Google
This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
-* Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual
personal, non-commercial purposes.
and we request that you use these files for
* Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
-* Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
a[nttp: //books . google. con/]
Gt ss, 533
TRarbarb (Lollege «ibrarp
FROM THE
CONSTANTIUS FUND
Established by Professor E. A. SorHocLzs of Harvard
University for **the purchase of Greek and Latin
books (the ancient classics), or of Arabic
books, or of books illustrating or ex-
ing such Greek, Latin, or.
Arabic books,"
A
QUAESTIONES THUGCYDIDLE..
d
COMMENTATIO ACADEMICA
8CRIPSIT
fiC. PHILOS.
EMIL KULLANDER
UPSALLE MDCOCLXXIX
TYPIS8 DESCRIPSIT IEBAIA8 EDQUIST.
EN
AUG 19 1910
LiBRARULA
DEI,
Lo. I, 11, 1 sq.*) — 5 xci náA2ov oi Todec adstóy die-
oneguérey và Ófxa Aie dvtetyov Bíg, voic dei Srrojnimopéyosc
aysírados Óveec. meQiovdÍay dà sb $àJovr Byovteg vQog cis
xe) óvteg "U9900& dvev Agavelag xa) yscpylag Evvexoc t0v
7toáeuov diégegor, Qadíog dv payp xgavolivreg elàov, of ye
xoi o!x cOg6os dAÀAG uégrs vo) a6) rraQOvts GytSiyOP, Tr0-
. 4sogxíg Ó* d» nQocxaO:sLOpsvos éy dAaccové t& yoovo xe)
üTtovOtEQOV "i Tooíav slAovy. Frustra conati sunt com-
mentatores variis enarrationibus hunc locum inde & (góíwc
ita expedire, ut omni ex parte satisfieret, et frustra, opinor,
molientur, dum :terabitur verbum «Mov. Neque HERBSTIUS
(Phlulol. 16, p. 288: »so würden sie leicht, im Kampfe die
Sieger, den Feind bezwungen haben») hujusmodi sententiam
e vulgata extórquere potest. Unde enim hsec »den Feind
bezwungen haben? Licet enim. prius eov ad homines re-
ferri possit, necesse erat tamen hos homines nominatos esse;
ut nunc est nudum eio», plus, quam licet, intelligitur.
Neque STAHLIUS (etsi cautius priore eldov excluso verba óa-
Óiec &v u. xg. ita. convertit: »leicht wohl Sieger im Kampfe»,)
quem ad modum, si, ut ipse vult, apodosin duceremus a
voce soliogzxíg demum incipere, particula dé defenderetur,
satis convincere potest. Nec vero CLASSENIUM (qui tamen,
sicut etiam STAHLIUS, melius quam plerique superiores ante
7t0A:00xíy virgula (,), non majore signo, interpunxit) nova
sua explicatione [ut posterius sl4o» item atque dvrstyorv ad
«of ys» (ut Subjectum) referretur] ad veritatem pervenisse
arbitror. Sed argumentationem ejus inquiramus. «pdye
socsobrteg wiederholt das obige ém&id) udyo dxodigcav»;
*) Paragraphi ex oditione OLASSENII laudatá sunt.
2
quod ita esse non facile mihi persuaderi potest. Etenim,
ut ipse fatetur CLAss., enuntiatum ó$qÓíec àv xg. sidov
apodosin efficit, ex protasi se? Evreycg 1O» noA. Ó«ég. pen-
dentem. Substitutis igitur ém&d9 — éxgatgcav pro xge-
voUytég ita: && Evveyog — Oiégegoy, ÓqÓíec &v, émneódr d-
xgavncav, slÀo», quimritur: l)si illa pugna prima respicere-
tur, nonne hic debuit scribi: xexgurgxóreg vel saltem xQosg-
gayveg? 2) si prima illa victoréa aditus ad Trojam expu-
gnandam satis patefactus esset, quid tandem opus fuit
Evrexeg Oiegégeir? Idem in se erratum KRUEGBRUS admi-
sit, disserens: »dass nicht etwa vorher éxgavgOqdar» (für
éxgetgcav) zu lesen sei, zeigen die Worte uayu xoavobytsc.»
xQaro)rreg igitur non repetit éxgavgaav, sed (victoriam vel)
victorias significat, quas Grecos, ei di9990s Evvsydc Oy 7104.
diég. i. e. in persequendo bello, reportaturos fuisse Thuc.
opinabatur. Jam vero quod aovum proponit Class.: of ye
xai oUx d99óo. — moAwQxig áy — dv dAaccovi xgóre: —
&làov, quo modo hoc demonstrari potest? Primum enim
repugnat supra scriptis: o& To«eg — vojg dei. 9noássmropáé-
oic (— of ys oix dO900. — uégs, và) de) maQovn) dys-
7taAos Orts; (quod ad ipsum mumerum respicit, ratione non
habita certi cujusdam modi belli gerendi) —^.Deinde: quam
ob causam oj ys ovx &O900& obsidione Trojam capere non
conabantur, si ita, quod vellent, facilius consecuti essent?
Mihi non est dubium, quin id omiserint eo ipso, quod pau-
ciores essent (ovx dOJQoo:) quam ut possent id facere; etenim
etiam tum Troes, sicut re vera faciebant, iterum et sepius
ad manus conserendos erupissen£ (toig dei ÓuoÀ. dyvim.);
ergo in ipsa hac notione osx &J90os inhsmret causa, cur
non obsederint. Atqui ita apertum est, CLASSENII propo-
situm: oj ye oix d9goo» — nolioQxíc áv — slAor a sen-
ientía discrepare. Consideranti mihi jam concinnitatem ver-
borum et sententiarum Acc opinio probabilissima videtur
esse: ubi Thuc. priore enuntiato (xa páAÀov oi TQsc
e)róy ÓisomagQuére» — drrsiyov) id expressit, quod ez
qpaucitate (Óiecn.) Grecorum effectum sit, posteriore (si
$
deéo Powsy: — sien) ianium id significatum vnlt, quod
(qd ades» duam.— 439900) eventursm fuerit. Ergo: (quia
Greci edx dJqias bellum gerebant, Troes audaces erumpere
ex urbe audebant ad minora proelia in campo ineunda;) &/
dà d$g9ees — deégeoer, duobus modis Trojam capere potu-
erunt; aui (si Troes, post primam illam cladem — mag
ei "Hllgve; iqiéusres payg ixqEisqUapP, tamen erumpere
essent ausi) éqdíeg d» uéy4g xqcreseta; — tà» Tooíav
siler. |-- óqdéec d» udxn éxodrgser (vel potius Pnoczovv)
we) Qqdiec á» — sidor:.nam óqdíec, quamquam proprie
&d, sido» pertiget, quedam modo etiam ad xQerePrrsg sub-
audiendum. es&]|; .aut (si Troes, post primam illam cladem
erumpere 4on ausi, i« urbem se inclustssent) rtodseoxíg dy
5eodxad. — và)» Toeía» siàor [etsi non Óqdíac, sicut (vic-
teria vel) victoriis ex campo reportatis, quibus facilius opes
Troum íractme essent, at certe] &» é4accoví zs yo» xoci
dsyoveitsoor (quam.re vera factam est). (qgdíeg igiur re-
spondet verbis d» $À. — xei dmor., itemque vox ud
(sges.) voci zo4iogxíq (rtgoox.). lane esse sententiam to-
tius loci, meque eam, nisi moleste, e vulgata lectione ex-
promi posse arbitror. Offendi, enim et animum et oculos
hoc duplex eie»; immo vero prius illud additum a quodam
glossatore existimo (ut multi ante me), Nam, si utrum-
que retineretur, necesse erat, credo, s£w Tooíev ante supe-
rius locare; ut nunc se res habet, superius illud quam
maxime /rigidum et ineptum est. .Longiue autem proce-
denti totum enuntiatum: oj ys — dvwzskyev plane mihi vi-
. detur interpolatorem redolere. (Idem in mentem venisse
HERMANNO, apud POPPONEM cognovi; quibus causis, nescio.)
Verba págs s& ds raorss till aliud quam supra nominata
sol; es) vredsimenévor; repetunt. Etiam of ys xai oix G99óos
dyrslye» imanitatis pre se ferunt speciem; drzsiyor enim
apertissime mihi videtur ex ewpra scripto dvzsTyer iteratum
esse; sed quum iUic aptissime de Troibus pronuntietur (qui
defensores erant), hic de Grecis (qui erant invasores) minus
£ceommodate dicitur (etiamsi de eruptionibns Troum cogitari
à
possit). Quimobrem ex hac comparatione: oi Tpiler dywtao?
&ofg de) jnolnrrepéres (dvvín. ):-—— e$ du $nofeertópavot
(— ei eis d$9éo: — págs, vi. de). raso) dyreBgo "e
Tewoi, justa proficiscitur dubitatio.
Swepicor igitur, hoc enuntiatum & quodam libvario, in-
telligentiam verbornm óqdíec —— soe. adjuvante, insertum
esse; postea, quum (óuéfec interpositis ifHis longius a. sno
verbo (posteriore elÀov) sejunefum ensót, alius: quidam ud
coherentiam illustrand&m priwse elàev intrwsit. Nec erro
werba &»ev Agdréloac xoà ysworéac magna commendanter
probabilitate; repetita ex prioribus sóc reweyíav — ei
Ágoreley et jám notione vocum rzesquovoto» soegí -— veri
dJoéos comprehensa (quas ut declararent, adscripta viden-
tur) delenda esse opinor. Hestituendwm igitaur- duco totum
locum ad majorem simplieitatem Àoe modo: ftegiovobap dà
si $À9ov é&yovis; vQoqiic xoà Ürse; dOoéos Evveydig và» nió-
Asuor diéqágov, üqdéec cv uáya xpatolrrec, rroAiegxtg & d»
vrgoox. dy dA. — tá» Toolev tor: si ete. —, facile vic-
toria (-iis) ex campo teportata, obsidione autem (non tam
facile, a£ certe) celerius: et cum minore labore (quam re vera
factum est) Trojam cepissent. Vix 'annotandum est, ad hanc
mententiam eruendam non necessario enunt. e] ys — dyict-
xe» expungéndum esse; aptius tamen ad smquabile orationis
flumen ercluditur. AX necessario rejiciendum est prius eldov.
— Bimilem ér quadam parte huic & me propositie versionem
jam HEILMANNO placuisse (retenta tamen vulgata), apud
PoPPONEM inveni: »so würden sie entweder die Trojaner
leicht aus dem Flde geschlagen haben «nd solchergestalt
Vhrer gemáüchtig geworden sein — oder awch dureh eine
formliche Belagerung — erobert koben»;:. quifbus objicit
PorPo: »non permittit lingua Greca, ut he enuntíntiónek
ínter se opponantur. : Quod etiamsi jure animadvertat re-
spectu habito verborum »entweder — oder», que non ad
terbum e greca scriptura elici possunt, (ego quidemr áupra
ín mea arpgumermtatione vocibus dut -— «aut wsus, fantum-
modo, quid sentirem, planiwe facere volui; namque ín ver-
$
séon« 98s. usurpare son opus est) tampn etiam aique etiam
lesum. coptemplanti &tque iia, quo SRpra aie sunt exposita,
niso, quia omnino, sententie hujwemods sit, niis] mihi oceur^
xit impedimenti, (Melius .tamen legsxekar Duis pr dur
pon —, meieaquio àé) '
Ln L 38, 4 wa) OgÀev éew 04 sel; néÉeGu deéexovság
Jepev, vekcó àv uérveic «dix. OQOGe dregécus uev, o9d'
inudsoutesouav . dyargeruég pn na) Qveqepérsac v» eldeutpsusyos,
4X« omnes. Mes. Quod. quidem. sine dnbio senfentiu eeripto-
fé congruere iufra videbimus. STAHLIUS tamen et CLAS-
- SANIUS (ULLRICHIUM sequentes) in editiopes snas pro przesenti
naesqevevepésr, quod molestum esse arbitrabantur, imperf.
isgsatgesasopsu receperunt. (ui duplex obstat.euspicte. Pris
inus» enim, essà durius particulam 4» (ad pregressum Op-
4ativum pertinentem) hic ad /ndicativwm supplere, quis ne-
gaverit? Deinde ex ipaa sententie. ntroductus enim, ver-
borum ambitus vocibus é44er én aperte natat, Corinthios
id dictam velle, AtAenienees ipsos.intelligera posse (djAow
s€,.9plr, — dviogaos DiinocOs, dj dvdp. 49.) 1) Corcyrais
esae nullam camsam se (Corinth.) odio peraequendi (CLAss.
»edx éqOéq &r dzagécmeipsr kurz für ova quc &v Eyes,
9 dssaqduuoqusy»; minus. accurale pro ei firsagéaxeusv (Ind.)
vel sé veled' Quo drragétruswr; nAm. vere jam. displicebant) ;
2) Coristheia. ipsis satis édoueam esse causam, cux. bellum
Careyreis inferant... JPosteréer antem sententia ex emenda-
tione ULLRICHI «dézmGsQerzssoucr» erui non potes; nam
4mum reete hoc. deaedsq.. convertat, CLASS,: esocie udrden nicht
in, vo. abnormer. Wetee Krieg fülren, wáren wir nicht v. &.
t0.n, quiarerg. licont: ew quo hujusmedi quiddam déjlerv erat?
Hoc Jéiew necesario requirit, ut. .AMhenieness «x 3s argus
senta, qum Corinthii ad ssam. rem defendendam profole
TWnt et mex profewent, perspiciant, Corinthiis wunc egse jua
opiimun ;bella .Coroyrmes. persequendi; quod non impedi,
quin..aliqs ida fecaro. potaeunt Yel possint op, jure. Plaw
mjus: eon quwriiur, qnid Corinthii. facerem. vel nou facerent
(quod omnino Atheniensibus: déle» esa non potest), sed
(confitendum esse volunt), quod nwne faevent, id. se juro fa-
cere (qued éa4o» esse putant Athen.) Ad hoc autem ae.
sequendum, observandum est, gravius pondus non verbo
imotoasevousy, sed constructioni par&o. dem. «i dOmos-
pévos adhmrere. Ez superioribus enim dqeosdoí «s did
Tavvée za) yÜp vtodepodth, (nd que extr. cap. &dditur "Ení-
dagvo» $pevéoev eocav — 6Aóvrso flm éybvor) edjAoy» esse
dicunt Corinthii, Coreyrmos (eic ovx dpd 6g: dregéonovaw e
o! o)d«ple» éyovow citéev vei owüg mesi») advetgegórsut
v. GOixély», eamque esse causam toU àrricsoésesesy. — Ergo:
ovÀí' àmcroaterouev óxmQ. p) xe) Óag. € ts dde. -— wi
(0jÀov Gn) émosg. — (o6 — à) ddixespevos (— doén»
àÓeg. v dórtospeDe) — (0$jlor óc) «và. ddutipato adv»
causam continent evyc wü» f$ustépeac irictoo trac.» Ex negli-
gentia igitur considerandi, quo eere spéctaret negatio e? (in
ovÓé) ortam atque comprobatam esse emendationem illam
" arbitror. (od enim, specie ad àmiovo. pertinens, re cera cum
pn conjungendum est.) Germ.: dues wir nicht bekriegen —
o hne 5 daes wir bekriegen (nicht ohne —) weil, Quid sibi
igituP CLAss. velit, disputans: «Der JIndécativ Procentis
émorQurssopey (n. allen. Hes ist weder mit dem. factiseMm
Bestand, da der Kriegszustand vorhanden ist, noch wit dem
partic. pé — eOxetpevos vereinbar, das mir in e) p) —— .
£dixosusDa aufgelóst werden kann. (quamquam etiam, vt
supra vidímes, in idem. valentía: &éo déosuefa) mii
obscurum est.
Nec "vero. PoPPoNIs: interpretationem «solemus bellum
inferre» accipi pesse ex swpra dictis eminere puto. — Una
esset defensio ULLEICH propesito, si'ante eUdé non «cem-
mote», sed majore quodém signo, interponetum esset ita, ut
émeovQ. no^ ex déAer penderet (il. e. non Atheniensium ju-
dicio subjiceretur) sed,'per se positom, a Corinthia ipsised
causam suam comfrmandem additum esset; fum antem ^e-
cesse erat d» apponere. lta assequeremor, edd dv inesoe.
