefl.11  civilis  belli )  ßmnl  pri- 
mnm  me.dimijere  PhUippi  deeifis  humilem.  pennis  9  ino* 
pemque  paterni  et  laris  et  fundi.  Recte  ibi  Schol.  Signi- 
ßcatfe  proferiptum  fuijfe)  puerum  Rom  am  deduxit,  ibi- 
que  exaetoris  munere  emto ,  filium  non  folum  liberalibus 
honeftisque  artibus  iis,  quibus  nobilium  liberi  inftitue- 
bantur,  imbuendum  curavit,  fpretis  iis,  qua©  ad  folum 
quaeßum  fpeclarent;  babitumque  et  comitatum  ei  dedit, 
quj  nee  nobilem  puerum  dedeceret:  Ted  etiaru  morum 
fiiü  ipfe  afliduus  cuftos  et  rector,  virtutumque  ei  omnium 
et  magifter  et  exemplum  fuit;  eumque  nou  divitem  et 
ma<rnum,  Ted  bonum  et  honeftum  ajiquando  virum  efle 
voluit.  Vid.  Serm.  I.  6.  66  —  92.  grati  in  talera  patrem 
filii  immortale  monumentum. 

Fuit  primu6  Höratii  praeeeptor  Örbiliue  Pnpillus,  eo 
tempore  Romae  grammaticam  profeflus,  qui,  ex  infti- 
tnto  eins  aetatis  Ccholarum,  enarrabat  pueris  carraina  Li- 
vii  Andronici  et  Homeri:  Eptft.  I.  2.  70.  IL  ö.  4.1, 
Cf.  Quinctil.  I.  Q.  Graecarum  inprimis  litterarum  aman- 
tiflimus,  earum  exquifttam  cognitionem  n öfter  Tibi  a 
puero  comparabat;  Serm.  L  10.  31.  A.  P.  269. 

v.  c.  705. 
C  Claudius  MarcMus.     L~  Cornelius  Lentulus. 

a.  C.  49.   Horatii  $$. 

Togam  virilem  fumfifle  b.  a.  Horatiimi  probabile  eft. 
v.  Maflbn.  p.  25. 

v.  c  709. 

C.   Iulius  Caefar  IV.  ßne  coüega* 

a.  C.  45«    Horatii  J?.  ■ 

Ciceronis  filins,  Horatio  aequalis,  aliique  invenes 
nobilea,  Bibulus,  Acidimus,  Varus,  Meflala,  vere  in- 
eunte  Atbenae,    üudiorum  canfTa,    ptofieifeuntur.      Cic. 

^-       .    '  Epift. 


H    O    R    A    T    I    I.  OLXVJI 

Epifr.  *d  Att.  XII.  23.  26.  XIII.  24.  XV.  15.  15.  Pro- 
babile  fit,  Horatium  eodem  tempore  Atbends  petiffe*,  ut 
philofophiae  operam  daret.  Nam  ante  bellum  civile, 
poft  Caelaris  caectem  ortum,  eo  fe  venifle  ait  Epift. 
II.  2.  4.3. 

v.  c.  7ie.  1 

C.  Iulius  Caefar  F,     D/L  Antonius. 
a>  C.  44*    tloratii  f  |. 

Iclibut  Martita  Caefar  in  curia  Romana  occiditixr.  Se- 
quuntur  eiüs  mortem  varia  prodigia,  et  hißoricis  et  poe- 
tis  celebrata.  Itaque  Carmen  I.  2.  ad  hunc  a.  referj:  in- 
terpretum  multitudo.  Sed  quisfibi  perfuadeat,  Horatium, 
eo  tempore  partes  flruti  amplexum ,  in  Octavianum  fe- 
cifle  carmen  tarn  fplendidum?  quod  praeterea  tan  tum 
tamque  exercitatum  ftoetam  prodat ,  qualis  profecto  tunc 
nondum  Flaccus  fuit?  Tum  omnino,  ut  alia  taceam, 
obftat  appellatio  Principis  v.  50. 

Brutus  et  Cailius ,  Italia  cedent.es,  Athcnas  veniünt. 
Ibi  Brutus  clam  bellum  parat,  iuvenesque  Romanos» 
Atbenis  ßudiorum  caufla  verfantes,  Tibi  coniungit,  in 
his  Ciceronis  filium  (Flut.  Bnit.  37.  Dio  XLV1L  21. 
Vellei.  II.  62.),  et  Horatium,  ipfo  tefte  Epift.  IL  2«  47. 
Carm.  IL  7.  pr. 

v.  c.  711. 

C.    l'ihius  Panfa.     A.  Hirtius. 

C,  Iul.  Caefar   Octavianus.     Q,  Pedius  fuffcctL 

a.  6'.  45«    Horatii  £§. 

Ineunte  anno  M.  Brutus  cum  copiis  in  Macedoniam 
abit,  et  in  eius  cohorte  eß  Horatius.  "Ad  hoc  tempus 
referenda  videtur  rixa  inter  Rupilium  Regem,  qui  et  ipfe 
in  Bruti  comitatu  erat,  et  Perfium  coram  Bruto  agitata, 
quam  Horatius  defcribit  Serm.  L  7.  quarnquam  uon  ideo 
ecloga  ißa  ad  h.  a.  referejida  videtur.     M.  Lepidus,  M. 

1  4.  Anco- 


OLXVIII  D    E       V    I    T    A 

*  4 

Antonius,  C.  Caefar  Octavianus  Triamviros  reip.  conßU 
tueiidae*m  V  annos  fe.  renuntianf,  et  ptovincias  inter  fe 
diftribuunt. 

Horatius  yi  exercitu  Bruti  tribunus  militum  fit;  Serra. 
I.  6.  45- 

Ovidius  nafcitur.  Non  multo  ante  Fropertiua.  Ti- 
bullus  iam  a.  705.  Alii  tarnen  aüter« 

v.  c.712. 

M.  Aemilius  Lepidus  IL  L.  Munatius  Flancus* 

a.  C.  4  a.    Horatii  ij-J. 

C£  Carm.  III.  14.  fin.  Triumviri  Caefari  divinos 
honores  decernunt,  et  ab  eo  tempore  Octavianus  Divi 
filius  appellatur.  Dio  XLVII.  iß.  19.  L.  Aelius  Lamia 
praetor  creatur.  ) 

An  110  fere  exeunte  bis  pugnatur  apud  Philippos,  in 
ea  Macedoniae  parte,  quae  oliin  ad  Thraciam  pevtinue- 
raL  Brutus  et  Caffius  victi  ad  mortem  compelluntur. 
Horatius  poft  alterum  proelium  fuga  falutem  petit.  v. 
Carm»  II.  7.  Non  aliucbbellum  cruentius  caede  clarifli- 
morum  hominum  fuit.  Vcllei.  II.  71.  Sec(  eodem  tem- 
pore claflis  Octaviani,  duce  Domitio  Calvino,  in  mari 
Ionio ,  a  Statio  Murco  et  Cn.  Domitio  Ahenobarbo  pro* 
ßigatur. 

Claudius  Tiberius  Nero  nafcitur,   III  Kai«  Decemb. 


•  i 


v.  c.  71,3. 

L.  Antonius.     P,  Serviiius  Ifauricus. 

a.  C.  41-   Horatii  ^|* 

Redeundi  impunirate  victis  oblata,  dam  multi?  in 
lais  Pompeius  <5rofphus,  Horatii  amicus  (v.  Carm.  II.  7.)» 
in  Brutianis  parlibus  nianent-,  atque  a  Statio  Murco  vel 
Cu.  Ahenobaibo  recepti,  ad  Sex.  Pompeium  in  Siciliam 
profugiunt'  (Dio  XLVII  extr,    Vellei.  IL  7a.  et  76.); 

*  Ho- 


II    O    R.A    T    I    I.  CLXIX 

FToratius  htiius  anniinitio  in  Itaiiam  redit.  Magnam  in 
hoc  reditu  tempeßatem  paflus  creditur  ad  Palinurnm  Pro- 
montorium, et  huc  iam  Scholiaßea  traxit  Carm.  III.  4. 
2Q.  Quod  tarnen  fion  opus  eft,  eum  in  ißo  reditu  po- 
tius,  quam  alio  tempore,  ibi  periclitatum  efle.  Ad  na- 
Tim,  -qua  rediffet,  Tanaquillus  Faber  et  Dacerius  carm. 
I.  14.  traxere;  parum  acute.  Vid.  Argum,  illius  carminis 
et  a.  702. 

Offendebat  Horatius  redux'  patrem  fe  abfente  mor-  * 
tutun  »  neque  relictum  fibi  habebat  Larem ,    nee  funcium  • 
paternum,  quo  triumvirali  pro feriptione  excid erat ;  quae 
iHi  eo  triftior  Tors  faerit  oportet,  cum  corhmoda  et  fplen- 
dida  adeo  fuiffet  vita  fuperior.      Itaque  paupertas  ac  ob- 
feuritas,   in  generofo  animo  iugenii  artiumque  nutrices, 
eum  primura  impulerunt,    ut  verfus  faceret  (Epiß.  II. 
1 1.  49  fqqO»  noh  ,  quo  inde  panem  quaereret,  Ted  quo 
elucefeeret  ac  fibi  compararet  patronos.      Neque  video, 
quomodo  hoc.  illi   opprobrio   fit,     cum  conftet,    omni 
memoria  in  aliis  etiam  generibus  feofu  paupertatiamagnon 
Viros  evafiiTe;    magnaque  ingenia,     dum  adverfis  rebus 
obnitantur,   hoc  ipfo  nifu  in  alturri  extoili.     Fuerat  in 
Horatio  magnum  ingenium  poeticum,  fubactum  Graeco- 
rum  fainiiiaritate ;     hoc    fufeitari   prinmm    tali  irupulfu 
oportebat.      Quamquam  eum,    dum  ftihenis  commora* 
retur,  vel  antea  adeo,  verfu|im  feribendorum  periculuni 
iam  fechTe  e  Serni.  I.  10.  51.  haud  abfurde  colligaö.  Poft 
autem,   cum  in  otio  honefte  beateque  viveret,    folius  vel 
animi  et  gloriae,    vel  publici  ufus  gratia  carmina  fecit. 
yirae  fußentandae  caufla  feriptum  illüm  (f.  quafi  feriba- 
tiim)  quaeßoriuro,    quem  Suetonius  dicit,    fibi  compa- 
.  raffe  videtur;  nt  effet  in  decuria  feribarum,  qui  quaeßori 
apparerent.      (Vid.  Wieland,  ad  Serni.  II.  6.  36.)    Sed 
feqnenti  tempore  illud  munus  negiexiffe  eum,   facile  in-> 
telligitur.      Cf.  autem  Serm.  II.  6.  56.      lllud  vero  hinc 
apparet,  nullt  fuperiorum  annorum  ailighandum  effe  ul- 
lum  carmen  Horatii.  Huic  autem  anno  Maffonu«  elegant! 

1  5  fufpi- 


CLXX  DE       VITA 

fufpicione  tribnit  Senn.  I.  7.  quae  omnino  ecloga  luve* 
nilc  prodit  ingenium,  neque  inepte  pro  primo  foetu  Ho- 
ratiani  ingenü  haberi  poffit,  quem  quiflem  dignum  lectn 
ipfe  habuerit. 

1 
Neque  in  Virgilii  et  Varii  amicitiam  ante  hunc  a.  ve- 
nire potuit ;  neque  forte  hoc  ipfo  venit.  Item  male  huc 
refert  Carmen  I.  a.  Rodeilius;  cum  arbitrari  vix  poflimus, 
Horatium  tune  iam  tantum  poetam  fuiiTe,  quantum  hoc 
carmen  arguit. 

v.  c.  714. 

Cn.  Domitius  Calvinus*    C.  Afinius  Pollio. 

Suffecti  fub  anni  finem         x 

L.  Cornelius  Baibus.    P.  Canidius. 

a.  C.  4°«  Horatii  |£. 

Bellum  Perufinum.  In  eo  Afinius  Pollio  Cos.  a 
partibus  Antonianis  eft.  Octavianus  L.  Autonium  Peru- 
fiamque  urbem  deditidne  accipit.  Pax  Bnmdiiina  inter 
Octavianum  et  Antonium,  opera  L.  Cocceii,  communis 
amici,  adhibitia  etiam  Maecenate  a  Caefaris,  Pollione 
ab  Antonii  parte.  Dio  XL VII.  2&«  Referri  folet  ab  Intpp. 
ad  hanc  pacem  Brundifinam  Serm.  I.  5.  Secl  recte  id  re- 
iicit  MaiTonus  p.  $2.  fqq.  inprimis  quod  v.  afy.  dicuntnr 
Maecenas  et  Cocceius  faepius  iam  conciliafle  Octavianum 
et  Autonium*  idque  a.  714.  haud  dubie  primum  factum 
>ft ;  tum  et  Fonteii  Capitonts  in  hac  pace  iiulla  eft  apud 
hißoricos  mentio. 

v;  c.  715. 

L.  Marcius  Cenforinus.  C.  Calvifius  Sabinus. 

«•  C.  39.   Horatii  \\. 

Antonius  Pollionem  cum  exertitus  parte  adveruit 
Parthinos ,  populum  Illyricum ,  circa  Epidamnum  inco- 
lcntem,  et  Bruti  cauil'ae  eximie  faventem»    mittit;   qui 

rem 


H    O    R,    A    T    I    1.  CLXXI 

rem  egregie  gelfit,  et  fq.  anno  triumphum  de  Partium» 
egit.  V,  Dio  XLVIII.  4*.  Appian.  V.  p»  1 135. 

Face  cum  Sex.  Pompeio  ad  Mifenum  compofita 
Omnibus  profcriptis  impunitas  redeundi  data  eft.  Dio 
XLVIII.  36.  Vellei.  II.  67.  In  ii$  eft  Pompeiua  Grofc 
phus,  Horatü  amicus,  quem  venientem  excipit  carniine 
II.  7.  cuiusv.  Argum. 

Ad  d.  VIII.  Kai.  Nov.  Pollio  ex  Parthinis  tritimphat. 
Gruter.  thef.  infcr.  p.  297.  Hie  e£b  JDalmaticus  trinm- 
phus,  Carni.  II.  1.  16.  ubi  v.  not.  S£d  oportet  tarnen 
hoc  Carmen  aliquanto  poft  hunc  a.  feriptum  efle ,  ob  Pol« 
lionis  doctum  otium  in  eo  commemoratum. 

Hoc  anno  Horatium  JVIaecenati  a  Virgilio  et  Vario 
commendatum  efle,  Sanadonun  exSerm.  I.  6.  S6*  ponit. 
Et  recte.  v.  ad  a.  DCCXVI.  et  cf.  III.  Heyn.  Vit.  Virg. 
ad  hunc  a. 

v.  c.  71$. 

Apy*  Claudius  Pulcher.    C,  Norbanus  Flaccus* 

c.  C.  30.    Horatü  JJ. 

Pax  cum  Sex.  Pompeio  facta  dirimitur,  et  recrude- 
feit  cum  eo  bellum,  $Lcnlum  f.  yiraticum  dictum,  v. 
Fun.  XVI.  4.  Vellei.  IL  75.  Igitur  huic  anno  affignan- 
dumEpod.  carin.  IV.  nee  differendum  ad  feqnentem; 
nam  eo  cum  Caefar  ipfe  quoque  XX  fervorum  millia  ma- 
numiferit  et  ad  remum  dederit^Sueton.  Aug.  16.),  non 
poterat  tunc  poeta  fme  invidia  fervilem  inanum  tangere. 

Hoc  dem  um  anno  Horatium  in  Maecenatis  amicitiam 
et  familiari  tatem  ad  feriptum  eile,  nono  menfe  poft«  quam 
ei  commendatus  eilet  (v.  Serm.  L  6.  52  fqq.)»  appare- 
bit  ex  üs*  quae  ad  a.  V.  DCCXXIII  dicentur.  A  Mae* 
cenate  obtinet  praedium  in  Sabinig,  et  per  eundem  in 
Octaviani  aaucitiam  infmuatur. 


v.  c. 


i  r 

t 


CLXX1I  X>   E       VITA 

* 

v..-c.  717. 

M*  Vipfanius  Agrippa.     JL.  Cardniiu  Gaüm. 

a.  C.  37.    Horatii  £§• 

Ab  Agrippa,  ut  recens  aedificati«  claffibua  tutua  re- 
ceffus  eilet»  lacu  Averno  et  Lucrino  cum  mari  commiflb, 
portus  Inliiis  factusefL  v*  DioXLVIII.  50  et  51,  Huins 
operia  mentio  in  A.  P.  65. 

Antonius  Atbenb  Tarentum  claffe  venit.  Octavia 
adducit  Octavianum,  ut  cum  conveniat.  Nova  int^er 
cos  aroicitiae  pactio.  Dio  XLVIII  extr.  Eodem  Maelenas 
properat  cum  Horatio,  Virgilio,  Vario,  Plotio.  Id  eft 
itet  Brundiünum,  defcriptum  Serm.  I«  5. 

▼.  c.   7ift. 
*  JL.  Geüius  Poplicola.    M.  Cocceius  Ntrva. 
in.  C.  36.    Horatii  fg. 

Victo  Sex.  Pompeio,  Octavianus  Romam  reverfus 
magnis  honoribus  aflficitur.  Oppidatim  inter  Deos  tule- 
lares  conlecratur.  Appian.  V.  p.  1 178.  Phraated,  Par- 
thorum  rex ,  in  fuos  cives  faevire  occipit. 

v.  c.  7*9* 
L~  Cörnificius.     Se+  Pompeius  ßlt 
.  a.C.  5,5.     Horatii  \%. 

Sextuö  Ponopeius  Mileti  trucidatur,    Phraatem  regntt 

pellunt  cives Jui,  et  Teridati  illud  confeniut. 

% 
v.    c.   722. 

Cn,  Domitius  Ahcnobarhus.    C.  Sofius, 
a.  C.  32.    Horatii  ||. 

Ad  bellum  atrociilinium  fpectant  inimicitiae  Caefari« 
et  Antonii.  Magni  utrimque  apparatus.  Huc  fpectare 
videtur  Carm.  I.  14.  Epod.  VII.  et  XVI.  Plancas  ad 
Caefarem  ab  Antonio  transfugit,  ad  quem  eft  c.  I.  7.       x 

v.  c.  - 


'     II    O    A   A    T    I    I.  ,        CLXXIII 

r 

v.  c.    7*3« 

C  Caefar   Octavianus  III.    M.  Faler.  Meffala. 

a.  C.  31.   Horatii  -|$. 

Maecenati  ad  Actiacum  bellum  cum  Augufto  ituro 
comes  effe  vult  Horatius.  Hinc  Carmen  V.  1 .  enatum, 
Tab  initiuin  aniii.  Sed  non  adtiuit  Maecenaa,  «FraecelEt 
etian?  pugnam  Actiacam  Carm.  V.  9.  Facta  eft  ea  pugna 
ad  d.  IV  Non.  Sept.  M.  Antonius  in  Aegyptum  fugir. 
VoCt  illam  exarata  Sehn.  II.  ecl.  6.  nam  dimiferat  Octa- 
vianus reteranos  in  Italiam ,  nee  duin  illis  quidquam  de* 
derat  (v.  55.)  5  v*  Dio.  LI.  p.  444-  At  ßatim  fequenti 
anno  illis  rebellantibus  peeunias  et  agros  dedit ;  Dio  LI. 
p.  445.  Igitur  ex  eiusdem  lalirae  v.  4.0  fqq.  prineipium 
amicitiae  inter  Maecenatem  et  Horatium  in  a.  4 1 6-  figitnr. 

v.  c.  724. 

Caefar  Octavianus  IV.    M.  Licinius  Craffus. 

«.  C.  30.    Horatii  -||. 

Caefar,  pöft  breve  in  Italiam  iter,  Aegyptum  in 
provinciam  redigit.  M,  Antonios  et  Cleopatra/  fe  ipii 
interficiunt.      Horatius  feribit  carm.,  I.  37. 

Phraates  in  regnum  Partborum  reftituittir,  et  pellitur 
Teridates,  qui  in  Syriam  fugit.  Dio  LI.  iß. 

s 

r.  c.  725. 

Caefar  Octavianus  F.    Sex.  Apuleius* 

a.  C.  2p«    Horatii  $-f . 

Ianus  daudirur;  Dio  LI.  20.  Caefar  d.  VIII.  VII. 
VI  Id.  Sext.  triumphos  agit;  Dio  LI.  fii.  Poft  de  im- 
perio  deponendo  confultat  cum  Agrippa  et  Maecenate; 
Dio  LH.  pr. 

T.  Faber  et  Dacer*  ad  b^  a.referunt  Carm.  I.  ß.  quo 
prodigia  Caefaris  mortem  fecuta,  et  bella  civilia,  tarn- 
quam  taticinio  includantur,  a.  710  edito.     Sed  puerilis 

fuiifet 


CX*XIV  .DE        VITA 

•  foulet  in  h.  c.  talis  progreflus,  ut  bene  vidit  Sanadonus. 

Et  obeft  inundatio  Tiberis,    quae  poft  Caefarie  necfem 

'   nulla  memoratur.  Virgilius  talera  diiuyiem  non  tacuület. 

v.  c  7&tf. 
'      Caefar  Octavianus  VL    M.  Aprippa  IL 
o.  C.  ftß-     Horatii  $$• 

Cum  hoc  a.  Caefar  Apollinig  in  Palatio  templum  et 
bibliothecam  dedicaret,  fcripfit  Horatiu*  c.  I.  31.  Cae- 
far ad  templa  reficienda  et  urbem  ornandam  animum  ap- 
pellit ;  Dio  LIII  mit.  Vellci.  IL  89-  Hoc  tempore  com- 
ponit  Horat.  C.  HI.  6.  Ad  idem  tempus  referendua  Ser^ 
sno  10.  L.  1.  iudice  Sanad. 

* 

v.  c.  727. 

Catjar  Octavianus  VII.     M.  Agrippa  HL 

a,  C.  £7.  Horatii  |^. 

Caefar  princeps  dicitur;  Dio  LIII.  11.  et  Augiißus 
appellatur;  Dio  LIII.  16.  poßquam  iterum  de  imperio 
deponendo  confultavit.  Nocte  feq.  Tiberia  exundatio 
loca  plana  Roraae  iic  replet,  ut  navigari  poIEt.  Hinc 
Sanad on.  huic  a.  afögnat  Carm.  L  2.  Sed  cum  cetera 
hie  memorata  prodigia  nulla  illo  a.  exftiterunt,  tum  haec 
exundatio  Tiberis  non  pro  irae  Deorum  omine  aeeepta 
eftab  harlolis,  fed  fic,  ut  Auguftum  ad  magnam  poten- 
tiam  evafurum  dicerent.      Dio  LIII.  17. 

Auguftus  cum  exercitu  in  Britanniam  ire  parat,  alium 
exercitum  ad  Orientem  contra  Arabas  mittere.  Facit  Ho« 
ratiua  C.  I.  35.  cuius  v.  Argurn.  item  I.  29.  ad  Iccium. 

Cantabri  feditionem  movent.  Dacer.  itaque  huc  re- 
feit  C.  JL  6.  At  vid.  illiua  Argurn. 

v.  c. 


« 


II    O   R   A    T    I   I.  x  CLXXV 

Caefar  Augußus  VlJl    T.  Statilius  Taurus  IT. 

a.  C.  26.    Horatii  {$. 

1 

Sex.  Apaleius  ex  Hifpania  triumpbat,  Sed  Cantabri 
et  Aßurea  mox  renovant  (bellum. 

v.  c.  72p. 

Caefar  Augußus  IX.  M.  Iunius  Silanut. 

a.  C.  2$.    Horatii  J?. 

E'cpeditio  Augußi  in  Cantabros.  Inltium  belli  contra 
Arabiara  et  Aethiopiam  faciunt  Aeliue  Gallus  etPetroniu*. 
Marcellua  Iuliam  ducit.      Horatius  feribit  C.  11/  4. 

v.  c.  730; 
,    Caefar  Augußus  X.    C.  Norbanus  Fldccus. 
a.  C.  24*    Horatii  J  J« 

Fhraates  iterum  pellit  Teridaten ,  qui  in  Hifpaniam 
ad  Caetarem  Auguftum  fugit.  v.  Argum.  C.  I.  a6*  Au* 
guftua  Cantabris  victis  Romam  poft  triennium  redit,  cum 
ob  morbum  dhuiur«  abfuiflet;  et  Ianum  iterum  claudit; 
Dio  LIII.  p.  515.  Canit  Horatiua  C.  III.  14.  item  I.  56. 

Quinctilius,  communis  Horatii  et  Virgilii  amicus, 
moritur.  Hieron»  Chrori.  Eufeb.  ad  OL  189.  i.  Confo* 
latur  Horarius  Virgilium  carmine  I.  24., 

v.  c.  731. 

Caefar  Augußus  XL    A.  lerentius  Varro  Muraen*. 

fuff.   Cn.   Calpurnius  Pifo. 

a.  C.  23.    Jloratii  $£. 

Phraates  legatos  mittit  Romam ,  repetitum  Teftda- 
fem  et  filiura  fuum.  Quae  res  dum  in  fenatu  agitatur, 
facit  Horatius  C.  I.  26.  cuius  v.  Argum.  .Augußus  Phraaü 
filiura  reddit,  hac  lege,  ut  captivos  et  ligna  Romana  re- 
ftituat.  Teridati  permitüt,  Romae  mauere.  DioLUI.35. 


Au  /    ' 


\ 

\ 


CLXXVI  Dl   B       V   I    T  *  A  • 

Auguftns  gravi  morbo  decumbit;  fed  convalefcit, 
Brevi  poft  Marcellus  iuvenis  moritur,  Iuter  baec  duo 
facta  fcriptum  eft  C.  I.  iß. 

v.  c.  732.- 

M.  Cl.  Marcellus  Aeferninus.    L.  Aruntius. 

a.  C.   22.  Höratii  J|. 

Non  folum  in  fine  anni  fuperioris,  Ted  hoc  ineunte 
etiara ,  magnae.  Tiberis  inundatiories  memorantur.  Ful- 
mine  ictae  in  Fantheo  ftatuae.  Dio  LIII  extr.  LIV  pr. 
Haec  prodigia  accafionem  dedifle  videntur  Carmini  I.  2. 
licet  rnaqifeftum  fit,  con>memorari  non  illa  fola,  fed 
plura  limul  alia,  quae  praeceffiifent.  Auguftum  rerunx 
potitum  cum  commendare  v  eil  et  poeta,  tamquam  eura, 
qni  rempublicam ,  bellia  civilibus  iactatam,  reftituturus 
eilet;  bella  autem  civilia  declarari  folerent  per  ayo$9  quod 
expiatione  indigeret,  denique  prodigia  a  longo  inde  tem- 
pore civitatem  hvayq  et  expiatione  egentern  indicaflent : 
Auguftum  eum  effe  auguratur ,  qui  xaSaofjLolt ,  expiatio- 
nibus  publicis,  rempublicam  piaculo  eximeret.  In  quibus 
redeundum  eft  ad  notiones  reterum  de  calamitatum  publi- 
carum  caufla  ab  ira  Deonirh  repetita ,  ex  concepto  piacu- 
lo,  et  de  neceffitate  expiationum.  Plura,  quae  carmen 
ad  h.  a.  referre  fuadeant,   in  Ob  IT.  monuimus. 

-  Coniurant  in  Angüßum  Lirinius  Varro  Muraena  et 
Fanniu%Caepio.  Auguftns  in  Siciliam  abit  (Dio  LIV.  6.); 
unde  in  Partho*  profecturns  putatur.  Paullo  ante  banc 
profectionem  fcripta  videtur  £pift#  J.  9, 

v.  c,   733. 

M.  LolliuSf    Q.  Aemilius  Lepidus* 

a.  C.  2i.    Horalii  |$ . 

Scripta  hoc  anno  Epift.  I.  Go.  Auguftus  in  Graeciam, 
hinc  in  Samum  navigat,  ibique  hiemat.  Medio  anno 
fcriptum  C.  III.  29.  ad  Maecenatem,    abfente  Augufto 

Vrbi 


.BORAT!   I.  CLXXVXI 

Vrbi  praefectmn.     Item  referaa  huc  c.  IL  13.  quodanno. 
ante  111.  Q*  fcriptuxn  effe ,    conßat  ex  huius  v.  9.     . 

v.  c  754. 

Jtt  ApuUius,    P.  «$i/iuj  Ncrva,  ~ 
a.  C.  20.    Horatii  |£. 

AGam ,  QithynUm ,  Syriam  Auguftus  invifit.  Phraa- 
tes  figna  Augußo  et  capdvos  remittit;  Dio  LIV.  g.  Ea 
rea  magnificis  vtorbis  a  p©fcti$  ornari  folet.  Loquuntur  de 
Part  bis  proÄgatU,  fubacfis,  domitis,  de  everfo  eoruiu 
imperio,  dp  Oriente  debellatb,  de  Bhraate  Augußi  ad 
pedes  procumbente,  ab  eoque  iu*  regnandi  accipiente 
cet.  Tum  et  Daci  ac  Sannatae»  aliique  Ißri  accolae» 
ccvntinuo  excurrente?  in  fines  Romanos  per  Lentuluui 
coercentur;  Flor.  IV.  12.  Deniqüe  hoc  etia'm  auno» 
occtfo  Artaxia,  datur  ab  Augufto  Armeniis  Tigranes,  et; 
a  Tiberio  $erone  in  regnum  deducitur;  Dio  LIV«  9.  Id 
ipfum  etiam  a  poetia  fic  augetur,  tamquam  fubacta  fit 
,  Arminia.  Refcruntur  ad  haec  tempore  C.  IL  1 1.  III.  8» 
£pilt  I.  3*  et  $.  item*  1  a.  Neque  diu  poß  hunc  a.  fcri- 
ptum  eile  poteß  c  IL  17«  cuiu*  v.  ^rgum* 

▼.  c  735. 

C.  Seniius  Saturninus.    Q.  Lucretius  Fefpillo. 

tu  C.  19.    Horatii  J^. 

Virgilius  in  Graeciam  pröficifcitur;  v.  vit.  Virg.    Eft 
ad  eum  C.  I.  &.     Moritur  Brundißi. 

■  • 

Auguftus  ab  Oriente  redit  Romam  a.  d.  IV  Id.  Oct» 
Videntur  huc  affignanda  c.  I.  19.  HL  5. 

▼•  c*  737* 
C  Furnius.     C.  Iuniui  Sil*nui. 

tu  C.  \*f.    Horatii  |J. 

Auguftos  ludos  faeculares  inftituit;  Dio  XIV.  p.  533« 

Plin.  V1L  48-    CenfoHn.  c.    17.      Horatius  ein*  iutfu 

Tom.  /.  m  ton- 


4XXXVIH  DA      VITA- 

co nfcribit  Carmen  faeculare.     Ad  idem  tempot  fpectat 

C.1V.6. 

v.   <L   ^3ß. 

JL  Domitius  jihenöbarbus*    P.  CorticL  Scipio. 
a.  0.  16.    Jforam  «g.       '  * 

* 

Pertinent  ad  h.  a.  C.  IV.  1.  et  fic  circa  idera  tempur. 
fcrlptum  oportet  C.  IV,  10. 

▼.   c.  75g- 

M*  D ruf us  Ubo,    L.  Calpurnius  Fifa   , 
a»  C.  15.    floratü  j$. 

Rhaeti  et  Vindelicl  per  Tiberium  et  Dnifum  fubigun» 
.  tur.  Prinium  folus  Drufus  miiTus  erat ,  et  Rhaelos  apud 
Alpes  Tridentinas  proelio  vicerat;  Dio  L1V.  p.  536.  Eo 
fpectat  G.  IV.  4.  Deinde  cum  Rhaeti  nihilo  minus 
GalHatn  urgerent,  Tiberius  quoque  adverfus  eoa  mlfTüs; 
Dio  ibid.  Fremde  Drufus  et  Tiberius  fimul  multis  locis 
in  Rhaetiam  irruperunt,  et  aliquot  proeliis  copias  hoflium 
deleverunt.  JJaec  gelta  celebrantur  carmine  IV.  lz'f. 
ferins  fcripto ,  ut  videbimus.  '—  Auguftua  per  totura 
anmunin  Galliä  abfeiiseft. 

v.  c.  740. 
«♦  C.  14.    Horatii  |J.    «  * 

Auguftus  adhuc  dum  Roma  abeft,  in  Hifpania,  Gal- 
lia,  Germania,  rebus  conftituendis  intentua.  Scriptum 
tunc  videtut  C.  IV.  5.  np.  poft  legem  de  adnlteriie  et  de 
marit^hthV  ortüuibiis  a.  756  latam,  item  poft  fubactos 
Parthos,  Cantal?ro$  et  Germaiios.  Ad  idem  tempu*  fpe* 
etat  C.  II.  4. 

v«    c   741.  ' 

Tih.  (iaudlus  Nero*    P.  QuiitcttRui  Farns, 
a,  C  13%    llotatii  ~§»  s 

AuguRus  Romam  revertitur.  Si  Suetonio  credimus, 
.Auguftua»  TiberüDruGque,  privignorum  fuorum,  victo* 

riam 


M    O    R    A    TM,  CLXXIX 

riam  Vindelicam  tariere  iuifiJTe  Horatitun,  eiusque  rci 
raufla  qciartum  Hbrnm  earminum  addere  i  buic  fahe  anno 
i*  iulltis  Aügußi  erit  allignandus,  quo  poft  triennii  in 
Gallia  abfentiam,  Vrbem  repetiit.  Certe  C.  IV.  14. 
nonpriu,»»  quam  pofieum  reditum»  fcriptuju  effe  proba- 
bile  efu 

v.  c.  742. 

Jlf.  fhlerius  Meffala,    P.  Sulpttius  Quirinus* 

a.  C.'l2,    Horaüi  |J* 

AgTippa  moritur,  ad  quem  uitara  eft  c.  I>  6*  incertae- 
aetatiö. 

v.  c.  744- 

ItJys  Antonius.     Q.  Fabius  Maximus,  Jfric*    * 

«.  C.  io.    Horatii  *%* 

Dacis,  Getia  et  Germania  a  Drufo  ac  Tiberia  victis, 
Ianua  tertium  clauditur.  Carmen  IV.  1*5.  et  Epiftv  IL  1. 
Horatii  opera  novifllma»  hoc  anno  fcripta  victentur. 

r.  c  74& 

C.  Marcius.Cenforinus.  C.Afinxut  Gallus» 

a»  Cr  9.    -Horatii  57* 

Horatium  hoc  anno  y  Kai.  Dec.  mortuum  «Äe,  et 
qmdeni  fubito,  nt  ne  fignare  quiclem  teßameutum  poüet, 
docct  Sueton.  in  eins  vita;  errore  tarnen  in  annorum 
Horati  numero  admilFo,'  ttnm  LIX  pro  LV1!  ponit. 
Hicronynu Chron.  Eufeb.  ad  Olymp.  192.  5.  Iloratius 
quinquagefimo  feptimo  aetatts  fttae  anno  Borna*  montun 

m 

Eodem  anno  inclinante  moritnr  Maecenas,  tefte 
Dione  LV.  p.  552.  et  quidem  ante  Horatium;  quod  cur 
ex  eius  vita,  aSuetonto  confter1pra\  intelligere  pertinaci- 
ter  noluerint  Tumebna,  Torrentma*  Doufa,  A.  Schottus 
(ObfF.  IL  Go.)  et  Sanadonus»  eqniclem  non  capio. 


\ 


VILLA 


CLXXX  DE     VITA     UORATlt 

ti'lla  horatii  ab  ipfo  elegantifRme  pingitur  Epift. 
I.  6.  5  fqq.  Sita  erat  in  Sabinia;  non  procul  Tibure 
▼er fua Aquilonem.  Vicina  erat  Varia  (Epift.  I.  14..  3.), 
item  Mandela  (Ep.  I.  iß.  10/;.);  proximum  fanum  Va- 
-cnnae  (Ep.  I.  10  extr. ).  Ager  dicebatur  Bandufia,  fönte 
Bandufio  (C.  IJL  13.)  infignü,  unde  ortua  rivua  Digen- 
tia  (Epift.  I.  jg.  104..)»  fundum  Horatii  fuaviter  irri- 
gabat.  Silvia  et  nemoribua  amoenüKma  erat  regio,  in- 
primia  verfua  antiquum  templum  Vacunae  ( v.  Plin.  IH. 
12.),  et  ampliua  verfus  Anienem  iL  et  TibuT  fequebatur 
lucus  Tiburni.  Nee  deerant  faxa,  mpe9,  dumeta  (Ep. 
I.  14.  19.);  ut  maxime  poetica  regio  dici  poflet.  In 
con valle  inter  Lucretilem  montem  et  Vfticam »  faxofum 
collem,  a  quo  ipfa  etiam  vallia  Vftica  dieta,  non  procul 
fönte  Bandufio  (v*  Serm.  IL  6.  &*),  villam  ipfam  pofi- 
tam  fuiße  probabile  eft.  Eleganter  erat  aedificata  de  albo 
lapide  Tiburtino.  Habebat  in  ea  Horatiua  vilücum  cum 
octo  fervja,  et  vivebant  in  agello  quinque  familiae  (Ep. 
I.  i/f.  3.)  unde  (atia  lautum  fundum  fuifle  intelligatur. 
Scripfernnt  plura'  de  villa  Horatii  Cluver.  ant.  Ital.  IL 
g  fqq.  et  magno»  forte  nimio  Audio,  M.  L.  Capmartin 
de  Chauyy  in  Dicouverte  de  la  maifon  de  campagne 
(THorace,  Tonics  71 1.  Rome  1767.  8-  Elegantior 
multo  eft  Dominici  de  Sanctis  Dijfertazionefopra  la  villa 
di  Orazio  Flacco.  In  Roma  1761.  4.  Denique  Hacker- 
tus,  nobilillimua  delineandi  artifex,  dexterrime  nonnulla 
agri  iftiua  Bandußi  loca  repraefentavit,  et  ingeniofe  Ho- 
ratii deferiptionea  iis  aecommodavit. 


TESTIMONIA 


CLXXXI 

V 


TESTIMONIA  ANT1QVA 

i 

1                                         1>   E  *        • 

H    O    R    A  T    I    O. 


ovxdivs  Trift,  iv.   10.  49» 

Et  tenüit  noftras  numeroras  Höratius  aruret 
Dum  ferit  Aufonia  carmina  culta  lyra. 

PETRONIVS    C.    118» 

Cäeterum  nequ*  generofior  fpiritua  vanitatem  amat9 
neque  concipere  aut  edere  partum  mens  poteft,  nrfi  in- 
genti  flumine  litterarum  inundata.  Effugiendum  eft  ab 
omni  verborum,  ut  ita  jKcam,  vilitate,  et  fumendae 
voceaaplebe  fubmotae,    ut  fiat 

Odi  profanum  volgus  et  areeo. 

Praeterea  cunmdum  eft,  ne  fententiae  emineant  exti;a 
corpus  orationis  expreflae;  fed  intecto  yeftibus  colpre 
niteant.  Homerus  teftis,  etLyrici,  Romauusque  Vir- 
gilius,  et  Horatii  curiota  felicitas. 

iuvenal.  Sat*  vh.  53  fqq. 

Sed  vatem  egregium,    cui  non  fit  publica  vena, 
Anxictate  carens  arrinius  faeit,  omnis  acerbi 
Impatiens,   cupidus  filvarum,    aptusqüe  bibendis 
Fontibus  Aonidum :  neque  enim  cantare  fub  antro 
Pleno,    thyrfumve  poteft  contingere  moefta 
Paupertas  atque  aeris  inops ,  quo  nocte  dieque 
Corpus  eget:  fatur  eft,  cum  dich  Höratius  Evoel 

m  3  peh- 


CLXXXII  TESTIMOSTIA    AKTIVA 

\  PERStTS  I.     ilti.    ,  " 

Qmne  vafer  Vitium  ridenti  Fladcus  amico 
Tangit  et  admiffus  circum  praecordiä  ludit, 
Callidus  excuITo  populum  fufpendere  nafo. 

salei.   b^ssvs   ad   Pif.   ^27. 

(Wernsd.  Poet.  min.  it.  276.) 

Maecenas  alta  Thoantis 
Eruit,    et  populis  oltendit  nomina  Graiiu. 
Carmina  Romanis  etiam  refonantia  chordi? 
Aufoniamque  chelyn  gracilis  patefecit  Horati. 

qvinctilianvs  Inft.  Or.  I.  8* 

Vtiles  Trargöedi:  alunt  et  Lyrici;  fi  tarnen  in  his 
non  auctores  modo,  fed  etiam  partes  operia  elegeris. 
Nara.et  Graeci  licenter  multa,  et  Horatium  in  quibusdam 
nolim  interpretari. 

IDEM    L.    X.    C.    1*     * 

Multo  eft  terfior  (  Lucilio  )  ac  purus  magis  Horatius, 
et  ad  notarid  os  hominuni  mores  praecipuus.  £t  pauUo 
yoß:  Iambns  non  fane  a  Romanis  celebratus  eft,  ut 
proprium  opus ;  a  quibusdam  interpofitus :  cuius  -ncerbi* 
ins  in  Catullo,  Bibacuio,  Horatio;  quamqtiam  iili  epo- 
d os  inter venire  non  reperiatur.  At  Lyricorum  idem 
Horatius  fcre  folus  legi  dignus.  Nanx  et  infurgit  ali- 
quando  et  plenus  eft  iueunditatis  et  gratiae  et  variia  figu- 
ris  et  verbis  fefieiffime  audax. 

avctoiy  de  Cauflis  corr.  Eloqu.  c.   20. 

Exigitur  enim  iam  ab  oratore  etiam  poeticus  decor, 
non  Attii  aat  Pacuvii  veterno  inquhiatus,  fed  ex  Horatii 
et  Virgilii  et  Lucani  facrario  -  prolatus«       Hormn  igitur 

»     au- 


P£      MORATIO.  CfcXXXIli' 

anribua   et   iudiciia   obtemperan*   nöftföfttoi   oratorum 
aetas,  pulchrior  et  omatior  exütit. 


9    » 

*•      .  J     W 


avsonivs    Eid.   iv.  56. 

Te  praeeunte ,  nepos ,  ^modulata  popmata  Flacci 

Altifönumque  iterurn  faa  eft  didicifle  Maronbm* 

\  ■ 

sidoniv5    jLpö&Ltrf.   Epp/  VIII.    II. 

ftilus  aut  "Maronlanus  *■    ' 

w 

Aut  quo  tu  La t iura  beaa,    Horati, 
Alcaeo  potior  Lyrißes  ipfo. 


*.\L     * 


idem  ibidem   (p.  226.   Sirmond.) 

« 

In  Lyricis  Flaccum  fequutus  nunc  ferebatür  in  Iam- 
bico  citua,  nunc  in  Choriambjco  gravis,  nunc  in  Alcaico 
flexuofus ,    nunc  in  Sapphico  InÜatua. 

idem    in   Praef.    Panegyr.    IuL    VaL 

Maiorano    dicti. 

Et  tibi,    Flacce,    acies  Bruti  Caflxque  feqnuto 
Canninia  eft  auctor,    qui  fuit  et  veniae. 

$ 

idem  L.  ix,  Epp.  13.  ad  Ton  an  dum. 

,  Sei  tu  per  Calabri  tramitia  aggerem 
Vis  ut  noftra  dehinc  curfitet  orbita 
Qua  Flaccua  lyricos  Pindaricum  ad  meloa 
Frenie  flexit  equos  plectri  potentibus, 
Dum  metro   quatitur   chorda   Glyconio, 
Nee  non  Alcaicp  vei  Pherecratio 
luncto   Lesbiaco,    five  Anapaeftico. 


IDF.AT 


*    I 


CLXXX1V         TKSTIM.    4NTIQ.    SHS,    HÖR. 

jjdem   Carm.  rtc   v.  023  fqq. 

Non   quocl  per  Satiras,    Epiftolarum 
Sermonumque  Tales«    novumque  Epodon 
Libros   carminifl  ac  Poeticam  Artem 
Phoebi  laudibu»  et  vagae  Dianae 
Coafcriptis  vohiit  fonare   Flaccua» 

idem    Cann.   xxiii,    450  fqq. 

At  £  dicat  Epos  metramque  rhythmis 
Flectat  commaticiö  tanante  plectro, 
Mordacem  faciat  Giere  FLiccum. 
Quamviö  poft  Satiras  Lyiamque  tendat 
•     Ille  ad  Pindaricum  volare   cygnuxn. 


Q.  HO- 


Q.     HÖR  AT  II     FLACCI 


C     A     R  JM     I     N     V     M 


LIBER      PRIMVS. 


Q.    1I0AJ.TII     FLACCI 

C     A     R     M     I     N    V     M 

T.IBER     PRIMVS. 


CARMEN      J. 

yjarmina  fua ,  /orte  duos  vet  tret  priores  lihrpt  Mae- 
ceimti  traditurus  poeta,  '  hoc  praefatiohis  loco  prae- 
l"'J7°*  fuum  poefeos  Jludium  praedicat,  fcque  in  eo 
ßbi  maxime  placere  ait,  Ji  Maeeenatis  iudicio  jirotetur. 
Primariam  hone  earminis  Jenteiitiam ,  per  Je  JimpÜctßl* 
matn,  quomodo  trtetaverit ,  quibusque  virtutibus  exor- 
naverit,  iam  txpende.  Holet  quisqne;  ait,  qitodfe-  ■ 
quatlir,  in  quo  beatum  Je  cxißimet ,'  ßttdhtm.  Alium 
"    A  8    *  gbriä, 


r 


4      *  Q.    HORATII   TLh€St " 

•  > 

gloria9  et  honorum  amplitudo;    divitiae  .  alium  tenent* 

Hie  forte  füa  contentus  vitam,  degiti  iüe  habendi  cupi- 

ditate  ßagrat  maxima;  dum  alius9,  remfn  omnium  fecu* 

rus9  genio  fuo  inäulget.     Miütia  hos,   iüos  $enatio  da* 

leetat.     Mgo  vero  poeßn  feetor,  folique  huic  vacoi  quäe 

Ji  tibi  probabitur,  fummam  inde  poetae  Jyrici  gloriam, 

tanttim  enim  iudicio  tuo  tribuo  *  Ime  aäjecutum  arbitra- 

bor,     Atque  ßc~Jatis  oniatui  deSXße  pideri  poterat ;  fsd 

imaginibus  ißü  cvlores  adfperßt  eos9  quibus  toti  carmi- 

7ti9   tanquam  picturae,  vitam  ac  jpiribtindaret.     De* 

lineaturus  enim  diverßt  kominum  fiudia  poeta,  üs  fere 

exempüs  dejungitur9    quae  et  rem  optime  ülußrent  9  et 

in  quibus  vis9  ßudiique  pertinacia  maxime  eluccat.      Sie 

pro  his9  quigloriae  omida  tribuunt,  ponit ,   et  e  Graecis 

quidem,   vlctorts'ini  lidii  Ofyjnpüiii  '*  Romanis  vero9 

homtnes  amjfliflunis  honoribmjn  comitiis  ornatosi  illos 

non  diuitiis  ßmpliciter9  fed  tot  jus  Africae  proventu  in 

horreis  ip  forum  congeßo  beatos  deßgnat.     Rt  ßeporro. 

Hinc  inteüigitur ,  qualem  veri  fpeciem  Baxtcri  commen- 

tum  habeat,  quo  poetäm  leVe-  fvnm  cärminis* genus  ex- 

cufare,  feque  cum  cacteris  mor&alibus*  infanire  hoc  car- 

mine  fateri  contendit.      Cum  enim  capninibus  fuis  Hör 

*  ratius  in  Maeccnalis  ei  Augußi  adeoje  inßnuaverit  gra- 

üam9  Jane  non  opus  habebat  9  ut  raüones  circumfpice- 

ret9  quibus  carmina  fua  excufaret9   easque  adeo  ab  in- 

fania  aUorum ,   quibus  cum   et  ipje  infaniret9   repeteret. 

Age  iam  cum  Baxtero  argumentum  cärminis  conßitua- 

mus  hoc:  omnes  fere  homines  infaninnt9  ille  hoc9  alio 

modo  alias;  ego  mfanio  pqeß9l  quae  ß  tibi  placuerit9  ecce 

m*  mortalium9   quetquot  funt9  feUcijJuuum.     Hoc  ni- 

mirnm 


C  AR  MIN  VM    X.  I.    C.  1 .  5 

* 
mirum  -modo  Maecenati  probar i  polerat  poetae  elegant ia 

atque  urBanitas.     •  Jßt  quae  tandein  eß  infania  in  ru/li-  „ 

cano?  quae  in  mühe?  quae  in  venatore?    Ne  illud  di- 

€am9    totam  carminis  oeconomiam,    oratiofiisque  digni- 

tatem  in  eius  iriitia  atque  exitu  ißi  commento  omnino  re~ 

Jragari.      Pauüo  prolixiores  fuimus  in  refeüenda  Box- 

teri  opiniane9  quod  eiusdem  patrocinium  Auctorem  Silv. 

Crit.  II.  220.  fußepijfe%  eique  fpecioßs  argumentis  vim 

aliquant  addidijje  videmus.        Is   et  orationis  cotorem, 

Jententiarumque ,  qua  cUiusque  Jhidiivanitatem  atque  in- 

faniam  tangeret9  elocutionem  hoc  fuadere  ,•    contra  vero9 

ß  mores  atque  ßudia  korninum  perßqui  volutffet  poela, 

cum    Cutis   Uviter  ac  perjunetorie  rem    aggrejfum    ejffi, 

cmninoque  vim  atque  fpiritum  carminis  fic  enervari  con-  j 

tendit.       Ac,  oratipnis  quidem  indoles  vix  eo  ducit9  ß 

com  ex  nfu  poetarum  loquendi  recte  explices  ( v.  inpr. 

v.  29  fqq. )  alia  vero  oniatus  lantum  caujfa  adieeta  ex- 

ißimes.      Ad  alt erum  quod  att inet  9  laudi  potius  IIoratio_ 

ducendum  puto  koc9  quod  nonnullßs  lantum  v  at  vioide 

deÜheatas ,  picturas  de  ßudiis  homimtm  dederit9  ne  enu- 

merandis  pluribus  faßidium  crearet   iecloribus  9    a    qua  y 

velßc  miro  imaginum  dilectu,   orationisque  varietate  ac 

copiaßii  cavere  ßuduit. 

M  Graecis9   quos  hie  ßequeretur  9  ante  ocütos  habuiffe 

videtur  Pindarum  l).        Similcs  ßntc\itiac  oecurrunt  in 

Solonis  el.   VI  4.2  fqq.  *).        Conferri    quoque   velim  . 

Eurip.  Fr.  e  Bhadamanthi  fabula  deperdita  apud  Stob, 

Flor*  ULIV.     JE  Latinis  eundem  hunc  de  diverßs  homi- 

num ßudiis  locum  egregie  traetavit  Virgü.  Ge.  IL  5oa 

fqq.  et  diver ß  paulum  moda  Proper  t.  III.  7* 

A3  o 


6  Q.    HORATII   FLACCI 

\ 

1)  In  Fragmm.  a  Schneidero  Vi  C.  collect is  p.  81- 

*AiXko9eofav  /uiy  rivus  tv(pg%l- 

VOVfflV  iWw  rt/uut   xxl  ffTr(pxtot  * 

Tovs  f  h  ieo\v%gvffOtf  d'uXu/u.ots  >ßt$r** 

TffTTtTOti    }j    XOU    Tt(    t*     9lftU    «XtfV 

Brcvius  idem  extulerat  Pyth.  I.  95. 

V 

Exvt£t  yt  (ßgimr. 

\ 

1 

et  Archilochus  (in  Anal.  Br.  T.  I*  p.  45* ) 
'AXX*  ec'XXor  aXXy  xotgJitfy  fahiroti. 

2)  in  Anal.  Br.  T.  I.1  p.  67. 

Extvtii  S*  uWoStv  ,«XXof.     0  /tw?  xara  ftoftov  oeXecrfff 

*Ev  vii.vvlvf  X§T&*  oYxxit  xigios  ayttv 
l%$votVT  ,   uvifMifft  <pogtv/uivos  ugy*\iötfi9 
,  &n$u\qv  fax**  oifofMXf  Sf/UIVQS. 

AXXot,  yjfy  ri/uvuv  woXvfivfytov  9   tts  hixvriv 

Actrgivti'    roh iv  xotiiirvX*  uporg*  /uiXti. 
AXX03  3A$ifvocitjt  re  xäu  cH<pxforov  voXvrixvtca 

Egyctrhijs  x*l§°"v  ivXkfytrou  ßforov, 
AXXo;    OXi^aTnaJwv  Movjtwk  iroejo«  <Twfoc   otf»x^f 


AD 


C  ARMIN  VM    L.  I.    C.I.    V.l.  2.  7 

AD      MAECENATEM.I 


.  < 

JYlaecenas  atavis  edite  regibus, 

O  et  praelidium  et  dulce  decus  meum, 

Sunt 

I 

v.  1  -  atavis  regifyus  edite,  do-  o  mearum  grande  decus  columen* 

et  j    brevitatc ,    pro ,     oriunde,  que    rerum.       Talis    enim   vm 

defeendens    a    maiöribus,    qui  araicitia  Horatio  erat  praefidio, 

olira  reges  fuere.     Maecenatis  a  liquidem  uni  huic  omnia  vita© 

gerne  Cilnia  Arretinorum ,  quae  commoda,  opes,  dignitatem,  fa- 

Lucumones  feu  duces  Etruriae,  mam ,    caet.     aeeepta  referebat. 

Fi omanis  reges  appclla tos,  exfe  Latins  igitur  patet,     quam  ut 

Laberet,    genus    deduetum  paf-  plurimi  Intpp.  voliint ,  qui  vel 

Jim  celebrant  poetae.     Infra  III.  gratiam  Augußi   per  Maecena- 

29.   i.    e lindem  vocat    Tyrrhe-  tem  ei  comparatam ,    vel  quod 

nam  regum  progenienu    Propert.  Auguftits  ei,  Bruti  partes  fecu- 

III.    7.     1.      Maecenas,    eques,  to,    Maecenatis  opera  condonaf- 

Etmfto  de  fanguine  regum.    Sil.  fet.     Eodem  fenfu  adbibuit  Iu- 

Ital.  X.  41.    ßeptris  olim   cele-  venal.  VIT.  22.    ß  qua  aliunde 

trat  um  nomen  Etruß-is.    et  Mar-  (alio  carminis  argumento)  p»- 

tialis,  hunc  ipfuiii  lociun  refpi-  tas  rerum fpeetanda  tuarumprae- 

cieus  XII.  4.  2.    Maecenas  ata-  ßdia,  h.   und©  tuis  rebus  pro- 

ris  regibus  ortus  eques.     Eque«  fpicias,    vitam    fuftentes.       Di- 

ßriftrd  fplendido  genere  natum  ctitfn   eft  adeo  ut  II.  1.  13«   ,,x* 

vocat  Vellei.  IL  87.    adde  AI-  ßgne     maeftis   praelidium    reis, 

biitov.  II.  13.  iiiBurm.AntlioI.  pro  eo,    qui    praefidet,    ftudet 

lat.  T.  I.  p.  254.     Getuem  CiL.  alicuius  rebus.      Sic  rerum  tute* 

iiiam  in  Etnifcis  laudät  Liv.  X.  la  mearum  Epift.I. 1. 103.  typ* 

5.  3.      cf.  Denüter.  Etrur.  reg,  iroXuos  Od.  <£.  1.2 1.    et  paflun. 

II.  55.    et  quo«  adducit  Burm.  Decus ,  quatenus  Horatio  laudx 

ad  Propert.  1.  1.   et  IV.  1.  29.  atque  honori  erat,  a  tantoviro 

atavos  reges  dixjt  poeta,  vt  po-  amari;  unde  dulce,  cui  uiaviC 

pulum  regem  Virgil.  Aen.  I.21.  fimum  effe  debebat,   yideri  et 

dici  eum,  quem  talis  vir  magni 

v.%.   praefidium  et  decus  prae-  faciat.       Pariter    de  Maecetiate 

clar«    de    Maecenate,    tanquam  Virgil.  Ge.  II.  40.      O   decus, 

potente  amico,  uti  eundem  in-  ofamae  merito  pars  maxima  no- 

disitatll.  18.  12.    «IL  17.4.  ftrae.      Propenfura    Maecenatis 

A4  cr6a 


8  Q-    HORATII    FLACCI 

/ 

Sunt  quos  curliculo  pulverem  Olympicuni 
Conlegifle  iuvat,  xnetaque  fervidis 

Evi- 

erga  fe  animum  paifim  praedi-  gaudentenu  v.ij.laudat.  v.  21. 
cat  poeta.  v.  II.  iß.  lo.  III.  efi  qui  non  fpernit.  v.  23.  muU 
*&  3g.  V.  i.  51.  et  Ep.  I.  tos  iuvant.  v.  25.  venator  ma- 
7-  *5*  Caeterura  inanimeh.  1.  net,  v.  30.  me  diis  mifcent* 
habuifle  videtur  Saleius  BafTus  v.  36.  feriam  fitlera  vertice. 
(in  Wemsdorf-  V.  C.  Poett.  Sunt,  quos,  quosdam  iuvat,  noto 
min.  T.  IV".  P.  I.  p.  278.)  ad  graecifmo.  Propcrt.  III.  7.  17. 
Pifonem  v.  231.  de  Maecenate:  Efi,  quibus  Eleae  concurrit  paU 
ODecus,  et  toto  nierito  venera-  mn  quadrigae,  quod  eft  arrtxu» 
bilis  aevo ,  Pierii  tut  da  chori,  >>  r^Wm  curriculo  .  .  coidegijfe 
quo  praefide  tuti  non  unquam  va-  docte  et  gra place  de  citatCKqua- 
tes  inopi  timuere  fenectatf.  cf.  drigarum  decurfu.  Curriculum 
MartiaL  VIII.  56.  *  eit  vel  ipfedecurfus,  vcl,  quod 

*  malim,  locus,  ubi  quadrigae  de- 
v.  3  —  6.  In  pcdeftri  fcriptore  currunt,  feti,  ut  Charilius  p.  59. 
exfpectares  generalem  hanc  prae-  (  ed.  Putfeh.  )  explicat ,  fpetlum 
miflam  fententiarn:  fuo  quem-  ad  currendtan  aptutn,  ILidium. 
que  duci  Audio ,  fummamque  Quo  minus  de  curru  aeeipiatur, 
inde  voluptatem  capere.  Sed  vetat  omnüio  lyrica.  ratio.  Alii 
naec,  ut  poetam  decebat,  ftatim  de  curfu  intelligi  volunt ,  110 
per  exempla  declaratur;  et  ex  bis  idem  poeta  dicat.  Atqui, 
his  ea  fere  adponuntur,  quae  hoc  fivoluiffet,  rem  haud  dii- 
maxime  colorem  poeticum  ad-  bie  paullo  diferdus  expofuifTet; 
mittereiit,  ueque  foluni,  quae  et,  quae  oraatui  dedit,  rxvro» 
apud  omnes  geutes  in  fingulis  \oyus  dieta  aeeipi  nequeunt. 
hominibus  obfervare  licet,  fed  Alii  denique  dito  membra  con- 
et  ea,'quae  uiiiiis  älteriusque  ftituunt,  hoc  modo:  felices  fe 
populi  quafi  domeitica  ßudiaha-  putant  iL,  qui  in  Radio  decur- 
bentur.  Quo  ipfo  fatis  cavir,  rerint;  at  fclicifllmos  ii,  qiü 
ne  exemplorum  ubertate  facile  victoriam  adepti  fuerint.  Omni- 
failidium  crearet ;  cid  et  elocu-  no  fenteutiae  ftunma  erat  haec : 
tioiüs  varietate  ac  copia  obviam  Hi  victoria  in  ludis  Olympicis, 
ixe  ftuduit.  Vide  enim.,  quot  et  quidem  qnadrigis,  parta, 
xnodis  fententiarn,  in  ftudio  ali-  beatiflimi  fibi videntur,  illi  cact. 
quo ,  quo  tenearis ,  fibi  placere,  lam  >  ut  hnic  vitam  quaH  ac 
beatum  fe  exiftimare,  variave-  fpiritum  daret,  rem  ipfam  per 
rit.  mv.  3.  funt,  quos  iuvat.s  moraenta  ante  oculos  pofuit. 
v.  6.    evehit  ad  Deos*      v.   11.    Meraorat  adeo  quadrigarum  de- 

cur. 


CARMISVM    L.  I.    C.  I.  V.  3-6. 

% 

Evitata  "rotis  palmaque  nohilis 
Terrarum  dominos  evehit  ad  Deos. 


Hunc, 


curfum,  excitatum  pulrerem,  axis  igneus.  Tarn  Virgil.  Gr. 
motam  evitatam,  palmam  dem-  III.  107.  volat  vi  fevvidus 
ijueparram.  Proprie  igitur  con+  axis.  —  •  Palma  nohilis,  qüae 
legijfe  (non,  utquidam  volunt,  ea  ornatum  nobilem,  glorio- 
*opfcrrws  ,  pro  colligere  )  b.  ex-  fitm  reddit  f  fed  doctius  ipfa  pal- 
citalle,  coegifle,  movittepulve-  ma  nohilis  dicitur.  Ita  inßgnis 
rem  Olympicum,  quod  doctius  Camenal.  12.39.  Cum  palma 
cft,  quam  fi  dixiflct,  curricülo  Rornanis  magis  frequentarctur, 
Olympico.  Siel.  6.  14.  pulve-  pro  oleagina  cor,ona,  quaeOlym- 
re  Trcio.  Val.  Fl.  I.  13.  So»  pionicis  erat  propria,  pofuit 
lymo  -pulvere.  Colligere  p.pro-  haue,  tanquam  poeta<  Palmam 
prie  aeeipi  po/Tit .  pro,  corpore  Olympiacam babes  etiam  in Vü*- 
ftio  excipere  pulverem ,  eo  cou-  güio  Ge.  III.  49«  ciihis ,  et  No« 
fpergi;  utll.  ^.  502.  ctta  $*  tjvto.  ftri  auetoritatem  fecutus  eltPrd- 
%ov  xov'tjf  fKJot/ui'yyts  ißaXkov,  pert.  III.  7.  17.  palmam  Eleae 
Eadem  idea  eit  1. 6.  1 5.  II.  1.  22;  quadri gae  diecns.  addelV.  2.  17. 
Sed  magis  lyrictim  videtur,  fi  Male  igititr  faciuut,  qui  ideö 
omiiino  de  mota,  excitata  pul«  palmares  nut  omnino  Koma- 
veris  mibe  explicemus,  ut  aper-  nomm  ludos  intelUgi  debei 
te  eft  Serm.  I.  4.  31.  uti  pulvis  te  ftatuunt,  quos  imnqnam 
collectus  turhine.  v.  4  —  6.  in'  tanto  apud  eos  honore  fn- 
metaque  .  .  .  ad  Deos,  et  qtios  iffe?,  faüs  notum  cft.  —  v.  6. 
nieta  evitata,  i.  eo,  quod  me-  Victoria  eos  evehit  ad  Deos, 
tarn  evitaverint,  currjt  proxime  facit,  ut  fibi  videautur  ad 
circa  earo  acto,  neque  tarnen  Deos  evecti  ett'e,  Diis  aequati. 
allifo.  Hoc  enim  ceitüllmara  efle ,  h.  *  fummnm  felicitatis  fa- 
fpondebat  victor iam ,  etaivrigae  ftigium  auigifTe.  Pindar.  Ifthm. 
fummam  -artein  fimul  oftende-  II.  42.  de  victoria  in  bis  ipfis 
bat.  Tbeocr.  XXIV.  11 7.  "!*■-  lndis  parta:  w  otSuvKroit  Antj- 
wovs  o  f {{kuauabcti  v(p*  üg/uotrt  üi^u/mv  itoiths  h  rtuaTs  l/u.i%$*v. 
jHtf  fCtgi  wfTGotv  u9(pu\iwf  xcüu*  Simplicior  idem  in  fragm.  fupe- 
frrtn/rx  TfpxJi  avgtyyw.  (pvk*$ctt.  rius  ad  lato:  usWoxofwv  /uJv  ri- 
ef. Jl.  <£.  344.  5.  fervidis  roth,  phs  §v<Pgalvov7tv  'i'xxwv  tSuai  kckI 
celerrimis,  epiüi.*  e  natiiTa  rei  crt<p*v<n,  Appofite  infru  IV.  c. 
petito.  Ovid.  'A.  A.  III.  396,  17.  Elea  domum  reducit  palma 
nietaquc  ferventi  circueunda  rata,  caeleftes.  Notione  de  Deorum 
adde  Sil.  It7  I.  224.  axis  fer-  vifa  (v.  ad  III.  3.  11.  et  IV. 
ventior.  Stat.  Theb.  VI.  525.  8-  3°* )  cx  acute  heroiea  ad- 
'  A  5                                 f um- 


lO  Q«    HORATII    FLACCI         , 

#  ■ 

Hunc,    fi  mobilium  turba  Quiritium 
Certat  tergeäünis  tollere  honoribus: 

Hlum, 

furata  i    proclive  fane  erat ,    ut  que  tarnen  idco  ixt  carminc ,  eo- 

cos,   qui  iiili^iii  aliqua  felicita-  que    lyrico    reprehenda».      Si 

te  fruerentur,    Dcorum  vitam  vero  ad  deos    evehit  ex  antec. 

adeptos    eße    dicerent.       Stat.  fuppleas,  non  erit  in  altt-ro  raem- 

Silv.  I.  2.  212.    ircyolo,    niti-  bro  v.  9.  10.  quod  ad  deoseve- 

dosque    errate    per    axes    vifus.  hat.      Turba  Quiritium  fimplici- 

Terrarun\      domtnos,     epilhcto  ter  poptilns  Romanus ,    in  fnf- 

I)iis,     inprimis  Iovi  (qui  fae-  fragia  miiTus,  in  comitiis.     TVfo- 

pins    Ilomero    uvaf    uvigutv    rt  bilium,  qui   in  fuffragiis  adco- 

Stw  rt  audic.     Inira  I.  12.  15.  que  honoribus  dandis  non  certa 

de  eodem :     qui  niara  ac  tcrras  aliquarationeducuntur,  leviura, 

variisque  1  nun  dum  temperat  ho*  inconftantium.       Hinc  arbitrium 

rir;  addc  Ovid.  ex  P.  I.  9.  56.)  -papillaris  aurao  III.   2.  20.    et 

proprio.      Qui  de  ludis  Koma-  Bp.  I.  ig.  54.    vöntofac    plebis 

nornni  Circeniibus  hie  cogitant,-  fuffragia.'     Seneca  deVitaBeata 

terrarum    domin os  de    Roman is  c.  1.      Itaque  id  evenit ,  quod*  in 

aeeipiunt,     quos     et    Virgiliits  comitiis,     in    quibus    tos  factos 

Aen.  I.  2g2.  rerum  d ominös  di-  praetores  iidem    mirantur,    cum 

xiffer.     Quo  fenfu  fane  Martia-  Je  mobilis  favor  circumegit.    Se- 

lis  Vin.  2.  6.  Domitianum  ter-  neca  Herc.  für.  169  fqq.    appo- 

rarum  donünam  deumque  rerum',  fito  loco :   illum  populi  favor  at~ 

et  Romain   terrarum,    gentium-'  tonitum,  fluetuque  magis  mobile 

que  deam  XI  F.  Q.  1.  et  Auetor  vulgus  aüratuniidum  tolllt  inanu 

Epitaph,  in  Anthol.  Burm.  T.  I.  et  Thyeft.  551.  nunquam  fiabi- 

p/    237.     Titum     et     Vefpafia-  lis  favor  vulgi.      Certat  tollere 

jnrm  terrarum  dominos  appella-  certatim,   magno  cum  partium 

vir.      Quae  tarnen  ratio  nullius  Audio  tollit  extollit,  evehit  /10- 

momenti  videtur,  cum  hie,  uti  noribus  tertio  cafu,  graecorum 

iam  moiuii,  de  ludis Olympicis  exemplo,   pro»    ad  honores    f. 

sigatur.     Caeterttm  devictorum  magiitratus  ter geminos ,  h.  fum«. 

praemiis  locus  clailicus  eft  apud  mos,  ampliüinios.       Nihil  am- 

Vitruv.  praef.  L  LX.  plins.       Apte    laudat    Turneb. 

Adverf.  XXIf.  15.  Martialis  IIL 

v*  7.  ß.    Hunc ,  et  mox  iilum  46.  ß.     fophos  tergeminum   h. 

fc.  iuuat  ex  antec.    Srructuram  graude,  quod  ipfe  vocat  I.   4. 

haue  vcrboruni  ob  interiettam*-  10.    Pierique  fere   cogitant  de 

taque  .  .  .  ad  Deos  paullo  du-  tribus  fummis  Romanorum  ma- 

riorem  efle  etil  non  negem,  11  e-  giftratibus ,    confulatu ,   praetu-  . 

ra, 


CARMINVM    L.  I.  C.  I.    V.  7- 10*               II 

1 

Illum,  fi  proprio  condidit  kbrrep, 
Quidquid  de  Libycis  verritur  areis, 

Gau- 

rä,    aedilitate.       Se4  hot  eflet  pro  Ins,  tanquam  fpecialius>  et 

poetae  verba  ad  pedeftris  oratio-  gravius,    onuiem    Africae    pro- 

nis   ixfißttxv  exigere.      Neque  ventum.     Tantoenim  poteritio- 

mag;is   Horatio  dignum,    quod  res  ad  lata»  agrorum  pouelHo- 

ait  Gefn.  in  Th.  L.  JL.  tergexmy  nes  coemendas    fercbantnx   ftu- 

nos  eos  dici  honores ,'  quos  tre»  dio ,  ut  totas   provincias  inter- 

partes  popiili,    Senatus,  xEqui«  dum  unus  teneret.      In    quam 

tes,  Plebes  tribuant..     Omnino  rem   acriter    invehitur    Seneca 

mircris ,    in  talibus  naerere  in*  ep.  39.    fere  ad  finem :    quoui- 

terpretes,  qui  certum  aliquem  que  fines  pojfejßonum  propaga-. 

mimerum  pro  incerto  ac  magno  Litis?  ager  uni  dombto,  qui  po- 

a  poetis  poni  folere  fciant.  Yide  pulutn  cepit,  anguftus  efi»    Quo-. 

vel  I.  5.  9.      et  I.  13.  16.  17.  usque  arationes  vefiras  parrige* 

Cur  e.  g.  Graeci  poetae  rpxv*  tit,  ne  provinciarum  quidem  fa- 

puxv  et  Latini  decumanos  fiuetus  tione  contenti  circumferibere  prac- 

conitanter    adliibnerint ,    nemo  diorum  modum  ?  —  hoc  quoqu* 

facile  certam  aliquam  huius  rei  purum  eft ,    nifi  latifundiis  vc~ 

rationem    reddi    fibi     pofiulet;  firis  maria  cinxifiis;    hiß  tränt 

fufficit  tenere,  maximos  hoenu-  Hadrianum,  et  lonium,  Aegae-> 

mero  Auctus  innui.     Caeterum  umque  vefier  villicus  regnet,    eü 

Gefnerus    v.  honorfbus  in  fexto  ep.  117.    Adfpice  quot  locis  ver- 

cafu  aeeipere  malebat,  utaliquis  tatur  terra,  quot  millia  colono- 

ipfis  honoribus  tollatur.      Quod  rumarent,  fodiant :  unumputat 

etfi  ufus  loquendi  ferat ,   et  toi-  videri  itentrem ,  cui  et  in  Sicilia 

lere  fimpliciter  dicatur  pro,  or-  et  in  Africa,  feritur?  adde  eun- 

nare,  efferre  aliquem,  (v.  Riihnk.  dem  de  Vita  Beata  c.  17.     Alü 

adVellei.  II.  65.)  minus  tarnen  de  publicanis    Aratoribus,    qui 

bene  ry  certat  refpondere  vide-  populi  Romani  agros  conduxe« 

tur;  et  altera  ratio  omnino  do-  rant,  et  decumas  peiTolvebant»  * 

ctior  eft.  h.  1.  intelligunt;    minus  recte, 

arbitror.       Si  condidit,    condi- 

9.   9«  10.    Iilum  opts  unice  tumfervat,  pönale  t  horreoprp- 

tenent,  earumque  poüeflione  fe-  prio   h,  fuo,    nempe   tanquam 

lieiflimum   fe    profitetur.      Pro  privat  us,  quidquid  verritur,  con- 

opibus,  quae  generalis  erat  no-  geritur»    convehitur   de    areis 

tio •   fpecüalem ,   quam  fua  ipfi  JJbycis,  agris  Africae ;  A  omnes 

aetas  fuggerebat»  poeta  pofuil,  Africae  fruetus  horceo  coiulitos 

poflefliones   latif undiorum ,    et  habet*,  quod  eü  pro  üiuplici: 


N 
/ 


1?  Q.   IIORATI1    FLACCI 

Gaudentem  patrios  findere  farculQ 
Agros,    Attalicis  conditionibuS 
Numquam  demoveas,    ut  trabe  Cypria 
Myrtoum  pavidus  nauta  fecet  mare, 

Lu- 


fi  omnem  Africae  oram  po/Rdet.  tura  in  genere,  vel  debonofolo 
Pro  colligi  de  agris ,  doctius  capicndurrf,  quod  maiori  cultura 
erat,  verri  de  areis,  quod  fru-  nonindigeat.  — -  13.  'numquam 
menta  in  folidata  agri  parte,  eum  demoveas,  docta  brevitato 
.  q uae  area  eft,  extrita  et  purga-  pro,  deducas  cum  a  Xtudio  fuo 
ta  couverrebantur ,  et  lic  de  ea  beatoque  otio,  et  permoveas,  ut 
coliigebantur.  -  Africam  nomi-  cfcet.  Conditio  iaepe  eft  pactio, 
nat ,  tanquam  frugum  feitilifli-  qua  polliccimir  aliquid»  et  fpon* 
mam;  resnota.  videlll.  16.  31.  dermis  alteri,  fi  quid,  fecerit.  ut 
Expreffit  hos  w.  ScuecaTKyeft.  Cic.  ad  Q.  Fr.  I.  1.  nullius  pe- 
356.  Non  quicquid  Libycis  te+  cuniae  conditione  ab  Integrität* 
rit  f'ervens  area  meßibus.  et  Pen-  deduci.  Itaque ,  sonditionibus 
tadius  in  Anthol.  Burm.  T.  U  Attalicis*  promiflis  opibus  Au 
,p.  549*.  &  quicquid  Libyco  fe-  talicis,  h.  maximis  pro  condi- 
eatur  arvo ,  non  una  pofitum  te-  tione  oblatis  divitiis ,  quales  ab 
nere  cella.         '  Attalo,    Pergatni  rege,    popnlo 

v*   11  —  14*    Suavior    Lim    FüDmafio  baeredi    fcripto    erant 
fuccedit  piotura  rufticani,  rebus    relictae.    v.  II.  18*  5«  maxima- 
fuis  a  patre  fibi  reüctis  fatagen-    rum  opum   e  rnercatura    quae- 
tis ,    et    in  praediolo  fuo  trän-    rendarum  certiifima  fpe  oftenfa, 
quille    degentis,    quique  nullo    ut  mercaturam  axnplectatur.  Sed 
ne  vel  maximo  oiterifo  lucro  a    pro  rnercatura  pofuit  navigatio* 
vitae  fuae  genere  abstralii  fe  pa-    nem ,   quod  Romani  rpercatores 
tiatur.      Hacc   ad    exornandam    itinera    marina    ipfi    faciebant, 
irriaginem  felicitatisque  feufum    unde  roox  nauta  pro  mercatore. 
decJUrandum  praecLire    adiecta.    cf.  Tibull.  I.  1.  50,  ibiqueHey- 
Oaudet    adco    findere*     lactus,    niiim.      Pavidus  dicitur,    apte, 
coittentusque  eft  in   eo ,    quod    ut     de     homine ,     navigationis 
colit  agros  agellum  pacrium ,  a    prorfus  infueto.      Pro  navigarc, 
patre*  acceptum,  novis  ftcceflio-    fecare  mare>  ri/uvtiv  «X«,  quod 
uibus  non    dilatatum.      Sic  V.    navi  magis  proprium.     Pro  na- 
2.  3.    beatus  ille,     qui  -  -  pa-    ve  ponitur  trabs,  ad  augendum. 
trtua  rura    bobus  exercet  fvis*     periculi  fenfum,  ut  ratis,  I.  3. 
Sarritioneiu  pofuit  pro  agricul-     11.    et  pro  quacumque  Cypria', 

ob 


CAKMIT3 VM   X*  I.  C.  I.  V.   1 1  *  1  ß.  1 3 

Luctantem  Icariis  fluctibus  Africum  • 

4 

Mercator  metuens,  otium  et  op'pidi 
Laudat  rura  fui:  mox  reficit  rates 
Quaßas,  indocilis  pauperiejn  pati. 

Ell 


ob   Cvprum    mercaturae   dedi-  luie,  cumdilectu;  is  enim,  ab 

tarn.     v.  ITI.  29.  6o.    tum  pro  occafu  flans,  creber  erat  proccU 

quovis  mari    procellofo    Myr*  lis ,  Virgil.  A«i.  I.  85-    Proelia.  \ 

toum,    inter  Cretani,  Pelopon-  vcntorum,    cum  inter  fc,   tum 

nefum  et  Eubocam ,  a  IVIvrtilc*  cum    fluctibus    tauquam    fuper 

feu  potius  a  parva  iufula  Myrto  maris  impcrio  üiita  in  tempcfia- 

fic  tlictum.  tc  depingenda  poetis  fatis  follen- 

v.   15  — ig.  TranquilLie  co-  uia.     v.  ad  I.  3.  12.  lcarii  ma- 

loni  vitae  praeclare  poeta  fub-  ris  meminit,    tanquam  pericu- 

texuitmercatorislucroinhiantis,  lofioris,  in  animo  forte  Iiabcns 

pracque  eins  ninüo   ftudio   110-  IL  II.  144*  *"V^>T  &  dlyogi,    i£s 

vis  fe  usque  pericnlis  obiieien-  xvtu*T*  /wxxgtH  JaXaVr^f  xovrov 

tis  imagiiiem.       Mercator,  qui  'Ikä^xW,  rot  pr  Üvpos  rt  Na- 

imminente  tempeftate  vitae  fuae  rot  n  ugop\     JF.ft  illud  inter  Sa- 

tantis  pericnlis  obnoxiae    otio-  mum  et  lcariam,  iufulas,  ab  Lac 

fam  longe  praetulerat,   eamque  fic  dictum.      Otium   opponitur 

in     fuburbano    fuo    fcquendam  vitae  negotiis  vel  foVeniibus  vcl 

tum  voverat;    mox  ubi,    nave  quaeftuolis    diilrietae;    eß  adeo 

quantumvis  lacera  atque    disie-  vita  trauquilla,    ab  omni  peri- 

eta ,    incolumis  eva/it ,    ecce  ad  culi  metu  vaena:     Amplillcatur 

prtßinftim  vitae  quaeftuofae  ge-  haec    tranquillitatis    notio    per 

jius  redit.     Diverfam  e  Nnltri  rura  appidi  fui  oppido  fuo  pa- 

loco    imagtnem    exhibuk   Stat.  trio  adiacentia ,  feceflum  in  fub* 

Theb.    VII.   720.     P'iocerat  die  urbano  fuo.     Haec  laudat*  mari  - 

diu  pauper  ftrutator    aquaruvu  procellofo,  omninoque  ilü pnii- 

Dtcepit  teil us  ;mor icns  hiemesque  culi  pleno    vitae    generi    lon^e 

Notosque  laudat,   et  expertime-  praeter  t.      Qua  notione'occurric 

liora  pPricula  ponti.      Metuens  Scrm.  I.  1.  5.    Stat.  Theb.  \\U 

metu  cohorrefeena ,  fibi.  timens,  722.-  Obferva,     quam    paiici* 

ubi  videt  Africum  vcntiim   /«-  lineis  tcmpelüitem  gravüliniam 

t  tantem  certantem ,  congredien-  depinxerit    poeta.      Cum   enim 

tem    fluctibus,    nota    ftruetma,  rates    qnaflas    Itatim    numoret, 

pro,  cum  fluctibus  Icariis,  ma-  mare  ventis  ttubatum,  naveni 

ns  Icarü.     Africum  ven  tum  po*  perculfara  atque  disieetam,  ip- 

futu 


1^.  Q.    HOftATII    FLACCI 

Eft  qui  nee  veteris   pocula  Maflici 
Nee  partem  folido  demere  de  die 
Spenüt ,  nunc  viridi  membra  fub  arbuto 

Stra- 


fum  xnercatorem  mortis  pericu-  pauperiem — lucri faciendi  caufa. 

lo  vix  elapfuin    fub  ventorum  Epift.  I.  1.  45*    eurris  mercator 

cum  fluetibus  lticfa  comprehen-  ad  Indos    per  mare    pauperiem 

dit.     Mox  f  ubi  naufragium  üi-  fugiens .  jyXfo  nokvv  tut  itivrov 

columis    evafit ,   non  >    ut  qui»  »vvotjocs  — -  xtutiv  irnttfv  <ptvymyf 

dam,  ubi  aliquamdiururivixit,  ut    Hefiodus     extiüit    lj»y.    v. 

fed  Hat  im,  talis  otü,  qdod  vo-  6«J5» 

tis  pi'ius  expetierat,  impatiens  v.  19— ,22.  Imago  hominis, 

refuit»  reparat  rates  ouajfas,  na-  vitae  fnavitatem  ac  voluptatem 

vem  fraetam  ac  laceram ,  adeo-  feetantis ;    declarau  per  rinum 

que  nave  refeeta  reparat  navir  et  convivia  in  amoena  regione«. 

gationem,  mar«  iterura  ingre-  cf.  II.  13.  6.  fqq.     11.  15.  fqq. 

dittir.      Praeclare,  de  pertinaci  Alias   de  die  conuiüßatur,  bo- 

ruercaturae  itudio.      Quati  for-  nam  diei  paiteni  commiffatioiü« 

tiori    fignüicatu  habe*  et  infrä  bus  impendit.       Haac  in    duo 

JV.  6.  7.    et  IV-  #.  32.    indoci*  membra    disiunxit  poeta.      nee 

lis'p.  pati,    graece,    pro»    dum  fpernit,  valde  deleciatttr,  aniat 

pauperiei  ferendae  adfuefieri  ne-  veteris     ideoque     praeftantioris 

quit.  >    Pauperies   eü    viu  fine  Maßici  vini,  in  montibus  Maf- 

quacllu   ac   lucro,     qnae  luxui  heis  Campaniae  nati  pocula,  li. 

indulgere  non    potefl;  damnata  vinum    Maflicum.      6ic  pocula 

. ideo    brevi   atqtte    a  mercatore  Falerni  ar dentis  II.  11.19.    \i- 

opum  aiigendarum  cupido  mer-  num   Ma/Ticum   era.t  6  nobilio- 

caturae    earumdem  Abi  copiarh  ribus.    Plim  XIV.  6.    Nee  fper- 

facienti    pofthabka.        Muh  um  lät  demere  adimere  rebus  gcren- 

adeo  differt  ab  cgeftate.  *r»%ov  dis ,  et  hilaritati  adeo7  dare  par- 

enim,    ut   Ariltophanis    (Plut.  tem  de  die  folido,  qui  folidu s  li. 

551.)    verbis    declaiem,    ßiqs9  totus  rebus  agendis  impendi  dc- 

$¥  len  /us/tb  2%orrot*    roZ  ii  buerat.     AppofiteSeneca  ep.83. 

xivijTOt y  fr,v  <ptitotutVQV  x*t  roTs  hodiernus  dies  folidus  efi,  nemo 

&yott  irgojixofrtt,  ittpylywsSati  ex  illo  mihi    quiequam    eripuit» 

i'  ocvt$  /uqJtv ,    /ut)  juUvtqi  hmj$*  Conyivia  enim  Romanorum  fub 

iniXilicitv,    Caeterum  cum  mer-  noctem  demum  ineipiebant.    v. 

catorc    hoc    convenit  Mem.de-  IV-  5«  3.9«  4°*  Sederantet,  qni 

mus  apud  Terentium    Ileaut.  I.  coenarent    roatuiius ,     conviva- 

1.59.   InAJiamhincabiipropter  xemur  de  die;     quae  Romano 

vo- 


CARMINVM    L.  ^    C.  I.    V.   19-24.  15 

Stratus,    nunc  ad  aquae  lene  caput  facräe. 
Multos  caftra  iuvant ,    et  Jituo  tubae 
Permbaus  fonitus,  bellaque  taatribus 

De- 


vocabantur  convivia  umpeftiva.  Nymplias,iis  ineffe  creditas.  Cae- 

Catiill.  57.  5.    Vos cqnvivia  lav-  terum  duae  hae  ideae  nunc -nunc, 

ta  fumtuofe  de  die  facitis.     Se  egregie  depingunt  hominem  in 

ipfum  Horatiu*  bibulum  liquidi  otio  luxuriantem ,  ut  V.  2.  23. 

media  de  Inci  Falerni  olim  fu*  JLihet  iacere  modo  fuh  antiqua 

ifle  tefiatur  Ep.  I.  14*  34-      c^a  ilice»  modo  in  tenaci  gramine. ' 
Plaut.  Afin.  IV.  2.  16.     Eodem 

le\\[\i  frangere  diemmero  II.  7.6.         v.  23.  24*     Alios  militia  iu« 

pro  quo  comice  ädmodum  lace»  vat.     Ueclarat  eam  per  fpeda* 

rare  diem  Plaut.  Stieb.  III.  2.45«  les  ideas,  caitra,  tubarum  Itre- 

Pariter  Graeci  «0*  y/uigxs  *ivttv9  pitum ,  et  pugnas.     lituo  .  .  • 

de  quo  v.  Toup.  Em.  ad  Suid.  fonitus*  pro  vulgari:    litui  tu- 

P.  III.  p.  221.     Suavius  eadem  baeque  fonitus,  f.  tuba una cum 

in     re    Alexis     Comicus    apud  Jituo  audita,  fere  ut  Iuvenalis 

Athen.  II.  c  ß*   P«  47«    ®*ffiots  XIV.  200.     Si  piget,    et  trepi- 

etrupUis   rqs   ifii**t  ro    Xotxov  dum  folvunt  tibi  cornua  ventretn 

v*oßfix*4    /oripos.      Male     vero  cum  lituis  audita.     Li  tum  erat 

Geuierus  cum  Baxtero  h.  1.  ex-  equitum,      et    ineurvus,    fono 

plicant:    ne  parte  quidem  dem-  acuto;     tuba   vero  peditum  et 

ta,  vel  excepta  iotum  ac  foli-  diveeta,    C0110  gravi,    uti  beno 

dum    diem  impendit  voluptati  vet.  Schul,  cf.  II.  1.  iß.      bslla, 

atque    otio.      Sic  vero  negatio  pugnae,    ut  faepius.     dettßata 

abeffe  deberet ,    et  efle :    et  qui  matribus ,    paflive ,    quae    dete- 

fpernit  demere ,  non  eximitcom-  itantitr  matres,  qubd  orbantur 

•poULtioni  partem  de  die  f.  —  21.  filiis    et  maritis.      Hinc  earum 

fub  umbra  arbuti  «tut  ad  fontem  fqlleniiis  mentio,  ubi  poetae  in- 

reeubans.     Haec  ornatus  caulla  fau/tos  belli  exitus,    f.  onuiiuo 

addita.    firatus  membra  31-aecc,  belli  mala  recenfeut.  Virgil.  XL 

pro»    membris    ftraüs,    iacens,  215.      Hie  matres  %     mijeraequ* 

L  reclinatus  in  gramine,    ut  ea-  nurus ,  hie  cara  fuorum  peeßorm 

dem  in  re  JI.   3.  6.  —  aquae  maerentum ,    puerique  parentibus 

Une  caput  facrae,  epithetorum  orbi  dirum  exjecrantur    bellum. 

traiectionc,  poetia  fatis  frequeu-  Nofier  V«  16.3.    parentibusqu* 

tata,    pro   aquae  lenis,    leniter  abominatus  Hannibah     adde    et 

Auentis    caput    fontem  facrum.  XV.   £\.   6fy.  '  Stau    Thcb.     III* 

föntet  fccri,   pioptev  5>«os  ac  577» 


\6  <J.    IIORATH    FLACCI, 

Deteftata.      Manet  Tab  Iove  frigido 
Venator,    tenerae  coniugis  iinmemor 
Seu  vifa  eft  catulis  cerva  fidelibus,     ^ 
Seu  rupit  teretes  Marfus  aper  plägas. 
Me  doctarüm  ederae  praemiu  frcmtium 


Dis 


v.  2$ — S8*  Alium  tenet  ve-  Xteitts  fognotktfofyhirfutae, follen- 

nandi  ftudium.       Aidorem  ftu-  tu  ferarum  epitheto.  v.Burm.  ad 

dii    et    pertinaciam    declaxavit  Prop..  I.'  1..  12.    •—   aß«  Aliud 
per  adiecta,  quae  eam  produnt,"  venationis  genus,  quod  perno- 

frigoris  tolerautiam,    et  perno-  ctationem  requirit.     aper  Mar» 

ctationem.        manet     pernoctat  fus*     Marficus,     cum     dilecru, 

fub  Iove,  fub  dio,  v*o  Aio*,  fub  .  propter  faltuofam  Marforum  re- 

czelp  frigido.      Sic  Iwpiter  uvi-  gionem,  utVrrgil.  Ge.  III.  255. 

«JurVirgU.  Ge.  I.  418.  niadidus  Jus  Sabellicus.    rupit,  perrtipit, 

Martial.  VII-   56«    x»  *—    tene-  ruptisque  plagis  evaüt.     Nedu« 

rae  .  .  immemör,    äuget  ftudii  bita.    Seneoa  Ilippol.  76.    retia 

pertinaciam.  — -   27.  Venationis  vinctas  tenuere  feras;    nulli  la- 

ideam  generalcm  iam  in  fpecia-  .  queum  rupere  pedes.  Ovid.  A.  A. 

lern    convertk.      Seu  vifa    eft,  I.  392.    non  bette  de  laxis  caf> 

iuveitigata  eil  catulis»  canibus  ;  ßbus  ttooit  aper. '    Plague  teretes, 

fdelihus,    perpetuo  canum    in-  retia    toxto    fune    facta,    torta 

piimis  venaticonim  nutum    ac  Tibull.  IV.  3.  12.    teretes  pla~ 

vocem     renatoris     fequentium  gas  dixit  et  Seneca  fiippol.  45. 

epitheto.       Cerva   univerfe    de  nodofas  Ovid.  Faß.  VI.  "O. 
cervo,   fed  aroaut  poetae,    ubi 

de  aiümalibus  loquuntur,  femi*  v.  29—34.  Ego  vero  car- 
inii a,  graeca  elcgantia.  ItaCal-  minibus  delector,  poefin  unke 
Kmachus  itettukli*  pofuit,  loco  amplector,  fummamque  iiid« 
plane  ümili,  ideoquc  huc  trans-  voluptatem  percipio.  Hoc,  ut 
„  (crcndo,  ep.  33.  wyptvrys,  'Em-  primarium  carminis  argumen- 
xvfis  f  h  ovot&i  nxvrx  \xywoy  tum ,  inprimis  üluminari  opor- 
fttpäfi  xtu  mkoiis  *xvi*  fogxot\i~  tcbat,  fummamque  in  eo  elo- 
ios  \  ffTtßj!  xxt  vt(ßtT<a  Ktxgii/u*'  quendo  enthuüafmi  et  phanta* 
vos.  ubi  kkvtu  Xotyusv  et««-  iiae  vim.  cerni.  Imagines  ind* 
atfs  JooKocXifos  neminem  Intpp.  petitae,  quod'  poetae,  plianu- 
in  mendae  fufpicionem  vocafle,  iiae  vi  abrepti,  feu,  ut  Cicero- 
omnino  mireris.  '  Forte,  irruxa  nis  II.  de  Örat.  verbis  utar» 
Xff/»oyex  Homer,  U.  #.  310«.  tt  afflatu  equafi  furoris  j>erciti  in 

deoijim 


caemukym  JL.J-  c  i..  v.f25-5i.  17 

Dls  mifcont  fuperis :.  iqe  .gelidiun  nemus    ■ 
J^ympharumque  leves  cum  Satyris  cliori 

Secer- 

d^onun  couciUiun  admictC  cum  funt   flaridis    fertis    rcdim'ua, 

iis   verfäri ,  *  caelique  commercip  quanquam   aüter    ibi  WcrnscL 

(Ovid..  A.  A.  III-  549.)  fe  frui  Poecae  abfohlte  hie  Joc/i  dicti, 

jaetant.     IÜnc  Deos  fe  videre*  amiqua.nouone,  quatenus  phl- 

(II.    19.  2.  Ovid.  Faß.  VI.  7.  lofophia,    h.*  notiones  et  plulö- 

Fas  nii/u,  praeeipue,   vultus  vi-  £ophemata  de  rebus  phyficis,  do 

dXffe  deorum,  vel  quia  fum  vates,  diis,  eurtimque  natura  cet.   fer- 

vel  qui&facra  cano)  audire,  (Ilf.  znone  adhuc  rudi ,    naturaliquie 

4-   7. ).  tanquam  praefentes  ap-  adeo  elocucioms  poeticae  vi  iri- 

peilare»   (II.  19.  7 .  III.  25.  1.)  iirueto,  mox  ad.  cautiün  forma* 

pracclaro    phantafmate  üugunt.  to,    certisque  adeo  numeris  ad« 

Hadern  ratio  iu  vatibus,  qui  di-  Aricto  tradebantur.    Hinc  aoifoi 

Tino  fjirore  coxrepu/diim  futu-  dicti  roßo*,    Call  im.  cp.  50.  4. 

ra  eloqtmntiur ,    deos,   feu  tUo-  ffo<f>tareti9  Pu1d.nUun.II.36.cc 

nun  vantilia  irrumptre  dieuntur.  iiidex*n  de.  iisdem  >    v,  ad  IT. 

Stat.  Theb.  III.  550.    Achill.  I.  «9.  2.  et  *?«{?/«  de  poefi,  Cai- 

5og.    Diverfa  adco.prorfus  eil  lini.  ep.   Q.  4*    ct  49-  4*  3U0 

imago*  ab  altera ,     quam  fupra  feie  fciifti  Haßodum  doctum  ap- 

v.  C.  dodit»   ©tu  pluriuiofl  fere  pellat  Cic.  Cat,  m.  15.    Ädhae- 

Intpp.  pro  eadem  habere  videas.  fit  hoc  fequiori  tempore  poetijl 

Kam  illa.ab  )i.  1.  aliena  eil,    et  epitheton  ob  vaiiam  doctrinam, 

adverfatur  feqq.    lam  de  verbis  antiquitatis,  mythologiae,  quae 

videamus.     Ederäe,  edcVa,  ßao  ab  iis  requirebatur:   eriaxn  pro- 

cho  facra ,  et  ßc  poetis  proprio,  pter  fermonis  exquiiltiorem  cu(- 

Bacchum    enim   in  diis  poeta-  tum  ac  metri  artem ;    et  Rom*. 

riiio  "tutcUribus   haberi ,     fatis  nis  iitprimis  propter  litcxarum 

ODYium.     De  Corona  paetarum  graecartim  intenorenT"notitiarn. 

liedcracerv.Vu^.Ecl.VII.25;  Sic  doaus  CatulUis  Tibull.  III. 

VNL   i«j.     Ovid.   Fad.   V.  79.  (3.   4*«    1ID*   v.   Heyn,    mifeent 

Trift   I.    7,   2.    et    ibi    Intpp*  nie  Diis  fuperis  docte  pro,  ego  eo 

praemia  front  ium  doetarum,  quir  ipfo,  quod  corona  ederacea  vin- 

bus  docti,    h.  poetae  coronan-  ctus  Tum,    h.   tau  quam  poeta, 

tur.     Olymp.  Nemeiianus    ( in  mifeeor  Diis,  admoveor  iis ,  iis 

Wemsdorf.  l'oett.    min.  I.    p.  interfum,    corumque  confortio 

2&5-)  de  J^and.  Herc.   ß.    lau»  fruor,    nempe  divino  numine 

rotque    gerens    et  flqrea  fertis  afllatus.      Eadem  virtute  "grae- 

tenipora    ——  s  Joctorum  muttera  eis  eft  iu<%3'J»'«i  d'soTs ,  tanquam 

Votum >    ubi  jlorca  f,   Umpora  Pind.    liihm.    2.    42,     Heüod^ 

•  B                                    Theog; 


•/ 


ifc  ":  ^   H0RÄT1I  flJÄCCI       •">    . 

Secernurit  populo :   fi  neque  tibias 

- Euter- 


»  ...   . » 


Theog.  $o  *•  tytt  **T'  *'  /3oi/Xyy    pba$  et  Satyros,    11t  Virgil.  Ge. 
hrijutf'ytTXi.  cf.  infra  IV.  5.  35»   'If.^T)^.  fortuhatus  etWe,'  deäs 
v»  36 -.32.    Alia  fubiungitur    qui   novit    agrefees,      Fah'atjue, 
imago,  qua  enthuuafmi  rtoetici,    SilvanuiAque  Jenem ,    Nym)mds~ 
quo  fe  abripi  gloriatur,  vim  vi-    que  forores.      Nympharuih  cho- 
vidiflune  declarat.     Commemo    ri  cum  Satyris ,    exqurntiits  'eÄ 
rai  feceiTus  agreltcs,  et  amoeni-    quam ,    Nympbarttrii  et  Satyro- 
tates  rußicas,     quae  ingenium    rum    chori,    faltatiönes; '  qttas 
poeticum  excitant ,    et  inflam-    poetae  commemorant'  ad  decla- 
mant,  quaeqne  ad  coneipiendas    randas  vitae  rufticae  fnavitates. 
"phantafias    maximam    vim    ha-    Homer.  IL  ttsYIuvu  v.  19.  tot* 
bent.     Etenim ,   ut  ait  Auctor    Nvußai    optmuitf    XiyvuoXiroi 
de  cauf.  corr.  Eloq.  13.   poetae    (pQtru9*t  wvxP*  *oavtv  twl  xpivjl 
iueunditas  urhls  de  ferenda*   cae-    /utXortvfyy  pi  Xfrovreu ,     xorf/ßjfy 
teraque  officio,     utque  ipfi  di-    ii  Ktptarivtt  ovgtos  i%w!  Aktuwv 
tunt  •  in  nemora  pt  lucos ,  1.  e.    ( Pan )  f  if3x  xett  tv^tt  x°F** 
In   folitudines  recedendum    efi,    rort  h  /ulcrov  ¥g*wv  xvxyoc  kqw 
lumc  ipfum  loctim,  et  Epiil.  IL    iitmt ,  loco  admodum  fphendi- 
2.  77.    Script orum  chorus  omnis    do. '  cF.  et  v.  5«    Hinc  bvy%o»ot 
antat  nemus,  et  fugit  urbes,  rite    Ni^ajßajjr  atidit  Orpli.  IL  X.  9. 
cliens  Bacchi,   Jbmno  gaudentis    et  vytfrwf  Nv/utpuiv  choreat  du- 
0t  umbra,  refpiciens.  —  mefecer*    cens,    in  epigr.  ditv*.  261.    1. 
nunt  populo  nemus  cet,  conci/e'    (Anal.  !Br.  T.  III.  p.  & 04.)  add'e 
dictum  pro ,  fego  fecemor ,  re-    Piatonis  XIV.  5.  (Anal.  Br.  T.  f. 
motus  Tum   a  populo  £  vulgö,    p.  171.)  ovgiyyi  jut\!<räiTut  tixt* 
Fenfus  poetici  experte ,    ( cf.  II.    7s.u fy  Ituv9  —  al  ii  **o*(  $*X*- 
16.-  39*4°*   WI.    !•    i-    Valer.    gitfixögoyxoulvhTtiGoLVTQ^Ttgtx- 
Tlacc.  I.  10.     Eripe  me  populis    hs  vvvUpou^  vv/u(pxtcAlu*tpvxfoc. 
et  habend  nuhila   terrae?)  dum     Leves  ad  motum  pci'tüict,  adeo- 
nemus  incolo,  folitudinem  amö.    que  ornat.     Satyr os  teves  pari- 
ftemoris  et  antrorum    follennis    ter  vocat  Sil.  III.  594.  nifi  for- 
fcac  in  re  mentio.    cf.  IL  19.  1.    te  laltationem   Satyrorum  con. 
III.  4.  7.   et  25.  2.     Hinc  Pro*    citatiorem  iinuiere  votucrit ,  de 
pertius  IL    10.   4.    Hcßodo  et    qua  Athen.  L ;  XIV.  c.  7.  p.  630. 
III.  1.  2'.     CalÜmacbo  et  Pliilc*    *l<rl  M  rms  ?  o#  xxi  (puvl  ti}*  0*/- 
tae  fuum    cuique   nemus   attri-    xiww  irodtfrtxus   dvofiuirSau  dwi 
buit.    Sece/Tus  agre/lcs  amplius,    r?f  xirtfVnw,    fjy  xect  §i  ^serv* 
aitguftiAlma  rcrum  fpecie»  adum-    fot  ifxovrr*t9  rot^vranfv  tt/rar. 
brat  per  numiiiä  agrefda,  Nym-    S«d  Iiüc  fort«  fubtilius. 


cARMtiOTPAKL.  m  c,  l  'V,  32  -  54.         <i£ 


Euterpe  ctffribeti,  4*ec  Polykymnia 
Lesboum  ref  ugit  tfenttere  barbiton. 


.3 


Quod 


v.  33.34.  &  modo&Itifae  fa-  jropter  I.  32.  5.    Jeolium  <arr%. 

rein.    Si  Euterp'e  nöttitbhibe'tt  *e-  men  pro'lyricö  dixit  IV.  3.  12. 

tiner,  denega't,  adeoque  concerfit  Caeterum  fimilis  noftro  locus  eil 

tibias.     Föetis  erfirn,  qid  iltligni  IV.  3-  1 7.    o   tejiudinii  aureab    \ 

'oun  lande  poefintrattam/Äpollö  dulc&m  qua*  ftr&pitum»     Tieri»  ] 

et  Mulae  «item  carhrihi*,  et  ly-  temper as.     * 

räjn  ftiatoi    iradidiÄfe  didunrnr,  v.  35.  36.  Splendid  üs  exitu*. 

Tatis  6bvio  lenfu.    IV.'  61*  £9.  "Quod  fi  tuo,   Maecenas,  jftdi'dö 

Spiritum  PJioebus  mihi,  Phfebus  imer  prdeftantiorcs  poetas  lyri-v 

txrtcm  cärminis    noitiendue  dedit  'cos  habebor';   tum  iahe,  quid  ad 

jpoetäe.  PippeTt.  f.  2.  27.  "Quum  magiiitudincm    felicitatis    mea# 

'tibi'prdtcip'ue  Phoebui  fuä  caf-  ac  gloriae  accedere  poflit,    ntf- 

mtna  dbnet,  Aöni'amve  ttOens  CaU  Tcio ;    jfummahi  glor  iarn ,    fum- 

tiopea  lyram.     Sjjectat  huc  Set-  mamqiwr     felicitatem     confecu- 

lonis  c  VI.  r.  51.    (Anal.  Br.  tum    m'e    arbitrabor.       Si   M$ 

T.  Lp,  67.)  &%XM*QlkVfiC*i*ili>  Infetis,  adcerifes,  lyricis  Graeco- 

tAoveSy  rtdf*  }£f*  titetxfy  f/utg*  rum  vatibus,    poetai'um  choro, 

t?/  jtfpfys    pirfcp  'imsr&fitifK.  poeti*  adnumeras,  utIV.  3.  13. 

et  ep.-Cleöpatrac,  £cfetriae,  quod  itomötf  principis  vrbium  dignä- 

fe  Gorio  Infex,  florerit.    T.  II.  tur  föbolcs  inier  amabiles  vatutH 

p.  43.  adfcYt  tkirip.  ad  Anthol.  ponere  hie  chbros.  —feriam  ßde- 

I^at.  T.  IT.   p.  iV*.   f*9$$*s  9  >w»    atüifgam  caelum ,  fublimi 

itprrttow  ?X*t*'  idfitbfo  Kvvgtt,  vertice,     fi&  orttatum  pertinet. 

Igy*  f  'A5«wV«  Ytfrvot  cuoipgo-  Viügai'i  ratione  dickur,   efferri 
cvvetty  Mowtx  li'qjff  co<pi«v9  *&} '  antmo,  metaphora  de  bäbitu  cor- 

ftmnrä»  rav  ftXifotffrop  avu(p*.  poris  erecto,  tanquam  arrogari- 

Vor     ifotrfis    'jüui4*phu    /*J\i<rir.  tiae  figrio ,  defurtim.     Hihc  >ö/- 

Tibiac,    uthiox  barbitön  deck«  /^r<?   verticem   eft    arrogantiiuti» 

Vant  pöelin lyricatfi:     Völyhym-  vni.  16.  19.  v.  ad  I.  iß.  15.  et, 

itia  n'0/1  ref  ugit*  non  abiuiit  l^/t-  liotiohe  afnplißcata»  <ve/ö  captft 

Jer*,  tendir,  temperat  fides  bar-  ferre,  quod  eft  ßmpliciter,  alte 

biti    Lesboi  Atcß+ov,     Lesbii,  ferre.    Sic  Virgil.  Aen.  X.  54$. 
quo  olim  Alcaeus,  Lcivia  Lesbiiii  -  caelo  gnimupt  Jerre,   quod  con- 

ufus   eit,      Inniiit   aut    omnino  venit  dictioni  Aefchyleae  apud 

Camaxn  et  gloxiani»  quam  Alcaeus  Plutarch.  de  Exil.   p.  605.  A. 

carminibus  fuis  eft  confecutus,  Qvpis  —  evgapm  xvgvy  otvm.  Sio 

aut  quod  ipfe  fe  ad  Alcaei  exem-  Aureus  /myot\o<pfoyw  apud  Senec 

plar   oonpoiuit*       Hoc  nalim  Thyeft.   QQ$.     Mqualis  afiris 

'  B  2                                 gradier, 


Quod  fi  n»e  Iritis  yjuibus  iaferis, 
Sublimi  feusm^fidjera  vjeriice;  .^/. 


»    •   T    t 


gradior,    et  cunctos  fuper  ftltum  Hominis  fui  famam  volatuieom- 

Juperbo  verticc  att ingeus .  poluvu  param.  »Qto^  phap  tafroate.  y.  ad 

Gloriatur  adeo  p.oeu*  funütque  IT.  20.  init.     Quo  fenfii  (jajgip 

jfuperhiam,  (itf  HJ.  3°*.  cxtr.  de  fragm^ntum  Eiurip,  ajhid  Glern^. 

fe  loqnitur)    honorifoentiflimo  Alex.    p.  .543»    ed."  P* vif.    (.in 

Maecenatis  de   fuis    caiminibus  fr.i »rum. .  Emipidcis    Beckii  V. 

ludicio  lubnixarri.      Alia   ratio-  C.  p.  491;.^  J154J  ^yciou  fy 

Ii ej  dicüiiur  o/qr/a ,   famajevari,  jaol  itjkpyjH  n*%\  ytor^  tty)  rot 

auolli,    taiigere  caeliun.     Pia-  £*^j^v  {«eleganter,  fere  ut  Hor 

pert.   1JI.    1.  9.    quo  tue  fama  rätii^  iii  cycmim  traijsfovmatiu: 

levat  terris  fubliniis.     Quo  feiifu  II.  £0.)  icowroc  viSik*  «flaeV*- 

#JEurip.  Baccli.  970.  .xkfys  ovgot*  ,rpu\  ßxffQjuqU  r  ,*s  cujtgx  np'kvf 

yf  crpfi^ov  dixit..  Virgil.  Cntal.  utpSih  ^  Zw*  it$Q<jyu%w.     Effet 

XII-  1 .     Adfpice  9    quem  valido  adeo ;    flupdfi.  tibi  mea  carrnina 

fulmixum  Gloria  regno  altius  et  admobayero;     immortalis   eiq, 

e.aeli  fedibus  extulemt.     Ovid.  mihi  videbor,  cwi/Iurtura  inv- 

Fall.  1.  209.    Ät  poftquam  Iwr-  juoi  talitatU  pigi^us  liabcbo.    Aw 

tuva  loci  caput  extulit  huius,  et  que  liaec  forte  unica,    certe  ly- 

teti^it    fujntnos    vertice    Roma  rico  poeta  di<£niflima  huius  loci 

cfcoj.    et  Epp.   ex  P.  IT.  5, '57-  videtur  ;  inte^pretatio.       Caeto- 

lluic  tu  cum  pUiccas ,    et,venice  rum    e  .noitra    interpretatiune^ 

Jidera    taugat,     feripta    tarnen  quam   diverfis.  .prorius  uotioivi- 

profugi    vatis     luibcrula    putas.  bus   poeta  illa ,    evehi  ad  deos» 

SaleL   BaHus   ad   Pif.  2  iß.  ^fttt  diis  mifeeth   et  ßdera  verticc  Je- 

W«rnsd.    Poett.    min.    T.   IV.  Yi/Vadhipuerit,  et  quam  iuiuru 

P.  T. )   Jpfe  per  Aufomas  Acncia  in  cum  fmt ,    qui  tantam  poeti- 

carnuna  gentes  qui  fonat?   ingen-  corurn  pliantaXtna^tum  ei  iiupin- 

fi  qui  »pmhie  pulfat  Oiywpunf.  ^ant^eAatcm^   ut  eniidem  iiiia- 

Tcitia  denique,  Imic  admoduip  'ginem  in  eodenx  carmine  ter  ab 

affiuis,    reliqua   eß  ratio',    qi^i  co  poiitam  arpitreutur,  abiuide 

gloriaru  poetae,   .percimemque  patet. 

*•«...      I.                                                /             •                             •       •               4  .        *•                      '                           *                                                                                                       *  ,       . 

\  '                          . 


■WiHMWMMl 


»       /   •  .  •  >  1 


•  '  I 

I        v 


^ 

* 


c Afttttifrtt?  £\  fc "i.  ft.  £  i 


■rv.  ',     ■■       V   ..'i.ifwwpwf  mmia,       .\  ■»■■  r  .,M» 


C  ^  "jr'^-Äf*  "js   N 


AKGVMEHTTVT&: 


\     •    •     •  •  .     -  •    •      •» 


y 


x^htmeii  e^ccelßffimiim  9    atque  in  eiäbordtijjvnis  Hortttu? 
Jlve  artißcium  eins,  Jtve  ornatum,  elocittionisque  virttitef 
fpectes  9 '  fäcile  repdiieiidum.  ■    Declaratiirns  eiiim  pöetä, 
atque  ct)fiftnendaturns  Atigtijtum  Romanis tanquavi  eam9 
qui  fotus  res  perditas  labeßactaii  beUis  civüibus  imperiv 
ejfet  reparaturus,  pacemque  ei  et  Joint em  reßjluturus;  qnb 
Jbtus  imminentes  reipitblicae  calamitates  averlere,  maießa*- 
temque  Romani  Hominis,  Parthorum  victorüs  imminutarrv 
vindicare  pojfet;   fplcndidijjima  cum   atque  ßanctijßma 
Expiatöris  populi  Romani,   Deorum  irrnn  placantis,  et 
mala  inde  in  civitatem  redunialura  arcentis  itnagine  re- 
praefentat.     Ouum  enim  omnium  fere  popularum*  partim 
Jiibtüiter  adhuc  de  ZHis,  » rebus que  phyßeis  philoßophan* 
tium,  eundem  nunc  fcnßim  deprehendere  liceat,  nt  quas~ 
vis  magnas  calamitates  a  Dus,    fcdiis  aliqüod,    ab  ipßs 
vel  a  mawribus  patratitm  vmdicantitnts »   poenae  loco  m*- 
fligif    tasdemqiie  ßbi  inßolitä  alicfua  obiecta  rerumfpecie, 
vehtli  defectu  ßtlis,  pertendi  eodßiment;  'confentaneum 
Jane  eß9  nt  iidem  rationes,   diverfas  quidem  pro  diverfo 
ciäus que  vitae  ac  worum  eitltu,  s  circumjpiciant ,    quibus 
Je  ab  ißo  crimine  purgent,.  Jicque  Deorum  placata  ira- 
mala  imminenüa  a  Je  avcrtanty   ac  propidjent.     law, 
nt  haec  Romano  Jenjiü '  Jnbiicyimus9ßatim  poß  Caefaris 
necem,  qna,  tanquam  piaculo  commijfo ,  populus  Rpma~' 

B  3  iuu 


7tfi,f  frÄi»  «VyJ?  Deorum  provocaverat'9  'prodlgia  apjmrrte* 

rant9  quae  eam  portenderent  9  ißisque  mox  infecuta  hello, 

eivilia,    qntyus  Dtfrcaedtfn  G&fari^iilctfcereitbur,  fidcm 

faciebant  praefagiis.      Ouüm  vero  his  ipfu  bdlis  civili- 

bus9  etß  a  Diis  patßiae  loco  immijjis^  novuvi  fcelus ,  no- 

vum  äyoc  populus  Romanus  commißffet;    neceffe  utiqui 

erat,  »{  efiiamDü  tfövas,  iras  CQucip£vent9  novfksque  aäe<% 

m  Bpmqnis  poenas  expcfcereut.     Novam  hanc  Dcor%im 

iran»  nova  iatn  prodiderant  prodigia ,  novjaeqpe  bellorutn 

civilium  caLantitates  impendebaut  rtipublUae,    peffitm* 

daturae  eam,   niß  certis  caerimonüs  facrisque  piacmlari- 

hus  civUas  ißo  piaculo  eximeretur9  hc  purgaretur,  fioque, 

Deorum  ira  cum  ipfa  uUione  avertcretur.    Expiatio  ißa9 

antiquiffimis  quidem  et  heroicis  temporibus ,  (ut  ntyfjiica, 

tpanjeam,  in  quibus  Deorum  munus  erat),  a  fanctiffnnis^ 

hpminibuSf  qui  tum  vates  fere  hdbebantur9  f  olebat  pera* 

gi;  uti  confiat  de  EumolpOf  Mpimenide,  Orpheo;.   apuck 

Romanos  vero  libri  Sibyllini  infpiciebantur,   e  quibus  for 

crificiorum,     quibus   uunwia  placareiUur,     prpcedebaß 

auttoritas. 

Proximas  igitur  poelam  abettis  civilibiis,  quae  ipfa. 

maxivii  injiar  fceleris  habebantur9   irarum  caujfas  repe- 

ttiffc  manifeßum  eß ;   quanquam  iiqc  rentotioreni  illam* 

unde  bdla  civilia  orium  traxerant ,,  nimirum  Caefaris  ne- 

cem,  penitus  exckißt*      Vide  vv.  17.  07  —  30.  rf  4-3* 

44*     ff  ine ,    quam  vajia  onmium  fere  Interpretum  ßt 

diseeptatiOf    aliis  quidem  Caefaris  caedem9   alü]s  conera 

beila  civilia  fola9  fufy  fcelere  ßo9    quo  obßricta  fuerit 

eivtias,   apoeta  comprehenfa  contendentibus  9  facile  in- 

uUigitur. 

» 

Jam 


CAUMINyiV; .  L.  I.    J2.  IJ. 


«3 


^    X/xjrt  *fc  amä9  cui  vroltqbiUter  hoc*  Carmen  adßgnan- 

ctumjif,  ut  paiicis  difpiciamus ,  haud  alienum  videtur; 

Qravem  cujn  Juijfe  tempeßatibus9  et  magna  TUferis  eocun- 

datiofieinßgnem9  ex  initio  carminis  Jacile  quidem  poni 

potc/l  i  quae  tarnen  cum  faepiusmacciderint ,  etfemper  in 

prodigiis  habita  Juerint ;  ad  quaenam  hoc.ee  Carmen  rc- 

fpiciat*    die  tu  efl  paullo  dißicilius*     Sanadonus  quidem 

(ut  aliorum  opiniones  de  prodigiis ,    Qßejaris  caedem  a. 

DGCX*  infecutis  hy>  cegitantmm  taceam)  feriptum  pu- 

i • 

tat  hoc  Carmen  o,  DCCXXV1I.      Cid  quidem  opinioni 

patrocinari  videtur  1toc9  quod  eodem  anno.  Caefar  Prin- 

ceps  (Dio  HJLii^)  a  Senatu  appcllatiis  fuerit,   et 

nocte  injequenti  Ttheris  plana  Romae  loca  inundaverit: 

mrimvero,  quum  haec  inundatio  pro  Jaußo  omine  aeeepta 

fuerU  (Dio  LI II*  17.J;    alia  contra  in  hoc  carmine, 

memorentur9   quae  nee  in  hunc  annum  cadant9    nee  a 

Dione,  vel  alio  quopiam  ad  K  0.  annotata  ßnt ,  prae* 

flat  cum  Maffbno  huius  carminis  natalem  facere  annum 

UUUxXXll.      Hoc  enim  ineunte  (Ufio  UV.   init.) 

tjTE  itoKig  mKxyhavToc  ctZBtc  roxi  tsot&jiov  fattevr&tiM 

%al  Ke%ctvvo7c  aKKx  re  noKka  ißXndtf ,  xxl  ol  «vSguxv- 

T*f  ol  ev  tco  HxvBttu  9  caet.  quae  omnia  initio  carminis 

optime  refpondere  videntur.     Deinde  quod  idem  Maffb- 

nus  obferüat9    dum  Augußum  ad  bellum  adverfus  Par» 

thos  fuseipiendum  poeta  exhortatur9   manifeßo  fignifi- 

cat9  Augußum  de  ißa  expeditione  cogitajfe.      Quod  idem 

Augiißi  conßlium  kuic  anno  adßgnat  Dio  LIV.  6. 


His  praemijjls  iam  ad  ipjam  argumenti  traetationem 
aecedamus,  quam  ita  fere  mßituit  Horatius :    Horrenda 

B  tf  prodi- 


24  '  Q-   HÖR ATII    PL ACCI  * 

\  **   ( 

prodigia,  quae  ipfd '  perniciem  reipublicne  attatu'ra  vide- 

bantur  (vv.   1  —  20.^,  gravem  Deorum ,  quam  qui&m* 

beUörxvtn]  civillum  fceleribus  in  nosmet  convertimus ,   iran* 

pqrtendunt.     Novas  adeo  inbeßinorum  bellorum  calamU* 

tat  es,  qnibus  ißa  f cetera  DU  vindicaturi  ßnt »    Tiöfcj  im- » 

rriinere  (vi),  3i— -24.J  ^««/rt  nova  ißa  prodigia  facile' 

fidem  faciant ;   rationes  incundae  funt ,  qüibus  labantem* 

eivitatem  fustentemuU     Pröcnrandä  adeo  ißa  prodigia* 

populusqzie  facris  piaculartbus  ab  ißo  fceläre  purgandus. 

At  cum  nemo  fereßt;   qui,   ab  ißo  federe  purus ,  facra* 

ißa  recte  faciat,  lovem  oremus ,  ut  Deum  aliquem ,  qufr 

nds  expiet,  ad  nos  defcendere  jubeat  vi).  25 —3 °-      At- 

que  ntinam  DU  ifxtpgüoi*    gentis  noßrae  miferti,  ad  nos 

venire  ne  dedignehturl    utinam  tu,  Apollo,  venias,  feil' 

pu,  o  Venus,  ßve  tu',  oMars,  auctor  generis,  ßve  tu  — 

iam  intet  nos  verfaris,  o  Metcuti,  latensque  fub  Augußi 

fpecie,  Expiatoris  notnen  haud  afpernaris !  vv.  5  x  —  44« 

Sic  te,   o  Caefar,  ut  diu  inter  nos  vianeas ,  ad  rempubli- 

eam  erigendam,  ei  ab  hoßium  incurßonibus  vindtcandan 

enuxe  precamur. 


'« 


AD 


» 

CABMlfeVM    L.  T.    C.  II.    V,   1  -  \. 


25 


AD     AVGVSTVI»     C-AESAA£Mi 


»  '  '  .  * 


J      •  i 


♦       '  •  * 


JUm  fatis  terris  nivis  atque  dirae 
Grandims  mißt  Pater  et  rubente  x 
Dextera  £acras  iaculatus  arces 

Terruit  urbem,1 


Terruit 


v.  i  —  20.  Magna  vis  fbtlm 
in  exordio.  Poeta  tantorum 
prodigioviun  metu  perculfus,  et, 
ut  fert  huma  na  natura,  graviora 
praetcritis  extimefcens-  mala, 
deorum  iram,  urbi  quippe,  po 
puloque  Romano,  li  ulterius 
progrediatur ,  funeßiuimam,  et 
cid  fatiandae  respublica  fatis  iam 
poenarum  dederit,  deprecatux. 
Vulgaris  fentenriarum  ordo  at- 
que elocutio  erat :  gravi  caln- 
znitatQ  Dii  irati  afuixere  rem- 
publicam,  iramque  ipforum  nec- 
dum  fatiatam  ofiendunfi>  prodi- 
gia,  qua«,  niii  rite  procuren- 
tur,  Deorumque  ira  expietur, 
fatalia  atque  exitiofa  reipubli- 
cae  futüra  fint,  necefle  eil.  In 
hoc  quoque  poetam  agnofee, 
quod  ipfas  ftatim  calamitates 
Atque  prod/gia  enarrat,  et  quod 
iram  Deorum  foli  Iovi  adferi- 
bit.  Satts  adeo  poenarum  ex- 
actum  eft  a  nobüt  i  tarn  gravi* 
iam  perpeßi  fumus  mala,  '  ut 
ho  vis  plane  fuecumberemus.  Sic 
V-  17.  tg»  Dedi  fatis  fvperqu* 
poenarum  tibi.  Virgil«  Ge.  I. 
501.  fatis  iam  fridtm  fanjpiiu/b 


noßrö  Laorhedonteae  lülmus  ptt- 
iuria  Troia*.  er.  'Clatidian.  de 
bello  Gild.  36.  dum  Pater,  ,*«£ 
■pfp  olvfywy  Vt  B'tSy  r«,  Iupiter 
fnißt  ttrris  graece,'  pro,  in  ter» 
ras,  defudit  in  terram  nivew 
folito  copiofiorem,  qua  adeo  Ti- 
beris  rutnmefeeret,  atque  exun- 
daret.  Id  quod  erat  in  prodi« 
giis.  Tacit.  Annal.  I.*  76.  — 
Diräe  res  dieuntur',  quaö  fnn't 
mali  ominis,  ut  Vii'gil.  Ge.  I: 
488«  dir*  cometae.  Ovid.  Met. 
V.  55^>-  dirum  mortalibus  amen, , 
adeo  averfandae,  liorreudae,  ut 
hie  de  grandiru.  —  2.  Splcn« 
dida  imago  Iovis  Fidguratoris, 
qui  redueta  dextra  fubaieu  mo- 
litur,  qualis  fere  in  monumea« 
tis  eft  obvius.  rubenti,  fiümi- 
ne,  quod  tenet,  irradiata;  or- 
nate.  Sic  aquila,  fulminis  vector 
todern  illuminatns  ardens  dicitur 
Stat.  Theb.-IX.  858-  Ita  aeeipi 
poflit  Virgil.  Aen.  VII.  14»-  Hit 
Toter  omnipötens  ter  täelo  cia- 
ras ab  alto  ivtonttit.  v.  ad  I. 
4.  8-  — -  Qnum  fulmina,  ßi* 
X#  9  **X*  A*o* ,  uü  Latinis  tela 
lovis,  dicagitür,  proeüre  fane 
B  5  «rat. 


2  6                          Q.    HORATU    fLACCI  .  ,                  f 

Termit  g-eutes,    graver$e  redii$t 
Saeculum  Pyrrhae,    nova  monftra  queßae, 

Oxnne 

erat,  de  iisdem  dici  iacutar'u  vU  intelligas,  Romano  fenfum  futim 

brare ,  nio/iri ,  torquere ,  vt  fae-  cum  caeterjs  communicaute,  — 

pius.     Hie  veto  coneife  dictum  ne  rediret  /.  P.     E  natura  ani- 

pro,  iaculando  attüigere ,'  ferixe  mi  humani -peiitum  et  hoc,  ut 

fulminc,  ut  Ovid.  Ibis  v,  Ag,  e%  gravi  aliquo    infiante   periculo 

jnopius  ad  h.  locum  Amor.  IXlV  fimiles  praeteriti  teniporis  cafua 

5*  55*     Jupiter  igne  fuo  lucos  atque  calamitates  in  memoriam 

iaculatur   et  arces.    — -     Arccs>  revocet,easquemetuat.  —  faecu- 

r«  ctHgu,  laca  qdita,  colles ;  un-  lum  Pyrrfiaf ,  tempora  illa ,  il- 

de  arces  Jacrae  pro   templis  in  lud  diluviiun.    quod  fub  Deu- 

locis  editis ,  inprimis  yero  h,  L  calione  et  Pyrrha • fuit ;    docte. 

pro  Capitolio,  lovis,  aliorum-.  Res    ipfa  vel    ex    Ovidio  iatia 

que    pebriun    templis    ornato.  nota.  Pyrrkani  pofuit,  tanquam 

Quum  £ulmen  per  fe  notionem  poeta ,    adeoque  in  Jioc  -non  ar- 

irati  niunlnis  e  prifcorum  ho«  gutandum.   Noftrum  locum  ante 

rainum  opinione  iniungat,  (hinc  ociüos  habuit  Claudian.  de  Bei- 

iracurula  I.  3.  extr.  ubi  v.  not.)  lo  Gild.  43-  re  tarnen  in  maius 

quanto  gravior  Deoruxn  ira  fit  aueta :     Memorumque   fonos    et 

HecefTe  eft,  ubi  odio  gentis ,  in  Pyrrhae  faecula  fenfi.  —  grave» 

qua  praeeipua  ipforura  religio  exitiofum  terrarum  orbi»    ipfa 

fuerat »    ^uafi  derelicturi  eam»  inundatione.  —  queßae  exquili- 

templa  ipfi  fua  fulmine  profter-  tius,  propter  adiunetam  calami- 

ziun(,     Iiüic  ea  res  in  maxünis,  tatis    notionem»     pro  vuigari, 

prodigüs  habita.  quae  vidit ,    nova  monftra ,  rc- 

nim  omnium  perturbatum  ordi- 

v.  5.  6,    Cum  ,vi  repetitnm  nem,  rem  nee  vifam  antca,  nee 

terruit ,  h.  e.  timorem,  metura  fando  auditaju,  diluvium.  J)fIotu 

iniecit,  ne  cet.  Gentes  pollis  ao  firum  poetis  de  rc  inuGtata,  quae 

cipere  de  populis  Romae  vici-  animum  perccllit,     dici,    fatis 

nis ,    municipüs  »     ut  Iuvenal,  nottun,    Sic  primam  navem  Ca- 

VI  IL  239,  de  Cicerone  praeli-  tullus  Epith.  Pel.  v.  15«  vocat 

dia    in  mmiicipüs    collocante:  monßrunu 
jponit   ubiaue   -praeßdia  attonitis 

et  in  omni  gerne  lahorat.  Augu«  v.  7—12.   Diluvium  iftud» 

Üior  tarnen ,     et  poeta  diguior  quod  montes  altißimos ,  totum- 

exiltit  imago  >   fi  univerfi  orbis  que  adeo  terrarum  orbem  e  poc- 

terrarum  populos  inundationii  toe  mente  oecupaverat,  picturis 

Deucaiioaeae    metu    pcrculfus  qiiibiudam,  adlumta  prifca  idea 

mytliica« 


\ 


,  CARM^VH  £.  I.    C  II.    T>5-8.  A7 

* 

Onrne  quxun  Proteus  pecus  egit  altos  -  %  - 


Vifere  montes, 


l*  ^  • 


mythica»    lunpUus  exornat  poe-  p.  147«  *X/rpo0flr  0vXai,  Oppiam 

W.      Proteus ,    qui  Neptuni  ar-  Hai.  I.   96.    Ixaejit  impeditum,      ( 

nientis  praecrat,  eadcm  agere  et  fumrna  ultno »  fummis  arborum     j 
pafi^re  dicebatur.     v.  Homer.',  c^cuminibus ;    Pifces  öQn  latif    1 

OcL  A.  38 6  fqq»  VirgiL  Ge.  IV.  Ubero  natatu  gaudebant»  arbo»    ; 

595.  et  Ciaudian.  laud.  Seren,  rum  ramis  iropccliti.   Jedes,  no«    ' 

2  28*    Iam  pro  vulgari,   mare  tuliori  yocabulo,  de  nidis  ayium. 

fummos  montes  occupabat ,  ex«  nota  >  confueta ,     propria.     Sit 

quifitius   erat »   beluae  nwinae  n^tf  dicimur  /ocä,  quae  inhabi- 

(uper    montes    ferebantur»    ia  tamus,  v.  Drakenb.  ad  Sil.  XVII* 

moutibus,  aquae  fubmerus  re-  22.    Burm.  ad  Prop.  I.  6.    1. 

cubabant ,    et  pro  froc  ^octior  Sic  noti  vultus  in  VirgiL  Aen% 

erat  ratiq ,   Proteus  omne  -pecus  I.   684-  funt  proprii ,  fui ,  ut| 

Neptuni,  phocaa  (Nereißnuun  optiroe  Heyn.    Columbas  poeta 

•gccus  eodcm  fenfu  dixerat  Liv.  »ofiiit,    pro  palumbis,    genus 

Andronicns;    y.   Scriver.   Col-  pro  (pecie.  v.  OblT.  — *-  Danut^ 

lect.   fragro.   trag.  p.   1.)    egit  nominal,  quod  eae  altiflimas  nu 

fi/ere,  graecc,  pro,  utvilcrent»  pes    uihabitent,     quünis    adep 

et    Hoc    gravius   pro    fimplici*  aequqr  undae  fuperiectae  >  eftibr 

egit  in  altos  montes.     Nam  vi«  faß  erant  in  eas ,    quas  aqua  co* 

fere  innuit  ftuporem  anixnalium  operuerac  — -  natarunt,  abreptaq 

peregrina ,    fibique  ignota  loca  funj  undis»  nilül  ampUus.    Hin« 

pererrantium.    Sic  III.   4.   53.  -pavidae,    cum   dilectu;   etft  et 

Vifam  Britannos   hofpiribus  fe*  alias  hoc  epitheton  de  iis  Ire« 

ros ,    et  Ovid.  Met.  IV.   294.  quentetur,  iptarumque  naturam 

Ignotis  errare  loci* ,  ignota  vi*  cxpruriat,     Montes  igitur  altif- 

dere  ßumina  gaudebat.     Gaete-  üruos  diluvium  iftud  occupaßc, 

riira    maior   gratia    ac    veritas  uberius  his  w.  expofuit  poeta. 

Knie  phantafmati  accedit »  quo4  et  quidem  fpeciali  pifcium ,  fil- 

{>eluae  roarinae ,    mari  commo«  vis ,  adeoque  fumniis  montiura 

|o ,    e  fundo  excitae  in  fupcrfi-  iugis  uinatantiura,  et  damarum, 

cLe  eins,  apparcre  foleant.    v.  ad  iindis  abreptarum»  imagine.    In 

I.  3.1g.-*—  Pifcium  geuus  anti-  hisfane,  per  fe  coaftderatis»   ni« 

quo  fermone,  utLucretii  genus  lul  video,   quod  Horatiiun  de% 

öliger  um,  fqummigerum»  I.  163.  deceau     Plurimi  tarnen  intpp.» 

genus  aeqitoreum ,    VirgiL   Ge.  •  Porpkyrii  fere ,    (forte  et  Spne- 

HI.  243.  f  vX*  xoyrov  in  fragrn.  cae  Nat.   Qu..  III.>  27.     Ovidii 

Eurip.     apiui    yalkeai.    pUtr.  luxuriem  in  iIU>  (Met.  J.  5.°4*) 


't 


28  '  <£.    HORATtt'FLACCI;r;   '"* 

».  » 

Pifcittm^et  fumiha  g€iiui  haefii  ülöMii3  "rrrnu 
Nota  quae  fedes  f uerat  £ölumbis, 
Et  fup^riecto  pavidae  natarunt 

,    ,  Aequore  damae.,  . , 

•■    •■  i    •  Vidi-* 


/ 


Ärflt  lüpus  inter  ovbs,  fulvöt  ve~  tum   tfactaveri't    Met.  I.    »96-' 

Äi>  unda  leones.    vitnperaritis  )  Indptimme  vero  in  codem  vcr- 

,4jiti  leviter  in'  re  tarn  atroci  et  latus  eil  Nonnus    Dionyf.  VI* 

pifciun\    et '  palnmborum  men-  229.  inprifflis  259  fqq. 

tionem  iniectam  "promin  tiarerat,  '      . 

auctoritatcm   fecuti ,  haue  dilu-         v.  15  —  20."  Eandem 'et  nos 

trfi  deferiptitmem  pro  atrocitate  metuebarnus  inundationem,  Ti- 

rei  poeta  partim  dignam  iudi-  beri  alreunT  futim  egpeffb,  'Ro- 

cant.      Aliter  paullo  "habet,    fi,  mamqne      Aerius       exnndante. 

ignacras,    an  iRa.per  partes  di-  Qnod  natnraribus  ex  caufis   fa- 

dueta  rerum  delitieatio  huic  lö-  eile  aeeidit,  nt  Tiberis,  nivium 

«o,    huic   carnüni    confentanea'  fplutarum,    imbriumque  copia, 

üt.     Sic  vero  poetam  ftatim'  in  adaiictus ,   vel  ventis   ab  oftio, 

v.%  6.    fubftitiffe    mallem ;    etil  quo  jn*  märe  Tvrrhenum  mea- 

&d     exeufandum      enm    valere  tum  habebat,    reverberatus  at- 

putö  hoc,  quod  hac  ipfa  defcii-  que  repulfus,'  fmifh'a  iripa,  quae 

ptione  timorem ,   Tiberis  inun-  Romam  fpeetabat ,    quaeque  de-' 

datione  gentibus  iniectum,  am-'  prefllor  erat  altera ,  exundaret, 

plificare  voluerit.     Omnino  in  atque  ibi   ftagnaret;     praeclare 

talibus  locis,  quae  exquiiitiorem  hoc  poeta  irae  Tibexjni  eiusdem 

hliquem  ornatitm  vel'  doctrinam  fluvii  Dei    tribuit.     Sic    apnd 

ädmitterent,  veteres  (ut  recen-  Ovid.   Met.  XI.   20g.     Ncptu- 

1  iores  taceam  )  non  fatis  fibi  in-  iuts,  Laomedontis  periuriam  ul- 

terdum  temperaffe,  reique,  quam  turus :      onwes  imlinavit  atfuas 

tlefciibcrent,    imaginum  copia,  ad  avarae  littora  Troiatt,  x  Iam 

ubefiorique  expofitione,  quibus  in  adornanda  indignationia  irae- 

ramen  ibi  locus  non  eflet,   vir-  que  Tiberini    caufla    praeclara 

tutem  aliquam  ac  vim  concilia-  artiftcio  poeta  eam  ab  Ilia,    de 

re  voluiffe,     plures    iam    mo-  nece  Caefaris,  et,  quae  eam  in-  % 

nuere.      Ita'  de  Timavi  deferi-  fecuta    funt,      bellis    civilibus 

ptione   iudicat  Heynius  ad  Vir-  apud  Tiberinum  graviter  con- 

gil.  Aexi.  I.    244,      Exe.   VIT.  quefta,  eique  ültibnem  mandan- 

p,  142.     Qnae  ingenii  luxuria  N  te  repetit;    quo  ipfo  poeta  afle- 

Ovidio  fere  clt  propria.     Vide  cntiia  eil  hoc,  ut  et  Caefaris  ori- 

v.  c.  quomodo  idem  arguAien-  ginem  dirinäm  tangtfet,  ipfos- 

que 


f 


•*      » 


»      * 


4       \ 


CARMJNVM   X.  I.    C,  II,   V,  9-I6.     ,         ££ 

Vidimus  flavum  Tiber^m/  JSt01&*:;;:;J;   r.:..\ 
Litore  Etruicö»:vaolenter  u»disv     . ,.•',, 
Ire  *  dictum, .  wouun^nta  ftfgis  .  ^  -;  .; 

T^ppjaque  Veftae, 

Iliae 


.füpP<P9  ofaüUu*  Ttf**m>tqua   gta*iiwr  fcoc  Deattäbuiti  fpaia> 
.$ivilia    hflbtnfopulo    Roxnauo    lAJü    Utua«  Etrufouft.  de.  dex- 
jcnfenfos ,    tatuumque .  /celus  ulr   xra  Tiberi*  ripa»  qua«  Etruadara 
.$ttroa.;figBifi«i^    Jd>quod,  apa-    fpet^bafcsiccipiuju«  rtn-,A&. <*W 
iffimain  ad, a^s#xt£^s  JEU»»*-    ea,*JUior  fuerit;  nequeivicdemti* 
tumwn  a>  Ws  htüis  jntftftini»    epm  er«*»  aeque  zrtpr<f*pbai¥ 
,aniin<?i  vin«,  habere',  -Aiigufto-   *ur  quidten?  tjuic  proprio  vwU<w 
.q^e.üuTUBam  reriirn  auctorita»   lAlices  habet  in  Statu  loco  Sjjv. 
ten\   oonciliiTe.  4fVu«i    ^i4*-   JL  6.  6$. :  ftu.FihriteuimpM** 
j?jJM>.,gra.vitev/diauia»    adiun-  Mltat  in<l&?Ur>*mtorßffet  wf*as* 
,ctam  e»in}r£up0riMc  jnetns  bft-  .tfwc  .  ewn    aqüajUjtv  vjolent* 
£>et  notionei«.  v.  v.  g- —  flevum    impqtH  <qpus  erat* .  A ' in,  ^extran} 
^fiberm,  .  Dep  «d^owipQdapiU'    Ufdl9>  f*UiQrem  «Am« .  toiquer 
.epitheton,  .  a  dolore  -  Ätirii  ex^   Kentaur.-     'Multo  Jangwi&u*  alü 
arefta  flavo  iii  ctuiv  tranflatuft»   <ifoi# iu«c .  «uin  fqq.  :ir«  <2«i.  ooa- 
.V.  I.  9.  3-    **••  5*  18«     VÜgü.  .  iupgim«.  —  ,lre  deiectum*  rui- 
Jfcea.  Vrjr»3*«  Oyid.  Met.  XIYr    jiam  molietuejn ,.  paraotenu  ia> 
448*  Hincjn&*ri*fiirW«fcuM  vo-    rueiuem;!"  monuyietua    Regit* 
.«a&Sidon,'  ej>.  5.-r-  amiii  Auvii    .Opus  »Nun»  rege  «xftvuctum,   . 
4r«>fenfar  rßtorth  Mtore.  Etrufco,    4üod.a.,poet4  ultemu  deAgna- 
a  litore  Etrufui  f.  Tyrahem  ma-    tur-per  templa,  <aaden\  Ve/tae* 
.m,    iu  quod  rWluebat  Tiberis,    Jtföniwienia  de  aedifiäis  .publi» 
adeoque  in  eins  oftio  compref-    tfc.  dici»  .faUA'notum  eft;    ;vy 
ü*>  ratroque,  tferfi*'  cajntt,  vio-  .Ruhnk.  acJ«Vellei.  I.  ii»,.p»  .45. 
lenzer  actis1     Rem  optün«  il-  .PeajttraYeiat  a^co»'  atqiiejhou*. 
'  JaftratloQuaSenecaeNat.  QuaeÄ.    hat  Tibers  in  ea  maxyne.i'ori 
M.  26.  «ubi  in  canila*  «iv  flu»  JVorowu,  parte,    in  qua  y«ßa* 
!   M  fitbjka.  ttxqre£qaüt,   et  eam    aedes  effet.  .  Hancy^ro  H^TÄuflA 
fOiuuficrchrioribusventisofiium    inprimis    petere    pofcia    üngir. 
\  jcqcditttr,   et  rßverberatits  Jlußtu  ^u^d-ea  ignem,.  aetexnitatü.  iin- 
■    AAirni  rvfcitit;    tjui*  ertfeer*  *  vi-    perä  Romano  nun    pi^rms  cer* 
I  jd&ur,  qufa  non  ejfunäitur,.  adde    tiiliauimi     lepraret^    qua  Iwb- 
1  ,Win.  £p.  VHIt  i7«f^     Quod    we^ApCa  impexü  .feiwMas  ti\d>r  *  . 
.igitiirjnattMd    faeifo    acci^rar>    ru^dtur,    atque.  latott* .  .^\)i* 

irr 


S&  -~     '      <£.    iiORATtl    FLACCI  ^ 


«    -**»    t 


H    mJ     Jk 


lliae  dum1  fe  hifnium  querehtt 

Iactat  ultorem,    väguS  et  firöftta 

Labitur  ripa;    l*ve  hvä  £toIMnG§vJftu      ~- 

'    t  xoiitis ;  amnis; 

*•»•*!  Audiet 


«^<0tt*rM*  !Nbet".  Ifag.  >*  5^2v   tHtfrftf*  1tot*«l'fre1}>AM(  t^ü»- 
i}iti  Tibexiimm  VeßaftiY   <pw*l    tum * feite  eitu&tf&m»^  tätortm  'itfc 
Iliariv,  [fevdotem  funm  non  cotw   -miurh,    \i5cbtis    pf ecibu»  nfrtffe 
ftiVa£fet,triciTci  völiriff^  A'^oexii    itodnlgttfdov.  fiafn*  *wis  ettf- 
fctoui  ffultibat;    "qnod  «amen**   -galtdo.      Aöl   itiAgufet    UiniiMh 
^ttrifittö  'poerte  fittfe  aKettUifi  'Vi-    yüer€Hti\  ^Wod<  £0e¥  de  femiria, 
detur.    .Erat  vero  Veftae  tenfr-    -vifrdictae  üiTatfoftitt,  cum  tat» 
plum  a  JvfiUna  rege  exÜrnctum   -jam  pridem  Oaelaflähftecehi  TtÖ- 
'ftfcqbte  •eotafectiitnm.  -  Hinc  Oval    -ma  luUfe  videretuir.     Potefl  et 
FäftV»  2$9.  Aiefnor  forr&htiiui  -ifingv:  nimimm  iäctü';  fedptti*- 
fdci  vocat  illud   fegis  opuifla-    üät  prior    VefbtJfiirn'  ftfftetufä, 
Kiiff.     Qtkod  li  per  rtj0num<?iita   HJÄdenx  quidem  fententia,     feft 
Tcgü  dum  Impp.  ipfam  Ntouae    forma  taagis  pctfetlda:  fttqite  fic 
ÜcfninrtV  togtairn  inteuigef*  «rtä-    iungahtur  'verfea*  (tidn    Vetfd, 
Us,      non    irftekcedafti ,  t  modo  \#im.    tjueY.)    fuaäent    ibpritftte 
ntfunftqu'e  unius  eiusdeiftque'io»    Teqq»   iove  Hon  -prvbonte  et  fort* 
t*  kabeAs;     quöd  Ovidii   ITaft.    riTu  afttnis«  '— '   rt   zvtgtts  tälft- 
V*.   257  fqq.    Trtft.  III.- 1»  50.    fur,  evagatur,  trkim&zt  finifira, 
et  Serv.    ad  Virgil.  Aem  VUv    qua«  Romam  attifigebat,  rtyä. 
153.  docte  adferuit  OttWens  LI.    dLa&i  alias  de  plncido  "acjuarum 
p.    355.      Habitabat    nimirurA    -curfft,    nunc  de  vchcm<?ntioi4, 
$Juma    ptopter    ttedem    Vrflde*    et  citatiöri.     Tibull.  I.  ß,  $£. 
tnSollmi&'lbqtritnr  c  IL,  h.  bi   -deaemte:  ttöntardoiabititr  Ute 
«ftrio  eitiaS  -i»  /fr^/a*    quae  ad-  yedc.  nbivid'oHeyft.   VimqiuU 
Ä«c  i>a  appellatur.     Htnc  uttel»    que  vcrbo  addit  adi.  va*üs.  — 
ligitur,    quare  et  Hoi*atiuÄ  Nu-    Vitra.*  quam  f äs  erat*  quam  ft- 
>nae  Tegiam    fimplicfter  xnonii-    tis  ooncoffum  erat,  pro  hoc  pra- 
hlen ta  r#fiV  dixerit.       '  viter  dbtit,    ipfcv  /o^  taH¥äm 

'ulcionem  impröbante.  Cum  Iu- 
r.  17 — 20.  Dedefat  hoc  spiter  fatonnti  ordiftem  fervare, 
TfutfrrnH,  ijuerelis,  preeibus  fliad,  ciiftodire  dicatur ,  fata  verö, 
^•nrugis  fuae.  Iactat ,  profito-  quae  Rornam  aetemam  efle  de- 
tiir,  praeftat  fe;  fedUtud  ciwtt  creKÜTeiifc,  Tiboris  iniui4atione, 
dJUectu-propteir  f«qu.  ninüutnei    qua«    ipÜ   reipublicae   exitium 

min»- 


cARMiAvJtf  r.  i:  c.  *i. '  v.  17-24.        fci 

■ 

Andiet  «rfefc  kctdtfe  '«feftixi,    '  ' 

Quo  graves?  Perfae  iuelltis  ^erirent; 
Audiet  pugiias  «vitio  ßäWhtttrh        * 
••  '"-      '    ifeüA 'iAventus. 

Quem 

mmaremT,'p4rrertf  arque^äftfr  **&?  tr*  itisdn »fceHa ,  maxim* 
iriutaxi  VlÄ&eirfux ;  praecMe  HViiia  lis  gentifttisY  qune  Vei 
poeta  Ioyeoi  indignantem »  Ti»  ipfonmt  fenlflltjr  lTeglexiuent, 
oerisque  stumm  paullo  iirima«  VelaÜoquo'cnrtjqiie'gTnviori  fce* 
niiis  iraprobafitem  indilcir.  Ter-  lere  obftrictae  effent,  ab  itsdero 
reri  enim  'ttdirfaftlr1,  nou  periÄ  ätfmitti  cnklerfent."  Atque  huiuS  » 
Voletat,  titi  lam  Biene  ächol.'  —  Vei  daulTas  poetae  Fete  memo* 
uxorlus ,  qui  Iliae,  precipns  hi-  mnt  >  etil  interdura  panllo  Ion** 
rhia  cxiindalionb  '  tndulgcbat.  "gms  petitas.  Sic  Y'.T*  18*  ft^* 
Vixg.  Aen. +tf .  2(fe.  pükitAiH^  "tu*  fraterttae }  n«tf*  k'  Jiarricf- 
<yu*  uxorutr  urbem  eitfiruis.  SC-  Hiuih  Romuli  in  cairfus  infecuri 
inul  declarat"  poeta  Tibetün,  belli  civilis  ponir.  Lira  cum 
tanqiiam  IÜae  maritum.  '  Ami-  rpus  belli*  cirilibus ,  qttae  poe- 
quum  igitiir  mytlium,  Vit  *öh-  ixae'loco  aDils  mEigTTfltur,' hc£ 
filio  fuo  adcomWödaret,  innöva-  Vo  fe  aKqiiis  pöpulhs"  fcelero 
Vit  liactenüs, '  tit  Iliam  f.  BJream  obliget,  (V.  ad  v.  2g,)  quae  no- 
Tiberi elocaret,quam  alii Anienis  Vairi  adeo  Dcorum  iram  cxcr-  » 
ttxoreni  ilatüanC  Örid.  Amor,  tcnt ,  '  novnsque  poeoas  cxpo- 
XlT.  Cu  45»  y*  Serv.  ad  VirgiL  Icarit ; '  poeta '  ab  uftoque  hoc, 
Acn.  I.  273.  Quam  tarnen  va-  etCaeDuris  nece,  bclltsque,  quae 
rietatem  eo  ma^is  ifti  mytho  mox  exarfcrant ,  civilibus ,'  nö- 
infexre  licuit,  quod  Anio  Tl-  Vas  inde  belli  •  in teftxni  calami- 
beri  influat.  Cum  noitro  facit  tates  tanquam  fönte  derivat,  eas- 
Claudian.  in  Prob,  et  Olyb.  qne  ut  veraxaugur  ex*  iftispor4- 
conX.  v.  Ä25»  lentis  praemoii^t,    ntqne  vaticf- 

natiur.  Declarat  chs  '  Jjer  p6fte- 
v*  fi  1  —  24*  Ihterptetatur  vitatem  Romanam  civifcbus  roa- 
portcnu,  et  ex  iis  auguratifr  iorum  füortun'  tütbiS'  attritam 
nova  Della  civilia,  plane  ut  Vir-  atque  exiguain  factam ,  Temque 
gil.  Ge.  I.  489 '^M-  Cum  ho-  adeo  publicam  civibus  exbau- 
inines  fenfu  adliüc  ritdi  atque  ftam.  Juventus  f  feribr  pofte- 
inculto  graviorem  quamcunqtie  ritas  Äomanorum  rara,  attenna« 
calaroitatem  a  deorum  im  repe-  ta,  exigun  Facta ,  Hc  raros  Qui* 
tere  foleant;  «onfentaneiun  Xau^    rius  dixit  M^iUl.  V«  123:  W/10 

•puren* 


'    t 


321  -  <£.,  hq^ath  flacci  ...  ; 

Quem  Vocet  Di voia  populär  rvyepii$ 
Impefi  rebus?     prece  qua  fatigeut  ,       . 

Yirgines  fancUe  minus- audienteiu  ....  . 

Carmißft  Veftam? 

Cui 


N 


«frys  maiprum  beiiis,  audietviws  cuit  tuulps  Jiabüura  trkunphos. 

acuijfe   ferrum,  —  pt+gtyis,,  yjU'  x                      ... 

i'JAta  oratione  pro  vulgari,    ec  v.,25  — 40,  •YMö*^ '^^ 

jaugnam  f.  manum  conlewffcf  j}ujae  j;d^ub3ic^e,^tentumVin*B 

Civor  proprie,,  aam>Ji  dvrifl>rg  nentur,'  mala  averuntiur;    pro- 

jhoj»  vel  Romanos  acuijfe  ft  dur  digi*  ißa  procuranda ,  popuVis«. 

bium  fuiflet,    utriun  de  bello  que  ifto  fcclere  nqvis  facris  fa- 

jexferno  an  erviii  poeta  loquexe-  c^undis^  xoä*$jM?$f    exfolven- 

tur.    NouigUuradellipüi^a^ul-  di^s  eil.     SedL  cum  nemo  facile, 

la  duxiorem  }i,.l.  confugere  efj  .qui , ,  omni?,  labis.atque  coiita- 

necefle,  >  quafi  dictum  iit  pro,  ftionis  expers,   ifta  rite  curare 

dvqs  cpntra,  cty;es    acuijja    fer>  queat,    reperiatur;  ^l)eo  opus 

xum.      *—  22.     Satius    fuUTet,  eil»    qui  ea  faciat.      Enimvero, 

jnulto  magis,expediüTet,   ß  hi$  qui^^am Deorum rhasce  fibi  par«. 

;armis    hoftes  tlomani   nominip  tes  yiiungi  patietur  ?  quem  cx- 

debelliui  XuÜTeiu.  .  Prp  bis  cum  orabipaus?  ^im^mncs,  velipfi 

dilcctu  pouüt  Ptcrfus,,    li.   Paxv  Dii  tutelares,  iios?   quippe  iy*- 

tkus,  (harn  Uli.  ab  bis  victi  cum  vm,  averfari  vijdeaiitur.     Com- 

iisdcm  coaluerai^tj  qui  crctyria  rnemor.?tis  dciuceps  t)iis  Äoma- 

incurfionibus    Romanos    vexa-  normn   tiuelaribus  in  Mcrcurio 

rant,  quin  etdafle  fi\b  Craüb  fubPiftit,  quem  fub  Auguftipcr- 

aßlixerant.  t  Himj  graz/tf*  Roma-  fona  inter  ipfos  Aomanos   com« 

nis,,  iiifefti,  moitili  ip forum  in-  morari,    fobimque    rcipublicas 

curiionibua  iu  djitionein  Roma-  erigcudae  nrmand«ieque    pafem 

nam.      Sic  ßxgys  Titffotifi  Ale-  pracdicat.  •—     Quemnam  Dco- 

xander  audit  TJbeocr.  XVII.  19.  rum  populus  Romanus,  vocet, 

Caeterum»  eandcm    fciuciuiamk  precibus  expetat  refyus  (caui  ter- 

paulio  alixer.  exoniatam ,  habcs  tio)  imperii,  fc.  auxiUb,  qui/e* 

iiifiTA  J?.   3^  3ßi  ry,  7.  7.   «dde  imperii  ruentis,     lu   imperjiiini» 

Lucan.  I.  3  iqq.     Quis  Juror  a  rcmpublicam  labefafctatam ,  rjiii- 

civcf? quumque  fuperba  nacque  proximam  Tue  teil  let?  jfic* 

foret    Babylon    fpoliatula  Jro-  imptrii*  accipiiuit  fere  pofcCru- 

pü'ils  Aufomij,  .  wikbraqae  tr.a-  quiuiu  de  paatibus,  QiübiLs  im- 

periam 


Cui  dabit  partes:  fcelus  expiandi 
Iupiter?     Tandem  venias^  precamur, 

Nub* 

ptriimi  confiitnitur,  jnaieAafo    theta*  b.4.  rero  cum.dilectu» 
populu  libertate,  et  dignitatei    quae.»  mUp  quippefcelere  pol* 
fed  eft  nmpliciter    dictum  pro    lutae,   Veftam  facilius  exorent. 
imperio  ipfo ,  republica,  •  Rem    Hinc .  ii*  praecipue    in    magno 
Romamun  eodem  fenfu  vel  pro-    mp.  -di*«imine  cura  Jacrorum 
faici  fcriptores  uiurpant.     Um    deraandata.     Atqui  Tel  harnm 
Afiae  VirgiL  Aen.  IIL  ,ju    res    carmjnq,.    preces  illaa    follenni 
hala»  EpüL  II.  1.  2.    r*f  <**/*    fbrmula  conceptas  minus  oroni^ 
MRerv  de  Iove  Orid.  Falb  V*    no  non  mudiebat.      Dii  audira 
1&5.  eonf.  I.  i£.  14«  r*#  imp.    dicimtur  preces,  quas  ratas  ha- 
ruentis  efi  exquifirius  pro»  res  1-    bent,    quibus  eventus  refpon- 
mentet,  quod  grarius  dictum    det;   irriue  contra  funt,  qua© 
pro,  concufiae,  labefaotatae.  JJi-    ad.eos  non  perreniunt,  inauras 
mirum  yfai-0  respublica  dicitur,    difpjrguntur ;  res  nota.  Veftam 
quae    fiatu  incojumi   ac   felici    ad  parte«  vocat,  tanquam  maxiv  - 
gandet ;  (V.  ad  I.  55.  14*)  cm»    mum  Romanorum  niunen  tute- 
aatri  contra,  ruere*  inteftinis  mo>    lare ,  uti  VirgiL  Gc.  I.  493.  in 
tibus  vel  bellis  extexnis  adtrita.    loco  nolfcri  fimillimo :     Dii  pa- 
Ita  fere    res  labantes    adhibuit    trii  Jndigetes9  etRomule,  Vefta- 
Taeit.Hift.  II.  86.  **s  nota.  —    que  mater,  quae  Tufcum  Tibe- 
aaa  preve,  docte,  antiqua  voce,    rim  et  Romana  palatia  ferras, 
Com  preces    certis  qnibusdam    hunc  foltern  everfo  iuvenem  fue* 
Jormnlis  conciperentur ,  certis-    currere  Jaeclo  ne  prohibete. 
que  modis  canerentur,   eacdera 

mor  vatmimi  dictae*  Refpicit  t>.  39.  Magium  haec  de  Deo* 
vero  morcra  Romanorum,  nova  rura  aüxilio  dubitatio  vim  hat 
veligione,  novisque  ritibus  in  bct,  etegregie  animi  Jiumaniin 
graviori  reip.  periculoDeosco-  magno  discrimine  de  falnte 
kntium.  Hinc  et  Veftam  novis  defperantis  naturam  declarat. 
precnm  formulis  tentandam  at-  Pro  vulgari  igitur :  Cum  Vefta 
que  exorandam  ait»  —  fatigent,  nofiras  preces  refpuat ,  ecquis 
obtundant,  laceflantfll.  13. 11.)  Deorum  noftrum  fcelus  expia» 
eam  precibus;  lue  vero  ab  ef-  bit?  quis  ad  facra  Uta  procu- 
feetn,  permoreant  precibus,  ut  randa  exorari  fe  patietur  ?  prae- 
nobis  luceurrat.  Firgines,  Ve-  clare  poeta,  cui  dabit  .partes, 
ftales.  Sic  tacita  virgo  fimpli-  hoo  munus  iniunget  •  demanda- 
citer  de  Veßali  III.  50«  9.  /<wt-  bit  Jupiter ,  exphmndi  ütud  fee- 
ttae,  commiisü  pwcrdotiun  epi»    lus?    Scelus  ri  myts  bellorum 

C  CXT> 


1 

Nube  caudeiites  hvtmeros  ämictus 

".  Augur  Apolto; 

Sive 

«ivilium,  paullo  an«e-r.  *y.  et  ofteiträ  atque  prodigta»  quibiiq 

47.  Vitium  dictum.  '8ee#ks<<p\b-  Dii   vokintatem    fuam  xnaaife« 

que  Lncaii.  I.  2.  et  nefas  eidem  ftarent-,  facris  ioftituendis  pro* 

y.  6.  quod  utrumqne  idem  hoc  curaient ,     hominesque    fcelera. 

de  re  coniunctum  rfdhibrtit  v.  57;'  eontactos^ .    «Juippe    fanccülimi 

lam  nihil,    o  Superi,  querhnur,  habiti,  luftravent;  hoc  idem»  ut 

fcelera  ipfa    nefasque  hat  mer-  alia,  od  Beos  transtidere,  ApoU 

cede  placent.    A  Iove  ver.S,  tau-  luiemque  fata  a  Iove  edoctum» 

quam    fummo   Deorum    komiu  ywxvr/*,  tnot  rjWpjfnf»  induxere* 

numque  rege,  Diiquoqüc,  quae  Virgii.  Aen..  III.    251.      Qua* 

exfequantur»  mandata  accipiunt.  Plioebo  pßter  önmipotens  9   mihi 

In  enumeratione    ipfa  Deorum  Phbebus  Apollo  praedixiu    re« 

dilectum  'adlubtüt  poetft,  tute-  nota.      Quam  rationem  ut  hie 

larium  ferc  imptorans  auxillnxn,  amplectendam  ftatuam ,    fiiadefc 

quibus  adeo  Roma'inprnms  cu-  inprimiaadL  augur*v.  32.   Tan* 

rae  cordique  effe  debefet'i  adie*-  dem  ctun  vi,  'ad  defiderium  ex- 

ctis    rationibus,     quae    eotum  primendunt.    vonias,  xvos  expia- 

opem   fperare   iubeant.      Idem  turus.  ■  — ^  31.*'  Ptaeclara  idea 

feutentiarum  progreflus  inCho-  Dci  venieutis,  itn,  ut  non  cerJ 

ro  Aefcliyli,  per  part.es  cum  110-  natur  ociilis  ?  quod  in  DcoruxtT 

flro  loco  comparando,  ubi  eadem  heetpoivtlcc  fere  follenne.  v.  Heyn* 

generalior  Deorum  cum  dubi-  Ext.   Xlfl.    ad  Virg,.Aen.  IT; 

tatioue  praccedit  invocatio,  Sept.  p.  152.  nah»  amictus,    invahi-t 

adv.  Th.    v.   f)i   fqq.    rts  oi§*  tus,  oircumdatus,  utYirguAen*> 

gvvtrott;    rls  ug  ixetfKhti  btwr  I.   412."  humeros ,   nCfrfiku  tftwr 

ij  $tuv;    «roVfp*  iijr*  iyu   #9*t-  phot  »/uövs  Homer.  II.  €.  ig6. 

vrfou  ßfirif  iüifiovtev ;  candtnles  ,  enndidos »    e  quibus» 

cum  ex  antiquo  veftimentonurr\ 

v.  30.    Vigoracccditw.  ora-  genere  nudi  efle  folereut,  prae- 

tione  ad  ipfos  Deos  direeta.  Fri-  cipiin  pulclirkiido  clucebat :    u\ 

mmh    Apollo    invocatur,     vcl  Diis  pertinet  ad  nugußam  eorum 

quod  ei  euite  facra  Herein,  quam  fpeciem.     De    Apolline    V*lt*r. 

Hbri  Sibyllini,  quibus  praeeßet,  Flacc.  IL  492.    neque  enim  tarn 

infpicerentur ,    vcl  quod  Dcus  lata  videbam  pectora*  —  nee  ta- 

erat  fatidicus,  rates.     Iam  vero  les  humeros  pharetramqut  gere* 

vntes  cum  atitiquifllmis  tempo-  bat    Apollo.     Candenies  tarnen 

ribus  vobuitatis  Deorunv  habe«  liic  explicare  malim,    refulgen- 

rentur   intei'prttes ,     iidemque  tes  mibe  f.  mmbo  lucido,   ut 

fupra 


CAUM1NVM    L,  I.  C  II,    V,  5l  -34%  55 

Sive  tu  mavis,     Erycina  ridens, 
Quam  locus  circumvolat  et  Cupido; 

Sh-e 

iupra  v.  1.  ruhente  cUxtera.  Sic  a  löcis,  jpforum  religioni  dica- 

Valeriu»  Flacc  1. 346.  Iafonem,  tis,  indigitantiura.     De  Venere 

Tcllus  aureum  portantem ,   di*  Erycina  v.  Theoer.  XV.   101. 

dt    humeros     ardentem    vollere  Paufan.  VIII.   24.  p.  646.  qui 

rapto.      Praeclara  vero   imago  paritcr  'Bfvxiw  axnpliciter  lau- 

Apollini*  propitii!  Nimboenim  dat,     et  quae  erudite  duputat 

lucido  Dii  apparent,   ü  propi-  Heyniiu  ad  Yirgil.  1.  1.  Exq.IL 

tii ;    atra  contra ,    ü  irati.    Ho-  p.   649.    et    iii  Antiqu.  Auf  ff. 

jner,  IL  «.  47.   de  irato  ApoL-  T.  I.  p.  136.  —   ridens  follen- 

|in#> :    0  f  nu  ruwrl  kiums.  ni  ac  perpetuo  epitheto.     Kam 

in  muneribiM  inter  Deos  distri- 

v.   33.   34.     Iam  Venertm,  buendi*    obrigere    huic    Deae 

'jieneadum    quippe    Genetricem  /utiifMiT*  fec   Hefiod.  Theog. 

(Lucret.  I.  1.)  gentisque  Ialiae  205.     Hinc  ßiXfftutJifc,   /ms* 

xnatrera  creditam,  ut  genti  fuae  AoW«  9   ytXuoiar»   caet«    paflim 

fuccurrat ,   implorat*     Cauflara  pottis  audit.    Hom.  H.  in  Ven, 

hano ,    qnae  Venerem  facile  ad  a.    y  n  ßpyr§7fi  /ut&upc*  imo* 

tntandum  populum  Romanum  iiiwan ,    l(j)  ip»gry  ii  w$Q9wfey 

permoveret ,    Romanis  et  fatis  tun  /uitiiutt.     Nolim  igitur  h. 

cognitam,  et,    ne  «andern,  in  L  pro»  benigna,  propitia,  qua. 

Marte  mox  aUegandam,  bis  affer*  terms  omnino  rifaa  Deorum  in 

m ,  poeta  confulto  omifuTe  vi*  fignia  favoris  poni  foleat ,    di- 

detur.     Aefcbyl.  1.  1.  v.   139.  ctum  accipere.     locus,  tanquara 

Kau  Kvxps ,  irt  ybovs  *po,tt*-  Deus  in  Veneria  comitatu ;  no« 

ruf,  «Xtvetv»  fffttv  H  **f**ros  yo  Ted  praeclaro,    reique  apto 

ytyor*,un*   Xnratt  n  $i9x\vrots  phantafmate ;     quod ,    an  alibi 

a*voveou  *tKM#fuä**  —    Sive  reperiatur,    nefcio.      Nam  qui 

tu  niavit  venire.     Obfcnra  om-  "l/utfov  (ex  Hefiod.  Theog.  a  01.) 

nino  orationis  variatae  copiam,  hoc  exprinri  putant«  admodum 

venias  precamur,  ßve  tu  mavis*  indocte,  ne  quid  gravius  dicam, 

five  refpicu,  patiens  vocari  caet.  hie  verfantur.     Sic  vero  Nofter 

Erycina  Venus ,    ab  Eryce  Ski-  Ep.  I.   6.  65.  fine  amore  iocis- 

liae  monte,    in  quo  eius  tem-  que  ml  efi  iueundum,    Mimner- 

plum  erat,    ab  Aenea,    ex  vul-  roea  vertens,    rlt  ii  /S/o*;  ri  ii 

gari  antiquitatis  fama,  quam  et  rtfxvov  *r$£  XF*i*  'AtyoitTtjs ; 

VirgiL  Aeiu  V.  759  feqq.  fecu«  Sic  furtivi  ioci  Ovid.  A.  A.  III. 

tu*  eft »     conditum  v    fic  dieta ;  640.  pro  quo  male,  puto,  viro* 

perrulgaCOPoetartuninorciDcos  ibi   Heinf.   rcpofiut,   '    Cupido 

C  2  £Uu» 


36  Q.    HOKATII    FJLACCt 

Sive  heglectüm  genus  et  nepotes 

•  .     '  -  Refpicis,   auctor 


Heü! 


filius  Venens,    perpetuu*  eins*  *  v.  57—40.  Addkos  a  poeta 

dem  Cornea,    res  nota.     circuxri*  ho»  w.  puta,    et  ad  auctorem 

volat,   pro  vulgari,  comitatur,  ühim,  quem  et  Romulum,  tan» 

Ted  illud  innuit  Ioctim  et  Cupi»  quam  Deum  indigetem ,  dicer* 

dinem  olatos;    quod  de  Amore  potuiflet,    bellique  civilis  diu- 

quidem    fati»    oonftat.     Sed   et  tumitatem     declarandam;      et 

Ioco    praeclaro     figmento    alas  quod  ingenii  impetuni  in  loco, 

poeta    tribuert   poterau  -  Non  qui  exquifitiorem  aliquem  orna» 

igitiir  opus  eft,    ut  generalem  tum  admitteret,  facüeluxurian- 

rov  circumvolat  notionem  inde  tis  aegre  comprimexet.    Suavi- 

ndfumas,  quae.  eJTct, ,  comitatur»  tas  infuper  accedit  huic  loco  ex 

fequitur.  oppofitione  w.  33.  34»    —  37- 

qui  tandexn    fatiatus  es  longis, 

v.  35*  5*>-    Sive  tu  tandem,  continuis  bellis  civilibus.     No* 

o  Mars,    gentem  tnam»    cuitis  tae   funt   poetarum    de   Marte, 

parens   es  et  auctor ,    propitio  bellorum  infatiabili,  ideae.     Sic 

vultu  adfpicis,    eiusque  curam  Homeriis  hunc  Deum'  vKOptrov 

fufcipis.     Obferva  orationis  va-  yuo^ov,    Hefiod.    fc  Herc    59. 

riatae  vim  ac  gravitatcm.     Tu»  irw    xo\i/uoto ,     et    346*    **•- 

qui  auctor  es  generis  nofhi,  diu  gnrov  ocvrljf  vocat.     De  eodem 

neglecti  a  te»    quod  non  tuitus  6tat.  Theb.  VII.    11.  arma  tu* 

es ,     cuius  curam    non  gefliui,  basque  infatiatus  habet»  ubi  for» 

avertendo  bella  civilia,  tandem  te  leg.    avet.     Eadem    notione 

refpice  illua,  ei  htbveni.  Refpi-  idem  poeta  Caefarem  feffum  bei' 

ciunt  Dii,   cuius  curam  getunt,  Vis  vocat  Silv.    I.  a.  23.     ubi 

cui  propitii  funt ,     fatis  obvio  Marklandum  fifum  bellis  male 

fcnfu.     ixsßXimtv  eodem  fenfu  repofuiJTe,  fuo  loco  docebimus« 

adhibuit*  Callimacli.    fr.   Bentl.  Per  ludum  Graecorunn  ayx\u$t, 

CXXVI.  tlfopfr  Eurip.  Hcrc  f.  uBvg/uiM,  *u7y/bm9  quod,   quid- 

778*    genus  et  nepotes»    copia  quid  alictü  Deo  proprium  fit* 

poetica  dictum,    cum  alrernm  ut  Baccho  vites,   Palladi  *olea» 

fumceret.       Cacterum    eaitdein  denotet,     hio   exprimi  putabat 

fententiam    eadem    vi    extniit  Heinf.    Lectt.    Theoer.    c   21. 

Aefcliyl.  L  1.  v.  104.   r/fl/w ;  p.  368.  '  Quod  etil  per  fe  /ve- 

ngofusus  n*kcCx$Q*%  *Af*f,  ruf  mm  fit;    vividior  tarnen  atque 

rtav  y*¥\  et  155.  vv  r\  "Aprt,  erectior  crit  imago,     de  ludif 

KuJuov  ixiuvv/iMv  *4\i*  ßi/Xir/or,  Komanorum  gladiatoriis  defum- 

xyJteW  r  i**fy£s9  '  ta»     qua  adeo  Mars   caeforum 

homi- 


CARMINVM    L.  I.  C.  II.    V.  55  «4o.           57 

Heu!     nimis  longo  fatiate  ludo, 
Quem  iuvat  clamor  galeaeque  leyes,  - 

Acer  et.Marfi  peditis  craentiuo.'-.. .      i. 

Voltus  in  hoftem; 

Sive 

» 

hominnm  adfpectu  laetari  dica»  tritas ,    adeqqne  leves  factas  in» 

tur.    Plane  ut  I.  28-  17«     Dan?  nuere   volueiit.     Jalium   vero 

alios    Furiae    torvo    fpectacula  adfpectu  Mars  deiectabatur,  Mi- 

Marti        38  — 4°#     Praeclare  rt  huic  imagini  faret  fuavifli«. 

amplificatur  iaiago  huius  Dei*  imirnAntipatriSid-c.  19.  (Anal. 

per  fpeciales  ifleas.     Omnino  in  Br.  II.  p.  14.)  ideo  huc  trans- 

genere  tenendum,  Deos  a  poetis  ferendum :  T/p  Srhro  fAOfpMlgw» 

ita  defcribi,  quafi  iis  muneribut  r«    ßouygioc ;     ris  S*  xtpopvxru 

ac  ftudiis,  quae  fibipropria  funt,  iovptroc,  xou  rmvrat  i^fmyius 

ndmodum    delectentiir ,     eaque  xopvSots;     dyxftjuxiTxs  "hgtfi 

uxiice  fcctentur.     Iam  pro  vnl-  /Muaropt  xoct/im*  &%W(mv\     ovx 

<gari,  qui  bello  delectatur ,  fpe-  in    i/umv  üfat  ruvrx  r%s  %*kp 

cialiot es  imagines ,  quae  fecum  to/umv ;     eurroTJ/um   rtü*  foixn 

fcrt  bellum»  pofuiL     Meraora-  fr  o/vo*Xij?£<  rtfifuaon  x\*$tivf 

Xur  adeo  clamor  fc. pugnantium,  w  fytyxmv  irrosyEw»XtW  cxv- 

pt\m\irr 9ff  *irr\%  caet.    Homer.  X«  /m*    dt /uQiffvirrot,     xoi 

fi.  in  Min.  2.   9  cvv"Ajm'i  pUXii  pXXwtliw    2Jf    Xtöps  tivtfS*. 

*o\t/*jj'm  ¥fy«9    «ifiofxtvmi  re  adde  Meleagr.  c.  CXV.  (AnaL 

jro'X*",    muri  rt  *ri\tj*oi  r*„  Br.  I.  p.  33.)ctLeomdaeXLVIL 

Noftrum  ob  oculoa  habiüt  Sil  {Anal. Br. Lp. 232.)  Itaquoque 

IX.  555.  de  Marte :  quanquam  L.  1.  accepit  Stat.  Tb.  II.  7 1,0. 

Ihuique  tubaeque,  vulneraque  et  Caeterum  iisdera  fpeciaHbus  idei» 

fanguuj  et  clamor,  etarma  iuva»  FalLadis  ftudia  mügnivit  Callima- 

r<?n*.etVaLFl.  III.  83-deeodem,  chus  H.  Lav.  P.  44.  eam  Vmcw 

praelinm  ingreflb :    tibi  ingentes  xou  e*x$w  »to/üJve»  *atr*yv  dt- 

tmimae,  clamorque  tubaeque,  fan-  cen$.  et  Ariftoph.  Equ.  549-  ^e 

guineae  iuvere  Deunu  — —  galeae  Ueptuno :  m  x*Xxax£  «Vau»  1**W9 

leves »    <n?Xv£  ß«f  in)  ( Homet,.  mrvms  wcu  XftfUTi9f/^t  i»t*»u» 

IL  y.  8o5-')    **f*"  **p(p*vom**  59.  40.    iWor/i  (v.  Obff.)    Ita- 

(II.  £473.)  ****/$*  (IL  £.372.)  liae  populus,    Romanorum  fo- 

ad  oruatum  igitnr  pertinet,  ful-  cd  •  eonimque  clarüHmi  ac  for~ 

gentes.      Nüi  poeu  exqnifitio-  tüfimi  milites,    omnes  -pedites, 

rem  rationem  fecutna  fit,    ga-  v.  II.  20.  iß*  HL  5.  9.    Virg. 

leasque«  anngrum  conAic^u  at-  .Ge..II.  167.  acer$  iratus»  terox 

C  5  vultus 


58  $•    HORATII    TLACCI 

Sive  mutata  iuvenein  figura 
Ales  in  terris  imitaris  ,    almae 
Filius  Maiae,   patiens  Vocari 

Caelkris  ultor 


Serus 


vultus  in  hoßem,  eqtütem,  efc  follenni  Dearum  epitheto.    ma- 

oppofitione  Marfi  peditis,  cruen-  tata  figura ,    iThs  *p*i$M5 ,  de- 

tofn  np.  ex  acceptis  a  Marfo  vid-  polita  diyina  fpecie ,  fumtaqtie 

aeribus.     Graphice  prorfus  ex-  humana ,    in,  terris  mutans ,  do 

ornavit  poeta ,     quod  vulgare  cta  brevitate,  pro»  in  terris  ver- 

erat,      Mars  dclectatur  pugna,  faris,  inütatus,   nHimuians  fpe- 

congrcflu  militi^  cum  holte.  ciera  Iuvenis ,  Augufü,  follenni 

appellatione.  Virgil.  Ge.  1. 500. 
v»  41  _44«  Vel  fi  tu,  Mer-  Hunc  foltern  everfo  iuvenem  fuc~ 
Ouri,  iam  ad  nos  defcendifti,  in*  eurrere  faeclo  ite  jrroh.  cf.  Werte- 
ter nos  verfaris,  ftib  Augufti  dorf.  ad  Calpurn.  I.  44*  (*** 
perfona.  Praeclarum  phantaf-  Poett«  min.  II.  p.  2 12-)  —  pa* 
ma ,  quo  Anguftum  Romanis  tiens  vocari  Caef.  ultor ,  graece, 
tan  quam  divinitus  oblatirm,  et  pro,  te  vocari  Caefaris  ultorem, 
tanquam  eum ,  qui  rempubli-  rX*f,  viro/ubm  xot\»7f$ut  tijvu*» 
cam  folus  TeRituere ,  mottis  ci-  gos  K.  patiens ,  non  reeufans, 
viles  componere,  imperiiqtie  hand  dedignatus,  in  te  reci- 
maießatem  reparare  queat ,  re-  piltas  ,  fed  lllud  auguAiori  fpe- 
praefentat.  Praeclarum  et  hoc,  cie ,  tanquam  de  Deo.  vocari* 
quod  ex  Diis  Mercurii  partes  dici,  adeoque  efle  Caefaris  uU 
Augufto  tribuit.  Erat  enim  tor,  adoptati  Caefaris  filü,  eius- 
Deus  u\r£Ix**off  <K9txxn<Ttot,  et,  demque  adeo  vindicis  perfonam 
quod  elt  adpofitüTimum ,  xpio-  fufeipere.  Pro  quo  gravius  erat ; 
(pefos,  expiator,  qualis  etiam  in  ulcifci  Caefaxem. 
Gcromis  confpicitur.  cf.  Paufan. 

II.  fr  et  IX.  22.  Forte  et  Mer*        v.  45—48«    Seqtmntnr  pre- 

ciirii  iuvenilem  habin  im  ac  pul*  ces  ad  Auguftum,  tanquam  Deum 

chritudinem  refpexit,  Auguftum  faetae.      Oratio  in  his  ita  at- 

v.  Iuvenis  indigitando,  —  ahs,  temperata  eil ,    ut  utrique ,    et 

Mtfrcuri,*  docte.     Graecis  item  Mercurio  etAügufto  cou venia t. 

itrnvos9  tvfrrtgos,  nrtchnws  pro»  Cum  ab  Augufto  optima  quae- 

pter   miik*   nriiv*   dictus.  —  que,  praefentiflimamque  reipu- 

filius  Maine,  graece,  pro  voca-  blicae  opem  ab  eo  adlatum  iri 

tivo,  ut  [aepius.  almae*  *oryfots>  certo  fperare  liceat;  haec,  etli 

Xunuuain 


CARMINVM'L.  X    C,  IT   V.  4-1 -/f8.  39 

Sems  in  caelum  redeas,     ditique 
Laetus  interfis  popujlo  Quirmi, 
Neve  te  nofiris  vitiis  iiüquum 

Ooior  aura  ' 

Tollat; 


tt 


iummain  votorum  fuonun  effi-  relatL   res  nota.   Laetus,  %*?- 

ciencia,  quaeque  unusquuque  ex  $m*f  propitius,  tanquam  muncn 

orationis  fexie   facilfe  exfpettaC»  propittum.      EtLrtn  hoc,    uu- 

fet,  egregie  poeta,  quippe  cez-  quam  de  Deo.     Sic  volens  UT. 

ülhma  plane   omittit,    et  tan-  30.  16.  ubi  ▼.  not.  Stat.  Silv. 

tum,  ut  feUcita*  ifb  tempornra,  I.  1.  105.  ita  h.  1.  :exprimens: 

reipublicae  ab  eoreddenda,  Ion-  Gertus  ames  terras,  et,  quae  tibi 

ga   ac    perpetua   fit,    precatur.  umpla  dicanms,  ipfe  colas,  me 

SentenuSi  horum  w.  £exe  eadem,  te  caeli  iuvet  aala:  tuosque  loew 

fub   varia*    tantum   imaginum  tus  huic  Jona  Videos  dare  tum 

Jpecies  revocata.     Comraoratur  nepotes.  de  Domitiaso.  —  Neve 

nimiriun  in  ifia,  utvivide  ollen-  te  iniquum,    iratum,    ofienfum 

deret ,  quam  gTatum  acceptiun-  nofiris  vitiis,  v,  ad  y.  29.  aura 

que  Romanis  Augußi  eflet  im-  tollat,  in  cacliuxi  eveli.it,  nobis- 

pcriiim ,  •  et  quantiun  fpei  in  eo  que  cripiat,  ocior,  ocius,  citins 

reipublicae  ordinandae,  et  a  dis-  disceuu  parato ,    propter  *vitia, 

cordiis    civilibus  •   '  exteriüsque  quae  numiua  averfaiitur.     Mer- 

liollibua  tutandae    collocaxetur.  curiiim  alatum ,  ventisque  adeo 

Gteterum  oolorcs  ex  hoc  Joco  in  caelum  fublatnro  etiam.  lue 

,petiere  jLncan.  I«    45  fqq.    et  lefpici,  vix  eil,     ut    moneam. 

Stat.  Theb.  I.  22  ««»51.     Cum  Caetemm  pracclare  Homiua  iL- 

noftro   certafle  yidetiir  Virgil.  las  anreae  aetatis  notionej »    in 

Oe.  1.  £aepüiB    laudaio».    Serus  qua.  Dii  intet  nomine»  innoceu« 

fero  in  caelum  redeas*     abeas,  tes  verfabantur,    quo»  deinde* 

jcaelum  petas,  led  alterum  prae-  fccleribus  irnbutos  ,  averfati  re« 

clare  tanquam  de  Deo.    cf.  Lu-  liquerant,  hie  in  rem  fuam  con- 

cm,  I.  46.  „Ovid.  Trift.  V.  2.  vertit.   v.  Catulh  Epith.  PeL  et 

Qi^  Sic  habites  ter.rasy  fic  te  de-  Thet.  extr. 
ßderet  aetlier,  fic  ad  -pacta  tibi 

fidera  tardus  easl    eadem  Ten-  v*  49,  50.   ManeMintemos» 

tentiae    eiusdem    .exprimendae  ut  pluxe*  de  bfofübus  triumphot 

mftMgyif.    —    diuquo    interfis*  agere  poJTis,  utquediuüus  amo- 

comraorerii  m  populo  Quirini,  re  populi  Romoni  fruaris.   Duo 

ftorouli,  hoc  nomine. ki  terD^os  haec  poeta,  gloriaiu  rirtute  bel- 

C  4  lica 


4ö  Q.    flSORATn    FLACCI  ' 

Toilat;    hie  magnos  poüus  triumphos, 
Hie  ames  dici  Pater  »atque  afrincejte* 

'    Neu 


Jica  partim ,  et  amorem  populi*  triumpkos.     Magnos,  ornat,  ut 

quae  de  Augufto  tanquam  forti  'fuperbos.  *I.   35.   3.   —     Pater 

atqüe  bono  principe  praedicat,  populi*  ob  maxima  eius  in  rem* 

maxima  momenta  facit,    quo*  publicam  roerita,  cX  III.  s4.fi  7. 

eundem ,    ut  in  terria  ampHfu  Sioque  recte  Patris  Patriot  uo- 

moretiir,  permoVeam.    lata  pro  men  Augufto  a  poeta  dari  pote- 

generali :  '  rempublicain  diutma  Tat ,    etfi  anno   demum  V.  C. 

capeflere,     eius    Tahiti   diutixts  JDCGLIL  publice  ita  appellart» 

profpicere »    ne  dedignare  •    ne  fuefit ;  sali  potiua  Augufti  tan- 

afpemare  (fere  ut  Stat.  Tbeb.  quam    Dei   cognomen   habeas; 

I»  30*  maneus  homitwm  com**»*  quo  oerte  fenfu  Valer.  Fl.  1. 1 1. 

Ms  fiobenis   undartim  terraequ*  Vefpafianum  Sanctum  Patt em  vo- 

poiens,   et  fidera  Jones  feu  po-  cot.     Bene  ibi  Burm.  elf  qua£ 

tius  danvtes.)  doctior  etat  fpe-  praefentis  Dei  titulus.    Priorem 

cialis  notio»  nrcendis ,  debellan-  equidem  rationem  fequor.  Prin» 

disque    hoflibu*     rempublicam  eeps  'civitatis »    Romano  fenfu. 

amplius  tutari.  tie  graveria,  et  Principe*  enim  civitatis  diceban- 

pro  hoc   exquiutifiima   ratione  tur,  qui  gratia,  auetoritate  va-  , 

dt  Af  igufto  victoriae  quippe  cer-  lerent  apud  populum ,  euxnque 

tifliroo,  ne  fatigeris ,  ne  fetieris  fibi  maximis   benefieiis   devin- 

niraiia  victoriis%  rebus  per  Ion*,  xiflent.    Res  laus  nota.    Augu- 

gum  teropus  tarn  praeclare  ge-  ftus  igitur,  adfumto  hoc  nomi- 

ftis,   multisque  Lim  trium£his  ne  (annoV.  CDCCXXVI.  Dio 

<*tre*   raemorat    Sueton.   Aug.  LJII.  11.)  et  invidiam  civiuxu 

-XXII. )  actis.     Plane  ut  Virg.  a  fe  araovebat*  tantoque  aeeep- 

,<*e»  I.  5°4*    J*m  pridtm  nobis  tior  iis  eAt.     Tacit.  Annal.  I. 

taeli  t*  regia*    Caefar,   btpulet*  1.  de  Augufto:    Aceepit  euneta 

ntque  KonUnum   queritur  curare  discordiis  fsjfa  civilibus  fub  no- 

triumphöt.     Sic  Statins  Silv.  I.  mine  Principis* 
1 .  &5«  coloribus  ex  li.  1.  duetis 

de  IuL  Caefare :  qui  feffus .  bei-  v.  51.  50*    AuguAum  circa 

lis  (non  amans  amplius  trium-  hoc   teinpus    expedidonem  ad- 

$h6s>  iisque  caelum  praefexvns)  verfus   Parthos    ifiolitttm   eile, 

•»— *   primae  iter  noftris  ofiendie  patet  e  Dione  LH!.  33.  p*5ig. 

-in  uetherm  divis.  •*-    Hie  in  ter-  Praeclare   igitur  ad  eam  rufe*. 

ra>  in  populo  Romano  ames  "po»  piendam  nomine  populi  Roma* 

tius,  praefera»,  potior«*  habeas  ni  exhortatuf  poeta»  ^ua  ipla 

fcelus 


CARMITTVM    Ufr    CIL    V.'4<)-"5**  4* 

TSeu  finas  Medos  equitare  inultos, 

Te  duce,     Caelar.     ' 


(beim  bellorunj  civilitlfii  expia-  praeftabant.     et  IT.  9.  34.  *— 

retur.      ▼.  ad  L  35.  3ß.    ti*a  te  duew,    tuis  aufpieiis,  bellum 

ymof  graviter,  tanquam  Deut,  iis  tuo  duetu  inferendo.     Sed 

Medot\  Perfas*  i.  Parthos,  v.  forte  fimplicius:    te  impesiittb 

4d  v,  aa.  irmkos,    impimitos  tenente»   fellenni  Impp.  appet- 

eqüitare,    inenrfionibus    agrum  latiöae.  ▼.  TV.  5.  1.  et  37.   cf. 

Roroanum  infeftarc,    fed  illud  Burman.  ad  Prop.  &.  13.  ao. 

com  diUctu»  qoeniam  «quiutu  MarkL  ad  Stat.  SUt.  IV«  u  4& 


mpmm—m 


C  5 


CAR 


• 


4« 


<J.    HORATII    FLACCI 


CARMEN- 


I 

Uubitari trix  potefi,  quin  hoc  Carmen  a.  V.  C 
toccxxxr.  quo  Vvrg&ius  Athenas  proßcifccretur,  (v.  , 
Heyn.*  vit.  Virg.  p*  CCflL)  ab  Horatio  fcriptumßt* 
Discedentem  cum  dam  votis  pro  fdici  inAtticam  appulfu 
prfifequitur,  animus  eius  periculorum ,  quibus  cum  ob- 
factum  fentit ,  cogitatione  defixus  in  ipfum  difcidü  huius 
auctorem,  dolore  ac  deßderio  abreptus,  convertitur.  Jta 
enim  Jert  animi  humani  natura,  ut,  quotiescunque  gravi 
aUquo  damno  adßigitur,  vel  inßantis  pericidi  metu  con- 
ßernatur,  ultimas  huius  matt  caujfas  exquirere ,  easque, 
'  etfi  remotiffimas ,  tanquam  praej lentis  infortunü  prima- 
rias  ac  fere  unicas  abominari  foleat.  Itaque  exprobrat 
poeta  ißius  hominis ,  qui  primus  mare  tentajfet,  proie- 
ctijjimam  audaciam,^qua  viam  hominibus  natura  prae- 
tlufam  patejecerit ,  fuaque  forte  maiora  conando  erga 
Deos  ipfos  impius  fuerit.  Eadem  igiturfere  in  hoc  cor- 
mine  cß  audaciae  atque  impietatis  notio:  dum  enim,  quae 
invidit  nobis  natura,  quae  adeo  nos  adjequi  noluit,  imo 
vetuit,  appetimus,  impietatis  notam  ßmul  fubimus.  Uine 
ulterius  progrejfus  alia  tcmeritatis  impiae  exempla,  o 
mythica  aetate  petita,  cumulat,  qua  maxima  mala,  poe- 
nae  loco  a  Diis  infttcta,  in  homines  redundavcrint.  Dum 
igitur  Horatius,  ira  atque  indignatione  accenfus ,  auda- 
ciam  hominum  tanquam  plurimorum  mahrum3    quibus 

Kamt* 


CARMINTM    r.  I.    C.  III.  45 

Jntmanum  genus  nunc  prematiir,  fontem,  ptriciiloraM- 
quef  quibus  nunc  amicumjuum  expofitum*  videt,  eauffam 
deteßatur;  hoc  ipfo  doloris  fui  deßderüque  affectum,  qyi 
carminis  kuius  fcnfus  cfl  yrimarius,  vivid/JJime  declarat. 
Hinc  inteUigUur,  quam  apte  omnia  interfs  cehaereant)  — • 
.Carmen  ipfum  Jententiarum  gravitate  vere  Pindarica^ 
docutionisque  vi  atque  doctrina  maxime  cß  confpicuum : 
graecos  autem  pöetas  Horatium  *vb  oculos  habuijfe  ejtm 
ipfe  orationis  color  prodti,  tum  manijeßumßt  e  Servi* 
apud  Fabricium ,  qui  v.  9  Jqq.  ex  Alcaeo ,  et  v+  £9  fqq* 
de  morbis  e  Sappho  fumta  teßahir.  Initium  vero  de* 
beri  videtur  Caüimacho  >  cuius  fragm.  in  Bentk  ext'at 
n.  CXIV.  p.  485-  «*•  Ern* 

CA  v«vs  £  ri  pew  tpfyyes  ifut^ri  y\vnv  rSts  <fo*ji 
Ag*ot(*s9   icvri  ri  2»ouf9S  lxvtvu*i  \i/*tywxoxi6* 

cf.ßmUis  argum.  Tfuocr.  £,  52  fqq.  Meleagri  e.VII, 
et  XXX.     E  nofiro  ßttxit  Propempticon  Statu  S&v. 

III.    2. 


AD 


44      /  <£'    HORATH    FliACCI 

ADV     I     R     Ol     L     I     V     M. 


s 


ic  te  Diva  potens  Cypri* 
Sic  fratres  Helenae,    lucida  fidera, 

Vento- 


v.  i— g.   Vtinam  faufta  fit  regit  Cyprum,  Venu»:  follenni 

flTirgilii  in  Atticam  nayigatio !  notionc ,  qua  Diu  lyx*fiot?  tu- 

Sententiam  haue  in  disceffu  ami-  tela  atque    imperium    eiusdem 

ci,  per  mare  iter  facienda,  falis  regionis  adfcribitur,    iidemque 

•obviam,  egregie  poeta  nobilita-  inde,  tanquam  augivftiori  appel- 

vit  fic,    ut  ipfam  navem  adlo-  latione  declarantur.  v.  I.  2,  33. 

quatur ,  eamque  Virgilio  depo-  IUI  26.  9.  res  nota.    Invocatur 

Jlti   loco    dato    fijbi  obftringat,  hie  tanquam  Dea  maris  domina, 

quem      adeo     incolumem     in  quippe  aequore  natu,  ut  caulTam 

oram  ^.tticam  perferat,   ibique  addit  Ovid.  Heroid.  XIX.  160. 

reddat ,   atque  Lac  tantum  fub  nifi  potius  huius  rei  ratip  atque 

lege  -  ei    fauitam   navigationera  origo  a  Cypriis  repetenda  vide- 

adprecetur.    Stxuctura  orationis  tur ,  qui  navigatioitem  paraturi 

paullo  abstriifior,  ita  expedien-  Venerem,   Deam  ipforum  tute- 

'    da:     O  navis,    Virgilium,   pre-  larem  invocarent,  ab  eaque  fau- 

eor,    incolumem  reddus  f.  Atti-  fiiun  iter  expofeerent ;  (ferc  uti 

eis :  fic  te  regat  diva  -potens  C.  in  adpulfu  ad  Ephefum  Diana« 

eaet.    uti  fere    apud  Tibull.  I.  Epheüae   grates    aguntür  apud 

4.   i<     Sic    follenne  in  obtefta-  Plaut.  MiL  glor.  II.  5. 1.  quan- 

tionibus,  ubi  alteri,  quo  luben-  quam  et  liaec  dea  \i/uuvoaxoiros 

tius  praeftet  id ,    qtiod  nos  peti-  Callim.  H.  in  Dian.  259.)  ut  inde 

raus,   quae  ipfi  grata  et  acoepta  adeo  inter  eas  gentes,  quas  ii, 

funt,    viciilim  exoptamus:    ut  mercaturam  facientes,    adirent, 

I.   2g.   25.    TibulL  II.  5.  121.  BwrXo/cw  nomen  Venus  fortire- 

Adnue,  fic  tibi  fint  intonfi,  Phoe~  tur »  eique  in  litoribus ,  portu- 

he ,  capilli ;  qui  locus  nuxit  ex  bus .  atque  infulis  facella  erige- 

Apollon.  IT.  70Q.    'iXixoir  ttUi  rentur.     Spectant  huc  ex  Anal, 

rot,  «r«£,  »Tjuqroi  tfottptt,  alh  Brunkii  Solonis    c    XXXV lll. 

«JjfXjrrw.      ZJiVa  potens  Cypri,  (T.  I.   p.  750    Anytes  c  V." 

Kviroov  xf*rou<Tu9  graeca  oratio-  (ib.  p.  198)  Mnafalcae  c. VIII. 

nis  forma  (ut  I.  5.  extr.  potens  (ib.  p.  191.)   et  Gaetulici  c  I. 

maris  Deus  et  C.  Saec  1.  filva-  (T.  II.  p.  166.)  et  in  'AJfffiror. 

rum  potens  Diana.)  pro»  quae  c  CCLXV.    (T.  III.  p.  205.) 

JJoyTt* 


CABNItfVM  fc.  1.   du.   v.  i-4-  45 

Ventorumque  regat  pater, 
tObftricti8  aliis  praeter  Iapyga, 

Navis, 


Umrri*  et  tUfUnas  Hermianen*  vwl  quaf  enus  jocnli»  ldla  nauti* 

Jtbus  oolebstur  inxta  Paula».  IL  profperae  navigationis  fpem  fa* 

34.  p.  195.  Cnidiis  EwrXoiald»  ciunt.   ▼.  Properu  1.  L   Statins 

J.  1.  p.  4.  .     ,:  IIL   Süv.  &.  3.   proferte  beni* 

gna  fidera»  et  antennae  medim 

v.  2-  \ftairss  Heien**,  Dias*  cooßdite  cornu  Gebalii  frmtres* 

coli,  Caftor  et  Pollux,  quorum  quj  tarnen  male  utrumque  fig- 

peculiare   muous  erat».  norai»  mentum  cominifcuic;   necrecte 

nibus  naufragio  perialitantibus  fatis  eum  defendas  Euripidis  lo» 

fuecurrere.    v.  ad  10/  29,  64.  eo,  (Hei.  15* 5*)  übt  iidem,  ut 

et  IV.  8*  **•     Cuini  ngmenti  äere  relicto  nayibua  perirlitatiu 

ratio  in  eo  quaerenda  videtur,  ris  fcibveniant ,   yotit  expetun*  • 

quod  in  magna  tenipeftate  ap»  rar;  nam  ibi  paulloalia  res  eSu 

paxeam  qnafi  ftellae  velo  infii  Caeterum  ex-Düs  aguyvtmvrmte 

dentes,  qnod  phaenomeskm  »aui  Höraciua  Venerem  et  Tyndartj 

ris  indicio  eR,  frangi  tempefta*  das  pofuit,  tanquam  poeta;  nifi 
tem ,   ventosque  defiliere.  -  £e»  '  forte  hanc  pecnliarem  xationem 

neca  Nat.  QuaelL  I.  1.  pluxa  v.  fecutus  fit,  quod  Veneriiitfula» 

ad  I.    12.  ,25.     Quas   ftellnlas  in  ofuis  Tiberis  fita,  confeerata 

qiramDipscurorum  praefentiam  eilet,  et  quodDioscuri  inO/Hae 

atque  auxüium  manifeftare  an*  portu  templo  cölerentur.     Rem 

tiqua  fibi  perfuafum  haberet  re-  docte   expofuit  Wernsdorf.    in 

ligio;     fane  proclive  erat,    nt  Poett.  min.  T.  III.  p.  452.  et 

eandem  hanc  vim,  quam  glo-  T.  V.  P.  I.  p.  106.  ad  iUa  Ru» 

buli  Üü  ignei  praeftare  videren-  rilii  Irin.  ▼.  155.  Fände  precor 

tux,   fideribus,  Caftoris  et  Pol-  gemino   placatum  Cafiare   pon* 

lucis  nomine  infignitis,   adtri-  tum,  Temperet  mequoream  du»9 

bueret.    v.  Eurip.  Oreft.  1636.  Cytherea  vianu 
HeL  1515.  et  1680.  Propcrt.  I. 

17.  ig.  ibilntpp.  adde  Plin.IL         v.    5.  4.     Vcntornm   pater, 

57.  et  Hygin.  Afiron.  IL  A2*  cnius   imperio    venu    fnbiecti 

Hinc  praedare  poeta  per  appo*  (unt ,  Aeolus  ♦•  ut  xttrjf  iviemw 

fita,  lucida  fidera,  declarat  mo-  <le  Iove.     chjhrutu  aliis,   dum 

dum ,   quo  Dioscuri  navigatio-  reliquos  .obftricto*  tenet  ,*  caete* 

nem  adiuvabant.     JLucida  Tel  rorum flatus comprimit.  -Oratio» 

omat  fimpliciter,  uti  apud  Senec.  nU  ornatus  ab  antiquiflimo  illo 

Herc  Für.  14.    Hinc  clara  Ge-  rnytho  deuuntus  videtur,  quo 

Maffu  ligna,  Tyndaridae  ittkajit  t  Aeolus  ventos  «txe  eonftrictos 

teuere 


46      ,  <i'    H0RAX1I    FLACCI 

» 

'Navis,    quae  tibi  creditum  . 
Debes  Vixgilium,   finibus  Atticis 

Reddas 

teuer«  dicebatur.     t.   Homer«  incoltimem  in  Atxkam   perfec 
Odyff.  K.  inic-    Mythi  qnidera  Priimriam   haue   enrminis  fern» 
iftiut   feriores   poetae  noa  am*  tenriam  egregie  aäoxiisvitHora- 
plius   meminere,     quippe   qai  tiiu»   verbis  a  pignare  def um- 
prob« nteflent,  ArapÜcitatcm  etus  tis :    quod  credimus  alteri ,  dum 
prifeae  üti  aetati    ton  tum  pro*  ei  fervandum  tradimas;  coutra 
bari  potuiüe ;  ▼erborum  tarnen  is  iilud  deber*  dicitur ,    quem 
ofnatum  feepius  inde  repetier«,  iacoluuia  et  absque  detrimento 
Sic  .Callimachus   H.    in    Diam  tmAAere*  oportet«     Eaudem  alle» 
fijo.    de    eadem  Dea:     er*    «I  goriam  feethtus  eft  Statius  1.  L 
nxriik**s  Airus ,    pro  firnplici,  amicurä  fuam  v.  6.  gründe  tu 
quando   vtnto*    fliege    iujferas.  rarum  Aepofitum  et  t.  gi.  pi- 
Kam  «d  Virgilianam  rationero,  g-w«  .navi   commiHum  rocans. 
tügnitati,  quidem  \ei  miilto  naa*  Itaque  •  navis  creditttm  comniif- 
gU  confeittaiieam  ,    qtia  Aeoliu  fum  fidei  fuae  Virgüiuxn  debe- 
Yentos    antris    inclufos    tenere  hat  täus  amico,   Horatio,   qui 
nngitur,  verballoiatiicum  qaU  adeo  optimo  iure  ab  ea  poltula» 
bwsdam  Intpp.    vix   recte  (atis  re  poterat,    nt  eum  incolumem 
adeommodes ;    ctfi  Statius  Sihr.  redderet ,  falvum  per£errct  ßni* 
311.  H.  in  reliqiüs  fere  cumNo*  bus  Atticis,  in  Atticam.     Dcbe* 
ftro  faciens,    v.  45.     Ee{  pater,  re,  ut  oiftiXkttv  Callim.  fragm. 
uieoiio  frangit  qui  careertt  ven-  Bentl.   CXXVI.    ( in  Apollonii 
tos   —  aretius  obiecto  Boream  SehoL  IV.  1522.)  &fowo*v*i  A#- 
Etwumque  Notumque  mönte  pro-  ß*n*  %   "HfstfÄw,,  ou  Hoicnt/itAirw 
mat,  foli  Zkphyro  fit  capia  cae~  «t/Xi«»    nau   JoX*;g«f  $7vxs  i*$-> 
Jh  eam  amplexus  fit.  — -  lapyx,  ß\iir*rt ,     (uairigot   (Mi    ftovfftir 
Afyiartft»    veutus   occideutalis  «piXAm  h.  iitatrem  mihi  vivam 
(Gell.  II.  22.  qui  tarnen  locus  debetis,  eam  vivam  a  vobis  r#- 
rtondum  (atis  expeditus  videtur)  pofco.    fines  Attici,  Attica,  ut 
ab  Iapygibus,    extremam  Apu-  fines  Aeetaei    de    ora  Colcliica 
liae  oram,    feu  Calabxiam  (Sc*  Catull.  EpithaL  Fei.  init.  ut  lio 
nee  Nat.  Quaeß.  V.  17.  extr.)  paiTim.     Dimidium  animae  fua* 
incolentihus ,    üc  dictus ,  Grae«  vocat  Virgilium ,  giacca  fiuvi- 
ciam    ex   Italia    petentibus   [c*  täte.      Meieag.  c.  VIL    (AnaL 
cuudus.  Dr.  I.  p.  5. )  Oipoi  l/umtfo** 

mtvreut    Norof,     Z    ivctfmns, 

'    U.  5""8*    Narif»  quae  Vir-  tf,utau  /utv  fox*s    clgitrtiv  *Ar- 

giliumvehis,  üaivuin  eum  atque^  fyotyxStp,   CailimacJi.ep.XUIX. 

7}  MV 


\ 


c armin vm  l.  i.  c.  in.  r.  5-8^    f    47 

Reddas  incolumem,    precör, 

Et  ferv€8  animae  dimidkim  meae.*   •  ■*' 

-       Uli 


1  >  <   i 


ftuav  /tttv  faxfs  $rtri  miof,  dea  (iZurip.TVfed.  init.)  Iafonern 

%fuov  f  ovx  aEP  »ft* 'Epo*,   ttv  Colchis,  Ariadne  Thefeum  (Ca. 

«'Atifcr*  nf***r  *r>^f  «0«»**'   9  roll.  LXIV.   171  •)  Cretae  nun* 

j$i  ftv    h  nmÜw  **k»  ferro,  quam  appulfoa  Optant,  cum  gTa- 

et  propiiw  ad  ki'h  in  eiusdem  vifliitta  ipfis  inde    mala  accidei 

frägm.  CXIV.  p.  485*  ex  emen-  rint.     Sic  Propertius  III,  7.  in. 

chtione  Bentl.    «  ravs,    «    ra  in  Facti  naufragib  pecuniam  tnn- 

pMvo*  tyyyot  if*}*  ri  yXi/xt)  rZt  quam  navium  inventarunr,  ma- 

gWf*   ifxmfas,    mrl  *t  >7***U  tarumque     inde    emef gentium 

UvtZjButt  \$fuf9*xo**,'ni&  po-  cattflam  incufat.      —  9.     Ho* 

tut«    ibi    cum  eodcm    reponas,  roinem  darum,     ac  Tenfus  ex- 

djutr9fitov  — .  ifmufmfi*  wert  Z.  pertem »      quique    nulla  re  fa. 

nam  Cod.  habet  «r*<ao>>  vitio  die  •  commotretur ,      defignant 

e    fcripturae    oompeadio   nato.  poetae  fiq,  ut  eins  anim6  tri*    , 

ccfliP.  U.  17.  5.    Stut,  1*  1.  v.  7.  buan»  id,  quod  in  rerum  natit« 

et  V.  x.  177.  Orid.  ex  Pont.  1. 6.  ra  dariffinrnnr  eft,  ferrtim,  faxai 

♦»7,  ibique  Heinf;     (    .  •  ■  robw.    *  Intn  hoc  poetae  exor- 

"'  v#  f)/77'  ^,ira  Horatiu«  Vir.  flaut  vel'fic,'    ut  ipfum  cor  e 

gilium     (ibi   ereptutti  ;r    tamis-  fevro  conflatum,  Vel  »  fcxo  com- 

que  pcriculis  dole«  obiici,   in*  pactum  cHcnnt;    vejuri  AefchyL 

donatio  eius  in  ipfum    aucto»  Prometh.   £42.   üi$ngo(pp»9  xof% 

fem  kuius  difcldii  convcrtitnr,  *irf**      tifytM/khot.       Piudar. 

eiiuque  inventtun  tanqnam  fa-  fragm.apud  Athen.  XIII.  c.VIIT. 

cinut  iropium  contraque  natu*  p.  60  t.  ntTvot  $(  aiotjuotvros  jji 

rae    leges    fusceptum    exagitat  tfMßov    Mtx*\xtvTott    pJ\ttivot9 

atqtte  deteftatur.    Natura«  enim  xMffluv.  et  Apollon.  Khod.  IT. 

Aiiimi  human i  confcntaneum  eit,  231.    nbtf  ufx/uotrros  l>jf\ottui- 

nt»     quoticscunque   iitfortiutio  *oy.     Hinc  fimpliciter  apud  Ho- 

niiquo  vel   pericnll  inetu  pic-  merura    dicitiir  Sv/uos  <rtfi)cnoc 

matur,    atque  perturbettir ,  ad  IL  #.  357«  ?«f  etüjfuov  II.  «, 

eius  itltimas- itatira   caufTas  re»  1105.  etHefiodum  bv/xotufuttmy 

curmt,  easque  tanquam  uuicum  TÄ^B^y,  147.  et  ©^^y.  239.  ^«X- 

onrnium,  ctfi  cafu  potius  inde  xwxmfttot  Theoer.  XIII.  5.  vlo*    , 

enata    fimt ,    maloxum    ibutem  viijfh  ¥&>*  M ofeh.  IV.  44.  quo 

habeat,    atque  exfecretur.     Sic  et  perl SnetTheocriti XXII.  1 12» 

Periclope  (Ovid.  Neroid.  I.  5.)  Svjuis  ufftfKrot,  Oi*ph.  Arg.  950. 

Paridem,     anieqiuim    Helenam  Svuot  Kxu/uiryf .     E  Latitiis,  qul 

raptiiflVt,  uudu  obrutiym,  Mc-  idem  hoc   genus    loquendi  ad« 

1  optar 


4ß      t  Q-   H0RATII    FLACCI 

JJli  robur  et  aes  triplex 

Circa /pectos  erat*  qui  fragilem  truci 

Corani- 

efttaruatt  occurrit  OridVArnot,  ptao»  huiüs  quidem  imago  * 
fIL.  6«  59.  IHe  habet  et  fitiftfi  thorace*  peottts  ambiente,  ducta 
et  tw'tmra  in  pectore  ferrunu  et  riden  poteft,  qua«  adeo  roateria 
.Trift.  I.  7.  41»  adde  Stat.  Thfb.  pro  opexe  inde  facto  poüta  ft» 
JJI.  aßo.  CUudian.de  Hello  Gec  et  thorax  inteUigatur  triplex, 
303.  Alter  modus  eft»  ut  pectui  cui  eres  laitunaeferreaeinducue 
ferro»  aut  aere  munitum  atqu*  fint;  qualem  fere  deferibit  cly* 
gircnmdarmn  poetit  dicatur»  peum  Statins  Theb.  VH.  311, 
adeo,  ut  nihil»  quo  tttrbetur»  tlypei  feptemplice  tauro  loava* 
pd  illud  penetrare  pofllt.  Cönf.  ter  inlutp  fervanUm  ingentia, 
frd  III.  2ß-  4*  «4^«  TibuU.  Li.  ferro  pectora.  et  qua  eadem  de 
65.  1*0«  tua  funt  duro  praecox  caufla  Homer.  IL  i.  133*  SrnpfK* 
diu  ferro  vineta  1100'  in  tenero  dixit  JivXw.  Simplicior  tarnen 
y?at  ^i7)i  carde  fiboc  •  Eft  igt-,  ratio  fuerk  haec,  ut  pectus  aere 
tur ,  ut  rem  paucit  complectar»  triplieih.  denfo  obduetum»  adeo* 
animus  ferrcu»  » »  qui  null»  que  duritw  armatum,  ut  Valer. 
neque  mini» ,  neque*  preeUms,  Max.  VI.  3.  init*  ait ,  et  adVer« 
alüave  illecebri»,  tanquam  amo*  fus  omnem  pericuÜ  metum  mu- 
ri« (ut  inPindari  fragm.)  neque  nitum  iiueUigamus.  —  io.  qui 
periculis  a  propolki  pertinäcia  primus  per  mare  viam  tentavit, 
quidquam  remittit:  ,  jdengnat  primam  navigationem  inftituit» 
adeo  virum  fortem  >  ,  immiferi-  Navem  vel  fe,  vitam  fuarn  com- 
cordein ,  afperum ,  audacem  ut  mittere »  credere  muri  Tel  ventis, 
n.  L  Exornavit  hanc  notionem  follenni  more  dicitur  de  imy*» 
poeta*  duas  res,  quaeduritiem,  gatione.  Hie  vero  cum  dilectu» 
auimumque  intrepidum  indi-  refpectu  primi  nautae»  maris  ao 
eaut,  cumulando,  robur»  ilicem  ventorum  arbitrio  magis  obno» 
et  aesp  idque,  re '  ampliiicata»  xii»  cum  rtondum,  qua  arte  von 
triplex.  Eecte  quidem  robmr  et  torum  vim  temperaret,  curfum. 
mes  iungi  pofllt, '  ut  et  explica-  que  adeo  certurn  teneret,  nfu 
tivum  fit,  aoeipiaturque  pro,  diaicüTet.  Magna  quoque  vi» 
robur  aeris ,  h.  aet  firmiflimum,  eft  in  oppoiiti«  truci  irato»  tem- 
ut  r obora  ferri  Liieret.  IL  1449.  ptft*10'0  (CatwIL  IV.  9.  trucem 
et  inde  VirgiL  Aen.  yjj.  609.  Ponticum  finum)  pelago  et  fra- 
priorem  tamen  rationem.  Pin«  gilem  rotem.  Oraeiie  lignum  ' 
dari,  Aefcliyli,  alionunque  dixit  Sutiu»  IIL  2.  go.  oXfyow 
exempli»  innixam  hie  fequi  ma-  /t/Xor  Arat.  Phaen.  300.  oXfywii 
lim.     Qupd  vero  aes  vocat  tri*  im  (vkv  'AftP  ty***9     quem 

locum 


CARMINVM    L.  I.    C.  III.    V.  9-13,  4^ 

Coiuiiifit  pelago  ratem 

r 

Primus,    nee  timuit  praeeipitem  Africuift 
Pecertantem  AquilonjLbus, 

Nefc 


locum  apte  in  rem  fiiam  vertic  timuit,    fusqtie   deque   haben?, 

Alciphr.  T.  Ep.  3.  ubi  Berglern«  minime  enrans  Africum*    cum 

laudat  Dio.  Chryf.  Orat.  LXlV.  dilectu ,  nam  is  in  mari  medi- 

§vra    rgitaxrvXov    avrovs    cufu  terraneo  raaximos  motns  conci- 

$v\ov  invxivov ,  quod  mire  con-  tat ,  -praeeipitem  adeo ,  vtjttxtrti, 

renit  cnmluvenalis  S.  XIII.  17.  (xvooes    vfoxtruv    *y£/uwy    apud 

I  nunc  et  ventis    animam  com*  Pjnd.  Pyth.  III.    13g.)  ex  alto 

mitte  dolato  confifus  ligno,  di-  irruentem,     frequentata  poetis 

gitis  a  tnorte   remotus    quatuor  imagine,     qua    venti    de  caelo 

amt  feptem ,  fi  fit  latijjima  tae-  ruere  (hinc  Boreas  aftpiytvhits 

da,    Caeterum  e  nofiri  loco  pro-  Homero  Od.  r.  296.  et  uvtuot 

fecit  Senöca  Med.  301.    Audaoc  aftgtjygvtts Apollon.  Rh.  IV.  765. 

nimium,    qui  freta  primus  rate  Virgil.  Ge.  I.  443.  urget  ab  alto 

tarn  fragili  perfida  rupit  —  — •  Hotus,  etil.  510.   tempeftas  a 

juiimam.    levibus    credidit    auris,  vertice  ineumbit.    ubi  v.   Heyn. 

dubi&que  fecans   aequora  curfu  adde  Heuod."Kpy.  546.  et  Od  y ff, 

potuit  tenuifidere  ligno.    Iuvat  f.  4750  ve^  e  fummi*  monti- 

qnoqtiehic  in  gratiam  iuvemim  bus  (oecurrif  nunc  Val,  Flacc  I. 

crectioris  indolü  apponere  epigr .  575.     Alciphron  Ep.  I.    1.  M» 

XXIV.  Antiphili  (Ana)«  Brunk.  irvto*  ex  ruv  xxpoTifg'mv  ot  ßogeTf) 

II.  p.  *75-)  roX/U«,  fimv  ZgXW*  OTLr^    aieuntur.       Deccrtatttem, 

(ffv  yxp  tpo/uav  tfvpcto  fcornro,  xai  certantem  cum  Aqmlonibus,  fed 

fax**  ivfgmv  xigfmv  ypiSto'ots,)  illud  cum  vi,  nam  contentionem 

oTov  irixryru  ioXiow  {v\op7  oTop  pugnae  non  nifi  fugato  altero, 

hijxMS  «Ltögtiwoit  £«y«ry  xipfos  obtentoqiie  hinc  maris   imperio 

toayx*t**9w\    n*  irr*s  /uegowwv  finitae  ixmuit.       Sic  ventos  de- 

Xpvatov  yhot ,    efy    *xo  xh70V  proeliantes  dixit,  I.  9. 1 1 .  rixam 

vif\6$tv 9   mf'Afttft,  irorrbs  «srt-  debellatam  I.  iß.  9.  Hinc  expe- 

ßXiftrro,  di  Stat.  Theb.  I.  2.  regna  decer- 

tata.  Solleunis  vero  imago  tem- 

v.  lft  fqq»     Pericula  na*riga-  pellatis  a  ventornm  esc  advAfo 

tioni  obieeta  egtegie  poeta  per  flantium ,  deque  maris  *  imperio 

||>ecialiores    hotiones,    pugnam  certantiiim      coneurfu      petita. 

rentortim,     Hyadas,     Notum,  Ovid.  Trift.    I.    2.    25.   •  Irrttr 

monftrorum  marinorum  oeeur-  utrumque  fremunt   imihani  tur» 

Iura,  et  icopulö*  declarat,     n§c  bine  venti*   nefeit,   eui  dönuno 

D  par$att 


50  Q.    HORATII   FLACCI 

Nec  triftes  Hyadas,     nee  rabiem  Noü, 
Quo  non  arbiter  Hadriae 

Maior ,    tollere  feu  ponere  volt  freta* 
Quem  Mortis  timuit  gradum, 


Qui 


jtareaty    unda  maris»     Iam  Ho«  dieuutur.      —    16.    Iaro  arbi- 

mer.  IL  ir.  766.  et  inde  Virgil.  triiun    feu    tyTannidem  .Auftri 

Aen.    X.    357.      Etiam    Pind.  uberius  declarat  poeta.    Proprie 

Pytli.  IV.  373«  ß*§vy$ovnuiV  «vi-  x  erat*   feu  tollere  vult  >   feu  po- 

(M»yvTt%*s  de  acieventorum  iu-  nere.      Sed  prius  feu  oiniffum 

ter  fe  coneurrentium  aeeeperim.  more  Iluratiano  v.  I.  6.  111  fine. 

addeVirg.  Aen.  II.  4*7-  — *4#  tollere  freta*    fluetus  excitare  111 

Hyades,  vel  Suculae,  ftellae  iii  maii.     Stau  Achill.  I.   44.   at- 

fronte  Tauri,  ortu  et  occafu  fuo  tollere  magnuni  aequor,     et  üc 

tempeftatem  ac  pluviam  excita-  faepius.   —   ponere,    fublatnm 

re  creditae.     v.   Ovid.  Fall.  V.  componere,     fedaie,    Äatu  rc- 

163.  Plin.  II.  29.    Ilinc  triftes,  nuflb,  ac  placidiori  facto.     Liu 

caelum  trifte  facientes,    contri-  can.  V.  705.  laffatum  fluetihus 

ftantes  (ut  Virgil,  Ge.  III.  279.  aequor  ut  videre  diu; es ,    purum- 

nigerrimus  Außer  «—  pluvio  con»  que  infurgere  caelo    rractunim 

triftat  frigore  caelum.),  ventos  ac  pclagus   Boream.  iuxta  Homer, 

pluviam  ferentes ,    pluviae  inde  Od.  c.   335*  uprt  f  $wt  houik- 

dietae  Virgil.  Aen.  I.   744*  "*"  ¥*v  Bogiyt,   ngo  ii  xvjukt  tx^tv. 

rabiem,  harn,  v ehernen tiam  No-  Sophocl.  Ai.  631.    AiivZv  r  «V 

ti9  Außxi,   quo  non  maior,  qni  (am  nMvpuÜTw  (Kol/mct  errtvovrot, 

maximus  eft  Hadriae  rov  'AJf/ov,  itovrov,     VirgU.  Aen.    JII.    Gg. 

Hadriaüci  maris ,    arbiter ,    qni  ubi  prima  fides  pelago ,  placat&-> 

.roaximuxn  iui,  imperium  in  il-  que  venti  dant  maria. 
lud  liabet  f  pervulgato  loqucndi 

ufu,  quo  venti  regionem,  quam  t\  17  fqf.    I«  11c  pracfcnti/n- 

perflant,    incolerc,    (Aquilones,  xnum  mortis  periculuin  lüniüt, 

Scythiae  incolas,  noflerdixtt  III.  qni  cic.      Variata  Lac  oratione 

10.  3.)  poiftdere,   (Piopevt.  I.  (11.1111  pedeftris   feriptor  cam  ita 

13»  2.    v.  ibi  Burmanu.)  adeo-  continuaflet :     nec  timuit  Afri- 

que  ei  dominari  -(de  eqdeni  Hf.  cum  — »  uec  monjlra  cact. )    et 

3.5.  dux  inquieti  turbidus  IIa-  .per.  intei'rogationcru  expreüafen- 

driae.    adde  Sil.  IX.   4P5-     R°"  tem*ae  maior  vis  accedit.   IMor- 

.gnantem  Aetolis   Vultumum    in  ( tis  g  tu  dum  explicanl  feie  mortis 

jproelia  fapipis  effrenat.)  poetis  gtnus $    at  qua  raiione  ita  dica- 

rui\ 


CARMINVM    L.  I.    C.  III.    V.  l4-2 O.  51 

Qui  ficcis  oculis  moiiftra  natantia, 
Qiri  vidit  mare  turgidum  et    .   ••    .        > 
Infames  fcopulos  alta  Ceraunia? 

Nequid- 

tur ,    non  expediunt  t     nee ,   (1  tis  fatis  frequens,  qua  nos  mor- 

quaeras,  quot  mortis  genera  in  tis  viam  ingredi  dieimur.     Sic 

mariinveniantur.magisinprom-  &*v%tm   *{\*s   ß*bw    Etirip.  « 

tu  crit  refporiiio ;  nifi  ea  cum  OrefL  1 044.  *oSl»f  f4*y  Suvecrf 

quibusdam  ifa  adnumerare  vc-  *i\oujut  Idem    Iphig.    T.  885» 

lis,    a  belluis  marinis  devorari  inprimis  periculis  nos  obiieien» 

( monftra  natantia ) ,     naufragid  tcs.     Propert.  III.  5.  2.    ,  Ter 

perire  {qui  vidit  mare  turgidum)  te  imtiiaturum  mortis  adimus  iter 

et  fcopulis  affigi  (alta  Ceraunia).  fc.  navigatioiie  reperta.       Ean- 

Sed  ineptum  hoc ;    at  multo  in-  dem  docte  Phaedrns  III.  6.  9. 

eptius  SchoL    qui    tres  gradus  "profeffde  mortis    audacem  viam 

mortis  commemorat,  fatum,  ca-  vocat.      Atque   hanc   rationem 

furo,  genituram.     Res  ita  vide-  *  fecutus  videtur  Horatius ,   gra- 

tur  expedienda.     Mors  eil  i*i-  dum  Mortis  docte  ponens  pro. 

(wv9  vel  omnino  perfona ,  quae  gradum  ad  Mortem ;  utqueadeo 

ad  nos  accedit ,    (Tibull.  I.  1  o.  fenfus  üt :    Sane  ille  non  timjüt 

54.  et  Propert.  II.  20.  60.  qua  gradum,  aitdacter  gradum  teten- 

fit  Mors  aditurd  via.)  «7t*  im-  dit,    viam  ingreflus  eft,   unde 

XfoUi,  btrtxbicTUy  (ut  faepius  certiflima  ipuMors  impeuderet, 

apud  Homer.)  noftrara  dorn  um  adeoque  periculoEuunam.  Haec 

intrat,  I.  4.  »4.    nos  perfequi-  ipla  pericula vivide  oculis  lubii- 

tur,  III.  2.  14.     lam  cam  acce-  cit  poeta  in  fqq.     —  18-  ,/*<*« 

leramiis,  adeundia  periculis,  un-  oculis»    ßne  lacrimis»    ä}**gvtt 

de    illa   nobis    certa    imminet,  «rtyKTtf ,   ut  fieco  lumin*  Lu- 

ipüque  adeo  novas  vias,  quibus  can.  IX.  1044.    cf.  ObH.  adeo- 

ad  nos  accedat*   paramus.     heU  que    impayidus  et  fero&  vidit, 

lU  arcejfere  Mortem  Tibull.  I.  videre  potuit,    adfpicere  fusti- 

io.  33#    leti  vias  eodem  fenfu  nuit,    v.  ad  I.   2.  13.  monftra 

,apud  eundem  I.   3.  50.    quem  natantia  belluas  marinas  in  ma* 

locum  admovi  Ach.  Tatio  IV.  ris  fuperficie  apparentes ,   &w? 

p.   160.  TiffuZrui  ruv  Sacvxrtrt  QvX*   *ivrov   Eurip.    fr.    apud 

tUU  iits.  et  ipfa  Mors  gradum  Valken.  Diatr.  p.  l/tfS&tuty* 

corripere  dicitur  V.  33.    ScnfuS  hiftav*  nhr%v%  Oppian.  Hah  V. 

adeo  effet:  ille  plane  non  expa-  24.  et  «Xwfi«  b*v/A*r*  «j*rw 

vit  Mortem  ad  fe  accedentem*.   apud  eundem  L  360.    Similis 

S«d  reftat  alia  ratio»  et  ipfa  poe-  .»oftro  locus  eft  in  Catoxus  dir.  55» 

D-  2  Nigro 


58  Q-    HOHATIX    FLACCI 

Nequidquam  Deus  abfcidit 
Prudens  Oceano  disfociabili 

Terras, 

2figro  mutta  mari   dicunt  por-  Vu'gilii ,  Atlienas  petentis.     Zt- 

tentu  natare,  monfira  repentinus  fames  fcopulos,  ävamvv/uovs,  pro- 

terrentia  faepe  figuris,  cum f tibi-  pter  naufragiorum  ad  cos  facto* 

io  emerfere  furenti  corpora  -pon-  nun  frequentiam.      Sic  Senec« 

to.    Piopert.  IIJ.  21.  27.    Itala  £p.  XIV.    Charybdb    regionem 

portentis  nee  furit  unda  novis.  vocat  vortieibus  infamem,  Stat. 

Horatium  feoutus  Yaier,  Flacc  Tlieb.  III.  121.  fcopulos,   quos 

V.  483*   cuinon  iujfo  tot  adirc  Sphinx  infederat,    infames,    et 

voluptas  monfira  maris?    Ocea-  Theb.  I.  353»  petras  Scirone  in» 

ni  monfira  parket  Iuvenal.  XIV.  fames,  quas  easdem  SenecaHip. 

2 83»      Neptunia  monfira  Clau-  .pol.  1023.  fcelere  nobile*  vbcat. 
dian.  de  laud.   Sei*.    12g.    nau- 

fraga  monfira  de  Scylla,  cani-  *  v.  2i  fqq.  Non  folum  audax 
but  fuccineta  Ovid.  Faß.  IV.  is  erat»  fed  etiam  impius,  na- 
500.' Iambelluarum  iftarumad-  turne  leges  perrertendo.  Con- 
fpectiis  cum  per  fo  eft  terribilis,  fideranda  haec  ex  prifcoriun  ho- 
v.  III.  27.  26.  tum  angetur  üte  minum  ümplicitate ,  qua  ea  fe- 
terror ,  qued ,  ubi  fuperficiem  re ,  quae ,  paullo  difficiliora  ad- 
maris  petunt,  imminentem  tem-  greffu ,  humanas  \£res  paene 
peftatem  cae  figniiieant.  Quod  excedere  viderentur,  quibusque 
et  feriptoribus  itiiierariis  obfer-  fe  fupra  fortem  fitam  efferre  co- 
yatum  xneraini.  Mare  vero  me-  liarentur,  invitis  Diis  fuseepta 
diterraneum,  quod  Virgilio  nunc  '  crederent ,  atque  adea  iltiiismo- 
traüciendum  erat,  iis  quam  ma-  di  conatus  in  vetitis  haberent. 
xirae  frequentari ,  e  recentiori-  Hinc  et  impedimenta  a  Diis  Ta- 
bus teftattur  quoque  Chdndlerus  pienti  quodam  lonfilio  obiiei 
in  deferiptione  itineris  in  Aiiam  credita,  quo  minus  ingeuii  hu- 
minorem  p.  3.  —  mare  turgi-  mnni  follertia  ad  ea  penetrare 
dum,  fc.  Auctibtts,  3-oi\u<rffoty  poflet,  quae  rnaximo  infuper 
Ott* vovtap  9  tempeituofum ,  v.  ipfis  damno  futura  praevidiffent. 
ObfT.  —20.  CerauniayelAcro»  Sic  aurum,  quod  omnium  ma. 
ceraunia,  roi  Ktpetvyt*  om?f  mon-  lorum  JVmina  contineret ,  terra 
ies  in  Epiro,  interlladrialicuru  celabatur,  et  fie  melius  erat  fi- 
etlonitun  mare  liti  (Scrabo  VIT.  tum  (III.  3. 94O  a^  quod  tarnen 
488*  Paufan.  V.  22.);  quiadeu  per  hominum  deorumque  iras,  Ut 
Graeciam  abltalia  perentibus  in  ait  Seneca  Nat.  Quaeft.  V.  extr. 
confpectum  veniebant.  Cum  itum  >efi,  Eadem.  de  caufa  maria 
diiectu  igüiirlucpoliti,  refpectu  KQmuiibus  praeclufaputabantur» 

quuxn 


C ARMIN VM    Z.  I.  C.  III,    V.  21 -24.        '53 

r 

Terras,    fi  tarnen  inpiae 

Non  tangenda  rate«  transfiliunt  vada. 

Audax 

qtfum  naves  lucro  tantnm  fa-  abfcidit  t.  Öceano*  n.  ab  Ocea- 
ciendo,  luxui  parando  nutrien-  no.  laudatio  hanc  in  rem  Ovid. 
doque,  bellisque  ad  externa«  Met.  I.  22.  Nam  caelo  terras, 
regiones  transfevendis  miferiis-  *t  terris  abfcidit  undas.  etv.  25. 
que  adeo  dominum  augendis  Disfociata  locis  concordi  -pacs 
unice  paratas  viderent.  Hinc  ligavit.  Sed  in  prior«  loco  di- 
gravitcrSeucca  L  1.  Noneadem  verfa  prorfus  ratio  oft;  nam  ibi 
eft  his  *t  Ulis  caufa  folvendi:  de  dementia,  qtiae  adhuc  con- 
'fsd  iufta  nullit  D'werfis  enim  fiifa  crant,  non  disponendis,  Ted 
irritamentis  ■  ad  tentasidum  her  tanfum  a  fe  disiungendis  an* 
impellimur.  Ptique  alicui  vitio  tax ;  in  altero  vero  omnino  con- 
navigatur*  Atque  lianc  ratio»  traria  eius  opinioni  ineft  fenten- 
nem  fecutus  videtur  h.  L  poe-  tia ,  uimirnm ,  Deum  lite  ÜU 
ta;  nam,  quae  in  contrariam  feu  confufione  fublata,  pacem 
partem  recte  disputaTi  poffunt,  intcr  ea  coropofuifle,  h.  alterura 
naturam  nimirum  ipfo  mari  in-  alteri  adiiuuriße  etil  locis  /eiun- 
terfufo  comxnercia  hominum  fub-  cta.  Abfeijfum  aequor  animan- 
levafle,  ventosque  dedijfe  (Sene-  tibus  h.  hominibus  e  noftri  loco 
ca  LI.)  ad  ulteriora  nofeenda,  pofuit  Stat.  Silv.  III.  2.  61. 
Mtque  commoda  cuiusque  regionis  mundum  disfaptnm  Seneca  Med. 
fUrent  communia;  haec,  in-  335.  —  Oc  disfociabili,  docte 
quam»  ab  eius  coufilio  perquam  pro,  qui  terra*  disfaciaret,  dis» 
aliena  eranr.  Fruitra  igitur  lungeret ,  fepararet ,  activo  fen- 
Dcus ,  ris  illa  diviua,  quae  ele-  fu ,  v.  Gefrier  h.  1.  er  Ouwenf. 
xnentorum  ordinem  disponeret,  1.  L  Copia  vero  poetica  adie- 
et  fuiun  cuique  locnm  adfigna-  ctum  puta  hoc  epitheton.  v. 
ret  (Sic  efferre  folent  veteres,  Obfl*.  —  Prudens, prüden ti con- 
in coünogoniis  deferibendis,  ülio,  qui  providiflet,  quanta  in- 
aliis  aliam  knie  vocabulo  notio-  de  in  genus  hnmanum  mala  re- 
nem  fiibücientibus.  Ovid.  Met.  dundatura  fuiflent.  Eodem  fenfu 
I.  21.  Hone  Dens,  et  melior  /i-  Seneca  1.  1.  mundum  vocat  b*mt 
tem  natura  diremit.  et  y.  32.  h.  bono  ao  prudenti  conlilio  dis~ 
Sic  ubi  dispofitam,  quisquis  fuit  feptum.  —  23,  vet  fic  tarnen 
illc  Deorum,  congeriem  feeuit.)  fincs  a  Deo  conftitutos  migrant 
— -  abfcidit  terras  a  terris,  dire-  homines ,  terra sque  mari  feiun- 
mit,  feiunxit  terras»  interpoüto  etas  narium  comxnercio  coniun- 
Oceano ,  mari«  Ouweiiliu*  V.  gunt.  Hinc  raus  impiae  gra- 
CL  Noct.  Hag.  I,  14,  iungebat,  viter ,    quae  Dei  confilinm  per- 

]>  5  vertust, 


64  <£•    H0HATII    FLACCl 

Audax  omnia  perpeti 

Gens  humana  ruit  per  vetitum  nefas, 
Aud^x  lapeti   genus 

Ignem 

rertiint ,    er  vada ,,  marin  non  p.  8?»  ■*"  ****  jw  we/itf,  nefan- 

tangenda,  "quae  ifte  tangi,    h.  da  aggreditur,      fcelefb.  perpe- 

navibiis  iniri,     transiri  vettiit.  trat,  fed  illud  gravius,  propter 

Transßliunt,     cum  vi  dictum,  adiunctam  temeritatis  notioncm. 

pro,  traiiciiint,  tf  anseunt  mare.  Serm.  I.  4«  3°»  de  avaro:    per 

Jneft  enim  notio  fummae  teme-  mala  praeeeps  fertur.   Claudian. 

