Full text of "Zhenɛsi"
Zhenesi 1
Dunruya wi da kala li na
1^ Fafafa, wa dunruya
wi lesaga, Yengele
laa naayeri wo naa tara ti
da. 2 Tara ti sila pye ma
yala, tila pye waga. Diwi
wila pye tangbao pi go
na. Yengele li Yinne laa
pye na tigile tonmo pi go
na. ^A Yengele li sho fo:
"Yanwapipan!" A
yanwa pi si pan. ^A
Yengele li si yanwa pi
yan pi yen ma yon. A li si
yanwa po naa diwi wi ni
ti laga ti yee na. ^A
Yengele li si yanwa pi
yeri: Pilige, ma diwi wi
yeri: Yembine. A yonb
kogo si gbon, a pinliwe
fun pi gbon, a ko si pye
pilige koggbangga.
^A Yengele 11 sho fo:
"Fogo mbe ye tonmo pi
sogDWD, kuu kon shyen pi
lali pi yee ni." ^Ki kaa
pye ma, a Yengele li si
fogo le tonmD pi sogDWD,
ma tonmo pa yaga wa go
na, ma pa yaga nogona. A
ki si pye ma. «A Yengele
li si ko fogo ko yeri:
Naayeri. A yonb kogo si
gban, a pinliwe fun pi
gbon. A ko si pye pilige
shyen wogo.
^A Yengele 11 sho naa
fo: "Naayeri wi nogona
tonmo pi gbogolo laga
nuggba, lawaga mbe yiri."
A kl si pye ma. ^*»A
Yengele 11 si ko lawaga ko
yeri: "tara", mee tonmo
mba pi gbogolo pi yee na
po yeri: "kogoje". A
Yengele 11 sigi yan fo ki
yen ma yon. "Kona, a 11
sho fo: "Tara ti yan fi naa
yarilire ni, konaa tire nda
ti yen pire seworo ti ni
mbe yala ti cengele ke ni.
Tige pire ti gbagboro ti
pye wa ti nawa mbe yala ti
cengele ke ni." A kl si pye
ma. "A tara tl si yan naa
yarilire fi ma yala ti
cengele ke ni, naa tire nda
ti yen pire seworo ti ni. A
tire pire tl si gbagboro le
wa ti nawa ma yala ti
cengele ke ni. A Yengele 11
sigi yan fo ki yen ma yon.
"A Yonlo kogo si gbon. A
Zhenesi 1
pinliwe fun pi gbon. A ko
si pye pilige taanri wogo.
i*A Yengele 11 sho fo:
"Yanwa yirige yaara mbe
pye wa naayeri, tila
pilige ko naa yembine li
ni ti koon ti yee na. Ti
pye paa kacen yen mbaa
wagati, naa piliye konaa
yegele ke yege nari. ^^Ti
pye yanwa yirigeyaara
wa naayeri, mbaa yanwa
yinrigi laga tara ti na." A
kl si pye ma. ^^A Yengele
li si yanwa yirigeyaara
shyen da, a ka we ka na.
A 11 si gbegbegge ki tege
pilige ki go na, ko ki yen
yonb ye, mee jege ki tege
yembine li go na, ko ki
yen yegge ye; mee
wDnggDb ke da fun. "A 11
siri tege tege wa naayeri
tila yanwa yinrigi laga
tara ti na; '» konaa ti cen
pilige naa yembine li ni ti
go na, mbaa yanwa po
naa diwi wi ni ti koon ti
yee na. A Yengele 11 sigi
yan fa ki yen ma yon.
I'Kl kaa pye ma, a yonb
kogo si gbon, a pinliwe
fun pi gbon. A ko si pye
pilige tij ere wogo.