— pj-dów. (— o ge) déc), uhde tmen ad' sostrum re^
4
*
laberempr: nune antem acdswovpeJa (ut dü4or est); ob id.
ipeum imesees. :- ad«ospevos (2 diens dix.) énicsqa sei
eue.
l, 142, b. sxàéo» ydg spsig éxopsv sob? xeorc ygv dx
sol vovseo9 denppíec £ óxclyos à toU xov Qnegor é& sd
vevee, POPPO, KRUEGERUS, BOEHMIUS, .mea sententia,
eptissinie dymaQlac dicunt ex wáéev pendere. Quod rejicit
tamen CLAARSENIUS, .et eà quidem causa, quod nullo alio
leco Thue. sáéer. cum Genitivo Partitivo conjungat. Quum
tamen multa alia apud Thucydidem dmek Asyopsva occur-
rant et hse structura preterea apud alios scriptores inve-
niatur, now sdonea. mihi videtur causa h&c esse, cur hanc
ad sententigm etiam explicandam tam aptam constructionem
inprobemus. Nam que CLASS. (in ann. crit.) ad suam opi-
nionem (connectenda esse vecmnanóiuseeíac) confirmandam
affert, mira sunt: »Es.ist auch wohl uicht die Meinung des
Thwc., dass die Athener aus dem Seeverkehr Erfahrung im
Landkriege gewinnen; wohl aber nützt ihnen die Erfahrung
im Seekriege für manche Vorgánge im .Landkriege». Hmc
mihi. videtur eonérgversia verborum esse. Atqne ut, quam
emigua .si6 comiradictio inter bas germ. dictaa septentias,
dilacide perspiciamus, CLASSENIUM apero concesaurum es8e,
ut ig priare vocem »Seolriege» pro.»Seeverkehr» substituamus,
itemque »für manche , Vergánge im Landkriege» pro solis
»it. JLasudkriege»; namque si locutio seb sezd y$» superio-
rem significatiogem habeat, ex xáéey yw» pendens, non
intelligo, cw mem eandem, em etiam cum épsmegíec cohe-
renti pre beamus, eoque magis, quod, ut ipse CLASS. fatetur,
his verbis egé nasa yáv in altero membro illa 4e sà vovtixa
apertisaune respondent its, ut sque bene Thuc. hic ép sc
xead yir petéerit seribere. Jrior igitur supra germ. lan-
deiterem . ennntietionum sic.mntatur:, »Ks det auch. wol
nicht die. Meinung dos Thuc., dass die .Atheser aua dem
Seshniage. Erfoheung. für mancha Vergünge im. Landkriege.-
gewinnen. [reciine: (géwonmon) heben], Quod tamen Thucy-
8
didem voluisse difficile sià megare. Bejumgit. CEAS8, notie-
mem eperétsa «belli torrestris» & «perétéa bollo torreetré utilis»,
Sit sane ita. Quomodo autem Atheniensibus belli navalis
peritia in bello terrestri prodesse poterat (CL. «nützt ihnen»)
Táei parte quadam :ilixs periti ab ille ad hoo éreweferenda.
tque aceurate nobis censiderantibus apertum eet, in his
verbis Periclis nullam esse superlationes omnino, Namque
id notissimum est, eqs pepulos, quorum maxima vis vebus
mariimis contineatur, sape tamen wéroque belli genere uti
cogi (cf. nostra statis Bretannos) ;. quum.ex altere parte
ii, qui fere semper bella. terrestria modo geseerint (sicut hoc
loco Lacedzemonii), artis maritime pene rudes siut. Ergo:
TÓ vavnxóy plerumque.et bellum xavale et. bellum terrestre.
complectitur; :ó xe£' émeoerv autem sepissime 4amfuss bel.
lum terrestre. Quamobrem Athenienses opéüésno jere rAéov.
Junagíac ro xard yé» j éwelves dg sd. vavriud habere di-:
cuntur. (Novitas CLASSENII prseterea non mieime condem-
natur eo, quod, nulia analogia nisus, sÀéov iyw in centen-
4iam simplicis verbi intraneitivi accepit.) .
II, 44, l. — àv srelvseértesc yeo Pon qogatz dnickav.
sa, Toagérvisg, vó d'sézvyég, el Gy vig aPstperuoterug At^
aw0w, «ormeo olós pip vir tslsvtik, 9pelc db démqe, sei:
ol; ivsvdawpovigol vc ó fifeg ópoluc nei ürssievsijews Bor--:
-pstQr)sg, Hunc locum difücilimum, de quo 46u dispu-.
tatum inter doctiesimos vires est, quique emendationibus.
et enarrationjbwe,, sestentiam interdum protsus perturban- :
dibus, tentatus - est, a mullo adhuc "commentatose recte:
«explicatum . es$e nrbitror; sed .quum ub épeo. Thudydíde:
quam maxime oconeise sórmptus sit, eqpuostere opus est. eK--
posidene; quam optime prooessuFAm. esse. opinor, oieam a-.
JAiorum quibusdam deelarationum . exietinsationt oubjisieadiw^
Atque ut apertius, quie toti&s contpsehetmibais : sentestia.
Sit, judicemus, de singulie ejus parübus dispátare libet,
eoque magis, quod iria fere swat im ca,-de quibus: dissen--
sup est. Primum. igitar de sà-4' edeqyéz quamus, do-
Jede de sic sÜmoemeevrosue, postremum d$ eo enuhtiako toto,
«uod & voce ei; incipit. Verba só Ó' esvregé; duobus mo-
is .enodarunt, alii. e& ita cum precedenti sententia con-
nectenies, ut partic. óz, ex dnéusurras pendens, intelligen-
dam esset (minus recte. CLASS. elvcu), alii ea arbitrati, sub-
audito 4eví, propriam sententiam effücere. Inter eos, qui
proe opinione fuerunt, HERMANNUS disserit: «Non solum
causam video nullam, cur vó Ó' svzwyé novam poriodum
ineipere debeat, at magis videatur manca esse sententia, ni-
si hiec quoque et mente illorum, quos alloquitur Pericles,
Jdioantur. .Item Poppo et Cr. De quo tamen mihi per-
audere son. potui, et his quidem cawsis: 1) quia Pericles
08, qui audiunt, in sequentibus verbis pronomine $us;
appellat, epíwm est verba ró d' sévvyéc accipere nom «de»
audientibus sed «ad»' eos prouuntiata; 2) recepta illa ver-
borum &réssevras et srwyfc cohrmrentia, elatPontis illius
àimódesextmiic, quam Greci dicunt, eripitur non mhil; quam-
obrem Pericles, mea sententia, multo melius, quod sibi pro«
poeserit, comsequatar (ut animis circamstantium | conso-
Jationem praebeat), si, interpuncto post spegévrec; majore
quodam signo: quam. «commate», impetu suo latms sic ex-
celemet: at eero iliud felim ewt'etc.;. 3) restat: argathentum
fravissimum, que adductus illam conjunctiogem enm éní-
Uve»(c, non' modo minws opportunam, sed prorsus falsam
essp' existiment; qaod tamen, arctissime eum questione de
verbis ejc sümpe»eowwese connexum, optime simol cum iis
4emonstrabiur. Hmc igitur vecabula tp «)sQ. Quo vere
:Speetarent, haud :soio am nemo satis cowsider&verit; quo
omisso, tantammedo conformationem eorum respicieatos, quod
in. -$c.eaderent, tamqumn «à priori» ea statuerumt cum se-
4[uoutibus vslsvede ct AVmé simplióiter jengenda eise; quod
tamen quam $meerium AiRwusqee probabils sit; perecrutemur,
PoPPO vertit: «felicitstem vero in eo posKam esse, seu,
felices vere :w08.o99e -seiunt; si. quibus donostissmmas vel, vt
his: wuwac, exitus, vel, ot vobis, Juctás obtigit Mane ver-
iib nam. s qnomm, qaemadumedum illa-supra -conimemorata vo-
10
vum 99 Ó' e/zeyég cum érmicsocvzm comnegio-nonm absurda
sit, ego non. videe. Quid enim?.: Cogitafiene nebis effin-
gentibus, quem statwn animorum in iis, quos alloquebatur,
Pericles aperte viderit, quum summa mastitia afflicü, com-
mixta fortasse cum lacrimis ac lamentationibus, cireumsta-
rent, num credibile est, eum tum jure potuiese dioere, istos,
quos talis summo acerbitatis premeret, egritudo, ipsos per-
euasum habere, illum adolescentium esttum aut illum suum
ipsorum lwetwm aliquid felicitatis prebere? — Estne, quseso,
veri simile, in oribus eorum vestitum felicitatis vel tran-
quillitatis animi exstitisse ullum? Quod tamen, si $rideg-
Oquav séd' p)teyig óv, ullo modo etiam ostendere debuerunt.
Que quum ita sint, nonne opportunius minusque & tota
hac oratione abherrens est ita hmc verba vo d' eéruyéc sqq.
&ccipere, ut ii& J"ericles parentes, qui liberes amisissent,
consolaré voluerit? —Mihi quidem videtur; "Versione igitur
POPPONIS comprobata, non licere arbitror verba e$.4' es-
fUyá; SQQ. quasi ex audientium ammis expromere, sed ec
ipsius JPericlis sententia eruere. ^ CLASSENIUS aliquaato
aptius: «ZMe- Allgemeinheit des Ausspruches (dass. diejeni-
gen schen glücklich zu nennen seien, denen anm irgend .ei-
nem HRuhmwürdigen ein Antheil zugefallen) hátte das .Ne-
ütrum seU s)XQ. erwarlen lassen. — Alloin die glesek her-
vortretende Anwendung auf den vorliegenden, Fall zieht.des
Adjectio im GeschMecMe an die folgenden Nomina.» Qum
explanatio, quamquam .minus a veritate necedit, tamen een-
tenté tosiws ambitns mom satisfacit; seque enim magis
quam: apud POPPONEM (eio wtssen, daes sis in. wechselnden
JBegebnissen gelabt, — (dass) es abor glücklich sei, wenn
man einem Tod. oder eine Sorge, so ehrenvell als snóglich,
erhalte) hoc proposito: CLASSENM- (218. :oíasen. -—, dass «s
aber glüohlieh ac$, wénn men an irgend eine» Huhmwür-
digen emen . Anmtheil gefangen) quse relatio intersit. inter
prius .enuntiatum, dv. néáprg. y58Q —— egaqávess, et poste-
vius só d' sàxpyé), ob -—— éyedw, apparet; meesmegue
profecto, ai. &» :pro cv. suppletar, redo ipae. postulet, uk
11
hee: seutentit inter se quoddam vínculum habeant ocommte-
"ne, neu ita quasi salta quodam: dérumpanster) — Nec vero
magis» ad hanc iecenem explendam substituto decí pro év
adjvamur: Véthun igitar quoddam im omnibus antea ex-
positis de hoc loeo expliestiepihus: inosse pwto; quod qui«
dem orm em negligentia veram -verberum vjq ceUzrQssreccal-
ewc signiücabienem:: emquirendi arbiteer. — Queniam igitur
PoPPo,.cui omnes pesne,. esoepto ÜLASSENIO, censentiunt,
quid .de his verbis sentiret; KMemquwe quid CLASS., supra
eemmemoravi; sehe liceat s0vum quiddam et meum propo-
sere, quod si comprobabitur, lacuna illa, opinor, refercte-
ter. Quem Pericles dick: é»y meávspéros; yao Eepqoonic
énéesovsas sonpéresc, hoec verba ad homines majores natu
eogveriens, mihi psmnme perspeocwum est, eum ad vicissitudi-
nes casuum, quos ÁAtheniepses im «bellis Persarum» subi-
eyini, respicere; ex quibus etsi civitates universe gloriam
ac laudes eraat nacte, singulée tamen hominibus multum
iriatitio, multum :acerbitatis, amissis et propinquis et bonis,
alatwm eret. -Erge: eméev ias [wgmyegec Pericles munc
eas presertim intelágit, qus genmeris minus kri fuerint,
«quibusque iu meemoríam revocandis Athenienses &dmonitos
vult, quwume jem anéea sint: miseris casibus aesueti, ne ma-
gie wwnc eonséantia animi destétuantw. Qno concesso. et»
(am sSiwd claram est, et épann Periclen h&s exsequias
weroris plus quam feliciáatis: pwebore £éensuisse (quo enim
jure illum &b aiiorem..omnéium, qai in- quaque. orbis terré-
rum parte aant, medo: sentiendi. nbhorreisse duxerimus?)
et emnes iilos parentes, qui jem «uos carsasimos. habuiscent,
im. quibusque puleherrimam | sperm. collócassent, .in. setermnmm
i ereptos et hüumatos viderent, non. mode.non felicita-
tem quandam sensisse. aut pre ee tulisse: sed. multo solius
felisiueque fuisse puteteros, si dberi sui mortem c/fugés-
esent ei siipei diem: luctum.nen accepissent. Kcplonan-
dwm iitwp esse sic stnkG0c 09 d cóvvyl, (Mies), ef àv vig
sémgenndesege (so. jopqgoqlig »»- calamitatis, vel:.scw jugo
qood») Acte, almieo:deti vóv sévde piv jj esisvej, 9pdev
dà $ Àérre. (Que admisso, eiméliéudo JAcetenis woopm edrqs«
wecrousee, vadseréc, Adsmuge. eut casu inciderit, aut ceneinpis
tátis causa effecta sit.) Plondue: — megeppOqdopon dv. o^
ÀAwsoémesg; ydQ jepgegeic émissmrtTes CQRérisc^ — s) d
s(voxés, oj. &y sé» Lupq eqs» «tic podedro sdrrosmeio (m
ég me, «vmosmeóq» xedpqDecar) Adpece, censo wér
sémqénedse:q Gur) sede uiv $9 seieer», Oud» dé $ lm
i. e. oensolabor; in variis eaim caeibus (etiam méeonis)
adolevisse se sciunt (unt ec miseria iis mon jirima sit);
sliud: vero feliz est (zs ida im mssore conesiatio est «x das
$st aber Glück im Unglück), si i, qui.calamitate affir
ahtur, eam quoe masee henestam accipiant, aicut nnac
honesiissima est horum. mors ot vester luetue, .Exgo:. verba
ssAsvtéc ot lerwgc epeeses pute esse umiwersi generée Erpeo-
eate, itemque eljc-sUsspsrssDsaeqc generle sodvsodrress. |
Aéque ut jam ad sequentia üranseamus: wc) ei; jvsw-
denervécat «s ó Bíog Opoiec uel. irssisvsgeas joreussoq n,
rero plwra, qwam hic, exosgitaia et feta vidi. Sed, que-
nimm PoPPO saés magnam copiem :déyefsarum enarratio
num in cemmentaris suwie collegit, emittens omnes illas,
ipse PoPPO quid sentiat, afferam: «felices. easo, quibas vite
Ka descripta et dispensaéa faerit, at i& ea secumda fortuna
Wterentur et pieclere. eam fimiment (antequam seerumnis
longiorem vitam eomitántibus afflieti.masent)n Preclere ei
sensa et dieta. Animadwerüit «qneqüo, «inde a Soholissta
plerisque interpretatoribmus ite visam esse.» Qus fait tan«
dem oausa, cer alij 4dantam simplicitdtem iswpencirabdi ob
sbwrétato involverent? — Quamquam no bes. quédem versione
usqywe ad animes JPurécls «i Zhucydidis porrentum esse
emistimo. KRUEGERUS .dieiá: : «Dee. Giedenko 9a$ «obe
gieichmássig shr- Giücb :abgeschiobesn, wie in. und suit. dem-
selben ihe Jnmdo gefunden su bwbeno illustris quidem et
ere&oris sententim rconvembenties: hàuéà sto an "ano omnis
um lecutus .sK.. EX.in.hác.éam bese intelbegentit; EK RURMG.
hamc sentemtiam e sctiptura génes elicere. «5$ mos eidptem
pese, eod suspientat, "Ehueydidem ;dveicwbasp vel.aljad
shmile pro irsslevréoes sorpsisme, — Mirabilie diffeultatos
effetendi propensio, — Mendum ego. quoddam. in. omnibus
ie verba enarrandi conatibus, et mendum certe non .mi-
nimum fuisse pute in explicande verbo. XevepeteogOs..— Por.
PONis vorsié jem sapra laudata est: «descripta et, dispen-
sata fuer (qum in Observe. én Thuc. p. 146 germ. trans-
ferk: sugemesem, sugethesit). - Hem KRUEGERUS. |. Videa-
«us apud BÉTANT! FoppesosfoDes —.commetiri. Commode.