Titatis  atque  audaciae ,  quae  Tel  in  Eutrop.  II.  52.  mit  in  veti« 

ipfis  naturae  illudat  legibus.  Ita  tum  damni  fecura  libido.  Senec 

infultare  fluetibus  Ovid.  Met.  T.  Octav.  787«  agmina  —  eff*ra~ 

154.    et  ipfnm    noftri  verbum  ta  per  nefas  ingens  raunt.    Dl» 

adhibuit    Iuvenal,     XIV.    279.  ctum  vero  ruere  per  nefas ,  Grae- 

Appofite  Sil.  It.  IV.  71.  de  An-  cornm  exemplo,    11t  ßijfott  Ji« 

nibale»  Alpes  cum  exercitu  trän s-  /u.o%$»y9    Eurip.  HeTacl.  -625. 

greift) :    qui  facros ,    quos   adeo  vetitum  per  leges  naturae ;   nam 

transgredi  nefas  erat,  montes  ru~  ideo  eft  riefas.  ad  fententiam  Se- 

pesque  profundus  transßluic,  cf,  neca    Nat.    Quaeft.    IV,    Praef, 

ad  I.  ig.  7*  <puis  non  in  hoc  nuxgnitudinem 

ingenii  fui  concitavit ,  deteftatus 

r*.  25*  2&     Ea  yero  huraant  conßntfum  hunutni  gener is ,  ten- 

ingenii.eft  indoles,    ut  non  nifi  dentis  ad  vitia?  adiecto  Menan- 

relita  cum    fummö  vitae  peri-  dreo;  non  ßngulos  peccare,  nee 

culo    appetat,      Audax   perpeti  paueos ,  fed  iam  fcelus  ejfe  co/i- 

graeca  ftruetura,  pro,  ad  orania  textum* 
perpetienda,  li.  fuseiptenda,  qua- 

temis  ei ,    qui  fem  periculofam  r,    27  fqq,    PraemiÜam  fen- 

a^greditur,  graviflima  quaeque  tentinm    gcneralem    rmtnit  iam 

perferenda  funt.     Eodem  figni-  Horatius  exemplis,  eaque  a  my- 

ficatu  Gracci»  adliibetur  TX?y«<,  tliis    repetit ,     tanquam    poeta. 

veluti  Eurip.  Iphig.  Taur,  Q62,  PrinnunponitProniethei,  ignem 

rtSjyctt  rö'kfMV ,    audax  facinus  de  caelo  furantis ,  cumque  ho- 

nggredU     et  Ale.  627.     tX??*!  minibus    communicantis.       Do 

fqyw  et  Oreft,  376.  rXijfy«<  *«x«c  ipfa  fabula   adi  fummum  Iley- 

do    perpetrato  faciuore.     Idem  nium  ad  Apollod.  I,  7«1»P»89* 

ufus  rw  w&tffi     v.  Schol.  Ari-  et    Cd*    Schütz,     ad     Aefchyl. 

ftoph.  nub.  234.  ibiaueKuft.  et  Prom,  Exe.  I,   — -»  genus  lapeti, 

6panli.   adde   Klotz,    ad  Tyrt.  fhos^lanhov,  fdjus  lapeti,  Pro- 
metheus, 


CARMINVM    L.  I.    C.  HI.    V.   25  -30.  55 

Ignem  fraude  mala  gentibus  intulit : 
Polt  ignem  aetheria  domo 

Subductum  Macies  et  nova  Febrium 

Terris 

methens »  audax ,  Wwt \tttf,  quos  numerd) ;  unde  ortae  per- 
Xtwfyis9  KOLxovgyos  Aefchyli  de  niciofae  cupiditates ,  miferiae, 
eodfem.  ignem  intulit  gentibus»  xnorbi  >  corporis  mollities  (hu- 
homihibnt  tradidit,  mortalibus  cret.  V.  1014*  Tum  genus  hu- 
dividit,  Attii  fr.  de  eodem.  ifv-  manum  primum  mvllefcere  coe* 
fot  dXsts  ShifTtfifft  xkt4>us  atfF&  pit,  ignis  enim  curavit ,  vt  alßtt 
499  Acfchyl.  Prom.  V.  ß.  Inf  er-  corpora  frigus  non  ita  iam  pof* 
re9  ut  Epift.  II.  1.  157.  Grae-  fent  cueli  Jub  tegmine  ferre,) 
da  —  artes  intulit  agrefti  La-  bella,  adeoque  mors  maturior. 
tio :  pro  quo  follennius  indu-  Qttae  adeo  hominibus  inde  ob- 
rer*, utVirgiL  Ecl.  V.  50.  bhia-  tingebantealamitates,  eas  poeta, 
fos  inducere  ßaccfii,  h.  Stttfovs  tanquam  poenns,  qnae  audax 
f.  rtktris  ttaxyt tv  Eurip.  Bacch.  Promcthei  facinus  ulcifcerentur, 
260.  fraude  mala ,  Ktxjj  rkxyV>  bomiiiibus  immiflas  praeclaro 
fraudulenter ,  furto  furreptum.  phantafmate  Jin^it.  Pedeftris 
Docte  hoc  poeta  Promethei  in  oratio  ita  procedebat:v  Prome- 
furando  igne  vafritiem  tangit.  theus  eo  audaciac  pvoceflit,  ut 
Male  alii  explicant:  magno  ignem  caelo  fubduceret,  (natn 
damno.  Deberet  faltem  eile :'  in  hoc  audacia  cernitur,  non  in  ' 
damno  hominibus  exitiofo.  Sed  inferendo  illo  gentibus}  homi- 
Loc  w.  fqq.'  demum  fubiieitur.  nibusque    traueret ;    quo    facto 

macies  caet,     Sed  docte  pofte- 

r.  29  — 35.  Cum  ignis  ufus  -ripricommati  Promethei  furtum 

multas  artes  produceret(Aefchyl.  infenüt    difertiusque    expofuit 

Prom.   352.  itZ§  fym  etyn  wxet-  poeta.      Poft  ignem  fubduetum» 

<rx9    *<$  ov  y§  miKk&s .  ixfuu&t-  furto»     clam   fubreptum  domo 

Vorrat  rixyas.)  quae  hominibus  aetherea ,    e  caelo.   .  Iam  fequi 

maximo  et  tifui    et  damno  ef-  debebat:    morbis  varii  generis 

fent;    poeta  pro  conülio  fuo  in-  humanuni    genus    affectum  eft. 

▼enti hu iusabufu infantum  com-  Sed  ißis  poeta  perfonam  induit, 

memorat,    quo  ignis  ad  artes,  illosque    lioflili    animo'  terram 

quae  ltixui  inferviunt ,  adhibi-  oecupare  firigit,  egregia  pictura. 
ttts  eft ,  inprimis  eas ,  quae  in "  Pro  morbis  vero »  quod  genera- 

inetallis  elaborant,    et  cdquina-  lius  erat,  pofuit  fpecialiora,  flfa» 

riamCSenec.Ep.XCV.   hwume-  dem,  tabem,  onmibus  feremor- 

rabiUs  ejfe  morbo*  miraris  ?  co-  bis  communem ,  et  Febrium  vo- 

D  4  hortem; 


$6  Q.    HOBATII   FLACCI 

Terris.  incuburt  cohors:     * 

Semotique  prius  tarda  necelEtafi 
Leu  conripuit  gradura. 

Exper* 

liortem ;  •  quam  erfi  recte  de  mul-  in  corpus,  Aefchyl.  Agasn.  1  o  i  o. 

titudine  (fere  ut  er g »ras  Pincia-  vosos  ynp  yiirmf  o/imtmx0*  ff*^- 

ro  faepius  adhibetitr)  earumque  in.     Orpb.  Argon»    722.     rov 

adeo  varii^  fpeciebus  iutelligere  /u§v  ij  x«f  *  cu/uu  \vypj  ypfüm« 

licet ;  roalim  tarnen  hie  mprbos  ro  >9vtrof.     Hinc  illud  conßicta- 

tan  quam  exercitum,  qui  terram  ri  dicitur    roorbo.      De   vitiis, 

oecupat ,   hominesque    aggredi-  animi  morbis ,    Seueca  ep.  VII« 

tur,  cogitare,  phantafmate  poe-  adeo  nemo  nofirum  — -  ferre  im* 

ta  diguiori  prae  altero,    quod  -petum  vitiorutn  tarn  magnp  cö- 

artis  medicae  feriptorera  febrium  mitatu  venienlium  -poteß.     Ali« 

genera  dispefeentera    magis  de-  ad  hancoe  huiüs  v.  vim  praecla- 

cet.     Dudt  eo  praeter  v.  ineu-  rc    facientia   habet  Valkeo.    ad 

buit>  Iuvenalis  X.  aiß*  imita-  ilippoL  Eurip.  v.  438* 
tio:      circumßlit    a°;mine    facto 

morborum  ömne  genus.     Eadem  v.  32.  33.    Et  homines,  qui 

Graecis  iam  imago '  freqnentata  longiifima  autea  gaudebant  vita, 

eft.     Heiiod.  vE^y.  102.    Neva**  nunc maturius  moriuntur.  Com* 

3?  avfytufFouw  i<f?  if*l§yi  tjf  M  munis  fere  eil  oninium  antiqui« 

ruxri  uvro/u/urot  (poiruivi,  xux*  tatis    populorum  de  hominum 

d'yfjToiffi   (ßigoverut.    et  Aefchyl.  vetuitiorum  longaevitate  opiiiio» 

Suppl.    692.     Noi/0wy    F  ic/tios  cuius  ratio  in  vitae  genere,  vi- 

aar'  ocaruv  ri'goi  xgxrovs  a,Ttp/ct)s.  ctus  nmplicitate  aliisque  cniüRs 

Jn-Orci  veiiibulo    eos  eofioeat  quaerenda  videtur.      NeceJJitas 

Virgil.  Acn.  VI.  275.  —  terris  JLet'h  fufig*)  *irpos  $uvoirw,  fa« 

ineubuit ,  ivkrxttfc ,  lvi*Wf,  ter-  tum ,  necefütas ,   qnae  leto  r  05 

ras  ihfedh,  oppreflit  eas,  cum  fubiecit,    'Atifov  /uiXutvot  wxrt- 

dilectu,    ad  deiignandum  impe*  gos  r    «my*ot,  Eurip.  Ilippol. 

tum»  multitudinem  •  et  noxas.  1388*     Hinc  tvxyxiiv  firaplici- 

Kempe  morbus  impetum  facit  ter  dixit  Antip.  (Anal.  Br.  II. 

in  corpus,  aggreditur  illud,  (ad-  p.  22,)  c.  LIX.  v.  5.    Obfcrv« 

venientes  morbos   etiam    Cicero  dilectum  epithetorum.     JLetum 

de    Div.    II.     29.     Agath.     c.  prius  quam  ignis  adiniuiculo  ar- 

LXXXI.   (Anal.  Br.  III.  63.)  tes  inventae,  novaque  malorum 

V.  5.    ml  $$  vom  ig*\%xi9    xxi  iniirumenta^parata  eflent,  fen^o- 

*outi\out  aXXor  sb*  uKkov  ipxo-  tum  erat.,   remotnm ,  longo  üv- 

ß/uvas  J^fifTuv)  premit,  ineumbit  tervallo  aberat*  adeöque  e  lon- 

'  ginquo 


/ 


CARMIOTM   L.  I.  C.  in.  V.  51-37/         57 

1 

0 

Expertus  vacuum  Daedalus  aera 
Pennis  non  homini  datis. 

Peixupit  Acheronta  Herculeus  labor.  . 
Nil  mortalibus  arduum  eil: 

Caelum 

ginquo  «drentabäL  Eadem  ima-  ruft-,     ndiit.       labor  Herculeus, 

go  in  Antiphili  c  fupra  1.  ryXo-  Herculis   robur ,    Tis    perrupit 

Jwf  it'A.  tili  s,  mirres  *n*ß\$-  Acheronta,  docte  pro,  Hercules 

#rro.  Äuget  notionem  ldngioris  vi  fna ,   fortiflimo  conatu  viant 

vitae  epith.    ftir<&r,  tardo  greffu  libi  feeif,  penetravit  Acheronta» 

ad   homines    accedens.       Nunc  loci  iufera.     Vcrrunxpere  gravi- 

vero  corripuit  gradum,  greflum  tcr  de  aditu ,    qui  vi  adbibiu 

acceleravit,  citatiore  gradu  ad«  paratur.      Virg.  Aen.  IL   494. 

venit.    Luean.  Pharf.  II.    100.  Fit  oia  vi,  rumpunt  aditus.    Cae* 

auantoaue    gradu    Mors   faeoa  terum  male ,  puto ,  hie  compa« 

cuvurrit.    Rapere  greffum»  oiam,  rant  Graecortim  ßit/  'HftfxXjyr/ir. 

iter,  campum,  item  corripere  fe  Cum    hoc    vero    et    antec.     v. 

de   feftino    grelfu    fatis    obviae  conveniunt     illa     Theodorida« 

apud  poetat  loquendi  formae.  (Analect.  Bf.  II.  p.  44.)  c.  XIII. 

ToXfiUt    xott    »U    'Aftfoty    mu    h 

v.  34*  35; '  Daedali  fabulam  Ovfoaof  &v$g*  xopvgti. 
enarratam  v.  apud  Virgil.  Aen. 

VI*  14-   Ovid.  A.  A.  II.  21.  et1  e.  37  fqq.    Summa  indigna» 

Met.ym.  133.  Sil.  XIJ.  89-—  tio  poetae  appaxet  in^xitu  car- 

expertus  aera,   in  aerem  evola-  minis.    Nil  tarn  arduum  eft,  fu- 

vit ,  Ted  alterum  doctiits ,  qui<a  pra.  Jiumanam  conditionem  po- 

primua  hoc  periculum  fecit.  —  fitum ,    quo  non  homines  adfpi- 

Vacuwan,  vaftum,  defertura,  fgtf?  rent,     quo  non  eniti  cupiant, 

fltew  uiSlf*,  perpetuo  aeris  epi-  divinam  fortem  conciipiTcimui, 

theto :  unde  inane  pro  aere  poft  11  ti  e  fqq.  patet.     Graviter  adeö 

Lucretium    plures  habenc.    — —  mortalibus,     h.    pufiilis     iflis. 

pennis,  alis,    non  homini  datis,  — '38*  fyj nsn  adeo  caelum  petU 

alienis,  graviter;    nam  in  hoc  mus,    viam  ad  caelum  molimur 

ipfo  temeritatis  eft  ratio.     SiL  ftultitia,  ftulti,  temeraria  noffara 

1.  L   9a.  aetherias  aliena  tollere  audacia;     fed  illud  exquifitius, 

in  auras  aufus  fe  penna.  dum  roaiora  cupimus,  quam  per 

conditionem  mortalem    adfequi 

v.  36.     Quin  ipfa  iufera  loca  licet.      Sic    demens    Salmoneus, 

Hercules»    Cerberum  extractu-  Iovis  aemulus  Virgü.  Aen.  VI. 

I>  ö  69°* 


58  Q*    HORATII    FLAC'CI 

Caelum  ipfum  petimus  ftultitia :   neque 
Per  noftrum  patimur  fcelus' 

Iracunda  Iovem  ponere  fulmina. 


590.    Cum  efferimur  ultra  for-  tiam     poetae     adpolite    Valer. 

tem   humanam,     hoc  antiquuS  Flacc  I.  193*  ubi  Iafon  illicitas 

fcrmo  ita  effert :    Deorum  con-  tentaturus    vias    roaris  Neptuni 

xluionera  quaerimus ,   ad  Deos  iram  üc  deprecatur :      Sed  non 

viara  affectamus,  Deorura  vitam  fpönte  feror :  nee  nunc  mihi  iutu 

expetimus.  Sic  de  felicitate  Deo-  gere  montes    mens   turnet*    aut 

nun    koroinibus    negata    Pind.  fummo  depofeere  fulrnen  Olym- 

Pyth.  10.  42.    o%«\xiOf  wgtt*  po.  —  rufe  patimur  per  noftrum 

90s  owro  u^ßoLtos  etvrois,     adde  fcelus ,    propter  ünpietatem  jio-  ' 

Jfthm.  VIT.   60.    ibique  Heyn,  ftram,  u£  Iupiter  aliqiiando  po- 

Propius    ad    noftrum    Rhianus  nat  deponat  fulmina.     Irata  di- 

(Anal.  Br,  I.  p.  479*   et  m  ^  «uitur,    quatemis    ipfe   iratus, 

Gnomic  p.    151.)    v.  10.    Iar#-  dum  ea  iaculatur.    PindariNem. 

yjj$tr*t  ovvtHoi  yocTav  nwelv  fai-  ?.  90.  £**orov  fy%ot  laudarunt 

trrtißu    — —    *XV  vitffOieXlp  *««  iam  alii.     Jratam  aegida  fimili- 

i{H*0T»ky9t    yioio   7<r*  A*J*  ßgo-  ter  dixit  Claudian.  de  R.  Prof. 

fiiti  —  H  rty    4r^»iririf  *#*-  III.    60.      Iratum    fovis    ignem 

fMtl§trut  OvXvjttJroyJf,  ps  ut  /utr  Iuvenal.  XIII.  226.     Iramlovis 

«5«rxroir  h$t£&fiuos  slk**tvx{ji,  plures  poetae  latuii  fulrnen  di- 

—  39.   Atque  fic  continuo  pro-  xere,  fecuti  forte  Aefchyi.  Pro- 

vocamus  iram  Iovis ,    qui  no-  meth.  433-  idem  tfHf  Ajo*  ümi- 

ftram  vßotv  puniat.     Ad  fernen«  liter  vocantem. 


\ 

\ 


CAR- 


CARMINVM    L.  I.    C.  IV. 


59 


|~*-  '    '  -«— 


CA    R    'M    E    N      IV. 


argvmjlntvm: 

V^j armen  hoc  ex  eorum  eß  gener e9    quae  deßriptione  *x» 

pedita  lectorem  facile  capiunt,  eumque  ßiavitate  imagi-  - 

rtum9   ae  fententiarum ,  quae  jppnte  fe  obtuUffe  videntur, 

Verität e  morantur  atque  deliniunt.     Eß  illucl  ad  L.  Sex- 

tinm ,  qni  in  Bruti  partibus  Juerat ,    illius  quaeßor ,  et 

perpetuus  comes,  mox  etiam*  cümf  Homam  reverßus ,  in 

Augußi  amicitiam  reeephts  ejfct,    conßans  illius  ciiltor 

atqiie  lavdator;   quapi  amicitiae  obfervantiam  acßdem 

itaeihonori  duotit  Augißus,  ut9  cum  a*  V*  73  *•  conr 

ßtlatufe  abdicajjet,  cum  in  locum  fuum  ßtfjicerct*  v.Ap- 

pian.  Civ.  IV*  p.  619.    Dio  LIII.  p.  518»     Hinc  in 

titulo  carminis  multi  Codd*  vocant  Confulem  et  Con- 

fu larem;  ßd utrum  iii  ülo Sextii conßdatu9  ßve  ptßem  N 

hoc  cannen  ßriptum  ßt9  incerlum  eß,     Neque  magis  ex- 

plbratum  habetur  de  cognomine  9  quod  -ei  complures  tri- 

buunt,   OuirinL      Id  coißat ,  fuiffe  nominem  nobilem 

ac  divitem,  Horatio  inde  a  Brutianis  temporibm  coniun- 

cl  ijjimum*     Falfum  ejffe  praenomtn  Publik  &  nonuullis  ei 

da tum ,  docetFidv,  Urßin%Famü%Born%  p.  244«  v.Fabric. 

ad  Dion,  U  /•    Iam  ad  ipfum  Carmen  veniamus*  — -   Ab 

ortu  veris,  cuius  deßriptio  ad  italicae  regionis  naturam 

alque'ingenium  praeclare  attcmperata  eß%    progrejfus, 

cutsque  ßiavitate  atque  laetitia%  qua  tot  am  naturam  per* 

fudit,  perfußts  ipß  atque  e&hüaratus  poeta  eosdem  ani- 

mi  feufus  in  amicum  fuum  tramfundere  conaturt  eumque 

ad 


<5o  Q.    HORATII    FLlCCI 

md  fruendas*  tfnos  vermtm  tempus  fecumferat9  delicias 
atque  iucundkates ,  fedulo  hortatur.  tiinc  natural*  fen* 
tentiarum  ordine  ad  commune  de  vitae  voluptatibus  fe~ 
etandis  praeceptum  deducitur,  rationibus  ab  ipfius  vita& 
brevitate,  omnibusque  propoßta  moriendi  condition69  e$ 
quod  pojlf  mortem  nihil*  quod  gratum  ac  üunmdum  fit* 
amplius  fperare  liceat9  defumtis.  In  argumento  tarn 
ßmplici  a  traetatione  atque  elocutione  poetae  inprimis  laus 
quaerenda  erat\  eamque  ßimmamf  unanimi  Intpp.  con* 
fenfu  fuam  hoc  earminefeeit  Horatius.  Adeo  polita  at- 
que  elaborata  funt  omnia9  Jive  deferiptionem  veris  regio- 
ni,  qua  vivebat,  aecommodatam,  five  gravem  ac  vere  - 
lyricam  fententiarum  fpectes  elocuthonem.  Metrum  quo- 
que  carminis  argumento  egregie  convenit.  Quo- nomine  , 
inprimis  mirarifoleo  v*  7  et  ß»  —  Graecas  notiones  in 
eo  plures  deprehendas;  unde  graecumHoratio  ante  oculos 
fuiffe  exemplum  nori  inepte  coniieias.  Ducunt  eo,  prae- 
ter exitum  carminis,  inprimis  v.  7  et  8*  qui  forte  aSiculo 
aliquo  poeta9  qui  Aetnae  aeßuantis  imaginem  in  peris  de- 
feriptione  memoraffet9  mutuati  videntur.  Fac  vero  ha* 
beri  haec  in  exploraiijjlmis ;  tanto  maiori  laudi  ducen- 
dum  Horatio  puto  ipfum  hoc9  quod  graecas  ideas9  roma- 
nis  intextis9  tarn  miro  artißcio  füas  fecerit.  Quam  vana 
vero9  atque  a  poela  lyrico  aliena  Sanadoni  et  JDaceriißt 
opimo9  Horatmm  ad  faßos  romanos9  qui  initium  2/eris 
d.  V.  Id.  Febr.  poftridie  Faunalia ,  et  ntvx  (a.  d*  XII. 
Cot.  Mart.)  Feralia  haberent9  fhidium  fuum  in  pangen- 
do  hoc  c  armint  direxiffe  exißimantium ,  fac  de  inleUigi- 
tur.  Caeterum  idem  argumentum  traetavit  Horatius  L. 
iy9  7,  adde  J,  7  et  9.  II,    1 1  et  14. 

AD 


.     C ARMIN VM    t.  I.    Cr  IV.    V-  *.  2.  6l 

AD      L.       S    E    X    T    I    V    M. 


Oo 


Ivitur  acris  tiems  grata  vice  veris  et  Fa- 

VOJli, 

Trahuntqüe  ilccas   macüinae  carinas. 

Ae 

#.  i.    Solei  laxari  proprie  di-  doctior*  ratio.     Trahtmt   adeo, 

«itur  gelu,  glacies ;  item  humus,  promovent ,    devolvunt  macht- 

per  hiemem  frigort  adfirieta,  ut  nae,    h.  1.  <pu\*}y?t  t  cylindri 

nox  T.  10.  terrae  folutae,  ubi  fabiecti;    nam  machina  proprio 

V.  not.     Docte  hie  ipfa  Inems  de  inibrumento  dicitur,  quo  sti* 

folvitur,  quae  refoivitur,  remit-  quid  loco  fuo  roovetur.  Caritas» 

titTe.  TibulLlU,  5.4.  quwn  Je  naves  ficcas,  quae  per  hienera 

jmrpureo    vere    remittit   hiems.  in  fieoo  ftetcrant,    in  litu/  fub- 

ubi  apte  landant  Lucan.  I.  17.  duetae,  et  trabibus  conßratis  L 

truma  rigens,  ac  nefeia  vere  re~  pulviiio  impofitae.    Graecis  l§v+ 

wmttu  >  adde  Stat.  Theb.  IV,   1,  «y,  et  YXxuy,  x*$i\xMti9  utiLa- 

horrentem  zephyris  laxaverat  -an»  tinis  fubducere  et  tratere  verba 

num  Phoebuss  horrentem  annum  follenniahac  de  ie.  .ittius  apud 

h.  hiemem.  — •   Acris,  e  natura  Non.  v.  anima  p.  i?2.  a.  da  ff  es 

frigoris,  ut  acutum  gelä,  I, 9.  3.  trahere  in  mare ,  /f  wJa  vetito* 

Iam  fequi  debebat:     p#re,  pro  mm  animae  imtnitere ,  Inudanto 

quo  exquiütius  eil    vice  grata,  Lanibin.     Utrumque  fiebat  ve- 

XuccefRone  grati  veris ,    et  Favo-  ctibus ,    feu  cylindris ,  navi  ita 

miy  Zephyri,  qui  omnino  in  ter-  fuppoütis,  ut,  ü  in  mare  dedu- 

xis  auftralibus  gratior  eft      Ve-  cenda  tttet,    tenuior  craAiorem 

ris  comes  -rocatur  IV,    12.    1.  «xciperet,   contra,     fi  in  litus 

Plin.  H.  N.  U,  47.     Ver  aperit  fubducenda,   craJEor  temtiorent 

navigantibus  maria,  cuius  in  prin-  fequeretur.     Leca    daßica    hao 

cipio  Favonii  hibernum  molliunt  de  re  apud  Apollon.  Rh.  I,  371» 

€aelum.  et  Orph.  Argon.  237.    cf.  Pol« 

lue.  Onom.  VII,  190.    Gronor. 

0.  2.    Vulgare   erat :    nares  ad  Plaut.  Caf.  HL  2.  27.  et  Mo- 

machinarum    ope  in  mare  tra-  rurn  adCaef.  B.  C.  II,  10.  Oe- 

huntur,  dedueuntur.     8ed  tri*  tenun  folennis  fere,   in  deferi- 

buit   haue   deduetionem    poeta  ptionc  veris,  maris,  per  hiemem 

ipfis,   quarum  ope  fiebat,  ma-  procellofi,  nunc  pacati,  mviga- 

chinit ,  quae  «ft  exquiütior  a*  tioniique  odto  infiatiratac  apud 

poetat 


1 
1 


62  Q.    HORATII    FLACCI 

» 

Ac  neqpe  i^m  Ttabulis  gaudet  pecua,  j&ut  ara- 

tor  igni; 
Nee'  prata  canis  albicant  pruinis. 


poetas    mentio«      vid.    JäiacK*  ,  ß.  5*    Cum  ,autea  liominum 

XXXVII,   3.      Meleag.  in  Ver,  Audia,    verc  tedeünte  excitata 

v.   9.  et   21.      Antipat.   Sid.  -  c.  atque    inftairrata ,     memoraflet, 

XXXVII.   (Anal.  Brunk.  ,T.  ü.  iam    ipfam   veris  amoenitatem» 

p.  16.}  et,"qui  propius  ad  Jumc  eiusqiie  delicias  fuavülirna  ixna» 

locum  fpeetat ,     Silentiarius   c.  gine  per  Veneris  choreas ,  Cum 

XVII.  (Anal.  Bi.  JII,  89^  euius  Gratiis  ac  Nymphis  ad  lunam 

initiiirn    ideo   liuc    transferam:  agitatas,    dedarat.       Nimirum 

*HAf  /hup  gifivfotai  /ttt/uvKora.  pco\l  cum  aufiqiüores  hpmuies  mores 

?to%  otvofyti  tt'ccfts  tiXelfjim  3*X-  vitaeque   inüituta  ,  ad  Deorurn 

in  oho  X*(>it'    äfrt  ie  äovfxriot-  vitam  transfervent ,    (v.  Heyn. 

Ctv  trv\ic5r}7t  xvXtvfyois  eXx«f  ad  Virg.  Aen.  I,  499«  Exe..  .XX.) 

«V    iiÄvuiv    is    ßv$oy    ihxopJvij.  ratio  in  promiueft,  cur  er  clio- 

adde  Pf,  12.  init.  reas  in  Deorum  coetum  indtu 

xerint.     Iam  cum  in  laltatione 

v*  3  Jy*    Suayis  reiimago.\  corporis    concinnitas    membro- 

pecus  iainpafcu'a  repetit,  agri-  ntnique  decor  inprimis  fpecte* 

eulturam    uator.        Profaicum  tur;    ea  feie  nurnina,    quibus 

erat :  neque  iam  aut  fiab.  gäud*  perpetua   iuv?  nta    aut    inugnis 

pec.  ant  a.  i.  nee  pr.    Prius  aut  attributa  effet  pulckritudo,  clio- 

Qmiffum,  mo:e  Horatiano.    v.  ris  admoverunt.      Potiora  fere 

I,  3.  16.    I»  6.  19.     Pecus  non  comprehendit       fplendidiflimus 

gaudet  fiab. ,  fafiidit  iam  ftabu-  Homeri  locus  H.   in  Apoll,   v. 

la,  quibus  per  longam  hiem'em  194  ^?*  uvrio  ivnXJHX/uetXci- 

üicluuim  fuerat,  geftit  ea  relin«  ftrts  xoci  Üfpfons c Üpou ,  'A^^oo- 

quere.  ■    aut    arator,     agricola»  viti  &    Hßtf  rt  A<«s  Svyartjg  r 

igni,.  foco«    ad  quem  Jiiemale  'Afyotfvti  Qg%tvvT    «XXjfX«»  titl 

tempus  egerat«                >  Kxfxf  xty**  ^xwffxi'  et  fraßen» 

Callimachi  (in  Bcntici.  CXVJ.) 

v.  4.    Prata  albicant ,  albent,  *Evtffr    'AjroXXwr  r»  x°fi »  r*?f 

Ucta,  funt  pruinis.     Canis,   iti-  )&&!*   dxovw     nai  r£»  *JLp»rui 

%w< ,  ornat ,  ut  Ovid.  Her.  V«  ytSopn*,  i'frt  *  *A<Pf oSlr«,    Oc- 

16.  Claudian«  de  R.  P.  UI»  232«  currunt  adeo  Apollo ,   Bacchus« 

cum   rore    fereuus    albet   ager*  Diana«  Venus«  Amores,  inpri- 

Hinc  ipfa  hiems  Miifaeo  v.  293.  rnis  Gratiae  (Pind.  Ol.  *£.  10. 

%fif*M  K*xv)j(V  dieta«  $vrt  y*£ $iQk9*wg#$MfiTw m.r$$ 

MOtfH* 


^* 


•  CARMINVM    L.  I.    C.  IV.    V.   3-6.  63 

Iam  Cytherea  choros  ducit  Venus,  üruninente 

Luna: 
Iunctaeque  Nympliis  Gratiae  decentes 

Alter- 

*9if*v99vrt  ^Ofovf)  et  Nymphae  Liutwtfos  ii  xooivtt.    Iam  Anacr. 

Hakan tes.    v.  Hom.  H.  in  Fan.  V,  9.  foiu,  ircus  0  rijs  Kvfypft 

19.     HefuxL  Scut.  H.  2p*  fqq»  ffritptTttt  xuXoTs  iovXois  Xotgirtff- 

Theoer.  XIII, 43-  Apollon.  Jlli.  as  evyx°^uy-  —  Venus  Cyrix* 

I»    1222.    Coluth.  R.  H.  v.  5.  rea  ^hUfpilrn  Kv$ip/u  v.  Obff. 

Proper t.  I,   20.46-    Deos  vero  choros  ducit,    tj-yurou,  ii*gx** 

in  folitudüie  errare,  noctuque  X°^s»    tanquam  X0?1!?^  >    nt 

terras  obirc,  (/uu**pwv  rot  vvx-  de.  Diana  Hom.  H.  in  eandem 

rts  foffif  iuxuHefiod/'Efy.  750.  v.  17..  iß.  et  inde  Virg*  Aen.  L. 

adde    eiusdem    Thcbg.    v.    10.  499-  exercet  Diana  choros.  — 

Stat.   Silv.  I,    1.   95*  fub  nocte  iniminente  Luna,  defuper  luoen- 

filenti  ,  cum  fuperis  terrena  pla-  tp,  adeoque  nocie  feiena. .  Eadem 

cent,  imde  nox  ipfa  poetis  fa-  iraago  chorinoctuniiapud  Apol- 

cra)<inprimis  veroVenerem  fub  Jon.  Rh,   I,   1251.  *gos  yolg  et 

veris  adventum  terram  invifere,  hxo/utfvis  in  ufölgos  ecvyd&uffx 

(Lucret.  V»  73&     It  Ver9  et  /SafXXt  mX**«/*. 
Venus,    et    Veneris  praenuntius 

ante  pinnatus  graditur  Zephyrus         c.  6«  Vulgari  modo  oratio  ita  • 

veftigia  propter)    et  euneta  yi  procederet:  Venus  choreas  agit, 

Ina  proereatrici  implere (Peryig-  faltat  cum  Gratiis  ac  Nymphis; 

Ven.  v.  63  -»-  67.   e  rec.  Cel.  fed  extulit  eam  per  duo  meni- 

Wernsdorf.  inPoett.  min.  T.  III»  bra,    novoque    alterum  omatu 

p.  477»)  cum  veterum  libi  per-  iiühuxit.  —     Gratiae  decentes 

fuafam  Laberet  religio ;   vdoote  cum  dilectu.  #  Nam  decor  pro- 

haue    opiuionem  in  rem  fuam  pric  dicitur  de  inceflu ,  ad  elc- 

vertit  Horatius ,    fuaviflimoque  gantiam  compofito  (nota  illa  Ti- 

hoc  phantafmate  egregie  exor-  bulli:  illam,  quiequid  agit,, quo* 

navit,  ac  nobilitavit.     Easdem  quo  veftigiamovit,  componit  fur- 

X)eas  iimili  in  argumenta,  No-  tim  Jubfequiturque  decor.)  con- 

firum  forte  fecutus,  coniunxit  ciunoque  membrorum  motu»  in 

Auetor     Pervig.    Ven.    v.    50«  faltatione    inprimis    confpieuo. 

55  fqq.     Nee  inferiore  fuavita-  IV>  3»  17«   et  II,  12.  17.  quam 

te  in  declaranda  veris  hilaritate  nee  ferre  pedem  tledecuit  choris, 

Bacchi  choreas  induxifle  cenfen-  quibnscum  contende  Euripidea 

4"S  eit  Meleag.  .c.,11.   (ed.  Ol.  Elcctr.  859.    €>&  tis  x*$°*  ?X~ 

Manfo.J     K*M  *m\VT*i    frXw'tvftj  >Qff     ftfjiti/u*    x#vß/£Wa     <rvv 


64  <£•    HORAT2I    FJLACCI 

Alterno  terram  quatiunt  pede;    dum  graves 

Cyclopum* 

Vulca- 

« 

*y\*ti*.  Caeterum  de  coufortio  qui  Veneria  choreas  fub  radial» 
Veneris  cum  Gratiis  primae  li-  bus  Aetnae  collocaflet.  Prae- 
neae  iam  apparent  in  Homere  terea ,  cum  Venus  Siculis  inter 
Od.  c',  195. —  iunctaeN.  maui-  Deos  \yxpgiwi  culta  fuerit,  et 
bus  invicem  ncxis,  «XXjfXiMr  Ucl  regio  circa  Aetnam  in  amoeniC- 
*  xotpxZ  x9 ~g** ¥%w*q i, nt Homer.  iin.Ls  et  olim  habita  fuerit,  ec 
H.  in  Ap.  1.  1.  —  quatumt,  pul«  nunc  liabeatur ;  haec  Iane  digna. 
fruit,  feriunt  tei-ram,  pede  alterno,  fuit,  cui  poetae  Veneris  choreas 
alternatira,  e  rhythmi  lege,  nunc  adlignarent.  Forte  de  iisdem 
molliter  nunc  gravius  impreflb.  Veneris  choreas  intelligendus  eft 
■Callim.  H.  in  DeL  506.-  *l  fi  verfua  veteris  poetae  apud  Mar. 
wfi  xXfiavovGt  x°§iTi&**  «ff(p*-  Victorinum  Ä.  Gr.  L.  IL  p. 
Xfc  wixt.  cf.IV;  1.  27.  Sil.  It.  2542.  Putfeh.  Vocat  Aetnae  fu- 
OT,  347-  Nunc  pedis  alterno  -per  alt  um  arput  acres  choreas* 
percujfa  verhere  terra  ad  nume-  De  Aetna  certe,  Vulcani  offici- 
Tumrefonas  gaudentem  plaudert  na,  quin  hie  cogitari  debeat, 
caetras.  Vix  dubitandum  videtur.    Ciiius 

'  eieetata  noctu  Aamma  cum  infi- 

0.  7.  Vulcanum  operi  inten-  giiis  ad  adfpectum  fit  (etiamPiin. 
tum  inter  figna  veris  a  poeta  III,  3.  14.  mons  Aetna  nocturnis 
memorari ,  mxrationem  Iane  fa-  mirus  incendiis.  adde  Hamiltoni 
«ere  pofllt ,  nifi  cogites ,  imagi-  Camp.  Phlegr.  tab.  XXXVIII. 
nem*  hanc  poetae  eile  feeunda-  eandem  Vefurii  nocturnam  fa- 
riam,  eiusque  adeo  originem  ab  eiem  repraefentantein)  praeclare 
altera  repetendam.  Veneria  enim  poeta  hac  ima£ine  ad  exornan- 
choros  cogitanti  .'  poetae  facile  dum  liunc  locum  nfus  eli,  ut 
fuecurrebat  Vulcani,  Veneris  tanto  maior  fit  altcrius  fuavitas 
mariti,  in  officiiia  laborantis,  ex  oppofito.  Haec  ü  cogites» 
idea.  Cuiusmodi  idearum  nc-  non  adeo  mirum  videbitur,  Vul- 
xua  in  Horatio  faepiua  depre-  cani  operam  poft  Veneria  cho- 
hendaa.  Siel,  a  2.  in  it.  Hae-  reas  hie  commemorari,  imo,  ü 
mo  memorato,  poeta  ftatim  in  quid  iudico,  in  artificiofijQimis 
Orphei*  Thracii  laudes  digredi-  luuic  locum  repoui  debere  arbi- 
tur.  Accedit  et  alia  ratio,  ma-  tror.  Iam  expende  verborum 
gnam  veritatia  prae  fe  ferens  oroatum.  Vulcanus  ardens  pou 
fpeciem,  Horatium  nempe  in  eft  eJTe,  qui  operi  in  fudat,  qui« 
adornando  toto  hoc  loco  refpe-  niraio  ftudio  inflammatus,  opus 
xiile  aliquem  poetam  Siculum,    exercet,      Quälern   fere   depre- 

hendit 


CARMINVM    r.  I.    C.  IT.    f.  J.  Q.  6§ 

Vulcänus  ardens   urit  officiiias. 

Nunc 


hendit  Tbetis  Homerica  H.  w\    fenfu    Euripid.    Hippol.   1273. 
372.    ftguovrtt  9  tXiffffOfiuvov  ntgi  yot  dieitur  *&oflUvxt  folis  radiis 
(ßvffts  f  ffirtviovru.     tloc  tarnen  colluftrata,    uti.  recte    Valken. 
niniis  vulgare  effet.     Poflit  et-  ftatiüt,  et  Pliocni/T.  253.  aV*7- 
lAiti   epithetön   ab  ignis  natura  iw  vkCßos  (ß\iytt9  unde  clypeos 
ad  Deutn,   cuius  eft  fyrnbolurn,  ardentes  Virgil.   Aen.  IL    754. 
translatom  videri;    a  qua  per*.  —  urit  officifias,  facit,'  ut  totae 
fonae  dun  »adtributo  confulione  flainmis    coiluceant.        Propri« 
vel  optimi  fcriprores ,     utrius-  officina  liicet  igni ;  iam  ea,  qua© 
que    linguae,      poffent    notari.  igne    colluftrnntur ,     poetis  uri 
Sic  recte*  in  Hcfiod.  Theo».  106.  dicuntur.     Plane  ita  Ovid.  FaJK 
Vranum  durtgotrru,  in  Homer.  IV.  473-     Antraque  Cyclopum 
IL  £.  245.     'fixioevo?  flibgu  et  pofitis  exufia  camin is.  Stat.  Silv*. 
in  Senec.  Ilippol.  309.   Dianam  I.  5.  33.  neu  vilis  flamnta  camp- 
claram  rcprehendas.    Eadem  no  nos  fc.  Vnlcani  ürerct.    Item  fic 
tione  infra  III.  4.  5g.     Vulca*  dieitur  Virg.    Aen.    III.    2791 
nunt  acidum    accipiebat   Getne-  incendere  aras.    Ovid.  Met.  111. 
rns.      Ipfum   v.   urit  hnic  opi-  691.    accendere  aras,  plane  ut 
nioni     lue    fuffrngari    videtur.  Aefchyl.  Agam.  91.  ßujuot  Ja« 
Eninirero\  A  hoc  ad  mittend  um  got&s  ßX/yorr«*.      Maxime  vero 
cenfeas ,    de  tota  huius  loci  rc-  hnc    facit    fragra.      Sophocl.    e* 
mittäte,    igne  poft  Venercm  et  'Ftgoropois ,    fervatum  a  Schol. 
Cyclopum    officinas  memorato,  Apollon.  Rh.   II.    1213.    (Val- 
oron üu>  actum  eß.      Contra  ve-  kcn.  Diatr.  Eurip.  p.    167.   et- 
ro,     li,     quae   tertia  eft  ratio,  apud    Brunk.   fragm.    Sophocl. 
J^ulcanum  ardentem  flamm  is  re-  p.   648» )     "HX**    ihnor»    x*t 
lucentem,     ab    igne    rnbentem  *v§  ttgov,    rtjs  tivofitts  'Ekktv* 
aeeipias,  vis  ac  vigor  fuus  huic  fyxogi    rV   '*'  'OXv/arw   «oX» 
loco  redit.      Quo    fenfu  Statio  X*  (pfgrrat  nut  y*\S %    xatovr* 
Silv.  III.  1.  33.    Mulciber  dici-  urens,    colluflrans   igne,    <ff«f 
tur  ßammens ,    et  Silv.  I.    5.  8-  Tgtofovt.    Suaviter  hinc  Martia- 
Siculu  ineude  ruhens.  -Supra  I.  lis  VII-  27.  6.   de  igne  maiori: 
Ä.   2.     Iovis   dextra  rubens ,  fc.  flagret    et    excifo    fefia  culirta 
fulmine.     Virg.  Aen.  VII.  142.  iugo,     Vtrumque  adeo,  ardens 
nahes  Iuris  radiis  et  auro  ardens,  et  urit  fatis   graphice  atque  do- 
Stat.  Theb.  III.  507.   aquila  di-  cte;    licet,    obreuritatem  quan- 
citnr  ardens  trevtor  fulminis.  et  dam  ambiguam    Ins    ipfis  huic 
Vah  II.   I.    346.     Infon  ardens  loco  inferri,  negari  omnino  ne- 
hunwros  rapto  vellere*     Eodtm  qneat.    —     oßuinas  Cyclopum 


66  .%  <2-    HOBATII   FLACCI 

Nunc  decet  aut  viridi  nitidum  caput  impe- 

dire  myrto, 
Aut  flore,   terrae  quem  ferunt  folutae. 
Nunc  et  in  umbrolis  Fauno  decet  immolare 

lucis, 
'  Seu 

%H<pu!<rToto  xtt/jdvws ,  Callimach.  ribus ,  quos  ferunt  terrae  foiu* 

in  fragm.  Bentl.  n.  129.    gra-  tae,    terra,    verni  folia  calore 

sks,  epitheto,  a  duris  fem  fubi-  emqllita  ac  refoluta ,     adeoque 

gendi    laboribus    ad    officinam  novit,  recentibus.  terra  folvitur 

translato.  ut  VirgiL  Ge.  I.  44.   Zephyro 

jfutrts  fe  gleba  refolvit*      terra 

p.  9  fqq.   Iam  ad  verni  tem-  patens  Ovid.  Faß.  IV.  87-    Ver 

poris  iaetitiara,     quae  per  na-  aperit  tuac  omnia,  denfaque  ce- 

turam  diffufa  eil»     ac .  fuavita-  dit  frigoris.  afperitas /  foetaque 

tem   hortatur   poeta,     rationi-  terra  palet,     Caeterum  ad  ex« 

bus    ab   ipfius  vitae  brevitate,  primendam  veri*  hikrius  agen- 

mörtisque  adeo  necejQitate,  quae  di  omninoque  profnfioris  laeti- 

ct  omnes  maneat ,  quaeque  iis  tiae  notionem  praeclare  colores 
omnibus »    quae  in  hac  yita  110-  -  defumut    poeta  a  comiflationi« 

bis  iucunda  fuerint,  certilünitim  bus ,    in  quibus  convivae  fiori- 

£neni  imponat,  deductis.  1  Nunc  bns  redimiti  discumberenu    cf. 

decet  per  anni tempus,  ipfovere  lt.    11.   14—17.    IV.   i.  31. 

ndmonente.      Suayiter  id  mox  adde  Anacr.  IV*  14*  *5*  V*  *5« 

repetitum.       Aut  myrto,    aut  VI*  i-  XV»  5* 
flore,  more  Horatiano,  pro  fim- 

plici,  myrto  ac  flore.    v.  ad  I.        p.  n.  12.    Eadem  fere,  Ted 

1.  21.  — -   nitidum  caput,  co-  paulo  auguitiori  fpecie,  adver, 

mam,  unguentis  delibutam,  Xi-  omninoque  vitam  hiLirius  tram- 

wotföcv  I3"f^«v,  Callimacli.  ep.  L.  igendam ,     genioque    epulis  ac 

4.  Ten  potius  Simonid.  LXXVI*  compotationibus  indulgendum, 
(Anal.  Br.  L  14 1.}  —  impedire  a  facris  quippe,  Fauno  faciun- 
exquifite  pro  vincire,  coronare.  dis,  defumta  exhortatio.  Quam 
Stat.  Silv.  IV.  5.  67.  Crinem  nifi  primariam  horum  w.  no- 
mollibus  impeditus  ulvis.  myrto,  tionem  conftituas,  fenteutiarum 
Veneri  facra,  et  compotationi-  nexum  cum  fequentibus  vix  in- 
bus  inprimis  adhibita.    v.l. 33.  venia s.    Incidebant Romanorum 

5.  II.,  7.  25.  adde  Eurip.  Ale  Fannalia  in  Id.  Febr.  (Ovid. 
762./Elecu.  77$.  aut  flore,  flo-  lall.  II.  195-)  eaque  profuüori, 

uti 


CARMINTM    L.  £  C.  IV. ,  V.  £-  13.             6j 

Seu  pofcat  agna,    five  malit  haedo, 
Fallida  Mors  aequo  pulfat   pede    pauperum 

tabernas, 

Regum- 

uti  omnino  Deorum  agreuium  tritam  illam  ac  vulgarem,  prae- 

facra ,    hilaritate  celebrabantur.  claro  ac  vere  lyrico  ornatu  in- 

De  eiusmodi  facris  Tibulli  quo-  Äruxit  poeta.    Pallida,  commu- 

que  locus  intelligendus,  I.  10.  ni  rebus  inferis  epitheto,  Mors 

51.     Rufiicus    e    lucoque  vehit  tanquara  'badfum    pulfat   pede, 

male  fobrius  ipfe  uxoretn  platt-  graviter  pro  adit,  intrat,  pedem 

firo  progeniemque  domum,  mo-  infert,  adiuncta  ferociae  notio- 

nente  iam  HL  Heynio.  —  Nunc  ne.     Vulgo  intelligiint  mortem» 

decet  Fauno  immolare  agnam  f.  fores  puÜantem ,    foribus  pede 

agna  profaicus  fcriptor  dixiflct ;  infultantem ,     indigna    Horatio 

fed  disiunguntur  haec  copia  poe-  idea;  et  pulfare  recte  de  acceflu 

tica  feu  pofcat  a.  ßoe  niali t  A.—  dicitur.      Stat.    Schill.    I.     10. 

in  Iuris,  ubi  facra  Diis  agreititfus,  neque  enirn  Aonium  nemus  adoena 

iiiprimis    nemoralibus ,  Jiebant«  pulfo ,  h.  accedo ,  intro ;    quod 

v.  Tibull.  1.  1.  —  timbrofis,  qui-  patet    ex    imitatione   Auctoris 

bus  aimvere  frondes  redierunt.  (-quem  Olympium  Nemefianura 

—  feu  pofcat,  nempe  facrificia  acute  yidit  Wernsdorf.  iriPoetU 

Diis  omnino  (non  tantum  ea,  min.  T.  I.  p.  275  Tqq.)  Land, 

quae  ex  voto  nebant,)  tanquam  Herc.  y.  6.   namque  tuam  non 

iis  debita  offerebantur :     in  bis  nunc  novus   advcna   turbam  in» 

maxime  primitiae  rerum »    qua«  gredior.    Neque  quisquam  con- 

rum  curam  ac  cuftodiam  ( uti  trovernam  raoviflet  b.  1. ,  ft  pro 

e.  g.  Faunus  gregis)  Dii  habe-  doctiori,    Mors  pulfat  tabernas, 

rent.     Apte  ad  fenfum  et  ora-  Vulgarius  M.  p.  limina  tabcrna- 

tionis     colorem    Antipat.     ep.  rum  pofuißet  Horatius.     Simili 

XXVÜT.    (Anal.  Br.  II.    13.)  notione  Senecttis  Ihurw*  imfutr* 
iixoXos  'IfptUr,  Z  xotjulvts,  tv '  nui  *6\its  IX&jV  dicitur  Euri- 

rt  ydXtmjri  X*if»v  9    ***  JfVjVy  pid.  Herc.  für.  651.  cf.  TioulL 

artvio/urvts    /uiXtrr     «XX*    •£%  III.  5.  16.  —  aequo  pede  — 

fR$mx}Jttr      Zv*    i^i    xr/Xoy  regum?«*  turres,  provulgari: 

9  w  *x  vy    *>$*<*  *t  r*79   x«t  in  trat  aeque  tabernas  pauperum 

wdcrrms    sw   $vos    Inktytrott.   —  ac  regum  turres,  nullo  habito 

agna  fc  facrum  fibi  fieri,  ubi  discrimine.      Sic   IT.     »ß.  •  3  2. 

immoLtri.    v.  Obfl*.     ,  aequa  tellus  pauperi  recludttur9 

v.  13.  14.  Sententiam  de  moi-  regumque  pueris,    b.  aeque  pau- 

tc,    quae  ad  omnes  pertineat,  peri  ac  reg.  puerisf     Tahernäm 

E  a  h.  L 


68  Q   HORATII    FLACCI 

Regumque  turres.      O  beate  Sexti,    . 
Vitae  fumma  brevis  fpem  mos  vetat  inclioare 


longain. 


Iam 


h.  1.  tuguTia,  ca£ie  humiles  pau-  fumit,  multaque,  quae  aliquan- 

peruiu,  quibus  opponuntur  tur-  do  ad  exitum  perducat,      iibi 

res,  aeffÜiicia  altiora  ac  magnifi»  proponit.    Praeclare  in  hanc  rem 

centiora  (v.  Verheyk.  ad  Anto-  Seneca,    Noftri  luj&um  forte  in 

nin.  Lib.  c.  XIV.)  regum,  divi-  auimo  habens,    Ep.  XIII.  exti. 

tum  ac  nobiiiuni,  nt  iaepe.    Eft  Jnter  caetera  mala,    hoc  quoqu* 

adcö  i  Omues,  tam  divitos,  quam  ftultitiu  habet  proprium,  femper 

pauperes,    roorti  fnnt  obnoxii.  incipit  vivere*   ,  Confidera,  quid 

Eandcm  fentcntiam,   eadem  dis«  vox  ifia  fignißcet ;   et  intelfiges, 

tributione  expotitam,  vide  II.  3.  quam  foeda  fit  hominum  levitas, 

extr.  14.  11.  et  ig.  32.  quotidie  nova   vitae  fundamenta 

p.  14.  x5*     Fruerc   adeo,    o  ponentium,    riovas  fpes  etiam  in 

Sexti,  vitae  deliciis ,  iisque  bo-  exitu    inchoantium.       Idem  cp. 

nü ,    quae  fortttna  tibi  largita  XXIII.  in  Ün.   refeit  hoc  Epi- 

eft  (en  tot  um  hoc  unicö  beate  curidogma:  Moleftum  eft,  fem» 

inclufum ! )  neque  craitino  fide.  per  vitam  inchoare ,  aut ,  fi  hoc 

"  Vitae  enim    brevitas   fpes   tuas  modo  magis  fenfus  poteft  expri- 

m  auguitum    contvahcro  iubet.  mi:  male  vivunt,  qui  femper  vi- 

Prins    comma     tanquam    pocta  vere  incipiunt.    Deniquc  ep.  CI. 

omißt. .    Summa  brems,     brevi-  init.    quam  ftultum  eft  aetatem 

tas    vitae ,      paucnrum     dierum  disponeic  ?    ne  crajiino  quidem 

numerus,      jdngnftae  vitae   bre-  '  dominamur.      O  quanta  tlemen- 

viffimam  portionem  eodcm  modo  tia  efi,  fpes  longas  imhoantium! 

vocat  luven.  IX.  127.  et  Senec.  —    Spem  longam  eodem  feufu 

cp.  XLIX.  InfralV-  7.  17.  quis  et    graeci   poetae    adhibucnuit. 

feit ,   an  adiieiant  hodiernue  cra-  Platoc.  XXII.  (Anal.  Ur.  I.  175.) 

ftina  fummae  tempora  Dt  fvpe-  '  aot   ok  —  iut/MYts  tvgttus  JX*r/- 

ri?  —  vetat  inchoare,  iuiiitue-  iots    #£f;gfay.      Macedonius    ep. 

re,  coneipere,  alere  fpem  Ion-  XXXIX.  4.  (AnaL  Br.  III.  122.) 

gam,  in  ionginqiiumporrectam,  ßgoros  <T  tv  o7£u  xoti  uvros  §vrj- 

i.  e.  fpem  vitae  lon^ae ,  rcrum-  tof  *«V    itikix***  ^  s'knlüt  ar«u- 

que  adhuc  molieuuarum  atque  gopuvor.    8ic'A/J«f  jukxous  d(pou- 

periicieiidarum.    —       Inchoare  govtutvos    iX*7Ja*      oecurrit     in 

ej>re^ie    liic    depingit  humanac  iragm.    apud    Diod.  XVI.    92. 

naturae    indolent  ac  levitatem,  AA  Icnteniiam  totius  loci  cf.  I. 

quae  novas  <juotidie  fpes  vitae  11.  7. 


CARMINVM    Z,.  I.x  C.  IV.  V.  l4"  17-       .      69 

Iam  te  premet  nox,    fabulaeque  Manes, 
Et  domus  öxilis  Flutonia:    quo  fimul  mearis,. 

Nee 

#.  1 6.    /flin  /« »  rel  in  aetatis  que  de  rebus  inferis  tarn  miras 
adhuevigore  constitutum ,  nifi  narrationes,  fJ.v$ovs ,  prifcorum 
potius:    breri  ifta.  dierum  fum-  homirium  coiifinxit  opinio,    et 
mula   praeterlapfa.  —   nox  in-  poetarum    inprimis  exornavere 
fera,    nam  caligo  propria  rebus  ingenia,  ru  /cu&ttJy,  ut  Lucia- 
inferis;  premet  exquifite  de  no-  nus  in  Necyöm.  $.  14«  de  rebus 
cte,     f.  caligine,    quae  ineubat  inferis  ait.    Idem  inDiaLMort* 
(Virgil.  Aen.  I.  89.)  urget  (No-  XX.  xovk  ledcvrx  xoe*  \ypos  wo- 
fter  I.  22.  10.)  adeoque  premit*  \vs  (feie  ut  Per  f.  V.  152.  cinis 
Val.  Flacc.  I.  617.  pieepoue  pre-  et  manes  et  fabula  fies,)     Euri- 
mit  nox  omnia  pdnto.     Noftram  pid.  Hippol.  197.  eadem  de  re: 
forte  refpexit  Ovid.  Heroid.  X.  /uvSott  Ä* «XXitf  (ptgo/utät*.  Appo- 
112.     Crudeles  fomni,  quid  me  fite  quoque  Calliroach.  ep.  XIV. 
tenuiftis  inertem,  at  fcmel  (f.  aut  3.    S  X«p«J«,  ri  r*  \if$9 ;  *o- 
fimul)  aeterno,    nocte  premenda  Xt)  ffxoror    otl  (T  oivpJot  rl\  «J/jw- 
fui.     Premet  adeo,  circumdabit  tot"  0  ii  IIXovtmv;  /UvSof  ««rit- 
te nox ,    \u  verfaberis  in  regio-  XoptB'et.     Seneca  Ep.  ß2-  multa 
ne ,    ut  Seneca  ep.  ß2.  ait,  per-  de  illa  credimus,  multorum  in- 
petua    nocte    opprejfa.     Virgil.  gemis  certatum  efi ,    ad  augen- 
Aen.  VI«  $28*     Concordes  ani-  dam  eius  infamianu      Defcriptus 
tnae  nunc,  et  dum  nocte  premun-  efi  carcer  injernus  etc.  adde  Mar- 
ter.   Nam  illam  imaginem,  qua  tial.  X.   5.  17.     Senec.  Troad. 
oculi  nocte  f.  in  aeternam  no-  465  fqq.     Amliolog.  lat.  Burm. 
ctem  claudi  dieuntur,  huc  per-  T.  II.  p.  472.   ep.  219.  v.  10. 
tinere  non  puto.      Quod  fi  harte  et  Lucilii  I1111.  Actuaro  v.  75  fqq. 
generaliorem  rov  premere  >  qua  ibique    Wernsd.    ( Poett.  min. 
fit  circumdare%  ctngerey  ambire*  T.  IV.   P.  I.  p-  10 3.)     Sic  tra- 
notionem  hie  conftituas,   recte  gicae  Erinnyes  Propert.  II.  16. 
ctiam  feq.  aecommodari  poterit ;  29.  11011  funt,   quas  Tragici  fin- 
neque  adeo  opus  erit  zeugmatis  xerunt  v  (fed  quae  ab  iis  faepius 
/igura,  qua  alias ,   quae  manlbus  ad  pnrtrs  vocatae ,  et  in  Tccnam 
et  domui  Plutomae  rnngis  crtii-  produetae    funt.     Sic    Iuvenali 
veniant,  verbo  Uli  notioncs  fnb-  XII.  25.  temprftas  dicitur  poe- 
ftituaj.  —  Et  manwtepreniejir,  tiva>  qiialem  fere  poetac  deferi- 
iimbrae  te  circumdabnnt ,    erfs  bunt,  reiiiinirnniinmainsaucta. 
tnter  umbras,  ipfe  umbra.    J\la-         p.    17.     Et    domus  Plutonia, 
nes  dieuntur  fabulae ,  tot  fabu-  regmim  Plutonis*    Ao/u    'Ailhcs, 
lis  famoü,  de  quibus,  omnino  ut  faepe  de  loci»  inferis  poetae. 

E  3  r. 


70  q.    HORATII   *XACCI 

Nee  tegna  vini  fordere  talis, 

Nee  tenerum  Lycidan  mirabere*    quo  calet 

» 

iuventus 

,  Nunc 


r.  Santenitun   V.  CL  aä  Pro-  mice  fic    expreflit   PJiiletaeru« 

pert.  IV.  11.  8*  —~  *x<"^»  i»'  (}n  Grot.  Exccrpt.  p.  875«)  °^ 

qua  umbrae  exiles,  tenues-(Vir-  y*f  5«v*v  yt  iixor  tt'yx* ^w  0*~ 

gil.  Ge.  IV.  472.  Vinhrae  ibant  yotf9    ovi*  h  vtKgoTvi  wixrermt 

tenues.  et  Aen.  VT.  2()3.  tenües  y*uij\tot.     Non  fortiere ,   forte 

yine  corpore  vitfu.)  et  ieves  (/o-  tibi  obvenient,   lümiium  fa/<>» 

vem  umbrarum  turbam  habes  I.  talorum  iactu,   regna  f.  magific- 

10.   18*     Ovid.  Met.    X.    14.  rium,  arbitrium,   vini,  coropo- 

levcs  populos,  fimulacraque  fun-  talionis,   h.  e.  non  moderaberis 

eta  fepulcris.     Valer.   Flacc.  I.  ibi  tanquam  rex  f.  magiiter  bi- 

783-  neque  enim  ante  leves  m-  bendi  convivia,    non  ibi  convi- 

ger  aoehit  uhtbras  portitor.)  ver-  via  celebrabis.      Refpicit  poeta 

fantur,     vtxvuv  d/uuvtfvdi  xaiptf*  foilennem  Romanorum  roorem, 

Homer.  Od.  x.  25 1  •     Lucian.  in  conviviis  übi  regem ,  qui  bi- 

DioL  Mort.  XX.  2.  vfxvts  ot/uutf-  bendi  leges  ediceret,     talovum 

£9i   Sappho  c    XI.    infra    lau-  iactu  eligentium.     Plaut,  Stieb, 

dando.     Bentl.    domum   exilem  V.  4-   20.    ßrategum  te  facio 

interpretatur  inopem,  egenam,  knie  convivio.     y.  Lipf.   ad  ei# 

ubi  nihil  reperies,  quo  bene  fit,  Perf.  V.    1.    18-    cf.  H.  7.'  25. 

laudato  in  lianc  rem  Horat.  Ep.  Nonnulli ,    Luiunum    (Parerg. 

I.6.45.    Exilis  dotnus  eft ,  ubi  III.   580    fecuti,    iungunt  vini 

non  et  multa  fuperfunt.  —  quo  talis ,  roiov ,  tarn  boni,  tarn  ge* 

fwiul  rnearis  ,  quo  ubi  defeende*  neroü ,    quafi.  kiter  pocula  res 

ris,  j>erveneii$ ,   noto  phantas-  agatur.    Enimvero,  quod  Bentl* 

mate.  Alcacus  c.  XIX.  Q.  (Aw^>  ia;n  xnonuit ,  regnum  vini  recto 

Br..I.  491*)  tvrt  aiiffihpß  oT/tMV  qtiidem  dicitur,  non  item  regnum 

ißtff   'Atftru.     Leouid.    Taren  c  vini  talis,    et    aciunen  oiunino 

c.  LXIII.  (Anal.  Br„  I.   236.)  languet. 

et  Catull.  III.  11.   iter  tenebri-  0.    19.     Neque  eins,     quem 

cofunu     v,  ibi  Doering.  V.  Cl.  nunc  amas ,  tibi  tum  copia  erit, 

et  Burman.  ad  Prop.  II.  20. 74.  amoie  Lycidae  amplius  frui  non 

v.  iß.  Omnibus  iis,  qnae lue  licebit.  — -  non  nurabere,  ania- 

vitam  beatam  atque  iaeundam  bis,    habebis  ibi  Lycidan  tene- 

efficiunt,  carebis.     Ex  liis  com-  rum,  öotäXcv,  pul  durum,  deli- 

meroorat  compotationes    atque  cias    muic    tuas.     Nomen ,  hoc 

amores.  Eandem  fentenüam  co-  quin  ab  Horauo  Actum  Jit,  et 

ipla 


CARMI1SVM    t.  I.    C.  IV.    V.    18  -2  0.  7* 

Nunc  omnis,   et  mox  virgines  tepet>unt. 

1 

ipfa  res  clamat ,  et  ipfura  hoc»  frigeljcente ,  ut  Ovid.  Amor.  IL 
tanquam  amafii  nomen ,  occur-  2.  53.  v.  Wcrnsd.  Poott.  min. 
rit  in  Bione  IV.  10.  qv  F  *Zr  T.  II.p.  177.  Caeterum  ad  fen- 
h  rov  "E^arr«  xoti  h  Kvxiiuv  ri  tentjam  horum  w.  comparafle 
fuDJfftta.  Mirarit  ut  $oc\ifXaL£tiw,  iuvabit  Afclepiadae  c.  .XXI« 
eleganter  de  amore,  ex  admira-  (Anal.Br.  I.  p.  215.)  (pttitj  nctf- 
bilis  formae  adfpectu  orto.  Sic  Btvtijr  xoti  ri  *\{ov ;  ov  y«p  is 
V.  5.  10.  -praetor '  omnes  candi-  Ai^tfv  IXbovr  tvgyfftts  riv  (pl- 
annt JVLedea  mir  ata  efi  ducerru  TJwrot ,  •  xofif.  h  $*o7rr  r*  ng- 
cf.  IV.  9.  15.  Poteft  et  fimpli-  «rra  tu  Kvngltov  h  f  'AxffQvri 
citer  hie  efle:  non  ibi  Lycidae  irrt*  xoti  vxoittl9  *up$ivt9  ntt~ 
pulchritudinem  miraberis,~  weit-  ffo/ueS'x.  Strato  c.  XC VI.  (Anal, 
r«  yoi§  tkx  xui  ippxp*»  *•*  ^r*  T.II.  p.^3ßi.)  K»i  ftivt  vvvt 
tiiiw  evTt  x«Xov  ,  cvr*  xa'XXw,  xW  ^>a,  &cc/uox?otTtf ,  ov  y«j>  if 
quod  Luciaii.  in  Catapl.  $.  22.  *m  xio/tuy,  ovi*  miti  igxtwi  <rw- 
de  umbris  refert.  Idem  fuavi-  t<roof*t$*.  xxi  arttyxpois  xtißx- 
ter  in  Dial.  JVIort.  I.  $.3.  «r*/  X**  xvx*aw/u*$*f  xxi  /u.vgUw/utv 
$[mv  (npud  Inferos)  ot/r#  jf  /*v5y  xvrovs  9  *£<V  rvjxßots  rxvrx  (ßi- 
xo/xx,  tvrt  tu  xetgo**9  jf  /uiXotvx  pttv  iripovs.  Idem  fententiariun 
e/u/tturx,  x  iffön/xx  ixt  tqv  fcgof-  nexiis  in  elegia,  quae  in  Theo« 
Wflrov  tri  ierty.  Prior  tarnen  ra-  gnideis  v.  951.  (Gnom.  Br.  p. 
tio  reliquis  magis  confentanea  39.)  habetur:  oiitit  £v$(Xti«M9 
videtur.  —  quo  calet  iuv.  qiii  ov  Ixtlrtort  yxtx  xmXuJwi  t\s  r 
nunc,  puer,  iuvenum  aiümos  fgtßitt  xurotßjj,  Jwjum  rt  Tltgft- 
amore  incendit,  et  mox,  adultior  (ßovtif,  ripctrxt9  ovrt  Xt/jwjr,  ovr 
factus,  puellas  non  leviter  com-  xvktiriigos  dxovuv  9  ovrt  butwabv 
movebit.  Ad  declarandam  exi-  iwj»  ipxtigx/utros.  T«ur  h0- 
miam  Lycidae  pidchritudinem  ptv  xgxilji  tu  xrtko/xxt ,  o(p%*  r 
additahaec  püta  a  poe^a.  Calere  iXottpfct  yovvotr*  xoti  x*(p*k>iv 
et  t&pere  de  amore,  ut  h$uh-  irgofuw»  frfoß/fu.  Laudant  et 
*ev$ou  fytri9  xotiteSott  vir  tgu-  Sapphus  c  XL  (Anal.  Br.  I. 
ros  et  lim.  in  vulgus  notum;  57.}  ita  numerw  fuis  reftituen- 
quanquam  tepere  alias  de  amore  dum  1 

K«r5<yp~<r*  ii  xtfoteil  frort,  xoti  /uvottuo7wot  aiJtv 
koiTtT    ovdixox  uv  vartgov    ov  yctg  ntotxus  goöuv 
T«y  ix  Uu£tms-     «XX*  »(fimis  xfiv  'Ati*  io/uou 
Qoirtifftis         .  ,  .  .  oiti  9%  , 

BXf^ti  *u7s  fror    Kjuöcvguv  ttxvvv  lx**itcru.iMv*v* 


E  4.  CAR- 


72  <J.    HOKATII,  FLACCI 


CARMEN     V. 


Jfi.GVMENTVM. 


P, 


yrrhay  ßve  verum  idnomen9  ßveßclumßt9  fuithauA 
Aubie  liberlina  toliqua  9  aut  peregrina9  quales  complures 
Romae  erant9  multae  nobili  genere  ortae,  et  liberaliter 
educatae,  elegant  ia  etiam  atque  ingenio ,  faepe  et  ßcien- 
tia  artium,  inprimis  poeßeos  et  mußices ,  excellcntes :  eil- 
ius  rei  plura  in  Horatio  exempla  ßunt.  Igitttr  et  delicias 
■  in  amore  lales  Romae  Facere  folebanty  et  amatores  liabere 
phirimos9  nobili fflmos  ßtbinde  viros;  cum  ingenuas  ten- 
tare9  aut  in  amofem  pellicerc,  palam  certe,  neßas  et  peri- 
culofum  ejjfet.  Quam  igitur  Fyrrham9  cuius  arnore  ipße 
aliquamdiu  irretitus  ßuei'at ,  decenter  comtam ,  eleganter-, 
que  eultam  Hör at  ius  videret9  novo  eam  amatori,  quem 
kisce  amoris  ülecebris  ineßcare  cuperet9  hoc  dare9  ex  ülius 
animi  levitatc  ßacile  ßujphcalur,  Mempr  igitur  pcrßdiae% 
quam  ipße  olim  expertus  fuijfet ,  eandem  ißi,iuveni9  qni 
de  ßde  pueüacwiinime  dubitarct9  ßortem  praedicit.  Per- 
ßetputur  hoc  ßuavijjmta  allegoria9  a  mari9  ßoluta  navis 
ancliora9  placidiJJlmo9  mox9  eadem  alt  ius  provecla9  lur- 
bidijßnwt  defumta. '  Se  eodem  iiaußragio  depreheußum ; 
ex  eo  tarnen  ßatis  ßalvum  tvaßißße. 


AD 


CARMINVM  L.  I.    C.  T.   V.  1.  2.  75 

AD       P     Y     R     R     H     A     M . 


w/uis  multa  gracilis  te  puer  in  rbfa  ' 
Perfufus  liquidifc  urgaet  odoribus 

Grato* 

r.  x—4*  Exordiura  minus  iacere  idem  Ep.  XXXVI.  Poflls 
acerbum  quam  I.  3.  Quaerit  et  iungerc :  -puer  in  rofa,  h.  ro* 
tantum  Horatius,  quemnarn  in-  fit  redimitus,  quae  doctior  eflet 
venumPyrrha.nunc  in  fui  azno-  ratio«  Graecis  non  infrequens. 
rem  peüexerit:  etfi  in  bis  iam  Eurip.  Herc.  für.  677.  tt  $1*9 
tacita  perÜdiae  eins ,  atque  in-  tu.tr  $vfiauwias$  «/«*  <P  i v  <rn« 
cooitantiae  ineft  obinrgatio.  (ßctv  0  iw  tv  tfijv,  unde  fluxer« 
Puer*  iuvenis,  qui  adeo  pri-  illa  Propertü  III.  3.  41.  Als 
*mum  amare  oeeepit,  pueUanim  iuvät  —  —  Mufarumque  cho» 
perfidiam  nondum  expertus,  fe-  ris  implicuijfe  manus.  —  Et  ca- 
que  adeo  tuo  amore  felicülimum  put  in  verna  femper  habere  rofa* 
putans ,  gracilis ,  fatiais ,  «*«-  in  rofa  i.  e.  rofa  coronatum,  ut 
XflV,  gracili,  tenui  corpore»  adeo-  benc  Markl.  in  ed.  Burm.  lau- 
que  delicatus ,  raollis,  pulchcr.  dato  Ariftoph.  cI«rjr.  1367.  h 
Notum  Terehtii  Eunuch.  H.  3.  juvpp  unguento  delibutus.  Si« 
'22.  Sic  Ganymedem  gracilem  7xicoi  h  iert^o7s  9  h.  itrt fwroi 
vocat  Martial.  XI.  44*  *•  urge*  Wnd\  Ol.  I.  140.  etVirgil.  Aen. 
premit  te,  aretiore  amplexu  te  V.  37..  Jceftes  in  iaculis.  Efltjt 
conftringit,  adeoque  perdite  te  adeo  multa  in  rofa  puer ,  *  fofoi* 
amat.  De  Maratho  TiduII.  I.  irvxaeB'tts ,  veluti  Anacr.  >  dici- 
ß.  36.  Djum  turnet  $  et  temros  tur,  etEuvip.  Ale.  ^99.  et  835» 
conferit  usque  finus.  Poteft  et  artlpxvois  xvxotaSfit.  Etiam  Cic. 
efle,  inftat  tibi,  feetaturte,  amo-  Tufc.  V..  zCk  ejfe  in  viola  out 
rem  tunm  unice^expetit ;  quo  in  rofa  et  de  Fin.  II.  20.  po- 
fimul  faftidium  et  fuperbiam  tare  in  rofa.  Atque  hacc  ra« 
Pyrrhae,  qua  pnerunf  magis  in-  tio  bene  conveniret  cum  fqq. 
ceuderet,  poeta  innueret.  Pro-  pfrf  Hq-  od,  quae  duae  res  in 
pert.  IV.  3.  12.  quum  rudis  ur-  Horatio  femper  lere  iunguntur« 
genti  brachia  vieta  dedi.  Prius  11 1  I.  3.  9.  IT.  11.  15.  add© 
tarnen  malim  propter  adieeta,  Tibull.  I.  7.  51.  De  cubili  ta- 
rn rofa,  et  fub  antro.  Te  reeli-  men  rofis  conlito  neeepit  quo» 
nem,  cubantem  in  rofa,  in  rofis,  <jne  Dorvill.  ad  t2hur.  p.  97, 
quibus  humus  conltrata  eft.  In  excitnto  Philoftrati  loco  Ep. 
odoribus  iacere  fimiM  mododixit  XXVITI.  xoti  ffov  ifouett  cv  «t#- 
Seueca  Ep.  LX.XX.1I.  et  in  rofa  ,  (pByovefyi  /u.ö*ov9  oLXkx  xui  x«*» 

'  E  5                          wSnv«* 


m  f. 


74  Q.    HORATII    FLACCI 

i 

Grato,     Pyrrha,     füb  antro? 
Cui  flavam  religas  comam 


Sim- 


I 


fiOfüjvm 1*1  fotw.  —  Perfufus,  magis  ad  verba  et  fcnfum  h.  L 

tinctus ,  delibutus ,  comam  ha- v  fpectat,  Silentiar.  c.  XXII.  (Anal. 

behs  delibutam  (cf.  V.  13.  9.)  Br.  III.   p.  7ß.)  «Wr,  rhu  «rXi- 

,  odoribus,  unguentis  tiot/uois.  Sic  fut  IV*  ßoar§vx9f$  *  T'Pi  X**$** 

odorati  capilli  II.    11.    i5«  HL  0**JfW«tf,     iw%»v  u/uQtTijw* 

20.  14.  Y.  17.  25.    liquidis  ad  «x/J«;    quae  pofteriora  confpi- 

ornatum  pertinet,  fed  quo  ge-  raxit  fere  cum  Tibullianis  I.  3. 

nerale  v.  odores  definiatur,  ac  12.     Pro  generaliori  rero ,  cui 

declaretur.     Erat   hoc  .  omnino  comis  crines ,   fpecialiorem  gra- 

delicatiorum ,    et  qui  genio  fuo  tioremque  poeta  pofuit  comen- 

indulgerent.    Hie  vero  inter  ar^  di  modun) ,   quo  crines  in  110- 

tes  referendum  videtur»  quibus  dumcolligabantur;  quoipfo  ele- 

Pyrrhae    iuvenis  placere   cuptf-  gantiam  et  giiftiim,  quem  vo- 

xet.  — —  f üb  antro  $    egregie  ad  cant,  puella  prodebat.      Tibull. 

exoraandam     totam    imaginem  I.  3.    15.     Ipfa  placet,  quam- 

adpofituro.     In  amoenitate  fpe-  vis  —  nee  ■  nitidum  tarda  com- 

luncarum     propter     refrigeria  ferit  arte  caput,  —  5.  fimplex 

compotationibus    et    arooribus  munditiis,  non  operofe»  vaiiove 

aptarum  celebranda  multi.  func  cultii    onerata,    fed    ita    comta 

Romani  poetae.    Poetam  tarnen  atque  ornata ,    ut  fine  ullo  ftu- 

non  dedeceat ,    fi  «de  umbra  ar-  dio  factum  videatur.     Mundi- 

borum  fimpliciter  aeeipias ,  niü  tiae  f.  mundus  proprie  de  ornatu 

loquendi  ratio  repugnare  vide-  muliebri,  qualis  eil  gemmartun, 

atur.     cff    I.    x.  ai.      Miniroe  armillarüm  caet.     His  ornabant 

vero  audiendi  funt,  qui  antrum  fefe  maxime  meretrices,  quibus 

de  fornice  aeeipiunt,  quod  vel  iuvenum  oculos  ferirent.  Plaut« 

epith.  grata  refpuit,  ejt  ab  toto  Poen.  I.  1.  64.  oculos  meos  vo- 

loco  alienum  eiL    —  4.   Cui,  in  lo  delectara  munditiis  meretrieüs. 

cnius  Igratiam ,     ut  ei  placeas,  Pyrrha  adeo  ornata  erat  firopli- 

totnam  religas,    crines  tuos  de-  ci^er,     non  magnince,    utpote 

center  componis.      Comae  £n-  formae  fuae  confidens. 
gendae  et  apte  concinnandae  ilu- 

dium  inter  artes ,  quibus  pueU  p.  5  fqq.    Oratio  in  his  w. 

'  lae    placere  volebant,     faepius  admodum    concinna    ac   doeta. 

memoratur.     TibulL  I.  9.  67.  Perfidiara  Pyrrliac    ipfe  exper« 

Tuntf  putas  illam  pro  te  dispo-  tus  Horatius  iuvenem  iltum  de 

nere   crines,     aut  tenues  denfo  eadem  mox  conquefturum  per« 

pectere  dente  comas?    et»    qui  petua   fere   allegoria  comparat 

*  nautae, 


CARMISTVM    X.  I.    €.  V.    V.  5  -  Q.  75 

Simplex  munditiis?     Heu,    quoties  fiderat 
Mutatosque  Deos  Aebit,    et  alpera 
Nigris  aequora  ventis 
Emirabitur  infolens, 

Qui 

nautae,   qiu,   tranquillo  m.iri,  Deos  datam  inier  r»  5* «*  Eurip, 

folvit,  mox,    iii  altum  prove-  Med.  414.)  calcare.    Et  hoc  eft 

ctus,  eiusdem  mark  freie,  tem-  illud,  quod  prirao  loco  fe  oflevt* 

l  eftatis  ingruentis  vi ,    penitus  Alia  ratione  Dii  dieuntur  muta* 

iromutata ,  ^  periclitatur ,   atqiie  ti,  h.  e  propitiis  infenü  facti: 

ruufragiitm  facit.  —   Heu  quo-  etiam    hoc    fatis    adeommodate 

ties  JUbit  ,    conqueretitr ,    cum  h.  1.     Nam  bx  fecimdo  amore 

dolore  fentiet,    rnalo  fuo  expe-  Dii  amaiitibus  diciuitur  propi- 

rietur  fidem  olira  a  puella  übi  tii,  contra  vero,  amoris  foedere 

datain ,    nunc  niutatam  (heran*  disfoluto ,  vel  non  mutuo ,  iia- 

dum.enim  hoc)  violatam»  rup-  dem  irati,  infertil.     Propertv  I. 

tarn,    perfidiam.      Flaut.    Mil.  1.   7.     Et  mihi  iam  toto Juror 

Glor.  IV.  1.  56.    Sed  ne  ifihanc  hie,  non  deficit  anno,  ouvm  ta- 

amittam,    et  hacc  mutet  fidem*  men  adver fos  cogor  habere  Deos* 

vide   modo,       Elegans  eft  ufua  ubi  Burmannum  quoque  hunc 

rov  fiere  pro  conqueri*  cum  ad«  Horatii  locum  i|a  explicare  vi- 

iuneta  poenitentiae  notione,  Ho-  deo :      in  quo    tarnen    offendic 

ratio  perquam  familiaris.    v.  I.  hoc,     quod   alio   modo    fides» 
25..  11.    y.    5,   74.    Epift.  n.f  alio  Dii  mutari  dicantur.     Ter- 

1.  9.  addeTibulL  L  9.  79.  IU.  tia  denique  ratio  eft,    ut  alle« 

5.  40.  et  Propert.  I.  7.  iß.  —  goria  teropeftati* ,  qua  fe  fubi- 

Fid.  et  deosmutat os,  violAto  iure-  to     deprehenlum    amator    fen- 

iurando  yer  deos  dato.     Simili  tit,  ineipiat  ftatün  a  v.  5.  utquo 

forma  IL  g.  10.  dicitur  f allere  fides  de  mari  tranquillo  dicattur, 

tineres  matris,  fidera,  et  deos,  et  quod  invenis  fempev  hoc  liatu 

V.  15.3*  deos  laedere.  Catull.64.  permaiifiirum    crediderat,     cui 

\^.numendwumnegligere,  Di-  adeo  nimia  confiderat.    Sic  fides 

cendum  adeo  eilet,  poetara  dis-  -pelagi Virgil.  Aen.  III.  6q.  fides 

iiinxifle,  quaepedeftris  oratio  Lac  aurae  Ovid.  Faft.  II.  454. )  fides 

iunetura  extuliflet :  fidem  -per  eaeli  Claudian.  de  B.  Gild.  499. 

Deos  (nimirum  iureiurando  in-,  fides  fereni  Stat.  Silv.  III.  1.  et 

terpouto)<4atommatar<?, violare:  DU  adeo,  qui  cuiTui  ipüua  pri- 

uti   fere    Star.  Achill.  I.   4°5*  mo  faverant,  nunc  mutati»   ira- 

fidem  es  fuperos  h.  fidem  per  ti»  tetnpeftate  immiHa,  -  Vereor 

tarnen* 


«6  •  <£.    HORATII    FLACCI 

Qui  nunc  te  fruitur  credulus  aurea; 

Qui.  femper  vacuam,  femper  amabilem 

Sperat, 

tarnen*  ne  aliis  haec  ratio  panl-  eft,  etinconflans  in  amore.  Cae- 

lo  longius  petita  videatiir.  —  terum    aureos    mores    ümiliter 

aequora  afpera ,   niare  afperum,  poeta  dixit  IV.  2.   25.  aureatn 

commotum,  fimito  yerbo  ab  ira-  anum  Tibull.  I.   6.  5ß.  ubi  v. 

tis.     Nifi  forte  praeftat  iun^ere  Heyn.     Pariter  Antiphanes  de 
aeq.  afpera  facta  ventis*  excita-'   meretrice,     quae    non    habere c 

tis    rento    fluctibus    inaeqnalia  animum  merctricium,  «am  ha- 

facta,    adeoque  commota.     Sic  bere    ait   qbos    ri    ^«ffov? 

inaequales    proceltae  IL    9.    3-  *?o*  mftri»    xsxTttjuhnv ,     ovrus 

JNigris,  propter  nubes,  quibus  frougotf    apud  Athen.    XIIIV  4- 

caelum    obd nennt.      Sic  Eurus  p.  572.  et  inde  apnd  Grot.  Ex. 

nigw  Valcr.  Fiacc.  II.  565.  con-  cerpt,   p.  631.     Eundem  Anti- 

tra  Nvliu  albus   I.    7.  15.   nbi  phanis    locum    nofiro   admovit 

t.  not.  —  emirabitur*  nove  di-  Heinf.  Lectt.  Theocrit.  c.  XVIII. 

ctum  pro  iimplici,     mirabitur,  p.  357.  qui  praeterea  commode 

experietur,  aueta  tarnen  verbi  rnonet,    fuifle  hanc  inter  illas 

■*i,  cum  ftupore  adfpiciet ,  quia  voces,  quibus  aroatorcs  raeretri- 

ajequor  fuliilimum,  perpetnoque  cidis  foleren t  wroxof/^Vffito«»  lan- 

tranquilliun  certo  libi  perfuafe-  dato     in    hanc    rem'  Ariftoph. 

rat. —  Infolttns,  active,  qui  in-  Acharn.    1199.     (pikqwlrw    /um 

conftantem     Fyrrhae     animum  ßutX&ctxut  9  S  xintvli**     —    10. 

nondum  expertus  fuerat,   xqui  vacuam  Tibi,  ab  ahorum  amore, 

eam  in  amore  Adam  crediderat.  qui  te  fui  folummodo  amori  va- 

caturam  putat.     Ovid.  Heroid. 

p.   9  fqq.    Qui  nunc  amoris  XX.  149.   Elige  de  vaeuis,  quam 

tili  deliciis  perfrtütur.     Aurea*  non  ßbi  vindicet  alter,  —  fem* 

tanqnam  ea,    quae  optimis  mo-  per  amabilem,   quae  femper  ab 

ribus  fit  praedita ,     qnae    adeo  ifto  te  amari  patiaris,  vel,  quae 

amatoris votis  faveat,  et  inamo-  digna    fis    (propter  caiiitatem) 

re  habeatur  fidelülima,  quae  U-  quae     femper    ab     eo    ameris. 

men  non  iit,       Ilinc  praeclare  Nota  illa  Ovidii :  ut  ameris,  ama- 

adiectum  credulus,  qui,  fe  illam  bilis  efio,  h.  iis  praedita  mori- 

femper,    utitadicam,    aüreara  bus,    quae  am or cm  .tibi  conci- 

hnbitururn   tarn  faoile  Tibi  per-  lient.      Caeterum  allegoriam  in 

fuadet.      Propert.  II.    19.    61.  his  non  fervatam  claiaat  Homius 

Tu  quoque,  qnipleno  faßus  ad-  Elem.  crit.  II.   20.  "  Enimvero 

futuis  amore*   Credule,  nulla  diu  non  ipfa  Pyrrha  h.  L  cum  man' 

femina  pondus  liabet,   h.  levi*  proprie  comparatur,   fed,  eius, 

qui 


CARMINVM    L.  I.  C  V.    V.  9- 12.  77 

Sperat,     nefcius  aurae 

Fallacis.     MiXeri ,  quibus 

Inten- 

*  .  ■  *    » 

qui  illam    amat,    fUtas;    unde  g*t.  —    quibus  inten tata  nitet, 

1   non  opus  erat,   verba,  adipfam  pro  vulgari,   inientau  es,  qui 

puellam  fpectantia,  tarn  exacte  piilchritudine    tua   allecti  non« 

ubique    refpondere.      Ne  illud  dum   ufu  cognoverunt,'   quam 

moneam,  ipfi  allegoriae  ad  pajv  mutabili    fis    animo.      Obferva 

tes  iihgulas  adcommodatite ,  ni-  eximium    vcrborum    düectum. 

misque  protractae  multum  fua-  Nitere    de    piilchritudine    dici» 

vitatis    dctrahi.      —   11.    Ne-  vulgare  eft.     Sed  et  mare  tran- 

fcius>     nondum    ufu  cognitura  qnillum  nitere  dicitur :  quocum 

haben s,  quam  faltax,   mutabi-  venuftam  faciem,  comparavit  et* 

lis  fit  aura,  quam  facile  ventus,  iam  Alciphr.  III.  £p.  I.   xxt  put- 

qui  nunc  ei  feeundus  eft,  rau-  lttfx  rTjs  &*kxffeijs    xaLgifartgov. 

tetur,  et  ex  adverfo  fpiret,  li.  e.  et  magis  adpoüte  Meleag.  C.  LX. 

quam  partim  conftans  fis  in  anio-  ed.  Cl.  Mnnfo  tj  <p!\$pws  %otgoico7e 

re.      Simillimo   modo  Propert.  'AraX^ffiotf  cToc  yv^y^i  oy.u*ui 

|T.   19.  67.   dixit  mendaces  ßa-  avfMti&u    nuvras     fyurojrXwTy« 

tus  in  amore-  ludere.  Imago  ipfa  Tpfa  vero  jtlaciili  -pellacia  porrti» 

ab  aura  defnmta  ad  amoris  feli-  ut  hie  pulchritudo  Pyrrhae,  eft 

citatera  declarandam  admodum  fubdulai.  fallax,  utLucretii  IL 

frequentata   eft  Graecis  pariter  559.  verbis  utar.     Paviter  Un~ 

ac  Latuiis'poetis,  (v.  Heyn,  ad  tari,  ut  Graecis  ttfigoiaSxi,  verc» 

Tibull.   II.    1.    8°0  huic  vero  eunda  eloctitione  dicitur    puel- 

loco     perquam     adeommodata,  la ,   v.  Ruhnk.  CcL   ad  Tim.  p. 

quum  et  ipfa  allegoriae  fuperio-  210.  item  mare,  tpiod  prinuim. 

Tum  w.  praeclare  inferviat.  -  navibus  perviüm  fit.    Virg»  Ecl. 

V.  32.  Val.  Flacc  I.  197. 
v.  12.  Magnum  patlios  Labet 
exclamatio,    qua  eorum  vicem         v.  13  fqq.     Nexus  fententiai- 

dolet,  qui  in  Pyrrhae  amorem  rtimeft:   Miferi  illi,  qui  te  non 

ineiderint.       Eadem   JfiyoVjpr*,  norunt,    ftiaviuie  tarnen  atque 

qnauquam  paidlo  alit^r  feilten-  piilchritudine    tua    illccti  auio* 

tia  traetata  fit,  Plato  (Anal.  Br.  rein  Li  mm  unice  expetunt:  ego 

I.   p.   170.)   C.  VI.  3.   Z  ittXotf  quidem,  qualis  tu  lis,  experins 

vtoroLTQS     vfFavTiMffMTU    tntivitt  fum ,    tuosque   laqiu?os ,    rebus 

wprroßcXov.  quos  vv.  mire  cor-  ittcuuque    fiilvis,    effugi.      P10 

rupit  Wefton.  in  Hermef.  p.  46-  vulgari   igitur   ,»ego   te  novi" 

adde  Tibull.  II.  1.  79.     Ah  mi-  quanto  graviaspoeta:  Diis  gva- 

ffri,    quQslüi;  graviter  Dcus  «r-  tiarn  babeo»     qui  tue  c   tautis 

pevicu- 


78  Q-    HORATII    FJLACGI 

bitentata  nites!     Me  tabula  lacer 

Votiva  paries  ixidicat  uvida 
Sufpendifle  potenti 
Veftimenta  maris  Deo. 

periculis,  ac  malis,  in  quae  me  Cond.  init  T.  L  p.  652.  ed. 
tuus  amor  coniecerat,  fenrave-  Reiz.  üuqueBos.  Verba  ipfa  fic 
rint.  Iam,  quiim  malis  confli-  procedunt:  Sacer  q nippe  tera- 
ctaraur,  naufragium  facere ;  iis-  pli ,  et  qiüdexn  Neptuni  paries 
dem  liberati,  e  naufragio  eva-  indicat,  teitatur  per  tabulam 
dpre,  euatare  dicimur,  imagine  votivam,  ex  voto  adpeniam, 
vel  pedeftri  orationi  frequentata.  (erat  enün  folTennis  4edicationis 
Quo  fenfu  Graecis  ixnvaeu,  «**-  formula  EX  VOTO)  h.  e. 
vi£ewr$eti  pariter  dici  obferva-  tabula  Neptuni  templo  affixa 
runt  Yalkeii.  ad  Eurip.  HippoL  teitatur,  caet.  fere  ut  Tibull.  I. 
r,  Q22.  et  Rubrik,  ad  Tun.  p.  5.  2g.  eloquitur:  Picta  docet 
79.  Docte  hanc  ob  ajlegoriam  templis  multa  tabella  tuis*  Ho- 
hic  valde  adpofitam  imaginem  ratianam  orationis  invcrfionem 
exornarit  poeta,  ritum  tangen-  fecutus  eft  Iuvenal.  1.  1.  Et 
do,  quo  e  naufragio  fervati  vo-  quam  cqtiva  tefta/itur  Jana  la- 
ta ,  Diis  in  ipfo  naufragii  peri-  bella.  Iam  extpectares  oratio- 
culo  facta,  perfolverent,.  tabu-  nem  ita  continuatam:  me  inco- 
lajnque,  quae  huius  rei  memo-  lumem  e  naufragio  enataue. 
riam  fervaret,  cum  veflibus,  Sed  pro  hoc  docte  ipüus'tabu- 
quibuscum  enataflent ,  templo  lae ,  qua  fervatum  fe  leftaretur, 
Dei  farrjjgos  tanquam  «yad>^a«  argumentum  pofuit,  nimirum 
affigerent  (v.  Virg.  Aen.  XII.  Id  veftimenta  haec  uvida,  madi- 
766  fqq.  Iurenal.  XII.  17.  et  da  fufpendijfe ,  confecraßfe  Deo 
ibi  Schob )  aut »  ii  uudi  evaXif-  maris  potenti »  jutitovr*  JaXatf- 
fent,  comam  detonlamDiis  con-  cyf,  Neptuno.  r.  ad  I.  3.  2. 
feement,      Lucian«  in   Merc 


•* 


CAR< 


CARMINVM   L.  I.   c.  in.  79 


mm 


CARMEN      VI. 

9 
\ 

A1LGVMENTVM. 

JV19  f^ipßtnius  Agrippa,  magnus  ille  et  praecipuus 
Augiißi  amicus , v  terra  marique  rebus,  geßis  victoriisque 
clarus ,  ipßus  Augiißi  victoriam,  inprimis  Actiacae  et 
infecutae  potentiae  magnam  ßbi  partem  vindicans ,  Is 
igiturhaud  dubie  Horatio  exprobraverat,  quod  nuüa  dum 
fui  in  ipßus  carminibus  ejfet  mentio.  Igitur  fe  excufat 
Agrippae,  fuique  ingenii  venam  fujjßcere  negat  tamfubli- 
mi  argumentOf  quodepico  carmine  Celebrari  debeat ,  fe* 
que  tantwn  lyricae  poeß  in  iocis  et  hißbus  occupatae 
vaeare.  •  Quo  ipfo9  quafi  aliud  agens,  fplendidijjimiim 
Agrippae  ipßque  Augißo  earmen  dicit:  nam  dum  gran* 
dem  ßbi  fpiritum  effe  negat,  eum  vel  maxime  prodit;  et 
Agrippam  exqui/itijjbme  latfdat*  dum  eius  laudibus  canen* 
disfe  imparem  profitetur.  Eiusdem  prorßis  formae  eß 
II.  i  2.  IV.  1 5.  Eiocutio  totusque  Habitus  huius  cor- 
minis  lisque  ad  v.  16.  magnißcus  eßf  imaginum  dignir 
.tos,  oratioidsque  converßo  admirabilis.  .Exitus  autem 
ctHoratü  ingenio,  et  inprimis  huius  carmvnis  deßriptioni 
ac  fententiae  egregie  refpcndet ,  Ulique  tanto  maiorem  ex 
cppoßtione  picturarum  venußatcm  conciliat.  lam  L. 
Varius  ille,  ad  quem  Horatius  delegat  Agrippae  canendi 
munuSf  poeta  erat  epicus  et  tragicus  nobiliflimus ,  quem 
in  epico  genere  primariurn  praedicat  Horatius  hoc  car- 
mine et  Serm,  I.  io.  44-  **  Virgiüo  tanquam  alterum 

poeta- 


8o 


<J.    HORATII   FLACCI 


poetamm  priucipem  adfociat  A.  P.  55-  v>  et  Virgü, 
EcL  IX.  35>  ubi  non  dubitandum9  quin  e  Scholiaßis 
hgenJim\ßt  Vario.  £  tragico  gener e  nobile  cius  opus 
exßabaty  Thyeßcs,  quam  tragoediam  cuilibet  Graecorum 
coinparari  pojfe  alt  Quüictil.  X.  1.  ubiv.  Intpp.  cf.  et 
JVlartial.  VIII,  iQ.  ß«  Landalur  etiam  panegyricps  in 
Augußum ,  item  Carmen  de  morte9  cuius  fragmeni*  non- 
nuüa  fervavit  Macrob.  VI*  i.  et  2.  quae  cius  divinum 
üigenium  produnt.  Denique  Varins9  ut  Vrrgilii9  ita 
Horatii  amUiJJlmus  fuit  (v.  Serm*  /.  5«  4-0-  J*  9*  a30 
et  haue  Maecenati  commendaverat.  v.  Serm.  /.  6.  55» 
cf.  de  iüo  Iiutgerf.  leett.  Venu  f.  c.  3.  p.  fi5ß,  et  1U. 
Heyn,  ad  vit.  Virg.  §.  53.  T.  I.  p.  13p.  Cacterum 
in  hoc  carmine  male  Sanadonus  Jingula.  iüa  prifcorüm 
heroum  nomina  aUegorice  interpretatur  de  certis  Horatia* 
nae  aetalis  perfonis:  Achillem  ejfe  Pollionem ;  duplicem 
Ulyffem,  Jgrippam  et  Mejfalam;  Pelopis  domum9  An- 
tonium  et  Cleopatram;  Martern ,  Statäium  Taumm; 
Merioncn,  Marcum  Titium;  Diomedem,  Maecenatem* 
Quo  ipfofatis  manifeßo  declardt9  fe  parum*totius  car* 
minis  vim  ac  maießatem  adfecutum  ejffe. 


AD 


CARMINVM   L.  I.    C.  Vi.    V.   1  -4.  Qi 

ADAGRIPPAM.  t 


jjcfiberis  Vario  fortis  et  hoftium  ' 
Victor,     Maeonii  carmiiiisv  aliti, 
Quam  rem  cumque  ferox  nav^bus  aut  equis 
Miles  te  duce  geflerit 

■  Nos, 

v.  1.  2."  Scriberis,  pro,  fcri-  quo   haud   dubie   eSt  potent, 

baris  licet  (ut  iaudabunt ,  I.   7.  ales  cantus  MaeoniL     Iam  pro 

1.    bibes,  I.  20.   10.)  Vario,  a  cantu  notionem,    quae  ei  hoc 

Vario,   h.  Varius  fit  oportet,  a  loco  fubiecta  cit»  poeta  perfpi- 

quo  fcribaris,   carroine  epico  ee-  cuitatis  gratia  pofuit,    Carmen. 

lebreria,  ut  fortis,  virtute  bei-  Ovid.  ex  P.  III.   5.   51.     Nee 

Uca  confyicaus,  et  victor  hoftium,  me  Maeonio  confurgere  carmi- 

Vide,  quam  praeclare  et  urbane  ne,    nee  me    dicere    magnorum 

ometur  fic  fententia   vulgaris :  paffus  es  acta  dueunu    Aliorum 

ego  canendis  rebus  a  te  geßis  Lallucinationes  vide  in  Obfl*. 
me  imparem  fentio;  Varius  fo- 

lus  eft ,    qui  eas  epice  traetare  v.  3.  4*   Vulgare  erat :    Scri- 

pofüt.     Quo  ipfo  Agrippae  res  bentur    ab  eo  tuae  res  geltae.' 

geftas  mire  extollit,    fimulque  pro  hoc  exquifitior  erat  ratio, 

Vario  epici   carminis  prineipa-  feriberis  ab  eo,  quaseunque  res 

tum    detert.  N    —  2.   .Carmen  geflerb.    Nam  eft  proprio :  fcri* 

Maeonium,  Homericum,.  nam  beris  quod  attinet  (x*ta)  rem 

Hemerum  Maeonium  aSmyrna  omnem,  quam  (quameunque  rem) 

patria ,     Maeoniae  urbe  haberi  Romanus  te  duce  geflerit.    De» 

pervulgatum  eft     Iam  Varius,  claratur  ita  plenum ,  ac  perpe« 

poeta  epicus,  ales  carminis  Maeo-  tuum  carmen  epicum.  —   na* 

mV dicitur,  qui  evolat,  eßertur  vibus  aut  equis  docte  pro,  mari 

Homeri  inftar,  qui  Ilomeri  vo-  vet  terra.     In  Fropertio  IL  20. 

kitum  aeguat,  adeoqtie  dignita-  63.   feu  pedibus  —  feu  clojfe 

tera  ac  maieftatem  Homerici  car-  umiliter  opponuntur. 
mini«  refett.     Nam  et  eyenus, 

et  pro  eyeno  ales  follennia  funt  v»  5  /??•   Nos  his  traetandi» 

de  poetis,  ut  IV.  fl.  25.  II.  flo.  aeque  impares  fumus,    ajc  ulli 

16.     Tum  proprium  etat,  a)cs  epico  aut    füblimi  «rgumento. 

Maeonium  cantum  edens;  pro  Pro  hoc   generali  cum  infigni 

F  dÜecf  u 


$2  Q.    HORATn    FLACCI 

No$>     Agrippa,     neque    haec    dicere,     nee 

gravein 
Pelidae   ßömaclium   pedere  nefeii, 

Nee 

dilcctu  meraorantur  talia  noit-  vocantur,  quod,  nt  alt  Gallio, 
nulla.  In  profa  erat :'  nos  haec  -  matte  nefeiunt  furgere.  —  Docte 
non  -raagis  dieexe  poflumHS,  vero  exprimitur  argumentum 
quam  Pclidae  ftomaclmm  caet.  Iiiadis:  /uujvif  IL/AjyiacTttt»  'A^<- 
Il;a  neque  —  -neque  eft  III.  5.  Tujos  ovXopitii. 
ZJ  fqq.    item  Cic.  de  Orat.  IL 

74.  100.  —    dicere  follenne  de         v.  6.  7.    Curfus  -per  mare,  na- 

carmine  epico.     Propert.  I.  7.  1.    vigationem,  errores  Vlyflis:  ar- 

Dum    tibi    Cadmeae    dieuntur,    gumentum  Odyfleae.  —  dupli- 

Fontice,  Thebae.  ubi  vidc'Burm.    eis»  verfuti,  ,callidi,  exquiutiore 

•—  5-  fioniachum  Sv/aqv  ,  irarn,    vocis   vi.     Vti   enlm  fimplex* 

Pelidae»    Acliillis,     Felei  filii,    oixXovs ,    dicitur  is,  qui,    quae 

ob  ereptam  fibi  ab  Agamemno-    aiiimo  agitat  >  eloquitnr ,  liorao 

naBrif eidern.  res  nota.  —  gra~    certus»     veritatis  nnians;     ita 

vem  exitioCain,  perniciofam  (v.    duplex ,  Partus*    ftwXovs,    wpk* 

ad  I.   2.5.)   Graecü ,    magna    Xocx'kovs ,    notxi'kos  erit  is »  qui 

clade    a  Troianis,     dum  ille  a    fraudulenter  agit,  qui  aliud  ore, 

pugna  abstineret >    affectis.    —    aliud  pevtore  protntum  habet,  u% 

cedere  preeibus  nefeii ,    qui  non    Salluliii  verbis  rem  eloquar,  lio- 

cedit  preeibus,  inexorabiÜ9,  fe-    mo  cailidus ,   fallax.     imrvxw 

rocis,  pervicacis.    v.  A.  P.  120    yX£<r<r«y   paritcv  Vly/Ii    tribuit 

fqq.     Praeftat    knec   ratio    prao    Eui'ip.  Troad.  x285-     os  ***** 

altera  >  qua  finipliciter  fit ,  for-    r«x* 7v   IvSeci*  dvTinvti  ,    muht 

tis,    audax,    pci'petuo  Acliillis    ix*7at9  $tnrv%tf  y\wff<rott  «<ß*X* 

epitheto.     Prifca  vero  fermonis    roi  «tgirigat  (plXot  riSi/utvos  xav- 

fuavitate    ea    neftire    dicimur,    rwv.     qui  locus  inire  vi  JixXw» 

quae   nunquam  perpetravimus,    ammi  iliuuiat.     Idem  in  Rhef. 

aut  nunquam  pafli  fumus.     Sic    395.   (piXu  Xtyeiv  T*kn$is  uUt9 

vxvos    Sophocli    Plüloct.    323.    xov  JtnXovs  ntyvx    ivig.     Spe- 

iivms  xott  dXytuiv  cL$uiiSt  dolo-    etat  etiam  Luc  epigr.  apud  Ze- 

ris  expers  •  et  Qwvij  Find.  Ol.  s*.    nob.   Cent.  III.    23.  ( quod  eft 

.115.    i/tv^iuiV  uyyunjros  9  lingua    Pnllndac  v.  A*  d.Br.  III.  p.  332.} 

verax  vocatur.     Ovid.  ex  Pon-    puan  ro\otviffo^9  rov  ftnkoZv  nt* 

to  IL  9.  45.     Marte  ferox,  et    (ßvKQr#t  x$*l*r**  Myom,  itoXl» 

vinci  nefeius  annis.    Seneca  Nat.     y.iov  ii  toTs  Tfoxott.     ubi  tarnen 

Quaefu  V*  XL    Etcjiae  dcluati    peilune    Zeuob.    rem    expedit. 

yX«^- 


CARMIUVM    L.  I.    C.  VI.   V.  5  -  1 0.  ß3 

V 

Nee  curfus  duplicis  per  mare  Ulixeis 

* 

Nee  faevam  Pelopis  domum 

Conamur,     tenues  grandia:     dum  pudor 
Inibellisque  lyrae  Mußt  potens  vetat 

Laudes 

y\Z*ff*y  fi%Q/uu$ov  ßmiliter  df-  cum  Aegüllif)  ab  Orefte,  liüo, 

xit  Solon  XXX.  4.  (in  Anal.  occüa:    Orefles  ipfe  Fuxüs  agi- 

Br.  I.  p.  75. )   et  duplices  lin-  tatus.     cf.  Prol.  Orefiae  Euripi- 

guas   Plaut.    Truc    IV.    3»    7.  dei.      Quae  oxnnia  fatis  Lirgam- 

Horatius  forte  in  animo  liabnit  et  Tragicia  et  epicis  poetis  car- 

«yjjpot  xo\vTgoirovf  OdyiTeae  init.  riiinis  praebucre  materiam.  Ilic 

h.  varium ,  uti  eum  vocat  Stat.  qüidem  propter  antecedeniin  et* 

Achill.  II.  172.    ubi  male  qui-  vv.  13^-16.  quae  epici  carmi- 

dam  vafrum  Ulyjfem  reponunt.  nis  argumenta  exhibent,  etiam 

Sic  varii   h.    fraudulenti   motli  hoc  de  Pelopis  familia  epicc  u.a. 

Phaedr.  IV.  6.  14*  quod  eadem  ctatiim  intelligere  malim,    etil 

inlcitia  damnatum  ibi  a  quibus-  valde  ad bl audiatur  eorum  Opi- 

dam.  vide  omnino  Rulinken.  ad  nio,  qui  Hör a dum  ad  Varii  tra- 

Tim.  p.  07«  Burm.adVcllei.il.  goediara,     Thyeften,    adlufifle 

205.  Oudend.  ad  Sil.  XV.  157.  autumant.     Paiillo   clarius  lioc 

et  Ouwens.    N.  H.  I.   c  XIV.  argumentum  Tragicis  frequen- 

Fuit,    qui  duplicem  explicaret  tntujn  indicat  Stat.  Silv.  V«  3. 

iigvov,    bis  Oleum  uigrcflum,  96.      Qui  Furios  (Orcftac  im-. 

v.  Rutgerf.  Lectt.  Vcn.  p.  252.  miflas)  regumque  domos  (fami- 

Peius  etiam  Sanad.  exponit  duo  liae    Pelopis)    averfaque    caelo 

flyjfes,  Agrippam  et  Meflalam.  fidera  terriftco  *fuper  intonuere 

8ed  in  talibus  refutandis  com-  cothurno.     ubi  domos  in  dolos 

inorari  piget.  a  Markl.  vel  ob  li.  NoAri  locuiu 

mutalum  nolim. 
v.  Q.    Domum  Pelopis,  fami- 
liam  a  Pelope  oriundam,  faevam,         v.  9  fqq.    Conamur  $  cum  di-  ' 

faevis   ac    cruentis    faciuoribus  lectu ,  de  gravi  argumento :  ut 

infignem,     domefticis  caedibus  tentare   Achillem  de  Achilleide 

infamem.     Referenda  adeo  huc*  fua  Stat.  Silv.  IV.  4*  49*     Nos 

caedes  Oenomai,    a  genero  Pe-  tenues,  tam'tenui  aeparvo  inge- 

lope  patrata,  Thyeltae  liberi  ab  niox   qui  adeo  argumento  levi, 

Atreo  fratre  oeeiii,  et  patri  epu-  tenui  folummodo  vacare  po/Tu- 

landum   dati:    Agamemnon  ab  xnus,  grandia  illa,    gravia  illa 

uxore  Cly  taexnneitxa,  cadenique  epici  gencris   argumenta   enar- 

F  a  rar« 


I 


$4-  Q.  ^ORATII    JXACCI 

Laudes  egregii  Caefaris  et  tuas 
Culpa  deterere  ingenl.  } 

Quis  Martern  tunica  tectum  adamantina 
Digne  fcripferit?     aut  pulvere  Troio  , 

Nigrum 

•  rare  vix  conamur ;  fuave  anti-  bciidas  fibi  fumere ;  hoc  idem 
theton.     Pariter    Ovid.    Amor,    effet ,  «c  fi  Martern ,  ac  heroas 

'II.   iQ.    4.      Et    teuer   aufuros  iftos  fortiflimos,     Merionen  et 

grandia  frangit  Amor.     Seilten-  Tydeum  carmine  celebrare  vel- 

tiam  magis    declarant  fqq.    —  les.     Tacite  igitur  poeta    cum 

Pudor  qui  e  fenfti  tenuis  inge-  heroieis  Homericae  Iliadis  argu- 

nii,     rerumque     traetaudarum  mentis  Augufli  atque  Agrippae 

magnitudine  oritur.   —    Mufa  Tes,    ipfumque    adeo    Varium, 

potens  lyrae  docte  atque  oma-  qui  folus  eas  digne  feribere  pof- 

,  te ,    pro  vulgari ,    quae  traetat  fit,  cum  Homero  componit.    Ad 

lyram  imbellem,  liifibus  tantum  grave  ac  fublime  epos  dclignan- 

'  ac  levioribtts  argumentis ,  non ,  dum    poeta  iternm  colores  de-  * 

item  bellicis '  atque  adeo  epicis  furnfit  ex  Homeri  Iliade.     Nö- 

adeommodatam.     vetat ,  prolii-  rninat  inde  Martern,  a  Troianis 

bet  me,     v.  I.  1.  34»     Laudes  ftantem;.  ex  heroibus  vero,  Me* 

Caefaris,     res  ab  eo  praeclare  rionen,  et  Diomedem,  tan  quam 

•  geftas,  r»  x\ix,  resnota.  Egre-  poeta;  quum  et  alios,  aeque 
gii,  eximii,  unici,  cum  vi  di-  fortes,  et  plures  adferre  potuif- 
ctum,  ut  III.  25.  4*  deterere,  fet.  —  tectum,  indutuxn,  ar- 
imminnere,  obfenrare,  non  ea,  matum  tunica  adamantina,  fer- 
quam  res  poltülant,  dignitate  rea,  iuxta  Homerica:  *Axa'M* 
deferibere:  exquifite  adeo  pro,  xot\xoxfo<*>v**  $  "Agl*  xaXxwW- 
attingere,  enarrare.  Imitatus  fy£,  et  (im.  Mavors  adamante 
eft  h,  1.  Aufon.  Mof.  590.  vi-  corufeat,  Claudian.  in  Conf. 
ctus  amore  tui  •  praeconia  detero.  Prob,  et  01y6.  99.  Prifco  enim 
Obterere  laudem  imperalorum  Graecorum  vAnadamas  de  ferro 
pariter  Cic.  VeiT.  V.  1-  —  c«/-  durüHmo  adhibebatur.  —  Wie. 
pa,  tenuitate  ingeniL  rionen,  nobüem  illum  anrigam, 

*  *  atque  iruigov,  f.  ox*q*x  Idome- 

v.  15  —  16.  Splendidi  ver-'  nei,  draXwroy  "hpi't  dictum 
fus,  quibus  amplificatui»  fupe-  Hom.  ll.  ß.  651.  v,  295.  *— 
rior  fententia.  Ardumn  fane  nigrum,  cum  vi  pro,  tectum, 
opus,  Augiifti  atque  Agrippae  adfpeiTum  pulvere  Troio,  tit- 
ras for titer  geßas' digne  deferi-    multu    bellantium     in    camps 

1  Troiae 


GARMINVM    L.  I.    C.  VI.    V.J1-18-  85 

9 

Nigrcun  Meriönen?     aut  ope  Palladis 
Tydiden  fuperis  parem? 


Nos  convivia,     nos  praelia  virginum 
Sectio  in  iuvenes  unguibus  acrium 


Canta- 


Troiae  excitato :  graphife  pror-  tibi  Cadmeae  dicuntnr,  Pontice, 

fus  de  viro  bellicofo,     qiu  in  Thebae  — •    JNos,  ut  confuemus, 

media  pugna  verfatur.      cf.  IL  noftros    agitamus    antares,     v. 

a.  aa.    PariterValer.  FL  L  13.  Burro.ad  eund.  IL  12.  23.  — 

Noftrum  fecutus,    Vefpanamun  proelia   virginum  ac   iuvenum, 

dixit  nigrantem  -pulvere  Solyrno.  rixas  amaiitinm.      Tibull.  I.  3. 

H.  L  fubcft  ümul  aurigae,  cur-  63.   )iic  iuvenum  feries  teneris 

tu  pulverem  excitantis ,     imi-  immixta  jmellis  ludit,  et  adfidue 

go.  —    Tydiden  >    Diomedem,  proelia  mifcet  amor.  — 1-  acrihm* 

Tydei  f.  heroum   fortüBmuro,  iram  fuamprodentium,  pugnan- 

parem  adeo  Superis,  qui  ftetit  tium,    involantium   in    iuvenes 

adverfus  eos ,  cum  iis  congref-  unguibus ,     quibus    pro    armit 

fus  eü.      Refpexit  band  dubie  utuntur,  follenni  idea;  qua  ur- 

poeta  Homer.  II.  t.  335.    ubi  banitatcm  Romanam  non  ofFen- 

Diomedes  Venerem    vulnerafle  fam  fuifle  apparet  ex  h.  1.     cf. 

et   ib.  855*    cum   *pf°    Marte  Ovid.  Amor.  I.  7.  64.*  A.  A. 

congreflus  dicitur.    Nam  in  hac  IL  451.     Fropert.  III.    6.    5. 

inprimis    pugna  opem  Palladis  ibiqiie  Btirm.'CIaiidian.  Fcfcen. 

expertus  fuerat:  v.  L  I.  ,▼.  856.  IV.   6.    et  Epithal.  Pall.    135. 

Minus  igitur  commode  Intpp.  Emollitur  acris    ifta  puellamm 

laudant   Homerica,    StotUi'kQv,  ira  a  poeta,     ungne*  ipfis   tri* 

iefötov  et  lim.  buendo  fectos,  qui  adeo  in  facie 

non  fedent,    unde  nihil  noxae 

v.  17  fqq*    Ego  non  nifi  le-  verendum  eft.  v.  OblT.  — 19. 20. 

vibns    argumenti»*    et  luübus  Sive  vacui  ab  amore  Turnus,  li- 

lyricis  aptus  Tum.    Ex  his  com-  beri  ab  amore.    fVacuum  pectus 

memorat   eonviifta,    et    proelia  eadem  notione  Propert.  I.  10. 

virginum  3    cum  dilectu;     quae  30.     uti   xtvttj*  xptfctjv   Agath. 

adeo  opponantur  heroicis(  quae  IL  2.    in  Anal.  Br.  III.  p.  33. 

in  Jliade    oecurrunt»    proehis.  five  quid  urimur,  amamus  ali- 

Nos ,  quod  mox.  cum  vi  repeti-  quid  >    amore  puellae  calemus. 

Cur,  initio  verfus,  äd  oppoiitio-  Idem  color  orationis  in  Strato- 

nem  praccedentium,  poni,   fol-  ras    ep.  XXII.    (Anal.  Br.  II. 

leime.    Propext.  L  7.  1.     Dum  p.  364.)   K»vfm  fit   ¥%n  fdy* 

F  3  '< 


86  Q.    HOEATII   FLACCI 

Cantamus,     vacui,     five  quid  urimur, 
Non  praeter  folitum  leves. 

in  rt.  —   non  praeter  folitum,  rum    feries.'      Male  nonnulli: 

ex  more ,    pro  more  confueto  pvoiü  in  amorem  «x  more  con- 

leves9%  ad  levitatem  ac  liilarita-  fueto.     Neque  melius  alii:  pro 

tem  propenli:  pro  confueta  no-  fueta  noftra  amoris  inconftantia, 

ftra  levitate,     iocis   tantum  ac  ut  mox  uramur  aliquid»  mox 

lufibus  accoxnmodata ,     leviori-  vacui  ümus.     Sed  idera  fenfui 

bus'  liis    canendis    folummodo  li.  1.   <jui  in  Propert.  I.   7.    1. 

vacantes.     Jjeviorem  lyram  hoc  Dum  tibi  Cadmeae  dicwitur  — 

fenfu  dixit  Ovid.  Met.  X.  149*  Thebae;     Nos,    ut  confuemns, 

qiiae  opponitur  -pleclro  graviori  noftros    agitawut    amores  „     h. 

v.   143.  h.  carminibus  gravio-  dum  tu  Thebaida  condis;  ego, 

iis  argitmenti.      Hunc   fenfiun  more  folito,   amore»  meof  ca- 

unice    efllagitat  tota    fentenüa-  no. 


CAR- 


cARMipYM  r.  j.  c.  vn.  67 


CARMEN      VII. 

AKGVMXHtTVM. 

iL/»    Munabius  Plancus,     vir  potens  ac  nohüis, 
probabiüs  orator,    Ciceronis  olim  amicus,    quocitm  hin- 
ctvs  fuit  litteraram  mutuarum  ufu  (quales  exßant  libro 
X.  Epißt.  ad  Div.)  initio  turbamm  civilium  Julia  Cae- 
fori  addictus  fuit9  poß  Octaviani  parte*  ampleocus,  et 
Antonium  perfecutus  aiiquamdiu ,  tutic  ad  ISTntinam  fu- 
gato  cum  Afinio  ÜpUione  fefe  conümxit.      Face  facta 
a.  712.  ^of.  fuit  cum  M.  Lepido.        InfcciUis  iiovis 
civitihus  bellis  Antonio  adhaejlt,  a  quo  a.  722.  ad  Octa- 
vianttm  transfugit.    v.  Dio  L.  III.  p9  4.20.    Vellei.  II, 
83*  pr.     Atque  kukis  gratia  ßoruiffe  quidem  vifus  eß9 
magnisque  Jwnoribus  fwictus,  dum  etcenfor*  et9  quod 
Torrcntins  e  numo  doctt,   Vrbi  praef  actus  fiut :  fed  cum 
effet  vir  fummae  inconßanliae  dubiaeqne  fidei ,  nunquam 
ex  animo  favere  fibi  out  falis  fidcre  Octavianum  intel- 
leocit;  licet  omnem  daret  operam ,  illi  ut  gratiofus  fieret, 
atque  etiam,  ut  Augußus  appcllaretur,  poßcro  tempore 
perficeret.     v.  Sueton.  Aug.  VII.    Vellei.  XI.  91.   pr. 
Ceii forin.  21.     Igilvr  qnum  multos  dijjiciles  cafus  per 
tumulevs  civües ,    quanquam  fua  fere  culpa ,    expertus, 
contraxiffet  tarn  inde9  ut  ßt9  viapiam  animi  aegritudt- 
nem9  atque  nunc  et  contemni  fe  vidijffet  a  viris  bonis  et 
gravibus  (p.  Vellei.  II.  83-  extr.)  et  femper  fufpectum 
ejffe  Augußo  fuum   ingenium,   ßbique  metuendum,    ne 

F  4.  quando 


<s 


1 


88  Q«    HOBATII    fLACCl 

I 
quando  fubtto  etoeideret  Ulius  gratia;  tandem9  maerore 

victus,  voluntorium  exfüuim  rqeditari  coepit.  Iam  quitm 
iis  temporibusmulti9  qui  patria  carete  maüent9  ■  quam  in 
timore  viveref  eivitates  Graeciae9  quae  et  Utterarum^x 
inprimis  phüofophiae,  cultu  fiorerent  #  et  miti  infuper 
taeü  temperte  gauderent,  in  his  vero  maxime  Rkodum  aut 
ßfitylenen  (v.  Cic.  adDiv.  If.J*  et  flL  3 .)  peterent; 
hoc  Hern  Plancum  f ecuin  conßituiffe ,  ex  ipfo  carminis 
initio  eiusque  exitufatis  prgbabiUter  ßatuere  licet.  Ho- 
-ratius  igitur9  etß  eius9  mutandae  vrbis,  atque  in  privato 
fe  continendi  haud  improbaret  confilium,  a  Graecia  ta- 
rnen anirnum  eius  abducere  conatus,  ut  in  Tihurtinam 
potius  regionem9  Italiae  amoenißimam ,  fecedat9  cum 
exhortatur.  Praeclara  hoc  arte  adornavic  poeta9  fum- 
maque  urbanitate  conßlium  hoc  fuum  Planco  yrobare 
Qggreffus  eß.  Laxides  quidem  fuas  effe  alt  Graeciae 
civitatibus,  easque  multorum  carminibus  fatis  effe  cele- 
bratas:  fe  tarnen  Tiburtini  agri  dulcedine  miro  modo 
offici,  ac  maximopere  teneri.  In  quo  nobiliffvmas  Grae- 
ciae eivitates  percenfet9  neque  tarnen  eas  contemnere  velle 
putandus  eß  praelato  Tibure.  Dum  igitur  Tiburtinae 
regionis  amoenitates  vberius  extoüit*  tecte  ßmul  atque 
venuße  admodum  Planco,  ut  in  hanc  fecedat9  ibique9 
genio  indylgendo,  anirnum  cutis  exoneret9  innuere  voluijfe 
videri  debet;  quod  idem  pauUo  drfertius  declarat  v*  £o. 
Munita  vero  ßc  ad  confoUmdum  erigendumque  amicum 
via  9  eundem  9  ne  fe  perpetuo  maerore  maceret  atque  c'on- 
ficiat*  fedulo  dehortatur*  Ipfam  enim  naturam  non  in 
perpetuo  quafi  hictu  effe ,  nubUaeque  tempeßati  fucce- 
dere  ferenatn  atque  tranquülam.     Anirnum  adeo  aegri- 

tudino 


CARMINVM  X,.  I.   C.  VJI. 


89 


tudine  effe  tevandum ,  et  quidem ,  quod  praefentiffimum 
fit  remedkim,  vino;  omninoque  meliora  effe  fperanda. 
Dbcte  atque  gravite?  hoe  Teueri,  tarn  fortiter  adver- 
fos  cafus  ferentis  eocemplo  '  commonßrat ,  quem  hone 
ipfam  animi  fortitudinem  fociis  fui*  praecipientem  in- 
ducit* 


F  5 


AD 


QQ  Q.  vHORATn   FLACGI 


AD     MVNATIVM     PLANCVM. 


L 


audabunt  alii  claram  Rhodon,    aut  Mlty- 

lenen, 
Aut  Ephefon,     biiqarisve  Corintlii 

# 

Moenia 


v.  i—9<   Civitatum  et  re-  IT.-  62. '  ut  adeo  illos  refpexeric; 

gionum  amoeniflimarum  Grae-  qiii   fabulas  Rhodiorum  dome- 

ciae   enuraeratio ;     de   qua    v.  Ricas  *   de  Rhodi  origine ,  Solis 

Argiun.  Imitatus  Nofirum  Mar-  ciiltu,      caet.     pertractaverint» 

tial.  IV.»  55.  X.  68-     J-auda-  Conf.  loc.  claff.  Pindar.  OL  VI. 

bunt  nota  forma  graeca  (e.  g.  — -  JVRtylenen,  Lefbiurbera,  et 

Find.  Ol.   IX.  160.     Alia  vide  natura  et  defcriptione  aediftcio- 

apud     Graevium    Lectt.     Hef*  rum  et  pulchritudine  inprimis  no~ 

c  Y.)  pro  laudent  licet,    cele-  bilem,  iuxta  Cic.  Orat.  contra 

brentperme,  extollant:  ut  I.  Riill.  c.  14.   pulckram  ideo  vo- 

6.  1.     Obferva  copiam  poetae  cat  £p.  I.  11.  7.    naytiXsfv  *ftJ 

invariandafententia:  laudabunt  Hockj*  Longus  Faß.  iuit. 
alii ;  funt;  quibus  ununt  opus  efi 

eelebrare;    plurimus  dielt;    nie  v.,2.    Ephefon*  nobiliUvmam 

non  tarn  pereuffit.  —    Rhodon  Aliae    urbem.     $owv   ßawtXtlav 

claram*  illußrem  et  nobilem  (ut  'luvw9  ray  togi  neu  fwyvais  mSmh 

Tocat  Catull.  IV.  ^.  claramMax*  rdrav    voeät   Antipat.    Sid.    c 

tial.  XIV.  68-  2.)  cum  pulchri-  XXXVI.  (Anal.  Br.  IL  p.  16.). 

tudine  aedium,  mercatura,  luxu,  —  moenia  Corinthi  pro»  Corin- 

tum  vero  artibus  et  pliilofopnia.  thum ,  ut  faepius.    Ü/Xarof  X«- 

Nifi.    forte    praeftat    explicare,  §rafus   fctcoö  Ssof/uarovs    «ft/X«; 

Solis  radiis  iUuibratam,    quate-  vocat  Bacchylides   apud  Stepb. 

nus  liaec  infula,  Soli  facra,  nun-  fragm.  Lyr.  p.   572*     bitnarit, 

quam  eins  radiis  et  luce  pror-  quae  inter  duo  maria ,  Acgeum 

fus  carere  dicitur.      Atque  de  et.  Ionium,    fita  eft.      Bimares 

hunc  locum  aeeepit  Lucan.  VIII.  Sifyphi  twras  Corinthum  vocat 

248*  claramque  reliquit  fole  Rho-  Senec.    Qed.  2g2.    adde  Ovid. 

don.  adde  eundem  V.  50.  Plin.  Fall*  IV.  501.    Trift.  I.  11.5. 

Eft 


CARMINVM   £.  I.  c.  vir.   V.  1  -  ff. 


91 


Moenia  vel  Bacclio    Thebas,     vel   Apolline 

Delplios 
Infignes,     aut  Theffala  Tempe. 
Sunt  quibus  unum  opus  eft,   intactae  Pall^- 


dis  arces 

•»  - 

Carmine  perpetuo  celebrare,   ' 


Inde- 


Eft  'e  *gt.  tA*k*99959  u/uQ&k-  inde  ab  urbis  primordits  conti) 
Xotffffos.  Corinthi  opulentiam  nua  ferie  detcxtas  comprehen* 
celebravit  iam  Homer.  IL  aß-  dat.  Eodem  feudi  perpetuum 
ntif  et  Pind.  OL  3.  4.  oXßiav  carmen  dixit  Ovid.  Met.  I.  3. 
vocans;  ut  feriores  taceam.  et  Martial.  VI.  64.  10.  Siliunt 
-—3.  Thebae,  Boeotiae  urbs,  vocat  perpetuum  ob  belli  Punicl 
multorum  carrainum  aTgumeuta  fecandi  liifloriam  carmine  con- 
praebuit ;  in  bis  inprimis  fabu-  textam.  —  7.  tndeaue  .  .  • 
lae  de  Baccbi  origine  ac  religio-  olivam,  et  inde  nominis  fibi  fa- 
lle decantatae.  Hinc  infignes,  mam  parare.  Adiecta  haec  ad 
cclebratae  Baccho.  —  Delphi,  exornandam  prioris  t.  fernen« 
Phocidis  civitas,  Apollinis  tern-  dam  puta.  Nimirum  poetae» 
plo  atque'  oraculo  celebris.  —  qui  aliquo  carmine  inclaruerunt, 
Theffala  Tempe,  amoeniflimas  coronam  iibi  facultate  fua  poe- 
Tlieflaliae  convaJles,  inter  Of-  tica  peperifle  dicuntor;  et  ipfa 
Dan  et  Olympum  montes.  yK  Corona  praemii  loco  iplis  data 
Aeliazu    V.  H.  III.  1^  dicitur.     Hinc  ederäs  I.  1.  29. 

ipfe    vocat    praemia    doctaruut 

.v.  5—  7.    Alii  Athenas  folas  frontlum,  et  lauro  meritis  qua«« 

laudaut.  Sunt  quibu?»  aliis  unum  fita  comam  fuam  cingi  a  Melpo- 

uniciun  opus  efi,   in  hoc  folo  meue  poftitlat  in.  30.  16.     Ja 

laborant,  hoc  folum  agunt,  ut  adeo,    qui  carrninis  aliquod  ar- 

arces    Palladis,.   PaUadi   facras,  gumentum  fibi  tractandum  fu- 

HxoQirokiv,     Athenas  celebrent.  mit,    coronam   inde  libi  parat, 

—    intactae,   virginis,    perpe-  h.  famam  et  gloriaxn.     Hinc  ec 

tuo  Minervac  epitheto.     Pallas  ei,   cuius  laudes  carmine  cele- 

«xjmc/cx,  xoXtds,  quae  retinet  fum«  brat,  quem  adeo  pofteritati  com« 

mit  in  urhxbus  arces  iuxta  CatulL  mendat,  coronam  poeta  necter* 

LXiy.  Q.  fatis  nota.  —  carmi-  dicitur.     v.  ad  I.  26.  g.     Iam 

ne  perpetup,  titti  xv*Xfx£,  quod  haec  Corona  pro  vario  carminis 

omnet  Atlienitnuüm  res  geftas  argumento    pQtcft    effe  varia; 

mrrtca 


/• 


/ 


I 

I 


Q2  Q.    BORATII    FLACCI 

Indeque    decerptam    fronti    praeponere    oli- 

vam. 
Flurimus  in  Iunonis  honorem 
Aptuxn    dicit   equis   Argos    ditesque    Myce- 

nas. 

Me 


myrtet ,     quae  erotico  poetae ;  ponere.     Praeponere  dixit  poe- 

ederacea ,    quae   Bacchi   laudes  ta,  piopter  adi.  fronti*  h.  capiti. 

canenti ;  laurea,  quae  epica  tra-  eodem  omatu  praemia  frontium 

ctantipraemio  cedit;  etfi  in  his,  I.  1.29»     Iam  vide,  quomodo    . 

ut  omnino  tibi  conftent  poetae,  verfus  Lucretii,  quo»  ante  ocu- 

nion    facile   exfpectes.       Docte  los  babuit,  imitatione  nobilita- 

vero    poeta  Athenarunv  laudes  rit,  I.  926.  et  IV.  3.   iuvatque   [ 

celebranti    coronam    oleaginam  novo*  decerpere  flores,  inßgnem- 

tribuit ,    quod  Minervae   facra  que  rneo  capiti  feiere  inde  coro* 

erat  oliva,  et  quod  in  arce  Atbe-  nam ,  unde  prius  nulli  velarunt 

narum  fervabatur  facta  ißa  olea>  tempora  Ätufae.  Multa  vero  ex- 

quam  ipfa  Minerva  in  e,ius  cum  titer  e>carmina,  quae  origines  ac 

Neptunp  fuper  urbis  recens  con-  fabulas  Atticas  antiquiores  com- 

ditae  appcUatione  ac  tutela  cer-  prehenderent ;  qualia  Jine  dubio 

tamine  protulerat  (v.  Herod.  V.  fuere  'Ar£/<Jof  et  Quentios  nomi- 

$2.    Sophocl.  Oed.  Colon.  6q6  ne  infignita. 
fqq.   ibique  Scbol.)  e  qua  et  ex 

aliis  facris  oleis  victores  in  cer-        v,  8-  9-     Vlurimus ,  plurimi, 

taminibus     poeticis    ( r*rp<*Xo-  multi  dicunt ,  canunt,  celebrant 

yiotit)    quae    in    Panathenaeis,  (v.  ad  I.  6.  1.  et  5.)  Argos  ap~ 

lüdia  Minervae ,    fierent ,  coro-  tum  equis  tci  nutriendis ,    pro- 

nam     accipiebant.     v.     Meurf.  pter  pafcua  fua,  ex  Homericis 

Panathen.  c.  XI.  (T.  VII.  Thef.  epithetis,  "Afyos  Iftxoßor'ov,  l*- 

6ronov.)  Sic  exornationem  prae-  xorgo(pov,  TJieocr.  XXIV*  129. 

claram  h.  1.  facile  agnofcas.  Iam  txirtjXotrov    et    Pindaro    Ifthm. 

de  verbis  breviter  difpiciamus  £  17.  Vxxtov.    Apta  enim  regio 

—  inde  ex  hoc  carminis  argu-  poetis  dicitur ,  quae  bonum  ali« 

mento,  quo  Athenas  celebrave-  cujus  rei  proventum  atque  ali- 

rk,  olivum,  coronam  oleaginam  menta   praebet.      Solum    pecori 

decerptam  -praeponere ,  pro,  de-  aptumVirgil.  Ge.   II.   234.  — • 

cerpere,    fibi  parare   et  fronti  ßfycenas  dites*    epitheton  Ho- 

fuae  praeponere ,  capiti  fuo  im-"  mericum ,     xoXvxgvcrQS  Mvwf  v* 

tl.  9. 


carmjnvm  jl.  i.  c.  vii.  v.  7-13.        93 

Me  nee  tarn  patiens  Lacedaemon 
Nee     tarn    Lariflae    pereuflit     campus     opi- 

•  mae, 

Quam  domus  Albuneae  refonantis, 

_  * 

Et  praeeeps  Anio,     ac   Tibvrni    lucus,     et   , 

uda 

Mobili- 


II.  jf.  ißo.  eierte  Agamemnonis  tiehs,  refer  ad  feveram  Sparta-  / 
temporibus.  —  in  lunonis  ho-  norüm  difciplinam;  naxn  fum-  l 
norerrty  inArgivaruxn  fabulanim  ma  eorum  virtus  in  patientia  " 
expölitione  magnae  fanelunonjs  ponebfttur  iuxta  Nep.  VIT,  11. 
partes  effe  debuere  propter  eul-  4*  —  campus  ZMriffae,  ager 
tum  huius  deae  ifti  regioni  pro-  circa  Lariflam  ThelTalUe  urbem, 
prium  ac  domeflicum.  PofTunt  ut  rura  ojrpidi  I.  1.  16.  opima'e 
et  hymni  in  lunonis  honorem  proprie  ad  campnm  fpeetat :  eft 
facti  intelligi,  qiü  adeo,  epice  vero  Homericum  epitheton,  igt* 
traetati,  fabulas  Argivorum  dö-  ßmkos9  lgißu\a.$>  IL  ß.  341.—^- 
mefticas  expdnerent ,  in  quibus  -percujjit ,  atiimum  meum  tetl- 
ipla  regio,  quippe  fedes  earum,  git,  commovit,  delectatiorie  ce- 
cura  urbibus  meniorari  debuit.  pit.  Iam  Lucret.  I.  922.  acri 
De  Iunone  Argis  praeeipue  eul-  jjcrcujßt  thyrfo  laudis  fpes  mo- 
tz nota  omnia.  vide  vcl  Yirgil.  gna  meum  cor.  cf.  Virg.  Ge. 
Aen.  I.  24.  II,  476.  Aeu.  IX.  197. 

v.'io.  11.    Iam  exfpectafles  v.  12  — 14«    Prae  his  omiu- 

oppofitionem:  müii  Tibur  prae  bus  Graeciac  civitatibus  Tibur 

liis  otnnibus  placet.     At  neque  Planco     commendaturus    poeta 

nunc  quidexn  rovocare  animum  eiusdem  defcriptiom  paullo  lon- 

ab  urbibus  graecis  poteft;   Ted  gius     immoratur  'eamque    per 

ILacedaemonem  adhuc  et  Larif-  partes  ductani  fuavülima  pictu- 

fam  in  ipfam  transitionem    in-  .  ra  abfolvit.     Pro  fönte,    unde 

fert.     Forte  hoc  loco  ipfe  Ho-  Albula  oritur,   docte  eft  domus, 

ratius  fenfit,  quam  partim  fiu-  antrumNymphae  eiusdem  fluvii,  x 

vis  longa  üta  urbium  graecarum  Albuneae.    Föns  eiüfn  cuiusque 

eflet  enumeratio,   et  hac  artifi-  fluvii  d ei  veJNymphae  eiusdem 
ciofa  orationis  iunetura  ac  va-,  fluvii  fedes  eil,  utpervulgntum. 

riatione  legen tium  failidio  oeeur-  Sic  Propcur.  I.  20.   34.     Pegen 

xftt  voluiffs   videtur.  —    7?«-  vocat  doniwnhumidam,  Nymyhis 

Thy. 


<)4  $•    HORATU    FLACCI 

Mobililms  pomaria  ri'vis. 
Albus  ut  obfcuro  deterget  nubila  caelo 

Saepe  Notus,     neque  parturit»imbres 

< 

Perpetuos:    ßc  tu  fapiens  fipire  memento 

Trifti- 


Thyniaßn  gratam;  adde  Mar-  Deo  indigeq  confecratus.     Xi-    ' 

tial.  IV.  57.  8-  Heinfius  domum  burnus  enim  L  Tiburs ,  Tibur« 

Mbuneao  fylvam  Albuneae  co<-  tus ,  cum  Catillo  et  Cora ,  fra-    ' 

gnominem   interptetatur ,    lau-  tribus»    Tiburis  conditor  liabi- 

dato  Piud.  OL  ß.  16.  ubi  Acra-  tus.  v.  Plin.  XVI.  44.  «Heyn.    . 

gas    urbs    eiusdem  cum  fluvio  Excurf.  VIII.  ad  Aen.  VII.  p.  1 5 1 . 

Hominis    ofay/ttec  .«trtt/uov  dica-  Lucum  memorat  etVirgü.  Aen. 

Cur;     quae  tarnen  ratio  partim  VII-  ß2.  lucosque  fub  aha  — 

procedit.  —  refonantis  proprio  Albunea :    qui  adeö  fonti  Albu- 

od  domum  f.  fontem  pertinet;  neae  fubiacebat.     —   14*     Po-   1 

paulo  iufolentius  ad  ipfam  Nym-  maria  Tiburtinae  regionis  olim 

pham    relatum':    uti    fere  Pro-  in  maximo  pretio  fiüfle,  e  pln- 

pert.  II.   25.  49.  nymphas  tota  ribus  poetarum  locis  cognofei-    ' 

urhe  crepitantes  dixit.     Virgü.  tur.     v.  Broukh.  et  Burm.  ad 

Aen.  VII.  85.  de  Albunea:    w*-  Prop.  IV.  7-  81*     Drakenb.  ad 

Tfiorum  quaeniaxima  facro  fontß  Sil.  IV*  225.  et  BentL  ad  h.  1. 

fonat.     v.  OblT.  ad  III.  15.  15.  —  uda>  irrigata.   cf.  III.  29.6. 

—  13.    Anio  fluvius,    per  Ti-  «IV.  2.  50.  —  mobilibus,  ornat, 

burthiorum    fiues  decurreus  et  \it  lyinpha  fugax  II.  3. 12.  aqua 

in  Tibcrim  defluens,  ut  ait  Vib.  trtpidans  Ep.  I.  10.  21. 
Sequ.  c.  7.  v.  Dionyf.  Halic.  V. 

p.  305.  et  Pemfter.  Etr.  reg.  II.  v.  \$  fqq.  In  Kanc  amoenilli-    " 

c.  15.    et  Cluver.  ItaL  ant.  II.  mam  regionem  fecede»    ibique 

p.  711.  —  praeeeps,  nam  pro-  genio  indulgendo  curarum,  qui- 

pe    Tibur    de    fcopulis    cadit.  bus  te  nunc  maecras ,  oblivifce- 

Ovid.  Amor.  III.  6.  45»  fwi  Ver  re'     Perpctuo  enim  ne  te  mae- 

tava  faxa  volutus  Tiburis  Argei  rore  conficias ,  ipfa  rerum  natu- 

pomifer    arva    rigas.     Propert.  ra  ac  vici/Rtmlo  te  deliortatnr. 

III.  4*  4*    Candida  qua  geminas  Vidcs  eiiim  ferenam  tempefiatem 

cfient\unt  cuhnina  turres,  et  ca-  fuccedere    nubilac.        Praeclara 

dit  in   patulos  lyrnpha  Aniena  vero  ac  prorfus  lyrioa  fententia- 

Jacus.    adde  Stat.  Silv.  I.  5.  gi.  rum  inflexio  I    v.  ad  v.  £0.  — 

ot«I.  5.  £5.  — -     Tiburni  lucus,  ut  farpe,  oTx  rt  ^roXX«,  follenni 

Tiburno,    tanquam    lieiui    Tel  more  in  coinparatione.  —   No- 

tus 


CARMINVM  I*.  X.    C  VII.    V,   l4Ä2l.         £5 

Triltitiam  vitaeque  labores 
Molli,  Plance,  mero :   feu  te  ftügentia  Egnis 

Caftra  tenent,     feu  denfa  tenebit 
Tiburis  umbra  tui.       Teucer  Salamina   pa- 

tremque 

Quura 


tus  albus»  \tv%Qvoros>  *gyi<rrrisf  ruflico  viras.     Militiae,   quod 

Apolloxu  Rh.  IV.  1629*   ab  ef-  generalius  erat»  fubftituit  caftra,. 

fectu.  Sic  Favonius ferenus  Flaut,  et  vitae  ruiticae  regionem  Tibur- 

Merc.  a.  35.  quifacit  tranquiU  tinam,     quae  exqiiiiitinirna  eft 

litatem,  ut  ipfe  y.  56.  explicat.  inflexio  ad  connlium  poetae  pri- 

Venti  fereni  Ovid.  FaiL  I.  6Q1.  xnarium;  duraamico,  in  caftris 

clarus  Aquilo  Virg.  Ge.  I.  460.  nunc  verfanti,  non  difertc,  fed 

-purus  Boreas    Lucan.  V.  704*  tecte    fuadet    Tibnr    feccdere. 

elarus  Eurus  Rutil.  Irin.  I.  541.  Quo  et  valet  temporum  ratio: 

nbi  v.  Intpp.  et  Larnb.  h.  L  —  &vc  te  caftra  tenent,  live  Tibur 

deterget*    fugat,    pellit  nubila.  tenebit,     Naxn  tenebit  tdmodum 

Kubila  folis  radiis  deterfa  firrti-  molliter  Horatii  exprimit  conü- 

liter  Claudian.  de  VI.  Conf.  Ho-  lium ;    quo  eodern  Tiburtinum 

nor.  559.  —  caelo  obfturo,  ob-  agruxu     tantis     laudibus     w. 

fcurato,  nubibus  obducto.    Or-  12  —  14.    extulerat»    —    juU 

2Ut  h.  L     —16.  parturit,   ex-  gent ia  fi gnit  militaribus,  aquilit 

quifite,    pro,     parat»    adducit  anreis,  aliis.    graphice  hoc  — 

imbres.     —  17.   Perpetuos  do-  tenent »    ü  ibi  verfaris,  es.  — • 

cte  pro  adv.  perpetuo.  —    Sic  denfa   nernorum    umbra    circa 

fu  conünuo  maerori  ne  indul-  Tibur  tuum,    quod  ideo  aroas, 

geas,  aliqüandoyini,  cocrce,  tcm-  1  üben t er    ibi    rnoraris.       Forte 

pera,    pelle  triftitianu  —    «Sa-  etiam  in  ea  regionevillamFlan- 

-pientt  quod  (apientis  eft,  lapien-  cus  habebat. 
ter,  11t  I.  11.6.  fapias.  —    vi* 

tue  labores ,    aertunnas ,    curas  v.  2 1  fqq.   Sententiam,  vino 

animi.  —  19.  nufro  molli»  nem-  curas  cflc  abigendas,  ac  meliort 

pe  vetuftate,  vel  omnino  dulci,  fperanda,  praeclare  poetaaniroa- 

pmXotKy.    Molle  Calenum luven,  vit,  fummainque  ei  vim  ac  gra- 

J.  69..  vitatem  conciliavit,dujn  nobi- 

v.   19.    Vulgare   erat:     ubi-  lern  prifcae  nntiquitatis  heroem 

auique  fis.     Pro  hoc  erat :    feu  eam  praeeipieutem  inducit.    Do 

in  ruiiitia  verftris,  live  in  otio  condiiioue,    Aiaci    et    Teucro» 

Tclamo- 


Q6  q.    HOHATII    FLACCI 

Quum  fugerfet ,     tarnen  uda  Lyaeo 
Tempora  populea  fertur  vinxifle  Corona, 

Sic  triftes  adfatus  amicos:    i 
<luo  nos  cuxnque  feret  meliöf  Fortuna  pä- 

*     rente, 

Ibimus 


Telamonis  filiis,    ne  alter  fine  admodum   atque   concife    poe- 

altero  in  patriam  Tediret ,  a  pa-  •  ta  elocutus  eft  —    uda  Lyaeo 

tre  proj*ofita,  de  Tencriqne  exi-  tempora  proprie, ,  et  ex  ufu  poe» 

lio,  eiusque  adCyprum,  in  qua  tarum  loquendi  follenni:   tum 

nrbem  patriae  cognominem  con-  vino  hanÄo  tiunent,  incalefcunt, 

deret ,     perrulgata  omnia.     v.  ac  madent  fudore  tempora.     Ti- 

Pind.  Nero,  t.  j6  fqq.  Sophocl.  bull.  I.1    2.   3.      Neu  quisqttam 

Ai.  1036.  Eurip.  Hei.  91.  Virg.  tnulio  perfufum  tempora  Bacchö 

Aen.  If  623.    et  VelleL  P*t.  I.  vxcitet.  —    vinxiffe,    cinxüle. 

1 .  init.     Transfumta  haec  nar-  —  populea  corona  follenni«  in 

ratio  forte  e  poetae  graeci  dra-  facris  Herculia.    t.  Virgii.  Aen. 

mate,  idque  e  fcena,  ubiTeuccr  VIII.  236.     Docte  adeo  poteu 

in  itinere,  appulfa  ad  litus  nave,  Herculi    a    Teuere    facrificium 

ciun  (oeiis  Herculi,  exulumDeo  paratum  innuit.     r.  ad  t*-  21. 

tutelari,  facriim  faecret,  et  inter  — —  24*    triftes,  de  futuro  folli» 

cpulas,  fe  illosque  exhilaraturus,  cito» ;  etiam  ob  exilium.    Male 

ea ,    quae  fequuntiir ,    diceret.  Cruq.    —  amicos,  (pikovs  iratU 

Exftabat  etiam  Pacuvii  tragoe-  pove:    mox  focios  exilii  fui  ac 

dia,   Teucer  (Cic.  de  Or.  II.  46.)  viae  comites  dictos.     —  adfa* 

et   ipfa    bnud   dubie  e   graeco  tus  ad  confolationem  trahitur  a 

exemplo  expreua.  ^  quum,  li-  nonnullis,  ut  V.  13.  ig.    quod 

cet,  longe  infelicior  te,  fugeret  argutius  videtur. 
a  patre  in  exilium  pulfus,  mare 

exul  pererraret;   tarnen  tan  tum  v.  25  fqq,    Quocunque  terra* 

abfnit,    ut  hocce   infortunium  mm,    in  quameuuque    rerraxri 

änimum  eius  frangeret ,   ut  po-  nos  Fortuna ,  fatum  feret,  du-* 

tius,   Tino  exhilaratus,    focio4  cet,  quamciuique  nobis  habitan- 

fuos prifÜnorum  malorum,  quae  dam  ailignabit,  ibimus,  eamus, 

fortiter  tulüTent,    recordatione  eam   petamus.     Ad  fententiam 

erigeret,    et  ad  nova  fubeunda  Virgil.  Aen.  V»  7°9»    qu&  f*** 

Tino  invitatos  excitaret.      Teu-  trahunt,  retrahuntque  fequanmr ; 

crum  aorona  caput  vinxifle,  ri-  quidquid  erit,   fuperanda  ottutif 

noque  fe  largrus  in vitaHe,  docte  fortuna  ferenda  eft.    —  melior 

patente, 


CARMINVM  L.  I.    C.  VH.    V.   22 -30.  97 

Ibimus,     o  focii  comitesque. 
Nil    defperiuidum  Teucro    duce    et  aufpice 

Teucro; 
Certus  enim  promifit  Apollo* 
Ambiguam  tellure  nova  Salamina  futuram. 
O  fortes,    ,peioraque  paffi 

Mecum 


parente,  indulgentior,  benignior  oraculo.  —  Salamina  iflam  ve* 

Telamone,    patre:    cum  vi  ad-  tercm  ambiguam   futuram,  du- 

iecturo,    ad  erigendos  feciorum  biam,  dubii  n'omiiiis  forc,  nova 

animo*.     Nititur  vero  ifta  fpea  tellure,  propter  novam  Salami- 

melioris  fortunae  oraculo  Apol-  na,    in  alia  regione  a  me  con- 

bnis»     Teucro    dato,     v.    2Q.  dendam;  Salaminis  nomen  du- 

—  27.    Nil,    xotr    oüfr,    non  bium  et  ambigutim  fore,    alia 

defperandunu  —     Teucro  duce  eiusdern  nomkiis  a  me  condita; 

0t  a.  T.    dura  Teucer  vos  du-  dubitatum  iri,     utra    Salamis, 

cat,  Teucri  (cum  vi  repetitum)  reeemiore  a  me  eodem  nomine 

aufpiciis  novara  federn  quaera-  appcllata,  intelligenda  fit,   h.  ut 

tis ,    cum  vi  dictum  pro ,    me  iam  monui ,   aliam  a  me  condi- 

duce,  meo   ductu,   meo  aufpi-  tum  iri:    nihil  amplius.     Con- 

cio.     v.  Obfl*.  ftituit  vero    Salamina  cognomi-  \ 

nem  patriae  fuae  in  Cypro  in-  ' 

v.  2&.  Apollo  certus,  qui  ve-  fula;  ut  Vellei.  ait  I.  1. 
ra,  exitum  haben tia  oracula  edit, 

*X>l$nt,   nt  faepius  de  vatibns.         v.  30.  Fere  utVirgil.  Aen.  I. 

v.   Intpp.  ad  Lucan.  IX.   512.  199*     O  pajfi  graviora,    dabit 

adde  Sidon.  Apoll.  VII-  27.  —  «k«w  Ins  quoque  finem,    ex  Ho-    . 

promißt,   vaticinatus  eft.      Et-  meri  rmitatione  Od.  p,.  208.  et 

iam   hoc  verbum  de  variciniis  Orph.  Arg.  1146.    rXvrs  <pl\o$ 

proprium,     v.    Ovid.    Faß.   I.  rev  fiox^ov*     Ar«/  wv  rot  svrs 

517.    Star.  Theb.  II.  169.    IQ,  xlptw  fXfrofitat  *9<rrjt?tr$as.  — . 

475.  et  Achill.  II.  342.  ü  qui  tarn    förtiter   praefentia  ' 

mala  toleratis ,   imo  Kis  peiora, 

v.  29.    Mira  enuntiatio  fen-  graviora  tanquam  viri  iam  per- 

tentiae  vulgaris:   novam  a  me  pefll  eftis,    unde  fperare  licet, 

Salamina    conditum     iri.     Sed  vos  et  leviora,  quae  nobis  forte 

egregie   fervavit  ro  Jfro*  poeta  fitperanda  lint»     aequo    animo 

in    lcdJciido    ambiguis    verbil  laturos.     ^51.    mteum  prae- 

C  clar« 


98 


Q.   HOBATH  FLACC1 


t 

Mecum  faepe  viri,  nunc  vüio  pellite  curas: 
Cras  ingens  iterabimus  ^equor. 


\ 


clare    adiectum,.  propter  md,  pcterans,    iterum  navigabiimis 

patria  expulfum;     nifi    finapli-  (cf.  ad  I.   34.  4.);    yino  ani- 

citcr  ad  confolandos    fociorum  mofi  facti  novos  labores  forti« 

animos    valet,   tqnod    eosdem  ter    ,fubcanius      atque     tolerc- 

labores  et  ipfe  for  titer  tulerit.  pus.      Ergo    ad   Utas    appule- 

—  {J2.    itcrabimus  aequor,  do-  rant,  facra  HercuU  fittturi.  — 

6t*  t  pro»  Cttrfum  in.  maxi  re-  ing*ßs9  onuc 


m—m 


C4R- 


\ 


I 

— —— —^—  I    ■  I .   I  II  I  , 


c    ^    UM    E    N      VI  IL 

JLtydia9  ciikis  pofflm  meminit  Horatius ,  Sybarin  ita 
amore  £0rruperät9  ut  omiffis  omnibus,  quae  ingcnuum 
adoUfcentem  Romamim  decerent,  ßudiis  atqüe  exercita. 
tionibüs,  totum  fe  mollitiei  traderetf  atque  apudfe,  tan- 
quam  Achilles  in  Lycomedis  gyttaeceo,  delitefceret.  Poeta 
igitur,  ut  Sybarin  ab  hoc  amore  avocet,  mores  eiusgene- 
rofamque  indolent  nunc  defiexam  alt/ue  in  peius  muta- 
tam  picturis  quibusdam  vivide  deüneatam  ei  ob  oculos 

4 

ponit9  ita  tarnen,  ut  huius  rei  culpamin  Iydiam,  quae 
cum,  ülecebrarum  fuarum  laqueis  conßrictum  teneat,  to- 
tam  transferat,  eamque  tanquam  fundi  calamitatem 
ideo  obiurget.  Argumenti  huius  fcvitas  praeclaris  orna- 
tus  lyrici  compenfatur  virtutibus,  eique  pertractatione 
docta  ac  vivida  haud  vulgaris  accedit  gratia.  Sub  Syba- 
ris  nomine  nobäem  aliquem  Romanum,  forte  equeßris 
ordinis,  totere ,  propter  campeßres  eooercUationes  vv.  4 
piqi  memoratas,  recte  coüigas. 


G  2  AD 


\ 


lOO  Q.    HORATII    FLACCI 

AD       LYDIA     M. 


L 


ydia  die,     per  onines 
Te  deos  oro  ,  Sybarin  cur  properas  amando 
Perdere?     cur  apricum 

1      Oderit 

• 

v.  i  fq*  "Animatur  totum  fuiff«  campeftribus  ac  rnilitari- 
carmen  oratione  acj.  Lydiam  bus,  quae  generofum  adolefcen- 
direeta,  qua  ei  exprobrat,  quod  tem  decerent,  itudiis,  vacaJOTe 
Sybarin  untere  fui  irretitum  te-  eum  natatioxii ,  palaeftrae  et  Tic 
neat,  ficqiie  ignavum  ac  mol-  porro:  nunc  contra  omnem  cum 
lern  reddat.  Satis  urbane  adeo  laborem  fubterfugere,  atque  mol- 
Sybari  amorem  erga  Lydiain»  litie  dÜHuentem  in  Lydiae  finu 
tanquam  mollitiei  -eins  atque  delitefcere.  Spectat  hucTeren- 
ignaviae  cinflam  obiieit.  De  tianum,  Etui.  II.  1.  19.  Dii 
Sybari  v.  Argum.  Magnam  boni,  quid  hoc  morbi  eft  '/  ade  ort 
Ratim  in  exordio  vim  habet*  homihes  immutarier  ex  amorei 
quod  Lydiam  per  Deos'  obte-  ut  non  cognofeas,  eundem  efft? 
ftatur,  quafi  magno  fe  fee-  et,  qui  magis  adpoiitus  eft,  fua- 
Icrc  obftringat ,  quod  tarn  in«  viÜlmus  Plauti  locus  Moftell.  I. 
gentium  adolefcentem  amoris  2.62.  atnor  advenjt' in cor hwum; 
fui  illecebris  per  dat.  —  2.  is  usque  m  peetüs  vermanavit, 
properas  perttere,  trvtvoets  «jroX-  pernuulefecit  cor-  meum.  Nunc 
X&put ,'  perditura  is,  corrumpis,-  ßmul  res ,  fides ,  fama ,  virtus, 
amando,  dum  eum  amore  irre-  decusque  deferuerunt.  Ego  J um 
titum  tenes ;  cnlpam  igitur  a  in  ufu  [actus  nimio  nequior.  et 
Sybari  devolvit  in  Lydiam,  me-  *mox  v.  71.  Cordolet»  cum  feto, 
retrieüs  artiblis  fuis  eum  vel  ut  nunc  fum,  atque  ut  fui ;  quo 
invito  detinentem.  Ad  verba  ac  neque  induftrior  de  iuventüie 
feufum  Plaut.  Epid.  II.  2.  56.  erat  arte  gymnafiira*  difco,  ha- 
Eam  tuus  gnatus  —  deperit :  fiis ,  pila,  cur/u,  armis,  equo. 
ubißdemque,  remque,  feque,  te~  En  totum  fere  carminis  argu- 
que  properat  perdere.  meutum,  a  poeta  tantum  exor- 

t>.  3  fq.  Exitiofi  amoris  natum  atque  amplilicatum.  — 
iftius  vim  atque  eflccta  egregie  cur  oderit ,  odit ,  gravius  pro, 
per  partes  ddclarat  poeta,  Sy-  vität,  eo  non  venit.  Odit  pro- 
baris  animiim ,  et  mores  prör-  prie  labores  in  camp  o,  pro  hoc, 
fus  immutatos  ac  peiores  jnde  ipfum  cainpum ;  nid  vim  odii- 
factos  effe;    deditum  eum  olim    que   cauÜas    in    epith.     aprico, 

quod 


CARMINVM    L.  I.  C.  VIII.    tr.   1  -  J.           101 

Oderit    campiun,  patiens   pulv^ris  atque 

folis? 
Cur  neque  nrilitaris 

Inter  aequales  equitat,  Gallica  nee  lupatis 
Tcmperat  ora  frenis  ? 

'  Cur 

quod    is    foli   nimis    expofitus  rif,  militari  more,  tanquam  mi- 

eflet,    cuius  adeo  aefhis  Sybari  les.      —  6.   inter  aequales,  qui 

nunc    intolerabiles    viderentur,  adeo  iisdem  ftudiis  militaribus 

malis    ponere.        Forte    tarnen  vacare  deberet.    Ad  opprobrium 

ntrumque  recte  fiatuas.  — '  Cam-  igitur  Sybari    faciendum    haec 

pum  in  teilige  Martinm,  in  quo  adiceta  pnta.  —    Gallica  .  .   . 

exercitationes,    quas  mox  fub-  frenis,   haec  exornant  priorem 

inngit  poeta,    a  Romanis  infti-  fententiamlpecialinotione,  quae 

tiiebantirr.  —   -patiens  .  .  .  fo~  equitandi  artem  oftendit,  in  fero- 

lis,  patiendo,  tolerando  ibi  pul*  cioribus  equis  domandis  fpeeta- 

verem    ac    folem    pro    vulgari,  tarn,  quam  ideo  tanquam  rem 

exercendo  ibi  corpus :    Ted  alte-  nimis    moleftam    Sybaris    nunc 

Tum  cum  dilectu,  quod  mole-  intermittit.      Gallica  ora,  auda- 

ftiae  notionem  infert ,    propter  cius  pro ,   os  equi  Gallici.     Ex 

quam  nunc  iftas  exercitationes  equis  vero  Gallicura  hie  ponit, 

omittit.        Simplicior     omnino  quod  ii  elTent  ferociores  adeo- 

totius  fenfentiae  enuntiatio  erat :  que  difficilius  tenvperandi ,  com- 

Cut  nunc  defugit  exercitationes  pefeendi ,  regendu     Opus  adeo 

in  Campo  Martio,    quaü  Solis  iis  domandis  erat  frenis  lupatis, 

aeftum    atque    pulverem    ferre  freno,  cui  lupi,  Xi/xoj,   ferrei 

nequeat.     Sic  IuvenaliVÜ.  33.  aculei    inferti    eflent.       Ovid. 

robtilta  ac  viribus  in tegra  aetas  Amor.  I.   2.  15.     Afper  equus 

dicitur  patiens  pelagi,  et  cajfi-  duris    eontunditur    ora    lupatis» 

dis  atque  ligonis.    Pariter  Clan-  adde  Virg.  Ge.  III.    208«     Cae- 

dian.  in  Entrop.  II.  410.  avi-  terum    Horatium    hie  equeßre 

dus  fplendere  lavacris,  nee  foles  nobilium  iuvenum  Romanorum 

inibresve  pati,  de  molH  nomine,  cer tarnen,     ludum   Troiae    di- 

v.  5  fqq.  lam  exercitationum  ctum ,       refpicece     cöntendiuit 

genera  qnaedam   fubiieit  poeta.  nonnulli.     Sane   fic   ro    milita- 

Primo  loco  ponit  equitationem,  ris   fatis  proprie   dictum  eflet. 

quam  et  III.  24.  55.  inter  du-  Nun  in  hoc    ludo    iitvenes  in 

dia,    quae  ingenuum  adolefcen-  turmas  divifi.  et  galea  atque  ha~> 

tera  decent,  collocaC  —  milita-  ftüibus  ornari.  (Virgil.  Aen.  V. 

G  3  ,  545 


10£  Q.    HORATH    FI.ACCI 

Cur  timct  ikvum  Tiberim  tangere?     cur 

olivunt 
Sanguine  viperino 

Cautius  vitat  ?  neque  iam  livida  geftat  armis 
Brachiä,     faepe  difco,  * 

Saepe 

*  £45  t<m)  ludebant ,  f.  pugnam  «liis  quam  maxime  alienum  de* 

equeßrem  adumbrabant.  Sedlu-  vlarandnm    cautius  cum   vitare 

dus  JTroiae  erat   follcnnis ,    et  ait ,  Tibi  nwgis  Xavere ,    corpori 

raro  actus.  Xuo,  ü  oleo  innngatur,  aequo  ti- 

V'&fyq»  timet  tätigere,  ttctum  mcre  ac   ü  fanguine  viperino, 

Kefugit,  taiiquam  nimis  pericu-  veneno  inficeretur.    Sangiünem 

lofum ,  pro >  non  tangit ;  quod  yiperinum  cum  dilectn  pofuit ; 

verbum  ipfum  espegie  möllern  nam  13  in  efncacüTtmts  venenia 

Sybaris  animum  dcpingit.  Pofi-  habebatur.    cf.  V.  3.  6.    -—10. 

%    tum  adeo  pro  vulgari ,    non  in«  neque  iam  arma  (canrpefiria  haec 

trat  Tiberim ,   non  natat  in  Ti-  vocat  A.  F.  379*)  4*^*»  difcum 

beri.     Flavus  is  dicitur»  perpe-  et    iaculum    tiactat.      Graviter 

tuo  epitbeto.    v.l.  2.  13.     De  pro  hoc»     non  geftat»     habet, 

re  v.  III.    7.  27.    ubi  pariter  eius    braclüa    non   funt    livida 

equeftria   fiudia  cum  natatione  fa'cta,  armoxum  pondcre  ac  ufti. 

coniunxit.      Quae    endem    oon-  Campeßribus  igitur  armis  absü- 

iuncta  habcs  in  Tibull.  T.  4. 12.  net  Sybaris,    ne  mollia  ac  can- 

hic  placet,  angußis  quod  cquum  dida    brachia    livorem    contra- 

eompefcit  habenis,  hie  placidam  bant.        Difcus    erat  orbis  nia- 

niveo  pectore  pvllit  aquam.  adde  gni  ponderis ,    ex  aerc ,    ferro» 

Stat.  Silv.  IV.  5.  4°«  Pariter  de  aut  bipide ,    tantaeque  magnitu- 

molli  homincLucan.VUl.  374.  Jinis,    ut  non   fohun   nianiun 

Non  frangit  nando  violenti  vor-  impleret»  Ted  et  mediam  ulnara 

ticis  undam.     —  3.    Cur  non  attingeret  (§tat.Theb.  VI.  672.) 

palaeßrae  f.  luctae  lludiisvacat?  unde  brachia    livida   facta  cfle 

Oleo,   oui  interdum    cera.  im-  facile  iutclligitur.     Is  rel  fur- 

mifeebatur,  (unde  ceroraa  dici-  fum    manu    emittebatnr  (Siat. 

tur)  inungebanturhictaturi,quo  Achill.  II.  4^9.   Oebalios  in  nu* 

aitus  magislubriciredderentur;  lila  condere  difcos)  vel  ad  li- 

tum  fequebatur  haphe. .  v.  Gro-  mitcra  aliquem  coniUtutiun  pro- 

nov.  Diatr.  Stat.  c.  XXV*  et  rei  iicicbattir.     Ludi  huius  deferi- 

agonüticae  feriptores.    Ad  Syba«  '  ptionem  liabes  in  IJomeY.  Od.  3". 

ris  igitur  aiümum  ab  his  flu-  ißö  fqq.  et  inde  Stau  Theb.  VI. 

'    646 


CARMINVM    £.  I.  C.  VIII.  V.  8  *  1 R        105 

Saepe  trans  finem  iaculo  nobilis  expedito  ? 
Quid  latet,    ut  marinae 

Filium  dicnnt  Thetidis  fub  lacrlmoIaTroiäe 
Funera,     nc  virilis 

Cultus   in    caedem  et    Lycias    proriperet 

catervas? 

646    fqq.      Iaculam  et    ipfum  e  gr.  totxgyitit:     dictum  adeo 

pondere  fuo'ac  ferrata  cufpide  exquiütius    pro/    inßante   bei* 

lividas  in  brachiis*  notas  efficcxe  lo  Troiano ,     Graecis  ad  Tro 

poterat.  •—  nobilis,  quuro  olim  iam    expugnandam  coeimtibuf  • 

<excelluerit    in   difci   et   kculi  —  15^.    Forma  proiaica  erat: 

iactu  >     qnae  faepe   Tel    trans  ut  Achillem  cuttu  rouliebri  oc- 

finem,  limitero  confiitutum,  ul-  cultatum  ferunt,  ne  proriperetur  . . 

tra  fcopum  expediflet,  proiecjf-  in  b.   Ne  eum  cultus,  habitus  vi- 

iet,  eroin/Tet.  rilis*    proriperet  h«  cogeret  (eo 

v.  13  fqq.     Quid  lotet »    de-  proditum,  agnitum)  proficifci  in 

fidet  apud  te»  ut  latuüTe  dicunt  caedem,  ad'pugnam,   fed  illud 

filium  marinae  Thetidis,  *X/«f,  graviua   de   Ackille    fortiflimo 

9orri<*s&irifof9  Achillem.  Rem  heroe,  ac  cedere  nefcio.  — •  id. 

in  Achilleide  perfecutus  eil  Sta*  que  (nam  et  explicatirum  eft) 

tins ;  adda  Bioms  Id.  £  Occul-  adVerfus  Lydias  catervas»     Ly- 

taverat    eum    mater   in   Scyro  cü,  qui  Troianorum  focii  earant, 

apud  Lycomedem  fub  veße  mu-  docte  hie  ponuntur  pro  univer^ 

liebri,  ne  ad  bellum  Troianum»  fu  Txoianis.    Iidem  cum  Troia- 

in  quo  eum  moriturum  in  fatia  nia  comparaü  etiam  Homero  IL 

erat,  ire  cogeretur.     Apte  fatis  t,  10,7.  et  PincL  Nem.  y.  101 

hie  cum  Achille  Sybaria  com-  fqq.  de  Achille:    *$*«  £«Xaw- 

paratur ;    nam  et  alle  in  Scyro»  eUus    dfifitmv  jimmivi  *t/u$5tis 

Deidamiae.  amore  captiu  totum  vno   Tgotut    iofinrvnov   «XftXair 

fe  molliciei  dederat.  —  fub  fu»  Avxtmw  rt  wfoe/uhot  tuä  Üfvymv.  • 

nera,  ante  cladera,  exitium  lacri~  qui  locua  omniao   huc    Eacere 

mofum,  lacrimabiie »  funeftum.  videtur. 


G  4.  CJR- 


104-  Q-    HORATII    FLACCk, 


CARMEN      IX. 

ARGVMEtfTVM. 

JTrobabile  eß,  Tludiarckum,  amicum  Horatii,  ad  quem 
hoc  Carmen  eß%  fuiffe  Graecum  iuvenem>  divitcm  et  nobi- 
lem9  qui  Romae  viveret,  haberetque  vülam  in  Falifcis, 
haud  procül  monle  Soracle:  et  in  hoc  ipfa  villa  Horatiuin 

m 

hanc  öden  fcciffc.  Nam  licet  forte  mons  üie  cerni  a 
Roma  etiam  potuerit,  tarnen  longius  inde  dißabat,  quam 
ut  ibi  verjantis  poetae  ingenio  primam  quaß  impülßonem 
eius  adfpectus  imprimeret.  Deinde  manifeßo  idea  ver- 
fuum  primoriim  quatuor  rure  potius  quam  in  urbe  con- 
cepta  eß»  Igitur  ab  hiemis  regioni  ißi 9  in  quam  e  villa 
Thaüarcki  projpectus  eratf  attemperata  dejcriptione 
exorfus  potta  Thaliarchum  ad  conviviorum,  quae  hiemali 
tempori  aptijjlma  ßnt ,  (Kirgil.  Ge*  I.  501.  de  agrico- 
lis:  mutüaque  inter  Je  Ißeti  convivia  curant. 

m 

Invitat  genialis  hiems  curasque  refolvit) 
hilaritatem  exhortatur.  Jliuc  ad  generale  de  vita  fuavir 
ter  acßne  curis  transigenda  praeceptum  delattts9  eundeni 
monet,  nc  anxia  futuri  follicitudine  praefentis  temporis 
fructum  inter cipiy  ßcque  iuvenilem  aetatem,  lußbus  eam 
iocisque  aptiffimam,  temereßbi  elabi  paliatur9  quum  eam 
tnoxfenectus  morofa  omnisque  hilaritatis  expers  Jequatur. 
JEximiam  argumenti  huius  ac  vere  lyricam  tractationem9 
fententiarum  dignitatem  atqus  gravitatem,  tum  Ana- 
creonteam  in  exitu  carminis  remijjionem  objervent  Vene- 
rum 


CARMIKVM    L.  T.    C.  IX. 


105 


rum  poetiearvm  ßudlöß.       Irlitlum  carmvnü  mdnlfeßo 
refpondet  Alcaei  fragmento  apud  Athen.  X.  Q.  quod  fic 


lezendum  videturz 


Tu  tri?   0   Zevfy     h  t*   ogotvijj  p&yeb 
Xit/uwv,     ntndiyotfftv  i*   v«J#rwv  j>W* 


KußßmXXt  top  x'lf*»v  f     fa*  M&  rtJtk 
II£f,     iv   tt  xtgvxs '  oTuov  *<pttt*us 
hl*kiX$Q¥  9      avrcc£  a/u(pt   xoofftf 
MaXSotxov  uftiptT&u   yyoeßfltXXfv. 

unde  facile  fufpiceris ,  Horatmm  ex  Alcaei  ode,  cnius 
haee  particula  eß,  totam  ßtam,  romanis  tarnen  linea- 
mentis  iniectis,  expreßlffe.  SimUls  cotoris  eß  L.  V. 
c.  XIII, 


G  5 


AD 


^ 


106   .  Q.    HOKATII    FJLACCI 

AD      T   H~A   L  I   A   R  C   H  V  M. 


V  id^  >    ut  al**  ßet  nive  candidum 
Soracte,     nee  iam  fustineant  onus 
Silvae  laborantes,     geluque 
Flumina  conftiterint  acuto. 


Bis- 


v,  1  fqq.    Vtdet  utt  nota  ac    tem,  nire  horrentem,  rlgentera 
fatis  firequentata   poetis  forma,    exponen*.     Cui    favere   yideri 
qua  orationi  vigor  condliatur,    poiEt  Virgil.  Ge.  III.  $6g.fiani 
.  legentisque  animua  erectior  fit.     circumfufa  pruinis  corpora  ma» 
—  yfo*    candidum    docte   pro    £na  fcoum.     £ed  ibi  de  re  ani- 
vulgari,  candidum.    tectu'm  fit    mata  ufurpatur.  — -  nive  candi- 
nive.      Stare  nisiirum  et  attolli    dum   ut    Tlirace    nive   Candida 
*ea    dieuntur,      quae    erectiora  .III.   25.   10.      —2.    nee  tont 
fntit,  follenni  poecarum  loquen-    fustineant ,  prope  ferre  ampliua 
di  more.     Ovid.  Faß.  V.  169.    nequeaiit,  «egre  feraiit  onus  ni- 
Nondum  fiabet  Atlas*  et  fic  fae-    vis  filvae  laborantes,  yi/uoveott, 
piu».     Atqua  haec  quidem  in-    nivis  ramos  degravantis  ponderi 
urpretandi  ratio  fatis  commoda    aegre  obnitentes »    nive  opple-* 
videtur ;    aliam  tarnen  h.  L  in-    tae.     Exquifito  enim  loquendi 
eundam  fuadet  imiutio  Senecae    ufu  poetis  ea  laborare  dieuntur, 
Thyeß.    117.    Citliaeronis  iuga    quae  graye  aliquod  onus  fusti- 
ftant  parte  nulla  cana  depoßta    nent,  iliud  vix  tolerant.    Ovid, 
nive,  h.  Cithaeron  fubfedit,  mi-    Met.  II.  296.    Atlas  en  ipfe  Id- 
nor  factus  eft ,  folutis  prae  um-    borat ,  vixque  fuis  humeris  can- 
brae  horrore  nivibus.      Igitur    dentetn  fustinet  orhem »    et ,  qui 
mons  nive  fiare    h.    1.    dicitur,    Ovidii  locum  imitatus  eft,  Stat, 
*jui  ea  attollitur,  erigitur,    ex-    Th.  VIII.   315.     aftriferumqnm 
cci&orem  fpeciem  prae  fe  fert.    domos   Atlanta  fupernas  ferre 
Sic  contra^  CWiryx  Stat.  Ach.  I.    laborantenu  De  trabe  aedea  fus-  ' 
426.  caeiis  arboribus  minor,  et    tineute,  quae  iAeo  luctans  dici- 
Taygeta  ardua  fidere  dieuntur.     tur,    Pindar.   Pyth.  A.  477-    Jf 
Male  alii :   [tat ,  ]>lenum  eil  ni-    wvt  oftous  xjoWot  itCKQVwtucw 
ve,  etSanad.  conßat  quafi  nive.    Iftifo/idvat  f*o%$Qv  uWois  «/uß&. 
McUorem  paullo  rationem  Ges-  jeti  tuerttmi  iv  riiypn,     Sunili- 
jicrua  iniit,  Soracten  nive  ftan-    tet  attolerare  adlubuit  Apnlei. 

Met/ 


CARMimrM  l.i.  €/«.  v.  1-8.        4107 

I 

Disfölve  frigus,     ligirn  fuper  foco 
Large  reponens;     atque  benignius 
Deprome  quadrimüm  Sabina, 
O  Thaliarche,    merum  diota. 

Per- 


Mct.  IF.  p.  go.  ed.  Ruhnlu  liQtttimf  Ale.  ■—-'  deprome  .  .  . 
Atrla  longo  fulcerrima  —  atto*  diota ,  haiiri  vinum  Sabinum, 
lerabant  fialuas  -palmarU  dtae*  poculift  maioribus,  adeoque  te 
Eadeiu  vi  Stat.  Achill.  I«  52-5.  lar^ius  vixio  inTita ,  -vitae  (leli- 
exfiliunt  crines ,  rigidisque  lafyo-  ciis '  fruere.  Nam  promi  die* 
ra£  vi/ta  comis>  h.  «egre  coereet  tur  et  cadus,  qui  horreo  condi* 
cornas.  Idem  ufus  rev  gefriere  tus  f.  repofitus  eÄ#  et  vimim 
apud  poetas,  tanqnam  Virg.  Ge.  cado.  t.  III.  Si.  Q.  flg.  a. 
IV.  175.  —  conftiterint  gelu,  V.  2.  47-  Alcacui:  fyxlpote 
curfu  ipforuiw  impedito »  glacie  cTiov  /caXixf o*.  tfötta  va»  vina^ 
adftrieta,  concreta.  Ovid.  Trift»  rium ,  utriraque  anfntum ,  iim* 
V-  10.  1.  Vt  fumus  in  Ponto>  rcf9  quo  vinum  e  oadis  hauflum 
Mr  f rigor*  confiitit  Ifeer.  AU  in  minora  pocula  diffundebatar, 
caeus :  *nt*ymfft9  i*  iiirw  K*ii9xos  tlmroe  apud  Athen.  XI. 
fo*lm  ornatior  Nofter.  —  gel»  p.  47g.  xtctfvßidf  *fit<p£if  Theoer. 
acutum  nt  flerü  AiVmi  I.  4*  *•  1*38-  oV'mauon,qivteinSabim§ 
#<«V  t£f?«  Pind.  Pyth.  I.  59.  facta  eil,  fed  quae  vinum  Sabi- 
Flumina  vero  h.  1.  non  de  Ti-  nam  continet/follenni  epitheto* 
beri,  fed  de  Euvüs  minoribus  rum  translocatione.  SicLaefiry* 
in  Falifcis  intelligenda.  gonia  amphora  III.   16.  33.  — 

quadrimüm  adeoque  iam  fatisve* 
v.  5  fqq.    Disfolve  fc.  calore»    tuftum,  etfi  poft  feptera  demum 
igne  accenfo,  cum  dilectu  pro    anno«  ixtryitHS  ni*ta$an  iudica« 
vulgari:    mitiga,   pelle  frigus.    tum  Athen.  I.  p»  27. 
Kam  frigore  res  dieuntur  ad«    ' 

ftringi ,  eaedemque  calore  re-  v.  g  fqq.  lad  tilge  igitur  ge* 
folvi.  v.  ad  L  4.  1.  Quantö  nio,  et  caeterarum  rerum  ©m- 
gxavitts  Alcaeus »  Mtifißukki  top  nium  enrarn  a  te  alien.ro  puta» 
Xßifmvmn  —  ligna  .  .  •  repo»  Dii  de  bis  vidtrint ,  qui-  omnia 
nens,  congeßis  et  acceußs  fuper  regunt  nitmine  fuo.-  Permitti 
foco  ligni*.  Alcaeus:  sW  fuv  ea  Diis  dieuntur,  quae  rel  in 
T&tts  wvp,  quod  coneüms  et  poteftate  noftra  fita  non  funt, 
doctius.  cf.  III.  17.  14.  —  6.  quorurn  adeo  eventus  incertns 
oenignius,  benigne»  liberaliur,    eft»     vel  yiae  onutino    fntura 

func. 


10S  <2-    HORATII    FLACCr 

Permitte  Divis  caetera:     qui  fimul 
Stravere  ventos  aequore  fervido 
Deproeliantes ,     uäc  cupreffi; 
Nee  veteres  agitantur  ornL" 


Quid 


■ 

funt.     Pind.  Gl.  ty.  149-    A4*  rationi  involvit  fentfcntiam  poe- 

rovr  EwoX/ip  r.  ixirnffQ/titv  ftfufi*  ta,  fere  ut  IL  10.  15.   informes 

r«r.      Ad  fenfumet  verba  poe-  hiemes    reducit    Jupiter,      idem 

tte  Theogn.  1013.    »w  fub  *i-  fumnwvet.    — •     fimul  ac.  ftra- 

■  vovrts  Ttfirwju&ot  xm\x  \fycvT9f  vere,  proßraverinr,   fedaverint, 

«(Tax  f  Hxttv*  thru,^  rxvroc  d"$o7-  compoftierint.      AliteT    dioitiir 

Ot  fuWKtt.     Eurip.  fragin.  Creffl  aequor  jlerni,     quod   tranquil- 

n.  VIII.   ed.  Lipf.    t«  F  «XX«  bim  fit,  ut  Hom.  Od.  y.  158** 

(caetera)  x*i$oi ,  xtJX*xor  ifavv-  cf.  Barth,  ad  Stat.  Silv.  III.  1 . 

ms  xvuXtp.     Id.  Ale.  791.    tv-  5.    —    deproeliantes,  acerrime 

•    <pp*ivteccv?iv9  nwr  —    t«  i*  inter  fe  coneurrente«.  •  Sollen- 

«XX*  foeeov  Tocvrx.     Ampliis  in  ne  hoc  de  tempeftate.    v.  ad  I. 

Grot/  Exe.    p.   519.     ovtss  ii  3.  12.     aequore  fervido,  quod 

SwtTQS  ytV9juev9t  /uif  r£  ßfy  äjrtt  ftuetibus,  ventorum  vi  commo* 

r#    rtpmiv   *focr(pißitv9     r«    J"*  tis,    effervefeiti    £&#.     Virgil. 

äXX'  J£,    flUrcuof  hm.      Pal-  Ge.  I.  327.   —  nee  cupreffi  .  .  • 

lad.  c.  29.  (AnaL  Br.  II.  415*)  orni,    omnia    fiatim   tranquilla 

evipeutee    ctavroY  t  '  X^tyy    rov .  reddun  tm*  >     quieta   funt.     Pro 

$*vktqv  tli  Bpo/tuov  xarixu*  —  co :    arbibres  immotae  ftatot ,    et 

<r«XX«  &  icoivrot  Tvxy  irotty/ux-  ex  lüa  cuprejfos  et  ornoi  ponit, 

**  Jof  fli*tw.  —     Caetera ,  tf«  tanquam  poeta.       Veterei ,    an- 

«?XXoc  1    quae  ad  nos  non  perti-  nofae ,   procerae.      Antiqua  fiU 

nere  arbitraraur,     follicitae  de  vatum    brachia    Stat.     Th.    L 

futuri»  cogitationes ,  quae  prae-  561. 
fentera    lactitkm    turbare    pof- 

fint#    omhinoque  res  odiofae  ac        v.  13  /^.     Noli  anxie  ac  fol- 

moleftae,    ut  V.  13.  7.  —  qui  licite  de   craftino  die  cogitare, 

fimul  .  .  .   orni*    Vulgare  erat :  ipfumque  diem ,    quem  tibi  fa* 

permitte  ifta  Diis,  qui  provident  tum    fruendum    dedit ,     laetus 

omnibus  rebus,  omnium  rerum  tratisige.     fuge,    noli*    ut  II. 

vices  temperant,  (cf.  I.  12.  16.)  4.   22.     quaerere,    ne  qnaeras» 

qui  tempeftati  quietem,    tri/iL-  ne     follicitus    iis     de    futuro: 

bus     adeo     laetiora     fuccedere  Quaerere,  ut  I.  7.  1.  II.  it.  4* 

iubent.     Docte  igitur   eompa-  Ad  -  fenfum    Philetaeru»    apud 

Grot. 


carminvm  l.  i.  /  c.  ix:  v.  9  -  1 6.       1 09 

Quid  fit  futurum  cras,     fuge  quaerere:     et 
Quem  Fors .  dierum  cumque  dabit,     lucro 
Adpone:     nee  dulces  amores 

Sperne  puer,     neque  tu  cJxoreas; 

Donec 


Grot.  Excerpt.  p.  875.   r#  9*7  funt»  fruere,  iuennd«  rire,  dum 

y*f  ovt»  B'vtfrovy  Ixrrnu,  km7v9  per  aetatem  licet.      Hoc  fpecials 

«X*y    vi»««    C^v    roy    /8/©y  x«y  nutione  expreiHt  per  amores  et 

iftkput    —  itf    ctvgiov   fi  /uujii  chöreas.     nee  fperne,    indulge» 

(Pforri^ttv  y  ts  <*r  thron.    - — ^4.  vaca  amoribus,  feetare  eos,  ut 

.  quemeunque  diem*  (kigulos  dies,  I.    1.   «21.     dulces    ornat.     Sic 

quo*  tibi  dabit,    frui  coneedet  yXvxit*  KwrjMf  Tlieocr.  I.  95« 

Fori,  fatuni,  «7(7*«,  jutfjp«.    Anti-  yXvx#~«  *A(pfooKirrj  Pind.   OL  6* 

quid  Forj  dea  eil,  ad  cafus  in-  57,    ijw*  yXvxt5.f   et  fic  faepius. 

certos  pertinens,  et,  cum  hos  —   P«*r,   dum  puer  es,  dura 

bonos  affer t,    F/ors  fortuna  h.  per  aetatem  decet.  — -    nee*.  .  , 

fortunans  dieta.  Terent.  Phorm.  neque  tu,     Vim  aliquam*  illud 

Y.  6.  init.     Cic.  Legg.  II.  11.  tu    acquirit    ipfa    collocatione- 

extr.    Ovid.  Faß.  VI.  77^  fqq.  Solet  enim»  ubi  fententia  parti- 

Igitur  h.  1.  praeclarum  et  do-  culis  9  —  9  vel  ünailibus  iiiclu* 

ctum  eß  verbum,  fententiäeque  ditur,  repeti  pronoroen  in  altero 

aptüfimum.  J*-    lucro    appone,  rnembro.  Senec.  Herc  f.  1248* 

in  lucio  pone  vel  habe»  h.  ita  Sive  me  altorem  vocas,  feu  tu 

fruere,  quafi  tibi  praeter  exfpe-  parentem.      Res   paffim   notata 

etationem    vitae    tuae    termiiio  V  V.  •  DD.    v.   Clark,  ad  Hom. 

adiectus  fit.     Plaut.  Merc.  III.  IL  y.  409.     Robinf.  ad  Hefiöd* 

S.  10.  defene:  id  iam  lucro  efi,  "Bf}'»  »46.  et  Erneili  ad  Calliro. 

tjuod    viyis.     Scneca  de  Benef.  Dian.  150. 
V:   17.     Satius  efi,  gratum  ad- 

verfus  pereeptas  voluptates»  non  v,    xj.   'Dum    aetas    integre 

aliorum  annos  computare,    fed  eft,  dum  corpus  vegetum  atque 

fuos  benigne  aeftimarc,  et  in  /«-  lulibus  aptum  eft.     Virenti  flo- 

cro    ponere.     Sotades  in  Grot.  renti,  iuveni,  pro  vulgari  tibi» 

Flor.  Stob.  p.  399.  quauquam  et  hoc  pro :     a  te ,    in  aetatis 

paullo  aliter:    jj/uJpocs  paus  *Xv-  flore  conftituto  aheß,      Siq  vi» 

*/*,  /utyat  iart  xifios.  rens    Chia    IV.    13*   6«     Ovid* 

Faß.  V*    £74«  iuvenil ibus  annit 

r.     15  fq.      Iis.  adeo,    quae  foxuriant  animi,  corporaque  ipfm 

aeuti  tuae  iuvenili  confentauea  virent,     Sic  *f$QS  ȧut  et  fim. 

v.  ad 


ilO  Q.    HORATII   IXACCI 

Donec  virAiti  canities  abeft 
Morofa.     Nunc  et  Campus  et  areae, 
Lenesque  fub  noctem  fufurri 
Compofiu  repetantur  Ixora: 

Nunc 


T.  ad  V.  15.  6\  tont  tieft  Cene-  ibiqne  repetantttx  leite;  fufurri» 

«tut  morofa  ,    xnorofos ,    triftes  confabulationes  cum  amica,  lcni, 

fadem,  hilaritatis  expers.  Nota  fubmiflö  fono  prolaue»  i*f**MOif 

iHa  Albiana :  Iarn  fubrepet  iners  4*faf  frjtaro,  wufbbm  eugoi  He- 

uetas  nee  amare  decebit,  dicere  fiod.  Th.  205.  Xukefui  pttXtxw 

nee  cano  blanditias  capite.   'An-  Silentiarius  c  XXI.   (Anal.  Br. 

tiphanes  (Anal.  Br.  II.  j>.  204.)  III»  77.)  quod  Propere.  1. 1 1. 13. 

■€,  II.  5*     cV  ei/*   X9*vos    Sftos  blandos  fufurros  vocat.  —   fub 

.  sj/u<V,  wJvtx  x^*fv  form9  «J^X-  noctem,  crepufeuli  tempore,    v. 

/*•*,    ty»f9    9f9*Q*rtr    x9iP*9  Lamb.    Hinc  rv#/ipttf  ictfov*  vo- 

Tovvrf«3'#y9  yvfw  /5«fof.    Kiiün.  cat  Incertus  .c.  255.  (Anal.  Br» 

c.  X.  (Anal.  Br.  II.  592*)  <?»?r  III.  p.  202.)  *—  compofita,  m- 

,mir$g*WQtS\<)\tyos  x*wosm     ueri  rt£f/rjr»    pacta  ^  condieta  Aortf. 

At/ouo; ,  «fr<  Xf0^  ertipotvpt  rf  —  2i.  .Nunc  *t  feetari  te  decec 

$s\*v$ht  f  «yr#  ywöux«'    eifjur-  rifum  latentis  puellae,  et  pignus 

gov  io&Xor  «*£» ,  ro  700  avpot  dereptum»  h.  lufus  et  iocos  cum 

iiint  JjfXor.  pnellis ,   in  quibus  rifus  prodtt 

pucllam  et  pignus  ei  derinitur : 

v.  iß  /<77«     Wune*  dum  per  hnc  enim   hilari  ünagine  lulus 

4  tetatem  licet ,  dum  canities  ab-  illos  declarat.     Informanda  ani« 

elt  (eo  enim  referendum ,  non  mo  puella  lafeiva,  iuvenem  per* 

ad  hiemem),  amori*  lu&bus  va-  fequentem  fugiens ,    et  abscon- 

«andum.      Repetantur  a  te ,    re-  dens  fe,  fed  fe  ip£a  prodens ;  fe- 

petas*  rVequentes,  fecteris:  quo  re    11t  Vir**.  Ecl.  III.    65.    de 

fenfu    Omnibus    fubiectis     con-  puella:  fugit  ad  faliees,  et  fe 

fruit»  ut  nulla  h.  l.'fit  xeugma-  cupit  ante  videri.    —   rifus  *#- 

tis  figura.      Campus  Martins,  in  ^Xio/isr »    v.   Theoer.  XI.   78» 

«oque    ambulationes.      Campus  ab  angulo  intimo»  occultillimo) 

Junpliciter  dicitur  ettam  I.  5.4.  fc  veniens,    exauditus  puella* 

Ovid.    A.  A.  ÜI.  585.  et  paf-  ibi  latentis,  quafi.  reperiri  nolit, 

Jim.  — -  Areae,  loca  pitra,  por-  quod  tarnen  vel  maxime  cupit. 

ticus,  ubi  ambulabatur,  et  con-  *  Hinc  rifus  proditor,  loctim  pro- 

venirc    folebant    nmantes.      v.  dens  amatori,  ubi  puella  deli- 

Burm;  ad  Prop.  II.  ig.  55.  —  tefeit,  et  gratus  ei»  deprehenfa 

per 


CARMltf VM   L.  I.    C  IX.    Y,   1 7 - 24.  in 

Nunc  et  Jatentis  proditor  intimo 
Gratus  puell^e  rifus  ab  angulo, 
Pignusqüe  dereptum  lacertis, 
Aut  digito  male  pertinaci* 

perluracpuella.  —   Pignus  de-  hie  lufu*  pignornm ,  et  latebr» 

reptum,  detractum  lacertis,  adeo-  vom ,  quales  fiint  hodie,  expri- 

que  armilla ,  aut  digito ,  annu-  rai  fomniant«    Caeterujn  totura 

lus,  fic  abfolute  vocarus ,  quod  hunc    locum     füblegit ,  Auetor 

In  fidem  mutui  amoxia  puellae  Elegg.  quae  fubCorn.  Galli  no- 

dari  folebat.     Iuvenal.  VI.  27.  mine  circumferuntur  1/  67.    Et 

digito  pignus  fortaffe  dedifii.  —  nunc  fubridens  latebras  fugitiva 

male    pert'maci,   xmnus,    quam  petebat,  non  tarnen,   ejfugiens» 

deberet»  repugnante,  fiannulum  tote    (f.    tota)    Jäters    volens. 

retinere  Teilet;    noto  loquendi  Sed  magis  ex   aliqua  cupiebat 

ufu.     Omnino    referenda    haec  -parte  videri;   laetior  hoc  multOj 

ad  meroa  amantium  Infus,     et  quod  mal*  ttota  foret*      t 
paxum  feite  agere  rideatur«  qui 


CJR 


112  '        Q.   UORATII    FLACCI 


CARMEN       X. 

J  Qtiiw  hoc  ex  AUaeo  expteffum  effe  Carmen  docet  Por* 
phyrionis  Jcholion:  Hymnus  in  Mercurium  ab 
Alcaeo  lyrico  poeta:  in  quo  adumbrando  quum 
poeta  nihil  omnino ,  quod  ad  aetatem  fuam  brahi  jpoJJett 
immrfcuerit ,  religio jo  alicui  ufu  eum  deßinatum  fuiffet 
frußra  quosdam  ßatucre  arbitror.  Porphyrionis  teßii- 
monio  aeeedit  Panfaniae  auctoritas,  qui  et  hymnum 
lllum  Alcaei  et  ex  eo  locum  de  bobus  ApoÜini  a  31er cu- 
ria fitrreptis  diferte  laudat  VII.  so,  Tenemus  igüur 
Mc  vetußiorum  Jvymnorum  lyricorum  exemplum,  e  quo, 
cum  aliis  eiusdem  generis  comparato,  eorum  naturam 
atque  indolem  optime  conßituere  licet. '  Nimirum  quum 
hymni  ab  argumento,  eiusque  traetatione  ßnt  vel  theolo- 
giciy  e  fola  antiqua  tlieologia  ßmpliciter  dueti,  quales 
Orphici;  vel  epici,  epico  more  traetatis  mythis ,  ut  funt 
,  Homeridi  et  Calümacliei  ;  vel  phyßci  et  philofophici ,  ut 
'CUanthis  et  Prodi;  lyrici  Jurnmam  fere  horum  omnium 
delibaref  quaeque  unieuique  proprio,  funt9  haec  omnia 
fnafacerc  atque  complecti  videntur9  trac talionis  brevita- 
tem  ßolummodo  ßbi  proprium  vindicantes.  Cuius  rei 
rationem  ipßi  lyricae  poefeos  indoles  facUe  ßuppeditat. 
Concitatioris  cuim  Jpiritus  poeta  \  rerum  atque  an\mo 
inde  obiectorum  phantaßnatum  ubertate  tumens9  dum 
virtutes  alieuius  deif  quem  celebrandum  ßbißimit9  munera9 
facta,  notioncs  phyßcas  cact.  vno  quaß  obtutu  comple- 

xus 


xus  .foquU  conatur*  fitri  :*on;potcfi>  Quin  Öus  oratio 
eodem  feratur  impetu9  Jetifusque  Jitos  Jaepe  verbo  tan- 
tum  expediat,  moraeque  impatiens  ad  alia,  nullo  fere 
idearum  ncocu,  transfiUatf  quoß  hoc  folum  agat,  ut 
deum9  ut  cum  firgüio  loquar ,  c  turbato  pectore  excu 
tiat.  LuculentiJJlmum  huius  rei  exemplum  eß  c.  20.  U 
l/.;  cf.  et  I.  2 1  •  —  Exorfus  igitur  poeta  a  Mercurü 
nataUbus  celebrat  eun\  tanquam  deum  Koy$cv7  iv&yoonov, 
tfyyeAtf*  «\hxve6T&ns  cdfivh6fttrm9  (quöd  duobus  eoccm» 
plis  exornat)  denique  ^vxoirofLTrov.  Quae  quidem  Mer- 
curü munera,  atquc  attributa  docto  orndtu  inßruxit  poe- 
ta, ut  nobüijßma  inde  ode  exirct*  Frußra  igitur  funt, 
qui  ncxum  fententiarum  in  hoc  carmine  anxie  rimantur, 
ßimmamque  omnium,  quae  de  Mercurio  praedicantur9 
ad  meritatius  de  humano  genere  redire  cxifiimarit,  ade* 
quidem ,  ut  lovis  nmitinm  poeta  hie  celebraverü ',  quod 
Deos  eommque  conßlia  homines  per  eum  cognofeant:.  ly- 
rae  mventorem ,  quodfic  eorum  delectationi  profpexerit; 
qui  in  bobus  doloje  abstr actis  prudentiae  exemplum  homi- 
nibus  dare  vohiiffc,  et  in  Friamo  per  caßra  Achworum 
dueto  periculorum  propulfatoremf  eius  denique  animarum 
ad  infera  loca  deducendarum  officium  in  beneßcii9  quo 
de  humano  genere  etiam  paß  mortem  bene  mereatur,  loco 
ponunt.  Neque  magis  eos,  audiendos  arbiträr,  qui,  quod 
locus  de  dolis  fnrtisque  Mercurü  paülio  uberius  (haud 
*.  dubie  Alcaei  exemplo ,  uti  e  Paufan.  I.  L  liquet)  traeta- 
tusfitf  poetam  ipfum  rem  aliquam  tricis  plenam9  for- 
tajfe  furtum  aliquod  amoris  meditatum  fuijfe ,  atquc  hoc 
de  caußa  Mercurium  prae  caeteris  ßbi  celebrandum  fum- 
ßjje  opinantur. 

H  AD 


0 


ll4  q-  HÖÄATlt 

AD      M   TE    R    C     V  "-R     I    V    M. 

JM.ercuri,     facunde  nepos  Atlantis, 

Qui  feros  cultus  liomiiium  recentum 


Voce 

I  r 

v.  x  /^.  Mercuri  .  .  .  f#  «tyne  äfpeYa  cultu.  Sil.  It.  XV. 
eatuu*.  Sollcnnis  kaec  deoruni  in  171.  coniungit.  morem,  cukum 
liymnorum ,  inprimis  Homeri-  et  habitum,  iejc  ut  Ovid.  Trift, 
corum  atque  Orphicorum,  exor-  III.  8-  37-  nioresque  hominum 
dio  allocutio.  —  nepot  Atlan-  cultusque  feros*  ubi  de  exiiii  fui 
m  a  Maia,  Pleiadum  una,  At-  loco  loquitur.  feros  hahitus 
lantis  filia-ortum  ducens.  Fre-  hominum  fimiliter  dixit  Id.  Faß. 
qiientatum  hoc  antiquifllmis  IV.  107.  — '  hominum  reden- 
poetis ,  inprimis  in  hymnis ,  ut  tum ,  primorurn ,  antiquiQrum. 
Deosagenereipforumdefignent,  Rcfpicitnr  illud  tcmpus,  ubr 
quo  auguÄiorem  iis  fpeciem  ad-  homines  delictis  antris ,  victu- 
dant.  Quintil.  Infi.  Or.  III.  que  afpero  ad  cidtiorem  vitam 
7.  ß.  Addunt  etiam  diis  honom  progrelR  fpcietates  confiitue- 
rem  -patentes,  ut  fi  quis  fit  filius  runt.  —  5.  formafti,  finxifti, 
Iovis.  De  Mercurii  genere  res  excoluifti,  ad  meliorem  vitam 
nota.  vide  vel  Virg.  Aen.  VIII.  perduxifti  voce ,  fermone  illis 
"138  fqq.  —  facunde,  \oytt.  tributo.  Sic  Mercnrius  Pando- 
Mprcuriu»  eaim  antiqiiis  oratio-  rae  Heßod.  "Epy.  79.  h  P  «fs 
nis  et  cloquentiae  auctor  liabi-  (fxayjjv  Stjxt  SiuJy  xijcyf.  Ovid. 
tus.  Hinc  Xoyov  xgotyyrtfs  di-  Faft-  V-  667,  de  eodem:  Laete 
ctus  Orph.  H.  27.  4*  Facun-  lyrae  pulfu,  nitida  quoque  laete 
dia  vero  ei  in  fpecie  tribuitur  palacftra,  quo  diduit  culte  lin- 
refpectu  niiuilterii  eins ,  quo  gua  parente  loqui.  Praeclarc 
,  Deoriun  mandata  tanqnam  ora-  rero  fermoui  invento  politioris 
tor,  f.  interpres  (Vü'g.  Aen.  IV.  vitae  origo  ttibuitur,  liquidem, 
556.)  exfequitur.  —  2.  feros  inde  focietas  liominum  cnata, 
cultus,  aygtovt  rgixovs ,  horri-  leges  faetae,  artes  inventae,  om- 
dam  vitao  rationem ,  iucultam  ninoque  ea  conlÜtuta,  quac  liow 
vitam,  incultos  homines.  CuU  mines  ad  meliorem  vivendi  ra- 
ta* enim  generali  notioue  den-  tionem  perduceicut.  Ct\  Serm. 
gnat  omnino  liabitum  quendam,  I.  5.  99  fqq.  Spectat  iiiic  in- 
vitae  rationem,  mores.  Vir-  primis  Cic.  de  Chat.  L  g.  d© 
gil%  Aen,  V«   73°*    §*ns    dura  eloquentia ;  qua«  vis  alia  potuit 

uut 


CARMINVM    I..   1.    C  X.    V.  1  -  6.  Xl$ 

*  * 

Voce  formafti,  catus,     et  decorae 
,  More  palaeftrae: 

Te  canara,     xnagiu  Iov|s  et  Deorum 
Nuntium,     curvaeque'  lyrae  parentem; 

CaUi- 

out  difperfos  homines  unum  in  qua©  et  ex  eins  iiatuis  elucet) 

locum  congregare ,    out  a  fera    motum   concinniorem    (Senec. 

agreßique    vita  ad  hunc  huma-  Herc    f.     1124*      Non    utrgira 

man  cultum  civ'demque  deduce-  membra  palaeftra  flectere  docti, 

re  ?  —  catus,  cate,  prudenter,  fortes  caeftu >    fortesque  manu ; 

Japicnti  confilio,  qui  intellige-  quas    vires   Cic.    de  LL.  I.   6.< 

res,    agreßes  homimun  cultus  vocit  agreßes»  et  horridas,  fine 

ita  optime  emendari  pofle.  Pof-  nitore  et  palaeßra.)    quin  ipfa 

üs  et  iungere:     catu*  roctf    **  exercitatiou'e  maius  robur,    vi- 

iitortf  palaefirae,  cum  pracftares,  riumque    iifum     expeditiorem, 

infignis  efles  eloquentia  et  pa-  omninoque  homines  rebus  agen« 

laeftra,  quibus  adeo  id  cffectum  dis  magis  idoneos  efficit.    Rectt' 

\  dares.     6uadet    carte    hanc  ra-  igitur  inter   iiifütuta    refertur, 

tionem  imitatio  Aufonii  cpigr«  quibus  homines  a  Mercurio  ex- 

95.      Pfiegeus  catus  arte  jtalae-  Ctilti  funt.      Dictns   inde  aym- 

ßrae.     —  4.  more  inducto  pa-  ins,  Ivccyuviof,  veluti  Orph.  II. 

laeßrae,   b.  palaeftra,  certami-  27.   2.     Simonidi  apnd  Athen. 

nibus  agonifticis.     Mos  c&  lex,  XI.    12.    p.  490.    Find.  Pyth. 

praeferipta  quaedam  ratio,     ad  2.    13.     et    Lucau.    IX.    66 1. 

quam     certamina    iiunt.       Iura  aüctor  liquidae  palaeßrae:   eius- 

palaefira*   vocat    Proper t.    III.  que  et  Hcrculis  ftatuae  ideo  in 

12.  i.  Lucan.  IV.  614.  Olynth  gymnafiis  pofitae. 

p'tacae  fervato  more  palaeßrae.         v.  5  —  ß.    Alia  enumerantar 

Jam   Pind.  Ol.  r.    117.  rtB'fiim  Mercurii  attribuu,    millo  feie 

dtäXmt.     Hinc  oleum,  quo  pa«  idoneo  nexu,    ex  antiquiAimo- 

lae/tritae  inungebantur ,    legiti-  rum  hynuiorum  ratione.     Mu- 

mum  vocat  Petron.  c.  21.   uti  gm  /.  et  J).  nuntium,  *yyt\*r 

docte    expedit  Gronov.    Diatr.  d$*v*rt*v  i^ovvtor,  iiocxrepcty  ur 

Stat.  p.  149.  —  decorae,  quae  faepius.      Memorat    hoc    poeta 

corpo/i    decentiorem   habitum,  tanqiiam   praeeipuum  Mercurii 

stuft**  (quam    ideo    Mercurio  munus,  nullo  refpectu  utilita- 

tribuit  Lucian.    T.  I.   p.  242.  tis ,  quam  quidam  ex  hoc  inter 

ed.  Fieiz.    uti    Virg.  Aen.   IV.  caclnm  et  terras  commercio  in 

559m    mtmbr*  tUnora   iuventae,  humanuni   geuus  redundantem 

H  a  com- 


1X6  Qt    HORATII    FJLACCI 

Callidum,     quidquid  placuit,     iocofo 

Condere  furto. 

Te,    bo"v*es  olim  nifi  reddidifles 
Per  dolum  amotas,     puerurti  minaci 

Voce 

comminifcuntur.       Neque    fna-  tioriera  haberent ;  quam  cum  tmv 

gis  cum  antiquitatis  fenfu  con-  xiinam    Mercnrio  attribuerent» 

gruit,    quod    Mercurium    non  fane  proclive  erat,  ut  hanc  e»- 

folum    inftitutioni     hom  intim,  dem    fimplicitate    eloqueretitur 

fed   et  lyra  inventa  eorumdem  ac  declararent  per  furta  ac  fran- 

oblectationi    profpexifle    iidcm  des,  quibu*  Mercurius  feliis  il- 

,mox    afferunt.       —  6.     lyrae  luderet.     Hinc  furtum  *dicitur 

parentem,  inventorem,  qui  con-  iocofum,  ioci  caufa  perpetratum, 

ftruxit  lyram  e  tefiudine,    cui  ir«!**«,  qua  voce  eiusdem  Dei 

nervös  ovium  intenderet.     Lo-  furta  indigitat  Lncian.  Catapl. 

cus  claff.   apud  Hom.  IL  Merc.  T.  L  p.  624.   ed.  Reiz,  /ujf  Ixi 

40   fqq.     Lucian.    D.  D.  VII.  ie*rrm ,  Z  'E^u?,  x$*  rV  *X*r- 

et  Apoilod.  III.  10.  2.  — —  cur-  rtxji ,    ccXts  ff  04  ou  $v  ovguvf  irou- 

vae,  convexae,  ob  cavum  refo-  ftotim     Sic  xcct^ttv  et  komm  «ut~ 

hum,    ro  xijrof,    foni  aitgendi  yvttt  Theoer.  XV.  49.    ubi  v. 

gratia.     Hinc  (pogwyf  xt\vn\o~  Valken.  p.  359. 

vos  'Eg/uuuvos  dieta  Orpli.  Arg.  v.  9—  12.  AfFert  iam  poeta 

331.  ubi  v.  Gem.  duo    fraudulenti    eius    ingenii 

v,  7  fq.    Ordo  fententiaruro  exempla,  alt  er  um  de  bobus  Apol- 

jic  procedit:  te  canam  —  Deo-  lini  [urreptis,    alte  nun  de  pha- 

rum  nttntium,  lyrae  parentem  et  -  retra     eidem     clam      detraeta, 

callidum    c.    Callidum    condere  Vtrumque   hoc,    quod  diverfo 

graeca  ftruetura,  pro,   callidum,  tempore  a  plurimis  editum  nar- 

ingeniofum,  follertem ,   otl/uvko-  ratur,  Horatitis ,  quo  magis  va. 

/utjrtv,  ad  condeudum,  oecultan-  fritiem  Mercurii  extolleret,  mi- 

diim  furto,    h.  ad  furandum,  ro  artificio  ita  coniunxit,     ut 

aoipis   xkirtTtiv.     quiequid   pla*  Mercurium  inter  ipfas  Apollinis 

cuity    äuget    notionem    aftutiae  miuas,     quibus    ad    reddendas 

Mercurii.       Onmino     haec    de  boves  compelieretur,  eidem,  pha- 

furtis  Mercurii  notio  e  fumma  retra  fubdttcta ,  nova  fraude  il- 

antiquitate    repeteuda    videtur,  ludentem  induceret.     Sed  fabu- 

ubi  doli  ac  fraudes  non  tarn  in  lam  hanc  ab  Alcaeo  ita  iam  ad- 

vetitis  haberenptr,  quam  potius  ornatara  ,tradit  Porphyrio :     et 

ab  ingenii  follertia  commenda-  ipfa  paullo  abstr%üor  verboriim 

iiru- 


CARMINVM    L.  I,    C.  X.    V.  7-  14.  117 

Voce  dum  terret ,     viduus  pharetra 

Riiit  Apollo. 

Quin  et  Atridas,     duce  te,     fuperbos, 
Iliö  dives  Priamus  relicto, 

Thef- 

ftructura,  et  conci(a  dictio  abun-  p.  353.  *—   Amovere ,  ut  aver- 

de  docet,  Noftrum  iii  exprimen-  Jtere  vexba  propria  de  furto  pe- 

do  Alcaci  loco  forte  nimis  labo-  cudurn.     Nifi  forte  poeta  Ho- 

raffe.      Verba    ita    expedienda :  mericam  rationem  (H.  1. 69  fqq.) 

Apollo ,  dumtepuerum,  nxttct  in  animo  liabuit,     qua   nempe 

ovrx,    qui    vix    trium  dieruni  Mercurius  uvri*  frotfoxs  on'Kuf 

efles    (Homer.  H.  in  M.   19.)  rdifirfov$tyoxiv5tvtT*s/>oiri$(V 

minaci  voce  terret,  gxavüTimas,  *foe$nr9  cauda  adco  boves  retro 

quibus  te  terreret,  poenas  miiia-  traheret,  verßsque  viarum  indiciis 

rettiT,  quas  a  te  fumttiruS  eflet,  raperet  9   ne  qua  forent  pedibas 

nißreddidijfesjjovest  d//m,  paullo  veßigia  rectis ,  ut  de  fimili  Caci 

ante  per  dolum,  furtim  afnotas,  fraude  Virg.  Aen.   VIII.    210. 

abactas,  eo  ipfo  momento  rißt  vi-  Quo  et  adiecta  per  dolum  (  &- 

duus(uvth.  feviduum)  pliaretra,  XAp  rix^fv  eadera  de  re  Homer, 

docta  brevitate  ac  graeca  forma  1,  1.   76. )    pertinere   videntur. 

pro ,  videns  fe  viduiim ,  priva-  Oridius  quoque  Met.  II.  6&6. 

tum    pharetra    rifnm  continere  a  Mercurio  arte  fua  abactas  bo* 

non  potuit.     Vltima  fere  con-  ves  ait.      Olim  iunge  r{i  <imo- 

renitint  ctim  tabulae  Neapolita-  tos ,    nifi    forte    praeftat :     nifi 

nae    deferiptione     apud    Philo-  olim  reddidijfes,  h.  eo  ipfo  mo- 

(bat.  Ic.  I.   26.  quam  ideo  huc  mento,    Itatim,  iilico:   exquifi- 

transferam:     0    'Efpjfs    7arurut  tiore    adverbii  ufu,    qui  certo 

x«Twr<yvrov*AfroXXa»or  xtcixov-  de  adv.  dudum  fatis  conilat.  — 

(fx»s  fatmffyeus  roTs  /uitcc(pffooi{  Rißt  viduus,    graece,    ut  yir« 

ttyspjjTi  Xvtt  rot  to$*  xxi  evkut  gil.  Aen.  n.  377.   fenfit  medios 

/utiv  itfkxbtr      ov    /«Jy    iyvoijtt  delapfus  in  hofies.    Viduus  pha- 

fftffvXyjxds.      'EvruvSoc   j}    co<pt*  retra,    fpoliatus,    carens  ph.  ut 

rov    <j*y§*(pw    itotx**   y*f  tov  opQotvos  Gr.  e.  g.  Pind.  Iftlim. 

AicoWuyct,   xxi  trouT  xjxIqqvtx,  Ä.  14«  og<f>*vos  vßpQS. 

b/lt/vUrpifTott  £i  0  yfXus,  oTtf  ty*-  v.    13  —  16.    Mythicis  iam 

gU'rtf»  rtf  npvvntf  Sv/imv  ixvtxii-  hiftorieum ,    ut  ita  dicam ,  fol- 

vxs  xtovyt.     Pertinet  huc  liaud  lertiae  Mercurii  exemplum  poe- 

dubie    parva    Mercurii    figura  ta  fubtexic.      Mercurius  dedu- 

cum  pharetra ,    de  qua  r.  Hill,  cit    Priamum    ad    Hectoris    ab 

de  P  Acad.  des  Infcript.  T.  XII.  Achille  occifi    corpus  redimen- 

H  3  dum, 


11$  Q.    HORATII    FLACCI 

Theflalosque  ignes  et  iiuqua  Troiae 

Caftra  fefellit 

Tu  pias  laetis  animas  reponis 
Sedibus,     ^irgaque  levem  coerce» 
Aurea  turbam,     fuperis  Deorum 

Gratus  et  imis. 

•  »  • 

dum ,     per    caftra    Graecorum,  tas  fedes ,  Elylium ,  piornxn  Te- 

nnlli  neque  vif  um  neque  agni-  dem.  Locos  laetos  fedesque  bea~ 

tum,      eundemque    incoluraem  tos    fortunatorwn    nemorum    de 

inde    reducit.      Fundus    narra-  iisdem    Virg»    Aen.    VT*    638- 

tionis  apud  Homer.^IL  tu.  556.  —    ig.     virga  aurea,     gufiäy 

Priamus  dives  ftoXvxrtfrcf,  noXv-  %gvvtiii.     Idea  inde  orta,  quod 

Xp/cof ,  ut  faepius :  liic  tarnen  non  Mercurius     compajratur    xngvfi 

fimpliciter ,     fed  quatenus  ma-  Teterum  keroum,  qui  cnufirrgo* 

gnam  vim  auri,  quo  corpus  filü  gerebant ;     quod  aureum  habet 

fui  redemtuxus  erat,  cur ruafpor-  Mercurius,  ut  Dens.    Hinc  #pv- 

tabat.  Homer.  1.  1.  228-  — -  /<?-  tro^otnts    dictus.       Vtitux    liic 

fellit ,     fXotd't ,    latuit    Atridas,  Mercurius  tanquam  pedo ,  iiazii 

Agamcmnonem    et    Mcnelaum  reliqui  colores  fuariter  a  paftore 

fuperbos,  /tttyot\iJTOgotsf  /utycßv-  diicti.     Coorces ,  agis ,    corapel- 
fAWS,  fortes,    perpetuo  epithe-'lis  (ut  I.   24*    *&•  ?«*"»  virga 

to.   —  JTlieJfalos  ignes,  ornate  femel  horrbia    nigro  compulerit 

pro,  vigiliäs  copiarum  Achillis,  •  Mercurius  grtgi)  deducis  turbam 

Theflali,    Myrmidonum  ducis.  levem ,    exiles    animas,    tfoooX*, 

Has  in  fpecie    memorat  poeta,  (v.  ad  I.  4-  17«)  a<*  loca  jnfera. 

quod  eae  Priamo ,  Aclüllem  pe-  Specialiori  notioni  iterum  gene- 

tenti,  traiiseuudae  erant,  et  quod  raiem  fubiecit  poeta,     quod   a 

iter    noctu    iiebat.    —     iniqua  pedeßrirationeabliorret.  — 19-, 

Troiae,  infefta  Troiaiiis,  caftra,  Super  is  Deorum  i.  Diis ,    grae- 

Graecum  exercitum.     Poft  fpe-  eifmo  vulgari;    et  imis,  iufcrii 

ciales    notiones   genexalem    po-  Diis.     Ovid.  Faft.  V.   665*    tto 

nit,   tanquam  poeta.         ,  eodem :  Pacis  et  armorum  Supe-  . 

ris  imisque  deorum  arbiten    Clau- 

v.   17  —  20.     Sequitur    iam  dian.  R.  P.  I.  89»  commune  pro- 

Mercurius  foxotyrnyos,  frofix*7ot,  fundis  et  fuperis  numen.  Hinc  Ep- 

qui    animas    ad    Inferos    dedu-  pfi'  xotvos  dictus,  veluti  Argen« 

cit.  —  reponis  fedibus ,  ponis,  tario  Anal.  Br.  H.  269.  cXIII. 

eollocas,  deducis  ad  laetax,  bea-  —  gratus,  utrisque  inferviendo. 

CAR- 


cAfeajiNvivi  z.  t  .c.  «i.  ais 


A    R    M    E    N      XL 

JLlLGVMENTrM* 

fJuum  homines  terrena  quaedam  cum'  ßlerum  motu 
congruere,  velutiOceani  aeßum  cum  lunae  curriculo,  tem* 
peßates  cum  ficüarum  quarundam  ortu  vel  obitu  caet* 
animadvertijffent ;  procüve  Jane  erat,  ut  caujfas  herum 
phaenomenorum  ab  iisdem  repeterent9  et  unieuique ßellae 
pecuUarem  aliquani  vim,  qua  in  res  phyficas  ageret9  di- 
verfamque  pro  diverfo  cuiusque  ejfectu  poteßatem  tribue* 
reut*  DUatato  mox  huius  feuntiae  ambitu,  res  etiam 
humanae  eorumdem  imperio  fubiici  coeptae  funt9  adeo 
ijuidemf  ut  totum  humanum  genus  quaß  habena  quadam 
de  caelo  vinetum  gubernari  antiquaßbi  perfuafum  habe*/ 
ret  ßiperßitio.  Ne  tarnen  vano  huic  feientiae  augmento 
omnis  prorfus,  cid  inuitcretur,  ratio  deejfet,  utque  nova 
haec  inde  exörta  difciplina  certis  quibusdam9  ad  qiias  res 
humanae  exigerentur9  conßaret  regulis;  coepta  fieri  ob» 
fervatio  eß  (Gell*  XI F.  i  *) ,  ut  animadverteretur ,  quo 
haiitUj  quaque  forma 9  quaque  pojitwa  ßellaruui  aUquis 
nafecretur;  tum  deineeps  ab  ineunte  vita  fortuna  eius, 
et  mores  et  ingeniurn,  et  circumßantia  rerum  negotiorum- 
que9  et  ad  poßremum  finis etiam  vitae  exfpectareturf  etque 
omnia,  ut  ufu  yencrant9  literis  (quae  ephemerides  mathe- 
maticae  dietae)  viandarentur  9  ac  poßea  longis  temporir, 
lus9  quum  ipfae  üLae,  eodem  in  loco9  eodemque  habitu, 
forent$  eadem  caeleris  quoque  eventurä  exißimarentur% 
guiepdem  Mo  tcwjwre  nati  fuijfent.  Compoßta  ex  ifta 
4fbfervalione  difcipUna  dicebatrur  inde  geneßs9   genitura* 

H  4.  eius- 


\  *>  * 


1ÖÖ  <£.    HORATJI    FLAGCI  * 

elusque  infpeetiüy  hofofcopus.  Conf.  ad  IL  1 7.  Iarn 
quum  omHia,  quäe  non  niß'  magno  virium  v  jmpendio, 
magnaqve  ingenii  foüertia  adfequi  licet,  (v.  ad  J.  3.  fi  1.^ 
quaeque  nos  fupra  fortem  noßram  extollere,  Diisqite  ex* 
nsqttarevidentur,  humano  generi  aDtis  negata,  omnesque 
ndeb  cohatus9  quibus  aditus  ad  ea  patefit  9  impios 
haberet  antiquitas)  in  promtu  eß  intelligere,  cur  etiatn 
hanc  artem9  qua  eöentura,  quorum  fcientia  maximum 
tnter  Deös  atque  homines  difcrimcn  conßitueret9  quaeqite 
hotnines  IavU  nt  Pacuvius  ait9  aequipäraret9  ab  homini- 
hts  exquiri  poße  putabantur ,  impiatji  atque  vetitam  ha- 
tuerint. '  Horatius  igitur9  xut  deterreret  Leiiconoen  (nam 
bt  feminas  Römae  vana  kacfuturi  eocplorandi  curioßtate 
laborajfe  -abunde  conßat)9  ne  genethliacis  ißis  artibus  Ute* 
Tttur,  impium  ejfe  ait9  in  eainquirere  veüe9  quae  pru- 
Senti  quodam  conßlio  DU  nobis  occirttaverintt.  contra 
wulto  fatius  cffe ,  iis9  quae  fato  nobis  impendeant ,  tole* 
rärtdis  pama  fortemqite  adeo  animum  offerre9  atque  in 
Üs  acqitiefcere.  Cumque9  quam  brevis  vita  humana  ßt9 
etiam  absque  Babyloniis  ißis  numeris  perfpici  poßit9  muU 
to  fapicntius  ejfe,  praejentis  tcmporis9  quod  certijßmum 
ßt9  vfitra,  quantam  largiatur  maximam9  frui9  quam  in 
cTaßinum9  quod  admodurp  incertum  ßt9  eam  differre. 
'Eminet  hoc  carmen  cum  elocutionis  ornatu ,  colontmque 
Vigore9  tum  fententiamm  in  tanta  brevitate  excellentia. 
E  v.  5.  coUigere  pojfis ,  Leuconoen  viüam  habuijffe  in 
ora  maris  Tyrrhtni9  ibique  et  ipfam9  et  Horathim  quo- 
ijüe9  nunc  forte  fuijje :  quanquam  non  opus  ßt  hoc  fufph. 
cione9  ß  mare  Tyrrhenum  folius  ornatus  cauffa,  (uH 
6tatioTheb.Fl.Z0.  Tyrrhena  hiems)  poßtum  ejci* 
iümesm 


CARMINVM    l.  I.    C.  XI,   r.    1.  2.  121 

AD       LEVCONOEN. 


4P 


JL  u  ne  quaefieris ,   fcire  Htefas ,    quem  mihi, 

quem  tibi 
Finem  Di  dederint,    Leuconoe;    nee  Baby- 


lonios 

Tenta- 


v.  t  fqq»  ■  ne  quaefieris»  noli  nobis  vivendum  tribuerinc,  pro-» 
quacrere,  inquircre,  (bllicita  pter  v.  4.  feu  plures  caet.  Dare 
efle.  Propert.  II.  ao.  60.  At  verbum  proprium  de  fato.  Tir 
ves  incertam,  mortale*  t  funeris  bnll.  IV.  5.  4*  Uö*  T*  Heyn« 
homm  quaeritis,  et  qua  fit  mors  —  3.  nurneri  fiuit  oomputatio* 
adeunda  via,  Quaeritis  et  cae~  nes  ex  ephemeridibns  f.  tabuli* 
lo  Phoetiieum  inuenta  fereno,  aftrologicis ,  in  quibus  coniiw- 
qua*  fit  fielia  homini  commoda,  ctiönes  planetarurn ,  poutionet 
quaeque  mala»  t.  ad  I.  9.  15.  fiderum  ad  quem  vis  diem  de- 
•—  fcire  nejast  impium  enim  feriptae  erant.  In  bis  exputa* 
eft,  ea  fcire  conari,  feifeitari,  tionibtis  quum  tota  horofcopf. 
quaererc.  Stat.Theb.  III.  562.  ratio  oflet  poßta,  docte  hanc 
quid  craftina volveret  aetas»  fcire  artem  poeta  per  numeros  indi- 
nefas  homini.  Mar.  Victor  ad  gitat«  Quo  eodem  modo  nu» 
Salm.  v.  45*  (m  Wernadorf.  meros  Thrafylli  dixit  Iuvenal. 
Poet.  min.  T.  III.  p.  16g. )  VI.  576.  et  numeros  aftra  mo* 
Quaeque  deo  tantum  funt  nota,  ventes  Lucan.  I.  641.  ubi  plura 
reeondita  eunetis,  fcire  volunt,  congefbt  Oudend.  —  Babylo- 
heu  gründe  nefas,  et  fcire  videa»  mos  voent ,  quia  aitrologia  ex 
tur.  —  quem  mifä  funviter  de»  Ulis  terrisRomam  adveeta  erat, 
ciarat  Leticonols  adverfus  Ho-  Hute  ü,  qui  hanc  artem  profi- 
ratium  benevolentiam.  — -  2.  terentur,  Cbaldaei  fimpliciter 
quem  finem  vitae »  qualem  vitae  dieli;  tanquam  Iuvenal.  VI. 
exitum,  qtiod  genus  mortis,  ut  553.  — -  tentaris,  teuta»  expo- 
in Propert.  1.  1.  qua  fit  mors  xire,  fntura  inde  explorare  co- 
adeunda  via.  Niü  forte  prae-  nase.  .  Proprium  verbum.  La* 
it.it ,  quot  vitae  anno«  dii  dede-  de  re.  1 
rmt,  conftituerim »  decreverint, 

11 5 


12  3  Q-    HORATII    FLACCI 

Tentaris  numeros.    Vt  melius,  f  quidquid  erit, 

pati! 
Seu  plures   Hernes,     feu  tribuit  Iupiter  ul- 

timam,  . 
Quae  nunc  oppofitis  debilitat  pumicibus  mare 

Tyrrhe- 

t*.  3  fqq.   Vt  melius*  isf   offw  fragum    litus   dixit   Lucret.  L 

ßiXrtov,  qiianto  melius,  quanto  305.     Sed  owiatiua    liic  hiems 

fatius  eft,    pati,    aequo  animo  eft    fubiectum    agens ,     et  ipfa 

ferre ,   aequi  bonique  confulere,  fluetus  debilitat.    —   -pumicibus 

in    hoc    aequiefeere,     quidquid  docte  pro»    faxis  cavis,  exeüs. 

tritt  quodeunque  tandem  aeeided  v.  Virg.  Ge.  I.  44*  et  374*  ltclJl 

rit»    quaeeunque  fato  nobis  im-  Lucret.  I.  326.  vefco  fale  fax* 

pendeant,  quum  follicitudo  fit-  perefa.    p—    oppofitis »  qui  ob- 

turi    praefehtem    quoque  laeti-  iecti    funt    Auctibus,    W£oß>Jic$ 

tiam  turbet,  vitaeque  fruetnm  c»ottiXots9  (Homer.  II.  ß.  396.} 

intereipiat.      Forte  tarnen    ftri-  qui  praetenduntur  mari,  ad  eos 

ctiori  fenfu  aeeipiendum  propter  frangendo:     adpofito   epitheto. 

fequentia,  et  explicandum,  quid-  Villam  ad  Au  ftri  flatus  oppofi- 

quid  annorum  crit,  quantulam-  tarn   pariter    Catull.    LXII.   a. 

eunque     vitae    portionem    fora  Rupes  expofitas ,   quae  in  mare. 

aobis  fruendam  dederit.     —4*  procurrunt,     dixit    Stat.  Ach« 

Seu  plures  annos  Iupiter  t  fatum  I.  449* 
tibi  tribuit,  adfignaverit,  quos 

vivas,    five  hnnc  ultimum  eüe  'v.ßfqq.  Quin  tu  potius  Iaeto 

iuflerit,  feu  longura,  feu  breve  atque  fecüro  animo  fruere  lioo- 

vitae    tibi  da  tum    fit    fpatium.  ce,  quod  tibi  da  tum  eil,   vitae 

Docto  hoc  atque  ab  ipfo ,    quo  tempore ,    cuius  fpatium  et  per 

feriptum  eft  hoc  Carmen,    anni  fe  fatis  circumferiptum  fit,    et 

tempore  petitoornatu  poeta  ex-  hoc  ipfum  cito  elabauir.     Vide 

tulit.     Pro  annis  enim  funt  hie-  quam  graviter  et  exquifite  poe- 

mes,    etproea,    quae  nunc  eft,  ta    vulgarem    hanc    fententiam 

procellarum  hibcrimrum  imago  expreflerit.  Eß  adeo  conigenti» 

egregieelaborata.  —  mare  Tyr-  ro  fapias,  h.meliorem  vitae  ra- 

rhefium,     maris  Tyitheni    flu-  tionem,  quaefo,  incas,  vita  re- 

Ctus,    qui  debil! tantur  per  hie-  ctius  utari»,     fere  nt  I.  7.  17. 

-mem,  ad  faxa  aüiduntur,  iraru  fic    tu   fapiens  finire    memento 

guntur,  et  inde  fracto  impetu  trift itiam  caet.    Itaquefeminam, 

xelabuntur.     Quo  fenfu  flucti-  ut.  iueunde  praefens  vitae  tem. 

put 


C ARMIN VM    L.  I;    C.  XI.    V.  5-7.  123 

Tyrrhenum.     Sapias,    vina  Uques,   et  fpatio 

brevi 
Spem  longam  refeces.     Dum  loquimur,    fu- 

gerit  invida 

Aetas. 


pus  transigat,  hortaturus,  inbet  morari  quemquam  debet,  qnod 

eam  vinum  liquare,  h.  percola-  feminae    hoc  poeta    praecipiat. 

re,  ficque  bibendo  aptum  red*  Vide  vel  I.  17.  21.  et  III.  12. 

dere.      Quuxn   eniiri  vini  defae-  1.2.—   fpatio  brevi,    quum 

candi    «vtem    paiiun'  cognitam  breve  fit  vitae  fpatiuxu ,  in  hac 

haberent  veteres,  oportcbat  eos  vitae  brevitate ,  refeces,  refcin- 

vinum  annofum  aut  fumo  ma-  das,    ne  longe  nimis  porrigas, 

turatiim  (v.  ad  m.  Q.  11.)  et  ne  alas,    imo  contrahas,  fpem 

Sic  turbidum  ac  fpiffum  per  fac-  longam,  longioris  aetatis,  longe 

cum,    e  tenui  lino  confectum,  porrectae.     Praeclare  fibi  oppo- 

tennique  vimine  rarius  contex-  nuntur   fpatium  breve   et  fpes 

tum  (Colu m.  IX.  15.  12.)  cp-  longa.     Eadem  fententia  eodem 

lare  f.  transmittere ,  ut  purga*  ornatu  eft  I.  4.  15.    Vitae  fum- 

retur  a  faecibus»     et  liquidins  ma    brcvrs  fpem    nos  vetat  in- 

ficret.      Id  diccbatur,     Cyj£tiv9  choare  longanu  Refecamus  fpent 

0*xxi£tiv,    i£tiTfm£ur    v.   He-  vitae t  quam»  ultra  eius  termi- 

ringaObfl*.  c.  XX.  p.  16Q.    An«  nuzn  porrectam,    in  fines  fuos 

tiquiülnium  liiuic  morem  con-  cogiraus»  contrahiimis ,    ita  u t 

firmat    etiam    infcriptio    Sigea,  fpem    vitae  ne  ulterius  produ- 

qua  dedicantur  xfocrvp,  inlaroi-  camus»   quam  per  eius  brevita- 

rov,    et  föfAos.      Iam  etfi  hoc  tem  licet.     Virgilii  locus  Acn. 

muliebre  effet  negotium ;  poeta  X.     107.     quam   quisque  feeat 

tarnen  non  tarn  hoc  agere  vide-  fpem,  a  noftro  alienus_vidctur. 

tur,    ut  Leuconoen  ab  aßrolo-  —    dum  loquimur,  quin  adeo, 

gicis  rarionibtts  ad  operas  femi-  dum  haec  ita  loquimur»  fugerit, 

neas  tradiicere  vclit »  quam  po-  fit ,  ut  eflugiat  aetas ,  aliquan- 

tius,     ut   futuri  follicittidinem  tulum    aetatis.        Hinc     invida 

roiflam  faciat,  eamque,  vinum  ea  dicitur,    qitae  tarn  cito  ela- 

bibendo,  animo  eiieiat.    Eadem  bendo    fui    früctum    nobis    in- 

loquendi  ratio  in  Martial.  yilT.  videre   videtuii     Simili»   color 

4^5-   5«    in  amici  röditu:     De~  inluvenal.  IX.  1 26.  et  Perf.  V. 

fluat,    et  lento  fplendefcat  tur-  152.     Vive  memor  leti,   fugic 

biila  lino  amphora  centeno  con-  hora,   hoc,  quodloquor,  inde  eft. 

fuU  facta  minor.     iNequc  verer  adde  Incerti  Idyll,  in  Rofam  v.' 

35  — 


124 


Q.    HORATII    FLACCI 


Aetas.     Carpe  diem ,  quam  miniiuum  credula 

poftero. 


55  — 38-  mAntnoLLat.Btirin.  Cenfum  TTI.  8*  27*  dona  -prae- 

T.  I.  p.  705.  de  breviflimo  tem-  fentis  cape  laetus  horae.      Nee 

poris    fpatio    adhibuit   Fetron.  abludit  Terentianum  Adelph.  IT. 

G.  99.    ubi  ex  aratro  dorne  facta  4.  23.    hilarem   hunc   fumamus 

ieüus  nitet,-  dum  loqueris,  levis  dient.     Male  comparant  Epicu- 

pruina  dilabitur.  —  8*  carpe  diem  reorum    x*gKt£itv.      cf.   ad  III. 

hodiernum ,  xcctgov  Xußt9  (e.  g.  29.  42:   —   quam  mlnimum  cre- 

^efchyl.    Sept.    adv.    Th.  65.)  dula$  parura  fiduciae  collocans 

praefenti,    <juod  vivendum  tibi  in  poftero,  ciaitjno,  qmim  ad- 

datum  eß,   tempore  utere,  fru-  modum  incertum  fit,  an  qras- 

ctum    eius    ne   intercipi  atque  tino  vivas.  » 

elabi  tibi  patiare«     Ad  verlja  et 


CAR- 


CAfeMlNTM    L.  I.    C  XII.  1&5 


CARMEN      XII. 

AB.QVMMNTVM. 

X^armen  hoc,  quod  eß  e  genere  gravi  atque  magnificö, 
tont  am  in  adofnando  atque  pertractando  argumento  ar~ 

9 

tem  oßendit ,  tantaque  augußijfimarurn  imaginum  digni* 
tote,  orationisque  ornatu,  atque  elocutionis  vi  confpicuum 
eß*  ut  ipfam  lyricae  poefeos  maießatem  repraefentare, 
omninoque  fpleudidiffanis  Horatii  operibus  adnumeran- 
dum  videatur.  Sed  in  eins  defcriptione  admodum  kderere 
"Videos  Intpp. ,  quod  non  mirum,  cum  ßngularis  omnino 
Ulms  ingreßus  ßt.  Putant  fere9  Horatium  enumerare 
Deorum ,  heroum,  et  w.agnorum  Romae  virorum  multitu* 
dinem9  quos  nolit  canere,  et  tarnen  breviter  canat ,  tum 
ad  Augußum  venire ,  qnem  proprie  votuerit  canere.  Sed 
cum  ßc  ieiunam  admodum  rationem  fecutus  effet  poeta, 
tum  ne  fecutus  eß  quidem;  nam  omnes,  quos  memorat9 
canere  fe  veÜe  nimirum  alt.  Cumque  et  kymnorum  et 
odarum  genus  ftiiffe  conßet  apucLveteres ,  quod  plurium 
lau  des  complecteretur,  Horatius,  Augußum.  celebraturur, 
eam  rationem  fed  novo  artißcio  imitatur  ita,  ut  Deosf 
heroas,  magnosque  Romae  viros  enumeret,  et  brevi  elogio 
decoret,  ißique  fplendidae  feriei  ad  extremum  adnectat  et 
adfociet  Augußum,  neque  folum ßc  Ulis  parem,  fed  uno 
Iove  inferiorem  pönal.  Quo  quam  fplendidum  atque  ex- 
celfum  Augußi  elogium  contineatur ,  quis  non  videal? 
Igitur  ita  informemus  animo  progreffum  carminis.  Poe- 
ta  enthußafmo  excelßore,  et  impetu,  magni  alicuiuJ  argn* 
menti  canendi,  cirreptus,  plcmis  fublimium  fenfuum  ipfe 

»  ambigit. 


X 

• 


ambigitf  quod  illud  argumentum  fit*  Quarc  exemplo  et 
imitatione  Findari  e  Mufa  fcifcitatur ,  quis  üle  fit  vir, 
aut  hergs,  aut  Deus9  quem  fe  canere  velit.  A  Iove  igi- 
§ur9  Mufßrum  principio ,  Deonim  maximo ,  exorfus9  ad 

eins  Uberos  transit.     Memorantur  adeo  Pallas ,    a  Iove 

• 

fecunda*  Bacchus  ewahdoc*  Diana  ioyixi^z9  eiusque 
f  rater  Apollo  eKt\$okc$ ;  tum  ex  heroibus  Hercules  victor, 
monfirorum  domilor,  crarrw»  et  Dioscuri,  ctüTfjpec; 
Odern  etiam  et  tempefiatum  pacatorex.  Deinde  ad  viros 
progreffus,  ut  ad  primarium  carmints  argumentum  trans- 
itum  fibi  pararet  >  in  fummis  fuae  gentis  viris  commemo- 
rat  Romulum ,  urbis  conditorem ,  et  Nüinam  ejferati  mir 
litta  populi  per  quietem  formatoremf  religionum9  morum, 
legumque  infiitutoreni.  His  fübiungit  Tarquinium  Pri- 
fc  u  m ,  fafces9  trabeas9  eundes,  omnia  denique  decora  et 
infignia,  quibus  imperii  dignitas  eminebat  (Flor.  J.  5.) 
ab  Etrufcisy  a  fe  fubacti$9  ad  Romanos  transferentcw, 
et  Catonem  Vticenfenu  Tum  fcquuntur  prijeae  aetatis 
vener abiles  viri  nonnulli ,  Regidus  9  Scauri9  PauUus,  Pa* 
bricius,  Curius,  Camillus9  fori itudine  bellica,  patriae 
caritate,  generofo  fpiritu ,  gravitate  et  conflantia  clarifi 
Jimi3  difcipÜfiae  aiUiquae  continentiaeque  ac  moruvi  fevc- 
rilatis  fervantiffimi;  Camillus  etiam  Romae  confervator 
ac  rcfiitulor9  ac  velut  alter  conditor.  Pacta  dehinc  ma* 
gnifica  transit  ione  ad  Marcelkim  iuvenem,  Augufio  et  po- 
pulo  R.  cariffvmum ,  gentemque  Iuliam ,  inde  ad  ipfum 
Augnfium  a  Iove  feeundum,  divifumque  cum  eo  Imperium 
haben  tem,  tnlhnfiafvü  Impetus  defertur*  Scriptum  au- 
tem  efi  h.  c.  a.  V.  DCCXXXI.  vivente  adhuc  ßlarcello, 
bellumqne  Augufio  contra  Parthos  parante*  Comparc- 
tur  cum  eo  Pind.  OL  ß.  et  Nofiri  II I.  25. 