20 A Yengele 11 sho naa
fo: "Yaara nda yinwege
na, ti legere mbe pye wa
tonmo pi ni. Sannjere tila
yinrigi sire na wa naayeri,
tara ti go na." ^^ A Yengele
11 si yaara tugbooro nda wa
kogoje wi ni ti da, konaa
yaara nda ti yen yinwege
na, na tigile tigile ti ni
fuun ti ni. A tl lege wa
tonmo pi ni fo jegge, ma
yala ti cengele ke ni. A 11
sannjere ti cengele ke ni
fuun ke da. A 11 sigi yan fo
ki yen ma yon. "A Yengele
11 si duwaw ti na, ma siri
pye fo: "Ye se, ye lege, ye
kogoje tonmo pi yin;
sannjere fun ti se, ti lege
laga tara ti na." "A yonb
kogo si gbon, a pinliwe fun
pi gbon. A ko si pye pilige
kaggurugo wogo.
2^ A Yengele li sho naa
fo: "Tara ti pan yaara nda
ti yen yinwege na ti ni mbe
yala ti cengele ke ni, naa
yaayoro to naa yaggala
Zhenesi 1
jegele jegele ggele ke
maa yanri tara ti na, naa
yaawere konaa woggaala
pe cenle pyew li ni." A
ko si pye ma. ^sA Yengele
li si woggaala pe gbegele
ma yala pe cengelB ke ni,
naa yaayoro ti ni ma yala
ti cengele ke ni, naa
yaggala jegele jegele
ggele fuun ke maa yanri
tara ti na ke ni. A
Yengele li sigi yan fo ki
yen ma yon. ^^A Yengele
li sho fo: "Ye ti we lere
gbelege wi pye we
yanlee, wi yiri we korogo,
wi cen ggbanra nda wa
tonmo pi ni ti go na, naa
naayeri sannjere, naa
yaayoro, naa tara to naa
yaggala jegele jegele
ggele ke maa yanri tara ti
nati go na."
27 A Yengele li si lere
wi da a wi pye li
yanlee, a li suu da a
wi yiri li korogo. A
li si pe da naqa naa
jele.
2« A kona Yengele li si
duwaw pe na mee pe pye fo:
"Ye se, ye lege, ye tara ti
yin, ye cen ti go na. Ye cen
ggbanra nda wa tonmo pi ni
ti go na, naa naayeri sannjere
to naa yaara nda fuun ti yen
yinwege na, na yanri tara ti
na ti go na." ^^A Yengele li
sho fo: "Ye wele! Yarilire
nda fuun ti yen laga tara ti na
konaa tire nda fuun ti maa
pire seni ma pye gbagboro
ni, miri kan ye yeri ti pye ye
yaakara. ^^ Woggaala mbele
fuun pe yen laga tara ti na,
naa naayeri sannjere ti ni
fuun, naa yaara nda fuun ti
maa yanri tara ti na, ko koro
wo yen yaraga gga fuun ki
maa woon, mi yantipirige ki
kan ti yeri ki pye ti yaakara."
A ko si pye ma.
31 Yaara nda fuun
Yengele laa gbelege, a 11
siri wele mari yan ti yen
ma yon fo jegge. A yonlo
kogo si gbon, a pinliwe fun
pi gbon. A ko si pye pilige
kogoloni wogo.
Zhenesi 2
2^Naayeri wo naa tara
ti ni, naa ti nawa
yaara pyew, pa tila
gbegele ma ko yeen. ^Naa
Yengele laa kaa ko li
tunggo pyege ki na, a li si
wogo pilige kobshyen
wogo ki na tunggo gga
fuun laa pye ki ni. ^ A
Yengele li si duwaw
pilige kobshyen wogo ki
na maga tege ki ye li yee
kan, katugu laa tunggo ki
pye ma yaara nda fuun
da, laa ko ki tunggo ki na
mee wogo ko pilige ko ni.
'^We Fo Yengele laa
naayeri wo naa tara ti da
sanga ga ni, kila pye yege
gga na, koyi gga.