Pervolutantibus opus Thucydidis semel nobis occurrit alibi:
IIl 20, 3: xAipowug imeejeevrso: Few; vil vebyes tiv rola-
pie», gvreussogoervso dà sal; émnfleAoi; cv rAivO9e, Quis
dubitet, quin hic germ. reddendui sit: gleich messen, ab-
pese? — Pariter. nostro loco. Quamquam enim foc hujus
emuntiati grammatiouwm, quod appellant, Subjectum est,
vis tamen omnis notienibus dvsvdeisuorgons et. drscáeveijons
insidet; quamobrem sententia hoc modo exprimi potest:
elc sé: ss sÜdesporvása, dv vi fée xo) v) cslsezyses edcod
énofec PvvepesogOq, i. e. quibus fortuna vito ét fnis (vita)
eque (inter. se) quadrata swnt (proprie: quibus vita sque
quadrata est ad fortanaum et ad finem). Observ. autem,
égefec won ad modum (vivendi vel moriendi) sed ad tem-
pws spectare. [Non recte, opiner, exphcat HERMANNUS
(sicut, etiam alii): ent in ea pari et felicitate et exitu ute-
rentur»]. Ergo: 1) époíec cum Evrvepero. jungendam est;
2) diuturnitas fortune et vel», (non genus fortune et mor-
tis) queritar. Eadem sententía sic exponi potest: eic v9
pámoc zoó few (- dvsshovs.) Evrvepesor O4 ópelec «d uij-
xe tfc eUOosuoviac. (i. e: qui ea etate mortui sunt, quum
plerunque. kominum. fortuna desinit: 2e qui mortui sunt
jueenes.) : Quod. ad dresdeiporijua, attinet, apta. videtur
explicatio: PoPPoNIs: (4. ffo; Eoveuerqij9v): «eóOtiposájdas
dp déw». Sumiis autem. vexationibus dvreievejgos obno-
xium fuit; de quo si pemp. d» detracta sit, nih jam re-
stare obstaculi puto. Que PoPPo objicit: « —. sive ss4ec—
vfgas sive évreAevtioas legimus, absurda est sententia: fe-
lices ii sunt, quibus vita data est, ut (in ea) moriantur»,
14
wi existimo valere; nam ..hme.opinié.& pervereitate vete
bum jursereqoq interpretandi prbfecta est; quod. quidem
«data est». non nots4, - Unéus. codicis lectio «meisurieen
nen satis prebet testimon. ad prep. àv: delendam, quód
ego malim;.a£& vero etiam xe$ania nihil eliud arbitror e&
expressum esse nisi ut coneinBitatem quandam oculis esfü-
ciat, sine alia quam. simpliris veleuegeas significatione -De-
nique quod proposuit PoPPO (reaepitque STAHLIUS): e$
velavrgees, rcojciendum esse pute; nam: 1) non modem
mariendi (bene aut male).iatelügi, supre me probasse opi-
nor; 2).&U v4. niil aliwd quam suüpexiorem notionem. sg-
JRQéT&OzGSQc sdevizc ropeleret. — Mes explanationi repu-
gnant que disserit CLASS.: «dass dée in allen angenommene
ununterbrochene Fortdauer des .Glüekes bis as Ende der
Absicht dea Hodners nicht entspricht, der in Einklang mit
den moàÀvsQémes; Ivuqogal; een Wechsel von glüchléchen
und schmerzlichem Eslebuissem qls.dae JNoemalnase, die
feppérggosc fürs Leben ansieht.» Que. si vert CLASSRNII
opinioni respondent, duo quidem ejus memoria eacidéeec
videntur: 1) et Periclem verba zoáesQ. Seg. ad homines
cate longius proveetos referre, 2) et vero communem .quen-
dam morem apud omnes populos facilem cognitu:esse, quo
semper utantur ii, qni parentes oh smiseos. liberos com4o-
lari velint, ut dicant:.felces vero sunt, qui moriuntur j«-
venes. Àn vero credit CLAS&, quemquam, qui ita lequa-
tur, ipsum putare, eos, qui modo. e- vita decesserint, nwm-
quam in íoto suo cursu, quacueque fuerit brevétate, in meo-
lestiam | aliquando et incommodum incidisse? — Que ipse
conjicit [«eg pro oic, et éva4yqcas vel éAAvmgO4res pro
ávssAevrj0c4, so dass der Si&n wére: und (imíasaysas aU-
vvyi; év) dass das irdische Leben sowohl darin Giüehl-
ches zu erfahren als auch Sohmersliches. gleichmdasig be-
stimmt isf»)apta sunt ad Cbristianos, ^on ad Greoos con-
solandos.
1$
. HH, 600, 5. xaízos duo) sewerse drdel éQyíijscÓs, oc
edderéc eiepos $cXwv elvat yrdvat.ss sà Óéovsa ue) égug-
vebeos -sabicu, quáonoli;: vs xo) zongueisev »osíccup. 0-cs
yde yrodg »aà ug Ccaqo; Ox dojac dv ioo ua) sj n9 dveSo-
pqóq: Ó v éyev dugériQo, si dà méls Ovcvevg, on àv
ópolec vs oixsíec qoatoi. MADVIGIUS (v. Adse. crítica) ad
hunc locum: »scribendum videtur: osx d» Ope (pro ópoí-
ec) v» eixeíec qooies — Alterum enim signifieat, hominem
prudentem disertumque, sed male erga civitatem amima-
tum non perinde, sed tamen .aliqua ex parte patriam ju-
vare.» CLASS. vertit: »n$cht mst gleicher Hingebung.»
Hac versione usus, non admirandum est, si quis dabitet,
num vulgata lectio recta sit. Sed ex hujusmodi interpre-
tatione deformata, opinor, imago sententie Thucydidis ori-
tur. Pericles enim,, ut enumeravit, quas facultates quum
habeat (yweér»os, SopgveUOee, uAomolc silva, xpguaver
xgsíccer), ut sibi confidendum sit postulet, de his notioni-
bus qusrit singulis, in qua expositione ubi duas priores
partes inter se examinavit, addit hsec: qui ntramque harum
(xvéva» et égugvsicas) habeat, civitati autem sit inimicus,
"Ai ewm, credo in salutem rei publiee loqui (épofesg sc.
ég quAomodsg d» -) sicut ego, Pericles, facio. ex igitur
(non ad ópofec, sed) ad v oixeíec eeolos pertinet (ev s.
- Wi). Constr: eUsx &y» vs eixsíeg qodios Opolec. ita
autem opueéec (non gradum, sed) modum agendí exprimit.
— Jam vero illad ópsec à MADVIGIO propositum num lin-
gus legibus conveniat, dubito. »Civitati — '$nimicus, ni-
hil tamen is in utilstatem ek&c.»; hsc ferri nen pessunt, iu-
terpositis verbis v&j dà zmédes Óovovg. Nam épec, sicut
latinum »tamen», eo fungitur munere, ut superius quod-
dam enuntiatumi concessivum aliqua ex parte resiringat.
Quamobrem, si hio legeretur: à s àiye» dpeqóragoa, oUx àv
ópec se oix. qoeilos (si và rreAs, dudvoec édsí), nihil esset
epponendum. .Nunc vero Aeo deiractio jam verbis «ej 0i
séÀss ÓPcvoUv; prooccupata est; ratione enim utilitatis rei
publice habita his verbis illa.in à v' dyerv cuqosega posita
wis.aliquante deminuitun. Atque haac. collocationem si
^ $JWge ndUcwoUgo — eU» Gv» «Ops» eimímc imtolerabilens
esse, ex eo apparet, quod in verbis ej dé .»édes Óvcveeg
ipsa. eawse insidet, cur o£« d» v» ejwsíeg gestes. Quod
wutei) ex cansa | aliqua efficitur, iniudi eum ipsa oawea
particula épec conjungi.
III, 81, 4. — — Keessqotos cd GT» SOUg igóeoi; ó»-
«otyzac siras éqorsver, tg» uà» aiviay émygégorssc soic sor
déper. wuzpAdordy», dséSavev dá nwec.xoi idíag &y9Qac
Érpsxo, xal.GÀAÀes xonuecw» oqíe» üqslouévmv Unó vár
Aaféreev. Qus. recta sit sententia hujus loci, jam antea
perspectum est. PoPPo BAUERUM laudat: »his qui solutum
irent populi potestatem «directo et palam intendebant cri-
men, quidam, vere et privato odio, nullo crimine, interfecti
ete» Ttem.HERMANNUS alique. MADVIGIUS awtem disse-
rit: »mirifice prstextus interficiendi signifeatur participie.
addito artieulo. Scribendum: — émagágoris; Ó:» vé» Ófpor
xaruávoveev. (Poterat etiam participium poni: si; vov d$-
pev sescásevsip).». Si recte. sensisset MADYV., his verbis
tantum »pratertum» aliquem significari, jure suspicatus es-
Set, ór» vel é scribendum esse; ex eodem autem conolnde-
retur, hane »ty» aieíer» fortasse falsam fuisse. Perlegen-
tibus tamen nebis deseniptéenem . Thaeydidis, qua atrocitates
atque horrores civilis belli Coreyrs&orum copiose enarrat,
sine difficultate apparet, s9:Mépoc OA«reoxtür re vera stu-
duisse omnibus modis, Iva ré» dsor xaseAvewr. His igi-
tur (veic v» d. xa1«4.) é druec. existimabat jure posse in-
tendi crimen. Prater hos autem ettam aljié privato odio
interempti sunt. Qus quum. ita sint, »zolg só» df. x»
eejungendé sunt a syuyéc» et »&AÀlo. Ex MabviGII autem
sententia: hi teg: et dÀA40« non copulandi cum xolg züv Ó. x.,
sed subjungendi . ewsent, notioni »&c (vel óz») «ov dg. x»;
i e. omnibus, quos interficere vellet, .0 'dguog primo crimem
»tíc dAsregyíag inferret. Sed si essent, quos: elsi non pose
eet. demonstrari a.parte. vic éAiyaoxíag stare, tamen in per-
17
niciem ut deducerentur. quavis alia causa quidam optarent,
quo modo tum, quod molirentur, obtinerent? Non aliter
sane. nisi. »pratezitbus» fingendis. Ergo hee injuria exco-
gitata argumenta in duos posteriores, wvég et dÀàos non
in priores, vo?g v. Ó. x., cadunt. Cf. capitis 82 extr.: «d
4i uíca )m' duqoréQuyr d$ Ou ov Evvgyevitorzo $ q9ovo tov
xeQueTvou dusqiDe(gorro. [Postea vidi, a STAHLIO (in ed.
ster. l, ann. crit. p. XLIJI) similia angustius adumbrata esse
contra ec].
III, 90, 1. To) óÓ'.otsrob Jégov; énoAépovr ui» xai
&AÀoi, eic-éxadsoic Evvéfesver, dy vj Zwxsálq, xo absol 0i
JuxeAidvas, én' dAÀgAovg OiQaresovsé, xai 0& "fOgrvolos. Eüv
sol; oqeétéoo.c Evupayoic d dà ÀAoyov palicta &kia d$ peto
vr dOgraimr» oi EUppexos ángakay fj riQ0c vesc -$£9gvaíovg
o$ dwimoAsues tosre» uygoJ5ceuo,, Hanc codicum con-
sensu exhibitam scripturam &44oe..& loci sententia discre-
pantem esse videns PoPPo proposuit &44e, quod recepit
CLASSENIUS. KRUEGERUS autem et BOEHMIUS, retento
&ÀÀo, Thucydidem censent sov; JixsAoUg (»die Sikeler»)
intellexisse. Quod parwm est probabile. Nam hi, ubicun-
que à Thucydide dicuntur (III, 103; 1ll5. VI, 62; 66.
alibi) aut societatem, cum Atheniensibus ineuntes aut bellum
iis inferentes representantur; quo considerato secerné non
possunt & bello Atheniensium. | MADVIGIUS disserit: »jure
Poppo et Classenius mirati sunt, &44org illos et a Sicilien-
sibus et ab Atheniensibus.separari; sed nihilo aptius quod
substituunt d44e. Tollendum inscite additum x«é ante ov-
:oí: bellum gesserunt et alii, Sicilienses ipsi inter se, et
Athenienses sociique eorum.» Quod quam sit improbabile
videamus. Quo nisus CLASSENIUS propositum POPPONIS
comprobavit, jam per se ipsum non infirmum est: »daa fol-
gende à dà Àgyav — 1oviev urqc3rncopas fordert entschie-
den einen voraufgegangenen Gegensatz und, diesen bietet aufs
angemeseenste xai &ÀÀa, ux éxactoig Evvéfauve, womit eine
-Heihe minder wichtiger Vorfálle umfasst sind.» —Spreto
2
18
tamen hoc argumento MADvIGIUS verba ejtoj ei Zix. dm
dÀÀ. c*g. vult »appositive» huic &444os subjecta. Quo jure,
inquiramus. Primum talis conjunctio interpositis eg éx.
Evvéf., dy vij Xu. molesta esset. Jam vero hec ipsa verba
legitimum locum non obtinerent Nam verba d» sj Xx.
necessario et ad Sicilienses et ad Athenienses pertinere, aper-
tum est. Itemque dé éxacroes; fvvéfaivs, ad qum annotat
Schol.: »e& éxacsosc vici» aizío ro Graciates xai rtoAsueTy.»
Quin erecidle» ad discordias tnter se Siciliensium et rro-
Asust» ad bellum Siciliensium cum Atheniensibus gestum
spectet, non dubitandum est. Non apte igitur &g éxcczosc
— Zi. (que ad .Sicilienszs et. Athenienses pertinent) in
sententiam (d4Ae. — es:0í), que tantum res Siciliensium
complecteretur, infercirentur. Denique, id quod maximum
est, quum distinguit MADv. »intestina incolarum bella» ab
»externo Atheniensium» [alii (— Sic.) — Athen.], conclu-
dendum est, hiec duo genera nihil commune habuisse. Qui-
bus tandem Athenienses (cum sociis suis) bellum intu-
lerunt, nisi parti cuidam ipsorum Siciliensium? | Quamob-
. rem ad émoAépovr oí 49«vafo: supplendum est: moóc trofg
ZiuxsAicrag (vel nQóc &vfove sy Zixsiseseby). Pro iroAéuovry
oí 449g». ngog v. Zix. dici potest: o$ Xix. (vel &yvos voy
ZuxsÀ.) ànodéuovy mg0g vov; 49v. Quomodo igitur dicamus:
énoiépov» péyp xal »dÀAÀow (— »udro) oí Zix» in" dà. c19.),
xai »06 Zu» ngóg v. MO mv.? Ergo: quoniam o$ Zixsdsdisae
ad utrumque membrum pertinent, non possunt in priore
voce d4àos significari. — Qusrentibus jam nobis, quomodo
mendum irrepserit, facile declaratu est. Vetustíus enim esse
codicum consensu demonstratur, exortum sine dubio tempo-
ribus iis, quum librarii linguse gr&cse magis quam postea
compotes essent, quorum quidam, hac tam insolita construc-
tione zoásuet» GÀAa offensus, mutandam eam esse putavit
in &AAoi. — Conf. 1, 65, 2: Evranodfuei và. dÀÀa.
IV, 68, 4. — éaAuxorer fóg 13» ttg» xal vé» dy
sj nóle Meyagéev Jogvflovpéyev, oi rrgóc vo0c 49qrvaiovc
19
zodEayre; xai &ÀÀo uev advüv nÀj9oc, 6 Xvvgjde, éqocav
yojvas avoiyt» sag mWÀag xci émskiévoas dg ueygp. Evvé-
xczo Óà auUtolo và» rede» avowyOncov &cmímt» tvoUg
Vd9svaiov;, avro! dà diddgies áusAÀor PoscOos: Ana ydg
aásíweo9oi, Órec (5 adixevro,. doqeÀno d) ertoic nál-
Ao» üdpíyvero 4g cvoíbeeg* xai ydQ o& &nO vtüc EAsvotvog
xeza 1ó Eeyxelusvov t&tQoxiOgéAios Orrdfros ty. dOqvalov
xci) inc ékoxoógios t2v vüxrc TtoQevOousvos rcogoayv. Hunc
locum QCLASSENIUS (íranspositione, qnadam e sua legitima
structura deturbatum esse suspicans, sanari mendum vult
verbis dcge4eux — rraoácev ita retrahendis, ut uere» ex-
cipiant, ac deinde sequantur Evrvéxewo — adixevros. Quod,
per se violentius quam ut statim accipiatur, STAHLIUS, ar-
ticulo «0 ante Evyxsfuevov posito nisus, refellere conatur (cf.
Jahrb. 1870). Quam reprehensionem spernens (et exigui
quidem momenti est) CLASS. im editione secunda (v. ann.
crit.) rursus suum propositum aliorum judicio subjicit. Cu-
jus voluntati obsequar. Owmisisse videntur et CLAss. et
STAHLIUS, ejusmodi transformatione sententiam totius loci
énfelicissime confundi; nam ita vox aogaàse nullam ha-
beret declarationem. Quum oi mgóg to); 9s5valove moa-
Eavseg clament: yore: avofíyti» vag reg xoi énesiévas ác
px» (sc. góc 1096 ^49mv.), in his clamoribus nulla inest
causa «daq.aÀesay» commemorandi. A4 quorum parte oi zroóg
v. 449. ngdE. periculum metuebant ita, ut sibi dogase
opus esset? Nempe ab aliis civibus, qui cum istis non con-
sentirent. Verum his cohortationibus: xozves dv. t. mA.
xci àmsE. dg p. (7rg0g v. 143.) nulla poterat excitari ira in
iis, qui non ab Atheniensibus stabant, quippe qui etiam tpst
non inviti, s| essent ausi, erupissent. Quis dubitet, quin
doqdÀsce originem suam debeat pregressis éormírmrzes voUc
"O9gvalovc? Nam si hoc fieret, isti, qui eos immisissent,
in. discrimen venturi erant. Necesse igitur, causam (6G7x.. s.