CARMENVM    X»  I.    C.  XII.    V.  1-Zj.  1*7 

AD       A     V     G     V    S     T    V     M; 


V^Juem  virum  äut  lieroa  lyra  vel  acri 
Tibia  fumis  celebrare,     Clio? 
Quem  Deum?     cuius  recinet  iocofa 

Nomen  ixnago,  ^ 

Aut 

v.  a  fq.  Prima  exordii  atque  vob/uUfilvois  ojuoxXu7sy  et  Ol.  y. 

totius  fere  carminis  ftnmina  du-  15.   14«  (po^/utyyet  xoixikoyagv* 

cta  a  Pind.  OL  ß.  pr.  JAva/<£>o£-  xou  ßo*v  «vXwr ,  Mm  te  Statu. 

fjuyyts  ZpMs  9    rbp   $tovf    rs*  et  Ol  <.  113.    rtv  i*  aivtnfc  rt 

*£*«,    TiV*    i'  atyJjpoB  xfXaJtfffo-  Xv^tt  yXvxv*  r'  «i/Xof  a»ouraffd$ 

jutt;  in  quo  adümbrandoeeam-  x«jxv.     cf.    III.    4*   x   ^*    ~ 

pÜficando  poeta  doctrinam  atquc  acri  ofet,  acuto  et  gravi  fono, 

artem,   qua  a  Diis   exorlus  ad  qualis  eft  buccinne   uoitrae  aut 

A1151ÜU  laudes  progreditur,  haud  tubae.      Iliiic  Pind.  L  I.    ßodv 

vulgarem  oftendit.      Multo  ta-  «vXuv,   et  Auct.  Ep.  174.  (Br. 

itien  fimplicior  Pindarici   exor-  Anal.   III.    i84»)    ««Xou* -diatit 

dit  ratio  videtur;   nam  laudes  ßapvtpSoyyovf.  — 2.  fumis»  eli- 

&eov  >  li.  Iovis  (v*  4*)  et  licrois,  gis  celcbrare,  graece,  pro,  celc- 

Ilerculis  (v.  5.)  band  alieuae  brandum,    canendum.      Sumcre 

erant  a  carmine ,  quo  Tberonis  faepius  de  eligenda  carminis  ma- 

victoria  in  ludis  Olympicis  ce-  tcria ,  ut  Ep.  I«  3.  7.  A.  P.  5ß. 

lebraretur.  % —     Viri  •   qui  vir-  Quod  Mufae  cauendi  partes  de- 

tute  ac  meritis  reliquos  hornig  le*at,   hoc  cum  per  fe  plus  di- 

nes  antecellunt,  Iteroes ,  ifA&M  gnitatis  habet ,    tum  aecommo- 

ex  hia  Aleiden  et  Dioscuros  me-  datius  eft  piopter  feqq. 
morat ;  ex  Ulis  vero  Roniulum, 

Numam  Pompilium  caet.     Nam  v.  3  —  6.   Cuius  nomen ,  lnn- 

Romulum  viris  adeenferi  a  poe-  des   recinet ,    cum  dilectu  pro, 

ta,  c  v.  33.  Rom.  pofi  kos  caet.  referat,    reddat  imago  fc.  vocis, 

clarc  patet.  —    lyra  vel  tibia,  Echo.     Eft  adeo  doeta   fnpeiio- 

carmiue,    quod  ad  lyram  vel  t.  ris  fenteiitiaeamplificatio.  Echo 

canatur,  lviicoinde  appcllato.  paulo  audacius  imago  fimpliciter 

Vtrumque  coniunxit  etiam  Pin-  dicitur,  ut  I.  20.  7.     Seil  haud 

darus  Iithm.  f.  33.  xJJovTKt  i*  dubie  antiquus  et  doctus  is  \*o- 

*i9  rt  (pofjuryyt&iy  f  iV  avXmj'  rt  cabuli  uXus  eiAt ;   nam  fic  habet 

et 


128  <£•    HDRATII    FLACCI 

Aut  in  umbrofis  Heliconis  ons, 
Aut  fuper  Pindo,    gelidove  in  Haemo? 
Vnde  vocalem  temere  infecutae ' 

'    ■   •        Orphea  filvae, 

Arte 


«t   Cic  Tufc  IIT.  d.     Pleaius  IU.    1.  inic.    JHndus  Theflaliae 

Virg.  Ge.  IV.  50.    vocisque  of-  rrions;  et  ipfe  Apollini  et  Mufif 

fenfu  refultat  ifnago.      Similiter  facer.       Hcwmus,     Thraciae    m. 

frxvroittiv  aro/uxTuy  XaXoy  ttxoy*  gelidus  dictus  ob  filvas,  ut  fup. 

Eclio   vocat   AVchias    XIV.    5-  1.  50.  inf.  2x.  6> .  Vifrg.  Ge>  IL 

(Anal.  Br.  II.  p.  95.)  Horatium  438«    o  qui  me  gelidis  in  valli- 

fecuti  funt  Stat.  Silv.  I.  5.  18.  bus  Haemi  fifi+t  et  ingenti  rm- 

fallax  refponfmt  imaga..  et  Va-  morum  protegat  umbra* 
ler.  Flacc.   III.  597*  refponfant 

filvae  et  vaga  certat  imago.  —  v.  J  fq.    In  Haemo  rhonte, 

iocofa  $  natura  rei,     quatenus  Orphei     «antu     celebratiiTimo. 

Echo  Fallit  et  ludit  nos.     Lu-  Vide ,  quam  dotte  atque  ornate 

cret.  IVi  574*  frußratur  ima-  pedeftre  hoc  poeta  extulit!  — 

gine    verbu     fallax    Stab  1.  1.  vocahm  Orphea^  ßcwvOT«,  can- 

—  5.6.  Ad  exornandam  Echus  tantem,    vel  lyram  pulfantem. 

imaginem  montes  poeta  memo-  Sic  vocales  chordae  Tib.  II.  5.  5. 

rat»  a  quibus  lyrae  ac  vocis  fo-  Seneca  Agam,   326.    refonetque 

nus  re&ectatur.    Quumque  Mu-  manu  pulfa citata  vocale  chclys. 

fae  canendi  partes  iniungat,  ex  IÜnc  omnino  de'  poefi;  ut  vo- 

xnontibus    cum     dilectu    ponit  cales  undae  Stat.   Silv.  I.  2.  6. 

Heliconem  et  Pindiun,     MufiS  luven.  VII.    19.    nectit  quivun- 

facros ;  Haemiun  vero,  quod  is  quo  canoris  eloquium  vocale  nio- 

-olim  nobiliüimorum  poetarurn,  dis.     Silvaa    f.   arbores  fecutae 

Lini ,     Mufaei ,     maxüne  vcro  -funt  lyrae  foiiuxn,  appropinqurw 

Orphei     cantibus     iiifonuiflet;  ximt  ei  temere,     nullo  ordine,' 

qua  ipfa  de  caufa  adiectos  puta  confufe,  uti  promifcue"  anteä  ite- 

w.   7— lft.    Helicon  Boeotiae  .teraiit;     Nihil  aroplius. 
nont,  Phocidi  adiacens ,  JVItua- 

rura  (edes.    Iuga  eins  iiemorofa  ,      t>.  9  fq>  Arte  materna ,  quAe 

Ndocte   deckrat   poeta    per   oras  matri  eius,  Calliopae,    proprio 

umbrofas.        Hclicona    vir  entern  .eil,   vel,  quam  mater  eiun  do- 

Ep.  II.  1.2 iß.  iivi$<*¥  «y«VX«itf  cuerat,      rix*?!    fMV9i*$,      CiV- 

ftdeo  audit  Paufan.  IX.  2#.  res  rhäeas     artes    vocat     Claudiau. 

fatis  nota.   v.  PaÜerat.  ad  Prop.  Praef.  v.   23.    ad  R.  P.  1.   It. 

x  Seneca» 


«ARMINVM   LL    C;  Xtt    y.  5-12.  <12$ 

s 

Arte  materna  rapidos  mörantem 
Fluminum  lajtfus  celeresque  ventos, 
Blandum  et  auritas  fidibus  canoris 

Ducere  4uerci*s.  • 

Quid 

Seneca ,  lt.  L  forte  ob  oculoa  blandum  —  ducere,  pro»  bland*. 
Habens,  Hera  Für.  573.  p«o*  tiis  fois»  blande  ducentem»  fa- 
filvas  et  aves  faxaque  traxerat  eile  animadvertas.  Eandem 
urs ,  9110*  praebuerat  fluminibus  MarkL  kigerere  conaba(ur  Stat. 
moros*  —  rapidos  lapfus,  con-  V.  Silv.  5.  #4.  blandique  — 
citatam  curfum  ßuminum,  ra*  excepiffe  genas»  Sed  de  hoc 
pidiflimos  Auvios  moranteni,  fuo  loco.  —  auritas,,  audacter 
iuhibentem ,  ültenteni.  Jlflii  et  lprice,  pro,  aufcultantea» 
Lira  per  fe  citatum  curfum  in-  cantus  fuavitate  delinius.  Imi- 
nuit.  v.  IT.  14.  2.  cf.  Heyn,  tatua  eft  Ji.  L  Sidon.  c  II,  71. 
ad  TibitlL  L  8«  48*  Omnino  qui  cantu  flexi*  fcopulos,  digi- 
haec  per  fuppreuum  Aicviorum  cisque  canoris  compulit  auritas 
curfimTvcntorumque  filentiura  ad  plactrumcurrere  filvas ;  quam 
dcclarata  fumma  per  verum  na«  fiarent  Hebri  latices*  curfuque 
tnraxn  tranqiüllitas  prifca  atque  ligato  flunünis  attoniti  carmen 
augufu  imagine  vini  poefeos  ac  rnagis  tunda  fitiret.  et  XXIII. 
rouficeS  egregie  repraefentat.  190.  awrita  chelyn  expeseuta 
Conferri  omnino  relixn  Orph.  filva*  Id.  XVI.  4.  de  Amphio- 
Argon.  259  fqq.  et  43 &  fqq*  ne:  Ogygianique  chelyn,  quam 
Apollon.  Rh.  I.  A3  ^M*  Antip.  faxa  fequacia  flestens  cantibus* 
Sid.  c.  LXVIL  (Anal.  Br.  IL  auritos  erexit  carmine  muros» 
p.  24.)  Virg.  Ge.  IV»  454  fqq. 

Ovid.  Met.  X.  init.  Senec.  Hera  v*  1 3  fqq»  Quid  prius  .  .  . 
f  572  fqq.  j  Claudian.  Praef.  ad  laudibus?  quem  prius  celebrem. 
1.  IL  de  R.  Prof.  —  blatu  quam  Iovem?  Ab  hoc  initium 
dum  •  •  •  quercus,  quique  tarn  carminis  facere  decet;  huius 
blandus  eflet  in  traetandis  fidi-  laude*  prijnum  dicendae  funt* 
bus,  qui  tarn  blande,  tarn  fua-  Refpexit  Horatias  haud  dubie 
viter  lyra  caneret ,  ut  queren»  antiquiorura  poeurum ,  quique 
hisce  cantus  blandimentis  per-  eorum  carmina  recitarent»  fol- 
nrnUae  Atque  illeoue  eum  fe*  lennem  morem,  quo  carminibus 
qnerentur.  btXyojuJvaf  ifjas  prooemio  aliquo,  in  Deoruro, 
eadem  in  re  dixit  Orph.  L  1.  maxime  lovis»  laudibus  oecupa* 
Caettruro  graecam  ftructuxara,    to*  praeludcrent.    Notus  fatis 

I  eil 


/ 


f 


130  -     Q/   tfORATH    FLACCI 

1 

Quid  prius  dicam  folitis  Pareiitis   ' 
Laudibus?     qui  res  hominum  ac  Deorum, 
Qui  maxe  ac  terras ,     varii^que  mundum 

Temperat  horis? 

Vnde 


eft  locus  Find»    Nenr.    Tf.    pr.  Special*    igitur  itotionc    poeta 

"0$tv  xtf  xoci  'O/uypiJMi  gaiFTuv"  curarn,    qua  Iupiter  univerfum 

Mm  roL  «roXX*  oiotfoi  ag%ovToti  continet,  expreflit  per  anni  cem- 

Aiof  Ix  irpospLiov.     Hinc  Iovis  pora,    certo  quodam  ordine  ab 

laudea  folitas  vocat,  qnae  pri-  eodem    divifa    atque    diftincta; 

xno  loco  a  poetis  memoravi  fo-  nam    haec    ipfa    evinciuit  certa 

lent,    —     Harens  fc.  hominum  ratione    geri    rem   atque  ordine 

ac  Deorum,    Iupiter,    abfolutc  certo    iuxta    Lucret.  V.   i4£5* 

fic  dlctus»  ut  Pater  Virg.  Ge.  I.  cuius  adeo  Iupiter  auctor  eil. 
353.   et  fic  faepifiime.     —  i/|. 

Summus    revum    arbitcr ,     qui  v.  1 7  /<^.    Vnde ,  quare/"  fc. 

üniverfum    ftumine    fuo    regit,  quum  in  Deos  horrtinesque  im- 

—  res  hom.  ac  Deor.  vd  rSv  perium  exerceat,  univerfumque 
uvSpLum  nm  Stwv ,  qui  homi-  terrarum  orbem  regnt,  nihil  ge- 
xics  ac  Deos  regit ,  iis  imperat,  neratur ,  oi  /Ufftfcr  ri .  yiyvirxi, 
iuxta  Homericum:  uvoef  dviguy  niliil  exiiiit,  eil,  quod  mai u r, 
Tt  $ta>v  rt.  Similiter  Virg.  Aen.  praeftantius ,  poteutius  fit,  i-pfo 
I.  229.  o  qui  res  hominumqiA  Iove :  ov  xou  fogrttTos  Ivrt  3>«7 
-Deumquc  aetemis  regis  imperiis  nffdrifrt  ftiyiaros  Ilefiod.  Tlieog. 
4t    fulmine    terres ,     de  eodem.  49-    -^  adeo  Z«)f  v^ittos,  kolv- 

—  15.  Vniverfum  declarat  poe-  rw  fuyt*TQS  (Aefcliyl.  Choe'ph. 
ta  per  nzor^,  terras,  et  mundum  202.)  nuwvi^rxzos  (Callim.  II. 
h.  caelum,  folem  et  lunam,  in  lt/v.  91.)  et  Latinis  In  vi* 
quorum  cur  tum  ita  temperat,  ctus ,  ExfuperantiJJimus,  Maxi- 
nioderatur,  regit,  variis  horis,  mus  et  lim.  Nil  nutius,  nemo 
ut-inde  anni  partes,  vieülttudi-  maior,  ut  Ovid.  Met.  If.  60. 
nesque  temporum  procedant;  vaßi  quoque  rector  Olympi  — — 
qua  fere  ratione  Sol  et  Lima  non  agat  hos  currus,  et  quid 
ahnum  caelo  duecre  dicunuir  Iove  malus  habemus?  etFaft*V. 
•Vir*.  Ge.  I.  6.  Hinc  A<o*  p,t-  125.  IV e  ubi  res  caeli  tenuit, 
yot\ov  iviotvrns  vocat  Homer,  folioque  paterno  fedil,  et  irwicto 
IL  ß.  13. f.  et  ipfae  Horae  üliae  nil  Iove  maius  erat.  Alii-  h.  *L 
Iovis  et  Themidis  audiunt,  vcl-  fic  aeeipiunt :  l'ndtf,  ex  quo  Iove 
uti  Orph.  II.  in  easdem,  v.  6,  nihil  ^    nujla  proles    geueratur* 


S^lu 


CABMINVM    L.  I.    C- XII.    V.  15-20.        X^l 

\ 

Vnde  nil  maius  generatur  ipfo,      • 

Nee  viget  quidquam  limile  aut  feeundum: 

Proximos  illi  tarnen  oecupavit 

Pallas  honores. 

N  .       Proeliis 


gignl    poteft,     quae   maior  fit  arte  deficit urt  ut  -plant  manifefio 

ipfo  :   putantque '  refpici    fabu-  '  appareat,  quanto  fit  aliud ,  pro- 

lam ,    qua  Iupiter  Thetidis  con-  ximum  effe ,  aliud  feeundum,  h. 

iugrum  ideo  refpuerit,  quod  in  Antimachum  feeundum  quidem 

fatis  eile  feiret,    cum,    quem  eSe,  longiilimo  tarnen  interval- 

Thetis  editura  eflet  filium,  pa-  lo  priori   pToxiroura.      Contra 

tre     praeftantiorem     futurum.  VLrgilius  eidem. 1.  L  j.  Qß.  fe- 

Sed  haec  longius  petita  viden-  eundus  dicitur ,    propior  tamßm 

tut,     et  fententia,     quae  inde  prirno quam tertio.  —  Honores oc- 

procedit,      et   partim   congriu  cupavit,  Ti/ujs  ?%t*9  fjujuopt  rt- 

eft  h.  1. ,    et  laudem  fatis  iciu-  fujs,  Xortita  eft  muncra,  quibus 

nam»    ipfpque  love    iudignam  proxime  ad  Iovem  accedit,  quae 

continet.      —  13.     Nee    quid-  ei  proxinium  a  Io ve„  locum  vki- 

Quam  ei  fimile,  nemo  aequalis  dicant. .    Nimirum  poteltas  ali. 

ei»  viget,  Äoret  dignitate  atque  qua,  iingulare  aliquod  munui, 

potentia,    nemo  par  ei  eit;  — -  imperium,    quo  Iupiter  unura- 

aut  feeundum,  quod  Itatim  eum  quemque  Deum  oruavit,  quod 

fequatiir ,    quod  eius  potentiam  adeo  ei  proprium  eft ,     poetis 

prope  attingat:  imo  omnes  re-  dicitur  rs/un9  y*f*s  et  lim.    Ho- 

liqui  Du  love  longe  inferiores  norem    eodem    fenfu    adlübuit 

funt.      Imitat us  eft  h.  1.   Mar-  Statins  Silv.  III.   2.  14.    divae 

tial.  de  Roma»  XII.  g.      Terra»  Nereides,  —  auts  honor  et  regni 

rum  dea  gentiunique,  Roma*  eui  cejjit  fortuna  feeundi,  '    Sortita 

par  eft  nihil ,  et  nihil  feeundum,  eit  adeo  Pallas  honores ,  mune- 

—   ig.   20.     Proxima    tarnen,  va,     non    quidem    tarn    ampla, 

quamvis    longo  intervallo,     ei  quam  lovis:  caeterorum  tarnen 

eft  Pallas.    Adpolite  Virgil.  Aen.  Deorum  rtuotTs  iniigniora.     A4 

V.  320.    Proximus  kuU%    longo  fenfiiiu  Callira,  Lav.   Pall.  131. 

fed  proximus  intervallo.     Quin«  /uwv#  ZeCs  reyt  Svy*Tiguv  tS»*4v 

etil.  IulL  Orat,  X.  153.    Quam-  'ASaytm'r,     wMTfwm  nxvrsx    (pi- 

vis  ei  (Antimacbo)  feeundas  fere  fftf^ai,      In   moimmm.  antiqiii* 

örammatieorum  confenfus  tiefe-  eadein    cum   love    ideo  fociata 

rat;  et  affeetibus ,  et  iucumlita-  confpicitur,   e.  g.  Muf.  Capitol. 

t*>     et   diipojition*    et    otwiino  T.   IV.    t.  ß.      JJUnc  et  proxi- 

^     I*  a  mmn 


132  Q     HORATn    FLACCI 

Proeliis  audax,     neque  te  filebo 
Liberi    et  faevis  inixnica  Virgo 
Beiluis :     nee  te ,    metuende  certa 

Plioebe   fagitta. 

Dicam  et  Aleiden,     puerosque  Ledae, 
H(unc  equis,     illmn  fuperare  pugnis 

Nobi- 

rnum  a  Iore  locum  in  Deorum  nam  in  muneribus  a  Iove  ipfi 

concilio  occiipat.     v.  Spanhem«  tributis    erat  et  wufbtvüf  iuxta 

ad  Callim.  H.  ApölL  29.   add«  Callim.  H.  in  eandem  v.  6.  — 

Homer.  IL  a».    151.      Quo   re-  inimica   btlluis,    Ornate»     quae 

fpectu  poeta  Palladem  proxiroos  perfequitur   belluas ,'  belluarum 

honores  oecupaffe  videtur  dixif-  agitatrix,  ift  dicitur  Arnob.  IV. 

fe,  fere  ut  Homerus  priores  fc*  p.   241.  ex  emend.  Markl.   ad 

des  teuere  dicitur  IV.  9.  5.  Stat.  p.  99.   dea  venatrix ,  3>f- 

v.   2}  fy<j.     Vulgaris  conti-  ooMrivocf  iXettyifßoXtf  t  kvexoms, 

nuandae  orationis  ordo  ferebat :  «x^'f*  $   ^uae  funt  Uomerica 

canam    etiazn    Bacchum,    Dia-  Dianae  epitlieta.     —  25.    me- 

»am,     Apoflinem;     fed    docte  tuende  fagitta,      qui    fagittam 

nunc  variavit  poeta,  orationi-  iacis,    (ut  metuende  thyrfo  II. 

que,    ad  Deos  ipfos,  e  prifco*  19.  Q.)    Ted   alterum  cum  Vi» 

rum    hymnorum  forma ,     eani  propter  adi.  certa,  quae  fcopum 

convertendo ,    novum  vigorem  «ttingit ,    quae  nunquam  aber- 

adiecif.     Vroeliis  audax ,   aiida-  rat,   quae  praedae  certa  eft,   ut 

cter  pugnansl  ferox,  bellicofe;  Senec.  Herc  Oet.  1655.     Idem 

Orplu  H.    44*    3-      os    V<p**<*  de  vDiana  Hippol.  57.  cuius  cer- 

XaiftiS9     if  tfyutfft,     ad  Bac-  tis  petitur  telis  fera,     quocum 

clium —  bellorum  potentem  iux-  *tpvnr*vs  tovs  SopJiocl.  Philoct. 

ta  Macrob.  Sat.  I.  19.  Praecipuae  105.  coroparavit  Valken.  adEu- 

ei  partes  datae  in  Gigantoma-  rip.  Hippol.  v.  1416.    Sic  certi 

ehiis.      cf.  II.    19.    21.     C«le-  venatus  Clandian.  inProbiConf. 

bratur    quoque    eins  expeditio  187.    et   in    Nupt.  Honor.    2. 

adverfus  InJos  fufeepta. ,  Hinc  Parthis  fagittas  tendere  certior, 
armatus  in  montimm.  mitiquis 

confpicitur.  v.  Winkelman.  Mo-  v.  25  fqq. .  Iam  ad  heroum 

num.  ined.  p.   67.  et  Allegor.  laudes  defcendit  poeta.  Memorat 

p.   41»      —-22.    Virgo >    Kip9f9  ex  bis  Meiden,  Heiciilem,    AI- 

n*f$bot  abfolute  dieta  Diana ;  oaei  nepotem,  ,e€  pueros,  **$*s, 

fiiios 


CARMINVM   L.  I.    C.  XU.    V.  21^32.       135 

Nobikm:     quorum  fimul  alba  nautis 

Stella  refulfit, 

Defluit  faxis  agitatas  humor; 
Concidunt  venti,  .  fugiuntque  nubes; 
Et  minajc,     nam  fic  voluere,     pon^o 

Vnda  recumbit 

* 

Romu* 

Eliot  Ltdas  et  Iovis,  Dioscu-  h   *\ot   jotfots    vocat    Eugip. 

ros,     Caftorem    et    PoUucem.  ELectr.  99*.   v.  ad  IV.  8*  31* 

Eosdem    coniuiurit   in.    3.  9«  Ratio  huius  figmenti  in  eo  quae* 

Hurte»  alterum,  Caftorem,  nobi*  renda  vidcttir»  qtiod  duae  flaro- 

Um  fuperare,  ftJo/op  ptxfp  {▼.  mulae  in  malo  navis  appaventeft 

Toup.  Curae    novüT.    in  Suid.  nautis  indiciofant,  tempeftatem 

p.  151.)  graeca  itructura,  pro»  tnox    fedatum    irL      Hia   vcro 

nobileru  ex  eo ,  quod  fuperavit,  Dioscurorum  praefentiam  et  au« 

fuperior  fuit  *quist  equo,  eque*  xilium  manifcfariperfuafuin  fibi 

firi  certamine  victor  fuit.   —  habebat   antiquitas.      Simul  ao 

Ulum,  alterum,  Pollucem,  quod  eorum  fteUa,   fidus»    ut  Virg. 

victor  disceJUt  jnignis,  pugno*  Ge.  I.  222.  nam  de  duabusßeL 

nun,  caeftuum  certamine,  «v«  lis  intelligendum.  — -  alba,  lu- 

yfjuixh »    ü*  9aa  Amycum  ne-  cida,  cLira,  ut  de  iisdem  I.  3.  2« 

caviu  .  v.  Apollod.    I.    9.  20«  et  IV.   8-  51*    Sic  Xtvxov  'Asw 

Eadem  do  utroque  comprehen-  xgoemwov  Eurip.  Elect.  730.  at- 

dit  notiflimu»  Homeri  locus  IL  bus  Jjueifer   Ovid.    Met.  XV* 

y.  237.    Kaartf*  y  ixxoia/uor,  149.      Poteft  et  efle,    caelum 

neu  nvf  aymB^ftloXvitvMt»,  Sed  purum  reddens,   adpouto  h.  L^ 

et  uterque  cum  equo  occuxrit  et  exquißto  vocis  ufu.     Sic  aU 

in    Monumm.    antiquii;    item  bus  Notus  I.  7.  15*  —  refulfit,  * 

apud  poetas ,  ut  Pind.  Py th.  «.  appaniit ,  in  confpectum  venit. 
127.    XtyxmmXwt  eos  ▼ocans: 

adde  Eurip.  HeL  1680.  Lucian.         v.  29  fqq.    Statim  tempeftas 

T.  I.  p.  28*.  ed.  Reiz.  etOvid.  fedatur,     et  tnare  cranquilhuu 

Metam.  VIH.  372.  — »   Sequi-  fit.     Infigniter  hoc  et  graphice 

tur  eorum  vis  benefica,    quae  exotnatum.     Ante   oculos    fuit 

iis  inter  Deos  relads  muneris  Theocrit.  xß>.  19  fqq.  «XX'  ftt- 

loco  a  Iove  obtigit,  ut  hominis  «r»f  v/u$7s  rt  tuu  bt  ßv$ov  TXxtre  ■ 

bus  in  mari  pcriclitinttbiis  fnc-  injas  ctvroTfftv  vmnvuaa  oio/uhois 

curxant:  rt/uais  9<*riig*i  ßprm  $*vitv$o4'  «fy«   t*   afioXnyorr 

13  I        *V9fMt> 


134  <£•    BORATII    FLACCI 

Romulurti  poft  hos  prius,     an  quiefnm 
Pompili  regnum  memorem,     an  fuperbos 
Tarquini  fafces,     dubito,     an  Cattmis 

Nobile  letum. 


otvt/uot,  Xtxup*  i*  yaXtjw  ipmt-  tatus   eft  lociun    Aiifon.    Prof. 

\ovy6f,   vtipiXxt  rt  äiffpt/uov  «X-  VIII.  in  it.    fed  admodum  ieiu- 

XtxJW  «XX«*.      Defluit,  demanat,  ne.    —  quietum  Pompilt  regnum, 

relnbitur 'de  fuxte  hurnor,  vorit,  Numdm  Pompiliam ,..  qui  par- 

unda ,  AuctiiB  fighatus,  fcopulis  tum  armis  imperium  pacis  arti- 

luperieotus ,    ut  in  Vir«;.  Aen.  bus,   legibus  ac  religionom  cnra 

XI.  625.  pontus.—  fcopulos^  corroboravit.     Liv-  I.  3i.   ma- 

que  fuperiacit  undam  fpumeusi  xitnum  eius  opermn  fuii  tuteia 

Marc   adeo  fublidit,    iternitur,  per  omne   regni    tempus   -pacis. 

wropivvvreu,    quae  poetis  follcn-  —  35.    Tarquinii  Prifci  fafces, 

niafunt  hac  in  re.    — 30.  con-  regni  infignia,  quae  ille  ab  Etru- 

iidunt,  fubitn  cadunt,  flare  den-  (eis  petiit.  •*—  fuperbos*  fplen- 

nunt,  ut  Virg.  Ecl.  IX.  57.  '  Ei  didos  (ut  I.   35.   5.) ;  pevtine- 

nunc   omne    tibi    ftratum   filet  bant    cnim  ad   magnineum  re- 

aequor  et  ornnes, adfpice,  t*entofi%  gis    appararum.      Tafqu.    adeo 

ceciderunt  murniuris  aurae :  con-  Prifcum  pace  et  hello  pronuijp- 

tta  furgit  rentus»  upogt.  —  /u-  mum  (Flor.  I.  $.)  laudat  maxi. 

giunt  nubes  cf.  Tlieocr.  1.  1.   et  me  a  regiae   dignitatis  ac  po 

Virgil.  Aen.  V.  Q2o  fq.  — 31.  teftatis  augendae  (tudio.      Tar- 

mitwx,  quae  exitium  na  litis  mi-  quinio  Superbo,  quem  nonnul- 

'  na tur,   feu" fimpLiciter  aha,  cre-  li  intclligi  volunt,  in  koc  car- 

etn,  folleiiui  poetnram  ufu.  — -  mine  omnino    locus  non  erat. 

ponto  caüu    tertio,    in  pontum  Virgilio  quidem  Aen.  VI«  8*8« 

recumbit,    mare   adeo  explana-  uterque    T.    memoratur;      fed 

tur  t  Auctibns  non  amplius  mo-  is  animarum,  Notier  vetp  furn- 

vetur.      Magnificum    elt    illud,  morum  virorum,  quibusAugu- 

nam  fic  voluere,  folo  eorura  uu-  ftum   ftibiicere  poterat,    recen- 

tu  haec  omnia  iiuiit.  fum  agit.     Multo  magia  a  con. 

v'   33  fyq*     Sequnntiir   viri*  filio    carmiiiis   abhorrere   arbi- 

qni  Kornam    magnara  reddide-  tror,  Tarq.  Superbi  tyrannidem 

runt;    quorum  multitudine  ita  a  pdeta  ideo  memorari,  quodiita 

obrttitur  poeta ,  ut,  qnem  ma-  mutandi  imperii  regii  in  liberam 

xime  laudet,  nefeint,  et  (ieprae-  civitatem  cauiTa  extitiflet,    ut- 

tereundo  omiies  extollat.    Imi-  qne  adeo  poeta  imperii  Roxnani 

coh- 


CARMINVM    JL.  I.    CU  XI1V  T.  33*4a        135 

Reguluii},     et  Scaüfos,     animaeque  magnae 
Prodigum  Paallum,     fupqrante  Poeno, 
Gral us  infigni  t  referam  Caniena, 

Fabriciumque« 

Hunc, 

eonrerfionem  fub  eo  fiicum  J&.  nide,   euius  umis   infons  erat, 

lummodo     tnnuere      voluiffet,  fuperftes~~eile »   fe  perimendum 

•—  35-   Catonis  Vticenfis,  ultimi  hoftibus  dedit.     v.  Üv.  XXII. 

liberum  defenforis  letum,  quod  49.     Flor.   II.    6.    16.      Ilinc 

fibiipTe  paravit,    ne  in  raanura  prödigus,  contemtor  ac  profu- 

Caefaris .  veniret  >    iicque  ei  ty-  for  animae ,  pro  vulgari,  vitae. 

ranni  vultus  adfpiciendu*  eflet,  —  magnae*    quatenus  geneiiQt 

v..  Cic.  Off.  I.  31.  hino  nobile,  fum  fic  animum    fuum    pTode- 

quod ,    cum  in  republica  ei  anv  bat.     Imitati  funt  hunc  fplen* 

plius .  viyere  von  licexet,  rnori  didmn    verbi    prodigus    ufum 

decreviffet.     Atque  hiuic  intcr  Ovid,  Am.  III.  9.  64«    Sil.  I* 

magno»  viros  memorare  .poetara  225.     Stat.    Theb.    III.    603; 

nibü  vetuit,    cum  et  Auguitu*  VIII.  406.  et  Claudian.  in  Ruf. 

libertatis  propugnatores  magni  II.   133.     Ridicule  quidam  in 

*  filteret  >    feque  amicum  priftini  anima  magna  et  Paullo  oxymo? 

joeipubltcae   itatus    proRteretur.  rou  videbant.  —  Poeno,  Han- 

,00x1t  Yiiig.  VIII.  670.  et  ibi  nibale.      —  39.    gratus,  grau 

Hey«.  pietate  illorum    memoriam  re- 

**•  57  fyq*    ^e  Regulo  Tide  colens,  inßgni  Camena,  carmirie 

iof.  III..  5«,  —  Scaurorum  gens  referam »  quo  ipü  iniignes  red- 

iDitltp»  dedit  Romanae  rcipubli-  dantur,  ipforum  virtua  pofteris 

cae  magno»  ac  nobiles  viros,  in  innotefcat.     Sic  malira,    quam 

qnibu»    eminent    M .    Aemilius  fimpliciter ,  •  eximio ,     fublimi. 

Scaurus,    vir   gravüfimus»    et  Conf.  I.  1.  5.     Seqiumtur  fan- 

prüiccps  Senatus ;  eitisque  ülins  cta  exempla  antiquae  integrita- 

JVL  Scautfus,  aedüiutis  magiü-  tis,    frugalitatis ,    continentiae, 

Hcentia, .  clarus ;    uterque  conü-  ac  laborum  patientiae.    C.  Fä- 

lio,  gravitate,  coiiltantia  clarif-  bricius  Lufcinu»,   qtium  contra 

ümm.     vid.     Cic.     FonteL    7.  Samnites    et    Pyrrkum    bellum 

Muren.    3*       ^—  58*     Paullus  confui  gereret,  munera  hoftium 

Aemilius  Cof.  in  funefta,  vitio  iprevit,  et  diuleilius  ab  honefta- 

pollegae  TcrentiiVarronu»  Can-  te  quam  fol  a  ciirfu  fuo  averti 

nenn  olade  cum  fortülime  pu-  potuit.     r.  Cic  OH.  III.    22. 

gnadet,   nolens  tantae  ignomi-  Val.  Max.  IV-  3*     Ilinc  jtarvo 

I   4  potens 


l$S  Q>  *'  HÖRATII   TLXCCI 


.  ) 


Herne,     et  incomtis  Curium  cäpillk, 
Vtilera  belle*  tulit,    et  Caiüillum, 
Saeva  paupertas  et  avitus  apto 

Cum  lare  fundus, 

Crefcit, 


jMMmu  Virgilio  dictus  Aen.  VI,  (V.  IT,  a.  pr.)  tt  Hg  nngni  »o 

345.  cf.  Claudian»  de  jy,  Conf«  forte«  rtri  finguntur.     Lucan. 

Honor.  413  fqq.  v  I,  166.  paupertas  feeunda  vir&» 

tum.      Contra    cf.    luven.    VI« 

-    »,41  fqq*     Tarn    *at    qua«  »93,  — -  faeva,  J##wj»  x*Xmi> 

Jequuntur ,   praeclare  frugalita«  £py»\hf ,  quae  äd  quaevi«  duTäj  - 

tem  et  continentiam ,     quibtit  oc  perpeflu  graria  not  impellxt, 

res  Romana  in  tantura  faÄigium  /ttlg&ta      hideumkM     Theocrv 

exerevit ,      exprimunt,       Htmo  XXI.  2,  —  avitus  ßmdus,  «gel* 

Fabvicium,      Additionen*   lianc  lus  a  maioribns  «eeeptti»,  nul* 

•üceueü,  rationem  vocat  Quinctil,  lia  neceffionibus  dilatatus,     cf* 

IX.   3.   »8»  —    De  M,  Curio  I,  1,  u,  etV.fi,  3.  addeBurm, 

Dentato  v.  Valer.  Max.  IV.  3,  Atithol.Lat.  I.  p.  497,  -5*-  üpto 

Quum  cius  aetate  Romani  coe-  cum  JLare,   cum  tecto,     quod 

piflent    touderi    atque     comi ;  aptum  erat  *  conveniebat  ftuidi 

Plin,  VII.  59,  ipfe  retinuit  mo*  exi^uitati«  tdeoque  modico,  exi» 

rem  veterem ,  crinesquo'  inconu  guo«     AUter  •  Iufli  -Spee.  Ob(H 

tos ,    intonfos     atque    impexo*  crit,  c,  9.     Iam  luec  paiipcrtat 

aluit,     IlinC  ipfc  perfectÜlimum  atque  continentiaiftos  yiros  tu- 

antiquae  morum   fever  itatis  ex*  lit%  prottilit,  atque  ßnxit  utiles 

emplum  Romanis  habebatur,  v.  bello,    xptalftwt  9   #f*W***  '* 

vei.  luven,  II.  3.      Adlutit  ad  woXtjuOY,  bello  idoneos,  labori. 

liunc  locum  Martial.  I.  25«  et  bus   quippe  a  pueris  adfuetos, 

IX«  23,     Obferva  exquintiorem  iisque  kiduratos, 
continuandae  orationi*  normam, 

Pedeflre  iuerat;    refevam  Fabru         v.    4^  fqq,     Exeellentiflimi 

dura ,    Curium ,    et  CamUlum,  verfus :    quibus  >M.  Marcellum 

quos  pauperus  utües  bello  tiu  iuvenem,  Octaviae,  Auguiti  fo* 

ljt.     Pt.tfpertas,  fenfu  Romano}  roris,  filium ,   Iuliae,  eiusdem 

nf>«  rv< 'Itas,    et  omniuxu  verum  Augulli  filiae,    coiüugem  ado- 

ij'.-Hi,    t .-.i  £r>rtui.<irum  medio*  ptatum  ab Augufto (quod Sonad. 

uide  dure  et  parce  contra  Maflbnum  docet  e  Plut. 

.ni  Jir,       IUa  er  c<  rpus  vit.  Anton,  p.  952.)    et'haud  * 

;c>  •,.  ':{   aiüruua  roboratur  dubium   illius  fucceflbrem  (v. 

Diu 


CARMIN^M   I..  I.   e.  MI.    V.  4l-48-       157 

■ 

Crcfcit ,    ecculto  velut  arbor  aevo, 
Fama  MarcelH :     roicat  intef  omnes 
Iulium  fidus,     velut  inter  ignes 

Lujna  minores. 

i  

>Gentis 

t 

r  •  # 

Dio  LIIL  50.)  fplendidae  illi  #v£tr*i  l%  ctßrrtü,  #Xfti£*7r  Ug* 
fttmmoruni  vyrorum  feriei  fubi-  axtf  uf  ort  ohfytov  »fimt ,  r»- 
to  '  et  ex  improvifo ,  ingenti  $o7s  MpSf  oitfSva  h  äouUoit 
quaß  faltit  facto ,  adfotiat :  quo  -rt  *£•*  iygiv  u&if*.  of.  et  IL 
fttaxime  et  feriri  et  oblectari  jo.  7.  yirg,  Ecl.  X.  75-  ad 
Attguihun  popuiumqueK.  opor-*  feaftua  comparatioira  Sil.  VL 
tebat..  Nam  erant  in  iilo  Mar-  65.  de  Regulo:  qui>  Jongnm 
etüo,  licet  vix  annum  XVII«  femper  frnna  glifotn&per aevum* 
afftigiflet,  fplendtdi/Bmae  virtu-  infidis  fcrvajfe  fidetit  iffemorafr*. 
tes  >  fuiriroaq&e  de  eo  et  Angu«  r*  Poenis.  et  Arien.-  Defcr.  O* 
fti,  et  onttijum  Romanorum»  253.  Mufis  intermina  pita  -per» 
quorum  delicias  «tun  fttifle  con-  man*t>  et  memori  laut  fimper 
fiat,'  exfpectatiö, '  ur  eint  mori  puHtdat  aevo.  —  föfyq*  lam  «1 
tem  a.  731.  infocatam  untrer»  Maroello  transitu*  etat  faeüia 
fas  populus  iommuni  luctupro«  ad-familkm  Inliom,  unde  illo 
feejueretur.  Cf,  Virgil.  Aem  per  matrem  onus  erat;  inqun 
VI-  86  a  fqq.  et  Völle*.  II«  95;  eam  poftea  etkm  infitua.  VuL 
Tantaa  de  eo  coneeptas  fpes  gaiU  fentenria  erat:  oronino 
faxnma  et  ingenü  et  iudicii  ve*  gen«  Iiüia  ad .  fummum  nun« 
ituftate  poeta  expreifir.  —  famaj  gloriae*  fulgorem  perrenifc  Id 
laude*  eiua  ac  virtutea  crefeunt»  (plendide  ornarit,  dnm  pro*  gen* 
continuo  äugen tür.  E*quifite  telulia  eftfidus  Iulium;  quem« 
pro  bis  fama  poterat  poni,  qua^  admodtun  fidera  gentis  dieun- 
temu  per  eas.  Marcellus  in  ore  '  tur  fingitli»  qui  eam  iliuftrant, 
omnium  erat,  ab  omnibus  col-  viri:  r.  Orid,  Trift  II«,  167« 
laudabatur.  — •  oeculta  aevo%  Pont«  III.  5.  fi,  —  mt+r  cmne* 
tempore,  non  animadverfis  in-  fc.  caetera«  itcllas,  h,  famüias 
crementi  teniporibua ,  et  mo«  Romanaa  emicat  gens  Iulia. 
mentis,  L  fenfim  et  occnlte;  fic  ACTumendum  hoc  •  fq.  ignts, 
ut,  quoties  «dfpiciamus  arbo*  h.  ftelbs»  qna$  lumv  obfeurat. 
lern,  nora  germina  .ac  folia,  Of,V.  15,  pr.  et  Sapph.  apud 
novo«  ramoa  emieuifle  yidea-»  H.  Steph,  fragm,  lyr.  T.  II. 
mus.  Dncta  haec  pracclara  com-,  -p.  56.  icrigts  f*h  »fi<pi  umkit 
paratio   t   Pind.  Nem.  7.  6g.    S(Xoiy«y  «*|  dxoKfiittMiQeutvoY 

I  5  tilot* 


138  Q-    HQRATJI    FLACCI 

Gentis  hujnanae  p^ter  atque  cuftos, 
Orte  Satarno,     tibi  cura  magna. 
Caefaris  fatis~  data ;     tu  fecundo    - 

.    Caefare  regnes. 

Ille,     feu  Parthos  Latio  inuhinentes 
Egerit  iufto  domitos  trivunpho, 


i 


Sivo 


•Tios  ,    S*xot*v  •cXif-fro**«  pmXi-  Prop.  p.  253.  —  data,  iniuncta 

trat,  Xx/uxif.   .  De  aliis  diflkilio*  eit  tibi  a  /in/u.     Splendida  rei 

ris  hiüus  ftrophae  interpoetatior  imago.l»*d  ^uam  devenu  poet», 

uibus,  de  quibus  dicere  hie  non  quod  'omnino  xege&  in  Iovis  tu- 

Ttacat,  v.Sanad.  ad  b.  L  Maflon.  tcla  effe  dicantux,  hoTptptJs  i»- 

vit.   Hör.  p.   226.  et  Ouwena.  de  Homero  dicti.    ,v.    CaUim. 

Noct.  Hag.  p.  360.  H.  in  Iov.  79.  et  ad  III.  1,  fi« 

—   Fatis>  perfaCa,;    nili  forte 

ir*  49  fyq.    Vulgaris  fenten*  innrere  prae&at:    fatis  CaeJaria 

tia  erat»:     atque  ex  hac  \g«nt«  tibi  cura  dau,e&»  graeca  ijri*. 

Inlia  eft,  eamqtie  fulgenti/Timam  ctura.     -—51.   tu  regnts  C. /L 

fecit  Auguftus ,  terraruin  dorai»  docta   inverfione,  .pro ,    fac  ut 

nua*     quem     tueatur   Jupiter ?  Giefaris  iniperium  fecundum  a, 

quacuimus.       Sed    nihil    fubli*  tnoftt,  ut  te  folo  minor  (v.  57.) 

miut  et  augufiius  e(Te  potefi;  illa  terrarum  orbi  imperet. 
Iotw  fttbita  et  fpiendida  invo* 

cntion*,*  quae  pro  transitu  eil»  v.  53  fyq.   Grariterprece*  in 

pleno  jam.  erumpente  animi  af-  vatidnationem  transeunt.  Quem* 

fectu-  ad   primarium     carminis  admodum  tu  in  caelo,   ita  ia  in 

argumentum,  partemque  illius  terra  regnabiu     Sed  exquiinnw 

hatid  dubie  magiiüiwntülimaru.  invertitur  hoc.     Sententia  ip£a 

Seitfm:    o  qui  generia  huraani  fullennis  et  ufitata    poetis  ein« 

pater,    eiusdemque  confervator  aetatis,  ut  III.  5.  pr.'Virg.  Ge. 

cluis,    maxime  vero  regum  tu-  IV.  560  fqq.    Ovid.  Met.  XV. 

teLam  geris :  fac  itaque,  o  Iupi-  #57.     Faß.  II.  130.     Manil.  I. 

ier,  .ut  CaeCir  regnet  (ecuridus  197.    lam  vv.  52  —  57-  ©xpri- 

a  te.      Orte  Saturno  e  gr.  Kg+-  iiütur  illud :    Caefar  oibem  ter- 

vtwv,    KfivtJrjt.  —    cpr«,  tutela  rarum  reget,  fubactis  eius  reli- 

Caefaris.   —  magni ,  ut  dicitur  quiis.      Hoc  pofterius  fplendide 

egregius  I.   6.    11.    III.   25.  4.  extulit,  dum,  quod  ipfum  et- 

alt us  III.  4.  37.      cf.  Burjn.  ad  iam  follennt  erat,  Auguito  Pftr- 

tlioriun 


carminvm  r .  i.  c.  xn.  v.  49  -  Go.      1 39 

Sivc  fubiectos  -örienils  örae 

SerasTejt  Indo$T,        ^ 

Te  minor  latum  reget  aequus  .prbem : 
Tu  gravi  curru  quaties  Olympum; 
Tu  panun  caftis  inimica  mittes  •  •'    * 
•  •   <-  *  Fulmina  lucis. 

tliorum  atque  Indornm,  extrem  putandtts  eft;  a^eoque  benigna 
momm  terrae  populorum  de-  dominatione  reget  terrarum  or- 
beUntionem  pöllicetiir ;  quodet  bem.  —  latum,  qua  late  patet, 
per  fe  magnvfitum  eft,  et  ex  eo,»  adeoque  totum  terrarum  orbem. 
quod  t|im  fufpicio  erat ,  Augu«  v-  58 —  6o.  Tu  autero  in- 
ftum  bellum  in  Parthos,  qiiibus  caelo  regnabis.  Augufia  fpecie 
Indi  finiümi,  fufeepturum.  v.  hoeextuiit  poeta:  tu  tQmfbism 
Dio  LIII.  33.  —  J^atio9  docte  caelo,  et  pro  hoc  gravius ,  tu 
et  graviter  ,*  pro ,  Romano  in;-  tonj^ru  caelum  coneuties :  plaue 
perio.  —  intntbierttes,  illius  fines  ut  HJ.  5.  pr.  Tonitrü  enim  ae 
conti*  uo'  laceficntts,'  v.  T.,2.  fulmen  tpro  fpnbolo.-  imperü, 
extr.  —^Seres  et  in<//\  extremi  Iovis  habitum.  .  Jam  pro  row- 
Afiae  populi,  huic  fubiecti,  fiib-  fr«  eft  eurrus  ldv\$,  v.  I.  i<>.  121 
iaceiites,habitartes  fub  ora,  pla*  et  ad  I:  34.  3.  -^^bw,  Deo, 
ga  orientis  fc.  folis.  —  domitos,  Iove  gravatus^  cni  Iupiter  inli- 
fubactos,  devictos  egerit  ante  fe  det.  Ita  aeeipiendum  ex  Hom". 
irinnrpho  /  pro  *  v'nlgari,  tibi  de  •  IL  c.  856  f<ft*  ^i"0  aPCÄ'  q*üti** 
üs  tiiiunpluLverit.  —  tu/to,  quo  coneuties«  tremefacies  Olym- 
vindicentnr  ininrine  Romano  pum:  latius  liacc  exomata  t.  I. 
iinp«ywyab-ip(is  illatae.  NoHtn'  34.  9;'  —  59  fo  •  ttr  fulmina 
lucrefpic*  ad  triuniphum,  cuius  mitt«;,  iaciilabtuis.  nihil  amplius. 
oranM  condiiiones  impletae  Gut,  Nam  reliqua  ad  brnatum  perp- 
liiagniim,  quod  nfmis  prdefh'f»;  nent. —  inimica  7u<.n,  damnpfa; 
—  57*  '*  minor,  fecund  11s  a  te,  exitiofa  lucis,  quae  petere  fe- 
il t  fe  ipfo  fuperiorem  agnofeens  lent  lucos,  Düs  confecratos« 
,te:  ut  IJI.  6.  5.  Düs  te  miiw-  e^uod  -parum  cafti  h.  polluti  ef- 
rem  quod  geris,  impera*.  —  Ar-  fem  adulterio.,  Ob  hoc  enim 
quus  tanquam  de  U<;<»,  propi-  luci  fuLmint  tangi  putabantur. 
tius,  abnus:  n.tm  tanquam  Dens  Ad  legem  Iuliam  mulco  ferius 
Auguftus  totius  orbis  tutelam  ac  ab  Auguflo  latam  haec  xeferri 
curaro,  e'poetae  mente,  garere    nrqueunt. 

CAR- 


i4<> 


Q.    HOR^TH    FXACCI 


•    • 


mm^mm 


«MM 


C    -^    R    M    E!  N      XIII. 

s 

J^/uum  Lydia ,  ^xtotf  faepius  u  poeta  inducitur,  Tele- 
phum,  pulchrunt  iuvenem,  quem  amatorem  haberet,  Hör 
ratio,  ut  cum  ureret,  femper  commemoraret,  eiusque  pid- 
*chritudinem  extoUeret; -poeta,  non,  ut  alias  folet,  irrh- 
Jiotifi  äüt  probris  eam  laceßi(9  fed  vero  atque  acerrimo 
zelotypiae  ftnfu  perturbatus,.  eumque  dolenter  profejfus 
Jjydiamßbi  ita  reconcüiare  ßudet,  ut  Telephi  mores  tan- 
quam  parum  commodos ,  eiusque  in  amore  delicias  purum 
elegantes  (Ulineet  atque  perßringat,  ßdemque  eius  et 
conßantiam  in  amore  ßtfpectam  faciat:  fuum  contra 
amorem,  ß  fecum  in  gratiam  re&ire  vetit,  nortniß  morte 
depoßtum  iri%  feque  in  eo  contlnuato  mortalium  ßeUcißl- 
yvum  putare  Jpondeßt  atque  proßteatur*  —  Jßminet  hoc 
Carmen  cum  mira  affectuum%  vividijjimis  coloribus  delir 
neatorum  varietate,  tum  orationis  doctrina  atque  euku 
CKquißtiJJimo.  Graecum  poetae  exemplar  ob  oculosfuif- 
fe9  cum  univerfus  carminis  Habitus,  tum  v.  16.  fatis 
iucidenter  oßendit.  Caeterum  Sanadonus  hone  öden, 
4aß}tati  haud  dubie  timens,  practermißt. 


«M 


AD 


•    \ 
I 


C  ARMIN  VM    B.  I.    C.  XIII.    V.   1.  2.  Üj-l 

•  i 

D         L       Y       D       I       A       M. 


V^xun  tuv    Lydia,  Telephi 

Cervicem  roleam,  cerea  Telephi 

Laüdas 
i 

v.  x  fa    puum  tu,  a  qua  fo-  quit.     Sio    Theöcr.   VTTT.    19. 

lum  me  amari  credidi ,   Telephi  defcribit   ripsyyu   Xtvxov  x*gor 

pulcbritudinem  laudas.  Prolioc  J*g*fff«ir.     OvidL  A.  A.  III.  199b 

generali    pulcbre     oßenduntur  fcitis  et  inducta  candorem  quae» 

partes  aliquae ,     cervix  et  bra-  rere  cera ,    fi  lectio  fana.     conL 

chia ;    naro  et  nuda  ea  gerebanc  Plin*.  XXI*  14«    Maxime  tarnen' 

▼eterea,  et  ex  iis  decor  fonnae*  iisdem  navua  color  memoratur, 

ac  rigor  iuvenilis  iaprimi*  elu-  isque  in  comparationibus ,  ind* 

cefcebat.      —  2..   cervicem   ro»  defumtia»    unice  fere  intelligi- 

feam,  m&xb*  fofotrr*,   floridi  tax«  v.Vnrgü.  £cl.  II.  53.  Cal- 

coloris,  fpleneudam ,  pulchram«  purn.  II.  91.  et  fic  paiEm.  Pok 

Virg.  Aen.  I.  40s.  rofea  cervice  üs  etiam  de'colore  cerae  fplen* 

refulfitt     de  Vettere,      rofeum  dido   interpretari,    ut   brachia 

verticem    dixit    Catiill.   IJ^IV.  intelligantur   laevia,     totunda» 

310.  et  Noßer  IV«  10.  4.  nunc  polita,  in  quibus  nulluni  os  pro* 

et  qui  color  efi   jnmiceae  flore  mineat.  Quo  fenfu  pingues  tur« 

prior  rofae.    cL  Schrad.  adMuf.'  di    dunes    cereäs    dictas   puto 

Aniraadv.  p.  177.  —  cerea  bra*  Aufonio  Epift  I.  5.  2.     Exqui* 

chia,    quo  fenfu  dixerit  poeta,  fitior  tarnen   ratio  ridetur,    6 

dubitäripoteß.     De  colore  fere  brachia  carea  Interpretern  flexi» 

accipüuit  Intpp. ,  qui  in  oculos  Ha,  mollia*  jaiini,  m*«X«,  a 

cadit,  ut  cerea  brachia  fint  catu  natura  cerae.      Plin.  £p.  VII* 

dida    (uti  iam  Senr.  ad  Virg*  9«     ut  laus   efi   cerae ,     mollie 

Ecl.  II.  53.  brachia  cerea ,  can-  oedtnsque  fequatur*    A.  P.  163» 

dida  iicuti  cera.)  quod  et  rofea  Cereus  in  Vitium  flecti*     Atque* 

eervix    ad   afpectum  pertincat,  baec  in  delicatioribus  apud  ve- 

e^  -fi  alio  fenfu  aeeipütur»  Ho-  teres  memorantur,  atqne  in  pre- 

ratius  fibi  non  confter.     Quae  tio  babentur.  Spectat  buc  epigr. 

tarnen  ratio  nullius  plane  nao*  Antipatri  c  XXXIL  (Anal.  Br. 

menti  videtur,    etu  de  re  dubi-  II.  117.)  viurlvovt  tyfleve*  ßpx- 

tari   neqneat.-    Nam    candidani  %Ie9*r  4  fMnf  imvw  ov\*x**m  ?* 

oeram  veteribns  cognitam  atque  yag  oXjj  rovr  rakaptfft  y*X«,  lau* 

in  ufu  fiiÜTe,  omnino  negaai  ne*  datum  iam  iu  baue  rem  Dorr* 

ad 


Laudas  brasfoia.,     vae,     meum 

Fervens  difftcili  bile  turnet  iecur.  •       ,    _ 
Tunc  nee  mens  milii,     nee  color 

Certa 


ad  Charit.  II.  *.  p.  1 65.  —  Tele-  ctu  cornmotö  cor  fanguine  aeftim- 

■phi  nomen  fuaviter  et  cum  vi  re,  impleri,  exundare,  tiini  fer- 

repetitum :  Nam  id  femper  cre-  ▼ere ,    ardere ,    uvi ,    rorreri  et 

pabat  Lydia ,  ut  Horatium  ure-  firn.  diettur.      In '  ha  iecur  bile 

ret.       Adjpqlite'  Terent.    Eun.  dicitur  oppleri,   (yijuttv  ayftlus 

I.   3*   50.    uhi  neminabit  Piiae»  X°^s     Lycophr.    1115.     *{*** 

driam,  tu  Pamphiiam  continuo :  tpoinov  ocT/uoi ,   £0X9  ^  vxtgißXv- 

fi  quando  illa  dicet ,   Phaedriam  vw»  »inj    Quint.  CaL  V.  325.) 

intromittamus     comijjatum ,    tu»  aeiluzre,  (V.   11.   22.}  fervere 

Pamphiiam    emuatum    provoce*  et  lim.      Ita  iam  dixit  Homer. 

mus,  IL    /\  513.    %qKw   irifffts*   et 

inde  Sil.   It.   II.   327.     immites 

v.  3.  4*     -A^un»  .  .  .   turnet  trat    coquere.      Tum    et    ipfitm 

iecur ,  docte  atque  ornate,  pro  cor  tumere  dicitnr,  quatenus  il- 

vulgari ,  indignor,  ira  exnrdeo,  lud  per  iram  et  indignatiouem 

fnmmaque  aegritudine  adficior;  anguitari  ac  comprimiientinius. 

ut  raox  v.  9.  »ror.    Quumenim  Ilomer.    IL    /.    642.    olfoltrroti 

Empedocles  laiig  tun  em ,    maxi-  ufuilii  ftoXf »  Aefchyl.  Choc'ph. 

ine    *tput*p}twt    mentis.  federn  ifli.   Apoll.  Rh.  I.  1260.  et  fk 

ftatueret;  (t?  ii  vo>!MM/uu\i<7r*  faepius.  v.  BentL  ad  A.  P.  19**. 

KixkrifxtTcci  wJpuutH'Jiv ,  uTjux  In  Noftro  obferva  copiam  poe- 

yotg  j*v$ gm* 0 ts     niftuug-  tae.      Fervens  turnet,    tinug  £iov 

Jtov  iffn  voapot,  apudStobw  oticlvtrui,  quum  alterum  ftiife- 

Exeerpt.   Grot.   de  rer.  nat.  p.  cuTet.     Attius  apud  Scriv.  Col- 

167.)  in  hepate  .intern  vel  ieco-  lect.  Trag.,  p.  89.  fervit  pectus 

r©,    quod  eft  vifeus  niaximum  vaeundia.  Vtruroquepariter  cu> 

abdominis  in  dextro  liypochon-  mulavit  Plaut.  Caf.  II.  5.   17. 

drio,  totius  (anguificationis  prin-  Tota  in  fennenlo  eft,  ita  turge<- 

cipium  prifei  homines  poncrent,  feit  mihi.  —    difficili,  upyahffp 

in  promtn  eft  intclligere,    cur  x^V    *'•  9"    I19*    *"•*    Xfi^S 

praecordiis,  cordi ,  iecori,  quae  Quint.  Cal.  1.  1.  h.  morofa,  iva- 

poetis  fere  (um  cuv»w/u*9  omni-  eunda,  quae  morofum,  iraeun- 

no  cogitandi  vim ,  prudentiam,  dum  me  ladt, 
omuesque  adeo  affectus,  atque 

cupiditates  atuibuerint.      Hinc  v.  5  fy<?'  Locus  hie  Land  du- 

aiümo  quoeunque  demum  alle«  bie  dx  ex  elaboratiiluui*  poetae 

atque 


CABMI3VM    L.  I.   C.  XIII.    V.  5-8.  l43 

Certa  fede  manet :  humor  et  in  -  genas 
Furtim  labitur,  -  arguens, 

Quam  lentis  penitos  macferer  ignibus* 

,    "  Vror, 

atque   pulcherrfmis.     Praeclare  dolor  errat  per  omhes*  IamApoI- 

enim  atque  exoellenter  prorfus  Ion.  Rh.  III.   296.  Jrj  ngcttöjt 

ad  animi  ira,  indignatione,  quod  tikv/ubos    xfötro    XoL^y    ov\os 

alium  fibi  praeferri  videt,  amo-  ijwf     anaCkois    ii   /utrtrfUHCuro 

yis  fimul  priftini  ignicuüs,  acrius  nuptus  is  x^°oy»  *M-<rr  eftvSof, 

ideo  urcntibus,  turbati  atque  in-  uxyiilrict  vöoio.     t>e  timore  ea- 

ceiifi  ftatum  declarandum  attcm-  dem  pracdicat  Seneca    ep.    22« 

perata    atque    ex   natura  ducta  noti  animus  ncbis,  nön  cvlorcon- 

omnia.   Ante  oculos  autem  poe-  fiat:    lacrimae  nihil  profuturae 

tae  fuit  in  his  nobile  Sapphus  catlunt.     -*—  6.    Aelluantis  an*, 

carnien  illud  apmj  Longin.  X.  mi  habitum  araplius  poeta  de- 

2.  (ßa/vtrul  flui  rijvos  i'aos  B'toT-  ciarat  per  humorem,  lacrimas, 
et*  caet.  —  Mens  non  certutfe-  in  genas  furtim,  ipfonon  adver- 
dt,  eodera  loco  manet,  agitatur,  tente,  labcntes,  recurfantis  amo- 
commovetur.  Sollenne  hoc  de  ris  indices.  Infra  IV.  1.  53. 
quacunque  graviore  animi  com-  Sed  cur  heu,  JLigurine,  cur  nm- 
motione.  Nota  Tibulli:  nam-  nat  rara  meas  lacrima  -per  gf- 
que  agor  ut  per  plana  citus  fola  nas  ?  Adpoüte  Meleag.  LIII.  2. 
verber e  turbo.  Sic  et  cor  jt«X-  (Br.  Anal.  I.  16.)  o/u/ucc  rt  efyot 
\tq$cu,  2ovt7j$ettf  ixmjäcfv  grae-  wofais  ro  yXvxv  Hxgv  (piftt. 
eis  dicitur.     Plaut.  Aulul.  IV.  Quanquam    et    de    fudore    per 

3.  3.  Continuo  cor  meum  coepit  corpus  manante ,  qui  et  ipfe 
artem  faecre  ludicram,  atque  in  anioris  index  eft,  non  male  nc- 
pectus .  emicare.  res  nota.  —  cipias ;  11 1  in  illo  Sapphus : 
Color  continuo  variatur,  vultu  xxi?  Ufas  faxfis  xltr*$,  et, 
nunc  rubente,  muic  pallente.  qui  inde  proiecit,  Theocrir. 
Furorem  Medeae  e  zelotypiae  IL  107.  de  Simaetha  Da- 
fenfu  iisdem  lineis  dtixit  Seneca  phnidis  amore  perculfa :  Ix  ii 
IMed.  358*  Flagrant  genae  ru-  furmnw  liftts  fittv  xoxvtffxt*. 
beut  es,  pallor  fugat  ruborem;  Alciphr.  II.  ep.  2.  p.  220.  «fr« 
nullum  vagante  forma  fervat  diu  *WJ*/y/U*i ,  neu  ttfä  xtxs  rm 
color  cm.  Idem  Herc.  Oet.  250.  *xg*  xou  rf  *otg$fa  /uov  xyforgeu 
de  £eianira:  nee  unus  habitus  ^ftrxt,  ubi  corr.  xou  nur  ctxpu 
durat ,  aut  uno  furit  cöntenta  ix.fA.tt.  Valer.  Acdituits  apud 
vultu;  nunc  inardefeunt  genae,  GelL  XI X.  9.  D'uere  quum 
-pallor  ruborem  pellit ,   et  fermas  conor  curam  tibi,-  TampluUi,  cor» 

dU  ; 


l44  Q..HOBATII    FLACCI 

Vror  *     feu  tibi  candidos 

Turparunt  humeros  inunodicae  mero 
Rixae ;     live  püer  füren* 

Impref- 

die:  quidmi  abs  te  qnaeramver^  retur*  ut  humida  taedtu  TibulL 

ha    labris    abeunt.    »  Per  pectus  I.  4.  Qi.    E/ieu  quam  lento  Ma~ 

nuferum  mannt  fubito  mihi  fu-  rathus,  nie  torret  amore)  ut  Grae- 

dor.      et  fic  faepiuf.     Priorem  coriuri  iuxTtvbm  (r.  Stanl.  ad 

tarnen     rationem     praetulerim  Aefchyl.  p.  733,)  Ixruebm  (ixt 

propter  adu  furtim,  quod  igni.  Theoer.  VII.  51.  et  XXIII.  33.) 

culos  amofis,  quem  poeta,  rir  rixieSou  (ut  in  nobilüEmo  Pin» 

Tali   fibi   jnducto,    exitinctum  dari  fr.  apud  Athen«  p.  60a.  ec 

putarat ,    fubfilientes *   lacrimis*  alibi)  et  um. 
ipfo  quafi   iiivito,     cauflaraque 

ignorante  manantibus,  proditoa        v.  9  fqtj.  Vror%  indignor,  ex- 

cgregie  depüigit«     Clarius  liaec  crucior,  ut  Terent.  Eun.  IH.  1, 

indicant  feqq.      — *  7.   arguens,  47*  fi  quando    Uta    mentionem 

jqui  argumento  eil«  manifeßat:  Phaedriae  facti»  aut  fi  laudat, 

praedUre,  quafi  hoc  ipfo  demum  te  ut  male  uralt    quem  locum 

indicio  convincatur,    fe  adhuc  excitavit  iam  Heynius  ad  ilh 

Amore  teneri.    cf.  V.  11.  9. 10.  Tibiüli  IV*  13.  19«     Nunc  tu 

—  3.    -penituSt  **fo£j«  intime»  Jortis  eris,  nunc  tu  me  aüdacius 

maccrer»     coniiciar,    confumar.  ures.  —    turparunt ,  foedarunt» 

cf.  V*   14*  16.   — •  ignibus  aut  livido«  feoerunt  (fic  ianua  rixis 

omnino  amore»  aut,  quodaptius  faucia  Propert.  I*    16.  5.)  tibi 

videtur,  aegritudine  ex  amore  humeros»  humeros   tuos  paullo 

fuppreuo,   quae  aiiimum  lente,  inremtftius  apprehendendo,    ac 

paullatim ,  edit  atque  abfumit«  vexando.     In  quo  doctius  rixae 

Senec  HippoL  279»    de  Pliae-  id  facere  dicuntur»  quod  facic 

dra :    Labitur  totas  furor  in  me*  rixans  Telephus.  * —   inunodicae   . 

duüas  igne  Jurtivo  populante^e»  faetae  mero  haußo,  intet  com- 

tias*       Non    habet    latam    data  potationem«  feu«  quod  doctini 

plaga  frontem,  fed  vorat  tectas  eil«     ortae    a    mero   immodice 

penitus.  medullas*     adde  v.  376«  haufto.     LivorU  figlU    in   hac 

Kimirum    follennes    de   amore  re  faepiu*  memorata«  veluti  Ti- 

paiiun  profperi  fucceflus  locu-  bulL  I.  6.  14*  I.  £•  37«    Orid. 

tiones  funt.  peredi  ampris  tobe  Am*  I.  7.  41.     Aptius  imprejfis 

(Virg.  Aen.  VI.  44«.  et  IV., 66.)  erat  os  liiere  labellis*  et  collo 

lento  igne  torreri  (Orid.  A«  A«  blandi  dentis  habere  notanu     v.      ^ 

III.  573.    Ignibus  hu  lentis  ter*  fiurm.  ad  Propere  III.  6.   fli. 

De 


CARMINVM    I».  I.    C  XIIL    V,  9-l4*        *45 

i 

Impreffit  memorem  dente  labris  notam. 
Non ,     fi  .  me  fatis  audias, 

Speres  perpetuum,    duleia  barbare 

Laeden- 


De  pultatione  inter  amantes  ex-  Praeckre  hoc»  quod  rivali»  fi» 

afperatos   facta  quo    minus  ca-  dfcm  elevando  conftantiorem  in 

pias,  vetat  omnino  fententiarum  amore  fe  futurum  tacite  innuit ; 

nexus.    Multo  minus  niero  cum  pueliaeque  -animum   fic   ab   eo 

»quibusdam  trahendnm  ad  turpa-  abalienando  eundem  fibi  conci- 

runt,  quafiLTelephus  inter  alter-  liare  iludet.  —  fatis  audias,  ü 

cationes   mutuas  vinum,  in  Ly-  me  omnino  audire  velis,  ü  me 

diae  humeros  effudiflet ,  ßcque  cum  iudicas ,  cuius  coniecturae 

polluiflet.        Egregie    veio    ad  aliquid  tribuas ;    blande  admo- 

aiiimum  Lydiae  recuperandum  dum.     —  14.   nonfperes,   ovx 

a  poeta  adornata  omnia ;    hinc  i\*fotiots  uv ,  non  fpcrabis »  n© 

ttüticitas    Telepho    in    amando  in  animum  tibi  inducas,  illum 

obiecta,    uti    faltem    videbatur  perpetuum   in.    amore  fore,    te 

iloratio;     nam    ipfa    forte    de  perpettio   ab   ilio    amatum.iri, 

hoc  minime  conquei  ebaLur ;  tum  qui  tarn  bai  bare  ,  more   parum 

pulcliritudinis  puellae  laus  (can-  delicato  laedat  rnorfu,  impreflo 

didos  humeros    et    mox    duleia  dente»  ofeula,  fuaviter  pro»  os 

ofeula*  auae  Venus  caet.)  teme-  tuum,  labella  tua.     Stat.  Theb. 

re  quaß  a&texta.     —  11.   puer  III.  294*    de    Marte   Venerem 

furens,  amore  ninrio  incenftis.  —  amplexo  :     clypeoque    reeeptam 

imprejpt  notam  labris ,     iiroxit»  laedit  in  amplexu  :  cave  ibi  Bar- 

fecit  notam»  maculam  memorem*  tbium  audias.    ApnleL  iv9%6p. 

roemoriam  ofeuli  diutius  fervan-  6.  7.     Olli  purpurea  delibantss 

tem.     Sic    memores  foftus  IV«  ofeula  demente  morfu  rofea  la- 

14.  4*  memores  notae  Claudian.  bella    vellkcnt.      Ofeula  duleia 

Id.  VI.  6.     Hoc  loco  ornat  um-  declarat  poeta  ampliusper,  auae 

pliciter.    Elt  adeo :  os  impreflo  Venus  ....    imbuit :     quibua 

dente    lividum    fecit »      XiTkos  ofeula  ipfo  melle  duloiora  a  poe- 

£pv$i  Tbeocr.  27.  13.  ta  iimui,   fatis  obviiun  quidem 

hoc;  fed  de  elocutionis  rationft 

1 

v.    13  fqq.      Vulgare    erat:  recte   quaeras.     Nimirum  oris 

Audi  me  et  ne  fpera  Teleplium  fuavitatem  inprimis  ex  ofculis 

eonftanter  ac  peipetuo  .  te  ama-  pereeptam  communis  fere  totius 

'turum:    nam  quo  vebementior  antiquitatis  ufus    melli  compa- 

nunc  eius  amor  cit,  eo   citius  rabat.      Sic»  qui  ftatim  fuqcur- 

xemittet,     atque   exitinguetur.  rit»  Silentiarii  locus  II.  5.  (Br. 

K         ^  Anal. 


*        t 


l46  Q.    HORATII   FLACCI 

Laedentera  ofcula,     quae  Venu4 

Quinta  parte  fui  nectaxis,  imbuit 
Felipes  ter  et  amplius, 

Quos 


4 

Anal.  III.  p.  71.)  ri  <ptkifx*rx  niuo  pro  multo  pofuif,  quo  Ve- 

jUuXS-uxoi  faifMvs  VyyoiS  xct4  &go-  nus  Lydiae    labia  imbuit,    dul- 

atpZ)>  ijfv   pickt.  erofltuTtDr.      Si-  cilfima  illa  voluptate  perfudit. 

hnliteT  ffro/utctr*  /usXiaTuyq  di-  Prifca  autem   notione  hoc  Vc- 

*  xitLeont.  I.  i.(ib.  p.  103.)  Iam  neri   iniunxit,     cuius    omnino 

quum  nectar  ipfo  melle  dulclus  dona  eflent  venuAas ,      formae 

itatuerent,  melque  tantum  par-  gratia    atque    illecebrac;      quo 

tem  aliquam  nectaris  (fvvurov  /ui-  fcnfa  i&g»  'AßfoJ/rjp  dixit  Ho- 

gos  rns  u/u,ߣo<Tiots  melvocatlby-  mer.  II.  y.  54.    cf.  Stat.  Silr.  I. 

cus  apudAthen.  II.  2.  extr.  Scliol.  2.  110  fqq.      Sine  hoc  enim  nc- 

Pind.  Py th.  $.  116.  ro  /tif\t  rtft  quc  fit   laetum    veque    amabils 

uSotvcurius  itxttrw  pdf os  u>y3'y(?a.v  qulcquam»    iuxta  Lucret.  I.24. 

gTvai,    quo  haud  dubie  Vcteris  Simili  ornatu  Stat.   Silv.  I.   3. 

alicuius    poctae    figinentum  rc-  10.  in  defcriptione  villaeTümr- 

fpexit}     cfficere     exillimareiit ;  tinae :    Ipfi*  rtuwu  tenerä  tcctum 

laue.  Tatis  proclive  erat,   ut,  quo  fvripfijfe  V'oluptas —  Tunc  l'e- 

magis   fuavkatem    oris  ex  tolle-  nus  IJaliis  unxit  fnfiigia  fuccis. 

rent,    illiul    nectare  imbutnm,  Pi^et  Intpp.  deliria  fupcr  h.  1. 

nectar  ßillare et  funilia  dicerent.  aliis  de  quinto  ArifiotoÜs    cle- 

Meleag.   c.  XXI.  4«     Zf«  sr«Tfp  mcnto,    aliis  d«  quinta  eflent  Ja 

afu  (plXftfUM  ri  ygxroiftov  Tolvv-  Paracclfi. :   aliis  denique  de  quin- 

/utfiovs  ntvtts  —  —  xxl  yu.g  iya»  que  gTadibus  amoris   cogitanti- 

riv   xuXov   h  ii&hiat   (fiXtjucKS  bus,  pluribus  referre  atque  exa- 

*hvTfoxn  faxijs  v^i)  ntxwxu  pi-  gitare. 

X*.     Pariier  de  Ganymcde  I<u-  »                       , 

cian.   T.  I.  p.  21/j.   y.xi  (pf)jjtux  v.    17  fqq.     Praeclare  atque 

ffov  yftov  rov  vixragGf.      In  °uo*to*~  ex  auimi  natura  pocta ,  amore 

fror.  ep.  LV.  (Br.  Anal.  TU.  161.)  infelici  excruciatus ,  felicitatcm 

xov§y  rtf  fit  tyiXtfvtv  —  vixruo  fecum  reputat ,    quae  libi  obti- 

ff]v  ro  (pl\fj(uu9   ro  ydg  <jrotux  giftet",  ß  J.ydiam  in  amore  con- 

vixTKgos  invu.     Alciphr.  I.    53.  Aantem   expcrtus    fuiflet.      Ge- 

dt  ii  £$v  ri  *««  ixifocroY  £iro  vncrali    hoc   includit   feiitentiai", 

rSv  (piXfifAoiruv    vixT»^   seragy.  fclicilllmos  cos  praedicans,  quo- 

Adde    M.  Argen tariuin   II.    3.  rum  anior  nomiiTi  nuirte  linia- 

fAnal.  Br.  If.   £.66.)      Quintum  tiü*.    Felkes  tcr  et  arnplins,  r^it 

vero  nectaris  -paitem  poeta  ojrf-  fiiuxxg  gs  ro!ot7i9  (plhfly  SivpoC- 

Gl* 


c arminvm  r.  r,  c.  arm.  v.  1 5  -  2  o.      147 

Quos  irnipta  tenet  copula,     nee  maus 
Divulfus  querimoniis  , 

Suprema  citius  folvet  aftior  die. 

*a  tklyfiii)   rpb%p*x*p    «XX*  quum  morientur,  folvet,  disfpl- 

jf<u*7s  uvhx*  ***°/"*$*-     Sücft-  vet,  feiunget  amor,  haud  divuU 

tiar.  VII.  extr.  (Br.  Anal.  -III.  )fus    (utzoque    enim   referenda 

p.  75.)  quanquam  paullo  diver-  negatioj  ante1  id  tempus  queti- 

fo  fenfu.   —  irrupta  copula,  ir-  moniis,     iurgiis,     dislidiis,    h. 

Tuptiun  amoris  vinculum,  amor  quortun  araor  ad  mortem  usque 

nou  mutatus.      Copula ,   vineu-  durat.     Docte  ipfe  amor.  divelli 

lum,  iugum,    iwfMt,    f ollen nia  dicitur  (qitemadftiodum  amici- 

de  amorc  mutlio.  —  tenet*  cou-  tia,  foedus)  ciuii   amantes  di- 

iuugit,  coiüunctos  tenet.    -—19  veiluntur,  et  folverß  hos  vineu- 

jq.    Coiitiiiuatur  allegoria,«  quae  lis  fuis ,     et    qtiafi.    disiungere, 

eft  in  copula.     Vevba  ita  expe-  cum  ipfe  morte  folvitur.  *—  ma- 

dienda:    et  quos  non  citius  fu~  lis,  amori  infeftis,  quae  araorem 

prema  d'10,   non  prius,    quam  exitinguunt ;  ornat, 


^»i     n        il 


■flu 


K  a 


GJR- 


l48  Q.   HORATII  FLACCI 


^MMMMMM^MBBHBHBBM»M^a«-iiMMMaMV«M*|tMM» 


C    A f,    A    M    E    N      XIV 

•  « 

ARGVMEVTVM. 

JYlonet  atqiie  olteßatur  hoc  carmine  Romanos  Hora* 
tius,  ne  dermo  in  beüa  civilia  irruant:  id  quod  perpe- 
tüa  allegoria  perfcquüur*  Sciücet  rempublicam  iam  tot 
tantisque.  calamUalibus  labefactatam  et  convulfam  tiavi, 
proceüis  laceratae9  omnibus  praeßdiis  orbatae9  ac  nihilo- 
mimis  mare  iterum  ingredi  pdranti  comparat ,  eamquc, 
ut  portüm  attingere  ßudeat ,  enixe  rogat.  Mala  illa 
varia  et  innumerabilia9  quibus  elvi  tos  laborabat ,  quibus- 
que  omnes  eius  partes  adjüetae  erant,  et  pericula,  qui- 
bus eam  nova  bella  civilia  obiectura  ejfent  9  gravißima 
ornatißimaque  copia  extulit ,  enumerandis  ßnguUs  quaf- 
fatae  navis  parlibus;  in  quibus  tarnen  exigendis  non  ita 
haerere  debet  interpres,  ut  ßngulas  ad  rem  ßgnißcatam 
applicare  ac  pertrahere ßibi  fumat.  Ffas  autem  eßllo- 
r atius  Jute  allegoria  cum  prudentia9  in  tarn  aneipiti 
verum  ßatu  rem  fufpicandam  magis  Romanis  oßendens, 
quam  plane  ac  dßrtis  verbis  exprimens ;  induetus  ma- 
xime  exemplo  Alcaei,  cuius  et  multa  cannina9  quod  aper- 
te  in  tyrdnnos  iiivelu  non  poJfet9  allegorica  JinJJe  con- 
ßat9  et  fragmcnlum  exßat  äpud  Heraclidem  lJont.  de 
alleg.  Homer,  p.  13.  ed.  Schov. 


*  *  *  *  N 


Tp  fih  yetf  ivB'ty  xvuu  xv\ivfiTM9 
Tp   $'  ¥y$*v     Ktututs  S'7    if  ro  puffffo* 

1» 


•     I 


CARMFNVM   Z,.  I.    C.  XIV.  l49. 

II«j>  ptiv  y*f  £rr\o*  Iffrwriiäf  ¥%tr 

AotTtyot  fi  tritt  äitfkw  jftif9 

Kots  XotKtätf  juryxXoct  xotr    ctvro. 
XetXctft  t*  uywjgou     .      »     .      •     • 

Fecit  Carmen  y  cuius  haec  pars  eß9  Alcaeus  oecaßone  tu- 
multiaim  MUylenaeorum  temporibus  JMyrftU  tyranni;  at- 
<pie  Horatium  ex  iüo  fuum  Lotrum  exprejjljffe  dubitare  vix} 
licet,      Vnäe  ßmul9    totum  hoc  carmen  dXKtiyoQiXQoc 
accipi  debere,    recte  ßatid  poffe  arbkror.      Sed  accedit 
etiam  Quinctiliani  auctoritas ,  -  qui  non  ßnßpicalur  9   effk 
in  hoc  r.  aüegoriam9     Jed   illud  ut  illußre  ac  notiim 
cius  exemplum  ponit.      Ita  vero  üle  Inßit.  Or.  VIII.  6* 
44*      dt  allegoria,    quam  inveffionem  inter- 
pret amur ,    aliud  verbis\    aliud  fenfu  oßpn- 
dit;  ac  etiam  interdum  contrarium.  #  Prius, 
ut»  O  navis  referent  in.  rrtare  te  novi  fluclus-  caet.  to-     l 
tusque  etiam  ille  Horatii  locus 9%  quo  navirn 
pro  republica9  fluctuum  lempeßates.pro  bei* 
lis   civilibus 9    portum  pro   pace   atque  Con- 
cor dia  die  it.      Verum  hoc  tarn  actis  iudicii  viro,  qui 
Romae  viveret,    qui  tarn  prope  aetatem  Uoratii  attinge- 
ret9  etßc9'  quomodo  hoc  carmen  aeeeptum  eßet  a  Roma- 
nis9  optime  noßet9  Mo  ßilicet  meliora  fe  videre  primus 
put a vit  Muretus9  eiusque  fententiam  exornavit  inprimis 
T.  Faber  (Epiß.  I.  54.  et  ad  Horat.  p.  500.^  quem  fe- 
qiiuti  funt  JDacierius9  Bcntlcius  9  aliL     Putant;  nimirum9 
ß  pro  aüegoria  habeatur  carmen ,  hone  nimis  anxiam  et 
fubtüem  effe 9  dum  ad  minutiös 9  advela9  antennas9  la- 
tera,  malttm  caet.  defeendat.      Tum  indigne  ferunt9  com- 
pararißc  rempublicam  R.naviPonticae  ;  maüait  Jdaeae9 

K  3  ob 


150  *Q.    HOBATII   FLACCI 

ob  Romam  Troia  oriundam.  Deiüque.  vv.  17.  iß-  wi- 
telligere  fc  non  poffe  clamant%  ß  allegorice  Carmen  Inter- 
pretari  oporleat*  Itaque  proprie  accipiunt  totum  cor- 
men9  illudque  fcriptum  effe  put  an  t  ad  navim9  qua  poela 
a.  £7".  DCCXIII.  cum  amicis  ppß  cladem  Phüippenfcm 
in  Italiam  vener it9  et  qua  amici9  quibus  non  tarn  beni- 
gitajars9  quam  Uoratio,  in  Jtalia  adfulferit ,  mare  Ue~ 
tum  ingredi  paraverint ,  Aegaeitm  Aßiamqne  petituru 
Ulis  igitur  abeuntibus  Jwc  ad  nayim ,  tempeftate  ad  Pa- 

I  linurum  Promontorium  laceratam9  carmcn  Jcripjijfe  Ho- 
ratium  ;  ut  ßipra  tertium ,  abeunte  Athen as  VirgüXo. 
Sed  cum  ndvis  lacera  admodnm  liumile  profecto  carminis 
lyrici  argumentum  effe  videtur ,  indignum  certe  tanta  co- 
jna*  graviiate,  ornatu,  qualcm  nojlrum  c.  Jiahet:  tum, 
fi  vel  verijjvmum  effet  illud  narrationis  Jomnium ,  quid 
t andern  confdü  Iloratio  in  ea  canenda  propoßtum  ßue- 
rit9  non  apparet.  Vohähie  amicis  disßuadere  abitum? 
an  ßuadere9  ut  ante  rcßcerent  navim?  Tum,  jcur  ad 
mare  Aegaeum  redire  voluit  amicos ,  cum  in  vicina  Sici- 
lia  effe t  Sex.  Pompcius?  Et,  ß  in  Sicülam  eos  tratismit- 
tere  cnpit9  cur  a  Cycladibus  eos  cavere  ilibet?  Deniquc 
dum  pocla  hoc  agit9  ut  fingularnm  partium  commemo- 
rationc  rem  ocnlis  quafi  fubiiciat9  dum  ornatu  exquiß- 
tiffvmp  doclrinaqiie  haud  vulgari  allegericae  carminis  for- 
mae9  quae  per  ß  legen lium  animos  non  admodum  teuere 
poteß9  gratiam  atque  vigorem  doncüiare  ßudtt  9  num  ße 

x  minutias  putidoßudio  captaffe  dicendus  eft?  Plura  vide 
apud  Maffon*  vil.  Hör.  p.  58«  et  SanacL  h.  L  —  Cacr 
lerum  ipfa  reipublicae  cum  navi9  eiusdemque  quoeunque 
modo   periclitantis  cum   hac  ßuetibus  oppreffa  naufra* 

,  giumque 


r 
i 


CARMINVM    L.  I.   C.  XITV  1  <  I 

giumque  factura  fatis  frequens  eft  comparatio.  De  re- 
publica  a  potentioribus  occnpata  praeclari  vv.  ext  an  t  in 
Tluognidcis  679  fqq.  ovvexet  v£v  Qe%6ftiar$ay  %&& 
fcrtx  Kevxd  ßatKovrtc  Mtjktov  ix  kovtov  vixrx  hx  foö- 
(pe^v  avrXtfv  $*  ovk  h&iXav<riv,  t;7reg|3aM«  Se  &*- 
hocca-x  afi<Pore(wv  rofyW  *l  pdk*  rtg  %/&&*£{  acJ£g- 
tot   ol  h*  evfovarr   xvßggvirrfjv  juiv  eTtxva-xv  iv&Xov  y 

•  ßfyy  tiofftoe  3'  ditoKooXe'  ixa-fMog  3'  ovx  st  hoc  <y(ynroü 
.  ig  rojpjfaor  <poqrr]yol  $  dEggowi,  xctxol  q*  a^a^ojv  x#- 
Sv*i{9$m  $etpx(m9  p.r\  otcü?  vavv  xcltx  xv/juc  *7»f. 
Cic.  ad  Div.  XII.  fl5-  quam  ob  rem,  mi  Quinta, 
confeende  nobiscum,  et  quidem  ad  puppim; 
iitia  navis  eji  iam  bonorum  omnium.  et  loc. 
notiff.  ad  Div.  IX.  15*  fedebamus  in  puppi  caet. 
cf.  II.  7»  15.  Quemadmodum  autem  maxime  dubia  ac 
forviidolofa  tempora  fu^Je  oportet,  cum  feribebat  carmen 
Horatius;  ita  forte  optime  referas  ad  a.  DCCXXII. 
quo  inimicitiae  inter  Octavianum  et  M.  Antonium ,  ma- 
gjiis  utrimque  apparatibus  ad  atrocijjlmum  bellum  fpc- 
etarent.  cf.  Virg.  Ge.  I.  Sog  fqq.  Porphyr  ion  et  plu- 
rimi  recenliores  ad  M.  Prutum,  bellum  pofi  prius  Fhi- 
lippenfe  praclium  reparantem ,  multi  et  cum  Acrone  ad 
Sex.  Pompeium ,  Mp,gni  F.  in  Sicilia  res  novas  molien- 
tein ,  referunt.  Ingeniofe  vero  Sanadonus  cogitabat  de 
a.  DCCXXVI.  quo  tempore  de  -prineipalu  deponendo 
ädlherabat  Auguftus:  quare  Horatium9  ne  id  cum  filte- 
ret respublica ,  et  fic  novis  malis  ac  bettis  locum  daret9 
hortari  voluiffc*  Kadern  iam  ante  Sanadonum  fentenlia 
fuit  Tqrretitiu  quod  dubium  effe  non  polcfi  ei,  qui  notam 

K  4.  *ms 


-./ 


*5* 


<J.    HORATII    FLACCI 


eius  reete  legerit  et  expenderit:  item  Maffoni  vi*.  Rot. 
p.  66.  Sane  Maeccnas  in  oratione,  qua  ßiadet  Augu- 
ßo9  nt  imperjwm  retmeat  (Dio  LH.  16.^  eadem  reipu- 
blicae  tum  navi  comparatione  utitw\  Sed  forte  ab  ipfo 
Dione  ißa  exorndlio  eß ,  omninoque  atrociores  pro  verum 
a.  DCCXXyj.  ßfatu  noßri  tarminis  tmagines  viden- 
tur;neque  ulla  tunc  aüegoriae  neceffitas  erat.  Omnuim 
vero,  ß  Dis  place? ,  ingenioßjjime  Id.  du  Hamel  putat9 
Horatpum%  patrem  hoc  allegoria  attoqui  filium ,  ut  JBruti 
^partes  deferat.     Caeterum  comparetnr  cum  eo  V.  7. 


AD 


CARMI5TVM   L.  I.    C  XTV.    V.  1-4*  155 

AD      R   E    M   P    V   B    L   I  C  A   M. 


U  navis,     referent  in  mare  te  novi 
Fluctus?     Q  quid  agis?     fortiter  occupa 
Portum.     Nonne  vides,     ut 
Nudum  remigio  latus, 

Et 


v.  i.  a.   Praeclare  poeta,  pe-  fia.     Monet  adeo  poeta  rempu* 
riculi    metu    perculfus ,    fubita  blicam ,    ne  bellis  civilibus ,   a v 
exclamatione  .orditur:    o  novit,  quibus  nondum  fatis  cbnvaluif- 
ergo  altum    repetes,   in  altum  fet,  itenira  fefc  immergat.    Ma- 
pro vehes,    ot  iterum  tempefta-  le  alii  de  portti    iam  capto  et 
tcm     expcriaris?      At   gravius  confianter  obdneiido  accipiunt.   ' 
poeta:    fluctus  novi  h.  fluctus  Nam    respublica   nondum  fatis  ' 
iterum«   detruo  te  referent 9   ab«  ■  coniirmata    erat;      navis  'adeo 
ripicnt  in  altum  mare :  quoniam  nondum  fecuram  ftationem'  ter 
uavis »    remis    velisque   priore  nebat.   Vt  taceam  e  verbis  hanc 
naufragio  de/tituta,  aegre  cur-  feinen  tiam  parum  commode  eli- 
fum  ad  litus    dirigere  poterat,  cj. 

quo  'minus  in  altum  referretur.         v.  3  — 10.  Rempublicam bei- 

Eodem  ornatu  ac  vi  II.  7.  15.  lis    civilibus    plane   exhau/tam, 

te  rurfus  in  bellum  rcfofbens  unZ  praefidiisque    fiiis  orbatam  fer- 

da  Jretis    tulit   a&ftuofis.      Eft  rata  allegoria  declarat  poeta  per 

igitur,  ergo  abripi  te  patieris,  navcm  tempefta  te  graviter  aflli- 

nec  fummis,  quae  tibi,  naufra«  ctam.     Hoc,  Alcaei  exemplum 

gio  adtritae,    fuperfunt,    anni-  fecutus,  «exqiülito  ornatu  ac  co- 

tcre  viribus ,    ne  iterum  flucti-  pia  fpecialibus    ideis    expreüit, 

Bus  in  altum  abripial  is ,    ücque  remos  excuflbs ,    malum  et  an- 

funditus   pereas.     —  2.    quid  tennas  fracta  atque  labefactata, 

agis  ?     quac  ifta  eft  tcmeritas,  funes  amiflbs,    veia  denique  la- 

«nientia,  mari  fe  iterum  credere  cerata  memorando.     Nugas  igi- 

velle ,  unde  tonta  calamitas  ac-  tur  agunt ,  qui  has  Jingulas  na- 

ciderit»     Imo  fortiter*   furoma  vigii partes  ad  allegoricam  ratio- 

yirium  contentione  hoc  age,  itt  nem  revocant ,  et  quae  eae  fint 

•portum  occupes,  attingas,  adeo-  in  republica ,  putido  atqite  in- 

que  in  tranquillo  ac,  tnto  loeo  ai\i    ftudio    extricare  couantnr. 

K  5  — .j. ' 


154  <!•    HORATII   FLACCI 

Et  malus  celeri  faucius  Africo 

Antennaeque  gemant?  ac  fine  funibus 

Vix 

*  

—  4«  latus  navis  nudum,  nnda.  rare%  aegre  fustinere  poflit.  V*- 

tum,  orbatum  fit  reniigio,  remos  riatam  a  poeta  orationem  facile 

«imilerit  vel  fluctibus  (ut  Valer.  deprehendas ;  nam  vulgare  erat, 

Tl.  I.  61 8*  cxcuffi  procella  ma-  neque  funes  habe»,    qiubus   te 

nibus  remi)  vel  ad  fcopulos  al-  lüsternes.      Quodqui  nonaniro- 

Ufa.  ,  Proprie  ita  dicebantur  re-  adverterent,  et  carinas  ao  funes 

/      nxiy  detergi,    frap*ovpt<T$ott.     v.  de  una  navi  dici  pofle  negarent, 

■       Heyn,  ad  Virgil.  Aen.  I.   104*  habaere  hos  vv.  pro  fcntentia 

Polt  latus  adfumendiun  e  v.  6.  generali :  naves,  quae  inftar  tui 

gernat,    undc  per    zeugma  eli-  fine  fuiübits  funt,'  mare  durare 

ciendam  fit,   vel  proprie  dcci-  nequeunt.       Magis    in    diverfa 

piendum  de  fluctiuim,   qui  latus  abit  Bentleiits»  qui  in  ipfo  por- 

ieriunt,  fragore.     Valer.  Place  tu  tratam  rempeftatem  cöortam 

J.  619.    Puppis  in  obliauum  re-  a  poeta  deferibi  ait,    ut  malus 

fonos  latene  aeeipit  ictus.     —  5*  navis  antennaeque ,  geman{ ,    et 

faucius,  laefus,  fracttis,  ut  trabs  caeterae  naves ,    quae  in  eodem 

fecuri  faucia  Ovid.  Met.  X.  372.  portu  funt,  ftationem  tenere  non 

ianua  r ixt s  faucia  h.  pul f ata,  ut  polhnt,  fine  funibus,  niß  anco- 

ipfe  expedit  Propertf.  T.   16.  5.  ris  iactis.        Sed    generalis  Uta 

;    adde  Claudian.  de  yi.  Conf.Ho-  feilten tia,  hie  importune  intru- 

11  or.  v.  158  fqq.  fiiffis  velorum  fa,  admodum  ingrata  foret  ele- 

debilis  alis,     orba    gubernaclis,  gantiae  fenfui,  et  Bentleii  ratio 

antennis  faucia  fr  actis,  ludihrium  feu    potius     commentum    iatis 

-   pelugi    vento   iaetatur  et  unda.  oontortum  eft,  -  et  plus  una  par- 

qui  totus  locus  e  noftro  fluxifie  te  laborat.    Navis  enim  ex  Ho- 

videtur.      Procellas  innuit  poe*  raiii  fententia  nondum  in  portu 

U  per  Africum  (v.  ad  I.  *.  15.)  eft;  (male  enim  hoc  ponitur  ex 

eclerem,  o/t/y,  rapid  um ,  prae-  v*  2.)   fed  fac  ibi  fit,  quis  non 

«ipitem.     —  6.     geniere  prae-  exfpectaflet,  poeta m  de  hac,  11011 

clare  de  ftrcpitii  rerum,    quae  de  caeteris,  qua»  in  portu  fiare 

vi  aLiqua   inciuubente .  graviter  comminifeuntur,  dicturum  fuif- 

adfl iguntur  (iic  Cliaronis  cymba  fc,     quod  fine    ancora    durare 

gemit  fub  Acncae  pondere  Virg.  neqneat  ?    Ne  illud  dicam  ,   ca- 

Acn.  VI.  413.)  futuris  fuis  aut  rinas   et  funes  aliarum  navium 

compagibus  ab  ea  emotae  ac  fo-  inter  unius  navis  partes  enume- 

Jutae.  —  ac  ut  carinae ,  carina  vatas  admodum  dure  intcriceta 

tua  fine  ^funibus ,    fiuie  nmifto,  videri.     Accedit,  quod,  Halle- 

aequort  ajlilieiues  Üiictus  vix  du-  goricam  huius   carminis  ratio- 

'  nem 


CARMItfVM    I*  I.    C.  XIV.    V.  5-8*         155 

Vix  durare  carinae  • 
.  Po&nt  imperiofius 

Aequor  ? 


« 


nem  fpcctes,   non  nffequi  licet,    ea  na  vis    parte  funes  demittt* 
cur    t&ndem     aliarum    navium    bantur.     Erant  ii  proprie.  vin- 

meutionem  poeta  iniecerit.  Alii  cida,  Ave  rctinacula,  quibusna- 
denique  navem  in  altum  iam  ves  antiqua  aetate  ad  lifus  alli- 
proveetam  intelligunt,  ventis-  gabantur,  irc/ff/ucr«.  v.  Serm. 
que  ac  Auctibus  penitus  disie-  I.  5*  x8*  Virgil.  Aen.  IV.  ' 
dam  atque  divuUam,  adeo,  ui  575-  ef*  Burm.  ad  Prop.  III. 
funibus  opus  fit,  quibus  con-  5-  25.  Sed  poftero  tempore  an, 
flrLngatur,  ne  proiTus  disfolva-  cova  etiam  indueta,  qua  vel  in 
tur,  utque  adeo  fola  funium  alto  roari  naves  teueren tur. 
ope    mare    duret.       Expediunt    Rom.  IL  et.   456.     Virg.  Aen. 

(  igituT  illa  verba ,  fine  funibus»  L  1 69.  Ie;itur  h.  1.  ancoraxn 
iiüi  funibus  coriftriii£atur.  De  declarant  funes,  rctinacula  eins, 
re  quidem  dubitare  non  licet.  —  7.  durare  xxgrtfM,  perfer- 
v.  Fropert.  III.  5.  23.  et  ibi  re,  quin,'  Auctibus  iaetata  navi* 
Faflerat.  Atqui  exlloratii  men-  disfiliant,  carina  penitus  folva- 
re,  totaque  carminis  oeconomia  tur.  Cum  dilectu  hoc  verbum 
jtarif  nee  altum  tenet,  ncque  pofuit,  propter  epith.  imperio* 
iam  p ort  um  attigit;  fed  liuic  ßus ;  ram  tyrannidem  aegre  fus« 
pvoxima  conAictarur  cum  Au*  tincnuis.  —  aequor  invpcriofiuu 
ctibus,  eam  retrorfum  ngere  imperiofum ,  quod  in  navem 
conantibns.  llortatur  adeo  eaiu  crudele  Imperium  exercet ,  eam 
poeta,  ut  iis  omni  opera  obni-  hinc  inde  iaetatido;  adeoque 
tat uv,  porttunque  attinrrere  Au-  violemurn,  irnpeuiofura. 
deat,  ne,  in  altum  relata,  cer- 

liflirhum  naufragiuru  faciat,  fti-  v.  9  /</.  JLintea,  XjVm>  vela 
nibus  qnippe  f.  an  cor  a ,  qua  fe  tibi  non  integra  funt,  tempeftate 
uteunque  fustentarc  poflet ,  de-  partim  lacerata ,  partim  amifla. 
Jtituta.  Mirandum  fanc,  Intpp.  —  10.  Deos  quoque  tutelares 
iu  tanta  luce  verum  perfpicere  tempeitas  deiecit.  Perf.  VI. 
non  potuiflfe.  Neque  voro  of-  30.  iaeet  ipfe  in  litore  et  una 
fendere  debebat,  quod  carinae  ingentes  ile  puppe  de'u  Habe- 
st funes  de  una  nave  diceren-  bat  nimirum  quaeque  navis 
tur,  quum  numeri confufio  poc-  drum  aliquem  tutelarem,  cuiua 
tis  admodum  famiüaris  fit.  Vir-  finiulacrum  cum  ära  in  puppi 
gilius  quoque  Aen.  IV.  5ßo.  folebat  (iatui,  abfolute  inde  na» 
Labet  retinäcula  tinius  navis..  vis  tutcla  dictum;  res  uotiiTi- 
Proprie  vero  carinae*   nam  ex    raa.     ISt  igiiur:    non  Du  til* 

antplius 


I 

l$$  <£.    HORATII    FLACCI 

i 

Aequor?     Non  tibi  funt  integra  lintea, 
Non  Di,     quos  iterum  prefla  voces  malo: 
'Quamvis  Pontica  pinus, 
Silvae  filia  nobilis, 

Iactes 


amplius  funt,  quos  voces,  invo-  fed  docte  hoc  disinnxit ,  ne  pi- 
cea, quorura  auxilium  implo-  nus  nude  pofita  effet.  Ornatus 
res,  qui  tibi  periclitanu  fubve»  hie  poeticus  impofuit  omniiio 
niant,  iterum  -prejfa  malo,  novis  Intpp.' ,  ut,  quae  vera  effet  ver- 
malis  opprofla,  ubi  iterum  cum  borum-  ftruetura ,  minus  aecu- 
tempeftate  colluctandum  tibi  fit.  rate  peTfpicerent.  Duo  fere_fa- 
Delium  civile,  eft  fcelus,  iyos,  ciunt  orationis  eotnmata :  quam- 
quo  tota  civitas  obltricta  eft.  vis  fir  Pontica  pinus ,  et  filvae 
Averfantur  illud  Dii,  adeoque  f.  nobilis;  et  iactes  etc.  fupple- 
iirbem ,  fcelere  iilo  contamina-  to  fis  in  priore  commate,  Alii ' 
tarn,  relinquunt,  donec  expie-  eandem  hanc  rationem  fecuti, 
tur.  v.  ad  I.  2.  21.  Praecla-  in  poftcriore  tarnen  fupplent, 
Ire  igitur,  fervata allegoria Deos,  hocce  modo:  quamvis  fis  caet. 
qui  urbent  inteftinis  malis,  ca-  tarnen  iactes,  quo  quid  libi  ve- 
lamitatibus  hello  civili  iterum  lint,  non  affeqtior.  Omnino 
prejjam,  oppreffara  (nam  ad  hoc  hie  locus  docere  poteft,  quan- 
jtrejfa  malo  magis  fpeetare  vi-  tum  ligata  oratio  cum  ornatiore 
denturv  quam  ad  tempeftatem)  dictione  tum  ftruetura  orationis« 
erigere  atque  fervare  poflent,  verborumque  collocatione  a  fo- 
•vevfos  effe  ob  priüs  fcelus,  poe-  lata  recedat.  Si  enim  prima  h. 
ta  inuuit.                                        '  loci  ftamina  retexas ,  facile  vi- 

deas,  niliil  amplius  poetam  vo- 

v.  11  — - 1 3.     Oratio  borum  luifle ,  quam :    etil  e  fatis  firma 

,  w.  ita  prifca  ac  generofa  eß,  ut  materia  compaeta  fis.  "  Pro  hoc 

<td  verbum  e  graeco    exemplo  eam   dicit  e  pinea  Ponti,  quae 

expreß,   videantur.       Quamvis,  navibus  fabricandis  aptiflima  ef- 

quantuirivis,  Utcunque  tu  iactes,  fet,  materia  conftruetam ;   tum« 

'  glorieris ,  eiferaris ;    pro  tenui,  re  fub  fenfus  revocata,  atque  ut 

tu ,  nrnare  atque  cum  dilectu,  ita  dicam,  animata ,  navem  ge- 

Pontica  pinus,     quippe   e  y>irtu  nus  fuum  dedneere  ait  a   filva 

Pontica  fabficata,    et  tanquam  Pontica  tanquam  ftirpe,    adeo- 

filia,     quae    originem    ducis  e  que    eam    effe    Ponticae    iilvae 

nobili    filva,     Dcberet    proprie  üliam.      Cum  in  hoc  femcl  in- 

effe,  Ponticae  filvae  filia  nobilis,  cidiiTet  poeta,    ut  navem  Iilvae 

filiam 


C ARMIN VM   U  I.    C*  XIV.   V.  9-1%.       l$f 


Iactes  et  genus  et  nomen  inutile. 
Nil  pictis  timidns  navita  puppibus 


Fidit 


£liam  diceret,  proclive  fatis  erat,  quod  tibi  nunc  parum  prodefL 

ut  eidem  fcnfus  atque  animum  Docte  lioc  epith.  rijf  ,nomen  a^- 

tribueret,  eamque  genus  fuum  iunxit,  quod  ad  totam  fere  fezu 

iactare    diceret.    '  lara    obferva  teiitiam  fpectat.    Niniirum  vuL 

copiam  poetae  in  ipfa  elocutio-  gare  erat:    inutiliter,    nequid* 

n«.      Sententia    enim    abfoluta  quam   iactas  genus    et    nomen 

erat ,   ü  dixiuet :    Quam  vis  pi-  tuum ,   iu>n  incoluraem  ifta  tua 

nus  üs  Pontica ,  aut  paulo  or-  nunc  te  praeitat  generis  iactan- 

natius,     etfi  üs  Ponticae  ülvae  tia.      Si  liaec  ad  rempubücam 

Elia,      etü  iactes  genus  Ponti-  transferas,    erit:    Non  auguiU 

cum»  aut  denique,  genus  atque  tua  atque  ab  ipfis  Diis»  Marte* 

nomen  tibi  inutile  eft;  Ted  baec  et  Venere,  deducta  origo,  quam 

omnia    cumulate    adfudit   buic  iactas,   neque  vetufta  gloria  tot 

loco ,    miroque  artificio  contc»  rebus  praeclare  geflis  parta  pro- 

xuit.     Pontus,    f.  Pouti  regio  hibebit,   quominus  novo  belle 

cum  praefuntuTima  navibus  ex«  civili  prorfus  intereas. 
ftrucndis     abundabat     materia» 

tum  eximia  ibi  erant   navalia.  v.   14*     Variavit    orationem 

cf.    Catull.    IV.   9  fqq.      filvae  poeta,      quae    iu    continuand« 

filia,    quae  in  ea  prognata  eit,  erat :    quam  vis  iactes  et  genus 

prifco  fermone.     Mavtialis  imi«  et  nomen  et  picturas  in  puppi : 

tationcm    XIV.    99.    non  fum  Tel,    neque  ornamenta  tua  in 

JVluurae  fi.Ha  filvae ,  de  acerna  puppi,   quibus  admodum  fidis» 

menfa  notarunt  iam  alii.     No-  te  ab  interitu  fcrvabunt.     In- 

bilis  cum    vi    adiectum ,     naro  ftantem  tcmpeftatem  docte  poe- 

iactabat  genus  nobile ,  antiquif-  ta  iiinuit  per  nautam  timidum* 

limara    et    nobiliflimam    filvae  quitum  nil  fidit ,  nullam  fpem 

Ponticae  ftirpem  fe  aiebat.     Sic  falutis  reponit  in  pictis  puppi» 

phafclus  Catullianus  IV.  15.  fa  hus,  picturis,  quibus  navis  fua 

ultima    ex  origine  ftetiffe  duit  decorata  eft.      More  euim  anti- 

in  cacumine  Cytori.    v.  ibi  "Do-  quo   naves ,    inprimis    puppes, 

ctiiT.  Doeriug.  —  nomen,  glo-  encauilo  five  coloribus  ufiis  fpe«. 

riam,  famam  celeritate  ac  peri-  ciofe  pictae  atque  ornatae  eranc 

culofa  loca    traiiciendi  dexteii-  extrinfecus,    puppes  etiam  in- 

tate  olim  partaro.     Idem  de  Te  tus.     v.    Virg.   Aen.  V.    663. 

gloriatur  phafeltis   Catull.   1.  1.  Ovid.  Faß.   IV.    276.  picta  co- 

T.  2,  5.  et  6  —  9.  —    inutile^  loribus  ufiis  puppis,      Apte  ad 

rem 


^58  <£•    HOBATJI   iX^CCI 

Fidit.      Tu,     nifi  ventis 
Debes  ludibrium»     cäve« 


Nuper 


rem  Seneca  ep.  LAXvi.    Navis  brio  L  diripietidam  dare.     AI* 

bona  dicitur,    non  quae  pretioßs  tera  ratio  eft,  fi  verba  ita  iun- 

coloribus  jticta  ejt    .  .  .  .    nee  gas,  cave,  nifi  h.  ne  ventis  /«- 

cuius  tutela  ebore  caelata  .  .  •  dibrium  debeas,    <f)v\drrovf    ti 

fed  ftabilis    et  firma.      Innuit  /ui ,  pro  0*0*  /«}  latis  freqiien- 

«rero  poeta  reipublicae  opes   ac  tato  Graecis  more,    qiiibus  ti9 

fplendorem,  aedificiis ,  tcmpüs,  $*v  pro  w*>  o*tu  ponitur.    Ter- 

mc  luxtudofo  vitae  genere  pro-  tia  denique,    nifi  omnino  in  fa- 

dituxn«  tia  oft,  fatale  tibi  eft,  naufragio 

perire.     Ex  liis  omnibua  teneo 

v.  15«  *6.  Quum  igitur,  re-  equidem  priorem  explicandi  ra- 

inis  cxcuflis ,  malo  fracto ,  an-  tionem ,  facilem  eara ,  atque  h. 

tennis  labefaetatis »  ancora  per-  L  fatis  comruodam ;    e  reliquis 

'  «Uta,    velisque  dirupds  f.  aniif-  enim  altera  quidenr  paullo  re- 

fis ,  nihil  prorfus  in  tc  amplius  conditior  eft ,  altera  fententiam 

liabeas  praeßdii,  quo  te  adver-  infert  cum  tota  carminis  oeco- 

ius  tampefiatem  tuearis ;  cave,  noniia  partim  confentaneam ,   IU 

tibi  profpice,  adeoque  altum  ne  mulqite  ambiguitatem  (nam  dr- 

pete,    mari  re  iterum  ne  com-  bere  ludibrium  et  debere  aliquid 

•  jnitte,   nifi  debes»    debere  vis,  fato,     diver  G»  prorfus  funt  lo- 

debere  mavis,    h.  tarn   emocae  queudi  gencra)  quae  frcile  vitari 

es  mentis  (hoc  enim  involvit  porerat.    Sed  forte  iis,  qui  hoc 

to  nifi,  quod eleganter  (ic  argu-  aniplecterentur,  non  fatis  expe- 

mentationibus   fubiieitur,      tibi  dita  erat  ratio ,    qua  ludibrium 

I  alterius  fententiam,  noftrae  con-  ventis    debere    fimpUciter    dici 

trarkm,  eo  confilio  addaeimus,  pollit  pro,,    ludibrio    iis    efle, 

ut  abfurdiutem  ütius  breviter  nulla  fati  notione  ndieeta.      Ni» 

perftringamus.     v.  vel  Gcfncr.  mirum  is,  qui  vcl  facit ,  vel  di- 

Th.  L.  L.  h.  v.)  tarn  vecors  es»  /iit  aliquid ,  undc  neceflario  ali. 

ut  propoßti  (fc.  altum  petendi)  quod  vel    malum  vel  commo- 

tenax  ventontm  ludibrium  efle  dum  in  fc  redundet,  is  id  debe« 

f.    ventis    ludibrio    efle    velis;  re,  SßX*«' ,  dicitur.      Sic  voe- 

fea,  ut  aliis  verbis  idem    elo-  nas  niarito  adultrr  fiebet  (Inve- 

quar,  cave,  ne  iterum  mare  in-  nal.  X.  512.)  commiflb  adulte- 

grediaris ;    fummae  enim   teme-  rio ;   rifum  debet  (yfX&ra  o<ßX<fr- 

ritatis,  forec ,  fe  ventis,  quibus  x«ro,  ut  paJlim  Graeci)   alteii, 

amplius  reliltere  nequeas,  ludi-  cid  ridendi  materiaru  antea  de- 

derat : 


» 1 


CABMINVM    L.  I.    C.  XIV.    V.   15-18*        159 

Nuper  follicitum  quae  rpihi  taedium, 
Nunc  defideriiuii,     curaque  non  levis, 

Inter- 


derat :  ßXußfjf  h.  Sintp  ßkotßtt  ulcunque  adfectam,  naufragium 

•ß«*X**  (Eurip.  Androtn.  360.)  evaüfle  vidcns,  iterum  eius  de* 

tei,  quem  prius  laeferat :    &p**v  Lidtrio  tencbatur ,  eam   iterum 

ifXtffxetyti   (Id.    Medea    58 q.)  amare  occepit.     Defiderium,  ciu 

,    i  gy/riots  ifiot  ,  f.  *$io*uvu  Jjp«-  ra,  de  re  amata,  cui  bene  cupi- 

aots.    Lambinus  laudac  hunc  Pia-  mus,  cuius  commodis  fluderaus.     - 

tonis  locuni  Apol.  Socr.  T.  I.  p.  Sic  Catull.  II.  5.  Lef biam  defi~    1 

90.  ed.  Bip.  qui  optime  lianc  lo-  derium  nitens  vocat.    adde  Cic 

queiidirationernilluftrnt:  vuv  Jjy  ad  Div.  XTV.  2«  — -    cura  non 

iyw  fuv  iftti/u  *(tf  v/uwv  Souocrov  levis ,  maxima ,    gmvülima ,  de 

iixn*  o(pXmv  (mortis  poenam  de-  qua    niaxime     follicitus     efiet, 

bens,  dictis  meia  factisque,  e  iudi-  quam    admodum    amaret.     Fa- 

cum  feilten tia,  prorocritam)  §vr 0*  tendum  ,    hos  vv.  ad  reipubli- 

ii   ( accufatores )  vwo  rns  «X9-  cae  decl&randam  conditionem,  et 

$t!as  i(p\ti»orts  /uoxfy?**'  ***  V10  poeta  erga  eam  adfectus  iic 

mAi$u»v ,     propter  nefarias   roa-  animo ,  magis  pertinere ,  quam  ' 

chiuationes  digni ,    qui  piuiian-  ad  navem",  et  allegoriam  hacto. 

tur.      Navis    igitur ,    tit  haec  nus  a  poeta  non  aecurate  fatis 

ad  nofirtun  loctim    transferam,  eJTe    fervatam.      Taedebat  tum 

ventis    ludibrium   debek,     quae  vivere  in  republica,  ubi  omuia 

ita    comparata    eft,       ut    ven-  omnium  miferiarum  efleitt  ple« 

torura  ludibria  eam  pati  opor-  nifEma  (uti  Cic.  ad  Att.  iL  24. 

teat,     quae  adea  remis,    velis  eadem  de  re  cf.  V.  16.21  fqq.} 

caet.  deftituta ,  ventis  ludibrio  nunc ,    quum'  fub  Caefare  Octa- 

eß*  ab  üs  buc  illuc  iaetata.  viano  iterum  florere  ineiperet, 

renovabatur  eius  defiderium,  ite- 

v.  17.  18*     Qutuj  mihi  nuper  tum  curae  cordique  ei  erat,  ti- 

eras  medium,  nunc  es  defiderium  meb^t  de  ea,  ne  novis  inteltinis 

et  cura,    pro  vulgaribus,    tae-  .  motibus  iterum  labefactata  pe- 

dio,  deüderio,  curae,    Taedium*  nitus  profterneretur. 

aegritudo  cum  fatietatc.  -~-  foU  ■ 

licitum,  ornate,  quae  follicitum  v.  19.'  20.   Fites,  vita  aequo* 

faciebnt.      Taedebat  cum  navis,  ra9  quae  fufa  funt,    pro   quae 

quam  naufragio  perituram  pu-  Amt  inter  C.  mare,  quod  am- 

tabat,  mifera  navis  conditio  ei  bit     Cycladas*  infulas,      mare 

erat  taedio,  molefia,  follicitum  Aegacum:  cum  dilectu  hoc  pro 

e.um  faciebat;  nuue  vciu,  eun,  quo  via    isaii   ponit,     juod    e* 

per 


x6o 


<J.    HOftATIl    rJLACCI 


Interfofa  nitentea 

Vites  aequora  Cycladas. 


per  fe  procellofarn ,  et  pröpter  pter  linarmor  caiuüdtun.  Sic 
vada  et  fcopulos  eft  periculoiif-  t  Faros  nivea  VirgiL  Aen.  IXT. 
Umtun.  Valer.  Flacc.  II.  622.,  126.  et  Stat.  Theb.  V.  iß2* 
Pariumque  infame  fragofis  — —  Et  Paros  et  nemorofa  Thafos, 
vadts.  v  Antip.  Sid.  c~  CVTII.  ,  crebraeqae  relucent  Cyclades. 
(Anal.  Br.  II.  p.  37.)  itar*  5*-  Caeterum  rix  dubinm  efle  pot- 
Xowwe,  $*\ccffff'or  '  ri  Kvxkfxfxs,  eft;  qtrin  color  hie  düctus  fit 
%  ürnif  "BXXiff  xv/a«  xoe*  o/f/«*  ex  illo,  qnod  expreflit  poeta, 
jfXf«  fufAKpop/tStt ;  —  nitentes»  carrtiine  Alcaei,  cui,  ut  Lefbio, 
nt  fulgentes  III.  28«   14.  pro-    vicinae  effent  Cycladet. 


■M 


C^A- 


'     » 


CARMINVM   L.  I.    C.  XV.' 


*6l 


CARMEN       XV. 


AKGVMBNTVM. 


IXuttus  excelfwr  enthvßafmus  eß9  aut  fublimitati atque 
adeo  audaciae  lyricae  accomr^gdätior9  quamvatis  futura 
praedicehtis ,  qui  uviverfo  carmini  augufliorem  fpeciem* 
et  omnino  diviniorem  fpiritnm  dat.  Vnde  hoc  artißcio 
permulti  graeci  ac  latini  poetae  uß  fimt »  ut9  ßvatici- 
lüis  in  ipforum  carmütibus  locus  daretur  9Jhanc  partem 
inprimis  exornarent*  ingeniique  vim  ofleuderent.  *  Sed 
fuere  etiam,  qui  vaticiuia  totius  cdrminU  argumentum 
facerent;  velut  eß  ex  cq  geilere  Lycophronis  Cajfandra. 
Ritts  dem  gencris  fuit  Aleocandri  Aeloli  Carmen  Apollo  in* 
faiptum,  quantum  ex  ipfa  hac .epigraplie ,  et  t  particu* 
las  quam  Partium,  hftwr.  Ttet&.  c.  XIV.  fervavit%  colli- 
gere  licet.  Maxime  vero  huc  fpectare  dehnt  Bacchyli- 
dis  Carmen  in  excidium  Troiae ,  ad  quod  Je  totum  com* 
pofmffe  Horatium  in  pangendo  hoc  c amiine  falls  diferte 
Pprphyrion  teßatur9  qui  hac  ode  inquit  9  Bacchyli- 
dem  imitatur ;  11  am  ut  ille  Caffandram  facit 
Daticiuari  futura  belli  Troiatii9  ita  hie  Pro* 
teu  m..  Porphyrlonis  t rßimonio accedit  Lutal ii auitoritas. 
Ita  cnim  ille  ad  Stat.  Theb.  VII.  530.  I thone9  (corr.  - 
Itone^ Irmn)  cioita'sBoeotiae  eß.  Ilinc  Bnccliy-  ; 
lides  Minerväm  Ithoniam  dixit9  et  Alcome- 
n  c m  (fcr.  Alalcomenen )  i pj a m  fi g n ifi cat,  quem 
imitatus  *ß   Horatius    in    illa   ode,     in  qua 

.     L  Pro- 


l62 


Q.    HORATII    FLACCI 


Proteus    Troiae  futurum   narrat   excidium. 
Quibus  vero  rationibus  inductus  C.  Barthius  (ad  S(at. 
Ach.  /..35.J   carintn  hoc  elaboratiffimls  ver+ 
fibüs  proditum  hon  am    partem  Alcaeo   cui- 
piam  deberi  ßtspicatus  ßt9  equidem  ipiorö ;  nifi  om- 
iiino  Alcaeum  pro  Bacchylide  memoriae  lapju  pofuerit. 
Ad  idem  hoc  carmeii  refpexiffevidetur  Quinctil.  III.  7.19. 
Praeclare  verb  vaticiniitm  co  temporis  momento  a  Deo 
marino  edi  ßngitur9  cumParis  Ilelcnam  per  mare  abduce- 
ret*  —    Caeterum  fuere ,  qui  forte  fuperioris  carmtnis 
fpiritu  pleni  9  in  hoc  ctiam  aüegoriam  ßbi  reperiffe  vide- 
rentur*    iüudque  referrent  ad  M.  Antonium  et  Cleopa- 
tram;  in  quibus  funt  Locher*  Landinus,  Baxterui,  at- 
que  inprimis  Sanadonus:     Et  iam  olim  fic  accepiffe  mul- 
tos  oportet :  v*  Variet.  Infcript.      Sed  cum  difßcile  fuc- 
rit9  ßmilitudinem  Faridis  cum  Antonio 9    ffelenae  cum 
Cleopatra  falls  oßendere;  tum  nuttum  prorfus  talis  alle* 
goriae  indicium  eß.      Caeterum  comparetur  imitatio  no* 
ßri  carminis,  Stat.  Ach.  J.  2ofqq. 


NEREI 


CARMINVM    L.  I,    C.  XV.    V.    lT2.         ,  1  63 

0 

1 

NEREI   VATICINIVM  DE  EXCIDIO   TROIAE. 


*        . 


( 


1 

JL  aftor  quum  tralieret  per .  fteU  uavibus 
Idaeis  Helenen  perfidns  liofpitam, 

Ingrato 

v.  i  fy*    Paßer >  Paris»  etil«  fpitis  Atridae  —  fpoliat  thala- 

ß  vulgarem  rationem  fequi  poe-  mos  $  Helenaaue  fuperbus  navi- 

ta  yohiiflet,     adiieiendum  erat  gat,    et  captos  ad  Pergama  de» 

«pith.   Idaeus ;     Ted  docte  hoc  vehitArgos.  etindeSidon.  ApoiL 

cum  navil\us  coniunxit,    et  fic  IX.    119*      Nee  Phryx    pajtor 

alteri  aliud  epitheton  dari  pote-  erit  tibi  legendus  —  quum  iujju 

rat  >  quod  magis  ad  rem  fpeeta-  Veiieris  — '  hofpitales  raptor  de» 

ret.     Sollennis  vero  haec  Pari*  populatus  eft  Amyclas.     Helena 

dis  appellatio,   ubi  rem  aliquam,  igitur,  etfi.  Paridem  fpoute  fe- 

quae  primam  eius  aetatem,  quam  cuta,    Menelai  tamen  refpectu, 

paitoritiam  egit ,  atting^t,  poe«  cuius  uxor  eflet,  tanquam  prae* 

tae  in  medium  proferunt :    vel-  da  abdueta,  et  ipfa  Lacedaemon 

uti  in  iudicio  de  Deabus  habi-  a  Paride  depopulata-  recte  dici  > 

to,  Eurip.  Androm.  290.    Hec  poterat..     Alü  longinquae  navi- 

646.    Senec,  Agam.  751.   e«t  in  gationis    notionem    rt}   traliere, 

xaptu  Helenae,  Eurip.  Iphig.  A.  iiüunctam    volunt.      Sed    Ovi- 

180.    .Yirgil.  Aen.  VII.    36g.  diani  loci  Met.  VII.  67.  de  Me- 

Stat.  AchilL  I.   2  o.  et  fic  fae-  dea,  Iafonem  fponte  fecuta ;  per 

piua.      In  Homei'o  igitur  ei  lo-  freta  louga  trahor,  cadem,  quae 

cus  non  erat.  —    raperet»  tan*  huius  loci»    ratio.  —  vavibus 

quam  praedam  fecum  abduceret,  Idaeis,  naye  Idaea,  cuius  mate- 

jiota  loqucndi  ratioue,  ut  iyiu  lies  in  Ida  monte  excifa  eflet» 

x»u  (pigttf  Graecorum.     Ad  rem  et  ad  hanc  navem  exftruendanl, 

Eurip.  Troad.  865.   de  Paride :  adliibita.   —  perfidus,  laefa  fide, 

es  ${  ifM9  ioyjw  Ju/potgr*  £ty«-  f.  iureiurando  per  Iovem  {ivirt 

tfdirtis   iXyfoxT?,    quam    locum  dato.     Stat.  Ach.  I.  403.  cadem' 

forte    refpexit  Virgil.  Aen.  X.  de  re :  Iura,  ßdem,  Superos  una 

92.      JVLe  duce  Dardunius  Spar»  calcata   rapina.      Hofpitii  teme- 

tarn  expugnavit  adulter?    Pro*  rata  facra  ümiliter  in  Helenae 

pius  Stat.  Achill.  I.  20.    pajtor  Ep,    Ovid.  Her.  XVII.  3.    — 

Dardänus  iueautas  blande  popu»  hofpitam  proprie  ad  MeneLuim 

latus  Amyclas  et  II.  34g,    Ho»  fpeeta t,    qui  Paridem  holpitio 

L  a  ,      «cc- 


>>». 


Q*    HORATII    FLACCI 


^Agrato  celeres:  obruit  otio  ' 
Ventos,     ut  caneret  fera 


Nereus 


«xcepÜfet.  GWerveAt  tirones  Paridi» .  at  Vulgö afccipiuiit».  Ted 
exquifitam  epithctorum  eoiloca-  fibiipfis,  reftiicta,  qua  gaudcHt, 
tionem,  perfid  ui  ho/pitam,  quae*  fiandi'libertate.  v.  Vir^ii.  Aen. 
dito-  uno .  verbo  coraprehendit  I.  55.  Praeclare  vero  poeta 
Eurip.  Troad.  &66.  Paridcm  hie  antiquo  iUo  utitnr  phanta- 
fevunoi'ntv  appellans.  KKarfaiov  fmate ,  quo  in  Deorum  lxi(pot- 
Svtou  kdixit  Colutli.  R.  H.  370.    vW<j*,-  Vel  infigni  aliquo  irtite'ca» 

»ente  (de  Orpheo  iujjra  I.  i2i 
v.  3  fq.    Pedeßris   ratio  ac    10.    adde  Glattdian.   Prnef.    in 
fimplicior  nartationirotdo  Fcre*    L.  II*  R»Pr.  17.    #rix  aiiditui 
bat :     Nereus,  vemis  (Üeie  ins-    erat »    venti  frenmnlur  et  nrtdae) 
fis»  haecraticinatus  eft.  —  Ö&-    ipfa  natura*  audientiam  quafi  fa* 
ruh  otio  ventos*  iii  profundum    cit,    venfcös' äc  fiuctns  compri« 
eos  othtm  coniecit,    fopiit  cos,    meml<v        Ariftophanis     loctun 
xartwuti*   (uti   Homer.  IL  f.    Thefmoph.    43.  44.     *;gjrftK  Jl 
524.    Mpci  (xivss  Bop(cto)    h.    Wvotus  mivtptf  «ftvf »    xv,u«  ti 
flatus  ventorum  repref  Ut ,  qitie-    *6ptov  /t«?  xtkxäurm  nddirxit  iana 
Teere,  filere  iuflit.    Otium,  pax,    Sjpanhem.  ad  ifta  Callimacht  (KP. 
quies  de  intermiflb  motu,  fol»    Apoll.  13.)  tv(ptj/ut?  r.oct  *rivTor9 
lennia  poetis  vocabula ;    et  ob»    ort  xXtt'ovttv  uotfoi  t;  x&ugiv ,    | 
rutr*  adituictam    no  tionem  ha»    *■*£«,    Avxuphs    trrtot    $<r!ßovh 
he  :  profundäe  tranquillitatis,  al»    Alia  loea  adJata  vide  a  Valkeri*- 
tiilimi  lilentii,  ventis  necopinan-    ad  Theoer*  II.   33.   et  Wernsd. 
tibus  impofiti.   — -  celeres»  or-    ad  Calp.  II.  17.  (in  Poctt.  min* 
nat:     nili  ad  au  gen  dam  Nerei,    IL  92.)     -—4.  ut  caneret,  va- 
ventosinmedio  curfnopprimen*    ticinaretur  £aridi  fera,    auda* 
tis,    poteflatem  pertinet.      Sed    eins  pro,    faeva,    i.  horrenda, 
hoc  fubtilius  forte.      Caeterum   fata,  excidmm  Troiae.     Caete* 
Dacer«  negat,  Nereum  effe  ven-    nim  Nereo  vaticinandt  partes  a 
torum  dominum.     At  eft  maris    poeta  datae  funt,  qua  terms  intcr 
Dens,,  qtii  adeo  Ventos,    mare    deos  maris  antiqniflimos habitns 
turbantes,  recte compefeere  pof-    eft,  quibus  omnino  vaticinandi 
fit.      Quae  potefias  ideo  vel  Nc»    peritia    a    poetis    attribttta  cfi# 
reidibus     tributa     ab     Ilcfiod.    velnti    Protro    Homer.    Od.*  £ 
Theog.  255.    Kv/wtcx»  y  $  xv-    38  'f  *<&*  "  Virgi!.  Gi?.  IV»  387. 
fltxr    h  jjcgottÄit  7rovT*f   nvotxs    Glauco»  Apollon.  Rh.  I.  1310» 
rt  goebiwv  'Avipuv  —  ' —   f  tTot    de  Nerco    iam  Hefiod»  ThcDg. 
ff^vr«.  —  worau^mohrto,  uön    233.  et  Eurip.  Hei.  15.    Nimi« 


1 


CARMH9VM  X«  I.    C.  XV.    V,  3-8«         3<>5 

0 

Nereus  fata:     Mala  ducis  avi  äoHUun, 
Quam  multo  r<epetet  Graecia  milit? 
Coniurata  tuas  rumpere  nuptias 
Et  regnum  Friami  vetus, 

Eheu, 


ram  quam  antiqukas  v&tem  ap.  et  V.  10.  x,  adde  Lamb,  — 
pellaret  eum,  qui  qua*  ßnt>  ducis  dcwuiui,  vehis  tecuro  iit 
quae  juerint»  et  quae  Ventura  patriam  feminam»  quam  tota 
trahantur  (Virgil.  Ge.  1.  L  coli.  Graecia  revetet,  vindicabit,  red« 
Homer.  IL  a.  70.  Orph.  II.  di  übi  poltulabit,  multo  nülite, 
XXIV.  4*  5-  et  Eurip.  Hei.  13.  magno  exerciui,  multis  copiis 
14.)  aninio  complecteretur,  ca-  adduetis.  —  7,  Coniurata  tum* 
que  nojio  in  fenilem  prüden-  j>cre,  graece  pro,  quae  coniu* 
dam,  de  praefentibus  recte  mo-  ravit,  fe  rupturam,  disfolutu- 
xientem  (liüic  ivßovXos  Nereus  ram  tuas  cum  Helena  nuptias» 
Find.  Pyth.  3. 165.  et  Proteus«^  Rem  futuram  taiiquam  geftam 
\vßovX§ s  Orph.  1.  1.)»  praeterita  narrat,  ut  vates.  Pyefpicit  vero 
cum  praefentibus  componentem,  poeta  iusiurandum,  quo  fe  Grae* 
et  inde  futura  conieetantem  ciae  prineipes,  in  Aulide  iam 
unice  oadat ;  ratio  in  promeu  congregati ,  nonnifi  Troia  ever- 
#ß,  cur  I3Ü5  marinis»  qui  e  fa,  receptaqtie  Helena  fe  reditu« 
quorundam  placitis,  aquam  re-  ros  mutuodevinxerant.  cf.  Stat. 
rum  onuiium  tiriginem  IIa  tuen«  Acb.  I,  455.  Sed  et  Tyndareo 
dum ,  antiquiDimi  habebantur,  Helenae  proci  iam  fidem,  inter- 
liaec  divinandi  facultas  attributa  poüto  iuioiurando,  dederant,  fe 
fuerit.  Cum  dilectu  vero  Nc-  ei»  quem  Helena  maritum  fibi 
reo  lioc  vaticiiiium  iniunxit  elegiflet,  opitulaturos,  tfrts  ix 
poeta,  federn  quippe  fuam  in  io/UMf  \afiwv  rifatro*  rpv  r 
rnariAegaeo,  quod  trauseundum  i'xoy*  i*****^**  ^Xovs*  *4P" 
erat  Paridi,  inprirais  habend.  wserfarivta ,  **<  x*r*ffx*fertp 
T.  Apollon.  Rh.  IV.  77*.  *o\u>,  iuxta  Eurip.  Iph.  Aul. 

60  fqq.  — Q.  et  iptumregnum 
v,  $  fqq.  Mala  avi,  infaufto  Prianü,  Ilium  vetus  adeoque 
omine»  infortunio  tuo:  ivffofnt  nobile»  Jlgttifiov  nokiv  ytfctutV' 
ut  ^Surip.  Hipp.  759,  vei,  ut  Aefchyl.  Ag.  719.  Pariter  Tro- 
Pind.  Nem.  $.  44.  atdeHv  oi  iam  at&iauam  Virg.  Aen.  I.  375« 
mar  lfi%x***  Contra  apud  Ca-  et  veterem  dixit  Ovid.  Faß.  III. 
tull.  LXI.  20.  bona  cum  bona  4*3.  —  Rumpene .  nuptias  f. 
nubit  al'ue  virgo,    cf*  HI.  5.  61.    connubü   vineula  uüuto  rnoTe 

L  3  to*" 


l6$  Q.    HORATII    FLACCl 

Eheu*     «juAntiis  equis  quantus  adeft  viris 
Sudor !     quauta  moves  faner*  Dardanae 

Genti! 

dicitur;  at  alterum ,  rumper e  Lucan.  I.  679.  Sil.  I.  126. 
regnum  etil  paullo  exquifitius,  et  HL  701.  Petroru  de  Mut.  R. 
plane  Homericum,  H.  ir.  100.  111  fqq.  StakTheb.  III.  £10. 
q<Pq  öioi  Tgtitts  tiga  xgjfitjxv*  et  Achill.  I.  34.  — -  9.  Ad 
hvot/uev.  Pleuioi?  adeo  oratio  grave  Mortis' opus,  f.  labores 
eflet,  urbis  moenia,  feu  vincida  bellicos  declafandos  memorattur 
(uti  plane  murös  Troiae  vocat  fudor ,  quo  r/erfuu  funt  virt, 
Catull.  LXTV.  568*  Vrhis  Dar-  milites  et  ccjui  currni  iuncti: 
danfae  Nej,tÜ7Üa  folvere  vincUt)  quae  imago  petita  videtur  ex 
rumpere,  disfolvere,  adeoque  Homer.  II.  ß.  388  fqq.  s\$f»0H 
urbem 'deftruerc,  everteTe.  Sic  /uUv  rtv  rtXot/uwv  oijutfpl  erföta- 
et  «ro'Xiv  ufpvxrov  idem  Homer,  ow  ivniios  ujutptßfortfs  t  ntfi  f 
H.  <p.  447.  dixit.  Superfedere  tyx*'  Xe~?"  xx/urtrur  ifguett  ti 
igitur  poÜumus  zeugmatis  figu-  rtv  7*xos  Iv$$qv  ig/utt  rtroiivwr* 
ra ,  qua  generalis  verbi  notio  Quem  locum  ob  oculos  habuit 
pofleriori  commati  adeommo-  Valer.  FlaccV.  2 88-  nianet  in- 
detur,  gens  aegida  fudor*     et  nofiros 

tarn  fudor  cquos.      Noftri  vero 
v.'  9  fqq.    Infurgit  cum  vati-    locum  fublegit  Stat.  Tbeb.  III. 
cinantis  fpiritu   et  ipta    oratio,     210.    quantus  equis  quantuSque 
'ad    euthuuafmi    naturam    prae-    viris  in  pulvere  er  äff o  fudor ,   io 
clare  attemperata.     Quum  enim    quantum  crudele  rubebitis amnes  I 
vates,  futurarum  rerum  cogita-    —10.   Ingenti  clade  aßligetur 
tione  defixi,    easdem,    abrepti    res  Troiana,  graviter  pro  hoc 
phantaüae  vi  atque  impetu,  ,tan-    ac  cum  indignatione  poeta,  cla- 
quam  in  praefens  tempus  addu-    dem  iltam  ad  Paridem,  tanquam 
etas,     oculisque    fuis  fubieetas    ultimam  belli  daußam  rdferens, 
per    Jingula     m  Omenta     perfe-    quanta  funcra  mores*    quanto- 
quantur,    iisque   ipli   intereße    rum  funer  um,    qnantae  caedis 
"  videantur ;    poetae ,   qui  vatid-    auetor  es  genti  Dardanae ,  Dar- 
nia  eloquuntur,  et  ex  ipfius  va-    daniae ,    a  Dardano  rege  iic  di- 
tis  perfona  ea  repraefentant/ fie-    etae,  Troianis  tuis.    —11.  Ad 
ri  non  poteft ,    quin  eodwn  fpi-    augendum  belli  terrorem  prae- 
ritu,   eodemque  imaginum  vi-    clare  poeta  adiiuixit  phantafroa 
gorc  eadem  enuntient,  ac  lecto-    e    fumma    antiquitate  petitum, 
mm     quafi    oculis     fubiieiant,    qua  faepe  in  letifero  belli  certa- 
cL  Pind.  Ol.  *.  55»  56.    Vir-    mine  Mavors,   out  rapidi  Trito- 
gil.  Aen.  VI.  86.   VÜI«   537*    nis  her*  —   armatas  hominum 

eft 


CAHMIBT VM   Z.  I;    C.  XV.    ?»  Q  -  1 4.  1  (J7 

Genti!     Iam  galeam  Pallas  et  aegida 

Currusque  et  r^biem  parat 

* 

Nequidquam ,    Veneris  praefidio  ferox» 

Pectes  caeßqriem»     grataque  fenüois 

Imbelli 

Vr/I  praefens  hortata  catervas  iux-    ntf  -parat  eü  pro  f   iam  confcen- 
u  CatuLL  LXiy/595.  quo  arti-    fuTa  eft  curvuin ,  quod  patet  ex 
ficio  inprimis  Homerus  ufuseft,    iroitatione Silii  III.  >oi.  coepta 
quo  maiorem  rei  geßae  diguita-    afpera  cerno  %  Gradivumque  pa- 
tem  inferret»   ficque  fortius  le-    irem  currus  iam  fcander*.  Petita 
gentium   animoa   feriret.      Ex    autera  baec  de  quxtu  pugnandi 
eodem  notae  Amt  Palladis  par-    ratio  ex  aetate  Iieroica ,   ut  ex 
tes ,  ubi  faepe  ipfa  etiam  adver.    Homero  fatis  notum,  — -  rabiens 
fus  Troianps  pugnat.     Honieri-    parat  \   ira  fe  exacuit  ad  bellan- 
cum  n$9f  fervavit  poeta  e(iam    dum.     Yirgil.  Aen.  XTI,   207. 
in  hoc ,     quod  Minervam  non    maternis  faevus  in  arm\s  Aeneas 
arroatam,   fed  arm*  übi  aptan-    acuit  Mortem  et  fe  fufcitat  ira. 
tarn  exhibeat,  fingulaque  eiu»    Ovid.  Met.' XI IT.  544«,a>6Ho- 
arma»  quae  fibiinduat,  ob  ocu-    cuba:    feque    armat  et  inftruit 
los  ponat.     Homeri  ldca,  quae    ira.  Senec,  Med,  51.  Accinger* 
huc  faoiunt»   II.  f.  726  fqq.  et    ira%  teque  in  exitiurn  parafurore 
ß.  446  fqq.  adtulere  iam  alii.    toto,     Rabidam   Pallada   dixit 
Adde  Hefiod.  Scut.  197  fqq.  —    noftri  forte  loci  memor,  Valer. 
Parat»  aptat,  irnponit  oapiti  gm*    FL  V.  6*7.    Oranino  poeue  ad 
Uam.  -  —   Aegis  non  de  thora-    declarandam  pugnandi  cupidita- 
cc,  fed  clypeo  h,  1.  intelligenda,    tem   maximam   ab   ira   colorea 
cui  maximavis  ad  terrorem  ho-    defumupt;  neque  luic  iramPal- 
ftibiia  incuriendum  inefle  crede-    ladis    Paridia     iudicio    offenfao 
batur.     Hinc  Virgü,  Aen.  VIII.    traxerim. 

455«  aegida  vocat ,  horriferam»  * 

turbatae  Palladis  arma.  cf.  Lu.  v.  13  fqq.  Oin  *v  r$  Xi*'*M9 
can.  VII.  1.49,  Senec.  Ilerc  für.  x&ctps ,  r»  rt  iuf  'A^a^rvff 
901.  et  Agam.  530.  Valer.  fjrtx6fuif  to  re  t7$ost  qv  h 
Flacc.  VI.  174.  et  v.  ad  III.  4.  Kovlyrs  /Aiyttifs.  Homer.  II.  y. 
67.  Eft  adeo,  parat .  vibrat,  54.  55.  Vide  quomodo  haec 
intentat  aegida  inTroianos,  qua  poeta  exornarit.  Pro  vulga- 
eos  in  fugam  coniiciat ;  quod  ri,  nequidquam  pulchritudinem 
idem  Ioviaaegidi  tribuiturapud  tuam  iactabis  f.  pulchritudo  te 
Homer.  IL  £.  596.   —  lft.  cur-    tua  tiitum  non  praeßabit,  orua- 

L  4  »"• 


>6©  -  J.  <£.    HORATII    FLACCI 

9  | 

Imbelli  «ciihara  carmina  divifes : 
Nequidquam  thalamo  graves 

Haftas ,     et  xalami  fpicula  Gnofii 
Vitabis*     ftrepkvunque,     et  {hierein  fequi 

■ 

Aiacem : 

tina  erat,  parte  tantum  pulchri-  Neqne    xnagis    arvidec  aHSrttm 

tudinis    memorata,     coma  tua  commentum,  quiParidem  in  fe- 

pulchra  fuperbies ,    et  pro  hoc,  minarurn  circulo  fcdemem,  mo- 

'caefariem  triam  pcctes,  omabis,  cjo  huic,  modo  tili  duJcem  can- 

eleganter    compones*       Suavia  tilcnam,  quam  curvis .  maxiine 

imago  homim*  imbelUs ,   ac  in  placere  feint,  lndentem  h.  v.  re- 

rriedio  belli  tnniultu  d'elidentis  praefeutari,  dictumque  adeo  di- 

et  de  coma  fingenda  folliciti,  —  videri  carmina  feminis  volunt, 

'"ferox,  fretus,  xlffvvos,  fatUprae-  ut  I.  56*  5.   ofcula  amicis  divi- 

iidii  in  Venere,   tibi  fore  e?ifti%  dere,    in  quo  tarnen  paullo  di- 

rnans;    fere  ut  Virg,  Aen,  XII.  verfa    ratio.       Simpiioiflimuni 

52,    Longe  Uli  dea  mater  erit9  forte  fuerit,    dividvra  carmina, 

'quae  nube  fugacem  feminea  tö-  <ea<k:m  rntione  dictum  aocipejrfe 

gatr    —   15.'  carmina  divides,  -qua  hfctftTeSat  Graecorun»,  vel- 

numeris  fnis  dimetieris,  docte  uti  Eurip.  Herc.  für«  Äiß.  X«- 

pro ,   cancs,      Cantus  enim-  cer»  ytot*    imhffrijpxs  '  &&tr<HJ/n9i>»Sy 

tia  qiiibusdam  rhy thmi  -legibus,  dividens ,     ingerens  -probra.      cf. 

pedumque    rnenfiiris  dividitur,  Bruuk.   ad  Sophool,  Trach,    v. 

ac     dispefcitnr.         Male     huc  791.     Atque  hac  generali  no- 

traliunt    pitXfottw     vfwovt    trv-  tione  accepüTe » videtur  Auetor 

fiyyi  e  Tlieocrito  Ep.  2.  Baxte-  Epigr,  IX,    (in    Anthol.    La«. 

rus  cum  Lambino  explicat :   ta-  T.   I.   p.  4' )     Cygneas  genitot 

ctis  hinc  hide  fidibus  modulos  sgcftans  y>r6  fulmine  -permds  duU 

leges.     Paullo  fubtithis,    Grefne»  cia  diffundit' carmina  virginibus. 

rus  vero  de  cantu  per  vices  in*  —  grata  feminis,  adeoqne^tyc*- 

fiituto,   f.  amoebaeo  cum  VoflT.  rat  amatoria;   binc  et-ipfa  lyra, 

hd  Catulh  p,   259.    aeeiptebat,  quae  ea  refert ,  imbellis  dicitur, 

quem  nuper  fecutus  eil  Wcrns-  rebus  beUicit  canenetia  non  <apta. 
tiorf.  ad  illa  Calpurn.  VI.  31. 

(Poett,  min,    T.  11/  p,   153.)  *>•  *6  fw     Vtcunque  praa- 

quam  tibi  certami  -partem  conu  lium  vites»  bello  te  fubducas, 

mittere  vocis,   h,  partrri  tecum  mortem  tarnen  non  effugies,  ali- 

»  canendi  vices,  quae  tarnen  ratio  quando  fuecumbes.  —    flequid- 

paullo    longius   petita  viietur.  quam  v/feii/,  declinabis,  fug*' t* 

eripies 


Aiacem:     tarnen,   lieu,  Xerus  adulteros 
Crines  pulvere  collines. 

Non  Laertiaden,     exitium  tua£ 
Genü>  -»on  Pylium  NeÄQra  refpicis? 

-  '  Yrguent 

eripies  ttutIamo%  in  thalamote  jw  adulteros,  eleganter  tomtos, 
abfcoitdens:  praeclare  hoc  ad  ungtientia  delibutoa,  hominis 
mollitiem  Paridia  declarandam  qnippe  mulierofi  collines,  con« 
adiectum.  Homer.  |IL  £  30,  taminabis»  foedabi*  pulvere  aC 
X«oy  tjvx**9rt  ipfo  *vKwmv  —  cruore,  li,  ocourrtbes;  nota  ex 
xgirr  «ut  h  x*f*<  ywuiw  (pU-  Homero  loqaendi  rarione.  II. 
fovTou  weekw.  Refpexit  vero  y.  55.  aV  fy  xovhffft  psfeüis.  et 
poeta  Homcricam  de  Paride  »ar*  ir.  795*  /•«**$***¥  *ii  £&Mf*# 
Tationem  11,  y.  530  fqq.  Pu»  «7/««r<  «mm  mov/jw.  Pind.  Nem. 
gnam  exoniavit  per  ideaa  fpe-  i.  10 2.-  ßtktwv  v*o  jtx&tSbi  — 
eitles»  haftas  graves,  fyxos  ßg*-  (p**itf**9  y*i$  n*(p\>$Vi9$#i  *o-  _ 
$v,  ffTtßecpot ,  -quippe  hitxocxif-  /u*v.  Cum  diiectu  lue  ad  partes 
^jti  IL  £  31p,  vel  omnino  exv  vocata  a  poeta  propter  v,  14, 
tiofas ,'  mortiferas :  et  fpicula  Similiter  Virgil.  Aen,  XII.  99. 
calami,  fogittas,  —  Cnofii,  Cre»  Semiviri  fhrygis  — »-  foedare  f» 
tici,  tanquam  e  geliere  pvaeftan-  -pulvere  crines  vibratos  calido  fern 
tiori :  ut  Cydonium  arevm  dixit  ro  myrrltaque  vwlentes. 
IV.  9,  17,  ,  —  18.  ftrepitunh 

Rridorem  ac  oonfiictum  telorum,  v,  21  /ff,  Nam  cum  forti. 
ievwo*  umorntf  Homer.  II,  X*  bus  viris  tibi  depugnandttm 
364.  nifl  OBinina  de  lirepitu  erit ,  viroa  videbis ,  qui  te  Ion* 
pugnantium  anteiligere  malia,  ge  fordere»  /int.  Sed  pro  hoc 
ut  <p\97&ßot  IL  f.  '322.  %fivx}os,  continuat  poeta  picturam  homi« 
wht/uit  et  alia  apud  Homerum.  nis  imbellis ,  certamen  devitan« 
- —  celerem  feaui9  celerein  ixt  tia,  et  fuga  uuice  ialutem  quae« 
perlequendo,  fortem;  ex  aitti-  rentis ;  et  altera  ex  parte  duce* 
qua  pngnandi  ratione.  'Ottjftt  nliquos  Graecomm  in  perfequen« 
r*%vf  tiiks  pariter  Homero  au-    do  eo  oecupatos  exhibet.     Ora«  f 

dit  IL  ß.  527.  —  19.  Obfer-  tioin  hi»  vv.  admddum  Vivida, 
^va  poeticam  orationis  ftroctu-  atque  ornata  e  variata  hao  lo- 
fam :  nequidquam  —  vitdbis  :  quendi  forma»  non  refpicis  ?  ur+ 
tarnen  — —  collines ,  etfi  diu  vi«  gent  te ,  nofees ,  furit  te  reperi* 
taveris ,  elTugeris  mortem ,  ta*  r*»  —  non  refpicis  ?  rummura 
men  ferns,  Lexo,  aliquando  vrU    Paridii  timorem  arguit,  in  fuga 

L  5  ne 


l*JO  Q-    HOKATII   FLACCI 

Vrguent  unpavidi  te  Salaminius 

s 

Teucer,     te  Sthenelus  fciens 

Pugnae,     live  opus  eft  imperitare  equis, 
Non  auriga  pigen     Merionen  quoque 
Nöfces.'     Ecce  furit  te  reperire  atrox     v 
Ty dides  9    melior  patre ; 

Quem 

ne  refpicientfr  quidem  fcofy»  fibi    53a,   gnaros  lelli  veteresque  la- 
inftantes.  -r-  Laertiaden,  Vlyt    borüm.     —  25.    Plenior  oratio 
fem,  Laertis  f.  —  exitiumtuae    eflet:  fciens  pugnae,  nve  pede* 
$entU  docte  et  graece  pro  gentis.    cum  hofte  congrediatur,  üve  de 
Vulgare  effet :    qui  eiit  exitio    curru  pugnet ,   in  utroque  pu- 
tuae  genfi.    Ladern  ratio  in  He-    gnandi  genere  verfatus,  p»xns 
liodi  loco ,    qui  nunc  fuecurrit,    #3  tifirt  *«'#?*  Homer.  IL  #.  1 1. 
.  Theog.326,  ÜTuiXob  —  K«J-    Piiua  comma  omifit  poeta,  ex 
/mW*  Q\i$gQv.     Exitium  vero    altero  facile  eliciendum.  —  fioe 
Troianis  yiyffes  parabat  furre-    opus  eft,  fi  res  ita  fert ,  iroperi- 
ptoPalladio,  equique  lignei  aedi.    tarc  equis,  utcurrum  regat,  ad- 
,  ^candi  confclio  dato,  _  Nefio-    verfus  hoßes  dirigat,     Equis  et 
ra  Pjrlüan,  Pyli,  antiquae  Per    cnrrui  imperat,  dum  eos  regit, 
loponnefi  civitatis  in  Tryphaüa,    currum,  quo  velit,  Eectit  aur*. 
JSlidis  parte,    regem,    conftliis    ga:     contra  currus    obfequium 
anigis,   quam    armis,    Graecot    praeftat,  audithabenas  regentis, 
iuvantoBi,  et  fic  interitum  Tro*    *fiu*  nn<,iX*\iw,  foUemu  lo- 
iams   paraniem,      Hinc  decem    quendi  ratione.  —    non  piger> 
viros,  quiNeftori  Hmiles  ünt,    non  ignavus,   ftrenuus  auriga, 
Agamemnon    übi    dari    cupit,    qui   adeo  in  mediam  vboßium 
quibuscum  Troiam  faeüe  expiu    aciem  currura  immittat.     Erat 
gnaturus  üt<  II,  £.372.  —25.    vero  Sthenelus  Dioraedis  auri- 
urgent  te,    iußant  tibi  Teucer    ga,  quod  «x  Homero  fatis  no- 
Telamoius,  regia  Salaminia ,  fi,    tum.  —   Merionen  -v.  ad  I.  6. 
lius;     et  Sthenelus    Capanei   f.     15.  ^-   nofees,  malo  tuo  expe. 
fciens  pugnae,  graeeeet  antiquo    rieris,  fenties,  qui  vir  fit.  Cum 
fermone,    de  forti,    bellicofo.    vi  dictum,    ut  Homer,    il.  r. 
Eft  Homericum    tiius  /udXvtt    269.   #5  w  tas  avriv  y>»W«<. 
velutHefiod.  Scut.  351.  nww    Eadem   fimplici   gravitate  Pin. 
**<  i$9f  Vif«  fit  uidc  Sil,  IV.    d*x.  Wem.  II,  21,  b  Tpk  pi> 


CARMTNVM    U  \    C.  XV.  V,  23-34.        17I 

Quem, tu,,    cervijs  uti  vallis  in  altera 
Vifum  parte  lupum  graminis  immemor 
Sublimi  fugies  mollis  anhelitu; 
Non  hoc  pollicitus  tiiae, 

Iracunda  diem  proferet  Uio 
Matronisque  Huygum  clalüs  Achillei: 

Poft 


Exr«£  Afatvros  »xovtfty ,  h.  He-  fugtet  cum  anheilt*  fuhlimi ,  e 

ctor    ad   Troiam  expertus    eft,  fublixni  ducto,  fpiritu  ex  alco 

quanta  Aincis  virtus  eflet.  Cogni-  tracto ,  ac  pcctore  dato,   gravi« 

ta  bellis  nomina  Valer.  Fl.  I.  789*  ter  anhelans »    fdy  ,  da$M*b<*vf 

— —  furit  le  reperire,  furentiani-  nihil    amplius.  —    mollis    ho« 

hio  te  requirit,  ardet  tecum  con-  ipfo ,    quod  tarn   cito  auf ugis, 

gredi,  fiu/uctms  x*xt*t*  Homeri.  Diomede  vel  procul  confpecto, 

—  Tydides,  Diomedes.  atrox,  adeoque  £t*\xtf,  /uu\$*kof9  ti- 

faevus,    äygtos»    ut  de  eodem  midus:     cum  dilectu  lue  pofi- 

Homer.  II.  £  97.   tum  omhino  tum.      Nam  et  fer.e,     natura 

Dellicnfus,  fortif.  —  meXiorya-  timidae,    ibllenm  more  poetis» 

ire  Tydeot  nmr^os  upufpmy,  uftfa  inprimis  Statio,  molUs  audiunt, 

#«- ,  h.  fortior.  res  nota.  — —  32.    hoc ,  ut  fugerei ,  timi- 

v.  29  fqq.    Quem  tu  vel  e  dum  te  gereres,  pollicitus  tuae» 

longinquo  confpicatum    ea  vi-  Helenae»    uxori  tuae»  cui  infi- 

riuro»    quas  in  pedibus  habes»  gnem  tuam  vir  tutein  bellicam» 

contentione  fugies,     ac  fi  iam  ipfa  Menelai  praefiantiorem,  ia* 

tuo  tergo  immineret.    Sic  egre-  etafles,      Tua  ut  TibulL  I.  9, 

gie    refpondet    v.   27.    quo  et  65,  et  paflim.     Ad  fententiam. 

tendit  tota,  qua  h.  1.  exornavit»  Homer.  II.  y.  430.     n  ph  ti 

comparatio.   Paridem  enimeum  Wfh  y  t&x*  *f**P<Xoi'Mt>,iX«ot/» 

cervo  coftiparat»  qui  ßatiro  in  cji  rt  ßtji  xui  x*£***  *°"  fyX* 

pedes  fe  coniieit,    ubi  lupum»  (pipnfas  «trau,     et  Ovid.    Her. 

non  ad  fe  accedentem  fed  tan-  XV.  355« 
tum  _e  longinquo»   in  extreroa 

Talus  parte ,   ipfi  ne  vifus  qui-  v»  33  fyq.    Moram  quidem 

dem  4    confpicit,     —  30«    gra-  excidio  patriae  tuae  faciet  AcTul- 

mhüs+  paitiis  immemor,  pxae  ti-  lis  ob  ereptam  fibi  ab  Agame- 

more»   folique  fugae  inten tus:  mnone  Brifeidem  ira,  qua  ali- 

luaviter  hoc  adiectum.    —  31.  quantifper  a  pugna  abstinebit; 

tarnen 


^ 


178  Q.    HQÄATU    FLACC? 

Poft  certas  hiemes  *qret  Achaiu* 
Igiiis  Pergameas  doraos. 


tarnen  aliquando  igni  corobure-!  72.  VirgiL  Aen.  IT.  324*  et  3C« 

tur ,  atque  vaitabitur.     Pro  iia  467.     Stajt,  Th.  III.   66&.    — 

Achillis  eil  iracundu*  Achillea,  niatronis  Phrygum  diam,  qua© 

tum  pro  hoc  iracunja  clctjfis  h,  iia  fervitntem  .parat ,7  iovXtiw 

exercitus,  ;qiu  daiTe  Trojam  ap-  jj/uAf,  IL  £  465.    Eiirip.  Hec 

pulerat,  et  ad  naves  caftra  habe-  52.     ^—35.   Poft  certas»  fato 

bat;    nam  et  is,  ceflante  Achil-  conßitutas  hiem** $    annos  uret» 

le,    a  bellp  abstüiebat,  — —  pro-  comburet,     vaitabit  ignis  Ach, 

feret,  diffcret  aUquamdia  diapi  Graecorum    Pergameas    domos* 

ifum  fatalem,  excidium,  /uoprt-  Pergamum,  ädeoque  Üiuni« 
(mv  "i^S  9   *to*MQY  ifWi£  IL  £. 


C4R- 


C ARMIN VMT  L.  I.C.  XVI.  175 


CARMEN     XVt 


\ 
\ 


ARGKMEXTVM. 


p, 


u&Uae,  quam  iambis  profciderat  9  eoccufat  fehoc  cor* 
mine  Horatius,  ißamque  excufatiouem  oJk  ira*  qua  ab- 
reptus  \hanc  ei  iniuriam  intulerit,  unice  repetit.     Argu* 
mento  huic*  quod  per  ße  nos  non-magnopere  teuere  poteßi 
v  maodrnam  virtutem  conciliät  cum  ipßa  deferiptio  carmi- 
nis9  tt  converßo)  tum  eloaitionis  poeticae  doctrina  atque 
ornaiuSk     Facti  Je  nunc  poef liiere  9  ipßquc  pueUaeiam*' 
bosißos,  qiius  vratüs  olim  fcripßjfet ,  abolendos  tradere 
•    ßatim  in  fronte  carmmis  declarat.      Tum  omnem  de  ira 
locum  paetice  perttaetat»      Ira  nimintm  nüiil.  eße  vehe* 
mentius'i  praepedire  eam  atque  conturbare  peuitus  Jana* 
metitis  ßalum  >  adeo »  itt  ßurorem ,  quem  Cybele  Gallis, 
Apollo  facerdotibus  s     Über  Maenadibus  et  Corybantcs 
ptdßs  tytnpanis  immittant)    longe  ßipcret;    nullo  adeo 
tarn  terrore9  neque  obiectis  eußbus*  neqiic  mari  pröcelh*   • 
ß> ,    ne  vel  Iovis  ß limine  cvhibcri ,    atque  ab  ulcißendi 
ßudio  pojffe  reprimi.  *   Nee  mirmn ,  quum  nnityus  hnmä* 
nus  natura  ad  iram  tarn  jßropeußisßl  (vide,  quam  gra+ 
vis  exenßatio,  et  argttta  huic  fententiae  iußt  couvtrßio!) 

uf  vel  invitus  ea  corripiaris  >    eiusque  explendae  quovis 

« 

modo  vel  cpm  maximo  tuo  malo  cupidkate  incendarts 
maxima.  Hinc  enim  repetendum  Thyeßae  exkium ,  tot 
hominum  caedes>  tantarumque  urbium  ruinae.  Kadern 
adeo  irae  inßaniß  me,   ipja  aeiate  iuvenili  ad  eampronio* 

rem> 


X74  <£•  HQBATtt  FLACCI     . 

rem,  ad  ißos  iamhos  feribendos  impulit,  quos  nunc9,'  ük 
amica  mihi  kerum  ßas ,  omni  modo  dcletos  cupio.  De 
jjuella,.in  quam  qlim  Horatius  conlumeliojum  carmen 
compojuerit,  et  cuius  animum  hoc  palinodia  recuperare 
voluerit,  quüm  eius  nomeh  confulto  omifertf,  certi  quid 
ßatuere  vix  tubo  licet ;  nequefane  muh  um  refert.  Do- 
ctaai  eamfuiffe,  facüe  Jractatio  loci  de  ira  nobis  perfua- 
det.  Acron  et  Porphyriön  eam  Tyndavidem  appellant, 
haud  dubie  ex  antiquafama,  quam  non  pojfis  Jic  JimpU- 
citer  fpernere,  etiam  ob  infcriptiones "  veteres  Ituius' et 
fequentis  carminis.  -  Commenlator  Cruquii  Gratidiam 
illam  Neapolitanern,  quaefub  Canidiae  nomine  V.  5.  et 
\  7.  laceratur,  intettigit*  Quam  opinionem  tuetur  etiam 
duorum  Torrentii  Codd.  irifcriptio:  Palinodia  Gra- 
tidiae  h.  in  Gratidiae  gratiam,  ad  Tyndavidem 
am  i  eam.  JE  recentioribus  peculiäri  libello  de Tyndaride 
Horatii  (  Conjectures  011  the  Tyndaris  of  Horace,  1777« 
'  4-0  egü  I°m  Whitfeld*  Is  Thraciam  ei  patriam  adfi- 
giutt,  Romamque  in  comitatu  Khoemetalcis ,  Thra- 
ciae  regis,.  cuius  Liberia  ejfet,  eam  pervenijfe  contendit 
ex      infcriptu^e    apud     Fabret  t.     1vi*ia*      Ty^daris. 

C.     IvLU     ÜEG1S.     RhOEMETALCAES.       L*    TECIT*    SIBL 
ET.     8V18.      ET.     LIBERTIS.      LIBERTABV3.        PoSTERlSQVE. 

EORViü.  in.  ^ä.  P.  XIL  in.  agro.  P.  X%Z.  unde  coU 
ligit9  et  Rlioemetalcen ,  qui  injigni  apud  Augitßum  flore~ 
ret  gralia,  et  e  conti tibus  eius  nonnullos ,  in  Jus  über  tarn 
eius,  Tyndaridem ,  iu  nomen  et  gentem  Xuliam  adoptatos 
fuijfe.  JEaudem  *vero  ejfe,  quae  TI oratio  Threffa 
Chloe,  Venus  -marina,  et  Sidonia  Cltloe  audiat  1 
eidemque  adfcribendum  cjjfe  Carmen,  Erintiac  vulgo  adtrir 

butum : 


CAAMINVJtt  L.  X.    C.  lVL  175 

hutum:  Xaüfye  poif  'Tuftif,  £1/7*71^  'Agtfo. ;  Sedipfa 

argumentorum  ratio  9  vanaea,  atque  teineraria ,  nos  his 
eoccutiendis  atque  refeüendis  immorari  vetat*  Caeterum 
graecam  et  doctrinatn  et  rationem  -per  univerfum  Carmen 
facüe  deprehendas.  Hinc  aliquant  veri  ßpecierii  habet 
Acronis  fententia,  Horatiurn  hoc  ode  imitatum  ejjfe  Stefi- 
chorum* qui  cum  in  HeUuam,  a  qua  ipfum  Tyndaridis 
nomen  petitum  putant ,  probrofiim  Carmen  fcripßßfet  9  et 
ob  id  ipfum  oculorum  hinten  amißjfet,  ,palinodiam  in  eam 
confeeiffe,  et  ßc  vifum  reeepißfe  iwrratur.  Adfert  eius 
imtüim  Pinto  in  Phaedro  (Opp.  T.  III.  p.  24.3.  J 

Ovx  titf  frv/tut  0  Xoyot  tvrtf,    oit*  fßme* 

1f9t*S. 

Contra  Ptotem*  Hephaeßio  apud  Phot.  Cod.  CXC. 
p.  4-8&-  ex  Archeiao  Cyprio  refert9  Stefichorum  Hele*. 
namf  Uimerenfem  pudlam,  tMicythi  ßliam,  amican\ 
fiiam,  cum  Je  rdicto  f  ad  Bupalum  quendam  Je  contuliß 
fet,  carmine  laceraffe,  ßc  ineipiente: 

*EXiwr    inove     «Vjj^f. 

Atque  haec  quidem  narrationis  diverfitas  forte  ita  com* 
ponipoteßy  ut  Stefichorum,  dum  pueliam  Siculam  cor* 
mine  ißo  profeindere  in  animo  kaberet9  totam  carmhiis 
rationem  ad  perfonatam  iÜam  Helenam*  quae  eodem  per* 
ßdiae  crimine  teneretur  9  adtemperajjfe  atque  transtulijff?, 
adeoquefub  huiut  nomine  alterius  perßdiam  perfirinxijje 
exifiimemus% 


—•*+ 


PA 


►        \ 


%*]$  .   Q.    HORA.XII   FLACCI    . 

4.  P     A      L      J     N      O      D     I     Ä. 


«-    » 


U  matre  pulclira  filia  pnlchriov, 
Quem  criminoßs  cunque  voles  median 
Pones  iambis ;     five  flamma        ■ 
Sive  mari  Übet  Hadriano. 


'  Vk  1.  Praeclare  orditur  poeta  a.  2  /^    Iambis  criminoßs^ 

a  primaria   carminis    feilten  tia,  carmim  iarubico;,     qu?    ArcLi- 

qua    iambos  illos    fe   fcripüfle  , lochus,    auctor  eins,    ad  alios 

nolle,    deletosque    omni  juodo  maledictia    profciiidendos    ufus 

veiie  ftatim  declarat. ,   Praeclare  eJL      A.    P.    fgr   Archilothum 

et  hoc,    quod  eos   ipfi.  puellne,  "proprio    rabies    armavit    iambo* 

et  quo  ipfa  velit  modo,  a  boten-  Quo  genere  et  alii  deineeps  uü 

dos    permittat.      Nam   Lac   ra-.  iambos  contiuuelious  carminum 

tione  puellae  animum  .  facilLiis  ai'gumentis  proprios  fecere.    — 

flbi    recönciliatum    iri    fperaie  criminoßs  %      qni    tö     criminati 

poterat.     Quod  ut  omnino  af-  funt,  quibus  probra  tibi  ingelR* 

fequeretur,   ad  hoc  a  poeta  at-  coutwrieliofis ,  initniofis;  jt  na« 

temperata  omnia.     Quo  eodera  turaiambornm,  qui  ideo  truce» 

coiililio  pueilae  pulchritudo,  ipfa  Gattill.  XXXyi.  5.  et  iu  AnthoL 

tnatris,  etli  pulcherrimae,  prae-  Gr.III.  j>.35o.  kpvßetcmfgis  dicti. 

ßantior  in  limine  ilatim  extol-  —  pones,  ponas  licet,  conßituas 

litur.      Ad   verba  Ovid.   Met.  motlum,  ßuem  ( tit"  III»   1 5.   2* 

IV.    2xi»     quam  rnater  eunetas,  nequitiae    figa     modum      tuee) 

tarn  ntatrem  filia  vincit.     Illos  quemeunque  voles,  h.  dele»  abole 

vero,  q>(i  "carnieh  illud  contu-  eos,  quaeunqueratione  tibi  pla* 
meliofum  fimiliter  incepiiTts.,,  o<  ciueriu     —  3»   fiivctigtie»    live 

matre  turpißlia  turpior,  -temere  aqua   eos  abolere    place  t«       Pro 

ponunt,  ipfa  metri  ratio  aiimo*  aqua  paullo  temiiori,  dixhnwrm 

dum  diverfa  fatis  refelüti   Maio-  et  quiüem  Hadriamun>  Hadriajj» 

re  veri  fpecie    nomiulli    exifti-  cum,   tanquam  inipettiofius»    v. 

niant,  Steücliorum  eodem  mo»  III.  9.   29.    quod  ädeo  iambos 

do  Ileicnam  I.eda  puhJira  pwU  ütos  oculis  Itatim  fubducat.    Eft 

chrior«m  dixilTe»  Yero  proverbiaiu  locutio,     ut 

Graec. 


carminvm  1. 1.  c.  xyi-T-  i-8-       *77 

Non  Dindymene,  .non  adytis  qiiatit 
Menterp  facerdoJtum  incQl&.Pythius, 

Non  Liber  aeque,     non  acuta        , 

i 

Si  geminant  £orybantes  aera, 

Trifte* 


Graec^XX'  tis  v$m$*  v.  Schott.  ,,nos,  qiubns  in  furorem  agereii- 
Adag.  p.  47.  cf  .  ad  IIP.  24.45.  tur  facerdotes,  celebrari  folita. 
Ad  (enfmn  Tibull.  I.  9.  49.  v.  Lucret.  II.  6x6  fqq.  Catull. 
lila  velitn  fapida  Vulcanus  car*  LXIII.  VirgÜ.  Aen.  IX.  617. 
mina  flamma  torreat»  et  lujuida  Cir.  166.  Valer*Flacc.  III.  233 
deUat  amnis  aqum.  fqq.    Deonim  vero  ipforum  vi 

credebaiuur  talia  effici,  qua*  in 
v'  5  fW'    Doctus  transitns,    eorum  facris  £ebant.  -—   ady- 
quum  naturalis    ordo  carminis    tis,  in  adytis »  tempii  penetrali. 
hoc    fententiarum   nexu  proce-  '  bus,  quae  ipfum  Apoliinem  jhrae« 
dere  deberet:     Ira  ahreptus  eo    fernem  inliabitare,  ibiqne  faccr« 
infaniae    proceiü,     ut   Carmen    dotem  numine  fuo  replcre,  et 
ütud  in  te  facerem;    at  quanta    inde    xefponfa    dare  credebant: 
irae  eit  vehementia,  quanta  eius    res  fatis  nota  e  Viigilio,  —  qua* 
vis,  vel  maximam  infaniam  ex*    tit,  violenter  de  fua  fedeac  ftatu 
fuperans!     M.ouyo/uuB'm   mforff,    demovet»   percel&t,    conturbat 
ixorow    if¥*$p&*t    Phileinon    mentem  facerdotum,   furore  iis 
apud  Stob.  Grot.  Flor.  p.  1 05.    immiflo.     Sacerdotes  vero  NCy« 
citi  concinunt  ilia  Eveni :    iroX-    beles  funt  Galii ;  Apollinia,  Py«* 
\uxit  *>$£**»¥  igyi  *w  lffMti-    thia  et  Sibyllae ;  nyn  ad  utrum» 
Xi/J't  xpnrrofittvot  t  fnuvlcu  fCovXv    que    referri    debet.   —    incola 
X*f9'°T1£0*9     apud.    Stob.    1.  J.    Pythius,    qui  Pytho,  Delphot 
Docte  hoc  per  comparationem    inhabitat.  Apollo;   frequentata 
extulit  poeu,  furoxem  aCybele    poetis  ratione,    qua  Dii  regio* 
vel  Apolline  vel  Corybantibus    «es ,    urbes ,     templa  invifere» 
immifliun   minus  vehementem    frequentare ,  incolere  /iicuntur» 
efle  dicens,    quam  ab  ira  eile-    quae    fibi  confecrata  funt.     V. 
ctam  üuaniam.  —   Dindymene,    Heyn,    ad  Virgih  Aen.  I.    16. 
btvivpivit »   Dea  Dindymi  (  Ca-    Exquifitior  tarnen  eil  altera  ra- 
tull.  UCII.  9a.)  Phrygiaemon-    tio,  quam  et  orationis  contex» 
tis  9    Cybele.     Sacra  eius  erant    tus.  fuadere  videtur,    ut  poeta 
enthuJiaftica»  cum  tripudiis,  dis*    incolam  Pythium  diacerit,  Deum 
cufAbus     inter     tyropanorum,    Pythium»  Apoliinem,  quifacer- 
cymbalorum,    tibiarmnque  £9»    dotes   munine  Jhp  iiuplet,  iiv 

M  eos 


4 


178  Q.   HORATIf   FLACCl 

Triftes  ut  irae:     quas  neque  Nbricu«  ■ 
Deterret  enlis,     nee  nxare  naufragunv 

Nee 

•os  migrat ,  eorum  mejitem  in-  cat  Auetor  Epigr.  1 74.  in  Bnink. 

colit.     Deo  enim  reeepto,  men-  AnaL  III.  p.  134.     Ad  feinen« 

tes  faceräotum  *turbantur ,     ac  tiam  horum  w.  Eurip.  HippoL 

furore,  corripiuntur.     Nota  ilU  143.  au  yug  Mtos,  tVr  ix  II«- 

Virgilii  de  Sibylla:    At  Thoehi  p}s9  t&  'Eumrat,  $  &tfit*S>  Kö- 

nondum  patiens  inunanis  in  an-  ev߻vrm9   9  /u*rgn  eiffat  (ffrt- 

tro  bacchatur  vates,  magnum  fi  rmkiw,     — -  9.  ut  irae,  ira  Tc 

pectore    pojfit    excujßjfe    deum  ut  quatic,    'infouum  fach  ani- 

Aen.  VI-  77-     —  i*  nonüeque,  mum.  —  triftes,  qualis  eß  ira- 

non  fic  mentem  Baccliarum  ad  ti  vultui,  adeoque  laevae,  vehe- 

Oifaniam  adigit  Über,  Bacchus :  mentes.     Irae  affectum  nulla  re 

de  cuius  facris.  fummo  cum  fu-  ne  Tel  maxime  terribili  coerceri 

rore  peragi  folitis  notÜEma  om-  aut  reprimi  pofle ,   quo  minns 

aia.  —  nan  fc.  mentem  audien-  vel  cum  fummo  vitae  periculo 

tium  aeque  conturbant,  feriunt  exfatietur ,  poeta  omate  ac  gra- 

Corybantes ,  ß  geminant ,  itera-  viter  declarat  per  emuneratio- 

tis  ictibus  pulfant,     collidunt  nem  rerum,  quae  fummum  alias 

aera,  cymbala  aerea.    Coryban-  terrorein  iniieiunt,  enfes  oppo- 

*  tes ,    f.  Curetes ,  Cybeles  facer-  fitos,  procellofum  mare,  ignem 

,  dotes  cum  eiusdem  deae  lacris  ac  tonirru.     At«  fmxoug«¥  nxl 

e  Creta  in  Phrygiam  tradueti,  wvfos  jütrw  tt7,  limilis  eßGrae- 

turaultuofam  inter  cymbalorum  corum  de  proieetae  audaciae  ho« 

tympanorumqueitrepitum  infti«.  müiibus  proverbuili*  locutio.  v. 

tuebant  faltationem.    v.  Callim.  Zcnob.  Cent.   III.  19.     Iratum 

H.  Iov.  5a.  ibique  Spanh.  Clan-  adeo  neque  enfis,   ßrictus  in  fe, 

dian.  Kt  P.  L  207  fqq.    et  in  fibi  oppofitus  deterret  ab  ulci- 

Eutrop.  II.  2Qi.  Nonnnlli  aera  feendi  Audio ,    h.  in  medios  en- 

h.  1.  de  clypeis  accipiiint ;  fcd  fes  mit ,  ca&lem  fibi  imminen- 

ifti»  enfe  perculfi,  geminari  dici  tem  non  curat.  '  Seneca   Med. 

nequeunt.  Praeliat  adeo  de  cym-  595*     'gnis  ßimulatus  ira    — 

balis  geminatis,  iuyieem  collifis  cupit  ire  in  ipfos  ohvius  enfes* 

inteiligere.  Ovid.  Faß.  IV.  iQ4*  S*nec»  de  Ira  I.  2.  fuinegligens 

jieraque  tinnitus  aere  repulfa  da-  in  ipfa  irruens    tela  et  ultionir 

bant.     cf.  et  Metam.  III.  532.  fecum  ultoretn  tracturae  av'ulus* 

Star.  Theb.  VIII.  S2i.    gemina  — *    NorUus,    docte  pro  quovis 

aera  fonant  Jdaeaaue  terga.  —  praeßantiflimo.  Praefiatitiinmum 

acuta,  Acutifoni,  tinuieiuw,  hv/u-  enim  erat  Ferrum   Noricum   et 

ßttK*  e/uß&w«*  uü  eadem  ro-  enfes  inde  «ufi.  •  «f,  V*  17.  71, 

Hoc 


I  • 


CARJIINVM  r,  I.   Cr  XVI.    v.  9-i  4,.       »79 

Nee  faevus  ignis,     nee  tremendo 
Iupiter  ipfe  ruens  tuniultu.  „ 


JTertur  Prometheus  addere  prineipi 
Limo  coactus  paxticuLam  undique 


DeÜN 


Hoc  loco  fimplicite*  ornar.  ^—  polt  eadem  de  re.  *—   tumultu, 

rnarc   naufragum»    cum  dilectu,  fragofe    tonitruum.      Aetherio$ 

aii  quo  naufragia  fiunt,  adeoque  tumuhus  dixit  Ovid.   Met.  HL 

pröccllofum,  irnpetuofam,  quod  303*  caeli  tumultum  Stet.  Th*}± 

alias  facile  tdrreat.    — 11.  fae-  I.  372.  et  XI.  2'6."  —  tremen- 

vus  ignis,  nvg  juot\tgov,   vaftans  do»  quo  maxima  motu  terra  tre- 

omnia.  Simpliciter  quidem  ignis  mit    —   et  mortalia  corda  per 

aeeipi  poteft,    ut  et  Graecis  i$»  gentes    humilis    firavit    pavort 

trvfos  ßxfvetv  de  re  valde  peri-  Yirg.  Ge.  I.  329. 
cuLofa  adhibetur,  v.  ad  IT.  1.  6. 

Tequentia  tarnen  fuadent ,  ut  de  v.  1 3  fqq.  Ac  in  hoc  quidem 

fulmine  inteüigamus.    Tum  ve-  aceufare  licet  animi  humani  na* 

ro  1.  faevus  erit,  a  faevo ,  irato  turam  atque  indolem ,  ita  com» 

Iove  demiflus.  ▼.  ad  I.  3.  extr.  paratarn,    ut  ira  facillime  com- 

—  12.    nee  tremendo  .   .  .  tu-  xnoveamur,     atque  excandefca* 

multu,   nee  tonitru.     Graviter  mus;      unde    maxima  mala  ac 

et  magnifice  hoc  poeta  elocutus  damna    exoriantur    neceße  eft* 

eil,  adfiimta  illa  antiquitatis  opi-  Iam  vide  quomodo  poeta  a  pe- 

xiione  Ten  potius    loquendi  ra-  deftri   feriptore    differat.      Pro 

tione,    qua  Iovem  cum  imhre  vulgari,  gravem  nobis  a  natura 

(Virgil,  Gc.  IT.  325.  Ed.  VIT.  infitam  effe  iram,  doctins  erat, 

60.)  cnm  nive  (V.  13.  2.)  cum  iram   leonis    nobis  fuifle  indi- 

fulmiue  ac  tonitru  in  terram  de-  tarn ;    Ted  hoc  a  mytho  repetif 

ferri  f.  defeendere  dicebant.  Vn-  doctus  poeta ,   quo  diverfos  ho- 

de  Ztvt  Kotrxtßurifs  9  de  fulmi-  minum  aftectus,  eorumque  cauC« 

tie.     v.  Paufan.  V.  14.  extr.  et  fas  explicare  conabatur  antiqui« 

omnino   Burmanni    disquif,  de  tas.     Scüicet  cum  viderent  uni- 

love  Fiilguxatorc.  —   Pro  de-  cuique  animalium  generi  unam 

feendens  gravius  ad  fenfum  ac  eandemque  na  turam  ingenitäm; 

terrorem,  ruens.     Sbniliter  Sil.  in  nomine  contra    diverfos  di- 

XVII.  52.  caelum  ruere.  Valcr.  verforum    animalium    affectus, 

Flacc  I.  616.  ruh  igneusaether  cupiditates  coniunetas  deprehen- 

tuin  tonitru  etf-YM.  354*  ruina  derent;  procliye  fcne  erat,  ut 

M  a  )ias 


IßO  «•    Hp»ATII    FJLACqi 

PefectAiu,     et  i^Iani  leonis 

Vim.  ftomaclio  adpofuifle  noftro, 

Irae 


has  ab  iisdem  repeterent,  omnes-  Lucian*  Promedi;  $.  1$:  T.  1* 

que  «tu  diveTfilTimas ,  in  unum  p.  195.  et  v.  Hemfterh.  ad  cun- 

hominem     cougeftas     dicercnt.  dem  p.  185.  et  Stanl.  adAefch. 

Prometkeum     adeo     fingebant,  p.   736.  —   addcre*   admifcere 

cum  Xormam  liunianam  e  luto  particulam ,    partexu.  aniruae  un- 

compouülTet,  neqtie  amplius  ha-  dique,  ex  omnium  animalium  in- 

beret,  unde  humanam  indolem  dole  '  dcfa tarn,  decerptäm,  de- 

«fEngeret,  hanc  ex  omnibus  aiii-  fumtam ,    unde  naturam  huma- 

tnalibus  decerptäm   komini  iii-  nam    componeret,     eique  affc* 

fevifle.,     Simile  figmeutura  elt  ctiones  infereret.  —    et  adpo- 

Simonidis  de  diveiTa  feminarum  fuijfe,    obferva  iuneturam  ora- 

in^olc.  euius  fragmentiim  nt§t  tionispaulo  infoleutiorem ;  nam 

yvvtuxwv  feparatim  edidit  Koele-  in  pedeftri  oratione  illa ,  adde- 

rus  V.  D.     Spectat  etiam  Luc  re  .  •  *  .  defeetam  per  intcrid- 

fragm.    Euiäp»    p.    49  6-    (C(^*  cta  cnuntiari  debebant,  kociere 

Lipf.)  quod  apud  Stqb.  (Grot.  modo:  fertur  Prometheus,.quuni 

Flor.  p.  13.)  Pliilcmoni  tribui-  komini  fnjXoTtXxarv  affectionc» 

tiu*  •   nnde  liacc  tan  tum  deliba-  animi  ab  animalibus  *  ob  mate- 

mus:    vi  iroS*  0  Ylgoptjbivs  9   ot  riae  defectum,    defumtas  inde- 

7Jyw9  jjuxt  itkÄvxi  x*t  raXX«  ret,     iram  a    leone    mutuatus 

jra'yr»    £«*  *     ro7§   yJv   StigtQtt  eile.  x—    infani  leonis  vim  docte 

tß*X    ixHertf    xxru   ytvss  fM*i  pro  infanam  vim»  pivot,  iufa- 

(pvtivi  —  v/uuJv  i*  qc»  xotl  rut  niam,    iraeundam  indolem  ad» 

aw/uotr    fort  jlv  dfß/uov  ««&-  pofuxffe ,  pofuiße ,  indidüle  no- 

ws,  tovovtqps  hri   x«<  Tfinovi  bis :    pro  hoc  cum  dileotu  ßo- 

ififV.  —  fertur  addere»  addidifle*  macho  nofiro.      Stomachus,    ut 

♦vel  potiuS,  fertur  coactus  fuÜTe,  Gr.  orojU»x9st  proprie  eil  cana- 

addere  cact.      Coactus,  materia  lis,    per  quem  eibus  defertur, 

omni  in  caetera    animalia  iam  oefopkagus,  orincium  ventrigu- 

diflributa ,    ob  defectum  mate«  li  %  xocffiot ,  v.  Macrob*  VII.  4. 

riae.  —  limo  principe  quo  pri-  et  .1 5.  tum  ipfa  notki*  ventri« 

miun  homines  eHormuflet;  niü  culi*     jnropter    initabüjtateni 

potius  fit ,  e  quo  tauquam  ma-  fuam»  iiiprimis  ex  infula  copio- 

teria  primaria  kominem  form are  fiori  bile,  iraeundiae  fedesvulgo 

inftituiflet.    Dicti  inde  homines  kabita ;     liinc    limpliciter    pro 

a  Prometheo  ficti  itiiKov  wX«V  $vp$>  *™  ponitur  ftipra.I.  6.6» 

fi»r*  AriAoph*  Av.   687*     eft  gravtm  Pelidae  fiwiachunu  J^o- 

y  tao 


CARMINVM  X.  I.    C.XVI.    V?l5-20.       lgi 

* 

Irae  Thyeften  exitio  gravi 
Stnftfcre,     et  altis  urbibus  ultimae 
Stetere  cauflae,     cur  perirent 

Fuiiditus,     imprimeretque  muris 

Hoßüe 


Ue  qtioque'  fmiit  loquendi  for-  ^Virgilii  Aen.  VIT.  735,   ftant 

mae,  .fiomachari,  fiomachum  mo-  belli  cauffae.     Ira    adeo    caufla 

ver«  et  Gm.  fuit,  cur  h.  ut  funditus,  ngv/uyo- 

v.    17  /^f.     Ä  effectus    irae  5»  (uti  adhibuit  Aefchyl.  'E«rr. 

damnaque    intueri   vclis,     nulla  I.  0.   71.    ireXiy  frgvjuvoStv  i«. 

•peftis  humano  generi  pturis  fte*  $ot/uffgii* ,   pro  quo  avfiijn  Eu- 

*i>.      Videbü   caedes  ac  veneria  rip.  Rhef.  5ß.    et  Paufan.   Itl. 

—  <?f  urhium  clades»  e%ttotaruni  p.  224.    fimiliter  ftgopgigovf  reit 

exitia  gentium.     Aff  ice  nobilif«  *A$n**s  faxo^ai  dix.it)  -perirent, 

fimarum    civitatum  fundamenta  everterentur ,    ac  folo  aequaren- 

vbc  notabilia :    hos  ira  deiecit.  tur.     Docte  hoc    exornatiir  v. 

Afpice  folitudines  per  multa  mil*  20   fq.    graphica  eyerfionis  de- 

liafwe  habitatione  defertas;  has  feriptione.     — -  s.o.  imprimeret- 

ira  ex  haufit.     Seneca  de  Ira >  T.  que  muris  aratrum  breviter  di- 

2.     Vide,  quomodo  haec  poeta  ctum ,  pro«  muros  folo  aequa- 

traetaverit.     Generalem  fenten-  ret,    iisque  aratrum  induceret, 

tiam,  irae  effectus  effe  pernicio-  h.  folum  araret.       Aratri  ufus 

JUTimos  grariter  declarat  atque  in  condendis  Urbilds,    iisdexn- 

exornat  fratemi  difeidii  exera«  que    everfis    fatis  notus.     Pro* 

plo.  —    hrae*  ira  inter  Atreum  pert,  III.  7.  4*>    Moenia  quum 

et  Thyeften ,    fratres ,  de  regno  Graio    Neptunia   preffit   aratra 

orta  —  ftravere ,    deiecere  de  Victor    Palladiae    ligneus   arcis 

ftatu  fito  Thyeften ,    atque  im-  equus.     Lucaxi.  VH.  430.     Sar- 

merfere  gravi  exitio,    graviter  maticumque    premat    fuccinetus 

afilixere  Thyeften,  in  capitt  eius  Conful   aratrum.     cf.   Aefchyl. 

redundarunt.  —  altis9  eminen-  Ag.    536.     et    Ovid.    Her.    I. 

tibus,    ab  excelßs  domibus  ac  53   fqq.    —    hoftile,    ab  exer- 

muris:    e  graecis  */irv  uroXlt-  citu  hoftili   induetum:     ornat. 

$?ov,  ftorus  «/my,  «Arm*,  altae  —   exerc.  mfolens ,    infolenter 

moenia   Romae    Virg.  Aen.    I.  Fe  gerens ,  elntus  victoria  parta, 

7.  — -  ultimae  caujfac)  ab  ultimo  adpotito  epitheto :    nam  in  hoc 

initio  repetitae,    adeoque   pri-  ipfo  exercitus  infolentiam  often- 

mariae*  praeeipuae  pftetere,  pro  debat,   yietarum  gentium  urbes 

ttfnui,  fuere,  extitere:  ftre  ut  penitus  evertendo«  ipfarumque 

M  5  memo- 


18^  Q-   HOÄATII   FLACCI 

Hoftile  arätrum  exercitus  infolens« 
Compefce /tnentem :     me  quoque  pectoris 
Tentavit  in  dulci  iuventa 

Fervor,     et  in  celeres  iambos 

Mißt  fdrentem:     nunc  ego  mitibus 
Mutare  quaero  triitia;    dum  mihi 

Fias 


memoriaxn,  inducto  aratro,  de»  lidae  rapmt  te  fianuna  iuventae. 

lendo.  —    dulci    perpctuo     epitheto, 

v.  22  fqq,    Plenior  effet  ort*  oppoL  fenectuti  morofae,  trifü. 

tio :  Compefce  mcntem  fffftt  voov  nihil  fuavitatis  habend.  —  24. 

Cut  Theogn.   555«)    ira  eure-  in  iambos  mißt»  abripuit,  im- 

xiem,  refrcru  irae  impetum,  x*f-  pulit  me ,  11t  iambos  iftos  fori- 

rigi$  i%nvw  igyis  %u\tvov ,  uti  berem.     De  Arclnlocho,  eadem 

firaili  modo  extulit  Theodectes  loquendi  ratione ,   Adrian.  ( in 

apud  Stob,  de  R.  N.  in  Floril.  Anal.  Br.  JI.  p.  236.)   'A^iXo- 

Grot.   p.  141-  —    Me  quoque  %m>    rot*  ettßMt,    von  $t  Xi/c- 

iia,  qua  iuvenil is  aetas,  in  qua  vSvvtts     ioc/ußovs      iyayt 

ego  nunc  cönftitutus  fum,  faci-  Mtfjw/Jjf  Movra  xmftftjuin/.  *— 

lius  excandefoere  (biet,   eo  us-  celeres,    pvoprie,   nam  fylldba 

que  provexit ,   11t  iambos  iAoa  longa    brevi     fubieeta    vocatur 

iiifanus    feriberem.    —     fervor  Iambus,    pes  citus,   A.  P.  251. 

pectoris ,   ira ,    ab  efTectu ,  nam  Erat  adeo  hoc  metrum  huic  car- 

iratis    ntXgtwiv  vtro  twXaiyx*0**  minum  gener i  valde  aecommo- 

£i7  aXfxcn  iuxta  Apolloiu  Rh.  I.  datum ;     nam  iraeundis  oratio 

126a.  —  tentavit,  invafit,  oc-  praeeipitatur.  —  25.    furentem 

cupavit  me   tanquam  febvis    f.  ira,  me ;  qiiafi  ei»  prae  irae  fu- 

'  omnino  morbus,  qui  corpus  ten-  rore,  quid  ageret,  nefcio  hi  iam- 

tare  dicitur    Lucret.   III.   148*  bi  exjcidiflent. 
Ep.  I.   6.  28«  ß  latus  out  renes 

wnorbo  tentantur.     cf.  Burm.  ad         v.  2$  fqq,     Cnpio,  nunc  tri- 

Sammon.   2Q.    ■ —   in  dulci  ib-  fiia,     omara,     iambos    triftet, 

1>enta9  h  vt oriprt  fc.  orret ,  iuve-  acerbos,    acres,     /uovvu»  wixpiv 

»cm:    Ab  aetate  igitur  iuveiüü  —    mutare,     commutare    miti- 

ümul  irae    excuüatiouem  petit.  bus,   iambis    fubfütuere   mitia, 

Claudias,  de  B.  Get.  498-  c*-  quae  te  mitem  reddaxu,   wx\tw- 

fiimr, 


CARMI3SVM    3L.  I.    C.  XVt.   V.  21-28 

\ 

X 

Fias  necaiitätis  amica 

Oppröbriis,     aiümumque  reddas. 


185 


9fSUt,  rccantando  Limbos;  fed  iterum     amplectari«     recantatit 

'   docte    hoc   ciun  feqq.    coniun-  fnlfa  declarando  Uta  opprpbria, 

zit.    —    dum  modo ,     ut  mihi  iambot.   .  Declarat  adeo   recan» 

iterttm  amica  fias,  anihtumque,  tat»    opprobria,    quae    dfoctius 

.    *    ine   üto    carraiiie    abaliena-  enuutiaverat,  triftia  mkibus  ma- 

tum,    reddas %    araore  me  ruo  ture,  *x\tvifff7p. 


M  4. 


CJR 


184-,  ?•    tfÖUATXI    FLACCI 


CARMEN      XVII. 

*v_  - -_ .  -  — - 

tio :  cuius  atnoenitdUs  exprimit  poeta  inßgni  et  fuavi 
phantajmate ,  ex  quo  Taunus  iis  allectus  regionem 
Jaepius  invißt9  relictis  f actis  ßbi  moiitibus,  amatque 
eam  inprimis  ac  tuetur:  et  ßc  praejentiae  Dei  attri- 
buuntur9  per  eamque  declarantur,  agelli  fuavitates, 
caeli  ibi  fcrenitas  mitisque  temperies9  puritas  et  falu- 
britas  aerisy  omninoque  regionis  felicitas  9  tranquillitas, 
überlas.  Praeclara  haec  ratio  eß9  cum,  quod  numen 
in  pieturam  admixtum  eß  (cf.  J.  4.  5.  L  7.  12.)  tum 
inprimis  ex  eo9  quod  prijcorum  hominum  ßmplex  pietas 
propinquos  ßbi  ac  praejentes  ejfe  putabat  Deos9  cum 
ipßs  fecure  atque  in  omnium  verum  abundantia  vivere 
liceret. s  Accedit  in  noßro  quidem  carmine  illud  etiam9 
quod  Faunus  poetarum  quoque  cußos  eß.  v.  IL  ij.  29. 
lam  pöeta  illarum  amoenitatum  cupit  participem  ejfe 
Tyndaridem ,  pueüam  doctam  praeclaroque*  ingenio  ac 
delicato  elegant iae  fenfu  praeditam9  quam  et  poetriam 
fuijfe  Wn  iß—So.  facilc  nobis  perfuadeant.  Ha- 
buerat  ea  amätorem  ,Cyrum9  pidchrum  et  möllern  iuve- 
nem9  fed  eundem  protervum9  ebriofum  ac  ßifpicacem9 
a  quo  ideo  Jaepius  male  habita  fuijfct.  Itaque  invitat 
com  rus  fuum  poeta ,  quod  eam  a  Cyri  violentid  tutam 
praeßety    atque  ubi  otio  atque  fecuritate  perfrui  pojjit 

opta- 


"  CARMlNVM    L.  I.    C.  xVn, 


*8S 


eptatifßma.  Haue  enim  quum  pueüae  lucuiiiijßmam 
fore  videret  Horätius,  orrines  carminis  ad  eara  vivide  de- 
elarandavi  attemperavit  colores,  quo  lubcntiits  ea  ßbi 
obfequeretur,  ELovutionis  orna^us  eß  eocquifitdßimus  et 
eultißimus  9  imaginum  color  ßiavijßmus ,  ita%  ut  iinwer- 
Jum  Carmen  ad  idyttii  moüüudinem  accedere  videatur. 
Comparetur  autem  cum  illlus  argiimento  Epiß.  J.  iß. 
Denique  Sivrius,  nuüa  fatis  idortia  ratione  indüctus,  e 
Steßchori  aliquo  carmine  jioßrtfm  latine  verfilm  ejfe  con- 
tendil.  ' 


p  * 


M  5 


AD 


ißC  $,   HORATH   Fl.ACCI     . 


AD      T   Y   N  D   X  R   I   D   E  M; 


V 


elox  amoenum  faepe  tucretllem 
Mutat  Lycaeo  Faunus,     et  igneam 
Defendit  aeftatem  capellis 

Vsque  meis,     pluviosque  ventos. 

Impune 

v.  i  fqq.  Araoemtates  villae  ne,  poetae  in  hacnctionefolum- 
fuae  defcvipturus  poeta,  cas  non  modo  fpectaße  vidcrftur  hoc,  ut 
a  fontiuro  praeterlabeutium  fu-  quas  amoenüKraas  defcribero 
furru,  a  nemorum  unibris,  val-  vellent  regiones ,  eas  diis  fre- 
lium  •  gregumque  ibi  pafcen-  quentatas  dicerent.  Hinc  pro« 
tium  laeto  adfpectu,  in  quorum  clive  erat«  utFaunum,  deum 
defcriptione  noftri  fere  poetae  agreftem ,  eundcmque  Mercu- 
luxurianttir ,  repetit ;  Ted ,  ut  rialium  virorum  cujhodem  villam 
vividius  eas  declarct,  totique  fuam  faepius  in  vifere,  diceret. 
picciirae  vitam  quafi  tribuat,  —  1.  velox  perpetuo  epitheto 
cxquüito  utitur  phantabnate,  Fauni  et  Satyrorura.  Sic  leves 
dum  Faun  um,  villae  fuae  deli-  I.  1.  31.  Sil.  It.  XIII.  327. 
,  ciis  invitatum ,  pofthabito  Ly-  pendenti  fimilis  Pan  femper ,  et 
caeo  eam  invifere ,  ibique  fae-  imo  vix  ulla  infcribens  terrae 
pius  conunörari  dicit.  Nimi-  vefiigia  cornn.  adde  Ovid.  Fall, 
rnitt  prifcae  aetati  infidebat  opi-  H.  2ß5-  —  P*0  v^*  pofuit 
nio ,  Deos  loca  s  ipfis  facra  invi-  Lucrctilcm,  montem  in  Sabinis, 
fere«  ipfis  facrificiis  interefle,  villae  fuae  vicinum,  refpectu 
quoque  latius  eorum  cultus  pa-  Fauni»  qui  deus  eil  o^ttßelrtfS, 
teret,  mox  hanc,  mox  illam  xpfjucfoßoirtjf.  — —  amoenum  ad 
regionem »  ut  facroruxn  partici-  toum  villam  pertinet.  —  ä. 
pes  fierent,  petere,  ▼.  Virg.  mutat,  permutat  LucretiUm  Ly- 
Aen.  IV.  »43  f<14«  c^  Span-  caeo,  doctiore  ratione»  (fere  ut 
hem.  ad  Callim,  H.  Apoll.  13.  II.  12.  23.)  pro,  Lvcaeum  per- 
Hinc  faepius  in  invocationibus,  mutat  Lucretili ,  li.  invilit  Lu- 
vclutiStat.Th.  I.  extr.  deApol-  crctilem ,  relicto  Lycaeo.  Lu- 
line:  Seu  te  Lycia,  feu  DeU  can.  VII.  85  a«  vos>  quae  Kilo 
phi,  feu  Thymhra,  feu  Delos  mutare  foletis  Threicias  hiemes. 
habet,  conf.' Theoer.  I.  123.  Claudian.  de  belio  Gild.  lig. 
Mox,  neglecta  illa  prifca  notio-  Palmtims  tnutafti  collibus  Idanu 

Sidon. 


CARMINVM   ItaZ.-G.ZVII.    V.   1-ß.         Ig7 

t 

Impune  tutum  per  nemus  arbutos 
Quaerunt  latente;  ,  t  et  thyma  deviae 
dentis  uxores  mariti: 

Nee  virides  metuünt  colubras* 

"Ne* 


Äidon.  Apolliii.  XV.  5.    Pallas    gione    Fauno    acceplani   reftrje 
Ercchtheo  Xanthum  mutabai  Hy-    poeta. 
toetto.  ■— -  Lyeaeus  mons  Arca- 

diae,   Fauno  Tel  Fani  Gracco-        r.   5  /^.    Aliud  praefentiaa 

rum     confoeratus.      vide     vel    Fauni  «ilecturo,  agelli  fecuritast 

Theoer.  I.   123.  et  Ovid.  Faft.    Iiano  fpeciali  hac    notione  ex* 

II.  424.-  —  tv.  2  —  9.  fuavi-    preflit :    fecurae  per  nemus  pa- 

ter  exornant  generalcm  * fenten-    feuntux    caprae.       Hoc  infigni 

tiam:    et  cuftodit,  tutatur  gre-    ornatu  exfiulib  —  Impune  abs- 

ges  meoft.  —  igdeam  aefiatem»    que  ullo  periculo,    — •    tutum 

ximiura  aeftum  Solis»  eiusque    Fauni  praefentia ;  dcclarative  ad- 

effeeta,  morbos.     —  5.    de  Jen-    iectum  rat   impune.  — -»  arbutos 

dit. aef totem  capettis  doeta  inver-    (v.  ad  I.  1.  21.)  ef  thyma  quac* 

Hone  pro,     capellas  ab  aeiiate    ruht,  pro  generali,   pafeuntur. 

def.     Nara  defendere    doctiore    —    latentes,     cum  dilectu  ob 

et  plane  graeco   verbi  ufu    eil    qnaerunt,  quo  quafi  cupedia  pin- 

arcere,     avertere,    propuUare.    girur.  —   deviae  docte  et  fua- 

Eurip.  SuppL  203-  *£•*  ^  *■•*•    Titer  pro  <  huc  illuc  per  nemus 

et    x**P*T9S   *f  •^Xv/uät'  «Ztor    errantts.     Securitatis  nmul  no- 

i^ajuvrowScu  $tov.     Eodem  ufu    tio  huic  v.  iuefU  — —  uxores  nur* 

eft  £g4ytiy,  ctXl/up,  «XtiXariV  et    nVi  male  olentis ,  caprae ,  hone* 

arly&w  veluti  Find.  Pytli.  IV.    ftiore  vocabulo»  quodantiquum 

244.    ftoLg$ot\l*   friysre    (fgtr-    fermonem   poeticum*  praeclare 

eovreu  i/ußfovt.  Senec.  deFrov.    decet.     Sic  VirgU.  EcL  VII*  7- 

IV*     itnbrem  eulmo  aut  Jronde    Vir  gregis  ipfe  caper  ad  imita« 

defendunt.    Stat.Silv.  III.  1.  70.     tiortem     Theocriti    VIII.     49. 

patula  defendimus  arbore  Soles.    roxyt  Xrvxav  myoi»  *vtp9  quem 

adde    eundem    Thcb.    I.    4° 9*     olidae  marem  capellae  vocat  Si- 

VII«   244.   et  Claudian.  de  IV    don.  Apoll.  IX.  239.    — •  8*  9- 

ConL    Hon.    340.    —    ventos    nee  metuunt,  nee  eft  quod  me- 

pluviost  pluviam  adferent«^.  tan-    tuant  ferpentes  et  lupos.    Colu- 

qnam  caulTaa  morborum.     De-    bras   f'eminiuo    genere     pofuit, 

ciarat ur  autem  falubritas  iftius    vulgari  poefavum  ufu.  —  lu'ri- 

regionia »     quam  e  piifcs  idi»    des  Icn  narunA  Jen»  quum  mala 

gramina 


1 8Ä  Q.    äORATH   rixcA 

Nee  Martiales  haedtileae  lupos: 
Vtcunqüe  dulei,     Tyndari*     fiftula 
Valles  et  yfticae  cubantis 
Laevia  perlonuere  faxa. 

kl 


gramlnä  paftae  fint.  ~—  liaediü        v.  *3/?9«  Egregii  ireTfuf .  ߣ 
/*«*,  capellae.    v.  OblT.  -^-  /w-    pietate  h*.  integritate  etinnocen- 

poi  Martiales    docto    epitheto,  tia  poetarum ,    quae  Diu  curae 

Marti    facros.     v.    Virg.    Aen.  cordique  eft,    v.  Argttm.  L22. 

IX.  566«     —10.    Dum  Fan-  Sententia  v,  \  5.  parat  transitum 

nus  eos  cuftodit,    praefens  eft.  ad  fequentrn.    Diis  mminim  ao. 

Pro  hoc  fuaviori  idea  poeta,  qni  ceptnm  refert ,  quod  viüa  eiu» 

paido  ante  gregis  pafeentis  me-  abundantia  rerum  omnium  re- 

miniflet :     dum  Fanmis    fiftula  ferta  fit.     Haec  enim  notio  fub* 

canit.     De  hoc  enim  aeeipi  iu-  eft  illis:    Dii  me  tuentur,  et» 

bet  fumma  carminis,  et  riexns  Diia  ego,  homo  innocens  et  va-' 

loci.      N0U19    eft    pan    crvgiguv,  %es ,  curae  cordique  Tum ,  amor 

cv^txrfjt  vel  e  Theocrito ,     et  ab  iis.     Sic  iiifra  de  mercatore 

Lucret.     TV»    59°-      Paftorum  I.  31.  13.    Püs  carus  ipßs.  ubi 

faue  cantus  parum  hie  opportu-  v.  not.     —   14,     Hie  in  meo 

nus  eflet,    etiam  propter  feqq.  agello  omnium  ruris  fructUum 

— -  didciK   dulcis,"  fuavis   Toni,  ac  deliciarum  abundantia  frue- 

quae    (uaves    cantus    edit.    ■—  ris.     Ad  uberes  agri  proventus 

Vfticae  fäxa ,  Vftica ;   fed  illud  defignandos  docte  ad  rem  rocae 

decUrat    naturam    montis.    —  cornu  copiae :   iy$ov  y*f  rt  Xf- 

eubantis ,    qui  leniter  adlurgit,  ywvn  *&pjoöJb*Us  xfpet  t7r*t,  ut 

qui  molli  eft  adfcenfu ,    neque  Phocylides  ait  apud  Grot.  Flo- „ 

altus,    neque  praeruptus.     Sic  ril.  Stob.  p.  215.  —  copiaopu- 

Nola  fedens  Sil.   It.  XII.   163.  lenta,  abundantia,  largus   pro* 

molle    fedens     Cithaeron    Stat.  ventus  honor um  ruris*  fruetuum. 

Theb.  I.  33°«     c^  eund.  Theb.  omnis  generis  manabit  tibi*  ef- 

II.  3ßo.  VI.  256.  Pariter  Apoll,  fundetur  iii  tc  ad  plcnum,  abun. 

Hh..    I*    595«       OjuoXifv   wovrip  (Janter,  ad  (atietatem  usqtie,  tan- 

xtxXt/uUvnr,  11  ti  Stat.  Th.  I.  331.  quam  e  cornu  Amaltheae  beni- 

Cithaeron    inclinat    ad    aequora  gnot  liberale    Copiofiori  omatu 

montem.    wirf**  jjf£/uu  vtvtvxvTou  poeta  agelli  fui  ubertatem  de- 

Lucian.  T.  I.  p.  186,  quae  Vir-  feripfit»  quo  raagis  Tyndaridi, 

gilio  Ge.  II.  276.   tolles-  fupihi  ut  ad  fe  fecederet,    perfnaderet. 

dicti.  ^^-  \evia,  attriu:  ornat.  Non  igitur  video,  quo  iure  Ho- 

mius 


CARMINVM    L.  I.    C.  *VH.  V.  9-l(J.        ^89 

Di  me  tuentpr:     Dis  pietas  mea 
Et .  Mufa  cordi  efh     Hie  tibi  copia 
Manabit  ad  pleaum  beuigno 
Ruris  lionoruni  opulenta  corniu 

Hie ' 

f 

mius  Elera.^crif.  It.  c  2u  tau*     ,.  v*  17  fqq.    Vit*  tranquilla  tt 

tologiae  pöetam  aceufet;    nam  mciinda  dcclaratur,   more  Ho-  ' 

ordo  verborum  eft:     Copia  bo  ratii,  per  locum  amoenum,  cw 

noruitt  riuis  ppulenta  maiiäbit  Jum,  ac  viiiurn.  v.  ad  I.  1.  i^ 

tibi  ad  plenum  benigno  cornu,  —  iW//.j  redueta  dicitiur,  quac 

—   Manabit  tibi»    in  te  fluet,  in  longinquum  recedit,    feque 

auli^t  7ibi>.   cum»  abundanriae  retrabit,   iiiflexa«    finuola.     v« 

notione,    graecae'eß  elegantiatf.  Virg.  Aen.  VT.   703.  et  Nofir. 

Sic  Z\ßos  l*ijgitip  dicitur  Eu-  V.  2.15.   Difertius  iUultm  .Sa» 

rip.    Med,   1229.     Long.    J[V.  neca  Nat.  Quaeft.  VT.  1.    Pom* 

i/Kol  ii  *)4VTQS$xi$fU.x*ytxua+  peios,     Campaniae   urbem,     in 

rqv  tj/uif*¥.     Lucian.   T.  II.   p.  quam  ab  altera  parte^  Surrenti* 

719.    tq  fxiv  xtvchy  *°"  r*  *f*  pw*  Sabianumqua  litus ,  ab  aU 

yvfio*    i/axrX«^    exuQous   x^i  tera     Hcrculanenft    convenixwt, 

fuydXuis    pbctQ»    rt    nai   woXu  niarequ*    ex     aperto,    reduetum- 

faiffiov*    faifra  I*  aß.  2g*  JWu/-  amoeno  finu  cinguni  caet* .  Ovid, 

top*     ptereei    —    fiti    defiuat  Her.  II.  131*    Eft  ßmu*  addu* 

aequo  ab  Iove.  —  honores  ru~  ctos  modice  falcatus  .in  amus,  b. 

m  de  proventu  iuris«    follenni  modice  reduetua,  inEexus*   — . 

ornatiii     Serm.  II.  5*  13.  dul*  vitabt**    eflugies»    non  fenties 

cia  poma,    et  quoseunque  feret  aeftus  Caniculao,    Sirii»    itellao 

eultus  tibi  fundui  honores.  Stat«  notae*  qua  aeßatit  tempusfervi» 

Silv.  IV»  5»  i«  Parvi  beatus  ru*  diflimum  declarari  folet.  t*  IIT« 

.    ris  honoribus.      Cereris  honore^  13»  9*    Ep»  I»  10»  t6*     *—  13« 

vocat  Valer»    Flacc.    IV*    532«  fide    Tela%   fidibus  Teiisv  lyxa 

adde  Grat«  Palifc  Cyneg.  376.  Anacreontis  Teiij  carmine  Ana« 

Alias  de  foiiisj  frondibus»  quae  creontico.  —   dices  canes  ad|y« 

trboribu*  decori  funt>  in  ufu.  ram.     Putarunt  nonnulli,  Tyn« 

Sic  V.  ii»  9.    t.  Burmann*  ad  daridem  bic  iuberi  Carmen  ab 

AnthoL  Lat.  T.  L  p»  704»  — -  Anacretmte   factum    decantare : 

ad  plenum,  oopiefe*  affatim ;  ut  et  üc  iam  xoüm  aeeepturo  eflf« 

Virg. Ge.  II.  244,  Huc  agerillt  locum.  docet  fcholion  in  Acro* 

malus»  dulcesque  afontibus  ut>  nlanis  ad  IV«  9.  9.  quanquam 

das  ad  pUnum  cak*ntur%  id  feriui  adTutum  efle  apparet, 

PotuM 


/ 


1 


*9Ö  Q.    H0RATII    J&XACCl 

Hic  in  reducta  valle  Caniculae 
Vitabis  aeftus:     et  fide  Teia 
pices  laborantes  in  xino 

Penelopea  vitreajnque  CirceiV 


^  *    • 


Hic 


Pojfus  probabile  eft,  ipfamTrn-  caervla  Theils  V.  15.  24.    Ti* 

elaridem,  uc  poctrinm ,  carmina  bull.  I.   5.  46.     et  fic  oenties. 

'kmatoria ,  Anacreohteis  fimilia,  Nibil  eil  adeo ,  quod  in  hac  rv 

fbiipfiflc,  et  argumentum,  quod  tione  displicere  poflit.     Vel  fic 

fequitux,  tali  carmine  perfecu-  tarnen  praeferam    noiitiullorum 

tun  eflc;    quod  carmen  ab  ea  interpretationem ;  tanquam  cx- 

decautari    apud  fe  nunc  cupit.  quifitiorem,  poetaque  adeo  di- 

;—    in  Uno  laborantes ,    unius,  gniorem,  qua  Circeri  a'pulchfl« 

Vlyflifc  amore  flagrantes.     2-a-  tudinis  fplendore  vitream,  Grae- 

borare  exquifito  ufu  eß  amare,  corum  exempla  fecutuft,  dixerit. 

ob .  aeruamas  äc  cruciatus,  qui  Sit    in     Corinnae     rrägmento, 

amorem  comitantur,     et  labo-  quod    eil  apud  Phrynich.  Ecl. 

rare  in  aliqiio  dictum,     ut  */>■  p.  156.   et  emendatius  exhibe- 

dere,    flagrare   in    aliqua,     et  tuf  aToup.  Append.  adTlieocr. 

lim.  — —    Circet  Nympha,  ma-  p.  20.    K&t  Kogtyvot  rov  vxXirov 

tre  Perfe,    Nereide,    et  patre  **7$*  (JhivL     Idcm  Tonp.  lau« 

Sole  edlta,      cuius   amores    ao  dat    Stratonis    c    LXXXVIII. 

vcncficia   ex   Homeri    Odyflea  (Anal.  Br.  II.  p.  379-)  ßovfcoin- 

fatis  nota  funt.;  —    vitream  do-  ri  pJXirt*,  no$ft  /u/X*  rovpav 

«te  et  atulacter  pro,  maxinam;  ttovvtt   trxifos   ty    vu\hn>    ofa 

»am  eratNercis,  et  mari  vicina  v*tf*hot?*t ;     Adde   Riifin.    <y 

xhabxtabar.      Haud    dnbic    ante  XXXVI.  (ib.  p.  396.)  ofituetrU 

octüos  fait  graecus  poeta.  Nara  /luv  xqvvu*  *«i  vtfXofmt  n*pli% 

vdXwof ,    ixkottf  proprie  eft  tri-  xut    ffro/U»    irofßi/f&yf  rtfffvotf- 

Treus,  deinde,  ob  vulgarem  apud  §o*  xaXvxor.     Splendoris  notio- 

veteres    vitri  colorem ,  viridis,  nem  vitro  poeta  dat  etiam  III. 

caeruleus,     Iam  haec  apud  poe-  13.  1.  et  Galateam  Ovid.  Met. 

tas  perpetuafere  funt  numiniun  XIII.  792.  vitro  fplendidiorem 

mariiiorum  epitlieta,    a  colore  vocat, 
anaris  traiulata,  quitenus  inde 

€t  ipfi  colorem  traliant  neceflV  v.  21  fqq.  Pocula  Lefbii9  vir 

eft,  dura  in  illo  aut  per  illud  nura  Lefbium,     quod    erat   © 

confpiciuutur :     qua  ratione  et  pracftantioribus ,  ac  dulciÜlmis. 

Dii  üifeii  nigri  vocantur.     Sic  Gell.  XIII.  5.     Propert,  IV-  8* 

38« 


C  ARMIN  VM  X.  I.    C.  XVII;  T,  17-24.       igt 

1 

Hic  iimoceiitis  pocula  Lef  bii 
Duces  fub  umbra:     nec: 'Setnreleius  *: 

Cunl  Martfe  fconfimdetThyoneas      '  • 
Etttt&ad    nee  metti^  jprotervom  * 

Sufpecta 

•         •  • 

58.  • —  wnccenta,  ixmoxu,  ca-  fcere,/ Caetetum  admovit  hnnt? 

put  non  inebriantls ,  aut  rixas  locura    Valkenarius    Euripideo 

•xcitantis:    quod  adeo  puellanj  (PhoeniiT.    797*}    de    Baccho: 

'  bibere   deceret. '    Hinc    t/vof/a*  Qnß**  hu/mv  «»au/Xorarw  xgo* 

dictum  Alexidi  apud  Athen*,  1.  xpgiyus.     —  24.    nee    metues9 

22.  quod  natura  lene  eflet.    Si-  non  crit,  quod  hic  metuas  pro^ 

militer  oi/uv/uov*  Xiby  «Xwro»  di-  tervum    Cyrum,     impudentiam 

acit   Hermippus   ap.    Athen.  I.  Cyri.    —  25.  fufpeeta  ei,  pro- 

p.  29.  E.     —  22.  duces,  bibes,  pter  lufpicionem,  quam  de  tua 

izmpliciter;  non,  quod  intelligi  fide  coneepit;    doeta  verborum 

nonnulli  volunt ,    otiofe ,    aut  iunetura.     Tyndaridem  a  Cyro 

lente.  Sic  inEpigr.  apndToup.  olim  in  convivio  paullo  illibera- 

-  ad  Suid.  III.  p.  235.    \ovf«pt-  lius  ttaetatara  fuüTe ,  et  fenten- 

90i9  Ufoiixn,  *vx*a(#fiu$ut  nal  ,  tiae  cum  anteeedentibus  nexiia 

T09  uxgarov  TKM<*y*y.    v.  III.  5.  et  v.  27.    aperte  docet.     Vul- 

34.  ducere  Liberum  TV.~i  2~"i  ^-  ganor~"v*ero  Torma  erat,    non 

—  Semeleius  £qu*Xgto  ,  Seme-  metues,    ne  Cyrus   caet.     Sed 

les  nlius,  Bacchus,  qui  Thyo-  et  fic  Terent.  Eunuch.  IM»  5* 

neus  dicitur,  aThyone,  quaeet  42.  metuofratrem,  ne  intus  fit  * 

Semele.  «-—23«  confundet*  com*  et  alii.  *—    male,  oimium,  ad- 

roifcebit,  vel  commutabit  -pro*-  modum  dispari,  impari  viribus, 

lia  Tua  cum  Warte  pro,    cum  imbecilliori ;    ornate  et  ad  au« 

Marti»  proeliia:    eadem  forma,  gendam    invidiam    pro    tenui: 

qua  I.  1.  23.  tubae  /onus  per»  tibi,     — -  &6.  incontinentes,  fuaa 

mixtus  lituo»    fono  litui.     Igi.  hominis  incontinentis,  quiiram 

tur  eil:    non  excitabit  proelia,  non  continet.      Ratio  pedeftris 

fimilia  Martis  proeliis,  vel,  ut  ferebat:  ne  Cyrus  incontinens, 

planius  eloquar,    lenioris    vini  fibi    non    temperans  caet.     Si- 

bauftus,  isquemodicus  animum  roili  ornatu  TibulL  I.  10.  56. 

quidem  exhilarabit,  iocosque  ac  Flet  teneras  fubtufa  genas ;  fed 

ludo*  producet,    neque   tarnen  victor  et  ipfe  flet"  fibi  dementes 

pugnas,   qui  Thraciun  vino  in«  tarn  valuijje  manus,   h.  iibi  de- 

ebriatorum  mos  eit. .  Aliter  ve-  menti.    — •    inikiat  manus ,     to 

ro  dicitur«  prodUa,  manus  wir  male  uactet,  puUet;  quo  facilo 

.    ducuaC 


»92 


fc    HOWLTU  _f  LiC» . 


Sufpecta  CyrurrL,     ne  m^le  >  di$paf  1- 
Incontineiites  üiikiat  manu&     :   ,  (.    • 
Et  feinst  hapjjenfcpm  coron^ro  . 


dneunt  feqq«     Quo  magis  mire-  n«m  convivalem,  haerentem,  in. 

w   tmerprejum,     yeluti  Tor»  haerentem  crinihus,   capiti  iqv    • 

jrentii,  de  vindicatione  per'  mä-  pofitam;  nihil  amplius.    —  fig. 

nimm  iniectionem ,    et  aliorum  immeritam  veftpm ,    tuara,    im- 

dt   lafciviori    amplexu    capiexu  meritae  puellac.     y.  Burm.  ad 

lium  hallucinationes.     —   2  f.  Prop.  IV«  5»  *& 
fiindat,  refeindat,  lacerct'ferO' 


m*m 


'    '  • 


•     CAR. 


CARMINVM-  L.  I.    C.  ÄTUI.  395 


■M^atMMUMa 


CARMEN      XVIII. 

AliGVMBNTVM. 

^Argumentum  leve9  fed  prorfus  egregie  et  fplendide 
tractatum.  Laudem  vini  cclebraturus  poeta  rem  fub 
Jpeciales  notiones  revocat9  ita9  ut  Varum  ad  plant  an- 
das  in  agro  Tiburtino ,  in  quo  is  villam  1mbebat%  vites 
adhortetur,  quum  vini  ufu  vita  deinem  fuavis  atque 
iucünda  reddatur9  nihäque  ad  curas  aninto  expellendas 
eo  reperiatur  ejjicacius*  .  Modice  tarnen  e,o  uti  oportere; 
effecta  enim  vini,  immoderate  poti9  ejje  gravijjima  atque 
pemiciojijjima .  In  hoc  exquißta  vulgaris  fententiae 
converßone  tractatio  ipfa  valde  rnagnißca  et  lyrica  eß 
cum  ab  fententiarum  et  irnaginum  vel  veritat e  ac  fuavi- 
tate9  vel  antiquitate,  excelßtate,  et  ßznctitate,  inpri* 
tnis  in  altera  parte v  tum  ab  elocutionis  ornatu  recondi- 
tifllmo.  Sed  eadem  haec  et  in  ideis  et  in  oratione  do- 
rt rina  facile  per  Je  ipfa  ßifpicionem  nobis  miiceret9  grae- 
cum  exemplum  ante  oculos  Fuiffe  Horatio\  niji  tarn  cer-  ' 
tum  id  et  indubitatum  faceret  fragmentum  Alcaei9  quod 

eß  apud  Athen.  -St.  8- 

» 

Mfftb  «XXo  (pvrtvtps  frgortfw  iktgtov  01/uxiXa. 

r  '       \  ^     r  /* 

A  quo  verfu,  ad  verbum  latine  converfo%  quum  noßrum 
Carmen  incipiatf  haud  dubie  univerfum  illud  ex  Alcaei 
carmine,  cuius  haec  particüla  ex/tat,  exprejfum  eß.  v. 
et  Franc.  Bobort.  Adnotatt.  i.  flö.      Eß  igitur  lufus 

N  ingenii 


194  ^    HORATII   FLACCl 

ingeniijive  periadum ,  aticni  carminis  fuo  fetmone  fuo- 
que  more  reddendi.  Sed  qiiod  in  eiusmodi  periculis  fä- 
dle peceatur,  ut  nimio  exempli  fui  repraefentandi  fiudio 
vim  fibi  poeta  faciat ,  et  nimium  preffe  ülud  fequendo 
torqueat  Je,  eoqiie  obfcuritatem fubinde  vel  durüiem  ali- 
quam  et  ajfectationem  operi  fuo  inj  erat ,  eins  quidem 
vitü  crimint  Horatium  quoque  in  altera  huius  ödes  parte* 
inprimis  a  v.  n.  liberare  omnino'vix  pojps.  lam.vera 
ülud  obfervent  Jludiofi,  quam  diver  jus  fit  duarum  rar--. 
viinis  partium  colör.  In  laudibus  vini  tnodice  furhti 
(v.  3  —  6. )  moüis  efi  ac  lenis  et  placida  oratio:  fed 
inde  av.  J.  de  immoderato  vini  ufii  dicturus  poeta  fitbito 
incalefcit,  ipfe  quafi  ebrius,  et  perturbatione  quadam 
enthea  corripitur,  quae  ad  dithyrambum  ac  cedit.  De- 
nique  Varum  iUum,  ad  quem  haec  ode  feripta  efi,  cum 
Torrentio  multi  putant  ejfe  L.  Quinctüium  Varum ,  in 
Germania  cum  legionibus  caefum:  fed  cum  ipfa  tempo- 
mm  ratio  excludit,  quod  ea  clades  in  a.  V.  761.  inci- 
dit.  Rectius,  probabilius  certe  in  re  tarn  dubia,  inteU 
ligunt  L.  Varum,  JLpicureutn,  amicum  Caefaris,  item 
Virgilii  et  Horatii,  memoratum  ap.  Ouinctü.  VI*,  3. 
78*  Cf.  Maffon  Vit.  Hör.  p.  222.  et  inprimis  IU* , 
Heyn.  Exe.  II.  ad  Virg.  EcL  VI.  Caeterum  compa» 
rentfiudiofl  III.  c.  2 1 .  et  fragm.  Mnefitliei  ap.  Athen. 
I.  p.  56,  et  xin  GroliiExc.  Stob.  p.  003;  cüius  inithtm 
ita  confiituendum  videtur: 

•     •••«.      rov  oiy»v  iTtot. 


v, 


AD 


L 


CARMINVM   £.  I.   C.  XVIII.    V.    1  -  4,        1Q& 

AD        V     A     R     V     M. 


•— r 


N. 


ullam,   Vare,    facra  vite  prius  fieveris  aj> 

* 

borem 
Circa  mite  folum  Tiburis  et  moenia  Catili. 
Siccis    onuiia    nam    dura   Deus'  propofuit: 

neque  • 

Mordaces  aliter  difFugiunt  follicituduies« 

'       Quis 

v.    1   fq.     Nultam   ariorem  mantur.     Prius  tioininn  omifif, 

prius  >    potius  feveris»  plantes,  tanquam  poeta;    pofterius  ma- 

ponas    in    agro  tuo  Tibuxtino,  gnacum  dignitate  extulit..  Deus* 

quam  viteniy   facram,  deocon-  natura,  11t  I.  3.  21.    Grat.  Fa- 

Jecraum,ikiccho;  res  nota.'  «So-  hfc.  Cyneg.  513.  Rectius  tarnen 

lum  mite ,  ob  ae'ris  temperiem,  Bacchum    intelligas,     inprimis 

qitod  ideo  -vitibus .  ferendis  ixlb-  propter  Tib.  III.  6.  21.  lam  vi* 

neum  fit.     Sil.  It.  V.  466.    Ze*  nit  iratus  nimuim  nimiumque  fe- 

phyro  Surrentum  motte  falubri,  veris;  qui  timet  irati  namina  nia~ 

et  mitis  Campania  VI.  651.  —  gna\  bibat.      Quales  his  poenat 

moenia  Catili,   docte,    et  copia  qualis' quantusque  minetur,   Cad- 

poctica  amplius  declaratur  Tir  meae  matris  praeda  cruenta  do* 

bor,  a  Tiburno,  Com  et  Catil-  cet.     Propofuit,  impofuit,  con- 

lo ,  filiis  Catilli ,  Ämphiarai  R-  ftitiiit ,   tonquam  poenam ;  nam 

lii,  conditiim.      Sil.  VJII.  366.  eft  verbum  proprium  de  legis- 

Tibur,   Catille,  tuum.     cf.  Vir«  latore.      Omnia  dura  graviflima 

gil.  Aen.  VIT.  671.  ibiquelleyw  quaeque    humanae  vitae  mala» 

nü  Exe.  VIII.    p.    151.     adde  ficcis,  (obriis,  feveris,  qui  vino 

Sckrader.  ad  Muüaeuxn  p.  240»  abstinent ;    qiiibiis  opponunttir 

madidi,   uvidi,  IV*  5*  39*      Ep." 

v.  3-*— 6.  Vino  enim  uti  de-  I.  19.  9.    —    neque  aliter  nifi 

cet,   ad  aninium  exliilarandum,  vino  kaußo:  venufte  et  cum  vi. 

et  ad  curas  abigendas.    Ita  enim  Sollicitudmes ,  triftiüa,  aegritu- 

natura  comparatum  eil ,  ut  abs-  do,  enrae  mordaces ,  Sv/ttoßegoi, 

temii   gravius    humanae    vitae  focx$v/uct,  $vtuo$M*iff9  quae  ani- 

molefuis  urgeantur»    ac  depri-  mum  confumunt,  follenni  idea. 

N  2  c&&& 


19(5  Q.    HQRATII    FLACOI 

« 

Quis  poft  vina  gravem  militiam  aut  paupe- 

riem  crepat? 

»  » 

Quis  non  te  potius,     Bacche  pater,     teque, 

decens  Venus? 
At  ne  quis  modici  transfiliat  mujiera  Liberi, 

Centau^ 

conf.  ad  II.  11.  17.  —  <fr/F"-  quum  innumera  ex  ebrietate  ort- 
•  giunt ,  animo  pelluntur ,  ani-  antür  mala,  rixae,  pugnae,  arro- 
mus  iis  liberatur.  Cogitandae  gantia,  infolentia,  alia.  In  enmi- 
vero  tanquara  comites,  quae  fo-  tianda  atque  exornanda  hac  Ten. 
briis  femper  adhaerent.  Eadem  tentia  magnam,  ac,  paene  di- 
imago  de  Cura  III.  1.  Ao.  cam,  nimiam  doctrinarn  a  poeta 

v.  5.  6.    Ea  enim ,   quae  vi-    adhibitam  facile  agnofcas«     $>ro 
tarn    aerumnoGwu    atque  raole-    yino  pofuit  manera  Liberi,  i»pct 
ßam  efficiunt,  leviora  muit,  vi-    &iovveop,  ut  faepius,  e.  g.  II«» 
DO  hauito.     Vivide  hoc,   et  or-    üod.  "E^y.  614» — modui  inver- 
nate' per  notiönes  fpeciales  ex-    fione  poetica,  pro  modica  raunc- 
prcilit  poeta.     Poft  vina ,  vino    ra,  vinum  modicum ,  i.  modice 
haufto,  ut  -poft  te  $  III.  21.  19.    fumtum.      Sic    Labes    moJicos 
JMilitiarii  aut  pauperiem  crepat»    cantliaros  I.   20.    1.  et  immodi- 
ih.  ore ,  habet ,     adeoque  putat,    cum  Lyaeum  Ovid.    ex  F.  II. 
fentit  gravem,  tanquaiu  rem  rao-     10.  29.  Non  haec  immodico  con- 
leftam,  aerumnofaro.      Crepare,    traxi  dunuia  JLyaeo.   —  trans- 
ut  Ep.   I.   7.  84.    Serm.  II.  3.    ßliat  docte  atque  audacter  pro, 
33.  et  A.  P.  247.     Ad  fenfum    roodum  in  capiendis  Bacclü  mu- 
Thcogn.    1125.    t/  niofULou,  «•#-    neribus,  in  bibendo  vino  excu- 
vl$s   Sv/iioföogov    ov   fsuktialw.    dat.      Temeritatis  efTe  verbum 
— >  6.    Suavis  eil  apoltxoplie  ad    transfilire,  vidixnus  ad  L.  3.  24. 
Venerem  et  Bacchum ,  quorum    Ad,  fenfum  ac  verba  Theogn.  v. 
beneficio  vita  iucunda  ac  fuavis    47  *•     qs  $*  **  v  *  *  g  ß,<L.W  p 
reddatur.      De    his    adeo    folis    noaios    /uJr£oy ,     owe  st    fxuvos 
vino  exhilaratus  loquitur,  omif-    rijs  uvtov  yXw^w  xMfrtfos  ovtm 
(is   caeieris.      Pater»    communi    voov.    et  Balilii  Ep.  ftg.  *n  An- 
Deorum  epitheto.      Decens  Ve-    tiiol.    lat.    Burni.    I.     p.    54  2. 
nus,  ad  gvatiam,  quae  e  decenti     Vina  fitim  fedent  — «■  hos  Jines 
habitu,  motu  oritur,  refer.  v.     transßluijfe  nocet,     —  ß.    Mo- 
ad  I.  4.  5.  '        net  eum,    absterrere  euui  pof« 

v.  7  fyq.     Modus  tarnen  in    funt  illa,    quae  ebrietatem  fe- 
v  bibendo  vino   adlubendus    eit ;    quuutur ,  mala »  a  BaccUo  poe- 

»  na« 


'  CARMINVM    L.  I.    C.  XVIII.    ^  5 -IQ.        1QJ 

* 

Centaurea    monet   cum  Lapithis    rixa,  fuper 

mero 
Debellata;    monet  Sithoniis  non  levis  Evius; 

Quum  fas  atque  nefas  exiguo  fine  libidinum 

« 

Discer- 


nae  quafi  loeo  inflicta.    Iam  pe-  omnium  jrpud  Hottier.  Od.,  (p. 

deftris    fcriptor  nude  ea  appo-  294  fqq.     Orph.  Arg.  416.   cf. 

fuiflet;  fed  poeta  exemplis  de-  Athen.  XIV.  1.'    Pugnam  hanc 

fungitur,    ad  rem  rividius  de-  in  templo  Iovis  Olympii  expref- 

clarandam.     üi'xa,  in  pugnam  ftun    memorat    Paufan.  V.    10. 

Terfa ,  pugna  Centaurea >    Cen-  —  9  fq.    Sithonii  hie  univerfe 

taurorum  cum  Lapithis,  Thef-  pro  THracibus,    quorum  com- 

faliae  populo,    quorum  rex  Pi-  potationes  non  niü  caede  finiri 

rithous  ad  celebrandas  fuas  cum  folebant.       Hinc  Evius  f.  Bac- 

Hippodamia  nuptias  Centauros  chus  iis  non  levis,  gravis,   gra- 

vicinos   invitaverat.      De  orta  viter  urgens   eos,    furore  irri- 

inter    utrosque »     incenüs  vino  mifTo ;     follenni  imagine  ,    qua 

animis,    pugna,  atque  infecuta  hSöwstorrts  nttmine  premi,   ur- 

Gentaurorum  clade,  notaomnia.  geri  dieuntur.     De  Amore  Ti- 

v.  Heyn,  ad  V>rg.  Aen.  VII.  304.  bull.  II.  1.  79.  Ah  miferifquos 

Pugnam  ipfam   deferipfit  Ovid.  hie  grqviter  deus  urget,     Docte 

Met.  XII.  219.  debellata*  orta,'  adeo  hie  poeta  ebrietatem  cum 

atque  proelio    diiudicata  fuper  furore      Bacchico       confundit. 