Eden naggo kahgo ki
senre
5 We Fd Yengele laa
tara to na naayeri wi
gbegele sanga ga ni, kila
yala tige kpe fa fi laga
tara ti na gben, konaa yan
kpe fa fi fun laga tara ti
na, katugu ki sanga wi ni
kila yala Yengele li fa
tisaga wa laga tara ti na
gben. Ki sanga wi ni, leele
sila pye laga mbaa fali tara
ti na. ^Ben fo, foongo ka la
pye na yinrigi wa nogona
na tara ti yinggi lagapyew.
7 We Fd Yengele laa lere
wi gbegele taambugo ni,
mee yinwege wonwo pi le
wa wi numawegele ke ni li
yee yon tifelege ki ni. A
lere wi si pye yinwege na.
»Ko puggo na, a we Fd
Yengele 11 si naggo kobgo
ka gbegele wa Eden tara ti
yonb yirisaga yeri. 'Lere
ga Yengele laa gbegele, a
11 suu tege wa ki naggo
kobgD ki nawa. Tige gga
fuun ki yege cenwe pi yen
ma yon, ma pye yaakara
tanra yaa ta wa ki na, a we
Fd Yengele 11 si ti a ti
cengele ke ni fuun ta fi ma
yiri wa tara. A 11 si tige
gga ki maa yinwege kaan
ka tege wa naggo kobgD ki
nandogomo, konaa tige gga
ki maa kajegge naa kapege
ki jenwe pi kaan ki ni.
^«A gbaan wa si yiri wa
Eden tara ti ni, na naggo
Zhenesi 2
kobgo ki yinggi. A gbaan
wi si wall wa ki laga ki
na, ma keyen tijere wo.
" Gbaan wikee
koggbangga paa pye naga
yinri Pishon. Ko kila pye
ma Avila tara ti maga
mari fili. Te yen wa ki
tara ti ni. ^^Ki tara ti te wi
yen te piiri. Tire nda pe
yinri Bedelimu ti tonmo
nuwD taan po naa
sinndeere songgbanga
woro nda pe yinri Dnikisi
tila pye wa. '^ Gbaan wi
kee shyen wogo paa pye
naga yinri Giyon, ko kila
pye ma Kushi tara ti
maga. '■* Gbaan wi kee
taanri wogo paa pye naga
yinri Edekeli, ko la pye
na fuun na kee wa Asiri
tara ti yonb yirisaga yeri.
Gbaan wi kee tijere wogo
paa pye naga yinri
Ufirati.
1* A we Fo Yengele li
si lere wi tege wa Eden
naggD kobgo ki ni ma yo
wila ki fali, wila ki
korosi. ^^A we Fo Yengele
li si ggasele la tege ma
lere wi kan, mee wi pye fo:
"Naggo kobgo ki tige pige
gga fuun ki yen moo
ndanla, ma mbe ya ka ka.
^^8en fo; tige gga ki maa
kajegge konaa kapege ki
jenwe pi kaan, maga kaga
pyo wa ka. Na maga wa ka
pilige gga ni, ma daga mbe
kude."
^^A we Fo Yengele li
sho fo: "Naga wi koro wi
nuggba, ki woro ma yon.
Mi yaa sagafo gbegele wi
kan, wi yala wi ni". ^'A we
Fo Yengele li si tara tege
ma woggaala poro naa
sannjere ti cengele ke ni
fuun ke gbegele, mee ti a ti
pan naga wi korogo, maa
wele paa wi yaa ti yeri
yege gga na we. Naga wi
ka mege gga yeri yaraga
yenwege gga na, ko ki ma
pye ki mege ye. ^'^A naga
wi si yaayoro to naa
sannjere ti ni, naa
woggaala pe cenle pyew pe
mere ti taga taga. Ben fo,
wa ki yaayoro ti sogowo,
ka sila ta wa gga ki mbaa
pye wi sagafo mbe yala wi
Zhenesi 2, 3
ni. 21 A we Fo YengEle 11
si WDnbwo gboo wa naga
wi na, a wi si wonb. A
Yenqele li suu
keniggangala li nuggba
WD rme wi wire kara ti
tege maga laga ki ton.