749.) nominari ante ea, qu& ex hac causa efficiantur (peri-
culum et deqaàsa) Ergo tota sententia: 89aca» yofvae
dvoiyey sdg nAac (xai énekiévos àg nayyy —) wg énebe-
20
Asvoopsros dg p. (i. e. simulantes, ad pugnam egrediendum
esse) Eevéóxevo dà (i.e.sed re vera convenerant cum Ath.)
— ionínssw :. 49. Quo igitur spectans CLAss. disseruerit:
»der voraufgehende Satz (Euréx. dà x.s.À.) enthielt, was nach
der Oeffnung der Thore erfolgen sollte (dam. v. :49.); da
kommt diese Andeutung (daqdÀsim) doch sehr spát», ego
non perspicio. Persequitur: »der vorige Satz (Evvén. — s.
^49.) dagegen redet unerwartet von einer Verabredung, von
der es weder deutlich ist, mst wem sie getroffen ist, noch von
wem eie ausgeführt werden soll: denn nach dem Voraufge-
henden sollte man unter. so)c 495valove diejenigen verste-
hen, welche sich der langen Mauern bemáchtigt hatten; diese
sind aber offenbar nicht gemeint.» Quid igitur? Si CraAs-
SENIH propositum comprobarimus, fitne tum perspicuum, qui-
buscum o4 mQóc *. M49. mát. convenerint? Non quidem
magis quam ex vulgata. Licet »o$ dfró tc Edsvatvoc» ante
Evréxsivo posuerimus, putatne CLASS., cum Ais conventum
fuisse? Nullo modo credibile. Non est dubium, quin oí
990g *. 449. rmgat. cum ducibus eorum Átheniensium, qui
longos muros obsederant, i. e. cam Demosthene et. Hippo-
erate illam conventionem inierint; diei etiam potest: omnino
»cum Atheniensibus», (sicut germ. loqui possumus: ein Thetl
der Einwohner hatte mit »den .Eussen» abgeredet, dass diesc
ein. Regiment in. die Stadt. hineinwerfen sollten.) Atqui hsec
significatio eque commode e vulgata elieitur. Deinde: »ron
eem sollte die Verabredung ausgeführt werden»? »XA priori»
credit CLAss., id efficiendum fuisse »fístis amà vggc Eàsvoi-
pog»; quo quidem nti incertius est. Quo enim modo tum
vocem qmáààor intelligamus? Illustratur hoc p&Aàor sequen-
tibus xai yag ot &rmó vüjc Eàevoivog. Sed, si per hes, postea
accedentes, d0q9«&4esc aucta est, necesse est ponere, jam an-
iea eam .saltem aliqua ex parte exstitisse. Sic etiam res
se habet. Namque hec minor c&0qocÀca ex verbis éaAésxo-
sw» fg v6» tsye» xci vGv $v wj mxOÀs. Meyaoém» Jogv-
fgovpérov profecta est. Cohsmrentia igitur sententiarum sic
eogitanda est: ém4wx. — Jogvfovu. »a0qeAdo» $ivopGav
j 21
éxyev Gvoiyty vàg mvÀac (Aóye uiv eg ànsbsAeve. ég uaá-
xy» TQóc 3. 49.) éoyo óÓ38 iva, cQ Evvéxtwo, donímiossy
0$ 449q«qv. «aj: 08 4$ dogaáísua víg avoítsog »uGAAoy»
&yíyvezo* xai ydg oi dnó tg EÀsvoivog — me«gzcay. Ex
quo apparere duco, »to?c ^Ograíovo» (in écm. v. 49.) nullo
todo prorsus eosdem significare atque »os dr Tüc EÀ»;
nam si hi posteriores. sol? ad irruendum destinati fuissent,
ne in mentem quidem venire debuit. proditoribus voi? evoí-
y&v vàg nÀag, priusquam etiam hi (dm sv. 'EÀA.) adve-
nissent; i. e. ante eorum adventum mulia fuisset. omnino
doque tüg dvoítemgc. Scriptum est tamen aperte, ad-
ventu eorum deq.aássxy non ortam esse, sed auctam. »vovg
"dOevaiove» igitur notare oportet vel Athenienses, untverse
nominatos (cf. locut.: »die .Eussen» stürmten mit zwei Regi-
menten — zwei russ. Regim. stürimten), vel eos ipsos, qué
longos muros obsederant; qui tamen quum pauciores essent,
dog GÀsia minor erat; accedentibus istis a70 v. 'EA. major
facta est. — JVondum tamen omnes difficultates superatz
sunt; obscuritas enim quadam propter verba xeto «0 Evy-
xsípevoy restat. Ex quibus colligendum est, proditores cum
Demosthene et Hippocrate convenisse, ut hi uezazréuyovsos
duó rác EÀ. vewQaxiOq. OTtÀ. x. Wr. ékax., qui presto futuri
essent éadwxerev» te» TtyO»v. Jam queritur: num illa
conventione constitutum erat, ut hi «mo sv. EÀ. necessario
dp evi và SOTEVG)0EK comiles essent? (Nom »solos» fuisse
eos irrupturos, supra demonstravi.) Difficile creditu. Nam,
si id ponitur, idem, quod supra, objiciendum est: ne in
4nente» quidem venire debuit proditoribus ante eorum ad-
ventum coj d»oíys» wig mola; Hoc forsitan ita expediri
possit: oí ane s*49c EA. adesse jussi erant, non ut simul
cum. aliis, jam presentibus, (qui muros obsederant,) in ur-
bem irrwerent, sed ut captam eam ab iis acciperent et tue-
reníur; dum autem clamabant proditores:. yoijvos arolyeir
süg TWÀoc, tum ipsum xoi os aO *. EÀ. — nagfjcey (non-
dum exspectati); quamobrem proditoribus u&AAo» éyíyvevo
&c964tc, quod molirentur, exsequendi; neque enim dubitari
22
poterat, quin o& aszó v. 'EÀ. eos, qui ante& aderant, in ipsa
irruptione adjuturi essent. — Fac autem ita conventum fuisse, -
ut etiam o£ dro v. 'EÀ. ipsius dümmreioses participes forent,
tum mihi videtur nulla alia posse dari explicatio quam hec:
écAwuxorap SÓ4 Oy 1iyd» xci — Oogvf., tum proditori-
bus aptissimum visum est statim (etsi nondum advenissent
exspectati oi dz v. EÀ.) davoíyav rdg mVÀec (ne tempus
perderent); dum autem ita clamabant, xai o& &750 sv. 'EÀ.
xard 10 Evyxsinsvoy —— magáoav, quo u&ÀÀoy dy. dog.
Vulgatam sequentes alterutram harum enarrationum necesse
esse arbitror accipiamus. — Facillima tamen esset expeditio
deletis simul cum oi (ut volunt STAHLIUS et CLASSENIUS)
etiam verbis xevd vo Evyxsíusyov; quo haberemus: éaedem.
TOV t&yüy — »dGq«Àcc» $vouicay Sys ctvoíytip s&g TtU-
Aeg. aGqdÀta 08 »u&AAov» éyíyvsvo: xai yap tto vic EÀsev-
OTvoc 1&1Qox&Oy. — rmaorgoer, (i. e. quoniam numerus Áthe-
niensium auctus erat).
IV, 87, 2. — sro ' óvie; Gkioosre us) xoxovpsvos
du ela9a,, —. Erravit in hoc loco CLASS.: «wenn ihr dabet
aber doch ewch heraus nehmen wollt, weil ihr ja (uns)
wohlgesinnt seid, uns ohne Schaden für euch abzuwenden»;
quod eo mirabilius est, quod jam PoRTUS, meliusque Do-
BRJEUS veram sententiam expressit: «si poscatis, ut inco-
lumibus liceat vobis nos rejicere.»» Manifestus fit lapsus in
$ 3 huj. cap. (ed. sec.), ubi CLASS., sic interpuncto: órstg us,
ve UVpeséQo sÜrv« &h ue noocayJsoscÓe, x.v.4., annotat: «iro-
nische Zurückweisung auf die supponirte Begründung der
abschlágigen Antwort: svvos Ovteg x.2.4.: damit sie nicht,
wenn ihr in Folge eurer (gerühmten) guten. Gesinnung (von
ihnen) micht in Abhángigkeit gebracht werden wu. s. w»
Prorsus falsum. Certe, si CLAss. MADVIGH enarrationem
verborum và dSuerépo sbro (Lacedemoniorun erga Acan-
thios benevolentia, non Acanthiorum erga Lac.) compro-
basset, minus esset perversum. Alioquin MaADv. alia (rec-
ta) interpunctione usus hec proposuit; quo tum jure, ego
28
in medio relinquo. Hec 4 mgocayOroscOs prorsus idem
atque illud die35;09c. significare, patet. In nostro igitur
enuntiato CLASS. verbis süvos Ó' órvrég causam putat inhsm-
rere t0) Oi J5109as; quo nihil est intolerabilius. In ebvo:
ó' ürzeg enim Acanthii inesse voluerunt, cur possent spe-
rare, se, etiamsi Braside non obtemperarent (diw9.), ín-
columes fore, h.e. causam toU p xexoUcOo.. Ex quo ef-
ficitur, ut in posteriore sententia sic interpungendum sit;
ónwg Mi vo Upstége 5UvO, & QM) noocay9.
IV, 117. .4oxsdoiuoórvios dà xai '4dOgvoto — éxsyu-
oíav émowjcavto —, vouícarteg; 7í99volos này ovx dy óT
vórv Boacído» cqdv ngocanocvgca, oUÓÉr, roiv rraQgacxsva -
dociyto xaÓ' gcovyíav, xoi Opa, si xcÀAcg gqíci 8Syos, xo)
Efonfgjvos và nÀsío, Jaxsdaiuorio, 08 vaUra vovg 'Ogvoí-
ov; fyoUusvos GméQ Óscar» qofletaJo, xai — àmOvyusaev
«Vro)0g — E£uvvalAaygrcí *& xai to); dvÓgac oqícw dmno-
dórvrag Gnovddg mogoacÓc, xal dg TOv rmÀsÍe xoovov.
szo)c yGQ Ó3 dvÓgag reo? mÀsíovog émoio)yro xopícacDa:,
dg ir. Boocídag sésVxes, xoi óusAAov, éni peitov yeggcav-
t0c c«UroU xci dviímaÀoa xezacUQGavtoc, và» piv OtíQsG Oo,
soi; ÓO' dx so) icev Gpvvopsrvos xivÓvysvew xao) xoatuotv.
Hic locus, ut qui maxime, acumen excogitandi subiit, in-
primisque verba so) ydp dg àvdgag — xogevgosv» dubita-
tionibus obnoxia fuerunt. Proxime vero ad sententiam
scriptoris HERBSTIUM et CLASSENIUM pervenisse existimo
novà quadam explanatione, qus, recte exposita, omnibus
numeris satisfaciat. Spreta est autem hec explicatio &
STAHLIO, et presertim, opinor, quod argumentatio illorum
non ratione et via procedat. Quamobrem, quid sit erroris
in ea, ostendere conabor. Quod HERBSTIUS et CLASS.
proponunt, verba ve» uà» OrégsGJos — sxgargcsy ex mente
Atheniensium profecta cogitantes, de eo mihi non dubitan-
dum esse videtur. Namque patet, Lacedsmoniis, etiamsi
viros suos recuperare quam vehementissime optaverint, ta-
men, si inter illa duo eligi potuerit, aut viros recuperare
24
aut victoriam reportare (&vzíraAa — éx to) icov — xga-
v5j0t9/), ne in mentem quidem venire debuisse aut potuisse
viros victori: anteponere; i. e., si ipsis Lacedemonits per-
suasum fuisset, se (érmi ueilo» yug. xai dyr. xuvact.) dix
vo) icov cpvrOusvor — xgatéotv, hoc non modo non im-
pellere eos. ad indutias et pacem, sed deterrere oportuit
(ut etiam PoPPo vidit). Quse quum ita sint, necesse est
hsec ex metu Atheniensium eruere. Sed hsec cogitatio A-
theniensium non aà 1:0ovc; ydg Ó$ incipit, ut volunt HERB-
STIUS et CL.ad quod consequendum particulam ydo, qua
transitus ad hoc enuntiatum munitur, sic illustrarunt: «und
mit dieser Furcht, welche die .Lakedámonser bei den. Athe-
nern voraussetzten, hatte es ollerdings seine Richtigkeit;
denn u. s. w.)»; quod quidem STAHLIO absurdum («wnna-
türlich») dicenti ego prorsus assentior Sed, quum hsec ex
quadam parte, nisi superiora sint satis percepta, suam
ipsorum lucem accipere non possint, qus& propria sit vis ver-
borum »ouícavteg '94»v. — — —- ormovdàc moioacSe:,
inspiciamus. Quod facillimum fore arbitror CLASSENtI argu-
mentatione examinanda et, quoad potero, corrigenda. 'Dis-
serit ille in ann. crit.: »Der Abschluss des Waffenstillstan-
des 4st von Seiten der Lakk. ausdrücklich nur: durch ihre
Beurtheilung - der bei -den. Atheniensern. herrschenden | Be--
fürchtungen und. Wünsche motivirt» | Quod etiamsi strictim
pereurrenti videatur, tamen penitus nobis anquirentibus ali-
ter, opinor, esse apparebit. JPrimwm enim omnino difficile .
sit exemplum proferre aliquod ejusmodi civitatis, quse, bel-
lum cum alia gerens, adversario tantum timoribus et optatis
ad indütias commovéatur. .Deinde autem, id quod maximi
est momenti, etiam hic wna dumtaxat causa a Lacedemo-
niorum quoque parte nominata est, qua sua sponte eos in-
dutias cupisse ante oculos sit. Legentibus enim nobis:
jrovpsvo, doxsd., coc d9gvalov; — érmiSvudjonu» — sodg
dvÓgac oqícu» dnoÓ6vroc droyÓde rroij0oe9ai, non dubsum
est, quin verbis vo?sc dvÓgec dmedórreg spes ae-voluntas
ipsorum .Lacedemoniorum exprimatur? In verbis àutem
25
$yovpsvos, tovc LdOgrvolouc dro éOncav qofeo9o, si
lec per se cogitentur, nulla potest insidere vera ratio, qua
Lacedsmmonii ad indutias impellantur. Sententia igitur to-
tius verborum comprehensionis intelligenda est sque ac si
scriptum esset: 5yoUperos doxed., 1o); LfOsyraíov; — 1)
»goflovuévovc» — xai 2) »n&Q9acapévovc» (avoxwy. x.v.À.)
— émOvugoty — 1096; àyóÓpgac oqíow anodóovzac
&rovÓdc mowjcac9e:, Unde efficitur: 1) in verbo zrotpevos
(saltem ubi cum s. A4O«v. émOvp. conjungitur) quandam
spei notionem ponendam esse (— é4rríborzec; nam volebant
ipsi Lacedsem., «oíc 44399». ériOvp.); i. e. verbum. $rovus-
»o» continet plus quam tantum »Beurtheilung» (Cr.); 2)
non in goficéio9os xai éuOvgyonu» (EfovaÀlÀ.) vov; 9g.
causam inesse posse, cur Lacedsm. indutias optaverint, sed
in eo, quod ex qofféivJas xai émiJep. effectum iri spera-
verint, i. e. in »so?; d»ópag oqícow» drrodovrag». (Ergo:
non in »ihrer Bewurtheilung der bei den. Athen. herrschenden
DBefürchtungen und Wünsche», sed in »dem aus diesen Bef.
und W. zw erwartenden Resultat.») — Jam vero verba vata
&ns0 iÜruca» quorsus spectare credamus? CLASS.: »diese
Jesorgnisse der Athener — erhalten ihre. Erláuterungen in
dem folgenden :Satze: to?g ydo d$ dvÓQac x.v.4»; im quo
ex quadam parte lupsi sunt HERBSTIUS et CL. Cencin-
nitatem enim nobis totius ambitus considerantibus, ubi »op.
vd)qv. aiv ly oix &v it vóv Boacíóav oq» ngosonoots-
des oUsÓé», rg» x2. 2) xe) Efvpfijya) — et — fjyobp.