•mero»  iötcr  bibendum,  cumfefe  —10.    Furoris  f.  ebrietatis  cf- 

largius  poculis  invitaffent.     JK-  fectus,     vßp?9    apud  Thracas. 

xam  debellare  dictum«    tit  bei-  Avidi  lilridinum  (ita  iunge),  de- 

lum  bellare,    pugnam  ptignare  diti  libidini,  ad  omni  libidinis 

et  (im.      Caeterum  fpeetat  huc  genu»  proelives,  vßgttTKt,  in- 

aenigma  de  Vino  c  XVIII.  (Br.  temperantes ,  hnfolentes.     Nam 

Anal.  III.  p.   522.)  Jr  "rt  cvv  eft  libido,  vßfis ,  arrogantia'  in 

A**&onfft  xott  ukxtjuuf  'Hf>«xXjjf*  faciendo,  quiequid  libuerit,   op- 

KtxrotvgQvs  tttpvtis  uXtff»  pMgtai-  polita  menti    fanae.      Eft  adeo 

fuvos.  adde  Nicarch.  c.  XXII.  3.  gravius  pro  tenui :   Uli.  —  fas 

(Br.  Anal.. II.  354.)  Alcaei  Mefl*.  atque  nefas,  honeftum  et  turpe. 

c.  XV.  (Br.  Anal.  I.  490.)  Bafil.  —  ex'iguofine,  ita  ut  inter  fas 

in  Anthol.  lat.  Burm.  L  1.    Im-  ac  nefas  exiguun%  modo  finem, 

pithäs  hello  perdis,  Iacche,  gra-  tenuem  aJmodum  limitem  po- 

vi.     Cf.  Proper t.    IL    24.    31.  nant,  quem  facile  transgredian- 

Ovid.  A.  A.   I.  591.     Fundu»  tur,    h.  nuilum  omnino.     Ad 

N  3  vexba 


1 


198  <£•    HORATII    TLACCl 

t)i$ceraunt  avicüu     Nqu  ego  te  >  candide  Bat 

fareu, 

Invi- 


'        '  <s 


verba  ac  fetifum  Lucian.  Nigr.    ita   dicarn ,     confundit    potim 
31.     (T.  I.  p.  73.  cd.  Reiz.)    eum,  qui  facra  Bacchi  recte  ad- 
W$i  X0tfff$*i  Vcmi  raus  ixßv-    miniftrat ,  x  rite  celehrat ,    cum 
filtus9  «XX«  xcff  ■  txvtous  wxpu    eo ,  qui  Bacclü  munere ,   vino, 
90/ouvfft ,  xott  rovt  %fovf  avyxlov-    recte«  moderate  utitur ;  contra 
Vi ,  vcüvrtöev  r  j?  rfv<pjr  *r«f  «Jop-    eiun ,  qui  facra  eins  contra  ri- 
r«f    avruv    tat    jt/^ecf    »rartTV.     tum  celebrat,  ea  adeo  profanat, 
Dictum  adeo ,  /<w  et  nefas  exi-    adeoque  Bacchi  in  te  iram  con- 
^uo  fins  discernunt,  pro,  con-    citat,    cum  eo,    qui  modum  in* 
funduut,.  permifcent  fas  ac  ue-    bibendo    vino  excedit,     eoque 
fas.     Et  bot  in  cos  cadit,  qui    ipfo  Bacchum  aeque  Tibi  iratum 
omnia  ßbi  licere  exiilimant,  qui    habet.     Iam  Bacchi  ira  fe  exfe- 
tanu  funt  animi  pravitate,  at-    rit  immittenda  iiuania ,    tyropa- 
que  aracnüa ,    ut    honeßirm    a    norum  -,  atque    oojnuum  fonitu 
turpi    amplius    discernere    ne-    eflecta;    hanc   adeo  deprecatua* 
qucant.      Catull.    LXIV.    405.    poeta  v.  13.     Vniverfum  hunc 
Omnia  fanda%  nefandamato  per-    locum  in  recondiu  et  imaginum 
mixta  furore.     VirgiL    Ge.    I.    et  verborum  doctrina  ac  dithy- 
505.      Quvp-pe  ubi  fas  verfum    rambica  audacia  ob fcurae  aliquid 
(confufurn)  atque  nefas.*   Ovid.    aiFectationia  habere»  quod  facüe 
Met.  VI.  585.  fasque  nefasque    exemplum  graecum  prodat,  an- 
confufura  ruit.      Iam  Eurip.  in    xie  expreflum,    in-promtu  eil 
fragm.  Intis  IV.    ev/u./vuxT*  fuj    videre.      Non  quatiam  te,  poflit 
olxau*  xtu  Slxxi  o/itov.  -  effe  fimpliciter ,    iram  tuam  ex^ 

v.  1 1  fq.  Non  ego  ita  abutav  citabo ,  commovcbo  in  me  (de 
vino ,  fed  modice  illud  capiam.  qua  figuif.  v.  Wernsd.  Poet. 
Ncmpe  vulgare  erat:  non  ego  min.  III.  p.  361.)»  fed  ob  ap- 
munera  t\ia  capiam  te  invito,  poüta  te  invito,  et  fqq.  de  pora- 
ita  ut  iram  in  me  tuam  conci-  pa  et  facris  Bacchi  capiendum. 
tem ;  nunquam  immoderate  bi-  Erit  adeo :  quatiam  te,  facra  tua 
bendo,  et  fic  ut  ad  furorera  adi-  quatiam ,  cum  vi  et  audacter 
gar,  quod  tu  fieri  non  vis ,  do-  pro,  movebo,  de  U>co  fuo  deri- 
na  tua  profanabo.  Vt  fequen-  piam»  pompam  tuam  ducam, 
tia  rede  intelligantur ,  teilen-  facra  tua  faciaro,  hacchabor  t» 
dum ,  poetam  omnem  omatum  invito  et  abnuente,  adeoque  con« 
ab  orgiis  feu  facris  enthuliafticis  tia  morem  facrorum,  band  rite : 
Bacchi  eoruraque  poropa  repe-  quatenus  et  qüatere  eftviolenter 
täfle.     Compaxat  adeo,  feu,  ut    movere >  et  ipfum  uumen  loco 

fuo 


carminvm  jl.  i.  c.  xvm.  r.  11-1 3.     igg 

Ijjvitum    quatiam:      nee   variis    obfita  fron- 

dibus 

Sab    divum  rapiam.  Saeva  tene  cum  Bere- 

cyiitio 
•    -  Cornu 

fuo  moTcri  videtur,  cuius  facra  LXTV.  ft5g.   Tibull.  T,  7.  4ß'. 

morentur.     Naxn  movere ,    vel,  oecultis  confeia  eifta  facris,  quam 

commovere  facra  eft,  vanVfacris  ideo  tacita  formidine  -plenam  (li-„ 

fublatis  initium  pompae  facere ;  cit  Valer*  Fl.  U.   267.    Locus 

v.  omnino  Virg.  Aen.  IV-~3oi.  claü*.  apud  Theocr.  xr.  7.     cf. 

ibique    Heyn,    adde  Valer.  KL  Dorr,  ad  Cliar,  p.  264*     Iam 

III.   232.  — -    Bajfareus,    Bac-  expende   verborum    vim  atque 

chus ,    a  voce  Thracia  vel  Afra  orjiatum.     Res  facras,  eiftis  ab« 

Baetufis ,  quam  Suid.  et  Etym.  ditas    innuit    poeta    per   obßta 

M.    explicant    otkumtf.       Item  frondibus»  quae  teeta  funt,  ce- 

Hefych.  ßocea*gt7oi9   r*  oL\t*wt-  lantur  frondibus  hederaeeis,  et 

xtT*   ol   A/ßvte    \lyov4iv.     Iam  pampinis.  —      Variis »    colore, 

pelles ,  non  folum  hinnulorum,  vel ,    quod  magis  poeticuro  vi- 

vtßgttus,  ut  vulgo  nottim ,  Ted  detur,  motu;  adeoque  mobili- 

etiam  vulpium  gcftariuit  et  Bac-  bus,  vento  agitatis,     Nam  va- 

chae,  ßuaragitts  inde  dietae,  et  rius   et  variare   folleunc  poetis* 

ipfe  Bacchus.  Hefycli.  ßcL<re$tg*r  de  agitatione.   V.  Lectt.  in  Ca- 

XiTuvts  %    ovs  Itpofovv  tu  SgofxUi  tull,  p.  126.  —  fub  divum  ra~ 

B«xx<*f»     Vide  Voll.  Etym.  v.  fiam  graviter  pro ,   ea  profan!* 

BaiTareus,     et  Meurf.   ad  Ly-  revelabo,    retegam»  in  confpe- 

coplir.  p.  342.  —  Camlidus  di-  ctura  adducam,     quae  tegenda 

citur,  ob  perpetuam  ejus  iuven-  funt;     adeoque»     myfteria  tua 

tarn,      orisque    pulcritudinem.  profanabo. 

Tibull.  III.  6.  1.  Candida  Liber         t>.  13.  Noli  me  inianif ^  ebrie- 

ades.     Arguutitur  h.  1.  intpp.  täte ;    Ted  et  hoc  per  allegoriara 

Scquenüa ,   nee  variis  +  .  .  ra-  ab  orgiis  duetam  expreffit  poe« 

piain  t  exornant  candem  fenten-  ta.     Ne  milii   furorem  immit- 

tiam,  fervata  allegoria.    In  Bac-  tas,     qua^em  ob  facra  turbata 

chi  pompa  portabantur  a  virgi-  Pen  theo ,     qui   avv   r    tretgeeft 

nibus,    xtTTQtyofoif,   xxvityogotf  nwlv    /outvit*dtos    oflioi   Bkx^ov, 

kide  dictis ,  vafa  f.  eifiae  facrae,  iuxta  Tlieocr.  1.  1.  Furorem  ex- 

hedera  et  pampinis  velatae ,  in  preflit  per  pullata  tympana  ac 

quibus  eflent  res  facrae  ac  my-  coniua ,    qiübus  iite  in  Bacc}iis 

fticae\  quas  praeter  iniüatos  ne-  excitatur.     Eorum  ufus  in  Or- 

miiü    videre    licebat.       Catull.  güs  fatis  notus.  Tene  tympana* 

£f  4  cokibe, 


tOO  Q.    HORATII    FLACCI 

CornuN  fylupana,     quae    fu|)fequitttr   caecus 

Amor  fui, 

Et  tollens  yacuum  plus  niinio   Gloria  ,  ver- 

ticem, 

Arcanique  Fides ,  prodiga ,    perlucidior  vitro. 

cohibc,  ne  pulfari  Anas.    Saeva,  quatenns  ipfa  gloriaVacua  eft, 

in  furorem  agentia,  audito  fono.  h.  inanis ,    vana.    .  Vividius   ta- 

Tympana    cum    tornu    exquiii-  inen,     poetaqiie  dignius  phan- 

tiori  ratione  dictum  pro ,    tym-  tafma  oritur,  Ji  ipfum  verticem 

pana  et  comua,  ut  luven.  XIV.  vacnum   co^itcmus ,     cui  nulla 

£oo#    comua  cum  lituis  audita.  laurea,  aut  aliud  honoris  iniigno 

Cornu  Berecyntium  dictum  aBe-  impofitum  fit. 
recynto,  Phrygiae*  monte,  ubi         v,  16.    Defignatur  loquacitas, 

Cybefesfaeraeodem,  quoBacclii,  inprimis  damnofa  illa,    quae  (1- 

furore  peragi  folebant.  v.  ad  I.  lenda  prodit,  animiWitns,  per- 

16.  5«  *  fidia.      Tarn'  arcana  dictintiir  ali- 

v.  14  fy'    Nöbiliflimo  phan-  cuius  fidei  credit  quae  ipfa  itfeo, 

taGmate  efFeeta   ebrietatis  pcrfö-  tanquam  dea,  arcanis  laeta  audit 

Aas    facit ,     ex'  iisque  porapam  Sil.   II.  48 l  •     Fides  adeo  f.  is, 

quafi  conftitüit,  quae  tympano-  cuius  iidei  arcana  funt  credita, 

tum    fonum    fequatur.       Amor  prodigus  eil  arcani ,   dum  illud 

fui,  arrogantia.  —  caecus,  fefo-  facile     eloquitur,     prodir.     — 

lum  refpiciens,    Ubi  cum  ipüs  perlucidior  vitro,    cuius  pectus 

vitiis  placens.     —  15.   Gloria,  ipfo  vitro  perlucidius  eft,  nihil 

iactantia,     infolentia,     vanitas,  absconditi     habens.       Praeclare 

adeoque  in  malam  partem.  Nam  hanc  aiiimi  levitatem ,  ebriera- 

alias  eft  in  Virtutis    comitatu.  tis  comitem,    expreiTit  Paufias 

Sil.  XV.  97.    Mectim  Honor  ac  pictOT,  MiByv  exhibens  If  J«X<- 

JLaudes ,    et  laeto  Gloria  vultu,  ytjs  (pixkijs  tfhovffuv    tiois  i*  »v 

—  plusnimio,  altius  tollens  ver-  h  ry   yf*#J?  0*«Xfjv  ti  v«Xöv, 

ticem,  nota  imagine  de  fnperbia.  xxt  ii   Hvrtjs  yvyouxos  irpotruxov 

Rhian.  (Br.  Anal.1.  479.)  v.  10  apud  Paufan.   II»  27.    p.    173. 

fqq.    frttXg&rai,     ovvexx  ycuTuv  Ad    fenfum  V.    11.   19.    fimul 

tfovffiv  iirtcrriißtt.  *v%ivot  yttvfo?  calcntis  inverecundus  Deus  fer- 

idep  ei  tribuit  lulian.   XII.    1.  vidiore    mero    arcana    promorat 

(Br.  Anal.  II.  496.)  yocvgov/utYov  loco.     Similis  gnome  eft  apud' 

Mefomedes  I.  10.  (ib.  p.  292.)  Brunck.    Gnom.    gr.    p.    234. 

pJyuv  Rufin.  37.  5.  (ib.  p.  399.)  Kdroftrfoy    ti#ovs   ;s*X*w    Irr* 

cf.    III.   16.   i§.    —    vacuum,  #7w  ii  vov. 

CAR- 


t 
\ 


CARMINVM    t.  I.    C.  XIX.  «Ol 

r 


A    IL     M    E    N '.     XIX 

JXoratius,  qui  amori  umnino  ßnern  ßbi  fecijfe  videb'a- 
tur9  eidem  fe  denuo  ßtccubuijfe,  idque  Glycerae  pulchri- 
tudine  effectum  hoc  carmine  fatetur*     LeviJJimum  hot 
argumentum*  vide,  quanta  dignitate,  doctrina,  fenten- 
tiarum  affectuumque  veritate  exornaverit!    Splendidum 
Jtatim  exordium:     Deos  ipfos9     Venerem  ac  Bacchum 
fuum  de  nuntio  amori  in  perpetuum  mit t endo  conturbaffe 
cönfüium ,  vehcmentifjimoque  Je  in  Glyceram  amore  jte- 
rum  exarßjffe.      Sequuntur  tum  de  pueüae  pülchritudin* 
parvae  fed  vividißimis  coloribus  delineatae  picturae.    Ad 
Venerem  igitür  redintegrati  huius  amoris ,  qui  fe  Glyce- 
ram folam  cogitare  finat ,    ad  aliaque  omnia  plane  ine* 
ptum  reddat9    vehementiam  referens,    ut  haec  remittat, 
eam  plaeare  ftatuit*      Suaviffima  vero  cOnverßo ,    qua* 
amoris   cruciatus  Jortius    declarat9     quam   exactijßma 
eorum  ehumeralio  ac  defcriptio.      Sufpicantur  fere  e  vv* 
1  o  fqq*  poetam  hoc  ipfo  tempore  vel  conatum  ejffe  vel 
üijfum  a  Maecenate,  Scythas  coercitos  etßgna  a  Parlhis 
recepta  carmine  dcfcribere9  adeoqut,  quum  res  eae  a.  V. 
c.  DCCXXX1V.  geßce  fuerüit ,  Iwc  c armen  in  Horatii 
aetatis  annum  XL  VI*  incidere.      Ouod  equidem  ex  i/lis 
vo.  ponere%  non  außm;  nam  Scythas  et  Parthos  poßiit 
omnino  pro  gravioris  carminis  argirmcnto ,  a  quQ  nunc 
Glycerae  amore  avocetur;  neque  vix  credere  licet,  Ilora- 
tium,    quo  fe  excufaret9    inßanti  Maecenati  Glycerae 
atnorem  praetentumm  fuiffe.  , 

N  5  DE 


£02  <£.    HORATII    FLACCI 


DE        GLYCERA. 


M 


ater  faeya  Cupidiimm, 
Theban^eque  iubet  me  Semeies  puer, 
Et  lafciva  Licentia 
,  Finitis  anirrmm  reddere  amoribus. 

Vrit 


v.  i  fqq.    Saeva,  Kv*fts  ßx-  Hl.  25.   1.    Line  et  /ttou'vtar$*tt 

ft7oc  (ut  Theoer.  I.    ioü.J  #«-  juiyi«,  uti  Lat.  Juror  et  furerc, 

Xr*y,  ttivif9  quae  faevum  impe-  de  vehementiore  amore.     Sirn- 

rfum  exercee,  quae  invitum  et-  plicior  tarnen  fuerit  ratio»     R 

iam  amare    cogip    unde  mox  amorem  himc  Horatii  non,  ut 

praeclare  iubet.      Similiter  IV.  quidam,  in  convivio»  «ut  inter 

1.  4«  define  dulcium  mater  fae-  vina  exortuxn»  quod  nimis  vul- 

va  Cupidinum  —  fleefere  moU  gare  foret,    Ted  vino  auetum, 

libus  tan}  durum  imperüs.  adde  iiiceiifum ,    palam  factum    (cf. 

I.  53.  10  fqq.   UI.  9.    iß.  —  V.  11.  13.  14O  intdligas.  Quo 

Mater  Cupidinum  Venus ,  qua-  fenfu    fftpuniv   Bmmxov    wugtfgw 

ten us    hominibus    ac   Düs    ist  Venerem  indigitat  Orph.  II.  in 

jXvkvy  7u*gQP  uget  Homer.  H.  eand.  v.  6.  Adpofite  Aclüll.  Tat. 

in  Ven.  2.  hincantiquo  fermone  II.  3.  "Egus  ii  um  Atirveof,  tvo 

Tlobov    f.   'l/uJpov  mater    dieta.  ßtouoi  $§qi  (durus  uterque  deus, 

Plrilodem.    c.  XXIV.  2.     AnaL  Propert.  I.  3.  14.)    ^W  **- 

Br.  II.  Ö9.    Kvirf*  Tltötw  /utjrtg  ru*%6mt,  hcjuxt'yovfftv  tls  «y«<- 

MtXkovotw.      Amplificata    mox  c^t/fr/«*,  0  /uiv  uuimf  »»nfr  rm 

atqueexornatahac  a  poetis  idea*  avvföti  *v£*9'  0  fi  top  oTvov  vwiu- 

cadem  dea  Epwrur,  quorum  in-  uuv/ua  ßlf«y.      Qlvos  y*g  ijwr#* 

uumerabilis  clt  multitudo,  roa«  r^aß*.     —  3.   Proprie  licentia 

ter  habita.      cf.  Stat.  Silv,  I.  2.  eft  disfoluta  efrrenaque  et  Ten- 

€2.     Claudian.   Kupt.    Honor.  tiendi  et  agendi  ratio»  oialXyttu, 

47  fqq«     —  ä.     Thebanae  Sem  ejfrenatio    impotentis  unimi  Ci- 

meles  putr ,  «m/V,    filius,  Bac-  ceroni    dieta.      Qui   igitur  fibi 

chus,    qui  amoris  auetur  li.  I.  nou  temperat,  qui  ad  amorem 

dicitur,  quateuus  omnis  pevtur-  proclivis  eil ,    in  bunc  licentia 

batior  mentis  Aatus  ad  Bacchum  cadit,     Praeclare  igitur  baue  in 

auetorem  referri  folet.     r.  ad  Deorura,  a  quibu*  ad  amorem 

inffc- 


CARMIUJVM   X.  1.    C  XIX.    V.  1  •  ß«  203 

Vrit  me  Glycerae  nitor 

Splendentis'  Pario  marmore  purius: 
Vrit  grata  protervitas, 

Et  voltus  niminm  lubricus  adfpicL 

In 


infügetuis    numero  poeta  po*  lutiores  habet,  quibus  iurenes 

ftiit.  -  Simile  phantafma  exhibet  tenet,  atque  in  amorem  fui  ra- 

Claudian.     Nupt,    Honor.    73.  pit.     Opponitur  ei  puella  rufti« 

JLicentiam   nullo    nodo    conflri-  ca,  pudor  rufticus  et  Um.    Quae 

etam  in  Veneria  regia  collocan-  protervitas  fi  intra  certos  fines 

do.  — •  lajciva,   petulans,  info-  contineatur,  neque  decori  puel- 

lens,  adpofito  epitheto.     —  4.  laxi  (Delicateffe)  officiat ,  recte 

animum  reddere ,  herum  adiice-  hactenus  grata  arnanti  dies  pot- 

re  ad  amores  finitos,   quorum  eft,   iUecebria  bis  tanto  roagis 

finem  mihi  feciffle  videbar,   h.  incenfo:    atque  fic  fere  Gallo« 

denuo  amare.  '  rum  Coquetterie  refpQiidet.  —  ß. 

vultus  lubricus  adfpici,  fere  in* 

*>•  5  — 8«  Glycera  enim  pul-  terpretantur,  quem  lubricum  eft 

chra  fua  forma,  commodisque  adfpiccre,     qui  cum    pcriculo, 

moribus  totum  me  cepit.     Or-  vel    non     impiuie    adfpici tur: 

nate  hoc  extulit  poeta.      Vrit  quod    tarnen     nimia    pedeftrc. 

me,    amore    incendit,    Ixxutti,  Alii  de   fplendore  Tultus,    qui 

nitor  t      pulchritudo    Glycerae.  oculos  adeo  praeftringat,  ut  Ha« 

—  6.  Debebat  fequi  ex  vulgari  tim  deiiciantur,  expediunt.  Sed 

iatione,   -purius  fplendens,  qui  nitorem  Glycerae  habes  iam  v. 

purior  eft,  qui  fplendidior,  can-  5.  defcriptum.      Forte    aliquid 

didior  eil  Pario  marmore.    Can-  pro  fccer  is    ex    Mufaei    r.    94* 

didiilimiun  hoc  fuifle ,    in  vulr  iföukpoi  £  oiU  lortv  i*  ©0- 

gus  notum.      Eadem  compara-  &«XjMQ*o  ßokxuv  xk'XXo*  (f.  potius 

tione  ufus   eft   Pind.  Nem.  A.  t\xos)   oXterbutvit,    xetl  Ix* 

131.  hymmun  aruXuy  vocans,  (ppfroif  uvfyos  iftvti.     I\ubricus 

Hotf/cv    X&w  XtvxoTipuv.     No-  vultus  eflet  adeo,  unde  xiXkos 

lirum    locum    fublegit    Senec.  oXjffifo/vfj.  '  Alia  paulio  ration« 

llippol.  707.   Haec  J olcm  facies  pulchritudo    ex    ocuUs    dicitur 

rarius  appetat,  ( inveiTa  ra tione  g*7t  ,    £ieo}gt7v  i     ut  Piatoni  iu 

pro,  Hanc  faciem  fol  rarius  ap-  Phaedro  p.  346.  hiaiptvos  rrfv 

petnt)    lucebit  .Paria    marmore  rov    xaXXev;  K*of$$i»   it*    tuv 

•purius.     —7,    Pi oterva  puella  .ipttuairuy  caet.     quod    inprimis- 

dicitur,   quae  mores  paulio  fo-  amplexi  funt,  atque  «xornarunt 

leripte- 


204  Q-    HORATII    FLACCI 

In  me  tota  ruens  Venuß 

Cyp*um  deferuit;    nee  patitur  Scythas, 


Et 


fcriptores  crotici  graeci,  Ach.  Ta-  xwxts  Graecis  audit.  Mufae.  101. 

tius,  Ariltaenetus ,  alii.      Oculi  Xo(»  i'  oiriirrtvuv  ioXtpus  i\i- 

adeo,  unde  pulchritudö  emanare,  Xtftv  oigunois  vivjuowtv  ettf&oy- 

atque  in  pectus  peiietrare  dicitur,  yttai  ftvpccnXoifov  (pgim  xovgtft. 

docte  liibrici    dicti  videri  pof-  Sic  vero  praeclare  invicem  fibi 

Hut.     Poflis  etiam  oculos  intel-  rcfpondent  protervitas ,    mores 

■  ligere  vifco  quaü  inuncto»,  qui-  puellae  lepicü,  qui  delicias  ama- 

bus  facile   inhaerefcas ,    h.   qui  tori  faciunt,  et,  qui  eas  prodit, 

araorem  infpirant ,  graeca  idea.  vultus     lubrieus.     —     adfpici 

Ita  enim  o(p^etX/uouf  l$y  Kvx§i-  giaeca  elegantia  abundare,  vix 

3o$    tyxptfjAw*   dixit  Meleag.  eft  ut  moneam.      Sic  niveus  vi- 

V.  2.  et  i£ot  B'ij^etrriv  eadem  de  deri  IV.  2.  59.  —  nimium  prae- 

ve  Rhian.  in  Anal.  Br.  I.  p.  430«  clare  amoris  inde  excitati  vehe- 

«t  Incert.  c.  LH.  (Anal.  Br.  III.  mentiam  innuit.               %                         , 
p.  161.)  Quod  omnino  ad  blan« 

dimenta      meretricia     traduxit  v.  9  fqq.  Quum  vfcteifcs  om- 

Plaut.  Bacch.  II.  5.  5^.    Tactus  »em  perturbatiorem  mentis  fta- 

fum  vehementer  vifco :    cor  fti*  tum  ad  Deos  auctores  referrent» 

mulo  foditur.    et  I.  1.  16.     Vi-  hoc  prifca  iimplicitate    Tic  elo- 

fcus  Uterus  vefira  eft  blanditia,  quebantur,    ut  ipfos  Deos  pc- 

His  tarnen  omnibus,    utcunqiie  cDtis,  animi  federn,   intrare,  vi- 

docte   ac    ftibtiliter    disputatis,  que  fua  per  illud  didita,  illüd 

fimpliciorem  hanc  praeferendam  premere ,  urgere  dicerent.     De 

exiftimo  rationem,     qua    oculi  Araore  Tibull.  II.  1.   79.     Al\ 

dicantur  lubrici,  mobiles  (etiam  miferi  quos  hie  graznter  Deus  ur- 

Cicero  de  Nat.  D.  II.  51.   na-  get !    quem  locum  ne  aliter  in- 

iura  oculos  Jecit  lubricos  et  roo-  terpreteris ,  vetat  imitatio  Stat. 

biles)  adeoque  lafeivi,    molies,  Silv.  I.   2.  32.  de  eodem  Deo, 

putres ,  i/u/u,otTot  vygx ,  ß\{p/uM  Stellae  pectus  obfidente :    teftis 

rtxeoif  toxi  /umXxxov  (ut  Phile-  ego  attonito,  qaantum  me  nocte 

taei'us  apud  Athen.  XIII.  1.  p.  dieque  urgentem  f erat,  liauduüi 

5590    Oculorum  mobilem  "petu-  vehementior  unquam  ineubuu  cf. 

latitiam  vocat  Petron.  c.  126.  et  Molch.    III.   17.     Vtque    hunc            4 

lafeivos  ac  mobiles  oculos  rt/ra-  amoris    rurorem    non  per  mo« 

YvyMS    ponit    Quinctilian.   Infi,  menta  aliquot,   tan  quam  Bacclü 

Or.  XI.  3-  76.      Qua  eadem  ra-  aut  Apollinis,    durantem ,    fed 

lione  Venus  i\ixofi\s(pxgtt  9  &*•  continuum     cum    exprimerent, 

exor- 


CARMINVM    X.  I.    C.  XIX.    V«  9-  12.        C05 

Et  verfis  animofum  equis 

Parthum  dicere,    nee  quae  nihil  adtbient. 

•    Hie 


•xornarunt  "hanc  imaginem  fic,  Foett.  Lyrr.  p.  623.  Wwrgov 
ut  Vencrera  «t  Amorem  in  pc*  Ifjagroiv  XtnoT&ot  xad  UtUfiot  m~ 
ctus  immigrafle  uovamque  ibi  gtggvTuv:  unde  Horatii,  Cy- 
ledern  pofuüTe  iingerent.  Pro«  -prum  deferuit,  quod  vel  omnino 
pert.  IL  9.  1 7,  Quid  tibi  iueua»  ornatus  caufla  additum ,  vel  ut 
dum  ficcis  habitare  medullis ,  et  amoris  perfe verantiam  declara- 
üc  üiepius.  Iam  expende  ora-  ret  poeta.  Eadem  mavitata 
tionis  vim  atque.  ornatirrn»  Pc-  Gratias  ro*  'OgxyMvov  «nroX«* 
deftris  flructura.  erat:  Venus  %  mvaets  pueri  genis  infidere  ait 
deferta,  relicta  Cypro,,  tota  in  Alciphr.  III.  1.  Amor  ineptura 
me  ruit,  cum  Vi.  pro,  toto  me  facit  gravioribus  rebus  ca- 
Dumiiie  fuo  me  implevit,  to-  nendis.  —  nee  -patitur  praecla- 
tum  me  oecupavic.  Eadem  ivsg-  re  de  Dea  inhabitante ,  et  ama« 
ytbc  Eurip,  liippol.  1274»  torem  ad  arbitrium  fingente. 
"Ep»f ,  y  /DUUVQfifatf  xfättty  «rr«-  —  dicere  me ,  canere  aliquid 
vis  i<pofjmf*4.  Tota,  *(ßw*  (M-  gravioris  arguraeriti.  Pro  hoc, 
Xovff»,  ut  Incertus  apud  Stob,  fpedali  idea,  materiam  carmi- 
Grot.  p.  127.  Proxime  ad  fen-  nis  ponit  Parthos  acScythas  de« 
Tum  ac  verba  Ach.  Tat.  I.  .  bellatos.  v.  ad  I.  12.  53.  adde 
%\os  f/«f  poi  ufoffixtvtv  Efttf.  111*8*  23*  Ad  fententiamOvid. 
Sed  iam  Eurip.  liippol.  443.  ex  P.  III.  5.  31.  —  11.  «m- 
Kvtrgts  y«f  ov  (pogifTov,  tf*  aroXXjf  mofum,  fortem  verfis  equis,  retro> 
fvjj.  et  Med.  627.  "Eptarts  inie  mulis  in  fuga  telis ,  res  nota. 
/uiv  myotv  &JMvt*s  —  ti  t'  SXts  cf.  II.  13.  17.  Vitg.  Ge.  II I. 
i'XSot '  Kvngis ,  ovx  «XX«  &eor  31.  Fidentemque  fuga  Var-. 
ei%*gis  mtc»9  de  moderato  et  thum  et  inde  Claudian.  de  IV 
immodeTato  amore. '  Ariilaenet.  Conf.  Honor.  531.  refugo  quae- 
Ep.  II.  5.  xui  /utxgt  roZ'ifsotros  fit  fiducia  Parthp.  Propert.  IV. 
hiXijXvd'tv  tiapuits.  "Eftvs  X«-  3.  66.  Sub dolus  et  verfis  iu- 
ßgov  hrucyt£mv  Pauli.  Silent.  crepat  arcus  equis»  —  12. 
XXX.  (Anal.  Br.  III.  Qo.)  Om-  quae  nihil  attinent,  quae  nihil 
nino  totum  hunc  locum  e  grae-  adtingunt  ad  rem»  ut,plenius 
co  exemplo  expreflum  efle  et  Plaut.  Merc.  Prol.  32.  quae 
ipfa  oratio  facile  arguit ,  et  ve-  aliena  ab  amore  meo  exiilimo, 
ro  ndem  facit  fmgmentum  Ale-  quae  ego  nunc  non  curo,  11  ü 
manis  apud  Euiiath.  ad  Ho-  caetera,  r»  «XXa  I.  9.  9.  Mi- 
nier, p.  305«.  &  et  apud  Steph.  nus  apte  comparant  Auacr.  36.  3« 


0 

TA 


20©  Q.   ÜOÄATIJ    FLACCI 

i 

Hic  vivum  mihi  cefpitem,     lue 

Terbenas,     ptferi,     ponite,     tutaque, 

Bimi 


rt  ii  '/Uot  Xoyaf  ro*9v?w9  tSt  et  iura  in  Venen«  Taeris  memo- 

p*1$h  m(p$\ftorrmr ;  rat  etiam  Virgil.  Ecl.  VIII.  65. 

et  inde  Calpurn.  XI.  63.  —  1 5» 
*.  15—16.  Multum  fuavi*  cum  patera,  et  pateram  meri  po- 
laris habet  fubita  ad  Vcnerem  nite»  paratam  habete  ad  liba- 
converfio*  Poeta,  vchementif*  tionem  faciendam»  feu  potius, 
find  amoris  aeftu  cruciatus,  Hierum  arae  e  patera  infunditc, 
eiqne  amplius  tolerando  impar,  Specialibus  omnino  ideis  poeta 
a  Venere,  a  qua  ifte  primum  exprellit,  qnod  generaliu»  erat, 
excitatus  fuerat,  eiusdem  reme*  facrum  Veneri  paTate.  —  bi- 
dia  quaerit,  utque  cruciatus  mi,  quae  aetas  vinum  ufui  iam 
fuos  levet  atque  mitiget,  eam  fatis  aptum  reddiderat.  v.  I.  Q, 
precatur.  Ad  amoris  öttv&rnr*  7.  et  ad  libationem  faciendam 
declarandam  egregie  compara*  opus  erat  vino  novo»  v.l.  31»  2, 
tum  hoc»  quod  illioo  arara  ex»  —16.  Vulgari  'ratione  fequt 
llrui,  et  facrüicium  iiexi  iubet;  debebat:  ut  placemDeam,  eam 
tum  ipfe  orationis  vigor  mife-  mihi  propitiam  redda^m,  f.  ad 
Tum  amantem  facile  prodit.  Si-  fenfum  poetae,  ut  amorem  mi» 
jnilis  color  III.  26.  6»  Hic,  hic  nus  gravem ,  vehementem  ex- 
ponite  lucida  funalia  caet.  %— —  peiriar;  fed  Horatius  haec  tan- 
Tonite  cefpitem,  exftruite,  erigite  quam  vates  eloquitur,  preces 
aram  e  cefpite  vivo,  viridi.  Ära  fuas  ratas  fore  certo  perfuafus. 
oefpititia  erat  haud  dubie  ex  —  lertior  vernetz  Venus  lenior 
antiquiflimis.  v.  Theoer.  XXVI.  erit,  placabitur»  Venire  pro  te- 
ij  _  5.  fervata  ideo  cum  verbenis  nui  eße  fatis.  frequentatum  poe* 
(Ovid.  Faß.  I.  343.)  i»  qui-,  tis.  Seneca  Hippol.  437.  bea- 
busdam  facris  6b  religioü  huius  tit  mitior  rebus  veiti.  luven al. 
xittis  vetuftatera.  cf.  III.  g.  4.  VII.  ap.  Vt  dignus  venias  fttde- 
glebtun  virentem  vocat  Iuvenal.  vis  caet»  e*t  paflim.  Atque  fic 
XII.  85.  cf.  Virgil.  Aen.  XII»  recte  fatis  haec  procedere  vide- 
119.  et  Intpp.-ad  Apulei.  Met.  tur  huius  loci  explicAiidi  ratio. 
VII.  p.  465.  ed.  Oudend.  Ver-  Nefcio  tarnen  f  annon  poeta  po- 
beitas  ponite,  arae iinponite,  feu  tius  voluerit»  Venus  lenior»  h. 
omnino  afTerte.  Nain  verbum  moderatior  veiiiet  in  me,  non 
proprie  ad  cefpitem  fpeetat,  eius-  tota  in  nie  ruet :  quod  ad  to- 
«pie  vis  reliquis  adeommodari  tarn  carmitüs  oeconomiaro  innl- 
debet,  nota  ratione.      Verbetias  to  aptius  videtur.  Ita  feie  Eurip. 

Med. 


CARMIWTM    L.  I.    C.  XIX,    V.  15-16.       2<>7 

Bimi  cum  patera  meri: 

Mactata  veniet  lenior  hoftia. 


Med.  630.  t/  J*  «Xif  fctai  (fi  gnine  adfpergi  nehs  erat,  fatis 

'  xnodica,    lenis  venia t)    Kv*pts9  conftat;     vel  eft  pro    generali, 

ovx   «XX«   Stos    $$x*§*£   ovrw.  ubi   facrum   fecero,      facrüicio 

Idem  in  Aeolo  fr.  X.     T#?  i*  peracto;  hoeque  malim  ptopter 

mA(pgoitrji   froXX*  &f<m  iroixtXw  verbenas,  tnra  etmerum,    qui- 

vifms' n  ytitf  puXiffT*  *ui  XvtrtT  bus  curari   vult  iftud    facrunv 

ßporovs*  rv%otfiu  t*  *irn$>  jjvtx  cxpreflls  verbis  adpoüta.     Mire 

loriy  ivfxtvtjs  9  ■  lenem  eam  eorpe-  admoduxn  Erafipus  h.  1.  fic  ex« 

riri  velinu    — —     mactata    hoftia  plicat:     Glycera  ad  me  veniet 

Tel  proprie ;  nam  et  hiftias  Ve-  lenior»  maniueüor,  mactata  ho« 

neri  maetatas  efle,  et&  ara  £an-  ftia. 


CAR 


203 


.*.  »I  «^ 


Q«    HORATII    FLACCI 


c    ^r   Ji    M   E    N     JX 


^narMJEjvrriWr 


Qs 


uo  tempore,  qnave  potifflmum  occafione  hoc  odarion 
Jcriptum  Jit  9  etji  ex  ipfo  vix  commode  eliccas  ;  magnam 
t flirten  veri  fpeciem  Jtabet  quorundam  opinio ,  Maecena- 
tem9  quam  in  Apuliam  profecturus  ejffet,  Horatio  figni- 
ficaffc,  je  in  eius  villa  Sabina  deverfwum  exlßimantvum. 
De  profectione  Matcenatis  certe  in  Apuliam  mentio  fit 
in  Divaei  cod.  teße  Cruq.  Horalius  ei  refpondet  hoc 
fichedula  poetica ,  gratißimum  Jibi  fore  talem  hofpitem9 
jed  aequi  bonique  illum  Jaclurum  vinum  id9  cuius  adpo- 
nendifibi  copißfit.  —  In  tarn  tenui  argumento  mirari 
licet  artificium  paetae,  quo  illud  nobilitaverit.  Sive  enim 
jententiaSy  Jive  converßonis  eoequifitam  Urbanität em, Jive 
denique  elocutionis  ornatum  expendas9  elegantiam  eius9 
atque  ingenii  vim  et  ubertatem  facile  agnofeas. 


IlD 


. » 


C ARMIN  VM    L.  I.    C-  XX     T.  1  -  4.  2  OQ 


AD       MAECENATEM. 


\  i\e  potabis  modicis  Sabinum 
Cantharis ,     Graeca  quod  ego  ipfe  tefta , , 
Condittun  levi,     datus  in  tlieatro 

Cum  tibi  plaufus, 

Care 


v.  1  fyq.  Horpitium  frugale,  quod  poetae  et  inprimis  Hora- 
qno  Maecenatem  excepturus  fit  tius  fibi  in  paupertate  fua  cum 
Horatius,  ftatim  ab  initio  de-  maxime  placeant.  Sic  III.  16. 34. 
ciarät,  in  eo  tarnen  libenter  il-  quanquam  —  n*c  Laefkrygonia, 
lum  acquieturum  conüdit.  ViU,  Bacchus  in  amphora  languefcit 
Tulgare,  non  optimae  notacvi-  tmhi,  cf.  IT.  \6.  37.  et  II.  13. 
»um,  quäle  ager  meus  Sabinui  10./  Senfns igitur  eß:  Equidem 
producit.  Sabinum  vinum,  etfi.  non  pretiofa  aut  faftidiofa  copia 
per  fe  deterioris  notae  (crutlutn  tibi  vina  apponnm,  fed  Sabinum 
aaftrrumqne  vocat  Plin.  H.  N.  meum,  viie  quidem  ac  tenue, 
XIV.  2.  et  e  vinia  Italicis  xov-  fi  cum  '  tuis  compares ,  neque 
<pcrtfo9  Athen.  I.  p.  27.  adde  hoc  ipfum  fatia  larga  copia,  pro 
Ep.  I.  13.)  magia  tarnen,  fi.  agelli  mei  tenuitnte:  quod  ta- 
eum  Caecubo  et  Falerno ,  quae  men  pretium  habet  ex  eo,  quod* 
Maecenas  folebat  bibere ,  com-  ego  ipfe  iilud  condiderim,  idque 
paretur,  vile  hie  dictum  videri  tum ,  quum  tibi  (en  fubtüüTi- 
debet.  — -  potabis  apud  me  mo«  mam  fententiae  inflexionein)  in 
dicis  cantharis»  quod  doctiua  dt  theatro  applauderetur ,  ad  me« 
pro  Tulgari ,  modice,  quantum  moriam  iftius  plaufus  confervan- 
mihi  pro  modica  raea  facultate  dam.  Cantharus  eit  vas  anfe- 
apponere  licet,  (plane  ut  Ep.  I.  tum ,  in  conviviis  apud  Roma* 
5.  2.  ni|i  modica  coeitare  timet  nos  adliiberi  folitum.  —  2.  Ia 
olux  omne  pateüd)  non,  nt  plu-  vafis  ftctüibus  vina  apud  Roma« 
rimi  Intpp. »  quia  non  eritad  nos  condita  fnüTe,  fatis  notum 
guitom  tuum ;  quo  ipfo ,  dum  eft  In  ufu  erant  maxime  grae- 
Horatium  a  nimiae  frugalitatis  ca»  a  graeco  artifice  facta;  nam 
nota  liberare  ftudent,  Maecena«  cum  in  ipfa  Graecia  mullia  lo- 
ten! nimi»  faftitliofum  ac  delica-  eis ,  tum  in  Campaniae  graecis 
tum  faciuut,  plane  immemorea,  civitatibui  nonnuilia,    maxime 

O  Ciuna, 


2lO  Q>    HORATII    FLACCI 

» 

Care  Maccenas,     eques,     ut  patenri 
Flumiiiis  ripae,     limul  et  iocofa 
Redderet  laudes  tibi  Vaticani 

Montis  imago. 

Caecti* 

• 

Cumis,    eximia  eiusmodi  vaü  ut  vini   illiu*    aetatem.  tmhai 

facta:     quatta  hodie    fuperfunt  computare    poffis.       Theutrum 

'  raforum    Etrufcoritrn    nomine  rerö  Pompeii  hie  intelligi  de- 

infignia.       Cum  in  iis  nonnili  beVe,  docel  r/7.  nam  illud  erat 

nobiliora  vina*  conderentur,  ca-  iuxta  Tibcrim ,  Vaticano  mouti 

dem  moxVilioribus,  ut  haec  ex  oppoiituxu.         * 

.  illis  aliquid  traberent  fuavitatis» 

implere  folebant.     Qua  ciusrao-  v%  5  —  8*   Vim  et  ornatum 

di  graeca  teßa  forte  urus  fuerat  horum  vv.  faeile  obferves.    In- 

Horatius,      ut  Sabino  fuo   ge-  primis  illud  *£oetae    axtificinra 

neroli  quid  eonciliaret.    Ita  iam  xnirari    licet  >     quo  quafi  aliud 

SchoL      — -  3.    conditum   Uvi>  ageus    Maecenati    (aus    urbane 

*  docte  pro,  condidi  et  obleri  fc*  blanditur*      Placebat  fibi  Mae* 

pice  yelicera,  quibus  cortex  il-  cenas  popidari  Equitis  appella- 

linebatur.     v«  Colum.  XIL  iß.  tione;    idem    tarnen    originem 

Plin«  XIV.  21.  —  dolus  ...»  fuam,    quam   ab  Hetrufcorum 

plaufus,  eo  die»    quo  populus  Lucumouibus  deducebat  (v.  ad 

'           Ronuuius  te  theatrum  Pompeii  I.   1.)    fnngni  faciebat,     eiufr» 

ingveflum      plaufu     excepüTet«  que  adeo  mentionem  üeri  gau- 

Quoiane  Maecenati  nil  blandius  debat.      Sie  utrumque  cotiiun- 

dici  t    aut  maior  Tino  accedere  xit.  Propert.  III»  g*  1  fq*    JVTae* 

poterat    commendatio.      Anxie  cenas  *  eques ,    Retruf co  de  fem* 

quacrunt  tntpp.  quando  hoc  fa-  guine  regum,  intra  for  tuntun  qui 

ctum    fit*     Ex    1.  IL    17»    25.  cupis   effe   tuam*       Iam,   qua*> 

patet,   Maecenati  hoc  obtigifle,  poeta  ornatui  lyrico  dediffe  pri* 

quum  a  gravi  periculo  liberatus  mo  intuitiv  videri  poteß,  nimi* 

in  theatro    primum  in  confpe-  mm,    ut  Tiberis  ripae  et  mons 

ctum  populi  venifTet.       Poteft  Vaticanus  plaufu   ifto  refouue« 

et  alio    tempore    atque  iteratis  rint,    ea  et  ad  univerfi  populi 

rieibus  Maecenati*  apud  popu*  plaufiun  declarandum,  ümulque, 

ltun  gratiofoj  hoc  aeeidifle*  Om-  ut  Maeceiiatis    originem   attin- 

nino    in    talibus    nolim  quem-  geret,    mira  arte  adtexuit.  .— 

quam  morari.     Nam  fi  vcl  ma-  Care,    valde  adpofco  epitheto» 

xime  hoc    exploiatum    hnbeas,  cum  plaufu»  ilte  amorem  totxus 

nihil  ampliu*  iadeeffioias,  quam  populi  in  cum  prodidiuet»     XU 

berira 


CARMINVM    L.  I,    C.  XX,    V.  5-12.         Qll 

Caecubam  et  praelö  domitam  Caleno 
Tu  bibes  uvam:     mea  nee  Falernae 
Temperant  vites,     neque  Formiani 

PoCula  Zolles, 


berim  docte  et  exquifite  indigi-  poetae  forma  (ut  I.  6,  1.  I.  7. 

tat  per   flumen  päternum,     ab  1.)  pro,  repolita;  parata  habes 

Etruriat    und©  Maecenas  origi*  vina  ißa,  quae  bibas,    ego  non 

nem  ducebat,  defeendens.    — 6.  item.     Obferva  ornatum  e  ra- 

ioeofa  imago,  Echo,    v.   ad   I.  riäta  oratione.   Caecubam  et  6'o- 

12.4.      Vaticani  montis ,  a  Va-  Unamuvam,  vinum  Cnecubum^ 

ticano  montt  veniens.  —    red*  et  Calenum :    tum  pro '  Caleiu 

der 9t  laude  st  docte,  pro,  plau-  uva,  uvam  praelo  Caleno  domi- 

fum  in  honorem  tuum  datiun  tarn,  b.  preffam,  fubaetam,  do> 

repeteret,  gemixiaret.  %  Tibi  fua-  eta  epitlietorum    permutatione, 

viter,  quafi  Tibcris  et  Vaticänus  fere  uti  I.  51.  9.  PremantCale- 

mons  populi  plaufibus  fefe  ad-  na  falce ,  auibus  deäjt  fortunä* 

lungere  cuperent.  ,  vitem.     Pro  Falerno  funt  Faler- 

nae  vites,  et  Formianum  deii- 

v,  9  fqq.   Tuum  eil,  genero-  gnatur   a  collibus,     in  quibiu 

Ja  rina  bibere;    meae  fane  res  proyenit.      Iam  proprie  vinum 

jion  tarn  lautae  funt,  ut  talia  in  in  poculis  temperatur  >    h.  aqua 

meis  horreis  recondita  fervem.  adraixta  diluitur  ac  praeparatur» 

In  ntroque    membro  vinorum  tum    pocula    temperantur  Tino 

praenantiorum  adponit  genera,  infufo,  et  pro  hoc,  exquifitiore 

Caecubum,  Calenitm,  Falernum,  forma,     vites  et  colles   pocula 

et    Formianum»  — •     Tu    bibes*  temperant,  dum  yina  pracbent 

non  apud  mc,  ut  ea  tecum  äffe-  in  iis    temperanda,     iis  infno» 

ras,    fed  bibas  licet»    familiari  denda. 


O  2  CJR 


}]ft  Q.    HQRATH   PJLACGI 

c  ^  ä  iif  £  iv     .xxr. 

xiymnus  haud  dübie  lioc  Carmen  eß  in  ApoVUnem  et  Dia- 
nam :  fed  variis  fuper  co  modis  viri  docti  in  errorem  in* 
ductifunt.  Primum  religiofö  iüud  ufiü  deßiriatum  fuiffc 
contendunt*  cantandum  a  choro  puerorum  ac  pueÜarum  ; 
tjuales  choros  in  multis  veterüm  facris  ußtatos  fuiffe  nota 
res  eß.  Sed  inprimis  Apollini  et  Dianae  tales  hymru 
faepius'decantati:  v.  ad  Carm.Saec.  Jgitur  poß  Acrp- 
nem  multi  noßrum  Carmen' ad  ludos  faectdares  trahunt ; 
et  Sanadonus  iüud  carminis  faecularis  partemfacit;  alii 
denique  ad  ludos  Apoüinares  refcrunt.  Sed  funt  haec 
omnia  arbitraria ,  neque  fatis  idoneis  argumentis  fub- 
ßructa;  et  poffet,  ß  res  ita  poßeret9  Thoebi  et  Dianae 
quocumque  feßo  cantata  ode  a  pueris  pueUisque  videri,. 
Enimvero  nihil  omnino  eß9  quod  nos  in  publico  eam  fa- 
cro  decantatam  ejffe  eredere  cogat:  imo.  comphira  funt9 
quae  haue  opinionem  nobis  disfuadeant.  Qui  cnim  Car- 
men noßrum  9  Hatnelio  et  Sanadono  auctoribus9  pro 
amoebaeo  habent9  h.  quod  pueri  et  pueüae  altemis  ceci- 
nerinty  hi  lufum  indulgere  ingenio  fuo  potius ,  quam  re- 
et  am  vel  äntiquitatis  feientiam  vel  hzthis  ipßus  ödes  rar 
tionem  ßequi  videntur.  Neque  enim  inuniverfum  oßendi 
ullo  pacto  poteß9  altemis  quidem  decantatos  Lales  hy- 
mnos  fuiße  a  pueUis  et  pueris ,  neque ,  ß  vel  maxiine 
oßendi  id  poßet,  ad  noßrum  certe  hymnum  fatis  con- 

grucret* 


carmutom  r.  i.  cm.  213 

grueret.       Dum  enim  pueris  verfum  primnm9    allerum 
pueüis,  w*  3  ep  4-  fcfrkjm*  choro%   w.  5—8-    pueris9 
vv.  9—  iö*  pueüis  attribuunt,  tum  vetba  kaec  (ita 
enim  emendant:    t>.  Gbff. )    bellum    lacrimofum, 
pueris,  hie  m.  f.  peßemque,  pueüis,  et  quae  fequun- 
tur>  choro  iterum  univerfo:    in  hoc,  quodprorfusarbi- 
trarie  ponunt,    non  vxdtnt,    quam  .partim  convenienter 
pueri  re  veraDianam9  puettae  Apoüinem  canant.    Ouod 
enim  aiunt,  formam  ejfe  ödes  hone*  ut  excitent  fe  invir 
cem  et  invitent  pueri  ac  pueüae  ad  venerandum  numen 
fuum9  id  vero  novum  ludibriam  ae  nugamentum  eß.    Ne- 
que  profecto,  quod  haud  leve  ejt,  in  hoc  ratione  et  cön- 
ßitutione  carminis  uüo  modo  v.  16.  pueri  canere  pote* 
rant  motus,  qvidquid  contra  dicant.     v.  Obff.  ad  v. 
13.  et  16.      Omniafi  recte  expendantur9  hymnumhunc 
privatim  ab  Horatio  Jcriptum  putemus,  quo  feßumApoU 
Unis  et  Diana*  diem  aÜquem  celebraret 9  out  ei  praelude- 
ret.      I am  hoc  ita  iiißituit9    ut  per  imaginem  poeticam 
quidem9  perfonam  fumat  choragi  (v.  Argum*  ad  IV.  6.) 
puerorumque  ac  puellarum  chorum,  in  Mo  facro  conßietos 
ac  foUennes  cantus  editurum,  ad  munus  riteconßciendum 
atque  explendum  eochortelur.      Qua  ratione  quid  tandem 
vel  expeditius  et  commodius  vel  doctius  ac  gravius  ejfo 
pofjit?     TemjniSf    quo  factum  ejjet  hoc  carmen ,    dum 
coußituere  conati  funt  viri  docti,  faeüe  delati  funt  eo9 
ut  a.  V.  DCCXXXL  cum  fame  ac  peßUentia  Roma 
laboraret  (Dio  LIII.  33.  U.V.  1.)  ülud  putarent  fa- 
ctum effe  ad  Apoüinem  et  Dianam9   cum  eußodes  et  con- 
fervatores  populi  Romani9    tum  omnmö  numina  aver- 
nmca  et  fohlt aria:   verum  DU  averrunci  omni  tempore 

O  3  orari 


2l4 


Q,    HORXTII   FLACCt 


orari  et  poberant,  etfolebant,  mala  u£  averterent.,  licet 
haec  iam  nunc  nulla  ejffent.t  Sic,  ut  unico  exemplo  de- 
fungar  f  idem  ejl  exitus  H.  in  Diajiam  apud  Orph. 
XXXV.  13  fqq.  eadem.  orationis  colore:  'Eh&e  9icc 
,aoirg^x  — -  ivcLvrnrog ,  oiyovvct  KccKcvg  xn^pvc  aiso 
'yrtfiK'»   rigttwfVT  fgcmfv*  xaXki'itXo'MLiiov  &  'Tytetoir 

dideSophocl  Oedip.'Tyr.  161  «.62.  «*  Theogn.V.  13. 


■»— 


IN 


CARMIKVM   L.  I.    C.  XXI,    V.   1-4«         &1$ 


IN     DIANAM     ET     APOLLINEM. 


D 


ianam  tenerae  dicite  virgines: 
Intonfum,    pueri,     dicite  Cyntliium:    * 
Latonamque  fupremo 
Pil^ctam  peuitus  Iqvju   - 

Vos 


v.ifqq*  Tenerae  aetate»  quas  fane  nomen  Latona  in  hynrai* 

Catullui    eodcxn  in  argiunento  in  Apollinem  et  Dianam  liabue- 

Tocat    inte  gras  XXXIV-    2-   3.  rit  oportet.  Homer.  H.  in  Dian. 

florentes  aerate,  ut  in  Terentia-  19.  vpttvci  A*ro»  M*Kkiff<pvfou 

no  (Andr.  I.   1.  45.)  egregia  ms  rita  **7$*s  t  et  H.  in  Apoll» 

forma  ßtque  aesats  integra.     In  14.  X**f*  /•***'/  •  Ajyr©7,  i*ri 

Catullo  tarnen  de  cafütate  fere  .  rinn  uyXcuü  rix**»    et  fic  paf- 

accipiunt.     cf.  IV.   1.  26.    —  Am.      Ilinc  et  Latonae  precet 

'dicite,  canite,  uw/uytTri,  follen-  Hunt  apud  Ovid,  Met.  VI-  160» 

ni  v.  cf.  I.12.  13.  et  25.     ——2.  date  JLatonme9    Jjatonigewsqu* 

Cynthium ,  Apollinem ,  a  Cyn-  duohus  cum  prece  cur*  pia.    cf. 

tho  Deli  monte  Tic  dictum.  — -  Macrob.    I.    17.     —    penitus» 

intonfum  dxtfctxo/uuiv,  ad  perpe-  MtpoS't,  raaxirae  dilectam,  carif- 

tuam  eius  iuventutem  defignan-  fimam ;    quod  Apolliiiis  et  Dia« 

dam.    Apoll.  Rh.  II.  JoQ.    uiu  nae  dignitatem  tilget.    —  fw 

rot,  «rttf,  mr/unroi  föuf**,  alh  premo  lovi,  «JuVry  A*},  Home« 

•IfiXirroi,  Tibull.  I.  4-  3^*    So*  *ico  epitheto.  v.  ad  I.  12. 
Üs  aeterna  eft  Phoeho  Baccho- 

que  iüventas ,    nam  decet  inton-  v;  5  fqq*    Ad  Puellaf  chora« 

Jus  crinis  utrumque  deunu     cf.  gus  fefe  convertit.     In  fequen* 

V.  15.  9.     Erant  vero  Apollo  tibus  poeta  Hymnorum  veterum 

et  Diana  Dii  9*ftfyot9   ffvvynot,  epice  traetatorum ,   quales  fer« 

ideoque  in  hymnis  unainvocari  funt  Homeri  et  Callimaclii,  in 

folebant.     v.  AefcliyL  *£.  L  0.  qnibus    ftudia  Deorum,    artet» 

145  —  150.  SopliocL  Oed.  CoL  res  gefiae,  loca  ipfis  facra  com- 

1091.    et   Trachin.    floß    fqq»  memorantur»    rationem    fequi- 

— •  3.    Quum  in  Hymnis  Deo-  tur,  loca»  quae  utrique  confe- 

ium  laude»  etiam  ab  eorum  da-  crau  eflent,  recenfendo.     Quo 

so    ertu  repetexent,   nugnum  ipfo  Deot  &bi  bonerolo»  reddi 

x  Q  4  puta- 


-  / 


210  ^.    HORATIX    FLACCI 

1  Vos  laetara  lluviis  et  nemorura  coma, 
Qüaecunque  aut  gelido  prominet  Algido, 
Nigris  aut  Eiymanthi 

Sil  vis,     aut  viridis  Cragi:  * 

Vos 

putabant.     Caüim.  H.  Del.  9.    Dian.  iß.    Ao*  ti  put  ovpct  jr«y- 
10.     A9X9  vvv  ot/ujft  uno$*aao-    r*.  Inira  III.  22.  1.    Montiuhi 
ftttiy  »s  et»  'AwoXX&jy  Kvv$t9S  *U    cuftos  nemorumque  Virgo.     Ex 
»iffji  /us  (ßikis  efojyavr*  r«ih/v*f  •    montibus ,    Diana«  gratis ,  mc- 
Iam  haec»  quae  Diis  facra  fimt,    moiantur  Algidus,    prope  Ro- 
leca iidem  dicuntur  frequentare,    mam,  in  via  Appia.  Carm.  £aec. 
*   in  üs  lubenter  verfari,  ea  amaie    69.     quaeque   Aventinum    tenet 
( IV.  12.11.    Deum  t    cui  nigri    Algidumque.    Erymanthus ,   Ar- 
toUes  Arcadiae  placent.  Caliini.    cadiae  mons ,  ubi  inprimis  haec 
H.  in  Dian.  igß.    rls  ii  vv  roi    Deavenasi  folebat.  Homer.  Od. 
yjfcw,    notw  F  %$os  tvu&t  x"h*I*    £    105.       Taygetum    nominat 
error;).   Hinc  poeta  inducit  lae-    Callim.  H.  in  eand.  igß.     Cra- 
tarn  fc  Dianam,  ^ft/fot/fety,  r#£-    gus  Lyciae  möns.      Iam  orna- 
ffo/uivjfVt     amantem  fluvioa    ac    tum  et  copiam  poetae  obfervent 
montes.    Dianam  int  ellig  endam    tirones  in  hisvv.   Ctfma,  frondi- 
cfle,     orationis  ipfe   contextus    bus  nemorum,  nemoribu*.  — 6. 
docet,  ncque  durior  haec  ellip-    qüaecunque,  quae  prominet,  eÜ, 
Ü8  videri  debet,  cum  in  Hyxnnis    extat  in  vertice  Algidu  —    ge- 
priTcis  praedicata    nude  fubiici    Udo,  propter  umbras  arhorum. 
foleant*  et  in  Orphicis  faepius    Sic  Haemus  gelidus    I.    12.    5. 
•rie  nomenquidem  praernittatuv.    —  7.    nigris  f.   denfi>,  umbro- 
2*luvios  Dianae  [acros  fuiile  de-    ßs.   OiTcndit  viros  doctos,  quod 
ciarat      ctiam      Catulli      locus    poeta  dicat,     nemorum    comam 
XXXIV.   9.  quem ,   ctiam  pro-    jtrominere  in  filvls ,  et  tautolo- 
pter  feqq.  hie  apponam  :    Mon-    giam  vis.  ferendam  in  bis  agno- 
4mm  domina  ut  fores ,  filvarum»    fennt.     Sed  rem  faciUimo  nego* 
que  virentium ,    faltuumque  re-    tio  expedias ,  ß  ad  v.  prominet 
conditorum,    amniumque  fonan-    diligentius    attendas.      Dianam 
tum.    Laudant  et  Pindari  Pyth.    enim  non  fimpliciter  montibus» 
II.  12.  fed  «ora/it/ot  ibi  appella-    Ted  fummis  eorum  iugis  maxi- 
tur  propter  templum  ad  fontem    me  delectari  poeta  ait.  Iam  ver- 
ArethuCam.   Eidem,  Deae  quip-    tices    montium   indigitavit  per 
pe  *ypori£ii,  montes»  inprimis    comam  nemorum,  f.  nemus,  quod 
.  fjltuofos,  confecratos  fuifle,  in    in  montibus  jnominet.     Nemus 
Yulgus  notum  eft.    Callim.  H.  in    vero  partem  ßlyae  conftituere, 

trab- 


C ARMISTVM   L.  I.   C.  XXI.   V.  5  -  1 2.         217 

i 
■  \ 

Vos  Tempe  totidem  tollite  laudibus, 
"Natalemque,     mares,     Delon  Apollinis, 
Infignemque  pharetra 

Fraternaque  humerum  lyra. 

Hie 

tralatitium  eft.     Ovid.  Met.  I.  Alii  denique,  quod  Apollo,  Py- 

563.        Eft    nemus  Hacmoniae,  thone  ferpente  oeeifo,   ut  expia- 

praerupta  quod  undique  claudit  retur,  ibi  commoratus  eflet.  v. 

ßlva.     Eadem    orationis    copia  Aelian.  III.    1.     —10.    Nata- 

atque  ornatu  Virg.  Acn.  I.  164.'  lern     Delon   Apollinis,     A?Xok, 

tum  ßlvis  feena  corufeis  defuper,  *A*roXXft)W  xovforfoQov    Callim. 

horrentique   atrum  nemus  immi-  H.  Del.  2..  et  v.  4.     AjXo*  /' 

?t*f  umbra.      Montes  adeo  ipli  iSfXit    t*    nemrm    (pift&tu   Ix 

funt  faltuofi,  filvis  connti,  qua-  M«/*/w,  ort  $o7ßo*  m$iimm>¥  /u?- 

ram  partes ,  ut  ea  h.  1.'  quae  eft  iiovru    Xovai  V«   xmi  ffvttfuvt. 

in  montis  vertice ,  nemora  effi-  res  nota.    Natalem  ßlvam  vocat 

ciunt.     Impofuit  igitur  hie  vi-  III.  4«  ^3-  ▼•  Homer.  H.  Apoll, 

ris  doctis  ornatus  paulo  exqui-  16.  cuius  diverfam  ab  aliis  nar- 

fitior,  quum  üxnpliciov  enuntia-  rationem,  qua  Diana  in  Orty- 

tio  fuiflett    Dinnam   nemoroßs  gia,  Apollo"  vero  in  Delo  editus 

montium    faltuoforum    vertici-  fit ,  poetam  hie  feentum  nefcio 

bus  gaudere.      Cum  dilectu  ve-  qua  ratione  indueti  intpp.  con- 

ro  pofuit  tu)  otxgu  montium,  ut-  tenduiu.     Nam   de  natali  Dia- 

pote  venationi  aptiflima.     Ho-  nae  folo  nulla  in  hoc  carmine* 

mer.  H.  in  Dian.  4»  '  V  ***  *g*  &&  mentio.  —  mores,  pueri,  ut 

ffntotvrxy  x*l  *xfi*t  jjvtpohtTott  Sophocl.  Trachjn.  210.  in  Hy- 

«7f?f  Tifxofiänj  wttyxgvffi*  ro/«  mno    in  eosdem:     Iv  ti  xotvis 

rmctvti.  ifffitwt  frm  xXttyyi.    —11. 

Celebrate  Apollinem  tw  tvß«- 

v.   9  — 12.    Iam  pueros  ad  fhg&v   Sophocl.  1.  1.      Pro  eo 

laudes  Apollinis  canendas  exci-  ornate:    humerum  Apollinis  «1- 

tat  choragus.       Totidem  laudi-  ßgnem,  decorum,  ornatum  pha- 

bus  tollite,  vos  invicem,  pariter  retra >  pharetram  gerentem ,  et 

ac  piiellae  Dianani,  tamlibus  ex-  lyr+m ,  ei  adclinatam ,  uti  fere 

tollite,     celebrate.  —    Tempe*  iu    monumentis     oecurrit.    — 

intcr  Olympum  et  OAam  fita,  fraterna,    a  Mercurio  fratre  ei 

Miüarum  federn  (Catull.  LXIV.  tradita.     v.  ad  I.  10.  6.     Sol- 

236  fqq.)  quibtitf  Apollo  prae-  lennis  vero  adtributoruro,  quae 

elt.     Alii:    quod  Tempc  lauro,  Dns  propria  fimt,  in  eorumdem 

Apollini  facra,  eonfit a  ftievint.  hymnis  nientie.     De  pharetra 

OS  « 


218  Q-    HORATH    FLAGGI 

4 

Hie  bellum  lacrimofum ,  hie  miferam  famem 
Peftemque,    a  populo,   principe  Caefare,    in 

Perfas  atque  Britannos 

•     Yeftra  motus  aget  prece/ 


f%  lyra  Apollinis,  eiusdem  Jiy-  quae  pppuliua  adterant  ac  pef- 

mnis  a  poetis  ixitexi  fojitis  Cal-  fumdenp     Hos  averrit  Apollo, 

lim.  H.  Apoll.  19.    sv$v/ue7  u*l  tau  quam    tutclare   Rouianorum 

«ro'rrof,    ort  xktiovatv    »oifol   ti  numen,   Stos  uXifiKotztt ,  ano* 

x&oigtv  9  roi*,  Avxwfios  tfrvt*  rgoxotfes.  —   agep  *  populo  in 

<bolßw.    Caeterum  Beutl.  verba  Perfas»  doeta  brevitate  pro,  ar- 

ita  iungit^    infignem  Apolliiiem  cebit  a  populo  R.omano,   et  con- 

^uoad hutjie.rum  phuretra et  lyra\  vertet,  immittet  in  Perfas.   Per- 

q^uae  paulo  durior  eß  ratio.  fis  f.  Parthis  et  Britannis  mala 

10a  imprecatur ,     tanquam  Ro- 

v.  1 5  fqq.  Sequuntur  preces,  xnani  nominis  hbftibus :    Folien* 

praeclara  iiiflcxione.      Pedeftris  ni  et  antiquorum  liominum  fe- 

oratio     poftulabat    Hi,     ut    ad  ritati    roore    confenlaneo.      Sic 

utruraque  refeijatur;    fed  poeta  III. 27, ,21.   Hoftiumuxorespue- 

Apollinem    folum   invocat ,    ut  rique  caecos  fentiant niotus  orten* 

xnala  a  populo  Romano  propid-  tis  Auf  tri,     Virg.  Ge.  III.  513. 

fet :     in    quo.   non    haerendum.  Du  meliora  piis,  erroremque  ho- 

Forro  vulgaris  emuitiatio  feilten-  ßibus    illum;      ubi    v.    Heyn, 

tiae  erat  haec :  Efllagitate,  pueri,  Forte  tarnen  Britannos  comnie- 

preeibus,  ut  bellum  cact.  in  Per*  morat ,     tanquam  orbis  ujtimos 

las.agat.  .   Sed  hoc  tanquam  va-  (I.  35.  29.)  f.  remotiflimos,   ut 

^e»  e^oquitux*   — -    bellum  lacri-  adeo  mala  illa  longillime  a  po- 

mofum,    funeftum,    exitiofura,  pnlo  Romano  abefle  cupiat.  — 

ffo\v$xH£vy  "fytfoty*  xp\t/uo¥  Joe-  principe  Caefare,  regnante  Au- 

nfVoivToty  ut  faepius.  v.  ad  I.  Q.  gußo,  jiara  propterhunc  fnlum, 

14*     Bellum,  famem,  et  peftem  Diis  cariflimum ,  preces  bat  ra- 

univerfe  ponit  poeta  pro  maus,  tat  fore  conüdit  poeta. 


CJR- 


CA1MINVM    X,  I,    C,  3pjII.  219 


.  j      .  »  •  ...  « 


•     C    ^    Ä    M    E    &      XXII. 

r 

« 

xLaft  prvßorum  hominum  optnione  pcetae  in  fingulari 
Deorum  tutela  erant,  quoniam.non  ejfent  hcvyels,  md~ 
lum  fibi  contraherent  ayoc,  quod  vocabalum  quum  ant&> 
quiffimo  fermone  culpam  caedis  proprie  deßgnaffet,  mooe 
ad  beüa  inprimis  civilia  (v.  ad  I.  2.)  denique  ad  omnem 
vel Iviolentiam  vel  fraudem,  qua  noceretur  aliis  ,  transla- 
tum  eß.    Quibus  omnibus  piaculis  quum  vacui  effent  poe- 
tae,   neque  effent  aut  homicidae ,  aut  beüicoß,  out  vio- 
lenti,  aut  periuri,  aut  avari  $eniqueK  ncque  qhemquam 
laederent,    dum  nugis  tantummodo  ßiis  dediti  ae  pau» 
pertate  fua  contenti  agerent:  hinc  innocentes  komines  ae 
JPiis  inprimis  eari  putabi  funt.     v.  /.   17.  13.  et  cf. 
JY\  3*  pr*     Iom>  fforatius  magnum  vitae  pericuhim  Je* 
licitcr  effugerat;    ita  faciU  antiquae9    quam  dwimust 
cpinionis  acrior,  ut  fit,  ae  vividior  anirmim  poetae  fen* 
für  tangebat.     Igitur  hinc  oderjk  orditur:   vir  innocensx 
id  eß,  vates,   üla  innocentia  fua  ubique  tutus  eß;  w. 
1 — 8»       Tum  pericylum,    quod  evaßt,    narrat  atque 
äuget,  vv.  9- —  1 6.     J)enique  ubivis  terrarum  tutum  fe 
fua  integritate,  eaquefretum  tranquillo  anima  fore  pro- 
fitetur,  idque  divine  eloquitur  vv.  17  —  24..     Apparet 
perperarh  faeere ,  qui  hodie  innooentiae  atque  integrkati, 
hoc  in  carmine  laudatae  notionem  generoßorem,   ex  pu- 
riorc  morüm  doctrma  düctamx  ßtppojiant,     Scd  habemus 

ex 


1 


220  Q.    HORATII    FLACCI 

#x  re  vulgari  enatum  divinum  Carmen,  cuius  virtutes  pri- 
mariäe  funt  venußas  et  elegant  ia  fumtna,  placülum  usque 
adfinem  ac  dulce  pathos  (vividins  tarnen  paulio  a  p.  i  J.) 
elocutionis  ornatus  cum  exquißitißimiis ,  tum,  in  exitu 
maxime,  fuavijjimus,  denique  verfuum  ßructura  fua- 
vißima  et  numeroßjjima.  —  Fufcus  Arißtius,  4xd  quem 
Carmen  .fcriptum  efi9  erat  grammaticus  et  rhetor  non 
contemnendus,  familiarijjlmus  atque  amicijftmus  Horatii, 
iocofus  idem  etfaaetus  hämo.  v.  Epißt.  1. 10.  pr*  Serm. 
I.  9.  61.  Qaeterum  cum  argumento  quidem  noßri  car- 
minis  eomparetur  III.  4.  9—36*  < 


AD 


CARMIHVM   1.  I.   C..XXII.   <T.  1~4«        S21 


AD      1R1STIVM       FVSCVM. 


i  • 


_  ■ 

Integer  vitae  fcelerisque  fcurus 
Non  eget  Mauris  iaculis,     neque  arcu, 
'Nee  venenatis  gravida  fagittis, 

Fufce,     pharetra: 

« 

n  Sive 


v.  i /??•     Integer  vhae ,  vir  poeta;     £sd   höc  coro  dilectu, 

vitae  integrae,     anixni  integvi,  quoniam    ipfo    tale/    elrugerat* 

iion<iontamioati,innoceiis;  groe-  Memorat  adeo  ilbs  fere  regio- 

ca  forma.»  ,ut  Serrn.  II.  5.  ääo.  nes,  quae  propttrferarurn,  ibi 

integer  animi*  .    Tack.  Ann*  Iv  degeutium  frequentiam  fatis  tu« 

69.    ingens  .animi  femina,    h.  to  adiri  nequeuut.   ,    Nam  ut 

animi  ingentb  f.  Virg.  Aen.  II.  haco    umul,     quac    ab    incolia 

61.  fidem  animi»  et  lic  fexcca*  earum,    etfi  et  ipfis  ferüfcmis, 

lies-     v.   Larnb.      Qua   aadem  timenda  fint  pericula,   hie  cum 

forma,    quod  declarattve  fubii-  quibusdam  iiitelligautur ,    haee 

citui;,    purtts  fceleris,    a  foele-  fane  tota  carminisexeludit  ratio 

xe,    H*&*fOt  äyovf,    dyros  rSft  atque  indole*.  — -    Mauris  ia&u- 

mrns*   Icele*e  non  pollutus.     ▼.  lis  docte  pro  Mauretanicis,  non 

Argum.     — «  2.    tutua  eft  ipüa  quod  Mauri  optimi  iaculatoret 

innocentia  fua,  non  eget,  quibus  fuerint ,  fed  quod  Mauretanica 

fe  tueatux,  airois,  ilia  fatis  mu-  regio  ferpentum  aliarumque  fe- 

nitus.     Poßeiiora  exornavit  at-  rarum  frequentia  quam  maxime 

que  ampüücavit  poeta,  ut  trän»-  infeftetur,  ibiquo  adeo  fine  iacu- 

iturn  paret  ad  id>  quod  übi  ipfi  lis  tue  tuto    iter  faecre  liceat, 

aeeidiflet,    Senfus  adeo  eft :  Ho-  Scilicet  vulgaris  ratio  ferebat:. 

mo  innocciis,    quem  ideo  Dii  non  eget ,  tanquarn  Maurus,  ß 

tuentur,   ubique  tutus  eft,  nilül  in  Mauretania  verfetur»  iaculis. 

ipfi  tiroendum  eil,    n  rel  per  Atque    iic    beiie    refpondet  rf 

defeitülinia  et  ferisquam  maxi*  Syrtcs  v.  5.  —   plutretra  gra»> 

meyifeßata  locaiterJEaciat.:  non  vida,  gravi,  plena,  referta  (ut 

opus  habet  •    ut  arniis  ferarura  equusTroianus  tynvpw  T9v%tM,- 

ineuruun  a  fe  propulfet.      Peri-  quanquam  magis  proprie,  andit 

eulum  a  feris  timendum  pofuit  Eurip.  Troad.  11.)   fagittis  ve- 

omnino    pro.  quo  vis   peiiculo  nenatis,  ürnpliciter  pro,  fagittis.« 


22«  Q«    HOBATII    FLACQI 

Sive  per  Syrtes  iter  aeftuofas, 
Sive  facturus  per  infrofpitalem 
Caucafum,     vel  quae  lctca  fabulofus 

,Lambit  Hydafpes»  .. 

Nmque 


*•  5—8;     Sxtremam  Afri-  regkme  iam  adhiWrit,  uti  pa- 

cae  bram,  tanqüani'feröciorum  ftte  fr.  apudNon.  r.  Vaftitas  : 

animalium ,    leonum ,     tigrium  mortcdis  nemo  exandit ,  fed  lote 

caet.  proventuferaciflimam  (5»y-  incolens  Scytharum   inhofpitalis 

gmifi    ideo    fimpliciter    dictam  campis  vaftitas.     c£.  V.  1.  12. 

Herodoto  IL  32.)  regionem  de-  Senec;  Mfed.  45-.     Tigribus  Ca- 

clarat  poeta  per  Syrtes,  eiusdem  fpiam  maxime  infeftari  patet  ex 

lirort   praetentas.       Brant  eae  Virg.  Aen.  IV.  367.  Sil.  IV.  333* 


irada  arenofa»  et  quia  litum  v».  8eaec.  Hera  Oet»  145.  fem  ti- 

xiabant,  periculofifliraä.    v«  Lu*  grilms  Cafpia.     —7.    tW  per 

cait   IX*  451.     Propert.  IL  7.  ea  loca,     quae    huribit,    «lluit, 

71.      Gaetuias  Syrtes  pro  ex«  praeter fluit  H.     Arien.  Defcr. 

treina  Afrioa  dixit  eriam  IL  201  O»  495.     Tifcri*  —  Jtanumer* 

*5«  et  VirgiL  Aen.  IV.  41.    V.  mue  lares  lapfu  pruelambit  alu- 

51.  —  aejtuofas  £blis  fervore:  mno.  et  v.  1077»  Laodice  glau- 

qua  eadem  ratioae  Claudian*  de  W   praelambitur  aeauoris    unda\ 

Couf.  Stili  111.  275.    Syrtes  an*  Alias  eft  rodere  (v§nfv$tp)  Lu* 

A*2aj,  et  in  Ruf.  II.  241.  inr^n.  cret.  V\257*  np<w  radentia  flu- 

fasLibyaearenasvocat.  Aeftuo*  minu  roduni.      Iufra  L  31.   7« 

/am  Calabriam  Labes  I.  31.  5.  rtirai  91*0*  JLiV/j  quieta  mordet 

— —  6.  Sive  iter.  flaciat  per  defer-  «^w»,  ubi  ride  Not.  — *  Hyda* 

ta  Scytbiae  loca. ,    Declarat  ea  /p#x ,  Indiae  Auvius  fabulofus» 

poeta  per  Caucafam  montera  in-  propter  rairas  nafrationes,  quae 

ter    Cafpium  et  mare  Nigmra  de  eo  et  de  tot*  India  tradeban* 

fitunu  —    hthofpitalem ,    otßt*-  tur,  de  immahibus  eius  belluis, 

roti  d#*v$Q»Kwt  «itvot,  (quae  moniiris  caet.     Sic  Martial.  IX. 

funt  Aefchyli  Prom.  19.  de  feac  46.  3.     Atlantem  declarat  per 

regioue  epitheta)  ,proptcr  imma-»  Promctheas    rupes    et   fabulam 

lies    (olitudines  «c  feras  in  üs  montis  >  quem  eadem  de  cftmffa 

commorantes*    Nam  incolantm  PÜ11.  IL  N.  V.   1*  fabulofijfi* 
feritas  a  poetae  confilio  prprhis  •  -  mum  Afvicae  montem  vocat.'  Se- 

aliena  efL     Errang  qui  ab  Ho*  neca  Ep«  XCIV.    nee  me  Cha-, 

ratio  hanevocem  confietam  exi-  rybdis  et  Scylla*    et  fabulofum 

ftimaiiti  quam  Y*tto  de  eadem  iftud  fretum  deterrete  potuiffet. 

Eft 


CARMINVM    L.  I*    C.  XXII.    V.  5-12.        223 

Namque  me  filva  lupus  in  Sabina, 
Dum  meani  cantp  Lalagen,     et  ultra 
Tenninum  curis  vagor  expeditis, 

Fugit  inermem. 

Quäle 

£ft  igitnr  dflecjus  in  hoc  epl«  more  libeto,  nihil  periculi  a  fe* 

ftheto«  -  ris  mctuente*  fecuro.     Hoc  ta* 

nien   paullo    fubtilius;      Doct« 

r.  5—1 2*  Hoc  meo  ipfiu»  vcro  curis  eocpaduis  |c.  animo* 

exemplo  edoctus  f um ;  namque.  pro*  animo  curis-  exptfdito.    Ea» 

Sed  iÜud  omitut ,  lyrica  brevi-  dem  exquißtiore  loqucmdi  forma 

Ute,  quam  et  in  ipla  narratione  Catidl.  XXXI.  7»     O  quid  folu* 

tentrit.     Plenior     «ihn     oratio  tis    eft  -  beatius    curis»     Proprio 

«rat:    Lupus  mihi  paullo  Ion*  enim  animns  expediri- curis  di- 

«ins    evaganti   obFiam    velüt,  citur;  nam*  dum  detinetur  ali* 

»eque,  etil  inennem»  fugit«  — —  qua  re  ,  nimia  alieuiu»  rei  cogi* 

Silva  Sabina»  qua©,  adiacebat v il*  taüoiie  oecupatus  eil,    ea  is  iin* 

lae  fuaeSabüiae»  ad  eamqueper«  pediri  dicitiu'.  -  Hüic  de  gravio* 

tinebae«      Paullum  ßivae  vocat  ribus  aifectibus,  qui  omnes  ani» 

Serm.  IT*  6.  3.    et  ßlvam'iuge*  mi  cogitationes  in    fe   conver* 

\um  paueorum  III.  16*  2g.  —  tum,  eumque  quafi  vinettun  te- 

dutn  Ldäägea  meam%  mihi  ama-  nent»  quo  minus  aliis  cogitatio* 

tarn,  amose*  meos  conto*    Prae*  nibus  vacare  poilit ,    veluti  de* 

clare  hoc  adiectum  ad  declaran-  amore  V«  11.  25.  de  roetu  Hf. 

dum  otiofum  eius  animura,  nul*  »4*  7.  et  aliis  ufurpaturi     Te- 

lo  inftanti*  periculi  metu  per«  rent.  Audr.  L  5.  26.     Tot  ms 

turbatum.      Diiertius  h^c  elo*  impediunt  curac,  qua*  nieum  ani* 

quitux  t.  feq.   *—    ultra  termi-  mum  diverfa  trahunt.    adde  Cic 

mum,  paullo.  longius :  nihil  am*  pro    CaeL    45k     Hinc  animns* 

plins*     Suaviter  hoc  adiectum :  curis  vaeuus »  iftis  folutus  (Ca- 

nam  dum  Lalagen  canit,    Lala-  tnlL   L  1«)  expeditus  (Terent. 

gen  nnice  cogitat»  non  adyertit  Phoim.  V.  5.  4. )  et  Pr0  hoo 

fc  longius»  aa  ultra,  quam  tuto  eXquUuius  jpfae   citrae  folutae* 

licebat,  in  filva  progreffura.  — —  expeditae    dieftntur.    •— <    fugit 

curis*expeditis  poteft  enV,    ani.  etli  inermem»     nam  hoc  ipfum 

mo  ab  omni  curavacuo«  utpote  mirationem  faciebat* 
in  Lalages  amore  unice  deiixo« 

adeoque  tranqmUo*  otiofo.  Pot-         tn  15  — 16»  Quo  malus»  qnod» 

cß  et  eile*  animo  ab  omni  ü*  übi  immin uerat  peticulum  ap-. 

pareat, 


SB 24  %*    HORATII    FLACCJL 

Quäle  portentura  neque  militari*  <*  • 
Dauiiias  latis  alit  aefculetis, 
Nee  Iubae  tellus  generat,     leemum 

Arida  nutrix. 

r  Pone 


pareat,  lüpnm,  fibi  vifura,  tan«  reliqnis  aHinuxl  rigionum  fero». 

ta  ait  fuiüe  magnitudine  ac  fe*  citate  praecellentem  innuiüe  exii 

rocitate,  qua  otania  Tel  maxime  itimes :  irao  nufpiam  animal  re- 

terribilia  ubivis  terranun  ani*  periri  ait,  quod  m&gis  adfpectu 

rnalia.  facile  fuperaret.    Suaviter  hosridunv&t,  magis  raetuendtun 

et  ex  tfraosis  natura'.     Vulgaris  fit,  hoc  fero ;  quo  rel  adi.  leo 

mexns   era&:     Lupus  me  fugit,  nüm  nutrix  in  ▼.  feq.  facile  du* 

portentuiu,  quäle  caet.  —  Por-  (dt.     -—-15.  Iubae  tellus,  Mau* 

tentum,  triXopoK,  de  aninsali  in-  retania,    Iubae  fubieeta^    jiota 

wlitatae  magnitudüiis  vel  ferita-  ratione ,  qua  regiones  et  gentet 

eis.  *f£*ow  riatu  Eurip.  HippoL  ab  ipfarum  oonditoxe  (II.  6.  ia.) 

1214.     Crefia  prodigia  de  tan«  rel  rege,  qui  reliquis  eft  notior, 

ro  Cretioo    Virgil.  Aen.  VIII.  defignantür.     Iuba  vero,  receru 

£95.  et  inde  Claudian.  de  fcuid.  ti  clade  a  Iulio  Caeläre  aeeepta, 

Stilic  III.   545.     Tum   virulei  Rojnanis  tum  faris  notus  erat. 

pardos,  et  caetera  colli gk  Aufiri  Regna    Iubae   umiliter    Lucan. 

-prodigia,     Eadem    monftra'vo-  IX.  869.  — -  generat,  habet»  utt 

eat  ib.  v.  274.   ▼.  ad  I.  3.  13.  paullo  Mite  alit,  —  leonum  nu- 

IV.  4*  (>3*  "~    quäle  vix  "uüibi  trix,  quae  nutrit ,  habet  leones/ 

terrarum  .inrenias.      Pro    hoe  bfiimip*  Xiovtup,   ficuti  Phry- 

oum  düectu  regiones  ponit ,  fe-  gia    vocatur    in   Epigr«  «Jtnr* 

vis  abundantes.   — -   Daunias  fc  174*    (Br.  AnaL  III.  p.  *34*) 

yjf ,  Daunia ,  Apulia ,  a  Dauno  et  Ida  Homer o  II.  3".  47.  /unrtff 

regefic  dicu.    c£  IV*  14.  26.  /U9f\av,    Contra  leones  horribiUg 

Ovid.  Faü  IV.  76.     Silius'IV.  Libyae  alumnoi  indigitat  Clau- 

556.  v.  Terheyk  ad  Anton.  Lib.  dian.  de  Conf.  Stilic  III.  2230. 

p.  203.  —  militari*,  ferox,  bei-  ex  imitatione  Stat.  Sihr.  I.  3.  6. 

lieofa.  v.  III*  5.  9.  —  alit  rft-  leonem  Nemeaeum  gravem  AV 

<pu ,    habet ,    ut  faepiilime.    —  mees  ß-ondentis  alumnum  vocan- 

latis  aefculetis,  in  profuiidis  fal-  ti«.  —  arida,'  fitiens»  aeftu  folis 

tubus.      Qitaerunt  Intpp«'  an  in  torrida,  perpetuo  epitheto.  Virg. 

Apulia  }upi  fint;    Ted  extenua-  Aen.  IV.  4**    deferta  fiti  regio 

tur  ao  perit  totius  loci  virtus,  f.  ut  Herodot.  II.  32.  ait,    «Vv- 

£  poetam  Sabin  um  fuum  hvpiun  i$w  fwmsf   xa*  fyr/wr  fr«vr«*. 

xsil. 


carmin vm,  l.  i.  c.  xxii.  v.  13-20;     225 

r 

Pone  me,     pigris  ubi  nulla  e^mpis 
Arbor  aeftiva  recreatur*  aura ; 
Quod  latus  mundi  nebulae  malusque 

Iupittr  ^urget: 

Föne 

Sil.  It.  in.  251.    Barce  ßtienri*  fortis»  nifi  in  quam  frequens  van- 

büs   arida  venis.     a^de  Lucan.  tus   incurfat.      Sterilitatem    ob 

III.  294*     Docte  vero  epithe*  dofectum  caloris  amplius  decla« 

ton  rf  nutrix  iungitur,    quod  rat    poeta   per.  campos  pigros* 

erat  proprium  rcgioni  L  telluri  quibus  vis  f.  temperies  vitali* 

Iubae,  ad  aliquid   procreandum  deeß, 

feu  propter  lumium   ardorem, 

Vm   17  —  22.    Praefentüfixno  feu  propter  uimium  frigus:  un- 

hoc  periculo  quafi  divinitus  li*  de  et  frigus  pigrum,  fierile  di- 

beratus  poeta,    iamque  animo-  citur.     Lucan.  IV.  io£.    ton* 

ßor  factus  fe  ubique  terrarum  nivalis  —  fierili  non  quidquam 

vel  in  defertiüimis    regionibus  frigore  gignit.     De  ninüo  aeftu 

fuaviter  atque  fecure  coinmora-  idcra  IX.  436.     natura  defide 

turum.  confidit.      Pro  incultia  torpet  orbis  et  hnmotis   annum 

regionibus    duas    zonas    ponit,  hon  fentit  arenis  hoc  tarn  fegne 

quae  ex    aetatis  fuae  opinione  folum.       Agrum  Jrumento    pi- 

inhabitabiles  habebantur,  frigi-  grum  dixit  Apulei.  Florid.  T.  H. 

dam»  et  torridam,  easque  docto  p.  123.  ed.  Bip.     Forte  tarnen 

ornatu  declarat*    Pro  tenui,  ßve  umpliciter  poeta  c.  pigros  dixit, 

ßm  fub  zona  frigida  vel  törrida,  pro,  iramotos ,  incultos,  horni« 

exquifitiits  eli»  pone,  colloca  me,  nibus    quippe  non  Jiabitabiles : 

federn  mihi  adligna  in  zona  fri-  quo  fere  feiifu  fqualentia  arva 

gjda,  pro  hoc,  in  eo  latere  mun*  aeßiferae  Ubyes  dixit  Lucan.  I. 

di,   terrarum  tractu,  ubi  nulla  205.  Homer.  IL  in  Cer.  v.  45  *• 

arbor  furgit,    vel    eft.    quanto  de    agro    Rhario:      ocXXoc    fioy« 

fuavius  pro  hoc ,  addita  ünuil  \os  tiartjkti ,  pigra,  inculta  hör» 

fterilitatis    caiuTaj     nulla  arbor  rcbßt.      —  ,*£•     malae  nebulae 

aefiiva*  qualis  eft  alibi  aeftatis  et    malus  Iupiter,     acr  noxius 

tempore,  aura  recreatur,  fove-  frigore  ac  denfitate  fua.     Valer. 

tur,     ipfo  alUatu  vires    fumit*  Flacc.  I.   515.  de  eadem  zona: 

CatulL    LXII.    41.     de    Bore:  nube  rigens  et  nefeia  rerum  (ftc- 

quems  muleent  aurae,  firmat  Sol,  rilis)  ftat  fuprr.     Eidem  den- 

educat  imber,     Senec.  de.Prov.  fam  umbram  tfibuit  Tibull.  IV. 

C  IV.    Non  eft  arbor  folida  nee  I.  154.  Sic  malus  Iupiter  Statio 

P  Theb. 


V 


/ 


226  Q.    HORATII    FLACCI 

Pone  fub  curru  nimium  propinqui 
Solis ,     in  terra  domibus  negata : 
Dulce  ridentem  Lalagen  aitiabo, 

Dulce  loquentem. 


« 

Hieb.  X.  374*    et  mata  nubila  domibus,  et  terra  negat  domibus, 

eitlem  Tlieb.  I.   664.    de  pefte  iis  non  adeommoda.   Stat.  Theb. 

dieta.  — -  urget,  fpifla  fiia  gra-  I.  124»   dexter  laccho  collis,   at 

vitate  prexnk,    ineumbit,    cir-  Ennaeae  Cereri  negat.     Lucan. 

ciimdat.        Lucan.     IV.      166.  IX.   85^«      Impatiensque  folum 

mundi    pars    ima    iacet,     quam  Ceretis,  cuttore  negato. 
zona  nivalis    perpetuacque  pro-         v.  23.  24-'  Secure  ibi  ac  fut- 

munt  hiemes*     Seneca  de  Prov.  viter  degam.     Hoc  iterum  de- 

IV.  perpetua  illos  hiems,  trifte  ciarat  per  confequens,  nimirum, 

taelum  premit ,    maligne  folum  fe  rerum  omnium  fecurum  La- 

ßerile  fustentat.     Valer.  Flacc  lages  amori    ibi    unice  vacatn- 

I.  515.  de  Iove:    horrida  faevö  tum.       Valde  errant,     qui   ob 

quae  premis  arva  gelu.     et  de  amorem   in  Lalagen  Horatium 

nebulis  SenecOedip.  4?«    gra-  T)üs  aeeeptum,  ideoque  e  peri- 

v is  et  ater  ineubat  terris  varpor.  culo   fervatum ,    atque  ob  hunc 

^—21.     Seil  'degant    fub    zona  ipfum   in  defertiflimis  regioni- 

torrida.      Sub  curru  Solis  terris  bus  fe  tutum  praedicare  antu« 

nimium  propinqui ,    ex   antiqua  mant.   —  dulce,  uiaviter  riden- 

opinione.    cf.  Tibull.  IT.  5.  56.  tem>  vexTUftov  /uuiftjaxffotv  velut 

et  IV.   2.  20.  t—t  domibus  ne~  Äpollon.  Rh.  IIF.  1008«  ytXd'ts 

gata,    ubi  domos  exitrnere  feu  f/utgotv    Sapph.   V.   5.    jöv  /uel~ 

■potius '  inhabitare  non  licet,  non  itf/uut  Silefuiar.  V.    1.   (Bfiuik. 

apta  eft  ad  habitandum.      Duo-  AnaL  IIT.   72. )    —    dulce  lo- 

bus  modis  hoc  poetae  efFerunt.  quentem,  uiv  ^aivtvauv  9  'Sapph« 

Dicitur  enim,  terra  negata  efi  1.  c. 


CAR- 


CAHMINVM    1^  I.    C.  XXIII,  Z2j 


«■■» 


CARMEN      XXIII. 

ARGVMENTVM. 

JTueUam  fimpUcem  ac  fubtimidam  ut  in  amorem  fni 
peüiceret  poeta9  dehortatur  eam9  ut  ne  ampUus  malru 
hinnuli  infiar9  adhaereat ,  qitum  iam  id  attigerit  aetatis9 
qiiae  amori  conveniens  fit ,  cui  adeQ,  nifi  parum  liheralis 
atque  fubrufiica  viderivelit9  vacare  debeat.  Ne  vero, 
amorem  fuurn  paullo  aper  Luis  confejffus,  animum  puellae, 
quac  Forte  vel  folo  amoris  nomine  audito  rnbore  fiiffun~ 
deretur9  magis  afe  älienurh*  quam  votis  fuis  faventcm 
r£dderet9  caute  falls  atque  eircumfpecte  rem  aggreffus 
ejl9  hoc  unice  ab  ea  petendo,  liefe  tarn  objiinato  fugiat 
animo.  —  Odarium  hoc,  quod  proxime  ad  idyüii  natu* 
ram  accedere  videtur,  totum  e  graeco  ßuxiffe ,  facile» 
fidem  facti  Jragmentum  camünis  9  quod  Anacreonti  vul- 
go  tribuunt,  ita  a  Bentleio  in  ordincm  redactum : 


Art  ytßpov  vi&rfklaL  yaXo^ifvoV,     os  tv  vXp 


Vnde  ßmul  apparet»  quam  liberale.  Horatii  in  exprimen- 
dis  Ordecorutn  poetamm  earminäms  fuerit ßudium9  quart- 
toque  iudicio  et  arte  illud  äggreffus  fit  9  adeo*  ut  non 
tarn  rerum  ac  verborum  lenocinia  ac  delicias  fafiidiofe 
ab  iis  mutuatus  effe9  quam  potins  ingenium  fuurn  9  fuas 
vires  in  eockm  argumento  tractando  experiri9  omnino- 
que  de  palma  cum  Ulis  certare  voluiffe  videri  debeat. 

V  a  AP 


\ 

228  '  Q.    BOBATII    FXACCI 

N  . 

*"'     A       D         C       H       LO       E       N; 


Vitas  hinnuleo  me  limilis,     Chloe, 
Quaerenti  pavidam  montibus  aviis. 
Matrem,     nori  fine  vano 
Aurarum  et  filuae  metu. 

Nain 


v.  i  fqq.  Vitas  me,  cum  di-  puella  matri  adhaerente»  —  p«- 
lectu,  ut  Chlo£n  non  ozrogan-  vidam  vel  perpetao  epitheto, 
tia  aliqua  fuum  amorem  afper-  vel  pullo  äbfeitti  timemem.  — 
natam,  fed  folo  puellari  pudore  montibus  aviis ,  mßarots ,  ciwro- 
adlinc  praepeditam ,  ojiottiinus  Xots ,  defertis,  qtü  fere  latibula 
amori  eius  refpondexct,  poem  ferarum  funt;  vel  ex  poetica 
immat.  'Quo  et  fpectat  tQta  ratione :  in  quibus  a  matxe  aber- 
comparatio  cum  hinnulo !  tirai-  raverat.  —  non  fine  metu,  cum 
ditat»  perpetuo  fere  apnd  ora*  moximo  metu ,  mnxirae  me* 
nes  gentes  fymbolo.  Quin  et  tuens,  cum  vi  dictum,  ut  I.  25. 
ipfum  Chloes  nomen  eo  perti-  16.  non  ßue  guefiu  et  III.  29. 
nere  puubat  Heinfitu  in  Lectt.  3g.  non  fine  clamore.  —  Mc- 
Theocrir. .  p.  330.  cmod  effet  tus  aurarum  et  filvae*  a  filva  f. 
ini  reu  xkoittv,  voce  a  coloie  arboribus  lenülimo  aui'ae  Itre- 
tiraoris  deductac  unde  et  XXo'ou  pitu  comrootis  incuAus*  Hoc 
Nymphae  illae ,  quae  pejrpetuo  ulterius  exornatur  fqq. .  Solleu- 
4actum  Satyrorum  fugere  puta-  he»  vero  liae  timotis*  nimii 
rciuur.  —  Hinnuleus,  nova  ideae.  Vi*g.  Aen.  II.  723. 
forma,  ut  fupra  17.  9.  hinnu*  nunc  omnes  terrent  aurae*  fonur 
lus,  ußfos,  caprearum,  cetYa^  excitat  omnis*  Lucaiu  VIII.  5. 
rum,  damarum  pullus.  — -  -pavet  ille  fragorem  motorum 
Chloes  nomen  occurrit  III.  9.  9«  ventis  nemorutn.  Claudian.  Li 
et  TU,  26.  12*  quam  eandem  Eutr«  IL  451«  Ecce  levis  fron* 
efle ,  neque  negare,  neque  af-  des  a  tergo  concutit  aura. 
firmare  licet.  —  2.  quaeren- 
ti, defiderauti  niatrem,  quafi  ea  v.  5*— 8«  Kam  ubi  folia 
praefente  minus  ipfi.  metuen-  ventoleviteriiitTerouerunt.  Do- 
dum  fit;  e  natura  timoVis,  et  cte'atque  ornate  haec  pöeta  elo- 
oppofite  propter  y.  J».  12.  de  cutus  elt.     Pro    quovis   vcnto 

*.  JL                                            Zephy- 


CARMI3VM    t.  t:  C.  XXfH»    V.  1-8*         02$ 

« 

Nam  feu  iftobilibus  veris  iiiliorruit 
Adventus  foliis,     feu  virides  rubum 
Dimovere  lacertae, 

Et  corde  et  genibus  tremit. 

Atqui 


» ■ » 

Zcphyriun  pofiiit »  tanquam  le-  acidis  per  lüemem  debpfis ,  Tel 

niflimum ,  uc  indicaret ,  kinnu-  quac  arlgoribus  adhaeferint ,  in« 

)ciun  vel  lcviüimo  itrepitu  exa-j  telligendum  h.  1.  putaut.     Au 

nünarü     Hinc  inhorfefcere  dici-  qui  adventtim  veris    tum  fatis 

tur  foliis*  quibu*  incidit  cum  otiofe  potfta  ajdieciAet,  et  mohu 

horrore»  tynd*  h^  leni  impulfuj  libus »   qivod  forte  opinioni  fuae 

quae    lejviter    commoveu      Sic  futfragari  exiflimant,  fiiDpliciter 

/mX*xw  <p£btm  (pigtip  Zepliyrua  oraat,  ut  I.  7.  X4*    —  6*  AI** 

dicitux    Leonidae    c.  XXVIII.  levifllmi  itrepitus  excitati  cau« 

(Anal.  Br.  II.   196.)    Plato  c.  la.  — *  lacertae  virides»  xXwp««, 

Xlii.  (Aiial.Br.  I.  271.)   v4>t-  perpetuo  cp^theto.  —    Rubus» 

%6/nuaf  **f*  tclvfs  ui&ifto  ß«y*-  ßirot ,.  fentis  genus«  — -  *dimo» 

»war  (ßghtovv&v  wuHtvoTf  xw/uov  vere»    rubum  perlaplac   levcm 

v%9  gtipvfois.    Ita  et  horror»  hör-  ftrepitum  edidere.     — —  8*  metu 

rere  Catullo,    Virgilio,  Ovidio,  exanimatur,  timet»    fic  leo  vel 

aliis.     y.  Buxjcn.  ad  Lucan.  V.  tigris  tergo  fuo  iromineat.    Do«  / 

446.    Inverfione  autem  poetica  cte  hoc  pofteriori  membro  (v. 

adventus  veris  inhorruit  foliis  di-  9.  10.)  inferuit.  —  corde  tre- 

ctum  puta  pro»   folia  adventu  mit»  cor  eius  micat  (Tibull.  I. 

veris  inhorruerunt ;   quae  vul-  10.  12.)  himiif»  **Kk*rou  nyof» 

garis  ratio  obtüiet  in  Stat.  Th.  uti  et  alterum   genibus  tremit» 

I.  309.  de  Mercttrio,  tenmique  genn*  eius  tremunt,  lahant  viro 

excevtus   inliorruit   aura.      Pro  i*  Prgtjui  yv7*,    notae  funt  ac 

Zephyro  vero  f.  venia  aura  do-  follenne»  de  magno  timore  lo- 

ote  et  audacter  eil  adventus  Ve-  quendi  formae. 
ris»  ver  adveniens,  cuius  numi- 

nis  appropinqtlantis  vis  fentitur         v.  9.  10.    Atqui  nihil  tibi  a 

arboribus»  a  Zephyro,  eius  co  me  raetuendiun  eil,  ego,  quem 

jnite  (IV.  1 a.  £.)  atf  -praenuntio  hinnuli  more  f tigis,  te  non  ti- 

( Lucret.  Y.  736.    lt  Ver»   et  gridis  aut  leonis  inftar  fector. 

Venus»  et  Veneris»  adeoque  et  Praeclare  poeta  fubruRico  puel- 

Veris  -praenuntius  ante  jtinnatus  lae  pudori    confuluit  hactenus, 

graditur  Zevhyrus  veßigia  -pro-  quod  non  düerte  eloquitur,  qua 

•picr)  commotis.     Alii  de  foliis  caufa  iropulfus  eam  infequatur, 

P  3  '  .  quam 


23o 


Q.    HORATII    FLACCI 


Atqui  noft  ego  te>     tigris  ut  afpera, 
Gaetulusve  leo  y    frangere  perfequor; 

Tandem  define  matr^m 

>  ■ 

Tempeßiva  fequi  Viro. 


quam    verbo    tan  tum    v.  extr.  nime  fugere  decer.  —  mdtrem 

tangit.  —  t'gris  afpera,  irata,  fequi,  fervata  imagine  de  hin- 

faeva,    fera,    nt  Stat.  Th.  IV.  nulo,  pro,  eam  comitari,  lateri 

315»  —  leo  Gaetulus,  pro  quo-  eitis  rempcv  adhaerere.      Sed  et 

vis  iriimam.     Näm  Africae,  cu-  Iic  pudor  rirginalis  defcribitur 

ins  pars  eft  Gnetulia,  leones  fe-  ITefiod.   Op.   521.    %  rt  fopan 

li/Timi  habiti.     v.   carm.  prae-  thrwSi  (ßikri  kocgx  pu/rlgi  fdp»t*t 

ced.  v.  15.    Sencc.  Hippol.  59.  övrw     fyy     tifvTx     trokvxgvow 

Hos  vcro,  leouem  et  tigridem,  %h(ppilrris,     Catull,  LXII.  21- 

omnino  pro  feri»  animalibus  po-  de  Hefpero:     qui  natam  poffts 

fuit,  hinnulo  maxime  metuert-  comp  lex  u  avellere  matris,  vom- 

dis/ —  frangere  perfequor,  grae-  plexu  'matris  retinent&m  avellere 

ce  pro,  utte  frangam,  dilaniem,  natam.  '—  tempcflivaviro,  dptt* 

occidam,  ufoti  ttmta.    Frangere,  yufxov ,    iam  matura  vir? ,    iam 

üt  wyvvvctt,    de  morfti  maloris  plenis  nubilis  annis,   Virg.  Aen. 

ferae;  noto  loquendi  ufu.  VIT.  53.  trausiata  a  pomis  tem- 

v.  11.  12.     Tandem,    aetate  J>eftivis,    h.  maturh  locutione. 

iam  provectior,  quam  yiros  mi-  Res'  notüüma.    cf.  ad  II.  5.  1  o. 


CJR 


CARMINVM  X.  I.    C.  XJfHV.  $31 


C    A    It    M    E    'N-    XXIP-. 

\aarmen  confolatorium  ad  Virgilium  (Maronem9  haiid 
düble  vel  propter  vv.  13»  *4-*J  Quinctilii  peregre  profe- 
cti  (v.  11.J  mortem  itnpatienter  hig&ttem.  Dubitari 
vix  jwteß9  quin  Quinctilius  idem  ßt ,  cuius  feverum  et 
acutum  iudicium  A.  P.  4-38«  Iciudat  9  quemque  Hieroriy* 
mus  Chron.  Eußb.  Cremoncnßm9  Jloratli  FirgilUque 
communem  familiärem  appeüat,  et  OL  CLXXXIX.  1. 
mortuum  ait.  —  Confpicuum  eß  Jwc  Carmen  elocutione 
ornata  atque  docta,  Jenßiumque  dispoßtione  Jacili  et  ex 
animi  natura  ducta,  Confolaturus  enim  Virgilium  poe- 
ta  Melpomenen  invocaty  ut  ß9  maerore  proßratum ,  mo~ 
dos  tanto  dolori  aptos  edoceat9  dolcremque  Virgilii »  etß 
immodicum,  dum  ßium  prorfus  Jacit ,  tan  tum  abcß 9  ut 
improbetf  fapientique  viro  indignum  iudicet%  ut  potius 
iißijßrmim  eum9  virtutSmsque  Quinctilii  cum  maxime 
debitum  proivuntiet.  Parato  ßc  ad  Quinctilii  laudes 
transitity  extollit  eius  modeßiam,  iußitiam,  ßdem9  animi 
candorem;  non  mirum  adeo  videri  debere  äit9  •  quod  mors 
eius  bonis  omnibus  acciderit  luctuoßjjima ,  maxime  vero 
ipfi,  (en  convcrßonem  molliffimam  ! )  qui  amico  eo  ufus 
fit  integerrimo.  Munita  ßc,  qua  ß  in  Virgilii  pectus 
inßnuaret,  via,  hortatur  eum9  ut  t andern  luctui ,  nihil 
quippc  profuturo ,  modum  ßgat9  patienterque  iacturam 
ferat,  quam  nulio  modo  reparare  pojßt* 

P  4  AP 


33?  Q.    HOBATII   FLACCI 

AD       VIRGILIVM. 


I^Juis  defiderio  fit  pudor  aut  modus 
Tarn  cari  capitis?     Praecipe  lugubres 
Cantus,     Melpomene,     cui  liquidam  Pater 
Vocem  cum  cithara  dedit. 

Ergo 

<  * 

v.  i  fqq.  In  iactnra  tarn  cari  doce  leget  ac  modos  carminis, 

ftmici  nulius  dolor,  videri  debet  luctui  aptos.      Referendum  ad 

aut  indecorus,  aut  imraodicm.  ngoot/uu**  chorafgi,     qui  praeci- 

Ornatius  ac  vividius  poeta,  quis  piebat ,  docebat  choruro  cantan- 

pudor   ßt  defiderio ,     defiderii,  da  carminn.    cf.  IV.  6.  55.     Si- 

qui  pudeat  nos ,    dedeceat  nos  militer  Alcman  apud  HephaefL 

deßderium,  quod  defiderio,  do-  p.  22.    M*V  ayt9    KaXXjo*«, 

lore  ex  obitu  Quinctilü  perxe-  Svyurtf&tQf,  olgx  lg*™*  Mmr, 

pro/  afficiarnur?  aut  quis  modus  Int  ¥  7/utpov  vp»ov  nett  x*fterroc 

ßt  ,    qui  modum  in  eo  fervare  r&ts  X0?*9*  Caeterum  Cruquius 

poffiraus,  quiun  tarn  carum  com  vcrba  itaiungit:     O  Melpome- 

put,  Quiiictilius  fit,  quem  deli-  ne,    cui  — -  —  dedit,  praecipe, 

deremus ,    ereptum    lugeamus.  quis  ßt  pudor  aut  modus  eantus 

Auetor  Confol.  ad  Liviam  v.  7.  lugubris  deßderio  tarn  cari  capi* 

Et  quisquam  leges  außt  tibi  di-  tis.      Muretus    vero ,    praecipe 

cere  flendi,  et  quisquam  lacrimas  lug.  eantus*  quis»  quibus  pudor 

temperet  ore  tuas  ?     Cum  dile«»  et  modus  ßt  deß  Denique  Hein, 

etu  vero  defiderium  pofuit  poe-  '  fius,  JWelpomene,  lugubris  (fec. 

ta;  ineß  enim  nimii  doloris  ex-  cafu)  eantus  dea.      Quae  ratio- 

cufatio.     —  2«    tarn  cari  capim  nes  quam  contortae,  et  quam 

tis,  viri,  (fiXiis  ttt(p*>jjf,  amici,  parum  poeu  lyrico  dignae  fint, 

noto  graeeifmo.     v.  Burm.  ad  ,facile  intelligitur.     — -  fr    P«- 

Proper  t.  II.  23.  ß6.  —  Invoca.  ter%  Iupüer;  Mafae  enim  eins 

tio  Mußte  multum  hie  dignita-  et  Mnemofynes  filiae.     Melpo- 

tis  habet,  quafimetuat,  11t  ipfe,  mene  vero  vocem  et  citharam 

dolore  praepeditua ,  graviter  fa-  Iovi  aeeeptam  refert ,  quatenut 

tia  triftiOimi  animi  fui  fenfa  elo-  oronin,  quae  fingulia  Diis  attri- 

quntur.      Praecipe  eantus»    **-  buta  fiuit,  a  lore  ipfis  conceffa 

**§Xw  ttofajjh  praeig  monfixa,  putantur,  munera  inde,  n/uxt, 


CABMI^TM    L.  I.    C.  XXIV.  V.  1-8-         Ö33 

Ergo  Quinctiliuiä  perpctuns  fopor 
Vrget?     ciri  Pudor,     et  Iuftitiae  foror, 
Incorrupto  Fides,     nudaque  Yeritas 
Quando  ullum  invejüet  patem? 

»  Multis 


3mf*  funpliciter  dicta.  'Sic  Aeo*  X.  »49-)  eum  Vfr9m&r*  ( Virg. 

lo  (Virg.  Aen.  1.66.)  dtwim  po-  Aen.  VI*  52i,  -prejfitque  iacen- 

ter  atque  homiuum  rex  et  mul~  tem  dulch  et  olta  quißs,  -pMci- 

eere  dedit  fluetut,  et  tollere  ven»  daeque  fimiüima  morti)  et  hinc 

to.  Rem  atcigi  fnpra  I.  ja.  20»  de   gravi   et   perpetuo  fopore» 

—vocem  liquidum,  puram/cano-  ürgere.  »Virgil.  Aen.  XII.  309. 

ram.     JJupädam  cycni  querelam  JUi  dura  quißs  eculos  et  ßerroüs 

dixit  Lucret.    IV.  55a.  et  infi-  urget  fomnuf»  in  aeternum  clau- 

gnem  eithmra,    cantuque  fluenti  duntur  lumina  noctem.      —'6. 

Dorcea  Valer.  Place,  m.   158.  Quo    neque  verceundior   qui&- 

Caljmni.  Ed.  IV*  150.    tarn  /i-  quam,  neque  iuitior,  neque  ma« 

quidum  tarn  dulce  canunt.    Cou-  gis  [peetatae  fidei,  aut  veritati* 

tra  voces  vix  ßillantes  de  arida  amantior  fuit. .    Vide  quantum 

ac  exafla  voce  Id.  VI.  25,  —4.  poetica  ratio  ab  hac  pedeftri  difc- 

vocem  cum  cithara,^  v.  et  cuha-  ferat.     Probos  Quinctilii  mores 

ram,  nota  ratione.  deolarat    poeta  per  Ipecies  ali# 

quas,  pudorem,  iuftitiam,  fidexu 

v'  5  fyf*  Tenerrimum  poetae  ao  veritatem,  easque ,  tanquam 

•Jfectum  ftatim  prodit,  animum*  deai ,  una  cum  Quinctüio  habi- 

que  ad  rem  convertit  r§  ergo,  tafle  praedaro  phantajmate  fiu- 

quod  dolentis  eft,  eaoemque  vi  git.     Nam   qui  veri  et    aequi 

hie  pofitum,    qua  Propert.  HI.  atnans  eil,   k  Veritatem»  IuftU 

7.  i.     Ergo  foüicitue  tu  cauffa,  tiam    colerej     eundera   contra. 

Pecunia,  vitae  et.  —  jterpetuus  numiria  ifta  amare,  cum  eo  ver* 

fopor,  mors,  maviori  idea,  ut  faxi,    habitare,    eum    comitari 

III.   xi.  3ß.     longus    fomnus.  prifco  fermoue  dieuntur.      De 

fU9u*irf  mrif/ut9u9  vifpvow  vmc*  Gorintho  Pind.  Ol.   13.  6.    h 

fimiliter  dixit  Mofchus  II.  109.  rtf  ydf  Zvvo/lum  vuiu9    naaiyvn- 

et   quia    non?     v.    Barth,   ad  rul  rt  £du*9  xw  Spirfowes  Ka- 

Claudian.  B.Gild.  213.     -«-6.  fuvu,     unde  profecit  Auetor  in- 

Vrget,  proprie,   e  poetica   ra-  certua  apud  Stob,  in  Excerpr. 

tione.     Nam  fomnus  hominem  Grot.  p.  133.  wipum  »p7r  /o- 

dicaturoiii  emtplect  1  (Stat.  Acliill.  io*ok*&    üm/ul**,    \s**fO$f*- 

7.  620.)  ei  ineumbere  (Id.Theb.  mt  r  ItAQois,  AAw  >  *««  **•• 

P  £  <fwt- 


234  Q*    HORATII    FLACCI  \ 

Multis  ille  bonis  flebilis  occidit: 
Nulli  flebilior,     quam  tibi,     Virgili. 
Tu  fruftra  pius,    heu,     non  ita  creditum 
Pofcis  Quioctilium  Deos.    , 

Quoa 


Quvtftpigw  Eipaiw.    ▼.  ad  I.  2&  banae  mei\tis  fbror  efi'-pawpertas* 

i.     Sedem    igituf   itxajn  apud  quem  locaitti   laudavit  in  haac 

Quinctilium ,  dum  vivere«,  ha*  rem  Ruhnk»  ad  Tim.  p.  5.  ubi 

büiue  dick  ifia  numina ,  eoque  plura  vide  iis.      Noftri  lociun 

moituo    nunc    haerere    dubia«  forte  refpexifc  SIL  II.  486.     Ji- 

quem    hofpitio    fuo  dignentur,  dem  pariter  Iufiitiae  ccnforteuk 

diuque    qüaeütura ,     anteqiuun  vocaus.  — r    Verkäs  nuda,  qua« 

jfurem  huic,   li.  qui  fefe  aeque  nibil  adfcititii  habet,  quo  aliia 

colat,  amet,  inveniant,  cui  adeo  fucum  faciar*    quae  et  in  com  u 

fe   iterura   adiiingant.       Pudor  maxime  placet.     Martial.  X.  72. 

tanquam  Deus  pafiim  apud  Grae-  10.    Siech  ruftica  Veritas  capiU 

cos  oecurrit ,  veluti  Eurip.  fr.  Iis,     Eß  adeo»  aperta,  fraudum 

HippoL    apud  Stob.   t.  31.    m  expers.      Pariter  Apulei.  Met« 

Kurvt  Aiiut9  tföt  nun  roTs  ßgQ-  X.  p.  700.  ed.  Oud.  procedit  in 

rtits  evvoveu  caet.     —  7.    Fides  medium  nuda  Veritas* 
incorruptüt    quae  lieque  gratia 

neque  rauneribus  comunpi,  mu-         v,  9  fyq.     Magnuxn  quidera 

tari  poteft;   hinc  foror  Iufiitiae  apud  omnes.  bonos  et  cordatos 

dieta,  ei  perpetuo  iuueta,  quate-  viros    deüderium    fui    reliquic 

uns  homo  itiitus  idem  eft  fide-  Quinctilius ;   nulii  tarnen  mors 

Iis.     Exquifitiore  enim  loquen-  eins  triftior  aeeidit»  quam  tibi» 

di  ufu  inter  ea  fororium  intciv  qui  amico  eo  utebans ,  in  pau- 

cedit  vinculum,  quae  eiusdexn  eis    caro.     Vt    fequentia   recte 

naturae  (unt  atque  indolis,  quae  expedias ,    cogitandum ,    Virgi- 

adeo  nna   ferc  deprebenduntur.  lium  in  QuinctUii    profectionc 

Sic  Aue«    et    E/pJwj    uxelytirut  pro  incoliuni  eius  reditu,   feu 

audiunt  Pindavo    1.  1.     Eadem  omnind   pro   Quinctilio  aegro- 

ratione   Bacchyl.    in    fr.    apud  tarne,  vota  ac  facrafeeifle.   Iam 

Clem.  Alex.  p.  751.    A/x«y  vo-  qmun  Dii  facris  fibi  factis  quafi 

cat    Uüoftlas  x*i  ©ipuäos   «xs-  obilringantur    ad    praeftandum 

^.•v^oy,  et  Heüod.  Tlieog.  230.  id,  in  cuius  gratiam  preces  fibr 

Awv0,tt*V  "Arxv  rt  <rvyy$9ats  *}*•  facta«  fint;    recte  adeo  is,   pro 

•V^toiw.     Suaviter  quoque  Pe-  cuius  incolumitate  yota  nuneu*- 

tron.    c.  84.     Nefcio  quomodo  pantur,  Dös  credit  eundemque 


CABMIHVtt  l.  I.   C.  XXttT.    T.  9  -  l/i.        Ö35 


Quod  fi  Threicio  blandius  Orpheo . 
Auditam  moderere  arborib^s  fideiii, 


Non 


1  • 


ex  altera,  parte  Dii  dicuntur  da-  v.  15/97*  Enimvero  Urnen- 
2mt0,  cuius  falutcm  otque  üiq<v  jtis,tui*  nihil  proficies',  nun- 
liunttatera  ab  üß  tanqüam  debi*  quam  eum  in  vitam  revocabis, 
tonn  .cepojfcete,  licet..  Onuiino  Pro  hoc  ornatius  ac  doctius» 
liaec  e  craJüoiibus  «ntiquitatis  Virgilium  Orpheo  tacite  aequi- 
notionibus»  ubiDeoa  facris  tan-  parando:  fi  vcl  Orpheo  fuavius 
quam  imurä'ibus  ad .  quaevis  canas  ,  nunquäm  tarnen  exlan*. 
praeftanda  obligari »  ipAque ,  £  gue  corpus  cantu  tuo  animes. 
quae  übt  a  I>iis  obrigüTent,  rerf-  Aiunt  poetam  refpexifle  cafura 
dendis  victimis  (cf.  II.  7.  17.  et  Orphei,  Eurydicen  fuam  fru- 
il.  17«  50,)- nomine  üio  exfolvi  Ära  rcpetentis,  magnamque  hoc 
exiAiinarent,.  repetenda  efle,  tax  aeque  lugubre  exemplum  ad 
eft  nt  moneam«  Pius  erat  Vir-  confolandum  Virgilium  poetam 
gilius »  votis  pro  Quinctilii  fa-  virn  habere  contendunt..  Quod. 
Jute  nuncupatis.»  .  fed  frjufir**  utrumque  a  re  ipfa  ac  poetae 
Düs  eius.  pietatem  non  remu-  eonfrlio  fatis  alienum  videtux. 
itecantihus  (fere  ut  Catuü.  Nain  Orpheus  cantu  fuo  omni- 
LXXVI«  26.  o  dii  reddite  mi  no  pennoTerat  Deoa  infevos»  ut 
hoc  pro  pittata  mea. )  .  pofi  e-  -  Eurydicen  fuam  in  vitam  rcdu- 
but,  repofcebat  a  Düs,  tanquam  ceret ,  cuius  iterum  amittendne 
mercedcm  pietati  fuae  debitara,  eaufla  unica  erat,  quod  impru- 
falutem  Quinctilii»  quem  iis  dens  refpexijjet*  t.  Virgil.  Ge. » 
non  ita  crediderat  %  non  cum  iu  IV.  49 la  Quod  G.  igitur  Or- 
iinem,  ut  Tibi  eriperetur ,  imo,  pheo  blandius  Virgüius  cecinif- 
ut  falvus  rediret,  precibusDeoa  ht,  dubitandum  non  erat,  quin 
efflngitaverat.  Ita  quidem  pauk  is  Quinctilium  ab  inferis  redu- 
lo  difiicilioremhunc  locum  fatis  cturus  fuifiet,  et»  ut  ferio  aga- 
expeditum  puto.  Alü  frvfiru  roiis»  fi  hoc»  etfi,  alieniQimuni, 
iungiuit  rjf  pofcis,  hoc  fenfu;  poeta  voluiflet,  oronino  totum 
Tu  impatientcr  dolorem  feiern  locum  aliter  adornaiTet.  Fidem 
ac  pius?  pietate,  amore  eius  enim  Orphei  non  arboribns,  fed 
commotus  fruftra  pofcis.  Deos  Diis  inferis  auditam  Tel  potiua 
Quinct*  qui  tarnen  non  ita,  non  exauditam ,  ueque  fanguinem 
ea  conditione,  ut  perpetuo  eiim  imngini  non  rediturum,  fed 
poflideres,  tibi  creditus,  Ted  ad  mortuiun  in  fuperas  auras  Vir- 
tempus tantiuu  tibi  commoda-  gilium  non  reductiuum  dixif* 
tus  fuerit.  Ict.     Imo  vero,  ß  pauilo  exqui- 

fuioröra 


236  Q.    HOEATII    FLACCl 

Non  vanae  redeat  fanguis  imagini, 
Quam  virga  femel  horrida, 

Non 

* 

ütiorem  ornatum  demas,  poeta  ctum  fit,  ut  quidam  imperite 
nihil  amplxus  dioit,  quam,  fan-  volunt.  —  auditam  drbotihus* 
guinera  f.  vitam  cantu  vel  ein*  cnius.tanta  vis  fit,  ut  arboret 
cacilfimo  non  rcddi:  quam  ean-  eam  audiant,  qua  vel  arboret 
flcm  fententiam  ab  Aefchyl.  animentur.  v.  ad  I.  x2,  11. 
Agam.  1026  fqq.  rl  fuvif  }9  —  15,  non  tarnen  fanguis,  quo 
jtV«£ '  hti'  y*v  *fOKf*goty  otvfyot  incalefcat,  animetur  iterum,  Tita 
&*fac<Ti/uo¥  fAtXmw  mT/tut  rit  är  redeat  imagini*  in  inaaginem, 
*x\tY  hyxociJeottv  $**ttf*v  $  iam  umbram  vmnam,  exfanguem» 
habes  propofitam.  Pro  'cantu  corpore  deititutam.  Aiumam, 
cfBcaculimo  docte  ponit  lyram  quaeadijrferosdefeendebqt,  cor* 
Orphei,  vi  (ua  arbores  animan-  pori,  in  quo  antea  fuiflet,  ex- 
tern, acfeeum  trahentem.  Ap*  acte  refpondere  credebant,  adeo» 
prime  huc  facit  Eurip.  Iphig.  ut  et  vulnera ,  quae  corpus  vi- 
A.  1211  fqq.  ubi  IpLigenia,  ri-  yura  accepüTet,  referret  (cf. 
grdum  patris  anhnum  Jäexura,  Virg.  Aen.  VL  494  fqq.  Stat. 
Orphei  cantura  fibi  optat:  */  Theb.  II.  8*  9«)  quae  ideo  di- 
0uv  rif  'Ogplm  ttxov  9  »  *««f »  cebatnr  ä$u\o* ,  fimulacrum, 
Xoyov  ie$J5ttp  Ixjf&wa  mii?  i/uttf-  imago  defuncti ,  et ,  quia  lan- 
r«V  (Mi  *irpHs,  xqTufiv  rt  ro7s  giüne,  carne  et  offibus  h.  cor- 
%oyot<rtr,  ovs  ißovXi/Mf*'  brav?  pore  fuo  deßituta  erat,  imago 
«v  7?\&ov.  Ynde  patet,  prover-  vana ,  umbra.  Qidd.  Faft.  V. 
bii  fere  vim  huic  locutioni  in-  463.  elarpfa  rogi  fiammis  et  in- 
effe.  Iatn  öbferva  omatum  in  anis  hnago,  v.  ad  I.  4*  *6. 
£ngitlis.  Si  vel  bhtndius»  ma-  adde  Hemßerb.  ad  Lucian.  T. 
vius,  dulcius  Orpheo  Thr&Vcio  I.  p.  402.  Vt  igitux  imagini 
&19*  x/y ,  Thracio  fidem  $  fides,  vita  redderetur ,  bnguine  opus 
lyram  modereris  doctc  pro,  pul-  erat ,  quo  ea  iterum  animore- 
fbs.  Nam  quae  cum  arte  qua-  tur.  Hinc  fimguinis  ufns  in 
dam  tractamus,  certis  quibus-  necyomantiis  veterum,  ad  vo- 
0am  legibus  adftricta ,  ea  rege-  cem ,  omninoque  vim  vitalem 
re ,  moderari  dicimnr.  Simiii-  umbris  per  aliquod  tempus  con- 
ter  infra  IV.  3.  1 7»  temperare  ciliandam.  Ducta  vero  haec 
firepUum  teftudinis.  Hinc  otvuf  omnia  de  imagine  f.  rittlkf  ex 
\vf*s  Apollo  alicubi  in  Anal.-  Homeri  Odyflea. 
Br.  audit.  Non  igicur  eft,  po- 
tenter uuUare,  aut  ad  modo»  f.  v.  16— iß.  Mythicä  acce* 
numerofcj    unde  moderari  di-  dlt  exornaiio    vulgaris   fenten- 

tiae: 


CAHMINVM    I-  I-    C.  XXIV*    V.  15-18-       237 

Non  lenis  precihus  fata  recludere, 
Nigro  compulerit  Mercurips  gregi. 

Durum! 


tiaeS    qnae  Tita  perfuncta  eß,  Alias   haec   feveritas    tribiiitut 

quae  femel  loca  infera  intravit.  Diis  inferis,  ad  deckrandaxn  fa- 

De  Mcrcurio  J*/;g0*tycfr£  v*  ad  torum  neceAitatem  et  inunuta* 

I.  10.  iß.   —  quam  virga  caet.  bilitatem.    v.  II.  14«  6.    Reclu- 

quam  Mercurius  femel  ad  infe-  dere  fata  dicunt  efle  pro»  refol- 

ros  deduxit.  —   horrida ,  pro-  vere ,  refciiidere  fatorum  ordi- 

prie  ipfe    Mercurius  eil  horri-  nem;    at»  qua  ratione  fic  dici 

dus,  feverus,   qui  exorali  ne*  poffit,  non  expedinnt.     Scilioec 

quit,  pfopter  fatum  horridum,  ex  ahtiqua  opinione  loca  infera 

immutabile :     tum   ip£a    virga,  munita  atque   claufa  nnguntur 

quae  umbras ,  reverti  conantes,  porta  ferrea  inde  ab  Homer.  II* 

vi  repellit.  —  compulerit,  per-  $.  15.  qua  declaratur,  reditnta 

duxerit,  fed  illud  aptitis  gregi;  inde < ad  fupefos  nou  darL     Iain 

ut  evtuytii  Graecorura.    v.  yil-  qui  vitae  fuae  portionem  fato" 

loif.  ad  Long.  I.  init.  Supra  1. 10*  fibi  datam,  taxiicpi/tthovy  emen- 

*8*   virgaaue  levem  cotrces  au-  fus  eft,   ia  fato  functua  Orcum 

rea  turbam..  —    £r*£i  *d  gre-  petere    dicitur;    cui    eidem    fi 

gern    umbrarum,     ad    reliquas  exinde    reditus  ad  fupera   loca 

umbras.     Eadem  forma  Virgil.  patet,    ut  denuo  vitam  degat, 

Ecl.  II.  50.  gregem  viridi  com-  recte  huic  fata  recludi  dici  pof- 

pellere  hibifco.  —  nigro ,   per-  funt,  et  hactenus  recludere  fata 

petuo  rerum  inferarum  epithe*  interpretari  licet  refcindere,  ad- 

fto.     Caeterum  eandem  Mercu-  iecta  tarnen  ritae  redintegratae 

rii  imaginem  umbrarum  qitafi  notione.      Ad  fenfum  Propert. 

gregem  deducentis  habes  inLu-  IV.  ai.  2.  '  Panditur  ad  nutlas 

cian.  Catapl.  j.  3.  p.  623.  wXam  ianua  nigra  preces. 
fflo*  »vric  olros,   (Mercurius) 

ms    offs9     froXX^V    was   i/uub  v.  19.  20.  Durum  utique  hoc, 

äymv  fitSXkov  ti^.momf  ri.aU  quod  lamentis  tuis  fata  flectere 

miXtov,  *$fowt  avrovs  rjf  faß-  nequeas;  i»itiir  patiencer  te  fer- 

if  atß**.     —  17*  non  lenis  re-  re  decct,  quod  mutare  nequeas  i 

cludere»    docte  ac  graece  pro»  xovß«/  (ptgttr  i$t  ras  xotgterw- 

immitior,     quam    ut    recludat  ■  aas  rv%ois  y    ut    incertus  apud 

piecibus   (in  tertio  cafu)  fata»  Stob,    in    Grot.    Exe.  p.   945. 

qui  preeibus  exorari  neqtiit,  ut  Generali  hoc  inclufit  fententiae, 

recludat  fata.     Exempliun  eius  foUenni  poetarum   roore.     L*~ 

rci  praebet  Lucios.  L  1.  $.  4.  vius  fit,    minuhur,   elevatur; 

)  nana 


*38 


Q.    HORATII    FJLACd 


Durum!     Sed  levius  fit  patientia, 
Quidquid  corrigere  eft  nefas. 


nam  adverfis    ac  trifiibiis    ani-  rigere  ut  Terent.  Adelpli.  4«  7» 

miis  degravatur,    laetis  contra  23.  Ita  vitm,  eft  hominum,  quafi 

eflertur.  —    -patientia ,   patien-  ludas  tefferis ;  ß  id ,  quod  ma- 

ter  feiendo,  quod  nefas  eft,  per  xime  opus  eft  iactu ,  non  cadit  : 

fata  rion  licet  corrigere,  ex  ani-  illud,  quod  forte  ceddit,  id  arte 

mi  noifri  fententia  mutare.   Cor-  ut  corrigas. 


4- 


» • 


LAR. 


C ARMIN VM    IL.  1.    C.  XXV.  339 


CARMEN      XXV 


ARGVMBNTVM. 


Infi 


nßiltat  Horatius  hoc  carmine  Lydiae,  eique  obrepentem 
Jenectutem 9  formae<fuc  adeo9  qua  plurimos  olim  amato- 
res  allexijffet9  iacturam  obiicit.  Qitod  cum  per  fc  fatis 
amarum  eß9  tum  exacerbavit  iüud  poeta9  hunc  ipfum 
eontemtum9  quo  nunc  intet  iuvenes  laboret,  in  commodis 
numerando ,  quae  ei  praeter  opinionem  obiigerint.  Et- 
mim ,  quum  ei  antea  propter  amatorum  ad  domum  eins 
concurfimtium  ßrepitum  nox  infomnis  traducenda  fuif- 
fet9  placidiffima  nunc  eamfrui  püjfe  quiete  ait9  neque  vi 
ad  domum  effringendam  parat a  neque  querula  amantium 
voce  interrupta.  Solebant  nimirum  iuvenes  rioctu  ad 
pueÜarum  aedes  excubare  (&v£$vXe7v9  v.  doctam  Huhnk. 
notam  ad  Tim.  p.  14.5.)  de  duritie  puettae  queri »  quere- 
lis  convicia  admifcere9  vi  deriique  (v.  ad  III.  26.  7») 
aditum ßbi  facere.  —  Tum,  non  amplius  disßmulata 
indignatione9  quam  et  mutatus  orationis  habitus  (inde  a 
v.  Q.)  manifeßat9  ßricto  quaß  gladio  eam  inject atur9 
ac  iure  a  iuvenibus  eam  contemni  pronuntiat9  in  quos 
olim  dura  ac  ßiperba  fuiffet  9  arrogantiamque  ißorum 
viciffim9  aiium  factani*  experturam9  ubi  Ubidinis  aeßu 
domo  fua9  ad  quam  nemo  accedet  amplius9  protrufa  an- 
giportus  pervagari  cogatur.  Compar.  III.  15.  et 
IV.  13. 


AD 


V 


2  4°  ^    HOKATII    FLACCI 

i 

A       D'        L       Y       D       I       A       M. 


X  arcius  iunctas  quatiunt  feneftras 
Ictibus  crebris  iuvenes  protervi, 
Nec  tibi  fomnos  adimunt:     amatque 

Iauua  limen, 

Quae 

t>.  i  /^.    XUro  iam  iccfdic»  Sut.  Achill.  H.  4*5*  "—  P*^- 

Ut   iuvenes    noctu   inte    aedes  Urvi  hoc  ipfo  >    quod ,   exclufi 

tuas  tumttltuenttir,  tibique  mo-  a  tc  infolenrius  fe  gerunt,  fori, 

leftiam  creent,    Salfe  admodum,  bus  tuis  infultant.     Hoc  eniro 

pro  vulgari,  iuvenes  iam  te  he-  magis  appoütum  videtur,  quam 

lagere  incipiunt ,  roro  iam  no^  ut  fit,  cupidi  tui,  amoreta  tu  tun 

ctu  ante  aedes   tuas  verlantur,  expetentes,      etfi    hac    notione 

atqu6  intromitti  cupiiint ,  pul-  alias  occurrit.  Ad  fenium  Ovid. 

ehritudinis  tuae ,   qua  olim  in-  A.  A.  III.  69»   Tempus  etit*  quo 

cendebantur ,   Aore  annis  mar-  ts*  quae  nunc  eoccludis  amantem, 

cefcente.     Parcius,  rarius  qua-  frigidadefertanocte  iacebis  onus ; 

Hunt,  impetunt  ictibus,  plilfant  nec  tua  nocturms  frungetur  iunua 
feneftras.    Poteft  et  efle :  parce»- '  rixis,  fpurfa  nec  invenies  linuna 

Jeviter    admodum,      (ptih/ubjt  mune  rofa.      Claudian.  *in  Eu- 

Xftpty   refrigerato  qitippe  defi-  trop.  I.  92.  de  Laide  anu:  cum 

derio»  pulfant  feneftras,  valva*  ferta  refutat  canities ,  iam  turba 

feneftrarum.   Nam  feneßraeum-  procax,  noctisque  recedit  ambi- 

pliciter  apud  Romanos  usque  ad  tüs,    et  raro  pulfatur  iahuu  ta- 

Neronis  aetatem    etant  apertu-  ctu.     adde    Propert«  I.    16.  5» 

rae,  parietibus  iufertae,  per  quas  Caeterum  hac  fententiae  de  ama- 

dies  intrabat.     Muniri  cao  fole-  torum    infrequentia   elocutione 

bant  valvis  ligneis  maxime  re*  arrogantiam  fimul  ac  faitum  Lyw 

ticulatis;    quibus  invicem  iun-  diae  tangit,  quo  olim  axnatores 

ctis,    et  ipfa  fcncflra  iuncta  e  excluferat.    — -  3.   Continuatir- 

poetioa    loquendi  rarion4   die*  xißonem   poeta:     fecnre    nunc 

potelL     Sic  ripae  fluvii  iungun-  fomno  indulgere  potes ,   nullis 

tur,  ponte  facto;  Liv.  XXI.  45.  aroantium  querelis  ac  clamori- 

Danubius   gelu   concretus   ripas  bus  turbato.     Propert.  II.    15. 

iungit  Plin.  Paneg.  XII.    Flor.  5.  ad  Cyntliiam  ins  profeetam : 

IV*  12.  iß.  faltu  iungere  fojfas  Nulla   neque  ante    tuas  orietur 

rixa 


cARMmvar  1. 1..  c.  xxr.  v.  1  -ß.      341 

Quae  prius  fnultum  facilis  movebat 
Cardines.      Audis  minus  et  minus  iam: 
Me  tuo  longas  pereunte  noctes, 

Lydia,    donnisl 

lüvi* 


rixa  feneftras ,  nee  tibi  clamatam  n.  lege  littorit  crom  {Id.  Ge.  IL 

fomnus  amarus  erit.  —    Amat  44»)  **  iaevas  ftringat  Jute  paU 

iantta  Urnen,    ftegre  £e  a,  limine  mala  cautes.     Idem  Stat.  Theo, 

avelii  patitur,  h.  perpetuo  hin-  IX.   114«    motusque   -per  omnes 

eta  eft  limini,  a  limine  nem  rc-  corpus  Tydei  amat,   ü.  corpus 

cedit »  propter  aroatornm  infre*  fervans*  circumque  fupraque  ver» 

quentianx.       Elegans   hie  ufna  titur,     nt  ipfe  ait.      Sic  focot 

vov  amare,   quem  parum  intel»  amare  Virg.  Ge.  III.  154.  late* 

lexerunt  noa.  muDi  vai  docti.  frrom  amare  Rutil.  Irin.  I.  522* 

Sic  in  Cailim.  op.  XL.-  TfV  ri  nbi  ▼•  Wernsd«      Neque  abfi- 

pUrp/v,  i  fiutertvs  t(ß?kif<T9>  <juae  mite,      quod    in    Theognideie 

amdbat:,  Ik  conjtringebat ,  awete  (Gnom.   Br.  34*  •)   leginir,  3 

-adßrictm  erat  mammis,  peffime  ht\j  Unttf  — •  ri  ij  ti  /u  ou* 

quidam  tyvX*rot  legend  um  pro-  iBitotru  Qtkttt ;  quid  hwito  mi* 

pofuerunt,  obmtente  iam  Toup.  hi  adlxaerts  ?  »  Non  igitnr  fubti- 

Ciir.  pofter.  ad  Theoer.  p.  4»*  lins  anc  affeetatius»  neque  co- 

Ita  qnoque  in  Stat.  Sihr.  II.  3.  mdee  poetam  haec  elocutum  cum 

55.  oblique  pendula  trunoo  in*  quibusdam  -opüiari  licet.     —  5. 

cubatf      atque    umbris  fmuatuf  quae  olim  mukum  facilis    (ita 

amantibus  undas  admodam  tux-  lange)    adiuodum    facilem    fe 

baruat  Iutpp.   Gevartio  feruta»  praebebat  in  movendis,    verfan- 

tur,  Heinfio  rimatur,  MarJdan-  dis  cardinibus,  qttae  alfiduo  ufu 

do  deniqne  tutatur  pro  fi zutat ur  mobiles  habebat  cardin*?,  qua* 

reponentibus.   Sed  falva  res  eft,  adeo  frequentes  olim  amatore* 

et  locus  fic  expediendus :  ünua-  adxnittebar.      Foxte  tarnen  of • 

tur  iimbria'arbor,  ramis  fuper  natius  eft,    h  haec  a  puella  ad 

«quam  demüfis,  qui  adeo  amant,  ianuam  traduet»  cogites ;    nam 

pxope  contingunt  undas;    liine  iuaproprie  eft  facilis,  quae  com* 

fequitnr,    fperai  et  ampUocus;  modam  fe  praebet  amatoribus, 

et  paullo  ante  v.  45.  tu  [altem  quae  üs  facÜe  Tut  copiam  facic : 

deelinU  anm,    h.  uti  ipfe  poeU  tum  ipla  ianua»    quae  facilem 

explicadye  fubiieit,  preme  fron»  accedentibus     aditum    praebet. 

dibus  undam,  quod  eft  ex  imit.  Sic  apud    Iinreu.  Sat,  IV.  65« 

Virg.  Aen*  Vi  »63.  Ititus  ama,  rhombum  portentofee  magnittw 

Q  '  diois 


g^Z  Q«    HORATII    FLACCI 

Invicem  moechos  anus  arrogantes 
Flebis  in  folo  levis  angiportu: 


Tliracio 


diiüs  adferenti  fa$ili  patuerunt  X9^fiuh  P*W  t  ?**  IlXt  *«Ai  tv- 

cardina  va Ivae  imperatoris.  Con-  vu$  xqyu  *(*>§  irpobvpois  vtfoao- 

tt^dijfficilem  forem  dixit  Ovid.  fMtt  vojtuvos9   TgwStts  rlji  äoTJijr 

Am.  I.   6.  2.  ob  ianitorem  dif-  €E\bfjs  *o$y>     laudaruut    iam 

ficilem.     — 6  —  8*    Placet  fibi  alii;    adde  eiusd.  c.  XXVI.  et 

poeta  in  cumulandia,  quae  eius-  Koftri  IH.^io.   5.     Propert»  F. 

,dem  fexe  funt  fententiae,  ima-  16.  23.     Me  m&diae  noctes,  me 

ginibus,  quo  acrius  Lydiae  ani*  fidera  prona  iaceutsem*  frigida- 

mum  pungat»     Vulgare,  rariua  que  Eoo    me   dolet   aura  gelu. 

iam    iuvenes     cantilenam    ante  Caetexum  fuavitas  toti  picturao 

acdes  tnas  iufiituunt ,  qua  ^er-  acoedit  e  diverüs  amatorum  mo. 

vicaciam  tuam  expugnent,  vide  xibua :  his  blanda  voce,  pxecibus, 

quam  egregie  änimaveriu  Forte  fufpirns :  Ulis  contra  vi  aditum 

vis  «liqtia  fubeß  ry  audis>  uon  &bi  parantibui. 
admodum  gravaris,  nonamplius 

vacivas  aures  pracbexe  oportet  v»  9  fq.  Nexus :  Quum  iam 
Cantilenis  iuvenum,  querulavo*  nunc»  forma  tua  aliquant  um 
ce  fldmitti  cupientium.  Pro  hoc  imminuta,  amatoribus  deftftua* 
exquifite  eiusmofji  cantilenae  ria  >  facili  coniectura  aflequi  li- 
particula  adponitur ;  in  qua  ad  cet ,  fore ,  ut  aliquando  >  anus 
per  vicacem  Lydiae  aitimumom»  facta»  ab  iisdera  prorfus  negli- 
nia  praeclare  attemperata.  Me  garis,  nemo  te  expeut;  ut  Ca- 
rito ,  qui  te  perdite  atquc  effli-  tulL  VIII»  14.  At  tu  dolcbis, 
ctim  aroem,  q\ii  totum  me  tibi  cum  ro gaber  is  nulle,-  fc$lrfta% 
addixeriro,  pereunte  nootes*  mtuV  uocte.  Quarito  acerbius  pro 
to  forttua,  quam,  excubante  per.  hoc,  cum  exprobratione  libidinit 
moctcm,  pernoctantem  ante  fo-  eius:  Tu  vicuTun,  ubi  nemo 
re»  tuae ;  iriiungit  enim  notio*  amplius  repeiietur ,  qui  ad  te 
nem  frigoris  y  imbrium ,  quae  recipi  velit ,  discurrens  per  an* 
ei  Lydiae  caiua  pevfercnda  funt.  giportus  viliflimi  fcorti  inftar 
Quo  et  fpectat  epith.  longas,  nitro,  libidine  inccuti,  ample* 
quae  amatori»  morae  impaticn-  xus  iuvenum  aucupaberis»  eo- 
ti,  longiores  videntur.  Epp*  I«  rumque  arrogantiaiu  ac  fafiidium 
1.  20.  ut  nax  longa»  quibusmen-  experieris.  Properu  II K  23.  35. 
titur  amica  diesque  Ipngior»  cf.  Exclufa  in  que  viccm  fajtus  pa- 
Pi-op.  t.  12.  15.  Afclepiadeum  tUre  fuperbos,  et  quae  fecifii, 
Carmen  (  c.  XXIU.  in  Anal.  Dr.  facta  querer is  anus,  quotunicon* 
T.  I.  p.  21$.)  vvi  {***£*  ***  icnde  Afclepiadüo  c.  XVIII. 
<•  (Anal. 


CARMIHVM  L.  X.C.  XXV.    V.  9-12.       245 


Tljracio  bacchaiite  magis  fub  inter- 

Uuiia  veiito 


Cum 


(Anal.  BM.  214.)  *i(t  rtyäf,  proftarent  fcorta.  CatulLLVIIJ. 

•t/x   «XXjyy  /uocprvgouott ,    &*  f*  4*    N**™  in  quadriviis  et  angi* 

vßffga  llvS'tocs    —   rctvru  ***  portis  glitbit  magnanimos  Remi 

&ov<r*     uoi    /uijuj/our    $x    Ifluift  nepotes.  -  cf.  Lucian.   T.  I.    p. 

fr*9*  xort  rtfoBvfots.     Invivem,  60.   ed*  Reis«  — •   in  folo,  mu 

vicillim,    ut  Pro'pert.  1.  L    —  nus    frcquencato,     vel  potius, 

flcbis,  dolebis,  eo  acrius  te  pun-  ipfa  fola,  deferta  ab  amatorib<is.* 

get ,  quo  vehementior  libidiiiis  Perron,  c.  LXXXJ.    lacettt  nun* 

tuae  aeflns  eft;  proiimpÜci,  ex-  amatores  obligat*  noctibus  totis* 

perieris  ( v.  ad  I.  5.   6. )  möe~  *t  derident  foUtudinent  meajn.  '  * 
ehos  arrogantes,  moechorum  ar- 

rogantiam,  te  Tel  moechi  femi-  v.  11  —  15.    Iibidine  exÄiw 

förii  (tit  CaCulL  XXXV IT.  16.  mulata,  incenfa,    ubi  libido  te 

vocat)  h.  abiectüTimi  faftidient.  inradet.     Vide,   quanta  doctri- 

Nam  hos  intelligendo»  eile  vel  na,  quanro  ornata,  quanta.de- 

inde  patet,  quod  .Lydiam  femi-  nique    acrimonia    vulgare   hoo 

tas  et  angiportus  pervagaturam  poeta  elocutus  fit !  Ordo  verbot 

poeta  inducit.     Moechi  iimpli-  rumvidetur:  quum  tibi  amor  et 

eher  furtt    amatores,     turpiori  libido  circa  wcur  faeviet  magig 

fenfu,   ut  faepe  apud  CatuUum.  quam  Tlwaaius  ventus,    qui  fub 

Sic  adulter  I.  36.  19.   —  anus,  mterluttia  baechatur.  v.  Obff. — 

ytytputißT*,  anus  facta.     —10.  Thracius  ventus,  Boreas;   nam 

hvit,  mutato  animo,  quae»  cum  Thracia  ventorura    domicilium 

,olim  arroganter  ac  fuperbe  am«-  Graecis  habita*        Hinc   oivituot 

tores  tractaflet,  fe.  nunc  facilli*  ®gitfxtot   Apollon.  Rh»  I.  Q2o.a 

mam  iisdem  praebet ;  poteft  et-  ©£*/****<  «nwi  Aefchyl.  Agam. 

ittm  effe,  abiecta,  vilis,  nullo  663.    animae    Tluraciae   Nofter-" 

k>co  habita,  quod  viliflirais  ho-  IV.  12.  2.     Threicius  aquiloV. 

minibus  fuicopiam  facere  coge-  13.  3.    Thraces  equi  VaL  FI.  L 

retiiT,  fecutuleia.    Ita  eciam  vo-  614.     cf.  Spanh.  ad  Callim*  H*. 

lebat  Bnrm.  ad  Prop.  I.  4.   9.  in  Dian.  114.    —  bacchante  fub 

Forte    tarnen   magis  adpofitum  interlunia ,  qualia  bacchari  folcr» 

▼idetur ,    n  Icbis  fimpliciter  ac*  qui  impetuofiflimu*  eß  interln- 

cipias,    mobilis,   vaga,    errans  nii  tempore.    Boreas  hacchatus 

per  angipprtum.    Nam  hoc  ipfo  abArcto  Ovid.  Trift.  I.  I2v  39. 

iam  immit  proiectum  eins  pu-  bacclmtum  imbrem  fimiliter  di- 

dorero,  atque  contemtum,  quinn  xit  Valer.  Flacc.  VI.  634»  bac* 

xd  angifojtys  non  niü  viiiüinia  clmtum  tremorem    CUtidian.  in 

-  (Ja                           Eutrop, 


2  44  Q'    HORATU    FJLACCI 

L 

Cum  tibi  llagrans  araor ,     et  libido, 
Quae  folet  mattes  furiare  equorum, 


Saeviet 


Bntrop.  Tl.  97.  mfanienum  Bo$*   £att,  furit.    Aninms  onim  quo- 

-porum  Nofier  ,  HL  4..  30-     SqI-    ounque  modo  graviter  -  aiFectus 

lennius  effc  furere  de  veheroen-    raoveri ,  turbari ,  x\o?fi<F$*t,  et 

tiore  ventorum  flatu.  — —  Inter*    um.    dicitur.       tiinc    tumultus 

lunium  et,    uhiluna  vetui  non    mentis  II.  16.  9*  fr&?  w/Ww- 

apaplius  confpicitux,  neque  dum    Bau,  ut  in  fr.  Pind.  apud  Athen. 

nova  apparet.     Quo«  interlunio*    Xllf*  p.  60 1  * fluctibus  amoris  iVr- 

rym  «ft«  tempeftatibps  plenos  ei    etari  Catull.  UCIV.  97-  cf.  Ti- 

navigantibus  quam  maxim*  me+    bull.  1.5*3.   Recte  adeo  poeta  in* 

tuepdos,  non  folum  peritiae,  ra*    üuios  libidinis  motu*  cum  Boreae 

tio  ,  fed  etiam  vulgi  ufus  inteU    furove  comparat ;  eaderoque  ra- 

ligiti     iuxu    Vcget.    IV.    40.    tionicumdiLectuadhihuity.yä*. 

Macedonii  ep» V.  5.  (Anal.  Br.  III.    viet,quod  utrique,'et  vcnto  et  axti* 

xi2.)  tq  f  HvfoaiXqvw  ixMO  j£l»    mo  commoto  convenit.  Petron« 

luvt*  cwoiov.  jwi*vr*  y$yvQuiw*    c.  XYIL    dolor  faevit  in  proo* 

cum  h.  1.  jContulit  Schneider  Fe-    cordiis,     Eadem  corqparauo  in 

tic  oit.  p.  31.  Caeterum  quam    Senecae  Med.  579.     Nuila  vis 

apte  Lydiae  if*/uMvüf  cum  Borea   flmnmae ,  tumidique  venti  tanta* 

comparetur,  xnoxadv.  15.  decla-    —  quanta,  cum  coniuoo  —  ar- 

rabitur.    —13»  ßagrans  amor,    det  et  odit.     Maxiine  huc  fpe- 

ampris  Äamroa,  aeüus,  turpiori    etat  fragn?«  Ibyci  apud  Athen. 

fenfu.  —  libido,  quae  matres  equo»    XIII.  p.  60 1 .   I/imi  i*  ffut  ot/Jf- 

rßuih  equas,  nobüiori  cuuntiatio-    pUv  nmrdxotrot  m§a»  ra  vwo  er£- 

ne,  furiare,  in  furorem  coniieere    f***s    (pkkymv  &ftti*Uis   Bofieit 

folet,  Jöcte  pro«  qiialis  equarum    afoewv    xatpi  Kvxgtfos   m^uXiatt 

elf,   vehementiflima.     Alias  eft    pmtau   igijutot  .föu/xßniTt.    — . 

yfavs  Huxfüff*,  yeluti  Ariftoph.    lecur  libidinis    federn   habi;um 

Hut.    1025.     Expreiht    autem    fuifle,    ▼.  ad   J.    13.  4.      Di* 

poeta  Gr.  i**o/ufit**tv.    Theoer.    citur  Hlud   vulnerari,   libidino 

II.  49.  K«<  ar«Xw  /ualvorroct  «y*  incenfum.  Anacreon  de  Amor© 
uxft*  neu  Soui  ftnra«,  ubi  v.  1JJ.  aQ>  rottvtt  fi  x*s  p4  rvwrwt 
Intpp.  et  Heyn,  ad  Virg.  Ge.    piaov    tfxotf.     Theoer.  XI.    16. 

III.  2go.  In  furios  agUantur  fywr  VKOxoifftov  tXxos  Kv*fito* 
equae-Ovid.  A.  A.  II.  437.  cf.  Ix  /utyaXou  to  oT  jfwmr*  <r«£# 
Burm.  ad  Anthol.  Lat.  I.  540.  ßiXt/uvov.  Id.  XIII.  71.  X«Xf- 
— *•  Libido  faevit  eiwa  iecur,  in  not  y%f  fr»  d'tof  ifftxg  n/uvem. 
praecordiis,  pro  vulgari,  an!«  Iam  ut  Lydiam,  tauquam  libi- 
ttius  libidUne  irriutus  eil,  -ae*    ^^fi/Hfi^r"!  mulierem  referxet, 

iecur 


CARMINVM    L.  I.    C.  XXV.    V.   15-lff.       245 

Saeviet  circa  fecur  ulcerofum; 

Non  fiue  queftu, 

Laeta 

iecnr  eins  vulneribus  plane  op-    ut   idem  Laber.   ait«    maxime 

pletum,  h.  ulcerofum  dixit.   Ni-  quercubus;   v.  ad  IV.  13.  10« 

liil   amplius.     Nam  ulcus»     ut  Iam  pro  frondeviridi  in  gener© 

vxoxccpftov  FXxof  in  Theocr.  1.  1,  cum  dilectu  poeta  pofuit  hede- 

fimpliciter  de  vulnere    ufurpa-  ram    et   myrtum,     tum    quod 

tur ;  -atque  fic  adhibuit  u  leerrare  iftae  Romanis  in  deliciia  eflent, 

£pp.    I.   iQ.  72.    nulla   neque  maxime     in     compotationibns» 

foedi  adTpectus,  neque  tetri  odo-  tum  quod  follenne  eflet,  puel- 

ris  ratione  habita.    Si  quid  om*  las  iia ,    maxime  myrto ,    com- 

nino  Horatius  voluerit,  putem  parare.     CatnlL  LXIY.  89.  de 

enro    Lydiae   inveteratam,    ne  Ariadne  in   finti   matris    adole- 

cum    fenectute    quidem    extin-  feente,     qualos  Eurotae   progi~ 

etatn  libidinem,  cuius  adeovul-  gnunt  flumina    myrtus.      Idem 

nera  nunquam  coierint»   decla-  LXI.  22.  floridis  relut  ernten* 

rare  h.  ▼.  voluifle.  JWyrtus  Jßa  ramulis,     CypreC» 

V.  i€  fqq.     Non  fine  queßu,  fo    Helenam    aflimilat    Theocr. 

acriter  conquefta,   pro  vulgari,  XVIII.  30.    Verba  vulgari  mo- 

ubi  videris,  animadvertes ,  (ut  do  fieprocederedebebant:  quod 

I.   2.    6.)    tibi  vetalae  puellas  pnbes  hedera  atque  myrto  magis 

teneras  praeferri,  te  anum  con-  gaudeat  quam'  aridis  frondibus« 

temni.       Docta    hoc    allegoria  Sed   docte    alterum  membnun 

poeta   perfecutus   eft:    iuvenes  nova    fententia    inUruxit    poe* 

nimirum  frondibus  recentibus,  ta.     Quod  fraudi  fuit  Intpp.  ut 

florentibus  magis  delecuri,quam  in    concilianda  oratione    fenfu- 

aridis ,  illas  in  deliciis  habere,  que  coriftituendo  admodum  tur- 

has  abiieere.     Scilicet  aetas  in-  barent ;    Baxtero ,    gaudeat  vi" 
venilis,  qnze membris viget  prae-  rrenti    ed.     atque    myrto    magis 

viridanttbus ,     ut  Laberius    ait,  quam  pulla  edera  atque  myrto, ; 

comparatur  arboribus,  fucciple-  aliis   edera  vbrenti  gaudeat  rna» 

nis,  frondentibus ,  adfpectu  lae-  gis,  atque  (quam)  -pulla  myrto% 

tis;   hinc  SoiXkttv,  r.9/utft ,  (ut  inngentibus.       Iam   de    verbit 

Anacr.JLXn.11.    t$t  rw  p/Xijr  videamus.  Pubes  laeta  adfpectu» 

ywot?xoc9  xOfx*ti%  ri$ti\tt  \x/u~  iregetae  aetatis,  (ßaitf*,  (MnaGdc 

ittt)  et  Latinis  virere  (ut  I.  9.  XVII.  1.  Anal.  Br.  1. 193.)  laeta 

17«  IV.  13.  6.   V.  13.  4.)  et  ora  iuventae  Valer.  Tl.  VII.  5 1 2. 

aliae  loquendi    formae  duetaer  laeta  iuventas  Virg.  Ge.  III.  63. 

fentlis  contra  aridis,  qua»  vetu-  memhrorum  laethia  Stat.  Theb. 

ftas    amplexu   annorum  erneut,  VI.  57 1.   72.      Poflit  et  laeta 

Q  3  £««- 


» , 


246  Q.    HOU.ATII    FJ.ACCI 

r 

Laeta  quod  pubes  hedera  vireati 
Gaudeat  pulla  magis  atqrie  myrto: 
Axid&s  frondes  Hienüs  fodali 

Dedicet  Euro, 

«  • 

•  <£tu<Uat   copia  poetica   dictum  45*  )•  ™*  ^  */**'  SctXktis  iw*~ 

videri,    pro  laetetur,  vel   gau«  Xov  Xfo'"»     niffptrau  y«j>  i'Jif. 

deat.    Sed  prior  ratio  magis  ap-  cf.  Flaut.  Aul.  II.  4.   iß«    — 

polira  videtur.  —  liedera  virens,  decket  Euro ,    ventos  eas  diri- 

mtoos  £owr  Theoer.  XXVI.  r  4*  pere  Unat,    eas  non  curet ,    ab- 

h.  attyvXkos.  — —  myrtus  et  ip(a  iiciat.       Nam ,     quae    abiieiun- 

a«$«Xjj»"  pulla,  f.  puili  coloris  tut ,    venu»  ea  dari »    permitti 

dicittir ,    vel  omnino  ad  nigrae  dieuntuv.  Efirip.  Baccli.  350.  de 

myrti  genus  declarandum»     v.  corona   deripieuda:    xai   crit*- 

Plin.  XV.  37-  vel,    quod  nom-  par    ivi/usts  xou  dvibXeuai  /uf- 

rtxdrsgn  videtur,     ad  frondes  $ts.     Traductum    inde    ad   res 

et  folia  receus  exclu(a  referen-  odiofas»  triftes»  quarttm  memo* 

dum»    quae  fiifci  funt  coloris«  xiam    ex    animo  eiieirnus;     de 

ut  adeo  froiidem  myrti  tenerri-  quo    raox    ad  XXVI.  2.     Pro 

man),  oixxkovs  /uvfrovs,  (Meleag.  darc ,     exguiutins  eft  dedicare* 

CV>  1.  in  Anal.  Br.  I.  30.  adde  nrbitrio  alicuhis»  h.  1.  venti  lu- 

Anacr.  IV*  1.)  declaraverit.  —  dibrio permittere ; (Virg.  donare* 

19.   20.    aridas   contra  frondes  Aen.   IX.    13.  et  nubibus»irrita 

abiieiat,  h.  vetulas  fpernat.  Ge-  (roandata)  donajui^)  et  pnb  ven- 

ncraliter  poeta  extulit,  quod  h.v  tis  univerfis  eft  Eurus  (v.Obff.) 

1,  ad  Lydiam  folom  referrt  de«  ut  rapidior ;   qui  Hienüs  foda- 

bet,  ftfcontcmnatiuveiitus.  Per  lis  audit,  quod  flatus  eius  hie- 

aridat  fronifes    fenectutem    de-  me    eft    vehenieutior ,      acrior. 

clarari,  paulo  ante  monui.    Ap-  Hibernos  Euri  flatus  dixit  Virg. 

'    ponam    nunc    Aefchyl.    Agara.  Ge.  II.   339.     Omnino  fodali- 

79.  eiusdem  plane  coloris:    ra  tium  (fere  ut  fororium  vineu« 

}\v*t$yv$»v »  (fvWoifos  ti^ti  lum.   v.  ad  I.  24.  9.)  iis  rebus 

x*Tax*g<pojui)Hit9    rpinoias  adßgnant  poetae»    quae  mutuo 

'  (tiv  oiovs  artixu,    Senectus  de-  quodam    nexu    invicem  iuneta 

crepita,  foliis   iam  exarefcentU  funt»  quae  moribus,  aetate,  lo- 

hus,  tripes  fere  inambulat,  uti  co,  ac  tempore  inter  fe  conve- 

optime  Schütz,     adde  Macedo-  munt«     Sic  Zephyri  veris  conti- 

nii  (Anal.  Br.  III.  p.  115.)  c.  tes   dieuntur   IV.   12.  2.     <pi§» 

XVI.   7.  8»    •'  Ü  f*hp  $*M*  fluyi  ixtros  irocipi  Homer.  H. 

$(7K*s  h  $tkfr  fvv  i'  }p*p*Y$iff,  Mevc.  31.  ffonos  vtirpTQS  Irou- 

yjjpuos  *v%/utigm   xaptpo/uivn    £j-  fos  Iulian.  c,  IV.  (Anal.  Br.  II, 

^ffi.     quod  elt  ex  imitatione  Ar-  494.)    crater,     Feneris  fodalis 

.    «hiiöchi  XXVII.  ( Anah  Br.  I.  III.  iß.  6.  ubi  plura  vide. 


• 

CARMINVM   t.  I.    C.  XXVI.  S^J 


CARMEN      XXVI. 

s 

\ 

T/s  ,  '     - 

V  envßiffimum  hoc  Carmen  in  Aetii  Lamiae,  nobilijjima 
et  antiquißima  gente  orti  (III.  17.  1.)  rebus qiie  CaiUa- 
brico  hello  geßis  clarijfimi  verfatur  laudibus.  Tractatio 
huius  argumenti  nti  ßmplicijjima9  ita  eß  et  exquißtijjt- 
ma.  Poeta  nimirum  in  Mufarum  confortio  caeterarum 
rernm*  quae  animum  adßigant  ac  perturbent ,  curam  a 
fc  alienam  putare9  feque9  ßudiis  poeticis  vacantem  nihil 
nunc  antiifuivs  höhere  profitetiir,  quam  Lamiae  lau  des 
celebrare.  Ouas  quidem  dum  ipfe  non  exfequitur9  fei 
Mußs  canendas  delegat9  fplendidijjlmo  Lamiam  conde* 
eorat  clogio,  dignum*  quem  ipfae  Mufae  extollant,  iudi~ 
candö.  Ac  in  -hoc  facillima  argumenti  defcriptione  in» 
terpretes  tantum  jmlveris  in  fumma  carminis  conßituen* 
da  commoviffe9  tantasque  argutias,  dum  reconditiora 
qnaerercnt,  ipß  carmini  intuliffe9  eß  utique,  quod  mirerism 
Sunt,  qui  poetam  urbanijfvma  coifuerßone  hortari  atque 
eompeüere  voluiffe  Lamiam,  ut  curat,  quibus  fuper  Teri- 
datis ,  regnique  Parlhici  fortnna  mire  cruciaretur ,  abii- 
ceret9  atque  in  Mufarum  confuetudine  fotatium  quaereret : 
quaeCrrtquii  a  Iani  viaxime  exornata  eß  fententia :  funt 
vero  etiam9  qui  carmini  ampliori,  quod  temporis  iniuria 
iiiterciderit  9  hocce  tanquam  prooemio  pxaelufum  spoß 
Sanadonum  exißiment.  Ac  ißis  quidem  fraudem  fecijfe 
videntur  vv.  4.-6.    qui  unice  ad  animum  in  aliorum 

Q  4.  timore 


24S  <J-    HORATII    FLACCI 

timore  ac  ihetu  fecumm  ulterius  declarandum  a  poeta 

adiecti  funt.     ( Similem  exprnationem  ab  Intpp.  minus 

recte  pxpoßtam  hohes  I.  ig.  io.)     Atque  frunc*,   quo 

alii  anguntur ,    metum  docte  poeta  illvßri  aetatis  fuae 

Teridatis  deßgnat  exemplo.      Öz«,   cum  regmim,  expulfo 

a populo  fuö  Pkraate,  recepijjet,  mox  liuntio  de  Phraate 

cum  maximis  Scytharum  copiis  redUum  parante,  acce^ 

ptOy     non  potuit,     quin  maximum  haec  res  ei  tmro- 

rem   iniiceret.    '     hicidU  vero   in   a.    f.    DCCXXX. 

ad  quem  omnino  hoc  Carmen  referendum  videtur;    et- 

ß    pleriqu*  poß  Matfonf  a.    V.    DCCXXXI.    Ä.    c. 

natalern  ßatuant,     prava\     ut  mihi  quidem  videtur, 

inherpretatione  w.  £.  5'   quos  de  Homartis  accipiunt, 

inducti:  quippe  regern  Scytharum  metuentibus,  lu  ne9  ß 

Tcridatem  in  regnum  reßituere  condrentur ,  ßbimet  ipßs 

a  Scytharum  rege,  tum  Phraate  Jaciente ,  pericuium  ar~ 

tejferent.   v.  Not.     li  vero,   qui  altervus  carmiuis,  quo 

latius  Lamiaß  laudes  perfecutusßt  Horatius,  hoc  prooe- 

mium  faciuttf,    quantum  in  eiusmodi  argumento  lyrica 

ratio  a  pedeßri  diffcrat,  plane  fe  nefcire  fatentuf. 


DE 


CARMI^VM    £.  I.    C.  XXVI.    V.   1.  2.        249 

DE        AELIO        LA    MI   A.  ' 


JYlufis  amicus,     triftitiam  et  metus 
Tradam  protervis  in  mare  Cretictun  / 

Fortare 

v.  i.  t.    Mufts  amicus»  $U  XXIII,  in  Virg.  LI.  fubCrerheo, 

Xw  MofoxfS,  tit  Theoer.  £  95,  Mufis  amico/  Horatiura  inteüigi 

Id.  tot.  6.     (Rciam  hvl*  Mo/»  y  alebat,  hoc  ipfo  forte  looo  in« 

aotts  ¥(ox*  xt<pi'kxflL&Qv   appeln  duetu*.  —  triftitiam  .  .  .  ven~  - 

lat:    et  Epigr.  19.  4.    J  $»'pu*  tis,  huic  uni  Vei  inten tus ,  cae- 

«<  Motz?*'  **<  0  A«X<0*  iymntvf  terarum    reimra    curam    a   m# 

*A*oXX»r,   adieeta  ratione,    a*  alienam  puto;  nam  vatem  egre- 

$/u/ut\is  rtytiro  xqxttfyios  ftrtu  gium    anxietate    carens   animus 

rt  itot*7v   irgos  Xvgotv  r    ottifaty,  facti,  (luven,  VTI.  57f)  eins«- 

uti    fere  Virg.   Aen.  IX.  774.  que  carmina  laetum  funt  opus 

amicum  Crethea  Mufis,  Crethea  et  -pacem  mentis  habere  volunt, 

JVIu forum  comitem  cui  carnuna  Ovid.  Trift.  V.  12,     S}c  curis 

fenvper  et  citharae  cordi,    nume-  expeditis  Lalagen  cantat  I.  22. 

rosque  intenderc  nervis.    Scilicet  1 1 ,     Pro  curis  oronino  eft  tri* 

arnari  dieuntur  a  Diis ,  qui  vel  fiitia,  et  metus»  foilicitndo  fti- 

corporis  dotibus ,  tanquam  fbr-  turi ,    malorum  impandentium. 

mae  ptilchritudine  (y.  Heynii  —  2.  Ventis  e  poetica  ratione 

Antiqu.  AufT.  T.  I,  p.   35.  et  tradi  dictintur ,  quorom  memo« 

ad  Apollod.  I.  7.  5.)  virinm  ro-  riam,  abolitam  cirpimus    (man* 

bore,   caet,  vel  animi  dotibus,  demusne-Noti flabris,  quoseunqu* 

vel  alia  quaeunque  re,  cui  feli-  timores   pertuiimus?    Claudian* 

citatis  notio  vulgo  fubieeta  eft»  de  B,  Get.  205.    «XX*  avtfmet 

pbtentia    puta,     atque  divitiis  Snqjvuv  tyurXax/jyy  Apollon.  Rh. 

( v.  ad  I.  31.  13.)  caetera  ho«  I,  1535.  adde  Theoer.  xß.  \6j. 

rninibtis  praeftanr.     H.  L   Ho*  Otull.  LXIV.  59.  etXXX.  10.) 

ratiui  non  in  genere  fe  Mufa-  qnae  negliguntur,  et  quidem  in 

rum  aroieum,  h.ftuaüs  poeticis  mandatis  aut  piecibus,  Homer, 

deditum  profitetur ,   Ted  eft  po-  Od.  -fr,  409,     Virg.  Aen.    IX. 

tius  ftrietiori  fenfu:  ego  carmi-  313.     TibuU.  I,    5c   35.     Ca- 

niinLamiamJpatigendointcntus,  tull.  LXIV.  142.  denique,  qua« 

vacaturus;  nihil  amplius.    Hoc  aut  nihili  pehdimus  (tanquam 

enim  volitnt  feqq.       Caeterum  aridas  frondes  I,  25.  extr.    Eu- 

Orrerius  in  Epp.  ad  filium  ep.  rip.   Troad.  419.    xxt  ao*  oW- 

q  5  * 


250  <£•    HQKATU   FLACCI 

Portare  ventis ;   ,  quis"  fub  Arcto 
Rex  gelidae  metuatur  orae, 


Quid 


ätf  _  dvijuots  (pigtarSut  **$*ft-  ille  rex  Arctoae  iregioni*  fit,  et  a 

fw/ut,   h.  pu/ftvos  tjyov/uou)  aut  quo  maxime  metueretur,     per 

oxniiino  tanquam  moleüa  atque  epexegefin  ab  Horatio  adiectum 

iniucunda  a  nobis  abefle  v«lu-  puta ,    quid   Teridatem  terreat  .* 

mus,  ut  h.  1.  eura*.    Anacr.  Fr.  pervulgatiüiraa  poetarum  ratio* 

Z.g.  i/tiSv  (pptviiir  fih  otvgocts  (ff-  ne.      Sic  ftatim  in  Virg.  Aen. 

ctiv  iJWxoc  Xvffets.      Quae  eadem  init.  quo  numine  laefoy  quidvm 

haud    abümili  ratione  in  xnare  dolens  regina  deum  caet.  (quan- 

abiici  dicuntiir  poetis.     Eurip.  quam    et  ibi  ante  Heyn,  mire 

Ilerc,  Für.    651.    yy$*s    /uuew*  turbatum  f uit  ab  Intpp.J  et  cen- 

k*t*  xvfiirm  y  tyfQi-     Vtram-  ties  alibi.     Erat  adeo  rex  Scy- 

que  forniam  coninnxit  h.  1.  poe-  tharum,    qui  maximo  auxilio 

ta ,    plane  ut  Tlieocr.  1.  1.    r*  (Iuitin.  XLII.  5.)  Phraatero,  ex- 

i*  tit  vy§ov    <jfxero  **/**  *votn  pulfo Teridate  in  Parthonun  rc- 

?;£*<?'  ivipoto.  —  protervis  >  la-  gnum  vellituturus  erat.     Vide- 

feiy  ientibus ,  patulantibus  (L11-  tur  adeo  hoc  Carmen  tum  a.  poe* 

cret.  VI.    110.)  adeoque  rapi-  -ta  feriptum,    quum  fama  per- 

dis,  vehenieutibus.     Sic  Aquilo  crebrefeeret ,    Phraatero  a  Scy- 

impotens  III,  50.  3.    protervus  tliis  adiutuni  iri:  non  vero  poft 

Africus  V.   16.  22.   venti  iniu-  Teridatis  dem  uro  fugaro.  v.  Ar- 

riofi  V.  i7{  55«  —  tradam  por-  gum.    Mire  vero  in  expediendo 

tare,  notö  graeeifmo,  pro,  tra«  h.  1,    fe  torferunt  Intpp.    aliis 

do  portandos ,  (pifti*  iwfft*.  —  iungentibus :  quis  rex  metuatur 

marts  Creticum  pro  quovis.  .  fub  Arcto,  li.  quis  potentülimus 

nunc    fit  in   terris  borealibus : 

v.  5  —  6.  Vnlce,  maxime  /<?-  quod  a    confilio  poetae    quam 

furus,  nihil  prorfus  ad  me  per-  maxime  alienum  videtur ;  item : 

tinere    exiftimans   de    quo   alii  quis   rex    fub  Arcto    metuatur 

folliciti  lint.      Pro  hoc  infigne*  gelidae  orae,    h.  a  gelida  ort, 

aetatis  ftiae  cxemplum  affert.  —  ut  ad  bclla  gentium  borealium 

quts,  graece,  a  quibus  rex  geli*  aut  inter  fe  aut  cum   finitimis 

daa  orae  fub  Arcto  iaceutis,  orae,  gefta-  referatur :    quo  fere  incli- 

plagae  Arctoae  f.  borealis,  rex  nat  Maffon  p.  274.  partim  con- 

$cy  tharum  metuatur,  nempe  a  cimia   OTatione  (rex  fub  Arcto 

,  Teridate,  timente,   ne  is  Phraa-  h.  Arctoae  orae    metuitur  gcli- 

tem  in  regnum  reduceret.    Iam  dae  f.  Arctoae  orae)  et  obfeura 

ne  iueertum  relinqueretur,  quis ,  fenteutia:    tum    moleftum    eil. 

direr- 


t 


CARMINVM   £.  I.    C.  XXVI.    ▼.  3-8.        *&1 

» 
« 

Quid  Teridaten  terreat,     unice 
Secunj§i     O,     quae  fontibus  integris 
Gaude$,     apricos  necte  flores, 
*Necte.jneo  Lamiae  coronam» 

Pimplev 


direrfos  hie  metus  a  poeta  ex-  fonbss  recludere  (Virg.  Gc.  II. 

pofito*  fiatuere.     Ad  fententiam  175.)    inte  gros  Jontes  accederm 

faciunt  Theognidea  741*  *r/y»-  (Liieret.  I.  925.)  puro  de  fönte 

M"t    X*^****    t****  *Kknkoia$  bibere;  (Proper t,  III.  1.  4.)  tili 

Myoms ,    /uffiiv  ruv  lAi$a>v  ttt-  contra  ii,    qui  polt  alios  idem 

iiotss  iroXtßMV.  argumentum  traetant,  exeodem 

fe  fönte  haurire  dieunt.     Pro« 

v.  6  fqq.  Nexus :  Maus  ami-  pert.  III.  2.  5.  adtnoram  fenti* 

cus    Lamiam    mihi    canendum  bus  ora9  unde  pater  fitütns  En- 

fiunam.      Sed  auguftiori  fpecie  nists  ante  bibit.      Horatius  igi- 

ipfam    Muüim    invocat*     quae  tur»  qui  prineeps  Aeoliam  car- 

cum  canat :    quo  fimul  contine-  men  ad  Italos  modas  deduxiffet, 

tur    fpiendidiilimum    elogiuxn,  (III.  50ri3.)  lyricam  adeo  Grae- 

Lairuam    dignum     declarando,  corum  poelin  Romanis  nuxnerit 
quem  Mufae  pöfteritari  tradant.  *  primum  a  fe  redditaro  apte  per 

Pimplet,    Ht/u*'kyti    Mufa,     a  Mufam   integris    fontibus  gau- 

Pinrpln,  velPimpleaionteThra-  den  um  declarat,  «emitarus  Lin 

«iae,   Muhsfacro;  cum  dilcctu  «et.  I.  9*5»  iuvat  inte  gros  «c- 

forte  propter  fönte«  facros»  qui«  cederä  fönt  es  t  ütque  haurire,  in- 

bus  gaudet,  — —  dulcis  ad  can-  vatque  vovos   deeerpere  ßores* 

tum  refer,    jjtvMJs  (Hom.  IL.  Eandem  feuteutiam  mox  clarius 

in    Lunam     2.)     (u7u<p$oyy*$  exponit  per  fides  novas ,  elfte* 

(Pind.  OL  6.  36.  et  al.j  »ottou  ctrum  Lefbium.     Conferant  in* 

/wX/xq^mtoj  Piud.  Ifüun.  2.  46,  fuper   amoenwris  indolis  iure- 

fuXtyiovnot  Id.  Nem.   11.   »3.  nes  Propertii  de  fuis  ad  Graeca 

— —    quae  gaudes,    amas  fontes  exempla  formatis  ele^is  (III.  1. 

integros,  intactos,  puros.     Poe*  3  fqq.)  et  Manila   de  Aiirono- 

tae  uimiruro,  qui  omnino»  opus  miconun  avgumento ,   a  fe  pri- 

aliquod  aggreHI,    Mufarum  fe  roum  intcr  Romanos  expofito, 

fönte  proluifle  (Per f.  Prol.  1.)  ümiliimi      coloris      locutiones. 

dieunt,    ubi  norum  argunieu-  —  7.    Celebra  Lamiam  meuni. 

tum  verftbus  explicant,  rcl  no.  Sollcnn is  eft  haec  poetaruxn  in* 

Tum    poefeos   genus  a  nemine  primis  Graccis  Irequenuta  ima* 

hactenu»     oecupatnm    tentnnc,  £0,  qua  eumfibipeetae  oarminl 

intenti 


v 


1252  Q.    HORATII    FLACCI 

.  Pimplei  dulde:     nil  fine  te  mei 
Pdflunt  hoiiores:     hunc  fidibus  novis, 
Hunc  Lef  bio  factare  plectro, 
Tecjue  tuasque  decet  forores. 

t 

intenti  (T,  7.7,  Epp,  IT,  2.96.)        v,  9— ri2.  fine  te  ▼.  I.  x". 

tumalüs,  quos  carmine  extoU  32  fqq.     —10.   Honores,  car« 

liint,  ferta  innectere  dicuntur.  mina,  encomia»  exquinto  vocabu- 

6ic    uvfh*  vjmwv    Pind.  Ol.  £.  li  ufu.    Sic  t^cum  ukvrm  Pind. 

74.  ffrttpdvufiut  Id.  Pyth.  #/3.  9.  Ncm.  $.  24.  et  £  46.  utie/Mt  ifa 

$tyur  rrtipavwe  Nem.   £    113.  spu)Jjs  Ol.  1«. 1 3.  et  ytpxf**  Ifthm. 

ul>i  fimiliter  Mufae  hoc  officium  9.  1 36.  xoff'juuf  w*  Ion  in  Om- 

,    inituictum  videas,  et  Ol.  tf.  i47-  phale,  apud  Athen.  XIV*.  p.  634* 

mvfpietv  *i%fAtiTUi9i  nfklxtiv  irei-  Sic  Nofter  A.  P.  1 20.  Achillem  ho- 

xt\ov  Zfiyovy  quem  locum  noftro  noratum  (non  Homereum  c  BentL 

ndmovit    Valken.     ad     Hippoi.  coni.)  dixit,  ovHOjufffos  t&ts- 

Eurip.  ▼.   73.     Sap^ho  c.  XI.  /uuxt  —  otvrot/  ituvnv  oftmvutt 

(Anal.  Br.  I.  57,)  ov  y«f  wtil«  aprroiv,  ut  Pindar,  Ifthm.  i.  63. 

#«f  ^0 Jw  reu?  Ix  Tli»gl*s>  et  inde  de  Aiace,  —  niAi'Z  -poffunt,  nul- 

Antipat.  Sid.    c.  L XX.  (Anal,  lam  vim  habent  ad  celebritatem 

Br.  II.    25.)    de  Sappho:     «t  cuipiam   conciliandam ,    ut  ali- 

pfr*  Uttb*  fnXtK   tUtfwov  IL*-  quis  inclarefcat.     cf.  Virg.  Aen. 

fti»9  erttpotvw.    Claudian.  in  Se-  IX.  446.    —  fides  novae9    de 

ren.  2.    Pierio  meritam  ferto  r«-  novo  carminis  genere,   a  Grae- 

dimire  coronanu     Caeterum  Da-  eis    ad  Romanos  a  fe  primnm 

cer,  et  Sanad.  vel  folo  Luaretii  tradueto.       Hinc    et    jjlectrum 

loco  abfterreri  debebant,    quo  Lefoium   rocat,     quo    Alcaeus 

minies  Horatio  yitio  verterentt  olim  lyram  percuflUTet,  Lefboum 

quod  fontibus  flores  fubiccerit:  barbhon  I.  1.  34.    cf.  I.  32.  5. 

11t  taceam,  conftanter  fere  flo-  —  Jacrare,  memoriae  hominura 

rum  abundantiam   ad  fontes  a  confecrare,  tradere,  v/urois  Af«> 

poetis  poni  folere.     Claudianus  ( Mufarum)  Mottu,  (Pind.  Ihm.  9« 

certe  hunc  locum  dignum  ha-  132J  h.canere.  Stat.Silv.IV.  7. 

buit,    quem«   iisdem  coloribus  7»,  Si tuascantu Lotio facraviPin* 

fervatis ,    *  totum    adumbraret»  dare9  Thebas.  Vide,  quot  modtfl 

Laude*  Seren.  3  fqq.     ViU  j)u~.  carmen,  et  aliquem  tariere  vaxia» 

tos  domum,  —  fi  ßoribus  (car-  verit.  Nam  eft  v.  1.   Mufisami- 

minc)  ornes  reginae  regina  (Cal-  cus »  v.  6.  fontes  integri,  V.  7. 

liope)  comam?  —  aeterno  quos  nectere  flores,    coronam,  v.  10. 

veris  hanore  rubentes  Jons  Aga»  honores,     denique,    fidibus  et 

nipjtea  Pormefius  educat  unda.  jflectro  aliquem  facrare, 

CAR- 


CARMINVM  X.  I.    C  XXVII.  053 


C    A    R    M    M    JV      XXVI L 

JtRGrMENTrjtf. 

JLttvt  huius  carminis  argumentum!  in  convivii*  cid  flipp* 
ratius .  iHtprfuiffet  %  defcriptione.  verfatur ,  iüudque  ita 
repraefentavit  pbeta,  ut  cor  am  nobis  omnia  peragi  vi» 
deantun  Qüum  in  eo  convivae^  vino  largiiis  haufio 
incenji  ad  rixandum  ac  tumiikuandum  confvrrexijfent, 
Horatius ,  magißri  tibendi  perfonam  fumens  »  intempe* 
rantiam  atque  infolentiarri  eerurh  caßigat,  eosque  ad 
faniorem  metitem  revocare  findet*  Vt  igitur  iocis  ae 
rifui,  quae  magis  convivii  Mlaritatem  decerenti  locum 
iterum  facerett  excitatus  ad  bibendum  unutn  e  Jodalibus 
ad  amieae  nomen  prodendutn  hortatür*  lue  vero  tergi* 
verfari?  Horatius  contra  injlare,  aliterque  fe  bibi(untm 
negaref  ac,  qußf acutus  cum  permoveret,  nomen  puctiaa 
non  evulgaturum,  potticeri*  Amores  fic  fuos  conjf&ßum 
miferatur  pacta*  puellaeque  animum  meretricium  acriUr 
perfiringit*  '  EJocutio  carminis  admödum  vivida>  do~ 
ctrina  haud  vulgaris ,  quaeque  exemplum  graecutn »  quod 
poeta  fecutus  fit ,  haud  ambigue  prodit*  Similis  colorif 
kfi  Jnacr.  LVIL  7.  ä'p  Sarg,  (tt/V&v)  p.i[%*&  ovrca 
vetrciyca  t$  xaAäAjjt«  SxvSatifr  Ttocriv  ir&q  ohtd  /ueAe- 
Tw/*ev,  dKKi  koiKoIc  viroirtvonec  iv  ipvötc.  Et  Theogni- 
dei  w.  485  fqq.  v fiele  $'  tv  p.v$£<r§t  <xotq&  RgifT^ 
pxvcmec ,  aXXriXtoV  iqälac  &}y  xire(ru7töpevoi  >  ig  ro  pi- 
co* .  (pwevvrec  op£e  e vi  Kai  <rvv  Sw&ffi  *  %  WW  evf*-{ 

AD 


254  •      £*    HOÄATU    FLACCI      ' 

ÄD         S    O     D     A     L     £     $. 

t 
•    '.'       *     >  ''     ■     —  I        -~-  -~  •> 

JNatic  in  ufum  laetitiae  fcyplüs 
Pugnare ,     Thracum  eft :     tollite  barbarum  . 
Morern,     verecundumque  ßacclium 
Sanguineis  pioliibete  rikis. 

Viiio 


•    v.   i  fqq*      Convivium   vos  Athen.  "X  p.  427-  «eutiqnam 

agere    decet   liilare ,    ad   rifun*  yero  a  p6\an.di  certamine ,  aut 

iocosqiie    compolitum ;      Tlira-  rixandi  libidine,   quae  in  eoruiu 

cnm  eft,    inter    compotationes  *  conviviis    obtinuevitj     eornm 

turaultuari  ac  rixari«     Pro  vül-  compotationes   noxx  niß  pugnis 

gari  i^itur :     ne  tumiiltuemiiu  fiiiiri  folebanc  A  Seat.  Theb.   IT. 

intcr  potaudum ,   doctius    erat»  85I    Qgygli  fi  quando  adßavit 

ne  Tinacia  imitemimi  convivia,  Iacthi  faeyus  ödofi , '  tunc  fax* 

et  pro  hoc,  more,  qui  ^Thracum  manu  tunc  pocula  vulchrum  fpar- 

conviviis  fere  proprius  oft,   lau-  gere.      cf.  I.    iß-   9«  t   D©  cer- 

dato;    ne  pugnate  fcyphis ,  bar?  tatione  f.  proreoaüone  quoim« 

baro   Tlrracuro   more..   Erraut  nus  cumDorv.  adChar.  p.  413, 

adeo    qoi  vere    fcyphis  in  itto  capere    liceat,     vetat*    omnino 

conrivio     depugnatum     Fuifle  fentemianun  nexns,    totiusque 

contendunt.  —    Natu,    facus,  carminis  ratio t  ttinvne  prob6ri 

forroaris,  ut  Martial.  XIV.  102.  quidem  poteft,  eiusmodi  certa- 

jiccipe  rton  vili  calices  de  -pul-  mina  Thracibus  uütata  fuifle.  — 

vete  ytatos*     cf.  III.  £1.  1.  — —  Scyphus,  ut  cantharus,  proprium 

in  ufum  laetitiae ,    qui  laetitiae  Bacclii  poculum.     Val.   II.  II. 

inferviont,  ad  exhilarandos  ani-  272.    et  factr  ut '  referat  Dac* 

mos    inventis    {n^rrjo   jutvris  chum  fcyphus.     —  3*  4.    P)o- 

tv(f>£oavv9f(  Xenophaues  in  Stc/ph.  hibete,  arcete  Bacchum  rixis%    a 

poef.  ph.  p.  38*  )t   ü*   adeo  uti  rixis  fanguineis  •  ne  confundite 

son  decet  in  convivio  pro  armi*  (v.  I.   17.   £3»}    ne  immifeetc 

Kvro<rxt}iQjf9  qui  Tfuacum  mos  rixas    Baccho »      cpmpotationi, 

eft,     Ciim  eiiim  lu'meracius  bi-  quam  qutcram  efle  decet:  *«/- 

b«rcut  (  nnde  0f>/ije*Vv  S-ev»)*-  x*xv  $<&**  <ruptfF6f$ov  Pind.  Nem. 

*nv  xoety,  ngoftojiv  dietam  ptita,  5.  114«    ^rü   compotatione  igi- 

quod    efleut    **f*f0;rfr*4.     v.  Cur  vereeunda,     ad  modeftiam 

com« 


CARMINVM    X.  I.    C.,  XXVII»   V,   1-8-       255 

V 

Vino  et  lucernis  Medus  acinaces 
Lmmane  quantum  discrepat!     impium 
Leijite  clamorem,     fodales, 
Et  cubito  remanete  preffo. 

*         Vultis 


cornpofita,  tranquilla  doctius  eft  multuan dum    aßiirgite.      rema- 

Bacchus  verecundus,  qui  rixas  riete,      mancte    cubita    finiitro 

odit,    appofito  epitheto.     Sen-  (Ovid.  Met.  IX.  577.)  prejjo» 

fui  adeo  totius  loci :    rixae  (an-  pulvillis  impreflb,  innixo;    ex 

guineae  cruentae  abunt,    quae  more  accumbentium.     Idcm  eo- 

comißationem  dedecent.     Erra-  dem   ornatu  praecipit    Phocyl. 

re  adeo  videutur»  qui  Bacclium  ( in  Brunk.  Gnom.  p.  92. )  £r. 

dici  volunt  verecundum ,   pul-  VII.    %fi  ^*  *v  ovf*xwiy  xvX/- 

chrum,  ut  Schol.  aut  de  vino  nmv  friftvirtro/utvetM  pii»  xur/X* 

modice    bibendo    poetam    hie  Xqvtoc  ,x*$ij/u.tPQv    oironorci- 

praeeipere  «ariftimant»  quod  pla-  gtty. 

ne  a  conliliocarminis  atquecon*  ' 

textas  ratione  alienum  eft,    aut  v.  9  fyq>    Imo  iocis,  atnato* 

deniqite,    qui,    quae  non  latis  riisque  confabulatiombu«  exbi- 

inteUexcxe,  corrigere  conantur.  larare   decet    convivium.      Sed 

▼.  OblT.  urbane  fhtis  hanc  admonicionem 

v.  5  — 8»  Eademfere  fenten-  exemplo   eiusmodi  in  medium 

tia*  alio  tantum  ornatu  inftru»  produeto  ftatim  involvit.     Pro« 

eta  s  Alienus  eß  a  compotationo  vocatus   enim   ad    bibendum  a 

armoTum  ilTus,  pugna.  Proarmis  convivis,  non  nifi,  hac  lege  co- 

Ipeciali  notione  eft  acinaces*  $z*  rum  fepoftulationifatisfactuium 

dius,  Medis,L  Parthis  (v.  ad  I«  pronuiitiat,  ut  frater  MegiLlae 

Ä.  extt.)  proprius.  v.  Siüd.  h.  v»  nomen  amicae  fibi  prodat.    Alii 

•t  pro  compotatione  ad  multam  aliter  fentenüarum  nexum  ex- 

Doctcm  protraeta  vinum  et  /«-  pediiuit.   — -    nie  auoque  fumen 

meruas    poeta    pofuit.     v.   III.  partem  F.  oratio  pnullo  lmmi- 

Q,  14.  et  21.  —  immane  quan»  lior,    fed  com  in 0 de  ad  familia« 

tum  9    maxime",    admodum  dis*  rem  confabulandi  lationem  de« 

treppt  vino  (tertio  cafu),  discor-  preflfa.  —  feveri,  aüfteri,  fxX*- 

dat,  nihil  rei  eft  cum  viuo  (con-  pov  (v.  g.  in  Ariftoph'.  fr.  apud 

tra  vwoxglxn,    quod    convenit,  Grot.  Exe.  p.  551.)  cum  natura» 

apud  Piiid.  Ol.  5*.  59.)  —  da-  tum  vetuftate.     Catull.  XXVII. 

mor  impius,    dt» 6 740 f ,    indecens,  JVTmifier  vetuli,    puer,    Falemi 

f uiiofus.     — v  Q.  ne^uo  ad"  tu«  inger  nü  calicts  anteriores.  %*$*- 

$ffT*T$9 


2  56  &•   HOftATU   SXACQZ 

* 

Vultis  feveri  me  quoque  fumere 
Partein  Falenü  ?     dicat  Opuntiae 
Frater  Megillae,    quo  beatus 
Vulnere,     qua  pereat  fagitta. 

JCeflat  .voluntas?     non  alia  bibam 
Mercede«     Quae  te  cuqque  domat  Venus, 

Non 

tar*r$t  wmf  x*r*  rir  'Ir«X/«t  beatiores  iibi  videntur.    Sic  Ti. 

•Ywmv  Falernum  vocat  Athen.  I.  bull.  (II.  5.  1*9.)  utcet  faucius 

p.    53.      — .  *o.     £    oonvivia  wmum  et  favet  morbo,  iov*m» 

unum,  cuius  amores  fcifcitatur»  nor    *flUpotymrf$     ut    Heüodot 

fororia  nomine  Megillae  Opit»  "Efy.  5ß. 
tiae,  «x  Opunte  Locridis  orittq- 

dae,  iocum  meditans  poeta  j  so»  v.  13  fyq*     Num  detrectat, 

cofe  defignat*     Nifi  forte  celc*  num  recubs    noroen  proferre? 

brari/fimae   pulchritudinis    Me-*  Enimvero    Hon  alia,,     hac  folm 

gilla  fuevit»  aitt  alia  qu.ioiu)que  matceth,  conditione  morem  ge* 

arte»  e*  g.  Mufia»  exceiluerit*  ram,    bibam*      —14.   Callide 

mt  htiius  gratia    frater  in  ek-  extorquet  infinuando,    elegant 

gantiorum   hominum   notitiam  eius  iudicium  in  eligendis  pueU 

reueritt  atque  compoutionibua  lzs    extolleüA.  —     Qu**cunqua 

•orum  adlubitus  fuerit*     Multa  Ftmus,  puella  Cut  I.-  35.  13. ) 

talia    argute    comminifci   licet*  te  domot*  in  poteftate  habet,  ar* 

^quae  pro  exploratis  nemo  frcile  bitrio  te  fuo  fubiecit,  te  captmn 

habeat«     —11.    cuius  ptieÜae  tenet,  q naracunque-  amaa :  nota 

amore  teneatuf.     Etiam  in  hu*  loquendi  ratione.    Alias  eß  rtgi 

ins  fententia*  eloctitione  diverw  a  puella  ( IIIS  9*  9. )  fervire  do* 

fis  imaginibus  mire  coniunctia  minae  et  fim»     — ,  15.  ea  certo 

lufum   aliquem    poeta    captafle  •#,  quam  te  amare  deceat;  fed 

videtur,  euttdem,  qui  vulhere  invcrtit  poeta:  non  ea  eft  puel» 

fit  faucius»     et    fagitta   pereat,  la,  cuius  te  pudeat ;  et  pro  hoc, 

beatum  appeUando:  etfi  utrtim«  opcrofiori  paullo  omatu,  inpri- 

que  de  amatore  dicatur.«    Nam  mis   A   cogites,     iocos  poetam 

et  vulnerafi ,  perlte  >  et  fagtnis  nunc  cum  convivis  mifcere :    ea 

defigi   follennia    de   amantibus  te  adurh »    urit  ignUms  amöris, 

(v.  Valien,    ad    Hippol.  392.  amore    inAamxnat    tum.    erubt- 

et  Dorr,    ad    Char.    p.   203. )  fcendo,  qui  tibi  ruborem  expri- 

üdemque»  quo  efUciius  antanfe  iuat»    cuius  t%  pudeat«    cuiu* 

puella« 


CARMIKVM    L.I.    C.  XXVII.  V.  <)-2Q.       $57 

Non  erubefcendis  adurit 

Ignibus,     ipgenuoqae  fempe* 

Amore  peccas.     Quidquid  habes,    age, 
Depone  tutis  auaribus  —    Ah  mifer, 
Quanta  laborabas  Charybdi! 
Digne  puer  meliore  flamma! 

Quae 

puellae  adeo  nomeu  fidvo  pu-  mitus  (Ter.  Bon,  I«  1.  34.)  übt 
dore  proferre  nequeas.  — -16.  fidem,  remoueteque  properes  per 
Accuratior  fententiarum  nexu»  dere  (Plaut.  Epid.  II.  2.  $6.)  — 
erat:  quandoqiiidem  tc  femper,  lafora^e^Jk«^*;  (e.g.Eurip.£L 
vc  ingenuum  adolefcentenl  de-  »558*  *wrvjg/f  um/um»)  collu» 
cet,  in  amore  gefleris:  nam  ra-  ctabaris»  atque  eriamnum  in  et 
tio  ineft»  cur  ei  lalyo  pudore  rerlaria.  Miflurrmmi  fere  acci- 
pueUae»  quam  nunc  amet»  no-  piunt  e  ieiunoBaxteri  commen« 
men  prtoferre  liceat«  Jmorem  to:  »»laborabas  et  ego  nefci*. 
mgemutm  recta  quoque  intelli«  bamM  v.  Obff.  Eleganter  au- 
gas  <U  amore  mgenuae  puellae»  tem  puellam  rapacem  (forte  et 
Kbertinae»  rel  peregrinae.  Poe»  merobibam }  Chmrybdin  rocat, 
eare  amore»  nmpltciter  pro  ama-  Graeoorum  exemplo.  Anaxilaa 
are»  ut  I.  55.  9.  ut  moechus,  htitirnfi  apud  Athen.  XIII. 
mdmUer»  de  amatore.  —  17.  p.  S5Q*  •»  V****  ***  •»  ivtwro 
{hudquid  habet  amorum,  quid»  rnmf***r»*T*T*p  fymgeu.  rls  yme 
quid  amai»  (utfupra  I.  6.  extr.  —  $  "Xlfuugm  wvpneot,  9  X*- 
uri  alionid.)  renufta  fimplicitate.  f»ßt*s9  W  r/Aa/awif  2*vXk*9  *«?• 
Stiam  illud  oge  familiäre  collo-  rü»  uv*r,  —  $U  ura  «£aX*V  u<pt> 
quii  apprime  refett»  ttrtu  rav  mmremtvorw  yhevt  fc. 

meretricum.  Et  paullo  poft: 
t>.  18  fyq*  Audito  puellae  9  ii  fywv  rjr  XUfvßttw  evx* 
nomine  exdamat  poeta:  mh  *•£»»  *•»  «?•#♦*;  rar  re  favuka- 
mifer,  m  *V<Xaf  ut  I.  5.  ift.  Vi»  aar  X«£w*«  MmrmmSmm  «vrj» 
ridioria  huius  oratiouie  yulga*  ew^M»fuaTi/umaallegoria.  Ana- 
rior  forma  erat :  Müenun  te»  xüam  imitatua  eft  Ludlliut»  lo* 
qui  in  tantam  voraginem  inci-  co  mox  adferendo.  Eadem  ex 
derit »  unde  vix  fidVue  evadas»  caula  Scyllam  etuamodi  mulie- 
emergaa»  h.  qui  in  amorem  ava-  rem  vocat  CaUim.  £r.  BentL 
rac  ac  rapada  puellae  incidliü,  *84-  En&Xk*  yvpj  hmt**m*m 
quae  maadma  funü  tui  «ft,  cmU*   $m{  oi  4^H  &»/*  *X™***   V** 

R  cadem 


258  Q-    HORATH   M.ACCT 

Quae  faga,     qui  te  folvere  Tlieflalis 
Magus  veneni^,     quis  poterit  Deus? 


Via 


eadem  dilogia  aÄhibuit  Meleag.  rei,  a  W*  DD.  ad  njuifeara  in* 

LXVIL     (Anal.    Br.   I.    20.)  culcatae*     vel  vcrbiun  addere* 

xv/um    ro     vtxgov    "Epoäros    - —  De  loquendi  formulis,  qukeliuc 

•roi*  <pigofuu\    **vrn  i§  (ppwv  fpectant, .  tantum  nonnulla  mo- 

oiaxis  u(pt7vruif  rj  frotXi  rqv*rgv-  nenda.       t>eßfxi,     KurttitftfiUvu 

(ptgfa  SxvXXav  ix<4/i/uLt5oi,.  Alias  (Suid.  h.  t.  xaraitte/uoi  Orplu 

CUarybdis    dicicur  de  homine,  Lap.  XV.   79*}'  dicebantur  §§ 

qui  ingurgitat  in  Je  merum  ava»  *wfy^fmxtvfiihu  ,     araore  inie* 

riter  7*/™«  faucibns ,  11 1  Plauti  cta:  /o/zm  contra»  eo  überall« 

(Curcul.  I.  2.  55.)  vcrbis  utar.  cf.  Vü'g.*  Aen.  IV.  79.   Ad  fen- 

Hippona'k  in  «Parodiao  h.  apnd  fum  Prop.  IlL   23.  xo.      {?o(nI 

Athen.  XV.  ^p.  69g.  /utvex  /um  mihi  nost  patrii  poterant  averterm 

EvpvjidäofT    qiais   riv  «wrc^rt-  amici*  eluero  aut  vafto  Theffalm- 

gufiiiv  %    ubi  forte  corr.  %uvfo-  faga  muri»   re  ad  cxpiationem 

%cigvßfiv9     quod    dictum»     11t  traducta.  — -  veneria,  (pjgjmH** 

%arf<rX9Tiff ,    et  multo    fortius  qitibus  id » effici  ciedebatiir.  — 

eil.     Phrynich.  apud  Toup.  ad  Theffala*  nam  htiic  maxiroe  re-* 

Long.    p.    586.     MeSvffoxugv.  gioni  artes  roagicae  adfignatae : 

fiits ,  fal  yuvouxos  /xtSvcov,  qiii  quod    vcl    ex  Apuleio  abund« 

in  luper  laudat  Heracl.  Pont.  AI-  conftat.      —  22.    ^imx  poterit 

leg.   Hom.   p.   446.    ~    dtgne  Jeus  ?   vis  *4  $t£v  iwiatrou  <#£• 

flarhma,  amdre  meliore,  meiioris  c«<»   Chariton.  IV.  4.     Sollen* 

'  puellae.     Caeterum  Wefton  in  ne  hoc  ac  proverbialitex  fere  in 

Hermef.  p-47«  reprehendit  poe-  perditis.    ac    defperatis    rebus, 

tarn ,    quod  a  teropeftate  exor-  Lucian.  in  Lucio  T.  IL  p.  574* 

fus    incendio    ac    ruina    finint;  ifofMCfuttu   ii   ffi    ovitts  «XX«, 

mallet  Ckimaeram  pro  Charyb-  ovii  $tos   iaxfos   caet.      Plaut, 

di,    niii  illa  Carmen  clauderet.  Epid.  V*  1.  4*    Si  undecim  dec& 

Lepide  Tatis.  praeter  fefe  fecum  adducat  lupi- 

v.  21—  24.  Nihil  te  ab  exi-  ter,  ita  non  omnes  ex  cruciatu 

,    ttofoiiio  amore  liberale  poterit.  poterunt  eximere  Epidicum.    et 

Ornatum  orationisNofier  cum  Capt.  III.  5.  24.    neque  iam  Sa- 

aliis  Auguftei  faeculi  poetis.  ab  Ins  fervare,  fi  volt»  me  potefil 

antiqtia  vulgi   fuperftitione  re-  etindeTer.  AckIV.  7.42.  —  23. 

petiit,  qua  artes  magicfe  et  in*  Chimatra,  .  Lyciae    monftruxu 

fpirandi  amorem,    et   animiui\  tri  forme»   rpijuog<fnv    (mffwvUv* 

ifto  liberandi  vim    habere  cre-  axv '  r^teu/kutros    *\x*¥     vocat 

,  debantur.  Eigetillnitraudaehuic  Eiuip.  Ion.  201.^  notum  üatis 

ex 


CARMINVM    L.  I.   C.  XXYIX.   V^  21-24.      £59 

V 

Vix  illigatuin  te  triformi    • 
Pegafus  expediet  Clümaera. 


ex  Homer.  H.  £.  ij$i.    «rpo*5#  tarn.     Vulgaris  enim  oratio  fe- 

Xlwy , .  0  frj&y  aV  tfutcmt,   /uiffffif  rebat:    nemo  facile  te  ab  ifta, 

«fc   Xi/uot4£pt.  •    Jabulam    jpJäm  qua  teneris*  ,fefie   (uti  Virg. 

tangit  Pind.  Ol.  XIII.  12Q.    cf.  Aen.  iV,  90.   fimiliter  de  aroo- 

Apöllod.  II.  5.    Huic  igne  om-  ¥e  )  Uberet ;  pro  hoc,  ne  Pegafi 

nia  vailanti  comparatur  mere-  qiüdem  ope  expediaris.  k<  tega- 

trix  itidem  amatori  exitium  ad-  Tum  tan  tum  comraemorat,   tau-, 

ferens.     Anaxilas  L  1,    kcri  ti  quam  poetat   et  qni^huins.po- 

ffxoxtTv  aw  *fxüs  wgSru  pJv  rrf*  tüfimum  ope  Beller.ophon  Chi- 

ÜXayywy«,  %n$ ,  £<mtg  9  Xt/uottp*  maeram  occidit.  Hefiodea  (The* 

irvpco\u  rois  ßctfßdgws,     Lii-  ogon.  32$.)tJ*  /ubVbj'yotcos  tTki 

cül.  c  LXXXVIH.   ( Anal.  Br.  **l  frtU:  BffAXjpßo'rcK  %  lau« 

U.  33^-)    Ovr#  Xifuuf»  ro#4V-,  darunt  et  alii.    Addd  Find.  L  1. 

rot  fkva  utLKOv ,    9   jmc5*  "O/U*-  *&?  exttvy  (n.  eiiis  ope,  uti  ferc 

fw  —  Um  *i  x*tufa(p97  putißy9  Pindarica   loquendi   ratio)  x** 

TfX/<r<XX«,  Xtpalguf.    —  ag.,  Xlfttupiv   wugwvimtswr    —   tirt* 

illigatum ,   $x^/M90f9   fraVWrra,  (p*r».    —     expediet    Chimaera, 

Cliimaerae   unguibnt   quafi  in*  pro  exp.  Chimaerae,   h.  a  Clii- 

Iiaereutem;    appofita    imagine.  maera,  noto  graecüjnq.   ■  Caete- 

Nam  et  amore .  dicimur  illigari.  rum   fimillimi    coloris  eXt  epi- 

Hermef.  eL  v.  36.    ofy  /< A  £«-  gramtna  i&hmrtt  (Anal.  Br. 

/H«mr  /M«?Ar  ***IJ»m  0«*><w*  Üv-  III,  p.  157.)  XXXII.   II««JfSft 

Saytfttv.     Mufaeus  29.  fc  ir&oy  QfeurvßovXt,  ffuyvrtvSttt  vw  tp+> 

?X5f,  jro5y  J*  Mtifffi  Hott  atryv.  ri  uaS/ucttyits  9  iiXtpts  Ss  ns  in 

cf.  ad  I..»3.  extr.      Male    ad  «rytfiXot/  uvfmr§s   lpuff»r'   tgl* 

incantationem  nonnulli  referunt.  «ww  ii  99*  Mi  ri  Yitgsims  «£- 

Praeclare    vero  poeta    fervavit  xtt    aworpyfiH   Sl*Tvwt     f  ti* 

imaginem  «  Chimaera  dtTiun»  fiten, 


1 


•* .  ►  •» » • 


•     . »« 


R  a 


CVÜ- 


26o     •,  Q<    MÖÄATH   tLACCI 


C    A    &    M:A''N      XXVIII. 

t 

\jommunem  moriendi  neceffitatem ,  tritam  illam  ac  vul- 
garem fententiam ,  novo  artißcio  ita  nobilitavU  poeta, 
ut  com  in  drama  conveYfam  äluflri  Arckytae,  Pytkago» 
rei,  qui  prope  ApuUae  litus  ndufragio  periiffet,  exemplo 
oßcnderet.  Inducitur  itaquenauta,  qui  exveteri  navi- 
ganiium  more  litus  Mutinum ,  in  quo  Arckytae  corpus 
fructibus  eieetum  iaeeret,  forte  praetervehens  eo  eonfpe* 
cto,  talem  tahtumque  virum  fato  quoque  obnoxium 
fuiffe  miratur,  idque  ipfum,  ut  fert  commatioris  animi 
natura,  oratione  ad  ipfum  mortuumdkecta  (ut  multoties 
in  Homero  ac  VirgSHo)  eloquitur*  Quem  quidem  animo 
humanopenitus  infixum  fenfum  atque  affeetum  eo  poetas 
deduxiffe  arbitror,  ut  et  umhram  mortui  (id  quod  Joe* 
pius  in  carminibus  fepulcraUbus  obfervare  licet)  refpon- 
dere,  et,  quos  amicos  habuerint,  folari  ßngerent*  Acce- 
dit  et  alia  ex  antiqua  fuperßitione*  qua  umbra  circa  cor* 
pus  infepultum  errare9  ac  praetereuntes  de  üißis  fibi  im- 
pertumdis  quafi  imploraxeputaretur,  petita  ißius  ßgmenti 
ratio.  Arckytas  itaquef  ut  nauta  fe  mortuum  ne  nura* 
retur  amptius ,  eandem  virorum  fe  lange  praeßantiorum 
fortem  fuiffe,  mortemque  adeo,  cuius  tarnen  non  unum 
genus  fit  f  ad  omnes-pertinere  oßendit»  Expoßta  hinc 
fatifui  ratione9  ßcque  ad  fe  iterum  delatus  eundem  enixe 
precatur,  atque,  ut  ne  infepultum  fe  iacere .  finat ,  ma- 
ximopere  obteßatur.  —  Putant  fere,  narrationem  ali- 
"•       •.  quam 


* 
CARMINVM  JU  I.  c.  xxvin.  261 

4110171  de  Archftae  emtu  *  Tartntinis ,  quorum  civis  Ar* 
chytas  fuiffet ,  Horatio,  qui  lubenter  in  Septimü  väla 
Tarentina  (II.  6.  13.^  eommoraretur ,  expofitam  eiw 
dem  animum  ita  occupaffc,  ut  totafn  eam  carmini  inctu* 
der  et.  Sed  uti,  quam  temer e  haec  ponantur*,  Jodle  ap* 
paret;  ita  ei>  qui,  non  dicam,.,  graecorum  omnino  poeta- 
rum  lectione  trkasßwesfubmetumque  habet  wdieium,  fed 
gfui  vdleviter  .Anthologiam  graecam  attigU,  dubium  ejfe 
nequity  et  argumentum  earminis  ipfamque  tyactationem 
Horatium  d  graeco  aUquo  poe/ta  mutuatum  ejffe.  Ducti 
wo  praeter  univerfum  earminis  habitum,  ae  dialogi  ratio* 
nem  Jententiarum  cum  mdoles  tum  elocutio  graeca.  v. 
Not.  Caeterum  Marcil.  ae  Torrent.  hoc  Carmen  ,pr$ 
irrißone  vel  difeipünae  Pythagorkae  vd  mathefeos  ett 
aßreiogiae  habent:  Cruquius  vero  ad  t*  Tarutium9  ce- 
lebrem  Horacü  aetate  aßrologum  (Cic.  JDto.  //•  47.  J 
refert.  Alii  denique  eaUida  dilogia  Brut*  eadtum  defleri 
exi/Hmant.  Quae  fonmia  ulterius  eocagitare  nihil  atti* 
tut.  Vt  denique  de  nauta,  quem  loquentern  inducitHo- 
ratius*  verbp  tanfrm  mpneßm*  iußam  nos  eins  notionem 
ex  ipfius  oratione  nobis  informare  poffe  arbitror.  Quum 
is  vulgi  oppiiom  adhaereat , .  qua  Archytam9  quafi  de 
mdiore  htto  fictum,  miretur  mortuum;  contra  vero  tanta 
iudicandi fafultatc  polleat^  ut  Arehytam  maguum  virum 
habent;  equidem  ei  nee  mgenium  excultum9  nee  plane 
rüde  tribuerim.  cf.  ad  v.  14..  Caeterum  quomodo  alii 
dialogum  eonßituant  v.  Ob  ff. 


R  3  AR- 


S6fi  ..      Q,  HOBATII    TLkCCl 


A      ft     C      H      T     T     A     S. 


T 


»-  • 


e  ^  iparis  .  et  .  terrae  ,  numeroque    carentis 
^  arenae 

^uforiex»  cobibexit,    Arcliyta, 

Pülve- 


v.  i  — 6.   Nauta.  ef.  OblT.  parous;  .  adiuncta  tarnen  necefli- 

—  i—4-      Suavis    oppofitio :  tatis,  ut  iu  dicam,  notione.  Sic 

Tu»  qui  ante«  ünfverfum  terra-*  Tibttllum  aegritm  tenebat  Phaea* 

Tum  orbcm  eiaetiebaris ,  until-  eia»  L  3.  3.     Terra  a4eo  nos 

lum  arenae    corpore    tuo  nunc  habet,  cohibet ,  -y?  tx* l »    **?*- 

Occnpas,    pauxillum  terrae  fpa-  £fi,    in   qua  mortui  iacemus. 

tium  roo*t«u»-cc*npleoterife  —  Antipat.  Sid.  c.  LXXIX,  (Brwnk, 

maris  et  terrae  h.  univerß  (per  Anal/ II.  p.  2J.)  x«W;tf  1  II<W«- 
cminierationetn)  menforem,  geo^  *  f*p  Sit  uint.     Anripat.  Theff. 

ätietrtuiu  /u$xf&  *6(T/uov  n*twU  c  LXt  (Anal.  Br,  IL  p,  124.) 

f  xr*  yttfifs  findiger  Palladas  c*  hveovht  pi  AJßuaeott  *'#«  ****** 

Xd.  (Anal.  Br.  II.  426.)  —  cf.  Abrefcli.  adAefch/I.  p.  127. 

Archytam  mrenac  menforem  vo-  In  compofito  cohibent  forte  alt«, 

cat,   nam  et  de  numero  arenae  qua  vis  eft,  nerape,  Archytam 

disputabant  mathematici,  quam  quantumcunque  virum  exigiiam 

in  rem  Arcbimedia  Über  exta-  nunc   arenam    complecti.     Sed 

bat*  ^/U/i/rf*,  karenarius:  ni»  .hoc  forte  arguciuß.     Ad  Xeufura 

ii   omnino    arithmetices    notio  idem  Antip.  LIX  1.  (Anal.  Br. 

Jubelt,  — •   numero  carentis  t  in-  1. 1.)  de  Socrate,  J  £&*p*k}9  i 

numerabiÜ5f  rajül  amplius.  Ca-  riett    v*iivt    kpW      Simmias 

▼e  hoc  ad   irridendum  Archy-  Theb.  I.  (Anal.  Br.  I.  p.  löß.) 

tarn,    qui  fibi  fnmfiflet   yvSvctt  de    Sophocle:     Top  ei  —  to* 

t5v  ufürgmr  ri  färfx,  adiectum  rpynait    Movw     •*?'**    — • 

€xiltimes.  —    munera  pulveris»  rvpßos  fx9i  >  **'  *fi*  *Myo*  M^m 

poTpc,  /«/for,  portio  exigua  pul-  £tf.    Valckenar.  ad  Phoen.    Eu- 

verk,  arena  exigua,  locus  exi.  rip.  *458«  cum  Noftro  compo- 

guus,  quemexplet,  in  quo  iacet  fuit   Antipatri    Sid.    c    LXIX. 

corpus.  —  eohibent  te,  habent  (Analect.  Br.  II.  25.)  tt  /'"oX/y« 

le,  k«t i%tt.     Scilicct  terra,  re-  ugvxrm    rov   nfktww ,    fir^    rr< 

.   gio,    locus   nos  teuere  dicitur,  xtvSu    «s*  Qintos  y*jtiir*f  « 

iu  quo  verlanittr,  quem  oecu-  fig^xvßm^as   "W,      Caeternm 

eadem 


carminvm  l;  i.  c.  xxvnr.*  v.  1  -  6.     ü6$ 

AM«*^M  exigui  prope  litus  parva  Matinura 
Munera;     nee  quidquam  tibi  ptodeft 

ASerias  tentafle  domos,    aninioque  rotunduna 
Percurrifle  polum,     rnorituro, 

1  i 


Occi- 


tsdem  baec  lententU  rarie  ex-  chytat.     Nain  pro  caelo    funt 

«rnata  eft  a  poctis-,  atque  anv  domus  aeriae ,  quaa  tentat*  qui 

plifieatt;    Yclnti  Ovid.  Amor,  ad  eas  accedexe  conatm\     Ineft 

III«  9»  40;  deTibuUo:  vix  ma-  euim    h.  T.   furamae  audaciae 

tut  et  tanto   -parva   quod  urna  notio.    v.  Wemsdorf.  ad  GraU 

+*pit;  «t  Propert,  IV.  1*.  14.  v,  63.  Exe,  I-  T.  I.  Poet.  min. 

Ebl  /»m»    quod  digitis  quinque  p.  237.     PeTtinet  adeo  ad  Al_- 

levatur,  onus.     Aliu  utpaueif  diytae'declaTanduin  philofophiaa 

atusgam,    hos  tv.   ita   expe-  ftudium»  xnaxime  ad  earo  pas^ 

diunc:     munera    pulvtria    tibi  tem»   quae  in  deoruxn  naturanr 

mmdum  .perfohita*    -pulvis  tibi  inquiiit.      lam    cum   «iusmodi 

nendui*  imectus»     cokibet  te,  conatus  (uti  omnes  ferc,  qiii  ab 

prohibet  .te ,  quo  minus  Stygem  ingenii  lagacitat»  commendatio> 

transhre  poffis*  quo  an  quid  du»  nem  haben t,  v.  ad  I.  3.  Sa.)  i* 

xius  i  ac    contortiua    excqgitari  hominem  cadere  negaret  piifca 

petuerit»    quoque    totiua  loci  vulgi  opinio;  poeu,  eam  fecu- 

Via  atque  h*fym>  quae  ex.  opr  tu«,  Arcliytam,  deDiUplülofo- 

pojjtione  oxitut ,  magis  qnerye*  phatum,  %tentajfe  h.  impio  aufit 

tuiYdufriureiini.  Sedtimebanfe  adiüTe  ait  aerias »  caekftes  deo- 

neinjtkiteoarnunisadverlaretuv  Tum  demos*  —  «n/wo  per  cur*. 

Vf.  a5  fqq.    prava  interpret*-  riße%  conteniplatum  effe ,  difpe- 

tionft  inducti..  — :   Matinum  /i-  xUTe  de  rerum    caeleftiura  na- 

tus  de  ora  Calabriae.  tura.     Appo fite  Lucret.  I.  73* 

.1%  4— -6%  JYJw  quiequamprod-  de  Epiciuo :  *rgo  vivida  vis  ani~ 

eft  tibi»    tentaffe,   nequicquam  mi    -pervkit    et    extra    procejßt 

tentafti  *+d,  morjUirttf*  qnin\pr-i  fange  ßaminantia  nwenia  mundi* 

talis  effes  >  h.  neque  caeieüium  atque  onrne  immenfum  peragra- 

lettkm  ftudium  prohibuit,  .quni  vit  meine  animoque.  —  moritu» 

tiiarti  fuceuniberes,  a  noriendi  ro,  gxavit^r  claudi|  fententiam. 

nece/Etace  te  exemit.     Senten-  cf,  II.    3.   4.       Caetexum  alü 

tiam  nano  poeu  ita  adornavit,  totum  liuuc  loaim  ad  aiirolo- 

qtuE  hac  ipfa  caeli  eontemplftr  gica  Asckytae    ftudia  referunt, 

tiose  fe  fnp**a  bumanam  conjii-  quin  yGefnerus  eo  delapfus  eil» 

tioriein   extoalere  ToMKet'J&m  utArckyue  avrofturef,  feu  vo* 

R  4  !*>»» 


2  64  $.    HOBATH   FLACCX 

/ 

Occidit  et  Pelopis  genitor,   conviva  Deortun, 
Tithonusque  remotus  in  auras, 

Et 

lantia  eolumbte  macninationem  pmffmv,  TivTarruktt  wrot,  Tina. 

Üic  fort«  refpici  in  animum  in*  Ol.  at.  8^0  "*  Ä  ornatum  tabu* 

duceret.     Neque  altera  probe»  lae  demas,  opum  Aorentüfimu«. 

bijior  videtur  ratio:    quam  fi  Hi  enim  5m0#X# 7;  habiti.  v.  ad 

Ioeta  volnilTet,  aliter  baud  du-  -I.  26.  1.  «t  I.  51.15.  item  Iuk 

ie  rem  adornatorns  fuiflet.   Et  nunes  pü  ac  iufti  f aVa«  nml  ip*- 

anathematfcum   Archyfam  iam  rp*4n{a  falk  (Paufira.  VUL  ft. 

üutiocarminisprt>diderat;  nunc  p.  600.)  dkti;  quod  aduinbra- 

de  philofopho  agit.  tum  ex  aurea  aetate,    in  qua 

v.J.  jirchytas,  hincuaquead  domo*  ittpifere  taftm  GaaUcola* 

mlem.   —  7  fyq.  Colorea  dueti  nondum  fpreta  -pietate  fobbant, 

«*  Hom.  IL  r.  117«    Qiil  yd*  Catull.  LXIV.  587-     <J"*  •*• 

-'^  #/fc  'HfowX***  f  t?t  KSfm\  dem  de  caufaTantalus  fio  dictue 


t**9f  <pl\rmrot  fau  Air  Kfwttm  videri  poteft;  nam  et  is  pieta- 

eWri;  -r~  mt  nmt  tym  —  «t/.  ti»   laude'  Aorebat,     antequam 

tty»,  I*r7  aw  £«r».  et  £.  107.  vjtyti  Ina  Joris  iramproroauTet 

K*r5**f . *«/  H*'rj>o*X«  9    »<rw#  8tat.  Hieb.  VI.  28»-     Tahav 

#*•  *aXX#V  dpubut.      Ad  com-  Inf  trtde  parmis,  qui  nonfaUtn- 

munem  moriendi   necaffitafem  ribus  mndis  imminet  «-»  /«*£  pt«* 

declarandam    Archytae    urobra  at  9u?yu  vehitur  conviva  Tonmn- 

virorum  fe  praeftantiorum»  qui  tu.  Alia  denique  huiue  figmenia 

mortem  non   magie  effugerint,  ratib  inVirg.EcL  IV.  65.    Cae- 

•xemplaafiert.  cf.  Virg.  Aea.  X*  «enjum  Noftri   locum    fablegit 

469  fq.   et  Noftri  II.  16.  S9.  aucftorEleg.  de  Fortuna«  ricuT. 

IV.  7.  14.      Vnicuique   Hora«  (apud  Wernad.  Poet.  min.  III. 

tiua  adiecit  id,  quo  reliqiüa  ho-  p.  345.)  V.  9. 10.   Tantalus  in» 

minibua  in  tantum  praeftarent,  f*lix,  dicunt»  corwiva  dtormm* 

ut  communi  mortatiuro  condi-  nunc  tjuoau*  apud  munetviethm 

cione  exemti  videri  potuiflent«  facra  tiovi  *ft.     •—  8*  Tithotms 

•—   Pelopis  genitor*    Tantaluf,  quoque  occidit,   etfi  «b  AatfOM, 

rex  Lydiae,    conviva  Deorum»  in  umras  rvmotus,  in  caelum  ra- 

etH    cum   Dii   menfc    dignati  ptna ,  er  itrtfw  rfofvm*  fX*~ 

fuiAent»    5*»7r9    x*$f***t  ir,  fitnfintot  «x«  m*jmd**sf  Eu- 

xoayt  rfimifo  iflmfi  Ifct»  Äov,  rip.  Troad*  855-    Cuiua  figmen- 

(11t  de  eodem  Eurip.  Oreft.  9.)  ti  caufla  unice  in  Tithoni  puU 

atque  ia  adeo  in  fummo  apud  cbrittidin«   quaerenda   videtur« 

Deoahonore  fuüTet  (afr«  «tv-  'VwitlxtX**  «i«Mtrat*i  Tithouum 

if»  tomri* 'OXvptcw  **•**' M-  rötot  Hom.  Hi  in  V*n.  aio> 

tinde 


cARMiirra  «via Ttxvni.  y.  7 - 1  o.     ^5 


Et  lovis  arcanis  Minos  admiffus :    habentque 
Tartara  Fanthoiden,     herum  Oroo 

Demif» 


«emde  totius  fabriW  deferiptiö-   jaaiorem  ü§  auetoritatem   co«> 

«em  pete.     Scüket *  Diia  ah»-    cüiaret,,  ipfara  Jorero  in  conJU 

tos  «Ücebant  eo».,  qoi  pulchr>   lium  adliibuifle  ferebatur:   /See* 

iudiae  mayime  omafpifini  effent4  >j«aew£«i  veWf  rm»   y*/nav  efc 

v.  ad  I.  *6*  a.      Iu  proclive   «m*  jfo«v  rirM/i«,  Panikn.  III. 

.erat,  ut  «In  hoc  ulteiine  onu-  -e.  207*  adde  Platoni»  Minoent 

xenti  addexeatque»  *  Diia  «00    p.  »58-    Hinc  Joitu  arcamv  cot 

.expeiito*,  adeoque  raptos  efle.    loquiis,  Uf$a9  4uUmffms9  (dah 

Maxime  T«ro  einejnodi  raptua    fuymkmt  impcrit,  ut  finriHhn» 

ad  Deae  xefesebant,     quae  «V  de  codem  Isomer.  Od.  r.  149-) 

iafee  iozmoufluoae  efbnt.  .Qnod  «h.  in  fainiliaritatem  lovia  xeoa» 

aanice  eo  pertmunTe  arbkror,  *t   ptua  »  quocum  ipfe  Iupiter  vet- 

ittTaulia    formte    ptaefantiam   earetur,  nihil  ampiina  h.  1.  Diu 

juafiguioccm  teddexent»     8fccVe«  bitari  etiam  lioet,  an  Hörnerne 

am*  Phaelhontaro  >    Waav  *»Jto   Minoem  hoc  refpeotu  fic  appejU 

$%9fT  ifiMviht  ißnt  Ifr  «wata»   farerit,    etft  Paiuan.  L  1.  pro 

4mpbit9  inxtA  Hefiod.  Theog.    exploxato  ponat,  annon  potiue 

£67-  et  Aurora  Cephabam  (Pen*    e  prifioo  fcrmone  umpliciter  JU: 

lan.  HI.  13.   p.  256.     Anton,    vir  prudentiae  ac  .iuftitiae  lande) 

Zib.    c.  41.)    CUtnm    (Hom.    confpicnu*.    Nam  cmm  Diis  ver- 

Od.  e.  250. )    et  nunc  Titho»  fori,  et  piiun,  iufium,  f*pi*n» 

9rom  rapuiaTe  credka.     A^ffrfr-   le»  äffe  antiqniu  fermo  pro  iie* 

ca  mox  ab  alii*  alia,    qutbua»   den  bebet»  band  obücnra  ratio- 

e]nae  fabulae  originem  dediuent;   ae.     Eurip.   Hippol.   948.    ev 

obl ufcarentur.      Caetenun  Tir   ü  bufow ,    £t  XMfmvit  **  «Wf» 

fhonum  fenio  paene  eonfectum    etSra« ;  ev  ettyfatr  nml  mukuw  «**- 

aAqueemorUuun  in  mortuiapoe-   f«ref.     ■*-  10.  Sapientes  etiam 

xa  reponit«    quod  non  urgen-    viii  morti  Cucaibucrc.  iere  nt 

dun.    Kam  ülma  mntationem    Argent.  XIX.     (Anal.  Br.  lh 

an  dcadam »  quam  leriores  poe»    p.  A7o.)  t i  it  cu  mSrnverot  ee» 

lae  ex  Hom.  H.  land.  v.  ß37.    flu  war,     Mr5#   KXw5i>f  ««* 

«Cnxere^  nolimlmc  trebi  pro»    Zivsn  'Ajftfy  T«r  /S«Mr  4?c  a/Me- 

ycer  IL  i6.  50.     PeiBme  tcto    tar.     P)raeclare   Archytae  um- 

ejuidam  rntetam  in  auros  explL.   bra  exemplnm  Pytbagorae,  cui 

aaat.  moatnaun.     Male  quoqne    dam  rivexet,   addictua  fiierag 

J>aeer.     — -  9.    Minos   Cretae    in  medium  profert  •    nmnlque 

xex  de  iegiboa  £erendis »    quo    eine  de  jnetempryebou  dogma 

R  ö  ^ 


I 


I     • 


3  66  $•    HORATH  JXACCI  . 

Demiffum;     quamvis  clypeo  Troiana  refbco 
Tempora  teftatus,     nihil  ultra  ~:-    ... 

Nervös 


in  ipfo   «m^batum    c*,gi*  Aatueadum  videtur^  Sed  for* 

-Adfirinabat  enim  Pythagoras,  De  vq  iterum  ndn  ürgendum;  et  dte 

•Troiani  belli  temporibns  fuifle  keratis    per   koraimim   aetates 

iPanthoidem  Penthoi  fiUwn,  Bo-  corpormn  mutati^MQms,  eortu6> 

phtorbtun,   tnm  ex  aüis  in  alia  den^uediafolnttonecapieiidiun: 

qmigrafle  corpora,   denique  Py-  «tque  adeo,  qui  Aethalides  fue>> 

thagocam  factum.  »  Cui  r«i  ut  rit,    raox  fitcphorbus ,~   polte* 

Adern  .faceret,  clypeum,  qni  in  Hermotumis»  mm  Pythine  De* 

*  Inndnis  templo  haud  procul  My*  liu» ,     demqtte   poft '  "alia«  bene 

cenis  inter  alia  «f«5tyM«r«  adfit  multas  raigrariones  eactremo  Py- 

•acus  effet»  fuuxn,  cum  Euphon»  ihagoras  evaferit:  V.  Schoh  Sqw 

Im*  effet,    fuifle  contendebot?  phocl.  apodLamb.  E  migratio» 

(Euphorbi  ccrte-  clypeinn  ibi  a  nibns  vero  Pythagofae  poeta  Eu. 

Menelao     fufpenftun    memorat  phorbi  tantaun  exemplunv  fcffart, 

•Paubiw'II«  17.  p.  148O  bocqtte  tanquam  illuftriusv  fobulaquede 

ipfum  nomen,     ei  infcriptuni,  clypeo    ifio    famigeratiflutimn. 

«nox,  detrmoto  co,  repertum  eflt  —  u.   Quamvis  mon  tarn  mor- 

fesitnt.  Vid.  Intpp.  ad  Aelian*  V»  tnut,  quam  poti.ua  oorporia  tan*. 

H.H. 26.  etadDieg;.  VIII.  5.  —  cum  exuvias  pofuifle  didendus 

Hal)entTartaraP.  TdpTocptsfx***  «ß»     anima  eins  aliis  deincept 

««Wjgf  j  n*»$o$ny9  iterum  Orco,  corporibu»  üiferta,  ficque  vitam 

in  Orciim  demijf um  (atVixg.AeiL.  continuante:  cuiusrei  (fc.  i*itae 

IL  393.  IX.  527.)  copiapoetica»  afe  continuatao)  veritatern  ipfö», 

et  omate-  pro  vulgnri ,  Pytha*  clypeo,  quem  tanqitam  Eaphov* 

£oras  bis,  tauqiiam  Euphorbia»  büs  ad  Troiam  geflUTet,    fatis 

et  tanquam.Pythag0ras,  Orenm  kteulenter  oftendit.     Sunt- ade* 

fnbiit.     Si  Herum  li.  1%  proprie  verba.corrigenm  atque  refttift*N 

accipias  ,   animamque  adeo  En-  gentiq,  quae  pauHo  ante  de  Py- 

phorbi    ßatim    in    Pythagorae  thagora  pronunttaverat,    ne  ia 

4orpn*   immigraflfe  inde  cogae,  vere  mortitus  putaretur.   Atque 

ex  eiusdem    plülofophi  praecc-  fic   quidem    locum,     qtii   me* 

^tifv<ipuns  annnam  polt  lon«>  intpp.  .haUiicinatioiiibu»  occupa*. 

gnm  demom-  temporit  ipatitun  tum  ae  praepeditum »  4iu  exetv 

^quod  ter  milic  aimorum  Aegy-  ciiit ,  (aus  expeditum  arbttror. 

ptü,    mille  vero  Pfotoiiici  fta*  Vana  adeo  eft  Sanadoni  opinio» 

tuebant«.  T.Heyn,  ad Virg.Acn.  Pytliagoreiun  plulofophum  do»  w 

VI.  748*)  **  wpua  rercrtÜTci  gmatis  fnia  contram'hic  prae- 

aipere 


CAttMiisvM  1.1.1.T  a  ixxrcTL  tt.  i  i  - 14.     S67 

Nctvös  atque  cutem  Moni  «mcEäerair-atraer; 
Iudice  te  non  fowiidiis- a^lctxir:  y  -,  ;  K 

Natu- 


»«  »T       ",  *       "»"U..I*"' 


dpere  'ftärnen'tta     FaKa  etiant  -Troumu  *  tcmpora  \  ■'  fc  Troianf 

tttnniuxn  intpp.  ratio,  fcjua  rer-  1»lli-.  tetrtpoxilHis  ,  wixiße,  .  fe 
ba:  quanwhs  .'  .  <  »  concefferat '  «de o   nnnquam<  frort-  -occtdiflow 

mtra»9  pro  <*nfa>  fftbieeta  enmV  u-  14;  Jfeme'.dcjnam  poeta  1 

rfiant,  ob-  ^ueitf  Pytlkagora»  non  -Afohyta*'  JubiictV'qiqbus  cau/fia 

itevum*  moWdelJulffef,  faxe  ut  <Fytbagorai  tnovtalium  conditio. 