"Kenigganna na we Fo
Yengele laa wo naga wi
ni, a 11 si lo pye jele, mee
pan wi ni naga wi korogo.
^^Naa naga wila kaa wi
yan, a wl sho fo: "Koni,
ga yeen, na kajeere ko ka
nuggba yi, na wire kara
to tari. Wi mege ki yaa
taga mbe yo jels. Katugu
wl yiri wa naga wo ni."^
^'^Ko kl ti naga wi yaa
ka laga wi to naa wi no
pe na, mbe si mara wi jo
wi na, kona pe shyen pe
yaa pye wire nuggba.^
25 Naga wo naa wi jo
wi ni paa pye witiwaga,
2.23 Eburuye senre ti ni naga wi mege
konaa jele wi mege ki ni ti yiri ti yee
korogD fa jerjge. Pe maa narja wi yinri
"Ish", na jele wi yinri "Isha" maga naga
ma yo pa jele wi yiri wa narja wi ni."
2.24 Pe yaa pye wire nurjgba ko koro wo
yen fo pe yaa pye nuggba, yaraga ka se pe
kon pe yee na.
pe sila si fere jen.
Yentfele laa naga wo naa jele
wi ni pe puro ma pe wo wa
naggo kohgo ki ni
3' Woggaala mbele we
Fo Yengele laa da,
woogo klla jilige ma we pe
ni fuun pe na. A Woogo kl
si jele wi yewe maa pye fo:
"Ki yen kaselege fo
Yengele 11 yo yaga kaa
naggo kologo tire pire ti ni
fuun ti kaa le?"
2 A jele wl si woogo ki
pye fo: "We mbe ya mbaa
naggo kologo tire pire ti
kaa ke. ^Cen fo, tige gga ki
wa naggo kologo ki
nandogomo, Yengele 11 yo
waga kaga pyo wa ka. LI
yo waga ka jiri ki tige ki
na yere, nakoma we daga
mbe ku."
^A woogo kl si jele wi
pye ma yo fo: "Ki woro
ma, ye se ku de. « Yengele
llgi yo ma, katugu ligi jen
ma yo na yaga tige ki pige
ka ka pilige gga ni, ye
yengele ke yaa yenge, ye
yaa pye pa Yengele li yen,
Zhenesi 3
mbe kajegge konaa
kapege ki jen."
« A jele wi sigi yan fo
ki tige ki pire ti yen ma
yon lere mbaa ti wele,
lere mbaa yege yinrigi ti
na, konaa ti yaa pye
yaakara tanra, fo na maga
ka ka ma yaa tijinliwe ta.
A wi si ka co ma ka, mee
ka kan wi palo wi yeri le
wi yee tanla, a wo fun
wigi ka. 'A pe nii shyen
pe yengelB ke si yenge, a
pe sigi jen ma yo pe wire
ti yen waga. Tige gga pe
yinri figiye, a pe sigi
were ta kon mari gbegele
pe yee kan lombeele.
« Yonb kogo ki ni, naa
tifene laa kaa yinggi, a pe
si we Fd Yengele li tinme
ta li yen na yanri yanri
wa naggo kobgo ki ni; ki
kaa pye ma, naga wo naa
wi jo wi ni pe si lara we
Fo Yengele li na wa
naggo kobgD tire ti nogo,
^ A we Fd Yengele 11 si
naga wi yeri maa pye fo:
"Ma yen se yeri?"
"A naga wi sho fo:
"Moo tinme ta wa naggo
kologo ki ni, a ml si fye,
katugu na wire ti yen
waga, ko ml lara." "A we
Fo Yengele 11 suu pye fo:
"Ambo wlgi yo ma kan ma
yo ma yen witiwaga? Tige
pige gga ml yo maga ka ka
ka, ko ka ma ma ka le?"
'^A naga wl sho fo:
" Jele ga ma kan na yeri ma
yo wi pye na ni, wo wlgi
tige pige ka co ma kan na
yeri, a mlgi ka."
