Maltese Genesis Translation

IL-KTIEB TAL-GENESI

IL-KTIEB TAL-GENESI (nisei, origni) jirrakkonta 1-istorja tal-bniedem
primittiv u 1-istorja tal-Patrijarki: Abraham, Izakk, Gakobb u wliedu. L-ewwel
parti tiddeskrivilna, b 'mod addattat ghal dak iz-zmien, 1-istat religjuz tal-bniedem
midneb hnbieghed minn Alia, li halaq 1-univers u 1-bniedem fi stat ta ' perfezzjoni;
minkejja 1-hniena ta ' Alia u 1-inizjattiva tieghu biex isalvah, il-bniedem dineb
u webbes rasu. Ghalhekk kien hemm bzonn li Alia jaqbad triq ohra billijsejjah
lil Abraham, ibierku ujwieghdu lipermezz ta ' nislujbierek il-gnus. Dan il-kwadru
jservi biexjghaqqad f'ordni wiehed u direzzjoni wahda t-tliet tradizzjonijiet,
il-Jahwista, 1-Elohista u tal-Kodici Presbiterali, li jiffurmaw il-Ktieb.

Il-Ktieb tal-Genesi ghandu valur kbir ghax jittratta 1-problemi fundamental!
tal-bniedem fir-relazzjonijiet tieghu ma ' Alia u r-relazzjonijiet tal-bnedmin ma '
xulxin. Bih tibda 1-istorja tas-Salvazzjoni li ghadha sejra sa hum. Ghalhekk insibuh
imsemmi bosta drabi fil-bqija tal-Bibbja sa 1-Apokalissi.

Il-holqien tas-sema u 1-art

I 1 Fil-bidu Alia halaq is-sema u 1-art:
2 u kienet 1-art tahwid bahh; u d-dlam
kien fuq wicc 1-abbissi u fuq wicc 1-ibhra
kien jittajjar 1-ispirtu ta' Alia.

3 U qal Alia: "Ha jkun id-dawl." U d-
dawl sar. 4 U ra Alia d-dawl li kien tajjeb.
U Alia fired id-dawl mid-dlam. 5 U d-dawl
Alia semmieh jum, u d-dlam sejjahlu lejl.
U dalam u sebah - L-ewwel jum.

6 U qal Alia: "Ma jkun hemm medda
f'nofs 1-ilmijiet u tifred ilma minn ilma.''
7 U Alia ghamel il-medda u fired Mima ta'
taht il-medda mill-ilma ta' fuq il-medda. U
hekk sar. 8 U 1-medda Alia semmieha
sema. U dalam u sebah - It-tieni jum.

9 U qal Alia: "Ha jingemghu naha wahda
1-ilmijiet ta' taht is-sema u jidher 1-inxif."
U hekk sar. 10 U sejjah Alia 1-inxif art; u 1-
gemgha ta' 1-ilma sejjhilha bahar. U Alia ra
li kollox kien tajjeb. n U qal Alia: "Ha
tnibbet 1-art il-haxix, haxix li jaghmel iz-
zerriegha, sigar li jaghmlu 1-frott biz-
zerriegha go fih skond ghamliethom, fuq 1-
art." U hekk sar. 12 U nibbtet 1-art il-haxix,
haxix li jaghmel iz-zerriegha skond
ghamlietu u s-sigar jaghmlu 1-frott biz-
zerriegha skond ghamlietu; u ra Alia li kien
tajjeb. 13 U dalam u sebah - It-tielet jum.

14 U qal Alia: "Ha jkun hemm imnariet
fil-firxa tas-sema biex jifirdu 1-jum mil-lejl,
u jkunu sinjali ghat-tqassim taz-zminijiet,
tal-jiem u tas-snin. ,5 U jkun hemm

1 : Fil-bidu Alia halaq: traduzzjoni ohra possibbli Meta Alia beda jahlaq. . . L-iskop ta' dan ir-rakkont m ' hux li jaghtina
deskrizzjoni xjentifika tal-holqien, izda li jghallimna 1-verita religjuza li kollox gej minn Alia, u ghall-glorja tieghu;
il-bniedem, ix-xbieha ta' Alia, rapprezentant tieghu, hu mahluq biex jahkem fuq il-holqien f ismu.