-^Taft/aJau,  quöd  cem»\va  Deontnu  mprorfriseocxfipdebuiflet.'  VmV 

TithöhuSi  qüoA -Jiurorae  amatus  £&xw   fttncauraoi  ratio  fexcbat": 

laiflet.      In  fonfu  enira  confö-  Äuoept  Tarr.  Ptmtkpide»*-  Iterum 

tneiido    v\6\e   (ßuunodo  >  üdem  Orc+  ■  dmußmmi .  -t-  •'• .  £uie   noai 

kallncburta  fintf:  •  Frthagarss  W»  fptdidum  -nafume^verique  auctd* 

obüt ,    qnämri*  projato  dypea>  wm,  .  8cd  pofteriu*  pbeka  com 

tjftenderet,'  Ib  tanqnam  Ewphor-  ä»/  qua«  interiecta  funt ,  quam» 

bum  Troiame  texnpoiibns  inten,  uis  «.  .  *  couceßerttt >  -docta  ra- 

emturti  cact.    b.  -fe  iam  feimd  tione    coaitixucrt.  ~  Qnam  cum 

mortmtnii  qncdpammprocede-  «on  peiipexiifcie.  •  intppt ,     fe* 

revidettn?.—  <puünvis  nihil  nitro,  qtientia   ad  infcesiccta  xemleiie» 

praeter-  nerffos  atque  cutem*  oratav  hoc  fupplemerito :  "er  quamvis 

ums  neu  xp&rm,  exuvias  corporis  non  ford.iauctor  ^**. .  cum  ad» 

JMörti  conceffer*t,ftrmifct*u  int  «aodnni  <eUvtarfo«.luu>  membrt, 

tamtttm  ei  itfcotyns (num  dedav  ita*tn  altenunn^esasa  JPytbago« 

xat,  animafibiyindicau:  exquiß»  <rae   mortem  ,  lieget*  r  «herum 

tUHmoTerbo:necminusoTnattac  cäullamco&tmeat,  qaaeteundem 

proyrie  nervös -9t  cutem  dixift  de  jnovti»  fubdncere  debuüTet. '"«-■% 

corpore  ariim*  deftitiito.    Afartai  Auxtor  itaturae, .  qni 'aiatiuram 

eitim  generali'  notione  «mfbifi  dispofnit;    fplendide*  pro ,   qni 

et  Ligamenta  corporis  dicti,  (v.  da  rerum  natura»  de»Diis,  «Te 

Gell.  XIII.  21.}  quibut  quipfre  mundo  philofophntusneft,  norm 

totum  corpus  futtinetur»    et  in  via  naturale  areaha  feruratns  eft. 

robur  erigitur,  defemmu  contrm  noro    de  ea  dogroatai  protulit 

fuUimmtis  fuis«,  in  ruinam  labi-  -Eodtffn   fplendore  Jüncret.   IV« 

tur%  Maoföb;  *VII-  9.  >-^.*  dy*  ryß6.    Not  agerehoc  autm,  et 

-peo9    <jui  a  Menelao  in  Ituionit  Nztixram  qiuierere  verum  femper* 

terhplo  lä»p«n(u»  fuerat«  refixo*  ut    iirventam   patrüs'  eoeponere 

levukfo,    datracto;     ut  Vir^.  chartis*     Spgculutoreuv»  venetts 

Aen*  V.  960.  —  •  teßatus »  tcM  temjfu*  natnrae  ^byfioum  appel- 

Ibtum  *  facianii  .   comptobana  iat.  Ci«*  Nau  XK  L  50,  .  Infnlfe 

1  ftdmo« 


«68  '  -  i  :  ^  ÄOtATII  IXACCI   /;  ,  > 

(Bfaturae  weriqoe.   8ed  <oniaes  una  manbt*«o% 
Et  calcanda  femel  via  letL 

Dant 

<  » 

•ataodnm  nonnulli:    auctor  f.  chytas  igitur  nantae  iudicio  tri* 

leriptor  libri    de  natu*«.    ~  fetüt^Aantiiin,  ^tuaitwariudicaiy 

jiuctor  9*m,    megntiee  et  hoc  4Ü  «ja«  beultet* tribuere  liceba*. 

ade  eo »  qui  pnrous  Ter*  docuit,  Easum  recte  igitur  ,ftrimtt>  qm 

qya  unloe  ro»  atque  indubittta  man  fardidmm  enemres»  per  X* 

imrenit,  propaeuiu  dwulgawit.  *e»w«  dictum  volunt,  pro,  no- 

4empe*  .ammo  oemnrOm  ddbet  jnliffiemi«!»  fwmmum  auct.*  u£ 

«tum  e  Pythagorei*  lue  loani  «fem  Vkg.  Ae*»  XI.  599«  «m^P- 

Idera  adeo  de  fectae,  cuinome*  em  Aebtai*  flpn  fimli*  auctor, 

dedk,  principe  quivitaüusprae.  .qued  Dane  ex  ArchyUe  mente 

etiaure  peflet»  Afqtw  im  plaae.de  merum  eft,  mm  eiuedem  vero 

eSpicuro  epnd  Petron.  e.  1-59.  enomenti  e  neuta«  iudicae.   Ne> 

«rcr.  Jp/e  p«**r  nm  daetiw  JEp*  epte  amen  hnn*  «eutem  .ed  ittr 

«antx  m  ar»  äigßt  er  hmnrvitßm  ■üraeni  homtmun  sentinem  der 

JjxithAtrtitos.  Cum  tumei  nfe  trufuiuvelim,  imo»  quuxn>  mcfr 

itro  de  aequo  ee  iufto  dieatut,  «aturam  ikoiendo  *  remotüfiraae 

^Epp.Li.  ii.)Echicen»Pbik>Cft.  löns   adiret,  .  ingeniiun   eine 

phiaepartem,  aPythagoiaexeul»  nmitaftun   rerum,     utterartun 

fem,  inteUigendam  efie  omnes  ^uoque,     cognitione  excultuxu 

Jece  fbtuunk  —  mm  fordidu*  Äffe ,   quumque  inferiorem  Ite> 

eeiüdioii  quem  irel  tu,  quipait  liesn    petegtuund»    attingeret, 

lofophiae  eins  -aacenit  nonom.  -de  Pytbagora  *jueque  mnwnlli 

anno  inifiatns  es ,  <  euaue  adeo  4ando  aeeipere  poeuit.     Dum 

■ndiflium  de  ,eo  iola  eiua  ie»  igmar  Ar  chytas  Pythagorara  Tel 

tue  atque   celebxitate    dueitui,  e  tnÜ  nomine  anagsuim  virum 

man  fordidwn,  ,non  contemneh*  aitdicatum  iri  com&du,    fttiun 

üum  iedsces  mwctotym  not.  Nam  ipfo  feec  quasi  introjumo  tudv 

de  Tiro'  qnelis  erat  Pythagoras  mum  de  eo  prodadk  honorig 

umtoonim»  elogiis  condeeoraao»  centijjrtniuni.   Quo^prmeclaro  aav 

atnieniris  e  plebe,  etfi,  üiüaene  eificio  adCscntnseftikOQb.ne  par- 

fint  iftae  leatdes  necne ,  pronnav  tinm  ftndio  ita  de  illo  kpßSTt 

tiare  neqneat,  hoc  tarnen  ei  in-  -rideretur.   Atque  Juctenp*  Uoe- 

dicium  .eoncedast  inefle  debere  bit  in  vnlgata  ieotione  ncqine» 

jfti  rixo,  quae  acutioribus  atque  teerew     v.  OWT. 

anteUagejitihus  proben tur,  non  v.  i5'/f-  EnimTero  morietu 

«ontemuenda   adeo   efte,     Catis  di  ifta  neceü&tas  ad  omnes  per- 

probahtlia  efle  oportere»    quae  einet,  omnes  mori  oportet»  quam- 

multi  pco  jxtui  Jiabeant»    Ar«  vis  davmaVmorik^l  Xatio.  •  Po* 

Aerius 


CA1MTJTYM  L*I.    C'KVIII.   V,l5-l8-      *$9 

Dant  alios  Furiae  torro  fp^ctacvdm  Mfcrti:     . 
Exitio  eil  avidtttn  xnare  nautis: 

Mixta 


'   r- 


Aerius  snembrum  Arckytas  fub-  Stat.  Süt.  II.  i.  filO  fqq.  und© 

iicit,  ut  ad  mortis  genus,  quo  kaec    tantum   apponere   lubett 

ipfe  perierit,  dansittisn  ßea'opet  omnik  fmnciä  a*tmorit*ravid*s* 

rist^     Alifcer  non  perfpiaa»,  aus  +~  Hm  b*Ua>   hos  —quem  po* 

cWeria  mortis-  genexa  connne*  femnts  hu  mer  «ariaie  *fe,  fiu 

tnorentur.    -Nem  ex  antecedens  rcr  kir,  et  fuvm  ntpido.     Mau 

ubu*    concludi   poterat  Johun  fims    ßff**    mgm$    Simonidct 

hoci  Oman  mom  deberi;     Ad  qnoque  degenter  per  partes  de» 

fentvntiam  totius  loci  facit  epigr.  clasat  c.  XVIII.  ts.  (Anal.  Bev 

in  AntftoL  gr;  IH.  p.  398.  'E*Me*  I.  laß.  )  fiw  *V  Jfrvrm  i*ff#* 

|p»  _  tytf»  'AÄi  *?X$*.  —  ^da^tMi  ^9^  t*»f  /*  V 

«#  /**  Jpifr'f  frffai  ftX&a»r*  «ab*  hifafphm*  wipmu>t*\mknitti& 

•r«s  If  r#  «wm»*.     Verba  omnm  *V  ure*  xJheeV   el  F  k  &ki*l 

mnm  ▼fan  aoquirust  ipla  -coUoca*  #jp9  Xn&w  «XartsyiiM»  mm  «vi 

tkrae.  —  oo«r  infera ,   örti  fr-  /m*«»   *$\Xhu   **#•&,  **&? 

nthme  (ÜatnlL  3*  13.)  de  iöds  3>v*kwa.  -  Wem  argumentum* 

infaris:  ▼.  I.  4.  24.  — -   Mm  more  .tarnen  lue»  Cttctarit  Pe± 

a#r*'noft-ca>dicu]rtur,  qnae  feto  trou.  c.  115.     Ülmm  bsÜanum 

nofa&s  itnpeftdeut,   qua«  feto  in  «hm  tat oipioftt,  caet.  c£.  II.  13* 

nos  conftituta  funt,  qua«  effift-  Iam  obferra,   .quam  fplendid* 

geve  uon  licet    Sic  II.  iß«  30.  isnogine  vulgare*  ki  in  pugns> 

dtftUmta  amU  dhntsm  mmtwt  /i*>  eadtmt,  poeta  declararmc %  Fror 

nun.    adde  V*  *5-  »5.  et.  *&•  prie  ia»  qni  in  pugna  oooditur«* 

41.     £tat*  8ÜT.   H.    i,   S17.  da*  jtfarti  pugmam  obeunti  fpe* 

— -1  16*  *t*4*ti,  J^m  btumwmb  ötacmlmnt,  Mars  inoaefo  oculoa 

nota  imagme.  ▼.  ad  L  4.  »7.  defigit,  ei  immoraatr »  ▼nlne » 

— -   «tf/c«mi*»    carotis  i«reiidSek  »am  atqne  ebuUieatis  Janguinisv 

nt  eadetniu  reProp.  IL  ao.  74^  adfpectu   laetaturt    knie   enira» 

k.  ingredienda.     c£.  IL  17. 11.1  tiolupht»    2eV    XkVSyeir    «yj^ 

—  f*mel,  Jmims  ociut  (II.  3.  auxuAntip.  Sid.  cXIX.  (AnaL* 

aö.  de  «adem  ve}  aläquandoeen*  Br.  II.  14.)  adde  Orph.  H.  €4-' 

te  inennda.  ubi  Mar»  «SJumt»  M/iQipm  X***1 

v*  17-28-  Pro  generali:  ubi-  jm>  audit.    cfJadl/A.  37.    Bx- 

qua  patere  leti  Tiam,  ipia  Äa.  quiutiote  modo  koe  Fttociae  fk*± 

tun  mortia  genera  fubücit«  fed  oste  dioustur,  quatenus  eat  aa*^ 

in  adnumerandia  iis  Abi  tempe-  üqua  idea  ip(ae  in  proeliis  vesv 

wit,  duobttique  tantum  delun*  lantur,    pugnanteeque  ad  mu« 

gitur  poeta«    Mag»  luauriatnr  tuam  caeden>  impsttunt.     Sim- 

pliciüi* 


Mixi a  r  fenurfi  ac  iuVemnn*  denfeiitus .  £unera : 

nulluni    .  *-,.  , 
i    Sfrtfva  caput  Proferpina  fugiU 

Mc 


.» i 


plicyTuaa  ntaqn^catioerAtliteei  ffcellebantu«»    atque  in  ignem 

alii,  furo**  incenü »  in  pugnam  coniiciebjudtur ;    quod  erat  «*• 

ruunt » .  «fctxaeduntuiu      .Tum  «Nggpofru»     Tum  ▼ietima  m# 

paullo  döotiart  Eariae  «eos  -*d  Jacrata  (Virg.  Aea.  XII.  fti£»> 

pugttam  jnftigaaet  ftcque,  ut  in  dicebatur  Deo.,  cui  ikearo  appa~ 

«•vcadant,  >e^Gtunc     Siefacilas  tabantur.     Iam   cum   hominea 

jxrogreuu*  fuii  ad  aliud,    quo  prifca  *  religione     Diis    inferk 

tota  imago  animatur:'  Furiai  &rt/*,«^#  tabejfeiitur,   £    Orci 

alio*  Marti  fpectandos  psaebent,  vfctimae    (II*  5-  *5«    Simulier  <* 

quos  caefoa,  cum  Tokipnate  $d*  FaUadaa  CXXXv.  ( Anal.  Br.  II. 

fpiciat.   Mala  igitur  Intpp.  ext*  494* )  eC&  parum  uiavi  eompa- 

Äunant;»  dm»  JjmcUkuI*  plana  ratione;    wirres  rf  ä*v«£f  r«« 

Itadici»  vt  dare  ludos  9  gladia*  ftv/tato,     nmi   Tfdpo/uted'»   »r 

tores.  —   torvot  ßXoavpf  (ut  *ytX*ff  x°f*v  oißm^tfUnw  «Xe- 

Hefiod.  Scut  y.  147/deMarte)  ?«?)»   Cati*  proclive  erat ,  cum 

immiti.  feao«  qui  jaii  adfpectu  ro  etiam  ipibs  Caoi&candixitus 

laetetur,       appoiuo     efÄtheto*  ad  cot  traduccvc.  Vt  igitur  mo- 

^»  ig.    alii  in  rotri  peieunt.  siturua  tanquam  vietima  rite  fa- 

—  aviduni,  propter  nauüragk«  grata,  taxieret»  .opus  e^t,crinium 

nun  frequentiara ;  ornat.    Pau-  fummorum  (udwäm  fummap^ 

]p  aliter  Aoomii|  mar»  III.  29.*  atdum*  tempom  fefro  ■  ttoiabatu» 

61 .  As». .XII.  .a.73.  _ita  lxiaflavim 

»  v.  19«  db«: 'Cuinavis  aetatisi  aittem  vertice  auf  in  Aen*  IV« 

bamiaes    njprti    obnoxii  funt:,  698.)  abfeiflione.  /Juiiuigit  hoc 

J?^a,  pHnnifcue,   nullo  dij».  officium  0*y«ry  EuxiptAU.  74* 

oriroine  fakum  ac  iuvenum  fit*.  bidi  Virg;  Aen.  1.  L  Prafaspi- 

nera  denfw&tA  ade£- vantitr ,  Ca^  nae  NoÄer  h.  1.  et-inde  Star« 

»es  ac   iuveucs   conftrtim    ca«i  Silv.  IL  i.  147.   iam  complexa 

dunt;    de  .caefia in/ pu^na  petita«,  m&w  crinem  tanetiittfera  Juno, 

amagüie,  JiC«ffftir^x*ju«Vr*/,  ,dor  v.  omnino.  Heyn.  ad.  Virg.  L  L 

fixagb  acervU.     — -  tfo.    Doctat,  — -  mdllsm  caput»  Vexticem  ton* 

itexumimörienüijiacöäitatcm.ftd.  der*  fygit*  refugU«  noa  abati- 

emues  perto»e;ttem  antiqua  ao  i^et*  pmneaiacrificio  parat,  «ml» 

religiofa    imagine    repraefentat*  li  parcendo*     Hinc  fawa  dieta. 

poftta.   Scilicet  follenni  ritn  im-  •   i>.  2a.  fl£.    Quid  miium  igi- 

«öUndae  vitfinmc  pali  e  £ioiue,  t«or,  £  et  ip£e  naiurae  debitum 
...  .     ^                           .  -  'per- 


rm 


CABMIN VM  A  r. .  I.  .  CTXXVIU*  Y>  1  $  -  2  4,       &*J\. 

Mö  quoqae  devexi  rapi^uä  comes  Orioois  ,■_ 

lUyricis  Notus  .dbruit  nndis. 
At  tu,  naula,  vagae'ne.piwcoe  malignus  arenae 

et^capiü  iiikuin^to  .;.: 

Parti- 


perfoltrerim?    Sed  docte  poeta  translatus  ex  Apollon.  I.  1202. 

ipfum  mortiagejutis  luac  fenten-  -  &tM*ff(n  eXorif  «&*#  AWfti*«« 

tiae  inrolvic.     Vulgarior  ratio  i«f.     Hino  poetica  ratione  ip£e> 

erat ,   ut  Auctus  Archy tam  ob-  tempeßatet  ciexe  dictut.    cf.  V« 

TtiUTe  dicerentutr  th^o*  M*k$-  jo.  10.  et  15.  7.    Virgil.  Aeu» 

or    Ted  Noto  trxbutt».  quateutta  I.   555..    CJaudian.   de   Land* 

inare  turbat,  ac  flucttu  moret.  Stüio*  J.  .287*  •*  Vale*»  Fl.  II» 

Idem  orationia  color  in  Virg.  6a.—   ctmes*    r.  ad  L  2£* 

Aen.  VI.  336«  —  uiuJü,  flucti-  extt.                                   .     .  ; 

hvLtülyriciSp  roaris  Illyrici,  K'  , 

Adriatiei  in  genere.-    Hino  pro-  •  t>.  A3  fyq.  Sequuntux  pxece» 

prie  Afoto ,  h.  Auftro  partes  da*  a£que  obteftationes  Archy  tae  d.4 

tae:     Adriatiei  enim    irpzm   ia  iWü*  cotrpori  fuo  impertiendis^ 

mrbiter  maximus,  I.  3.  15«  -•-»  Sgälioet   quum    omnium  feima 

foni^j  Orionis  rapidus,  qni  xa*  popufcrum  ienfu  atrociflimiun» 

pidiflunus  efl,  tibi  Orion  deve-  quod  bomini  poft  mortem  accä* 

ociw,  devexa  caeli  ptm  confpi-  der©  poflet,  hoc  habere  tur,  ü. 

cttuxj  ad  occafum  vergit  ( hino  corpus.fepukuraprivaretto:;  us 

■pronus  III.  27. xfl.)  oecldit,  £11  huio  ohviani  irent,  partin)  legi* 

adeo  Notus  fub  ctccaüun  Orio-  bns  oaverunt,  partim»  id  quod 

nie  exoxtus.     Hoc   enim   ten*.  ad  excitandos  humanitatis  feiu 

poxe  (fnaJtaäp  illtid  vocant«  üis  roaximi^pmenti  erat.*  remv 

c.  g.  Argentar. 'XXIII.  {Anal,  in  religionem  ▼exteruntj  qua  et 

Br.  II.  A74. )  evf/u.os  or   '% /#•  totam  gentem ,  ad  quam  proie^ 

Mf  *Wrj*ßgft  $*K*ffcns  ßb*  ctum  cadayer  pertineret,  poltii* 

$ps  ,   mto  arvytfis  tftfit***  ««*•  tamatqne  inctjtatam  (Virg.  Aen^ 

ivobff.    adde  Iiid-Aeg.  IV«  1.  VI.  *»5<>0  ifto,.  et  ipfam  ani^ 

in  Anal«  Br.  II.  p.  4740  mare  marn  .    quiete  negata  ,    centum\ 

▼entis   roaxime  infeftntur:    ii  anno*  errare  credi  volebaut.  cJÜ^ 

rar«    w*rrof*9    m*i/u*v    M$vet*  et  ad  v.  30  fqq.     j^cque  aj^e«r 

«vtccj.     Heuod.  "E/y.  621.  ad«  num  erat  a  Ty  thagorco  >  iiv>haa> 

de  Theoer.  £*.  54.    VirgiL  Aen.  preces  defeendere^  quum  eUamt 

VII.* 7 19.     Samtus  ubi  hihernis  Aegyptü»    a  quibus  Pytüagoraa. 

Orion  tondiüur  nndis*  qni  loeitt  nndtum    peofeecrat,     egroveiiv 

*  ►  . . .  iftunv 


*7*  *     3*  ÜORATU 

Particalam  dare :  fic,  quodcunque  muiabituä 

Eurab       <• 
FltfctLbus  Hefperiifi,     Venufinae 
Plectantur    iilvaer-    te    fofpite^     multaque 
_    •-  .  merces, 

Vnde 


« » 


xfttiniattimaefieaieretif;  v.Senr.  Jfc«,    nmr&  Mjmytf  ;gtWjMi»ir 

*d   Virg.  Ac».  VL   154%      Ad  ylawr. 
rem  ▼ein»,    et  ad  totom  oratio* 

mi  habituttt  fadt    epigr»  LIV.  v*    »5  — fto^     8io   prolpera 

ioliam  Aegypriü  (AiuL  Br.  II«  tibi  contingat  navigatio !    Con. 

506.)  wXihismuryi*  fiu  \*>ßm¥,  ,verfione  poetica    hoc   extnlic: 

*ttV  aipmti  x»rus;  wX»a  Mat-  Terapeftas  in  JUvaa  reeidat,  roa- 

XiUtot  &*gm  <pv\*w$/utv*r  >mU+  ri,  quod  tu-  pereurrit,  non  tier« 

*V  tvVXortfr  /u&lwots,  (pfar  $w  feto»  trmquülo*  Soüennu  kaeo 

J?  rt  ji$*i  äkk$  TvXf\  *****  **-  precandi    optandtoue    formula, 

+it<r*ts  x%ffan.    —   tt*   paw»  de  raatts  a   nobia  vel  ab  aliis 

maligna*  dare ,•  docte,  et  exqni-  longe   propulfaudia.     v.    ad  I~ 

Ate»  pro  rulgari,  ne  tont  mali^  ftx.  extr.  ibique  Orphei  locum. 

£0  fis  animo,  ut  -parcas,  reOu«  Äu?  foHenne  in  obteftationibus  5 

»  deneges  dar*,   iniicere  mre«  v.  ad  L  5.   1.  —   quodsunqu* 

ato  -patthulam,  ^u/uMov  p&gu»  mhwbitur  Eurus  fl.  H. ,     Euri 

ttf*X^  (Zonaa  in  eadem  re  c  ttinae»  Tis,  iaipetus,  quo  flu- 

IX.  7.   Anal.  fir.  II.  ßa.)  pau-  *#»*  in  Ä#/pmV  maxi  oonciten- 

Julnm  arenae,  (angufii  date  -puU  tur,  nvavt  (caium«oron>oreatar. 

f?*ri$  hmuftns  Stat.  Theb.  X.  427.  vertatnr  in  £  V.    Praedare  rai- 

ypvlvtrit  evigui  cöttgerieni  Lau  mmi  de  vento,  qui  iraperium  in 

^eoui  VIII.  8^7»)  vag***  Zivis  inare  exercet,  notafenagme:  v. 

<9r£t*T$t,  mobilia»  ad  ornatum  ad  I.  $<  isL  tAque  multo  for- 

pertinöt.  —    ojfibus  et  capiti,  ttus ,  ouarn  Virgüü  Ge.  I.  460. 

ohmino  pro,    corpori.     Caput  q*id   cogitet  Außer.      —  27. 

tarnen  in  fpecie  coramemorat,  pleotttiuur  L  luont,  fendantTim> 

^uod,    hoece   arena  confperfo,  eins.     Sed   illud   cum   düecut 

kitmatio    abfoluU     puubatur.  pvopter   damna   tenipeftate   iia 

(ünc  (nun  vi  adiectum  inhuma-  inAicta,  —  mn/ra  m&rces  caet. 

10,  quia  huic  maadme  humatio*  naximumqne  lucrum  e  naviga- 

ne   opus   erat.      Appofite   Zo*  täone  tibi  obtingat  t  qnantö  dö- 

Hae    c.    laudato :     Vtvxg**    v**  ociua  poeta !   tibi  dtfltuu,  is  ri 

*tß«XaV  l**wf9fi**   «iymXfrtp  xmrmjftT  (Thtocr,  1^  5.^  ad  t* 

*    *  defera« 


CARMINVM    L.I.    C.  XXVIII.    V.  25-30.       5?7^ 

t 

'    Vhde  poteft,     tibi  defluat  aequo         r 
Ab  Iove,    Neptunoque  facri  cüitode  Tarsnti. 
Negligis  immeiitis  nocituram 

Poft- 

»    .  1 

deferatur,    adiecta  tarnen  abun-  Neptumim    Tarentinorum    Ar- 

dantiae  notione.    v.  I.  17.  15.  chytas    ad   partes  vocat,     quia 

aequo,   hoc  ipfo,  qnod  tibi  opes  ipfe  Taren  rinuS ,  adeoque  Deiuii 

tribuat.'  —  unde,  aquo  (ut  •  $**  Ihum  trccr^ov,     quem  ideo  et 

pro  f/ov  velutiPind.  OL' 2. 82.)  potente/Hm  um  habebat,   quem« 

poteft  tibi  merces  defluere,  qui  quo  fuis  hoc  precibus  daturum 

l&rgiri  tibi  opes poteft:  eft  enim  confidere  poterat. 
Iupiter  nXovroiorns  Orph.  H.  72. 

4.  iwrop  iuuiv  Callim.  H.  in  Ior.  v.  50  —  34*    P^^ces  fequun- 

92.  Theogn.  199.    xplP"**  f  tSax  «"»«,    atque  if*L     Scili- 

AioSn  —  uyjgt  yirffToti.  ab  hoc  cet  qui  corpus ,  in  quod  inci- 

pefendae  furlt  divitiae,  Callim.  diflet,  fepulturae  non   tradidif- 

H.  1.  v.  96.    Mireris  fane,  ne-  fet,      is    Sytt    obftrictus    erat. 

mini  intpp.  fimplicÜRmafn  lumc  J)eorumque    adeo    iram    in    fo 

atque  unice  veram  in  mentem  prqvocabat,  quae  et  ad  pofteros 

venifle     explicandi     ratiönem.  eius  pertingebat.     Locus  claJT. 

ömnes  volunt  dictum  e(Fe  pro :  oft  apud  Homer.  Od.  X.  66.  72. 

undecunque ,  ex  quacunque  par-  73.    tvv  ii  et  ruv  on&tv  yowoU 

te ,    quod    tarnen    ferri  iiequit  &/uou  ov  not,p90VTt*v>  /uj  /ul  «xXkv- 

propter  adiecta :  aequo  ab  love.  ffrov  ubuxro*  iwr  oxiStv  notrat- 

lbt  Hecate  tfefiod. iTieog.  420.  Xtiteur,  vo<r<f)t*$iis  9  /ui)  rot  r$ 

K«/  tt  ol  o\ßov   oiraftt,  litti  $8wv  /uif vt fit 01  yivu/u*it    a 

/i/y«/u/*    y$   wdftffrt.     Si-  cuius    fenfu   prorfus    aberravic 

milis, 'quae  fic  interiicituT,  for-  Grot.  in  Floril.  Stob.  p.   167. 

mula  eit ,    namque  potes  ( e.  g.  ita  vertendo :     maneam  ne   DU 

V.    1 7*  45- ) '  ouvccffön  y*f ,     de  vum    obnoxius    irae     inductttt 

qua  v.  Burm.  ad  Valer.  Fl.  I.  prara  Stobaei  lectione  fiujroi  una 

i3-     —    cuftode   Tarenti,    wo-  voce,  cum  fit:    irae  ne  fim  tibi' 

Xiovxy,  deo  iyx*ffy.  V.  Spanh.  cauffa  deorwn.     adde   Sophocl. 

ad  Callim;  H.  in  Iov.  v.  8**  et  Antig.  256.    —   negligis  com- 

H.  in  Di  an.  253.    Summa  adeo  mittere ,  leve  putas,  parura  cu- 

Neptunus,  Tarentinis    religione  ras  (nt  III.  6.  7.  et  III.  Q.  25;) 

colebatur,     qui    et  urbis  fuae  non  dubitas  fraudem,    iiöxam, 

primofdia    ad  Taranfern ,    eius  fcelus,   ttyos  committere ,    cuius 

filium,  referebant;  —  facri,  ob  poena  in  te  vel  in  pofteros  tUot 

Neptuni  religtonem.    Caeterum  redundatuxa  fit?   Std  poüeriut 

S  futim 


$74  ^    HORATZI   FLACC1 

Poftmodo  te  natis  fraudem  committere  ?  Fors  et 

Debita  iura  vicesque  fuperbae 
Te  maneant  ipfum:     precibus   non  liuquar 

inultis; 

Teq[ue 


ftatim  fubiungit  poeta »  et  prius  rip.  PhoeniflL  941*   ©t  ad  Ilip- 

in  te  novo  membro,'  ulterius  pol.    Q26.       -—31   fqq.      Si 

exornato,    inclulit.    —    nocitu-  graece  lninc  Iociub  reddas,  d© 

rdm  t    quae  noxani  alktura  eß,  fenfu  Eacile  conitabit :  «XX«  xxi 

quam  luent   poftmodp  nafi   ex  avris   yw   eißkots  f.    rlffuets    «y 

te  9  •'   wr«V«  neitits  9  pofteri  tui  «//«y  fixt/*  9    f.  x/tMtßjv.      Iura 

(ut    ff  oft    attat    t?  oxiaui  yevii,  adeo  debita  ftint  tbtM,  L  fear, 

Catull.  LXTV.  323.     0«    f*tra  ijv  -Optikus  9    poena  fceleri  tiio 

woubs    Find.    Fyth.    /.    113.)-  propoüta.    pfMiwt  Si/uiv  ivrrrU 

Nam  e  craflioribus  rudium  po-  >w  fimüiter  Aefchyi.  J.  1.    — - 

pulorum  de Düs  notionibus  opi-  vices  xrrteeotvu  9   atuotßi ,    otfiot- 

nio  erat,  r«  rwv  rtxovrtov  ?ß«'X-  ßufa  Hfyttets  (Anthol.  I.  p.  29.)  . 

(Mir  fiV  rovs  Ixyovovs  Tgownjvou,  ultio.     Ita  fere  Servius  iam  in« 

uti  hos  vv.  Euripidis  c  Plutar-  terprctatus  ejl  ad  VirgiL  Aen. 

cho  tonftituit  Groc.  Exe.  Trag.  II.    433.     monente   Bitrm.    ad 

p.  422.  Aefchyi.  in  Suppl.  44  *•  Prop.   I-    1J»   *o.     qiii   et  ipfe 

Ttöi  yxf  xciifft  r«Jt  xui  io/xois  poenam  et  vices  Hmülima^  ratio« 

Ixortg    uv  kt Uff  fiJvu  avTfyiiv  ne  coniunxit.  — -  fuperbas?  be« 

ifiulotv   btfur    raik  (pplffou  ©V-  vas,    gravea;    ut  et  alibi,   aiifi 

««#«    AioSev   xgxru.      TJieogn.  forte  v.  fuperbae  paullo  auda« 

207.  «XX*  0  flu*  otyros  trifft  x«-  cius  dictum  fit  pro«   vices  fu- 

xöV  XP*9*'    os  &  (fikoidiv   Ztw  perbiae,  iuiuriae.  —  te  maneant, 

Ifonlffu  *aiatv  lxtxft(uu<7tv.    —  forte  ipfe  non  efFugias;    r.  ad 

immeritis,  qui  fraudis  expertes  v.   15.     —33.    Varia vit  ora- 

lunt,  grayiter  hoc  adiectum,  ut  tionera  poeta ,    quae  fic  conti- 

in  Solonis  c  VI.    ( Anal.  Br.  I.  nuauda  erat :  neque  impune  mo 

p.  66,)   29  fqq.     «XX'  o'/uiw  infepultum  linques,   ut  in  Ho« 

«vr/x  trifft* ,  0  t*  vartfov.  11  ti  merico:    /uf  p  Steuer  w  —  um» 

(pvyufftv  uvroi,   fluffi  $tw*  friig  TxXtlimv.  —    non  linquar  a  te» 

iariauff«    xl%$%     sj(X«$f    fexvTwr  precibus,  apxTs,  ünprecationibus 

et vr Ix*  dvainöt  fgya  ri-  meis  (V. Valien,  ad Phoen.  70.) 

povasf  x  iex7its  Tovrmv ,    x  yi-  inultis,  ita,    ut  vanae  fint,   h. 

*o$   i(ontffet*     Adde  Nofbri  III.  Dii  rationem  harum  deteftatio. 

6.  1.     cf.   Valtcnar,     ad  Eu-  num  habebunt,  meque»  infepuU 

tum 


k 


C ARMIN VM    L.  I.    C.  XXVIII.    V.  51-36,       Ö75 

Teque  piacula*  nulla  refolvent. 
Quanquam  feftiüas,     non    eil   mora  longa, 

licebit 
Iniecto  ter  pulvere  curras,  * 


tum  A  te  relictum ,  ulcücentur.  buerant,  negaffemus,  nobis  im« . 
Male  alii  h.  1.     —  54.    Teque  ,  pvccati  fuerant,  nifi  dxfolvamur, 

nullo  piaculo  exfolvcs  ütaTce-  h.  Deorum»  ad  quos  provoca- 

lere9  vel,  qudd  malim,  his  im-  tum  fuerat,    uitionem  au  poe- 

precationibus :    nam  dira  deu«  nam  facris   quibusdam  ritibus, 

fiaiio  nulla  expiatur  victima  V.  piaculis,  x*$«ßu*3r»  avertamua. 

5.  8.     Ohftringimur,  obligamur  Tantum   igitu*   fcelus   nautam 

jceleri:  poenae»  eo  perpetrato,  commiflurum  ait  Archytas,  cu- 

obnoxii;  itemvotis,  vel  nofiris  ius  poenam  nullo  piaculo. redi- 

(ut  IL  8*  50  promißa  non  fer-  raere  polBt. 
vantes :  vel  alterius,  pactis  non        v.  35«  36*.    Cum  tarnen  tarn 

ßantea»   aut  quae  iure  quodam  eadgua   et   operae  et  temporia 

a  nobis  exfpectari  poterant,  vel-  impenfa,  pauxillulo  tantum  tcr* 

uti  humanitatis  officia,  omitten*  rae  iniecto»  huic  ptetatis  officio 

tes,  ut  h,  1.     Rata  adeo  fiunt,  fatisfacere  poÜis.       Inter  non 

quae  nobiamet  ipfi,     vel  quae  argutandum.  — -  UcMt  currat$ 

alii»  quibusj  quae  praeßari  de-  porro  naviges« 


mm 


'$  » 


CAR» 


z^Q 


q.   HOBATÜ    FLACCI 


C    A    R    M    E    2V      XXIX. 

AlLGrMElXTVM. 

0/um  Jugußus,  et  Arabiae  felicis  diviliis  ittectus,  utque 
novam  in  Parthos  viatn  eocperiretur ,  eocercitum  eo  duce 
/{elio  Gallo ,  Aegypti  praefccto,  mittere  in  animo  habe- 
ret;  quod  et9  quanquam  mala  eoätu  a.  V*  JDCCXXX. 
factum  (v.  Dio  LUL  p.  723.  Strabo  XFI.  p.  780«  & 
Plin.  VI.  280  -fcttttj,  Horatü  familiaris,  omijfo  philo» 
fophiae  ßudio  praeter  omnium  opinionem  ad  mÜitiam  fe 
contnüit,  praedaeque  faciundae  cupiditate  expecUtioni 
jßife  adiunxit.  Poeta  igitur  hoc  lccii  conßlium  ßiavi* 
ter  ridens  de  rebus f  quas  in  hoc  expeditione  novus  ifie 
heros  confecturus  ßt9  facete  iocatur.  .  Idern  fereinceßus 
carminis  qui  /•  25*  ntfL  quod  ibi  multo  acerbior  poeta* 
Nam  initio  ridenti  fimilis  ( 1  —  9,  ut  yi  illo  v.  1  —  %.) 
moxferio  cum  eo  agit9  eiquef  quod  phüofophiae ßudium 
intermiferit,  exprobrat. 


AD 


CARMINVM   X»  I.    C.  XXIX.    V.   1-4.        Ö77 

AD        ICCIVM. 


I 


cci,     beatis  nunc  Arabum  invides 
Gazis,     et  acrein  militiam  paras 
Non  ante  deyictis  Sabaeae 

Regibus,     horribilique  Medo 

Nectis 

v.  1  fqq-    Suavis  oppofitio:  Indicarum  merqiam,  puta,  ebo- 

Tu »   qui  antea  nullius  rei  cupi-  ris,  ferici,  odorum  cuiusvu  ge- 

ditate    tenebarU,    fplendideque  neris,    et  gemmarum  permuta- 

divitias  >   ad  vitam  beate  agen-  tione  eamndemque  exportatioae 

dam  minime  ncceflarias ,  afper-  quaeftuoliuima,  tum  fui  ipforum 

jubaris ;    nunc  ipfis  Arabum  ga-  foli  uberzimo  pretiouüimarum 

zij  invides,  inhia$,  eas  appetis.  rerum,     aromatum  atque  auri 

Sed  alterum  cum  düectu:    nam  proventii  ditüTuna  et  erat»    et 

hoc  ipfum  •  quod  invidia  Iccius  Romanis   ultra »   quam  vix  cre- 

ducebatur,  philofopbum  parum  dere  licebat,  habebatur.     —  6. 

decebat.      Priu«  vero  orationis  militiam  paras,  militatum  abia, 

membrum  hoc  vel  firoili  modo  fed  alterurn  praeclare,  quafi  dux 

fitpplendum   latis  diferte  poeta  ülius  in  Arabas  expeditionis  ele- 

innuit  per  adv.   nunc.  —  hea-  ctus ,  aut  rem  maximam  m  ifto 

tis ,    quibu*  adeo  nunc  tribuis»  bello  confecturus  fit  Iccius.  Hinc 

ut  te  beatum  effioere  poflit  ifta-  acrem  eius  militiam  vocat ,  fol- 

rum   poÜeiHo.     Sed  forte  /im-  lenni  fortitudinis    bellicae  epi* 

pliciter  oxnat,    ut  dives  aurum  theto.     —  3.    Sabaeae  regibus9 

Tibull.  III.  3.  21.   dives  metaU  nam  quaeque  regio  Arabiae  fuura 

lum  Avien.  Defcr.  O.  3  7 7 .  Seneca  habebat  regulum.  Sabaeam  adeo, 

Herc.  /ur.i  66.  hic~beatas  com-  Arabiae  felicis  partem  umVerXs 

ponit  opes,  gazis  inhians,  ut  libri  pro  Arabiae  regionibus,  maxime 

meliores ;  adde  Propert.  II.  1 6.  felici,  quam  Romana  arma  non- 

.2$.  Stat.  Silv.  I.  a.  121.     Alii  dum  attigerant,    poeta  poluit. 

Arabiam  Jelicem   hoc  epitheto  ut  Virg.  Ge.  I.  57.    Sabon  Sa- 

innui  exütimant,  quod  ieiunum  baeorum  tum  temporis  princi- 

videtur;  etfi  omnino  de  Arabia  pem    nominat   Dio    LIII.    29. 

felici  h.  1.  aeeipiendum  efle,  du-  p.  729.  —  non  ante  deviccis*  a 

fcitatione  caret.    Haec  enim  cum  te  fcilicet  nunc  primiun  doman- 

S  3  dit; 


278  Qt    ^OBrATn    FLACCI 

Nectis  catenas?     Quae  tibi  virgmum   . 
Sponfo  necato  barb^ra  ferviet? 
Puer  quis  ex  aula  capillis 

Ad  pyatjxiw  ßatuetur  vwctis, 

Doctus 


iis ;  falfe  adnioduni.  ,—  4.  a  te !  egregie  hoc  toti  imagini 
nectis  catenas  *  innectis  catenis,  exöraandae  infervit.  Nam  et 
in  fervitutenv  redigis,  trium-  feritatis  ac  trticulentiae  notam 
phum  de  iisacturus  es  (nam  co-  adfpergijt  phiiofopho,  et  mo- 
tenati  (V-  7«  80  ducebantur  in'  dum,  quo  virgo  in  fcrvitutem 
txiumphodericti  hoftes)  tumeft  chu  adferitur,  dectarat.  —  7. 
pro  fixnplici:  bellum  infers,  —  Vu8r  ex  au^a»  •  nobilloribus 
Medo»  Medis,  Partbis;  v.  ad  I.  fuae  gentia.  Tel  Aiabuxn  vel 
'fi.  extr,  —  horribili,  feroci  Parthonun ;  nifi  omnino  prae- 
(III.  2.  5.)  forti.  Parthos  ve»  ftat  de  puero  regio  genere  orl- 
-  ro  Arabibus  adiimxit  poeta,  undo  intelligere.  Alii  de  puero 
nam  etiam  ad  hos»  atque  Indos  accipiuut,  qui  oivox^ov  minifte- 
fpectare  vldebatur  Galli  expedi»  rio  iam  in  aula  functus  ebet : 
tio.  cf.  I.  12,  56.  I,  55.  31.  quod  tarnen  c  poetae  rerbisyix 
g 2,  Eosdem  coniunxit  Prop.  cogas,  —  ad  cyathum  fiatui» 
IIT,.  3.  1.  et  5.  6.  Jrma  deus  ftare9  verba  propria  de  pocilla- 
Caefar  dites  mcditatur  ad  Indos :  tote,  Stat  lovis  ad  cyatkos, 
•—  Seres  et  Aufimiis  venient  geuuit  quem  Dardahius  Tros, 
jprovincia  virgis,  adfuefcent  Im-  Aufon.  Idyll«  de  ttüt,  19.  y, 
tio  Partha  tropaea  lovu  Torrcnt«  adde  Burman.  ad  Prop. 

v.  5/79.  Continuata  irrinone  IV.  2.  29,  Adhibebanturadhoc 
Jccio  praedam  poeta  admimerat,  miniftcTium  pueri  nobües ,  for» 
-fbrtitndini  eius  praemii  looo  mofi  (luven«  IX,  ^6.  tenerum 
cefluram,  Generalem  praedae  et  puerum  te  et  pulchrum,  et 
Siotionem  in  fpedalem  conver-  /lignum  cyatho  cacloque  putabat. 
-  tit,  virginem  ac  puerum  capti-  adde  XIII.  A4.)  veftitu  exornati 
▼os  ei  adngnando.  —  quae  bar'  fplendido  (  Cic.  de  An,  II,  23. 
baravirginum,  quaebarbararum  Adßnt  etiam  formofi  pueri ,  qui 
virginum»  quae  Tirgo  barbara»  mlniftrenl%  refplendeap  his  ve+ 
•xquifitiore  fbruetura«  Vulga«  ftis.)  coronati  (I,  38«  2.)  ele« 
Tis  cum  anteoed,  nexus  erat:  ganter  comti  atque  unguentia 
bellum  üifers  Partbis »  praedae,  delibutL  Iam  cum  hi  ad  lau« 
f,  yirginis  ac  pueri  nobilis  po»  tioris  convivii  apparatum  pertu 
titutdi  cauf««  —  fponfo  necato    nereut  ( uam  in  raodica  coena 

flebeioi 


CARMINVM    L.  I.    C.  XXIX.    V.  5-12.       279 

Doctus  fagittas  tendere  Sericas 

Arcu  paterno?     Quis  neget  arduis 

Fronos  relabi  pofle  rivos 

Montibus,     et  Tiberim  reverti; 

Cum 

pteheios  talioes  —  porrigit  ht-  quod  UmpliciuS  eft,   moregen- 

€ultus  puer  —  rion  Fhryx  aut  tos  fuae  Üagittandi  peritus. 
Ijycius,  luven.  XI.  *45*)  do- 

cte  Horatius  Iccii  delicatius  at-  Vm  10/99.  Mutato  fententia- 
que  luxuriofius ,  quam  plulofo-  xum  colore  aperte  iaxn  Iccio 
phum  deceret,  vitae  genus  fu-  poeta  exprobrat,  quod  philofo- 
turum  •  a  parte  defignans ,  uni-  phiae  fttidio  rclicto*  miles  factu» 
verle  comprehendit.  — -  9.  No-  fit,  et  exfpectationem»  quam  mo- 
bile pueri  genus  ulterius  decla-  ximam  de  doctrina  atque  ingenio 
rat  poeta»  ab  artibus  gentis  fuae  eius  excitaflet,  tnrpiter  elufe« 
ingenuis,  iacuLuidi  peritia.  Do-  rit.  Satis  tarnen  urbane  ei  mu- 
atus  tendere,  slims  rtlvttv,  pro,  tatum  vitae  genus  obiieit;  mi- 
tendendi  fagittas ,  h.  iaculandi  rari  fe  tantum  dicent»  quod  nü- 
jperitus »  rofmr  tv  $ütls.  Pro«  litiam  philofophiae »  peiora  mc- 
prie  vero  arcus  f.  nervus  tendi-  lioribus  praeferrye  potuerit.  Rem, 
tur,  tum  inyerüone  poetica,  Di-  qnae  praeter  omnium  opinio- 
gitue  arcui  tenfo  ixnpofiue,  et  rem  aeeidit,  iucredibilem ,  per 
ad  fcopum  aliquem  direetae.  —  mivvmro»  extulit  poeta ,  noto 
Sericas  epitheto  a  gento ,  quae  more. '  —  Quis  neget,  ampUua 
in  eademarte  excellcret,  defura-  dubttet,  muic  non  credat,  yro- 
to.  Sic  habes  arcum  Cydonium  nos  relabi  pvono  curfu  referri* 
(IV%  9«  17.)  calantum  Gnofium  retro  fluere  poffe  montibus  (ter- 
(I.  15.  17.)  et  al.  Nota  vero  tio  cafu)  in  montes,  ad  föntet 
Litis  Serum,  nt  omnino  popu-  fuo*.  Suaviter  pronos  vocat, 
-  lorum  Orientis ,  fagittandi  dex-  nndam  verfus  montem ,  tan- 
teritaa  vel  ex  Heliodori  lib.  9.  quam  in  declivia  loca  urgentes. 
Alii  quendam  e  Seribus  captum  Alii  iungunt :  pronos  h.  decür- 
a  poeta  innui  exiftimant:  ad  rentes  arduis  montibus,  cum  Cru- 
quos  etfi  haec  expeditio  etiam  quii  Schob  Sed  altera  ratio  ex- 
fpeetare  potuerit  (nam  eos  di-  quifitior  eft,  et  convenientior 
Xerte  memorat  I.  12.  56.)  paulo  Euripidis  loco,  Med.  410-  ÄM* 
difertius  tarnen  exfpectafles  hoc  xorußmv  Itfif  %9f*vn  nuyut, 
traditum  a  poeta.  —  -paterno  quem  refpexere  Luciaw.  Dial. 
apatra  edoctushanc  artero,  vel,  Mort.  VI.  ä.      Alcipbron  Ep. 

S  4  33- 


g&O  Q-    ÄOHATII    FLACCI 

Cum  tu  coemtos  undique  nobiles 
Libros  PanaetI,     Socraticam  et  domum, 
Mutare  loricis  Iberis, 

Pollicitus  meliora,     tendis? 


53.  libri  ITT.  et  Cic  ad  Attic  Legg.  III.  6.  aliL     — -  14*    So» 

XV.    4*     Latiiiorum  poetarum  craticam  domum,   fectam  Socra- 

locn  (ludiofe    collecta    vide    ad  tis,    libros  philofophiae  acade- 

Ovidi  Her.  V.  50.  et  a  Burm.  micae,  relliquias  domus  Socrati- 

ad  Prop.  I.    15.  29.    et  IT.  12.  cae,  uticarmina  fua  philofophi- 

33-  —  revertiy  retro  verti  pof-  ca    vocat    Veftritius     Spurinnä 

fe.      —   13  fqq.    Ex  quo   tu,  apud  Wernsdorf.  Poet.  min.  III. 

cum  vi,  qui  tarn  cordatus  homo  p.  352.     Sed  et  univerfe  philo- 

es,  tendis  mutare,  mutatnrus  es,  fophiam    nomine  Socratis  defi- 

permutare  cogitas  philofophiam  gnat  poeta  TIT.  2i.  9.    per  So- 

cum  militia.       Pro  hoc,     quo  craticos  fermones  et  A.  P.  310. 

magis  temeritas  eius  pateat,  op-  Socraticas  chartas  (ut  Socratkos 

ponuntur    invicem  libri  philo-  libros  pofuit  Prop.  II.   34.  *7») 

fophici ,  et  arma ,  XF>***  X*^"  Domus  de  Philofophis,  qui  eius- 

xh'wy.     Pro  libris  in  fpecie  Pa-  dem  funt  fectae  vel  familiae.  v. 

naetii  et  Socraticae  domus  fcri-  Gronov.  ad  Senec  de  Benef.  V- 

pta,   et  pro  atrais  loricas  cum  15.  —  Iberis,  e  ferro  praeftan- 

dilectu  pofuit.      Panaetius  Rho-  tüHmo ;    nam  Hifpaniae  Ferrum 

dius,  Stoicorum  princeps ,   Sei-  cum  per  fe  tum  teraperatura  in 

pioiü  et  Laelio  erat  familiarüß.  optimis  a  Romanis  habebatur. 

rmis,  eorundemque  praeeeptor.  —  16.    Polluitus  meliora,  qui 

Memorantur  inprimis  eius  libri  meliorem  vitae   rationem  infti- 

irtgi  rov  xc&nxorrot,  Cic.  de  Off.  tuifles ,  philofophiae  itudiis  in- 

I.  2.  de  dolore  patiendo  Id.  de  tentus ,  nunc  peiora  iis  fecutus» 

fin.  IV.  9.  de  Magiftratibus  Id.  militiam. 


CJR- 


CARMIJJVM    L.  I.    C.  S3CX.  .281 


'  i 
/ 


CARMEN 


ARGVMMNT^M. 


uld  carmina  vetewm  xXffrtK»  venußum  hoc  odarhüH 

omnino  referendum  videtur.      Cum  enim  ex  anbiquiffima 

epinione  DU  f actis  adeffe  putarentur,    (unde  quoque9 

cum  in  diverßs  locis  fierent*    Deorum  i^ä^fitau  ort  tu) 

Horatius,  ufus  prifco  höc  figmento ,    V euerem  rogat ,  ut 

Je  ad  faerum  in  Glycerae  aedibus  faciendum  conferat. 

Comitatus  Veueris*    ad  txarnandam  hont  idcam  unice 

appoßtus,  fraudifuit  quibusdam,   ut  recondüiora  hie 

Jäter*,   poetamque  fanetiori  ürlagine  Glycerae  amcrem 

Jibi  expetere  fufpicarentur.       Cuius  quidem  fufpicionis 

nulla  idonea  caujfa  reperiri  potefi;   et  poeta  ubique  amo- 

res  fuos  faterij  ae  de  perßdia  et  obßmato  pueUarum  ani- 

mo  haud  tecte  folet  conqueri.        Similes   colorfs  habet 

fragm.  Anacr.  apud  Fifch.  p.&Ji.    &  m£,  W¥&*ful- 

rwg  "Egwf ,  <p  Nt//*ßgj  xvctvurwÄeSt  xofövgn  t*  '  A$ge- 

?3jc  BTtixfüiTQV. 


S  5  AD 


2Q2  <J.    HORATII    FLACCI 


AD        V     E     N     E     R    E     M. 


U  Venus,     regina  Gnidi  Paphique, 
Sperne  dilectam  Cypron,     et  vocantis 
Türe  te  multo  Glycerae  decoram 

Transfer  in  aedem. 

v   Fervi- 


t>.    x   faq»     Regina     Gnidi,  Jiorum  Deam  declarat  Callim. 

mvvfffoty  /ut tioveu  Kvliov,  utDia-  H.  in  eandem  v.  &58-    *E0ldsv 

xu  Kvkiios  «y«0v«  Eurip.  Iphig.  rui  rs£«  irftatirsu.)  Poetaefor* 

.AuL  434.  v.  ad  I.  3.  1.     Gni-  te  ob  oculos  fuit  Alcmanis  fr» 

dus  urbs  Doridis  in  Caria,  Vene-  apud  Steph.  carm.  lyr.  p.  628* 

*is  religione  eiusque  üraulacro  Kv*pof  l/tugrw  Xorrär»  mal  Um* 

*  Praxitele  fculpto  celeberrima.  <pw  frtpfävrav.  —  vocantis  tu~ 

vide  PauCan.  Attic  I.  20.    Plin.  re,  tu*  tibi  adolentis»  ture  mul- 

XXXVI.  5.    cf.  Heynii  Antiq.  to  incenfo  te  ad  fe  ?t>cantis,  ut 

Auf/T.  I.  p.  123.    Paphus  Cypii  ifti  facro  ixiterfis.     Virg»  Ge.  I. 

oppidum,  et  ipfum  Veneris  cultu  547.     Et  Cererem  clamare  vo- 

celebratiftimum.     ▼.  vel  Virg.  cent  in  tecta,  ubi  Noflri  locum^ 

Aen.  I.  415*  —  fperne , '  poß«  non  piaetenniut  Heynii  diligen- 

habe  novae  fedi,  relinque  Cy-  tia.     Alii»  vocantis,  invocanüs 

•pron,  quam  vis  dilectam»  placi-  te,    fatis  languide.     Tus  poeta 

tarn,  etfi  lubenter  ibi  coramo-  omnino  pro    ticrificio    pofoit: 

reris*      Sperni   prifco  fermone  etfi  eitu  ufus  in  Veneris  facria 

dicuntur,  quae  aliis  rebus  poft-  fatis    frequens.     v.  I.    19.   14* 

ponuntur:    amari  contra ,  quae  — -  4.    transfer  confer  te,  nihil 

praeferuntur,  de  locis  adeo,  ubi  amplius. '     Nam   ad  erocando- 

Terfari  volupe  eft.     Sic  Virgi-  rum  numinum  ritum ,  cui  pro- 

liana  Inno  Aen.  I.  16.    Cartha-  prium  eft  hoc  verbum,   poeta 

ginera  fertur  terris  magis  omni-  vix   refpexk.   — —   aedem,    do— 

bus  unam  Tel  -pofthahita  eoluijfe  mum ,    ut  tecta  in  Virg.  1.  L 

Santo»  eanique  tutatam  efle  (ita  Antiquus  is  vocabuli  ßgnifica- 

forte,  exuto  ornatu,  accipienda  tus  efle  debuit,  ficque  docte  iL 

lila,   hie  Ulius  arma,  hic'currus  lud  adkibuit  Horatius.       Mal© 

fuit,  etiam  propter  fqq.    Eodem  alii  de  (acello  capiunt.  •—  deco~ 
«olore  Dianam  tutelarcra  Ephe«  *  tarn,   eleganter  ad  hoc  kcnim 

exov- 


C  ARMIN  VM    U  I,    C,  XXX,    V.  1-8-         $83 

Fervidus  tecum  Puer,     et  folutis 
Gratis  zoiiis,    prbperentque  Nyraphae, 
Et  parum  comis  fine  te  Iuventas, 

Mercuriusque. 


«Koraatam,     Bidet  mrgento  da»  ane  adver tite  vuhus  —  vtfte 

miMi  in  ümüi  apparatu  IV-  n.  nihil  tectae:  pravo  utique  iudi- 

6«  cii  acumine.      — -  7.  '  Iuventas» 

v.  5  ~  8»   SuavüBjjia  iroago  "tißn  Graecorum,  et  ipfa  in  Ve- 

Veneris  Deorum    comitacu  ad-  neris  comiutu  apud  Homer.  H. 

yentantist  — -  Properent,  adfint  in  Ap.  195.     cf.  Claudian.  dp 

tecum  Puer  fervidus •    ferreus,  Nupt,  Hon.  84*  ~^~   varum  co- 

iJißgot  "Efmt,  et  um,     Sic  fer*  mis,  minus  fuavü*  ßne  te;  in« 

vidi  iuvenes  OT.  43.  extr.    —  rerfa  oratione,   pro»  quae  per 

Cratiae  perpetuae  Veneria  00-  te  maius  decus,  maiorem  vono- 

snites:    vw  y*f  v/tuv  (X*j**<)  ftatem  adqoitit.     Adpofite  Ke» 

r«  rtftnu  xui  tu  yXvitJ«  ybtrui  noph.  in  Sympof.  init.  (p.  117. 

«wr«  ßgortfe  Pind.  ,01.  XIII.  ed.  Bach. )  of  tfcro  rov  eutyoves 

7,  8-    €f-  I«  4«  5  &1«  ~  folutis  "Euerer  ft&o« ,    r«  r#  tp/uurt* 

tonis,  diacinctae ;  in  Gratiis  enim  (piXotypowripas  txw91  %  **'  T** 

*iAi7  e^e  alHguti  decet,  nee  ad»  (ßawf*  «rfforlfay  xotovrrui,   xsu 

ftricti:   (male  legitur  adfcripti)  ru  <r%f/U«r*  *'*  r*  '^*tt- 

folutis    itaaue   tunicia  utunturt  beotuvurev     Zyovqt*.   — — 

-ptllucidis  autem.    Seneca  de  Be-  JVlercurius  Venen  comes  addi« 

jief.  I.  5.     Ita  quoque  confpi«.  tus  propter  evtftut  (cf.  J.  10. 

"  ciuntur  in  Monumm.  antiquif :  4. )    vel ,    quod  raalini ,    pro« 

es  g.    apud   Ögle   de    antiqula  pter  faeundiam  et  vim  perfuafi« 

gemmis   caelatis   p.    167»     cf.  vam  amoris.     Sic  Veneria  ceAo 

Winkeln.  Mon.   jned«   p,  57,  (Homer.' II. /.  a  16,)  praeter  alin. 

Siiavi  autem  phantajroate  Gnu  inerant,  iup$evvs ,  frofßaw,  tf 

ciarum  pepla  abAmore  furrepta  r  tfxk^t  woat  xvxot  xto  (pf««6*- 

ftngit  Auetor  Epigr.  in  AnthoL  tot.      Sie  Pandorae    ( Hefiod. 

gr.  IV.  p.  491.    Colorem  e  no-  "Eey.  77.  78-)  erfö&ffa  iuixra* 

Uro    loco   duxifle  yidetnr  3ta,  fot  *Apy$ilpifTis  tyuvhu  5*  «Ipv« 

tius  Silv,  I,  5.   15.    de  Njm-  'X<W  rt   Xoyovs   xk)  tnWktmn 

pnu;  Ite  deae  virides  %  liyuidos-  foos  rwi». 


CJR 


«64  Q*    HORATII    FLACCI 


CARMEN 


AJLGrMENTVM. 


jjuum  a.  V.  DCCXXyi.  templum  ApoUinis  in  Pala- 
tio  dedicaret  Aupißus ,  (v.  Dio  LIIL  1.)  follennita* 
tetn  huius  diti  poeta  privata  religione  profecutrts  preces 
pro  fe9  ut  vate,  facti.  Quorum  quidem  rationem  ac 
modum  ita  circumfcribit ,  ut,  quam  alii  divitias  omni- 
notpie  lautioris  vtiae  delicias  fummam  votorum  fitorum 
ißo  die  faciant,  lauttiias  ifias,  ut  confentaneum  erat, 
afpernatus,  tenuem  contra  victum,  tum  animum ,  qui  ab 
augendi  cupiditate  alienus  partis  fecure  fruatur,  rectum- 
que  valetudinem  cum  mente  Jana,  quaeque  ad  extremam 
fenectutem  vegeta  permaneat,  haec  unice  ab  Apolline 
precelur.  —  ELocutio  carminis  augvßa  ac  fplendida,  ut 
decebat  in  pali  argumento:  ornatus  inßngulis  eocquifitus 
et  copiofus:  doctrina  quoque  haud  vulgaris,  maxxme  in 
declaranda  divitiarum  atque  lautitiafum ,  quibus  alii  fe 
beatos  cenfent,  notione* 


AD 


CARMIlSVM    L.  I.   C.  XXXI.   V.  1  -4.        2Q5 


AD       APOLL     INE     M. 


V^/uid  4edieatum  pofcit  Apollinem 
Vates?     quid  orat,     de  patera  novum 
Fundens  Liquor em?     Non  opimas 
Sardiiüae  fegetes  feracis ; 

Noi* 

v.  1—3.  Orditur  quidem  SicOvid.Faft  VI.  637.  te  quo- 
poeta  t  quan  dubitet ,  ac  fecum  que  magnifica,  Concordia,  dedi- 
ipfe  deliberet,  quae  maxime  fibi»  cot  aede  Livia,  cognoraine  FirU 
hoc  fefto  die  ab  Apblline  expe~  fc  f.  Maritaiis.  Sic  Tiberius 
tendafint;  votorum  tarnen  fuo-  Apollinem  Temenitem  videtat 
rum  rationcm  haud  ambigue  per  quietemaßirmantem  fibi,  non 
ipfi  fUtixn  dubitationi  praeckro  7?/)^?  /?  a£  i'p/o  dedicari ,  Suet. 
artüicio  intexit.  Dum  enim  in  Tiber,  c.  74.  Ülud  etiam 
auguftam  vatis  f.  facerdotis  Apol-  confecratio  dicebatur.  Vtrura* 
linis  ac  Mufarum  (v.  ad  III.  que  adkibuit  Cic  Nat.  D.  II. 
I.  3.)  perfonam  fumit,  facüe  23.  ut  Fides,  ut  Mens,  quas  in 
exfpectare  licet,  fe,  fupra  inauia '  Capitoliö  dedicatas  videmus  pro» 
vulgi  vota  elatum,  non  nili  ea,  xime  a  M.  Aemilio  Scauro;  an* 
quae  bominem  lanctum ,  vitae  te  autem  ab  Atilio  Calatino  erat 
adeo  innoceutia,  atque  otvrap-  Fides  confecrata.  cf.  Id.  da 
ntttf  confpicuum  haud  dedeceant,  Legg.  II.  aß-  —  2.  inter  li* 
optaturum.  Summa  igitur  cum  bandum.  Paterae  follennismen« 
vi  poutum,  quid  vates  pofcit'  tio  in  libationibus.  v»  III.  5* 
Apollinem  ?  pro  tenui,  quid  ego  33.  —  liquorem,  in  re  facra,  vi- 
pofcam  Ap.  —  dedicatum,  nova  mim,laticum  honorem  UbareVirg. 
aede  in  rnonte  Palatino  ab  Au-  Aen.  I.  736.  laticem  faerum  Sil. 
gufto  confecratum.  Dedicatur  VII.  164.  — -  novum,  hornum, 
Deus,  abfolute,  qui  inter  Deos  nam  vino  horno  libari,*  uü  komm 
IjXpulees  recipitur,  inftitutis  ei  fruge  immolari  (III.  5.  3.)  fo» 
publice  certis  facris,  caeximonü«,  lebat.  Perron,  c.  CXXX.  no- 
facerdotibu»,  erectaque  ei  axa  et  ftri  loci  forte  meroor ,  fpumabit 
templo:  etiam  is,  cui  iam  rece-  pateris  hornus  liqifor. 
pto  nova  tantum  appellarione, 

ut  h.  1.  Apollinis, Paust ino  nova        v.  3— 8*     Poeta  non,   quae 
aedes  ac  nova  facra  inüituuntux.    primm  fere  votm,  et  cunctit  no* 

tijjimm 


'      % 


S8©  Q-    HOKATH    Fi-AC«  . 

Non  aeftuofae  grata  Calabriae    . 
Armen ta;     non  aurum,    aut  ebur  Indicum; 
Non  rura,     quae  Liris  quieta 

Mordet  aqua»    tacitumus  amnis. 

Premant 


tiffima  tempVist  (luven*  X.  $3.)  ta  Calabriae,  <fpa&  in  Calabria 
divitias  optat.  Ezquiüte  bas  ptfei .  folent.  Frequen*  enira 
jer  enuraerationem  declarat  de*:  erat  ifta  regio  pafeuis»  tvßoret 
fumtis  a  fuo  populo  divitiarum  inde  dieta  Straboni  L.  VI.  43 x* 
generibus»  Brevior  in  eadem  cf.  Plin.  H.  N.  III.  11.  et  ad 
re.  Findarus  Nein.  VIII.  63.  ali-  V.  1.  27.  -—  aeftuofae*  folis  ax- 
ter quoque  inAexa  fententi» :  dorc  inaeftuantis ,  ferventis.  v. 
Xpaw  tvxwrtu,  mtfo»  t*  Vrtpoi  L  22.  5.  —  grata  adfpectu, 
eurifurror  kym  t*  uerets  tüömv  laeta,  nitida,  pinguia;  nihil 
(uiidc  q>tkos  arroTs  Wwtafos  Pia*  amplius.  Alii  aliter.  —  6. 
toni  c  XXVIII.  in  Anal.  Br.  aurum  parum  opportune  fpecia* 
T.  I.  p.  174-  dictus)  x$w*  yvta  libus  divitiaruxn  notionibüt  in» 
nfiCkv^oLifAi.  —  non  lata*  agro-  textum  videri  poflit:  fed  ca- 
rura  poflefliones ,  latifundia  ov  piendum  h.  1.  de  liocu  Romano« 
ertfym  ßuSvktffavt  upovgut,  ein  nun,  quo  aedes  ac  rilias  aurea 
oXßof  xokvx§vvoY9  aJa  Tvyifs,  vel  inaurata  fupellectili  exorna* 
uir&fttwt  fgapou  ßiov  Alpkeua  rent.  Hinc  femper  fere »  ut  lu 
IV,  (Anal.  Br.  II.  129.)  —  L,  iungitur  ebori9  quod  et 
Sardiniae,  tanquam  fertilüfi*  ipfum  iiifano  more  ad  ifium 
rnae.  Benignijfimam  eam  ur-  ulurn  appetebant  Romani,  lau* 
bis  Roma*  nutricem  vocat  VaL  titiarum  barum  fbidionlfimi 
Max.  VII.  6.  et  propenfae  Cere-  Ovid.  Medic  £ac  1  o.  Sectila 
ris  nutrüam  favore  Sil;  It.  XII.  delictis  India  praebet  ebur.  cf* 
375.  addcMelam  II.  etPlin.H.  II.  iß.  1.  —  Indicum,  Virg* 
N.  IH.  7.  Opimas  fegetes,  übe-  Ge«  I*  57«  —  non  rar* ,  qua* 
rem  proventüm  Sard.  (ut  I.  1.  /Liris  praeterfluit.  Uris  fluviiu 
"7»  &.)  Pr°»  opimos  agros,  */•*  in  finibus  Latii  et  Campaniae« 
was  ayfovt  Hom.  IL  «I.  832.  p£n-  quae  et  fertüüEma  (  uberis  arva 
guia  eulta  Virg.  Ge.  IV.  372.  FaUrni,  dives  ea  et  nunqman* 
Obfervent  tirones  concinuam  tellus  mentita  Colono*  Sil*  VII» 
epithetorum  collocationem.  — 5,  169.  160.)  propter  caeli  tem- 
non  armentorum  greges:  qui  periem*  tum  et  omoeniflimae 
praeeipua  tum  divitiarum  pars  ibivillae»  et  nobiliflimae  in  ool- 
erant.     v.  II.  16.  33.     Armen*  libus  Formiania  et  monte  Mafli- 


CARMINVM   L.  1.    C.  XXXI.    V.  5-12.       887 

Premant  Calena  falce,     qüibus  dedit 
Fortuna,     vitem:     dives  et  aureip 
Mercator  exficcet  culullis 
Vina  Syra  reparata  merce, 

Dia 

oo  vineae   eraae.   —    mordet,  proxune  antecedentia  Laec  fpe* 

$xfvt*i  y*o£ur*  ( ut  Marion.  III..  ctare  *  facile  eo  Tel  vitis  Calcnav 

10.    in  AnaL  Br.  II.  p.  51Ä.  duck.      Iara  vide   quo  ornattt 

«roret/U**  —  wifotp  vxofvu  olvto-  haue    fcntentiaxn    perpoliveriu 

(Pvtom  ftimft,  Callixn.  ep.  XL  VI.  Pro»    alii  poflideant,    eÄ,   aliS 

3.   iroXXawu  \i$t4  roTxov  v*o-,  colant»  (ut  III.    j.  9.    Eß  ut 

Tf»y*v     navx*o*    woru/uof.  viro  vir  latius   ordinet    arbufim 

Alu  v.  apud  Ruhnk.  £p.  Crit.  fuleiu )   et  pro  hoc ,  fpecialia  aC 

IL  p.  151.  ed.  II.)  terram  al-  praeeipua    viribus   impendend* 

luens.     LuciL  Iun.  Aetu.  1x0.  cura  ponitur»   quae  eft  in  am« 

(in  Wernsdorf.  Poet.  min.  IV.  putatione.      Tum  in  elocurione* 

P.  I.  p.  111.)    lympha  perertni  mirum  ornatum    facile  fentias* 

edit  humum  tima,  furtimque  ob-  Premant,  compefeant  falce»  pu- 

fiaruia  mollit.       Claudian.    de  tent  vitem,  ümtiles  vitium  ra+ 

Conf.  Prob.  259.   de  hoc  ipfo  mos  (V.  2.  11.)   cf.  Virg.  Ge» 

fluvio:  terens  querceta  Maricae  II»  401*        Premtre  falce   pro 

Liris,       Alias    dieunt    lambere  fueeidere»    VirgiL  Ge.  I.   157- 

(I*  22.  4.)  firingere,  rädere:  Calpurn.  EcJL  V.  111.      Tum 

Prifcian.  Perieg.  6g.  70.     Hos  epithet.  Calenä  doeje  falci  de* 

ftringens  -pelago  terras ,  circum-  dit,  quod  ad  vitem  proprie  fpe- 

fiuus  iUis  montibus  out   radens  etabat.     Sic  I.  flo.  9.  praelum 

fuyrpoftas  nrbibus  otas.     Ita  ibi  Calenum  et  HI.    16.  54.    La*~ 

legendum  e  Dionyf.  Per.  61.    9  firygoniam  amphoram  dixit.  — - 

efimv  9  wlgov  virofvovc*  *oX*V*  quibus    dedit  fortuna ,     quibus 

— -  quieta  et  taciturnus  de  leni  hoc   datum  eft»     quibus  licet« 

eins  curfu.     SiL  IV.  550.    &•  Adiectum  hoc  a  poeta,  ut  invi« 

tu  qui  fönte  quieto  disßmulat  diae   fe    expertem    profiteatur. 

curfum,  ac  nullo  mutabilis  imbri  -—10.    Nova    fententia»   (ad 

perfiringit  tacitas  gemmanti  gur»  quam  tarnen  ab  antecedenribus) 

gite  ripas*  paratus  erat  transitus)  qua  lau« 

v.  9  —  14.  Equidem  ifta  ru-  titias   vitae    poeta   deprecatur. 

xa  viribus    confita   voris   mihi  Vivide  has  oßendit  in  nomine« 

non  exptto;   pro  hoc»  variata  mercaturam    faciente,    et  indo 

oratione :  aliis  iftas  vineas  Cam-  infhrumenta  luxus  atqae  lautio- 

panas   non   invideo ;     n*m    ad  ris  vitae  Abi  paaante.     Luxura 

Ifitim 


£88  <£•    HOKATII    FüACCI 

\ 

•  t 

Dis  carus  ipfis;     quippe  ter  et  quater 
Anno  revifens  aequor  Atlanticum 
Xinpune.     Met  pafcant  olivae, 

Me  cichorea,     ltevesque  inalvae.    • 

*  Frm 


Iftum  fpeciali  idea  deckrat  per  Diis  ipfis*  cwnxat  eius   gerenti- 

▼ina  transmariiur,  eaque  pretio-  bus,  divitias  ei  largientzbu»,  an« 

liflima,  atque  aurea  pocula,  qui-  tiqtia  notione.     Homer.   IL   ß. 

bus  fe  mercator  irigurgitat.    Si-  66Q.   de  Rhodiis :    tyikqBtv  he 

jhlli  ornatu  Virgü.  Ge.  II.  505.  A<o'f9   -^-v.x«/*  eipti   $tv*hior 

Hie  jyetit  excidiis  urhem  —  ut'  ffoovror  n*r$xm  Kgovlw.    He- 

gemma  bibat,    et  Sarrano  iridor-  fiod.  *Ej>y.  303.  *<pniol  /u$f\oifftf 

füiat  oftro.  —    Cululli  proprio  (ßtkoi  /uaxctgtovt  StoTet.  cf.  ad  I. 

calices  fictiles,   quibus  Pontifi-  z6.   1.     —  14*     dum  impunet 

ces ,  Virginesque  Veitales  in  fa-  absqu«  iaccura ;   fine  naufragio 

cris    utebantur,     iuxta  Scholl,  (cf.  I.  17.  5.)  faepius  quo  tan- 

tum  omnino  de  quibusvis  gran-  rfis  mercaturae  faciehdae   caufla 

dioribiis  poculis  ut  A.  F.  454*  vet  aequor  Atlanticum*    littora 

-=-  exficcet  cuL  vina;   exquifi-  Africae  et  Hifyatiiae,  maxime  frei 

tZore  ßructura,    pro,    exficcet  tum    Gaditanum   revifit*    adit, 

cttlullos  ( ut  codi  cum  faece  fic-  ficque  ex  crebra  mercium  per- 

cati  I.  35.  27.)  vino  epoto,  vi-  mutatione    maximum    liicrutn 

tium    bibat  ex  aureis    culullis.  capit.     Aequor' Atlanticum  poe- 

'  Sed  altefura  bagyicrregov.  —  re-  ta  pofuir,    tanqttam    remotifli- 

parata, parata (nam verba cum re  mum,    (ut  Hefperia  ultima'  T. 

cömpoüta  pro  fimplicibus  fere  36. 4. )  etfi  ultra  Gades  Romani 

a&hibere  foletHoratius.  v.  c*  I.  vix  navigaverint.     Facile  vero 

37.  24.    etfi  h.  1.  ad  jiteratam  perfpicitur  a  poeta  h.  1.  exag« 

mercium    permutationem     tra-  gerari  omnia,  ut  laxirriofi  ho- 

hfere  po/Es,  mercatore  fuas  cum  minis  imaginem,  longÜümä  iti- 

Syriis,  tum  Las  cum  vino  com-  nera  atque  pericula ,  quo  magis 

mutante)    permutata    mercibus  luxu  diflluere  pöflit,   continno 

Syriis ,  aromatis ,  et  unguentis,  repetchtis ,   vividiffime  ob  ocu- 

ex  India  atque  Arabia  in  Syriae  los  poneret. 
ac  Phoeniciae  maritima  oppida         v.  15.  16*.   Ego,  facili  acte- 

convectis,  et  inde  Romam  dela-  murvictu    corpus  aleris,     iftas 

tis.    —  1 3.  Nexus :  Mercatura  delicias    non    appeto ,    faitidio. 

,  ei,  unde  pretiofiuima  viiia  pa-  Praeclare  vero  üiis  longe  arcef» 

ret,  fuppeditante.  Düs  carus  ipfis,  litis«     aegreque   et   cum  vitae 

periculo 


•  caäminvi*  j>,  i.:  c.  xxxi  - vfr*  3  - 1 8«     *8y 

Frui.paratis  et  v^lido  mihi,     ,  ; _•-    -      i;  ;.^> 

Latoe,     (Jones  >     §t*.  precor*     ^ntsgra^ 

Cum 

pericnlo  qnaeJitis  lautitiis  oppo-"  tum.     Simillirhae  Fententiae  oc-  * 

nk  vilia  atque  opera  levi  para-  currunt    in    Menandri    KcXxtu 

Bilia,  oKvam,  (cf.  V.  12.  56^)  (äpud  Athen.  TflY.  22.  p.  659.. 

et  ex  plantis  /  liorteniibus  cicho-  et  inde  üi  Grotü  Exc'p.  731^ 

r'eüm,  xsxogM*,  f.  x^f^  Cu0*  f*ovij'    — *'%J^«4iif5«    *ÜXv/«- 

ftris  Endivie)    V.   l*keophr.  JEi.  «r<W>   rtxfft,    nuTuts  —  $i}'l»cm% 

Plant.  VII.    11.     Plin.    H.    N.  ffur'vgtoiv  9  -fZytttuv  f*  iyo&x  «rcX-* 

XXI.    15.     et  malvam,    /uotXx-  Xa,  rf*  ovrmv  re  vvvoiyx- 

Xnv,  planum  corpori  faluberri-  $«*  ovijviv.      Alii  polt  Acro- 

mam,    cf.  V-  Ä.  57-  58*      Hc-  nem  Varata  exponunt,  quae  in, 

ilod.     E^y.    41.      Hinc    levem,  promtu  funt  Omnibus,  rx  tvrt- 

quae    ftomachum    non    gravat.  Xj,  quo  fenfu  ctü  h.  v.  recte  ad« 

Ventrem  etiam  movere  credita.  hibery  poteft  ( Scneca  Ep.  XC. 

cf.  MartiaL  III.  Qg,  ad  parata  nati  fumus  ;   nos  ornnia 

nobis  dijfficilia  facilium   faftüdio 

v,  *7  fqq*  Seqnitur  folleiinis  fecimus)    rationi  tarnen    totius 

eonverfio  ad  Apollinem  in  jine  carnünis,     qua    fe    divitiarum 

carminis ,  cum  votorttm  expofi-  caufla  vota  facturum  uegat ,  al« 

tione   e  prifcorum  Ilymnortim  *  tev*moJfis"  Tiiagis  con venire  vi- 

ratione*    Dignaevero  vate  pre-  detur,  cum  liic  ad  proxime  an« 

ces,    digna,    quae  Apollo  cxau-  tecedentia  tantum  referri  po/Tit. 

diät, -Vota!  —  Latoe,  AjxrMt,  Vt  tace&m,  ieiuniquid  ipfis  vo» 

ftli  Latonae ,   Apollo,  dones  Jos  tis  fic  inferri.     —  19.  nee  tur- 

Cqnod  follenne  Hymnorum)  da  fem ,  triftitia  deturpatam ,  tri- 

mihi  et  valldo  quoad  corpus  et  «Item,  morofam,  yypxs  -urtgnis, 

jntegra  cum  mente ,  otyvfi  fcxVf  XwffWf     adeoque    fenectutem 

animo  ab  omni  fccleie  ptiro  (v.  hilarem,fuavem,iucundam.  Hüic 

ad  I.   22.  1.)   emtppovovvTt ,  frui  perfpieuitatis    caufla    adiectum 

p.   graece,  pro,   da  ut  corpore  puta,  neccithara  carentem,  qitao 

atque  animo  Valens  fruar  -para-  adhuc  cantu  delectetur,    atque 

tis ,  roTs  gvtrt ,  partis.     Praecla«  exlxilaretur.      Alii    turpem   vi« 

Tum  vero  contineutiae  votum,  tiis,  vcl  per  iatorifr*,  honora- 

Hotbtio Knihil  fupra  Deos  lacef»  tarn:    neutrum  ad  fenfum  car« 

fenti  (II.  13.  11.)  perqnam  fa-  minis,  »vrotfutUf  notionem  ubi- 

miliare»     Oftendit  igitur  poeta  que  ingerentis.     Ad  Dienten  tiam 

an  im  um  divitias  fplendide  afper-  poetae  Etirip.    Ilerc.    für.   676 

riantem ,    ac  de  praefentium  bo-  fqq.  /u$  $tp  für  «t/uow/af,  «W 

aiorum  recto  ufu  unice  follici-  t*  h  artip**i»civ   ttif>»    ?t*  to$ 


«9* 


%   HÖRATII   FlACCf 


Cum  mente;    nee  turpem  fenectain 
Degere,     nee  ci&ara  caraateau 


y/ftf?  iot&s  taXtJS  Mr*poffvv*9  frißan»*«*.  ETheognideis  fpe- 

(Mnemofynen,   Mufas,  ut  mihi  etant  liuc  vr.  769.   770.  roi* 

adüiit ,  ex  more  invocera).   Id.  (?oß/«f  f/ukitn/out)  hup  *%mv  r*f- 

m  Erecht.  fragm.  in  Stob,  flo-  noi/uttv  (pogfMyyt    kxi    ofxi^MV 

ril.  Grot.  p.  211.    fitr*  i*  tjov-  xcci  «oiijj  ^   mau  /ur«  tmp   u%*~ 

%$*s  froXiM  yijpu'  cwotxoitfv,  «»/-  &~v  fafai*  txfiifu  viov* 


6VA- 


CAKMINVM    l.  I.    C  XXXIT.  ZCfl 


CARMEN      XXXI L 


,  ARGVMENTVM. 


n 

\Jdarii  huius  initium  htdentem  potius,  quam  argu-  % 
viento  alicui  inten  tum  ac  praeparatum  poetam  prodit. 
Animo  entm  remißlori  atque  otiofo  indulgcns  poeta  ßol- 
leunl  ritu  lyram  invocat,  ut  c ahnen  ßbi  ßuppeditet ,  et 
in  hac  ipfa  /tat im  omnes  fuas  cogitationes  ßubita  conver- 
Jione  deßgil:  dumque  huius  vim  ac  vir  tut  es  exponity  to- 
tius  ßmul  poejeos ,  vidxime  lyricae ,  laudes  complectitur. 
Ita  carmen  cxiit  forruiti  magis ,  ut  ita  dicam ,  argumen- 
ti9  atque  effußim  potius,  quam  laborioje  anxieque  ex- 
prejfiim.  Dum  vero  eosdem  modos ,  quos  olim  'Alcaeo 
ßtggefferit ,  poeta  lyram  poßcit,  haud  obßcure  Je  et 
Aicaei  imitatorem*  ßmulque  Roman ae  fidi einem 

« 

lyrjae  (IV*  3*  fl30  *•  poeßeos  lyricae  inter  Romanos 
auetorem  proßtetur.  cj.  omnino  IV.  3.  —  Initium 
atque  hicejfus  totius  carminis  paullo  infolentior  ejßccptt 
vt  Intpp.  ßuum  potius  quam  poetae  ßenßum  fecuti*  di-\ 
verßo  quisque  modo9  ßummam  carminis  conßituerent.  Alii 
cnim  Horatium  hoc  carmen  compofuijje  exißimant,  cum 
a  Maecenate  vel  ipfo  etiam  Augußo  invitatus  ejffet  ad 
Jcribendum  ßollennius  aliquod  carmen  forte  ßeriis  Latinis 
out  Apollinaribus  ludis  canendum :  alii  eo  tempore  für 
dum  autumant ,  quum  pöfeeretur  ßua  dieta  (uti  Scholl, 
eloquuptur)  edere :  alii  denique  carmini  ßaeculari,  quod 
Augußus  ei  iniunxiffct,  praelufum  a  poeta  volunt;   lani 

T   a  trnndem 


+ 


s  ■ 


Ä$2 


Q.    HORATH   FLACCt 


Sandern .  Hordtlum  a  Maecenatt  aliove  amico  in  lytatn 
fuam  carvien  facere  iußum  contendit*  Ouas  quidem 
W.  DD.  opiniones,  e  prava*  ut  nobis  quidem  videtur9 
primo/um  w.  interpunctione  atque  interpretoHone  ena* 
las,  cum  nuüiidoneo  fuperßructaeßnt  fundamental  pla* 
refeilere  nihil  attinet* 


•  ,». 


'   <*  .    » 


AD 


cjlkminvm  r.  r.  c,  xxxii.  ir.  1-4.     293 


AD         L     Y     R     A     M. 


Jofcinrar:  ■*—  fi  quid  vacui  fub  tunbra 
Lufimus  tecupi,    quod  et  hunc  in  anmun 

„        ■ 

Vivat,    et  plures,  —  age,    die  Latinum, 

Barbite,   Carmen, 

Lef  bio 

p.  1  ftfq.    Pofclmurf  pofear,  ede  türmen,  fonös,  modnlos  car- 

iropellor , ,  impelli  me  fentio  ad  minis ,   carmine  tatino  nunc  re- 

canendnm  f  $v/uit  hcergvvu  «f/-  /ona ,    qui  olim   graeta  Aleoei 

#Wf  ApoOinis  vcl  Mufnrum  ini-  Jfe/uMrm  xeddideris,  exprefleruw 

pnlfu.      Eundem  cnim9   quem  Qiium  ad  lyrom  carmina  olim 

ratet»  poetne  fnrorem  fimulantV  canerentur,  ratio  in  promtu  e& 

feque   Apollinis  vel    Mufarum  cur  is ,  qni  Carmen  feribit ,  ly- 

i(ptTt**7s  ( Orph.  Arg.  6. )   ad  ram  pnlfare,  et  lyra,  quae  ilhteV 

pangenda  carmiiia  excitari,    et  nameris  refert»    ipftim  Carmen 

qnae  eae  dictent   (Prop.  IV.  i.  modulari,  rundere  dicatiir.    cf. 

133.)  feenarialiUperruafumha-  ni.  11.  7.     Idem  eolor  in  Sap- 

beri  voltint.  Statu  Silv.  TV.  4.  95.  phua  fr.  «y*  /uot,  l7m  xJXv,  9** 

vocat  arcitenens  alio  Pater*   h.  fxt<rtf*   ytvoio.      Theogn.    739« 

aliud  me  Carmen  adgredi  inbet.  (pogfuyg  l%  mv  (p$fyyo&  U$e* 

Id.  inirio  Thebaidia :     evclvere  ptkos  tfii  xmt  «vXa* .  —  Si  quid 

Thebas  Pierius  menti  calor  inci-  olim  oecini    tecum ,     tua»  fidet 

dit :    unde    iubetis  '  ire    deae  ?  pulfando ,  quod  in  hunc  et  plu- 

Claudian*  de  B.  P.  I.  init.  —  res    in   annos   vivat,    dignura 

•prüdere  cantu  mens  eongefia  tu-  adeo ,    quod  ad  pofteromm  me* 

bet.  —   Iam  Juror  human os  »o-  moriam  perreniat,  quod  perpe- 

ftro  de  yiectore  fenfus  exymlit,  tuo  plnceat:   doetc  pro  vulgari, 

et  totuni  fpirant  prmecordia  Plioe-  &  digne  Jides  tuas  pereußi.  Sol- 

bmtu     Hoc  loco  fimpliciter  eft,  lennis  baec  poetaxum  ratio»  ut. 

fett  aniirms ,  lubet  aliquod  car-  ernlgatit  iam   aliquot  carmini- 

men  lyra    modulari »    feribere,  bus,  quae  cum  plaufu  a  civibut 

nihil  aroplius»     llortatur  i^itur  fuis  excepta  noJTent,    in  novi 

lyram,   11t  fibi  numerofe  nunc  argumenti  traetatione  Apollinis, 

accinat,   quae  uec  antea  fibi  in*  Mufarum  vel  adeo  lyrae  opem 

yocanli  defuexit.  — •    jige  die,  certiorem  atque   praaCtntiorera 

T  3  Ähi 


*S4  (J,   HORATII    FLACCI 

Lefbio  primum  modulate  civi; 
Qui  ierox  bello,  '  tarnen  inter  arma> 
Sive  iactatam  religarat  udo 

•    Litore  nayim, 

'  ■  4.  .  • 

Libe- 


fibi  fpondeant.    Valer.  Flacc  I.  re*it9$**.  ^  cf.  Ruhnk.  ad  Tim. 

5  —  7.    Phoabe  motte ;    fi  Cy-  p.    ß22.    — ^    tecum   fuaviter! 

meae  mihi  confcia  vatis  ftat  cajta  nam  lyra  poetae  eft  ov/iiexlargi** 

iortina  domo;    fi  laurea  digna  dum  modo»  carminis  exprimit. 

fronte  viret,     Stat.  Achill.  I.  ß»  Virgil.   EcL  VIII.  *2i.      Incipe 

Tu  modo  9  fi  veter  es  digna,  de»  Maenalios     mecitm     ntea   tibi* 

plevimus  hau/tu,  da  fontes  mihi*  verfus,     Sic  vf&os  (ßogtuyyi  cw. 

PJtoebe,    novos,    ac  fronde  fei-  oi/mos  Apollon,  Rh.  IL  161.  et 

tunda    neete.   comae;     et    inde  hurte  in  annum  et  plures,  *j)  »vr 

Olymp.  Neraef.  (iuxta  Wernsd.  *£*«r*  ,  f.  h  Zeus ,  gfaeca  fiu- 

in  Poet.  min.  T.  I.  p.   2Q2.)  viutc,  pro,  diu,  perpetuo.    y. 

Laud.  Herc  6  —  9.  —   Si  fol-  Valien,  ad  Theoer.  Adouiaz.  p. 

Jenuis    obteftandi    precandique  370.  —  Vivtre  de  carrainibus, 

JEörmula.      v.    BentL    h.   L    et  t.  ad  IV.  9.  11.     De  barbito, 

Jleyu.  ad  Virg.  Aen.  IX.  406.  quo  omnino .  lyrica  poeha  deii-, 

Idem  rero  orationia  color,  ut  gnatur»  v.  I.  1.  34. 
IV.  9.  9.  nee  fi  quid  olim  lufit 

^nacreon  caet.  — •    vacui  curis,  v.   5  fqq*    O  barbite  Alcaei, 

euris  expeditis  (1.22.  11.)  adeo-  Z  Aeffßf*  ßaeßtril     nihil  am- 

que  otioü,   nullit  negptiis  di-  plius;   nam  reliqua  ad  oroatum 

ftrjcü ;    cf.  L  a6.  init.  —  fub  Ipeclant,     Satis  diferce  bac  ap- 

umhra  praeclave  ad  exornandam  pellatione  poeta  innutt,    fe  in 

rov  vacui  imaginem    adiectum.  argumentis  carminum,  eorum- 

Ovid.  Amor.  II.  13.  3.     N&s*  que  traetatioue  Alcaeum  maxi- 

Macer ,  ignavi  Veneris  eeffamus  me  fecutum  cfle.     Nam  barbi- 

in  umbra,  b.  amatori*  carmina  tos  Alcaei  dicitur,  uti  fides  Teta 

ludünus.     Martial.  IX.  84*  no"  (I*  l7-  l8-)  9liae  cavroina  Ana- 

fln  forte  loci  memov :  Uaec  ego  creonteis  fimilia ,  \vp*  'Oj^Vfov 

Pieria  ludebam  tutus  in  umbra.  (Anacr.  XL VIII.)  qiiae  epica  re- 

-—  ludere   alias,  de  caraiiuibus  fert.      Poteft  tarnen  Ampliciter 

levioris  arguroenti,  hie  vero  de  ornattis  caufla  adiectum  videri* 

quibusvis   intelligendum.      Sic  ad  l^iicim  omnino  poeiin  de- 

9*l£*tv  Graecis,  veluti  Pind.  Ol.  clarandam.    —   modulate  >    qui 

I.  24.  «St  KalgQjxty  (pftoy  xois  pullatu»   es   (palhve)    JLefbio 

'   .  .  ciri 


CARMINTM   IL,  X.   C;  XXXII.   V.  5*12.      &ff& 

Liberum  et  MnfäS,   Veneremcfue/  et  illi  • 
Semper  haerentem  Puerum  caiiebat, 

Et  Ly  cum ,    nigris  oculis  nigroque 

.     Crine  decorum. 

o 

T  ,  .        .     •         **  *        *        " 

ciri   a   Lefbio    eive,     Alcaeo.  &mos  ytrofinot  (nt  Athen,  de  eö 

Ita  fere  expediunt  h.  L  intpp.  I>-  XIV.  p.  623.)  inler.arma  five 

Nihil  taroeu  impedit.  *}up  mimta  terreüre  (prapter  v.  £.)  bellum 

Jimpliciu*  interpreteinux :    qai  gerexet,  fiva  nmtimventis  iaeta- 

xnodulatus  es ,    h.  qui  Carmen  tarn ,    quae  altura  non  arapliue 

edidifti,       fuggeiliiti    primum  teuere  poffet,  religarat*  alliga- 

Lefbio  civi,  Alcaeo.     N  am  pro-  xat    (de  hoc   rov  religare   ufu 

prie  modulatur  lyrä.poeja,  qui  loquendiadiGrottOv.Diatr.Stat. 

cam  pul  Ca  t;    tum    exquifitiore  .c*  XXXIV.  et  Valien,  ad  Hip- 

ratione  et  ipfa   modulari.   die»-  pol.   752.   adde   Lucan.  PharC. 

tur,  quae  modos  dkit  (III.  u.  VII.  ßöo.j.e  prifco  roore  (v-ad 

7.)    carmen  digit,    quo  eodeni  I.  14.  6.)  litore  «<io,  «X/xtv- 

orationis  colore  vertu  proximo  *-*?.      Poftrema    haec   aeeipiunt 

tuus- fuerat.     Sic  non  «opus  erit  fere:  five  in  portu  quiefeebat: 

pafllva   Jfignincatione    aeeipere.  quo  tota  oppoiitioni«  via  enev- 

—  rrimum ,   praeeipue ,  maxi«  vatur.     Imo  maximunv  fenten- 

>  nie.     Nam  per  Alcaeum  maxi*  tiae  recte  conftituendae  momen- 

;   me  lyrica  poefis  exculu   iuit.  tum  rj*  iaciatam  ineft,  Alcaeum 

.    Inventorem  barbiti  Terpandrura  rurairum  >   quarnvis  navis  eius 

'    Lef  bium  tradit  Findarua  apud  ita  adflicfca  eflet .   nt  litus  übt 

Athen.    XI V.    p.  655.     —  6.  petendum  effet,  tarnen  Üb.  caet. 

i     Docte  iam  aliquot  Alcaei  carmi-  —  Liberum ,  fpeetant  haee-  «i 

nom  argumenta  entUDerat  poe-  Alcaei  +ff/**T*w*gofrt*,  quorum 

ta,  in  lufibus  et  amoribu*  00  Iragmenta     nonnulla     fervavit 

cupata.'     cf.    Hermef.    £1.     v.  Athen«  IX.  8-    P-  4S°*     Male 

47  r  6°-     Gravioria  argumen-  vero  faciunt ,  qiü  haec  nuxnin* 

ti  erant  minaces  eius  Catnenae  unius  eiuademque  carminis  ar- 

(IV,  9.  7.)  quibus  tyrennos  in*  gumentum  fiiiße  arbitraptur,  et 

feetabatur*     (Quinctil.  X.   *.)  ad illultrandam  iftoriun rmtflm 

Se&   illorum    tantum    lueminit  multa   vano   Audio  conftipant. 

poeta,   ut  fuavior  o.ppofitto  fie«  —  10.   Puerum,  waut* , .  filium 

ret :  Alcaeus  bello  fortia,  idem-  feniper  haerentem  Veneri ,    ad« 

que     amatoriorum     larminum  haerentem»  alliduum  Veneria  co» 

feriptor.  — —  .  {Jiii,    ferox,  hello,  mitem.     -—11.    Lycum,    AU 

be^ieofus»  «*Xiw^T'?f  w«  troXc«,  caei  amanum»  nigris  oculis  dec. 

T  4  .  ioß>J. 


I     « 


ragrß    .  *        *j.  hökatii;b£a«5i  •  *      ^ 

■ 

O  JtLecüs  Pho^biv     et  dapitms  fupremi 
Grata  tefttido  Iovis,     o  laboram 
Dulce  lenimen,    mihi  cumque  &dv6 

Rite  TOcauti 


•  *  * 


toßTJQxgov ,    cf.  Anacr.   29.  4*  "~-  Jemmen  laborum  poteft  efle, . 

adde  Schröder,  ad  Muf._p.'  ijfo.  citiiW  cantti  deHniti  labofes  mi- 

Sunt"  luud    dubie  epitheta    ab  aus  fentrmus,    ut  IL   13.  38- 

ipfo  Alcaeo  ifti  Lycp    tributa.  Phtai.  ät  Tel.  parens  diilci  eius- 

Refpexit  od  ifia  in  i>ycitm  car-  dem  Aicaei'lyrae  /bito  laborum 

inbu    Cic,    de  Nat.  D.    I.   iß.  decipitur:    qua  eadeA  de  caufla 

•Nobis,   qui  adoUfcentibus  dele-  Orpheus  lyram  $w*gnyorm .  fiix- 

ctanwr ,  rtiTun  viria  faepe  iucun-  Son  f  öcat  Arg.  33.  Poteft  etiaxn 

.<fa  /oe*.  Naevus  i&  artiaUopue-  efle :  propter  quam  hbores  for- 

ri  deUctat  Alcaeum,  ■  At  eft  cor*  ticer  perpetimur ,    a  pocftis  im- 

•poris  ituuula%nasvus  t    Uli  tarnen  niöttalltatetn  inde  confecuturi: 

hoc  lumen  videbatur.  rot  y*p  drih/uov  fpytts  m&*twrn 

rr  /U#v  olv(qv9i  Movrai ,    ut  in 

v.  »5  fqq.    Exitus  carmtnis  notifluno  AtißotelisScolio,  apud 

ad  Hyrani  rationeip  proxinie  Brüsk.  Anal.  I.  p.  177.    Effet 

acoedit.  —  <&?cbj  Phoebi,  «y«X*  adco    Pindari    Xvrfoy,     &rt<ni 

-^uc,  lyra,  gefiamen  £hotbi :  ni-  /uox^v*    SimpluiiRmum  tainen 

hü  anpltus.     Ctii  uon  in  men-  fucrit ,  accipere ,  quae  anirotim, 

tem  veiiiunt  illa  Pindari  Pyth.  curis  fatigatum ,  recreat ,  rt^L 

.au  ink.  Xpvci*  (pof/utyf,  'AiroX^-  toos.     —-15.  falve,  x&S9»  lac- 

7vm»os    *ut    ionkx>K*fJiMV    avvisxov  ta»  (v.  od  I.  2.  4^0  propitia 

MA»ta*v  xriavor.  —  grafa  <iapi-  mihi  fis ,    tanquam  Dca  ?  fuavi- 

Xwj,  adhibita  in  comriviis  Deo»  ter!  proVulgari,  modos  ac  car- 

mm :  res  ab  heroici»  tempori.  mina  mihi  fuppedites ,  quando* 

bus  (Hom.  Od.  &  99.  f.  269.)  canque  (V.  Ob/T.)  te  rite  vocem, 

ad'  DeuS'  ti  ad  acta.    De  Apoliine  invocem :    fplendide  etiam   hoc 

Homer.  U.  *.  603.  Pind. Nem.5.  pro-,    qnotiescunqae  te,    fidcs 

42.  iy  ii  fiiffcetit  <p6f/vuyy*hxo'kr  ttins  pulCem.    '  Rite  petitum   a 

Xuv  ifrToiyXmaaov  xgvatyfcXuKTff  facris,    qnae  certis  caerzmxmiis 

iuiuw.      Hinc    <pigfuy£   iarres  apparari  decet :    h.  1.  augtiftam 

Srm*£if  Homer.  H.  in  Mcrc.  51.  orattoni  fpeciem  contfliat;  ui- 

•«—  fuprenü  v^icriv,  vnegruTW.  hil  amplitu. 


<;^ä- 


CARMINVM    Lr  I.    C.  XXXIII.  «97 

1 

■  •  »     •  *  ■  >  •      k. 

CA    M    M    E    N.      XXXIII, 

AlLGrMENTVM. 


Vu 


ix  dubitandum  videtur,     quin  ad  Albium  Tibuttumi 
cuius  et  nomen  et  elegiae  difcrte  commemorentur9  hoc  cor* 
men  fcriptum'fit*     Nam  quod  äd  eleyandam  hone  fett" 
tentiam  Viri  docti  afferunt9  iuniorem  Tibuüo  a  Glycera 
jjraelatum  dici9   quem  tarnen  admodum  iuveiicm  obiiße 
conßet9  et  Glyceram  TibuUo  ainatam  hoc  carmine  decla- 
rari,    cuius  tarnen  in  Tibuüi  elegiis  ne  nomen  quidem  ex- 
tet: hoc  quidem  vix  idlius  momenti  ejffe  videtur.     Nam 
fi  7ios  Glycerae  amores  ad  extremes  Tibuüi  annos  cum 
ipfa  Jiac  ode  referas  (quod  et  Jtyrm.  fecit  in  Vita  Tib. 
V*  l  330  yridhi  tandemßeri  potuit9  ut  TibuUo  aetatis  a« 
XXXI.  agenti  aliquis   multo    iunior  Glycerae  amorem 
avferret*  atque  huic  ideo  magis  probaretur?     Neque  plus 
alterif   quod  a  ßlentio  ducitvr9    argumento  trlbuendum     v 
arbitror,  qnum  multa  Tibuüi  interciderint9  et  ipfa,  qua* 
.  aetatem  tulere9    manca  admodum  ac  lacera  ad  nos  per- 
venerint.     JEo  enim9  ut  Glyceram  eandem  cum  Nemefi 
Jlatnerent9  quosdam  delapfos  effe  noütm9  cum  ratio  non* 
appareat9    cur  Horatius  pueüae  nomen  aliud  fingeret 9 
quam  qnod  Tibulius  feu  verum  feu  futum  carminibus  fuis 
inferuerat9   et  in  Nemefi  avaritia  tantum,    in  Glycera 
autem  perßdia  ac  faßidium  notetun     Caeterum  ipfius 
ar gummt i  dcfcriptio  fatis  expedita.      Tibidlum  de  Gly*     ' 
cerae  perßdia  graviler  quer  entern  vkemque  eüis  dfilen* 
%    K  T  5  tqn 


«98 


Q.    HOftATH   FLACCI 


tem  cvnfolaturus  ßoratüis  Omnibus  hoc  vfu  venire  aU 
amantibus,  ut  dispares  feret  K  qui  forma  atque  animi 
indope  ipßs  plane  disßihiles  ßnt9  fecemtur*  ab'iisque 
nmari  cupiant.  Praeclare  hoc  poeta  ulterius  exornat,  a 
Venere  deßderium,  quo  adfui  disßmilu  amore  ferantiir, 
bominibus  inieetum  ßngendo. 


»♦    ►  ♦. 


--—mmm 


AT> 


CARMINVM   I..  f.  jpr. XXXIII.  -V.  1~4>       99% 

AD      AL31V1I    ,TIBVI;L¥M, 

< 

dÄK»i;'  neäbleas  plus  nimio,    ihemor 
Inmilis  Glycerae ,     neu  miferabiles 
Decantes  elegos,     cur  tibi  iunior 

X«ä?Ia  praeniteat  fide. 

•  •   Infi* 

»       »  - 

• 

v»  x  fqq.  Moderate  feras»  n*  liant,  appofite  ad  naturam  ele* 

te  fupra  niodura  exci  ucies,  m#-  giaci  carminis  (üc  ßebilis  Elegia 

mor  (  pt/urnphos,  ut  Theoer,  (1  Ovid*  Amor.  III.  9,  5.)  roasrime ' 

69.     adde    Noftri    I.  56.  7. )  ^ibtiUiani.      Iiinc  tlegis  Tibul» 

Glycerae  üumitis,  docte  pro  Till-  luxn  molles  aniores  Jieviffe  dicit 

gari,    prdpter  Glyceraro   immi-  Domit.  Mar  (uff  ia  efugr.,    Ti- 

|*m,  duram  inte,  afperam,  axno-  bulli  canninibus    amiexto,   IT« 

rem    tuum    afpernantero.      Tu  »5.  3.     — ~  a^  cur»   pxopterea 

bulL  I.  4.   55.    tum  tibi  mitis  quod  (ut  Ep.  I.  3.  10.)  alius  t« 

erit,   rapiaf  tum  coro.  (Qibipm-  iunior,  hoc  ipfo  quod  aetate  fit 

rm)  UceJfU  ofpula,  et  III.  6.  i3.  iunior,  (lic  ip/iior*«  quaer'uaduU 

IUe  faeit  mkes  (e  praeY&ira  Hey-  t*roi   nova  riußta  III.  6.   25.) 

nii  emendatioite  )   animps  deus9  -praeniteat,  praeferatinr»  iuvenil! 

ille  ferocem  contudit.     Niü  om-  forma  gratior,  aeeeptior  ut  Gly* 

nino  h.  L  elt;  [aevam,  crude«  csrae*.quod  alium  nunc  unet^, 

lern»  ob  laefam  (v.  4.)  priftU  bu/a    amori*  priftini  fide  tibi 

namfidem.     — -  5.  4-   docte  ac  data,  te,  quem  conßanter  ama* 

breviter»  pro:   neve  conquera*  turaro pollicita  fuüTet,  neglecto. 

tii,  quod  alius  tibi  praeferatur«  f.  5  Jqq.    Communero  haue 

Froqueltuingenere*{0£Oj  (nam  efle  amantium  conditionem,  ut 

liis  querimonia  primum  exprefla  raro  admodum  voluntatum  at- 

cü  A.  F.   75«)  pofuit,  quibus  que  animoriun  confenfum  nu- 

fnperbiam  ac  perfidiam  Glycerae  tuum  experiantur,  exemplit  Ha« 

Tibullu*  conqueßus  fuüTet.  —  (im  cum  aliorura  tum.  fuo  ipAu* 

Decantes  elegos ,    elegis  decan«  docte  poeta  oftendit.     Lamb.  ad 

te«,  deferibas,  prodas  dolorem  pedeßrem  rationem Lyricum de* 

tuum  de  perfidia  puellae.  —  jui-  piimit »    dum  vciba  f ta  iungit 

ferabiles,  quae  immitem  Glyce-  atque  explicat:    Albi,  ne  fort* 

xae  animum  permoveant,  emol-  doleas  caet«  hoc  te  Icke  volo» 

inÜJ. 


•  OXFlRD.j 


gOO  9«    HORATH   *LlCCI 

Infignem  *  tentii  -  fronte  Lycorida      x  ^ 

Cyri  torret  amor,    Cyrus  in  afperam 
Declinat  Pholoen ;    fed  prius  Appulis 

langentur  cajjreaa  lupis. 

.    \ ,    Quam 

infignern  tenui  caet.    Orationis  .tiis  Jit;    tinae  Tib»  I.   ß.  69. 

color  petitus  videtur  e  Mofchi  Odfrunt,  PholoS ,  moneo,  fofti- 

Id.  VJ.  1  fqq.    iifoc  U»v  *Ax*s  dia  divi.   .  Sed  plures  aiuatore* 

ruf    yttTqvot ,     jfpar*    i*   'A;g«  Pholo«  fuperbe  ac  faßidiofc  ha- 

oxt^ftjra  Eari/jw,      ^oLrvpcs  /*  bere  potuit.      —  7*  declinat  in 

ixtuyvotrtAvfotr.     *Öf 'A^mt©*  PÄ.  dopta  brevitäte  pro,    alie-' 

II*y«  ToffopE**vgot<p)JYtvfAx*$.  nus  a  Lycoridis  amore,  Lyco- 

kxt  Aviv  Earvgitrxov   "fL^ms  t*  rida  faftidiens  incHnat»  propen- 

iffuv%rr    ct/uotßif'.    adde  Callim.  fus  cR  in  Pholo&i,  fed  afperam, 

ep.  XXXIII.  5.    X'  ovjuos  fyet  ab  ea  viciflim  fafüditnr,  fprctut. 

rotof  Ar    r«  /uA»  ^ft/yorr*  iiunut  Amplitis    hoc    exornavit  poeta 

•7?*,  r*  1*  h  ftifvy  xttutv»  notp-  fqq.    Pholou  haud  dubie  eadem# 

mharrau   —     Lycorida  torret,  ^  quae  III.  15.  7.    Clüoridis  filia, 

ttrit,  incendit,'  tenet  «mor  Cyr/,  et  II.  5.  17.*  fugaoo  dieta.  — 

•ins  amore  flagrat,  axnat  eum  neque    tarnen  Pholoe*  potierur. 

Jujcotis  \    fed  is  «am  nön  curat,  Pro    hoc   fuß«r*x«r*p*r  poctaf 

animo  ad  nliam  inclinato.    Do-  iiwartf  nfics :  •  Diverfiffimae  na* 

cte  hoc  ad  fqq.    retulit   poeta.  turae  animalia  facilius  concor- 

*—  Infignem  decoY&m  (\\tl.  &i.  dabiuit,  amore  mutuo  früentur, 

ix.  et  52. 12.)  praeditam  tenui,  quam  caet.    Virgil.    Ecl.    Vtll. 

*nguAa,  breri  fronte,  pulcliram  26.  27.     Mopfo    Nif*   datmr: 

omnino,  nota  poetartim  ratione;  quid    nön  *fperemus    amantes? 

Tenuem  fröntem  apud  vetetrfs*  lutigentur   iam    gryphet  equis. 

in  honore  atque  laude  puldiri-  Efiiam    Ariftoph.     Pae.     1076« 

tudinis  fui/Te  paflim  fcri£toretf  feftt  Ktv  \vkqs  oTv  9/ueviioT.    cf. 

anriqni  teftantur.  Hinc  et  comam  V,  16.  30.  —    iungentur  ano- 

snfrontempropectebant»  utßpt-  re-t  honeftiore  vocabulo.    — —  9. 

%v  r»  /UrroJfry  f*rT*l%wov  Telin-  turpl  ßbi  rifo,  quem  adeo  uno- 

queretur.  Lucian.  T.  II.  p.  441.  re  indignuni  iudicabat,     quem 

ed.  Reiz,  adäe  Martini.  IV.  41.  faftidiebat,  ndioTo,  in  rifo.     Po- 

9.  —   Cyrus  idem  pntatur,  qui  terat  adeo  Cyrus  Lycoridis  iu- 

Tibullo  Jflarathus  audiat,  quod  dicio  Xitis  commodns  ac  renu- 

is  etusdemPholoe'8,  celebriseius  Aus  haberi,    non  item  Pholoe* 

aetatis  puelbe,    faliidia  exper-  puellae  fuperbae,  atque  alterius 

amore 


CARMHIVM   U  I.   C.  XXHII.    V.  5-12,      g0* 

Quanj  turpi  Pholoe  peccet  adultero. 
Sic  vifum  Veneri :    cui  placet  impares 
Formas  atque  animos  fab  iuga  aenea 

Saevo  mittere  cum  ioco. 

« 

Ipfum 


Aiuote  occüpatäe  animo.  Alil  düs,  volnntate  impares,  plane  di- 
ad  mores  Cyri  illiberaliores,  in-  veiTos  fuh  iuga  mittere,  domare, 
ducü  roaxrrae  I.  17.  extr.  vel  deAderium  iu  iis  excitare,  face- 
ad  nefandam  pueri  mollitiem  re*  re,  ut  dispares  (IV.  ix.  31.)  fe- 
feront!  utrumque  docte  qni-  ctentur,  ficque  votorum  nun* 
dem ,  fed  parum  apte  ad  totius  quam  fiant  cömpotes.  Pectus 
loci  fententiara.  — -  Adultero»  amore  incenfum  a  Venera  dici« 
amanti  fe,  et  hoc  pro  tenui,  ei,  tur  perdomitum  f  adeoque  fub« 
nihil  amplius.  v.  ad  I.  £5. 9.'—  iugatum,  imagine  a  bove,  qui 
Peccet,  amori  eius  fuccumbat,  iugo  fubiectiis  eil,  petita,  Grae« 
votb  eius  fatisfaciat,  viciilim  cisque  ac  Latinis  perquam  fa* 
dura  aroet :  nam  peccare  poetit  miliari.  Hinc  Venus  f.  Cupido 
omnino  eil,  amare.  v.  I.  27.  iniptrltare  amanti  (Tibull.  II.  3, 
17.  Tibull.  IV.  7.  9.  Caete*  34*)  et  amans  contra  Veneri 
%riun  in  Pholoe*  fubititit  poeta,  fervire  (Tib.  II.  3.  30.  IV.  5. 
ne  et  ipfe,  protracta  longius  i$.)  dicitur.  Mrnyp  «WyW 
fentenüa,  fallidium  crearet.  For-  fuavitcr  ideo  Venus  dicta  Orph« 
te  tarnen  haud  inepte  cenfeas,  H.  54*  5*  SimiliterPaul.  Silent. 
poetaro  ri  TfSos  pueüae  afperae,  XXXII.  4.  (Anal.  Br.  III.  81.) 
quae  nullius  amorcm  expetat,  *v%iv*.  aol  xX/kw  Ki/ff£i  /utfon* 
hoc  modo  repraefentare  voluüTe.  wo\*ott  fere  ut  TibulL  I.  3.90. 
v.  x  o  fqq.  Generalem  fernen-  Veneris  vinclis  colla  fubdere. 
tiam,  exemplis  iam  declaratam,  Stat.  Sil?«  I.  2.  77.  edomui  vi» 
nunc  deraum  Xubnectit  poeta«  ctum,  dominaeque  potentis  fem 
Vulgär!  forxnae:  ita  ferc  con-  iugum,  et  lortgos  iujß,  fperar* 
Aitutum  eft,  ut  caet-  dignitA«  per  annos,  ex  Amoris  perfora« 
'tem  ac  vitam  tribuit,  ad  Vene-  Ab  hac  diverfa-  prorfus  eil 'älte- 
rem hanc  animorum  disfenfio-  ra ,  et  ipfa  poetis ,  etiam  Hora« 
nem  xeferendo.  Adfornn*lamyic  tio,  fatis  frequentata  loquendi 
vifum  coraparant  Homer.  IL  ß.  ratio,  ut,'  qui  mutuo  amore 
116.  etVirgü«  Aen.  ITI.  2.  adde  fruuntnr,  eidem  iugo  fubiecti 
cund.Aen.  I.  283/etcf.  Burm.  ad  dicantur,  yeluti  III.  9.  ig/ 
JI.  427* —  ***  placet,  quae  folet  quid  fi  prifca  redit  Venus,  &idu- 
homines /crm«  atqut  unimo,  ßu-  ctosque  iugo  cogit  aineo?   add« 

n. 


Soft  -  .     ^.    HOÄATII   iXACCl 

% 

i 

Ipfum  me  melior  qiram  peteret  Venus, 
Grata  ftetittuit  compede  Myrtale 
Libertina .     fretis  acrior  Hadriae  M 

Curvaiitis  Calabros  finus. 


II.  5«  2.    Theogn.  365.  /k*  /*  brevitate,    qua  v.   7.  dcclinat, 

mbtovr*  ß!p  xm-oV,  vx    Z/uufuy  pro,  abstraxitme  ab  altera,  fibx« 

?k*w$,  tlt  (piXorifru  Xltfv9  Kvp-  que  totum  addixit,   plane  illa- 

ip,  irfovtXxojusvos ,  ut  alios  mit-  qneavit  grata  compede,     fuavi 

tarn.     Atque  lianc  quidem  om-  amoris  vincido,  ijitT  <JWyu£.    v. 

lies  illanrarido  huic  loco  attu-  ad  IV.    n.  23.     —  15.  puel- 

lKfe  intpp.  omnino  mireris,  qua  la  iracunda ,    afpera ,   proterva. 

a   toüüs  "Ca r mini s  fen ten tia  vix  Acrior,  facvior  fretis ,   fluctibua 

quidquam  alienius  excogitari  po-  Hadriae,  maris  HadriaticL  —16. 

tuit.  —  ac;n*a ,  dura ,  unde  te  tempefluoß,  procellofi ;   pro  hoc 

non  extrices,  quibus  fruitra  ob-  ornate,  quod  curvat,  fluctusex- 

nitaris.  — —   faevo  cum  ioco  fae-  citat,  turbat  finus  Calabros,  qua 

vum  in  mödum  Jic  iocata,  aman-  fe  in  Calabriam  iniinuat.     IltJf- 

tes  ludibrio  habens ,  mifere  ex-  rixurtfov  tarnen  vidfetur :    cur- 

crucianä,  araore  iuiecto,  eius  ta-  vajitts  finus  dictum  accipere  pra, 

.  tuen  pötiundi  fpe  ncgata.     Si-  facientis   finus  vel  fe  curvantis 

v  rniliter  Fortunae ,    pro  arbitrio  (  xvgvov  tov  xogvipovroti  II om.  IL 

agenti  ludunt  infolentem  tribuit  f.   42 6. )  dum  a  Calabriae  lit- 

Noftcr  III.    29.  50..  et  iocandi  tore  refunditur»  ac  longo  tra ctu 

faevitiäm  Claudian.   in  EuUop.  recedit ,    X'$*V  gnY*vt*t*ov  9    «t 

J.  25*      Male  locum  Detuu  in-  Tlom.  1.  1.  Sollennehoc  in  tem- 

telligunt  Forph)  r.  Lambin.  alli.  peltatis   deferiptione.     r.  Virg. 

Ge.    III.    23ß.      Pleriquc    poft 

t».    13  fitf»     Ipfe    libertinam  Land),  explicant:    in  Calabriam 

fector,     dura    meum     amorera  fe  iiifinuantis ;  quod  fatis  otiofe 

longe  praeitantior  puella  expe-  a  poeta  adiectum  eflet.      Caete- 

tit.      Venus,  puella»    ut  I.  27.  fum  ulitata  eil  poetis  animi  ira- 

14*     P*op.  I.    1.    53.      melior,  ciuidi  cum  maxi  comraoto  (III. 

melioris  conditionis,    ac  mori-  9.     extr.      improbo     iraeundior 

bus  coramodioribus ,    ex  oppo-  I Lidria)  et  tranquilli  cum  eodem 

fitione  feqq.   —    -peteret,    ama-  fedato  ac  placido  (AeTchyl.  Agam. 

ret,  utProp.  II.  16.  27.   Quum  v.  743.    Helenam  appellat  (pgo- 

te  tam    multi  peterent,     tu  me  vti/ua  vijviftQv  yaXam/)    coropa- 

una  -petifti.  —    detinuit  eadem  tatid. 


% 


I 


CAR- 


CAramnrai  l-i.  cjontiy.  $oj 


C    4    ü    W    R    N      XXXIV. 

Jrlrgumenti  huius  carminii  ratio  ea  eß9  ut  vel  medio* 
crw  poeta  eo  inßammari9  ingeniumque  in  eo  pertra- 
ctanäo  cum  laude  eocperiri  pojjit.  Lyrico  tarnen  ge* 
neri  iüud  maxime  convenire  cum  abunde  huius  rei  ßdem 
hoc  Carmen  faeiat9  tum  ex  ipfius  lyricae  poefeos,  in 
iif  potijffirmttn  9  Jjuae  fenfus  Jeriant,  quaeque  animum 
graviter  commotnm  prodant9  exprimendis  occupatae9 
natura  atque  indole  facile  intelligitur.  Horatius  igi- 
tur9  cumjereno  caelo  tonuiffet9  cuius  phaenomeni  natu* 
rales  caujfas  adfequj  non  üceret9  gravi jßme  eo  percid- 
Jus  ad  ipfos  Deos  auctores  iüud  refert ,  '  quasque  de 
JDUs  animo  concepijfet  notiones9  JLpicureorum  placilis 
ßmillimas,  nunc  retractare,  providentiamque  adeo9 
quam  aliquamdiu  negajfet9  amplecti  iterum  Je  coOctum 
manifeßo  hoc  argumeuto  fatetur.  Neque  yero  poetam9 
ad  tempus  certef  i/Ia  re  com mo tum  fuiffe  mirum  vidc- 
bitur  eif  qui9  quam  fupcrßitiofa  rdigione  alligati  Ro- 
manorum animi  omnuim  rerum  infolUarum  caujfas  in 
Deos  verterint,  meminerit.  Perperam  igitur  faciunt, 
qui  totum  earmen  pro  irrißone  Stoicorum  habent9  cid 
vel  iptcejfus  carminis  inprinüs  in  exitu  gravis  refragatur; 
vel  Horatium  hie  abiurare  phüojophiam  Epicuream  9  fc- 
que  ad  Stoicam  iterum  convertere  volnnt9  cum  ipfefe 
jmlli  feetae  adhaercre  proßteatur  I,  Epm  /.  13.  vel  de* 
-2  niquo. 


3<>4 


/     TJ.   HORATH   FIACGl 


ni/jue  meliörcm  vivendi  rationem  cum  voUiceri  jmtant, 
inäucti  forte  mitio  carminis;  funt  tandetn,  qul  pöetam 
unice  hoc  agere  exißimoht,  ut  eos,  qui  Keum  vaerimbnus 
et  ipfos  Deos  tollendos  cenferent9  ad  faniorcm  mentcm 
reduceret ;  ut  aliorum  omittam  argutias. 


« • 


•  »    i     *  » % 


i    • 


»  •  <  ■ 


Partus 


carminvm  l.  i.  cu  xxxnr;  v.  i.£.     305 


*     ■    ■"<  ■■«— — — «»— — ^— ^ ■■— ^»n  ,         ,  1WM 


i  arcus  Deorum  cultor  et  infrequens, 
Infanientis  dum  lapientiae 

Conful- 


v.  1  fqq.     Ego  qiii  caeteria  h.  L  rolt\nt.     Porro  fi  in  hoc 

hominibus    aliquamdiu    rectins  folo  fe  graviter  erraffe  fateretur 

mihi  fapere  videbar,   invetera*  Horatius,     quod  partim  laut« 

tarn  illam  ac  penitus  inßtam  de  Diis  obtuHffet  facriHcia,  furaraa 

Diis ,    eorumque  in  res '  huma-  fere  carminis  in  declarando  eiui 

nas  vi  atque  efFectu  opinionem  ad  lautiora  Diis   paranda  facra 

tanquam  vanam  atque  infulfam  poft  tonitru,  claro  caelo  editum, 

irridendo;   nunc  dcraum  intcl-  promtiore  aniroo  ponenda  efiet : 

ligo,   quam  perverfo  mentis  acu-  quod  quidem  Tel  per  fe  ftatuere 

mine  hoc  fecerim .    et  in  quo  (nam  et  vilia  munera ,  pio  ani- 

impio  erroreyerfatiisrim.  Priua  mo  oblata,  Diis  accepta  eJTe  ait 

membrum  per  confequens  extu-  III.  23.  17.)  atque  huius  car. 

lit  poeta :    qui  Deorum  cultum  minis  argumentum  facere  quam 

neglexi,  tempia  eorum  non  fre-  ieiunum   fit,  facile  intelligitur. 

•quentavL     Nam    qui   Deorum  — -  dum  e)ro,  a  recto  curfu  de« 

providentiara  tollit ,    u  et  cul-  feror«  aberro ;   r.  ad  v.  4.  coit. 

cum   ipforum   negligat    necefle  fultus  fapientiae,  '  profelTus  fa- 

eft.     Haue  vero  generalem  ad»  pientiara,    h.  deditus,    occupa- 

fumi  debere  fententiam,  docent  tus  opinionibus,  quibns  reper- 

fequentia.     Horatius  igitur  par-  tis  vel  adfeitis  mire  mihi  fapere 

eus  eft  Deorum  cultor ,     parcit  videbar,     quas    pro  veriflimis 

($9&trou)  Deos  colere,  eos  om-  amplectebar,  Deorum  providen« 

nino  non  colit,   negligit,  non  tiam    toll  endo:     quum    tarnen 

curat:  infrequens  adeo  eil,  ex»  hautl   dubio  providentiae  divi- 

quititiore  vocis  ufu,  pro»  tem-  nae  documehto  oßenfo  fe  e^ve. 

pla   Deorum    non     frequentat,  gie  fallt  cognofeeret,  fapientiam 

non  adit »  ut  facra  iis  faciat ,  ac  ülam »   f.  dogma  iftud  vocat  1/1- 

▼ota  nuneupet.     Pedeftrls  pror-  faniens,  quod  providentiam  ne- 

fus    ratio    eft ,     quam   fere  ab  get ,  quam  non  niii  iufanus  ag 

intpp.  imtam  videas,  qua  parce  vecdrs  negare  attdeat.  qui  adeo 

atque    infrequenter »     h.  parco  gravüHnms  error*  eft.      Similis 

fumtu  ac  raro  admodum  Deos  fententiarum  atque  orationis  L.i- 

a  fe  cultos  Horatktm  confiteri  bitus  eit  uVEurip.  Heracl.  qoi. 

V  *  rXut 


50<?  Q.  HOKAXM   IXACCf 

Confttltus  erro?     nunc  retrorfttm 
Vela  dare,     atque  iterare  curfus 


Cogor 


f^fir  itif  Ttv\   i  #o\ir,  Hhum.  probato  eo  >    Alexandriam  nur« 

•(rectum  curfum  tenes,     recte  tus   petit.      Poeta  igitur,    qui 

agis»  Deos  venerando)  ov  ^^f  providentiam  primum  ftatuerat» 

irar«    roJ*    aßrXfoifou,      rt/uu**  roox   cafum  in   rebus  humanis 

.  5f*f.     cO  ti  f*i  (ßoitiwf  ,    iyyvt  dominari   Abi    perfuarerat ,     fo 

juwafr  lX«vrf#f  a  recto  tramite  priorem  nunc  iteriun  ampiecti 

de v ins,  inüuie  aberrat«    £11  adeo  feuteuriam  infigni  nliquo  öden* 

fapientia  infamem  hominis  per«  to  coactura  efie  dick*     Jsadrrn 

Terfe  argunienuntis ,     mireque  iDetaphoraGraecifciiptores  £*** 

deliramentii  fiü»  Übt  ^lacentis,  rglx*49*    uvmtfmjueiy   adhibent; 

to<pi*  ieoQos:   de  quo  loquendi  v.  Gefn.  ad  Orph.  Argon»  iflo2. 

genere ,  Graecis  maxime  ufitato  Tlvktv  (ßftvaf  rfo*«/*r  Aefchyli 

▼.  Lamb.  et  intpp.  ad  Lucian.  (Agam.  228»)  docte  cum  noftro 

de  Merc.  Cond.  T.  I«  p.  698«  ed.  loco  compararit  Abxefch.  Auim* 

Heiz.    Caetemm  Epicuri  placita,  adv.  P.  I.  p.  267*  adde  Lucian. 

ad  quae  ifta  Horatü  proxime  ac-  Hermot.  T.  I.  p.  769*  ed.  Reis» 

cedum,  fimpliciter/flpiVrttiam  ap-  et  Nofki  Ep.  I.  1.  15.  18» 

pellat  Lucret.  V«  10.    qui  prin-  v.  5—8-    Iovem  enüu  pro« 

ceps  viiae  rationem  invenit  eam,  fpicerc  terrarum  orbi ,    eiusqu* 

quae  nunc  appellatur  Sapientim*  vim  ad  omnes    res   .pertüiger* 

quo  fcnfu  etiam  hie  pofitum  pu-  evidentüEmo  argumenta  depre* 

tabat  Creech.      —  3.  4-    Nunc  hendi»      Sed   hoc   Üatin)  ponit 

animi  fententiarn  immuto»    xe-  poeta,  et,  quam  lade  cogit,  pro* 

,  Cracto  »      providentiam    iterum  videntiam  Deoriun  ,  fpecialibua 

agnofeendo.      Docte  atque  or~  notionibus  >(w.  12  fqq.)   de* 

nate  hanc  fententiarn  poeta  ex*  claratam  fubiieit.    Scilicetquunt 

tulit.  — ■    retrorfum  vela  dare,  ex  prima  admiratione  hominum, 

retro  navigare  cogor»  ut  iterem,  quod  tonitrua  iactuaque  fulxuU 

(ita  «nun  iungenda  erat  oratio  num  extimuiJTent ,    ea  a  renun 

e  pedeßri  ratione)  repetam,  ite-  omnium  praepotente  Iove  effici 

rum  ineam ,    f.  continuem  cur*  crederentur  (funt  verba  Cic  d* 

Jus  relictos,  curfum,   viam,  a  dir.  IL  42.  adde  Eurip.  fr.  o 

qua  aberraveram ,     quam  olim  Sifypho  n.  I.  v.  2ß  fqq«  p.  472« 

tenueraxn.     Nanu  nimirum  rc-  ed.  L\pf.)  roox,  quum  nubes  et 

lictoa  curfus  iterat,  qui,  cum  ventos  iis  fere  coniuneta  obfer« 

curfum  v.  c    Alexandriam  ver-  vaflent,  üloruro  confUctum  uni> 

fus  primo  dirigeret,  mutato  con-  cam  ifüus  phaenomeni  cauflam 

JUio  Pclunum  tendit,  mox,  im«  habertat;  fiuäbeo  cUducti  firot, 

ut 


CARMIKVM  Z.  I.   C.  XXXIV.   v.  3-8.      507 

Cogor  relictos.      Namqne  Diespiter; 
Igni  corufco  nubila  dividens 

Plerumque,     per  purum  tonantes 
Egit  equos  volucremque  cumun: 

Quo 

at'tönitru  feren*  caelo  editum»  TT»    9  — ift«    pro   digre/fiono 

cuius  adeo  Vix  ulla  phyfica  ap-  haben  t.    l Diespiter,    diei  ac  In- 

pareret  ratio»  ad  Deos  aitctoreft  eis  patcr  (iuxta  Varr.  de  L.  L. 

revocarent,  atque  ad  common«-  IV.   10. )  eft  Iupiter,    appella* 

facienda»    terrendosque    homi«  tione  non  valde  quidem  frequen» 

»um  animos  excitatum  fibi  per*  Uta  (  occurrit  III.  2.  29.  et  in 

fuaderent*     Hinc  in  oflentis  at-  ßulpiciae  Sat.  v.  33.)  Xed  appo- 

que  prodigii*  fere  habitum  an«  fita  h.  1»  in  vi  eiai  •    per  natu« 

tiquis  temporibus,   v.  Virg.  Ge.  ram  prodita,  declaranda«  —  pU~ 

I.  437.  Lucan.  I.  530.    Seneca  rumqu*  dividens  nubäa,  finden! 

ThyeiL  265*     Iam  Homer. Od*  mibe*   igni  corufco,     fulminei 

».113.     %    /u#y«'X'    IßfovTtifx*  graphice  prorfus  pro,  qui  Alias 

mm  ovfatov  «erfpofrrof*  ovtifFdd't  e  nubibua  fulmina  eitiittit ,  qui 

ykp§s  hvi*  ttpts  pv  rhf  riit  <p*U  nonnifi  nubilo  caelo  tonare  fo* 

*tts.      Horatius   igitur   infolita  let,    cuiui  rei   naturales  adeo 

hac  re»  ad  tempus  oerte,  per«  cauflas  flattiere  licet.     Proprie 

culfus  atque  attonitus  fe  rero*  fententia  ha  fere  efferenda  erat: 

cat»  certißimumque  inde  provi-  quum  tonitru  ventorum  ac  nu- 

dentiae    argumentum    deducit.  bium  conflictu   oriri  creditum 

Oratio  ipfa  pro  rei»    quae  de-  Et;    Iupiter,    quo  fulmen  fibi 

üoribitur,  maieftate  (atis  fplen»  ereptum  rindicaret,  fereno  cae- 

dida ,    et  magnifica :     adfumu  lo  tonuit,  ficque  vimfuam  often- 

prifca  atque  augnfb  Iovis  curru  dit.  —   Per  purum  caeium,  per 

«lato  per  caelura  invecti  ac  to-  fudum ,    *V  ss/fy/«*.    —     egit 

nitru  dentis  imagine*     Maxime  equos  et  currum ,  copia  Home« 

vero  haec  pars  carminia ,  quae  rica ,  ig/utt  nou  7xww$  liifxit  y, 

liuius  primarium  eft  argumeti-  c  II.  &  438*  pro  vulgari :  ve* 

tum  ♦  flltiminanda  erat , .  re ,  ut  ctui  eft    -—   tonmntes  >   x«Xm*« 

fit  in  timore»  amplificanda  atque  «forovr  (Ariftoph.  Equ.  549.) 

in  malus  augenda »    quo  et  fe  xssAfto'frfftta  t  Homerico  epithe* 

haud  lcvi  de  cautfa  graviter  com*  to*     Eqnorum  pulfu  hunc  fra- 

motum  oftenderet,  eundemque  gorem   excitatum    poeta   dicit, 

ec   in    aliit    fenfum    cxcittret«  qui  et  currui  adfignandus  erat. 

Partim  feite  igitur  agunt,  qui  Vtzumque   innuit    Virg.    Aen. 

V  2  VI. 


308  Q-    ÄOBATII   TLACCf 

Quo  bruta  tellus ,     et  vaga  flumina, 
Quo  Styx  et  iuvili  horrida  Taenari 

Sedes, 


VI*  59<5-  -•  de  Salmoneot  tpii  facra  Hebr.  poeil  p.  189-  ct 
nimbos  et  non  imitabiU  fulmcn  Doering.  in  comment.  de  ala- 
Acre  (curru  aerato)  et  cornipe*  tisDeorum  imagg.  p.  25.  — 9. 
dum  pulfu  fimularat  equorum;  quo  currus  fragore,  f.  ut  Virg, 
nili  et  hie  ;g«Xx0xferwf  ftrxwf  Ge.  I.  529.  eloquitnr,  quo  nia- 
repraefentare  voliiit,  ut  aere  et  xuma  motu  terra  tremii ;  fugera 
■pulfa  pro  aereo  pulfu  aeeipia-  ferae  t  fere  ut  Orph.  H.  XVIII. 
tur.  —  eurrum  volucrem%  ala-  13.  ow  (AU  x«r«<)9«ryr}  **« 
tum,  frrvyop  «f/cue,  antiquophan-  y«<k  *i<p§ut*  $x\ot<r<T*  rt  **tu- 
tnfmate.  Ceitatim  intpp.  lau-  <pkvou>*oty  xou  Stifts  wnjeeovear. 
dant  Piatonis  'locum  e  Phaedro:  Tremorem  iilum  per  totaxn  na« 
(T.  IX.  p.  321.  Bip. )  0  fiiyeu  turam  diditum  doeta  enutnera- 
Xtvsf  nriffov  Zf/um  JX*vr»r.  ad  tione  declarat  poeta.  —  brutay 
quem  refpexit  Lucian.  Pifcat.  etG  immobilis;  ex  antiqua  opi- 
T.  I.  p»  592-  Apollod.  I.  6.  5*  nione*  Sic  iners  III.  4.  45. 
haud  dubie  ex  antiquo  poeta:  Seneca  ThyelL  1020.  Immotm 
"Ztuf  it  —  l{*t<p*tff  i(  ovpavov  tellus  pondus  ignavum  iaces  ? 
bri  itrtivZ  ix*v/**vos  oegjuart  in  cf.  Serv.  ad  Virg.  Aen.  X.  322» 
ofos  I $l»£*  Tv<pS vot :  ita  ilte  lo-  Äuget  adeonotionemrei.  —10. 
cu»  refiugendus  videtur.  Eadem  euius  fonitus  etiam  ad  izifera 
imago  in  moiiunixn.  obvia :  v.  loca  penetravit.  Defignat  ea  per 
c.  apud  Gor.  Gemm.  Flor.  T.  I.  Stygem,  Inferorum  nuvium  et 
p.  ioß»  Similiter  Soli  frrtfotyogu  federn  Taenari.*  ad  quam  per 
S%j/tuiT*  tribuit  Eurip.  fragm.  fpeciun  in  Taenaro  (Maleaepro- 
Pliaeth.  nl  VIII.  T.  II.  p.  465.  montofio)  defeenfus  eft,  Infer* 
Lipf.  quae  et  ipfa  in  momunm.  num.  Nam  fedes  de  locis  in* 
paflim  repraefentata  videas.  Ce-  feris  ex  ufu  poeris  reeepto.  v. 
leritatis  notionem  ifti  phantafma*  Virg.  Aen.  VI.  639.  Tibull.  1. 3. 
ti  fubefle,  facile  perfpicitur.  Hinc  67.  v.  ad  Propert.  I V.  11.  3.  — • 
irrrivoiß  fiiXos  fulmen  dictum  Eu4  horrida,  fqualida,  trütis,  Tdgrm- 
rip.  llerc.  für.  179.  irn\*ov  ox\ov  pos  *if*s$st  perpetuo  rerum  in- 
Orpli.  U.  XVIII.  8*  ct  *lae  ful-  ferarum  epitheto.  —  invifi,  ob- 
minis  Latiuis,  veluti  Virg.  Aen.  feuri,  qui  iter  tenebrieofum  (Ca* 
V.  319.  Valer.  Flacc.  IL  95.  cf.  tull.  ITI.  11.)  pamlit.  Vnde 
omninoBurm.  in  Tove  Fulgur.  c.  et  in  Aptilcio  Metam.  VI.  p*r 
V.  Michaelem  in  Comment.  Soc  portus  (Taenari)  monftratur  iter 
Sc.  Gott.  T.  II.  et  ad  Lowthde    invifum  pro,    invium  reponere 

geftie- 


CARMINVM    JL.  I.    C.  XXXIV.    V.  9-  12.      $0$ 

)Sedes,     Atlanteusque  finis 

Concutitur.     Valet  iina  fummk 

Mutare 

geftiebat  Toup.  ep.  crit.  p.  126.  xnoti  ratio  nontam  loogepeten. 

Forte  tarnen  poeta  Taenaro  epi-  da  erat ,   ciirru  per  ipfum  acto : 

theton  adiecit,  quod  magis  ad  zum  diccndum  poctae  erat,  Au 

in  f er  am    federn    fjtectaret.      Ita  lanteiis  Vertex  vel  lim.   ut  ta- 

plane   Seneca    Herc   für.  664»  ceam,     noflram    explicationem 

Hie  (in  Taenaro)  ora  folvit  Di~  plus  dignitatis  rei  inferre. 
tis  invifi  domus»     Eilet  adeo  fe- 

des  invifa ,  abdita ,   abscondita,         v.  1 2  —  1 6.  CertÜumuxn  hott 

f ubterraxiea ,  'Aftfar  Graeeorum.  providentiae  divinae  arguroen« 

Alii  volunt  efle  :  ffrvytpo*,  «£*#-  tum !    Deorum  numine  omnia 

fov9  quae  Homerica  Hadae  funt  per  univerfum  terrarum  orbera 

epitheta,    laudato  II.   14.   25.  geri    atque    adnüniftrari   nuno 

fed  ibi  invifa*  cupreffus  mortis  plane  perfualhs  fum.     Pro  Lac 

adiiuictam  babent  notionem ;  et  generali  fpecialem  at  Inculentif« 

altera  ratio  oxnnino  aptior  rei  a  ümam  rei  ideara  poeta  pofuit, 

poeta  deferiptae.  Caeterum  com«  rerum    hnmanartim  viciÜltudi« 

parent  rei  poeticac  fiudiofi  fimi-  nes  ad  Deos  auetores  referendo» 

les  poetarum  deferiptiones,  He-  iplisqueimperium  in  reges  adeo 

fiod.  Tbeog.  837-  maxime  a  v.  (cf.    III.    1.    6.)     vindieahdo. 

349*  Sil.  V.  538*  etPetron.  de  Eadem    argnruentatione  Eurip. 

Mutat.  reip.  Rom.  122  fqq.  —  Troad.  608.  ifm   tu  tSv  $tuv9 

Atlanteiu  finist  rifpons  'AtXäk-  ms  t«  fih  wvgyovc  *?u  rtc  /ujf- 

timo49  (ut  Eurip.  Hippol.  3.  et  tiv  orr«,   t«  ii  toxoZvr  ajrwXs- 

1053.)     #föi    'ArXotvTiuct    (Id.  coev,  agnofco  vim Deorum  in  qa> 

Herc.'  für.  234* )    b.  remotüTi-  tollendis  caet.  Deus,  lupiter  vom 

mae  terrarum  plagae.    NamAt-  let  ima,  quae  infixno  loco  pofiu 

lante,  notiffimo  Africae  monte  funt,  fununis  mutare,  in  fum* 

continentis  pars 1  occideittalis  lud-  mum,  et  quae  in  fummo,    in 

ri  credebatur  antiquis  tempori-  injimum  locum  reponere  ac  de* 

bus.       Alii    proprie    aeeipiunt,  trudere«     Simili  colore  Archi- 

snontemqtie  Ülum  tonirru  con-  locbus   in  Floiil.  Stob.    Grot. 

cuflfum  intelligunt :    alji  Atlan-  p.  437*  **&$**  iftwet»  ($tQt) 

tem    pro     quibusvis    oltüTtmis  /uuXou'fri  ntsfittnvt  M  x^**/'  woK* 

montibus  pofitnm  putant:    alii  \oixis  f*  Ämrglnwa* ,  xou  /uu>? 

denique  ifto  coinmoto  et  ipfum  tv  ßeßttnirets    wertevs   xXJvovfft. 

caeltim,     quod  ei   innitereiur,  De  Fortuna  Palladas  CJpt.  3. 

commotum innuere voluifle poe-  (Anal.  Br.  IL  431.}  x**  rovt 

um  ßatuun».      Sed.  caeli  com*  fri*  xurmytvw*  nmkv  f$«W" 

V  3  «f/f  f*# 


5 1 0  Q.    HOB ATII   FLACCI 

Mutare  et  infignem  attenuat  Dens,  3 
Obfcura  promens.     Hinc  apicem  rapax 

Fortuna 

eUl*9$9  reis  y  Ära  ruf  PtQäsä»  huio  Imperium  aufert,  atque  in 
t/#  9Atf«y  KKTM/ti.  Noftrum  illum  transfort.  Pro  Deo  eft 
imitatus  eft  Senec.  Thyeft  598*  Fortuna ,  M««jpi ,  fatum  ,  quod 
ima  permutat  brevis  hora  fum-  cuique  Dens  adfignat.  Hinc 
mir.  —  »3.  Eadem  fententia»  ^u#*f»  £««v  Homer.  Od.  X.  291. 
fub  aliam  imaginem  revopata.  Pro  iihperio  eft  eius  infigne, 
Infignem*  honoribut,  divitiis  diadema,  et  pro  hoo  paullo  au« 
caet,  fplendidum  %  confpicuum  daciua,  apex.  Nam  regum  Per- 
eutenuat»  tenuem  reddit,  ob*  Janim  omninoque  Orienti*  re- 
f curat,  obfcura  conora,  ignobj*  gium  infigne  erat  diadema,  api- 
let,  pfomens»  in  lueem  protra.  ce  munitum.  tiara.  cf,  III.  £i. 
fcens ,  infignet  reddent.  Docta  20;  Quem  igitur  Fortuna  regno 
ratione  invertit  ac  variavit  ge*  exuit,  auius  capiti  üaram  de» 
nm(ima,  infignem»  obfcura)  mit.  —  rapax  fustulit,  copia 
poeta,  cum  pedeftrit  norma  poetica,  pro»  rapuit,  abttulit» 
mafculino  genere  totam  fenten-  mef ierut.  —  cum  firidore  acu- 
tiam  extuluTet.  Omnino  in  to-  to  /urr*  evpypev  err*fvym>  $«f*- 
to  hoo  loco  adornando  graecum  fdtn,  ad  deolarandum  impetum» 
poeta  exemplum  fecutus  Tide«  quo  apicem  ablatura  advolat. 
tur.  Sünillimi  coloris  [untHe»  Alatom  eaim  eam  fingi»  lad« 
Hodei  tv.  ("Efy.  5 —  7«)  jWb  noturo.  v.  ad  HI,  £9.  69*  So- 
ftfr  y*f  ß$i*u »  Mm  ti  fiftuorrm  litis  igitur  ornatus  caulla  adie- 
X*\iwT9i*  fit*  t  apl&Xev  fwv*  eta  baecTideripouunt:  non  in- 
5«  (infignem  attenuat)  neu  «J*-  docte  tarnen  tumultus  ac  tur- 
fcor  (obfcura)  affu-  jtia  ii  r  bat»  quae  fubitas  imperil  cos- 
Ühira*  aveX.oi'  jmm  uyivfm  naa*  Teruones  comitari  folent,  a 
^f#  Q  attenuat)  Ziw  vfaßpfiJ-  poeta  declarari  cum  quibusdana 
•irr :  et  Burip.  in  fr.  Androm.  fufpiceria.  Laudaut  Cic  Atu 
apud  Stob.  t.  CV.  eadem  gen**  H»  9«  minore  fonitu ,  «vom  pa- 
rtim permutatione :  0  ph  oXßtet  tabam,  hie  orbis  reipublicae  con- 
JV  to  t*  uwbtfvttv  5#or  in  neU  verfus  eft,  Adde  Calpurn.  EcL 
y«y  rm  rire  KufluffSv  rtv«  £1*.  I.  54  fqq.  Ip/*  Zfeiu  Romano* 
Tot.  Adde  Pind.  Kern.  u.  57.  pondera  molis  fortibus  excipiet 
de  obtreetatione :  «  ro  /iWr  X*/t»  yic  inconcujfa  laeertis,  ut  neauo 
Wfip  ß$arut$  t£p  i*  etyarrw  translati  Jonitu  fragor  intonet 
mutet  Jftibu  enSfw.  -^-14.  orbis.  ad  quem  locum  docte 
Vlterior  fenten tiae  antecedentia  diaputat  Wernad.  in  Poet,  min* 
amplificatio  tt  wornatio :  Deus  T.  II.  £xc.  HI.  p.  5^0.   Seneca 

QuaeiL 


CAKMnrvM  x»  i.  c.  xxxxv.  v,i5-i&     Sit 

Fortuna  cum  ftridore  acuto 
Suftulit,     hie  pofuifle  gaudet 

4 

QuaefL  Nat.  IH.  Praef.  nunc  cum  pofuijfe,   htric  unpofaiue  ga** 

maxbne  Deus  alia  (imperia)  ex-  *ta,  imponit  apicem»  imperium 

ahat ,  n/m  fubmittit ,  nee  molli-  defert,      Sed  alteram  cum  di- 

/er  ponit,  fed  ex  faßigio  fuo  lectu;    ad  Fortuna«  arbitrium, 

nulUu  habkura  reliquias  iaetat,  ad  qtiod  ret  lmroana*  fingit,  de« 

Hadern   imago    ad   homines  ex  clarandum.     cf.    III«    2  g.    49* 

alto   potentiae    faftigio  deiectos  Sic  rl$&  Tvxvs  de  Fortimao 

tradueta,  yeluti  Cic  Or.  in  Ca»  ludibrio  dixit  Agathias  LXVT. 

tiL  II.   10.    qui  hominis  fi  fiare  4.  (Anal.  Br.  III.  56.)    Siimlit 

non  pojfunt ,  corruant ;  fedita,  color    fententiae    in    Sil.  I.   7.' 

ut  non  modu  civitas  fed  na  vicini  Quaefitumque  diu  ■  qua  tandem 

quidem  proxbni  fentiant:    fere  poneret   arce   terrarum  Fortunm 

ut  Lucinn.  in  Contempl.  (  T.  I.  caput.    Ad  Alexandri  potentiam 

p.  512.13.  ed.  Ret2. )  pvros /uh  noftrum    locum    traduxit  Star«' 

m**9noL€$tit  im    fttrimfis  im,  Silr.   IV.   6*  65.    prenfabatqum 

n*i     nmrd     /tuxf  or    x«r«fff  ruv,  Ubens,  modo  qua  diademata  dex* 

iwoffmytrrot  rov  7Jvov9  IwtMp  tra  abstulcrat  dederatque  et  ma* 

juixiTi    mvrixjl  *f**  fi   ß*fott  gnas  verterat  urbes,     Caeterura» 

fdytn  riv  ttyov  )pyoiqtT«r    ov-  ut  poeta  locum  de  Providentia 

tos  ii .   oXtyot  uxi  yüt  u**povju+-  fic  adornaret,  eo  quidem  aetatit 

»fj,  $v  neu  nhfii  mfotpnri  tutet-  fuae  exemplo,  Phraatia  et  Ter*, 

rau,  friytt  aW  reit  yurwa  {/«•  datia  ,    de  Parthorum   imperio 

n9v*$hrro€  rov  wrm fiter*.  -—  hie  certantium ,  perduci  potuit. 


V  4  GAR* 


5X2  Q.    HORATII  FLACCI 

■■         i  ,  n     ■  ■      '       1 1— ü— i— — ^— ■■— 

CARMEN 


j^iium  Augußus  duo  bella,  alterum  in  Britannos*  quo 
ipje  exercitum  facturus  erat,  alterum  in  Arabiam  ductu 
Aelii  Oalli  gerendum,  a.  F.  DCCXXXFL  appororet, 
faußas  has  popülo  Romano  expeditiones  apprecaturus 
poeta,  vota  in  preees  convertit,  ac  Fortunae  proAugußi 
mcercitusque  incoktmitate  fupplicat.  Facta  hoc  augußa 
ad  Fortunam  converßone,  confentaneum  erat,  ut  formen 
JHymni  naturam  indueret,  et  in  ceUbrandis  Deae  eius- 
ifue  potentiae  laudibus  occuparelur,  atque  his  demum 
foüenni  conchißonis  formula  preees  fubiungerentur.  Fo- 
rum igitur  doete  eos  facere  arbitror,  qui  initium  carmU 
nis ,  quod  in  Deae  laudibus  verfatur ,  pro  loco  communi 
de  Fortuno  vel  omnino  pro  digrejjione  a  re  admodum 
aliena  habendum  exißimant.  Atque  hone  quidem  cor- 
minis  partem  fplendide  admodum  poeta  exfecutus  eß% 
Fortunae  vim  atque  potentiom  cum  ob  effectu  (w. 
Ä—  16.^  tum  aliis,  quae  animos  maxime  percuterent, 
imaginibus  deüneando ,  quarum  non  tarn  cUtnulum  atque 
eomplexum,  a  corminis  lyrici  indole  minime  abhorren- 
tem9  quem  et  Hymni  antiqui  natura  non  tarn  exeufare 
qijam  potüis  requirere  videbatur,  out  modum,  cum  rei 
ipß  exprimendae  tum  afperis  Romanorum  ingeniis  valde 
oecommodatum ,  poetac  recte  vitio  verti  pojfe  duxerim, 
quam  potius,  quod  in  adumbrandis  iis  colores  admodum 

confu- 


CAftlUK VM  r.  I.    C.  XXXV.  S 1 3 

confuderit9    penitusque  conturbarit9   adeo  quidem9    iitj 
quam  vim  Fortuna  ad  animos  kumanas»  cum  eh*s9  cuius 
flatus  in  deterius  mutatus  eß9   tum  eorum9   qui,  dum 
fioreret,  amici  eins  effent9  quorum  adeo  fidos  alias,  alios 
perßdos  nunc  experitur9  haberet*  verbo,  omnia%  quae 
ad  cum,  qui  Fortuna  mala  uteritur,  referri  debuijfmt, 
ipß  JJfeae  attribueret9   quodque  in  hac  diver fifßmarum  ' 
imaginum  confußone  (vv.  Ai— a8v)  conßanter  perfe* 
verarit,  atque  ad  taedwm*usque  immoratus  fit.     Jnitium 
carmMs  fatis  amplum  Virorum9  qui  ingmiofi  atque  ele- 
gantes haberi  velicnt,  coniecturis  campum  aperuit.    Dum 
cinim  Horatius  Fortunam  a  loco9  ubi  praecipue  coUrc* 
tur,  foUenni  more  deßgnat9  Antiumque9  tanquamRo* 
Burnus,    apte  federn  eius  domeflicam  laudat$    putarunt 
nonuulth  omnia,  quae  Fortunae  tribuerentur 9  adAntia* 
fem  effe  referenda9    Romanis  propitiam9    eaeteris  vero 
gentibus  vafeßam  atque  timendam;   ut  haberent  fcilicet 
earmen  9  uti  vocant9  individuum,  Romanum*  domeßi- 
cum.     Quae  quidem  ratio  9    quam  faepe  poetae  verlis 
vhnfaciat*  reique  dignitatem  elcvet *  cum  per  fe  intelii» 
gatur9  tnulto  tarnen  magis  conßiturum  arbiträr  iis,  qui 
eontortas  iflorum  cxplicandi  rationes   infpicere  volenti 
Ouin  alii  eo  delapfi  funt9  ut  imagines,  quibus  Fortunae 
ffOtefias  dcdaratur9   e  piotura  aliqua  fymboüca9  Antii 
in  Fortunae   tempio  fufpenfa9     a  poeta  parum  fubtili 
iudicio  deferiptas  adumbratasque  fatis  ßdenter  pronun* 
tiarent9  kuiusque  opinionis  praefidium  aNeceßitatis  ima- 
gine  fymboUca  repeterent.     Iam  etfi  attributa  fpnbolica9 
ut  perfpieuitati ,  cuius  maxima  habenda  eß  ratio ,  con* 
fulalur,  a  perfonis  aüegoricis  abejfe  vi»  poffe 9  multum* 

V    5  que 


5l4  .   <?•   HORATH  PLACCt 

que  ea9  ß  ideam  perfonae  fubiectam  hauJL  ambigue 
primmt,  delectatiojtis  offene  lubens  largiar;  eadeni  tm- 
men  poetis  quoque  coneedi  debere  faeile  mihi  dabunt  ii+ 
qui  poetas  maxüne  in  hoc,  intentos*  ut  res  formis  expreß*  ' 
Jas  animatasque  ocuUs  paene  fübüciant9  fuoquehoc  optir 
mum  quemque  iure  ufum  effe  meminerint.  At  elegantiaa 
fenfust  inquiunt»  hoc  attributis  nimis  onerata  NeceJJita- 
tis  imagine  offenditur*  Recte.  Sed  multo  magis  emn 
qffenfüm  iri  perfuafus  fum,  ß  ocuUs  ea  fubüeeretur9  ita* 
|tf  altera  manu  clavos  trabales  et  cuneos:  altera  uncum* 
et  liquidum  plumbum  geßaret.  Monßri  Jone  fpeciem 
tibi  obiectam  clamarcs,  aheneis9  tamque  crajjis  praedif* 
tarn  mambust  quae  tanto  pondere  non  graventur.      Vt 

taceam*  attributa  tum  demum  nimis  cumulata  videri,  ubi 

* 

omnia  uno  obtutv,  ut  fit  in  pictura,  ßmul  cernuntwrf  aa 
in  hoc  plumbum  Uquefactum  ne  commoda  quidem  rations 
exprimi  pojffc.  Omnino  hie  locus 9  quem  e  pietura  ex* 
prejfum  volebant,  hiculenter  oßeniere  videtur,  quam 
diver  faßt  poefeos  ac  pieturae  indolesf  et  quam  irüurie 
faepefaciant9  qui  picturaiq9  utita  d£cam9  poeticam  in 
artis  formam  redigere ,  eamque  JuperciUofe  darnnare 
audeantf  ß,  artis  fubtiUtati  out  omnino  non  refpondeat9 
out  aegre  fe  ab  ea  in  ordinem  cogi  patiatur.  t  Poeta 
enim  verum  phantaßae  obiectamm  fpecies,  qtäbus  wen? 
eius  inßammata  eß\  iis  potijjxmum  ornamentis  reprae» 
fentat9  quae  ivdqytMV  habent  maximam9  quae  adeo  aks* 
tracti,  quoddieuntf  notiertem  augent  9  amplificant,  at- 
que  ad  miraculum  paene  evehunt9  uniee  fecurus9  num 
ea9  quae  animum  maxüne  ferire  feiat ,  oeulorum  quoque 
tudicio  probentur,  cui  contra  Jatisfaeiendo  fobrium  arti* 

ßeis 


CABMXITVM   I«  I.   C.  XXXV. 


ftifi 


ßtis  anniti  debet  Jiudium.  Ita  plura  peetarum  ßgmenta 
comparata  funt ,  v.  c.  Fama  Virgiliana.  Qui  vero 
acÜonem9  ut  vocant,  potijjimum  in  Necejfitate  defids* 
rantt  ü  non  viderunt  f  Necejfitatis ,  Spti,  acFidciima- 
gines  eßfe  fecunüarias ,  k.  notioncs  Forturme  fubuctas, 
quas  adeo%  ne  animum  a  primaria  dedueerent  *ac  distra* 
herent,  breviter  äcclaraffe  ßutticiebat ,  etß  velfie  tantum 
ipßs  vitae  poeta  adfuderit,  (Neceßttatem  Fortuna* 
firaeeuntem,  Fidcmque  ac  Spem  comites  eius  ßn» 
gendo)  quantum  eins,  per  totam  pieturam  recte  dispay* 
futae,  ipßs  dari  pottrat. 


AP 


• 


gl 6  q.    HORA.TII    FLACCI 


AD       FORT     VN     AM. 


\J  Diva,     gratum  quae  regis  Antium, 
Praefens  vel  imo  tQÜere  de  gradu 
Mortale  corpus,     vel  fup erbos 
Vertere  funeribus  triumphos: 

Te 


v.  2  fqq.  Quae  regis  Antiurru  patentLtm  ptodunt.      Praefens» 
Tcgina  Antii,  Fortlina ;  nota  ra-  potens ,  efficax.     E  craflioribus 
tione »  qua  Dii  'Ey;g«f *o<  eius-  enim  antiquitatis  de  Dil»  nodo- 
sem  terrae  praelides  habentur  nibus  roaxima  eorum  vis  atque 
(SicVenercm  Cypri  reginam  dl«  potentia  ipforum  demum  prae- 
xit  poeta  I.  30.  1.    cf.  ad  I.  3.  fentia  manifeftaii  credita;  unde 
1.)  et  poetis  ab  eadem  defignan-  praefentes  Dii  oranino  potentes 
tur,  tanquam  augtiftiori  appel-  (apte  laudant  Cic.  Tufc.  I.  12. 
latione.     Antiatem  autem  For-  Hercules  tantus,     et  tarn  prae- 
turam  invocat  poeta ,  tanquam  fens  habetur  Deus  caeL)  tum  in 
Romanus;    nihil  amplius.      Si  fpecie,   faventes»    propitü,    ut 
•amen  ooniecturae  indulgendum,  faepius  Virgil.  et  alii.  —  tolle- 
Antiatinas  fortes  de  fufcipienda  re9  graeca  ftructura,   pro,   ad 
expeditione  confultas,  aut  facra  tollendum,  promovendum  mor- 
'Fortunae  Antiati  pro  fclici  fuc-  tale  corpus,  rnortalem  (ut  i4tum$ 
eeflti  ab  Augufto  facta  poetam  Graecis ,  rnaxime  Tragicis ,  fre- 
lue  appellatione  innuere  voluif-  quentatur)    cum  dilectu   h.    1. 
fe  exiiümaverim.     Sic  Fortunae  quia  levajre  illud  Fortuna  dici- 
in  Algido  fupplicationem  a  Ro-  tur,  imo  de  gradu,  ex  infimo 
manis  decretaro  memdrat  Llv.  loco    ad    fummum    faftigiuro. 
XXI.  62.  —   gratum ,    (ptkov  Nam  in  hoc  Fortunae  ludibrium, 
amant  enim  Dii  terras ,  urbes,  quo  homines  (aepe  indigxios  ad 
quae   ipforum    cultni    (acratae  furamos  honores  evchit,  maxi- 
funt.     ▼.  ad  I.   30.  3.     ——2.  me  cernitur.    Graviter  inde  Iu- 
Potcntiflima  dea !     Sed  docte  et  vcnaL   III.   33  fqq.     cum  ßnt, 
exquißte  notionem    hanc  gene-  quales '  ex  kumili  magna  ad  fa- 
ratem  enuntiat  poeta  per  enu-  ftigia  rerum  extollit,  quoties  vo- 
merationem  rerum,  quae  a  For«  luit  Fortuna  iocarL  cf.  1. 34*  1 2. 
tun*  effcetae  maximam  eiusdem  III.  29.  49  fqq.     -—3.4.  Op- 

poEtio 


carmikvji  r.  I.  C.  XXXV.  V.  1-8*     517 

Te  pauper  ambit  folllcita  prece 
Huris  colonus;     te  dominam  aequoris, 
Quicunque  Bithyna  lacejQit 
Carpathium  <pelagus  carina. 

Te 


pofitio  erat :  rcl  de  funurio  gnu  fabiecta  dlcuntur.    Vulgare  au« 

du  deiicere«     Sed  generali  fen-  tem  illud :   poteßas  tna  eft  ma« 

tentiae  Romanam,  ut  ita  dioam,  xima,     docte   per    confequensj 

ideam    fnbftravit.        Maximus  (fere  ut  I.  34. 1.)  extulitpoetas. 

enim  gloriae  ac  felickatis  apud  Vim  tuam,  numen  tuum  omnetj 

Romanos   gradus,     triuroplius.  fentiunt,    ac  venerantur.     Sed 

Hunc  Fortuna  vertit  funeribus,  ülud,   onines,  Ornate  per  distri« 

tertio  cafu ,  pro »  in  f unera ,  h.  butiohem  ac  enumerationem  de« 

pomparo  triumphalem  in  fune-  claravitw.  5-16.  Parro»quuna 

brem  converrit,    ut  adeo  pro  diverfa  Fortunte  in  rebus  hu* 

triumpho,  quem  victor  acturus  mania  vis  apparett,   aliis,  qui 

erat*  fnnus  eius  ducatnr.   Exem-  fummum  felicitatisfaftigium  au 

plum  huius  rei  habes  in  Ürufo,  tigerint »     ab  ea  inde    deiectis» 

de  quo  Auct.  Confol.  ad  Liv.  aliis  contra  in  illud  levatis ;  ra- 

37.    Funera  pro  facris  tibi  funt  tio  in  proxntu  eft»  cur  Ui,  qiii 

ducenda  triumphis,    et  tumulus  roeliorera  rerum  ftiarum  condi« 

Drufum   pro  Jovis  arce  mattet,  üonem  ab  ea  expectaut,'  ei  fup- 

PJempe   per  hos  etiam  Fortuna  plictnt  (v.   5  — 8«)»  *H*  vero 

iniuria  mores  regnat »  et  incerta  eiusdem  iniurias  metuere  (v?  1  fi.) 

eft  hie  auoque  nUca  rota,  v.  51.  dicantar.   —    Rufticus  pauper, 

2.  ,  Alii  explicant  fere:   victo-  inops  (ut  IL  »4.  12.)   ambit, 

rem    exeteitum    clade   afficere.  adit  te  prece  foliieita ,  folücite, 

Sed  altera    ratio  magis  poetica  enixe  te  pxecatur ,  ut  pauper ta- 

videtur.  —  fuperbos ,  fplendi»  tem  fuam  leves »  bonumque  ru« 

dos«  inagnincot;  ornat.  ris   proventiun     ipfi    largiaris»  < 

Pofterius  meroferum  omifit  poe- 

v.  5  —  1 6.  Potentia  tua  qua*  ta ,  cum   ratio  precum  vel  ex 

quaverfunt  patetj    totus  terra*  epith.  pauper»    eluceat.     —  6* 

nun  orbis  a  tuo  nutu  pendet ;  Mercator  implorat  te ,  ut  navi- 

haud  obfeura  ratione,    qua  re-  gatio  fua  lalva  fit»  ne  mercium 

rum  humanarum  vicüfitudines,  iacturam  faciat  (fere  ut  III.  29. 

atquo  ea  adeo  omnia,  quae  du-  59  —  611.)  ▼d  omnino,  utmer« 

bii    cafus    atquo    eveutus  funt»  catura    fua    quaeftuoliilima    ilt. 

Fortuna«  iroperio  atque  arbitrk»  Hüic  iaepe  cum  Cornucopiae  in 

IQ«* 


51 8  <£•    HOKATII    FLACCX 

Te  Dacus  afper»     te  profugi  Scytliae, 
Vrbesque ,     gentesque ,     et  Latium    ferox, 
Regumque  matres  barbarorum,     et 
Purpur  ei  meiuant  tyranni, 

*     Inia- 


monwnra.    obMu    &   Paufan.  metua)  öfaücif  illud  raave.   Ln> 

VH*  a6.  p.  592.     Simili  com*  can*  III*   195.     Zrufc  laceffuum. 

snento  TvxH *  Ö^w**^  «wmJU  0i*  primo  more ,    9011m  rudis  Argo 

§OV9*%  tjnqnam  /cqfriff  y  rpfyos  mifcuit  ignotat  —  gcntes.    Sen« 

Fluti  Thebis  colebatur,    iuxta  fua  igitur  loci  eft:    quicunque 

Bundem  IX.  16.  p.  741*     &°*  Bithyniam  mercaturae  caufla  pe- 

muna  asquoris  aadit»  quia  narU  tit»  quod  exquintius  dictum  eft 

gaxio  dubia  atque  ineeru »  For*  pro  quocunque  mercatose  mer- 

tunae  adeo  ludibiio  cummaxi»  cea  maxi  adrekente» 
ne  patet*     Spectal  buc  fplendi* 

düEmus  Pindari  locus  OL  iß.  v.  9  fyqi  Poeta  imaginum» 
5  fqq.  X/ovo/uai  —  cmrtifu  Tv-  quibms  Fortuna*  iraperium  in 
X«*  *w  Y*f  i*  wovty  *vß9pv~- .  univerfum  terearum  orbem  ul- 
v«i  £•«#  tmif,  Ix  %iffff  r§  X«#-  terms  exornet»  ac  repraefeneec» 
s)qyps<  srsXaatsi,.  ntpyepu  ßov\u0fi-  ubertate  quafi  turnen»  et  confu* 
pi.  Hinc.  ea  cum  gubermwulo  fus  *  fpecialibns  notiouibut  ge- 
in  xnonumm.  admodiun  frequen*  nerales  fubücit ;  tum  herum  per 
.tau»  v.  c.  in  Spilsbury  Gems  fpeciea  rem  declarat»  iisque  im* 
»»19.  —  7*  3*  Bithyna  c*ri*  moratur«  Quae  Satio*  Horatio 
sio»  merce  Bithyna  onufta;  nam  haud  infrequens  (cf.  I.  10.  15* 
Bithynia  Aorebat  mercatura»  et  III.  4*  4^\)  qnamtum  a  pedenri 
inaxime  Romanis  frequentaba»  abhorreat»  et  quam  decens  et 
tur,  cf.  III.  7»  5.  Hb  autem»  poefi  lyricae  congrua  fit  confufa 
Bitbyniam  petentibus»  trana*  üu  rerum  animo  una  obiecta- 
cundum  «rat  Carpathium  pelm»  rum  enuntiatio»  facile  perfpici* 
£ut*  ab  infula  Carpatho,  inter  tur.  Dacut  ulteriorem  Iitri  re» 
Ehodum  et  Cretam»  propter  pro*  gionem  incolens »  ac  in  monti* 
cellas  periculonlEmnm  (Propere  bot  degens,  crebris  in  Jine»  Ro- 
ll. 4. 10.)  apte  adeo  hie  ad  par*  manotom  incurfionibusin&rois : 
tts  a  poeta  Tocatum»  quo  rot*  hinc  afper »  ferox»  beliicofus. 
gis  folÜcitura  de  nayis  fuae  in«  Saticulus  afper  Virg«  Aen.  VII* 
columitate  mercatorem  reprae-  7a9«  ct  paflim«  — -  Scythae-pro* 
fentet.  —  JLaceffit  fc  remis»  fugt,  ragi,  federn  perpetuo  com» 
rvami  ifir/d$7t  (ut  {aepiua  Ho«  mutantes»  «amfi/ün*   v«  ad  III« 

1  ft4» 


CARMIHTM  £.  I.  C.  TtXV.  V.  fl-l4*     fcl£ 

Iniuriofo  ne  pede  proruas 
Stantem  cplumnam,    aea  popalu»  freguent 

Ad 


-*4*9«  ~ia«  iflWwmpto  uni.  -qua-  Itibrtrtat    ngni    ftatun* 

jrarfo  popülo  Romano ,    cnius  Vhrida   hoc  picturo  delinearit 

maxima   gloria    armis    quaefita  poeta.-     Tranqtiillus  ac  firmusi 

•tque  parta.    ,  Hinc  Jerox  hello  rernm  Aatus  declatatur  per  co* 

{at  I.  52«  6«)»  bellicofum.    Ho»  fanmun  fiantem,  erectam,  qua*) 

uta  /(prox  III.  g.  44.     —  11,  eft  ofnnino  fecuritatis  et  incoln» 

Yel   ipfi  reg*'  potentiorem  te  mitatis  lymboltim»     Labefactaft 

«gnofcutu,    roetuunt  ne  fe  ab  eatn  Fortuna  atque  proruit,  vi 

imperii  ciihnine  deiicias»   mu*  fundamentis  Aus   emotnm  pro« 

tata  inteftino  moturegai  forma«  Aernit  pede  iniuriofo  if**etw*$ 

Ornatiffime  haec  poeta  extulit  «r»eV  (vi  AefchyL  L  1.)  /9'«/f* 

Matrum  filiia  tixnentium  rollen*  vßfartjj,    iniuriofe»    violenter* 

nis  poetis  menüo.     Noffri  loci  animo  infefto :    * m  M*$$orSr* 

idea  cum  ipfo  orationis  colore  mra?  (ut  fimili  oolore  Polyb.  II* 

dtictiT  forte   ex  AefchyL    Pert.  p.i5&.)  h.  imperii  formaxn  cvea» 

j6o.  ubi  Atofla  matcr  Xerria  tit.      Simüis   isnago   in    Pind* 

filio   fimiliter    timet:     oittt/umt  Pyth.  e*.  484.    a'apW  /uft    ydf 

iputvriit  ovo   ahljumrrofi  ß/Xai,  jroXii»    * 9***4     —    «XX*    ier/ 

et*  ptyms  srXevrar  norhus  •vAc*  X*?**    *Z$u   ¥99*4    ivrwm* 

(fundituss    male  aliL)    «>*-  Xfr  *V  ybwrw*     Romano*  pon* 

Tft^Jl  »•''  o\ßw,  9vt\mfii6s  der*  molis  inconcujjfa   Calpurn» 

$f*p  +vn  S999  5wv  ritot.      Ac-  I,  84.    Concutere  Jtatum  Senec* 

comroodate  etiam  ad  reges  bar*  Oed.    955.      Eodem    loquendl 

baros,  nam  praeter  Phry gas  Per-  genere   vel    profaici    feriptore* 

fae  maxime  Graecu  barbari  di*  nfi  fnnt.    Ita  enim  dicitur,  con* 

cti.     Alii  de  Phraate ,  eiusqu*  entere  rtmpublicam  (Cic.  PhiL 

tnatre  cogitant:    quod  Jane  ad  II.  11.)  reip.  ftatum  labefactm* 

Horatii  tempora  proxime  acce*  ret  (Id.  Catil.  I.  init.)  conveUer*> 

dit.  —  tyranni,  reges  purpurei,  (VaL  Max.  IV.  1.)  cömpofitan* 

purpura  induti,  pertinet  omni«  civittxem  labefacutre  (Flor.  IV* 

bo  ad  fplendorem  atque  hixum  95.).    Contra  imperii  moUm  o*v 

regalem,   qui  de  Perfarum  re-  tollere  dicitur  Fortuna  Patron, 

gxbua  fatis  notus  eft«-     Pvrpu-  de  MuUt.  reip.  R.  v.  35.     Fa- 

reos   reges  eodem    fenfu   dixit  eile  adeo  Horatius  eo  derenire) 

Claudian.    R.    Prof.    IT.    20 o.  potuit»   ut  praefentem  imperii 

purpuraios  Valer.  Max.  VI.  8.  üatum   per  columtuun  ereetam 

«avtr.     —  sg»  ne  labef actes  at-  dedararec     Dk&  ▼ero  vis  pou 


Ad  arma  ceflantes  ad,  arma' 

■* 

Concitet,    impeiiuipque  frangat. 
.  Te 


*ft»    qnafetum  Intpp.  fit  ncpe-  oohimna,   pojflJo-  ad  rebeHan- 

«lienda  huiii*  v.  fententia  hallu*  dumerecto.     AUa  igitur  agunfe 

cinati  fint,  aliia  columnam  ad  qui   columnae  a  Fortuna  deie* 

ipfoa  tyrannos  vel  eins  fiatuas  ctae    fragore    ßgnnm  arma  ca* 

teferentibua ,  quae  a  rebelli  po-  piendi »     frangendique    iznperJi 

pulo    frangantur;    aliis  Augu*>  populo    oari    lepide    oommini» 

iium,    fubtracto   Quinct.  Varo>  fcuntur.     Res  ipfa  a  pocta  TT. 

qtlajititubantemiiitelligentibui.  »4  — 16.  praeclare  tractata»  at» 

Sed  nimit  longum  effet,  oronei  quo  ooolii  paene  fubiecta*    c& 

intpp.  ineptiaa  afferre.     Caete-  Yirg.  Aen.  I.  149  fqq.  —  nm 

mim  tota  baec  imago  ad  fupe»  papulus  frequens    — •   concittt» 

jnoret  tt.  9*   10.  trahi  poJfit*  docta  brevitate,  pro,  ne  popu- 

VC  tt.  11.  lA*  refpondeant.  qui  lus  congregetur,  frequens  coeat 

ijtquuntur,    w»  14^ — 16.   hoc  (ut  c^ui,    de  factiofis  congre- 

fententiarum  ordine :  Daci»  Scy-  gationibus)  confpiret,  -  et  i*jfta* 

thae,  Romani  metuunt,  nein«  Mi,     caeteram    multitudinem» 

•olumem  regni  fui  fiatum  pef-  alioi  (nihil  ampliut ;    dcclarat 

fiundes ;  tyranni  autcin *  ne  fe»  enim  xnagis  iftorum  verum  no» 

tUtione  avium  imperio  exuan*  Tandarum  nrdorem,  quam  ho* 

Cur;    qua«  tarnen  ratio  partim  nun  tarditttem.    cf.  III.  aß.  £• 

\eoncinna  videtur«  Sollennevero  Vitg.  Aen.  VT.  flu.  mndusqu* 

Horatio  eil,   unam  eandemqujB  refringU   cunctantem)    cöitcuet* 

fententiam  duobus  membris  ef-  infiiget  ad  arma  ( quod  cum  vi 

'  ferre»  quorum  pofterius  priori*  repetitum ,  quafi  addamatio  £& 

fenfum  apeiiat,  omnemque  am«  ad  arma,  cives,  ad  arma!)  in 

biguitatem  tollat»    cf.  ad  I.  2,6*  tyrannuro  capeffenda,  ficque  int» 

4.   Quum  igitur  Imperium  For-  ptrium,  imperiiftatutn,  formam» 

tunae  vi  penitus  everfum  fplen-  frangat,  e vertat,  immutet,  abo- 

dida  admodum  imagine  reprae-  Uta  tyrannide»     Ad  fententiam 

fen taflet,  banc,  quo  magia  per«  poetae  fpeetat  BacchyL  fragm» 

Ipicuam  redderet,  ad  feditionem  in  Anal,  Br»  I.  p.   149.    $**• 

civium,     quae  primaria  atque  rwt  ov*  *v&aJgrroi  *vv*  eX/Sar» 

unica  fere  everü.  flatus  publici  Ar     äxajutroi    "Af9ftt     svri 

'  caufla  efle  folet,  revocat,  novo-  w* p(p$gfffis  crattc    «XX* 

que  membro  exponit.     Yulga-  tinx?'/***'*    *fyos    aXXor     im* 

eis  enim  fententiarumconrextus  ÄXXw  y«v  «  nmAmpt  A&«.    ^ 
evat :  ne  proruas ,  üe  concidai 


CARMItfVM.  i.  I.    C.  XXXV.   V.  1 5  -  20.       32  U 

Te  femper  anteit  faeva  Neceffitas, 
Clavos  trabales  et  cuneos  manu 

s 

Geftans  aena,     nee  feverus 

Vncus  abeft ,     liquidumque  plumbum. 

Te 

,    e#  tj  —  ß0,    Dedärata  pw    wiXsßiov  dtyrtdu  —   *£**  ftt* 
partes  Fortuna«  potentia,  nunc,    «r«V*V   W  yiytfltipwrtu  vxd({>o$ 
quae  iila  in  homines  confÜtuat»    wrftßkmet  yuvTtxmctv ,  «fr  irfof* 
certilliimun    eventum    habere,    tryphn.     Pirid.  Pyth.  £    125* 
tieque  preeibus  (aw  otp*yit**  xXvts    de  navigatione  Iafoni  a  Pelia  ini 
EuTtp.  Ale  978*  preee  non  ulla    iunota:    rtt  h  ubtvpot  xptrtfob 
mobilis   Senec  Oed.  991.)   «»    *f*/u«rrot  ttjen  «Xo/rj    h.  fu* 
averti,  aut  vi  (etenim  xpi  roV    periculi   metu   permotus    Pelia» 
h  X«Xv/S«wj  t*flut$H    eov  ßl*    hone    expeditionem   demandavil 
M*fw  Eurip.  1. 1.  v.  9#40  Pro"    htfoni  ?  Ad  Amorls  vim  elegan- 
pulfari  poffe  vivida  pictnra  often-    ter  transtulu  Plaut.  Afin.  I.  3. 4. 
dit.       Fortnna  igitur  h.  1.  eft    flatus  efi  hie  atrimus  tuus  clav* 
GraecornxnTvxV  «wy%«/«  (So*    Cüpidinis;   quod  Ubidinibus  f* 
phocL  Ai.  485-)  floTjiw,  MoSJm»    eonfirhgendum  tradete  eft  Cic. 
'Aray**.   öed  feiunxit  hanc  For-    de  Fin.  I.  47.    Petron.    c.  75. 
tnitae  fubieetam  notionem  poe-    Nofii,  quod  fimul  deftinavi,  cia* 
ta,  acNeceflitatcratanquatnFor.    vo  trabali  fix  tun  eft.)  poeta  ad 
tunae    miniftram    (quae   anteit    NeceMtatis      vim     indomitam 
eam)  repraefentavit,  eadem  fere    ('Av*yxriv  Kfotrtfjv,  nti  faepius 
ratione    qua  Kptrot  et  Bh  ad    Homero  audit)  omnia  fibi  fub- 
lovis  folium  ßare  ( Calliro.  H.    iieientem ,  firmiterque  conftrin- 
in  Iov.  67.)  eiuaque  mandata    gentem    defignandam    ornatum 
exfeqni(Aefchyl.  Prometh.  init.)    indd  repetiit,  eique  tribuit  da- 
finguntur.     Iamquum  eaf  quae    vos    trabales,      quibus    trabet 
imntuubilia   funt,     quae  adeö    aedium  compingebantur ,    gra- 
evitare  non  Beet ,  claro  adaot6    yes  adeo  et  portentofae  magni- 
firmata    atque    conftrieta  prifea    tttdinis ;    euneos ,  qui  >  ut  vali- 
loqnendi  ratio  fymbolica  effer-    dius  adftringerent,  atque  conti- 
ret  (Aefchyl.    Suppl.  949«    de    nerent,  inferi  Iblebant  (Titiur. 
populi   decreto:     rttatj*   kpf-    X.  12.)  uneum  denique  feverum, 
wpxxros  ix  *{Xff»*  pk*  $m<pt  *t~    vi  ünpactum,  tenacem ,  quo  la- 
Ufmwrm  —  rmvF  iipj'kvTott  ra-    pides  confblidabantUT ,  et  liqui-» 
f*t  yo^or  &4*juirot(t    it  phuv    dum,  liquefaettun  plumbum,  un- 
ig*frrmt.     Id.  Trag.  bud.  448.    co,  quo  firiuior  Wb  iuhnereret» 

X  circum. 


I 


/ 


3a a  -      -$.  Hobatii  FXAcci 

m 
i 

Te  Spes  etalbp  rara  Fides  colit 
Velata  panno :     nee  ootnitem  abnegat, 
Vtcunque  mutata  potentes 
Vefte  domos  raimica  liuquis. 

At 


circumfufum,  fCojwW  /tuXvßfo-  mine  roifero  perßafe  dieere  *el- 

eiptyyion  Öppian.  Cyneg.'I.  415*  ^eCi   «asdera   comites  Fortuna© 

Specjat    huc   Eurip.    Andronu  datas,   abeunti  iuhaerere,   eam 

265.    n*i  y*o,   §i  ffipi  9  txu  comitali:    falfos  contra  amicof» 

rnnrif  fnoXvßhs ,  ifavueriffm  9*  qui   laetiori    tantMn  Fortuna« 

$ym.    Fati  rigorem  ulterius  de-  adhaerere  foleant,  abeateoedero 

ciarat  eptflu  fueva,  $0*1,  et  mo-  fingeret.      Vnde  liquido    appa« 

nus  oenai    qua  eadem  ratione  ret,     Horathuh  hie  Fortunam 

yenfa  Parcarum  ferrata   vocat  moz   Deam ,  nlox  fortunam  f. 

Glaudiaiu  R.  Prof.  I.  53.    — -  conditionem   kominis   miferam 

nee  abefi*    orationis  variandae  in  animo  habuifle»  fictrae  totins 

caufla,  pro  tenui,  infwper,  -pro**  iraaginis  lad*  feite  inchoatae  li- 

terea  et  ,  nt  Virg.  Aen.  VI.  39.  neas  penitus  conturbafle.    Kam 

go.  non  —  defuermt:  nee  —  adDe&mlpectaxit  nnice  illa:  «/- 

luno  aherit*   et  Aen.  VII.  610*  eunque  domos  Hnquis;    reliqua, 

nee  ■*—  abfiftit  limine  Latus»  £  ornatnm  demas :    te  fpes  et 

frdes  colit,  nee  comitem  abnegat» 

v.  2i  fqq»    SpedLalibuf  iam  mutata  vefte  >  tum  tota  fequena 

ideis  immoratur  poeta,  et,  quam  ftrophe  conditionem  ac  ftatiun 

vün  Fortuna  adVerfa  ad  animot  hominis»  cuius  domum  Fortuna 

huramios  habeat,  exponit.    Vulv  xeliquerit,  declarant.     Nifi  hoc 

garem  fententiam :    In  adverfa  fiatuatur,  fane,'  qua  tandem  alia 

fortiuia  reftare  miTero  fpem  et  ratione    direrfiflimae   inter    fe 

fidem  h.  £dos  amicoa »  (ex  op-  imagines  conciliari  poJhnt,  non 

pof.  vidgus  infidum  v*  25.)  ani-  intelligo.  .   In  vitiota  hac  ora* 

mar&voluit  poeta,  Fortunae  at-  tionia   ambiguiute    mirandum 

tribuendo,  quae  proprie  ad  cum  non  v idetur,  Bentleium  ad  einen* 

fpectareiu,  qui  malignam  eam  dationem  h.  1.  confugifle,  quam 

experitur.     Nam  fpes  eil  in  af-  cum  reliqaoruro  Intpp.  opiiiio 

Aicto ;    fides  Jpectatur  in  ajnicis  nibüs  exeuflam    vidi  in   Obff. 

eius.     Iam  quum  adverbs  res  Verba  ipfa  ita  iungenda  videu- 

poeta  per  fugam  f.  abitum  For-  tur :    Te,  uteunque,  quaiidociin* 

tunae  declaraflet,    necefle  erat,  que,  ubi  inimica  *.  irata  linquit 

ut  Spem  et  Fidem,  qua»  in  ho-  domos  per  te  antea  potentes  fa- 
cta», 


CiRMINVM   £,  I.    C.  XXXV.    V,21-i*8-s      325 

At  volgus  infidum  et  -meretrix  retro 
Periura  cedit:     diffugiunt  cadis 
Cum  faece  ficcatis  amici 
Ferre  iugum  pariter  dolofi. 

Serve« 


aas»  ,n6tn£nen4dirit&AbuiiaW'  eins  fieuti  ermtit,  hi,   /imulae 

fem  deferis»  h.  bonis  exuis»  et  fortuna   diUrpfa  eft%    devölant. 

cakmiutibus  deprimi**  mutata  (Auct.  ad  Heren»  «IV.  17.)  VUU 

-    vefte*  mutato   babitu   (parum  gas,  Riaiorpars  amicorum,  cum 

fubtili    iudicio    ad    Fortunaxn  contemtu  üc  dicta  *    ut  oppona* 

poeu  retulit»  quod  afflicto  ad-  tur  rarae  Fideu    Ovid.  ex  Pont« 

Jignandum  etat ;   nam  is  inutat  II.  3*  8»     Vulgus  amicuias  uti* 

▼eftem  fplendidam ,  fiuqta  for-  litate  -probat»     Forte  tarnen  pro«* 

dida,    reluti  reus  faccus,    Tel  prie  intelligendum  de  vulgo  £ 

omnino  pannis  fe  involrit,  per«  infima  plebe ,    cuius  favor  cum 

diri*  omnibus)  colit,  praeÄo  ti-  Fortuna   mutatu*    (luven.  X« 

biefl,   adhaeret  Spes  (quae  et  73»  auid  turba  Rmm?  fequitnt 

alibiFortunae  iungitur,  diverfa  Fortunamt    ut  femper,   et  odie 

tarnen  ratione.      Sic  Macedon«  damnatos)  nam    amicoruiti    in 

XXXIX«  (AnaL  Br*  HI.  12a.)  fpecie  mentio  fit  r.  27.  —  Me* 

*K\*iimi   Tvftff  hreUfat  vocat,  retrBz  per  iura,   perflda*   faUnx« 

quatenus  utraque  nomine*   lu-  infida.  «*>-  retro  a  te  cedit,    de* 

diu)  et  Jicfef  rara*  pauci  ex  anii-  ferit  te«     — •  216«    cb^ij  fictatis, 

eis»  quifidem  in  adver  fe  fortuna  epotis,  exhauftis  (ut  I.  Ji.  n.\ 

pTaeftant   (Etiam  in  hoo  epitbe»  cum  faece  h  rgvym :    quod  eft 

to    deligendo    parum   acenrate  omnino  pro,  opibua  exhauftis«. 

verfatus  eft  poeta,  cum  a  notiq*  Sed  alterum  multo  invidiofius, 

iie  Deae  not  ayocet.)  velata  in«  quod  amicum  non  cafu  aLfauo 

\  k  duta «  ornata  panno  albo ,  veße  bonis  exutum ,  Ted  a  remetipfis 

Candida;  haud  obfeura  figmenti  fpoliatum poftea defenint.  —  23. 

huius    ratione.     nee  tibi  cond*  dolofi  ferre  graeoe,  pro,  quam 

tem  fe  abnegat,  comites  abne*  ut  ferant,    fabeant    pariter   i{ 
gant,  reculjuit  te  comitari  (fere~  tkev,  aequa  parte  iugum,  dolofe, 

ut  Valer*  Flacc.  lu«   695.    an  perfide    Te  fubducente»,    detre* 

fefe  comitem  tarn  triftibus  actis  etantes  iugumt  non  ferentes  con- 

edmeget* )  h.  pcrßant  in  rebus  ditionem  a  Fortuna  impoIUam, 

adverfis.                -  oalamitatts*     Eadem  >  forte  ima- 

v.  25*— 28*  Contra,  quifor*  go  in  Theognid«  127,    av  %*f 

imnis  aUcuius  mdmeti  amkitjmm  ut  iihhft   mvifU  *iw  —    ngb 


\ 

524  Q.    HORATIl  FLACCI    s 

Serves  iturunr  Caefareiü  in  ukimos    . 
Orbis  Britarraos,     et  invenum  recens 
Examen  Eois  timendum 

fartibus  t     Otfeanoque*  rubra. 

Eheu 

mttp&rits  Sow*  £*oguyiev.     Ad  692.  iffjuif  «fe/da*   (ut  vernää 

totara    fententiam    Id.   79t  fqq.  rfiVu  examen  domus  V.  2.  65.) 

mivgws  tignttts  —  *v$p*s  ir*J-  Antip.  Sid. '  XUCII.  8.    ( Anal. 

fow  iwraw  h  ;gaXrtf o7*  fßiyput-  Br«  IX«  18.)  vopulorum  examU 

et  ytyw/ufvovs ,    cltTtvit  wt  roX-  fia  Arien/  Defar.  O.  304*  et 

/*£«',    o/uQ<PfOvot  $v/u,tv  fxovrtt>  8*5*     luven**  Juventus*  pubes* 

7ew  rmv    mye&mv  vmv  r*  xtcKifr  multbties  apud  Virgil.  et  alios 

(Atrix***-  *L*  niiütibut.     Hoc  loco  tarnen 

proprio    accipiendum    videtnr: 

v.  29  /y^r.  Expofita  e  prifco*  nam  erat  exercitus  recens ,  nu- 

rum   hyranorum   ratione  Deae  per  confcriptüs,  veterania  müii 

potcntia  iam  ad  preces  fe  con*  jibua  difpiilis*     Nifi  recens  mi- 

*  vertit.     Serves  Caefarem  et  in-  gis  ad  exanten  pertihet,  ut  fit  t 

venum  examen»  per li toten,  pro:  exercitus  ntiper,    modo  ad  bei« 

expeditionem  iftam  Eauftam  effe  hun    «ductus.    —~      timendunu 

iubeas  devictis  Britannis  et  Ori-  debellnturum ,     fabingaturuni ; 

entis  populis.  —    ultimos  orbis  magnific«,  pro»  quod  militatum 

terrarum  homines.  Vitium  euim.  abit»   bellum  infert  £o<>  -parti* 

Qcc'uleniis  infula  babebatur  Bri-  bus,  JEoae  terrae  plagis,  *f Ocea* 

tannia  (Catull.  XXIX.  4.  et  13.)'  no  rubro>    ad  mare  rubrum  h. 

ipfique  inde  dicü  ultimi  Catuilo  Indicum    ßtis ,      omnino     pro» 

(XI.  11.)  et  niiis.     6i<J  extrenU  Orientit  populis ,    Arabibus  et 

hominunt  Morini  Virg.  Aen.  VIII.  Partbia.   Nam  adverfus  hos  ma- 

727.  extremi  orbis  Iberi  Lucan.  xime     expeditio     Aelii     Galli, 

VII.  54 1.  —  iuvenum  examen»  quam  poetä  h.  L,  innuit,   fufce« 

exercitum  ad  bellum  eductum*  pta    videbatur«     v.    ad  I.  29. 

Nam  in  hoc  comparationis  vis  init. 
ponerida.      Aefchyl.  Perf.    izß 

fqq.  Bu.t  yolg  ImmTjirms  rs  x*i  v.  35  fqq.   Sententiarnm  ne- 

nthertßns  X««f ,  cpjpnt  ms  txki*  xus  ita  animo  informandüs  vi* 

Xotjrt    /utX*ffcuyf      crvp    le%oLfMte  detur:     Serva  Auguftum    cum 

ergurov.     Etfi  alias  fimpliciter  exercitu,    ticqtie  <quram  populi 

de   multitudiiie    dicatur.       Sic  Romani,  quem,  belli»  civilibus 

hpis    povamv    Aefchyl.   SuppL  immerlum»  aliquarodiu  averfata 


CAfcMisrvB*  x«  i.  c  xxxv.  v.  29-38.     325. 

Eheu  cicatricum  et  fceleris  pudet 
Fratriimque.f     Quid  nos  dura  refugimus 
Aetas?     quid  intactum  nefafti 

Liquimus  f.:  «nde  manum  iuventus  -     . 

Metu  jDeorum  continuit?     quibus 
Pepercir  aris  ?     O  utinam  nova 

Incude 

es,  iterum  fufcipe :  pudet  enim,  aetas*      —  55*    owid  intactum 

nos  fceleris,    quo  divina  huma-  caet.    nihil  non  nefafti,  nefarie 

naque  iura  riolavimus,  h.  belli  attigimus ,    quod  adeo  tangere 

civilis.     Oratio  plana  indigna-  nefas  erat,  h.  res  facras,  teropLa 

tionis  atque  afFectus.  —    f/ca-  Deorum  violavimus,  caede  pol« 

tricum,  vulnerum,  caedis,  pu-  luinius,    diripuimus.      —  36. 

gnae  civilis,  quae  fcelus,  Collen-  manum  continuit,  absünuit  metu 

ni  idea.    Lucan.  JI.  2Q6.    Sum-  Deorum,  Deos  vindices  reveri- 

fitnm,  Brüte,  nefas  civilia  bella  ta.     —57.    quibus  aris,  nura 

f atemur*     ▼.  ad  h  2.   29.    — •  templis    pepercit?    Lucan«    II. 

Jratrum    caedis.        A*rtf1ic^MH*'  JUQ&»  ftat  cruor  in  templis  muU 

hanc  ideam  Lucan.  II.  147.  fe*  taque  rubentia  caede  lubrica  Ja- 

cit  fibi  quhque  nefas:  —  do-  %a  madent.      Spectat  etiam  ad, 

toüni  per  vifcera  Jerrum  exegit  facrilegia,    neglectumque  Deo- 

famulus:  nati  maduere  paterno  rum  cultum.     cf.  III.  6.  %• 
fanguine  .•  — -  in^fratrum  cecide* 

runt  praemia  fratres.     —  54.  t>.  58  fW'  Vtinam  hoAes  po- 

quid  refugimus,  nihil  tarn  atrox,  tius  Romani  ünperii  iU  armis, 

tarn  nefarium  fuit,   quod  non  quae   in   nosmet    convertimus» 

perpetrare  fufüneremus,  ad  quae-  petantur,    ac  deleantur!    (fere 

vis  facinora  promtüTimi  fuimus,  ut  I.   2.  22.  quo  graves  Perfaa 

fcelus      fcelere      cumuiavimus.  melius  perirent.)     Pro  hoc  or- 

Multas    enim    fcelerum   facies  natius   eft:     Vtinam  ferrum  in 

(  Virg.  Ge.  1. 506.  de  eadem  re  )  civibus  retufum,  hebetatum  nova 

bella  civilia  feoum  Fenint;    ex  incude   diffingas  in  M.    docta 

his  poeta  memorat  tantumDao-  brevitate  pro,   iterum  in  maf- 

rum  contemtunj.  —  dura  aetas,  fara  conflatum    refingas,   recu- 

duri ,  nullo  pudoris  fenfu  inde  das  atque  vertas  in  Mafl*.    For- 

Tevocati,  impii.   V.  16.  9.    im-  tuna  cudit  eiüem,    ad  fatalem 

pia  perdemus  devoti  fanguinis  bellorum  neceflUatem  defignan- 

X  3  d«n. 


3«6 


Q.   HOKATII   FULCCI 


Irtcude  diffingas  retufum  in 
Maflagetas  Arabasque  ferruin, 

dam.     Aefcbyl.  Choepb.    645.  ufnra  in  btllo  itcrum  prte/U- 

npnTX**"*v*'    AJSr«    (fwywfQVg-  rent.    Argutantur  alii.    Ex  ko- 

yo'f.     Egrcgievero  belloxum  ci*  ftibus  poeta  memorat  Majfage- 

TÜium  atrociutem  aujuddiutur-  foi,  Scytkiae  gen t cm,    Parthis 

nitatem  declaravit  poeta  per  ar#  yicinam  et  Arabas,  cum  J:1— — 

ma  retufa  atque  fraeta,  *  qua«  propttX  VV.  31.  32* 
•deo  ineudi  roddi  oportebat,  ut 


• 


C    ^    Ä'Jf    2    ^      XXXVI* 

I 

J\umida  quoiam  e  gente  Plotia,  Horatü  famüiari»  m 
Hifpania, .  cpnfecta  a.  V.  DCCXXX.Jugußi  in  Can- 
tabros,  cui  interfuijffe  videtur ,  expeditione,  Romam  re- 
perfo9  poeta  cum  ipji,  tum  amiciseius9  e  quibus  Lamtam 
honoris  eauffä  nominat,  felicem  rcditum  gratuUtturus  in 
gaudiiy  quo  primum  ad  canena\um  impulfus  fuerat ,  äffe- 
ctu  declarando  occitpatur ,  quoque  magis  cum  teßatum 
faciat,  dien}  votis  pro  jervato  amico  Diis  perfQtyejidis, 
feßisque  epulis  celebrandum  indicit.  In  tenui  hoc  argu* 
meitfo  placet  ofjicioja  Horatü  feäjditasrX  unice  hoc*  ßgen? 
$isy  ut  epulae  tarn  fejla  luce  digna*  apparmtur9  caete* 
raqueadßnt,  qvae  ad  eochilaraudos  convivarum  anirnos. 

m 

mm  aliquant  habere  pojfinb,  in  quorum  brevi  ab  vivida 
enumerßtione  praecipua  carminis  virtus  ccrnitur.  Cae- 
terum  ßrpifis.  argumenta  eß  II.  7.  Catuüi  c.  IX.  ad 
Verannium  et  Iuvenal.  XII.  quac  cum  noßro  comparari 


X4  AD, 


$£Q  ..'    Q*    HORATH  fXACCl 

AD     PLOTIVM     NVMIDAM* 


Hit  ture  et  fidibus  iuvat 

Placare  et  vituli  fanguine  debito 

Cuftodes  Numidae  Deos, 

Qui  nunc  Hefperia  fofpes  ab  ultima 

Caris  multa  fodalibus, 

.   Nulli  plura  tarnen,     dividit  ofcula, 

Quam 

e.  i  fqq.    Lubens  voto »  cui, '  nas,  nemo  eft  qui  nefciat.M    Ret 

Numida  incolumi  reverfo ,  ob-  in  monumm.  quoque  paflim  ob* 

flrictu*  (um,  mo  imnc  exfolvoy  via.  )•  et  hoftianu  —     Placara 

facruniDii«,  pro  eiusdem  (alute  Deos  generali]  notiohe  accipien- 

promiflum,  ofTerendo.    Erat  ad-  dum  pro »  facra  üs  offerre ;    ut 

•o  JacrificiuräiMitu*!*  tx  voto,  JH.  5 3*   3.   fi  *or#  placaris  et 

votivum     (ut    votiva  <  iuvenca  fruge  Lares*     IuvenaL  XIL  89. 

Epift.  I.  3.  36.    votiva  aedes  II.  in  eodem  argumento :    hie  no- 

»7»  31«  et  II.  7.  17*   obligatam  ftrum  placabo  lovem,  Juaribus* 

redds  Iovi  dapem, )   impetratis  que  paternis  tura  dabo*  —  vitu~ 

iis,    quae  a  Diis  precatus  erat«  li  fanguin*,  caede,  vitulo  nuu 

Ovid.  FafL  V.  596.   meritus  vo-  etando.    —    cuftodes  Numidast 

eis  debita  folvit  honos,     TibulL  qui  Namidam  cuitodiecint , '  ob 

IV.  4.  23.,  debita  reddet  certd-  fervatum  Numidanu     Omnino 

iim  fanetis  laetus  uterque  focis.  vulgaris  priorum  w.  cum  feqq. 

Declarat  autem  poera  facrum  per  nezus  erat :   Diis  vota  folvenda 

tus3  fides  (nam  et  cantu  admix-  funt,  quod  Numidam,  defidera- 

ti»  tibiis  et  lyra   facra  perage-  tiflimum  amicia  fuis,   maxime 

bantur.  IV.  1.  21.  IMc  —  du-  Lamiae,  incoluroem  reduxerint, 

ces  tura ,  lyraeque  0t  Berecyn-  T^lr  quod  Numidam  amicia  eins 

tiae  döUtctabere  tibiae  mixtis  cor-  falvum   reddiderint.      Pro  hoc 

minibus   non  fine  ßfiula*     Ad  fuavius  poeta :    qui  nunc  fofpes 

fua  terapora  roorem  iftum  per-  rererfus  ab  Hefperia*  Hifpania, 

durafle  leftatur  Porphyr.:   „Fi-  ultima  rerrarum  verfus  oeeiden- 

dicinas  hodie  quoque  Romae  ad  tem,  vel  omnino,  longüiqua,  ut 

iacriücia  adhiberi,  ficut  tibici-  ultima  Africa  II.  ig.  3«  —  Ä- 

%  vidit 


CARMINVItt  L.  I.   q.  XXXVI.  V,  1-1X.       {29 

Quam  ,dulci  Lamiae ;     raemor 

Actae  non  alio  rege  puertiae, 
Mutataeqxifi  fimul*  togae* 
;  .Crefla  ne  careat  pulchra  dies  nota: 
Neu  promtae  modus  amphorae, 

Neu 

vidit  ofculafodaltbus,  inner  foda-  potationem ,  faltationem  ,  fpu- 
les,  modo  hone  modo  iHum  laa,  e%,  qui  epüU»  uiferviunt, 
ofeulo  impertieuda..  SenecA  floxum  copiam.  —  Ne  careat, 
Tbyeft.  1025,  ofeutarf:  Jivid*  com  yi:  bacc,  &  quae  alia,  di- 
amplexus  trihus.  Suaviter  baec  {tinguenda ,  fignanda  cit  nota 
declarant,  quam  exoptatu»  Nu-  Crejfa,  terrae  -quae  Cretka  ha- 
mida  amicis  fuerit,  cerutim  ei  bebatur,  cretae  nota,  h.  alba; 
felicem  r^ditum.  cougr%tulaa(i«  proverbiali  locutione  pro:  in 
bus«  —7..  dalci9  fuavi  ac  ve-  felicÜHmia'  numeretur.  Alias 
teri  axnioot  Ornate  ho?  expo  dicitux ,  albo  Japillo  diem  nota- 
fuit  in  fqq.  —  memor  propter*  re»  ,  de  qua  loquendi  ratiorto 
(ut  I.  33.  1.)  quod  pueritiam  multus  e&Bentl.  qui  .tarnen  pa- 
•gerit  non  alio>  eodem  cum  illo  rum  dextre  Statu  Silv.  IV.  8- 
r*£»  ufua ,  inde  a  puexitia  adeo  99,  Aübanoque  cadum  forden» 
cum  eo  coniunetus.  Rex  igi-  um  promero  fumo,  et  cantu  fi» 
tut  h.  1.  eil,  qui  inftituendae  gnare  diem  eidem  aecommodat, 
regundaeque  iuventuti  praeucL*  oorrigendo :  et  exeufignare  diem. 
cur,  cufios  dictus  A.  P.  161.  et  Nam  redimire  chelyn,  quod  an« 
YirgiL  Aen.  V,  546.  Alii  de  tecedit,  de  folo  apparatu  intel- 
rege in  ludis  puerilibu*  acci«  ligendum;  et  cantu  fignare  diem 
piunt;  quod  ipfum  puerile  vi*  eadem  ratioue  dictum,  qua 
detur.  Nee  melior  eorura  ra~  Ovid.  Faft.  V.  474*  honore  ß- 
tio,  qui  Lamiara  regem  h.  pa-  gnare  diem.  —dies  pulchra,  iae* 
tronum  Numidac  a  pueritia  fuiC*  ta>  felix ,  faufta ,  ut  IV.  4*  59* 
Je  contendunt;.' cui  refragatur  Alias  eft  lux  Candida,  nivea  et 
velv.fq*  —9«  quocum  fimul  um.  —11.  neve  mo dus  adhi- 
togam  praetextam  virili  muta»  beatur  amphorae,  h.viniexam* 
vit,  togam  virilem  una  famfit.  pbora   hauriendi ,     in   potando 

modum  excedere  decet,  fas  eft 

v.  *o  fqq*    Feftus  igitur  bic  per  diei  follenniutero.     Simili 

dies  babeatur,  bilariterque  traute  colore  &tat.  Silv.  I.  5.  11.    Iun- 

igatur.     Uilariutem  fpecialibus  ge,  puer,  cyathos,  fed  ne  nume- 

ideis  poeta  declaravit  per  com*  rare  lahorai  eunetantemque  in* 

X  5  ttnd* 


53  O  ''  Q.    HOBAT1*   TLACCI 

Neu  morem  in  Salium  fit  requies  pedum  2 
Neu  multi  Damalis  meri 

Bafifwu  Thxeicu  vincat  amyftide; 

Neu 

* 

tenäe  (corrlge  fine  naefitatione :  convivas  certetur ,  iic  dici  exi- 

impelle)  chelyn.  —  Promtae  e  ftiroant»  nullo  idoneo  auctore. 

cella  vinaTin ,  atque  in  medium  Eft  adeo  proprio  h.  L  ne  vincat 

pofitae,  foUenhivocabulo.  H.  IV  amyßide ,,  in  00  cemnunis  ge- 

fimpliciter  ornat.     Alii  tarnen»  nere,  casus  lex  eft,  utrpoculum 

eo  inducti,  fententiam  fic  con~  nnoductuexhauriatur,  tumom* 

fthuunt:   ne  modus  fitinpro^  nino,    'in    bibendi    certcroine* 

mendis  de  ceüa  amphoris;  quam  Thmciam  vocat  ad  exemplura 

admodum  rereor»    ut  linguae  Callimafehiapud  Athen.  XI.  477» 

leges  ferant.     *—  12.    nee  abfit  (in  Fragmin.  Ben  kl.    H.  CIX. ) 

faltatio,  tripudium,  more  Salio*  Km  y*g  i  &gmnliff  fMih  «rprare 

runi.  Pede  terram  quatere  (I.  4,  ^äv#&»  üfMrtrtv  ^mpxorrt* :  quia 

7.)  -pulfare  (I.  37.  2.)   -pedem  Thraoes   vinolenti,    e*t  £*£«**• 

ferre,  (II.  1,2.  17.)  movere,  ut  wor*u     v.    I,    26;    1.     Alii  a 

fftiXXm    iroeJ«   mtöifsw    Etirip.  Tkrarfbus  hune  .certandi   xnöt 

Troad.  546.   follennia  de  falta-  rem  Teperitum  vdlunt:    de  quo 

tione.     H.  1.  non  tarn  concin-  tarnen  aliundenon  conftat.  Cae- 

.  nus  ille ,  certisque  pedum  men-  terum  cum  tarpe  effet  fetnini» 

Iuris  adftrictus  corporis  motus  ingenuis,    vintrm  bibere,   Da« 

intelligendus,  quam  potius,  qua«  malin  libertinam  fuifle ,  Nuxnj- 

lis  in  effufiorelaetitia  dtpreken-  dae  olim  aroatam  (v.  v,   19.} 

ditur,  exultatio,  tripudium,  Sa-  forte  fidicinam  Tel  omnino  arte 

ljiaJMartia  Cacerdotibus  ferepro-  mufica  excellentem  (qualesconw 

prittm,     T«  Üv.  L  20,  miflationibus    adbibitas     ftiifle 

conftat  vel  e  ü.  11.  extr. )  fa- 

V.  13«  «4«  Damali f  ne  vincat  tius  eft  ßatuere.  —  muhi  meri, 

Baff  um ,  doete  et  exquifite  pro,  multibiba  ac  merobiba,  ut  Plaut, 

certent    inter  fe  amyftide,   bi-  Cure  I.    1.  77.    de*  lena.     Si* 

bendo.    ^A/hhoüvü  eft,    ut  He-  milit   forma©   eft   locus    Ovid* 

fych.    explicat,    ow*x*f  *o**t>  Metam.    XIV,    25a.     nimiume 

quum  poculum  uno  fpiritu  ex-  Elfenora  vinu     Eadem  de  Cleo» 

Imuritur.     Hinc  ci/uvtrri  *httv,  femina    bibacilGma,     praedicat 

veluti  Anacr.  XXI.  2.  quod  alias  Pkalaecus  apud  Athen.  X.  p.  44°* 

eft  x*v$°f  ******-     -Alii  quodvis  et  inde  in  Anal,  Br.  II.   525. 

grandius  poculum ,  de  quo-  abs*  Xeveariv    ( Kpoveotri»    malebat 

que  refpkatione  ebibendo  inter  Toup.  App.  ad  Said,    p«  78«) 


,     CARMINTS*  X.  X.    C.  XXXVI.  V.  1 2  •  1  8«       33 1 

Neu  defint  epulis  rofae, 

Neu  vi vax  apium,     neu  breve  lilium, 
Omnes  in  Damaliü  putxes 

Deponent  oculos;     neo  Damalis  novo 

Diveli 


npuiirr*  Wipigmtfotffu  xtr"'*  *••*•  &<*£.     Xenoph.  Syxnpof.   e.  L 

it ,  Atmifoip  tSfOf ,  Mutet  KXw»  (ed.  Bach,  p,  117.)  «***£  %rm» 

•vrtxx    evfMtoffto$94    /utrfxptwtv  (ptyyot  rt  h  wxrt  (p*yy  9  ***** 

lern  ii  xbu*  ovrts  oi  &y$gmn*v  tu»  xpovuyrrxi  r«  q/u/u*tu,  ovtb 

jff  **»  ovtu/uuli  xm.       Baffus    et  nmi  t&t§  rov  AvreXvxov  ro  WX« 

ipfe    inngnia   bibacitatia    fuetit  Xos  xirrut  «JXx«  tut  ifau  ngit 

oportet.      De    celebri    iarobo-  auvov,  .  Heliodor.  II.    p.   123. 

rum    fcriptore,    Ovidii    amico  xg&uitig  ugxfrvxov  äyochiu*  *£- 

(Trift.  IV«    io,  470    cogitanc  #«y  ejw  x»l  huyotmf  iß*  iowryy 

ponnulli ;  parum  pxobabilitex.  tWrf/0**.   —   putres,    refolu« 

^    -      -,            ....  tos»  Uuroidos,   molles,    amore 

«.»6 /f.    Florum  falknw.  mktbmimt      <i/tffm    ««,,;,. 

«nentio   in    conymi    apparatu.  ..,#   ^         T    fc  ^  ^^ 

v.T. CHI.  »9.  5.  «extremum  fr*  ^     ^  C?JL)   ^^ 

b.  L  ewnen,     Memoxat  ex  his  ,          •  _       .     .    '    /^ ...  ,■„ 

,            .                     ,.          ,  .  et   quadam   voluptatt  JüffuJOf. 

rofms,  ap.umvwax  .fem  ««.  r^^  j^  ^  .(  *rf#  ,d 

j»r  Mobh.  L  105.    «MMt  A*.  Damalit   ÄwMrtBr>  ^ui  f. 

deras  coitm  fcn6i  Seneca  Oed.  üetux  ^^  (texüo  ^u) 

455.  et  W«* breve,  cito  deuo-  £         ^  aduUe^  „„^ 

Tefoen..  .(^«  trm.  IL  *!*  Numidae.  _   m»«,  herum  fibi 

danmus  brev*  h.  brevu  im  II.  reddiw  f  ?ue|n  denuo  OTplecti. 

*'     ^*  tur;    nihil  amplius,  —    ambi* 

».  17  — ftoT    Omnes  Dama-  tioßor,  '  quem    aretius  axnple» 

lis  aroore  incendentur,    neque  otitur,     ciii   tenacius    inhaerec 

tamen   eo    potientur.    Damali  quam  hederae  arborem  ambire 

in  Numidam    animo  conveTla.  folent;    perrulgata  poetis  ima- 

ViviJe   (atis    atque    orxute  de«  gine.     Catull.LXI.  32.  —  35. 

fcsipÜt  haec  poeta.  -^-    in  Da*  mmtem   amora    revinciens,     ut 

malin  deponent  oculos  9  breriter  tenax  htdera  hue  0t  huc  arbo* 

et  exqui&tiore  forma»  pro»  eou*  rem  implicat  errans*     Ctaudian. 

loa  in  Damalin  coniieient»    in  Feie,  XIV.  19«   quam  fromUns 

caque  deponent ,  defigent»  puU  fydera  JtringUur  aefculus,  quam 

alu'itudine  «inj   quaü  obHupe-  Uxuo  pmnkur  -palmüs  populuu 

v-  '                                                    IftIB 


33* ,  <£'    HORATH   FULQOI 

Divelletur  adultero, 

Lafcivis  hederis  ambitipfior. 


Iam   Eurip.   Hcc  593«    ontw  Numidbun    <Amplexipi.    fpectat* 

nifffot  .iptis,     oarw*  ri/ct',  tfo-  docte  inde  ad  hederam  arbori 

/mm.     cR-  V.  15.  5.  —   lafei-  (e  implicantem  traduetum. 
vi*  magia    ad  Damalin   lafeive 


• 


MHI 


•  CJR- 


CARtarNVM  X.  I.    G.  XtfXVII,  55«$ 


-*—mm*mi» 


CARMEN      XXXVII. 

'jTugna  Jetiaea  ä.  V. '  DCCXXIII.  eommiffa ,  etß  fe* 
rjuentis  demum  anni  initio  Atexandriam  Augujhis  peteret9 
eaque  capta  Antonium  et  Cleopatram  ad  vohmtarlac  mor* 
tts  dejperathnem  adigeret9  poeta  9  quo  et  Jortius  legen» 
tium  animos  Jeriret9  reiqtie  geßae  dignitatem  extolleret9 
ab  hißoriae  veritate  discejfionem  fecit  hactenus*  ut  rem 
tanquam  eontinuo  geßam9  Augvßum  adeo  Antonio  et 
Cleopatrae  e  pugna  ißta  fugientibits  inßantem,  qbjejffam* 
que  ßatim  capiamque  ab  eo  Alexandriam 9  tum  neeem 
Cleopatrae  inßcubam  traderet.  Ködern  ordine  rem  ex- 
poßtam  hohes  apud  Flor.  IV.  1 1 .  Jam  initio  ßatim 
carminis  effujioris  laelitiae  Jenjum9  quo  cont  actus  ad  ca* 
nendum  acccjferat,  prae  Je  ferens  poeta  ad  communüem 
hUaritatem  Jodales  exkortatur,  diemque  Jeßis  epulis  cele- 
brandum  indicit.  His  enim  patriae  qüemque  amnntißi* 
tnum  nunc  vacare,  omniqite  omnino  laetitiae  genere  cct* 
tare  oportere9  propulfato9  quod  metü  omnium  eontinuij* 
Jet  animos*  patriae  periculo.  Ouum  enim  Cleopatra 
imperii  Romani  potiundijpem  impotenti  animo  concepij* 
Jet9  ab  hoc ,  Juperata  atque  incendio  dbjumta  eius  clajfe9 
tarn  turptter  deiecta  eß>  ut  Jnga  vitae  Juae  conjülere  ne- 
eejje  haberet,  eoque  tandem  inopiae9  inßante  Octaviano, 
redigeretur9  ut9  ne  in  hoßium  pojkcßatem  veniret9  ipja 
Jibi  manus  injerret.        Eminet  hoc  carmen  vividijjima 

rerum 


334 


Q.    HORATII    * LACCI 


rertim  expofitione,  affectuum  vi,  elocutiontsiftte  örndtu 
fpUndidot  In  sodornando  t>ero  Cleopatrae  ekaractere 
fenfum  platte  Romanum  Jecutus  videri  dehet  ppela. .  Ever» 
tendae  enim  reip.  Romanae  confilium  non  poterat,  quin 
elvi  Romano  ,  qui  Capitolii  arcem  deternam  eaputque 
imperii  orbis  terrarum  heberet ,  temerarium  videretur, 
euius  tarnen  temeritatis  cutpam  idem  a  Oleopatra9  quod 
eoepers  mutiebris  mttus  voluntariam  mortem  ignominiofac 
praeferret,  fatis  redemtam  iudieabat.  Itafere  de  Anto- 
nio  Vettei.  II.  87.  Antonius  fe  ipfe  non  fegni- 
ter  interemit;  adeo  ut  multa  de,fidiae  cri* 
mina  una  morte  redimeret.  Caeterumcomparent 
cum  h.  e.  Noßri  V.  Q.  Virg.  Aen.  VIII.  675.  et  i¥o* 
pert.  III.  1 1.  et  IV.  6. 


AI) 


cARMimritf  i..  i.  g.  xxxvn.  v«  1-4»     335 


B         S      0      D      A      L      K      S> 


*■■— 


JNunc  eft  bibendüfti,     nutic  pedfc  libero 
Pulfanda  tellus;     nunc  Saliaribus 
Omare  pulvinar  Deorum 

Tempus  erat  dapibus,     Sodales, 

Anlfc' 


v.   t  fqq.     Effrenis  laetitiae  figna  Deae,    h.  laetitiae  figna 

tcnfutn,  quo  ad  canendum  exei-  plaufu    edidere.        Pefllme    ibi 

tatus  erat  poeta,  ipCn  oratio  pei?  Intpp.     Sic  mvs  Mwos  Eurip» 

braves    fententias    praecipitata  Hei.  975.  pes  inlmicus  Prop.  IU 

mire  adiuvat  ;   cui  infuper  rixn  6.   58*     fuperbus  Senec  Med* 

addit  r*  r«/ic  repetitum  et  v.  253«  iniuriofus  fupra  35. 1 3.  et 

<    trat,  de  quo  «ftatiin.     Generalis  üc  centies»      Minus    commode 

fehtentia  erat:     bilariter  hunc  alii  h*  1.  interpretanturt    pede 

feftum  agamus  diem!   Pro  hoc  libero  a  catenis»  quae  a  Cleopn* 

fiatim ,  quibus  animum  exlüla-  tra  timendae  erant,  L  recupera* 

xari  vult,  comraemorat  vinum,  ta  Übertäte.     —--2*   hunc  epu* 

taltationem,  epulas:  fere  ut  L  lae     apparentur    fplendidae   ae 

56«   1 1  fqq-       Initium  AuxüTe  inagnificae  pro  diei  follennitate» 

videtnr  ex  Alcaei  ümilis  argu-  Docte  et  auguifa  fpecie  hoc  poe» 

snenti  carmine,     euius  primos  . ta  cxtiüit,  oratioiiis  colore  a  fup* 

w.   fervavit  Athen.  X.  Q*    vvv  plicationum  cacrirooniis  deaim* 

Xfi  fAiSvaxu»%     xat  rty»    wgos  to.     Decreta  enim  ad  puhrina» 

ßiwf  xlvtiv,  ifctttif  x«i$aye  Mvp-  ria  Deorum  vel  ob  res  feliciter 

0t\os,  —  pulfanda  tellus,  Jal~  geftas  vel  ad  ipforum  iram  pro* 

taiidum»   tripudiandum  (ut  I.  digiis  aut  oalaniitate publica ma- 

4«  10.   adde  I*  36.  12»    Ovid*  nifeftatazn  placandam    fuppUca- 

A.  A.  i.  ha.   Faftk  VL  330»)  tione  Deorum  ftaruae  in  lectis 

-p*de  libero,  libere,  effufe,  utani*  circa  aras  eollocari,  iisque  am- 

iniim   metu    liberatum    decet*  plißunae  dapes  appoiü  folebant« 

Nam  ad  totum  animi  habitum  Ybi  igitur  ad  gratias  Diis  agen« 

hoc  epith.    pertinet.     Proper t.,  das  ea  Aeret*   privata  cum  pu- 

IV.  6.  61.  in  cadem  te:  -prüfe-  blica  certabat  laetitia,  feftisepu« 

quitur  cantu  Triton ,    omnesque  lis  aliisque  prodita.    Cic*  in  Ca« 

marinao  plauferunt  circa  libera  ül*  UT.  xo.  quoniam  ad  omni* 

pulvi* 


53  6  Q.    HORAtn    FLACCI 

Anteliac  uefas  deprimere  Caecubum 
Cellis  avitis,     dum  Capitolio 
Regina  dementes,  ruinäs, 
Funus  et  Imperio  parabat 

Conta< 


pulvirwria  fupplicatio  decretaeft,    dum,  v.  c.  Ovid.  A.A.  IT.  457- 
celebratote  Mos  dies  cum  eoniu-    Candida     iamdudum    cingantur 
gtbuf  et  liberis  vefiris;  Laudante    colla  lacertis.     Tib.  III.  6.  65. 
iam    Larnb.     Eodem    orationis    Iamdudum  Syriomadef  actus  lern- 
fplcndore  ac  dignitate  follennes    pora  nardo  debueram  fertis  im- 
epulas  devicta  Cleopatra  iridicit    plicuiffe  comas.     Alii  graecifrao 
Prop.  IV.  6.  1  fqq.     Alü  pro-    rem  expcdiiint,  parum  oppor- 
prie  h.  1.  accipiunt,  yeramque    tone»  arbitror. 
•  poeta  fupplicationem  edici  exi*         v.  5  fqq»    Qnod  antea ,    rep. 
ftiinant.     Sed  haec  parum  com-    in  Kimmum  discrimen  adducta, 
mode  interiecta  eilet  aliis,  /quae    nefas,    impium  fülltet,   chrem 
ad  privatam  Metitiam  fpectant;    Romannm  dedecuiflet,     Probao 
tum  Carmen  eft  ad  Nodales,  non    Vulgari  transeundi  forma  docte 
ad  populum  Rom.  ut  III.   14-    poeta  fententiam   priorum  tv. 
ubi  multo  graviorera  ingenii  in-    alia  idea  fpeciali ,  qua  vitara  ht- 
ceffum   in  eadem    re  fuadenda    cundam  in  generfe  defignat,  ite- 
deprebcndas.  —  Saliares  dapes,    nun    repraefentat.        Caecubum 
epulae    opiparae  et  magnificae.    pro  quovis  nobiliori  vino,  quod 
Hinc  epulari  Saliarem  in  modum    adeo  feßa  tantum  luce  blbatur, 
proverbialiter  Oic.  Att.    5.    9.    repofium  ad  feftas  dopet  V.g.  1. 
▼.  Torrent.  -t—  ornare  pulvinar    <Sf.  Prop.  III.  6.  65.    Tib.^II.  1. 
dap.  inftruere,  adponere  dapes    27.  depromere  (y.  ad  I.   9.   7.) 
pulv.  —  tempus  erat,   eil  >  fed    e  cella  avita ,  in  qua  vinuro  ab 
•lterum  eleganter  animum  laeti-    avo  reconditüm  fuerat,     adeo« 
tiae  teftificandae  Tel  minimam    qne  vetuftum.       Tcftam  pater- 
ttioraxn    impatientias   ferentem    nam  fimiliter  dixit  TibulL  1. 1  o. 
depingit.  Arütoph.  Ecclef.  872-    48»     —  6  fqq.  Splendide»  pro, 
rl  xot  Svtftt  ov%  nfovfftv ;  upt    dum  Cleopatra   reip.  Romanae 
f  fpr  xakus.     Senec.  Med.  111.    interitum   parabat.     Pro  repu- 
MuUifidam  iam  tempus  erat  fuc*    blica  eft  Capitolium ,  cum  dile- 
tendere  pinum.     Propert.  II.  3*    ctuI   nam  aeternitatis  iilud  rei 
16.    magni  nunc  erat  oris  opus.    Romanae  certi/Rm um  pignusha- 
ubi  v.  Brouldi.     Idem  elegant    bebatur.-  v.  III.  5.  42.  et  III. 
ttfus  partfcc.  dudum  et  iamdu*    30.  Q.  Hinc  ruinös  eiua  demen- 
tes, 


CARMINVM    JU.  X.    C.  XXXVII.  V.  5-10.       357 


Contaminato  cum  grege  turpium 
Morbo  virorum,  quidlibet  impotens 


Spe- 


tss,  feminae  dementia,  qu&snon  est  per  contemtum  (utSueton* 

nifi   deinens  animo  ßmere  pof-  Tit.  c;  7.    Übido  propter  fpado- 

fit.    —    Quo  everfo,  Funus,  &-  num  greges  fufpeeta  in  eo  erat.') 

nem   fe  fimul  impofituram  fpe-  eumque  contaminatum ,  impura 

xabat   hnperio    Romanprum  in  libidine  attrkum  (Propert.  d* 

uniyeiTum     terrarum     orbem.  Cleopatra  III.  11.  50.  et  famu« 

Eins  dignitatis  habet,  £  ita  ac-  los  inter  femina  trita  fuos»  ea- 

cipias ,    quam  ü  limpliciter    de  dem  virukntia )  ixnpiirum ,  in- 

evertenda  rep.  Romana  cogites.  famem.      Apte    Tacit.    Annal. 

Ita  quoque  Vellei.  II.  85»  ^-  XV.  37.  Vni  ex-  Mo  contamina- 

venit  deinde  maximi  discriminis  torum  grege  in  modum  follennU 

dies,    quo    Caefar    Antoniusque  um  coniugiorum  denupfiffet,  lau* 

-producta  claßibus  pro  falute  ai-  dante  Bentl.     Alii  ad  eviratio- 

ter,  in  ruiuam  alter  terrarum  nem  trahunt.     —  turpium  mar* 

orbis  dimieavere.    Caeterum  co-  ho  turpi  morbo  infamitim,  mor- 

lorem  orationis  e  Noftro  duxit  boforum,  n*$txmv.  Nam  morbus, 

Valer.  Ma::.  V.  2.    de  Coriola-  ut  Gr.  voeot,  n*Sos ,  de  impura 

no :  funus  et  tenebras  Romano  libidine  dicitur.  Catull.  LVIIl  6. 

imperio  minitantem ;  unde  patet,  Morhofi  pariter,     gemellfrutru 

legidebere:  funus  et  ruinös  GM*  qu*.     Senec.  ep.  g5«  impudicus 

Facile  vero  in  teilig itur ,  ad  in«  morbum   confitetur  ac  publicat. 

vidiam    rei   augendam    liaec  a  (pi\onuiiu  voaof  habes  in  Calli- 

poeta  ita  adornata  eile ;  nam  non  mach.  Epigr.  XLIX.  4.     Polfit 

tarn  ex(cin<U   populum    Roma«-  etiam  epitL  turpium  ad  corpus 

num  Tolebat  Cleopatra,  quam  f.  faciem  rugi«  inde  ante  tem- 

eiimperare,  regni  fedeA^exan-  pus  deformatam   trahere:     qua 

driaxn  translata.     Res  fatis  nota  eadem  vi  rugofos  fpadones  No- 

e  Dione  L.  7.     adde  Propert.  Äer  dixit  V.  9.  15.  et  fronten^ 

III.  11.  2g  fqq.     Flor.  IV.  it.  hifpidam  IV.  10.  5.  adde  Clau- 

—  9.    cum    fpadonum    turba,  dian.  in  Eutrop.  II.  67.  —10. 

quos  et  in  conijlium  adhibebat,  quidlibet    •  .  .  ebria,   rebus  fe- 

et  exerciribus  praefecerat.     In-  ciuidis  in  fummam  fpem  impe- 

fra  V.  9.  13.  Romanus  miles  —  rii   Romani   potiundi    addueta. 

fpadonibus  fervire  rugofis  potefi.  Impotent  eft  is,qui  fibi  temperare, 

Indignitatem  rei  ipfa    oratione  modum  forvare  nequit,    reluti 

auxit  poeta.     Nam  ifium   fpa-  in  laetitia  (Liv.  XXX.  4  a.  '«90 

douiun  comitatum  gregem  vo-  infolentiä,  quibus  nova  bona  for- 

Y  tuna 


338  <£•,  HOJBÄTII    FLACCI 

Sperarfe,  fortunaque  dulci 

Ebria.     Sed  ininuit  furorem 

» 

Vix  una  fofpes  navis  ab  ignibus: 
Mejitemque  lympkatam  Mareotico 


Rede- 


tuna  fit ,  impotentes  laetitiae  in»  Promontorium  Actiacum  gfavi- 

ßmire.^hxac impotent fptrare,  in  ter  adfiicta.     - — minuit  Juroren* 

fperaudo,  quae  immodicas  fpes  dispulit,  excuflit  animo  infani- 

auiruo  conceperat,   quae,    qua  am  affccratl  imperii,  fpemregvi 

erat  animi  impotcntia,   quidli-  impotenti     animo     conceptara, 

bet  fe  adTequi  poflc  confifa  erat,  quod  rix  wna  navis  fofpes  eva- 

—   ebria    docte   pro  in  Tanten  s,  tMtet,  fcnMta  effet   ab  ipttbus* 

mente  prorfus  alienata,  impos  fui  quibüs  reliquaeabrumtaerflent, 

et  hoc  gr.iviter  pro,  clau,  ani-  quod  tota  pncne  claflis  igni  de- 

mofa,  infolens  facta  Fortuna  duU  leta  eflet.     Rem  tradit  Dfo  L. 

ci9    foxtunae    blanditiis*       Sic  54.    et    nlii.         äpectaiit    adeo 

fubv* v  «AJiffmTs  Aroycus  acceptis  haec  ajl  Antonii  clafiem,  quae* 

vulncribtis     impos    fui  jactus,  ab  eo  deferta,  in  longum  for- 

m/iutx***'  dicitur  Tlieocr^XXIT.  tiflirne    pus;nandi    perfevcrarct 

^Q.    /utJvotv  fytrt ,  h.  axgarus  conftaiitia ,  ac  paene  tota  crema* 

ifm9f  Anacn  in  fr.  p.  279.  ut  retur.     Cleopatra  enim  cum  LX 

tbrii  ainqre  ocelli  Catull.  XLV.  navibus ,  vix  inito  pi'oelio  aufu> 

si.  et  lim*     Sunt,    qtii  *pitb.  gerat.      Quarura  quidem,  mü- 

■dulci  ad  v.  ebria  poetam  allniUTe  Uns  quippe  ad  fortunam    belli 

cxiilimcnt»      Sed  poetis    dulcia  iterum     tentandam     raomenti» 

omnino  dieuntur  ea ,    quae  ani-  nullam  ratiönem  kabiüt  Hora> 

xnii^n  oblectant,vel  adfpectu  laeta  tius ,  nt  poeta ;  graviter  tarnen 

funt.      CaoteiuiB  non  tarn  res  ideo  aceufatüs  a  T.  Fabro  F.piftt* 

felicitcr    geftae    Cleopatram    in  II.  55.     —  Meutern   lympha* 

fpem    regni    erexerant ,    quam  tarn ,  lymphatico  metu,  L  vano 

araor  Antonii,    qtii  Imperium  terrore  correptam.     Ovid.  Ha- 

Koraanum    pretium    libidinum  lieut.  49.  animalia  —  vani  qua* 

(Flor.  rV>  11.)   ei  promififTet.  tiunt  lymphata  timores*     Seneca 

Igitur  de  hoc  fortuna  äulcis  unu  ep.  15.     nulli  tarn  perniciofi  — • 

ce  capiendum»  quam  lymphati  metusfunt;  cae* 

teri  enim  fine  rutione ,     hi  ßna 

t>.  *i  2  fqq»  Spem  tarnen  iftarn  mente  funU      Lymphati   enim . 

abiocit»  clnfle  ab  Octayiano  od  dieuntur   fubito   Nymphne  ad« 

fpectti 


CABMINVM    U.  I.    C.  XXXVII.    V.   11-  15        534 

Redegit  in  veros  timores 
Caelkr,  ab  Italia  volantem 


Remis  adurgens:  accipiter  velut 
Molles  colrunbas,   aut  leporem  citu9 

Vena« 


fpectu  conÄernati,  ab  eaquo  in  — -  udurgens  premens,    proxi» 

furorem    acti,    oi   Hartxopsrot  xnft    infequens    eam    ab   Italia* 

Hv/uQ*it  (ut  Hefych.  v.  Nv/4-  quam   .clafle     peticura    fuerat» 

(poX>r*TQ* )  feu ,  ut  Ovid.  Her.  adeoque  retro  volantem  praeci- 

IV.  4 7.   quas  Drfades  Fauniqud  piti  fuga  ablatam.     Iu  iungero 

hicornes  numine  contactas  aUo>  praefiat,  quam  ab  Italia  remis 

nuere  Jui;    tum  omnino  mente  adurgens  %  quod  languidius  vi- 

alienati ,    atque   ita  perturbatio  detur ,  etlk  ad  rei  veritatcm  di- 

ut  prao  conlilii  inopia  caeco  pa-  ctum  forel.      Nam  Caefar  anni 

vor«  corripiantur.       lam  lym-  fequentis  deroura  initio  ex  Irali» 

phaticum    (.  inanem    timorem  reverfus*    Alexandriam    petiit. 

Cleopatra  prodiderat ,  cum  rix  Dio  LI.  5.     Horatius  tarnen  ita 

iiüto  proelio  >  rebus  adhuo  in*  rem  adernafle  ▼idetur*,  ut  piat- 

tegrö  >  fugam  ßatim  cum  navi»  ter  Liburnas  naves  et  ipfe  Cae- 

bus  fnia  moliretur ;  cuius  timo-  lar  ftatira  poft  pugnam  Actiacam 

ris    atque    adeo  amentiae  cau&  Cleopatram  perfecutus  fit.    ^"e- 

faro    ad  ebrietatem  poeta  retu-  que  aliter  Flor.  IV.   11.     iV/- 

lit,  ut  iimulprofligatiimeiualu-  ma  dux  fugae  regina  — -  fedin* 

xuriam  notaret.  —  Mareoticum  fear*  veßigiis  Caefar  —  propa 

vinura,    ad.  Mareotidem  palu-  manu  tenebantur*    —  17.  Com« 

dem.    v.  Strabo  XV II.  p.  1150.  paratio  Homerica  iLg.  159.  fq. 

cf.  Heyn,  ad  Virgil.  G.  II.  91.  IfoXf/Ap  F  l*opvn  —  fvriutf* 

- —  redegit  in  f.  ad  veros  timores,  xot  Zgtaiptf,  i\*<pfiraT9f  irrrff- 

cilecit,  ut  baud  temere  ampliu»  *mv  y  fytiUx  •f/uafre  fuvm  rgi*m» 

rinieret ,  verum  ipiius  animo  in-  y«  wiXtmp,    cf.  Eurip.  Androm. 

eußit  timorem.       Proprie   effie  1141.       Qvid.  A.    A.  I.    117. 

videtur:  ditpulit  infaniura  Ma-  molles  timidaj,    imbelles  {IV* 

reotico  menti  pfTufani  hactenus,  4.  31.)  communi%iümaliurn  ti- 

ut ,  cum  antea  üne  caulTa  trepi»  midorum  epitheto.  v.  ad  1. 1 5.3 1 . 

daAet  Cleopatra,  nunc  vere  fe  —  citus  curfu  concitato  per£e- 

ad  incitas  redaetam  intelligcret.  quem ,     veßjgii»   iiülana.     — 

Y  A  tiivallr 


54<>  <£•    ÄORATII    *I,ACCI 

Venator  iir  campis  nivalis 
Haexnoniae:    daret  ut  catenis 

Fatale  monftruxn;  quae  generofius 
Perire  quaerens,   nee  muliebriter 


Ex- 


nivalis  cum  dilectu,.  nun    per  ipfum    poeta    innuit  per    ctte>    ' 

tiemem  renari  follenne.     Hinc  nas  f.    vincula    Cleopatrae    in« 

nivis  ac  frigoris  confianter    in  iicienda.       Stat.    Silv.    IIT.    8. 

Venatus  deferiptionfe  mentio  fit.  119.       anguiferamque    domum, 

V.  ad  Li.  25.  et  V.  6.  7»    Scd  blando  qua  morfa  veneno  Actio* 

negant    omnino    hoc  epith.    in  Aufomas  fugit   Cleopatra   cate- 

Theflaliam,    rnitiori  caelo   fub-  nas.      Nam     catenati    pompara 

ieetam,  cadere,  ideoqiie  Aemo*  triumphalem     devicti    hoftium 

nium  de  Thracia,  quam  ab  Aenio,  duces  ornabant,  mox  in  carecre 

eius  monte,  fic  appcllatam  vo-  necandi.     cf.  V.  7-  4*    E0^6** 

lunt,     intevpretaiuur ,     invito  colore  Senec.  Troad.  152.    Non 

ufu     loquendi    atque    analogia.  ajfuetas  ad  feeptra  manus  pojt 

Montanai  vero  Thefldliae  regio-  terga  dabit;    currusqus  fequent 

lies    nire   conlit.is    fuifle  ptura  Agamenmonios  —  laetisfietpom* 

veterum    evineunt    teftimonia.  -pa  Mycenis.     Propert.   IIT.   9. 

OJfa   pruinofum  vexit  glaciali»  52.    Accepere  tuae  Romula  vin- 

Olympuni  Claudian.  de  R.  Prof.  cla  manus  de  Cleopatrae  iraagina 

III  257.  adde  in  Ruf.   II.    igi.  in  triumphi  pompa  circumlatt. 