"A we Fo Yengele li si
jele wi pye fo: "I]ga ma
pye yeen, yiggi yi ko?" A
jele wl sho fo: "Woogo ko
kllan fanla, a ml sigi ka."
'-♦A we Fo Yengele 11 si
woogo ki pye fo:
"Qga ma pye yeen, ki
kala na, mbo dagga
yaayoro to naa
woggaala pe ni fuun
pe sogowo. Ma yaa la
fulolo ma lara ti na,
taambugo ko ki yaa
pye ma yaakara ma
Zhenesi 3
yinwege piliye yi ni
fuunyi ni.
**Mi yaa mbenwe le
mboro naajele wi
ni ye sogDWD, mbe
mbenwe le ma
setirige piile poro
naajele wi setirige
piile pe SDgDwo pi
ni. Jele wi setirige
piile pe yaa ka ma
go ki yaari, mboro
fun ma yaa ka pe no
wa pe tDndaanra ti
na."
'^ A kona Yenqele li si
jele wi pye fa: "Mi
yaa pisege tere ti
ggban ma na fo
jegge. Ma yaa job
mbe si jen mbe se.
Ma jatere wi yaa
pye ma pob wo na,
wi yaa pye ma go
na."
^^A Yengele li si naqa
wo pye fo: "Tige
pige gga ml yo
maga ka ka ka, a
moD JD wi senre ti
logo maga ka, ki kala
na, tara miri dagga
ma kala na. Ma yaa
job jeqge si jen mbe
yaakara ta wa tara ti
ni ma yinwege piliye
yi ni fuunyi ni.
^« Tara ti yaa wuuro naa
yan pege yirige ma
kan. Yarilire nda ti
yaa la taa wa kere, to
ti yaa pye ma
yaakara.
^^Ma yaa kafugo tulu wa
ma walege ki na mbe
wa, si jen mbe
yaakara ta, fo ma ka
sa songoro wa tara ti
ni; katugu pa ma yiri
wa tara ti ni.
Taambugo kl tege
moD gbegele, ma yaa
ka songoro wa
taambugo ki ni."
2«A Adama^ wi suu jo
3.20 Eburuye senrs ti ni Adama mege ki
koTO wowi ga lere. Ko ki pye narja wi mege
ye. Awa mege ki karo wo wi ga yinwege.
Zhenesi 3, 4
wi mege taga naa yinri
Awa/ ko koro wo yen
yinwege. Katugu wo wi
yen leweele pe ni fuun pe
no we. 2' A we Fo Yengele
U si selegs pye yariparo
ma kan Adama wo naa wi
jo pe yeri peri le. ^^A we
Fd Yengele li sili yee pye
fo: "Wele, lere wi kanqga
ma pye pa woro wa
nuggba yen, ma kajegge
naa kapege ki jen. Koni,
ye ti we kono li ton wi
na, jaggo wiga ka gbon
wa tige gga ki maa
yinwege kaan ki na
mbege pyo wa co mboo
ka, mbe koro yinwege na
fo sanga pyew." ^^Ka kaa
pye ma, a We Fo Yengele
11 si lere wi yirige maa
wo wa Eden naggo kologo
ki ni, tara nda paa tege
maa gbegele, wi saa fali
wa ti na. ^'♦A li si lere wi
puro maa wo wa, mee
meregeye mbele pe yinri
Sherubenye pele tege wa
Eden naggo kologo ki
yonlo yirisaga yeri, kason
tokobi ni, kono na li maa
kee wa tige gga ki maa
yinwege kaan ki yeri, a
wila fige fige nali korosi.
Les illustrations de Horace Knowles
pages 12,21 25,33,43,78,123,153,171
ont 6t6 utilisees avec la permission de
©The Bible Society, London, England, 1954, 1967, 1972
Additions et corrections de Louise Bass
©The Bible Society, London, England, 1994
Illustration page 62 de Mbanji Bawe Ernest
Depot l^galNM 03540
3bme trimestre 1998
Imprime par la SIL a Abidjan
Djimini / 16re edition / 400
10