Z"laxsÓ. 1) vàiísa vost "C Onv, dno éÓncav, gofleto9o, 2)
xa) — OrmovÓdg mowjcacÓo, aperte inter se respondent, in
promptu est, verba satia, drm. 80., qof. ad illa ipsa vóv
Bo. *pocerto0r. respicere. Qued ad to)g yag Ór &vÓgoc
attinet, cum precedentibus verbis ita connectenda sunt:
dyoUp. 7faxsÜ., vo)c 494v. — soíc &dvdpoc odios arodóv-
v«*6c —* vo)c rdg Ó$ &vdguc x.4.À. — namque id ipsum
(viros recuperare etc.;.ex quo perspicuum est, verba szosc
yde — eUrye non ex mente Atheniensium expromenda
esse, Sed- ab ipso TThucydide animadversa. Ergo, quse cogi-
26
tant Athen. a xai dpeAAo» incipiunt. Hinc demum »ZEridut».
Restant verba ec ix Boaocídac sóréys, de quibus multum
disputatum est. JAptissime vero ab HERBSTIO et CLASSENIO
redduntur: »so wie noch das Glück des Br. stand»; qum versio
quod a CLASSENIO in ed. sec. remissa sit, »gre fero. Op-
portuna enim sententia haec est: dum mediocris erat fortuna
Braside, viros recuperare quam (incerta spe adducti) lon-
gius eum progredi sinere malebant. Qxmod nexu totius loci
inspecto confirmatur: sgyovsp. oxsd., so); (Oqrv. -— soU;
&vÓgac cgícv drodOórvrag —. (sog ydo Ó9 &rvÓpec msoi
rÀsíovog — «c m Bo. s)r.): xai [sc. hanc occasionem pa-
cem facile acquirendi Athenienses sibi non negligendam esse
putarunt; i. e. cavendum esse iis videbatur, ne Brasidas
(magis, quam 25:1 sUrzeyoíg —) éni ueilo» xepogots xaà a»-
sÍmala xeracujcss] é&usààov (yaQ .4axsd.), éni p. xeej-
gcyrog ato) x.s.4. Hoc.modo xei épsAAov intelligenda esse
arbitror. Cetera CLASSENIO concedo. ([Fuit, quum mallem:
mQi mÀsÍovog vo)g &rvdoac (5 éni mellov xwQrjaeiv at'oy —)
et contenti esse iis, quz ad id tempus Bras. obtinuisset —
$ — (dc éusAÀor, dri p. ye. x. dyv. xasaGt.) s» uà» cáp. ,
TOig OB x.1.À., i. e.: potius viros recuperare et conienti esse
etc. — quam — viros amittere et incertam spem victorio
(x:»0. xg.) habere; ita ommia ex animis Lacedsemoniorum
proficiscerentur. Tum vero: 1) pene necesse erat scribere:
xivOvrsvew »5i» xai xoovéccey (at. MAbV.) vel aliud simile;
sed 2), cur xívdv»o; magis ad Lacedsmonios (éx to? igov
duvropívov;) quam ad Athenienses pertineret, nullo modo
intelligeretur.]
V, l. — ec dvsiórte; vüg Juxoc sev veDveeev óo-
Jec évouicu» moscas. Ad hunc locum animadvertit MADp-
VIGIUS, verbum 7»o4jce» praoteriti habere significationem
(Advv. p. 162); quod tamen quum CLass. reprekendat, non
abhorreat forsitan ab utilitate argumentationem ejus accu-
ratius intueri. Disserit (in prafatione editienis seeunde):
»hátte Thuc. diese (prm. signif.) beabsichtigt, so hátte er
27
7155:0u9xávcs geschrieben.» — Conf. tamen MADV. »Gr. Ordf.»
p. 170, ubi docet, Joristum Infinitivi, e verbis dicendi et
sentiendi pendentem, praeteritum significare, subjuncto exem-
plo: o Kapagivoto: dzorzos: voi; Xvoaxodíow; foay (— os
Zvgaxocio. vo); Kepagivotovc évOpsCoy) ug nooOvpec oqío:
— JM. érà vjr ngog» noyg »rnéeos» (non merougéyci), &
&mepiay. Quin hic záuyes »misisse» notet, dubitari non
potest. Item KUEHNERUS: .Ausf. Gramm. Il, 1, p. 160,
exemplo addito: $A£yezo Kwge Ódob»vo: (— dedisse) moAAa
xorucio. Cf. etiam apud Thuc. V, 7, Ó c0t6 xe) uyya-
püg Ót& oU xotüAOev üye» àpagrss» é06xc; qui locus con-.
structione ad similitudinem nostri retractus sic commutetur:
(dors xoi) xe:sAOGy» (oUx Sym» pgyovdc) apagsei»y. édoxer-
vel propius (quum «peres» idem sit atque: xexde mofcas,
et édóxs, — dvopacs) : — — xoteA9«y» —— — xaxéc roca,
&v0pi0s. — Hic igitur e sententia. CLASSENII scribendum erat:
9ucorgyxÉva,? Denique, ut exemplum illud attingam, quo
nisus CLASS. jus sibi duxit esse. in 71045005 futurt notionem
includendi, hoc sane parum securitatis exhibet: II, 3, 2.
Jvouucap énsO£usvor Qadíec xgosájce, (Ponentibus enim
nobis hanc rectam esse scripturam pro óedíeg &», ut vult
MADv.) statim ante oculos e&t, partic. émiÓéusrvos tempore
praecedens esse infinitivo xgar$oa:; nostro autem loco cys-
Aórteg et zr045004, sive hoc »przeteritum» sive »futurum» in-
dicat, aperte ejusdem temporis sunt, ut, eque bene scribi
potuerit: ép9ec |é»vónica» (áv)] dvsAei» vac Ssxoc. Cf.
KUEHN. 77, 2, p. 620: s y' ànoígoag Gvapvrgcog ue. Jam
vero CLASS.: »in beiden Füllen ist der Grund dieser Er-
wartung durch die voraufgehenden Partt. Aor., dort dve-
Aévreg sac Oaxoc, hier émiOénsvo: ausgedrückt.» | Perverse.
Partic. enim émiJéusvo( non causam exspectationis (»den
Grund. der. Erwartung»), sed conditionalem significationem
continet (— &b éniJ9elyzo); causa autem, qua sperabant
(— »der Grund der Erw.»), se victuros esse, verbis ov rroÀ-
Ao?c; tov; Ow»fcíovc óvsag exprimitur. ([Observandum est,
mÓéusvor (— si ériO.) causam co? xgatájoos comprehen-
28
dere, e formula: »Grund und Folge»; non profecto causam
soU vopíca, (Erw.).]. Atque etiam nostrum locum confudit
CLAss. Sed primum Thucydidis verba ea, que proxime
antecedunt, laudemus: $ygodusvos Gpo dAAéc oqícip slvos
rOUtO vüc wcÓOcoSeuc, vj moérsQgór uos dedgáczo, (eg dvs-
Aóvrsg vdc Srwec vé» zaJvsevev ópO9uc dvópuguy rt0ig0a14)..
Considerantibus jam nobis, qus notiones sint vocum éAAdzrég
et óp9coc, ex eo modo, quo inter se opponuntur, apparet,
Athenienses tum (-- àv edvi wá xaO3aocs) recte (099«&c) se
facere duxisse, nunc autem vá».xaÓapga,v putare non per-
fectam fuisse; sequitur, ut dAAizég prorsus idem valeat at-
que ox ópOGc, vel 0g9&c — osx dAÀmág — satis; retento
hoc vertamus: putarunt se satis facere auferendis sepulcris;
dissolvamus: eur zy» xuddocw fecerunt? Quia Apollo jus-
serat. Cur sepulcra abstulerunt? Quod eo se crediderunt
vjv.xaJagdi facere. Cur mil aliud quam sepulcra abstu-
lerunt? Quod id satis esse existimarunt. Ergo: in verbis
»safis esse eristimarunt» causa inest, cur tantam sepulcra
abstulerint; grece: in ógÓOcg óvouscav rodado, causa residet
verborum dyeàórtec vdg Osx«c; quod prorsus contrarium est
CLASSENIO, qui in dvesà. s. Óyx. causam intrudit verborum
0p9ac Svóp. mos. (»der Grund der Erwartung gut zu thun
- durch dvsáórrsc ausgedrückt») Denique: .qui erat »der Grund
der Erw., vel aliter: cur satis se facere putarunt? Quod
satis se facere putarunt. Aliud respondeat quicunque po-
test. (Apollo enim eos tantum facere ey» xaÓeociv jusse-
rat,.non quo modo facerent.) — Verba »durch Entfernung
. der. Todtenkistens (CL.) (non »den Grund der Erwartung»,
sed) modum agendi exprimunt. [Nec vero (sicut in altero
exemplo inter dmiOéuero: et xgutügGos) hic inter drsAevtec
et n6ifoe, qusedam causa relatio (»Grund und. Folge») in-
tercedit, quoniam ejusdem temporis sunt, et dyweÀ. id ipsum
notat, quod verbo 7ros$co: continetur.] — In promptu est jam,
CLASSENIUM, quod voluit (rmosgams futurum signif.), non
demonstrasse. Quid tandem de hec sentiamss? Difficile
dijudicatu. Sed ipsa. structura (dvsÀ. ante &vópigav posito)
29
multo probabilius est, mo(fdos signif. preteritum. Tum vero
apertum est, tres gradus temporis respici: primum dveldor
wdc J)5xac; deinde ivópscay (se doOeg fecisse); denique
$rqdoapsros (se. o0. óQ9e6g — &Anég fecisse). [Cf. Mabv.
Gv. Ordf. ed. 2, p. 170: xEfter Prateritum af et sligt Ver-
óum (évopisav) faar altsaa. Aorist (res$oas — dvsáovssc)
Betydningen af en »fjernere» forbigangen Tid. In mea
CLASSENIO opposita argumentatione locutione »satis se fa-
cere putarunt» usus sum, et optimo quidem jure; nam hoc
dumtaxat certum est, Athenienses d» eU vij xaO aQGss recte
se facere credidisse; quod non impedit, quin et amte vj»
addo,» »recte se facturos esse» putaverint (ut vult CL.)
et síatim post t$» xaÓOaQgci »recte se fecisse» (ut. MADV.).
V, 9, 3. xov; ydo évavsíov; sixalo xaseqgorüos s
Que» xai o?x &v dÀAnicavrec dg &v énskéADo, tic avrotc dc
peoxg» &vaf9vci ss mo6c 10 ywgéev xai vérv dtüxsec xetd
Oéa» zsrQeupéyovc OAiymosiy. Verba xoi oUx &» dAzícoaysac
interpr.. CLASS. »und nicht weil sie etwa die Erwartung ge-
fasst.» Si dixisset: »und wed sie nicht u. s. w.» propius
ad veritatem accessisset. Ex ejus enim versione apparet,
eum verba ox &» dim. opposita putare. esse voci xazaqQo-
ví; unde sentehtia fieret: »hostes contemptu, non exspec-
tatione impetus etc» Sed particula vé post xeraqeorsoss
posita demonstrat, notiones xezaqo. et osx dám. copulatas,
(non contrarias) esse. Quod etiam posteriore s infinitivo
dvaffre, subjecta confirmatur. Hac enim est manifestum,
verba dvafffvas et óAwyegei» ex eadem notione pendere. Si
secte ipitur vertisset CLASS., uterque infnitivus sine mole-
stia ad xeveqgorgos, referri poterat; quo vero modo diea-
mus: tOUG "do vaíevs dAiyeeQély, »nicht wed sie einen Anm-
grif erwarten»? | Commede autem: weil síe nioM u. s. ww.
VI, 77, extr. xoi oiépsS« 100 droÓsy Evyvoixov JtQo-
enolivuévov, ovx dg evtóv wva fiev só Ówuvé», moó di
edroU p&Àlev Tov rndcyovse xaÓ' obióv Óvoseyd»v; Apte
80
interpretatur CLASS.: »und dass wer vor ihm zu Schaden
kommt, für sich allein ins Unglück geráth». Quam vulga-
rem versionem MADVIGIUS, verborum collocatione offensus,
repudiat, ita dicens (Adev. I, pag. 327): »scripserat Thu-
cydides: ro0 dà adroU uGAÀo» vOv mecyovra »$» xaO aUróv
Ovoseyeiy.» Ad que CLASS.: »Madvig nimmt mit. Unrecht
an der Wortstellung Anstoss.» Probe. Itemque STAHLIUS
(ed. ster. 1I, adn. crit. p. XVII): »prster necessitatem Madv.
$ xa9' avtó»». Effagisse autem videtur et CL. et ST., in-
terposit& partieula $ sententiam prorsus perturbari. Ac
primum observandum, post totum verborum circuitum inter-
pungendum esse »signo interrogandi»(;); qued CL., S'T., PoPPo
fecerunt, omiserunt autem KRUEGERUS et MAbv. Hoc enim,
necessario tota sententiarum cohaerentia desideratum, priore
quoque periodo »7 uévowsy —- xexovoystv;» confirmatur. Di-
cens igitur Hermocrates: oioueO«, prorsus idem vult atque:
ne; ÓOUvacOs oiíscOe; vel o) Ódsi oiscOa,: vel arzzesxovos;
oiopsJ)a. Jam vero perspicuum est, utrumque enuntiatum,
et ovx ég avtóp wvwya £c xo deor et. roo asreU. náAàÀov
t0» 7. — Ovet., ex verbo oious9a pendere. Dissolvamus
igitur sic: eopsOa (perverse), oix dg eUvóv x.v.À., et olous9a
(perverse), ngó «evroU M. — xaÓ' abcóv Óvos.* h.e. perverse
credimus, non ad nos ipsos venturam esse calamitatem, sed
eum, qui ante nos patiatur, per se et solum miserum esse.
Ex quo apparet, wtramque sententiam, prorsus $dem signi-
fieantem (priorem »negative», quod dicitur, expressam, po-
steriorem »positive»), id ipsum notare, quod Hermocrates
vttuperet. Hoc tenentes, quid ex MaApviaiI proposito efficia-
tur, inquiramus. Vertit MADv. (sicut in ejus sententia ver-
tendum est): »eumque, qui (nunc) patiatur, magis ante ipsum
(vv« illum, cujus error significatur) quam per se et solum
miserum esse. (Ipse enim mox comes miserie erit.)» Sed hoc
ipsum Syracusani non credebant. Namque hec MapviGri
versio grece contineretur verbis: ég eUstóv va gke» tó
Ósvó» (z ipse enim mox comes miserie erit); quibus in-
sertis ità habemus: oiópsDÓa — osx éc otdtóv twa fSEew
81
só Osivóyr, dc dà avtov vua fEev có Óesvor, quod ferri non
posse apertum est. — Vix est opus addere, si superiorum quo-
rundam interpretum (Schol. sequentium) versionem prspos.
"06, vot idem valeat atque $mág -- lat. pro, comprobe-
mus, nullum esse impedimentum, quin MapviGII propositum
accipiamus; tum assequimur: (perverse) credimus — eum,
qui (nunc) patiatur, magis pro nobis quam per se et solum
miserum esse, (quod idem fere est atque: oex ég aUvóv nva
x.t.4.). Sed recepit ipse MaADv. »ante».
VI, 89, 3. — — — éueoi dà dwuíav rmrsQióDase. xoi
did voiísa ÓOuxoíec ym' duo) mzoóg vs và Maovnvéer xoi
"Morsímv voarrouévov xci óco dÀla zravtiosunv Out» igAan-
véUÓs* xal viv, si wg xui tóte iv vo) seiGyeiv oUx sinoto
eoyíteró uos, uevà vo dàÀq9o6c oxorióy dvartesv9éo9o. - Te-
mere CLASSENIUS hic vulgatam lectionem mutavit, pro &i-
xotcc inserendo &nexeé:wc. Prius autem quam argumenta-
tionem ejus examinemus, quid significent hec o/x e;zesxó-
Tw$g, Statuendum est. BÉTANT: amsuséreg — »immerito»;
nimis arctís terminis circumseriptum. SCHNEIDERUS: »un-
recht»; »unwahrscheinlieh»; etiam hic defectio. PAssovius
addidit: »unbegreifliche; probe. Quattuor illos locos Thu-
eydidios, ubi reperitur, inquiramus. - I, 73, 1 legati Atheni-
ensium Lacedemone refutare conantes ea, qure, modo apud
Lacedsemonios Corinthii dixerunt, inter alia ita loquuntur:
ovre GTTtixOTtGc Syopev à xextüusO2o ubi certe »jure» (»mitt
vollem Hecht») reddi potest; non minus tamen: »quod fa-
cile declaratu est» (»sehr begreiflich.») (Hes locutiones ger-
manice CLASSENII sunt.) Quod autem CLAss. in commen-
tariis hujus loci contendit: »drrexóse tcberall mtt der. Ne-
gation und in der Litotes s. v. a. duxesósasa», falsum esse
mox cognoscemus. II, 8, 1 Thuc., qus consilia cogitatio-
nesque in Atheniensibus et Lacedemoniis ante inceptum
bellum fuerint, describens, hsc dicit: o4íyov ts é7z5voovr
ovdi» dugotsgo, GAÀ éQQwrro i; vó» rmr0Àsuov »oUx drtsex0-
f€»* GQxyonsves yaQ rtayrec OEvsegoy avtsAap(jivortas, vóss
32
di xc) veótgg moÀdé uiv oom — -— — ox dxovoíec nó
drr&Qéac $7mc550 soU nelépov. Hic CLASS. recte: »sehr be-
greiflich». At vero hinc auctoritatem desumens ad correc-
tionem nostri loci stabiliendam & vera intelligendi. ratione
longissime abest. Quis enim dubitet, quin hic osx azreixo-
vw; nullo modo notionem »mst vollem Hecht» contineaut?