Stat.  Ach.  I.  476.    de  Achille:  Vnica  mo*/?ri  appellatione  poeta 

quis  enim  Atmoniis  fub  vallibus  fumma  hctpyt!<$  totam    Cleopa- 

alter  crqperit,  effojfu  rejttans  nive.  trae,  feminae  profufuTimae  ltucu» 

20.   Vt  catenis  daret,  in  vin-  riae,  libidinis  iiiceflae  (e  Roma- 

Cula    coniieeret,     omnino   pro,  norum     fenfu,     t.  c.     Lucan. 

ut  viva  ea  pntiretur,    eamque  VIII.  695.)     atque   inexpletae. 

triumphali   pompae  refervaret.  tum  animo  impotentiflimae ,  ad- 

Qu  od  Augufti  coiililiuni  diferte  eo,  ut,  quae  midier,  eaque  exjter- 

traditPlutarch.Ant.  p.  r>52.  top  im  effet,  (Lucan.  X.  66.    Leuca- 

YlfOxov}jitov  iWt/ufa  xtXivaotf ,  tjv  dioque  fuit  dubius  fub  gurgite  ca- 

ivvnr«i9   fULktcrm.  rtfs  {CXt»*«-  futfanmundum,nenoßraquidem9 

Tf*s  {mey:  X£xrtt7cu.      K«i   y«£  mutrona  teneret,)     Romano  to- 

ityßttTO  wgl  rmv  XfV. ****** t  W  liiwque  *deo  orbis  terrarumim« 

pJky*  Wfosjof**  yyrtro  tqu  3£j-  perio  inhiaret,  hoeque   ab  An- 

Mf^fitv  x*TKyxyi7v  itutptfy.  Quod  tonio  libidinuxn  pretium  pacta 

-  '  äffet. 


C ARMIN VM    L.  I.    C.  XXXVII     V.   19-24.       341 


Expavit  enfem,   nee  latentes 
ClalTe  cita  reparavit  oras; 


Aufa 


eflet,  ( Flor.* IV.  ii.»  Haee  mn-  vit,  quo  fe  peremtura  fuerat. 
Her  Aegyptia  ab  ebrio  imperato-  Vim  enim  tibi,  prolato  telo, 
re  pretium  libidinum  Romanum  inferre  cOnabatit'r,  Proculehun, 
Imperium  petit.  cf.  Prop.  III.  qui  fe  ad  Octavianum  dueturus 
11.  31.)  imaginem  abfolvit.  eflet,  confpicata,  qui  illud  ma- 
IncU-  Flor.  1.  1.  Antonius  —  to-  nibus  eins  vix  extortit.  Plutarch. 
tus  in  monftrum  illud,  ut  mente,  1. 1.  —  muliebriter  c  fexus  fui  im- 
ita  animo  quoque  et  vultu  tiefe  1-  becillitate ,  timida  indole.  mit« 
verat.  De  Catilina  ümiliter  liebris  nie  tus  expertem,  Cleopa- 
Cic.  in  Cat,  IT.  1.  nullaiamper-  tram fpiritumreddidiffe  finiiliter 
nicies  a  monfiro  Mo  ataueprodi*  dicit  Vellei.  II.  37.  —  neeclaj- 
gio  moenibus  comparabitur.  Fen  fe,  quacitm  e  proelio  effuge- 
tale  peftifevum,  exitioftim  reip.  rat,  cita  eitata,  citato  ciirfu, 
Romanae.  Qptime  totum  hunc  fuga  praeeipiti  reparavit,  para- 
locum  illuftrat  Lucan.  X.  59.  60.  vit ,  quaetivit ,  petiit ,  oras  la- 
ue Cleopatra :  Dedecus  Aegypti*  tentes ,  latebroCa  loca ,  ttttos  re- 
Latii  feralit  Erinnys ,  Romano  '  ceflhs ,  quo  Auguftus  non  fecu- 
non  cafta  malo.  tnriu  fuiflet.  Altert  quidera 
v.  21  fqq*  lila  autem  indi«  Plutarch.  p.  948'  de  transve- 
gnum  rata  hoc  modo  perire,  hendis  e  Nilo  in  finum  Arabi- 
gloriofiorem  vitae  exitum ,  enfe  cum  navibus  eam  primo  cogi- 
arrepto,  tentavit;  cumquemori  tafle,  et  iude  Arabiam  vel  Hi- 
decreviflet,  non  ignotos  maris  fpaniam  (Dio.  LI«  10.)  .petere 
aut  Nili  receffus,  in  quibus  de-  vohiiflfe ;  abieeifle  tarnen  illud 
litefeeret,  Ted  regiam  animo  conülium,  cum  naves  aliquot, 
plane  regio  petiit ,  ibique  rega-  primum  transmiflas,  ab  Arabi- 
li  induta  eultu  mortem  tibi,  bus  Petraeis  combuilas  audiflet. 
admota  corpori  afpide ,  confei-  Praeparatae  eius  in  Oceanumfu- 
vit.  Quam  diverfa  ab  hao  pe-  gae  meminit  quoque  Flor.  1.  1. 
deftri  poetica  fit  ratio,  maxime  Sed  fuppreffit  haec  poeta ,  ne 
in  fententiarum  nexu ,  facile  generofae  Cleopatrae  indoli ,  in 
animadvertas.  — -  generofius,  voluntariae  mortis ,  etfi  ei  vit» 
mortis  genere ,  quod  magis  re-  offerretur,  conülio  capiendo ,  et 
ginam  deceret ,  quam  quo  igno»  maxime  in  disümulando ,  quod 
miniofe  per  triumphum,  roani-  adeo  neque  regno  amiflb  fuper- 
bui  revinetis »  dueta  in  carcere  ftes  efle,  nee  ad  triumphum  deflu- 
afficeretur.  —  25.  Invcrfe :  ci  fuftineret ,  infigniter  proditao 
forüter  eniera  manibui  traeta«  quidquam  detraheret.    Cf.  ObfT, 

Y  5  *•  **• 


34-2  4-    HORATH    FLACCI 

Aufa  et  iacentem  vifere  regiam 
Vultu  fereno,   fortis  et  afperas 
Tractare  ferpentes,  ut  atrum 
Corpore  corobiberet  Venexuun; 

*Deliberata  morte  fer6cior: 
Saevis  Libunüs  fcilicet  invidens 

Pri- 


v.  *5  fqq.    Quin»  quum  fta-    Sic    atra    last,      atra    fames, 
rira  polt  pugnam  Actiacara  de    atra    eura   et    lim.     •  cf .  Virg. 
morte  iibi  confcifcenda  delibe-    Ge.  II.    130.      Aen.   II.    221. 
raffet,  eamque  dccrevÜTct,  tan-    —  corpore  combiberet,  corpus 
to  femcior  animofior  inde  facta    imbiberet ,   inficeretur  veneno. 
( colorem  inde  petiit  Stau  Theb.    Dum  corpus  in   genere  nomi- 
XII.  760.      Iam   letale  furens,    nat,  et  ipfe,    qua  parte  vene- 
atque  audax  morte  futura;    et    mim    adroiferit    Cleopatra,    in 
Vir*  699.  vires  fiducia  letifug»    rnedio»  relinquere  videtur ;  niQ 
geritt  inde  wo  muioraque  mem»    poetae  verba,   (v.  26.   afperas 
brd,    Jfisque  laetior.)    aufa  eft    tractare)  ad  eorum  fententiam 
vifere  adfpiccre ,     intrare  fufti-    trahenda  exiftimes ,  qui  Cleopa- 
nuit  regiam  ankunx  iacentehi  9  af-    trae  braclüum  ab  afpido,  (oam 
jüctam,  proltratarn  (Sic  iacens    in  hoc  ferpenttim    genere    fere 
regnum  Senec«  Troad.  54*)   ex-    coufentiunt,     veluti   Plutarcb. 
quiÜte;    ex   intimo   Cleopatra«    p.  955.     Vellei.  IL  87.    Flor, 
fenfu,    quem  ipfa  dis^mülabat    IV.   11.     cf,  Morgagni  Opufc. 
vultü  fereno  ,  ad  laetitianv  com-    II.  29.)  -  antea    laeeflita,     ad- 
pofito,    quo  ipfo  animum  ma.    morfiun  flatuunt.      Ktrrifutr* 
gnura  et  fortem  prodebat.  Prae-    fo  irr«    in    eins   brackio   appa- 
clara  rero  oppofitio  eft  in  aufa    ruifle    di/erte    tradit   Dio    LL 
vultu  fereno  et  iacentem  regiam.     14.       Vnde    et    in    tciumpho 
Ad  rem  v.  Dio  LI.  5.    —  for-    Cleopatrae    imaginem   adligatis 
tis >    for titer,    forti  animo  tra~    bracliio    afpidibus  circumlatam 
ctare%  manibus  verfare^  tangere»    fuiffe    docet   Prop,  III.  9«  55. 
covpori  aL&mGverc  ferpentes  afpt-    brachia  fpectavi  facris  admorfa 
ras,  iratas,  noxias.      cf.  Virg.     colubris,  et  trauere occultummem- 
Ge.  III.  435.     —  27.  utmor-    brafoporis  iter»  tibi  ▼.  Burrn. 
fu  earum  vencnato  periret.  —        v.  30  faa*    Ne    captfrra  Ro- 
atrum  mortiferuni»    exitiöfunu    num  ad  triiunpiiura  diUxretur. 

Or- 


i 


CARHINVM    I»  I.    C.  XXX VII.    V,  25-32.      345 

Privata  deduci  fuperbo 

Non  humilis  raulier  triumpho. 


xOrnate  fingula.      InvjJens,  (pSo-  Libumis  navibus  Ted  de  Libtir- 

Mvflr«  ,    quo  J    invideret ,    quod  norum  copiis »  quae  in  Augufu 

▼ictoriae  indc.  Ornament  um  ao.  clafle  fuifleht,     hie  agi    exifti- 

cedi     nollet ,     adeoque     turpe,  rnänt ;    fed    altera  ratio'  magis 

ignominioTum    fibi   exütimane,  poetica  eil,  ac  verior,  qttum  na- 

Libumis  na vibus  deduci  trium<*  vibus  illis  Romani  patilTimum 

pko   ad  triuinphum.     Liburnae  vicerint.      — ■    31.  privata,  pri- 

traves  parva  ac  velocia  navigia,  ftina  dignitate  fpoliata ;    Appo- 

ad  eorurn    nmilitudinem  facta,  fite  Zcnob.  Cent.  V.  pvi2i.  ed.  ' 

quibus  olimLiburni,  piraticara  Schott/  •/  ii  KX.  odgov/uJvii  put\-' 

facientes    uli  eflent.       Bireroes  Xn    irrl/uus    «r&fcwi',     tg    I* 

ferc  fuifle  oftendit  Luciaui locus  iiiurtxji    rct£tt  imi  £««- 

T.  II.  p.  4°3«    ed.   Reiz,     r«*  rgov  *TipaffB'iivutf  ou>?\t7v 

Xwwtovv  ffxoiipof  y  t  rovrav  rav  iuvrtfv  i/utXsitftv,  quae  maximam 

iiugormV)    als  ju#Xtar*  xfi*&*t  partern  hauita  fruit  e  DioneLI. 

Atßvgfot    ioKOyffty.      De   eorum  iir     —  fuperbo  ad  apparatum 

celeritate    Sil.    XITI.   240   fqq.  triumphi    magnificum    fpeetat; 

-Quanta  efi  vis  agili  per  eaerula  tum    et  aniraum    triumphnrttU 

fumnia  Liburnae ,  quae,  pariter  declarat.     v.  I.  35;  3.     Sic /u* 

quoties  revocatae  ad  pectora  ton-  perbos  victoriae  nuntios  dixit  IV« 

Joe  pereuffere  fretum ,  ventis  fu-  4.  69.     —  non  humilis  mulier, 

g'tt  oeior,  et  fe,  quam  longa  efi,  generoOte  indotis,  quod  regina 

uno  remorum  prattterit  ictu.    At-  mori  raallet ,  quam ,  regno  ex- 

que  horum  maxime  opera  An-  Uta,    viöftoxis  triumphum  orna- 

tonii  naves  apud  Actium  disie-  re.     Facit  huc  Livii  fragmen- 

etas  fuifle ,    Dio  et  alii  teftan-  turn ,     quod  Porphyr,   ad  h.  1. 

tur.    IL  1.  ideo  potiflimum  me»  fervavit :  „Naxn  et  T.  Livi us  re- 

morantur ,     quod  Augiütus  iis  fert ,    illarn ,    cum  de  induftria 

ad ,  reginam    perfequendam    ca-  ab  Augufio  indiilgentitis  traeta- 

pieudamque  ufus  effet.    — -  fae-  retur ,  identidera  dicere  folitam, 

vis,  hofüliter  infequentibus,  ho-  qu  fytotpßiiHTafluti."     Sirnüiatva. 

fttlibus,  ornat  fimplicitcr.     Alii  dit  Flor.  17.  11.  eattr, 
tarnen  hoc  epith,  indueü  non  de 


y  4  CAB- 


544  '     Q?    HORATII    FLACCI 


.  C    Ar    R    M    E    N      XXXVIII. 

URGVM  MN  T.VM. 

\ 
ß 

^implicitatem  in  corwvoio  adornando  eommendaturw 
poeta  fpeciali  tarn  icUa,  quam  ipfum  anni  tempus  fup- 
pedi&aret,  eleganter  ita  expreßit,  ut  nimiam  pturi  in 
conquircndis  ro/is,  quae  iam  fere  deßoruiffent ,  fcduli* 
tatem  increpet,  folamque  myrtum,  cuius  faciUima  c<h 
'piaßt9  coronis  necteitdis  adhihere  iubeat.  Qua  ad  pue- 
rum  apoßrophe  facta  tan  tum  abeß ,  ut  carminis  virtus 
elevetur,  ut  putant  nonnuüi\  ut  ea  potius  iuvetur  atque 
animetur.  Omnino  in  tradenda  communi,  quam  vo- 
cant,  fententia  Ua  fere  verfatur  floratius,  ut  com  fem- 
per  rei9  loco9  ac  t  empört  accommodet ,  eique  in  rem 
praef entern  verfae  novum  vigorem ,  novamque  g  rat  iam 
hoc  artißcio  adßruat.  Oratio  terfa  et  comta ,  ßmplex 
tarnen  munditüs ,  quaß  verila%  ne  ipfa  operoßore  cultu 
argumenti  vimHugulet  atque  enervet. 


AD 


CAiMINVJ*  1«  I.  G.  XXXVIII,  . v.  *  «•  6.      345 

« 

A.D       PVERVE 


I  erficos  odi,    puer,    adparatus; 
Displicent  nexae   pliilyra   coronae ; 
Mitte  fectari,  rofa  quo   locorum 

Sera  moretur. 

Simplici  myrto    nihil  adlabores" 
Sedulus  curo;  neque  te  mhüftrum 


De- 


.   v.  i  fqq*  Odi  cum  vi ,   pro,  vij*  xXXv*  9    **§!  ot  *khup  ik 

Biinime  delector ,     non  appeto  qof)  «XX*  &*$*.   —  3.  Vulgare 

Psrficos  apparatus,  fpjendidum,  erat :   mitte  fectari  rofarn ,  quo 

luxuriofum  convivandi  morem,  caet.     Mitte  noli,    ut  laepius« 

Perus  f er t  proprium.     De  Per«  -r-  Seetari,  exquurere » .  inrefti- 

forum    rgvtyji  ac  roXvriXf /*  in  gare ,    quo  locorum  ficubi  rofa 

apparandis  epulit  uota    omnia.  aliqua  fera ,    quae  feriut  eflloru- 

cF,  Athen.  IV.  c  10  et  11.  Valer.  crit,  moretur  $  adliuc  extet»  re- 

Max.  IX.   1.     qui  fua  haufite  periatnr.    De  hoc  infano  Rorna- 

Theophr.  vcl  Solibio,  e  quo  ifta  nonim  luxu,  qui  longe  qttaefita 

laudat  Athen.  1.  1.   p.  144.  — r  alienique  temporis  delicias  ma* 

philyra  interior  tüiae  tiuiica  f.  xime  appeterent     appofite  L11- 

roembranula  nectendis   floribus  cian.  Nigrin.  T.  1.  p.  75*  r$ iJ- 

.  tdhibita.     Ovid.  Faß.  V.  337*  rovt  yotf  t7v*tt  rout—rot  oTvovh 

Ehrius  incinctus  philyra  conviva  ro7s  evpucwloss  fuva  itf  exa«  ng) 

eapillos.     Corona*  adeo  philyra  apu/Hurm  lx%favrut9   rovs  /uiirov 

nexae  funt,  quibua  varii  flores  %n/u£¥os  ijuxiju.xX*pihovs  fotwf 

intextae    funt ,    futlles   proprio  t$  ro  9**nw  airSv  ng)  ro  *m- 

dictae;    v.  Martial.  IX.  91.  6.  fUH*tftf  <*y*wt»»r«s  f    ri  ii  h 

plectiles,    Plant.    Bacch.  I.  57.  xoti$ , lgj  x«r«  (pfa» ,  ds  tvrt- 

h.  1.  elt  myrtus  cum  roß«,  quae  TJt  v*§pf(p*voZrr*s.     Seneca  ep. 

rnaxime  ad  conviralea  Coronas  CXXII.     Non  vivunt  contra  na~ 

«dhibebaiitur.  SimiÜs  generis  et  turam,    qui  hieme  concupifcunt 

ufus  corouaeerant,  quaSjLeahu  rofarn  ?   Adde  MartiaL  IV.  2Q. 

vwo$vjLu*fus  vocabant,  teile  Phi-  4.  VI.  8°*    Senec.  Ep.  CXXII. 
leta  apud  Athen.  XV.  p.  678»  *  "" 

jPtTiiras  Iv  'Ar  ««rat;   virobv/um-         v,  5  fqq.    Sirnpliciflima  flrii- 

tos  Ateßirtu  (pmvi  x*Mb  /u.vpTt-  cturafuerit:  vuro%  fäXnfitos,  cu* 

pio. 


y 


Q.  HOKATII     FLACCI 

■C     ARMIN-   VM 

LIBER     SECVNDVS. 


CARMEN       I. 

\~*.  Aßnius  PalUo,  virtute  bellica  prudentiaque  eivili 
clariffimus,  idanque  in  caußli  forenßbus  agendts  exer- 
citatijjimus,  tragocdiarumque  fcriptor  nobllijjimus,  qnum 
in  citarranda  beüorum  civilium,  qiiibus  ipje  interfuiffet, 
hißoria  aecupalus  ejfet,  ho<:  ad  cum  Carmen  Jcripßt 
Horathis;  ciiius  deferiptio,  ß  rerum  ae  vCrborum  orna. 
tum  denias,  nobis  quidtm  facUUma  videtur.  Laudat 
et  exhortatur  Potlioncm  pacta ,  utt  quod  tarn  pracclarc 

inchoa- 


55o 


Q.    UORATH    FLACCI 


inchcavürit   opus,    quam   primum    ad    fitiem   pertefcät. 
lam,    quae  ülud  tarn  deßderatum  jaciant  f  et  cur  ab  eo 
potifftmum,  tarn  enixe  eßlagitet,    duas  maxime  ädfipt 
eatijfas,    et  operis  fufeepti  difficultates r  quas  cum  opii- 
nie  proßigaturum  Jciat  ,>  et,   quam  fuimnam  ei  tribuit, 
artem  hißoricanu      Ac  Julius  quidem  alter  am  virtulem, 
quam  afferre  debet  hißoricus ,    prudentiam  civilem ,  ini- 
tio  ßatlm  carminis  docte  de  ciarat,  mirificeque  in  Follio- 
ne  extoüit;  alter  am,   hvvXfMV  eQfiwevTMrjv «,   uberius  de* 
fignat  coloribusque  vividlßlmis  reprae jentat  indt  a  v.  17. 
Defatus  ßc ,  animoque  complexus  fingularum  rtrrim  ge- 
ßnrum  tnemoriam  impetu  quodam  ad  contemplandam  de- 
teßandamque  betlorum  ißorum  atrockaUm   abripitur,  a 
quo  fe  demum  v.  37.  praeclara  inßexione  revocat.     In* 
ceffus  carminis   multum  gravitatis  habet;    doctrina    et 
ornatus  in  futgulis  admirdbüu,   imagines  rerum  lectiffi- 
mae,    ut  perJectiJßmU  Iloratii  carminibus   Ülud  accen* 
fendum    fit»      Quae    tarnen     ipfae    huius   cm    virtutes, 
prave  inteUectae  ac  distortae,  plura  ßuper  eius  conßlio 
.opinionum  peperere  moitfira,    quae,    cum  iußa  interpre- 
tatione    proßigare  ßudaerimus%    ulterius   tue  exagitare 
nihil  attitiet* 


A  ]> 


-  CAKMINVM    L.  XI.    C  I.    V»   1.  2.  55 * 

I 

AD  ASINIVM  POLLIONEM, 


iVlotum  ex  Metellp  confule  civicum^ 
Bellique  cauflas  et  vitia  et  modos 

Li* 


v.  x— 8»  PerfcctiÄitniini    in  .  atque   difficiltf   opual     Tractas, 

forma     operis     fui     Pollionem  ^exponis ,   defcribis   motum  civi* 

Ilatim     initio     carminis    poeta  cum,  motus  civiles,  quae  turbae 

repxaefenUt,  bellorum  civilium  in  rep.  extiterüit,    quorum  fa- 

defcriptionem    totiusque  operis  ctiones  civitatis  ftatum  fubver* 

ambitura  iis  adumbrando  colo»  terint,  ex  Metello  *  confule  inde 

ribus,     qni   ct^fufcepti  laboris  a    Metelli    confulatu.       Diferto 

difftcultates ,    miramque    in   iis  adco  poeta  motünuab  ipfo  bello 

proHigandis  Pollionis  d externa*  civilis  (v»  2.)  diltingnit,  innuit- 

tem ,   ömninoque  hütoriam  eius  que    foeietatem     tiium    piiuci- 

tanquani      confnmmatae      artis  pum,     Poropeii,      CaeJbris    et 

exemplum    oftendunt.    "  Laudat  CraiD»  reip.  opprimeudae  caufla 

enim   huius  riri  infiguem  cum  initani ,  quae  per  decero  anno» 

in   rimandis   belli  ülius  cauilis,  bello    civili    prolufit.      v.  Dio 

tum    in    explorandis ,   recteque  XL  VIT.  54.  Appian.  B.  C.  II.  9. 

expcndendis,  quibus  illud  admi»  Sueton«  Caef.    1 9.     Facta    hatc 

nütraretur,  qiiique  adeo  rebus  imperii      pactio       a.    V-    694» 

vel    prorpere    vel   male   geftis  Q.    Caccilio      Mötello     Celere, 

momcntuin  facerent,  modi*  fpe*  Lucio  Afranio  Coss.    Quae  cum 

ctatam   ffvvtüt*  *roXm«?v,  quam  infecutorum  bellorum  civilium 

iuro  palmarem  Hiitorici   virtu«  femiua  contineret,    recte    inde 

tem  iudicat  Lucian.  de  confcr»  Pollio  hifloriam    fuam    cxorfu» 

Hiß.  $.  34»   Conf.  omnino  Gell»  eft.     Proprie  igitur    hie  motus 

N.  A.  L.  V,  18.     Scilicet  hifio-  de    turbulentis     reip,     tempo- 

riam    perferipturus    ita    verfari  ribus    aeeipiendum;     qua    no- 

debet,-«*/  non  modo  cafus   even*  tione  faepius    apud    Ciceronem 

tusque    rerum»    out    -plerunume  et    alios    oeeunit.       Alii     poß 

fortuiti  funt,    fed   ratio  etiam  Porphyr,    et   Lamb.    de   ipfiut 

cauffaeque  nofeantur*  ut  Tacit.  belli  civilis  primordiis  capiunt; 

Ilift.  I.  4»       Vulgaris    omnino  quod    etü   loquendi  ufus    ferat    • 

w.  1  — .  3.  enuntiatxo  erat :  Tu,  (ita  v.  c.    Sil.  I*  so.     Iamqus 

o  Pollio,  bellorum  civilium  lii-  adeo  magni   repetum  primordia 

ftoriani  parat»   arduum  hcrclel  motus,  el  Stat»  Achill.  I.  4380*  . 

difertt 


358  Q-    HOBATII    FLACC1 

Ludumque  Fortunae,    gr^vesque 

Principum  aifiicitias  et  arma    v 

«  • 

Non- 

diferte     tarnen     partes     operis  Tum  enim  mutuo  metu,  adfini- 

(motus et  bellum  cii\)  diftinguere  taiisqne  vineulo  foluti  Pompe- 

▼idetur'    Horatius,      memorato  ius  nee  pavem,  nee   Caefar  fu- 

inprimis  Metclli  confulatu,  qui  periorem  ferre,  armisque  uter- 

X  anuos     bellum    civile    ante-  que   de    prineipatu    contendere 

ceflit.     Quam  difficultatem  Tor-  coepit    (v.  Flor.  IV.  a.    Sencc 

x*entius,  qua  haue  inteipretatio  Bp.  94«  extr.).     Quorum  qui- 

»em  premi  videbat,  ita  remo-  dem  capiendorura  Gacfari  prac 

vere  conatiis  eß,  ut  Q.  CaeciL  textum  fuit  fublata  tribunorum 

Metellum  Pium,  qui  a.  V.  701.  interceifio  v.  Sueton.   c.  XXX. 

cum   Cn.  Pompeio    confulatum  unde    et    Lanc  belli   a    Caefare 

geflit,    intelligendum   ftatueret.  xnoti  cauflam  ab    ipfo  Poliione 

Si  omnino  ab  hac  ftandum  elt,  traditam  difeas,    quod  Caefari, 

Snalim    motum    helliaue   caujfas  &   priratuS    rediiflet,     Milonis 

copia  poetica  et  ornate  dictum  exemplo    circuinpoütis   armaris 

aeeipere  pro ,    motum    eiusque  cauiTa     apud     iudices     dicenda 

cauflfas,     bellum    cum    caulüa,  fuÜTet.      Publica    vero    buius 

quae      adeo    Pollioni     inde    a  belli  femina,  quae  vocat  Lucan. 

Metello     coufulatn    arceflendae  I.  159.  erant  luxuiies,   et  con- 

erant.     —       Civicus,     antiqua  fiata  inde  multis  rei  fa.»iiliaris 

forma ,    ut  III.  24.   26.    civica  egeftas,  qui  adeo  falva  rep.  falvi 

table >s ,  et  Ep.  I.   3.  23.     Male  effe  non  poflent  (ut  de  Lentulo 

eam  Florus,  adfecutor  talium,  Yellei.  II.  49.)  quibus  Caefar  pla~ 

intexuit  IV.    2.    Juror em    civi~  ne  palam  hello  civili  opus  cjfe 

cum  dicens.  — *  2.  belli  caujfas,  diceret.   Suetou.  Caef.  c.  XXVII. 

quomodo     inteitini    ifii    motus  —  vitia,  in  adminiilrando  belio 

bellum  civil«  excitarerint,  quo«  utrinque,  maxime  a  Pompei^nis, 

modo    inde    bellum  civile    ex-  adraifia,  e.  g.  quod  Pompeius  tarn 

arferit. r    Proximaequidenvquae  Aagitiofe   imparatus  acerrimum 

ütam  iraperii  focietatem  distal-  ducein  exercitumque  provocaf- 

vefent,     cauflae     erant     caedes  fet;    quod  Roma  Italiaque  ex* 

Crafli  apud  Parthos  (Lucan.  I.  ceflißet;      quod    victoria  apud 

106.     Pdrthica    Romanos    JoU  Dyrrhachium  reportata  uti  ne- 

verunt  damna  furores :  Plus  illa  feiviflet;     quod   bellum,    quod 

vobis  acte,  quam  credieis»  actum  ipfi    traheiidum    eilet  ^    iropetu 

efi,    Arjacidaes    bellum    victis  fuo  gereret;     quod    Caeferem, 

civile  dedijhis.)   et  mors  Iuliae*  Theflaliam  petentem,  cum  ei  in 

Caeferis  fdiae,  Pompeio  nuptac.  ItaJUara    transmittendum    eflet, 

f«que- 


t 


CARMINVM    L.II.    C.  I.  %  3  -  6.  Z6S 

N"ondum  expiatis  uhcta  cruoribus, 
Periculofae  plenum  opus  aleae  ' 

'  "  '  *  Tra- 

fequetebrr,   Aegyptumgue  poÄ  gnrgtte   Pontus,     et   veneratus 

pognam  Pharfalicam,  npn  Afri-  «mt  fubmijfa    ßosporos   undas 

cam »    contenderet ,    caet.     Alii  j?rö     pudor  !     imperii     deferto 

vitia  actatis  übus,  quae  bellum  nomine  fügit*  ut  Fortuna  levis 

ciyile     traxcrint,      intelligent,  Magni  quoque  terga   vidcret.): 

nefcio    quam    bene.  —  tnodos»  Caefaris,     Pompeium,    a    quo 

jpfum     belli    gerendi    modum.  ad  tan  tum    dignitatis  faftigium 

Etiarn  hoc  Jäte  patet.     Nam  et  evectus     fuitentatusque    in     eo 

qiiantis  copiis,  quibu«  utrinque  eflet,    deprimeiitis,   ad  incitav 

(bciorum  auxilüs ,  quibus    ter-  <Jiie  redigentis»    moxqne,    ubi 

•ramm  locis ,  et  quanta  pertina-  reruni   potitua  eflet,    in   curia, 

cia  partiumque  illud  gefttun  fit  interemti^     In  hia  enim  vici/fi« 

odio ,     com  prellend  it.      Modos  tudinibua  Fortuna  ludere,  iocari 

tarnen  ad  fortunam  V.  (q.  quo-  dicitur.  Vid.  ad  III.  29.  50.  — 

qne  trahere  licet;  ut  ünt  rgo*n  Principum  amicitias, initam  intet 

¥ijf   Tvxi*  >    varletas  Fortuna*  Caefareni,  Pompeium  et  Craßuxn 

propria  ut  Cic,  de  Div.  IL  109.  potentiae    focietatem,    coniura- 

Eurip.  -Troad.    1205.  rots  rpi-  tionem,    gravem  fc  reip.  quae 

mit  tti  Tv;g«4  mjiuffi.     Idem  in  Vrbi    (Velfei.  IL  44.)    orbtque 

ir.    apud  Stob:   in  Flor.  Orot,  terrarum  nee  minus  diver fo  quo» 

p.    4^3?     T*f    Tvxnt    oi%    itt  que  tempore  ipßs  exitiubilis  fuit% 

TpP*os.  — •  3.  Luduni  Fortunae,  Hinc  male  h»,  in  reip.  perniciem 

fortuitos  rerum  eventus ,    ubi»  (nifi  potins  eft  partim,  ßmulate) 

quae    furoma     ratione    provila  concordes  vocat  Lucan.  I.    ßf. 

erant »       eventu      deAitmuitur,  Id.  V.  34.      Ia  rati^a  malorum 

temere  contra  coeptaj    feliciter  facta   tribus    donunis    communis 

caduht«  Maxime  tarnen  duorum  Roma*       In  animo   Forte   h.  L 

<hioum    fata     a    poeta    refpici  habuit  Senec.  de  Ptovid.    c.  3» 

puto  t  Pompeii ,  in  Je  tarn  dis*  Jnimiciriae       potentum      gravei 

qordantem  fortunam  experti  >  ut  funt  ?  opponatur  fimul  Pompeio% 

cui    modo     ad    victoriam    terra  Caefari,   Crajfo.     Caeterum  fub* 

defuijfett     deejfet    ad    fepultu*  texta  baec  funt  belli  civilis  de» 

ir«/7i  (V«llei.  II.  53.  adde  Petron.  feriptioni,    quae   ordine  priori 

Je  Mut.  R.  239.  fqq.  llle  tre*  funt;  quod  in  poeta  lyrico  ne* 

tnor  pontit  faevl  quoque    terror  minem  oflendere    deber.  —  et 

hydafpis,  et   piratarum  ftopu*  arma  nöndum  exp.  u%  c.     Ideä 

last    modo   quem    ter    ovantem  poetica,  qua  belli  civilis  iitipie- 

lupiter  horruerat;    qu*,m  fracto  utem    vivide     ofiendit    poeta; 

2         *  "  nihit 


r 


354  Q.    HORATII    FLACCI 

*         - 

Xractas,    et  incedis  per  ignes 
Suppofitos  cineri  xtolofo. 

Paul- 

nihil   amplius.     Fruftra  ff  tor-    et  fpectat   notum  prbrerfcinmf 
quent  alii»  ut  fententiarum  pro-    fj//ß3ta  xvßos.  v.  Schobt.  Ada*, 
greflfum  cruant,  explicarido:  ut    p.  359.     — *  7.  Eadem  fenteiw 
ceperint  arraa#  cives ,    adeoque    tia,  docte  -rariata  et  maiore  cum 
ipfum  bellum ;  _  vcl ,    quod  eo*    vi  expofitä.  Incedis  fuper  !gnet9 
dem  redit,  proelia  ipfa  civium    fuppoßtos,   fublectos,   latentes 
'advetfus  cives  cogitahdo.  —  im-    fub  einer*  Aolofo ,     qni  Jgnem 
eta  tineta,  ad  fp  et  Ca,  pollutä  cru-     oecultat.    EU  Gr.  Am  xvpis  ßxt- 
.  oribu s  cruore,  lang uin e  nondum    Wy.    Eurip.  Electr.  1132.  Ap- 
txpiato  adeoque  elvi  um  recens    pofite  ad  Noflxi  locum  Callim. 
caeforum  fanguine  adbuc  madi-    ep^  XL  Vi.    1.  2.   "f.ert  rt  »** 
da,     ftillantia;      Nam  populus    riv  TT«y«,  Ktxgvju/uJvov ,  fett  ti 
tnutua  fuoium  caede  uyos  com-    tkvtji,    yut    /um   &u»vv<7op  ,   *Zf 
rnittit,    quo  piäculis  exrolven-    vito  ry  eeohji.    Sihiilitcr  Philo- 
duseft;.  iplaadeo  arma,  fanguU    dem.  XV.  4»  (Anal.Br.  II.  Q6.J 
ita  profufus  expiandus  eft.    See-    nvf  rvtptroti  tyxpvtpiov.   Proper  t. 
terato  ideö  vocat  arma   Lucan;*  I.  5.  5,    Et  mifer  ignotos  vefti* 
Vi.  406;  Docte  vero  poeta  in-    gia  ferre    per  ignes.      übi    r. 
nuit  bella  civilia    Marii,    Cini    Gebh.  ei  Abrefch.  ad  AefcbyL 
nae,  Sulla e  vixd  um  finita,  quum    I.  p.  21.  *"' 

novum     inter     Pompeium    et       "  v .  "9  —  12.  Nexus:  Quo  dif- 
Caefarem    fuboviretur.      -*•  6.    nciliug  bpu*  illud  eft,  quod  ad« 
Periculofae  plenum  opus  ateae,    greflus  es,  tanto  maior  omni- 
ornate  et  docte  pro ,  opus  peri-    um  eins  tarn  egregie  a  te  incllo* 
culofuTimum ,   rem  magnäm  et    ati  eA  exfpectaüö ;  mt  qui  illnd 
arduam  moliris :  nihil  amplius.    a  te  folo  commod6  traetari  poflTe 
Ineßadeo  laus  prüden  tiaeeiu  sei-    inteliigant.       Fac  igitur",     uf# 
vilis,  diiudicandls,  quibusutrim-    omni  tua  cura  ac  Audio  in  hoc 
que  bellum  gererefcür,  rationibus    converfo ,   quarrt '  prirnufti '  illud 
proditae.   Totius  carmihis  con-    defidcrium  expleas.    lim  qutnn 
Jüium  peryertunt,    qui  Pollio-    Pollioeodem  tempore  fragoediit 
nem  ab  inceptov  opere  deterreri    Icribendis    vacatet ,    poeta  fen. 
ilc  ab  Horatio  exiftimant,  quod    tentiam  ita  cotivtfttit :    Ojmittns 
aliud    ipQ  gravem  offenlionera,    tantisper  tuum ,    quod  arti  tra« 
A,  cum  iudicii  libei  täte ,    et  ejc    gicae  tarn  laudabiliter  jmpiencLu, 
reritate  rem  agexet,  multorum*    ßudium ,  donec  belli  civilia  hi- 
que  oAium  concitaturum  foret.    Äoriam  detexueris.     Qua  exqui- 
Aleu  de  qua  vis  xe  aueipiti;  quo    ßu  ConVetÜonfe  baud    rul*^ra^ 

ür*. 


\    \ 


CARMTÄVM    t.   II.      C.  I.    V.  7-IO.  $$$ 

Paullum  feVerae  Mufa  tragoediae 
Delit  tlieatris:    mox,    ubi  publicas 

Res 


tragicis  Pollionis  ftudiis  laus  fi-  <hiftoTiam   belli  civilis  peitexu* 

rnul  adfiiiiditur ;    quae  quid  cm  eris ,  tragoediis  feribeudis  ßudi- 

paulisper  feponenda  fifadet  Ho*  um  iterum  ttium  addices.  Sub- 

ratius,  nonquoea  opereeius  hi-  ieeta  liaec  a  poeta,  ne  quid  ope- 

ftorico  inferiora  iudicaret,    fed  ribus  eius  tragicis  a  fe  detrahi 

quod  alterdm  partem   hißoriae  exiliimet,  quod   hiiloriam  eint 

Romanae  comprehenderet  atqne  impenftuj  flagitet.  *  OrnatüHm» 

illuifararet,  quae  maximis  rerum  vero  fingula  a  poeta  elaborata. 

converfionibus     infignis    effet,  Vbi    res   publicas,    res   populi 

quod  adeo  Romauis ,    hiftoriae  Romani  (ut  res  imperii  I.  2.  26. 

Iuae    tantopere   ßudioiis,   plus  re  r  Romana  et  *Ly  rempublicam 

praebiturum  voluptaiis  intelli»  bellis  civilibus  turbatam  Orditut- 

geret.    r—      Mufa    tragoediae*  veris,     in   ordinem   reftitueris, 

Mufa    tua    tragica ,    ut    tragica  compofueris,  quod  exquifita  ra- 

Canwna  A.  P.  275.  —  fever  aet  tione  dictum  pro,  ubi  hiiloriam 

rebus  funeftis,  triftibus  oecupa*  ad  ea  reip.  deduxeris  tempore 

tae.     Ovid.  Amor.  II L  1.   11.  in  qiübus  iterum  convaltiit,  ubi 

Venit  et  ingertti   violenta    Tra*  fimtis  bellis  civilibus  reip.  quiet 

goedia  jfäjfu:  fronte^  comae  tor-  et  ordo  fuus  redditus  eft,  adeo- 

Va,  -palla  iacebat  humu     Seve*  que    ad  finem  eam  perduxeris. 

titatem  omnino  cuiqtie  graviori  Scilicet  poetae  reaiim,  quas  ge- 

carminis    argumenta    tribuunt  Aas    deferibnnt,    fe    partieipes, 

poetae.       Propert.    II.    Q.    13.  anetores  fuari    figrnento  profi- 

Nunc    volo    fubdueto     gravior  teutur,  cuius  exempla  in  Vir« 

jn-ocedere  vultu ;  nunc  'aliam  cU  gilio  v  Propertio ,    aliis ,  pafllm 

iharam    me  mea    Mufa    docet»  obvia.     Tiro  legat   Burmanno 

^—xo.  defit,  abfit  theatris,  abs-  notata  adAnthol.  Lat.  1.  p.  230. 

fineat  fe  paullum  a  theatro,    ne  et  ad  Prop.  I.  7.  1.     Cf.  et  ad 

eonfpiciatur  per  aliqitod  tempus  Noftri  II.  19.  12.  ubi  Jimiliter 

in  theatro.     Scilicet  ipfi  fabula-  turbatum    ab    Intpp.    BentleU 

rum    auetores  partes  actoris  e  qüidem    ratio,     ordinäre    cum 

poetica   ratione    fuftinent,     ut  Gr.  cvrrurruf,  evrrayyM  com- 

rnox  ▼.  12.  Tel  MuCae   eorum  parantis,     indeque  *  ei    novam 

tragicae'  deferuntur,    ut   h.  1.  ^ni&cationem  rov  fcriberet*nar- 

Sic  Ovid.  £p.  ex  Pont.  IV«   26.  rare  ritidicantis,  altquam  doctri- 

4g.  Mufa/pie  Tarrani,  tragicis  naefpeciem  £rae  ft  fert,  minus 

ihnixa  cothurnis*  —  Mo* ,  ubi  tarnen  poetica  etnfenda  eft.  Ali- 

Z  2    .  oriun 


35 ff  Q-    HORATII   FLACGX 

Res  ordinaris,    gründe  munus 
Cecropio  repete6  cothurno, 

/ 

Infigne  maeltis  praefidium  reis, 
Et  ponfulenü  Pollio  curiae, 


Cui 


^nun  tnitil|k  ttrper  li.  1.  com-  carmina  digna  cothurno*     Pacu- 

tuenta  referre  nihil  attinet.  —  vium  et  Attium  non  foluxn  tra- 

grando  munus  caet.     Pollionem  goediis  Ted    etiam    orationibus 

tragoediarum    fcriptorcm    tra-  cxpreiTiffeAfinium  tradit  Auctor 

goedum  repracfentat  h.  1.  poeu;  de  Corr.  Eloq.  c.  2  i.     Iam  vido 

de  qua  ratione  paullo  ante  mo-  quomodo  exquifitam  poetae  ra- 

»ajiimns,  poeti*  haud  infrequenti.  tionem  ad   pedeiircm    traduxe- 

Sic  Dofennits  Comictis  non  ad»  rint  intpp.                            - 

Jiricto  focco  pulpita    percurrere  v.   13—  1 6.    Nunc   dcmunt 

dicitur  Epp.  II,  1.   174*    Adde  Pollionem  adloquitur  poeta,  re* 

Saleii  Baili ad  Pif.  226.  (Weriis-  liqnaruinqiic  cius  virtutuin  elo- 

dorf.  Poet.  min.  IV.    p.  £76.)  gium  artificiofc  adnectit;  qitod 

Maecenas  tragico  quutieritem  pul-  prorfus  a  vulgari  ratione  rcce« 

piia  grujfu  (ita  oranino   legen*  dit.      —     13.     Praefidium  reis 

dum:  ut  Ovid.  loco  fupra  laud.  docta  Ibructura  (ut  t.    15.21. 

ingentiviolsntaTragoediapaffu.  exitium  geKti)  pro,  praefidium 

Vulgo   inepte:     cuefiu)   eivxit  reorum,  qui  reis  praefidio  es,  eb* 

Varium,      Eft    igitür:    repeter,  egregie  defendis.    Similiter  Cot- 

•bfolutt  hifloria  ifierum   fufcipi-  tarn    praefidium   fori    appellat 

as,  fußiueas,  agas  munus*  par-  Ovid.  ex  P.  IV.  x6.  42.  DeCi- 

tes   txagoedi,    itcrum    incedas  oerouis  facnndia  Cor».  Severu* 

cothurno*  cotliurnatua  in  fcena;  fr.  12.  (Wernsd.  Poet.  min.  IV. 

lu  tum  Audi  um  tu  tun  ad  Tcri-  221.)    Vnica  folliiitis  quondam 

bendat   tragoedias  iterum  con.  tutela  falusque.     Carm.  ad  Pif. 

feras.   —    gründe,     gravc    ob  t.  40.     tua    maeftos    defenfura 

arguroenti  et  fententiarum  .gra*-  reos  vocem  facundia  mit t it.    Sei« 

▼itatem ;  etiam  ob  verba  gran-  licet  laudabilius  habebatur,  elo» 

dk.   Seneca  Ep.  C.    SU  aliquid  quentiae  vini  in  reorum  defen* 

*—  tragice  gründe,  comice  exiU.  fione  oflendere ,   quam  in  alio* 

tf»  A.  P*  ßo.  —   Cecropio,  At-  tum  aceufatione ;  quod  invidio« 

tico»   Eandem  laudem ,  Pollionis  furo  erat.     De  Septimio  Sero» 

ttragoediis    tribuit   Virgil.    Ecl.  10  Stat»  Silr.  IV-  5-  48*     ^A 

VIÖ.   10.     Sola  Sophoclco  tua  et  frementi  vox  hilaris  Joro ;  ve~ 

nale 


/ 


CARMINVJtt    L.I*.     d,    V.  H-iJ.       357 

i  laurus   aeternos  honores 
Dalmatico  peperit  triumpho. 


Iam  nunc  minaci  murmure  cQrnuum 
Perftringis  aures:    iam  Utui  firepunt: 


•t 


Iam 


State  fid  non  ehxjuhan  tibi:  «it*  victoriam  reportaftia  Dalsnatis; 

fisque  vagina  quiefcit»  firingere  pro  hoc  ornatior  erat  fententia: 

ni  iubeant  amici.  cf.  IVi  i.  14«  cui  laurus  Dalm&tica,  victoria     / 

— -  maefils,  fqualidis,  Ibrdida*'  de    Dalniatis    reportata    trium«    ' 

tif.     Caeterum  multam  inven-  phum  fpecionilirnum  peperit,  in«    ' 

tionem,     diligentiamque    fum-  ngnistriumphioaulT&rapraebuit* 

rnam,  et  confiHi  etanimi  fatis  Docte  'hoc   ita  inveitit  poetas 

Pollioni  tribuit  QuiiictiL  X.  1.  cui  laurus,  victoria  aeternos  ho* 

amplum  autem   dicendi    genus  nores,  aeternam  nominis  glori* 

'Flxn.  £p.  I.  20.      14*  praef.cu-  am»  faniam   pefennem  peperit^ 

riae ,  fenattü»  confulenü  te>  fcn-  eam   confecutui  es  >    Dalmatico 

ten{lam  te  roganti.    Senatui  tri-  triumpho ,  decreto  tibi  ob-  devi- 

buitur,   quod  pvopriejconfulis  ctos  Dalinatas  triumpho.     Mit 

era{,    exquißta  ratibne;     quaü  lus  erat  Poilio  adverfus  Parthi» 

tou  curla   a    Pollioni*    feilten?  not»   populum  Illyricum,  non     ' 

tia    penderet,   hanc   fohun   ex-  procul  Dyrrhachio  (Dio  XLL 

pectarot»   fequendamque  ftatue-  49)  '*b    Antonio  ru    V.    7*5» 

ret.      Ineft  adeo  haud  vulgare  eoaque  fubegit.   v.  Dio  XL VIII. 

prudentiae  eius  civilis  elogitim.  41.  Appian.  V.  de  B.  G.  p.  1155« 

Confuli  dicuntur  lenatores ,  qiü  Trium  phum  de  iia  egit  a.  d.  VIII- 

rogantur  fententiam,  etiampro-  Kai.  Novembr.    v.  Heyn,  ad  vi. 

fa  oratione»    ut  nöturn.      Mo-  tarn  Virg.  chronol.  p.  CXCIV. 

nendum    tarnen»    ne     qui*    ab  Parthinos  generali  Dabnatarum 

intpp*  bi  transverfa  abripiatur.  nomine  h.  1.  coniprehendi,  hos* 

—  15.  16.  Idemque  rebus  bei-  que  a  poeta  poni»  quo  illufbrior 

licis.  clarünme ,  fumme  impera-  ao    fpecioüor    Pollionis    trium» 

tor.     Pro  hoc,  quo  magis  vir-  phus  eflet,  facüe  apparet.     Et* 

tut  ejus  imperatoria  elucefceret,  iam  Flor.' IV.  12.    Dalmatas  ab 

rerum  ab  eo  praeclare  geßarum  Aftnio  Pollione  gregihuj ,  agris» 

rnentione  inie'cta:  quiDalmataa  armis,  multatos  relert. 
vicüti,  de  iis  triumphani.      Sim-         D.  17.  faq,  Alteram  Hiftorici 

plcx  utique  loquendi  ratio  fere-  virtutem»    tuvm/utn  if/uqv*v***i* 

bat:   cui  laurus  parta  eli,  qui  rocat  Lucian.  de   confcr.  Hut« 

lauriun  petiifti  (  ut  III.  14*2.)  $•    34.»   qua«  iu  iufta,   düuci. 

Z  5  daqu* 


358  <£•    HORATII    FLACCI 


Iam  fulgor  armorum  fugaces 

Terret  equos  equitirmque  vultu$. 

Au- 


daqüe  rerum    geftarnm   expofi-  nnum,  iam  litui  firepunt,  et  li- 

tione  cernittir,  adeo  quidem,  ut  tili  ftrepitum,  li.  clalficum  cani.' 

ßngula  coram    geri  fpectarique  Oratip  in  his  lectiAima.      IVtur- 
videantur,    nunc    perfequitur,'  mur  proprium  de  gravi  cornu- 

fummamque    eius    landem  Pol*  um;  utijtrepere,  firepitus,  firi* 

lioni  tribuit  Hbratius.      Ac  in  dqr  de  litui  acutofono.     Seneca 

ea  repraefentanda  ii$  ufus  eft  re-  TfryefL  574*    ^am  ftct  murmur 

nun  imaginibus,  quae  et^oculos  grave  clafficorum,  iam  t^cetfiri* 

rnaxime   ferirent,    animuroque  dor  Ihui  ftrepentis.     Lucan.  I. 

percellerent.      Accenfam    iiÜus  337.  ftridor  lituüm,  clangorque 

admiratione      poetae      puanta-  tubarum  non  pia   concinuit;  cum 

fiara  faeile    fentias    in  pugnae»  raueo  flajflca  cornu.      Praeclare 

qua   illam    refert,    vworvnufu,  adeo  pcrjtringere  conveiiit  mur- 

tarn   exacte  peif  partes  ßugulas  muri.      Sil.  XV.  459*  fabitum 

delineatae,  ut  erectas  utrincpie  campo  perfirinxerat  aures  mur- 

ad  clailicum  acies,  tum  manus  mur  trifte  tuba*.     M\nax  uici- 

conferi  mifcerique,  duces  fudore  tur ,  qiiia  ad  pugnam  pertinet, 

ac  pulvere;  confperfos  per  ordi*  eius    confetendae   fignum    4*t. 

H€»    volare,    alteram    denique  'Simüiter  V- 2. 5.  claßicumtru-x* 

aciem  turbatam  fufamque  ocu-  etSa\eL  Baffo  adPif.  129.  (Poet, 

lis  tibi  perfequi  videare,      Efl  min,  IV,  260.)  claßicus  korror 

jVaiui  dubie  locus  ex  elaboratif«  vocatur.     Af/x*voep  nokippv  #i* '• 

nmis  poetae  ao  fplendidiilLmia.  *•*  tribuit  c<xh>n*yyt  Antip.  Sid. 

Iam  nunc  e£t  animo  praecipien-  XI.  (Anal.  Br.  II.  ß.)  —-19.20, 

tis,  certoqne  augurantis,  quod  Iam  videor   mihi  cernere,    ut 

a  Polliouis  ingenio  faeile  e^fpe-  fulgor  armorurn»   arma  fulgore 

etari  poterat,       Nondum  enün  fuo  tquosfugßces  terreant,  paulr 

opus  ad  finem  perduetum  erat,  lo  audacius  pro»    {antun*  ipfis 

Extenuant   yim    loci,    qui    de  ineutiant    terrorem,    ut   terg* 

particuk  biltoriae»  Horatiö  aut  vertant,  confternati  aufugiant, 

leeta ,    aut    a  Poliione   recitata  Eadem  ratio  videtür  obtinere  in, 

cogitant;  cum  proprium  fit  en-  Ovid.  Her,  1, 36.  Et  lacer  admif- 

thufiafrm  futitra  aiiimo  tauquam  fos   terruit     Hector    equos )     h. 

pfaefentia,  obiicer$,  et  eloqui.  equi  confpecto  Hectore  currui 

-~»  Perftringis ,    feris ,  percellis,  adligato  cita(iore  curfu  fere^an- 

obtundis   um  res,    cum   dilectti,  tur.     Plura  huius  generU   ex» 

pro ,  audixe  videoj  aiumxur  cor-  empla   vidc    apu4  Ouweuf  N. 


CARMINVM   X,,  it    C.  I.    V.  19-24.  359 

Audire  magnos  iam  videor  duces 
Kon  indecoro  pulvere  fordidos, 
Et  cuncta  terrarum  fubacta 

Praeter  atrocem  v  animum  Catonis. 

Inno, 


H.  III.  3,  p.  571.     Subefletad-    quo  fpiritu,  quanto  cum  vocia 
•o  alterius  partis  in  fugam  vcr-    tum  orationis  vigore  res  a  da* 
£ae  imago  fatis  poetica.     Malim    cibna  in  pugna  fortiter  ac  ftre- 
tamen  ad  ipCa  proelii  initia  lo-    nue  gefiaa.  expoliturus    £*,   ut 
cum  rcferre,  hac  fententiarum    paene   ipfos  pugnam  obeuntes» 
progreilione :  Videaria  tibi  cor«    bellique  pulvere  adfperfos  ocu- 
nua  et  lituos  audire,  acies  utrin-    lis  videre  fit.     Cf.  ObJT.  For- 
que  admotas  videre,  tum  equos    titudinem    ducum ,    eamque    a 
in  primo   confüctu  folgen  tibus    Pollione    ad    viyum  expieflam 
appropinquantium  hoftium    ar-    declaravit  poeta  verbis»  non  in« 
tnis  confternari,  caet.     Tum  fu^  ■  decoro  -pulvere  fordidos,  pulvere  • 
gaces   exornat  tantum  terrgria    belli  decoros,  adfperfos,    nota 
iniecti  ideam,  efiquenmpliciter»    idea    ad  fervorem  pugnae   de- 
pavefactos,    Äare  nefcios,  regi    fignandum.       Pariter    Martial. 
difficiles,    ut    in    fimili    defcri-    VJII.  6$.  3.      Arctoi  formofum 
ptione  apud  Virg.  Ge.  III.  32.    -pulvere   belli    Domitiauum  di* 
Tum*  ß  qua  fqnumprocul arma    dt.     vid.  1.  6.  14*     ~ —  cuncta 
dedtre ,  fiare  loco  nefcit ,  micat    terrarum ,     totum  terrarum  pr- 
auribus,  et  tremit  attus.  —  09111-    bera  a  Caefare  fubactum,  omnes 
tum  vultus,   equites,    fed    alte-    gen t es  a  Caefare  devicta*.    Vcl- 
lum  fignificantius ,  nam  vultus    lci.  II.  56.  v    Caefar  omnlum  vi* 
hominis  terrefacti  colorem  mu*    ctor ,  regrejfus  in  urbem  —  ^um- 
tat,  pallet.      Forte  tarnen  ter-    que  egit  triumphos,    Gallicuro,      j 
ret   ad    equos    tantum    fpectat,    Ponticum,  Alexaudrinum,  Afri-      ( 
et     generalis     notio  ♦     fulgori    cum,  llifpaiiienfem.  —  A4*  Prae-     ' 
cohveniens,  inde  elicienda;  ut    ter  Catonem.     Summa  faivotnt 
poeta    nihil   amplius    voluerit,    eil  in  boc  antitheto,      llluflrat 
fl|uam :    fulgor   armorum  prae*    locum    Senec.    de  .  Provid.    2. 
ftringit  equituxn  vultum,  proe-    Quid  habeat  lupiter  in  terrispuU 
Unm  initur.  chrius,     ouamut  fpectet   Cato- 

nem,   iam    partibus    non  ftmel 
t*.  21.  Iam  videor  audire  du»   fr  actis,  fkantem  nihiloininus  in* 
ces  caet.  docte  pro :  animo  iam    ter  ruinös  publicat  erectum.    I+i~      / 
mihi  fingo,  repraefento,  qua  vi«    cet ,  inquit  •  omnja  in.  unius  dU     » 

Z  4  -       *°-     1 


5 ÖO  q.    HORATII    TLACCf 

Iuno,  et  Deonira  quisquis  amicio? 
Afris  inulta  ceflerat  impoten* 


Tel- 


tionem  concejferlni,  cußodianiur  v.    %&  —  Äß.    Quam  toturo 

legionfaus  terrae,  claffibus  ma-  terrarura  orbem  h.  Pompeiano* 

ria ,     Qaefarianus   portas    miles  cum  auxiliis  eorum  ubique  ter- 

obfideat;  Catot  quo  eoceat,  ha-  rarura  ad  internecionem  a  Cae- 

het<      Id.  Ep.   95.  extr.   Quart*  faxe  deletos,   Catonisque   invi- 

lum  in  iüo  vigoris   ac  fpiritus,  ctam  conilantiam  xnorte  vqIuii- 

quantum  in  publica  trepidatlone  tarla      comprobatarn     proximii 

jfiduviae  efi  7  Seit  Je  unum  effe,  vv.  eoronicmoraflet  poeta ;  pro» 

de  cuius  ftatu-  non  agatur:  non  nnm  fatia  erat,  eannnc  fubiici, 

enim  quaeri,  an  liber  Cato,  fed  quae  maximum  utriqne  reimo* 

an  inter  libtros  ßt<      Inde  perU  metttum  feeiflfent.  Erat  vero  infi- 

culorum   gladiorwhque    content-  guis  illa  in  bellö  Afrlcauo,  quod 

lus.      Übet    admirantem    invi-  ductti  Q.    Scipionis    gcrebatur, 

ctam  confiantlam  viri ,  iirter  tni-  ad  Thapfum  aeeepta  clades.  quao 

nas  publicas  nön  labantis  dicere  t  roaximam  exercicus  parteru  hau* 

Luxuriatque  toris  animofitmpe«  fit  (V.  Applan.B.  C.  II.  97.  Phu 

c(us.     Vnde  öptime  atrocis  anl-  tarchum,  et  al. )  quaqne   Cato 

'  mi    notionem  h.   1.   conftituas.  audita  nihil  eunetatut,  ut  fapienta 

Eft  vero  in  Ca  tone  i$,    qui  in  dlgnum  erat,  mortem  -etiam  lae* 

tuen  da  vindicandaqtie    libertnte  tus  aeeivit  Flor.  IV.   2.      Iam 

acerrimus ,    propofitique  huius  quum  hanc  cladem  Romani  in 

tenaci/Iimiis ,  fractis  ao  perditis  •  ea  terra  accepiüeht ,  in  qua  ipfi 

omhibus  nihil  a  conftantla  remir-  olirn  Ingurtliiiio  Punicisque  bei« 

tit9    mörlentlumque  ante,    qvam  lis   ma^nas    fira^es     edidiflent; 

ullam  conditionem  Caefari*  ucci-  vindietae  iure  lue  illos  adfectoa 

plendam  reijiublkae  (Vellei.   II.  ftiiffe  ait   poeta.     SimpliciflUna 

4p.)  itatiür,  adeoque  obCnm  atus  enim     fententirie     horum    w. 

adverfits  omnia ,    quae  liber tati  enuntiatio     erat :     Civibu»    ad 

obfuttira  feiat,    vel  cum  vitae  Thapfum  ad  internecionem  de* 

iartura,     Atrochas  adeoomni-  letis,  Scipione  cum  exercitu  in 

no  in  conQlü  fufeepti  perfeve»  Africa  caefo/  Iam  Afrorum  Tu-» 

rantia  oftenditur,  maxiroe  tum,  perioribut  bellis  caeforum  ultio 

ubi    rempora   ineidunt,     quae,  Junoni,  ntimini  ipfortim  tyx*+ 

ut   fententum  mittes,    fuadere  $ty  defertur  a  poeta,  quo  au» 

r ideantur.      Atque   hoc    fenfu  giifiior  rei  eflet  fpecies,  tum  ad 

mjroccm  fidem  adltibuit  Sil.  VI,  deos  eam   reftrre  plane   neccüe 

577*  atrQt.*m  Virtutem  id,  XIII,  erat,     qiundoquidem    Romani 

563,  nou  ab  Aflis  vidi ,  Ted  fui&met 


cARjMitfvM  l.  ir.  c.  i.  v,  25*23.     3^1 


Tellurei    victorum  nepotes 
Retulit  inf  erias  Iügurthae, 


Qui$ 


lp(i  viribus  attriti  fnerant.    8»«  nota  Tel  e  Vlrg.  Aen.  IT.  551, 

tis  vero  confentanea  eft  iÜa  ra-  ratione.    Addo  SiL  II.  565.    Et 

tio  opinioni  antiquiorum  horoi-  Uan    damnata   cejjßt   Cartkaginm 

1111m,  qua  Dii  tutelares  eandem  Marors.      J^ata   inde  follennU 

geutis  fuae   fortunam  belli  ex-  illa  Deorum  in  urbium  expu« 

periri,    vinci    adeo,     victique  gnatione  evocatio.  Vid.  Macrob. 

urbe  ac  regione  excedere ,    hu-  m.  9.   —  retulit  inj.  lug.  xnanei 

iuscfue  iniiu'iae  acceptae,  cladis-  Iugurthae  a  Romanis  victi  occifU 

quo  populo  fuo  illatae  ultionem  queplacavit,  inferias  ei  mißt  mu 

parare  dicuntur.    Iam  vero  viü-  potes  victorum,  eorum,  a  quibua 

garem  fententiam :  Iuno  ulta  eß  deviotus    fuerat,    Ii.    Romano- 

Afros  caefos  a  Romanis,    pari  ium;  Ted  aJterura  docte  cladis 

cos  clade  aftecit,  docte  ita  con-  vicüHm  illatae  caufam  declarat« 

vertit  poeta :  Iuno  Romanorum  Quo  etiam  v.  compofitum  retu* 

Jan°;uiiie  Afrorum  olixn  ab  iplis  lh  fpectare  videtur,  öuius  prae*. 

caeforum  manes  piacavit ;  colo?  pofitionis  Tis  totius  loci  fenten« 

re  orationls  ducto  a  ritu,  quem  tiae  accommodanda   eft.      Vlcim 

antlquiflimum    ipfa  eius  prodit  fcendi  enim  Audio  Iuno  Roma«» 

immauitas ,   (cf.  Homer.  iL  <p.  nis  kano  vieiffim  cladem  parave- 

a6\)  quo  holte«  capti  ad  occifo-  rat.   lugnrtliae  vero  Coli  ex  uni* 

xntra  iii  bcllo    tumulos    macta-  vcifis  Afvis ,    qui  diverÜs  tem- 

rentur,  11t  manes  iilorum  fnn-  poribus  a  Romanis  caefi.  eÜent, 

guiue  l'atüti  placarentur.    Vmle  litatum  ait,  fanquara  poeta :  et 

fanguinis  ufus  tarn  frequeus  in  quod  indignitas  rci ,    Iugurtha 

his  facrincüs,   ipfaruinque  *  infe»  opertus  catenis  (Flor.  III.   1.) 

riarum  origo.     Petitac  quoque  a  Mario  in    triumpho   ducrus, 

inde  niultae»    poetis     inprimii  Iunonem    et     caeteros    Africao 

loquendi    formae;     v.    ad    v.  deos  maxirue  offendißet.     Cae* 

2Q.     —  D,    quisquis    amicior,  tevum  oratioiüs  colorem  e  No- 

arnicu*  Afris,  omues  Dii  tute*  Uro  duxit  Lucan.  I.  59.  diros 

In  res,  qui  ceflerant  tellure  inulta,  Pkarfalia   campos    impleat,    et 

victls  deletisque  Africae  incolis,  Point  faturentur  fanguine  manes  1 

quorura  clades  ulcifci   non  pof«  inprimis  IV.  788*    Excitet  inv'm 

fönt ;  liinc  impotentes,  fatis  pro*  fas  dir  de  Cafthaginif  ümbras  in- 

hibentibus.     Excedunt  Dii  ur-  fciiis  fortuna  novit  t    /erat  ifiaf 

be,  regione,  cuius  tutelam  gef-  erüentut  Hannibal,  et  Poem  tarn 

Jcrantf  hoRibus  eara  y.fiftautibus,  dira  piueula  mtunts.  Adde  ei.  VI. 


1 

\ 


3Ä£  <£.    HORATXI    IXlCCJ 

Quis  non  Latino  fanguine  pinguior 
Campus  fepulcris  impia  p^oelia 

Tfftatur,   auditumque  Medis  ,  , 

Hefpetiae  fonitum  ruinae? 

310.  X.  392.  Seneca  de  Benef.  bra$  Flor.   IV.  2.  y*  forum  et 

V.  16.  Partim  eft  Uli  capere  -pa-  fpatium,  ubi  commijfum  eft ;   in» 

triam*;  nifi  e\*  erteilt,  nifi  — :  de*  tra  Italiam:    inde  fe  in  Gallium 

bitas  wferias  Gallicis  buftis  <lu-  Hifpaniamque    deßexit,    rever- 

ces  Romani  perfplverint.    Flor,  fumque  ab*  Occafu  totis  virihtu 

II.  5.     Stricta  in  principum  colla  in  Epiro   Theffaliaque  confcdit  s 

fecures  legatorum  manibus  Uta-  hinc  in  Aegyptum  fubito  tranfim 

innre.  liit:  inde  refpeacit  Afiam:  iuda 

v.   ftg  —  36.     Mcmorata   ad  Africae  mcubuit ;     poßfemQ  in 

Thapfura  civium  interuecio  plu-  Hifpaniani  regyravit%  et  ibi  alt» 

res  diverfis  tevrarura  locis    ac-  quando  defeeit,  Recte  adeo  poeta 

ceptas  civili  J>ello  clade*  poetae  beilo  üto ,  quod  pluxiroas  terra* 

211    meutern   revocat,    in   qua-  rura  partes  ad tigiflet,  totum  ter- 

rum  contemplatione ,  atrocitate  rarum  orbem  quodam  quau  dilu- 

fccleris  abreptu*  et  quau  attoui-  vio  correpttim    diccre  poterat. 

tus  dum  omne*  cogitationes  de-  Iara  obferva  copiam  exquiütam 

figit,  a  primario  carminis  argu-  ppetae    et     ornatum    orationi*. 

roento  abd  actus  ad  declaraiidam  Sententia  iam  abfoluta  videri  po- 

deteftandamque  belli  ißius  im« '  terat  lüs  vevbis :  omnis  campui 

pietatem  totu$  convertitur,  eiiu-  JLatmo  Romanorum  civium  fari* 

que  roagnitudinem,  quanfca  ma-  guine,  pinguior  factus    eß ,     eo 

xima  hotgyetcf  poteft,   exprimit.  confpetfiiB     eft;     Ted    adtexuit 

Coramotum  indignitate  rei  poe-  praeclaro    artificio   poeta,   qua 

tarn  commotipr  ipfa  eius  prodit  utrique  maior  veri  fpecies  ac- 

oratio    (fejre    ut  I.   55.  extr.):  cederet,    alter  am    hanc   imagi- 

tum  feinen  tia  hontm  w.  plane  nem:    omnis  campus  fepulcris 

eadem  eft,  fub  fpeciales  tantum  fuis,  caeforum  civium  tum  ulis, 

imagiues    revocata;      quod    et  h.  frequentes  in  oronibus  caxn- 

ipttim  animo    graviter    turbato  pis  tumuli  teftantur,  roemoriam 

egregie  convenit.    Sententia  gc-  fervant,  monumento  funt,  proe- 

ncralis  erat:    Quid?  quod  ubi-  lia  impia ,  civium  ibi  facta  efle*  ^ 

que   terrarum    civil  ibus    armis  Sic  Philippos  civilia  bufta  vocat 

depugnatura  eft,   ubiqtie civium  Propert.  JI.  1.27.      Terra  pin» 

Canguis  profufus  eft.       Scetiam  ewsfeit  ümguine,  in  qua  mul- 

)>eili  civiiis  brevitei  ita  adum-  tum    eius  profufiun  eft«    nota 

idea. 


carmihvm  z.»  11.  e.  i.  v.  29-36.      3 63 

Qui  gurges ,  aut  quae  flumina  lügubris 
Ignara  belli?  .  quod  mar«  Dauniae 
Non  decoloravere  caedes? 

Quae  caret  ora  cruore  noftro? 

Scd 

idea.     Virgil.  Ge.    I.  491.    2.  Tum  oras"  pertingit ,    Medis   f. 

Non  fuii    indignum  fuperis  bis  Parthif  auditus,     Hosvero  cum 

fanguine  noftro  —    tutos  Hae»  dilectu  nominat  poeta,  populo 

mi  pinguefcere  campos.     Ovid,  quippe     Romano     infeiU/uraos, 

Heroid.  I.  54.    JLuxuriat  Phry»  qui    adeo  hoc  reip.   cafu  laeta- 

gio    fanguine    pinguis     humus.  ,  rentur,  votorumque  fuorum  fua 

Stat,  Thcb.  Ylh  545«      PB*  *'•  ut  urbs  haec  periret  dextera  (V. 

tum  in  campum ,  veftro  qui  fan*  7.  Q, )    facti    eflent    corapotei* 

guine  pinguis  fpirat  adhuc  pin-  £f.  omnino  adl.  34*  extv.   addo 

guisijue    meo.       Sepulcra   h.    1.  Aurel.  Yict.  39.     Vhi  (Diocle- 

Jimpliciter  funt  tumuli,     terra  tiarius)  fato  inteßinas  clades,  et 

exaggerata ,  ingefta  civium  cor«  quafi  fragqrem  intpendere  com- 

poribus.      —  auduumtfue  Me~  perit  flatus  Romani ,  cur  am  reip. 

dis   caet.      Docta  cum  antece-  abiecit.     —  33-55«  Sedetun- 

dcntibus     copulatur    fententia,  dae  civili  fanguine  infectae,  pol- 

quarn    pedeftris  forma  ita  dis-  lutae  funt,     civilis  belli  iiotaa 

iunxifiet:   pxoelia,    f.    omnino  traxere.      G«r*i>fVnotiogenera- 

bella  civilia*,  quae  reip.  Roma-  lis  eil ,  per  fpecics  mox  a  poeta 

*    u ae  ruinam,  interitura  traxere,  deßgnata.    —      Fluminu    haud 

quibus  respublica  concufla,  pro-  ignara,  confcia  funt  belli,  proe- 

ffcrata,    pelTumdata  eil,  h.kreip.  lia  ad  ea  facta  funt,    fanguiii* 

luctuofilUma.     Obvia  vero   ra-  polluta  funt ;  nota  loquendi  ra- 

tione    respublica ,      quocunque  üone.    Eurip.  Herc.  für.  365. 

graviori  damno  adflict'a,    com-  fqq.  KtvTotvpwv  xori  ytvyotf  trg». 

pagibus  fuis   folui  (ita  tcte  flu-  et  — »  ^wottt  Xhfitils  ixuXkttims 

entern  remp.  acceperim  in  V elleif  caet.  Exempla  e  Latinis  poetis 

Tl.  16.)  ruere  (v.  ad  I.  2.  25.  adfcribere  non  vacat.  VideDoe« 

*?  35-  >$•)  procumbere  (Vellei.  ring,  ad  Catull.  29.  ig,   —  /«. 

1.  1.)  dicitur,       Iam  pro  ruina  gubris,    civilis.    —  34.  caedes 

f.  interitu   imperii  Romani ,  do-  Dauniae  fanguis  caeforura  civi- 

ctitis  cft  ruina  Hefperia,  Hefpe-  um  Romnnorum  (Nam  Dauni» 

rifie»  Italiac,    et  pro  gravifjnna  f.  Apulia  pro  univerfa  Italia  po- 

ruina  cxquifite  elt  fonitus  ru\nae%  fita ,  fplita  ratione)  decoloravit, 

«uitis  fragor  ad  extremas  terra-  tinxit >  rubefocit  quoduis  mare* 

Slat. 


-.    * 


3  64  ,    <£>    HORATH  FLACGI 

Sed  ne,    relictis,    Mufa  procax,  iocis* 

Ceae  retractes  munera  Naenia,e : 

Mectun 

ßtat.  Tfaeb.  XII.  Aio.  de  Iftne-  fiu     Ratio  acteo  ineft,  curiococ, 

no :  %wrbatus  adhuc  et  fanguine  ipfi    proprio! ,    relinquere  noa 

decolor    ihatl       Sidonius    Me-  debeat.     Stat«    Silv.    I.  5.    15. 

tauri  gurgUes  Asdrubalis  caede  flrocax  myrtis  ederisque  joUua 

dtcoloratos    ait    L.    I.    ep.    5.  fronte   verecundo  Clio    mea  lu- 

Sic  mare  Siculum  Poeno  fangui-  du  Etrufco.     Similiter  EUgiam 

9ie  -purpureum  II.  12.  2.     P01-  ßtellae   petulantcny  vQcat  idem. 

tenti  fpeciem  Lucani  phantaftna  Silv.  I.  2.  7.      —  38*    »»*»*»** 

liabet  III.  573.     crftor  altus  in  Ceae  Naeniae  docte  et  exquiGto 

un<fcs  /pumpt ,     et  obducti  con-  poeta  appellat  carroina  higubria 

crefcunt  fanguine  fluctus,  — 36.  Simonidis  Oi,  Sfijvovs,  lacrima* 

Quue  omnino  ora  expers  eft  ci-  Sintonideas  Catullo  XXXVIII.  ß- 

vüis  belli?  Sic  totius  loci.fen-  dictas.      Frequentata    nimixura 

tentiam  poeta  eomplexua  vide-  poetis  ratione  carmina  fuii  $  dona, 

*i  debet.     In  fpecie   tarnen  ac-  Mufartim.     Catull.  LXVIII.  10. 

cipere  praeftat:  Etiara  longe  dis-  Muncraqu«  et  Mufarum  hinc  pc- 

fitas»    remotifliroas  miuidi  pla-  tu  et  Veneris.      Tbeogn.    &44* 

gas  cruore  noftro  infecitnus.  »y\*oi  M,ov<rotwv    t£g*  io<rrt<pat~ 

*-  37 — 4°'.   Praeclara  infie-  vuv.     Archiloch.  II.  (AnaL  Br. 

atione  iam  revocat  Mufam  fuam  I.  4°« )      E'W  '*  hü*  $*$**** 

a.    tarn    gravi  ac  fublimi  argu-  (/.iv  *Ew«X«o*o  Svmnr os,  xwMw- 

mento,  eamque  ad  leviora  ca-  fffw    igot+ov  iSow    i*iffT*f<uvof. 

xieirda  hortatux.     Similis  corre-  Vet.Infcr.apud  Mnrat.p.  1036« 

ctio  HI.  5.  exjr.      —    relictis  et  Fleet w.p,  202.  tZf*  yt  Mov- 

iocts ,  argtunento  carminum  ie-  aim  %«J  ftgitpos  mv  aymifiy.  Iam 

vi»  lufibus  tan  tum  et  iocis  00-  vnlgarioi*  loquendi  forma,  quae« 

cupato;  nam  iu  hoc  folo.  Mu-  qne   omnia   Simonidis  comple- 

fam  fuam  regnare  modelte  pro-  cteretur  carroina  *  erat :  munera 

fitetur.      Cf«  I-  6.  extr.    Simüi-  Ceae  Mufae  ea  dicere  (uti  Gra* 

ter  moUes  modos  citharae  fuae  iam  Camenam    dixit.II.  16. 38». 

tribuit  II,  12.3.  et  lyram  ioco-  Mufam   Teiam  Ovid.  TriiL  H, 

fam  vocat  III.  3.  69.     —  Mu-  364,)     Vt  igitur  peculiare  car- 

fam  frocacem  accipiunt  feie  pro,  minum  Simonidis  genus ,    $£*- 

quae  ßnes    (uoa  inigrat,    quae  vovs,    deügnaret  poeta,    exqui- 

fe  earminis  geneii  ixnxnifcet,  ad  fita  ratione  in,  fpecie  eas  vocat 

quod  facta  non  eil ,  audax ,  te-  numera  Naeniae ,  tanquam  deae 

xneraria;  fedeft  fimpliciter^  pro-  iftorum    carxninum    lugi\bi;ium 

lerya,  ^etulansj  lafeiva,   ioco«  praeßdisa  £ere  ut  Elegiamj,  ele- 

go- 


CARDIN  V&   t*  tt-    C.  1>    V>  37-40.        365 

Mecum  Dionaeo  fub  antro 

* 

tjuaere  modos  leviore  plectro. 

gorura ,     Tragoediam     tragicae  co  loquendi  ufa  requirunt., '  5e- 

rei   praefidem    poetae    faciunt.  nee.  Agam.  5&g.    .Sed  quaie  fo» 

Sic  non   opitt  eil,  Naeniam  il-  /rj  leviord  lyta  fldctere  carmen 

iam  -fatis  obTcurae  religionis  de-  ßmplex ,    lüfti*  pum  iocta  tuafc 

am  cum  quibiisdam  huc  trahere.  JVIufa  recenfet.     Licet  et  chor- 

Alii  munera  naeniae  dici  volunt,  da  graviore  fone$.      Quäle  cane^ 

Xit  munera  milit iai  Liicretia ;  pa»  &äi>    cum  Titanas  f ulmine  mijf* 

Tum  apte.     —  retractes,  iteres,  /regere  dei;  laudaiue  iam  Bcntl. 

idem  argumentum  tractes,    rie  Eodem  feu fu  maiut  -plectrum  IV. 

triftibns  imrooTerii.   —  59*4°*  2«  33»     numeri   leviores   Ovid. 

JMecum  potim  quarre  modos  lev.  Amor.  I.  i,  19.     —  fub  antro 

vi.  levius  feri  lyrara  f.  Ades  ple-  Dionaeo ,  Venevi  dicato  >  adeo- 

ctro,  leriores  modos  f.  cantus  que  latus    amatorios,  carmin* 

lyra  mecum  Tnodulare,    remü*  amatoria :  nota  ünägine*  V.*  1. 32» 

fioris  argumenu  caiTniiia  mecum  1.  et  HL  4,40.    Appofite  O  vid. 

med itare,  lüde.     Üeroica  enim,  Amor.  IL  ig.  5.      Nos,  Aiacer, 

omiiinoqtte  grarioris  argumenti  igtwva   Veiieris  ceffamus  in  um* 

carmina   iutentiorem    et    rocis  bra.     Colorem  e  Nofiro  duxit 

(piy*  i/o(piov<rotr\  ecötti*  Callim.  Statin*   Silv.  IV.   5.   57.      Hio 

in  Fragmin.  Bentl.  CLXV.    os  phira  pones  vocibus  et  mödis  paf* 

magnum  Propert.  II.  g.  1 6.    os  fim  folutis .-  fed  uutmor  interim 

magna fonaturumSenh.l*  $.  44m)  nöfiri,  verecundo  latentem  baYbr* 

et  lyrae  moduläiionera  e  poeti*  ton  ingemin*  fub  antro* 


Ulm* 


CAR- 


666  <J.    HORATII    FLACCI 


CARMEN 


jRQVlßENTrM. 

KJßenßurus  pocta,  quem  vere  beätum  appeÜare9  quem ' 
rvere  Japientem  ßalutare  fas  ßt9  folam  divitiarum  poß 
JeJJionem  ad  nominis  Julius   honorem   tribuendum  quid* 
quam  momenti  ejßcere  negat9    qutbus  omnino  recto  de* 
mum  honeßoque  earum  uju  ( cuius  inßgfie  Proculeii  ex- 
emphim  offert )  pretium  fuum  ßatniendum  ßt.     .  lllos 
igitur9  qui  iis  ita  uti  nefciant,  in  Jumma  rerum  omni* 
um  affluentia,  quod  eorum  eupidilas  numquam  explea- 
tur,  egenos9  et9  quod  maiorum  fame  ßmper  excrueien- 
für,  nee  parlis  fruantur ,  mißros  pronuntiat;  in  beatis 
eontra  ac  ditijfimis  eos  Habens  9  qui  excetfo  atiitno  opes 
defpiciant,  iisque9  ut  fapientem  decet »  fruantur.     Ex- 
quifitijßmum  autem  hae  fententiae,  quae  univerß  paß- 
iae  videntur,     Crifpi  Saüußii  continent  elogiunu       Is 
enim9   Hißorici  illius  e  forore  nepos9  et  in  nomen  eins 
adßitus9  Augußi  etfi  gratia  ßoreret  maxima9  in  eque- 
ßri  tarnen  ordiueperßUit,  fartunaque9  in  qua  conßitutus 
effet  amplijjima,  laute  ac  fplendide  utens  9  aüenijjimunu 
ab  avaritia  et  ambitione  oßendit  animum.       Summarn 
poetae  artem  in  tali  argumento9    quod  poeticae  traeta- 
tioni  minus  aptum  videri  poterat9  lyricis  coloribus  ad- 
vmbrando,  elocutionisque  ornatum  inßgnem  in  hoc  c.  ad- 
wirentur ßudiofi.     Ad  rem  cf.  Theoer.  if.  22.fqq. 


AD 


$ 


CAROTIN  VM    L.  II.    C.  II.    V.  1.  2.          567 

AD    CRISPVM  SALLVSTIVM.   . 

•     \  

IN  ullus  argento  color  eft ,    avaris      \ 

«  » 

Abdito   terriS;    inimice  lamnae 

Crifpe 

>> 

•    v.   1  —  4.    8e*itentia  horum  fdem  d«  Offic,  IL  5.  argenturh 

VV.  fatia  exjfcdita1:  Divitiae  per  wo«  effoderetur,  penitus  abditnrrt. 

fe  plane  nullius  Tum  pretii,  feu  Salei.  Baff,  ad  Pif.  21 3-.  (Poet. 

ut  Boeth.  Oonfol.  Philof.  II.  5.  min.  IV.  274.)  Abditaquid  -pro» 

*ait,    nön  füi   natura   prttiöfaa  defi  generofi    venu   melalti,  fi 

funt.  Docte  pro  hoc  poeta:  Ar*  cultore  caret?  Magis  tarnen*  to* 

gento  nulius  coibr  efi,  argentum  tius  loci  ratio  flagitare  vkletur. 

Imllum    coloiem,     fplendbrem,  üt  de  opibus,  qnas  nyigno  (tu- 

(ita  Iuris  chlbrtm  dixit   ienqc*  dio  comparavimus,  quarum  v©- 

Agam.  g6sh)  cuitts  oeuflfo  expe»  ro   ufiim    nobis    mterdicimu», 

titur,  qai  ei  gratiam  coifcüiat»  quaa  ddeo  tenebris  daitinanin«, 

fcdeoqne  rtullam  gratiam ,    pul*  in  terram  defodimus  t  ftitellig*. 

chTitndinem  habet»  qtiod  abdi*  muii      Ita    vcro   folenni  murfc 

tum,  abscondirnm»  defoflura  eil  avaritia poetis  depingitur.  Clau- 

terris  in   terrani»    ömhino  pro»  tttan.  I,  42.   Hie  non  divitias  ni* 

quöd  ufui  honftinum  non  inier«.  grar.tibus  atididit  ähtris  #  nee  u- 

Vit.     Poteft  quidem    poeta    de  nebris  damnavit  opes*     Colorem 

argento,  in  terra  adhtic  delite-  contra  aeeipiunt»  fplewdent,  lu- 

feente;    rudi    adeö»    httlloque  ci  expomintiu1  opes ,   quae  ufui 

dum  colote  infigni  cogitalTe  vi*  inferviunt.     Boetb.  loeö  fupra 

deti,  (in  qtmm  rem  ptaeclorus  1.  Atqui  haec  effundendo  magis 

tft    locus  •Senecae    ep.    XCIV.  quam  coaeervando  melius  nitenK 

Vis  fcire9    quam  falfus  oeuios  Alexis  in  Fxcerpt.  Gröttip.  597. 

tuos   deexpit  fulgor?    ni1ülseft  fdt/f    t&rvxov****    $**Q*y*t   hl 

ifiis  (auro  et  argentD)  quamdiu  $*  ««1,  (puvtoiv  rt  *«*«  rtjw 

Hier  Ja  et  involuta  cöeno  fuo  ia*  tirtf  riv  5»v  moiuvt  Tum  res 

cent,  foediusy   nihil   obfeurius*  plane  conficitiur    e  Scrm.  I.   1. 

nihil  efi  UHs  dum  filmt  9    et  a  44.     Atni  ita  fit  (ni  coromi- 

faete    feparantur ,     informius.)  nuitur)  quid  habet  pulchri  con« 

^tiod  et  abditam  terris  recte  dici  ftrnvtus  acerrus  ?  fere  ut  Theoer. 

poteft    Cic.  de.-Nat.  D.  II*  60.  tr.  22.    r#  ii  nifi*  0  pi**i  ?*• 

1V#  f  aerls,  argenti,   uuri  venat,  <fa£«  XF***5  Kt!/ntvet;    o\>x    *^* 

pefiitms  abditar,  inrenimus  caet.  (fifotbitett  otuttt.   — •  yerca  'aww 


3  68  Q«    HOKATII    FLACCI 

Crifpe  Salluüi,    niß  tcmperato  .; 

Splendeat  ufu. 

* 
Vivet  exteijto  Proculeius  aevo 

Notas  in  fratres  animi  paterni: 


nium 


#«dicitur,  qtwe  afgentifrn,  *b    JJafJ.  in  ör.  quomodo  leg.  Gr. 
ufu  remoturo,  diligenter  cufto-    p.  107.  Grot.)  ynvalms  xfi*$** 
dit »    nihil  inde.  dcirahi    Unit»    (Menander  in  Stobt  Flor.  Grot* 
avari  inftar.    —  2.  initmca.lanir   p.  93-)«  Praeclare  fic  oftenditur 
ft a«  caet.     Eadcm  fenteutia  inr    SalluAü  auimus  ab  omni  divi- 
verfa    fubiicitur    perfpicuitatia    tiarum  cupidirate  Über,  iisdem* 
£iatia:    argentiun  ufu  denwra    que»  ut  fapientem  decet,    fru- 
iplendet»  gratiam  habet.  Doote    ensatque  ntensf  nt  de  Tibtiiio 
.generalem  Jianc  poeta,  de  recte    Epp.  I.  4,7*  DU  tibi,  divit ios  «k*   / 
divitiamm  ufu,  iußoque  iis  fia-    denmt*  artemque  fruendi.   Facic  j 
tuendopretiopraecepturus,  dum    tue  Seneca   de  Vit*    B.  XXIT* 
«d   Salli^IUum,  inflectit    .oratio-    mo/or  materia  fapienü  virö  efe 
nein ,  ad  fpecialem  ita  revocat :    animum  eocplicandi  fuzun  In  di- 
.Tu  in'fihkus  es»  odiAi  (fere  ut    titiis:  nam  in  bis  et  temperan- 
-  £eneca  de  Benef.  II.    1 7.  Indu    pia ,  et  liberalitat ,  et  diligentia» 
oeißi  peeuniae  odium:  hoc  pro»    et    dispoiiüo    et    xnagnificentia 
feffiu  es,  hatte  perfonani  indu-    campum  habet   pa/entem.     Ad 
ijti;>  agenda  efi»)»   contemuis,    verba  et  fenfuro  Stat.  Süv.  IL 
vuliili    facis   laminam,     argenti    fl.  150.  Npn  tibi  fqpofitas  inj** 
roaflani»    argem  mn  ;    Ted   alte*    lix    firangulat    arca     diviliass 
r  um  cum  dilectu,  ut  vtlrude»  in*    —  expoßti  ceufus,  et  doetafru* 
fabricatura,  vel  inutiliter  recon«    erpdi  ttmperiesj,     Id  Silr.  II.  3* 
ditum  argentum  deciaretur.  — •    70»     ldem  auri  facilis  contemtor   \ 
fiifi  fplendeat  ufu,  ni£  ufui,  <Jui    et  optinms  idem  condtre  divitias,    » 
ei  pretiuxn  facit»  inferviat ;  igt»    opibusque  imniittexe .  lucenu  Iara    : 
turnonpo-/*»  apud  te  pretium    Pind.  Pyth.  V.  iiüt.  'OjrXwroi 
divitiae  habent,  /cd  ufu  denmm    tvgvc$rvijtt*0Tcy  rts  *ftrf  xtx$m* 
fplendorem  adquirant,  proprer    frfw  np$*pf  ßperiaus  «>ff  «mJ- 
%ifum  iis  aliquid  tribuia.   —  (em~    rov  dvtLyi)  m^vfikot  kxbr*f>  b* 
•peratOt   reao»    prudenti»   uon    diviiiae  tum  demum  vim    ha« 
profun^endo,  aut  male  dispeiu    bent,  C\  quia  iti  recte  uti  feiau 
lando  eas.  ro  tiitvmt  uiriv  (rit    Idcm  Nem.    I.   44.     Qu*  fytm 
mXovray)  &  Jtmr&twtoi  (apud    M*i    *9?%i*   *v    M*V*fV   «rXovrov 

M«rai« 


CARMINVM    L.  XI.    C.  II,    V,  5-8-  Z^9 

Illum  aget  penna  metuefite  fölvi 

Fama  fuperltes. 

'    La- 

iu*r**$vi'*5  txtiV  *^  tirrw  tv  tercidet,  recens  erit  apud  pofte- 
rv  **$tftf  J^y  «MSdvrfi«,  (pt\04f  tos.  Exiehdimus  aetmrtt,  Ititam, 
ifmgmimp»  praeclaris  ingenij.  virtutisque  do* 

'  cumentis  editis,  quae  nofltino» 
.    «.,  5**-g,  Rectum  divitiarum    minis    raemoriam    ad    pofieros 
uTum   poeta   fatis    habet,    uno    propagant    9iL  IX.   375.    bre- 
tantmm »  at  potiori  genere  com*    vis  hoc  vitae  *    quodeanque  relU 
monftrare.     Plura  commemorat    et  um*     extendantus  t    alt    caet» 
Theoer«  1.  L    Illud  vero  illuftri    Sic  fanta  extendere   vitas  Stat. 
aetatis  fuae  exemplo  docte   re»    Theb*  IV.  53*  quod  fimpliciord 
praefentatur«         C.    Proculeius,    ratione  fatnatn  elendere  facti* 
eques  Romanus ,  amieus  Angu*    ( 11t  ^V/Htf*  fxr^7*«i  Phalaris  Eprf 
Ai ,  rariifimae  pietatis  erga'  firaw    LXVI. )    dixit  Yirg.    Aen.  X« 
tres  fuosj  adeo  quidem,  u*  cum    468.  Exquifitioxera  contra  ident 
iia#  bello  civili  fpolintis  /  fuam    adhibtüt  Aen.  VI.  8° 7*  virtutem 
patrimonii  partom    de   integro    virtuti*  tnemoriam  extendere fv 
aequis  partibus  diviferit ,  qnod    ctii,   memoranda  Jacere ,   prae» 
iam  antca  totum  cum  iis  divin  f-    clara  quaevis  rnoliri.     In  Hora» 
fet«   iuxta    vet»  Schol.  ad  h.  L    tio  tarnen  exten ro  aevo  ßmplici« 
qui  Fannium  Gaepionem  (male    ter  aeeipi  poteTt,  feraoto  adhuO 
qnaedameddiScipionemdicunt)    aevo  vivet  vigebit  Proculeii  me* 
et  L..  Muraenam   fratres  Procu-    moria*  —6.  notus  dnimi  animo* 
leii  latidab     Sed  Caepio  non  fuit    qui  innotuit  »   famart    confecu* 
frater  Proculeii,  quod  fatis  pa-    tus  eft*    qui  oftendit  animum» 
tet  e  Dione  LIY.    5«  p.  732»    qui  fuit animoi  adfectu  plane  pa* 
Kectius  MafTon.  Vit.  Horat.  p.    terno  ili.  fratrea;    omnino  pro*v 
504«    L«    Liciniura  Varronem    ob  animuin  («ins  pat. *   liberali* 
JWurae^nam,   et   M»  Ter«ntiuxn    tatem  in  fratres«     —7.8*  Ea* 
Varronem  Muraenam  fratrea  eius    dem  immortalitatia  notio,  au« 
aflerib     Iam  pro  vnlgnri:  Pro*    guftiote  imagine  repraefentata« 
cuieius  ob  liberalitatem  in  fra*    Fama  illnm  aget^  vehet,  rollet 
tres  in  magna  hominum  eft  ex-»    penna ,  älia  ftils ,    per  populo* 
iftimatione*    eius  liberalitas  in    circumferet)  longe  lateque  dif- 
oronium  oxe  eil,    fplendide  poe«    fundetuv   liberalitatis   iilius  fa* 
ttJ    vivet  etetento  aevü9  quod  co-    ma  ;   noto  pbanusmate«      Pro« 
pia  poeüca  dictum  pro»  exten«    pert.  Uli  1.  9«      Quo  me  Fama 
ded  aevi  fui  fpatium ,  vi  tarn  fu«    levat  terris  fublimis  eta  mo  nata 
am,  memoria  eius  nun^uaio  in*    eoronatir  Mu/a  triumphat  equiu 

A  a  ClaVu 


57<>  <£•    HOHATII    FLACCI 

Lätius  regnes  avidum  domando 
Spiritum,    quam  fi  Libyam  remotis 

.  Gadi- 


% 

Claudia«.  I. .  54«      Blum  Fama  regnum  tuum,  pofle/Gones  toiae» 

vehit  trans   aequora   caeL.      In  latifundia  tua    ampliora.    erunt, 

genere  igitur  nominis  eius  faT  locupletior»  ditior  eris,  doman- 

raam  omi^ibus  terrarnra  oris  ce-  do  fpiritum  avidum,  xfmrS*  Jar*- 

lebratum  iri  ait  poeta ;  iam  ean-  $vpiuy  fi  cupiditates  coercueris, 

dem  aeternam  innuit  pe»  alas  me-  veprefleris,  fi  iis  imperes,  quam 

tuentes  folvi,  ftttyvkaypivus  \vt-  ß  Libyam  Gadibus  iuttgas,  iun- 

cbeu,  quae  cavcnt  fibi,  ae  folvan-  ctam  teneas,  unk  poßideas,  h.  d 

tur,  ne  a  contentione  rcmittant  latifundia  tua  per  totam    Afri- 

*                  quae  adeo  tenorem  fervant,  nun-  cam  -et  Hifpaniam  pateant ,    ex- 

quam  deficiimt,  fubfidunt.  &?J-  tendantur.     Eflet  adeo  gnorao: 

vuntur  enim  ea ,  quae  a  rigore  qui  pauca  defiderat,  is  in  re  te- 

remittunt,  languefcunt*  et   m*-  nui  conftitutus  ditior  haberi  de» 

tuunt  folvi,    quae  nolüiit,   non  bet,  «H  aitsro,   cuius  iimnodi- 

poflfunt  folvi,  exquifita  ratione«  eis  cupiditatibus    expleiidis    ne 

Bane  Lamb.  laudat  Virg.  Ge.  I.  ampli/Timae    quidem   facultates 

S46.     Arctos  metuentes  aequora  fufficiunt.     Sic  Diogenes  ßotet- 

tingi,  comparato  Arati    Phaen«  %Jus  rov  fjuydXev  iuvrit  «sißipg 

4ß.  ufxroi  xvavioi/  tttfvXayfävot  wXovfiiurtpY,  rf  IXarrtMw  9  littl* 

l&xt*>o7o.   —  Superßes  ipfi,  poft  wos    xkt«    rov  ßiov   *pxT&*7e$ut 

mortem  eius_dur.itura,     Negle-  apud  BafiL  de  leg.  Graec  p.  1  o  7. 

ctam   in  liac  voce  atque  confu-  ed.  Grot  Conf*  omnino  ad  TIT. 

Iam  perfotiae  cum  re  fignificata  16.  39.  fqq.    Ad  regnum  X.  im. 

notionem    facile  animadvertas ;  perium  lianc  gnoraen  trans tulit 

a.  quo  vitio  non  fatis  fibi  cave.  Seneca   Thyeft.    470.     Immane 

runt  feriptores  antiqui.  In  ideiu  regnum   eft,    pojfe  ßne   regmo 

ineidit  Boeth.  confol.  plulof.  IL  -pari;    et  Boeth.   <ConfoL    plüL 

roetr.  7.    Sigffat  fuperfia*  Fama  III.  5.      Qui  fa  volet  effe  poten- 

tenuis  paueulis  inune  Hörnen  U*  tem ,  animos  dornet  ille  ferocet 

teris*  caet*      Atque  hanc  quidem  ra- 

t>.  9'— .13.    Sententia  liorum  tionem  omnes  fere  intpp.   am. 

tv.    pendet    ab  interpretatione  plecti  videas,  ahnten  darum  ne- 

verboium ,     avidum     domando  xu  etfi  fatis  alienam.     Quod  B 

fpiritunit   qüae  duplici  fenfu  ac  vero  avidum  fpiritum  e  totius 

cipi  poflunt.     Si  fpiritum  «vi-  contextfis  ratione  de  cumulan- 

dum  univerfe  cupiditates  inter-  darum  divitiarum  cupidit&te  ca. 

preteris,    exiti    Latin*   regneu'  pias,  fententia loci  erit )  Qui  di- 

vitiis 


CARMINVM    L.  II.    C.  II.    V.  Q —  12,        371 

Gadibus  iungas,v  et  uterque  Poehus 

Serviat  uni 

Crefcit 


ritiis  tenerur,  iis  adeo  augendis  Videtüri     (Jui    dmtins  magno 

uniceintentuseft,  verbo,  avarrus,  jludio     cohgerit,     cuftoditque* 

tantum  abell,    tit  aliquando  ex-  rem  fervat  nullius  per  fe  pretii; 

pleatur,  oongeftisqueopibusfru-  hoc  enirn  ei  dem  um  acceditufai 

atur,  ut  eins  fitis  pötius  nova  us*  cuius  infigne  nupcr  in  Procu- 

quecum  ipfapecuniaincrementä  leio  exeraplum  vidiniuij    tum 

capiat,   (vir.  13 — 16.)    ficque  hiultas  inter  opet  inops  haben* 

nunquam  eiua  fructum  ifte  pet-  di\s   eil,    quod   quaerit  femper, 

cipiat.      Scneca  Herc  für.  166,  tt  inventis  mifer  abstinet ,    et  t'f 

hie  nullo  fine  beatus   componit  ntet  uti.    lam  oratiönis  ornatum 

oves,  gazis  inhians,  et  congeßo  exetite.      Regnum%   regnare  ex« 

pauptr  in  auro  efi*      Claudian.  quifite  de  latifundiorum  poflef- 

III.  196.   teneas  utrumque  licebit  fionibuJ«   iti  pto-vinciatum   fpa- 

Oceanunu  taxet  rutilos  fibi  JLy-  tia  dilatatis  *  adeoque  imtnenfii 

d'ia   fontesi     iungentur  folium  dicitur.      Sic    fulgere    iinperiö 

Croefi,  Cyrique  l'xara:  nutnquam  Africae  III.    16.  51*      Appoiito 

dives  eris,     numqUatn  fatiubert  Seneca  ep.  Qg.     tiöc  quoque  pa* 

qiiaejttu        Setnper    inops*     qui  rtttn  efi  >  nifi  trahs  Hadrianurtii 

-plura  cupit.     Plura  vide  ad  HI«  et  lonium  Attgaeumqüe  vefterviU 

1 6.  28*     *am  fententiam  ülani  licus    regnet  ,*    — —    quam  vullis* 

praeclare     Üc    invertit     poeta!  late  poß\dttc%  ßt  fundus ,  quoi 

Qui  fpiritum   peeuniae   anidum  aliquando    Imperium    vocabatur* 

domat»    divitias  iioti  congerit*  Sic  regna   pafiorünt  Vitg.  Ge* 

eas  non  per  fe  expetendas,  Ted  II 1. 47  6.  tegna  Petiliaha  villam 

ufu  dcmiun  fructuqüe    pretio-  appellat  MartiaL  Xlt«   57«   19* 

las  neri  cenfet,    fane   is  animo  Abi  regnare  proprie  dictum  vo* 

ita  adfectus  latius  regnat,  quan-  lnlü  h.  L>  pavdni  cotrim  öde,  vel 

tulaeeunque  eae  opes  fint ,  quas  propter  fqq*     — ^-  Spiritus,  pro 

poilidet,  ampliores  habet,  quam  aliimo  cum  dilectti ;    eft   enirtt 

fijjbyam  —  üni*  quam  fi  non  dö-  ahimi      to     IniSv/uiJTiitQ*  *     itä 

mito  fpiritü  avidot  animo  non  irvm,    Svjdov  nw*)  9   et  Jpirari 

iis  fruehdi  Ted   augendis  inten-  pro    appetere    pa/Iim    öecutrit. 

to»    immenfas    teneat.      Atque  — —  JLibyd  pro  uirivetfa  Africi» 

nunc  dem  um»  cxploratahorum  uti  Gades,  quae  infula  eil  pro-» 

vv.  fententia  f  de  tiexu  .cum  an-  pe  fretum  GadiUiiUiit  >  pro  Iti-* 

tecedentibtia ,    lecte  itatuere  li-  fpania  poriiintur*      ^—  fentoihi 

cet ,  qui  fic  animo  inform  and  us  nam  Hefperia  L  Kifpania  ve*rfus 

Aa  a  Occi- 


372  q.    HOKATII    FLACCI 

Crefcit  indulgens  fibi  dirus  Hydrops» 
Nee  fitim  pellit,   niü  cauffa  morbi      \ 

Fu- 


\ 


Occidentem  t errarura  «/fima  Ro-    iroxiio  crefcit  mmdrnummi,  quem» 
manis  erat.  I.  36.  4*     I*1  utra»    tum  ipfa  peeunia  crefcit,   luven, 
que  terra,    raaxime  in   Africa,    XIV.  139*    BafiU  de  leg.  Graec 
Romani  ampliiliinos  fundos  pof-    libris  p.  107.  ort?  *§g  av  x\*m 
fidebant.  v.  ad  I.,  i.  9.      Qua    rtfovxtPißxXkwrrou ,  rov  faov  tl- 
fpeciali  idea  opülentia  in  genere    ovrpu  9  ny)  rfrXf/ow  *fot  rjv  Tis 
h.  h  docte  defignatim     lungere    Ix&vpjxs  ixxTJjftMt  9  xur«  tot 
alias  de  continua  ogrorum  pof-    'Ef $x«rr/<W  XoXtava ,   1s   faffi  .• 
fefiione  dicitui*.  Lucan.  1.  163«     (Anal.  Br.  I.  6y.)    wfyvrov  « 
iunc  longos  iungere  fines  agro-    oitiv  rieft*   xttpxff/uivov  »riftrat 
rttm  —et  longa  J üb  ignotis  ex-    utTrtw  ol  7*0  pv* tf/tniuv *\*7<rror 
tendere    iura   'colonis ;    h.  L    eft    fftovat  ßiov ,  otrvXxcrtov  cxtvJoWi. 
ümpliciter,  poiteflioni  fuae  ad-    Cf.  III.    16,  ij.     et   £4,  extr. 
iicere,    adquirere.       Claudiam     Qui  igitur  hoc    animi  vitio  f* 
XV.  4*     lunximus  Europeu  Zi-    morbo  (otpyvghiv  yoffov  Nonnus 
byae\    colore    orationis  ex  hoe    alieubi  appellatj  laboraC,  fimi» 
ipfo  löco  dueto.    —  eh  uterque    lis  plane  eß  hydropico,    cuius 
Poenus  fervyrt  uni,  plane  eadem    ficis  refiingui  nequit.     Iam  Po. 
fententia,  alia  tantum  idea  ad*    tyb.  Hift,  L.  XIII.   i.  xo&iirtg 
ornata  9  ad  quam  poeta  rf  re*    l*i  ruy  vfprjnxwy  ol^trfort  W9iti 
gnare  v*  9.     facile    ducebatur.    wetvXmr  ovii  xogw  rijs  iirt$vjLu*s 
Hoc  fi  texieas,  expedita  efl  um-    i  rSv  tyu&tv   vyp*v    x*pi$tottf 
usque  Poeni  interpvetatio.    Sunt,    $»y  (M\  rtjv  h  uvrf  rf  fftifuocri 
adeo  Cavthaginenfes  et  in  Afri-    tto&tfiv  vywaji  ns  ±   rov    »Cr 09 
ca,et  in  Hifpania,  cuius  oramma-    rpoxo*  rijr  *gls  nXeTov  iirtd-vttiup 
rittmam  aliquando  tenuere*  Vi-    oTovrt  n$fh,at9  jvuj  ov  ry*  h  rjf 
de   omnino  OblT»      —  ferviat,    fox£  ******  ^°YV  Ttvt  £tt»>f$mTx- 
pareat  um  tibi,    tibi  fubiectus    fiUvop\  qui  locus  mire  Noftrura 
fit,  li.  fi  unus  omnes  ütos  ter-    illuftrat.        Eadem    coraparatto 
ramm  tractus  po/fideas.      Prae-    eft   npud    Ovid.    FaiL  I»   an, 
clare    igitur    refpondat  fervire    Creverunt  et  opes,   et  oputn  fu~ 
rf     regnete*        Öirailiter     Cic     riofa  cupido :  et»  cum  poffiJeant 
Quaeftt,  Tufc»  J.  22,     agros  et    plurima,     plura   volunt.        Sic 
maria  hominum  utüitati   parere    quibus  intunw.it  fuffufa  venter  ab 
dixit.  unda ,  quo  plusf  funt  potae,  plus 

v.    13  "■  16*     Avari    enim    fuiuntur  aauae*     Praeclaro    ve* 
cupidius    nunquam     expletur,    ro  artificia  coxnparationi  ipfam 


in- 


CARMINVM    L.     IX,     CIL    V.  13-17.        373 

Fagerit  venis  *  et  aquofus  albo 

Corpore  languor. 


Redditum  Cyri  folio  Phraatem 


Pis- 


involvll  poeta  f<ententian\,  ,quo  —  et  aquofus  albo  corpore  Ion* 

maibr  ei  ex  hac  lyrica  brevitate  guor ,   h.  aqua  intercus ,    quae 

vif     accederct.       Oratio    plena  corpus    album  reddit,    (\tvxa- 

erat :  Sicuti  in  hydrope  litis  non  (p\tyuourt<xv  vocant  hoc  hydro* 

tollitur,  nifi  morbi  cauffa  fubla-  pis  genus  medicorum  filii  )  quai 

ta :  ita  nee  habendi  cupiditas  ex-  ,  corpus  turnet ,    eidem  detraha- 

pletur,  tollitur,  naß  ipfo  anJmi  tur,  inde  deducatur.     Aqua  KU 

vitio  fublato.     Crefcit  diras  hy-  eft      catifia     languor  h ,     quate^ 

drops,    augetur  morbi  diritas,  nus,   totum  corpus  vitiofo  iftQ 

ingravefcit  morbus.      Ita   qui-  huxpore     inficitur,     adAigitur» 

dem  dirus  commune  morborum  nam  languor,  languere,  iu  ge- 

epithetoneflet,  utGr.  ffoos  «py«-  nere  de  m 01  bis  dicitur.     Docte 

Xiq,  X*\t7r%,  dbralues,  dirapeftis  adeo  aquofus  languor  pro  ipfQ 

etc.     Aptius  tarnen,  ad  naturam  hydrope  ponitur.  tarn,  fi  compa- 

huius  mort>i,  oraninoque  magis  rationis  ornatum  demas ,   nuda, 

poeticum  videtur,  ii  lrydropem  fententia  exit :  Avarus  ab  opuxn 

dirum    interpreteris,     litis  ex-  coacervandariim  Audio  non  Te^ 

plendae  cnpidum,    fiti  inexple*  mittet»  nifipravam,  quae  ani- 

bili  ordentem ,  qua  fere  ratione  mum    eius    obeaeeat ,    everta* 

-   dira  fanuts,  dira  cupido  et  al.  dl-  perfuaüonem,  nifi  oftendas,  di» 

cuiitur.  Lucret.TV.  10Q2.  quoius  vitias  neminem  beatum  eflicere. 

quo  pluria  hqbemus,  tarn  magis  ar»  Egregie  ad  rem  Seneca  ep.  9^. 

defeit  dira  cuppedine  pectus,  —  Jpfa  vitia  rc/novenda  font^  — » 

indulgens  fibi,  obfequendo  biben-  J$if\  opiniones  fa\fas  %  q albus  la* 

di  cupiditati,  dum  fitim  explere  boramus*  expulcris,  non  avarus, 

conatur.      —  lA.  nee  fitim  peU  quomodo    utenduin    peeunia  ßt, 

liti   fedat,    reftinguit.      Morbo  exaudiet.     Efficias  oportet,    ut 

adeo  poeta  tribuit,  quod  aegro-  feiat ,  peeuniam  nee  bonum  nee 

ti  proprium  erat.  —  Nifi  caufi  malum  effei  oftendas  Uli  mifer* 

fa  morbi    e   venis  fugern ,     niü  rimos  divites* 
Vitium,    quod   in  venis  latet, 

fublatum  fuerir,  nifi  corpus  iftö        V.  x'j.fqq.    E  verae  fapietu 

vitio  liberatum  fuerit:  cauflam,  tiae  pyaecepti*  beatus  non  is  eß9 

morbi   tollas  oportet ,    Ü  fitim,  quem  vulgus  appellat ,    a<J  quem 

quae  ei  adhaeret,  fublatam  vis.  magna   peeunia  confluxit:  fed 

Aa  3  «**«• 


374  Q'    HORATII    FLACCl 

Disfidens  plebi  liumero  beatorum 
Eximit  Virtus,    populumque   falfi$ 

Dedocet  uti 


Vo- 


IIa ,  cui  honum   omno  in  anima    delitatem  a  fuis  expulftis  ad  Scy- 
efi »  erectus ,  excelfus ,  et  mira-    thas  conftigerat,  qtiorum  ope  a. 
tilia  calcans ;   (  Senec,   ep,   45.)    V»  DCCXXX  inregnum,  yicto 
vera,  felicitas  pofita  elt  in  exter-    Terjdate ,  reitituebatnr,  v.  Dio 
narum  rerum  contem tu,  Iv  xo-    JLI,  ig,     Optime  "*deQ  eviden- 
T*<pf0vJ7tt     rwv    ovx    Iß*    ^uTV,    tiflirao  IJoratius  Phraati»,    qui 
Epictet.  c.  19.  2,     Obierva  vir-    yarios  cafus  et  in  fublimi  maxi- 
malem lyricain  poetae  in  traden-,    nie  lubricos  expertus  effet ,   ex« 
44  bac  fententia,  quae  vix  poe-    ernplo  ufu$  oft,  quo  ofienderet, 
ticura  colorem  admittere  vide-.    ex  confiitutione  vulgl  bcatQs  in 
batur.      Quod  e  virtutis  f,    dpU    ifto   invidiofa  foßigio  fuo  tre* 
entiae  veva  notione  ducitur,  ni-    mentes    et    alt:omtos ,     longeque 
»nimm  illum   4eiI,tirp  dici  bea-    aliam  de  Je  opinionetn.  habentes9 
tum  oportere,  qui  opes  magni-    quam,  ah  aliis  habeatuf  (Senec 
fice  contenmat  *  neutiquam  vet    ep,  941  extt,  ) ,  verbo ,    divites 
to  a    qui  ii$  abundet ,    hoc  vipfi    ac  potentes  homines  non  beatoa 
yirtnti  tanquam  perfonae»  .quae    eile,     De  perfonata  Lac  felicita* 
rectum  de  his    iudicium,  ferat,    te    eadem    plane   ratione,   idera 
fribuitur,  Eodem   plane  colorp    ßenec,  ep,  Qo.   Vides  illum  Scy-, 
Scneca  ep,  94,  ex{r.    Inducenda    thiae   Sarmatiaeve  regem  infigni 
efi  in  occupatum  locum   Virtusx    capitis  de  cor  um?     Si    vis' illum 
quae  mendacia  contra  verum  pla-    aeftimare  totumque  fcire ,    qualis 
eentia  exfiirpet ,  quae  nos  a  pa*   ßt  ,  fafciam  folve%    — -   dedocct 
pulo%  cui  nimis  credimus,  fepan    popnlum  falßs  vQcibus,  uti,   vul- 
ret »   ac  ßnceris  op\n\onibus  redn    go  h.  jis,  qui  externa  fpleudore 
dat.      — -  jisßdens,  ix\  hoc  phbi%    capiuntur,  oflendit  boc  exemplo, 
disfentiena    a.    plebe,     aliter  aq    falfo  ifto^  yocari  felices,     per- 
plebs  iudicans  eximit  nwnero  be-,    verfe  eos  iqdicare ,    bacque  ad« 
a(orymt    beatum.     negat    eum,    monitiono   publicum  ipüa    erro* 
quenq  rnagnurn.  felicemque  po-    rem    (ut  Senec^  ep,  I,  vocat) 
pulus    yoca(,        MagTÜtudinem.    expellere  copatur,  -    Docta  hoe 
falfam  fpeciaU  regh  idea  deck«    breyitate  dixit  dedocere*    Falfas 
TÄYit   poeta,  idquo  Pbraatis  per    ?'dc^dicir,  quae  malos  fermones 
ilhid  lenipus  redditi  reftituti  fo-    Seneca  1,  1,       Gaeterura  locum 
lio  Cyru  in  regnum  Pnrthicum.    illuflrat  Boetlüu^  CJonfol,  Phil. 
Phraates  propter  immanem  cxiu    II,  6.     Atqui  nee  opes  inexple* 

tan% 


CARMINVM    t.  II.    CIL    V.  18-22.         375 

Vocibus;  regnum  et  diadema  tutum 
Deferens  uiii  propriamque  laurum, 

Quis- 

tarn.   reftingutre  avaritiam    que-  nihil.      Ineft  adeo  dignijtas  pro- 

unt\   nee  poteftas  fui  tompoteth  pria  virtutiy    quam  protinus  in 

feeerit ,  'quem  vitiofe  libidines  in-  eos,  qaibus fuerit  adiuneta,  Irans* 

folubitibus  '  adftrictum    retinent  fundit ,     Boeth.    Confol.   Philof. 

catenis    —     Oaudetis  enim   res  III.  4.    — -  quisquis  in  gen  tes  aurr 

fefe  alit&r  Kabentes  falßs    com-  argen  tiqu©  acervos  oculo  irret  or- 

pellare  nominibus  ;     itaque    nee  to,    oculis  ad  eos  non  reflexis 

illapoteniia  iure  appellari  poteft,  fpeetat,  h.  qtii  ourum  ita  in  tue. 

tur ,  ut ,  praeteriens  id ,  ocnloa 

v.  2i.  fqq.   Vni,  foli  hüic  con-  ad  illud  non  retorqueat,    fieque 

tra  Virtua  regnum   et  diadema  -niltu  nullam  habendi  cupidita- 

iutum*    regni    infignia    defert,*  temprodat,  verbo,  qui  ixioo- 

regmun  tanquam  xriipu  if$up*t-  f  tp  xp9*w  *  ut  Luci*n-  Vüc.  p. 

frrtw  tribuit,    regem,    cui  dia-  613*  T.  I.'  looo  valde  adpofito: 

dema,  Imperium,  eripi  nequeat,  *po$tls  xewrtov ,  *$}  fofuv ,  f{y}  ' 

pronuntiat.     Eidem  defert  lau-  yJbryr,    ov   /uiv   «>  otvruv   iitjit 

tum  propriam,  ei  debitam,   (11  iß  vwtoogmrr*  9  ny}  /btqfu/uSs  JXxo- 

praeflat :  perpetuam,  ut  propria  puvor  itous  rtfr  ofa*  >    ovros  ¥r<*  0 

munera  8er rn.  II,  2.  5-   propria  rf  $ot\if  rtipoflttvos  *  or  i*  otwotrß- 

dona  Virg.  Atn*  VI.  87  J  0  Terc  ***  ^ofiXiieovrot ,  iy)  riv  x*~$* 

eum  victorem  iudicat,  qui  di«  opfyorr*  ixi  ro  xpvvtov  t  dicdytiv 

vitias  contemnit ,  qui  cupidita-  caet.    .  Seneo.  ep.  92.   Vadit  au- 

tibus    iroperat.      E  Stoicontm  dacter,    et    contemtor  9omnium, 

pbilofopbia   feptentiae  colorem  nee  ad  peeuniam  refpieit:    au- 

duetuna  eflfe,  facile  apparet.    Hia  tum  argentumque  non  ad  hunc 

enim  fapiens  uno  minor  eft  love,  aeftimat  fplendorem  >  quo  impe» 

•  dives ,  über,  honoratus,  pulcher,  ritorum  verberant  oculos.     Hinc 

rfx  denique  regum,  (Epp.  I.  1.  dtmrurgnrrl   Graecis    idem    eft 

106.)  quatenus  ifla  grandi  fu-  ac  «jiuXgW.   v.  doetam  Ruhnlc« 

percilio  defpicit ,  infra  fe  pouta  notam  ad  Tim.  Lex.  p.  25,  At- 

iudicat.   Seuec.  Thyeft.  334.  Cqq.  que  ita  recte  hunc  locum  inter- 

Regem    non  faciunt  opes,    non  pretatu«  eft  olim  Clerk.  Art, Grit. 

front  is  nota  regiae :  rex  eft»  qui  I.  2.  p.  72.Jqq.  et  nuper  Ouwens 

pofuit  metus,  et  diri  mala  pecto-  N.  H.   III.   3.  p.  369.     Docte 

ris ;  ▼.  380 .    mens  regnuni  bona  yero    poeta    hominis     acervos 

poffidet,  et  588«      Rex  eft,  qui  praetereuntis  f.  relinqutntis  ima- 
metuit  nihil ,  rex  eft  qui  cupiet '  ginem  tm  irretorto  indidit ;   et 

Aa  4  ff* 


5?6  <£.    HORATII    FLACCI 

Quisquis .  ingentes  oculo  irretorto 

Spectat  aceryos. 

-pectare  h.l.  non  ea  vir  tute  po-  ut  non  magls  auri  fulgor,  quam 

nitur,  qua  Gr.  ojw  ¥x9n  ?*  TIW  gltdü*  perftrwgat  oculos  meos, 

,et  JLat.  öculum  adijctre  aliculrsi  ut  ingenticpnß^ntia»  quodonuut 

(Yeluti   Cic.    in  Verr,  II.   15.  Optant «   calcemf ,   Synef.  Or.  de 

die}'"*»  fcdeltfimpHciter,  acer«  reguo  p(  50.     ds  ov*   &Us  y$ 

vo«  ita.  fpectaro,  ut,  fi  cos  re?  «tjrsV    itufaptw     ß>><vtvfo7s 

Ünquas,  ab  iis  discedaa»  oculos  o<p$»XfAo7s      #vr</SXl{['jt« 

ne   Tetorqucas  quidem  ad  eorf,  X^vc/f     r^nuvrln  fäw  «*&- 

Atque  üc  non  intelligo,  quomc*  vSUrut  r§  '*$}   irhvyeu   tyj  r§- 

do  haec  viris  dpctis  iv  netfxX*  Xtvrirr*    x»furrv{iff$X4.       cf, 

v  \*fXot/    repngnantia   yideii  po»  Lamb.     ad    li.     I.    Burm.    ad 

Hierin t,    yeluti    I^amb.    Ju    1,  Quincftl,  Decbun.    VIII,   c  9. 

Abrefch,  ad  Aefch.  II.  i$.p.  346,  et  Abreich,  ad  Aefch,  1,  1«     3* 

et  aliis.     Qua  taipen  fpecie  ple*  tarnen  fu^tilius  agas,   impediti 

rosque    inductos   altera  in   hanq  quid  ao  fpinqfi  fexitentiae    hoc 

axnplecti  yideas  rationem »  qua  mo4o  enttae  inhaerere  facile  de» 

Qctilo  irretorto,  fptcUarc  fit:    üa  prehendas;  et  «jußi /9a2u'«r,  qua« 

/pectarc  aceryos,  ut  oculos  alio  inde    oritur,  vix  habes,    quo« 

non  retorqueas»  fed  eo$  iuacer»  rno4o  removeas,      Nam  et  aya. 

Tis    defixos    habeas ;    adeoque  rus  irretorto,  defixo ,  h.  cupido 

oculis  rectis,    qui  aur;  fulgore  yultu  numtnas  fuos  in  arca  caiu 

Hon    praeftringantur  f     afpicere  templmtur    (Serm.    I.    2.    65.) 

aceryos ,    anjrpo   nulL)   *droira-  quod  Graecis  eft  arais  Sg$r.    cf. 

t^one,  aut  cupiditate  divitiarum  Lucian.   I.  1.     Diogeniacu  apud 

perturbato;      eadexp    (ententü,  Schott,  in  Adag.  p.  198t   irt- 

quae  nee  rat^one,  ufure  loqueny  *i*  i$f%  •    jir*    tmn  (^tX^iourrm 

di  deftituta  elL  '  Seneca  cp.  4ß,  ?4ffAr« 
frawlia   hciUi,   effffcturQS   vos^ 


CA&- 


CARMINVM   t.  II.    C.  III.  577 


G    A    IL    M    E    N       Ilf, 

,  ■        / 

i 

Jrilum  atque  ak  Aoratio  multoties  inculcatum  defruen* 

da  vita  praeceptupi  nova  atque  exquißtiore  fentcntiarum 

eonverßone  repraefcntat  hoc  Carmine  poeta,    ut  mirum 

adeo  non  ßt ,    interpretes  in  fumma  eius  conßituenda  a 

vero  paidum  aberraffe.      Vulgaris  nimirum  idearum  pro* 

greflio  erat;  Fruere9  o  DelH,  vitae  commadis,   quando* 

quidem  mors,  citius  ad  omnes  fatalis  necejjltas  pcrtinet9 

nos  omriibus  iis9     quae  Juavia  ac  iucunda   cenfentur, 

exitits    et  haec  ipfa  vitae  ufura,    quae  nobis  data  e/i9 

•paucorum  admodiim  dierum  ßirmnula   oircumßcripta  eß. 

Ouibus  quidem ,  ut  recte  perfruaris >  neve  tibi  ipfe  fru* 

ctum  intercipias ,  ultimum  tuum  adverfus  utramque  for^ 

tunam  ßrmatum  atque  Ha  tene  eompoßtum  f  ut  nee  fe* 

inmdis  rebus  nimium  efferaris ,  neve  adverßs  deprimaris. 

JDocte  vero  poeta  ab  hoc  gnome ,  quad  pmnis  felicitatis 

fundamentum  haberi  debett  epcorfus  ad  primariam  cor- 

minis  fententiäm  de  feetandis  vitae  delictis  transit*  eam> 

que  vividijßmis  eoloribus  depingitl  lam  {?,  Deüius  f  ad 

quem  hoe  carmen  ßcriptum  eft9    erat  homo  varius  %    ac 

defultor  beüorum  civilium$     ut  Mejfala  eum    indigitat 

apud  Senec.  Suaß  I.  6.      4d  Octaviani  partes  cum  a. 

V%  DQCXXIII.  transiffet9    magna  eius  gratia,    ma- 

gnisque  opibus.  ßoruit ;     unde  poß    hunc  annum  h.  *• 

ßeriptum  recte  Jufpiccris*       De  DeUio  v.  VeUeu  IL  84- 

Aa  5  et 


378  <£•    HOÄATII   FLACCI 

,et  ibiRiihnk.  DioXLlX.  39.  et  ibi  Fabrle.  E  fenten- 
tidrum  auiem,  quem  modo  defcripßmus,  nexu  facile 
inteüigikur,  partim  recte  Mos  facere,  qui  mores  et  anir 
mum  Dellii  varium  initio  carminis  a  poeta  notari,  eique 
tiniverfe  mentis  commendari  conßantiam  volunt.  Elo- 
cu'trionem  carminis  doctam  ae  vividam,  numerorumqne 
juavitatem  obfervcnt  humanUatis  ßudioß. 


AD 


carmihvm  r,  il  c,  mf  v.  i^4»*      379 


AD        DELLIVMv 


Aequam  memento  rebus  in  arduis 
Servare  meutern,  non  fecus  in  bonis 
Ab  infolenti  temperatam 

Laetitia,  moriture,  Delli, 


Seu 


v,  i.  fq,  Vtraroque  forttinam  aequabileni,  in  urraque  fortan« 

moderate  feras,  in  utraque  fortu«.  {ibi  couftantem,   .neque  elatum 

na  compoutae  roentis   Ua]>itiim  \x\   fecundis    (qua   nocione    eft 

Terra,     Ornate   hanc  fententia-  apud    OricL     Amor,    II.   453. 

am     duobu$    membris    extulit  Nee  facile  eft  aequa  cpmmoda' 

pqeta,     Memento  fervare  %  gra-  menfe  pati)    neque  in   adverfis 

riter,  ut  in  re,  quae  maximi  depreflum;  uec  vi4ent,  apertö 

ajl  vitam  beatara  eft  momenti,  disiungi  a  poeta,  fibique  oppo- 

inculcanda    (ut  I,  7,    17«  III«  ni  mentem  aequam  in  adverfis, 

*9*  32'    qua  wdem  vivtute^i-  et  moderatam  (v,  5.)  in  feeun- 

furtm  Epicteto^  et  aliis  in  nfu)  dis  rebus,  Res  arduae  difficiles, 

pro,   ferva,  obtine  mentem  ae-  moleiue,  evfiufofut  fxfoiput  ad* 

quam,  ne  depvimaris,   ne  per,  verfae,  roalac,    vi   oppofitionis 

turberis  animo    in  arduis  rebus  v.   2,      «—    idemque   in   bonis, 

in  adverfa  fortuna ,    aequo  inii  pjofperis »  fecund is  rebus  ferva 

quam  fortunam  perfey    animo,  eam  temperatam ,  animiun  gere 

Mens  aequa,    animus    aequus»  temperantem    Tibi    ab    infolenti 

eft  crectus,  fortis,  qui  non  fuc  laetitia*.  cohibe  te  ,  tempera  ti- 

cumbit  cedit  malis  i  fed  contra  hix  quo  minus  laetitia  efferaris, 

audentior  it ;  quae  ratio  vel  in  exultes  ,  infelenter ,  arroganter 

vul^aribus  loquendi  formis  ae4  te  geras,  moderate,  bene  ferre 

quo  animo.  adverfa  ferre%  iniquQ  magnan\    difoe  fortunam*     III. 

pati%    et   Gm,  obtinet,      Plaut,  27,  74.       Jnccrtus    in   Grotii 

|lud,  II,  3.  71,    Animus  aequus  Excerpt,   trag.   p.  90p.  *yu$os 

optumum  efi  aerumnae  condimen»  nvjg  X^yoi^'  0  ipigm  tv  V  «y*. 

fum,     Boeth,  ConfoJ,  II,  4.    be-,  $•« ,  Uyo&os  oev  il'r,   j(ay   i  (pigotp 

ata  fort  omnis  efi  aequanimitate  n*)J*s  xmkx,  —nioriture*  quau- 

fQlerantis,     Alii  ingenerc   accU  doqtiidem  tibi  moriendum  eit, 

piunt  meutern  aetjuaru*  animurn  (v.  h  2g.  4.}  fet*  niaefius  omni 

twm: 


3Q0  Q.    HORATII    FLACCI 

Seu  maeftus  omni  tempore  vixeris* 
Seu  te  in  remoto  gramine  per  dies 
Feilos  reclinatum  bearis 
Interiore  pota  F^lenii. 


Qua 


tempore,  omnes  anjios  ^hceris,  intpp.  qui  mortis  m/cLitatieueni 

in  perpetuo  maerore  vitam  ege-  praefentiilimum     tranquilli    in 

Iris»  genium  tuum  defraudaveris  ucraque  fortuna  animi  fervandi 

( appofite    Antiphanes    c.    IV.  adiumentum  a  poeta  adferri  vo- 

( Axial.  Br.  II.  205. )     i  ii  X?°~  lunt.     Iam  illa »   „Teil  iucunde 

vor,  ms  r&ttov,  oirm  ng)  mXtfo  vixeris"  Tide  quam   fuavi  pi- 

rUrti  ytfoas  hnfxhfAtnf  uwre  ctura,  cuius  imago  omnes  fen- 

mt*r    our    «p5o*    i*$   XfQTotyots  fus    delink»    poeta  expreflerit. 

diymitjvatf ,    oi>  ^ui/por ,  ov  yXaiipv»  Iucundam  vitam  declaravit  fuo 

fov  yvods  x6t  ipl/uivov,  rt^vifyi»  more,    per    compotationem  in 

nY-ovrofa**  atyiis  fityaktjv  it*Sii<-  araoena  tegione.    v.  I.    1.   21, 

%9?v.)  fea  iucunde  vixeris.    Ne»  fqq.     Oratio   in  his  admodum 

Xus  fententiarum  videtur ;  Mori-  doeta  et  exquißta.    —  m  remo- 

endi  nobii  propofita  conditio  mo-  to  gramine  m  amoeno  receflu. 

»et  nos,   ut  vitae  bonis,  dum  Cf.  V*  2.  24.     —  per  dies  fe» 

licet ,  fruarour ;  atqui  fruetum  fiot,  feftis  diebus.     Intellige  fa- 

iAorum  tibi  ipfe  mtereipias,  nifi  cra  deorum  agreftium  (quo  Tel 

auimum  habeas  tranquiUura  et  remoti  graminit  mentio  duck) 

adver  fus  omnes  fortunae  inndtas  quibus  hon  rubor  erat  raadere9 

compoliturn«      Hunc  igitur  tibi  errantes   aut    male  ferre  pedes. 

para,    in  hoc  maxime  enitere,  TibulL  II.  1.  50.    Cf.  ad  I.  4. 

ut  eura  iic  ad  fruendas  vitae  de-  1 1.     — •  te  reclinatum    bearb, 

Heia*  infounes,  ac  nngas/    Do-  exquilitiori  forma,  pro»    redt» 

cte  haoe  ita;invertit  poeta,?  Ani-  natui,  fufus  te  bearis »   recrea- 

juo  opus  eft  tranquillo »   ut  iu-  veris,  exhilaveris  Falerno  opti- 

eunde    vivas  \    ( hoc  e  w.    5,  mo.    Pro  hoc  eft,  Jnteriore  not* 

fqq.  eliciendtim)  ad  hoc-exhorta-  Fahrnih.  interioris  F.  interius 

tur  vi{ae  brevitas,  mortisque  co-  reconditi ,  quippe  ad  fefias  da» 

gitatiq,  (moritvre)*  quae  certo  pes  repoßti  (V.  9.  1.)    adeoque 

imminet ,  etiam(\  nulluni  vitae  praeltintioris ,    vetuiti,       Nota 

fruetum  ceperis ,    omiubusque,  Falcrni  eil  c&diu  vini,  cuius  no- 

quae  vitam  iucundam  efKciiuit,'  ta  oftendit,  Falernum  in  eo  fer* 

nosexuitcommodis;Quai*efxue«  vari.       Adfcripta   enim  cuique 

rei&is,  dum  licet  etc.  Aliaagunt  amphorae  erat  nou,  f.  titulus, 

qui 


CARMISVM  r.  II.   C.  III.  v.  5-12.         3ßl 

Qua  pinus  ingens  albaque  populus 
Vmbram  hofpitalem   confociare  amant 
Khmis,    et  pbliquo  laborat 
1  Lympha  fugax  trepidare  rivö  i 

Huc 


qüi  patriim  vini  et  annum,  qn(*  urnbram  effict'unt.    Tara  obfery» 

conditum  eüet,  monftraiet;  ref  dilectum  epithetomra.      Pinus 

nota.     Eft  adeo  ümpliciter  pro  ingens ,  adeoque  diffufis  rami*» 

Falerno     (ut  Serin.  I;   10.  24.  patula,  opaca.      Populus  alba* 

ut  Chio  nota  fi  cömmyfta  Falerni  ob    folia  interius  Candida;    cf» 

eft*)  neque  in  hoc  vini  virtus  Virg.  Ecl.  IX.  41-    Aen.  VTII« 

quaerenda,    quam  poeta   unice  £76.       Vxribru   hofpitalis   qua« 

a  loco,  ubi  repofium  etat*  cel-  grato  fuo  refrigerio  nos  inyitat, 

lae  fcilicct  vinariae  interiori  de*  in    qua   lubenter  requiefcimus» 

iignat*  comraortmur,   mir«   Aiavitate. 

v%  9*  fw*  ^rt  tam  ccrt0  igitur  Orid.  Met.  X.  555.  ecce  oppor* 

tamque  anguflo    vitae  termino  tuna  fua  blanditur  populus  um* 

ne  quacfo  fructum  eins  deferat,  hra,  datque  torum  cefpes»  Man* 

aut  in  craftinum  diem  differas.  ditur,   h.  blande  inyiut.      Itaw 

At  multo  acrior  ac  yiyidior  in  et  in  Tibullo  jl>  5.  42.  tumvo» 

exhortando  ad    iuctuide    beate-  cot  errantes  hofpita  terra  deos 

que  viyendum  poeta  ipfoftatim,  roagis  poeticum  erit,  G.  terrara 

quod   pracfeni  datum  eft ,  tem-  hafpitam  expliccs  *  quae  gratam 

poris  momcnto  frui,    illicoque  federn  oßcndir,  praebet.    Amant 

conrirales  lautitias  apparari  iu-  confociare,  cum  vi 4  arcte  fein« 

bet.     Suavißimis  Tero,  quibus  yicera  amplcctuntur,  ambitiofe 

convivii  fcenam  adornaret,  ufus  fe  conßringunt ,  amantium  in* 

eil  coloribus ;  quos  ipfos  e  fun-  Aar.      Quo  fenfu  ederas  lafcivas 

do  Deliii  petitos,    baud  teme-  dixitj.  56.  extr.  Luciah.  Amorr« 

xe  itatuat  e  v.  iß.  — -  Vulgaris  j.  12.    (T.  II.  p.  410.)    eravrt 

ratio  erat :    Age  fub  hanc  um-  yt  fujv  fh&pf  tnpir>J<ytii9  £  <p  /- 

bram  concedamus»  genioque  ibi  Xtgms  ngeatignve  ««rror.  »De 

litemus.  At  yoaQixurigvs  poeta :  hoc  ufu  y.  amare  fufe  egirous  ad 

Qua  parte  r    fttHTtxmt,  hie*  ubi  1.25.4t  J-ambin.  cumaliis  qiii« 

pinus  et  populus  timbram  con-  busdam  «man*  pro  (bleut,  ß<Xo«*#. 

ferunt;  pro  hoc  quanto  ornati-  dictum   vult,    inyitis    Gratiis. 

us»    amant    confociare    umbram  — -  et  qua  lympha  obliquo  rivo, 

ramis,   arcte  coufociant  raraos,  lympha,  aqua  ri vi,  riyus  obli* 

connexis  inyiccm  rarois  denfrm  quo  curfu  defei'Cur»  curfum  obli« 

quat, 


38*  Q-    HORATII    FLACCI 

Huc  vina,  et  unguenta,  et  nimium  brevis 
Floren  amoejios  ferre  iube  rofae, 
Dum  res  et  aetas  et  Sororuirf 
Fila  trium  patiuntnr  atra. 

Cedes 

tput,  qua  rivus  inflectit  fe,  finu*  dum  äecet  (V.  15.  5.)     Deda» 

atur.     Nihil  amplius.    Atquam  rative  adeofubiicitur,  dum  aetas 

graphice  haec  expreÜa !    Rapi-  jtatitur,  dum  per  aetatem  decet, 

dum  curfum  rivi  defignant  /«•  dum    canities   abe/b    1.    9.     17. 

£Axet  tepidare  ;  (hota  loqnendi  dumque  omnino  fila  trium  foro» 

jratione)  retarjlatur  is,  atqlie  im.  tum,  Paf  carum  patiuntur,   dum 

pcditur,  obliquia  flexibus ;  hinc  fupereft  Lac  ließ ,  quod  torqueat 

laborac  trepidare,     moras  iftas  (IuvenaL  III*  27«)  dtim  per  fata 

vedimit  citatiore  curm.     Beiie  licet. Poeta igitur  fenten tiam uni- 

quidem     liaec    procedit    ratio  \  verfe  pontaro  declarat  ftatixn  per 

znulto  tarnen  exquiutiof  eft  liaec  fpeciales  ideas,  noto  roore.  Cuius 

altera,  qua  labot  feu  impeditior*  tarnen  plane  imrnemores  intpp. 

curfua,    rivo  tribuitur,  quate-  ixt  rei  notione  coniHtuönda  qua- 

zius  per  anfractus  procedit ;  hos  quaverfiim  aberrarunt.     Lamb. 

j*  enim  fraus  optica ,  qua  egregie  fem   interpretatur    evr/ay  ,     *d 

iiuponi    ßbi    poetae    patiuntnr,  v**p%o*T*f  facültates.unde  eflet : 

rntitto  anguiHores  facit.  — 13*  dum   habes.    quod    profundas; 

\  Hie  Cömpotatione  nos  exhilare*  quod  helluone  dignum  präeoe» 

usus.      Huc  »  in  hutfc  amoenum  ptum  effet.     Aliornm  comrnen* 

receflum   iube   ädferri   vinum,  ta  nee  referre,    iiec  expendere 

x  miguenta  1    et  fiores  rofae ,  ro-  vacat.     Sorores  abfohlte  et  alibi 

farum ,  «rita ,  umrw  foäwi  ,  ro«  Parcae  dietae  (v.  c.  Senec.  lierc* 

las»  quibus  coronemur.     cf.  I.  für.     lßi»     Sil.  I.  2ßo.     Stat. 

$6.  15.  III-  29.  5.    —  nimium  Theb;    I.    631,       cf.      omnino 

hrevtSi    nimis   cito  deflorefeen-  Rnhnki  Ep.  er.  I.  p.  50.)  mttne- 

tis,    ttt  breve  lilium  I.  36.  16«  ris  tarnen  eafurd  mentione  nu* 

Suavker  hie  et  cum  vi  adieetnm»  meroque  ternario   adiecto ,     ut 

quafi  *  eo  ädmoneaznur ,  tie  aeta»  li.  1.      —  Fila  atra ,     perpetuo 

tis  iuvenilii  tempus,   quodaeque  rerum  inferarum  epitheto*     In 

cko   pereat*    e   manibüs    elabi  hoc  adeo  hon  argutandum,  cum 

finamu*.  *—  ig.    Dum  res  pati>  poeta   h.    1.  unireffe  loquatur. 

tm ,    fert»    dum    nihil    obftat,  Vbi\vero  de  mifera  cuiuspiara 

Cmomiuus    his    delictis   früaris*  conditione  fenno  eft,  fane  tum 

Adeoque<fajfi/iV*t  futIL  n<  16«)  atra  f*   vim  habentj   et  oppo* 

nun« 


,  CARMINVM    I,.  II.  C.  III.   V.  13-20«        383 

XJedes  coemtis  fältibus  et  domo, 

Villaque ,  Jlalvüs  quam  Tiberis  lavit, 

Cedes ,    et  exftriictis  in  altum 
Divitiis  potietur  haeres. 

jtuntur  candidis  (velnti  Stat.  fi  fimit  Orcus  grtmdia  c*m -par* 
Silv.  I.  4. 125.)  melioris  notae,  vis  oaet,  «et  V.  1*  27.  Pecusve 
felicioris  fortis.  Ad  fententiam  Calabris  ante  fidus  fervidnmLu- 
poeta  Incert.  in  Grot.  Excerpt.  cana  mute»  pafeua*  Pecuuria 
Trag;,  p.  915.  £?*  ir*p**xtv*<*i  fiktas  JLucartatf  Calpurn.  ecl.  VIT. 
fMvrf  ntpocvovf  1$  uvf*  *  xpwV  1 7*  Male  alii  de  viridariis,  quaa 
ywfavTo7s*ivB'6/uitot/B*3?tlfoyi!t.  in  domua  impluvio  erant,  hio 
v.  17  —  20.  Vulgaris  fen-  cogitant.  '-—  coemtis*  Habebat 
tentia:  omnibus,  ob' quae  vi-  adeoplures  feltufr;  tam  et  Del- 
ta expetenda  videatur,  poÄ  Hiun  innttic  Ins  pofleiliombus 
mortem  carendum  efle,  omnia  admodum  delectatuin,  quibn* 
aiiqimido  relinquenda  efle,  no.  adeo  aegre  cederet.  Monen- 
bilitatur,  doetaque  enumeratio*  dam  hoc*  ne  quis  nimis  vnU 
ne  rerum ,  quibua  Dellius  bea-  gare  aut  otiofe  illud  adiic»  ex* 
tut  haberetur,  vivide  declaratur  iftimet.  —•  domo  quam  fort© 
a  poeta.  Cf.  II.  14*  21.  fqq.  magni£centi/Exnani  in  fundoha* 
Suavis  düectus  eft  verbi  cedere,  betet,  nota  Rotaanortiminfania* 
pro  relinquere.  Cedimus  enim  *.  Varro  de  R.  R.  XIII«  6«  — • 
terra ,  urbe  patria ,  quam  nun«  vij/a  plara  aedificia  *  in  fundo 
quam  revifuri  inmus ,  quam  exAructa ,  cpmprehendit ,  -  tarn 
aliis  colendam »  habitandam  re-  ad  nftun  rufticum  (quae  pari 
linqiiimus.  Sic  iam  fere  8erv.  rufiica  et  früctuaria  dicebatur« 
ad  Virg.  Aen.  II.  304.  Hinc  Coltun«  I.  6. ),  quamaddomini 
exquifito  eupliemifmo  de  abitu  eo  fecedentis  comnioditates  (pars 
e  vita*.  Cf.  Serm.  I.  1 .  ig4  nrband  Coluro.  L  1. )  ac  lttxum 
Nolün  adeo  de  victo  et  pulfp  dispofita,  putaaeftiva,  niberna* 
h.  1.  cum  quibusdam  in  teiligere,  therraas,  portipus,  alia»  HinC 
—  Saltus  h.  1.  funt  pafeua  late  villas  nnitts  villae  aedificia  dixit 
porreeta,  qualia  divites  Roma*  Stat.  Silv«  I.  3.4,  et  nide  Aufon» 
ni,  rei  pecuafiae  inten ti,  per*  Mof.  284«  ~  quam  Tibcrit 
Calabriam  et  Lucankm  poiTide-  lapit  >  alluie,  proprie«  nam  in« 
bant.  Epp.  II.  2.  177.  Quid  rtuit  villae  praetoria*  ad  Tiberi» 
viel  profunt,  aut  horrea,  quidve  ripaa  exitrueta  *  quae  erant 
Cafabris  faltibut  adiecti  jL»c<iiiij  fplendidiiurnft*     Stat«  6ÜV.  It  g« 

*7- 


584  <2'    HORATII    EJLACCI 

Divesne  prifco  natus  ab  Inadio, 
Nil  intereft*  an  pauper,'  et  infuna 


De 


S7.  .  et  Aufon.  1.  L  vide  quof  turem  möllere  molern  ?  Ipfa 
laudat  Barth,  ad  Stat.  L  1.  La-  fuas  vires  odit  Romana  iuventus, 
vere\  antiqua  forma»  eft  et  III.  et  auas  ftruxit  opes  male  fußU 
4,61.  12,9.  et  aiibj»  -^-19.80.  7iat,h.  molem  iraperii,  quam 
Oxrmei  explicant:  Haeres  divi-  in  tantam  altitudinem  ediuritf 
tiis  tuis,  opibus,  auro  et  argen-  rix  fuftinet«  Romas  div'uiis  k. 
to  in  a[tum  exfiructis,  coacer«  aureis  poniis  graves  üxniliter  di- 
Vatis,  exaggeratis  potietart  üs*  xit  Lucan*  IXk  361.  Caeteruin 
que  fruetur;  perfpicua  titique  vulgaris  interpretatio  vcl  hoc 
fententia,  neqne  plane  ab  h.  1.  etiam  nomine'  diaplicet,  quod 
aliena;  "quam  tarnen  Horatiusr  avaritiae  notam  Deilio  inurat; 
fi  bene  enm  növi,  rix  voluexit.  cuiua  cum  uullum  in  hoc  car- 
Vide  pedeftrem  herum  w.  ra*  xnine  extat  indicium  *  tum  eum 
tionem:  Gedes  ialtibus*  domo»  vel  fplendida  ac  magnifica  eiut 
rilla  s  iisque  haeres  potietur.  villa  hie  nWmGfrata  frcile  ea  ab« 
Iam  pro  Cenui  et  vulgari  üs»  re-  foluit, 
petüt    villae   notionem    poeta, 

«amque   ab  eins  magnilicentiaj        tfc  £  1  -»- £4.  Neqne  enim  di* 
qua   ipfa  Dellio  defideratüHma    vitiae     immunem     quemquam 
eflet,  docte  admodum  et  exqui»    a  morte  praeiianu     Docte  haeo 
fite  deügnavittper  divitias  in  ah    generali    fententiae »     omnibus 
tum  exfiruetas ,  aedes  altas,  ma»    moriendum  eile»  per  distribu- 
giiis  fumtibua  exßructas«     Plane    tionem  declaraue *    inrolvitur. 
ut  III*  1»  45i     Divitias  öpero*    Docte  quoque  parte««  quae  fibi 
ßores  teeta  rocat  ek  piano  in  aU    refpondent,  disiungiuitur  a  poe» 
titudinem  montium   edücta,    ut    Sa.     Caeterum  eadem  enumera» 
Seneca    loquitur  epa  89.  extr«    tione  iam    Pind.    Nem.  £  27. 
etii  et  ibi  vulgaria  intpp.  fecten*    otQvtos  nmxfäs  4*#  ^ä>«Vov  «rotf« 
tur#     Sic  pretiofam    uipellecti»    iv.fA&  mir«*.     Simouidis»  Me- 
iern idem  Seneca  de  tranquill.  L    nandri   et  Phocylidis  loca  hu« 
vocat  divitias  per  Qmnes  angulos    pertineutia    v.  in  Stob«  FloriL 
disßpatas.  Ovid.  Faß.  IV.  155.     Grot.   tit.   CXIX»      Cf.  et  I.  4. 
Jturea  marmoreo  redimivula  JoU    19«  fqq*  IL  14*  9  —  12.  Nihil 
wite  collot    demite  divitias  $    h»    refert,  diveane  et  natus  ah  Ina* 
ifta  redimieuk.  Tetron.  de  Mu-    chot    ftemma   tuum  ab  Ioacho 
tot*  R.R.  83.  fqq»     Ecquid fen-    -prifco»  antiquiffimoArgirorum 
/<>  —  noti  poße  ulterius  pari»    rege  deducens »  nobilißuno  gene* 

re 


k 


CARMIKVM   L.  II.    C.  III  V«  21-26.       385 

De  gente,  fub  divo  rtioreris,        „        / 
Victima  nil  miferajitis  Orci, 

Omnes  eodem  cogimur:    omniuin 
Verfatur  urna  ferius  ocius 

Sors 


re  ortus  fub  divo  moreris  »in         t>.  25  — •  2Q.     Vlterius  huio 
fupera  regione  vcrferis,    vivas    cogitationi     immoratur    poeta* 
(Tic  coelo  rrui  Senec  Oed.$54«    quo  magis ea Dellii  fefe  infinuet 
ve fei  aura' aetherea ,  (ßios  yX/ev    animo,    enmque  ad    rruendam 
igef*  et  fim.  pro  vivere,  ex  oppoL    vitam    permoveat.      Omnes  eo* 
noctis    inferae ;     res    notiflima«    dein ,  in  eundem  lociim ,  in  lo- 
Mire  tarnen  hallucinaturLamb.)    ca  infera  cogitnur,  compellimur 
et  hoc  ornate  pro,  fis,    morari    gregis  inilar.  v.  I.  24.  13.    Di* 
fuaviter  de  vitae  brevitate,  ut    cttts    üide  Pluto  noKviixrjft  et 
Ovid.  Met..  X.  32.     —  infima    *o\vJty/uuv  Hom.  H.  in  Cer.  3. 
de  gente  oriundtls ,    an  maiores    et  x  7.  nmvhntvs  Lycophr.  655. 
tui  infimae  gentis,  humilis  con-    laudante   Ruhnk.    ad    Hom.    1. 
ditionis  fuerint,    adeoque  ipfe    —  fors  omnium  verfatur  quati- 
ignobilis  fis.      —  24.   Tarnen,    tur,    commovetur  («raXXrr«*) 
nihilomimts  moriendi  ad  teper-    in  urna,    dum  ipfa    quatitur; 
tinet   neceflitas.      Pind.    Ifthm.    quod  eft  pro  vulgari,  omnium 
£    59.      5**cxo/Atf    yuo    o/ums    Tortes  in  uraam  comeetae  funt, 
uxotfTte    lotipmy    (fors    cuius-    unia  coutinet.    S tat.  Sil v.  IT.  1. 
que)  f  aievs.     Victima  es»  de-    219.    Immenßs     urnam    qtiatit 
votus  »  damnatus  es  Orco,  Plu*    Aeacus  umbris.     InfraUI.  1.  16. 
toni,   &otpdlr<p  narrt!  otptiKojuM-     Omne  capax  roovet  urnanometu 
bat,  ut  multoties  in  Authol.  gr.    Imago ,    quam  Horatius  hie  ex« 
Pluto  mV,  non  nuferans,  illucri»    preßt,  quaeqne,  quantum  feiam,' 
tnabilis ,      inexorabilis     ( fiuvi    non  alibi  oecurrit ,      ita    apud 
ünagine    AefchyL     apud    Stob,    animum     repraefentanda    vide- 
Flor.  Grot.    p»  435.    potov  Ji    tur:     Cogitanda  Neceßitas  dea, 
(0«p«rfv)  n«#5w  iettfMvup  a*ro-    Mo5f«,  'Avaywf,     qtiae    urnam 
er atru)  SUcmavs >  */uti\*x*s  *ft*    tenet,    in    quam   omnium  ho« 
dioifuutera  (  Hom.  IL  4.    153.)    minum    fortes    conieetae  funt: 
nfXi/^f,   fvem&nt   ( uti   faepius    cuiu»  qtudem  figmenti  (atis  qd- 
apud  poetas  graecos  audit)  qui-    via  eft  ratio,  nimirum.  omnes 
bus  fatalem  moriendi  neceÜita-    fatali  neceflitati,  morti  efle  ob- 
tera  deßguant  poetae.  noxios.     Iam  cuius  fors  f.  110- 

B  b  men 


58&  <£•   UORATII    FLA.CCI 

Sors^exitura,  et  nos  in  aeternum 
Exilium  inipofitura  cymbae» 

men  inter  comrpovcndum  exci-  Propert.   II.  2*.  58*    Longimt 

ditt    exfilit    (i/&*ff  >    ifogovffi,  aut  propius    mors  fua  quemque 

quae   fuat  Ilömeiica  fortitioim  rnanet.   OvicK  Met.  X%  53»    Scri- 

verba )  *xif ,    (  quod  proprium  us  aut  citius  federn  properamus 

eil  Latiiüs  v  poetis  v. )    huic  l'a-  a<2  unam ;  tendimus  huc  ornnes* 

tale  e(t  rnori.      Atque  hac  qui-  — «  Sors  iftd  elnpfa,  dum  exci- 

dem    idea,     facile    iu  teilig  i  tu  r,  dit,  impofitura  eil  nos  Charon- 

ailid  fpectari ,  ^niii  Tiocc  omiics  tis    cymbae  in    exilium,     docta 

jmUodelectiiautt-iäcrinnne  mo*  trevitate,  pro»  cogit  nos  con* 

ri;    ficqne  fatis  coxnrnodc  fub-  Tccndcre  Charontis  fcapham ,  £c- 

iicitur  ▼▼.  2i.  Cqq*     Vti  plane  que  not  in  exilium  depcliit,  ad 

III.  1.  15»  aequa  lege  ÜeceJJitas  locainferadeducit>a*t0iiiiim.un. 

fortUur  inßgves   et   inios   caec.  de  redkus  non  datur.      Exulum 

Sors  Uta  certo  exitura  eft,  mors  iiiitar  Jonw    cedimus    (v.    17.) 

certiüima  nos  rnanet.    morien-  ac terrara  haue  patriam relinqui- 

dnm  eft  Ave  ferius,  fero,  aut  xnus;  fuaviter» 
citmx»    cito»   immatura  acute*  ^ 


<7^A 


CAJRMH9VW    L.  II.    C.1VK  $QJ 


ii'  i       ^— ■ — » 


CARMEN      IV. 

u\ant?tiam  PTwccum,  hominem  forte  graecum9  Phyl- 
lidis  fervae  fuae  amore  eaptum  atque  irretitum ,  i/hum- 
qtUy  quia  fervam  amare  probrofum  apud  Romanos  habe- 
batur9  adverfus  Horatium  disßmulantem  poeta  hoc  cor* 
mirte  tonßrmat  atque  erigit  fnmmorum  antiquitatis ,  qui 
idem  fecerint 9  virorum  exemplis;  tum,  quo  minus  iflam 
amare  tum  pudeat9  nobilijjuno  eam  genere  ortam  vero 
ait  Jibi  videri  JimäUmum.  Lauiat  in  hone  rem9  pro 
eertiffimoque  argumento  ponit  generofam  puellae  indolem9 
moresque  ingetiuos ,  qui  in  hommem  inßmae  fortis  et  ob- 
feuro  loco  natum  vix  cadant.  Denüjue  haud  vulgarem 
puellae  adejfe  pulchritudinem  formaeque  concinnitatem9 
quae  amorem  eius  faeüe  eoeeujent,  Leve  hoc  argumen- 
tum nobiütavit  poeta  inßgni  ornatu  doctrinaque  haud 
vulgari;  inßngulis  vero  locis  graecum  ei  ob  oculosfuijfe 
eocemplum  haud  vane  fufpiceris. 


Bb  s 


AD 


558  <?•    HOÄATII    FLACCI 

AD    XANTHIAM-   PHOCEVM. 


N, 


e  fit  ancillae  tibi  amor  pudori, 
Xantliia  Phocfeu!   Prius  iiifolentem 
Serva  Brifeis  xiiveo  colore^ 

Movit  Achillem: 

M ovit 

v.  l.     Ne  pudori  tibi  fit,  ne  tur,  absque  transeundi  formula. 

erubefcas,  ne  exißimationi  tnae  Alü:    prius,  olim  ante   te,    tu 

levem    inde    maculam  adfpergi  non    primus    es,     qui     in    ta- 

in  animum  inducas,    quod  an-  lern    amorcm    incideris;     quod 

cillae ,     ferviÜs    conditionis  fc-  aJmodum  languet;  tum  fordidi 

roiune  amore  detiuenris,    quod  iftius  amoris    excufatiojumce  in 

ferram  ames.     Dicti  üii  homi-  in  hoc  ponenda  eft,    quod  cla- 

■nes  Romanis  anciUarioli.   Senec.  riiljmi  quique  heroes  idem  fe- 

*  de  Benef.  I.   9.    Martial.    XII.  cevint.      Infolantem  quoque  J, 

53.  t.      —  2.    Brifeis,    x$t gij  "fere  accipiunt,  arrogantem,  fu« 

Bjwajof  (Ilom.  IL*.  274*}  Hip-  perbum,    pervicacem;     minus 

podamia,  e  Lyrneflb,  Phrygiae  appofito  h.  1.  epitheto.    Ferrem, 

urbe,  capta,  et  Acliilli  in  prae-  fr  Achillis   mores  fuperbos   ex 

dae  fortitione  data.    Homer  ^  IL  amore  prorfus  immutatoa  decla- 

ß.  690     Ilinc  ferva  .belli  iure  rare  et  potuiflet,  et  voluüTet  poe- 

facta ,    }ovfixTtjT>}.       — .  movit,  ta.      Jlecte  vero  et  ex  commiuii 

iiiflexit,    amore    incendit    aui-  poetarum  loquendi  ratione  in* 

mum     Acliilli s     -prius     in f ölen-  folens,  trux,  ferox  dicitur,  qui 

tem,  ferocem,  invictum,  indo-  amoxi  nond um  fuccubuit,  amp* 

mitum  adhuc  amore;    adeoque  rem     afpernatur.       De     eodera 

primum  «i    amorem    infpiravit  Achille  Stat.  Acli.  I.  502.  Trux 

niveo  colore,  ptilcliritudine   fua.  puer  et  nullo  temoratus  pextora 

NÜi    potius    iungeiV  praeltat:  motu,  Tibull.  III.  6.  13.       HU 

Brifeis  niveo  cohßc ,  nivei  colo-  (Amor)  facit  mites   (e  praecla- 

'  rii»  pulelira,  doctiore  ftruetura.  ra   Heynii    coniectura)    animos 

Ita  vero  ühunc  locum  interpre-  Deus,  ille  ferocem  contudit,  ei 

tcris ,    et'  maior  vis  fententiae  dominae  mißt  in  arbitrium.   adde 

iufertur,     qua  Achilles*    ferva e  Ovid.    A.   A.  II.  477.     Senec* 

amore ,  primum   captus  dicitur,  Hippol.  240.    Uimiliter  Boeth. 

et  oratio  magis    poetica   Tide-  Confol.  PhiL  H.    Pr.  IV.  omnit 

advew* 


CABMINVM    L.  II.    C.  IV.    V.^l  -g.  989 

Movit  Aiacem  Tefcimone  natum 
Forma  captivae  dominum  Tecmeflae: 
Arfit  Atrides  medio  in  triumplio 

Virgine  rapta, 

Bar- 


adverfitatis  infolauem  dbriteuni»  (Jovpfojnirot  iv/ufa  Sophocl.  tr. 

qui    auverfam    fortunam    nun-  1. 900. )  dominunu    Vltima  vim 

quam  expevtus   efi.      Praeclare  ncquirunt  ipfa  collocntione.  Ret 

fic  refpondet  rf  movit,    h.   in-  ipfa  fatia  nota  e  SophoclU   trag« 

flexit  fenfus ,  ut  Virg,  Aen.  IV.  laudata.      *—  7.  Jtrides ,  Atrei 

270.     Simpliater  fic    adhibiüt  nepos,  Agamemnon,  arfit  vir- 

Arbor.  eh  ad  Nympoam  v.  51.  gine,    exquifita  liructura,    (ut 

(Wernad.  Poet. -min.  III.  2 21-)  III.  9.  5.  V,   14.  9.  calere  ali<* 

Ron  Helenas  mater,  nee  jfar  tibi  qua,   I.  4*  x9*  IV.  lla  53*    ** 

filia  Ledae,  quamvit  kaec  Pari»  paJIim  alibi)  pro»  amore  virgi. 

dem  moverit,  i7/a  lovtnu     Iam  nia  Cafiandrae    oxarfit,     oorre» 

Terent.  Eunuch.  III.  5.  19.    In  ptu»*eft,  oculos  et  animutn  in 

hat  oommotus  fum.     Sic  et  mo-  virgine  defixit.      Caßandra  ab- 

tus  faepius  amoris*  quo  animus.  (blute  virgo  dieta»    forte  quod 

priraiun  perturbatur»  adfeettun  Apolliiiis  amores,  impetrat*  ab 

defignat.        Caeterum     nullam  eo    vaticinandi    faeuhate»     ra» 

Ueidamiae,  ab  Achille  priraum  fpuiflet.     Priameh.  virgo  eadem 

amaue  ,  rationem  habuit  poeta,  dicu  Virg.  Aen.  II.  4°  3«  ■"  r*~ 

quo    roaiorem     fententiae    vim  j>la  doetc  pro»    captiva,    adeo* 

conciliaret ;    in  quo  adeo  hae-  que  in  fervilem  condiüoncm  de« 

rendum  nou  erat.      Ad  Ten  teil-  trufa.     Nnm  rapi,  duci,   trahi, 

tiam  totius  loci  Ovid.  Am.  II.  ut  t\xM<r$ott  Gr.  folenuia  vr.  in 

g.  11.  'Thrjfalus  uncillae  facie  captivitatis notione exprimenda^ 

Brifeidos^  arfit»  ferva  Mycenaeo  Homer.  Tl.   x*  ^2.    v^*s  r*  •**• 

Phocbas  anutfm  duci.  —  quod  </*-  Xv/uivovs  i  X  x  v  w  $  ff  /  *]*  i  r§  5v« 

cuit  regSs,   cur  mihi  turpe  pu*  furfots.     Claudian.    Land.  StiL 

ienu  III.  23,,     Hi  farnalos  traherent 

reges,  caet.     Ita  quoque    acce* 

v,  5.  6.     Tecmeffa,   Teleu-  perira  Virgilii  locnm  laud.  de 

tan tii  (i'uxta  Sophocl.  Ai.  331.  Caflandra:  Ecce trahebattir  paf* 

feeundum     alios     Teuthrantis )  fis  Priameia  virgo  crinibus  a  tenu 

filia ,  f ormae  pulchritudine  ce-  plo  Caffandra,  adytisque  Miner» 

pit  Aiacem  Telamonium  (  alter  vaex     Nam  vim  Caflandrae  co- 

enim  püei  f.);    captiva  Xerra  tarn'  Pallade  tbAiace  illatam  ar. 

Bb  5  guunt 


390  Q-    HORATII    FLACCt 

Barbarae  poftquam  cecidere  turmae 
Tkeflalo  victore^   et  ademtus  Hector 
Tradidit  feffis  leviora  tolli 

Fergama  Graus, 


guunt  mrdentia  ira   hpnhta  T.    t  quam  uxbem  ererterit.     Per- 
'405.   et   paßi    crines    (nt   fit:     fpicukati*  adeo  cauffa  hos  tt. 
virgo  yyaffu  crinibus»  quamquam    adiectos  exiitima.     —  Türmet, 
et  OvkL  Met.  XIII.  410.    iüaa     copiae    (ut  Lycia*  cakervme   I. 
voce*  cum  v»  trahehatur  iunxe*    $.  16.  adde  C  S.   38')  &«r&a- 
rit.       Sed  ibi  manu«  eius  non    rae,  ßttfßagw  gTftirtvfi^    (Eu- 
conftrictae    funt:     in     Virfijilio    rip.Rhcf.  6*2.)  h.  barbarorum, 
contra  tßMr*s  arcahant  vincula    Phrygum,    Txoianorum,  e   fo- 
falmas.y     Omites.    fere    intpp.    lenni    Graecornm   appellatione. 
raptam  explicant ,  ab  Aiace  Oi-    —     cecidere     Theffalo   Victore, 
lei  L  e  texnplo  Minerva«  abstra»    ornatius  ^>ro ,    caefee ,    deletaa 
cum ;  fed  huius  rei  cum  parum    funt  ab  Acbüle  Theffalo.  —  et 
opportune«  loco    a   poeta  facta    ademtus ,  oeeifus  (cf.  II.  9. 1  o.) 
eilet  mentio,  tum  paulo  difer«    Hector  tradidit  caet.  docte  pro, 
tiuj  eam  expontam  exfpectares.    mors  Hectoris  effteit,    fublato 
.Omnino  obfevva  exquifitam  co«    H.  factum  eil»  ut  Pcrgamm*  arx 
piam.poetae  in  exprimenda  no*    Troiae,   ipfa   urbt    levior  effet 
üone  farvae,  item  rat?  amare.    tolli,    ad  tollendum,    everten- 
•.—  medio  in  triumpho,  ftatim,    dum,  ut  Troia  facüius  capere- 
ubi    yictor    urbem    ingreffus,    tur,  ffortfi  •ciftfcfaj.      Imira- 
Troia  potitus  effet ;  fed  alterura    tionem  Homericnm  II.  •*•  243. 
docte  de  Agamemnone  Graeco-    fn'topot  y*f  ftSi'Kkw  *A;g«M5r0 
rum  duce,  qui  adeo  triumpha-    iii  ¥at9$t  xtlwru  r&viimm  h  mtfl' 
tovis  Romani  fpeciem  refenret,    /w,  notarunt  iam  alii»     Simiii 
Romanam   haue  victoriae  deu-    colore  Pind.  IAhro.  9.  111.  fqq. 
gnandae  ideam  pluribus  exen*,    de  Achille  •  i{$)  Muatn  mfymft 
pli»  adfertam  v.  ad  III,   1.   7.    TfflJ<pw  <pQ*tf  m&'m  •  ywtyifm- 
Praeclave    vero    haec   a  «poeta    et  v  *hTQt*imvi  viarof 
adieeta  ad  defideru  vim  decla*    —   Tfm'Ai*   Tyets   Inrufmv  /»jJ, 
Tandam.  Mftwo*  rt  ßimw  vwip$vtu»Hi*- 

rog k  T  otXkovw  r  *pori*s.  Onv 

••  9—12.     Exquifito    or-    nino    fummam    Troiae    oapue 

natu  poeu  gentem  fubiieit,    de    laudem  Ächüli  deferunt  poetae, 

qua  Agamemnon  triumphaTerit,    dum  urbem  cumHectore  vere 

,    t  periiffc 


CARMHSVM  X.  II.    d  IV.  V.g-lG.         5<H 

Nefcias ,  an  te  generpm  beati 
Phyllidis  fl^yae  decörent  parent^s  ; 
Regium  certe  genii^s  ^  penates, 

./  Maeret  inlqoic^ 

Crede 

periuTe  dicunt.  E*rip, Hec.  ai.  ia.  et.Bivrm*  ad  QuhwJtit  JfJL 

TpU    X    "nKT9£gs    t\  **ii\*TA  11.)  Phyll.  flava*  pulchrae  pa~ 

4n*Xti.     Archias  npud  Br.   Anal,  rentes  beati  faßm,  nobiles  funt> 

II.  p.  5^8-     "ÜKTtp  ph  Tplji  forte  nobile»  parentca  habet  pu- 

9*yx*T3t9*».      Pentad.  in  tum.  ella,    quac  nunc  fcrvit:    docta 

Hect.  3-  (WenwL.  P«Wt  miiv  et  ornate  pro.  hoc,  refpectuanio- 

JIL  «70«)  oeeuhuit  tela  volenti  ri».  eiuj,  an  $e  generum  decörent 

victus  AchitUs,    oeeubuere  ßrr\ul  par*  b.<  *nnon  parentes  habeat, 

fpttsqu*  falusqve   Pbrygum*  y.  quo*um  te  non  pudeat  efle  ge- 

Wemsd.  ad  iftura  1.  e*a<LLuci|.  nerumK  quonjim  fUiam  te  ama, 

lau.  Aetti.  585-  (J-JV-  aoi-0  **  1»uä  dedeceat,  K«Xovr  ?«/*• 

—  feffis  longo  hello',  ut  Virg.  ßf>vs  Eurij.  HipppL  634-  cura 

de  iisdem  Aeu.JJ^  109*  h.  1.    comparavit    ibi   Valken. 

—   15.   16.     Gerte  nobüitatem 

v.  13.  Exeroplis  canflas  fub-  genem ;  xuaeftus.  eius  yultus  ar- 

jicctit  poeta,    quo  cum  minus  guit*     Moeret »  ob  hoc  femper 

amare  ütajm. pudeat:   Phyllidem  fnbtriflis  efi,  quod  Um  iniqttam  . 

.  nobiliflimo    geliere  ortanv  efle,  foltern    experta  fit;    dolet,    f« 

eiusque  rei   coniecturam.  facile  regio.   Tplendido   genere    oitanu 

duci  pplfe    cum  ex  eius  -yultu  regiuque  -penatibus  innutritam, 

fubtriiU,    qui  amifjae  priftinae  niuiR  feivam    faetam.       Do  et© 

diguiutisroemoriajnfervet,  nun  adeo.  poeta  epitb.  iniquos  ry  p*- 

ex  animi  eiitf  nobilitate ,    quae  nates   iuuxit,    quod  '  ad  totam 

miutme  in  ajueetae  conditionis  fententianx   fpeetat*       Conditio 

homincs  cadat.     AlÜ  Horatiura  Phyllidis  iniqua  erat  •  regia  an, 

Xauthiae  obiectioni,  quod  fei-  te,   nuue  Cervüis.     Yulgo  Pa* 

v«e  illac,  quas  heroej  amarint,  nates      iniqves     accipiunt      de 

'  nobilUlimae     fijerint    orjgin^,  Diis    patriis  ,      ipli     adverfis» 

tautum  oecurrere  yoluiüe  exifU-  qui    adeo    puellam    in,   fervi« 

mant,    quod  partim  probabile  lcni  couditionem  devenive  fiye- 

ridetur,     -r»  Nefcias  ov«   «tft/.  rint,     $*&  fubtilius  J10Q,.  et  ge~ 

«l  |r>  nefeis  an,  farpiüe.  (v.  naiet  penates  docte  apudj>oetat 

de  hacloquendi  ratipne,  fi  tan-  cumulantur.     Piopert.    I,ä2. 

tividetur,  Co«,  ad  Plin.  IV.  *•     genus.  und?  mi/*»»  quifint^ 

jJb  4  wäi 


3<)2  <£    HORATH   PLACCI 

Crede  non  illam  tibi  de  fcelefta 

V 

Plebe  dilectam ;  neque  fic  Meiern 
Sic  lucro  averfam  potuifle  nafci 

Matre  pudenda. 

Bra- 


mihi  Tülle,  -penateu     Nam  pe-  Terbornm     collocatione    altera 

nates ,    domus  in   bis  loquendi  videtur  probabilior.     Plebs  fce* 

formis   generis    orightcm    defi-  Ufta  prava   indoie,   pravisqua 

gnat.     Twy  evnotrgjuyyrywv  ot-  moribas,  quae  oninia  ad  priva- 

x«y  Eurip.  Ion.  1073.  et  faepif-  tartl    «rtilitotem    refort;     (hinc 

Urne    alibi.       Caeternm    tothrt  -tmlgus  mobile,    infidum,  nudi- 

argumentationis  vis  in   v.  mae-  gnum.  ▼.  I*  57.  »5*  n.  16.40«) 

ref    ponenda :      maeror    enim,  h.  1.  perfida,  lucro  addicta,  irau- 

fplendidorum    puellae  natalium  dulenta,    periora:    quae  notio- 

index    erat     certiflimus.      Hy-  nes  ex  ahero,    quod  Fequitur; 

pfipylen  ita  depingit  Stat.  Theb.  membro  conftitui  debent.    Vul- 

IV.  740..  Tecraeflani  Ovid.  A.  go  expiicant»  humilem,  fordi- 

A.  Uli  517.  dam,  abiectam:    refragante  lo- 

.  quendi  ufu.     Tum  poeta  fic  ar- 

1 '.   1 7.     Generis  nobilitatem  gumentatnr :  Phyllis,  quae  tarn 

jsrndunt  etiam  mores  eins  libe-  ingemiis  mcrcibus  tarn  generofa 

rales ,  probi ,    ptidici  *£t    £{t*v  indoie  praedita  eil ,  e  plebe  na- 

ytvYifTofcür    %$tj.  '  Eurip.      Ion.  ta  efle  nequit,  quippe  quae  fce- 

736*.     —   illam    tibi  non  dile-  lefta  eft.      Sed  interiectarn   fen- 

ctam  ejfe  de  plebe  poteft  efle:  tcntiam    novo   poeta   membro 

illam  non  de  plcbe  ate  amari,  extulit»  et  exornavit  fqq.  —  ig. 

quod  ornatius  dictum  eflet,  pro,  Neque  eam  fic  fitUUm  fidam  in 

illam,  quam  amas,  non  de  ple-  ajnore,    animo  vere  tibi  dcdi- 

bc  oriundaih  efle,  non  plebeiae  tarn,  fic  averfam ,  alienaro»  ab- 

7  efle  conditionis.       Poteft  vero  horrentem  a  lucro,  quo  folo  in- 

etiara  efle«:  illam  non  e  captivis  vitatae  meretrices  virü  fubblan- 

plebeiae  fortis  electam,  ac^uifi-  diuntur,  amoremque  fimulant, 

tarn,  emtam ;  adeoque  eam  noti  nafci  -potniffe  matre  putL  talera 

efle  e  plebe;  ut  dileäa  ^aptiva-  efle  pofle,    R.  nata  eflet  matre. 

rum     multitudinem     Tfcfjpiciat,  cuius  eam  pudere  debe.it,  adeo- 

unde  Phyllis  emta  fuexit.     Tum  que  infunae  fortis»  abietftiflirme 

tibi  eleganter    xxglXxtt;    certe  conditionis»    Ü  ignobili , genere 

nullam  vim  habet .    Atque  haec  orta  effet, 

quidem  ratio  et  doctior,  et  ipCa  > 

t>.  st 


CARMINVM   JUII.  C,  JV.   V.  A7-24.       595 

Brachia  et  vultum  teretesque  iuras 
Integer  l^udo :    fuge  fufpicaji* 
Cuius  qctavuin  trepidavit  aetas 

.    Claudexe  luitrum. 

^  ■  t\  & 1  —  34»     Denique  Übe-  ner^  liceret ,  caetera  —  demiffa 
Yalis  eius  Facies»  praeßantifllma-  i>V/te  tegentis.     Serni.  |„  2.  p,4» 
fpie  forma  amorenr  tuum  keile  95.     —  teretet*  dementer  «ä- 
excufatiorem  facit.     Quod  qu£  tantes,  feniimque  tenuatas ,  ut 
dem  meum  de  eius  pulchritu-  ait  Lactant.  de  O.  D.  5.  timi^n* 
äiite  tanto  verius  hnberi  debet  tes  contra  f.  enormes  V.  8*  10- 
Judicium,  quo  minus  illud  amo-  — —  integer ,  animo  intfigro,  iu- 
re ducitur,    cuius    ne   fufpicio  tacto,     plane  vacuo   ao  amore 
quid  ein   in    hominem,    a   quo  iftas  puellae  dotes  »exteilo ,  ex« 
jpronoifcitur  %      annura     quippe  imiasiudico;  ut  III»  7. 23.  cf. 
XL  aetatis  agentero»  caderepot-  £urm.     ad  Val.    Fl.   II.    374- 
cÄ.      Ita  R  horitm  vv.  fchten-  —  fuge*  noli  fufpicaH,  amori 
tiam  conftkuas »  häud  Cane  te-  quidqitam  in  boc  dacwn   etrißi» 
ynere  adfuri  aque  primario  car-  xnare,  quandoquidem  aetas  mea 
roinls  confilio  alieni  videbuntur,  trepidavit  clauderc ,  cläufit  octa- 
••ut,  ut  amoris  fufpicaoiienva  fe  vum    lafirum*    JÜL    annorum 
amöliretur  adiecti.     Partespul-  Ipatdum  exegit,  abfolyit.      Tre* 
chrttudinis  poniintur»  notapoe-  pidare  eleganter  de  curat  aetatis, 
tica  ratione;  et  in  bis  brachia  et  fuga  temjJbrfc,    Caererum  Xan- 
furae ,   cum    dilectu :    quoniam  thiam ,    cui   fe    üc .  at  Plryllidis 
haec  in  fenrabus,  quae  brevüE-  amore  immunem  probaret  Ho- 
minis   timicis   utebfcnrur»    quae-  ratius.  admodumiurenem  fntlfo 
que  nee  Ion  gas  manicas   habe-  recte  colligas ;  tum  omnino  cou- 
bant,   maximam    partem  nuda  tinentiorem,  minusque  übt  ae» 
confpiciebantur ,  cum  mutronae  täte  ad    voluptates    eum  fuiflb 
contra»  -praeter  fadem*    nil  cer»  propenfum  flatuere  licet. 


f 
Bb  5  CAR 


594      "    ~         Hm    HOBATIJ    FLACC* 


C    .<<    il    AT   JE  ''AT       f» 

J^aiages%  pueüae  adhuc  tenerae,  nultoquejdum  amoris 

•rontaetae  igniculo,  potümdae  cupiditate.  flagrantem  ami* 

f  cum  quendam  reprimere.  hoc  cannine  eonübur  pöeta*  hör- 

taturque  eum%  ut  cxfpecpet*  donec  ad  nubäem.  eot  acta* 

fem  petvematy    qua*  tum  votis  eius  ultra  fatis  factum 

fit.     JLt  argumcnti  ratio ,  et%  quaeper  totumfexc  cur* 

Unenrcgnant ,  notiones  graecae  facüe  eo  ducunt*  vt  ülud 

plane  e  Graeco  verßim,   Qraccis  faltim  ßoribus  contep- 

kum  rede-  ßatuere  Uccat.      F 'id.  Not.  Nimia-vero*  qua* 

in  eocopiqndis  ideis  deprehendilur ,    ingenii tuxurics ,    et 

dttcgoriaram  ratio,  maxime  vero  caruudem  cUverfaQ  indor 

tis  cumulatiO)  quae  iudicium  iiondum  fatis  fübactum  pro- 

dunt*  ahuude  commonJlrant%  ad  primos  poetac  foetus 

hoc  carmen  treferri  oportere.      Caeterum  Cruquii  et  aUor 

.Tum  fuper  Tu,  c.  commentß  adpcmerc%    ac  refeUera  nihil 

'g$dtinet.  .        . 


Non- 


CARMINVM   L.  II.    e.V.    T.  1.   2,  395 


J^J  ondum  fiibacta  f erre  iugum  valet 
Cervice,  »ondum  rouni^  oomparis 


r  f 


Aequa« 


«f.  t.fqq*  Nondum  ad  plenam    iugari  ( Catull.  LXTV-  2i.)  fa*» 
pubertatero  pervenit  puella,  cu-    dae  iugaiss  et  fie  porro.     liiiic 
jus  attiorem  expetis ,    nondum    puella,  viri  adliuc  expers,  dicta 
id  aetatis  attigit,  ut  amoreeius    ifufomite  (Catull«  LXVIII.  113.) 
frui  liceat,  nondum  tempefiiva    9*g$bot  df/tuft  Homer«  Od.  £ 
•cft  vtro,  nt  fupra  I.  20.  cxtt.    109.  xi*g**{v(  Theoer.  XXVII. 
Pro  hoc  poeta ,  allegorica  ratio-    7.  et ,  aetatis  tenerae  hmul  ra- 
»e,  Graecis  admodiun  familiari,    rione  habita»  fimpliciter  c»Xors 
ufus :    nondum  valet »    fotis   vi-    fM$x05  et  unl«  qua©  contra  vi- 
xium  habet  1  fatia  robiiita  eß  in*    xum  experta  eil ,   ea  }pui$i7ffm9 
▼enca ,  iropar  adhuc  oft  iugo  ft-    i/un/ri  $    iugum  ferr*  ( laudant 
rendo  >  £  fufUBendo  cervice*  — •-    Plautina  Cure«  I.  i.  50.  lmmne 
fubaeta  fc.  iugo«  fnbieeta»  in«    0a  fert  iugum?  ph«     Tamanw 
fem  iugo>  proprio  voo«   Homer,    pudica  eft,  quam  ms*  fi  foror 
II.  ».  295.  £öw  —  «tfiurnif,  i>   fit.  adde  Catull.  JLXVIII.  ng. 
»vir«     v  *  •      fvyov     jf  y  *  y  f  r     qui  tunc  indomiiam  ferro  iugum 
ifif*     Scnec* Hipp.  1002.  CeU    doeuit)  virUiiugofubmitts(Sut. 
fes  fdnipedesocius  fubigit  iuga;    Silv.    I.  %.   165.)   et    utrique 
quamquam  et  fimpliciter  aeeipi    amantes  dicti  compares,  vvfryst. 
poflit ,  domita ,  ipg&  impofito.    Plaut,  Pfeud.  I.  1 .  6&,  r—  »•»- 
Sic  indamita  cervice  grcgcszMc*-    dum   munia    laborem,    operam 
.  bi  oecurat  apud  Statium.    adde    comparis  f.  iugalis  mequare*  ac- 
Catull.  65. 33.  et  Valer.  Fl.  IV.    quam  compari  pipeftare  potefi. 
.  360«    H.  1«  fimpliciter   ornat,    Ducta  imago  a  iuueuci»  aratro 
quoeuuque  modo  aeeipias.  Iam,    f.  currui  iuneus,  quorum  alter 
ut  de  allegoria   pauca   monea-    aetate  ac  viribus  compari  infe- 
xnus.»  tarn  graecis  quam  latinia    rior  haud  aequam  laboris  par- 
poetis  amoris  mutui  cum  quo- .  tem  iu  fe  reeipere  poteft ,  haud 
eunque  vineulo  (  v.  c.  compede,    aequo  iugo  trahit.     Senfus  igi- 
IV«  11*  *4a   i^xrowiip  Anal«    tur:  uondum  Unna  fatis  eil  aeta- 
Hr.  III.  c«  XVIH.  inter  itw*.    te,  ut  amori  tuo  refpondere  va- 
p.  »54.  cotoui  Tibiill.  I V.  5« 15.)    leat.     Eadem  trauslatione  ufus 
roaxime   cum  iugo  itutdtuTuna    eil  Theoer.  XII.  15.    «XX«A»v# 
eft  coro paratio«     JDuctae  inde  lo-    i'  t<f)tXn7*v  tay  c?vy£,  h.  acqua- 
quendi  fQxtUAcjjvx$ivm  ymjAMi,    bant  $uuor*m>    ut  Virgil.  Aep. 

VI. 


59 5         '•-  ^    HOÄATII   tfLACCI 

Aequare,  nee  taiiri  raentis 
In  Venerein  tolerare  pondus* 


»  t 


Circa  virentes  eft  ariimus  tuae 
Catnpos  iuvencae  f  nunc  fluviis  gravem 
Solantisaeftum,  nüncinudo 
Ludere  cum  vitulis  falicto 


VI.  474.  de  Sichaeo  et  Didone  *  hxUw  et  iocot  feetatar ,  easqae 

•—   3.  neednm  tolerare  tergo  fu-  potiores  habet.     Coiorem  duxit 

Hentftre  j>ondms  Muri»    tanrum  poeta    ex    Anacr.   LXf.  9.    10. 

>  irimio    pondere   eam.  degravan-  #w\t  Q^nixitf  ~vvv  ii  KtiaSfai* 

fem »  h.  vzrum  pati.     Omiiino  te  ßovxtou  ,#  xov<p*  r#  vntgvmvu 

vereeundiae  Cenfui  in  exprimeu«  -srot/^iir.  qua  eadem  ratiane  Ga- 

do  amoris  oomroerciö  fatis  oiu  lateam  /twrx»  ywtfvrffccv  rocat 

fultum  credkierunt  veter  es,  dum*  Tiieocr,  XI.  2 1 .  ct.  I U.  1 1 .  <J.  — 

modo  illud  non  propriis,    fed»  animus  eft  circa  vampos,  untee 

quod  inter  nomine»  eft,  a  pe~  delectatur   pafeuis*    libere    ra* 

'cudibus,  et  qtiod  peeudum  eft  gando^atque  exjtiltando ,  ^Xm- 

ob  hornmibus  verbii  translatis  f*7s  ftura/^W«  \g£puutos  ifav*Ze9 

eloqueientur.      Sic  Ipkigeniam  Emip.  Bacch.  864.  —  nunefo- 

honefta    appellfttione  «Vavjwr«v  lentis  mihuentk,  levantis  gr*- 

vocat  Aefchyl.  Agam.  254.  adde  w?rw  xnoleftum  fibi  aeftunx  nimi- 

Ariftoph.  Lyfdlr.   217.    Rnluu  um  folis  calorem/ZuWo,  h.  nunc 

c  XXXTV.  (Anal.  Br.  II.  398*)  aqnisinnando,  refrigerkunquae* 

alhidensfimuladnomenpiiellae?  rendo.     Solari  oodem  cxqnifito 

Hvr/ui  XtirptY  yhuHviwps  "Kfa*  fenfu  adhibnit  Claudian.  XVlf. 

J«r«£lJ»xr,    Homnt,   ruvfov    vir«-  196.      ///tf  r<?/  Aethiopum  plm- 

£v£ocsfrxo$ov#VTO{AQ'kot.  — »  m-  viit  folabitut  aefeus  9  ut  aüosta- 

-enm  in   Venerem*  amovis  aeftu  ceam.  v.  Heyn»  od  Virg.Aon.  I„ 

correpti,  libidinis  explendae  cu-  239;  —"nunc  praegefeit  iudere9 

pidi.      Simiti    forma   loquendi  obleetat  fe  dfocutrendo ,  vagan- 

Yirgil.  Ge.  in.  244*  Omneadta  do,  exultando  cum  Totalis«   eft 

genus     in    terris    —    m  Jurias  gr.  froil£**¥.     of.  in.  11«  10.  et 

ignemque  ruunu  *8*9*     ~—  wfd,  aqiiu  irrigato, 

v.   5  —  3-  Suavl/Tima  imago  quod  rivus^praeterfluit,    appo- 

puellae ,  qnae  nullo  dum  amore  fito  epitheto.     Nam  Alice*  irri- 

contaeta  pueriles  cum  aequalibaa  gua  loca  amant«  *  • 

••9 


'  CARMINVM    JL.  II.    C.  V.    V.  3-12.         397 

Praegeftientis.     Tolle  cupidinem     N 

» 

Imniitis  uvaec  iam  tibi  lividos 
Diltiiiguet  Auctuinnus  racemos 
Purpureo  yarius  colore. 

.  v  Iam 

* 

» 

tr.  g— 12.    Exfecta,    dum  pienda  illa    Chaeremoifis  npnd 

pueUa  ad  nubilem  aetatem  per-  Athen.   XIH.  9.  p.  6oß.    wcX- 

veniat,   dum   adulWor  facta  fit.  Xi}*    hiuafxv     Kvvtptfos     u9cg%* 

Nova  haue  fententiam ,'  rei  va-  grofiyy  «xguvt  tregK*£<iv*H)>  olvxfm 

riatida«  cauff« »    eaque,    ex  no«  5*iV    xpovov,        Epi^r.    «V#öfr. 

ftro  quidem    fenfn,    iila  altera  LX.  (Anal.  Br.  IJI.  162.)  ovyuf 

snulto  ineundiore  fcllegoria,  ab  fy*7*>  *x*°"f**  uiikw  ixJixo/uou 

uris  defumta*  'expveflit  doctus  fuTtäu*  *XX'  */fJ  infcoS'ffv.x  cw~ 

poeta.  — •  Ne  appetas  •  noli  de«  axju*£ovru*  oirmpf*.    Eodem  fpe- 

cerpere  ttvam  immitem,  imnia-  etat  fpleiitiidiilinuis  Pindari  lo* 

turam  adhuc,    acerbam  ,     upi/v  cusNem.  VI{I.  1.  et  V.  11.  adda 

ojulpuxM*     Similiime  Euftath.  de  Jfthxn.  II.  Q.  Dictae  inde  puellae 

ICmin.  et  Ihnencs  Aniorr.  L.  V.  nubiles  iritrttpoi,  y  eluti  Ariltöph. 

p.  iß2.   ed.  Ganlm.  /uv  rl  foiov  Ecclef.  891.  rthrrtfol  tyj  ogyutTxt 

Tgvy^ffjis    n$*    rov  #goxt>4t**  *"?'  (ut  annos  turnen tes,   et  tirginita* 

xmXvxit ,  pn  tj?v  0T*<ßvX*y  #/w-  tem  tumidam  dixit  Stat.  Ach.  I. 

QotMi£ov<TKt '  uynvx  »>ti  vixruf 9t  292.«  Thebi  IL  204.)  *<xg$hn 

•/•*    ix$>Jfos  $£  o/u<p*xos:     et  Plut.  Num.  p.  30p.  Reisk.  ad  de 

pnucis  iiiteiicctts,    tfv  rtjv  ö"r«-  StratoniscVIII.  (A.  Bi.  II. 561.} 

^t/Xify  Tfjyyvttr ,  «XX*  tr«v  ifyf  im maturae  contra,  Z/vtfpaxts.  One- 

rey   ßorew   wtcxttfftttrtt.       Iam  Aus  c.  I.  (A. Br.  II.  289»)  «8f 

PhilouemiLS  XV.  (Anal.  Br.  II.  ^pfr'  0yußo£,  fij\r  atrra.(ph  (  uva 

ß6. )  eadenv  Inavitate:   ovnv  voi  paßa,  xxl  j*ojJi  frnei  1  A\c\\ia  di- 

x«Xv%utr  yvpvov  bigott  evii  /ui-  emitnr)  jjfJr  nfmtföt  hKvtrgtfos 

Xou'vtt  ßirfuf   0  na.g$tv'ovs  np*.  $m\u/u0us   Sfttt   xaXXwv'177,     et 

roßoXZv  x<*fir*t.t     Sic  Aefcliyl.  inter  aJjrffvr.  c.  LXIX.   (A.  Br. 

B.   *•  0.  335*  yofu/u*  uuofycr*  III.  1^4.)   op<P*i  ovx  $xh>tvtfott9 

funt  jiwptia*   -puelia«  mJmodum  «r     iff     0Taßt/Xy ,     *raft9ripL$m. 

tenerae.       Scilicet  *  comparatur  Hbic  venuftae  Tibnlli  qiierelae 

illa  aetatis   *xjuy,    qnae    amori  de  morte  Abi  iuvent  inAantc  llf» 
«ptüTizna  eft,  nuturia  cuiiiscun-  ^5.  19.      Quid  Jraudare  iuval  vi* 

tjrte  gencris  rrnuribiis,  dieta  in-  renf  crefventihus  twis,   et  modo 

de  fimpliciter  oVcJ^«.       Quo  ex-  wöfa  nut/a  vollere    yoma,  nuwu.- 

quilito   Xenfu  baud  dubie  acci*  qnae    piano    oonreniiutt    cnm 

cpi^r. 


§98  <£•    HÖR  AT  II    FL  ACM 

Iatii  te  fequetur :  currit  ehim  ferox 
Aetas ,  et  illi ,   quos  tibi  demferit> 

Ad- 

epigr.    gr.    quod   exhibdt   Ca-  tios    pnellae"  pubertati    proxi- 

pyz.      Ex  ißis    vero    loquendi  mos. 

formis,  ut  in  riam  revertar*  v>  15.  JTum  Lalage  ample- 
enatae  reliquae  locutiones,  ^ß<*t  zus  tuos ,  quos  iam  afpernatur, 
x*$xqv  KK&}piituvf  et  lim»  de  ultro  expetet»  Oratio» em  ad 
amoris  fructu»  Gaeterttm  ex  priorem  allegoriam  iterum  in- 
liis  a  ine  allatis  fatis  patere  ar-  fiexit  poeta*  maxim«  v.  16» 
bitror,  Noftrum  in  adumbrando  — •  te ,  quem  nunc  fugit ,  fe» 
hoo  loco  colores  e  graecoaliquo  quetur,  expetet.  cf.  Virg.EcZ. 
poeta  defumfUTe.  —  Breviado*  II.  6$!  ■—  aetas  currit,  noto 
lefcet,  matura  erit  viro  puella.  phantasmate.  Idem  ideanun 
Auctumnus  varius,  docte,  qui  nexus  in  Alcaei  IVfeÜ.  1.  (Anal, 
variat  uvam ,  dum  eius  tempo-  Br.  1. 48°  • )  «foXsJf»  vtYtf**  •  9 
re  nigrefcit ,  ntg*i£t%.  Variari  f  ^Öfiy  "km/Mt*}*  txowm.  Ygfx9'* 
proprio  voc  uva  dicitur,  qua©  Currit  nvortalibus  aevum,  Sil. 
variis  racemis  ducit  -purpureum,  XV.  63.  v.  ad  II»  16.  1.  Cic 
nondum  matura,  colorem*  ut  Tufc. I.  31.  Veniet  tempus,  et 
Ovid.  Met.  III.  485.  eloquitur»  quidemceleriter ;  volat  enim  aetas, 
aioXktir  pariteradhibuitHeüod.  Aetatis  cur  Cum  indefeffum,  con- 
Scuu  399.  er  i/uQtotxts  «joXXw-  citatum  praeclart  depingit  epitlu 
rat.  Propert.  IV.  2.  13.  JVi-  ferox,  quae  inlüberi  neqiiit, 
ma  mild  variat  liventibus  uva  ra*  equi  ferocis  inftar.  Eadem  coro- 
cemis  Cato  R.  R.  LXXIII.  Vhi  paratio  eft  in  Theognideis  w. 
uvae  variae  coeptrint  fieri,  caet»  963;  4.  A«^*  y*f>  wrrtfoiiP*9 
Nifi  abfolute  acoipere  pvaeftat,  icxglgx*™  iyk*is  %ßn  ( tramiit 
qui  mutat  colorera  fructuum,  aetas  quam  cito  1  Tib.  1. 4.  27.) 
flavo  inducto ;  quo  fenfu  oirotgot  ovo**  "icxu*  if/uq  ytyvtrat  öbjkvt«- 
xtjgtftit  occurritin  Alcmani*  frag-  §*.  Ovid.  FalL  VI.  772.  Jugi- 
mcnto  aptid  Athen.  XIV.  p.  64g.  unt  fxeno  non  reniorante  dies, 
Pöteft  vero  etiam  iungi,  varius  di-  '  Haec  forte  limplicior  fueric 
ftinguet ;  quod  docte  et  omate  di-  ratio.  Neque  tarnen  fpreve* 
ctum  foretprofimplici,  variabit,  rim  iljam  alteram»  qua  aetati 
diliinguet,mutabu,  iiüicict  colore  tribuantur,  quae  in  püellam 
purpureo,  adeoquc  ad  maturita-  proprie  cadant.  Effet  adeo  Af- 
tern perducet  racemos  livulos,  tos  ferox,  puellae  adbuc  ferocis 
iam  nigrefcentes.  Plenius  Sil.  viros  fugientis ,  uti  fere  Pholoe 
VII.  20Q.  liventes  fole  racemos  fugax  v.  x7.  Tum  vera  ae- 
diarit»     Innuit  vero  poeta    an-  tas  nimis  Äricto  fenfu  ( np.  de 


carminvm  l,  11.  c.  v.  v.  13 -l  6.       399 

Adponet  annos :  iam  proterva  , 

Fronte  petet  Lalage  maritum 

Di- 

folius  Laläges  aetatej  pofiram    Ienium  reigitv  cürtt  aetatis  vi- 
«JTet,  quenf  pmninö  latißinium    göre  et  ipü  aimi  deficere,  no* 
Tolunt  feqq.      —  Aetas  appo*    bis  decedere»  adeoque,  -vi  op- 
net  addet,  adiiciet,  tribuet  Uli    pofitionis»  adimi  dicuntur.     In 
annos,  b.  puella.  coe  aetatis  an-    riftaque  hac    loquendi   ratione 
»os  attiuget*  quos  tibi  demf tritt    facile    intfcUigitur»     ad    annos 
quos  tibi  dexni,  fubtralii,  dece*    transferri,  quae  proprio  homi« 
dere    animadVcrtes ,    h.  puella    nis  fixit,  illos  agcntis.     Atqua 
ad  id  aetatia  perveniet ,  in  quo    hoc  equidem  modo  poetae  taeru 
anni  nulla  amplius  incrementa    tem  fatis  probabiliter  mihi  ape* 
capiunt,'   adeoque  ad  fummum    rtuJTe  Videor.     Gui  tarnen,  ne« 
pubertatis    florera,     ht*    &*gov    fcäo  an  praeferendus  fit  alter  liio 
ißns.      Graece    pkhülime    ita    roulto    ümplicior,    .quo    anni» 
vevtas:    tf    xopi  «x^cuV»,     vev    quoa    vixeriinus,   de  a  dreien  Co 
jr«f otxjuoi£otrQs  »   accedet  üla  ad    nobis    vxtae     (patio    decedere» 
aetatis  olx/uj}>,   quantum  tu  ab    adeoque  nobis  deroi:  ii  contra» 
ea  recefleris.     Scilicet  e  poetica    qui  nobis  ad  vivcndum  fuper- 
ratione  aetas  humana  annorum    laut*    dari,     transactis    adiici» 
incrementa    capere,     annis   eo    adponi  recte  dici  poilunt.     At- 
usquc  crefcere  dicilur»  donec  ad    qne  ita  fere  Seneca  Gonfol.  ad 
Minimum    vigomn   pervencrit.    Marc.  XX.  Uli  ipfi,  qui  adiici* 
Ita  crefcentes  annos  \u  pubefcen*    ebancur  adoleftentiae  anm>  vita* 
tes  dixit  Ovid.  Met.  X.  24.  Vbi    dctraJiebantur*     Effet  adeo :  Pu- 
vero  aetas  maxima  incrementa    ella   breyi  illud  yitae    fpatium 
nacta  eft,  tum  üla  ißt/s  lulrp»,    attingct»   qnod  tibi  fubtractum 
(v.  c.  Hom.  Tl. X.  225.  Hetiod.    eft.  quod  emenfas  es»  adeoqu« 
fjy.  131.)  im  uxfw  ißtfs  ixJvbttt    brevi    adolefcet    in    tarn    cito 
dicitur.     Infcript.  apud  Fabret  t.    aetatis  iuvenilis  decurfu;  quan« 
p.  Aß7*  et  Gor.  Infcriptt*  T.  I.    doquidem  optima  quaeque  dies, 
p.  421.   •«  *<p$$ktro  h/lo7g*  ufK*    miferis  mortalibus  aevi  prima  Ju* 
r*ti9    *f«V  yXvxipov  ßioroi«  ig    git,    iuxta  Virg.  Ge.  III.  66+ 
i "Ktn int  ri\ et  i\$«7v.  Simo-    Cacterum  alienum  prorfus,    et 
nid.  CU.  2.  (Anal.  Br.  L  145«)    cum  poetae  verbis  vix  concili- 
i&eßt    UvStltoutTu  —  xtxifött    andtim  illud  poetarum  videtuc 
y»7   lf*rij(  %ßnt  *fi*  rfkos  «*pv    phantafma »  quo  Tegetae  aetatis 
iitty.    Quo  etiam  ienfu  ylenos  an*    *xmi  venire*  provectiori*  contra»  * 
nos  dixit  Virg.Aen.  VII.  53.  fiinc    recedere  dicuntur:  quod  tarnen 
in  altere  riue  fpattö,  quod  ad    oertatim  ab  intpp.  iüußxando 

liuio 


'   \ 


4oa  Q.    HORAtn    FLACCI 

Dilecta ,  quantum  non  Pholo^  fugax, 
Non  Chloris,  albo  fic  humero  nitens 
Vt  pura  nocturno  renidet 
.    Luna  mari,  Gnidiusve  Gyges; 


Quem 


huic  loco  admaveri  videas.    Vi-    fententiarum  progreQu ;  in  quo 
de  de  co  notata  ad  II.   11.  5.    tarnen  epith.  dilecta  admodum 

—  tum  amari  fe  a  te  patietur.  frigidum ,  et  fugax  e  poetae 
Pro  hoc«  colore  jferum  a  iu-  mente  alienißimum  videmr; 
▼enci»  dncto»  jfroterva  front**  tum  magis  exfpectes,  Gygen 
petulantia ,  lafciyis  motibus  p*-  ab  omnibus  amattim  dici,  quam 
iet ,  ad  amorem  foUicitabit  wo-  omnium  amores  venari.  Re- 
ritum,  iurenctim,  honefta  voce,  ftat  deiiique  tertia  haec  ratio : 
ut  palum :  ip(a  adeo  iuvenes  fe«  Lalage  dilecta  a  te  magis,  quam 
ctabitur,    amatores     conquiret.    Pholoe,  Colons,  Gyges:  quae 

—  17. /y<7.  Lalage  tunc  dilecta    parum   probabilis  .  videtur.  — 
erit,  expetetur,  magU  a  iifve-    Pholoe  fugax,   fuperbe  amato- 
toibus  amabitur,  quam  nunc  Pho-    res  tractans*  afpera«     Arrogan- 
loe\   Chloris,    Gyges  expetun-,    tiaro  eius  notat  fupra  I.  55.  6. 
tur,  h.  adulüor  facta  mira  for-    —13.   nitens,  refplendens,  in- 
mae     pulchritudine    exTplende»    ligni*  albo  candido  humero,  can- 
fcet;    feutentia    per  confequens    didos  humeros  habens,  et  hoc 
expofita.    Nam  fummae  tantum    omnino  pro,  qandida,  pulchra; 
pulchritudinis ,    quae    omnium    parte    tantum      pulchritudinis, 
in  fe  convertit  oculos,  notionem    quae  veteribus  magis  oftendere- 
dare  voluiQe  poetam ,  in  prom-    tur ,  quaeque  in  Chloride  forte 
tu  eil  intelligere.     Vide  vel  I.    fpedoutfima  eilet,  pro  unurerfa 
4.  19.  20.     Iunge  autem:    ma-    pofita.     —  19,   Vt  luna  pura, 
ritum    -petet   dilecta ,     quantum    puro    caelo,     facie    eius    nullt 
caet^quod  paullo  durius  dictum    nube  obrcurata  renidet  refplen- 
videtiur ,  pro ,  petet,  diligetur-    det ,  refulget  in  mari  nocturno» 
que,    amabit,  vitüTimque  ama-    noctit;  doctiore  ftructura,  pro« 
bitur;    plures    amatores  habe-    utroare,  maris  fuperficies  nocru 
bit ,    quam  nunc  Pholoe   caet.    lunae  radiis  colluftrata  renidet, 
Poflis  etiam  hunc  verbortim  or*    corufcat ;  atque  in  hoc  coropa- 
dinem  tenere:     Lalage   dilecta»    rationis  vis  quaerenda,  non  um* 
amau  tibi  -petzet  maritum  t  ma-    pliciter  in  lunae  fplendore.    Quo- 
tfitos,  amatores  fectabitur,  quan*    cum  eifi  tralatitio  peetarummo- 
fvm  non  caet.  aptÜHmo  quidem    fe  puellarum  candorcomparetur 

(canr 


CARMINVM    Z.  II.    C.V.    V.  17-22,        4oi 


Quem  fi  puellarum  infereres  choro, 
Mire  fagaces  falleret  hofpites 


Dis- 


{candor  erat,   qualem  -praefert    eqiudem  non  alTeqnor,  quo  iu- 
Latonia    Phoebe ,     Tibull.  III.     re  praeter  rem  ipfam,  quam  tan- 
4*  29.    et  Tic  centies)    hoc  ta-     git    poeta,     quidquam    in  hac 
rnen  loco  reliqua  nirnis    otiofe    feilten  tia  displicerc  poflit.  JLala- 
adieeta  videri  poflent.  Iam  vero    gen    enim    aniatorum    nnmero, 
mari   rranquillo  per  fe  fplendo-    neutiquam   vero    pulchritudine 
ris  notio  quiim  a  poetis  tribua-    (quod    nonnulli  perperam    fta- 
tur    (fic  «X*  /uupjuupftfv    dixit    tuunt)    Gyge    fuperiorem  fore 
Hörn.  II.  f.  273.  y*,\i)>}fv  Xurot-    ait  Horatius.     Delicatiuh  eum 
gdv  Theocr.  xß.  21.)  ilhidque    iftius  aetatis  fuifle  pucrum,  am- 
cum  vtnufta  explicataeque  fron-    bitiofeque   expetitum ,    vel  jiic 
tis  puella  in  comparationem  vo-  *  locus     fatis     diferte      oitendir. 
cejtur;    (v.  ad  I.  5.  13.)  prae-    Eundem  Ovidio,    cuius  tarnen 
claie  rei  auxit  imaginem  poeta,    locus  hodie  non  extat,  celebra. 
dum  candidos  puellae  humeroa    tum  fuilTe  tradit  Schol.  Cruq. 
(hoc  enim    xoujrulwTtpoy    vide-    —  2 1  -  24.   Gyges  ille  $ii\vnf9- 
tur,   quam  !i  onuiuio  puellam,    arjf.     Nimiam  liixiniem^poetaa 
quod  ferc    volunt,     inteiligas.    in  exornanda  hac  pulchritudinis 
Sic    duorum    adolefcentum  pe-    notione,  omninoque  totius  con- 
ctora  Theocr.  Tl.  79.    dieuntur    veriionis  inde  a  v.  17.  fenten- 
ertkßoprx  *o\v  «rXlo»,  y  rv,  2*.    tiam  nimis  amplificatam    facile 
X«V«,    et  fic  fex centies)  maris    animadvertas*     —   Si  infereres 
fplendori,    iunae    radiis    aueto,    immifeeres  enm  choro,  turbae, 
aequiparat.      Valer.   Flacc.  III,    multitudini  puellarum,  fi  inter 
558*      Stagna  vaga  ßc  luce  im-    plures  puella s    puellari   habitu 
conti  ubi  Cynthia  caelo  -profyn-    verfaretur,  discrimen  fex  As  ob- 
cit,  aut  medii  transit  rota   can-    feurum,    admodum   tenue,    ob- 
dida  Phoeb'u     .Pervulgato  vero    feuratum  crinibus  folutis,     per 
loquendi  more  renidere,  ritlere    crines,  quos  folutos  gerir,    et 
dieuntur  res,  loca,  quae  laetam    vultu   ambiguo   de    quo    ambi«. 
oileiidunt  faciem,  quae  Tel  fuo    gutim  eß,  utrum  pueri  fit,  an 
vel  mutuato    nitore  fplendent,    puellae,  Nos  puelkre  falleret,  Ia- 
Res  paiTim  a  VT.  DD.  obfervara.     teret,  non  depreheuderetur,  non 
—  20.     Quantum  nee   Gyges    animadverterent  hofpites,  homi- 
a  Gnido   Cariae  oriundus ,    iu    nes,   quibus  plane  ignotus  eflet, 
delictis  habetur,  quot  nee  Gy-    mire  fagaces  (ita  mngere  malim, 
ges  amatores  habet.     Hactemu    quam  mire  falleret)  etüTagaciC 

C  c  *  firni» 


402 


<£.    HORATII    FLA'CCI 


Discrimen  obfcurum  folutis 
Crinibus  ambiguoque  vultu.    . 

fimi,    ctfi,     ubi    ipHs  dixeris,  liebri  a  matre  ornato :  fupsreß 

pucrum    inter    puellas    rerfari,  nam  plurimus  Uli  invicttt  vir  tut* 

eius    reperiundi     omncm    dent  dccor;   fallitquo   tuentes*ambi- 

operam,     quantumvis     curiofc  guus,  tenuique  Intens  discrimine 

oculos  circumferant.     Itt  plane  fexus.    Caetcrum  comazn  alendi 

Hermaphroditum  defcribit  Lu-  promittendiqueTnorem  delicatu- 

cian.  D.  D.  XXIII.  o  ti  iHfXitf,  lis  iftis  proprium  paflim   tangic 

traf    ifM*vi§0<>     W  .  «j^Pf^Of*  Horatiu8*   v'  ***•   2o-    *4-     *V. 

riv  ty#v  «v*  «»  itotMfbmis,  ttr  10.  3.  V.  11.28-     Appofite  ad 

ffnßoshrlv,  ffrf  W  «*g$hos.  h.  1.  luven.  XV.  137  «»'««  mfl- 

E  J^oltro  profecit  Stat.  Achill,  nantia  fietuora  -puellares  faciunt 

I.  332.  de  Acbille ,  cultu  nxu-  incerta  capilli. 


CJR- 


•    / 


GARMINVM    I-.  II.    C.  VI.  403 


CARMEN       VI. 


AB.GVM1LNTVM. 


A, 


micitiae  integerrimae ,   coloribus  poeticis  adumbratae% 

1 

teflificatio ,  qua  Carmen  orditur  Horatius,  fraudi  fuit 
vet.  quibusdam  et  recentioribus  interpretibus,  ut  conßlium 
totius  carminis  perverterent ,  invitatumque  a  T.  Septi- 
mio  Noftrum  ad  comitandum  Jecum  Augußum ,  adver- 
Jus  Cantabros  bellum  molieiUem,  fatis  audacter  pronuru 
tiarentj  annum  adeo  huius- carmmis  V.  c*DCCXXF rII. 
nalalem  fiatuentes*  Sed  indoctam  haue  illorum  ratio- 
nem  explofere  dudum  M äff  onus  vit.  Ho.\  p.  506.  San  ad. 
et  aliu  Probabilior  aliorum,  ante  a.  DCCXXXiy. 
hoc  carmen  propterv.  2.  ponentium9  videtur  conisetura, 
etfi  nee  haec  omni  dubio  fareafi,  quod  Cantabri  infide 
pop*  Romani  nunquam  permanferint.  Eft  vero  hoc  Car- 
men ad  T.  Septimium,  equitem  Romanum,  Auguflo 
carißmum,  eundemque  Noftro  inde  a  veteri  commiluio 
coniunctijjimum  ,  cuius  haud  fucatae  amicitiae  ipfum 
h.  c.  teßem  tenemus  locupletißimum.  -  Deferiptio  eins 
fatis  expedita.  In  votis  habet  poeta9  ut  ßbi  in  Septi- 
mii  fuavijjimo  confortio  et  quidem  in  amoeno  ruris  fe- 
cejju,  quod  reliquum  fit  vitae,  degere  liceat.  lam  e 
regionibus,  quae  dulcedine  ßta  mitique  caeli  temperte 
cum  ad  fefe  invitent ,  primo  loco  memorat  Tiburtinam9 
quam  et  alibi  (  /.  7.  13. )  ßbi  prae  Omnibus  Italiae  lo- 

C  c   2  eis 


404 


Q.    HORATII    FLACCI 


eis  placere  ßgntficat  9  et  in  qua  viilam  habebat;  altera 
autem,  agrum  Tarentinum  9  cuiiis  laudes^uberius  pertra- 
etat,  et  in  quo  itidem  Septimium  viilam  habuijfe  ex  hoc 
c  admodum  probabiie  eft.  JExfplendefcit  A.  c.  natural* 
quadam  nee  longe  quaeßta  pulchritudine ,  imaginum  Va- 
rietät e  admirabili,  moüißimoque  fenfu,  qui  per  totum 
earmen  regnat,  ipß  adfiati  videntur  numeri. 


«•■^ 


\ 


\ 


\ 


AD 


CARMINVM    I»  XI.    C.  VI.    V.  1*4.  4<>5 

AD     SEPTIMIVM. 

Oeptimi,  Gades  aditure  rnecum>  et 
Cantabrum  indoctum  iuga  ferre  noftra*  et 
Barbaras  Syrtes>  ubi  Maura  femper 

Aeftuat  unda: 

Tibur, 

v«    1—4»     Äditurb   mecnm,  trecUt    imperii  xioftri   iugum, 

qui  am  coraittturns  efles  fr  m'h-  qui  perdomari  nequit.     Canta- 

hi   remotiflimae   vel    periculo-  bri  enim  ab  Augufto  a.  V.  729* 

JiflixiMe  terraruip  plagae  adeun-  et  itemm  730.     victi    in    fido 

dae  forent»  h.  qui  fpecutiflimae  non  permaiiferant,  Ted  pertinaci 

in  amore  es  fidei,  qaocum  furo*  in  rebellando  erant  animo  (Flor. 

xna  mihi  intercedit  amicitiae  con-  IV.  12.)  Atque  hoc  quidom  de« 

iunotionisque  nece/litudo.      Ita  ciarare  volajt  poeta  h.  1«    Male 

enim»  follenni  ac  fer©  prover-  igitur  alü  ümpliciter   invictum 

biaH  more»     tertenimi  amoris  explicant.     Caeterum  fimili  co- 

ailecttira    teftificari   folent    poe-  lore  Flor*  IV.  1 2.  init.    necdum 

tae.   -  Praeiverat     CatulL    XI.  affuetae  frenis  fervitutis  tunüdae 

2  —  14.  quo  tarnen  multo  ca-  gentium  inflataeque  eervices  oh 

ßigatior  NoÄer.     Cf.  V»  i».  n«  impofito  nuper  iugo  reßlicbant* 

Proper t,  I.  6.   3.  44.       Ovid.  Simulier  Iuftiii,  XLIV.  5.    de 

Am.  IL    16.   19.     Martiai.  X.  iisdem:  Nee  prius  iugumNifpa» 

So.  7.    Stat.   Silv.  V.    1.    »27.  iii  aveipere  potuerunt,  quam  Ca*- 

Iam  pro  ultimis  terraritm  loci*  far  Auguftua,  perdomito  orbe,  vU 

docte  fpeciali  notione  funt  Ga»  ctrkia    ad    eos  mrma  transtulit, 

des,  extrema  verfus  oeeidentera  populumque  barbarum  ae  ferum 

infula  ,  v.  ad  II.  2.  1 1 .  Pro  fe-  (puta  Cantabros)  legibus  ad  cuU. 

riflima  regione  cum  dilectu  eft  tiorem  vitae  ufum  traduetum  in 

Cantabria,    euius   incolae  fero-  foriluunprovinciaeredegit.  —  $• 

cüTimi,    ac  bellicofiHlmi ,    qui-  Tu  fuftineres  roecum  adire  na* 

buacum    Romani    grayia    bella  vibus  Syrtes,  eam  Äfricae  oram» 

geuerunt.       Perdonüti   tandem  cui  Syrtes  praetentae  funt,  adeo- 

ab  AgTippa  a.  V.  754«   ▼•  Dio  que  periculonilunam  navigatio* 

LIV.    11.     —  indoctum  ferre  nem  non  reeufares.     Facile  in 

elMmftrov  $if*if,    qui  afluefieri  hancfentcutiamductint  adpofita, 

nequit  iugo  ferendo»    qui  de*  ubi   unda   JVLemra  aefiuat*    ad 

Cc  $  qua« 


466  Q.    HORATII    FLACCI 

• 

Tibur,  Argeo  pofitum  colono, 
Sit  meae  fedes  utinam  fenectae; 
Sit  modus  laffo  maris  et  viarum 

Militiaeque. 


Vnde 


qnae  vada  continuo  fluctus  adli-  ctae ,    mihi,    feni  facto,    feder, 

duntur,  ubi  mare  eft  acerrirmim ;  locus    requietis  fit ,    aliqitando 

ad  augendam  periculi  magnitudi-  contingat,  utinam  Tibure  federn 

«nem.    Atquc  ita  plane  in  eadem  fixere,'  in   fenecttite   ibi  requi- 

nrnoris  teftificatione  Ovid.  Am.  cfcere  Uceat.       Tibuxis    laudes 

IL  16.  22.    Cum  donüna  Liby-  liabes  I.  7.  12.      Fofutun*  Fun- 

cos    oufim    perrumpere    Syrtes,  cUtum,    couditum    (ut    VirgU. 

»am  adiicit:   et  dare  non  aequis  Aen.  III.  Q.  IV.  2i2.   etlaepius) 

vela  ferenda  Notis.     Vel  fic  ta-  erat    colono     a    colono    Ar*eot 

meii  puto  intelligi  debere  ipCam  'Agytly  >  Argivo  ,  a  colonia  Ar- 

Africae  oram ,    deferta  Libyae,  givis  •  a  Tiburno ,    Citillo  *  et 

ob  väftas  folhudines ,  folis  fei-  Cora,    fratribus,     eo  deductia. 

vorem,     ferarumque    incurfus  Vide  ad  1. 13.  2.      E  Noftro  co» 

rix  adeunda.     Tum  conftanter  lorem  duxit  Martini.  IV.  57. 5. 

extremam   Africam    per  Syrtes  Tu  colis  Argivi  regnum ,  Faufti- 

Noller  defignat.  v.  I.  22.  5.  II.  ne,  coloni,  h.   Tibure  corumo- 

20.  15.  ut  aliostaceam.    Nuilam  raris.      Meafcnecta*  utTibull. 

adeo  vira  haben t ,  folique  orua-  III.  3.  g.     Inque  tuo  caderet  no- 

tili  data  exiftimanda,  funt  ilia,  ubi  ftra  feneeta  finu.       Mea  actus 

JVLaura  caet.  pro  vulgari ,  SyT-  Propertl  II.   14.   7.     Sedes  ex«. 

tes  Libycas,  ut  Gaetulat  S.  II.  quifite  de  receßu,  in  quo  otia- 

2x>.  15.  imitatione  manifefto  ad  raur,  delidemus  poft  longo»  er- 

illa    Catulli  XI.    24*       Sive  in  rores,  diuturnasque  iaetationef ; 

extremos  penetrabit  Indos ,  litus  ubi  perpetuo  commnrari,   in  quo 

ut  longe  refonante  Eoa  tunditur  adeo  fenium    componere    (  Stat. 

unda,  direeta.     In  hanc  fenten-  Silv.  III.  6.  15.)    conftituimus 

tiam  Claudian.  in  Ruf.  II.  242.  ut  h.  1^     —  7.  ß.  Pedeüris  ra- 

Te  vel  ad  incenfas  Libyae  co-  tio  ita  iungebat :  Sit  fedes  mihi, 

mituboT   arenas.      — -    barbaras  laboribus  feflb ,  polt  tot   exant- 

accolarum  feritatem  declarat.  latos  labores,  milittae  aeriunnis 

v.  5  —  ß.     Vtinam    in  Ti-  confecto.        Pro    hoc  disiuiicte, 

Jmrtina  regione  extremam  aeta-  ac    nova    fententia:      Tibur  fit 

tem  degere  liceat !     Ornate  pro  modus,  finis,(ut  Serm.  I.  5. 104. 

hoc ,  utinam  Tibur  meae  Jene-  Drundufium  Ion gae Jinis  chartae- 

que 


CARMINVM    l.  II.    C  VI.    V.  5-10.        4°7 


Vndc  fi  Parcae  prohibent  iniquae, 
Dulce  pellitis  ovibus  Galaefi 


Flu- 


que  viaeque)  terminus  mihi/0/-  fub  Bruto,-  (de  qua  v.  c.  feq. 

fo  maris ,  graeca  ftructura,  pro  init. )  fibi ,  homini  molli  ac  fo- 

laflb  raari,     kineribus    mariti«  Uhus  apto >   (Bpp.  I.   2o.  24.) 

mis   et  viarum ,  ac  terreftribus»  fatis  gravem ,  qua   adeo  otium 

militiaeque,  per  militiam  factis»  ac  tranquülam    fenectutem,  fibi 

(  perfpicuitatis  caufla  hoc  adie»  prömeritus  videbatur.     Frtifixa 

ctiuti;  nam  peregrinationes  iftae  alii ,  prava  huerpretatione  v.  7, 

nullae    aliae  funt,    quam    ipfa  inducti,  alias  infuper,  quasper- 

liaec  militia)  defatigato,    pere-  peflus  fit,  poeta,  iiimii  volunt 

gritto  labore  fejfo ;  ( ut  CatulL  vitae,  moleltias ;  cumque  nullae 

XXXI.   3.   9. )    fententia    adeo  fuccurrant»  futuras  quoque  eura 

plane  eadem:  refpirare  aliquan-  complexum  raup  acumine  £n- 

do  liceat  a  railitiae  laboribus  in  gunt. 
Tiburtino    feceflu,    Tibur  per« 

fugium  ac  portus  fit,  in  quo  ex  v.  9  — -  ia.  Yel  in  agro  Ta- 
longa  niiliria  requiefcam.  Male  rentino.  Vnde ,  a  quo  np.  Ti« 
alii  iungunt,  fit  modus  maris  bare  fi  Parcae  me  prohibent» 
caet.  Docte  vero  roilitia  labe*  arcent ,  non  finunt ,  nie  ibi  in 
riofa  moleftiis  plena,  declaratur  fenectute  degere :  hinc  iniquae, 
per  longinqua  itinera  terra  roa«  adverfae.  Quod  ü  hoc  per  fata 
rique  cius  caufa  facta.  Ita  Tu  non  licet,  utinam  agrum  Taren* 
bull.  I.  1.  26.  Nee  femper  Ion-  tinum  faltem  concedant,  fene- 
gae  deditus  ejfe  viae;  et  v.  52,  ctutis  meae  federn  efle  velint.. 
Quam  fleat  ob  noftras  ulla  pu-  Pro  üoe,  variata  oratione,  pe- 
tita via*.  Id.  II.  6.  3.  Et  feu  tarn  aliquando,  fenex  factus,  re- 
longa  virum  terrae  via  feu  vaga  gionero  Taren tin am.  Docte  eam 
ducent  aequora»  cum  telis  ad  la-  defignat  a  fluvio ,  illam  praeter« 
tus  ire  voles.  Indocte  igiturfa-  Auente,  et,  qui  eam  aliquando 
ciunt,  qui  haec  itinera  a  miji-  tenuit,  Phalantho:  tum  uberiut 
ria  disiungunt,  diverfaque  Ha-  iu  laudes  terrae  iftius  digredi- 
-  tnunt.  Tum,  quomodo  pere-  tur.  —10.  Galaefus,  Cala- 
grinationes,  animi  caußa  ac  briae  fluviiu  (Martial.  VIII» 
fponte  fufeeptae  taedii  plenae  2ß.  4.)  in  agrum  Taren  tinum 
po/iint  appellari,  non  fatit  in*  influens  ipfum  Taren  tum  allue» 
telligo.  Caeterum  mare  ac  vias  bat :  cuius  ab  utraque  ripa  amoe- 
de  itinece  mariti  mo  et  pedeftri  niflima  acfeitiliiliraaruvaerant. 
pariter  dixlt  Epp.  I.  j  1 .  6.  Ke-  Vmbrofi  pineta  Galaefi  laudat 
fpicit  vero  poeta  militiam  fium  Propert.  II.  25.  67.  vineta  Qa* 

Cc  4  m  l**fi 


408  <J.    HORATH   FLACCI 

<  > 

Flomen  et  regnata  petam  Laconi 

Rura  Phalantho. 


IUe 


laefi  St.it.  Silr.  Tl.  2.  in.  cf.    minus  vel  infici  recttpoffit,  vel 
Virg.  Ge.   IV.  126.     —  dulce    lavari  ac  parari)  ant  rubis  fpi- 
ovibus,  quod  frigus  amahile  iis  »  nisque  obnöxia  effet; .  qua  de 
praebet,  ut  de  Digentia  III.  13.    cauflo  in  liberos  maxime  campos, 
1  o.  tum  propter  herbantm  ad    et  omni  furculo  ruboque  vocuntm 
eins  ripas  nafcentium  ovibusque    ovem  Groecom  pnftum  agebant» 
gratarum  ubertatera.    Arva  ami-    n»  et  lana  carperetur  et  tegumetu 
ea  peeori  fimiliter  Avicn.  D.  O.    quod  et  ipfum  pretiofum  erat, 
1095.      Martial.  1.  I.  tibifloruit    ex  Arabia  quippe  pctitum.  Plin. 
'  herba  Pkalanthit  qua  faturat  Ca-    1.  1.   Operinienta  ei  ex  Arabicis 
labris  culta  Galaefus  aquis.    At-    praecipua.    Tum  ex  Omnibus  Ta~ 
que  hanc  qnidem  rationem   te-    rentinum  genus  ovium  erat  moU 
nere  praeftat»    quam  cum  qni-    lijjimunu   frigoritque  imputiert*, 
bu^dam  ad  fluvii  lanae  ovium    Colum.  VII.  4.    Noftris  tempo* 
inde    bibenttum  candorem  au-    ifibus  lanae  culturam  reduoto  hoc 
gentis  virtutem  referre.    In  ani-    veteri  more  promovere  ftuduit 
mo  eam  habuifle  videtur  Mar-    Daubenton  fucceflu  fatis  profpe- 
tial.  XII.  63.  3.    Albi  quae  fupe-    to    —  11,  ruraregnala  Pjiaian- 
ras  oves  Galaefi,  et  Claudian.  de    tho,  poflefla  a  Phalantho,  qua« 
VI.  Conf.  Hon.506.  Clitumni  — -    nliquando  tenuit  Phal. >  not«  poe- 
undas  Candida  quae  Latus  prae-    tarum  ratione,  popuium  abanti- 
beut  armenta  triumpkis.  —  Oves    quo  aliquo  eins  rege  defignandL 
pellitae»  pellibus  tectae ,  Jimpli-    ▼.  III.  29. 27.  Stat,  Theb.  1. 335. 
citer    tectae    appellatae    Plinio    eadem  orationis  forma :  Scylla** 
VIII.   72.     Colum.   VII.   2.    et    que  rura  purpureo  regnata  fem» 
aliis.     Solcbant  vero  oves ,  ma-  -  h.  Nifb.  Phalanthum  vero  memo- 
xime  Taren tinae,  operiri  pelli-    rat  poeta,  cum  dilectu;    nana  is 
bits,  ne- lana,  quae  pretiofiflima    erat  alter  Taren ticonditor.    Hoc 
eflet  ( Colum.  1. 1.   Generis  exi-    enim  duce  Partbeniae  (ita  enim 
mit  Mileßas,    Calabrest  Appu»    per  contiuneliam  ii  Spartanorum 
lasque  noftri  exifiimabant,    ea»    dicti,  qui  e  promifcuo  omnium 
rumque  optimas  Taren tinas)  ae*i*is    feminarum  concubitu  nati  eflent) 
iniiiria   corrumperetur   (Varro    metu  inopiae,  et  ob  notaro  ma- 
R.  R.  II.  2.  fimiliter  faciendum    terni    pudoris    domo    profecti, 
in  ovibus  pellitist    quae  propter    taridemque    in    Italiam      delati, 
lanae  bonitatem , .  ut  funt  Taren»    occupnta  arce  Taren tinorum,  ex- 
tinae  et  Atticae ,    pellibut  inte»    pugnatisque    veteribus    incolis 
guntitr,  ne  lana  inquinetur,  quo    federn  ibi  conilkuerant*     Iufiin. 

in. 


CARMINTM    L.  II.    C.  VI.    V.   Il-l6.       4°^ 

Ille  terr^rum  milii  praeter  omnes 

Angulus  ridet,  ubi  non  Hymetto 

Mella  decedunt,  viridique  certat 

Bacca  Venafro. 

Vet 

m.  4«  Strabo  VT.  p.  426.  Hinc  5.  55.  eftque  forte  ex  imitaüo- 
Oalaefus  Lacedaemonius  Mar-  ne  Lucan.  V.  376.  Antiquus- 
tial.  II.  43. 3.  Phalanthinus,  V.  que  Taras,  fecretaque  litora 
37»  2.  Therapnaeus,  Stat.  Silv.  Leucae.  NÜi  ibi  fecreta  folj 
II.  2.  111.  Tarentum  Phalan-  debetur  ornatui  poetico.  Ea 
theum  Sil.  X.  1 6.  Tcrfnm  :  Nee  folum  feftasfecre» 
v.  13*  /^.  Ißa  milii  regio  fa  Neapolis  aras  ambiat;  et  fo* 
prae  Omnibus  (excepto  Tibuie)  cii  portus  caet.  hoc  fenfu :  Neo 
cum  ob  foli  bonitatem,  tum  ob  Neapolis  foluro  fecreta  ab  aliis, 
xnitem  aeris  temperiert]  arridet.  b.  non  fola  (aertim  parer,  Ted  et 
Docte  et  ornate  kaec  per  partes  portus  caet.  in  focietatem  facti 
declaravit  poeta.  Ridet,  arridet  -  huins  reniant.  Üepravavit  lo- 
enihi,  eapit  me  lacu  ac  grata  cum  Markl. ,  corrigendo,  laeta- 
fuafpecie,  tenetme,  place t  mihi  ta  Neapolis.  —14.  Cuius 
ille  angulus  twrrarum,  terrae  (ita  rael  praeftaiitiifimum  habetur, 
iunge)  receflus,  ubi  tranquille  eß.  Mel  Tareiuinum  non  de* 
et  in  otio  >  quae  amat  fenectus,  cedit  Hymetto,  h.  melti  Hymet- 
vivere  licet ,  -praeter  o/nnes  an-  tio,  Attico ,  fuaviter  pro ,  eins- 
gulos  t.  prae  omnibus  terrarum  dem  eß  notae,  bonitatis,  non 
locis,  ubi  defidere  rolupe  elL  inferiore  habendum  eft  loco. 
Augeri  fic  magisque  repraefen-  Decedimus  enim,  ajfurgimus  iis, 
tari  Tarentinae  regionis  gratiam  qui  nobis  bonore,  dignitate, 
nc  venufiatem ,  quam  &  ümpli-  merkis  Tuperiores  funt.  Siroil« 
citer  praeter  omnes  terras  intel-  lime  Virg.  Ge.  II.  97.  Aminaeae 
ligas ,  facile  perfpicitur.  Ad  vites ,  firmißima  vina ;  Tmolus 
rem  Epp.  I.  7.  44*  m*n*  'Äm  et  *df**rgit  quibus  et  rex  ipfe 
von  regia  Roma,  fed  vaeuum  Phanaeus.  v.  Markl."  ad  Stat. 
Tibur  placet  out  imbelle  Taren-  Sihr.  I.  2.  150.  Hymetti  vero, 
tum.  Angulum  terrae  Neapoli»  montis  Atticae,  mel  laudatüH- 
tanae  Gmiliter  defignat  Stat.  SÜV.  mum.  Sil.  XIV.  199.  neetareis 
IV.  fß.  6.«  per  fecretam  Neapo-  vocat  ad  certamen  Hymetton  au- 
lin ;  jftis  enim  pax  feoura  locis*  dax  Hybla  favit.  De  melle  Ta- 
et  deßdis  otia  vitae,  et  nun  quam  rentin  o  v.  Varro  apud  Macrob. 
turbata  quies  fomnique  peracti9  Sat.  II.  12.,  cf.  III.  16.  53. 
11t  de  cadeia'xegJLane  Siiv,  III.  —  viridique   certat   caet.    Vbi 

Cc  5  oleum 


4-10  <J.    HORATII    FLACCI 

Ver  /ubi  longum  tepidasque  praebet 
Iupiter  brumas :    et,  amicus  Aulon 
Fertili  Baccho  minimum  Falernis 

Invidet  uvis. 


Ille 


oleum  Optimum  provenit.    Hoc  no  V.  x6.  53.  fqq.  et  cf.  ad  II. 

iterum  per  comparationem  ex;-  10.    15»    —    et   amicus   Aulon 

tulit.     Bacca  olivae  Tarentinae  caet.  h.   rinique'  optirai  ferax. 

certat,  de  prineipatu  coutehdit  Aulonis  nomine  haud  dubie  trao 

(ut   in    Silü  loco   modo    laud,  tus  (deprellior,    acyXmv)   regio- 

Stat.  Silv.  IL  7.  28-   Quae  TW-  nis  Tarentinae ,  in  quo  vinum 

tont  Je  fertiles   Athenas    unetis,  nobilifliraum  nafeebatur,  a  poe- 

Baetica,  provocas  t rapeti s*)  Ve-  ta  defignatur.  Laudant  MarriaL 

nafro  cum  Venafro»  graeca  ftru-  XIII.  125.     Nobilit  et  lanis  et 

ctnr.i,     et   hoc    pro  Venafrana  felix  vitibus  Aulon  det  pretiofa 

bacca  ;  oleum  Tarentinum  non  tibi  v eller a ,  vina  müii.    Amicus 

cedit  Venafrauo.     Palmam  huic  Baccho ,   quem    amat    Bacchus» 

defert ,  ac  praeeipuam  gloriam  vini  feraciilimus.  Sil.  XU.  526. 

tribuit  parti  eius,  Liciniae  dL  Allifanus  laccho  haud  inamatus 

etae,    Plin.  XV.  3.     cf.    Serm.  ager.     Stat.    Silr.  III.  5-   107* 

II,  4-  69.     Colum.  V.  3*    Mar-  Caraque  non  molli  iuga  Surren» 

tial.  XIII.  101.      —  viridi,  oli-  tina  Lyaeo.     Martial.   IV.   43- 

Yetis    connto;      appofito     epi«  3.      Haec  iuga,     quam  Nyfae 

theto.  colles ,     plus     Bacchus    anuivit. 

et  XII.  99.  3.     Baetis  - —  quem 

v,    17.      Vbi  per  totum   an-  Bromius ,     quem    Pallas    amat* 

num   mitis  eft  ae'ris  temperies.  De  arvis  poraofis  idem  I.  50. 8« 

Apte  ea  de  ciarat  ur  per  ver  Ion*  dulce  Botrodi    nemus,    Ponwna 

gum,  quod  ftatim  bruma  tepida,  quod  felix   amat,      — •   fertili» 

hiems  remiflior  excipit.     Stat.  qui  Aulona  vitibus,  uvis  ferti- 

Silv.  III.  5.  83.      Quas  et  moU  lern  reddit ,   ut  palma  nobilis  I. 

l\s  hiems »    et  frigida   temperat  1.   5-     quae     nobilem     reddit» 

aefias.     Noller  £pp.  I*  10.  15.  Diana  profpera  frugum  IV.  6. 

Eft  ubi  plus  tepeant  hiemes  ?  ubi  39.    et  fimilia  alia.      Eß  adeo 

gratior  aura  leniat  et  rabiem  Ca*  Bacchus  fertilis ,    iroXi/ffraßvXtf 

nis,  et  momenta  Leonis,     Iovi  (Hom.  II.  in  eundem  11.)  (fit* 

hoc  temperamentum   tribuitur;  gtGroifyvkos    (Oppian.    „Cyneg. 

nam    is    variis    Horis    mundum  III.  59.)    tvot/uKi \os9    tvx*f*M$ 

temperat  I.  12.13.  Vide  omni-  rrofayifti»  xa£*ir  «ti£tw»   quae 

Orphica 


CARMINVM  L.X.    C.  VI»   V.  17-22.       41  X 

Ille  te  mecura  locus  et  beatae 
Poftulant  arces :    ibi  tu  calentem 

De- 


Orphica  fttnt  Bacchi  epitheta.  v*  cum-,   me  et  te  jroftulant,  ro- 

ObflT.       —    minimum,    non  irü  cant,  invitant  ad    fe;     fed  for* 

videt  Aulon,  Anlonis  uvac  non  tirts  akerunv:    cogunt  nos   ille» 

invident  uvis  Falernis ,  agri  Fa-  cebris  fuis  ad  fe  fecedere.     Sali* 

lerni,  vinum   Taren tinum   Fa-  vero    frequentata   poetis    ratio- 

Jlerno  naud   deteriu*   eft,    eius-  ne     invitare,     voture    nos    re- 

dem  eft  notae.    Naminvidemus  gio    dicitur,    qua«  gratum  no- 

praeftantiori.       Simili  acumine  bis  hofpitium  praebet,  in  quam 

Stat.  Silv.  I.  2.  150.    rupesque  lubentes     fecediraus.       —    Ibi 

rritent ,  quis  purpura  cedit  Oeba-  ego  fenium    componara ,  mori- 

lisy    et   Tyrii    moderator   livet  ar:      Pro    hoc   per    confequen* 

aheni.  Idem  totum  liunclocum  poeta:     ifta    terra    tegi,    condi 

expreßit  Silv.  II.  2.  4.       Qua  aliquando   velim :    et    pro  hoc 

Bromio  dilectus  ager ,   collesque  cum  tenerrimi  amorii  adfectu : 

-per  alt os  urit{ir  ,    et  praelis  non  ibi    tu    mihi    iufta    perfolve». 

invidet  uva  Falernis.      Iam  ob-  Generale     hoc     fpeciali     110 tio- 

ftrva  exquilitam  poetae  copiam  ne  repraefentatur  a  poeta,  quae 

in  varianda  phrali :  alteri  parem  molliflimo    fenfu  aiumum  per- 

elTe,    alterum  exaequare,     per  fundit:      Sparges,     confperges, 

non  decedere  >    certare ,    non  in-  lacrima  lacrimis  debitis ,    iuftis, 

videre*  quas  mortuis  dcbet  humanitas, 

(fere  ul  iufto  comploratu  prüfe» 

v.  2 1  —  24*      Ibi   ego    te-  qui  mortuos  Liv.  XXV.  26:  Sic 

cum  lubentiflime  verfarer,    vi-  et  iufta  facere,*  perfolvere  de 

verem.     Ille  locus,  illa  conval-  fepulturae  officio)    0  yap  ytgow 

lis  (Aulon)  beota  (ad  utrum-  i<rri     Sttvovru*    Hom.  II.  J>.   9. 

que  enim  refer)  amoena  ac  ferax,  Orph.  Arg.  546.    \otß*s  ioZtug 

et  arces   r«  uxfu ,     editiora  loca,  tnix$oviotf9  *{Cfj  iuxgya  XtißijMf 

colles    beati;    quod    utrumque  otffuv ,    h.  1.  cum  vi,  quae  ami- 

Ji»uificantius   et    copia    poetica  ci     defuneti    gratia    profunda*, 

pro    univerfa    regione    Taren-  favillam  mearo ,  etneres  meoi ; 

tina  ponitur.      Turres  arcis  Oe-  fed  alterum   refpicit  follennem 

baliae  vocat  quidem    Tarentum  illum  Aetum,  dum  ofla  et  cine- 

Virg.   Ge.  IV.    125.     quod   ta-  res  adhuc  tepidi  (quae  eft  Javil» 

men    quo    minus    h.  1.    intelli-  la)  colligerentur    (v.  Tib.  III. 

gam ,    vetat   vel  oppof.    locus,  2,  25.)  in  honorem  mortui  edi- 

Aulen.     —  te  mecum,  nie  te-  tum.     Iam  pro  favillam  meam 

quam* 


4ia 


Q.    HOfcATII    FLACCI 


Debita  fpafges  lacrima  favillara. 