1-2: Gen 1,4; 2 Mak 7,28; Gob 38-39; Prov 8,22-31; Ger 10,12; Gw 1,1-3; Atti 14,15; Kol 1,15-17; Lhud 1,2-3; 11,3;
Apk 4,11. 3: 2 Kor 4,6. 7: Prov 8,27-28; 2 Pt 3,5. 9: S 33,7. 14: Sir 43,6. 7: Is 40,26; Ger 31,35.

1,16

GENESI

2,9

imnariet fil-firxa tas-sema biex idawwlu 1-
art." U hekk sar. ,6 U ghamel Alia z-zewg
imnariet il-kbar; 1-imnara 1-kbira biex triegi
1-jum, u 1-imnara z-zghira biex triegi 1-lejl,
u 1-kwiekeb. I7 U Alia qeghedhom fil-firxa
tas-sema biex jiddu fuq 1-art, 18 u jriegu 1-
jum u 1-lejl u jifirdu d-dawl mid-dlam. U
Alia ra li kien tajjeb. W U dalam u sebah -
Ir-raba' jum.

^U qal Alia: "Jizghed 1-ilma b'kotra ta'
hlejjaq hajjin u jittajjru t-tjur fuq 1-art fil-
wesgha tas-smewwiet. " 21 U Alia halaq il-
hut il-kbir u 1-annimali kollha li jitkaxkru,
li bihom mizghud 1-ilma, skond genshom,
u t-tajr bil-gwienah skond genshom. U ra
Alia li kien tajjeb. M U berikhom Alia u
qalilhom: "Welldu u oktru, u imlew 1-ilma
ta* 1-ibhra; u joktor it-tajr fuq 1-art." M U
dalam u sebah - Il-hames jum.

24 U qal Alia: "Ma tnissel 1-art hlejjaq
hajja skond genshom: bhejjem tad-dar,
annimali li jitkaxkru, u bhejjem selvaggi,
skond genshom," U hekk sar. 25 U ghamel
Alia 1-bhejjem selvaggi skond genshom, u
1-bhejjem tad-dar skond genshom, u 1-hlejjaq
kollha li jitkaxkru fuq 1-art skond genshom.
U ra Alia li kien tajjeb.

26 U qal Alia: "Ha naghmlu 1-bniedem
ftiq is-sura u x-xbieha taghna, u jahkmu fuq
il-hut tal-bahar u fuq it-tajr ta' 1-ajru, fuq
il-bhejjem tad-dar u fuq il-bhejjem selvaggi,
u fuq il-hlejjaq li jitkaxkru fuq 1-art."

27 U Alia halaq il-bniedem fuq xbihietu

fuq xbihat Alia halqu,
ragel u mara halaqhom.

28 U berikhom Alia u qalilhom: "Nisslu
u oktru, u imlew 1-art, u ahkmuha; u saltnu
fuq il-hut tal-bahar u t-tajr ta' 1-ajru u 1-
hlejjaq kollha li jitkaxkru fuq 1-art."

29 U qal Alia: "Araw, jien tajtkom il-
haxix kollu, li jaghmel iz-zerriegha fuq wicc

1-art, u s-sigar kollha li jaghmlu 1-frott biz-
zerriegha: dawn kollha jkunu ghall-ghajxien
taghkom. ^U lill-bhejjem kollha selvaggi u
t-tajr kollu ta' 1-ajru u 1-hlejjaq kollha li
jitkaxkru fl-art li fihom nifs il-hajja,
naghtihom il-haxix kollu ahdar ghall-
ghajxien taghhom." U hekk sar. 31 U hares
Alia iejn kull ma kien ghamel, u, ara, kollox
kien tajjeb hafna. U dalam u sebah - Is-
sitt jum.

2 1 U hekk intemmu s-sema u 1-art bit-
taghmir kollu taghhom. 2 U fis-seba'
jum Alia temm ix-xoghol tieghu kollu li kien
ghamel, u waqaf fis-seba' jum mix-xoghol
tieghu li kien ghamel. 3 U bierek Alia s-
seba' jum u qaddsu, ghax fih waqaf mix-
xoghol kollu tieghu li kien ghamel
fil-holqien.