Thuc. enim elationem animorum declarare facile se putat
posse: doyepsroe yàg mrt; éfU1sQo» —— — vno anepgíac;
vel germ.: er findet es »sehr begreiflich», dass sie »im An-
fang» wnd grósstenheils »aus feMender Erfahrung» solche
Zuvereicht gehabt. Sed additis his: doyóusvos et drtiglac
aperte se demonstrat Thuc. illam confidentiam »nicht mit
vollem Recht» exstitisse ducere. "VI, 55, 2 éy «5 evetj Genàn
"oesec yéyoarvas (6 "Inníac;) pesa sóp moségn, »od0i»
zoDro »drresnosos» (codd, crrsessosesc) dia 10 nQsc)eUeny c5 dre.
«Prob xoi swqayvebGe:. Hic potius »aehr begreiflich» quam
»mit vollem: Rechte. VIII, 68, 4 Thuc. de constituendo
Athenis »consilio quadringentorum» scribit: «cse cm dv-
Ógé» nollé» xaà) Evveser mgoyÓév tO. $QyOovV «otíx artixo-
tec», xaÍnmsg uáya óv, moevyeoqder; ubi necesse est »sehr
begreifliche interpretemur, prorsus aspernati »st vollem
Recht» (dexasósaza). Complezi jam qus ex supra dictis
efficiuntur, hanc: normán: universam habemus: semper locutio
e?x c7pxérec significare potest »sehr begretflich», non sem-
per »mit vollem Recht (apud Thuc. semel) ; germ.: Alles,
was »mit vollem echt» geschieht, ist auch »sehr begreiflich» ;
Aicht Alles, was »sehr. begreiflich» ist, ist auch. »mit. vol-
lem Hecht» gethan. Idem im simplici.zixóseg observemus.
Of. I, 77, b, ubi Athenienses de s90iis suis dicunt: 4 dé
quezépa doyg yaísn doxsk elvas »elxése c». Absurdissimum
esset hic credere, Áthen. ipses confiteri, »jure» (»mit vollem
echt») imperium suum sociis gtave videri; nibil autem ob-
stat, quin versione »sehr begreiflich» eXamur. Aliter alibi. —
Sed ad nostrum. In aun. crit. CLASS. disputat; »JDer Ge-
wicht der Periode beruht auf dem Gegenaatz zwischen &v
v6 rü0ys» und us:ü ses dÀqO9Uc GxoTR y — — — —i
. 88
unmóglich konnte er sagen: dass sie mcht mit genügendem
Grunde (oix sixózec) gegen ihn erzürnt gewesen.» Quod
tamen re vera dézst. Hsc oppositio, quam CLass. inter 4
sé rnacytp et ussd voU GÀ. Ox. interesse putat, prorsus
nulla est, Quod si quid priori notioni opponeretur, certe
. esset: dv v& pu) nagyev. Namque d» ré 7. sine molestia
cum wézd t. dà. 8x. conjungi poterat; quamobrem Lacedm-
monii jam «ovs év v6 7r, Bi recte sensissent (obs., me sem-
per in hac argumentatione ab 4leibiadis opinione proficisci),
pésd vo? dàÀgOoU; áv dÓvvgOggoy cxoreioJas quod ipsum
quum non fecissent, ei irati fuerant. Unde patet, altud
quiddam esse verbis pera v. GÀ. Ox. oppositum; quid sit,
mox videbimus. Persequitur CLAsS.: »er (Alkib.) sagt im
Gegentheil: so lange der Eindruck des erlittenen Schadens
frisch war, musstet ihr. gegen mich »mit vollem Hecht» auf-.
gebracht sein.» Ex quo conclndendum est: si v0ss à» vo) m.
»jure» (»mit vollem Recht») suecenseretis, nihil profecto est,
cur mon eliam nume (tf uvüwn toU naJsiy) item faciatis.
Quod enim semel notionem »mit vollem echt» comprehen-
dit, numquam progresso tempore hanc »juris» naturam per-
det. Usurpata autem altera lentore significatione »sehr be-
greifliich» minus impedimenti est: si eóre dv và m. consen-
taneum esset, vos mihi irasci, cque consentaneum etiam
nunc est, vos item facere, scil. niei quid accedat, quo, cur
tum »schr begreiflich» fuerit, nunc. non sit, monstretur. Hoc
re vera accedit in posteriore membro verbis usza vo) àÀ. 6x;
ubi àutem in' priore? Non quidem verbis d» td raoynv,
quibus facile, ut supra dixi, cogitatione in altero sj pug
so) rrxJei» respondere possunt. Necesse est igitur, vere
oppositum sit verbis gessi vo dÀ. dx.; atqui lioc non aliud
potest esse quam »04)» uera v0b GÀ. GxX.; quo quum non
sint scripta, intelligenda sunt. (Ergo: »o/». usd v. dÀ. x.
—- eéyéítet0, — -——. — uerà s. dÀ. 0x. — dyane9éc9o
(— 9 ogriéa9w). Jam vero CLASS.: »was bedarf es eines
avogtel 9scOen, wenn schon vorausgeselzt wird, dass sie
»nicht» sixévwc (mit vernunftigen. Grunden) ihm zürnten?»
3
84
Confuse. Quamquam enim Alcibiades illos censet »o&x si-
xótu«c» sibi iratos fuisse, ipsos, clarum est, credidisse, se id
»sixovw;» facere. Quis ipsa eorum opinio quam falea fuerit,
Alcib. nunc demonstrare conatur (d»armaíSu»). Quare, si
esset scriptum oUx dzsixótug (-— »mit vollem Hecht») tum
CL. jure rogaret, »was es eines &vansíOscOa: bedürfe;» tum
enim hoc dvarmeíósg2a, omnino fieri non potuit. — Deni-
que CLASS.: »unmóglich vertrágt sich auch mit. diesem odx
&ixovegc die in sí ug xai sose deutlich ausgedrückte Conces-
&ton an eine damals vorhandene Berechtigung zum Unwsllen.»
Perverse. Nam verbis sí tsg xoi v0t6 prorsus n;Ae) est cum
oUx sixozwc, sed solum cum «eQyíLetó mos. — Priusquam
progredimur, quid notet d»anmsíSesJos exquirendum est.
CLAss. interpr.: »werdet ihr euch schom eines BDesesern be-
lehren lassen». Non neganti mihi hac recta esse tamen
precipue ad eam. permutationem, quam Alcib..in animis
Lacedemoniorum inde ab Aoc tempore in fuiwrum efficere
velit, referri videntur. Hsc autem conversto quo pacto ex-
sistere poterat, nisi prius Lacedemoniis persuasum esset, se
»vocte» errasse? (Nam »etwas Doessers lernen» semper con-
junctum est cum abjectione »einer vorigen »Unrichtigkeit»
der Meinung».) Ergo in dwermeíOeo9oe, si non sola, at
certe simul cum priore (CLASSENII) significatione (etw. Bess.
Lern.) insideat oportet hao: aliquem sibi pati persuaderi, se
antea (opinione) errasse. Hac igitur retenta ex verbis CLAs-
SENII efficitur: vore é» v 7x. »jure» (»m4t vollem Recht»)
mihi suecensebatis; nunc tamen vobis persuaderi patiamini,
VOS — tts errasse; apertius: tOte.»)ure» — — —, nunc
tamen vobis persuad. — —- —, vos sos »noh jure» etc.
Satis. — Effugit CLASSENIUM etiam síc. Per totam argu-
mentationem pronomine »éhr» utitur. JAequo vel potius me-
liore jure dicamus: »aliquis» vel »quidam». Quod ipsum
per sese aliquid prebet testimonii, Alcibiadem eredere aut
saltem simulare se credere, plerosque. Lacedaemoniorum sibi
X0t8 ^on succensuisse (quippe qui &esd so) &A. dgx.); si
fuerint autem, qui (— e$ seg xa$ tots, hic CLASS. »die Con-
$5
cession» commemorare debuit) irati essent, nunc persuasum
vult, illos osx sixózec (»nécht mit vollem Hecht») ita fuisse.
(Etiamsi in sí; notionem »v0s» injiciamus, idem fere con-
cluditur: etsi vtézs ép v. 7. succenseretis, u^c tamen vobis
persuadeatur, vos »oUw sixótec» vór6 succensuisse, sicut nunc
péxd vo? dà. dx. intelligere potestis; proinde depontte »in-
justam» iram (GvanauSécO«). — Restant jam duo, quie per
se ipsa totam CLASSENII disputationem evertere possint: 1)
verba precedentia Alcibiadis: did vat/za »duxaíee» (— jure
- »mit vollem Recht») vm éupo9 — — —— idflàanwscós.
Quid igitur? Qua constantéa fuisset illa, si $pse confessus
esset, Lacedaemonios »mit vollem Recht» succensuisse propter
eadem, qui se £pse »mit vollem Hecht» fecisse existimabat ?
2) Neglezxit CLASS. verba sequentia: 7) sí w&g, Os0Te xai T6
dype moocsusíung» pGAÀov, yelQu i6 &vopelze, »nqd oj xdg»
9gy509*o5 099a ày9scJas, quibus sententia demon-
stratur esse: si weg, (8p v4 rzdGyesv —) Ói0Ts 8rvaGygev, dyí-
C50 us, »0oUx cixote» &noie: (dc viv, usta oU GÀ. Ox.,
évvotiy Ó)ravocu): 8 sí to, Óióu v Ópuo — —,pnogO
o)vec — oQO9 Gg &xJ9scoOJas Erravit igitar CL. in 1)
dméixorec, 2) in síg, 3) in dramsíJec3oes, 4) negligendo
pregresso dixaímg, 5) omittendis sequentibus qqÀ ojv«c
0g.
VII, 48, extr. soíflesy oiv épg xojras — xoi n9 xogpa-
Ow, Og noA) xgsíccovg eicí, vixqSértag Gmévos. Hujus
loci et scripturam et interpunctionem et enarraltonem com-
mentatores variaverunt. lis autem, qui ante xogsec in-
terpungunt, recte objicit PoPPo.(in ed. maj.): «displicet, si
virgulam ante nomen J4eyp. posueris nudum »iuxgJérzag;»
immo vero ita ineptum et frigidum hoc »«w. esset. CLASS.
autem ipsam vocem zesnuaecw delendam esse putat, ultra
sane, quam debebat, procedens. Reddit: «und nicht nach
einer. verlornen Schlacht abziehn, da sie in der That ja
viel besser daran wáren ale jene.» Qus quidem (imprimis
vocabulum «eie»), mihi collocationem *so49 sQsícoov; —
»axgOérrac consideranti jam per se ipsa suspecta, a reí
quoque veritate abhorrent. Nam hsc «mod? sxosígcovc»,
memoria nobis tenentibus multiplices Atheniensium clades,
per se ipsa movent dubitationem, num id sibi Thuc. vola-
erit, Athemienses multo meliore tunc condicione (universe
accepta) quam Syracusanos fuisse; et accurate mihi, quid
dixerit Nicias, persequenti non est dubium, quin hec verba
tantum «ad pecuniam» referantur. Supra enim ($ 5) le-
gimus: vd Jvgoxocíe» ópec rv foUe vb» OgeríQu» slycs
ad quie CLASS. «diese Behauptung hatte Nikias durch. die
Schwierigkeit begründet, welche die Syrakusier hátten, für
ihre. ausserordentlichen. Eüstungen auf die Dauer die Geld-
snittel zu schaffen» | Apte, dum .modo dixisset «nur» durch
die Schwierigkeit; nam omnis Nicie argumentatio, qua post
và Jvgax. — tà» oq. slvas sequitur, tantum ad id. spec-
tat, ut talis demonstretur difficultas. Qus quum ita sint,
CLASS., infra dicens: «ex rreA) xgeíccovc cioí das sà Zv-
qux. — slya, von der andern Seite ausgesprochen», recte
e vera sententia loquitur, non recte verba moà9 xgsíocovg
etiam ad. aliud quiddam prater pecuniam revocat. Sta-
bilire suum propositum ita conatur: «Nikias hat die Ue-
berlegenheit der Athener nicht nur aus den gróssern Geld-
mitteln, sondern auch aus der schlechten Heerverfassung
der Syrakusier (émixovgsxà uiAÀov 5$ ÓW dvdyxgc Ovsa)
hergeleitet»; sed mirum fuisset profecto, si Nicias «aus der
schlechten. ,Heerverfassung. der Syrak» consolationem quan-
dam aut ipse duxisset aut comitibus prebere voluisset,
quum. odo Athenienses ab ipsia illis Syracusanis prorsus
devicti essent; mon recte CLASSENIUM puto verborum émi-
xovQuxd — órsa vim intellexisse; meque enim his ipsis
aliud Nicias ostendit quam difficultatem Syr&c. satis pe-
eunic comparandi. Quo igitur spectans CLAss. post lau-
datam ad hsc verba Scholiast»9 explicationem: a09og6-
Qe». vel; .Zvoexocío.c Ovsur »al oéy) Óv drdyzg» croa-
sevopnéver rreAsóo» dormeg A4Ongrvaier, ipse potuerit adjun-
87
gere: «Àd4 d». óvra, d. hÀ. auf gesetzlicher Verpflichtung
und Ordnung beruhn. wie das attische Heerwesen», ego non
percipio. .E Scholiastze enim, sicut ex ipsius Thucydidis, ver-
bis eminet, uullam comparationem utriusque adversarii «di-
scipline militaria» per se intelligi, sed illud voluisse Thuc.
dictum, Syracusanis fuisse opus magna copia pecunia ad
auzilia, quibus omnes eorum res niterentur, mercede reti-
nenda. Inspicientibus tamen nobis totum hunc locum et-
iam alie occurrunt cause duc, in quibus spem. aliquam
Nicias collocet: in $ 2 enim legitur: so vo zrodspéev —
éAnídoc v. &w rmageiys movgoor&Qa TG» OqeréQuv 8050905
—."xXoyuose» ydo dmooíg a/to); ixzovyoOsv (etiam hic
pecunia; deinde autem) 4&AAemge «v5 zai émi mÀéov £Óg vai;
Üzagyovcaig vavdi JeÀeccowgaroUrre»* et infra, cap. 49
initio: Nsxíao; — eiaGouevog — 1) wgv v6» xoyucvov
efoglav, 2) xci Ó-u $v a/i:094 moÀ) vó flovióusvov volg
VíOqvatox; yíyrscOa, và nodypasa, — 3) xa) ipa voi;
yoUv vavgdiv, $ rtoosego?, dO9egarae xai xgoasrOsíc: hic om-
nes sunt composite; e 2) et 3) autem xon satis poterat
sumi fiducim, ut Nicias contenderet zo) '4O«rvaíovg mroà?9
xgeíocovg (omnino) slye,, et minime quidem «nzeAb. Re-
spicientibus autem "nobis ad $ 1 cap. 48, ubi legimus: o
Óà Nixíag dvdpils Máy xoi aUzóg, «mópgQa» (obs!) cw» sà
stpeyporo slvai et deinde ad $ 2: sd rà» moAspíer JAní-
dog s. dv rragetye «novggorsQa» vv Ggetéger 6é0s0Oo, hoc
quidem prorsus aliud signifloant quam voice 4£99ralove «no-
À) xgsíGgovgo» (ommuino) siyaw Sed satis esse puto prola-
tum ad demonstrandum, verba roà$ xgeiccovg ad «pecu-
siam» esse referenda, ob eamque causam vocem yegcou
non ezpungendam esse. Sententia enim est (ut verbis
PoPPoNis utar): (non oportere eos, dixit Nicias,)) «magni-
tudine pecuni& impendenda sive motu sumptuum superatos
abire» Mihi dumtaxat prorsus persuasum vest, Áamc ex-
plicationem vaa satis facere, de hac quidem causa: em-
nia, qut hoc capite (48) loquitur Nicias, ad refutationem
speetant orationis Demosthenis, priore (47) capite compre-
38
hense; atqui peroravit Der. sic (extr. cap. 47): o)6' a$
dàlec «yorjiare» rtoAÀd Qaravodyrag sixüc elyos noocxa25-
09e. Quis dubitet, quin loco nostro (quo Nicias perorat)
verba voífe» o)» é$g9 xofvos xci p5) yornpacw — vixg-
OSévyrac drmuéyos ad eversionem dirigantur illorum dicto-
rum JDemosthenis? | Quamobrem, quum CLASSENIUS di-
cat: «yogpacw hat ein Glossator, der das mo) xgeíocov;
für übertrieben hielt, zur. Beschránkung an. den Rand ge-
schrieben», ego quidem illum glossatorem neminem alium
quam ipsum Thucyd:dem fuisse suspicor. — Nec tamen
lectio vulgata («oóg» rod? xpeíosovg slof) aptam prmbet
sententiam. ^ Concessa enim (ut oportet) verborum xospa-
civ et vixyOéyvogc conjunctione, desideratur (ut etiam PoPPo
annotat) omissum -Tofto:c; [ergo: Q5 xorpacs vixnOérvzac,
&c Tore (— xojuac:!) rmoà) xgsíosovc sicí.] Licet hoc
subaudiri possit, tamen facile particula ox eum «olg» com-
mutata omnia expediuntur (sicut proposuit CORAYUS re-
cepitque MADVIGIUS). — Pro ex habet Vaticanus ów, cu-
jus origo forsitan hoc modo investigari possit: eulgarts erat
locutio «yogudwe» xgeloce elvai» (— incorruptum esse; cf.