Vatis  amici. 

quanto  fignificantius »    et  vatis  fenfum  poetae  Infcr.-  »päd  Fa- 

et  amici :     quo  honorem  ütura  brett«  p.  64-  et  Fleetw.   p.  320. 

faciiltate  pOetica  fepromerkuiD,  M^**«  *   fr  £$">o&  Jlal3'w,    ng) 

.    flunicitiaeque  iuve  a  Septimio  übi  &g)JJuu  *v/ußtf  vtimw  »iro  ß>#m 

debitum  pulclue   innuit-     Ad  (pugw  }*k£V  innxQfisw« 


CAR- 


CARMIKVM    -L.  II.    C.  VII.  415 


«MMHMMl 


C    J    R    M    E    N      VII. 
JRGrMENTrnt. 

jfSuum  Horatius  pofl  Plulippenfe  proelium  a.  V. 
JDCCXIU.  Rowiam  rediffet 9  Pompeius  obßnnato  ani- 
moin Brutianis  partibus  remanjit,  (v,v>.  i5*J  anno» 
que  demum  JDCCXXy.  pace  int  er  triumviros  et  Sex. 
Pompeium  facta  9  exulibus  omnibus  data  redeundi  impu- 
nitate9  (v.  Dio  XLflll.  56.  et  Veüeu  II.  77.  J  Ro- 
rnam  redijffe  videtur.  Itaqne  Horatius ,  recepto  praeter 
omnem  exfpectationem  amico  vetere9  quem  revifurum  fe 
-plane  defperaffet9  exultat  gaudio9  feßumque  in  eins  ho- 
norem  dient  indicit.  Reminifcitur  autemfimul9  ut  Jert 
animi  hurnani  natura 9  prißinae  coniunctionis9  quaeque 
cum  laeta  tum  maxime  tri/iia9  quorum  iucundißima  eß 
memoria ,  communia  habuerint  t  empor  a.      Animatur  to- 

m 

tum  Carmen  effreniori  laetitiae  adfectu;  fcntehtiac  rion 
tarn  eocquißto  ornatu  quamvigore  quodam*  quo  le genti- 
um animusperculfus  abripitur9  confpicuae.  Comparetur 
omnino  I.  36»  et  de  Pompeio  Grofpho  cf  II.  16.  et 
Epp.  I.  is.  23.    cf*  et  Sanad. 


AD. 


*    » 


4-1 4  Q-    HOBATII    FLACH 

AD       P  Ö  M  P  E  I  V  M. 

« 

yj  faepe  mecum  texnpus  in  ultinuam 
Deducte,  Bruto  militiae  duce, 
Quis  te  redonavit  Quiritem 
Dis  patriis  Italoque  caelo, 

Pompei,  meoruiri  prime  fodalium? 
Cum  quo  morantem  faepe  diem  mero 

Fre- 

i 

v.    i.     Qui  faepe  mecum  in  tulL  IX.  3.  in  Verannii  reditu: 

ultimum    tempus    deductus     es,  Veniftine  domum  ad  tuos  penn- 

f timmum  vitae  periculum   fub-  tes,  fratreeque  unanimos  anum* 

iißi,  in  extremum  vitae  discri-  que  matrem?  veniftu  — 3.  Quis 

men  adductus  et!,  Bruto  militiae  te  redonavit,  reddidit,  relütitit, 

duce,    dum  uterque  fub  Bruto  ecquo    felici    fato   redditus    es 

niilitaremiis ,    Bruti    partes  fe-  Diis  patriis ,  folo  patrio ,  Italo* 

querem  ur.    Forte  nihil  amplius  que  caelo,    Italiae..    Deos,   Pe- 

poeta  voluit,    quam:    qui  rae-  nates,     Lares    patrios  revifere, 

cum  fub  infauilis  Bruti  aufpieiis  falutare ,  afpicere  (  Serm.  II.  5* 

roilitafti,  cnmmilito.       Tempus  4*)    eC  U^ouere    (III.   27.  49. 

ultimum    eft ,     ubi    rerum    no-  V.  1 6.  19*)   follennia  poetis  de 

(trarum    tarn    imfera     conditio  abitu  et  in  patriam  reditu.    Re» 

eß ,      ubi  in  Un tum   discrimen  donatur  Grofpkus  patriae ,  facta 

addueti  fumus ,    ut  falutem    ac  ei  in  patriam  redeundi  potefiate, 

Titam   dejperemus.      Ita  fupro-  donatoque  iterum  pleno  civita- 

mum    tempus    dicitur     Catullo  tis  iure.     Hinc  ciim  vir  tute  ad- 

LXIV.     151.      extremum    tem-  iectum,  te  Quiritem,  te  plenum 

pus  ib.  v.  169.  uti  extrema  tem-  civis    Romani    ius    iterum    ad- 

-pora  Cic*  ad  Div.  X.  12.  init.  eptum,    ab    exilio   revocatuio. 

Similiter  vero  in  extremum  ca-  Alü  Quiritem ,    militia    defun- 

fum  deduci,  quod  Noiier  in  ult.  cturo,     explicant,    ex    follenni 

tempus  ded.y  dixit  Hirt.  B.  Alex,  dimittendi    exencitus    formula : 

7.     -— -  3.  4-    Exclamatio  v^ove  Quirites  discedite.      Minus  apte 

plena    in    deuderatuTimi   amici  in  hoc  nexu.      Caelum  faepius 

redilunecopinato!  Similiter  Ca-,  pro  parte  caeli:  tum  pro  regio- 

ns 


CARMINVM    L.  IL    C.  VII.  V.  l-lO.       4*5 

Fregi,  coron^tus  nitentes 
Malobathro  Syrio  capillos. 

Tecum  Philippos  et  celerem  fugam 
Senil,  relicta  non  bene  parmula; 

Quum 

ne  et  fubiect«.  Forte  amen  bathrum  frutex  in  Indicis  palu- 
finipliciflimum  fuerit,  reddi  dibus  nafcens,  e  cuins  folio  pre- 
caelo  Italo  accipere  pro :  iterum  tiofiflun um  oleum  exprimebatur » 
fub  caelo  Italiae  Vivere.  —  5.  ad  unguehtum,  foliatum  inde 
prime  fodalium,  quem  fodalium  dictum  MartiaL  XI.  23*  Locus 
omniuiri  cari/Tiroum  fernper  ha-  clalT.  apud  Plin.  XII.  26.  unde 
bui.  Sodalium  haec  facta  Syriam  quoque  Malobathrum 
mentio ,  priftinaeqtfe  confuetu-  arborem  habuiiTe  difciraus ;  Ted 
dinis  recordatio  parant  trahs-  Synum  h.  1.  dicitur,  quod  om- 
itum  ad  fequetitem  vr.  6  —  3*  nuio  Indiae  merces  a  mercatori- 
fententiam,  cuius  vulgaris  enun-  bus  Romanit  eSyria,  adveheren* 
tiatio  eft:  quocum  faepe  de  die  tur.  Sic  merx  Syra  I.  31.  i2» 
convivatus  fum.  —  .  frangere  nardus  AJTyria  II.  11. 1 6.  Arno» 
ditm  folidum  mero,  partem  de  mum  Ajfyrium  MartiaL  VTH. 
die  gravibu*  ac  feriis  rebus  de-  «77.  3.  myrrha  OronteaVxoyext. 
Ainato  deroere,  demtamque  com-  I.  2.  3.  etc. 
potationi  dare;  decurtnre  diei  v.  9  — 12.  Tecum.  pugtiao 
fpatium ,  noctique  illud  adiice-  Philippen!!  interftü.  Difertiu» 
'  re ;  fit  hoc  compotatione  tempe-  adeo  nunc  exponit  poeta  atque 
ftivius  infütuta.  Vide  ad  I.  1.  exemplo  illuftrat  illud  tempus 
20.  —  morantem  qui  tardius  ultimum  v.  1.  Male  igitur  fa- 
ire videbatur  conviraturis ;  fua-  ciunt,  qui  haec  ad  proxime  an- 
Titer.  —  7.  3.  coronatus  ca~  tecedentia  referunt,  hac  fentcn- 
pillos,  fortjuttivof,  crt<pM9*$tts  tiae  progreiEone:  quocigm  res 
Mf*r*9  föttguy,  pro:  gerens  fecundas  et  adverfas  commune» 
caput  floribus  redimitum ,  ca-  habui.  Sed  vv.  6  —  8-  non 
pillos  ferto  ornatos,  eosdemque  fpectant  ad  fententiam  primari- 
nitentes  \tx*fovf  (V. ad 1. 4.  13.)  am,  fed  ünice  deberftur  v.  5. 
nnctos ,  -  perfufoa  Malobathro,  uti  iam  monitum.  Senfi ,  gra- 
unguento  e  rnalobathri  folio.  viter  pro,  expertus  fum  Phi- 
Vtnutque  rei  follennis  in  lautio-  lippos,  fortunaro  pugnae  ad  Pili- 
xis  convivii  apparatu  mentio.  lippos,  Macedoniae  urbem,  coro- 
Viderel  vr.  22  —  25.   Malo-  mülae;  et  celerem  fugam,  ubi 

fuga 


4l6  <J.    HOIIATII   FLACCI 

Quum  fracta  Virtus,    et  minaces 

Turpe  folum  tetigere  mento. 

Sei 

foga  nobis  confulefe  neceftc  Ha-  fractas  minat»    fractam  räbiem 

beremus ;     perfpicuitatis    caufa  dixit    Claudian.    XL-     «8-     ct 

r£  fenfi  haec   adiecta  putanda.  XX VT.  43  *•  fractos  hello  Vir- 

Kam  fentire  detrimenti,  cladis  gil.  ct  alii.     —  et  nüAaces  caeu 

aceeptae     notionem    adiunctam  Eadem  fententia   roagis  perFpi- 

Labet.  Cf.  IV.  4.  25.  et  IV*  6*  cue  tantam  expofiu.   Quod  qui- 

3.  Ovid.  Met.XV.  823.  eadem  dem  non    alitcr    fieri     poterat, 

\d'  Pharfalia  fandet  illum,  de  niü  fubiecto  ab&tractoin  propri- 

Augufto.     Tu  profa  limpliciter  um  mutato.     Ita  non  intelligo, 

erat :  tecum  e  pugna  Philippenfi,  quo  iure  id  vitio  poeue  a  qui- 

aufugi.     Fugae  celerixatem  ulte-  busdam  vevutur. — minaces^ui 

rjus    declarat    per     -parmtäam,  fortiflime  dimicarerant,  Bruti  et 

fcutum   non  bene  relictum,  pa-  Ca/Tii  railites.     Minae,  ira9  oris 

rura  decore«  turpiter'  abiectum,  truculentia,  follenni  more  vir* 

quo  expeditior  ea  efTet.   —  11,  tutem  bellicam   de/ignant  apud 

22.   Quum  fortuümi  quiquece-  poetas.       Sic  Jlanmbalis  minao 

cidißent ,    quiun  nulla  prorfus  IV*  8*  *  6»  "«nax  Porfennae  ma- 

rei  bene  gerendae  fpes  fuperelTet,  nus  V.  16.  /f.     Hin'c  Minae  in 

ubi  adeo  pugna  excederc  minus  comitatu  Marti s  apud  Stat.  Theb. 

ignominiofum  efTet.      Nam    in  VII.  51.      Forte  tarnen    magis 

liunc  unice  finem  appofita  haec  poeticum  erit ,    fi  minaces  teti~ 

a  poetas    quo  ejtcufatiorem  fu-  gere  folhm  accipias,  procubuere, 

gam  fuam  faceret.    Perditis  om-  iacuere,  truculentiam  vultus  in 

nibus  aufugit  Horatius  vel  ab-  in  ipfa  morte    fervantes ;     qua 

iecto  fcuto  ex  Üla  pugna»     ut  imagiue    atrocitas    pugnaudum 

meliori    fe  tempori  refervaret,  egregie  repracfentatur.    De  Ro- 

ubi  fortitudinem ,  quae  nullum  manis  in  bello  cum  Pyrrho  oc- 

ampliuBreimomentuminiitapu-  ciüs  Floms   I.    iQ.    omnium  in 

gna  factura efTet,  patriae  maiore  munibus  enfes,  et  relictae  in  vuU 

cum  fr ti ctu  probare  poflet.Quum  tihus  minae»  et  in  ipfa  morte  ira 

Virtus»  animi  ferocia  pugnanti-  juivebat.     Quae  tarnen  paullo  du- 

um  fracta  contufa,  perdomita  rc-  rior  h.  1.  ratio  videtur.    — teti* 

prcGTa  eilet,  h.  quum  ii,  qui  atro-  gere  folum  m*jtf  o,proni  in  terram 

citer  pugnaflent,  devicti  eflent,  .procubuere,    Homerica  fere  lo- 

oeeubuiflen t,  u  t  ipfe  itatim  cxpli-  quendi  ratione.   Hom.  iL  ß.  4 1  g. 

cative  fubixcit.    Sil.  VI.  14.   ea-  wpphs  h  xoylrjffiv  oö*a(  X«£o/ara 

dem  ratione :  Nee  tarnen  adverßs  youoty ,  et  alibi.     Vnde  L-atinis 

fuerat  fracta  hala  virtus,      Sic  poeiis  mordete  humum»  terram 

•pQUTM 


CARMINVM    I*  II.    C.  VII.    V.  11-1 6.     ,417 

Sed  me  pef  hoftes  Mercurius  celer 

Denfo  paventejii  fuftulit  aere: 

Te  rurfus  in  bellum  reforbens 

Vnda  fretis  tulit  aeftuofis. 

Ergo 

petere    ore    et   fim.    pro   cade-  candae  caufla  fe  Frianai  exemplo 

re,  occidi,  frequentata.  —  fo-  (I.   10.  13.)  per  medios  hoftes 

ltim    turpc,    turpatitm ,     foeda-  a    Mercurio    ductum    ait.     Ad 

tum  fanguine,  cruentatum.    Iu  hanc  Mercurii  verfutiam  refpe« 

et  OuweusN.  H.  HL  3.  p.  572.  xit  Alcipiiro  III.  72.  lytiii,  oTov 

Alii  per    interiecüoncra  turpei  noäu»  i7x09>    VX*."*!*'    W  *<*- 

aeeipiunt ,  in  re  minime  turpi ;  &uxi  qv%  vxo  rov  rljs  *AtX«vt/- 

ut    reliquorum     couuneuta.    U-  tos  MectW  fr  xtios ,  d^\'  vno  t<mv 

ceam.  *o$wv  ng)  rovTo\<wituotT9S.  Merc. 

celer  yttxvs  CEgjUfjs  wxvs  lym  xixhfj» 

v.    13—16.     Sed    direrfam  exofsuu  Xenoqrates  in  ßr.  Anal.  IL 

uterque  in  fuga  fortunam  habui-  p.  59.)  un\nrw$  (Euvip.  Ilel.  247.} 

mtts.     Equidem  feliciter  exiito  jrrjyw,  appolito  ad  rem  epitheto. 

belli  naufragio  enatavi,    hello-  fuftulit  me  denfo    aere,     doeta 

que  deincops   abstinui,  disceßi  brevitate  pro,    fepfit,    circum-, 

inde:  tu  Itatim  ei  iterumimpli-  dedit  me  denfo  aeretjlgi  «roXXjf, 

citiis  es,  in  militia  permaiififti.  denfa  mibe,  Acque  incolumem 

Ita  tene  feilten  tiairum  ordinem.  per  hoftes  fuftulit,  abduxit,  bo- 

Omnes  fere  ita  iungunt :  In  qua  liibus  eripuit.      Paventem,  viri- 

pugna  fortiilimi  quique  cecide-  bns  difüfum,    fugae  intentum; 

jrunt,  ex  ea  eqiüdem  incolumis  fuaviter  hoc  adiectum.    —  15. 

fervatus  tum.  •  Malevel  propter  16.  Tu  fortunam  belli  herum 

vr.  15.  16.     Praeclarc  vero  ac  experiebaris >  denuo  te  reliquit 

wagnLfice  fugam  fuam   adorna-  Biuti  partibus  adiungebas.     Si- 

vit  poeta  Homerica   arte»    qua  ciliam,    quam    Sex.    Pompeuts 

heroes,  in  fumraum  ritae  dis-  tum  armis  oecuparerat,     Gro- 

crimen     addueti,     mibe    a  deo  fphum  petiifle,  e  Velleio  IL  72. 

quopiam  circumfufa  tecti  prae-  facile  adfequaris;  is  enim  difer- 

lio  incolttmes  excedunt;    cuius.  te  tradic»  omnes»  quos  ptaefen- 

rei  excmpla  üb i vis  in  Homero  ti  periculo  fortitaa  fubduxiflcr, 

obria.     Mercurio  id  tribuit  Ho-  e  Brutianis  caitro  ad  Fompeium 

racius ,  nara  in  eins  tutela  poe-  confluxiflfe.     cf.  et  Dio  XLVIL 

tac,  Mercurialcs  ideo  appcllati  IL  Iam  iftam  fententiam  commoda 

17*  29.  ratione  Urnen  vafritiae  allegoria     explieuit      Horatius. 

eius  üroul  habiu ,  cuius  lignifl»  Bellum ,   pugna   folleruii   moie 

D  d  com« 


\ 


4-18  Q-    HOEATII    IXACCI 

Ergo  obligatam  redde  Iovi  dapern 
Longaque  feffum  militia  latus 


De- 


eoraparatur    mari    tempeftuofo  prium  fit  reforbere,  *vm$potße*i 7r ; 

poetis  :   lic  xv,cue  ttx-XV*  Tyrueo  led  praeitat  undam  rejorbentem 

et  aliis.      Iam  Grofphmu  e  pn-  de  quo  vis  flucti*,  a  litoro  refafo 

gna   Philippen»    vixdnm'  elnp-  et  cuncta  fecum  rapiente  intelli- 

fum  ,  profugüm  norisqne  fe  fta-  gere,  Virg.  Aen.  XI.  624.  feqq. 

tim  periculis  obiectantem.com-  Qualis    ubi  alterno    procurrens 

parat  ci ,    qiti  Atictibus  >    unde  gurgite  pontus  nunc   ruit  ad  ter- 

Tix  ^merferat ,  iterum   corripi-  ras  -*-  nunc  rapid us  retro ,  atque 

tur,  ab  iisque,  cum  litori  iam  oeftu  revoluta  mforbens   (retro 

'    proximus  eilet,    in  altum  reii-  fecum  vohrens)  faxafugit,  /i- 

citur.     Eadem  imngina  ufus  eft  tusque  vad'o  lahente  ralwquit. 
Euripid.   Heiacl.  42Q.     ?oiytutv 

vccvTi\o7<Tiv ,  tiTivts  xufmvts  $x-         v»  1 7  feqq.  Sed  et  haec  nova 

(pvyfovrts  liygiov  fxhos  tis  yyfif*  efhigifti,  pericula,  exhisquöque 

y?   rvrSfjta»    (irr  manibus  terrae  fervatus  es;     ergo    Iovi  cwrift 

Virg.  Ge.  II.  45*)  *&*  X*?*^'  &  er  nur  pari.     Auguftiorera  fpe- 

£#v  rrtootTfftv  jj\u$tfffap  ist  icorrov  ciem  comiiTationi  in   felici  Gro- 

ndXiv.      Te  litori  vicinum  unda  fplii  reditu    habendae   obtendit 

flüctus  reforbens,  nv/tottrufaffi-  fic  poeta,  ex  more.  v.  I.  36.  in. 

3-fov  tulit,  abs  tulit  rurfus,  cur-  et  I.    37.  in  it.      Prima  libatio 

reptum  retulit   fretis    aefiuoßs  Graecii  £ebat  Am  <r»rjj>i,  (Athen, 

(tertio  cafu)  in  fretmn  aeftuo-  XV.  5.  p.  675.)  ad  quam  forte 

fum,  aeßuaus  iliittibus,    in  al-  refpexit  Nofter.     JiedJe,  öfter. 

Cum  reiccit,  h.  quod  declarati-  para  dapem  da pes,  epulas  facraj, 

to  additur,  in  bellum.     Duriox  facti  fieium  obligat  um,  ex  voto 

tarnen  haec  ratio.      Tgftur  ma-  debitum,  votivnm.     Obligamnr 

lim:   Vnda,  fretis  aefiuoßs,  dum  Diis,  votis  nuncupatis ;   turnet 

fretum,     mare  aeftuat  commo-  ipfum,  quod  vovimus,   obligari 

tum  eil ,  li.  unda  rnaris  aeftuan»  dicitur ;  reddünus  adeo,  foWimus 

ti$  reforbens  rurfus  tulit,  copia  id  Diis,  voto  damnati.  II.  17.  30. 

poetica  pro,   leforbiut,  iterum  reddere  victinias,    aedemque  vo- 

,  abripuit;  iam  feqiü  debebat,  in  tivam  mcmento.  Propert.  II.  21. 

altum:  pro  hoc»  fubitituta  fta-  60.     Tu  quoniam  es,   mea  lux* 

tim,  perfpicurtatis  caufla,   vera  magno  demiffa  pericio,  munera 

notione:    in   bellum.      Plerique  Dianae  dcbitaredde  choros ;  red- 

de'  Charybdi  feu  omnino  vor? ice  de    etiani    excubias    caet.      cf. 

lu  1.  cogitant,    quod  eius  pro«  Burmaxi,  ad  Propert.  IV*  3*  61. 


GABMINVM   L.  IL    C.  VJL    V.   17-22.       4.19 

Depone  fab  lauru  mea,  neo 
Parce  cadis  tibi  deßinatis/ 


Obüviqfo  levia  Maffico 
Ciboria  exple:   funde  capacibutf 


Vn- 


>•' 


— •  iß.  19.   Depone  latus,  cor*  v.  21  f<jq.  Äf irara  Horatii ar- 

pus  (Ted  alterum  ygotfpixuTsgw.  tem  in    depingeudo    effrenioris 

cf.   Virg.  Ecl.  V.  53.)    coiili»  laetitiae  alFectu  cum  alibi  (cf* 

d«,  reclina  te,  recumbe.    Virg.  y.  c.  I*  36.  II.  11,   et  III.  19.) 

Aon*  VII*    107.      Corpora  fub  tum  hoc  maxime  loco  infignitcV 

ramis     deponunt    arboris    altae.  ofienfani  facile  fentias.      Quam 

— **  fejfum ,  ipfc  feflus  ex  longa  auimo  praecipit  convivii  futuri 

militia;  requicfce,  reiice  corpus  hilaritatem,  in  eam  Itatim  effun- 

fub    laurus    umbra,     poft    tarn  ditux,  et,  quod  animum  laeü- 

longam  militiam.     —  r$  mea  tia  perturbatum   moraeque  im~ 

fuaviter  iunuit  Horatius,  apud  patientem  addecet,   convivium 

fe  convivium  iftnd  celebratum  infbui,  Coronas,    unguenta  af« 

iri;  ad  quod  lic  blande  admo-  ferri,  fodales  adcumbere,  caet. 

dum    Grofphum    invitat.       At  iubet.      Quo  quidem  artificio  to-* 

Baxt.    ptdcherrimam    hccpytiov  tius  loci  virtus  ac  vigor  miro 

hie  deprehendit;  aenipfe,  ut  adiuvatur,  adeo  quidem,  utnon 

Titvrus    Virgilianus     fub    fago  tarn  convivium  defcribi,  quam 

fua ,  fub  laurus  umbra  reeuba-  nosmetipfos  in  mediam    convi. 

rec      Quam  praeclaram    obfer-  vantium  turbam  rapi  atque  de- 

vationem,    ut   yocant  quidam,  ferri  exiftimemus.       Commoto 

nemo  facile  ei  invideat.     Alias  poetae  anüno  vira  quoque  ad* 

argucias  ad,  h.  L  nttulit  Dacer.,  dit  vivida  ac  per  iuterrogatio- 

Maecenatem  lauru  fignificari  pro-  nes  praeeipitata  ©ratio.  •  —  21. 

nuntiaudo.     —   nee  parco  cadis,  Maioribus    nos    Updie    poculis 

▼ino  te  Jargius  invita.    Fere  ut  invitemus.     Ciborium  poculi  ge- 

I.  36.  11.    neu  promtae  modus  nüs,  ore  fuperius  lato,  üiferius 

ßt  amphorae.    —  tibi  deftinatis,  angufto ,  iniiar  Jhbae  Aegyptiae» 

hac  feiia  luce  exficcandis;  tibi,  quam  colocafiam  appellatam  vu* 

»am  in  Grofphi  honorem  convi«  lunt  >    cuius  calyx  vaforum  ac 

vium  npparabatur.    Minus  apte  poculorum  ufum  Aegyptüs  prae- 

alii:  in  reditum    tuum  referva-  ftaret.     Dicta  hacc  pociüa  ipfia 

tis ;  cum  i»  praeter  exfpectatio-  ciboria.     Yid.    Scholl,  ad  )*.  1. 

nem  accidifTet*  Intpp.  ad  Ilefych.   v.  Ktßvfiow 

Dd  2  et 


4&0  Q.    KORATII    FLACCI 

Vnguenta  de  conchis.     Quis  udo 
Deproperare  apio  Coronas 


Curat- 


et  *v<*ju$s  et  quo»  laudat  Gefn.  levis  üt ,    refplendeat ,  imple  ad 
Th.  L.  L.  h.  v.      Eadem  ratio-'   ora  usque  pocuk.      Sunt  adeo 

ne  Graecis  pocula    calyces    ap-  x^rt}§t!  otvoto  e *trrt<pt7sf\itH.<ym. 

pellantur,    fimilitudine   a  flori-  II.  3".  2$S\  dicuntur.      Sic  rero 

bus  petita.     Grandius  vero  fu-  vim   habet  epitheton,  et  ad  to- 

ifle  poculum  illud  ciboriuro;  vel  tarn  fententiam  fpectat.  —  fun. 

inde  colligas,  quod  eius  in  Übe«  de  cap.  ungu.  caet.     Vucti  co- 

riore  comißatione  (kuiB'wvi)  ubi  ronatiquc  fint  capiltL     Coachae, 

maioribus    poculis    pofceretur,  vafa    unguenraria ,   ad    concha- 

rnentio    fiat    apud    Athen.    XI.  rura   forxnam    facu:      Capaces, 

7.  p.  477.     Atqite  hac  virtute  non    fimpliciter  ornat,    ut  fit, 

1  h.  1.  a  poeta  puta  pofitum.     Ca-  quae  continent  ea,    quod  non- 

paciores  enim  fcyphös  poeta  po-  milli  volunt;   fed  funtvafa,  quae 

feit  in  re »  quae  <ex,voto  aeeidit,  magnam  unguentorum  vim  ha. 

V.  9,  33.     —  levia,  fplenden-  bent,  quibus  adeo  copiofe  hoo 

tia,  afFabrefacta.     Exple  Maßt-  die  Grofphum  caeterosque  con- 

(ü,  adimple  vino  Maflico»  v.l.  viva§  11  ti  iubet,  ita  uteapilliiui- 

1.    19.   obliviojo,    quod    cura-  guentis  fmtßtßp$yuivot%  httßp- 

rnm  oblivionem    inducit ;     eft  x01  >  ( ut  ^epius  Graeci  hac  de 

olvot    Xo&tKifiis      Alcaei    .apud  re)  ut  unguenta  f Lilien t  e  nuido 

Vrfin.  p.  101.     Similiter   Xjfihf  capillo,   ut  Tib.  I.  7.  57.     Ea- 

eJt/Myf  audit    in    Epigr.    uha*.  dem  vi    per  fundi  nardo  eft  V. 

L.XXIX.  8»  (Anal.Br.  III.  166.)  15.  9.  et  perfußs  liquidis  odori- 

Xo«*o»  fMi  ro  xvfrtWvv  «Voöt/X-  bus ,  I.  5.  2.     Qua  eadem  vir- 

ßwffot ,  footTp ,  ngt)  XqSffv  o/vvtif  tute  unguenta  iubet  fundi ,  ef- 

rov  Bgopuop  xxftxt,     Vbi  prae-  fundi  de  conchis ,  quod  iam  vi- 

clare:  uxoffriXßutffo»  re  kumWqv,  dit  Vet.  Scliol.  Cruqu.  „largius 

fac  ut  ardeat ,   refplendeat,  im-  utere  odoribus "  interpretanda, 
pleatur  poculum   tc.  vino;  uti 

fere  Setinum  in    aureo    poculo  v.2^.fqq.  Suaviter  Horatius, 

ordere    dicitur    luven.    X.  27.  qni    Tibi  prae  feftinandi   Audio 

•Atque  hanc  graeci  poetae    ele-  iam    fatis  oecupatus  videbatur, 

gantem  doetamque  loquendi  ra-  coronarum  liectendaram  curam 

tioneni,    band  temere    cenfeas,  reliquis    convivis    (uon  puero, 

etiam  hie  a  poeta  exhiberi.  Do-  nt  volunt  quidam  e  II.  1 1.  19.) 

ctiorc  enim  ratione  iungi  pof-  demandat.     Cum  *3*<  igitur  va- 

Xint:    exple    levia,     h.     exple  riata  oratio,    pro,    Coronas  de- 

ita,   ut  eiboriorum    fuperficies  properemus,     propere    conficia- 


mus 


/ 

/ 


CARMINVM    JL.  II.    C.  VII.    V.  25-28.       42  1 

Curat  ve  myrto  ?    quem  Venus  arbitrum 
Dicet  bibendi?  Non  ego  fanius 
Baccliabor  Edonis:  recepto 
Dulce  mihi  furere  eft  amico. 


mus,  con tcxamus  opiivcl  myrti  batur,  divcrfos  nunseros ,  puta> 

frondibus,  prout  quaeque   ma-  T.    III.,   IV.    VI.»     oftcnderent. 

gis  ad  manus  eft;    fuaviter  in  Lucian.   Amor.    T.  II.  p.  4*5« 

fumma    fcftinatione  declaranda.  uff)  ßukutv  /uiv  int  cxofrov,  /um* 

Nifi.  ve  h.  I. .   ut  et  ,alibi  apud  Xhttcx,  $*  §Y  xofi  rffv  $ti*  otvrriy 

Nofirum,  non  disiungit,  et  lim-  (  Venerem)  tvßo\n<rtts ,   jatttvos 

pliciter   eil  pro  tef9    ut  corollas  u<TTf*ya\ov  vtaovros  Vary  ffxnp*- 

intclligamus  imlijtinctas  (ut  Ca-  tj.  res  nota.       Vide  Lamb.   et 

tull.  LXIV.  284«  vocat)  h.  e.  Gefn.  Th.  LL.  ▼.  talus.)  diät, 

variis  floribus  ac  frondibus,  h.  1.  conitituit,  eligit  arbitrum  biben- 

ex     apio    et    myrto    confertas.  dit  qui  leges  bibendi  fert,  re- 

Apium  udum*  fgwrtfov,  recens,  gern  convivii.  vid.  ad  I.  4*  17» 

adeoqne  viride,  ^Xw^oy  ffiXiw.  —  26.  ToCum  me  laetitiae  tra- 

Nam  illud  geims  apii ,  quod  in  dam.       Non    fanius,    in  fanius, 

humidis  locis  tiafcittir,  a  poeta,  magis  bacchabor,  infaniaro  inftar 

ut  quid  am  Völiuit,  hie  refpici  Edonorum,  Thracum ;  interquo» 

vix   putein.       Deproperare,    ut  compotationes  liberiusatqueiitr- 

cxsvfetv  Gr. ,  feftinare ,  urgere  moderatius  celebrari  folitae.  v. 

(Virg.  Ovidio,    Statio,    alii*)  ad  L  27.  1.     —  dulce  volupe« 

eft,    fe/tiiianter    conficere.     Cf.  iucmidum  eft  < ut Propert.  II.  9. 

Vi  12.22.  v.  Lamb.     —quem  17.)    lubct    furere ,    exultar«, 

Venus  caet.      Regem    convivii  vino    largius  indtilgere    (£rXa 

fortiamur.      Venus  h.  iactus  ta-  $i\m  fixvtjvui  9  Anacr.  31.)    re- 

lorumVenereus,    (qui erat,  ubi  cepto  reddito   mihi' amico %    in 

tali  quatuor,  quibus  lere  lüde-  anüci  defidetAtüEmi  reditu.  ■ 


Dd  3  C//R- 


4&2  Q.    HORATII    FLXCCl 


,\ 


« 


CARMEN      VIII. 

JXLGrMENTrM. 

jyiiro  acumine  Horatius  hoc  carmine  Barines  f  injignh 
pulchritudinis  puellae  perßdiam  ita  perfiringit ,  ut9  cum 
ßdum  conßantemque  amoremipfi  dermo  adßrmaret9  ßdem 
ei  habere  pojffe  neget9  quoniam  toties  peierantem  non  mo- 
do nutta  periurii  poena  fecuta  fit ,  verum  etiam  ei  inter 
*      fyfa  periuria  maior  in  dies  formae  venußas  accefferit; 
ut  adeo  per  fanctijfimas  res  iurare  utile  ipfieffeapparcat. 
Jude  accidere  ait9  ut  vei  ii9  qui  perßdiam  eius  multoties 
experti  fint9  qua  funt  animi,  Jormae  eius  illiciis  detenti, 
impolentia%  a  perßdae  limine  recedere  nequeant ,  novique 
vsque  amatores  fuccrefcant.      Qua  quidem  ad  infipiem 
-   Barittes  pülchritudinem  declarandam   vix  nlla    cogitari 
po;eß  ratio  cfßcacior9    quam  quidem ,    animum    magis 
quam  oculos  ferientem*  ulinam  potius9  quam  pictorumf 
imitentur  noßri  poetael  —   Oratio  in  hoc  carmine  docta9 
ornata,  exquißta:  numerorumque  fuavitatem  vel  obtn- 
•    Jior  paulo  facile  animadvertat.       Qraecae  autem,  quae 
Jutic  inde  adtextae  funt 9  ideae  fufpicioni ,  quam  argu- 
mentum fuppeditat  9  robur  addunt,  graecum  Boratio  ex- 
emplum  ob  oculos  fuiffe.  \ 


AD 


CARMINVM    L.  II.    C.  VIII.    V.  1-/J..  423 

AD       B     A     R     I     N     E     fo. 


V  Ha  fi  iuris  tibi  peierati 

< 

Poena,  Barine,    nocuiflet  unquam; 
Dente  fi  nigro  fieres  vel  uno 

Turpior  ungiii: 

Cre- 


t*.    1.     Exordium  fcepicux»,    Amor.  UT.  3.     EJfe   deos  ere- 
titi  ante    Scholl,    vocant;   puta    damne?   fidem    iurata  fejellit: 
Barinae,  quae  conflantiam  fiiam    et  facics    Uli,    quae  fuit    ante, 
in    amore  Horario  iactaret ,  fq-    tnanet.    Ins  peieratum  dixit  poe- 
'  «jue  in  fide  permanfuram  fancte    ta  ad  forrnam  iuris  iurati  (fide 
iuraret,  haec  apoetrv  refponderi:    facrati,    ut  eft  apud  Enuium) 
Si  unquam  peviurü  poenam;  tu-    f.    iurisiurandi ;    liam  iurare  eil 
lifles,  fi  unquam  periurium  tibi    fidem  dare  iurnmento  inteipoü- 
nocuiflet ;  quod  utrumque  docte    Co ;  hinc  ius  peierare  fidem  iu- 
coniuuxit  poeta  ;  fi  ulla  velmi-    ratam  violare ,  adeoque  ius  pe» 
niroa  -poena  iuri s  peierati,    per«     ieratum  eit  fiele,    ut  ita  dicam, 
iurii  tibi  unquam  nocutffet ,  no-    profanatum  »    laefum  ,    periuri- 
xam  ,    damnum ,    detrimentum    um.     Suaviter  vero  rf  unquam 
corpori  tuo    inflixiflet,    fi  vel    poeta  puellam  crebrae  perfidiae 
leviifimam  indenotam  traxifles.    iiicufat.      — -  3.  4.      Si    teuue 
Darana    enira,    quibus  corpus    faltera  poenae  in    te  veftigium 
•Aligeretur,  morbi,  etiam  naors    extaret;     fi  turpior    deformior 
praematura  ex  mtiqua  fuperfti-   fieres  uno  (nd  utrumque  cnim 
tione  gravioris  fceleris,  maxime    refer)     dente    nigro  vel  unguis 
periuni,  poena»  a  Diis  vindi-    Q.  vel  unus  tibi  dens  nigrefee- 
eibus  immiüa,  putabatar.     Ti-    ret,  Ci  vel  in  uno  ungui  maculm 
bull.  X.  3.  51.       Pärce,  pater,    quaepiam    f.     nota    appareret: 
timidum  non  me  periuria  terrent,     tum  fane  facile  adducerer ,  .  ut 
non  dieta  in  fanetos  impia  verba    crederem  tibi  iuranti,  afleveranti, 
deos.  luven.  XIII".  230.   mijfum    te  con (Unter  me  amaturamefle; 
ad  fua  corpora  morhum  injefto    quia  tum  religiofe  iusiurandura 
credunt  a  numine.     lam   gravif-    ferratura    efTcs ,    deos   periurii 
fimi  puellis  poona,    pulchritu*    yindiecs    reverita;     aruittendae 
dinis  iactura ,  cnius  metu  facile    adeo  pulchritudini*  xnetu;  fua« 
*  periurio   revocentur.     Ovid.    viter.  ' 

Dd  4  *  5 


4^4  '    _Q.    HORATII    ^LACCI 

» 

Crederexn.      Sedtu,   fimui  obligafti 
Perfidum  votis  caput,  enitefcis 
Pulchrior  multo,  iuvenumque  prodis 

Publica  cura. 

Expedit y  matris  ciiieres  opertos, 
Fallere,  et  toto  taciturna  noctis 


Signa 


v«  5  — "  8»  &d  tu  fidem  rer-  amore  inflammat.     Sic  /uiXtf/um 

bis  tuis  a  me  vix  impetraveris,  rovpov  amafium  fuum  appellat 

quandoquidem  c  re  tua  efle  vi.  Sappho,     tefte    Iuliano,     apud 

detur,    peierafle;     quum    inter  Vrfm.  p.  19.     Sic  fndiw  (unk 

ipfa  periuria  pulchrior  evadas.  ßnrili  ratione  Anacrcon  vocatur 

Simul  ac,  quotiescunque  obliga-  Antip.  Sid.  aLXXVI.  2.  (AnaL 

fii,  obftrictum,  obnoxium  feci-  Br.  II.  27.)     Adde  Pind.  Pyth. 

ftl  caput  perßdum,    iuum,    te  X.  90.  nbi  Hippocleas  h  **£i- 

perfidam\  votis  exfecrationibus,  yois  /uiXfj/tm  audit.     Latütorum 

diris,  h.  ubi  peierafti,  periurii  poetarum    loca    adpouere  nihil 

rea  facta  es.       Obligamus  nos,  attinet.   r.  Seal,  ad  Virg.  Cir. 

caput  nofirum  votis,  devovemus  75.  et  Stanl.  ad  AefchyL  Cboeph. 

nps ,    iroprecamur    nobis  inter  v.  747.  Iam  Barine  pradit  pa- 

iurandum  iriala  ac  poenas ;  iis-  blica  cura  iuvenum ,    h.   omnes 

dem  nos  obligavimus  (obferva  iuvenum  oculos ,  dura  in  con- 

temporii     rationem)     obnoxii  fpectum    venit,    allicit,    in  fe 

facti   fumus,    peierando,   iure-  convertit,  quod  Ampiiciter  eft 

mrando  neglecto.  Paullo  tarnen  pro,  omnes  in  amorem  fui  rapit, 

fubtilior  haec  quibusdam   ratio  eft  cura  iuvenum«    fed  alterum 

Videri  po/Iit.    Igitur  forte  prae-  decorum  puellae  inceflura  fimul 

ßat »  obügare  fe  votis  cum  eam  ob   oculos   ponit.      Tota    vero 

«ici,    dum   ea  übi  imprecatur,  fententia  eximiae    Barines  pid- 

durn  iurat;  tumeum,  qui   per-  chritudine  declarandae  inferrit, 

lurii  reus,  iisdem  obnoxius  fit,  ut  I.  4.  19. 

ut  h.  1.     Ambiguitati  cavit  poe- 

ta  epith.  perfidum.    —  enitefcis         v.  9.   fqq.      Tantum    igitur 

pulchrior,    gratior    fis,    videris  abeft,   ut  periurii  poena   te  fe- 

pulchrior.      —   Cura  docte  pu-  quatnr,    ut  videatur   adeo  ex- 

ella  dicitur,    quae  curam.     h.  pedire,      tibi    utile    eile,     per 

amorem  pectori  iniieit,  pectua  fiinctiHimas     res   iurare.       Iam 


res 


C ARMIN VM  L.  II.  C.  VIII.  V.  5  -  1.4.        A25 

Signa  cum  caelo,   gelidaque  Divo? 

Morte  carentes. 

Bidet  hoc  ^  inquam ,  Venus  ipfa ,  rident 
Siniplices  Nymphae ,   ferus  et  Cupido 

Sem- 


rea  fancti/fimae  in  fpecie  decla-  cuius  proprium    eft  fiUntium. 

rantur    exquifito    cum    dilectu  Sic  tacitae  filentia  lunde  Virg. 
per  opertos  uma^econditos  ma-  '  Aen.    II.    255.     —    toto    tum 

tris  eineres,    per  quos,  uü  om-  caelo,  et  caelum;  Similiter  con- 

nino  per  eos,  quos  in  Tita  ha-  iunxit  Virg.Aen.  IX.  429.  cae- 

bebant    cariflimos,    iurare    fol-  htm  hoc  tt  confeia  fidera  tefior. 

lenne ;    et    huins    iurisiitrnndi  v.NTorrent.      —    gelida    morte 

magna    erat   religio.      Fropert.  car.  im  mortale«  ifjtparmws  g   ut 

IL  16.  15.      OJja  tibi  iuro  per  DU  magni  in  eademre  vocantur 

matris  et  offa  parerttis,  —  me  V.  15.  3.  mors  gelida,  frigida 

tibi  ad  extremas  manfurum>  vita,  (Virg.  Aen-   IV.   385* ),   perpe* 

tenebras.     Vide    ibi    Bnrm.    et  tuo  epitheto. 
Barth,  ad  Sut.  Theb.  V.  329. 

—  f allere  eineres ,  iurisiurandi        v.   1 3.     Suavis  pictura :  Ve* 

fidero,  per  eineres  datam,  falle-  nns,dum  Barine  per  mimen  fiium 

re  ,  iusiurandum  per  eineres  fa-  peierat ,  non  movetur  periurio, 

ctum  negligere ,  biedere,  peiera-  non  indignatur ;  (  fed  ridet ,    fe 

re.     Nota  formula  iurisiurandi»  in  fraude  amatori    facienda  ad 

fifallo,  caet.  de  qua  v.  Livinei.  partes  vocari;  quae  imago  tan* 

ad  Prop.  1.  1.     — ßgna  noctis y  to  aptior  videri  debet ,   cum  fit 

fidera,  ut  faepiflime  poetae  poft  dea   io\o/usiTis9     quae    proprio^ 

Luciretium.     Suaviter  haec  me-  munere  l£*w*r*t   (Hefiod.  0: 

morata  in  iureiurando  «^o^/y ;  205.)  fortita   fit.     Nobilitatu* 

nam    noctis    tempore    condieta  vero  uc  a  poeta  communis  fen* 

amatori  hora,  (ubi  fidera  futti-  tentia:    periuria  amantium  im« 

ras  hominum  vident  amores ,  Ca-  pnne  ficri,  non  vindicari  a  Diis» 

tull.  VII*  Q.)  illud  factum  in-  >h(pfoilatw  ofxoy  tv*  i/uiroivtjutf 

tiuunt.    Meleag.  c.  LXXT.  (anal.  tTvou  f  ut  eft  apudStob.  in  Grot. 

Br.  I.  21.)  NtJ/  Uftj,  1^  \v%vt9  Flor.  p.  123.  cf.  Schotti  Adag. 

€wl<TTop*s  ovrtvmf  mXkovs 'oguois,  p.  201.  et  373.  Nota  Tibullia- 

«XX1  vjutTs    9i\ofjL*y  Mpupirtpi.  na   (III.  6.  49.)    Periuria  ridet 

Cf.  V.  15.  init.      —  taciturna,  amantum  lupiter,  et  ventos  irri- 

quatenui  ad   noctem  pertinent»  ta  ferre  iubet.  et  I.  4*  2A-  ^<tc 

Dd  5  iurare 


52 6        '  Q-    HORATII    FLACCI 

* 

Seinper  ardentes'  acuens  fagittas 

Cote  cruenta% 


Adde, 


iurar*   time :     Vettert*   periuria  fus  fum ,    res  adeo  fatis"  manife* 

wenti    irrita    per  terras    et  fre-  Ita  videtur ,   ciun  pulchrior  in- 

ta    fumma    ferutu.        Meleag.  dies  fias ,  Venerem  ipfam  ride- 

epigr.  laud.  v.  5.    vZv  /'   0   fih  re  cact.     —  NympkaeM  ut  Vc- 

«fx<«  ßjpftV  |y  v<W<  xtttot  ('Aßfa-  neris  camites ;  res  xiota.  —ßm- 

ilai*)  (ptpicSoct.     Plato  m-Phae-  pfa«  munditiis .  (I.  5.  5.)    fim- 

dio,  citante  iam  Lamb.  ad  v.  1.  pliciter  comtae,  fimplici   eultu 

ms  ti  Xoyor ,  Uff)  h  rtits  vfovous  decorae,  ut  deae  agreftes.    Quo 

rous  frip*    utppofiffict  f     «  Aj  /ui-  eodera    refpectu  ßmplices   dici 

yt9Tx}o*QZffi*iTv*tf  j@y  ro  $xi-  pofllnt,  fraudum  infeiae,  rüde« ; 

•fxttv   ffvyyvwjtufy    ifXjrßf    trug»  qjiandoquidem  iur/cia  f allere' vita 

$e!uv9    addita    ratione,    Ucntq,  fVirg.  Ge.  II.  467.)    proprie 

uotSxntg  auitmv ,  rm  fjfovuv  vovt  ad  rus  fpeetat.     Vtiovis  modo 

9vii   rot   i\tyo*TQ¥  xtxTtiprfvw*  ad    ornaturn  fimplici ter  fpecut 

Vnde  forte  iwaris  itieptitmaTno-  epitheton.     Qui  „  mitts,  faciles 

rem ,  qui ,  quam  iiüicic  animo  ad  ignofeendum  quiduis  "  inter- 

impotentiara  amentiamque,  dum  pretantur ,  ii  viderint*  quo  ex- 

aliquid  cupiens  praegeftit  apifei,  emplo ,  quave  ratione  hunc  lo- 

nil  mettut  iurare,  nihil  promit*  quendi  ufum  fuffulciant«     Nam 

ter*  parcit  (Catull.  LXI\\  *45*)  Virgilii  locus  EcL  III.  9.  a  Schol. 

in  Tib,   I.  4-  24*    Vftult  P&tsr  Cniq.  iarn  ad    partes    vocatus, 

ipftt  vaUre»  iurajjfet  cupide  quid-  rem ,  non  vcio  verba  ,  illufiint. 

quid    iiieptus     amor.        Spectat  —  Cupido  fervs,  äj§iQi9  aroan- 

etiam   liuc    Callimachi     epigr.  tes  exeruefans,  criuleiis.  —  15. 

XXVI.  v.  5.  ujuoaty  uWx  Xi-  16.  •   Amor  fagittas-  cote  acuens 

ytvffiv  *X*W*f  tws  lv  i^JiTt  og-  quam   fuavis    pictura  !     Eadem 

wovt  /qf  twtiP  ovar   h    c&ay«-  idea  in  gemma  exprefla.  v.  X.ip- 

r«w,    uti    iam    aliis    notatnm.  pert.  Mill.  I.  793.     r—  fagittae 

—  Itufuam,  eft  euim  fuperioris  ardentes,  rif*  fynvgat  ( VIeleag. 

fententiae,    ü   curate    atteodas«  XXVIII.  5.    Ami.  Br.  I.  U.) 

doeta  tantum  varistio.     Eodem  mglmo*  (Id.  c.  L.  a.)  itvgimtL 

enim  fere    redeunt:    peierando  •vrts  ot'VTol   (Mufae.)  wvgQtrr* 

pulchrior  fis,  expedit  peierare,  ßi\n  (PallaJas  XCIV.  2.    Anal. 

et,  rident  dii  periuria  tua.  Sim-  Br,  IT.   4  ?.().)    igne    tineta,   ut 

plicius  tarnen,  ac,   ii  quid  iu-  Molch us  Id.   III,   «xtr.    (ur\x 

dico,    magis  poeticum  videtur,  nvgl  nxrr*    ß*ß*WT*i)    elegan- 

aeeiperepro,  certiHime  perfua-  tcr  ürgit.     h&Qpinii    <p<*girpp 
x  eodem 


C ARMIN  VM    L.  II.    C  VIII.    V.  15-17-       427 

Adde,    quod  pubes  tibi  crefcit  ouiiüs, 

Ser- 

codem  phantafmate  Amori  tri-    fe  cxpediturus  fuiflet.     Ianili» 
buit  Satyr. 'Thyillu»  IV-  ▼.  2.    de  to  delapfus  eft,  ut  cotem  cru* 
(AnaL  Br.  II*  276.).     Amoris,    entam  explicaret,    veneno  tiiv 
qiii,  jgnia  infiar,  cor,  medul-    cum;  quatenus antiquis  ferpen- 
lam,  offa  depafcit,  «xedit,  tor-    tum  fangnirpro  veneno  habcre- 
ret,  cffectus  hoc  figmanto  de-    rur,  et  venenatae  kgittae  Cu-  \ 
fionari,    quis    non  fentit?    Ex    pidini       tribuerentur.        Quod 
infinitis   paene    poetarum    locis    utvumque    etfi  Tcriim  fit;    ad- 
tiniim     delibare     liceat    Senec    modum  tarnen  vereor,  ne  ifiaee 
Ilippol.   640.   fqq.      Pectus  m-    per  fe  fotis  docta  ingeniofaque 
far.um  vayor  ardorque  (ita  corr.)    iiiterpretandi  ratio  paulo longiu* 
torrct;  intimas  faevus  vorat  pe-    h.  L  petita  fit :    tum  cruor,  cru-. 
iiltus  medullas ,  atque  per  venas    entus  dubito  an  abfolute  de  ye- 
wneat  vifceribut  ignis  nierfus,  et    nenö  ufurpetur.     Semper  enim 
venis  latent,  ut  agilis  altas  fiam»    eft  /unguis  viperinus  ( I.   8«  9' 
wna    percurrit   trabes.       —   Cos    V.  3.  6.)  eruor  vipereus  (Ovid. 
cruenta,      fanguine    madefacu,    Pont.  IV.  7-  5^)  ct  ßc  poiro. 
perfufa,  pro  aqua  veloleo;   ex-    Sed  propulfare  fimul  atque  dihi- 
quifita  et  aptiflima  rci  imngine.    ere  iic  volebat  vir  «lcgantis  iudi- 
Augct   enim    impenfe   feritatis,    cii ,  qui  ordere,  fervere  itidem  de^ 
quam    fanguine     repraefcntant    veneno  dici  nollet,  fuperciliofam 
poetae»  notionem.     Sic  Tibull.    Homii  (Eiern,  crit.  c.  XX.) .  in- 
J.  2.  59.    Veneria  truculentiam    congrua  (ardent'es  fagittas ,     et 
inde  rcpetit,  quod  fanguine  na-    cotem  cruentam')  hie  iungi  cla- 
ta  fit.     Inde  ml/utriQ»frm  ßtk*  'mantis ,  cenfnram.     Sed  res  ad 
Amori   tribuit    Meieag.  L.    8-    amroi  fenfum  revocari  debet,  ubi 
(Anal.  Br.  I.   16.)    eundemque    arderttea  Amori  fagittas  poeta« 
tifjiduum  cum  fanguine  fuo  bellum    tribnunt,  nee  ita  intelügendae,  ut 
gerere  L  nt  darin»  Theocritus    fulmen  m>Ft*k*f**v  ßiXos  Ip* 
IT.  55.  ait,  fanguinera  «corpore    xrvxw  Aio*  Püid.  Ol.X.  96.  »et 
cxfugcre  ( rt  fuv /ut\*v  U  x§9°*    Aefch. Proro.925.  «v$ I«poovßl\K 
mXfA§L    —   *i*mtou\)     queritur    dicitur;    qua    etiam    de    caufla 
Propert.    II.  9.    16.       Nollem    Amor  Mofcho  III.  7.   *v$l  •  ?• 
vero  eo   progreilbs    efle   viros    %% Xo^etApollon.III.2ö6.eiu» 
docto«  ut  quaererent,   quonam    teluro,  quod  Medeae  cor  adu- 
fanguine  cos  ifta  perfufa  cogita-    rit,    ab  effeetu  adeo.    vocatur 
rt  debeat;    e  qua  nodofa  atque    mft   $fxt\ov.      Sed  ad  baue 
anxia  quaeftione  mirum   ni  Ho-    rationem  ne  copfugere  quidem 

»atius,  fi  ei  obiecu  foret,  xiTu    neceffe  exiuiroo:    nam,  fi  hoc 

«  ,         '  '  p«> 


^28  Q-    HOÄATII    FLACCI 

Servitus  crefcit  nova;  nee  priores 


Im* 


pro    normt   ftatuere  velis ,   ut  plane  ratione,  qua  iatntov  oupart 

imago  poetica  ne  ad  mix  tos  co-  Sveiv  Homero  Od.  XXII.  309. 

leres  hnbent,  qiii  novam  aliam  Quid?     fi    cos    cruenta   ornatu 

animo    obiieiant   ideam,    quot,  poetico  fimpliciter  fit,  quae  fan- 

quaefo,    poetariun    loca,    ferc  guine,  e  fo°ittis  cu/uotTo$vfTo7t 

pulcherrima,     (maxime    eiiim  füllante,  adfperCa  eft?  Sed  «m- 

tum  aeeidit  poctis,    Tibi  phau-  xa>    ne  adnumerandis  ,  argutis 

taümatum  ubertate  tument)  ad  bis  rationibiis  me  rnilii  placero 

hanc  iudicii  fubtilitatem  eflent  quibusdam  videar.    Iam  de  fen- 

exigenda,   obeloque  transfigen-  fu  totiusloci,  dequoprirooloco 

dh !  Sic ,  11t  eiusdera  rei  defun-  quaerendtirn  erat«  jxt  pauca  ido- 

g.ir  exemplo,  Dido  apud  Virg.  neamus,  minus  recte  agere  intpp. 

Aen.  IV.  2.  in  eodeni  verfu  et  videntur,  qui  fic  univerfe  Ca- 

Amori9  vulnere  faucia,  et  Arno»  pidinis  mores  depingi  ftatuunt ; 

Tis  igne  uri  dicitur ;  quo  utro-  quae  Taus  languide  appofi  £a  ima- 

que ,  etii   plane    diverfo  ( nam  go  foret,  Ted»  ratione  Barines  ha« 

U7s  *vQ<pigQts  vulnus  iufligi  bila,  eft  Amor  novos  usque  ama- 

cogitandum  effa,  haec,  quidem  tores  ifü  puellae  inter  ipfa  eins 

d oeta  Ted  paullo  fubtilior  videtur  periüria  concilians :  quam  fenten- 

ratio)  modo  amoris  effeeta  poe-  riam  difertius  expöfitam  futim 

tis  defignantur ,    nota  ratione.  fubiungit  poeta.   Caetemm  idem 

Mirum  vero  utique ,  ne  unum  phantafma  eft  apud  Pliilodemum, 

quidem,  quantum  feiani,  inter-  meilitüllmum  poetam,    c.  XV. 

pretum»  quibus,  quae  Homius  (Anal.  Br.  II.  p.  ß6.)  Ov*m  «1 

fatis  pro  imperio  pronuntiaflet,  u*\vut»v  yv/wo*  iigos ,  ovit  pt. 

fatis  pTobabilia  viderentur,  com«  Xottvu  ßorgvs  •  w%f$tv!ws  *fm- 

moda ,  quaeque  primo  fe  loco,  roßoXSv  x*giT*s  *  «XX  j?Aj  5  0  * 

offen , »  interpretatlone  illa  ele-  to£cl  viti    ^iyovfft»  "Efat- 

vaflfe;  nimirurn,  ut  fagittae  di-  r*s9    Avffifitat$  qp}  jrvf  rv0f- 

cantivr  ardentes,  quae,  in   cote  rm  iyxftyiQV. 
fubaetae  atxritaoque,  inardefeunt, 

fervent;   Amore  ipfo  operis  ßu-  v.   x*7.     Adde  quod,   quid? 

cio     fervente,     opus    urgente,  quod    omni«  pubes,    iuventus, 

Poflis  etiam,  doctiore  dicam,  an  quidqtüd  eft.  iuvenuro ,    crefcit, 

argutiore  modo,  Tag.  ar dentis  ex-  f  uecrefeit ,  adolcfcit  tibi ,  in  tui 

plicare,  *7/uun  gtovext ;  ut  pro-  gratiam ,  ut  tuo  fe  fubrnittant 

prie  fanguis  a^itatus  coqui,  arde-  imperio ,  omnes  tua  forma  ca- 

re;   tum  et  ipfae  fagittae  eo  ad-  pitintur;  liihc  oruate  et  perfpi- 

fperfae  ardere  dicerentur,  eadera  cuitatis  cauÜa  adiieitur,  fervitus 

crefcit 


CARMCHVM   t.  II.  C.     VIII.    V.  18-20.      4S9 

Impiae  tectum  dominae  relinquunt 

Saepe  minati. 

T« 

trefcit  novm,    noTonun  amato«  in  re   turpicula.     cf.   II.  5.    i. 

rum,    qui    tibi    ferviant,     tibi  —fenes  metbunt»ne  filii  meretri« 

crefcit  copia,  nova  fervientium  ciis  tuis  artibus  ad  bonaprofun- 

cobors  parat ur.      Stnire,  fervi-  dendainducajitin,  neipfi argen to 

dum  de  aroante ;    uti.  contra  r«-  emungautur ,     cuius    xei    bene 

gnum  aroaue  tribuitur ;  res  notif-  multa  Comici  exempla  fuppedj- 

fima.     Ad  verba  ac  fenfum  No-  tant.      Suaviter    vcro,     et    ex 

firi  plane  Tibull.  IV.  5. 3.     Te  rei   natura  matcr   pudori    filii, 

ttafcente  novum  Parcae  cecinere  .pater  fenex  patrixnonio  fuo  ti« 

■puellis  fervitium  et  dederunt  re~  inet.       Hinc   parcus ,     adpofito 

gna  fuperha  tibi.    —  nee  prio-  ad  rem  epitheto.     — •  et  v'ugi- 

res  9    veteres  amatores  te  relin-  nes  miper ,  recens  nuptae,  xogut 

quunt.     Pro  hoc  quanto  orna-  *fTiy*wny   viow/utpot,    vixdura 

cius  ac  ad  dcclarandam  Barines  maritatae,  ubi  adeo  recen*   ad- 

fuperbiam ,      pulcbritudinisque  buc  amor  eit,  vel  hae  te  rnetu« 

eius  vim,  qua'e  vel  fic  amatores  unt  Tnis    rnaritis ,    liment ,   ne 

fibi   obftrictos    retinere    valeat»  raariti  fui  illecebris   tuis   deti- 

fortiiis:  non  relinquunt  tectum,  neantur,     a    le     abstrahantur. 

femper  iacent    ante  fores   ( ex-  Hinc  miferae ,  ob  kanc  arixieta- 

du  Jos    enim    a  puella  ■  cogita  )  tem ;  nifi  potius  ad  amoris  ve- 

puellae"   impiae,     frauduleniae,  Lernen üam    in  novo    conhigio 

periurae,  quam  vel  üc  dominant  referre  praeftat,     —  tua  ne  ret, 

fuäm   falutant,     cuius    imperio  uura  mar,     Mirus   eft  disfenfus 

vel  iic   parent.     —    20.     Etü  Intpp.    et  VV.  DD.  qui   huno 

iam  faepe  minati  lint,    fe  eam  locum  attigerunt,  in  coniiituen« 

relicturos:  fuaviter  ad  naturam  da  aurae,  unde  fententia  pendet, 

amoris  et   ad  forrnae  potent  iam  notione  h.  1.   Servius  (quocum 

deiignandam  1   Eiusmodi   minae  Neftor  facit  in  Yocab.  bac  voce) 

amatorura    inanes    in    erotieif  ad    Virg.    Aen.    VI.    204*     da, 

poetif  latia  obviae.  fplendore    f.    pulcbrituduie   ca- 

piebat ;  quo  fenfu  et  in  Virg.  1. 

v.1\.  fqq.     Docta  enumera-  1.  et  alibi   (vel uti  Prifciano  Pe- 

tione    exornatitr    amplius  ante-  rieg.    1020»    iafpis    aura   viridi 

cedentitim    verfuum    fententia.  fplendere  dicLtur)  oecurrit.  Eo- 

Matres  te  tnetuunt,    timent  ne  dem  fenfu  cLvtmv  Graecis  adhi- 

iuvenci  nati  fui,  adultiores  fa-  beii,  notavit  ad  Virg.l.  L  Hey- 

cti,  pulchritudine  tua  irretian-  niust     lau  dato    Ca)  lim.    II.   in 

cur.     luvend,  non  üne  virtute,  Dian.   1*7.    cui  adde  iis  iueu- 


1 


entum 


43 O  <£.    HORAT1I    FLACCI 

Te  fnis  matres  metuunt  iuvencjs 
Te  fenes  parci,  miieraeque  Auper 


Vir- 


lentum  örptiei  locum  Arg.  fafus,  X*pt1tois  'AoeX^rMt* ,  out 
1219.  de  fptendida  Circes  pul-  yaX^ytfS  optßMtvt  avpuntftu  «r**- 
chritudine ;  Jlrtkßtii  xetkoi  xgoff-  rcts  k^mroirkouv  )  amori  dediti : 
aar«,  (ptoyls  i*  olxiXuutcsv  Amor  adeo  nobis  adfpirut  (Ti- 
mvrpn-  Durius  tarnen  h.  1.  ab-  bull.  II,  3.  71.)  defert  nos 
folute  fic  pofitura  videri  debet,  ad  cum»  cuitis  amore  acccnfi 
quandoquidem  in  Omnibus  locis  fumiu.  Eurip.  Iphig.  A.  63. 
adiectum  aliquid  dcprehendas,  Tyndareus  iiiu*  iXicS**  3vyac- 
quod  ad  hanc  iplendoris  notio»  Tft  ./uptiffrngw  &*,  otov  wtoou 
nern  manu  quafi  ducat.  Sic  in  <pif>otev* &<PgQ$lriis  (pi\tu,  Difer- 
Callina.  eil  (pect 9 s  dvr/utj9  in  tius  allegoricara  hanc  rationem 
Orph.  (phoyls  uni\ot  um*  expofuit  Meleag.  c XL V.  (Anal. 
«.  in  Vivg.  aura  refulßt,  in  Br.  I.  14*)  digno,  quod  et  liio 
Prifc.  aura  fplendet.  Acxonis  legatur:  Xit,uigi$9  /uiv  «nw/ca* 
fcholion  „  aut  facilitas ,  qua  in  (f>iftt  F  int  00t  jut .  MtriVxr,  «f • 
amorera  tiahuntur:  autunguen-  icxctw  xw/uoit  i  yXvKvfxxove 
torum  odor,  ut  ipfe  fuperius  **  "E^wr.  Kvjuu/vtt  ii  ßupv  xyrJvxr 
murat  fallacis  aut  mutilum  eil,  TioSos.  (contra  pLtcidus  Unit  er 
aut,  quod  verius  exiftimo,  uU  ojflat  Amor  apud  Tibull.  II.  1. 
tima  eius  ab  inepto  homine  #o. )  «XX«  /u  h  'Sffiu*  tifaci  r o* 
rffluta  videntur ;  nam  auram  Mtvryy  YLviegtiot  h  irt\*yti.  Iain 
fallacem  (I.  5.  11.)  aliter,  et  maritir  quos  Amoris  aura,  ut 
quidem  rectius  ibi  idem  Acrou  ita  dicam ,  ad  uxores  luas  ferre 
interpretatus  eft.  Nequc  prior  deberet,  alioiTum  feiunmr, 
eins  ratio,  qua  imagiuem  ab  abripi  fe  patiuntur  a  recto  cur- 
aura  feeunda  defumtam  putaffe  fu ,  lieque  retardantur  de ten tt 
videtur ,  ad m od  um  blanditur  j  Barines  aura ,  h.  quae  ad  Bari« 
nam  ventus  feeundus  /<?/*,  non  nen  fert.  Magnam  fane  prob** 
retardut.  Meliora  paullo  fup.  bilitatis  lue  explicandi  modus 
peditat  Porphy  riou ,  qui  gene.  „prae  fe  fert  fpeciem ;  amplecten- 
ratim  „  amoris  auram ,  quae  dumque  eum  duxerim,  nifi  ter- 
ad  te  eos  fert"  inteliigit;  ima-  titts  fupereflet,  isque,  etil  ad 
gine  a  navigatiöne  petita.  Sei-  nolirum  fenfum  infuavis ,  e  ge- 
licet  a  Veneria  vel  Amoris  au-  nio  tarnen  iftius  aetatis  haud  iu- 
ra impellimur,  agimur,  feri-  decens,  et  ex  fermonis  poetici 
rour,  ip(vTOX\iov/utv 9  (Meleag.  indole,  qua  puel.'a  cum  iuvenci 
LXIX.   Anal.  Er.  I.  fix.  y  <pU  comparatur  (v.  ad  II.  5.  init.) 

uiii* 


C ARMIN VM   U  II.    C.  Till.  V.  2 1  -  24-       451 

Virgines  nuptae,  tua  ne  retardet 

Aura  maritos. 


uniceverus:  ut  dura  accipiatur  Hon.  2ß7.  fqq.  qua/vividea-mo- 

de  odore,  (nam  äura  genevatlra  rii  aeftuni  dcclararet:  calet   ahm 

poetii  eil,  quidquid    fenfu  ali-  vius  ir$  iam   jrrinceps.    —    — 

quo   percipituv,  uti  recte  een-  Nobilis  haud  allter  fonipes,  quem 

fet  Werusdorf.  Pöet.  min.  V.  I-  prhnus  amoris  follicitavit  otlorm 

p.  412.  •  Sie  de  fono  recte  acci-  tumidus  »caet.     Praeclare    adeo, 

piebat  Rul^nk.  in   Prop.  II.  20.  quod  hac  imagine  unice  expief-- 

72.      Si  modo  clamantis  revoca*  fum  v olebat  Horatius,   defigna« 

verit  aura  puellae,  quod,  v ei  adi.  tur  fic  efficacia  ac  y^f  pulchru 

clamantis     docet)      a     iuvenca  tudinis  Barines  $    maritos  retarm 

•miflb,   quo    captato    iureneus  dantis,  ab  uxoribiu    avocaiitij, 

in  amorem  furiofe  fertur.  Virg.  et  ad  fe    trahentu     maximaque 

Ge.  III.  250.  1.      Nonne  vides,  fui  cupidkate  incendentis.    Cae- 

ut  tota  tremor  pertenttst  equoi  um  terura  Schraderus ,   iuveuis   ad" 

corpora,  f\  tan  tum  notas    odor  iiuc,  Animadw.  ad  Mufae.  p^< 

attulit auras  ?  quem  locum  etalii  303.     auram,    fuavem  puellae* 

attulere.     Nee  eandem    imagi-  halituxn ,  uaS/tut  tjiv ,  intellige- 

ziem  regio  epithalamio  adponere  bat ;   ut  reliquorum  comraent» 

dubitavit  Claudian.    de   Ntipt.  tacearous. 


*fe 


C/iR 


452  Q-    HORATII    FLACCI 


CARMEN       IX. 

\  •        •  • 

JL  R  G  V  M  B  JST  TVM. 

J^  Valgium  Ruf  um ,  poetam  epicum  (  TibulL  IV.  i. 
1 8,0.  Fß  tibi,  qui  poJTit  magiiis  Je  accingere  rebus  9  Val- 
gius.  ubi  zx.  BrouhhJ)  et  elegiarumfcriptorem9  ab  immode- 
rato  etcontinuo  lue  tu  ex  Myßac  cuiusdam9  quemßlii  loco 
habuijje,  faltitn  paterno  amore  amplexus  ejffe  videtur, 
inorte  fußepto  ah str allere  hoc  carmine  annititur  poeta* 
defumto  primum  e  natura ,  quae  vices  ßias  experialur, 
in  qua  adeo  trißibus  laetiora  ßuccedant9  momento  ;  quod 
quidem  qui  parum  ad  dolons  ßenßum  leniendum  valere 
exißimant ,  ii  ßane  locum  poetice  traetatum  in  poeta 
reprehendunt ;  ne  illud  tangam9  multo  ejßcacius  ad  ani- 
mum  poetae9  ad  quem  hoc  Carmen  ferip tum  eß9  commo- 
vendum  illud  videri  debere.  De  in  de  aliorum  Valgio  pro- 
ponit  exempla9  qui  ßimiles  caßus  moderatius  tulerint, 
ßnemque  aliquando  luctui  ßatuerint.  Denique,  quae 
ßplendidior  huius  carminis  pars  eß,  monet  eum9  ut  a 
privat a  trißibia  animum  ad  publicam  laetitiam ,  trimn* 
phosque  Augußi  carmine  celebrandos  convertat,  et  in 
hoc  aegritudinis  folatium  quaerat.  Qua  quidem  ad  Au- 
gußi  victorias  argumenti  convcrßwne ,  hoc  quidem  idea- 
rum  nexu9  nihil  cogitari  poteß  dulcius9  nihil  exceüentliis. 
Oratio  in  hoc  cavmine  leclijfwia  9  imaginum  poeticarum 
nitor  fummus9  exquifitiorque  doctrinaantiqtfitatispajfim 
adfperfa.  Ad  a.  DCCXXXF.  A.  c.  ejf^  *  eferendum, 
docet  eius  exitus. 


AD 


GARMIFVM   £.  II.    C.  IX.    V.   1-4.  455 

ADVALGIVM. 


.INori  femper  imbres  nubibus  hifpidos 
Manant  in  agros:  aut  mare  Cafpium 
Vexant  inaeqüales  procellae 
Vsque ;  nee  Anneniis  in  oris, 

\  Ami« 

< 
* 

Vm     1  —  8»    Confolatio    eil,  nubibus  in  agros,  inde  hifpidos 

ut  ita  dicam,  poetica  ad  poetam  factos,  horridos»  Continus  im- 

Valgium:     e    natura    defumtis,  bribus     fqualidos.-       Proprium 

quae  rnodum  luctui  et  lacrimis  enim  homtre  de  fqualore,  iucul- 

eius  ponere    iubeant,    moroen-  to    habitu,    deformi   adfpectu. 

ti».      Naturam  vices  fuas*  expe-  Argutantur  Intpp.     „—^   2.  nee 

riri ;  non  femper  trißem  rerum  mare    femper    procellofum    efL 

eflefaciem;  aliquando  fuccedero  LectiAima    fiugula.       Aut    neo 

et  laetam.     Similiter  hunc  lo-  (ut  v.  6.)  usque  continuo  pro* 

cum  traetatum  Tide  1. 7. 15.  fqq.  cellae  vexant ,  turbaut ,  agitant 

fed  II.   10.    15.    huenonfaeit;  mare.       Vexare    fortiori     hoc 

ibi  enim  colores  ad  erigendum  fignificatu    adhibuit  poeta    ex- 

in   adverfa  fortuna  animum  at-  emploLucretii,  qui  montesfilvi- 

Cemperati.      Statu  imitationem  fragis  venti  flabris  vexatos  fiiui- 

Silv.  II.  1.  205.  fqq.   a  naturae  ter  dixit  L.  I.  276.  cf.  ad  IV« 

in teritu  (cui  argute  diei,  noctis  14* 2 3*    — Procellae  inaequales» 

etüder  um  obitum  imnufcet)  do-  docte  dieuntur,  quae  mare  in«  , 

lpris    f Omenta  quaerentis,    vix  aequale-  reddunt.       Nara  mare 

probes.       Tarn   generalem    Ten-  Äuctibus  com mo tum  poeeis  eft 

tenftiam:    naturam  non  femper  afperum.        Sic   aequora   nigris 

in   luctit  ac   fqualore  efle ,   ex*  ventis  afpera  dixit  I..5. 6.  uti  ix 

quiiite  poeta    fpecialibus    exor-  tttvov  Tgij%t7*  Norov  Jm'Ajot«  eil 

xiatnro  dedit  ideis.    —  1 .  Prae-  apud  Statyli.  in  Authol.  gr.  III.  p. 

clare     una     «»nagine    duas    re-  358*  etrfrfyxvrad'aXxOTftapiul 

rum   fpecies       praefentat,    cae-  Leonid.  Tar.  XCVI.  (Anal.  tfr. 

lum  nubibu-     oduetum ,  et  ter-  I.  246.)  Idem  tarnen  et  alterom 

ram    nimia    pJuvia    fqunlidam.  exquißtiorem    rationem,    quae 

Imbres  nun  femper  manant,  tor-  h.   1.    eil,    adhibuit    c.   XC.   1. 

Tcntium  infiar  eftundunt   fc  e  (Anal.  Br.  I.  244.)     Ev^ov  p$ 

E  0  t$>9~ 


434  Q.    HORAT1I    FLACCI 

Armee  Valgi ,   ftat  glacies  iners 
Menfes  per  onmes;   aut  Aquilonibus 
Querceta  Gargani  laborant, 
Et  foliis  viduantur  orhL 


Ta 


*frtX*~x  W    <*i*nt<T*ot  KtiruiyU  hobst  ut  Plin.  H.  N.  VT.   i|. 

—  ?ß\ot<l>t.  Mare  Cafpiupu  —  6.  Peregrinis,  quas  ipfo  aü- 
„Auu  dilectu,  nam  hoc  inprimis  unde  arceüere  cogebat  rei  na- 
piocellofum  putattir.  Ad  Ten-  tura,  fuccedit  iam  domeftica, 
tcit  tir. m '  poetae  Eurip.  Herc.  für.  ut  ita  dicam,  imago.  General« 
ma.  Kai  mtvpMT  uvi/UMv  ovx  erat:  venti  non  per  totum  in- 
uti  gwjuijv  i%gt  —  ifforuTUt  n um  vehementer  fpirant.  Pro 
yeep    rtxvr    un    aXXjJXcov    <^%«.  hoc  fpecialius    et  fignüicantias 

—  4.  Nee  glacies,  hiems  per  erat :  Promontoria  non  conti- 
totum  annum  durat.  Aqua,  nup  ventis  turbantur ;  quando- 
iVi^orc  concTPta  ßat ,  confiftit,  quidem  haec  et  crebrius  et  ve- 
(ut  I.  g.  4.)  proprio  vocabulo :  hementiorem  rentorum  vim  ex- 
quocum  couvenit  epith.  iners,  periuniur.  Iam  pro  quovis 
motu  fuo  deftituta,  curfu  impe-  promontorio  eß  Garganus»  roons 
dita.  Nam  inertia  ea  uaturae  Apuliae,  qui  in  mare  Hadriati- 
poetis  vocantnr,  quae  motu  ca-  cum  (verfus  iufulas  Diomedeas) 
reut.  v.  ad  III.  4-  45*  Vtrum-  exit.Lucan.  V.  37g.  Calabroque 
qUe  pariter  coniuxueit  Lucan.  V.  obnpxius  Auftro  Appulus  Hadri- 
436.  Sic  ftat  iners  Scythicasad»  aeas  exit  Garganus  in  undas. 
ftringens  Bofporos  undas,  qüum»  Hinc  Promontorium  montis  Gar- 
glacie  retinente,  fretum  nön  im»  gani  vocat  Plin.  III.  11«  quem 
-pullt  Hißer.  Eidem  fiagna  ia»  apte  laudat,  VVernsd.  ad  Prifcia- 
centis  aquae  ignava  v.  443*  et  n*  P*r*eg»  94*  Hoc  mare  (Si- 
mox  inertia  aequora,  languor  eulum)  Gargani  concludh  Iapy- 
profundi  ,  et  torpentia  ftagna  gis  ora.  Infame  erat  teropeita« 
dieuntur.  Sic  gelu  pigrum  I.  tibus ,  ut  patet  vel  ex  Epp.  II. 
22.  24*  ~*  orae  Armeniäe  h.  1.  1.  20 2.  Garganum  mugire  pu- 
de  montoßs  Armeniäe  tractibus,  tes  nemus.  Tum  pro  vulgari: 
puta  Tauro,  Niphate,  aliisque  Garganus  infeftatur  Aquiloni- 
intelligendae.  Sed  et  proprie  bus,  doctius  et  exquiiitius  efi, 
orae  aeeipi  pofTunt  de  finibus  querceta  Gargani  laborant,  con« 
Armeniäe,  Septentrioui  oppofi-  velluntur,  vix  refiHere  valent 
tis;  quae  pars  Aßae  iniuria  fide-  Aquilonibus.  Garganum  faltuo- 
ris .  rigentis  vajias  folitudines  furn  demonftrat  vel  Horatii  lo- 
cus 


C ARMIN VM    r.  II.    C.  IX.    V/5-12.  435 

Tu  femper  urgues  flebilibus  modis 
Myften  adcmtum;    nee  tibi  Vefpero 
Surgente  decedunt  amores, 
Nee  rapidum  fugiente  Solem. 

^     '  At 

eil»  modo   laudatus.    .Frugifey  adquirit.     Prodit  enim  Horati- 

idoo.  dictua  Lucan.  V.  378*  Cf.  um  leviter  increpantem  VaJgt- 

8U.  IV.  565.    VII.  3^6.   VIII.  Jini ,  .ut  qui  naturae  yieibus  ad- 

.630«     Claudian.    de  IV.   Conf.  roonitus  a  luctus  pertinacia  non 

Hon.  107.      Laborant  arbores,  avoectur.        Vrges   profeqitcris 

quae  ventis    fe    depriroentibus  Myfien  (v.  Arg  um.)  fiebilibns 

jegre.  quaii  obnituntur,    iis  la-  modis  %    carmine  JQebili,  elegi*. 

befaetantuv.       Vide  •    quae    de  Sed  qnanto  efficacius  v.  urgere, 

exquiuto  hoevocabuii  »Tu  dedi-  de  luctua  ferocia  ac  doloria  im- 

mtid  ad*  I.  9.  4*     Jquilones  me-  patientia  I  Eadem  vero  loquen* 

•morat  poeta,  tauqiiam  Ventura  di  forma  dictum»    ut   lacrimis 

"rehernentiorem.     Nam  propfi-  profequi  mortuos,    veluti  L.nr. 

-us  ac  domefticiu  huius    regio-  XXV.  26.   Modi  fiebiles  poflint 

nis  eil  Iapyx,   (v.  ad  I.  5»  4*)  fimpliciter  effe»  lamenta,  que- 

et,    qui  ex  advetfo  fpirat,  Au-  relae;  fed  praeftat  de  elegis  ac- 

•ßer.  Hmc  obnoxius  Aikftro  Gav  cipere ;  ,  erat     enim     elegiarum 

ganus  m  Lucan.  1. 1.  Mare  enim  quoque   feriptor    Valgius ,    (v. 

Siculum  tunditur  Auftro  Prifci-  Atgum.)    hoeque   unice  volunt 

an.  Perieg.  106.     —  Q.  Dum  w.  \%.  ig.  et  potius  novm  can- 

exornare  ßuduit   ideam  poeta,  temns  Augufti  tropaea  caet.  Mi- 

in  imaginem  ineidit,  quae*  ma-  Jerabiles  elegos  fimiliter  dixit  I. 

xirae  poft  vy.  6»  7.  •  laugnidior  53.  2.  ubi  vide  Not.     —  ad~ 

videri  poJRt.      Sed    et  alibi  in  .  emtum  tibi  (uti  plenius  Catull« 

-tenrpeAati*    deferiptione    oeeur-  LXVIII.  20.      Heu  mifero  fra- 

rit.     Orni    vidaantur,    privan-  ter  ademte  mihi :    et  Virg.   Cir. 

ttir»  fpoliantur/o/iij;  v.  I.  10.  315*)  ciüus  deliciae,    unicum- 

ii.  que  folatium  eflet,  quam  fuavi- 

.».  9-^12.  Obferva  doetam  ter  pro«  mortuum.     Sic  Hectar 

poetae  rariationem    in   conneo»  Mjlemtus  Troianis ,  quorum  ful- 

tenda  oratione.      Vulgaris  mo-  crum  fuiflet  IL  4.  10.  et  Pont» 

•dua    erat :    .  Sicuii   non  femper  peius    rebus  ademtus   cum   vi, 

caet. ;    ita  nee  tu  femper  caet.  quo  mortuo  libertas    (Acta  lal- 

qaem  fecutui  eft  I.  7.    15.   fqq.  tem)  coneidit,  Lucan.  IX.  205. 

Tum  oratio  üc  xnaiorem    vira  —  nee  tibi»  a  te,  decedunt»  ani- 

Ee  %  mo 


436  Qy  HORATII   FLACCI 

At  non   ter  aevo  iunctus  amabilem 
Ploravit  omnes  Antilochum  fenex 
Annos:    nee  impubem  parentes 
Troiliwa,   aut  Phrygiae  forores 


Fle- 


motuö  non  excedunt,  obrirfan.  la  fit,  poeta  diverfo«  dar  fitnt, 

tur  tibi  amores ,  puer  tantopere  unde  diverfa  nomina  traxif}  uuo 

-tibi  dilectus,  Myftae  defiderib  fanquam  comrtmni  nomine  de» 

exeruciaris.     Amores  de  arnato,  lignare  poterat«      —    rapidum, 

fenfu  cafiiore,  ctiam  alibi  oeenr-  praeclare  de  novo  foie.      Caete- 

xit.     — -  Vefpero  /urgente  caet.  <rum  eodera  fere  orationis  colore 

Vide,  et  expende  virtutem  poe-  in  fimili  re  Virg.  Ge.  IV.  465. 

tac  in  exornaudis  et    nobilitan-  de  Orpheo:    Tb,  tUdcis  coniu-x, 

dis:   noctedieque;  pro  quo  mi-  ^—  te  veniente  die,  te  deceJLente 

nus  follenne  erat :  znane  ac  ve-  cetnebat »    et    Cirnia  apud  Serr. 

fperi.       Hoo  fuaviori   imagine  laudante   Lambino:     Te  motu- 

ac  doctiore  modo :   Vefpero  ftel-  tinUs  fientem  conjpexit  Eons,  et 

la  Veneria  f urgente ,    «»«rfXXo-  fientem  vidit  pttullo  pofi  Hefpe- 

fthov ,  Oriente  r   in  confpectum  rus  idenu 

veniente  fub  noctem !  eadenique        v.  13. —  16.     Iam  aliorum 

Solem  exorientem  fugiente,  prae-  exempli*,    qui»'  iisdem  cafibus 

eunte,    ante    folem   conftituta,  etü    graviter  afllicti,    rooerore 

primo  mane.     De  poetica  hac  -  tarnen  »ac  lacrimis  non  confeno- 

ftellarum  fuga  vide  docte  dispu-  erint,  a  perpetuo  lucttr  anneura 

tantem  Heyn,  in  Exe.  ad  Virg.  dehortäri ,  ad  eandemque  animi 

(je.  IV.  232.  *Forte  umen  Lu-  fortkudiuem   excitare   conatra. 

eifer  eadem    bic  ratione  folem  Simitis  fententiarum  progreßo 

f tigere  dicitur,  qua  reliqhae  ftel-  I.  7.  21.  fqq.     Docte  exernplis 

lae;  (v.    c.    Val.'  Fl.    IV.    90.  utitur  poeta  e  viu  heroica  peti- 

Ovid.  Met.  II.  1 14.)   qui  caeli  tis  in  Valgio,  docto  poeta,  con- 

ftatione  novißitmis    eocit,    quin  folando:  qui  forte  kunc  ipfum 

•Soli  proximus.  Cf.  Senec.  Hera  iocum  in  carmiiiibus  fuia.  traeta- 

für.     tÄß.      NottfKxnuni    vero,  verat  V  fi  omnino  re»  Troianas 

ftellam  Veneris ,  tjuae  $mo<popos  attigit  Valgius,  quod  e  Tib.  IV. 

Graece ,   Luciferum  latine  dici,  1.    i#o.     Üatuebat   Fabric.    ad 

quum  antegre  diät  ur  folem:  quum  Ovid.  Pont.  II.  10*13.  de  quo 

fubfequatur   autem,     Hefperon*  tarnen  dubitat  Wexnsd.  in  Poet» 

nt.verbis  utar  Cic  de  Nat.   D.  min.  T.  IV.  p.  58&      Senex  ter 

II»  20.    Quum  adeo.  eadem  ftel-  aevo,  tribu»  aevis,  yerteut  fun- 

etat 


CARMINVM    L.  II.  C.  IX.    V.  l^  —  IQ.      ^37 

Flevere  femper.     Defirie  molliam 

Tandem  qnerdlaram :  et  potius  nov$ 

4 

. .  •  -•  •  Can- 

ctus,  qui  tres  dominum  aetates  pietate  in  pnr  entern ;  vel  omni. 
vixit,  Neftor ;  trifarclifenex  inde*  no  (fitkov  vtov  Homeri.  —  15, 
dictus  Naevio  apud  Gell.  XIX«  Troili>  Priami  f.  fatum,  quod 
7.'  et  rgiytguv  Incerto  in  An-  ad  Antehomerica  pertinet,  vel 
ihol.  gr.  I.  p,  6ß.  Aevum*uum>  e  Virg.  Aen.  I.  474*  &tis  no- 
de  hominura  aetate,  ytvtSf,  qnae  tum.  Vide  Heyn.  Exe.  XVII. 
XXX  fere  annontm  fpatio ,  me-  eins  libri.  —  impuhem ,  era« 
dic\  quodam  termino,  cirenm-  enim  -puer  admodum,  adeoque 
feribitnr,  intelligendum.  Ora.  impar  congrejfus  Achilli9  uC 
liino  fic  fummani,  ad  quam  bo*  Virg.  1. 1.  .  Sorores  eius  Caflan- 
xrini  pervenire  licet,  fenectu-  dram  et  reliquas  finera  aliquan- 
tem declarat  prifeus  fewno  poe-  do  lacrimi»  pofuifle  ait,  forte« 
ticus.  Saedis  effetam  fenectu*  cum  vi,  quo  magis  Valgiurtv 
lern  ita  dietani  puta  Virg.  Aen.  virum  haud  viriiis  ciulationit 
VW.  508-  DcNeftorev.  Hom.  fuae  puderet.  Phrygiae,  Tr<v 
H.  «•  250.  Fungi  aevo,  Tita,  ianae.  Vulgari  modo  ad  Troi- 
proprie  eil,  tempora,  quae  fato  lum  hoc  epith.  erat  apponen- 
nobis  attributa  funt,  vivendo  dum» 
explere.     Proprie  adeo  Tib.  III. 

g.  9.      Tanc  cum,    praemenfae  v.   17.  fqtf.     Define  qucrcla* 

dcfiincttis  tempora  lucis  >  nudus  rum ,  queri ,  graeoa  forma,  Xif- 

J^eihea  cogerer  ire  rate*   —  non  y#  y»«» ,     iti/f/tw* ,      res   nota. 

cmnes  per    annos,    te*rm   ¥rti9  Molimin*    quae  oftendunt,    tö 

fcotvTd  xpovy ,   ploravit   Antilo-  Myftae  mortem  nimis  molliier 

chum,  filium,    a  'Memnone  ad  ferre,  (ut  Senec  ep.  XCIXait) 

Troiam  oeeifum,    dum  patrem  muliebrium*  Forte  tarnen  paul- 

fervare  cuperet.      Rem    tangit  lo  acerbior  baec  caftigatio :  ideo- 

Hom.  Od.  </.  iß7-     adde   Pind.  eme  lenior  ratio  ftiadet,  ut  fnn- 

Fytli.  c.   23.  fqq.     Pu^na  An-  pliciter  aeeipiatur :  quae  deüde-* 

tilocbi    cum    Memnone    eft  ex  rium    tuum   prodnnt.     Sed  et 

Ilomeri  Paralipomenis :   traeta-  elegi  molles,    queruli  dieuntur,' 

ta  adeo  a  Qiiint*    CaL  II.  243.  qnandoquidem    bis    querimonia 

fqq.     et  reliquis,    qui   Poftho*  Maxime  inelufa  efi  (A.  P.  75.) 

merica    conderent,    de    quibus  Propert.  I.  7,  ig.       Et  frujtra 

vide    docte    et     curate    dispu-  vupies möllern componere verj um* 

tata    Heyn,    ad  Virg.  Aen.  II.  ubi  vide  dotitäm  Bttrrnanni  no. 

Exe.  I.  et  Wernsd.  Poet,   min:  tarn.     Hermeftan.    El.    v.    36. 

T.  IV«  568-  f<M-     ~~amabilerh  apiuLRuhnkr  Ep.  crit.H.p.  290: 

:  Ee  3                       M!/wtg. 


4?  8  3-    HQBATII    FLACCX 

Cahtemus  •  -Augufti  •  tropaea 

Caefaris,  et  rigiduin  Niphaten, 

Me- 

fAl/MUffttf  it  rov  itvv  St  ti/fff-  grauem»  polTo  Aruxia,  regem 
to  —  *X0V9  W  zu«X«*öv  imponeret.  Vid.  Dio  LIV-  9. 
wvtvju  *no  KsvroL/uirfov.  Suet.  Tib.  c  IX.  Vellei.  IL  94. 
Atque  doctiorerr*  hanc  rationem  Tacit.  Ann.  II.  3.  a  quibus  haoc 
praefeiam  propter  v.  9.  maxi-  iptam  ob  rem  Armenia  recmptm 
me  vero  propter  fententiam»  et  in  potefiatem  P.  R.  redaetm 
quae  ftatim  fubiicitur.  In  tan»  eodem  eiatiore  fpiritu  dicitur. 
dem  totius  fententiae  vis  ponen-  Iam  pro  Armenia  univerfa  eil 
da*  —  i8-  Exquifita  conver-  Nipfiates,  mons  eiua  terrae»  iux- 
fione  a  moeiore  Valgium  abdu-  uStrab.  XI.  p.ß01*  Steph.  Bvx. 
cere  /ludet  poeta  ,  dum  eum  ad  Suid.  h.  v.  et  alias.  Rigidus 
canendos  Augufti  triumphos  lic-  dicitur»  vel  coramuni  moudum 
que  ad  publicam  laetitiam  ex-  epitheto»  quatenus  ii  ftant,  hor- 
hortatur«  —  novo,  tropaea  vi-  rent ,  propter  altitudinem :  vel 
ctorias  Augufti  recentes»  ah  Ar-  -  qui*  faxofus.  Iu  vero  tvnU*** 
meniis ,  Partfvis  et  Gelonis  re-  Xo*  Nip*Ttfv  dixit  iam  Pifander 
portatas.  Iam  etfi.  Auguftus  apud  Suid.  h.  v.  Nam  bunc 
nulluni  ex  his  populum  armis  auctorem  iftius  fr.  defignatSteph* 
perdomuerit ;  folent  tarnen  hae  v.  Nißcery*»  monenteiam  Toup. 
rea  roiriüce  augeri  amplificari-  Emend.  ad  Suid.  T.  II.  p.  i57* 
que  ab  aetatis  iftius  poetis ,  ac  Iu  Caucafuni  cautibus  horretuem 
£  vere  iftae  gentes  Romano  im-  vocat  Virg.  Aeu.  IV.  367. 
pcrio  adiectae  fuerint.  Glorio-  quem  eundem  rigidum  montem 
üilimi  adeo  triumplu  inftar  ha-  eadem  virtiite  firapliciter  appel- 
bebatur,  quod  Phraates»  rcx  lat  Ovid.  Met.  VIII.  797.  Poteft 
Parthorum,  Augufto ,  quum  a,  etiam  ad  mores  accolarum  rigi- 
V.  DCCXXXIV.  in  Afia  veria-  dos»  feros  trahi;  qua  notione 
retur,  nominis  fama  territus  IV.  5.  26.  Germania  korrida 
figna,  clade  Cra/Ti  amüla,  cum  dicitur.  Iam  Niplutten  cantare 
captivis  re  mitter  et.  v,  Dio  LIV.  docte  dictum  effct  pro»  Arme- 
ß.  et  cf.  111.5.  init.  Ovationem  niam  edomitam,  devictarn  (quod 
ideo ,  et  arcum  triumphalem  repetendum  e  fqq.  gentibus  ad» 
Auguilo  a  Senatu  decretam  rer  ditum  victjs,  quod  poetica  Ta- 
fer t  idem  Dio  1»  1.  Armenia  ve-  tione  pofteriori  foli  iungitur; 
ro  ab  Augufto  devicta  dici  po-  nam»  quod  alii  aiunt,  fabactam 
terat  hactenus »  quod  ei »  mifld  Jimpliciter  intelUgendum  eile, 
eo  cum  exercitu  Tiberio»   Ti-  hoc  nimis  durum   foret)    tat- 

miait 


CARMINVM    t.  II.    C   IX.    V.  19-21.       439 

Medumque  Humen,   gentibus  additum 

Victis 


minif  argumentum  facere.  Sa-  et  antiqua  et  noftra  aetate  repe« 
tis  commoda  vero  montis  facta  riantur  nomina.  Diferte  vero 
f  ideri  poteft  mcnrio,  cum-  per  Nipliatem  flu  vi  um  feriores  poe- 
fe,  tum  quod  in  ferculis  trium-  tae  tradunt.  quos  omnes  aut 
phalibus  montium  quoque,  prae-  Horatium  male  intellexifle,  aut 
ter  urbium  ac  lluviortim  ,  ima-  Niphatae  fontes  e  fuo  capite  de- 
gines  circumferrentur.  Claudi-  rivafle »  quis  tandem  hoc  fiatu- 
*n.  de  Conf.  Stil.  IIT.  23.  in  at?  Ita  vero  Lucaii.  III.  245. 
pompae  triumphalis  defcriptio-  Armeniusque  tenens  volventem 
ne:  ki  facta  metallo  oppida,  vel  faxa  Niphatem,  ubi  Burmanni: 
snontes,  captivaque  flumina/ffr-  tollentem  faxa ,  molimina  nihil 
rent.  Yel  fic  tarnen  nullus  moraxnur.  Sit.  XIII.  765.  (pui 
fere  dubito ,  quin  Horatius  flu-  Gangen  hihit ,  et  Pellaeo  ponte 
vium  eiusdem  nominis  h.  1.  in-  Nipliatem  adfirinxit.  luven, 
tellexerit.  Cuius  etfi  ab  anti-  VI.  409.  iffe  Niphatem  in  po- 
quii  Geographis  nulla  fiat  men-  pulos,  t  magnoque  illic  cuncta  ar» 
tio;  hoc  tarnen  non  adeo  mi-  va  teneri  dtluvio.  In  Virgilio 
Tondum  videbitur  ei ,  qui  flu-  III.  ,30.  (Addam  urbes  Afiae  do-  - 
viorum  nomina  diverfis  aetati-  tnitas,  pulfumque  Niphatem) 
bus  diverfa,  eundemque  flu  vi«  dubites  utrum  montem  an  flu- 
tun  diverfis  terrae ,  faepe  eins-  vium  cogitaverit ;  fi  tarnen  le- 
dern regionis,  tractibus  ,  quos  niorem  fequarisrationem,  deflu- 
aUoit,  nomen  variare  memine-  vio  utique  ibi  ihtelligas.  Qua 
rit.  Poterat  adeo  Tigris  ea  eadem  Atißdus  retro  fugere  di- 
Armeniae  parte,  qua  Niphates  citur  Aen.  XI.  405.  Nam  mon- 
moms  fitäs  erat,  ipfum  montis  tem  pulfum  dici,  quam  durum 
nomen  induere,  quo  tanquam  hoc!  Neque  vero  in  unanimi 
reconditiore ,  poeu  h.  1.  eum  fere  poetarum  confenfu  nihiti 
univerre  defignaret,  quum  Geo-  facienda  auctoritas,  Servii  ad 
graphis  et  Hiftoricis  vulgare  ac  Virg;.  1.  I.  et  Scholl,  ad  h.  1. 
folienne  tan  tum  in  ufu  eflet.  qui  Nipliatem  et  montem  Ar- 
Tantoque  convenientius  ifli  flu-  meniae  et  ciusdem  regionis  flu- 
vio  hoc  nomen  efle  arbitror,  vium  perhibent.  Ita  vero,  fi 
cum  Tigridis  fontes  in  iplis  Ni-'  accipiatur,  orationem  concin- 
phatis  montis  radicibus  quaeren-  niorem  fieri,  quis  non  fentit?, 
di  fint,  inxta  Strab.  XI.  1.  c.  At,  infiant  clamatites,  quis  un- 
Quam  ipfam  cauftam  efle  fufpi-  quam  rigidum  h.  glacie  adfhi- 
cor,  quod  in  multis  regionibur  ctum  fluvium  vidit  volvere  vor» 
eadem  et  montium  et  fluviorum  (ices  ?  Recte.     Sed  quid  vetat, 

Ee  4  qup* 


44°  Q-    HORATII    FULCCI 

Victis,  minores  volvere  vortices; 


Intra- 


i|ao  minus  Niphatem  rigidum  mitheiusaccolis.  Notns  Virgilii 
faxis,  faxofum  interpretemur?  locus  Aen.  VIII.  726.  Euphrates 
quid  vetat,quonünushuncipfum  ibat  iam  mollior  undis,  quem 
fluviuxn  a  Pifaiidro  tv<TXQ*i\ov  defcripfit  Gallus  «leg.  t.  53« 
*  dictum,  docteque  ita  (nam  ri-  (Poet.  miii.  T.  III.  191*)  Et* 
gere  dicuntur  fcxa,  fcopuli,  no-  phratis  cujrrentes  moüius  ondas. 
to  loqüendi  ufu)  ab  Horatio  Sic  idem  Niphates  Silio  1.  L 
expreilum  opinemur?  quomi-  Pellaeo  ponte  adftrictus  dicitur 
xius  vel  ripas  ifiius  fluvii  fcopu-  dorn  ita  ab  Alexandra  Armenia. 
lofas  ve\  rapidum  eius  curfum,  Petron.  de  -Mut.  Reip..v.  241. 
laxa  fecum  volventem  cogite-  da  Pompeio:  quem  fracto  gur* 
Xiius?  Ita  Euphrätem  faxofum  gite  Pontus,  et  veneratus  erat 
vocat  vel  Plin.  H.  N.  5.  24.  fubmiffa  Bosporus  unih\  EpigT« 
lapidofas  Aefaris  undas  Ovid.  LXXXIII.  Anthol.  lat.  T.  I. 
Met.  XV.  2$.  ut  alios  in  re  p.  230.  Ifter  pacatis  lenior 
vulgari  taceam.  Magis  tarnen  ibat  aquis ;  ubi  v.  Burm.  Idem 
h.  1.  accommodata  ltaec  videtur  fluvii»  adfectus  tribuitur  in  tri- 
altera  ratio ,  qua  fluvio  mores,  ftitiae  fenfu  deolarando.  Sie 
fenfus,  ingeuium  hominuro,  Sperchios  aquis  tenuis  StatioAch. 
ad  cum  aecolentium.  (v.  c.  fae~  I.  239.  in  Achillis  disceflu :  idem 
vas  Hydafpes  Petr.  de  Mut.  R.  contra  jSilv.  II.  7.  12.  doctot 
5239.  Solo  tetricus  Martial.  largius  evagari  amnes  iubet  in 
XII.  3.  3.)  tribuuiitur,  ut  adeo  Lucani  proprio  die  celebrando. 
Niphate  rigido,  feroci,  tumido  Docta  vero  llructurae  forma: 
Jiotetur  Annen iorum  feiocia  ac  cantemus  tropaea,  et  Niphatem, 
fuperbia,  a  Tiberio  needum  Medumque  h.  Partbicum  flumen, ' 
fraeta  et  contufa.  Quo  eodem  Euphraten,  minores  vortices  vol- 
exquiuto  phantafmate  Armenii  vere%  ut  non  arnplius  fe  aquis 
et  Partbi  fubacti  ac  perdomiti  fuis  efferant,  ut  alveo  conditi 
per  ipforura  flumina  leni  ac  mo-  fubfederiiiU  Iam  pbantafmatis 
derato  curfu  fractum  quafi  ani-  huius  poetici  notionem  declara- 
tnum  prodentia  declarantur.  In  vit  ipfe ,  more  ei  familiari,  ad- 
populo  enim  rerum  gefiarum  ma-  iectis  magis  perfpieuis  verbis: 
gnitudine  tumido,  feroci,  eius-  gentibus  additum  addita  ( e  vuU 
dem  terrae  fluvii  exmidant,  pon-  gari  ratione :  nam  ad  utrum- 
temindignantur  (Vir g.  Aen, VIII.  que  fluvium  refarri  debet)  vi- 
723.}  etfieporro;  aiveo  contra  ctis,  in  pop.  R.  poteftatem 
latent,  (Sil.  III.  599)  aqua*  Jub-  redaeta;  nihil  arnplius.  Ita. 
mittuut,  pontein  paüuntur,  da-    adiecti  imperio  R.  dicuntur  Bri- 

tasuu 


carminVm  x..  n.  c.tx.  v.  22-24.      S41 

Intraque    praefcriptum    Gelonos 
Exiguis~  equitare  campis. 


tamii  ac  Perfae  III.  5.  3.  Sed  pro*  cantemu*  Gelonos  fubmo- 

jnifere  argutari   intpp.    videas.  tos,  repreflbs,  doctius  eft,  equi- 

—  23.  24.  Gelorii  ad  Ißri  gen-  tare  Gelonos    ut  iam  equitent, 

tes    pertinent,    quas    communi  ut  coacti  fint  equitare  t  verfari, 

Scy tharum  vel  Sarmaurum  110-  fe  continere ;  Ted  alterum  tangit 

mine  compreliendunt  fcriptores  morem  iftorum  nomadtim ,  vn- 

Romani.        Qui     cum     Iftrum  gandi  \n  equis ,    quem    diferte 

transiie  et  fines    Romanos  po-  de    Sartnatis    tradit    Flor.  1.  1. 

pulaii    (hinc    gentes    Iftro    non  adde  Qvid.  Trift.  V.  7.  14.  — • 

hene     fubmotas     vocat    {Ovid.  intra  praefcriptum,    intra  prae- 

Trift*  II,  205.)   folerent;    eo-  feriptos     ab    Augufto     limites. 

dem  hoc  anno  Auguftus,    mif-  — —  Campis,  tanquam  nomades, 

fo   Lentulo ,    ultra    ulteriorem  quibus  üu ,  per  fe  fatis  ampli, 

ripara  eos    cum  Dacis   repulit.  txigui  tarnen  videbantur,  quod 

Flor.  IY.  1 2.      Hinc  Majfage-  non  ara'plius  evagari  latius  lice- 

iae  Scythico  Iftro  alligati  dieun-  ret  ipßs.     Amara  enim  lex  6a?*- 

tur  Lucan.  II.  50.  et  Dahae  ve-  matis  refugis ,    fub  uno  vivera 

titi  errare  eidemV IL  4ö9*    *am  caelo»  Stat,  $üv.  IY«  7«  5<>t 


Ee  5  CJR 


44*  <£•    HOHATII    FLACCI 


\ 


CARMEN       X. 

JJiGVMBNTVüd.  * 

Judiciums  Varro  Muraena,  Proculeü  ac  *  Terentiae  fra* 

ter ,     homo    turbulentus  atque   ambitiofus ,  <  00    maxime 

conßtio  priftinam  dicendi  agendique  libertatem  in  aegra 

ac   -plane  dcpoßta    republica   tuebatur  iactabatquef    ut9 

novain  Augußi  dominationem  acerbe  exagkando ,  omni' 

que  modo   in   invidiam  vocando    ( cuius   inßgne   exem* 

plum  memorat  JDio  LIV.  3.J    populum  ad  res  novas 

erigeret9  imperüque  formam  novis  belli  civilis  incendiis 

ßibrueret  atque  everteret.      Ita  er  um  e  mcdlocris  fortu* 

iiae  ßatu  fe  emerfurum,    prißinasque  facultates,\  quas 

proßcriptioiie  amifijffet,    amplijfimosque  honores  fe  recu- 

peratumm  atque   confecuturum    conßdebat.       Horatius 

igitnr,  qui  Licinii  probe  perfpectam  haberet  indolent ,  ac 

facile  praevideret ,  quo  res  aliquanda  evafura  ejffet,  quo 

ambitiofum  atque  impotentem  eins  animum9    qui  neque 

temporibus  fervire9    neque    mediocrem  fortunam  ferre 

pqffct,    ad  ßaniora  conßlia  converteret9    fedulo  ei  hoc 

1 
carmine  eam  commendat  animi  moderationcm  atque  tem- 

perantiam9  quae  periculi  metu  a  conandis  arduis  facUe 

,  abstinent,  neque  tarnen  ad  humüitatem  fe  deprimi  patia* 

tur9  fed  ab  invidia  neque  atque  contemtu  tuta  medium 

quoddam  fectetur ;  hocque  maximum  momentum  ad  bene 

beateque  vivendum  efßcere  ait.     Animus  enim  ab  ambi- 

tionis  ßudio  ßc  plane  aUenus,   fplendidam  fortunam* 

ntpote 


CARMINVM   L.  II.    C.  X.  "443 

utpotc  lübricam  invidiaefue'obnoxiam,    utt  minirne  fu-' 

fpiciet,    expetendamque  ducet,   ita  nee  adver fa  ad  de- 

fperationem  adi^etur,  Jed  aequabüem  Je  in  utraque  prae- 

ßabit.      Saluberrima  ha  c  ad  vitam  rette  inßituendam 

praeeepta  quam  purum  in  Licinä  defeenderint  animum% 

doeuit  exitns.       Slquidem ,    initis  cum  Fannio  Caepione 

Augußi  opprimendi  conßiiis9  iisque  detectis  gravißimas 

temer itatis  fuae  poenas  dedit.-v.  Dio  LI.   VelUi.  II.  91. 

Rejertum  ejl  hoc-  Carmen  fuavijjimis ,  quibus  fententia* 

adumbrantur ,    picturis;   tum  ßngularem  vim  ac  venu* 

ßatem  habet  brevis  earundem  deUneatio:  oratio  quoque 

docta9    concinna9    aequabiliterque   deßuens,    adeo,    ut 

plane  ad  carminis  argumentum  attemperatavideri  debeat* 

Comparetur  autem  cum  eo  Lucret.  V.  1116  fqq. 


AD 


444  Q-    HÖRATII   TIuACCl   > 

AD       L   I   C   I   N   I   V  M. 


lvectius  vives,  Licini»,    neque  altum 
Semper  urguendo,   neque,   dum  procellas 

Cau- 


v.   1—4.  Rectius,  recte,  fa-  fententiam :  Tu  femper  median» 

pienter  vitaxn  inftitues,  adeoque  viam  infilte ,  nünquam  ab  ca  re- 

beate,    tranquiüe  deges.      lam  ccde,  ut  beatus  rivas:  undead- 

quae  e  *-  «Wari  ratione  fequi  de-  haefiffe  varjatae  adque  inverfa© 

t                 jutia :  &  femper  ine-  orationi  putandum  eA.     'Oratio 

diocu.   s       fecteris ,  ü  in  omni  ip£a  horum  vv.  docta  et  exqui- 

vita  in  1  cdiocri  fortuna  te  con-  fita.      Vrgere  altum  docta  brevi- 

tineaa,  neque  bonorum  au t  glo-  Ute  dictum  pro;    urgere    her, 

xiae  cupiditate  efferaris,    neve  cirrfurn  dirigere  verfus   altum, 

ad  humiliori»  conditiohis  fbrdes  velis     remisque    altum    petere. 

depriroaris ;    docta  haue    poeta  Proprie  urgemus  iter,  viam,  cui 

invohrit  allegoria*  a  narigatio-  acriter  inftamus ,  quam  concita- 

ne  petita,  cuius  quidem  fimpli-  to    gradu   molimur,     proXequi- ' 

cior  enuntiatio  erat:    R  femper  mur,  utOvid.  Faß.  VT. 520.  de 

medium  cur  (um  tenueris ,  me-  JJercule :  ad  vocem  concitus  ur- 

dia  via  navigaveris.      Pro  hoc  get  iter.  adde  Val.  FL  II.    34. 

ad  allegoriae  huius  indolem  ma-  V.  4.00.     Poflit  etiam  fimplici- 

gis  appofite:  (i  neque nimis Ion-  ter  dictum  videri,  pro*  impel- 

ge  in  altum  provehäris ,  neque  lere ,   proroovere  mare ,  undaa» 

curfum  nimis  prope*  litus  diri-  guatenus  navis   labens    prae  f» 

gas;    quandoquidem  illud   pro-  undas  volvit,    vortices  vi  fufei- 

-cellis  infeilatur ,  hoc  ob  cautes  tat,  ut  121  nobiK'  fr.  Attiano,  et 

prpminentes  accedere  periculo-  faepius  alibi.     Döctlor  tarnen  et 

JÜIimum  eft.       Neminem  vero  aecommodatior  h.  L  prior  ratio 

Jntppj  Tf  femper  ofFenfum,  om*  videtur.     — -  neque  dum  proceU 

nino  mireris.     Quid  enim  ?  num  las  alti  maris  cautus  horrefeis»  ut 

interdum  expedit,  altum  tenere,  tibi  a  procellis  caveas,  dum  al« 

iltterdum  litus,   h.  medioerita-  tum    procellarttm    metu   vitas, 

tem  altquando  deferere  ?  Sed  ta-  nimium  premendo ,  nimis  prope 

libus  argutiis  facile  oecurras,  fi  accedendo  ad  litus,  quod  aeque 

rationexn    poeticam     ad    prima  iniquum,    rfifxv,     afperum    fa 

eius  Hamina  revoces.      Scilicet  faxis,  fcopulofum,  adeoque  iufe- 

exornavit  poeta  prixnariam  hanc  ftura,   periculofuxu  eil  navigan-. 

tibus. 


'CARMIHVM    t.  IL,   O.X.    V.  1-8*       .     44£ 

Cautus  horrefcas»;  nimhtm  prexüendo 

•  rlitus  iniqnum.    . 

Auteam  quisquis  mediocritatem 
Diligit,  latus  caret  obfaleti 
Sordibus  tecti,  cäret  invidenda 

Sobrkis  auia. 

Sae«* 


iibufl.      Eodem    fere   orationis  x*i  jit«X«   filrpov   ty»    r«fxjt> 

colore  Seneca   Agam»   100.   ft  jyArftmc/qp.     Tovr'  «yr  *,.  <0&t 

JFWix  media*  quisquis  turhae  for-  A«/ccfri,  u*ndt  f  Ifcitfk'4  &&&>• 

te  quietue  auraftringk  Utoratu-  X«f.      .A«f9/K*  Juft&AF'*  ^'dlaV 

ka,  timidusque  mdri  endete  cym*  Amiliter  <rm<Pfo*vniv  vofcWEuiijk   < 

Born  r«md  tarrar  propiore  legi**  Med.  657.     Diligere,   *y*wfp9 

Id.  Oedip.  £90.   tt»/a  m#  m*<#4  eltgere,  fequi.     —   7.   Medio* 

vafatt  vxta  decurrens  «ja«  ,  ctftas   tutuai  hunc  jpraeliat  ab 

inopia     aeque    atque    invidia,  ' 

v,  5-^-3.    Medioexita*  enim  Tara*,  ad  univerfaro    gnomen 

fola  vitam  beatam  iueundamque  pertinet:  Res  hominis  roedioeri- 

«fficit;  quandoquide&i  da  nee  in*  utero  feetantis  in  tutö,  fr  **$*• 

vidiae  patet,  nee  egeäatis  mali»  Xt7,  CoUoeatae  funr»  Ita  intragtn. 

laboxat.      Quisquis    medioerita*  Apollodori:   y    *V.  puvirfr   h 

fem,  medioerem  Ülam  vitae  for-  *«9tp    meXpmkeariem ,     t$   jwfra 

ttmaeque  conditionem  emream  h.  Xita  ly  rmrwj  rijs  rv%ns  fn*ee § 

tanquam  eam,  qua«  ritain  red-»  (plgtfi&mi>,  writr  v<foX$  aritXjy» 

dat  iucundiflimffm  diligit,  habet»  Egeftatem ,    et  quae  ei  proprxa 

{eetatur,   eam  expetendam  du»  funt  mala»   v,  c  ut  derpicatui 

alt»   tri  ea  acqiuefcit.     Aureum,  hafcearur  (nam  triria  **4ßMv*aU 

Xpmwi  de  praeftontiflimo,  op-  r#V  tvytr?  rforö»  iuxta  MenaaL 

tiiho  quoqae,  poetis  adhibetur»  dreum )  ut  in  mifericordiain  in* 

noto  loquendi  nfa.  v.  ad  1, 5. 9«  eidat  caet.     defignat  poeta  pef 

Ad  fententiam  poetae  Alexis  h  fordes  tecti  ohfoleti,     dorn,  um 

ewrpo<f>Oir   ( apud    Grot.    Exe,  fordidam»  fqualidam,  obfoletam* 

Trag.  567* )  u*  ***  **r  *•"  fi&  Sordidem  parva*  domus  fort*» 

Tftof  eUt  inieyepm  1    et  magis,  nrnm  lirmlicer  dixit  Senec  Herc. 

etiam  ad  oxaüonis  colorero»  ap.  für.  200.     cf.  ad  lt.   16.  «8» 

pofite  Loll.  Baffus  c,  VI.  (  Anal.  —  7.  Idem  fobrius,  fity»**  **" 

Br.  II.  161. )  *f>4Wor»;Ttf  **$*  $$***    Tibi   temperant,    conti* 

tr*  f  Imt  H  yt  *fq{m  «VJf»  \  neas»  (.fafebriasn  Cnrii  et  Fa- 

bricti 


44  6  <?•    HO  RA TII    FLACCB 

Saevias  .vjenti&'t^ijalur  ing^ns  K* 
Finus:    et  celfae:  graviore  cafu 


De- 


bricli  paupertatem  vocat^Cbia-*  Fuifle,     qui  öratidnean   komm 

dian.  de  IV.  Conf.  tloxu  4*3r)  ▼▼•  wmis  pqdefirem   culparem. 

Laud  aegre  caret ,    non  expetit  Pinwj  ingens,  alta ,  cum  dilectu, 

aulam  mvidendam,   aedes  Jplan»  pro»  quari*  pfocera  arbore;  /**• 

didas,    propter  quas  hominum  v/m    (v.  ObflL)   vehementins, 

invidiain  incurrat,  adeoque  con-  snagis  agitatur,  vexatur,  concu- 

temnit  opes   nimis    fplendidas,  ütur,  ventia  magis  obnoxia  eßt, 

in  vidiae  obnoxia«.     Ad  fei  tun*  qnasi  nuimleaaifeoTes.frutiott*. 

tiam  totius  loci  änßgttitor  facit  Lucian.'  in  Amhol.  Brod.  L.  L 

Sotadet  apud    Stob,  in  .  FloriL  p.  165.'   •»  dyvar  0»  pmXeix*9 

Gror.  p.  427.  'O  fctmJtku'frmit  metp&t  mr*,   rmt  ii  /ueyiermt} 

£  ii  *\ov*ios  <f&9*t7r*i9  l  [**£  ipvas  tj  wkxrmeevt   cTi*    X«/aaJ 

9  et  ii  ßhf   ntKgot/uiios  iL  **r*ym.       ubi  obferva  ltifnm 

nmos  hrb.    Avreipxifot  ye)f  *fot  poetae  in  oppof.  dyttoy  et  ifC*s. 

wZfftv  4io*i  iixul*.     Vnda  Pol-»  Ovid.  Run.  Am.    569;     Smm* 

ladas  c,  CXXIV.  (Anal.  Br<  IL  ma    petit    livor;     perflant    aU 

433*)      Ol  ß*9tc*tv6/u»Qt  Xeife»  tiflima    ventu    *Senec.    RippoL 

nfiv  f%wei  ßlor  roh  ii  Xluit  «rö-  1 128*     Jldmota  ewtlieriis  cubmi- 

%*H  oinTitgoui* ,  «XX*  r/ff  efev  na  fedibus  Euros  excipautt.  ex* 

f*4t  iymv  f  t)<W/uw ,    fu$frt\ttt*  cipiunt   Notoi ,     infani    Bon 

>is  $)*»: '  1}  /utcorrff  yatj  aK|<-  minns,     imbrifernmqu*    Con 

vrey,  iwit  r«  /uh  axpu  *t(pLh  Id.  Öed.'8«  Vt  miia  venios  fem» 

xt$  uipivftvi  heuywy  frgatr«  i*  per  exeipitmt  hcga :    imperia  fia 

Zfiftv  fyc94'     Addt  ApoUod«  fr«  exeelfa  Fortwnae  obiacetu.  Clau- 

init  diatt.  XXXIX.  36.     Non  copit 

angufttis  Boreae  certamina  colli*  ; 

♦  v*  9—  »ft.  N«c  invidiae  fo-  ^/p»*  illequatU9  Rhodopeia  c«/* 
lum  (tt,7.  80  fed  et  Fortu-  mina  UJJ*t.  — *  io.  Turres. 
na«  iniuriia  maxinie  obnoxia  oft  itvgyoi,  aedificia  alta  •  quo  c«(/S« 
magna  fartnna ;  quo  excelfior«  ora  funt ,  eo  graviore  cafu  deci» 
conftitutus  es  loco ,  tanto  ma-  dunt,  tanto  gravior  ipforum  nii- 
gia  liibrica  atque  incerta  eft  re-  na  eft.  Ad  fententiani  ApoUod. 
min  tuarum  conditio,  öenumri*  fr.  9.  np  ytio  ntaf  tu  4/  Ä«r- 
trita,  fed  allegoricia  imaginibtw,  rayof  /uirfov  «wrtfavatXvirreir  Ürx« 
etil  linea  tantum,  quo  fovriui  rj*  ivcfFfctflnv '  Eymv  ii  fuy*- 
animum  perceUant,  adtntobfatis,  Xov  wtw/um  yiyvtttu  ptym.  weit 
xnire  nobiliuta  atque  exornata  y«a  tq  Xxjueifiy.i  (p^ifpt  ß**&* 

•  poeta.  Quo  mtgit  mirandom,  rm9  ü<p*täJH  i*  iiulrops^  eis  2» 


CARMINVM    L.  II.    C.  X,    V.g-l/^  447 

Decidunt  faires :   feriuntqufe1  fummos  •      l 

Fulgura  montes. 

Sperrt  üifeftis,   metmt  fecundi*      

Alteram  fortem  bene  praeparatum 

Pe- 


vt^wrfjr  Tv;gy »  tolluntur  inaltunu  quae  Na  turne,  efle  vice»,    pro* 

ut  Imjffu   graviore  ruant ,    Clan-  priamque  illam  m   ipfa  fui  mu» 

dian.  in    Ruf.  I.  22.      Facit  et-  Jabilitate    fervare  •  confiantiam. 

iam  huc  Ittven.  X.  105.  nume-  (Boeth.   Conf.  Phil.  II.  1.)  (eti 

rofa  parabat  exeetfae  turris  tabu*  ut  preflius   Seneca  QuaeAt.  nat. 

lata,  unde  althr  effet  cafus  et  III.  p*racf.  in  fetundis  nemo  con- 

impulfaeptaeceps  immune ruittae,  fidat,     in    adrcrfis    nemo    defi- 

—  11.  12.  Julg,  feriunt,  impe-  ciat:  alternae  fant  vices  reruttu 

tunt,  cadunt  in  fummos  montes»  —  Pectus  bene  praeparatum  fp*- 

T«  «xf«,     cacumina   montium.  rat  caet.    doCte   et  ornate  pro» 

8eneca  Hippol.  1132.     Humida  anmras  bene,   fapienter,    forti- 

vallis     rorqs    patitur    fulminis  ter  praeparat »  obfirraat  fefe  ad- 

ictus,      Tremuit  telo  Jovis  altt-  verfus  quamcunque  fortis  muta- 

foni  Caucafus  ingens,    Phrygi-  tionem;  adeoque  fperat  infefiis 

limque   nemus.       Claudian.  I.  L  in  adverfa  fortuna  alteram  form 

v.  38-      Incubuit  numquam  cae-  tem9  melioris  fortis  fpe  erigitur  ; 

lefiis  flamma  falktis ,  nee  parvi  in  feeundis  contra  rebus  metuit 

frutices  iram  meruere  Tonantis;  alteram,  contrarinm/orfem,  adeo- 

ingentes  quercus,  annofas  fulml-  que  in  re  profpera  non  luxuria t 

nat  ornos.     Totum  vero  terra».  (Ovid.  A.  A.  II.  457)  Ted  praeci- 

ftichonadurobravitSenecAganu  pit,  ac  confirmat  fe  adverfus  hv 

93*  ^N»  nubibus  ipfis  inferta  ca*  gTU entern  adverfam    fartunam. 

put  turris  pluvio  vapulat  Auftro  ;  Omnes  fere  Intpp.  p.  bene  praep. 

denfasque  nemus  fpargens    um-  explicanf :   ftndiis  philofophicis, 

bras  annofa  videt  robora  f rangt ;  fapientia  ufttque  vitac-munitum  ; 

feriunt  celfos  fulmina  c olles,  indocte,  faltem  parum  apte  h.  I. 

Senec.  Ep.  XVIII.  In  ipfafecuri- 

v.   13.    14*     Alterum    vitae  tateanimusaddtjßciliafepraepa- 

fapienter    inllituendae     praece-  ret,et  contra  imuriasfortunaeinter 

ptum  :  In  utraque  fortuna  ani-  beneficia  firme tur.   Quem  in  ipfa 

xnus  tibi  conftet,  neve  feeunda  re  trepidare  nolueris,    ante  rem 

eHeratur,  aut  adverfa  deprima-  exerce.     Td.  Ep.    CVTI.     Prae- 

tur;  meragr,  Fortunae  caidero>  paretar    animus   contra   omnia. 

NeniQ 


44$  <£•   HORATH  FLACCI 

JPectus.      Informes  hiemes  reducit 

Iupiter,     idem 

Submovet     Non ,  fi  male  nunc ,  et  olim 

Sic 

•—»  Nemo  non  fortius  ad  id,  cui  Pro  hac  poeta :     Jupiter ,   tan- 

fe  diu  compofuerat ,  accejpt,   et  quam  omnis  tempeftatis  arbiter 

liurij  quüque,    fi    praemeditata  (v.  ad  J.  i2.  15.  adde  Ariftoph. 

mrüntt    obftitit.      At  contra  im*  Avv.  1502.   ri  ytlf  tZevf  mui; 

paratus  etiam  levifftttta  expavit,  ufeottB-ptagti  rcüs  vetpiXus ,  9  01*. 

caet.  Adde  Senec.  Hippol.  994«  ttyu ; )  reducit  hiemes ,  adducit 

Cum  alter o  fententinc  commate  ä. ;  Ted  alteram  non  Gne  virtu- 

concinit    fragm.    Comici:     (in  te  pofitum  videtur,    ufpote  in 

Grotii  Exe.  p.   915.)  Ilfarrw  re,  quac  itcratis  viribus  aeeiditt 

iutkws  juJ/u.yii<roTij$  fve * puflus'  qg)  jlefignanda«     Sic  Sol  fiecos  dies 

ydf  ro  KgmxSh  msro  nptrro/u*'  refert  III.  29., flo.  bruma  rec*r* 

yovffxo*n.     —  15»    Natura  hoc,  rit  iners  IV.   7.  12.      —  in/or- 

^u0<2  videst  regnum  mutationibus  mes,  qua«  gratam  natnrae  faciem 

tempeiat.     Nubilo  ferena  fucce»  deformant ,    fqualidae ,     triftes. 

dunt ;  turbantur  maria,  cum  qui- '  Deformem  hiemem  fimiliter  dixic 

everwit :  flaut  invicemventi ;  no-  Sil.  ITT.  489*  ct  luven.  IV.  53. 

ctem    dies  fequitur  :    pars  caeli  —  idem  fummovet,  pcllit,  adeo 

eonfurgitt    pars  mergitur:    coru  que   ferenitatem  reducit.      Sen- 

irariis  rerum  aehernitas    conftat.  tentia  fatisexpedita:laetis  trißii. 

Ad  hone  legem  animus  nofter  ap~  triftibus  laeta  iiivicem  ruccedunu 

iandus  eß9  Senec.  Ep.  CVII.  Et-  Idem  orationis  color  in  fra»m. 

iam  Boeth.  Confol.  Philof.  II.  pr.  Comici  apud  Grot.  in  Exe  p. 

2,  ubi  Foitunam  ita  loquentem  915*     Xtt/ut*¥  lutraßüXktt  falU 

inducit:  An  ego  fola  meum  ius  us  tis  tvMocv ;  et  Theoer.  t.  41. 

txercere  prohibebor  ?  Licet  caelo  et  43*     0«f«*V  xfi9  0*X*  B*r- 

•proferre  lucidos  dies*  eosdem  te*  re*    **%    »veiQt  Icrvrr*   etpuirfr. 

nebrofis  noctibus  condere.     U»  XJZn)f  «XXox«  /uh  *i\ei  *23p- 

cet  anno ,     terrae    vultum   nunc  .  ot ,  «XXox«'  S*  Zuf  Splendet  fae- 

floribus    frugibusque     redinüre,  pe,  aß  idem  nimbis  interdum  111- 

siunc  mmbis  frigoribusque  confun.  gret,  ut  fere  ad  verbum  Attius, 

dere,  caet.     Vide  qua  ivctgyti'cf  cuius  fr.   extat  apud  Nonhun: 

«andern  fcntentiam  Noßer    ex-  v.  .Fragm.    poett.    lat.     Steph. 

tulerit.      Generalis  nötio  erat:  p.  17. 

Natura    fuas    rices    experitui,  v.   17.  fqq.    Pofteriorem  fen- 

continuo  immutatur  eius  facies.  tentiam  iam  ampliücat  et  exor- 

nat 


CARMINVM   I~  II.    C.  X.    V.  15-20.         449 

Sic  erit :     quondam  cithara  tacentem 
Sufcitat  Mufam,    neque  femper  arcum 
Toadit  Apollo. 

Rebus 


nat  poeta.      Attrea  vero  plane  H.  in  etutd.  r.  15.    iSnotxur  ini 

penitusque  animo  infigenda  Ten-  Movcvv  c&vptty ,    idem    Eurip, 

teutia,  qua  te,  aerumnis  mife-  Ei.   705.      Movtfav  ttitöpw  h 

xiisque,    quas  ingenuus    pudor  xuXujuotf  t-Wfiv,  et  Alcaec  Mefl*. 

proferre  vetat ,   oneratiun  atque  c.  XII.  (Anal   Br.  1. 489.)  Mm/- 

obriitum,  erigas  et  confirmes:  cw  i/unvtTv  £f/Xfft  diciiur.  M»u- 

Non,    fi    male    nunc,    fi  nunc  er«  ß*fvßfo/uot  nvXwv  eadem  ra- 

peflima  rertim  tuarum  eft  con-  tione    tlicitur    Ariftoph.    Nub. 

ditio,    ciüus  molelliflimus  Ten-  512,      -^-    tacentem,    fftwryXtfv 

Tus  te  vela  iucitndi/Iimis  ßudiis  (Callim.  H.  Ap.  12.)  ad   citha- , 

fubinde  avocet,  et  olim  fic  6rit,  Tarn  proprio   fpectat,    quae  ali« 

eadem  perditrabit;  laetiora  ali.  quamdiu     fepofita    fuerat;    Ted 

quando  his  triftillimis  fuccedent  fuaviter  r$  Mufam    adiectum. 

tempora.  —  iß.NequeenimlXii  Caeterum   Apollo  Kt$*fl£w  in 

femper  irafcuntur  hominibus,  h.  Monumm.  nutiquis  fatisobvius, 

iis   calami  tatet  infligunt;  fed  et  mbi  ro  xtxjjvos  y    quod  in  eiua 

aliquando  funt  laeti »    h.  propi-  ore     animadvertitur,     vultura.    • 

tii,    recreant  horaines  miferiis  eiüs  laetitia   diffufum  dengnaro 

opprelTos.        Exquifita   conver-  yidetur.       — -    19.    20.     Nor 

Hone  doctrinaque  hanc  fenten-  femper  peftem,    ac  ealamkatea    ,, 

tiam  inftruxit  poeta.     Pro  Diis  imnütüt ,  arcu  tento ,    telis  ia- 

in  genere  eil  Apollo ;  is  laetus  eft»  «ctis.     His   enim  illa  iniügi  ab 

ubicitharam  pulfat:  triftis  con*  Apolline  credita;    res  notißima 

tra  atqne  iratus,  arcu  adducto.  vel  ex  Hörn.   II.  I.  59.     Adio 

Oratio  in  bis  ornatifüma.  ApoU  Stat.  Th.  I.  65Q.      Hinc  mim 

lo  fufcitat,  excitat  Mufam,  eli-  placidusque    idem    condito  telo 

cit,    edit  fonos,    pulfa  cithara,  dicitur  Carm.  Saec.  55.    Caete- 

tactis  chordis ,   tyttftt  (fic  Mu~  rum  eadem  imagine  Salei.  Baff* 

faea  mele  per  chordas  experge*  ad    Pifon.    140.     (WerosdorfL 

facta  Lucret.  IL  4 1 3 .  contra  Motz-  Poet«    hhii.    IV.  262.)     Ignep 

cot  ecvirvos  Ar  Svrvyt  %0£txv  Eu*  quin  etiam  Superum  pater  arma 

xip.   Hippol.  II.  1 1 35O  IftMgtt  recondit  >    et .    Ganymedeae  re* 

(v.  c.  Tbeocr.  XXI.  21.)  Mov«  petens   convivia  inenfac,  pocula  ' 

cuv.      Graecum  loquendi  ufum  fumit  ea%     qua   g*fß*  fulmiruh 

facile  obferves.     Sic  Pan  Ilom.  dextra. 

Ff  v*  2\ 


45 O  <£•   HORATII    FLAGCZ 

Rebus  anguftis  animofus  atqne 
Forüs  adpare:      fapienter  idem, 
Contralies  vento  nimiujn  fecundo 
Turgida  vela. 


*    0.  fii  — JUf.     Quocirca   ap-  rento  feoundo  abrupto»,  addo- 
pai-6»  cfto,  praefta  te  unimofum*  ctis,  demiflls  velis.    Ovid.  Trifi. 
fuy*\6(pg *vu ,     qiii    malis    non  III.  4-  5  2.  formida  nimium  fu- 
fuccumbat,    erectuxn*  zcfortem  blimia  femper  $  propofuique  me- 
in  rebus   anguftis  »       ad  verfis ;  mar    contrake  vela  tui.     Senec. 
aniroi   fortitudinem  et  couftan»  Ep.  iClX.     Hie  te  eocitus  manet, 
tiam rebus  adverlis oppone.  Res  nifi  iam  contrahas  vela,  nifi  ter- 
tnrtae    firailiter  SiL  XIII.   773,.  ram  leget,     Propert.  171.  7.30. 
'  Pigra  eoctulit  artis  haud  unquam  in  tenues  hamilem  te  colli gis  um- 
Jefe  virtus,  fere  ut  luven.  IH.  bras,    velorum  -pleno?  fubtrahu 
164«     Haud    facile    emergunt,  ipfe  finus.     Eadem    a    nariga« 
quorum  virtutibus  obftat  res  an«  tione  petita  ima^ine  Find.  Iiilira. 
gufta  domu     Cf.  Burra.   ad  Ne-  A.  10.  «XXorf  F  uXhotos  wf& 
mef.   p.   529.      —   22.     idem  *urr*f  «i&f virws  liexfavw  ekxi» 
in  feeundis  rebus  ne  animos  toi-  ro.     Bpigr.  afiex.  DCCXLIU. 
las  ,  rooderato  feeundam  fortu-  (Anal.  Br.  III.  5 1 3.)  Zjf^r  xjc'Aar 
nana    fer   animo»      Senec    Ep.  rebus  ovftov$v(ppo9vvQ9  uüeraen- 
XCym.  rectus  atque  integer  —  davit  hos  w.  Valken.  in  Diatr. 
dura  atque  afper a  ferendi  feien-  Eurip.   p.  253.        Paulo  alitcr 
da  mollit ;   idemque  et   feeunda  Eurip.  fr.  Inus   n.  XIX.     /ufr 
grate  aeeipit  modefieque,  et  ad-  tvrvxovff»  naiffow'itviav  x^Xet,  je«. 
verfa  conftanter  atque  fortiter. .  xZs  rt  Kgttteow*  iXwlfos  Htirit 
Cf.  III.  27.  74.   et  IV.  9.  35.  ¥%ov  •  et  Seneca  de  Traaqu.  IX 
56.       Docta    hanc    feilten  tiam  Nonpoteß,  inquam,  janta  varie- 
allegoria,    a  navigatione,  qua-  t€ts  etiniquitas  cafuum  ita  depelli, 
cum  follenni  rnore  vitacompasa-  ut  non  multum  procellarum  im- 
tur,  dueta,  repraefentat  poeta.  at  magna  armamenta  pandenti- 
lfela  vento >  fecundo  nimium  tur-  bus;     cogendae    in    aretum    res 
gida  (itaiunge)  contrdhes»  tero-  funt»  ut  tela  in  vanmm  cadant. 
neraj  moderare  curfum  navis, 


CATv 


CARMINVM    L.  II.    C.  XL  4.5  % 


CARMEN      XL 


AILQVMMSTVM. 

JVlonet.atque  exhortatur  Quinctium  hoc  earmine  poeta9 
ut  mi/Rs  Omnibus ,  quae  animum  disturbare  pojfmt,  fe 
toium  hilaritati  tradat,  vitamque  quam  incundißim* 
transigat;  quandoquidem  vana  prorfus  omnis  futitri  folr 
.licitudo  ßt  in  tarn  angußo  vitae  termino,  iüudque  ma- 
xime  aetatis  temjms ,  quod  fruendis  vitae  voluptatibus 
unice  accommodum  ßt9  citiffime  praeterlabatur.  Tum  in- 
furgit  poetat  affectus,  iüicoque  genio  vino  atque  epulis 
litandum  fuadet.  Quo  quidem  artißcio  ßngulari  totum 
Carmen  animari\  legentiumque  fenfus  vivide  impelli  ad 
laetitiamque  pertraki  9  vel  hebetiores  intelligent.  Omiiir 
710  9  quum  iäem  argumentum  faepius  iisdemquefere  mo- 
mentis  9  quod  quidem  vix  aliter  fieri  poterat ,  pertractar 
verit  poeta9  ubertatem  ingenii  eius  vel  mde  cognofcere 
licet  9  quod  et  totius  carminis  habitum ,  et  fingulas  Jen- 
tentias  phantasmatum  varietate9  diverfoque  orationis 
eultu  ita  reßnxerit9  ut  novam  ßmper  tibi  faciem  ob- 
üci9  novumque  argumentum  pertractari  tibi  perfuadeas. 
Caeterum  de  Quinctio  hoc  Hirpino9  ad  quem  hoc  Carmen 
et  Ep.  16.  Li.  firipßt  poetaf  nihil  aUunde  conßat; 
fuiffe  cum  natura  anxium9  rcique  fuae,  futuri  metu9  paw 
lo  intentiorem  etß  ex  ipfo  earmine  haud  temer e ßatuere 
licet;  purum  tarnen  rede  facere  videntur  iif   qui  Quin- 

Yi  2  ciium 


45^  Q.    HORATII   frLACCI 

ctium  vere  de  Cantabris  et  ScytTds  laborajfe,  indeqtu 
agrisfuis  metuiffe,  ex  initio  carmirds  coüigunt,  imme- 
mores  prorfiis,  Jpeciali  metus  genere,  quod  tempora  ißa 
fuppeditarent ,  Joüieitudinis  notionem  a  poeta  doctt  de- 
fignari  folere.  Cf.  J.  $6.  ubißmiliter  tumuUuatiintpp. 
Ex  hoc  autem  ornatu  poetico  plane  perfpicuumfit9  fcri- 
ptum  hoc  carmen  ante  a.  DCCXXXIF*.  quo  demum 
Cantabros  ab  Augufio  perdomitos  Scythasquc  a  JLeutulo 
rcprejffbs  ejffe  conßat. 


AD 


CARMBSVM  1.  n.    C  XL    T  1 -4.         453. 

AD      QVINCTIVM. 


m*m 


Q)uid  bellicofus  Cantaber ,  et  Scythes, 
Hirpine  Quincti,  cogitet,  Hadria 
Divifus  obiecto,  remittas 

Quaerere ;  nee  trepides  in  ufum 

Pofcen- 


v.  1—4*     Exquißta  ac  do*    lae,  ad  partes  Tocantur,   cum 
eta  converlio  fententiae  prima-    dilectu ;    mm  hi  crebris  ineur- 
riae:    Sectare  vitae  voluptates,    fionibus  fines  Romanorum' fati- 
nilarem   fume  dient«     indnlge    gabant,  (v.  ad  II.  9.  23.)  Uli 
genio.     Pro  hoc  in verfa  ratione    autem   pertinaci    in    rebeüando' 
erat:  Nulla  animum  tuum  con*    erant    animp.     (Flor.  IV.   12.} 
turbet  follicitudo,  oinnia,  quo«    —  Adria,  rnari  Adriatico  ohie- 
rum  fenfus  molefius  effc  et  in«*,    cto  oppoßto,  (11 1  Virg.  Aen.  X« 
iueundus,  a  te  aliena  exülimato.     377.    maris  magna  claudit  not 
V ide ,  qua  .arte  lianc  fententiam    obiiee  -pontus)  interiecto  divifus» 
exornaverit    poeta.      Remittas*    ab  ItaKa  feiunetus,     (ut  divifi 
rnittas ,   omittas  (ut  I.   38-   3*    toto  orbe  Britanni  Virg.  Ecl.  I. 
III.  29. 11.  V.  13.  7.)  noli^iaw-    67.  adde  Catull.  LXIV.  179«) 
rere,  follicitus  efle  (y.  ad  I.  9.    qui  ultra  mare  Adriaticum  habw 
13.)  ne  angaris  anirao,  ne  pe*    tat,  longe  adeo  a  nobis  disutus 
riculoruni  impendentium  metu    eft.     Neque  enim  ita  aeeipien« 
exerucieris.      Pro   periculis  in    dum,    ac    ß  Scytbae  littorales 
genere  fpecialiöri  notione  poe-    maris  Adriatici  piagas  tenuerint, 
ta :     quae  bella  nobis  immine-    cum  Ülyricum  et  Pannonia  in- 
ant ;  et  pro  hoc ,  e    temporura    ter  eas  et  Scythas  interht ;  Ted 
iftorum  ratione :  quid  Cantaber    illud  potiflimum  nominat  £oeta» 
et  Scythes»  Cantabri  et  Scythae,    quo  maior  locorum  longinqui« 
gentes  bellicofae,  (ad  utrumque    tas  difficultasque  rei   appareat. 
enim    refer)    cogitent,   rninen-    Adiecta  vero  haec  a  poeta   ad 
tur   (ut   Virgil.  Ge.  I.  462.)    exornandam  fententiam;    nihil 
num  Cantabri  et  Scythae  novas    amplius.       Fuere  tarnen,    qni, 
res  molituri  fint,  bello  (quam    forte  his  maxime  indueti,  Qiiin- 
notionem   r(    bellicofus   docte    ctiuxn  vere  de  his  populis  labo- 
indidit poeta)  nos  agrefluri fint.    raffe,    ac,   ne  forte  in  Italiam 
Cantabri  et  Scythae,  Jjkiacco-*  defeenderemv  metuiße,  fcti*  in. 

Ff  S  docte 


454  3-    HORATII    FLAOCI 

Pofcentis  aevi  pauca.     Fugit  retro 
Levis  Iuventas ,  et  Decor;  arida 


Pel- 


docte  inde  colligerent.     Sed  ea-  bull.  I.  4.  27.)  transiit!    Sua- 

^dem'  eft   in    bis    poetica  ratio»  villi  mo  phantafmate  hoc  reprae- 

quae  I.  26.  3-5,      —  4.    ne-  fentavitHoratius.     Duminpri- 

ve  metu  futnri,    ne    aliquando  ma  aetate  confiituti  lumus,  ad- 

dcficiat,    unde    vi  tarn     tolcres,  eft  ad  latus  iuveruas  dea    cum 

CQiiturberis ,     ncque    praefentis  eomitatu  fuo,  Decore,  Amoribus, 

lemporis    fructüm    tibi  aufcrri'  Somno ;     dum    aetate  provehi- 

£nas,  quum  paucis  opus  fit  ad  mur,  ilLi  a  Senectute,  quaenos 

vitam  beateftgendam.      law  ex-  excipit,  pulGi  retro  fugit,  xece* 

pende  doctam  brevitntera,  qua  dit,  nos  deferit."     Scüieet  uobi* 

vir«  vulgarl  huic  fernen  tiae  ad-  litavit  fic  poeta   vulgarem   lo» 

iccit :    trepides  aevi    fc.  caufla,  quendi  rationem,  qua  anni,  quos 

follicitus  lis  de  eo,  unde  vivas;  vixcrimus,    recedere,    quosqne 

cum  vita  -pauca  pofcat,  paucis  attingimus,      venire    dicuntur. 

indigeat  in  ufum  ,  ut  ea  pcrfru-  Nofter  A.  P.  175.   Mulla  ferunt 

aris.      Mire  alii  novum  hoc  de  anni  vcnientes  commoda  .fecuu, 

vita  iucunde   transigenda    prae-  multa  recedentes  aditnunt.  SttL 

ceptum  ciuii  antecedentibus  co-  Theb.  II I.   215.  luxta  illißnls 

hadere ,  Quinctiumque ,    quem  et  aetas  tota  retro*     Levem  Iu- 

«liquam    bonorum    fuortun    ex  ventam  quo  fenfu  h.  1.  Horatius 

ißorum    populörum  incuruoni-  dixerit,    vix  certo  pronunture 

bus  iacturarn  metuifie  ponunt,  licet.      Poteft   oppoßtum  videri 

co  confolari  volunt   Horatium,  fenectuti   gravi,     feverae,     ut 

quod    ad     vitam    fuftentandam  apud  Tib.  I.  1.  75.      Nunc  Irvis 

j>aucis  natura  opus  habeat,  illud-  eft  tractanda  Venus.     Effet  adeo 

que  adeo  damnum  aequo  feren-  Iuventas    in    lufibus  -occupata, 

dum  fit  animo.     Si  quid  omni-  amori  vacans,    ut  I.   6.  15.  et 

no  argutandum ,  mallem   Quin-  alibi.     Poteft    et    iungi :     levis 
ctium  angendae  rei  paulo  inten-  ~fugit,  h.  celerrime  aufugit,  fa- 

tiorem,  qui  adeo  parus  abstine-  tia   doeta  et  apta  h.  1.  ratione. 

xet,  vitaeque  fibi   ipfe  frtictum  Cf.  Virg.  Aen.  V.  B*9«  VI-  *7- 

intereiperet ,  bis  a  poeta  levitor  Traeiiat  tarnen  vel  üc,  meo  qui- 

notatum  dicere,  dem  iudicio,  pro  perpetuo  lu- 

ventae  epitlieto  aeeipere  h.  L  • 

r.  5  —  8»    Aetas  enixn  iure-  xxtfluiK  levis  fit  inj  berbis,  rool- 

nllis,    quae   fola  fruendis  vitae  lis,  tenera»  utoppou.  Senectnti 

delicüs  aptaeft*  quam  oito  (Tip  aridae,  rugolac.   Sic  levis  Agyi- 

cus, 


N.  » 


CARMUSVM  X.  U.  C.  Xh  V.£-12.  455 

Fellente  lafcivo6  Araores 

Canitie  facilemqüe  Somnum. 

Non  femper  idem  Aoribus  eft  Jionor 

Verois ;  neque  uno  Lima  rubens  nitet 

Vultu:     quid  aeternis  jninorem 

Conüüis  amm^m  fatigas,?    , 

Cur 

eus  »  Xtfo*  vtr mv*f ,   IV.  6.  A8»  dem  plan«  colora  Tibull.  I.  4 

quatenua  aeterna  eft  Phoebo  ii*-  2ß.     transiit   aetas    quam   citoi 

ventas  Tibull.  1. 4«37«     —De-  non  fegnis  fiat    remeatue  dies, 

cor,,  pulchritudo ,    quae  e  con-  Quam   cito   jturpureos  tlep$rdit 

cuano  membrorura  habitu'elu-  terra  toteres !  quam  cito  formo* 

cct.     Nota  Tibulli  .*  ttlam  quid*  fas  populus  alba  comas,     Strato 

quid  agitt  quoquo  vefiigia  movit,  LXXlIL  3«  4*     &£•*  V*$  ty} 

componit  furtim  fubfequiturquo  xkXXk  foov  xpivo*  iffri  X*;g0Vr«» 

Decor.     —^rida  pellente  caet*  t«vt«  f  ojuou  <p$Qviuv  ift/u*f**9 

Gontinuanda  poctae  fic  erat  ora-  Xf°vos*      Honor,  decus,  pulchrU 

tio:    fagit   (fugiunt)    Iuventas  tuda  (ut  (aepiflixne  poetis)    Eo-/ 

et  Decor,.  a  Senectute  pulii,  ao  mm  nen  cadem  femper  efit  "miu 

cedendo  Senecta ;  Ted  litis  docte  tatnr,  non  perdurat,  perit»  Jlore* 

Iuventae     coxnites      fubfiituit»  cito  flaccefcunt.    —  10.  JJequ© 

Axnores  et  Soxnnum.     Canities,  liina  uno  eodemque  vultu  rubens 

$enectu*    (ut  I.   9.  1 7.)   arida  nitet,  quod  copia  poetica  dictum 

ficca,  xnacilenta»  rugofa,   v.  ad  pro»  rubet,  nitet»    refplendet; 

I.  25.   19.     adde  Qaudian.  in  luna  non  eandem  freiem  fervat» 

Eutrop.  1. 269.    —  pellit  Arno*  variat  vultuxn ».  crefccndo  ac  de^ 

res,    refpuit»    exRinguit    amo-  crcfcendo;  unde  optime  tempo* 

rem »  ri  yü§us  ri*  Kvirf  u>  %*!-  nun  decurfio  facta  perfpicitur* 

£nv  l£  Eurip.  fr.  Aeol.  n.  XIX.  Cf.  IL   iß.  16.      Male  alii  de 

— -  lafcivos,  TfvipMTus,  lufibus  rubicundo  Lunte  colore  hie  co- 

deditos»  perpetuo  Amoria  et  ae-  gitant.     —  11.  12.  Quum  igi« 

tatis  iuvenilia  epitbeto.    — /<*•  tur  rea  omnes  fluxae  fint,  "in 

cilis  Somnus»  qui  facile  obrepit,  {anta  aetatia  iuvenilis  brevitate» 

oppof.  fenum  infomniis,  quid  f atigas »    exercei »    aflligis 

v.  9.     Sollennis  fere  a  natu-  animum  conßliis,  quid  confilia 

xae  vicülitudine  iurentutis  cito  capis  aeterno*  quae  vitae  huma- 

tranteuntia  dueta  ixnago«      Eo-  nae  fyatium  egrediunturs    tan* 

Ff  4  quam 


45  G  <£•     HORÄTIt   FLACCI 

« 

Cur  non  fub'  alta  vej  platano ,  vel  hac 
Finu  iacentes  fic  temere,  et  rofa 
Canos  odorati  capillos, 

Dum  licet ,    Aflyriaque  nardo 

Pota- 


quam  immortalis  fis;  cur  fntu-  tatur.*    Cf.  II.  3.  9  fqq.  Ipfam 

vi  tetnporis  cogitatione  pertur-  quoque   orationem  vivido    hoc 

baris,  curis  animum  obruis  mi-  poetae  affectu    afOatam    anima- 

norem,  quibus  par  non  eft»  qui-  tamque  facile  obferves.    Proom- 

biis  fuccumbit ,  quibus  penitus  'bra  arbori\m  in  genere  cum  du 

aflligitur.      Forte  tarnen  maior  lectu  memorantur  pinus  et  p/*- 

▼is  fententiee  accedit,  R  explices :  tanus,  quandoquidem  ißa  arbor 

quid  curis   futuri    tantopere   t«  patulU  diffufa  ramis»  (Cic  de 

exerucins,     tanqtiam    aetemum  Orat.  I.  7.)  ufdpikodpnt  (Apoll« 

vi  et  ums  Ü8,  cum  minor  fis,  tum  Rh.  II«  755.)  -potantibus  umbrat 

▼itae  ttiae  breve  a  dm  od  um    fit  minifirat,    Virg.    Ge.  IV.   146. 

Jpatium,  11t  animus  minor  oppo-  Facit     huc    Piatonis    locus    in 

natur  aetemis  conüliis,  curis  de  Phacdr.  p.  533.  Spr*  yxf  nXeirm» 

Tita  fempiterna.  90t  uvrj  juu*\k  ai/uuptkorfpjif  Ttiy} 

v,   13.   fqq.      Quin  abiiee  va-  t/J^Xv,  rou  n.otyyov  ra  vfas  ig} 

nas  Utas  curas ,     nee    praefens»  ro  avvmov  itoiyx*\ov.  Cf.  Wernsd. 

quo  frui  licet«  temere  tibi  elabi  ad  Poet.  Min.  III.  p.  »71-     Ad 

tempus  (ine.     Sollennis  Horatü  fententiam  poetae   forte  fpeeta* 

ab  angufto  eodemque  incerto  vi-  bat  Phile tae  locus,  cuiut  fragra. 

fae  termino",  ne  praefentis  tem-  extat  apud  Axhen.   V.   p.    192. 

poris  fruetum  deferamus,  aut  in  &pfcoted,xt  n\ocrxr^  r\otehf  vir», 

craftinum  difleramus,  admouitio.  uti  feliciter  illud  fanavit  amieüT. 

Cf.  I.  4.    15.    et  9,  13.    II.   3.  Heinrich.  Obff.  p.  56.     —  Vel 

*5«    IV-  7.  7.     et,  12.  26.     V«  vel  praeclare  poetam  morae  im- 

*  3«    3*      Miram  vero  hei^yttoev  patientem  defignat;  uti  nee  rf 

habet ,  quod  ppeta ,  in  aliis  hi-  kac  fuavitas  fua  deeft.      —  fic 

laritatis  fenfum  excitaturus,  ipCe  temere,    ovrwvt  na&t£Qfluto*    (v. 

in  voluptate  quafi  bacchatur,  illi-  Abrefch.  Auimadvv.  adAefchyl. 

coque  compotationem  in  an\oe.  T.  II.  p.  597.)    »yttiuhmt9    fnfi 

na  regione    (qua  fere  Noiler  vi-  per  herbam,  roembris  ftratis,  11t 

taefuavitatesdeclarat;  v.  II.  3.9.  I,  1.  ai.    Sic  Stat.  Th.  X.  276. 

etadl.  1.19.)  iubet  inftruere,  in-  temere  explicitus  ftratis  dicitur, 

ftructamque  iam  animo  praeeipi-  membris  fomno  rofolutis.   —  et 

ens  oonvivas  ad  bibendum  exhor*  rofa   odorati   capillos,      ornate 

pro 


CARMIWVB*   r.  II.    C.  XI.    V.   13*20.       457 

Potamus  uncti  ?     Disfipät  Evius 
Curas  edaces.     Qtiis  puer  ocius 
Reftinguet  ardentis  Falerni 

Pocula  praetereunte  lympha  ? 

Quis 

1 

pTO  rofis  odoris,  rofeis  fertls  re-  imvois  caet.    Cf.  I.  iß-  4?  H-  7« 

dimitos  habentes    capillos,    ca-  21.     —  edaces,  yvtoxogovs  /ue- 

put     rofeis     fertis     coronantes.  "ktfuvcts  (Heßod.   tfgy.   66.)    ae- 

v..  ad  I.  5.  1.      —  canosy  albe-  gritudinem,   quae  lacerat,  exefl 

fcentes,     qui    adeo    nos    de  fe-  animum,    -plane que  conficit,    uC 

nectute    accedente    adrooneant,  Cic.  Tufcul.  III.  27.      Sic  Tity~ 

Forte  Quinctius  rnaior  natu  erat ;  um  exefi  anocius  angor  apud  Lu- 

forte  etiam,  hocque  verius  pu-  ciet.  III.  1003«  penitus  moeftas 

to»   graecum  Horatius  ante  ocu-  exedit    cura    medullas     Ca t all. 

los  habuit  exemplum.     Anacr.  LXVI.   23.     cf.   Ruhnken.  Ep. 

XXXVI.    *roXiai    artywai    x«»  Cr.   I.  p.  ßi, 
£*•     ios    vJa>f9  ßot\'   o7vovf     m         v.    iß— -20.    Kepleantur  vi- 

#r«7*      qui  locus  mire    quoque  110  pocula;    pro    hoc  e   veteri 

cum   fqq.    confpirat.     —  nardi  more:    Mifceatur,     temperetui; 

unguentum  pretiofiflimum  vete-  vinum    aqua.      SimiUter  incre- 

ribus  habitum.   r.  Plin.  XII.  12.  pat  puei'uia  Tibull.  III.  6.  57. 

cf.  Medical  Facts    T.  1.  p.  67.  Naida  Bacchus  amat;  cejjfas,   o 

yoLöfoXtittiS  xXoxxpAOVs  dixit  My-  lente  minifter?    temperet    anno- 

riu.  II.  4.  (Anal.  Br.  II.  107.)  fum  Marcia  lympha  merunu    et 

Eandem   vocera  Callimaclii   fr.  ib.  v.  5..  Larga  puer,  (apage  il- 

CVI.  2.  £«v«J"«  rif  tvotfitois  £xp*~  lud  frigidum,  quod  libros  obfe- 

%mri  ert<p%¥Ois  baud    infeliciter  dit,  care  puer)  madeant  generofo 

ingerebat  Toup.  ad   Suid.    TU.  pocula  Baccho ;  i ,  nobis   prona 

55.     legendo  f*y3"*    vugfoXixij.  funde  Falerna  manu.     Obferva 

— r  Aßyria  v.  ad  I.  31.  12.    et  exquiutmn  orationia    oniatum. 

II.   7.  8*       17«    Evius  Bacchus  Pro  vino  elt  Falernum,  tanquam 

disfipät ,    abigit ,    pellit    animo  praeftantius ;  et  pro  Falerno  funt 

curas,    olvov  rot ,  MiviXut ,  Stoi  pocula  Falerni  (11t  pocula  Maf- 

woitfffotv  B'vrfroTf  ocv$p<*K9i<7tv   01*0»  fici  I.  x.  19.)  ardentis,  ab  effe- 

trnäitMott  puXtiwxs  apud  Athen,  ctu,  namque  (p\o£  otvov  SigpuL 

II.  1.  p.  35.     Nota  Anacreontea  vn  (Eurip.  Ale.   761.)    corpus. 

(IV-  i8«)!  fxiiciffxi  $i\u>  uigtju-  Hinc    praeclare    refiinguere    eil 

yeti.     Theo^n.   8^3*     ro"    *bw  p*o »  temperare  Hierum  lympha* 

«fi  fuh  £0tXfjr«f  entitiftts  fluXt-  praetereunte  ,  .  e   pioximo  fönte 

Ff  5  petita 


453  ^2-    HOKATII    FLACCI 

Qilis  devium  fcortum  eliciet  domo 
X-y den  ?     eburna ,  die  age ,  cum  lyra 
Maturet,  in  comtum  Lacaenae 

More  comam  religata  nodum. 


petita,   aqua  admueta»  mifeere  rf  quis  certam  Jtatim  perfonam 

viniun.  fubftijtiüt,   puerum  alloquendo. 

v.  21 — 24.     Adfit,pfaltria.  —  maturet,  properet  huc,  a&. 

Hae  enim  111  commiffationibus  fit'  iilico  cum  lyra.    Plcnior  ora- 

adliiberi  folitae.    v.  I.  36.   15.  tio  poliulabat:    maturet  venire. 

Scortum  vocat  poeta,  qiiod  ifta-  —    23.    24.      religata»    ligata 

Tum  pudor  facile  expugnari  po-  comam,  comas  colligens  in  no- 

terat.       Quod    vocabulum  non  dum,  ne  oomae  eleganter  pecten- 

tara  abiectum   fui/Te   apud  Ro-  dae  dispbnendaeque  ftudiura  mo- 

jnanos ,    vel  liic  locus  oftendit.  ram  afferat ,  comtum  •  quo  (aus 

——  devium,  quod  iii  devia,  re-  comta  videri  debet.      Niü  poe- 

inota  urbis  parte ,  in  angiportu  tica   ratione   eit   pro :     comam 

habitat.     Minus  vulgare  fuifle  comtara  liabens ,  oomponens  in 

fcortiim ,     partim     recte    cum  nodum,  crinibus  in  nodum  col- 

L,amb.  et  aliis  inde  eogas.  Gruqu.  lectis.      Talis    vero    habitus  in 

üdicinam  donros  oberrantem  in-  xnonuirim.  fatis  obvius.  — rao- 

telligebat  r  **   ifta    domo    elici  re  Lacaenae,  puellae  Spartanae. 

non  poterat.     —   eliciet,   evo-  Qnaevres  etß  aliund«  non  con- 

cabit  domo,   adducet,  arceflet.  ftet,    ex   hoc  ipfo  tarnen   loco* 

-—22.     Apprime  turbatum  lae-  feminas    Spartanas    ita    comtas 

titia  poetae  aiümum  decet,  quod  fuilTe,  abunde  perfpicitur. 


CJR> 


CARMINVM    L.  II.   C.  XII.  459 


CARMEN 


jLlLGrjMENTrM. 


•♦ 


*^iugußi  res  geßas  a  Maecenate  fcribere  iujfus  po€ta9 
Jubiimi  huic    argumento   lyricam  Mufam  fuam,    qua» 
levibiis  tantum  rebus  amatoriisque  ludicris  fere  continea- 
turf   omnino  fufflcere  negat,   ipßimque  Maeccnatcm  vir 
cißim,    ut  iüud%  hißorice  perfequatur »  fedulo  hortatur. 
Summum  poetae  artißcium  in  argumenti  huius  tractabione 
Facile  animadvertas.      Dum  enim  lyram  fuam  graviorir 
fyus  argumentis  pertractandü  conveiiire  negat 9    in  hoc 
*pfa  profejjione,  taüumque  argumentorum  enumeratione 
fpiritum  prodit  excelßjfimum ,  dumque  Augußi  res  geßas 
cum  latibus  exemplis  componit,   eocquißtißime  ßmid  eas 
extollit.      Simillimi  colöris  eß  L.  J.  c.  6.      lam  pro  levi- 
hus  argumentis ,    quibus  fe  unice  parem  profitetur,    in 
fpecie  commemorat  atque  vere  canit  Ldcymniam  ( haud 
dubie  libertinam  aliquam)  cuius  vehement ijjimo  amore  adeo 
fe  teneri  alt,  ut  animus  f  in  hoc  deßxus,  ne  aliam  qui- 
dem  nunc  cogitationem  admittat.      Vndeßmul  apparet, 
JLicymniam  vix  alius,  quam  Horatii  amicqm  haberi  poffh. 
Maecenatem  autem  vere  hißoriam  Jugußi  molitum  ejffe, 
tradit  Plln.    VII.  45-        Caeterum    idem  argumentum 
iisdem  coloribus  exprejjit9  ac  plane  e  Noßro  adumbra* 
mit  Propert.  II.  i. 


AD 


4<fo  Q.    HpRATII    FLACCI 

AD     MAECENATEM. 


JNolis  longa  ferae  bella  Numantiae, 
Nee  durum  Hannibalem,  nee  Öiculum  märe 

Foeno 


v.  i>  fqq»     Ego  canendis  Au«    modot    conciliare  ex  imitatione 
gufii  laudibus  plane  xne  imparem    Horatii  dixit  Ve/trir*  Spurmna 
fentio,  res  eius  geilas  carmine    I.   13.    (Poet.   min.  III.  355-) 
lyrico  digne    deferibendi  faeul-    Forte  tarnen  aptare  h.  L  nmpli- 
tatem  mini  vix-  aiTOgcm ;    mul«    citer  eft  coniungere,  fociare,  nt 
io  melius  tu  eas  foluta  oratione    iy.  gA  4,  verha  focianda  chordis* 
perfequi  poteris.     Vide  qna  di«    cf.  Ovid.  Her.  XV.  13.     Modi 
gnitate    vulgarem   lianc  fenten-   -molles  de  argumenta  carminum 
tiam  ornaverit«     Nolis ,  ne  iu*    levi »    amatorio  >    ioeofo.      CL 
beas,    ne  pofeas,    ne    iniungas     Ovid.     Trift.    II.    349.    Yirg. 
mihi,  aptari  ame,  utaptem,  ac     Cul.   34*   ▼•  ad  II.  9.  17.     Du- 
commodem  gravia  carminum  ar-    rus  contra  poeta  ( Propert.  II. 
gumeuta  citharae  modis,    citha-    25«  450  durus  verfus  (Prop.  II. 
xae  Tonis  mollibus,  lyrae  molli,     1.  41,)  de  gravi,  epico  carroi- 
Ieviori  tantum  argumento  aptae,    ne.     Iam  pro  grandibus  carmi- 
nt.graviora  argumenta   ad  ly-    num  argumentis  docte  talia  non- 
zam    meam    canam.        Invertit    nulla     «numerantur     a    poeta» 
vero  poeta  orationem;  nampro-    atque    ea    quidera,    quae    fatis 
prie    dicendum     erat ,     aptare    illuftria  virtutis  Romanae  docu- 
aptos  efEcere  citJiarae  mpdos  car-    menta  conftituunt,  bella  Puiiica 
mini,  lyram  ita  temperare,  ut    et    Numantinum.        JSJumantia, 
must  Toni    refpondeant    cantui,    Hifpaniae    Tarraconenfis    urbs» 
xeferant  carminis  argumentum,    obudione    Romanorum,    quam 
fidibus  vcl  fortius  adduetis,  vel    per  annos  XIV  (iuxta  Flor.  IT. 
remiilis,vel  plan«  immutatis.  Cf.     iß«)  vel  XX  (iuxta  Strab.  IU. 
Anacr.  I.  5.  6.   Propert.  II.  8*    p-  246.)    inßgni   cum  hoftiun% 
14*       Nunc  aliam  citharam  tne    clade     fuftinucrat,      funeftoque 
mca  Mufa  docet.      Eadem  ex*    interitu  celeberrima.  Hoc  enim 
quüitiore  ratione  ufus  eft  Pro-    nomine  ovo /unter  ortimv  eam  vo- 
pert.  III.  2,  35«      Haec  hederas    care  videtur  Strabo  1.  1.     Hinc 
legii  in   thyrfost    haec  carmirta    bella  longa,    et  Nuroantia  fera 
mtrvis    aptat.      Jtptos   citltara*    dteta,  cuius  incolae.  in  ultimam 

rabistn 


CARMHTVM    Z..  II.    C.  XJT.    V.  1-6.    -      461 

•  1 

Poeno  purpureum  fanguine,  mollibus 
Aptari  citharae  modis: 


Nee  faevep  Lapithas,  et  nimium  mero 
Hylaeum :   donäitosve  Herculea  manu. ' 


Tel- 


rabiem  furoremav+converfi,  &u-  ig -40.     ^—  JLapithas  et  ,Hy- 

cos  fuos  feque,  patriamque  ferro  laeum,    Lapitliarum  cum    Cen- 

st  veneno    fuhiectoque    undique  tauris   pugnaxri,  a   poetis/qui 

igne    peremerunt9    Flor.     1.  1.  HercuUs     et     Thefei     res     ge- 

—  2.      Bella    Punica    declarat  Hat    exponerent,    pertraetätarn. 

poeta  per  Hannibalem  etpugnaft  Memoratur  et  Melifandri  Auxt- 

navales  ad  Sicüiam  primo  Puni-  Swv  *&j  Ktrrotvgtw  fitt*%n  Aelian. 

co  bello  geftas  ,    cum  vir  tute;  XI.    2.      De  hac  fabula  v.  ad 

Dam  Romani  in  his  fuperiores  Ovid.  Met.  XII.  220.  et  Heyn« 

disceflferant.      Hannibal     durus  ad  Virg.  Ge.  II,  457.   Cf.L.  \Qm 

dicitur,    cuiu$  nullo  labore  aut  8*      — "  favos,    in  furorem  a 

corpus  f atigar i ,  aut  arnmus  v/n-  Marte  coniectos,  unde  pugnae 

ei  poterat;    caloris    ac  frigoris  originem  quidam  dueunt.     Cf. 

jpatientia  par  caej;.  Liv.  XXI.  4.  Yirgil.  Aen.  VII.  304.   Stat.  Tb. 

— •    mare  purpureum »    tinetum,  VII-  204*  Simpliciiis  tarnen  fue- 

infectum  fanguine  Poeno ,  Car-  rit  faevos  aeeipere »  ira  incenfos, 

thaginienfmm,  quod  totum  inter  furentes,    pugnantes  cum  Cen- 

Siciliam   Sardiniamque  laceratae  tauris«    quod    et   verius   puto, 

Carthaginienfium  rates  naufragio  quum   vulgarem     narrationem» 

fuo    operuerunt «     Flor.    II.    2.  quae  rixae  et  inde  pugnae  oriae 

Idem  orationia  color  II.  1.  35«  cauflam  a  Centaurorum  ebrieta- 

te,     libldine   genünata    (Ovid. 

f.  5  —  8«     HiÄoricis  mytlii-  1.1.)    repetit»     Horatius    h.  ]. 

cae  antiquitatis  exeropla  fubne-  fequi    videatur.      Ebrios  ehim 

ctit  poeta,  follenni  more.  Simi-  Centauroa    defignat  per  Hylae- 

lis    fententiarum   progreilio   in  um  nimium  mero,   mero  immo- 

Virg.  CuL  26,  fqq.      Canit  non  derate  haufto    incenium,    cum 

pagina  bellum ,  Phlegra  Gigan-  dilectu;    ii  enim,    Hippodami- 

teo  fparfa  eft  quo  fanguine  teU  am  adortus,    pugnae    xnaxixne 

lus;    nee    Ceniaureas    JLapithas  auetor  perhibetur.     Nimius  nie- 

compellit  in  enfes,    —    mollia  ro  adeo  non  fimpliciter  eft,  vi- 

fed  tenui  percurrere  carmina  ver«  no  inebriatus ,  Ted ,    qui    vino 

fu  gaudet.    adde  Prop.  II.    1,  largius  poto  calcüactua  ad  li^i- 

dinexa 


469  Q-    HOBATII   FLAGC1 

Telluris  iuvenes,   unde  periculum 
Fulgens  contremuit  domus 

Saturni  veteris:  Tuque  pedeftribus 
Dices  hiftoriis"  proelia  Caefaris, 


Mac- 


dinem    proclivior   factus   erat,  tenüs  omnia  Deornm  aurea  poe- 

«xfotrjf      ytvo/usvos     InÄvjjuZv.  tit    iinguntur.       Ita     Hörnern* 

■—  6-8»    Nee  Gigantönrachiam  Deorum  Jedes  Imidas  ("in.  5. 

a  me  exfpectes.      Hanc  deciarat  53.)  vocat  fto/mur*  jnocpputtprr** 

poeta  fei*  Telluris  iuvenes,  filios,  cuyXifm'*.      • —    veteris*    piilci 

Wytvt7s9  Gigantas,  Herculea  m«-  (v.  Mafkl.  ad  Stac  Silr.  III.  4. 

*iu,  ab  Her  etile  domhos  ac  pvo-  47.)  XfiffßvrctTW  /uotxxpav,  (uti 

ftratos.     Maximae  jn  Lac  pugna  Cronum  Orpheus  vocat  Lapid. 

partes  datae  Herculi;   res  nota.  iß'31-)  fpeetat  enlm  eius  (uti 

Adi  Tel  Apollod.  I.  61  1.  cf.  nd  Croni  Graec)  eultua  ad  antiquif» 

U.  19.  21.     —  Q.    unde  -pori-  Üma  tempora. 
eulum    caet.     ornntiflime    pro, 

caelum  efcendere  conantes ,  iter  v.  9  —  1  a.    Nemo  intpp.  de 

caelo  aüectantes.      Vnde>   fo$tv,  nexu  horura  W.  cum  antecedeii- 

a  quibus  (plane  ut  I.  2Q.  2Q.)  tibus ,  ut  ita  dicam ,  ^raroraati- 

contremuit  caelum,    totum  cae-  co  ney^vquidem  monuit,  quum 

lum    tremuit    -periculum ,     quo-  tarnen  facile  quisque  in   rf  que 

xum    ineurfu    periclitatum    eft,  rf  tu  adiecto  haereat.      Scilicec 

extimuit,  ne  ab  iflis  expugna-  vulgaris  conne.ctendae   orationis 

xetur,  caelum.     Caelum  contre-  modus  erat:  Nolis  exponi  a  me 

mifeit,  diis»  in  eo  veifon tibus,  bellum  Numantinuro,  autPuni- 

in  terrorem  coniectis.      Claudi-  rmn,  Lapitharum  cum  Centau* 

an.  de  B.  Get.  63.  ipfumque  Jo-  ris  pugnam ,    Gigantomachiam, 

vem,  turbante  Typhoeo,    fi  fas  et  res  a   Caefare  egregie  gefias, 

eßy  tremuijfe  ferunt  caet.     P10  quas  tu  muho  melius  caet,   Sed, 

caelo  eft  fulgens  domus  Saturni,  ne  enumeratio  talium  argumen- 

7*cM9S  *o\vxgvffos  o7xos9  (Eurip.  torum,   »tn&  contextit  appofita, 

Hippol.   69.;    quam  fplcndide!  iufto  proträetior  videretur,  va- 

daos   oixov  fimiliter  caelum    ap«  riavit  orationem,    ipfique  trans- 

pellat  Theoer.  XVir.  17.  etalii.  itioni  pofterius  membrum,  quod 

Fulgorem   non    de    caelo  fiellis  fnlum  ad  Maecenatem  fpeetarer, 

fulgentibus  apio     (Virg.    Aen.  poeta    ixtrulit,.  iu    Urnen,     ut 

XL  202,)  aeeeperim,  Ted  qua-  incomtioris    orationis»     quäl» 

pri- 


CARMIHVM  r.  ix.  c.  xii.  v.  7  - 1 4.     463 

Maecenas,  melius  >   ductaque  per  vias 
Regum  colla  minantium. 

Me  dulcis  dominae  Mofa  Licymniae  , 
CantuSj    me  voluit  dicere  lucidum 

Ful- 


prinunn  poetae  animo  'öbverfiu  Trift.  TV*  2.  45-     Cottaque  Ro~ 

retur,  retento  rif  que  reroanfe-  mana*  praebens    animofa  fecuri 

xint  Teftigia.     Paulo  duriorem  vincula  fert  Uta,  qua  tulit  armam 

hanc  rationem  xneo  iudjcio  vi-  manu*     —  per  vias  urbis9  ma- 

deri  etfinonnegem;  Yeriflimam  xime  per  Sacram  viam,  (V.  7« 

tarnen  caro,  excufandumque  ha-  30  9ua*  criumphantes  in  Capi- 

ctenus  puto  poetam,  quod  illud  tolium  ducebat.     —  mirtacium^ 

naturalem  orationis  ordinem  apc-  ferocium  adhuc,  (ut  Ovid.  1.  1. 

riat,  ficque  perfpicuitati  infer-  51.)    in  ipla ,  morte  iras  fpiran- 

viat.     Praeclare   vero  poeta  in  tium. 
Augufü  laudibua  ,  ad  quas  folas 

cancndas  euro  a  Maecenate  exci-  v.   15.     Equidem  levia  tan- 

tatum  fuifle  maxime  probabile  tum  argumenta  tractave  poflura, 

eft,tanquamprimario  argumenta  in  iuübus    ac  iocis  unice  Mu^fa 

fubfifüt,  easque  urbanifluna  con-  roea  oocupatur.  -  Pro  hoc  fuavi- 

▼erfione  ipü  Maecenati  celebran-  ter poeta:  Licymniae  foli  vaca- 

das  del6gat«      Melius  |  tu  dices,  re  nunc  poflum ,  huius  pulchri- 

expones ,  pedeßribus  hiß»  hifto-  tudo  ac  gratia  omnes  meas  ad  fe 

ria  pedeitri,    h.  foluta  oratione  convertit  cogitationes,  in  huius 

confcripta,    prob  oratione  enar-  laudibus  celebrandi*  nunc  totu* 

xabis    hißoriam  AuguftL      Pro  Tum.  Suaviter  haec  Augufti  tri- 

hoc   magniüce,    proelia  Caef.,  uropbis   opponit    poeta.      JVU% 

bella  ab  eo  gefta,  actosque  eins  me  cum  vi  repetitum  11t  I.  6- 

triumpbos.     Hos  exornat,  ocu-  17«     Nos  convivia,    nos  caet. 

lisque  fere  fubiicit   commemo-  Mufa  voluit,     iubet»     excitat 

xando  regum  colla  ducta ,  c.  re-  me  dicere»    cantare,    extollere 

gum  ductorum,    reges  catenis,  dulces  cantus,    fuarem  vocem 

collo  circumdatis,    ductos  ante  Lic*  quam  feite  ad  lyram  ca- 

N  currum  triumphalem ;  fed  alte-  nat  Lkymnia.    Erat  adeo  citha- 

rum  ypa<ptx»Ttfov.     Eodem  pla-  riitria  et  pfaltria,  nti  Chloe  duU 

ne    colore   Propert.  II.   1  •  33.  ces  doeta  modos  et  citharae  feiens 

Aue  canerem  regum  auratis  cir-  audit  III".  9.  10.     Alii  ita  iun- 

eumdata  eolU  4at$räs%      Orid.  gunt:  Mufa  mevoL  dulces  can- 
tus 


4&4  <£•    HOBATII   FLACCI 

Fulgentes  oculos,   et  bene  mutuis, 
Fidum  pectus  amoribus:  . 

Quam  nee  ferre  pedem  dedeeuit  chtiris* 
Nee  certare  ioco , .  nee  dare  bracht 

Lu- 

i 

tns   dicere,   edere,    Licymru'ae  dy\*fy  {Eurip.  Electr.  859«) 

(tertlo  cafu)     Licymniam  cele-  .  Inte  lüge  autem  de  inceflu  chori 

brare;  Ted  exquiiitior  eft  altera  ad  grayitatem    cojnpofito:     cui 

ratio ,  qua  poeta  in  Licymniae  opponitur  iocus,  faltatio  ludicra, 

laude*  ßatim  dig'reditur*     Tum  lafeiva,   forte  mimica;   quo  in 

epith.  dulces  fic  nullamfere  vim  genere  licymniam  non,  dedece- 

liabet.      Etiam    fqq.    ftant    pro  bat  certare  cum  aliis ,  cum  rii- 

altera  ratione.     Dominae,  ama-  tute  ea  certare  potevat,   in  quo 

-tae  a  me;  noto  loquendi  more.  adeo  eniinebat,  priruas  tenebat. 

■—  Oculos  lucidum,  ^ueide  ful»  locari  autem  proprie  de  mimif, 

gentes,      oju/umt*    juug/UMtpovTK,  Ovid.  Trift.   II.  497*      —  n€C 

.parte  tantum  pulchritudiuis  eius  dedecet  ludentem,  nsts^owoa  (v. 

laudata.     —  15.  16.  Et  iideiri,  c.   Homer.'  H.  in  ApolL  801. 

conftaiitiam  eius  in  amore.    Pe-  Hefiod.  Scut.  Herc.   232.)   fal» 

ctus  fidum  amoribus  mutuis  ani-  .tantem,  et  hoc  pro  tenui,  eam, 

mus ,  qui  jfidem  viciUim  fervat  dare  hrachia ,  bracliia   concinne 

in   amore,    qui  conßanter  red.  movet  atque  iiwpMczt vir ginibus ; 

amat.     Amor  bene  mutuus  %  (ita  quam  graphice !  In  brachiorum 

enim  iunge.      Male  alii :     bene  motu  inter  falundum  xnolli  et 

fidum,  p.  quod  languet)  qui  al-  .  ad  numeros  facto  omnino  maxi- 

terum  iuvat,    quo    beatüTimus  ma  virtus  erat:    unde  ürequen. 

übi  amator  yidetur.     Iuvat  hoc,  tifllma  eius  rei  mentio  apud  re- 

Cerintke,  quod  uror,  fi  tibi   de  terea.   Ovid.  A.  A.    I.   595.    Si 

nobis  mutuus  ignis  adeft,  Tibull.  vox  eft,  cartta:  fi  mollia  bra- 

IV.  5-  5«  chia9  falta.    Ibid.  IT.  305.  Bra- 

cfiia  faltantis ,  vocem  mirare  cm- 

v,    17  —  so.     Quae   et  in  nentis.     Et  III.  349.      Quis  du» 

quovis  faltationis  genere    excel-  bitet  quin  feire  vclimfaltare  puel- 

lit.        Non     dedeeuit,     dedecet  Zorn,    ut  moveat  pofito  brachia 

(oiopfffrms)  eam  ferre  pedem,  in-  iujjfa  mero*     Idem  RemedL  334. 

cedere  (ut   Tib.  II.    i.  30.^)  h.  Fac  faltet,   nefeit  fi  qua  movere 

decenter,  feite  movet  pedem  cho-  manum  cf.  et  v.  754.  Stat.  Silv. 

ria,   rJävfft*  is  #of  •*.%»«  ™*  HL  6*  G&     Candida  feu  moüi 

didsuil 


CARMINVM    3U  II.    C.  XII.    V.  15  r  22.       465 

Ludentem  nitidis  virgüiibus ,  facro 
Dianae  eelebris  die. 

Nun*  tu,    quae  tenuit  dives  Acliaemenes, 
Aut  pinguis  Phrygiae  Mygdonias  opes, 


Per- 

d'ulucit  braclila  motu.  t  20.  tn  omnino   lyncae  poefeos  indoli, 

clioreis,  in  Dianae  honorem  in-  maxime  vero  amoris,  quem  ve- 

ititutis.  Facile  iutelligitur,ad  do-  hementiflimum    oratio     prodit, 

mefticam  religionem    feftamque  enthufiafinp     convenit.       Tum 

laetitiom,  qua  publicum  privatim  Itfaecenatem  ipfum  litis  compo- 

profequerentar,   lias   refercndas  fitionis  ambagibus,  orationüque 

eile,  cum  libertinac,  quae  erat  novitate  et  foliü    ordinis  com* 

J.icymiiia,    a  publicis  ac  füllen-  mutatione  mire  deiectatum  fu^ 

nibus  Ulis  faltationibus  exclufae  iffe    conitat    vel    e    Senec.   Ep. 

eflent.      Cf.  A*  P.  252.     Erartt  CXI V.  ad  cuius  guftum  Noitfum 

autem    plures    per  annum  dies  fe  fubinde  compofuiiTe,  vix  du- 

Dianae  fncri;    unde  et  eelebris  bitare  licet.       Excufatior  forte 

audit ,  a  Romanis  religioiuTime  inde  conrertendae  orationis  mo- 

eulta;    virgines  autem,  quibus-  dus  Vv.   9«   fqq»      Xam  expende 

cum  faltat,    nitulae  dietae,  ele-  orationis  vigorem»  et  elocutio* 

ganter  comtae  et  ornatae»  ut  in  nis  virtutes.     Num  tu  velis  per* 

die ,  Dianae  facro»                  x  tnutare »     permutares ,    fane  tu, 

v.   2i.  fqq.      Vulgaris    ton-  quo  fenfu  pulchri  contactus  es» 

tinuandac  orationis    ratio    fere-  non  permutares  crin  cm  Lic.  m4- 

bnt :   Mufa  rae  voluit  clicere  cri*  ximis  divftiis ;  pro  hoc  #  exqui* 

ncs],ic»  pulcherrimos ;  pro  hoc,  iita  conitantiqile  poetarum  ftriu 

ex  amätoris  aflecru :  quos  maxi*  cturae  huius  verbl  (ut  Gr.   uv- 

xnis  opibtis  antepofucriro,  aui'O  rqtWdtfftcrSui  >  u/ut!ßt<r$oci)    in. 

mihi  pvetioüores»    Iara  hosce  de  Veriione,  erbte  opes.  v»ad  I»  17. 

pueüae  fuae  pulchritudine    fen.  2.  Pro  opibus  univerüs  docte  po* 

fus  ♦  quos  omnium  vana  amau*  fuit  ptfeta  Perucas*  Phrygias  et 

s   tum     perfuaüo     eile    exiliimat*  Arabum.     —  quae  tenuitt  pof- 

cum     Maccenate     communicat»  fedit  dives  Jchae menes  qtias  am- 

huiusque    elegant!    iudicio  Li-  ptinimashabuitAch*primu$Pef* 

cymniae  dotes  vel"  roaximis  opi*  farum  fex ;  omnino   pro :  opes, 

bus    potiores     vifum  iri    certo  regtirä  Perfarum ;   quae  in  vul* 

con£dit.     Atque  haec  paullo  in-  gus  notae.  •  cf.  III.  9.  4.   et  I» 

folentior  fententiae   inflexio   et  50*     1.       'Afftijrtfof    rvptwtiot 


) 


V  ♦ 


466 


Q.    HQRATII   FJLAOCI 


Pennutare  velis  crine  Licymniae, 
Plenas  aut  Atabum  domos? 


Dum 


tXßov  eadera  virtute  dixit  Eüri-  fo/uwc  contra  xmvs  id.  fr.  An- 

pid.  Herc  fur.  645.     —  Phry-  üop.  XXXIIL  6.     Refpcctu  di. 

giae    Mygdonias    opes,     dotte  vitiarum  igitur  pocta  dixit  <fo- 

pro,  opes  Phrygiae  Mygdoniae,  ~mos  Ar,  ;  non  rero,  nt  fimpliciter 

Phxygum  a  Mygdonibns,  Thra-  regionem  iftorura  ita  defignaret ; 

<iae  populo,  oriundorum ,  cum  uti  alias  facere  foLent  poetae.  Sic 

Mygdonibus  permixtorum.  Hos  Eons  domos  •  Arabum  Virg.  Ge. 

entm  relicta  Europa   Phrygiae  II.  115.  recte  laudat  Burra.  ad 

partcm  infedifle,    maxime  pro*  Prop.  II.  Q.  20.      Et  domns  in- 

babile  eft.     Pkryges  inde  Myg«  tactae   te    tremit   Arahiao   male 

dones  doctiore    nomine    poetis  fimul  Noftro  1.  in  baue  rem  ad- 

faepe    dicti.      Ad  feptentriona-  'dueto.     De  Arabura  beatUgaiit 

lern  Phrygiae  plagam    Mygdo-  videadl.  29.  1.     A  talibusvero 
jus  collocat  Strabo  XII.  p.  ßöi.*"  am  an  tum    deliciis     Maecenatcrn 

Male  Paufan.  X.  27.  p.  8^4*  et  band    alienum    futflTe    ex     eins 

inde  Steph.  Byz.  v.  MvyiovU ,  a  f ragm.  (nptid  Sencc.  ep.  CXI V.) 

Mygdone  rege,  antiquo  Plirygas  facile  colügas :      Quid  ß    <jt.it 

hos  nomen    traxifle  opinantitr.  Jeminae     cirro      cnfpatae,      et 

—   Pinguis,  opulentae,  e   folo  labris    columbatur?       Caetertim 

pingui    (pingues  Afiae    catnpos  ©andern  Iianc  poetae  fententiam 

memorat  I.  Epp*  5.  5.  -Cic  pro  exhibet  Palladae  ep.  I.    1.  fqq. 

Lege  Manil.  c  14.     Aßa  tarn  flath  rovfft   $ix*ro  *ovs   X<*x- 

opinia  eft  et  fcrtilis,  ut  et  über  täte  povs  Uocufptkiov  xXoxkwjvs.     *H 

a*rorum  —  et    multitudine  ea~  fi  $tos   rovretf   yurvrou    trXn*, 

tum    rerum,    quae    exportantur>  jfjrt p  %Atr6\\u9  #fv*y*   09  im  Av- 

facile  omnibus  terris  antecellat.)  iuv  Kpofror  i'irttu4't  $*$•  Ad  rem 

Etiam  Phry^um  opulentia  fatis  ac  vtrba  appoßte  Arißaen.  L.  I. 

celebrata  poetis.      —    24*    t^°m  CP*  X.  p.  2,7.  (ed.  Abr.)  \A*»V- 

mos  plenas,  opibus  refertas,  fu-  rios  ovk  «>  jJXXa/aero  cor  h/ilin 

/uotret  xgveoZ  *Xj/f  y,  uti  plenius  *Jpw*oy ,  wti  rov  welrrot  irXevrcr 

Etirip»  Herc.  fur.  645«    Domum  ieovrotnov  flytTro  rp  xogji  *    igt} 

•plenam  limüitcr  dixit  pro  opu-  uvu^rftsi  wmms  ifitol ,    ©s*o*  fti 

leuta  IV.  12. 24.  &otuovf  trXvgov-  xetbdnmf    r£*     Ifmrtxm*     «jm*. 

fiUvwf    Eurip.  fr.  Dan.  IV,  1.  $gft. 

m 


CAHMINVM   U  U.    C.  XII.     V.  23-2Q.       467 

Dum  ilagrantia  detorquet  ad  ofcula 
Cervicem,  aut  facili  faevitia  negat, 
Quae '  pofcente  magis  gaudeat  eripi, 
Jnterdum  räpere  occupat.  - 


v.  25,     Mevoluit  Mufaii*  illa  popo feerat;  egregie  Rcfa* 

cere  mores  puellae  lepidos»  nunc  cilis  puellae   faevitia  oftenditur« 

delicias  in  amore  facienti?,  nunc  —  aß-    Interdum  occupat  rape* 

procacis.    Detorquet  cervicem  ob-  re,    (pSdytt     «fpjra^W*  9    Xa/tt- 

fequiofe  inAectit    caput,  kckt«-  ßavoveu  ,     prior     rapit     ofcu- 

xX£  *v%iv*  ad  ofcula ,  ad  ofcu-  la ,    ofculatnr    nee    pofeentem, 

landtun  fe,     —  Flagrantia  ho-  Plaut.  Stich.  I,  2,  32,  /«r*  a£* 

minis  amore  flagranti« ,    perdi-  vorfam  hominem oecupenms ofcu* 

te  amantis.     — -  26.     Aut  fae-  lum.     A  fententia  Land   abludic 

ritia  facili  >    quae   facile  expu-  Stratonis  c.  XLV.  (Anal,  Br.  II, 

gnatur,  fimnlaU,  negat  ofcula,  569.)     Ovx  &iX*v  (pOJas  juJ9 

quippe  quae  eripi  fibi  ea  multo  QilKu  9  lyu  ovn  &i\orr*  *  «vxoXof 

magis  gaudeat,    quam  is,   qui  h  <ptvym%  iia xoX#f  *»  £?*?#» 


*m—mm 


6g  a 


C4A. 


A6Q  Q«   HOAATII   FI.AÖCX 


C    A    R    M    E    N      XIII. 

C 

Jh  R  G  VM  E  N  TVM. 

n  ■'■■■. 

X^jarmen  Jioc  ex  eo  genere  eß9  cum  ingenium  poetae  a 
fenßi  aliquo9  aquo  graviter  impulfumfuerat9  progreJfum% 
mox  ad  atios  [eiifus,  qüi,  ex  ißo  naturali  idearum  fuc- 
cefßone  fiuunt  ,•  transti,  üsque  ad  ßnem  usque  immora- 
tur.  Cf.  J..  3  et  22.  Exfecratus  igitur  arlorem  poeta, 
ciiius  ictu  paene  oppreßfus  erat,  ad  incertum  .cuiusque  ßa» 
tum  progreditur ;  tum  idea  mortis,  regnique  Phttonü, 
quo  iam  in  eo  ßuißßet9  ut  deßcenderet ,  ita  omrus  eins 
,  fenjus  occupat ,  ut  verßari  in  JLlyfio  inter  prifcos  poetas 
lyricos9  ßappkoque  et  Aicaeum  audire  Jibi  videatur;  cu- 
ius  ideae  enthußaßmo  ita  abripiiur ,  ut  ei  magnißcentiß 
ßime  immoretur9  et  cum  eo  totum  Carmen ßniat.  Prot' 
darum  vero  lue ,  quod  poelam  lyricum ,  wi  Elyfiitm  de- 
latum9,  Säpplto  et  Alcaeus 9  quos  imitatus  eß9  omniwn 
maxime  alliciunt9  atque  attraJunit9  eundemque  omnium 
ßenßum  facit.  Qua  Jane  ad  poetarum  ißorum  laudes 
converßwne  nihil ßplendidius  aut  cxceUentius  cogilaripot- 
eß.  Quod  igitur  incenßae  lyrici  poetae  phantaßae  falls 
aecommodatum  videri  debet9  mireris  Jane9  hoc  ipfum 
repre/iendi  potuijje  ab  Ilomio  Eiern,  crit.  /•  p.  3 17. 


IN 


CAKMINVM    £.  II;    C.  Xttl.    V.  1.2.         4^9 

IN     AKBOJEM. 


Alle  et  nefafto  te  pofuit  die, 
Quicunique  primum,  et  facrilega  manu 

Pro- 

t>.  i.  Stnictnra  orationis  ini-  cunque  -primum  pofuit  te  et  diä 
tio  carminis  minus  quidem  con-  nefafto,  et  manu  facrilega ;  -pro* 
cinn.i,  ütque  elaborata;  fed  duxit  (te),  arbos,  in  pernicient 
quae  atiimnm  poetae  lioc  cafit  nep.  Tu  tene  hunc  verborunt 
perturbatum,  reique  indignitate  ordinem  :  lifo  et  nefafto ,  inau*  % 
com mo tum  apprime  decet.  Sen-  fpicato ,  infaufto  die  te  pofuiti 
tentia  verborum  fatis  expedita :  plantavit ,  fevit ,  eukunque  pri- 
Nefaßus  dies  is  fiiit,  quo  ifta  mum*  olim  te  pofuit,  ovns  yl 
arbor  plantnta  fuit ;  tum  homi.  fcor  qv.  Abruptio?  haeo  inter- 
nem» qui  hoc  ffecerit,  fcelerntif-  iectio  indignantem  pöetae  ani» 
iimum  fuifle  oportet.  De  rcr«  mum  mire  oftendit,  Ancforem 
borum  online  laboratur. ,  Sunt,  huius  facinoris  abominatur,  atv 
qui  orationis  contexta  ita  ex*  que  deteftatur ;  eins  adeo,  quem 
plicent:  lifo,  quieunque  primum  averfatur,  exquirendi  curam 
produxit  te,  et  nefafto  die >et  fa»  atque  cogitatiniiem  ne  admittit, 
crilega  manu  te  pofuit;  poyten*  quidem  in  an  ini  um,  Plane  hoc 
tofiflLma  orationis  fliuctura,  ex  animi  natura  duqtum,  Dies 
Paullo  melius  Sanadoni  procedit  quosdam  nefaftos ,,  h,  qtübus 
ratio :  Quicunque  ille  et  pofuit  partim  feliciter  res  fuccederent, 
te  primum,  et  produxit:  illum  habebat  yeterum  fnperftitio» 
et  parentis  caet,  Vt  quivunque  quam  Jubenter  poetas  fequi  vi« 
ille  fimpliciter  fit,  quisquis^  deas;  quod  ad  lcgcntium  ani* 
Quem  quidem  uftim  loquetidi  a  mos'tencndos  aliquam  vifn  lujf- 
W,  DDT  in  dubium  vocatum  bet.  Cf.  Yirg»  Ge*  I,  276,  H. 
nollem.  Ita  Propere,  IT.  9.  1,  1.  fimpliciter  ab  even tu  dies  ißfe 
Quicitnque  Ufo  fuit ,  puervm  qui  ita  diettts,  — «•  et  produxit,  edu- 
pinxit  juniorem ,  et  alü.  Sed  *xit ,  aluit ,  coluit  te  manu  f fi- 
el in  hac  verba  impiobe  ftrueta,  crilega  impia ,  feefcraen ,  h.  fee- 
negligenterque  abieeta  reetc  \U  leratiflimus  is  fuit,  'qui  te  po- 
tuperes.  Novam  ywm  aperive  fuit  (nam  et  ad  hanc  fifftv  fp4- 
conatus  eft  Ouwens  N.  II.  III.  etat;  frd  docte poetaal teriment- 
5*  P-  378«  ▼erbis  ita  disiectrs  bto  infeniit)  et  prodnx.it,  non, 
dicam,    an  ordinatii:    ille,   quin  quae  gtatam  nepotibus  umbram 

Gg   5  factu- 


47 O  Q.    HORATII   FLAGCI 

» 

Froduxit;  arbos,  in  nepotum 

Perniciem,  obprobriumque  pagi. 

Illum  et  parentis  crediderim  fui 
Fregiffe  ccrvicem,   et  penetralia 

Spar- 


factura  effes  (Tirg.  Ge.  IT.^ß.)  5.  9.)    exfccratur,    fed  et  ipfi 

fed  in  nepotum   pemifiem ,     in  arbori ,/  rei  hianiniatae ,     qua*» 

liunc  £nexn9    ut  pofteris  exitio  putredine  refoluta,    eum  paene 

effes,    ne   niorte   fcelerato   ifti  opprefliflet ,    nocendi    animum 

omni»  nocendi   facultas  pncci-  tribuifc,   eique  irafcitur.      Quo 

dcTetur.     Cui  non   in  meutern  et  egregie    facit    orationia    ad 

venft  Callimachi   ep.  VII.    or»-  ipfam  arborem  converfio. 
7jn>    flufrputis*     pu*fu*     X/for, 

frrt<pt  McZfOf,  vs  ßi'ov,  vXk*x$ou         v.  5.  fqq*     Hie  non  (acrile- 

mfjrpmw  otojutfos.    *H  ti  r&ptf  gus  folum,  fed  etiäm  parricidi 

xXtvStTeot  kxt$xtuy9  *«<£«  xtaov-  f nie ,    hofpitem    futim    oeeidit, 

e«  •  (priytrt  /utiTfvujs  qg)  roi(pov  venena  mifeuit.     Atrociilima  ia 

§i  irgoyovos.     —    in  opprobrium  eum  cumulat  poeta  flagitia,  quo 

pagi,  ut  toti  agro  opprobrio  efles,  deteftabilius  inde  nonftrum  eifor- 

dedecua  afFerres ,  quod,  a  fcele-  maret.  Similem  enumerationera 

rato   quippe  fata   ac    producta,  apud  Tibull.  III.  5.  9  fqq.    eno- 

cafu  tuo  hominem  innocentem  taruntr  iam  alü.      Obferra  poe- 

oppreflura  efles,  danmura  infli*  tae  artem  in  varianda  oratione: 

ctura    efles    immexentL       Vel,  lue  te  pofuit,    illum  crediderim 

quod  ut  fimplicius ,    ita  et  ve-  fr,  \  ille  ven.  traetavit.     Paene 

rius  etelegautitishabuerim:  cu-  perfuadeor,     ut  credam   illum 

ius  ,  quod  a  fcelefta  manu  plan-  parentis  fui  cervicem  laqueo  fr** 

tata  enutritaque  es,  Caetera«  hu-  giff*»      iugulaffe,     fixangulafle 

ins  pagi  arbores,     quae  tecum  eum*     Cf.  V.  3*  init.  Frangcri 

in  confortio  quafi  vixeTunt,  pu-  gulam  laqueo  dixit  Sallufh  CiL 

det.     Praedarum  vero»     et  e*  c.  55.    eervicem  fr.    firhpliciter 

animi  commotioris  aflectu  du-  etiam  Cicero  aliquotiea.     —  6- 

ctum  hoc»  quod  poeta  non  eum  et    hofpitem     noctu    occadiffe. 

folum >    qui  arborem  pofuiffet,  Pro  hoc  ornate :    penetralia  do- 

tanquam   ultiroam  iftius  infor-  mus,  interiorem  domüs  paitem, 

tunii   cauITam,    ad   quam  fere,  domum  fp*rfiffe9%    contj^etfiffe, 

calamitate  qnapiam  afFecti,  ani-  commacula(Ie     nocturna    cruort* 

mo  progredi  Iblcmus ,  (v.  ad  I.  caede    hofpitie    noctu    patrata. 

Hofpi. 


t 

'  €ABMnmi  r.  ir.  c.  xm.  v.  3-'*-     47* 

Sparfifle  nocturno  cruore 

Hofpitis;  ille  venena  Colcha, 

* 

Et  quidquid  usquam  concipitur  nefas, 

Tractavit :  agrb  qui  flatuit  meo 

Te  triftß  lignum,  te  caducum 

In  domini  caput  inmerentis. 

Quid 

Hofpitii  ins  fanctülimnm  Labe-'  -  cliicaeregionitdoraefliciÄ  facino- 

batur    antiquis ;  eiasque  violati  ribus  ad  caetera  terrarum  orbis 

•v index  gravi/lim u 3  Inpiter  (l-  animo  delabitun  poeta,   hisque 

vtos.     Vide »  ne  in  re  nota  Ion-  iftiurn  onerat.      Ortt  igitur  v. 

pior  um ,  Spanhera,  ad  Callim.  9.  fententia  nnioe  ab  epith.  oitk 

Ji.  Dian.  123.     Äuget  tei  atro-  Colcha.       Obferva    exquifitum 

citatem ,  quod  hofpes  noctti  per  verbi  dilectum ,   quod   utriqu* 

fommim  opprimitur,  quod  co-  mire  convenit.      Nam  er  nefas 

xam  Düs  Penatibus»  in  domus  tractatUr,  patratur,  et  venena. 

peuetrali  collo&tis»  fcelus  per-  quae  rnifeestur,    docte  traetari 

petratur,  quod  domus  ipfo  Tan-  dieuntur.     Vid.  V.  3.  Q.    et  ad 

guine  ilto  confteleratur ,    ut  Ca-  I.  37-  27»     —    qui  te  ftatuifr 

tull.  aitLXVni.  23.    Deufuad-  pofuit,  fevit  in  agro  meo*    Re« 

iect.  nocturno  er*    V.  ad  II.  5.  petita  adeo  cum  vi  priorum  vv» 

1 9.       Caeterum    minus   docte  fententia ,  quod  animo»  commo 

aüi   verba:    illum  -r-    hofp itis  to  plane  convenit.     Tum  defi- 

ad  feqn.  v.  10.  trahunt.    —  8*  gnatur  fimul  locus»  in  quo  de» 

Ventna  Colcha,  Colchica:    qua-  foffa  eratißaarbor.     AMißatuit 

lia    Medea    Colchica   tractavit,  exponunt:  transtulit  in  agrum 

adeoque  praefentiflima  ;,    ut  V.  meum,  eo  transplantavit ,  quafi 

5. 62.  dira  Medeae  venena  Ca-  ille   v.    5.     et    Q.  tüverfus   fit 

nidia  fua  vocat.     Adde  V.   17«  ab  illo  priore  v.  1.    qnod   fta- 

55.     —    9.    Et,  quid?    quod  tuere   admodum    ieiunum    fo- 

iße,  quidquid  nefas  quödeunque  ret.      —    trifte,    ob  trißes  ef* 

fcelus  animo  usquam  concipitur,  feecua,  damnofum,   exitiofum; 

per  totum   terrarum  orbem  fit«  lignum  vocat  arborero,  per  con* 

ab  eo  illud  patratum  crediuerim  ;  temtum.     —   caducum »    quod 

nil  tarn  nefarium  cogitari  poteß,  cafurum  »  oppreflurum  eras  cfl- 

quod  non  illud  fcelus  hominis  put  domini,  dominum»   poflef- 

deugnavexit.      Memoratis   Col-  Torem  huius  agri,  me,  immeren» 

Gg  4  tem» 


*  » 


47  *  Q-    ÄORATII    FLACCt 

Quid  *  quisque  vitet,  nuniquam  homini  fatis 
Cautum  eft ,  in  horas.     Navita  Bosporum 
Poeaus  perhorrefcit ,  neque  ultra 
Caeca  tkiiet  aliuiide  fata; 

Mi- 


jtem  9    inrtoxitim,  nullius  culpa©  Jemens  Vi,  2o,  14»  infaniensWl. 

confcium;  quippe  vatem  facrum,  4.  30.      Noque  ultra ,    ulterius, 

Mira  adeo  hm 6t ff s  eft  in  donüni  traiecto  Bosporo,  aliunde,  «XX9- 

immer cutis.      De  V,  caducun\  v,  5*» >  ab  alio  maris    tractu ;    niü 

ad  JII,  §.  44^  potiüs  eft :  fub  alia  fpecie  occnr- 

rentia  fata  caeca»    unde  minime 

v,    13   fqq.     Dum   periculi,  rebatur,  mortem  ex  occulto  re- 

quod   incautum  eum  pnene  op-  nientem  timet*  fibi  ab  alio  roor- 

preßerat,      cogitatione     poetae  ti«  periculo  ac  genere  non  me* 

animns  inteuditur»    facilis  erat  tuit,     Fata  caeca  difertiusexpo» 

ad  coramunem  de  incerto  cuiu**  nit  Prop.  II.   1.  76,       tyuippt 

que  fato  fenten tiam    progreüio.  übt  nee  cauflas,  nee  apertos  eer- 

Praeclare  yero  orditur  eam  poe-  nimns  ictus;  unde  tarnen  peniant 

{a.  niilla  adieeta  trausitioiüs  for-  tot  mala,  caeca  via  eft     —  17. 

rnuia,       Nunquam    Jwnuni  fatis  Miles  Romanus  s  (ex   oppof.  r. 

cautum  eft ,  ab  Koni  ine  fatis  ca-  fq,   Italum    robur)    perhorrefeit 

veri  poteft,  nunquam    homines  maximc     Partim m ;     pro     hoc 

fatis  tuto  praeyideut,  quid  quis-  figuificantius ,  notata  (imul  Par- 

aue  vitetx  quae  übi  vitanda  ünt,  tliorum  puguandi  ratione :  Ja*. 

innen  t    pericula,    in  horas ,    h  et  celerem  Jugam  P,     Partbinu 

Zg%i,  quovig  temporis  momen-,  in  Inga  fimulata   fortiflime   de- 

%o  (v,  ad  I.  32.  2.)\  innumera  pugnanteni,    fagittis    petentem 

funt,  quae  vitae  hominum  coiw  Rom  an  um.  temere  iufequcntero. 

{inuo    infidiantur,    pericula»    a  Res  nothTuna,     Vid,  ad  I.    19. 
quibus    Übi    caveve    nequeunt«  •   11,      Parthorum    vero   nomeo 

«—   »4.      JSgregie    iam    fenten«  Romains  raaxiroe  timebatur ;  de 

$iam  exempiis  pcrqtiam  appoii,  qnq   pailim  Nofter,      Virf.  M- 

jis     commuuit    atque,    exornat  2.  3.     IV,  5.  25.      Caeterum 

poeta,     Navita  Poenus ,   mei-ca*  de  paradoxe  timere  fagam  Ho- 

tor  Puoenicius  perhorrefeit»  ma,  ratiuxn     cogitafle    vix     putero, 

xime,    unice    timet    Botporum.  cum  ulibus  argupis    hie  plane 

Thracium,     frvtuin     aeuuoufll»  locus  noii  eilet,   Multa  ficexculo 

Itium,  per  quod  in  Fontiim  Eiu  runt  poetistquae,  (ifedulocaptaU 

xinum  tiaücitur,     Jiinq  Iiqsp%  ftudiofe<|ue  ab  iis  auquißta  po- 
liert 


CABMINTM    X»il.    C.  XIII.    T.  13-2  2.       475 

Miles  fagittas  et  celerem  iugam 
Partlii;   caterias  PartUus  et  Italum 
Robur:    fed  inprovifa  leti 

Yis  rapuit  rapietcpe  gerites. 

Quam  paehe  furvae  regna  Proferpinae, 
JLt  iudicantem  yidimus  Aeacum; 

*Sedes- 


jiere  velles ,  pro  vitio  habende  aue,  improvifo  renk  et  ad  Infe- 

forent;    quae    ipfa    tarnen    pro  ros  deducit    gentex ,     homines; 

elegantibus  acuteque   dictis  (11t  notiilimo  nhantafmate, 
h.  1.)  nonnulli  venditant,    pTa- 

TO    iirique    iudicio.        Immnne  v.   21«      Ita  et  ipfe  paene  oc- 

enim  quantnm  Horatii,    Virgi»  cubuiflein.     Praeclare  ex :  animi 

liiquc  gravitas  a  le  vi  täte  Ovi«  liumani    natura,    quae  ita  fert, 

diana  discrepat,    —  JQ.  Parthui  ut,  cum  praefentiflimum   peri- 

contra  catenas  Italas  (ad  utrum-  eulum  praeter  fpem  fubterfugeri- 

que  enim  referendum)    Roma-  mus,  cum  voluptate  qitadam  ei 

pas,  metuit,  ne  bello  a  Roma-  cogitatione  immoremur,  et,  quae 

nis  capiatur,     in  triumpho  ab  noftra    fntura    fuiiTet    conditio, 

ipfit    catenattis     dneatur;    tum  expendamus,    poeta,    contactus 

robur,  carcerem  roboreiuh,  ne  hoc   caCu,  mortis  ideae  diutiut 

in  carcere  obtrttncetur;    capti-  inliaeret,  et  quae  incenf&e  eius 

vitalem  adeo  et  necem  Parthus  phantafiae    oecurrunt  imn^ines, 

a  Romanis  timet.      Praeflat  igi-  yivide  exponit,  mirificeqi^e  ex- 

tiir  robur  h.  1.  de  carcere  robo-.  ornat.       Vidirnus  regha,    fubii« 

reis    textis    communito  intellin  mus  regnum  Proferpinae,  loca 

gere,     J3e  mortis  enim  genere  infera;     ßmplicit;ate   Homerica, 

h.  1.  quaeritur.      AlÜ   de  com*  II.   0.   251.   2.    tfxvus  ng)  iußi 

pedibus  roboreis  aeeipiunt :  qua,e  fitäu*    o<tf?£«i,     nigra    videro 

potio  iam  catenis  ineft,    —  19,  Tattara  Virg,  Aen,  VI»  154.  v« 

20.    Enimvero  bot  ipfos  alius  Burm,  ad  Prop.  II,  20,  71,  Ali* 

faepeuumero  manet  exitus,   Sed  ter  exornavit  Stat,  Sily.  III.  5, 

Jioc  iterum  in  generalena  fenten«  37,  fecutus  Eurip.  Ale.  252  fqq. 

tinm,  a  qua  exorfus  fuerat,  con*  — *-    furvae .    tiigrac,     perpetuo 

vertit  poeta.      Leti   vis»    cum  rerum  iuferarum  epitlmo,   Für- 

▼irtutc  propter    rapuit ;    Mors  vam   calig'mem  fimititei:  unibrU 

imprQvifa  ixpoifijf,  rapui(,rapieh  tributt  Aulon,  Cupid,  45,  (Poet, 

Gz  5  miiit 


\  - 


474  <£•    HORATII    FLACCI 

Sedesque  discretas  piorum;    et 
Aeoliis  fidibus  querentem 


Sap- 


ffrtn.  II.  504*)     —   **•    vidi-  Iara ,  quum  eadem  curat  eadem 

taus  Aeacum  iudicantem  de    tri-  ftudia,  quae  vivis  juijfent »  teU 

tmnali  iut    dicentem«        Simili  Iure  repoftos  fequi  (Vitg.  Aen» 

colore     AntipaL.      Sid.    I.     4*  VI.  655.)  putarenttir ,   apertus 

{Anal.  Br.  II.  6.)    M/w  $Z**w  iam  poetae  erat  earopus,  in  quo 

ffrojwyi«f£«#     —  23.  /e<fef  piö-  fe    iactare  poflet,     et  obiectae 

räm,    campoi   Elyüos.      Sudes  phautafiae  eius  imagines ,   quas 

conftanter  de%locis  inferis  apud  felici  ingenii  fui  ubertate   tan* 

Virgilium»     Tibullura,     alios.  tum  amplificaret  atque„exorna- 

—  discretas,    feiunetas    a  reli-  ret.       Similiter  de  Anacreonto 

quis   regionibus,'    Aumine   in-  '  SimoniJes  LV*   9.   10.    (AnaL 

terieeta.     Sic  fimpliciter  malim:  Br.  I.  136.)   f^ika^s  f*  ov  X*- 

quam   „ab    impiit   disiunetas"  &<  /utXtrigxfof f  *XX'  tr  kaum 

nt  vulgo  voluiit.    Stat.  Theb.  ßifßitw  oviS  Sarmv   sifmett  th 

IV.  524»      £f  &yx  discretis  in-  'Aitfjf.      —    Sapplio    querentem 

terflua  Mambus  errat*      Secreti  ßdiHusf  lyra,  carmine  de  /puel- 

partem  orbis ,    munduinque  pio»  lis  popularibus  fuis  >    qua»  ama> 

rum  vocat  Calpurn.    VII f.  20.  ret;  aroores  fuos  caneutem ;  ni- 

Ad  kanc  vero  fententiam  fftcilis  hil    ampliug.       Rcfpicit    aucem 

poetae  cum  per  fe  erat  progref-  poetaSapphua  tfeparm.  amatoxia, 

fiot  tum»  quod  ipfi,  vati  qiüp-  in  puellas»  qaas  deperiret»  coro- 

pe  9  fedes  in  Elyfio  adfignanda  pofita.     Fragraentum  oiua  gene» 

erat ;  quandoquidem  pios  vates  lis   extat  apud  Hepha'eft  p.  24« 

et  Phoebo  digna  locutos  (Virg.  et  inde  apud  Vrfin.  p.  10.     £0 

Aen.'  VI.  662.)  in  Elyfio  collo-  dem  fpeetare  videtux  £r.    quod 

cab.it  antiqnitas.     Proolive  adeo  eft  apud  Athen.  XIII.  p.  571. 

erat,    Hoxatium,   poetam  lyri-  D.  r*i§  *vv  halpus  rass Ipuut 

cum ,     Lyricorum     graecorum  Ttgm*  ttaKSs  *&l*m.     Atüüdem, 

Sapphus'  et  Alcaei,    ibi   degen-  Telefillam,    Megaram,   wpos  ms 

tiurn,  raentionem  iniioere;  tan-  iiotßoXtj*  tbx**   ***X?"*  <p*Mas* 

toque  honorificentiorem  uberio-  nominat   Suidas  voc    Sappho; 

remque  eam  facit  poeta,    quo  Mnaida   et    Pyrino   ip£a  in  fr. 

magis  ipfi  eonim  carmina  pro-  apud    HepH.   p.  37*   et    Ovid. 

"baientur,  adeo  qnidem,  ut  hoi  cum  alüs  Her.  XV.  15«      Qmeri 

potiflimum,   roaxime    Alcaeum  eleganter  de  carmine  molli,  te- 

(I.  32.  50   ducem  fecutus  fit*  nero»   quod  Amorem  yXvxwr*- 


1  ■ 


CARMTNVM   L.  II.    CXIII.    V,  23-28-      475 

Sappho  puellis,  de  popularibus; 
£t  te  fonantem  plenius  aureo, 
Alcaee,    plectro  dura  navis, 

Dura  fugae  mala,   dura  belli. 

Vtruxn« 


Rpor,  äkywliufw  (uti  Sappho  viter  tontum  perfiringitnr,  haec- 
cundem  dixifle  tradit  Max.  Tyr.  que  remittitur.  Res  notata  iam 
Disf.  XXIV.  p.  297.)  refert.  ad  II.  1.  extr.  Sonore  mala  pro» 
Alii  propric  accipiunt,  illam-  fonis  referre,  decantare  ,  verfi- 
que  de  popularibus  fuis  conque*  bus  exponere  mala ,  Jabores. 
JLam  dicunt,  quod  Phaonem*  CT.  V.  17.  39.  Serm.  I.  4.  44. 
a  fe  adamatum,  ad  fe  allicerent;  et  alibi.  •  —  aureo»  translato 
quod  temere  pqni  arbitror.  Re»  ab  Apollinis  lyra  epitheto.  Sio 
ccius  forte  de  Gorgo^t  Andro-  xptffioLP  (pfyfuyy*  Pind.  Pyth.  I. 
rneda,  quas  *mxk%*iM  rir£«ir-  1.  et  xgvtoov  mXoucTpv  Apollini 
ßo?  vocat  Max.  Tyr.  1.1.  intelli-  tribuit  idcra  Nem.  V.  44-  Loc 
gas ;  Tel  fic  tarnen  priorem  ra-  clalT.  apud  Calliro.  H.  in  Apoll, 
tioncm  praeferarn.  «—  Aeoliis,  3*.  Cum  virtute  tarnen  h.  L 
Lesbiij;  Lesbos  enim  sota  fere  dictum  acdpiebat  Quinctilian* 
od  ^eoliam  pertinebat.  Strabo  X.  i.  63.  Alcaeus  in  -parte  ope» 
XIII.  p.  916.  et  924.  Almel.  tu  aureo  plectro  merito  dona- 
H ine  Aeolla  puella  Sappho  dieta  tur,  qua  tyraimos  infeetatur; 
IV.  9.  12.  et  eiusdem  lyrm  jic-  tanqnam  praeftantiam  carmihum 
olia  Ovid.  Her.  XV.  200.'  £«*-  eius  boc  epith.  poeta  innuera 
(povf  A/sX/Jw  x&gtru  Epigr.  roluiflet;  minus  poetica  ratio« 
eitfow,DXIX.  2.  (Anal.  Br.  III.  ne;  nun  laudes  Alcaei  w.  30. 
&60.)  -—26.  Suaviter  mol-  fqq.  demum  uibiiciuntur.  Ma- 
libus Sapphu»  roodis  pleniores  lim  adeo  pro  epitheto  hropliciter 
ac  fortiores  Alcaei  opponuntur.  ornante  habere ,  etfi  omnino  de 
Exiroiam  qaoque  vim  habet  Quinctil.  iudieip  npn  dubitem. 
oratio  ad  Alcaeum  converfa.  —  dura  afpera ,  gravia,  ut  fae- 
Alcaeiu  fonat  plenius  mala,  ple-  pe ;  v.  c.  Sil.  I.  533.  h.  1.  au- 
ziiorrbus,  gravioribus  Tonis,  pl++  get  notionem  mal.  —  mala 
ctro  fortius  lyrae  impreflb ,  ca-  navis ,  navigatiouis ,  teropefta- 
jiit  aerumnas,  quas  perpeflus  tes,  naufragin;  cf.  I.  33.  7. 
fit.  Scilicet  in  grandi  ac  fnbli-  —  fugae»  ßfySff,  exilii.  ■  A 
rni  argumenta  lyra  fortius  pul-  MyrCilo  eninr  et  Pittaco ,  civi- 
fatur,  Toxque  intenditur,  inte-  tatis  fuae  tyrannis,  eadem  eie- 
smi  contra  atque  fcumili  illa  le-    ctus  erat,  quam  poftea  cum  re- 

Üqua 


47 6  Q-    HORATII    FLACCI 

Vtrumque  facro  digna  filentio 
Mirantur  Vmbrae  dicere :    fed  magis 


Pugnas 


]iqna  exulum  manu,  tyranni«  feros  detatnm,  Alcaeumque  et 
de  cxftirpata,  recuperavit.  Les-  Sappho  in  media  limbraruro, 
bios ad  hancrem  Alcaeicantu au-  maxiraa  eo»  frequcntia  flipanti- 
daciores  factos  tradit  Max.  Tyr,  um ,  audientiamque  fncientiurn, 
Disf.  XXXVIT.  p.  43Q»  Siraep*  ttirba  cancntes  audirc  fc  npina- 
tlurocs tjyttpt TocTvpraiw  fatf,  —  tnr.  Quo  quidcm  plianufcnate 
tutrßlovs  y ' AXä«/(?v  «y>/ .  —  JW/*  ad  fenfus  commcvendos  efficaci- 
dura  mala ,  'äuros  labores  belli%  eins  quidqiiam  cogitari  vix  pot- 
SiL  HI.  Qg%  grave  Mortis  opus  eft;  tum  noyum  plane  artifia- 
VirgiL  Aen.  VIII,  £i6.  Refpicit  nm  eß  poppe ,  qua  fatis  exqui- 
vero  poetn  bellum  Mitylenaeo*  fito  Ütorum  laudes  vividiflime 
tum  cum  Athcnienfibus  de  obti-  xepraefentat,  Adurobravit  Ho- 
nendoSjgeofHerodot.  V.  p-425t  ratianam  hanc  imaginetti  Statins 
Weil. )  e  qun  Alcaeus,  pugna  Silv.  II.  7,  i,n,  de  I,ucano; 
facta,  proiectis  armis  aufugerat,  meritum  nemus  felix  Elyfiis  tems 
JSnarratam  hanc  rem  ab  Alcaeo  m  Oris ,  quo,  Pharfoli<a  ttirba 
carmine,  diferte  tradit  Herodot.  conzrrcatur.  et  te  nobile  Carmen 
1,  1.  ruZrot  ö  h  /bU\t't  fconjcrxt  infanantem  Pompeil  comitantur 
caet.  Etiam  bella  civilia  carinii  et  Catones,  Minus  vie;oria  ha- 
lle coiTiplexus  oft.  Vid.  v,  51.  brt  Silianum  phaiitafmas  etfi 
Cacterum  de  Sapphus  et  Alcaci  operofe1  exornatum,  de  Ilomero 
carmimbus  idem  fert  iudicium  J„.  XIII,  77g  -  795-  Vmhrae 
Orid,  Her,  XV»  27  fqq.  Mihi  (lo^  mirantur  vtrumque ,  Sappho  et 
qiiitur  Sappho)  r<*gafnles  blan-  Alcaeum  dicere  digna  f*ßU  »  au- 
iliffima  (mnllia,  f.  omnino  fua-  feuhant  eis  admiratione  delixae, 
via,  'xtifavvrot  9yt)  n»ro^i\yT/r%  dicentibus,  cauentibus,  admiran- 
rovs  *xf omuevqvs ,  quo  nomine  tur  eornm  cantum,  di gnurn  ja- 
r*  Ean(pix£  /u{\tj  extollit  Phu  cro  filcntio»  cujus  maxima  dul- 
tarch.  Syinpof.  VI1\  p-  12&6.)  cedo  eft,  qua  delinitae  lilentium 
carm'{ua  die  t  am  ;  —  Nee  plus  teuent  fair  um*  qnal«  in  facris 
Mcarui  con fort  patriaeque  lyrae*  obtinetj  adeaque  altiflimum; 
que  laudis  habet ,'  quan\vis  gran*  maximam  iftis  vatibus  audien- 
ilius  ille  (f.  ore)  fönet;  eo<lem  tiam  umbrae  faciunt.  I^e  Jilen- 
feie  oratiouis  ufua  colore,  tio  in  facris  res  pervnlgata ;  r. 

HI.  1.   2.      Tanio  nptius  autem 

v%  29   fw*      Abrcpttis  phnn,  ln>c     epitheton     habrri    deber, 

Ufwe  vi  poeta ,  fe  pUne  ad  In-  cum ,  quod  vate  aliquo  infi^ni. 

orc 


CARMIffVM    X.  II.    C.  XIII.   V.  2<)- 32.      ^77 

Eugnas  et  exactos  tyraimos 

Denfum  humeris  bibit  aurc  vulgus. 

Qaii 

'         M  1 

1  «  .     - 

I 

ore   cancnte  vel  ipfii  nafurne  fi-  caei  Camenas   vocat  IV.   9.  7. 

ler.tiiim  imponit  poetaruni  phau-  De  iisdem  incerti  epigr.  DXIX. 

tafma,  (v.   ad   I.    15.   5.)    tum  7.   (Anal.    Br.   III.   260.)    ty) 

*juod\poetae  Apollini»   et  Mu-  £l$os    'AXxor/w,    to    iroXX*M<* 

farum  facerdotes  audiunt,  quo*  «*jfc*  tvqumvwv   fcrxgm,    «rar  ff? 

adco  .caiminibits   ipfbrum  piae-  SfopLui  gvo/utvov ,    Atque  hacte- 

fori  decebat:  hvQttflios  vus  1'ötcu  iius  coni'enüt  cum  Noitro  Quin- 

^*w$a    ffrofiut  avyxktltrxs.     Ävi-  ctil.iiuliciuinfuperiuslaud-quod 

Üoph.  Thefmopb.   39.    qui  ipfe  iitis  Alcaei  carminibus ,    quibus 

locus   de  Mufmum  facris    agir.  tyrarwos  infectatus  efi,  palmam 

'»    Sequi  tur    tu  im  :     intSijfuiZ  y*$  defert,  luubus  autem  et  amoribus 

$tUffos  Wlovctuv    tvfov    /uiXo&gZv  canendis    miAus  aptum  cenfet; 

t«v    it<r*9Gvvi*y    /utXonQiu».    — -  quod  idem  eft  luliaiü  Mifop.  p, 

JMagia  tarnen  Alcaei  cantus  um-  337.     Me  lau  ehr  um  autem,   ty- 

bras  tenet.     Vide  quam  ornate  rantium ,  a   Mityleiiaeis  cxpul- 

haec.  poeta    extnlerit !     I'ulgus  fum  bic  potlßiiruim  refpici  cen- 

omiüno  pro  inultitudine  Vrubra-  febat  Ouwcns  N.  II.  III.  3.  p. 

Tum»   ut^exfangue  vulgus  Ditis  374*   ^   pluriiunt    dominatio- 

eaedem  Senec,  Oedip.  598-     et  nera  aßectantium »  disfidiis  rem 

Star.  Theb.  IV.  519.     —    den-  Mitylenaeornro  concuuani  difer- 

fum*  coudenfatum  humeris,  cou-  tc  tradit  Strabo  L.  XI IL  p.  917» 

Xlipatnm;    graphice  proifus    de  C  cuius  locum,    cum  claHicus 

aufcultante    atque   inlüante  AI«  lit,    buc  adponere  non  grava- 

caei  cautui  roultitudiue«    —  hi-  bor:  irüpumiStj  Jt  i  noXis  xxtic 

hu  cur«,   liaui'it  avide,   intente  tovf  xpovous  rovrovs  vno  «rXf  »-. 

audit;    nota    loquendi-ratione.  o>o»y  cT*«  rds  fixoSTocetuc    qg) 

Exempla,    fj  tanti  eft,     pete  a  rot  $  i%b9r  *v  tucr  moi  not- 

JNlarkl.  ad  Stat.  Silr.  V«  »•  58-  ifixvu     r.ou    AXxb/ov   ict§l 

Ita  et  fitis,  ßtire    (v.   c.   Clau-  yovtuv  htlv*  —     'AXx«~<m  <uVy 

dian.  XXXIV.  19-  fitlötites  caf-  ow  ifiutus  iXoifoptTrö  xg}  rovr^ 

s     ntina  rupes)  de  audiendi  cupidi»  (  Pittaco  )  ny)  ro7s  uXkoit,  Mvp. 

täte.      Avien.    Defcr.   O.   261.  fftkif  ig)  Mtyxfayvfüp >  iyf  rtnt 

Sudans qu*  mei  patulo  bib*  car-  Kki*f*XTtfeus  >,  t{tf)  ukkus  riolmt 
nüna     rh'tu,    iufuKo     acuraine., 

—  Pugnas   Alcaeum    decaotan*  t>.  33.      Quid   mir  um?    uln% 

tem,  et -exaetos eo dxice tyrarwos.  quid?  quod  ipfa  Erebi  monftva 

Docte  haec  carmiua  minaces  AU  üüs    carminibus.   dcmulcetitut^ 

Per- 


478  ^-    HORATII    FLACCI 

Quid  mir  um  ?  ubi  illis  carminibus  ftupen6 
Demittit  atras  bellua  centiceps 
Aures,   et  intorti  capillis 

Eumenidum  recreantur  angues : 

Quin 

Pervulgaturn     quidem     poetis  (Virg.Ae11.VITI.a96.)  mXmff 

hoc  ad  declaranduxn  poefeos  yim  rov   Atiov  (ep.  iitvtc.  DCJCXIV- 

flgmentum ;    h.  1.  tarnen  mira.  Anal.  Br.  III.  p.  283- )  4n*  *<* 

arte  novoque  plane  ornatu  in-  quemvis  ftrepitum  aures  arrigit. 

ftructum  variatumque  a  poeta.  —  atras,  communi  reruro  in- 

Certavit  cum  Noftro  Virg.  Gc.  ferarum  epitheto.      Cerhermm  m- 

IV.  471  fqq-     Ex  utroque  pro-  grum  etiam    Tibull.   I.  5.    71. 

fecere  Ovid.  Met.  X.   41    fqq.  atrum  Senec  Herc.  Oet/  2 3.  di- 

Senec.  Herc.   Oet.    1065.    fqq.  xit.     Praeclarum  vero  eft  poe- 

'Ct  Boeth.  Conf.  Philof.  III.  metr.  tarura  phantafma ,    qno  anixna- 

12.  2 9  fqq.      —    Bellua   centi-  lium  corpora'vi    Mulicei     toi- 

ccps  i   ixxTovT**ugifVdS ,     Cerbe-  pore   alligari,  et  foinno  refolri 

YU8.     In    capitum   numero  ad*  dicuntnr.     Splendidiilimus  hano 

xnödiim  variant  poetae.     Hefio*  in  rem  eft  locus  Pindari  Pyth. 

dus  Theog.  312   Cerberum  iln-  I.  10.  fqq.     ivftt  P  *mt  ffxearrf 

git  XiVTifHQVToucctptfvov  ,  Sopbocl.  Atos  atrros  —  rf  «fr  (lyraej  £*jrg£- 

Trachin.   1106.     'AtfJov  rflxfoc-  etxxTu<rxojun>os.  — -  35- 3 *>•£*» 

vov   <rxv\uxot;    qnod  fere,    tan-  menides    f.    Furiae    mitigantiir, 
quam  minus  TtfuTwttt ,  poetae  ,  iram  remittunt ,  ipfis  propruiu* 

Latini  adoptarunt.   Noftergrae-  Declaratur   haec  poetis  per  co- 

cum  h.  1.  exemplum  fecutus  vi-  mam  earum  erectam,  et  axigues» 

deri  debet,  quod  vel   e  Tzctza  quibus  intorti,  implexi  funt  ca» 

collie;as  ad  Lvcöphr.  678*  *Kwtf*  pilli  (hinc  o^tofrXoKK/u.ot  Orph. 

rovH Kifov,   is  I^C«  Ixocror  xt<p*-  H/.69.  10.  ictxXixTKVw/ubau*vx~ 

\ks.      Alii  ad  angttes  ,  quibut  *o7s  $f*xovff(V  ( Aefcbyl.  Cboeph. 

Caput  Cerberi    munitnm  fingi-  1049.)  intplexae  crinibus  angues 

tur  (III.    11.    17.)   refexunt;  (Virg.    Ge.    IV.  482 )    «üctae. 

minus    apte    h.  1.     —  ßupens  Adde  CatuU.  LXIV.  1 93.     Ti- 

lllii*  carminibüs  (ita  iunge)  au-  bull.  I.  3.  69.)  fibilos  edentes. 

dito  Alcaei  cantu  ftupore,  tor-  Sedata  adeo   Furiarum  ira  an- 

pore    correptus    demittit   aures,  gues,  fibilis  continnit  fefli,  r#* 

fpeciali  no tione  pro ,  mitefcicex-  creantur,  dumiüeiit»  ejuiefcunt, 

uta  ferocia ;  fed  illud  exquißte  otiantur» 
prorfu*  dp  cone,  Drei  ianitor* 

»•  37- 


CARHLIHVJK  I*.  II.    C.  XIII  V.  53-4-0.       47^ 

Quin  et  Prometheus  et  Pelopis  parens 
Dulci  laborum  decipitur  fono: 
Nee  curat  Orion  leones 

Aut  timidos  agitare  lyncas. 

«>•  37*  Quin  etil,  quiTar-  rens,  Tan  tolus  dulei  Alcaei  CAtu 
iaro  inclufi  fcelerum  poenas  lu-  tus  fono  deliniti  deeipiuntur  Zä- 
unt, lyrae  fuaritate  permulcen-  borum ,  ita,  ut  fenfus  ipforum  a  „ 
tur»  dolores  minus  fentiunt,  laboribus,  cruciatibus,  avoce- 
cantu  deliniti.  Ex  bis  memo*  tur,  oblivifeuntur  miferiaruni 
rat  Prometheum  et  Tantal  um  fuarumr  ras  11011  fentiunt,  xXf. 
poeta.  -In  Froraetliei  tabula*  ttrorrtu  nrnpurm  fijj  y\vx§fjt 
toties  a  poctis  traetata,  magna  wu£ayo/uspot ,  graeca  prorfus 
narrationis  diverfitas  efle  debuit.  ßruetura  et  loquendi  ratione« 
VulgoCaucafomontiaiExnsfub-  Alii&liter.  v.  Obff.  —39.40. 
dacti  aetherea  domo  ignis  poe-  Nora  atque  ab  antecedentibu* 
rtas  pendere ,  ibique  cor  eius  ab  prorfus  diverfa  eft  ^ratio ,  qua 
1  aquila  continuo  exedi  narratur.  vim  poefeos  bis  w.  ob  oculos 
Antiquiorea  haud  dnbie  poeta©  ponit  poeta«  Nim^rum  Orio- 
Frometheum  cum  reliquis  Tita-  nis  exemplo  umbras  Alcaei  car- 
nibus  fulmine  in  Orcum  detru-  roine  ita  demulceri  atque  deti« 
Iura  fimpliciter  dixerant.  Ad-  '  neri  oftendit,.  ut  Tel  ea  ftudia 
ficta  mox  buic  narrationi  altera  atque  occujTationes ,  quibus  ma- 
de  aquila  cot  eius  adedente,  et  xime  delectenttir ,  omittaut  aa 
nlia  •  quae  ad  exornandam  eam  negligant.  Cum  dilectu  vero) 
fpeetant,  Cf.  Ariftot.  Poet.  c.  1 7.  illud  pofuit,  quod  in  venation© 
Similiter  adornata  deineeps  Ti-  roaxima  Audii  pertinacia  appa- 
tyi  fa}m)a  apoetis.  Necinfuppli»  reat.  Cf.  I.  1.  25  fqq.  Sua» 
cü»  quoTantalusalfectusnt,  ge-  vitas  infuper  accedit  huic  iraa- 
nere  poetae  fibi  coußant.  Anti-  gini  ex  oppoutione  vv.  37.  33» 
quiorem  fabuke  faciem  reprae-  Orion  non  curat ,  ei  curae  noa 
fentatPind. 01.«.9 l.Ifthm.y. 20.  eft,  agitare,  non  agitat,  perfe* 
Faulais.  X.  31.  p.  87  6.  et  Paul,  quitur  leones  et  lyncas,  Alcaeo 
Silent.  ep.  XXXIII.  Anal.  Br,  III.  unice  vaeivas  aures  praebens« 
fli.)  qui  fua)  haufit  exj  Eurip.  Exornavit  Horatius  Homericam 
Oreft.6*  ubi  vide  Schol.  Vulga*  imaginexn  Od.  X.  571  fqq.  To» 
rem  narrationem  fequitur  Noiter  ii  pJkr  'Qflov*  irfXaff  <sv  i*<w*V 
Serm.  1.1.6g.  Iampro  vulgari;  c*  Bijpts  o/nov  tlktvrrm  tmr 
Vterque ,  castus  dulcedine  per*  «rßoJrXb'i^  Xtitu£p*  •  rsw  mvrie 
rnulfus,  oblivifeitur  cruciatuum,  x*ri*t<pvn  iv  oiowoXoiVt*  oftm^ 
docte  poeta:  Pr.  et  Pelopis  jwu  x9^  fcwi'jfoff^srfrtfyxa'Xxier, 


48« 


Q.   HOKATII    FLACCI 


♦       % 


CARMEN      XIV. 

.     ARChVWt  nNTVM* 

£*Jc  morte  Omnibus  communi  vitacque  brevilate  atfpie 
hinc  ducto  iüa  pcrfrjicndi  officio  -philo fophiam ,  totics 
iam  tractatäm,  hoc  etiam  praeßantißimo  carmineper- 
fcquitur  Horatins,  ßed  novo  herum  mofe ,  yovaqiu  con* 
verßone  exoruatam.  Nam  hie  inprimis  plenius  exaetir 
iisque  exprimit  commune*  de  morte  et  brevitate  vitae 
locos,  ijßi  inde  derivanda  vitae  praeeepta  leviter  tan' 
htm  attingit,  amicoque  ipfi  inde  colli genda  rclituput. 
Yidetnt  ille  Poftutnus  (quem  eutidem  cum  lulio  Floro, 
üd  quem  eß  Ep.  3  l.L>  ßatuebat  Dacerius,  wre-imprö- 
baute  Sanad.)  fuijfe  dives  atque  opulentus ,  ßdparau 
id*m  et  avarns,  qui  adeo  anxia  ßtituri  follicitudint  a 
,  pracfenlU  temporis  fruetu  detineretur.  —  Regnat  inlioc 
carvüne  mollius  quoddam  ntnüog  9  quam  in  caeteru  tm- 
dem  argtimenti,  fedatiorque  quaedant  gravitas,  ad  Jen- 
Untiarum  vim  egregie  at  temper  ata.  Elocutio  doeta  at- 
que ontata,  numerique  fuaves  ac  coneimd;  ut  ommno 
mter  praeßantiora  JSioßri  carmina^  Jwc  r&ferendum  w 
deatur. 