4 Dan hu nisei is-sema u 1-art fil-holqien
taghhom.

Il-bniedem fl-Gheden

Meta Alia halaq 1-art u s-sema; 5 meta
kien ghad ma hemm ebda xitla tar-raba' fuq
1-art; meta ebda haxix tar-raba' ma kien
ghadu nibet - ghax il-Mulej Alia kien ghadu
ma baghatx xita fuq 1-art, u bniedem ma
kienx hemm biex jahdem 1-art, 6 minkejja 1-
ilma tiela' mill-art li seta' jsaqqi 1-wicc kollu
ta' 1-art - 7 il-Mulej Alia sawwar il-bniedem
mit-trab ta' 1-art u nefahlu fi mnifsejh nifs
il-hajja, u 1-bniedem sar hlejqa hajja.

8 U 1-Mulej Alia hawwel gnien fl-
Gheden, in-naha tal-lvant, u qieghed hemm
il-bniedem li kien sawwar. 9 U 1-Mulej Alia
nibbet mill-art is-sigar kollha li jpaxxu 1-
ghajn u bnina ghall-ikel; u s-sigra tal-hajja
f nofs il-gnien u s-sigra ta' taghrif it-tajjeb
u 1-hazin.

7: Il-bniedeni: bil-Lhudi ha-adam. Adama, adama, hamrija, Ha- Adam, bil-Lhudi, bniedem; tista' tkun ukoll nom proprju,
Adam. F'dawn ii-iewg kapitli tintuza fiz-zewg tifsiriet. Ittraducejna bil-kelma bniedem fejn tinsab wehidha, u Adam
fejn hemm distinzjoni bejn ir-ragel u 1-mara Eva.

8: Gheden: bil-Lhudi tfisser: hena, pjacir, mela gnien il-hena. Bis-Sumeru: pjanura, wita ta' art ghammiela.

16: Dt 4,19; S 136,7-9; Gherf 13,2-4; Ger 31,35. 20: Gob 12,7-1-2. 26-27: Gen 5,1-3; 9,6; Gherf 2,23; 10,2; Sir 17,1-4;

Mt 19,4; Mk 10,6. Ef 4,24; Kol 3,10. 28: Gen 8,17; 9,1; SS 8,6-9; 115,16; Gherf 9,2; 10,2; Sir 17,2-4. 29-30 Gen 9,3;

S 104,14-15. 31: Sir 39,21. 33; 1 Tim 4,4.

1-3: Ez 20,11. 1: Gw 1,3. 2: Ez 20,8-11; 31,12-13. 17; Lhud 4,4. 10. 3: Dt 5,14; Neh 9,14. 4: Ger 10,11-12. 4-25:

Gen 1,1-2,4,7: Gen 3,19; Gob 34,15; SS 103,14; 104,29; Koh 3,20-21; 12,7; Gherf 7,1; 15,8. 11; Sir 33,10; 1 Kor

15,45. 47. 8: Ezek 31,9. 9:Gen 3,22.

2,10

GENESI

3,13

10 U kien hemm xmara hierga mill-Gheden
u ssaqqi 1-gnien; u minn hemm kienet tinqasam
f erbat irjus. H L-ewwel wahda kien jisimha
Pison, hi li ddur ma' 1-art kollha ta' Hawila,
fejn hemm id-deheb - 12 u d-deheb ta' din 1-art
hu sabih, u hemm ukoll gomma tfuh u hagar
ta' 1-onici. 13 U t-tieni kien jisimha Gihon, li
ddur ma' 1-art kollha ta' Kus. 14 U t-tielet kien
jisimha Tigri, li kienet tghaddi n-naha tal-lvant
ta' 1-Assirja; u r-raba' xmara kienet 1-Ewfrat.
15 U 1-Mulej Alia ha lill-bniedem u qieghdu
fil-gnien ta' 1-Gheden biex jahdmu u jharsu.
16 U 1-Mulej Alia ordna lill-bniedem u qallu:
"Mis-sigar kollha tal-gnien tista' tiekol,
17 imma mis-sigra ta' taghrif it-tajjeb u 1-
hazin, la tikolx minima, ghax dak in-nhar li
tiekol minnha zgur li tmut."