II, 60, ubi Pericles se esse yogu. xo. dicit); retracto igitur
animo et ocülis ad supra ($ 4) scripta: — foresoSa, ec
Ü"TO Xxogudro» xetaroodovsic oí Orpoteyo) éni3or, libra-
rius quidam vim similem nostro loco subjecit. In quod
idem videtur incidisse DUKAS: s0 »xoguecs vigOévvac»
xxi l) dw»ti voí «u5j eixev vów yonpdtzev tjj GvaAwGn»,
Gc sÜmogerípovc vev ftolsubev, dovere: éxigqgyo, xci
2) adv»r) roU «) dexeTv xorpaos vexgOévrag xavarQodobva:
*Q frtQdyuora», quorum prius quantum a POPPONIS supra
laudata explicationé («metu sumptuum superatos») distet,
ego non video, posterius autem saltem ezcusationem ali-
quam habere cognovimus. Qus quum ita sint, PoPPo, in
hec verba DUEKJE sic invehens: «de verbis yoxsuacw »-
xgJ. rursus nugatur DUKAS», jus suum videtur excessisse.
BoEHMriI constructionem: $, xefjsmecw ev moi) xe. slot,
yix, Gm. [relato d» ad homines (Syracusanos)] et SrABLI:
39
*
ze ma, xonpeoir fec rx. xQ. sicÉ, vix. dir. (nudato in utra-
que partic. »sxq9.) a probabilitate abesse. arbitror.
VH, L, 3. xei dg cvzol; oU08 0 Nixíag óv& pole
qjvaruobv:, dàÀ $ gà qavsgüc ys abr Vngisso9os, rroo-
simo» ec sÓvravro cÓgAosara GxmAovy dx vob OtQoronídov
"ÁO. xoà magaUxsvdgagO)os óta» mc Oguüvy — A vulgari
hajus loci interpretatione discedit CLASSENIUS ita, ut ver-
ba& ex $Ó9varro cGógiótera non ad moosimorv, sed ad ma-
qaoxsvocoagÓes referat. | Ad quod assequendum 1l) a sen-
tentia aberravit, 2) grammatica preceptum deseruit, 3)
scripturam mutavit. Primum enim, qu» opponit: «wáhrend
es dooh klar iet, dass es nicht darauf ankommt, dass der
Befehl móglichst geheim | ertheilt | werde», quemadmodum
hsec, respectu habito proxime precedentium verborum
qervsoac. ye aso» Uwoqícec9as et paragraphi 1 capitis 48:
9 dà Nixíoc dvopgils — ovd" dpqeveic oqàc weqebouévove
perd mollà» sj» dvoyoQgcsv toig noAspíow; xavayyédvovc
yírvsc9o,, defendere possit, non intelligo. Nam posteriora
quum OCLaAss. reddat: «er wollte nicht, dass es den Fein-
den verrathen würde, wenn sie (Nik. und die andern. Füh-
rer) in. grósserer Versammlung offen für den Rückzug stimm-
ten», etiamsi fortasse, qus vis propria inesset, perspexerit,
non sane eam dilucide expressit. Coniractum est enim
enuptiatum, ut partic. i9gq4Lopérvovc, specie appositionis,
sententia 4ocum infinitivi sustineat ita, ut épgar ec —
ped melle» id ipsum notent, unde «xazayyéleovg yiyse-
O3c:i» effici possit; idem ergo atque: ovd (éflovAsso) duga-
véc coge wvwqítsc9as — , Iva yufj roig moásp. xavayy.
yévowwzo. — Hoc igitur ipsum xazayy. yíyv. (og vg» dva.
Veg.) cavendum erat; quod tamen minus impediri pote-
rat, ei multi ad consilium vocarentur; (nam, sí aperte de
&bitu deliberarent, faciléus hostes, quid agerent, prasensu-
ros 6850). Ob hame ipsam causam quam ocoultissime jussa:
distribuerunt; (quod non prohibet, quin ipsi apparatus quo-
que quam diligentissime tecti sint; immo vero ita fieri ne-
40
cesse erat.) Jam vero, si OLASSENII explanatio verkatem
redderet, num «fdérarro» accipi poterat pro adérasrzo»?
Sequitur particula xaí (ante nagao0xsv. posita), quam sibi
jus esse excludendé CLASS. putavit.
VII, 63, 3. — oi sétc '7494vatos voLopevos xoi ug v-
seg Upo» tác vs gevéc vij émicnjun xa) sàv sgorra» Tjj Mi
pias, dS9avudtecO5 xaza vg» "EAlada, noi vüjc doyijc v5c cjpu-
végag 07x üAoOGoy xard vó eiqeAstaOas, &; ve tO. qofisogóv vol;
émgxoo.g xal vó (u$) ddweigcOc, rroÀD rrÀePov wersbyeze.
Neminem recentiorum veram hujus loci sententiam intel-
lexisse arbitror, et propagatum quidem vitium esse inde a
Scholiasta, qui perverse interpretatur; «4» ze v6 ps5 &Ó:-
xélGJos a/roÍ, xci dv v6 qoefsoo! tol; Umnyxéos qaívs-
g9es«. Qua decepti explicatione multi gravissime hunc lo-
cum violaverunt; atque optime hic licet perspicere, quam
demere interdum, neglecta interpretatione, ad vanas conjec-
turas atque emendationes :confugiatur. Non minus enim
quattuor diversis modis scripturam conati sunt corrumpere:
1) pene omnes ante dódexeigJos inseruerunt uy (quod a
plerisque codicibus abest); 2) REISKIUS pro vé (ante sé
-ofisoov posito) proposuit óé; deleri vult 3) KRUEGERUS
verba zoà0 zástov, 4) CLASSENIUS o£x &ledcorv. Qui om-
*és conatus condemnandi sunt. — Tolius loci sententia e
significatione verborum «vé qefjsoóv» et «rà dédeusiaOeu»
pendet. ScAholiastam gupra vidimus vó qefeoév reddere:
4» và qoftegoi — qgaíysaOo; i. e. — eefiety — «HReepects
(einflóssen). | Quod falsum esse infra conabor ostendere.
Quum tamen omnes, quantum scio, commentatores hene expli«
cationem recepemént, non statim e& rejecta prius, quid nmo-
tet ró ddixelgÓcs, exquiram. Ac primum statuamus, guod
«alterum membrum cómparationiz» post Kieceorv et mAsTor
Ssubaudiendum sit. Quid KRUEGERUS post é4«ceov intel-
lexerit, ex brevi ejus annotatiome («mede mdsfov iet wohl
ein Glossem zu ox éieccor») diffcile est collecta. Primo
enim aspectu duo videntur cogitari posse; aut: ecw éAec-
41
doy -— «fudy» (ry mnoànow), aut: S9ovuatsc)e — xol
oix éÀa0cov cfc aQxhc neveiyss. Prius recipiendum esse,
infra inveniemus, servatis tamen froÀ9 mástov. KRUEGERUS
autem, sive illud, sive hoc supplevit, hec neglezit: e sim-
plici copulatione notionum eigeádste9os et qoftepóy (— »Re-
speci») et u4 adixeiaOes colligendum est, hac tria neces-
sario ex notione dgxy4c pariter effüci; quod, quamvis in
egsÀ. et qof valeat, non tamen omnino de só p$ ddi-
xeig9os dici posse mox videbimus; nam poterant interdum
duxsigOos (évtó ve» vmgxómv) et ipsi cives et (aliter) oi
pérosrzos. — Áccedit in posteriore (i. e. si comparatio quz-
dam inter tota enuntiata respiceretur ita: dJ9avpatso9s —
— —— x&j —- oUx éAaoco» —- jreiyere) quod aptius es-
set seriptum: 4J9avp. — —— —— xai osx &lacco» vüg ap-
39)s vjc "jp. — peteíyeze (non, ut nunc est: d9evpu. — —
— xai tc dox?)c v. 4p. «ovx óAcOGOv»; nam ofx éAoGGOv,
&i verba dJ9evp. et uetsíy. conferrentur, initio alterius mem-
bri (post xeí) poni oportebat. — CLASSENII autem proposi-
tum (deletis osx &Aeccov, et comparatione inter dJuwy. et
peseiy. constituta): 1) eodem (quo KRUEGERUS) laborat
impedimento, quod ad só u$ €dueto9os attinet (quod non
necessario ex notione peréyesv vc dQyyc efficitur); 2) ea-
dem premitur molesta vocum roà9 rmsfov trajectionis; 3)
etiam deteriorem praebet sententiam. Nam KRUEGERI con-
Structio, niet cetera obessent, quodam modo tolerabilis esset:
admiratsonem adepti estis — et imperii non minus (aptius:
et non minas imperii) par&ieipes fuistis; quo éJ9wovy. et us-
v&íy. aqua ponerentur. CLASSENIUS auiem («Vergleich
zwischen dJavwo(scÓs «und tj GQy$c netsigess») hoc asse-
quitur: treAv mejor, — $ é9avuatsco9s, — tgc doxlic perslyess,
quo pondus notionis d9wvpetec9s quam maxime frigide immi-
nuitur. Argumentatur CLASS.: »xeza v0 €«psástaJas wird
erláutert durch die beiden Beziehungen óc ve v0 qofleqóv
sel vrqxoosg xc) só uj dOwsladOa:; — — —- sind nicht
eben dieses díe beiden Seiten des Nutzens?» — Quirere mihi
liceat: 1) quoniam s ocóixelcÓos & teig Unyxóox (vdr
42
"d9gr.) proficisci statuendum est, [ut ipse fatetur CLASS.:
»in so fern sie (oí mérowxos) von ihnen (rolg Umexoos; —
keine Beeintrüchtigungen erlitten»], num isti o$ pérowos tn—
juríts (ddixfpao:) fuissent necessario subjecti ab iisdem
)m$x004;, si ipsi apud Athenienses »uérowxos non fuissent
(velut si alibi atque Athenis habitassent), i. e. opusne erat
petéyewv süjc doyác sv 495». (— pmésowxov sivo), sob p)
dOixsioJas Ono v» )mgxowr? 2) Satisne dabat prosidi
9 doy? vdv 4O9mv., ut oí nétoixos ab ómnibus injuriis, quas.
inferre poterant oí U-5xoos defenderentur? Minime quidem.
— Jam vero, qus vera sit sententia, exponam. Post é4aG-
Jo» et màso» nihil aliud subaudiendum est quam: 7Zue»
(13» mods). «ó epeAetc9as ad certas utilitates, »posi-
tive» intellectas (non »negative», ut CLASSENII: »vó 4g. — 1ó
pj ddix.») referendum est. Schol. interpr.: £rovr xegdaívew,
ad quod KRUEGERUS: »mit Bezug auf den Handel der
Metoiken»; apte, in quantum presertim hsc mazima utilitas.
respicienda est. Ego quidem addo: ex iis divitis, quas
Athenienses íributés zd» Ongxóev obtiuebant, o$ uérosxos ex
aliqua parte parem (osx éAaccov) atque ipsi cives oblec-
tationem capiebant, velut visendis illis splendidis «edibus,
templis, omnisque generis operibus atque artificis, qum
istis tributis efficiebantur. [Patet, verba oUx 8Aacce» quo-
dam modo veritatem ezcedere; ut alia omittam, «&v- 9se-
Que», que etiam ex his tributis sumebantur, soli cives
(non oí pérowos) compotes erant.] — Jam vero ad verba
ég ve vÓ gqoflegoór xai vó pr dOweto9o. — Atque ut primum
de 1Ó u$ GÓix. quaeramus, nemo, quantum seio, proptus an-
tea ad veritatem accessit quam DIDOTIUS: «qué participiez à
notre empire, en jouissant d'avantages pareils aue nótres,
et. plus grands encore, puisque redoutés de nos sujets, vous
étiez mieux que nous à l'abri des offenses» Quam
versionem vcifuperat CLASSENIUS 8io: «eine. Beziehung, die,
wie ich glaube, nicht hierher gehórt und eina grosse Ue-
bertreibung enthalten würde.» — Prorsus erravit CLAss. Nam
si DIDOTIUS etiam vim propriam vocis qo6sgóry perspexisset,
43
omnia expedivisset. —Kectissime enim multoque aptius quam
CLass. et, quantum scio, omnee superiores significationem
verbi ddixeicOos adumbravit (retento tamen pj: «à l'abri
des offenses») | 10 gj adixtio90& enim non ad universum
genus injuriarum referre licet; (nam interdum, quum defi-
cientes oi $7m5xoo, rebellarent, o$ uéroixos iisdem, quibus
ipsi Athenienses, destructionibus bonorum, rapinis similibus-
que obnoxii esse poterant;) sed ad eam offensionem, qua
Athenienses & rof; $rmxoesc, deficientibus atque tmperto «e
liberare conantibus, affici sibi videbantur. Ergo: *0 u$
déixctia9us non. de rebus «concretis», quce dicuntur, sed de
majestate ipsa imperiti pronuntiatur. [Mire enarrant
ARNOLDUS et PoPPo (tn ed. maj).] Atqui Àujusmodi of-
fensiones tantum in £psos cives cadere putabantur. Sen-
tentia igitur (obs! si goffeoóv — «Respect»): ipsi. Atheni-
enses goflegoi fae» ofc vrgxóos —- sed interdum (defec-
ione eorum) $dixobrro. oí pérowos item qofisgol goa» —
«os» dà £dixobyto; quamobrem «roA) nástov» vic doyiüc
peréyesy dici poterant. Jam me credo demonstrasse. neque
07x óÀcaOOov neque froÀ9 rrÀsTo» delenda esse. Nam, aive tllud,
sive hoc sustulerimus, perversa orietur hec conclusio: quia
oí pévouxos vá; GoyíSc ueretyory, obnoxii non erant dOixspa-
cw (drmó tvGv» vmgx.); quod quam sit falsum, ex eo appa-
ret, quod ípei AtÀenienses interdum $dsxosivro. — Explican-
dum igitur: (non «quia», sed) «quamquam» vüc doxygc uet-
siyov (odx JÀAnoco» vy 494». xu:à 0 dqs.), mon tamen
afficiebantur sof; dée«xzuae» (que cum imperio smpe con-
juncta erant); i. e. germ.: sie hatten alle Vortheile der
Herrschaft — / ohne die Nachthesle. Quin hec sibi volu-
erit scriptor, prorsus non dubito. — Sed de hoc qoflsoór
quid sentiamus? JPotestme tute nomine «Keepect» reddi,
i e. c qgoffeiy (ro)g Gmxóovc;)? Semper fere ita credi-
tum est; ego non eredo. EXenim obstant impedimenta: 1)
e vulgari interpunctione e)* iJÀacce» cum xar& só eigsà.
eomnectuntur, — :sroÀ9 mister eum éc ve vó qoflegó» nai và
pj dów.; sed ex supra dictis exstat, notionem sé gofiegó»
44
(si 2: «Hespect») communem esse et sot; J4Oqv. et soie
pétoÍxosc; i. e. rmoàÀ0 mÀsorv referremus tantum ad só p$
ddix. (quo solo esset melior ss» j7»qxówy condicio quam
s» '4O5v.); ex quo efficeretur, ut só qofisgóv cum odx
éÀecco» conjungendum esset; ergo haberemus ita: odx
dAaccov zasà «xó dg. é; vs Ó qefjsQóv rol; ónxóosg (hec
enim duo et Athen. et oí uwémwos habebant), — xci (&)
sQ pug GÓx. rmoÀ) mÀsiov (hoc enim eolí habebant oi uéc-
04x05); tum vero oportebat praepositionem (ég) etiam ante
vó p5j aix. positam esse; deficit tamen. 2) Si và gofs-
qo» sel; enaxóo; idem putetur valere atque: goflepoi qaí-
véGOos (Schol) vel qof. siva& (PoPPO) vot; vx., i. e. —
qofsiy so); $rgxcovc, quomodo tum «Datéivum» volg óng-
xooc intelligamus? — Effugit hoc ommes. Observandum
autem, só qoflegov hic Substantivi locum habere — sóy
q6fov; ergo, si legeretur sé» wvrmgxomv, sine difficultate
poterat verti: aut tó»v qéffev, qui incutitur zolg Umnxóos
(z «Respect», aut tóv qgéflev, quem incutiunt 0$ Vngx.