AD 


C ARMIN y^M    L.  II.    C.  XIV     V.  I  «4-        48* 

AD       P  O  S  T  y  M  V  M. 

rUieu  fugaoes«,  Poftume ,  Pöfturae, 
Labuntur-aiim  r  *iec  Pietas  inorajn 
Rugis  et  inftanti  Senectae 

Adferet,  indomitaeque  Morti. 

Non 


v.   1—4*     Egregie  T?  eneu  vero  s  infenfibilem  temporis  de- 

anirnum  poeta   brcvitatis    vitae  curliim  innui  voliint.      —  ,2. 

rnortisqut    cogiutione,     quam  nee    a  Diis  preeibus  mit  facrifi. 

übi    velox     temporis     decurfus  ciis  impetrare  licet,    ut  tardiurf 

obiecernt,     intime  commotum,  fenefeamua,   ut  vitam  protraha- 

rnolliterque  aftectum  initio  IIa-  mu^.      Docte  liaec  a  poeta  ad- 

tim   oiterfdit,  quo  altius  viven-  ornnta,  vivideque  expreüa  Ten« 

di  praeeepta ,    quae  fubieeturus  tentia.      Pietatem  in  genere  vo- 

eflet»   in    Poftumi  animum  de-  lunt eiTe,  Virtutem,  animi  probi» 

feeuderent.      Mira  quoque  itt*o-  tatem  ;  in  quam  quidem  fenteu- 

Tfjs   eft  in   xepetitione    Hominis  tiam  fatis  appofite  Ovid.  Amor* 

eins  t    quae    gravi    admonitioni  III.  9.  37.      Vive  pius;  morier* 

viam   munit.     Anni  fugaces  la-  pius,  cole  facra ;  colentem  Mors 

buntur  docte    et    copia    poetica  gravis  a    tentplis  in   cava   bufta 

pro»   fugiunt,  labuntur,    prae-  trahet.  et  Stat.  Silv.  V.  1.  154« 

teretmt;   aueta   tarnen     hac  cu-  Quid  probitas  >  quid  cafta  fides, 

mulatione     ceieritatis     notione.  quid  numinu  profunt  eulta  de  um? 

Nam  et  labi  de  veloci-  curfu  di-  Jurvae    miferam  circum  undiqus 

citur.      Ovid.    A.   A.    III.   65.  leti  vallavere  plague.     Sed  con* 

cito    pede    labitur    aetas.     Met.  ftituenda  k.  1.   eius  notio  e  V. 

XV-  *79«  adßduo  labuniurten*  5.  fqq.     Sunt  adeo  preces,    la- 

pora  motu,    et  fic  infinitis  pae-  orificii,     quae  Diis  fiunt,   pro 

ne  locis.     Vtruraque  coniunxit  avertenda  aliqua  re  molelta,  (*• 

Ovid.  Faß.  VI.  772.      Tempora  cra  averrunca.  Haec  neutiquam 

labuntur,    tacitisque  fenefeimus  moram  adferent,  iniieient,   mo* 

annis,   et  fugiunt ,  freno  non  re-  rabuntur ,     retardabunt    rugas» 

morante,    dies»   noüflirao  loco.  Senectam  et  Mortem,   ut  tardi* 

Mirae  Urnen  funt  argutiae  quo-  us    iftae    ad   te  accedant»    non 

rundam  h.  L.  dum  per  fugax  efficient,    ut  vitae  tuae  vel  mi- 

continuum  ac  celerczn,  rf  labi  nima  fiat  annorum  ACceJEo.     Se* 

Uli  nectut 


./ 


48 Ö  Q«    HÖRATII    FLACC* 

Non ,  fi  trecenis , .  quotquot  eunt  dies» 
Amice,  places  inlacrimabilem 
Flutona  tauris ;  qui  ter  amplum 

Geryonen  Tityonque  trifti 

Con« 


nectu»  ad  nos   accedere    (yijpxf  tarc;_quod  uti  non  plane  im. 

$*tpx° P'*0* *     Solon    XIII.  probem,  ita  magis  Horatianum 

vao.  Anal. 3r.  I.  70.)  nobis  ad-  duxerim,   pro  generali:  bcrifi- 

Jlare  (Homer.  H.  in  Ven.   245«  care,  pofitum  cenfere.      Iu  ve- 

y?£«V — ro  y  tittirtt  icuglaru-  10  eft  I.   56.   2.    III.  23.  5.  et 

rat    *v$p**Qi<Jt)    dicitur;     Ted  faepiua  apud  Noßrum,  _nt  alic* 

fuavior  eft  Imago   Senectae    in-  tacearo.     —  illacrimahilem,  «(?»- 

ftantis,  a  tergo  -prementis  (Se-  xpv  9     uriyxrofi     iimnifericor- 

tiec    Praef.    ad  Quacft.  Nat.  1.  dem,     durum,     inexorabilem, 

IIL )   quae    adeo    non  intellectmT  appolko    epitheto.      Ad    fenter- 

obrtrpit  (luven.  IX.  129. )    nos  tiam  locifacitAefchyl.fr.  Niob. 

opprimit,    exprefla  e  Mimner*  p.   642.    Stanl.    /uovot  $tmr  y« 

mi   IV.   4*    (Anal.  Br.    I.   61.)  GetVarof  ov  ivpn  iff'    wr  a 

eXiyoxgoviov  yUtroct   ufictg  ovotg  rt    ih/wv ,    ovr   txieiekim»   rcetf. 

4ßn  ri/ufa****    rot     ttfyuTJov  Ovßto/uor  $<TTtr,ov&  iteumwS&rai* 

Hg)  ifMtfpov  yijfots  vxig  xfßttXljff  /ucvov  ti  Tlt&S  foctpkofuv  tucooT*> 

ttvrlx  vxipKgi/iAMTUt,      —  indo-  t«  ,      quod    traduxit    Arütoph. 

mitae,   Suvocrtp  äifTvJTtf  (Crinag.  Ran.  1439*     Spectat  etiam  kiu 

XXV.  8*  Anal.  Br.  II.  147.)  cui  Solonis  ep.  XITI.  9.  10.   (Anal 

xeiifti  nequit,    qui  in  nomine»  Br.  I.  70.)     Ovi*  ur  un*rtm  L 

imperium  exercct.      Eadem  de  tbvs  Socvotroy  (pvyot ,  ovii  ßotpUs 

caufla    'Aftfof    dictus    «pitki%os  vqvcqvs  9    ovti  xocxoy  yigets  tzt* 

jji*    diotfitttaros     Hom.     II.     t.  %6/utvov :    unde  enati  w.  qui  g 

158«  Thcognitlei$   leguntur,      a-39* 

fqq,   ed.  Brunk.    — ;•  eunt,  pro« 

v.  5.    Non  hoc  eflicies ,  neu*  cedunt^  illucefcunt  dies,  de  prae- 

tiquara  retardabis  mortem,    et-  fcnti    temporis   momento.      Sic 

iaxnfi    trecenis  tauris ,   tribus  he-  anni  euntes,  quos  i^foa  vivimus 

catombis    -places   facrum    facias  Epp.  II*  2.  55.     In  utroque  la> 

Plutoni,     quotquot-    eunt    dies,  co    erratum    ab    Iutpp.       —  7. 

fingulis  diebus ,  fi  vel  ampliflima  Quandoquidera  mori  fatale  ei 

quotidie  Plutoni  appares    facra.  xnoriendi  conditio  omnibus  pro* 

Tlacare  fere  accipiunt  pro ,  pla-  pofita  eft.      Comiexa.   hacc  cum 

care  conari ,  exorare  velle,  ten.  luperioribuar  fcutcutia ,    eadccv 

qw 


-/ 


C ARMIN VM  L.  II.    C.  XIV.  V.  5  -  12.       föj 

Conpefcit  undat  fcilicet  Omnibus,     v 
Quicunique  terrae  munere  vefcimur, 
Enaviganda,  live  reges 

Sive  inopes  erimus  coloni.  , 

Fru- 


qae    converfa   atque    exnraats,  (agittis  confoflut;  Nota  fabula, 

rere  Pindarica  ratione.     Vulga-  Originem  eius  follertcr  indaga- 

ris  enuntiatio   erat ,  cum  Tel  ü,  vit  Heyn,  in  IIb.  Antiquar.  Auf- 

qui  virium  immenfo  robore  ex-  fäzz.    T.  I.   p.  56.     ,Vtrumque 

cellerent,    morti    fuccubuerint;  'Pluto  comprfcit,  inclufum  tenee 

tu  ne  exfpectes ,  -  td   immunem  undd  Stygis;     quatenus    fluvii 
ab  ea  fore.     Eadem  qiiidem  ar-'  inferi  Tartarum  ambiunt.     No- 

gumenutio  I.   23.  7.    Ted  aliis  tus  Virgilii  locus  Ge.  IV.  473. 

exeroplis,-  quae  loquentis%  per-  Quoscircum  limus  niger  et  defor* 

fonae    roagis  convenirent,     ibi  mix  arundo  Cocyti  tardaaue  pa- 

firmata.       H.    1.    fortülimorum  lus  inamabilis  unda  alligat,    ei 

virorum  exeraplo  commune  mo-  novies    Styx  interfufa   cocrcet* 

riendi  fatum  edocet,  qnod  v.  4.  Idem  orationis  color  II.  13.  33. 

▼im  invictam  morti  tri  bluffet.  —  trifti  vel  e  natura  fluvii,  uc 

Homer.  II.  c\  117.   ovii  yue  ov*  palus  inamabilis  Virg.  L  1.  ina- 

ti    ßtn    'Hptuknot    (fivyt    K?£*.  moenus  Cocytos  Stat.   Thet),  I. 

Geryon    Chryfaoris  .  et     Calli*  39*  ve^  ^u**  a<*  Infernura  per- 

xlioes  f.  vaiti  corporis  vaftarum-  tinet.     —  fcilicet  quippe  quae 

que  monftrura  virium ,    tribus  Omnibus  efi  enaviganda ,    trau« 

corporibus  ideo   ab  antiquitate  cienda,  omnibus  adeunda  eft're» 

inftructum.     Fabulam  eius  eru-  gio  infera,  omnes  morti  Turnus 

ere  conatus  eft  Jacobs  ?u  Biblio*  obnoxii.     Hinc  Charontis  cyra- 

theca  philologica  et  antiquaria  Dam  Aefchyl.  Sept.  adv.  Theb. 

P.  X.  p.  48*     Hinc  ter  amplus,  8^2-  ^'«f*^«  xelftonow  et  \!punnr 

Tft<t*jt**TOf    (Eurip.  Herc  für.  Inferorum   trotyxotrov  vocat  So- 

423.)    tripectora    ter  gemini  vis  pliocl.  El.  137.      —   10.    Qui»i 

GeryonaX Lucret.  V.  23.'  Mon-  cunaue  terrae  mutiere»    muneri. 

firum   Geryones  itnmane  tricor-  bus,  quae  illa  ad  vi  Um  fußen« 

poris  Sil.  XIII.  201.    triformis  tandam   profert,    (unde    <ptfh» 

Seuec  Herc.  für.  232.    Bicorpor  ßtot9   tpvrigoof  pailim  terra  du 

autem  dictus  Attio   in  Trachin.  cta)  vefciinw,  iis  alimur»  qui- 

apud  Scriv.  Coli.  Trag.  p.  ^43.  cunque  in  terra  vivimus ;   Ho« 

Tityus»  yvytvifs»  raptor  Dianas  mevica  loquendi  fimpliciut«,  §1 

(IY.  6.  2»)    ab  Apollino   ideo  ifovpjs  x»fV9*  itwft  IL  £.  -42# 

Uli  ft  tt 


484  <£•    HORATII    FLACCI 

Fruftra  cruento  Marte  carebimus, 
Fractiscjne  rauci  fluctibus  Hadriae; 
Fruftra  per  aucturtuios  nocentem 

Corporibus  metuemus  Auitrum : 

Vifen- 

et  alibi.  ILvgvoiov  ocoi  x*§*ov  *s-  [imtfluctus  Hadriae,  n*ro  H*- 

yvfiU$ot  x&qvqs  ,  Simouides  apud  driatici  >  Jracti  ad  fcopulos  ai 

Plat.  T.  I.    p.  345*        Eandem  lifi,    et  inde  relabentes;     uiule 

fententiam  eodera  orationis  co-  jaueum  illud    murnur.     Virg. 

lore   expreflit  Phanocles,  c.  II.  Aen,  X.  292.       Quo  vada  not 

(Anal.  IU-   I-    4l5-)      AXX«  ro  Jpirant»    nfic  fraeta  remurmurat 

Moif«»*  »S/U    uXvroy9    ovii  rw  im  da.  cf.  I.  11.  5.      —  15.  it. 

irriv  ixtpvyittv  9  ortotot  y%v  Im-  Fruitra  cavemus,  ne  corpus  roor- 

.<P*gßofA*5**     —  ßve  reges,  di-  bo   tentetur,    iftoque  oppxim* 

vites ,  potentes ,  live  inopes  co-  tur.     Pio  xnorbis  univerfe,  po- 

loni ,  pauperes  erimus  ,  h.  nullo  mintur    fpeciatim  ,     quos   0» 

discrimii'ie.       Eadem    distribu-  adportant    (Lucret»    y.    221.) 

tione  uütur  I.  4.    19.    II.   ig.  tempora,    et  quidem    Andus* 

32»  et  alibi.  indes;    lioc    enim    anni  temptit 

febriurti,     alioiurnque    moibo- 

v.   13.     Yana  adeo  eil  omnis  rumproveiuuferaci/Iiimiin.    B> 

hominum  vitae    valetudiiiisque  on.  VII.  13.    ovx  i$£km  fäa> 

tuendae  cura  ac  follicitudo,  cum  »«per,    Ixu   piffo*    Zfm    tuctb. 

mors    certuTima.  nobb    impen-  Nofter  Scrra.    II.  6.    ig.     M.- 

deat.      Docte    haue    fententiam  ctumnusque    gravis,      ZUbUies* 

fpeciniibus  ideis  declaratam  de-  quatrfius  acerhae,     JLetifer  it& 

dit    poeta.       Fruftra  carebimus,  dictus  luven.  IV"»  56.        Ciusj 

abstinebimus ,   vitabimus  Mar-  rei  caufla  quum  in  caeli  intes- 

rem,  belli  pericula.     Mars  cru-  perie,  aerisque  liumiditate  qiat» 

entus>  uipaTi  ßomxof*;,  (Heüod.  renda  fit,  docte  poe.ta.  cam  et- 

Seilt.  194.)  utfAXTQUS^  <pövots  ftt-  fignat  per  Auftrum  pluvias  do 

fs*\uyfiUvos  Mti    (Orpli.  H.  64*  lern,    üegue   nocertttm  noxiosit 

5.)  cruorea  adfperfus,   dum  pu-  infeßum  corporibus^  corpus »01* 

gnas   obit;     nota   imagine*    cf.  bo  adfligentexn.  Sic  pluviosi&- 

Stat.  Theb.  'VU.   69.     — -   14*  tos  pro  morborum  cauilis  pofcä 

Fruitra  xnare  pvocellis  ,  inf eßum  I.  17.4.       Pofluxu  vero  veit» 

fugiemus,    a  naviga tione,  nau-  ita  quoque  iungi-:   Jrujira  cc?- 

fragii  metu,  abstinebimus.    Pro  poribus  metuemus  A.   noc.   qua« 

mari    proceüofo     cum    dilectu  exquiütior  ratio  Tide  tur. 

v.  1- 


CARMINVM    L.  II.    C.  XIV.  V.  13 -20.     485 

Vifendus  ater  flumine  languido 
Coc^tos  errans,    et  Danai  gerius 
Infame ,  damnatusque  longi 

Sifyphus  Aeolides  laboris 

Lin- 


v.  j  7-^-20.     Mortem  enim  rum  ambiente.    Virg,  Aen.  VT. 

neqnaquam  efrugiemus;  defcen-  132.       Cocytmque  finu    lahens 

ilendum  aliquando  ad  loca  infe-  circumvenit  atro.     •*—   Danai  ge~ 

ra.     Defignat  ea  poeta  per  Co-  nitt,  ykos,  fiiiae     —19.  infame* 

cytunu  regionis  inferae  fluvium  ;  diffamatum •  fcclerum   portcntis, 

tum  per  Danaidas,  et  Sifyphum.  aJcoque   detef  labile,    fceleftum, 

Atque  hos  quidem,  in  fcelerata  fponfis    necatis.      Fabula    fulius 

Jede  f.  Tartaro  a  poetii  collo-  cxpnfita  HI.  11.  25.      Infamem 

catos,  memorät,    totamque  re-  Thefei    domum    ßmiliter    vocat 

gionem    iitferam  intelligivult,  Senec.  Hippol.  142.     —    Sify~ 

tanquam    poeta.      Tum,    R.  ar-  phus  Aeolides,  Aeoli  f.  0   xig$t~ 

gittari  velis,     proprie    poetam  vrot  yktr  xvfflr  (Hom.  II.  £ 

locutum  dicas;     quandoquidem-  153.)    apitd   in  fern  s  molem  fa- 

imibris    Infentum    intrantibnd,  xeam   continuo  provolrere  iuf« 

Tartarns  ftatirn  obiieitur ;  adeo-  fus.    Loc  clafT.  apud  Hom.  Od. 

que  et  haec  loca  vif  endo.     De  X.   592  —  9g.      Cuius  fuppli- 

forma  loquendi  videre  Tartarnm,  cii    vaviae    afl^mntur     cauflae. 

loca  infera  v.  ad  II.  1 3.  2 1 .   Ache-  Vide    quo*     laudnt    Heyn^   ad 

ronta,    ut  hie  Cocytum,  videre  Apoll  od.     I.    9.    3.      p.     145. 

Sil.  II.  567.      —  ater,  qitippe  -*—  Damnatus  poenae  longi  la- 

inferni  Aavius;     ut  (aepiflime.  b'oris,    aerumnae,     Taxi    aeter- 

Jlumine  han guido  errans9  •  lente  11  um  yolvendi.       Homer.  1 1.' 1. 

fluens,    tardis   flexibus   laben 9.  **roi  i*  t&pis  tygttf  I*  /utXttov, 

Senec.  Herc.  für.  6q6.       Palus  *or/ip  t'  ix  xenris  ipipti.      Sc- 

inertis  foeda  Cocyti  iacet.     Id.  nee.     Hippol.  ,1230.     degravet 

eiusd.  trag.  t.  554*     $tat  nigro  feffas  manus  faxutn,  fctii  peren* 

-pelagus  gurgite  languidunu  Cauf-  nis  Aeolio  labor* 
fan»  a  coeno,  quo  oppletus  ifte 

fluvius,    (Virg.  Ge.  IV.  478)  *•  2l •  fqq*     Eadem  fere  Ten- 

fere  repetunt;   Ted  omnino  lan-  tentia,    aliis    tantitm  coloribui 

gnior,  torpor,  inertia  rebus  in-  adumbrata:    Omnibus  iis,  quae 

ieris  tribuitur,  hoeque  dignins  in  haC  vira  ittennda  fucre»  ali- 

poeta  videtur.      Erranst   elegan-  quumdo  carendtim;    omnia  tibi* 

ter  de  Auvio  Aeatuofa,   Taxta-'  erunt  relinquenda  ;>  qua  et  raol-*' 

Hh  3  liüimos 


4ö$  V  HORATII   *LACCI 

Linquenda  tellus ,  etdomus,  etplacens 
Vxor :  neque  bar  tun ,  quas  colis ,  arborum. 
Te,  praeter  invifas  cupreflus, 

YUa  brevem  dominum  fequetur. 

Ab- 

» 

*  liffimos  fehfas  in  Poßurao   ex-  qnatenus  ißa  ad  tumulum  apad 

citaret,  ficque  altius  animo  eins,  Romanos  poni  folebat ;  res  nc- 

quod    de    vita,     dum    liceret,  tiflima.     Hinc  invifa,  quatenus 

fruenda  fubiuncturus  eflet»  in*  omnia,  quae  mortuo  irapende* 

fixum   iri*  praeceptum    fperare  bantur,  iam  ad  res  inferas  fpe- 

poflet.     Docte  vero  enumerat,  etabant,  uti  ignes  rogi  nigri  IV. 

quibus    vita   beata    ac   iuCiuida  t2.  26.  et  alia.     Hinc  cupreffas 

cenfetur.      Cf.    omnino    II.    3.  atra  Virg.  Aen.  III.64.  Res  autera 

17.  fqq.     — —  tellus,  terrae  tra-*  inferae  poetia  invifae  obvia  n« 

ctas,  quem    pollides,   adeoqüe  tionc  appellatae.    v.  I.    54»  10. 

agri ,     latif undia.      —  '  domus,  —  dominus  brevis,  ctiiua  dorn** 

'quam    forte   magnifice    exftru-  nium  breve  enV  non  diu  dural; 

ctam    fplendideque    exornatam  docte.     Sic  brevis  hör*  Liieret 

poflidebat      Poßumus  ,      cuiua  IV.  i79*     brevis  rofa  II.  5.  15. 

adeo  defiderio  facile  moveretur.  breve  lilium  I.  36.  16.      Miroc 

—   placens  moribua,    ingenio,  Wernsdornum ,  virum  exquifi- 

forma;  a  cuius  confortio   adeo  te  doctum,  brevem  dominum  in 

aegre  divelleris.     —  22.    Lin-  Not.   ad   Poet.  Min.  III.   215. 

quenda  amoena  arboreta,    qui-  explicantent ,  in    cinerea  et  ofla 

bus      maximopere      delectaris.  redactum,   mortuum    et  fepul* 

Stiaritas  accedit  fententiae  e  va-  tum ;    uti   alias   dicatur    brevis 

riata  oratione ;  tum  mirain  huf-  tumulas ,    parva  fav'dla  et  ünu 

ytiuw  habet  harum ,     quas  colis  Sed  in  bis  paulo  diverCa  eft  ratio, 

arb.       De    Romanorüm     luxu  et  Propertii  II.  1.  32.  breve  na» 

atque  infania  in  couferendis  vi-  men  de  epigtaphe  fepulchrali  in- 

ridariis  cum  in  impluvio    (de  telligendum.       Obferva    autem 

quo  v.  ad  III.   10.   9.)  tum  in  exquifitam    verboriun    invicem 

ipforum  fundis  oftenCa  v. Carm.  fibi  refpondentium  dominum/*- 

feq.  et  ad  III.  10.  5.    Nulla  te,  quetur,    collocationem. 
brevem  ißarum    dominum,    qui 

tte  diu  quidem   iftas  poflidebis,  f.  25  —  23.  Vixpoteratfor- 

hia  delictis  tuis  frui  poteris ,   in  tiua  animum  Pofiami  impellere, 

disceffu  ex    hac   Vita  fequetur,  et  ad  fectandas  vitae  voluputes 
•omitabitur   praeter  cuprejfum*.  excitare  .pocta,    quam  baexedis 

in 


carmikvm  r.  n.  c.xiv.  y.  fii-28«    4ö7; 

Abfilmet  haeres  Caecuba  dignior 
Servata  centam  clavibus :  et  mero 
Tinguet  pavimentum  fuperbum 
Fonti&cum  pptiore  coenis. 

inprfcfnndeiiitf  «mfumendisque    w  o?yw  txw  XH8 °?y  *'$*»  «& 
iis ,  quibus   ipfe  genium    fuum    i$*ßoc :  cui  adde  fis  Empedocji» 
defraudaßet ,  unice  curiofi  occu-    fr.  apiid  Athen.  XII.  i.  p.  510i 
patique  imagine  animo  eius  re-    (wf^m  rt  <r*otä<*t  mX^rw*  f /*•   , 
praefentata.    SimillimcScrro.il.    rovrts  h  (Zieu)    vetat  omnino 
3.  1 22.  filius  aut  etiamhaec  Über-    totius  loci  ratio,  qnae  unke  d« 
tti*  ut  ebibat  kaeres,  Diis  inimico  .  profufione  cogitori  iubet.     JWK 
fenex  cufiodis?  Cf.  omnino  IL    ruin  potius*  praeftantius,  gene- 
5.  ao,  et  IV.  7.  10.      —   Hae-    rofius  coenis  pontificum,    quam 
res  dignior ,  qiü  dignior  eft  qui    qnod  bibitur  in  c  p.    doctior© 
ifta  poJRdeat,  ad  quem  deferan-    forma,  poetis  admodum  frequen-i 
tur,  quod  iis  fruiturus  eft;  in-    tau.      Iam    coenas  Pon^ificiim, 
eft  adeo  gravis  obiurgatio  parfi-    utpote  epdas  reltgiofos.    opipa- 
moniae.eius.    ' — ^bfumet  Cae-    ras  pollucibileaque  ,fuifle  patelj  _ 
cuha  ferv.  cent.  cl   epotabit  ca-    vel  e  Macrob.  IL  9.  adeo ,   ut 
dos  vini  Caecubi,  tarn  diligen-    in  prorerbium  abierint.     Mar- 
ter* te  forvatoa*     —  26  fqq.    tiaj.  XE*  48-  **•     Non  Alben* 
Adieeta  haec  egregie  ad  profu-    mihi  fit  conujfatio    tanti,     Nee 
üffimam  haeredis  luxuriam  ulte-    Capitolinat »,.    Vontificumque  dt* 
rius  deckrandam.      mero  tinget    pes.    —  fuperbum,  magnifictun, 
•pavimentum*  large  effundet  me-    opcre  teffellato  expolitum.   No- 
jum  in  triclinü  fpluro,  ut  natent    tus  fatis  veterum  in  pavimeuti» 
pavimtrua,    uti   Cic.    Phil.   IL    e  pretiofiflima  materia,  ebore  el 
■41.  infimilidefcriptione;   aucta    marmore,    maxime   Numidieo 
verbi  vi,   ut  IV.   12.  22.     et    artificioGiume    ftruendis    luxut. 
alibi.  .Ad  libationem  quo  minu»    Praedare-vero  poeu  hoc  unico 
h.  1.    rcferas  cum  quibusdam,    epitheto  haeredem  oronis  genc- 
(ctiam  Toup. ep.cr.  pt  in.  lau-    ris    luxuriae    iadulgentem   im 
dato  bänc   in   rem  Ionis  c.  IL    ügnau 
5.   (Anai  Br.  I.  161.)  •  Ja  Xfii- 


Hb  4 


CAR< 


486.  Q-     HORATII    FLACCI 


■■■■■■■ 


CARMEN 


4RGVMENTVM. 


Jnvekitur  hoc  carmine  Horatius  in  profußßimam  priva- 
torum  hominum  %  aedißciis  fplendidis ,  vittarumque  Uifa- 
nis  ßructuris9  Jtum  hortis,  pifcitüs  ae  vivarüs ,  folins 
amocnltatis  ptr  voluptatis  gratia  immenßos  ßuntus  impen- 
dentium  hixuriam*  laudatque  e  contrario* prifcam  ve- 
nerum Romanorum  frugalitatem ,  Jeveramque  continen- 
tiam ,  qui  modicis  privatis  opibus  contenti  omnia  Jua  in 
public  am  utÜitatem  ae  dignitatem  contulerint.  Totum 
igitur  Carmen  duabus  quafi  tdbulis  cqntrariis  iuxta  ft 
poßtis  conßat,  quarum  una  luxuriam  eius  aetatis,  alte* 
rja  prifcam  ßmplicitatem  exprirrfit,  quarum  colores  tanta 
arte  inter  fe  opponuntur,  üb  continua  arUUheta  dxeantf 
quac  non  poffvnt  non  fumma  enargia  legentis  animum 
perceücr*. 


i_ 


Im 


CARMINVM    L.  H.    C.  X*.    V.  1-4.      ,    480 


Jam  pauca  aratro  iugera  regiae 
Moires  relinquent:  undique  latius 
Extenta  vifentur  Lücrino 

Stagna  lacu :    platanusque  caelebs 

Evin- 

1 

tfc  i./<7<7«  Tnitio  ftatim  carmi-  fi  quid  iiidico,  verius  de  aedifU 

nit  eruropit  liberrima  poetae  in*  cüa  amplis ,    altdjue    cxftructi» 

dignatk»  per  fementias  breves,  in  genere  intelligas.    Ita  turrim 

xiulloque  nexu  adpofitas  prodita.  Maecenatianam    molem    propin* 

Saus  habet  luxuriae  ütius  ten>  quam  nubibus  ^ppellat  Horatius 

pori»  adnumerare  genera»   Tum  III*  £9.    10.    et  moliri   h.  alte 

Äomachantem    poetam    mirifice  educere    atrium  III.  1.  46.     ut 

decent  cum  autta  in  xnaius  om-  alios  taceam.      Villas  autem  in- 

nia,   tum  quod  peitem  illam  ia-  telligendas    e0e   h.  J. ,    quarum 

tiu»  graflaturam ,  totiusque  Ita*  immenfae  ftructurae  urbium  fpc- 

liae    faciem    fic    luctuofilHmam  ciem  (Salluit.   de  B.   Cat»    12.) 

fore  certo  auguratur.    Jörn,  pro-  referrent,    qnae    adeo    fundum 

cedente   fio   luxurie  fieri    non  (uti.Cato  de  R.  R.  III.  1.   ait) 

poteft,  quin  brevi  agri  arationi  quaetcrent,    facile    perfpicitur. 

defuturi  ünt   propter  imrtianem  Plin.  Epp.  II*  17.    Littis  ornant 

homiiium  in  aedificiis  exltruen-  nunc  continua  nunc  intermijfa  te- 

dis  infaniam.       Pro  hoc  docta  cta    villarum,     quae    pruejtant 

brevitate  poeta:    regia*  moles,  muharum  urbium  faciem.    —  2» 

aedificia    regali     luxu    educta,  Alteram    luxut     genus,    quod 

fumtuofa,  fplendida  (ut'  regum  villi*    exornandia  gulaeque    in« 

turres  I.   4.    14.)    -pauca  admo-  ferviret,  pifcinae;  quae  vel  in* 

dum  iugera  aratro»  arationi,   r*-  iectis    mari    molibus ,     u    vill* 

linquenc,     omnes    fere     Italiae  littori  praetenderetur ,  (de  qtii- 

agros    occupabunt    amplitudine  bus  v.  ad  III.  1.  33.)  vel  mari 

fua.     Moles  fere  de  fubßructio-  in    terra»    recepto    nc   vel    per 

nibus  villarum  accipiunt ;  quod  montes  fuffoflbs  ducto  in  conti- 

etfi  loqueudi  ufiit  ferat  (cf.  III.  nenti  in  huuc  finem  adornaban« 

1.   34.   -  Etiam    Cic    pro   MiL  mr,  nt    exquifitoriun    marino* 

31»    vocat  fubfiructionum   infa»  iura    pifcium    quovis    tempore 

na*  moles    et  iude    Petron.    de  fuppetivet  copia ,    utque  tempe- 

Mut.  R.  R.  91.)  exquilitius  ta-  jtatum  (nt  Seneca  ep.  XC.  ait) 

men,   et  (propter  adi*   regiae)  pericula  non  adiret  gula.     Vid. 

Hh  5  TibulL 


49°  ,Q-    HORATO   FLACCI  ,, 

Evincet  ulraos :    tuiii  violana ,   et 
Myrtus,    et  omnis  copia  narium, 


Spar- 


TibalL  IT.  3«  45.     Varro'R.R.  quibus  pifointe  eommitnirentar; 

XII.  17.  Coium.  VJII.  16.      Se-  ut  pofieriora  adeo  per  epexege- 

ncc,  ep.  39.     De  utrisque  agit  ün,  more  Horatio  admodum  fa- 

Petronii  locus    de  Mut.    Reip.  miliar  i,    adiecta  videri  poflint. 

gß.      Expelluntur  aqua*  faxis,  Praeferam  tarnen  priorem  ratio- 

mare  nafcitur  arvis*     Qua  marit  nem  liactenus ,    quod  eQiunera- 

«ppellatione    amplitudo     fimul  tio  fingularum  villae  partium« 

ipfarurri  notatur.    Naingabilium  quae  pxofufioris  luxuriae  fpeciem 

-pifcinarum  freta  eadem  de  caufa  prae  fe  Fenint»    maiorera  hif- 

Tocat  Senec  Controv.  V.  5.  et  ytmv  habet ;  pluret  vero  a  poeu 

fiagna  Nofter    h.  1.       Quorum  adponi , .  docent  vel  feqq.  —  4. 

quo  magis  in  fcnfus  caderet  ma-  Platanus  evincet ,  cedere  coget» 

gnitudo ,  ampliora  ea  ipfo  lacn  loco    fuo    demovebit ,     penitns 

Lucrino  fore  auguratur  poeta.  expellet  nlmos,  h.  platani  ulmo» 

Erat  is  prope  Baias,  iuxta  la-  mm    locum    occupabunt;     ubi 

cum  Avernum ,  e  quibus  invi-  ulmi  ßeterant,  ibi  platani  erunt. 

cem     coniunctis,     immiflbque  Iam  cum  ulmi»  populi,  caetera*» 

mari  per  aggerem ,  qui  illud  a  que  arbores ,  ad  quas  vites  du- 

Lucrino  lacu   excludebat,  por-  cerentur»  ita  Tel  in  pedeftri  fer« 

tus  factus  ab  Augufto » .  inde  Iu-  inone  dicerentur  maritari,  v.  t> 

lins  dictus.  v.  Strabo  V.  p.  374.  Colura.  R.  R.  V.  6.    v.  ad  V-  ~ 

Dio  Ca(T.  XL  Vi  IL  50.     Suet.  10;  docte  poeta  platanum  coe- 

Aug.   16.     Virg.  Ge.  II.    161.  libem    dixit,  cui  vitis  non  ad* 

et  ibi  Heyn.     Cum  dilectu  h.  1.  haeret»   quae  vitibus  iungendis 

ad  partes  vocatus  cum  propter  apta  non  eil,  propt  er- den  las  ra- 

latitudinem,  tum  quod  pifcofus  morum  urobras.     Exquifite  igt- 

eflet ,      maxime     vero     oftreis  tur  hoc  unico  epitheto  difertios 

nbtuidaret    (rvv    Ivrglmt  $nff  declaratur  illud:  omnem  homi- 

¥%*>*   d^ovmrcHrnf    Strabo   L  L  nura  curam  a  vitibus  ad  plau- 

cf.  V.  2.  49.)     Iam  baec  fiagna  nos  conferendas  mox  traductum 

vifentur  undique »  pa/Iim  per  to-  iri,  platanos  brevi  a^gros  vitibns 

tarn  Italiam  cernere  licebit,  erunt  coniitos  occupaturas  effe.      Alü 

latius  magis  extenta,  latiora»  am«  cum  vet.  Schol.  exponunt :   evi** 

pliora  Lucrino  lacu.     Caeterum  cet  nuroero ,  plurcs  erunt  plata- 

haec  cum  antecedentibus  haud  ni  quam  ulmi»   minus  poetica 

inepte  ita  couiungas ,  ut  moles  ratione ;   minore  etiam  cum  vi. 

Interpretern   aggeres  •    ckuTtea,  Tum  et  feqq.  immuutam  peni- 
tos 


CARMIN  VM    L.  II.    O.  XV.    V.  5  -  1 6-        J&  X 

Spargent  olivetis  odorem 

Eertilibus  domino  priori: 

,  i 

Tum  fpiffa  ramis  laurea  feryidos 
Excludet  ictus.     Non  ita  Romuli 

Prae- 


tns    rerum    freiem     defignant.  quam  tibi  plana  meffis,  aut  gram 

Plataneta  autem  poeta  omnixio  ves  fr'iciu  vites   erunt?     Sttrri- 

pro  viridariis  pofuit,  cum  dile-  lern  platanum,    tonfasque   myr* 

ctu;     quod  ifta  xnaxime  arbor  tos,    quam   maritam  ulmum   et 

Roman is,  Genio  fuo  litantibus»  ubttres  oleas  praeoptaverim  ?    — 

(genialis  indfi  Ovid.  Met.  X.  95.  9.     Vbique    daphnones     erunt« 

dieta)   in   delictis  eflet.    cf.  ad  laureta  conferentur*    quae  opa- 

II.   11.   13.     -—6.  omnis   co-  cas    et    araoenat    ambulationes 

pia  narium,  quae  naribut  infer-  praebeant.      Suavis  Imago   Ro- 

v^t,    parata  eft,    multitudo  re-  mani,     olim    pulveris  et «.  folis 

jrum  odorarum,  h.  1.  Aores  om-  patientiflimi ,  nunc  luxit  difflu« 

»is   generia  fuaveolentes ,    cum  entis,  et  in  lauri  urobra  lafci- 

yirtute   ita    dicti,    quod    folus  vientis.     Praeclare  ad  eam  de* 

iftorum  fruetus  in  odore  eß.  Iu-  clarandam  adornata  a  poeta  ora- 

eft  aaeo  fuavis  oppofitio  v.  3.  tio.    Laurea  laurus  fpijfa  ramis,  . 

—  7.  fpewgent,    diifundent  in  fpiflis,  denüs  ramis,  fffxyo'ßi/X* 

olivetis  odorem»    quam  ornate,  Xof,  frondofa  excludet «  arcebit 

pro ,     oecupabunt    agros ,     qui  ipfa  hac  ramorum  denfitate  fo- 

olivis  conüti  fuerant;  ubi   oli-  km,  adeoque  denfam  urobram 

veta  fuerant»    ibi    erunt  viola-  efficiet.  Aufon.  Mof.  15.  confer- 

xia,  myrteta  ac  flores  oronige-  tis  per  mutua  vineula  ramis  —  - 

nae.      — »  Q.  unde  utilitates  re-  exelufum  viridi  caligine  coelum* 

dundarent    in    priorem   domi-  Pro  fole  docte  Amt  fervidi  ictus* 

num;  cum  ex  Ülo  folo ,  quod  $*f/*  *X/ov  tq{iv/umt*)   (incert, 

nunc  rolu^tatibus  domini  infer-  apud  Stob,  in  Floril.  Grot.  p. 

Vit »  uberrimi  olim  fruetus  per-  593«)  quatenus  res  fulgore  ali-  ' 

ciperentur;    graviter  hoc  adie-  quo  colluftratae  feriri»   percutU 

ctum.      Si  verba  curate  expen.  fplendor    adeo,     qui    ref tilget» 

dat ,  rix  dubites ,    obverfatum  a/u*pvy<u*T* ,  teli   infur  emitti 

fuifle  hunc  locum  Quinctil.  Infi,  dieuntur.       Frequentatae    Iiino 

Or.  VIII.  3.     An  ego  fundum  loquendi  formulae,'  fklav  ßokctl 

eultiorem   putem,    in  quo  mihi  (Eurip.  Bacch.  458*  Apoll.  Rh. 

quis  ofiwnderit  lika  et  violas  —  IV.  679.)  ictus,    verbera  folis 

(Luc 


492   '  Q.    HORATII    FLACCI 

Praefcriptum  et  intonfi    Catonis 
Aufpiciis,  yeterümque  norma. 

■ 

Privatus  Ulis  cenfus  erat  brevis, 
Commune  magnum :  nulla.  decempedis 


i  * 


Mc- 


(Lucret.  V.  4ß6.  61 2.)  tela  di-  Alii   aüfpkia  effe  volunt  leget 

ei    ( Luctet.    paflim  )    et  aliae.  k.  1. ,  quod  iifs  aufpiciorum  pe- 

Tid.  Lambin.  nes    fumranra    magiftratura ,    a 

quo  lege*  ferrentur,  eflet,  ve- 
v.  10.  fqq,  Ac  in  hoc  qui-  reque  leges  fiimtuarias  ad  aedi- 
äem  quam  um  ab  inftitutis  nra-  ficandum  pertinentes,  a  Romulo 
iorum  disceflimus !  alia  fane  ex«-  et  Catone  latas ,  qua*  tarnen 
empla  nobh  maiores  nöftri  ignorat  anriquitas,  vano  moli- 
reliquere.  Iam  cuius  ea  viven-'  mine  ex  h.  1,  extorquere  conan- 
di  eil  ratio,  quam  optimns  tur.  Praeclare  vero  RonutU 
quisque  fequendam  ftatuat,  is  defignat  poeta  paupertatemifam 
-praefrribit  quafi  vitae  recte  in-  Romanam  (luven.  IV-  £46.) 
ßituehdae  rationem,  tradie  ex-  atque  frugalitatem ,  qua  resp. 
emplo  fuo  recte  agendi  praece-  maxime  aucta  eft,  cum  non- 
pta.  Tum  idem ,  qui  exemplo  dum  divitiae  avaritiam  et  abtat' 
fuo  praeit ,  aufpcx  h.  dux  et  dantes  volup totes  defiderium  per 
riuctor  rationis  vivendi,  agendi  luxum  atque  libidinem  pereundi 
caet.  dicrpoteft.  Aufpicia  adeo  perdendique  omnia  hnvexiffent, 
fimt  excmpfa ,  pro  norma  habi-  Liv.  praef.  extr.  Catonem  au« 
ta,  quae  praefcribunt,  dant,  fup-  tem  maiorem  nominal»  quod  is 
peditant  vitae  regalas.  Vtrum-  laben  tem  difciplinam  veterem 
que  hoc ,  vide  quam  docte  poe-  lu'xuque  difHuentem  civitatem 
ta  coniunxerit !  Non  ita  praefcr.  morum  atque  cenfurae  afpeii* 
aufp.  ü.  et  Catonis,  aliter  pror-  täte  continere  conabatur.  Pro- 
fus Romuli  et  Catonis  nos  agere  dita  haec  eius  antiquae  difciph- 
iubent  exempla;  aliter  ifti  vi-  nae  feyeritas  etiarn  corporis  ha- 
xere ,  quos  fequi  oportuerat,  bitu ,  barbaque  intonfa ;  unde 
quorum  vivendi  ratio  nobispro  intortfus.  cf.'  I.  12.  41.  —  ve- 
norma  efle  debuerat.  Atque  trrum  norma,  vivendi  ratio« 
haec  umpliciflima  atque  unice  ne,  quae  pro  norma. eft,  ex* 
vera  huius  loci  vide  tur  explica-  emplo. 
tio ,  quam   etiarn ,  quae    perfpi-* 

cuitatis  caufla  adiecta  funt,    vs~         v.   13.     Quorum  cenfus ,  di« 

terumque    norm**      confivmant.  viüae,  opes  pri v atue »  res  fami- 

liahs 


C ARMIN  VM   I«  II,    C.XV,    V.   11-  l6.      4$3 

r 

Metata  privatis  opacam 

Porticps  excijpiebat  Arcton : 

Nee 

liaris  euiusque  brevis,  angitßa,    gnato  xmo   portieuum  geaere: 

exigua   erat,     commune    contra»    excipiebat    Anton,    Ji.   patebat 

ro  xquov  ,  quod  ad  ^  omnes  per-    verfus      Septeutriouem  ,      quae 

tiueret,  opes  reip.  magnac,  im-    adeo    claufa    verfus    roeridieni 

menfae.     —   14«     Domus  pri-    fubmoto    folis     calore    Bore. im 

.Taue  11011  magnifice  exftiuctae    admitteret,   fieque    media  aeßa* 

erant,    aut  fplendide  exornatae.     te   frigus  iueundum    praeberet. 

Pofterius  hoc  docte  ita    extulit    Erant  vero  et*am,  quae  meridi- 

poeu:  nuila  domus  privatapor-    em  exciperent/h.  quae  verfus 

üeibus  iiifhucta    erat,    lauda^a    meridiem  apertae  foLem  lüemj» 

ca  aediileiprum  parte«     Iam  ob-    tempore    teuerem;     de   quibug 

ferva  oruatum  in  üngulis.     Pro    luven.    VII.    133.       Cieterum 

porticu  privati  hominis  eil  -por»    idem  exqjüutus  rov  eoeeipere  ufu» 

ticus  metata  (paflive)  quae  rae-    eft  apud  Lucan.  II.  429.      Gul- 

tata    eil,     cuius   dimenlio  facta    lica  rura  videt »  devexasque  eoer 

eft  privatis  decempedis,  privato-    cipit  Alpes*  de  Lima  oppido.  Id. 

Tum  hominum  decempedis,  quae    VI.  559.      Excipit  aa\erfos  Ze» 

adeo  a  privatis   homixübus  ex«    phyros  et  Iapyga  Pindus.      Se- 

firueta  eit     Praeclare  ita  fpnti-    nee.  ep.  55.     ejfe  villam  totius 

um  porticus  ampliffimum,  plu-    anni  credo.      Occurrit  enim  Fa~ 

ribus  decempedis  deferip tum,  a     vonio ,   et  illum  adeo  extipit,  ut 

j>oeta     declaratur.       Alii*  haue    Baus  neget*      Male   Lamb.   lau« 

vim  in  v.  metari  quaeruut,  quod    dat  Serm.  1. 4. 134.    Male  etiarn 

iliud  de  caftris  et  campis  pro-    alii  Arcton  pro  Borea ,    et  hino 

prie  adhibeatur,  laudantque   in    excipere  Arcton  pro»  Boreae  adi- 

hanc  rem  Prifcian.  VIIJ.  p.  792.     tum  facere  aeeipiunt;   vere  qui- 

Sed  i*  ufum  huius  v.  pa/Iivum    dem  ad   fernen tiam  loci,  quam 

tan  tum    ex    h.  1.    oftendit,    et  N  tarnen  rectius  ita  e  verbis  elici- 

metari  omnino  eft,    metiri  et*»    as,  ut  excip.  A.  fimpliciter  üc 

iusvis  moduli  fpatiiim.     Prope    obiaceie    ArctOj  pertingere   acL 

publici    operis    cryptopoaticum    feptentrionalem    plagam ,    und* 

fuam  vocat    Plin.   epp.  IL    17.    adeo  Boreae  Über  eft  ad  porti- 

quae    inaguitudine    et    raagnifi.    cum  ^cceflus.     —  opaca ,  quae) 

cemia  ad  publicas  port.  proxi-    frigus    inducir  ,    gelida ;    docte» 

roc  accederet.      Porro  pro  um-  >translato  a  porticu    ad    Arcton 

plieiverbo,  nulla  p.  metata,  de«    epitlleto.     Cuius  rationis  poeti» 

fang*  erat,   docte  poeu,   den-    cae  parum  memox Schol.  Cruqu. 

ad 


s 


494  Q*    HORATII    FLA  CGI 

Nee  fortuitum  fpernere  cefpitem 
Leges  linebant,   oppida  publice 


Sinn« 


ad  lianc  interpretatiöttem  dela-  telligitur,  declarat  poeta.     Ali- 

pluselt,    milla  privatis  domus  ter  adornabantur  aedes  privatae» 

erat,  quae  porticum  haberet  tan.  alitcr  publicae.        Hae    quidem 

tae  latitudinis,  ut  poAet  fufficere  quam  fumtuofi/Iinie ;  illac  quam 

nmbram,  folc  vicino  fepterotrio-  minimo.     Leges    non  ßnebant, 

naliplagae,  tuiic  enim  parvifli-  legibus  .  cautum  erat»     ne  quis 

roae  Dint   urabrae,    quae  quam  fperneret,  iubebant  lege«  domi- 

contorta     fit,     facile     apparet.  bus  exftruendis  adhiberi  cefpi- 

AHos    autem,    Arcton   opacam  tem,  quo  et  citlmen  tecti  porare- 

privatis  (tertio  cafu)  iungentes,  tur    (tuguri    congeflum    cefpite 

non  moramur.  culmen  Virg.  Ecl.  I.  69.}  et  pa- 

rietes    inducerentur.      — —  for. 

v.  1 7  fqq*    Maiores  enim  no-  tuitum  ,     obvium ,      parabileo, 

ßri  privatim  frugalitatis  conti-  vilera;    oppof.  materiae,     qn« 

xientiaeque     maxime    rationem  magna    cum    difficulcate    aiqi» 

habebant;  quae  autem  ad  digni.  impenfa    conquiritur.      Perron. 

tatem  ac  mnieltatem  imperii  tu-  carm.  min.    IV.    Q.     (WenisJ. 

endam  vim  haberent,    ea  vero  Poet  min.  IV.  296.)    j4t  paries 

ut   quam     fplendidiflime    appa-  circa  palea  fatiatus  triam  fortui- 

rarentur,  fedulo  curabant.  Prae-  toque  lato.  Senec,  ep.  90.    PA*. 

clare    in   hanc   rem    Cic    pro  lofophia  kaec ,    cum  tanto  hob* 

Place.   12.      Haec  ratio  ac  ma-  tantium  periculo,  imminentia  te- 

gnitudo  animi  in  maioribus  no-  eta  fufpendit  ?  Parum  enim  erat, 

firitfuit,  ut,  cutn  in  privatis  re-  fortuitis     fegi»     et  fine  arte  et 

Tfus  fuisque  fumtibus  minimo  con-  difficultate  naturale  fibi  invenh$ 

tenti   tenuiffimo    eultu  viverent»  aliquSd  reeeptaculunu      —  Ifta 

in  imperio  atque  in  publica  digni-  natu  funt ,  iam  nafeente  luxuria 

täte  omnia  ad  gloriam  fplendo-  in  quadratum  tigna  deeidere  caet. 

remque   revocarent.       Quaeritur  Exiguam  autem  cafam ,  vile  to- 

enini  in  re  domeftica  continentiae  gurium  ita  defignari  a  poeta  pa* 

laus,     in    publica,     dignitatis.  tet  vel  ex  oppoutiöne  aedificio- 

Idem  pro  Muraen.   36.       Odit  ruxu  publicorum.   Cefpitem  finv 

populus  Romanus  privatum  lu-  plicitcr  illud  vocat  RutiL  Itin. 

Kur  iam,     publicum    magnißcen-  I.  555\      txiguus  rerum  recto- 

tiam  diligit.     Generalem  fenten-  res  cefpes  habebat »  et  Cinchm* 

"tiam    iterum    fpeciali    notione»  tos  iugera  pauca  dabant. '  Talern 

e  qua  diverfitaa  üta  maxime  in-  cafam  deferibit  Senecm  ep.  laud. 

Für» 


CARMINVM  L.  II.   C  XT-   V.  17-20.        /fQS 

Sumtu  iubentes  et  Deorum  * 
Templa  novo  decorare  faxo. 

Fureae  utrimque  fufptnfatfulcte-  uiui  mittut  freqnens  ciTet,  quod 

(an/  cafam  :  fpijfatis  ramalibut,  privatis  äedibus  non  adhiberetur« 

acfronde  congejia  et  in  proclive  Nihil  amplius.      Alii  de  lapido 

Mfpofita  decurfuiimbrihusquam»  quadrato»  vel  roarmore  co^itant, 

%  vis  magnis  erat.     Errant  adeo,  quod  non  necefle.     Naro  faxum 

qui  polt  Cruquii  Schol.  nmpii-  novum  fimplicitcr  opponitur  ce- 

citerpro:  in  gramine  recumbe-  fpiti,     qui  vulgo  aedificiis  ex« 

xe,    hocque  ümpljcem    ac    fme  plendis  inferviebat.     Caeterura 

tmbitione  vitam .  veterum    Ro-  in  eo  haerendum  non  eil ,  quocl 

tnanorum   a   poeu    declaratum  de  talibus  legibus»    quae  cefpi- 

TolunU  —  ig.    Eaedem  con-  tera  privatii  aediliciis,  faxa  au« 

tra    iubebant    oppida     publico.  tem  publicis  adbiberi  iuberent, 

fumtu  decorare ,  urbtun  aedifici-  nihil  coniiet ;  nam  poeta  fpecia» 

is,  publico  fumtu  factis,  exor.  libus    notiouibus    elocutus    eU, 

nari  ,    aedificia,     quae  publico  quod  generalius  erat:   privatara 

faratu   fierent ,    Opera    publica,  luxuriam  antiquitus  cuni  legibus 

ita exftrui,  ut  urbi  decori,  oma-  tum  maxxme  cenforiis  animacU 

xnento  eflent.    Iaro  quam  poullo  verfionibus  (iic  v.  cRuiinumFa- 

obfcurius  geiieraliter  cnuntiave-  bricius  cenfor  Senatu  movit,  ob 

xap  poeta  fententiam,  difertius*  luxuxiac  notam,    quod    decem 

tanquam  novam,  111  ore  iplifami-  pondo  libros  argenti  facti  habe« 

liari,  uno  operum   publicorum  ret,  Gell.    IV«    g.)    circiirofcri« 

genere,  quo  pietatem  fimulanti*  ptam  fevereque  coercitara  fuifle, 

quoriim  Romauorum  exga  deos  Privatas  aedcs  earuniqtie  tricli» 

olienderet,  declaratam  fubiicit:  nia    templis    aequata    queritux 

st  deorum  templa  decorare  faxo,  Maail«  V.  507.      Nunc  iam  luocu» 

cxftruere  faxis,  quo decor,  fplen«  riae  pari,     et    triclinia   templit 

dor  iis  accederet ,  templa  fplen-  concertant*      Adtle  Lucaxu   X» 

dide  educere.     —  novo»  cuiui  au« 


6VÄ- 


4s* 


£.    HjMtATII    FLACCI 


CARMEN      XVI. 


£\e  aptus  partium  nexus  in  hoc  carmtne ,  quod  vtrat 

Japientiae  praecepta  tradit,  cum  Homio  (Eiern.  crit.L 

37.)  deßderetur,   fententiarum  progrejfwnem  ita  ajmi 

animum  nojlrum  informemus:    Omnes  quidem  otium, 

4am  corporis  quam  animi  tranquiültatcm  9    vitam  aieo 

cutis  molcßiisque  vacuam  exoptant,  fed  nonveramvm} 

qua  ad  eam  pervenitur ,  ingrediuntun      Honorum  difr 

•tiarumquc ,  quae  eam  efliccre  fomniant,   ineocplebiU  aip 

ditate  laborant  y  nee  inteüigunt ,•  animum  ita  cutis,  cot* 

■pus  autem  laboribus  continuo  fatigari,  quibus  tarnen  Ji 

levatos    quam  maxime  cupiant.       Jmmo  vero  tranquM- 

tatis  verae  unice  capax  eß  animus  forte  ßia  qualicunqot 

contentus,  in  qua  tanto  lubehtius  acquießcit,  cum  recor> 

jitturf  nullius  hominis  condidonem  ab  omni  parte  bat 

tamejffe  pojfe,  et  haic  bonum  aliquod  contingere,  quo  d- 

Xeri  carendumfu  ;  eidemque  contra  negari%  quod  altcriobtt 

gerit.      lllußrat  hoc  poeta  Tithoni  et  Achillis9  turnet' 

iam  fuo  et  Grofphi  exemplo.      Oratio  kuius  carminis  rat 

merofa  ac  docta;  imagines  vividae ,  fcntentiarumqutX 

brevitate  vis  praecipua. 


AD 


CARMIKVM    U  II.    C.  XVI,    V*   l*^       4.97 

AD      G  R  OS  P  H  V  M. 


vJtium  Divos  rogat  in  patenti 

Prenfus  Aegaeo,  fimul  atra  nuhes 

Condidit  Lunam ,  neque  certa  fulgent 

Sidera  nautis; 

Otium 

t\    4—8*    Ordo    fenfcntia-  erant,  loco  cafera  ponere  necef- 

nun :  Vnusquisque  otium  h.  vi-  farium  vif  um  efi.     Chariton  IU, 

tam  uranquillaxn  curisque  vacu-  £.    Atoirvffios  —  xxrttkffXTo  vno 

am     roaximo     ftudio    expetit.  %et/u£vof    ut  Virgilii   aiiorum- 

Quam  cum  in    divitiartun  ho-  que  poetarum  loca  taceam.     CF. 

norumque  fplendore  publica  ho-  Burni.  ad  Phaedr.  IV*.  24:20. 

immun  reponat  peiTiUüo,  con-  Noßrum     imitatus    eß    Statiui 

gerendis     comparandisque    iftis  Theb.  I.  570.  velut  hiberno  de*' 

omnes    vel    cum    vitae  pericu-  -prenfus  navita  ponto ,'  cui  neque 

lo    operam    navant    maximam.  temo  piger,  nequo  umico  ßdere 

Enimveio      haecce     neutiquam  monßrat  luna  viast  media  coeli 

praeftant   vitae    tranquillitatem  pelagiyue  tumultu  ßat    rätionis 

caet.     Praeclare  contentiones  ac  inops»     —fimuhc,    ubi  nuhes 

ftudia     konünum,     quibus     fe  atra,  11  üb  es  atrae  condidere,  aba- 

otium.  obtenturot  fpcraut,  fpe-  conderunt,  obduxeiunt    lunam 

cialibus     picturis     adumbravit  et  Qdera  h.   caelo  nubibus  ob- 

poeto.     Nauta  f.  mcrcatör  pren-  fcurato.     .  Posterius    novo    iii- 

fus  deprenfus  tempeftate  in  me-  (truxit  '  oniatu   poeta.      Sidera 

dio,    altülimo  mari;    pro  hoc  fulgent,  apparent,  in  confpectu 

cum  dilectu,  in  Aegaeo,  utpote  fuitf.,    certa  nautis,    quae   cur» 

procellouflimo  man.      Cf.    III*  fum  certum  faciunt  nautis»  ad 

29.   65*      —  patenti ,    ubi  la-  quae    nautae    cuifum   dirigunt, 

tiilime  patet,  alto,  ubi  null  um  quae    duces    fruit  navigatiouis. 

refugium    eft;     äuget    periculi  Sic  Heike  certa  Val.  FL  V.  71. 

jiotionero.        Prendi     dicuntur  Tibuli.  I.  g,  ig,    Ducunt  infta- 

nautae  tempeftate  fubito  ingru-  biles  ßdera  certa  rates,    ubi  v. 

ente,  fatii  nota  ratione.     Liv.  Broukh.      Adiecta  autem  hnec 

XXI.  58«   tandem  effufo  imbre,  t$  prenfus ,    perfpicuitatu  cauf- 

cum  eo  magis  accenfa  vis  venti  fa ;   tum    egregie    totam  imagi- 

*Jfet$  ipfo  i//(?,,quo  deprehenü  nem  augeut  et  exonuint. 

Ii       .  v.  5»' 


498  Q»    HORATII    fLACCI 

Otium  bello  furiofa  Thrace, 
Otium  Medi  pliaretira   decori* 
Grofphe ,    non  gemmis ,    neque  purpura  re- 
nale, neque  auro.    , 

Non 


*.  -5.     Alii  militiam  fectan-  in  priori  raembro  de  vita  feeaii 

für,  ut,  öpnlentiores  inde  facti,  periculisque  vacua;  in  pofieri!). 

otio  aliquando  indulgere  poflint.  re  autem  de  fola  anirai  tranquil- 

Thracas  et  Parthos  ad  partes  vo-  litate  cogitalTe;  quamutiquedi' 

cat,   itaque  aflectos   ait    poeta,*  verfarum  notionum  coniuneuß« 

nefcio  quam  bene;  cumiftispo-  nem,     transitionemque   miau* 

ptilis  plane  infita  ac  nun*) quam  coneinnam  doetamque,  iure  in* 

intermifla  tribuatur  bellandi  cu-  probandam  duxeris.     —  Tk* 

,    pido,     nullö    nee    parandarum  ~ce,  Qp4*1  »  Thracia,  quanbiff- 

opum  nee  otium  naneifeendi  ex-  vis  furiofa,  fiuttvopinr,  für®, 

ciuta  ßudip.    At  Romanis  quae-  euer  a  hello,  belÜcoüJuma,ediii- 

ftuofa    liabebatur    militia    cum  benter  bello   Tbraces  deuw* 

praemiis  eins,    auetisque  ftipen-  tur,    in    armis    vitam  de*3tf; 

diis»    maxime    bellis  civilibus,  tarnen  aliquando   otium,  ?** 

tum  praeda  ex  hofte  facienda ;  tionem  aniilitia,  qinetempm* 

linde  adeo  ipfis  otiofe  vivere  li*  Optant.      Pervul^ata  fatisimu* 

ceret.      Sed  voluit  forte"  poeta  nis  Thracum  bellandi  cupidiw; 

nihil  amplius  quam ,  etiarn  gen-  unde"Ape'«  x«ro%oyy^rofTtr«as 

tes    vel  maxime'  inquietaa   ali-  dixit  Eurip.  Hec  1090.    M* 

quando  otium  exoptare;  atque  vortiamThracenStat.AdL.lw 

üc  fatis  appofiteiTbraces  ac  Medi  -^  6.  Medi ,    Parthi  fhmttn 

a  poeta    memorati  videri    pof-  decori,  incineti,  pharetram  p 

fint.    Enimvero  cum  Itatim  fub-  ftantes ,    fagittiferi ;    h.  1.  cea 

iiciat,   otium  illud  minime  opi-  vi,  qui  femper  in  armis  fu^ 

bus  parari,    üludque   adeo    de  quos  maxime  bellum  delecutm; 

fola  animi  tranquillitate    aeeipi  propter  crebras  ipforura  in  fiso 

debeat,    vix   recte  in  medium  Romanorum  ineurfiones  aeW» 

produetds  dixeris  iftos  populos,  et  cum  his  et  cum  finitimis  £*• 

quibus  tantum  otia  line  armis.  fta.      —  7.  Enimvero  illud uw 

h.  vita  laborum  ac  moleftiarum  "lis    opibus   redimas,    obtin«* 

expers    aliquando  curae   cordi-  Docte   haec  coruiexa  cum  a» 

que  fit.      Dicendum  igitur,  poe-  cedentibus.      non    venaU*  ** 

tarn  in  conftituenda  otii  notione  uvtfTov     (  fimilis  loquendi  n^ 

parum  aecurate  verfotuin  ©fle,  et  in     Epict.     3Ui".    2.     ***** 


CARMIKVM   I~  II.    C.  XVI.   V.   5-12.       A$() 

Non  enim  gazae  neque  confulaHs 
Submovet  lictor  miferos  tamultus 
M^jitis,    et  Curas   laqueata    circum 
Tecta  volares, 

Vivi* 


«•  * 


•    .  j 


ftwkiiTUi  dxo&ttci,  rotfovrov  **<*.  gnltato  fua  neutiquam  cnris  K- 

cu(i»)    jparari    nequir   gemmis,  berari,    exfolvi,    exquilitiflimo 

vurpura,'  aurot  rebus  pretiofif-  omatu  ab  inligni  huius  magi- 

finiis ,  maxima  optim   aflluentia  firatus    defumto    poeta :     lictor 

'animi   trnnquilHtatem    praeftare  confularis ,  qui  praecedchs  viani 

nequit.     Purpuram  adeo  pro  di-  coTifuLi  munit,  fummovendo  po- 

Vitiaruni  parte  (v.  ad  II.  i8>8f)  pul^t  neutiquam  'ßimmovet,  furn- 

}i.  1, .  accipiendam    fuadere    ipfa  movere,   arccre  a  confule  valet 

huius  v.  videtur  collocatio;  ob  tamultus  mentis%  animi  aegritu- 

Tcqq.  tarnen,    *azae  et  confularis  dincm,   curas  miftras  <Juae  etim 

lictor    paene  inducor,  ut  magi-  in    tanco    fplendore    mifere  aN 

Uratus  maiores,  tum  omnino  ma-  fligunt,     angunt,     excruciant, 

xirrias  dignitates,  imperia  (I.  35«  Praeclara  imago  hominis  exter- 

13.)   hoc  vocabnlo   a  poeta  in-  na   fpecie    fdrtun<iti/fimi ,'   vere 

nui*  exiltixriem,  "Effet  adeo  :  ne-  auterr»,  ob  internas  animi  curas, 

qne   divitiis,    neque  honoribus  infelicilftmi,     lam  öbferva  ver- 

animi'  tibi   compares  tranquilli-  borum    delectum,       Submovere 

tatem. '   Ad  fententiam  plane  fa-  propr.  vocabulum  de  lictore  tur« 

cit    fra»m,    Ter.    Varronis  (in  bam  populi   dimorenfe,  viam- 

yAnthol.*  "Lat.  ßurm.  T.  p.  5i2«)  que   confuli  aperiente,      Appo- 

Non  fit  thefauris  non  fluro  petto'  fite«   ctiani  a£  fententiam,  Senec, 

folutum.*       Non  animi s  den\unt  ep.  0,4»   Non  efi ,  quod  tibi  trän- 

curas    ac     relligiones    Perftrum  quillitatis  tuae  faßidium  faciat 

jnontes,  non  atriß  diviti    Crafli.  ille,  fub  Ulis  fafeibut,  purpura 

eultus :   non  ejl ,  quod  feliciorem 

V.  9  — j2,   Docta  inverfiono  eum     iutlices,     cui   fubmoveturf 

amplificatur  anteced,  yv.  fenten-  quam  quem  lictor  femita  deiieit, 

tia  ,     divitiis   atque    honoribus  Tumult us ,  lectiinmum  h.  I,  vo« 

animi  curas  non  cedere,  pelli;  cabulurn;  nam  et  de  turba  ho* 

imo  11s    augeri.       Pro   tfiagnis  minum,  forum  ac  vias  obfiden- 

opibusTunt  gazae,  ut  I.  29.  2.  te,  a  lictore  adeo  fubmovenda 

et  pro  honoribus  univerßs  ma-  in  ufu  eft,  et  animus  tumultna- 

gilü'atus   Romanus,  conuilatus«  ri  dicitur,  grayiori  aüquo  ad- 

Jain  pro  vulgari:    confulem  di-  fectu    commotus,   perturbatus, 

Ii  2  feu» 


%  Vi 

•  OXPSSO, 


50O  Q.    HORATII    FJLACCI 


t   < 


Vivitur  parvo  bene',    cui  paternum 
Splendet  in  menfa  tehui  faliniim : 


Nee 


jfeU»  ut  vulgarior  fert  loquen-  xime  excrucuri,  vividior  ent 

di  forma,    curae  tumultuantur  imagoi  Curie   commorantur  in 

(Sopvßtvft     flu\ifwoti  .'Theocr.  l;ej<iQruOTipalatUviniident.ae<k5 

JCXI.  5.)  in  pectore.     Nacvjus  fplendidas ,  et  pro  hoc,  exquib- 

apnd  Nonium  et  inde  in  Scriv.  tiore  ornatu  et  pictura,  vokn: 

Collect,  vet.  trag.  p.  45-  magni  circa  ^cM  triclinii  laquecta*  al- 

metus  tujnuhus  pectora  poßidet.  eoque  capiti  hominis   opuleiui. 

Ita  mentis  tumultus  I^ucan.  VII.  in  tricluiio  fno  in  luxum  atque 

-4  -                                       * 

iß3.     et  eiusd.    libri  v.    77g.  epulas  g*rdite  efluli,   imroinect, 

aninü    tumultus    et   pvivatos  tu-  inftant;   in  fxquiiitiillmo  cöiivi- 

multus,      nilectus      amini,       ex  yii  apparatu  dives  cutis  diüria- 

oppof.     (urbae     populi ,      dixit  gitur ,   raaceratur.^       Tecta  K.  L 

„,    Veltr.  Spurinna  II.  7.   (Wernsd.  efle  cubiculorum ,  irjaxime  tri- 

Poet.    min.     III.     562.)      Ad-  cliniqrum ,  vel  ex  adi.  laq tva* 

de    Claudian.    in    Ruf.    I.  "20.  intelligitur.     Ita   et   Luud.  I 

Alia   rxernpia    fuppeditat  doeta  112.    Iqqueataque  tecta  Jarthtrt 

tluhnkenii  nota  ad  Vcllei.  II.  79.  divitias»  crajßumque  trabes  ab* 

Kotionera   rei  optime    explicat  conderat  aurum,    Triclinia  erüa 

Seneca  ep.  56.    Dum  intus  nihil  quam     fumtuodfluTte ,     roaxirce 

tumultus  ßt,  dum  inter  fe  non  lacunari  exornata   erant.      Ina 

rixentur  cupiditas  et  timor»  dum  laquear ,  f.  lacimar   erat  tcctiia 

avar'uia   luxuriaqüe  non  disßde-  contignatione  quadrata,     cuua 

an t, nee  altera  alteram  vexet.  Nam  interuitia  vel  auro  indueta,  Tri 

quid  prodeft  totius  regionis  ßlen-  opere  fectili ,  vel  picturis  exec- 

tiwn,  ß  affectus  fremunt  ?  Stia-  nata  erant.    Senec  ep.  <}o.   AI-* 

vifllma   adeo  imagiue  Tumultus  tecta  epenationi  parabantur :  «* 

et     Curae    cogitandae    tanquam  in  hunc  ufum  pinus  aut  abies** 

turba,  quae  animum  circumftre-  ferebatur-  longo,  vehiculorum  o 

pit,     obfidet,     impedit    (v.  ad  dinc,  vicis  in tr einen tibus*  (pbse 

I.  22.  11.)   ne  fafeium   quidem  ut  Tib.  I(.  3. 45«   urbique  tamal- 

terrore  discutienda.      —    Curae  tusportatur  validis  mille  columra 

alatae  et  alibi  oecurrünt ;  v.  c.  iugis  )  ut  "ex  illa  lacunuria  axrc 

in      Theognideu     v.  .  707-3«  gravia  penderent.      Ad  fenteati» 

&gi»Tt$ts  *>dgtonu>v  tfkct%Qv  irrig*  am  III.  1.  extr.  * 
WOixiX*  fftovaut,  putfopuveet  <£t/- 

Xys  uvtx*  ny)  ßiQTov.      Iampro  v.  13—  16.    Ts  demum  bei* 

vulgari ,  opulen tiore*  curis  ma-  beate  ac  tranc^uille  yitam  de^it, 


CAUMINV3L  X*  JI.    C.  .XYI.   v..  ,1 5  -  1 6.       501 


Nee  leves  fpmuos  Timor  aut.Cupido 
'  Sordidus  aufert, 


Quid 


qui  forte  fu*,  et£^«M&oer*v6l  *(j6.)  kixJ^ait  i*fkßvt  Jfc*#» 

adeo  tenui  contentus  e/i,  quam  «X«  iyt/  A/o  ufs/tf*.     Perf.  III. 

nulla  au  gen  da«  rei  cupidiias  ve-  25.  rur«  paterno.  efi  tibi  färmo* 

xat.      Parvum.  de  re  naedioeri,  dicum,  -purum  fit  fina  labe  fali- 

fortuna     tenui,    ut  Eaepe  alibi,  n^m,     .—  15.  16.    Afcc   et  ciii 

T.  c-  Lucret.  V.  ^117*  Divitiae  non   Timor  .ca,e^  qui  nee  rnetu 

grandts  bgmirpfunti  yivere  parc*  turbatUT,  4ne  bonis  exuatur,  neo 

anquo  aninw  ;  neque  enim.efi  un»  auge^viaruni ,  xer<um.    cupidita*$N 

quampenuriaparvi:  appoüteet-  infatiabili  tenetuir;  quae  duo  dir 

iam  ad  lenfentiam  poetae.     No*  vitis  avari  aninmm  mifere  tor« 

ftrura  expreflit  Claud^au.  in  Ruf/  quenjt.     Pro  hoc  (uayi  imagine  j 

I.  215.      Vivitur  €xigua  mflius*  Timor  et  Cupido  ipfi  non  aufe* 

cf.   Sejm.   II.  2.  1..     Inng$,auT  r/ff,  intercjpiunt,  turbant  foj 

teip:  vivitur,   benc  ilfi,  is  beue  mnos  leves,  fomno  leni  ac  .pla- 

vivU,    cui   pat.  caet,      PefTifOfi  fiido    perfpüjur*     animo     eiuj 

alii :  vivitur  parva  ( tertio  cafu)  nulla    follicitudine    pertivrb.ito« 

ou  qnet. .     Ian»  illud  p<2r?'ta»fdoT  Ct.'lII.  1», -31,. 'Seuec,  Hei^Oe^ 

cte  fpeciali»  poetisqite  frequexij  64  4»  CefpesTyrio/molliorojlrq 

tau    panpertatis  notione  df  cla*  /o/**  impavitlos  ducere  fomno  $  9 

ratum  fubiici^iir  a  poeta.  Vtrum*  aurea  runtpimt  teeta  quictem,  vi~ 

que  autern ,    et  apparatuni.^Jur  gilesque,  ftjahit  purpurn   noctes, 

peliectiiem  curtam.,  et!victura  Spectat    ettam  Jiuc  fragin.   Me* 

Tenuem  defignat  per  fqlinum.  et  nandri  in  Stob.  Fioul.  Grot.  p, 

xnenfam     tenuem,     tenui,     vifi.  391.  (in  Brunkii  Gnom.  p.  195.) 

eibo  iuibruct?im ,    f.  viji  xnate-  q.utiv  tyii  rovs  ttkav*lov§  ' —  ow 

xia  compactani;  tum  content  uro  ar&vuv    reis  vvxrots ,    w$i  errgs» 

eius  atque  ab    omni  liutu  alie-  (pojuinovs  itv»  utkrm  oi'/uAi  Xiytif 

nura  anirnurn  per  fal.  paternum  i$vv  ii  ny)  trfcfiy  nvx  vnvoif 

(cf.  Y.  2»$.};.  dcn^qutSj  utpaur  x*$tvfoiPt    «XX«     rtuy   «rr«x*? 

pertatem    eiu» ,    non    fordidam  rtvu.     ruvi  ti  nyj  ravs  putxugtov} 

illana ,  vatque  oroniuro  reruro  ege->  caet.     —  fordidus,  qui  animum 

jiam,  Ted  mundaxn  referret,  fa-  fordidum,  avarurn  arguit.    «Sbn 

linum  ipü  fplendpr*.  ait  in,  men#>  des    enim     animo     tribuuntur^ 

fa  tenui.      Nofter  Serm.   I.   3.  avariliae  labe  CQinqi\uiatp, 

13.     Sit   mihi  menfa  tripes,  et  m  * 

canclia  JaUs  puri  caet.  „LeonjLd,  .  ,  v.  1 7.   Auren e  plane  fenten» 

Alex.  &XJ£?  5,   (Anal.  Bi^.II.  (ine»  brevitate  roaxunearjirjiurn  , 

Ii  5  admo- 


50Z  Q.    HOKATn    TLACCt 

Quid  brevi  fortes  iaculainur  atrvo 
Multa?    quid  terras  aliö  catientes 


Sole 


admodnm  ferientes!   Quid;  hi  ttbiq ne «gtfttt&itm  v  «tifini  a<f  »' 

W  cur  fortes »'  taritö  cum  mfu,  Ppovwif*  compolitohabitu,  b^ie 

tantopere  iaculamvti  appetimus  ac  tranquiile  rires«     Ad  rem* 

multa  )  cur  magnis  conlilii»  tan-  verba  Serieca  Ep.  29.  Admram 

ta  cum  intetitione  imniinemus* v  ^iuxI  peregrinat'tope  tarn  low 

cur  cogitationes  noftrns ,  äugen«  et  tot  ioebruni  varietatibns  nen 

darumque  opum  ititdium  longe  dlscuffifti  trifittiam   gtarkütet*> 

trlrrä  vitae  noftrae  tefminum  ex-  que  meiüis*   —    Quueris>  q*v* 

tendimus,   quafi  aetei*nnm    vi-  td  ifia  fuga  tiön  adiuWt?  teaa 

etnri  fimnS,    brei-i   aevöt    cum  fugis*  •    Idem     ep.    104.  (W** 

tarnen  brcvi/Kma  iioftra  vita  fit,  prodeft  «    fiuirtf  traihere,  et  &• 

in  tarn  brevi,  exigno  vitae  fpa<  foj  mutare?  fi  vis  ifta*  ffuihv 

tio.      lacutaA  plane  ut  gn   *«•  ürgeris  t  effugere,  non  M  ft 

(tvrtv  v.   c.   Eurip.  •  Hec.   60  J.  oportet t  • fed  aiius.  etfflor:  S& 

iy)  thvtu  ph  yt4  vovs  fro$tv(Ttv  läm  tibi  opetn  feret  ifte  diu* 

fAMTtiv.      Idem    in  Suppl.   745*  Jus:  peregrindris  eniiti  cum *$*• 

te  Ktvoi  ßporSf,   ol  ro£ov  ixreivöv-  ctibui  tuist    et  tnala  te  tu*  j<' 

*ts  tZs  xotipov  srtftt.   *   Sic  tofot  yuttntar.    ^Terrae  c/dentes,  wie- 

juipi.uvilf    dixit   iticettus    poeta  faetae,  illuitratae  aliojole»  & 

opud  Plutarcb«  de  audiend.  ppet*  aüo  caeli  cardine  fifcie  adeoqu* 

c.  XI.  et  inde  in  Excerpt.  Grot*  rentfttae,  disfitae.   Scilicet«** 

p*  925,     Adde  Ludart,  Nigrim  tiqttt  fermonis  limplicitate,  qn* 

§.  56.  (1\  I«  p.  77.)  etHermot*  cttiq'ue    tegioni    caelura    fünft 

$.  23.  p.  7f>ß.  Similiter  Epictet.  adeoqtte  etfolem,  fidera  fi"^ 

c.  XV*  pn,  ixiß«X\t  irogga  rifv  Agnat,  dueta  haec  loqnendi  fa* 

tpitv,    tibi  r.   Heyn.      —  ig.  ma.     Sic'Ilalum  caetumlll-t 

Nexus  fenfcentiarum  1    Cur  tan-  Sic  Sarmatae,  vagt  antea»/** 

topere  aeßüamuscurisquc  atque  uno    taeto   a  Domitiano  rivtrt 

aegritudine   nosmet    auligimus,  WH  apitd  Stat.  Silr.  IV.  7»  51, 

quam  fruftra    loiighiquis    pere».  Mutatoevaderecaelb'Sil^A10' 

gtinationibus   fufeeptis  dispellc-  II i nc  mutar*  dient,  h. aliud ^ 

Jre  conamur«  quum  animilm  ita  ire  caelum,     itbi  dies  äliter» 

adfectum  tibique  nobiscuih  cir-  babent    f-nti   optune   Gtot»«) 

tumferamiis.     Animi  vitia*  cu-  Lucam  VIII.  217.  et  atit '^ 

piditates,  qnae   te  patria  expeU  Idem   1.   IX»  87a»   Vatrta*  "^ 

lunt  cireümaguntque»  exitirpan-  arvu  rcqtätö,   Europatnque,  d& 

dae  funtj  hos  ubi  compefeueritf*  föUt*  Afiamque  omlenttnu    ^1Ifl 


X 

\ 


.     6ARMINVM    X.  IIV  C.  XVT.Vi  17-22.       505 

Sole  mutamus?  Patriae  quis  exful  * 
Se  quoque  fugit? 

Scandit  aeratas  vitiofa  naves 

Cura:   nee  turmas  equitum  relinquit: 

Ocior 

«> 

Virg.  Ge.  II.  51a.  alio  patriam  2.  Aliud  ex  alio  iter  fufeipitur, 

quaerunt  fub  fole  iacentem*  lara  et  fpeetacula  fpeetaeulis  mutan» 

mutamus   terras    longinquas  ex-  tur,    ut  ait  JJucretius  :    Hoc  fe 

quifita  inverßone  doetaque  bre-  quisque    modo     femper  -  fugit. 

vi  täte  dictum  videri  poteft  pro  Sed  quidprodeft,'  ß  non  effugit? 

Tulgari:     mutamus    terras    110-  fequitur  fe  ipfe,  et  urget  gravi/» 

ftras  terris  longe  disutis,  rerao-  jlmus  comes.     Lucretii  locus  eft 

tis,  h.  adimus  terras  alias.    CT.  III.   103*.   fqq.      Exul  patriae 

ad  I. .  17,  2.     Sünplicius  tarnen  docte  et  plenrus  (ut  dux  militiae 

et,  ü  quidiudico,  magis  h*§*  II.  7.  2.)  pro  ürapl.  exful»  et 

*yi<TTtfO*  yidetur ,  mutare .  terras  hoc  pro,  qui  patria  excedit,  -  Ion« 

aeeipere  pro,  aliam  ex  alia  ad«  gjnquam    peregrinationem    fus- 

ire    terram,    «Xtars  uXkifv  ytjv  cepturus.        Longam  enim  ab- 

mjuftßti»  ( Lucian.  de  Gymn.  iß.  fentiam  innuit  Lac  voce  poeta. 

T.  II.  p.  8970  terras  remotif-  Exfulem  hiemis  eadem    vir  tute 

iimas  pererrare ,  anirai  inquieti  ciconiam  dixit  Petron.  fragm.  V. 

ae'ftu .   cOntinuo     circumagentc.  Fraeclare  autem  fervavit  Hora- 

Sic  urhes  mutare  in  Senecae  1.  1.  tius  orationis  coloi;em ,    ab  ex* 

Lucret.  IV.  460.   coelum  mare  ülio   petitum,  v.  fugere»  quod 

ßumina ,  montes  mutare  et  com»  itidem ,     ut  gr.  (ptvytiv  de  ex« 

pos   -pedibus    transire    videmur:  ülio  poetis  in  ufu  eiL  Virg.  Ecl. 

et  magis  appoüte  III.  1070.    Si  I.  1.4.     Nos  patriam  fugimus» 

nofTent     homines    aegritudinis  et  feepiu*  alibi. 
cauüas »  haud  ita  vitam  agerent 

— — "  quaerere  femper  commutare  v*  2 1  —  24*  Amplincatur  iaxn»  • 

locum*  quafi  onus  deputiere  poßit  fpecialibusque    picturis  egregit 

animus.     —  Patriae  quis  caet.  repraefentatur  proximorum  vr. 

Enirnvero  is«  qui  patriam  fugit,  fententia.        Hominem     animo 

relinquit,  alias  aditurus  regio-  aegrum    itinera,    terra   marive 

nes,  naxafe  quoque  fugit?  h.  is  animi  recreandi  caufla  fufeepta* 

animi  fui  aegritudinero  ubique  non  levant,  eins  aegritudinem 

cii cum f er t,  curac  cumiüoperc*  neutiquam  roinuunt  auttoliunt. 

griuantux.  Senqoa  de  Tranquill.  Pro    hoc    vividiüima    imngine 

Ii  4  poeta: 


504  Q-    HORATII   FI-ACCI 

Ocior  cervis,    et  agente  nimbos 
Ocior  Euro. 


Laettis 


poeta :  Cura ,  tanquatn  perfona,  Cura.  I.  6.  3.  pariter  oppomro- 

ei ,  peregre  ituro ,  adhneret,  ad  tnr  naves  et  equi ,  et  inde  apiul 

latus'  ipfi  eft,     eum  comitatur,  Flor.  II.  2.    ille  terrcfter  yop*> 

«ii a  adeo  cum"  eo,  rnare  rraie-  lus  oftendit,  lühU'intcrejje  rirft- 

Cfuro,     naves   fcandit,     navem  tis,  equis  an  navibus,  terra  a 

coiifceudit.      Iam  quaevis  äffe-  fnari  dimicaretur*   ubiexpungen- 

cüo,  iroi$os9  vitium  animi    eilt  dum   illud   gloflema:     terrae» 

h. '  morbus ;    illa  enim    animus*  maru  Poffunt  et  turmae  eqaitua 

confumitur,     exedituT.        Hinc  proprie  accipi  de  equitatn,  ora« 

xmimns»    ita  affectus,    vitiofus,  ninoque  exercitu,  cui  fe  Cun 

et  ipfae   aiTcctiones ,     quae  ani-  audacter  immircet.     Lucret.  n. 

xnum   vitiofum  reddun t,   confi-  47.     Metus  hominum  Curaty: 

citint,   ut  amor,  aegritudo,  cu-  fequaces  nee  metuunt  fonitus  & 

piditates  caet.   docte  vitiofae  di-  momm,  nee  fern  tcla.     Iurero 

cuntiir.      Sic   vitiofa  Libido  No-  audaciae  magis  quam  yelücitat» 

ftvo  eil  Epp.  I.  1.  35.    et  h.  1.  in  Cura  efhugenda  rationon  » 

Ctira  vitiofa.    Nefcio  tarnen,  an  poeta  habitam  iure' exfpcctaflö. 

fatis    commode  h.  1.     ita  dieta  Magis  adeo  appofituro  ridetur, 

fit ;  abdueimur  enim   ßc  a  per-  magifiratum  Romanum  aliqaeo 

fona  ad  rem  fignificatam.  —  ae-  cogitare , .  qtü ,  provinciap  Cor* 

ratas,  aere  munitas,   roftratas;  titus,     ant    legatus  eo   müTt«, 

ornat.      —    2  a.   feu  terra  her  cum  numerofa  comitum  catern 

faciat,  continuo  eum  fequitur.  eo  profieifeitur  (v.  Tibull.  I.  5* 

Burmas  catervns  equitum,  equi-  in.  Catull. X.  XXVII.  etXVIg) 

tes  non  relinquit,  eadem  celeri-  vel  omnino  dhritem  Romanum» 

täte    cum    iis    fiigit,     exaequat  in  magno  comitantium  ftrepitn 

ipforum  curfum  quamvis  velo-  villam  aut  aliam  regionem  f*- 

ciirimum.nondefctifcendo.    Tara  tentem.  Hüic  enira  praefto  erant 

equites ,  equi  poffunt  fimpliciter  pliires    comites ,    plures    cabl« 

navibus  videri  opponi  ;   ut  adeo  li ,  mann! ,  aßureones ,  tolutetu 

ilio  iter  maritim  um ,  hoc  terre-  (Seneca  ep.  LXXXVII. )  Nofrr 

ftre  declaretur;  uti  fere  in  loco  Serm.  J.   6.   101.    ducendus  tf 

Jimillimo   III.  1.  39.     Timor  et  unus  et  comes  alter,  uti  iufd$ 

JMxnae  feandunt  eodent ,  quo  do'  rusve  peregreve  exirem ;  fl&a 

minus ;  mque  decedit  aerata  tri»  Colones    atque    caballi  pafeenü» 

rertti,  et  pofi  equitem  fedet  atra  Spectat  huc  Lucret.  III.  \oiS, 

Qu» 


/ 

C  ARMIN  VW    L.  II.    C.  XVI,  V.  £  5  -  2  8-       6  05. 

Laetus  iiv  i>raefens  animus ,  quod  ultra  eft, 

m 

Oderit  curare,   et  amara  lento 
Temperet  ,rifu.     Niliil  eft  ab  omni 

Parte  beatum,  : , 

Abs- 


Currtt  agens*  mannot  ad  villam  horae  et '  Unque  fttena  •  «t  aKbLr 
hie  praeeipitanter >  auxilium  te*  r—  26.  amara,  t«  irixpu,  acer- 
crii  91*0/1  /tfire  ardentibus  in«  ba»  iniuciinda,  adverCa  animutf 
|frmi ;  o fei  tat  extemph ,  —  auf  temperet*  comprimat ,  retundat* 
atiam  pr  Operons  urbem  petit  al*  ltvet  ri/i* ,  ita.  nt  frontera  no 
^ve  revifit*.  —  23.  agente  prae  corruget,  malis  Qiccumbat,  ad« 
fe,  dispellente,  vel  ex ci taute,  co-  verfa  nimis  molliter  ferat,  adeo 
gente.  Homer.  11.  /u.  15G.  ?<•  que  animus  adver fis  j  fi  quae  in- 
(pocht  —  is  r  in/u«*  £***,  *t~  eiduut,  ne  fran^atur,  ne  con- 
(p§m  CKiotyru  4or  ye  as  9  triltetur.  .  In  Lac  quidem  ratio- 
r«jXßfi«r  xorrixioiv  im  %5pyit  ne  nihil  eft,  quod  queroquaia 
h.  ilemiffa  tempeftas  ah  Euro*  oifendere  po/Ht.  Exquifitior  ta- 
ut Horat.  III.  17. 1 1.  e  quo  fimuU  men  ac  doctior  haec altera,  quao 
ut  alios  nüttam ,  apparet ,  Eu-  omnej  intpp.  fugit ,  in  Horatio 
nun  in  ülia  regionibus  crebrum  etfi  et  alibi  ob  via,  qua  tempe* 
procelüa,  polte  rioiem  odeo  ra-  rare  eft  mifeere,  et  amara  rifa 
tionem priori prAeferendameflc,;-  temporäre  adeo,  triftitiam  hila- 
ctfi  celeritatis  notio  alterara  fua-  ritate  mifeere ,  in  dolore  laeti- 
deac         '    '  tiam  prae  fe  ferre,  aequo  ini- 

quara  fortnnam  pati  animo.    Ita 

v.  25  —  27.  Animus  ab  om*  .plane«  undefuapoetahauüflepu- 

211  cupiditate  über  aa  laetus  in  tandus  eft,   in  epigt.  iiiVKonf 

praefens»   praefenti ,    quod    vi-  I3XXXI.  (Anal.  Br.  III.  263.) 

vendtun  datiir,  tempore  hilari-  'O  rov  tr q\v<tt ivctxToy  «?• 

tcv  f mens  oderit  curare  ne curet  $ pmxmv    ßtov  yi Xu r$     xf» 

quod    ultra  eft,  ra  *o$gw  (uü  pattat   Nixtftw  4»tXiffT<W.     cf. 

faepe    Pindarus)  qnae  nondum  XV.  12.  27.      — lento,  quiani» 

attigimus ,     ne  üoLlicitus  fit  de  mum  lenrum ,  amaris  non  per« 

f uturo.     Verae  hoc  tranquillita-  turbatum  »  adeoque  quietum  de* 

tis  fn  ildamen  tum  faepius  ab  Ho-  ciarat;  docto  epitheto.    —27. 

ratio   inculcatturi  ;     veluti  I.  9.  Nora  fententia,   ita   cum  fupe- 

13.  lll.2g.32.quOiladefitme~  vioribus  connectenda:     memor» 

menta  componere  aequus ,  III.  Q,  fecitnr  reputans,    nihil  efle  ab 

37.  dornt  praefeatit  cape  laetu*  omni  parte  beatum»  etiam  for- 

Ii  5  ttmv 


'5  OÄ  Q.    ÄOTtATII    FIJLCCI 

Abstulit  darum  cita  mors  Achillem, 
Longa  Tithonum  minuit  fenectus: 
Et  mihi  forfaft ,   tibi  vquod  negarit, 

Porriget  Hora. 

Te 


tunatiffimo  (na  adelfe  ineomroo*  fecfc,  *  longa  fenectus ;  Tithood 

da.     Ad  Cententiam  Eurip.  ür.  quidem  obtigit  longiflima  via, 

Sthenob.  I.  ovh  iffrh  *i<ms  **vr  ipfoadeoimniortalifcas,aloYeipfi 

m»ip  tvJxtjuovtT  caet.  Laudantet  ab-  Aurora  obtenta  (Hom.  H.ia 

Theognidea     Ovittt  y*§  n&*t»  Ven.  220  Tqq.)  fedhilaritttiscfr 

fort  wcwo'X/Sio*.     Adcte  eiusd.  v.  per«,  fenioquippeobnoxia,  qooJ 

1 70.  Tithonum  Iupiter  o&avicre»  qoi- 

dem»  >non  veto  iyn oxn  fecüfa; 

v.  29.  Vltima  iam  infignibus  id  quod  Aurora    petere  oblio 

heroicae  ao  mythicae  aetatis  ex*  fiüßTet.     Kinc  ille ,  ort  ü  <■* 

emplis  illuftrat  poeta.  Mira  vir-  *«v  trrvytpoit  war*  yips  f^f9' 

tus  poetae  k.  1.  cernitur  cum  in  wU  vi  mvtiu**  /buXia»  ivvxr  rJ 

doeta  brevitate»  qua  ilia  extu-  ttvcctTpxi,    Hom.  H.  1.  235*4* 

lit,   tum  in  epithotis,    in  qui*  —  31.  32.  Etiam  alterutriitt* 

bus   tota  feutemiae  vis  eft,  eo.  ftrum  Cafu  nttquid  obvcnirepo- 

rumque  aptt/fima    coilocattone.  teil,    quod    alter    ardeutiiliinii 

Etiam  oppofitio ,    quae    in  bis  Votis  *  fruftra    obtinerc  ftudeat 

duobus   exemplis  «ft,    magtiam  Hora » .  fortuna  in  horas  variatf 

vim  ad  anirnum  commovendum  (nti  optime.Rulinken.  adVeüö. 

habet:     Achilü  maxima  nomi*  IL  iQ.  p.   127.)       Fors,  mihi 

ins  clasitas  cum  brevülima  vi-  porriget ,  nitro  deleret>  nw»!* 

ta:   Tithono  contra  longa  vi ta,  teuti   dabit,     euod  tibi  negert* 

fed  decrepito »  contigit.     AchiU  quod  tu  fruftra  votis  expcticnii 

lern   mors   cita ,    cito ,    in  ipfo  flajritaveris ;  forte  mihi  nw  co- 

•cutis  flore  conftifcutum  abstulit,  pienti    nee   fperanti  obu«»«"' 

fed    darum*    ut  qui  mäXimam  quibus    tu     aegerrime    carea». 

fortitudine  fua  fijloviam  adeptns  quaetitmaxime  defideres.  Mo» 

«ffet;  Acbilli  brevis,  at  glorio-  defte  iic  Uoratius   fe   ab  omei 

fiflima7   obtigit  vita.      Refpexit  cupiditate     liberum  *     qua«'!"' 

poeta    Hompr.    II.    (.  410  fqq.  fibi  .fortuna     largiatnr,    &1* 

H  ine  /utfvyS-olot  os,  wxvttopos  eidem  man  u  fumentem»  Grofphiun  co> 

dictiis  II.  *.  4 17. 01505.  — jo\  trst  in  ntaximia  .divitiM  ulteno 

Tithonum     tninuit,     cohfuriifir,  tfbus  deiiderüi  Uborantem  oft«* 

•ouFecit  rite»  eius ,  decrephura  dit;  y- 


«;» 


CABMINVM  t.  n.    C.  KVt.   V.Hig-36.       &&f* 

Te  greg^es  ceritum  Siciila^que  circmn-  ' ;:;* 
Mugiunt  vaccaö;  tibi  tollit  hkinfttmy' 
Apta  quadrigis  equa;    te  bis  Afro 
Murice   tinctae 

Vefti- 


j  •       1  &  ' »    >i< 


9 

V.  33.  lam,  quo  uterqucbca-  hatant  te  circum,  11t  in  PnpJn la- 
tus effet ,  quae  direrfa  uterque  no  loco.  Sed  alii  greges  vncca- , 
bona  nactus  effet,  perrpicuitatis  runviritelligiiiit'/'et  Siculas  vac-  . 
caufla  fubnectit  poeta.  Tu  in  cos  declarative  a  poeta  fubiici 
fnrnma  x>pum  •affhieiuia  vivis;  volunt.  Praeitat  tarnen  prior 
ego  vero  pauper,  at,  quo  nie  ra tio». Altera  doctior.  Ovid.  tVTet. 
beatiflimum  praedico  ,  faculrate  IV.  634*  Mille  gregei  Mi,  to- 
aliqua  poetica  polleo.  Hnud  tidemque  armenta  per  herlws  er- 
Vulgari'  doctrina,  brnatiique1  rahant»  —  Siculae,  tanquam 
fummo  banc  fententiam  inftru-  praeftantiores.  Sicilia  enim  pa- 
xit  poeta,  adeo  quidem,  titipft  fciiis  nabili/Hrna.  Älii  Grofphum 
hl  verfus  modeftiam  eins,  qua  Taltus  et  agros  in  Sicilia  habu- 
tvnuem  admodum  übi  obti&ifle  ifle  ex  h.  1.  cogunt;;:  band  in- 
Venam  ait,  egregie  redarguaut.  commode,  etfi,  -ut  omnino  boe 
Quo  praeclnro  artificio  et  atibi  fiatuamus,  vix  neceffe  exiili- 
ufus  e(t  poeta  ,  v.  c.  I.  6."  Tarn  mein.  —  tibi  in  tui  com  mo- 
tu vi  t  in  3  Grofpbi docte  enumerat  dum  equa  tollit,  edit  hinnitum 
per  greges  oviura,  boum,  equo-  (  ut  tollere  clamorem%  vocem  et 
rum,  et  pufpuram.  Turn  illttd  firuilia)  lüxuriatur,  pafeitur  in. 
tu  pojßdes,  vi  de  quam  docte  pratis,  pro  vulgäri:  tibi  funt 
et  exquifite  Tariaverit.  Vivide  equae  armentales ,  adeoqne  ar« 
enim  et  ad  naturam  rei  te  cir*  tnenta  equorum.  —  ^pta  qua- 
cum  mugiunt,  de  magnis  gregi-  "drigis,  forte  antiquo  et  prima- 
bus,  late  per  agros  pafcentibus«  riovocabnli  figtuficatu,  pro,  iun- 
Eodem  ornatu  Theoer.  ir.  36.  Cta  b.  quae  iungatur  aliquando 
TloWol  ti  -*-  fjJkü%fii  evv  xtpötot-  quadrigis  in  certamine  curuli» 
9 iv  t /ulxyffotfTO  ßitett.  E  per  proleplin.  Simplicitis  ta- 
noilro  colorem  duxit  Stat.  Silv.  meti£\ier\ttaptamidoncam<fuadri 
IV.  5.  17.  Non  tnille  balaht  quae  in  certamine  curnii  adhi- 
lanigeri  greges,'  nee  vacca  JuUi  beatur,  aeeipere.  Ita  longiscur* 
tnugit  adultero :  nnique,  ß  quaru  ßbus  aptus  equus  dicitur  Ovid; 
do ,  canvnti  mutus  ager  domino  ex  P.  I.  2,  QO.  Vtrovis  autem 
reclatnat.  Greges  puta  ovium.  modo  equorum  generofitatem  itt 
De    his    adeo    proprium    erat»  declarat  poeta}    nihil  amplius! 


5 Od  Q-    HOnATII   tfLi^CI 


•  <«    -    • p      l    .  «^ 


Veftiunt  lanae,: . .  mihi  parva  rura,  -et 
Spirituxn  Graiae  tenuem.  Camen^e 

Parca 


.. » 


Argutaptur  alii  ,i  nimis  in  ora-  Ted  ipfae  cuiqne  adfignare,  dare, 
tioiüs  ornatu  haeTentes.  — -  35.  credebantur.  Iam  quae  fatali 
tu  purpura  amichis,  purpura-  quadam  neceffitate  cuiqtie  in  vi- 
rus incedisv  (Tö  lanae  veßiunt,  ta  contixigunt,  .conditio  cuyis- 
lana  veftit  bis  tineta ,  infeeta  que,  tam  bona  quam  mala,  adeo» 
murice ,  fueco  muricis ,  h.colo-  que  non  folum  opes  atque  hö- 
re purpurco.  Murex  ebenere  nores ,  Ted  et  egeftas»  aeriiin- 
teftaeeorum ,  qni  ad  Phoenices,  nae  ,  et  jniferiae ;  tum  corporis 
(Tiinc  Tyrius  V*  12.  21,  Ovid.  atque  anirui  dotes  vel  dirinitus 
A.  A.  IH.  170.  Si doniu s  TibulL  vel  a  Parcis  dispeufari  putaban» 
III.  $.  iJ,)ih  Africae  (ut  h.  1/  tur.  Farcae  adeo  cum  pauper- 
Adde  Epp.  II.  2.  ißi.  Ovid.  totem  funm  tum  facuuv.tenipoe» 
Faß.  II.  *)i&')  et  Laconicae  li-  ticani  acerptam  rcfcrt  Horatim 
tora  capiebatur.  .  Bis  .eins  fueco  li.  1. ;  non  vero  Mufis  ,  quas 
lana  tingebatur,  quo  ea  colo-  iudoetc  quidam  intelligenda* 
rem  nigzicantem  traheret,  qui,  itatimnt;  ut  aliorum  comnaenu 
pretioiior  q nippe,  veteribus  maT  lilcam.  ApteLarpb.  laudat  Piiid. 
srime  in  delictis  erat.          .   ,  OL  3".  33.    **  W  TiU  M0if,m 

v.  37 — 4°-    Pracclare  Mu-  firm >  viuofwu  xxicqv.      Maxist*- 

Iam  fuam   iromenfis  Grofphi  di-  men  huc  fpeetat    Neni.  0.   66* 

vitiis    opponit    poeta ,    hacque  i/not  f  qxqiuv  i^srut  i'äauu  Flor- 

virtute  fe  eidem  felkitate,  finon  pfl$  K**i  f  fv  oST  «r<  X?*90*  ?f 

fuperiorem,    parem  faltem  ha-  «rwv  KfXfüapJvocv  rtkfoti.     quem 

beri  vult.      Horatio    lue  et  II.  locum  Ilovar.  obverüituVn  b.  1. 

13.  init.    ante  oculos  fuit  car-  pacue  crediderim.  Iulian.  Mifop. 

rnen  Bacchylidae,  cuius  fragro.  337.  'AvuKgtovrt  rf  «oiiyrj?  ir«X- 

fervavit    Athen.    XI.    p.    5°°»  X»  tfforij$>i  friXtj  %Kpitvrot  9  t£V- 

Anal.  Br.I.  152.)  Qv  ßou*  **£?-  <p%v  ytxg  i\ctx,tv  ix  M-vif**-     — 

trrt  vtu/ukr  t    9vrt  xovaos .   ©vre  nun  mendaxt    verax,   perpetuo 

wfQfißvMoi  rditfiTts  •   äXXff  $vp.QS  Parcarum  epithetq,  quatenus  Ip- 

gv/utvys,      Mov<rx     rt    y\vKt7oi.  farum  decreta  mutari  nequeimt. 

Iam  pro  vulgari  „mihi  ohtige-  — -  -parva  rura,    agellum  Sabi- 

Tunt"     antiqua    uotione     poera  num.  „—  5ß.  Spirit um  tenuem 

fibi    a     Parcis    Uta  tributa    alt.  Gmlae   Camenae ,  aliqud   facul- 

Parqac  enim  nafeenris  cuitisque  uijs  poeücae,  quapoetae  lytci 

fortem  noii  tantum  praedicere,  Gracci  exfplenduerunt ,    poefin 

lyricam» 


cärminVm  l.  ii;  c.  3fvt.  v.}  37 »40-     '5*>9 


«•      »     •  »*■  •■  *  il      1.         f     * 


Parca  non  mendax  dedit,  et  malignum 
*  Spernere  vulgus.  * 

»  •  »•        "      #         * 

lyTicamT  Taciiltalem    pangend?  Ur.kT.  490« *)  X«^P«f   fw  Mov« 

lyrica,  ad  Graecorum   exempla  or«j*  tf  f»  <ri  Hupfo**   y  'EXou* 

facta.     Spirare,  fpiritus  Tollen«  *  vxtwos ,  fr«  iryttov<r*v  ixtU 

nia  de  vi  ingenii  poetisa»  niCu-  >xtsf   xqcjuiT.     —  et  malignum 

que   aliiore.     Notier  IV.  o.  29,  fpemere  vulgus,    Jicque  eflecic, 

50.  Spiritum  Phoebus  mihit  Phoe-  ut  defpicere  pcffem   turbum   in« 

bus  artem  carminis  nomenque  de-  vidani ,  invidos  ,   k.  invidfa  ftie 

dit  poetae.   cf.  IT*'  4.  24,    Stat.  fitperiörem ,  maioteih  für  II.  SO. 

JTheb.  I.- 17.  :qufln4o  ltmla<non-  4»)  coufütuit,   maximam  mihi 

dum  figna    nee    Arctoos  außm  e  poeli *  lyrica  famam   concilia- 

fpiräre   triuiitphos.      idem  Silv*.  rit.  .  Adiecta  adeo  haec  ad  etf- 

«V.  5.  10»     Ibam  altum  fpirans.  ornationem  fuperioria  fententiaq, 

Alcaeus  MelT.  V.  3.  ( Anal.  Br.  Pedeftris    oratio    ita    iitngeb.it ; 

I.  487.  )     &t*fQ$M  yoioovs  IV-  Parca  facultatem  poeticam  mihi 

99*9  'Aapfotvtfois  -— IWw  ^' 7ir*ov  tribuit,    qua   roaitime   glorioi» 

t§yt*xr   dii^wwv  u^u/utfos  x*gi~  qua  maximam  famam  conüeciv 

rmv.     Diofcorid.  XX^.  '( Anal,  tu»  tiuuu                        '    •' 


,  •  1    » 


■■>  « 


•>»!  |  »•»  "»-r  .      , 


» 
1 


V '      »»  »  • 


CJIU 


5  13  ■      Q.    HORATII    FLACCI 

AD     MAE  C  E  N  A  T  E  M. 


•  v 


v-mr  me  querelis  exanimas  ti^is  ? 

Nee  Dis  ämicum  eftv   nee  mihi,    te  prins 

ObireV  "Maecenas ,   mearum  l 

*  •         .  .   ".  »        ■  ,  . 

Grande  decus  coliunenque  rerum. 

Ah! 


v.  x.    Initio  ftatim  carminis  eius    timorem   argueret;   tum 

tenerrimus  aimri»,  qno  adf»  Dtos  4d  nölle,    miro  acumine 

Jam     Maecenatis     valetudinem  poeta  inde  ponit ,  quod  corum 

xnoUiufcule     ferebat    Horatius,  utriusque  fata  cflent  ßmilliro* 

crumpit  afiectus.      Cur  nie  ex-  libi  adeo  eodem  tempore  mors 

aninxas,  oeeidis«   enecas  h.    ex*  oppetendafit,  quam  tarnen  nunc 

erticias,  angis  querelis  tuis ,  de  non  videat,  cur  pertimefatfibi 

motte  tibi  infiante,    fenfu  mol-  propinquam.      Quae  fane  aigu- 

liflimo  pro,    vanae   Ütaec  tuae  mentatio  in   Maecenate,  mortis 

fimt  querelac,   quod  morti  pro-  timtdülimo ,  cuius  rei,  nifisü- 

xirous  fis,   quod  Tita  nunc  tibi  und«  conßaret,  ipfae  eiusqu** 

excedendum  fit.   Exanimare,ene-  relae  (v.  1.)  fidera  faciunt,  ad- 

care  (Terelit.  Andr.  IV.  1.  56.)  eoque  omnibus,  quaeipfi*iw 

oveidere  (V.  14«  5«)  deiia,  qui  lungioris  fpera  oftendereiit,  v* 

quoeunque  affectu  an  im  um  ali-  civas  aures  praebentc,  vira  all- 

cuiuspenitusconttirbant,  ut  fui  quam   habere  poterat.     Peflime 

amplius  compos  non  (it;    plane  autem  yoluntatem  hancDeonun 

ute;r.  dmxTttvfif,  anoxvotUif.  V.  ex  fua  cogere  poetaro  ftatuunt 

Valken.  adEurip.  Hippol.  1064.  intpp.     —  nee,  etiarafiDü110' 

Jinimus  contra   redditur,   vane-  lim,  mihi  anücum*  fiatutumen» 

feente  metu,  follicitudine  caet.  libi  fuperftitem  effe.«    Doctefifi 

—  2.  Quandoquidem  non  ami-  parat  transitura  ad*  w.  fqq*  fc* 

cum  eft  Diis,  ov  (piXov  StoTs  Irr*  tentiam.      —  ^,- decus v.l.i^' 

(de  graeca  hac  loquendi  forma  Columen  mearum  rerum >  in  quo 

r.  Lamb.  h.  1.  et  Muret.  Var.  omnes  meae  res,  ac'fortuna*  «* 

Lect.  II.  13.)  non  place t  IHis,  pöfitae  funt,  quo  adeo  mortui) 

Deorum  e  voluntate  non  efi,  in  niliil  amplius  eß,     cur  Titam 

fatis  non  eß»     te  priua  obire.  ulterius  expetendam  exiftimök 

Adiectt  adeo  haec»  quo  yanum .  Cauflam  adeo»  praeter  tenerrimi 

junonf 


C ARMIN VBÄ    £.  II.  C  XVII,    V.  1  -8-          5  13 

Ah!    te  rneae  fi  partem  animae  rapit 
Mäturior  vis,  quid  moror  altera? 
Nee  carus  aeque,    nee  fuperftes*.   . 

Integer,     llle  dies  utramque 

Ducet 

amoTis  teftificationem,  coritinet,  integer  >.    amjMBi    altera    ammao 

cur  ipfi    fecum   niori    cOnftitu.  parte.     Fatendum  fane,  polt  an. 

tum  fit,  tecedeutia   ha«c  ultima  enervia 

videri,   et  acumen,    quod  fub* 

v.  5.  InfiiTgit  atque  eitiollc»  eil«  admodurn  languere,      Sed 

feit  penitus  poetae  aiTectus  mor«  et  graeeipoetae  in  hao  teftifican« 

tis ,  quae  a  Maeceuate  eura  dis^  di   amoris   formula    exornanda 

iutietura   fit,    cogitatkme,       Si  atque  ad  prima  fua  itamina  re-» 

vis  leti  (ut  II.  13.  flo.)  neceffi«  vocanda    mire    fibi   placuemnt 

tos  Uti  (!•  3.  33.)  mors  indo*  frigidumque  quendam  Infum  ca« 

mita  (II.  14«  4")  mnturior  rapit,  ptarunt.     Vide  Callimachi  loca 

docte  pro«    mors  te  raaturius,  adl.  3. 8>*dducta;  addeTlieocr. 

citius  quam  me  rapit,  fi  roatu-  XXIX.    4*     °"X    o\*t    ß<X/«<y 

riua  obieiis,  quam  ego,      Male  f*  töJXjy**)'  «uro  xotffms'    jwj. 

alii  vim  roatiuiorem  de  morte  ex*,      ro  y*f  V/uttrv  rat   {o'$ut 

irnmatura  capiunt,     Partem,  di«  ?x«,    £$  tuv  <tu*  tifap  9   ro  J? 

midium  animae  rneae  t  uti  Vir«  \ottw  uwtu\§rof 
gilium   fuum  Horatius  yocat  I« 

3.  ß.     —    6.  Quid  ego,  alte-  v.  3.  Ille  dies,  quo  tu  mo« 

ra%   ciiius  dimidia  tantum  ani.  rieris,  utramque,  ntriusque  no« 

mae  pars  reftat,  amilTa  te  altera,  firum  ruinam  cafum  ducet,  uter* 

defunetp    te,    moror,    amplius  queeodem  die  ruemus,  oecum, 

vivo,  qui   ego   fine  te  amplius  bemus»     hiorieniur*       Proprio 

▼hrerc  poHim  ?    7,  —  Siquidem  erat:  tu.  oeeunibens  duces  rui, 

non  aequo  ac   antea,    cum    tu,  xiam,    me  tecutn  trahes,     una 

pars  mei  melior,  fupereffes,  ca«  oeeidam;    imagine  ab  aedificio 

rus  mihi  futurus fim,  vitam  non  dueta;     quod,     folutis    cnmpa« 

amplius  iueundam  ducam.     Sic  gibus    ac  iuneturis    coljabitur, 

Statins  partem  animae  fuae  me*  Virg,  Aen.  II,  465,  ea  läpfa  rem 

Hot  cm  MctiumvocatSilv.  III.Ä,  pente  ruinam  cum  fonitu  trahit, 

7.    Blanuius  antem ,  aut  exqui«  Glaudian.    de  R,  J\    III,    37g, 

litiore  ratione  vix  efferri  potuit,  pariter  traxere  ruinam  —  cam- 

quanti  Maecetiatis  araicitiam  fa.  poque  recumbunt.    Id.  in  Phoen, 

ceret  poeta.     —  non  fupcrfte$  33.      p'wut    feram     ponderibus 

A  *•  pro* 


5l4  Q-    HORATII    FLACCI 

Duqet  ruinam.     Non  ego  perfidum 
Dixi  facrameatum :    ibimus;   ibimus, 
Vtcunque  praecedes,   fupremum 
Carpere  iter  comites  parati. 


ik 


jronU    tractura   ruinam.      Alii  Similiter  Sopliocles  Antig.  8*8- 

ducet    pro,     adducet,    dictum  *Of*r*  pti    *—    r«'    »<*r«r 

volunt,   parum  docte.     —9-  o$op  ertt%ove*v,  vUrw  U 

Dixi  facramentum,  lureiurando  (plyyos  "ktvceoveta  «A/».  bim- 

me  obftrinxi,    perfidum»  quod  müt  Rhod.  IV.  4.  (Anal.Br.I. 

f Allerem,    Cancte  adiuravi  tibi,  204.)     »xi0    Y*$   nvfuiw  ** 

nae    numquam    te    deferturum.  rA%ifWTes  itit.  • 
Dittrre  facramentum  yerba   fol- 

lennia   *le    iuramento   militari,         v,  15.'    Nullit  terriculis,  ne 

fatis    accomihodata   h.  1.    Nftn  horrendis  quidem  Tartan  nwo» 

uti   militet   iurabant,    fe  n um*  ftrU  in  hoc  itinere  obiecüim* 

quam  deferturot  militiam ;  ita  a  te   divelli   patiar,    oonibnur 

iuraverat  lioratiiis,    fe   Maece-  tibi  adhaerebo.     Animo  igitur 

natem  haud  derelictururo.    —  praecipit  poeta,    quae  fe  poß 

10.  ibimus,  ibimus,  geminatura,  mortem  a  Maecenatis  confomo 

graviter    aßeverantis   eft,     pro  disiungere  poüinL.     Generaliter 

vulgari,    fequar    te,    utcunque,  hanc   arooris    obteftationem  ab 

itatiro   fnnul  acpraecedes.     Co-  inlpp.  accipivideo,  quauvivu* 

lor  orationia  itidem    petitus    a  vidensque  moniiris  ifiis  fe  cef* 

(acraniento  militari.       Naxu  uc  furum  neget;    quod1,   ne  quw 

militum  erat,    ducem  et  Agna  gravius  dican»,  admodum  ici«- 

feqtü,     quocunque     tenderent,  num    foret.      Sed   cogitaiidum, 

'   ita  Horatius   Maecenatem  prae-  Chimaeram   et  alia  monftra  u 

cedentem  tamquam  ducem  illico  aditu  ad  Vmbrarum  loca  a  po«- 

fecuturum  fe  fpondet.     —  12.  tis  collocari,    etiam  a  Virgiüo 

12.  parati,  *$&VfMi>  carpere  ad  Aen.   VI.  285-&89*     Tum  et 

carpendum,    haud     cunctanter  Ccntimauis ,  e  quibus  poeta  Gj* 

carpturi    iter  comites  una ,    te*  gen  (Virgü.  L  L  Briareum)  coro- 

cum.  comitaturi  te  in  fupremo  memorat,  in  Orci  vcftibulo  fe- 

/  itinere ,  ad  loca  infera.     Ire  ad  dem    adfigiiaritnt   poetae;    «^ 

jnferos  pervulgata  imagine  dici-  Heüodus  eos    in  Tartari  hv<* 

tur  pro ,  mori.      Vide  ad  I.  4.  bns ,  collocet  Tbeog.  754*  *** 

17-   Nobilitavit  eam  poeta,  di-  rvyqs,  Kottos  r#  J^y  •  Bf**f** 

eendo,  fupremum  iter  carpere,  fluye&vpws     vuiwetv*    0vX**w 


CARMIN  VM   L.  II.    C.  XVII.  V.  9  -  1 Q.        515 

Me  nec  Chimaerae  fpiritus igneae, 

Nee,  :fi  refurgat  centirnanus  Gyges, 

Divellet  unquam.     Sic  potenti 

luftitiae  placitumque.Parcis. 

Seu  Libra,   feu  me  Scorpius  adlpicit 
Formidolof us ,   pars  violentior 

Na- 

mtroi  btot  uiyioxota.  quemalibi  uns  intentet,  rim  paret.      Se- 

Virgilius  (VI.  574.    Cernis ,  cu-  quitur  adeopoeta  cos,  quiCen- 

ftodia    qualis  veftihtilo  fedeat?  timanos    fulmine  in    Tartarum 

fc.   Centimanoriim )    in  talibus  detrufos.    perhibuerant.      Iace- 

figment»    fibi  pnrum    conftans  bant  adeo  proftrati  in  Tartaro; 

( ita  et>  Hydrae  divevfarn  a  prio-  uti  fere   Titaniam  pubem  fulmi- 

te  v.  287-    federn  dat  v.  576.)  ne  deieetam  in  imo  fundo  volvi 

fecutus  videri  debet.     Proclive  h.  exanimes  iacere  narratVirgil. 

adeo  fuit,  ut  poeta  in  hoc  phan-  Aen.   VI.  58  *•     Apte  adeo  re- 

tafma»  qudd  Vmbris  locainfera  furgat,    ut    Typkoeus    arduus, 

intrahtibus  obiieeretur ,  ineide«  erectus,     refurgens     in    ümili 

ret,    quum  fe  nullo  terrore  ac  loco    Virg.    Aen.     VIII.    299. 

periculo  vel  praefentiflimo    ab  —  15.  1 6.    Simiiis  forma  Ho- 

hoc  confilio  ded actum  iri  decla-  merica,    11.  >3.  116.      ovru  irov 

raturus  effet.     Similiterdeller-  Alt  piWfi  vxtf/unti  (pPKov  tTvui. 

eule,     Orctim    ingrelfo,    Virg.'  «Sic    placitum,     coultitutum    eft 

Aen,  VIII.  298*      Nec  te  ullae  luftitiae,  A/xiffc  tanquamDeae; 

faeies ,  non  terruit  ipfe  Typhoe~  hinc  potenti ,  ciiius  decreta ,  ut 

us  arduus ,  arma  tenens ;  non  te  Parcarum ,     immutabilia    funt. 

rationis  e° entern    JLernaeus  tur-  In    profa    fimpliciter  erat:     ita 

ha  capitum  circumßetit  unguis,  confentaneum ,  ita  ins  fasque  eft 

Iam    pro    vulgari,*    Chimaera  yto  nollra  araicitia;     placitum- 

ignem    fpiraiis,    exquifitius    ac  que  Parcis ,  quod  ipfum  lata  de- 

fortius  erat ,  Chimaerae  fpiritus  creverunt.     Caeteruin  haet  ^o-** 

igneus ;  pro  quo  doctiore  ratio-  non  tarn  ad  proxime  anteceden- 

ne  eft  Chimaerae  igneae  fpiritus,  tia ,  quam  ad  univerfam  ac  pri- 

Xl/uotigx  wvp  mtl&vGu,   flammis  roariam  poetac  fententiam  fpe- 

armata,  ut  Virg.  Aen.  VI.  288*  etat:  infatiseß,  nos  unoeodem* 

■—14.  Gyges  centirnanus,  I**-  qua  tempore  mori. 

rt'Xi'f*    not*    ratione.     —  fi  v,  17.   Ac  de  hoc  (fc.  quin 

refurgat,  fefe  mihi  obiieiat»  nia-  uno  eodemque  tempore  morim- 

Kk  a  ri 


1 

j 

1 
1 


516  q*    HOBATII    FLACCX 

*    i 

t 

Natalis  horae,  feu  tyrannus 

Hefperiae  Capricornus  undae: 

Vtrumque  noftrum  incredibili  modo 
Coiifentit  aßrum.      Te  Iovis  impio 

Tu- 


ri   fimus)    dubitation*m   plane  tur,  quia  plures  ftellae  obfcrra- 

eximit  cafuum  atque  eventorum»  bantur,     earnmque     iutervalla, 

quae    utrique    noftvum    accide-  qtiibu&cumiiitcr  fe  tum  abaftro 

ruiit,  firailitudo;  cuiua  quidem  primario  diftabant,  notabaiimr; 

cauflas  in  confenfu  fideris  noftri  quae  notatio   horofcopus    die* 

natalitii  latere  exiftimo.       Iam  batur.     Iam  qtnun   Scorpius  in 

qujina  inde  mortis  etiam  tempus  noxüs  haberetur,  fidus  au  um, 

de/inirent  geneilüiaci ,  facile  in-  quod   in  ipfa  natali  hora  erner- 

telligitur,  quantam  Uta  ad  Mae-  geret »  caetcris  effccacius  pnUre- 

cenatis     animufii    huic     fuper-  tur,  docte  poeta   Scorpii  fidui 

Aitioni    alligatum    vim    habere  natalitium  partem  appellat  ii> 

debuerit    argumentandi     ratio,  lentiorem,    quae    vim    reliquo. 

Pro  vulgari :    quaeeunque,  mea  ruro,  quae  genefin  efiicinnt,  be* 

geneüs    fit,   quodeuuque    üdus  neficam  frangit,  sx  hebetat.   — 

fuerit,  fub  quo  natus  furo,  do-  19.  20.  Capricornus  tyrannidei* 

eta  fiderum  enumeratioue  poe-  exercet,  domuiatur  undae  Hc- 

ta :   Seu  Ubra  nie  adfpicit ,  ad-  fperiae ,    fluetibus    maris    occi- 

fulget  mihi,  vim  in  me  habet,  dentalis,    quatenus    orttis    eins 

utpote  üdus,  quod  natali  hora  (qui  ineidit   in  a.  d.  XVI.  Cal. 

emerferit.     fruius  enirn  vis  in  Jan. )  et  occahis  (  a.  d.  VIII.  hL 

horofcopo  reliquis,  certaaliqua  I11I.J  maximas  procellas  excita* 

caeli    parte   ab     eo  diftantibus,  re  credebatur.     Vid.  ad  I.  3.  15. 

aitt   e   regione  oppofitis,  prae-  Propert.  IV.  1.  107*    Quid  mo» 

valere  credita.       Eft  adeo :  feu  veant  Pifces »   animofaque  ß*va 

JLibra    fidus   rneum    natalitium  Lconisy  lotus  et  Hefperia  quid 

eil,  feu  Scorpius.      — —  jormido-  Capricornus  aqua*      Vnde  aquo» 

lofus,  adfpectu  terribilis,  f'ornii-  jus  dictum  in  Authol.  Lat.  II.  n. 

dabilis,  Scorpii  fidus  xotKOWotov,  315.  et  vor *o*,  x*X«£0#<*  Nonno. 

ornatu  a  noxia  huius  nnimalis  Caeierum     falutares   (.Libram)- 

natura  petito.      Ita  Scorpius  »u-  et  xioxias  (Scorpium  et  Capri- 

nitans  utu  eft   in  Anthol.    lat.  cormim )  Hellas    rpemorat   poe* 

Burm.  T.  II.  p.  $17.      -—  Pars  ta,    cum  quod  utrarumque  vi 

Hatalis   horae  f.  geniturae  diel-  cuiusque    fere  geueiis  teiupera- 

retur, 


carmiwvm  r.  fi. *  c.  xvir.  v:  1 9  -  2  6.  *  517 

Tutel a  Saturno  refulgens 

Eripuit,  volucrisque,  Fati 

I  y  i 

Tardavit  alas,    quum  populus  frequens 
Laetum  theatris  ter  crepv^it  ibnum: 

Me 


retur,  tum  quod  utraequeMae-  confttntlt  aftrum,  orationem  ad« 

cenatis  genituram  ,'  ad  quam  fu-  modtim   ad   pedeftrem   normam 

am  plane   accommodat,    eflice-  depreflam  videri,  notarunt  iam 

rent,  alii;  Ted   funt  quaedam ,  per  fe 

tenuja,  quae  nullis  roackinisaj* 
v.  21.  Qiiodcunque  tandem  diguitatem  poeticara  ex  toll  er© 
Jidus  fuerit,  quaeeunque  in  hora  yaleas,  fiquidem  veram  iftorum 
mea  natali  coniunfctio;  ea  certe  notiönem  repraefentare  velis. 
tuae  genefi.  Gmillima  fuerit,  ne-  Peccant  adeo,  qui  vano  quodam 
cefleelt;  quandoquidem  parfere  tumore,  verborumqtie  inani 
fatum  uterque  habuimus,  et  in  lirepitu  nobilitatem  talibus  ad- 
discrimen  mortis  addueti,  et  in-  itniere  conantur.  —  22.  In 
de  fervato.  Iam  quum  Horatius  Maecenatis  adeogenitura  praefi- 
arboris  ictu  prope  funeratus  (III.  debat  Saturni  fidus  impiunu  pc- 
Q.  7.)  findet*  nimis  anxie  ca-  ftiferum,  exitiofum,  grave  (Pro- 
fus utriusque  fimilitudinem  ri-  pert.  IV.  1.  106.  adde  Apulei. 
mari  atque  exigere  putandi  funt  Florid.  p.  1 24.  Bip.  )  cuius  ta- 
intpp. ,  qui  ideo  idem  fere  Mae-  men  vis  felicis  (Piopert.  1.  1.) 
cenati  periculum  intentant,  eum-  Iovis  ftellae  radiationibus  xniti- 
que  vel  in  aliquo  fpeetaculo  (ita  gabatur,  ac  temperabatur.  Io- 
Maflfon.  p.  356.)  vel  ipfo  thea-  vis  igitur  tutela*  fidus  tutelare', 
tri  ruina  vel  denique  confpira-  falutare  refulgens,  ex  adverfo 
tione  adverfus  eum  facta  ( ut  radians ,  oppofita  (Saturni  fiel- 
Cruq. )  vitae  discrimen  adüfle  lae )  eripuit ,  fubtraxit  te  Satur- 
contendunt.  Caeterum  Maece-  110  impio,  peviculo  a  Saturni 
natis  genenn  non  plane  fuam  fidere  perniciofo  tibi  imminentc. 
facit  Horatius  ,  fed  diverfae  tan-  Sublegit  totum  lociim  PeiT.  V, 
tum  poteftatis  (iellis,  tarn  no-  45  fqq.  Non  equidem  hoc  du» 
xiae  quam  falutaris,  fimiliter  bites ,  amborum  fordere  certo 
ita  temperatam  fuifle  contendit,  confentire  dies,  et  ab  uno  fidere 
ut  Calutares  noxiis  praevalerent,  ducU  Üoftra  vel  aequali  fufpen- 
vimque  harum  retunderent.  In  du  tempora  llibra  Parka  tenäoo 
rerbis ,  noftrum  iiwredibili  modo  veri .  feu  natu  ßdellbus  Iwra  HU 

Kk,  3  '         vldit 


5X8  Q'    HÖR  AT  II    FLACCI 

Me  truncus  illapfus  cerebxo 

Suftulerat,  iiifi  Faunus  ictom 


D  extra 


Vidit  in  Ceminos  concordla  fata  tentatum  dextra  protenta  lert[- 

duorum:    Saturnutove  (male  le-  fet,  fuftinuißet,  avertuTeL    Ad 

gitur  que)  gravem  nofiro  lovc  rem  cf.  c  13.  liuius  libri.  Fau- 

frangimus  una.     —  24«  Teque  no  acceptum    hanc  fuam  faln- 

praefentiflimo  vitae  periculo  li.  tem   refert  poeta,    urpote  deo 

berarit«      Ornatiilixne    hoc  ex-  agreßi ,  inprimisque  Sab  im  fui, 

tulit  j>oeta.       Tupiter    tardavit  ubi  res  ißae venerat  (Jk  13.10.) 

inhibuit,      repreflit    alas    Fati  cuftodi  vigilantülimo,  Cf.  1. 17. 

volucris,     alat     volucres    Fati,  init.      Iam  quum  hoc  Tibi,  tan- 

Patum     impetuofc     in    te    411-  quam  poetae',     cuius  pietas  et 

volar i ,  irriiens.       Scilicet   Fol-  Mufa  Diis  curae  coruique  efti 

lenni  imngine,    Homcro   potif-  (T.  17.  13.   cf.  I.  22.)  acciJift 

ümtim  frequcntata,    Mo~jp*  ho-  perfuafum  liaberet,  fatis  pn>cü- 

mini  Ixt r xyirrt iv ,    tmx§****  di-  vc  erat ,"  eundexn  Fauniun  iuui 

citur;   unde  alatam  eam  efhnxit  eußodes,  f.  Deos  tutelareiM*- 

Horatius.     —    2$,    Quod  acci-  curialium  virorum,  poetarnin  rr* 

-    dit  eo  tempore »    quum  -populus,  feil e.     Eadem   ratione  Baccho 

quo  die  te  primum  recuperau  deberi  quod  fervattis  fit,  proü* 

Taletudine    in    theatro    adfutu-  tetur  III.  Q.    7.     Poteft  etian» 

rum  nudierat,  frequens ,    magna  Faunus  poetarum   aiftos  hat**1 

ideo    frequentia  in  theatris  con-  hactenus,  quod  Uli  fere  tribue* 

gregatut     ter      erepuit   fonum>  reutur»  quae  Panis  Graecortun 

edidit    plaufum,    intranti     tibi  eflent  propria;     is  autem  dais 

applaudit.     —  laetum,  quo  lae-  ovpl£ut9 ,   ovgtxrds,     Hinc  eriam 

titiam  fuam  ob  reeeptara  fanita-  in  Bacclii  comitatum  idlectui. 

tem    teftatam    faceret.      Blanda  cui  fe  Üben  ter  aditingunt  poe- 

-autem  admodum  hiüus  reiconi-  uet  receflus  neroorum  petenttf. 

memoratio  (fere  ut  I.  20.  3.)  Cf.  I.  1.  31.  Vcl  fic tarnen pri* 

tantoque  fuavior,    quo    minus  rem  rationem,  et  firaplicioKffl 

•nxie*  facta  ac  quaefita  videtur.  et  ad  fenfum   iueundiorem  te- 

v.  27.    Truncus  arboris   illa-  nuerim.     Kidicule  autem  La"* 

ff us  eerebro  me  fuftulerat ,  do-  binut  haec  ad  Horatii  geoeü» 

cte  prbf    arbor  cerebro,    capiti  refert,    Martisque    iniuriam  * 

»eo      illo-pfa     fuiffet,     m#que  Mercurio  et  Fauno  propulfcö1* 

adeo  fuftuüjß'et,    necaflet,    nifi  innui  contendit. 
Faunus  Utum»     ab  arbore   in- 

f.5°- 


\ 


CARMINVML.  II.    C.   XVII.    V.  27-32.       515 

Rextra  levaffet,   Mercurialium     • 
Cuftos  virorum.     Reddere  victimas 
Aedemque  votivam  memento: 

Nos  humilem  feriemus  agnam. 


v.  30.  Quare  memento  redde-  pert.   II.  21.  59*    'Tu  quoniam 

re%    xedde',    purfolve,   para  vi-  es»    mea  lux»  .  magno   deoujfa 

ctimas  votivas,  facrum   ex  votb  -periclo,    munera  Dianae    debita 

debitum,  et  aedem  votivam.   Ad  redde  choros.    —  32.  Nos  agna. 

utruinque  *  enira     referendaiti.  caefa    facrum    Fauno    faciemus 

Reddere  proprium    vcrburo  de  humile,  tenue,  pro  retenuino« 

facrificiis  ac   muneribus ,     quae  Itra,     Sunviter  hoc  fpleiulidiiTi- 

•x  voto  diiaperfolruntur.  Pro-  mo  Maecenatis  roco  opponitur. 


nk4 


CAR-    • 


62o 


Q.    HORATII    FLACCI 


CARMEN      XrjII. 

jlRGVMnNTVM.  . 

j3wö    ijjfius    exemplo    hoc   tarmine   oßendit    Haralius, 
quam  vere  beatus  is  ßt9     qui  ab  omni  cupiditate  Uba 
mediocri  forte  fua  contentus  vivit;  ridetquc  contra  aUfia 
exagitat  in  Janas  atque  improbas  divitum  faeculi  fui  ß* 
pidUates,  a  quibus  explendis  ne  mortis  quidem  ipfws /a- 
ftantis    cogitatione  absttrreantur    atque    abstrahantut 
JExfplendefcit  hoc  Carmen  fummo  imaginumvigorc;  or* 
tio  exqitijite  comta*  numerorumque  harmonuz  fuavijfvna; 
ut  illud  adeo  inter  confummatijjima  totius  antiquü& 
munumenta  facile  pefuerim. 


Non 


CAUMINVM    t.  II.    C.  XVIII.    V.  1  — 4'        521 


* 


on  ebur.neque  aureum 
*Mea  renidet  in  domo  lacuuar: 
Son  trabes  Hymettiae 
Premunt  colunuias  ultima  recifas 

Africa : 


v.  i  —  8*  Sententia  vulgaris  menta  et  varii  generis  fupellex, 

srat:     Pauper  egö  fum ,    et  in  Telia«,    vafa  caet.  \ifto  indiicta, 

tiac  pauj>ertate  mihi  admödum  vel  adeo    ex    eo    dolata  erant; 

placeo;  divitias  neque  poflideo,  quae"   generatira  poeta   ita  com- 

ueque    defidero.         Ornat  iüime  ,  plectitur.     Neque  tarnen  Acro- 

iianc  fpecialium    notionum    co-  nis    et    Schol.  Cruq.    rationem 

pia,  iisque  maxime,  qtii  perdi-  cum  cjuibusdam  plane  afpeniau- 

tum   aetatis   fuae  luxiim    refer-  dam  duxerim ,    qua  ebur  et  au- 

rent,       coloribus      adumbravit  reum    lacunar    elTe   volunt  pro» 

poeta.     Primo  loco  commemo-  eburneum   et   aureum    lacunar, 

ranttir  aedificia  fplendida  ;   fpe-  quae  fatis  docta  atque  appoüta 

cialisque  haec  divitiarum  notio  h.  1.    videtur,      cum  non    nifl 

defcriprione  talmm  aedium  per  fpeciali/Iimiß    ideis  h.   1.  *  poeia 

partes  inftituta  infigniter  exor-  ufus  fit,  et  exornando  lacunari 

natur.      i.  In  domo  mea   niliil  ebur-  etiam    adliibitum    fuerir. 

pretiofüm,    qnod   oculos  prae-  Senec.  Thyeft.  457»  Ncc  fulget 

ßringat,     neque    eboris    ueque  altis    fplendidum      tectis     ebur, 

ulla  aur  i  lamina,  confpicituT,  elt.  Etiam   Cicero    nuirmorea   tecta, 

Exquifitior  autem  forma,  ebur,  h.  marrnoris  cruftis  ornata,  eborb 

aurum  renidet  in   domo,  altera,  et  auro  folgen  tia  memoTat  Pa- 

domus  renidet,  refplendet  ebore,  rad.  I.    4.      —    Lacunar  aure» 

auro,  qua  ufus  eß  ßacchylides,  um,  auro  inductum ,    condeco* 

cuius  locum  in  animo  forte  ha-  ratum.  v.  ad  II.   r6.  11.    —5. 

buith.  1.  Horatius  c.  XI.  11.12.'  4.  Nee  coluranis  marmpveis  do- 

(Anal.  Br.   I.   151.)    Xpfff  J*  mus  inftrueß  eil,  nullas   porti- 

IXlßetm  Ti  juag/u,otifovvtv  oTttos 5  cuum  contignationcs  habet.  lam, 

et  Lucret.  II.  ^7.    Nee  domus  quo  magis  huius   luxus  infania 

argento  Jutget,  auroque  renidet.  appareret,    prctiofiifimn,   quae-. 

Nam   renidere  propvie     de   ful-  que  ideo   Romains  .  maxime   in 

göre  repercnOo.     vid.  ad  II.  5.  deliciis  eflent,    marmorum  gc- 

19.    Iam  ehur  veteribus  exor-  nera  ponit  poeta.      Trabes  h.  1» 

nandae  domui  varie  inferviebat.  Tuperiores  columnae  partes,  epi- 

Nam  et  poftes ,  parietes ,    pavi-  Hylium ,  zophorum  et  corouam. 


522  Q.    HORATII    FLACCI    « 

Africa:    neque  j^ttali 

Ignotus  haeres  regiam  occupavi; 

Nee 

irabeationem  fimpliciter  dietam,  ex  pmni  parte  aeeidirnr,  et  er« 

coraplcctuntur.     Erant  eae  fere  .  politur ,    donec    columnae  for- 

ligneae»  «uro,  (Lucan.  X.  1 14.  niam  induit.     Hinc  docte  ipfae 

craffumoue     trabet    absconderat  columnae  reeifae  diciintur.    JT- 

aurum. )  anaglypho  opere ,  ma-  tinuzrn  Africam  dixit  poeta  (im- 

xirac  animalium  fcitlpturis  (im-  pliciter,  remotam,  longe  disfi» 

de  et  zophori  appellatio  deriva-  tarn,,   ut  ultimo  s  Gelonos Jl. 20. 

tur.  v.  Vitruv.   III,  2.)    aliis-  ig.   ultimot  Britannos  I.  35. 29. 

que  modis  condecoratae.   Sed  et  ultimum    Hefperiam   I.  56.    4* 

lapideas  ac    niarmoreas  eas  fu-  Poteft  et   efle :   ultimae  Africae 

ifle,  vel  ex  h.  1.  difeitur.      Cf.  pars,  quae  fc.  Romanis  innotuit, 

Bentl.   h.  1.     Trabes  Hymettiae  Numidia.    Nobiliffimum  auteo 

adeo  funt,  e  marmore  Hymetti,  jnarmor  Numidicum,  pariraco- 

Atticae  montis,  excifae.      Deeo  ji$  maxime  et  cohufnuis  •  ob  du» 

•  Strabo   IX.  p.  615.     jQKQfjuigw  ritiem ,  a  veteribut  adlübitura. 

i*hrt  T?f  rt'TutfTTtUs  >yj  tjjs  In   deliciU  maxime  erat  fubni- 

TlivTt'ktxtif   xxXKiCT*    fiJrocXXm  grum ,  et  quod  vaviis  niaculii 

9t>JtJiov  Tis  *i\t»s.      JL.  GYa/"-  diftinetum    eflet.     '  Vide  omni« 

fum  primum    columnas  habuijfe  no  Plin.  XXXVI.  8*     Noßrum 

Hymettiat  tradit  Plin.  XXXVI.  locuro  forte  in  animo  babuitSe» 

g.    eundemque  a  Cn.  Domitio,  neca  Thyeft.  645.  in  deferiben- 

collega  fuo,    graviter  notatum  da  Pelapit  regia:  fulget  hie  tu* 

inennorat    Valer.    Max.    IX.    1.  bae  capax  immune  tectum,  e» 

unde    in  maximo    illud   pretio  ius  auratas  trabet  variis  colum- 

fuifle ,  facile  intelligitur.     The-  nae  nobiles  maculit   ( h.  Kunü* 

baicum  idern  et  Achaictun  *p-  dica<)  ferunt* 
pellatufn  effe,   tradunt  Schol.  ad 

li.  1.  Alii»  qui  forte  trabe*  la-         t>.   5.   6.     Neque    facultat«-» 

pideas  parum  recte  dici  in  ani-  quales  Attalus ,  Pergamenorum 

rounr  fibi  induxiflent ,  de  ligno  rex ,      reliquit ,     h.    immenC** 

Hymettio  aeeeperunt ,  de  cuiut  ampli/Iimas     po/Iideo.     .  Docte 

tarnen  pretio  nihil  aliunde  con-  fic  ulterius  amplificatur  diviua- 

Itat.     —  4-    premuntt    impofi-  rum  notio  a  poeta.     In  enon* 

tae  funt«  ineumbnnt  columnis;  tianda  autemhac  fentenjia  colo- 

graphice.   —  re'cifa  ultima  Ajri-  res  ita  temperavit,  ut  fimul  ho» 

«a,     de    marmore    Numidico.  minea  aetatis  fuae  perftringeret, 

Proprie  znarmor  reeiduur  dum  qui   nulit   artibus    ditefceient, 


C ARMIN VM    L.  II.    C.  XVIII.    V.  5*8-  523 

Nee  Laconicas  ipihi 

Trajxunl:  honeftae  purpuras  clientae. 

At 


rnaxime  eos,  qui  comiptis  aut  ftim  haberent,    in   vanaro  dis* 

fuppoiiüs    tejftaxnentis   in    pecu~  .ceptatioucm  delapfi  funt,  raife- 

nias      alienißimoruni     hcminum,  reque    digladiati  funt,      utrura 

siöctis  veris  Juteredibus,  tan  quem  populus  Roman us,  quem  Atta« 

haeredes  cßent ,    invadcrenl  >   ut  lus  bonorum  fuorum  L.  regni,  ut 

.de     Antonio   Cic    Philipp.    II.  Roman i  interpretabantur ,  fcri- 

16.  Iam  cum  amplüluna  patri-  pfület  haeTedera,     an  Ariftoni- 

monia    follenni  ilüus    tcmporis  cus,  qui  fe  regia  fiirpe  fatum 

anore  Attali  opibus  detignaflet,  ferret,  regnumque  iure  übi  vin- 

facile  exfpectari  poterat,  ut  et  dicaret    (quem  a  M-   Perperna 

xeliquum  orationis  ornatum  in-  victum  duetumquein  triumpho, 

derepeteret.      Pro  maximis  opi-  uotum  vel  e  Veilei.  IL  4.)  hie 

bus  adeo  eß  regia  Attali,  regiae  a  poeta  defignetur,  bis,  popu- 

opes  Attal^  has  oecupat,  inva-  lnm    Ronianuiu     tanqiuun  non 

dit,  involat,  ubi  vindicat,  hae-  iure    factum    haeredem;     illis, 

res  9     tanquam    haeres   feriptus,  Ariftonicuro ,  regiae  /lirpit  ori- 

cum  tarnen  fit  ignotMPt  teßatori  ginem  ementitum  lieque    igno- 

sie  de  facie  quidem ,  albus  ater-  ;wn ,  ignotae  ßirpis  hoininera, 

ve  fit,  cognittis ;  qui  adeo,  cum  qui  adeo  haereditatera  alieuam 

xiec  fuiis  fit,  neevere  inititutus,  oecupaflet,    iunui    contendenti- 

fraude     haereditatem     adquirit.  bus.    Tum  fententia  fic  aeeepta, 

Exqtüfitb  autem  dilectu    poeta  utrumvis  undem  intelligas,    a 

adhibuit  v.   oecupare ;   nam  et  primaria  carminis  conülio  plane 

regia  oecupatur,    affeetata  iiiiu-  alicna  videtur;     quod    quidem 

fto  modo  dominalione  (fere  ut  nou  animadverterunt    viri    do- 

Phaedr.  I.  fl.  5.    arcem    oecu-  cti,    animo  fexnel    ad   liaec  in- 

pa$  Pißßratus)    et    haereditas,  tento. 

fraude  adita.     Claudian.  in  Ruf. 

I.  191.     Laribus  pellit,  detru-  v.  7.  3*     Duobus  modif  ho- 

dit  avitis  finihus  (fere  ut  infra  rum  w.  conßitui   fententia  po- 

Ty.   23-27.)    aut  aufert  vivis,  teft,     prouti    vün     verborurn, 

aut  oecupat  haeres.  Nollemadeo  quae  vel  fenfui  vel   foli  ornatui 

in.   mero    orationis    ornatu  lue  inferviant,  definias.     Poteitcfle; 

haefifie,  in   eoque  vim  fenten-  neque  clieniium  multitudo  roilü 

tiae  quaefitfle  interpretes«  Nam  adelt ;  ut  adeo  nobiliut  univer- 

curo  proprüs  verbis  Horatium  fe  defignetur1  a  turba  clientiura 

nie  locutum  plane  ubi  perfua-  (cf.  III.  1.   »30»  i046    Uut<> 

iUu. 


524  Q.    ÄORATII    FLACCI  ' 

At  fides  et  inge^l 

Beuigna  vena  eil;    pauperemque  dives 


Me 


illuflrior   eft»    quo   honeßiores  rum  operas  purpureis  veftimeiv 

funt,  qui  fefe  in  iidem  patroci»  tis  ac  ftragulis  conficiendis   ad- 

-niumque  dedidernnt.    Tum  quo  dfctas    commemorat.       —  f**- 

magis  nobilitatis  notionem  ex-  htutt  purpuras,    duciint  fila  la- 

tollcret  poeta,  eidem' viam    ad  *nea;    nent  latiam  purpura  nn- 

fummoj  mngiftratns  capeftendos  ctam;    graph'ice,  ut  Tib-  I.  6. 

munium  clientarum  fttidiis  iti  JQ.     Catull.  LXIV.  315-     — " 

pnrpureo    clayo,     quorum    in-  Lacömcas,    tan  quam   nobilioris 

figne  is  eflet,    occupatio  docte  generis*  erat  enim  lucidior  tt- 

declavafte  vidcri  poteft.      Effet  Hquis.        Vnde    eandem    poeta 

adeo  •  generatim  :    neque  nobiii-  forte  defignavit  II T.  1.  42.    Ap- 

.  täte  coli fpicu  113  fum.      Ac  haue  pellata    autem     fic    \x     niurio, 

qttidem  rationem unanimi  intpp.  nnde    ea    fieret,    ad    Laconüt 

confenfu  comprobatarh    videas.  otnm   capi  foKto*.  '    Wernsctat- 

Poteft    vero    etiam    ßmpliciter  fuis  himc  locum'  admovit  En- 

Cfle :  non purpureis  veftibns,  ftra-  cheriae  v.  3.  (Poet.  min.  UT.  9$.) 

gidis  titor,  üs  cai*eo;    ut  divi-  Sericeum     tegmen9       gemmanin 

tiaruni  rtötio  eriam    hie  ßt  pri-  trxtn  Lalconum;  fed  revocat  fe, 

rnnria ,  purpura ,  more  Horatio  et  de  tcxtnra ,  qua  Lacones  ex* 

jbllenm  (cf.  II.    16.  7.  III.  1.  cellebant)  locum  interpretatur. 

42.)  in  fpecie  declarata.      Quod  Recte.     Nempe  genunantia  tex- 

quidetn*  cum  fententiarum  feries  ta  Laconum  funt  itvXpm.ri  Acxtt* 

(etiam  v.  10.  pauperemqne  di-  wx«  (utSuidas  vocat v. ^tafpari) 

ves  me  petit)  efllngir.vre,  tum  veftes  pcllucidae,    telh»  quibus 

"Bacdirlidis  locus ,   ( ovrt  nop(pv-  veßh    nihil'   cüUuara  conficitur, 

c$it rxmjTtr  uXkotSvjuos touivji,  (ut  ait  Seneca  ep.  XC)    con» 

caet.  quem  totum  plamflime  ex-  textae. 
preföt.adtexüsquc  lloraams  ideis 

fuum    fecit,    fuadere    videtur.  v.  9.  Praeclare   poeta   exter- 

Ornatui«  adeo,  quem  fua  aetas,  nis  las  fluxis^ne  animi  interna 

futis    ipfi    populus    fuggerebat,  bona,    innocentiam  atque  con- 

•quique   Romanum  divitiis    po-  tmentiam,  tum  facultatem  fuam 

tentem  Factum  fimnl  oftenderet,  poeticam,   qua  magnam'  iam  &• 

deberi  exiitimo*  quod  non  con-  mam  adeptus  fit,  opponit.     Fi- 

'duetitias   multitudinis  fed    gra-  des  omninn'ii.  1.  poteft  efle  ani- 

tuitas    honeftiflimarnm    cüenta*  mi    integritas;     ut    opponatur 

ay*- 


CAÄMINVM   t.  IJ.    C.  XVIII.    V.  9-1 4-       526 

i       - 

Me  petit;    nihil  fapra  , 

Deos  laceflb:    nee  potentem  amicum 
Largiora  flagito, 

Satis  beatus  unicis  Sabinis. 

Tru- 


avaritiae  rapacitatique  divitnm  non  aueupor,  ab  iis  contra  ex* 
peflimis  artibus  rem  äugen  t  iura  petitus.  Praeclare  üc  aiümura 
(v.  6  et  23  fqq.);  verius  ta-  ab  omni  opum  ambitione  hono- 
men  exiftimem,  ad  exornandana  ruroque  contentione  alienum,  et 
tantum  vatis  ideam  docte  lue  in  fola  Maecenatis  gratia  ac  li- 
a  poeta  adiiei.  Vatibus  enim  beralitate  aequiefeentem  profite- 
ex  antiqtia  ipforum  notionep>-  tur  atque  explicat  poeta.  Quam 
tas  (I.  17,  14O  vitaeaup  inte-  tarnen  rationem,  ad  feqq.  etfi 
gritas  (I.22.  1.)  propria.  In  perquam  aecommodatam;  paul- 
Baccliylide  tarnen  eft:  aXXoc^i/-  lo  fubüliorera  videri  lubenslar- 
/mos  tv/utyijs ,  MoTa»  rt  ykvxt7*9  g*01''  ""~  ll*  nihil  fupra,  in* 
quod  priori  rationi  favere  vi-  fuper,  praeterea,  JJeos  lacejjo, 
de  tur.  —  Vena  ingenii  beni*  a  Düs  expeto,  in  votis  habeo, 
gna,  quae  benigne,  h.  large  nihil  u  her  ins  conenpifco.  — 12. 
(I.  9.  6.)  fluit,  ingenium  fer-  Nee  amicum '-potentem  divitiis» 
tile,  feeundum,  facultas  poeti-  in  ampliflirna  fortuna  conflitu- 
ca.  Narn  poetis  inprimis  ß unten  tum'»  qui  adeo  et  benigne  dar© 
tribuitur,  quod  rerum  verbo-  poflet,  et  pro  ea,  qua  me  di- 
ruroqiie  copia  exuberans  plian-  gnatmr,  amiiitia,  lnbens  mihi 
tafmatumque  mira  varietate  im-  daturus  eflet,  Maccenatcm  lär- 
men f  um  profundoque  ore  ruit,  giora  ßagito,  ut  mihi  amplius 
IV.  2.  J.  ubi  vid.  Not.  Sic  qnidquam  largiatur,  ut  qui 
dives  vena  eft  A.  P.  4°9«  —10.  futis  fuperque  beatus ,  dives 
Poteft  iungi.cttm  fuperioribus ;  milii  videar,  contentus  fim  uni- 
ideoque  divites »  maximi in rep.  eis  Sabinis»  unico  ageilo  Sabi« 
viri,  me  etil  pauperem ,  petunt$  no ;  feie  ut  V.  1.  31.  Satis 
meam  amicitiam  nitro  expetunt,  fuperque  me  benignitas  tun  dita- 
iis  placeo  facultate  mea  poetica.  vit.  Blanda  autem  admodura 
Cf.  IV.  3.  extr.  Multo  tarnen  haec  ad  Maeceuatem  eft  conver- 
roaior  vit  fenteutiae,  per  fe  ac-  fio  »  eiusdemque  Überalitatis 
ceptae,  ineit,  hoc  q indem  in«  commeniuratio ,  nec  ftudiofo 
vcifo  modo :  Non  adeo  poten-  anqiüüta»  nec  aiubitiofe  facta« 
tiorura  limina,  eorum  gratiam  Cf.  IH.  16.29, 

r.  1$. 


52(5  Q.    HORATII   FLACCI 

Truditur  dies  diey 

Novaeque  pergunt  interire  Lunae : 
Tu  fecanda  marmora 

Locas  fub  ipfuxn  funus;    et  fepulcri 

Imme« 


* 


v*  *$•  fqq»   Nexus  fententia-  38p«)    eadem   fententia:    *H*t 

tum:     Equidem  in  parva  mea  l£  yovs  x*p*fri/uxtT<xi.    fTr,  ««*#- 

fortuna  lubentiflime    acquiefco,  Xovvrwv  4/uuSt ,    Ifxtynis  n£u  • 

de  eaque  amplianda   tanto    mi-  Wogtpvpos;     Plura  vide  ad  IV. 

rms     aiümum     fubit    cogitatio,  7.  9.     — *»  16.  Lunae  novo*,  cre- 

quo  anguftius  vitae  tempus  eft,  feentes   -pergunt  interire ,  conti» 

quo  frui  ea  licet.     Quam  ftulte  nuo    pereunt,     /u*w    (föbevet, 

igitur  faciunt  ii,     qui  in   tam  luna    contiuuo     crefeit    ac    de* 

pi'/iecipiti  tenfporis  fuga ,     tam  crefeit ;  Proprie  enim  dicendura 

cei'taque    adeo    vitae    brevitate  erat  poetae :    Lunae  -pergunt  no 

novas  usque  fpes  inchoant,  qui,  vae  fieri ,  atque  interire  >  cooti- 

lineis  admoti,  de  aedifteiis  quam  uua  vieiflitudine  crefeunt  ac  de* 

fplcndidiiHme    exftruendis     ex-  crefeunt.      Praeclare  atitem  fpe» 

ornandisque,  quae  ne  intraturi  ciali  hac  poeta  ufus  eft  imagine, 

qtiidera  funt,  unice  cogitant  ac  unde     maxime    levis    temporis 

laborant.      Quam  in fanos,  quam  transitus  velocitasque   cognofei- 

flagitiofe  perditos  putas  eos,  'qui,  tur.      Eadem  imagine  velocita- 

infatiabili    aiigendarum    rerum  tem  temporis  delignavit  II.  1 1. 

cupiditatc  dueti,   nullum  rapaci-  10.      -—27.     Maximam   h*f* 

tati  fuae  modum  figunt?  Scili-  yttoiv  habet   allocutio:      Tu  ta- 

cet   ut  tanto  maiores  opes  ünt,  men ,    fuga   temporis  haud  ad> 

quibus  aliquando  exuantur.  Vi*  monitus,     et  fub  ipfum  funus, 

de ,    quomodo    lyrica ,    tam  in  rv/ußoyipuv  £p ,  morti  Um  pro- 

connectendis  quam   enuntiandis  ximns ,  aedificia  adhuc  fplendi* 

fententiis ,  ab  hac  pedeftri  diffe-  da   et  fupra    modum  fumtuok 

rat  ratio !   —  Dies  dient  trudit,  moliris.     Pro  hoc  exquiüte  et 

promovet,  impellit,   h.  preniit,  c  fuae  aetatis  more  poeta:    tu 

fequitur ;   fuavi  phantafmate  de  marmora  fecanda ,    caedenda  et 

continuo  temporis  lapfu.  V.  1 7/  advehenda;    cum    dilectti   pro» 

525.        f^rget  diem  nox ,    et  dies  materiem     univciTam  locas ,  et 

noctem  feu ,  ut  idera  Setieca  ep.  lioc  pro  generali :   tu  aedes  ex- 

XXlV.  extulit ,    dient  nox  pre-  ftruendas  locas ;  adiuneta  tarnen 

mit,     dies  noctem.        Ammian.  magnificentiae    notione.      Sole* 

c  XXVI-  *•  *•   (AnaL  Br.  II.  baut  autem  apud  Romano*  in 

.  aedifi- 


CARMINVM    1..  II.    C.XVIII.    V.  15-22.       527 

Immemof,   ftruis  domos; 

Marisque  Baus  obltrepentis  urgues 
Submovere  litora, 

Parum  locuples  continente  tipa. 

Quid? 

jtedificiis  exßruendis  operae  cum  continentis    iura    eft.      Senfut 

ipfa    materie   locari   redemtori-  igitiir:  Tu,  quo latius pofleflio- 

bus ;   ut  iu  vulgus  notum.     Cf.  nes  tuas  extendas ,  ipii  maxi  in«  < 

III.  1.  34.  35.     Alii  tnarm.  fe*  aedificas,  ipfum  mare   occupas. 

canda  nimis    angufte    accipiunt  Res  adeo  a  poeta  h.  1.  adornata 

pro ,    disfecanda  in  cruilas  ac  ta-  fic,  ut  non  tarn  frigoris  captandi 

bulas,    ad  pavimentorum ,    pa-  ant  profpoctus  gratia,    aut  de« 

rieturn ,    et    lacunarinm    ufum.  nique,  ut  pifcinm  maritimorum 

—  13.  Eadem  fentemia,  fed  qua  vi«  tempeftate  copia  cflet 
xnagis  perfpicti£  tradita,  more  (quae  fere  kuius  moliminis 
Horatiano.  Praeclnre  autem  op-  cauflae  eflent)  quam»  quo 
ponuntur  fepulcrum  et  domus»  latius  regnaret  avaritia,  villas 
dequafola  cogitat.  —  20.  Vr-  in  maxi  aedificatat  declaret;  id 
gcs,  vietvfots,  enixe  hoc  agis,  qnod,  praeter  fententiafum  fe- 
in hoc  totus  es ,  ut  fummoveas  riem  (  opponit  enim  fibi ,  agel» 
longius  promoveas ,  propellas  lo  Sabino  -  contento ,  diviten* 
littora  maris ,  Baiis  obfirepentis,  avarum ,  pofTeiliones  fua»  quo« 
exquifite  pro,  Baias  alluentis,  vis  modo  a,mplificafitem  )  et 
littora  üiius  Baiani.  Proprio  elocutionis.  ratio  (patum  locw 
fubmovetur  mare ,  '  molium  ag-  ples  cont.  ripa)  et  feqq.  in  qui- 
gere  exclufum  ac  propulfum;  busclimax  elt  (quid?  quod  c&et.y 
(uti  eft  apud  Senec.  de  Tranqu.  abunde  docent.  Deßgnat  adeo 
III.  in  eadem  re :  incipiemus  non  tarn  luxum  nobiliorum  Ro- 
aedlßcia  alia  ponere,  alia  evcrte-  manorum  ,  fumtiroüs  kis  fub-  • 
re»  et  mare  Jubmovere  caet.)  tum  ftructionibus  proditum,  quam 
eclittus,  hoc  modo  proten tum.  infanam  ipforum,  vel  mare  de 

—  22.  -parum  locuples  tan  quam  iure  fuo  decedere  cogentium» 
non  fatis  loci,  fpatii  domui  aedi-  avaritiam.  Quod  nee  mirum 
£candae  fit  in-ripa  continente  videbitur  ei,  qui,  quam  fpk* 
terrae  continentis,  in  litore.  tiofee  iftiutmodi  villae  fuerint, 
Ripa  f.  litus  continens  fuaviter  rneminerit.  Talern  Trituiritam 
opponitur  litori ,  ut  ita  dicam,  deferibit  Rutil.  Itin.  1.  527. 
artificiofo ,  molibus  in  mare  im-  fic  villa  vöcatur ,  auao  iaert  ex- 
tniilis  effecto ,  quod  adeo  pars  pulüs  iiifula  paene  fretb*   Mm*- 

OU4 


528  Q«^  HOÄATII    FLACCI 

Quid?    quod  usque ;proximos 
Revelüs  agri  terniiiios,  .et  uitra 

Limites  .clientium 

Salis  avarus;   pellitur  p^ternos 

In 


que  manu  iunclis  proeedit  in  ae»  facis ,  poue/Iiones  tuas  dilatas» 
quora  faxis ;  quique  domum  po*  fed  et  ^vicinos  pauperum  «gros 
"  fuit,  condidit  ante  Jolunu  Ne-  fceleiüflima  ftaude  invadis,  oo 
.  %que  vero  in  Campania  tantum,  cupas.  hevellix,  moves  (quod 
eiusque  amoenüliraa  Baiarum  proprium  liac  de  re  verbum.  v. 
ora  maritima,  (Epp.  I.  i«83*)  Gqthofr.  ad  I.  i.  D.  de  terra. 
fcd  et  ad  Thefprotiam  (Prop.  I.  rnoto)  eilodis  proxhnos  ugri  ter* 
11.  3.  4.)  et  alibi  tales  magni-  minos  pvoximorum"n«roium  la- 
ficae  Romanorum  villae  confpi*  p id es  terminales ,  eJJoflosqujul- 
ciebantur.  Cf.  omnino  Gxonov.  terius  usque  defigis,  heraus  us- 
Diatr.  Stat,  c»  XXXIX«  que  vicibus  tevumium   mom 

Praeclare  rb  reveltere  vi  ac  p 
v.  23 — 23.  Infurgjt?  poetae  lam  graßantem  eum  ofteiuliu 
nffectuscum  ipfa,  quam  reprae*  —  Julis  ultra,  trnnsgrederis 
fen tat,  ie,i  atrocitate.  Efthaud  Limites  clientium,  quanto  sjiti- 
dubie  totus  lue  locus  ex  elabo-  us  pro:  tenuiorum  agros  vici- 
ratülimis  maximamque  ad  aui-  nos  occupas,  emoto  ternuno. 
miini  vim*  habet  cum  mira  ca-  Exaggeratur  eniru  ficfcclerisex- 
lorum ,  quibus  imaginem  divi.  arato.  termiuo  commi/Ii  atrod- 
tis  avari  ad  vivum  plane  deli*  tas,  quod  ifto  dienti  a  patrono 
xieat,  varietate  acveritate,  tum  fraus  innectatur,  quem,  in 
quod  nos  fenfim  contemplatione  fidem  fuam  rccepttwn ,  ut  omni 
ei  us  mag  is  magisque  coniniove.  modo  tutarctur  et  ab  iniqiütate 
xi,  fumrooque  tandem  eiusodio  hominum  prohiberet,  iuiuria- 
incendi,  ac  miferatione  eorum,  que  directum  vindicaxet,  le£e 
quibus  ilia  peftis  incidit ,  im«  cnutum  erat.  Hinc  ultünae  in 
pleri  fentimus.  Ouis  uon  de«  patronos ,  qui  diente*  ipu  ini- 
teltatur  eiusmodi  inonürura,  que  tractarent,  poenae  conftitii- 
qualium  quaevis  aetas,  quaevis  tae  iam  legg.  XII.  tabb.  $ip*- 
regio  feraciilima  eft,  D'us  ho*  t/onus  dien ti  fraudem  faxit,  Ja» 
rnihibiisgue  invififlimum  ?  —  cer  efto.  Eadera  feveriute  anin- 
Quid  V  quod  caet.  Tu  non  tan*  advertebatur  in  eos ,  qui  ternu- , 
tum  mari  detrahendo,  quod  niurt  loco  movuTeut,  Qua  d« 
laue  absque   cuiuspiara  iniuri*    *«  iam  lex  Numae  cxtat:  (J«i 


1  « 

4Carminvm  x..  n.  c.  xvni«  v  25-2(2.     529 

In  finu  fereijs  Deos 

Et  uxor,    et  vir,    fordidosque  natos, 
Nulla  certior  tarnen, 

Bapacis  Orci  fine,  deftinata  - 
Aula  divitem  manet 
%  Herum.      Quid  ultra  tendis  ?  Aequa  tellus 

Pau- 


lermmum  exarafßt»  tpfus  et  fco-  lim  vulgaris  ratio  poftulabat;: 

ves  jacri  futito.      Satire  praecla-  et  uxor  et  vir  pelluntur ,  feren- 

re   depingit     horoinera    divitLU  tes  in  finu  tanquam   rem  aitro 

potentem   factum  •    aliena  ,    fpe  pretiofiorem  deos  paternos,  tiov- 

impunitatis ,    audacter  invaden-  pur*'    Hut  marafw   $t£p    (at 

lern.      —  avarus,  cupidusagri  Plato    de    Legg.    IV.  p.    601. 

proximi.        —     26.     Pedeitris  Lug<L  difertiiu  eloquitur)  La«  , 

connectendae     orationis      rao.  rium,    Penatium  icunculas,  et 

dus  erat:   Ta  eo  usque  limitea  natos»  parvulos fordi dos ,  fqua- 

clientiiim  coarctas»  donec  victus  Udos  >  utpote  parentum  ad  Tum« 

inopia  fedes  fuas  relinquere  co-  mam  paupertatem  redactorura. 

ganttir.      Apre  ad  rem   laudant  Nam  haec  follenni  reiqiie  fatis 

Salliift.  B.  lug.  c  XLI.    Interea  apto  epitheto  immunda,  fordida 

•parentes  out  parvi  liberi  militum*  poetis  andit.     Seneca  Herc.  für. 

ut     quisque    potent iori     confinis  floo.  fordida  parvae  fortuna  do* 

erat,  fedibus  pellebantur.      No-  mus.     Inf  ans  fordidus  MartiaL 

ffcrum  refpexit  Qiiinctüian.  Decl.  I.  50.  2g.  f Ordens  alumnus  ru* 

XI  IL   2.       Poftquam  proximos  fticae  genetricis  Cl.iudian.de  B» 

quosque       revelUndo      terminos  Get.  558*     Pauperies  immunda 

ager  locupletis  latius  inundavit :  domus  Nofter  Epp.  II.  2.  199. 

aequatae  folo  villae ,    et  excifa  Senec.  Ep.  g6.   Pauper  fibi  vi» 

patria  facra,  et  tum  coniugihus  detur ,  ac  fordidus,  nifi  parietts 

parvisque  liberis,  refpeetantes  pa*  magnis  et  pretiofis  orbibus  refuU 

triam  larem,  migraverunt  vete»  fe'runt,    caet.       Mirifice    autem 

res  coloni :  et  Apulei.  Met«  IX.  totnm  picturam   illuminat  infi. 

p.  664*  Oudend.      Fruereexitio  gnis  pul  forum    clieutium    erga 

totius  no/trae  famlliae  —  dum  deoa  pietas«  oppoüta  impiae  ac 

fciasy    licet  privato   fuis  poflef-  deteftanda»    patroni    rapacirati, 

üonibua  paapere,  fines  ntque  et  nihil  prorfus  neque  divin  i  nequo 

usque  proterminaveris ,  habitu-  humani  iuris  penü  habentis. 
tum  te  tashen  vicinum  aliquenu 

LI  v,.  29. 


w 


530  Q*    HORATIl    FLACCI 

V 

Pauperi  recludittqr 

Regumque  pueris:    nee  fatelles  Orci 
Callidum  Promethea 

Revexit  auro  captuß.      Hie  fuperbum 

Tan- 


v.  29.  Nexus:  Inre  quidem    quoquebenerefpondetreqq.fina* 

admodum    incerta ,     an    feilieet    ultra  tandis  ?  Altera  tarnen  ratio 

aediiieia,    quae    magnificentifli-    ad  aulae  notionem,  cui  oppo» 

910  apparatu  moliris,  unquam    nhur,   magis-  appo&ta.  videtnr. 

inhabitaUirus    fis,     hoc    tamen     Orcus  rapax,    afwqpri*  *A$|f 

certilfimura  habeto,  fedes  infe-    (Callim.  cp.  II.   6.)    perpetuo 

ras  te  certp  aliquando  efle  intra-    epitheto.      Maust    nos,    quoi 

tiiriim.      Pracclare  fpeciali   hac    fubterfugere   non    licet»    quoi 

fernen  tiae  converfione,  ad  quam    fato  decretum  efL     I.   53.  1 5. 

yiara  fibi  munierat   poeta    W.    omnes  una  mattet  nox ;  Res  wv 

17*22.    declaratur    generaliu*    ta.      —    5a-    Quid     ultra    td* 

Iioc:    Tu   tarnen  hit    omnibus    terius»    quam  mortale^n  «leert, 

aliquando  exueris,  carendtim  tibi    in   longinquum    tendis,     cogi» 

erit  opibus,  tarn  nefarie  corra-    tationes  tuas  exten dii ,  nullius» 

fis.     Altera  enim  ratio  aittaritu»    que  ideo  cupiditatibus  tnis  nn> 

dinis  quiddam  atque    irrifionis    dum  ftatuis»  tanquam  aeternum 

ad  mix  tum  habet.      Nulla  aula,    victurus  fis?    Enimvero  teilet 

nullum  domiqilium,  nulla  fedes    aegua  »  aeque  pauperi  regumqw» 

certior  certius  defiinata  mattet 9    ac  regum   pueris,  traur«,   filiu» 

copia  poetica  pro  deftinata  efi«    potentibus,  opulenüs  recludirur, 

manet  divitem  herum,   vel  ma*    patet»  terra  tarn  pauperesquaa 

ximarum    pofleflionnm    domi*    divites  in  fe  recondit.    Naralnc 

»um,    fine  Orci,    quam  fines,    de    fepulcro    folo    cogitandiun. 

regrium    Orci«     regio     infera,    plane  ut  in  PincL  Nem.  VII.  27. 

Poilit  quidem  finem  metam  nc*    *(p*t os ntvixgos n Bmymrav  w*§* 

vifümara  ab  Hade    conftitutarn    pm/m*  yioyrett.      —  34.  Vnda 

interpretari ;  quandoquidem  de-    nulli,    ne    ditiffiiois     quidem, 

curfo  vitae  fpatip  lineis  edmove-    reditus  datur.     Docte  ac  rnore 

mar  ( ut  Seneca  ait )  nota  rnor-    Pindarico  fententiain  exexnplis, 

tis ,  ultimae  rerum  lineae,  (Epp.    quae  eins  veritatem  demonfirenfc 

I.  16.  7g.)  imagine,  iaminPin-    iuvolutam  propouiit  poeta.    Sa» 

daro  (Nem.  r.   13.  ovh  iföirtt,    teilet  Orci,  Charon,   ne  dubi- 

m/u/nu  WoTfMi  irr tv    fyptfo  $$*-    ta.   Leonid.Tar.LlX.  a»  (AnaL 

fiuTf  K9Tt  er*$/u*y )  obvia.     Sic    Br.  I»  *3£.)    'hfiem    Xvxigi 

ttinen, 


c armin vat  1»  iu  c.  xviiiy  v.  33 -4°-     63i 

Tantaluni,   atcfue  Tantafti 

Genus  coercet;    hie  levare  funetum 
Pauperem  laboribus 

Vocatus  atque  non  vocatus  audit 

ti  i  %  o  v  ff  f  rovT  'hx*po*TQ*  Zfup  eflent  propvia.     Tant,  fuperbunu 
ot  x\uttf*Qp3'/u!itxvui,ijitduCla&b  velumpliciterdivitem,  vel,  quo 
noto  t-ius  rnimlteiioappellatione;  poenae  Eniut  cauffa  declarctur, 
unde  ^vxonouitQS ,    vtxfono/uxos  divitiis  fuperbum,  infolentem, 
Eurip.  ALceit  36a  et  443*   et  vi-  os  x*r**f  J>a<   fdyuv   oXßoy  ovx 
xvqvtoXos  Antip.  ThefT.  LV.  (Au.  itvvua^n  *  xopy  f*  Y\vr  iruv  — 
Br.  ir.  1 2 3.)  audit.  Sunt  qiü  IVTer-  —   xocgrtgov    \&ov  ^  caet.     apud 
citri  uro  (etiam  Stanl.  ad  AefchyL  Pind.  Ol.  *.  88  fyq»    —    Tan/. 
Choeph.  init.)   vel  adeö  Cerbe-  genus,   yh*sf  filium,  Pelopem, 
rum  iutelligendum  ftatuant,  in-  vel  omnitio  pofteros,   quod  ma- 
Titis    feqq.     ettnm    ob  revexit,  gis  ad  feinen  dam  appofitum  vi- 
quod  diferte  Kop$/ujj*  ««/.error  detur,  etfi  doctior  altera  ratio. 
(Tbeocr.  XVIi.  49. )      inntiit.  —   38-    Hie  vo<atus,    precibui 
Doctior  autexn  ftruetura  nonre-  expetitus,  nrcellitits  (ut  F.  30. 
vsocic    auro    captus  pro ,     auro  3. )  levare;  graece  pro,   ut  levet 
capi  non  pottiit,    ut  reveheret  onere  fuo,    miferiis,  pauperem 
Promctlieum.      CaJIiduni,  noixt-  funetum  laboribut,  aeramna»  per* 
Xw,  ctl/uv\o/talTiY>  perpetuo  eius  peflfum ,  egeftatis  m*\i$  oppref- 
epitheto.     Caeicrum  dehnenar-  Fum,    xupvovrot,    audit,    ad  eil, 
ratione  nihil  plane  aliunde  con-  levat  onere»  vebens  enm'inpor- 
ftat ;     graeciim    tarnen  aliqitera  tum    aeterno     plactdum     quiete 
poeurn»  qui  hoc  figmeuto,  etfi  (Senec  Agam.  592.  )  —  atque 
partim   callido,   Promethei   va-  non  vocatus,  x^ieXyr«»*,  «ftX»ri; 
fritiem    ulterius  declarnre  cona*  ad  mortis  neeeihtatem  hoc  refer. 
retur,   Nollro  hin  et  II.  13.37.  ExpreJlit    autem  poeta    graeca, 
praeiviffe,  fotis  pvobabile  vide-  «xXmto»-  i  $tos  ,    *g)  xuXtv/utvot 
für.       —  36.  Hie   opulentifli-  ftocfhtui,    quae  in  proverbium 
mos  coercet,  üiclufos  tenet,  eot  abiere.     Vid.  Schotti  Adag.  p» 
xion  revehendo.   Ad  Charontem,  3^6.  et  45  2.  ubi  eius  origo  tra- 
ft   quo    exorfus  erat«     haec  et  ditur.    A udit  in  altero  membro 
feqq.   traduxit  poeta,  quae  Mor-  omnino    eft,    deducit  ad   iufit- 
ti«     vel  regi  inferorum   xnagif  tos»    h*xof$ftii. 


LI  2  C4R: 


532 ~  Q.    HORATII    FLACCI 


CARMEN      XIX. 

jlRGrMENTrM* 

X^ici  vix  poteß9  qudntum  fuper  confdlo  huius  cor- 
minis.viri  docti  hatlucinati  ßnt9  quam  egregie  vel  u\ 
qui  acutiores  videri  vettcnt 9  imponi  ßbi  päffi  ßntf 
et  quam  abstrußs  ineptiis  excellentifflmum  hoc  Carmen 
plane  obnterint;  ad  quas  quidem  vix  delapfosfuiffe  er* 
diderim,  ß  in  poeta9  graecis- exemplis  exprimendis  uniee 
intento9  fe  verfari  meminiJfenL*  Scilicet  hoc  et  L.  III. 
e.  25.  Noßer  ajfequi  imitando  conatus  eß  graeca  di- 
thyrambici  generis  carmina,  de  quibus  quum  aUo  loco 
expofuerimus ,  nos  hie  in  deferiptione  huius  carmmü 
continebimus.  Declarato  igitur9  quo  ad  laudes  JBaccho 
dicendas  impulfiis  ßt,  futnma  cum  ivob(>ye(%  enthußa- 
fmOf  exponit  poeta  ex  prifcorum  Hymnorum  ratione, 
virtutes  dei9  eiusque  res  geßas9  easque9  neglecto  fert 
idoneo  nexu9  adcumülat9  magnificoque  ßpiritu  exornat; 
id  quod  effrenatioris  enthußafmi  naturam  mirißce  dece- 
bat.  Parum  igitur  recte%  eos  ßatuere  arbitror  9  qui  mt- 
ditato  quodam  anxieque  quaeßlo  ordine  poetae  inge- 
nium  procedere  volunt ,  -  qui  Jabularum  hunc  ab  eo  dile- 
ctum  factum  credunt,  unde  potentia  huius  dei  per  onu 
nes  huius  Univerß  partes ,  cadum9  terram9  mare,  Tar- 
tara adeo9  fp&rfa  tec  didita  appareat.  Neque  magis 
eorundem  placet  opinio,  qui  occaßone  diel  Baccho  facri 
celebrandi  Horatmm  hoc  cannen  fcripßjffe  autumant; 
euius  quidem  ßifpicionis  ne  mhlmum  quidem  fulcrum 

illud  fuppeditat. 

IN 


C ARMIN VM    L.  II.    C.  XIX.    V.  1.  2.  5£  3 

XN-BACCHVM. 


JzSacchiiin  in  remotis  carmina  rupibus 
Vidi  docentem  (credite  pofteri!), 

Nym- 

v.  i  —  4.  Vividi/Hma  cntliu-  Nymphis   et   Satyris   vertantia 

tfiufialmi ,    quo.  exultat  poeta,  confpectui  obiici,  numinc  eiu» 

viroTitxmcitl     Scilicet    quod     a  adflari,  tliyrfoque  ab  eo  inten- 

poeta  Bacchi  laudes  celebraturo  tato  in  furarem  cum  reliquo  co- 

facile  expectari  poterat,    ut  fe"  mitatu  agi,  adeoquc  discurrere» 

ein»   numine  plenum  iii  fronte  tvei^iiv,    ipfis    adeo  facris,     et 

flatim  carminis  profiteretur,  hoc»  quae  in  iis  repraefeutarentur,  in- 

quo  auguftior  rei  effet  fpecies,  terefle ,  et  iic  porro.     Iam  qui 

egregie  nobilitavit  fic,  ut  fe  ab  Bacchis  e  profundo  fomno,  in 

ipfo  Baccho  ad  laudes  fuas  ca.  quem  longo  discurfu  feÜae  pro» 

nendas  mire  commoveri  vique  üpfae  fuerant»  experrectis  habi* 

impelli  iactitec*.  .  Exquiütiflimo-  tua  a  poetia  tribuitur.  nimirum 

rum«  quibua  fenfum  hunc  fuum  ut  rexum »  quae  turbatae  adhup 

eloquitur  poeta ,  pliantafmatum  ipfarum    pbantafiae    praeterve- 

inde  enatam  puta  ubertatem  fe-  huntur,   recens   a    fe  geftarura 

liciflimam.       Quorum    quidem  vifarumque    miratione    defixao 

▼im  ac  virtutem ,  ut  plane  in.  ßupeant ,  novumque  inde  furo 

telligas,  omnino  tenendum,  poe-  rem    animo   perfentifcant 5    a<| 

tas  »   maxime  Nolbum  b.  1.  in  eundcm  fe  in  hoc  carmine  com* 

declaranda    fumma    enthuuaErai  pofiiifTe  poetam  fetis  manifeftum 

vi  colore»ajiiey/f »  qua  Bacchae  eil.     Animo  igitur  fedajiore  &t 

perturbantur,  repetere.     In  quo  cto  enarrat  ac  percenfet   poeta 

&t$vguf*ßomt£v  graecorum   ex*  quae  yiderit,  quaeque  audierit, 

t  empla  praeiviffe  cum  per  feveri  plane  anuquißLmorumvatumin- 

admodum  nmile   eft,    tum    ex  itar,  qui  reraitti  deroum  coept» 

Fratinae    hyporchemate ,    quod  rabie  vaticinia  eloquuntuv ,  n> 

extat  apud  Athen.  XIV.  s.  p.  praefentetaque  iftorum  apud  anj* 

617*    raox  'per  partes  laudaii-  mum  fuum  imagine  novo  fefu- 

do,  abuiide  cognofeitur.    Excel-  rore   tentari  ( v.  7.  3« )  fentit. 

Höre' igitur  fpiritu  contactusin-  Aliter  adornata  rei  III.  25.    — 

cenfusque  poeta  ridetur  fibi  in  Vttlgarior  loquendi  modus  erat : 

abditos    nlvarum    recefliis   agi,  Vidi  Bacchum  docentem  Nym- 

Bacchique  ibi  cum  M  aenadibus,  phat  carmina ,   intex  Nymphas 

Li  5  et 


534  Q-    HORATH   FLACCI 

Nymphasque  difcentfcs,    et  aures 

Capripedum  Satyrorum  acutes. 


Evoe! 


M  Satyros  canentem.      Baccho  Bacch.   150  fqq.  '  Adde  Orph. 

adeo  Choragi  perfonam    induit  H.  I.II.  5.    uvros  i* .   tftluet  row 

.  poeta  h.  1. ;  nam  ü  proprie  cho*  rgterii   *«X*.  ku/uov  fytfpjr  %    tlt 

rum  docef  ttjodos  carniinis,  ac  v/uypy  rffwirin  fvt  4v£«« 

motu  8  leges.      Maxime   autem  votfft  rtbitotu,  ivvfav  tunh 

cyclios,     qui  dithyramboa    de-  et    X°f°^s   ki   xvxXetea    wput. 

cantarent,  a  poetis  adeo  dithy-  Ad  Bacchum  carmitium  aucto* 

rambicis  cdoctos  atque  inftitu-  rem  Calpurnii  Ed.  X.  1 6.  re- 

tos  refpici  crediderim.   Hi  enim  fert  Werusdorf.      Sed  debtrmus 

follenni  appellatione  dicti  inde  cernürta  Baccho  ibi  cft,    Baochi 

ttfruottfußoMecffKmkoi,  nvnKiotiftL  laudes  dicendae  (trat ;  quae  et- 

cxctXit*     Appolite  iptur  den  er*  iam  xnox  fubiieiuntur.     —  in 

h.  1.   de  Baccho  }t$vf*ußov  j(oy  remotis  a  frequentia  homuram, 

%op$t#$  iiptvgrrjf.     v,  ad  t.  25.  deviis     rtrpibus.       Aroat    enim 

Pervulgato  auiem  poetis  phan-  Bacchus  confragofa  loca  ac  Tal- 

tafmate  Dii    foeris  fuis    adefle»  tuofos  receflus  (hhic   otnttkt* 

ponVparn     facram    ipfi    ducere,  dictus  Eurip.  Cycl.  74.)  ob  or- 

choros  in  ip forum  honorem  in-  gia  ibi  celebrari  folita ;  res  no- 

'  Üitntosagere,  praefultnre,   (*?«f-  tiffima.     Hinc  opus,  ifttopuanft 

%os  Bpo/utos  Eurip.  Bacch.  14».  <p<nr*\ttvs  peetis  frequenter  ap- 

de  Diana  Virgil.  Aen.  I.  499«  pellatus.       —    credite    pofierL 

Stat.   Achill.  II.  344,    nam  ibi  Egregie    haeo  anünum    poeae 

legendum     laffata      Therapnis,  ofteudunt  rerum  rifarura  mira* 

Quo     eodem      figmento      ean«  tione    defixum,     earunderoque 

dem  dearo  facrifivantium  li.  in  imagines     tanquam    praefentes 

eins  honorem  faltantium %  virgi»  complexum,  adeo  quidero ,  ut, 

num  choro  mtxtam  Apelles  pin,  de  quo.ipfe,    phantafiae  Vi  ab* 

»erat  iuxta  Plin.  XXXV.  36. )  reptus,  plane  perfuafus  fit,  eun- 

quid  ?  qnöd  hymnis!  fuis  acciite-  dem  et  in  aliis  fenfura  ac  per- 

re  credebantur.     Maxime  haec  fuafionem    excitare  cupiat;    iA 

opinio  obtinebat  in  (acris  cum  qüod  animi  humani  naturaerai« 

Xurore  peragi  Colitis;  in  quibns  rifice  convenit.     Quo  enim  ipfi, 

ipfa  ifla  indmiannminis  präefcn-  vana    etfi  fpecie  delufi,  fenfus 

tia  exritari  putabatur.     De  Bac-  noilros  rere  impulfos  pro  certo 

cho    lyrprtxoff    res    notiilima.  habemus ,  illud  maxüne  pro  ex* 

Canentem  eiun  inducitEuripid.  plorato  et  aliis  obtrudere  cona- 

k  nur, 


carminvm  i«  ir.  c.  xix.  v.  3-6.       535 

Evoe!    röcenti  mens  trepidat  metu, 
Plenoque  Bacchi  pectore  turbidum  . 

Laeta- 


mur,  tantoque  enixinshöc  credi    dem  dentis  cognitas ,  nofa  offen» 
cupimua,  quo  magis  fidem  ex-    derant,  argutari  v-ideas.    —Ca* 
cedefe  videatur.     Apage  igitur    pripedes,    »tytmt*s9    e.  g.    in. 
iiifulCani  Lambini  animadverhp*    Anal*  fir.  T.  III.  c.  4 id. p.  2$ß, 
oetn,   exclamantis :    credat    htm 

daens  Apeüa,  non  ego*     — ■  5**       v.  5"* "8-  Divina  prorfnsre- 
JNytnphae  et  apud  Noftrum  (v.    curfamüfiirorisdefcriptioIDum 
I.  1.  31.  III.  23. 14.)  et  alibi  in    enim ,  quaemira  fibi  acciderint, 
Bacchi comitatu  memoratae.  Eu«    quae  viderit,  quo  modo,  Bac- 
rip.  CyfcLöß.  Ovr*i*Bfi/iuof — •    cho  canfpecto,  in  furorem  actus 
#v  Nvot«  fwru  Hvjulßaiv.    Orpfa.    tit,    animo  penitius    perpendit 
H.   LH.  a.     btovvcQv   iyoo/tuvw    poeta»  üsque  adftupet;  ecceite- 
xtvpatf  ifim  HvflVfcw  itrtrXo**w    rum  Bacchum  Gbiadftare,  thyr- 
f#otai.      Idtm  JAlh  6,  de  Sie«    Coque   cammotQ    fe    denuo   ad 
no:    N*Är«    «gt^   |focx;gaM<'   970V«    orgia  celebranda  exitimulaiifen« 
yH#>t  iuTT0<p6fQtfft.  •    Nt//M0«f  Bf«?    tit,     Scilicct  •   quod  iam  fupra 
/*/«*  vocat  auctor  Scolii  VIJI.  in    attigi ,  poetae  dithyrambici  en- 
Anal.  Br,  Lp.  156.     Conf.  eu    thuiUfnoum,     quo     ad     laudes 
iam   Pratinae   c.  1.  Bacchi  enim    Bacclii   dicendas  feruntur,    ita 
jiutrtoes  eae  habitae.     Hom.  H.    cfferunt,  ut  Baccharum  infani» 
in  Bacch,  XXV.    5.       Ov  rgU    am  plane  man?  faciant.    Tliyrfb 
pvf  iixfußi  Hy/tUptu  t  jgy  4v-    adeo  Bacchi  percuili  in  furorem 
ivxUis  *tJt«XXö»  Hvnft  h  yv*'   aguntur,  discur  fi{aiit ,  evocad- 
Xo**.     Sirapliciter   inde   T$$ijv*t    clamaut,    verbo,    orgia    ümu- 
•ppelUtae  Sophocl.   Oed.    Col*    laut,  dum  yirtutes  Bacchi,  in 
673«  et  Orph,  U.  LH,  6.     — -    iiadem  cantu  ac  fyrabolica  re~ 
difcentts  modos  carminum,  e*    praefentatione  exproroi   folitas» 
oppofitione  rav  docentem»-  pro    carmine  defcribiuit,    Jnfignehu* 
▼nlgari»    andiente»,     adAantea    ius  rei  exemplum  praebet  locus 
Bacchocanenti.     —  etSatyros*    Pratinae  (hpra  laudatus,    unde 
Pro  hoc  Tiyida  fagyiif ,  aures    haec   delibamus :    f**Qf   i/uis   S 
iatyrorum  acutus,  arreetas,  Sa-    BfijuiQf  i/uj  itt   (fere  ut  v.  9. 
tyroa  arrectis  auribus  adftautes,   Jas  eft  mihi  cantare )  ««X«J#*V, 
•ufeuitantes.      Oculorum    adeo    i/ui  ii7  nurky$7t  «*'  opt«,  J*- 
fenfu  qnidni  hoc  pereipi  potuit  ?    vv/utvot       /u#  r  ic      Na  '/im  v, 
Mire    tarnen    in  hoc  quosdam,    Bacchantia  adeo,  11t  ita  dicam»     , 
qui  ad  Nyntpuaa  difesntas,  iti.    poetae  h.  1.  exsLunatio  e&  evoe, 

LI  4  4U* 


536  Q.     HORATII   TLACCt 

/ 

Laetatur!     Evoe!     parce,    Liber! 

Farce ,  gravi  metuende  thyrfol 

Fas 


qua  fe  deo  correpttim  li.  /x5ow-    (lind  fubeuntet  idernque  exul- 

€i£rr*  prodit.      Mire   hunc  lo-    tat,    laetitia  geftif ,     tanto  ho- 

ctira  in  rem  fuam  detorfit  Iuren.    fpite  recepto.       Pectus  plenum 

VII.  62.  fatur  efi  cum  dtcit  Ho*     fiacchi,     tit  III.    25.   2.      Adde 

ratius:     Evoe  I    tan  quam    Tino    Ovid.  Faft.  VI.  558«   Fitque  fui 

largius  haufto ,  quod  et  Gesne-    toto  pectore  pleno  dci.  JLucan.  I. 

Xus  ftatuere  videtur,  renae  eius    675.      Edortis  Ogygio  decurrit 

incenfae  fuiflent,    aut  incenfaa    -pUna  Lyaeo*   et  V.  166.    non 

ita   fimulaflct  poeta. .    —  mens    unquam  plenior  artus  Phoebadoi 

trepidat,   attonita  ftupet,    per«    irrupit    Paeatu      —  7.  ß.   Etfi 

tnrbatur  metu  recenti ,    ixarXif-    plenus  iara  Baccho  vatss»  novis 

(u%    f/utvUf,     horrore    a    JJeo    tarnen  usque   furoribus    fe  in- 

recens     incuflb,      feu,      quod    cesdi  ac  perturbari  Centn ;  hoc 

roalim,       quo  .  denuo      tenta-    adeo,    ne  iis  plane  fuccuroba^ 

tur,    Furore  novo.       Trepidat,    deprecatur.      Totum  enim  na« 

tnetuit     ßbi    a   Baccho    poeta»    men  vix  capere  credebatnr  hu- 

quum  furorem  accedere  fentit.    mana  natura.     Praeclare  autem 

Is  enim,  ab  eo  immiflua,  cor-    a  poeta  adornau  omnia.    Recte 

pus  graviter  adfligit  atque  ex»    Porphyrion:    putat  per  meruis 

cruciat.  r    Recte  adeo    ac  docte    perturhationem  ßbi  infefto  thyr* 

rnetum  omnino  pro  furore  po-    fo  Deum  imminer* ,  quo  fcilicec 

rtere  potuit  poeta.     Ita  quoque    noros  furores  exdtaret.      Sen- 

Eiirip.    Bacch.    600.      Bacchis    ftts    adeo:    ne    thyrfum    mihi 

rpo/utg*  ampuT*  hi  adventu  dei    intentet ,    ne    thyrfo     impacto 

tribuit.       Heinfius     in    Lectu    graviorem    mihi   inbniam  im* 

Theoer.  c.  VI.  p.  514.    conipa-    mittas.       Haec  enim  ifto  effici 

ratTheocr.il.  157.  evv/u*vtot*f.  credita.     Vnde  Bacchus  $vf*9- 

tpoßt7e$*it    parum     commode.    jutuw,    ^vgeix^*  Orpheo  di* 

•— r-  5.   Mens  turbidam,  cum  per-    etns  H.  X1,I  V.  5.  XJLIX.  5.  Ad 

turbatione      laetatur,      laetitia    enthufiafmum    poeticum,    quo 

jimul  atque  horrore  perfunditur    landet  Bacchi  caucrentur,  fimj- 

fectore   pUno   Bacchi,    Baccho    liter   hanc    imagtnera    tradiurit 

pectus   infidente ,  urgente ,  deo    Pratinas  e.  1. :     II  «  7§    (  rhyrfo 

recepto,      Mira  ßp*xvXoyif  na-    percute )  ref  tifimUe*  ( f.  0fw- 

tttram    enthuGafmi  lic    declara-    fjuov)  wütxtkw  «£o«W;£9rr«,  h. 

tarn  dedit  poeta.      Pectus  gra-    infpira  n  limine  tuo  chora^um, 

yiter  commovetur,  aeituat,  deo    $XJyv    rir  i\$Xuy\aXmmX*i*9t 


c armin vm  r.  u.   c.  xix.  v.  7-10.     637 

Fas  pervicaces  eft  mihi  Thyiadas, 
Vinique  fontera,    lactis  et  uberes 

Can- 


?^<*%oß*fvo*9if*/ut\o$tv$j*oß«r*it  ut  faepius  de  iis  poetae.  CatulL 
caet.      £  Noitro  proiecit  Ovid.  LXIII.   23.    Vt   capita  Maena- 
Amor.  III.  1.  23.      Tempus  erat  des  vi  iuciunt  hederigerae.      Cf. 
thyrfo  pul f um  graviore  moveris  eundem  LXIV.  256.    Quem  ca- 
crffatum  Jutis  eft,  incipe  ntaius  rundem  habt  tum  et  Um  in  rao-, 
opus:   et  eiusd.  Üb.  c.  15.  ^7.  numentis     antiquis     admodum 
Carniger    incrtrpuit  thyrfo   gra-  frequentari  videas.    —  10.  Or- 
viore  Lyaeus ,  pulfanda  eft  ma~  nate  pro :   ut  vinum   et  kc  co- 
gnis    area   auuor  equis.      Idem  piofe   e  terra  thyrfo  icta,  pro- 
Trift.  IV.   x.  43*    mota    calent  fluxerit.       Res    in    mimculura 
viridi  mea  tempora  thyrfo*    Pof-  rerfa,  qua  Bacchi  ixt<pu*u*v  pri- 
Junt  etiam  yerba:    gravi  mttu-  fcus  fermo   (impliciter    manifo- 
snde  thyrfo  ornate  tantum  ad-  itabat«     Scilicet  Baccho,  caete- 
iectavideri;  ut  drclaretur  Bac-  risque  numinibus,    quae  vege- 
chus  $Vf*o(p6$ost  $vf*9ri***Tt!S  tae  atque  procreatricis   nnturae 
(  Orph*  H.  LI.  *40  WfCf  J» **o*  elTent    fymbola,    apparentibus, 
(Epigr.  CCLI.  2.  in  Anal.  Br.  omnia   Aarim    eorum    adfpectu 
III.  201.)  eadem  fere  ratione»  efüorefcere,  progerminarc,  ter- 
qua  Phoebua  ixjyjSoXo*  certa  me-  raroque  ubertate  quau  intiime- 
tuendus  faguta  I.  12.  25.     Sed  Teere,    unde  maxima    omnium 
alterum  phantafma  nobilius  at-  rerum  promanaret  copia,  anti- 
que  h.  L  aecommodatius.  qua  fingebat  religio,     Vide  vel 
v.  9.  Bacclium  canaxn,  ab  ipfo  Hom.  "H.  in    Bacch.    35    fqq. 
excitatus,  plenns  illo*     Fas  eft,  Virg.  G.  II.  390.    et  Sil.  Ital. 
vivtutes  et    facra   Bacchi    cele-  VII.  192.  Sunimam  autem  aber« 
brare ;    plane    ut   Pratinas  l.  L  tatem  plures  antiquiores  populjl 
l/*4   ff 7  nskotitb,     tpi     it7  declarant     per    vini    ac    lactis 
ST«raty«iV.  —   Thyiades  f.  Bac-  fönt  ei  e  terra  featurientes ,     et 
chae  pervicaces  indomitae,  effre»  mellis  copiam  in  terram  deflu« 
lies,     furore  correptae.       Niü  entern.     Vnde  et  aurcam  aeta- 
Linguae  ratio  obfiare  videretur,  tem  hia  fere  coloribus  a  poetis 
mallem    equidem    iuterpretari«  depingi  rideas.     Vide  Tibull.  I. 
colla  iaetantes,  ünagine  a  tauria  3.  45.  et  ibi  Heyn.     Traducta 
iugiim     detreetantibus     petita,  raox    haec   imago  inprimis  -  ad, 
Hoc  enim  pervicaces  rede  dici  facra  Bacchica,   in  iisque  inter 
pofle  vix  dubitem.      EfTentadeo  Bacclii  miracula  repraefentata  ac 
Bacchac  ji&mixms »  vfavx*K*  celebrata.    Notüumiu  locus  Eu- 

Ll  5  *ip. 


538  Q-    HÖRAfll    FLACCI 

Cantare  rivos,   atque  truncis 

Lapfa  cavis  iterare  melk. 

Fas  et  beatae  coniugis  additum 
Stellis  honorem ,   tectaque  Penthei 

Dis- 


rip.  Bacch.  142  fqq.     *Pt?Äry*-  boribus,  trade  et  fl  turifle  com- 

Xctxrt  *ifov  ft7  t'oftif,   fs7  9j  memorat. 
piXitfexv  vixrmpt,     Senec   Oed, 

491*      Pumice  ficco  fluxit  Ny*  t\  13.  Fas  et  odebrare  kono- 

ctelius  latex  —  combibit  dulces  fem,  ornamentum,  dectts,  mymX. 

humus  alta  fuccos  fputa  mellis  ),  yu*.  quo  Ariadnes  coniugis  capnt 

niveique  lactis  Candida  fontes,  et  redimitnm     faerat.      coronam 

mi/fti  odoro  Lesbia  cum  thymo*  eius  auream  (ita  regias  bonos  de 

—  Mtetla&p/a  defluentia  inter-,  chlamyde  purpurea    Virg.  Aen. 

ram  e  cavis  arborum  truncis  ite\  VII.  815«   et  fic  paftim)  «d& 

r»r<? ,  canere.    ,  Uerat  enim  poeta,  tarn  fiellis,  inter  (idera  relatam. 

quae    gefta   defcribit.       Afeltio  Poflis  etiara  interpreuri:  coro» 

apud  Gell.  V.   ig.  extr,    loco  nam  in  coniugis  honorem  inter 

admodum   litculento:      Scribere  Hellas  repofitam.      Ita  honorem 

autem  belltun,  quo  inUum  con*  adolere,  \mponere  aris%    de  fa- 

fule,  et  quoniodo  confectum  fit*  orificii*  in  deorum  honorem  fa- 

et  quis  triumphans  introierit ,  et  ctis    faepius    Virgüius    et    aliL 

qua*  eo  inbello  gefta  fint,  itc-  Atque  hac  fere  ratione  ©andern 

rare ;  —  id  Jabulas  pueris  efi  rem  elocutus  eft   Avien.    Arat. 

narrare  caet.      Non  eft  igitur,  197  fqq.      Adfpice   ceu    rvtiÜs 

poft  Bacchum  vel  £tymphai  vd  vibret  lux  Gnoßa  flammis »  haec 

adeo  alios  poetas  celebrare,  quae  quondam    Bacchi    tnonumentum 

quam  ieiuna  ratio  fit,  facileani«  fulget    amoris,     haec   Ariadnei 

mo  adfequaris,    fed  fimpliciter  capitis  teftatur  honorem*     Prae- 

referre,   e narrare,      Vel  fic  ta.  feram  tarnen  priorem  rationem, 

tnen  exquifitiorera  illaro  poeta-,  tanquam      paulo     audaciorem, 

rum  rationem  hiüc  loco  accom-  aptioreraque  adeo  hnic  carmini. 

modandam  duxerim,    qua  fefe  —  beatae,  aro^fftdt 'ff** ,    D»it 

xerum,     qua«  contigifle   expo-  adfcriptae;     Dii  enim  p*m%mg*st 

mint,     ipfi     auctores     ferunt.  follenni   appellatione.     Ariadne 

Yide  omnino  ad  II.  1. 10.   Adde  autem  Bacchi  lyncibus  in  caelum 

Virg.  Gul.  27  fqq.      Iterat  adeo,  vecta  (Propert.  III.  15.  ß.)   in* 

elicit  iterum  melk  poeta  ex  ar-  texque  deot  relatt ;  ut  perrnl« 

gatunu 


CAKMINVM  t.  II.  C.  XIX.  V.  II  -Iß.       539 


Disiecta  non  leni  ruina, 

Thracis  et  exitium  Lycurgi. 

Tu  flectis  arnnes,  tu  mare  barbarum: 
Tu  feparatis  uvidus  in  iugis 


Nodo 


gatura.     vid.    loca   a   Broukh.  converfae   mutatio ;     plane   ut 

ad   Prep.  1.  1.  eongefta;    et  de  apud  Virg.   Acn.  VIII.  293  et 

Ariadnes  Corona  Hygin.  II.  5.  296.     ad   Herculem;    et   apud 

—  14.  15.  Argumentum  huius  Clandinn.  Praef.  ad  L.  II.  deR. 
fabulae  petc  ex  Euripidi»  Bao  P.  34.  ad  eundem.  —  flectis 
chis.  Bacchus  a  Pentheo  vin«  retro  curfus  amnium4,  Hydnlpis 
culis  conftrxctns,  in  domo  eius  et  Oroutis.  Hos  enim,  thyiTo 
»flervatur;  tmde  fe  cum  ipfa  n  eins  tactos,  fieco  pede  transüflfo 
dorn us  ruina  expedit,  Tecta  prifca  narratio  erat,  quam  ,1a« 
adeo  disiecta,  compagibus  folu.  tius  perfequitur  Nonn.  Dionyf. 
tis  proßrata  non  Unit  gravifli-  XIII.  123  fqq.  —  mare  bar» 
mz 'ruina,  graviter  in  terram  bamm,  Indicum  fedas,  trän- 
collapfa.  Eurip.  Bacch.  633.  quill  um  reddis;  hac  enim  no- 
Aw/ux  t  tfyfnfn  ( Üanxos )  %*-  tione  ri  flectis  huic  membro 
/**$•    ffvyrtB'fdivwrai    i'    a#*h  adaptandum  videtur.       Baccho 

—  Lycurgus  Edonorum,  Thra-  enim  mare  .  intrante  tumidum 
ciae  populi,  rex,  ob  puifas  cum  Nereus  pofuit  mare  apud  Senec. 
ipfarum  deo  e  regno  fuo  Bao  Oedip«  450,  Eidem  Herc.  für. 
cbas  a  Iove  excaecatus,  inxta  409.  Bacchus  domitor  rubri 
Homer.  IL  £  130-40. '  Iuxta  marys  audit«  Spectat  autem  hie 
alios,  ob  rite*  excifas*  a  Baccho  locus  omnino  ad  Bacchi  expe- 
in  furorem  actus ,  quo  et  Dry-  ditionem  Indicam ,  miris  anti- 
antem  filium  inteTfecit,  et  fibi  quiorum  poetarunt  Bgmentit 
ipfi  crura  falce  amputarit.  Pro«  famjgeratiflimam.  —  18-20. 
pert.  HI.  15.25«  Vefanumque  Tu  uvidus  madidus  rino,  ßt- 
nova  nequidquam  in  vite  Lycup*  ßgty/udvot,  vyfit  (uti  idem 
gum,  nbi  v,  quos  laudat  Bur-  audit  in  Anthol.  gr.  I.  p. 
mann.  Adde  Heyn,  ad  Apollod.  g2.  vino  furens ,  adeoque  dif- 
III.  5.  p.  576.  Rem  in  gern«  currens,  Verlans  in  feparatis» 
xna  antiqua  repraefentatam  vide  Ipiuotf,  remotis  (▼.  1.)  mon- 
apnd  Gor.  T.  I.  t.  92.  tium   iugis    coerces    conüringis 

v*  17.   Maximam  vim  habet  crines  BifioniJum,    Baccharum 

fubita  '  orationj»    «d  .Bacchum  (Bütdnes.  enim  Thraciae  popu- 

lua, 


540  <J.    HORATII    FLACCI 

Nodo  coerces  viperino  * 

Biftonidum  fine  fraude  crines. 

i 

r 

Tu  9    qutun  parentis  regna  per  arduum 
Cohors  Gigantum  fcanderet  impia, 

r  #  Rhoe- 

lus,  a  quo  rtktrtil  traditae  ac  quo  antiquiores  'poetae  vim  na- 

ptopagatae)  noJo  viperino*  Ti-  turae  vegetam  repraefentabant, 

3>eris,    ferpentcs  iraplioas    Bac-  partes  effe    debuere  in   fabulit 

charum    chnibiis    Jhte  fraude,  phyficis,  in  pogna  deoranij  com 

fine    noxa,    imptwe:    non,    nt  Titanlbus,     Centimanis   et  Gi- 

illis  nil    noceant   viperae,    ut  gantibus;    translatae    raox  ad- 

fere  Tolunt  intpp. ,  fed  Bacchi  fictaequc  eae   ciusdem  nominis 

refpectu»  liue  noxa  tractas  rria-  heroi  Thebano  a  poetis  feriori- 

nibus  viperas,    easque  Baccha-  bus,     quum  Tel  ierum,    quae 

rum  crinibus  inncctis.    ,  Apud  fabularum  involacxis  proderen- 

Euripidem    Bacch.  ■  102.     fibi  Cur,  notiones  diverfo  poeumm 

ipfe  comam  ferpentibus  cingit,  eas   tractandi  modo  plane  obU- 

«uraque      lequuntur    Baccliae :  teratae  eQent,    Tel  onmino  &• 

crtfpeivwffh  rt  igotxivruf  eri(px-  bulae    pro    meris     ornamentis 

von'     Mtf    äff**     $ttforgo<poi  poeticis   baberi  coeptac    eflent. 

JSAoUvu^ts    aflUptßuXkorrtu   rXe-  Idem   factum  in   Hercule  anti- 

Hoi/tMis.      Sed  et  nebridaa  Bac-  quiore  ac  Tbebano  v.  Heyn,  ad 

cbarurn  anguibus  connexas  fa-  Apollod.  p.  325.     Iam  e  quo- 

iffe    tradit   Eurip.    trag.    laud.  rundam      narratione     Bacchus 

v.'  665.     adde    CatulL    LXIV.  fumtaleonis  forma  diis  in  hac 

Ä5Q.  ubi Tide  Intpp.     Defigna*  pugna  aderat,  quos  Nnfter  b.L 

für  autem  antiquo  hoc  figrncn-  fequitur.     Eadem  fpecie  occur- 

to   magna    per  naturam   buius  rit  piratisnpud  Homer. in  eiusd. 

dei    Tis  ac  potentia,    cui  Tel»  H.  t.  44-       Nam  omnes  deos 

quac  eins  efficaciAima  babentur,  mutatis  formis  contra  Giganus 

puta  viperae  venermm,   fubie-  ftetiue  inde  cum     Gefnero    ad 

cta  fint,    nihil   noxae  inferant.  Claudianum  XXXVH.  51.    tix 

Caeterum  Medufae    comas  an-  ilatuerim,    miniroe    autem  hoc 

guibus  innexis    nodofas    fimili  ex    Claudiani  1.  1.  probaverinn 

^  ornatu  Tocat  Ovid.  Font.  IIL  quandoquidem  ibi  Numina  om> 

l.  124*  nigenis  formis   dicuntur,     qua- 

v.  21— -fi4*    Bacchus  y$yot*-  tenus  funt  diTerfae,formae,  ge- 

roXfruf.     Magnae  (ane  Bacchi,  neris,     ac    loci«  adeoque    Du 
t  znarini 


\ 


C ARMIN VM    X,.  IX.    C.  XIX.  V.  19-26,       £t±\ 

A 

Rhoetum  retorfifti  leanis 

Vnguibus  horribilique  mala : 

)uamquam,  'choreis  aptior  et  iocis 
.udoque  dictus ,  non  Tat  idoneus 

« 

Pugnae 


larini,  fluvianle«,  agreftes,  fil-  imbellemacroollitie  diflluenteiri 

effcres»    inferi.       Sed  ipforum  antea'düferebant,  notabant.     In 

mtatio  in  animalia,    quae  ti-  fententia  ipfa ,  quae  et  apte  fati* 

norera  arguebat,    in   Typhoei  cum    antecedentibus    cohaeret, 

iemum  pugua  locnm  habebat.  niliil  plane  eft,    quod  offendat; 

aepitis    autem  hoc   aut   fimili  fed  nimis  protraxit  eain  poeta 

gmento  nmcturo  Bacchi  robur  et  quidem    admodum    vulgari 

eclaraffe  veteres  difcas   ex  Eu-  ratione;  quamquam,  choreis  ap~ 

ip,  Bacch.  1025«     $**if$t  r*v-  tior  dictus,  quum  choreis  nnice 

osy  v  voXuxgoaof  y  tiih  igttxuy,  aptus  habererii ,    ideo  tum  fat 

)  Kvgt(pkiywi9  opotc$ott  7J»r.  —  idoneus  pugnae  ferebaris:  ac  in 

Juum  cohors  Gigart  tum  >  gigan*  hoc  fubfißere    debebat    Intpp. 

tes    impii,    «r«o$aXo<,    ahxot  cenfura.      Docte  autem  fed  rf 

Callim.  Lav.  Pall.  8«)  ob  af-  quamquam  fubiieatur  pro  tarnen  s 

ectatufn  regnum  caelefte»  regna  exempla  exquifitioris  huius  for- 

regnuro  parentis  tmr  Iovis,  cae-  mae   pete    a    MarkL    ad    Stat. 

um  feanderent,  in  caelum  eni-  8ilr.    III.  5.  p.  163.      Aptior 

:erentur,  Iovem  inde  deiecturi,  natut  magis  ad  choreas  ducen- 

per  arduum    tendentes,    quum  das  ac  ferendos  iocos,  quam  ad 

irduam  viam  in  caelum  rnoli-  proelia  obeunda,  et  arma  traetan« 

rentur.       Per    arduum  volunt  da.  Declaratur  Bacchus  xogtxmig 

eue    per    montea    exaggeratos;  (Orph.  E«^,  9. iytpj'tytKmt  (Paul* 

equidem  copia  poetica  adiectum  Silent.  XL.  AnaL  Br.  III.  83- ) 

rnalim,  aV  ufoigot,  in  fublime  et^<Xo9r«///uaw(Anacr.  XH.U.  2.) 

enifi.     —    03.  24.    Quam  or-  fatis  obria  ratione*   Tibull.  I.7. 

nate  pro,  tn  Rhoetum  deieeifti,  43.  Non  tibi  funttrifiescuraeneo 

dcptilüli  fub  fpecie  leonis.  Re-  luctus,  Ofiri*  fed  chorusetean- 

torfifti  egregie  Rhoeti  reniten-  tus  et  levis  aptus  anior.     —  fed 

tis  imaghiem  ob  oculos  ponit.  enimvero  idem  eras9  eundem  te 

Apud  Apollodorura  I.  6\  Eury-  efle  oftendebas ,    te  praeftabas* 

tum  tbyrfo  oeeidit  Bacchus.  fire  medius  eflea  pacis,  fivever- 

v*  25 -r-  2g-    Sicque  te  egre-  fareris   in    pace,    feu  in  hello» 

giurabellatoremoftendiÄi,quem  utxique   aeque   commodura   te 

praf 


542  9-   1MRATII    FLACCI 

Fugnae  ferebaris;    fed  idem 

.   Facis  eras  mediusque  belli 

Te  vidit  infons  Cerberus  aureo 
Coniu  decoirum,  leniter  adterens 


Cau- 


pracftabaf?  in  paee,  remifliorcnr,    miferot,  Senaelen  jnde  reducm* 

choreis  indulgentem ,    luxuque    rus.      Vid.  Apollod.  HI.  5.  3. 

difOuanteiQ ;    in    hello    autem,    tdde  Paufan.  II.   57:    ubi  per 

Itrenue  pugnantem.        Vtraque    ftagnura    Alcyonium    Bacchum 

haec  vir  tut  Bacchietpaciframan.    ad  inferos  defcendifle  ab  Argi» 

tit  et  bello  ftrenui  pa/Iim  ecle-    vis    trtdi   memorat.       CL  et 

bratur  poetis.     Euripid.  Bacch.    Hygin.  f.   »51.      Iam  proDiia 

502.  "tLgtwt  tm  p*7g*v  /utrotX*~    forma    erat:     Vbi   Cerberus  te 

ß»9  ffxu  r<>*  et  417  fqq.  0  <W-    Orcuin  ingreflum  vidit,  fenüu 

M»v  0  AieV  wotTs  lXP<f*'  f*b  £*-    tantwm   abeft  ut  noxae  infcrm- 

Muten,     (fitXtT  t*  o\ßo&Tttp*p    dae  cupidtun  fe  oftenderet  (in- 

tipjnt».       Apprirae   autem    huc    foru),  ut  potius  blanda  iduU* 

facit    epigr.    CCL..  (  Anal.  III.    tione  potentiam     tuam  yenera- 

fioi.)   in  Bacchi  ftatuam ,  Mi-    retur.     —  Bacchus cornibusd* 

nervae  iunctam,   dignum  quod    corus:  uifignif  cornu  (Ovid.  A. 

ex    ptrte     huc     transfrramut:    A.    III.  340.    Kifttctpopf ,  t«v- 

ü«,  r/ffoi/wov  J(£/ n*XX«&;    poHtpax,  antiquijlimo  roborisac 

rjf  y*f  axovrts  i@}  iroXt/uet  *cif*  •    potentiae  fymbolo.      Cf.  Intpp. 

eot    i'  tvuttv .  f«Xmr/r«u.        My    ad  Nemef.  III.  36.      Aurea  ha« 

fCfOKBT+s ,     w    £fhr#,    •S'fäTy   «if*    bet   cornua,    ut  deus.      Vode 

rafi*  /tt*r*XX«*   fofri  «To^oi*  &«•    xi1""**'   Euvip.    Bacch.  555* 

Xof    $<xi/uo¥i    rjiti    friX«.       Kay    pcpvcoxtptef  fAnthol.  gr.  I.  p.  8*0 

y*£  i/uoi  nokijULwf  (pikm  xkios*    dictus.     Idem  capite  cornatoin 

•7J#*  «.nots  /Mt  vftov  ifAtibtis  "htot    numis  ac  roonumentis  Etrufcti 

m*  'Qkww.    CL  Lucian«  D.  D.    ob  vius.     vid.  Spanhein,  de  Vfu 

XVUI.  '  *      et   Pi.   Nura.   T.   I.    p.   39*« 

Burm.  Sicuia  T.  IT.  t.  ia.  Gori 
v.  29—32.  Quin  et  Tarn-  Muf*.  Etr.  t.  LOT.  —  tauf" 
ri  monftra  fubmifere  fe  tuo  m&*  atterens  tibi  caudam,  adblandi» 
mini,  remiffa  ferocia.  Prae-  ens  tibi  cauda  niota.  #■&■* 
clare  hoc  Cerberi  Bacchum  adu*  Hefiod.  Theog.  770«  de  C*r- 
lantis    imagine   adumbrattir    »    bero:  it  juiv  Urrui  nuttt  »V*' 

poeta.      Adiit   autem    Bacchus    ovf/jf  r$  jgay  «»W*  m/uQrrif***"' 

loite 


CARMlNVM    L.  II,  C,  XIX.  V*27-32.        543 

Caudam,    et  recedentis  trilingui" 

Orepedes  tetigitque  crura,    . 

Torte  tarnen  melius  fuerit ,  ne  quum    revertereris   ex  iuferis, 

>is  eadem  imago  oocurrat,  ex*,  in  xeditu   tuo    pedes    crurnou* 

»licare:     applicans«     fubiicient  tua  attigit  ore  trilingui,  tribus 

itcro     caudarn,     prae    timorc.  Unguis  fuis,  ore  exfertis,  blariw 

firgil.  Aen.  XI.  8x2.    caud*m-  diendnm     camun     inftar;     qai 

lue  renudtens  (lerntet  UoratiiJ  alias     reditum    umbris    negat, 

ubiecit  -pavitantem  vtero.     Si-mi-  easque  devorat.       He  find.    1.  I. 

iter  fe  ab  Oedipode  victaiti  re-  J£«X9tfV  P  ovx  uvrts  i$  ieoKtv 

tatur  Sphinx  apud  Euripid.,(r,  «XX«  »WiW  «*&/«,   o»  x#  X*- 

Ded.   XVI.  ^ed.  Lipf.  p.  458.)  ßjm  frvXiwy  ixror&v  joVt«.   Cer- 

Dvgocv  xmtXkvue    wrc  \tovro*ovv  berus  autem  Iiic  tqiumlvos,    ut 

htffsv  huüi{*r\    — -  recedentis»  apudSophocL  Track  1106« 


«Vi 


CAR, 


544  .    $*   HORATII   FLAcCt 


CARMEN      ZX 

\Jenerofo  fpiritu  hoc    ode  .(quam  ex  dithyrambonm 
geuere  quidam,    nejcio  qua  r'atione  inducti,    fiatwnt) 
Jioratius  imvior  tollt  atevi  Hominis,  ßacultate  poetica  par- 
tißbi  pollicetur  certoque  auguratur,  eamquc  nova  plan» 
av  üioldijjima  imagine  ita  repraefentat,  ut  fe  in  cyaiunit 
avem  Apoüini  facram,   transformatum  toturri  terrarum 
orbem  pervolaturum  dicat ;  (de  cuüts  phantafmatis  ra- 
tione vide  ad  v.    1.)  igitur,  ubi  inier  homines  ejfe  defi- 
erlt,    luctus  omnino  cauffam  non  dari9    quandoquidem 
mortalis  conättionis  plane  expers  fit*     Idea  totiuscar- 
minls  haud  düble  e  graeco  aliquo  lyrlco  poeta  ducto  tß* 
ab  Horatio  tantum  amptißcata  atque  exornata.     Sunt-- 
ma  virtus  carminis  eß  in  vivida  metamorphofeos  adum* 
bralione,  etßi  hoc  ipßa  ad  feitfum  purum  fuavL 


AD 


CARMINVM    L.  II.  C  XX.    V.  1*4*  645 

AD       MAECEN  AT  E  M. 


JVon  ufitata,  non  tenui  ferar 
Penna  biformis  per  liquidtun  aethera 
Vates:  neque  in  terris  morabor 

Longius;   iuvidiaque  maior 


Vrbes 


v.  1.  Famam  alicuius  nomi- 
nisque  celebritatem  ad  remotio* 
res  tesras  pertingentem  quum 
poetae  fere  ita  eilerant,  ut  eura 
Tel  Famae  alis  ( v.  IL  2.  7. ) 
vel  fuismet  ipfum  leratum 
pennis  totum  terrarum  orbem 
volatu  lufirantem  fingant  (in 
quam  rem  commode  laudant 
Theognid.  231«  <r*i  ph  iym 
*rif  tSmnm,  9wt  olsim  «#r»<jw« 
novrot  wwrivjij   ««?«  y%v  *«<x*r 

furof  h  rro  tutet.  Vide  et  quae 
ibi  lequuiuur) ;  exquiütius  Ho- 
xatii,  quo  ümul,  und«  fibi  iüa 
gloriA  obtigerit ,  docte  declaret« 
haberi  debet  phantafma,  quo  fo 
cycni  ad  furo  ta  forma  omnes  ter- 
rarum pUgat  penrolaturum  om- 
nesqu*  populos  cantu  fuo  per» 
xnulfurum  generofo  fpiritu  ia- 
ctaU  Nam  non  volatu*  folum, 
quo  eiFertmtur  poeue  (*#r«y«r 
WX****  appellat  Pind.  Nem.  £ 
5a.  cf.  ad  I.  6.  2.  et  IV.  2. 25.) 
fed  etiam  castus  rationem  in 
poeurum  cum  cycni*  compara* 
tw*»e  haberi»  in  pronntn  c&  ja* 


-  teiligere.  Eadem  de  caufla  Si* 
rentun  alas  pofuit  Eurip.  fr. 
CUV.  Cp.  491«  ed.  Lipf.J  haud 
dubie  effdem  in  re :  xfnviou  A) 
fXQt  wrtgvyis  irtpi  vtrrtp  uff}  vi 
^ugivtw  ipoirroi  wih\ot  <*p,uo£f- 
rat  •  ßitiptu  r  §ts  ou$igu  itoXvp 
ufftSfils.  Et  lufcimae  formam 
Cinefiae  poeue  adfinxit  Ariftoph. 
Avv.  1372.  *v**trofMi  £i)  vgos 
0\vft*QV    mrtgvytafiv    xov(pous. 

—  Pedeßris  enuntiatio  fenten- 
tiae  erat :  ego  alte  in  aerem  evo- 
labo.  Pro  tenui  ego  cum  vi 
eft  vates  f  quo  caufla  mutationis 
declaratur,  facultas  eius  poeti* 
ca.  —  biformis»  refpcctu  pri- 
oris  humanae  ac  novae  cycni  for- 
nue  in  quam  nondum  plane  ab- 
ierat.  cf.  v.  9  fqq.  Vel  qua* 
tenus  vatis  iroaginem  ac  Ten  Tum 
in  cycni  formam  transfundit« 
animo  utrumque  Qmul  comple- 
ctittir.  Ridicule  alii  ad  lyrica 
et  DitiraSt  diverfa  poematum 
genera,  Horatii  referunt.  N  — 
Penna»  alis»  volatu  non  ufitato, 
quo  pauci  mecum  certaturi  (int, 
aluflimo.     Niü  ßmplidter  eii: 

Mm  Novo 


54-6  $•    HORATIT   FLACCI 

Vrbes  relinquain.     Non  ego  pauperum 
Sanguis  parentum,   non  ego,  quem  vocas» 
Dilecte  Maecenas,  obibo, 

Nee  Stygia  cohibebor  unda. 

lam 


Novo  plane  more  Tc  eyeni  fpe-  hila  tivdr»    oeeidet,     et  mteriti 

de,     evolabo.      —  non    tenui,  poft  me  rejerentur  honoris* 
Wvxyjjf  wripvyt ,  .  denfa ,    valida, 

quae  adep  alte  cnititur,  et  fatis  v.  5.  Ego  ctCi  fanguis,  filitis 
virium  habet,  ad  f«  fußentan.  (ut  III.  27.  63.  TibulL  I.  6. 
dum.  Omnino  ad  gloriac  ma-  66.  Ovid.  Faß.  VI.  488-  cf. 
gnitudinem  ac  pereimitatem  re-  Schrad.  ad  Muf.  p.  136.)  paup. 
fer,  quam  Abi  poeta augnratar.  parentum,  utpote  libertino  p#- 
—  4.  invidia  maiör ,  excelfior,  tre  natu* ,  ob  humilitaCem  ge- 
cuius  gloriae  invidia  njhil  am«  neris  vulgo  defpectus ,  non  obi- 
plins  detrahere  valeat,  aföavot,  ho,  fi  fententiam  fpectes,  eft: 
(f&otov  xgitrruv  (  quamquam  hoc  fummam  Hominis  claritatem  con. 
fere  de  iis,  qui  invidia  non  du-  fcquar,  in  ore  omnium  ero» 
euntur,  veluti  Lucian.  Herrn ot.  quem  nunc  libertino  patre  na- 
c.  76.  p.  Q2o. )  h.  I.  fummara  tum  rodunt.  Stiavisadeoatque 
facultate  poetica  laudem,  famam  fatis  perfpicaa  oppoCtio :  Im« 
adeptus.  Callim.  ep.  XXII.  4*  roortalem  ego  gloriam ,  fianam 
i  }' Utifftv  Kftieaoym ß**x**!ws.  Ita  adipifear,  qui  nunc  vix  ullo  in 
de  fe  IV.  3.  1 6.  Et  iam  deute  honore  Tum ,  quippe  paupertate 
minus  mordeor  invido.  Simmias  ntque  humili  ^enere  depreflus, 
Rliod.  II.  3.  (Ana).  Br.  I.  p.  a  te  tarnen»  optiroe  Maecenas 
204.)  #*  &i  rts  Ix  *am*v  vo<pt'n<  aliquo  loco  habitut,  expetitus, 
plyxv  fax**  inottvov ,*  ovrof  ¥%n  qui  tarnen  tui  gratia  fioreo,  qui 
*\tt?T0vf  *$}  <pSoyos  oi%  Vorrat,  tua  me  amicitia  dignaris,  qua 
Pracclare  autem  hoc  adiectum  facile  et  paupertatem  meora,  im« 
fententiaet  qua  fe  inter  homi-  peritorunique  iudicia  fero.  Iu 
nes  efle  defitururo  declarat;  ita  lere  fententiam  verbis,  quem  vom 
enira  minus  arrogantiae  habet,  cas,  dilecte  Maecenas/  conti» 
Similia  Tibi  fpondet  Propert.  III.  nuatain  exifUmaverün.  Vide 
l«  21.  At  mihi  auod  vivodetra»  OblT.  —  3.  immoitalitatis  no- 
xer it  invida  turba ,  -poft  obitum  tio  novo  colore  adumbraU ,  in 
duplici  foenore  reddet  bonos,  et  cuius  elocutione  non  haerendura. 
Stat.  Theb.  XII.  extr.  Mox  ti-  Eft  fimpliciter :  Stygem  non  tra- 
Li,  fi  quis  adkuc  praetendit  um*  ütiam,-    Xaitfr»   non  videbo. 


CARMINTM  ti.  ir.  €.  XX*-  v.-  5  - 1 4*        647 

Iam  iam  refidunt  cruribus  afpera© 
Pelles:    et  album  mutor  in  alitem 
Superna:   nafcunturque  leves 

Per  digitos  humerosque  plumae. 

Iam  Daedaleo  ocior  Icaro 
Vifam  gemeutis  litora  Bosporit 

Syr- 


Similiter  in  Lucceii  epitapn.  19«    aecipiunt  de  pelle  cuti  humanae 
(Poetv  min.  III.  20g.)   Kon  ego    fuperinducta ,    contra  receptam 
Tartareas    peneirabo'  trijtis   ad    poejtis  immntandaeftmrtae  ratio* 
undas  —  atris  non  errabo  locis,    nem ,    qua  corpus  tantum   dif«*- 
nec  cohibebor  aquis.  Jiiigitur ,  ,  nulb    re    extrinfecus 

illata.  —  album  alitem,  eye 
v.  q.  fqq»  In  eyentun  enim  num.  -—  11.  Superna ,  fupe* 
mutatus  perrolabo  totum  terra-  riore  corporis  parte»  t«  «>«» 
xura  orbem.  Animatur  haee  *v»3*>.  Sequentia  perfpieuita« 
imago  poetica  vivida  metamor-  tis  cauffa  r£  fuperna  adieeta. 
phofeos  repraefentatione  perpar-  Plumae  leves  nafuntur,  emi» 
tes  facta.  Pclles  afperae  pellis  cant»  prodeunt  e  digitis  et  hu- 
afpera  refidit  cruribus ,  docte  et  mens ,  h.  alntus  fio.  —  leves 
cöpia  poetica  dictum  pro:  pel-  praeclare  de  pennis  olorinis,  le- 
lis  afpera  fit,  refidit;  dum  enim  vöre  ac  candore  refulgentibus, 
•rura  humanaextenuantur,  eye*  purpureis,  IV-  1.  10. 
ni  formam  exilem  induunt  >  ne- 

ceffe  eft,  ut  cutis,  quae  molli-  v.  13.  Ad  remotiflimns terrae 
bus  ante  ac  fueculentis  partibus  oras  ales  canorus,  in  alitem  ca- 
indueta  fuernt,  bis  evanefeentv  norum,  eyenum  imitatus,  pe* 
bus  fubfidat,  o Hi bus  propius  netrabo,  eas  fub  eyeni  fpecie 
adrooveatur,  quaeqtie  anteaple-  adibo.  —  ocior,  celerior,  quip- 
niore  corpore  exten Gs  erat,  nunc  pe  pennn  haud  tenui  initruetus, 
eontrabatur,  adeoque  afpera  h.  quam  volattis  fuit  Ieari  Daeda- 
rugofa  evad.it.  In  omatu  tarn  lei,  Daedali  fiUL  Comnaratii- 
perfpicuo  mir  um  utique,  Intpp.  rus  (iiutn  robtum  cum  finuli 
adeo  ualluciuari  potuiue«  Nunc  conatu  in  Daedalum  et  Icarum 
pellem  eyeni  vel  natura  afpera  mf  ineidere  debtiit ,  e  quibus  alte- 
▼ei  ex  emicantibus  plumis  ita  tum  ponit ,  tanqHam  poeta ; 
dietam  volunt ;     i^unc  refidunt    in  quo  adeo  non  argutauduin. 

Mm  2  rid. 


548  <J.   HORATII   FLACCT  . 

I 

Syrtesque  Gaetulas  cänorus 

Ales  Hyperboreosqtie  campos. 

•  » 

Me  Colchus^   et  qui  disfimulat  metum 

Marfae  cohortis  Dacus,   et  ljiltimi 

Nofcent  Gelonh    me  peritus 

Difcet  Iber,  Rliodanique  potor. 


Ab- 


▼id.  öhtt.  —  14.  UtoraBarpo-  los  fubftiruit.      Dacms    disß\ 

W,    populos   Bosporo   Thracio  lans,  celana  metum  Mar/**  co- 

adiacentes.     Forte  com  dilectu  kortis ,  Marforum  tanquara  for- 

litorä    memorantur    •    poeta;  tiflimorum  militum  in  exercitu 

nana  ad  ea  ,fere   cycni  cantura  Romano»  omnino  pro,  exerci- 

ponunt  poetae.      Mofchus   III.  tus    Romani.       Daci    nietiumr 

14*     ErpvjtiQyioi     /uvptvB'e  *«*'  Romanos,    ab  iis    victi    ac    in 

vi*üiv  aVXtfot  Kvkvot.  LolL  Baß*,  fiues  fuos  repulfi  ;*  fed  disnmu- 

I.  2.   (Ann].  Br.  IL  160.)  fuu-  Lint  hunc  metum,  armis itemm 

XtS'fdvs    «wem   iw*  jfiovof.      cf»  contra  Romanos  forous»  in  re- 

Eurip.   Iphig.  in   Tatir.    1 1 04.  ballando    pervicaces ;     fuavitcr. 

Ovid.  Trift.  V.  1.  11.     Sed  hoc  —  Gchni  Scy  tlianun  gen*,  Ifixi 

forte   argutius.      —    gementis,  accola.  Vid.  If.  9.  extr.    —  uU 

fonori,  rauci,  undis  ifto  freto  timi  qui    Romauis   inhotuerant 

coarctatis  et  fractis.    Cf.  II.  15.  verfus    Septentrionem ,     remo- 

14.   III.  4.  30.     —15.   Syrtes  tiflimi.     -—19.    fberi  Hifpani 

Gaetulae,  ora  Africae  Gaettilis  ab  Ibero  nWio,  qui  iam  tiora- 

habitata,    omnino    pro  Afrioae  tii   aetate    aliquara    Iftteranua 

regione.     —   16.    campos  Hy-  Roraanarum  nodciam  e  commer- 

•perboreos   extreraas    verfus  Se-  cio,    quod  ipfis  cum   Romanis 

ptentrionem  terras,  necdura  co-  intercedebat,    traxerant;    unde 

gnitas.     De  certo  adeo  populo  periti,  excultiartibus.  ~difc*t9 

rix  cogttanduiu  b.  h  audiet  meuni  cantum ;  nihil  am* 

plius.     Ita  II.  19.   5.      Statins, 
t>.  17*  Obferva  varietatemet  qui  hunc  locuro  in  aniroo  forte 
copiam  poetae  in  vif  am  9    meno»  habuit,    aceepit   pro,     edifcet» 
fcent,    difcent:   tum  antea  ter-  Theb.  XII.  814.      Iam  U  mo- 
ros pofuit,  qtubtts  nunc  popu-  gnanimms  digmuur  aoCbera  Ca** 


C  ARMIN  VW  Ii  II.  C*  XX.  Y~  .1,5  -22.  Q^Q 

m 
t 

Abfint   inani  ftmere  j]äeniae»[  >  .    j 

Luctusque  turpes  et  querimajiiae:  - 

Com- 


• .. 


far ,  Itala  iam  ftuijto  difcit,  mr-  iani  querimonlae  et  clamor ,  la* 
'  irior'atque  iüventus.  —  Hhodk-  '  menta  et  eiulatus  in  funere  in» 
ni  potor ,  Galliae  "poptilri*  *  fol-  *  ftituti.  —  Compefee,  tepritne» 
lcniri  poetarum  loquendi  ufn,  contine;  ut  Liieret.  III.  967« 
quo  ßuviujn  bibere  eil«  ad  eura  Auf  er  abhinc  lacrimas  —  et  com» 
habitare,  v.  c.  IV.  15*  äl»  f*fc§  querelas.  — —  Mitte  omitte 
Vir*-  Aeu.  VII.  715*  et  centies  honores,  ne  impertiaris  lionores 
alibi.  fepulchro,   Honores  fepulcri  pof* 

fuue  eflV 'generatirn ,  qui  rnor- 
i>.  Ai.  Quocirca,  ubi  inter*  tuq.  iifctaiiduutur,  ejcequiae, 
homines  efle  defiero,  ne  lugeAS  '  porirtpa  funebri*t  et  guae  acJeara 
ine»  11t  mortuum.  IantfEnniifc  pertineni,  njeuta,  fletus/caet. 
apud  Cic  Tufc.  P.  ^5.  "Aftüo  ut  adeo?  an  Reeden  tia  poeta  ita 
me  lacrimis  äeegret , '  neque  fu-  complexus  f  ideri  debeat».  Ex- 
iura  fletu  f*xit :  Cur?  veiita  tremofJ'At>norej,hac  fenfu  dütit 
vivu  per  ora  viium»  »  Ad  feni  vSil.  It.  VI.  670.  \ferale  tUcut 
tentiam  facit  qunque  egregie  i(iera  X*  53^*  Ovid.  ex  Pont, 
locus  in  Phalaridis  ep.  XCVI.^  I.  o^  6i.fc  ;7§f»  fi7>i  exequias  et 
<3e  Stefichoro:  r«r  ^  ct»^*  yu*  magnifunüs  honoris  fecit,  Ita 
üriftT9t  /unr  oXotyitgiaSty  tuvovv*  Jatrimae  ~futit  y/f**  5*rBVreui» 
ns  n  tJ*  f»'  «t/r£  rvxns.  TV--  HcVm.  II.  «K  9-  Aefchyl.  Soppl. 
£>jptf  /utV  y«f  re  fw^p  to  2rv-  120V  itjXtuoTrtv  dpxp&jj  $pto- 
ff*%ofOV9  TQvyouK' ii *r*pu\*ßuv-  p&vtf  /uiXjf'^ax  yöois  /ui  t<- 
i  ttvjvvTQS  tciwvy  tvnXtif  /uif  h  /um.,  lacrimae,  qui  maior  honos 
fity  /uuKxugtoY  ii  h  /uvyjuaif  «7*-  Sta&Silr.  III.  3.  213.  Ita  lacri- 
Sfotrmi.  —  Abfint  naeniae  cef.  m4f  decorari  fc  vetat  Enniu*  1.1. 
iet,,  ne  cauatur  cartnen  lugubre  Ptagfat  tarnen  honores  fepulcri 
ad  tibiam  in  funere  inan$$  quan-  proprie  aeeipere  de  tumulo  in 
doquiüem/un/r/,  exequus,  pom-  mortui  honojfrein  erecto  (Hom, 
pne»  corpus  deelt,  utpote-  in  IL  <r,  ^55.  vEv^«  i  rafxvffovf* 
eyenum  rnutat^.  "^-  A2.  lu»  xttoiyniim  rt  trat  r$  rt> jußfy  -r9 
aus  turpis,  ^tti  «ViUtiim  .defor«*  tffWty  r#'  to  yuf  yifus  hri 
mat;  adflctumjeninifolienneni,  SuTorruf^'  Ita  riu«y  de  fepulcri 
ardente  rogo,"  /Ättfm  potins  hQnoTe*  ft4bibuit  HciioS,  6c. 
relulerim,  quamad  veltem  luDu-  Hturc*  476.  )  cupreflis  ornando, 
brem,  fqualidam.  Ad  poiiipam  tum  de  inferiis  ad  eum  quotan« 
autem  exeqnialem  peitinent  et-    nis  faciendi*.    —   fvpervacuou 

qui. 


55<>         *2-  HOS-  "-acc.    r.  ii.  c.  xx. 
Compefce  clamorem,    -ac  fepulcri 
'Mitte  Xopervacuos  honores. 

quibns  plane  locus  non  cß  ;  ttt  sppclUt    Vitgil.   Aen.    XI.   53. 

qirf  mortuui    hob    ero.      Alias  tun**    X<*("    Mele«g.    CIX.    6. 

Ilouons  ifti  ita  dicumut.  quod  (Anal.   Br.  T.  31. )  &*ü«f  w. 

monuis     cor  um    nullui    [eatua  *«f    F.urip.   in   Polyüi.    fr.   YL 

»&.      Ica  tianuxi   luino    honortm  p.  470.  ed.  Ltpf. 


\ 


• 

/ 


A