18 U 1-Mulej Alia qal: "M'hux sewwa li 1-
bniedem jibqa' wahdu. Ha naghmillu ghajnuna
tghodd ghalih. 19 U 1-Mulej Alia sawwar mill-
art annimali selvaggi u t-tajr kollu ta' 1-ajru,
u giebhom quddiem il-bniedem biex jara xi
jsemmihom; u skond ma jkun il-bniedem
semma lil kull hliqa hajja, dak ikun isimha.
20 U 1-bniedem ta isem lil kull bhima u '1 kull
tajra ta' 1-ajru, u '1 kull annimal selvagg; imma
ghall-bniedem ma nstabet ebda ghajnuna
tghodd ghalih. 21 U 1-Mulej Alia tefa' naghsa
tqila fuq il-bniedem; u dan raqad. U hadlu
wahda minn kustiljih u flokha mlieh bil-laham.
22 U 1-Mulej Alia sawwar il-kustilja, li kien ha
mill-bniedem, f 'mara u giebha lill-bniedem.
23 Mbaghad il-bniedem qal:

"Din id-darba din hi

ghadma minn ghadmi,

u laham minn lahmi,

ghalhekk tissejjah mara,

ghax mir-ragel

ittiehdet hi."

24 Ghalhekk ir-ragel ihalli lil missieru u lil
ommu u jinghaqad ma' martu u jsiru gisem
wiehed. 25 U t-tnejn kienu gherja, ir-ragel u
martu, u ma kinux jisthu minn xulxin.

Il-waqgha tal-bniedem

3 l V s-serp kien 1-aktar wiehed li
jilhaqlu fost 1-annimali selvaggi kollha,
li kien ghamel il-Mulej Alia. U qal lill-mara:
"Tassew li Alia qalilkom: 'La tiklux mis-sigar
kollha tal-gnien'?" 2 U 1-mara wiegbet lis-
serp: "Mill-frott tas-sigar fil-gnien nistghu
nieklu. Imma mill-frott li hemm f nofs il-gnien,
3 Alia qalilna: 'La tiklux minnu, u lanqas ma
ghandkom tmissuh, inkella tmutu.' " 4 U s-
serp qal lill-mara: "Le, zgur ma tmutux.
5 Imma Alia jaf li dak in-nhar li tieklu minnu
jinfethu ghajnejkom u ssiru bhal allat, li jafu
t-tajjeb u 1-hazin." 6 U 1-mara rat li s-sigra
kienet tajba ghall-ikel u tigbdek fil-ghajn, u s-
sigra thajjrek biex tikseb id-dehen; u hadet
mill-frott u kielet. Mbaghad tat ukoll lil
zewgha, li kien maghha, u kiel. 7 U nfethu
ghajnejhom it-tnejn u ntebhu li kienu gherja,
u hietu weraq tat-tin, u ghamlu ihzma. 8 U
semghu hoss il-Mulej Alia jitlajja fil-gnien
ghaz-ziffa tal-jum, u nhbew Adam u martu
minn wicc il-Mulej Alia qalb is-sigar tal-gnien.

Il-gudizzju u 1-piena

9 U 1-Mulej Alia sejjah lil Adam u staqsieh:
"Fejn int?" 10 U dak wiegeb: "Smajt hossok
fil-gnien u bzajt ghax jien gheri, u nhbejt."
U staqsieh: n "Min qallek li int gheri? Jaqaw
kilt mis-sigra li jien ordnajtlek li ma tikolx
minnha?" 12 U wiegeb Adam: "D-mara li inti
tajtni ghal mieghi, hi tatni mis-sigra, u jiena
kilt." ,3 U 1-Mulej Alia qal lill-mara:
"X'inhu dan li ghamilt?" U 1-mara wiegbet:

23: Ghalhekk tissejjah mara, ghax mir-ragel ittiehdet hi: hawn ghandna speci ta' loghob tal-kliem; il-mara, bil-Lhudi
ixxa, gejja mir-ragel ix. Haga li ma tistax iggibha fi traduzzjoni.