At vero voi; vmqQroos non lécere arbitror pro Genitivo ac-
cipere sed — ód.à (per, vel propter) vo)g vngxóevg; i. e,
«ó qofegov (non — qoftege? slyas — qofisiy, sed) — qefst-
G9« [— sóv qofiev Atheniensium (civium), sc. ne os
)mjxoos deficiant]. Quo concesso quingue assequimur boua:
l) constructio jam fit. aperia et libera: et xo qoflsgóv et
«à adxelgJas ad solos cives pertinent; o& uéresxo: igitur
(e sententia Nieig) só «uq» qeficiaJa. xo 1ó »u$» ddv-
xelo9as obtinebant; ergo «moà9 xzÁAstovw» peseiy.; 2) su-
pra nomipata molestia verborum sé qeffspów et roig bma-
K00iG connexionis explicande leeamur; 3), mutate proposi-
éionís adipiscimur declarationem («xasd» «ó &q54., — sed
«8g» ad duo sequentia, viw» pmue similem continentia, ad-
junctum; àg fere — «gegenübers); 4) non opus est «ur» ante
cidixelaeu inserere; D) apímosis enarrationibus abstinemur
(ed PoPPONEM delege). Semtentia igitur: retione habite
vei qoflsiqOos (roo; vnqgwéovc) x»cl zeU dOwsicSes (9n
ejré»), (quorum utrique sos, cives, obsorió sumns, noe
4$
autem, oi Ümgxoo,, mon estis,) vos rroÀ) nàstov rfc axi
petelyeve. (Nos enim in perpetuo versamur timore, ne de-
ficiant; quod si fiet, injuriam accipiemus; — vos tali timore et
ilis injuriis liberi estis). — Denique, si quedam concinnitas
sententiarum statuenda est, (non ut CLASSENIUS molitur, sed)
hoc modo efficitur: nomina ém«cryug et uiuroes fere idem
valent Atque partie. petéyovtec; quo habemus: "ic v6 qovfc
xai vv toómwv» (usríy.) 8Qavpolsc?e, — vic doxge (pe-
téy.) «éxagrobo9s» (nam hujusmodi quedam notio in pest-
&íyers latet) od» dA. (épew) x. v. dqeÀ., d; v& — rroÀ0
nàstov (5p&»); i. e. altero estis nacti admirationem, altero
utilitatem, partim parem atque nos, partim majorem (v.
supra: alle Vortheile, ohne die Nachtheie). — Restant
pauca, que in KRUEGERUM animadvertam. Disserit ille (ad
rejectionem vocum :7ro4$ rrÀsjov defendendam): .«Bei einem
G'egensatze würe dé statt, vá erforderlich, wie Reiske conji-
cirte. — Aber für die Worte gábe es keine leidliche Erkla-
rung.» Esse aliquam explanationem, demonstrasse me pu-
to, et id quidem, eive dé sive vá scribitur ; neque enim, ac-
cepto dé, idcirco quedam oppositio exprimeretur; esset e-
nim dé non «adversativum», sed «copulativum» (- xal);
posterius enim membrum non tollit prius, sed novum modo
adjungit. Quse quum ita sint, conjectura KEISKH super-
vacanea est, —- Ad extremum confitendum est, huic ar-
goumentationi Nicie swperlationem quandam veritatis ad-
herere; cujus tamen similitudines permultis locis vide-
mus. (Of. IIT, 52, sqq., ubi de Plateensibus agitur; ejus-
dem libri cap. 37 .sqq., ubí Cleon quam maxime contorta
et spinosa oratione urget, ut Mitylenmi ad internecionem
.interimantur; omninoque genus wniversum orationis, quam
qui pronuntiet, dicit Cicero, quid tempus postulet, ei viden-
dum esse, eorumque, qui audéant, animos, quo ipee orator
velit, smpellendos.)
VII, 66, 3. &vdoec ydo ire dd» & dioUa roetyer
xolovOeci. vo y' vnóAowre» cvtdy vjc doin; doOsvédregey
46
avtó ómvroU don» bj sl pgÓ «O«ca» ró nQOto», xal sd
nag' dÀnída vo) cUx4ucrog; cqallopsvos xci maga iG vüjc
dv»apsec; dvdijdóonocw. Verba sà maQ dAmída vo? avygg.
eg. dupliciter enarrata sunt; quid sit consilio scriptoris con-
gruens, inquiramus. CLASSENIUS argumentatur: ».Der offen-
bare Parallelismus der Satzbildung erfordert 10) asyrua-
voc von mnaQ' dànída wie vgc Ovrapseg von naga iGcywr ab-
hángen zu lassen. — — Deshalb wird nicht, wie Andre —
annehmen, vov ad)xy. mit GoqaAÀ. zu verbinden sein». Et
tàmen hec & CLASSENIO ocnlerum errore prolata explicatio
necessario rejicienda est, alteraque recipienda. | Reddit
CLASS.: »wider die Erwartung ihres stolzen SelbstgefüMa»
(misslingend ; nam ita, quantum scio, partic. opeAdopevos, per
8e solum acceptum, interpretandum est). Respicientibus tamen
nobis ad primum enuntiatum: émeá» d diiojcs mQovyey
xoAovOGOs, eadem sententia jam praoccupata est; nam
énsd — xoà. idem significant atque: érmsdav tv». nag
váy dGiÍíec,» 10) rngovyur» xoàlovOdaOs — émsd. vs nagd
vj» dAnída vo? ay. dqaAdO.; tum esset versio: quum, ín
quo superiores se esse confidunt, impediti sunt, reliqua eo-
rum confidentia infirmior etc. — et — quum praeter spem
confidentie (nam 10 a)ygpazrog; bic — v$c Ootqc) labantur
etc., cujus tautologie frigida nulla.esset excusatio. Totius
comprehensionis sententia, ratione et v$a progrediens, ita
transformari potest: émsud. — xoà., s Oofa aoOsrvscróQa
iG:Í, xai fg Oóigc GoOsvsczégag ovogc (5 x0) avx. 09a44.),
rzxod igGyv» —— dvÓiOQac»w. Preterea, si constructio CLAS-
SENII aliquid valeret, pro eqeAAópsvos (si — »misslingend»)
scribendum erat cqaAévzs;; nam tum aqaàÀ.: évdidoa-
cw — xoàovOGOi: dac9s&v. égzí. (»Misslingend» enim ad
preteritum factum spectaret; so) a/y. oqaAAópsvo. autem
presentem sensum animorum exprimunt.) Accedit, sicut
annotavit ipse CLAss., quod in ejus versione retineri non
potest v9; dicit: »eher kónnte das überflüssige ve) Bedenken
erregen, wofür Heilmann se zu lesen und dieses an ayaà-
Adpsvos heranzuzichen vorgchlágt»; quam Heilmanni novita-
47
tem quum CLASS. non vituperet, concludendum est, eum
€qa«ÀÀousvos in sententiam »misaslingend» accepisse (nam
hoc singif. ce. 10); quo conturbari sententiam vidimus.
Aliqua esset CLASSENIO defensio, si in solo participio ogaá-
Àouéro& eandem inesse posse significationem duceremus at-
que in «o9 atq. 0g., i. e. confidentia excidentes (— 6n ihrer
Zuversicht schwankend), nisi: 1) hoc non facile concedere-
tur, et 2) id quoque obstaret, quod animadvertit PoPPo:
»Quum v9 za éAníóa non possint significare prater spem,
sed và avrsànígso, &Gnoocdoxgro, genitivus vo) a9x. neglecta
concinnitate alterius membri jungendus est cum oga44Aope-
y9&» (Ex quo patet, t6) non modo supervacaneum (CL.
»überflüssig») esse, sed prorsus :intolerabile, si notionem
»praGter spem» expressam volumus.) — Apparet jam, opinor,
ne KRUEGERUM quidem (etsi zo asy. cum cq. conjungit)
proprie reddidisse: »in shrer kecken Zuversicht sich táuschend»;
quod facillime eminet his verbis cum ipsius (recta) versione
vocum và rag. éAmíóm: »durch das Unmverhoffte» collocan-
dis; nam »durch d. Unv. — sich táuschen» ne dici quidem
potest. Aptius erat: sich getáuscht sehend (etsi non ^ad
verbum conversa); nam oU «)xy. Gq. id ipsum continent,
quod ex :4$ za éAníÓa profectum est, i. e. (non selbst-
Táuschung sed) — Enttáuschung vel proprius id, quod rursus
ex hac ipsa »Znttàuschung» oritur, i. e. in ihrer Zuversicht
schwankend. (Alias tamen sepe, velut IV, 28: aga4sio
yvopge, ibid. 80D: eqaAérre; vgc — dokge, alibi, vertendum
est: sich táuschen). Alioquin KRUEG. ad falsam versionem
germanicam recte latine adjunxit: epe eacidentes.
VII, 70, l. — xai 0 ns,0; Guo ovvoig naga(onJ9i
(neg xoi a& wfjég xarícyows». Mss. exhibent megeflogOst et
— Jf. CLASSENIUS (ARNOLDUM sequens) soge(Jog2es scri-
bit, mea sententia, non apte. Explicat: »die Landtruppen
standen am Strande zur Abwehr bereit»; que quidem ex
"aosfog9s elici non possunt; nam tum desideraretur mag-
sfsflog9gxs.. nagaflog9siy enim semper motum exprimit:
48
. zur Abwehr eilen (non stehen), sicut, etiam intelligendum est
eo loco (II, 90), cujus ad similitudinem revocatum nostrum
CLass. vult. Hic igitur zragefor9s redderetur: sie eilten
zur Abwehr. Sed neque Pigpf. neque Imperf. Ind. oppor-
tunum haberet hic locum; id quod vocem reg. respiciens
contendo, que quidem valet: eben da, wo. Quo autem modo
jam, antequam proelium committeretur, scire potuerunt, ubi
naves Áthen. appulsuri essent? (CLAss. audax: standen —
»überalle io etwa die Schiffe landen móchten). Sententia
igitur: vavoí — égiAaccov — xoi xata tór xvxÀo Ayéya (sc.
prope ad litus), óc — 0 rmejóc duo megaflogós vel po-
tius (similitudine prioris mgocnínroier) zagafon9ol, Tneo
x.t. À.
VIII, 46, 3. xoi oUx sixóg selva axedeipovíove dnó
uiv cq» (scr "EAÀjvav) dsvOsQoby viv vo)c "EAAgvac, dno
Ó' ixsíyev (yv faoflagov), fv uj roe adrovc jr éEéAc0:,
pf éAevosoacas. — Duplez hoc loco oritur dubitatio, et quid
de repetito pc judicandum sit, et ad quos pronomen erovc
referendum esse censeamus. De «t/rosc; commentatores in
varias inciderunt suspiciones, alii arbitrati Athenienses, alii
-Lacedemonios, ali Persas respici. Quod ad Athenienses
attinet (quos PoPPo intelligit): 1) altius esset certe quam
cetera repetendum, ratione habita constructionis; 2) mi-
nime satisfacit ea versio vocum f» u$ mots —' p5, quam
prebet PoPPo: »nisi si quando, .— non»; nam molestissime
hoc rsroré ad aliquid referretur, quod mon eventurum esse
cogitaretur. [Difficillimum est hoc planum facere; conabor
tamen: facile sentire possumus: aliquid nunc evenit (— éEai-
QoVci); sin quando fiet, ut hoc — non eveniat (— fj» rove —
p5j 68.) — si quando — non ev. At nostro loco: aliquid nunc
non evenit (- nondum éfae:gosc:); sin quando fiet, ut hoc
— non eveniat. Quemadmodum hoc ferri potest?] 3) Du-
bito, num recte concluserit, h&c dicens: »sententia aptissima
orituor, quum Lacedemonii hac sola re a liberanda Jonia
retineri posse dicantur, si ab Atheniensibus non eversis me-
49
tus die relinquatur.» Fatetur enim PoPPo, verba gy t&v
'"KAÀdve» ad Atheniensee pertinere; ergo: quum Lacedeimonii
non meiwant ab ipsis Atheniensibus (nondum eversis) élev-
Oegeü» vU» vofc "EAÀgvacg, num tandem metuent dà to»
Bieoflégo» liberare Joniam (non eversis Ath.)? — Nec vero
adrov; ad Athenienses referre licet, si'us —- u$ ponamus
pro simplici ug; legimus enim: (evz) sixóg daxsdouuoríove
— (pé) dAsvOsQuiGos, Qv pf, x.v.À: — Jam vero aitov; ad
Lacedaemonios revoeantibus (ut CLAsSSENIO) non- desunt ob-
stacula: 1) mutato: Subyecto; 2) necessitate imposita us — wj
ju sententiam simplicis ag accipiendi. CLASSENIUs: in ar-
gumentando lapsus ost: »der negalive Inf. uf) éAsv9egeicas
ruht auf der Vorausseizung fv wg nore evto?c u$ éEcAu 0I;
quod prorsus a eenientia disonepat. Scriptum enim est:
oUx sixog .fox.— ue éAsvU., dv pé x..À. 2 sixóg ox. —
.dAevd., fv fg x5.À., ex quo perspicuum est, »positivum»
Inf. dievO. ex verbis 4» 4 x.4. pendere. Quamobrem,
quid sibi velit CLAss. quum hsc dicat: »JXe Erklárungen,
welche avzo)g auf die Athener beziehen und die beiden Ne-
gationen sich verstárken lassen (Krüger, Poppo, Bóhme)
halte ich für verfehlt», ego profecto non comprehendo; nam
l) negationes, si .Athentenses intelligantur, non posse inter se
confirmare (pg — wj — wf), supra demonstravi; 2) nec vero
PoPPo (»suam igitur utraque negatio significationem tuetur»)
aut KRUEGERUS (»ein zwiefaches ug, jedes zu einem andern
Begriffe gehórig) e&, qum vituperat CLASS., dixerunt; 3)
id quod maximum est, ipse CLASS. &d suam sententiam
defendendam debuit contendere, negationes $n/er se confir-
mare (uj — pug — simpl. wá): nam: eixóg Max. — dAsv9.,
(nisi quando ipsi (Lac.) eversi sint —) 4$» wj mots adco);
(u$) 8&£Amoi. — Restant jam ii, qui «troc ad Persas re-
ferunt (ut MApvIGIUS). Sed etiam tum necesse est p5 —
p] esse positum pro uno p existimare; quod durius esse
quis neget? Violenter MADVIGIUS posterius p4 plane am-
putavit, Ego autem suspicor, Thucydidem scripsisse: f» p5
ft0te GUtoU; »Óf» éEélec,: nisi quando eos »ípsos (Persas)
4
50
everterint; ita, ut dg pondus vocis «croce augent. (Minus
probabile, quod conjecit REISKIUS: 4» óg rers abtve96 pd
éf.). Concessa autem hac emendatione videtur etred; et ad
Lacedsmonios et ad Persas spectare posse (non ad Athen.).
Quominus Laced. ponamus, prohibet 1) molesta commutatio
Subjecti; 2) quod Alcibiades Tissapherni non persuadet, ut
effciat, ut Perse et Athenienses conjuncti (CLAss.) Lacedse-
monios evertant (iE£Aeci), sed ($ 2): avvorQ rsegi Savtow;
109 "Ediqvag xetesofues, et (6$ 4): solflesy otv. inéAave
"Iesto» dugqosépovc, xe) artotspopeye» ec uéyicva dró v6»
Oqvaler nus: $óp sodc IleAertovrvqgotov; drraAMabpes dx
v$c gyeocc. Mihi est igitur persuasum, eteíc significare
Persas. Huic opinioni adversatur BAUERUS; »quia 1) id ne
in mentem quidem venire Grecis potuerit, et 2) importn-
nius fuerit, quam quo' Tissaphernis aures feriret Alcibiades«;
quibus oppono: 1l) Agesilai in Ásiam factam expeditionem,
et 2) Alcibiadem nunc quam maxime conari Tissaphernem
ira in Lacedemonios incendere.
[ed
es Thucydidiae.
iiim
044 085 1