15: Sir 7,15. 16. S 104,14. 17: Gen 3,2-3; Rum 6,23. 18: Tob 8,6; Sir 36,24; 1 Kor 11,9. 21: 1 Kor 11,8-9; 1 Tim 2,13.
24: Mt 19.5; Mk 10,7-8; 1 Kor 6,16; 7,10-11; Ef 5,31.

1: Gherf 2,24; Gw 8,44; Rum 5,12-21; Apk 12,9; 20,2. 3: Gen 2,17; Rum 6,23. 4-5: Gherf 2,24; Is 14,14; Gw 8,44;
2 Kor 11,3. 5: Gen 2,17; 3,22-23. 6: 1 Tim 2,14. 8: Ger 23,24. 13: 2 Kor 11,3.

3,14

"Is-serp qarraq bija, u jien kilt."
Mulej Alia qal lis-serp:

"Talli ghamilt dan, mishut int
fost il-bhejjem kollha
u fost 1-annimali selvaggi.
Ghal zaqqek titkaxkar,
u t-trab ta* 1-art tiekol
il-jiem kollha ta' hajtek.
15 U jien inqajjem mibeghda
bejnek u bejn il-mara,
bejn nislek u nisilha,
u hu jishaqlek rasek
u int tishaqlu gharqubu."

16 U lill-mara qalilha:

"Inkattarlek sewwa wgigh it-tqala

tieghek,
u bl-ugigh tiled it-tfal;
lejn zewgek tigbdek xewqtek,
u jahkem fiiqek hu."

I7 U lil Adam qallu:

"Talli inti smajt minn kelmet

martek,
u kilt mis-sigra li ordnajtlek
ma tikolx minnha u ghidtlek:
'La tikolx minnha,'
mishuta 1-art minhabba fik;
bit-tahbit tiekol minnha,
il-jiem kollha ta' hajtek.
l8 Xewk u gholliq tnibbitlek,
u int tiekol il-haxix selvagg.
19 Bl-gharaq ta' gbinek
tiekol hobzok,

sakemm terga' lura lejn 1-art,
ghax minnha int mehud.
Ghax trab int,
u fit-trab terga' tmur."

20 U Adam semma lil martu Eva ghax hi
kienet omm il-hajjin kollha. 21 U 1-Mulej
Alia ghamel lil Adam u '1 martu hwejjeg
tal-gild u libbishomlhom.

GENESI
14 U 1- Il-bniedem imkecci mill-Gheden

4,11

22 U qal il-Mulej Alia: "Ara issa 1-
bniedem sar bhal wiehed minna, jaghraf it-
tajjeb u 1-hazin; u issa xi jkun jekk imur
imidd idejh u jiehu wkoll mis-sigra tal-hajja,
u jiekol, u jibqa' haj ghal dejjem?"
23 Ghalhekk il-Mulej Alia keccieh 'il barra
mill-gnien ta' 1-Gheden biex jahdem 1-art li
minnha kien ittiehed. 24 U hareg lill-
bniedem, u qieghed il-kerubini n-naha tal-
lvant tal-gnien ta' 1-Gheden, u s-sejf tan-nar
i^igg, biex iharsu t-triq ghas-sigra tal-hajja.

IL-BIBBJA

MALTA
GHAQDA BIBLIKA MALTIJA

1996

14: U t-trab ta' 1-art tiekol: b'sinjal ta' telfa umiljanti, bhalma kienu mgieghla jaghmlu s-slaten mirbuha f xi gwerra
jew battalja.

20: Eva: mil-Lhudi Hawa, minn haj, haga hajja.

1: Ghamilt bniedem mal-Mulej: Mat-test Lhudi. Il-verzjoni Griega tat-Testment il-Qadim li fiiqha jimxu 1-kotra tat-
traduzzjonijiet tittraduci: "Ksibt bniedem bl-ghajnuna tal-Mulej."

14: Mik 7,17. 15: Rum 16.20; Apk 12,9. 17; 20,2. 16: 1 Kor 11,3; Ef 5,22-23; 1 Tim 2,12. 17: Gen 5,29; Rum 5,12;
Lhud 6,8. 19: Gen 2,7; Gob 10,9; 34,15; SS 90,3; 103,14; Koh 3,20; 12,7; Gherf 15,8; Sir 10,9; 17,2; 1 Kor 15,21.
22: Apk 2,7; 22,2. 14.19.